Professional Documents
Culture Documents
COpdf
COpdf
“tm%mtwGufvlxkpnf;&Hk;a&;onfvkdtyf.”
1
tzdESdyfcHrsm;twGuf ta&;}uD;aomtvkyf jzpfayonf? xkdtawG@t}uHKonf&mpkESpfaygif;rsm;pGm =umjrifhae+yDjzpfaom
“wdwfqdwfonfh,Ofaus;r_” [kaom t&mukd ±kdufcsKd;ypfvkdufjcif;yifjzpfayonf? xkdtjyif tv$Jra&Smifomaom tjcm;
wkd;wufr_wkd@onf trsm;tjym;yif&Sdae=uayonf? òr@aeqif;&Jom;awGtwGuf t"du tm;jzifh vlaer_tqifhtwef;
rrSDaom aetdrfrsm;/ ta&;}uD;aomvlr_apmifha&Smufa&;vkyfief;rsm;/ tpdk;&. ajymifa&$@ae&mcsxm;a&;ay:vpDrsm; tp&Sd
onf wkd@ukd axmufjyIpnfp±HkI&Ekdifayonf? tvkyform;rsm;taejzifhvnf; “tòyiftqkdifEkdifiHjcm;wifykd@r_” qkdwJh
acgif;pOf atmufY(wrifoufouf)vkyfcESifh &ykdifcGifhukdavsmhay;ae=u&ayonf?
vkyfief;cGifvHk+cHKr_r&Sdr_rsm;/ vkyfief;cGiftwGif;Y qif;&J=uyfwnf;aom taetxm;rsm;/ oydwfarSmufr_ukd ydwfyif
wm;qD;r_rsm; ukd}uHKae=u&avonf? ae&mtawmfrsm;rsm;Y&Sdaom v,form;i,fwkd@Yvnf; ae&m vl,uff=uol rsm;.
t"<r ESifxkwfjcif;/ oD;ESHrvHkavmufjcif;/ tjrwftpGe;f eJyg;jcif;/ tp&Sdaom vk,ufr_toD;oD;ukd w&m0ifjzpfap/ w&m;r0if
jzpfap cHae=u&&Smayonf?
jy\emwkd@onf renf;vSay? okd@aomfpnf;±Hk;a&;orm;rsm;rSm enf;yg;aeayonf? pnf;±Hk;a&;orm;rsm;vkdtyfjcif;
ta=umif;t&if;rSm vlxk. rauseyfr_rsm;/ vlxk.pdwfqENouf0if,Hk=unfaer_rsm;ukd vufawG@ v_yf&Sm;r_rsm;tjzpf
ajymif;vJ ay;&efyifjzpfonf? tzdESdyfcHwkd@onf ‚wkd@csi;f nD!Gwfa&;twGuf odrfaES;auG;vGef; ae=uayonf?
vlxkukd tm%mtwGufpnf;±Hk;&mwGif usaemfwkd@taejzifh&nf&G,f&rnfrSm vlxkudk,fwkdifyg0ifaqmif&Gufr_ESifh
tm;aumif;aomvlxktpnf;t±Hk;rsm; tzdESdyfcHtiftm;pkxJrS ay:aygufvma&;yifjzpfonf? xkdtxJrSwpdwfwykdif;r#&&Sdonf
qkd,Hkjzifhyif qHk;jzwfcsufcsaomae&mwGif yg0ifpGufzufcGifh&Ekdif=uayrnfjzpfonf? vlxkukd tm%mtwGuf pnf;±Hk; &mwGif
&nf&G,fcsuf (2) ck&Sdayonf?
(1) todynmt& vGwfajrmufa&;&&Sdvmap&ef
(2) tm%mtwGuf vufawG@ ,EW&m;rsm;ukd ukd,fwkdifzefwD;EkdifcGifh &zkd@yifjzpfayonf?
tm%m[lonf “rkdufuD;om;yJvD;” azmfjyxm;ouJhokd@ raumif;qkd;&Gm; &nf&G,fcsufESifh t"dy`g,fryDro&Sdaom
pum;&yfwckr[kwfay? tm%mqkdonfrSm ,QKvkdrnDr#&Sdaeaom tajctaersm;Y toHk;ðyjcif;tm;jzifh vlxkukd
zdESdyfaeaom/ vlxkukd oduQmusapaom vkyfaqmifcsufrsm;/ emusnf;csufrsm;rSaeI tajctaeajymif;vJ&ef&nf&G,fjcif;
yifjzpfonf? vlxk. tm%mukd jiif;qefaernfqkdvsif tvkdvkdtm;jzihfzdESdyfolwkd@ukd qufvufzdESdyf&ef cGifhðyxm;jcif;yif
jzpfonf? u|efpepftopftqef;wckukdw&m;0if apjcif;yifjzpfon?
TpmtkyfwGifaz:jyxm;aom pnf;&Hk;a&;enf;emrsm;tay:a0zef=ujcif;onf tajctaetukefvHk; tm; +cHKiHk
oHk;oyfjcif;rsKd;r&Sday? xkdajctaerS rnfonfukd OD;wnfaejcif;rsKd;r&Sday? “t,l0g'wckygvmwJhtcg ppf&_H;wmyJ” vkd@
wcsKd@uajym=uonf? okd@aomfvnf;xkdolwkd@taejzifh 0efcH=u&onfrSm Tv_yf&Sm;r_wavsmufwGif atmifjrifr_i,fav;rsm;
&Sdonfqkdonfukd 0efcH=u&jcif;yifjzpfonf? yGifhvif;aom/ vGwfvyfaom/ 'Drkdua&pDusaom vlxktpnf;t±Hk;wckESifh
trsKd;om;v_yf&Sm;r_ b,fvkdqufpyfonfqkdonfukd TpmtkyfwGif az:jyxm;ayonf? ACPO .q,f}udrfajrmuf
tpnf;ta0;YTokd@t}uHðycJhayonf?
“ vlxkpnf; ±Hk;a&;tm;jzifh vlxktoif;tyif;rsm;wnfaxmif+yD; olwkd@&J@b0ukd wrsKd;wzHk ajymif;vJapzdk@
(trsKd;om;xkw&yfvHk;ajymif;vJapzkd@) qHk;jzefcsufcs&mrSm olwkd@ukd,fwdkif yg0ifcGifh&&Sdvmapw,f? vlxk
toif;tyif;awG[m tzdESyfcHawG&J@ v_yf&Sm;r_eJ@wpdwfwykdif;tm;jzifh qufpyfaew,f? cGJjcm;vkd@r&bl;/
vuf&Sdjzpfay:aewJhv_r_a&;/ pD;yGm;a&;/ EkdifiHa&;/ w&m;rr#wwJhpepfawGu ajymif;vJzkd@ trsKd;om; v_yf&Sm;r_
awGeJ@a&m / tv$mwkdif; wckvHk;v_yf&Sm;r_ awGeJ@ygqufpyfaew,f?” “ vlxkpnf; ±Hk;a&;orm;
wa,mufrSm t,l0g'wckukd ,Hk=unfxm;vdrfhr,f (t,l0g'wck&Sdaumif;&Sdvdrfhr,f) 'gayrJhowdxm;zkd@u
vlxktay: tJ'D0g' ukd roGyfoGif;rdzkd@yJ? pnf;±Hk;a&;orm; wa,muf&J@ wm0efuawmh yGifhvif;wJh/
'Drkdua&pDuswJh ta&;ygwJh vlxktoif;tyif;rsm;ukd wnfaqmifekdifatmif ulnDzkd@yJjzpfw,f? tJ'DurS
wqifh olwkd@&J@vdktyfwJh trsKd;om;vrf;pOf/ t,l0g'awGukdol@zmomol a&$;cs,foGm;ygvdrfhr,f? 'Denf;[m
vlxkukd }uD;rm;wJhtrsKd;om;a&;jy\emawGeJ@ ta&;ygwJhyl;aygif;yg0ifaqmif&Gufr_udk &&Sdzkd@twwf ynmyJ
jzpfw,f? 'Dtcsuf[m yJ tzGJ@tpnf;awG&J@ tajccHuswJh rÀdKifyJjzpfw,f”
2
tcef;(2)
jy\emukd xdyw
f kduf&ifqdkifjcif;onfv_y&f mS ;r_enf;vrf;wckyifjzpf.?
3
jy\ema=umufjcif;
jy\emxdyfwkduf&ifqkdifajz&Sif;jcif;enf;[m t"du±k%f;rsm;jzpfatmif v_H@aqmfjcif;/ xdrfrEkdifodrfr& t"dy`g,frJh
t=urf;zufr_rsm; jzpfatmifv_H@aqmfwmrsKd;r[kwfb;l ? ol&J@t"dy`g,fu xdyfwkdufajz&Sif;jcif;enf;tm;jzifh jy\emrsm;ukd
!d‡E_dif; aqG;aEG;wJh pm;yGJay:a&mufap+yD; oabmwlnDcsuftajzxkwfzdk@ yJjzpfw,f? wdwdususajy&,if 'Denf;eJ@ vlxktusKd;
pDyGm;ukd qHk;jzwfzkd@yJjzpfw,f? ta&;}ud;wJhtcsufwcsufukd owdxm;zkd@uawmh pnf;±Hk;a&;rª;[m jy\emawGukd pwif
zefwD;zkd@ r[kwfyJ &SdwJh jy\emawGxJuae vkyif ef;pwifz@kd yJjzpfw,f? tcsKd@jy\emawG [m rxifr&Sm; &Sdae wwfw,f?
pnf;±Hk;a&;rª;&J@wm0efuawmh 'Djy\emawGukd vlxkjrifuGif;xJcsjy+yD; tajzxkwfzkd@yJjzpfw,f? jy\em xdyfwkduf ajz&Sif;jcif;
enf;emuawmh zdESdyfaewJhjzpf&yfrSefawGukd rsufESmzHk;cGmcs+yD;awmh vlqif;&JawG@eJ@ zdESdyfolawGukd xdyfwkduf qHkawG@ ay;zkd@yJ
jzpfw,f?
pnf;±Hk;a&;rª;qkdwm b,fawmhrS jy\emukd ra=umuf&ygbl;? tawG@t}uHK&SdwJhpnf;±Hk;a&;rª;awGtaeeJ@uawmh
xdyfwkduf &ifqkdifajz&Sif;aewJ@ tajctaerSm zdESdyfcH&olawG[m odrfi,faer_awG aysuf+yD; tm%m&Sdvmw,f(okd@) tiftm;
&Sdvmw,fqkdwmukd tvkdvkd odaewwfw,f? tvkyform; pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdowif;ykd@cJhygw,f?
“oydwfwckrSmrefae*smu &JawGukdac:vkdufw,f? &Jrª;u tvkyform; vlxk&J@a&S@rSm&yf+yD; vkyfief;cGif
jyef0ifzkd@eJ@ r0if,if zrf;r,fqkd+yD; +cdrf;ajcmufw,f? wa,mufrS r&$ h =ubl;? tmcHzkd@eJ@ qufvuf&ifqkdif
zkd@ tm;vHk;u qHk;jzwf=uw,f? vGefcJhwJh tygwfwkef;uawmh 'DvlawG[m olwkd@&J@ tvkyfcGifukd r0ifcif
t&ufaomufzkd@eJ@ trsKd;orD;awGukd aemufzkd@ajymifzkd@yJod=uw,f? tckta&;tcif;rSmawmh vHk;vHk;}uD;
ukd jcm;em;ae=uw,f?”
pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf&J@ wm0efuawmh 'Dvkdjy\emxdyfwkduf&ifqkdifajz&Sif;enf;eJ@ ajyma&;qkdcGifh tcGifhtvrf;awG &&Sd
vm,Hk zefwD;ay;jcif;omr[kwfyJ ckdifrmwJh tajzwck&&Sdvmatmifyg &nf&G,fxm;&r,f? jy\emqkdwm a&SmifvJ$vkd@r&bl;/
'gayr,fh 'g[mvnf; vkdvm;tyfwJh tukokdvfqkd;wckr[kwfjyefbl;? 'g[m taumif;qHk;avhusifha&;ausmif;wckvnf;
jzpfw,f? tm&Swkdufu bmoma&;tzGJ@wcku jy\emeJ@ ygwfouf+yD; 'DvkdajymcJhjyefw,f?
“tusKd;pD;yGm;awG òyifqkdifae=uwJhae&mwkdif;rSm jy\emqkdwm t+rJwrf;&Sdaewwfw,f? vlr_a&;
vkyfief;wkdif;rSm rvJ$ra&Smifom yJ jy\emeJ@}uHKawG@&wwfw,f? usaemfwkd@taeeJ@uawmh tcsuf
(2) csufukd tav;ay; az:jyoifhygw,f? (1) jy\emwkdif;rSm t=urf;zufp&mrvkdtyfygbl;?
tvm;wlyJ w&m;awmfukdvnf; qef@usifzkd@ rvkdtyf ygbl;? (2) jy\emwkdif;rSm vlxkeJ@ tkyfcsKyfoleJ@
ppfrSefwJ@ aqG;aEG;r_&zkd@ rvJGraoG vkdtyfygw,f? vlqif;&J wGtzkd@ olwkd@a=umuf&GH@ae=uor# c,
0yfwGm; ae=uor# 'DtcGifhta&;ukd &&Sd=urSm r[kwfbl;? 'DvkdrsufESmcsif;qdkif aqG;aEG;jcif;tm;jzifh
bHkaumif;usKd;pD;yGm;ukd &SmazGEdkif+yD; ol@&J@orkdif;/ ol@&J@ OD;wnfcsuf twGufolukd,fwkdif vGyfvyfwJh
vlxktzGJ@tpnf;wckukd wnfaqmufEkdifygvdrfhr,f? ”
u? tzdESdyfcHrsm;onf rdrw
d kd@ ukd,fukd rdrdwkd@txifao;=u+yD; rdrdwkd@ ukd,fwkdif qHk;jzwfcsufcs&ef r0Hh&J jzpf=uonf?
