qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert

IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

yuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas
dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklz
IKTen eragina egungo Euskal
xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm
Autonomi Erkidegoko
eskoletan
qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty
EliAinhoak
Elixabete Igarriz
Ainhoa Ormazabal
uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd
Ainhoa Solis

Hezkuntzari Aplikaturiko Teknologia Berriak

Lehen Hezkuntza 31B
fghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx
2010/2011

cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq
wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui
opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfg
hjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc
vbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq
0

wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

AURKIBIDEA

1.- SARRERA ........................................................................................................................... 2

2.- EGUN EAEan INDARREAN DAUDEN EREDUAK................................................. 4

2.1.- Ikastetxeen Heldutasun Teknologikoaren Eredua ................................... 4

2.2.- Ikasys Proiektua .................................................................................................... 5

2.3.- Eskola 2.0 ................................................................................................................. 7

2.4.- Lankidetza proiektu telematikoak................................................................11

2.4.1.- Pelutxe proiektua .........................................................................................12

2.4.2.- Asmakilo. Asmakizun mordo eta pilo! .................................................12

2.4.3.- Euskadin zehar ..............................................................................................13

2.4.4.- Beste batzuk ...................................................................................................14

3.- IKASTETXEEN EGOERAREN AZTERKETA .........................................................15

4.- ONDORIOAK ...................................................................................................................22

5.- BIBLIOGRAFIA ..............................................................................................................23

1
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

1.- SARRERA

Teknologiak, hainbat tresna ezberdinekin eta informazioa eta komunikazioa

ulertu eta lantzeko modu berri batekin batera, iraultza digitala suposatu du gure
gizartean. Informazioa eta Komunikazioaren Gizartea, Ezagutzaren Gizartea edota
Teknologiaren Gizartea deritzoguna aurkitzen da iraultza honen nukleoan.
Elkarrekintza sozialean komunikabideek duten nagusitasuna aurrerakuntza
handien eta telekomunikazioen, informatikaren eta ikus-entzunezko munduaren
arteko konbergentziaren isla zuzena da.

Abiapuntu honekin, eta ezagutzaren eta ikaskuntzaren kontzeptu eta praktika

iraganak gainditzeko asmoarekin, administrazio ezberdinetatik, Hezkuntzari dagokiona
barne, bilatu da paradigma aldaketa. Aldaketa orokor honek politiken, erakunde-
planen eta iniziatiben marko bat faboratu du estamentu publikoen aldetik. Euskal
Autonomi Erkidegoan (EAE), esaterako, aurreko mendeko 90ko hamarkadatik garatu
da aldaketa honetara egokitzea bermatuko duen marko bat.

Honenbeste, Informazioaren Gizartearen bultzadarako hartutako neurriak ezin

uler daitezke Europako gomendioei, estatuko agindu eta laguntzei eta EAEko
gobernuaren estrategia-lerroei begirada bat bota gabe (Ikus 1. irudia).

Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologien (IKT) politiken abiapuntua

Europa litzateke. EEBBei eta Japoniari aurre egin ahal izateko IKTak garrantzia
duteneko Europa bat nahi denez, Informazioaren Gizarteaz hitz egiten hasten da
Europan 90ko hamarkadan (eEurope, 1999). Hezkuntza alorreko helburua, eskoletan
teknologia berriak sartuz, gaurko gizarterako prest dauden langileak sortzea da. Gaur
egun indarrean dagoen iniziatiba i2010 (2005); bertan, ikasle batek 16 urte
betetzerako lortu beharreko 8 konpetentziak gomendatzen dira (Competencias clave
para el aprendizaje permanente, 2006), horien artean konpetentzia digitala. Espainia
mailan berandu hasi zen egokitzen Europak zioena. Estatuan Plan Info XXI (2001),
Educación.es (2004) eta Plan Avanza (2005) ekimenak garatu dira. LOE (2006)
hezkuntza-legean barneratu zituen Europak gomendatutako 8 konpetentziak. Bestalde,
2
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Erkidego Autonomo guztiek konpetentzia digitalak garatu ahal izateko gutxiengoak

ezartzen ditu. EAEak Europako gomendioak eta Espainiak ezarritako gutxiengoko
elementuak bere errealitatera egokitu ditu. Bertan, PESI Planean (2002) sartu diren
Premia Plana (2001) eta Garatu Plana (2001) garatu dira. Ekimen hauetan, eskoletan
baliabideak (sare lokala, gutxieneko ekipamendu informatikoa eta banda zabala)
egoteaz gain formakuntza beharrezkoa dela jasotzen da. Bestalde, PESI Planari esker bi
figura berri agertu dira eskoletan: IKT mantenuko arduraduna eta IKT dinamizatzailea.
Gaur egun EAEn indarrean dauden ereduak Ikastetxeen Heldutasun Teknologikoaren
Eredua (2009), Eskola 2.0 Programa (2009) eta Ikasys Programa (2008) dira.

