Tiu Thuyt Tc gi:Ethel Lilian Voynich

Rui tru

Phn th nht Chng 1 ct ngi trong th vin trng dng thnh Pid (1), ang ln gi tng tp bn tho nhng bi ging o. l mt chiu thng su oi . Khung knh cc ca s u m toang, ca chp khp na chng. Mngtaneli, cha gim c trng, ngng vit v u ym nhn mi tc en cm ci trn nhng trang giy. - Khng tm thy , carino (2)? Khng sao. Phi vit li thi. Chc cha x t y i ri lm con phi ph cng ngi li. Ting Mngtaneli ct ln khe kh, nhng rt lng su v du dng. Ging trong nh bc lm cho ting ni c mt sc quyn r l thng. l ting ni ca mt nh hng bin bm sinh, mt th ting ni uyn chuyn giu m iu. Mi khi cha gim c ni vi ct th lc no ting ni y cng m v tru mn. - Khng, tha cha (3), con s tm thy. Con chc ch u y thi. Nu cha c vit li th cng chng c nh c u. Mngtaneli li tip tc cng vic ang b d. Mt con b da vo ve c iu u ngoi ca s. T ngoi ng ph vng li ting rao ko di v no nut ca mt ngi bn hoa qu : Du ty y! Du ty y! (4) - Ging v cha v nhng ngi tt phong (5) y ri. ct tin li gn Mngtaneli vi nhng bc i nh nhng. Nhng bc i y lc no cng lm cho ngi nh ct bc bi. Dng ngi mnh khnh yu t, ct ging nh ngi v trong tranh th k mi su hn mt chng trai tr ca nhng nm ba mi (6) sinh trng trong mt gia nh t sn Anh. Mi v anh u ht sc xinh p nh tc vy. i hng lng my di nh hai mi tn, i mi mng, chn tay nh nhn. Khi anh ngi yn ngi ta c th cho anh l mt c gi yu kiu gi trai; nhng c ch mm do ca anh li lm cho ngi ta nh ti mt con bo thun, mt con bo khng nanh vut.

Rui Tru

- Tm thy tht ? ct , khng c con th cha chng bit lm th no. C l ri lc no cha cng nh mt c... Thi chng vit na. i ra vn i, cha s gip con hc bi. Ch no khng hiu, h con? H bc vo mt khu vn im , y bng mt ca trng dng. Ngy xa, ngi trng vn l mt tu vin rt c knh ca dng Thnh minch (7), nn hai trm nm trc y khu vn vung vn ny c chm bn rt chu o. i b hong dng u n vin ly khu t trng c thm v ct xn gn gh. Nhng tu s mc o trng xa kia chm bn nhng cy c ny b chn vi v lng qun t lu ri, nhng gi y trong nhng bui chiu h m du c thm vn c ngo ngt mc d khng cn ai ly c v lm thuc na. Ngy nay nhng nhnh cn di H Lan v rau sam mc lm chm gia nhng k trn li i. Ging nc gia vn mc y c li mo. Nhng gc hng b thnh hoang di; nhng cnh hng di chng cht lan theo mi li i. Nhng o mo g cho gia nhng bi hong dng. Nhng nhnh mao a hong cao ln ngn lo xo trn thm c. Cn cy nho khng ngi ta bn v cn ci th cng rung rinh l ngn trn cnh mt cy sn tr ang bun b gt g chic chm um tm. gc vn sng sng mt cy mc lan vi chm l xum xu, xanh thm, l th im hoa mu trng sa. Cnh thn cy mc lan l mt chic gh g th s. Mngtaneli ngi xung chic gh y. ct hc trit hc trng i hc. Hm y gp mt on kh trong sch, anh n xin cha ging gip. Tuy ct khng hc trng dng song i vi anh Mngtaneli l c mt pho t in bch khoa. Khi nghe cha ging xong nhng on kh hiu, ct ni: - Thi, xin php cha, con v thi. Chng hay cha cn c iu g cn n con khng? - Thi, cha khng lm vic na u. Nu con c th gi th li vi cha mt cht. - Tt nhin con c th gi! ct ta lung vo thn cy, v qua m cnh l um tm anh ngm nhn nhng v sao u tin run ry trong bu tri yn tnh v su thm. Di hng mi en, i mt xanh bic ca anh m mng v b n. i mt y l di sn ca b m ngi min Cocun (8). Mngtaneli quay mt i trnh phi nhn i mt y. Mngtaneli ni: - Sao con c v mt mi th, carino? - Bit lm sao c, tha cha. Mngtaneli cm thy ngay v mt mi cha cht trong ging ni ca ct. - Con vi vo i hc nh th lm g, h con? Thi gian chm sc m con m v nhng m khng ng lm con kit sc. L ra cha phi bt con ngh ngi y ri mi ri khi Livocn (9). - Ngh lm g tha cha? Sau khi m con mt i, con khng th no li ngi nh thm hi c. Giuli lm cho con pht in mt. Giuli l v ngi anh c cng b khc m v t lu i vi ct l mt chic gai nhn. Mngtaneli ni:

Rui Tru

- Cha cng khng mun con vi anh em b con u. Cha bit iu lm con rt au lng. Nhng sao con khng nhn li mi ca ngi bn bc s ngi Anh, n chi mt thng ri hy v hc? - Khng, tha cha! Con cng chng mun th. Gia nh nh Uaren tuy i x tt v thn tnh, nhng h cng khng sao hiu c con. H c v thng hi con. Trng mt h cng bit. n y h s li khuyn d, li nhc n m... Gima th chc chn khng th u. Gima bao gi cng cm thy c chuyn g l khng nn nhc ti. Ngay t lc chng con cn b, Gima th ri. Cn nhng ngi khc th khng c nh vy u. Nhng cng chng phi v th m thi... - Vy cn v sao na, con ca cha? ct ngt my bng hoa trn cnh mao a hong l ngn, v bc bi v nt trong tay. Sau giy lt yn lng, ct ni tip: - Sng trong thnh ph , con khng sao chu ni na. Con khng mun nhn thy nhng ca hng xa kia m con n mua chi cho con v c con ng b sng m con vn a m con i chi khi m con cha m nng. i n u cng gp cnh nh vy. Cc c gi bn hoa trong ch li c mi con mua hoa nh xa... H tng u by gi con vn cn mua hoa th phi? Ri c khu ngha trang na... Khng, con nht nh phi ri khi thnh ph ! Nhn thy cnh c con au lng lm. ct nn lng. Anh ngi, tay x nh tng chic chung nh trn nhnh hoa mao a hong. Pht im lng ko di nng trch khin ct phi a mt nhn cha, khng hiu sao cha li khng tr li. Bng chiu dn tt di nhng cnh mc lan. Mi vt u tr nn u m m h, nhng nh sng vn cha trng thy b mt trng bch nh da ngi cht ca Mngtaneli. Mngtaneli ngi, u ci gc, tay phi nm ly mp gh, ct quay mt i. Anh cm thy l lng v kinh hi, dng nh v tnh lt vo ni t thnh vy. ct thm ngh: Tri i! Sao so vi cha th ta b nh, yu hn v ch k n th! Nu ni kh ca ta khng phi l ni kh ca cha th cha u n ni cm thng n nh vy. Mngtaneli ngng u nhn xung quanh ri u ym ni: - Thi, by gi cha khng p con phi tr v y na. Nhng con phi ha vi cha rng dp ngh h ny con s ngh ngi thc s, m ngh ni no xa Livocn th tt hn. Cha khng mun con hao ph sc kho. - Trng dng ng ca ngh th cha i u, tha cha? - Cng nh mi ln, cha s dn hc sinh ln ngh trn ni. Cha ph gim c i ngh mt n trung tun thng tm s v. Lc y cha s i du ngon trn dy ni Anp. nh! Hay l con i vi cha? Cha s a con i rong chi trong ni su v con s c dp tm hiu cc loi ru trn ni Anp. Nhng cha ch s i vi cha con s chn thi. - Tha cha! ct nm cht tay. Thi quen y Giuli gi l ci li kiu cch ca ngi ngoi quc Con c th t b mi th trn i ny i vi cha! Nhng con khng tin rng... ct ngng bt. - Con s anh Bctn khng cho php con i chng?

Rui Tru

- Tt nhin anh s khng hi lng nhng anh khng cn c con v cha. Con mi tm tui u, con mun lm g con lm. Hn na anh y vi con ch l anh em khc m, con khng nht thit phi phc tng anh ta. i vi m con, anh y bao gi cng t ra khng tt. - Nhng d sao nu anh Bctn khng thun th cha thit tng con nn nhn l hn. Tnh cnh ca con trong gia nh c th kh x hn nhiu nu... - Kh x hn ? Cha chc! ct nng ny ngt li H ght con th d con lm g i na h cng vn ght. V li, con i vi cha... l cha linh hn ca con th anh y phn i sao c? - Con nn nh rng anh y theo o Tin lnh! C nn vit th hi anh y th hn. Xem anh y tr li ra sao. ng nng vi con ! Thi ca ta i vi mi ngi khng th ch v rng ngi yu ta hoc ght ta. Li thuyt phc y tht ra mt cch nh nhng n ni nghe xong ct mt. Anh th di p: - Vng, con bit. Nhng lm c nh vy tht l kh. - Cha rt tic l th ba va qua con khng n c Mngtaneli t nhin lng sang chuyn khc Cha nh con bit mt c gim mc t Artx (10) n. - Hm con trt ha n chi nh mt ngi bn hc. y c cuc hp, mi ngi u i con. - Hp gi? ct dng nh lung cung v cu hi . - C l... c l, gi l cuc hp th khng ng ct c phn lng tng Mt sinh vin Ginva (11) n din thuyt. Gi l nghe ni chuyn th ng hn. - Ni chuyn v vn g? ct do d: - Cha. cha ng hi tn ngi nh! V con ha... - Thi cha cng chng hi g thm. Nu con ha l phi gi b mt th ng nn ni. Nhng cha thit tng n nay hu nh con c th tin cha. - Tt nhin l con tin, tha cha. Ngi y ni v... chng con v nhim v chng con trc nhn dn, ni v ngha v ca chng con trc nhn dn... v trc bn thn mnh. V ni v vn chng ta phi lm g phng s... - Phng s ai? Cho ai? - Nhn dn (12) v... - V? - Nc . Mt hi im lng ko di. Ri Mngtaneli quay li v pha ct v ht sc nghim ging hi: - ct, con ni cho cha hay. Con ngh n iu t hi no? - T ma ng va qua.

Rui Tru

- Trc khi m con mt ? V m con c bit khng? - Khng. Lc con cha ngh ti. - Th by gi? ct ngt thm mt nm chung hoa mao a hong. Mt nhn xung t anh bt u k : - Tha cha, s vic xy ra u ui nh th ny: Ma thu nm ngoi con chun b thi vo i hc. Chc cha cn nh lc y con c quen vi nhiu bn hc. Trong bn h c mt vi ngi ni vi con tt c nhng chuyn trn... H cho con mn c sch. Nhng lc by gi con cha . Con ch vi v trng m. Lc y tnh cnh ca m Livocn tht l c n! Nh y nh nh t vy. Ch mt ming li ca Giuli cng git cht m con ri. K n ma ng khi m con bt u m nng th con cng chng nh g n bn b v nhng cun sch h a cho con. V chc cha cng bit l con khng h bc chn vo thnh Pid na. Lc y con ngh ti nhng vn trn th con k cho m nghe ri. Nhng qu thc l n bin i u mt c. Sau, con bit l m con sp cht... Chc cha cng bit l con khng ri m con cho ti pht cht, lc m con qua i con c thc thu m bn ging bnh. Ti sng Gima n con mi i ng... Chnh trong nhng m trng con bt u suy ngh ti nhng iu mnh c v nhng iu bn hc ni vi con. Con c gng tm xem h ni c ng khng... Con ngh: Th th i vi nhng iu c cha Gisu s ni nh th no? - Con c cu xin Cha khng? Ging ni ca Mngtaneli c phn run ry. - Tha cha, con lun lun cu xin Cha. Con cu xin Cha ch dn cho con hoc cho con cht theo vi m... nhng con khng c Cha phn bo. - ct, vy m con khng cho cha hay! Cn cha th cha c tng con tin cha! - Tha cha, chc cha cng bit l con tin cha. Nhng c nhng iu con khng th th l vi ai c. Con c cm tng rng v vic ny c cha v m con u khng th no gip con c. Con mun c nghe li phn truyn trc tip ca Cha. V c sinh mnh ca con, c linh hn con sng thc u l . Mngtaneli quay mt i v chm ch nhn vo bng ti dy c bao trm ln rng mc lan. Hong hn qu m u lm cho thn hnh Mngtaneli bin thnh mt bng ma en xt gia nhng cnh l ti om. Mngtaneli chm ri hi: - Ri sau th no? - Ri sau... m con cht. Chc cha cng bit l ba m cui cng con khng h ri xa m con. ct ngng ni nhng Mngtaneli vn ngi im khng nhc nhch. - Hai ngy trc khi an tng m con, con khng ngh c g c, ct khe kh ni tip Ri sau khi an tng xong con m. Chc cha cn nh l con khng n xng ti c! - Phi, cha cn nh. - m hm y con tr dy v vo bung m con. Tht l trng tri. Ch c mt cy thnh gi to trn bn th. Con c cm gic rng m nay Cha s gip con. Con qu xung v i thu m. n sng khi con hi tnh th... Khng, tha cha! Nhng iu thy con cng khng th ct ngha m cng khng th k cho cha nghe c. Chnh con

Rui Tru

cng khng bit na. Nhng con ch bit rng Cha phn truyn cho con. V con khng th lm tri Cha c. H ngi my pht im lng trong m ti; sau Mngtaneli quay li v pha ct v t tay ln vai anh: - Con ca cha! Cha khng c php ni rng Cha khng phn truyn cho linh hn con. Nhng con phi nh r tm trng ca con lc y th no, v ng ln ln o tng do au thng v m yu ca mnh vi li ku gi cao c ca Cha. Nu thc s l Cha phn truyn thnh ca ngi cho con trong khi s cht ang n nh con, th con hy ngh khi hiu sai li Cha. Ting gi ca lng con xui con n ch no? ct ng dy v tr li mt cch nghim trang nh khi c kinh thnh: - Hin dng i mnh cho nc , gii phng nc khi cnh n l lm than, nh ui ngi o, lp nn mt nc cng ha t do m khng k no ng tr c ngoi Cha Gisu! - ct, hy suy ngh mt cht nhng li con ni! Con u c phi l ngi ! - iu khng can h g. D sao con cng vn l con, con hiu r s nghip , v l mt con ngi ca s nghip . Li mt hi im lng. - Con va ni rng c Cha Gisu dy... Mngtaneli chm ri ni. Nhng ct khng cho Mngtaneli dt li: - c Cha Gisu dy rng: K no v ta hy hy sinh s sng ca mnh, k y gi c s sng i i! Mngtaneli ta khuu tay vo cnh mc lan, bn tay che ly i mt. Cui cng, ng ni: - Con ca cha, hy ngi li mt cht . ct ngi xung gh di v Mngtaneli nm cht ly i tay anh. ng ni: - Hm nay cha cha c th tranh lun vi con c. S vic xy ra t ngt qu... cha cha kp suy ngh. Sau ny chng ta s ni chuyn vi nhau r rng hn. Nhng lc ny cha ch xin con ghi nh mt iu l: Nu con gp tai nn, nu con... cht i th lng cha s tan nt. - Cha! - Con ng ngt li cha, cha ni cho cn , c ln cha ni vi con l ngoi con ra trn th gian ny cha chng cn c ai na. Cha chc con hiu ht c li cha ni. iu i vi con rt kh hiu, con cn tr lm. V th cha bng tui con th cha cng khng hiu ni. ct, cha coi con nh... nh con ca cha. Hiu khng con? Con l hy vng ca lng cha! Cha sn sng cht gi cho con khi lc bc, v nu lc bc th sinh mnh ca con s tan v! Nhng cha khng lm g c c. Cha khng bt con phi ha vi cha. Cha ch xin con: Hy nh li cha v phi thn trng. Trc khi quyt nh mt vic g quan trng, con hy n o cho k. Hy linh hn m con c yn vui trn thin ng v hy v cha. - Vng, tha cha, con s suy ngh... cn cha cha... hy cu nguyn cho con v cho nc .

Rui Tru

ct lng l qu xung. Mngtaneli cng lng l t tay ln mi u ci gc. Mt lt sau, ct ng dy, hn tay linh mc v m i bc i trn thm c y sng. Mngtaneli v v ngi di gc mc lan, m m nhn vo bng ti trc mt. Mngtaneli ngh: l Cha trng pht ta nh trng pht vua a-vt (13). Ta lm danh Cha, ta lm php mnh thnh bng i tay u. Lng nhn ni ca c Cha Tri rt cao c, nhng n lc Cha khng nhn ni c na ri. My lm iu mt cch thm vng, cn tao s lm s ny trc ton dn Israel v trc mt tri. V th, a con trai sinh ra cho my nht nh s cht (14)

Ch thch: (1) Trng dng thnh Pid: trng o to cc linh mc v cc nh truyn o do To thnh La m lp ra Pid, mt trung tm vn ho ln . (2) Carino (ting ) ngha l con thn yu. Tc gi mun nhn mnh Mngtaneli l ngi . (3) Nguyn vn ting : Padre, ngha l cha c. (4) Nguyn vn ting : Fragola! Fragola! (5) Mt s tch trong Kinh Thnh v vic cha Gisu lm php cha bnh hi. (6) ni nhng nm ba mi ca th k mi chn (1830 1840). (7) Dng thnh minch (Dominique, cn gi l thnh aminh) l dng tu ly tn thnh minch, mt dng tu ca Thin cha gio, c lp ra nm 1215. (8) Cocun: mt qun ty nam nc Anh, dn thuc ging ngi Xent, thng l mt xanh tc sm. (9) Livocn: mt hi cng ln ca nc , gn thnh Pid. (10) Artx: mt th trn Txcan. (11) Ginva: mt thnh ph cng ln bc , nm trn b a Trung Hi. (12) Nguyn vn ting contadini, ngha l nng dn. (13) Vua avt, mt nhn vt trong kinh thnh, vua nc Israel, b Cha tri qu pht v phn bi mt trong nhng tng lnh ca mnh, ly v ngi . (14) Mt on trong Kinh Thnh: li ca Cha tri qu pht avt.
Chng 2 ca ngi em cng cha khc m mun cng vi Mngtaneli do chi Thu S chng lm cho Gimx Bctn hi lng cht no. Nhng ng cm on sao c khi cuc du chi y l mt cuc du chi v hi m bn ng l mt v gio s thn hc, v li cn nghin cu v vn vt hc na. ct s khng hiu c nhng nguyn nhn su xa v sao ng t chi v c th cho ng l c on, cc oan, cho ng l thnh kin v tn gio hoc chng tc m h hng nh Bctn th li rt t ho v c tnh rng lng tn tin ca mnh. Mi ngi trong h u l ngi gc o Tin lnh v nhng nh Bo th trung kin t hn mt th k nay, k t khi cng ty thng thuyn Bctn v con, Lun n Livocn ra i.

Rui Tru

Nhng h hng nh Bctn ch trng rng ngi qu phi nc Anh phi c thi v t c vi nhng ngi theo o Thin cha, mt gio mu xinh p ca nhng a con nh ca mnh, th nhng a con ln nh Gimx v Tmatx cng ch nh nut gin m tun theo tri, v thc ra h khng chu ni vic m k ca h ch xp x tui h. Sau khi ngi cha mt, v nht l sau khi ngi con c ly v th khng kh nng n trong gia nh li cng rc ri thm. Nhng khi Glix cn sng th c hai ngi anh cng c ht sc bnh vc b, chng li ming li c c ca Giuli. H c gng lm trn nhim v ca h i vi ct. H khng thch cu b v cng khng giu iu . Tt c tnh cm ca h i vi em trai ch l a nhiu tin cho em tiu vt v cho em phng khong t do. Tr li bc th ca ct l mt ngn phiu chi tin i ng v dm cu ni nht nho, cho php ct mun i ngh h u th i. ct trch mt na s tin tha mua cc sch vn vt hc v mt s cp ba ng cc vt mu, ri chng bao lu cng cc v linh mc ln ng bt u cuc du lch u tin trn dy ni Anp. T lu ct cha bao gi thy cha nh nhm nh nhng ngy y. Sau cu chuyn lm cho Mngtaneli xc ng ln u tin trong khu vn hm n, n nay s thng bng dn dn tr li v by gi Mngtaneli bnh tnh trc chuyn . Mngtaneli cho rng ct cn non di lm. Quyt nh ca ct chc cha phi l dt khot. Cng cha n ni mun. Vi nhng li khuyn bo nh nhng v nhng l l ng mc cn c th lm cho ct quay li, ri b con ng m ct va mi bc chn vo. H nh Ginev vi hm. Nhng khi ct va trng thy nhng ng ph chi nng v nhng m ngi du lch ng y trn cc no ng bi bm ven h, th anh nhn nh ngay. Mngtaneli theo di thi ca ct vi mt n ci bnh tnh. - Sao? Con khng thch ni ny , carino? - Chnh con cng khng bit ni th no na. Con vn ch i c nhn mt khung cnh khc hn nh th ny, k ra th cnh h rt p v i ni cng xinh ti y... H ng trn o Rtx (1), v ct a tay ch ln nhng nt di v khc kh ca rng ni Anp Xavoa... Nhng thnh ph th cu n v vung vn qu, nh m mt v g ca o Tin lnh. N c v t mn. Khng, con khng a thnh ph ny, n ging ging nh Giuli vy. Mngtaneli bt ci: - Tht khng may, con ng thng ca cha! Nhng khng h g, ta i du lch ch tm th vui m thi, cng ch cn y lu. Thi, hm nay ta hy do thuyn bum chi trn h, v sng mai ta s ln ni. - Nhng tha cha, chc cha cn mun y chi? - Con yu qu, cha tng qua y hng chc ln ri. Cha ch ct sao cho con c vui trong cuc i chi ny vi cha. Th con mun i chi u? - Nu cha i u cng c th con v cha s i ngc dng sng , i ti tn ngun! - i ngc dng sng Rn y ? - Khng, ngc sng cv. Sng y chy xit lm. - Th ta i Samni vy.

Rui Tru

Sut bui chiu h lnh nh trn mt chic thuyn bum nh. Nhng ngi thanh nin vn thch dng sng cv xm c hn l cnh h m l. ct ln ln bn b a Trung Hi nn quen nhn nhng ln sng bic xanh. Nhng dng sng nc chy xit bao gi cng li cun tm hn ct v v th, dng nc cun cun ca sng cv t vng bng gi chy v lm anh say m ht sc. ct ni: - Th ny mi tht l sng ch. Chy nh th ny mi tht say m! Sng sm hm sau, h ln ng i Samni. Con ng chy qua mt thung lng ph nhiu. Nhn cnh vt chung quanh, ct cm thy lng mnh phi phi. Nhng gn ti Cluyd th h phi ngot vo mt qung ng ni quanh co. Nhng ngn ni ln hnh rng ca vy cht ly h. ct tr nn nghim ngh v trm ngm. T Xanh Mctanh h chm chm leo o. H ngh m trong nhng mi nh g ven ng hoc nhng xm lng nh b ri li tip tc ln n, khng b mnh theo mt hnh trnh nht nh. Cnh thin nhin ca vng ni Anp li mt n tng su sc trong tm tr ct, v khi gp con thc u tin anh cm thy rn rng vui sng. Nhng cng ti gn nhng ngn ni tuyt bao nhiu th ct cng tr nn say sa m mng by nhiu. Tm trng ny ca ct, Mngtaneli mi thy ln ny l ln u tin. Hnh nh gia chng thanh nin v nhng ngn ni ny c mt si dy lin lc thn b no. ct c th yn lng hng gi gia ting m vang ca nhng cy thng m u, b n, a mt theo di nhng thn cy cao thng m nhn vo th gii chan ho nh nng ang nhum vng nhng ngn ni sng long lanh v nhng vch tr tri. Mngtaneli theo di ct mt cch bun ru, thm mun. Mt hm ct nm hn mt ting ng h trn mt t y ru, m to mt chm ch nhn mi nhng ngn ni cao ng nh v khong tri xanh thm thm. Mngtaneli bn ri trang sch, nhn ct m hi: - Cha mun bit con trng thy ci g , carino? H nh ngh m trong mt xm lng tnh mch cch thc nc id khng xa, nn n chiu h khng i theo ng ln m leo ln mm ni mc y thng ngm cnh hoang hn bung dn trn nhng ngn ni l nh v trn nh Mng Blng. ct ngng u say sa nhn khung cnh huyn o trc mt v tr li Mngtaneli: - Con trng thy g , tha cha? Con tng nh nhn thy qua mt bc mn pha l sm mt sinh linh v i mc qun o trng trn khong khng gian xanh thm v cng tn y. Bao th k nay, sinh linh y ch i n thing ling ca Cha soi sng cho. Mngtaneli th di. - Xa kia cha cng tng thy nhng cnh tng nh con ni. - Th hin nay? - Nay th khng. Khng bao gi cha cn thy nhng cnh tng nh th na. Cha bit rng nhng cnh tng y cha bin mt, nhng i vi nhng cnh tng y mt cha nhm li khng cn nhn thy na ri. By gi cha nhn thy nhng cnh tng khc hn. - Vy cha nhn thy g? - Nhn thy g , carino? Trn cao cha nhn thy khong tri xanh v nh ni tuyt trng xo, nhng di kia cha nhn thy mt cnh khc hn th Mngtaneli ch tay xung di chn o. Rui Tru 9

ct qu gi ci ngi trn b vc nhn xung nhng cy thng to ln thu mnh di nh hong hn, ng thng tp trn cc b sng nh nhng ngi lnh gc. Mt lt sau, mt tri nh cc than hng khut mnh sau mm l nh v mi vt nh ngng ng li v m mt c. Mt ci g en ti, d tn trm ln khp thung lng. Nhng mm l nh pha ty mc thng ln tri nh nhng chic vut nhn ca mt hung thn sp sa nhy xung v mi m em xung ca ming h hc ca vc thm ni rng r ng rn r trong gi. Nhng ngn thng cao ln vn ln nh nhng li dao nhn, thm th trong ting reo vi vt: Hy ri xung y! Sui nc ro m m trong m ti, tuyt vng x mnh vo nhng vch ng sng sng nh vch nh t. - Cha! ct nhm dy rng mnh lui khi b vc thm Tht ging a ngc! - Khng, con ! Mngtaneli nh nhng ni N ging nh linh hn con ngi. - Linh hn ca nhng k ang chi vi trong tm ti v di bng en ca t thn ? - Linh hn ca nhng k m hng ngy con vn gp trn ng ph! ct co rm mnh, nhn vo bng m pha di. Sng m m trng tri gia rng thng, dng li chm chm trn dng sui ang giy cht tuyt vng, tht ging nh mt bng ma r, khng sc tht ra mt li an i. Bng ct ni: - Trng ka! Nhng k chi vi trong tm ti nhn thy nh sng mt tri ri! ng ng nh hong hn t chy nhng nh ni tuyt. Nhng ri, ngay sau khi nhng tia nng m tt i, th Mngtaneli quay li t tay ln vai ct: - Thi v i, carino. Tri ti, kho lc ng. - Mm kia tht ging nh mt ngi cht. ct ni nh vy, mt ri khi nh ni tuyt cn lng lnh ng xa trong nh hong hn. H t t xung ni, len li gia nhng hng cy en ti v tin v pha nh tr. Khi bc vo phng n, ni ct ang ngi i, Mngtaneli thy rng cu b lng qun nhng cnh en ti m m va qua v dng nh bin thnh mt con ngi khc hn. - Cha, mi cha li y! Cha xem con ch ng nghnh cha ny! N nhy nht c bng hai chn sau y! Cu b say m con ch v nhng bc nhy tung tng ca n, chng khc g mt gi trc y cu say m cnh hong hn trn ni Anp. B ch nh, mt ngi n b m mc b cnh trng, hai tay y chng ngang hng, mm ci nhn ct a vi con ch. B ni vi con gi bng ting a phng: - Trng cu y n nghch nh th th chc chn cu y chng phi lo ngh nhiu. Cu y xinh trai qu. ct mt nh mt c hc tr, cn b ch thy anh hiu cu ni ca mnh th lin b i, bun ci v ni thn th ca anh. Trong ba cm anh ch bn v chng trnh i chi sp ti, bn chuyn leo ni, chuyn tm cy c. Nhng hnh nh huyn o va qua dng nh chng c g nh hng n tm tnh cng nh khu v ca anh c. Rui Tru 10

Sng sm hm sau, khi tnh dy Mngtaneli khng thy ct u na. Trc lc rng ng, ct ln trn ng c cao gip Gtsparu chn d ri. Nhng sp ti gi n sng th ct chy x vo bung u khng m, vai cng knh mt c b chng ba tui v tay m mt b hoa di ln. Mngtaneli nhn ct mm ci. Tht hon ton khc hn vi ct nghim ngh trm lng ti Pid v Livocn trc y. - i u v th, qui con? Cha n g c m chy khp ni ri. - A, tha cha, trn y hay lm! Mt tri mc trn nh ni, trng l bit bao! Sng xung nhiu qu. Ny, cha trng! ct nhc chn gi chic giy t t v lm bn ln. - Lc i chng con ch mang theo mt t bnh v phomt, nhng n ng c chng con c ung sa d... Khip lm c! Nhng con li i ri. Vi li con cng mun cho c b ny n mt t g na c. Ny, c mun ung mt khng, Ant? ct ngi xung, t c b vo lng ri xp gn hoa li cho n. Mngtaneli vi ngn: - Thi, thi! Th ri li cm y. i thay qun o i... Ant, li y chu... Con thy con b ny u ct? - tn cui lng . N l con gi ca ng th giy m chng ta gp hm qua y. Cha trng n c i mt xinh khu khnh cha! Trong ti n li c mt con ra tn l Carlina. Sau khi ct thay bt tt t v xung n lt d, th thy c b ngi trong lng v linh mc. N lin thong k chuyn con ra. N t con ra nm nga trong lng bn tay mm mm monsieur (2) thy cng ra ng nguy. N ni vi ging ngi ln: - Monsieur trng ny! Carlina n i giy y ny! Mngtaneli ngi chi vi Ant, vut mi tc ca n, xem con ra ng nghnh v k cho n nghe nhng chuyn c tch tht hay. B ch nh vo dn bn thy Ant ang mc ti ca v mc qun o c o nghim trang th rt i ngc nhin. B ni: - Tht l tri xui con tr nhn ra ngi tt bng. Ant tnh hay s ngi l, th m by gi thy cha, n li chng s st g c kia. K cng tht l lng! Ant, chu qu xung xin cha ban php lnh cho. Cha s ban phc cho chu y chu ... Mt gi sau, khi hai ngi i trn ng c chi nng, ct ni: - Tha cha, con tht khng ng cha li kho vui a vi con tr th. Con b c nhn cha chm chp. Tha cha, con... - Sao? - Con nh ni rng... rt tic ti sao Gio hi li cm khng cho cc cha kt hn. Con tht khng hiu v sao. Gio dc tr con l mt vic rt quan trng lm ch! Ngay t lc lt lng, nu tr em c sng gia nhng nh hng tt th hay bit bao. Con Rui Tru 11

tng rng, ngi no s nghip cng cao qu bao nhiu, cuc sng cng trong sch bao nhiu th ngi cng xng ng lm nhim v ngi cha by nhiu. Tha cha, con tin rng nu cha khng b rng buc bi li th, m cha lp gia nh th con ci ca cha chc s rt... - Im i con! Cu ni y tht ra bng mt ging th thm vi v nn cng lm su sc thm s im lng. Thy nt mt Mngtaneli sa sm, ct rt bun v ni tip: - Tha cha, con ni nh th c g sai u? Cng c th con lm nhng con ngh nh th no th ni nh th y... Mngtaneli du dng p: - C l con cha tht hiu r nhng li con ni. Vi nm na con s bit nhiu. By gi ta hy ni chuyn khc th hn. l vt rn nt u tin trong khng kh thoi mi v ho hp hon ton gia hai ngi t lc ngh h n nay. T Samni, Mngtaneli v ct vt qua nh Tttnoa. n Mctinhi th h tm dng chn v thi tit rt oi . Sau ba cm tra, h bc ln sn thng khut nng ca khch sn. Mt cnh ni rng m l m ra trc mt. ct em hp mu cy c ra v say sa ni chuyn vi Mngtaneli v thc vt hc. H ni vi nhau bng ting . Hai ha s ngi Anh cng ang ngi sn thng. Mt ngi khc th phc ha phong cnh, cn ngi kia th tn dc. Ngi ny khng ng rng hai ngi kia hiu c ting Anh. Hn ni: - Thi, Uyli, xp ci tr v phong cnh lng nhng y i! V anh chng ngi p trai ang ngi mi m vi my ci l mo li kia ka! My hy trng i lng my ca n! Thay chic knh lp trong tay n bng mt cy thnh gi, thay chic qun soc v chic o ngn bng mt b o La M th my s v nn mt tn Thin cha gio ht sc in hnh ca nhng th k u tin. - Thin cha thin chic g! Khi n cm tao ngi cnh n. N thch g rn nh thch m c kia vy. Cn ni g na, thng b khu lm, nc da mu liu tht tuyt. Nhng ng b n cn ng v hn nhiu. - B n y , ai th? - B n ngi ngay trc mt my y, my khng ch ? Khun mt ng ta tht l p. - Ch ci thng mtt (3) ny, my n tht! My khng nhn ra c c o Thin cha gio ! - C o ! nh! Cht cha! Tao qun mt, h th khng ph gii v khng g g na c m... Thi, th th ta cng c th thng hi ng ta mt t, cho thng b l chu gi bng bc vy. i mt ti ci ung a nhn Mngtaneli, ct ni thm:

Rui Tru

12

- Sao h ngu th! D sao h cng cn tt l nhn thy con ging cha lm. Con cng mun lm chu thc ca cha... Cha, sao th! Sao mt cha ti i? Mngtaneli ng dy, ly tay s trn. Ging khn khn v yu t, ng ni: - Cha hi chng mt. Chc sng nay cha di nng nhiu qu. Cha i ng lng mt t y, Carino . V nng qu y thi. * ** Sau hai tun du ngon bn b h Luyxcn, ct v Mngtaneli vt o Xanh Gta tr v . Tit tri lc no cng thun li nn cuc chi no cng u th v c. Nhng nim vui trong lng h nhng ngy u tin by gi bin mt. Mngtaneli lun lun bn khon ngh cch ni vi ct cu chuyn nghim trang m Mngtaneli tng rng k ngh h ny d ni hn c. Trn i cv, Mngtaneli c trnh nhc ti cu chuyn m h bn vi nhau trong vn, di cy mc lan. Mngtaneli ngh rng nu em cu chuyn nng n y lm en ti nhng ngun vui u tin m thin nhin vng Anp em li cho mt tm hn ngh s nh ct th tht tn nhn qu. Nhng t ngy Mctinhi n nay, c mi bui sng Mngtaneli t nh thm: Hm nay phi ni vi n mi c, nhng c n ti th li Thi, mai. Ngh h sp ht m Mngtaneli vn t nh thm Mai, mai. iu km hm Mngtaneli chnh l mt cm ngh m m t lnh, thy rng quan h gia hai ngi khng cn nh c na, m dng nh c mt tm mn v hnh ngn cch h. Mi n bui chiu cui cng ca v h Mngtaneli mi t nhin hiu rng nu mun ni th ch c ni ngy hm nay. H li Lugan ngh m sng hm sau s ln ng v Pid. Mngtaneli nh t nht cng tm xem a con yu ca mnh sa vo vng ly tai ho ca tnh hnh chnh tr nc ti mc no. Sau khi mt tri khut, Mngtaneli ni: - Tnh ma ri, carino . By gi l lc i ngm cnh h. i i, cha mun ni chuyn vi con. H men theo b h, ti mt ni vng v tnh mch, ri ngi ln bc tng thp, cnh tng l mt bi hng di chi cht y qu ta. Trn cnh cao cn run ry mt vi o hng nh mun mng mu trng sa phai tn v m a git ma, nh ang rng rng khc. Lt trn mt h phng lng v xanh rn l mt con thuyn nh vi cnh bum trng nh nhng rung rinh trong ln sng m. Con thuyn mnh khnh trng tht ging cnh hoa mu bc bung trn mt nc. Cao cao trn ngn Mngt Sanvato, ca s mt chic nh c qunh ca dn m rng, trng ging nh mt con mt vng. Nhng o hng ci u m ng di bu tri y my ca tit thng chn; nc h r ro x tng t ln nhng vin cui ven b. Mngtaneli bt u ni: - lu nay, ch ti gi pht ny cha mi c th bnh tnh ni chuyn c vi con. Ri y con s tr v vi cng vic nh trng, vi chng bn, cn cha th cng s rt bn trong sut ma ng ti. Cha mun bit r, ri y cha v con s n ra sao. V nu con... Mngtaneli ngng mt cht ri chm ri ni: Rui Tru 13

- V nu con cm thy rng vn c th tin cha c nh xa th cha mun con khng nn ni vi cha nh trong vn trng dng do n, m nn ni tht cho cha hay rng con s i xa ti mc no. ct nhn mt nc ln tn, bnh tnh lng nghe v im lng. Mngtaneli tip: - Nu con c th tr li c th con cho cha r l con rng buc mnh bng mt li th hoc... bng mt ci g khc. - Cha thn yu, con chng c g ni vi cha c, con chng rng buc g mnh c, nhng con vn b rng buc. - Cha khng hiu... - Nhng li th c ngha g? Rng buc con ngi khng phi l li th. Ch cn mnh t cm thy thit tha vi mt iu no , th l ri. Ngoi ci ra, chng c g rng buc c mnh c. - Th ngha l iu ... iu khng th thay i c ? ct, con ngh k v nhng li con ni cha? - Tha cha, cha hi con c tin cha khng. Vy th cha cng c th tin con khng? Bi v nu c g th con ni cho cha nghe. Nhng nhng chuyn y ni cng chng ch g. Con vn khng qun v s khng bao gi qun nhng li cha ni vi con chiu hm y. Nhng con phi i theo con ng ca con i, ti pha nh sng ang bng ln trc mt con. Mngtaneli ngt mt o hoa nh khi bi hng, bt tng cnh hoa v nm xung nc. - Con ni ng, carino. Thi ri, ta ng ni chuyn y na. M ni nhiu cng chng ch g... Thi, ta v i.

Ch thch: (1) o Rtx: hn o c dng tng ca nh t tng v nh vn Ging Gic Rtx (1712 1778), ngi Php, sinh Ginev. (2) Monsieur: ting Php ngha l ng. Tc gi mun nhn r con b Ant l ngi vng Anp (vng ni ting Php). (3) Mthodiste: tn hi gim l mt mn phi ca o C c, xut hin hi th k 18 Anh.
Chng 3 Thu v ng tri qua khng c vic g xy ra. ct hc rt chm nn chng my lc ri. Tuy vy mi tun mt hoc hai ln, anh vn bt thi gi ti thm cha Mngtaneli. i khi ct mang sch n nh ging nhng on kh, v nhng lc y cu chuyn ch xoay quanh ni dung ca on vn thi. Cm thy mt hng ro v hnh ngn cch hai ngi, Mngtaneli c trnh mi ci g t ra mnh mun gi li s thn mt xa kia. Vic ct n thm by gi ch em li cho Mngtaneli nhiu ng cay hn l sung sng. Chu ng tnh trng lun cng thng, lm ra v bnh tnh v i x y nh khng c vic g xy ra th tht l kh. ct cng nhn thy l s thay i t nh trong cch i x ca cha v phng pht cm thy rng iu c lin quan g ti cu chuyn nng n Rui Tru 14

v nhng t tng mi ca mnh, nn cng trnh nhc ti iu mnh hng suy ngh y. Nhng d sao ct vn cha bao gi yu Mngtaneli mt cch thm thit nh by gi. Trc kia, khi cm thy vng mc v trng rng trong tm hn th ct dc sc nghin cu khoa hc thn hc, lm ng l o dy xua tan nhng cm gic y. Nhng t khi tip xc vi nc tr (1) th cm gic y tan i khng li vt tch no. Tnh m mng m yu do ni c n v do nhng m sn sc m bn ging bnh cng vi nhng mi hoi nghi trc kia, ct dng khn cu ln trn, nay cng khng cn na. Cng mt lc vi s say m mi, vi mt l tng mi v r hn v tn gio (v trong phong tro sinh vin, ct khng ch thy c s chnh tr m cn thy nhiu hn v c s tn gio), ct cn c mt cm gic bnh tnh, thy lng thoi mi, tm hn thnh thi, yu mn mi ngi. i vi ct ton th gii chi lo nh sng mi. ct tm thy nhng kha cnh mi rt ng yu trong con ngi, ngay c nhng ngi m trc kia ct ly lm kh chu. Nm nm qua, Mngtaneli i vi ct l mt ngi anh hng l tng th ngy nay ct c cm tng rng Mngtaneli l mt nh tin tri tng lai ca tn ngng mi, ang mang theo mt o ho quang mi trn u. ct say sa nghe cha ging o, c tm ra mi quan h huyt mch ca nhng cu ging o y v nhng l tng cng ho. ct c gng nghin cu kinh thnh v rt vui sng vi khuynh hng dn ch ca o C c s k. Mt ngy thng ging, ct n trng dng tr sch. Thy cha gim c i vng, anh bn vo phng lm vic ring ca Mngtaneli. ct t sch ln gi, nh bc ra th bng thy mt quyn sch nm trn bn giy. l tuyn tp De Monarchia (2) ca ngt. ct cm ly c v pht chc m mi n ni ca m ra ri ng li m anh vn khng hay. Ch mi ti khi sau lng vang ln ting ni ca Mngtaneli th ct mi ngng c. Cha lic nhn tn sch ri ni: - Khng ng hm nay con li n. Cha va nh cho ngi hi xem ti nay con c n c khng. - C g quan trng h cha? Ti nay con c hn nhng nu... - Thi, mai cng c. Cha mun c gp con. Th ba ny cha i ri. Cha c triu v La M. - V La M ? C lu khng? - Trong th ch ni l ti sau l phc sinh thi. Th ca Vaticng. Cha nh cho con bit, nhng lc th cha bn, lc th chun b n gim c mi. - Tha cha, con chc cha khng ri b trng ny? - nh phi i thi. Nhng cha cn v Pid na. t nht l v mt thi gian. - Nhng ti sao cha li b trng? - y... B trn nh phong cha lm gim mc, nhng lnh cn cha c cng b chnh thc! - Nhng cha c b nhim u c? - Chnh v th m phi v La M mi bit c. Cha quyt nh hn l cha s lm gim mc a phn vng ni Apenanh hay lm gim mc ti y.

Rui Tru

15

- Tha cha, cha gim c mi c b nhim cha? - Ri, l cha Cci. Mai s n. - Tht l t ngt qu! - ... nhng quyt nh ca Vaticng thng n pht cui cng mi c cng b. - Cha c quen cha gim c mi khng? - Cha khng quen bit ring, nhng nghe ngi ta khen cha y lm. c gim mc Belni vit th cho cha, ni cha Cci hc vn rt uyn thm. - Cha i th trng s thit thi nhiu lm. - Cha khng bit trng s ra th no, nhng con thn yu, chc con s cm thy thiu cha. C l cng gn nh cha cm thy thiu con vy. - Vng. ng th. Nhng d sao con cng mng cho cha. - Mng con? Cn cha th cha khng bit cha c mng khng. Mngtaneli ngi vo bn, v mt b ph nh thc s khng vui mng g v chc trng quyn cao m mnh sp c th phong, b nhim. Sau giy lt yn lng. Mngtaneli bt u ni: - ct, chiu nay con c bn g khng? Nu khng con hy li vi cha, v ti nay con khng n thm cha c. Cha thy bt rt trong ngi. Cha mun trc khi i cn c gn con nhiu hn. - c . Nhng n 6 gi con s phi i... - i hp phi khng? ct gt u, Mngtaneli vi chuyn ngay u cu chuyn: - Cha mun ni n vic ca con. Khi cha khng y con cn c mt cha linh hn cho con. - Khi no cha tr v th con s c th xin cha gii ti cho c m? - Sao con li ni th, carino? y l cha ch ni thi gian ba thng bn thng m cha i vng. Con c ng mt cha nh th c b Catarina (3) gii ti cho con khng? - Xin vng. H ni chuyn vi nhau cht t v nhng vic khc. Ri ct ng dy: - Tha cha, con i y. Anh em h ang i con. Mt v thn th li hin trn gng mt Mngtaneli. - i ngay ? Th m va ri cha tng thot khi nhng ngh en ti. Thi c con i. - Knh cho cha. Nht nh mai con s n. - Con c th n sm mt cht cha kp gp ring con. Mai cha Cci ti... ct yu qu, cha xin con hy thn trng, iu g cha ngh k th cha nn lm, t nht l cho ti khi cha tr li. Con cha r lng cha lo cho con bit chng no khi cha khng y! - Tha cha, cha ng lo. Vn s u bnh yn c, v cn bnh yn lu. - Thi, con i. Rui Tru 16

Mngtaneli git ging ni nh vy ri ci u trn bn vit. * ** Bc vo phng hp ca sinh vin, ngi m ct trng thy u tin chnh li l con gi bc s Uaren, bn gi ca ct t thi cn chm. C ngi bn ca s tn gc phng, ang chm ch nghe mt thanh nin cao ln mc b qun o c kiu Lmbci, ni chuyn. Anh ta l mt trong nhng ngi khi xng ca phong tro. Mi qua my thng m c b khc hn trc: ln ln v tr thnh mt thiu n n th. Ch cn i bm tc to v en sau lng c l gi li hnh nh mt n sinh thu b. C bn ton en, u cng qung mt chic khn en v gi lnh la manh vo phng hp. Trn ngc c eo mt cnh bch nh, huy hiu ca Nc tr. Anh thanh nin ngi Lmbci ang say sa ni v nhng ni i kh ca nng dn Calabri (4). Cn c gi th ngi nghe, tay chng cm, mt nhn xung sn. Nhn c, ct thy hin ra trc mt mt cnh au bun. Thn T do ang khc than nn cng ho mt. (Vy m Giuli c ch bai no l mt c gi cao qu kh, no mt ti, mi d, no chic o ngoi c v ngn cn cn.) Khi c ngi gi chng thanh nin Lmbci ra u phng kia, ct li gn c gi ni: - Dim, cng y ? Dim l tn hi nh v l tn gi tt ca Diniph, tn t lc ra ti. Bn gi ngi thng gi c ta l Gima. Dim ngng u v ngc nhin: - ct! , ti khng bit l anh cng y! - Ti cng khng ng li gp Dim y. Dim ! T hi no... C vi ngt li: - Khng, anh . Ti cha phi l ng vin. Ti mi lm c vi ba cng tc nh thi. Ti c quen vi Bini... Anh chc bit Ccl Bini ch? - Tt nhin c. Bini l ngi lp ra chi b Livocn, trong nc tr ai cng bit anh ta. - y, chnh Bini ni chuyn vi ti v vic ny. Ti lin yu cu Bini cho d cuc hi ngh sinh vin. Sau Bini c vit th n Phlorngx (5) cho ti... ti c d l Nen ti Phlorngx, anh c bit khng nh? - Khng, do ny ti t c tin nh lm. - , nh... Th l ti lin i Phlorngx gp ch em Rait (ch em Rait l bn hc c ca Gima). Khi n ni Bini li vit th cho ti lc v th gh qua Pid, v th hm nay ti mi n y... Ka bt u ri... Bn bo co ni v nn Cng ho l tng v ni rng thanh nin phi sn sng phn u cho nn cng ho . Bn bo co cng cn i cht m h nhng ct vn nghe vi mt lng cm phc chn thnh. Trong thi k ny iu g ct cng tin theo, v bt c ci g l l tng lun l mi, anh cng u nc cn mt hi, khng h ngh ngi. Bn bo co v phn tho lun di tip theo xong, cc sinh vin bt u gii tn th ct tr li ch Gima lc ny vn ngi trong gc phng.

Rui Tru

17

- Ti a Dim v nh. Dim vi ai? - Ti nh Marietta. - B qun gia c nh Dim y ? - Phi, cng kh xa y. H i trm ngm mt hi lu. ct bng hi: - Dim bao nhiu tui ri, mi by phi khng? - Thng mi nm qua mi by tui trn. - Lc no ti cng ngh rng khi ln ln Dim chng say m nhy nht nh cc c gi khc u. Dim thn yu, ti lun t hi khng bit Dim s c trong hng ng ca chng ta khng nh? - Ti cng ngh nh th y. - Dim ni Bini giao cng tc cho Dim. Vy m ti khng h bit l Dim c quen c Bini. - C phi ti lm gip Bini u, lm gip ngi khc kia. - Gip ai? - Gip Bla, ngi ni chuyn vi ti lc ny. - Dim c quen Bla lm khng? Ging ni ca ct c cht ghen t. Anh chng a ngi y. Hai ngi ganh nhau lm mt cng tc, nhng sau ban chp hnh nc tr giao cho Bla lm v cho rng ct cn qu tr v thiu kinh nghim. - Cng kh thn. Ti mn anh y lm. Anh y c Livocn. - Ti bit... Anh y n Livocn vo khong thng mt. - Phi, n i tu (6). ct, chc dng ch nh anh lm vic ny th an ton hn. Khng ai nghi ng mt nh ch hng tu giu c nh nh anh. Vi li anh cn quen bit mi ngi trn bn na. - Kh ch, ng ni to th, Dim thn yu! Th ra ti liu t Mcxy ti vn giu nh Dim ? - Ch y mt ngy thi... Nhng c l khng nn ni vi anh chuyn ny th phi nh? - Sao li khng? Dim cng bit ti l ngi ca on th kia m. Gima thn yu, nu Gima v c cha cng i theo chng ti th ti khng c g sung sng hn trn i ny! - c cha ca anh y , chng l ng cng... - Khng, cch ngh ca c cha khc hn. Nhng i khi ti vn ngh... Ti hi vng rng - ct, ng y l c o kia m! - Th sao? Trong t chc ca chng ta cng c c cc cha ch. C hai cha ang vit bo cho chng ta (7). M nh th c sao u! V s mnh ca gio s l dn th gian ti nhng l tng v mc ch cao c. X hi chng ta chng nhm tin ti hay sao? Rui Tru 18

Rt cuc chnh l vn tn gio v lun l hn l vn chnh tr. V nu ngi ta mun tr thnh cng dn t do v c trch nhim th khng ai c th n dch h c. Gima nhu my li: - ct, ti c cm tng l lun l ca anh c ch no lm ln y. Cha c c ng hc thuyt tn gio. Ti thy ci chng dnh dng g n vic chng ta t gii phng mnh khi ch nc o c. - Cc cha l ngi c ng cho o cha Gisu; m cha Gisu l ngi v i nht trong cc nh cch mng. - Anh bit khng, ti c ni chuyn vi cha ti v vn cha c, ngay c cha ti cng... - Nhng cha Gima theo o Tin lnh kia m. Sau khonh khc im lng, c mnh dn nhn thng vo mt ct: - Thi ng ni chuyn y na th tt hn. H ni v o Tin lnh l bao gi anh cng c v kh chu lm. - Khng phi th u. Chnh ngi theo o Tin lnh kh chu khi nghe ni ti ngi theo o Thin cha th c. - Thi th c coi l nh th. Nhng chng ta tranh ci qu nhiu vn ny ri, khng cn tr li na... Anh c thch bui ni chuyn hm nay khng? - Thch lm, nht l on cui. Hay nht l lc bo co vin nhn mnh: chng ta khng nn ch m c mt nn cng ho, m phi hin thc nhng l tng cng ho! iu ng vi hc thuyt ca cha Gisu: Thin ng l trong lng chng ta. - Chnh on y ti li khng thch. Bo co vin ni qu nhiu v nhng iu k diu m chng ta phi cm ngh, nhng khng vch ra c th nhng ci m chng ta phi lm. - Khi thi c n chng ta s c khi vic m lm. Chng ta phi kin nhn. Nhng bin c v i khng th xy ra ngay trong mt ngy c. - Nhim v cng lu di cng phc tp th cng c l do bt u ngay t lc ny. Anh ni cn phi chun b mnh y hng t do. Th nhng c ai l ngi y hng t do hn m anh? B chng phi l mt ngi hin hu bc nht sao? Nhng lng tt ca b a b n u? B ch l mt ngi n l cho ti ngy cui cng ca i mnh. V v chng anh Gimx m b phi chu ng bao nhiu dn vt, ay nghin. Nu b khng du dng, khng kin nhn chu ng n th th chc b sng d chu hn, ngi ta khng dm i x vi b t bc n th! i vi nc cng vy: khng phi l nhn nhc m phi l ng ln bo v quyn li ca mnh. - Dim thn yu, nu tc gin v nhit tnh c th cu vn c nc th nc t do t lu ri. Nc khng cn hn th m cn tnh yu. Mu bng bc mnh ln mt anh ri li lng xung, khi anh ni ln cu cui cng. Nhng Gima khng nhn thy. Nng nhn thng v pha trc, nhu my, mm mi. Sau giy lt im lng, Gima ni: - ct, chc anh cho l ti sai. Nhng khng, ti ng ch khng sai u. Ri mt ngy kia anh s r... Ti nh Marietta ri. Anh c vo chi khng? - Khng, khuya ri. Thi, cho Dim thn yu! Anh ng thm, hai tay anh nm cht ly tay Gima. Rui Tru 19

- V thng v nhn dn... V Gima cng chm ri v trnh trng c tip cu khu hiu: - trung thnh sut i. Ri nng rt tay ra, chy vo nh. Khi cnh ca khp li, ct ci nht cnh bch nh va ri xung t ngc nng.

Ch thch: (1) Nc tr: tn mt ng cch mng ca tiu t sn, di s lnh o ca Giudpp Mtdini lp ra nm 1831 Thu S u tranh gii phng nc khi ch thng tr ca o, thng nht t nc v lp ra nn cng ho . (2) Lun v chnh th qun ch: tc phm ca nh th ngi Alighri ngt (1265 1321), ch trng th tiu tnh trng phong kin phn quyn ca nc , bng cch lp mt nn qun ch thng nht, v cng kch Gio hong La M nh can thip vo chnh quyn trong x hi. Trong th k XIX, sch ny b Gio hong cm. (3) Nh th c b Catarina (ting Php: Sainte Catherine) Nh th b thnh Catrin Pid. (4) Calabri: Vng ni trong vng quc Napn, min nam nc . (5) Phlrngx: th ca cng quc Txcan, thnh ph p ni ting nc . (6) Hi y Mtdini xut bn t bo Nc tr ti Mcxy (Php). Bo ny v nhng ti liu chnh tr do t chc b mt xut bn ngm a t Mcxy v Livocn. (7) Tc l t Nc tr.

Chng 4 Lng lng lng nh nhng nh i cnh chim, ct tr v nh. ct cm thy trn ngp mt nim vui trong sng khng gn mt cht my lo bun. Ti hi ngh, ngi ta c ni ti chun b v trang khi ngha. V Gima gi y l ng ch ca ct, v ct yu Gima. Hai ngi s cng nhau cng tc v c l s cng nhau hi sinh trong cuc u tranh cho nn cng ho ang tin ti nn cng ho, ma n hoa ca hi vng n kia ri! c cha s thy v s tin. Nhng sng hm sau, khi ct bng tnh dy, lng anh tnh to hn. Anh sc nh rng Gima sp i Livocn cn c cha s i La M. Ging, hai, ba... cn ba thng di na mi ti l Phc sinh! Gima tr v vi gia nh, l ra li ri vo nh hng ca o Tin lnh th sao? (trong ng vng ca ct, tn Tin lnh v Philistanh (1) ch l mt ngha)... Khng, khc hn th, Gima s khng ua i thi mn trn, lm m hng quyn r cc tay du lch v nhng ch tu hi trn, nh nhng tiu th Anh khc Livocn. Nhng Gima chc s rt kh tm. Ti tr nh vy, li khng c bn b, Gima hn s cm thy rt c n gia nhng con ngui g y... , gi m m cn sng nh! n chiu, ct vo trng dng thy Mngtaneli ang ni chuyn vi cha gim c mi. V mt Mngtaneli va mt mi va cau c. Thy ct, Mngtaneli khng ti vui ln nh mi khi m sa sm nt mt.

Rui Tru

20

Khi gii thiu ct vi cha gim c mi, Mngtaneli ni bng mt ging kh khan: - y l cu sinh vin ti va ni vi cha. Cha c cho cu y dng sch ca th vin nh trc th ti rt i n. Cha Cci l mt gio s c tui, v mt phc hu. Cha ni chuyn ngay vi ct v trng hc. Ging ni t nhin thn mt ca cha chng t cha rt hiu sinh hot ca sinh vin. Cu chuyn chuyn rt mau l ti mt vn nng hi trc mt by gi l nhng ch qu nghim ngt ca nh trng i hc. iu lm ct ht sc vui mng l cha gim c mi ph bnh kch lit ban gim c nh trng hn ch sinh vin nhng u ht sc v l khin cho sinh vin cng phn. Cha ni: - V vic hng dn thanh nin, ti c nhiu kinh nghim. Nguyn tc ca ti l bt c vic g khng c l do xc ng th nht nh khng nn cm. Nu i x tt vi thanh nin, tn trng nhn cch ca h, th s thanh nin lm cho b trn phi phin lng cng rt t thi. Con giun xo lm cng qun na l. ct trn xoe mt. Anh khng ng cha gim c mi li bnh vc quyn li ca sinh vin n th. Mngtaneli khng tham gia cu chuyn, hnh nh ng khng quan tm g n vn y. Trng ng ph phc chn ngn n ni cha Cci phi t nhin ni: - Tha c cha, chc ti lm c cha mt lm nh. c cha th li cho, tnh ti hay ni nhiu, ti qu ch tm vo vn ny thnh th khng n vic ngi khc c th thy chn. - Tri li, vn y ti rt quan tm. Mngtaneli chng bao gi t v khch so c, nn ging ni ca ng lm ct kh chu. Khi cha Cci i khi, Mngtaneli quay v pha ct, nhn anh vi v lo lng m chiu sut bui chiu hm nay. ng chm ri ni: - ct, con thn yu, cha c vic cn ni vi con. ct lo ngi nhn b mt n ca Mngtaneli, c vt ngh: Chc li c tin chng lnh y. Im lng hi lu. Mngtaneli bng hi: - Con c thch cha gim c mi khng? Cu hi t nhin n ni ct khng bit tr li ra sao c. - Con... con rt thch... Con ngh... t nht l... khng con cng cha bit chc l con c thch cha y khng. Nhng mi gp ln u th cng kh ni. Ngi g tay vo gh, mt c ch rt quen thuc mi khi c iu g phi lo ngh, Mngtaneli ni tip: - Cn v vic cha i, nu con khng ng ... ... ct nu con mun, th cha s vit th v La M v ni rng khng th i c. - Tha cha! Nhng Vaticng... - Vaticng s tm ngi khc. Cha s vit th xin li. - Nhng sao li th? Con khng hiu c. Rui Tru 21

Mngtaneli a tay ln vut trn. - Cha lo cho con lm. Cha khng th khng ngh rng... V li cng chng cn thit phi i na... - Th cn chc gim mc th sao? - , ct! Cn sung sng ni g nu cha c thng chc gim mc m li mt mt... Mngtaneli bng ngng bt, ct thy bi ri v cng. Cha bao gi ct thy cha nh vy c. Anh lung cung ni: - Con chng hiu th no c... Cha, cha ni r i, cha cho con bit cha lo lng iu g? - C g u. Cha b mt mi lo khng khip m nh. Con cho cha hay, con c gp mt mi nguy him c bit no khng? ct nh ti nhng li x xo bn tn v chun b khi ngha v ngh thm: Chc cha nghe thy ri y? Nhng bit rng khng th l b mt, ct ch tr li bng mt cu hi: - C g c bit c tha cha? - ng hi, hy tr li i V xc ng Mngtaneli ni gn nh gay gt. C g e da con khng? Cha khng mun bit nhng b mt ca con u. Con ch tr li cho cha iu y thi. - Tha cha, tt c chng ta u trong tay Cha c. iu g cng c th xy ra. Nhng con thy rng khng c l g con li khng th bnh yn v s cho n khi cha tr v. - Cho ti khi cha tr v... hy nghe y, carino. Cha cho con quyt nh ly. Cha khng cn con gii thch nhiu. Ch cn con ni: Cha hy li l cha s t chi khng i na. iu chng c hi cho ai v con, cha tin rng c cha y th con s bng an. Tm trng k quc ca Mngtaneli hm nay lm ct nhn ng vi mt v ht sc lo u. - Cha, cha m mt ri. Cha phi i La M m tnh dng cho khi bnh mt ng v nhc u i thi... - c lm. Mngtaneli ct ngang cu chuyn hnh nh chn ngy ri. Sng mai cha s i chuyn xe nga ch khch u tin. ct ng ngc nhn Mngtaneli: - Hnh nh cha cn iu g mun ni vi con? - Khng, khng, khng c g na... Khng c g quan trng na c. Trong i mt sng s ca Mngtaneli l mt v lo u, gn nh hong s. * ** Vi ngy sau khi Mngtaneli ra i, ct n th vin trng dng mn sch, gp cha Cci cu thang. Cha gim c ku: - A, cu Bctn. Ti ang cn cu y. Mi cu ln phng ti. Ti c vic kh khn ang nh nh cu gip. Rui Tru 22

ng m ca phng lm vic, v ct bc theo ng ta vi mt cm gic kh chu ngm ngm. Nhn cn phng lm vic thn yu, ni thnh tht ca cha Mngtaneli nay b ngi khc chim mt, ct cm thy chua xt trong lng. Cha gim c ni: - Ti l mt con mt sch y. Ti n y, vic u tin l xem th vin. l mt vic hng th, nhng ti chng hiu bn k sch sp xp theo h thng no c. - Bn th mc cha c y , phn ln cc sch qu u mi a n. - Cu c th na gi ging gip ti h thng th mc khng? Hai ngi bc vo th vin, v ct t m ni r, mi iu cn thit. Khi ct cm m nh i ra th cha gim c ngn li vi mt n ci: - Khng, khng. Ti khng th cho cu vi v nh th u. Hm nay th by, n sng th hai hc cng c. Cu li y, n cm vi ti, ng no cng mun ri cn g. By gi ti ch c mt mnh thi, thm cu ti vui lm. Thi xi li v on ca cha lm cho ct thy d chu ngay t pht u. Sau my cu chuyn phim, cha gim c hi ct bit Mngtaneli t lu cha. - Gn by nm. Nm c cha Trung Quc v, con mi mi hai tui. - phi. Bn y cha ni ting l mt nh truyn o xut sc. V t tr i cha hng dn cho cu hc ? - Mt nm sau c cha mi dy con hc, vo khong con bt u nhn cha l cha linh hn. Khi con vo i hc Xapina th cha tip tc bo con hc nhng mn khng c trong chng trnh i hc. Cha i x vi con tt lm! Tt khng th tng tng c! - Ti sn lng tin lm. Con ngi y ai m chng mn phc, tht l mt tm hn p cao qu ht sc. Nhiu ln ti c dp gp cc nh truyn gio tng lm vic vi c cha ti Trung Quc. H cng tm li khen ngi ngh lc, tinh thn dng cm trong nhng gi pht kh khn v lng thnh khng g lay chuyn ni ca c cha. Cu nn cm n s mnh cho cu mt ngi nh th du dt cu trong thi nin thiu. Nghe c cha ni hnh nh cu m ci t sm. - Tha vng, cha con mt t khi con cn b, m con qua i cch y mt nm. - Cu c anh ch em g khng? - Khng, ch c hai anh cng cha khc m thi... Nhng khi con cn phi m cc anh y lp nghip c ri. - Chc rng v cu m ci t nh nn cu mi cng thm qu mn lng tt ca c cha Mngtaneli nh vy. Th khi c cha Mngtaneli i vng th cu c cha no gii ti khng? - Nu cc cha x c b Catarina khng c nhiu ngi n xng ti qu th con nh xin mt cha gii ti cho. - Th cu c mun ti gii ti cho khng? ct tr mt ngc nhin: - Tha cha knh mn, tt nhin, con... con rt sung sng, nhng ch s...

Rui Tru

23

- Ch s cha gim c trng dng thng khng gii ti cho ngi ngoi i phi khng? ng th, nhng ti bit l Mngtaneli rt chm sc cu v nu ti khng lm, cha rt lo lng cho s bng an ca cu th phi. Nu ti phi xa hc tr yu ca ti th ti cng lo lng nh vy. Nu c cha Mngtaneli bit rng c ng nghip chm sc cho phn hn ca cu th chc cha vui lng lm. Hn na, con ca cha, cha ni tht vi con l cha a con lm. iu g gip c con th cha vui lng gip. - Nu vy th tt nhin con rt i n cha. - Th n thng sau cha s i con ti xng ti nh...? Tt lm! Ngoi ra chiu no rnh rang con c li y vi cha, con ca cha ! * ** Trc l phc sinh khng lu, c tin chnh thc Mngtaneli b nhim lm gim mc v i cai qun a phn Brixighla, mt khu nh vng ni Apnanh trt (2). c nhng li l bnh tnh v phn khi trong th ng gi cho ct t La M cng thy ni u bun ca ng qua ri. Mngtaneli vit: Mi k ngh h con phi n thm cha v cha ha s lun n thnh Pid. Th no cha cng phi gp con, d khng c gp nhiu nh cha mong mun cng c. Bc s Uren mi ct n n mng l Phc sinh nh ng ch khng phi to lu i c l, m u v y chut m Giuli hin nay c chim. Trong th c km theo mt mu giy con vi nt ch vit vi, nguch ngoc nh tr con ca Gima. Gima khn khon rng nu c iu kin th ct n chi v Gima c chuyn cn ni vi ct. Tin n i trong m sinh vin cng lm cho ct phn khi. Mi ngi u ch i nhng bin c ln sau l Phc sinh. Tt c nhng iu em n cho ct mt tm trng hn hoan ch i, v ct tng chng nh tt c nhng iu v l ht sc k l m sinh vin th tho vi nhau u rt t nhin v sp tr thnh hin thc n ni trong vng hai thng ti. ct nh n th nm trong tun Thnh (3) s v nh ngh ngi my ngy u ni vui gp g Gima khi nh hng ti tm nim nghim trang m gio hi khuyn rn bn o phi gi trong nhng ngy l y. Ti th t, ct vit cho Gima bo tin s ti vo ngy th hai, sau ngy l Phc sinh ri ct i ng, lng rt th thi. ct qu trc Thnh gi. Cha Cci ha sng mai s gii ti cho nn lc ny ct phi em ht lng thnh cu nguyn rt lu dn mnh n nn ln cui cng trc l Phc sinh. Qu gi, chp tay, ct ci u n li tng ngy trong thng qua, nh li tng ti li nh nht lm vn c tm hn trong trng ca mnh nh st rut, cu th, khng cm tr. Ngoi nhng iu y, ct chng tm thm c g c: trong nhng ngy hnh phc nh th lm g c nhiu ti li c? ct lm du thnh gi ng dy v bt u ci qun o. Khi ci o s mi mt mnh giy t trong o ri ra. l th ca Gima m ct p trong ngc sut tun l nay. ct nht ln, m ra, hn nhng dng ch nguch ngoc yu qu ri gp li, v bng dng ly lm h thn v c ch bun ci ca mnh. Gi nhn mt sau, ct bng thy bc th c thm my dng ti bt, m anh cha h c ti: ct, th no cng n nh, cng sm cng hay; Gima s gii thiu ct vi Bla. Bla y, ngy no hai a chng ti cng lm vic vi nhau. Mt ln mu nng tro ln mt khi ct c nhng dng ch . Rui Tru 24

Li vn Bla: Y cn n Livocn lm g na? M ti sao Gima li ngh ra chuyn cng lm vic vi y? Y li em nhng sch bo ring ra m hoc Gima chng? Ngay trong bui hp hi u thng ging thy ngay c l Bla yu Gima. Chc v th nn lc y y mi ni hng n th! V by gi y li tm cch cnh Gima, hng ngy cnh Gima... ct gt mnh bc th ra mt bn ri li qu trc mt thnh gi. V li l mt linh hn sn sng c ao c gii ti, sn sng chu l trong ngy Phc sinh, sn sng sng bng an vi Cha, vi mnh v vi ton th gii! Th ngha l linh hn y vn c th ghen tung nghi ng mt cch thp hn, vn c th kn ca v tc gin nh nhen vi c ng ch ca mnh na! ct t trch mnh mt cch cay ng v a hai bn tay bng ly mt. Va cch y nm pht m tng ti s tun tit v o m by gi anh li phm ti vi nhng ngh xu xa, thp hn nh vy! Sng th nm, khi bc chn ti nh nguyn ca trng dng th ct thy cha Cci ang mt mnh. c xong kinh n nn ti, ct k ngay ti li mnh mi phm ti qua. - Ly cha, con l k c ti, con c ti ghen tung, tc gin v c nhng ngh khng xng ng i vi mt ngi khng lm g sai vi con c. Tha hiu mnh ang gii ti cho ai, cha Cci du dng ni: - Ny con, con cha co mnh cng cha ht mi s. - Ly cha! Con c nhng ngh khng C c i vi mt ngi m ng l con phi c bit yu mn v knh trng. - Mt ngi m con c quan h thn thit nh rut tht ? - Hn c rut tht na. - Hi con, vy th s gn b ca con vi ngi y? - Tnh ng ch. - Tnh ng ch ? ng ch v vic g? - Tnh ng ch trong s nghip v i v thing ling. Mt thong im lng. - V con tc gin... ng ch , con ghen t v ngi lm vic c nhiu thnh tch hn con ? - Vng... mt phn nh vy. Con thm mun kinh nghim v ti nng ca ngi y... V ri... con ngh... con s rng ngi y cp mt tri tim mt thiu n... m con yu. - Th ngi yu ca con c phi l con ci Hi Thnh cha khng? - Khng, c ta l tn Tin lnh. - K khc o ? ct nm cht hai tay, lng tng n cc . Anh nhc li: - Vng, khc o. Chng con cng ln ln vi nhau. M chng con l bn ca nhau v con... con ghen ght ngi y v con thy rng ngi y cng yu c ta v v... v... Sau giy lt yn lng cha Cci bt u ni, t tn v trang nghim: Rui Tru 25

- Hi con, con cha xng ht mi iu. Trong linh hn con cn mt s g nng n lm vy? - Tha cha, con... ct lng tng ri li nn bt. Ngi gii ti im lng ch. - Con ghen ght ngi y l v on th Nc tr ca chng con... - Vy ? - ... giao cho ngi y mt vic m con mun on th giao cho con... Con t cho mnh sc lm vic hn. - Vic l vic g? - Nhn sch bo, sch bo chnh tr, trn tu xung, ri... tm ch ct giu trong thnh ph. - Vic y, ng giao cho k tnh ch ca con ? - Vng, giao cho Bla... v con ghen t vi anh ta. - Vy v pha anh y c lm g con kh chu khng? Con c trch anh y coi thng nhim v giao ph cho khng? - Khng, tha cha. Bla hot ng rt dng cm v hi sinh. Anh l mt ngi yu nc chn chnh, v l ra con phi yu mn knh trng. Cha Cci n o suy ngh. - Hi con, nu nh sng mi chiu ri vo tm hn con, nu trong tm hn con ny n mt kht vng lm vic v hnh phc ca ng bo, nu con c c mong gim nh gnh nng cho nhng ngi cng kh b p bc th l mt ca qu c Cha Li ban cho con m con phi suy ngh m s dng cho nn. Mi s tt lnh u bi Cha ban ra, vic sinh ra con trong mt cuc i mi cng l nh n Cha, nu con chn con ng hi sinh, tm c li i ti ho bnh, nu theo cc ng ch thn yu gii phng cho nhng k ang than khc v au thng m thm, th con hy c gng linh hn con thot khi tham mun v dc vng, lng con l mt bn th thnh m ngn la thing ling s i i khng tt. Con hy nh rng l mt s nghip cao c v thing ling, v tri tim no thm nhun s nghip y th phi ty sch mi tnh ton ch k. S mnh ging vi s mnh cc ng ging o. H khng th ph thuc vo tnh yu i vi mt ngi n b hoc nhng dc vng nht thi. S mnh l: v Thng v v nhn dn, l: trung thnh sut i. - ! ct xit cht hai tay sng st. Nghe khu hiu quen thuc, ct sut pht khc. - Tha cha, cha ban cho chng con s chun y ca Nh th! c cha Gisu l pha chng ta... Cha Cci trnh trng p: - Hi con, c cha Gisu ui l gian thng ra khi n thnh v n thnh l ni cu nguyn, m bn chng bin thnh hang k cp! Sau mt hi lu im lng, ct run run ni kh: - V khi ui c bn chng i ri th nc s l n th ca Cha...

Rui Tru

26

ct im lng. Mt ging tr li m ru vng li: - c Cha Li phn truyn rng: Mt t ny v ca ci bi t m ra u thuc v Ta c.

Ch thch: (1) Philistanh: tn Do Thi c. Theo thin kin trc y th h l hng ngi phm phu tc t, trc li, nh nhen, thiu vn ho. (2) Apnanh trt: dy ni pha ng thnh ph Phlrngx. (3) Tun thnh: tun l k nim cha Gisu chu nn, ngy th su tun b ng inh trn cy thnh gi.
Chng 5 Chiu hm y ct cm thy mun i chi mt chuyn xa. Anh giao c cho mt ngi bn hc, ri i b v Livocn. Tri m thp y my, nhng khng lnh. ct cm thy mnh ang i trn mt vng ng bng ti p hn bao gi ht. C t mn di chn; v nhn nhng bng hoa di ma xun mm ci thn th m duyn dng bn ng, ct thy v cng khoan khoi. Mt con chim ang lm t trong bi gai xim vng ni ven rng nh hp. Thy bng ct i qua, chim ht hong ku, bay vt ln khng trung, v i cnh nh mu nu sm. ct cm tr suy ngh nhng ngh o c, ng vi ngha bc sang ngy th su chu nn (1). Nhng hnh nh Mngtaneli v Gima lun hin ra, cho nn cui cng ct nh phi b ngh p mnh lm nh th. Tnh cht k diu v quang vinh ca cuc khi ngha sp ti, ngha v vai tr gn cho hai thn tung ca mnh trong cuc khi ngha p n rt nhanh. Trong tr tng tng ca ca ct, c cha s l lnh t, l thnh tng , l ng tin tri m mi th lc en ti phi chy trn trc s gin d thing ling ca ngi. Di chn Ngi, nhng v s tr tui ca t do s phi hc li nim tin v nhng chn l c trong ngha mi m t trc n nay cha ai khm ph ra. Cn Gima? , Gima s chin u trn chin ly. Gima sinh ra tr thnh n anh hng. l mt ng ch tt hon ton. s l mt thnh n trong sng v dng cm m bit bao thi s hng m c. Gima s ng bn anh, vai k vai cng anh chia s nim vui di i cnh ca bo tp sinh t. V h s cng nhau hi sinh, hi sinh trong gi pht thng li v h khng nghi ng g rng thng li nht nh s ti. ct s khng th l cho Gima bit tnh yu ca mnh, s khng ng mt li no, khi ph ci lng yn tnh v tnh cm ng ch m p ca Gima. i vi ct, Gima l mt vt linh thing, mt ca l thanh khit hin dng ln bn th sn sng chu ho thiu v t do ca nhn dn. Vy m ct li dm len vo ni t Thnh trong trng ca mt tm hn cha bit tnh yu no khc ngoi tnh yu Thng v nc hay sao? Thng v nc ... Nhng anh tht nhin ri xung t chn tng my khi anh bc vo ngi nh s v m thm ph Cung in. Ngay cu thang anh chm trn vi Ghpbn, ngi qun gia ca Giuli. Y vn n mc ht sc sch s, thi vn bnh thn, v vn khinh khnh mt cch l php nh mi ln. - Cho bc Ghpbn, cc anh ti c nh khng?

