Αποστολή ΝΙΚΗ

You might also like

Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 9

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση


αυτοκτονίας στην Κύπρο).

ΑΠΟΣΤΟΛΗ «ΝΙΚΗ»
(Μια επιχείρηση αυτοκτονίας στην Κύπρο)

ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΙΟΥΛΙΟΥ 1974 115 Π.Μ. (Σούδα)

Το καλοκαίρι του 1974 η Κύπρος βρισκόταν στις φλόγες.Τις πρωϊνές ώρες της 20ης
Ιουλίου, μιά μεγάλη Τουρκική αποβατική δύναμη εισέβαλε στο βόρειο τμήμα του νησιού, με
αφορμή το πραξικόπημα απο μερίδα Ελλήνων αξιωματικών της ΕΛΔΥΚ κατά του προέδρου
της Κύπρου Μακαρίου.

Το πραξικόπημα είχε εκδηλωθεί μιά εβδομάδα πριν, και η κύρια δικαιολογία που
επικαλέστηκε η Τουρκία για την εισβολή της στην Κύπρο, ήταν ο κίνδυνος που διέτρεχε η
Τουρκοκυπριακή μειονότητα του νησιού, απο την αλλαγή καθεστώτος, παρ' ότι οι αψιμαχίες
του πραξικοπήματος περιορίστηκαν στην Ελληνοκυπριακή κοινότητα χωρίς σε καμμιά
περίπτωση να απειληθούν οι Τουρκοκύπριοι.

Οι πραγματικοί λόγοι της εισβολής βέβαια, ήσαν οι βλεψεις που ανέκαθεν είχε η
Τουρκία για την Κύπρο, και η προστασία των Τουρκοκυπρίων ήταν το πρόσχημα που
προέβαλλε για να νομιμοποιήσει τις εκάστοτε επεμβάσεις της. Και αρκετές φορές στο
παρελθόν είχε απειλήσει με απόβαση στο νησί.Είναι γνωστό άλλωστε, οτι η προετοιμασία
της Τουρκίας για την εισβολή είχε αρχίσει πολύ πριν την εκδήλωση του πραξικοπήματος.

Σκοπός του κειμένου αυτού δεν είναι να αναπτύξει τις πολιτικές ή τις στρατηγικές
παραμέτρους της Τουρκικής εισβολής και της κατοχής του μισού νησιού απο τους Τούρκους,
η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.Είναι κυρίως ένας φόρος τιμής στους νεκρούς της
αποστολής "Νίκη", και σε όλους όσους έλαβαν μέρος σε αυτή την επιχείρηση του Ιουλίου του
1974.

Η Τουρκική εισβολή βρήκε την άμυνα της Κύπρου σε κακή κατάσταση μετά το
πραξικόπημα και τα θλιβερά γεγονότα που το ακολούθησαν.Η "ηγεσία" που προέκυψε απο
την ανταρσία εναντίον της νόμιμης και διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης του νησιού, δεν
ήταν σε θέση να συσπειρώσει τον πληθυσμό με σκοπό να αντιμετωπισθεί ο εισβολέας
αποτελεσματικά, και φυσικά η διεθνής υποστήριξή της ήταν ανύπαρκτη.Η αμυντική
προετοιμασία του νησιού που είχε εξασθενίσει, μετά απο πολλές αρνητικές εξελίξεις και
κακούς χειρισμούς του παρελθόντος, έλαβε την χαριστική βολή με τις εκκαθαρίσεις στην
Εθνική Φρουρά που ακολούθησαν το πραξικόπημα.

Την πρώτη ημέρα της εισβολής, η Τουρκική αποβατική δύναμη δεν είχε καταφέρει
παρα ένα μικρό προγεφύρωμα στην ακτή της Κυρηνείας και ενώ αυτό θα μπορούσε (παρά τα
όσα έχουν γραφεί ) να είχε καταστραφεί, καμμία κίνηση προσβολής της αποβατικής δύναμης
ή του προγεφυρώματος δεν έγινε απο την πλευρά που θα μπορούσε να επέμβη
αποτελεσματικά: Την Ελλάδα.Η δικτατορική κυβέρνηση των Αθηνών ευρίσκετο στα πρόθυρα
της κατάρρευσης.

1
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση
αυτοκτονίας στην Κύπρο).

Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα απο όπου ξεκίνησε το πραξικόπημα, και απο
όπου θα μπορούσε να επηρεασθεί η αμυνα της Κύπρου μετά την εκδήλωση της Τουρκικής
εισβολής, παρουσίαζε σημεία διάλυσης, οι δε στρατιωτικές προετοιμασίες και η γενική
επιστράτευση που ακολούθησε εξελίχθηκαν σε πραγματικό φιάσκο.Πολύτιμος χρόνος χάθηκε
με αμφιταλαντεύσεις, αποφυγή λήψεως αποφάσεων και αλλοπρόσαλλες διαταγές και
ανακοινώσεις , την στιγμή που η ελλειπής και αποδιοργανωμένη άμυνα των Κυπρίων είχε
περιορίσει την Τουρκική ανάπτυξη σε μερικά τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Μέσα στο κλίμα αποδιοργάνωσης και ηττοπάθειας και αφού η εφαρμογή των
προβλεπομένων σχεδίων ενίσχυσης της Κύπρου (κυρίως αεροπορική προσβολή των
δυνάμεων απόβασης), είχε με τον ένα ή άλλο τρόπο ακυρωθεί, αποφασίστηκε η αποστολή
στρατιωτικών ενισχύσεων στην Κύπρο στην μορφή μιάς Μοίρας Καταδρομών (όχι
αλεξιπτωτιστών).

Η δύναμη αυτή θα μεταφέρετο στο νησί αεροπορικώς, με το σύνολο σχεδόν των


μεταφορικών αεροσκαφών που διέθετε τότε η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία.Τα αεροσκάφη
θα απογειώνονταν κατα την διάρκεια της νύχτας, θα πετούσαν χωρίς συνοδεία μαχητικών, σε
χαμηλό ύψος, σε σιγή ασυρμάτου, με τα φώτα πορείας σβηστά και χωρίς οπτική επαφή
μεταξύ τους.Τελικός προορισμός το αεροδρόμιο της Λευκωσίας , προσγείωση σε αυτό,
αποβίβαση των καταδρομέων και άμεση επιστροφή των αεροσκαφών στην Ελλάδα.Υπήρξε
ρητή διαταγή, σε καμμία περίπτωση να μήν προσγειωθεί αεροσκάφος στην Κύπρο με το φώς
της ημέρας

Δέν θα εξετάσουμε εδώ το σκεπτικό, την λογική και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα του
εγχειρήματος αυτού.Κάτω απο το φώς των στοιχείων που έχουν γίνει γνωστά 28 χρόνια μετά
τα γεγονότα, η αποστολή αυτή δεν μπορεί παρά να χαρακτηρισθεί ανεπιφύλακτα
ως ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ.

Το ότι δεν κατέληξε στην ολική καταστροφή των αεροσκαφών και της δύναμης που
απεστάλη, οφείλεται κατα πρώτο λόγο στην αυτοθυσία, την γενναιότητα,και τις ικανότητες
του συνόλου των αεροπόρων και καταδρομέων που έλαβαν μέρος σε αυτή.Κατα δεύτερο λόγο
οφείλεται στην τύχη.Ποτέ δεν καταλογίστηκαν ευθύνες σε αυτούς που αποφάσισαν την
αποστολή αυτή, που είχε σαν αποτέλεσμα τον θάνατο 33 αεροπόρων και καταδρομέων και
την καταστροφή τεσσάρων αεροσκαφών.Καθόλου περίεργο βέβαια, αφού ούτε για την
λεγόμενη "Τραγωδία της Κύπρου" στην οποία εντάσσεται η ιστορία αυτή, έχουν ουσιαστικά
καταλογισθεί ευθύνες.

'Ολη λοιπόν η 354 Μοίρα Μεταφορών με τα Νοράτλας (20 αεροσκάφη), από την 112
Π.Μ. μετεστάθμευσε στην Σούδα.Επίσης προσεγειώθησαν και 10 C-47 Dakota της 354
Μοίρας Μεταφορών "Πήγασσος".Την τεχνική υποστήριξη των Νοράτλας ανέλαβε η 340
Μοίρα και των 10 Ντακότα η 338 Μοίρα.'Ετσι στην Σούδα υπήρχαν περί τα 60 F-84F (τα
υπόλοιπα είχαν μετεγκατασταθεί στο Ελληνικό και στο Καστέλι), 20 Νοράτλας και 10
Ντακότα. Ο ανεφοδιασμός των Νοράτλας και Ντακότα έγινε με βυτιοφόρα που διέθεσε η
παρακείμενη Αμερικάνικη Βάση.

Όλη η Α' Μοίρα Καταδρομών (Δ/τής ο ταγματάρχης ΠΖ Γ. Παπαμελετίου) που


εστάθμευε κοντά στο Μάλεμε θα μετεκινήτο στην Κύπρο. Απετελείτο από 360 άνδρες δηλαδή
απο 12 διμοιρίες των 30 ανδρών και επεβιβάστησαν στα αεροσκάφη 1 έως 11 και 14, 15.
Επίσης ενισχύθηκε από 60 άντρες της Γ' Μ.Α.Κ. (Μοίρας Αμφιβίων Καταστροφών) με Δ/τή
τον Ταγματάρχη (ΠΖ) Αριστείδη Παλαΐνη από τους οποίους οι 30 ήταν αξιωματικοί
εκπαιδευτές, και οι οποίοι επεβιβάσθησαν στα αεροσκάφη 12 και 13. Στα υπόλοιπα
αεροσκάφη εφορτώθη ο βαρύς οπλισμός της Μοίρας δηλ. ΠΑΟ, μπαζούκας, όλμοι, νάρκες και
πυρομαχικά. Η ενημέρωσις των πληρωμάτων των αεροσκαφών ξεκίνησε γύρω στις 21:00.

