၂၀၀၈ ခုႏွစ္၏ အေရးပါသူမ်ား (၁)

Monday, 05 January 2009 11:34 ဧရာ၀တီ

၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ အထင္ ကရ အျဖစ္ အပ်က္ မ်ားစြာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ နာဂစ္ ဆုိင္ကလုန္း မုန္တိုင္း၊ အလိမ္
အညာ အေျခခံ ဥပေဒ ဆႏၵ ခံယူပြဲ၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ / စက္တင္ဘာလ အၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲ
အက်ဳိးဆက္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး သေဘာထားကြဲလြဲသူ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ
ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ တရားမဲ့ ခံုရံုးမ်ား စသည့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားက
လူတဦးခ်င္းအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ အဖြဲ႔အစည္းအရေသာ္လည္းေကာင္း သူတို႔၏ အမည္မ်ားႏွင့္
ျဖစ္ရပ္မ်ား၊ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ သတင္းေခါင္းႀကီးပိုင္းမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲမ်ား တိုးတက္လာေစရန္ႏွင့္ ဆိုင္ကလုန္းဒဏ္ခံခဲ့ရသူ

ျပည္သူမ်ားအတြက္ အေထာက္အပံ့ ပစၥည္းမ်ား ကူညီေပးၾကရာတြင္
ကိုယ္က်ဳိးမဲ့ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ လူပုဂၢိဳလ္အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း သတင္းမ်ားတြင္
ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခံၾကရသည္။ သို႔ေသာ္ မေကာင္းသတင္းျဖင့္ ေက်ာ္ေစာသူတဦးေတာ့ ရိွခဲ့သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အတြက္ အမည္စာရင္းတြင္ ထည့္သြင္းရန္ သူသည္လည္း အရည္အခ်င္း ျပည့္မီသည္ဟု
ဆိုရမည္။ ထိုသူမွာ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းသင့္၍ ဒုကၡၾကံဳေနရေသာ ျပည္သူမ်ားထံသို႔ အကူအညီမ်ား
ပိတ္ပင္ရာတြင္ အဓိက အခန္း က႑မွ ပါ၀င္ခဲ့သူ၊ ဆႏၵခံယူပြဲကို ေခါင္းမာမာျဖင့္
ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ၊ အျငင္းပြားဖြယ္ရွိေနေသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္
ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္တြင္ အတိုက္အခံအားလံုးကို ရက္ရက္စက္စက္ အျပဳတ္တိုက္ေနသူ စစ္အစိုးရ ထိပ္သီး
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊပင္ ျဖစ္သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္၏ အမည္စာရင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အတြက္သာ ကန္႔သတ္ထားျခင္းမဟုတ္။

ျပင္သစ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဘားနာ့ဒ္ ကုခ်နာ၊ အေမရိကန္သမၼတ ေဂ်ာ့ခ်္ ဒဗလ်ဴဘုရွ္ ႏွင့္ သူ၏ ဇနီး
ေလာ္ရာဘုရွ္ အျပင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ဦးသည္လည္း
ျမန္မာျပည္၏ အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူမ်ားကိုယ္စား ၎တို႔၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အမည္စာရင္းတြင္
ထည့္သြင္းထိုက္သူမ်ားျဖစ္သည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊႏွင့္ သူ၏ စစ္အုပ္စုက အကူအညီ ေသေရး ရွင္ေရး လိုအပ္ေနေသာ ျပည္သူမ်ားကို

မသိဟန္ျပဳေနခ်ိန္တြင္ မုန္တိုင္းသင့္ ျပည္သူမ်ားကို မျဖစ္မေန ကူညီရမည္ဟူေသာ Save the
Children၊ နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ား MSF (Médecins sans Frontières) ႏွင့္ မာလင္း (Merlin)
ကဲ့သို႔ေသာ အဖြဲ႔အစည္းတို႔၏ ခုိင္က်ည္ေသာ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကုိလည္း အသိအမွတ္ျပဳ
ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

သတင္းေခါင္းစည္းကုိ ဖန္တီးသူမ်ား
 ဦး၀င္းတင္

စစ္အစိုးရက ၁၉ ႏွစ္ေက်ာ္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံခဲ့ရၿပီး

၂၀၀၈ စင္တင္ဘာတြင္ ျပန္လြတ္လာေသာ
သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္ (ဓာတ္ပံု - ေအပီ)

အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္
ယခုအခ်ိန္ထိရိွေနေသးေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား
၂၁၀၀ ခန္႔၏ ကံၾကမၼာက မေရမရာ ျဖစ္ေနရဆဲ၊
စိုးရိမ္ေနရဆဲအေျခအေနတြင္
ႏွစ္ရွည္လမ်ားေထာင္က်ခဲ့ေသာ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရး
သမားတဦး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လြတ္လာခဲ့သည္။
ထိုသူမွာ အသက္ ၇၉ ႏွစ္အရြယ္
သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္ ျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မွ နာမည္ေက်ာ္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္ ၁၉
ႏွစ္ၾကာ အက်ဥ္းခ်ခံေနရရာမွ စက္တင္ဘာလတြင္
ဦး၀င္းတင္ ျပန္လြတ္လာျခင္းျဖစ္သည္။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အက်ဥ္းမက်ခင္က ဦး၀င္းတင္သည္ ထင္ရွားေသာ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးသမားတဦး

ျဖစ္ၿပီး၊ အထိန္းသိမ္းခံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗဲလ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ အမ်ဳိးသား
ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ အေရးပါသည့္ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္ တဦးလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။
ဦး၀င္းတင္သည္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္၏ တတ္သိပညာရွင္မ်ားကုိ ဦးေဆာင္၍ အႏုပညာလြတ္လပ္ခြင့္၊
သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္မ်ားကို အေရးဆိုခဲ့သူတဦး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္း မ်ဳိးဆက္သစ္
လူငယ္မ်ားအၾကားတြင္ "ဆရာ" ဟူေသာ ဂုဏ္ထူး၀ိေသသတခုကို ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဦး၀င္းတင္ကို "သတၱိရိွ၍ တည္ၾကည္ေျဖာင့္မတ္သူ" ဟု ညႊန္းခဲ့ၿပီး၊

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈတြင္ အဓိက အခရာက်သူ တဦး ျဖစ္သည္ဟု အသိအမွတ္
ျပဳခဲ့သည္။ ဦး၀င္းတင္ကလည္း ေဒၚစုကို "စစ္မွန္ေသာ ေခါင္းေဆာင္" တဦးဟု ပံုေဖၚခဲ့သည္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းကို ေက်ာ္လႊားဖုိ႔ ေဒၚစုရဲ႕အခန္းက႑ ရိွေသးသလား”
ဟူသည့္ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာ၀တီက ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ဦး၀င္းတင္က "ေဒၚစုရဲ႕
ကိုယ္က်င့္သိကၡာ၊ အသိပညာ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈ အရည္အခ်င္းတုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ့္မွာ သံသယ
မရိွပါဘူး၊ က်ေနာ္ ေဒၚေဆာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ယံုတယ္" ဟု ဆုိသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရဆဲ ျဖစ္သည့္
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
(ဓာတ္ပံု - ဧရာဝတီ)

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္၊
တကမၻာလံုးတြင္ တဦးတည္းေသာ အက်ဥ္းက်ခံ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဗဲလ္ဆုရွင္သည္ ယခုႏွစ္တြင္လည္း
ေျခာက္ႏွစ္ဆက္တိုက္ တရားမ၀င္ အက်ယ္ခ်ဳပ္
က်ခံေနရသည္။ သူ၏ ေရွ႕ေနက
ဤသို႔ဖမ္းဆီးထားမႈသည္ ဥပေဒေၾကာင္းႏွင့္မညီဟု
ဆိုသည္။ ေနျပည္ေတာ္ရွိ အာဏာပိုင္မ်ားက
အက်ယ္ခ်ဳပ္ သက္တမ္းတိုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္
ေရွ႕ေန၏အယူခံလႊာကုိ မသိက်ဳိးကြၽန္ ျပဳေနဆဲ
ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔၊
အင္းလ်ားကန္ေစာင္းရိွ ေနအိမ္တြင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္
သက္တမ္း စုစုေပါင္း ၁၃ ႏွစ္ က်ခံခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

အသက္ ၆၃ ႏွစ္ ရိွၿပီ ျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္က အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံု

ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ရန္ စစ္အစိုးရ၏ ဆက္လက္ျငင္းပယ္ေနမႈကို စိတ္မရွည္ေတာ့သည့္ဟန္ ျပသခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လအတြင္း ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ အီဗရာဟင္ ဂန္ဘာရီ
ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေနာက္ဆံုး လာေရာက္ခဲ့စဥ္က လက္ခံေတြ႔ဆံုရန္ ျငင္းပယ္သည့္နည္းျဖင့္ သူ၏
သေဘာထားကို ေဖာ္ျပလုိက္သည္။ မစၥတာ ဂန္ဘာရီသည္လည္း စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ ေတြ႔ခြင့္မရဘဲ နယူးေယာက္သို႔ ျပန္သြားရသည္။ သူ၏ ခရီးစဥ္သည္
ပဋိပကၡျဖစ္ေနသည့္ ဘက္ႏွစ္ဘက္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ရန္၊ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲမ်ား
ျဖစ္ေပၚလာရန္ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ဘဲ အ႐ႈံးႏွင့္ အဆံုးသတ္ခဲ့ရသည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား
ေပၚထြက္ခဲ့သည္။

ဂန္ဘာရီ၏ အႀကီးအကဲ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းသည္လည္း

ကုလသမဂၢက တာ၀န္အပ္ႏွင္းထားသည့္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား အထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေစေရးအတြက္
သိသာ ထင္ရွားေသာ တုိးတက္မႈ တစံုတရာ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဘဲ အရႈံးျပေနသည္ဟု ဆိုၾကျပန္သည္။
ထို႔အျပင္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ သြားေရာက္မည့္ သူ၏ ခရီးစဥ္ကုိလည္း
ဖ်က္သိမ္းလုိက္ရသည္။

ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရး ေကာင္စီက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပန္လႊတ္ေပးေရးဟူသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏

ႏိုင္ငံေရး ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစေရး ႏွင့္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္
မရိွမျဖစ္လိုအပ္ေသာ ပထမအဆင့္ ျဖစ္သည္ဟု ထပ္တလဲလဲ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ေဒၚစုကလည္း "ေတြ႔ဆံု
ေဆြးေႏြးေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေအာင္ျမင္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ က်မက အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔
အဆင့္သင့္ ရွိပါတယ္" ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ဖူးသည္။

ဦးပညာ၀ံသ

နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္း ဒုကၡသည္မ်ား

ကူညီကယ္ဆယ္ေရးအတြက္ ေဒၚလာ သန္းႏွင့္ ခ်ီ၍
ဦးစီးေထာက္ပံ့ ခဲ့ေသာ ပီနန္ ဆရာေတာ္ႀကီး
ဦးပညာဝံသ (သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီ - ဧရာဝတီ)

မေလးရွားႏိုင္ငံ၊ ပီနန္ၿမိဳ႕ ဓမၼိကာရာမ

ေက်ာင္းတိုက္တြင္ သီတင္းသံုးေနေသာ
ဦးပညာ၀ံသသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ
လူထုအံုႂကြမႈႏွင့္ ဆိုင္ကလုန္း နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္
ထင္ရွားလာသည္။ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ
ကူညီေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာ
ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား ကမၻာအႏံွ႕
တည္ေဆာက္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္လည္း
မူလကပင္ ထင္ရွားေသာ သံဃာေတာ္တပါးျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္သည္ သက္ေတာ္ ၈၄ ႏွစ္ရိွၿပီ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္ မပါ၀င္ဘဲ

ခပ္ေရွာင္ေရွာင္ ေနလာခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အမိႏုိင္ငံအတြင္း သံဃာေတာ္မ်ားဦးေဆာင္ေသာ
ဆႏၵျပပြဲမ်ားကုိ စစ္တပ္က မတရား ၿဖိဳခြင္းခဲ့မႈေၾကာင့္ မခံရပ္ႏိုင္ေတာ့သည့္အဆံုး စစ္အစိုးရ၏
ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ားကုိ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုေလသည္။

ဆရာေတာ္က ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာသံဃာမ်ား၏ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းတခုကိုလည္း ဦးေဆာင္

တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (၀ါ) သာသနေမာဠိ ဟု
လူသိမ်ားေသာ အဖြဲ႔အစည္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ထိုအဖြဲ႔ႀကီး၏ ပထမဦးဆံုးေသာ ဥကၠ႒
ဆရာေတာ္တပါးလည္း ျဖစ္သည္။

ေမလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း တုိက္ခတ္လုိက္ေသာအခါ ဆရာေတာ္က အေမရိကန္

ျပည္ေထာင္စု၊ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္အတြင္းရိွ အဖြဲ႔ေပါင္း ၂၇ ဖြဲ႔ကို ေခၚ၍ ရန္ပံုေငြရွာေဖြေရး
အစည္းအေ၀းတရပ္ကို ဦးစီး က်င္းပခဲ့သည္။ သဘာ၀ေဘးဒဏ္သင့္ ျပည္သူမ်ားထံ
ကူညီေပးႏိုင္ေရးအတြက္ ရန္ပံုေငြ အနည္းဆံုး ေဒၚလာ ၂ သန္းခန္႔ ေကာက္ခံႏိုင္ခဲ့သည္။

ၾသဂုတ္လတြင္ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ၌ ဗုဒၶရံသီဟု အမည္ရေသာ ပထမဦးဆံုးေသာ ဗုဒၶဘာသာ

ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းကို ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္၏ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ကမၻာတ၀န္း
တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား အနက္မွ ေနာက္ဆံုးတည္ေထာင္ခဲ့သည့္
ေက်ာင္းတေက်ာင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္ဦးပညာ၀ံသကို ၁၉၂၄ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ၌ ဧရာ၀တီတုိင္း၊ ၀ါးခယ္မၿမိဳ႔တြင္ မီးရႈးသန္႔စင္

ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ၀ါးခယ္မ၊ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးၿမိဳ႔မ်ားတြင္ ပါဠိဘာသာႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာကို
ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့သည္။
၁၉၅၄ ခုႏွစ္၌ သီရီလကၤာ၊ အက္ဒမန္ကြၽန္းစုမ်ား ႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း တုိ႔တြင္
သာသနာျပန္႔ပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ခ့ဲသည္။

၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား

ေလာင္စာဆီက်ဆင္းေရး
ဆႏၵျပသည့္အတြက္
ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား
ခ်မွတ္ခံထားရသည့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္
ေက်ာင္းသား
ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ေသာ
မနီလာသိန္း၊ မမီးမီး၊ ကိုျမေအး၊
ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ ကိုဂ်င္မီ တို႔ကို အတူ
ေတြ႕ရစဥ္

၂၀၀၇ ခုႏွစ္
ၾသဂုတ္လ၊ စက္တင္ဘာလ
စီတန္းခ်ီတက္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သူမ်ားႏွင့္အတူ "၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား"ဟု
ထင္ရွားသည့္ အတိုက္အခံမ်ားသည္ ႀကီးေလးသည့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခံရေနရသည္။ ႏိုင္ငံေရး၊
စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးဆိုင္ရာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ေတာင္းဆိုေသာ လႈပ္ရွားမႈတြင္
ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ဤအဖြဲ႔တြင္ လူသိမ်ားထင္ရွားေသာ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ ကိုကိုႀကီး၊ ကိုမင္းေဇယ်ာ၊ ကိုဂ်င္မီ၊ ကိုျပံဳးခ်ိဳ၊

ကိုျမေအး၊ ကိုေဌးႂကြယ္၊ မနီလာသိန္း၊ မမီးမီးအပါအ၀င္ အျခားေသာ အဖြဲ႔၀င္ ၂၂ ဦး သည္
မၾကာေသးမီက ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည္။ ၎တုိ႔အားလုံး အသက္ ၃၀ ေက်ာ္ ၄၀
အရြယ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ဖိႏွိပ္သူ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္တြင္ ေထာင္သက္တမ္းျပည့္ ေနရမည္
ဆိုပါက သူတို႔၏ ဘ၀တသက္တာလံုး အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္သာ ၿပီးဆံုးသြားဖို႔ ရွိေနသည္။

၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔သည္ ႏုိင္ငံေရးပါတီတခု မဟုတ္ေပ။ ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရး

လူထုအံုႂကြမႈႀကီး ျဖစ္ေပၚေသာ အခ်ိန္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကေသာ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားကုိ
စုစည္းထားသည့္ လႈပ္ရွားမႈ အစုအဖြဲ႔ တခုသာ ျဖစ္သည္။ စစ္တပ္က ထုိအံုႂကြမႈႀကီးကို ၿဖိဳခြင္းခဲ့ၿပီး
ဆႏၵျပသူမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ ဆန္႔က်င္ေရး ပုဒ္မ မ်ဳိးစံု တပ္ကာ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခ့ဲသည္။
အမ်ားစုကုိ ေထာင္ဒဏ္ ၅ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္ခ့ဲသည္။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္အထိ
ခ်မွတ္ခ့ဲသည္။

တသက္တာလံုး ေထာင္ထဲတြင္ ေနသြားရမည့္အေရး သို႔မဟုတ္ အသက္ဆံုးရံႈး သြားႏိုင္သည့္အေရး

ရွိေနေသာ္လည္း ၎တုိ႔၏ တိုက္ပြဲ၀င္စိတ္ဓာတ္ကို သတ္ႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။

ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္အၿပီးတြင္ ေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္သူ ကိုမင္းေဇယ်ာက ျပစ္္ဒဏ္ခ်မွတ္သူ

တရားသူႀကီးကို "၆၅ ႏွစ္ပဲလားကြ.." ဟု မထီမဲ့ျမင္ ျပန္၍ ေအာ္ဟစ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟုလည္း
သတင္းမ်ား ၾကားသိခဲ့ရသည္။

၀မ္းနည္းဖြယ္ေကာင္းေသာ အခ်က္တခုမွာ သတိၱေျပာင္ေသာ အန္တုမႈတခုတည္းျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ

လႈပ္ရွားမႈ၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို မရႏိုင္ေၾကာင္း ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ႏွစ္ဆယ္ၾကာ ေတာ္လွန္ေရး၏
သမိုင္းက သက္ေသျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (လူငယ္) ႏွင့္
မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္မ်ား အစည္းအရံုး (Generation Wave) ကဲ့သို႔ အင္အားေကာင္းေသာ
လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူ အစုအဖြဲ႔မ်ား အပါအ၀င္ အတိုက္အခံအုပ္စု အားလံုးကို စစ္အစိုးရက
ပစ္မွတ္ထား၍ ေခ်မႈန္းေနသည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီတြင္ အတိုက္အခံ အင္အားစုတခုလံုး
တုပ္တုပ္မွ် မလႈပ္ႏုိင္ေအာင္ လုပ္ထားမည့္သေဘာကို ေတြ႔ေနရသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊ

နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္း ေလေဘးကုိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈၿပီး

အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ကိုသာ အေလးထားေသာ
စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊ
(ဓာတ္ပံု - ေအအက္ဖ္ပီ)

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ထိပ္သီးစစ္ေခါင္းေဆာင္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊသည္ ႏုိင္ငံ၏ အေရးေပၚ
အေျခအေနႏွစ္ခု ျဖစ္ေသာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ
လူထုလႈပ္ရွားမႈႏွင့္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း
ဖ်က္ဆီးမႈမ်ားမွ မပြန္းမရွ ရွင္က်န္ရစ္သူ၊ ေဘးမသီ
ရန္မခ က်န္ရစ္ေနသူ ျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလုပ္ရန္
ျငင္းဆန္ေနေသာ သူ၏ ေခါင္းမာသည့္၀သီကို
ၿဖိဳလွဲႏိုင္ရန္ ျပင္ပကမၻာမွ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေနမႈ အားလံုးကိုလည္း ဆက္လက္ စိန္ေခၚေနဆဲ
ျဖစ္သည္။

ဖိအားမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပင္ပမွသာ လာေနျခင္းမဟုတ္။ သတင္းမ်ားအရ အလယ္အလတ္

တပ္မေတာ္ အရာရိွမ်ားသည္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ၏ ေခါင္းေဆာင္မႈအေပၚ မေက်နပ္မႈမ်ား
တစစတိုးပြားလာေနသည္ ဟူေသာ ေျပာဆိုခ်က္မ်ား ရိွေနသည္။ သို႔ပင္ျငား ၎တို႔၏
မေက်နပ္ခ်က္မ်ားကို လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုရန္အတြက္မူ ခ်ီတံုခ်တံု ျဖစ္ေနၾကေသးသည္။