Rui Tru

27

- Tha cu c ng Tmtx nh v b Bctn na. Hai v ang ngi trong phng khch. ct bc vo phng vi mt cm gic nng n v kh th. Sao cn nh m m th! N chng dnh dp g vi cuc sng si ni nh mt dng sng chy xit bn ngoi. Trong phng khng h thay i my may: vn nhng con ngi y, vn nhng bc nh gia nh y, vn nhng c nng trch v nhng b m chn kh coi y, vn mt v khoe ca kch cm y, vn mt trng thi khng sc sng nm trong tt c mi vt... Ngay n nhng bng hoa ti cm trong l ng chm bng kim kh v ph mt lp sn cng y nh hoa gi. C l trong nhng ngy xun m p, nha non cng chng bao gi tro ln hoa c. Giuli ngi trong phng y, ni trung tm cuc sng ca mnh, ng i khch n n cm. B qun o d l, n ci tr trn, nhng bp tc hung, mt con ch nh nm gn trn i ng l tranh v trong t bo qung co mt n mc. - Cho ch ct! Giuli ct ging kh khan, th vi my ngn tay cho ct bt ri rt ngay li vut ve b lng mt ca con ch cho thch th hn. - Chc ch vn kho v hc c y ch! ct lm rm my cu qua qut va thong ngh ra ri im lng mt cch gng go. G Gimx ti vi b cnh sang trng v vi mt vin i l hng tu c tui nhng chi chut i cnh. Nhng s c mt ca h cng chng lm cho khng kh c kh hn. Mi n khi Ghpbn ln bo cm chiu sa son xong, ct mi ng dy khe kh th di khoan khoi. - Ch Giuli, hm nay em khng n cm chiu. Xin ch th li cho em v phng y. Tmtx ni: - Ch gi chay qu mc ri y. Ti dm chc rng nh vy chnh ch li t lm m mnh y thi. - , khng u! Xin cho anh ch. Gp ngi y t gi hnh lang, ct dn su gi sng mai nh thc h. - Mai cu ch (2) i l nh th ? - Phi. Thi, cho ch Trda. ct bc vo bung ca mnh. Bung ny trc kia l ca m ct. Ca t v i din vi ca s dng lm ni cu kinh khi b ang m lin min. Mt cy thnh gi t trn chic b en gia bn th. Trc cy thnh gi treo mt cy n La M nh (3). Chnh m ct qua i trong bung ny. Mt bc chn dung ca b treo trn tng mt bn ging. Trn bn, mt di vt khc ca b l chic bt s, trong cm y hoa lan tm, mt th hoa b rt a thch. B Glix mt trn mt nm nhng nhng ngi lm trong nh vn cha qun b. ct ly trong bc hnh l ra mt bc tranh ng khung bc cn thn. l bc chn dung truyn thn ca Mngtaneli gi t La M v cch y vi hm. ct va nh gi vt qu y ra th thy mt ngi hu nh ca Giuli bng vo mt chic khay. Trn khay, b nu bp gi ngi , ngi phc v b Glix mi cho n ngy b ch mi khc nghit xut hin trong nh ny, dn y nhng thc n ngon m theo b cu ch qu mn c th n, khng phm gii rn ca Hi Thnh. ct t chi ht thy, ch Rui Tru 28

nhn mt chic bnh nh. Cu hu nh l chu Ghpbn, mi Anh sang. Cu ci mt cch lu lnh, bng khay ra khi phng. Cu gia nhp phe Tin lnh di bp. ct bc vo ca t v, qu trc thnh gi, c sc nh thn cu kinh v suy ngh v Cha. Nhng qua mt hi rt lu, ct vn cha nh thn c. ng nh Tmtx ni, ct thc qu khc kh. Nhng ni kham kh m anh t gy cho mnh c tc dng nh ru mnh. ct hi rng mnh, t thy cy thnh gi nh chi vi trong sng m. Nguyn kinh mt hi lu anh mi cm tr c n nn ti. Cui cng, s mt mi cc ca c th p o s cng thng ca thn kinh. ct thiu thiu ng, tm hn yn tnh, thot khi c nhng ngh xao xuyn v nng n. ct ng ng say th c ting p ca phng rt mnh v gp. Li Trda ch ai, anh ngh nh vy v u oi tr mnh th li c ting p ca. ct git tht, bng tnh. Mt ging n ng gi bng ting : Cu i! Cu! Dy ngay i, tri i! ct nhy khi ging: - Ci g th! Ai y? - Ti y, Gian Battst y . Ly c m ng trinh ph h cho cu, xin cu dy nhanh ln! ct vi v mc qun o v m kho ca. Anh cn ang ng ngc nhn b mt ti xanh ti xm ca ngi x ch th nghe thy ting bc chn v ting st long xong ngoi hnh lang v tc khc anh hiu ht mi vic xy ra. ct bnh tnh hi: - H n tm ti phi khng? - H n tm cu y! Nhanh ln, cu i! Cn ct giu g khng? Ti xin gip cu... - Ti chng c g phi ct giu c, cc anh ti bit cha? u hnh lang, b qun o lnh sen m u tin hin ra. - ng nh b gi dy. C nh u dy c ri. Kh cha, kh bit chng no li nhm vo ngy th su tun Thnh na ch. Xin cc Thnh ph h cho chng con! Gian Battst o ln khc. ct tin ln my bc v pha nhng tn sen m ang gm gio long xong tin vo phng. Theo sau h l m ngi , qun o xc xch, run ly by. L sen m vy ly ct. i cui cng on ngi l lng y l ng b ch nh. ng i dp l, mc o ng, b qun chic o chong di, u y giy un tc. Tht y nh by sc vt chy i tm thuyn lnh nn i hng thy th hai vy (4); ka, li thm mt i v chng th vt ng nghnh n na kia! ngh y thong hin khi ct thy nhng b mt ngy ng . Nhng hiu rng ci trong gi pht nghim trng ny l khng ng lc nn anh c bm bng nhn. - Ave, Maria, Regina, Coeli... (5) ct thm cu nguyn v quay mt i khi trng thy v khi ph ci v nhng mnh giy un tc ang php phng trn u Giuli. Bctn tin li gn vin s quan sen m ni: - Xin ng cho bit ti sao cc ng li dng v lc xng vo nh ring nh th ny? Ti xin bo cho cc ng bit trc l nu cc ng khng gii thch c tho ng th ti buc i tha ng i s Anh. Rui Tru 29

Vin s quan lnh lng ni: - Ti chc li gii thch ca chng ti s tho mn c c ng v i s Anh na. Hn a cho Gimx giy ra lnh bt chng sinh vin khoa trit hc tn l ct Bctn. - Nu ng cn gii thch g thm th ti khuyn ng n hi ng chnh sen m. Giuli git t giy trong tay chng, c lt qua ri xa xi vo mt ct vi mt v th b ca mt m qu phi lch thip lc ni cn tam bnh. - My lm nh nhuc gia nh tao! m ta tru tro By gi hng ph k ch ph nh vo mt chng tao nh th no? Lng ngoan o ca chng my dn my ti u? Vo t ? Khng ng con m i o Thin cha li ra ci ging con nh my... Vin s quan ct ngang: - Tha b, b khng c php ni chuyn bng ting nc ngoi vi k b bt. Nhng cu ni ca vin s quan b t i bi nhng li kt ti m Giuli tun ra hng trng ting Anh. - Tao bit trc m! n chay, c kinh, cu nguyn, rt mt th che y! Tao bit tng t lu m! C ln bc s Uren v Giuli nh mt mn x lch nhiu dm. ct thy lm ging v ging ni the th ca Giuli v cht nh n li so snh y. ct ni: - Ch khng cn phi ni th. Ch khng vic g m s li thi. Ai cng bit anh ch chng dnh dng g n vic ny u... Quay v nhng tn sen m anh ni: - Chc cc ng mun khm c ca ti? Ti chng c g giu gim c. Trong khi lnh sen m khm phng, lc ngn ko, c th, xem s ghi bi trng i hc, th ct ngi mp ging. Anh hi xc ng nhng khng lo lng g. Vic khm xt chng lm cho ct lo ngi. Nhng th t no c th lin lu n ngi khc, ct u t c. Gi y, ngoi my bi th chp tay na cch mng, na thn b v hai ba s nc tr, lnh sen m chng tm thy ci g c th thng cng c cho vic lc sot ca chng c. Sau mt hi ko nho trc nhng li khuyn ca Tmtx, Giuli mi chu i ng. V i cc khinh b, Giuli lt qua mt ct. Gimx ngoan ngon theo sau. T ny n gi Tmtx vn i i li li trong phng c lm ra v thn nhin. Khi v chng Gimx ra ri, Tmtx tin li ch vin s quan xin php ni chuyn vi k b bt. Vin s quan gt u ng . Tmtx ti ch ct, khn khn ni: - Chuyn xy ra tht li thi qu! Ti rt ly lm phin lng. ct ngc nhn Tmatx vi i mt trong nh mt bui tra h ti nng. Anh ni: - Lc no anh cng tt vi em. Anh khng c g phi phin lng. Em chng sao u. Tmtx git mnh ria mp v ra ci iu quyt nh ni thng: - Ch ct, nghe ti bo! Vic ny c dnh dng n tin nong khng? Nu c th ti... - Sao li c th tin nong c? Tt nhin, khng. Rui Tru 30

- Vy th chnh tr phi khng? Ti chc th. Thi th bit lm th no by gi... Ch ng tht vng v cng ng chp ch Giuli lm g. Chc ch cng bit ming li ch y ri. Nu cn ti gip tin nong hoc g , th ch c cho ti bit. ct cha tay cho Tmatx bt, v Tmatx bc ra khi phng. Y c lm ra v pht i nn b mt y li cng thm thn hn lc no ht. Trong khi , bn sen m khm xt xong. Vin s quan bo ct mc o khoc ngoi. ct nh bc ra khi phmg nhng bng dng li v ngp ngng ngng ca, anh thy kh tm phi t gi phng cu kinh ca m trc mt bn sen m. Anh ni: - Cc ng c th ra phng ngoi mt cht khng? Ti khng chy trn c, m cng chng c g giu gim c. - Tic rng chng ti khng c quyn k b bt li mt mnh. - Thi th cng c. ct bc vo ca t v, qu gi, hn chn thnh gi v khn cu: - Ly cha hy cho con c sc trung thnh n cng. Vin s quan ng cnh bn ngm nhn bc nh ca Mngtaneli, ri ht hm hi: - Ngi thn thuc ca anh y ? - Khng, l cha linh hn ca ti, c gim mc mi ti Brixighla. Nhng ngi lm trong nh lo s v bun ru ng i ct thang gc. Cng nh m, anh c mi ngi trong nh yu mn. Gi y nhng ngi lm xm li quanh ct, bun thng hn tay v o ct. Gian Battst cng ng , nc mt tro ra v r c xung chm ru bc. Ngi nh Bctn chng c ai ra tin c. S lnh m cng lm ni bt lng trung thc v tnh yu thng ca nhng ngi khin ct sut phi khc trong khi nm ly bn tay ang gi ra cho anh. - Thi cho bc Gian Battst, nh bc hn gim cc chu nh! Ch Trda li nh! Hy cu nguyn cho ti, v mong Cha ph h cho mi ngi! Thi cho tt c, ti i y... ct chy nhanh xung cu thang. Mt lt sau, chic xe nga chuyn bnh, trn bc ca ch cn li mt nhm n ng thn th v n b khc tht thit ng trng theo.

Ch thch: (1) Ngy th su chu nn: ngy th su trc ngy ch nht ca l Phc sinh, ngy Gisu b ng inh trn cy thnh gi. (2) Nguyn vn ting : signorio, ting y t gi con ci ch nh. (3) Cy n kiu La M xa, thng t trc nh th. (4) Mt iu trch trong Kinh Thnh. Khi c i hng thu trn khp th gian, sc vt do N dn u ln chic thuyn i lnh nn. (5) Cu u trong mt kinh o Thin cha bng ting La tinh: Knh mng n vng Maria trn tri.

Rui Tru

31

Chng 6 ct b gii ti mt pho i ln thi trung c, ngay cnh bn tu. i sng trong t th m cng chng n ni. X lim m thp v en ti, nhng ct tng ln ln trong to nh ph Cung in, nn ngt ngt, hi thi v chut b i vi anh cng chng ly g lm l. Trong t cho n rt t v km nhng chng bao lu Gimx xin php c gi mi th cn dng n cho cu em. ct b giam mt mnh trong x lim. Tuy canh gc chng nghim ngt lm nhng anh vn khng hiu r mnh b bt v c g. D sao t khi vo t n nay tm hn anh vn bnh tnh. Trong t khng c c sch nn anh lun lun cu kinh v suy ngh v o, kin nhn ch i mi vic xy ra. Mt hm, lnh gc m ca x lim v ni: - Mi ra! ct hi lai hai ba ln nhng ch nghe mt cu tr li: Khng c quyn ni chuyn. Anh nh chu php, i theo ngi lnh i vo mnh sn, nhng hnh lang v thang gc ngot ngoo v hi hm. Cui cng anh b dn vo mt cn phng ln sng sa, trong c ba ngi mc binh phc ang ngi tn chuyn u oi sau mt chic bn di cht y giy. Thy ct bc vo h lin ra v quan trng. Ngi cao tui nht trong bn h l mt vin i t c tui nhng rt bnh bao, ria mp bc. Y ch cho anh chic gh pha bn kia bn ri bt u thm vn. ct chc h s do dm, ra ri chi mng nn sn sng kin nhn i ph cho xng vi phm cht ca mnh. Nhng s tht th ngc li, v anh cm thy d chu. Vin i t t ra rt ng b, lnh lng mt cch quan liu nhng li v cng l php. u tin l nhng cu hi thng l: tn g, bao nhiu tui, quc tch g, a v x hi ra sao: h ghi u u tng cu tr li mt. ct bt u thy chn ght v st rut th vin i t cht hi: - No, cu Bctn, th cu bit g v Nc tr? - Theo ch ti bit th l mt on th chnh tr, xut bn bo ti Mcxy, pht hnh bo c ng nhn dn khi ngha v nh ui qun i o ra khi bin gii. - Cu c c bo y ch? - Phi, ti c quan tm n vn . - Vy khi c bo cu c ngh mnh lm iu bt hp php khng? - Tt nhin c, - My t bo thy trong phng cu ly u ra? - Ti khng th ni vi ng c. - Cu Bctn, y khng phi ch ni ti khng th. Cu phi tr li mi cu hi ca ti. - Nu ch ti khng th khng va ng th ti ni l ti khng mun vy. - Nu cu c ni kiu vi ti th cu s phi ly lm hi tic. Khng thy ct tr li, y tip: - Ti c th ni thm rng, theo ti liu trong tay chng ti th quan h gia cu vi on th gn hn na ch khng ch c sch bo quc cm m thi u. Tt hn l

Rui Tru

32

cu c thng thn th nhn c i. ng no chng ti cng s bit s tht v cu s thy rng d chng ch v chi ci n np th khng c ch g. - Ti chng mun n np. Cc ng mun bit iu g? - Trc ht, cu hy ni cho ti bit: cu l ngi nc ngoi th cu lm cch no m dnh dng vo chuyn ny? - Ti ngh nhiu v nhng vn y v ti i n nhng kt lun nht nh. - Ai thuyt phc cu vo on th ny? - Chng ai thuyt phc c. l do mun ca c nhn ti. - ng gi tr loanh quanh vi ti Vin i t xng ging. Chc y bt u mt kin nhn Khng c ai tham gia hi kia m khng c ngi gii thiu. Anh ni vi ai xin vo t chc ? Im lng. - Anh c sn lng tr li khng? - Nu ng hi kiu th ti s khng tr li. Ging ct c v bc bi. Mt cn gin k l xm chim ct. Lc y anh bit c nhiu v bt b ti Livocn v Pid, mc du cha hnh dung c phm vi ca tai ho thc s ln ti mc no. Nhng nhng tin n tai ct cng lm anh bn chn lo lng cho s phn ca Gima v cc bn khc. Thi l php gi di ca vin s quan, cch ni ngot ngoo, li hi thm c t ngt v nhng cu tr li nh trng lng lm cho ct nn nao bc tc. Thm vo , ting giy inh lp cp ca tn lnh gc ngoi ca li cng lm cho anh thm kh chu. Bng vin i t hi: - Vy ln cui cng anh gp Givani Bla vo lc no? Ngay trc khi anh di Pid phi khng? - Ti khng quen ai c tn nh vy c. - Sao? Khng quen Givani Bla h. Anh quen hn lm ch! Ngi thanh nin, cao ln, ru co nhn, hn l bn hc ca anh m. - Ti quen lm sao vi tt c sinh vin c. - , nhng nht nh l anh bit Bla. Nhn y, ch hn vit y. Thy khng? Hn quen anh lm. V vin i t h hng a cho ct mt t giu trn 2 ch Bin bn, di k Givani Bla. ct a mt lt nhanh t trn xung di v bt gp tn mnh. Anh ngc mt nhn mt cch ngc nhin. - ng bt ti phi c ? - L tt nhin. Vic c dnh lu n anh. ct bt u c, cc vin s quan th im lng theo di nt mt ca anh. Ti liu l nhng li khai tr li mt lot cu hi. R rng, Bla cng b bt! Nhng li u tin rt thng thng. Tip l mt li khai ngn v quan h gia Bla vi on th, v vic pht hnh sch bo cm ti Livocn v cc cuc hp sinh vin. Tip na, ct c

Rui Tru

33

thy: Trong s nhng ngi theo chng ti c c mt thanh nin ngi Anh tn l ct Bctn, con mt ch hng tu giu c Livocn Mu tro ln mt ct. Th l Bla cung khai anh! Chnh g Bla nhn trch nhim khi xng trng yu y, chnh ci tay t chc Gima v yu Gima y! ct bung t giy v m m nhn xung sn nh. Vin i t l php ni: - Ti mong ti liu nh y c th lm sng tr nh anh ra. ct lc u. Anh lnh lng v cng ci nhc li: - Ti khng h bit ngi ny. Chc y ch l mt s nhm ln. - Lm ln ? Lo! Anh Bctn, anh nn hiu rng phong hip s v tinh thn ng Kist (1) l rt tt theo ngha ca n nhng nu i qu mc th li chng c ch li g. l mt sai lm m thanh nin cc anh thng mc phi. Anh th ngh li xem: c nn v chuyn cn con y m lm lin lu ti mnh v ph hoi tng lai ca mnh khng? Anh thng hi mt k cung khai anh. Anh thy cha? Khi khai th n c king n g anh u! Ging vin i t ni nh chm chc. Mt d on cht lo ra trong c ct, lm anh git mnh. ct tht: - l s di tr! l mt s ba t! Trng mt cc ngi ta bit! Cc ngi hn nht Cc ngi nh hm hi mt trong nhng k b cc ngi bt hoc l cc ngi nh a ta vo trng! ba t, n gian ni di, khn nn - Cm ngay! Vin i t in cung bt khi gh ht ln. C b l hn cng ng pht dy. Vin i t ni vi mt tn trong bn: - i u Tmaxi, gi lnh gc vo y. Qung thng ny vo ngc ti, giam lin my ngy. Ti phi cho n mt bi hc ch ng, phi dy cho n bit iu mi c. Ngc ti l mt chic hm nh m u, m t, bn thu, su di t. Vin i t nh dy cho ct bit iu, nhng iu li lm cho ct tc gin n cc . Sinh trng trong mt gia nh giu c, ct quen tnh sch s trong mi vic. Vin i t b xc phm kia hon ton c th tho mn v cm gic u tin m nhng bc tng nhy nha, lc nhc ri b, mt t y rc ri bn thu, mi ru mc, mi nc cng rnh v g mc hi thi em n cho ct. Chng y ct vo hm ri ng sp ca li. ct gi hai tay l d bc v pha trc, anh rng mnh v gh tm khi ngn tay ng phi bc tng nhy nha. Trong bng ti, anh ln m tm ch bn nht ngi. Sut ngy ct ngi trong ngc ti im lm khng mt ting ng; m tri qua m chng thy bin chuyn g. Cch bit hn vi th gii bn ngoai, ct dn dn mt nim v thi gian. V sng hm sau, khi ting cha kho tra vo ku lch cch, nhng con chut ht hong chy rc vo chn, th ct bng hong nhm dy. Tim anh p rn rng, tai ln nh xa ri nh sng v ting ng hng my thng rng. Ca m, mt nh n yu t le li ri vo hm cng lm cho ct chi mt. Cai ngc em vo mt mu bnh v mt bt nc. ct tin ln chc mm th no cng c ra khi ni ny. Nhng anh cha kp ni g, th ngi cai ngc gii cho anh mu bnh m vi bt nc ri quay ngi lng l bc ra v kho cht ca li. Rui Tru 34

ct dm chn. Ln u tin trong i anh cm thy mnh in tit. Gi pht cng tri qua, nim ca anh v khng gian v thi gian cng thm m mt. i vi anh, bng ti l v cng v tn, cuc sng nh ngng hn li. Chiu th ba cai ngc li vo ln ny c thm mt tn lnh. u chong vng, mt hoa, ct nhn ln, anh phi che ly mt trnh ln nh sng khng quen thuc y. Anh c tnh xem mnh trong nh m ny bao nhiu tun l, nhng cm thy m mt, khng sao tnh c. Cai ngc lnh lng kh khan noi: - Mi ra ct ng dy bc theo nh mt ci my. Anh chong vng mt cch k l, chn nam chn chiu nh ngi say ru. Cai ngc nh du ct leo ln cu thang nh v dc ngc chui ra khi hm. ct gt tay y ra. Nhng, n bc cui cng th ct bng thy chng mt, lo o. Nu cai ngc khng nm vi ly vai anh th anh ng ln xung. * ** Mt ging vui v ct ln: - Khng sao, khi ngay thi. Anh no chui ra cng u th c. Khi c t nc vo mt ln th hai, ct cng vn phi c vng vy rt kh nhc mi th c. m ti hnh nh b r sch khi mnh anh, v long xong ra tng mnh mt. ct tnh ngay. Anh gt cai ngc ra, bc vng vng ra hnh lang v cu thang. H dng li giy lt trc mt cnh ca. Khi cnh ca m ra, ct b dn vo cn phng n uc sng choang, ni anh b hi cung ln u. Nhng ct cha nhn ra ngay. Anh b ng nhn chic bn giy t y ngn v nhng vin s quan vn ngi ch c. Vin i t ni: - A, cu Bctn. Chc ln ny chng ta ni chuyn vi nhau d hn nh! Sao, cu c thch ngc ti khng? Chc chng c sang trng nh phng khch ca ng anh cu nh? Nhn b mt ti ci ca y, mt mun in r xui gic ct nhy x vo lo ria bc chi chut y m cn vo c y. Chc vin i t thy c iu trn nt mt ct nn y i ging ngay: - Anh Bctn, ngi xung v ung nc i. Anh ang xc ng lm, ti bit. ct y cc nc m ngi ta a cho anh, ta khuu tay vo bn, tay bp trn, anh c nh thn. Vin i t chm ch nhn ct. Cp mt tng tri ca lo ta nhn thy tay anh run ly by, mi run ry, mi tc t sng v i mt l . Tt c nhng ci chng t th lc anh suy nhc, no cn anh ri lon ri. Sau my pht im lng, vin i t li n tn: - Anh Bctn, by gi chng ta tr li vn hm trc. Ln y gia chng ta xy ra mt vi chuyn khng vui. Nhng by gi ti phi ni ngay vi anh trc rng nguyn vng duy nht ca ti l khoan hng. Nu anh t ra tho ng v bit iu th ti cam oan l s khng c g qu khc nghit vi anh c. Rui Tru 35

- Cc ng mun g ti? ct ni vi ging cc cn, ut c khc hn ngy thng. - Ti ch mun anh ni thng, ni tht nhng iu anh bit v ng y v nhng ng vin ca ng y. Trc ht, anh quen vi Bla t bao gi? - Ti cha bao gi gp ngi y trong i. Ti hon ton khng bit mt t g v anh ta. - Tht ch? Thi c, ta tr li vn ny sau. Vy anh c bit ngi thanh nin no l Ccl Bini khng? - Cha bao gi ti nghe ni ti ngi y. - Th th l tht. Cn Phransetsc Neri, anh c bit khng? - Ln u tin ti nghe ni n tn y. - Nhng chng phi bc th chnh tay anh vit gi cho hn l g y! Nhn xem ct ng qua bc th ri gt qua mt bn. - Bc th y anh bit ch? - Khng. - Anh chi khng nhn l ch ca anh ? - Ti chng chi g c. Ti khng nh bc th y l g. - Vy anh c nh bc th ny khng? Chng a bc th th hai, ct nhn ra y l th mnh vit cho mt ngi bn hc do ma thu va ri. - Khng. - V anh cng khng bit ngi nhn th l ai na ? - Khng bit. - Tr nh anh km l! - Ti mc tt y t lu ri. - Th ! Nhng c hm ti nghe mt gio s i hc ni anh chng c km g u, tri li, thng minh na l khc. - Chc ti cc ng xt tr thng minh ca ngi ta bng con mt mt thm. Cc gio s i hc dng ch ni trn theo mt ngha khc. Ging bc tc mi lc mt tng r rt trong nhng cu tr li ca ct. i, khng kh ngt ngt v nhng m mt ng ht kit sc khe ca anh. Anh au ri r tng khp xng mt m li ni ca vin i t th khng ngng ch xt cn no anh, khin hai hm rng anh sit cht li nh phn cng xit vo bng en. Vin i t ng lng vo gh nghim ngh ni: - Bctn, anh li qun ri. Ti cnh co anh mt ln na l kiu ni y khng tt lnh g u. Anh nm mi ngc ti, chc khng mun nm ln th hai na.Ti ni thng cho anh bit: nu x nhn khng n thua th ti phi x t. Anh nn ni rng ti c chng c v chc chn rng mt vi thanh nin trong s nhng ngi m ti c tn b mt a sch bo cm qua hi cng ny. Anh c lin lc vi bn chng. Vy anh c t khai ht ra khng? Rui Tru 36

ct cng ci gc u xung. Mt ni ut c in cung, m qung ca quy trong ngi anh nh mt sinh vt. V ct s mnh mt bnh tnh hn l s nhng s hm do. Ln u tin ct cm thy r rng s thn trng theo li qun t v s nhn nhc kiu o Thin cha c th phn li anh, nn anh m ra gh s c bn thn mnh. Vin i t ni: - Ti i anh tr li. - Ti chng c g tr li ng c. - Vy anh nht nh khng chu tr li ch? - Ti chng ni g ht. - Nu th th ti li phi buc lng ra lnh nht anh vo hm ti cho ti khi no anh tnh ng mi thi. Nu anh cng khng chu bit iu th ti s h lnh cm anh li. ct ngng u, ton thn run ln, v chm chp ni: - Cc ng mun lm g th lm nhng i x vi mt kiu dn Anh nh vy li khng c chng c g v ti li ca ngi ta th liu v i s Anh c cho cc ng yn khng? Sau cng, ct b dn v x lim c v anh ln ra ging ng ngay mt mch n sng hm sau. Chng khng cm m cng chng nht ct vo ci l ngc ti ng s y, nhng qua mi ln thm vn th mi th gia anh v tn i t ngy mt su thm. Mc d ct lun cu xin Cha cho anh sc t chin thng s gin d trong lng, mc d ct suy ngh thu m v c nhn nhc v tnh khim nhng ca c cha Gisu nhng u v hiu qu. Mi khi ngi ta dn ct vo cn phng di v trng tri ni ci bn ph d xanh vn ng nguyn ch c, mi khi ct trng thy b ria nhum ca vin i t, th tinh thn phi c c li xm chim lng ct, thc y anh tht ra nhng cu tr li him hc v khinh mn. ct ngi t cha c mt thng m anh v vin i t cm th nhau n ni c trng thy nhau l ni gin. Cuc chin tranh nh nhng lun lun gay gt y nh hng su sc n thn kinh ct. ct bit chng theo di anh rt cht. ct nh li nhng cu chuyn gh gm k rng ngi ta thng cho ngm nhng k b bt n c c dc (2) nghe h ni m nn ct hu nh khng n ng g c. m n, h nghe ting chut chy bn mnh, ct li tot m hi vng dy tng chng c k manh tm no np trong phng nghe ngng xem anh c ni m g khng. R rng bn sen m c bt nn ct kt ti Bla. ct rt lo h hnh b mc la chng n ni thn kinh qu cng thng, lm anh rt c th li thc s ri vo nguy c . Tn ca Bla vang ln vng vng trong tai ct sut ngy m; ct c ra tn Bla ngay c lc cu kinh. ng l c Maria th anh li tht ra Bla. Nhng nguy hn c l c tin tn gio cng vi th gii bn ngoi mi ngy mt xa ri anh. Anh cu nguyn suy tng hng my ting ng h lin gng ht sc bu vu ly ch da cui cng y. Nhng ngh ca anh li cng lun lun tr v vi Bla v anh ch nhai i nhai li cc cu kinh mt cch my mc. Ngi cai ngc gi l ngun an i ln nht ca ct. Lc u, ng lo ngi nh b, hi bo v hi trn y c lm ra v nghim khc. Nhng tnh hin lnh to ra t mi nt trn b mt y n ca c dn dn ln t c s chm lo v chc v. Chng bao lu c chuyn gip th t phng giam n sang phng giam kia.

Rui Tru

37

Mt bui chiu gia thng nm, cai ngc bc vo phng vi v m thm, bun bc lm cho ct phi ngc nhin. ct hi: - C Enric, ci g th? Hm nay c lm sao th? - Chng sao c. C Enric cu knh tr li ri ti bn ging ct lt m ln. - Sao c li ly m ca chu i? Chng bt chu sang phng khc ? - Khng, h sp th cu ra. - Th ra? Hm nay ? Th tt c ch?... C Enric? ct cm ng nu ly tay c, nhng c gin d gt tay ra. - C Enric, c lm sao th? Sao c khng tr li chu? C cho bt, chng chu c c th ra c khng? C Enric ch p li mt ting s khinh b. ct ci, nm ly tay c. - C nghe chu, c ng tru chu. Chu chng tc u, c c ni cho chu bit, cc anh em khc th no? C Enric ang gp o cho ct bng t xung bn lm bm: - Anh em no khc? Bla y ? - Vng, Bla v cc anh em khc na. C Enric, c lm sao th? - , mt ng ch phn anh ta th lm sao anh ta c th sm th c, tht ng thng, h! V c Enric bc dc li cm chic o ln. ct trn trn mt: - Mt ng ch lm phn anh y ? , tht kinh khng! C Enric quay ngot li pha ct: - Th, khng phi anh phn bi ? - Chu ? C Enric, c tnh y ch? Chu m phn bi ? - Hm qua khi hi cung, ngi ta ni vi Bla nh th y. Nu tht anh khng phn bi th ti rt hi lng. Xa nay ti vn cho anh l ngi thanh nin tt. Thi, chng ta i! C Enric bc ra hnh lang, ct theo sau. Bng mt tia sng lo ln trong c anh: - Chng n bo Bla l chu khai anh y! L tt nhin l nh th, c Enric i! Vi chu th chng li ni l Bla khai chu ra. Nhng Bla chng n ni kh di m tin li chng u. C Enric dng bc bn cu thang, nhn ct bng con mt th thch: - Tht khng phi nh th ch? ct nhn vai: - Tt nhin, chng qua ch l ni lo! Rui Tru 38

- Vy ! Th th lo vui lng lm, con . Lo nht nh s tin cho Bla nhng con nn bit chng ni vi Bla... rng l... con khai Bla v con ghen. Hnh nh hai a chng my cng yu mt ngi con gi th phi. ct gp gp, kh nhc li: - Chng n ni lo! Cng yu mt ngi con gi!... Ghen! Ti sao chng n bit? Ti sao chng n bit h c? - Con i lo mt cht! C Enric dng chn u hnh lang dn ti phng thm vn v th tho: Lo tin con, nhng hy cho lo hay mt iu ny na. Lo bit con theo o Thin cha. Vy lc xng ti con c ni g khng? - Chng n ni lo! Ln ny ging ct nh rt ln thnh mt ting nc n. C Enric nhn vai ri li tin bc. - D nhin l con hiu r hn lo. Nhng chng phi mt mnh con l ngi thanh nin di dt n phi b ca chng n u. Gi y ngi ta ang n i rt nhiu v mt tn c o no Pid. Anh em bn con ang vch mt n. H li cn ri truyn n bo cho mi ngi bit rng l mt tn mt thm. C m ca phng thm vn. Thy ct c ng lng, sng s nhn v pha trc, c kh y anh bc qua ca. Vin i t nhon ming ci nhe c hai hm rng ra, ni: - Cho cu Bctn. Ti rt vui lng chc mng cu. Phlrngx ra lnh th cu ra. Mi cu k vo t giy ny. ct tin li gn vin i t. Anh ct ging trm trm, kh khan: - Ti mun bit k no khai ti ra. Vin i t nhn my, nhn nh ci: - Cu khng on c , th ngh xem. ct lc u. Vin i t gi hai tay t v ngc nhin mt cch l php: - Cu m khng on ra tht ? Chnh cu y, cu Bctn ! Cn ai m bit c chuyn yu ng ca cu? ct lng l quay mt i. Mt cy thnh gi bng g ln treo trn tng. ct t t ngc nhn mt Gisu. Nhng i mt anh chng t v khn cu, m ch m m ngc nhin ti sao ng nhn lnh v v t ny khng c sm st qut cht tn thy c tit l c b mt ca php gii ti y i. Vin i t nh nhn ni: - Xin cu k nhn giy t cho, chng ti s khng gi cu lm g na. Chc cu mun v nh cho nhanh, m ti th cng rt bn. C ngy phi nh vt vi v thng Bla in r ny. Chnh hn lm cho lng d khoan dung ca ngi ngoan o nh cu phi qua mt cn th thch tn nhn. Chc hn s b kt n nng... Thi, cho cu! ct k nhn t giy ri bc ra khng ni na li. Anh lng lng i theo c Enric ra ti chic cng to ln v nng n . Ri cng khng c mt li t bit c, anh bc xung pha knh o c ngi li ch sn. Khi ct ang bc ln bc ra ph th mt thiu n mc b vi, i m rm, cha tay li n anh: - ct! i, sung sng qu, sung sng qu! Rui Tru 39

ct run bn ln, rt tay li. Mi sau anh mi ct ting gi, ging lc hn i: - Dim! Dim!! - Em i y na ting ri. Nghe ni n bn gi th chng th anh ra. ct, sao c nhn em chm chp th? C iu g chng? Lm sao th? Ka, anh hy khoan i ch! ct quay lng, chm chm bc trn ng ph. Thy vy, Gima ht hong chy theo nm ly tay anh: - ct! ct dng bc, ngc i mt kinh hong nhn Gima. Nng khoc tay anh v hai ngi snh bc cng i, khng ni mt li. Gima du dng bt chuyn: - ct thn mn, nghe Dim nh. Vic g m c phi kh tm v chuyn hiu lm v vn y? Dim bit anh au lng lm, nhng mi ngi u hiu c... ct vn ging trm trm kh khan: - Chuyn hiu lm no? - y, Dim ni bc th ca Bla y m. Hai ting Bla lm cho gng mt ct qut li au n. Gima ni tip: - Chc l anh cha c c bc th y? Nhng c l h ni vi anh ri. Nu Bla tng tng ra nhng chuyn th tht in r. - Chuyn g th? - Th anh khng bit tht ? Bla vit th ni rng ct l ra chuyn tu b lm Bla b bt. Tht l by! iu ai m chng r. Ch c ngi no khng bit ct th mi tin. Chnh v th m Dim n y. Dim mun ni anh bit rng trong nhm ca Dim chng ai tin bc th y mt t no c. - Gima! Nhng vic ... vic c tht y! Gima t t li xa ct v ng lng ngi; i mt nng trn trn v ti sm li v s hi. Mt nng trng bch nh chic khn qung c. Mt ln khng kh im lng lnh but ba vy ly h nh mt bc tng bt kn khng cho h nghe ting n o v nhn thy cnh nhn nhp trn ng ph na. Cui cng ct kh ni: - Phi. Tu b... Ti c ni v tu b v c tn Bla na... i! Tri i! Tri i! Lm th no by gi? Nhng ct cht tnh v hiu rng ngi ang ng cht lng sng s nhn anh l ngi no. D nhin l Gima ang ngh rng... ct bc li pha nng, ku ln: - Gima! Gima cha hiu ti! Nng li li, ht:

Rui Tru

40

- ng c chm vo ngi ti! Vi mt sc mnh t ngt, ct nm ly tay nng: - Tri i, Gima hy nghe ti, v cha! Khng phi ti ti! Ti... - Bung ra! Bung tay ti ra! Bung ra! Nng git tay ra khi tay ct ri tt vo mt anh. Mt mn sng bao ph ly mt ct. Trong giy lt, anh ch cn nhn thy b mt ti xm, au bun v hn ca Gima v thy nng chi tay phi vo vy o. Ri mn sng tan i ct ngc nhn chung quanh v ch thy c mnh ang ng tr ra .

Ch thch: (1) Nhn vt chnh trong tc phm ni ting ng Kist ca nh vn Ty Ban Nha Xcvngtt (1547 1616) (2) C c dc: mt th thuc c, nut vo th thn kinh s ri lon, ng t trng to.
Chng 7 Tri ti t lu, khi c-t bm chung gi ca ta nh Vi-a B-ra. Anh nh mnh l chn khp ng ph nhng chng bit i u, ti sao li i v i trong bao lu na. Tn hu nh ca Giu-li ra m ca ngp di ri nhn rng ra ci hm hnh, khi thy v mt b ph lng ngt ca anh : ng nghnh nh, cu ch nh t ra trng chng khc g mt g hnh kht say bi t, sng vi o th kia ! c-t bc ln cu thang. n tng th nht anh gp Gip-bn ang i xung, v ch trch trang nghim v khinh khnh. Anh lm bm :" Cho bc". Ri nh lt trnh qua. Nhng ngi nh Gp-bn u c d ai chm mt m i lun c. Hn soi mi nhn t mi tc b x n b qun o lch thch ca anh v ni : - Tha cu, cc ng ch khng c nh. Cc ng i d d hi vi b ch, chc phi qung na m mi v. c-t nhn ng h : mi chn gi. , c! Cn gi... chn... - Tha cu, b ch dn ti hi cu c mun dng ba ti khng. B cn dn nhc li cu l hy ch b v, b c chuyn cn ni vi cu ti nay. - Cm n, ti khng n. Bc c ni vi b y l ti cn thc. c-t i ln phng mnh. Khng c g thay i. T ngy anh b bt, chn dung Mng-ta-ne-li anh trn bn hm y vn y nguyn, thnh gi vn dng trn bn th. Anh ngng giy lt ti ngng ca nghe ngng : ngi nh hon ton im ng, hin nhin s chng c ai n quy ry anh. Anh nh nhng bc vo phng, kha tri ca li. Thi, th l xong. S chng c g phi lo u suy ngh . Ch cn lm sao r sch ci thc phin nhiu v v dng kia i l xong. D sao vic ny cng c v v mc ch v xun ngc tht ! T t : c anh cha hnh thnh mt quyt nh no, m cng chng cn phi suy ngh nhiu, s vic qu hin nhin v tt yu ri. Anh cng cha xc quyt xem phi chn cch cht no, min l tt c kt thc nhanh chng...cho xong ri qun i. Trong phng chng c mt th v kh, n mt li dao cng khng. Nhng khng cn g, mt tm khn hoc mt tm vi tri ging x nh cng . Rui Tru 41

Ngay trn ca s c mht chic inh ln. c y, nhng phi tht vng chc, nh mnh nng qu. Anh leo ln gh th li : cng cha c chc chn lm. Anh li bc xung lc ngn ko ly ba ra ng inh li. Sp li vi tri ging ra anh sc nh mnh cha c kinh. D nhin, ngi Cng gio ai cng phi cu kinh trc khi cht ch ! C c nhng kinh dn linh hn chu cht m ! Anh bc n bn th, qu trc thnh gi : - Ly Cha ton nng v lng lnh... ANh c to, th ri ngng bt. Tht ra, trn th qu ch, cn g cu khn cho c hoc trnh c na. V li, Gi-su lm sao bit c ni nim ny...Gi-su phi chu ng th u? Cng nh B-la, anh l k b phn bi ch c phi anh ta b mc lm m i phn bi ng ch mnh u ! c-t ng dy, lm cy thnh gi theo thi quen t b. n gn bn, anh thy mt l th ca Mng-ta-ne-li vit bng bt ch : " Con thn yu ca Cha, Cha rt bun v khng c gp con ngy con c tha. Cha phi i lm phc cho mt ngi ang hp hi. Chc khuya lm cha mi v. Sng mai con n gp cha sm vy. Gp lm. LM " Anh t th xung th di : chc Padre kh tm v chuyn ny lm. Di ng ph thin h vn ci a rn r ! Chng c g thay i t giy pht anh thy mnh cn sng. Cuc sng tn mn quanh anh khng my may thay i, cho d c linh hn mt con ngi ang sng b nh cht gc. Tt c vn nh c. Nhng vi nc vn phun u, by chim s vn ru rt di mi hin. Hm qua vy v ngy mai s vn th. V phn anh, anh cht...cht hn ri. c-t ngi xung mp ging, tay khoanh ln thnh ging ri gc u ln tay. Cn chn th gi. u anh nhc nh ba b, nhc tn cng trung tm no b. Mi ci sao m m mt, xun ngc...sao m v ngha n th... Chung trc ca reo ln inh tai, c-t vng dy hong s n nght th, nhi au, anh a hai tay s c hng H v...th m ny gi anh vn ngi ngh ngi v vn th gi qu bu vt qua...Gi y anh li phi gip mt, nghe ging ni c a ca h...nhng hn hc, xa xi...anh ch cn mt li dao thi m... c-t tuyt vng o mt quanh phng. Gi khu ca m cn trn t nh, trong y t phi c ko, anh c th rch t mch mu. Khng, vi tri ging v chic inh an ton hn, gi anh c th gi... Anh git tm vi tri ging c x ly mt on di. c ting chn ln cu thang. Khng c, on vi rng qu, kh tht cht c, phi lm nt thng lng c m. Anh x nh thm. Ting bc chn cng gn, anh cng thm lunh qunh. Mch mu gin git hai bn thi dng, tai anh i. Nhanh ln...nhanh na ln ! Cha i ! Nm pht na tri thi ! Ting g ca vang ln. on vi ri khi tay anh . Anh ngi lng ngi, nn th lng nghe. Nm ca xoay xoay, ri ting Giu-li ro : - c-t ! - c-t, m ca no ! Chng tao i y !

Rui Tru

42

Anh vo vi ming vi tri ging rch nm vo ngn ko, hp tp sa li ging. - c-t ! - l ting Gim-x. Hn st rut git qu nm - Ch ng ? c-t thy cn phng ngn np, mi m kha ca ra. Giu-li lng ln nhy x vo bung ht vng ln : - c-t, tao tng my t nht cng phi nghe li tao, i chng tao v ch ! My lm chng tao phi i hng na ting ng h th ? Gim-x bc theo ui vy sa tanh hng ca v, vi nh nhng cha li : - Mi bn pht thi, mnh ! c-t, anh thy l ra ch phi nn... c-t ngt li : - Anh ch mun g ? c-t ng t tay vo nm ca. V nh mt con th d mc by, c-t gm gm tro nhn Gim-x ri nhn Giu-li. Nhng Gim-x th qu n n m Giu-li th in tit ln ri nn chng ai nhn thy ci nhn y ca c-t. Gim-x a gh cho v ngi. Ri ng cng t kim gh ngi, ko li cn thn i ng qun mi. ng ta gio u : - Anh v ch Giu-li thy c trch nhim phi ni chuyn ng n vi ch... - Ti nay ti cha nghe c. Ti...ti mt. Ti nhc u...Anh ch hy i ba khc. c-t ni vi mt ging l l, nghe l nh, ri rc v ln xn. Gim-x ngc nhin o mt nhn bn xung quanh. Sc nh l c-t mi chui hang y bnh truyn nhim ra, Gim-x lo lng hi : - Ch lm sao th ? Khng m ch ? Trng ch nh st rt y. Giu-li anh ngt li : - Chng sao c! C gi tr h mi. Chc thy ngi ta th sng mt y thi...c-t li ngi y. c-t t t i sang pha bn kia ngi xung mp ging, ri u oi ni : - Anh ch bo g ? Gim-x ng hng, vut b ru vn mt, v ln ging c mt bi din vn chun b k cng t trc : - Anh thy c trch nhim...c trng trch phi ni chuyn nghim chnh vi ch v hnh kim k quc ca ch v v vic ch lin lc vi nhng k thnh tch bt ho. Anh chc ch di dt qu ch khng phi h hng... ng ngng li. - Sao na ! Thy v thn th, mt mi hin ra trong mi c ch ca c-t, Gim-x t nhin phi du ging hn : - V th anh cng khng mun qu nghim khc vi ch. Anh chc rng nhng bn b h hng li ko ch, ch anh th anh bit l ch cn non tr, thiu chn chn v nng ni, v c l l nhng tnh m ch phi chu nh hng ca m ch trc kia...ct t t ngc mt nhn nh m ri li nhn xung, nhng vn nn lng. Rui Tru 43

Gim-x li tip : - Nhng chc ch cng hiu rng anh khng th cha mi trong nh mt k lm nh nhuc thanh danh ca mt gia nh nh gia nh ta c. c-t li ni gn ln : - Sao na ? Giu-li gp ci qut nh phch, t ngang u gi ri gn c ht : - hay ! My khng bit ni g na hay sao m c "sao na " mi th ? c-t khng nhc nhch ng nh tr li : - Anh ch mun g th c lm. Ti th th no cng c. - Th no cng c ?- Gim-x sng st v cu tr li ca Ac-t, cn v hn th ng dy ci gn : - Th no cng c phi khng ?...Thi, anh Gim-x, chc by gi anh hiu l chng ta ng hng n bit n chng ta na ri. Ti bo m, lm phc c mi vi nhng k giang h cng gio y v vi ci a m chng... - Ch, ch ! Mnh ch ni ci .. - Ch ch ci g na ? Chng ta c qu ci th tnh cm h y ri. M thng yu ai? thng yu mt a con hoang ln sng vo gia nh ta ? Cn phi bo cho n bit m n l ai ri ! Ti sao chng ta li c phi hu h thng con ring ca lo c o thin cha gio ? Ny, c xem ! Giu-li rt mt mnh giy nhu nt trong ti ra, qung qua bn cho c-t. M ra, c-t nhn ra ch ca m. Theo nh ngy thng trong giy th m c-t vit giy ny trc khi sinh c-t bn thng. l mt t giy th nhn vi chng. Bn di c hai ch k. c-t a mt ln c tng dng, cui cng thy tip sau nt ch run run ca m ch k chc nt, quen thuc " L-ren-x Mng-ta-ne-li". Anh dn mt vo ch k y ti my pht ng h. Khng ni mt li, anh gp t giy li v t ln bn. Gim-x ng dy, cm tay v : - Thi, Giu-li, th l , i xung i. Khuya ri. Anh cn ni chuyn cng vic vi c-t. Mnh li y nghe chng l th g u. Giu-li lm chng ri lm c-t. c-t lng l ngi nhn xung sn, Giu-li lm bm : - Nh thng mt hn y. Sau khi Giu-li cun vy bc ra khi phng. Gim-x ng cht ca li ri ngi vo cnh bn. c-t vn ngi yn nh pho tng, khng h rng ni na li. Gim-x li bt u ni, ging du dng hn v by gi khng cn s Giu-li nghe lm na. - c-t, chuyn v l ra tht ng tic. L ra ch cng khng nn bit. Nhng thi chuyn qua ri ! Ti rt vui lng thy ch t ra im tnh nh th. Ch Giu-li hi qu xc ng. n b thng hay th...D sao ti cng khng mun x t vi ch....

Rui Tru

44

Hn ngng ni thm d xem nhng li l ngt nht tc ng n c-t nh th no, nhng c-t vn khng nhc nhch. Mt lt im lng, Gim-x tip : - Ch , tt nhin cu chuyn y ng bun lm, ng nhc ti na th hn. Cha ti cng tht rng lng. Khi m ch th nhn ti li ca mnh th cha ti khng i ly d m ch i k quyn r m ch phi ri b ngay nc . Nh ch bit, ngi y i sang Trung quc truyn gio. Khi ngi y v, ti phn i vic ch gp ngi y. Nhng ti pht lm chung, cha ti li thun ngi y gip ch hc tp vi iu kin duy nht l ngi y khng c tm cch gp m ch. Cng phi nhn rng c hai ngi u theo ng iu kin y n cng. Tt c nhng vic y tht au lng, nhng... c-t ngng u, gng mt anh khng cn mt nt sng mt biu l no m ch cn nh mt chic mt n bng sp. Anh ni kh v khng hiu sao li hi lp bp : - Theo a..anh th ch..chc l cu ch..chuyn y b..bun ci lm nh ! - Bun ci ? Gim-x y li chic gh ra khi bn. Hn qun c gin d, sng st nhn Ac-t chng chc : - Bun ci ? c-t ! Ch in ri ! c-t bng nga mt ln tri ci sng sc. ng ch hng tu b v ng dy, ku ln : - c-t ! Ti rt ly lm l v s nh d ca ch. Mt chui ci li vang ln. Ting ci sc sa lm Gim-x ng ng khng bit y c phi ch v nh d hay l v mt c g khc nhiu hn th. Hn khinh b nhn vai, st rut i bch b trong phng v lm bm : - Nh mt con in vy. c-t, ch tht cn ti hn c Giu-li. ng ci na ! Ti hi sc u m ngi y sut m c ! Ni nh th m n thua th c l Gim-x mi c tng g bc xung t. c-t chng nghe thy nhng li khuyn nh v dy d y. Anh ch ci, ci mi khng thi. Cui cng, Gim-x dng bc ni : - Tht l in r. Chc ch xc ng qu nn mt c l tr lnh mnh. Th th ti chng th ni vi ch na. Sng mai n sng xong ch n ch ti. By gi ch i ng th hn. Cho ch ! Gim-x i ra, ng sm ca li, va nn chn xung cu thang hn va hm hc : - By gi li n cnh in nh di y. Chc li c c nc mt. Chui ci in di bng ngng bt trn mi c-t. Anh git ly chic ba con trn bn v nhy x ti cy thnh gi. Sau nht ba u tin, anh tnh ngay. Nm tr trc mt anh l chic b trng khng. Tay anh cn gi cht ba. Nhng mnh thnh gi v tan tnh vng trn sn. c-t

Rui Tru

45

qung ba sang mt bn. D dng th thi ?- anh lu bu mt mnh v quay i - Sao ta li ngc n th ! c-t th hn hn, ngi thp xung gh, hai tay bng cht ly thi dng. Ri anh ng dy, bc ti bn ra mt, ly mt bnh nc lnh di ln u. Thy bnh tnh hn, anh tr v ch c, ngi trm ngm suy ngh. Chnh v nhng con ngi gi di v n l y, chnh v nhng thn thnh khng hn v cm nh hn y m anh phi chu mi giy v ca nhc nh, gin d v au bun, chnh ti chng m anh sa son dy chun b treo c t t ch v rng c mt c o n gian ni di. Lm nh khng phi tt c bn h u n gian ni di y ! Nhng thi, th l c ri ! T nay anh s khn hn. Ch cn r sch ri b khi mnh v bt u lm li cuc i. C nhiu tu bun cp bn, trn ln trn mt chic tu y v i bit tm, i ti bt c ni no nh Canada, c, hoc Nam Phi th kh g ! i u, iu khng quan trng, ch ct lnh xa chn ny. Cn nh sinh sng th no th ci tu tnh hnh, ni ny khng thch hp th li i ni khc. Anh mc v. Ch cn ba mi pa--li. Nhng cn mt chic ng h ng gi na. N c th gip ch khng t. V d sao cng chng c g qun ngi, th no anh cng sng qua ngy on thng c. Nhng cn l ngi , h s i tm anh, s ra bn hi d. Khng, phi nh lc hng mi c. Lm cho h tng rng anh cht. V lc anh s c t do, hon ton t do. Tng tng ti lc nh Bc-tn i tm xc anh, c-t ci thm. Tht l mt tr ci ! Anh ly mnh giy nh v vit ngay ngh ca mnh. " Ti tin ng nh tin c cha Li. Nhng c cha Li ch l mt tng t, p mt ba l tan, cn ng th ng la di ti sut i ". c-t gp mnh giy li tn Mng-ta-ne-li, v ly mt mnh giy khc vit : " Tm xc ti bn c-xen-na" Ri anh i m, bc khi phng. Qua nc nh m, anh lt nhn, nhn vai ci khy. Chnh m cng la di anh kia m ! Anh bc nh nhng qua hnh lang, y cht ca v ra n cu thang gc ln v ti tm lt bng hoa m c mi khi c ting st sot li m vang ln. Thang gc h rng ming di chn anh nh mt vc thm en s. c-t rn rn bc qua sn khi nh thc ng gi Gian Ba-tit-st ang ng nh di. Trong kho ci cui vn c mt chic ca s chn song nh. Ca s trng ra knh o v cch mt t chng mt thc hai. c-t cht nh rng chn song ca s han g gy mt mt bn, ch cn lay nh l c th ph c mt l va lt ngi chui. Nhng chn song li chc hn l anh tng. Anh lay n st da v rch c tay o. Nhng c h chi. Anh nhn ra ph, khng mt bng ngi. Knh o en ngm v lng ngt trng nh mt ci hang khng khip chy ngon ngoo gia hai bc tng trn dng ng. Th gii trc mt m anh cha bc chn ti c th l 1 h su m mt , nhng trong th gii y cha chc nhiu tin v nh nhc nh sau lng anh . Ko thng tic g na , ko nhn li lm g na . l 1 th gii nh nhen , n dch , thi nt , y la lc hn v lng gt b i - l 1 vng bn ly nc ng thi tha , nng cn n ni 1 ngi cng ko th trm mnh c . Rui Tru 46

ct men theo b knh , ri r v pha qung trng nh cnh cung in Mitri. Chnh ni y Gima chy n n anh v hn h cha 2 tay cho anh . Nhng bc t ni di xung tn mt nc cn . To pho i cau c nhn xung dng nc bn thu cn y . Cho n nay anh vn ko ng n thp ln , ti tin nh vy . Dc theo nhng ng ph cht hp , ct i ti bn tu cxenna. Anh nm m xung nc. Khi h m tm xc t s thy chic m. Anh men theo b bin, v suy ngh lung tung ko bit nn lm g na .By gi phi tt ln chic tu no .Nhng ko d.Ch cn cch duy nht l r v pha con chn sng Mitri cao ln v lu i kia. tn cui chn c 1 qun ru ti tn . May ra v c 1 g thu th no mnh c th t lt c. Nhng ca bn tu kho mt ri . Lm th no qua c, m li thot khi tay lnh oan na ? Vi s tin t i ko th ngh ti chuyn hi l tro qua ca bn lc ban m c , nht l li ko c h chiu . Hn na lnh oan cng c th nhn ra anh . Khi ct o qua trc mt tng i " Bn ngi Mr " bng ng en , pha bn kia ng , t 1 ngi nh c l , 1 ngi m ca l l bc ra . Ngi y i v pha cu.ct vi ln vo bng ti, np mnh vo b tng en ngm , len ln nhn ra. l 1 m xun m p , tri y sao.Sng v vo k v x ti gn cc bc thnh nhng xoy nc xinh xinh vi mt ting r ro m i ging nh 1 ting ci. u y , 1 on xch st t t a vng , ku ko kt. Mt chic cn trc ln bun ru ng sng trong m ti . Di bu tri y sao lp lnh in bng nhng ln my nh nhng vng ht trn chu , l 4 ngi n l b gng cm ang vt ln v vn ln phn i s phn tn nhn 1 cch kch lit nhng tuyt vng. Ngi y bc long chong trn b bin , va i va nghu ngao 1 bi ht Anh r tin . Chc l 1 tay thu th va nhu nht qun ru v. Chung quang chng c 1 ai . Khi ngi ti gn , ct ra ng gia ng. Ngi thu th ngng ht , chi ng 1 cu ri ng li. ct ni ting : - Ti mun ni chuyn vi anh . Anh c hiu ko ? Ngi kia lc u : - ng y ni y a y , y chng hiu g ht.- Ri hn quay li v ni m ting Php , hi bng 1 ging bc tc : - ng y mun g ? Ti sao ng y li chn li t i ? - Anh vo ch ti kia 1 lc, Ti cn ni chuyn vi anh. - i chao ! Vo ch ti ! ng y c th dao gm ko y ? 0 Ko , ko ai th dao gm lm g ! Anh ko thy ti ang cn gip y ? Ti s biu anh tin. - Sao ? Ci g ? m ng y din kng nh!- Ngi thu th ni nh vy bng ting Anh , ri bc vo bng ti , ta lng vo hng ro chn quanh tng i. - No ! - Hn li ni bng th ting Php chi tai y - ng y mun g ? - Ti mun i khi ni ny. - ra th ! Chun h ? ng y mun t ch lu ch g ? Gi tr g ri h ? M bng thng no ri ? ng bn ngoi quc ch no y cng vy. Th ng y nh tu i u ? Chc ch i vo bt cnh st nh ?

Rui Tru

47

Hn ci hch hch v nhy ct : - Anh tu no ? - Tu Ccltta. T LIvocno i Bunt Airt . Ch da th v bn ny v ch du n sang bn kia. Tu kia ka ! - V hn tr tay v pha chn sng - Tu c l kh ht sc. -Bunt Airt ! Vy anh giu ti trn tu anh nh. -ng y cho bao nhiu ? - Ko nhiu u. Ch cn vn vn my ng pal thi. - Ko c.Di 5 chch l y ko mng.Din kng nh ng y th l hi ri. -Anh ni din kng ngha l lm sao ? Nu anh thch b qun o ca ti , ti c th i cho anh.Nhng tin th ti ch c th , ko th no biu anh hn c. -ng y c ci ng h kia.a y! ct rt ra chic ng h b ti vng kiu ph n , chm tr v trng men rt tinh vi , c 2 ch tt "G.B" np sau.y l ng h ca m anh , nhng bu gi iu cng cn ngha l g na u ! Ngi thu th lic nhn , ku ln : -A!Xoy c ch g ? a xem no ! ct rt tay li : -Khng . Cha bc xung tu th cha th trao c. - T ra cng li i nh ? Nhng nh cuc ny : chc ng y ln u tin phi ba o nh ? ng ko ? - l chuyn ca ti.Ka , lnh gc n! Hai ngi ni np sau tng i, ch cho lnh gc i qua. Ri ngi thu th ng dy, bo ct i theo va bc va ci hnh hch mt mnh.ct im lng v theo sau. Ngi thu th dn anh tr li qung trng nh b v mo m cnh cung in Mitri v dng li trong x ti. Hn ni , v tng chng nh th l kh lm . -ng y i y ko lnh n trng thy. -Anh nh lm g ? -i tm cho ng y 1 b cnh khc.Tay o vy mu th kia th a ng y xung tu lm sao c. ct nhn tay i b chn song x rch , cnh tay b st , mu thm ra tay o.Chc v th ngi thu th n cho anh l 1 k git ngi. Cng chng sao ! Hn cho mnh l ngid th no , iu by gi cng chng can h g na! Pht chc ngi thu th tr li.Hn t v c , nch cp 1 gi nh. Hn th tho : - Thay i , nhanh ln. n gi xung tu ri m lo Do Thi bn c c bt mc c mi n na ting ng h. ct thay qun o.Anh bt gic rng mnh gh s khi chm tay phi chic o c. Nhng may sao , chic o tuy th cng nhng cng cn kh sch s .Khi anh bc ra ch sng

Rui Tru

48

, ngi thu th nhn anh vi b iu nghim trang ca ngi say ru v gt u ng . Hn ni : -c y!i thi ! Khe kh ch nh! ct nht ly chic o va thay ra.Anh bc theo ngi thu th qua nhng knh o ngot ngoo , nhng ng hm khc khuu , en ti gia nhng xm nh lp sp thi Trung c , ni m nhng ngi Livocn gi l " Vntxia mi ".Gia nhng cn nh iu tn v nhng mnh sn nhch nhac, gia 2 ng ho su hi thi , y 1 to lu i c k v m thm cn ngo ngh vn ln 1 cch c c , hoi cng ph sc gi ly v uy nghiem c kn xa xa . My ng hm ny l so huyt ca trm cp , git ngi v bun lu; my ng hm khc l th gii ca khn kh v bn cng. Ngi thu th dng bc cnh chn cu nh.Hn o mt nhn quanh r bc xung bc , i v pha bn thuyn cht hp.Di cu , dp dnh 1 chic thuyn nt , bn thu.Hn s sng ra lnh cho ct nhy xung nm tn y thuyn , ri t cm ly mi cho , bi v pha ca bn.ct nm im thin tht trn vn thuyn trn t. Giu mnh di m qun o c ngi thu th va qung ln ngi anh , ct lt nhn nhng mi nh v nhng ng ph quen thuc. Thuyn bi qua cu tip hn knh o nm di 1 pho i s. Nhng bc tng thnh , di rng trn tht li thnh nhng thp canh cht hp v m thm , sng sng nh ln mt nc. Cch y my ting ng h, i vi anh , nhng bc tng y kin c v ng s bit bao ! Nhng gi y...Nm di y thuyn anh ci ln khe kh. Ngi thu th th tho : - Im i ! Che u li cho kn. Nh oan ngay cnh y ny. ct ko m qun o c ln che kn u.Chic thuyn dng li trc hng ct c xch st ging li vi nhau , chn ngang mt knh nh hp gia nh oan vi pho i. Mt g vic chc nh oan ang ngi ng, cm n bc ra khi nh , va ngp va ni ch xung nc: - Cho xem h chiu. Ngi thu th a giy t ln cho y xem. ct c gng nn th lng nghe. G vin chc nh oan cu nhu: - V tu lc na m g gy ny mi tht ng gi ch nh ! Li i b tha trc tng v phi ko ? Ci g trong thuyn kia? - Qun o c. Va i mia r v y m. Va ni ngi thu th va gi chic gil ca ct ln cho g vin chc nh oan xem. Y h thp n, ci xung cng mt nhn. - Thi c. Cho i. Y ct ging g ln v chic thuyn nh nh bp bnh tri qua mt nc en ngm v ang dng ln. Di c 1 qung ngn ct ngi dy, tung m qun o c ra. Ngi thu th th tho : - y, tu t y ri.C theo t, nhng ct nht phi ngm tm ko c ni g.

Rui Tru

49

Hn leo ln boong ca con qui vt khng l en s y. Va leo hn va kh mng ct " k trn cn hu u ", mc d ct ko ng trch nh vy hn ai ht, v xa nay anh rt kho lo v nhanh nhn. Hai ngi l r lch gia nhng ng dy cp v nhng my mc ti thui ri ln mi n 1 ca hm tu. Ngi thu th kh m np hm. Hn r tai ct : - B xung ! T li ngay by gi. Hm tu m t, va ti , li va ngt ngt ko chu c. ct tht nhin li li, nghn hng v mi da ti v du thi. Nhng nh ngay ti hm ngc ti, anh nhn vai , bc xung bc thang. C l cuc sng u u cng nh vy : thi tha , gh tm , lc nhc gii b , y b him nh nhuc v ngot ngoo ti tm. Nhng cuc sng l cuc sng - v vn phi tm ly cuc sng tt c nhng g cn l c th c ch hn c. My pht sau , ngi thu th tr li , tay mang 1 vt g m ct ko nhn r v tri ti. - No ! By gi ng y a tin v ng h y.Nhanh ln ! Li dng hm ti ct bt li my ng tin. Anh ni : - C g mang cho ti n vi. Ti i lm ri. -Mang ti ri. y , cm ly. Ngi thu th trao cho anh mt bnh nc , my ming bnh quy rn nh v 1 mu tht ln mui. - Th ny nh. Sng mai lnh oan s ln khm tu. Chui vo ci thng rng ny m np. Nm im nh chut y , ra khi hng hay. Khi no b ra c, y s bo cho bit. cho cha tu n trng thy th ng c trch. Th thi! Cha lm bnh nc ch ! Cho ng y nh ! Np hm ng sp li. ct tm ch chc chn t bnh nc qu gi. Leo ln 1 chic thng rng , anh m tht mui v bnh quy ra n. Ri anh nm cun trn trn sn bn; v, t thu nh n gi, ln u tin anh i ng ko c kinh. Chut chy quanh mnh anh trong m ti. Nhng d ting chut rc rch thu m , d con tu ng nghing trn mt sng, d l mi du lm ma , d l ngy mai nhng cn say sng ang ch i , anh vn say sa trong gic ng ngon lnh. Tt c nhng ci cng ko lm cho anh xao xuyn, cng nh nhng thn tng uy nghim m hm qua anh cn ci ly tn th, th nay chng b vt b, b p v tan tnh v ko cn lm cho lng anh ro rc na.

Phn th hai MI BA NM SAU Chng 1 Mt chiu thng 7 nm 1846 Phlrngx , 1 s ngi quen bit cng nhau nhm hp ti nh gio s Phabritxi bn bc k hoch cng tc chnh tr sp ti. Mt vi ngi thuc ng Mtdini nht nh i t nht fi thnh lp 1 nc Cng ho dn ch v fi thng nht nc . Cn nhng ngui khc th thuc phi qun ch lp Rui Tru 50

hin v phi t do nhiu mu sc khc nhau . Nhng tt c u ging nhau 1 im l bt mn vi c quan kin duyt ca Txcan . V gio s ni ting Phabritxi triu tp cuc hng vi hy vng rng , khi tho lun vn ny may ra s ko ny sinh ci ln gia i din cc phe phi. T khi Gio hong Pi IX ln ngi , tuyn b i x cho t chnh tr ti cc lnh a ca Gio hong ti nay mi c 2 tun l , m ln sng t do ch ngha do s kin vang di y gy ra lan trn khp nc . Txcan , lnhk i x ca Gio hong tc ng n c chnh ph. Gio s Phabritxi v 1 s lnh t cc chnh ng Phlrngx cho rng l c hi thun li hn c i ci cch lut bo ch. Khi nghe ni th , nh son kch Lga pht biu : - L d nhin , chng no cha sa i lut bo ch hin hnh th cha th xut bn bo c. Phi hon s bo u tin li. Nhng c l chng ta cng c c hi khin cho 1 s cc bi chm bim c th lt li kim duyt c. Chng ta cng lm sm c iu bao nhii th cng chng sa i c lut bo ch by nhiu. Ngi trong phng c sch ca gio s Phabritxi , nh son kch Lga trnh by quan im lp trng ca mnh m theo ng , nhng nh vn t do phi theo trong lc ny . Mt ngi tham d bui hp , nh lut s tc bc, bt u pht biu vi 1 ging ko l th : - Hin nhin l chng ta fi cp ngay thi c. Sau ny ko th c nhng iu kin thun li nh th tin hnh nhng ci cch ra tr c . Nhng chc g nhng bi chm bim lm nn chuyn. N ch c th chc tc v lm cho chnh ph hong s thi ch ko th gip ta tranh th c chnh ph. M tranh th c chnh ph mi chnh l iu chng ta nh t ti. Nu nh ng cc c cm tng chng ta l nhng k phin ng nguy him th chng ta ko th no c c s hip tr ca h. - Vy ng nh th no ? - Phi ra yu sch. - Yu sch i cng tc ? - Phi , yu sch m rng quyn t do bo ch. Mt ngi nc da sm , v mt sc so , ngi cnh ca s , nhn nh lut s , ci khy v ni : - ng i yu sch chc c nhiu kt qu lm nh ! Ti tng rng v Rentxi cha cho ng thot khi nhng o tng y ri. - Tha ngi ! V chuyn chng ta ko ngn cn c vic Renxti b bt giao cho Gio hong, ti cng rt ly lm tic ko km g ngi . Ti ko mun lm mch lng cc qu v c mt y , nhng d sao ti vn ngh rng s d chng ta tht bi trong vic ny , ch yu l do 1 s ngi trong chng ta st rut v nng ny , m nu cng v ti , ti ko vi quyt nh... Ngi da sm ct ngang 1 cch s sng : -Ngha l ng s do d nh dn Pimnt ch g ? Ti ko hiu ng thy st rut v nng ny ch no. Cp hi nhng yu sch rt r m chng ta c ra ht ci ny n ci khc hay ko ? C l Txcan hoc Pimnt ngi ta mi cho ci l nng ny , ch Napli th ko ai ngh nh th c. Rui Tru 51

Ngi min Pimnt cng chng chu lp : - May thay, ch Napli mi c th nng ny ca Napli m thi. Gio s Phabritxi xen li : - Thi , thi , xin cc ng. Tp qun ca ngi Napli v Pimnt u c ci hay ring. Nhng hin nay chng ta ang Txcan m tp qun Txcan l nm chc cng vic trc mt. ng Grtxini tn thnh yu sch , m ng Gali th fn i. Vy kin bc s Ricc th no ? - Ti thy yu sch cng chng c g hi c v nu ng Grtxini tho ra yu sch th ti rt vui lng k tn ngay. Tuy nhin ti cng ngh rng , nu ch yu sch ko thi th chng kt qu bao nhiu. Ti sao chng ta li ko c th va ra yu sch li va cho xut bn c cc bi chm bim ngn ? Gratxini ni : - D hiu thi , l v cc bi chm bim ngn y s lm cho chnh ph hn hc chng ta v ko chp nhn yu sch ca chng ta. Ngi min Napli ng bt dy , tin ti cnh bn : - C cc bi bo y hay ko , chnh ph cng ko m xa ti yu sch u. Tha cc v , cc v i lm ng ri! Tho hip vi chnh ph l v ch. Chng ta phi ku gi nhn dn vng dy. - Vic y ni th d , nhng lm th kh. ng nh lm g ku gi nhn dn ? - Hi ng Gali iu y th tht v vn. Tt nhin l trc ht ng y s nh v u vin kim duyt ra! Gali vng vng p li : - Khng phi th u. Cc ng c tng rng ngi min Nam chng ti th chng c l l g khc ngoi dao gm hay sao ? - Vy ng bo nn lm th no ? Tha cc v , hy im lng 1 cht nghe ong Gali trnh by 1 kin ngh. Mi ngi t ny ti gi tm 5 tm 3 cc gc phng by gi quy li quanh bn nghe Gali ni. Nhng ng ta gi 2 tay t v mun thanh minh : - Khng , tha cc v, ko phi l kin ngh m ch l 1 kin thi. Ti cho rng s hn hoan hin nay v vic Gio hong mi tn phong c cha ng 1 nguy c thc t. Gio hong theo 1 ng li chnh tr mi , ban ra lnh i x v do , lm cho nhiu ngi kt lun rng mi ngi dn nc chng ta , ai ai cng fi x vo lng gio hong c ngi dn ti " min t ha ". Bn thn ti cng thn phc Gio hong ko km ngi khc. i x - l 1 nc c cao! Grtxini khinh b tip luon : - c tn tng nh th chc c Thnh Cha cng mt rut lm.... n lt Ricc ngt li : - Thi i , ng Grtxini ! ng y ni ht ! L tht , sao ng vi ng Gali lc no cng c co cn nhau nh ch vi mo y!...No , ng Gali , ng c ni tip i. ng ngi Napli li ni :

Rui Tru

52

- kin l ti nh th ny. Ti chc rng c Thnh Cha lm nh th l xut pht t nhng nh tt p. Cn nh c Thnh Cha c th ci cch rng ri n mc no li l vn khc. By gi th mi vic u ang thun bum xui gi c. V th , bn phn ng trn khp nc s ngi yn chng mt hai thng, ch cho cn st hn hoan ngui dn i sau khi n x . Nhng cha chc chng chu mt quyn lc m ko c 1 phn ng no. Theo ti th : n gia ma ng , nhng bn Gidut , Grgoaring , Xanphch v c b l chng s by ra mi mu ma chc qu mi , ri tt c nhng ngi ko chu mua chuc s b chng a vo trng ht. - Rt c th l nh th. - Tt lm ! Vy th chng ta c nn c gi ht n yu sch ny n n yu sch khc , v i n lc Lambruxkini v phe l thuyt phc i cng tc bt chng ta giao cho chnh quyn phi Gidut hoc ko k binh o n tun tiu trn cc ng ph v bt chng ta phi nm yn , hay l chng ta nn nh ph u , li dng chng ang tm thi tht th m tn cng trc? - Trc ht mong ng hy ni r " tn cng trc " l th no ? - Ti ngh trc ht chng ta tuyn truyn v c ng c t chc chng li phi Gidut - Th ngha l tuyn chin bng cc bi vn chm bim ch g ! -Phi , chng ta s vch trn mu ma chc qu ca bn chng , v ku gi nhn dn on kt u tranh chng phi Gidut. - Nhng y c k Gidut no u m vch trn ? - Ko c ? Th i chng 3 thng , ri cc ngi s thy. Lc y e rng ko lm g ni bn chng u. -Phi . Nhng chc ng cng hiu rng , nu mun ng vin nhn dn chng phi Gidut th chng ta phi ni toc mng heo ra. Vy ng lm cch no trnh kim duyt ? - Ti chng cn trnh g c. Ti thch thc c s kim duyt na. - Ngha l ng s cho xut bn nhng bi chm bim ngn nc danh ? Chuyn y nghe th hay y , nhng chng ti cng tng in sch bo b mt , chng ti bit rng... - Ko ! Ti ngh in cc bi chm bim ngn y 1 cch cng khai, c tn v r a ch ca chng ta hn hoi. Nu h c can m th h c vic truy t. Grtxini ku ln : - Tht l 1 ch trng ht sc in r. Th c ngha l c gan lao u vo hm s t . Gali gt ngay : - , ng vic g phi s. Chng ti cng chng mong ng ngi t chuc ti cho chng ti kia m! Ricc ni : - Thi ng ni qu li na, ng Gali ! u phi vn s hay ko s. Chng ti cng nh ng , sn sng ngi t nu c li cho s nghip ca chng ta. Nhng nu v nhng chuyn ko u m dn thn vo ch him ngho th li tht qu ngy th. Ti mun b sung vo kin ngh va ri. Rui Tru 53

- B sung g ? - Ti tng c th ngh cch u trang vi phi Gidut m khoit ng chm n c quan kim duyt. - Ti ko hiu ng nh lm th no? - C th tm cch ngu trang nhng kin m chng ta pht biu , dng cch ni quanh co ... -.... vin kim duyt ko hiu c chng ? Nhng ng tng rng bt c ngi th th cng hoc 1 cng nhn ngho kh v trnh hc thc thp no cng on hiu c ng ngha ca nhng bi ng vit hay sao ? Nh th l ko st thc t lm u. Gio s Phabritxi quay sang 1 ngi vai rng , ru rm mu nu , ngi cnh ng , hi : - ng Mctini , kin ng th no ? - Cho ti khi cha c nhiu s vic thc t th ti cha mun pht biu vi. Phi th nghim vi ln xem kt qu ra sao d. - Cn ng , ng Sccni ? - Ti mun nghe xem kin b Bla th no , v kin ca b thng rt c gi tr. Mi ngi u dn mt v pha 1 ngi n b duy nht trong phng. B ngi trn gh x pha, tay chng cm , im lng nghe tranh lun. Cp mt vn en , su thm v nghim ngh ca b by gi ang nh ln 1 tia giu ct. B ni : - Ti e rng kin ca ti khc hn kin cc ng/ Ricc xen li : - Thng l th y , nhng khn ni , kin ca b li thng l ng. - Ti hon ton ng rng chng ta phi u tranh vi phi Gidut bng cch ny hay cch khc. Th v kh ny ko dng c ta dng th khc . Nhng , thch thc bn chng th cha , m ln trnh kim duyt li cng rt kh khn...Cn yu sch th ch l 1 tr tr con. V mt ht sc trnh trng , Gratxini ni : - Tha b , ti mong rng b ko ngh nhng th on chm git ch ? Nghe cu y , Mctini phi a tay ln rt b ru rm , cn Gali th ph ln ci. Ngay c ngi thiu ph nghim trang kia cng phi tm tm ci . B ni : - Cc ng hy tin rng , nu ti l k hung hn n nh th , th chc hn ti ko n ni u tr m em ra ni cng khai y. Th v kh li hi nht m ti bit l s giu ct. Nu chng ta lch c phi Gidut 1 cch su cay , lm cho nhn dn ch ci bn chng cng vi nhng tham vng ca bn chng , th chng ta s thng m ko fi mu. Phabritxi tip li : - Ti thy b ni ng. Nhng ti ko hiu b s thc hin bng cch no. Mctini hi :

Rui Tru

54

- Ti sao chng ta li ko thc hin c vic ? Mt bi bo chm bim d lt li kim duyt hn l 1 bi bo nghim trang. Nu c phi ni bng gi xa xi th ngay trong nhng cu hi hc c v ng ngn y , ngi c thng thng vn c th tm ra ngha kp 1 cch d dng hn l hiu ni dung 1 bi lun vn khoa hc hoc kinh t ? - Tha b , nh vy kin ca b l chng ta phi xut bn nhng sch chm bim nh hoc ra 1 t bo hi hc ch g ? Ti dm chc rng rt cc c quan kim duyt cng chng b qua u. - ca ti ko hn phi l mt loi no trong 2 loi y. Nu chng ta in v bn r hoc pht ko nhng t truyn n chm bim bng th hoc bng vn xui th rt c li . Nu chng ta li tm c 1 ho s gii no hiu c chng ta th chng ta c th cn in nhng t truyn n c minh ho na. - Nu c thc hin th tht tuyt diu.Nhng ch trng lm th phi lm cho ra tr. Chng ta cn c 1 nh chm bim hng nht.Vy tm u ra ? Nh son kch Lga ni thm : -Cc v tha hiu rng s ng chng ta u l nhng nh vn c khi c. Ti ht sc tn trng c to y. Nhng ti e rng chng ta m ng vai khi hi th chng khc g con voi nhay iu tanrantenla c thi. - Ti ko h ni rng tt c chng ta u phi i lm 1 vic ko hp vi kh nng ca mnh. Ti ch ni rng chng ta phi c tm cho c 1 nh chm bim tht s c ti , m chc c. V phi chun b y qu i th cho ng ta. D nhin , chng ta phi hiu ngi v phi chc chn rng ngi theo ng hng ca chng ta. - Nhng tm u ra ? Ti c th m u ngn tay tt c nhng nh tro phng t nhiu c ti , nhng m kim c ngi thch hp. Gitxi chc chng thun u , ng ta cng qu bn vic ri . C 1 hoc 2 nh vn Lmbcia c th lm c , nhng h li vit bng phng ng Milan. Grtxini ni : - Hn na , ch dng nhng bin php cao siu hn th mi c tc dng i vi dn Txcan. Nu dng hnh thc bng a m cp ti 1 vn nghim trang nh vn t do chnh tr v t do tn gio th e rng t nht ngi ta cng cho l chng ta thiu " savoir faire " v chnh tr. Phlrngx ko phi l 1 thnh ph m xng kim li nh Lun n , m cng ko phi l xa hoa ng im nh Pari . N l thnh ph c lch s v i... B Bla mm ci , ngt li : - Th thnh ph Aten cng th. Nhng thnh ph ny " tr thnh qu ln v tr thnh qu li nhc mt ri , cn phi c 1 con rui tru n t cho th mi thc tnh c h ".... Bc s Ricc p tay xung bn : - Rui tru ! Th m chng ta qun khuy i mt ! chnh l ngi chng ta ang cn! - L ai th ? - Rui tru - Phlitr Rivart. Cc v ko nh ? ng ta thuc nhm Muratri. Ba nm trc , nhm y tng trn t tren ni xung y. - ng bit nhm y ? Phi ri , ti cn nh l ng tin h i Pari!

Rui Tru

55

- Phi, ti cng Rivart n Livocn , ri ti tin ng ta i Mcxy. ng ta ko mun li Txcan . ng ta ni rng khi ngha tht bi ri th ch cn bit ci na m thi, v vy tt nht l i Pari. Chc ng ta cng ng vi ng Grtxini rng Txcan ko fi l ch ci. Nhng nu chng ta mi Rivart v nu ng ta bit c hin c iu kin hot ng th chc ng ta s tr v. iu ti c th tin chc. - ng va ni tn l g nh ? - Ri-va-rt. Hnh nh ngi B-r-din th phi. Ni chung l tng sng B-r-din. C l ti cha thy ngi no sc so nh th. Lc by gi Li-voc-n chng ti bun lm ! C ngh n Lam-bc-ti-ni hy sinh, cng au lng ri !...Nhng mi khi Ri-va-rt bc vo phng th khng ai nhin c ci ! Dng nh lc no ng ta cng c th k mi c nhng cu chuyn d dm ! Ti nh nht l trn mt ng ta c mt vt dao chm rt ng s. ng ta l ngi rt k quc... Nhng ti tin rng nhng cu chuyn khi hi ca ng ta gip rt nhiu ngi au thng lc khi tuyt vng. - C phi ng ta vit nhng bi tiu lun chnh tr trong cc bo Php k tn l Le taon ( Le taon : rui tru ) khng ? - Phi, phn ln nhng bi bo ngn v nhng bi tiu lun chm bim. Nhng k bun lu vng A-pe-nanh gi ng ta l Rui tru v ming li ng ta cay c lm. V t ng ta ly ci tn y lm bit hiu. Vn vi ging trang trng v chm ri, G-rt-xi-ni tham gia bn lun : - Ti cng c bit qua ngi y. Nhng ti khng th ni rng mi iu ti nghe thy v Ri-va-rt u l nhng li khen ngi c. Tt nhin Ri-va-rt c mt tr sc so hp dn b ngoi no , nhng ti c cm tng rng ngi ta thi phng ti cn ca ng ta. Rt c th ng ta khng thiu dng cm. Nhng thanh danh ng ta Pa-ri v Vin cha phi l tan vn. C l ng ta c mt cuc i y phong ba chm ni nhng ngi ta khng hiu thn th ng ta ra sao c. Nghe ni hnh nh i thm him uyp-r thng hi v thu np ng ta vo i u vng xch o Nam M hoang vu. Lc y ng ta tht l thn tn ma di. Theo ch ti bit th ng ta cha bao gi gii thch c r rng ti sao ng ta lu lc n bc y. Cn v v A-pe-nanh, th c l khng cn ai l ngi khng bit rng c mi hng ngi phc tp tham gia cuc khi ngha tht bi . Mi ngi u bit, nhng k b x t B-l-nh u l nhng k bt lng. chnh cng c. Cn nhng k ang b trn th phm cht ca nhiu tn trong bn c l cng chng cn ni ti lm g. D nhin, vn c vi ngi tht l c phm cht cao qu... Ri-cc- ngt li Grat-xi-ni, ging c v bc dc : - V nhng ngi y li rt thn vi nhiu ngi c mt ti y na ! ng Grat-xi-ni , phn bit t m khng v a c nm l nhng c tnh rt ng khen, nhng ng khng nn qun rng nhng k "k bt lng chnh cng" y hy sinh v nhng l tng ca mnh, th cng hn nhng ci m ng hoc ti cha lm c. Ga-li chm vo : - Ln sau h c k no em nhng chuyn nhm nh Pa-ri k li vi ng th xin ng ni h ti rng h hiu lm rt nhiu v i thm him uy-p-r. Ti c quen ngi ph t ca uy-p-r tn gi l Mc-ten. ng ta k cho ti nghe tnh u, bo rng i thm him gp Ri-va-rt lu lc ni ni trn, iu ng. Ri-va-rt chin u cho nc cng ha c-ging-tin, b bt lm t binh nhng trn thot. Sau ng ta ci trang, bn ba khp ni v tm mi cch tr v Bunt Airt. Cn chuyn i thm him Rui Tru 56

thy thng hi m m ng vo i ch l mt iu hon ton ba t. Thc ra lc y ngi thng ngn ca i thm him b m phi tr v nc; nhng ngi Php th khng hiu c ting a phng nn h ngh Ri-va-rt gip lm thng ngn. ng ta theo i thm him i iu tra cc nhnh sng Amadn sut ba nm tri. Theo li Mac-ten, nu lc y khng c Ri-va-rt th h khng sao hon thnh c cuc thm him. Pha-b-ri-xi cng pha lng : - Mc d ng ta l ngi th no nhng n nhng nh thm him tng tri nh Macten v uy-p-r cng phi cm phc th con ngi y chc hn phi c ci g xut sc. B ngh th no tha b ? - Ti khng bit t g v ng ta c. Khi h chy trn qua Ts-can th ti cng ang bn Anh. Nhng nu nhng ngi bn ba khp ni vi Ri-va-rt sut ba nm tri v c nhng ng ch tham gia khi ngha cng u nhn thy ng ta tt th ti thit tng th l , cn g phi m xa ti nhng x ch u ng. Ri-cac- ni : - V kin cc ng ch ca ng ta th chng phi bn na. T Mu-ra-t-ri n Dmbc-ca-ri cho ch nhng dn min ni th l nht, ai ai cng ht lng knh phc ng ta. Ngoi ra ng ta cn l bn thn ca Ooc-xi-ni ( Ooc-xi-ni Ph-li-tr (1819-1858)- Mt nh hot ng ca phong tro gii phng dn tc , sau khi m st ht vua Naplng III ca Php th b x t ti Pari ). Mt khc, cng ng l Pari ngi ta bn tn nhm nh iu v ng ta, nhng k no th hn c nhn th sao vit c vn chm bim v chnh tr. L-ga ni : - Ti khng nh r lm, nhng hnh nh khi nhng ngi lnh nn chnh tr chy qua y c ln thy ng ta. C l ng ta hi g, hi khp khing hoc l c mt tt g . Nh gio s lin rt ko bn vit ly ra mt tp giy, lt ht t n n t kia ri ni : - Hnh nh ti c gi mt t co th truy n ca s cnh st t nhn dng ng ta. Chc cc ng cn nh l khi h chy trn ln ni th u u cng dn y co th t nhn dng h. Cn lo gio ch...tn thng cha khn nn y l g nh ?..., lo Spi-l-na ! ( Spi-l-na - Hng y gio ch, mt trong nhng tay chn c lc ca gio hong n p rt d man nhng ngi tham gia cc cuc khi ngha 1830-1840 ) Chnh lo treo gii thng ly u ngha qun. V vic ny, ngi ta k mt cu chuyn rt l th v Ri-va-rt. Chuyn k rng Ri-va-rt mc mt b lnh c i lang thang khp ni, v nh lm mt k binh b thng i tm ng i. ang i th ng ngay phi mt i lnh m Spi-n-la phi i lng bt ng. ng ta ngi sut ngy vi bn lnh trn mt chic xe, k cho chng nghe nhng chuyn khip va, no l bn phin lon bt ng lm t binh, no l chng a ng ln so huyt trn ni v tra tn ng gh gm. Bn lnh c th t nhn dng cho ng xem, th m ng c im nhin k cho chng nghe mi th chuyn hoang ng v tn qu s rui tru mi. n m, khi bn lnh i ng c ri, Ri-va-rt mt thng nc ln vo ti thuc n ca chng, nht y lng thc v n vo ti mnh ri tu thot..., t co th y y ri ! Pha-b-ri-xi ngng chuyn - " Ph-li-tr Ri-va-rt, bit hiu Rui tru. Tui gn ba mi. Nguyn qun v gia nh : Khng r, nhng c th l Nam M. Ngh nghip : Lm bo. Ngi thp. Tc en, ru en, da ngm ngm, mt xanh. Trn cao v vung. Mi, mm, cm.." cn na : " c im chn phi i khp khing, cnh tay tri khng khoo, bn tay tri mt hai ngn. C Rui Tru 57

vt dao chm trn mt. Ni lp". Ch ny c ch thch thm : Bn rt gii - khi bt phi coi chng". - K cng tht l lng ! Nhn dng t k nh th m lm sao ng ta vn bp c c mt i lnh ? - D nhin ng ta phi l ngi gan d phi thng nn mi thot c. Ch cn bn chng tnh nghi mt cht l cht ngay. S d ng ta thot c mi him ngho l v ng ta lm ra v ngi nghch ht sc kho...Tha cc v, vy cc v ngh sao ? T ra nhiu ngi chng ta bit r Ri-va-rt c nh ? Th th ta vit th mi ng ta n gip ch ? Pha-b-ri-xi ni : - Ti ngh trc ht cng vn nn cho ng ta bit k hoch ca chng ta v thm d xem ng ta c tn thnh khng. - Cn phi xem iu g na, c ni n vn u tranh chng phi Gi-dyt l Ri-vart tn thnh ngay. Ti cha thy ngi no chng ph gio hi kch lit nh vy. V phng din y ng ta tht hng mu. - Vy ng Ri-cac- vit th nh ? - c, ti s vit. Nhng ti nh xem by gi ng ta u . Hnh nh Thy s th phi. Tht l mt con ngi ham hot ng : sut i bn ba y . , th cn vn cc bi bo chm bim... Cuc tranh lun ko di v si ni. Khi mi ngi sp sa gii tn, Mc-ti-ni tin li gn ngi thiu ph trm mc . - Gi-ma, ti a Gi-ma v nh. - Cm n Mac-ti-ni. Ti cng c vic mun bn vi anh. Mc-ti-ni kh hi : - Vn a ch li c g li thi phi khng ? - Khng c g nghim trng lm. Nhng ti thy n lc cn thay i i i cht. Tun ny bu in c gi li hai bc th. C hai u khng c g c, v c l ngu nhin h gi li thi. Nhng khng th mo him c. Nu cnh st tnh nghi mt trong nhng a ch ca chng ta l lp tc phi i ngay tt c mi a ch khc. - Sng mai ti s n ch Gi-ma. By gi khng nn bn vic na. Trng Gi-ma c v mt mi ri. - Ti khng mt u. - Th chc li lo ngh g ri ? - , khng c g u. Chng 2 - K-ti, b B-la c nh khng ? - D tha ng c, b con ang mc o, mi ng vo phng khch, b con xung by gi.