Irudia 1. IKT Politiken eskema Europa, Espainia eta Euskal Autonomi Erkidegoan

3
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

2.- EGUN EAEAN INDARREAN DAUDEN EREDUAK

2.1.- Ikastetxeen Heldutasun Teknologikoaren Eredua

Eusko jaurlaritzako Hezkuntza sailak 2009-2010 ikasturtean abian jarri duen
eredu hau, ikastetxearen heldutasun teknologikoa deskribatzea helburu duen
dokumentua da. IKTak hezkuntzan tresna bat dira eta ikasleak, irakasleak eta
familiak hauek erabiltzeko gai izatera iritsi behar dute. Helburua bitarteko
digitalen erabateko aprobetxamendua lortzea da, hezkuntzan parte hartzen duten
agente guztien aldetik, IKTak ikastetxeetako prozesu pedagogiko eta
administratiboetan txertatuz.

Praktikan, Heldutasun Teknologikoaren Ereduak ikastetxe baten egoera

teknologikoaren diagnostiko bat egiteko balio du eta lortu nahi den helburua
lortzeko jarraitu beharreko bidea zehaztuko du. Hau guztia ikuspuntu pedagogiko
eta gestio batetik abiatuko da eta hezkuntza komunitate guztiari zuzendua
(ikasleak, irakasleak eta familiak.). Eredua tresna bat izango da eta hau erabiliko
dute ikastetxeko zuzendaritzak eta IKTen koordinatzaileak, ikastetxean burutu
beharreko planak etab. Lortzeko (IKTen erabilera modu homogeneo eta
koordinatuan gauzatzea).

ESI (European Software Institute) enpresa da plana gauzatzeko arduraduna;

ebaluatzea eta ziurtatzea berari dagokio. Bestalde, ikastetxe bakoitzeko
koordinatzaileari dagokio prozesua barrutik bideratzea.

Eredua bost mailatan egituratua dago. Maila hauek gehitzen doaz ikastetxe
bateko digitalizazio maila handitzen doan neurrian eta ezberdinak dira hezkuntza-
etapa bakoitzean:

- 1.maila: “Azpiegitura eta Trebakuntza”. Maila honetan, Ikastetxeak baditu

Premia planak zehazten dituen azpiegiturak eta irakasleen %80a IKTak ikasgelan
erabiltzeko gai da.

- 2.maila: “Erabilera”. Ikasgela barnean irakasleek aldian-aldian erabiltzen

dituzte ikastetxeetako baliabide informatikoak (IKTen gelak). Ikasgelatik kanpo,

4
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

berriz, ikastetxea teknologia berrien bidez jartzen da harremanetan hezkuntza

arloko eragileekin.

- 3.maila: “Ikasgela digitalizatzea”. Ikasgela barnean ohikoa da irakasgai

guztietan IKTak erabiltzea eta ikasgelak etengabe daude ekipamendu
teknologikoaz hornituta, hura egunero erabiltzeko moduan. Ikasgelatik kanpo,
berriz, ikasleek eta familiek online eskura dezakete ikastetxeari edo, are gehiago,
irakasgaiei buruzko informazioa.

- 4.maila. “Ikasgela birtualizatzea”. Ikasgela barnean, ikasleak gaitzeko

prozesua nonahikoa eta etengabeko prozesutzat hartzen da, eskola orduetatik
kanpo ere gertatzen dena, eta hori dela eta plataforma hezigarrien (teleheziketa
plataformaren, blogen, extraneten ,wikien, etabarren) bidez, ikasgela kanpora
zabaltzen da.

- 5.maila: “Ikastetxea birtualizatzea”. Ikasgela barnean, ikasleak gaitzeko

prozesua guztiz nonahikoa da eta teleheziketa plataforma bat erabiltzen da haren
euskarritzat. Ikasgelatik kanpo, berriz, ikastetxea egun osoz dago zabalik.

Beraz, azken finean eredu honek ikastetxe batean IKTen inguruan

diagnostiko bat egiteko balio du. Diagnostiko horren emaitzen arabera ikastetxe
bakoitza zein mailatan dagoen jakin ahal izango dugu eta zein alor landu behar den
jakiteko aukera emango du. Helburua ikastetxe bakoitzaren behar espezifikoetara
moldatzea da, beti ere denek heldutasun teknologikoa lortu dezaten. Ikastetxe
askok hartu zuten parte proiektuan eta diagnostiko fasea gainditua zuten. Hala ere
gaur egun inpase egoera batean dagoela esan dezakegu, arazo ekonomikoak direla
eta etenda bezala aurkitzen baita.

2.2.- Ikasys Proiektua

Ikasys Ikastolen Elkarteak 2008an garatutako hezkuntza alorreko proiektu
berriztatzailea da. Proiektua, norberak gelan ordenagailu bidez bere erritmora
ikasteko sistema da eta tresna informatikoak (hardware), aplikazio informatikoak
(software) eta, estrategia kurrikularrak (edukiak) uztartzen dituen multzoa da.

5
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Ikasys proiektuak oinarrizko konpetentzien garapenerako beharrezkoak

diren baliabideen sistematizazioa du helburu nagusia; horretarako, trebakuntzan,
memorizazioan eta ulermenaren garapenean oinarritutako tipologia askotariko
jarduera-sorta handia eskaintzen du.

Hasiera batean Lehen Hezkuntzara zuzenduta zegoen, baina gerora

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzara ere zabaldu da. Hona jarraian lantzen diren
arloak:

-Lehen Hezkuntzarako bost arlo: Euskara, Gaztelania, Ingelesa, Ingurunea eta

Matematika.

-Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzarako sei arlo: Euskara, Gaztelania,

Ingelesa, Gizarte Zientziak, Natur Zientziak eta Matematika.

Aurretik aipatu bezala, Ikasys sistemaren osagaiak hardware, software eta

eduki kurrikularren barnean sartuko lirateke:

- Hardware aldetik: eskola beharrei erantzungo dien eta erabiltzeko erraza

eta merkea den IKASBOOK tresna informatiko mugikorra. Tresna hau
gela arruntean integratuko da eta ikasle bakoitza bere ordenagailuarekin
arituko da.

- Software aldetik: atal honek hiru web aplikazio biltzen ditu, jarduerak
sortzeko eta antolatzeko aplikazioa, tresna informatiko mugikorrean
jarduerak exekutatzeko aplikazioa eta irakasleek ikasleek egindako lanen
garapenaren jarraipena egiteko aplikazioa.

- Eduki kurrikular aldetik: arloka eta zailtasunaren arabera mailakatutako

jarduera sorta biltzen du. 6-12 adin bitartean arlo bakoitzeko 45.000
ariketa sortu dira, guztira, 225.000 ariketa aipatutako bost arlotan
banatuta.

Proiektuaren eboluzioari eta etorkizunari dagokionez, 2008ko apirilean hasi

zen proiektuaren aurre-esperimentazioan 3 ikastolek hartu zuten parte:
Oiartzungo Haurtzaro ikastolak, Orioko Herri ikastolak eta Donostiako Santo
Tomas Lizeoa ikastolak. 2008-09 ikasturtean zehar, aldiz, 17 ikastoletako Lehen

6
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Hezkuntzako 2., 4. eta 6. mailetan esperimentatu zen. Probaren emaitza positiboak

ikusita (Ikus 2. irudia), 2009-2010 ikasturtean zehar 51 ikastolatako 10.000
ikasletik gora aritu dira proiektuarekin lanean. 2010-2011 ikasturtean
Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzara eta beste hezkuntza sareetara hedatuko da;
besteen artean, proiektua martxan jartzeko eskola 2.0 programaren bidez
banatutako ordenagailuak baliatu daitezkeenez, beharrezkoak diren tresna
informatikoak eskola guztietan eskura daudelako.

Irudia 2. Ikasys proiektuaren esperimentazioaren emaitzak

2.3.- Eskola 2.0

Eskola 2.0 Jaurlaritzak egin duen Euskal Herriko ikasgelen digitalizazioaren
aldeko apustua da. Programa honen asmoa da ikasgelak digitalizatzeko
baliabideak ikasleek eskura izan ditzaten eta hauek erabiliak izan ditzan, ikasle eta
irakasleengatik, ohiko ikaskuntza metodologia pixkanaka aldatuz.

Jaurlaritzaren Kontseiluak 2009ko ekainaren 5ean erabaki zuen Euskadin

programa hori sartzea, eta hori 2010. urteko ekitaldian ikusiko da Lehen
Hezkuntzako hirugarren zikloko ikasgelak guztiz digitalizatu, irakasleak software
librea eta metodologia berriak erabiltzeko prestatu eta multimedia-edukiak egiten
direnean.

7
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Beraz, 2009-2010 ikasturtean proiektua martxan jarri zuten, eskola

publikoko 5.mailakoekin. 2010-1011 ikasturte honetan, 6. mailakoek beren ekipo
guztiarekin jarraituko dute eta aurtengo 5.mailakoei ekipo berria jarriko zaie.
Baina aurten eskola publikoaz gain ikastola kontzertatuetara ere iritsiko da.

Programa honek honako helburuak ditu:

 Ohiko ikasgelak ikasgela digitalak bilakatzea.

 Irakasleak IKTdun gaitasunetan trebatzea.

 Ikasgeletako metodologia aldaketari laguntzea: ikasleen eta

ikastetxeen artean elkarlana bultzatuz, etab. Aldaketa honek,
irakasleak protagonistak izatetik ikasleak izatera eraman beharko
luke.

 Eten digitala murriztea: Haur guztiek ez baitituzte aukera berdinak

eskolatik kanpo.

 Lan dinamikoa, parte-hartzailea, beste ikastetxeekin lankidetzan eta

sarean sustatzea (lankidetza egin behar da).

 HEZIKETA KALITATEA HOBETZEA (ez badute hobetuko ez erabili).

Eskola 2.0 Web 2.0ren espiritua interneten jarduteko aplikazioan baino

jarreran datza: Ezagutzak eta egindako dokumentuak konpartitzea du helburu.
Web 2.0 tresnak dira: Blogak, wikiak,…

 Ezagutza partekatua, lankidetza On line,…

 Informazioaren trataera

 Sormena: aplikazioa tresnak sarean

 Erabilgarritasuna

 Baliabideak

Hau aurrera eramateko ezinbestekoa da metodologia aldatzea eta irakasleak

prestatzea.