2
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση
αυτοκτονίας στην Κύπρο).

Εκεί εδόθη και το όνομα Νίκη στην αποστολή, από τον σμηναγό Γιώργο
Δημητρό.

Το σχέδιο πτήσεως προέβλεπε: πτήση σε χαμηλό ύψος < 700 πόδια, σιγή ασυρμάτου,
φώτα σβηστά, πορεία τραπεζιού, δηλ απο τη Σούδα στα Μάταλα από εκεί στη νοητή γραμμή
του FIR Αθηνών-Καϊρου μέχρι την Κύπρο και από εκεί αριστερά πάνω στο νησί.Ώρα
απογειώσεως ωρίσθη η 22:00(21.7) με πεντάλεπτο διαχωρισμό αεροπλάνου προς αεροπλάνο
ετσι ώστε ως τις 24:00 να έχουν απογειωθεί όλα τα αεροπλάνα.

Τα πρώτα 15 Νοράτλας ήταν έτοιμα για απογείωση στις 21:40.Η τελευταία διαταγή
απηγόρευε απογείωση μετά τις 24:00 διότι τα αεροσκάφη δεν θα προλάβαιναν την εκτέλεση
της αποστολής πριν ξημερώσει. Οι απογειώσεις ξεκίνησαν στις 22:30 με την παρακάτω σειρά
και το χαρακτηριστικό κλήσης:

Στις 22:30 το αεροσκάφος 135 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 1'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Μιχάλης Χοχλακάκης (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Αναστάσιος Δέμης (Υποσμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Παναγιώτης Ζελενίτσας
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Ιωάννης Σγούρος (Αρχισμηνίας)

Στις 22:35 το αεροσκάφος 140 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 2'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Ιωάννης Σφήκας (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Παναγιώτης Πανούσης (Επισμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Κωνσταντίνος Τυλιγάδης
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Ιωάννης Καραΐσκος (Αρχισμηνίας)

Στις 22:40 το αεροσκάφος 207 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 3'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Σωτήριος Στέφας (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Γεώργιος Νεονάκης (Επισμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Αθανάσιος Παπαναστασίου
(Υποσμηναγός) Ναυτίλος: Ιωάννης Δρίτσας (Αρχισμηνίας)

Στις 22:45 το αεροσκάφος 133 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 4'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Βασίλειος Παναγόπουλος (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Στέργιος Συμεωνίδης (Επισμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Γεώργιος Δάβαρης
(Ανθυποσμηναγός) Ναυτίλος: Ηλίας Άνθιμος (Αρχισμηνίας)

Στις 22:50 το αεροσκάφος 234 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 5'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Εμμανουήλ Δρακωνάκης (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Σωτήριος Παπούλης (Υποσμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Αναστάσιος Λούκος
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Βασίλειος Γκάνος (Αρχισμηνίας)

Στις 22:55 το αεροσκάφος 220 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 6'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Ιωάννης Παπακωνσταντίνου (Επισμηναγός)


Συγκυβερνήτης: Δημήτριος Καρδαράς (Σμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Γεώργιος
Σαλαπάτας (Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Σωκράτης Κάβουρας (Αρχισμηνίας)

Στις 23:00 το αεροσκάφος 139 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 7'

3
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση
αυτοκτονίας στην Κύπρο).

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Γεώργιος Δημητρός (Σμηναγός) Συγκυβερνήτης: Βασίλειος


Μέττας (Επισμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Γεώργιος Καγιαμπάκης (Ανθυπασπιστής)
Ναυτίλος: Ιωάννης Ράζος (Αρχισμηνίας)

Στις 23:15 το αεροσκάφος 144 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 8'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Νικόλαος Τζανάκος (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Δημήτριος Λαυράνος (Ανθυποσμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Βασίλειος Τσιουρής
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Σαράντος Μουτσάτσος (Αρχισμηνίας)

Στις 23:35 το αεροσκάφος 142 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 9'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Ανδρέας Στραβοπόδης (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Αθανάσιος Παπαϊωάννου (Ανθυποσμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Αναστάσιος Καρδάκος
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Κωνσταντίνος Ρουμελιώτης (Αρχισμηνίας)