Rui Tru

58

K-ti n khch vi thi thn tnh nim n t bit ca cc c gi vng i-v-s. Mac-ti-ni l mt trong nhng ngi c K-ti c bit qu mn. Mc-ti-ni ni ting Anh l d nhin l nh ngi nc ngoi ni ting Anh, nhng ni rt gii - khc vi mi ngi khch, ng khng bao gi ngi ti mt gi m, bn chnh tr oang oang, chng k g n s mt nhc ca b ch. Hn th na, trong khi b B-la ng gp lc au kh nht l con cht, chng hp hi th Mac-ti-ni ti i-vn-s gip b . T tr i con ngi cao ln, vng v v t ni i vi K-ti tr thnh "ngi nh" ging nh con Pt - con mo en li bing ang nm phc trn lng ng ta. Cn con Pt th cng xem Mac-ti-ni nh mt th c g rt c ch trong nh ny. ng khch ny khng bao gi dm vo ui n, khng th khi thuc vo mt n v ni chung l mt ging vt i hai chn rt d di. ng c x ng nh mt con ngi : ng cho php n t do nm r r trn lng ng; khi ngi vo bn n, ng lun nh rng mo khng ch thch ngi nhn ngi ta n c. Tnh bn gia mo v ng c t lu. Khi Pt cn l mo con, th Mac-ti-ni chm sc n, b n vo gi mang t Anh sang v lc b ch ang m khng th chm nom n c. V t tr i, Pt c nhiu dp thy rng con gu ngi vng v y l mt ngi bn ch tnh ca n. Gi-ma bc vo phng va ni : - C mo ln ngi cng ngi m cng gm nh ! D thng nh ngi nh th sut bui chiu y chc ? Mac-ti-ni nng niu mo ra khi lng. ng ni : - Ti n sm xin mt cc nc tr trc khi ln ng. Ch Grt-xi-ni hm nay chc ng ngi v n km lm. Nhng nh kiu cch nh th thng cho n ung chng ra lm sao. Gi-ma bt ph ci : - i ch ! Ming anh cng c chng km g Ga-li. R kh, bao nhiu ti v ln u Grt-xi-ni cha hay sao m cn bt ng ta chu ti thay cho b v km m ang na ! Tr c ngay by gi. K-ti c bit lm cho anh mt t bnh ga-t i-vn-so y. - C K-ti hn l tt ri, phi khng Pt nh ? Vi li, c Gi-ma cng tt na, Gi-ma ! Gi-ma mc chic o p m ti thch. Th m ti c lo Gi-ma qun mt y ! - Chiu nc th ny mc n hi nng, nhng ha vi anh ri th phi mc. Ch sao u, n Ph-d-l s mt hn nhiu. Gi-ma mc th vi casmia trng y p lm. Ti mang my bng hoa n cho hp vi b qun o y. - Thch qu ! Nhng bng hng tuyt p ! Nhng cm l th tt hn. Ti khng thch ci hoa vo o u. - Li m tn ri ! - Khng phi th u. Ti ch s mnh v duyn th ny m ci hoa vo th ch lm cho hoa bun ung cng sut ti nay thi. - Ti cng lo tt c chng ta u bun ung sut c ti nay, v e rng nhng cu chuyn ti nay th no cng s v duyn khng chu ni. - Sao th ? - Mt phn l bi h Grt-xi-ni m ti u l v duyn ti y, v duyn nh bn thn hn vy.

Rui Tru

59

- Ch nn ght b ngi ta nh th ! n thm ngi ta li ni xu ngi ta nh th m khng bit thn ! - Tha b ch, b ch ni bao gi cng ng. Vy ni th ny nh : v duyn l v a s nhng ngi ni chuyn th v chiu nay li khng n c. - Ti sao ? - Ngi th i vng, ngi th m, ngi th bn g ti khng r n. Chc ch cn hai ba v s thn, vi hc gi c, my vng tc Nga l m ngi mu sc ta thng thy. Ngoi ra cn mt hai ngi trong gii vn hc v vi vn v quan ngi Php. Theo ch ti bit th chng cn ai na ngoi mt nh vn chm bim mi ti. C l ng ta s ng vai tr chnh. - Nh vn chm bim mi ? Sao ? Ri-va-rt y ? Nhng hnh nh Grat-xi-ni cng mun mi ngi gp v danh nhn y nh mnh trc tin. Chc Ri-va-rt cha ng ti Grat-xi-ni i vi ng ta nh th no. Nhng ri cng on ra v ng ta cng tinh lm. - ng y n y ri m ti khng bit nh ! - Mi n hm qua...Tr y ri. Khng, ch ng ng dy, ti s t lu bnh tr n. Mac-ti-ni cm thy khng u d chu bng trong phng khch nh ny. Gi-ma i vi anh rt thn mt, ch hon ton khng bit rng i vi anh, ch c mt sc hp dn rt ln, ch li gin d v chn thnh trong tnh ng ch - tt c nhng iu chiu sng cuc i khng ly lm vui v g ca Mac-ti-ni . Mi ln Mac-ti-ni thy bun t khc thng th anh li n y ngi sau gi lm vic , thng thng l im lng nhn Gima cm ci khu v hoc chuyn tr. Gi-ma khng hi g Mac-ti-ni , m cng khng biu l mt cm tnh no qua li ni c. Tuy vy, mi khi gi t Gi-ma, Mac-ti-ni vn thy mnh hng hi hn, yn tm hn v cm thy, nh li anh ni, "cn c th sng qua mt hai tun l na". Gi-ma c ti an i him c, mc d ch khng bit rng mnh c ti y. Hai nm trc y, khi cc bn thn ca Mac-ti-ni b phn bi Ca-la-b-ri v b bn cht nh mt by ch si, th lc y ch c lng tin vng mnh khng g lay chuyn ni ca Gi-ma mi cu c Mac-ti-ni thot khi tuyt vng. Nhng ngy ch nht, thnh thong Mac-ti-ni li n nh Gi-ma vo bui sng "bn vic", ngha l, bn cng tc ca ng Mat-di-ni m c hai u l nhng ng vin c lc v trung thnh. Trong nhng gi pht y, Gi-ma bin i hn, ch tr nn sc bn, trm tnh, lp lun vng chc, rt chnh xc v cng bng. Nhng ngi ch bit Gi-ma qua cng tc chnh tr u cho rng ch l mt nh cch mng b mt dy dn kinh nghim, c k lut, ng tin cy, dng cm, l mt ng vin ng qu v mi phng din, nhng c phn no t hiu bit v cuc sng v thiu c tnh r rt. Ga-li ni : " Ch ta l mt nh cch mng b mt bm sinh , ng gi bng hng chc nhng ngi nh chng ta, nhng ngoi nhng iu ch ta chng c g khc c ". Mac-ti-ni rt hiu Gi-ma. Nhng i vi nhiu ngi khc th con ngi ca ch vn cn rt kh hiu. Va m t, Gi-ma va ngoi nhn Mc-ti-ni v hi : - Vy nh X-da , c ko mch nha v mt hp cho anh y. Ti sao nhng ngi cch mng u thch ca ngt c th nh - Ngi khc cng thch y ch, nhng v th din nn h khng dm y thi...Cn nh chm bim mi ? l mt kiu ngi m nhng ngi ph n bnh thng rt d a thch, nhng chc Gi-ma th chng a u. l mt con ngi chuyn sng v

Rui Tru

60

ngh ni nhng cu chm chc, bn tu khp ni vi mt v kh au v vi mt c v n ba l xinh p i theo sau. - C v n tht khng, hay v khng bng lng nn anh li mun bt chc nhng li chm chc y ? - Ly tri ph h ! V n c tht lm ch, v cng tht xinh p na ch ! Nhng ngi no thch v p cay c th chc a c ta lm. Nhng s thch ca ti th li khc. Theo li Ri-cac- th u c ta l ngi tsi-gan Hungari th phi. Ri-va-rt xin c c ta ra khi gnh ht tnh nh Ga-la-xi. Chng Rui tru ca chng ta tht l tr tro, i u cng gii thiu ngi v n y nh mt b c vy. - Th sao. a c c y ra khi cnh sng ti tm l mt c ch rt p ca ng ta. - Nhng vi chuyn y, x hi ngi ta quan nim khc, ch c nh Gi-ma u. Chc trn i ny t ai cho rng lm quen vi c ta l mt vinh d ln khi bit r l tnh nhn ca ng ta. - Ti sao h bit c ta l tn nhn hay khng tnh nhn ? C phi ng ta ni th khng ? - Cn nghi ng g na, thong trng c ta cng r. Nhng ti c cho rng Ri-va-ret khng dm c gan a c ta n nh Grat-xi-ni u. - M cng cha chc h tip c y. B Grat-xi-ni khng phi l ngi ph n d chu cho nhng chuyn ph gii nh th trong nh mnh u. Nhng ti mun bit Ri-varet v ti chm bim hn l i t ca ng ta. Pha-b-ri-xi ni nhn c th ca Riva-ret v ng ta ng ti y gy phong tro chng phi Gi-dut. Ngoi ra ti khng c bit gi hn. Tun qua cng vic b bn qu.... - Ti cng chng bit g hn. V vn tin nong th khng n ni kh khn nh trc y tng. Hnh nh ng ta khng tng thiu g v sn sng lm vic khng ly tin. - Th c ngha l ng ta c ti sn ring ch g ? - Chc th. K ra th cng l tht. Chc Gi-ma cn nh ti hm khi hp nh gio s Pha-b-ri-xi c ngi k chuyn l khi i thm him uy-p-r mi ng ta vo lm g th ng ta tang thng lm. Nhng gi li nghe ni ng ta c c phn vng m Br-din, ngoi ra ng ta li thnh cng rt ln trong ngh on vn Pa-ri, Vin v Lun n. Hnh nh ng ta thng tho ti nm su th ting. Cho nn, mc d y, ng ta vn c th tip tc lin lc c vi bo ch nc ngoi nh thng. Chi bi bn Gidut cng chng mt ht thi gi ca ng ta. - ng y...nhng n gi i ri, X-da . Ti ci my bng hng nh. Anh ch ti mt lt. Gi-ma ln gc v pht chc tr xung, my bng hng ci trc ngc, u qun mt chic khn thu en di kiu Ty Ban Nha. Mc-ti-ni nhn ch vi con mt ho s v ni :Gi-ma tht l mt b cha, Gi-ma , b cha Siba v i v sng sut . Gi-ma ci , chi nguyy nguy : - Sao li ni nng t bc th, nht l anh bit rng ti tn bao nhiu cng phu mi lm c ra v mt b lch thip y ch. Lm cch mng b mt m ging nh b cha Siba th hot ng sao c. Ch t cho mt thm ch m thi ! - Gi-ma lm th no cng chng th ging my m quen thi x giao n khng ngi ri c u. Nhng khng can chi. Gi-ma rt p nn mt thm trng thy cng chng

Rui Tru

61

ng ti chnh kin ca Gi-ma cho d Gi-ma khng bit bt chc b Grat-xi-ni i u cng ly qut che ming ci khc khch i na. - Thi, X-da, anh ng lm ti ngi n b ng thng y na. ming li y m nm ko mch nha cho du bt c c i...Xong cha ? No, gi ta i thi. Mc-ti-ni on rt ng. Bui gp mt ti hm y va ng li va v duyn. My nh vn tn hu tn vn mt cch rt khch so, xem chng rt ngn ngm. Cn m ngi du lich v vng tc Nga mu sc th ht m ht phng n sang phng kia gp ai cng hi thm cc danh nhn c ni cho c nhng cu chuyn vn hoa. Grat-xi-ni tip khch vi mt th l cng trn bng nh i giy ca ng ta vy. Nhng khi trng thy Gi-ma th b mt lnh lng ca ng ta sng hn ln. Tht ra Grat-xi-ni khng a g Gi-ma v trong thm tm cn c phn e s nng na l khc. Nhng ng ta hiu rng nu khng c ngi thiu ph y th phng khch ca ng s mt sc hp dn i nhiu lm. Grat-xi-ni lm n pht ti, pht rt nhanh trong ngh nn by gi m ra giu c v ni danh. ng nh bin nh ring thnh ni trung tm ca gii tr thc t do. Nhiu ln ng cay ng tha nhn rng ngi v m ng trt ly thi tr ch l mt ngi n b thp b dim da v v v, n ni v duyn m sc p phai tn, khng th lm ch mt phng khch vn hc ln nh th. Khi c tin Gi-ma n ng rt yn tm tin rng bui gp mt s thnh cng rc r. Nhng c ch khoan thai v thanh t ca ngi thiu ph y em n cho mi ngi cm gic nh nhng thoi mi v ch ring s c mt ca nng cng xua tan c bu khng kh dung tc m theo ng tng tng vn ln qut trong cn nh ny. B Grat-xi-ni n tip Gi-ma rt thn tnh : - Trng b hm nay xinh qu ! B va b b ni thm vi Gi-ma nh th va nhn b o bng vi casmia ca ch vi con mt xoi mi ghen t. B Grat-xi-ni ght cay ght ng Gi-ma chnh l nhng nt Mac-ti-ni li yu mn : t tnh im m, thng thn cho n tm tr lnh mnh v c nt mt ca ch na. Nhng khi b Grat-xi-ni cm ght mt ph n th thi ca b ta li t ra qu mc nim n. Gi-ma tha hiu gi tr nhng li khen si li y v khng v th m bn tm. i vi ch, vic i vo x hi nh th l mt nhim v nhc nhn, khng ly g lm thch th, m ngi cch mnng b mt phi lm trn mt cch c thc trnh s ch ca mt thm. Ch cho cng tc mt c khng km g cng tc mt m v bit rng mun khi b tnh nghi th iu c gi tr thc t l phi lm cho mnh ni ting nh mt ngi n b kho n mc. V th ch phi nghin cu cc bo qung co mt n mc t m khng khc g vic nghin cu cch c mt m c. Nghe tin Gi-ma ti, mt cc danh s ang t ngn bng sng sa hn ln v Gi-ma vn rt ni danh trong gii ny. Cc nh bo cp tin x c li pha ch. Nhng Gi-ma l nh hot ng b mt kinh nghim c tha nn ch khng chu cho mnh b h c chim. Phe cp tin th ngy no m chng gp c h ! V th ch nh nhng bo h nn i lm nhim v trc mt ca h, mm ci nhc h khng nn ung ph thi gian i tuyn truyn gic ng cho ch m nn i ni chuyn vi bit bao khch du lch ti thm. Cn ch th tm n ni chuyn vi mt ngh s nc Anh v s ng tnh ca ng ny l rt cn thit cho ng Cng ho. Bit ng ta chuyn v vn ti chnh , nn u tin Gi-ma hi kin ng ta v mt vn chuyn mn c lin quan n tin t nc o, ri sau kho lo li cu chuyn sang vn ngn sch ca vng Lm-bac-i v vng V-ni-d. Nh ngh s nc Anh vn ch i mt cu chuyn x giao thng thng Rui Tru 62

v t ngt nhn Gi-ma mt cch lo ngi, dng chng s mc phi cm by ca mt nh vn kiu k. Nhng sau khi bt chuyn vi ngi thiu ph y, ng ta thy hng th chng km g ngm ch nn nh chu hng phc hon ton v bn bc rt su v tnh hnh ti chnh nc , chng khc g ngi ang tip chuyn ng chnh l Met-te-nich vy v khi - Ti cng chng bit g hn. V vn tin nong th khng n ni kh khn nh trc y tng. Hnh nh ng ta khng tng thiu g v sn sng lm vic khng ly tin. - Th c ngha l ng ta c ti sn ring ch g ? - Chc th. K ra th cng l tht. Chc Gi-ma cn nh ti hm khi hp nh gio s Pha-b-ri-xi c ngi k chuyn l khi i thm him uy-p-r mi ng ta vo lm g th ng ta tang thng lm. Nhng gi li nghe ni ng ta c c phn vng m Br-din, ngoi ra ng ta li thnh cng rt ln trong ngh on vn Pa-ri, Vin v Lun n. Hnh nh ng ta thng tho ti nm su th ting. Cho nn, mc d y, ng ta vn c th tip tc lin lc c vi bo ch nc ngoi nh thng. Chi bi bn Gidut cng chng mt ht thi gi ca ng ta. - ng y...nhng n gi i ri, X-da . Ti ci my bng hng nh. Anh ch ti mt lt. Gi-ma ln gc v pht chc tr xung, my bng hng ci trc ngc, u qun mt chic khn thu en di kiu Ty Ban Nha. Mc-ti-ni nhn ch vi con mt ho s v ni :Gi-ma tht l mt b cha, Gi-ma , b cha Siba v i v sng sut . Gi-ma ci , chi nguyy nguy : - Sao li ni nng t bc th, nht l anh bit rng ti tn bao nhiu cng phu mi lm c ra v mt b lch thip y ch. Lm cch mng b mt m ging nh b cha Siba th hot ng sao c. Ch t cho mt thm ch m thi ! - Gi-ma lm th no cng chng th ging my m quen thi x giao n khng ngi ri c u. Nhng khng can chi. Gi-ma rt p nn mt thm trng thy cng chng ng ti chnh kin ca Gi-ma cho d Gi-ma khng bit bt chc b Grat-xi-ni i u cng ly qut che ming ci khc khch i na. - Thi, X-da, anh ng lm ti ngi n b ng thng y na. ming li y m nm ko mch nha cho du bt c c i...Xong cha ? No, gi ta i thi. Mc-ti-ni on rt ng. Bui gp mt ti hm y va ng li va v duyn. My nh vn tn hu tn vn mt cch rt khch so, xem chng rt ngn ngm. Cn m ngi du lich v vng tc Nga mu sc th ht m ht phng n sang phng kia gp ai cng hi thm cc danh nhn c ni cho c nhng cu chuyn vn hoa. Grat-xi-ni tip khch vi mt th l cng trn bng nh i giy ca ng ta vy. Nhng khi trng thy Gi-ma th b mt lnh lng ca ng ta sng hn ln. Tht ra Grat-xi-ni khng a g Gi-ma v trong thm tm cn c phn e s nng na l khc. Nhng ng ta hiu rng nu khng c ngi thiu ph y th phng khch ca ng s mt sc hp dn i nhiu lm. Grat-xi-ni lm n pht ti, pht rt nhanh trong ngh nn by gi m ra giu c v ni danh. ng nh bin nh ring thnh ni trung tm ca gii tr thc t do. Nhiu ln ng cay ng tha nhn rng ngi v m ng trt ly thi tr ch l mt ngi n b thp b dim da v v v, n ni v duyn m sc p phai tn, khng th lm ch mt phng khch vn hc ln nh th. Khi c tin Gi-ma n ng rt yn tm tin rng bui gp mt s thnh cng rc r. Nhng c ch khoan thai v thanh t ca ngi thiu ph y em n cho mi ngi cm gic nh nhng Rui Tru 63

thoi mi v ch ring s c mt ca nng cng xua tan c bu khng kh dung tc m theo ng tng tng vn ln qut trong cn nh ny. B Grat-xi-ni n tip Gi-ma rt thn tnh : - Trng b hm nay xinh qu ! B va b b ni thm vi Gi-ma nh th va nhn b o bng vi casmia ca ch vi con mt xoi mi ghen t. B Grat-xi-ni ght cay ght ng Gi-ma chnh l nhng nt Mac-ti-ni li yu mn : t tnh im m, thng thn cho n tm tr lnh mnh v c nt mt ca ch na. Nhng khi b Grat-xi-ni cm ght mt ph n th thi ca b ta li t ra qu mc nim n. Gi-ma tha hiu gi tr nhng li khen si li y v khng v th m bn tm. i vi ch, vic i vo x hi nh th l mt nhim v nhc nhn, khng ly g lm thch th, m ngi cch mnng b mt phi lm trn mt cch c thc trnh s ch ca mt thm. Ch cho cng tc mt c khng km g cng tc mt m v bit rng mun khi b tnh nghi th iu c gi tr thc t l phi lm cho mnh ni ting nh mt ngi n b kho n mc. V th ch phi nghin cu cc bo qung co mt n mc t m khng khc g vic nghin cu cch c mt m c. Nghe tin Gi-ma ti, mt cc danh s ang t ngn bng sng sa hn ln v Gi-ma vn rt ni danh trong gii ny. Cc nh bo cp tin x c li pha ch. Nhng Gi-ma l nh hot ng b mt kinh nghim c tha nn ch khng chu cho mnh b h c chim. Phe cp tin th ngy no m chng gp c h ! V th ch nh nhng bo h nn i lm nhim v trc mt ca h, mm ci nhc h khng nn ung ph thi gian i tuyn truyn gic ng cho ch m nn i ni chuyn vi bit bao khch du lch ti thm. Cn ch th tm n ni chuyn vi mt ngh s nc Anh v s ng tnh ca ng ny l rt cn thit cho ng Cng ho. Bit ng ta chuyn v vn ti chnh , nn u tin Gi-ma hi kin ng ta v mt vn chuyn mn c lin quan n tin t nc o, ri sau kho lo li cu chuyn sang vn ngn sch ca vng Lm-bac-i v vng V-ni-d. Nh ngh s ngi Anh vn ch i mt cu chuyn x giao thng thng v t ngt , nhn Gi-ma mt cch lo ngi, dng chng s mc phi cm by ca mt nh vn kiu k. Nhng sau khi bt chuyn vi ngi thiu ph y, ng ta thy hng th chng km g ngm ch nn nh chu hng phc hon ton v bn bc rt su v tnh hnh ti chnh ca nc , chng khc g ngi ang tip chuyn vi ng l Mt-to-nich vy (Met-t-nich (1773-1859 : t tng " st v mu" nc o, ngi i din tiu biu nht ca lin minh phong kin phn ng chu u, ngi rt cm th v hn ra lnh thi hnh mt chnh sch khng b v n p d man nhng nm 1815-1848) V khi Gratxi-ni dn ti ch Gi-ma mt ngi Php mun tm hiu thnh lp ng nc tr th vin ngh s Anh ng dy, vi mt cm gic hu nh tin tng rng ngi c l do bt mn hn l ng tng trc y. Khi bui gp mt sp kt thc, Gi-ma nh nhng ri phng khch ln ra sn ngoi. Ch mun ngi mt mnh trong giy lt di rng tr hoa v trc o cao ln.. Khng kh ngt ngt v dng ngi tp np lm cho ch nhc u, chong vng. cui sn ngoi l mt dy thng g trng cy da v cy li mo cao. Chung quanh dy thng li l mjt hng hoa bch hp v nhng cy hoa khc. Tt c nhng ci kt thnh mt tm bnh phong dy c. Sau tm bnh phong y l mt khong trng

Rui Tru

64

nhn ra khung cnh tuyt vi ca vng thung lng ph y hoa cui ma r xung li i hp gia hai rng cy. Gi-ma len li vo trong gc y cho chng ai tm c mnh na. Ch mun ngh ngi yn tnh mt mnh nhc u. m y rt m p, tnh mch v du p nhng Gima va trong phng tip khch ra nn ch cm thy tri c v lnh. Ch ly khn mang theo qun ln u. Ch ang thiu thiu chp mt th bng ting ngi ni v ting chn li gn lm ch bng tnh. Ch lui na vo bng ti khi b ngi ta trng thy v ginh thm my pht yn tnh qu gi trc khi tr vo phng khch vi nhng cu chuyn lm cng thng cn no mt mi. Nhng khn thay, nhng bc chn dng li ngay cnh tm bnh phong cy l. Ting ni nh nh thanh thanh ang tun ra nh sui ca b Grat-xini cht im bt. Tip l mt ting ngi n ng nghe m i v du dng; nhng ngi c thi ni ko di nn i cht kh nghe. Ti sao li ni ko di th ? Phi chng l v kiu cch hoc l v phi c gng thng xuyn che giu mt tt g trong ging ni ? Nhng d sao ngi nghe vn c mt cm gic rt kh chu Ting ni hi : - Ngi Anh ? Nhng tn b y li l tn . B ni tn l B-la phi khng ? - Phi. B ta l v go ca ng Givani Bla bt hnh t trn y m. ng cn nh khng, ng ta cht Anh cch y khong bn nm. Phi ri, th m ti c qun : ng sng nay y mai th lm sao nh ht c tn nhng lit s m T quc bt hnh ca chng ti. Hng bao nhiu ngi y ch. B Grat-ci-ni th di. H c ni chuyn vi ngi nc ngoi l b y gi ci ging y ra. B ng vai mt ngi yu nc au bun v cnh ng nc . B kho phi hp vai tr y trong nhng iu b n sinh v vi v mt bun su theo li tr con ca mnh. Ting ngi n ng nhc li : - Cht Anh... Vy ra ng ta l ngi lu vong ? Ti c nghe ni tn y. C phi Bla gia nhp ng nc tr ngay t nm mi thnh lp khng ? - Phi, Bla v mt trong nhng ngi thanh nin bt hnh khc b bt nm 1833. ng chc cn nh v n bi thm y ch ? My thng sau Bla c th, nhng ri qua hai ba nm li c lnh bt nn ng ta phi b trn sang Anh. Sau c tin n l ng ta kt hn bn . Tht l mt cu chuyn lng mn ht sc, nhng c ci l ng Bla ti nghip ca chng ta li cng l mt ngi thch lng mn. - B ni l ri sau ng y cht Anh ? - Phi, cht v lao. ng ta chu khng ni kh hu nghit ng Anh . Khi ng ta sp tt th th b ta li mt a con mt . Thng b cht v bnh u. Cu chuyn k cng tht ng bun ng nh. Nhng chng ti ai ny u qu Gi-ma lm. Ti nghip cho b y ! B ta phi ci hi cng rn nh mi ngi dn nc Anh vy. M li phi chu bao iu bt hnh ! Thnh th c ru r v... Gi-ma ng dy, r cnh thch lu. Khng th ngi yn nghe ngi ta ni chuyn phim m thc mch ti nhng ni au kh trong i t ca mnh, ch bc ra ch sng, mt khng giu ni v bc tc. B Grt-xi-ni ku ln mt ting ging thn nhin nh khng c vic g xy ra :

Rui Tru

65

- ka, b y y ri ! B Gi-ma thn yu i, th m ti c ly lm l chng bit b bin u mt. ng Phi-l-tr Riva-ret mun c lm quen vi b y. Gi-ma nhn Rivet vi con mt hiu k v ngh bng : " , Rui tru y ri " Ri-va-ret l php nghing mnh, nhng chm ch nhn Gi-ma vi i mt m Gi-ma cm thy sc so, ngo mn v nh d hi iu g. Ri-va-ret lic nhn tm bnh phong cnh l xanh rn, ni : - Vng, ch tt lm. Ti ra y ht th khng kh trong lnh. - m p th ny m ngi trong phng th tht ph lng nhn t ca cha ban cho ! B ch nh va ni va ngc mt nhn ln nhng ngi sao. (B ta c i hng lng mi p nn thng thch khoe) - Ka, ng th nhn xem, nc thn yu ca ti chng phi l mt thin ng hay sao ? c g nc ti c t do ! t nc c nhng o hoa vi nhng bu tri p nhng ny m li l mt t nc n l ! Rui tru ko di ging mt cch u oi, kh ni : - V li c nhng ngi ph n yu nc nhng ny na ! Gima git mnh nhn Ri-va-ret : n ni s sng nh vy ai m chng nhn thy ! Nhng qu l ch cn nh gi qu thp tnh a phnh nnh ca b Grat-xi-ni. Ngi n b ng thng y h ln mi xung th di : - Chao i, ph n chng ti tht lm c t vic qu ng ! Nhng bit u mt ngy kia ti li chng c th lm cho mi ngi thy rng ti c quyn lm mt ngi ph n ...Tuy th by gi ti hy tr li nhim v ca ti . ng i s Php mi nh ti gii thiu con gi nui ca ng ta vi cc bc danh ting y. ng v b cng nn gp c ta mt cht. Tht l mt c gi yu kiu...B Gima thn yu , ti dn ng Ri-va-ret n y ng ta ngm phong cnh m l ni ny. Ti giao ng y cho b nh. Ti chc b s ht sc gip ng ta, gii thiu ng ta vi mi ngi...Ka v vng tc ng mn ngi Nga ti kia ri ! ng v b gp ng ta cha ? Nghe ni ng ta l sng thn ca Sa hong Ni-c-lai y. ng ta ch huy n binh mt thnh ph Balan, tn l g kh gi cht i c y. Quelle nuit magnifique ! N est ce pas, mon prince ? (m tuyt qu, fi khng ng hong ca ti ?) B ta nhn nhy tin li ni chuyn lin thong vi mt ngi n ng c to nh c b, cm bnh y m ay trn b qun phc. Ri nhng li than vn rng t quc bt hnh chc chc li chen ln trong nhng ting khen " charmant" (ng yu) v "mon prince" tt dn ng xa. Gima lng l ng di cy thch lu. Ch cm thy kh chu v s s sng ca Rui tru v thy thng hi ngi n b ngu ngc ng thng y. Rui tru nhn theo b Grat-xi-ni v v vng tc ngi Nga vi mt con mt lm Gima rt bc bi; ngi ta ng thng nh th m nhn vi con mt nho bng nh vy th bng d tht hp hi . Rui tru quay li pha ch, mm ci ni : - y b xem, l lng yu nc ca ngi v ngi Nga y. Khoc tay nhau i h h lm ! Gia hai lng yu nc y b a li no hn ? Gima hi cau my, nn lng . Ri-va-ret ni tip : - Tt nhin, tu s thch tng ngi . Nhng theo ti th ti thch ci li yu nc ca ngi Nga hn, v n thc s lm n ni n chn ! Nu nc Nga khng da vo Rui Tru 66

thuc sng v i bc m da vo hoa v bu tri th "ng hong ca ti" ngi yn trong pho i Balan c my n ! Gima lnh nht ni : - ng c th pht biu quan im ca mnh nhng ti sao li nhn m ch nho b ch nh nh th ! - phi ! ngi ta rt mn khch, th m ti khng nh ! Ngi tht l mt dn tc mn khch tuyt trn ! Ti chc ngi o cng nhn thy th...Mi b ngi nh ! Rui tru khp khnh bc qua sn, mang gh li cho Gi-ma ngi, ri ng trc mt ch, t khyu tay vo lan can. nh sng t ca s chiu ra ri thng vo mt anh. By gi Gima mi ngm nhn Rui tru c cn thn. Gima rt tht vng. Ch tng rng din mo ca ngi y, nu khng d a th cng phi c g ng ghi nh v gn guc. Nhng tri li im ni bt nht trong con ngi y li l khuynh hng din sang v mt s ngo mn che giu nhng r nt trong tho v c ch. Da ng ta ngm ngm v nh da ngi Muy-lat (ngi lai do b da trng v m da en sinh ra). V mc d khp khnh nhng ng ta vn nhanh nhn nh mt con mo. Tan b dng iu ca ng lm cho ngi ta rt d lin tng n mt con bo en vng chu Phi. Trn v m bn tri su hom mt vt so di hnh mc cu ca nht gm chm lm cho b mt mo m i mt cch ng s. Gima nhn thy, c mi khi ng ta ni lp bp th ng gn lo gin git khp na mt bn tri . Nu khng c nhng khim khuyt y th c l ng ta cng l mt con ngi p y, nhng by gi th din mo ca ng ta chng c g l hp dn c. Rui tru li ct ting, ging m i, nh nh v m h (Gima cng thy bc bi, ngh thm :" Tht ging nh mt con bo bit ni v ang ni gia lc n hin lnh nht".) - Ti c nghe b ni rt quan tm n bo ch cp tin v cng c bi vit cho cc bo y na. - Thnh thong ti c vit. Phi ci ti t th gi ri lm. - , vng ! iu ti c bit : b Grat-xi-ni ni rng b bn nhiu vic quan trng khc. Gima ngc mt nhn. Chc ci b Grat-xi-ni ng nghch y li di dt ba hoa vi con ngi khng ng tin cy ny ri, mt ngi m hin nay ch thy bt u thc s khng a. Ch tr li bng mt ging kh khan : - Vng, bn th qu c bn. Nhng b Grat-xi-ni qu quan trng ha cng vic ti lm. Thc ra nhng vic y phn ln l nhng vic rt nh mn. - Tha b, nu tt c chng ta ch bit c than khc nc th th gii ny s tht nguy him. Ti thit tng tip xc nhiu vi ci x hi ca ng b ch nh ny d lm cho ngi ta tr thnh ph phim, d ch l ph phim t v. Phi, phi. Ti bit ca b lm. ng, ng ! Nhng li yu nc ca h lm cho ti khng nhn ci c !...B mun tr v phng ? V lm g ? y d chu th kia m ? - Khng, ti phi v. , chic khn qung ca ti..Cm n ng.

Rui Tru

67

Rivaret nht chic khn, ng thng dy, nhn Gima vi cp mt v ti v xanh bic nh nhng a hoa lu ly bn b sui. Anh ni vi ging hi li : - Ti bit b gin ti v ti ci nhng con ri sc s . Nhng lm th no m khng ci cho c ? - ng hi th ti xin tha : Theo ti, ch nho s tn tt v tinh thn ca ngi khc l thiu lng, thm ch l hn nht, cng nh ch nho mt ngi qu qut hoc...Rivaret t nhin nn th , v au n hin ln nt mt. Anh li bc, a mt nhn ci chn khp khnh v cnh tay tn tt ca mnh. Nhng anh trn tnh ngay c v ci vang : - Tha b, so snh nh th th khng c st lm: nhng ngi qu qut chng ti chng h khoe khoang s tn tt ca mnh nh b ch nh vn hay khoe khoang s ngu ngc cu b y ! V li, chng ti cng cng nhn rng b mo m v vt cht cng kh s chng km g b mo m v tinh thn...y c bc thang, b hy vn vo tay ti. Gima lng l bc cnh Rivaret, s nhy cm t nhin ca anh lm Gima lng tng, ngng ngi. Rivaret va m rng cnh ca vo phng khch ln, Gima lin hiu ngay rng mt s g khng bnh thng xy ra khi ch khng c mt y. Cc ng th l v va bc tc va bi ri, cn cc b th xm li bn ca ra vo, mt gay, tuy c lm ra v bnh thn. ng ch chc chc li sa li cp knh c giu v gin d, cn nhm ngi du lch li t m nhn v pha cui phng. R rng l c vic g xy ra lm cc nh du lch cm thy bun ci, cn nhng ngi khc th cm thy b lng nhc. Ch c mi b Grat-xi-ni l hnh nh khng hay bit g c. Va phe phy chic qut , b va tn gu vi mt vin b th s qun H Lan. ng ny va nghe va tet ming ci. Gima dng bc giy lt ngng ca. Ch lic nhn xem Rui tru c nhn thy s xn xao trong phng khng. Thy ng ta o mt nhn t pha b ch nh sang chic i vng cui phng vi mt v c thng c c, Gima on bit ngay : ng ta a tnh nhn ca mnh n vi danh ngha gi di v ch nh la c b Grat-xi-ni m thi. C gi tsi-gan ngi ng lng vo chic i vng. Chung quanh ch ta l mt m thanh nin v s quan k binh. H tip chuyn ch ta nhng vn khng giu nhng n ci nho bng. B cnh t tin mu vng sc s theo kiu phng ng v nhng trang sc eo y ngi ni bt ln trong cnh xalng vn hc ny ca Ph-l rng - x, ch ta ging nh mt con chim vng nhit i lc vo gia n chim s vy. Chc ch ta cng cm thy mnh khng hp vi cnh ny nn lun lun cau my mt cch khinh b v d di nhn vo cc b ang kh chu v s c mt ca ch. Thy Rui tru ang cng vi Gima bc vo phng, ch ng bt dy, chy ti v tun ra mt trng ting Php vn phm sai bt : - Rivaret, ti tm ng khp ni khp chn. B tc Xan t cp hi ti mai ng c n ng bit th khng ? Hnh nh c khiu v y. - Rt tic rng ti khng i c. Hn na, d c i c th ti li khng th nhy c...B Bla, cho php ti gii thiu vi b y l Di-ta R-ni. C gi tsigan nm mt ci nhn hu nh mun khiu khch Gima v lnh nht nghing mnh. Mac-ti-ni ni rt ng : c ta p tht, nhng trong v p c mt ci g y sng sng , th l v mung th. C ta c nhng c ch rt nhp nhng t nhin, trng Rui Tru 68

rt vui mt, nhng trn th thp hp, mi th nh mt cch v duyn v trng c v d tn. S ngng ngi va qua ca Gima khi ni chuyn vi rui tru nay li cng tng khi ch ng trc mt c gi tsi gan ny; v th khi ng ch nh n mi ch sang phng bn kia ni chuyn vi cc nh du lch th cm thy nh nhm l thng. n tn khuya, Gi-ma v Mac-ti-ni tr v Ph-l-rng-x, Mc-ti-ni hi : - Sao ch thy Rui tru th no ? Anh chng trng tro qu ! Ai ng anh ta li nh la b Grat-xi-ni ng thng nh th bao gi ! - Anh ni v c v n ba l y ? - Cn g na ! ! Vy m anh ta li cn khoe rng c y s l ngi sao ca ma biu din ny y ! Cn b Grat-xi-ni th tht ht lng i vi cc bc ti danh. - Lm nh vy tht chng p m cng chng tt t no c. ng ta a ch nhn vo th b h, v hn na, li lm ti c ngi con gi y. Ti chc c ta cng chng thoi mi g. - Hnh nh ch ni chuyn vi ng ta th phi. Cm tng ch th no ? - X-da , khng c cm tng g khc ngoi ni vui mng khi thot khi ni chuyn vi ng ta ! Ln u tin trong i ti gp mt ngi lm cho mnh mt c mt cch ng s nh th. Mi ni chuyn chng mi pht m nhc c u. ng ta thc ging qu s khng bit yn tnh l g. - Ti chc ch cng khng a ng ta c. Ngi u m gio hot, trn nh ln vy. Ti khng tin c con ngi y. Chng 3 Rui tru thu mt ngi nh ngoi ca La m, cch nh Di-ta khng xa. Anh ta hn l mt ngi ho hoa. Tht ra cn phng ca anh ta cng khng c g l qu xa x nhng trong mi chi tit u thy ni bt ln mt khuynh hng thch lng ly, mt khiu thm m t nh lm cho Ga-li v Ri-cac- rt i ngc nhin. H tng con ngi sng lu nm vng Amadn hoang di y chc s c nhng s thch n gin lm v th khi nhn thy nhng chic cavat sch bong v nhng giy dp kiu ca Rui tru, trn bn vit li lun lun cm nhiu hoa ti th h cng thm ng ngc. Ni chung, s tip xc ca h vi Rui tru l rt tt p. i vi ai, Rui tru cng u t ra nim n v thn mt, nht l i vi nhng ng vin ng b a phng ca ng Mat-di-ni. Tuy vy, hnh nh Gima li b gt ra ngoi quy lut ; t ln gp u tin Rui tru c v khng a ch, c trnh mt ch v hai ba ln t thi cc cn i vi ch lm cho Mac-ti-ni ht sc phn i. Ngay t lc u Rui tru v Mac-ti-ni khng a nhau v tnh tnh ca h khc hn nhau n mc khng thng cm c vi nhau mt cht no. Nhng Mac-ti-ni th chng bao lu s khng a bin thnh th ght ra mt. Mt hm, Mac-ti-ni cu knh ni vi Gima : - ng ta khng a ti th no iu ti khng quan tm lm. Chnh thi cng khng thch ng ta, nn chng ai mch lng c. Nhng thi ca ng ta i vi ch th ti tht khng th chu c. Ti nh cng ng ta tnh mn n , buc ng ta phi gii thch vic ny nhng li s thnh to chuyn, mang ting rng t mnh mi ngi ta ri li ci c vi ngi ta.

Rui Tru

69

- X-da, k ng ta . Chng c g quan trng c u. Hn na chnh ti cng c li khng km ng ta. - Ch c li g ? - Ti c li ch lm ng ta khng a ti n th. Khi ti gp ng ta ln u ti nh Grat-xi-ni ti hm , ti trt nng li vi ng ta. - Ch nng li ! Ti khng tin. - Chuyn xy ra cng l v tnh thi v lc ti ly lm hi hn. Lc ti c ni rng ch nhakp ngi tn tt l khng tt v ng ta tng ti m ch ng ta. Tht ti khng h c ngh cho ng ta l ngi tn tt, ng ta cng chng n ni ui qu m st. - D nhin l khng n ni. Ch c vai bn n cao hn vai bn kia, tay tri b tt nng thi ch cn ng ta khng g m cng khng qu. ng ta hi khp khing nhng iu cng khng c g ng ni. - Ti cn nh lc y ng ta run bn ngi v ti mt i. Tt nhin lc y ti ni mt cu rt h, nhng cng rt l l ti sao ng ta nhy cm n th. C l ng ta nhiu ln au kh v nhng li nho bng c a nh vy. - Nhng rt c th bn thn ng ta cng tng ch nho ngi khc c c nh vy. ng ta c nhng c ch lch thip, nhng bn cht th li tn nhn thnh th cng lm cho ti ht sc kh chu. - X-da, anh ni nh th khng hay u. Ti cng khng a Rivart u nhng thi phng khuyt im ca ng ta lm g. nh ng ta c thi knh kiu lm cho ngi khc bc mnh. iu c th l do c ngi ta tn tng qu gy nn. V thi chm chc y qu tht ht sc kh chu. Nhng ti vn khng cho rng ng ta khng c nh xu u. - Ti chng bit ng ta c nh g nhng mt con ngi ci g cng nho bng th tm a cng chng trong sch g. Mt ln trong cuc hp nh Pha-b-ri-xi ti chi tai v nhng li nho bng ca ng ta i vi nhng s ci cch va qua ti La m. Ci g ng ta cng c tm cho ra nhng ng c xu xa, tin. Gima th di : - Ti e rng v im ny ti li ng vi Rivaret hn l ng vi anh. L nhng ngi tt bng, u c cc anh lc no cng cha chan nhng hy vng v ch n m p. Lc no cc anh cng sn sng cho rng nu mt v no trc trung tun lng y thin m ln ngi Gio hong th mi vic u n c, v s m ca nh t ban phc lnh cho mi ngi chung quanh, v vi ba thng sau l thi i hong kim ca cha Gi-su n. Hnh nh cc anh khng hiu rng d Gio hong kia c mun ht sc i na, ng ta cng khng th lp nn chnh ngha trn trn gian ny c. Vn l nguyn tc sai ch khng phi l thi ca mt c nhn ny hay mt c nhn khc. - Ci g l nguyn tc sai ? Quyn lc ca gio hong i vi cuc sng th tc ca cc tn l nguyn tc sai ? - u phi ch c th ? ch l mt phn trong sai lm chung m thi. Ch yu l ch cho mt ngi c quyn sinh st i vi tnh mng con ngi . Trn c s sai lm khng th xy dng c nhng quan h tt p gia ngi vi ngi.

Rui Tru

70

Mac-ti-ni gi hai tay ln. Anh va ci va ni : - Thi, xin ch tha cho, ci thuyt "o c ngoi tr" (mt thuyt tn gio ch trng ch cn tin vo Phc m l , khng cn ni g ti o c lun l na) y ti khng sao kham ni. Ti chc rng cc c nh ta xa hn l nhng ngi theo ch ngha bnh ng x hi ( mt thuyt ca phi cp tin trong thi k cch mng t sn Anh ) Anh trong th k 17. Hn na ti n y khng phi tranh lun, m a ch xem bn tho ny. Mac-ti-ni rt trong ti ra my t giy. - Li mt bi vn chm bim mi na ? - Vng, li mt chuyn di dt na m Rivaret mi a ra phin hp ban chp hnh hm qua. Ti cm thy rng chng bao lu chng ta s i ti n ch nh nhau vi hn ta mt. - Chuyn g th ? X-da, anh thnh kin vi ngi ta ri. Rivaret c th l mt ngi kh gn nhng ng ta khng di dt g u. - Ti cng khng h ph nhn rng bi ny vit kh, nhng ch c c qua th r. Bi vn kch s hn hoan rm r do v Gio hong mi ln ngi hin cn tip din . Cng nh mi tc phm khc ca Rui tru, bi ny vit bng ging vn hn th cay c. Nhng mc d li vn ca Rui tru lm cho Gima kh chu n th no chng na, t trong thm tm, ch vn khng th khng nhn rng s ph phn ca Rui tru l xc ng. Ch t bn tho ln bn v ni : - Ti rt ng vi anh rng li vn bi bo co ny cay c mt cch ng ght. Nhng, khn thay, ni dung li u l ng s tht c. - Gima ! - Phi, ng nh th y. Anh c th gi Rivaret mt con ln mu lnh hay l g g i na tu thch, nhng s tht vn pha ng ta. C chng minh rng bi vn ny khng nh trng ch l v ch, n nh rt trng ch. - Vy chc kin ca ch l nn in bi y ? - y li l vn khc. Ti khng cho rng c em in ngay nguyn vn nh th. th th nht nh n s lm mt lng ngi y mi ngi xa ri chng ta ch chng em li li ch g c. Nhng nu Rivaret sa li mt cht, vt b nhng li kch c nhn th bi bo s l mt tc phm c gi tr tht s. Cn v phn ph phn chnh tr th bi vn vit rt hay. Ti khng ng Rivaret vit gii n th. ng ta ni ng nhng iu cn ni v ni nhng iu chng ta cha ai dm ni. Chng hn, Rivaret v nc nh mt ngi say ru khc lc van xin mt thng n cp, cho hn tha h nn ti. Ch y tht l hay tuyt. - Gi-ma ! Nhng chnh ch y li l ch d nht trong ton bi vn ! Ti khng sao chu ni thi cn cn tt c mi ngi v tt c mi vic nh th ! - Ti cng vy. Nhng vn khng phi . Li vn ca Rivaret rt kh chu v bn thn ng ta cng rt kh gn. Nhng khi Rivaret bo rng chng ta qu say sa vi nhng m rc tn gio vi nhng c ch tru mn vi nhng li ku gi v tnh yu v ho gii cho phi Gi dut v phi Xan ph ch tha h li dng th ng ta mt

Rui Tru

71

ngn ln ng. Tic rng ti khng d bui hp mt ban chp hnh hm qua. Th cui cng cc anh quyt nh ra sao ? - Chnh v th nn hm nay ti n gp ch, Ban chp hnh yu cu ch n gp Rivaret thuyt phc ng ta sa li li vn cho nh bt. - Ti n ? Nhng ti gn nh hon ton khng quen bit g ng ta. Hn na hin nay ng ta li ang ght ti. Ti sao c phi ti i, ngi khc i khng c hay sao ? - Ch v hm nay ai cng bn c. Hn na, trong bn chng ta ch c ch l ngi n ni c l l hn c : ch bit trnh nhng lp lun khng cn thit v s khng mt thi gi ci v vi ng ta nh chng ti. - Tt nhin ti chng ci v vi ng y lm g. Thi c, nu cc anh mun th ti s i. Nhng ti ni trc l t hy vng lm y ! - Ti tin rng nu ch c gng th nht nh s tr c ng ta. V ch nn ni cho Rivaret bit rng , ng v quan im vn hc, ban chp hnh rt hoan nghnh bi vn chm bim ca ng y. Chc ni th ng ta rt thch, m iu cng hon ton ng thi. Rui tru ngi cnh bn vit cm y hoa v c phng v, l ng nhn xung sn. Trn lng anh l mt bc th ng. Mt con ch thuc ging ch chn cu Scot-len x lng nm cun trn trn thm, cnh chn anh. Khi Gima g vo cnh ca cn b ng th n ct u ln sa. Rui tru vi v ng dy, nghing mnh cho khch mt cch cng nhc v trang trng. Gng mt bng nhin st li v pht tnh nh khng, anh ht sc lnh lng ni : - B rt c nh . Nu b cho bit trc l mun ni chuyn g vi ti th ti xin li nh ngay. Rui tru li nghing mnh v y chic gh li. Thy Rui tru t ui mnh mt cch t nh nh th Gima lin i ngay vo cu chuyn : - Ti n y theo s u thc ca ban chp hnh. Trong ban chp hnh c nhng kin khc nhau v bi vn chm bim ca ng. - Ti cng ngh th. Rui tru mm ci ngi xung trc mt Gima v y l hoa cc ln trn bn che cho nh sng kh chiu vo mt - Phi ni rng ng v quan im vn hc a s u vin trong ban chp hnh rt hoan nghnh bi y, nhng mi ngi u nhn thy nu c nguyn nh th m in th khng li. Ging vn qu kch lit c th lm mt lng v y xa nhng ngi m lc nu s gip v ng h ca h i vi ng rt quan trng. Rui tru rt mt bng cc ra khi l, ngt dn tng cnh hoa trng. i mt Gima ngu nhin dng li trn bn tay phi nh nhn ca Rui tru ang bt tng cnh hoa mt. Ch thy ro rc. Hnh nh ngy xa ch nhn thy nhng c ch y u ri. Rui tru li ni, ging kh khng v lnh lng : - ng v mt vn hc th bi vn ca ti chng c gi tr g. Ch nhng ngi khng hiu g v vn hc th mi hoan nghnh n v phng din y. Cn ni l lm mt lng ngi th chnh l ti mun nh th. - iu ti rt hiu. Nhng vn l ch ng kch khng trng nhng k m chng ta cn kch.

Rui Tru

72

Rui tru nhn vai nhm nhp cnh hoa va bt khi i . - Theo ti th b lm ri. Vn l th ny : Ban chp hnh ca cc ng cc b mi ti n y lm g ? Ti hiu l lt mt n v phn kch Gi dut. Ti hin ang dc ht kh nng chp hnh nhim v . - Ti c th cam oan vi ng rng khng mt ai nghi ng v ti nng v thin ca ng. Nhng ban chp hnh e rng bi vn s lm mt lng ng T do v lm cho chng ta mt s ng h v tinh thn ca cng nhn vin chc trong thnh ph ny. Bi vn ca ng nhm chng ph Xan ph ch, nhng nhiu bn c c th s cho rng ng mun kch c gio hi ln gio hong mi. iu v mt sch lc th ban chp hnh cho l khng nn. - By gi ti mi hi hiu. Khi ti cng kch cc gio s c quan h xu vi ng th ngi ta cho php ti tha h ni thng thng. Nhng khi ti va chm vo cc gio s m ban chp hnh v n th ho ra l "chn l ging nh mt con ch, n nht nh phi b nht vo ci. Nhng n c th b roi qut ui ra ngoi nu nh c thnh cha ng bn cnh la v..."(li vai h trong bi kch ca Shakespeare " Vua Lia" - King Lear mn 1 cnh 4). Phi, vai h ni th m ng. Nhng th lm ci g cn hn lm vai h. Tt nhin ti phi phc tng quyt nh ca ban chp hnh, nhng ti vn cho rng ban chp hnh ch ch n nhng tn lnh hu m b qua vao ch yu nht trong l c...c...gim...gim ...mc Mng...Mng-ta-ne-li. Gi-ma nhc li : - Mng-ta-ne-li ? Ti khng hiu ng th no c....ng mun ni ti gim mc a phn B-ri-xi-gh-la y ? - Phi, v tn gio hong va mi c ng ta lm Hng y gio ch. y l mt bc th ni v ng ta. Th ca mt anh bn vng bn kia bin gii vit cho ti. B c mun nghe khng ? - Bin gii lnh a ca gio hong y ? - Phi. Anh ta vit nh sau . Rui tru vi ly bc th m anh cm trong tay lc Gima bc vo nh v ct ting c to, lu c li : - " Anh....anh sp...sp c hn hnh ng ...ng u vi mt trong nhng k th c c nht ca chng ta l Hng ...Hng y gio ch L...L-ren-x Mng-ta-ne-li , tc l gim mc a phn B-ri-xi-gh-la. Hn..." Rivaret ngng bt v im lng trong giy lt. Ri anh li c tip, rt chm chp v ht sc ko di, nhng khng lu ging na : - " Hn nh ti kinh l T-scan trong thng sau vi mt s mnh c bit quan trng l "ho gii". Trc tin, hn s ging o ti Ph-l-rng-x, ba tun ri i Xi-na, Phi-d, v cui cng qua Pi-sti-a tr v R-ma-nha. B ngoi hn thuc phi T do trong gio hi, nhng hn ta l bn thn ca gio hong v Hng y gio ch Ph-rtti. Trong thi gio hong G-r-goa hn l k tht sng nn b i n mt vng ho lnh no ti A-pe-nanh. Hin nay Mng-ta-ne-li t nhin thng chc rt mau. V thc cht, tt nhin hn cng b phi Gi dut git dy nh mi tn Xan ph ch khc. S mnh m hn ang chp hnh l do kin ca cc cha c Gi dut xi gic. Hn l mt trong nhng tay truyn gio xut sc nht ca Gio hi v th on cng thm c khng km g Lam-b-ru-tri-ni. Nhim v hin nay ca hn l duy tr cng lu cng tt Rui Tru 73

lng hn hoan ca mi ngi i vi gio hong mi, dng cch nh lc hng d lun cho n khi i cng tc k tn vo mt o d do b l tay sai ca pho Gi dut tho ra. Ti cha tm c cch g d bit ni dung ca o d ". Ri bc th vit tip : " Hin nay ti cng cha r Mng-ta-ne-li c bit l do v sao hn c phi n T-scan khng hay hn ch l cng c trong tay bn Gi dut. Hn c th l mt tn v cng gio hot hoc l mt con la ngu xun nht. Nhng c mt iu ht sc k l l theo ch ti bit th Mng-ta-ne-li khng n hi l v khng c tnh nhn. Tht l mt trng hp him c ! " Rui tru t bc th xung mt lim dim, ngi nhn Gima i xem ch ni g : Sau mt lt im lng, Gima hi : - ng tin chc rng ngi bn vit th cho ng ni ng s tht ch ? - Ni v i t trong sch ca ngi Mng-ta-ne-li y ? Khng, chnh anh ta cng khng tin chc iu . B cn nh l anh ta vit mt cch d dt " Theo ch ti bit " ch ? Gima lnh lng ngt li : - Khng phi vn i t. iu ti mun bit l vn s mnh ca Mng-ta-ne-li . - Vn th ti c th hon ton tin cy anh ta. Anh ta l bn c ca ti, mt trong nhng ng ch nm 1843. Hin nay cng tc m anh ta ph trch c nhiu thun li c bit cho php anh ta tm hiu nhng vn . Gi-ma sc ngh " Chc l mt vin quan li no Va-ti-cng y", v ch ni : - ng c nhiu u mi lin lc b mt nh th ? Ti cng on chng l nh vy. Rui tru ni tip : - Tt nhin bc th ch c tnh cht ring m thi. Chc b cng hiu rng khng nn cho mt ngi no bit ni dung ca n ngoi cc y vin trong ban chp hnh ca b - iu khi phi ni. Nhng chng ta hy tr li vn bi vn. Liu ti c th ni vi cc ng ch trong ban chp hnh rng ng vui lng sa i i cht, lm cho li l c du nh hn, hay l... - Th b khng thy rng nu sa th khng nhng s c th lm yu sc chm bim i m cn c th lm mt c ci p ca "tc phm vn hc" hay sao ? - y l ng hi kin ring ti. Cn ti n y ni chuyn vi ng l nhn danh ban chp hnh. - Nh vy c nn kt lun rng c...c nhn b khng ng vi ... kin ca ban chp hnh khng ? Rui tru nht bc th vo ti, hi ci mnh v nhn Gi-ma vi i mt chm ch, khn thit lm cho nt mt anh bng dng i khc. - B cho rng... - Nu ng mun bit kin c nhn ti, th ti cng xin vng : ti khng ng vi s ng v c hai im. Ti hon ton khng hoan nghnh bi vn v quan im vn hc, nhng ti thy bi vn y chn thc v trnh by s vic v khn kho v th hin sch lc. - Th ngha l... Rui Tru 74

- Ti hon ton ng rng nc ang b la mt bi nhng nh sng huyn hoc v tt c nhng nim hn hoan vui sng hin nay s dn n ti mt vng ly gh gm. Ti s rt sung sng nu iu c ni ra mt cch cng khai v mnh dn d cho nh th c lm mt lng hoc y xa mt vi bn hin ang ng h chng ta i na. Nhng l mt thnh vin ca on th ti khng th kin tr kin c nhn ca mnh trong khi s ng ang c kin i lp. V, l d nhin, ti cng cho rng nu ni, th phi ni cho n ha v bnh tnh ch khng nn ni nh ging bi vn ny. - Xin b ch mt pht cho ti xem li bn tho. Rui tru cm ly bi vn c lt t u n cui, ri cau my t v khng va : - Phi, tht vy, b hon ton ng. Tht l mt bi on vn ku m r tin, ch khng phi l mt bi vn chm bim chnh tr. Nhng lm th no c ? Nu khng vit cho tao nh th cng chng s khng hiu c. Nu khng vit cho cay c th bi vn s t ngn. - Th ng khng thy rng nu cay c qu mc th cng lm cho bi vn t ngn hay sao ? Rui tru nhn ch mt cch sc bn v lanh li ri ph ln ci : - Tha b, c l b thuc v mt hng ngi rt ng s l lc no ni cng ng. Nhng nu ti khng ng vng trc s quyn r, khng ni cho thm c th c l ti cng s thnh mt ngi bun t nh b Grat-xi-ni mt. Tri ! Nu s kip a mnh n bc y th kh bit bao nhiu ! Khng, xin b ch cau my ! Ti bit rng b khng a ti nn ti xin tr li vn . Tnh hnh hin nay nh sau : Nu ti vt b mi ch kch c nhn m gi nguyn phn ch yu ca bi vn th ban chp hnh s t tic rng khng th chu trch nhim in bi vn c; nhng nu ti hy sinh chn l chnh tr v dc ton lc cng kch mt vi k c bit ca ng, th ban chp hnh s tng bc bi vn ln tn my xanh, cn ti vi b th s li thy rng bi vn khng ng in. Vn tht hon ton siu hnh. In m khng cn bit ti gi tr hay l gi nguyn gi tr m khng in, ng no hn ? Tha b B-la ? - Theo ti th vn khng nht thit phi t nh vy. Nu ng b nhng an ni v c nhn th ban chp hnh s ng in d s c nhiu ngi phn i. V ti tng nh vy s rt c ch. Nhng ng phi lm du li vn i mi c. Nu mun cho ngi c ung mt liu thuc nng nh th th ngay lc u khng nn dng hnh thc quyt lit lm ngi ta s khng dm ung. Rui tru nhn vai v th di khut phc : - Tha b, ti xin phc tng kin ca b, nhng phc tng vi mt iu kin. Hin nay b c th tc quyn ci ca ti, nhng trong tng lai gn y phi cho ti s dng quyn . Khi no c ngi Hng y gio ch trong sch y l mt ra Ph-lorng-x th c b ln ban chp hnh khng c ngn ti, ti mun ni cay c bao nhiu th ni ! l quyn ca ti ! Anh bung thng vi mt ging ht sc lnh lng, chc chc li rt nhng bng cc ra khi bnh, gi ln cao ngm nhn nh sng xuyn qua nhng cnh hoa trng mut. Thy nhng bng hoa rung rinh xiu vo, Gi-ma ngh : - Sao ng ta run ry th ? Chc khng phi l ng ta say ru !" Ch va ng dy va ni :

Rui Tru

75

- Vn y ng nn bn vi cc y vin khc trong ban chp hnh. Ti khng th on trc c kin ca h. Rui tru cng ng dy, t tay ln bn v p nhng a hoa vo mt : - Cn b, kin ca b th no ? Gi-ma ngp ngng. Vn y lm cho ch au kh v gi ln nhng k nim cay ng xa kia. Cui cng ch ni : - Tht ti cng khng r. Cch y nhiu nm ti c c bit phn no v ng Mngta-ne-li. Lc y ng ta l c o v l gim c trng dng trong tnh m ti sng tha nh. Mt ngi rt gn Mng-ta-ne-li k cho ti nghe nhiu chuyn v ng ta. Ti cha h nghe ni iu g xu v ng ta c v ti tin rng t nht l lc by gi ng ta thc s l mt nhn vt rt ng tn knh. Nhng lu lm ri v t n nay ng ta c th thay i. Quyn hnh v ti v lm hng bit bao con ngi ! Rui tru ngng u, nt mt kin quyt, nhn thng vo mt ch v ni : - D sao i na, nu bn thn ng Mng-ta-ne-li khng phi l mt k khn nn th ng ta cng l mt cng c trong tay b l khn nn. Nhng i vi ti v cc bn hu ca ti bn kia bin gii th khn nn hay cng c ca k khn nn cng ch l mt. Tng nm trn ng c th c nhng nh ht sc tt p nhng th no ngi ta cng phi ht n i... Tha b, xin b cho php... Anh bm chung ri khp khing bc ra m ca cho Gi-ma. - Tha b, b rt c nh n thm ti. Xin b cho ngi i gi xe nga nh?...B khng cn ? Vy xin cho b...Bi-an-ca, ch lm n m gim ca ngoi. Gi-ma bc ra ng ph vi bao nhiu ngh xao xuyn. " Cc bn hu ca ti bn kia bin gii". H l nhng ngi no? V ng y nh ht tng ra khi ng bng cch no ? Nu c phi ch bng chm bim khng thi, th ti sao mt ng ta li le ln mt cch d di nh vy ? Chng 4 Hng y gio ch Mng-ta-ne-li ti Ph-li-rng-x vo tun u thng mi. Vic ng n gy nn mt ln sng d lun si ni trong thnh ph. ng l mt nh truyn o ni danh v l i din ca triu i gio hong mi cch tn. Mi ngi khao kht mong mi ng trnh by "hc thuyt mi", ni ln nhng tnh thng v ha gii ng iu tr nhng ni au thng ca nc . Vic b nhim Hng y gio ch Gi-tsi lm Quc v khanh Ta thnh La m thay Lam-b-ru-tri-ni m mi ngi u cm ght, nng s hn hoan ln n cc im. V Mng-ta-ne-li chnh l ngi c nng lc duy tr tm trng hn hoan . i t lim khit ca ng ta l mt hin tng t c trong hng gio phm cao cp ca gio hi La m. Do d, Mng-ta-ne-li thu ht c nhiu cm tnh ca dn chng v xa nay dn chng vn cho rng gian ln, tham nhng v dm en ti l nhng c im hu nh khng th thiu c ca cc gio s cao cp. Hn th, ng ta tht c ti ba ca mt nh truyn o. Ging ni uyn chuyn v phong cch d thu ht lng ngi nh nam chm, l nhng iu thng lm cho ng thnh cng bt k ni np v vo lc no.

Rui Tru

76

Cng nh mi ln, ln ny Grat-xi-mi ht sc xoay x mi c bc ti danh mi ti y. Nhng iu khng phi d : i vi mi li mi ca Grat-xi-ni, Mng-ta-ne-li t chi rt lich thip m kin quyt, ly c km sc khe v bn vic. Mt bui sm ch nht lnh tri v chi nng, Mac-ti-ni cng Gima i qua qung trng Xi-nh-ri-a. Mac-ti-ni khinh mit ni : - V chng lo Grat-xi-ni tht l nhng con vt tp thc, b ci g cng nut. Ch c thy h ci rp u trc xe nga ca Hng y gio ch khng ? Bt k ai h cng v c, min l k ni ting. T tha b n gi tht ti cha thy ai hm danh nh th. Mi do thng tm n Rui tru nay li rc Mng-ta-ne-li. Chc l c cha phng mi lm v s quan tm . M tt c b l u c cng chia ngt s bi vi c cha v s quan tm ny. Mc-ti-ni v Gima va i nghe Mng-ta-ne-li ging o nh th. Ngi nh th ln ny cht nch nhng ngi ho hc c nghe nh truyn o ni ting ging thuyt n ni Mac-ti-ni s Gima nhc u phi khuyn ch b bui l ra v trc khi kt thc. Sau mt tun l ma r rch, hm nay mi c mt bui sng nng p. Mac-ti-ni bn r Gima i Xanh Ni-c-l do chi trn nhng sng i xanh tt. - Khng. Ch tr li. Nu anh c th gi th ti xin i, nhng khng i v pha y c u. Ta i theo ng b sng c-n i v khi Mng-ta-ne-li tr v ng ta s qua . Cng nh Grat-xi-ni ti mun chim ngng bc ti danh y. - Nhng ch va trng thy Mng-ta-ne-li kia m ! - Mi ng xa thi. Trong nh th ng qu...m lc ng ta n th chng ta li ng pha sau ng ta. By gi ta ti ng gn cu chc thy r c. Chc anh bit l ng ta tm ngh b sng c-n. - Nhng ti sao bng dng ch li mun nhn mt Mng-ta-ne-li ? C bao gi ch ch n nhng nh truyn o ni ting u ? - Gi y ti cng vn khng n nhng nh truyn o, m ch ch ti bn thn con ngi. Ti mun xem t ln gp cui cng n nay ng ta c khc i nhiu khng ? - Ln u y l bao gi ? - Sau khi Ac-t cht hai ngy. Mac-ti-ni bng hong nhn Gi-ma. Hai ngi ra ti ng b sng. i mt Gi-ma thn th nhn xung nc. V mt ch lm Mac-ti-ni hong ht. Mt lt sau anh ni : - Gi-ma, Gi-ma thn yu ! C l no cu chuyn th thm y vn c sut i m nh Gi-ma ? Tui mi by ai m chng l lm. Tay vn vo cu thang, mt nhn xung dng sng, ch mt mi p : - Nhng khng phi ai mi by tui cng u git cht ngi bn tt nht ca mnh. Mac-ti-ni nn lng. Mi ln ni nim tm s y n vi Gima th anh rt ngi chuyn tr. - H bao gi nhn thy mt nc l ti li nh ti chuyn xa. Gima t t ngc mt nhn anh ri run run ni tip : - Thi, X-da, ta i na i. ng y lnh lm. H lng lng bc qua cu v r sang theo b sng. Vi pht sau Gima li ni : Rui Tru 77

- Sao con ngi y c ging ni m p n th ! Trong ging ni ca ng ta c mt ci g m ti cha tng nghe thy trong ging ni ca mt ai. Ti cho rng ng ta c sc truyn cm mnh nh vy qu na l nh b quyt y. Cho l n lc c th lm Gima qun c nhng k nim khng khip qua dng sng gi ln, Mac-ti-ni lin ni tip : - Phi, ging ni tht tuyt trn ! Ngoi ging ni y, ng ta cn l mt nh truyn o gii nht trong s cc nh truyn o m ti c nghe ging. Nhng ti ngh b quyt hp dn ca ng y cn su xa hn na. Li sng ca ng ta khc hn mi gio s cao cp khc. C l tr Gio hong ra th trong ton Gio hi kh lng tm c mt Gio s cao cp no c thanh danh nh vy. Cn nh do nm ngoi khi i R-ma-nha, ti c dp qua a phn ca Mng-ta-ne-li. Tri ma tm t m nhng ngi dn min ni vn c kin tr chu trc c thy mt ng ta hoc s vo o ng ta. H tn th Mng-ta-ne-li nh thnh. V iu khng phi chuyn thng l v R-ma-nha c thy ai mc o chc gio s l ngi ta ght thm t. Ti c hi mt bc nng dn gi, mt ngi bun lu in hnh m ti cha tng thy trong i rng hnh nh dn y hnh nh rt trung thnh vi c gim mc th ngi y tr li : " Chng ti khng a cha c u v h u l nhng k gian di. Nhng chng ti yu ngi Mng-ta-ne-li v ngi khng la di chng ti bao gi v ngi rt cng minh chnh trc". Gima ln ting hu nh nh mnh ch khng phi ni vi Mac-ti-ni : - L tht ! Khng bit ng ta c bit dn chng ngh g v ng ta khng. - Chc l bit. Sao ? Ch cho l khng phi nh th ? - Vng, khng phi th. - Ti sao ch bit ? - Chnh ng ta ni vi ti. - ng ta ? Mng-ta-ne-li y ? Gima, ch ni sao ? Ch vut m tc la xa trn trn v ngonh li pha Mac-ti-ni. H li dng bc. Mac-tini t tay vo lan can cn Gima th ly d chm ri v hnh ln trn nn ng. - X-da, ti vi anh quen nhau bao nm rng m ti cha bao gi k chuyn Ac-t cho anh bit c. Mac-ti-ni vi v ngt li : - M cng khng cn k na. Gima thn yu. Ti bit c ri. - Gi-va-ni k cho anh nghe ? - Phi. Lc anh y hp hi. Mt m khng lu trc khi Gi va ni cht, ti ngi bn ging anh c k cho ti nghe v Act...Gima thn yu, trt ri th ti phi ni ht s tht Gima r...Anh y bo ti rng ch lun m thm vn vng v cu chuyn bi thm y. Anh y nh ti n vi ch nh mt ngi bn gip ch trnh khi nhng ngh nng n. Ti ht sc c gng mc d cng vic ca ti hnh nh khng c hiu qu. Ngc nhn Mac ti ni trong giy lt, ch m i tr li : - Ti bit. Nu khong c tnh bn ca anh th ti cn au kh bit bao nhiu...Cn v gio ch Mng-ta-ne-li th lc y Gi-va-ni khng ni g vi anh ?

Rui Tru

78

- Khng. Lc y ti cng khng bit Mng-ta-ne-li li c lin quan g n cu chuyn y. Anh y ch ni vi ti ton b cu chuyn v mt tn mt thm v... - V v chuyn ti tt Ac-t n ni Ac-t phi nhy xung bin t t c phi khng ? c, vy by gi ti k cho anh nghe chuyn Mng-ta-ne-li. H quay tr li chic cu m lt na xe ca Hng y gio ch s i qua. Mt khng ri khi mt nc Gima bt u k : - Lc y Mng-ta-ne-li cn l mt cha c v l gim c trng dng thnh Pi-d. ng ta thng dy trit hc cho Ac-t v khi Ac-t vo i hc ng ta vn tip tc gip . Hai ngi yu thng nhau nh mt cp tnh nhn ch khng phi l thy tr na. Act sng bi c bt c ni no Mng-ta-ne-li i qua. Ti cn nh mt hm Ac-t ni vi ti rng nu mt i padre th Ac-t s nhy xung bin m cht. Ac-t thng gi Mngta-ne-li l padre. Cn chuyn tn mt thm anh bit ri...n ngy hm sau cha ti v h hng nh Bc-tn tc l my ngi anh cng cha khc m ht sc ng ght ca ct u ra ca bin ac-xen-na m tm xc. Cn ti th ti ngi mt mnh trong phng ngh nhng vic do chnh tay mnh gy ra... Gi-ma im lng mt lt ri k tip : - n tn khuya cha ti vo ni vi ti : " Gi-ma con xung nh di i, c ngi n tm gp con". Chng ti xung phng khch. Mt anh bn hc v l ngi trong t ti, ngi i . Mt ti mt, anh ta run run k cho ti nghe bc th th hai ca Gi-va-ni, trong k li tt c nhng g m ng gi coi ngc ni vi anh em phm nhn v tn c o Cc-i l ngi trc kia d d c-t xng ti. Ti cn nh ngi bn hc y ni vi ti rng : " D sao chng ta cng cn c mt cht an i l : by gi chng ta bit rng Ac-t khng c li g c". Cha ti nm ly tay ti, ht lng khuyn nh. Lc y cha ti vn cha bit chuyn ti tt Ac-t. Ti tr v phng sut m khng ng. n sng cha ti v h hng nh Bc-tn li ra bn. Mi ngi vn cn hy vng tm xc Ac-t. Nhng hnh nh khng tm thy phi khng ? - Khng tm thy. Chc sng cun ra khi mt ri. Ti ang ngi trong phng bng c ch ngi lm vo bo cho bit va ri c mt v c o ti nh, thy cha ni ti ra bn th ng i thng. on l Mng-ta-ne-li, ti lin chy theo li sau, ui kp ng ngay cng vn.Khi ti gi : " Cha Mng-ta-ne-li con mun ni chuyn vi cha" th ng ta ng li, lng l nhn ti. Tri i, X-da, nu anh trng thy mt ng ta lc y ! Nt mt y c hin ra trc mt ti my thng rng ! Ti ni vi Mng-ta-ne-li : " Con l con bc s U-ren. Con n ni vi cha rng chnh con git cht Ac-t". Ti th nhn tt c mi iu cn ng ta th c ng tr tr nh tng m nghe ti ni. Khi ti dt li ng ta an i : " C yn tm, con ! Khng phi con git Ac-t u m chnh l cha y. Cha la di Ac-t v iu Ac-t bit". Ni xong ng ta quay gt bc nhanh ra khi vn, khng ni thm mt li no na. - Ri sau th no h ch ? - Sau ti cng khng bit ng ta ra sao na. Ch nghe ni ngay ti hm ng ngt i ngoi ph cch bn khng xa ri ngi ta a ng ta vo mt cn nh gn y. Ngoi ra ti khng bit g thm. Cha ti tht ht lng i vi ti. Khi ti k li mi vic th cha ti lin b c cng vic a ti v Anh khi vng vn ti chuyn xa. Cha ti s ti cng nhy xung bin t t nt v hnh nh c ln ti xut nhy xung bin tht. Nhng sau khi bit cha ti mc bnh ung th th ti phi trn tnh li v ngoi ti ra khng cn ai sn sc cha ti. Sau khi cha ti mt i, ch cn li ti vi my a em trai nh. Trong lc anh c ti cha a chng v nui c th mnh ti phi cng ng. Sau Rui Tru 79

Gi-va-ni ti, X-da . Bui u chng ti tht rt ngi gp nhau bi v gia chng ti l c mt k nim gh gm. Gi-va-ni thng n hn cay ng rng chnh anh cng c li nng v anh vit bc th trong t gi ra. Nhng ti ngh chnh ni au kh chung lm chng ti gn nhau. Mac-ti-ni mm ci, lc u ni : - C l v pha ch th nh th y, nhng cn Gi-va-ni th quyt tm ngay t bui u gp g vi ch ri. Ti cn nh sau chuyn u tin i Li-voc-n tr v Milan, sut ngy anh y nhc n ch, ni rt nhiu v mt thiu n ngi Anh tn l Gi-ma lm cho ti nhc c u. Ti cn nh hnh nh lc y ti ght ch lm....Ka, Hng y gio ch n ri ! Chic xe nga rui qua cu v dng bnh trc mt ngi nh ln ven sng. Mng-ta-neli ngi, ng lng vo gi ta. Chc hn ng ta rt mt v khng ti m ng ang hn h xm xt cnh ca ngng nhn mt ng. Nim xc ng ngi ln trn b mt trong nh th, nay tt i v gi y, di nh mt tri v lo u v mt mi hin ra r nt. Khi Mng-ta-ne-li bc ra khi xe v bc ln bc ca vi dng i nng nhc, l ca tui gi mt mi li au tim, th Gi-ma tr gt, t t i ra cu. Ci nhn m mt v tuyt vng ca Mngta-ne-li dng nh thong phn nh trn mt ch. Mac-ti-ni lng l i bn cnh. Gi-ma li phn vn sau giy lt im lng : - Ti ngh mi khng bit ng ta la di c-t iu g ? V i lc ti ngh... - Ngh sao h ch ? - Phi, tht l mt iu ht sc k l...Ti sao hai ngi trng ging nhau mt cch l lng... - Hai ngi no nh ? - c-t v Mng-ta-ne-li. M cng khng ch ring ti nhn thy iu . Hn na, nhng ngi trong gia nh nh y c mt ci g b n lm. B Bc-tn, m c-t, l mt trong nhng ngi n b hin du nht m ti tng quen bit. Cng mt khun mt thanh t nh c-t v c l c tnh nt cng khng khc g nhau. Nhng lc no b cng c v s st nh mt k ti phm b bt qu tang. a con du ca ngi v trc i vi b tht cn t hn c ngi i vi ch. Cn chnh c-t th cng chng ging nh nhng ngi anh hn nht ca mnh cht no...Lc nh th d nhin nhiu ci ch thong qua, nhng sau khi ngh li ti lun lun ng rng c-t khng phi l ngi h Bc-tn. C ngh ra li an i Gi-ma, Mac-ti-ni ni : - Cng c th l c-t bit chuyn g ca m nn i ti quyt nh t t ch khng phi v cu chuyn la gt ca Cc-i. Nhng Gi-ma lc u : - X-da, nu anh nhn thy v mt c-t sau khi ti tt c-t th anh s chng ni nh vy. S phng on v Mng-ta-ne-li c l ng, c th nh th lm...Nhng ci g ti lm th trt lm mt ri. H im lng bc trong my pht. Cui cng, Mac-ti-ni ni :

Rui Tru

80

- Gi-ma thn yu, nu nh trn th gian ny chng ta c mt php l no c th xa b c ci trt lm th mi nn vn vng v sai lm c. Nhng nu khng th thi, c cho ngi cht chn vi nhng g cht. Cu chuyn y tht khng khip. Nhng, d sao ngi bn tr ng thng y c gii thot ri v c l li may mn hn bao k hin nay cn ngi trong t hoc ang rn sit ni y i xa xm. y, chnh mi l nhng ngi chng ta nn ngh ti. Chng ta khng c quyn cho lng mnh tan nt ch v xt thng cho nhng ngi cht. Chc ch nh cu ni ca thi s S-li m ch hng a thch : " Ci g qua l thuc v ci cht, cn tng lai l ca ta". Ch hy nm ly tng lai. Trong khi tng lai cn thuc v ch th ch khng nn tp trung suy ngh v nhng ci xa xa gy hi cho mnh, m nn ngh ti ci g hin nay mnh c th lm c gip cho tng lai. Say sa vi cu ni ca mnh, Mac-ti-ni nm ly tay Gi-ma. Nhng khi nghe thy mt ging ni mm mi, lnh lng v un o ng sau th anh vi bung tay ra. Ging ni ko di v se s nh li ni thm - Hng y gio ch Mng-ta...ta-ne-li hin nhin c tt c nhng c tnh nh ng va ni, tha ng bc s rt ng knh ca ti i ! Thc ra i vi th gii ny, ng y tht qu tt na y ch ! V vy cn phi tng tin ng y sang th gii khc mt cch cung knh hn. Ti tin rng ni ng ta cng s oanh lit chng km g y. th gii chc l chng...chng thiu g nhng con ma c cha ...cha h trng thy nhng ca him nh v Hng y gio ch c lng tm ca chng ta. M ma qu li rt a s mi l. Lin vang ln ging ni ca bc s Ri-cac-. Trong ging y l ra mt v bc tc khng nn ni : - Sao ng bit iu ? - D tha ng ti c Kinh thnh ra . Nu tin vo sch Phc m th n con ma ng knh nht cng thch lm nhng chuyn gn ghp c khi. M lng tm v Hng y gio...gio ch theo ti, th l mt s gn ghp rt k khi n kh m nut cho tri, chng khc g em tm trn vi mt. ! ng Mac-ti-ni v b B-la ! Hm nay tri p sau trn ma, c phi khng ? Cc v cng c nghe Xa-v-ra-n-la mi ging o y ch ? ( Xa-v-ra-n-la Gi-r-la-m (1452-1498) :mt nh truyn o ni ting Ph-l-rngx. ng thng vch ti nhng hnh vi xu xa ca Gio hi v nh cm quyn nn b x t v ti theo t gio) Mac-ti-ni quay ngot li. Rui tru ming ngm x g, ve o ci mt bng hoa ti ang gi bn tay gy g nhng eo gng rt lch s cho anh bt. Gi y, khi nh dng nhy nht trn i giy bng ln v t mt nc nh ln b mt ti ci ca Rui tru th Mac-ti-ni thy Rui tru khng n ni qu qut, m li chng chc hn bao gi ht. H bt tay nhau : ngi th vn v, k th lm l. Gia lc y Ri-cac- bng ku ln : - B B-la, b mt hay sao ! Mt Gi-ma lp lnh di vnh m nn ti li cng thm ti nht i, di m buc di c r rng php phng cng mt nhp vi tri tim p thon tht. Ch ni mt cch yu t : - Xin php cc ng ti mun v nh.