လူႀကိဳက္နည္းလာေသာ အေျခအေနကို လံုး၀သိေနသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊက သူ၏

တကိုယ္ေတာ္ဘ၀ကို ယံုၾကည္ရေသာ လူနည္းစု ေနာက္လိုက္မ်ား၊ ေဗဒင္ဆရာမ်ား ၿခံရံ၍ လူသူမနီး
ၿမိဳ႔ေတာ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ စံျမန္းေနသည္။ သူ႔မိသားစုက ေဗဒင္ဆရာမ်ား၏ ယုတၱိမတန္ေသာ
အႀကံဉာဏ္မ်ား၊ အႀကံေပးခ်က္မ်ားကိုသာ ႏွစ္ႏွစ္ ၿခိဳက္ၿခိဳက္ အားကိုးလိုက္နာ၍
ျပႆနာေျဖရွင္းႏိုင္ေရး လံုးပမ္းေနၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ေတြ႔ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို မ်က္ကြယ္ျပဳေနေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊသည္

ပကတိအေျခအေနကို သိျမင္လာေစေရး ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈအားလံုးကိုလည္း ပစ္ပစ္ခါခါ
ျငင္းပယ္ေနျပန္သည္။ မစၥတာ အီဗရာဟင္ ဂန္ဘာရီကဲ့သုိ႔ေသာ
ကုလသမဂၢကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုလည္း အဖက္မတန္သလို ဆက္ဆံခဲ့သည္။
လာေရာက္ေတြ႔ဆံုလည္ပတ္ေသာ သံတမန္မ်ားကိုလည္း "စည္းကမ္းျပည့္၀သည့္ ဒီမိုကေရစီ"
စနစ္သို႔ ဦးတည္သြားေနေသာ စစ္အစိုးရ၏ တိုးတက္လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအေၾကာင္း ဆက္လက္
ၾသ၀ါဒေျခြေနသည္။

ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးရန္၊ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္

ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးရန္ စေသာ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈထားဆဲ ျဖစ္သည္။ ေမလတြင္
တိုင္းျပည္အတြင္းရိွ ေနရာ အမ်ားအျပားကို နာဂစ္သဘာ၀ေဘးဆိုးက ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့ေသာအခါ
မုန္တိုင္းဒဏ္ခံ ျပည္သူမ်ားထံသုိ႔ အေရးေပၚ အေထာက္အပံ့မ်ား ေပးခြင့္ျပဳရန္ ႏိုင္ငံတကာ၏
ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ကိုလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊက မၾကားဟန္ ျပဳခဲ့ျပန္သည္။

အသက္ ၇၆ ႏွစ္ ျပည့္ေတာ့မည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊသည္ ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ခံုမွ ေဆာလွ်င္စြာ

ဆင္းေပးမည့္ဟန္ မျပေသးသည့္အျပင္ စီစဥ္ထားေသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအထိ
ဆက္ရိွေနဦးမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။ ၎ရည္မွန္းခ်က္ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္
မည္သည့္အတားအဆီးကိုမွ လက္မခံႏိုင္ေသာ ပိုင္းျဖတ္ခ်က္က သူ၏ ရူးသြပ္ေခါင္းမာစိတ္ႏွင့္
ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈကို ျပသေနသည္။

ဉာဏ္မ်ားေသာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးက ႏိုင္ငံတကာမွေ၀ဖန္သူမ်ား ရႈပ္ေထြးသြားရန္ မေရရာေသာ

သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မၾကာခဏ ျဖန္႔ေပးျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကို ဆြဲဆန္႔ေနေသးသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးမည္ဟူေသာ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳ လုပ္ဟန္တခုကိုပင္
ေျပာဆိုသံမ်ား ၾကားေနရျပန္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဤသတင္းစကားကို မည္သူတဦးကမွ်
အယံုအၾကည္ မရိွၾကေပ။

ဦးေအာင္ေသာင္း

လာမည့္ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲၿပီးလွ်င္

ေပၚေပါက္လာမည့္ အရပ္သား အစိုးရတြင္
ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု
ထင္ေၾကးေပးခံေနရေသာ စက္မႈ(၁) ၀န္ႀကီး
ဦးေအာင္ေသာင္း (သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီ - ဧရာဝတီ)

ဦးေအာင္ေသာင္းဟူေသာ အမည္ကို အမွတ္ရေနဖို႔

လိုသည္။ သူက ေလာေလာဆယ္တြင္
လူစိတ္၀င္စားျခင္း မရိွေသာ အမွတ္ (၁)
စက္မႈ၀န္ႀကီးရာထူးကို ယူထားသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း
လာမည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးတြင္ အရပ္သား
အစိုးရကို ဦးေဆာင္မည့္သူတဦးဟု အမ်ားက
ယူဆေနၾကသည္။

ဦးေအာင္ေသာင္း၏ အမည္က လြန္ခဲ့ေသာ ငါးႏွစ္ခန္႔က ျဖစ္ခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္တခုမွ အစျပဳၿပီး

ေပၚထြက္လာသည္။ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လိုက္ပါလာေသာ
ေမာ္ေတာ္ကားတန္းကို စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ဒီပဲယင္းၿမိဳ႕အနီး ျခံဳခိုတိုက္ခိုက္မႈတြင္ သူႏွင့္ ကြယ္လြန္သူ
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုး၀င္းတုိ႔ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့သည္ဟု အတုိက္အခံမ်ားက စြပ္စြဲခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံသူအမ်ားအျပားလည္း ၎လုပ္ႀကံမႈတြင္ ေသဆံုးခဲ့ၾကရသည္။

ေဒၚစုကိုယ္တိုင္ အသက္ေဘးမွ ပြတ္ကာသီကာ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ေသာ္လည္း အဖမ္းခံရၿပီး
ဤျဖစ္ရပ္ေနာက္ပိုင္းမွ လက္ရိွအခ်ိန္တိုင္ အိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရဆဲ ျဖစ္သည္။

ဦးေအာင္ေသာင္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ၏ ရံုးခန္းႏွင့္ မိသားစုေနအိမ္သို႔ တံခါးမရိွဓားမရိွ

၀င္ထြက္ႏိုင္သူတဦး ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ သူ၏တက္လမ္းၾသဇာ ႀကီးထြားခဲ့ရသည္။ ဒုတိယ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေမာင္ေအး၏ သမီးႏွင့္ သူ၏သား လက္ထပ္ထားေသာေၾကာင့္လည္း
စစ္အစိုးရအတြင္း သူ၏ ၾသဇာ
ပိုမိုေတာင့္တင္းလာသည္။

(သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီ - ဧရာဝတီ)
သူက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေအးႏွင့္လည္း အလြမ္းသင့္သည္။ ဦးေအာင္ေသာင္းမိသားစုက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏
အခ်မ္းသာဆံုး မိသားစုမ်ားအနက္မွ တခုျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ၿပီး ေရနံ၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔၊ ကြၽန္းသစ္ႏွင့္
အျခား သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းမ်ား ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေသာ ေအာင္ရီၿဖိဳး၊ ကြင္းစတား၊ IGE စသည့္
ကုမၸဏီ ၃ ခုကိုလည္း ပုိင္ဆိုင္ထားသည္။ ၎ကုမၸဏီမ်ားက ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ အျခားလွ်ပ္စစ္
ပစၥည္းမ်ားကုိလည္း တင္သြင္းေရာင္းခ်ေနၾကသည္။

ျမန္မာ့စီးပြားေရးလာကတြင္ ထိုကဲ့သို႔ေသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရထားသူမ်ားသည္လည္း တခါတရံတြင္

ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ၏ ကြပ္ညႇပ္မႈကုိ ခံရသည္။ သို႔ေသာ္ ခန္႔မွန္းရခက္ေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊက
ဦးေအာင္ေသာင္းမိသားစု၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို မသိက်ဳိးကၽြန္ ျပဳထားေလသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ၏ လက္သံုးေတာ္ ထူးကုမၸဏီ ပိုင္ရွင္ဦးေတဇ၏ အင္ပါယာႏွင့္
ယွဥ္ၿပိဳင္ရသည့္အခါတြင္ပင္ မသိက်ဳိးကြၽန္ျပဳ၍ လႊတ္ထားေပးခဲ့သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္၏ အေရးပါသူမ်ား (၂)
Monday, 05 January 2009 00:00 ဧရာ၀တီ

ေမာင္စူးစမ္းႏွင့္ သခင္တင္ျမ — ႏိုင္ငံေရး ဆိုင္ရာ အယူအဆ ကြဲျပားမႈ၊ တိုက္ပြဲ ျပင္းထန္ေသာ ကာလ

မ်ားတြင္ တဘ၀စာ ႏွစ္ျမဳပ္ ျဖတ္သန္း ခဲ့မႈတုိ႔က ေမာင္စူးစမ္းႏွင့္ သခင္တင္ျမကို လက္ေတြ႔
ဆန္သူမ်ား အျဖစ္သို႔ တြန္းပို႔ေပးခဲ့ဟန္ရွိသည္။ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ၾကၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္ဦးလုံးက
လတ္တေလာ ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားအေပၚ ထက္ထက္သန္သန္ ေလ့လာေနၾကဆဲ ျဖစ္သည္။
သူတို႔ႏွစ္ဦးစလံုးသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ႏိုင္ငံေရးအေရာင္ တခုၿပီး တခု
ေျပာင္းလဲခဲ့သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ လာမည့္ ၂၀၁၀ ေရြး ေကာက္ပြဲသို႔ ဦးတည္ေနေသာ စစ္အစိုးရ၏
လမ္းျပေျမပံုသာလွ်င္ လက္ေတြ႔က်ေသာ နည္းလမ္းတခု အျဖစ္ ရႈျမင္ကာ ပူးေပါင္းပါ၀င္သင့္သည္ဟု
ေကာက္ခ်က္ခ်ထားၾကသူမ်ားလည္း ျဖစ္သည္။

ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးေရးသည္ အဆင္တန္ဆာျဖစ္ၿပီး
အႏွစ္သာရမဟုတ္ဟု ေျပာဆိုေသာ စာေရးဆရာ
ေမာင္စူးစမ္း (သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီ - ဧရာဝတီ)

ရန္ကုန္ထုတ္ အပတ္စဥ္ဂ်ာနယ္မ်ားပါ
သံုးသပ္ခ်က္ေဆာင္းမ်ားတြင္ လာမည့္ ၂၀၁၀
ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ေရွ႔ဆက္လွမ္းရန္အတြက္
လက္ေတြ႔က်ေသာ တခုတည္းေသာ
နည္းလမ္းျဖစ္သည္ဟု ေမာင္စူးစမ္းက ေျပာခဲ့သည္။
လူထုအၾကားတြင္ အျခားအစားထိုးနည္းလမ္းမ်ား
ခ်ျပေနျခင္းသည္ အခ်ိန္ကုန္ လူပင္ပန္းသာျဖစ္မည္ဟု
သူက အၾကံျပဳ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
"ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးသည္ တန္ဆာဆင္မႈသာ
ျဖစ္သည္။ အႏွစ္သာရ မဟုတ္" ဟု သူက
ေရးသားခဲ့သည္။

ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ) အဖြဲ႔၀င္ေဟာင္းတဦး ျဖစ္သူ၊ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကုိ

ကုိယ္စားျပဳၿပီး ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္
ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသူတဦးက စစ္အစိုးရကို ေျဗာင္က်က် ေထာက္ခံလိုက္သည့္အတြက္
အံ့အားသင့္ၾကရသည္။ အင္တာနက္ ဘေလာ့ စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ေမာင္စူးစမ္းကုိ
တိုက္ခိုက္ေ၀ဖန္မႈမ်ား ေပၚထြက္လာသည္။ ေမာင္စူးစမ္း နာနာက်င္က်င္ ျဖစ္သြားၿပီး " ဘေလာ့ဂါ၏
ဗီဇစိတ္"ဟု ျပန္လည္ ေရးသား ေခ်ပခဲ့သည္။
သံုးသပ္ခ်က္ေဆာင္းပါးမ်ား ေရးေနသူ ၀ါရင့္စာေရးဆရာေမာင္စူးစမ္းက သူ႔အေပၚ ေ၀ဖန္သူမ်ားကို
မရိုးမသား စကားလံုးမ်ား၊ အေျခအျမစ္မဲ့ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား၊ အေလာတႀကီး ေကာက္ခ်က္ခ်ျခင္းမ်ား၊
ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းမ်ား ျပဳေနမည့္အစား "ပညာရွင္ဆန္ဆန္ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္ရန္" စိန္ေခၚခ့ဲသည္။

ေမာင္စူးစမ္းဘ၀တေလွ်ာက္တြင္ ၾကမ္းတမ္းေသာ၊ ကစဥ့္ကလ်ား ႏိုင္ငံေရးဘ၀မ်ားကို

ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးၿပီး ျဖစ္သည္။ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဆန္႔က်င္ေသာ ၁၉၃၈
အေထြေထြသပိတ္တြင္ ေက်ာင္းသားငယ္တဦး အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္
ကြန္ျမဴနစ္ပါတီသို႔ ေတာခိုကာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကို ေထာက္ခံခဲ့သည္။

၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ေမာင္စူစမ္းက အာဏာပိုင္မ်ားထံ လက္နက္ခ်ခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ လူထုအံုႂကြမႈ

အေရးေတာ္ပံု အၿပီးတြင္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္သို႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ပါတီ၏
ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၀င္ အျဖစ္ တာ၀န္ေပးခံခဲ့ရသည္။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္
ေအာင္ျမင္စြာ အေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္
ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည္။

၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲထက္ ပုိေကာင္းသည့္ အစီအစဥ္

မရွိဟု ဆုိေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းႏွင့္ စာေရးဆရာ
သခင္တင္ျမ (သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီ - ဧရာဝတီ)

သခင္တင္ျမ၏ လက္ေတြ႔က်က် အျမင္သည္လည္း

သူ၏ ဘ၀တသက္တာ အျငင္းပြားဖြယ္
ႏိုင္ငံေရးျဖတ္သန္းမႈမ်ားမွ ျဖစ္ထြန္းေပၚထြက္လာျခင္း
ျဖစ္တန္ရာသည္။ အသက္ ၈၄ ႏွစ္ရိွၿပီျဖစ္ေသာ
သခင္တင္ျမသည္ ႏိုင္ငံေရးဘက္အမ်ဳိးမ်ဳိး၊
အေရာင္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးသည္။
ဒုတိယကမၻာ စစ္ႀကီးအတြင္း ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏
အဖြဲ႔၀င္တဦး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၆ ပါတီ
ႏွစ္ျခမ္းကြဲေသာအခါတြင္ အလံနီပါတီဘက္သို႔
ရပ္တည္ခဲ့သည္။ ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာေသာအခါတြင္
အလံျဖဴအုပ္စုဘက္သို႔ ေျပာင္းခဲ့ျပန္သည္။

သခင္တင္ျမသည္ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေျမေအာက္လႈပ္ရွားမႈကုိ

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ တာ၀န္ခံ လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးအဖဲြ႔၏ ဖမ္းဆီးျခင္းကုိ ခံခ့ဲရသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္းယူေသာ ၁၉၆၂ စစ္အာဏာသိမ္းပြဲကို သူက ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး

အာဏာရွင္၏ စစ္ေကာင္စီကို ေထာက္ခံခဲ့ျပန္သည္။ ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို
ေျခစံုပစ္ လက္ခံခဲ့ျပန္သည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္လူထုအေရးေတာ္ပံုႀကီးတြင္ သူ၏ ႏုိင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ ေျပာင္းလဲပုံကို တဖန္

ေတြ႔ၾကရျပန္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဦးေအာင္ေရႊတို႔ တည္ေထာင္ေသာ အမ်ဳိးသား
ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ေထာက္ခံခဲ့သည္။

၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ ပတ္သက္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည္။

က်န္းမာေရး အေျခအေနေၾကာင့္ ၃ ႏွစ္အၾကာတြင္ ေထာင္မွ ျပန္လြတ္လာခဲ့သည္။

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ လက္ေတြ႔က်ေသာ တခုတည္းေသာ

နည္းလမ္းျဖစ္သည္ ဟူေသာ ေမာင္စူးစမ္း၏အျမင္ကို သခင္တင္ျမက လက္ခံလိုက္ကာ ႏွစ္ေပါင္း ၉၀
၀န္းက်င္ရိွ သူ၏ ဘ၀သက္တမ္းတြင္ ေနာက္ထပ္တဖန္ ရပ္တည္ခ်က္ ေျပာင္းခဲ့ျပန္သည္။
သခင္တင္ျမက "ဘာမွမရိွတာထက္စာရင္ တခုခုရိွတာက ပိုေကာင္းတာေပါ့" ဟု သတင္းဌာနတခု၏
ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခ်က္တြင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။

သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ ဘေလာ့ဂါမ်ား

ျမန္မာစစ္အစိုးရသည္ တုိင္းျပည္အတြင္းႏွင့္ အျပင္ သတင္း စီးဆင္းမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္အတြက္

အသည္းအသန္ ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ ျပည္တြင္း သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ သာမန္ျပည္သူမ်ားက
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပကတိအေျခအေနမ်ားကို ျပင္ပကမၻာမွ သိလာေစရန္
အႏၱရာယ္ၾကားမွ အရဲကိုး ေဆာင္ရြက္ေနၾကျခင္း ေၾကာင့္လည္း ဆက္လက္ၿပီး အဖမ္းဆီးခံေနၾကရ၊
ေထာင္ခ်ခံရ၊ အႏွိပ္စက္ခံေနၾကရ
ျပန္သည္။

လက္ရွိ စစ္အစိုးရ
အက်ဥ္းေထာင္တြင္း ေထာင္ဒဏ္
က်ခံေနရေသာ ဘေလာ့ဂါ
ကိုေနဘုန္းလတ္ ႏွင့္
သတင္းေထာက္ မအိမ့္ခိုင္ဦး
(သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီ - ဧရာဝတီ)

ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အပတ္စဥ္ထုတ္
အီကိုဗြီးရွင္း (Ecovison) ဂ်ာနယ္
သတင္းေထာက္ျဖစ္သူ အသက္ ၂၄
ႏွစ္ရိွ မအိမ့္ခိုင္ဦး ၏ အမွန္တရားကို ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုရဲေသာ သတိၱေၾကာင့္ အာဏာပိုင္မ်ား၏
အျမင္တြင္ ဆန္႔က်င္သူ သတင္းေထာက္တဦး အျဖစ္ အမ်က္ရွခဲ့ၾကသည္။ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္
သူက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢရံုးတရုံးေရွ႔တြင္ နာဂစ္မုန္တုိင္းမွ အသက္ရွင္က်န္ရစ္သူ ၂၀ ခန္႔၏
ေတာင္းဆိုဆႏၵျပမႈ အေၾကာင္းကို သတင္းရယူခဲ့ေသာေၾကာင့္ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္
ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည္။

နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႔ (RSF) ၏ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ ေစာင့္ၾကည့္မႈ

အစီရင္ခံစာအရ ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းမွစ၍ ေထာင္ခ်ခံရေသာ ျမန္မာသတင္းေထာက္
အေရအတြက္သည္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ၁၀ ဦးရိွခဲ့သည္။ ေစာင့္ၾကည့္ (News Watch)
အပတ္စဥ္ဂ်ာနယ္မွ အယ္ဒီတာ ဦခင္ေမာင္ေအး၊ သတင္းေထာက္ ကိုထြန္းထြန္းသိန္း တို႔ႏွစ္ဦးက
ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ တရားရံုးမ်ားတြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ ျခစားမႈ သတင္းေဆာင္းပါးတပုဒ္
ေဖာ္ျပမိျခင္းေၾကာင့္ ႏို၀င္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။

ပံုႏိွပ္မီဒီယာလုပ္ငန္းမ်ားကို ပိတ္ဆို႔ထားရန္ ဆက္လက္ႀကိဳးကိုင္ထားသည့္ မတရားဆိုး၀ါးေသာ

စာေပ စိစစ္ေရး ဆင္ဆာစနစ္ကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ရန္အတြက္ အင္တာနက္ကို အသံုးျပဳ၍
သတင္းေရးသားေနၾကေသာ "ႏိုင္ငံသား သတင္းေထာက္မ်ား" ဟု ေခၚၾကသည့္ လူငယ္မ်ားကိုလည္း
စစ္အစိုးရက ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ေနျပန္သည္။ ျမန္မာ့ဘေလာ့ ေလာက၏ ဦးစီးေရွ႕ေဆာင္တဦး
ျဖစ္သူ အသက္ ၂၈ ႏွစ္ရိွ ကိုေနဘုန္းလတ္ ကို ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ကြန္ပ်ဴတာသိပၸံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ
ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ ႏွင့္ ၆ လ ခ်မွတ္ ခဲ့သည္။ ၎ဥပေဒက
ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးကို ထိပါးေစေသာ မည္သို႔ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကိုမဆို ကြန္ပ်ဴတာမ်ား
အသံုးျပဳ၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္းကို တားျမစ္ထားသည္။