Στις 23:40 το αεροσκάφος 222 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 10'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Σωτήριος Παπαθανασίου (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Αθανάσιος Ιλαρρίδης (Αντισμήναρχος) Ιπτάμενος Μηχανικός: Ευάγγελος Πεδιαδιτάκης
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Γεώργιος Κουλούλας (Αρχισμηνίας)

Στις 23:51 το αεροσκάφος 189 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 11'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Γεώργιος Μήτσαινας (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Χριστ. Κυριακόπουλος (Επισμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Κωνσταντίνος Σίμος
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Αλέξανδρος Φούτσης (Αρχισμηνίας)

Στις 23:55 το αεροσκάφος 143 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 12'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Νικόλαος Αδαμόπουλος (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Δημήτριος Χατζηπαναγιώτης (Επισμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Ιωάννης Κομιανός
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Πολ. Βασιλάκος (Αρχισμηνίας)

Στις 23:58 το αεροσκάφος 151 με χαρακτηριστικό κλήσεως 'Νίκη 13'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Βασίλειος Νικολάου (Αντισμήναρχος-Διοικητής 354


Μοίρας) Συγκυβερνήτης: Γεώργιος Χατζηδάκης (Σμήναρχος-Υποδιοικητής 112ΠΜ)
Ιπτάμενος Μηχανικός: Βασίλειος Γκορέζης (Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Αντώνιος
Κλεφτογιάννης (Αρχισμηνίας)

Στις 00:20 το αεροσκάφος 132 με χαρακτηριστικό κλήσης 'Νίκη 14'

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Παναγιώτης Λυμπερόπουλος (Επισμηναγός)


Συγκυβερνήτης: Βασίλειος Κωτσόπουλος (Αντισμήναρχος) Ιπτάμενος Μηχανικός: Δημήτριος
Μανής (Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Αντώνιος Μπαραλιάκος (Αρχισμηνίας).

Στις 00:23 το αεροσκάφος 187 με χαρακτηριστικό κλήσης 'Νίκη 15'.

ΠΛΗΡΩΜΑ. Κυβερνήτης: Ευάγγελος Πετρουλάκης (Επισμηναγός) Συγκυβερνήτης:


Ευάγγελος Παπασταματίου (Επισμηναγός) Ιπτάμενος Μηχανικός: Σωτήριος Καρανταΐρης
(Ανθυπασπιστής) Ναυτίλος: Ιωάννης Γραμματικός (Αρχισμηνίας)
4
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση
αυτοκτονίας στην Κύπρο).

Το σχέδιο απογειώσεων εφαρμόστηκε οσον αφορά τα πέντε πρώτα αεροσκάφη αλλά


απο εκεί και πέρα υπήρξαν καθυστερήσεις, (σύμφωνα με ορισμένες εκδοχές σκόπιμες) με
αποτέλεσμα να δοθεί διαταγή να ακυρωθούν οι απογειώσεις, αφήνοντας πέντε Νοράτλας και
όλα τα Ντακότα με το υλικό πίσω!Τελευταίο απογειώθηκε το Νοράτλας με τον κωδικό "Νίκη
15", (15ο στην σειρά απογειώσεων) έξω απο τα χρονικά όρια, και παρά την εντολή να
ακυρώσει.

Τα αεροσκάφη που τελικά απογειώθηκαν ακολούθησαν μιά πορεία πάνω απο την
πόλη των Χανίων, ανέβηκαν σε ύψος 7000 ποδών, πέρασαν απο τα Λευκα Όρη, κατέβηκαν
στα 500 περίπου πόδια και απο εκεί ακολούθησαν μια πορεία νοτιο-ανατολική μέχρι ένα
σημείο 34° Β.και 27° Α, και απο εκεί γύρισαν ανατολικά με κατεύθυνση την Κύπρο.Η περιοχή
αυτή βρίσκεται κάτω απο την συνεχή επιτήρηση της Τουρκικής Αεροπορίας και ο εντοπισμός
των Νοράτλας θα σήμαινε και την σίγουρη καταστροφή τους.Τα πληρώματα των Νοράτλας
γνώριζαν οτι στο ταξίδι αυτό θα ήσαν μόνοι, δεν θα υπήρχαν Ελληνικά μαχητικά για
προστασία τους.Η μόνη τους προστασία θα ήταν το σκοτάδι και το στοιχείο του
αιφνιδιασμού.

Σε όλη την διάρκεια της πτήσης δεν υπήρχαν ραδιοβοηθήματα, αφού αυτά ήσαν
εκτός ενεργείας λόγω της εμπόλεμης κατάστασης, ούτε σημεία αναφοράς για
προσανατολισμό, και εδώ επιστρατεύθηκαν οι ικανότητες των ραδιοναυτίλων.