Rui Tru

81

H gi mt chic xe n, Mac-ti-ni theo xe a ch li nh. Khi Rui tru ci xung g chic o chong ca Gi-ma vng vo bnh xe, anh t nhin ngc mt nhn ch. V Macti-ni thy ch co rm ngi li, nt mt khng khip. Xe va chuyn bnh, Mac-ti-ni lin dng ting Anh hi ch : - Sao th, Gi-ma ? Thng khn kip y ni g vi ch th ? - Khng, c ni g u. Khng phi ti ng y u. Ti..ti s y thi ! - Ch s g ? - Phi !...Hnh nh ti thy... Gi-ma ly tay che mt, v Mac-ti-ni lng l i ch hi tnh li. Cui cng nt mt Gima tr li t nhin. Quay v pha Mac-ti-ni, ch ni vi mt ging bnh thng : - anh ni rt ng. Nhn v qu kh th thm tht khng ch g. N lm cho cn no suy nhc v a n nhng o tng ht sc k d. Thi t nay ng nhc ti chuyn y na X-da , ko c gp ai ti cng li thy ging nh c-t. Tht ng l mt o tng, mt cn c mng gia ban ngy. Anh c bit khng, lc ny khi con ngi ng ght y ti ti tng chng nh trng thy c-t. Chng 5 Rui tru qu l ngi s trng v mn t gy cho mnh c nhiu k ch. Thng tm, anh ta mi n Ph-l-rng-x m cui thng mi c n ba phn t y vin trong ban chp hnh trc kia mi anh n, th nay tn thnh kin Mac-ti-ni. Ngay c nhng ngi khm phc anh nht cng bt mn v nhng s cng kch in cung ca anh i vi Mng-ta-ne-li. V chnh Ga-li lc u l ngi bao gi cng sn sng bnh vc mi li ni v vic lm ca nh chm bim sc so y th nay cng bt u t ra lo lng bn khon rng c l khng nn ng n Mng-ta-ne-li. " Nhng Hng y gio ch c lng tm rt him, i vi h ta nn t t mt cht". Mng-ta-ne-li li chnh l ngi duy nht rt thn nhin trc hng lot bi chm bim v bi bo bi nh mnh. Mac-ti-ni nhiu ln ni rng khng cn phi tn cng ch giu mi mt ngi c thi tt i vi nhng s chm bim. Ngi ta n rng mt hm Mng-ta-ne-li ang n cm vi tng gim mc Ph-li-rng-x trong phng mnh bng thy mt trong bi bi nh cay c nht ca Rui tru. Mng-ta-ne-li c ht t u n cui ri a cho tng gim mc xem v ni rng : " Vit cng gii y nh?" C mt hm trong thnh ph xut hin mt t truyn n nhan l S b mt ca L truyn tin ( Gio hi Thin cha c ngy l k nim thin thn truyn tin cho b Maria mang thai cha Gi-su ). Cho d di bi vn khng v mt con rui tru ang ging cnh, "ch k" quen thuc i vi bn c th s ln nhng ngi c vn c th cn c vo ging vn cay c v sc bn m on bit tc gi l ai. Bi vn vit theo th i thoi gia c b ng trinh Maria tng trng cho cng quc T-scan v Mng-ta-ne-li tng trng cho v thin thn truyn tn phi Gi-dut ging lm. Mng-ta-ne-li u qun cnh liu ha bnh, tay cm cnh hu trng mut tng trng cho s trong sch. Trong bi vn ch no cng y ry nhng li bng gi chua cay v m ch liu lnh. Ton thnh Ph-lo-rng-x cm thy tnh cht bt cng v c c ca tc phm chm bim y. Tuy nhin, mi khi c n h ci n v bng. Nhng chuyn hoang ng c ni ra bng mt ging rt khi hi m trang nghim n ni nhng k ch nht cng nh nhng ngi ht sc khm phc Rui tru u phi Rui Tru 82

ln ra ci. V mc d ging iu ca bi vn y rt kh chu nhng phn chm bim ca n c nh hng nht nh ti tm trng nhn dn thnh ph. Danh ting Mngta-ne-li qu cao, tng chng bt c mt tc phm bi nh no d sc so n u cng khng lay chuyn ni. Th m c lc d lun cng chng quay li phn i Mng-ta-ne-li. Rui tru rt bit nh vo ch yu. V th mc d qun chng vn xm xt n cho v tin a c xe nga ca Hng y gio ch nh c, nhng qua nhng ting hoan h v cu chc, thng thng vn vang ln nhng ting h c c " Gi-dut ! " " do thm Xan-ph-ch". Nhng Mng-ta-ne-li khng thiu g ngi ng h, hai ngy sau khi bi vn ra i, t Tn , c quan ngn lun c uy tn ca gio hi ng mt bi bo li l rt sc so u l Tr li bi " S b mt ca l truyn tin", di k Mt con chin. Bi bo ht sc bnh vc Mng-ta-ne-li trc nhng li cng kch t co ca Rui tru. Tc gi nc danh say sa trnh by mt cch hng bin thuyt "Ha bnh trn tri t v thin vi con ngi " m Gio hong mi ln ngi truyn b. Tc gi thch Rui tru dn chng xc minh bt c mt iu g buc ti no ca chnh mnh v cui cng tc gi khuyn bn c khng nn tin k vu khng ng khinh y. V phng din lp lun anh thp cng nh v gi tr vn hc, bi bo ny hn hn mi bi bo hng ngy nn rt c ton thnh Ph-lo-rng-x ch . Mc d ngay c ngi ch bt t bo Tn cng khng bit mt con chin l ai. Sau bi bo c xut bn thnh sch nh v t trong cc qun c ph ngi ta lun nhc ti k nc danh bnh vc Mng-ta-ne-li n lt Rui tru th anh li kch lit cng kch Gio hong mi v nhng ngi ng h gio hong, nht l i vi Mng-ta-ne-li th anh li m ch mt cch kho lo rng k vit bi tn tng Mng-ta-ne-li l do Mng-ta-ne-li sai khin. Ngi vit bo nc danh bin h cho Mng-ta-ne-li lin tr li, ph nhn mt cch rt cm phn trn t bo Tn . Trong sut thi gian Mng-ta-ne-li cn lu li Ph-lo-rng-x cuc tranh lun kch lit gia hai nh vn c s ch ca cng chng nhiu hn l bn thn nh truyn o ni danh . Mt vi ng vin ng t do tm cch chng minh cho Rui tru thy rng dng li ni cay c i vi Mng-ta-ne-li l khng cn thit. Nhng h chng i n kt qu g. Nghe h ni , Rui tru ch nh nhn mm ci v ngng nghu lp bp tr li : - Tha cc ngi, cc ngi tht...tht l khng cng bng cht no. Khi ti nhng b b B-la, ti c bit a ra iu kin l khi no Mng-ta-ne-li ti th ti c quyn ci cho tha ch. iu c ghi trong vn t ri c m ! n thng mi, Mng-ta-ne-li tr v R-ma-nha, trong bui ging o t bit trc khi ri Ph-lo-rng-x, Mng-ta-ne-li cp ti cuc tranh lun m va qua. Mng-tane-li t tic rng c hai tc gi qu nng ny v yu cu k nc danh bnh vc mnh nn lm gng lng cho ngi khc noi theo, ngha l ch ng nh ch cuc lun chin v b v v li y. Hm sau, trn t tn xut hin mt mu co bch ni rng : th theo mun cua Hng y gio ch Mng-ta-ne-li c by t mt cch cng khai, t nay Mt con chin s thi khng tranh lun na. Rui tru c ni ting cui cng. Trong t truyn n nh tip theo anh tuyn b rng thi n ha theo tinh thn C c ca Mng-ta-ne-li thuyt phc c anh. Anh sn sng nh nc mt v b c ngi Xan-ph-ch u tin no m anh gp. Cui cng, anh ni :" Ti sn sng m hn c i th nc danh ca ti ! Nu bn c ca ti hiu ti sao ti phi lm nh th v ti sao i th ca ti phi gi kn tn tui ca mnh nh l ti v Hng y gio ch hiu, th chc bn c s tin tng vo s hi tic chn thnh ca ti". Rui Tru 83

Cui thng mi mt, Rui tru ni vi ban chp hnh rng anh mun i ra bin ngh chng hai tun l. D lun chung quanh bo rng c l anh i Li-voc-n. Nhng sau t lu, bc s Ri-cac- cng ti Li-voc-n nh tm gp rui tru m khng sao tm thy. n mng nm thng chp mt cuc biu tnh chnh tr ht sc gay gt n ra sut dc ni A-pa-nanh trong lnh a Gio hong. Lc y nhiu ngi mi on bit ti sao Rui tru c nh k d l i ngh mt gia ma ng thng gi nh vy. Khi cuc bo ng tm yn, Rui tru tr v Ph-lo-rng-x. Gp Ri-cac- ngoi ph, anh nh nhn ni : - Ti nghe ni ng c n Li-voc-n tm ti nhng lc y ti ang Pi-d. Thnh ph tht s c knh v p tuyt vi ! c th tng tng n c-ca-i-a. ( c-ca-i-a : mt min Hy lp chung quanh c ni bao bc, dn c ni chuyn chn cu v thch ht nhng bi dn ca tr tnh, c cc nh th ca ngi l thin ng trn gian ) Mt bui chiu trong tun l N-en, anh n d hi ngh ca tiu ban vn hc hp nh ring bc s Ri-cac-. Cuc hp rt ng. Khi Rui tru bc vo nghing mnh mm ci xin li v n mun th khng cn mt gh no trng. Ri-cac- nh sang phng bn ly gh th Rui tru ngn li : - Xin ng ch phin, ti s tm c ch ngay. Anh bc qua phng, tin ti pha ca s cnh ch Gi-ma v ngi ln thnh ca, l ng ng u vo ca chp. Gi-ma cm thy Rui tru ang mm ci v lim dim i mt nhn mnh vi ci nhn t nh ca tng Nhn s. Ci nhn y cng ging nh ci nhn v trong mt bc ha ca L--na vanh xi. S nghi ng theo bn nng ca ch i vi con ngi y mi lc mt tng v bin thnh mt ni lo u kh hiu. Hi ngh bn vn ra mt bn tuyn b v nn i ang e da T-scan. Ban chp hnh cn t thi v vch ra nhng bin php ng ph vi tnh hnh . i ti mt ngh quyt c th tht l gay go v kin li vn c khc nhau. Nhm tin b nht trong ban chp hnh gm c Gima, Mac-ti-ni, Ri-cac- v nhng ngi khc tn thnh kin quyt ku gi chnh ph v cng chng lp tc cu t ngay cho nng dn. Nhng k n ha tt nhin trong c Grat-xi-ni th li s rng nu li ku gi m gay gt qu s khng c sc thuyt phc li ch lm cho chnh ph nng gy. V mt bnh tnh v thng hi, Grat-xi-ni nhn v pha nhng phn t cp tin ang phng mang trn mt ni : - Tha cc v, ai cng hiu rng cu t cng sm cng tt. Phn ln chng ta u mun lm nhiu th m chng ta kh lng t c. Nhng nu chng ta ku gi theo ging m cc v ngh th t gi cho ti khi nn i thc s xy ra rt c th chnh ph s khng chu lm g c. Bt chnh ph iu tra ma mng, ti thit tng l mt bc tin ri. Ga-li ngi trong gc cnh l si lp tc nhy x vo ch th ca mnh. - Mt bc tin ? Phi, tha ngi tn knh, nhng khi nn i xy ti thc s, th hi bc tin y c hm c nn i khng ? Nu chng ta c tin bc theo kiu th cha kp cu t nhn dn cht i nhn rng ra c ri. Sc-c-ni ln ting : - Ti mun bit l... Nhng nhiu ting ni ct t li anh : Rui Tru 84

- Ni to ln, khng nghe thy g ht ! Ga-li cu knh : - Qui l, sao ngoi ph cng m th ?Ca s ng cha Ri-cac- ? Ti khng nghe thy c ting ti ni na ! Gi-ma ngoi nhn : - Phi, ca ng ri. Ngoi y hnh nh c m xic rong g ang din qua. Ngoi ph vang ln ting h ht, ting ci ting chung rung, ting chn bc rm rch xen ln c ting kn ng ca mt i nhc hng bt v ting trng khua inh i v ti v . Ri-cac- lm bm : - Ngy l th chu vy thi ch lm th no, N-en bao gi ch m ..No ng Sac-c-ni, ng va nh ni g ? - Ti ni : Ti mun bit d lun Pi-d v Li-voc-n i vi cuc chng i ny nh th no. C l ng Ri-va-rt c th cho chng ta bit v ng ta mi v. Rui tru khng p. Anh chm ch nhn ra ca s, hnh nh khng nghe thy nhng li bn tn trong phng. Gi-ma l ngi duy nht ngi gn y gi : - ng Ri-va-rt ! Thy Rui tru vn khng tha, Gima ci mnh hng v pha trc s vo tay anh. Rui tru t t quay li nhn Gima v ch git mnh hong s thy gng mt anh n mt cch l lng. Trong giy lt, Gima tng chng l gng mt ca ngi cht. Ri i mi anh mp my mt cch k d khng sc sng. Anh thm ni : - Vng, l mt gnh xic rong... Cha hiu sao, nhng Gima on rng c tm hn v th xc Rui tru pht chc b mt o nh gh rn no chi phi. Bn nng u tin ca ch l che ly Rui tru trnh nhng cp mt t m khi nhn vo anh. Ch vi vng ng dy ng chn ly anh, ri m ca s lm ra v nhn xung ng ph. Ngoi ch ra, khng ai trng thy b mt ca Rui tru lc . Gnh xic rong ang riu trn ng ph. Nhng vai h ci trn mnh la, nhng vai Ac-l-canh mc qun o hoa hot. m rc eo mt n, va ci va x y bng a nm nhng cun giy nh hnh con rn cho cc vai h v nhng ti ko cho vai C-lumbi-a. C gi ng vai ny ngi ngt ngng trn chic xe nga, mc qun o lng lnh sc s dt y lng chim, u eo tc gi n ci gng go cn ng li trn i mi chot. Sau xe l mt on ngi : lu manh, n xin, my vai h va i va nho ln v c mt m hng rong bn cc chi lt vt v ko bnh. C bn cng chen vai thch cnh, thi nhau nm nh ma v v tay hoan h mt ngi ng gia m ng x y nhau ln xn, nhng lc u Gima chng trng r ngi l ai. Lt sau ch mi nhn ra l h nm v hoan h mt ch ln xu x lng g mc qun o h, i m cao bng giy, eo nhc chung quanh mnh. Chc l ch gnh xic rong . Ch va i va nhn nh, qun qui mt cch gm ghic lm vui cho m ng. Ri-cac- tin li gn ca s hi : - Ci g th ? ng v b xem ci g hay th ? Rui Tru 85

ng ta hi ly lm l rng Rui tru v Gima mi xem h bt c ban chp hnh ngi i. Gima quay li pha Ri-cac- ni : - C g hay u, gnh xic rong y m. Nhng h lm huyn no, ti c tng c chuyn g xy ra. Ch cn ang ng, mt tay t trn bc ca s v thnh lnh ch cm thy nhng ngn tay lnh lo ca Rui tru nhit tnh xit ly tay ch. Rui tru ni kh v du dng : - Cm n b ! Anh ng ca ri li ngi ln thnh ca. Vn vi v nh nhng thanh thot, anh ni : - Xin li lm tr ngi cc v. Ti mi xem gnh xic. Tht...tht l vui mt. Mac-ti-ni git ging ni : - ng Sac-c-ni ang hi ng y ! Mac-ti-ni thy thi ca Rui tru c v nh chng ch mt cch ht sc vng v. Anh li cm thy bc bi v Gima h hnh bt chc Rui tru. Tht l mt c ch anh cha h thy ch. Rui tru tuyn b rng anh khng bit g v tm trng nhn dn thnh ph Pi-d bi v anh " ch n ngh " thi. Ri anh quay li pht biu kin mt cch si ni. Trc ht, anh ni v trin vng ca ma mng, tip ni v bn tuyn b, ri cui cng anh lm cho mi ngi kh ti v hng trng l lun thao thao bt tuyt v v ging ni lp ca anh. H c cm tng rng hnh nh anh tm thy mt th vui m yu no trong bn thn ting ni ca chnh mnh. Khi bui hp kt thc, cc y vin bt u gii tn th Ri-cac- tin li ch Mac-ti-ni : - ng li n cm vi ti nh. Pha-b-ri-xi v Sac-c-ni cng li y. - Cm n ng. Nhng ti phi tin ch B-la v nh. Gima ng dy, chong khn ln u ni : - Anh s ti khng v ti nh c mt mnh hay sao ? c ri, anh Mac-ti-ni s li y, bc s Ri-cac- , anh y cn thay i khng kh mi c, ngi nh nhiu qu ri. Rui tru xen li : - Nu b cho php, ti xin c a b v pha . - Nu tin ng th... Ri-cac- va m ca va hi : - Cn ng Ri-va-ret, nu ng c th gi th mi ng chiu nay li chi ? Rui tru ci, ngoi li ni : - Ti y , ng bn ? Khng, ti ang mun i xem xic. Tr v phng, Ri-cac- ni : - Anh chng k quc tht ! Ti sao ng ta li m h n th ? Mac-ti-ni ni : Rui Tru 86

- Chc l cng tm trng vi nhau ch g ! Chnh hn cng h c. Pha-b-ri-xi nghim trang ni : - Ti mong rng ng ta ch l h thi, khng l ci g khc. Nhng ng ta d l h i na th cng l mt vai h cc k nguy him. - Nguy him ? V phng din no ? - Ti khng a nhng chuyn i ngh ngn hn y b n v lin tip ca ng ta nh vy. Chuyn ny l chuyn th ba ri y, v ti khng tin l va qua ng ta i Pi-d u. Sac-c-ni ni : - Theo ti th r rng l Ri-va-ret b mt i vo vng ni. ng ta cng c giu l vn c quan h vi bn bun lu. ng ta c quan h vi chng lu ri, t hi c v bo ng Xi-va-nh kia. V l t nhin l Ri-va-ret nh tay bn chng chuyn nhng truyn n qua bin gii lnh a gio hong. Ri-cac- ni : - Chnh l vn ti mun bn vi cc ng. Ti ny ra mt kin : tt hn l yu cu Ri-va-rt ph trch qun l vic chuyn tr b mt cho chng ta. Theo ti th nh in Pi-sti-a lm vic rt km v c dng mi cch nht truyn n vo x g m chuyn ch th th s qu. Mac-ti-ni bng bnh ci : - T trc n gi x g vn lm c vic rt tt. Ga-li v Ri-cac- lc no cng a Rui tru ra lm mu mc khin cho Mac-ti-ni pht ngy ln. Anh nghing v pha cho rng nu "ng tng cp" y khng chui vo y ln mt dy i th cng vic c th tin hnh tt bit bao nhiu. Ri-cac- li ni : - Phi, t trc ti gi phng php y vn lm cho chng ta tha mn v chng ta khng c cch no tt hn. Nhng cc anh cng bit thi gian qua xy ra qu nhiu v bt b v tch thu. Theo ti ngh, nu Ri-va-ret ph trch vic th nhng v nh th s t xy ra hn. - Ti sao ng ngh th ? - V mt l nhng k bun lu coi chng ta l ngi ngoi, hoc c th ch coi chng ta nh con b vt sa; cn Ri-va-ret th t nht ng ta cng l bn ca chng, nu khng phi l lnh t. Chng nghe v tin ng ta. Mt ngi tng tham gia khi ngha ti Xi-va-nh th bn bun lu A-pe-nanh vui lng gip nhiu hn ai ht. Hai l, trong chng ta chc khng th tm c ngi no quen bit min ni nh Ri-va-ret c. Cc anh cn nh rng ng ta tng ln trn , thuc lng tng ng hm trn ni. Khng mt k bun lu no dm bp Ri-va-ret nu c th cng ch tht bi. Mac-ti-ni li hi : - Vy ng nh ngh giao cho ng y ton b a ti liu ca chng ta vo lnh a ca Gio hong, ph trch ht thy t vic phn phi cho ti a im, kho tng b mt v.v... hay ch giao cho ng ta vic chuyn qua bin gii thi ? - Khng nhng ng ta ch bit cc a im v kho tng b mt ca chng ta m cn bit nhiu a im v kho tng khc na m chng ta khng c. Vy khng cn ln lp g Rui Tru 87

cho ng y. Th cn vn phn phi th ty cc anh nh. Theo ti, iu quan trng nht l chuyn qua bin gii; mt khi ti liu vo ti B-l-nha ri th phn phi khng kh na. Mac-ti-ni ni : - V phn ti th...ti phn i k hoch . V, trc ht nu bo rng ng ta kho lo nh th nhng no ai thy u m ch l phng on thi. Chng ta cha tht mt trng thy ng ta lm cng tc bin gii, nn cha th tin rng n gi pht nghim trng y ng ta c th gi c bnh tnh. Ri-cac- ngt li : - , iu ng khng cn nghi ng g na. ng ta c th gi ni bnh tnh. Cuc bo ng Xi-va-nh l mt chng minh c th nht. Mac-ti-ni tip tc : - Hn na, do cn t hiu Ri-va-ret nn ti hon ton khng tn thnh em mi b mt ca ng giao ph cho ng ta. Theo ti, Ri-ve-ret l mt k nh d v hay ng kch lm. Ph thc vic chuyn ti liu b mt vo tay mt ngi khng phi l chuyn chi. ng Pha-b-ri-xi, ng ngh th no ? - Mac-ti-ni, nu ch c nhng kin phn i nh ng ni th ti c th gt pht ngay l v Rui tru thc s v r rng c mi c tnh m Ri-cac- ni. Ti tin chc Ri-varet rt dng cm, thnh thc v bnh tnh. ng ta rt hiu a hnh v dn c min ni. Chng ta c rt nhiu chng c v tt c nhng ci . Nhng ti c mt l do phn i khc. Ti khng tin Ri-va-ret i v rng ni ch b mt chuyn cc bi vn chm bim ca ng ta, m cn c th c mc ch khc. Tt nhin, iu ny ch nn ni ring gia chng ta v ch mi l nghi ng thi. Ti c cm tng ng ta lin lc cht ch vi mt nhm b mt no vng ni v c l l nhm nguy him nht. - Nhm no ? Nhm " Tht lng " c phi khng ? - Khng, nhm " Dao gm" - Nhm " Dao gm" ?Nhng nhm y ch l mt nhm ngi ng ngoi vng php lut phn ln l nng dn dt nt v khng c kinh nghim chnh tr g. Pha-b-ri-xi ni : - Nhng k bo ng Xi-va-nh th cng th.Nhng trong bn h c c nhng ngi tr thc v h c nhng ngi lnh o. C l nhm " Dao gm" ny cng vy. Ngoi ra ai cng bit rng s ln thnh vim nhng nhm qu khch nht R-ma-nha hin nay chnh l nhng k tng sng st trong cuc bo ng ti Xa-vi-nh. H hiu rng nu khi ngha cngkhai th khng th bp c Gio hi nn h bc vo con ng khng b. Cha sc dng sng h nh phi dng dao gm vy. - Ti sao ng li cho rng Ri-va-ret lin lc vi nhm ny ? - y l ti mi ch nghi ng thi. V d sao trc khi giao cho ng ta vn chuyn ti liu th cng cn phi iu tra cho r u ui. Nu Ri-va-ret nh nht c lng tin th ng ta s lm hi ng ta nhiu. ng ta s ch lm tan r thanh danh ca ng ch khng gip ch c g. Nhng chuyn sau ta s bn. By gi ti bo cc anh bit my tin tc La m. C tn n rng La m nh c ra mt tiu ban d tho n thnh ph t tr...

Rui Tru

88

Chng 6 Gima cng Rui tru lng l i theo b sng Lng Ac-n. Hng th ni thao thao bt tuyt ca Rui tru dng nh cn ri. T lc bc ra khi nh Ri-cac- n gi , Rui tru hu nh khng ni mt li. S im lng ca anh lm cho Gima thc s vui sng. Bao gi gp Rui tru l Gima cng cm thy lng tng. Nht l trong ngy hm nay ch li cm thy lng tng bi v thi k d ca Rui tru nh Ri-cac- lm cho ch ht sc bi ri. n cnh cung in Up-phi-tsi, Rui tru thnh lnh dng li, quay sang hi ch : - B c mt khng ? - Khng. Sao ? - V chiu nay b khng bn lm phi khng ? - Khng. - Vy xin b mt vinh d c bit mi b cng do chi vi ti. - Ta i u ? - i u cng c. Xin ty b. - Nhng lm g ? Rui tru do d, khng tr li ngy. - Ti khng th ni c, t nht l iu rt kh ni...nhng ti rt mong b ng nu c th. Rui tru bng ngc mt nhn ch. t ca i mt lm Gima rt ngc nhin. Ch du dang ni : - Hnh nh ng c mt tm s g. Rui tru bt mt chic l khi cnh hoa trn ve o ri x nh n ra thnh tng mnh. C ch ny gi cho ch chnh nh ti ai ? Cng nhng ngn tay run run c ng mt cch hp tp .. Mt khng ri tay. Rui tru ni nh bng mt hi th : - Ti thy trong lng phin mun lm. Chiu nay ti khng mun c n. B i chi vi ti nh ? - Vng, ta i. Nhng tt nht l mi ng v nh ti. - Khng, mi b i n cm vi ti hiu n, hiu n cch y khng xa, qung trng Xi-nh-ri-a. B ha th xin ch t chi. H i vo hiu n. Rui tru gi thc n nhng anh khng ng ti mt t g. Anh c m chiu, lng l nghin nt mt mu bnh m trn mt bn v vn v mp khn bn. Gima cm thy rt kh x v bt u hi hn l trt nhn li i vi Rui tru. S im lng mi lc mt tr nn nng n nhng ch vn khng mun m u cu chuyn vi ngi m ch vm thy ngi hu nh qun bng rng c mnh ang ngi trc mt. Cui cng Rui tru ngc mt nhn ch v t nhin ni : - B c mun i xem xic khng ? Gima kinh ngc nhn anh. Sao li ngh ti chuyn xem xic ?

Rui Tru

89

Ch cha kp tr li th Ri-va-ret li hi : - C bao gi b i xem xic khng ? - Cha, ti cha xem bao gi. Ti khng thy xic c g l hay lm. - Xic rt hay. Ti ngh nu khng xem xic th khng th no nghin cu c sinh hot ca nhn dn. Ta quay li ca C-r-tr i. m xic rong cm xong lu cnh cng thnh . Khi Rui tru v Gima ti ni th ting v cm rt ln lanh lnh , ting trng rn rng, bo hiu bui biu din bt u. Bui biu din hm y ht sc n s. C gnh xic ch c my vai h my vai Ac-lcanh v my ti t nho ln mt ngi i nga nhy qua vng, mt vai C-lm-bi-na m dng v mt vai g ma may mt cch nht nho v ng ngn lm vui cho cng chng. Ni chung, nhng cu pha tr khng n ni qu chng tai th b, nhng u rt tm thng v h lu. Mi ci u y mt v dung tc. Cng chng ci v v tay vi v nh c bit ca dn T-scan. Tit mc duy nht lm cho khn gi thc s vui ci c l l tit mc ca vai g. Nhng Gima thy vai g ny cng chng c g l lu lnh v kho lo c, m ch ton l ma may quay cung mt cch vng v, gm ghic. Ngi xem th lun lun nhi vai g, cho tr con ngi trn vai cho chng thy " thng g" Rui tru ng cnh Gima, mt tay vn vo ct lu. Gima quay li pha anh hi : - ng Ri-va-ret, ch l ng li thc s cho nhng tr ny l hay, hay sao ? Theo ri th... Gima khng ni ht v lng l nhn anh . Sut i c l ch c ln ng vi Mng-ta-neli cnh cng vn Li-voc-n l ch mi nhn thy ni au kh khng b bn v tuyt vng nh th ny trn khun mt con ngi. Nhn Rui tru Gima sc ngh ti cnh " a ngc" ca ng-t. sn khu ngi g ang b mt vai h . Anh ta ln nho v gieo mnh ra ngoi vng sn vi mt t th ht sc k cc. Khi hai vai h bt u i p th Rui tru bng dng nh bnh tnh khi mt gic m. Anh hi : - Ta i ch ? Hay b mun li xem na ? - Khng, i i thi. H bc ra khi lu, vt qua dm c en ti m tin v pha b sng. C hai u im lng trong my pht. Rui tru ct ting hi : - Sao, b thy xic th no ? - Ti thy khip qu, v c tit mc thy ht sc kh chu - Tit mc no kh chu ? - Nhng ci tr nhn nh, qun qui y l ht sc kh chu. Tht l l bich, khng c g l khn kho c. - B ni tit mc ca ngi g c phi khng ? Nh rng Rui tru c bit nhy cm v s tn tt ca mnh, Gima ht sc trnh khng ni ti tit mc y. Nhng chnh Rui tru li nhc n vai g nn ch nh phi tr li : Rui Tru 90

- Vng, ti khng thch tit mc y mt cht no. - Nhng li l tit mc mua vui cho cng chng nhiu nht. - Ti dm c quyt rng ci t l . - Ti sao c ? C phi ti tit mc ca anh ta khng c cht ngh thut no chng ? - Tit mc no cng phi ngh thut c. Nhng ti mun ni rng : ti v n tn nhn... Rui tru mm ci. - Tn nhn ? i vi ngi g c phi khng ? - Ti mun ni l... D nhin, chnh anh ta th rt bnh thn trc s tn nhn . i vi anh ta , chnh l mt cch kim n, khng khc g ngi i nga phi nhy v c gi phi ng vai C-lm-bi-na. Nhng n lm cho tm hn ngi ta thy nng n. tht l nhc nh. l mt s sa st ca con ngi. - Trc khi bt u i lm tr, cha chc anh ta sa st nt h. S ng chng ta u c sa st cch ny hay cch khc. - Phi, nhng y... C l ng th ng cho l mt thnh kin v l nhng ti th ti c quyt rng th xc con ngi l rt thing ling. Khi thy ngi ta giy xo v bi nh th xc con ngi ti khng sao chu ni. - Th cn linh hn con ngi ? Rui tru ng sng li, mt tay ta vo lan can bn b sng, nhn thng vo mt Gima. - Linh hn ? Ch nhc li v cng dng bc, ngc nhin quay li nhn anh. Rui tru vung hai tay, t nhin tr nn si ni : - Vy b cha h ngh rng vai h khn kh y c th c mt linh hn, mt linh hn sng, mt linh hn chin u ca con ngi , mt linh hn b tri cht vo mt th xc mo m v b buc phi phc v cho vai h y nh mt k n l hay sao ? B l mt ngi a cm bit xt thng th xc trong tm o l lng treo y nhc nga ca vai h y. Vy c bao gi b ngh ti mt linh hn bt hnh khng c ly mt manh o sc s y che lp ci trn tri gh gm ca n khng ? B th ngh xem, khi linh hn run ry v rt mt khi linh hn au kh v ngho hn v h thn trc mt mi ngi, khi nhng li nho bng qut vo linh hn nh mt ngn roi da, khi ting ci t chy linh hn nh mt mi di nung xin vo da tht ? B th ngh xem lc y linh hn tuyt vng nhn bn xung quanh , nhn ln ni cao nhng ni cao khng mun sp xung, nhn vo vch nhng khng ln li che ch cho mnh; linh hn c ao c kip lm chut nht v chut nht cn c th chui vo t m ln trnh. V b nn nh rng linh hn vn cm lng khng bit ni, n khng ku la c. Linh hn phi chu ng v chu ng mi...! C l ti li ni nhm ri... Ti sao b li khng ci nh ? B tht thiu tnh ci a. Gima chm ri quay i v lng l bc. Sut bui chiu nay, ch khng h ngh rng ni lng phin mun ca Rui tru li c lin quan ti gnh xic rong. V gi y, khi ch thy c mt cnh tng m m trong ni tm ca Rui tru l ra qua thi si ni bt ng y, th ch khng bit ly g m an i anh, mc d lng ch dt do xt thng. Rui tru bc bn cnh ch, mt quay i, nhn xung nc.

Rui Tru

91

Bng nhin, anh quay li nhn Gima y v thch thc : - Mong b hiu cho nhng iu ti va ni ch thun ty l tng tng. Ti rt a tng tng nhng li khng thch ngi ta cho nhng iu tng tng ca ti l tht. Gima khng p. Hai ngi c lng l ct bc. Khi i qua cng ln cnh cung in Up-phi-tsi bng Rui tru ro bc qua ng. Anh ci nhn mt vt g en en nm bn cnh hng ro st. - Lm sao th h chu ? Rui tru hi bng mt ging rt du dng m Gima cha nghe thy bao gi. - Ti sao chu khng v nh. Vt en y ng y.Mt ting rn khe kh. Gima li gn v thy mt em b chng su tui, rch ri, bn thu nm np vo hng ro nh mt con th nh ang khip s. Rui tru ng bn ci xung vut mi tc ri tung ca n. - Sao th h chu ? Rui tru nhc li v ci thp hn nghe r ting tr li yu t. - Chu phi v i ng thi. m, tr con khng nn ra ng. y th cht rt mt. a tay y cho ch, ng dy nh ngi ln y no ! Nh chu u ? Rui tru nm ly tay em b nng n dy, nhng n ht ln ri li nm phc xung t. - Sao, chu lm sao th ? Rui tru qu xung st cnh a b. - Tri, b nhn xem ! Vai em b v chic o ngn ca n y mu. Rui tru li u ym hi : - Chu lm sao th, ni i ! Chu ng c phi khng ?...Khng phi ?...Ai nh chu ch g ?...Chc l th. Ai nh chu th ? - Bc chu nh. - ra th ! nh bao gi ? - Ban sng. Bc y say ru, chu, chu... - Chu li ng gn bc y phi khng ? Ch ng gn ngi say ru chu ! Ngi say h khng thch th u...B xem lm th no by gi nh ? No chu i ra ch sng cho ch xem vai chu no. m ly c ch, ng s... Th, c ri. Rui tru m em b qua ph, t n ngi ln mt lan can bng rng. Anh rt dao dp khi ti, lanh l ct ng tay o rch, gh u em b vo ngc mnh; Gima nng cnh tay b thng ca em. Vai em b nh thm tm, sng v. Trn cnh tay cn c mt vt thng kh su. - Nhc con th ny m b nh t th ! Rui tru va ni va ly khn ca mnh qun cho o khi ch st vo vt thng. - Bc y nh chu bng g ?

Rui Tru

92

- Bng xng. Chu hi xin bc y mt xu mua qu th m bc y ly xng nh chu. Rui tru rng mnh. Anh m i ni : - , chu b nh au qu y, chu nh ? - Bc y ly xng nh chu, chu...chu chy mt v bc y nh chu. - Sut ngy chu phi nhn i lang thang khp ph ? Em nh ch khc nc n, khng tr li. Rui tru m n khi lan can bng : - Thi, chu ng khc, ng khc na ! Khng sao u. Lm th no gi c xe by gi ? Rp ht hm nay c biu din ln chc ng ngi xem, xe c. Xin li b, ti li b i ht ch n n ch kia, nhng... - Ti sn lng i vi ng. Chc ng cng cn ti gip. ng c b c n n ni khng ? C nng khng ? - Khng sao, ti b c, b c yn tm. Trc ca rp ht ch cn my chic xe nhng ngi ta thu c ri. Bui ht tan, phn ln ngi xem ra v. Tn ca Di-ta c in bng ch ln trn cc ti qung co cnh li ra vo. Di-ta biu din v ba l ti nay. Rui tru bo Gima ch mt cht ri tin ti li ra vo ca ngh s v hi ngi phc v : - B R-ni v cha ? Ngi ging mt nhn cnh tng mt v n mc sang trng tay m mt a tr lang thang rch ri, tr li : - Tha ng, cha ! B y sp ra. Xe cn ang i...Ka b y ra kia ri. Di-ta khoc tay mt v s quan k binh tr tui, bc xung bc thang. Trng nng tht lng ly trong chic mngt nhung khac trn b y phc d hi vi mt chic qut lng iu to git bn mnh. C gi tsi-gan dng bc ca. Nng rt tay ra khi cnh tay vin s quan rt ngc nhin ro bc ti ch rui tru. Nng kh mi : - Phi-l-tr ! ng m ci g th ? - Ti bt gp em b ny ngoi ph. N b nh au lm v i na. Ti phi a n ngay v nh cng sm cng hay. Khng cn chic xe no c. Ch nhng xe cho ti nh ! - Phi-l-tr ! ng nh mang thng b n my kinh tm ny v nh y ? Nn gi cnh st ti cho h mang n vo nh t bn hoc mang i au th mang. Ngi n xin y thnh ph th lm sao rc v nh cho ht c... - Em b b thng au lm. Nu cn th sng mai a n vo nh t bn cng c. Nhng by gi phi bng b v cho n n . Di-ta nhn mt vi mt v khinh ght : - ng trng ka ! N gc u vo ngi ng m sao ng chu yn ? Bn th kia ka ! Rui tru ngng u nhn Ri-ta i mt te mt tia la gin d. Anh git ging :

Rui Tru

93

- Thng b ang i ! Ch khng hiu i l g hay sao ? Gima tin li xen li : - ng Ri-va-ret ! Nh ti rt gn y. a em b v nh ti. Nu cha kim c xe th n ng nh ti mt m... Rui tru quay ngot li pha ch : - B khng khinh n ? - Tt nhin l khng... Xin cho b R-ni ! V n tsi-gan lnh lng gt u nhn vai. Nng li khoc tay vin s quan, cun t vy, la xa tin li c xe nga m ngi ta nh cum mt. Nng ngoi c li bc xe : - ng Ri-va-rt nu ng cn th ti s cho xe li n ng v a b. - c. Ti s bo ch cho xe n. Anh ra b ng bo cho ngi x ch bit a ch ri tr li vi Gima, tay vn m a b. K-ti i ch nh. Nghe r u ui cu chuyn, c lin chy i ly nc nng v ly cc bng b. Rui tru t em b ngi ln gh, qu xung bn cnh v l lng ci b b qun o rch ca em ra. Anh nh nhng kho lo ra v bng vt thng. Khi Gima mang khay thc n vo phng th anh va tm ra xong cho em b v ly chn m bc cho n. - Sao ? C th cho bnh nhn ca ng n c ri ch ? - Ch ct ting hi ri mm ci vi ch b - Ti lm cm cho em b ri y. Rui tru ng dy, thu nht cc mnh gi rch trn sn. - B trng chng ti by ba ht ra y ri ! Phi em t sch nhng gi rch ny ri mai mua cho n mt b mi. B c ru mnh khng ? Cho ch b ti nghip ny mt ngm th tt qu. Cn ti th xin php b i ra tay. n xong, a b ng thip ngay trn lng Rui tru , gc u mi tc ri b vo chic o s mi trng mut ca anh. Gima gip K-ti dn dp sch s trong phng ri li ngi vo bn. - ng Ri-va-ret, ng phi n cht g ri hy v. Lc ny ng cha n c g m by gi th khuya lm ri. - Ti sn lng xin ung mt chn tr. khuya m cn phin b qu ! - Khng h g ! ng t em b xung i vng mt t, b mi nng. Nhng ng ch cho mt lt ti ly tm chn ph m ...ng nh ngy mai s th no ? - Mai ? Mai ti xem ngoi con ma men y em cn ngi thn thch no khng, nu khng th c l phi theo li khuyn ca b R-ni a n vo nh t bn. K ra, ng hn c l buc cho n mt hn vo c ri qung xung sng. Nhng lm th th ti s phi chu nhng hu qu khng hay...Ng say cha ny ! Tht kh thn cho thng b xu s ! My yu lom nhom nh mt ch mo con th chng c sao ni ! Khi K-ti bng tr ln th ch b va m mt, ngi nhm dy, ng ngc nhn bn pha. Trng thy Rui tru nay tr thnh ngi che ch t nhin i vi n, n b khi i Rui Tru 94

vng lng tng trong tm chn, n np cht vo Rui tru. Ch b ti tnh v sc hi nhng cu t m. Em ch vo bn tay tri mo m ang cm chic bnh ngt ca Rui tru m hi : - Ci g y h ch ? - Ci ny ? Bnh ngt y. Chu c mun n khng ? Thi, hm nay n th l ri. Mai hy n, chu ! - Khng, ci ny c ! Ch a tay s vo my ngn tay ct v vt so ln c tay Rui tru . Rui tru bn t ming bnh ln bn. - ci ny y ! N cng ging nh ci vai chu y m. Mt ngi khe hn ch nh ch thnh so nh th y. - Th ch c au lm khng ? - Ch khng nh. Nhng c nhiu ci cn au hn, chu . Thi by gi i ng i khng hi li thi na, khuya ri. Khi xe ti, em b ng say. Rui tru c trnh cho em khi thc gic, nh nhng b em xung di nh. Dng bc ca, anh ni vi Gima : - Hm nay b l thin thn ph h cho ti. Nhng tt nhin iu cha lm cho b v ti sau ny ht tha h ci nhau u. - Ti chng mun ci c vi ai c. - Nhng ti li c mun ci nhau c. i m khng c chuyn ci c vi nhau th khng sao chu ni. Ci nhau mt cch lnh mnh l iu khng th thiu trn i ny. N cn hay hn c xic na kia ! Rui tru kh ci mt mnh ri i xung thang gc. Ch b vn ng say trong tay anh. Chng 7 Mt ngy vo thng tun thng ging, Mac-ti-ni gi giy mi mi ngi ti hp phin thng k hng thng ca tiu ban vn hc. Th tr li ca Rui tru l mt mu giy c my ch vn tt bng bt ch : " Rt ly lm tic. Ti khng n c". Thi khinh mn ca Rui tru lm cho Mac-ti-ni pht cu, v trong giy mi ghi r l "rt quan trng". Hn na, trong ngy hm y Mac-ti-ni cn nhn c ba bc th khc ton bo nhng tin khng hay. Li thm tri ni gi ng. ( ni gi ng th rt kh chu, kh v nhiu ct bi). Tt c nhng ci lm cho Mac-ti-ni cm thy trong ngi va kh chu va khng vui. V vy khi bc s Ri-cac- hi Ri-va-ret c n hay khng th Mac-tini bc tc tr li : - Khng. Chc ng ta tm c mt tr th v hn ri. ng ta khng n c hoc ni ng hn l khng mun n. Ga-li gt : - Mac-ti-ni, c Ph-l-rng-x ny c l chng ai thnh kin nh anh. Anh khng a ai l y nh ngi y lm g cng xu c. Ri-va-ret m th n lm sao c ?

Rui Tru

95

- Ai bo anh th ? - Anh khng bit ? ng ta nm lit ging bn ngy hm nay ri. - ng ta lm sao ? - Khng r. ng l th nm ng ta gp ti nhng v m nn phi hon. Ti hm qua ti n thm, ngi nh ni rng ng ta rt mt khng th tip ai c. Ti tng l Ricac- c n thm bnh cho ng ta. - Ti chng bit g st c. Ti nay ti n xem ng ta c cn g khng. Sng hm sau Ri-cac- c v b ph, mt mi bc vo cn phng nh ca Gima. Ch ang ngi cnh bn, u ging c nhng con s cho Mac-ti-ni, cn Mac-ti-ni th mt tay cm knh lp, mt tay cm bt ch nhn vit cc con s y thnh ch nh li ti ln mt trang sch. Gima gi tay ra hiu. Ri-cac- hiu rng khng nn quy ry ngi vit mt m bn ngi xung i vng ng sau Gima. Ri-cac- ngp di, c gi cho khi ng gt. - 2,4; 3,7; 6,1;3,5; 4,1; - Gima tip tc c u n nh my - 8,4; 7,2; 5,1. Thi Xda n y l ht cu y. Ch ly kim gm nh du on c xong v quay li pha Ri-cac-. - Cho bc s. Sao trng anh ph phc th ? Anh c c khe khng ? - Khng, ti vn khe nhng mt lm. Ti va qua mt m khng khip vi Ri-va-ret - Vi Ri-va-ret ? - Phi. Ti ngi bn ng ta thu m sut sng, by gi li phi vo bnh vin lm vic. Ti r qua ch hi xem c ai trng nom c ng ta trong vi ngy khng, bnh ng ta nng lm. Tt nhin ti ht sc cha chy nhng khng thi gi, m ng ta th c khng khng khng chu cho cc ch h l n trng nom. - ng ta lm sao th ? - Chng bnh ca ng ta rt phc tp. Trc ht l... - Trc ht l anh n sng cha ? - Ri, cm n ch. ti ni nt v Ri-va-ret...Chng bnh ca ng ta phc tp chc chn l do thn kinh b ri lon. Nhng nguyn nhn chnh l vt thng c khng bng b k lc u, nay ty ln. Tm li sc khe ca ng ta rt ng ngi. Chc ng ta b thng t hi chin tranh Nam M. By gi khng cha cn thn, ch bng b qua loa nn mi n ni nh th. Cn sng st c nh th th k cng tht may mn. Vt thng bin thnh vim kinh nin v thnh thong li ty ln nn hi b kch thch mt t l li ti pht. - C nguy him khng ? - Khng...khng...Trong nhng trng hp nh vy ch nguy him ch con bnh au qu khng chu ni v c th ung thuc c t t. - Ngha l ng ta au lm c phi khng ? - au d di ! Ti ly lm l ti sao ng ta chu ng ni. Ti qua, ti phi cho ung thuc phin. Ti thng rt khng mun cho con bnh thn kinh dng thuc phin nhng cng nh phi cho ung bt au. - Chc ng ta cn b ri lon thn kinh na ? Rui Tru 96

- Tt nhin. Nhng con ngi y qu c mt ngh lc phi thng. Chng no ng ta cha b ngt lm i th ai cng phi kinh ngc v sc chu ng ca ng ta. Nhng chnh v th m ti phi lin sut m vi ng ta ! Cc anh cc ch c bit ng ta m t bao gi khng ? Nm hm ri. M nh ng ta chng c ai tr mt m ch nh ngu ngc, ng say n nh cng chng bit. Ng y c tnh th cng chng gip c vic g. - Th cn c v n u ? - y th mi l k quc ! ng ta khng cho c ta n. Hnh nh i vi c y, Ri-varet c iu g nh gh s th phi. ng ta qu l mt trong nhng ngi kh hiu nht m ti tng thy, tht l mt ng mu thun ! Ri-cac- rt ng h chm ch nhn vi v lo u, ri tip : - Th ny th ti n bnh vin chc s b chm, nhng nh vy ch bit lm sao. Chc bc s gip vic s phi bt u khm bnh mt mnh. Tic rng ti khng c bit sm. Bnh ny l ra khng nn ko di m ny qua m khc. Mac-ti-ni xen li : - Nhng ti sao ng y khng cho ngi n bo tin m ? Chnh Ri-va-ret cng phi hiu rng khng ai li vt b ng ta mt mnh nh th ch ? Gima ni : - M c bc s na, ti sao m qua khng cho ngi n gi chng ti m c ngi trng nom mt mnh nh th cho mt. - Tha b ch, ti nh cho ngi i tm Ga-li nhng va m li th Ri-va-ret lm m ln nn ti phi thi ngay. Khi ti hi ng ta mun cho ai n th ng ta s hi nhn ti, tay che mt ni :" ng ng ni cho h bit, h s ci ti". Hnh nh ng ta lun lun b m nh bi ngh cho rng ngi ta ci mnh chuyn g. Ti cng chng hiu ai ci ng ta ci g c. Lc no Ri-va-ret cng ni ting Ty ban nha. Ngi bnh th bao gi chng ni lng nhng th. - By gi c ai vi ng ta khng ? - Ch c m ch nh vi a gi ca m y. Mac-ti-ni ni : - ti i cho. - Cm n anh. Chiu nay ti s ti thm li. Anh tm n thuc ca ti ngn ko bn cnh ca s v thuc phin trn gi phng bn. Nu li au th cho ng ta ung mt liu v ch mt liu thi. Nhng nht thit ng Ri-va-ret trng thy l thuc ko ng ta li i ung nhiu hn... Khi Mac-ti-ni bc vo cn phng tranh ti tranh sng. Rui tru quay ngot u i. Anh cha bn tay nng bng v c gi v ngo mn thng ngy m khng sao gi ni. - , Mac-ti-ni ! Chc ng n gic ti v chuyn sa bi ch g ? ng ng trch ti b phin hp ca tiu ban hm qua nh ! Ti khng khe lm v... - Thi, ni ti chuyn tiu ban lm g ! Ti va gp Ri-cac- nn n xem c gip c ng g khng. Mt Rui tru st li nh mt vin la. - , vy ? ng tht c nh . Nhng xin ng ng lo. Ti ch hi kh chu thi. Rui Tru 97

- Ri-cac- cng bo ti th. C phi ng y y vi ng sut m khng ? Rui tru cn cht ly mi : - Cm n ng. By gi ti d chu nhiu ri, khng cn g c. - Tt lm ! Vy ti sang ngi tm phng bn. C l ng nm mt mnh th tt hn. Ti h ca ng c th gi ti. - Xin ng ch phin. Tht ti khng cn cht g c. Ti khng dm lm ng ph thi gi v ch. Mac-ti-ni lin xng ging ngt li : - ng ng ni nhm na ! Che mt ti m lm g ? ng tng ti m hay sao ? Thi, ng nm im m c ng i. Mac-ti-ni sang phng bn, b ng ca ngi xung gh vi mt cun sch. Chng bao lu anh thy Rui tru ln ln trn ging hai ba ln lin. Anh b sch, lng nghe. Trong phng im lng mt lt nhng ri li c ting ln ln, ting th hn hn, gp gp nng nhc dng nh Ri-va-ret nghin cht rng nn nhng ting rn. Mac-ti-ni tr vo phng. - Ri-va-ret, ng c cn ti gip g khng ? Khng thy tin tr li, Mac-ti-ni bn tin n bn ging. Mt ti nht nh con ma, Rui tru nhn anh mt lt ri lng l lc u. - Ly thuc phin cho ng ung na nh ? Ri-cac- bo nu au qu th c th ung. - Khng, cm n ng. Ti cn chu c. Chc na c th cn au hn.... Mac-ti-ni nhn vai ngi xung cnh ging. Mt ting n h tri qua i vi anh dng nh di v tn. Anh lng lng xem xt ngi bnh ri ng dy mang thuc phin n : - Ri-va-ret ! Ti khng th ng c nh th c na. D ng c chu ni i na, nhng ti khng chu c. ng ung i thi. Khng ni mt li, Rui tru ung thuc. Ri anh quay i, nhm mt li. Mac-ti-ni li ngi. Hi th ca ngi bnh dn dn tr nn di v u hn. Rui tru mt qu thip i, ng li b. Ht gi n qua gi kia anh vn khng h nhc nhch. Tra ri li chiu, Mac-ti-ni nhiu ln li bn ging nhn vo thn hnh khng ng y . Ngoi hi th anh nhn thy c th y khng c mt du hiu g ca s sng c. Gng mt ca Rui tru lm cho Mac-ti-ni bng dng hong s. Hay l mnh cho ng ta ung thuc phin qu liu ri chng ? Cnh tay tri tn tt ca Rui tru t trn chn, Mac-ti-ni nh nhng lc cnh tay y, nh nh thc Rui tru. ng tay o tt xung l r nhng vt so su hom khng khip, chng cht sut t c tay ti tn b vai. Bng ng sau ting Ri-cac- vang ln : - Khi nhng vt thng ny cn mi th chc cnh tay ny trng hay o y. - , anh n y ? Ri-cac-, anh xem, ng ta c ng mi th ny ? Cch y chng mi ting ti cho ng y ung thuc phin. V t ng y chng nhc nhch t no. Ri-cac- ci xung lng nghe trong giy lt :

Rui Tru

98

- Khng sao, th u lm, ch v ti qua b kit sc thi, sau mt m nh th cn g na. n gn sng c th cn ln cn na. Chc s c ngi li ngi trng ng y na ch ? - Ga-li s n tc trc. Anh y cho ngi n bo khong mi gi s ti. - By gi gn mi gi ri..., ng y tnh ri ! Anh bo nh bp c a xp ln th phi cho tht nng nh...Bnh tnh, bnh tnh, Ri-va-ret ! Ch, ch ! ng ch c p ph, ti khng phi l mt v gim mc u. Rui tru bng nhin nhm dy, i mt kinh hong nhn thng pha trc. Anh gp gp ni bng tin Ty Ban Nha : - n lt ti ra c phi khng ? C cng chng vui chi mt cht . Ti... ! Ti khng nhn ra ng na, Ri-cac-. Anh ng quanh phng ri ly tay s trn, dng nh khng hiu c chuyn g xy ra. - Mac-ti-ni ! Ti tng ng i t lu ri ! Chc l ti ng say qu... - Ch cn g na ! Nh Hng Nga ng trong rng vy ! Mi ting ng h lin ! By gi ng n xp ri li ng na i. - Mi ting ? Mac-ti-ni, ng vn y sut mi ting y ? - Phi, ti s rng cho ng ung thuc phin qu liu. Rui tru hm hnh nhn Mac-ti-ni : - Ti cha c ci may mn ! D c nh vy chng na th khng c ti, cc bui hp tiu ban ca cc ng s bnh an v s bit bao nhiu !...Ri-cac-, ng c bm ly ti lm qui g mi th ? Thi lm phc cho ti yn thn i ! Ti rt ght cho cc thy thuc giy v. - c, ung ci ny i ri ti cho ng yn thn. Nhng mt hai ngy na ti li n kim tra ng cn thn y. Chc pht nguy kch nht qua ri. : By gi trng ng khng ging thn cht na ri. - Ti khe ngay by gi y m, cm n ng...Ai y ? Ga-li h ?Tri, hm nay tht l gp hi ma ro, khch qu n ti tp. - Ti li trng nom ng m nay. - By no ! Ti chng cn ai trng. C l cc ng v i. Nu cn ln cn na th cc ng cng chng lm g c. Ti chng ung thuc phin na u. Thuc phin ch ung mt ln l tt thi. Ri-cac- ni : - Phi, ng ni ng. Nhng kin quyt nh th khng phi l d. Rui tru nhn ln, mm ci : - ng ng s. Nu tit thch thuc phin th ti nghin t lu ri. Ri-cac- tr li kh khan : - Nhng d sao chng ti cng chng ng mt mnh u. Ga-li sang phng bn cnh mt pht, ti mun ni chuyn vi anh. Ri-va-ret, chc ng ng ngon nh ! Mai ti li n thm. Mac-ti-ni nh bc theo Ri-cac- nhng Rui tru kh gi anh li, cha tay ni : Rui Tru 99

- Cm n ng. - Thi, ni nhm mi ! Ng i. Ri-cac- ra v cn Mac-ti-ni nn li ni chuyn vi Ga-li phng ngoi. My pht sau, Mac-ti-ni ra m ca th mt c xe nga tin n cng vn ri bng mt thiu ph bc ra, i vo nh. T ra l Di-ta. Hn l nng va d mt bui d hi no v. Mac-ti-ni nng m, ng sang mt bn nhng li. Ri anh qua vn r vo mt ng ti, o v pha ni quc. Va i c my bc th bng nghe thy ng sau c ting cnh cng lch cch v ting bc vi vng trong ng hm.. Di-ta gi : - ng ch ti mt pht. Mac-ti-ni va quay li th nng cng dng bc ri t t tin n, mt tay sau lng, men theo hng ro. nh sng yu t ca ngn n c nht gc ph vn Macti-ni thy ngi v n ci u bc ti nh lng tng hoc ngng ngi iu g. Mt ci gm, nng hi : - ng y th no ? - Kh hn bui sng nhiu. ng y ng c sut ngy hm nay nn trng ti tnh hn trc. Chc cn au qua i ri. Nng vn nhn xung t. - ng y c au lm khng ? - au lm. Theo ti th khng c g u hn th na. - Ti cng ngh th. Nu ng y khng ti vo th ngha l ng y au lm. - Bnh ng y c thng hay pht ra nh th khng ? - Mi lc mt khc...H nm ngoi Thy s, ng y chng m cht no, nhng ma ng trc, khi chng ti Vin th tht kinh khng. My ngy lin ng y khng cho ti li gn. Khi ng y m, c mt ti th ng y khng chu c. Di-ta ngc nhn Mac-ti-ni ri li ci xung ngay. - Khi ng y thy mt th ng y tm c bo ti i nhy, i nghe ha nhc, hoc i u cn ng ta th ng ca nm khoo. Nhng ri ti ln v, ngi trc ca phng v c ngi nh th mi. ng y m bit c th nguy to. Con ch rn r ngoi ca ng y cn cho vo ch ti th khng c vo. Chc ng y qu ch hn... Tt c nhng chuyn nng k vi mt ging l lng gin di m khinh bc. Mac-ti-ni du dng ni : - Ti tin l ng y khng au na u. Bc s Ri-cac- chm sc rt cn thn. C l chng bao lu na th ng y s khe hn thi. Ni chung l by gi nhiu ri. Nhng ln sau th ch phi lp tc cho ngi i gi chng ti ngay. Nu chng ti c bit sm th u n ni au lng nh th. Thi, xin cho ch. Mac-ti-ni cha tay cho Di-ta nhng nng li li, lc u : - Ti khng hiu ti sao ng li mun bt tay tnh nhn ca Ri-va-ret ! Mac-ti-ni lung cung ni : Rui Tru 100

- Ci th tt nhin l ty ch. Di-ta dm chn : - Ti ght cc ng lm ! Nng tht ln, mt sng quc nh hai hn than rc : - Ti ght c l cc ng ! Cc ng c n ni chuyn chnh tr vi ng y mi ! ng y cc ng ngi bn ging sut m, cc ng thuc cho cn ti th ch n nhn ng y qua khe ca cng khng dm ! ng y l g i vi cc ng ? Ai cho cc ng c quyn cp Ri-va-ret ca ti i ? Ti cm ght cc ng ! ...Ght ! Ght lm ! Di-ta a ln khc nc n, quay mnh chy vo trong vn ng sm ca li trc mt Mac-ti-ni. " Tri ! ny tht s yu ng ta ri ! Tht l nhng cu chuyn ht sc l lng..." Mac-ti-ni va ngh thm nh th va bc vo ng ti. Chng 8 Rui tru khi bnh rt chng. Mt hm n thm Rui tru vo tun tip theo Ri-cac gp anh mc b qun o ng kiu Th nh k nm i vng ni chuyn vi Macti-ni v Ga-li, Rui tru li cn i ra ngoi tri nhng Ri-cac- ch ci v hi a rng Rui tru c thch vt qua i ni m i chi Ph-d-l ngay lc y khng ? Ri-cac- tai qui ni thm : - ng cn c th n thm ng b Grat-xi-ni na y ch. Ti chc b ta s rt mng nht l lc ny, mt ng ti nht, trng th v lm. Rui tru chp hai tay li nh ng mt bi kch : - Tri ! Th m ti khng ngh ti ! Chc b ta s cho ti l mt k t v o ngi v s thuyt ti hng trng v lng yu nc y. Ti s phi ng vai kch y v s k cho b ta nghe rng ti s b x ra tng mnh mt ngc ti di t v ch mi c ghp li qua loa thi. Chc b ta cng s hi r cm gic tht ca ti lc ra sao. Ri-cac-, ng cho l b ta s khng tin ? Ti nh cuc l b ta tin c c nhng s di tr th s nht m ti c th ba t ra. Ti t cc con dao gm n ca ti ly con sn ngm ru trong phng ng ny. Li y, ng cc i. - Cm n ng, ti khng ham thch v kh git ngi nh ng. - , mt ngy no con sn cng git nguwoif nh con dao gm vy, ch ti n khng p thi. - Nhng, ng bn thn mn ti khng cn dao gm m ti cn con sn kia ! Mac-ti-ni, ti phi i y. Anh sc trng nom con bnh ng ngo ny ch ? - c, nhng ch n ba gi thi. T ba gi tr i b B-la s n thay v ti phi i Xan Mi-ni-a-t vi Ga-li. - B B-la ? - Rui tru hong ht nhc li - Khng, Mac-ti-ni, khng th c ! Ti khng th cho ph n sn sc ti v bnh tt ca ti. M n y b y ngi vo u c ? Nht nh b y khng chu vo y u ! Ri-cac- ci hi :

Rui Tru

101

- ng kh kh gi thi lch s y t bao gi ? B B-la ti y. B y sn sc ngi m t tha cn mc vy no tt hn nh th. Nht nh khng chu vo bung Grat-xi-ni hay ni vi ai th ? Mac-ti-ni, nu b B-la nh...Cht cha, hai gi ri ri. Ti phi i y. Ga-li li gn i vng vi mt chn thuc trong tay :

l ngi h l ct cn ca chng ngn. Ti cha thy ngi h l ca ng ? ng nh ni vi b ti th khng phi dn g b y

- No, Ri-va-ret, trc khi b y n ng phi ung thuc . - C thuc vi men mi ! Nh tt c nhng ngi bnh ang bnh phc khc, Rui tru hay cu gt,lm cho nhng ngi h l tn tnh ca ng phi bn tm. - Khng au na ri m sao...sao cc ng c bt ti...ti nut nhng ca gm ghic ny ? - Chnh l khi au tr li. Hay l ng li mun au b B-la phi cho ng ung thuc phin ? - Tha...tha ng ! Nu cn au tr li th c lm g i na n cng c tr li nh thng. C phi nh au rng u m c...c th dng nhng th thuc...thuc cao an hon tn ca cc ng th bt au c. Nh th khng khc g em ci bm nc ca tr con m cha chy. Nhng thi, vic ca cc ng l bt ti khng ung khng c th ti nh phi ung. Anh a tay tri ly cc. Nhng vt so gh gm trn cnh tay lm Ga-li sc nh n cu chuyn va ri. Ga-li hi : - , ny, ng b nhng vt thng ny u y nh ? Chc l trong chin tranh ? - Th ti va mi bo rng ti b nm xung ngc ti di t v... - Ti bit. Nhng y ch l cch ng ni vi b Grat-xi-ni thi...Khng, chc l ng b thng trong cuc chin tranh B-r-din ch g ? - Phi, phn v chin tranh B-r-din phn th v trong khi i sn nhng ni man r. L do no cng c c. - ! Trong khi i thm him phi khng ?...ng c th gi cc o li c. Xong ri... Chc lc y cuc i ng sng gi lm nh ? Rui tru nh nhng ni : - Tt nhin, sng nhng ni man r th khng th khng mo him t nhiu. V li cng phi ni rng khng phi cuc mo him no cng u vui th c. - Nhng ti vn khng hiu ti sao ng li b thng nhiu n th...tr khi gp nguy him vi by th d. V d nh nhng so tay tri chng hn. - , so ny ti b lc i sn bn Chu M. ng bit khng lc y ti mi bn mt pht... C ting g ca.

Rui Tru

102

- Mac-ti-ni, ng trng trong phng ngn np c ri ch ? c ri ? Th ng ra m ca h - Ni ri, Rui tru ngonh ra pha ca - Tha b, b tht c lng tt. Xin li b ti khng ng dy c. - Tt nhin l ng khng nn ng dy lm g. Ti c phi l khch u. - Ri Gima nhn Mac-ti-ni - X-da, ti n sm mt cht, chc l anh vi v ? - Khng, cn mi lm pht na. Ch ti ct h o chong sang phng bn. C ci ln cng a sang bn y nh ? - Nh tay ch, trng y. Trng ti lm, K-ti mi mua ni O-li-vec-t sng nay y...Cn y l nhng a hng N-en. ng Ri-va-ret , ti bit ng yu hoa. Ch ngi xung cnh bn, ct cung hoa ri cm vo l. Ga-li li ni : - Ri-va-ret, ng ang k d chuyn sn bo bn M. Chuyn y sau th no na ? - , phi ! Tha b, ng Ga-li va hi ti v qung i c ca ti Nam M. Ti va bt u k ti sao tay tri ti b tt th ny. Hi ti P-ru. Mun sn bo chng ti phi li qua sng. Khi ti bn pht u tin th sng khng n. T ra thuc sng b t. Tt nhin bo khng i cho ti kp tr tay v kt qu l th ny y. - Tht l mt phen mo him th v. - Khng, khng n ni gh gm nh mi ngi tng u. Tt nhin l ngt bi cay ng mi, nhng ni chung cuc sng rt hng trng. V d nh i sn rn chng hn... Rui tru k ht chuyn n n chuyn kia, no l chuyn chin tranh c-ging-tin, chuyn thm him B-r-din, no l chuyn tip xc vi ging ngi man r, chuyn sn th d. Ga-li say m nh mt a tr con nghe theo chuyn thn thoi, chc chc li im mt vi cu hi. Vn giu cm xc nh mi ngi dn N-a-pn khc, Gali a thch tt c nhng g khc thng, ni bt. Gima ly an trong ln ra an v cng im lng nghe. Ch thon thot a nhng mi kim, mt khng ri chic o ang an d. Mac-ti-ni th cau my li v tr mnh khng yn trn chic gh. Anh cm thy c ci g khoe khoang t mn trong nhng cu chuyn y. Mc d vy, bt gic anh cng khm phc con ngi y, thy con ngi y chu c nhng s au n kinh khng v th xc vi mt ngh lc phi thng nh chnh mt anh c thy mt tun nay. Nhng anh vn mt mc khng a Rui tru, khng a nhng vic lm v thi ca Rui tru. Ga-li th di t v thm mun mt cch ngy th : - Tht l mt cuc sng huy hong ! Ti ly lm l ti sao sau ng li ri B-r-din. Sau khi sng B-r-din th sng cc nc khc chc s bun t v cng ! Rui tru tip : - C l th nht l qung i P-ru v -qua-t. y mi tht l nhng ni p tuyt trn ! K ra th rt nng nh vng bin -qua-t chng hn v iu kin sng rt gay go. Nhng cnh thin nhin th p khng th tng tng c. Ga-li ni : - C l ti thch cuc i hon ton phng khong nhng ni hoang vu y hn l thch cnh p. con ngi c th gi gn c nhn cch v c tnh ca mnh ch khng nh chn phn hoa hi.

Rui Tru

103

Rui tru gt u : - Phi, l ... Gima ngng u nhn anh. Anh bng bng mt thi khng ni na. Mt lt im lng tri qua. Ga-li lo lng hi : - ng li ln cn y ? - Khng, khng sao. Tuy ti nguyn ra nhng liu thuc ca ng, nhng n li rt cng hiu...ng i y ,ng Mac-ti-ni ? - Phi... Ga-li, i i thi ko mun mt. Gima tin hai ngi ra ca : Mt lt sau ch tr vo vi mt cc sa trng trong tay. - Mi ng ung i. Ch ni vi ging ra lnh nhng ht sc du dng ri li tip tc ngi an. Rui tru ngoan ngon nghe theo. Hai ngi im lng ti na gi. Bng Rui tru ct ting ni rt kh : - B B-la. Gima nhn anh. Rui tru mn m nhng tua khn tri i vng mt khng nhn ln. - Chc b khng tin nhng chuyn ti va k, phi khng nh ? Gima bnh tnh tr li : - Nhng chuyn ng k ti khng tin mt cht no c. - B ni ng lm. Ti ton ni di. - C chuyn chin tranh cng th c phi khng ? - Ni chung l di c. Ti khng h tham gia mt cuc chin tranh no. Cn nh chuyn i thm him th ti cng c tri qua nhng phen mo him tht y v phn ln nhng chuyn ti k u l s tht c. Nhng nhng vt thng ca ti th hon ton do nguyn nhn khc. B bt c mt iu ni di ca ti ri th nay ti xin th nhn mi iu khc. Gima hi : - Ti sao li phi mt cng ba chuyn nh th lm g ? Theo ti th khng cn thit. - Lm th no c ? Chc b nh cu phng ngn nc Anh ca b " ng hi th khi nghe li ni di". X xin ngi khc ti chng thch th g. Nhng khi ngi ta hi ti sao ti b tn tt th ti phi kim cch tr li. M nu kim cch tr li th li phi ba ra ci g cho hay mt cht. Ga-li vui lng lm, chc b thy. - Vy ng thch ni a cho Ga-li vui hn l ni tht ? - Vng ! Rui tru chm ch nhn ch, tay nm cht tua khn rt t. - B mun ti ni s tht vi nhng ngi y hay sao ? Th ti t ct li i trc cn hn ! Ri bng mt ging t ngt v hi bn ln, ngng ngng anh ni thm : Rui Tru 104

- Ti cha bao gi k chuyn tht vi ai c nhng i vi b nu b mun th ti xin ni . Gima lng l t an vo lng. C mt ci g cm ng thng thit. Cm ng thng thit ch ngi n ng cng rn b n v khng ng yu ny bng nhin li phi ci mnh th l tm s vi mt ngi n b khng quen bit v li l ngi m c l anh ta khng h a thch. Sau mt hi im lng, Gima nhn anh. Rui tru ng ngi trn i vng ta khua tay vo chic bn con bn cnh. Bn tay tn tt che ly mt. Nhng ngn tay y run run, mch mu p mnh vt so trn c tay. Gima nhch li gn i vng kh gi tn anh. Rui tru git mnh nhm dy. Anh ni bng mt ging xin li : - Ti qun...qun khuy i mt. Ti nh ...nh k cho b nghe v... - V tai nn hoc mt ci g lm cho chn ng b khp khing ch g. Nhng nu ng cm thy kh tm khi hi tng li chuyn c th... - Tai nn ? Khng phi u ! Ti ch b ngi ta cm thanh st t l nh y thi. Gima ng ngc nhn anh. Tay anh run run, Rui tru vut m tc la xa trn trn v mm ci : - B ngi xung nh ? Mi b ko gh li gn y. Rt tic ti khng t tay ko gh li c.Gi ti c ng Ri-cac- chy cha ngay lc by gi th c l trng hp gy xng ca ti s l mt ca rt qu bu cho ng ta. ng y l mt nh m x yu ngh th chc l thch xng gy lm. M lc ch no xng th gy tt c, tr ci c. Gima m i xen li : - V tr lng dng cm ca ng na. Nhng c l lng dng cm y th khng c g b gy ni nh ? Rui tru lc u : - Khng. Mi sau ny ti mi ly li c t nhiu dng cm cng vi nhng ci g cn st li. Ch lc th n cng b tan v nh mt chn tr. Ci thm hi nht chnh l y. Vng, ti xin bt u k chuyn thanh st t l trc. B ti nh li xem... l vo khong...mi ba nm trc, Li-ma (th ca P-ru). Lc ny ti ni P-ru l mt nc p tuyt trn nhng thc ra n chng p g cho lm i vi nhng ngi khng c mt ng xu dnh ti nh ti lc y chng hn. Ti n Ac-ging-tin ri sang Si-li. Ti lang thang khp Si-li sut cht i. Sau ti lm lao cng trn mt chic tu ch sc vt. Ti i t Van-pa-rai- (hi cng Si-li) ti Li-ma. Ngay trong thnh ph ti cng khng tm c vic lm. Ti ln n Ca-lao (hi cng ca th Li-ma) , ra bn tu vi hy vng may ra tm c mt cng vic no chng.Phi, nh b bit, cc hi cng thng c nhng tp nh ti tn. Nhng ngi lm ngh bin thng sng . Sau mt thi gian ti kim c vic lm trong mt sng bc. Ti lm ngh u bp, hu bn bi-a, bng ru cho khch v nhiu vic i loi nh th. Cng vic khng c g d chu nhng ti cng ly lm mng v t nht l ti c n, c tip xc vi b mt v ting ni ca con ngi. Chc b c th bo rng ci c g ng mng u, nhng trc khng lu ti b bnh st rt vng mt thn mt mnh nm lit trong mt chic qun xiu vo v cm thy rt su thm. Ri mt m ngi ta bt ti phi i ui mt g Lasca ( thy th min qun o ng n) say ru ra khi qun y khi lm huyn no.Hm y g thy th ny ln b nh bc thua nhn ti nn rt cay Rui Tru 105

c. Ti phi nghe li, v nu khng th s mt vic v cht i; nhng g thy th khe gp i ti : lc y ti ch mi cha y hai mi mt tui, sau cn st rt ti li yu nh mt con mo com. Hn na trong tay g cn c mt thanh st t l... Rui tru ngng li, lic nhn Gima. Ri anh ni tip : - Chc g nh nh cho ti cht hn. Nhng g nh khng thng tay lm nn sau mc d thn th b nt nh ti vn c th sng li c. - Th nhng ngi khc h lm g ? Tt c mi ngi u s mt g thy th say ru hay sao ? Rui tru nhn ch v ci ph ln : - Nhng ngi khc ? Bn con bc v bn ch sng y ? B khng bit hay sao ! Ti l y t, l ca ring ca h. H xm xt li v tt nhin l h khoi tr nhn cnh nh nhau . Nhng chuyn nh vy y h coi nh l tr a. D nhin tr a trong trng hp m ngi biu din khng phi l h. Gima rng mnh : - Sau ri sao na h ng ? - iu ti khng th ni c. Sau nhng cnh y thng chng ai nh c nhng ngy u ra sao. Gn y c mt ngi thy thuc ngnh hng hi. Khi nhngngi xem thy ti cha cht th cho i gi ng ta n. ng ta chy cha cho qua loa cho ti. Ri-cac- th cho li cha nh th l c hi, nhng c l ch l s ganh t ngh nghip ca ng ta thi. Sau ri ti cng tnh dy. Mt b c ngi a phng theo o thin cha vn giu lng nhn t, thng tnh em ti v nui. Chuyn y nghe cng tht l tai phi khng b ? Ti cn nh b c ngi thu mnh trong gc nh tranh, ht thuc, khc nh xung t, ngm nga mt iu ht g khng r. B c rt tt, c lun bo ti rng y ti c th yn tr m cht, khng b ai ngn cn g u. Nhng ch phn khng vn vng ln trong ngi ti v ti quyt tm sng. Tr li cuc sng - y mi tht l kh; v ngy nay c lc ti ngh rng c m sng nh th tht khng b cng. B c kin nhn l lng. Ti nh b c... ti nh li xem...chng bn thng, sut bn thng lc th ti ni m, lc th lm m chng khc no mt con tru in. Th tht l u ing ngi, m ti vn li c nung chiu t tha nh. - Sau ri th no ? - Sau ...ti c phn v b i ni khc. B ng tng ti i l v trong lng y ny s phin lng tt ca b c ng thng y u. Khng, ti khng ngh th. Ti i ch l v nh b c ti khng sao chu ni...B va ni ti s dng cm ca ti ? Lc y gi m b nhn thy tnh cnh ca ti. Chiu chiu mi khi hong hn bung xung l cn au li ni ln. C mi bui chiu ti thng nm mt mnh di nhn nh mt tri dn tt... b khng th hiu c u ! Ngay c by gi ti vn thy kh chu mi khi nhn cnh mt tri ln.... Mt hi lu im lng. - Ri ti li tip tc i lang thang khp nc, hy vng kim c vic lm. Khng th sng Li-ma c na. Ti tng chng pht in mt...Ti ln li Ct-sc (mt thnh ph c P-ru v l th c ca ngi Inca trc khi ngi chu u n chim chu M la tinh).. Nhng chuyn c xa y chng c g l th ni ra ch lm kh tai b.