4
wu,fawmh vlxk. vufxJwGif olwkd@. jy\emrsm;ukd olwkd@ukd,fwkdif ajz&Sif;&ef tiftm;rsm;&Sdaejcif;ukd
olwkd@rod=ujcif;jzpfonf? olwkd@wGif A[kokwrsm;pGm&Sdaeonfukd rjrif=ujcif;jzpfonf?
u,fq,fa&;pDrHcsufrsm; (txl;ojzifh ‚awGukd zdESdyfolrsm;u axmufyHhonf) rSm txl;ojzifh vlqif;&Jrsm;ukd
rdrdukd,fukd oem;p&mrsm;jzpfvmatif/ rdrdwkd@rSm t+rJwrf;rSDckdolrsm;jzpfaeatmif wGef;ykd@ay;&musonf? wcgw&H
vlr_zlvHka&;vkyfief;rsm;rSm TtajctaeuJhokd@ yifjzpfaewwfonf? vlxkukd rsufESmvkdrsufESm& zm;&aom tavhtusifh
rsm;ukd ay;onf? wcgw&H qif;&Jaom tartkdwa,mufonf aq;0g;tenf;i,f &&eftvkd@iSm; vlr_u,fq,fa&;
aq;cef;ukdoGm;onf? xkdtcg qkawmif;jcif; bmoma&; tpOfwuf&onf? xkdaq;vHk;tenf;i,ftwGuf rdrdukd,fukd
oem;p&mozG,f jzpfvm&onf?
xkd@a=umifh tzdESdyfcHrsm;rSm tpOD;ykdif;wGif olwkd@ukd zdESdyfolrsm;ukd xdyfwkduf&ifqkdif&ef 0efav;onfukd awG@}uHK&rnf?
TonfrSm rdrdukd,fukd ,Hk=unfcsufavsmhenf;jcif;ESihf jzpfEkdifaom t&mtm;vHk;ukd pnf;&Hk;a&;rª;xHwGifom tm;ukd;
yHktyfxm; vkd=uonf? “jyifyrSvmaomwOD;ukd”olwkd@b0jy\emrsm; ajz&Sif;&efvkdvm;=uonf?
pnf;&Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdazmfjyygw,f?
“usaemfwkd@wu,f xdyfwkduf&ifqkdifr_rvkyf=ucif usaemfwkd@tprf;avhusifhr_ (2) cgvkyf=uygw,f? 'gayr,fh
wu,fhwu,f ±Hk;vJa&mufa&m/ ±Hk;ut&m&SdeJ@awG@a&m / olwkd@yg;pyfawGydwfxm;=uygw,f? t&m&Sdu olwkd@ukd t*Fvdyfvkd
ajymygw,f? tJ'geJ@olwkd@tm;vHk;u usaemfzufvSnfhvm+yD; olwkd@ukd,fpm;!‡dE_dif;ay;zkd@ajymvmygw,f? okd@aomfvnf;
pnf;±Hk;rª; wa,mufrSm TuJhokd@ vlxktwGuf aqmif&Gufay;jcif;/ vlxktwGufqHk;jzwfjcif;ukda&Smif&rnf? olwkd@wGef@qkwf
ae=uvsif olwkd@ukd tm;ay;&ayrnf / v_H@aqmfay;&ayrnf? tu,fI olwkd@rjzpfvmrSmwm olwkd@ESifhtwl vdkufI
vufwGJum bmvkyfoifhonfukd&Sif;jyvkyfaqmif&ayrnf? okd@aomf pnf;±Hk;a&;rª;u olwkd@udpPukd rqHk;jzwfay;oifhay?
qHk;jzwfcsufcsjcif;onf ta&;}uD;aomvkyfief;jzpf+yD; trSm;trSef±_H;edrfhr_ukdvnf;wm0efcH&ef wm0ef&Sdayonf? qHk;jzwfcsufukd
olwkd@ukd,fwkdifcsap&rnfjzpf+yD; vlxkukd trSdtcdkuif;vGwfvmatmif &ifhusufvmatmifom ulnD&rnfjzpfonf? ”
5
*? tzdESdyfcHrsm;onf wcgw&HtcGifhta&;orm;rsm;jzpf=uw,f? (wcsKd@ tzdESdyfcHvlxk)
tcef;(3)
zdESdyfolrsm;
tcef;(4)
tajccHpnf;&Hk;a&; rlrsm;
1? vlxk&SdaewJh ae&mupwif
2? vlxk+yD;qHk;wJhae&mrSm wifr&yfaeygESifh
3? vlxkukd ukd,fwdkifqHk;jzwfygap
wckcsif;jyefavhvm=uygpkd@
9
pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdaxmufjyygw,f?
“usL;ausmftdrf,mjy\emawGeJ@ ywfouf+yD; ukdifwG,f&wJh toif;tyif;wcktaeeJ@ 'Dvkd az:jyEkdif
ygw,f? vlxkeJ@ tr_dufawG[m twlwlyJ/ olwkd@ukd twlwl ®r@jyeJ@a0;&mrS vmpGef@ypf pkyHk=uw,f?
(2)ckpvHk; =unfhraumif;bl;/ olwkd@ukd tjrpfuE_wf+yD; tckvkdjyefvnfae&mcsxm;a&; &yfuGufawGrSm
jyefae&m csxm;ay;wJh tcg / olwkd@taeeJ@ apwemtoif;eJ@ vlr_zlvHka&;toif;awGu apwemrygwJh
taxmuftyH &aumif;&r,f/ 'gukd t[kwf}uD;xifae=ur,f/ aus;Zl;wifae=ur,f/ zdESdyfolawG&J@
enf;y&d,m,fawGuawmh aemufausmukd"g;eJ@xkd;r,f/ +yD;awmh aq;±Hkwifay;wJh yHkpHygyJ? 'gayr,fh
vlxktaeeJ@ 'Dvkdqufpyfaer_awG/ 'DvkdzdESdyfcH&r_awGukd odaumif;rSm r[kwfbl;? olwkd@ yxrqHk;
podEkdifwmu zsufqD;a&;toif;awGuolwkd@usL;ausmftdrf,mawGukd =urf;=urf;wrf;wrf;zsufqD;wm
wcgw&H taxmuftyHhay;wJh vkyfom;awGu apmfum;ovkdjzpfwm / wckckawmhrSm;,Gif;ae+yD;qkdwm
'DavmufygyJ?
'kwd,taeeJ@ zdESdyfa&;,EW&m; 'grSr[kwf tpkd;& / toif;tyif;}uD;awGu vlxkukd olwkd@jznfhqD;ay;zkd@
pdwfqEN r&SdwJh uwdu0wfawG/ a=ujimcsufawGay;r,f/ ðyr,f ponfjzifh &Sdvdrfhr,f? usaemfwkd@
orRwukd,fwkdifawmif 1967 cku wGef'kd®r@ [mqkdqm wHwm;rSm vlxkawG ajrykdifcGifh&Sdr,fvkd@ rdef@cGef;
ay;cJh ygw,f? 'gayr,fh 1974 rSm vlxku olwkd@ tdrf,mawG zsufqD;cHcJh&ygw,f? 'gukd uwdawG
twkdif; jynfh0atmif aqmif&Gufay;zkd@ “rmvmueef;” ukd vlxkawGcsDwufawmif;qkdcJhygw,f? ®r@jy&J
tzGJ@awGu qENjyolawGukd 'Jvfyef wHwm; em;rSm ae@v,f aeyl}uD;atmufrSm &yfckdif;+yD; apmifhckdif;
xm;ygw,f? trnftkd}uD;wa,mufu aeyl'%fa=umifh arhvJ oGm;ygw,f? uav;awGu qmavmifvkd@
ikd=uygw,f/ r=unfh&ufp&myg/ trsKd;ord;wOD;u ajymygw,f/ “±kyfjrifoH=um;u ajymoGm;ygw,f/
tpkd;&taeeJ@ vlxk&J@ toHawGukd t+rJem;axmifaeygw,f/ tckod&yg+yD” qdk+yD;ajymoGm;ygw,f?
tpkd;&u ajrawGawmhay;vkdufygw,f? vlxkukdawmh r[kwfygbl;/ EkdifiHwum aumfykda&;&Sif; }uD;awGeJ@
puf±Hk}uD;awG aqmufzkd@ygyJ? vlxkawG b,fvkdqENjyjy orRw taeeJ@ ol@ &yfwnfcsuf jyvkdufwmygyJ?
zdESdyf,EW&m;awGuawmh olwkd@ uwdu0wfawGeJ@ quf&Sifoefaewwfygw,f? 'gukd olwkd@pum;eJ@
tvkyfnDrnD axmufjy+yD; ±kdufcsKd;&ygvdrfhr,f?
wwd,taeeJ@ 'DzdESdyfa&;,EW&m;}uD;&J h wkef@jyefay;r_tay: rlwnf+yD;vlxkdawGukd ykdrkdckdif+rJvmatmif
awG@}uHK&wJh rar#mfvifhwJh jzpfysufay: rlwnf+yD; pnf;±Hk;Ekdifygw,f/ 'Duaewqifh vlxkawGudk
ykdrkdemusnf;apygvdrfhr,f?
tpkd;&t&m&Sd}uD;awGu yHkrSeftm;jzifh qENjywJh usL;ausmtdrf,mu ukd,fpm;vS,ftzGJ@awGudk =umjrifhpGm
apmifhckdif; wwfygw,f? 'DtawG@t}uHKukd rlwnf+yD; vlxkukd ykdrkdpnf;±Hk;r_ vkyfay;Ekdifygw,f? em&Dukd
=unfhckdif;yg/ b,fESpfem&DvJ ar;yg/ qm+yDvm;vkd@ar;yg/ b,folu aemufusaeovJ/ qkd+yD; vlxkukd
axmufjyckdif;w,f/ t&m&Sdukd jrefjrefvmckdif;zkd@ v_H@aqmfEkdifw,f? vlwcsKd@ukd twGif;a&;rª;xH xyfar;zkd@
taemuft,Sufay;zkd@ apvGwcf kdif;yg/ vlxkukd olwkd@&@Jtod Ekd;xvmapzkd@ v_H@aqmfEkdifwJh 'Dvkdtajc
tae trsm;}uD;&Sdygw,f?”
'Dae&mrS pnf;±Hk;a&;rª;awGtaeeJ@ (2) ck oifcef;pm ,lEkdifygw,f? wckuawmh vlxkukd pnf;±Hk;csnf;uyfwJ@ae&mrSm
pmtkyfxJu twkdif; olwkd@ r}udKufwJh onftajctaeuae ajymif;zkd@ olwkd@ rodwJhacwf / pepf/ aemuf vlaer_ pepf wck
ponfjzifh raqG;aEG;rdapzkd@ygyJ/ bmjzpfvkd@vJqkdawmh ,ck&SdaewJ@ zdESdyfr_tawG@t}uHKuae+yD; olwkd@&J@ a0;uGmvGef; em;vnfzkd@
cufao;vGef;wmygyJ? 'DtqifhrSm vlxkrSm ckdifvHkwJh ta=umif;jycsufa=umifh tajctaew&yfa=umifh a'goxGufvmr,f/
qef@usifzkd@ jzpfvmr,f qkd&if vHkavmufygw,f?
aemufwckuawmh vlxkukd wduswJh em;vnfEkdifwJh zdESdyfr_yHkpHukd &Sif;jyzkd@ygyJ? 'gukd pnf;±Hk;a&;rª;ukd,fwkdifu oabm
ayguf&r,f? 'gvJ rvHkavmufygbl;? vlxkyg oabmaygufatmif &Sif;jy&r,f/ zdESdyfr_xJu tpdwftykdif;wckukd vlxk
odjrifvm+yD; ykdrkd nD!Gwfckdifrmvmatmifvkyf&r,f/ pnf;±Hk;a&;rª;a&m vlxkyg zdESdyfa&; ,EW&m;}uD;&J h tm;enf;csufukd od+yD;
'gukd xkd;ESufEkdifatmif oifcef;pm,l&r,f?
10
2? enf;y&d,m,frsm;csyg? ‚onf tzdESdyfcHrsm;. b0 tawG@t}uHKrsm; twGif;rS tajccHyg? ‚onf zdESdyfolwkd@ twGuf
r}uHKzl;aom tawG@t}uHK jzpf&rnf?
zdESdyfcH&olwkd@&J@ b0 tawG@t}uHKtwGif;rS
11
enf;y&d,m,frsm;ukd avhvmEkdifonf? xkdtcg vlxku wqifhjrifhaomenf;em/ y&d,m,fopfrsm; ajymif;vJ=u&rnf?
pnf;±Hk;a&;rª;wOD;u onfvkdaz:jyygonf?
“ CAP (zdvpfykdifbdvfajrpuf&Hk;toif;) u tqifhedrfh bkwft&m&SdawGukd vlxkeJ@awG@zkd@ wa,muf+yD;
wa,muf apvGwfygonf/ usaemfwkd@ zdtm;ay;Ekdifor#u t&m&Sdi,fawGyJ/ usaemfwkd@ukd
jc,fvS,faeol tmrcHcsufay;oleJ@ rawG@Ekdifao;bl;/ wcgu t&m&Sdwa,mufu vlxkukd,fpm;vS,f
wkd@e@J awG@wHk; w,fvDzkef;u jrnfvmygw,f/ acgif;aqmif wa,mufu pum;ajymaewm&yf+yD;
w,fvDzkef; pum;ajymzkd@ jyifygw,f/
'DrSm t}uHwck &vmw,f/ bmjzpfvkd@ 'D CAP twGif; qufoG,fcGifhay;+yD; bmr[kwfwJhpum;awG
ajymcGifhðy &rSmvJ/ tck usaemfwkd@ &nf&G,fcsufu olwkd@ukd zdESdyf+yD; olwkd@&J@ vkyfief;ukd ysufapzkd@yJ/
'Dawmh olwkd@ zkef;vkdif;ukd aemuf,Suf=uygw,f? ”
aemufqHk;rSm aqG;aEG;zkd@ oabmwl=u&ygawmhw,f?