Οταν απεγειώθησαν και τα 15 Νοράτλας το Κέντρο Επιχειρήσεων της 115 Π.Μ


έστειλε το σχετικό σήμα στο 28ο ΑΤΑ (Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας), και στο ΓΕΑ.Με την
σειρά τους το 28ο ΑΤΑ ή το ΓΕΑ ενημέρωσε το ΑΕΔ (Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων) το οποίο
ενημέρωσε το ΓΕΕΦ (Λευκωσία) σε απλή γλώσσα και χωρίς κωδικοποίηση με το παρακάτω
σήμα: "ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ".Στην Κύπρο εν τω μεταξύ ως τις 12:00
τα τουρκικά αεροσκάφη είχαν πραγματοποιήσει δεκάδες προσβολές στο αεροδρόμο της
Λευκωσίας και είχαν καταστρέψει τους διαδρόμους του.

Για τα Νοράτλας, η διατήρησις της πορείας ηταν πολύ δύσκολη λόγω της μή χρήσεως
ραδιοβοηθημάτων εξαιτίας του πολέμου και του πολύ χαμηλού ύψους πτήσης (200-500
πόδια).Πολλά απο τα αεροσκάφη πετούσαν σχεδόν σύρριζα με την επιφάνεια της θάλασσας
(μιά πολύ επικίνδυνη κατάσταση, όπου το παραμικρό λάθος των χειριστών σήμαινε συντριβή
του αεροσκάφους και ακαριαίο θάνατο για το πλήρωμα και τους επιβαίνοντες).Τα Νοράτλας
δεν πετούσαν σε σχηματισμό, ούτε είχαν οπτική επαφή μεταξύ τους.Πετούσαν ανεξάρτητα,
με μιά γενική ιδέα του που περίπου πετούσε το προηγούμενο ή το επερχόμενο αεροσκάφος.

Κάποια στιγμή πλησιάζοντας την Κύπρο απο τα δυτικά, και έχοντας απο ώρα σπάσει
την σιγή ασυρμάτου, παρατήρησαν οτι η θαλάσσια περιοχή νότια του νησιού παρουσίαζε
ασυνήθιστη κίνηση πολεμικών πλοίων του Αμερικανικού 6ου Στόλου.Ένα απο τα Νοράτλας
πέρασε αρκετά κοντά απο ένα μεγάλο αεροπλανοφόρο, χωρίς κανένα συμβάν.

Άλλα αεροσκάφη πέταξαν κατα λάθος πάνω απο την Βρεταννική βάση του
Ακρωτηρίου στην οποία σήμανε συναγερμός. Αμέσως η Διοίκηση των Βρεταννικών Δυνάμεων
της Κύπρου προειδοποίησε τις Ελληνικές αρχές ότι στο εξής θα αναχαίτιζε οποιαδήποτε
αεροσκάφη θα πλησίαζαν την περιοχή της Κύπρου!Κατά την πτήση προς Κύπρο

Το "ΝΙΚΗ 3", όταν ευρίσκετο 100 μίλια απ' το νησί, παρουσίασε πρόβλημα στον
αριστερό κινητήρα και αναγκάσθηκε να ελαττώση ταχύτητα από 150 μίλια στα 110 και έγιναν
προετοιμασίες προσθαλασσώσεως. Τελικά προσεγειώθη με έναν κινητήρα αλλά το
αεροσκάφος κατεστράφη. Το πλήρωμα επανεπατρίσθη με το "ΝΙΚΗ 5".

5
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση
αυτοκτονίας στην Κύπρο).

Πάνω απο το νησί, παρατήρησαν μεγάλες πυρκαϊές στο Όρος Τρόοδος ,απο τους
βομβαρδισμούς των Τούρκων.Αυτές ήσαν η πηγή των αναλαμπών στον ορίζοντα που είχαν
βοηθήσει στον προσανατολισμό πολλών Νοράτλας κατα την προσέγγισή τους στην
Κύπρο.Μερικά δέχτηκαν αραιά πυρά απο τις διάσπαρτες Τουρκοκυπριακές θέσεις

Ένα-ένα τα μεταγωγικά άρχισαν την κάθοδό τους προς το αεροδρόμιο της


Λευκωσίας, όταν διεπίστωσαν ότι εδέχοντο σφοδρά αντιαεροπορικά πυρά, άν και απ’ ότι
γνώριζαν, το αεροδρόμιο ευρίσκετο μέχρι εκείνη την στιγμή σε Ελληνικά χέρια.Η ώρα ήταν
λίγο μετά τις 02.00 της 22 Ιουλίου.Πρίν την αναχώρηση της αποστολής, τα πληρώματα των
Νοράτλας ενημερώθηκαν οτι οι Κυπριακές δυνάμεις οι οποίες είχαν τον έλεγχο του
αεροδρομίου, είχαν ειδοποιηθεί για την άφιξη των Ελληνικών αεροσκαφών και είχαν
διαταχθεί να μήν ανοίξουν πύρ κατα την προσέγγισή τους.