Rui Tru

106

Gima ngng u nghim ngh nhn anh vi i mt su thm : - Xin ng ng ni th. Rui tru cn mi , bt ri thm mt tua khn khc. Mt lc sau anh hi : - Ti tip tc k nh ? -Nu.....nu ng mun. Ti s bt ng nh li , nh li nhng chuyn y th khng khip qu. - B tng....c im lng l ti qun c sao? Nh th cn t hn nhiu. Nhng b ng ngh rng nhng chuyn y cn m nh ti. m nh l ch ti mt t ch kia! - Ti...ti cha hiu r lm. - Ti mun ni lc s can m ca ti cn , lc ti thy mnh l 1 thng hn. - D nhin , sc chu ng ca con ngi cng c hn. - Phi , mt khi bc n gii hn y , con ngi ko ti no bit c mnh s chu ng c n th na. Gim-ma do d : - ng c th cho ti bit....ti sao mi hai mi tui , ng fi 1 thn 1 mnh lu lc n nhng ni y ? - D hiu lm : qung i th u ca ti ni qu nh p qu nn ti fi chy xa n. - Sao th ? Rui tru li ci khy : - Sao ? Bi v lc y ti l mt g tr tui kh kho , nhng li ngng cung , chc vy. Ti ln ln trong mt gia nh cc k sang trng , c " nng nh nng trng , hng nh hng hoa " , n ni ti c tng th gii lm ton bng t la hng v hnh nhn bc ng. Ri 1 ngy kia ti khm f ra rng ngi ti hng tin yu nht la di ti. Ka , b git mnh , chuyn g th ? - Khng. ng c tip tc i ! - Ti bit c mnh b phnh ph , i tin 1 li ni di. Tt nhin cng ch l 1 cht kinh nghim thng thng. Nhng , nh ti vn ni , cn tr li ngng cung, ti ch ngh rng k ni di s sa ho ngc. V th , ti b nh , lao sang Nam M vng vy cho tho ch , trong ti ko c ly 1 xu , s bng cng chng c 1 ch Ty Ban Nha no , ni chung chng c th g , ngoi i bn tay trng v thi quen phung ph , n sn. V kt qu tt yu l ti chm su vo 1 ho ngc tht s , nhng cng nh m thot khi s m tn vo ci ho ngc gi tng trc kia. m chm hon ton , n tn y ng 5 nm , cho ti khi on thm him uy-pr n ko ti ln. - Nm nm tri ! Kinh khng qu ! Nhng ng ko c bn sao ? - Bn ? Ti...- anh quay nhn ch , ging t nhin d tn...- Ti cha tng c ngi bn no. Sau anh cm thy hi thn v pht thi qu ca mnh , nn vi tip li : - B ng tm nhng iu ti ni . Va ri ti k hi qu , thc ra mt nm ri u ti sng ko n ni no : ti cn tr v kho , trc khi tn La-xca n ghi du vt ln i ti , ti vn c th xoay s t ginh ly ming n kh d dng. Nhng sau ti ko Rui Tru 107

kim c vic lm na. L tht , 1 thanh st ci than , nu dng ng ch , th cng hu ch lm ch , nhng 1 k tn tt th ai cn thu mn lm g ? - Th lc by gi ng lm g ? - V c vic g ti cng lm . C mt thi gian ti lm lao cng sai vt cho nhng ngi n l trong mt n in trng ma. Nhng chng n thua g , bn cai c xua ti i : chn ti khp khing qu , ko i nhanh v vc nng c , li cn hay tr chng vim hoc nhng g qui g na . Mt thi gian sau ti li xung vng m bc , cy cc xin vic , nhng ti cng chng c g. C ngh n chuyn thu nhn ti l my tn qun l bt ci , cn ngi lm y th xm li tru gho. - Sao h lm th ? - ! Bn tnh con ngi m , ti ngh vy , h thy ti ch cn 1 tay chng c. Sau cng , ko chu ni na , ti li b i , lang thang khp ni , lang thang mi , ch mong kim c vic lm. - Lang thang ? Vi chn khp khing nh vy ? Anh ngc ln , hi th bng hng ht 1 cch ng thng : - Hi y ti....ti i. Gim-ma hi ngonh mt i , a tay ln cm. Sau 1 lc im lng , Rui tru li ni , ging mi lc 1 trm hn : - Ti lang thang , lang thang mi n gn nh ft in ln , m ko kim c vic . Ti n vng -cu-a-o , y li cn t hn. i lc ti i hn xoong cho rong - ti hn cng c lm - hoc chy vic vt vnh , c ra chung ln. Thnh thong li... kh m nh ht c. Th ri sau cng , mt hm... Bn tay nh nhn , da ngm ngm ca anh ang t trn bn bng nm cht li , Gimma ngng u , lo lng nhn anh....Mt na mt anh quay v pha ch , nn ch thy c mch mu thi dng anh p mnh , dn dp tng hi , ch nghing ngi n dt tay ln cnh tay anh : - ng k tip na , ni n chuyn y khng khip lm , ng ! Rui tru nghi ngi nhn bn tay ca Gim-ma , ri lc u bnh tnh k tip : - Ri 1 ngy kia ti gp 1 gnh xic rong . Chc b cn nh gnh xic ti n. Gnh ny cng th , nhng cn ti t hn , th kch hn, c c mc u b na. Gnh xic cm lu ngh ven ng , ti m n lu xin n. Tri th nng , m bng th i l , nn ti ngt i ca lu. Thi gian y , ti hay b ci tt ngt i t ngt , nh 1 c n sinh ni tr b nn ym qu cht y m . Thy vy , h em ti vo lu , cho ung ru mnh v cho n....Ri sng hm sau h bo ti.... Im lng - H cn 1 vai g , hoc 1 vai hnh th qui d no , bn con nt nm v cam v chui vo . B thy vai h hm y ch - y , ti ng vai y 2 nm ...Ti bt u hc lm tr. Ti cha n ni d dng lm , h fi lm cho ti 1 ci bu gi , li dng ht sc ci chn vi ci tay ny...Khn gi y cng ko kh tnh lm, h cng d dng hi lng khi c 1 sinh vt trong tay hnh h , b qun o h cng lm c nhiu tr o . Tr ngi duy nht k ti hay au m lun , ko biu din c. Thnh thong , gp lc ang bc mnh , ngi ch gnh xic vn li ti ra sn khu , bt k ti ang ln cn , nhng bui nh vy cng chng li thch nht. Ti cn nh , mt hm ti au qu Rui Tru 108

ngt i gia bui biu din....Khi tnh li , ti thy khn gi xm xt xung quanh , la , h ht , nm vo ngi ti nhng th.... - ng k na ! Ti ko chu c na ! Thi i , tri i ! Gim-ma ng dy , bt tai li. Rui tru ngng bt , ngc mt ln v thy nc mt ch chc tro ra. Anh hn hn : - ng nguyn ra tht ! Sao ti ngu xun th ! Gim-ma bc n ng bn ca s , nhn ra ngoi 1 lc. Khi ch quay li , Rui tru li ta vo bn , a tay che mt. R rng anh qun bng mt ch ang y. Gimma lng lng ngi xung cnh anh. Mt lc sau , ch chm ri ni : - Ti mun hi ng 1 iu. - Vng - Rui tru ko nhc nhch - Sao lc y ng ko ct c t t ? Anh ngc ln ht sc ngc nhin : - Ti ko ng m b li hi ti nh th. Cn cng vic ca ti? Ai s hon tt thay ti? - Cng vic ca ng ? , ra th ! T ny gi ng c cho mnh l 1 k hn nht . Chao, nu ng chu ng tt c gi c mc ch ca mnh , phi ni ng l ngi dng cm nht ti cha tng gp ? Rui tru a tay che mt, tay kia nng nn sit cht tay ch. Im lng trm ln h , tng nh bt tn..... t nhin di vn vng ln 1 ging n cao trong tro , ang ht 1 on trong 1 bi ca ting Php d t : " Eh , Pierrt ! Danse.Pierrt ! Dne un peu , mon pauvre Jeannt Vive la danse et l allgresse ! Hoissons de notre bell jeunesse ! Si moi je pleure ou moi je soupire Si moi je fais la triste figure Monsieur , ce n est que pour rive Ha ! Ha ! ha, ha ! Monsieur , ce n est que pour rive ! " Va nghe cu u Rui tru rt tay v , co ngi li , rn r hn hn . Gim-ma a 2 tay sit ly cnh tay anh , n cht xung , nh n tay mt ngi ang chu m x . Bi ca dt , nhiu ging ci v ting v tay vang ln. Rui tru ngc nhn ln vi nh mt ca 1 con th b hnh h , anh chm ri ni : - Phi , Dita vi my ng bn s quan ca c ta y . m n , trc khi Ri-cc- n , c ta tm cch vo y thm ti . C y m chm vo ngi , chc ti ft in ln mt! Gim-ma du dng phn i : - Nhng....Ch y c bit u. Ch y u ng lm ng pht .

Rui Tru

109

Di vn 1 trn ci khc li r ln. Gim-ma ng dy m ca s , Di-ta , u m dng vn 1 chic khn thu si vng , ang ng gia li i trong vn , ging cao 1 b hoa tim cho 3 s quan tr tui ang tranh nhau vi ly . Gim-ma gi : - B R-ni ! Di-ta sa sm nt mt . C ta quay li nhn ln , nh mt khiu khch : - Tha b ? - Xin cc ng bn ca b vui lng ni kh 1 cht . ng Rivarex ang mt lm. C gi du mc vt tung b hoa xung t , quay pht li ni vi my vin s quan ang sng st : - Allez-vous-en ! Vous m embetezz , messieurs ! V c t t i ra ng. Gim-ma ng ca s quay v pha Rui tru : - H i ri ! - Cm n b . Ti....rt tic lm phin b. - C g m phin... Rui tru nhn ra ngay ch ngp ngng trong cu ni ca ch : - " Nhng " cu ni ca b cha ht , tha b cn 1 ch " nhng" st li trong ngh ca b. - Nu ng thy c phn cn li ca ngh ngi khc , xin ng ch ft v nhng g ng c c . D nhin, y ko fi l chuyn ca ti , nhng ti ko hiu c.... - c cm ca ti vi R-ni ? iu ch c khi.... - Ko , ti ko hiu c sao c mi c cm m ng vn sng c vi ch y . i vi ti l 1 s xc phm n ch y v phng din l 1 ph n v v phng din... - Ph n ! Rui tru ph ln ci tht chi tai - B cng gi l 1 ph n ? " Madame , ce n est que pour rive " Gim-ma ku ln : - Nh vy l ko phi l ! ng ko c quyn ni v ch y nh th , nht l li ni vi 1 ph n khc. Rui tru quay i , nm m to mt nhn mt tri ang ln ngoi ca s. Gim-ma ng lun cnh ca g li , bung rm xung anh khi thy mt tri ln na, ri ch ngi sang chic bn cnh ca s khc. Mt lc sau ch hi : - ng ti thp n ln nh ? Rui tru lc u. Khi ko th thy mi an na , Gim-ma xp vo gi . Ch khoanh tay ngi im lng mt lc, nhn thn hnh bt ng ca Rui tru . nh sng m ti ph ln mt anh lm du bt nt khc kh , giu ct , kin quyt , nhng li hn su thm nt bi t ca ln mi. Do 1 s lin tng k l , Gim-ma vt nh n cy thnh gi bng cha ch dng tng nh A-th , vi hng ch khc trn : Rui Tru 110

" Mi sng gi bo tp ca anh cn x mi ln i ti " Mt gi tri qua , chm m trong im lng. Sau cng , Gim-ma ng dy , nh chn bc khi phng . Tr li vi chic n trn tay , ch ng li 1 lc , tng Rui tru ng. Nhng nh n va ht n mt , anh quay li. Gim-ma t n xung. - Ti pha c-ph cho ng y. - xung y . B vui lng n gn y c ko ? Anh nm di bn tay ch : - Ti suy ngh....thy b ni rt ng . i ti qu sa ly. Nhng b cng nn nh rng ko fi ngy no ngi ta cng tm c 1 ngi ph n mnh c th.....yu. Cn ti....ti cng d tng ngp ln trong vng ti khn cng. Ti s... - ng s.... - S bng ti. i khi , ban m phi ni l ti ko dm 1 mnh , ti cn c 1 ci g sng ng , 1 ci g vng chi bn mnh. Bng ti ti va ni n l bng ti bn ngoi , ...Khng , khng ! Ko phi ho ngc , ho ngc ch l th chi ba xu do tr con. Bng ti bn trong kia! ko c khc lc nghin rng , ch c im lng ...im lng... Mt anh m to . Gim-ma lng thinh , nn th ch i. - Chc iu qu huyn hoc vi b fi ko ? B ko hiu c - tht may mn cho b. Ti mun ni l nu th sng 1 mnh , hn ti pht in ngay...Nu xt thy c , xin b ng qu nghim khc vi ti . Ti ko n ni hung tn h hng nh , c l , b vn tng tng v ti u. Gim-ma p : - Ti ko tm ra cch no fn on thay ng c, Ti cha tng tri qua nhng kh au nh ca ng. Nhng....c th ni ti cng chm su trong s khn cng , hiu theo ngha khc . V ti ngh , ti on chc , nu ng s s hi hoc iu g a mnh n mt hnh vi thc s tn nhn hoc bt cng hoc thiu lng th ri ng s hi hn. Cn....nu trc s vic nh vy , m ng chu tht bi , th ti tin rng hon cnh ca ng , chc ti bung tri tt c , ku tri on t m cht t lu ri ! Rui tru vn gi tay ch trong tay mnh , anh ni tht nh : - Cho ti bit i , trong i bao gi b lm mt vic that s tn nhn cha ? Gim-ma ko tr li , nhng u ch gc xung , v hai git nc mt ri m tay anh. Rui tru sit cht tay ch thm , ging anh ch cn l 1 hi th thit tha : - Ni i ! B ni i ! Ti k cho b nghe tt c ni thng kh ca ti... - Vng...c mt ln....lu lm ri. Ti trt lm vic y vi ngi ti yu nht trn i ny. i tay ang sit cht tay ch run ly by, nhng ko bung li . Gim-ma ni tip : - Anh y l 1 ng ch. Ti trt tin li ngi ta vu khng anh y - ch l 1 s ba t thng thng ca bn cnh st thi , th l ti ko nhn ra. Ti tt anh y nh 1 tn phn bi . Anh y b i , v nhy xung sng t vn. Th ri 2 ngy sau , ti c bit

Rui Tru

111

anh ta hon ton v ti. C l k nim y cn cay ng hn bt c k nim no ca ng. Gi cht ct bn tay fi ny m xo c iu n trt phm phi , ti cng sn lng. Mt Rui tru cht lo ln 1 tia sc so v nguy him m trc y Gim-ma cha tng thy. Anh ci xung , vng trm bt thn hn ln tay ch. Gim-ma git li , hong ht , ch ku ln tht ng thng " - ng ! Xin ng ng bao gi lm nh th na . ng lm ti au lng. - Th b tng b ko lm cho ngi b git au lng sao ? - Ngi m ti... git... A! Tr-da-r n cng ri kia ! Ti... Ti phi i y. Bc vo phng, Mac-ti-ni thy bn cnh tch c-ph vn cn nguyn , Rui tru nm 1 mnh , n , tht thn , ang lm rm nguyn ra nh th ko hi lng vi tch c-ph y. Chng 9 Vi hm sau , vn cn xanh mt v khp khing hn thng ngy , Rui tru vo th vin mn xem nhng bi thuyt gio ca Hng y Gio ch Mntaneli . Ricc ang c sch 1 bn gn , nhn ln : tuy rt thch Rui tru , nhng anh khng ti no chp nhn ni 1 im duy nht l ci c c nhn k d ni con ngi y. - ng li nh tn cng v Hng y ti nghip ny na ? - Ricc hi , gn nh bc tc. - ng bn thn mn , sao ng c.....mi giao ting o...oan cho ti th ? Phi c c gio y nh , ti ang chun b 1 bi tiu lun v khoa thn hc hin i cho mt t bo m...m...mi y! - Bo no vy ? - Ricc hoi nghi ging mt nhn Rui tru : c ngun tin na b mt na cng khai ni rng lut bo ch mi c d tho , v phe i lp ang chun b cho ra mt 1 t bo cp tin lm chn ng thnh ph , nhng v mt hnh thc , vn l b mt. - Nht bo " K la o " , d nhin , hay t " Lch Gio hi " cng vy. - S....sut ! Rivarex , chng ta ang lm n ngi khc y! - c , vy hy vi u vo khoa gii phu ca ng i , l vic ca ng v ... ti yn vi khoa th....thn hc....ca ti.Ti s kh....khng can thip vo vic tr liu cc xng gy ca ng u , d ti bit nhiu ca gy xng q...q...qu gi hn cc ca ca ng nhiu. Rui tru ngi xung vi tuyn tp ca nhng bi thuyt gio , v mt cng cng thng , m chiu. Mt trong nhng nhn vin th vin n bn anh : - ng Rivarex ! Hnh nh ng c trong on thm him ca uy-pr i khm ph cc ph lu ca sng Amadn phi khng ? Mong ng vui lng gip h chng ti kh khn ny : mt b mun mn bn tng thut cuc thm him , nhng bn tng thut em i ng ri. - B y mun bit nhng g ? - Ch hi nm no cuc thm him bt u , v khi no th bng qua -cu-a-o thi ?

Rui Tru

112

- Cuc thm him cut ft t Pa-ri , ma thu 1837 bng qua Qui-t vo thng 4 nm 1838. Chng ti Braxin 3 nm , sau xung Ri- v tr li Pa-ri h nm 1841. B y c mun bit ngy ca tng cuc khm ph khng ? - Khng , cm n ng , ch by nhiu thi. Ti ghi c c vo y ri . Bep-p , a h t giy ny cho b Bla. Cm n ng rt nhiu , ng Rivarex , v cho ti xin li lm phin ng. Rui tru ng ngi ra gh nhu my ngh ngi.Gim-ma mun bit nhng ngy y lm g c ch ? Sao li ch cn bit thi gian h i qua -u-a-o c nh?... Gim-ma tr v nh vi mnh giy trong tay. Thng t , 1838 ...v Ath cht thng nm , 1833...Nm nm.... Ch chm chm i ti i lui trong phng , qua my ngy mt ng , nhng qung thm xut hin di mt ch . Nm nm...v " mt gia nh cc k sang trng "...v " ngi m anh ta hng tin yu nht la di anh ta ..." la di anh ta....v anh ta tm ra.... Ch dng bc, hai tay bng ly u. Khng, ngh th hon ton l in r ! Khng th th c...Th thc l hoang ng ...M lc m tm k khp bn tu ri ! Nm nm....V lc b g thu th nh th ng y mi "cha y hai mi mt tui"...Ngha l ng y b nh ra i nm mi chn tui. Chnh ng y ni " mt nm ri". Cn i mt xanh bic v nhng ngn tay hp tp y ? V ti sao ng y li cm ght Mng-ta-ne-li gh gm n th ? Nm nm...Nm nm...Nu bit chc chn rng Ac-t cht ui, nu chnh mt ch c trng thy thi hi Ac-t ...th vt thng xa c y s c ngy lnh ln v k nim au n s thi khng dy v ch v chng hai mi nm sau ch c th quay nhn li qu kh m khng cht kinh hong. C mt thi thanh xun ch b ngh y u c. Ngy li ngy, nm li nm, ch kin quyt u tranh chng li s cn rt lng tm. Ch khng ngng nh thm rng mnh s phng s cho tng lai, khng ngng bng tai nhm mt, c trnh nhng bng ma m thm ca d vng. Nhng ngy qua thng li, hnh nh ngi gieo mnh xung bin t t b cun ra bin c vn c m nh ch, trong lng ch vn vang ln ting sng dt do, ting ku chua xt m ch khng sao dp tt ni :"ta git Ac-t ! Ac-t cht ri !". i lc ch c cm gic rng gnh n y qu nng i vi ch. Tuy th, nu by gi d c phi hy sinh na cuc i cn li mang c gnh nng y th ch sn sng hy sinh. ngh cay ng rng mnh git Ac-t tr nn quen thuc i vi ch ri ; tm hn ch rn xit qu lu di gnh nng y nn by gi khng c l g gc xung na. Nhng nu ch khng y Ac-t xung nc m dy xung...Gima gieo mnh xung gh, hai tay bng ly mt v ngh rng "tt c cuc i mnh b ci cht ca Ac-t m nh nh mt bng ma! mong sao mnh ch y Ac-t xung ch cht thi, ch cha y Ac-t ti mt ci g y au kh hn ci cht !" Kin quyt, khng on thn, Gima hi tng li ton b cnh a ngc ca cuc i c ca Ac-t, tng on, tng on mt. Cnh a ngc y hin ra mn mt trong tr tng tng ca ch , y nh chnh ch tng trng thy v sng ngay trong cnh ; no l mt linh hn tr tri ang run ry, no l nhng ni kinh hong ca c n, no l nhng suy ngh nho bng chua xt hn c ci cht, no l nhng cn hp hi chm chm, mn mi v tn nhn.

Rui Tru

113

N cng mn mt y nh chnh ch tng ngi cnh anh trong tp nh tranh bn thu , y nh ch tng ngi cng anh chu ng kh nhc trong nhng m bc trong nhng n in c ph v trong gnh xic rong gm ghic . Gnh xic rong...Thi, t nht hy xua ui hnh nh y i v n lm cho ngi ta c th pht in ln c. Gima rt ko bn vit, ngm nhn mt s vt k nim m khng bao gi ch mun hu b. Ch khng hay thu gp cc k nim nh nhung nh nht nhng d sao ch vn gi li mt vi th : l mt s nhng b i vi mt nhc im m Gima vn kin quyt nn trong ngi. Rt t khi ch cho php mnh ng ti ko y. y l nhng vt ch gn gi : bc th u ca Gi-va-ni nhng bng hoa nm trong bn tay cht ca Gi-va-ni, m tc ca a con ch, mt chic l kh trn m cha ch. y ko l tm nh c nht ca Ac-t - tm nh lc Ac-t ln mi. Gima ngi sp xung gh v ngm mi mi t mn mn xinh xn, ngm mi cho ti khi hnh nh chng trai Ac-t hin ra trc mt ch mi thi. Gi y b mt Ac-t hin ra nt qu ! i mi nhy cm, mt to v chn thnh gng mt trong sng v ngn tt c nhng ci khc vo tr nh ca ch su n ni ch tng chng nh Ac-t ch mi cht hm qua. V nhng git l rng rng t t che m bc nh trc mt ch. Ti sao ch li c ngh nh th ? Giam cm linh hn sng lng v siu thot y trong bn ly v au kh ca cuc sng th chng phi xc phm ti thnh thn qu mn Ac-t nn mi cho anh ta cht sm, th bin thnh h hng khng cn sng gp ngn ln c sng st v tr thnh Rui tru , tr thnh anh chng Rui tru vi nhng chic ca-vat lch s, nhng li chm chc ng ng, vi mt ming li cay c v vi c v n ca anh ta...Khng, khng ! l kt qu gh gm m v ngha ca tr tng tng ca ch. Ch lm thng tn tri tim mnh bng nhng o tng trng rng Ac-t cht ri ! C ngi kh gi ngoi khung ca. - Ti c th vo c khng ? Gima git mnh n ni nh ri tm nh xung t. Rui tru khp khing bc vo phng, nht ly tm nh a cho ch. Ch ni : - ng lm ti s qu ! - Xin...xin b tha li . C l ti lm phin b ? - Khng, ti ang son li nhng vt c. Gima ngp ngng mt lt ri a cho anh tm nh : - ng thy cu b ny th no ? V trong lc Rui tru ngm tm nh, Gima theo di anh, cn no ht sc cng thng, dng nh tt c cuc i ch l do v mt anh quyt nh. Nhng Rui tru ch cau my c v ph phn v ni : - B ra cho ti mt bi ton kh, tm nh phai mu v ni chung th khun mt tr con th rt kh phn on. Nhng ti tng rng cu b ny s tr thnh mt k bt hnh. V iu khn ngoan nht cho cu y l c nn tr con nh th ny mi, ng thnh ngi ln na.

Rui Tru

114

- Ti sao th ng ? B th nhn xem ng mi di y. C th thy c tnh cch ca cu ta : ci g au kh , ci g di tr l di tr. Trong th gii ca chng ta, nhng ngi nh th.khng sng c. Th gii ny cn c nhng ngi ch bit ngh n cng vic ca mnh. - Bc nh khng gi cho ng nh ti ai ? Rui tru nhn k bc nh : - Phi. L tht ! ...Phi ! Tt nhin l ging.. - Ging ai th ng ? - Ging Hng...Hng y gio ch Mng-ta-ne-li. C l c Hng y gio ch thanh lim ny c chu gi bng bc chng ? Xin b cho hi , y l ai ? - y l tm nh tha nh ca mt ngi bn m ti ni vi ng hm no... - Ngi m b git c phi khng ? Gima bt gic rng mnh. ng ta tht ra cu ni gh rn y mt cch d dng v tn nhn qu ! - Phi, ngi...ti git...nu anh ta cht tht. - Nu ? Gima dn mt vo gng mt Rui tru : - i lc ti vn cn hoi nghi. Ngi ta khng tm thy xc anh y. C l anh y cng b trn sang Nam M ging nh ng. - C th tin l khng. Nu ngh nh th b s vn rt kh tm. Trong i ti , ti tng a bit bao nhiu ngi xung a ngc, nhng xin b hy tin rng nu ti bit do li ti ti m c mt sinh linh no c sang Nam M th ti s khng sao ng yn... Gima nm cht tay, tin li gn v ngt li anh : - Ngha l ng cho rng nu ngi khng cht ui...m li tri qua nhng cnh ng nh ng th ngi vnh vin khng bao gi tr li v khng sao qun c chuyn c c phi khng ? ng cho rng ngi khng th no c lng tha th hay sao ? ng nn bit rng chnh ti cng phi tr mt gi no ! ng th nhn xem ! Gima lt mi tc dy ln khi trn. Gia nhng m tc en nhnh l ra mt m tc bc ln. Sau mt hi im lng , Rui tru chm ri ni : - Ti ngh rng nhng ngi cht th c nn vn l nhng ngi cht. Kh m qun i c d vng v nu ti a v ngi bn cht ca b th ti c tip tc lm mt ngi cht. D l qu c hon hn th cng ch l mt bng ma gh rn. Ch ct tm chn dung tr li vo ko, m kho li. - Ch thuyt ca ng khc nghit qu. Thi, by gi ta ni chuyn khc i. - Ti n bn vi b mt vic nh, v nu b cho php , th ta xem l mt cu chuyn ring. Ti mi ngh ra mt k hoch cng tc. Gima ko gh li gn bn, ngi xung. Rui tru bt u ni bn mt ging trn tru, khng cht ni lp: - B c kin g v bn d tho lut bo ch? Rui Tru 115

- kin ti ? Ti ngh o lut c rt t gi tr, nhng th c na chic bnh cn hn khng c t bnh no. - L d nhin. Vy ngha l b nh lm vic cho mt trong nhng t bo mi m my v tt bng y ang chun b xut bn ti y ? - Phi , ti tnh lm vic . Khi sp ra mt t bo thng s c rt nhiu cng vic c th nh: tm nh in, b tr lu hnh bo v... - B nh c tip tc phao ph nhng nng khiu tru tu ca mnh nh th n bao gi ? - Ti sao li "phao ph"? - V n l phao ph. Hn b cng tha hiu rng b cn thng minh n c s ln nhng ngi n ng ang cng lm vic vi b. Vy m b c cho h bin b thnh mt ngi lao cng tp v, mt ngi u sai. V mt tr tu, so vi b th Gratxini v Gali km xa v ch l hc tr. Vy m b c chu ngi sa cc bn in th nhng bi vit ca h nh mt chn th k sa bi nh in. - Trc ht, khng phi ti ch ton lm cng vic sa bn in th, v th na , ti c cm tng l ng qu khen nng lc ca ti. Ti chng c nng lc g li lc nh ng tng. Rui tru bnh tnh tr li: - No ti c bo l li lc u. iu quan trong hn nhiu l b c nhng nng lc vng vng v chc chn . TRong cc phin hp t ngt ca ban chp hnh, chnh b lun lun l ngi vch r c nhng ch yu trong lp lun ca tng ngi. - i vi nhng ngi khc, ng cha cng bng. Chng hn nh Mactini c u c rt logic. Phabritxi v Lega u rt c nng lc, iu khng cn nghi ng g a. Cn nh Gratxini th c l ng ta hiu tnh hnh thng k kinh t ca nc su sc hn bt c mt quan chc no trong nc. - Nh th cng cha ly g lm nhiu lm. Nhng thi, ta ng bn n h v nng lc ca h na. S thc vn l : vi ti nng ca b, b c th lm c nhng vic quan trng hn v cng v c trch nhim ln hn hin nay. - Ti rt bng lng v v tr ca ti; tuy cng vic ti ang lm khng c nhiu gi tr lm, c l vyk, nhng tt c chgn ti ai lm c g th uc gng lm. - B Bla, chng ta khng nn khen nhau v nhn nhng vi nhau mi lm g. Xin b c tht th tr li cho ti bit : b c tha nhn rng hin nhng vic m b ang tn dng tr no ca mnh lm, l ra c th dnh cho nhng ngi khm hn b lm c khng ? - Nu ng c p ti tr li, th ti b rng : c, mc nht nh. - Vy ti sao b li c yn tnh trng nh vy ? Khng c ting tr li. - Ti sao b li c yn ? - V ...ti khng c cch no khc. - Ti sao vy ? Ch nhn Rui tru bng con mt trch mc: Rui Tru 116

- ng chng t nh cht no...ti sao li c p ti phi tr li . - Nhng d sao b vn c phi cho ti bit v l g ch - th th ti xin tr li rng: ti v i ti tan nt ri. Hin nay ti khng cn ngh lc lm mt vic g ra hn na. Ti ch cn xng ng lm con b ko xe cch mng v lm nhng tc lao cng tp v cho ng c thi. t nht ti cng tn tm lm trn nhim v y, v cho d ti khng lm na th cng phi c ngi no khc lm. - Vng , tt nhin cng phi c ngi no khc lm, nhng khng nht thit mt ngi c slm mi vic y. - i th ti ch lm c c th thi. Rui tru lim dim mt nhn ch mt cch kh hiu. Gima ngng u. - Ta quay li ti c mt ri, l ra ta cn bn cng vic g mi ka ma. Ti bo m vi ng rng nu c bn rng ti c th lm c vic ny vic n, th s ch v ch thi. Ti s chnt lm c u. Nhng ti c th gip ng suy ngh v k hoch. Vy k hoch ca ng l g ? - u tin b bo nu ti c gi giao vic g cho b th cng ch l v ich, th ri b li hi ti nh gi cng tc g. Khng nhng ti c b ngh k hoch gip ti mfa ti cn cn b gip thc hin k hoch na ka. - ng c ni xem vic g , ri sau ta s bn. - Trc ht ti mun hi xem b c nghe tin g v nhng mu toan khi ngha vng Venexia khng ? - T khi c i x n nay , ti ch nghe ni ti hai chuyn : mt l chuyn chan b khi ngha ni chung, v hai l v nhng m mu ca phi Xanphdich. Nhng e rng ti hoi nghi c hai chuyn . - Trong s ln trng hp, ti cng tnh hnh l trong ton b mt tnh ngha chng li ngi o. Trong Bn c khu , rt nhiu bn thanh nguyn gia nhp ngha qun. Bn b Ch ngt li : - Xin ng cho bit, liu ng c hon ton chc chn l nhng bn b ca ng c th tin cy c khng ? - Hon ton chc chn. Ti c quen bit ring vi h v tng lm vic vi h. - Ngha l, h cng cng mt "nhm b mt" vi ng ch ? Mong ng tha th cho s hoi nghi ca ti, nhng thng ti v c cht nghi ngi i vi tnh chnh xc trong nhng thng tin ca cc on th b mt. Ti c cm tng rng ci thi quen m ... Anh ct ngang: - Ai bo b rng ti l ngi ca mt "nhm b mt"? - Khng ai bo, t ti on th - Anh ng lng vo gh, cau my nhn ch. Mt lt sau anh ni: ngh nh b, nhng gi y ti ang ni n mt thc s ang c vic nghim chnh chn b khi nhng nc thuc Gio hong - c bit l trong nin ang b mt chn b vt bin gii tnh ca ti Rmnh bo cho bit rng...

Rui Tru

117

- B c lun lun on m nhng vic ring ca ngi fkhc khng y ? - Ti rt hay suy on. Ti c i cht u c quan st v cng c thi quen tm ra mi lin h gia cc s vic. Ni nh vy khi ng mun giu ti mt iu g , th xin ng hy coi chng ti. - Vic b bit cng cic ca ti, iu khng can h g lm, min l khng i qu xa. Ti hi vng l chuyn y cn cha n ni... Ch ngng cao u, vi v na ngc nhin na gin di: - Vn y dt khot l tha. - Tt nhin ti bit b khng i ni vi ngi ngoi, nhng c th b ni vi nhng ngi trong ng ca b... - ng cn c vo s thc ch khng cn c vo nhng s phng on v tng tng ca c nhn ti. L d nhin ti cha h bao gi ni chuyn nfy vi mt ai - Cm n b, vy c bao gi b on ti thuc nhm b mt no khng ? - Ti mong rng... - m ng khng c mch lng v tnh thng thn ca ti u nh, bi v chuyn ny l do chnh ng t khi ra, phi khng ..- ti rt mong rng ng khng thuc nhm "Dao gm" - Sao b li mong th ? - Bi v ng thch hp vi nhgn vic ti p hn - Tt c chng ta u thch hp nhng vic tt p hn bt k tng lm vic g. Cu b ni cng chnh l tr li cho b. Nhng ti khng thuc nhm Dao gm m lli thuc nhm "Tht lng . Nhm ny vng vng hn nhiu v tin hnh cng vic cng nghim chnh hn. - ng mun ni cng vic m chm chng ? - Phi , c cng vic na. Dao gm l mt vt rt c ch theo kiu ca n, nhng ch c ch nu ng sau n c mt b my tuyn truyn tt v c t chc. Chnh l ch y ti khng thch cc nhm khc. H tng rng dao gm c th gii quyt c mi kh khn trn th gii ny, v o sl mt sai lm. Dao gm c th gii quyt c kh nhiu chuyn, nhng khng phi l tt c. - ng c tht lng tin rng dao gm c th gii quyt c vn g khng ? Anh ngc nhin nhn ch . Ch ni tip: - Tt nhin, nht thi dng ao gm c th lai tr c mt kh khn c th no do mt tn mt thm li hi hoc mt vin quan li gian c no gy ra. Nhng tr xong c tr ngi ny th liu j c to ra nhiu tr ngi khc t hi hn khng ? li l vn khc. Ti thit stng chuyn y c th ging nh cu chuyn ng ngn cha qut dn sch nh th by m n . Bi v c mi mt ln m st li cng lm cho cnh st thm hung hn v cg lm cho qun chng quen nhn vi hung tn v bo lc, trng thi cui cng ca cng ng c th li t hn lc ban u. - Vy theo b khi cch mng xy ti th iu g s in ra ? B c cho rng lc y nhn dn chng cn phi lm quen vi bo lcu khng ? Chin tranh l chi tranh ch

Rui Tru

118

- ng th, nhng mt cuc cch mng cng khai li l mt chuyn khc. Cch mng ch l mt s kin nht thi trong sinh hot ca nhn n v o sl ci gi chng ta phi tr cho mi bc tin b . D nhin , trong mi cuc cch mng, nhng huyn haic hng l khng sao trnh khi , nhng cng ch l nhng s vic c bit , nhng hin tng c bit trong mt thi im c bit m thi. iu kinh khng nht l cho vic am chm ba bi tr thnh thi quen. Dn chng quen thy chuyn y din ra nh cm ba, v lm cho ngi ta khng thy sinh mnh con ngi l thing ling na. Ti khng c n R manha nhiu, nhng oi cht g ti thy c dn chng ni o svn ho ti mt n tng l h c hoc ang sp c mt th quen my mc v bo lc. - D thi quen vn cn hn l thi quen my mc bo sao nghe vy v ci u khut phuc. - Ti khng ngh th. Mi thi quen my mc u c mt xu, mt n l ca n, ring thi quen ny li cn hung tn na. D nhin, nu ng coi cng vic ca nhf hot ng cch mgn ch thunt u nhm ginh git vi s nhng b nht nh t pha chnh ph, th tt nhin , ng s cho nhm b mt v sao gm l nhng v kh tt nht, bi v cc chnh ph khng s ci g bng hai th ny. Nhng , nu n ngh theo cch ti ngh, rng p buc chnh ph khng phi l cu cnh , m ch l phng tin t mc ch, cn iu chng ta thc s cn ci to l mi quan h gia ngi vi ngi , th ng s tin hnh cng vic theo cch khc hn. Nu tp cho nhng ngi khng c hc thc quen nhn cnh mu, th khng phi l cch lm cho ngi ta bit nng cao gi tr sinh mnh con ngi. - Th cn vn nng cao gi tr ca tn gio. - Ti khng hiu. Rui tru mm ci: - Ti vi b bt ng kin ch nhn nhn cn nguyn mi tai ho xy ra. Theo kin b th cn nguyn l ch thiu coi trng gi tr sinh mnh con ngi... - Ni ng hn l thiu coi trng ci thing ling v nhn tnh ca con ngi. - Ci tu b. Cn theo kin ti, nguyn nhn ch yu ca mi ri lon v sai lm ca chng ta l mt cnh bnh tinh thn m ngi ta gi l tn gio. - ng c nh ni c th mt tn gio no khng ? - khng, ch l vn triu chng bn ngoi m thi. Cn chnh bn thn cn bnh l ci m ngi ta gi l thi tn gio ca nhn thc, l mt nhu cu bnh hon ca con ngi mun tm mt ci g th phng, thn thnh ho v ci u bi ly. Ci l ci g , l Gisu, l pht hay l th ttem mng mui , s khc nhau khng quan trng lm. D nhin b s khng ng vi ti. B c th l ngi v thn, l ngi theo thuyt bt kh tri hay l g g i na, nhng ng cch b nm bc ti vn c th thy tm tnh tn gio ca b. Nu ta tranh lun vn ny th cng v b . Nhng n b tng rg ti ch coi s dng dao gm l mt phng php thanh ton nhng tn quan li gian c th b rt ai l. khng, Trc ht l mt phng tin, v , theo ti, l m phng tin tt nht , nh uy tn ca Gio hi v lm cho dn chng c thi quen coi nhng k i biu ca gii gio s ch l mt l gii b. - Nhng kh ng t ti ch , khi ng thc tnh c con th d ang thiu thiu ng trong mi con ngi v thc n x v gio hi , th lc y...

Rui Tru

119

- Th lc y ti c th ni rng ti lm xong mt cng vic lm nn gi tr cuc i ti. - Vy t ra cng vic m ng ni hm y tc l cng vic ny ? - Phi , ng th. Ch rng mnh, quay i. Rui tru ngc nhn ch vi mt nc ci v ni: - B tht vng v ti ri hay sao ? - khng , khng chnh xc nh vy. Ti ngh l... ti ..hi s ng. Mt lt sau, Gima quay li nhn anh v ni vi mt ging bn bc cng vic nh bnh thng. - Phi , tranh lun lm g, v ch. Quan im ca chgn ta khc nhau xa qu. Chng hn nh ti th tin tng vo tuyn truyn, tuyn truyn na, tuyn truyn mi, v tin tng vo mt cuc khi ngha cng khai, khi c th tin hnh c. - Vy hy quay li k hoch ca ti. K shoach ch lin quan phn no n tuyn truyn nhng vi khi ngha th n co slin quan nhu hn. - Vy ? - Nh ti ni vi b l c rt nhiu ngi tnh nguyn hin ang t Rmanha ko sang tham gia vi dn Venixia. Chng ti cha bit bao gi cuc khi ngha s n ra. C l sau thu hoc ng ny. Nhng cn phi v trang cho cc i tnh nguyn h mt ting l h lp tc xung ng bng ngay. Ti ph trch vic b mt chuyn ch v kh v n dc vo lnh a Gio hong cho h... - Khoan . Xin ng cho bit lm th no ng li cng tc c vi h. Nhng ngi hot ng cch mc Lm bacdia v Venxia hin u ang tn thnh Gio hong mi. H ng h nhng cuc ci cch t do, cng k fvai st cnh vi phong tro tin b trong Gio hi. Mt ngi chng gio s khng khoan nhng nh ng lm sao ho jhp vi h c. Rui tru nhn vai: - Min h lm c vic l ri. Cn h mun chi con bp b gi rch no, ci c can h g n ti ? L d nhin, h s dng Gio hong lm b nhn gi da. Nhng mt khi cuc kh ngha vn c tin hnh c th iu c lo g ? nh ch th gy no m chng nh c, v bt c li ho ho n ku gi c nhn dn n dy chng o th cng tt c. - Vy ng mun ti gip vic g ? - Ch yu l b gip ti chuyn ch v kh qua bin gii. - Nhng ti lm sa oc vic y ? - B chnh l ngi c th lm vic vy tt hn ai ht. Ti nh mua v kh bn Anh, nhng khi tnh chuyn mang v th thy rt gian nan. Khng th ch qua c bt k mt hi cng no trong lnh a Gio hong, v t phi ch qua Txcan, ri t xuyn qua dy ni Apenanh. - Nhng nh vy th ng s phi vt qua bin gii n hai ln.

Rui Tru

120

- Phi nhng khng cn con g no khc. Mt mn hng lu to nh th phi ch n mt bn c thng mi th mi c. Cn cng Trivita Vchkia th, nh b bit, ra vo cng nhiu nht cng ch c ba thuyn bum v mt thuyn nh c. Nu a c hng n Txcan th ti s m nhim chuyn qua bin gii lnh a Gio hong. Cc ng ch ca ti thu lng tng con g c o trn ni, v chng ti c nhiu ch ct giu c v kh. Kh khn chnh l lm sao a hng theo g bin n sLivocno . Ti khng cso lin lc vi nhng ngi bun lu o. Cc v hnh nh c lin lc vi h th phi. - ng cho ti ngh nm pht. Ch ci mnh v pha Trc, khuu tay chng ln u gi t cm. Im lng mt lt, ch ngc nhn anh: - C th l ti gip ng c phn no trong cng vic y. Nhng Trc khi i vo c th, xin ng tr li cho mt cu hi: ng c th ha vi ti rng vic ny s khng lin quan ti git chc hoc bt k loi bo lc b mt no , hay khng ? - L t nhin. T khng bao gi yu cu b tham gia v vic g m b khng tn thnh , iu th khi ni ri. - Bao gi ng cn ti tr li dt khot.? - Thi gi gp ri, nhng ti c th i vi ngy - Chiu th7 ny ng c ri khng ? - toi tnh th xem...hm nay l th nm...vng , n th by th ti ri. - Vy mi ng c n y. Ti suy ngh k ri s tr li dt khot vi ng. Ch nht sau , Gima gi cho ban chp hnh chi b ng Matdini Phl rngx mt bc th bo tin rng ch nh m nhim mt cng tc chnh tr c bit, nn trong my thng ti ch khng th tin hnh c cng tc m tr Trc n nay ch vn ph trch trc ng. Bc th ca Gima c gy ra t nhiu ngc nhin trong ban chp hnh, nhng khng mt ai phn i c. H u tin chc nu b Bla lm mt vic t ngt nh th th hn l c l do rt chnh ng, v qua nhiu nm cc ng vin trong ng u rt bit Gima l ngi ng tin cy. Vi Mactini th Gima ni thng thn rng ch nhn gip Rui tru trong mt "cng tc bin gii". Ch ni Trc vi Rui tru rng ch c quyn thnh tht n mt chng mc nht nh vi ngi bn c ny. Ch khng mun gia hai ngi c s hiu lm hoc c nhng cm gic au xt do nghi ng va giu gim gy ra. Ch cho rng ch c nhim v phi chng t c cho Mactini thy l mnh tn cn anh y. Tuy Mctini khng bnh lun g c khi c ch cho bit, nhng Gima thy r , mc d khng bit v u , rng khi nghe tin anh rt au lng. Hai ngi ngi trong sn hin nh Gima, ang nhn ra nhng mi nh l x n tn Phidl. Sau mt hi lu im lng, Mctini ng dy i bch b trong sn. Anh thc hai tay vo ti, va i va hut sao ming, - mt du hiu chc chn cho thy lng anh ang xao xuyn. Giema ngi nhn Mctini mt lt. Cui cng ch bo: - Trdar, chc anh lo lng v vic ny. Anh khng vui nh th lm ti cng rt phin lng. Nhng ti ch quyt nh khi no ti thy l ng. Rui Tru 121

V dt, Mctini p: - ti khng lo v cng vic ch lm u. Vic ti chng bit t g c, nhng t ingh nu ch thun tham gia th chc l vic s n c thi. Ti ch khng tin cy con ngi y thi. - Ti thy anh vn hiu lm ng y. Trc kia ti cng th, cho ti khi hiu c ng y nhiu hn. Tuy cha phi l mt ngi hon ton, nhng ng y tt hn anh tng nhiu. - C th nh th lm. Anh lng l i i li li trn sn. Mt pht sau anh bng ng dng li bn cnh ch. - Gima, ch hy thi i. Ch thi i ko mun. Ch ng cho con ngi y li ko vo nhng cng vic m sau ny li phi hi hn. Ch du dng p: - Trdar, sao anh lai ni th. khng ai li ko c ti v bt k chuyn g. T ti suy ngh k v quyt nh vic ny theo nguyn ca chnh mnh. Anh khng a Rivart, ti bit , nhng y l vn chnh tr ch khng phi l vn c nhn. - madonna , b hy thi i. l mt con ngi nguy him. Hn giu gim, c c v bt nhn ...v hn yu b. Ch co ngi li. - TRdar, sao anh tng tng ra c nhng chuyn k quc th. Mctini nhc li: - Hn yu b. B ui hn i thi, madonna. - Mctini thn mn, ti khng th ui c ng y, m cng khng th ct ngha anh hiu r v sao. S phn rng buc chng ti li vi nhau m khng phi do mun hay hnh ng no ca chng ti. Mactini mt mi tr li: - Nu rng buc vi nhau, th ti khng th ni thm g na. Mactini ly c bn vic ra v, v anh i lang thang c my ting ng h trn cc ng ph ly li. Chiu hm y, th gii vi anh tht l en ti. Anh ch c mt vt bu nh nhoi duy nht, vy m con ngi gio hot y t u n ln v ot trm mt ri. Chng 10 Vo khong gia thng 2 , Rui tru i Livoocn. Ti y Gima gii thiu Rui tru vi mt thanh nin ngi Anh c xu hng t do, lm i l hng tu, m trc y hi Anh hai v chng ch c quen bit. Ngi ny nhiu ln gip cc ang r vin cp tin Phlrngx trong nhng vic c th, nh cho vay tin trong nhng lc cp bch, cho mn a ch kinh doanh s dng v vic thng tin ni b ca ng , v.v ...Tt c nhng vic u qua tay Gima v vi tnh cht l mt ngi bn thn ca ch. V vy, theo thi quen trong ng ch c th tu s dng s quen bit y m la nhng vic m ch cho l c li cho ng. Th nhng nay lm nh th c kt qu g khng th li l vn khc hn. Trc y vn hc l yu cu ngi Anh c cm tnh ny Rui Tru 122

cho mn a ch nhn th t Xixil ti hoc giu nh mt t ti liu j trong t st phng kt ton ca ng ta. Nay n nh ng ta ch lu sng ng cho mt cuc ni dy khi ngha, th li l vn rt khc, Gima thy rt t hi vng l ng ta s nhn li. Ch ni vi Rui tru: - Tt nhin ta c th hi xem sao, nhng ti cha chc c n thua g khng. Nu ng mang theo th gii thiu xin ng ta nm trm xcu th ti dm chc ng ta lp tc biu ngay, v ng ta ht sc ho phng. V c l khi cp bch ng ta c th cho ng mnc c h chiu ca ng ta hoc giu ng lanhnn trong hm kho nh ng ta cng c . Nhng nu ng nu ra chuyn ch sng ng th ng ta trn xoa mt v cho c hai chng ta l in r ngay tc khc. Rui tru p: - Nhng rt c th ng ta cho mt vi gi g hoc gii thiu ti vi mt hai ngi thu th thn thin no . D sao , vic cng ng chng ta th xem. Mt ngy vo khong cui thng, Rui tru ti, Anh n mc gin d hn mi ngay v thong trng nt mt anh, ch bit ngay l anh c tin vui. - , ch ng mi. Ti s xy ra chuyn g khng may cho ng. - Ti thy gi th th khng an ton v ti cng mun v sm m khng c. - ng va v n thnh ph y ? - Vng , ti va xung xe nga trm th vo y ngay. Ti tt qua bo cho b bit rng mi vic xong xui. - ng mun ni rng Byli chu nhn gip ? - Hn c gip na l ng khc. ng ta m ng tt c, gi ghm , chuyn ch , vic g cng nhn ht. Sng ng s giu trong cc kin hng v ch thng t Anh sang. ng nghip v bn ch thit ca ng ta l Uyliamx ng thn hnh coi sc vic bc hng ln tu Xaodmtn, cn Byli th tm cch lt li hi quan vo Livoocno. Uyliamx va khi hnh i Xaodmtn, ti phi i tin ng ta n tn Ginva cho nn mi lu nh vy. - i tin dc ng bn them v chi tit phi khng ng ? - Phi . Ni chuyn cho ti lc ti qu say sng mi thi. Sc nh c ln ba ch dn ch v ct i chi thuyn trn bin, ct b say sng lo o, Gima lin hi: - ng c tt say sng ? - Mc d i bin nhiu ln m ti vn l anh thy th rt ti...Nhng khi tu bc xong hng Ginva th cgn kp ni xong chuyn ri. Chc b bit Uyliamx ch ? Qu l mt anh chng cc tt, rt ng tin cy v rt t nh. V mt y, Byli cng chng km, v c hai ngi u bit gi mm gi ming. c - D sao Byli chu nhn lm nh th cgn l mo him lm ri y. - Ti cng bo ng y nh vy, nhn gng ta ch sa sm m tr li : "Th cn vic ca cc ng th sao ? " iu chng ta mong ng tr li cng ch th l cng. Nu ti gp ng ta mt ni no ti Timbuctu th lp tc ti s tin li ni ngay :"Cho ng, ngi nc Anh".

Rui Tru

123

- Tuy vy ti vn khng hiu ng lm th no m h li nhn li c. Nht l Uyliamx th tht ti cng khng ng ti c. - Phi , lc u ng ta cng chi thng thng. khng phi ng ta s u, m v ng ta cho ton b chuyn ny "khng c tnh cht kinh doanh g c". Nhng ti tm cch thuyt phc mi mi tranh th c ng ta...By gi bn chi tit i. Khi Rui tru ra v th mt tri ln . Trn tng bao quanh vn, nhng o hoa ng l in hnh thnh nhng m sm trong bng chiu dn ti . Rui tru ngt my cnh hoa , em vo nh . M ca ra , anh thy Dita ngi trong gc phng lm vic ca anh . Nng bc li gn, on ni : -Ph-li-tr , em tng anh khng v na ? Rui tru nh vn hi ngay xem nng vo phng lm vic ca anh lm g, nhng cht nh rng mnh vng mt ba tun, nn anh nh lnh nht cha tay v ni : -Cho Dita ! Sao , c c kho khng ? Nng cha m Rui tru hn , nhng anh lm ra v khng hay bit , lt ti cm ly l hoa trn bn . Va lc , cnh ca ng sau bt tung ra , con ch Saitan nhy x vo bung, quay cumh quanh ch , va sa , va rt m , t v vui mng . Rui tru b hoa , ci xung v v n : -Cho b gi Saitan nh ! , , tao y ! No, a chn y no ! Mt Dita l r v u m , kh chu . Nng lnh lng hi : -Chng ta i n cm ch ? Ti bo dn cm ng nh ri . V anh bin th ni chiu nay anh v. Rui tru nhanh nhn quay li : - , rt ... rt xin li c ! Ch ti lm g ! Ti ra ry mt lt ri s quay li ngay. Ly h nc vo bnh hoa nh ! Khi Rui tru bc vo phng n ca Dita th thy nng ang ng trc gng cm mt cnh hoa vo ngc . C l i gin lm lnh , nn nng tin li gn a cho Rui tru mt cnh hoa xinh xn v thm : -Cnh hoa ny anh eo vo ve o . Anh em ci cho. Sut ba n Rui tru c lm ra v nh nhn , ni nhiu chuyn vui . Dita tr li bng nhng n ci ti tn . Ni mng r rt ca nng lm cho Rui tru c phn lng tng. Anh quen vi ngh cho rng Dita c cuc sng ca mnh , c bn b v ngi thn k thuc ca mnh, cho nn anh cha lc no ngh rng nng c th nh ti anh . Gp anh nng xc ng n th, th lc xa vng chc nng cn bun n u. Dita r anh : -Ta ra sn ung c ph anh nh ! Ti nay tri m qu ! -c lm ! Mang c n guitar nh ! C s ht cho ti nghe mt vi bi c ch ! Dita ti vui hn ln. Rui tru khng khi bo nng ht , bi anh vn l mt nh ph bnh m nhc khe kht. Dc dy tng bao quanh sn k mt chic gh rng . Rui tru ngi vo mt gc c th nhn ra cnh ni i hng v . Dita th ngi ln bc tng hoa ,ta lng vo ct nh Rui Tru 124

v bung chn trn gh. Nng thch ngm nhn Rui tru hn l ch n cnh thin nhin m l. Nng ni : -Anh cho em xin mt iu thuc l . T hm anh i n nay em chng ht iu no c . - ngh hay y ! Phi c thuc l na th mi tht hon ton y ...y ! Dita ci xung chm ch nhn anh : -C tht gi y anh thy vui v trong lng khng? Rui tru ging cao i my : -Cn phi ni na ? n no ri ngm cnh p , mt cnh p nht chu u , by gi li c ung c ph , nghe dn ca Hungary. Tm hn th thi ,tiu ho li bnh thng.Ngi ta cn c mong g hn na ? -Em bit cn thiu mt th ! -Th g ? -Thiu ci ny , anh bt ly ? Nng nm vo lng anh mt chic hp giy xinh xn . - ! Hnh ... hnh nhn rn ! Sao c khng ni trc khi ti ht thuc ? - anh trch vy. -Anh tr con qu ! Ht thuc xong n cng ngon ch sao ? C ph y ri ! Rui tru ngon lanhg nhai hnh nhn v nhm nhp tng ngm c ph, vi mt khoi cm chm ch ca mt con mo lim sa. Anh xut xoa ni : -V nh ung c ph ngon tuyt ! C ph ny mi tht l c ph, ch nh Livorno th ti qu . -Th th anh cng nn nh thi. ng i na. -Khng lu c u. Mai ti li i ri. N ci vt tt trn mi Dita : -Mai ? ... i lm g ?Anh i u ? - ... i hai , ba ni . i c vic . Anh v Gima cng nhau quyt nh l anh phi ch thn n vng ni Apenanh thng ln vi nhng ngi bun lu v vn chuyn ch v kh . Vt qua bin gii lnh a Gio Hong th tnh mng anh coi nh ngn cn treo si tc. Nhng chuyn i ny ca Rui tru li quyt nh s thnh bi ca ton b cng tc. -Lc no cng cng vic ! Dita kh th di , ri ct cao ging hi : -i c lu khng anh ? -Khng lu , c l hai , ba tun thi. Nng li hi git : -Cng li nhng vic y ?

Rui Tru

125

-"Nhng vic y " l nhng vic g ? -Nhng vic c lc lm anh sut b mng ch cn nhng vic g na . Sut i ch chnh tr . -Phi , vic c lin quan t nhiu ti chnh ... chnh tr. Dita qung iu thuc ra vn , v dn ging : -Anh cn giu em . Chuyn i ny nguy him lm , em bit. Rui tru u oi ko di ging ni : -Phi, ti s i thng vo . .. vo vng m ty a ngc. C c cn gi mt cnh hoa thin l tng bn b no di khng ? Min sao ng vt ht hoa y l c . Dita bc tc ngt mt nm hoa thin l ct , gin di nm xung t. Nng li ni : -Chuyn i ny rt nguy him m anh vn khng mun ni tht cho em bit. anh cho em l k ch ng la di v bng a thi hay sao ? Mt ngy no anh c th b treo c m anh vn khng ni vi em c mt cu nhiu hn l cu tm bit ! Lc no cng chnh tr vi chnh tr ... Em nhc u v chnh tr lm ri . Rui tru va u oi ngp va ni : -Ti ... ti cng th. V vy ta ni chuyn khc i thi. Hay l Dita ht mt bi nh ? -Vng a n guitar cho em. Ht anh nghe bi g no ? -Bi ca Nh nga . Bi y rt hp vi ging ca c. Dita ct ging ht bi dn ca xa c ca Hungary. Bi ht t mt ngi , u tin mt nga , ri mt n mi nh trn u mnh, sau cng mt c ngi yu . Nhng anh ta t an i rng " cha au kh bng trn tht bi M-ht (1)" . Rui tru rt thch bi ht . iu nhc mnh m , li ca bi trng v tnh cht khc kh chua xt ca on ip khc , rung ng lng anh hn bt c loi nhc m du no. Hm y ging ca Dita rt tt. Ting ht ca nng mnh m trong , rt ro lng kht khao cuc sng. R rng l nhng bi dn ca Hungary nng ht hay hn nhng bi dn ca v Xlav , nht l dn ca c th nng ht cng km. Rui tru h mm, tr mt lng nghe. Anh cha bao gi nghe Dita ht hay n th. V ti cu cui cng " Nhng c h chi ! Cha au kh bng trn tht bi M-ht ", th ging nng bng dng run ln ri t on na chng. Nng thn thc , gc u vo gin hoa thin l. Rui Tru ng dy, ly cy n. - Di-ta, c lm sao th ? Nhng nng ch bng mt khc nc n hn. Anh t tay ln vai Di-ta, ging d dnh : - Sao, lm sao th ? C ni i ! Nng y tay ra ni trong nc mt : - B ti ra ! Anh b ti ra !

Rui Tru

126

Rui tru lin tr v ch c, kin nhn i cho nhng ting nc n tt dn. Bng dng Di-ta m cht ly c anh qu sp bn anh : - Phi-l-tr ! Anh ng i na ! ng i na anh i ! Rui tru nh nhng g tay nng ta . - Chuyn y ri ta s ni sau. Gi y ti mun bit v sao c kh tm, c ang s hi iu g ? Di-ta lng l lc u . - Ti c g lm c khng va lng chng ? - Khng. Nng a tay ln chn ly c anh. - Th th ti sao ? Cui cng nng kh ni : - Ngi ta s git anh. Anh s b nguy mt... hm n c ngi n y ni vi em nh th... Vy m lc ny em hi anh li ci em ! Rui tru sng s trong giy lt , ri ni : - Di-ta qu mn ! Sao c tng tng qu mc th ! Rt c th mt ngy kia ngi ta s git ti, i vi nhng ngi cch mng th l l thng tnh. Nhng ti sao, ti sao ln ny ti c th b git c ? Bit bao ngi cn xng pha mo him hn ti ? - Bit bao ngi ! Bit bao ngi c quan h g ti em u ! Nu anh yu em th anh khng b i nh th, bao m rng em trn trc khng ng c, lc no em cng ngh khng bit anh b bt hay cha ? Mi khi thip i th em li m thy hnh nh ngi ta git mt anh. Anh quan tm n con ch kia cn hn c em ! Rui tru ng dy, chm ri i v pha cui sn. Cnh tng ny n vi anh mt cch bt ng v anh cha sn sng tr li cu hi nn khng bit ni g hn vi Di-ta. Phi, Gi-ma ni rt ng. i anh ri vo tnh th ri ren, phi kh cng lm mi hng g ra ni. Sau giy lt, anh quay li ni vi Di-ta : - Chng ta hy ngi ni chuyn cho bnh tnh. C l chng ta cha hiu c nhau. Nu ti bit tht l c c iu g lo lng th ti chng ni a. C c ni r ti sao c lo lng th mi chuyn s r ngay. - C g m r vi khng r. Th cng thy anh khng tm n em mt my may no ri. - Di-ta thn mn, ta c ni thng vi nhau i. Ti bao gi cng ht sc tht th vi c, v theo ch ti hiu th cha ln no ti la di Di-ta trong... - , phi ! Anh tht th ht sc, khng bao gi anh che giu ngh cho em ch l mt gi giang h, tng qua tay nhiu ngi... - Im i Di-ta ! Ti khng bao gi c ngh nh vy i vi bt k ai ! Nng cay ng nhc li : - Anh khng h bao gi yu em c.

Rui Tru

127

- Phi, ti khng h bao gi yu Di-ta c. Nhng c hy lng nghe v hy c trnh ngh xu v ti. - Ai bo anh l em ngh xu v anh, em ch... - Khoan . iu m ti mun ni vi Di-ta l : ti khng bao gi tin v cng chng bao gi coi trng khun so lun l c truyn. Ti cho rng mi quan h n ng v n b chng qua l vn s thch c nhn m thi... DI-ta ci mt, cp li : - V l vn tin ti na. Rui tru cau my t v kh chu v ngn ngi trong giy lt. - D nhin l mt xu ca vn . Nhng ti qu quyt vi Di-ta rng nu ti ngh l Di-ta khng thch ti v chn ght mi quan h th khng bao gi ti gi hoc li dng hon cnh ca Di-ta quyn r Di-ta. Trong i ti ti khng bao gi i vi ph n nh th, v khng bao gi ti la di tnh cm ca h. Ti ni tht, mong Di-ta hy tin li ti... Anh ngng trong giy lt nhng Di-ta khng tr li. Rui tru li ni : - Ti ngh nu mt ngi n ng sng c n trn i ny v cm thy cn c mt ngi n b bn cnh mnh v nu anh ta a thch mt ngi n b v nu ngi y cng khng ght anh ta, th anh ta c quyn nhn ly mi nim vui m ngi n b y c th cho anh ta vi mt tm tnh bit n v thn i, m khng cn phi bc vo mi quan h mt thit hn. Ti thy quan h nh th chng c g xu c, min l lng thin tht th v khng mt lng nhau. Cn nh trc y c lin h vi nhng ngi n ng khc nh th no iu ti khng h ngh ti. Ti tng mi quan h nh th s l ti vui v v hi cho c hai bn v mi bn u c th t do ct t khi no n tr nn qu nng n. Nu ti lm... nu by gi Di-ta c g khc, th... Rui tru li ngng li. Di-ta khng nhn anh, kh ni : - Th sao h anh ? - Th c l ti c phn no khng tt i vi Di-ta v ti rt ly lm tic. Nhng iu khng phi t ti mun. - Anh "rt ly lm tic, iu khng phi t anh mun" c phi khng? Phi-l-tr ! Tri tim anh l tri tim hay sao ? C l no trong i anh cha tng yu ngi n b no v do anh khng nhn ra em yu anh hay sao ? Rui tru tht nhin rng mnh trc nhng cu hi y. Lu nay anh cha h nghe ai ni "em yu anh". Nhng Di-ta vng dy m chm ly anh, nhc li : - Phi-l-tr ! Chng mnh hy i i thi ! Hy ri b t nc ng s ny, ri b nhng con ngi lc no cng vi u vo chnh tr ! Ta cn g h ? Ta hy i sang Nam M ni anh quen sng hi xa. chng mnh s sng trong hnh phc ! Nhng k nim hi hng do my li ni gi li lm cho Rui tru bng tnh. Anh g tay Di-ta v nm cht ly i tay nng :

Rui Tru

128

- Di-ta ! Hy c tm hiu li ti ni. Ti khng yu c. V d c yu ti cng khng th ri b chn ny c. Ti c cng vic phi lm nc ny, cng vi cc ng ch ca ti... Di-ta ku ln mt cch d tn : - V cng vi mt ngi m anh yu hn ai ht na ! Ti mun git anh ! ...Chng c ng ch no gi anh c ! Ti bit ai gia anh li y ri. Rui tru bnh tnh ni : - Di-ta im i ! C qu xc ng v tng tng qu nhiu. - Anh tng ti ni b B-la c phi khng ? Khng, ti khng d b la nh anh tng u ! Vi ch y, anh ch c ni chnh tr m thi. i vi anh ch y cng chng hn g ti...K gi anh li y chnh l Hng y gio ch ! Rui tru bng hong nh b trng n. Anh nhc li nh mt ci my : - Hng y gio ch ? - Phi, chnh Hng y gio ch Mng-ta-ne-li, ngi ging dy y ma thu va ri. Lm nh ti khng nhn thy anh nhn theo xe ca ng ta nh th no hay sao ? Lc mt anh ti i chng khc g chic khn tay ny. C n by gi nghe nhc n tn ng ta anh cng ang run ry nh mt chic l c m ! Rui tru ng dy. nh ni rt chm v nh nh : - C khng hiu nhng li c ni. Ti...ti cm th Hng y gio ch. Hng y gio ch l k th khng i tri chung ca ti. - K th hay khng ti khng bit, nhng anh yu ng ta hn ai ht trn th gian ny. Anh th nhn thng vo mt ti v ni vi ti rng anh ni khng ng s tht i ! Rui tru ngonh mt i, nhn ra pha vn. Di-ta lm lt nhn anh, hong s v vic mnh va lm. Trong thi trm lng ca anh c mt ci g ng khng khip. Cui cng, khng th chu c na, nng len ln ti st bn anh nh mt a tr con s hi, v bn ln ko tay o anh. Rui tru quay li ni. Anh ni : - Phi, ng th. ----------Ch thch : 1.M-ht ----mt a phng Hungary. Ti y nm 1526 qun Hungary thua qun Th Nh K. Chng 11 Vy ti khng...th gp mt ng ta trong vng ni c ? Gp B-xi-gh-la th nguy him qu. - Ch no R-ma-nha cng u nguy him cho anh c. Chnh lc ny ch c B-xi-ghla l ni an ton nht. - Ti sao ?

Rui Tru

129

- Ti sao ?... Anh ch cho lo o xanh kia trng thy mt : Hn l mt i tng rt nguy him... Phi, trn bo va qua tht khng khip. Ti cha bao gi thy nho b hu hoi nhiu nh th ! Rui tru t hai tay ln bn, u gc hn xung, trng nh mt ngi hoc kit sc hoc qu say. " i tng rt nguy him" mc o xanh lic nhn gian phng. Hn ch nhn thy hai ngi nng dn ang ni chuyn v ma mng cnh mt bnh ru vang v mt ngi dn min ni ngi ng gc u xung bn. Nhng cnh nh th thng xy ra lun trong nhng qun ru ni ho lnh nh vng Ma-ra-i ny. G mc o xanh hnh nh cho rng y chng c g l bn nc mt hi cn chn ru ri lc l bc ra phng ngoi. Hn t tay vo quy hng, u oi ni chuyn vi ch qun, thnh thong li lic qua khung ca b ng, nhn v pha ba ngi ngi quanh chic bn. Hai ngi nng dn vn c nghim nhin nhm ru, tn chuyn thi tit bng ting a phng; cn Rui tru ngy m m nh mt k v t l. Cui cng, tn mt thm chc mm rng trong qun ru chng c g ng hn mt thi gi hn na. Hn tr tin, u oi ra khi qun, ri lc l bc trn ng ph. Rui tru ngng u ln, ngp di, vn vai v ly tay o da di mt. Anh ni : - ng ci tr ny cng khng pah l . Ri anh rt trong ti ra con dao nhp, ct ly mt chic bnh m trn bn. - Mi-k-l, gn y h lm ry r cc anh lm phi khng ? - T hn c mui thng tm. H khng cho mt pht yn thn. i n u cng thy mt thm theo sau lng. n c trn ni cao trc mt thm khng dm th mt n nhng nay chc chc li thy tng nhm ba bn a mt... Phi khng nh Gi-n ?...Chnh v th nn chng ti b tr anh gp -mi-ni-k trong thnh ph. - Phi, nhng ti sao li B-ri-xi-gh-la? Cc thnh ph bin gii th bao gi chng y mt thm ? - Anh khng tm c ni no tt hn B-ri-xi-gh-la u. By gi khch thp phng trn ton nc u x n c. - Nhng B-ri-xi-gh-la khng phi l ch tin ng cho h ti. - B-ri-xi-gh-la cch ng v La m khng xa lm. Nhiu khch thp phng tt vo nghe ging o. - Ti khng h nghe ai ni B-ri-xi-gh-la c danh...danh lam thng cnh g. - C Hng y gio ch ch ? Anh c nh ng ta ti Ph-l-rng-x ging o hi thng mi nm ngoi khng ? Chnh Hng y gio ch Mng-ta-ne-li y. Nghe ni lc ng ta lm chn ng d lun Ph-l-rng-x - Chc th. Nhng ti i nghe ging o lm g. - Thin h ngi ta coi Hng y gio ch Mng-ta-ne-li nh ng thnh. - Ti sao ng ta ni ting th nh ? - Ti khng bit. C l bi v ng ta nhn c bao nhiu th em b th c. Cn ring bn thn mnh ng ta ch sng nh mt linh mc coi x, mi nm ch tiu pha bn nm trm ng scu- thi.

Rui Tru

130

Ngi tn l Gi-n cng gp chuyn : - ! Cn hn th na ch. Hng y gio ch khng ch khc mi ngi ch b th tin m ng ta cn sut i ch n ngi ngho. ng ta chm lo ngi m c sn sc chu o. Sut ngy t sng n ti ng ta lng nghe dn chng than th v ku cu. Mi-k-l, ti khng thch cha c hn anh u, nhng ngi Mng-ta-ne-li khng ging nh cc Hng y gio ch khc. Mi-k-l ni : - Phi, ti th cho rng Mng-ta-ne-li l mt ngi gn d ch khng phi l mt tay bp bm. Nhng d sao thin h cng sng bi ng ta nh in di vy. Gn y khch thp phng c l i B-ri-xi-gh-la c ng ta ban phc lnh. -mi-ni-k nh gi trang mt ngi bn hng rong, mang mt gi thnh gi v mt trng ht loi r tin n bn. Mi ngi i l sn sng mua nhng ca xin Hng y gio ch gi tay lm php, ri mang v eo cho tr con ly khc. - Khoan ,.. Vy ti i bng cch no ? Gi lm khch thp phng ? Ti thch b qun o ang mc trong ngi lm, nhng b ny ti ...B-ri-xi-gh-la th khng th c. V nu h bt c ti th s..s tang chng bt cc anh. - Chng a no bt anh u. Chng ti lo liu cho anh qun o, h chiu v mi th cn thit. - B qun o g th ? - Anh s ho trang lm mt khch thp phng gi t Ty Ban Nha n n nn v ti cp git ngi. Nm ngoi lo gi ny b m d An-c-na. Mt ng ch ca chng ta thng tnh cho ln tu ri a v V-ni-d, ni lo ta c nhiu bn b. Lo cho chng ti ht mi giy t t lng cm n. By gi giy t y hp vi anh lm. - Mt...mt k cp git ngi n nn ti li ? Th i vi cnh..cnh st th lm th no ? - V mt cng n c ri. Lo gi mn hn t kh sai t my nm trc, by gi ch i ving Gi-ru-xa-lem v cc t thnh cu cho linh hn c sch ti. L ra lo ta nh git k khc nhng li git lm phi con mnh v n t np mnh cho cnh st. - Lo ta gi lm khng ? - Vng, gi lm. Nhng khng sao, anh c eo tc v ru gi vo l c. Cn nhng c im khc ca lo ta th anh ging nh ht. Lo ta l mt lnh phc vin chn khp khing, mt cng c vt so nh anh, quc tch Ty Ban Nha nu anh gp ngi Ty Ban Nha th anh cng c th ni chuyn c. - Vy ti s gp -mi-ki-n ch no ? - Chng ti s ch cho anh mt ng t ng trn bn . Ti y anh c nhp vo on khch thp phng ni vi h rng anh b lc trong ni. Khi ti thnh ph th anh c nhp bn i theo ti khu hp ch trc ca lu i ca hng y gio ch. - Th ngha l mc ..mc d ng ta l thnh ng ta vn trong...trong lu i ? - ng ta mt chi, ch cn li th lm nh thng... Anh i ti khi Hng y gio ch bc ra ban php lnh cho khch thp phng th -mi-ni-ki-n cng s mang gi ti, anh ta hi " Tha b, b c phi l khch thp phng khng?"

Rui Tru

131

Anh s tr li " lo l mt k khng may c ti." Khi anh ta t gi xung t v ly ng tay o chi mt th anh ta a su ng scu- ra mua mt trng ht. - V s bn ngay vi anh ta v a im gp nhau ni chuyn ? - Phi, trong khi mi ngi ang dn mt c v pha Hng y gio ch th anh ta s c tha thi gi bo cho anh bit ch gp. K hoch ca chng ti nh th y, nhng nu anh khng ng th chng ti c th bo trc cho -mi-ni-ki-n bit v i k hoch khc. - Khng, k hoch y hay lm. Nhng cc anh phi lm sao xoay c b ru tc gi cho tht ging th mi c. - Tha b, b c phi l khch thp phng khng ? Lc y Rui tru ang ngi trn bc thm lu i ca Hng y gio ch. Anh ngng u ln vi mi tc bc b x, gi ging khn khn run run v l l ni ln mt hiu nh trc. -mi-ni-ki-n trt chic dy da ra khi vai, t gi trng ht v thnh gi xung bc thm. m ng nhng ngi nng dn v khch thp phng ngi kn c bc thm v ng y khu hp ch khng ai c, nhng hai ngi vn c thn trng, thnh thong mi ni mt vi cu. -mi-ni-ki-n ni ting a phng, cn Rui tru th ni ting pha ting Ty Ban Nha. Bng nhng ngi ng ca lu i ku ln : - c Hng y n ! c Hng y n ! Trnh ra cho ngi i ! Rui tru v -mi-ni-kin ng dy. - Ny, b cm ly. Ni on, -mi-ni-ki-n gii vo tay Rui tru mt chic nh thnh nh gi giy. - Khi b ti La m th xin b cu nguyn cho con. Rui tru nht bc nh vo ngc v quay li nhn Hng y gio ch. Mc chic o chong mu tm nht, i m ta, ng ta ng trn bc cao nht gi tay ban phc cho mi ngi. Mng-ta-ne-li t t bc xung bc thm, khch thp phng xm xt ung quanh c hn tay Hng y gio ch. Nhiu ngi qu xung, gh mi hn t o. - Cc con, cha cu cho cc con c bng an !... Nghe ging ni trong nh bc y, Rui tru bng ci gc u lm cho nhng m tc bc xo xung mt. Nhn chic gy run ry trong tay Rui tru, -mi-ni-ki-n tm tc khen thm" Tht l mt tay ng kch c ti!" Mt ngi n b ng gn , ci xung nhc a con ln khi bc thm ri ni : - Trch-c, n gn c Hng y i con. Ngi s ban phc lnh cho con nh ca cha Gi-su ngy xa chc phc lnh cho cc tr em. Rui tru tin ln mt bc ri dng li. Cuc i sao m tn nhn qu. Khch thp phng v nhng ngi dn min ni tt c nhng ngi ngoi cuc y c th tin li gn cha v ni chuyn vi cha...cha s xoa u cc em b..V c l cha s gi ch b nng dn l "Carino" nh cha tng gi anh hi no. Rui tru li ngi thp xung bc thm v quay mt i trnh nhn cnh tng . Nu c th chui vo mt x no, nt tai li khng nghe thy g na th tt bit bao ! Tht l qu sc chu ng ca con ngi... gn, gn n ni ch vic cha tay ra l c th m vo bn tay thn yu ... Rui Tru 132

Mt ging du dng ct ln : - ng bn i, c vo trong nh ngh mt cht khng? ng rt run lp cp ri. Tri tim Rui tru nh ngng p. Trong giy pht y, anh khng thy g c, ch thy mu tro mnh m tng chng nh x tan lng ngc, tng t, tng t, mu nng rng rc chy khp ton thn. Rui tru ngng u. V nhn thy mt anh, i mt nghim ngh v su xa ca ngi ang ng ci xung bn anh bng cng tr nn hin du vi mt nim trc n thing ling. Mng-ta-ne-li ni vi m ng : - Cc con hy lui ra mt cht cha ni chuyn vi ng c ny. Khch thp phng x xo, t t lui ra. Cn Rui tru th ngi im, mi mm cht, mt nhn thng xung t. Anh cm thy tay Mng-ta-ne-li nh nhng t ln vai mnh. - ng bn c g au kh lm phi khng ? Ti c th gip ng mt phn no c chng ? Rui tru lc u im lng. - ng l khch thp phng ? - Ti l k khng may c ti. Cu hi ca Mng-ta-ne-li ngu nhin trng vi mt hiu lm cho Rui tru dng nh sp cht ui v c cc. Anh tr nh mt ci my. Tay Mng-ta-ne-li du dng t ln vai anh lm cho anh cm thy da tht nng bng ln, ton thn anh run ly by. Hng y gio ch li cng ci st xung mt anh : - C l ng bn mun ni chuyn ring vi ti chng ? Nu ti c th gip ng bn c phn no. Ln u tin Rui tru vng vng nhn thng vo mt Mng-ta-ne-li . Bnh tnh tr li, anh ni : - Khng, khng ai c th gip ti c c. Mt vin cnh st lch vo . - Xin c Hng y tha ti cho con c ni vi li. Lo gi ny in y. Lo ta lnh lm v c giy t nn chng con vn cho lo yn thn. Lo ta phm ti nng b kh sai. By gi lo ta ang n nn chuc ti. Rui tru chm chp gy u nhc li : - Phm ti nng lm. Mng-ta-ne-li ni : - Cm n i u. Xin i u lui ra xa mt cht... ng bn ca ti i, ngi no bit tht bng n nn th ti u c th gip c. Chiu nay ng bn n ch ti ni chuyn c c khng ? - c cha liu c th tip chuyn mt ngi phm ti git con ca mnh khng ? Cu hi c v khiu khch lm cho Mng-ta-ne-li git mnh, rm ngi li nh b mt cn gi lnh. ng ta trnh trng tr li :

Rui Tru

133

- D cho ng bn phm ti g, c cha li cng khng cho php ti buc ti ng. Trc mt Cha, tt c chng ta u l k c ti v lng chnh trc ca chng ta cng ch l mt gi rch bn thu m thi. Nu ng bn n cng ti th ti s chu ly ng bn nh ti hin ang cu nguyn c cha li chu ly ti trong ngy ra khi th gian. Vi mt c ch tha thit t nhin, Rui tru gi hai tay ra pha trc ni : - c Hng y hy nghe ti ! V b con bn o cng hy nghe ti ! Nu mt k git chnh a con duy nht ca mnh, nu mt k dng s gian di m la gt a con mnh vo cm by th liu k c hy vng g sng trn tri t hoc ni thin ng c chng ? Ti nhn ti vi c cha li v ngi th gian. Ti tng chu pht ca ngi i v ngi i cho ti c yn lnh. Nhng n bao gi Cha mi phn truyn cho ti rng nh th ri ? Ai c th lm phc cho ti linh hn ti khi b Cha nguyn ra? n tha th no ra sch c ti li ca ti ? Mt pht im lng cht chc nng n tri qua. Mi ngi nhn Mng-ta-ne-li v thy cy thnh gi php phng trn ngc ng ta. Cui cng Mng-ta-ne-li ngc mt nhn ln, tay run ry lm php cho mi ngi . - c Cha li lng lnh v cng ! ng bn hy t gnh nng linh hn ca mnh trc bn th Cha v c li Kinh thnh rng :"Khng nn chi b mt linh hn sa ng bit n nn ti li". Hng y gio ch quay i v bc dc theo sn ch. C i mt lc ng ta li dng li ni chuyn vi dn chng hoc b tr em ln tay. Ngay chiu hm , theo ng li ch dn ghi trong giy gi nh. Rui tru n ni gp g nh. l nh mt ngi y s a phng, ng vin tch cc ca nhm "Tht lng ". S ln nhng ngi cng tc b mt u tp hp ng . Khi Rui tru ti, mi ngi hn hoan n cho anh lm cho anh cng thy r uy tn ca mnh nh mt lnh t. Ngi y s ni : - Chng ti rt vui mng li c gp anh. Nhng khi no anh ri khi chn ny th chng ti li cng vui hn v vic anh ti y tht l mo him ht sc. Ti phn i k hoch . Anh c dm chc sng nay anh cha b lt vo mt mt con chut cnh st no ch khng ? - Tt nhin h trng... trng thy, nhng h khng nhn ra. -mi-ni-ki-n b tr mi vic rt... rt ti tnh. Anh y u? Sao khng thy anh y y ? - Anh y sp n by gi. Th ngha l tri chy c ch ? Hng y gio ch ban php lnh cho anh cha ? Ting -mi-ni-ki-n bng vang ln ngoi ca : - Ban php lnh ? Ci c ngha l g u ! Ri-va-ret, anh tht nhiu php l hn c mnh Thnh trong l Nen. Anh cn c ti g na khng ? Rui tru u oi hi : - Th ngha l th no ? Rui tru ng mnh trn i vng ht x g. Anh cn bn khch thp phng, nhng b ru gi b sang bn cnh.