တခ်ိန္တည္းတြင္ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုက ေအပီ (Associated Press) သတင္းဌာန၏ သတင္းေထာက္

ေဒၚေအးေအး၀င္း ကို ဂုဏ္ျပဳခ့ဲသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အမ်ဳိးသမီး မီဒီယာ ေဖာင္ေဒး ရွင္း (International
Women's Media Foundation) ကေပးသည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အတြက္ ရဲရင့္ေသာ သတင္းသမားဆုကို
ေဒၚေအးေအး၀င္း ရရိွခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ သတင္းေထာက္တဦး အျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ နီးပါး
လုပ္ကိုင္ေနသူ ေဒၚေအးေအး၀င္းက သူ၏ စာျဖင့္ေရးထားေသာ ဆုလက္ခံမိန္႔ခြန္း၌ ျမန္မာျပည္တြင္
သတင္းေထာက္လုပ္ရျခင္းသည္ အႏၱရာယ္မ်ားေသာ လုပ္ငန္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုခဲ့သည္။

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့အေရး
လႈပ္ရွားသူမ်ား

ကိုဘိုၾကည္ (ဓာတ္ပံု - ဧရာဝတီ) ႏွင့္

ဇိုရာဖန္း (ဓာတ္ပံု - ေအအက္ဖ္ပီ)

အမိျမန္မာျပည္အတြင္း
လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္
ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား
ျဖစ္ထြန္းလာေစရန္အတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကေသာ ျပည္ပေရာက္တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ၃
ဦးသည္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း သူတို႔၏ အားထုတ္မႈမ်ားအတြက္ ႏို္င္ငံတကာ၏ ဂုဏ္ျပဳမႈကို
ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ရရွိခဲ့ၾကသည္။

ဆုရရိွခဲ့သူ ထိုသံုးဦးမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား

ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး (ေအေအပီပီ) အသင္း၏ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမွဴး ကိုဘိုၾကည္ ၊
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အာရွ-ပစိဖိတ္ ျပည္သူမ်ားကြန္ရက္အဖြဲ႔ (Asia Pacific People's Partnership on
Burma) ၏ တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္ဥမၼာ ႏွင့္ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရး
အသင္း (SWAN) မွ နန္းခ်မ္ေတာင္းတို႔ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႀကိမ္က်ခံခဲ့သူ ကိုဘိုၾကည္သည္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္

ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ (Human Rights Watch) က ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြက္ ေပးအပ္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး
ခုခံ ကာကြယ္သူမ်ားဆိုင္ရာဆု (Human Rights Defender prize) ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရသည္။
ကုိဘုိၾကည္သည္ ထင္ရွားေသာ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္၏
သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ျဖစ္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို ေဖၚထုတ္ေပးေနသည့္ သူ၏
လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရသူမ်ား တရားမွ်တမႈရရိွေစရန္အတြက္ အႏၱရာယ္
အခက္အခဲၾကားမွ ႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ဤ ဆုအတြက္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု
ဆုေပးသည့္အဖြဲ႔ က ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ကိုဘိုၾကည္သည္ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို
မွတ္တမ္းတင္ကာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ကူညီေနေသာ ေအေအပီပီအသင္းတြင္
ဦးေဆာင္ေနသူ တဦးျဖစ္သည္။

ေဒၚခင္ဥမၼာႏွင့္ နန္းခ်မ္ေတာင္း
(ဓာတ္ပံု - ေအအက္ဖ္ပီ)

ေဒၚခင္ဥမၼာ၊ နန္းခ်မ္ေတာင္းတို႔
ႏွစ္ဦးသည္လည္း
၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ ကမၻာ့
မိတ္ဖက္ျပဳမႈအတြက္ အေရးပါေသာ
အသံမ်ား (Vital Voices Global
Partnership) အဖဲြ႔မွ ေပးအပ္ေသာ
ဆု ရရိွခ့ဲသည္။ ထိုအဖြဲ႔သည္
ကမၻာ့တလႊားရွိ အမ်ဳိးသမီး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အတူတကြ လက္တြဲလုပ္ကိုင္ေနေသာ
ေစတနာ့၀န္ထမ္းအဖြဲ႔ ျဖစ္သည္။ ၎အဖြဲ႔က ေဒၚခင္ဥမၼာ၊ နန္းခ်မ္ေတာင္းတို႔ ႏွစ္ဦးသည္
သာမန္ျပည္သူမ်ားအၾကား ဒီမိုကေရစီျပန္႔ပြားေရး၊ ဥပေဒေၾကာင္းဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊
လူ႔အခြင့္အေရး ျမႇင့္တင္ေရးတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသူမ်ားျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ေဒၚခင္ဥမၼာသည္ ၁၉၈၈ လူထုအေရးေတာ္ပံုႀကီးတြင္ တက္ႂကြစြာ ပါ၀င္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
နန္းခ်မ္ေတာင္းသည္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း တိုင္းရင္းသားအမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္က
က်ဴးလြန္ေသာ အဓမၼျပဳက်င့္မႈမ်ားႏွင့္ အျခားရာဇ၀တ္မႈမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ
"မုဒိမ္းက်င့္ခြင့္လိုင္စင္" အမည္ရ အစီရင္ခံစာတခုကို ထုတ္ေ၀ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ အားသြန္ခြန္စိုက္ လံႈ႔ေဆာ္ခဲ့သည့္ ျပည္ပေရာက္

လႈပ္ရွား တက္ႂကြသူ အျခားတဦးမွာ အဂၤလန္အေျခစိုက္ Burma Campaign (UK) ၏ ႏိုင္ငံတကာ
တာ၀န္ခံျဖစ္သည့္ ကရင္တိုင္းရင္းသူ နန္႔ဇိုရာဖန္း ျဖစ္သည္။ ဥေရာပတိုင္းျပည္မ်ားအႏွံ႔သို႔သြားၿပီး
ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ျပစ္ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈမ်ား ခ်မွတ္ၾကရန္ အစိုးရမ်ားကို အႀကံျပဳ
လံႈ႔ေဆာ္ခဲ့သည္။

ဖဒိုမန္းရွာ

၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ကရင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ သူရဲေကာင္းတဦး ဆံုးရံႈးခဲ့ရသည္။ အသက္ ၆၄

ႏွစ္အရြယ္ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအရံုး (KNU) ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးျဖစ္သူ ဖဒိုမန္းရွာသည္
ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ေသနတ္သမားမ်ား၏ လုပ္ႀကံမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။
ထုိလူသတ္မႈအတြက္ မည္သူ တဦးတေယာက္ကမွ တာ၀န္ရိွသည္ဟု ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုျခင္း
မျပဳခဲ့ေသာ္လည္း လူအမ်ားအျပားက “တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္အမ်ဳိးသား တပ္မေတာ္
(DKBA)” ကဲ့သုိ႔ေသာ
ကရင္ခြဲထြက္အုပ္စုမ်ားအေပၚတြင္ သကၤာမကင္း
ရွိခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈအတြက္ပါ

ဆုံး႐ႈံးသြားရသည့္ ေကအန္ယူ အေထြေထြ
အတြင္းေရးမႉး ဖဒိုမန္းရွာ (ဓာတ္ပံု - ဧရာဝတီ)

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ လူထုအံုႂကြမႈကို ၿဖိဳခြင္းေခ်မႈန္းမႈမ်ားအၿပီး

ေတာတြင္းသို႔ ထြက္ေျပးလာေသာ
ေက်ာင္းသားမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ စုစည္းရမည္၊ မည္သို႔
ေျပာက္က်ားစစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲရမည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍
ဖဒိုမန္းရွာက အဓိက ဦးေဆာင္ အခန္းက႑မွ
ပါ၀င္ကူညီေပးခဲ့သည္။ ဖဒိုမန္းရွာသည္
သတင္းမီဒီယာဌာနမ်ားႏွင့္ အဆင္ေျပ ရင္းႏွီး
ကြၽမ္း၀င္သူ ကရင္ေခါင္းေဆာင္တဦးလည္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးႏွင့္
ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈအတြင္း KNU၏ အခန္း က႑ကို လူသိမ်ားလာေစရန္ ျပည္ပေရာက္
ျမန္မာေရဒီယိုသတင္းဌာနမ်ား၏ ထုတ္လႊင့္ခ်က္မ်ားမွတဆင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခ့ဲသူျဖစ္သည္။
ဖဒိုမန္းရွာသည္ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ စဥ္းစားခ်က္ကို အင္တိုက္အားတိုက္
ျမႇင့္တင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သူ ျဖစ္သည့္အျပင္ မူၾကမ္းေရးဆြဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကိုလည္း ေထာက္ခံ
အားေပးခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီ အေတြးအေခၚမ်ား ျမႇင့္တင္ေပးျခင္း၊ လြတ္လပ္ေသာ သတင္းမီဒီယာကို
အားေပးျခင္းႏွင့္ လူထု အေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအၾကား လြတ္လပ္ေသာ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္မႈမ်ား
ျဖစ္ေပၚလာေစရန္လည္း သူက တြန္းအားေပးခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ျငားလည္း ဖဒိုမန္းရွာသည္ ကရင္အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္ရွားမႈတခုလံုး

ညီညႊတ္လာေစရန္အတြက္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါ။ တခါတရံတြင္ သူ၏ ယံုၾကည္မႈအေပၚ အေပးအယူ
လုပ္ရခက္ေသာသူတဦးျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ စစ္အစိုးရႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ လံုး၀
အေလွ်ာ့အတင္း မရွိခဲ့သူျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥရပ္ မ်ားစြာတြင္လည္း သူ၏ ျပင္းထန္သည့္
ရပ္တည္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ မၾကာခဏဆိုသလို ေ၀ဖန္ေျပာဆိုျခင္း ခံခဲ့ရသူလည္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာလူထု၏ မိတ္ေဆြမ်ား
Wednesday, 31 December 2008 00:00 ဧရာ၀တီ

ဘားနာ့ဒ္ကုခ်နာ

ေလေဘးသင့္ ျပည္သူမ်ား အတြက္ ႏိုင္ငံတကာမွ သယ္ေဆာင္ လာေပးေသာ အကူအညီ မ်ားကို

ျမန္မာ စစ္အစိုးရက အၾကင္နာ တရားမဲ့စြာ ဟန္႔တား ထားစဥ္ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုက လက္မိႈင္ခ်၊
ေဒါသထြက္ ေနၾကရခ်ိန္၌ အသံတခု ရွင္းရွင္းလင္းလင္း
ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။

နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္း ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္

ႏိုင္ငံတကာက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ ကူညီရန္
တိုက္တြန္းခဲ့သည့္ ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး
ဘားနာ့ဒ္ ကုခ်နာ (ဓာတ္ပံု - ေအအက္ဖ္ပီ)

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ အစိုးရက ၎၏ ျပည္သူမ်ားကို

ကာကြယ္မႈေပးရန္ ပ်က္ကြက္ေနသည့္
အေျခအေနမ်ဳိး၌ ႏိုင္ငံတကာက
ၾကား၀င္ေဆာင္ရြက္ရန္ ခြင့္ျပဳေသာ ကုသလမဂၢ၏
ျပဌာန္းခ်က္အတိုင္း အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ရန္
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဘားနာ့ဒ္ကုခ်နာ က
ေဆာ္ေၾသာခဲ့သည္။ သူက "အကာအကြယ္ေပးရန္ တာ၀န္ရိွမႈ" သို႔မဟုတ္ R2P
ဟုအတိုေကာက္ေခၚေ၀ၚၾကေသာ ကုလသမဂၢ၏ (responsibility to protect) ဟူသည့္ တာ၀န္
ျပဌာန္းခ်က္ကိုသံုး၍ ႏိုင္ငံတကာက ၀င္ေရာက္သင့္ၿပီဟု ဆိုခဲ့သည္။

အစိုးရမ်ားက ၎တို႔ျပည္သူမ်ားအေပၚ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္သုတ္သင္မႈမ်ား၊ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္

လူသားမ်ဳိးႏြယ္တခုလံုးအေပၚ ဆန္႔က်င္က်ဴးလြန္ ေသာ ျပစ္မႈမ်ားမွ အကာအကြယ္မေပးႏိုင္ပါက
သို႔မဟုတ္ အကာအကြယ္ေပးလိုေသာ ဆႏၵမရွိပါက ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္းအေပၚတြင္
ထိုတာ၀န္က်ေရာက္လာ ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဤျပဌာန္းခ်က္က ဆိုထားသည္။ (R2P) တာ၀န္ကို
နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းအၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းျဖစ္ေနေသာ အၾကပ္အတည္းတြင္ အသံုးျပဳႏုိင္
သည္္ဟု သူက အႀကံျပဳ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

အေရးေပၚ အေထာက္အပံ့ပစၥည္း တန္ေပါင္းမ်ားစြာ တင္ေဆာင္လာေသာ စစ္သေဘၤာတစင္းကို

ျပင္သစ္ႏိုင္ငံက ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြၽန္းေပၚ ေဒသသို႔ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏွင့္
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံတို႔ကလည္း ၎ ေဒသအတြင္းသို႔ သေဘၤာမ်ား ေစလႊတ္လာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္
အေထာက္အပံ့မ်ားသည္ ျမန္မာကမ္းေျခသို႔ မေရာက္ရိွႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ခဲ့ ရသည္။

ကုခ်နာက ၾကား၀င္စြက္ဖက္ခဲ့ခ်င္ေသာ္ျငားလည္း ျမန္မာျပည္အတြက္ R2P တာ၀န္အတိုင္း အေရးယူ

ေဆာင္ရြက္ရန္ ကုလသမဂၢ ထံမွ ေထာက္ခံမႈမရရွိခဲ့သျဖင့္ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္မေပၚခဲ့ပါ။
(R2P) ျပဌာန္းခ်က္သည္လည္း အမွန္တကယ္ အသံုးခ်ရန္ ဆႏၵမရွိၾကေသးသည့္
ႏိုင္ငံတကာမိသားစုအၾကား အရာမေရာက္ ျဖစ္ေနရသည္။

ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တာနာ

ျမန္မာစစ္အစိုးရအား ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို လိုက္နာ

က်င့္သုံးရန္ ေျပာၾကားခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္
ေတာမတ္ အိုေဟး ကင္တာနာ (ဓာတ္ပံု - ေအပီ)

ဧၿပီလတြင္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးအထူး

သံကိုယ္စား လွယ္တာ၀န္ကို ေတာမတ္စ္ အိုေဟး
ကင္တာနာ လႊဲေျပာင္းရယူခဲ့သည္။ သူက အရိွကို
အရိွအတိုင္း ျမင္တတ္သည့္ လက္ေတြ႔သမားဟုလည္း
ဆိုရမည္။

"ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ဒီမိုကေရစီ
ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို႔ဆိုတာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း
မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ မ်ဳိးဆက္ေတြ အမ်ားႀကီး အခ်ိန္
ယူရပါလိမ့္မယ္" ဟု မစၥတာ ကင္တာနာက
သူ႔တာ၀န္လက္ခံရယူၿပီး ေနာက္တြင္ ေျပာဆိုခဲ့ သည္။

အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံသား ကင္တာနာသည္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား၏ လုပ္ဟန္ကို သိသည္။

သူ၏မိဘမ်ားက အာဂ်င္ တီးနားႏိုင္ငံ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ ရိွေနစဥ္ ကာလအတြင္း
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကဖူးသည္။

ၾသဂုတ္လအတြင္း သူ၏ ပထမဆံုးေသာ ျမန္မာျပည္ခရီးစဥ္က ျပန္လာၿပီးေနာက္ မစၥတာ

ကင္တာနာက “ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔ အခြင့္အေရး စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနဲ႔အညီ
ျပည္တြင္းဥပေဒမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပင္ဆင္ဖို႔၊ ယံုၾကည္ မႈေၾကာင့္အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့
အက်ဥ္းသားအားလံုးကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔၊ စစ္တပ္ကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ၿပီး
လူ႔အခြင့္အေရး သင္တန္းေပးဖို႔၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ရိွေစဖို႔နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရး
စနစ္ရိွေရးဆိုတဲ့အခ်က္ ၄ ခ်က္အေပၚ အာရံုစိုက္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္” ဟု အႀကံေပး
ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ေဂ်ာ့ ဒဗလ်ဴ ဘုရွ္ ႏွင့္

ေလာ္ရာဘုရွ္

အေမရိကန္ သမၼတ
ေဂ်ာ့ဘုရွ္ ႏွင့္
ျပည္ပအေျခစိုက္
ထင္ရွားသည့္
ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူမ်ား
ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၌
ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးစဥ္
(ဓာတ္ပံု - ေအအက္ဖ္ပီ)

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု
သမၼတ ေဂ်ာ့ ဒဗလ်ဴဘုရွ္က
သူ၏တိုင္းျပည္သမိုင္းတြင္ လူႀကိဳက္အနည္းဆံုး သမၼတတဦးအျဖစ္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္
တာ၀န္မွ အနားယူရေတာ့မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ သားမ်ား၏ အေရးကို
ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့မႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီလုိလားေသာ လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူ
ျမန္မာမ်ားအၾကား သူ႔ကို သတိတရ ျဖစ္ေနေစဦးေတာ့မည္။

ၾသဂုတ္လက သမၼတ ဘုရွ္သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး၏ ဘန္ေကာက္

ေနအိမ္တြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသား လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူ ၉ ဦးကို ေန႔လယ္စာ ဖိတ္ေခၚေကြၽးေမြး ဧည့္ခံရင္း
ယခုကဲ့သို႔ “သတၱိဗ်တိၱ ျပည့္၀ သူမ်ား” ႏွင့္ အတူတူ ထိုင္ခြင့္ရသည့္အေပၚ
ႏွစ္ေထာင္းအားရျဖစ္မိပါေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခဲ့သည္။

သူေနာက္ဆံုး လက္မွတ္ေရးထိုးရမည့္ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ မူ၀ါဒတခုမွာ “၂၀၀၈ခုႏွစ္ တြမ္လန္းေတာ့စ္

ျမန္မာ့ ေက်ာက္ျမတ္ရတနာ ပိတ္ပင္ေရး အက္ဥပေဒ” (Tom Lantos Block Burmese JADE Act
2008) ပင္ ျဖစ္ သည္။ ထိုဥပေဒအရ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ ျမန္မာ့ ေက်ာက္ျမက္မ်ား
တင္သြင္းေရာင္းခ်မႈကို ပိတ္ပင္ ထားသည္။

ထို႔ျပင္ ဘုရွ္သည္ ၀ါရွင္တန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြင္း အာရွအေရး ထိပ္တန္းအႀကံေပးအရာရိွေဟာင္း

မိုက္ကယ္ ဂရင္း ကို ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးသံကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ မူ၀ါဒဆိုင္ရာအရာရိွခ်ဳပ္ ရာထူး
ႏွစ္ခုစလံုး အတြက္ ပူးတြဲ ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။
 အေမရိကန္ သမၼတ ကေတာ္
ေလာ္ရာဘုရွ္ႏွင့္ မယ္ေတာ္ေဆးခန္း
တည္ေထာင္သူ ေဒါက္တာ
စင္သီယာေမာင္ (ဓာတ္ပံု - ေအပီ)

သမၼတကေတာ္
ေလာ္ရာဘုရွ္သည္လည္း
ျမန္မာျပည္အေရးကို သူ၏
ႏွလံုးသားအတြင္း ထည့္သြင္း
ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူတဦး ျဖစ္သည္။ သူ႔
ေက်ာ္ၾကားမႈကို အသံုးခ်ကာ
စစ္အစိုးရ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိး ေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္သက္တမ္း ေျခာက္ႏွစ္
ရွိေနၿပီျဖစ္ေသာ ႏိုဗဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အျဖစ္ကို
ကမၻာကသိလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။

ၾသဂုတ္လအတြင္း ခင္ပြန္းသည္ သမၼတႀကီး၏ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္တြင္ လိုက္ပါခဲ့ေသာ

ေလာရာဘုရွ္သည္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္သို႔ သြားေရာက္ကာ ဒုကၡသည္စခန္းႀကီး ၉ ခုအနက္
အႀကီးဆံုးျဖစ္ေသာ မယ္လ ဒုကၡသည္စခန္းႏွင့္ ကရင္တိုင္းရင္းသူ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္
ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ မယ္ေတာ္ ေဆးေပးခန္းသို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္
ၾကည့္ရႈအားေပးခဲ့သည္။
ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းၾကားမွ သူရဲေကာင္းမ်ား
Wednesday, 31 December 2008 00:00 ဧရာ၀တီ

ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား အမ်ား အျပားသည္ အေႏွာင့္ အယွက္ ေပးခံရျခင္း၊ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ် ခံရမည့္ အေရး
ၾကားထဲမွ စြန္႔စား အရဲကိုးကာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလ အတြင္းက နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းဒဏ္
ခံရသည့္ ဒုကၡသည္ ျပည္သူမ်ားအတြက္
အေထာက္အပံ့မ်ား ကူညီေပးပို႔ခဲ့ၾကသည္။

နာဂစ္ ဆိုင္ကလုန္း ဒုကၡသည္မ်ားကို က႐ုဏာ

တရားအျပည့္ထား၍ အနီးကပ္
ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေနသည့္ ဆရာေတာ္
အရွင္ဥာဏိႆရ (သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီ - ဧရာဝတီ)

သဘာ၀ေဘးဒဏ္ခံ ျပည္သူ ၂ သန္းေက်ာ္အတြက္

အစိုးရက အေထာက္အပံ့မ်ား အျပည့္အ၀
မေပးခဲ့႐ံုမွ်မက တရားလက္လြတ္
ဥေပကၡာျပဳေနခဲ့သျဖင့္ ပိုမို နစ္နာဖြယ္ရွိေနသည့္
ျပည္သူမ်ား သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး၊
အသက္ဆက္ႏိုင္ေရးတြင္ ထိုကူညီသူမ်ားက
အေရးပါေသာ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။

ေလေဘးကယ္ဆယ္ေရး ေစတနာ့၀န္ထမ္းလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသူမ်ားမွာ

အလႊာေပါင္းစံုမွ ပါ၀င္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သံဃာေတာ္မ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊
သာမန္ျပည္သူမ်ား၊ အႏုပညာရွင္မ်ား၊ ပညာတတ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအတုိက္အခံမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး
အလွဴအတန္းျပဳသူမ်ား စသျဖင့္ က႑ေပါင္းစံုမွ ျပည္သူမ်ား ျဖစ္သည္။

သီတဂူဆရာေတာ္ဟု လူသိမ်ားေသာ ဆရာေတာ္ ရွင္ဥာဏိႆရ က ဦးေဆာင္၍ မုန္တိုင္းသင့္

ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခု အတြင္းရိွ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁,၃၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ေက်းရြာ ၉၀၀ ေက်ာ္
အတြက္ ေနရာထိုင္ခင္း အကူအညီႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေဆးေပးခန္း အပါအ၀င္
ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းမ်ားကို စုစည္း ကူညီေပးႏိုင္ခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူသိအမ်ားဆံုး လူရႊင္ေတာ္ ကိုဇာဂနာ သည္လည္း အားကစားအယ္ဒီတား

ကိုေဇာ္သက္ေထြး ၏ ပူးေပါင္းကူညီမႈျဖင့္ ေလ ေဘးသင့္ ေဒသအတြင္း အကူအညီမ်ား ျဖန္႔ေ၀ေပးရန္
ေစတနာ့၀န္ထမ္း ၄၀၀ ခန္႔ ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႔တဖြဲ႔ ကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ၎တို႔၏
အားထုတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ စစ္အစိုးရက မည္သို႔မွ် အသိအမွတ္ မျပဳ႐ံုမက ဖမ္းဆီးျခင္း၊
ေထာင္ခ်ျခင္းတို႔ျဖင့္ တုံ႔ျပန္သည္ကိုသာ ႀကံဳခဲ့ရသည္။ စစ္အစိုးရက မၾကာေသးမီက ကိုဇာဂနာကို
ေထာင္ဒဏ္ ၅၉ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး၊ ကိုေဇာ္သက္ေထြးကိုလည္း ေထာင္ဒဏ္ ၁၉ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။

အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ဦးအံုးႀကိဳင္ သည္လည္း

ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြၽန္းေပၚ ေဒသအတြင္းသို႔ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္သားတစုျဖင့္ ခရီးသြားၿပီးအျပန္တြင္
အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ သူ၏ လက္ ေထာက္ ေဒါက္တာေအးၾကဴ က မုန္တိုင္းသင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္
ေဆးကုသေပးခဲ့ၿပီး ျပည္ပအေျခစိုက္ သတင္းဌာနမ်ားသို႔ မုန္တိုင္းေနာက္ဆက္တြဲ အေျခအေနမ်ားကို
ေျပာျပခဲ့သည္။

တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ အကူအညီမ်ားေပးခဲ့သည့္ အလွဴဒါနလုပ္ငန္းမ်ားအနက္ တခုမွာ

အခမဲ့နာေရးကူညီမႈ အသင္း ျဖစ္သည္။ ထိုအဖြဲ႔သည္လည္း အာဏာပိုင္ မ်ား၏ အေႏွာင့္အယွက္ကို
ခံခဲ့ရသည္။

ကယ္ဆယ္ေရး အေထာက္အပံ့မ်ားေပးခြင့္ရရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္ ႏိုင္ငံတကာ၏ ပါ၀င္မႈ

အတိုင္းအတာသည္လည္း အေရးပါေသာ
အခ်က္ျဖစ္သည္။

နာဂစ္ ဒုကၡသည္မ်ားကို အသုံးအေဆာင္

အစားအေသာက္မ်ား ေ၀ငွေပးေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ
သံဃာတပါး (ဓာတ္ပံု - ေအအက္ဖ္ပီ)

နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းတိုက္ခတ္ၿပီး ရက္သတၱေပါင္းမ်ားစြာ
ၾကာသည္အထိ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားမ်ားသည္
အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ စုရံုးေနခဲ့ၾကၿပီး
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၀င္ခြင့္ရမည့္အေရးကို
ေစာင့္ဆိုင္းေနခဲ့ၾကရသည္။ တခ်ဳိ႕က အလည္အပတ္
ခရီးသြား ဗီဇာျဖင့္ တိုင္းျပည္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္၍
ကူညီႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မုန္တိုင္းသင့္ေဒသမ်ားဆီသို႔ အသြား
စစ္ေဆးေရးဂိတ္မ်ားမွ ေမာင္းထုတ္သျဖင့္ ျပန္လွည့္လာ ခဲ့ၾကရသည္။

တခ်ိန္တည္းတြင္ တိုင္းျပည္အတြင္း ရိွေနၿပီးသားျဖစ္သည့္ အနည္းငယ္မွ်ေသာ ႏိုင္ငံတကာအန္ဂ်ီအို

အဖြဲ႔အစည္း မ်ားကလည္း လက္ရိွလုပ္ကိုင္ေနသည့္ စီမံကိန္းမ်ား၏ အရင္းအျမစ္မ်ားကို အကူအညီ
ပိုမို လိုအပ္ေနေသာ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေဒသရိွ အသက္ရွင္က်န္ရစ္သူမ်ားထံသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးပို႔
ခဲ့ၾကသည္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း၏ ေနျပည္ေတာ္ ခရီးစဥ္ အၿပီး

ေမလကုန္ပိုင္း တြင္မွ စစ္အာဏာပိုင္မ်ားက ႏိုင္ငံျခားမွအကူအညီမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔
ပါဝင္ခြင့္ေပးရန္ သေဘာတူ ခဲ့ၾကသည္။

ေနာက္ဆံုးတြင္ သံုးပြင့္ဆိုင္ဗဟိုအဖြဲ႔၏ ဦးေဆာင္ ႀကီးၾကပ္မႈ ေအာက္မွတဆင့္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ေသာ

အကူအညီေပး ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို မုန္တိုင္းသင့္ေဒသအတြင္း စတင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို
သံုးပြင့္ဆိုင္ အုပ္စုတြင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားအသင္း
(အာဆီယံ) ႏွင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားဦးေဆာင္ကာ ႏိုင္ငံတကာ အိုင္အန္ဂ်ီအိုမ်ားမွ
ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ပါ၀င္ဖြဲ႔စည္းထားသည္။

အေျခက် ေအာင္ျမင္ေနၿပီးသား ႏိုင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္လည္း

အကူအညီေပးေရး လုပ္ ငန္းမ်ားတြင္ အဓိက အခန္းက႑မွ ဆက္လက္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနဆဲ
ျဖစ္သည္။

ကိုဇာဂနာႏွင့္ ကိုေဇာ္သက္ေထြး၊ နယ္စည္းမျခား

ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႕ (MSF) မွ ဆန္အိတ္မ်ား ေ၀ငွ ေနစဥ္

၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာျပည္၌ စတင္လုပ္ကိုင္ေနေသာ

နယ္စည္းမျခား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (MSF) က
ယခုႏွစ္ကုန္ အထိ ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေဒသအတြင္း
ဆက္လက္ရိွေနမည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာနုိ္င္ငံအတြင္းတြင္ အႀကီးဆံုး ေသာ ႏိုင္ငံတကာ
အန္ဂ်ီအိုတခုျဖစ္သည့္ Save the Children
အဖြဲ႔ကလည္း ၎၏ လုပ္ငန္းမ်ား ႏွစ္ေပါင္းမ်ား စြာ
ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရလိမ့္ဦးမည္ဟု ဆိုခဲ့သည္။

ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ ေဆး၀ါးအလွဴရွင္အဖြဲ႔တခု ျဖစ္သည့္

မာလင္း ကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအိုမ်ားသည္
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အသစ္ ျဖစ္ေနေသးသည္ဟု
ဆိုရမည္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္အတြင္း ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ မာလင္း အဖြဲ႔၏
က်န္းမာေရးလုပ္သား ၅၅၀ အနက္ ၉၅ ဦးသည္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ေဒသတြင္
နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္း မုန္တိုင္း ေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရံႈးခဲ့ၾကရသည္။
အႏုပညာမွသည္ ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာသုိ႔
Wednesday, 31 December 2008 00:00 ဧရာ၀တီ

Iron Cross Band (IC) — IC ဟု လူသိမ်ားေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ထိပ္တန္း ေရာ့ဂီတ တီး၀ိုင္းသည္ ၁၇

ႏွစ္တာ ၾကာၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေအာင္ပြဲ ခံေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။

ကြယ္လြန္သူ ၿပိဳင္စံရွား ဂစ္တာေက်ာ္တဦးျဖစ္သည့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ ကရင္အမ်ဳိးသား

ေစာဘြဲ႔မွဴး ဦးေဆာင္ခဲ့ၿပီး ဂီတပညာရွင္ ၅ ဦးျဖင့္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ တီး၀ိုင္းကို စတင္တည္
ေထာင္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ႏိုင္ငံျခားသံစဥ္ သီခ်င္းမ်ားကို ျမန္မာစာသားမ်ား ထည့္သြင္း သီဆိုေသာ
ေကာ္ပီ သီခ်င္းမ်ားကိုသာ အဓိကထား တီးခတ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ေမာင္ေမာင္ေဇာ္လတ္၊ အယ္လ္ျဖဴ
စေသာ သီခ်င္းေရး ဆရာမ်ား က မက္တယ္လစ္ကာ ကဲ့သို႔ေသာ လူႀကိဳက္မ်ားသည့္
အေမရိကန္တီး၀ိုင္း သီခ်င္းမ်ားအေပၚ မွီခိုထားေနရမႈမွ လြတ္ေျမာက္ေစခဲ့သည္။ သူတို႔၏
ကိုယ္ပိုင္သံစဥ္
သီခ်င္းမ်ားႏွင့္
လူအမ်ားအထင္ႀကီး
ေလးစားမႈကို ရရိွေစခဲ့သည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ နာဂစ္
ရန္ပုံေငြ ပြဲေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ေသာ
နာမည္ႀကီး အိုင္စီ
ေတးဂီတအဖြဲ႕

IC ကို စတင္တည္ေထာင္စဥ္ကပင္ ပါဝင္ခဲ့ၾကသူမ်ားမွာ လိဒ္ဂစ္တာသမား ကိုခ်စ္စမ္းေမာင္၊

ေဘ့စ္ဂစ္တာ တီးခတ္သူ ကိုခင္ေမာင္သန္႔၊ ကီးဘုတ္တီးသမား ကိုဗညားႏိုင္ႏွင့္ ဒရမ္တီးခတ္သူ
ကိုခရမ္း တို႔ျဖစ္ၾကသည္။

ေနာက္ပိုင္းတြင္ တီး၀ိုင္းအင္အားကို တိုးခ်ဲ႕ခဲ့သည္။ ပင္တုိင္အဆိုရွင္ ေလးျဖဴ ပူးေပါင္းပါဝင္

လာခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း အခ်ိန္တိုတိုအတြင္း ေအာင္ျမင္မႈမ်ား တိုး၍ ရရိွလာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္
ကိုေလးျဖဴသည္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ စင္တင္ ဂီတတင္ဆက္မႈအၿပီးတြင္ စင္ျမင့္ေဖ်ာ္ေျဖပြဲမ်ားမွ
ထူးထူးျခားျခား ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ကာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္မွ အိုင္စီ၏
နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း ရန္ပံုေငြပြဲတြင္မွ ျပန္လည္ေပၚ ထြက္လာခဲ့သည္။ ၂ ႏွစ္ၾကာ
သူ၏တိမ္ျမဳပ္ေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္ေျဖရွင္းခ်က္မွ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုျခင္း မရိွခဲ့ေပ။

နာဂစ္ရန္ပံုေငြပြဲအတြက္ ျပဳလုပ္ေသာ သု၀ဏၰေဘာလံုးကြင္း ေတးဂီတတင္ဆက္မႈတြင္ လူေပါင္း

ငါးေသာင္းနီးပါး ခန္႔ လာေရာက္ၿပီး ကြင္းတကြင္းလံုး ျပည့္လွ်ံသြားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တခါမွ
မေတြ႔ဘူးေသာ အႀကီးဆံုး တင္ ဆက္မႈ ျဖစ္သည္။ ထိုအစီအစဥ္တြင္ ေလးျဖဴႏွင့္အတူ
တျခားလူႀကိဳက္မ်ား ေရာ့ခ္ဂီတ အဆိုေတာ္မ်ား ျဖစ္ၾက ေသာ အငဲ၊ မ်ဳိးႀကီးႏွင့္ ၀ိုင္၀ိုင္းတို႔လည္း
ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကသည္။

သီးေလးသီး ႏွင့္ ေဆးေရာင္စံု

၂၀၀၈ ခု ဇန္န၀ါရီ လအတြင္းက

ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕ ေဖ်ာ္ေျဖပြဲတြင္
ေတြ႕ရေသာ သီးေလးသီးႏွင့္
ေဆးေရာင္စုံ အၿငိမ့္ (ဓာတ္ပံု -
ဧရာဝတီ)

သီးေလးသီး ႏွင့္ ေဆးေရာင္စံု

အၿငိမ့္သဘင္အဖြဲ႔သည္လည္း ႏိုင္ငံ
တကာခရီးစဥ္မ်ား စီစဥ္ကာ
ကမၻာတ၀န္းရိွ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား၏
အသည္းႏွလံုးကို ဟာဒယရႊင္ေဆး
တိုက္ေကၽြးခဲ့သည္။ သီးေလးသီးအၿငိမ့္ကို သေဘာက် ႏွစ္ၿခိဳက္သူ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွ
ပရိသတ္မ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ဟာသ ျပက္လံုးမ်ား၊ ရိုးရာအကမ်ားျဖင့္ အသံုးေတာ္ ခံခဲ့ၾကသည္။

ေဂၚဇီလာ၊ စိန္သီး၊ ပန္းသီး၊ ၾကယ္သီးႏွင့္ ဇီးသီးဟူေသာ အမ်ဳိးသား လူရႊင္ေတာ္ ငါးဦး၊ ျမစပယ္ငံုႏွင့္

ေခ်ာစုမ်ဳိး ဟူေသာ အမ်ဳိးသမီး အကပညာရွင္ႏွစ္ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ထိုအၿငိမ့္သည္
ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ျပက္လံုးထုတ္ ခဲ့သည့္အျပင္ သေရာ္သည့္ ျပကြက္မ်ားေၾကာင့္လည္း
အထူးလူသိမ်ားလွသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ သီးေလးသီးအၿငိမ့္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႔၊

ကန္ေတာ္ႀကီးပန္းၿခံအတြင္းရိွ ေမွ်ာ္စင္ကြၽန္း၌ ကျပ ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့သည္။ သူတို႔ကို အာဏာပိုင္မ်ားက
ဇာတ္္ခံုေပၚတြင္ ႏုိင္ငံေရးျပက္လံုးမ်ား မထုတ္ပါဟူ၍ အာမခံခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးခိုင္းခဲ့ေသာ္လည္း
စက္တင္ဘာလ ဆႏၵျပသံဃာေတာ္မ်ားအေပၚ စစ္အစိုးရ၏ ရက္ ရက္စက္စက္ ၿဖိဳခြင္းခဲ့မႈမ်ားကို
ေဖာ္ျပအရႊန္းေဖာက္ခဲ့သည့္ သူတို႔၏ ဇ၀နဉာဏ္ကိုေတာ့ အာဏာပိုင္မ်ားကမဟန္႔ တားႏိုင္ခဲ့ေပ။
ထိုပြဲအတြက္ ထုတ္လုပ္ေသာ VCD အေခြသည္ အလြန္ေအာင္ျမင္ခဲ့ သျဖင့္ အာဏာပိုင္မ်ားက
ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို တားျမစ္ပိတ္ပင္ခဲ့ရသည္။

အခ်ိန္တိုတုိအတြင္းမွာပင္ ယင္း VCD အေခြသည္ တိုင္းျပည္၏ နယ္နိမိတ္ကို ေက်ာ္ျဖတ္၍ ျပည္ပသို႔

ေျခဆန္႔သြား ခဲ့သည္။ သီးေလးသီးႏွင့္ ေဆးေရာင္စံု အၿငိမ္႔အဖြဲ႔ကို ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံ၊
စင္ကာပူႏိုင္ငံ၊ ေတာင္ကုိရီးယားႏိုင္ငံႏွင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမ်ားရိွ ျမန္မာအသိုင္းအ၀န္းက
သူတို႔ေရာက္ရွိေနသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ လာေရာက္ ကျပေဖ်ာ္ေျဖရန္ ဖိတ္ၾကားခဲ့ၾကသည္။
၎တို႔၏ ျပက္လံုးမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လမ္းမမ်ားေပၚတြင္ လက္ေတြ႔ျဖစ္ေပၚေနေသာ
အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို အေျခခံထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူလူထု၏ စစ္မွန္ေသာ အသံမ်ားကို
ထပ္ဆင့္ေဖၚထုတ္ေပးျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အၿငိမ့္အဖြဲ႔၀င္မ်ားက ဆိုခဲ့သည္။

“လူထုေျပာေနတဲ့အသံေတြကို က်ေနာ္တို႔ နားေထာင္မယ္။ ၿပီးရင္ သူတို႔ရဲ႕ဘ၀ေတြကို က်ေနာ္တို႔က

ျပန္ၿပီး ထင္ဟပ္ေပးမယ္္” ဟု ေဂၚဇီလာက ေျပာခဲ့သည္။

ေနတိုး

နာဂစ္ ဒုကၡသည္မ်ားကို ေငြေၾကးျဖင့္ ကူညီပါ၀င္ခဲ့သူ

႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ ေနတိုး

ရုပ္ေျဖာင့္ေျဖာင့္၊ ခႏၶာကိုယ္ ေျပေျပပ်စ္ပ်စ္ရိွၿပီး

အမ်ဳိးသမီးမ်ားအၾကား ပ်ဳိတိုင္းႀကိဳက္သည့္ ႏွင္းဆီခိုင္
ျဖစ္ေနေသာ ရခုိင္အမ်ဳိးသား ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္
ေနတိုးကလည္း သူ၏ ေနာက္ထပ္ရိုက္မည့္
ရုပ္ရွင္ကားကို နာဂစ္ မုန္တိုင္းသင့္ျပည္သူမ်ား
ရန္ပံုေငြအတြက္ ရည္ရြယ္ထားသည္ဟု ဆိုသည္။
"ေရာေရာရိွ" ဟု အမည္ရေသာ ထို ရုပ္ရွင္ကားကို
ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္ေလာက၏ အေက်ာ္အေမာ္
ဒါ႐ိုက္တာတဦး ျဖစ္သူ ညႊန္႔ျမန္မာ ညီညီေအာင္က
ရိုက္ကူးမည္ ျဖစ္သည္။

နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္းတိုက္ခိုက္ေသာ အခ်ိန္တြင္
ေနတိုးတေယာက္ ရုပ္ရွင္ရိုက္ကူးျခင္းလုပ္ငန္းျဖင့္
အလုပ္ရႈပ္ေနရာ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေဒသရိွ မုန္တိုင္းသင့္ ျပည္သူမ်ားထံသို႔ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်
မေရာက္္ႏိုင္ခဲ့သည့္အေပၚ ယခုတိုင္ ေနာင္တရ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနေသးသည္ဟု ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္
အကူအညီေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ က်ပ္ေငြ ၃၈ သိန္းကို သူ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။

“အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္ အရမ္းကို စိတ္ထိခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ မုန္တိုင္းသင့္ ျပည္သူေတြကို

က်ေနာ္အတတ္ႏိုင္ ဆံုး ကူညီခ်င္တယ္ဗ်ာ” ဟု သူကေျပာခဲ့သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ သရုပ္ေဆာင္ေနတိုးက "သရဖီ " ႏွင့္ "ေဇာ္က ကေနသည္" အမည္ရ ရုပ္ရွင္ကားႀကီး
ႏွစ္ကား ရိုက္ကူး ၿပီးစီးခဲ့သည္။ အနည္းဆံုး အကယ္ဒမီဆု တဆုေတာ့ ဆြတ္ခူးရရိွလိမ့္မည္ဟု
ပရိသတ္က သူ႔ကို ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။
ႏုႏုရည္ (အင္း၀)

စာေရး ဆရာမ ႏုႏုရည္ [အင္း၀] (ဓာတ္ပံု - ဧရာဝတီ)

ႏွစ္တႏွစ္၏ ၾသဂုတ္လတိုင္းတြင္
ျမန္မာျပည္အႏွံ႔အျပားမွ လူမ်ားက မႏၱေလးၿမိဳ႕ႏွင့္ ၁၄
ကီလိုမီတာခန္႔ ေ၀းသည့္ ေတာင္ၿပံဳးေက်းရြာရွိ
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အႀကီးဆံုးႏွင့္ အစည္ကားဆံုး
နတ္ပြဲသဘင္သို႔ သြားေရာက္ ေပ်ာ္ပါးေလ့ ရွိၾကသည္။
ျမန္မာတို႔၏ ေရွးရိုးအစဥ္အလာ ပံုျပင္မ်ားတြင္လည္း
နတ္ သို႔မဟုတ္ ေရွးေဟာင္း ၀ိညာဥ္မ်ားျဖင့္
ထံုးမႊမ္းေနၾကသည္။ အလားတူ ျမန္မာမ်ားသည္
မိရိုးဖလာ ယံုၾကည္မႈမ်ားျဖင့္ ေရွးပေ၀သဏီကပင္
ႀကီးျပင္းလာေသာ လူမ်ဳိးမ်ားဟု ဆိုႏိုင္သည္။
တခ်ဳိ႕ေသာ ျမန္မာအသိုင္းအ၀န္းမ်ားကမူ
နတ္ကိုးကြယ္မႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္ယူ
ဖြယ္ယဥ္ေက်းမႈအေမြ တစိတ္တပိုင္း ျဖစ္သည္ဟုပင္
ဆိုေနၾကသည္။

ဤနတ္ပြဲေတာ္အေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လိင္တူခ်စ္သူမ်ား အေၾကာင္း ဆြဲေဆာင္မႈရိွစြာ

ေရးသားထားသည့္ ၀တၳဳတအုပ္ ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ၎နတ္တို႔ႏွင့္ ထိမ္းျမား ထားၾကသည့္
လိင္တူစံုမက္သူမ်ား၏ နတ္ပြဲေတာ္ အေၾကာင္း ခ်ယ္မႈန္းထားေသာ ၀တၳဳစာအုပ္အသစ္တအုပ္က
ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားအဖို႔ တမ်ဳိးျမင္ဖြယ္ပင္ ျဖစ္သည္။ သူတို႔က အမ်ဳိးသားဂုဏ္သိကၡာ
ထိခိုက္ေစသည္ဟု လည္း ျမင္လွ်င္ျမင္ၾကလိမ့္မည္။

“အာဏာပိုင္ေတြက ဒီဇာတ္လမ္းဟာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ေရာ၊ ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ပါ

ဆန္႔က်င္တယ္တဲ့” ဟု "ျပံဳး၍လည္း ကန္ေတာ့ခံပါ၊ ရယ္၍လည္း ကန္ေတာ့ခံေတာ္မူပါ"
စာအုပ္ေရးသားရန္ အတြက္ သံုးႏွစ္ၾကာ သုေတသန ျပဳခဲ့ရသူ စာေရးဆရာမ ႏုႏုရည္ (အင္း၀) က
ဆိုသည္။

“လိင္တူဆက္ဆံတာကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရား၀င္ တားျမစ္ထားပါတယ္” ဟု သူက ေျပာျပခဲ့သည္။

လိင္တူခ်စ္သူ နတ္ကေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာလူငယ္တဦးအၾကား ခ်စ္ႀကိဳးသြယ္ ဆက္ႏြယ္ပံုကို

ေဖၚၾကဴးထားေသာ သူ ၏ ၀ထၳဳစာအုပ္က ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ အာရွစာေပဆု ရရိွခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္
အဂၤလိပ္ဘာသာသို႔ျပန္ဆိုကာ Hyperion အမည္ျဖင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။
စာေရးဆရာမ ႏုႏုရည္ကို ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕အနီး အင္း၀ေက်းရြာတြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။
၁၉၈၄ ခုႏွစ္တြင္ စာေပေလာ က အတြင္းသို႔ သူ စတင္ခ်င္းနင္း ၀င္ေရာက္လာသည့္အခ်ိန္မွ စ၍
၀တၳဳရွည္ေပါင္း ၁၅ အုပ္၊ ၀တၳဳတုိေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ နာမည္ႀကီး ျမန္မာမဂၢဇင္းမ်ားတြင္ ေဆာင္းပါး
ေျမာက္မ်ားစြာ ေရးသားခဲ့သည္။ ဆရာမႏုႏုရည္၏ ေရး သားမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေက်းလက္ေန
ဆင္းရဲသားမ်ားအၾကားရွိ ဘ၀မ်ားႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ အပယ္ခံထားရသူမ်ား၏
အေၾကာင္းမ်ားကို တင္ျပထားခ်က္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ၾကည္ျဖဴသွ်င္

မၾကေသးခင္က ႏိုင္ငံတကာ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကားတိုဆု

ရရွိထားေသာ ဒါ႐ိုက္တာ ၾကည္ျဖဴသ်ွင္

အသက္ ၃၂ ႏွစ္အရြယ္ ဒါရိုက္တာ ၾကည္ျဖဴသွ်င္သည္

အမ်ဳိးသားပထ၀ီဝင္ အဖြဲ႔ႀကီး (National Geographic
Society) က အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတြင္
ျပဳလုပ္ေသာ All Roads Film Festival ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွ
ခ်ီးျမႇင့္သည့္ “အတိုဆံုး မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္
အေကာင္းဆံုးဆု” ကို ဆြတ္ခူးခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
သူ႔ကို ျမန္မာ့မွတ္တမ္းတင္ ရုပ္ရွင္ကို လူသိေအာင္
ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့သူ အျဖစ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္
မွတ္တမ္းတင္ထားရန္ အေၾကာင္း ရွိလာခဲ့သည္။
ေငြေၾကးအကန္႔အသတ္၊ ဗီြဒီယို ကင္မရာငယ္တလံုးႏွင့္
နည္းပညာ အကူအညီ အနည္းငယ္သာ ရရိွခဲ့ေသာ
ၾကည္ျဖဴသွ်င္သည္ ျမန္မာ့ပန္းခ်ီဆရာ ၀သုန္၏ ဘ၀ကို
"၀သုန္၏ ေကာက္ေၾကာင္း" အမည္ျဖင့္ ၁၄ မိနစ္တာ
မွတ္တမ္းဇာတ္ကားတခု ဖန္တီး ရိုက္ကူးခဲ့သည္။

မယ္သီလရွင္တဦး၏ ဘ၀အေၾကာင္းကို ခ်ယ္မႈန္းထားသည့္ "ၿငိမ္းခ်မ္းေသာစိတ္" ဟူေသာ

မွတ္တမ္းကား အၿပီး တြင္ ယခု မွတ္တမ္းတင္ကားသည္ ဒုတိယေျမာက္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေသာ
မွတ္တမ္းကား တကား ျဖစ္သည္။ တတိယေျမာက္အေနျဖင့္ ႐ုပ္ေသးဆရာတဦး၏
ဘဝႏွင့္အႏုပညကုိ တင္ျပရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။

နာမည္ႀကီး ပန္းခ်ီဆရာတဦးျဖစ္ေသာ ပန္းခ်ီ၀သုန္ (အမည္ရင္း ဦးခင္လွ) ၏ ေကာက္ေၾကာင္း မွတ္

တမ္းတင္ရုပ္ရွင္တြင္ ပန္းခ်ီဆရာက သူ႔ဘ၀ႏွင့္ အႏုပညာဆိုင္ရာ အျမင္မ်ားကို ေျပာဆိုထားသည္။
၀ါရွင္တန္ဒီစီ တြင္ ၾကည္ျဖဴသွ်င္က ဤဇာတ္ကားအတြက္ ဆုလက္ခံအၿပီး ရက္သတၱပတ္
အနည္းငယ္အၾကာ၊ ေအာက္တုိဘာ လ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ပန္းခ်ီဆရာ ၀သုန္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။

ဦးထြန္းလြင္

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မိုးေလ၀သႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး နာဂစ္

မုန္တိုင္း မတိုင္မီ ကာလအထိ ယုံၾကည္အားထားရသူ
ဦးထြန္းလြင္ (သ႐ုပ္ေဖာ္ပန္းခ်ီ - ဧရာဝတီ)

ျမန္မာႏိုင္ငံ မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာန

အႀကီးအကဲျဖစ္သူ ဦးထြန္းလြင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
လူသိ အမ်ားဆံုးေသာ မိုးေလ၀သ ေၾကညာသူတဦး
ျဖစ္ၿပီး သူ၏ ေနာက္ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသာ
ညစဥ္မိုးေလ၀သ ခန္႔ မွန္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္
ယံုၾကည္အားထားမႈ ခံရသူတဦးလည္း ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္း မတိုက္မီ ကာလအထိပင္

သူ႔အေပၚ ယံုၾကည္ကိုးစား ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ေမလ ၂
ရက္ေန႔ႏွင့္ ၃ ရက္ေန႔ သဘာ၀ကပ္ေဘး အႏၱရာယ္
က်ေရာက္ခါနီး ရက္ပိုင္း၊ နာရီပိုင္းအထိ ဦးထြန္းလြင္၏
အသံလႊင့္ခ်က္မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔
အႏၱရာယ္ႀကီးမားလွေသာ
ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းဝင္ေရာက္ႏိုင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတိေပးခ်က္ တစံုတရာ မပါရိွခဲ့ေပ။
အိႏၵိယႏွင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ မုိးေလ၀သပညာမ်ားရွင္မ်ားက အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် သတိေပးခ်က္မ်ား ထုတ္
ျပန္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ျမန္မာ့ရုပ္ျမင္သံၾကားတြင္၊ ျမန္မာ့သတင္းတြင္မူ ႂကြင္းက်န္ေနခဲ့သည္။

မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနႏွင့္ နီးစပ္ေသာ ယံုၾကည္ရသည့္ သတင္းမ်ား၏ အဆိုအရ

ဦးထြန္းလြင္က ဆိုင္ ကလုန္း ၀င္ေရာက္လာမည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေနျပည္ေတာ္ရိွ
အစိုးရထံသို႔ ေပးပို႔ခဲ့ေသာ္လည္း အေျခခံဥပေဒ ဆႏၵခံယူပြဲမတိုင္ခင္တြင္ မၿငိမ္သက္မႈမ်ား
ျဖစ္ႏုိင္သည္ကို စိုးရိမ္သျဖင့္ မုန္တိုင္းသတင္းကို ထုတ္ေဖာ္မေျပာဆိုရန္ ေနျပည္ေတာ္က သူ႔ကို
ညႊန္ၾကားခဲ့သည္ဟု ဆိုၾကသည္။

“မုန္တိုင္းအဆိုးရြားဆံုး ခံခဲ့ရတဲ့ေနရာေတြမွာ ေနထိုင္သူ လူအမ်ားစုကို ဆုိင္ကလုန္း

၀င္ေရာက္လာမွာနဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ ႀကိဳတင္သတိေပးခဲ့ပါတယ္” ဟု ဦးထြန္းလြင္က ဆိုခဲ့သည္။
“ျပႆနာက ဘာလဲဆိုေတာ့ ဆိုင္ကလုန္း တိုက္ရင္ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ရမလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔
လူထုအၾကားမွာ ဘာမွ ျပည့္ျပည့္၀၀ မသိၾကဘူး၊ ဗဟု သုတ မရိွခဲ့ၾကဘူး” ဟု သူက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သူ၏ မိုးေလ၀သခန္႔မွန္းခ်က္ကို လိုက္နာေသာသူ အမ်ားစုက အစိုးရသည္ ဆိုင္ကလုန္းအႏၱရာယ္ကို
သိလွ်က္ ႏွင့္ သဘာေဘးအႏၱရာယ္ ကာကြယ္တားဆီးေရးအတြက္ အစီအစဥ္ကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွျဖင့္
ျပင္ဆင္ျခင္း မျပဳ ခဲ့ဟု အဓိပၸာယ္ ေကာက္ယူခဲ့ၾကသည္။
 ျမန္မာ့ ႏ်ဴကလီးယား၀ွက္ဖဲ
Friday, 13 July 2007 07:00

ရုရွႏိုင္ငံ အဏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ Rosatom ၏ အကူအညီျဖင့္ ၁၀

မီဂါ၀ပ္အင္အားရိွ အဏုျမဴဓါတ္ေပါင္းဖို တလံုး တည္ေဆာက္ရန္
အစီအစဥ္ကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက အတည္ျပဳလိုက္ျခင္းေၾကာင့္
ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာ အကဲျဖတ္ေန သူမ်ားအၾကားတြင္ ထိတ္လန္႔မႈ၊ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို
ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ပါသည္။

ႏိုင္ငံတကာမွ ဖယ္က်ဥ္ထားမႈႏွင့္ ပိတ္ဆို႔ျခင္းမ်ား ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ေနျပည္ေတာ္ရွိ စစ္အစိုးရက

အဏုျမဴဓာတ္ ေပါင္းဖိုကို “ၿငိမ္းခ်မ္းေသာကိစၥမ်ားအတြက္ သက္သက္သာ” အသံုးခ်ရန္ ရည္ရြယ္၍
တည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္သည္ ဟု အခိုင္အမာ ေျပာဆိုေနသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္
ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေဟာင္း ဦးခင္ေမာင္ ၀င္းက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္
ၿငိ္မ္းခ်မ္းစြာအသံုးခ်ေရးရည္မွန္းခ်က္အတြက္ အဏုျမဴေလာင္စာအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈသည္
ေရွးယခင္ကာလမ်ား ကတည္းက ရွိေနခဲ့သည္ဟု ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခဲ့ဖူးသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပရွိ အင္အားစုမ်ားအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀န္းကမူ

ဤအာမခံခ်က္ကို သံသယျဖင့္သာ ေစာင့္ၾကည့္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။

ဤသံသယကို အျခားအခ်က္မ်ားကလည္း အားျဖည့္ေပးျပန္သည္။ ရိုဆာတြမ္ Rosatom

အာဏာပိုင္မ်ား၏ အဆိုအရ ယူေရနီယမ္ ၂၃၅ (Uranium 235) ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ေလ်ာ့နည္း၍
ေလာင္စာေပးရန္ လိုအပ္ေသာ ၁၀ မီဂါ၀ပ္ အဏုျမဴ ဓာတ္ေပါင္းဖိုသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏
ႏ်ဴကလီးယားရူပေဗဒ၊ ဇီ၀-သိပၸံနည္းပညာ၊ ရုပ္၀တၳဳသိပၸံ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္
အေထာက္အကူျဖစ္ေစၿပီး ေဆး၀ါးေပါင္းမ်ားစြာ ထုတ္လုပ္ရာတြင္လည္း
အေထာက္အကူျဖစ္ေစမည္ဟု ဆိုခဲ့ၾကပါသည္။ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းဆိုင္ရာအေသးစိတ္ ပထမအဆင့္
ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ား စတင္ေနၿပီျဖစ္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကိုလည္း ယခုႏွစ္ ဒုတိယပိုင္းတြင္
ဆက္လက္ေဆြးေႏြးရန္ ျပင္ဆင္ထားၾကပါသည္။

ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ထုတ္လုပ္လိုေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စိတ္၀င္စားမႈသည္ အသစ္အဆန္းေတာ့

မဟုတ္ေပ။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ မ်ားကပင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာန (UBAEC) ကို
တည္ေထာင္၍ ဦးလွညြန္႔အား ဦးေဆာင္ေစခဲ့ ပါသည္။ ဦးလွညြန္႔သည္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္
ႏိုဘဲလ္ဆုခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရေသာ နာမည္ေက်ာ္ ဂ်ပန္ လူမ်ဳိး ရူပေဗဒပညာရွင္ ဟိုင္ဒီကီ ယူကာ၀ါ (Hideki
Yukawa) ထံတြင္ ဆည္းပူးေလ့လာခဲ့သည့္ ေက်ာင္းသား တဦး ျဖစ္သည္။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အဏုျမဴစမ္းအင္ဌာန (UBAEC) သည္ လူငယ္မ်ား၊ ထူးခြၽန္ေသာ

ရူပေဗဒပညာရွင္မ်ားကို စုစည္း၍ အေမရိကန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔
ေနာက္ထပ္ေလ့လာမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ေစလႊတ္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္
အေမရိကန္စြမ္းအင္၀န္ႀကီးဌာန၏ အႀကီးဆံုးသုေတသနဌာနမ်ားအနက္မွ တခုျဖစ္ေသာ အာဂိုနဲ
အမ်ဳိးသား ဓာတ္ခြဲခန္း (Argonne National laboratory) တြင္ အနည္းဆံုး ေျခာက္ဦး ေလ့လာခြင့္ရခဲ့
ပါသည္။

ထိုကာလမ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက ႏ်ဴကလီးယား

လုပ္ငန္းတြင္မ်ားစြာ ေရွ႕တန္း ေရာက္ရိွေနခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းကာလမ်ားတြင္ပင္
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လိႈင္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း ပရ၀ဏ္အတြင္း၌ အဏုျမဴသုေတသန ဓာတ္ေပါင္းဖိုတခု
တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ ေနရာလ်ာထား သတ္မွတ္ခဲ့ဖူးပါသည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက အာဏာသိမ္းအၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ (UBAEC) သည္

ရပ္ဆိုင္းအသက္မဲ့ သြားခဲ့ရပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက သူ၏ “ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္”
ထူေထာင္ေရးအတြက္ အလုပ္ရႈပ္ေနခဲ့သလို ႀကီးမားသည့္ ၿခိမ္းေျခာက္ မႈျဖစ္ေနေသာ
ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္မ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္သူပုန္မ်ား၏ရန္ကို တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္
သူ၏အာဏာအုတ္ျမစ္ကို အေျခခိုင္ေအာင္ တည္ေဆာက္ေနရင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ေနေသာ
ကာလျဖစ္သည္။ ၎တို႔ထက္ ပို၍အေရးႀကီးေသာအခ်က္မွာ အာဏာရွင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက ဦးလွညႊန္႔ကို
မယံုၾကည္ျခင္း ျဖစ္သည္။

၁၉၈၄ ခုႏွစ္ ညစာစားပြဲ တခုတြင္ တကၠသိုလ္ပါေမာကၡမ်ားအား ၎လုပ္ငန္းကို

အဆံုးသတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ သူ႔အေနျဖင့္ အမွားတခုကို က်ဴးလြန္မိခဲ့သည္ဟု ဦးေန၀င္းက
၀န္ခံခဲ့ပါေသာ္လည္း ျမန္မာ့အဏုျမဴစီမံကိန္းသည္ ဤသို႔ျဖင့္ တိမ္ျမဳပ္ သြားခဲ့ရေတာ့သည္။

လက္ရိွစစ္အစိုးရက ၎အဏုျမဴစီမံခ်က္ကို ျပန္လည္ဆန္းသစ္လာေစခဲ့သည္။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္