8
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Programa hau eskola publiko nahiz kontzertatuetan eramango da aurrera

Lehen Hezkuntzako 3. zikloko 5. mailako ikasleetatik hasita. 5. mailako tutorea,
ingeleseko irakaslea eta PTak izango dira programa hau aurrera eraman ahal
izateko prestakuntza jasoko dutenak. Kontuan edukiko da, IKTen inguruan,
irakasleek duten maila ezberdina. Dena den, hau ez da eragozpen bat izango,
heterogeneotasun hau aberasgarria dela kontuan izan behar baita. Prestakuntza
emateko ardura berritzeguneko aholkulariek izango dute. eta ondorengo hiru
prestakuntza-mailetan oinarrituko da:

 Oinarrizko IKT gaitasunak: Ofimatika, sistema eragilea, Internet.

 Arbel digitala: ADI Arbel Digital Interaktiboaren erabilera didaktikoa.

 Web 2.0 tresnen multzoa eta bere aplikazioa ikasgelan.

Hau guztia, Software Librean eta 2.0 tresnetan oinarriturik eta eduki elebitan
(euskara, gaztelera).

Proiektu hau aurrera eraman ahal izateko, aurretik ekipamendua zehaztea

beharrezkoa da. Horretarako Eskola 2.0 Proiektuarekin ikastetxeetan hasi
daitezen, honako material eta baliabideak edukitzea beharrezkoa da:

HARDWAREA

9
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Taula 1. Ikastetxeetarako baliabideak

LH 5. mailako gela bakoitzeko ikastetxe bakoitzeko

Armairu elektrifikatua eramangarrien Wifi kontrolagailu bat sare birtualak

bateriak kargatzeko eta berauek definitzeko, erabiltzaileak esleitzeko eta
gordetzeko, 28 ekiporentzat. egiaztapena eta segurtasuna kontrolatzeko.

Arbela digital elkarreragilea: 77”-ko azalera

aktiboduna eta altuera doigarria duena.

Minieramangarri bat ikasle

bakoitzeko eta bi minieramangarri + TFT +
teklatua irakasleentzat.

Wifiko sarbide gune bat, gelako

ordenagailuak bai intranetera bai
internetera konektatzea ahalbideratuko
duena.

SOFTWAREA
Ordenagailu eramangarriak ikastetxeetan entregatuko dira, oinarrizko
softwarea instalatuta dutela. Oinarrizko konfigurazioak abiatze bikoitza izango du:
GNU/ Linux eta Microsoft Windows XP Profesional.

Bi sistema eragile horietan, gutxienez, ofimatikako softwarea (OpenOffice),

nabigatzailea (Mozilla Firefox), antibirusa eta plataforma anitzeko bestelako
aplikazioak instalatuko dira, eta horiek euskarazko eta gaztelaniazko bertsioak
eskaintzen dituztenean lizentzia librean, lehentasuna emango zaie. Ikastetxeak
uste badu egile-eskubideen legeak babestutako softwarea erabili behar duela,
Hezkuntza Sailari eskatu beharko dio. Honek berriz, egoki irizten badio, lizentziak
emango dizkio ikastetxeari. Guztiz debekatuta geratuko da jabetza intelektualeko
eskubideak urratu dezakeen softwarerik instalatu eta erabiltzea.

10
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

EDUKIAK

Interneten erabil daitezkeen materialen gida bat prestatu da eta Agrega

sarearekiko loturak ezarri. Sare hori Autonomia Erkidegoek eta Hezkuntza eta
Zientzia Ministerioak partekatzen dute, eta Espainiako hizkuntza ofizial guztietara
itzulita dago.

Era berean, metodologia-proposamen guztiak aurrera ateratzeko material

bereziak egongo dira.

Lehen Hezkuntzako 5-6 mailako ikasleek adibidez, hainbat eduki landuko

dituzte: ingurune arloa, matematika, euskara, gaztelania eta ingelesa. Hori dela eta,
aurretik aipatutako eduki digital hauek ordenagailuan bertan txertatzea
beharrezkoa da. Dena den, egun sortzeke daude; honen inguruan lan handia dago
egiteko oraindik.

2.4.- Lankidetza proiektu telematikoak

Proiektu telematikoak lehenagotik gure artean aurkitzen diren arren, lotura
handia dute Eskola 2.0 proiektuarekin. Hori dela eta, hauen inguruko xehetasunak
luzatzea ere beharrezko iruditu zaigu.

Lankidetza proiektu telematikoek lan kooperatiboa, informazio-trataera,

ezaguera-sorrera, diziplinartekoa, zehar lerroak, globalizazioa, harremanak, etab.
lantzeko aukera aparta eskaintzen dute. Oinarri soziokonstruktibistekin bat egiten
dute eta gehienetan gelako proiektuak, zein erronka kognitiboen metodologian
oinarritzen dira. Ikasleek gaitasun digitala, hizkuntza komunikaziorako, ikasten
ikastea, autonomia eta ekimena, eta beste oinarrizko gaitasunak lortzeko bitarteko
estrategikoak eskaintzen dituzte.

Egun interneteko web 2.0 tresna berriek lan-aukera zabalak bezain

erabilerrazak ematen digutenez, esate baterako, blogak, wikiak, webquest, txat
mezularitza, sare sozialak... izugarrizko indarra har dezakete, ikaskuntza-
irakaskuntza prozesuetan estrategikoki txertatuz gero. Horrenbestez, IKT
kontzeptutik IJT klabean, Ikaskuntza eta Jakintzarako Teknologiak, hitz egiten hasi
beharko ginateke aurrerantzean, teknologiari protagonismoa gutxitu eta Didaktika

11
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

2.0 metodologian murgiltzeko. Beraz, Lankidetza Proiektu Telematikoak, etorkizun

handiko proiektuak dira baldin eta ondo garatzen baditugu.