Rui Tru

134

- Ti khng ng anh li l mt kch s c ti nh vy. Trong i ti cha h thy ai ng kch gii n th ! Anh lm cho ngi Hng y cm ng n rt nc mt. - RI-va-rt, chuyn th no, anh k cho chng ti nghe vi ! Rui tru nhn vai. Ti hm y anh rt t ni . Mi ngi thy hi mi cng nhm bn quay sang bt chuyn vi -mi-ni-ki-n. Khi nghe -mi-ni-ki-n k li quang cnh ban sng trn sn ch th mt cng nhn tr tui khng ho theo ting ci chung. Anh ni : - Anh ng kho tht y, nhng lm nh th c li ch g khng ? Rui tru tr li : - C li nhiu ch. By gi th ti c th i li t do, mun lm g tu v khng b k no ng vc c, d mt nam ph no u no. Ngy mai khp thnh ph s bit cu chuyn xy ra hm nay. V mi khi gp ti mt thm s ngh rng : ", y l lo gi in I--g n nn ti li sn ch hm no !" Nh th c li lm ch ! - Tt nhin l nh th. Nhng d sao lm khc mt cht th cng vn hn. Khng cn la di Hng y gio ch. ng ta l ngi tt chi khm ng ta lm g . Rui tru u oi tn thnh : - Ti cng ngh ng ta l ngi ng n -mi-ni-ki-n ni : - Xan--r, cu ni v vn lm ! y chng ta chng c ai cn n Hng y gio ch lm g. Nu Mng-ta-ne-li nhm mt chc ti La m nh ngi ta tng ngh vi ngi th Ri-va-ret la c ngi. - ng ta khng nhm chc nh th ch l v ng ta khng mun b cng vic ay. - Cng c th l ti ng ta khng mun b tay sai ca Lan-b-ru-tri-ni u c. Bn chng phn i ng ta v mt s vn , iu r nh ban ngy. Nu mt Hng y gio ch, nht l mt tay c uy tnh nh Mng-ta-ne-li li c thch ni kh ho c gy th c ngy chng ta cng c th on bit ti sao ch, phi khng Ri-va-ret ? Rui tru ph ra nhng cun khi trn. Anh ngng u nhn theo nhng cun khi v ni : - C l ti tri tim ng ta b tan v m ng ta ang n nn ti li y. Thi, ta bn vic i ! Nhng ngi tham d cuc hp bt u tho lun t m cc k hoch chuyn ch v ct giu v kh. Rui tru chm ch nghe. Trong khi mi ngi tranh lun nu c nhng tin khng chnh xc hoc nhng phng n ra c ch no h hnh th anh li a ra nhng nhn xt sc bn. Khi mi ngi pht biu kin xong Rui tru lin a ra mt s ngh c th. Phn ln ngh y c thng qua khng cn tranh ci. Th l bui hp kt thc. Hi ngh quyt nh chng no Rui tru cha yn n v ti T-scan th trnh hp ban m cnh st khi ch . Chng hn mi gi, mi ngi gii tn. Ch cn mt tiu ban ba ngi gm ngi y s, Rui tru v -mi-ni-ki-n li bn nt mt vi vn c bit. Mt cuc tranh lun si ni li ko di. Cui cng -mi-ni-ki-n nhn ng h ni : - Mi mt gi ri ri. Gii tn i thi, ko li vp phi lnh tun tra ban m. - My gi i tun tra i tua ? Rui Tru 135

- mi hai gi. Ti nh v ti nh trc khi lnh tun tra n. Thi, cho Giooc a-ni nh!... C v cng khng, Ri-va-ret ? - Khng, i tng ngi mt an ton hn. Chng ta s gp nhau u ? - B-l-ne-d, ti cng cha bit n nn tr hnh th no . Nhng mt hiu anh r ri. Sng mai anh i ? Rui tru ra trc gng eo ru tc gi . - Sng mai ti s nhp vo m khch thp phng. n ngy kia, ti s gi m nm trong lu ngi chn cu. ti vt thng qua ni v s n B-l-ne-d trc anh. Cho anh ! Khi Rui tru bc ti ca va thc th ng h gc chung nh th im mi hai ting. Va thc b khng ny nay tr thnh ni ng tr ca khch thp phng. Nhng thn hnh k d nm ngn ngang khp sn nh, ting ngy vang ln t pha. Khng kh y ht sc ngt ngt, nng n. Rui tru git mnh gh rn, li li. Nm y th khng ti no ng c ! Tt nht l i lang thang vi gi ri s s vo mt mi lu hoc mt ng c kh no sch s v yn tnh hn. m hm y tri tht l p, trng trn, to nh sng rc r trn bu tri tm sm. Rui tru i lang thang qua cc ph, v cay ng nh li cnh ban sng. By gi anh thy hi tic ti sao ng gp -mi-ni-ki-n B-ri-xi-gh-la. Nu ni ngay t u rng ch l nguy him v chn ch khc th c anh ln Mng-ta-ne-li u thot khi tr h gh tm v k cc y. "Cha" khc trc nhiu qu ! Nhng ging ni vn nh xa, nh hi cha gi mnh l "Carino"... Bng mt chic n l ca lnh tun tra hin ra u ph trc mt. Rui tru r vo mt ng hm ngot ngoo. i c my bc th ti sn nh th, m bn tri lu i gim mc. nh trng trn ngp trn sn nh th trng tri. Rui tru nhn thy ca ngch nh th cn h m. CHc ngi coi nh th qun khng ng ca . m khuya th ny cn c ai vo y lm g na ! By gi vo m ln knh trn gh c l tt hn l tr v va thc ngt ngt y. n sng th s chun ra khi nh th trc khi ngi coi nh th ti. V d c bt gp anh chc ng ta cng ch ngh rng lo gi i--g in r li cu nguyn x xnh no trong nh th v b nht sut m qua. Rui tru ng trc ca nghe ngng giy lt ri khp khing rn rn bc vo, c gng ht sc yn lng. nh trng trn vo ca s, in thnh vt rng trn sn hoa. Nht l ngi in th pha trong nh th th cn r lm, r nh ban ngy. Di bn th, Hng y gio ch Mng-ta-ne-li ang qu gi mt mnh, u trn, chp tay cu khn. Rui tru ln vo bng ti. C nn ri ngay khi chn ny khi Mng-ta-ne-li cha kp trng thy khng ? Lm nh th l sng sut nht v c l nhn o nht y. Nhng nu bc li gn mt cht thi th cng sao u ? Li gn mt cht v nhn mt cha mt ln na; by gi chung quanh c ai khc u m phi gi tr ng kch xu xa nh ban sng na. C l y l dp cui cng. Cng khng cn cha nhn thy anh. Bc li gn no c ai hay, nhn cha mt ln ny na thi ri ta tr v vi cng vic. Np mnh trong bng ti sau hng ct, Rui tru nh nhng bc ti chn song nh th. Anh ngng li giy lt bn ca ngch, cch bn th khng xa. Bng ti t trn gh Hng Rui Tru 136

y gio ch to xung qu rng, trm khp ngi anh. Rui tru ngi trong bng ti, nn th : - Con i, Ly Cha ! Khn kh cho con ti ! Trong ting th thm dt on y cha bit bao nhiu l tuyt vng lm cho Rui tru bt gic rng mnh. Tip theo l ting nc n m thm no rut, khng nc mt. Mng-ta-ne-li bp cht hai tay, nh mt ngi th cht qu au n. Rui tru khng ng cha au kh n th. Nhiu ln anh t tin mt cch cay ng m nh mnh rng "Cn g phi lo chuyn ! Vt thng ca ng ta lnh t lu ri !". V gi y sau bao nm trng, vt thng y vn cn s s ra v n vn ang r mu. Cha vt thng y by gi d bit chng no ! Ch cn gi tay ln, bc li gn m ni" Tha cha, con y !" Nhng Gi-ma cn c mt m tc bc. Tri, c g anh c th tha th c ! c g anh c th xo nho tt c d vng, lng qun ht ngi thu th say kht, ci n in ma v gnh xic rong kia ! au kh no snh c au kh ny ! Mun tha th y, c tha th y, nhng li bit rng tha th cng chng ch g, anh khng dm v khng th no tha th c. Cui cng, Mng-ta-ne-li ng dy, lm du thnh gi v bc ra khi bn th. Rui tru np hn vo bng ti, s rng Hng y gio ch s trng thy mnh nghe thy ting p ca tri tim mnh. Bng anh nh nhng th ht ra : Mng-ta-ne-li ch i st ngay bn cnh, t o tm chm vo m anh nhng Mng-ta-ne-li khng h trong thy anh. Khng trng thy... , ti sao th ! Ti sao th ! l c hi cui cng, l khonh khc qu gi m sao ta khng bit nm ly. Rui tru nhm dy, tin ln, bc ra ch sng : - Cha ! Ting ni ca chnh mnh vang ln ri lng dn di nhng vm nh th cao vt lm cho Rui tru kinh hong v hn. Anh li li vo bng ti. Mng-ta-ne-li dng bc bn ct, ng im nghe ngng, tr mt nhn khng khip v gh rn. Im lng ko di n ni Rui tru khng th lng c : c l ch trong nhy mt thi m sao di v tn. Nhng ri anh bng tnh li. Mng-tane-li long chong nh mun ng, i mi ch run ln mp my. Cui cng mt ting thu tho bt ra : - c-t... phi, nc su lm... Rui tru tin ln : - c Hng y tha li, con tng l mt v gio s nh th ny. - , ng khch thp phng y phi khng ? Mng-ta-ne-li trn tnh. Nhng nhn thy nh sng ngc xanh vn khng ngng lng lnh trn tay. Rui tru bit rng ng ta vn cn run. - Cn g y, ng bn ? m khuya ri, nh th ng ca t lu. - c Hng y lng th cho. Ca cn m nn con nh vo nguyn ngm. Thy Ngi ang cm tr nguyn con tng l mt v gio s no v nh xin Ngi lm php nh ny cho. Rui tru gi chic thnh gi bng thic nh xu m sng nay -mi-ni-ki-n bn cho anh. Mng-ta-ne-li cm ly, bc vo t ln bn th trong chc lt. Rui Tru 137

ng ni : - Hi con, con hy nhn ly v nguyn cu cho linh hn con c yn lnh , v Cha chng ta nhn t v lng lnh v cng. Con hy dn La m, xin c Thnh cha l s thn ca c Cha ban phc lnh tha v cho con. Nguyn cho con c bng an. Rui tru ci u nhn l, ri t t bc ra. Mng-ta-ne-li ng cnh bn th, mt tay nm ly chn song ni theo : - Khoan hy i. Khi no ng bn chu Mnh Thnh La m th xin ng bn hay nguyn cu cho mt tri tim y au thng, mt linh hn nng chu cnh tay ca Cha. Ting ni cha y nc mt ca Hng y gio ch lm cho ch quyt tm ca Rui tru c phn xao xuyn. Ch sut na th anh t phn bi mnh. Nhng hnh nh m xic rong li hin ra trong tr anh. - Con l ai ? L mt thng hi, l mt k b x hi rung b. Liu Cha c nghe li nguyn xin ca mt k nh th hay khng ? Nu con lm c nh c cha, nu con c th hin dng cho bn th Cha mt cuc sng thing ling, mt linh hn trong trng khng gn cht nh nhuc thm kn... Mng-ta-ne-li bng ngt li : - Cha ch c th hin dng trc bn th Cha tri tim tan nt ny m thi. Vi ngy sau Rui tru ln xe nga t Pis-ti-a tr v Ph-lo-rng-x. Trc ht anh i thng ti nh Gi-ma, nhng khng gp. Anh vit giy li hn sng hm sau s n v tr v thm mong Di-ta s khng ng t xng vo phng lm vic ca mnh nh ln trc. Nu ti nay anh li phi nghe mt l nhng li trch mc ghen tung ca nng th n s tc ng ti thn kinh ca anh nh ting ra rng ken kt ca bc s nha khoa vy. Ngi con gi ra m ca. - Cho Bi-an-ca. Hm nay b R-mi c n khng ? Bi-an-ca tr mt nhn anh : - B R-mi ? B y v ri h ng ? Rui tru cau my dng bc trc ngng ca. - Ch ni th ngha lm sao ? - Khi ng i th b y lp tc i theo ngay. Khng em theo c g. B y cng khng h bo cho bit l i u. - i theo ti ? Cch y hai tun ? - Tha ng, vng. B y b ba bi tt c c ri i ngay hm . B con lng ging bn tn rt nhiu v chuyn ny. Rui tru quay i khng ni mt li. Anh vi o qua mt ng hm ri bc nhanh ti nh Di-ta. Trong phng, mi vt u nh c. Cc qu tng ca anh vn nguyn cc ch c. Khng mt bc th, khng mt mu giy nh no ca Di-ta. Bi-an-ca th u vo ca ni : - Tha ng, c mt b c n. Rui tru quay pht li : Rui Tru 138

- Ch mun g ? Ti sao ch c bm st ti nh th ? - C mt b c mun gp ng. - B ta cn hi g ? Ch ni ti khng...khng th tip b y c by gi. Ti bn. - D tha ng, t khi ng i hu nh chiu no b c cng n v c hi bao gi ng v . - Ch ra hi xem b ta mun g... Thi c, ti ra vy. B c ang ngi phng khch, n mc rt tiu tu mt ngm en v rn rm nh chic b, u qun mt chic khn sc s. B ng dy tin v pha anh chm ch nhn anh t u n chn vi i mt en nhnh ri ni : - Vy t ra ng l ci ng khp khing y ? Di-ta R-ni nh ti bo tin cho ng. Rui tru mi b c vo phng lm vic ri bc theo sau, ng ca li Bi-an-ca khi nghe chuyn : - Mi c ngi. C l..l ai ? - Ti l ai iu khng quan h g ti ng, ti n ni cho ng bit Di-ta R-ni b ng i vi con trai ti ri. - I vi con...con trai c ? - Tha ng, vng ! ng v c ngi yu nh c ta m khng bit ng gi, ngi khc cp mt th l li ng khng th trch ai khc c. Trong mch mu con ti l mu ch khng phi sa long . N l ngi R-ma (ngi tsi-gan t tn mnh l dng di dn tc R-ma). - , t ra b c l ngi tsi-gan ! Th ngha l Di-ta tr v vi b con dng ging ca mnh ri ? B c nhn anh , va ngc nhin va khinh b : Nhng ngi thin cha gio ny l tht, n ng g m ngi ta mng cng khng bit ng gin ! - ng l ci th g m c ta c phi bm ly ng ? Con gi chng ti c a hiu k, c a v tin ti phi tm n hng ngi nh ng. Nhng mu m R-ma bao gi chng tr v vi dng ging R-ma. Rui tru vn gi nt mt lnh lng v bnh tnh : - C ta i vi c on hay l ch i vi con c thi ? B gi ci r : - ng li nh ui theo li c ta v chng ? Khng kp u, ng ! ng phi tnh cho sm ch ! - Khng, ti ch mun bit u ui cu chuyn nu c khng mun ni th thi. B c nhn vai. Mt ngi nhu nhc n th th cn hoi hi mng m lm g na ! - Vng, th u ui nh th ny : Ngay hm ng b Di-ta ra i th c ta gp con ti ngoi ph. Di-ta ni chuyn vi con ti bng ting R-ma. Mc d c y n mc bnh bao nhng con ti cng nhn ngay ra l ngi ng tc. Di-ta p, n lin yu ngay, yu m mt nh mi ngi n ng khc ca chng ti. Ri n a Di-ta v nhp bn. Con b khn kh y k cho chng ti nghe mi ni nim tm s. C ta khc nc n lm cho chng ti c trng thy l tan nt c ci lng. Chng ti ht sc d dnh. Ri c ta Rui Tru 139

b ht qun o dim da, mc qun o tsi-gan v thun ly con ti lm chng. Con ti n chng bao gi ni " Ti khng yu c" vi li "ti bn, ti c vic u ". Con gi h h nh th mt mnh sao c. Cn ng, ng m cng l n ng ! Con gi xinh nh th, m ly ng m ng cng chng bit ng hn... Rui tru ngt li : - hnh nh c bo Di-ta c nhn ti iu g... - C, ti nn li i sau chnh l chuyn li ca c ta cho ng hay. Di-ta nh ti ni rng c ta chn ngy nhng k tn nhng tn cui nhng k trong mch mu chng c mu m ch c nc l nh cc ng ri. C ta tr v vi dn tc mnh tr v sng t do. Di-ta ni "Ti l mt ngi n b. Ti yu Rivart nhng khng th li lm v l ng ta c." Di-ta b ng l phi. Con gi R-ma bn sc p ly cht tin iu chng c g xu c. Nu khng th sc p n lm g ?Nhng d sao con gi R-ma cng chng th no yu c dng ging cc ng u. Rui tru ng dy : - Ht ri ch ? Vy th nh c ni dm c y bit c y lm nh th l ng v ti xin chc Di-ta hnh phc. Ti khng c g ni na. Xin cho c ! i b c ra, ng xong ca vn, Rui tru mi vo ngi xung gh bnh, bng ly mt. Li mt ci tt na! L no ngi ta khng li cho anh mt cht t ho, t trng m anh vn hng c trong nhng ngy oanh lit xa kia ! Bao nhiu au kh m mt con ngi c th chu ng th anh chu c ri. Ngay c tri tim anh cng b dn chm trong bn v b giy xo di chn mi khch qua ng. Tm hn anh khng cn ch no l khng b t chy thui bi s khinh r ca ngi ny hoc s nho bng ca ngi khc. V gi y n c c gi tsi-gan m anh nht c l ng cng li cm roi qut vo mt anh ! Ting rn r ca con ch Sai tan vang ln ngoi phng, Rui tru ng dy m ca. Saitan nhy x vo lng ch vui sng sa m ln nh mi khi. Nhng n hiu ngay l hm nay ch n khng vui n di mm vo bn tay khng ng y ca Rui tru v nm phc di chn anh. Mt gi sau, Gi-ma ti thm Rui tru. Ch g ca nhng khng c ting ai tha. Bi-anca nghe chng ng ch khng mun n cm, lnh dang chi bn nh bp bn hng xm ri. Ca cha ng v n vn cha tt hnh lang. Gi-ma dng li vi pht ri c quyt bc vo. Ch cn bn vi Rui tru v tin quan trng m By-li va gi ti. Gi-ma g ca phng lm vic v nghe ting Rui tru ni : - Bi-an-ca, ch c th i ra. Ti khng cn g c. Gi-ma nh nhng h ca. Trong phng ti nh bng, nhng ngn n li i di mt vt sng vo Rui tru. Anh ang ngi mt mnh, u ci gc, con ch cun ng di chn. Gi-ma ln ting : - Ti y m. Rui tru nhm dy : - Gi-ma, Gi-ma ! Ti ang mong ch Gi-ma !

Rui Tru

140

Gi-ma cha kp ni g th Rui tru qu xung v gc u vo lng ch. Ton thn anh run ln, trng ng thng hn c nc mt... Gi-ma ng lng. Ch khng th no gip Rui tru c g c, khng gip c mt cht no ! Ci mi tht l au xt hn c ! Ch phi ng bn cnh Rui tru, b tay nhn v mt au kh ca anh ... Ch c th vui lng cht i chia s ni au kh ca Rui tru ! , nu c th ci xung, gh cht Rui tru vo lng, ly thn mnh che ch cho Rui tru khi mi tai ng ang e do anh ! Lc y anh s li l Ac-t ca ch nh c v trong lng ch mt tri s li sng bng ln, xua tan ht bng m dy c. Khng, khng ! C l no anh y li qun i nh th c ? Chnh ch, chnh bn tay phi ca ch y anh xung a ngc ri kia m ! V Gi-ma cho khonh khc y tri qu. Rui tru vt ng dy ngi vo bn, tay bng ly mt, rng cn cht nh mun nghin t mi. Ri anh ngng u, ging ni bnh tnh tr li : - Gi-ma tha li, c l ti lm cho Gi-ma phi sng st. Gi-ma cha hai tay cho anh : - Anh thn yu, chng l tnh bn hin nay ca chng ta khng lm cho anh tin Gi-ma c hay sao ? C ni i anh v sao anh au kh ? - ch l ni kh ca ring ti, ni ra khin Gi-ma phi lo lng m lm g. Hai tay Gi-ma nm cht ly bn tay run ry ca Rui tru. - Anh hy nghe Gi-ma . Gi-ma khng mun can thip vo chuyn m Gi-ma khng c quyn can thip. Nhng anh t th l ni lng vi Gi-ma . Vy cn cht g cha ni ht th xin anh c ni ra, tin cy Gi-ma nh mt ngi em gi ! Anh c gi ly bc mn che trn mt nu n s lm anh d chu hn, nhng xin anh hy b bc mn trong tm hn v hy thng ly bn thn ! Rui tru cng ci gc u. Anh ni : - Mong Gi-ma hy v ti m ht sc nhn ni. S rng ti ch l mt ngi anh khng xng ng. Nhng nu Gi-ma hiu cho... My ngy qua ti sut na mt l tr. Ti c cm tng sng li qung i Nam M. Ma qu nh nhp vo ngi ti v... Rui tru ngng li gia chng cu ni : Gi-ma th th : - Mong anh c th san s bt phn au kh cho em... Rui tru gc u vo cnh tay Gi-ma " bn tay ca Cha tht nng n!".

Phn th ba Chng 1 Sau nm tun l lin, Rui tru v Gi-ma dng nh sng trong cn lc ca lo u, hi hp v cng vic khn trng. H khng cn thi gi v hi sc u ngh n chuyn ring na. V kh c ch an ton ti lnh a ca Gio hong. Nhng nhim v trc mt cn kh khn v nguy him hn : phi kn o chuyn ch v kh t Rui Tru 141

cc kho b mt trong hang v cc khe ni ti cc trung tm a phng ri phn phi ti cc thn xm. Ton khu rng y ry mt thm. Rui tru giao nhim v y cho -mini-ki-n. Nhng -mi-ni-ki-n phi vit th v Ph-lo-rng-x tha thit yu cu gip , nu khng th phi gia thm hn. Tri li, Rui tru vn kin quyt ch trng hon thnh mi cng vic vo gia thng su, iu lm cho -mi-ni-ki-n rt tht vng. Chuyn ch hng nng qua cc ng ng xu khng phi l chuyn d. Hn na, li phi thng xuyn trn trnh vic tra xt nn c b trc tr lun. Th -mi-ni-ki-n vit : " Hin nay ti ang gia Si-la v Kha-ri-ba (Scylla and Charybdis - Tn hai qui vt trong thn thoi Hy lp, c t cho mt mm v xoy nc bn b eo bin Mtxi-na gia nc v o Xi-xin, thng gy hoc cho nhng ngi i bin. Cu ny c ngha "Hin nay ti ang tnh trng "tin thoi lng nan" hoc "trnh v da gp v da"), va khng dm lm gp s l va khng th ko di vic chuyn ch v phi hon thnh cho kp thi hn. Mong anh hoc cho ngay mt ngi gip vic c lc n, hoc bo cho V-ni-d bit chng ti khng th chun b xong trc thng tun thng su c". Rui tru mang bc th ti cho Gi-ma xem. Gi-ma chm ch c, cn anh th cau my , ngi xung sn, vut lng con mo Pt. Gi-ma ni : - Hng bt. Ni lm sao cho nhng ngi V-ni-d ch sut ba tun l c. - Tt nhin l khng ni c. ngh k quc qu ! -mi-ni-ki-n cng phi hiu iu y ch . Khng phi ngi V-di-n theo chng ta m chng ta phi theo h. - Nhng cng khng th trch -mi-ni-ki-n c. Chc l anh y c ht sc nhng khng th no lm hn c. - Phi, khng phi li -mi-ni-ki-n. Kh mt ni l y ch c mt ngi ch khng c n hai. L ra mt ngi phi coi kho cn mt ngi na theo di vic chuyn ch. -mi-ni-ki-n ni rt ng. Cn phi c mt ngi gip vic c lc cho anh ta. - Nhng cho ai i by gi ? Ph-lo-rng-x ny ly cho ai m i ? - Nu th th chnh...chnh ti phi i . Gi-ma ng ngi vo gh. Ch cau my nhn Rui tru : - Khng, khng c anh . Nh th mo him lm. - Nu khng... Khng cn cch no khc th nh phi mo him vy. - Tm cho ra cch gii quyt no khc l c ch g. Lc ny anh li i na th khng c u, ng ngh ti chuyn y na. Rui tru mm mi li mt cch bng bnh : - Ti...ti khng hiu ti sao ? - Anh c bnh tnh ngh mt t th hiu. Anh mi v y c c nm tun. Cnh st nh hi c phn no v ng khch thp phng gi nua v by gi th ang lng rit. Em bit anh tr hnh rt kho. Nhng anh th nh li xem, anh ci trang l i--

Rui Tru

142

g v nng dn bao nhiu ln ri. Cn dng i khp khing v vt so ca anh, anh khng th giu c. - Trn i ny thiu...thiu g nhng ngi khp khing. - Phi, nhng R-ma-nha, nhng ngi khp khing c vt dao chm m, tay b tt mt xanh, da ngm en nh anh khng phi l nhiu. - Mt th khng thnh vn . Ti c th dng thuc ben-la-n thay i mu sc. - Th cn nhng c im khc ?...Khng, khng c u anh . Nhn dng nh anh m i n ngay lc ny th s l t chui vo cm by. Chng tm anh ngay tc khc. - Nhng... nhng phi c ngi gip -mi-ni-ki-n ch ! - Nu trong gi pht gay go ny anh b bt th c gip c g cho -mi-ni-ki-n khng ? Anh m b bt th tan v c. Song, thuyt phc c Rui tru khng phi l d, v cuc tranh lun c ko di khng em li kt qu g. By gi Gi-ma mi tht thy con ngi y c mt kho ch kin cng, bnh tnh v tn. Nu y l mt vn khng quan trng lm th c l Gi-ma chu ln ri. Nhng vn ny khng th nhng b c : ch cho rng khng ng mo him v nhng li ch nh m chuyn i ca Rui tru c th mang li. Gi-ma ng rng Rui tru c nh i gip -mi-ni-ki-n ch yu khng phi l mt nhu cu chnh tr nghim trng m l v Rui tru say m mo him. Liu mng xng vo nhng ni him ngho l mt cch khng cn thit tr thnh thi quen ca Rui tru. Anh say sa lao vo nguy him nh con ma men thy ru. V th ch cn phi u tranh bnh tnh m kin quyt. Thy mnh khng l l y li quyt tm st ca Rui tru, Gi-ma vin nt l do cui cng : - Th th chng ta nh thng thn ni ht l vi nhau vy. Khng phi ti -mi-ni-kin gp kh khn m anh kin quyt i i u, tri li chnh l ti anh yu... Rui tru si ni ct ngang : - Khng phi th u, Gi-ma ! ng ta i vi ti chng c ngha g c. D sut i khng gp ng ta na cng chng sao... V Rui tru im bt. Nhn mt ch, Rui tru bit ngay rng anh l mnh ri. Hai cp mt nhn nhau v c hai u nhn xung. H cng ngh n tn mt ngi nhng khng ni ra. Rui tru gc mt vo b lng m du ca con mo. Cui cng anh lm bm : - Khng phi ti...ti nh i cu -mi-ni-ki-n. Nhng ti bit nu khng c ngi n gip -mi-ni-ki-n th cng vic s nguy him v cng. Gi-ma khng n nhng li thanh minh ti nghip y, ch c ni tun tut nh khng h c ai ngt li : - Khng, y ch v anh say sa mo him thi. Khi no tm hn anh khng c bnh tnh th anh ln vo gian nguy, nh khi m ln vo thuc phin vy. Rui tru li si ln : - C phi lc ti i thuc phin u ! Ngi ta bt ti ung y ch ! - Tt nhin ! Anh vn t ho l anh chu ng gii, c khi no anh li xin thuc ung. Nhng liu mng c lm cho cn no khi cng thng li l chuyn khc hn !! Rui Tru 143

Lm nh vy lng t ho ca anh khng b thng tn m ! Nhng xt n cng c hai s vic ch khc nhau b ngoi thi. Rui tru nga u con mo ln v nhn thng vo i mt xanh trn xoe ca n. Anh ni : - Pat, my ngh th no ? Nhng li b ch my ni xu tao c ng cht no khng ? Th ngha l Mea culpa, mea maxima culpa ( cu trch trong kinh o, ting la tinh ngha l li ti ti, li ti ti mi ng) ch g ? Cn mo ny khn, chc chng bao gi my i thuc phin nh ? Ai cp ngi ta th t tin my. Nhng nu ta cm mt chn my d vo cy nn th my c gi c thi b v khinh ln mi au kh chn trn gian ny khng ? Chc lc y my s xin thuc phin ch ? Phi khng, Pt? Mun thuc phin...hay l mun cht ? Khng, mo i chng ta khng c quyn cht yu nu cht ch l mt li thot tin li nht cho c nhn mnh. Nu c th t an i c th chng ta hy ph nh v nguyn ra i cht i no! Nhng ng...ng c gi chn ra lm g, Pt ! Gi-ma git ly con mo, t n ln gh u. - Thi ! Nhng vn y ln sau chng ta s bn. By gi hy tnh chuyn gip -mini-ki-n ... G th K-ti ? C khch ? Ti ang bn. - Tha b, c Rai-t cho ngi em gi ny n ! Trong gi bc k c mt bc th ng du lnh a Gio c ca Gima vn Ph-lorng-x v nhng th c bit quan trng thng c thn trng gi qua a ch ca nhng ngi bn y. Gi-ma c nhanh l th bo gi tin hc h mt trng c k tc x ti A-pe-nanh ri tr hai vt mc gc trang giy ni : - y l m hiu ca Mi-k-l. Anh ta vit bng mc ho hc. Thuc th ct trong bn vit, ko th ba... Phi, ng n y. Rui tru t th ln bn, ly bt lng qut thuc ln. Khi dng ch xanh bit hin ln trn t giy th anh ng mnh vo gh ph ln ci . Gi-ma vi hi : - Ci g th h anh ? Rui tru a cho ch bc th. "-mi-ni-ki-n b bt. Anh n ngay." Gi-ma gieo mnh xung gh, tay khng ri bc th, nhn Rui tru mt cch tuyt vng. Bun qu, bao gi mi ht mt tun nh? Post gip bn silver light my on nh Gi-ma gieo mnh xung gh, tay khng ri bc th, nhn Rui Tru mt cch tuyt vng. Cui cng, vi mt ging kodi v chm bim, nh nh, anh ni: - Th nh... By gi Gi-ma thy r ti phi i ri ch? Gi-ma th di p:

Rui Tru

144

- Vng, anh phi i thi. V c em na. Rui Tru git mnh, ngc nhn ch: - C Gi-ma na? Nhng... - Tt nhin. Khng cn ngi no li Ph-l-rng-x th nh l khng tt. Nhng by gi mi chuyn u khng quan trng m ch ct c thm mt vi ngi na. - ly thm bao nhiu ngi chng c! - Nhng khng phi l nhng ngi c th tin cy c hon ton. Chnh anh ni cn t nht l hai ngi tin cn. Nu mt mnh -mi-ki-n khng lm ni th mt mnh anh cng khng lm ni. Tnh mnh anh ang treo u si tc, anh hot ng b mt rt kh, chnh anh cn c ngi gip hn ai ht. Anh nh lm vic vi -mi-niki-n, by gi em thay -mi-ni-ki-n lm vic vi anh. Rui Tru cau my ngh ngi mt lc ri ni: - Phi, Gi-ma ni ng, v cng i sm chng no cng tt. Nhng chng mnh khng nn i cng mt lc. Nu ti nay ti i, th Gi-ma nn i n chiu mai chng hn ri hng ln xe nga. - Th em nn i hng no? - Vic cn bn. Ti th tt nht l i thng ti Pha-en-sta(1). m nay ti i n Xan L-ren-d, ci trang ri li i lun. Gi-ma cau my lo lng: - Cng chng c cch no hay hn na nh? i gp li ci trang ch nhng ngi bun lu nh th th rt l mo him. t nht cng phi vi ba ngy rng r anh mi ti c bin gii, v phi i vng vo cho khi l vt tch. Rui Tru mm ci p: - iu Gi-ma ng s. Nu chng bt ti th bt xa hn na kia, ch khng th bt bin gii c. Mt khi trong ni th ti cng an ton chng km g y. Khng mt ngi bun lu no A-pe-nanh phn li ti u. Nhng cn Gi-ma, ti cha hiu Gi-ma s vt bin gii bng cch no. - Vic y khng kh g! Em s ly h chiu ca Lu-i-da Rai-t i ln ni ngh m> R-ma-nha, khng ai khng bit em, cn anh th tn mt thm no cng r. - V may mn thay ngi bun lu no cng bit ti na. Gi-ma nhn ng h: - Hai ri ri. Nu anh nh i ngay m nay th ch cn chiu v ti nay na thi. - Vy ti phi v nh sa son ngay v phi tm c mt con nga cho tt. Ti s i nga ti Xan L-ren-d. Nh th an ton hn. -Thu nga khng phi l chuyn an ton u anh . Ch nga s... - Khng phi thu. Mt ngi tin cn s cho ti mn nga. Ngi ny trc tng gip ti. Hai tun sau ti s cho mt ngi chn cu mang nga v tr... vy chng nm gi hoc nm ri thti s tr li y. Trong thi gian y, Gi-ma nn i tm Mc-tini v ni cho anh y r. Gi-ma quay li, ngc nhin nhn anh: Rui Tru 145

- Mc-ti-ni ? - Phi. Chng mnh cn cho anh y bit vic chng mnh lm nu Gi-ma khng tm c ngi no khc. - Em khng hiu ti sao phi lm nh th? - Chng ta cn c ngi tin cn y phng trng hp kh khn bt trc. Trong nhng bn b y, ti tin Mc-ti-ni hn ht. D nhin Ri-cc- cng ht sc tn tm, nhng Mc-ti-ni chc chn hn. Gi-ma bit Mc-ti-ni hn ti nhiu... Gi-ma quyt nh i. - Em cng tin chc rng Mc-ti-ni l ngi rt ng tin cy v c kh nng v mi mt. V em chc Mc-ti-ni cng sn lng gip chng ta. Nhng... Rui Tru hiu ngay: - Gi ma th ngh xem, nu mt ng ch khc gp cn hon nn nhng khng dm nh Gi-ma gip v s lm cho Gi-ma au lng, th Gi-ma cm thy th no? V liu nh th c tt hay khng? Gi-ma im lng giy lt ri ni: - Thi c, em cho K-ti mi ngay Mc-ti-ni n. Cn em th n nh Lu-i-da mn h chiu. Ch y ha sn sng cho mn bt c lc no... Cn tin nong th sao h anh? Em c phi ra ngn hng ly tin khng? - Thi, ko mt th gi. Tin ti cng kh cho c hai chng ta ri, bao gi cn s dng ti tin ca Gi-ma. Vy ta s gp nhau lc nm gi ri nh. Lc y Gi-ma c nh ch? - Tt nhin. Em s v sm hn anh nhiu. Su gi, Rui Tru n th thy Gi-ma v Mc-ti-ni ngoi hin. Anh on bit cu chuyn gia hai ngi rt nng n v v xc ng vn cn l r trn nt mt ca h. Mc-ti-ni trm lng v khng vui mt cch khc thng. Gi-ma ngc nhn Rui Tru hi: - Xong c ri ch, anh? Rui Tru p: - Phi, ti mang tin i ng li cho Gi-ma y. Mt gi m, nga s ch ti trm cu R-x. - Nh th c mun qu khng anh? Anh phi ti Xan L-ren-d trc khi tri sng, trc khi mi ngi ng dy kia m? - Kp chn. Nga tt lm. V li ti khng mun c ngi bit lc ti ra i. Ti khng tr v nh na. By gi mt thm ang rnh trc ca nh ti, tng ti vn cn nh. - Anh ln ra th no m hn khng trng thy? - Ti tro qua ca s nh bp tt ra vn sau, ri tro qua tng sang vn nh bn cnh. V th ti n mun mt cht. Sut ti nay ngi ch nga s thp n ngi trong phng lm vic ca ti. Mt thm trng thy nh n v bng ngi s yn tr rng ti ang vit lch nh. - Vy cha n gi ln ng th anh c li y nh!

Rui Tru

146

- Vng, ti cng khng mun ra ngoi ph cho ngi ta trng thy. Mc-ti-ni, ta ht vi nhau mt iu x g no. Ti bit b B-la khng cm chng ta ht thuc u. - Ti cng chng ngi y na u m cm. Ti phi gip K-ti lm bp y. Gi-ma va i khi th Mc-ti-ni ng dy, chp tay sau lng i bch b trong phng. Rui Tru lng l ht thuc nhn ma ri lm thm ngoi ca s. - Ri-va-rt! Mc-ti-ni dng bc trc mt Rui Tru, nhng mt vn nhn xung t: - Anh nh li ko ch y vo chuyn g th? Rui Tru rt iu x g khi mi, ph ra mt ln khi di v chm ri tr li: - Quyt nh l ch y. Chng ai p ch y lm chuyn g c. - Phi, phi, ti hiu. Nhng anh hy cho ti bit... Ri anh nn lng. - Ci g c th ni ti s ni ht vi anh. - Ti rt t bit chuyn anh lm trn ni. Nhng ti ch cn anh cho bit ch y c phi tri qua nhiu nguy him lm khng? - Anh mun bit s tht ch? - L d nhin. - Phi, rt nguy him. Mc-ti-ni quay i, ht bc ngang li bc dc. Ri anh li dng bc: - Cn mt cu hi na. Cu hi ny l d nhin anh c th khng tr li, nhng nu anh mun tr li th xin hy tr li cho tht: Anh c yu Gi-ma khng? Rui Tru im nhin vy tn thuc l ri li lng ht. - Th ngha l... anh khng mun tr li cu hi ca ti? - Khng, ti mun tr li. Nhng ti c quyn bit ti sao anh hi chuyn y? - Tri i! Anh m khng hiu ti sao? Rui Tru t iu x g xung, chm ch nhn thng vo mt Mc-ti-ni: - , ra th! Ri anh du dng v chm ri ni tip: - Phi, ti yu Gi-ma. Nhng anh ng tng ti s t tnh vi Gi-ma hoc bn tm v chuyn u. Ti ch sp... Nhng ting cui cng ca anh tt dn v nh nh mt hi th. Mc-ti-ni tin li gn: - Anh ch sp lm sao? - Ch sp cht. Rui Tru nhn thng v pha trc, i mt lnh lng v n nh cht ri. V khi anh ct ting ni tip th ging anh u u, mt ht sc sng. - Anh khng nn lm cho Gi-ma lo u qu sm. Ti khng hy vng g s tr v c vn toan. Vic ny nguy him cho mi ngi. Ti hiu v Gi-ma cng tha hiu iu Rui Tru 147

. Nhng nhng ngi bun lu s dng mi cch Gi-ma khi b bt. Mc d hi th l nhng h u l nhng ngi ng i rt tt. Cn ti th c ti t vo trng t lu ri. Vt qua bin gii ti ch cn vic rt thng lng m thi. - Ri-va-rt! Th l th no? Tt nhin ti bit vic ny nguy him, nht l nguy him cho anh. Nhng anh qua li bin gii lun lun, ln no cng trt lt c. - Phi, nhng ln ny ti s sa li. - Ti sao th? Ti sao anh li bit trc nh vy? Rui Tru nhn nh mm ci - Anh cn nh cu chuyn thn thoi nc c khng? Chuyn mt ngi cht v gp ngi th hai ging ht mnh y m! Khng bit ? Chuyn nh th ny: mt m anh ta gp ngi ny mt ni vng v... ngi ny ang ht sc au n trong cn tuyt vng v ci cht n vi anh ta. Va qua, ti cng gp ngi ging y nh ti A-penanh, v th ln ny ti vt bin gii th khng hng tr li u. Mc-ti-ni li gn anh, tay t ln gh. - Ri-va-rt, anh nghe ti. Ti chng hiu g v cu chuyn siu hnh ca anh c, nhng ti tin chc mt iu l: nu anh cm thy trc nh th th anh khng nn i na. Cha i m ngh rng mnh s tht bi th th no cng b sa li. Chc anh m hoc c iu g lo lng nn mi ngh v vn nh th. Thi anh hy li i, ti i cho. Ti s lm vic ng nh anh. Anh ch vic vit cho ti mt bc th gii thiu vi cc ng ch ca anh... - anh cht thay ti ? Gm, anh khn qu nh! - Ti khng cht c u! chng c bit ti nh anh u! M nu c cht chng na th... Mc-ti-ni nn lng, v Rui Tru t t ngc mt nhn anh nh mun d hi iu g. Bn tay Mc-ti-ni thng xung cnh gh. Anh ni mt cch ht sc thc t: - Mt anh, Gi-ma s kh nhiu hn l mt ti. Hn na, Ri-va-rt , vic ny l vic chung. Ch c mt li gii thot duy nht thi, l lm sao em li li ch nhiu nht cho tuyt i a s ngi. Ni theo cc nh kinh t hc th "gi tr cui cng" ca anh cao hn "gi tr cui cng" ca ti. Ti cng cn thng minh hiu iu . Mc d ti khng thch anh lm. Con ngi ca anh ln hn con ngi ca ti. Anh v ti ai tt hn, iu ti cha r, nhng anh c nhiu u im hn ti, v nu anh cht i th tn tht nhiu hn. Mc-ti-ni ni nhng cu y nh ngi mc c c phn trong th trng chng khon. Rui Tru nhn anh, so vai nh n lnh: - Anh mun ti c ch i nm m n cp ti i hay sao? V bng ta phi cht Th ta s n cho bng m nh n cho v hn th (1). ng bn ca ti i, chng ta ni lng nhng nhiu qu ri y! Mc-ti-ni bc mnh ni: - Chnh anh ni lng nhng th c!

Rui Tru

148

- Anh cng th. Thi ta ng hc i gng x thn ca ng Cc-lt v hu tc Pda na.(2) Chng ta ang sng th k mi chn. Nu nhim v ca ti l phi cht th ti s cht. - V nu nhim v ca ti l phi sng th ti s sng ch g? Anh tht l hnh phc, Riva-rt ! - Phi, bao gi ti cng gp may. H lng l ht thuc ri cng nhau bn bc t m hnh trnh sp ti; v khi Gi-ma n, h vn khng l ra t g t ra rng cu chuyn va ri gia h khng phi l mt cu chuyn bnh thng. n xong c ba ngi li quay ra bn k hoch v chun b mi vic cn thit. Khi ng h im mi mt ting th Mc-ti-ni ng dy cm m. - Ti v ly cho anh chic o ti i ng, Ri-va-rt . Anh mc chic o y vo th s kho nhn hn l mc b qun o ny. Tin th ti s d xt xem c mt thm rnh quanh nh trc khi ta ln ng khng - Anh s cng i vi ti n trm ? - Vng. Nu c k theo di th bn mt chng ta nhn bo m hn. Khong mi hai gi ti s tr li. Ch nh, ti cha n th ng i vi nh Ch Gi-ma , ti mang cha kha i lc tr li khi gi chung phin phc. Khi Mc-ti-ni cm chm cha kha. Gi-ma ngc mt nhn anh. Ch hiu rng anh c kim c cho ch v Rui Tru li vi nhau. Ch ni: - Mai ti s cng anh ni chuyn. Mai ti thu xp xong chng ta s c thi gi - Vng, cn c nhiu thi gi V Mc-ti-ni ni vi Rui Tru Ri-va-rt , ti cn mun hi anh vi vic nh na, nhng trn ng ra trm ta s ni sau Gi-ma, cho K-ti i ng i thi v hai ngi ni kh ch nh. Thi, xin cho, na m ti s tr li. Mc-ti-ni kh gt u cho v mm ci bc xung thang gc. Anh ng mnh ca ngoi hng xm bit rng khch ca b B-la ra v. Sau khi xung bp cho K-ti v ngru, Gi-ma tr li, tay bng mt khay c ph en Ch ni: - Anh c mun ng lng mt cht khng? m nay anh s phi sut m khng ng y. - Khng, chng sao u, Gi-ma thn yu! n Xan L-ren-d ti s ng ch ly qun o v ha trang. - Th anh ung c ph nh Anh ch mt cht em i ly bnh quy. Ch qu gi trc mt t thc n. Rui Tru li gn v bng ci xung cnh chi. - Gi-ma, c nhng g th? S-c-la v ko ca-ra-men c phi khng? Gi-ma sang trng nh b hong y! Gi-ma ngc nhn b mt ti ri ca Rui Tru ri mm ci:

Rui Tru

149

- Anh cng thch ca ngt c ? Bao gi em cng c ko mi X-da. Anh y thch ko ngt nh tr con vy. - Tht tht ? Th mai mai mua cho anh y ko khc, cn ko ny Gi-ma cho ti nh. Ti b ko ca-ra-men vo ti. N s an i ti, mt con ngi mt ht lc th i. Ti ti mong c trc khi chng a ti i treo c, ti cn c mt t ko ca-ramen ngm. - Ch em mt cht nh. Em i ly hp ng, ko t ra ti Thi, ngi xung i anh, ng bng a na. Chc rng t nay cho n khi mt trong hai chng ta b git, chng ta chng cn lc no ni chuyn ung dung nh th ny vi nhau c na v Rui Tru kh lm bm: - ra Gi-ma khng khng thch s-c-la nh! Ri anh ni tip - Vy th ti s n mt mnh. Chng phi l ba an tha thch trc gi x t sao? m nay Gi-ma phi chiu mi s vi vnh ca ti. Trc ht ti mun Gi-ma ngi vo gh bnh ny. Cn ti th ng lng xung y v Gi-ma cho php ti. Nh th ny d chu hn. Rui Tru nm ln thm tri di chn Gi-ma. Ta tay vo gh, anh nhn thng vo mt ch. - Gi-ma, sao mt Gi-ma ti i th! Chc v Gi-ma ch nhn thy mt bi t ca cuc sng v v khng thch s-c-la ch g - Anh hy nghim chnh cho nm pht i no! y l chuyn sng cht ch u phi chuyn a. - Hai pht ti cng chng th nghim chnh c u, Gi-ma thn yu! D sng, d cht cng chng lc no nn nghim ngh. Rui Tru nm ly tay ch v vut ve i bn tay y. - N thn Mi-nc-v (1), xin b ng nghim ngh nh th. Ti khc ln by gi th b s phi thng ti. Ti mun b mm ci. Gi-ma c n ci vui, hn nhin lm Ch, ch c mng ti, Gi-ma thn yu ! Ta n bnh i, n nh hai a tr ngoan y v ng tranh ginh nhau nh, v ngy mai chng ta s phi cht ri. Rui Tru ly mt chic bnh chia hai tht u v c b cho phn no cng c nhn ng - No, chng ta cng nhau chu l i, nh ngi ta vn thng thng chu l trong nh th vy. Ny l mnh tao, bay hy nhn ly m n (2). V chng ta phi ung ung chung mt cc ru Phi, phi, nh th y. Bay hy lm vic ny nh n tao. Gi-ma t cc len bn v ni bng mt ging gn nh nc n. - Thi, anh i! Rui Tru nhn Gi-ma v nm ly tay ch - Th thi nh ! Yn tnh mt lc nh! Nu mt trong hai ta cht i th ngi cn li hy nh ly giy pht ny nh. Chng ta hy qun i, qun th gii huyn no ny, ng n lm bn tai ta na, chng ta s dt tay nhau ti nhng cung in b n ca thn cht, v s ng xung yn ngh ngn thu gia nhng a hoa anh tc rc y bn pha. , lc chng ta mi tht l yn tnh. Rui Tru 150

Rui Tru ng u vo lng ch v ly tay bng ly mt. Gi-ma lng l ci xung vut mi tc en nhnh ca anh. Thi gian c th lng l tri qua hai ngi vn ngi yn, khng ni na li. Cui cng Gi-ma ct ting. Rui Tru ngng u ln. - Anh thn yu, sp na m ri. Chng ta ch cn vi pht na thi. Mc-ti-ni sp tr li. C l khng bao gi chng ta cn c trng thy nhau na. Chng l lc ny anh khng c g ni vi em c ? Rui Tru t t ng dy, i v pha cui phng. H im lng trong giy lt. Ting ni ca Rui Tru ch nh mt hi th: - Ti s ch ni mt iu thi. Ti s ni vi Gi-ma mt iu Rui Tru nghn li, ngi bn ca s, hai tay bng ly mt. Gi-ma du dng ni: - Mi n gi y anh mi thng em. - V cuc i ti cng c my lc c yu thng u. Lc u ti ti tng Gi-ma bit cng chng lm g. - By gi anh khng ngh nh th na ch, h anh? Khng i tr li, Gi-ma tin li, ng st vo ngi anh. Ch th th: - Ni tht i anh! V nu nh lc anh cht, em khng c mt , th n pht hai tay bung xui em vn khng tin chc rng Rui Tru nm tay ch v gh cht ly: - Nu ti cht Gi-ma i, Gi-ma c bit khng, lc ti i sang Nam M ka, Mc-tini n ri! Rui Tru vng dy ri khi Gi-ma v m rng ca phng. Mc-ti-ni chi giy cn thn vo chic thm con. - Con ngi lc no cng ng gi, ng ng tng pht mt! Mc-ti-ni, anh tht l mt chic ng h sng. o ti i i ng ca anh y phi khng? - Phi, cn mt vi th lt vt na. Ti c gi cho khi t, nhng tri c ma tm t. m nay anh i vt v lm y! - C h chi! Sao, ngoi ph th no anh, yn tnh c ch? - Vng. Chc mt thm v ng c ri. Tri sao m xu th ny, l tht C ph y , ch Gi-ma? Ch phi cho anh Ri-va-rt ung ci g tht nng, ko i ma rt d b cm lnh. - C ph en y. c lm. ti i un t sa nh. Gi-ma li thi xung bp. Ch nghin cht rng v nm cht hai tay khi bt ra ting khc. Khi Gi-ma mang sa ln th Rui Tru khoc o ti v ang i ng da do Mcti-ni cho mn. Rui Tru ng ung cn chn c ph ri cm ly chic m rng vnh. - Mc-ti-ni, n gi ri. Chng ta phi i ng vng ti trm cho chc chn Thi, xin tm bit Gi-ma. Nu khng c g xy ra, th su ny ti s gp Gi-ma Phocli.(3) Ch mt cht nh, a a ch y. Rui Tru gi s tay x mt t giy v ly bt ch vit my ch.

Rui Tru

151

Gi-ma tr li, ging u u, yu t: - a ch ti c ri, anh . - Th ? Khng khng sao, Gi-ma c cm thm cho chc chn No chng ta ln ng, Mc-ti-ni, sut, kh ch! ng ca ct kt mt cht no ht. H thn trng bc xung ng. Ca ngoi khp cht. Khi tr v phng, Gi-ma bt gic nhn mu giy Rui Tru va di vo tay ch. Bn di a ch vit: Khi gp nhau ti s ni ht vi Gi-ma. ---------------------(1) Pha-en-tsa - mt thnh ph ln ni ting v lm gm (1) Mi-nc-v Trong thn thoi Hy Lp, Mi-nc-v l n thn ca tr khn ngoan, n thn ca ngh thut, khoa hc v cng ngh, v cng c coi nh v thn hng dn ngi ta trong thm ha chin tranh. (2) Ny l mnh tao Cu nguyn khi lm php bnh thnh (3) Phoc-li - mt thnh ph R-ma-nha. Chng 2 Hm nay l phin ch B-ri-xi-gh-la. Nng dn cc xm lng ln cn nm np v khu ch. Ngi th mang ln g, ngi th mang b, sa, c ngi dong c nhng n gia sc vng ni ngang tng. Tng on l lt i li trn sn ch, ci a, mc c, mua nhng qu kh, bnh nc r tin v ht qu. Nhng tr em da chy nng, chn khng guc dp, nm sp bng gia ng ci, di nh nng gay gt, cn cc b m ca chng th ngi cnh nhng gi trng v b di gc cy. Hng y gio ch Mng-ta-ne-li ra ch hi thm gio dn. m tr con n o lin xm li. Chng tranh nhau dng cho Hng y gio ch nhng b hoa chim n, hoa anh tc thm v thy tin trng thm ngt hi trn sn ni. Ai cng thng cm tnh yu hoa di ca Hng y gio ch, coi l mt nhc im ca s ham chung m ngi thng minh ti tr no cng thng mc phi. Nu mt k khc lm nh Mng-ta-ne-li, cht c hoa cy ci y nh, th chc hn ngi ta ch ci. Nhng v Hng y gio ch tt phc ny th c hng quyn c mt vi s thch l i v hi nh th. - , Ma-ru-tri-a! Mng-ta-ne-li dng bc cnh mt c b, xoa u n. - Mi t do y n nay m con chng ln qu nh! Th b con cn b t thp na khng? - Trnh c cha, b con ri . Nhng m con li b m. - Kh cha! Bo m con hm no n nh ng y s Goc-a-ni ng y khm cho. Cn ta th s tm cho m con mt ch u y. May ra m khi c. Lui-gi! Mt con th no, ri ch? Mng-ta-ne-li o khp sn ch, hi chuyn nhng ngi dn min ni. ng ta nh n tn tui con ci h, nh mi iu khng may v mi ni au kh ca h, n cn hi thm c con b mi m hm l N-en, c con bp b bng vi b nghin nt di bnh xe phin ch trc. Khi ng tr v lu i ca mnh th phin ch ang gia lc no Rui Tru 152

nhit nht. Mt ngi chn khp khing, mnh mc o s mi xanh, m c mt vt so, tc en nhnh xa xung mt, bc ti mt quy hng. Anh ta hi mua nc chanh bng mt th ting l l. B hng nc va rt nc va lic nhn anh: - Hnh nh ng khng phi ngi ay? - Khng phi ngi y. Ti o Coc-x (1) n. - ng i tm cng n vic lm ? - Vng, sp n ma ct c ri. C mt ng ch p gn Ra-ve-na (2) mi n Ba-sti-a (3) ni vi ti rng c nhiu vic lm lm. - Ti cng cu tri ph h cho ng. y ang thi bui kh khn lm. - M i, Coc-x cn kh khn gp my na y ch. Chng bit dn ngho chng ta ri s ra sao - ng n y c mt mnh thi ? - Khng, cn mt anh bn na. Ka, ci anh mc o s mi kia ka Hola, Paolo! (4) Nghe gi, Mi-ke-l thc hai tay vo ti, l bc ti quy hng. Mc du c b tc gi hung hung ph trn u, anh vn ging mt ngi Coc-x chnh cng. Cn Rui Tru th li ging nh c. Hai ngi t t bc trn sn ch. Mi-ke-l kh hut so ming. Rui Tru th mang khn gi nng trn vai, i lom khom v c l bc chn giu dng khp khing. H nng lng ch i mt ng ch n nhn nhng ch th quan trng m h s truyn t. Bng Mi-ke-l th thm: - Ka, Mc-c-n i nga n gc ch kia ka. Rui Tru vc khn gi l v pha . Anh a tay ln chic m rch, ri s vo cng nga, hi: - Tha ng, ng c mn ngi ct c khng ? l mt hiu. Ngi ci nga trng ra v ch p nhy xung t, vt cng ln c nga. - Anh bit lm ngh g? Rui Tru v chic m trong tay. - Tha ng, ct c, xn b ro V anh ni tip, khng i ging: - Mt gi m nay ca hang trn. Cn hai con nga tt v mt chic xe. Ti i ngay trong hang. Tha ng, ngoi ra ti cn bit o t v - Thi, c ri. Ti cn mt ngi ct c. Anh tng i lm tnh ngoi bao gi cha? - Tha ng, c i mt ln ri ! Phi trang b cn thn nh. C th gp k binh c ng y. ng i ng rng, i ng kia an ton hn. Nu gp mt thm th bn ngay, khng cn nhiu li Tha ng, i n ng nhn cho vo lm vic, ti mng lm,

Rui Tru

153

- Thi, th l c! Nhng ti cn ngi ct c cho tt y Hm nay ti khng c tin l, ng lo . Mt ngi n mc rch ri tin gn li h, ko di ging u u, thiu no: - Knh ly c B rt thnh, xin cc ng cc b thng cho k m la cc ng ch i ngay thi, k binh n y Knh ly n vng trn tri rt thnh, knh ly c n ng trinh Ri-va-rt, chng lng bt anh y, Ri-va-rt hai pht na chng s p n y Xin cc thnh ph h cc ng cc b Cc ng ch phi ph vng vy m ra, mt thm nh ri y, khng ln ra c u. Mc-c-n di cng nga vo tay Rui Tru: - Mau ln! Phng ra pha cu, vt nga y ri np xung vc. Chng ti c v kh c, s cn chng li trong mi pht. - Khng, ti khng th no b cc ng ch. Tp hp ngay li, bn theo ti. tin v pha ca lu i, nga buc sn y. V rt dao sn sng ra. Ta va nh va lui. Khi ti vt m xung t th cc ng ch ct dy thng, nhy ln yn ngay. C l tt c chng ta u kp chy thot ti rng bng cch . H ni thm vi nhau rt bnh tnh, bnh tnh n ni ngay nhng ngi ng st bn cnh cng khng th ng rng h ang bn tn mt chuyn khc quan trng hn chuyn ct c. Mc-c-n cm cng, dt nga v pha ca lu i, ni buc cc con nga khc. Rui Tru tht thu i bn cnh, cn ngi n my th vn cha tay, khng ngt mm van ln thiu no v bc theo. Mi-ke-l va hut so ming va i theo kp c bn. Lc y ngi n my va kp r tai vi Mi-ke-l v anh lin i bo tin cho ba ngi nng dn ang ngi n hnh ty sng di gc cy. Ba ngi ny lp tc ng dy i theo. Th l c by ngi ra ng bc ca lu i, khng b mt ai ng vc. Ngi no ngi ny u th sn sng ngn trong ngc. Nga buc cnh ca, ch cch h c vi bc. Rui Tru ni kh khng nhng rnh rt tng li: - Ti cha ra hiu th ch nn l mt. Rt c th chng khng bit chng ta. H ti bn th cc ng ch n sng ngay. Nhng ng bn vo ngi, c nhm vo nga m bn, th chng mi khng th no ui c chng ta. Ba ngi bn cn ba ngi khc th np n. H tn no ng chn ta v nga th h th ngay lp tc. Ti s ci con nga m kia. Thy ti vt m xung t th cc ng ch c vic rt lui theo k hoch, khng cn ch i g c. Bng Mi-ke-l ni: - Chng n kia ri Phin ch bng dng nhn nho. Rui Tru quay li, ng ngc. Mi lm tn k binh v trang t mt ng hm xng thng vo ch. Chng lch ba gia m ng, v nu khng c li mt thm bao vy th by chin s cch mng b mt c th rt lui d dng, nht l trong lc m ng cn mi nhn i k binh. Mi-ke-l nhch li gn Rui Tru: - Ta chy thi ch?

Rui Tru

154

- Khng th c, kh thot lm, chng ta b mt thm ba vy. Mt tn ch sn va nhn ra ti. Ka, hn cho ngi n bo vin i trng ri. Gi ch cn mt cch n sng bn vo nga. - Thng ch sn y u h anh? - Ti s bn n trc nht. Sn sng c cha? Chng tin v pha chng ta v sp tn cng y. Tn i trng k binh ht: - Gin ra! Nhn danh c Thnh, ta ra lnh gii tn. m ng hong ht git ra v i lnh x vo nhm ngi ng trc ca lu i. Rui Tru rt sng ra khi o, khng bn vo i k binh ang tin n m bn lun vo tn mt thm ang mon men ti ch buc nga. Xng quai xanh gy vn, tn mt thm ng ln ra. Cng lc su pht sng thi nhau n, cc chin s cch mng tin dn ti ch buc nga. Mt con nga trong i k binh nhy chm ln v git sang mt bn. Mt con khc ng ln ra ku rng ln. Nhng ting m trong m ng ri lon y vn khng t c ting tn s quan ang oang oang ra lnh. Hn ta ng ln bn p ri vung gm: - Li y! Theo ta! Bng hn long chong trn yn nga ri ng gc xung. Rui Tru li n sng v bn khng sai mt pht. Mt dng mu nh tun ra trn binh phc ca tn i trng, nhng hn rng ht sc in cung, tay bm cht bm nga, rn ngi, gn c ht: - Khng bt sng c thng qu tht kia th git n i! Chnh n l Ri-va-rt y! Rui Tru ln ting gi cc ng ch ca mnh: - a sng y, mau ln! V ln nga! Ri anh nm m xung t. Rt ng lc. Nhng li gm in cung ca k ch loang long trn u anh. - Mi ngi b c v kh xung! Bng Hng y gio ch Mng-ta-ne-li bng hin ra gia hai bn ang chin u. Mt tn lnh hong ht ku ln: - c Hng y! Tri i, h git cht Ngi mt! Nhng Mng-ta-ne-li tin ln bc na v ng trc mi sng ca Rui Tru. Trong s by ngi, nm ngi ln nga v phng ngc ln ng ph dc. Mcc-n va kp nhy ln yn. Nhng trc khi thc nga anh cn ngonh li xem cn gip g th lnh ca mnh khng. Con nga m ng ngay gn . Ch nhy mt na l c by ngi s trn thot. Nhng khi bng ngi mc o chong tin ln th Rui Tru bng do d, khu sng trong tay t t h xung. Khonh khc y quyt nh ht thy. K binh lp tc vy kn ly anh, x anh ng xung. Mt tn lnh ly gm chm bt khu sng khi tay Rui Tru. Mc-c-n thc nga. Ting v nga dn dp ui theo cch anh c vi bc. li khng ch li g na. Ngi trn yn anh cn xoay ngi li, bn mt pht cui cng vo gia mt tn lnh ui st sau anh. Gia lc , anh trng thy Rui Tru. B mt Rui Tru m mu. Nga, lnh v mt thm nhy x vo giy xo ngi anh, Mc-c-n nghe r ting chi ra cm hn xen ln ting reo c thng. Mng-ta-ne-li khng nhn thy s vic va xy ra trc mt. ng mi lo ph Rui Tru 155

d m ngi ang nhn nho ln v hong s, ri ci xung nhn tn mt thm b thng. Nhng m ngi bng xn xao lm cho ng ta phi ngng u ln. i lnh diu qua ch, ko theo sau mt ngi b tri tay. Mc d mt xm ngot v th hng hc gp gp v au n v mt l, ngi y vn ngoi li pha Mng-ta-ne-li, i mi nht nht mm ci chua cht, ngi y kh ni: - Tha c Hng y, ti ti chc mng ngi! Nm ngy sau Mc-ti-ni ti Phoc-li. Gi-ma gi cho anh mt tp hnh qung co theo ng bu in. Mt hiu y c ngha l tnh hnh i hi anh phi c mt ngay ti ch. Mc-ti-ni sc nh ti bui chuyn tr trn sn gc hm n v on ngay c s tht. Sut dc ng anh lun nh mnh khng c l do g lo lng rng Rui Tru gp nn. Nhng ngh ngng cung, ngy ng ca con ngi nhiu tng tng y th ch lm g? Nhng cng t an i mnh bao nhiu th anh li cng ngh chnh Rui Tru gp iu khng may by nhiu. Bc vo phng Gi-ma, anh hi: - Ti on bit l vic g xy ra, Ri-va-rt b bt ri c phi khng ch? - B bt hm th nm va ri B-ri-xi-gh-la. Trc khi b bt anh y chng c n pht cui cng, bn b thng tn i trng k binh v mt thng ch sn. - Chng chi bng sng. Hng chuyn ri! - iu khng quan trng. Anh y b chng theo di t lu. D c bn thm pht sng cng chng can h g. - Ch c bit chng nh lm g anh ta khng? Gng mt Gi-ma cng ti xanh ti mt: - Theo ti, chng ta khng nn ch xem chng s lm g anh y. - Ch cho rng chng ta c th cu thot anh y phi khng? - Nht nh phi cu thot. Mc-ti-ni quay i, chp tay sau lng v hut so ming. Gi-ma mc cho anh ngh ngi. Ch ngi ng u vo ta gh, mt th thn, m h nhn v pha trc. V mt ch gi cho ngi ta nh ti bc tranh Bi thm ca uy-r (1). Mc-ti-ni dng bc trc mt ch, hi: - Ch kp ni chuyn vi anh y cha? - Cha, anh y nh gp ti y sng hm sau. - Vng, ti cng cn nh. By gi anh y b giam u? - Trong pho i. B lnh trng canh phng nghim ngt v nghe ni chn tay b cm Mc-ti-ni nhn vai: - iu khng sao. Cm no cng c th dng gia m ph. Min l Rui Tru khng b thng - Hnh nh c b thng nh, nhng b nh th no th cng cha r Bo Mi-ke-l k li th r hn v hm Rui Tru b bt anh y cng y. - Mi-ke-l lm sao chy thot c? Anh ta b mc Ri-va-rt hay sao?

Rui Tru

156

- Khng phi li ti anh y. Anh y cng n sng vi c on v chp hnh ng mi mnh lnh. Khng ai lm sai c, ch tr c Ri-va-rt. Hnh nh Ri-va-rt qun i hoc l pht cui cng s h. iu khng th hiu c Anh ch mt cht ti i gi Mike-l. Gi-ma bc ra khi ohng. Mt lt sau ch tr vo vi Mi-ke-l v mt dn min ni vai rng. Ch gii thiu: - y l Mc-c-n, mt trong nhng ngi chuyn ch hng lu cho chng ta. Chc anh cng tng nghe tn. Anh y va mi ti m c th b sung thm cu chuyn ca Mi-ke-l Mi-ke-l, y l X-da Mc-ti-ni m ti ni chuyn vi anh. Anh thy nhng g th k cho anh y nghe. Mi-ke-l k li vn tt cuc chin u gia cc chin s cch mng v i k binh. Cui cng, anh ni: - n tn by gi ti vn cha hiu s vic xy ra th no. Nu chng ti bit Ri-vart c th b bt th khng i no chng ti chy c. Cc mnh lnh ca anh u rt chnh xc, v chng ti khng th ng rng sau khi vt m xung t th Ri-va-rt li cho lnh bao vy mnh. Anh y ng ngay bn cnh nga, chnh mt ti thy anh y ct dy thng v chnh tay ti a cho anh y khu sng np n sn ri ti mi nhy ln yn nga. iu duy nht m ti c th d on l c l ti chn anh khp khing nn anh ht chn khng nhy ln nga c. Nhng nu th th ti sao lc y anh y li khng bn Mc-c-n ngt li: - Khng, khng phi th. Anh y cng khng tm cch nhy ln nga u. Con nga ti s sng git sang mt bn nn ti chy sau cng. Nhng ti cng cn kp nhn xem Rui Tru c chy thot c khng. Nu lc khng c ci ng Hng y gio ch th anh y chy tha sc i ch. Gi-ma but mm ku kh: - Th ! Cn Mc-ti-ni th ngc nhin nhc li: - Hng y gio ch? - Phi, ci lo cht tit y li nhy x ra ng ngay trc mi sng ca Ri-va-rt. Chc v anh do d nn tay phi h xung, tay tri gi ln Nh th ny ny Mc-c-n a tay tri ln ngang tm mt- Th l bn chng x vo. Mi-ke-l ni: - Ti chng hiu ra sao c. Tht chng ging Ri-va-rt ngy thng cht no. n pht him ngho th li mt bnh tnh. Mc-ti-ni nhn xt: - C l Rui Tru h sng v ngi h st mt k tay khng ch g? Mi-ke-l nhn vai: - K tay khng m u vo gia ch nh nhau lm g? Chin tranh l chin tranh. Nu Ri-va-rt c mi gio ch xi mt pht n, ng cho mnh b tm nh mt con th Rui Tru 157

con, th c phi th gii ny thm c mt ngi chnh trc v bt c mt lo c o khng. Anh quay i, mm cn ria mp. Ch mt t na l anh khc ln v tc gin. Mc-ti-ni ni: - D sao th chuyn ri. Tho lun mi mt thi gi v ch. Trc mt cn lm sao t chc cho Ri-va-rt trn thot. Ti chc mi ngi u dm lm vic y ch? Mi-ke-l thy cu hi y l tha khng cn phi tr li, anh ta ci ngo ngh ni: - Em rut ti m khng ng cu Ri-va-rt th ti cng git phng. - Th th c ri! By gi ta bn i thi. Trc ht, cc anh c bn trong pho i khng? Gi-ma m kha ko ly ra my t giy: - Ti c cc bn y. y l bn tng di cng ca pho i, y l cc tng gc di v cc tng gc trn cng ca thp canh. y l bn cc tng thnh. y l ng chy vo thung lng. Cn y l nhng ng hm, hm b mt trong ni v ng hm. - Ch c bit anh y b giam thp no khng? - Thp pha ng, trong mt x lim trn c ca chn song st. Ti nh du trn bn . - Nhng ti liu ny ch ly u ra? - mt ngilnh canh trong pho i bit hiu l D mn. Anh ta l em h ca Gi-n, mt ngi ng ch ca chng ta. - Ch chun b nhanh gm nh! - Vng, khng th chm thi gian. Gi-n i ngay B-ri-xi-gh-la v trc y chng ti cng d kin mt vi k hoch. Ri-va-rt t tay thng k cc hm b mt trong ni. Cc anh nhn xem, chnh ch anh y vit y. - Th cn lnh canh th th no? - Cha iu tra c. D mn mi n nn cha bit r lm. - Cn hi li Gi-n xem anh D mn ny l ngi th no. Chng quyt nh xem x Ri-va-rt u cha? B-ri-xi-gh-la hay Ra-ve-na? - Cha bit. Ra-ve-na l tnh l ca mt tnh thuc quyn Gio hong. Theo php lut th nhng vic quan trng ch c th xt x y, ta n cao cp. Nhng trong a phn Gio hong ngi ta no c m xa g ti php lut. Thay i php lut nh th no l ty s thch ring ca nh ng cc. Mi-ke-l xen li: - H chng a Ri-va-rt ti Ra-ve-na u. - ;Ti sao anh ngh th? - Ti tin chc nh vy. Gim binh B-ri-xi-gh-la l vin i t Phe-ra-ri. Con th d y l ch tn i trng b Ri-va-rt bn b thng. Hn ta s khng b l dp bo th. - Anh cho rng hn s c gi Ri-va-rt li B-ri-xi-gh-la?

Rui Tru

158

- Ti chc hn ta s tm cch treo c Ri-va-rt bng c. Mc-ti-ni lic nhn gng mt ti ngt ca Gi-ma. Mc cho Mi-ke-l ni, gng mt vn khng h bin sc. C l ngh y ca Mi-ke-l i vi Gi-ma khng phi l mi. Gi-ma bnh tnh ni: - Nhng d sao hn cng phi gi nhng th tc ti thiu. Chc l hn s lp ta n binh ti ch, ri mi tm cch thanh minh, ly c l gi gn an ninh trong thnh ph. - Th cn Hng y gio ch ch? Liu ng ta c lm ng trc hnh ng tri php nh th khng? - Vic qun s ng ta can thip sao c! - Nhng ng ta c th lc ln. Nu ng ta khng ng th gim binh chc khng dm lm. Mc-c-n ngt li: - i no gim binh hi kin Mng-ta-ne-li, v ng ny bao gi cng phn i vic lp ta n binh. Chng no Ri-va-rt cn B-ri-xi-gh-la th tnh hnh khng n ni nguy him lm v Mng-ta-ne-li thng bnh vc nhng k b bt. Ti s nht l Ri-va-rt phi i Ra-ve-na v n th coi nh tnh mnh i t. Mi-ke-l ni chc nch: - Nht nh khng chng p gii ti Ra-ve-na. Ta c th t chc nh tho gia ng. Cn nh nh tho ngay trong nh t th y mi tht l kh. Gi-ma ni: - Theo ti th khng nn hoi cng i n lc Ri-va-rt b gii i Ra-ve-na. Chng ta phi tranh th cu Ri-va-rt ngay ti B-ri-xi-gh-la. X-da, by gi ta nn nghin cu bn trong pho i v ngh cch b tr cho Ri-va-rt trn thot i thi. Ti c mt nh nhng cn mt im cha gii quyt c. Mi-ke-l ng dy, ni: - Mc-c-n, ta i i, cho hai ngi h ngh. Chiu nay ti phi i Ph-nha-n (1), v ti mun anh cng i. L ra Vin-tren-x phi gi n cho chng ta t hm qua m sao cha thy gi ti nh? Khi hai ngi i ri, Mc-ti-ni bc li gn Gi-ma v lng l cha tay cho ch. Ch t tay mnh giy lt trong tay Mc-ti-ni. Sau cng, ch ni: - X-da, bao gi i vi ti anh cng l ngi bn tt. Anh lun lun gip ti trong nhng gi pht kh khn. No, by gi ta bn cc k hoch i. ................. (1) Coc-x - mt hn o pha Ty nc (2) Ra-ve-na - th ph ca mt trong bn lnh a ca khm s c phi ca Gio hong. (3) Ba-sti-a - Mt hi cng trn b bin ng Bc o Coc-x (4) Hola, Paolo! (ting ) Ny, Paolo! (1) Ph-nha-n: mt a im thuc lnh a Gio hong. Rui Tru 159

Chng 3 - Tha c Hng y, v phn ti, mt ln na ti xin khn thit cam oan vi ngi rng nu ngi khng ng th an ninh ca thnh ph ny s b e da. Trong khi ni chuyn vi ng b trn ca gio hi, vin i t gim binh c gi ging knh cn, nhng li ni ca hn ta r rng m v bc dc. Hn cu knh hn lc no ht v v hn lm cho hn n nn qu nhiu. Ba tun nay hn phi chu ng nhiu cn th thch tn nhn. Tinh thn nhn dn thnh ph rt chn nn, khng kh bt mn ngy cng chn mui v lan rng mt cch ng s. Khp ni ch no cng c hot ng b mt, ch no cng c ct giu v kh. n B-ri-xi-gh-la th qu yu, v lng trung thnh ca qun lnh th li rt ng ng. th li cn thm mt ng Hng y gio ch na. C ln ni chuyn vi ph gim binh, hn gi Hng y gio ch l con la bng bnh, hn phi tht vng v ng ta. Nhng nay li ny ra thm mt g Rui Trau. Hn cho Rui Tru l hnh bng ca ma qu. Tn qu tht Ty Ban Nha y bn b thng a chu yu v tn mt thm c lc nht ca vin i t Phe-ra-ri. n nay th Rui Tru li m hoc tt c lnh canh, hm da tt c cc s quan thm vn v bin nh t thnh mt chung gu trong vn bch th. Rui tru b nht trong pho i ba tun nay m cc nh ng cc B-ri-xigh-la vn cha bit nn x tr v y nh th no. Thm vn ht t ny n t khc. Phnh ph, da dm v mi th on khc u thi th c ri. Nhng t hm bt c Rui Tru n nay vn khng nhch c bc no. By gi ngi ta bt u hi hn rng gi tng c Rui Tru i Ra-ve-na ngay t u th nh nhm bit bao nhiu. Nhng d sao th cng mun ri. Sau khi nghe Phe-ra-ri bo co, khm s c phi ca Gio Hong xt yu cu ca Phe-ra-ri m ban cho hn c quyn t tay xt x v n ny. V vy gi y nu hn rt lui th c khc no chu nhc m tha nhn rng i th li hi hn hn ta nhiu. Nh Gi-ma v Mi-ke-l on trc, vin i t i lp ta n binh bng c trnh khi mi li thi rc ri. Vic Hng y gio ch Mng-ta-ne-li khng khng t chi k hoch y l git nc cui cng lm trn y chn nc nhn ni ca Phe-ra-ri. Hn ni: - Tha c Hng y, nu ngi bit ti v nhng ngi gip vic ti chu kh s bit bao nhiu v tn qu s ny, th chc ngi s c mt thi khc. Ti cng bit rng c Hng y khng tn thnh vic lm tri th tc t tng, v ti rt qu trng lng tm ca ngi. Nhng trong trng hp c bit ny th cn phi c nhng bin php c bit. Mng-ta-ne-li b li: - Khng th ly trng hp c bit no bo cha cho bt cng c. Dng ta n binh b mt x thng dn l khng cng bng v khng hp php.. - Tha c Hng y, chng ta buc lng phi lm nh th! K b bt can d r rt vo nhiu trng ti. Y tng tham gia cc cuc ni lon, v nu y khng trn i T-scan th ton n ca y ban qun s do c ng Spi-n-la lm chnh n kt n y t hnh hoc t chung thn ri. T n nay Ri-va-rt vn lin tc t chc ht m mu ny n m mu khc. Mi ngi u bit rng y l mt tay li hi ca mt trong nhng hi kn ph hoi gh gm nht. C y chng c tnh nghi rng chnh y gy phin lon hoc ng git t nht l ba nhn vin cnh st b mt. Y b bt trong khi b Rui Tru 160

mt ch v kh vo a phn Gio hong. Khng nhng th, y li cn v trang khng c li nh ng cc v lm b thng nng hai vin chc trong khi h tha hnh nhim v. By gi y l mt mi e d thng xuyn cho an ninh v trt t ca thnh ph. l nhng l do y a y ra ta n binh. Mng-ta-ne-li qu quyt: - Bt k ai d phm ti nng n u chng na cng phi c xt x theo php lut - Tha c Hng y, nu c theo th tc thng thng th mt rt nhiu thi gi m hin nay th mi pht ng gi ngn vng. Ti khng ngt lo s rng y c th trn thot. - Nu c nguy c th nhim v ca ng i t l phi canh gc cn thn hn. - Tha c Hng y, ti lm ht sc, nhng d sao ti cng vn phi trng vo i lnh gc nh t. Song ton th lnh gc b Rui Tru m hoc. Trong ba tun qua, ti thay lnh gc c thy bn ln, lun lun bt pht h nhng vn khng n thua g. h tip tc a th ca y ra ngoi v mang tin vo cho y m ti vn khng lm g ni. Nhng tn lnh ch cht y m y nh m n b vy. - Tht l. C l y khng phi ngi thng. - Y l mt tn qu s tinh ranh c bit. Xin c Hng y tha li, tht qu Ri-va-rt c th lm cho cc c thnh cng khng sao chu ni. Chc ngi khng tin, nhng chnh ti thn hnh ng ra thm vn y, ti bit. Nhng s quan ch trch nhim thm vn khng sao chu ni, nn ti phi lm thay - Th ngha l th no? - Tha c Hng y, iu y kh ni lm, nhng nu ngi xem qua thi ca Ri-va-rt trong khi thm vn th t khc hiu ngay. Ngi c th thy rng trong lc s quan tm vn ha ra ti phm cn y th li tr thnh quan ta. - Y lm th no m gh gm th c? Y khng tr li cu hi ca cc ng hay sao? Ngoi im lng ra, y cn th v kh g khc na u? - Ri-va-rt cn c mt ming li sc bn nh dao co na. Tha c Hng y, chng ta u l nhng k ti li, c ai l ngi khng phm phi sai lm. V d nhin khng ai mun ngi khc em ti ca mnh ra bu riu m khp ni. l bn tnh ca con ngi. Vy m nay li c k bi mc nhng ti li cch y hng hai chc nm ra vng vo mt mnh. - Vy Ri-va-rt t gic chuyn g b mt ca vin s quan thm vn c phi khng? - Vng tha c Hng y hi vin s quan ng thng y cn l s quan k binh hn mc n qu nhiu v c tm vay mt mn tin nh trong qu qun i - Ngha l hn n cp tin cng ch g? - Tha c Hng y, l d nhin hn lm th l xu, nhng bn b gp ngay tin cho hn trang tri v chuyn c m i. Hn l con nh t t v t n nay gi c hnh kim tt. Th m ti khng hiu Ri-va-rt o bi u ra m chuyn c rch y. Ngay hm hi cung u tin, y ni toc chuyn ngay trc mt vin s quan v nhng ngi di quyn ng ta. V y ni vi mt ging hin lnh nh c kinh vy. L d nhin n nay chuyn c c tnh bn tn xn xao. Tha c Hng y, nu ng id mt bui hi cung th chc ngi s r ngay Tt nhin chng ti s giu khng cho Ri-va-rt bit v ngi s c th ngi nghe kn o

Rui Tru

161

Mng-ta-ne-li quay li nhn vin i t vi cp mt khc thng. - Ti l s thn ca gio hi ch khng phi l mt thm. Nghe trm khng phi l nhim v ca ti. - Ti ti khng h c lm pht lng c Hng y - Ti thit tng khng cn i co lm g na v ch. ng a tn ln ti ni chuyn. - Tha c Hng y, xin ngi cho php ti t chi iu ny. Ri-va-rt l k khng sao cn tu tnh c. Ln ny phi vt qua php lut m tr kh hn, ng hn gy ra tai ha mi, nh th l chc chn v phi l hn c. c Hng y ni th ti cng khng dm van ni, nhng xin ngi hiu cho rng ti phi chu trch nhim trc c khm s c phi ca c Gio hong v an ninh ca thnh ph Mng-ta-ne-li ngt li: - Cn ti, ti chu trch nhim trc Thin cha v c Thnh cha cho trong a phn ca ti khng ai c lm iu m mui. Nu ng i t vn khng chu th ti xin php ng dng ti c quyn Hng y gio ch ca ti. Trong ha bnh ti khng th ng cho lp ta n binh b mt gia thnh ph ny. Mi gi sng mai mt mnh ti s tip k b bt y, khng cn ngi lm chng. Vin i t gng go tr li mt cch knh cn: - Xin ty c Hng y Ri hn ta va bc ra va lu nhu: - Tht l bng bnh chng km g nhau. Hn gi kn vic Rui Tru sp gp Hng y gio ch cho mi ti pht phi tho cm v dn Rui Tru n trc lu i. Hn ni vi a chu b thng: - Con la Mng-ta-ne-li by gi cng ti toe bn chuyn php lut! cho bn lnh n cnh vi Ri-va-rt v ng ca y nh tho cho y dc ng ri mi trng mt ra. Mng-ta-ne-li ang ngi cnh bn cht y giy m. Khi Rui Tru b bn lnh p gii vo phng, anh sc nh ti ngy h oi nm xa, nh ti nhng bi ging o m anh ln gi tng tp trong cn phng ging ht cn phng ny. Lc y ca chp cng khp na chng nh by gi v ngoi ph ting ngi bn hoa qu cng rao vang: - Du ty, du ty y! Rui Tru gin d lc u, ht ngc m tc xa xung mt v c mm ci. Mng-ta-ne-li ngng u ln nhn anh. ng ta ni vi i lnh: - Cc con hy ra i phng ngoi. Vin i kh lp bp: - Xin c Hng y tha li, quan gim binh ni tn ny rt nguy him v bo Cp mt Mng-ta-ne-li ny la, nhng ging ng vn n tn nhc li: - Cc con ra i phng ngoi.