12
4? vG,ful§ &Sif;vif;§a&wkd§yk*~dKvfa&;qkdi&f mjy\emrsm;rS wqifh ykdrkd±_yfaxG;§ cufcJ§a&&nf §acwfpepfqkdif&m
jy\emrsm; wkd;wufapjcif;
atmufygtwkdif;cGJjcrf;pdyfjzmI em;vnfEkdifonf?
u? vG,ful ±_yfaxG;
- tcsufvufrsm;pGmryg0if - qHk;jzwf&eftwGuf
- awmif;qkdcsufwcsuf(okd@) bufaygif;pHkjy\emaygif;pHk
2 - csufr#om - awmif;qkdcsufwGif vufcHEkdifaom
pDrHcsuftqihfrsm;yg0ifjcif;
*? a&wdk a&&Snf
C? yk*~dKvfa&;qdkif&m acwfpepfqdkif&m
tykdif; (2)
pnf;±Hk;a&;rª;ESifh
pnf;±Hk;a&;enf;emrsm;
tcef;(1)
pnf;±Hk;a&;orm;aumif;wa,muftwGuf tajccHt&nftcsif;
15
1? &kdaoukdif;±_dif;r_uif;rJhjcif; ( OyuQm0g')
2? [oOm%f&Sdjcif;
16
,if;okd@[o^m%fonf r&Sdrjzpfvkdtyfonf? oltaumif;qHk;rnfr#aqmif&Guf&Guf/ ‚onf awmfvSefa&;wckvHk;.
wpdwfwykdif;jzpfa=umif;vnf;em;vnfxm;&ayrnf?
wu,fhwu,fwGif vlxkukd,fwkdifuyif pnf;±Hk;a&;rª;tm; uarmufurjzpfyHk/ [o tcsKd@ukd jyefvnfoif=um;
wwf=uonf? vlxkwGif olwkd@jy\emESifh tm;enf;csuftay:&,fyGJzGJ@I ajzazsmufwwfaom t&nftcsif;onf tvkdvkd
&Sd+yD;jzpfonf? pnf;±Hk;a&;rª;wa,muftzkd@ odyf+yD; av;av;eufeuf tm&Hkpkdufxm;jcif;/ a[majymjcif;rsLd;a&Smif=unf&ef
vkdtyfovkd tjcm;tpGef;wzufjzpfaom t&$ef;azgufvGef;jcif;ukdvnf;a&Smif&efvkdtyfonf? acgif;aqmifwa,muf TuJhodk@
ajymonf ?
“ pnf;&Hk;a&;rª;wa,mufu t+rJ 'Da'oukdvmwkdif; =unfh&wm ody+f yD;av;av;eufeuf wnfwnf=unf=unf
vkyfaew,f/ vufukdykdufxm;vkd@/ vlxk=um;xJvm+yD; wm0efawG cGJay;w,f? tvkyf±HkxJu zkdrifwa,mufvkdyJ? 'geJ@
usaemfu [oav;bmav;vJajymyg/ &,f&,farmarmav;vJaeygOD;vkd@ ta}uHay;&w,f? aemufwa,muf=uawmh
tjcm;wzufpGef;jyefa&m/ wae@vHk;vm+yD; [m[/ &,fp&mcsnf;yJvmajymae&m/ 'geJ@ wa,mufu vmar;w,f / ol &_;ae
ovm;wJh”
pnf;±Hk;a&;rª;awGukd [oajymzkd@wkdufwGef;wmxuf/ ol[m vlxkqDuem;axmif&r,f/ olwkd@bmudkoabmusw,f/
bmawG &Dp&mjzpf&w,f/ [oawGtvkyfcGifu yHkjyifawG/ 'gawGem;axmif+yD; csifhcsdef[m[^m%f &Sd&Sd csOf;uyf&if vlxk[m
ukd,feJ@ ykdeD;pyfvmygvdrfhr,f?
3? wDxGifzefwD;EkdifpGrf;&Sdr_
b,ftjzpftysuf/ t&m0wWKawGukdrqkd pnf;±Hk;a&;u&d,mtjzpf toHk;ðyEkdifygonf? okd@aomf vkdtyfcsufrSm
jzpfwefpGrf;ukd =unfhI wDxGifzefwD;EkdifpGrf;ESifh }uH&nfzef&nf&Sdr_omjzpfonf? ykwf&[ef;rif;}uD; trSwf(6) zdvpfykdifEkdifiHokd@
vma&mufvnfywfoGm;aomtacg redvm&Sd bkef;awmf}uD;rsm;udk wGef'kd&Sd tkd;rJhtdrfrJhrsm;ukd apmifha&Smuf&ef aiGtcsKd@
v_KoGm;cJhygonf?
1972 cka&mufaomtcg ZOTO ( ZGef(c) wGef'kdtoif;) rS bkef;awmf}uD;rsm;xHrS ulnDaiG&&Sdvmr_usqif;
vmjcif; ukd wkdufwGef;cJhygonf? okd@aomf ‚rS ‚aiGrsm;onf vlr_zlvHka&;pDrHudef;rsm;oufoufom jzpfa=umif; ta=umif;
jyefaomtcg xkdusL;ausmf&yfuGufrS vlrsm;ukd pk±Hk;ap+yD; redvm bkef;awmf}ud;wyg;ykdifaom a'ob%fi,fwckwGif
wa,muf 1 yDqkdpDjzifh tvkt,uf b%f taumifh zGifh=ujcif;jzifh b%ftm; wae@vHk;tvkyfysufapcJh&m/ bkef;awmf}uD;rSm
raqG;aEG;yJraeEkdifatmifjzpfcJh&awmhhonf?
rdrd.}uH&nfzef&nfESifh wDxGifzefwD;EkdifpGrf;&Sd&ef }udK;pm;&rnfhenf;vrf;rSm ,Qifvlrsm;.enf;y&d,m,fESifhenf;emrsm;
yHkjyifrsm; em;axmifjzif;yifjzpfonf? Ttjzpftysufukd =umjrifhpGmu oHk;pGJcJh+yD; ,QK roHk;pGJonfrSm =umygu jyefvnf
wDxGifoHk;pGJEkdifovkd/ rdrda&G;cs,fp&mvrf;vnf;ykdrsm;vmrnfjzpfonf? ‚tjyif ykdrkdwkd;wufaom tqifhw&yfukdvnf;
wufvSrf;rdaprnfjzpfonf? pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdjyefajymygw,f?
“usL;ausmftdrf,mawGud jyefae&mcsxm;ay;wJhae&m[m *syeftdrf,mukr`%Dwcku ‘pGef@ypfypPnf;u
jyefxkwf vkyfwJh pDrHudef;’ a=umifhr=umc% a&v$rf;cHae&ygw,f? a&awG pkyHkaer_a=umifh ,ifawGrsm;+yD;
ul;pufa&m*g tpHkygyJ? usaemf wkd@oHk;aewJh ig;a&mif;0,fwJh ae&mu oHk;wJh yvyfpwpftdwfrsm;ukd
owd&rdw,f? tJ'Dawmh *syeft&m&SdeJ@ oGm;awG@wJhtcg ,ifaumifawGukd yvyfpwpftdyfxJxnfhoGm;+yD;
olavat;puf±Hk;cef;xJv$wfay;vkdufw,f? tJ'Denf;ukd oHk;vkdufw,f?”
wDxGifzefwD;Ekdifr_[m rkd;ay:usvmwmr[kwfygbl;? ykvufukvm;xkdifrSm tcef@om; xkdifae&mu awmufajymifwJh
t}uHaumif;wck rjzpfvmEkdifygbl;/ wDxGifzefwD;EkdifwJhpGrf;&nf[m pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf&J@ avhvmr_umv=umjrifhpGm
&SdcJhwJh tawG@t}uHK/ enf;y&d,m,fawGeJ@&if;+yD; rS jzpfvmwmyg? 'DvkdygyJ/ pm&Gufay:uvmwJh wDxGifxm;wJhenf;y&d,m,f
awG[m p+yD;awmh vkyfwJh pnf;±Hk;a&;vkyfief;rSm jzpfvnf;rjzpfEkdifygbl;/ vkdvJrvkdtyfygbl;? pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf poifh
wumuawmh/ pwifcsOf;uyfoifhwmuawmh tvG,fulqHk;t&kd;om;qHk;enf;awGygyJ? vlxku &ifhusufvmav olwkd@
twkduftcH uvnf; tawG@t}uHKºu,f0vmav? vlxkzufu enf;y&d,m,fopfawGaqmif;qkdvmr,f? 'DawmhrSom
wDxGifzefwD;+yD;awmh enf;opfawGeJ@ &ifqkdif&rSmjzpfw,f?
17
4? aysmhajymif;r_
tjzpftysuf (2) ck[m b,fawmhrS xyfwlruswwfygbl;? tjzpftysufawG[m tcsdefwkdtwGif;rSm ajymifvJae=u
ygw,f? pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf[m 'dtajctaeukd trSDvdkuf&rSmyg? ajymifvJwJh tajctaeukdod+yD; ol@&J@ e*kdt}uHtpnf
ukd tajctaeeJ@vkduf+yD; ajymif;Ekdif&ygw,f? 'gukd “aysmhajymif;r_” vkd@qkdvkdygw,f? 'gukd ‘tcGifhta&;orm;’ ‘tacsmif0g'’
e@J rrSm;apvkdygbl;?
‘aysmhajymif;r_’ qkdwm umva'o ukdvkduf+yD;&nfrSe;f csufa&mufatmif rdrdenf;emawGukd ajymif;vJoGm;wmyg?
‘tacsmiform;’ rSmawmh ukd,fusLd;pD;yGm;uvGJvkd@ tjcm; }uD;}uD;rm;rm;&nfrSef;csufvHk;0r&Sdygbl;?
pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf[m b,fvkdtajctaerSm ‘aysmhajymif;r_’ t&nftcsif;&SdvmrvJ? 'g[mtjcm;
pnf;±Hk;a&;rª; rsm;eJ@ tawG@t}uHKzvS,fjcif;/ aphpyfpGm aqG;aEG;jcif;rsm;u &vmwJh toD;tyGifhygyJ? tajctaewpHkw&mwlwJh
jy\em&yfwcktay:rSmawmifrS csOf;uyfyHk enf;trsLd;rsLd;&Sdw,fqkdwm ol oif=um;&rSmygyJ? 'gukd tajctaetvkdyf
oif=um;&rSmyg? wcgw&HrSm twkduftcHrsm;/ xdyfwkdufwif;rmr_awG@eJ@ }uHK&Ekdif+yD; wcgw&HrSm jiif;ompGm oD;cH&wmrsKd;&Sd
wwfygw,f? pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdavhvmrdygw,f?
“ wcsKd@pnf;±Hk;a&;rª;awGuawmh yifukd,fobm0t& ukd aysmhajymif;r_ykd&Sd=uw,f? olwkd@vlr_qufqHa&;rSm
xl;c|ef=u+yD; vG,fvG,fulul rdwfaqGjzpfwwf=uw,f? tcsKd@vlawGuawmh pnf;±Hk;a&;rSm obm0t&ukd !Hhwwfwwf/olwkd@
ajymcsifwmukd &Sif;atmif ajymjyzkd@xuf olwkd@t,ltqukad jymjyzkd@yjodw,f? 'gayr,fh olwkd@ [efyeftajymtqkdu
vltm;vHk;vufcHzkd@ }udKufzkd@rvG,fvSbl;? 'gayr,fh ol@rSm vlxkukd tvkyftau|;ðyzkd@ odyfpdwfxufoefvGef;wmqkd&ifawmh
vlxkudk pnf;&Hk;zkd@ wkdufyGJ0ifzkd@ odyfrcuf=uygbl;? vlxku em;vnfay;wwfw,f?
5? +rJ+rHjcif;/ ckdif+rJjcif;
ckdif+rJjcif;uawmh pnf;±Hk;a&;orm;wa,muftwGuf txl;vkdyftyfcsufjzpffygw,f? pnf;±Hk;a&;vkyfief;[m
pdwfv_yf&Sm;zG,f/ pdwful;,Ofp&maumif;ovkd/ &Snf=um+yD; +iD;aiG@vmwwfwJhoabmvnf;&Sdygw,f? ol[m 'Dtvkyfukd
ae@w"l0 vkyf&wJhtcg wcgwav vltrsm;pku vufavsmhcsifpdwfawG§ &yfypfzkd@}udK;pm;wwf=uygw,f? 'gayr,fh
pnf;±Hk;a&;rª; wa,muf[m+rJ+rHr,fqkd&ifawmh ol@rSm^m%fodrfrxufjruf/ t&nf;tcsif;r&SdvS&ifawmif tcsdef=umjrifh
vmwme@J tr# ol[m &ifhusufºu,f0vmvdrfhr,f?
+rJ+rHzkd@[m vlxkukd tm%m&atmifaqmifusOf;ay;wJ@vkyfief;rSm odyv f kdtyfw,f? 'g[mwcsufwnf;tm;xkwf&HkeJ@
&wmr[kwfbl;? tzdESdyfcHawG&ifhusufvmwJhumv tqifhqifhe@J olwkd@ukd,folwkd@ wm0ef&Sdw,f,lqvmzkd@ tcsdef,l
&ygw,f? pnf;±Hk;a&rª;wa,muf[m 'DtemcH&wJh tqifhawGausmfjzwf&r,fqkdwm em;vnfxm;&r,f? olukd,fwkdif eJ@
vlxk[m twdwfumv orkdif;a=umif;eJ@ a[mif;jrif;wJ@ tawG@t}uHK a[mif;}uD;awGukd wGef;vSefypf&rSmrkd@ jzpfw,f?
pnf;±Hk;a&;rª;orm;wOD;u 'Dvkdajymjyygw,f?
“ usaemfae@wkdif; eHeuf 5 em&Dx&ygw,f? 'Djy\emawGeJ@yJ ntxd vkyf&ygw,f? 'DvkdrsLd;ckdifrmwJh
qHk;jzwfcsufvnf; vkdtyfygw,f/ 'grS tcuftcJawGtm;vHk;ukd wajz;ajz;ausmfjzwfEkdifrSmjzpfw,f?
'Dckdif+rJr_xuf ykdzkd@ qkd&if ukd,fhukd,fukd avhusifhysLd;axmifr_vnf;ta&;}uD;vSygw,f? oifwef;rª;
(pnf;±Hk;a&;)eJ@t}uH^m%f,ljcif;/ tao;pdwfwifjyjcif;/ pnf;±Hk;a&;rª;&J@ vkyfief;aqmifwmawGukd pDppf
oHk;oyfjcif;awG vkdygw,f? 'DtygwftwGif; vlrnfr# awG@co Jh vJ? wa,mufpdukd b,favmuf=um=um
pum;ajymcJhovJ/ bmta=umif;awGvJ/ xyfpum;ajym=unfhyg? bmjy\emawGawG@&ovJ/ vlxk
b,favmufcHpm;e&ovJ? wjznf;jznf;eJ@ ukd,f jyif;jyif;xefxef rvkyf&if vlwa,mufukd pnf;±Hk;&
rvG,fbl;qkdwm awG@vm&ygvdrfhr,f?