Hori guztia kontuan izanda, garrantzitsua iruditu zaigu, gure inguruan

indarrean aurkitzen diren proiektu telematiko ezberdinen inguruko informazioa
zabaltzea. Hona beraz, gure lurraldeetan jorratu diren proiektu telematikoak:

2.4.1.- Pelutxe proiektua

Pelutxezko Panpinen proiektua, "Ositos de Peluche" IEARN sareak
antolatutako proiektuan oinarritzen
da. Proiektu hau Haur Hezkuntzako
azkeneko mailako ikasleei (5 urteko
geletan daudenei) zuzentzen zaie, e-
postaren bidez komunikazioa
bultzatzea oinarritzat duelarik.

Pelutxe baten bidez, teknologia

berriak era funtzional eta esanguratsuan erabiltzen dira eta baita bi eskolen arteko
komunikazioa sustatu ere.

Pelutxezko Panpinen proiektuaren helburu nagusiak, besteak beste, honako

hauek dira:

 Ikastetxe ezberdinetako ikasleen arteko harremanak sustatzea, harreman

positiboak lortzeko.

 Idatzizko hizkuntza era esanguratsu batean garatzea eta IKTak erabiliaz

(Blog eta posta elektronikoaren bidez).

2.4.2.- Asmakilo. Asmakizun mordo eta pilo!

Lehen Hezkuntzako 1. zikloko ikasleei

zuzenduriko proiektu honetan Asmakilo
izeneko pertsonai batek asmakizunak

12
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

proposatzen ditu eta partaideak asmatzen saiatzen dira.

Gero, parte hartzen duten ikasleek sortutako asmakizunak web gunean

argitaratzen dira eta beste ikastetxetako ikasleek asmatzen saiatzen dira.

Honakoak dira proiektuaren helburuak:

 Ikasle ezberdinen arteko harremanak sustatzea.

 Asmakizuna testua lantzea.

 Lan kolaboratzailea bultzatzea.

 IKTak era esanguratsu batean erabiltzea.

 Posta elektronikoa ezagutu eta erabiltzea.

 Testu multimediak lantzea.

 Irakasleen prestakuntza IKT arloan bultzatzea.

2.4.3.- Euskadin zehar

Proiektu honen helburu nagusia IKTak
modu eraginkorrean erabiliz Euskadiko
errealitate ezberdinen ezagutza partekatzea da,
ikastetxe desberdinen arteko ikasleen
lankidetza eta harremanak sustatuz.

Honakoak dira Lehen Hezkuntzako 2. eta

3. zikloko ikasleei zuzentzen zaien proiektu honen helburuak:

 Ikasleek IKTak modu esanguratsu eta funtzional batean erabiltzea.

 Ikastetxe eta herri ezberdineko ikasleen arteko harremanak sortzea

eta bultzatzea, posta elektronikoa eta blogeko posten bitartez.

13
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

 Ikasleek bere herriko/auzo/eskualde ingurua (natura-historia-

kultura-soziala) ikertu eta ezagutza partekatzea, ekoizpen digitalak
burutuz.

 Lan kooperatiboa sustatzea.

 Ikasleek beste errealitate batzuk ezagutu eta baloratzea, beste

ikastaldeen ekoizpenak partekatzea, interesa azaldu eta feedback
bidaliz.

2.4.4.- Beste batzuk

Ikusi ditugun hauetaz gain beste batzuk ere badira martxan, baina hauek
aipatu bakarrik egingo ditugu:

 Kutxa Ibiltaria: Proiektu honetan, Kutxa bat ikastetxez ikastetxe

ibiliko da. Barruan ikastetxeek egindako argazkiak, testua, etab
konpartitzeko asmoarekin pasako dira. Bide batez, beharrezkoak
diren teknologiako erreminta berriak erabiltzen ikasiko da.
Proiektuak bere webgunea ere badauka, ikastetxeen arteko
elkarlanerako.

 Ostadarra: Proiektu hau 2003-2004 ikasturtean hasi zen Bilboko

Berritzeguneetan. Proiektuak parte hartzen duten ikastetxeetako
ikasleen herrialdeetako ipuinak, abestiak, jolasak, errezetak eta beste
biltzen ditu. Hamasei ikastetxetako 3-12 urteko haurrek egin dute
bilketa-lana, ikastetxe gehienak Bizkaikoak izanik. Bilduman
jasotakoak hainbat hizkuntzatan idatzita daude baina, batez ere,
euskaraz eta gaztelaniaz. Proiektua garatzeko, irakasleek IKT teknikak
ikasi eta ikasleekin erabili dituzte: webquestak, altxor-bilaketak,
Interneteko bilaketak, beraiek sortutako web orriak, PowerPoint
aurkezpenak eta hainbat ariketa-mota egiteko tresnak (hot potatoes,
puzzleak...)

14
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

 Ipuin Sormen Tailerra: Arabako Haur Hezkuntza eta Lehen

Hezkuntzako bost ikastetxek Berritzeguneko teknikari baten
laguntzaz, Elkarren arteko sormen testuak proiektua gauzatzeko
webgune bat sortu dute. Jarduera honen bidez ikastetxe
desberdinetako ikasleek harremanetan ipini eta elkarrekin testu
desberdinak sortzen dituzte.

