C s l thuyt ca gii thut

Gii thut Eclid m rng kt hp qu trnh tm CLN(a, b) trong thut ton Eclid vi vic tm mt cp s x, y tho mn phng trnh i--phng. Gi s cho hai s t nhin a, b, ngoi ra a>b>0. t , chia cho c s d v thng s nguyn . Nu th dng, nu khc khng, chia cho c s d , ...V dy cc l gim thc s nn sau hu hn bc ta c s d .

; ; ....;

trong s d cui cng khc 0 l

. Bi ton t ra l tm x, y sao cho

lm iu ny, ta tm x, y theo cng thc truy hi, ngha l s tm

v
Ta c

sao cho: vi .

v v
Tng qut, gi s c

, ngha l . (1)

vi vi
Khi t

. .

suy ra

t , c th chn

(2) (3)
Khi ta c c hi tnh x, y. v . Cc cng thc (1), (2), (3) l cng thc truy

V d
Vi a=29, b=8, gii thut tri qua cc bc nh sau

Bc 0 1 2 3 4

29 8 5 3 2

8 5 3 2 1

5 3 2 1 0

3 1 1 1 2

1 0 1 -1

0 1 -1 2

1 -1 2 -3

0 1 -3 4

1 -3 4 -7

-3 4 -7 11

Kt qu thut ton cho ng thi D dng kim tra h thc

p dng gii thut Euclid m rng tm s nghch o trong vnh

S nghch o trong vnh
Trong l thuyt s, vnh c nh ngha l vnh thng ca vi quan h ng d theo modulo m (l quan h tng ng) m cc phn t ca n l cc lp ng d theo modulo m (m l s nguyn dng ln hn 1). Ta cng c th xt ch vi cc i din ca n. Khi

Php cng v nhn trong

l php ton thng thng c rt gn theo modulo m:

Phn t a ca

c gi l kh nghch trong

hay kh nghch theo modulo m nu

tn ti phn t a' trong sao cho a*a'=1 trong hay . Khi a' c gi l nghch o modulo m ca a. Trong l thuyt s chng minh rng, s a

l kh nghch theo modulo m khi v ch khi CLN ca a v m bng 1. Khi tn ti cc s nguyn x, y sao cho

ng thc ny li ch ra y l nghch o ca a theo modulo m. Do c th tm c phn t nghch o ca a theo modulo m nh thut ton Euclid m rng khi chia m cho a.

V d
Tm s nghch o (nu c) ca 30 theo mun 101

Bc i 0 1 2 3 4 5

m 101 30 11 8 3 2

a 30 11 8 3 2 1

r 11 8 3 2 1 0

q 3 2 1 2 1 .

y0 0 1 -3 7 -10 .

y1 1 -3 7 -10 27 .

y -3 7 -10 27 -37 .
theo moun c .

Kt qu tnh ton trong bng cho ta Vy .

. Ly s i ca

ng dng
S nghch o theo mun c ng dng nhiu trong vic gii phng trnh ng d, trong l thuyt mt m.