'Dvkdjyefvnfppfaq;jcif;[m oifwef;om; pnf;±Hk;a&;rª;awGtzkd@ a&S@okd@ a&S@okd@ wdk;wufvmapygvdrfhr,f?
vkdtyfcsuf wckukd vG,fvG,ful&aewm ,lrvm;/ pGef@ypfrvm;?”
oifwef;q&mwOD;u 'Dvkd&Sif;jyygw,f?
“ pdwful,Oform;awGuawmh vlxkrSm ykdrkdjynfhpHkwJh urBmwckzefwD;zkd@ toifhjzpfw,f? olwkd@ukd,folwkd@
vGwfajrmufa&; ukd aqmifusOf;EkdifwJh tiftm;awG&Sdw,fvkd@ ,kH=unfwwf=uw,f? olwkd@wcsufusefcJhwwf=uw,f? olwkd@
oabmrayguf=uwmuawmh ESpf&Snfvrsm; zdESdyfr_vufatmufrSm aecJh&olrsm;tzkd@ 'Dvkd}uD;jrufwJh t&nftcsif;awG[m
tusifhqkd;awGeJ@ zHk;zdaewwfwmygyJ?
Oyrmtm;jzihf pdwful;,OfolawGu pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufjzpfvm+yD; atmufajcrSm pnf;±Hk;a&;vkyfief;pwifwJhtcg
oljrif&wJhvlxktcsif;csif; tcGifhta&;,lwmawG/ ti,fpm;rormr_awG/ 'kp&kdufawG awG@vm&wJhtcgxdwfvef@oGm;=uawmh
18
wmyJ / ,Hk=unfcsufodrfjyif;xefwJholawG tzkd@rSmawmh vlxk[m olwkd@urBmukd olwkd@ ajymif;vJEkdifw,f/ olwkd@[m olwkd@
zdESdyfolawGeJ@ bmrSruGmbl;qkdwm od=uw,f?
tvm;wlyJ tcsKd@ pnf;±Hk;a&;rª;awGu tjcm;pnf;±Hk;a&;orm;awG&J@ toHk;cscHjzpf&rSmukd a=umuf&GH@aewwf=uw,f?
'g[m zdESdyfcH&wJholawGqDu ay:xGufvmwJh enf;awGr[kwfbl;/ pnf;±Hk;a&;rª;awGqDu vmwmyJjzpfw,f? pdwful;,Ofwwf
wJh pnf;±Hk;a&;rª;orm;awGu 'dvkd toHk;cscH&w,f pojzihf odwfpdwfxJxm;=uw,f? 'g[m t"dy`g,fr&Sdbl;/ bmjzpfvkd@vJ
qkdawmh 'g[m vlxku vHk;0pnf;pm;wmrsKd;r[kwfb;l / OD;aqmifr_rSef&if t}uHay;or# vkyf=uwmjzpfw,f? vlxku t,l
tq wckudk pOf;pm;+yD; olwkd@[m tjypfcH,l&ifawmh 'g[m rkd;ay:uswJh wpdrf;w&Hpm tawG;tac:r[kwfawmhbl;/ olwkd@xJ
u wpdwfwykdif;jzpfoGm;awmhw,f?”
pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdajymygw,f?
“pnf;±Hk;a&;rª;awG[m vlxkurodvkd@ tvkdtavsmufðyr_wJhudpPwcka=umifh b,fawmhrSpGef@cGmroGm;ygeJ@/
vlxk[m b0wav#mufvHk;avSmifcsKdifhxJrSm aevm&w,f? 'Dawmh b,fvkdvGwfajrmuf&r,frSef;
csufcsif; rodEkdif=ubl;/ olwkd@ukd ulnD&r,f/ wHcg;ukd b,fvkdcsKd;csuf&r,fqkdwm jy&r,f?
tvmwl avSmiftdrfwHcg;ukd ukd,fwkdif±kdufrcsKd;&bl;/ vlxka&S@u ausmf+yD; rvkyf&bl;/ 'gvJtrSm;wckjzpfw,f?”
6? vlxktay:trSefwu,f opPm&Sdr_§cspfcifr_
tcsKd@pnf;±Hk;a&;orm;awGu vlxktay: cspfcifr_qkdwm vlxkukd cav;awGvkdtumtuGmfay;wmvkd@ t"dy`g,fzGifh
=uw,f? 'g[mtz}uD;pkd;wJh 0g'ukd yHkpHwrsKd;eJ@azmfjywmyJ? 'g[mt+rJrSDckdaeatmif/ tm%mrJhatmifvkyfxm;&musw,f?
vlxkudk wu,fcspfwJhol[m olwkd@ukd t=uyftwnf; umuG,fay;rxm;&bl;/ 'gukd jzwfoef;+yD; &ifhusuf}uD;xGm;ap&r,f?
pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdajymjyw,f?
“olwkd@u usaemhukd toem;cHv$m wapmifa&;ay;zkd@ajymvmw,f? 'g[m r=umygbl;/ a&;vkduf&if c%ygyJ/
'gayr,fh usaemfulnDvkduf&if olwkd@ bmwwfvmrvJ? usaemhqHk;jzwfcsufyJjzpfaerSmyJ/ wcg olwdk@ tpkd;&±Hk;ukd oGm;zkd@
}uH=uwJhtcg olwkd@rSm c&D;p&dwfr&Sdbl;ajymw,f/ olwkd@ukd usaemfay;r,fhtpm; usaemfajymjyw,f/ cifAsm;wkd@ 'Djy\em
wu,fvkyf=ur,fqkd&if aiGpk=uaygh/ vl roGm;Ekdif&if 'Dukd,fpm;vS,ftzGJ@ ukd aiGulnD=uaygh”vkd@ ajymvkdufw,f?
'Dxufykdeuf&_dif;vmwJhtcg--
usaemfyxrjy\emeJ@ xdyfwkduf&ifqkdifr_rjzpfcif owkd@eJ@twl a&S@aqmifoGm;wm rSefw,f xifcJhw,f? vlxk
awGu atmf[pf+yD; aemufqufwGJtusKd;awG/ atmifjrifr_awG &cJhygw,f? 'gayr,fh usaemfa&S@aqmifwufcJhw,f
bmjzpfvkd@vJ qkdawmh 'grS olwkd@&J@ ikwf&_d;aewJh tawG@t}uHK &vmrSmrkd@ jzpfw,f?
tjcm;pnf;±Hk;a&;rª;wOD;u awmh vlxktay:cspfcifjcif;ukd 'Dvkdaz:jyygw,f?
“pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf[m vlxktoif;tyif;awGu atmifjrifr_awG pwif&vmwJhtcg olukd,foljyefapmifh=unfh
&ygr,f? tcsKd@u ukd,fhukd,fukd odyfawmfw,f xifvmwwf+yD;/ 'Datmifjrifr_ukd ukd,hftwGuf ckdif+rJatmifvkyfzkd@ }udK;pm;vm
wwf=uw,f? 'gayr,fh t+rJvkdtyfao;w,fvkd@cH,l&vdrfhr,f? tpueOD;rSm ol[m vlxkukd ulnDapmifha&Smufzkd@ r&Sdrjzpf
vkdtyfygw,f? 'gukd vGefajrmufvmwJhtcg/ vlxkukd ukd,fhtay: rrSDckdap&awmhbl;? ‘olwkd@jrifhwufygap? ukd,fu
avsmhygap’ 'DvkdcH,l&vdrfr,f?”
tcsKd@pnf;±Hk;a&;rª;awGuawmh
t}uH^m%fawmif;jcif;eJ@ &nf&G,fcsuf ckdifrmjcif;[mvnf; r&Sdrjzpfvkdtyfw,fvkd@ cH,l=uw,f?
tcef;(2)
pnf;±Hk;a&;rª;rsm;jzpfavhjzpfx&Sdaom trSm;rsm;
19
1? pdwful;,mOf0g'
qif;&Jom;rsm;=um;wGif raexkdifbl;aom ynmwwfvlvwfwef;pm;rsm;tzkd@ ‚wkd@onf r,Hk=unfEkdifavmufp&m
wkd@ukd zefwD;Ekdif=urnf[k ,Hk=unfxm;avh&Sd=uonf?
wcgw&H=um;&wwfygonf?
“bk&m;a& - - *|efuawmh wu,fjrifhjrwfwJholygyJuGm/ olwae@ xrif;wcgyJpm;w,f/ olrS wu,fhypPnf;rJhygyJ” wu,f
trSefrSm qif;&Jjcif;ukd pdwful;,Ofxm;r_omjzpfonf?
3? w&m;ao0g'
pnf;±Hk;a&;rª;rsm;vkyfief;tqifhqifhwGif pnf;pepf}uD;t&/ pm;tkyf}uD;t& pnf;±Hk;rdjcif;tjzpfokd@ a&muf&Sdwwf
=uonf? tu,fI enf;vrf;/ Oya'wkd@ESifh 'DvkdrqkdyJ vkyfrdukdifrdygu rSm;,Gif;ovkd/ aerxd xkdifromjzpfwwf=uonf?
pnf;pepf/ Oya'owkd@ukd pmtkyf}uD;twkdif; toHk;ðyp&mrvkday/ tb,fa=umifhqkdaomf tajctae(2)ck b,fawmhrS rwl
aoma=umifhjzpfonf?
udpPwckwkdif; wckwkdif;wGif taxGaxGrlay:rSm qifhyGm;,l&rnfjzpfayonf? Oyrmtm;jzifh aqmifyk'fwckqkdygpkd@/
“}udKwifjyifqifr_r&SdyJ b,fawmhrS tpnf;ta0;wckrðyvkyfygESifh” qkdygpkd@? okd@aomf wcgw&H tcsKd@udpPrsm;wGif jyefvnf
oHk;oyf&efESifh tcsuftvufykdrkd&&Sd&ef udpPwckrðycif tpnf;ta0;vkyf&wwfonf? ,if;tpnf;ta0;rsKd;wGif jyifqifr_
rsm;pGm rvkdtyfay?
wzef “vlxk. b0tawG@t}uHKrsm;twGif;rS omtajccHI enf;y&d,m,fcsyg” qkd=uonf? okd@aomf wcg vlxktawG@
t}uHKrSuif;vGwfI ðyvkdyf&ef tajctaeu awmif;qkdvmonfrsm; }uKH=u&wwfonf? Oyrmtm;jzifh usL;ausmftdrf,mrsm;
zsufqD;cH&rnfhtcg òr@ukd ydwfqkd@aomtwm;tqD;rsm; ðyvkyfjcif;onf vlxktawG@t}uHKwGif topfjzpfonf?
yxrqHk;jzpfonf? okd@aomf ‚onf olwkd@tawG@t}uHK. wpdwfwykdif;jzpfvm=u&onf?
tvm;wlpGmyif/ pnf;±Hk;a&;oifwef;q&mrsm;onf ,cifavhvmbl;aom EkdifiHa&;0g'rsm;tay: avhvmzl;aom
oDtkd&Drsm;tay: pGJwwf=uonf? xkdtcg ol@0g'rsm;ESifh rukdufnDrnf/ rSm;,Gif;rnfpkd;I ol@pum;rsm;/ tðytrlrsm;onf
umva'oESifhtnD ðyjyif&ef jiif;y,fawmhonf? xkdpnf;±Hk;a&;rª;rsm;twGuf t"du tcuftcJrSm vlrsm;ESifh aygif;oif;
qufqHa&; cufcJjcif;ESifh topfzefwD;r_rsmr&Sdawmhjcif;jzpfonf?
wcgw&H wufºuv_yf&Sm;olb0rSvmaom pnf;±Hk;a&;orm;rsm;onf pnf;±Hk;&rnfha'ookd@ ae@tcgoGm;&ef jiif;qef wwf=u
onf? “&efolu odvdrfhr,f/ rSwfrdw,f” xkdtcg wae@vHk;±Hk;wGif usm;upm;&if;tcsdefðzef;aeonf? ae@tcgoGm;&ef
vkdtyfaomtcgwGifvnf; &kyfzsufOD;xkyft}uD}uD;aqmif;oGm;wwfonf? ajymp&mrvkday? ol@tvkyfrSm tusKd;r&SdEdkifay?
w&m;ao0g'rSm pnf;±Hk;a&;wGif r&Sdaptyfay?
20
pnf;urf;Oya'orsm;rSm tvkyftwGufvrf;!Gefjzpfonf? okd@aomf t"durSm jynfoljzpfonf? ‚wkd@.b0
tajcaerSef uom pnf;±Hk;a&;toGifESifh vrf;a=umif;ukd jyXmef;ayonf?
4? rl0g'xkwfjcif;
ynm&Sifu¾rS vm=uaom rsm;pGmaom pnf;±Hk;a&;rª;rsm;tzkd@ tajctaeukd cGJjcrf;pdwfjzmoHk;oyfjcif;/ tm%m
wnfaqmufyHk / jzpfysufyHk/ tajccHta=umif;w&m;rsm;/ tusKd;w&m;wkd@ukd rl0g'rsm;t& oHk;oyfEkdifpGrf;&Sd=uonf? okd@aomf
tajctaeESifh nDaom wdusonfhenf;y&d,m,fxkwf&efESifh vuf&Sdtm%m,EW,m;ukd òyuGJ&ef rpGrf;aqmifEkdif=uay?
olwkd@wGif aoe*FAsL[m&Sdonf/ okd@aomf enf;y&d,m,fr&Sday?
'gbma=umifhjzpf&ovJ?
ta=umif;rSm vG,fvG,fyif olwkd@wGifvHkavmufaom ukef=urf;/ atmufajctquftoG,fr&Sdjcif;yif? OD;aESmufom
tvkyfvkyf+yD; ajcaxmuftvkyfrvkyf=uay? olwkd@wGif ta0;rS jynfolwpHkvHk;tay: tjrif&Sdaomfvnf;/ wOD;csif;tay:
em;rvnf=uay? olwkd@^m%f&nfaoG;ESifh cGJjcrf;oHk;oyfr_rSm trSefyif vlxktcsKd@jy\emrsm;twGuf vkdtyfygonf? ‚rS
wqifh trsKd;om;w&yfvHk;qkdif&m tjriftjzpfwufvSrf;&rnfjzpfonf? okd@aomf pnf;±Hk;a&;rª;rsm;twGuf ta&;}uD;onfrSm
atmufajctquftoG,frjywfa&;yifjzpfygonf?
tvm;wlpGmyif olwkd@wGif a'owcktwGuf xl;jcm;aom cHpm;csufESifh vlxkcHpm;tcsuftajctaewkd@rod=uay?
olwkd@wGif omrmefjynfolwkd@ESifh vkHavmufpGm ajymbl;jcif;/ em;axmifbl;jcif;r&Sd=uay?