3.- IKASTETXEE EGOERAREN AZTERKETA

Euskal Autonomia Erkidegoko bigarren hezkuntzan, 1999-2004 artean, IKTen

ezarpen-prozesua nola gertatu zen aztertu duen Sergio Monge ikertzailearen arabera,
urte horietan egin den IKTen ezarpena ez da behar bezalakoa izan. Honen arabera,
eskolaren irakaskuntza-eredua ez da apenas aldatu azken mendean, nahiz eta telebista,
irratia eta gainerako IKTak informazioa transmititzeko, sortzeko eta berregiteko
baliabide nagusi bilakatu diren egungo gizartean; eskolak oinarrizko teknologia
erabiltzen jarraitzen du; hau da, hitz inprimatua.

Gure asmoa, gure hezkuntzako testuinguruan egoera hori zein neurritan

egiaztatzen den eta zein neurritaraino gainditu den jakitea da.

Taldea osatzen dugun hirurak 70eko hamarkadan jaiotakoak gara eta gure
ikastetxeetan aurkitu genitzakeen teknologiak oso urriak ziren; esaterako,
klarionezko arbelak, magnetofoiak, bideoa, kopiak egiteko tinta eta kalkoak
erabiltzen genituen. Bideo gela bat eta informatika gela bat zeuden baina oso
gutxik zekiten ordenagailua erabiltzen. Gure ikasketak aurrera zihoazen heinean
ordenagailuen presentzia handiagotu egin zen baina, hala ere, ez genuen izan
hauekin lan egiteko ohitura edota beharrik. Kontrara, azken urteetan eman diren
aurrerapen teknologikoak izugarriak izan dira. Gaur egun, gehienek ordenagailua,
internet, kamera digitala, etab. baditugu eta hauek erabiltzen ohitu gara. Egoera
honen adibide garbia gure gelako 20 urte inguruko ikaskideak dira, hauek zenbait
teknologia berrietan jantziago baitatoz.

15
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Gure ikasketak, eta gerora irakasle eskolako praktikak, egin ditugun

ikastetxeetan (Añorgako Amassorrain Ikastolan, Hernaniko Langile Ikastolan eta
Tolosako Laskorain Ikastolan) aldaketa asko ikusi ditugu ordutik hona; hala nola,
ordenagailu gela bat, ordenagailu bat gela bakoitzeko, internet, IKT arduradun bat,
arbela digitala, fotokopiagailua, inpresorak, eskanerrak, kamera digitalak, kanoiak,
etab. Baina hainbat irakaslek teknologia hauek erabiltzeko duten prestakuntza
mugatua dela ere ikusi dugu. Hau da, beharrezkoa ikusi dugu irakasleen
prestakuntzari arreta jartzea; izan ere, azpiegitura aldetik ondo egokituta egon
arren, agian behar haina etekin ateratzen ez zaiela iruditu zaigu.

Ikus dezagun, beraz, guk Practicuma egindako hiru ikastetxeen egoera IKTen
inguruan. Horretarako, bertako irakasle, zuzendari edota IKT arduradunari
galdeketa bat egin diegu eta jarraian agertzen den taulan (Ikus 2. taula) bildu
ditugu jasotako erantzunak.

16
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Taula 2. Ikastetxeei egindako galdeketa

GALDERA LANGILE IKASTOLA1 AMASSORRAIN IKASTOLA2 LASKORAIN IKASTOLA3

Hernani Donostia Tolosa

Ezagutzen al duzue Heldutasun Bai Bai Ez dugu horrelakorik ezagutzen

Teknologikoaren Eredua?

Noizbait egin al dizuete horrelako Ez genuen parte hartu nahi izan Bai, berritzeguneko Dakigunez ez
testik? ikastolako zereginekin aholkulariak egin dute
zerikusirik ez zutelako

Eta Ikasys proiektua ezaguna egiten Bai, Eskola2.0 iritsi zenean Bai Bai*
zaizue? zerbait egin ahal izateko
aplikatu genuen

Zer iritzi duzue horri buruz? Ondo dagoela. Matematika eta Ikastolen elkarteko programa Ezagutzen dugun neurrian, ona
gazteleran aplikatzen dugu bat da. Oso interesgarria, baina
garestia

17
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Proiektu hau aurrera eramateko Guk ez dugu lantzen Aurten behintzat baliabide falta
zein arazoekin egin duzue topo? eta koordinazio gutxi jende
dedikatuaren urritasunagatik

Lehengo ikasturtean martxan jarri Bai Bai Iritsi omen zen

zen Eskola 2.0 proiektua iritsi al da
zuen ikastetxeetara?