Το "ΝΙΚΗ 4", μετά απο 5 περίπου ώρες έφθασε πρώτο στην Κύπρο γύρω στις 02:00.

Το αεροδρόμιο της Λευκωσίας διέθετε μόνο τον μικρό διάδρομο. Οι ένοπλοι πολίτες
που είχαν επανδρώσει τα αντιεροπορικά όπλα, νομίζοντας ότι πρόκειται για εχθρικά
αεροσκάφη άνοιξαν πύρ με αποτέλεσμα να χτυπηθή καίρια το Νίκη 4 που βρισκόταν στο
τελικό στάδιο της προσγειώσεως, μόλις 3 μίλια από τον διάδρομο.

Το αεροσκάφος συνετρίβη φονεύοντας όλους πλήν του καταδρομέα ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ


ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ εκ Θεσσαλονίκης ο οποίος επρόλαβε και επήδηξε έξω από το φλεγόμενο
αεροσκάφος μόλις πριν αυτό καταπέση και συντριβή. Επέζησε με 80% μόνιμη αναπηρία.

Υπάρχουν πολλές αλληλοσυγκρουόμενες εκδοχές για το άν δόθηκε τέτοια διαταγή, τί


περιείχε, σε ποιούς δόθηκε και απο ποιούς, και πότε.Γεγονός είναι ότι τα αεροσκάφη που
επιχειρούσαν να προσγειωθούν, δέχθηκαν καταιγιστικα πυρά απο πολλές κατευθύνσεις, μέσα
και έξω απο το αεροδρόμιο.Τα πυρά προήρχοντο απο Ελληνοκυπριακές θέσεις
αντιαεροπορικών, καθώς και απο διάφορους πολίτες που είχαν πάρει θέσεις γύρω απο το
αεροδρόμιο και έβαλλαν κατα των Νοράτλας με ότι όπλο είχαν διαθέσιμο.Αργότερα, απο
διάφορες μαρτυρίες προέκυψε οτι , περιμένοντας Τουρκική επίθεση, και μή γνωρίζοντας ότι
θα έρχονταν ενισχύσεις απο την Ελλάδα , θεώρησαν ότι τα αεροσκάφη που πλησίαζαν ήσαν
σίγουρα Τουρκικά.

Το πλήρωμα του Νίκη 4 που έπεσε υπέρ Πατρίδος ήταν:.

1. Παναγόπουλος Βασίλειος, κυβερνήτης, επισμηναγός εξ Αγρινίου.


2. Συμεωνίδης Στέλιος, συγκυβερνήτης, επισμηναγός εκ Σερρών.
3. Δάβαρης Γεώργιος, ιπτάμενος μηχανικός, ανθυποσμηναγός από το Κορωπί Αττικής.
4. Άνθιμος Γεώργιος, ναυτίλος, αρχισμηνίας από Ηλιούπολη Αθηνών.

Οι Καταδρομείς του ΝΙΚΗ 4 που έπεσαν υπέρ Πατρίδος ήταν:

1. Τσαμκιράνης Δημήτριος, ΔΕΑ, από Άγιο Λουκά Καβάλας


2. Καβραχωρινός Νικόλαος, έφεδρος λοχίας, από Μονή Μαλεατσίου Ηρακλείου
3. Τσιβιλάλης Στέφανος, έφεδρος λοχίας, από Χανιά
4. Τσάκωνας Ευάγγελος, έφεδρος δεκανέας, από Ναύπλιο
5. Χριστόπουλος Αθανάσιος, έφεδρος δεκανέας, από Περιστέρι Αθηνών
6. Αναστόπουλος Ανδρέας, καταδρομέας, από Χαβάριο Ηλείας
7. Γιαννακάκης Κοσμάς, καταδρομέας, από Χανιά
8. Γιαννόπουλος Παναγιώτης, καταδρομέας, από Κρυονέρι Τριφυλίας Μεσσηνίας
9. Γιαννακός Στέφανος, καταδρομέας, από Παλαιοκκλήσιο Καρδίτσας
10. Δαλαμάγκας Ηλίας, καταδρομέας, από Ελασσόνα

6
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση
αυτοκτονίας στην Κύπρο).