ဦးလွညႊန္႔၏ ေက်ာင္းသားတဦးျဖစ္ေသာ ရခိုင္လူမ်ဳိးပါေမာကၡ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာက ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္
အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေကာ္မတီအား အသစ္ျပန္လည္ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံတကာအဏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ
(IAEA) ႏွွင့္ အသစ္တဖန္ စတင္ ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၎၏
“ၿငိမ္းခ်မ္းေသာရည္ရြယ္ခ်က္အတြက္” အဏုျမဴစြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ေရး ဆႏၵရွိေန သည္ကို
ေဖာ္ျပလာခဲ့သည္။

အျပင္ပန္းအားျဖင့္ စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယားကင္းလြတ္ေသာနယ္ေျမဟူေသာ အယူအဆကို

ေထာက္ခံထားသည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ဘန္ေကာက္သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ဟု လူသိမ်ားေသာ
အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသအတြင္း ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ကင္းလြတ္ေရးဇုန္ စာခ်ဳပ္ကို
လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ေနာင္တႏွစ္ အၾကာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏ်ဴကလီးယားစမ္းသပ္မႈမ်ား
လံုး၀ကင္းရွင္းေစေရးစာခ်ဳပ္ Comprehensive Nuclear Test Ban Treaty ကို လက္မွတ္
ေရးထိုးခဲ့ျပန္သည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖို တခုတည္ေဆာက္ရန္
စီစဥ္ေနခဲ့သည္။ သိပၸံႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ႀကီး ဌာနအား ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး
စစ္တကၠသိုလ္ (ဒီအက္စ္ေအ) အပတ္စဥ္- ၁ ဆင္း အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ ဦးေသာင္းကို
ဦးေဆာင္ေစခဲ့သည္။ ေနာင္၂ ႏွစ္ၾကာေသာအခါတြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသည္ ရုရွႏုိင္ငံႏွင့္စတင္၍
ႏ်ဴကလီးယားစီမံခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား စတင္ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္။ ၂၀၀၂ ခု
ဇန္န၀ါရီလတြင္ စစ္အစိုးရသည္ ႏ်ဴကလီးယားသုေတသန ဓာတ္ ေပါင္းဖိုတခုအား ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ
ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ရန္ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္းကို အတည္ျပဳေျပာၾကားလာခဲ့သည္။

ေမွ်ာ္မွန္းထားသလိုပင္ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာအတိုက္အခံမ်ားသည္ ဤကိစၥအေပၚ

သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား အနံ႔ခံစုစည္းျခင္းျဖင့္ အလုပ္မ်ားေနခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ခိုင္မာေသာ
သက္ေသ အေထာက္ အထားအနည္း အက်ဥ္းသာ ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ႏ်ဴကလီးယား
ဓာတ္ေပါင္းဖိုတည္ေဆာက္ရန္ သတ္မွတ္ ထားေသာေနရာသည္ပင္ အတိအက် မသိရွိၾကရေသးေပ။
အခ်ဳိ႕ေသာ အတိုက္အခံမ်ားက ေကာင္းကင္ၿဂိဳဟ္တု ေျမပံုကိုေဖာ္ေပးႏိုင္ေသာ ဂူးဂဲလ္ အတ္သ္
(Google Earth) ကြန္ပ်ဴတာစနစ္ကို အသံုးျပဳ၍ ျဖစ္ႏိုင္ေျခေနရာ မ်ားကို ေထာက္ျပၾကသလို
ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းရွိ အေဆာက္ အဦမ်ားကိုပင္ ညႊန္ျပၾကသည္။ မေကြးၿမိဳ႕ဟု ေတာက္ေလွ်ာက္
ညႊန္းျပေျပာဆိုေနၾကသည္။ အကယ္၍သာ အဏုျမဴဓာတ္ေပါင္း ဖိုအား စစ္ေရးရည္ရြယ္ခ်က္အတြက္
အသံုးျပဳရန္တည္ေဆာက္မည္ ဆိုပါက တည္ေဆာက္မည့္ေနရာသည္ ႏိုင္ငံေတာ္လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္အျဖစ္
ထားမည္မွာ ေသခ်ာလွသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏ်ဴကလီးယား ပိုင္ဆိုင္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ
ျဖစ္လာမည့္အေရးမွာ မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာျမင့္ပါလိမ့္ဦးမည္။

ယခုအခ်ိန္တြင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယားပိုင္ဆိုင္လိုသည့္ စိတ္ဆႏၵကို

ျဖည့္ဆည္းေပးေနေသာ ရုရွႏိုင္ငံ၏ အခန္းက႑အေပၚတြင္သာ ပို၍အာရံုစိုက္လာၾကသည္။
တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပင္ ျပည္ပရွိ အတိုက္အခံ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ စစ္အစိုးရကို ေ၀ဖန္ေျပာဆိုေနသူမ်ားက
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ လည္း ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာမ်ားကို ရယူရန္
ႀကိဳးပမ္းေနသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ စစ္ေရးသံတမန္မ်ားက
အလည္အပတ္လာေရာက္ခဲ့ သည္ကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရသည္။ ဤမွ်မက ေျမာက္ကိုရီးယား
နည္းပညာရွင္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းတြင္ မီးရထားတြဲ မ်ားေပၚမွ ေဆာက္လုပ္ေရး
ပစၥည္းမ်ားခ်ေပးေန သည္ကို ျမင္ခဲ့ၾကရသည္ဟု စြပ္စြဲေျပာဆိုမႈမ်ား ရိွလာၾကသည္။ ရုရွ
ေလယာဥ္ပ်ံမ်ားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ ပိုင္းတြင္ ဆင္းသက္ေနသည္ကို
ေတြ႔ျမင္ၾကရေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။

အေမရိကန္အစိုးရကပင္လွ်င္ သံသယမ်ားရိွေနခဲ့သည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းတြင္ အေမရိကန္

အရာရိွမ်ားႏွင့္ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားအၾကား
လွ်ဳိ႕၀ွက္ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ထူ ေထာင္ေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတိေပးေျပာဆိုမႈမ်ား ရိွလာခဲ့သည္။
အေမရိကန္ ဆီးနိတ္၏ ႏိုင္ငံျခားေရးရာေကာ္မတီဥကၠ႒ေဟာင္း ရစ္ခ်တ္ လူဂါက ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္
ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ၏ အဓိကျပည္ပပို႔ကုန္မွာ အႏၱရာယ္ရိွေသာ လက္နက္နည္းပညာမ်ားျဖစ္ၿပီး
၎သည္ အာရွေဒသ၏ လံုျခံဳေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ ေရးကို အဓိကၿခိမ္းေျခာက္မႈတခု ျဖစ္သည္ဟု
သတိေပးေျပာၾကားခဲ့သည္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကလည္း ျမန္မာအစိုးရထံသို႔
ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ ဒံုးက်ည္မ်ား လႊဲေျပာင္းလက္ခံခဲ့သည္ဟူေသာ ေကာလာဟလထြက္လာမႈ
အေပၚ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈကို တရား၀င္စာေရး ေပးပို႔ လာခဲ့ဖူးသည္။

၎ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားတြင္ အေရးအႀကီးဆံုးေသာ အခ်က္တခ်က္မွာ လြန္ခဲ့ေသာ ဧၿပီလက

ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံတို႔ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္လမ္းဖြင့္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ သမၼတ ခၽြန္ဒူး၀မ္ ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရဧည့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို
ေျမာက္ကိုရီးယား အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဗံုးခြဲတုိက္ခိုက္ခဲ့ေသာ (၁၉၈၃ ခုႏွစ္)
လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ခ်ိန္မွစ၍ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး ပ်က္စီးရပ္ဆိုင္းခဲ့ရၿပီးေနာက္ပိုင္း
လူသိရွင္ၾကား ျပန္လည္ဆက္ဆံၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

အမွန္တြင္ ဤႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ႏွစ္မ်ားၾကာျမင့္စြာကပင္ ျပန္လည္၍ လ်ွိဳ႕၀ွက္ဆက္ဆံေနၿပီး ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ၎ အတြက္လိုအပ္ေနေသာ သမားရိုးက်လက္နက္မ်ား အပူတျပင္းရွာေဖြေနရင္း
ယခုကဲ့သို႔ ပို၍ အဆင့္ျမင့္ တိုးတက္လာ ေနခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ
ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစိုက္ မတ္မတ္ေလ့လာေနခဲ့သူ အင္ဒရူး ဆဲလ္သ္
(Andrew Selth) က မၾကာေသးခင္ကမွ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ “ျမန္မာ ႏိုင္ငံႏွင့္
ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာျပန္႔ပြားမႈ။
မူ၀ါဒေရးရာႏွင့္ ထင္ျမင္သံုးသပ္ခ်က္မ်ား” (Burma and nuclear proliferation: policies and
perceptions) ဟူေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ား၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ
၁၅၀ မမဒံုးက်ည္ ၁၆ လက္၊ M 46 အမ်ဳိးအစား တိုက္ပြဲ၀င္လက္နက္မ်ားအပါအ၀င္
သမားရိုးက်လက္နက္မ်ားႏွင့္ က်ည္ဆံ အေျမာက္အမ်ား ၀ယ္ယူခဲ့သည္ဟု
ေဖာ္ျပေရးသားထားခဲ့ပါသည္။ သတင္းမ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း စစ္ေရးမစ္ရွင္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္
အရာရိွမ်ားကို ၿပံဳယမ္းသို႔ ေစလႊတ္ခဲ့သည္ ဟုလည္း ဆိုပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ေသာ
စစ္ေရးအရဆက္ဆံမႈမ်ားသည္ ျပႆနာပိုႀကီးရန္၊ အႏၱရာယ္ပိုမ်ား ရန္သာ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ ထိပ္တန္းစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား မည္သို႔ေတြးေခၚေနၾကသည္ကို

အတိ အက်သိရန္ ခက္ခဲလွေသာ္လည္း စစ္အင္အားကို အေျခခံ၍ “စတုတၳျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္”ကို
တည္ေထာင္မည္ ဟူေသာ အိပ္မက္မ်ား ကိန္းေအာင္းေနၾကသည္မွာ လူအမ်ားသိထားၾကသည့္ကိစၥ
ျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔၏ ႏ်ဴကလီးယားေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အေပၚ မေရရာမႈမ်ား ရွိေနျခင္းကပင္လွ်င္
အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ ျခိမ္းေျခာက္မႈ
ျဖစ္လာေစပါသည္။ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ လက္၀ယ္ပိုင္ဆိုင္ထားပါက အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္
ဆက္ဆံရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားကို ရင္ဆိုင္ရာတြင္ လည္းေကာင္း
အသာစီးရေစႏိုင္မည္ဟု ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မ်ားက ယံုၾကည္ေကာင္း ယံုၾကည္ေနႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သုေတသနပညာရွင္မ်ားအဆိုအရ စစ္အစိုးရသည္ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္တြင္
ႏ်ဴကလီးယားပိုင္ဆိုင္ေသာ တုိင္းျပည္တခုအျဖစ္ အၿပီးတည္ေဆာက္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည္ဟု
သိရသည္။ ဦးေန၀င္းအစိုးရလက္ထက္ႏွင့္ လက္ရိွ စစ္အစိုးရကိုပါ အၾကံဥာဏ္မ်ား
ဆက္လက္ေပးေနေသာ ျမန္မာပါေမာကၡအခ်ဳိ႕ကပင္ စစ္အစိုးရသည္ မီဂါ၀ပ္ ၁၀၀ မွ ၄၀၀
အင္အားရိွသည့္ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ဖြင့္ဟ
ေျပာဆိုလာခဲ့ၾကသည္။ ဤအစီအစဥ္မ်ားတြင္ အေသးစားဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ား တည္ေဆာက္ရန္ႏွင့္
ႏ်ဴကလီးယား သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား ထပ္မံ တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ရန္လည္း ပါရိွသည္ဟု
အဆိုပါပညာရွင္မ်ားက ေျပာျပၾကသည္။

ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာအျပင္ ၀န္ႀကီး ဦးေသာင္းသည္လည္း ျမန္မာျပည္၏ ႏ်ဴကလီးယားစီမံခ်က္

အထေျမာက္ေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရိွသည္။ ရုရွ အဏုျမဴေအဂ်င္စီ၏တာ၀န္ရိွသူျဖစ္ေသာ
ဆာဂ်ီ ကီရီယန္ကို (Sergi Kiriyenko) ႏွင့္ ဦးေသာင္းသည္ ေမာ္စကိုၿမိဳ႕၌ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လတြင္
ဓာတ္ေပါင္းဖိုတည္ေဆာက္ေရး သေဘာ တူညီခ်က္စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ဦးေသာင္းက
ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊႏွင့္ နီးစပ္သူ၊ ၎၏လက္ေထာက္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ေမာင္ေအးတို႔ႏွင့္
နီးစပ္သူတဦးဟုလည္း လူအမ်ား သိထားၾကသူ ျဖစ္သည္။

ဦးေသာင္းသည္ ျမန္မာျပည္၏ ဓာတ္သတၱဳႏွင့္ ယူေရနီယမ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အထူးကြၽမ္းက်င္သူ

တဦးျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္ ရာထူးမွ အနားယူခ်ိန္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားမွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏
ဘူမိေဗဒေလ့လာေရးႏွင့္ဓာတ္သတၱဳရွာေဖြတူးေဖၚ ေရးဌာနတြင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္
တာ၀န္ယူလာခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။

စစ္တပ္အေပၚ သူ၏သစၥာရိွမႈမွာ ေမးခြန္းထုတ္စရာမလိုေအာင္ အျပည့္အ၀ျဖစ္ၿပီး

လက္ရိွစစ္အစိုးရေအာက္တြင္လည္း ဆက္လက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၆
ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ သံအမတ္ႀကီး အျဖစ္ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးခံရၿပီး
ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္သို႔ျပန္ေခၚ၍ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီး ဌာနကို ဦးေဆာင္
တည္ေထာင္ေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ရုရွႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္ရန္၊ ဓာတ္ေပါင္းဖို
စီမံခ်က္အား စတင္ရန္ကိုပါ တဆက္တည္း ညႊန္ၾကားခံခဲ့ရသည္။

တာ၀န္ယူခ်ိန္မွစ၍ လြန္ခဲ့ေသာ ၇ ႏွစ္တာကာလအတြင္း သေဘာတူစာခ်ဳပ္

အထေျမာက္ေစရန္အတြက္ ဦးေသာင္းသည္ ေမာ္စကိုသုိ႔ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး
ေငြေပးေခ်ေရးကိစၥမ်ားအေပၚ သေဘာတူညီမႈ မရႏိုင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ကနဦး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသည္
၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ရပ္နားထားခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခု အခ်ိန္တြင္
သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔သိုက္ႀကီးမ်ား အသစ္ထပ္မံ ေတြ႔ရိွလာေနသည္ႏွင့္အမွ် ေငြေၾကးကိစၥအတြက္ စစ္
အစိုးရက ျပႆနာအျဖစ္ ပူပန္ေနစရာ မလိုေတာ့ေပ။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သိပၸံႏွင့္အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသားမ်ား ရိွေသာ္လည္း ဦးေသာင္းက
သေဘာေပါက္လာသည္မွာ ၎တုိ႔တြင္ ႏ်ဴကလီးယားပညာရပ္ဆိုင္ရာ အသိပညာ ႏွင့္
သင္တန္းမ်ားလုိအပ္ေနေသးသည္ဟု နားလည္လာခဲ့ သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္
စစ္တပ္အရာရိွမ်ားကို ေမာ္စကိုသို႔ ပညာသင္ေစရန္ စတင္၍ ေစလႊတ္လာ ခဲ့သည္။၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္
ႏ်ဴကလီယား ရူပေဗဒဌာနမ်ားကို ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၱေလးတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး
ေက်ာင္း၀င္ခြင့္ကို အစိုးရက ကိုယ္တိုင္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္။

လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ရုရွသံအမတ္ႀကီး ေဒါက္တာ မီေခးလ္ အမ္ မတ္ဂလဒ္ဇီ (Dr.

Mikhail M. Mgeladze) က ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္အရ ရုရွႏိုင္ငံ၏ အဆင့္ျမင့္ေက်ာင္း ၁၁
ေက်ာင္းတြင္ ျမန္မာေက်ာင္းသား ၂,၀၀၀ ခန္႔ကို ပညာသင္ၾကားခြင့္ျပဳထားေၾကာင္းႏွင့္ ေက်ာင္သား
၅၀၀ ခန္႔သည္ ဘြဲ႔ႀကိဳ၊ မဟာဘြဲ႔၊ သို႔ မဟုတ္ ေဒါက္တာ ဘြဲ႔မ်ားရ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔
ျပန္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေသာဦးတည္ခ်က္ျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာအသံုးခ်ေရးကို ရည္ရြယ္၍ IAEA မွ

ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားကို သင္တန္းမ်ားေပးေနဆဲျဖစ္သည္ဟု ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ဒုတိယ
ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္၀င္းကလည္း ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ႏ်ဴကလီးယားစီမံကိန္းကို ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေမာင္ေအးကိုယ္တိုင္ ႀကီးၾကပ္ေနသည္ဟု

တရုတ္ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းရပ္ကြက္မ်ားက ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး
ေမာင္ေအးသည္ ယမန္ႏွစ္က ရုရွႏိုင္ငံသို႔ပင္ တရား၀င္ အလည္အပတ္ခရီး သြားေရာက္ခဲ့ေသးသည္။

ဓာတ္ေပါင္းဖိုစီမံကိန္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ယူေရနီယမ္ အပူတျပင္းရွာေဖြေရးလည္း

ပါ၀င္ေနသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းတြင္ စစ္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံ ေနရာ ၅ ခုတြင္ ယူေရနီယမ္
ဓာတ္သတၱဳမ်ား ရွာေဖြေတြ႔ရိွခဲ့သည္ဟု တရား၀င္ လူသိရွင္ၾကား အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယင္းေနရာမ်ားမွာ မေကြး၊ ေတာင္တြင္းႀကီး၊ ေက်ာက္ ျဖဴကုန္း၊ မိုးကုတ္ၿမိဳ႕ အနီး ေဖာင္းျပင္ႏွင့္
ေက်ာက္ဆင္ေဒသတို႔ ျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီက မႏၱေလးၿမိဳ႕ေျမာက္ ဘက္ မိုင္ ၆၀ ေ၀းေသာ
သပိတ္က်င္းၿမိဳ႕နယ္တြင္လည္း ရွာေဖြမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာျပၾကသည္။
ေတာင္ပိုင္း တနသၤာရီတိုင္းတြင္လည္း လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ရွိေနခဲ့ေၾကာင္း သတင္းေပးပို႔
အစီရင္ခံမႈမ်ားလည္း ရိွခဲ့သည္။

တရုတ္သတင္းရပ္ကြက္မ်ား၏ အဆိုအရ ရုရွသတၱဳတူးေဖၚေရးကုမၸဏီတခုသည္ ျမန္မာျပည္

အထက္ပိုင္းေဒသတြင္ ယူေရနီယမ္အေျမာက္အမ်ားရွိေနေသာ သိုက္ကို ေတြ႔ရိွခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ရုရွကုမၸဏီ Zarubezneft, Itera, Kalmykia ႏွင့္ ရုရွား၏ ႏိုင္ငံပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတခုျဖစ္ေသာ
Tyazhpromexport တို႔သည္ ေလာင္စာႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ရွာေဖြေရးတြင္ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီး၊
ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ သံရိုင္းေဖၚထုတ္ရန္အတြက္ စက္ရံုတရံုတည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။
Tyazhpromexport ၏ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈတခုတည္းကပင္လွ်ွင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၁၅၀
တန္ဖိုးရိွေနသည္။

ျမန္မာျပည္အတြင္း ႏ်ဴကလီးယားလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈကို

တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားဖြယ္ မျဖစ္ၾက ေသာ္လည္း စိုးရိမ္မႈမ်ားႏွင့္ မွန္းဆခ်က္မ်ားမွာ
ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ အသစ္တဖန္ မိတ္ေဆြျပန္ဖြဲ႔မႈေၾကာင့္ ပို၍ႀကီးထြား လာေစခဲ့သည္။

ဧၿပီလတြင္ ကန္နမ္ ၁ (Kang Nam 1) ဟုေခၚေသာ ေျမာက္ကိုရီးယား ကုန္တင္သေဘာၤတစင္းသည္

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ေတာင္ဘက္ ကီလိုမီတာ ၃၀ အကြာရိွ သီလ၀ါဆိပ္ကမ္းတြင္ ရပ္နားလာခဲ့သည္။
သံတမန္ဆက္ဆံေရး ျပန္ လည္စတင္ သည့္အခ်ိန္မွစ၍ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ျမန္မာျပည္သုိ႔
ဆိုက္ကပ္လာခဲ့ေသာ ေျမာက္ကိုရီးယားသေဘၤာသည္ မုန္တုိင္း လာခုိျခင္းသာျဖစ္သည္ဟု
ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက ရွင္းျပခဲ့ၾကသည္။