Noiz? Ze ikasturtera? Iaz, 5. mailara Iaz 5. mailara. Urtarrilean Iaz, 5. mailara

materiala iritsi zen baina,
martxo arte ez zen martxan jarri

Garbi al dituzue honek dituen Ez Bai Proiektu honi ez diogu jaramon

Helburuak? handiegirik egin, Ikasys eta
Txanela.net lantzen ari baikara

Hauek aurrera eramateko zein Formazioa eskaintzen dute Formakuntza ordu Eskola 2.0 ez dugu aurrera
arazoekin egiten duzue topo? Aipatu irakasleen ordezkapenik gabe kopuruarekin. eraman
garrantzitsuenak. Baliabide hauen aurrean
trebetasun gutxi izatea

Ezarri den era inbasiboa

18

Egokitu al duzue metodologia? Zein
neurritan?
Zer iritzi duzue honi buruz?
Ba al dago IKTen arduradun bat
ikastetxean?
Zein ikastaro eskaintzen ditu
ikastetxeak irakasleak IKTetan
formatzeko?
IKTak ikasleekin noiztik erabiltzen
dituzue?
IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan
Hasten ari gara
Lan asko dagoela egiteke:
helburuak zehazki finkatu,
metodologia egokitu, etab.
Bai, 3. ziklokoa
IKT arduraduna Berritzeguneko
ikastaroetara joaten da eta
ondoren gainerako irakasleei
pasatzen die informazioa, hauek
informazioa ikasleekin egingo
duten lanetara egokituz
Duela 7 urte
Tutore bakoitzaren
gaitasunaren arabera
Bai Badago, baina ez zaigu iruditzen
nahikoa denik
IKT gaitasunaren proiektu Orain hasiko gara zikloko
barnean astero ordu eta erdiko irakasleak dinamizatzaile batekin
formazioa ematen da lanean
arduradunaren bitartez
Ikastetxea publikoa egin zen Duela urte batzuk click programa
ondorenetik erabili izan dugu, baina lehengo
urtetik ikasys eta aurten blogetan
trebatzen hasi gara irakasleak
19

Zein programa erabiltzen
zenituzten?
Proiektu telematikoak, Pelutxe,
Asmakilo, Euskadin zehar… jartzen
al dituzue martxan zuen ikasleekin?
Honi buruzko zer iritzi duzue?
Zein aurrerapen ikusi duzue IKTen
aplikazioarekin?
IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan
Piratekin matematikaren
munduan I-II; Xango, Urdintxo
eta Pox, Animaliak, Ipuinak,
Irauntxoak I, Txirritx, Jclic, Fine
artist, Creative writer
Ezagutzen ditugu baina ez
ditugu erabiltzen
Ikasleen trebezia handitu,
konplexurik gabe, gauzak errez
barneratu. Egokia antolatzen
ikasteko eta matematikan arlo
espaziala lantzeko
Click, beharraren arabera Click
moldatzen joan ginen
Bai, hauek guztiak gehi Ez ditugu ezagutzen
Kosmodisea
Ondo daude baina zailtasunak
topatu ditugu beste
ikastetxeekin harremanetan
jartzerakoan
Irakasleriaren formazioa, Ikasleei beste aukera batzuk
ikastea; baliabide dituen alde on eskaintzen zaizkie eta
bezala aprobetxatzea; ordenagailuaren erabilerarekin
ikaslearen arreta hobetzea, asko trebatzen dute
ilusioa; desesperazioa…
20
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

1 Langile ikastolak Ikasys proiektua eramaten du aurrera. 2009-2010 ikasturtean Eskola 2.0
egitasmoaren barruan jasotako ordenagailu eramangarriekin zerbait egin ahal izateko hasi ziren
proiektu hau aplikatzen. Dena den, duela 7 urte hasi ziren teknologia berriak erabiltzen
horretarako hainbat hezkuntza-programa erabiliz.

2 Amassorrain ikastola IKTen inguruan nahiko eguneratua dago, nahiz eta oraindik hutsune
asko izan honen inguruan. Hauek Eskola 2.0 proiektua martxan sartu aurretik ere bazuten
teknologia berriekin harremana eta beren metodologian ahal zuten neurrian aplikatzen zuten.
Egun, Eskola 2.0 bertan dutela, ahal dutenaren arabera eta gehienbat irakaslearen arabera
erabiltzen dituzte IKTak ikasgeletan. Dena den, argi dituzte proiektu honek ikasleengan dakartzan
onurak baina hala ere metodologikoki topo egiten dute zenbait oztopoekin.

3 Laskorain Ikastolak, Ikasys proiektuko edukien sorkuntza prozesuan parte hartu du,
bertako irakasle bat DBHko edukiak sortzen aritu baita. 2009-2010 ikasturtean, sistema Lehen
Hezkuntzako 5. eta 6. mailako ikasgela guztietara zabaldu da, eta 2010-2011 ikasturtean Lehen
Hezkuntza 3-4 eta DBHko lehen ziklora hedatu da. Ikastolaren asmoa datorren ikasturtean Lehen
Hezkuntza eta DBH guztira zabaltzea da.

Hiru ikastetxeetan jasotako erantzunetatik emaitza hauek bildu ditugu:

 Heldutasun Teknologikoaren Ereduari dagokion diagnostikoa

Amassorrain ikastolan soilik gauzatu da. Langile ikastolak eredua
ezagutzen zuen arren ez zuen parte hartu nahi izan.

 Langile eta Laskorain ikastoletan Ikasys proiektua eramaten dute

aurrera, batez ere, Eskola 2.0 iritsi zenean zerbait egiten hasi ahal
izateko. Amassorrain ikastolan, aldiz, nahiz eta oso interesgarria
iruditu, garestiegia ikusi dute.