“omrmefvlwa,muf b,fvdkodovJ/ cHpm;ovJ/ awG;ovJ”
“jy\emtay:b,fvkdwkH@jyefovJ/ tajctaetay: b,fvkd wHk@jyefovJ”
“'Djy\emtay: b,favmufowWd&Sd&Sd&ifqkdifrvJ” olwkd@rod/ rajymEkdif=uay?
pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdajymygw,f?
“ynmwwfwa,muf / aemuf+yD; atmufajctqifhtawG@t}uHKvHk;0r&Sdbl;olwa,muf [m aqG;aEG;or#[mu
tawG@t}uHK&J@ ta&;ygyHk/ tcsuftvufawGukd aqG;aEG;Ekdifygw,f? 'gayr,fh 'g[m pdwfxJom&SdwJh taumiftxnfr&SdwJh
[myJjzpfygw,f? ol[m vlcsrf;omawGeJ@vJpum;rajymbl;bl;/ vlxk&J@ºu,f0wJh pum;awGr=um;bl; bl;/ roHk;wwfbl;?
ol@pum;awG[m tom;rygwJ@ t&kd;oufoufvkdygyJ? 'ga=umifh olpum;ukd b,folpdwf0ifpm;vdrfhrvJ?”
tawG@t}uHK&SdwJh pnf;±Hk;a&;orm;wa,muf[m atmufajceJ@ awG@xdr_ b,favmufta&;ygw,fqkdwm
odygw,f? pnf;±Hk;a&;rª; wa,muf[m wae@ukd vkyfcGifrSm (12) em&D tcsdefukefoifhw,f? ae&HkeJ@ r+yD;ygbl;? twlwuG
tvkyfvkyfrSjzpfygw,f? 'g[mvJ olwkd@xJu acgif;aqmif/ ukd,fpm;vS,favmufeJ@ awG@+yD; r+yD;oifhyg? qkdvkdwmu wufwuf
ºuºu oGm;vm/ tqufoG,fopf&Sm/ t&if qufoG,fa[mif;awGukd wdk;wufatmifvkyf/ v_H@aqmf/ tpnf;ta0;awGjyifqif/
'gawG[m vlxk=um;xJ tvkyfvkyfwmjzpfygw,f?
'DtqifhxJu pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf[m taxGaxGtajctaeukd u|rf;0ifvmwJhtcg wduswJhjy\emrsm;ukd
tm±Hk pdkuf&ygr,f? wdusr_tvdkuf tao;pdwfenf;y&d,m,frsm; &Sm&ygr,f?
pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf 'Dvkdvkyfygw,f?
“ jzpfjzpfajrmufajrmuf pnf;±Hk;yg? tao;pdwfodatmifvkyfyg? atmifjrifr,fh enf;y&d,m,fcsyg?
tqifhwkdif;rSm pDrHudef;&Sd&Sdvkyfyg? tcsdefowfrSefcsufoifhovkdxm;yg? pnf;±Hk;a&;orm;[m vlxk
b,favmuf toifhjzpf+yD;§rjzpfao;bl; qkdwm od&ygw,f? yËdyuQtay: b,fvkdwkef@jyefw,fqkdwm
od&ygr,f? pdwf"gwfa&;&mt&/ 0g'a&;&mt& b,f tcuftcJawG &SdovJ/ &kyf0wÎK taxmuftul/
&kyf0wÎKywf0ef;usiftajctaeawGukd od&ygr,f/ &efoleJ@ygoufvkd@ wduswJh A[kokw &Sd&ygr,f?
bmtao;tzGJrS rarhxm;ygeJ@? ”
tjzpftysufwcku 'Dvkdoifcef;pmay;ygw,f?
“ NAWASA (òr@awmfa&eJ@ rdv†mXme) ukd (ac|;vkyfom;uav;rsm;) toif;u qENjyzkd@ pDpOf
xm;wmzsuf+yD; &H_;cJh&ygw,f? owif;axmufawGu }udKa&mufESifhw,f? tapmifhawGukd ar;cGef;
ar;jref;wmeJ@ owif;teH@&ukef=uw,f? vlxkua&mufzkd@aemufusaew,f? bmjzpfvkd@ aemufus
wmvJqkdawmh acgif;aqmifu aemufusaew,f? bmjzpfvkd@ acgif;aqmifaemufusovJqkdawmh
“pnf;±Hk;a&;rª;u owdrxm;rdbl;/ tJ'Dacgif;aqmif[m 'DqENjyyGJvkyfzkd@ qENr&Sdbl;/ rvkyfcsifbl;
qkdwmukd;?”
tqkd;&ifqkdif&&if aemufwckbmvkyf&r,fqkdwm jyifqifxm;&ygr,f? ,Qifu v_H@aqmfxm;r_/ jyifqifr_/ aqG;aEG;r_/
Zmwfwkdufavhusifhxm;r_ tm;vHk;[m tv[o jzpf&ygw,f?
21
tcef;(3)
pnf;&Hk;a&;tqifhESifh enf;emrsm;
1? pnf;±Hk;a&;pwifjcif;
pnf;±Hk;a&;vkyfief;wckukd vkyfxHk;vkyfenf;wus a'owcku acgif;aqmifrsm;eJ@ pnf;±Hk;a&;toif;wck awG@qHk
oabmwlnDcsuf &+yD; pwifEkdifygw,f? 'DudpPrSma'ocHvl}uD;u w&m;0if pnf;±Hk;a&;oifwef;om; okd@r[kwf !Gef=um;a&;rª;
ukd zdwf=um;+yD;awmh vlxkpnf;a0;yGJwckrSm ol@wkd@ukd rdwfqufay;+yD; pwifEkdifygw,f?
omrmeftm;jzifhawmh 'DvkdvkyfxHk;vkyfenf;r&Sd=uygbl;? 'Da'orSm&SdwJh tzGJ@tpnf; toif;tyif;wcku pnf;±Hk;a&;
orm; awG[mvlr_vkyftm;awGtjzpf omoemðy vkyfom;awG tjzpf pwifEkdif=uygw,f? wwd,enf;uawmh ukd,fhzmom
ukd,f pwmygyJ? olwkd@ukd b,folrS zdwf=um;wm r&Sdygbl;? pnf;±Hk;a&;rª;u 'Da'ou vlawGukd vHk;0rodyJ vJ&Sdwwfygw,f?
'DtajctaersKd;rSm olrSm &SdwJh tquftoG,fu pwif+yD;/ a'orSm &SdaewJh jy\emwckckrSm pwif+yD; yg0ifygwfouf
Ekdifygw,f? 'gu Oyrmwckyg?
“usL;ausmftdrf,mu rdom;pk axmifausmf[m rar#mfvifhyJ rD;a=umifh tdrf,mrJhoGm;=u&ygw,f? 'DrSm vltcsKd@u
'g[m olwkd@ukd 'DuESifxkwfcsifwJh olawGu ðyw,fvkd@ ,lq=uygw,f? usaemfwkd@rSm 'Da'ou tquftoG,fr&Sdygbl;/
oli,fcsif;yJ&Sdygw,f? usaemfwkd@ owdxm;rdwmuawmh ausmifom;tcsKd@u bmoma&;toif;awGeJ@ &HyHkaiG/ tpmawG
&Sm+yD; vlxkukd ulnDae=uwmygyJ? usaemfwkd@ pOf;pm;ygw,f?
“bmvkd@ olwkd@ukd 'DyHkpHulnD=u&rvJ?”
“'DuaexGuf+yD; olwkd@zmom olwkd@ tpm§t0wf§vkdtyfcsufawGukd rawmif;qkd=u&rSmvJ / txl;ojzifh tpkd;&XmeawG
qDu jzpfygw,f? usaemfwkd@ rdwfaqGu p+yD;/ aemuf+yD; vkyfief;tcsKd@ p+yD;wJhaemufrSm vl (70) ausmfygwJh tzGJ@[m pwifyg
awmhw,f? ,Qifausmif;om;awGulnD=uwmxuf olwkd@[m ykd&=uygw,f?”
'g[m pnf;±Hk;a&;vkyfief;pwifcJhwmygyJ?
b,fvkdyJ pwif pwif aemufu pnf;±Hk;a&;vkyfief;pOfrsm; pwifEkdifygw,f? b,fpnf;±Hk;a&;rª;yJjzpfjzpf vkyfief;pwifcgprSm
vkyf&wJh tvkyfrsm;uawmh twlwlygyJ? 'Da'oukdESH@pyfatmifoGm;+yD; &kyfykdif;qkdif&mA[kokwvkdygw,f? tcsuf tvufwkdif;
rSwfom;zkd@ vkdygw,f? pwkd;qkdifrsm;/ a'otrSwftom;awGyf rSwf&ygw,f? 'Da'orSm u|rf;0ifwJh 'DuvlawGeJ@odwJh
oli,fcsif; wa,muf&Sm&ygr,f? 'Duaep+yD; rdwfaqGtdrfvnf/ 'Duwqifh ab;tdrfukdvnfywf/ 'Duwqifh 'Da'orSm
u|rf;0ifatmif vlawGu rdrdukd rSwfrdatmif vkyf&ygr,f? 'DurS wqifh a'ocHvlawGeJ@ cHpm;csufeJ@ jy\emrsm;ukd od&SdEkdif
ygw,f? 'Duwqifh vlxkawGu bmukd pkd;&GH@ae&w,f/ bmjy\em}uHKae&w,fqkdwm zGifh[vmygvdrfhr,f?
pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufrSm rdwfaqGtrmcHwa,mufvkdtyfygw,f? ta=umif;u “rdrd[mb,folvJ”J vkd@ar;=u&if
tajzay;EkdifatmifygyJ/ vlpdrf;wa,mufukd ,Hk=unfatmifygyJ? olb,folvJ/ bmvkyfovJ/ 'g+yD;&if bmvkyfrvJ pojzifh
ar;=uygr,f? pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu ol@tawG@t}uHKukd 'Dvkdjyefajymygw,f?
“usaemftquftoG,fwa,muf&ygw,f? tmvif;yufyg? usaemhrSm t&ifu pnf;±Hk;a&;tawG@t}uHKvJr&Sd /
bmvkyf&rSef;vJrodygbl;/ usaemfa=umufaerdw,f? usaemfbmajym&rvJ/ uHtm;av#mfpGmyJ/ tmvif;yufu 'Da'orSm
tajymaumif; acgif;aqmifwa,mufygyJ? usaemhukd oluyJ 'Da'o0ef;usifac:oGm;+yD; olyJ trsm;pkajymygw,f? usaemfu
ajymwmeJ@+yD; em;axmifwmoufoufygyJ? +yD;wJhaemuf vlrsm;pGmeJ@}uHKvm+yD; wJhaemufrSm ukd,hfukd,fukd ,Hk=unfcsuf&vm
ygw,f? aemufykdif;rSm jy\emawGrSm pum;ajymqkd&if; jzpfvmygawmhw,f?”
tu,fI 'Da'orSm tquftoG,fwa,mufrS r&bl; qkd&if bmvkyfrvJ?
pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdajymygw,f?
“usaemhrSm tquftoG,fwa,mufrSr&Sdygbl;/ 'Da'ota=umif;vJ bmwckrrodygbl;? usaemf'Da'ou
tat;qkdifuav; wqkdifrSmqif;vkduf+yD; &yfaerdygw,f/ tpmpm;+yD; ab;uwa,mufeJ@ rdwfaqGzJ@G
ygw,f/ ol@rSmemrusef;wJh tartkdwa,muf&SdwmawG@&ygw,f? ol@tarudk ulnDzkd@ vkdufvnfygw,f?
usaemfvmvnfwmukd olwkd@ auseyf=uygw,f? olwkd@ajymjywmu olwkd@rSm puf&HkwckrSm tvkyfvkyfwJh
nDr wa,muf &Sdwmod&ygw,f? aemufawmh tJ'DtrsKd;orD;eJ@ awG@&+yD; olu nOf;jyygw,f?
vkyfcenf;wm- ESdyfpufwmawG pojzifhygyJ? usaemfodcsifvkd@xyfar;&if; tvm;wl vkyfom; (5)a,muf
uvnf; wckckvkyfcsifaea=umif;od&ygw,f? aemufwnrSmawmh 'D(5)a,mufyg tygt0if tpnf;ta0;
wck vkyfjzpfygw,f? 3- ywfausmf=um+yD;wJhtcg v_H@aqmfr_awG vkyf+yD;wJhtcg tvkyform;trsm;pku
tvkyform;or*~ wckzJ@G zkd@ oabmwl=uygw,f? (5) ygwfausmf=um+yD;wJhtcgrSmawmh tvkyform;awGu
refae*smqD olwkd@ awmif;qkdcsufawG wifvkduf ygawmhw,f? ”
22
2? tajccHvkyfief; ( Groundwork)
23
oifwef;om; pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdajymjyygw,f?
“usaem@ yk*~dKvfa&;txift&awmh t"duvkdtyfwm[m vlxkeJ@ vkyf&nfukdif&nf wpHkw&m&zkd@ygyJ?
usaemf[m vlopfwa,muf r[kwfayr,fh ,Sifvkduf&if i,f&G,faew,f/ vlxkawG[m jyifqifr_r&SdyJeJ@
aoa&;&Sifa&; jy\emwckrSm pGef@pm;zkd@0efav;=uw,f? rvkdvm;=ubl;/ Oyrmtm;jzifh - t"rR
&Gmajymifckdif;wJhudpPrsKd;?
tcsKd@&yfuGufuvlxkawGu usef;rma&;vkyfief;awGvkdtyfw,fajymjy=uw,f/ 'gayr,fh òr@awmfcef;ra&S•/
usef;rma&;Xmea&S• awmif;qkdzkd@ 0efav;=uw,f? 'geJ@ bmoma&;toif;wcku zGifhxm;wJh aq;&Hkwckukd
csOf;uyf=unfhw,f/ +yD;awmh usaemf tJ'D aq;&Hku wm0efcHrsm;eJ@ !dêw,f/ vlxkukd owWd&Sdvmatmif
ynmay;zkd@ygyJ? 'DtcGifhta&;ukd ,l+yD; toHk;cszkd@ olwkd@u oabmwl=uw,f?