Rui Tru

162

Vin i s hi ci cho, mm lng bng xin li ri cng vi i lnh bc ra khi phng. Khi ca ng li. Mng-ta-ne-li ct ting: - Mi ngi! Rui Tru lng l ngi xung. Sau mt pht im lng, Mng-ta-ne-li mi gio u: - ng Ri-va-rt, ti mun hi ng my cu, nu ng tr li th ti rt cm n. Rui Tru mm ci: - Cng vic chnh chnh ca ti by gi l nghe nghe ngi ta hi cung. - Nghe v khng tr li ch g? Phi, ti c nghe ni, nhngnhng cu hi ca cc s quan hi cung li khc. H c nhim v li dng nhng cu tr li ca ng kt ti ng - Th cn nhng cu hi ca ngi th sao? Ging ni ca Rui Tru li cn chm chc hn c li ni ca anh. Mng-ta-ne-li hiu ngay iu , nhng ng ta vn gi v nghim trang v nim n. - D ng c tr li hay khng, nhng cu hi ca ti vn l gia hai chng ta m thi. Nu nhng cu hi y dnh dng ti nhng b mt chnh tr ca ng th l d nhin xin ng ch tr li. Mc d chng ta cha h quen nhau nhng mong rng ng cho php ti c tip chuyn ng. - Tha tha c Hng y, ti hon ton theo ngi. Dng nghing mnh v v mt i i vi nhng li ni y ca Rui Tru lm cho c nhng k trng trn nht cng nh phi thi, khng mun tip chuyn vi anh na. Nhng Mng-ta-ne-li vn hi: - Ngi ta buc ng vo ti chuyn ch sng ng vo a phn ny. Vy ng dng sng ng lm g? - git chuc. - Cu tr li ca ng tht gh gm. Vy ng coi nhng ngi ng bo khng cng mt t tng vi ng l chut ? - Mt mt s ngi trong bn h. Mng-ta-ne-li ng ngi vo gh v yn lng nhn Rui Tru trong my pht lin. Bng ng ta hi: - Tay ng lm sao th kia? - Nhng vt rng rng ca nhng con chut y. - Xin li ng, ti hi v nhng vt thng cn mi bn tay ny kia. Rui Tru gi cnh tay nh nhn, mm mi v y thng tt y ln. C tay sng v, tm bm li. - , c g ng k u! i n c Hng y, hm ti b bt - Rui Tru kh nghing mnh ti b mt tn lnh chm vo tay. Mng-ta-ne-li cm ly cnh tay, chm ch nhn. - T hm y n nay ba tun, ti sao vn c th ny?

Rui Tru

163

- C l ti my my chic cm qu ha y thi. Mng-ta-ne-li cau my: - H bt ng eo cm vo vt thng mi ? - L l d nhin, tha ngi. Vt thng mi chnh l ch eo cm. eo vo vt thng c th phng c ch g. Vt thng c ch nhc nhi thi ch khng th chy ln nh la t. Mng-ta-ne-li li chm ch nhn Rui Tru vi i mt d hi. Ri ng ng dy, ly trong ko ra b bng b. - ng a tay y cho ti. Rui Tru nghe theo, mt anh lnh nh thp ngui. Mng-ta-ne-li ra sch vt thng, bng b li cn thn. C l ng ta quen vi vic ny. - Ti s ni chuyn vi vin cai ngc v vic eo cm. By gi ti mun hi ng mt cu khc: sau y, ng nh lm g na? - Tha ngi, cu tr tr li ca ti n gin lm. Ti s vt ngc nu c th. Khng vt ngc c th ch cn c cht m thi. - Ti sao li cht? - V nu vin gim binh khng tm c cch x bn ti th tt nhin ti cng b kt n kh sai, m nh th cng chng khc g x t v sc ti khng chu ni t kh sai. Mng-ta-ne-li t tay ln bn, ngh ngi. Rui Tru cng ngi im, anh ta ngi vo gh, mt lim dim tn hng nhng pht khoan khoi thot khi gng cm. Mng-ta-ne-li li hi tip: - Nu trn thot c th ng s lm g cho i ng? - Ti tha vi ngi ri, ti s li git chut. - Git chut Nh vy l nu ti c quyn gii thot cho ng th ng s li dng t do xc tin, ch khng phi ngn nga bo lc v mu? Rui Tru ngc nhn cy thnh gi treo trn tng: - Khng phi l s bng an m l li gm (1). y ngi xem, ti vn noi theo gng sng y ch. Nhng phi ni rng ti a dng sng ngn hn. Mng-ta-ne-li vn ht sc bnh tnh: - ng Ri-va-rt, ti khng h xc phm ti ng v cng khng h t coi thng nhng t tng cng nhng bn b ca ng. Vy ti c th no mong ng cng i x li vi ti t nh nh th khng? Hay l ng mun bt ti phi ngh rng h ngi v thn th khng bao gi bit l php l g c? - , ra ti ti qun rng c Hng y cho l php l mt trong nhng c tnh cao qu nht ca o Thin cha. Ti vn cn nh bi ging ca c cha Ph-l-rng-x, khi c cha ni ti cuc tranh lun gia ti v ngi bo v nc danh ca c cha! - Chnh ti ang mun hi ng chuyn y. Xin ng cho bit ti sao ng cm th ti n th? Nu ng ch cho ti l mt ci bia tt chm chc th l chuyn khc. By gi chng ta khng bn ci v phng php u tranh chnh tr ca ng lm g. Nhng qua cc bi vn chm bim ca ng th ti thy hnh nh ng c th ring g vi ti. Ti Rui Tru 164

mun hiu ti sao ng li c thi nh th i vi ti. Ti tng lm iu g c hi n ng cha? H, cha tng lm g c hi cho anh! Rui Tru a cnh tay qun y bng ln c. Anh ci khu ni: - Xin mi c Hng y hy nh li Sch-xpia. Hn ngi cn nh trong mt v kch ca ng ta c mt nhn vt rt ght mo, mt ging vt nui (2) hin lnh v rt c ch. y, ti cng th y, ti rt ght gio s. C trng thy b qun o c o l ti cm thy nhc nhi n tn chn rng. (3) Mng-ta-ne-li thn nhin khot tay: - Nu vn ch l ch th Thi c, xin ng c vic kch. Nhng ng xuyn tc s tht l g! Khi tr li bi ging ca ti ng c ni rng ti bit k bo v nc danh ca ti l ai. Nhng iu khng ng s tht! Ti khng dm kt ti ng c tnh ni di, nhng chc l ng lm. Cho ti ngy nay ti cng khng h bit ngi l ai. Rui tru nghing u chm ch nhn Hng y gio ch. Ri anh ng ngi vo gh ci ha h : - i, s-s-sancta simplicitas! (ting Latinh : tht l thanh sch nh cc ng thnh!) c Hng y hin lnh chng km g ngi dn Ac-ca-i! C tht ngi khng on c l ai khng? C tht ngi khng trng thy rng tuy hai vt mng nhng ch l mt v nga nh bn chn ca qu s m thi hay sao ? Mng-ta-ne-li ng dy : - ng Ri-va-ret, th ngha l mt mnh ng ng c hai vai trong cuc tranh lun y c phi khng ? i mt to v xanh bic ca Rui tru nhn xoy vo mt Hng y gio ch. - Vng, lm nh th l rt xu. Nhng ri c mt m ci v bng ! L v chuyn g ngi cng nut ht, nut nh nut rut s hn y ! Tuy vy ti cng ng vi ngi rng thi y tht l xu ! Mng-ta-ne-li ci mm mi, ngi xung gh. Ngay t lc u bit Rui tru mun chc tc mnh, Mng-ta-ne-li c sc trn tnh. Nhng by gi th ng ta mi hiu v sao vin i t li gin d n th. Mt con ngi m ba tun l lin n gy no cng hi cung Rui tru hng hai ting ng h th d c ni l li iu g cng c th tha th c. Mng-ta-ne-li vn bnh tnh ni : - Thi, ta gc chuyn y li. S d ti mun gp ng chng qua l v l do sau y : ti l Hng y gio ch, ti c quyn d bn v s mng ca ng. Nhng ti ch dng c quyn ca ti gip ng khi no ngi ta dng nhng bin php qu nng n vi ng m thi. V th ti mun hi xem ng c iu g phn nn khng. V chuyn gng cm th ng khng lo vic y s dn xp n tho. Nhng c l ng cn mun ku ca iu g khc na ? Ngoi ra, trc khi ni ln kin ca mnh toi cng cn xem ng l ngi nh th no . - Tha c Hng y, ti chng c g phn nn c. la guerre comme la guerre (ting php : chin u th cho ra chin u). Ti khng phi l mt cu hc tr ngy th ch i chnh ph xoa u mnh v ti b mt tr sng ng vo gio phn ny. L tt nhin chnh ph s trng tr ti thng tay. Cn nh ti l ngi nh th no th ngi Rui Tru 165

 c ln c nghe ti xng ti ri tuy cch xng h ca ti c hi ngng mt t. Nh th cha hay sao ? Hay l ngi mun nghe.. Nghe li mt ln na ? Mng-ta-ne-li cm chic bt ch g g vo ngn tay v lnh lng ni : - Ti khng hiu ng mun ni g. - c Hng y hn cha qun ngi khch thp phng gi i--g ch ? Rui tru ly ging ng gi " -"Lo l mt k khng may c ti.." Chic bt ch gy lm i trong tay Mng-ta-ne-li. ng ta va ng dy va ni : - ng qu qut lm ri ! Rui tru nga mt ci, ri anh nhn theo Hng y gio ch ang lng l i bch b trong phng. Sau cng Mng-ta-ne-li dng bc trc mt anh. - ng Ri-va-ret, ng i x vi ti cn t hn c mt ngi do cha m ra i x vi k th hung c nht ca mnh. ng bi mc ni au kh ring ca ti bng a v giu ct. Mt ln na xin ng hy cho ti bit ti tng lm iu g hi n ng cha ? Nu khng th ti sao ng li nhn tm a ct nh th ? Rui tru ng ngi trn m gh, mm ci mt cch b n, lnh lng v su cay. - Tha c Hng y, ngi qu lu ..lu ti nhng li ni ca ti lm ti khng th nhn ci c v phn no nh li.. mt gnh xic rong.. i mi ti nht, Mng-ta-ne-li quay ngot i v rung chung. i lnh p gii bc vo, ng ta ch ni vn tt : - Dn ngi t ny v. Khi h dn Rui tru ra khi, Mng-ta-ne-li ngi lng trc bn v vn run ln v qu tc gin. ng cm ly tp bo co ca cc linh mc trong gio phn gi ti nhng ri li y ngay ra, gc u xung bn hai tay bng ly mt. Dng nh Rui tru vn cn l mt bng en ln vn trong phng gh gm n ni lm cho Mng-ta-ne-li khng dm bung tay ra khi mt. ng vn run ly by v kinh hong, ch s phi nhn thy bng ma mc du n khng cn na. Mng-ta-ne-li bit ch ti thn kinh ca mnh ri lon ln thi nhng ng vn hi hng trc bng en .. cnh tay y thng tch n ci cay c trn mi ci nhn su xa b him nh bin c... C gng lm Mng-ta-ne-li mi xua ui c s m nh gh rn y v bt tay vo vic. Sut ngy khng mt pht no rnh nn khng b k c giy v. Nhng m khuya, khi bc vo phng ng th Mng-ta-ne-li li bn rn, lng ngi i trn ngng ca. Nu bng ma y hin ra trong gic mng th bit lm sao y ? Mt lt sau, Mng-ta-ne-li trn tnh li v qu trc tng Chu nn. Nhng sut m y, ng ta vn khng sao chp mt c. ................ (1) Khng phi l s bng an m l li gm Cu ni ca Cha Gi-xu trong Kinh Thnh khi Cha ni vi cc tng : Cc ngi ng tng rng ta n y l mang li ho bnh trn tri t. Ta n y khng phi mang li s bng an, m l mang li li gm.

Rui Tru

166

(2) trong bn dch ghi l gia sc !!! (3) Trch Sch-xpia, Ngi li bun thnh V-ni-d, mn 4, hi 1. Chng 4 Song cn gin cng khng lm cho Mng-ta-ne-li qun li ha ca mnh. ng ta kch lit phn i gng cm n ni vin i t xu s kia m ra hoang mang v nh phi nhm mt ra lnh tho gng cm cho Rui tru. Phe-ra-ri phn nn vi s quan tu tng : - Khng bit Mng-ta-ne-li cn nh phn i g na khng. Nu lo ta cho gng cm l khc nghit th c l chng bao lu na lo ta cng s i b nt cc chn song st v bt ti phi dng sn ho hi v cho Ri-va-ret! Thi ti cn tr th phm nhn l phm nhn v c x tr thch ng ! Lc y chng ai cho k phn nghch nh ti hn k cp c. Nhng by gi th lm lon thnh mt c ri v Hng y gio ch tng mun tha h khuyn khch l cn y th no cng c. Vin s quan tu tng ni : - Khng hiu lo ta nhng tay vo lm g . Khng phi l c s khng c quyn dnh vo vic dn s v qun s. Theo php lut th... - Cn ni ti php lut lm g na ! T khi c Thnh cha ra lnh m ca nh t cho b l t do ch ngha khn kip c tho ci s lng th cn ai king n g php lut ! Tht hon ton in ri ! Ai chng bit Hng y gio ch Mng-ta-ne-li by gi ln mt ri. Hi c c Gio hong ngi cn sng th lo ta nhn lm nhng nay th lo ta nghim nhin tr thnh nht phm triu nh. Mt bc tt ngay ln a v cn thn ca Gio hong ng kim lo ta tha h m lm ma lm gi. Mnh ch li sao ni! Bit u lo ta li chng nhn c mt d ca Va-ti cng. By gi thi th o in chng hiu mai y nh th no. Ngy xa th cn c k cng ch thi bui by gi.. Ri Phe-ra-ri chn ngn lc u. Tht kh m sng thi bui ny khi m Hng y gio ch mt ti c ch nh t bn lun n c quyn li ca cc chnh tr phm. Cn v phn rui tru th anh tr v nh t trong pho i vi mt tm trng hu nh in di. Cuc gp Mng-ta-ne-li ht gn kit sc anh. Cu ni cui cng c c v gnh xic rong but ra gia lc anh qu tuyt vng chnh l tm cch ct t cuc ni chuyn y. Nu ch ko di chng nm pht na th chc anh s khc o ln mt. My ting ng h sau vin i t gi Rui tru ln. Nhng tr li mi cu hi anh ch ci sng sc nh in nh di. Cho n khi vin i t cu tit v chi bi m th Rui tru cng ci to hn. Vin i t li do dm bng mi hnh pht gh gm nhng rt cuc cng nh Gim-x Bc tn xa kia hn cho rng khng hi sc u m i thuyt phc mt k hon ton mt l tr. Chng li dn Rui tru tr v ngc ti. Anh nm ln ra phn lng au bun khng sao t xit. Mi khi trn ci in di qua i th bun au li p n. Anh c nm nh th n tn chiu khng nhc nhch khng ngh ngi. Xc ng mnh lit nhng ch cho v cm gic. Ni au kh nng ln tm hn th cng ch nh mt vt th nng ln khc g m thi. V ni cho cng tng lai d c kt liu nh th no i vi anh cng chng quan h g. iu quan trng duy nht i vi anh cng nh i vi mi sinh vt khc l lm sao thot khi nhng ni au kh v cng tn. Ni au kh y mt i l do tnh th bn ngoi thay i hay l do kh nng cm xc trong anh s cht i ch l Rui Tru 167

vn ph. Anh c th trn thot c m cng c th b git nhng d th no anh cng s khng bao gi thy mt "cha" na. Ngi coi ngc mang cm chiu li cho Rui tru. Anh nhn ln vi i mt nng chch m thn nhin. - My gi ri ? - Su gi. Tha ng, ba n chiu y. Rui tru rng mnh nhn thc n lnh v thiu thi. Anh quay mt i. Chn nn v mt mi. Nhn thc n rui tru thy bun nn. Ngi coi ngc vi khuyn : - Nu ng khng n th m mt. C n cht bnh cho li sc ng . V nh rui tru tin li ni ca mnh hn anh ta cm ming bnh t gi ln khi a. Thi quen hot ng b mt bng tnh dy trong Rui tru. Anh hiu rng trong ming bnh c giu mt iu g b mt. - Anh y ri ti n. Rui tru ni mt cch hng h l v ca cn m tn i ng cu thang c th nghe thy r rng tng cu ni. Khi ca ngc kho li v Rui tru bit chc khng c ai nhn qua l nhm th anh cm ly ming bnh t t b vn ra thnh tng mnh. Qu nhin trong bnh c my chic gia con bc trong mt mnh giy c my hng ch m m. Rui tru thn trng vut thng mnh giy v a ln nh n yu t trong x lim. Ch vit rt kh xem giy li mng dnh rt kh c : "Ca khng kho. m khng trng. Ca chn song cho mau v chui xung ng hm vo khong hai ba gi m. Chng ti sn sng. C l khng cn dp no khc u" Rui tru vi v v nhu mnh giy. Th l mi vic u sn sng. Anh ch vic ca cho c chn song ca s. Thot khi gng cm ri may mn bit bao ! Anh khng cn phi mt thi gi ca gng cm na. Ca s c bao nhiu chn song ?.. Hai.. bn .. mi chn song fi ca hai ch cng coi nh l tm chn song. Nu khng l pht no th c th ca xong m nay. Gima v Mac ti ni lm th no b tr c nhanh nh th ? Li cn chun b c qun o ho trang, h chiu, tm c ch n np na.. C l hai ngi lm vic sut ngy m.. Li chnh k hoch ca Gi ma ch g ! Rui tru ci thm : k hoch ca ai khng quan trng min sao tt l c ! Nhng anh vn thy khp khi trong lng, v Gi ma l ngi u tin ngh ti cch dng ng hm ch khng fi leo thang dy nh nhng ngi bun lu ngh. K hoch ca Gi ma tuy phc tp v kh khn hn nhng khng nguy hi ti tnh mng ca ngi lnh ng gc mt ng pha ng. V th khi Rui tru c bit hai k hoch y th anh khng do d, chn ngay k hoch ca Gi ma. Theo k hoch th ngi lnh gc mang bit hiu D mn phi b mt kho cnh ca st t sn nh t dn ti ng hm di chn thnh ri treo cha kho vo ch c. Cn Rui tru phi ca chn song x o s mi thnh tng si kt li lm thnh dy m tt xung mt ng rng pha ng. Ti tng ri th phi b dc theo tng khi tn lnh gc quay i th b h hn nhn li th phi nm np vo tng. Gc tng pha ng nam l mt thp canh nh. Thp ny c nt mc y dy leo chng cht bn di l nhng ng vn. Rui tru fi ln theo nhng m dy leo v Rui Tru 168

nhng ng vn y tt t trn thp xung sn nh nhng y ca hm m kho m men ti ng hm. Cch y my th k ng hm ny l mt hnh lang b mt ni lin pho i vi thp canh trn i bn cnh. Gi th khng ai dng ti na nn thnh thong ng hm c ch b l xung che lp. Nhng ngi bun lu o mt con ng b mt thng ti ng hm ny. Ch h mi bit con ng y . Khng ai c th ng rng tng ng hng lu lu nay vn nm hng tun di chn pho i trong khi bn vin chc th quan vn tc ti v phi lng khp nh dn trn ni mt cch v hiu qu. Rui tru phi ln theo ng b mt y sang vn i bn canh ri nhn lc m ti n ch c Mac ti ni v mt ngi bun lu ng i. M ca sn sau gi i tun bui chiu l iu kh khn hn c. Khng phi ngy no cng c th m ca mt cch d dng. Tro t ca s xung nhng m sng tri th lnh canh c th trong thy. V th hm nay Rui tru khng th b l thi c. Rui tru ngi xung ging nhai bnh. Bnh m khng n ni gh tm nh nhng thc n khc ca nh t. Anh c nut ly sc. Ri, anh ng lng v c chp mt mt lt v ca ngay trc mi gi th mo him qu m ca m th li l mt cng vic rt vt v. Nh vy l d sao "cha" vn ngh cch to iu kin cho anh trn. Tht ng l ci li i x ca "cha" t trc n nay. Nhng khng i no anh chu nhn s gip ca cha. Khng, khng i no ! Nu anh trn thot c th cng l cng ca cc ng ch ca anh v bn thn anh. Anh khng thm nh s ban n ca cc cha c. Nng qu ! Chc tri s ni cn ging v n ra sm st. Khng kh nng n v ngt ngt rui tru st rut tr mnh trn phn v a cnh tay qun y bng ln gi u. Nhng anh vi rt ra ngay. C cnh tay rn rt v nng bng nh la t. Cc vt thng c li bt u nhc nhi, day dt.. Ti sao th nh ? Khng, khng c g u ! Chc l ti thi tit ti tri sp ni cn ging thi. Tt hn l nh mt gic cho tnh ngi ri s cm ly gia. Tm chn song m ton l nhng chn song to v chc! Cn bao nhiu na ? Chc chng cn bao nhiu na u. Ny gi anh ca nhiu ca nhc c tay. Nhc lm. Nhc thu xng ! Nhng ch l v ca m tay nhc v chn cng nhc nt ! Nhc nh la t di m... Rui tru vng ng dy. Khng, anh cha ng. Anh m m mt vn m to. Anh m thy t tay mnh ca chn song. Nhng, ka, nhng chn song vn cn kia vn nguyn vn vn to v chc nh bao gi ht. Ting chung t thp canh xa xi vng li ng mi ting. n gi ra tay. Rui tru nhn qua l nhm. Bit chc khng c ai rnh m anh rt ly mt chic gia giu trong ngc. * ** Khng, c vic g u, chng sao c ! hon ton ch l o tng. Rui tru thy au sn. CHc l ti cm lnh hoc au bng y thi. iu y cng khng c g l v ba tun nay anh phi n nhng thc n gh tm ca nh t v nm gia bn bc tng m t. Cn ton thn au nh v mch p rn r th chng qua ch l do xc ng v b t tng lu ngy . ng ri, ng nh th y, ch do t tng qu nhiu m thi. Th m by lu vn khng ngh ra. Phi tm ngh cho bt au . Chc vi pht s thi.

Rui Tru

169

Nhng mi ngi xung Rui tru li thy ton thn au nhc nhi hn mt anh ti nht i v kinh hong. Khng, phi ng dy lm g i thi. Phi c gt cn au i. au hay khng l do ch ca mnh. Phi khng bit au, phi bt cn au du xung. Rui tru ng dy dng dc ni vi chnh mnh : - Ta khng m. Lc ny khng th m c. Phi ca cho c chn song v ta ang khng m. V anh li cm ly gia. Mi gi mi lm, mi gi ri, mi gi bn lm... Rui tru mi mit ca ca mi v anh nghe ting gia xit vo st nh ang xit vo thn th v u c mnh. Anh mm ci t bo : - Xem k no s b ca t trc : ta hay chn song ? Ri anh li nghin rng ca n mi mt gi ri mc d tay sng phng t cng tng chng khng nm ni chic gia na. Khng, anh khng dm ngng li ngh v nu ri chic gia khn nn ny ra l s khng cn can m nht ln. Ngoi ca vang ln ting giy inh ngi lnh canh v ting bng sng p vo khung ca st. Rui tru ngng ca. Tay khng ri chic gia anh ngoi c li. Phi chng bn chng nghe thy ? Mt vt g nm qua l nhm ln trn sn x lim. Anh ci xung nht : th ra mt mu giy vo trn. Sao tt mi m khng n t ? V dng nh c nhng t sng en ngm gm tht gh rn t bn pha x li pha mnh. thi, hiu ri ! Khng phi anh ang tt xung m ch mi ci xung nht mu giy ln thi. u anh hi chong vng. Nhng l chuyn thng khi ngi ta ci xung. C g c bit lm u! Khng, hon ton khng c g ht. Rui tru nht mu giy a ra ch sng v cn thn m ra xem: "Th no anh cng phi ra m nay. n mai D mn s b chuyn i ni khc. y l thi c duy nht" Anh x vn mnh giy nh x vn mnh giy nhn c trc y cm ly gia v li nghin rng ca, ca mt cch kin nhn, l lm v c sng c cht. Mt gi m. Sau ba ting ng h, sau chn song hng phc, ch cn hai ci na l c th tt xung t c... Nhng cn au d di trc kia thong hin ra trong tr anh. Cn au cui cng va xy ra vo qung u nm mi. Anh rng mnh nh li nm m au kinh khng y. Nhng ln y cn au khng n t ngt nh th ny. Cha bao gi cn au ni ln t ngt nh by gi. Rui tru b ri chic a v bt gic chp hai tay. V t khi theo thuyt v thn ln u tin trong cn tuyt vng v bin anh tht ln li cu nguyn. Anh cu nguyn mt ci g nhng khng bit l cu nguyn ci g m cng c th l cu nguyn ht thy mi ci. -ng m hm nay! Mai hy m ! n mai bt ta chu ng ci g cng c ch ng bt phi chu ng hm nay. Anh im lng mt lt, hai tay bp cht thi dng ri li cm ly gia tip tc ca..

Rui Tru

170

Mt gi ri. Ch cn mt chn song cui cng. Hai ng tay o rui tru rch tan, i mi mu trc mt l mt mn sng , m hi chy nh nhi trn trn nhng Rui tru vn ca, ca mi... Mi ti rng ng, Mng-ta-ne-li mi chp mt c. ng ta b dn vt v thao thc. My pht u cn ng c yn gic nhng sau th c nm m. Mi u nhng cn m cn l m v ri lon. Nhng sau nhng mu hnh nh c hin ra mi lc mt r li cho ng mt cm gic au n khc khoi m h. By gi ng li c g mnh khng ng c v ng thy mnh li ang chm m vo mt gic m quen thuc v gh gm tng giy v ng trong sut my nm tri. V mc d l trong cn m Mng-ta-ne-li vn bit khng phi mnh m nh th ln u tin. Ny y ng thy mnh ang lang thang mt ni hiu qunh, c tm mt x yn n ngh ngi. Nhng ch no cng thy ngi ta i li, bn tn ci a ku la cu kinh v rung chung m . C lc ng thy mnh i thot khi chn huyn no y lc th li nm trn mt chic gh g. Mng-ta-ne-li nhm cht mt, ly c hai tay bng ly mt cho khi chi v t nh thm "By gi chc l s ng c y" Nhng m ngi li ln ku la m . Ngi ta gi tn ng ku vng "Tnh dy, tnh dy nhanh ln chng ti ang cn ng y" V, ny y, Mng-ta-ne-li ang gia nhng cn phng sang trng trong mt to lu i nguy nga. Ch no cng y nhng gh bnh trng l v i vng thp v m i. Mn m bung xung. Mng-ta-ne-li ngh thm "Thi tm c ch yn tnh ny chcc ta s ng c" Ri ng chn mt cn phng tht ti vo y nm. Nhng nh n chi lo bng ri ti mt ng mt cch tn nhn. Ri c ting ht vo tai ng " Dy i, c ngi gi ng ka!" Mng-ta-ne-li li ng dy , lo o bc chn nam chn chiu nh mt ngi b thng nng. Chung im mt gi v ng bit rng mt na khong m ngn ngi v qu bu tri qua. Hai ba bn nm gi. n khong su gi thnh ph s tnh dy v s khng cn g l yn tnh na. Mng-ta-ne-li ln vo mt bung khc. Va nh ng xung ging nghe c k ht " y l ging ca ti" Tuyt vng, ng li b i ni khc. Tng gi c tri qua Mng-ta-ne-li vn tht thu trn nhng hnh lang di dng dc ca to lu i. ng h im nm ting. Bnh minh xm ngt v gh gm b li gn v y li m ti nhng ng vn khng tm c ni yn tnh. i! au kh ! Tri sp sng ri.. Li mt ngy au kh ! Trc mt Mng-ta-ne-li l mt ng hm di v tn, chan ho nh sng chi li ca nhng chic n cy, n treo trn trn v nhng ting chn khiu v, ting ci ni, ting nhc rn rng vn t u pha trn vang li qua cc lp chn song trn trn ca gian hm thp b y. Hnh nh trn y ngi trn th gii ca nhng ngi sng ngi ta ang hi h g. Gi tm c ch no chp mt mt t th sung sng bit bao! Mt ch nh xu thi cng c, mt ngi m cng c ! Cha ngh xong th Mng-tane-li thy mnh ng bn cnh mt l huyt m rng. Di huyt to ln mt mi cht chc, hi thi. Nhng c h chi! Chp mt c l tt ri. Bng Mng-ta-ne-li nghe thy ting ni ca G-l-i-x :"y l m ca ti!" B gt chic khn lim ra nt, ngng u ln, mt trng trng nhn Mng-ta-ne-li. Mng-ta-ne-li qu sp xung gi hai tay v pha b m cu khn :

Rui Tru

171

"G-l-i-x! G-l-i-x ! Thng ti vi! Cho ti ng y. Ti khng ni xin tnh yu ca em, ti khng ng ti ngi em, ti khng dm ni vi em mt li no m ch xin em cho ti nm xung bn cnh v ng yn i ! G-le-i-x thn yu ! Ti kh nhiu v mt ng ! Ti khng th sng c thm mt ngy no na. nh sng ang t chy linh hn ti, ting ng ang lm v nt u c ti. G-l-i-x Cho ti xung m ca em v nm ng bn em!" Mng-ta-ne-li nh ly khn lim ca b che ln mt, nhng b li li v ht ln: -"ng lm th l phm ti vi Cha ! ng nn nh ng l mt Thy c!" Mng-ta-ne-li li tht thu l bc i ht ni ny n ni khc. ng bc ti mt b bin lm chm trn y nh nng. Sng bin dt do x vo b nh ting rn r thm thit, v tn. ng ni : - Bin c chc s thng ta ! V bin c cng nh ta mt n cht ri, n cng thao thc mi m vn khng sao ng c ! Gia lc y th Ac-t hin ln trn vc mn m tht ln :"y l bin ca ti!" - Thn ly c Hng y! Thn ly c Hng y! Mng-ta-ne-li vi vng m chong i mt. C ting ngi g ca, ng ng dy nh mt ci my v m ca ra cho ngi y t. Thy mt ng mo m, nhn nhm li v khip s anh ta ni : - Tha c Hng y, ngi m phi khng ? Mng-ta-ne-li a c hai tay ln s trn : - Khng, ta ng y thi. Con lm ta s qu. - Xin c Hng y tha li lc sng sm con m mng nghe ting chn ca ngi trong phng v th con tng.. - Th ra by gi tra lm ri ? - Bm chn gi ri ah. i t Phe-ra-ri n v c chuyn rt cn mun gp c Hng y. i t bit rng ngi hay dy sm v.. - ng y di nh phi khng ?..Ta xung by gi. Mng-ta-ne-li mc qun o ri vi v xung nh di. Vin i t l php ni : - Ti mo mui xin c Hng y tha li.. - Chc khng c vic g xy ra ch ? - Chao i ! Tha c cha ! Sut na th Ri-va-ret trn thot. - Th ngha l cha xy ra vic g quan trng c ch g. Chuyn ra lm sao ? - Bm chng ti bt c hn ta cnh ca st. Khong ba gi sng khi i tun tra i qua sn th mt ngi lnh vp phi mt vt g. Soi n th thy Ri-va-ret nm ngt ngay li i. H lin bo ng v gi ti dy. Ti xung xem x lim th chn song st b ca, trn ca s c mt on dy bng vi o. Hn ta theo dy tt xung v b dc theo tng thnh. T ra ca st dn ti ng hm khng kho. Chc l ton lnh canh b mua chuc. Rui Tru 172

- Nhng ti sao hn li nm ngt li i? Ng trn tng thnh xung ? - Lc u ti cng ngh th nhng y s nh t khm khng thy c vt tch g c. Ngi lnh canh trc phin ngy hm qua bo rng lc em cm chiu n th Ri-va-rt c v mt nng khng chu n ung g c. Nhng chuyn y l lo tot! Ngi m th lm sao ca c chn song, lm sao b trn tng thnh c! V l ! - Hn c khai g khng ? - Tha c Hng y, hn cha tnh. - n gi cn cha tnh ? - C lc hi tnh, hn rn r ri li ngt i. - L nh, y s bo sao ? - ng ta cng chng bit ngh sao . ng ta khng tm c triu chng yu tim nn cng khng gii thch c bnh trng ca Ri-va-ret. Nhng d sao cng thy r mt iu l lc gn ti ch th Ri-va-ret bng nhin ngt i. Ti cho rng c cha li r lng thng chng ta. Mng-ta-ne-li hi cau my. ng hi : - By gi cc ng nh lm th no ? - l vn ti phi gii quyt trong my ngy gn y. Cn by gi th ti c mtbi hc tt l h tho gng cm cho hn th kt qu nh th y. Mng-ta-ne-li ngt li : - Ti mong rng ng s khng gng cm hn ta li na trong khi hn ta cn m. Ngi nh th th cn chy trn lm sao c. Bc ra khi phng vin i t lm bm mt mnh : - Khng th xy ra li thi ln na. Mc xc lo Hng y mun lm g th lm. Ri-va-ret m hay khe ta cng nht nh khng chu tho cm cho hn. * ** - Nhng sao li th c nh? n pht cui cng sp xong c ri, ra n tn ca ri m cn ngt i l lm sao?... Tht ht sc tr tru th no y. Mc-ti-ni p: - Ti ni anh bit nh, theo ti iu duy nht c th xy ra l cn au hi trc tr li vi anh y. Lc cn c sc bao nhiu th anh y c vt ln vi n by nhiu, nhng xung n sn kit ht sc ri th anh y ngt i. Mc-c-n gin in ln, g tu thuc tht mnh cho tn ri xung. - Thi, d sao th cng l ht ri, c s n th ny th chng ta nh b tay. Thng hi anh ta qu! - , thng hi tht! Mc-ti-ni kh nhc li qua mt hi th, v anh cht bt u hiu rng i vi c bn thn anh, nu khng c Rui Tru th th gii ny s tr nn trng tri v bun thm. - Ch y ngh th no? Rui Tru 173

Mc-c-n hi vy v nhn v pha cui phng. Gi- ma ang ngi mt mnh, tay thn th khoanh trn lng, cp mt nhn thng vo ci h v pha trc mt. - Ti cng cha hi. T khi bit tin n gi ch y chng ni g c. Thi, c cho ch y yn. Gi- ma dng nh khng bit rng trong phng cn c h, nhng c hai ngi u h thp ging x xo y nh trc mt h l mt xc cht vy. My pht im lng nng n tri qua. Mc-c-n ng dy, nht tu thuc vo ti. - n chiu ti s quay li. Nhng Mc-ti-ni ra hiu ngn anh li. - ng i vi, ti c chuyn cn bn vi anh - Mc-ti-ni cng h thp ging, th thm Theo anh th thc khng cn hy vng g na hay sao? - Th cn hy vng vo u c na. Khng c cch no b tr cho Ri-va-ret vt ngc c ln th hai na u. D Ri-va-ret c kho li, sc m ng chng na, th chng ta cng nh chu b tay. m lnh gc b tnh nghi u b thay c ri, v D mn cng khng th gip chng ta c na, chc chn l nh vy. Bng Mc-ti-ni hi: - Th nu Ri-va-ret hi sc li, chng ta c lm c g bng cch nh lc hng s ch ca ti lnh gc khng? - nh lc hng s ch ca lnh gc? anh l th no? - Ti cht c ngh nh th ny. n ngy l Ving Mnh Thnh (1), khi m rc l i qua st pho i, nu tr trn vo c, ti s chn ng vin Gim binh, bn vo mt hn. Th no bn lnh canh cng s x li bt ti. Tha lc nhn nho, c l cc anh c th gip cho Ri-va-ret tho chy c. Tht ra y cha ng l mt k hoch... m mi ch l mt thong hin ra trong u. Nt mt tr nn rt nghim trng, Mc-c-n bo: - Ti e cha chc lm c th. Tt nhin cng phi suy ngh rt nhiu xem s c th lm g c khng. Nhng... Anh dng bc, nhn Mc-ti-ni: - Nhng... nu c th lm c th, th anh... c s lm khng? Mc-ti-ni vn l con ngi thn trng trong lc bnh thng, th nhng y khng phi l lc bnh thng na ri. Anh nhn thng vo mt Mc-c-n. Anh nhc li: - Anh hi ti c s lm khng ? Anh th nhn ch y xem. Khng cn gii thch g thm na. Nhng li ni ln tt c. Mc-c-n quay li nhn xung pha cui bung. T lc h bt u cu chuyn n gi, Gi- ma vn khng my may c ng. Gng mt ch khng c v g l ng vc, s hi v thm ch c au n na, m ch cn c bng en ca thn cht. Nhn ch, Mc-c-n bng a nc mt. Anh m cnh ca trng ra hng hin m gi: - Mi-ke-l, nhanh tay ln. Cc anh sp lm xong cng vic cha? Cn hng trm vic trc mt kia ka! Mi-ke-l vi t hng hin bc vo, theo sau l Gin. Rui Tru 174

- Xong ri y. Ti ch cn nh hi b... Mi-ke-l ang nh tin n ch Gi- ma th Mc-ti-ni nm tay ko li: - Thi ng. Nn ch y ngi mt mnh. Mc-c-n tip li: - cho ch y yn. Chng ta xen vo chng gip c g lm u. Cha bit chng ta ai cng au kh c. Nhng ch y cn au kh hn nhiu, ti nghip ch y! -------------. (1) Corpus Domini day (ting Latin): cng gi l ngy Ving Thnh Th hoc l Mnh Mu Thnh, mt trong nhng ngy l trng ca Cng gio, thng tin hnh vo thng su hng nm. Chng 5 Sut mt tun l lin, Rui Tru m man vt v vi mt cn au d di. Th m vin Gim binh tr nn hung hn hn do s hi v bi ri, chng nhng cho cm c chn tay anh li, cn i bng c vic dng dy da ct cht anh vo ging st. Dy da sit cng n ni c hi ng y l ca vo da tht. Cho ti tn chiu ngy th su, Rui Tru vn cn rng chu ng vi tinh thn quyt tm khc kh v ngoan cng. Nhng ri ch kiu hnh ca anh cng nht xung v anh nh nut nc mt xin ngi y s nh t cho mt liu thuc phin. Ngi y s rt mun cho ngay. Nhng vin Gim binh nghe c tin th lp tc cm ngt "mi s di dt tng t". ng ta bo: - ng bit hn xin thuc phin lm g? Hn l cha gi v, by gi hn nh nh thuc m lnh canh hoc li nh gi tr qui qu g y. Ri-va-ret l thng tinh ranh gh gm lm. Ngi y s c nhn ci, p: - Ti ch cho mt liu nh thi, khng nh thuc m lnh canh c u. Cn chuyn gi v th cng khng ng s lm. Xem chng anh ta sp cht n ni ri. - D sao, ti cng khng cho php ai c cho hn ung thuc phin. Nu mun a nh th hn phi bit iu mi c ch. Hn hon ton ng phi chu mt ch k lut nghim khc mt cht. l mt bi hc dy cho hn ch chi tr bp bm v chn song x lim mt ln na. Ngi y s nh bo ni: - Nhng php lut khng cho php tra tn, m ng ang i mp m n ch mt cch rt nguy him ri y. Vin Gim binh p li: - Theo ti, php lut khng h ni g ti thuc phin c. - Ci tu ng quyt nh thi, tha i t. Nhng ti mong th no ng cng nn ci b dy da cho t nhn. Tri nh th ch lm cho ngi ta thm au n mt cch khng cn thit. By gi khng lo Ri-va-ret chy trn c na ri. D c th ra anh ta ng cng khng vng na ri.

Rui Tru

175

- ng bn thn mn ca ti i, ng nn nh rng c t cng vn c th lm ln nh mi ngi i. Ti cho tri hn an ton ri th c mc cho hn b tri. - Vy, ch t ng cng phi cho ni dy ra mt cht. Tri cng nh th th d man qu. - Tri th no th c nguyn xi nh th. V ti xin ng ng ni chuyn d man hay khng d man vi ti n. Nu ti lm l ti c l do. C nh th m th by tri qua m khng c mt s ni lng no. Sut m nghe ting rn xit nh x lng ngi ca Rui Tru, ngi lnh gc ng ngoi ca x lim pht rng mnh, chc chc li phi lm du thnh gi. Cui cng Rui Tru khng chu ng ni na ri. Su gi sng, trc khi i gc, ngi lnh kh m kho ca bc vo x lim. Anh ta bit nh th l phm k lut rt nng, nhng nu trc khi i khng thn tnh an i Rui Tru ly mt cu th anh khng nh lng. Anh thy Rui Tru nm im khng ng y, mt nhm nghin, mm h hc. Anh ng im lng mt lc ri ci xung hi: - Tha ng, ng c cn ti gip g khng? Ti ch y c mt pht thi. Rui Tru m mt v rn r: - Anh c mc ti, anh c mc ti... Ngi lnh cha kp quay ra th Rui Tru thip i. Mi ngy sau, vin Gim binh li n lu i xin yt kin, nhng ngi ta cho bit Hng y gio ch i thm ngi m Piv ttav (1) n chiu mi v. Ti hm y, mi ngi vo bn n th ng ta c y t vo bo: - c Hng y mun ni chuyn vi ng. Vin Gim binh vi soi gng thy sc phc chnh t bn ln mt rt oai nghim m bc vo phng khch. Mng-ta-ne-li ang ngi, trm ngm nhn ra ca s, ngn tay kh g vo tay gh, i hng lng my nhu li hn xung thnh mt vt gia trn, l v lo u. Mng-ta-ne-li ct ngang nhng li khch so ca vin Gim binh bng mt ging c cht uy nghi m ngi ta cha tng thy ng mang v khi ni vi con dn. - Nghe ni sng nay ng n gp ti. V c l ng n cng l v cu chuyn m by gi ti mun ni vi ng. - Tha c Hng y, sng nay ti n trnh v vic Ri-va-ret. - Ti cng on th. My ngy qua ti cng suy ngh nhiu v vic ny. Nhng trc khi bn vic chnh, ti mun bit ng c iu g mi nh ni vi ti. Vin Gim binh lng tng git ria mp: - Tha c Hng y, chnh ti cng n nh lnh ngi v vic . Nu ngi vn phn i ch trng ti nh tin hnh, th ti chn thnh cm n nu ngi dy bo cho by gi phi lm g. Tht lng ti chng bit nn lm th no c. - C tnh hnh g rc ri hay sao? - Th nm sau, mng ba thng su, l l Ving Mnh Thnh. D th no cng phi gii quyt vn bng cch ny hay cch khc trc ngy .

Rui Tru

176

- Phi, th nm ng l l Ving Mnh Thnh. Nhng ti sao li phi c bit gii quyt trc ngy ? - Tha c Hng y, ti rt ly lm tic nu c v g nh ti lm tri ngi, nhng nu cha tr kh c Ri-va-ret trc ngy hm th ti khng th gnh chu trch nhim v s yn bnh ca thnh ph c. Chc ngi bit, ngy hm nhng phn t nguy him nht ca sn dn s tp trung trong thnh ph ny. Rt c th h s ph bung cc ca vo pho i m nh tho cho Ri-va-ret. Nhng nht nh h s tht bi, ti s khng cho h lm nh th u. t nht ti s dng sng n qut sch h ngay trc ca pho i. Nhng th no h cng s chi ta mt v trong ngy hm y. Dn Rmanha ny tnh kh ng ngo lm, khi h rt dao ra th... - Ti thit ngh ch cn ch mt t l ta c th ngn chn khng tnh hnh i n ch mu. Ti vn lun thy rng dn y rt d bo. Ch ct i x vi h cho hp tnh hp l l c. Do dm v cng bc dn Rmanha s khng em li kt qu g, m cn lm cho h ng bng hn. Nhng ti sao ng li ngh rng ang c m mu nh tho cho Ri-va-ret mt ln na? - Ngy hm qua v sng nay, cc thm t mt v bo cho ti bit, trong ton vng hin c rt nhiu tin n cho thy chc chn l dn chng ang chun b gy ra tai ho g . Nhng chng ti cha bit c ch xc, nu bit th d c bin php phng. Cn v phn ti, t sau khi Ri-va-ret sut trn thot, ti nghing v pha cng phi sao cho an ton hn. Vi con co qu quyt nh Ri-va-ret khng th c ci g gi l qu cn thn c. - Gn y ti nghe ni l Ri-va-ret m nng, khng ni nng, khng i li c. Vy by gi anh ta khi ri sao? - Tha c Hng y, by gi hn kh hn trc nhiu ri. Trc hn m nng lm... nu khng phi l gi v. - ng c l do g d tnh kh nng ? - Tha c Hng y, y s tin chc khng phi hn gi v, nhng bnh tt ca hn ht sc b him. D sao chng na, hn kho li v ang cng tr nn bt tr hn bao gi ht. - Th hn lm nhng g? Nh ti vic tri bng dy da, vin Gim binh mm ci p: - May thay, hn cha lm c g lm c. Nhng thi hn c mt ci g rt kh t. Sng hm qua ti c vo bung giam hi hn my cu. Hn cha kho lm nn khng gi ln thm vn c. V chnh v th li cng hay, v chng no hn cha kho hn th ti thy tt hn l ngn chn nguy c khng cho dn chng trng thy hn. Nu khng lm nh th th bao nhiu chuyn tng l phi l u c th din ra c ht. - Vy ng n hi cung anh ta ri sao? - Tha c Hng y, vng. V ti hy vng rng by gi hn bit iu hn mt cht. Mng-ta-ne-li xt nt ngm nhn vin Gim binh nh ang cu xt mt ging th k d, ng ght no vy. Nhng may thay vin Gim binh ang ci xung sa ai eo kim nn khng nhn thy. Y bnh thn ni tip: - Ti khng dng bin php g c bit khc nghit i vi hn c, nhng ti vn phi nghim ngt hn, v y l nh t qun s. V ti cng ngh rng nu by gi t ra Rui Tru 177

khoan dung mt cht th chc c kt qu tt. Ti bo hn rng nu chu bit iu th ti s ni lng k lut nhiu hn. Nhng, tha c Hng y, ngi c bit hn tr li ti nh th no khng? Hn nhn ti mt lt y nh con ch si trong ci st ri tr li kh nh nhng rng: "i t, ti khng ng dy bp c ng c, nhng rng ti kh chc y. ng hy ci c hng ca ng ra xa mt cht!" Hn hung d nh mt con mo rng vy. Mng-ta-ne-li bnh tnh tr li: - Ti thy ci chng c g l l c. Nhng ti n y l hi ng mt iu. ng thnh thc tin rng nu c giam Ri-va-ret trong nh t y th s rt nguy hi cho s bnh yn ca a phng ny ch? - Tha c Hng y, ti hon ton tin chc nh vy. - ng ngh rng mun ngn nga nguy c mu th nht thit phi dng cch ny hay cch khc tr kh anh ta trc ngy l Ving Mnh Thnh c phi khng? - Ti ch c th nhc li rng nu n th nm hn cn y, th l hi s khng sao trnh khi c ng v c l ng kch lit na l khc. - V ng ngh rng nu anh ta khng c y th s khng cn nguy c na ch? - Vng, th hoc l s khng c ri lon na, hoc... c chng th cng ch l h ht v nm i cht thi. Nu c Hng y c cch no tr kh c Ri-va-ret th ti xin m bo gi c bnh yn. Nu khng s li thi to. Ti tin chc h ang m mu cu thot Ri-va-ret mt ln na v rt c th l vo th nm sp ti. By gi gi d ng vo sng hm y bn h t nhin pht hin Ri-va-ret khng cn trong pho i na, th t khc k hoch ca h s khng thnh v h cng s khng c c gy ra ng na. Nhng nu i n lc h a ti ri mi phn kch v cho hng n l dn chng rt dao ra m chm, th e rng trc khi tri ti thnh ph ny s b t thnh bnh a mt. - Vy ti sao ng khng cho gii anh ta i Ravena? - Tri i, tha c Hng y, nu lm c th th ti xin i n m lm ngay. Nhng lm sao ti ngn c bn h nh tho hn ngay gia ng? Dn min ni tn no cng c dao v sng kp, hoc vi th v kh g , nu h dng v kh tn cng th ti khng sao lnh nh li c. - Nh vy l ng vn mt mc i lp to n binh v ng mun ti ng . - Xin c Hng y tha li, iu duy nht ti yu cu ngi l gip ti phng nga ri lon v mu. Ti sn sng tha nhn rng i khi lp ra cc hi ng qun s nh kiu ca i t Freddi l qu khc nghit v khng cn thit, s ch lm cho dn chng ni gin ch khng thu phc c h. Nhng trong trng hp ny, to n binh s l mt bin php sng sut v v lu di cn l nhn t na. N s ngn chn c bo lon, m bn thn bo lon nu n xy ra s l mt tai ho khng khip v rt c th cn dn n vic lp li nhng hi ng qun s m trc y c Thnh Cha hu b. Vin Gim binh kt thc bi din vn ngn y mt cch rt long trng v ch Hng y gio ch tr li. Hn phi ch lu, v cu tr li li l iu hn khng mong ch, khin hn phi sng st. - i t Pherari, ng c tin c Cha Tri khng? - Thn ly c Hng y! - Vin i t h hc mm, ging hn ta y kinh ngc. Rui Tru 178

- ng c tin c Cha Tri khng? Mng-ta-ne-li nhc li v ng dy trng trng nhn hn vi cp mt nghim ngh v th thch. Vin i t cng ng dy. - Tha c Hng y, ti l mt tn Kit gio, v cho n nay ti cha bao gi b rt php gii ti (1). Mng-ta-ne-li nng chic thnh gi trc ngc mnh ln: - Vy trc thnh gi ca ng Cu chuc (2) v ng m chu cht, ng hy th l ang ni tht cng ti. Vin i t ng tr nh pho tng, hoang mang nhn trng trng vo cy thnh gi, phn vn khng hiu mnh pht in hay Hng y gio ch pht in? Mng-ta-ne-li ni tip: - ng yu cu ti chp thun ci cht ca mt con ngi. Nu ng tht lng th ng hy ci hn thnh gi m ni cng ti, rng ng tin l khng cn cch no khc ngn nga mt cuc mu to ln hn. V ng hy nh rng, nu ng ni di th ng s lm cho linh hn bt t ca ng b lm nguy. Sau mt thong im lng vin Gim binh ci xung, a thnh gi ln mi. Hn ni: - Ti tin th. Mng-ta-ne-li t t quay gt. - Mai ti s tr li ng dt khot. Nhng trc ht ti phi gp Ri-va-ret, mt mnh ni chuyn vi anh ta. - Tha c Hng y... nu c php trnh ngi th ti ni ti tin chc rng ngi s hi tic v vic . Ngy hm qua chnh Ri-va-ret cng nhn li lnh canh xin ti cho hn c gp c Hng y nhng ti lm ng, v rng... Mng-ta-ne-li ai li: - Lm ng! Mt con ngi n bc ng cng, nhn li cng ng m ng li lm ng! - c Hng y x li, ch v ti khng dm ngi phi bn tm v thi hon ton ch l xc xc ca hn y thi. Ti tha hiu Ri-va-ret v tin chc rng hn ch mun s nhc ngi. Cng xin ngi cho ti ni thm, l nu mt mnh li gn hn s l cc k khinh sut. Hn thc s nguy him, chnh v th ti phi p dng mt vi bin php kim ch v th cht thuc loi nh nhng vi hn... - C tht ng cho rng mt ngi m, tay khng v kh, li cn b kim ch v th cht kh nh nhng, m ho ra li nguy him hn trc khng? Mng-ta-ne-li ni mt cch kh n tn, nhng vin i t cm thy ngay khinh b su cay trong li ca ng ta v hn tc mt. - c Hng y thy cn lm g th xin ngi c lm. Ti ch mong sao ngi khi au kh khi phi nghe nhng li bng b t hi ca tn thi. - Theo ng th ni bt hnh no au kh hn cho ngi Kit gio? Nghe nhng li bng b hay b mc ngi ta trong cn hon nn? Rui Tru 179

Vin Gim binh ng ngay , b mt quan chc ca hn tr nh mt tng g. Hn rt cay c v cch i x ca Mng-ta-ne-li v hn t v c bit l php biu l s bt mn ca mnh. Hn hi: - Tha c Hng y, ngi nh n thm t nhn vo lc no? - Ti n ch anh ta ngay by gi. - Xin tu c Hng y. Nhng xin ngi vui lng ch cho mt cht ti phi ngi n chun b cho hn. Vin Gim binh nh phi xung nc, t b cao ca quan chc tt xung cho nhanh. Hn khng mun Mng-ta-ne-li trng thy cnh dng dy da tri phm nhn. - Cm n ng. Ti mun xem hin tnh hn ra sao, khng c g phi chun b c. Ti s i thng n pho i. Cho i t. Sng mai ng s nhn c s phc p ca ti. ------------. (1) Absolution (ting Anh): Cng l s tha ti, s x gii. (2) Redeemer (ting Anh): Cng l ng Chuc ti, tc Cha Kit. Chng 6 Nghe ting m kho ca x lim, Rui Tru u oi quay mt nhn i ni khc vi v dng dng. Anh yn tr rng li ch l tn Gim binh n quy ry anh bng mt cuc hi cung. Nhng c ting chn nhiu tn lnh bc ln cu thang nh hp, ting bng sng lch cch p vo tng. on c ting knh cn ni: - Tha c Hng y, bc thang dc lm y . Rui Tru git bn ngi, nhng dy da cng sit cht khin anh au ing phi co ngi li, th hn hn. Mng-ta-ne-li bc vo x lim cng vi mt vin i v ba ngi lnh gc. Vin i c v cng thng thn kinh, bm: - Xin c Hng y vui lng ch mt cht, con cho ngi i ly gh. Xin c Hng y tha li. Nu chng con c bit trc nghnh tip ngi th chng con chun b t chnh t lu. - Khng cn chun b g c. ng i hy lm n chng ti ni chuyn ring mt lt. ng cng vi lnh ca ng i ti di chn cu thang ch? - Bm vng... tha c Hng y, gh y . ngi cho php t gh cnh ng ta ch? Rui Tru nm, mt nhm nghin, nhng anh vn cm thy Mng-ta-ne-li ang nhn mnh. Vin i ni: - Tha c Hng y, c l ng ta ng. Nhng Rui Tru m mt, ni: - Khng u.

Rui Tru

180

Ton lnh ang bc ra ca x lim, bng nghe Mng-ta-ne-li ku r ln, h bn dng bc v quay li th thy ng ta ang ci nhn nhng vng dy da tri quanh mnh Rui Tru. ng hi: - Ai lm chuyn ny? Vin i v chic m lnh: - Tha c Hng y, l do lnh khn cp ca ngi Gim binh. Mng-ta-ne-li phn trn, t v rt au lng: - ng Ri-va-ret, chuyn ny ti khng h bit g c. Rui Tru mm ci chua cht: - Ti tng ni vi ngi rng khng... khng bao gi ti mong ch ngi ta xoa u mnh. - ng i, lnh ra t lc no? - Tha c Hng y, t sau hm ng y nh trn. - Ngha l cch y hn hai tun l ? Mang dao n y, ct ngay dy ra. - Xin c Hng y tha li, ng y s nh ci tri nhng i t Pherari khng cho. - Mang ngay dao n y. Mng-ta-ne-li khng ct cao ging, nhng nhng ngi lnh thy mt ng ti i v gin d. Vin i rt dao dp ra khi ti qun v ci xung ct dy tri tay Rui Tru. Nhng khng phi l ngi kho tay, anh ta lng ngng lm cho dy cng sit cht hn, khin Rui Tru rng mnh, khng nn ni au , cn cht ly mi. Mng-ta-ne-li bc ngay li: - ng khng bit lm, a dao y ti. - A... a... a! Rui Tru dui hai tay, trt mt hi th di sung sng khi on dy da ri xung. Mt lt sau Mng-ta-ne-li ct xong c dy tri chn. - ng i, hy tho nt c cm cho ng ta ri li y ti bo. Mng-ta-ne-li ng bn ca s, theo di cho ti khi vin i nm nhng chic cm xung sn, ri tin li gn anh ta, ng bo: - ng thut li cho ti nghe mi vic xy ra trong thi gian qua. Vin i st sng k li tt c nhng chuyn m anh ta bit, no l chuyn Rui Tru m, chuyn vin i t dng nhng "bin php x l k lut" i vi Rui Tru v chuyn vin y s can thip nhng khng hiu qu. Ri anh ta ni thm: - Nhng tha c Hng y, theo con th i t c tnh khng ra lnh ci tri l ly khu cung. - Khu cung?

Rui Tru

181

- Tha c Hng y, vng. Hm kia con nghe i t ni nu ng y mun c ci tri th - vin i lic mt nhn Rui Tru - phi tr li mt cu hi ca i t. Bn tay Mng-ta-ne-li t trn bu ca s bng nm cht li. Ton lnh a mt nhn nhau, v cha bao gi h thy c Hng y im m ny ni gin c. Cn Rui Tru lc by gi, anh khng h ti h. Anh qun ht c h v c mi s trn i ny, tr cm gic c t do v thn th. B t tng lu nay c t chi, gi y anh khoan khoi vn mnh v vng vy, sau nhng ngy chn tay b t di. Hng y gio ch ni: - ng i, by gi ng ra c ri. ng ch s phm k lut, v ng c trch nhim phi tr li ti. ng nh trng cho cn thn, ng cho ai quy ry chng ti. Ni chuyn xong ti s ra. Khi ton lnh lui, ca ng li, Mng-ta-ne-li ng ta khuu tay vo bu ca s nhn mt tri ang ln trong giy lt v i cho Rui Tru ht th khng kh thm t pht. Sau , ng ri ca s, ngi xung cnh ging m ni: - Ti c bit ng mun ni chuyn ring vi ti. Nu ng thy d chu i cht c th ni iu ng cn ni vi ti, th ti xin sn sng hu chuyn ng. Ging ni ca Mng-ta-ne-li rt lnh lng, cung cch ca ng cng nhc v uy nghi khc hn bn tnh t nhin ca ng. i vi ng, Rui Tru khi cha c ci tri, ch l mt sinh linh ang b giy xo v o y. Nhng gi y Mng-ta-ne-li nh li cuc ni chuyn ba trc v nh ti li s nhc thm t khp li cuc ni chuyn hm y. Rui Tru u oi gi u ln mt tay, ngc nhn ln. Anh vn c nhng b iu duyn dng bm sinh. Khi mt anh b che khut trong bng ti th ngi ta kh lng on bit anh tng nm tri bao nhiu cc nhc. Nhng gi y khi anh nhn ln, quay mt ra nh chiu cn sng sa th thy mt anh hc hc v ti nht xit bao, v thy my ngy va qua li trn gng mt y nhng vt tch khng khip nhng no. Cn gin d ca Mng-ta-ne-li bng dng bin mt. ng ni: - Ti e rng ng m qu mt ri. Ti thnh thc tic l ti khng c bit sm tt c c s ny. Nu bit sm ti chn li t trc. Rui Tru nhn vai, thn nhin ni: - Trong chin tranh, ci g m chng l c l. ng v l thuyt, trn quan im o C c, ngi phn i li tri bng dy da, nhng nu mong ch vin i t cng c quan im nh vy th v tt l c l? Hn l ng ta chng mun nm mi dy da ln chnh da tht mnh nh... nh ti. Nhng l vn s... s thch c nhn. Lm th no c? Ti l k ang b ch p m. D sao chng na, c Hng y n thm ti l rt c nh . Nhng c l ngi li cng ng trn quan im o C... C c m lm vic ny! Thm hi t nhn m! phi, th m ti qun khuy i mt. "Khi ngi lm iu y cho mt trong nhng k hn... kn mn nht ny" (1). K ra th thm hi cng cha tht ng khen lm, nhng d sao "k hn mn nht ny" cng vn phi i n ngi. Hng y gio ch ngt li Rui Tru: - ng Ri-va-ret, ti n y l v ng ch khng phi v ti. Nu ng khng phi l k b ch p nh ng va ni, th sau nhng li ng ni ba trc, ti chng n gp ng mt ln na lm g. Ti khng th t chi c ng, v ng c c quyn kp: va l

Rui Tru

182

ngi t v li va l ngi bnh. C tht ng mun cho ti bit iu g khng, hay l ng ch gi thn gi ny n bn ct v s v? Khng c ting tr li. Rui Tru nm quay mt i, a mt tay che mt. Cui cng, ging khn khn, anh ni: - Xin li lm phin ngi... ngi lm n cho xin ngm nc. Trn ca s c mt bnh nc. Mng-ta-ne-li ng dy mang bnh nc n. Khi ci xung lun tay di lng Rui Tru vc anh dy, ng bng cm thy nhng ngn tay lnh lo v nhp nhp ca Rui Tru sit cht ly c tay mnh nh mt chic km st. Rui Tru thu tho: - Ngi cho ti cm tay... nhanh ln... ch mt t thi. i, i vi ngi c sao u! Ch mt pht thi! Anh l mnh xung, p mt vo tay Mng-ta-ne-li, ton thn run ry. Mt lt sau, Mng-ta-ne-li ni: - Ung cht nc i. Rui Tru lng l nghe theo ri li nm xung ging nhm mt li. Khi tay Mng-ta-neli s vo m anh, anh khng th hiu c tm trng mnh ra sao, ch bit rng l giy pht kinh khng nht trong i. Mng-ta-ne-li ko gh li st ging ri ngi xung. Rui Tru nm bt ng nh mt xc cht. Mt anh ti nht, hc hc. Sau mt hi lu im lng, anh m mt trng trng nhn Hng y gio ch vi tia mt ca mt con ma. Anh ni: - Cm n ngi. Ti xin... xin li... ti ngh l ngi c hi ti iu g? - By gi chc cha tin ng ni chuyn c. Nu ng c iu g mun ni vi ti, th ngy mai ti li xin c gng n. - Khng, xin c Hng y ng i vi. Qu l ti khng sao u. My... my ngy qua ti hi b ri tr y thi, m c n mt na l ri tr v ch khng phi l ri tr tht, ngi c hi ng i t th chc chn ng ta s bo nh vy. Mng-ta-ne-li trm tnh tr li: - Ti vn a t kt lun ly. - ng i t cng... cng th thi. V, ngi bit khng, i khi nhng kt lun ca ng ta cng kh sc so. Trng mt kh m on c ng ta sc so n th, nhng thnh... thnh thong ng ta li ny ra nhng ngh rt c o. V d nh th su tun trc, phi, ti nh l th su y... trong nhng ngy cng thng tn ny, ti c hi... hi ln ngy i cht, nhng khng sao... hm y ti c xin mt liu thuc phin... iu ny ti nh r lm m. Lc y ng ta c vo y tuyn b rng, nu ti cung khai k no m... m ca sn cho ti trn th ng ta mi... mi cho thuc phin. Ti cn nh ng y bo rng: "Nu tht l anh m anh ng khai i. Nu anh khng chu khai th chng ti s xem l mt chng... chng t r anh gi v." C i ti... ti cha bao gi thy c chuyn khi hi n th. Tht l mt cu... cu chuyn ht sc nc ci... V Rui Tru ph ln ci, mt trn ci nghe n vng c tai, chi c c. Ri anh quay ngot li nhn Hng y gio ch ang nn lng, m ni mi lc mt gp gp v ni lp n ni kh lng m nghe c: Rui Tru 183

- Ngi khng... khng thy chuyn bun ci sao? D... d nhin l khng ri. l tn... tn th cn... cn c u tnh hi hc na. Ci g cc ngi cng cho l bi... bi kch c. V... v d nh ti hm nh... nh th chnh to, trng ngi oai nghim ra tr. m nhn th c... c ti na, trng ti cng phi vo vai rt ti nghip trong b qun o khch hnh hng! V th ti tin rng chc ngi cng... cng khng th thy c ci g l khi... khi hi trong vic ngi n thm ti chiu nay... Mng-ta-ne-li ng dy. - Ti n ct nghe xem ng c g cn ni khng. Nhng c l ng cn ang qu xc ng cha th ni ra c. Tt hn l y s cho ng mt liu thuc an thn , ng ng c mt gic ri n mai ta s li ni chuyn. - Ng... ng ? , tha c Hng y, ti s... s tha h c ng say khi no ngi ng vi k hoch ca ng i t. Mt vin... vin ch, l liu thuc an thn tuyt... tuyt vi. Mng-ta-ne-li ngc nhin quay li nhn anh: - Ti khng hiu ng ni g. Rui Tru li ph ln ci: - Tha c Hng y, tha c Hng y, tht th l c... c tnh quan trng nht ca o C c! Ngi... ngi tng ti khng... khng bit rng ng Gim... Gim binh nng nc i ngi ng... ng cho lp To n binh hay sao? Ngi nn ng... ng ngai i thi c Hng y , a v ca ngi, bn ng gim chc (1) no m chng lm th? Cosi fan tutti (2). M ngi li lm c bao nhiu chuyn phc c y ch, chng... chng thit hi g my u. Chuyn cn con y c ng g m ngi phi mt... mt ng my m lin! Mng-ta-ne-li ngt li: - Xin ng ngng ci cho mt pht, v xin ng cho bit lm th no ng nghe c mi chuyn ? Ai ni vi ng? - ng i... i t chng trnh vi ngi rng ti l qu... qu s ch khng phi l ngi sao? Khng ? Vy m ng ta lun mm ni... ni vi ti iu ! Phi, ti l qu sc n mc c php nhn thu kh nhiu ngh ca... ca ngi khc. Tha c Hng y, ngi cho ti l ngun quy nhiu ng ght v ngi rt mong c mt... mt ai khc thu xp cho vic x l ti sao cho lng tm nhy... nhy cm ca ngi khi b cn... cn rt. Ti on kh ng y ch, tha c Hng y? Mng-ta-ne-li li ngi xung bn anh, nt mt ht sc nghim ngh: - ng hy nghe ti. Mc d ng bit c iu bng cch no i na, iu cng l s tht. i t Pherari s rng bn b ng li nh tho cho ng mt ln na, nn ng ta mun ngn chn bng... cch m ng va ni. ng xem, ti rt tht bng i vi ng... Rui Tru chm ngay vo bng mt ging chua cht: - c... c Hng y xa nay vn ni ting thnh... thnh tht. Mng-ta-ne-li ni tip: - Chc ng tha hiu l v mt php l ti khng c thm quyn g v vic ngi i... Ti l gim mc (3) ch khng phi l c s ca Gio hong. Nhng ti c uy tn kh

Rui Tru

184

ln trong a phn ny, nn nu khng c s ng ca ti, d ch l s ng mc nhin, th i t Pherari cng chng dm dng n cc bin php quyt lit. Cho ti ngy hm nay ti vn hon ton phn i k hoch ca ng ta. By gi ng ta ang c ht sc thuyt phc ti ng v pha ng ta. ng ta ly c rng, th nm tun ti gio hu i rc ng o th cc bn b ca ng c th dng bo ng v trang cu thot ng v s gy ra mu. ng c nghe ti ni khng y? Rui Tru ang l ng nhn ra ca s. Anh quay li u oi tr li: - C, ti vn nghe. - m nay chc ng tht s l ang cn mt, khng th ni chuyn nhiu. Sng mai ti li n th hn. Vn nghim trng lm, ng cn phi tp trung ch mi c. Rui Tru vn u oi tr li: - Ti mun kt thc cu chuyn ngay by gi. Mi li ngi ni ti vn nghe thy ht. Mng-ta-ne-li bn ni tip: - Th cho nn, nu qu v ng m xy ra bo lon v mu th chnh ti s phi chu trch nhim rt ln, v ti phn i ng i t. Ti cng cho rng ch t ng ta ni c phn ng, mt khc, ti cm thy ni him khch c nhn ca ng ta i vi ng lm cho ng ta khng th v t v khin ng ta thi phng nguy c ln. Ti cm thy tnh hnh rt c kh nng l nh vy, k t lc ti thy s tn c nhc nh ca ng ta Mng-ta-ne-li a mt nhn ng dy da v cm gng ngn ngang trn sn nh - Nu ti ng th tc l ti git ng! Nu ti phn i th ti s ng trc nguy c lm nguy hi ti tnh mnh ca bao nhiu ngi v ti. Ti tn tm suy ngh v vic ny, ht lng tm mt li thot ra khi s la chn khng khip . V by gi ti c mt nh r rt. - nh git ti ... cu bao nhiu ngi v ti ch g? Mt ngi C c no cng ch c th i n quyt nh nh th m thi. "Nu tay phi ca bay gy... gy nn ti cho bay... v v.v..." (1) M ti cng khng c hn hnh lm tay... tay phi ca ngi, li cn xc phm c n ngi na. Kt... kt lun r rng ri. Ngi khng th ni trng ra nh vy hay sao m phi gio u di dng th? Rui Tru u oi ni vi v va thn nhin va khinh bc, dng nh chn chng v ton b cu chuyn ny ri. Sau mt pht im lng, anh hi: - Th no ? C phi quyt nh ca c Hng y l nh th khng? - Khng. Rui Tru tr mnh, gi u ln hai tay, mt lim dim nhn Mng-ta-ne-li. Hng y gio ch ngi, ci gc u min man suy ngh, ngn tay kh g vo tay gh. Tri, ng l c ch xa xa quen thuc qu! Cui cng, Mng-ta-ne-li ngng u ni: - Ti quyt nh lm mt vic m c l xa nay cha ai x s nh ti. Khi nghe ni ng mun gp, ti lp tc quyt nh n ngay. Ti ni cho ng bit ht mi vic, nh ng thy, v t vn vo tay ng. - Vo... tay ti?

Rui Tru

185

- ng Ri-va-ret, ti n y thm ng bnh thng nh ngi vi ngi, ch chng nhn danh l Hng y gio ch, l gim mc, hoc l quan to. Ti khng h hi xem ng c bit g v mt k hoch nh ng i t ni. Ti tha hiu rng nu ng c bit chng na, th vn l iu b mt m ng khng th bc l vi ti. Nhng xin ng hy ng vo a v ti. Ti gi ri, chc chn l chng cn sng c bao lu na. Ti mun nm xung m vi hai tay khng vy mu... - Hai bn tay ngi cha h vy mu sao, tha c Hng y? Gng mt hi bin sc, nhng Mng-ta-ne-li vn bnh tnh ni tip: - Ti sut i chng li cc th on n p v s tn bo bt c u, v bao gi ti cng phn i x t di bt k hnh thc no. Thi Gio hong trc y, nhiu ln ti kin quyt chng cc hi ng qun s nn b mt lng u i ca c Thnh Cha. Cho ti nay, bao gi ti cng dng uy tn v quyn lc ca ti vo vic t thin. Xin ng hy tin ti, ch t ch l ti ni tht. By gi ti b t trong tnh th tin thoi lng nan. Nu ti t chi cch gii quyt ca ng i t th ti s y thnh ph vo nguy c bo lon cng vi mi hu qu ca n. M li l cu ly mt ngi vn thnh lng m tn gio ca ti, vu co, bu riu v s nhc c nhn ti (mc d iu ny ch l mt tiu tit khng quan trng lm), v ti tin chc rng nu c sng st th ngi vn s s dng cuc i mnh vo mc ch xu. Nhng d sao, y vn l vn cu vt tnh mng mt con ngi. Mng-ta-ne-li ngng li giy lt ri ni: - ng Ri-va-ret, tt c nhng hot ng ca ng m ti c bit, u buc ti phi coi ng l mt ngi xu xa, c c v t lu ti tin rng ng l con ngi liu lnh, va th bo li va tn nhn. Cho ti by gi ti vn cn phn no vng vt ngh . Nhng hai tun qua ti thy ng l ngi dng cm v trung thnh vi ng ch ca mnh. ng cng lm cho binh lnh yu mn v knh phc, iu khng phi ai cng lm c. C l ti xt lm ng v nht nh trong ng c mt ci g tt hn ci v b ngoi ca ng. Ti ku gi ci bn cht tt p y trong ng, v ti trang nghim, trn trng yu cu ng, vi lng tm mnh, ng hy thnh tht cho ti bit: vo a v ti ng s lm th no? Im lng hi lu. Ri Rui Tru ngc nhn ln. - t ra ti cng s t mnh quyt nh ly nhng hnh ng ca mnh v gnh ly mi hu qu. Ti s khng hn nht theo kiu C c gio, ln lt n nh v ngi khc gii quyt h vn cho mnh. Ngn n ging xung tht mnh lit v bt ng, v v si ni, phn n phi thng tri ngc hn vi thi u oi va ri, khin ngi ta c cm tng rng anh g b chic mt n vn eo trn mt. Anh si sc ni tip: - Nhng ngi v thn chng ti cho rng, mang gnh nng trn vai th d c nng n u cng c phi c sc m gnh, d c gc xung cng mc. Nhng ngi Kit gio th lc y li rn r, i cu cu Cha Tri v cc v thnh ca Cha; hoc l, nu Cha Tri v cc thnh khng gip th li i van xin n c cc k th, min sao tm c mt ci lng ca ngi khc trt gnh nng ca mnh sang. Trong Kinh Thnh, trong sch kinh cu nguyn (1) v c trong bt c cc sch thn hc gi di no ca cc ngi cn thiu quy tc g na m ngi phi n hi ti lm th no? Tri t i! Ngi i! Gnh n ca ti cn cha nng hay sao m ngi cn i trt c trch nhim ca ngi sang hai vai ti? Hy quay v hi ng Gisu ca ngi i, ng y i hi chi li n tng Rui Tru 186

ng xu mt y ch, ngi c lm theo ng y l hn (2). Sau ht, v rng k v thn ny n khng thuc mt khu (3) ca cc ngi, nn ngi c vic em git quch n i l xong tt c thi m. Vic git chc ny c phi l mt ti li ln g cho cam? Rui Tru nghn li, ly li hi th, ri li bt ra: - Ngi m cng cn ni n tn bo na c y! Nhng ngi nn bit rng con la ngu... ngu ngc y c thm vn ti n mt nm cng khng bng ngi hnh h ti trong my pht. N c u m c c u. N chng ngh c g hn l sit dy da cho cht, v khi dy cht qu ri th n ch ngi b tay. Vic k ngu ngc no cng lm c! Cn ngi th: "Xin ng k cho mt ch vo bn n t hnh ca chnh ng. Tim ti mm yu lm, ti khng dm lm." i, ch c ngi C c gio, mt ngi C c gio hin lnh, y lng trc n, trng thy dy da sit cht qu l ti mt i, th mi ngh ra th on nh th. Khi ngi bc chn ti y, ti trng ngi chng khc mt v thin thn nhn t, cng phn v "hnh vi d man" ca ng i t, l ti c th hiu c rng by gi tr hay mi thc s bt u! Ngi c nhn ti mi nh th lm g? D nhin ri, ngi i, ngi c vic ng i ri v nh m n ba ti ko mun. Chuyn cn con ny ch ng g phi om xm ln c u. Ngi hy v ni vi tn i t ca ngi rng hn c th bn ti i, treo c ti len hoc dng bt k cch no tin li nht, k c rn sng ti i na, nu hn thy cch y mua vui c cho hn, v bo hn lm cho xong chuyn i! Kh m nhn ra ni Rui Tru. Anh in khng v tuyt vng, th hng hc, ton thn run ln, mt lo ra tia xanh lt nh mt mo d. Mng-ta-ne-li ng dy, lng l nhn Rui Tru. ng khng hiu c dng nhng li trch mc in cung ca anh, nhng ng rt hiu ch c ngi no cng cc th mi tun ra nhng li gay gt n th. Cho nn, bao nhiu li s v trc ca Rui Tru, ng u tha th c. ng bo: - Thi i, ng. Ti khng mun lm ng au lng th u. Ti cng khng c nh trt gnh nng ln lng ng lm g v ng qu nng gnh ri. Ti khng ch tm lm vy i vi bt k mt sinh linh no... Cp mt to la, Rui Tru ht: - Ni di! Th cn chc gim mc th sao? - Chc gim mc no? - ! Th ra ng qun ri sao? Sao m d qun th! "c-t, nu con mun, cha s ni rng cha khng th i c." Mi mi chn tui u m ti phi quyt nh cuc i ng thay ng ri y! Cu chuyn y nu khng phi xu xa n th, th cng l nc ci! - Im i! Mng-ta-ne-li r ln mt ting tuyt vng v a c hai tay ln m ly u. Ri ng li bung thng tay xung, t t bc ra pha ca s. n ca s, ng ngi ln bu ca, bu mt tay vo chn song, ri p trn vo cnh tay y. Nm run ry, Rui Tru di nhn theo. Mng-ta-ne-li ng xung, quay li ch Rui Tru, i mi ti xm mt mu tro. Nhng ng c gng gng mt cch thm hi ly li v bnh tnh thng ngy. - Xin ng tha li. Ti phi v thi... ti khng c kho. Rui Tru 187

Mng-ta-ne-li run ly by nh ln cn st rt. V cn in gin ca Rui Tru lp tc tiu tan. - Padre, l no cha vn khng... Mng-ta-ne-li git ny mnh, li li ng lng ngi. Cui cng, ng thu tho: - Khng phi th u! Ly Cha ti, sao cng c min l khng phi th! Ti pht in ln mt... Rui Tru chng mt tay nhm dy, cn mt tay anh nm ly i tay run ry ca Mngta-ne-li. - Padre, con cha cht ui u, m cha vn khng sao hiu ra c ? i tay ang run ry bng lnh tot v cng . Trong khonh khc, mi vt u cht lng. Ri Mng-ta-ne-li qu gi, gc u vo ngc Rui Tru. * ** Khi Mng-ta-ne-li ngng u ln th mt tri ln, rng chiu dn tt ng ty. H lng qun tt c, qun c thi gian v khng gian, qun c s sng v ci cht, thm ch qun rng hai ngi l k th ca nhau. Mng-ta-ne-li th tho: - c-t, c tht l con y khng?... Con t ci cht tr v vi cha y ? Rui Tru rng mnh nhc li: - T ci cht tr v... Anh gc u vo vai Mng-ta-ne-li nh mt a b m nm trong lng m. - Con v ri... th l con v ri! Rui Tru nng nhc th di: - Vng, v by gi cha phi u tranh vi con hoc git con. - Im i thi, carino! Tt c nhng chuyn by gi ni lm g? Cha vi con nh nhng a tr lc nhau trong bng ti, lm nhau l ma qu. By gi chng ta tm c nhau v dt nhau ra ni sng sa. Con trai khn kh ca cha, sao con khc i n th, sao con khc i n th. Trc kia con trn y nim vui ca cuc sng, m nay trng con nh tng b vi lp di b kh ca trn gian? c-t, con c tht l c-t y khng? Cha lun lun nm m thy con tr v cng cha, nhng khi tnh li th cha thy quanh cha ch ton l m thm vng v. Vy gi y phi chng cn m y vn cn giy v cha? Con hy cho cha bit nhng iu ch xc v hy k cho cha bit mi chuyn xy ra th no! - C g u, gin n lm, cha . Con trn xung mt chic tu bun v i lu v sang Nam M. - Con lm g bn y? - Nu ci c th gi l cuc sng th con sng bn ... , v con c thy nhiu iu mi l ngoi nhng ci chng vin thn hc m cha thng dy trit hc cho con! Cha ni cha nm m thy con... vng, con cng nm m thy cha. Rui Tru 188

Rui Tru nghn li, rng mnh. - C mt ln, hi y con lm m bn cuaor... - Lm th m ? - Khng, ch l ph vic cho th m thi, cng l chn sai vt nh nhng ngi culi lao kh khc. Con cng ng vi h trong mt ln tri ngay ca hm m. Lc y con cng m yu nh va ri, tri nng nh thiu t m hm no cng phi khun sut c ngy. C mt m, hnh nh con ng m, v con thy cha m ca i vo ln. Tay cha cm mt chic thnh gi nh chic thnh gi treo trn tng ny. Cha ang cu nguyn v i st ngay bn cnh con m khng ngoi li. Con gi to ln xin cha gip con, cho con mt liu thuc c, mt li dao, hoc bt c mt ci g chm dt nhng ni au kh ca con trc khi con pht in pht r. Th m cha... i...? Rui Tru mt tay a ln che mt, cn tay kia vn c sit cht trong tay Mng-tane-li: - Nhn mt cha, con bit cha c nghe thy ting con gi, nhng cha vn c tip tc cu nguyn. Ri n khi cha cu nguyn xong, con thy cha hn chic thnh gi, a mt nhn quanh m ni kh: "c-t, cha rt thng con, nhng cha khng dm t lng thng, v s Ngi s ni gin." V khi con nhn ln Ngi, con thy tng g ci. Th ri, khi con tnh dy, con vn ch thy khu ln tri vi nhng ngi culi b bnh hi, lc y con mi v l. Con hiu rng cha ch ct ly lng ng Cha qu s ca cha thi ch khng thit g cu con ra khi a ngc no c. T con nh mi. V d cho by gi, khi cha s vo ngi con th con bng dng qun bng i. ... l v... l v con ang m, v li trc kia con c lc rt yu cha. Nhng gi y gia con v cha chng cn g m ch c chin tranh, chin tranh v chin tranh. Cha cn nm tay con lm g? Cha c hiu rng chng no cha vn cn tin vo ng Gisu ca cha th chng ta ch c th l nhng k th ca nhau m thi khng? Mng-ta-ne-li ci gc u, hn vo bn tay y thng tt ca Rui Tru: - c-t, cha khng tin Ngi sao c? Nu sut trong nhng nm hi hng y m cha vn gi c lng tin v gi y khi Ngi cho con tr v vi cha, th cha cn hoi nghi Ngi sao c? Con nn nh rng cha nhng tng chnh tay cha git con c y. - Th cha vn s lm nh th y. - c-t! Trong ting ku than c ni khng khip thc s. Nhng Rui Tru khng , vn ni tip: - D sao i na, cha con ta nn tht bng vi nhau cho ti cng, khng th lp lng c. Gia cha v con co mt vc thm ngn cch, khng hy vng g ni tay nhau qua ming vc thm c. Nu cha quyt nh rng cha khng th hoc khng mun t b ci kia - Rui Tru lic nhn cy thnh gi treo trn tng - th cha phi tr li ng vi tn i t. - ng ! Ly Cha ti... ng ? c-t, nhng cha yu con! Mt Rui Tru qut li mt cch ng s. - Cha yu ai hn? Cha yu con hn hay yu ci kia hn?