သီလ၀ါဆိပ္ကမ္းသည္ ဘိန္းဘုရင္ေဟာင္း ေလာ္စစ္ဟန္၏ ေအးရွေ၀ါကုမၸဏီမွ

ပိုင္ဆိုင္လည္ပတ္ေနၿပီး ဆိပ္ကမ္းသို႔ သတင္းစံုစမ္းရန္ သြားေရာက္ခဲ့ေသာ
ဂ်ပန္သတင္းေအဂ်င္စီအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနသူ ေဒသခံ သတင္းေထာက္ႏွစ္ဦး ကိုလည္း
အာဏာပိုင္မ်ားက ေခတၱေခၚယူထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။

ျမန္မာ့ေရပိုင္နက္သို႔ ထူးထူးဆန္းဆန္း တိုက္ဆိုင္မႈျဖင့္ ဒုကၡေရာက္၍ေျပး၀င္ခိုလႈံလာေသာ

ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာသည္ ပထဦးဆံုးေတာ့ မဟုတ္ေပ။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏို၀င္ဘာလတြင္
ေျမာက္ကိုရီးယားကုန္တင္သေဘၤာ အမ္ ဗြီ ေဟာင္ဖန္း (M V Bong Hoafan) သည္လည္း
မုန္တိုင္းမိ၍ ျမန္မာ့ဆိပ္ကမ္းတခုသို႔ ၀င္ေရာက္ ခိုနား ခဲ့ဖူးေသးသည္။ သေဘၤာေပၚသို႔
တက္ေရာက္ရွာေဖြ စစ္ေဆးရာတြင္ မသၤကာစရာပစၥည္းႏွင့္ စစ္သံုးပစၥည္းမ်ား မေတြ႔ရိွခဲ့ရေၾကာင္း
ျမန္မာစစ္အစိုးရက သတင္းထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ရိွ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္
သံတမန္မ်ားအၾကားတြင္ သံသယမ်ား မေျပႏိုင္ခဲ့။

အတိုက္အခံသတင္းရပ္ကြက္မ်ား၏ အဆိုအရ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ဇူလုိင္လအေစာပိုင္းတြင္

ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာ တစင္းျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား အႀကီးတန္း ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာ
ကြၽမ္းက်င္သူ ဗိုလ္မႈးဟြန္ ကီးလ္ ဒြန္ (Maj. Hon Kil Don) သည္ ရန္ကုန္သို႔ ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ဇီ၀ႏွင့္
ႏ်ဴကလီးယားဆိုင္ရာ ပစၥည္းမ်ားလည္း ၎ႏွင့္ အတူ ပါလာသည္ဟု ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းသို႔
ေျပာျပခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံျခားသား ေလ့လာသံုးသပ္သူမ်ားႏွင့္ ေထာက္လွမ္း ေရးသတင္းရပ္ကြက္မ်ားက
ဤသတင္းကို ခ်က္ခ်င္းပယ္ခ်ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ၿပံဳယမ္းထံမွ အဆင့္ ျမင့္
တာေ၀းပစ္ဒံုးက်ည္မ်ားအစား သမားရိုးက်လက္နက္မ်ားႏွင့္ နည္းပညာမ်ား ရယူရန္ ႀကိဳးပမ္းျခင္း
ျဖစ္ႏိုင္ သည္ဟု သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။

သို႔ေသာ္လည္း စစ္အစိုးရေျပာစကားကို မယံုၾကည္ႏိုင္ၾကသူမ်ားအတြက္မူ ႏ်ဴကလီးယား

ဓာတ္ေပါင္းဖိုစီမံခ်က္အား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားသေဘၤာႏွစ္စင္း
ေရာက္ရိွလာမႈသည္ သာမန္တိုက္ဆိုင္မႈေတာ့ မဟုတ္တန္ရာဟု ျမင္ေနခဲ့ၾကသည္။ ရုရွႏိုင္ငံ၏
ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏ်ဴကလီးယားလုပ္ငန္း စီမံခ်က္တြင္ ပါ၀င္ ပတ္သက္လာမႈႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား
သေဘၤာမ်ား ေရာက္ရိွလာမႈသတင္းသည္ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္အစိုးရကို လႈပ္ႏႈိးသတိေပးသလို
ျဖစ္ေစခဲ့ သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ အရင္းႏွီးဆံုး အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေရး မိတ္ေဆြႀကီး
ေဘဂ်င္းအစိုးရသည္ ဤကိစၥရပ္အေပၚတြင္ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ အတြက္မူ
ႏ်ဴကလီးယားပိုင္ဆိုင္ေသာ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏွစ္ဦး အနားတြင္ထားရန္ ဆိုသည္ကမူ မလြယ္ကိန္း
ျဖစ္မည္။

ခက္ခဲရႈပ္ေထြး၍ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားလွေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္သည့္ ယူေရနီယမ္မွ

လက္နက္ထုတ္ႏိုင္ေသာ ပလူတိုနီယမ္ အဆင့္ကို တက္လွမ္းရန္ဆိုသည္မွာ
ခက္ခဲမလြယ္ကူလြန္းလွေသာ ကိစၥျဖစ္ၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရက ဤသို႔ ၾကံရြယ္ခ်က္ရွိေန သည္ဟု
နိဂံုးခ်ဳပ္သံုးသပ္ခ်က္ ခ်ရန္မွာ လက္ရိွအေျခအေနမ်ားအရ အခ်က္အလက္ မခိုင္လံု
အလြန္ေစာလြန္းလွပါေသး သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သံသယမ်ားက ပို၍ပို၍ ႀကီးထြားလာေနပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္ပိုင္ဆိုင္ေသာ ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္သို႔
ေရာက္ရိွေစေရး အတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ထားသည္ဟု ဆုိသည္မွာ ႏ်ဴကလီးယား
လက္နက္ထုတ္ႏိုင္ေသာ အဆင့္ကို ဆိုလိုျခင္း လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ျဖစ္ခ်င္မွလည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
မေသခ်ာပါ။

သို႔ေသာ္လည္း ေျခာက္ျခားဖြယ္ ေဖာ္ျပၾကေသာ ေတြးေခၚေျပာဆိုခ်က္မ်ားလည္း ရွိေနပါေသးသည္။

ဆိုပါစို႔။ အကယ္၍ လြန္ခဲ့ေသာ ႏို၀င္ဘာလႏွင့္ ယခုႏွစ္ပိုင္းမ်ားအတြင္း ေရာက္ရိွခဲ့ေသာ
ေျမာက္ကိုရီးယား ကုန္တင္ သေဘၤာမ်ားက သမားရိုးက်လက္နက္မ်ားကို သယ္ေဆာင္လာျခင္း
မဟုတ္ဘဲ ပလူတိုနီယမ္ႏွင့္ ဓာတ္ျပဳပစၥည္းမ်ားပါ သယ္ယူလာသည္ ဆိုပါက ျမန္မာႏို္င္ငံသည္
ပလူတိုနီယမ္ ထုတ္ယူရေသာ ရႈပ္ေထြးေသာအဆင့္ကို ေက်ာ္လြန္၍ လက္နက္ထုတ္ႏိုင္သည့္
အဆင့္ကို တိုက္ရိုက္ေက်ာ္လႊားတက္သြားႏိုင္ပါသည္။ ဤသို႔ သံသယ ျဖင့္
ခန္႔မွန္းေဖာ္ျပေနသူမ်ားလည္း ရွိေနပါသည္။

ခိုင္မာေသာ သက္ေသအေထာက္အထား ယခုအခ်ိန္အထိ မျပႏိုင္ေသးေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္

ၿပံဳယမ္းထံမွ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာ ရရိွေရးႀကိဳးပမ္းေနသည္ကို အလြယ္တကူ
တြက္ထားႏိုင္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္အစိုးရ၏ စိတ္ရင္းအမွန္ကို သိရွိရေစရန္
အတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တာ၀န္မဲ့ အစိုးရမ်ား၏လက္၀ယ္တြင္
ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာမေရာက္ရိွေရး ကာကြယ္တားဆီးရန္အတြက္ ေသာ္ လည္းေကာင္း
လူသိရွင္ၾကား ေဖၚထုတ္၍ စံုစမ္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္မွာ တရား၀င္ေသာ၊ က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္ လွေသာ
လုပ္ငန္းတခု ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာအစိုးရက ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထုတ္လုပ္လိုစိတ္ လံုး၀မရိွေၾကာင္းကို ထုတ္ေဖၚ

ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ၎၏ အဏုျမဴ စီမံကိန္းသည္ အစိုးရ၏မူ၀ါဒႏွင့္အညီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္သာ
ျဖစ္သည္ဟုလည္း ေျပာဆိုထားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အာမခံေနသူကိုယ္တိုင္က
ယုံၾကည္စရာမရွိေသာ အျခအေနျဖစ္ေနပါသည္။ သို႔မဟုတ္ ယုံၾကည္စရာ ေကာင္းေနသည္
ဆုိဦးေတာ့ ဤ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ စီမံကိန္းကိစၥသည္ ေမြးခြန္းထုတ္စရာ မလိုအပ္ေသာ
အားလံုးေကာင္း၊ အားလံုး အဆင္ေျပမည့္ကိစၥမ်ိဳး မဟုတ္ေပ။

၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လထုတ္ ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းမွ ေအာင္ေဇာ္ေရးသားေသာ Burma Plays Nuclear

Card ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။
 ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာ သို႔မဟုတ္ ျမန္မာ ့ႏ်ဴကလီးယား ေရးရာ ေျပာေရး

ဆိုခြင့္ရိွသူ
Friday, 13 July 2007 07:00

၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ျပတ္ေတာင္းျပတ္ေတာင္း က်င္းပလာခဲ့ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ

ဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြဲရာ အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယား ရည္ရြယ္ခ်က္သည္
အေလးအနက္ေဆြးေႏြးၾကရေသာ အေၾကာင္းအရာတခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဤေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို
ဦးေဆာင္သူက အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ပညာဆည္းပူးလာသည့္ ႏ်ဴကလီးယားသိပၸံပညာရွင္
ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာ ျဖစ္သည္။

ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာက ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ အီလီႏိြဳက္စ္ တကၠသိုလ္တြင္

ႏ်ဴကလီးယား အင္ဂ်င္နီယာ မဟာဘြဲ႔ကို ဆည္းပူးရရိွလာသူ ျဖစ္သည္။

သူက အစိုးရပညာေတာ္သင္အျဖစ္ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ရျခင္းျဖစ္ၿပီး ကြယ္လြန္သူ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုမွ

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အသံုးခ်သုေတသနသိပၸံ၊ အဏုျမဴစြမ္းအင္ အစီအစဥ္ျဖင့္
တိုင္းတပါးသို႔ေစလႊတ္ ပညာသင္ၾကားေစခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားထဲမွ တဦးျဖစ္သည္။
ဤပညာရွင္မ်ားအနက္ လက္ရိွစစ္အစိုးရအတြက္ ဆက္လက္အလုပ္လုပ္ေပးေနဆဲ တဦးတည္းေသာ
ပညာရွင္ပုဂၢိဳလ္မွာ ဦးသိန္းဦးဖုိးေစာ ျဖစ္သည္။

ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာ အေမရိကန္မွျပန္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ UBARI ေခၚ အဏုျမဴစြမ္းအင္အစီအစဥ္မရိွေတာ့။

ရပ္ဆိုင္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူက ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္အထိ ေမၿမိဳ႕ကာကြယ္ေရး
စစ္တကၠသိုလ္ (ဒီအက္စ္ေအ) ၏ ရူပေဗဒ ဌာနကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ဆက္လက္၍ သူက ယခုအခါ
ျမန္မာႏိုင္ငံ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာသုေတသနဌာနဟု ေျပာင္းလဲ
ေခၚေ၀ၚခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဗဟိုသုေတသနအဖြဲ႔၏ သုေတသနဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးအျဖစ္
တာ၀န္ယူခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။

ဒီအက္စ္ေအတြင္ သိပၸံဘာသာရပ္ေလ့လာခဲ့ေသာ ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ထိပ္တန္း

စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသည္ သူ၏ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားျဖစ္ၾက၍ ဤအတြက္ေၾကာင့္ပင္
သူ႔ကိုယံုၾကည္ကိုးစားမႈရသည္ဟုလည္း ယူဆႏိုင္ပါသည္။

ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာသည္ စစ္အစိုးရ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာန၏ အၾကံေပးတဦးအျဖစ္

ထမ္းေဆာင္ေနသည့္အျပင္ ျမန္မာနည္းပညာတကၠသိုလ္၏ ဥကၠ႒အျဖစ္လည္း
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္လွ်က္ရိွသည္။ ၀န္ႀကီးဌာနက သူ႔အား အင္ဂ်င္နီယာ ဘာသာရပ္အတြက္
ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ေဒါက္တာဘြဲ႔ကို ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္၏ ဘြဲ႔လြန္သင္တန္းမ်ားတြင္
ဆက္လက္ စာသင္ၾကားေပးေနဆဲလည္း ျဖစ္သည္
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အဏုျမဴစြမ္းအင္ေကာ္မတီအား ျပန္လည္ထူေထာင္ရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဏုျမဴစြမ္းအင္
ေအဂ်င္စီႏွင့္ ျပန္လည္ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ သူသည္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑မွေန၍
ပါ၀င္လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသအတြင္း ႏ်ဴကလီးယား သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာ
သုေတသန ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈႏွင့္ သင္တန္းမ်ားအတြက္ ေဒသတြင္းပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဆိုင္ရာ
သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (RCA) ၌ ပါ၀င္ရန္လည္း ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ စစ္အစိုးရသို႔ အၾကံျပဳခဲ့သူလည္း
ျဖစ္သည္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းမွစ၍ အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္လည္း အေရးပါလာျပန္သည္။

ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ကာကြယ္ ေရးႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေသာ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း
ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ သူႏွင့္အတူ အသိပညာရွင္ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားက
မ်ားစြာစိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းေသာ အၾကံျပဳေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို တင္ျပခဲ့ၾကသည္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ေသာ ဖြဲ႔စည္းပံုဆိုင္ရာ အခန္းတခုတြင္

အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဓိကအခ်က္ ၇ ခ်က္ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး ၎တို႔တြင္ ဓာတုႏွင့္
ဇီ၀လက္နက္မ်ားဆိုင္ရာ ကိစၥလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။

ဤက႑တြင္ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာက “အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားရန္ႏွင့္ ဖိအားမ်ားမွ ကာကြယ္ျခင္း”

ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္ကို ျဖည့္စြက္အၾကံျပဳတင္ျပခဲ့ၿပီး “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ေျမအသီးသီးကို
ကာကြယ္ျခင္းႏွင့္ ကာကြယ္ေရးအစီအစဥ္ တခု ျပင္ဆင္ျခင္း”ႏွင့္ ပတ္သက္၍
ဥပေဒတခုျပဌာန္းသင့္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြး အၾကံျပဳခဲ့ေသးသည္။

ယင္းအစီအစဥ္တြင္ ပါ၀င္ဖြယ္ရွိသည့္ အေၾကာင္းကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံပိုင္

ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာက ေဖာ္ျပခဲ့ ရာတြင္ “သမားရိုးက်လက္နက္မ်ား၊ က်ည္မ်ား၊
ေပါက္ကြဲေစေသာ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ သမား႐ိုးက် မဟုတ္ေသာ ေခတ္မီ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္
လက္နက္မ်ား” သာမက “ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္၊ ႏ်ဴကလီးယား ေလာင္စာႏွင့္ ေရဒီယို သတၱိႂကြ
ပစၥည္းမ်ား၊ ၎တို႔ကို ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္ တြင္းထြက္ပစၥည္း အရင္းအျမစ္မ်ားပါ၀င္ၿပီး ၎တို႔မွ
ထုတ္လုပ္ေသာ အထူး လွ်ဳိ႕၀ွက္အပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ား၊ အရာ၀ထၳဳမ်ား၊ ေနရာေဒသမ်ား၊
နည္းပညာမ်ား၊ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား၊ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ားႏွင့္ အထူးလံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ
ကိစၥရပ္မ်ားအျပင္၊ အထူးလွ်ဳိ႕၀ွက္အပ္ ေသာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ေန ၾကသူမ်ားႏွင့္
ပတ္သက္ေသာ မေတာ္တဆ ျဖစ္မႈမ်ားႏွင့္ ယင္းမေတာ္ တဆျဖစ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ပါက ၎တို႔အတြက္
ေလ်ာ္ေၾကးဆိုင္ရာကိစၥမ်ား၊ အာမခံခ်က္မ်ား”လည္း ပါ၀င္ေသးသည္။

ညီလာခံက်င္းပေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးေအာင္တိုးကပင္ ဖြဲ႔စည္းပံု၏ ကာကြယ္ေရးႏွင့္

လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာအခန္းတြင္ ၎ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ကိုသာ ထည့္သြင္းပါက
ႏိုင္ငံတကာေ၀ဖန္မႈမ်ား ခံရႏိုင္သည္ဟု တုံ႔ျပန္ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ဦးေအာင္တိုးက အျခားေရြးခ်ယ္စရာ နည္းလမ္းတခုကို တင္ျပခဲ့သည္။ “ထို႔အတြက္ေၾကာင့္
ယင္းကိစၥရပ္အား ကာကြယ္ ေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးအခန္းက႑တြင္ ထည့္သြင္းမည့္အစား စြမ္းအင္၊
လွ်ပ္စစ္၊ သတၱဳတြင္းႏွင့္ သစ္ေတာဆိုင္ရာ အခန္းက႑ တြင္ ထည့္သြင္းသင့္ေၾကာင္း”
ဦးေအာင္တိုးက ညီလာခံတက္ေရာက္လာသူ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ျပန္လည္ေျဖၾကား ခဲ့သည္။

“ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးအခန္းပါ ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္၊ ႏ်ဴကလီးယားေလာင္စာ၊

ေရဒီယိုဓာတ္သတၱိႂကြ ပစၥည္း မ်ားႏွင့္ ၎တို႔ကိုထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ တြင္းထြက္အရင္းအျမစ္မ်ားသည္
ေနာင္အနာဂတ္တြင္ လိုအပ္ခ်က္အရ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဥပေဒျပဳသင့္ေသာစာရင္းတြင္
ရွိသင့္ေသာ ကိစၥေၾကာင္းရပ္မ်ား ျဖစ္သည္။ ကာကြယ္ေရးအခန္းတြင္ ထည့္သြင္း ေဖၚျပျခင္းအားျဖင့္
စစ္ေရးအရ အသံုးျပဳျခင္းတခုတည္းအတြက္ ယူဆ၍ မရႏိုင္ေၾကာင္း၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား
ထုတ္လုပ္ေရး၊ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ႏွင့္ ေလာင္စာအား
လူသားအက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈအတြက္အသံုးျပဳရန္ကိစၥမ်ားအတြက္လည္း ရည္ရြယ္ျခင္း ျဖစ္သည္” ဟု
ဦးေအာင္တိုးက အမ်ဳိးသားညီလာခံတြင္ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ေလသည္။ [Top]

၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လထုတ္ ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းမွ ေအာင္ေဇာ္ေရးသားေသာ Thein Oo Po Saw:

Burma’s Spokesperson for Nuclear Power ကို ဆီေလ်ာ္ ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။
 ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ ရွိရန္ လိုသည္
Friday, 13 July 2007 07:00

ရုရွႏိုင္ငံ၏ အကူ အညီ ျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ႏ်ဴကလီးယား သုေတသန ဌာနတခု တည္ေဆာက္ရန္
စီစဥ္ ေနသည္ဟူေသာ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚ လာခဲ့သည္။ ဤ အခ်က္ေၾကာင့္ပင္ ျပည္ပရိွ
အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီ အုပ္စုမ်ားအၾကား၊ စစ္ အစိုးရကို ေ၀ဖန္ေနၾက သူမ်ားအၾကား၊ ေနာက္ဆံုး
အေမရိကန္ အစိုးရ၏ အခ်ဳိ႕ေသာ ဌာနမ်ား၊ အရာရွိမ်ား ၾကားတြင္ ပြက္ေလာ ရိုက္သြားရသည္။
ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္စရာေတြ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံနားလည္မႈစာခၽြန္လႊာအရ ရုရွားႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၁၀ မီဂါ၀ပ္

အပူေပးသုေတသနဓာတ္ေပါင္းဖိုတခုႏွင့္ ၎ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ့ပစၥည္းမ်ား
ေပးမည္ျဖစ္သည္။ ဤသတင္းထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ပိုင္းမွ စစ္အစိုးရ၏ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္
ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။