“ cifAsmwkd@ aq; ukvm&if vufcHygr,f/ okd@aom wOD;wa,mufcsif;ukd rqufqHyg/ tzGJ@tpnf; wckck
aemufcH&Sd&r,fvkd@ a=ujimvkdufw,f? 'Duaep+yD; wqifhykdcufcJwJhjy\emqDukd o,faqmifvmcJh
awmhw,f?”
'DcsOf;uyfykHrsKd;uawmh oifhawmfygw,f? wcgw&HrSm tm%m&SdwJh olawGxH aygufa&mufwJh/ =oZm&SdwJh olawGqD
csOf;uyftoHk;ðyoifhygw,f/ 'gayr,fh 'g[m tEW&m,f&Sdygw,f? 'DvkdvJ t+rJoHk;zkd@ rjzpfEkdifygbl;?
4? v_yf&Sm;xºu&ef v_H@aqmfjcif;?
pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufonf vlxkxJrS jy\emwckukd &SmazG+yD;onfhaemufwiG f vlxkukd xkdjy\emeSifh ygwfoufI
ta&;,laqmif&Guf&ef OD;aqmif&jyefonf? TonfwGif “v_H@aqmfjcif;” onf ta&;}uD;vmonf? TudpPonf vlxktzkd@
jy\em tay:obmamaygufvm±HkESifh rvHkavmufyJ/ xkdudpPESifhygwfoufI a'gojzpfvmap&ef / xkdESifh ygwfoufI wckck
wHk@jyef&ef qHk;jzwfcsufcsatmif wkdufwGefjcif;jzpfonf?
vlxkonf ta=umif;jycsufckdifvH±HkESifh v_yf&Sm;r_wck jzpfrvmacs? ta=umif;jycsufESifh cHpm;csufvnf;vkdtyf
ayonf? cHpm;csufonf v_yf&Sm;r_wckjzpfvm&ef a=umuf&G@Hpdwfrsm; yaysmufap&ef axmufulyH@ykd;Ekdifonf? tcsKd@
pnf;±Hk;a&;rª; rsm;onf ,Qifatmifjrifbl;aom v_yf&Smr_tjzpftysufyHkjyifrsm;yHkjyifrsm;ukd jyefajymjyjcif;tm;jzifh
,Hk=unfr_wkd;vm aponf? tcsKd@uawmh wOD;csif;ar;cGef;rsm;ar;jref;&if;vlxkukd oabmaygufvm&mrS wqifh v_yf&Sm;r_xJ
qGJac:Ekdifonf? tcsKd@ pnf;±Hk;a&;rª;rsm;uawmh ‚wkd@ukd epfematmifajymqkdjcif;/&djcif;/ rcHatmifajymjcif; ponfjzifh
atmifyJrG sm;&&Sd wwfonf? okd@aomf ‚enf;ukd tajctaetvkdufom toHk;ðyEkdif+yD; vlwkdif;vnf; vkyfEkdif&efrvG,fulacs?
v_H@aqmfjcif;wGif ta&;}uD;onfrSm pnf;±Hk;a&;rª;wa,muftzkd@ wOD;csif;taetxm;ukd odjcif;/ wOD;csif;
pdwf0ifpm;r_ tzHkzHk/ &_jrifoHk;oyfyHkwkd@ukd odzkd@ ta&;}uD;onf? ‚wkd@ukd tav;ay;jcif;jzifhatmifjrifEkdifonf? ‚v_H@aqmfjcif;
rsKd;ukd vltkyf}uD; okd@ tzGJ@i,frsm;wGif csufcsuf;toHk;rðyEkdifyJ wOD;csif;- wOD;csif;om toHk;ðyEkdifayonf? atmufwGif
tcsK@d Oyrm rsm;azmfjyxm;ygonf?
24
r ? ? usr rodygbl;/ wae&m&moGm;acs;iSm;&rSmaygh?
pnf; ? ? b,fu aiGykd&vkd@ jyefqyfEkdifrSmwkef;? wu,fvkd@ NAWASA u a&ykdufvmoG,fay;cJh&if wvukd yDqkd (20)
pkrdr,f? 'gqkd qef (5) jynf&w,f?
r ? ? 'gayr,fh usrwkd@ u usL;ausmf&yfuGufyJ? NAWASA u a&vmoG,fay;rSmr[kwfbl;/ usrwkd@ajrrS
rykdifwmyJ?
pnf; ? ? [kwfwmaygh? 'gayr,fh cifAsm;wkd@[m vlom;awGyJ? &kyf&Sifrif;orD; wa,muf&ovkd cifAsm;wkd@vnf; &ykdifcGifh
&Sdw,f/ ola&csKd;ovkd cifAsm;wkd@vnf; a&csKd;wmyJ? cifAsm;wkd@ tpkd;&qDukd qef0,fwkdif; qm;0,fwkdif;/ aq;vdyf
0,fwkdif; tcGefaqmifae&wm odygovm;/ 'Dawmh cifAsm;wkd@rSm a&bHkbkdif &ykdifcGifh&Sdw,f/ bmvkd@r&&rSmvJ?
25
pnf; ? ? oem;p&maumif;vkdufwJh tif'a&ES,f? b,fES,fha=umifhAsm a&a=umifh jzpf=u&owJhvm;?
tJrDvD ? ? [kwfw,f/ ykdqkd;wmu b,folu usra,mufusmF; ukd 'geJ@xkd;oGm;rSef;rod=ubl;av?
pnf; ? ? b,fodEkdifrvJav? tJem;rSmuvJ vltrsm;om;r[kwfvm;?
tJrDvD ? ? w&yfuGufvHk;ygyJav? tem;rSm &yfuGufu vlu trsm;}uD;yJ? rD;wkdifuvnf;r&SdyJav? vHk;0arSmifrJaewmyJ?
jy\em pjzpfa&m vlawGuvJ awG@u&majy;=uwmygyJ?
pnf; ? ? bma=umifhòr@awmf0efqDukd a&eJ@ rD;rav#muf=uovJAsm? wckjzpfjzpf a&jzpfjzpf/ v#yfppfrD;jzpfjzpfaygh?
tdrfeD;csif;? ? (jzwfajym) usaemfwkd@u usL;ausmf&yfuGufyJav? b,foluwyfay;rSmvJ/ 'DrSmaewmuvJ b,folrS
cGifhðy csuf r&Sdbl;av?
pnf; ? ? [kwfwmaygh/ vrf;r}uD;awGrSm wnvHk; rD;xdefvif;vkd@ tJonfrSm b,folrS ae=uwmrS r[kwfyJ?
tJrDvD ? ? rD;awGu um;awGtwGufyJav?
pnf; ? ? um;awGawmifrS tvif;a&mifvkdao;&if/ vlawGu ykdvkdwmaygh/ rD;r&Sdawmh cifAsm;a,mufusmF;aowmaygh?
28
okd@aomf xdyfwkduf&ifqkdifr_wkdif;wGif &Sdxm;&rnfh &nfrSefcsuf (2)ckrSm
atmufwGif enf;y&d,m,ftcsKd@az:jyxm;ygonf?
u? tm%monf ukd,fhvufxJwGifom&Sdonfr[kwf?
okd@aomf &efolu ol@vufxJwGif tm%m&Sdonf[x k ifonf?
c ? vlxktawG@t}uHKtjyifbufrS vkyfief;rsKd;rvkyfygESifh? vlxkr}uHKbl;aomtawG@t}uHKenf;y&d,m,fcsrdygu vlxktzkd@
awGa0jcif;/ a=umuf&GH@jcif;/ aemufqkwfjcifh rsm;jzpfvmwwfonf? wenf;tm;jzifh qufqHa&;vnf; ysuf,Gif;
vmwwfonf?
* ? &efolr}uHKbl;aom/ rar#mfvifhaom enf;emrsm;udk &SmoHk;yg?
&efolukd awGa0/ a=umuf&GH@/ aemufqkwfoGm;ap&efjzpfonf?
C? &efolukd olwkd@csrSwfxm;aom pmtkyf}uD;/ pnf;rsOf;awGxJrmS yJ aeap&efvkyfyg? olwkd@ukd 'geJ@yJ tEkdifjyef,lEkdifonf?
i ? ajymifavSmif oa&mfjcif;onf tpGrf;xufaom vufeufwrsKd;jzpfonf? ‚ukd jyefvSefacsy&efvnf; rpGrf;omacs?
twdkuftcHzufukd a'goxGufap+yD; trSm;rSm; t,Gif;,Gif; ðyrlapum ‚ukd udk,fhtwGuf xyftokH;csEkdifonf?
wcgw&H &efol. wHk@jyefcsufay: rlwnf+yD;rS rdrdwkd@ v_yf&Sm;r_ukd pwifEkdifonf?
p ? taumif;qHk;enf;y&d,m,fwckrSm vlxkrsm; aysmf&$ifpGm yg0ifvufcHap&rnf jzpfonf? wcgw&H vlxku olwkd@
vkyfaqmifcsufwGif pdwftm;i,fp&m&Sdvmv#if pdwfnpfnL;p&mjzpfvmv#if enf;y&d,m,fcs&mwGif wckckrSm;,Gif;ae+yD
ukdodxm;&rnf?
q? enf;y&d,m,fwckxJuydk J =um&SnfpGm toHk;ðyaecJhv#if jyif&D +iDaiG@zG,f&mjzpfwwfonf? jy\emwcktay: vlxku
tcsdefumv twkdif;twm wckxdom aoG;ºuaewwf=uonf? aemufykdif;wGif ±kd;tDoGm;wwfonf/ tcrf;tem;
qefqef jzpfoGm;wwfonf? xkd@a=umifh jy\emtopf/ v_yf&Sm;r_topfrsm; az:xkwfay;&rnf?
Z? qufwkduf qufwkduf rwlaom enf;y&d,m,f/ rwlaom v_y&f Sm;r_rsm;jzifh tajctae tcsdeftcg vkdufI &efolukd
zdtm; tqufrjywfay;xm;yg?
ps ? wcgw&H +cdrf;ajcmufjcif;onf ol. yifukd,fvkyfEkdifonfxuf ykdI a=umufp&maumif;aewwfonf?
n? enf;y&d,m,f. t"du &nf&G,fcsufrSm rdrd&efolukd tquftjywfzdtm;ay;xm;Ekdif&eftwGuf rdrdv_yf&Sm;r_ukd
zGH@òz;aeap&efjzpfonf? rdrdenf;yd&d,m,f rnfokd@OD;wnfaeonfukd owdrvyfapmifh=unfhae&rnf? wHk@jyefcsuftay:
vkdufI xyfwkd;wkdufckdufEkdifonfjzpfonf? xkd@a=umifh zdtm;tqufrjywfay;xm;ekdifa&;twGuf }udKwifwGufqxm;&ef
vkdtyfonf>?
Ë ? rddwkdufckdufr_atmifjrif&efrSm tjcm;t&Henf;wck}udKwifjyifqifxm;&efjzpfonf? tu,fI &efolu csufcsif;
tavsmhay; vkdufavsmygu aocsmjyifqifxm;aom awmif;qkdcsufr&Sdygu rdrdwkd@ qHk;±_H;rnfjzpfonf?
É ? owfrSwfcsuf (Target) a&G;cs,fyg?
tm±kHpl;pkdufxm;yg? raysmufoGm;ygapESifh? owfrSwfcsufa&G;cs,f&rnfpHrsm;rSm - xdckdufvG,fjcif;jzpfonf?
owfrSwfcsufukd csdef&G,fxm;aomtcsdefwGif tjcm;om;aumifjzwfoGm;ovkdjzpfapaom jiif;cHkcsufrsm;ukd vHk;0
ypfy,f&rnf jzpfonf? okd@r[kwfygu om;aumifvGwfoGm;rnfjzpfonf?
È? owfrSwfcsuf a&G;cs,f&mwGif yk*~dKvfwOD;wa,mufukd a&G;cs,fyg? okd@aomf &&Sd&ef cufcJwwfonf? okd@aomf
vlxktaejzifh “acG;rom;” wa,mufa,muf tm±HkpkdufvG,f cHpm;csufjzpfvG,f=uonf?
29
rlvu pDrHudef;rsm;ESifh }udKwifavhusifhxm;jcif;rsm; aumif;rGefpðG yxm;yg? ar#mfrSef;xm;onfhtwkdif; tqifajy
acsmarG@ oGm;ayrnf? xkdtacg bmrSvkyfp&mrvkdtyfyJ aemufxyfjyefvnfoHk;oyfjcif;twGuf ab;rS apmifh=unfh&efom
vkdtyfonf? okd@aomf rar#mfvifhonfht&mwckckjzpfvmygu ‚tajctaeukd xdef;odrf;&ef pnf;±Hk;a&;rª;rS 0iful
&avh&Sdonf?
usL;ausmftdrf,maeolrsm;ESifh tvkyfvkyfaom pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufonf ‚vlxkrS (vlr_zlvHka&;Xme DSW)
rS tao;pm;acs;aiGrsm; &&ef}udK;pm;v#uf&Sdonf? yËdyuQxdyfwkduf&ifqkdifr_i,frsm; rsm;pGm+yD;pD;oGm;aomtcg aqG;aEG;yGJwck
jzpfvm&awmhonf? tvkyform; ukd,fpm;vS,frsm;ESifh DSW t&m&Sdukd,fpm;vS,f (3) OD; bk&m;ausmif;wckwGif aqG;aEG;
=uonf? ‚teufrS t&m&Sdwa,mufrSm yg;eyf+yD; vlxkawGa0oGm;atmif ar;cGef;rsm;pGmukd vSnfhywfar;aeawmhonf?
vlxkrSmvnf; pum;0kdif;ukd tjzwfrjzwfEkdifyJ jzpfvm&awmhonf? xkd@a=umifh pnf;±Hk;a&;rª;rS bk&m;ausmif;rS
bkef;awmf}uD;tm; xkdt&m±dS (3) OD;tm; vufzuf&nfwkduf&ef zdwfac:ckdif;vkduf+yD; c%em;ckdifwGif vlxktm; rnfokd@rnfyHk
rSm;aeonf/ rnfokd@awmif;qkdajym=um;&rnfukd jyefvnfaqG;aEG;ckdif;cJhonf? tpnf;ta0;jyefpaomtcg vlxktm;
bmvkyf&rnfqkdonfukd od+yD;jzpfapcJhonf?