Rui Tru

189

Mng-ta-ne-li t t ng dy. Kinh hong dng nh lm cho chnh linh hn ng ho kh v thn th ng cm ci. ng cm thy mnh yu t, gi nua v tn t nh chic l gp cn gi lnh u ma. ng tnh gic m v trc mt ng ch ton l m thm vng v. - c-t, con hy thng cha mt cht! - Vy khi cha la gt con y o con i lm n l trong cc n in ma th cha thng con c bao nhiu?... Cha rng mnh y ? i, nhng v thnh thn t bi i! y chnh l con ngi vng theo thnh tm ca Cha, mt ngi c n nn hi li ri sng ly mt mnh mc xc cho con cht. Cha ni cha yu con... con phi tr mt gi kh t v tnh yu y ca cha ri! Cha tng ch vi li ngon ngt l con c th x xo ht thy, l con tr li thnh thng b c-t ngy xa hay sao? Cha nn nh rng con phi ra bt trong cc nh cha nh nhp, phi ra chung nga cho cc ch n in, nhng ngi cn tn nhn hn c nhng sc vt ca h. Con phi i m, eo nhc ng vai h trong gnh xic rong, lm y t v u sai cho cc v s u b. Con lm n l cho mi loi th vt chng gim chn ln c mnh! Con i rch, b ph nh vo mt v b ch p di chn k khc! con phi nga tay xin cht cm tha canh cn m ngi ta vn khng cho, v nhng con ch cn c quyn u tin hng u. i, tt c nhng chuyn ni ra no c ch g? K sao cho xit cha nghe ht c nhng g cha em n cho con? Vy m gi y... cha li ni yu con! Cha yu con c bao nhiu? C v con m t b ng Cha ca cha c khng? , ci ng Gisu mi khng cht y lm g cho cha? ng y hy sinh kh s g cho cha m cha li phi yu ng y hn con? V b ng inh vo tay m cha yu ng y ? Vy cha hy nhn vo tay con y! Cha hy nhn vo y, vo y, v vo c y na... Rui Tru x toang o, ch vo nhng vt thng gh gm trn ngi. - Padre, Cha ca cha l k la gt! Nhng vt thng ca ng ta ch l gi v. Ni au ca ng ta ch ton l tr h. Ch c con l c quyn nhn lng yu thng ca cha! Padre, khng cn cnh tra tn no m cha cha y con vo. Nu cha bit c rng i con cc kh bit bao nhiu! Vy m d sao con vn khng cht! Con chu ng ht thy v lm ch linh hn mnh trong nhn ni, v con quyt tr v u tranh vi ng Cha ny ca cha. Con gi vng mc ch y lm tm l chn che ch cho tri tim con, chnh tm l chn ny cu con khi b in r, v khi b cht i ln na. V gi y, khi tr v, con li thy k chim ng a v ca con vn l ng ta, mt k gp nn gi v, ch b ng inh trn gi ch thp vn vn c su ting ng h, ri li t ci cht ngc u dy! Padre, con b ng inh trn gi ch thp nm nm rng v con cng t ci cht tr v! By gi cha nh s i x vi con ra sao? By gi cha nh s i x vi con nh th no? Rui Tru nghn ngo khng ni nn li. Mng-ta-ne-li ngi im nh mt pho tng , hoc nh mt xc cht va c dng dy. Thot u khi Rui Tru mi trt ln ng mt sui la tuyt vng, th ng on ngi li i cht vi s qun qui my mc ca da tht di ln roi da. Nhng gi y ng rt bnh tnh. Sau mt hi lu nn lng, ng nhn ln v ct ln mt ging mt ht sc sng v nhn chu. - c-t, con c th ni cho cha r hn khng? Con lm cha ht sc bi ri v kinh s, cha khng th hiu c by gi con i hi g cha? Rui Tru quay li nhn ng, mt anh ti nht nh mt mt con ma.

Rui Tru

190

- Con khng i hi g c. C ai cng p tnh yu bao gi? Cha c t do la chn ngi m cha yu qu nht trong hai ngi. Nu cha yu qu ng ta hn th cha c vic chn ng ta. Mng-ta-ne-li mt mi nhc li: - Cha khng th hiu c. Cha la chn ci g c y? Cha lm sao xo b c qu kh? - Cha phi chn mt trong hai ngi. Nu cha yu con th cha hy tho ci gi ch thp ia ra khi c v ra i cng con. Cc bn con ang b tr cho con trn mt ln na, nu cha gip th h c th thc hin c rt d dng. Khi no chng ta an ton sang ti bn kia bin gii, cha hy cng khai tha nhn con. Cn nu cha khng lng yu con, nu cha qu ci ngu tng bng g kia hn con, th cha c vic n ni vi tn i t rng cha ng . V nu vy th cha i ngay i, con khi au kh khi cn nhn thy cha! i vi con th cng l qu . Mng-ta-ne-li ngng u, run ry. ng bt u hiu. - Tt nhin cha s lin lc vi cc bn con. Nhng... i vi con th khng th c... cha l gio s. - Nhng con khng chp nhn n hu ca gio s. Padre, con khng th tho hip thm na. Con au kh bit bao nhiu v nhng s tho hip y cng nhng hu qu ca chng ri! Cha phi t b chc v gio s y hoc phi t b con i. - Cha t b con sao c? c-t, cha b con sao c! - Th th cha t b ng y i! Cha phi chn mt trong hai ngi! Cha li nh gi chia cho con mt phn tnh yu ca cha, mt na cho con, mt na cho ng Cha ma qu ca cha chng? Con khng thm nhn cm tha canh cn ca ng ta. Nu cha l ca ng ta th cha khng phi l ca con. - c-t, c-t i! Con mun x lng cha ra lm hai mnh hay sao? Con mun cha pht in ln hay sao? Rui Tru vung tay m vo tng, nhc li mt ln na: - Cha phi chn mt trong hai ngi! Mng-ta-ne-li bn rt t trong ngc o ra mt hp nh trong ng mt mnh giy nhu nt v cu bn. - Con trng y! "Ti tin ng nh tin Cha Tri. Nhng Cha Tri ch l mt tng t, p mt ba l tan, cn ng th ng la di ti sut i." Rui Tru ci, tr li t giy: - Mi chn tui ngi ta ngy th mt cch th... th v nh th y! Cm ly ba ri p tan vt ny vt n sao m d dng. Ngy nay vic cng d dng thi, ch c iu chnh con by gi li nm di ba. Cn cha, hin c bit bao k khc cha c th la di m h thm ch khng sao pht hin ra cha vch mt ch tn c. Mng-ta-ne-li ni: - Con mun ni th no tu con. Nu cha vo a v con, bit u cha li chng tn nhn nh con, iu ch c Cha mi bit c. c-t, iu con mun, cha khng th lm c. Nhng ci g lm c th cha s lm. Cha s b tr cho con trn v khi con Rui Tru 191

 ra n ni an ton th cha s t tm ly mt tai nn trn ni cao hoc s dng lm mt liu thuc ng, cch no tu con la chn. Chc con bng lng ch? l tt c nhng g cha c th lm c. l mt ti ln nhng cha mong Ngi s tha ti cho cha. Ngi c lng nhn t hn... Rui Tru vung mnh c hai tay v tht ln: - Thi, thi, cha hy thi i! Nh th l qu lm ri! Con lm g n ni cha coi thng con nh vy? Ai cho cha c quyn ngh v con nh th? Lm nh con nh tm cch bo th cha hay sao? Cha khng thy rng con ch mun cu cha thi hay sao? Cha khng sao hiu rng con yu cha ? Rui Tru nu ly i tay Mng-ta-ne-li, va t ln nhng ci hn nng bng, va gin gia nc mt. - Padre, cha hy i vi chng con! Cha cn lu luyn ci th gii gio s v thn tng cht rp y lm g? ch l tro bi ca nhng th k xa xa! N mc nt, thi tha v u n cc ri! Cha hy trn thot cn dch hch ca Gio hi, hy cng con tin n mt th gii sng ti. Padre, chng con chnh l l sng v tui thanh nin! Chng con chnh l ma xun vnh vin! Chnh chng con mi l tng lai! Bnh minh sp lo ln ri, cha . L no cha khng mun n ly nh dng chi li hay sao? Cha hy tnh dy, v chng ta s qun ht nhng cn c mng qua! Cha hy tnh dy v chng ta s xy dng li cuc i. Cha i, lc no con cng yu cha, lc no con cng yu! Con yu cha ngay c lc cha git con trc kia! L no by gi cha li nh git con mt ln na hay sao? Mng-ta-ne-li git tay ra ku ln: - i, xin Cha r lng thng! c-t! Con mang i mt ca chnh m con. Mt bu im lng l k, su xa v ko di, t nhin bao trm ly h. H nhn nhau trong nh hong hn xm xt, con tim kinh hong ca h nh ngng p. Mng-ta-ne-li thm th: - Con cn ni g thm vi cha na khng? Con c cho cha c mt cht... hy vng no khng? - Khng. Con ch ct sng u tranh chng cc gio s. Con khng phi l ngi, con l mt li dao gm (1). Nu cha con sng tc l cha tha nhn nhng li dao gm . Mng-ta-ne-li quay mt v pha tng Chu nn. - Ly Cha! Xin Ngi nghe cho... Ting ni ca ng lng tt trong bu khng kh tch mch, trng tri m khng mt ting tr li. Duy ch c con qu nho bng li bng tnh dy trong Rui Tru: - Cha gi... gi Ngi to ln! C l ng ta ang... ang ng (2). Mng-ta-ne-li ng bt dy nh b roi qut. ng nhn thng pha trc trong chc lt. on ng ngi sp xung mp ging, a c hai tay ln m mt, nc n khc. Ton thn Rui Tru run ln mt cn di, ri m hi lnh tot ra khp ngi anh. Anh hiu nhng git nc mt y c ngha g. Anh ko chn ln kn u khi nghe thy g na. Tnh hnh qu anh phi cht, d anh cn ang sng - sng mnh m v c khi n th. Nhng anh cng

Rui Tru

192

khng sao bt ni m thanh, n vn vang trong tai, di vo c v rn r khp mi mch mu trong ngi anh. M Mng-ta-ne-li vn c nc n v nc n hoi, nc mt chan ho lun qua c k bn tay. Cui cng nhng ting nc n cng lng dn; v nh mt a tr con, ng ly mi xoa ra chi mt. Khi ng ng dy, chic khn lt qua u gi, ri xung sn. ng bo: - Ni na cng khng ch g. Con hiu ch? Rui Tru p li vi ging phc tng n iu: - Con hiu. khng phi l li ti cha. Cha ca cha i ri, phi cho ng ta n thi. Mng-ta-ne-li ngoi nhn Rui Tru. Pht im lm nay ca h cn gh rn hn c s im lm ca l huyt sp c o ln. H lng l nhn vo mt nhau nh mt cp tnh nhn b ngn cch, ch c th ng sang nhau qua mt hng ro chn m h khng th bc qua. Rui Tru nhn xung trc tin. Anh co ngi li v giu mt i. Mng-ta-ne-li hiu rng c ch c ngha l "Hy i i!" Mng-ta-ne-li quay gt, bc ra khi x lim. Mt lt sau, Rui Tru vng dy: - i, con khng th chu c na! Padre, cha quay li i! Quay li i! Ca ng li ri. Rui Tru chm chm nhn bn chung quanh vi i mt m rng v ng ngc, v anh hiu rng th l ht. Ngi x Galil chin thng (3). Trong sn nh t pha di, ting c xo xc thu m - nhng ngn c ny chng bao lu na s phi tn ho, s b xi bt ln v cuc xng. V thu m, Rui Tru nm thn thc mt mnh trong bng ti... ---------------. (1) Trch li Cha Gisu trong sch Phc m, trong "iu y" l ch s lm phc cho ngi hon nn c n, ung, mc, v sn sc (nu m au) hoc thm hi (nu t). V nu lm nhng iu y cho nhng ngi hn mn nht th cng c coi nh lm cho Cha. y Rui Tru hm ni Mng-ta-ne-li n thm hi anh (t nhn) cng ch l v li, do "cha tht ng khen lm". (1) Brother prelates (ting Anh): Prelate ni chung l ngi chc sc cao trong Gio hi, c th y c ngha l gim chc, tc l mt chc sc cao (thng l cp gim mc cai qun mt a phn ln v c quyn ln , nh Mng-ta-ne-li chng hn). Brother y c ngha l ng chc, ng liu vi chm bim. (2) Cosi fan tutti (ting ): Mi ngi u lm nh th c. (3) ni: Tuy l Hng y gio ch nhng ch kim gim mc gio phn Bridighela m thi. V cng khng phi l mt c s mt c khu, nn cng khng c quyn hnh c bit g lm. (1) Li ca c Kit trong sch Phc m: nu tay phi ca bay gy nn ti cho bay th hy cht n i, mt bay gy nn ti cho bay th hy khot n i. (1) Missal (ting Anh): Cng l sch l, sch nguyn. (2) ni: lm nh Cha Gisu yu cu cc bn o phi ht lng ht sc phng s Cha.

Rui Tru

193

(3) S dng hi hc mt tch trong Kinh Thnh v mt lc lng trn gi mt bn sng, t ra mt mt khu, khi qun do thm ca ch (thuc dn tc khc) i qua, pht m khng ng mt khu, th b pht hin v b tiu dit. (1) Hm li ca Cha Kit. (2) Tch ly trong Kinh Thnh: S b bo ku cu, Gisu th ang ng. (3) The Galilean (ting Anh): theo Kinh Thnh, Galil (Galilee) l ni sinh ca Gisu. Theo s sch ca o C c th Hong La M Giuyling (Julian 331-363) vn chng li gio l ca Gisu, nhng s nghip cha thnh th cht nm 363. Tng truyn trc khi cht ng ni: "Ngi x Galil, anh thng" c ngha l "Gisu thng". Chng 7 To n binh m vo sng th ba. Phin to ny rt ngn v n gin. ch l mt hnh thc trng rng din ra khng qu hai mi pht. Tht vy, c cn g phi mt nhiu thi gi? Khng c quyn bo cha g c. ng ra lm chng, ch c tn mt thm v tn s quan b thng, cng vi my tn lnh. Bn phn quyt c tho sn t trc, Mng-ta-ne-li c thng bo ng mt cch khng chnh thc nhng g h yu cu. Cc quan to l vin i t Pherari, mt thiu t k binh a phng v hai s quan trong i cn v ca Gio hong (1), h chng c vic g nhiu lm c. H c to bn co trng, ri nhng ngi lm chng ng ln nu chng c. Sau h k tn vo bn phn quyt ri ly ging nghim trang c cho b co nghe. Rui Tru lng l nghe bn n. V, theo hnh thc thng thng, khi ngi ta hi c pht biu g khng, anh ch vi v xua tay gt i. Giu trong ngc anh l chic mi xoa m Mng-ta-ne-li nh ri. Sut m qua anh hn v khc chic khn nh hn v khc mt sinh linh. Gi y gng mt anh xanh xao v th thn, v mt anh vn cn ngn l. Hai ting "X bn" chng tc ng g n anh. Khi nghe hai ting y, anh ch m to ng t trong i mt, v ch c th thi! Khi mi th tc xong, vin Gim binh ra lnh: - a ng ta v phng giam. Vin i c cm nc mt, s vo thn hnh im phng phc y. Rui Tru hi git mnh ngonh li. - , phi! Ti qun mt. Nt mt vin Gim binh phng pht mt v g nh l thng hi. Hn ta bn cht cng khng phi l mt ngi c c v vai tr hn phi ng my tun nay lm cho chnh hn trong thm tm cng thy ngng ngng. Gi y khi c vic ca mnh, hn sn lng nhn nhng trong mi chuyn nh no thuc quyn hn. a mt nhn cnh tay thm tm sng phng ca Rui Tru, hn bo: - Cc ng khng cn cm na cng c. C th cho ng ta tr li phng giam c. Ri quay v pha a chu, hn ni thm: - Bung giam t t m t v m u qu. y thc ra cng ch l vn th tc m thi. Hn bi ri ho ln my ting v i chn ng. Ri hn bng gi git tn i va gii Rui Tru ra ti ca. - ng i, ch mt cht. Ti mun ni vi ng ta my cu! Rui Tru 194

Rui Tru ng im khng nhc nhch. Hnh nh ting ni ca Pherari khng lt vo tai anh. - ng c mun nhn g vi bn b v thn thch khng?... Ti chc ng c ngi thn ch? Khng mt ting tr li. - Vy ng c ngh i ri ni vi ti hoc vi linh mc tuyn u (2). Ti s n c thc hin li nhn ca ng. Nhng tt hn l ng nhn li cha tuyn u. Cha n ngay by gi v s vi ng sut m nay. Nu ng cn c nguyn vng g khc na th... Rui Tru nhn ln: - ng hy ni vi linh mc rng ti ch mun mt mnh. Ti khng c bn b m cng chng nhn g c. - Nhng ng cng mun xng ti (3) ch. - Ti l ngi v thn. Ti chng mun g khc hn ngoi vic c yn tnh. Rui Tru ni vi ging n iu, bnh thn, khng c v g l khiu khch hoc bc dc, ri t t quay gt bc ra ca. Nhng ra n ca th anh li dng bc: - ng i t, ti cn qun mt vic. Ti ch yu cu ng chiu c mt iu l: sng mai xin ng ng cho h tri hoc bt mt ti. Ti s ng yn. * ** Ti sng ngy th t, khi mt tri va l, Rui Tru b dn ra sn. Anh khp khing r nt hn mi khi. Da hn vo tay vin i, Rui Tru l bc, r rng vi v kh khn v au n. Nhng mi v phc tng mi mt bin mt trn mt anh. Nhng ni kinh hong ma qui nh gc anh trong cnh tch liu, cng nhng o nh v nhng gic m trong th gii m u nay u tan theo m ti. Ngay sau lc vng ng to sng, khi Rui Tru phi i din vi k th, th tinh thn chin u ca anh tri dy, anh khng c g s hi c. Trc bc tng leo y dy thng xun, su tay sng c lnh chn i hnh quyt dn thnh hng ngang. y chnh l bc tng nt n v nt m anh tro xung trong ci m bt hnh y hng trn thot. My ngi lnh ng nghim, tay cm sng m vn rng rng nc mt. H cm thy iu kinh khng ngoi sc tng tng khi ngh rng chnh tay mnh phi git Rui Tru. Con ngi c nhng cu ng i sc so, c ting ci vui bt tuyt, c tinh thn dng cm chi li v d lan truyn y nh mt tia nng m soi ri vo cuc i u m, bun thm ca h. Vy m gi y con ngi y phi cht, phi cht v chnh tay h, nh th khc no h sp phi trng thy mt tri chi li pht tt. Mt l huyt di gc mt cy v cao ln ang ch i Rui Tru. L huyt do nhng bn tay khng tnh nguyn o nn m qua v vi nhng git nc mt ri trn nhng bn xng. i ngang qua , Rui Tru mm ci nhn l huyt ti en, nhn nhng ngn c ho tn bn cnh huyt. Anh khoan khoi ht mt hi di thng thc mi thm ca vt t mi tinh khi.

Rui Tru

195

Khi n gn thn cy, vin i ng sng li. Rui Tru ngonh li nhn anh ta, ri n mt n ci: - Ti ng y phi chng, ng i? Vin i nn lng gt u. Anh ta nghn ngo, tic rng khng ni c mt li no, v d li ni ny c th cu sng c Rui Tru. Trong sn t tu ng c: vin Gim binh, chu hn, vin trung u k binh lm nhim v ch huy vic hnh quyt, ngi y s v mt linh mc. H bc ln vi nhng b mt nghim trng, nhng na phn sng sng trc cp mt ti ci v sng ngi v ngo ngh ca Rui Tru. - Cho... cho cc qu ng! i ch, c Cha tuyn u tn knh (1) cng dy sm th c !... i u, ng c mnh gii khng? Chc i vi ng, cuc gp g hm nay ca chng ta s d chu hn ln trc phi khng ? , ti thy cnh tay ng vn cn bng b treo trc ngc ka! Ch ti ln trc ti bn ht thi. Nhng tay thin x ny chc bn kh hn... phi khng, cc bn? Rui Tru a mt nhn mt lt nhng b mt dt ca my ngi lnh: - D sao ln ny khng phi bng b treo trc ngc na u. No! No! Sao v mt cc bn trng thiu no n th? Nghim! V bn cho tht trng vo no. Ri cc bn s c nhiu vic phi lm, m c nh th ny khng bit c lm ni khng. By gi cc bn c quyn tp trc th cn g bng. - Hi con... V linh mc tin ln ngt li anh. Nhng ngi khc u li li pha sau, mc hai ngi vi nhau. - Ch cn t pht na l con s v vi ng Sng To (2) ra con. Nhng giy pht cui cng ny l dnh cho con n nn sm hi, con ch nn dng vo vic no khc. Cha xin con, con th ngh xem, nu cht m khng c chu php gii ti, lng cn hung d th ng s bit bao! Ch n khi con ng trc ng Phn Xt (3) ca con th lc y n nn mun ri. Sp li gn ngai bu v cng tn nghim ca Ngi m con vn c ci a nh th c sao? - Ci a , tha cha tn knh? Ti tng ci bi gio l cn con y ch cho nhng ngi cng pha vi cha nghe thi ch! Bao gi n lt chng ti, chng ti s dng trng pho ch chng dng n dm khu sng khai hu c k ny u! V lc by gi cc v s thy chng ti ci a n u. - Cc con s dng trng pho ? i! Tht l v phc cho con qu! Con vn cha hiu rng con ang ng trn b vc thm ng s nh th no hay sao? Rui Tru ngoi u nhn l huyt m rng sau lng mnh. - Vy cha... cha tn knh tng rng t c ti xung y l xong chuyn vi ti ri hay sao? C l cc v cn chn mt phin ln m ti "ba ngy sau" ti... ti khi sng li ch g? (4) Ch s, Cha tn knh ! Ti s khng xm phm vo quyn ca cc v trong nhng tr din kch r tin ny u. t ti xung u, ti s nm yn y nh mt con... con chut vy. Nhng, d sao mc lng, chng ti vn s dng n trng pho y. V linh mc ku ln: - i! Ly Cha lng lnh v cng! Xin Cha tha ti cho k bt hnh ny! Vin trung u k binh, ging khn: Rui Tru 196

- Amen! Cn vin i t v a chu th sng knh lm du thnh gi. Thy r rng khuyn bo na cng chng i n u, v linh mc nh phi t b cng vic v kt qu ca mnh. ng bc sang bn cnh, lc u, mm lm rm cu kinh. Ch trong pht chc, cng vic chun b ngn gn v n gin u c hi h lm xong. Rui Tru ra ng ng vo ch ca mnh v quay li thong nhn ln cnh huy hong chi chang nh sng vng v ca mt tri ang mc. Mt ln na Rui Tru li yu cu khng bt mt. Nhn v mt nh thch thc ca anh, vin i t nh min cng ng . C hai ngi u qun rng nh th h c th lm nh hng ti tinh thn qun s. Rui Tru ng quay thng mt v pha h v mm ci. Nhng cnh tay cm sng run ln. Anh bo: - Ti hon ton sn sng ri. Vin trung u bc ln pha trc, ngi run run v xc ng. Hn cha h ch huy x bn bao gi. - Chun b... Nhm! Bn! Rui Tru hi lng ngi i, nhng ly ngay li c thng bng. Mt vin n bn khng vng st trn m anh. Vi git mu loang trn c o trng. Mt vin khc trng vo chn, pha trn u gi. Khi khi tan th m lnh thy anh vn ng, vn mm ci nh c v ang ly bn tay tn tt qut mu trn m. Anh ni: - Bn xong qu ri, cc bn ! Ging ni trong tro v khc trit ca anh khc su vo tim nhng ngi lnh khn kh ang ht sc bng hong v bi ri. - Cc bn th bn li xem no! Ton b hng lnh u rng mnh sn gy v rn r. Ngi no ngi ny nhm chch sang bn cnh, thm mong vin n kt liu tnh mnh Rui Tru l ca ngi bn cnh ch khng phi ca mnh. Rui Tru th vn c ng thn nhin, mm ci nhn h. H ch bin cuc x t thnh mt cuc git chc trong l m, v by gi h li phi lm li t u ci cng vic gh rn ny. m lnh t ngt hong va, h h sng ng nghe nhng li mng m v chi ra in cung ca cc vin s quan. H sng s v hi hng ging mt nhn ngi va b h bn m chng hiu sao ng ta vn khng cht. Vin Gim binh vung nm m trc mt h. Hn lng ln qut tho, bt h phi ng vo v tr, ging sng ln v hi h lm mau cho xong chuyn. Nhng chnh hn cng hon ton mt tinh thn khng khc g bn lnh. Hn khng dm nhn vo ci thn hnh khng khip kia c ng tr tr m khng chu ng xung. Hn git ny mnh v run bn ln khi nghe ging ch giu ca Rui Tru: - i t, sao sng hm nay ng li a ra mt i lnh xong th. ti xem ti c th iu khin h kh hn khng! No, cc bn! Ka, cu ng pha bn tri kia, nng sng cao ln ch! Chc phc cho tm lng ca cu, cu bn ! Trong tay cu l sng trn y ch khng phi xoong cho u nh! Nhm thng c cha? No, by gi... chun b... nhm!... Vin i t nhy x ln, cp li anh, ht: Rui Tru 197

- Bn! cho ngi b bn t ch huy cuc x bn ca mnh th ai m chu c. Sau lot n ln xn v v t chc, m lnh b hng ng run ry ng tm tm li vi nhau, mt ng ngc, sng s nhn v pha trc. Mt tn lnh thm ch cn khng bm c, qung sng, ngi sp xung t m rn r: - Ti chu thi, ti chu thi! Khi dn tan, bay ln ho vo nh nng le li ca ban mai. H thy Rui Tru ng ra, h cn thy l Rui Tru vn cha cht. Pht u tin c quan ln lnh ng im nh ho m nhn mt vt g d s ang ln ln, qun qui trn mt t. Ri c ngi y s v vin i t cng ku ln chy o n ch Rui Tru v h thy anh vn lt mt chn, qu ln m nhm dy, vn nhn vo ton lnh v vn ci ln: - Li bn trt ri! Bn... li i, cc bn! ... xem... nu cc bn khng th... Rui Tru bng lo o ri ng vt sang mt bn trn bi c. Vin i t kh hi: - ng y cht cha? Ngi y s qu gi, t tay ln chic s mi m mu ca Rui Tru, tr li: - Chc vy... T n Cha! Vin i t nhc theo: - T n Cha! Th l xong! a chu ko tay o hn: - Ch i... Hng y gio ch n! Ngi ang ng cng v c i vo y. - Ci g? Khng, khng c... ti khng cho vo c! Bn lnh gc u c ri? Tha c Hng y... Ca m ri li ng. Mng-ta-ne-li ng trong sn, i mt y kinh hong, trng trng nhn v pha trc. - Tha c Hng y! Ti xin ngi... cnh ny ngi xem bt tin! Vic hnh quyt va kt thc, thi hi cn cha... Mng-ta-ne-li ni: - Ti n nhn n mt cht. Ging ni v c b dng ca Mng-ta-ne-li trong pht y khin cho vin Gim binh phi sng st, ng ta nh mt k mng du. Mt ngi lnh bng ku ln: - i, ly Cha ti! Vin Gim binh quay ngot li nhn. Qu nhin th! Tm thn m mu trn bi c li mt ln na vt v v rn r. Ngi y s ngi sp xung, k u k hp hi ln i mnh. ng ta tuyt vng ku ln: Rui Tru 198

- Nhanh ln! Nhanh ln, qun d man! Cho ng ta cht hn i, v n Cha! th ny ti nghip qu! Mu chy ta ra hai bn tay ngi y s. Run ly by t u n chn, ng ta c gi yn thn hnh cn ang giy gia. Trong khi ng ta ang cung qut quay nhn t pha cu mong gip , v linh mc ci xung qua vai ng, k tng Cha chu nn vo i mi ngi hp hi. - Nhn danh Cha cha, Cha con... Rui Tru ta ln i ngi y s, nhm dy, mt m to nhn chng chc vo tng Cha chu nn. Ri ga bu tch mch cm lng v bng gi y, anh t t gi cnh tay phi b bn gy ln, v gt chic tng thnh gi ra. Mt vt mu ti vy trn mt tng. - Padre... Cha Tri... ca cha... tho mn ri ch? u anh l xung cnh tay ngi y s. * ** - Tha c Hng y? Thy Hng y gio ch vn cha tnh gic kinh hong, i t Pherari li gi to hn: - Tha c Hng y! Mng-ta-ne-li nhn ln: - N cht ri. - Vng, cht hn ri, tha c Hng y. Xin ngi ra thi ch ?... Cnh tng ny rng rn lm... - N cht ri - Mng-ta-ne-li nhc li v mt ln na nhn xung mt Rui Tru - Ta s vo ngi n m nay n cht mt ri (1). Vin trung u x xo mt ging khinh bc: - Na t n vo ngi, ng ta cn mong ch g na? Ngi y s cng th tho p li: - Chc ng y kinh hi v trng thy mu. Vin Gim binh kin quyt ko tay Mng-ta-ne-li: - Xin c Hng y ng nhn hn na. Ngi cho php cha tuyn u a ngi v ch ? - Phi... ti v. Mng-ta-ne-li t t quay gt ra khi bi c m mu m bc ra ngoi, v linh mc v vin i theo sau. n cng, ng ta dng bc v vn ngoi li nhn vi cp mt kinh ngc v n nh mt mt con ma. - N cht ri. * **

Rui Tru

199

My ting ng h sau, Mc-c-n n cn nh nh trn sn i bo cho Mc-ti-ni bit l anh khi phi hy sinh thn mnh mt cch v ch na. K hoch gii cu cho Rui Tru ln th hai chun b xong, bi v ln ny b tr n gin hn ln trc nhiu. H quyt nh n sng hm sau, khi m rc "Mnh Thnh" diu qua chn i trn c pho i, Mc-ti-ni s t trong m ng tin ln trc, rt sng ngn giu trong ngc o ra, bn vo mt vin Gim binh. Nhn lc ln xn, hai mi ngi y kh gii s thnh lnh xng ti cng, nh ph ti tn thp canh, dng v lc bt gi tn gi cha kho ngc, buc n phi m ca x lim, cng Rui Tru ra v bn cht hoc ch ng bt c k no nh cn ng. Ra n cng h s va nh va rt, ng thi ym h cho mt ton dn bun lu th hai c v trang v ci nga n em Rui Tru ti ch n np an ton trn ni cao. Trong nhm ct cn ch c Gi- ma l khng bit t g v k hoch ny. Mc-ti-ni c nguyn vng c bit yu cu khng cho ch bit. Anh bo: - Chng my chc ch y v tim ra mt. Va thy Mc-c-n n cng, Mc-ti-ni m ca knh, bc ra hin n: - C tin g khng, Mc-c-n? i!... Mc-c-n khng tr li, ch ht chic m rm rng vnh ra sau gy. H cng nhau ngi di mi hin. Khng ai ni mt li. Nhng ch thong nhn v mt n di vnh m khi Mc-c-n bc vo, Mc-ti-ni cng hiu r tnh hnh. Mt hi im lng di. Cui cng, anh hi: - Xy ra lc no th? Chnh tai anh t nghe, Mc-ti-ni cng thy ging ni ca mnh u oi v chn ngn nh c th gii ny. - Sng nay, lc rng ng. Vin i cho ti bit. Anh ta c mt , trng r c. Mc-ti-ni nhn xung, rt t on ch vng tay o. Mi s u l h khng (1). Chuyn ny cng l h khng nt. ng l ngy mai anh s phi cht. Vy m by gi th gii m c ca lng anh tan i, ht nh ci th gii thn tin ca nhng gic mng vng lc hong hn tan i khi mn m bung xung. v anh b ui bt tr li vi ci th gii bun t, ln hi ngy ny qua thng khc, ci th gii ca G-rt-xi-ni v Gali, ca mt m v nhng bi vn chm bim, ca nhng cuc ci v gia cc ng ch trong ng, ca nhng mu su chc him ca bn mt thm o, v ni chung l ca ci ci xay (2) cng tc hng ngy khin con tim chn ngt. Gi y, Rui Tru cht i lm cho di y tm hn anh ch cn l mt khong trng rng ln, mt khong trng khng c g v khng ai lp ni. Nghe c ting ai ang hi mnh, Mc-ti-ni ngng u ngc nhin, khng bit by gi cn c chuyn g ng mt cng bn lun na y. - Anh va ni g vy? - Ti ang bo l tt nhin anh s ni cho ch y bit ch? S sng cng vi ni gh s v s sng, tr li trn gng mt Mc-ti-ni. Anh ku ln:

Rui Tru

200

- Lm sao i ni cho ch y bit c. Nh th khc no anh bo i n m cht ch y. i, ti bit ni th no vi ch y by gi? Ti ni sao by gi? Mc-ti-ni a li tay ln bng kn mt. Nhng, tuy khng nhn, anh vn cm thy Mcc-n bng nhin git mnh. Anh ngng u nhn ln. Gi- ma ng ngay trc ca. Ch ni: - Tr-da-r, anh nghe tin cha? Th l ht, chng bn cht anh y ri. ----------(1) Nguyn vn l "theo Swiss guards", tc i cn v Thu S, v i cn v trong cc c khu thuc Gio hong c l c bit thu tuyn ngi Thu S lm cn v. (2) Linh mc chuyn vic ging o, lm php o trong cc tri giam (nh t), bnh vin, trng hc, qun i. Thng gi l cha tuyn u. (3) To confess, confession (ting Anh): cng l th ti, t th. (1) His Reverence (ting Anh): cch xng h knh trng i vi linh mc. (2) Your Maker (ting Anh): cng l ng To Thnh. (3) Your Judge (ting Anh): tc ng Phn Xt ch cng (the Righteous Judge), tc c Kit. Cng l "Thm phn ch cng". (4) Hm ti truyn thuyt v Cha Gisu cht i ba ngy ri sng li (cng gi l s phc sinh, do c L Phc sinh). (1) Cu ny c hm cc tch trong Kinh Thnh v vic nhiu ln Cha Kit s vo ngi m cha khi bnh hoc lm sng li ngi cht. (1) Vanity of vanities (hoc All is vanity) (ting Anh): cu trch trong Kinh Thnh. Cng l "mi s u l ph phim" (ph vn, ph hoa). (2) ni mt cng vic u u hng ngy. Ci xay y l chu u hi xa, do la (nga) b bt mt buc vo cng ci, t i vng quanh ko quay sut ngy. Chng 8 - "Introibo ad altare Dei" (1) Mng-ta-ne-li ng trc ban th, chung quanh l cc v tha tc (2) v nhng ngi gip l (3). ng ta ct cao ging, rnh rt c kinh Introit. Ton b nh th chnh to chan ho nh sng v mu sc. T nhng b o l ca nhng ngi chu l cho n nhng hng ct bc vi chi, nhng dy tt hoa, tt c u khng cn mt ch no l u m. Ca ra vo m toang, r y nhng tm rm to v ta di nh sng nng hi ca mt tri thng su nh nhng cnh hoa anh tc trong cnh ng la mch. Cc nh nguyn hai bn mi khi vn m u, nay sng rc nn v n sp ca cc chc sc v cc dng tu, v tp np nhng thng gi v c nh ca cc on t cc gio s. C la treo c cc hnh lang, r xung tn t. Chp cn c, ng c lng lnh di cc vm ca. nh sng ban ngy qua cc khung knh mu, ri vo nhng o cc php (4) ca cc i vin i ng ca lm thnh by sc cu vng lp lnh. nh sng mt tri ri ln sn ni in thnh nhng vt theo bn c mu da cam, ta, xanh l cy. ng sau ban th treo mt tm mn gm bc ng nh. V gia tm mn cng cc Rui Tru 201

trang tr v nhng n nn trn ban th ni bt ln thn hnh ng im phng phc trong b o l trng di qut t ca Hng y gio ch, trng chng khc g mt pho tng hoa c truyn sinh kh tr nn sng ng. Theo tc l, trong nhng ngy trc l, ng ta ch ng ch tr Thnh l ch khng t thn tin hnh cuc l. Cho nn sau kinh Indulgentiam (5) ng ri ban th, t t bc v pha ngai gim mc gia nhng hng lng ci gc ca v chnh t v nhng ngi tha tc khi ng i qua. Hai kinh s ni thm vi nhau: - Ti e rng c Hng y khng c kho. Hm nay trng ngi l lm. Mng-ta-ne-li ci u nhn m gu (7) dt ngc. V linh mc lm nhim v ph t danh d (8) t m cho ng xong, chm ch nhn ng trong giy lt ri ci mnh kh hi ng: - Thn ly c Hng y, ngi c b m khng ? Mng-ta-ne-li hi quay mt li. Cp mt ng khng cn nhn thc c g na c. Linh mc lm rm ni: - Xin c Hng y tha li. ng ta bi qu ri tr v ch c, t trch mnh kinh ng c Hng y trong vic cu nguyn sng knh ca ngi. Nghi l tin hnh rt thng thuc. Mng-ta-ne-li ngi thng ngi, khng nhc nhch. nh mt tri long lanh trn chic m dt ngc v nh ln trn b o thu kim tuyn. T o chong l hi trng mut nng n ph xung tn tm thm di chn ngi. Hng trm ngn nn lung linh ri sng nhng vin hng ngc trn ngc Hng y gio ch. Nhng i mt su trng v n ca ng vn khng c mt tia phn hi no. V khi c ting xng ln: "Benedicite, pater eminentissime" (1), Mng-ta-ne-li ci xung lm php bnh hng. nh mt tri nhy nht trn chic m ngc. Hnh nh ny gi nh n mt hung thn bng tuyt no ca cc nh ni cao, lng ly m d di, u i cu vng, mnh mc o tuyt, ang gi hai tay ra ban pht nhng li chc phc hoc gieo rc nhng li nguyn ra. Khi dng Bnh Thnh (2), Hng y gio ch bc xung ngai, qu gi trc ban th. Trong nhng c ch u u cng nhc ca ng c mt v g khc thng, v khi ng ng dy tr v ch c, vin thiu t k binh mc sc phc ngy l ngi sau vin Gim binh, quay li th tho vi vin i u b thng: - Lo Hng y gio ch suy sp mt ri, khng h nghi g na! Trng khng ra ngi, m nh ci my y. Vin i u cng th tho p li: - Cng tt. T ngy c ci lnh i x cht tit y, lo ta c nh tm ci xay trng quanh c chng ta. - Nhng lo ta cng chu thua ri v phi ng cho lp to n binh. - Phi, nhng mt bao nhiu thi gi lo ta mi chu th y. Tri, sao ngt ngt th ny. T na i rc chng ta s say nng, ln ra c l mt. Gi chng ta c lm Hng y gio ch th sng bit bao, sut dc ng lc no cng c che phng du... Sut, ch tao ang nhn li kia ka! Rui Tru 202

i t Pherari quay li quc mt nhn hai s quan tr tui. Sau s vic nghim trng ngy hm qua, hn ta tr nn sng knh v ngoan o, v hn rt sn sng nhic mng l thanh nin khi chng t thi thiu nghim tc trc "tnh th i hi phi chu ni kh nhc". Nhng ngi trong ban t chc bt u tp hp v xp vo hng ng nhng ai tham d m rc. i t Pherari ng dy i n hng ro ni in v ra hiu cho bn s quan i thp tng mnh. Khi bui Thnh l xong v Bnh Thnh c ct vo bnh vng (3) t trong chic hp pha l, th ng ch t v cc v tha tc rt vo phng thnh thay o. Nhng ting r rm ni chuyn ring vang ln. Nhng Mng-ta-ne-li vn ngi bt ng trn ngai, i mt vn sng s nhn v pha trc. C mt bin ngi sng ng nh dng ln chung quanh v di chn ngai ri lng tt trong ci tch mch quanh chn ng. Bnh hng a ti th ng gi tay ln nh ci my, b hng liu vo bnh, mt vn trng trng nhn thng. Gii gio s t phng thnh tr ra, t tu trong ni in ch ng xung ngai, nhng ng vn tip tc ngi yn, hon ton bt ng. V ph t danh d ci mnh v pha trc ct m ngc cho ng, ri li khe kh, ngp ngng ni vi ng: - Tha c Hng y! Hng y gio ch nhn quanh qun: - Con ni g? - Ngi c chc l cuc rc l s khng qu sc i vi ngi khng ? Tri nng nng lm. - Nng th c h g! Nghe Mng-ta-ne-li ni vi v lnh lng v c cn nhc cn thn, v linh mc li mt ln na c cm tng rng mnh xc phm n ngi. - Xin c Hng y tha li. Con tng l ngi kh . Mng-ta-ne-li ng dy, khng tr li. ng ng im lng mt lt bc cao nht trn b ngai, ri cng vi ging cn nhc y, ng hi: - Ci g kia? ui o chong ca ng ph di trn cc bc di chn ngai ri to rng trn sn ni in. ng ch vo mt vt nh la trn t o sa tanh trng. - Tha c Hng y, ch l nh mt tri chiu qua ca knh mu. - nh mt tri ? n th sao? ng bc xung bc, qu trc ban th, cm dy treo bnh hng ri t t lc qua lc li (1). Khi ng tr li bnh hng cho ngi gip l, nh nng ri thnh nhng bn c ln mi u trn ca Mng-ta-ne-li, chiu thng vo i mt m to v ang ngc ln ca ng, ht mt vt ti ln chic khn chong vai (2) mu trng m cc v tha tc ang sa li np gp quanh mnh ng. V ph t a chic bnh vng Mt nht thing ling cho Mng-ta-ne-li. ng ng dy gia lc ca on (3) cng ting phong cm ct vang mt giai iu khi hon. Nhng ngi gip l t t tin li ging chic phng du bng la che ln u ng. Cc v ph t danh d n ng vo ch ca mnh bn phi v bn tri ng, cm t Rui Tru 203

o chong ca ng m ko v pha sau. V khi nhng ngi gip l ci xung nng t o ca ng ln khi mt sn ni in th cc hi gio hu tay cm nn sng, chia thnh hai hng t hu, tin ln trc, dn u m rc bc ra li i chnh gia nh th v ri t t tin i. ng bt ng trn b cao bn ban th, u che phng du trng, tay cm chc Mnh Thnh (4) m nng cao ln, Mng-ta-ne-li im lng di theo m rc ang diu qua trc mt. Mi ngi i hng i, mang nn, n sp cng vi thnh gi, tng thnh v c, t t bc xung bc ni in, i gia hai hng ct kt y hoa, ri chui qua nhng chic rm ta c cun ln ca ln m tin ra ng ph y nh nng chi chang. Ting ht ca tp i trc lng dn, bin thnh mt ting r rm m h, cn pha sau th mi lc mt vang ln nhng ging ht mi tip theo. m rc ko di thnh mt dng ngi tri i v tn. Di vm nh th m vang, ting chn rm rch khng ngt dc theo li i chnh gia nh th. Cc on thuc cc gio x diu qua, h chong khn lim trng, mng che kn mt; ri n dng anh em hi Misericordia (5) mc en t u ti chn, ch thp thong l ra hai con mt lng lnh qua nhng l thng mt n. K n cc tu s i theo hng ng rt nghim trang: cc an s kht thc i m trm u mu xm xt, chn mu nu i t; cc tu s dng aming khc kh mc o trng. theo sau l cc quan chc th tc a phng, k binh, pho th, s quan cnh st a phng v vin Gim binh mc sc phc l hi cng vi cc s quan thp tng. Sau cng l mt v ph t mang mt cy thnh gi rt to i gia hai ngi gip l cm hai cy nn cao chy sng rc. V do cc tm rm ca chnh c cun ln cao, t v tr ng di chic phng du, Mngta-ne-li nhn ra thy ng ph ngp nng, ri y thm, c x php phi trn cc bc tng, tr con mc o trng ang tung hoa hng trn ng ci. i! Hoa hng! Sao nhng bng hng n th! m rc tip tc diu i, thong th, rt c trt t. Trang phc v mu sc mi pht mi i khc. Nhng chic o cc php di trng, khc kh v gn gh, nhng ch cho nhng o l lng ly v nhng o chong thu kim tuyn. Kia l mt cy thnh gi m vng, cao m thon, ang chi vi trn nhng ngn la nn. N l nhng v kinh s Nh th chnh to cng ngc trong o chong trng tuyn. Mt linh mc tuyn u t ni in bc ra, tay mang chic trng ca gim mc (1), i gia hai chic n sp ang lo sng. Ri nhng ngi gip l chn bc u, bnh hng vung vy theo nhp m nhc. Nhng ngi gip l cng nng cao phng du, mm lm rm m "mt hai, mt hai". Mng-ta-ne-li bt u ct bc trn "ng Thnh gi" (2). ng bc xung cc bc ni in ri i theo li i rng gia nh th, i ngang di tng gc ni ang vang m nhng hi phong cm oai hng. Ri ng i di nhng rm ca cun ln - rm ca cng mt mu chi ng s - m bc ra ng ph chi lo nh nng, vi nhng bng hng nh mu nm ngn ngang, ang ho tn v b bit bao bc chn dm nt trn thm . Ra n ca, m rc ngng mt lt cc quan chc th tc tin ln cm phng du thay nhng ngi gip l, ri m rc li i. Mng-ta-ne-li cng ct bc, hai tay cm chc bnh Mt nht Thnh th. Ting ht ca ca on lc bng, lc trm quanh ng, ho nhp vi ting lc bnh hng v ting bc chn dn dp trn ng. Mu, ch no cng c mu. Tm thm tri di trc mt ng nh mt dng sng ; nhng o hng ri rc trn cc phin trng nh nhng vt mu tung to!... i! Cha i! C l no tt thy t ca Cha, v tt thy tri ca Cha cng u nhum ?

Rui Tru

204

i! c Cha Tri mnh m v cng! C sao n c i mi ca Cha cng vy mu? Mng-ta-ne-li nhn Mnh Thnh nm trong hp pha l. Ci g r ra t bnh thnh, nh git xung gia nhng tia nng vng v nh git xung c o chong trng ca ng th ny? ng tng trng thy s nh git nh th, s nh git t mt cnh tay gi ln chng? C php trng hm y nhu nt v ... ht..., sao nhiu mu th! Mu chy rng rng trn m, nh git t cnh tay bn phi b n bn thng, ng c chy lm v nng hi t vt thng cnh sn (3). C mt ln tc vng vo bi mu... phi, ln tc t m v bt li trn trn. , l m hi lc giy cht, tot ra do au n cng cc. Ting ht ca ca on cng vt ln cao, oai hng v c thng. i! Khng lng kin nhn no chu ni na! Cha ng trn ngai tri mu ng sng lng, i mi vy mu mm ci, nhn xung nhng cnh hp hi v cht chc ca th gian, nh th cn t hay sao? Vn cn cn n nhng li ngi ca v chc phc nc ci y sao? Thn th Cha Gisu b v x cu ri ngi i, mu Cha Gisu chuc ti cho ngi i! Th cn cha hay sao? - , Cha gi to ln! C l Ngi ang ng! Con yu ca cha, c tht l con ng ri v s khng bao gi con tr dy na ? C phi nm m kia c kh kh gi ly chin cng ca n v l huyt en s di gc cy kia cng khng bung tha con ra mt pht no cho cht nim vui sng ca lng cha? V lc y Vt Thnh (4) ni vng ra t sau np hp pha l, trong khi mu vn nh git, nh git... Vt Thnh ni: - Cha la chn ri, by gi cha li cn hi hn v s la chn ca mnh hay sao? Cha cha ly lm mn nguyn hay sao? Cha hy nhn m ngi n mc la l gm vc ang i trong nh sng kia. Chnh v h m con phi nm trong l huyt en s. Cha hy nhn m tr con ang tung nhng bng hng kia, cha hy lng nghe nhng ting ht vo von ca chng. Chnh v chng m mm con ngp y ct bi, v nhng bng hng kia thm cng l nh ngun ti t tri tim con. Cha thy khng? Mi ngi ang qu xung ung cn mu nh ra t nhng ng vin trong trang phc ca cha. Mu y ra l v h, l h gii c cn kht chy c bng hng. Bi chng c sch vit rng "Khng tnh yu no ln bng tnh yu ca ngi hin i mnh cho b bn" (5). - i! c-t, c-t! Vn c mt tnh yu khc ln hn th. Nu c k em hin dng c cuc i ca a con yu qu nht ca mnh, th tnh yu c ln khng khng? V t trong hp bnh thnh, Vt Thnh li tr li: - Ai l a con yu qu nht ca cha? Chc chn khng phi l con u! Khi Mng-ta-ne-li nh ni li, th nhng li ni ca ng ng bng li trn li ng, bi v ting ht ca ca on lt qua nhng li ng nh ni, ht nh ln gi bc qut trn nhng h l bng gi, xua chng vo ci cm lng. - "Hi nhng ngi Kit gio! Tt c cc ngi hy ung i! Mu khng phi l vt s hu ca cc ngi sao? V cc ngi m dng mu nhum ngp c, v cc ngi m tht ngi ti sng phi chu nng chn v x nt ra tng mnh! Hi nhng k n tht ngi, hy n i, tt c cc ngi hy xm li m n i! l ba tic, l cuc nh chn th ca ca cc ngi, ngy hoan lc ca cc ngi! Hy mau chn n d l hi, Rui Tru 205

mau chn tham gia vo m rc v i diu hnh cng ta! Hi nam ph lo u, hy n m chia phn tht sng! Hy n m rt cho dng ru mu tun ra nh sui, hy ung n i khi n cn ang ti ! Hy nhn v cn x thn ngi..." i! Ly Cha! Pho i kia ri. Pho i m u, xm xt vi nhng cng s nt v nhng thp canh en ti gia cnh ni i qunh qu. N cau c nhn xung m rc ang ko di trn con ng tm bi bn di. Nhng chic rng thp ca tm ro chn c ko sp xung che ly ming cng. Pho i nh mt con th d nm phc xung bn sn ni gi cht ly mi. Nhng d cho nhng nanh vut y c sit cht n u, chng vn s b b gy v b bt tung ra, v nm m trong sn pho i s phi nh thi th ra khi ming. L v l ch nhn Kit gio ang hnh qun v hnh qun bng mt m rc hng hu xng ti ba tic mu theo b tch (1) ca h, ht nh mt n qun chut i ang xung phong n nhng bng thc cn st li ngoi ng sau v gt. V trong bn h ai ny u go ln: "a y! a y!", ch khng k no trong bn h s ni rng: " !" - Nh th cha cn cha tho mn hay sao? Con phi hy sinh v nhng ngi . Cha tiu dit con cho h c sng. Cha trng ka, h ang ko i, ngi no ngi ny i theo con ng trc mt, v s khng khi no chu ri b hng ng (2). l o binh ca nhng ngi Kit gio, ca nhng ngi tin theo c Cha Tri ca cha, mt o binh mnh m, ng khng k xit. La ngn ngt chy pha trc dn ng cho h v la thiu t c pha sau theo vt chn h. t ai trn con ng y nh vn a ng (3) trc mt h, nhng khi o binh y i qua th ch cn l cnh hoang tn m thi. Tht vy, khng g thot ni tay chng. - Nhng, con yu qu, d sao con vn hy quay li, quay li vi cha i con. Bi v cha hi hn v quyt nh ca mnh ri! Con v vi cha i! Chng ta s cng nhau ln trn n mt nm m tm ti, lng l, cho o binh kht mu y khi tm thy. Cha con ta s nm xung y, s gh cht ly nhau m ng, ng mi. Khi o binh Kit gio i kht y trn qua trn u chng ta di nh ban ngy tn nhn, v khi chng h rt ln i mu cho kht, i tht cho i, th ting go ca chng vn s tt ngm trong tai chng ta v chng s phi b i, cho cha con ta c yn ngh. V Vt Thnh li tr li. - Con bit n np vo u cho c? Sch chng vit: "Chng n s chy nho khp ph phng, leo ln tng, tro vo nh, chui qua ca s nh nhng tn trm cp" (4) sao? Nu con xy m trn nh ni th chng chng ph toang m ra c hay sao? Nu con t m ni y sng th chng li khng qut m ln c hay sao? Con ni tht cho cha hay, chng nh ging ch sn thun chng thnh nhy, chng s tm ra con mi, v nhng vt thng ca con phi r mu chng ung cho qua cn kht. Cha chng nghe thy chng ht g hay sao? Va i va ht, dng ngi tin vo gia nhng tm rm ca ta ca Nh th chnh to. Bi v cuc rc kt thc v ht thy cc bng hng u tung h sch c ri. V khi h thi ht, Hng y gio ch i vo ca chnh gia cc hng tu s v gio s, ai ny u qu gi ch ca mnh, tay gi cao nhng ngn nn leo lt chy. V ng thy nhng cp mt i kht ca h hau hu nhn vo Thnh Th (5) trong tay ng, ng hiu rng h ci u khng nhn theo ng l ch bi v mt dng sm chy xung theo np gp ca b l phc trng ca ng v bi v nhng bc chn ng li mt vt su trn nn Nh th. Rui Tru 206

C nh vy ng i qua li i gia nh th m vo n hng ro ni in. y nhng ngi gip l dng chn, ng ra khi chic phng du v mt mnh bc ln cc bc ban th. Hai bn t hu ban th l nhng ngi gip l qu gi tay cm bnh hng v nhng linh mc tuyn u tay cm n sp chy d. Mt h chm chm nhn vo Thn th ng Hy L (6) v lo ln nhng tia thm kht di nh sng lung linh ca n nn. V khi ng ra ng trc ban th, dng hai bn tay vy mu gi cao thn th b co x tn hi ca a con yu du b git ca mnh, th ting ht ca nhng ngi n d ba tic Thnh Th li vang ln trong mt bi thnh ca khc. , by gi h n nhn phn thn th ca con ri... i i thi, con yu ca lng cha, con hy lm theo s phn ng cay an bi v con hy m rng cnh ca thin ng cho nhng con ch si hu i khng sao xua ui c y. Cn cnh ca m ra cho cha s l cnh ca xung y a ngc. Khi linh mc ph t t bnh bnh thnh ln ban th, th Mng-ta-ne-li qu sp xung ch ng ang ng v ri t trn ban th mu trng trn u ng, mu ta xung, nh git ln u ng. Cc ting ht vang ln mi lc mt to, ngn ln di nhng vm ca v vng li nhng d m theo vm mi vt cao: "Sine termino... sine termino!" (1) "i, Gisu, khi Ngi gc xung di gi ch thp ca mnh, Ngi sung sng v cng! Khi Ngi ni c "Th l xong!" (2) Ngi sung sng v cng! Cn s phn ny th v tn, l vnh hng nh nhng tinh cu ang xoay vn trn thng gii. y l mt con su khng bao gi cht, mt ngn la khng bao gi tt (3) "Sine termino... sine termino!" Hng y gio ch lm nt phn l cui cng mt cch mt mi, min cng. ng hnh l nh mt ci my theo nhng thi quen c v nhng nghi l m gi y i vi ng mt ht ngha. Ri sau khi ban php lnh kt thc nghi thc Chu Thnh th, ng li mt ln na n qu trc ban th v ly tay bng mt. Ting mt gio s ang ct cao ging c bn danh sch x ti (4) ch vng n tai ng phng pht nh mt ting r rm xa xi ca mt th gii m ng khng bao gi ph thuc na. Ting c im bt, vy m ng li ng dy, gi tay ra hiu cho mi ngi im lng. Mt s gio hu ra ti ca u vi quay tr li x xo bn tn khi c ting th thm truyn i trong nh th rng: "c Hng y gio ch sp ging thuyt..." Cc v tha tc nhn nhau sng st v tin li gn ng. Mt ngi hi kh v gp: - Thn ly c Hng y, ngi nh ging thuyt cho con chin ngay by gi? Mng-ta-ne-li lng l phy tay gt ng ta ra. Cc gio s li li ng thanh th tho. Vic ny khng nhng l khc thng m cn l bt thng na, nhng vn nm trong c quyn ca Hng y gio ch nu ngi mun lm nh vy. Hn l ngi s tuyn co mt iu g c bit quan trng, cng b mt cuc ci cch mi ca La M hoc l mt sc d c bit ca c Thnh Cha. Mng-ta-ne-li ng trn bc cao trc ban th, nhn xung bin ngi ang nga mt ln di chn ng. Mi ngi ngng u chm chm nhn ng vi lng thit tha ch i, vy m ng vn ng trn cao, va im phng phc li va trng tot nh mt con ma. Cc linh mc p l kh nhc: - Sut, sut! Im lng!

Rui Tru

207

V nhng ting x xo ca mi ngi tt lng dn nh mt ln gi ang lm i trong nhng ngn cy r ro. Tt c m ng u nn th nhn ln thn hnh trng tot ng trn bc ban th. V ging ni vng chc, chm ri ca Hng y gio ch ct ln: - Sch Phc m theo Thnh John (1) vit rng: "V Cha thng xt th gian nn Ngi hin ngi Con mt ca mnh th gian nh Con ca Ngi m c cu ri". Ngy hm nay chng ta lm l knh Mnh Thnh v Mu Thnh ca ng Hy L (2) chu cht cu ri cc ngi, ca Chin Thin Cha (3) chu ly ti li ca th gian, ca Con Thin Cha cht chuc ti cho cc ngi. Cc ngi t hp ng v trang nghim y hng ly ca hy sinh cho cc ngi, v t n lng thng xt cao c y. V ta bit rng sng nay khi cc ngi n chia phn tic, chu Mnh Thnh, th lng cc ngi trn y vui sng, v cc ngi nh ti s Thng Kh (4) m c Cha Con phi chu cu cc ngi. Nhng cho ta hay: k no trong cc ngi ngh ti mt iu kh nn khc, l s Thng Kh ca c Cha Cha, Ngi cho con mnh phi chu ng inh trn gi ch thp? K no trong cc ngi nh ti s thng (5) ca c Cha Cha khi Ngi t trn ngai bu trn tri ci mnh nhn xung Canv(6)? Ngy hm nay, di nhn cc ngi i trong hng ng rc l chnh t, ta thy cc ngi hn hoan trong lng v c tha ti, vui sng trong lng v c cu ri. V ta cu xin cc ngi mt iu: cc ngi th suy ngh xem cng cu y ng gi nhng no? Hin nhin l cng y qu gi v ngn, cng y cn qu hn c chu bu, l v gi cng y tnh bng mu. Mt cn xao ng nh v ko di lt trong m ngi ang lng nghe. Cc gio s ng trong ni in th x xo bn tn, rn c ngi v pha trc. Nhng h yn lng khi ngi rao ging ni tip: - Chnh bi th ngy hm nay ta ni vi cc ngi rng TA L NG T HU HNG HU (7). L v ta chiu c ti s yu ui v nhng ni au bun ca cc ngi, ta quan tm n cc tr em a nghch quanh chn cc ngi. V lng ta xt thng cho s phn chng v chng s khng sao trnh khi ci cht. Ri ta nhn vo i mt a con trai yu du ca ta, v ta thy s n B bng Mu (8) chnh l . Th l ta nh phi i con ng ca ta, mc con ta vi s phn ca n. y x ti l th. Con ta cht thay cho cc ngi, bng ti nut mt con ta; con ta cht i m khng bao gi sng li na; n cht i, ta khng cn con na. i, con trai ca ta, con trai ca ta! Hng y gio ch bung ra mt ting ku di thm thng, v nhng ting lao xao ca m ngi kinh hong p li li ku thng y nh mt ting vang. Tt c cc gio s u vt ng dy, nhng ngi ph l danh d tin li nh t tay ln cnh tay ng. Nhng ng git pht tay ra, t nhin trn mt nhn h nh mt con th d ang tr nn hung hn: - Ci g? Mu nh th cn cha sao? L ch rng, cc ngi hy i n lt mnh! Ri tt thy cc ngi u s c no n! H li li, ng tm tm li vi nhau m run ly by, h hn hn th dc ra nng nhc, mt h trng bch nh vi. Mng-ta-ne-li li quay v pha mi ngi v bin ngi do dt ln nh cnh ng la trc cn gi bo.

Rui Tru

208

- Cc ngi git con ta! Cc ngi git con ta! V ta phi cn rng chu ng, v ta khng mun cho cc ngi phi cht. Gi y, khi cc ngi n vi nhng li cu nguyn nh nhp v nhng li ngi khen la di th ta hi hn, phi, ta hi hn v ta x s nh vy! L ra c l cc ngi phi b vi dp thi tha trong ti li, phi chu nguyn ra bu riu i i, v cho con ta phi c sng. Nhng linh hn xu xa n dch ca cc ngi c ng c cu vt vi gi t nh th khng? Nhng mun qu ri, qu mun ri! Ta ku to ln m con ta khng nghe thy. Ta g ca m n m n khng tnh dy. Mt mnh ta ng gia ni hoang vng v ta nhn chung quanh ta. Ta a mt t mt t vy mu ny, ni chn vi tim ca tim ta, m nhn ln ni thng gii gh rn v trng rng l ni duy nht cn li cho tm thn c c ca ta. i, nhng k dng di rn c (1)! Ta phi t b con ta, v cc ngi m ta phi t b con ta! y s cu ri i vi cc ngi l nh th y! Cc ngi hy n ly. Ta nm s cu ri cho cc ngi nh nm mt khc xng cho l ch di ang nhe nanh gm g! Ci gi ca ba tic c tr sn cho cc ngi ri. Hi nhng k n tht ngi, nhng k ung mu ngi, nhng th d chuyn n xc cht, cc ngi hy t n m ngn cho tho thch! Cc ngi hy nhn vo ni nhng dng mu ang tun xung t ban th, nhng dng mu nng hi v si bt t tim a con yu du ca ta, nhng dng mu ra v cc ngi! Cc ngi hy nc cn mu y, lim ly mu y, v ly mu y m bi ln mt! Cc ngi hy v ly, hy tranh cp nhau nhng ming tht ngi, hy n ngu nghin i, v ng quy ry ta na! y l thn th hin dng v cc ngi. Cc ngi nhn xem, n y vt thng v ang cn r mu, n vn cn thoi thp do c i b hnh h v n vn cn qun qui v ang hp hi v ngc ngoi! Hi l ngi Kit gio, cc ngi hy nhn ly v n i! ng nm ly bnh Mt nht trong c Mnh Thnh Cha, gi ln khi u, v by gi ng vung tay nm xung sn nh th. Ting long xong ca kim kh trn nhng phin va vang ln, l gio s ko nhau x n v hai chc bn tay cng mt lc vn ra tm ly k in r. Lc , v ch lc , s im lng ca qun chng mi bng ln thnh nhng ting tht in cung v man r, v ri cung cung lt nga c gh ta v gh di, h x y nhau ra ca, gim p ln nhau, git tung cc rm ca v dy tt hoa, dng l ngi ang dng ln v cn ang nc n y cun cun ra ng ph.

---------(1) Introibo ad altare Dei (ting Latin) - Ta hy n qu trc ban th Cha - (Cu m u on kinh "Introit", kinh nhp l). (2) Ministers (ting Anh): Nhng ngi gip l cao cp hn. (3) Acolytes (ting Anh): Nhng ngi gip l cp thp. (4) Surplices (ting Anh): o di trng c nhiu np, cng gi l o spli, cc gio s mc khi phng s tn gio, nht l khi hnh l. (5) Indulgentiam (ting Latin): kinh xin tha ti. (6) Canons (ting Anh): cng l quy s.

Rui Tru

209

(7) Mitre (ting Anh, Php): m nhn, m gu (biu th chc sc ca gio hong, gim mc...) y l m gim mc. (8) Deacon (ting Anh): ngi ph t cho ch t. C ph t vnh vin, ph t chuyn tip, ph t danh d (of honour)... 1) Benedicite, pater eminentissime (ting Latin): ly Cha rt tn knh, xin ngi hy lm php. (2) Host (ting Anh): cng l Bnh L. (3) Processional sun (ting Anh): bnh ng bnh thnh bng vng v pha l hnh mt nht chu v kiu bnh thnh cng gi l bnh Mt nht rc l. (4) Sacristy (ting Anh): phng st cung thnh, dng ct gi o l, th..., cng gi l phng o. 1) Swinging the censer slowly to and fro (nguyn bn ting Anh): lc bnh hng khi hng to ra (xng hng). (2) Veil (ting Anh): y l loi khn ngi hnh l lt tay khi cm vo cc vt l linh thing. (3) Choir (ting Anh): l ca on (ht thnh ca) trong nh th, khc vi Chorus l hp xng biu din vn ngh. (4) Eucharist (ting Anh): bnh truyn php. (5) Misericordia (ting Anh): lng thng xt, tn mt on th Cng gio t thin, chuyn lo vic mai tng. (1) Crozier (ting Anh): gy bn trn c thnh gi, tng trng cho quyn uy ca cc chc sc Cng gio t gim mc tr ln. (2) Way of the Cross (ting Anh): cc on ng Gisu phi vc gi ch thp ln i Calvary chu hnh pht ri c mai tng, gm tt c mi bn chng. Nhng y ng l "ng Thnh gi" ca ring Mng-ta-ne-li. (3) Hm v Cha Gisu khi b ng inh trn gi thp t ri, vn b m mt nht gio vo mng sn. (4) The Thing (ting Anh): y chnh l vt c gi l Mnh Thnh (tc Cha Kit). (5) Li Gisu, theo Kinh Thnh. (1) Sacramental feast of blood (ting Anh): tc theo b tch Thnh Th (hoc Mnh Thnh Cha), mt trong by b tch (sacraments) do Cha Gisu ch thn thit lp. (2) trch Kinh Thnh. (3) Garden of Eden (ting Anh): cng l Vn cc lc, Thin ng trn mt t, m theo Kinh Thnh, Cha Tri dnh cho Adam v Eva n u tin. (4) trch Kinh Thnh. (5) The sacred Body (ting Anh): cng l Mnh Thnh, Bnh Thnh. (6) The Body of the Victim (ting Anh): Victim l ngi b nn, ngi th nn, trong Cng gio dch l hy l, l vt hy sinh, u l ch Cha Gisu chu nn, do vy gi l ng Th nn hoc ng Hy L. y l Thn th (Mnh) ng Hy L. (1) Sine termino.. sine termino (ting Latin): i i chng cng... i i chng cng. Rui Tru 210

(2) Hoc "Th l ht"; theo sch Phc m ca Thnh Joan, l li ca Gisu khi sp cht. (3) ch nhng s trng pht ang ch i mnh ni ho ngc. (4) List of indulgences (ting Anh): Bn k tn nhng ngi c Nh th tha ti, sau khi phi np v cho Nh th. Cng l n x, tha v. (1) The Gospel according to St.John (ting Anh): cng gi l sch Tin mng; mt trong bn sch u tin ca Tn c (New Testament) thuc b Kinh Thnh. Tc gi ca bn sch ny vn l bn v thnh cha o Kit, trong cun th t l ca St.John, thng gi l sch "Tin Mng (hoc sch Phc m) theo Thnh John". (2) The Victim: l vt hy sinh, ngi th nn, nhng thng c gi l ng Hy L (Hin L), tc c Kit. (3) The Lamb of God: con chin ca Cha Tri. (4) The passion: cng l Kh Nn, Chu Nn, ni kh au. (5) The agony: s qun qui, au n cng cc v th xc. (6) Calvary: theo o Kit, Canv (Canvari) cng vi Gongta (Golgotha) u l tn ngn i (cng gi l ni S) gn th trn Jerusalem, l ni Gisu b ng inh trn gi ch thp. (7) I AM THAT I AM, gc t ting Latin l EGO SUM QUI SUM, trong Cu c (Old Testament). (8) Atonement of Blood: cng l s bi thng, x ti bng mu. (1) Theo sch Phc m, Gisu gi dn Do Thi lc by gi, c bit l nhng gio s ca h, l "dng di rn lc (rn c)" (generation of vipers).

ON KT - Gi- ma, di nh c mt ngi n ng n mun gp ch. Mc-ti-ni ni bng mt ging nn chu m hai ngi bt gic chp nhn t mi ngy qua. Ging ni , cgn vi nhng li l v c ch u u, chm chm l biu hin duy nht ni au bun ca tng ngi trong h. Gi- ma, mnh eo tp d v tay o xn ln, ang ng by nhng gi n ln trn bn chun b phn pht. Ch ng lm vic t sng sm ti gi v gi y trng mt ch hc hc hn i di nh nng tra gay gt. - Mt ngi n ng , Tr-da-r? Anh ta hi g? - Ti khng r, Gi- ma thn mn. Anh ta chng ni g c, m ch nhn l mun ni chuyn ring vi ch. Gi- ma ci tp d, ko tay o xung. - Th th ti phi xung gp vy. Rt c th ch l mt tn mt thm. - phng, ti s ngi ngay bung bn, ch c gi mt ting l ti sang ngay. Khi tip xong ch nn i nm ngh mt cht. Hm nay ch ng sut ngy ri. Rui Tru 211

- , khng! Ti c lm vic th hn. Gi- ma t t bc xung thang gc. Mc-ti-ni lng l bc theo. Mi ch my ngy m trng Gi- ma gi i hng chc tui. Ln tc bc trc kia nay thnh mt di ln trn mi u. Ch hu nh khng ngc mt nhn ln, nhng mi khi Mc-ti-ni ngu nhin gp i mt ca ch, anh rng mnh trc v m thm ng s trong i mt y. Trong bung khch nh, ch thy mt ngi n ng trng c v vng v, ang chm gt chn li vi nhau m ng ngay gia phng. Nhn ton b thn hnh v b dng c v s st ca anh ta, Gi- ma on chc anh ta l lnh trong i cn v Thu S. Anh ta mc mt chic o nng dn ngn, r rng l i mn ca ngi khc. Anh ta lm lt nhn ngang nhn nga dng nh s b ngi ta pht hin. - B c ni c ting c khng? Anh ta hi vi th m nng chch ca vng Zurich. - t thi. Nghe ni ng mun gp ti? - C phi b l b Bla khng? Ti mang n cho b mt bc th. - Mt... bc th? Gi- ma bt u run ly by, ch phi vn mt tay vo bn khi qu xung. - Ti trong i lnh gc ng kia - ngi lnh ch tay ra ca s v pha pho i trn sn i - y l bc th ca... ngi b x bn tun trc. ng y vit th ny m trc . Ti c ha vi ng l chnh ti s trao tn tay cho b. Ch ci u. Th l anh y vn c vit th... Ngi lnh ni tip: - V th n tn by gi ti mi a n c. ng y c dn ti khng c a cho ai khc m ch a cho b, m ti li khng th ra sm c v h theo di ti d lm. Ti phi i mn nhng th ny mc vo mi n c y. Ngi lnh ln tay vo ngc o. Tri rt nng nc, nn khi anh ta mc ra t giy gp nh th t giy chng nhng bn v nhu nt, li cn m m hi. Ngi lnh y ny c ng di ht chn n n chn kia trn sn nh mt lc ri li a tay ln gi gy. Anh ta a mt nhn Gi- ma vi mt v nghi ngi v rt r ni: - B ch ni vi ai nh! Ti liu mng ra n y. - Tt nhin l ti phi gi ht sc kn ri. ng i cho mt pht... Ngi lnh quay gt nh i ra, nhng ch ngn li, tay lc ti tin, nhng anh ta li li c v gin v cc mch ni: - Ti khng cn tin ca b. ng y nh th ti v ng y m lm. L ra ti phi gip ng y nhiu hn na. Cha ph h cho ti... ng y i vi ti rt tt... Ging anh ta nghn nghn khin Gi- ma phi nhn ln. Ngi lnh ang chm chm a ng tay o cu bn ln qut mt. V th tho qua mt hi th, anh ta ni tip: - Ti cng cc bn lnh khng bn khng c, v chng ti phi tun theo mnh lnh. Chng ti bn chch i, ri li phi bn li... v ng y ci chng ti... bo chng ti l i lnh bn ti... ng y i vi ti rt tt... Rui Tru 212

Cn bung tr nn im ng. Mt lt sau, ngi lnh ng thng ngi, vng v cho theo kiu nh binh, ri i ra. Gi- ma ng im lm trong my pht vi t giy trong tay. Ri ch ra ngi bn ca s m rng c th. Bc th vit bng bt ch, ch rt st, i ch rt kh c. Nhng ba ch u tin ngay u trang ni ln rt r rng v bng ting Anh. "Dim thn yu!" Nhng dng ch bng nht nho v m mt i trc mt Gi- ma. Th l ch li mt ln na mt anh, mt mt anh ri. Ngay khi trng thy tn gi thn thuc thu thiu thi y, ch li thy nim tuyt vng ca s mt mt au thng trn ngp lng mnh. Ch bung xui tay vi ni v vng mt m, dng nh tt c nm t cht trn mnh anh ang nng ln tri tim ch. Ri ch li nng t th ln c tip: "Sng sm mai ti s b x bn. Ti ha ni ht vi Dim, v ch cn c lc ny mi thc hin c li ha . Nhng phn bua di dng lm chi? Bao gi chng ta cng hiu nhau m khng cn nhiu li, ngay t khi chng ta cn b bng. Dim thn yu, chc Dim cng thy rng khng cn g phi v x tri tim mnh v cu chuyn ci tt ngy xa y. Lc ti rt kh tm. Nhng ri sau ti cng nhn bao nhiu ci tt nh th na m vn chu c. i lc cn tr th c na. V by gi ti nh con c nh trong cun sch tr con ca chng ta (ti qun tn cun sch ri), "sng v quy ui", tht th, quy ui ln cui cng... cn sng mai th "Finita la Commedia!" (1) i vi Dim v ti th iu c ngha l: tr xic din xong ri. V d sao chng ta s t n cc thnh thn v bao iu nhn t ny. n y tuy chng l bao, nhng cng vn l n. Chng ta cng vn nn bit c n y cng vi mi phc lnh khc na ch nh. (2) Cn v phn sm mai y, th ti mun c Dim v Mc-ti-ni hiu r rng ti rt sung sng v hi lng, khng n hn g v s phn c. Dim hy ni cho Mc-ti-ni bit iu y, coi l li nhn nh ca ti. Anh y l bn tt li va l mt ng ch tt... anh y s hiu. Dim thn yu, ti bit rng khi nhng k ngoan c kia quay li dng nhng th on x kn v hnh quyt b mt vi v nh vy th chng ch lm li cho chng ta v t chun b cho chng mt s phn khng hay. Ti bit rng, nu cc bn cn sng, vn tip tc cng nhau ng vng v tn cng mnh m th ri cc bn s thy nhng s kin v i. Cn ti, mai y, ti s bc ra php trng vi tm lng thanh thn, thanh thn nh mt cu hc tr nh ro bc v nh ngh h. Ti hon thnh phn cng tc ca ti vi mt tinh thn tn tu, v bn n t hnh chng minh cho ti iu . Chng git ti l v ti lm cho chng hong s. Nh th lng ngi cn mun g hn na? Du sao ti vn cn c iu mong mun. Ngi no sp cht m li chng c quyn vi vnh i cht. Vi vnh ch l ti mun gii thch cho Dim hiu ti sao ti hay cc cn vi Dim v ti sao ti li kh c th qun c chuyn c. Tht ra Dim cng t hiu, nhng ti mun nhc li l ch bi v ti thch vit li nhng dng ny m thi. Gi- ma , ti yu Gi- ma t khi Gi- ma cn l mt c b con xu x, t khi Gi-ma cn mc chic o vi k ca r vi c o nhu nh, v cn bm tc nh xu sau lng. n by gi ti vn yu Gi-ma. Gi-ma cn nh ci ngy ti hn tay Gi-ma v Gi-ma khn khon xin ti "ng bao gi lm nh th na"? Ti bit lm th l by b nhng Gi-ma Rui Tru 213

phi tha th cho ti. Cn by gi ti li hn t giy vit tn Gi-ma. Nh th l ti hn Gi-ma hai ln v c hai ln u khng c Gi-ma cho php. Tt c ch c th thi. Gi-ma thn yu, vnh bit nh!" Khng c ch k. Cui th ch c bn cu th ngn m hai ngi cng hc vi nhau thi th u: l ti D kip rui Sng hay cht Vn ti vui. (3) Na ting sau, Mc-ti-ni bc vo phng, v bng tnh khi s im lng ca na i ngi, anh qung i t co th ang cm trong tay, m chm ly ch. - Gi-ma! Sao th? Cha i! Gi-ma c khc bao gi u m nay thn thc th! Gi-ma! Gi-ma! Gi-ma thng yu ca ti! - Khng sao u, Tr-da-r . sau ti s k li anh nghe. Ngay by gi... ti... cha k c. Ch vi v nht bc th t m nc mt vo ti, ng dy nghing ngi nhn ra khi ca s, giu mt i. Mc-ti-ni nn bt, cn ly ria mp. Sau tng y nm tri, ln u tin anh l tnh cm ca mnh nh mt cu hc tr nh - vy m Gi-ma vn khng thy! Mt lt sau t ch li c, ch ngonh li ni: - Chung Nh th chnh to ang nh. Chc l c ngi cht. Mc-ti-ni tr li nh thng ngy: - Chnh l ci ti mang n ch xem y. Mc-ti-ni nht t co th ln a cho ch. Bn thng co c in vi bng c ch to, xung quanh vin khung en. "V gim mc yu qu ca chng ta, c Hng y gio ch Lrentx Mng-ta-ne-li do chng mch tim phnh to (4) b v tim t ngt t trn ti Ravena." T t co th, ch mau l a mt nhn ln. Anh nhn vai p li t kn o trong cp mt ch: - Cn mun g hn na, Madonna? V tim do mch tim phnh to, - cn t no ngha hn th. ---------------(1) Finita la Commedia (ting ): ht tr ri! Hi kch din xong ri! (2) y l mt s chm bim, nhc ti li cu nguyn ca ngi theo o Tin lnh trc mi ba n. (3) Nguyn vn ting Anh: "Then am I A happy fly If I live Rui Tru 214

Or if I die" Trch t bi th "Con rui" (The Fly) ca nh th v ho s Anh William Blake (17571827) (4) Aneurism (ting Anh). - HT -

Rui Tru

215