အေၾကာင္းမွာ စစ္အစိုးရကိုယ္ႏႈိက္က ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရိွျခင္း၊ ဆိုးရြားေသာ

လူအခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ ေနျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားရိွေနသည့္အျပင္
တိုင္းျပည္စီးပြားေရးအရလည္း က်ဆင္းေနသည္။ အေနာက္ကမၻာ ႏွင့္လည္း သင့္ေလ်ာ္ေသာ
ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ ပ်က္ကြက္ေနျခင္း ေၾကာင့္
ကာလၾကာရွည္ အျငင္းပြားေနရမႈမ်ားေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံနားလည္မႈစာခၽြန္လႊာကို ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္မွ ကိုယ္စားျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သူမွာ

စစ္အစိုးရထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီးသန္းေရႊ၏ သစၥာရွိေသာ ေနာက္လိုက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ
သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ၀န္ႀကီး ဦးေသာင္းျဖစ္ၿပီး ၎က စစ္အစိုးရ၏ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး
ေမာင္ေအးႏွင့္ စစ္တကၠသိုလ္တြင္ တတန္းတည္းေက်ာင္းေနဘက္ သူငယ္ခ်င္းေဟာင္းလည္း
ျဖစ္သည္။ တဘက္က ရုရွႏိုင္ငံ အဏုျမဴေအဂ်င္စီ၀န္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ခံ ကုန္ပစၥည္း
ေရာင္းခ်ေသာကုမၼဏီျဖစ္သည့္ AtomStory Export က လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။

စစ္အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေသာရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ပါမည္ဟု ေျပာသည့္အေပၚ

သံသယရွိသူကမရွား။ ထို႔အျပင္ အခ်ဳိ႕သူမ်ားက စစ္အစိုးရက ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မ်ား
ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေရးအတြက္ စိုင္းျပင္းလာႏိုင္သည္ဟု ေလာ၍ ေကာက္ခ်က္ခ်ေနၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း သံသယရိွေနသူမ်ားႏွင့္ မီးလွန္႔သံေခ်ာင္းေခါက္ေနသူမ်ား သတိမမူမိသည့္
ေနာက္ကြယ္အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္း ရိွေနေသးသည္။ ၎မွာ ျမန္မာျပည္အေနျဖင့္
ကာလၾကာရွည္ကပင္ အဏုျမဴနည္း ပညာပိုင္ဆိုင္ေရးအတြက္ ဆႏၵရွိၿပီး
ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့ၾကသည္ဟူေသာ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာ ရွာပံုေတာ္ဆိုင္ရာ သမိုင္းျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္ခန္႔က ဦးႏု၊ ဦးဘေဆြတုိ႔ႏွင့္ သံုးပြင့္ဆိုင္ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္
ဦးေဆာင္ေနသူ တဦးျဖစ္သည့္ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းသည္ လက္ေတြ႔က်က်ျမင္တက္ေသာ
ေခတ္မီေရး၀ါဒီတဦးျဖစ္သည္။ သူက ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ထြန္းသစ္စ စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို ေနာက္ကြယ္မွ
အဓိကေမာင္းႏွင္ေပးသူ တဦးလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုကာလတြင္ပင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ
လက္နက္သုေတသနေဖာင္ေဒးရွင္း (American Armour Research Foundation) ႏွင့္ တြဲဖက္၍
စက္မႈ၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အသံုးခ်သုေတသနအဖြဲ႔ကို ၁၉၅၃
ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းက ႀကီးၾကပ္လာခဲ့သည္။

၁၉၅၅ ခုႏွစ္အကုန္ပိုင္းတြင္ အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာနႏွင့္ အဏုျမဴဆိုင္ရာ

တြင္းထြက္သယံဇာတမ်ားဌာနကို တည္ ေထာင္ခဲ့ျပီး အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသို႔
ထူးခြၽန္ေသာ လူငယ္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ နည္းပညာရွင္မ်ားကို ေစလႊတ္ခဲ့ၾကသည္။
သင္ၾကားရသည့္ဘာသာရပ္မ်ားမွာ ဘဲြ႔လြန္အဆင့္ က်န္းမာေရး ရူပေဗဒ၊ ႏ်ဴကလီးယား ရူပေဗဒ၊
သတၱဳေဗဒဆိုင္ရာ ႏွင့္ ဓာတ္သတၱဳတူးေဖၚေရးအင္ဂ်င္နီယာပညာရပ္တို႔ အျပင္ ကရိယာပစၥည္းမ်ား
ထုတ္လုပ္ရာ က႑၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ စက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ႏ်ဴကလီးယားနည္းပညာ
အသံုးခ်မႈဆိုင္ရာ နည္းပညာသင္တန္းမ်ားကို လည္း တက္ေရာက္ေစခဲ့သည္။

စာသင္သြားသူအမ်ားစုက ျမန္မာျပည္သုိ႔ျပန္လာခဲ့ၿပီး UBARI ေခၚ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ

အသံုးခ်သုေတသနအဖြဲ႔၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၊ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး
သုေတသနသိပၸံမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္အမႈထမ္းခဲ့ၾကသည္။ AEC ေခၚ အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာနကို
ဦးေဆာင္သည့္ ဦးလွညႊန္႔က ေရွ႕ေဆာင္သင္ျပခဲ့ၿပီး ၎၏ လမ္းၫႊန္မႈမႈေအာက္ တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္
ပညာေတာ္သင္အပတ္စဥ္ဆင္းမ်ားက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ ဦးလွၫြန္႔က လြတ္လပ္ေရး
မရမီ ကတည္းက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ ပညာဆည္းပူးေနခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေသာ ပထမအသုတ္
ပညာေတာ္သင္ မ်ားအနက္ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္ၿပီး သူတဦးသာလွ်င္
လက္ရိွစစ္အစိုးရေအာက္တြင္ ဆက္လက္၍ အမႈထမ္းေနဆဲ လည္း ျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းဦးဖိုးေစာက
ယခုေတာ့ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာန၏ အၾကံေပး တဦး ျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္
စက္မႈတကၠသိုလ္တြင္လည္း တြဲဖက္ပါေမာကၡတဦးအျဖစ္ တာ၀န္ယူလွ်က္ရိွသည္။

၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဂ်နီဗာ၌က်င္းပေသာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ကို

ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအသံုးျပဳေရး ႏိုင္ငံ တကာညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာ
အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ (IAEA) တည္ေထာင္ေသာ အခါတြင္လည္း ယင္းအဖြဲ႔သို႔
၀င္ေရာက္ခဲ့သည္။ မ်ားမၾကာမီပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ AEC ေခၚ အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာနအား
“ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အဏုျမဴစြမ္းအင္ စင္တာ” (UBAEC) အျဖစ္ အဆင့္တိုးျမွင့္ခဲ့သည္။

၁၉၅၀ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းကာလမ်ားသည္ အဏုျမဴေခတ္သစ္အတြက္

ေရာင္ျခည္သန္းေနဆဲကာလျဖစ္သည္။ ဤ ကာလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ UBAEC တြင္၀န္းရံ
ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယားပညာရွင္ ထိပ္သီး မ်ားတြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို
ေခတ္မီစက္မႈႏိုင္ငံေတာ္သစ္ဆီသို႔ ေမာင္းတင္ေပးႏိုင္သည္ကို သံသယလံုး၀ မရိွခဲ့ၾကေပ။ စြမ္းအင္
ထုတ္လုပ္ေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ေရး၊ စက္မႈလုပ္ငန္းႏွင့္ ပညာေရးနယ္ပယ္မ်ားတြင္
အပတ္ တကုတ္ သုေတသနလုပ္ငန္း၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္မည္ဟု
ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ အႂကြားသန္ခဲ့ၾကေသာ “ျပည္ေတာ္သာစီမံကိန္း”၏ က်ရႈံးမႈႏွင့္အတူ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း

ႏ်ဴကလီးယား ရည္မွန္းခ်က္၏ ပထမအဆင့္ကာလသည္လည္း အိပ္မက္ၿပိဳကြဲ
တုန္႔ဆိုင္းသြားခဲ့ရသည္။ UBAEC ၏နာယကျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းလည္း ႏိုင္ငံေရးဂိုဏ္းဂဏ
အကြဲအျပဲမ်ား၊ ေ၀ဖန္မႈမ်ားေအာက္တြင္ အရွက္ရခဲ့သည္။

၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို

နိဂံုးခ်ဳပ္ေစလိုက္သည္။ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းမႈ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အျခားဦးစားေပးကိစၥမ်ားသို႔
ေျပာင္းသြားခဲ့သည္။ အဏုျမဴအသိပညာ၊ အဏုျမဴပါ၀ါ ရွာပံုေတာ္ဆီသို႔ ဦးမလွည့္ႏိုင္ေတာ့။ ဤသို႔ႏွင့္
တခ်ိန္က လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ခဲ့ေသာ UBAEC ၏ ကံေတာက္ပမႈသည္လည္း ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရသည္။

စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ျပင္းထန္လာသည္ႏွင့္အမွ် ေစ်းေပါေပါျဖင့္ အဏုျမဴပါ၀ါ ရရိွမည္ဟူေသာ ကိစၥမ်ားမွာ

မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့။ ပို၍ ခက္ခဲလာသည္ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဏုျမဴရည္မွန္းခ်က္ကိုလည္း
ရင္ထဲသိမ္းထုတ္ထားလိုက္ရေတာ့သည္။ တိုင္းျပည္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက
ႏ်ဴကလီးယားသုေတသနဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ားႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယားစက္ရံုမ်ား တည္ ေဆာက္ႏိုင္ခြင့္ရရိွခဲ့
ၾကေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အတိအက် ဘက္မလိုက္ၾကားေနေရးမူ၀ါဒေၾကာင့္ အေမရိကန္
ျပည္ေထာင္စုထံမွေရာ၊ ရုရွႏိုင္ငံ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးမွပါ ႏ်ဴကလီးယားဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ရယူႏိုင္ျခင္း
မရွိခဲ့ပါ။ ဤအခြင့္အေရးမ်ား လက္လြတ္ဆံုးရႈံး ခဲ့ရျပန္သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဦးလွညႊန့္သည္လည္း
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ခြာ၍ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ (IAEA) တြင္
အႀကီးတန္းအရာရိွအျဖစ္ ဆက္လက္အလုပ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ျပည္ပတြင္ပင္
သူကြယ္လြန္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ျငားလည္း ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားတြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၾကေသာ တကၠသိုလ္ႀကီးမ်ားတြင္

တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ေနၾကသည့္ ပထမႏွင့္ ဒုတိယမ်ိဳးဆက္၊ လက္တဆုပ္စာ ရူပေဗဒပညာရွင္မ်ား၊
သိပၸံပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အသံုးခ်သုေတသနသိပၸံ (UBARI) တို႔သည္ အေျခခံ
ႏ်ဴကလီးယားသိပၸံ အသံုးခ် သုေတသနကို ဆက္လက္ သင္ၾကားဆဲ၊ ေလ့လာေဆာင္ရြက္ဆဲ
ျပဳေနခဲ့သည္။ ႏ်ဴကလီးယား သုေတသနစင္တာ တခုတည္ေဆာက္ေရးအျပင္ (IAEA) ႏွင့္
အစိုးရအေထာက္အပံ့မ်ားျဖင့္ ႏ်ဴကလီးယားသုေတသနဓာတ္ေပါင္းဖိုတခု တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရး
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကိုလည္း ဆက္လက္ကိန္းေအာင္းေနခဲ့ၾကသည္။

(IAEA) ႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ အစိုးရမ်ား၏ နည္းပညာအကူအညီမ်ားႏွင့္ ၁၉၆၀

ခုႏွစ္အေစာပိုင္းကာလမ်ားမွစ၍ ရန္ကုန္၀ိဇၹာႏွင့္ သိပၸံတကၠသိုလ္တြင္ ဘြဲ႔ႀကိဳတန္းေက်ာင္းသားမ်ား၊
ဘြဲ႔လြန္ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ သုေတသန ပညာရွင္မ်ား အတြက္ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ခြဲခန္းတခု
တည္ေဆာက္လည္ပတ္ထားခဲ့သည္။ ဘြဲ႔ႀကိဳဂုဏ္ထူးတန္း သင္ခန္းစာမ်ားတြင္ ႏ်ဴကလီးယား
ရူပေဗဒအား မသင္မေနရဘာသာရပ္တခုအျဖစ္ သင္ၾကားေစခဲ့ၿပီး ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွစတင္
က်င့္သံုးခဲ့ေသာ အဓိက ဦးစားေပး ဘာသာ “ေမဂ်ာ”ယူရေသာ ပညာေရးစနစ္သစ္ေအာက္ရိွ
မဟာဘြဲ႔မ်ားတြက္ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ သင္ၾကားႏိုင္ေသာ ဘာသာရပ္တခုအျဖစ္
သင္ၾကားျပသခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ႏွစ္မ်ားတြင္ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကလည္း အလားတူ သင္ၾကားမႈ
ပံုစံမ်ဳိး ဆက္လက္က်င့္သံုးခဲ့ၾကသည္။

အလားတူပင္ (UBARI) ကလည္း ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ သုေတသနစာၾကည့္တိုက္ႏွင့္

သတင္းအခ်က္အလက္စင္တာမ်ားကို တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ထိန္းသိမ္းဖြင့္လွစ္ထားခဲ့သည္။
ကုန္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ေရး၊ ေရဒီယိုအိုင္ဆိုတုပ္ အသံုးခ် ဘာသာရပ္၊
က်န္းမာေရးရူပေဗဒဘာသာရပ္၊ ဓာတ္သတၱိႂကြထိန္းခ်ဳပ္မႈဘာသာရပ္၊ စက္မႈလုပ္ငန္းအသံုးခ်
ဘာသာ ရပ္မ်ားႏွင့္ ဓာတ္ သတၱဳ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ့လာျခင္းဘာသာရပ္ နယ္ပယ္မ်ားတြင္
သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ ျခင္းႏွင့္ အျခား ျဖစ္ထြန္းဖြံ႔ၿဖိဳးေစမႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို
ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ (IAEA) ၏ ရုပ္၀ထၳဳပစၥည္း၊ သင္တန္းအေထာက္အပံ့ႏွင့္
ကြၽမ္းက်င္မႈနည္းပညာအေထာက္အပံ့စေသာ နည္းပညာအကူအညီမ်ား ဆက္လက္ရယူ ေနခဲ့သည္။

၁၉၆၀ ေႏွာင္းပိုင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီသည္

သုေတသနမူ၀ါဒညႊန္ၾကားေရးဘုတ္အဖြဲ႔ဟု ေခၚေ၀ၚေသာ
၀န္ႀကီးအဆင့္ သုေတသနႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႔တခုကို စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ
၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းလာ ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၎၏စီမံမႈေအာက္တြင္
အဏုျမဴစြမ္းအင္ေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းခြင့္ ျပဳခဲ့သည္။ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္မ်ား အတြင္းတြင္ ၎ေကာ္မတီက
ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏ်ဴကလီးယားသုေတသနလုပ္ငန္းမ်ား အားလံုးကို ႀကီးၾကပ္ခဲ့သည္။
ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖို အေသးစားတခုတည္ေဆာက္ရန္ ျဖစ္ႏိုင္၊ မျဖစ္ႏိုင္ကိုလည္း
ဤေကာ္မတီတြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကသည္။

အဆင့္ႏွိမ့္ထားေသာ သင္တန္း၊ သုေတသနဆိုင္ရာ အိုင္ဆိုတုပ္ထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ အေထြေထြ

အက္တမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေမရိကန္ပံုစံ အစီအစဥ္ American TRIGA (Training, Research Isotope
Production, General Atomic) တခုကို ေဒၚလာ ၅ သိန္းေအာက္တန္ဖိုးမွ်ျဖင့္
တည္ေဆာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ကမ္းလွမ္းရန္ ထိုအခ်ိန္က စဥ္းစားခဲ့ၾကေသး သည္။ သို႔ေသာ္
လက္ေတြ႔တြင္ အေကာင္အထည္ ေပၚမလာခဲ့ေပ။ အေၾကာင္းမွာ ႏိုင္ငံျခားေငြ မရိွသေလာက္
ျပတ္ေတာက္ေန ျခင္းႏွင့္ တပါတီဆိုရွယ္လစ္အစိုးရ၏ အာဏာအ၀န္းအ၀ိုင္းထဲတြင္
ဤအစီအစဥ္အတြက္ စည္းရံုးေပးမည့္ ဦးကိုင္ဖခင္ တဦးမွ် မရိွေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ယခုဆိုလွ်င္ ဦးေသာင္းက ဤအဏုျမဴအစီအစဥ္အတြက္ ဦးကိုင္ဖခင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။

စစ္အုပ္စု၏ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မႈးႀကီးသန္းေရႊကိုလည္း နားခ်ထားႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္
သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ေရာင္းရေငြမ်ားမွ ႏိုင္ငံျခားေငြ အေျမာက္ အမ်ားလည္း လွိမ့္၍ရေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။
၁၉၉၇ ခုႏွစ္ သူ၏၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္တြင္ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ
အဏုျမဴစြမ္းအင္ဌာနသည္လည္း ဓာတ္ေပါင္းဖိုကို အေျခခံေသာ ႏ်ဴကလီးယားသုေနသန ဌာနတခု
တည္ေဆာက္ရန္
တာ၀န္ကို အထေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္လိမ့္မည္ဟု သူက ယံုၾကည္ခ်က္အျပည့္ ရိွေနပံု
ရသည္။ (ဦးေသာင္း၏ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာနက တႏွစ္ေစာ၍ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။)

ျမန္မာျပည္တြင္ ႏ်ဴကလီးယားသုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို ထိေရာက္လံုျခံဳစြာ၊ ေဘးကင္းစြာ

လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရိွပါ သလားဟု ေမးခြန္းေမးလာပါကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏
ကာလၾကာရွည္စြာကတည္းက သေႏၶတည္လာခဲ့ေသာ ႏ်ဴကလီးယား သုေနသနႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး
လုပ္ငန္းမ်ားကို ျပရန္ရွိေနသည္။ ၎တို႔လုပ္ေဆာင္လာခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ၾကာ
အေတြ႔အၾကံဳရိွခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံတြင္း (အဓိကအားျဖင့္ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္၊
ရန္ကုန္ႏွင့္ မႏၱေလးတကၠသိုလ္မ်ား)ႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားျပည္ပ (ရုရွႏိုင္ငံ) မ်ားတြင္ ႏ်ဴကလီးယား
အတတ္ပညာရွင္မ်ားကို ေလ့က်င့္ ေပးေနခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္တခုပင္ ရိွေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ဤအခ်က္မ်ားကို ဦးေသာင္းက မလြဲမေသြ ေထာက္ျပႏိုင္ လိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္လည္း အေရးႀကီးလွေသာေမးခြန္းမွာ ႏ်ဴကလီးယားလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ႏိုင္စြမ္းမဟုတ္ပါ။

ထို႔ထက္ပို၍ အေရးႀကီးသည္မွာ ဤအစီအစဥ္၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္
ခက္ခဲပင္ပန္းစြာရထားေသာ ႏိုင္ငံျခား ေငြမာမ်ားကို မည္သို႔မည္ပံု စီမံသံုးစြဲသနည္းဟူေသာ သူတို႔၏
ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားမႈကိုလည္း ေမးရန္ ရွိပါသည္။ ဤ အဏုျမဴ လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ႏွစ္စဥ္ကုန္က်စရိတ္
ေဒၚလာ ေသာင္းဂဏန္း၊ သိန္းဂဏန္းကုန္က်ပါလိမ့္မည္။

အေမရိကန္ ေဒၚလာ ဆယ္သန္းမွ သန္း တစ္ရာအထိလည္း ရိွႏိုင္ပါသည္။ ဆင္းရဲေသာ

မိမိတို႔တိုင္းျပည္တြင္ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည့္ ေသာက္ေရသန္႔ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးမွန္မွန္
မေပးႏိုင္ေသးေသာအခ်ိန္၌ ဤကဲ့သို႔ေသာ အေရးေပၚ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္၏
ေငြမာမ်ားကို ပို၍အက်ဳိးရိွရိွအသံုးခ်ရန္ သင့္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုေပသည္။

ေမာင္သုတသည္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားတြင္ေနထိုင္လ်ွက္ရွိေသာ ျမန္မာပညာရွင္တဦးျဖစ္သည္။

၂၀၀၇ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လထုတ္ ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းမွ ေမာင္သုတေရးသားေသာ Transparency Needed

ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။