t+rJwrf; yËyuQrsm;ukd xdyfwkduf&ifqkdifajz&Sif;jcif;wGif zdESdyfolESifh zdESdyfcH&oltzkd@/ zdESdyfcH&olrsm;zufrS t+rJtEkdif
&&ef vkdtyfayonf? vlxkonf w&m;aom awmif;qkdcsufukd awmif;aejcif;jzpf&m zdESdyfoltzkd@ atmufyg (2)vrf;ukdom
a&G;p&m&Sdawmhonf?
tay:pD;rS aeI tcsKd@tcGifhta&;ukd ay;rvm; okd@r[kwf jiif;y,frvm; qkdonfyif? zdESdyfolrsm;tzkd@ nD!Gwfpkpnf;+yD;
umvwGif xdyfwkdufawG@r_/ wkdufckdufr_rsm;+yD;onfhaemufwgif tcsKd@ tcGihfta&;rsm; ay;&rnfyif? ‚onf ‚wkd@.
vHk;0atmifjrifr_r[kwfao;ay? qufvufpkpnf;I qufvufwkdufyGJ0if&OD;rnfukd oabmaygufxm;&rnfjzpfayonf?
tu,fI zdESdyfolu ‚w&m;aom awmif;qkdcsufrsm;ukd jiif;y,fcJhygu vlxkukd ykdI ckdif+rJap&rnfjzpfonf?
tu,fI zdESdyfolu vlxktm; tiftm;toHk;ðyvmcJhygu ol@tzkd@ vlxkukd ykdrkdE_d;=um;wufºuatmif/ rr#w
rw&m;r_ukd ykdrkday:vGifatmif vlxktm; wGef;ykd@&rnfjzpfonf?
yËdyuQrsm;xdyfwkduf&ifqkdifawG@jcif;wGif pnf;vHk;aom vlxkESifh ‚. ypfrSwf=um;wGif zdESdyfolrS umuG,fEkdifaom
enf;vrf;rsm;&Sdayonf? ‚wkd@taejzifh xdyfwkduf&ifqkdifr_ukd t±H_;ay;jcif;(okd@r[kwf) xGufajy;jcif;rsKd;r&Sday? ‚ukd
=um;cHrsm;/ wqifhcHolrsm;/ ukd,f&Hawmfrsm; vGwfIvlxkukd ESifxkwfjcif;/ vlxkESifh a0;apjcif; rsm;ðywwfayonf? xkd@a=umifh
pnf;±Hk;a&;rª;wa,muftzkd@ rsufESmcsif;qkdifawG@Ekdifatmif enf;vrf;rsKd;pHk&SmazGapoifhonf? pnf;±Hk;a&;rªwa,mufu 'Dvkd
azmfjyygw,f?
“vlxku a&ykdufawG wyfqifay;zkd@ awmif;qkdaewmukd òr@ykdifu ykef;aeygw,f? vlxku tpkdvkdufoGm;awG@+yD;
awG@qHkcGifh&zkd@ }udK;pm;ygw,f? 'gukd olu oabmrwlygbl;? olu vleJeJqkda&if awG@qHkEkdifr,fajymygw,f? 'geJ@ 'Dtkyfpk}uD;ukd
cGJvkduf+yD; tkyfpki,frsm; tjzpf (&) a,muf(8) a,mufavmufpDeJ@ zGJ@vkdufygw,f? wzGJ@pDu òr@ykdifeJ@awG@zkd@awmif;qkdygw,f?
w&ufxJ tcsdefxJawmif;=uygw,f? 'DvkdxdyfwkdufawG@+yD;wJhaemufrSm a&ykdufawGvmwyfay;&ygawmhw,f?
tcsKd@vltkyfpkrsm;wGif acgif;aqmifwa,muf 2 a,mufay:wGifom tm;ukd;tm;xm;vGef;aom trSm;rsKd;}uHKavh&Sd
=uonf? vlxkukd olwkd@ukd aemufu axmufcHay;zkd@ac:oGm;avhr&Sd=uygbl;? zdESdyfolawGeJ@ oGm;awG@wJhtcgvnf; tvm;wl
ygyJ? 'g[m aemufjyefqGJapygw,f? vlwpku vlwa,muftay: rSDckdjcif;[m ukd,fh&J@enf;y&d,m,feJ@ukd,fh&J@
awmif;qkdcsufukd tm;enf;apygw,f? wzGJ@wpnf;vHk;jzpf&rSmyg? Oyrmwckukd azmfjy&&if / oifwef;om; pnf;§rª;
wa,mufu ol@acgif;aqmifukd ,QKvkd jyefajymjyygw,f? olu tvkyform;wpkukd pnf;±Hk;ae+yD; “tvkyform;0ef}uD;Xme”
qDukd olwkd@&J@ r&wJ@ vkyfcawGtwGuf awmif;qkdzkd@jyifae=uygw,f? 'Doifwef;om; pnf;§rª;&J@ t&nftcsif;ukdodcsifwmeJ@
oifwef;q&mu ,QKvkdar;vkdufygw,f?
“bmawG wdwdusus awmif;qkdrvJ”
“usaemfrodygbl;/ a&S•ae OD;b u jyifqifaewmygy”J
“b,fol@rSm pm&Gufpmwrf;/ awmif;qkdcsuf/ a=ujimcsuf/ taxmuftxm; tjynfhtpHk&SdovJ”
“a&S•aeOD;b rSmygy”J
“a&S•ae OD;b r&SdcJh&if b,folpum;ajymrSmv”J
“rodygbl;/ a&S•ae OD;b wa,mufxJ tquftoG,ftm;vHkodwmyJ”
pum;ajymae=uwmeJ@wif 'Dtjzpftysuf[m odomygw,f? a&S•ae OD;b wa,mufxJ tm;vHk;vkyfaeygw,f? aemufqHk;rSm
awmh q&mu oifwef;om;ukd ar;ygapw,f?
“tu,fI a&S•ae OD;b reufjzef aooGm;&if rif;eJ@ vkyfom;awG bmvkyf=urvJ” ol rajzEkdifawmhygbl;?
“rif;eJ@ rif;wkd@ jy\emwckvHk; oleJ@ ajrusif;xJ vkdufqif;=uawmhr,f” q&mu aumufcsufcsygw,f?
30
vlxkyg0ifv_yf&Sm;a&;qkdwmu wwfEkdifor#vlxk[m 'Denf;y&d,m,frSm/ xdyfwkdufawG@r_/ !SdE_dif;r_rSmyg0ifygwfouf
a&; jzpfygw,f? tu,fI vlxku yg0ifwkdufckdufcJh&if 'g[m olwkd@ wkdufyGJ/ atmifjrifcJh&if olwkd@ atmifyJG vkd@ cH,l=uygr,f?
+yD;awmh vlxkacgmif;aqmifukd zdESdyfolu vmbfxkd;zsufqD;wmrsKd;ukd umuG,fEkdifygw,f? bmjzpfvkd@vJqkdawmh vlxkrsm;
ukd,fwkdifu apmifh=unfhae&vkd@ygyJ?
8? aphpyf!SdE_dif;jcif; (Negotiations)
aphpyfaqG;aEG;jcif;onf vlxktiftm;. toD;tyGifhjzpfonf? vlxku awmif;qkdcsufjzifh v_yf&Sm;+yD;aemuf olwkd@.
awmif;qkdcsuf tao;pdwfukd av;av;eufeufem;axmif&ef zdtm;ay;Ekdifjcif;jzpfonf? aphpyf!SdE_dif;jcif;onf ESpfOD; ESpfzuf
vHk;rS wdusaomtajzukd &Sm&ef vkdvm;aomtcgrS pwifvmayonf? ‚tqifhonf atmf[pfqlyljcif;ESifh xdyfwkduf
awG@jcif; tqifhwkd@ukd jzwfoef;+yD;rS jzpfvmayonf?
vlxktzkd@ aphpyfaqG;aEG;jcif;pm;yGJay:wGif tompD;&&Sd&efrSm aphpyfaqG;aEG;jcif;twGufoifhawmhaomtajctaersm;
jyifqif xm;jcif;jzpfonf? pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu 'Dvkdajymjyygw,f?
“usaemfwkd@u vufOD;r_&apzkd@eJ@tom&apzkd@ vlxkzufuukd,fpm;vS,fukd yxray;ajymapygw,f? pawmif;qkdcsuf
rsm; ay;+yD; bmqufvkyfr,fajymjyygw,f? tjcm;wzufuvnf; 'DvkdawG;xm;yHkygyJ/ yxr pajymzkd@ awmif;qkdygw,f?
olajymaewHk; usaemfwkd@u =um;jzwf+yD; “usaemfwkd@ EkdifiHawmfoDcsif;qkd=u&atmif” qkd+yD; vkyfygw,f? tm;vHk;x&yf+yD;
qkd=u&ygw,f? olwkd@ vufOD;r_ukd zsufEkdifvkdufygw,f?”
31
9? jyefvnfoHk;oyfjcif; (Reflection)
v_yf&Sm;r_wck+yD;wkdif; tjzpftysufwck+yD;wkdif;jyefvnfokH;oyf&ef/ jyefvnfpdppf&ef aemufxyftpDpOfcsrSwf&ef
vkdtyfayonf? ,QKv_yf&Sm;r_wGif yg0ifcJholrsm;tm;vHk; ukd jyefvnfzdwf=um;yg? ‚tpDtpOfwGif wkduf±dlufryg0ifolrsm;vnf;
wufa&mufEkdifonf? TuJhokd@ jyefvnfoHk;oyfr_r&Sdygu ,QiftawG@t}uHKrsm;onf arhavsmhukef=u+yD;oGm;=urnfjzpf+yD;/
‚ukd jyefvnfqifcsifoHk;oyf&mrS &vmaom odpdwf r&&Sd=uyJ jzpfaeayrnf? r=umrDu +yD;cJhaom v_yf&Sm;r_ukd jyefvnf
qGJxkwf+yD; oHk;oyfapjcif;jzifh/ ‚. ta&;ygr_/ tm;omcsuf/ tm;enf;csufrsm;ukd odEkdifvmrnfjzpfonf?
jyefvnfoHk;oyfjcif;onf v_yf&Sm;jcif;/ jyefvnfoHk;oyfjcif; puf0kdif;wck. tqHk;jzpf+yD; tjcm;puf0kdif;wck.
tpjzpfonf? vlxkonf olwkd@v_yf&Sm;r_tay: jyefvnfoHk;oyf=u+yD;/ tcsKd@ oifcef;pmwkd@ xkwfE_wfoif=um;Ekdifum tjcm;
v_yf&Sm;r_ wckokd@ OD;wnfaponf? tjcm;tpnf;ta0;rsm;ESifh tvmwlyif ‚ “jyefvnfoHk;oyfjcif; tpnf;ta0;”
ukdvnf; }udKwifjyifqifr&_ Sdap&rnf? tu,fI tzGJ@i,fygu wOD;csif;ukd v_yf&Sm;r_ rpwifrdu cHpm;csufrsm;/ ta&;cif;wck/
tjzpftysufwck twGif; cHpm;r_ESifh +yD;pD;oGm;aomugv wGif cHpm;csufrsm;ukd ar;jref;Ekdifonf? tu,fI tzGJ@tpnf;
}uD;ygu xkdtzGJ@tpnf;wGif wckck OD;aqmif&ef t&nftcsif;&Sdolrsm;/ tajymta[maumif;olrsm;ukd ajymqkdwkdufwGef;
oifhonf? pnf;±Hk;a&;rª;wOD;u jyefvnfoHk;oyfjcif;jzifh tvkyform;tzG@J wzGJ@ b,fvkd ajymif;vJwkd;wufvm&w,f qkdwm
ajymjyygw,f?
“ yxrqHk;olwkd@ tvkyform;awG ta=umif; ajym=uawmh tm;vHk;wdwfqdwfae=u+yD; a=umuf&GH@ae=uygw,f?
pum;us,fus,fawmif ajym&Jolr&SdoavmufygyJ? wa,mufeJ@ wa,muf wdk;wkd;usdwfusdwf ajym=uwmavmufyJ&Sdw,f?
olwkd@ rv_yfr&Sufjzpfae=uyHku &,fp&mawmif aumif;ygw,f? olwkd@[m w±kyfolaX;eJ@ ukwfeJ@vnfpD;0wfvmwJh oltm;vHk;
ukd a=umuf&GH@aeawmhwmygyJ? tywfaygif;rsm;pGm v_yf&Sm;r_/ jyefvnfoHk;oyfr_awG +yD;vmwJhtcgrSmawmh olwkd@rSm
a=umuf&GH@pdwfawG / odrfi,fpdwfawG[m wajz;ajz; aysmufoGm;ygw,f? olwkd@ w±kyfolaX;ukd wcgwcgjyefajymwm=um;&
ygw,f? “olcsD;vJ igwkd@vkd eHwmygyJuGm/ olb,fvkd0wfpm;xm;xm; eHwmygyJ ” tJovkd awmif ajymvm=uygawmhw,f? ”
'DvkdjyefvnfoHk;oyfwJhpnf;a0;yGJawGuae+yD; vlxkawG[m vlxktm%mqkdwm b,fvkdqkdwmrsKd; todw&m;&Sdvm
=uygw,f? vlxk&J@ qHk;jzwfcsuf ay;oifw h ,f/ vlxkrSmt&m&mukd ajymif;vJEkdifwJh pGrf;tif&Sdw,f qkdwmygyJ? 'Duae
wajz;ajz; olwkd@ b,ftxdvkyfEkdifw,f/ olwkd@ b,ftxd oGm;Ekdifw,fqkdwm oabmaygufvm=uygawmhw,f?
toif;tzGJ@ wckwGif; wGif zdESdyfolwOD;ukd jyefvnfoHk;oyfjcif; t}udrf}udrf ðyjcif;jzifh ol. &yfwnfr_ taetxm; ukd
aysmufvmapEkdif+yD; vlxkuvnf; ‚ukd 0kdif;y,f&ef oabmaygufvm=uawmhonf? tzGJ@tpnf;twGif; tzGJ@0iftm;vHk;u
‚ukd *±kwpkduf=unfh±_aejcif;jzifh ‚ukd‚t&Suf&vmaponf?
tvm;wlpGmyif jyefvnfoHk;oyfjcif;enf;tm;jzihf vlxkaexkdifae&=uaomb0ESifh acwfpepfukd odapEkdifonf?
vlxk. a0zefr_ tvif;a&mifukd vlxk twGif;rsKd;aphcsay;Ekdifonf? jyefvnfoHk;oyfjcif;tpnf;ta0;ukd odyfav;av;eufeuf
yHkpHwus}uD; ðyvkyf&ef rvkdtyfyg? atmifyGJcHjcif;ESifh aysmfyGJ&$ifyGJrsm;vnf; vkdtyfygonf?