11. Δοϊτσίδης Χριστόπουλος, καταδρομέας, από Διδυμότειχο


12. Ζησιμόπουλος Αντώνιος, καταδρομέας, από Βάρκιζα Αττικής
13. Ηλίας Κωνσταντίνος, καταδρομέας, από Μαρκόπουλο Αττικής
14. Κατερός Κωνσταντίνος, καταδρομέας, από Άρτα
15. Κασιμάκης Σωτήριος, καταδρομέας, από Αίγινα
16. Κουρούνης Σωτήριος, καταδρομέας, από Περιστέρι Αθηνών
17. Λίγδης Χρήστος, καταδρομέας, από Αταλάντη Λοκρίδος
18. Μπαρωτάς Κωνσταντίνος, καταδρομέας, από Βασιλικό Ευβοίας
19. Μανιάτης Σπυρίδων, καταδρομέας, από Ζαχάρω Ολυμπίας
20. Μονιάς Αιμίλιος, καταδρομέας, από Παράβολα Τριχωνίας
21. Νάκος Γεώργιος, καταδρομέας, από Πλάτανο Τρικάλων
22. Πρινιανάκης Στυλιανός, καταδρομέας, από Ηράκλειο
23. Σιορώκης Δημήτριος, καταδρομέας, από Κεφαλληνία
24. Σκιαδαρέσης Νικόλαος, καταδρομέας, από Σάμο
25. Τούλης Ηλίας, καταδρομέας, από Ηράκλειο
26. Τσούρας Σωτήριος, καταδρομέας, από Κορφές Καλαβρύτων
27. Χατζόπουλος Χρήστος, καταδρομέας, από Διδυμότειχο

Το "ΝΙΚΗ 6" μόλις που απέφυγε σύγκρουση με αεροπλανοφόρο του 6ου Αμερικάνικου
στόλου.

Το "ΝΙΚΗ 7" κτυπήθηκε από αντιαεροπορικά στην άτρακτο και τους κινητήρες με
αποτέλεσμα να κάνη αναγκαστική προσγείωση εντός όμως του αεροδρομίου. Στο
κατεστραμμένο πλέον αεροσκάφος υπήρχαν 2 νεκροί και 11 τραυματίαι καταδρομείς. Το
πλήρωμα επανεπατρίσθη με το "ΝΙΚΗ 5".

Οι 2 υπέρ πατρίδος πεσόντες ήταν οι:

1. Νόμπελης Σπυρίδων, καταδρομέας, από Αιγάλεω Αττικής


2. Οικονομάκης Κωνσταντίνος, καταδρομέας, από Ζάρο Ηρακλείου

Και οι 11 τραυματίες ήταν οι:

1. Λαντζουράκης Γ., έφεδρος λοχίας καταδρομών, από Κλήμα Ηρακλείου


2. Τσιόγκας Π., έφεδρος λοχίας καταδρομών, από Κρόκο Κοζάνης
3. Αντωνόπουλος Γ., καταδρομέας, από Αγρίνιο
4. Φύσσαρης Ι., καταδρομέας, από Μυρωδάτο Ξάνθης
5. Θεοδωρόπουλος Σ., καταδρομέας, από Πύργο Ηλείας
6. Γκόγκος Κ., καταδρομέας, από Κέρκυρα
7. Τσαγκαρόπουλος Δ., καταδρομέας, από Καλαμάκι Ζακύνθου
8. Ξεφτύλης Κωνστ., καταδρομέας
9. Παπαευσταθίου Ευστ., καταδρομέας
10. Μαυρουδής Γεώργιος, καταδρομέας
11. Πετρόπουλος Αντρέας, καταδρομέας

Το "ΝΙΚΗ 8" στις 01:20 περίπου ανεχαιτίσθη από αγγλικό αεροσκάφος τύπου LIGHTNING.

Το "ΝΙΚΗ 9" έλαβε προειδοποίηση στα ελληνικά από τον 6ο Στόλο να τηρή σιγή ασυρμάτου.

Το "ΝΙΚΗ 12" προσεγειώθη στην Λευκωσία στις 03:25 χωρίς καύσιμα και κατακτυπημένο
από τα αντιαερπορικά. Παρέμεινε και κατεστράφη.

Το "ΝΙΚΗ 13" των διοικητών προσεγειώθη στην Ρόδο αφού χάθηκε λόγω βλάβης της πυξίδος.
7
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση
αυτοκτονίας στην Κύπρο).

Το "ΝΙΚΗ 14" αν και έφθασε στη Λευκωσία γύρω στις 4:10 δεν προσεγειώθη αλλά επέστρεψε
προς την Ρόδο.

Τα άλλα αεροσκάφη που ακολουθούσαν υπέστησαν σημαντικές ζημιές. 'Ολα τα


αεροπλάνα που ακολουθούσαν προσεγειώθησαν επιτυχώς, απεβίβασαν τους καταδρομείς και
απεγειώθησαν για την επιστροφή, αφού έμειναν πίσω 3 απο αυτά που είχαν υποστεί ζημιές
και δεν μπορούσαν να απογειωθούν (Νίκη 3, Νίκη 7, Νίκη 12).Με το φώς της ημέρας άρχισε ο
σφοδρός βομβαρδισμός του αεροδρομίου της Λευκωσίας απο την Τουρκική Αεροπορία.Τα
αεροπλάνα αυτά κατεστράφησαν, για να μην υπάρχει μαρτυρία που θα φανέρωνε την
ελληνική παρουσία στον εχθρό.