 Eskola 2.0 proiektua hiru ikastetxeetara iritsi arren Amassorrainen

soilik jarri da martxan. Guztiek erabiltzen dituzte proiektu honek
eskainitako baliabideak. Dena den, modu inbasiboan ezarri dutenaren
ustea dute eta, hori dela eta, zailtasunak izan dituzte hauek
aplikatzeko beharrezkoa den metodologia egokitzeko orduan.

 IKT arduradunaren figura hiru ikastetxeek dute eta honen bitartez

beste irakasleak formatzen dituzte.

21
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

 Proiektu Telematikoei dagokienean, Amassorrainek martxan jartzen

ditu, baina arazoak dituzte beste ikastetxeekin harremanetan
jartzerakoan.

 Ikusitako proiektu guzti hauetaz gain, hiru ikastetxeetan beste hainbat

programa informatiko aplikatzen dituzte beren metodologietan; hala
nola, Urtxintxa eta Txanela proiektuei dagozkienak (Xango, Txirritx…),
click, kosmodisea, fine artist, creative writer, etab.

 IKTen aplikazioa ikasleentzat oso onuragarria dela esatean bat datoz

hiru ikastolak; esaterako, trebezia handitu (kontzeptuak erraz
barneratzen dituzte konplexurik gabe), ilusioa eta motibazioa gehitu,
antolaketarako gaitasuna garatu, ahalmen espaziala landu, etab.

4.- ONDORIOAK

Hiru ikastetxeetan gaurko gizarterako ezinbestekoak diren IKTak lantzeak

ikasleei onura handiak ekartzen dizkiela garbi ikusi dugun arren, gure hasierako
hipotesiarekin bat datorren irakasleen prestakuntza-maila mugatua iruditzen
zaigu hauek modu efektiboan erabili ahal izateko aurkitzen dugun eragozpenetako
bat.

Ideia honekin lotuta, baliabide hauek modu eraginkorrean erabili ahal

izateko beharrezkoa den metodologia egokitua ez egotea da gure ustez akatsik
handiena. Ezin da espero teknologia berriak ezartze hutsarekin eskola bere kabuz
aldatuko denik. Ezinbestekoa da teknologia horien guztien jarraipena egitea eta
eskola teknologia berri horietara egokitzea.

Gure inpresioa da, ikastetxe bakoitzak IKTei dagokienean ahal duena egiten
ari dela, inolako baterakortasunik gabe. Gure ustez, honen arrazoia, arlo honetan
oraindik ere lehenengo urratsetan gaudela da. Baina, etorkizunean, informazioaren
gizarte honekin bat etorriko den IKTetan oinarritutako hezkuntza batetara iritsiko
gerenaren esperantza dugu.

22
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Ondorio orokor moduan, gure ustez ideiarik nabarmenena eta

garrantzitsuena hauxe da: Teknologiak baliabideak, eta ez helburuak, direnez,
IKTek ez dituzte aldatzen ikasi eta irakasteko prozesuak. Kontrara, IKTen
erabilerek eta IKTak erabiltzeko moduek eta metodologiek aldatzen dituzte
prozesuak. Beraz, IKTekin komunikatzeko eta ikasteko modu edota metodo
berriak bultzatzeko ahaleginak egin behar dira, iraganeko metodoak errepikatu
gabe (azalpenak eman, apunteak hartu, ikasi, azterketa). Eta horrela, metodologia
aldaketa honekin, irakaskuntza-praktika hobetzea lortuko dugu.

5.- BIBLIOGRAFIA

 Losada, D. (2010). Marco estrategico de Euskadi ante la Sociedad de la

Información en la escuela. En J. M. Correa (Coord.) Políticas TIC en el
País Vasco y buenas prácticas de enseñanza y aprendizaje. (pp. X-XX).
Madrid: Paraninfo. ISBN: 978-84-283-3233-9.

 Monge, S. (2007): Tesis: La escuela vasca ante el cambio tecnológico.

Tecnologías de la Información y la Comunicación en la enseñanza
(1999-2004).

Ikastetxeen Heldutasun Teknologikoaren Eredua:

 EHAA-2009ko apirilak 27: Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa

Sailburuaren 2009ko apirilaren 1eko agindua

 http://issuu.com/ikobaltzeta/docs/ikastetxeenheldutasunteknologik
oareneredura

 http://b07.berritzeguneak.net/eu/descargar_fichero.php?file=modelo
%20madurez%20tic%20v2%20reducido.doc

 http://jrcf.net84.net/ikat/pdf/IKTikastetxeEreduarenEgiaztatzekoMa
ilak.pdf

23
 IKTen eragina egungo Euskal Autonomi Erkidegoko Eskoletan

Ikasys proiektua:

 http://www.ikastola.net/

 http://www.ikasys.net

Eskola2.0:

 http://www.slideshare.net/agirregabiria/eskola-20-proiektua-eus-
urdina

 http://www.youtube.com/watch?v=tPFsu9P71Lc

 http://eskola20.ning.com/video/video/listForContributor?screenNa
me=248noic31jp05

 http://www.eskola20.euskadi.net/web/guest

Lankidetza Proiektu Telematikoak:

 http://www.elkarrekin.org

 http://www.eskola20.euskadi.net/web/guest/inicio

 http://www.iearn.org.au/tbear/

24