Παρακάτω φαίνονται οι χρόνοι των περισσοτέρων Νοράτλας:

1. Το 135 'Νίκη 1' εξετέλεσε την αποστολή του και στις 06:20 προσεγειώθη στην Σούδα
2. Το 140 'Νίκη 2' εξετέλεσε την αποστολή του και στις 06:30 προσεγειώθη στην Σούδα.
3. Το 234 'Νίκη 5' προσγειώθηκε στη Λευκωσία στις 02:15 απεγειώθη στις 02:35
περίπου και στις 07:00 προσεγειώθη στην Ρόδο με σχεδόν άδειες δεξαμενές
καυσίμων.
4. Το 220 'Νίκη 6' προσγειώθηκε στη Λευκωσία στις 02:10 απεγειώθη στις 02:30 και
στις 06:40 προσεγειώθη όχι στην Σούδα αλλά στο Ηράκλειο Κρήτης λόγω ελλείψεως
καυσίμων.
5. Το 144 'Νίκη 8' προσγειώθηκε στη Λευκωσία στις 03:12 απεγειώθη στις 03:30 και
στις 05:45 προσεγειώθη στη Ρόδο με άδειες δεξαμενές καυσίμων.
6. Το 142 'Νίκη 9' προσγειώθηκε στη Λευκωσία στις 02:50 απεγειώθη στις 03:00
περίπου και στις 07:15 προσεγειώθη στο Ηράκλειο Κρήτης
7. Το 222 'Νίκη 10' εξετέλεσε την αποστολή του.
8. Το 189 'Νίκη 11' εξετέλεσε την αποστολή του.
9. Το 187 'Νίκη 15' προσεγειώθη στην Λευκωσία στις 04:20 απεγειώθη στις 04:55 και
στις 07:30 προσεγειώθη στο Ηράκλειο Κρήτης
10. Το πλήρωμα του ΝΙΚΗ 12 επανεπατρίσθη μετά από 15 ημέρες με το πλοίο ΣΑΠΦΩ

Οι καταδρομείς της Α’ Μοίρας που μετέφεραν τα Νοράτλας,παρά τις απώλειές τους


και τον εφιάλτη που μόλις πέρασαν, πήραν θέσεις στην άμυνα του αεροδρομίου και τις
επόμενες μέρες πολέμησαν ηρωϊκά εναντίον των Τούρκων εισβολέων.

Δυστυχώς, η πραγματικά ηρωϊκή αυτή επιχείρηση της Ελληνικής Αεροπορίας ήταν


και η μοναδική απο πλευράς Ελλάδος βοήθεια, στις κρίσιμες ώρες που περνούσε η Κύπρος.Ο
ηρωϊσμός αυτών που έλαβαν μέρος και η θυσία όσων φονεύθηκαν κατα την εκτέλεσή της,
δεν στάθηκαν αρκετά να επηρεάσουν την ροή των γεγονότων.Θα παραμείνει όμως μιά
λαμπρή σελίδα δόξας στην Ιστορία της Αεροπορίας μας, και των Δυνάμεων Καταδρομών,
έστω και μή πλήρως αναγνωρισμένη.

Την 1 Αυγούστου 1974 από τον Δ/τη της 112Π.Μ. με ημερησία διαταγή προετάθησαν
για την απονομή ΧΡΥΣΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΟΥ ανδρείας όλοι οι άνδρες της αεροπορίας που έλαβαν
μέρος στην αποστολή Νίκη.

Το 1997 ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Γλαύκος Κληρίδης απένειμε


στους νεκρούς αεροπόρους το ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΤΩΝ ΠΡΟΜΑΧΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ. Την ίδια περίοδο ο δήμαρχος του Αγρινίου κ .Ε. Σόκος αφιέρωσε μία
πλατεία και ένα αγαλμάτινο μνημείο στον αντισμήναρχο Βασίλειο Παναγόπουλο. Επίσης ο
δήμαρχος Κρωπίας έδωσε το όνομα του Δάβαρη σε ένα δρόμο της πόλεως. ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΝΙΚΗ.

8
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ 1974/ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ/ΚΥΠΡΟΣ 1974/Αποστολή «ΝΙΚΗ»,(Μια επιχείρηση
αυτοκτονίας στην Κύπρο).

ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης

9
ΠΗΓΗ Α: http://www.insitu.gr/PSOIPA/alboum/cyprous/1974.htm

ΠΗΓΗ Β:Μιχάλης Σολανάκης

You might also like