32
10? r[mrdwftiftm;pkrsm; Support Group
vlxkwkd@ tm%m&&Sda&;twGuf pnf;±Hk;&mwGif rdrdwkd@ukd axmufcHaom tiftm;pkrsm;ukdvnf; t"duxm;&efvJ
ta&;}uD;onf? ‚wGif axmufcHaomtiftm;pkrSm tqifhtwef; rsKd;rsKd;yg0ifayonf? tzdESdyfcHrsm;ukd pnf;±Hk;&mwGif
vlukd,fwkdif ryg0ifEkdifonfjzpfap/ ±kyf0wWKtm;/ pdwf"gwfa&;&mt& tm;ay;Ekdifolrsm;vJ yg0ifayonf? tcsKd@olrsm;rSm
aiGa=u;axmufyHhjcif;ðyEkdifum/ pnf;±Hk;a&;oifwef;rsm; tvG,fwulðyekdif+yD;/ aiGa=u;&HyHkaiG/ pm;a&;aoufa&;ukd tcsdef
ukefcHum &SmazG&ef rvcktyfawmhay? tcsKd@rSm owif;jzef@csDa&;ukd ulnDEkdifonf? tcsKd@rSm ‚wkd@pufr_vkyfief;qkdif&m
tcsKd@ukd ulnDEkdifonf?
‚axmufcHaom tiftm;pkrsm;ukd t=urf;tm;jzifh (2) ckcGJEkdifygonf? wckrSm pnf;±Hk;a&;rª;rsm;ESifh pnf;±Hk;a&;
vkyfief;tqifhqihfukd ulnDEkdifolrsm;jzpf+yD; ta&tawGuftm;jzifh eJyg;ygonf? tb,fa=umifhqkdaomf pGef@vGwfr_eJ@
av;eufpGm ,Hk=unfr_ vkdaoma=umifhjzpfonf? tcsKd@rSm udpP&yfwck/ jy\em&yfwckavmufwGif ulnDEkdifolrsm;om
trsm;tm;jzifhjzpf=uonf? Oyrm? ? ywf0ef;usif xknpfnrf;r_/ usL;ausmftdrf,m? trsKd;orD;u,fq,fa&; ponf?
yxrtqifhaxmufcHaomtiftm;pkrsm;rSm vlxk pnf;±Hk;a&;toif;tyif;wckrS jzpfEkdif+yD; ‚wkd@u 'kwd, tiftm;pkrsm;ukd
&Sm&jyefonf? Oyrmtm;jzifh aiGa=u;ESifh ±kypf wWKtaxmuftyHhay;Ekdifzkd@jzpfonf?
'kwd,tiftm;pkrsm;onf rsm;aomtm;jzihf a&S•aersm;/ òr@jyaeolrsm;/ bmoma&;toif;rsm;/ okawoeorm;rsm;/
owif;orm;rsm; ponfwkd@onf olwkd@ pdwf0ifpm;aom jy\em okd@r[kwf tcsed fwkd wGif olwkd. tquftoG,f/
t&nftcsif; wkd@jzifh vlxkv_yf&Sm;r_rsm;kd ulnDEkdifygonf?
ta&;}uD;onfrSm vlxktoif;tyif;rsm;rS rdrdwkd@bmvkyf=u&rnfukdqHk;jzwf=u&rnfjzpf+yD; axmufcHaomolrsm;u
rnfonfhbufrS ulnDay;Ekdifonfukd aygif;pyf=u&rnfjzpfonf? pnf;±Hk;a&;rª;wa,muftaejzifh rnfokd@tm;jzihf axmufcH
aom tiftm;pkrsm;ESifh r[mrdwfðyrvJ?
pnf;±Hk;a&;rª;wa,muftaejzifh rdrdwkd@ ajz&Sif;aeae&aom jy\emwGif rnfonfwkd@ pdwf0ifpm;Ekdifonf &SmazG=u
&rnfjzpfonf? tu,fI zdESdyfolu tjypf&Sdvmaomtcg Oya'csKd;azmufI vlrqefpGmðyrlvmaomtcg tpkd;&Xmersm;u
yif taxmuftcH&Ekdifao;onf? tvG,fulqHk;rSm bmoma&;toif;rsm;jzpf=uonf? ‚wGif pnf;±Hk;a&;rª;wa,muftzkd@
tpGef; (2)yg;ukd a&SmifusOf&ayrnf? tcsKd@ pnf;±Hk;a&;rª;rsm;rSm rnfonfh axmufcHaom tiftm;pkrS r&Smvkd=uacs?
tb,fa=umifhqkdaomf ‚wkd@rSm vlxkxH tiftm;pkrsm;ESifh qufpyfaeaoma=umifhjzpfonf? xkd@a=umifh olwkd@u vlxk.
v_yf&Sm;r_oefhoef@ ukdom ðyvkd=uonf? TonfrSm trSm;wckjzpfonf?
tjcm;trSm;tpGef;wzufrSm vHk;vHk; axmufcHaom tiftm;pkrsm;ay:okd@ rSDckdjcif;jzifh yËdyuQ xdyfwkduf&ifqkdifjcif;
rsm;ukd atmifjrifvkd=uonf? t+rJ jy\emwck}uHKvmwkdif; r[mrdwfrsm;xHajy;=uonf? taumif;qHk;enf;emrSm vlxkukd
ol@bmom t"du tiftm;pktjzpf}uD;xGm;vmatmif wwfEkdifoI taxmuftyH tiftm;pkrsm;rygyJ zGH@òz;&ifhusufvm
atmif vkyf&efyifjzpfonf?
tcef; (4)
tzGJ@tpnf;yHko¾ef
vlxktoif;tyif;rsm;onf “vlqif;&Jrsm;. tm%mtiftmpk” rsm;jzpf=uonf? TtzGJ@tpnf;rsm;. wdusaom
wm0efrSm vlqif;&Jrsm;ESifh tm%mvufrJhrsm;ukd olwkd@ tem*gwfukd olwkd@ zefwD;cGifh &ap&ef/ olwkd@. vuf&Sdb0 ukd olwkd@
qENtwkdif; yHkoGif;cGifh&ap&efyifjzpfonf?
olwkd@onf tzdESdyfcHwkd@. tm%mvufrJhwkd@. A[kdcsuf tajzjzpfonf? vlxk tpnf;t±Hk;rsm;onf tjcm;tpnf;
t±Hk;rsm;ESifh yHko¾efutp qHk;jzwfcsufcsyHk/ tpDtpOfa&;qJGykH/ v_yf&Sm;yHk/ jyefvnfoHk;oyfyHkutp uGmjcm;ayonf?
‚wkd@rSm acgif;aqmiftenf;pku csKyfukdifxm;&efr[kwfyJ atmufajcxk toif;0if}uD;w&yfvHk;u csKyfukdif&efjzpfonf?
vlxktoif;tyif;rsm;onf pwifpcguyif yHko¾eft& tvkdvkd uGJjym;ayonf? tpOD;ykdif;wGif pnf;±Hk;a&;rª;wa,muftzkd@
ol@ukd,fol owdxm;rdrnfr[kwfay? Oyrmtm;jzihf a&G;cs,fwifajrmufjcif;/ Oya'a&;qGJjcif;/ ponfhta&;}uD;vSonfr[kwf
t"du tm;jzifh tzGJ@tpnf;tESpfom& uon yxrvkdtyfayonf? tESpfom& qkdonfrSm “vkyfom;xkrsm;/ vlxkrsm;
twlwuG tvkyfvkyfjcif;ESifh qef@usifv_yf&Sm;jcif;” yifjzpfonf?
tpykdif; a'owckwGif 'Drkdua&pD toif;I,frsm; rsm;pGm r_dvkdaygufEkdifygonf? xdktcg zGJ@pnf;yHk vkdtyfvmygonf?
okd@aom zGJ@pnf;yHkrSm tESpfom&aemufu vkduf&rnfomjzpfygonf?
33
pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufu tqifhawGukd 'Dvkd&Sif;jyygw,f?
“tzGJ@wck[m jy\em (3)ck av;ck avmufwkdufyGJjzwfoef;+yD;=uwJhtcgrSm wkdufyGJxJuae acgif;aqmifxGufay:
vmygw,f? 'DtcgrSm yHkpHwus tzGJ@tpnf;zGJ@Ekdifyg+yD/ Oyrm wlwmuawmh trd0rf;wGif;u uav;i,fvkdygyJ? yxrðyvkyfzkd@ /
+yD;awmh arG;zGm;zkd@ +yD;rS trnfay;&ygw,f? 'g[m tzGJ@tpnf;awG ðyvkyfzkd@jzwfoef;&rnfhobm0tqifhawG jzpfygw,f?
tu,fI tjcm;enf;awGeJ@pwifcJh&if Oyrm acgif;aqmifukdyxra&G;cs,fjcif; vkyf&if vlxkawG[m aemufukd xkdifoGmygr,f?
olwkd@ jy\em0efxkyf0efykd;}uD;ukd acgif;aqmifawG vufxJxnfhvkdufa&m”
'DyHkpH[m [kwfygw,f? Oyrm vlxt k ajccHtoif;yif;awG pwif+yD;wJh aemufrSm zGJ@pnf;&ifawmh jzpfygw,f? Ekd@r[kwf
&ifawmh puULay:u tzGJ@tpnf;/ 'grSr[kwf acgif;aqmif}uD;pkd;wJh tzGJ@tpnf;yJ jzpfrSmygyJ? olwkd@ukd xkwfypfzkd@ rjzpfEkdifovkd
puULay:u csnf;yJ bmrS vkyfEkdifrSmvJ r[kwfygbl;? qufvkyf&rnfh enf;vrf;uawmh tzGJ@tpnf;0ifawGukd olwkd@&J@ tzGJ@
tpnf;ukd tjynfht0 toHk;cszkd@ v_H@aqmf&rSmygyJ? arhavsmhaewJh vlxkukd,fwkdif yg0ifv_yf&Sm;r_ukd oHk;zkd@ygyJ?
vlxktoiftyif;. zGJ@pnf;yHk
ao;i,fwJh vlxk&J@ 'Drkdua&pDtoif;tyif;av;awG[m a&&Snfrwnf+rJEkdifygbl;? acwfpepfeJ@ qkdifwJh ykdtqifhjrifhwJh
jy\emrsm;ukd ukdifwG,f=uzkd@ qkd&ifawmh 'Dtoif;tzGJ@uav;awGukd olwkd@zmom pkpnf;apzkd@ vkdtyfygw,f? vufawG@
uswJh vkyf&yftaeeJ@uawmh a'otwGif;rSm vlxktoif;tyif;av;awG pkaygif;+yD; “vlxknDvmcH” yHkpHrsKd; usif;yapwm
ygyJ? xkdtcg tJ'Duae wqifh ay:xGufvmygvdrfhr,f?
'Dvkdpk±Hk;zGJ@pnf;&muaejzpfay:vmwJh toif;&J@ zGJ@pnfyHkukdawmh txl;owdðy&ygvdrfhr,f? tEWm&,f&Sdwmu tJ'Du
aewqifh AsL±dku&ufwpfwa,muf arG;xkwfay;vmEkdif+yD; vlxk&J@ yg0ifr_tcef;u¾ukd ypfy,fvmEkdifygw,f?
'Drkdua&pDcsKyfukdifr_ukd ypfy,fvmEkdifygw,f? tJ'ga=umifhrkd@yJ ,cifvlxk&J@ }uD;rm;wJh tiftm;pk}uD;ukd usOf;ajrmif;wJh
csKyfcs,fxm;wJh ajr&Sifpepf/ t&if;&Sifpepf yHkpHoGif;ypfvkduf&ma&mufw,f? vlxkqef@usifa&;yHkpHawGukd twk,lrdv#ufom;
jzpfoGm;wwfonf?yHkpHtopfukd pwif=u&rnfjzpfonf?
okd@aomf atmufygpHrsm;jzifh vlxktpnf;t±Hk;rsm;ukd wkdif;wmEkdifygonf?
1? vlxktrsm;qHk;yg0ifv_yf&Sm;Ekdifjcif;
t"du vufawG@ tcuftcJrSm vlxkrsm;vmaomtcg ae&m jy\emyifjzpfonf? vlxkwGif tpnf;ta0;}uD;rsm;
vkyfEkdif&ef cef;r}uD;rsm;r&Sd=uay? okd@aomf trsm;qHk;yg0ifEkdif&ef}udK;yrf;=u&ayrnf? acgif;aqmifwa,muftaejzifh vpOf
vlxkpnf;a0;yGJrsm;wGif vlxkukd wifjy&ayrnf? ykdta&;}uD;onfrSm pnf;±Hk;a&;rª;tzkd@ atmufajctzGJ@0ifrsm;ESifh a'ocH
toif;tyif;rsm;=um;okd@ vSnfvnfoGm;vmjcif;/ tpnf;ta0; rpcif tajccHvkyfief;rsm; ðyjcif;/ vlxkukd t}uHay;jcif;ESifh
ar;cGef;rsm; ar;apjcif;wkd@jzpfonf?
3? ±dk;&Sif;vG,fulr_
tu,fI vkdtyfygu aumfrwDrsm;zGJ@Ekdifonf? vkyif ef;t& wm0efrsm;ay;tyfEkdif+yD; tu,fI wm0ef+yD;pD;ygu
jyefzsufodrf;jcif;tm;jzihf ,if;uJhokd@ wm0efw&yfcsif;twGufvnf;aqmif&GufEkdifygonf? ‚ae&mwGif A[kdOD;pD;csKyfukdifr_ESifh
'Drkdua&pDonf t+rJ jy\em&Sdaernfjzpfygonf? acgif;aqmifwOD;wGif vkdtyfaomtm%mESifh tzGJ@tpnf;ukd ukd,fpm;ðycGifh/
vkyfykdifcGifh &Sd&rnfjzpfygonf? tjcm;wzufwGif atmufajcxkrS trsm;qHk;yg0ifr_ESifh xdef;csKyfr_jzpfygonf? tjcm;wzufwGif
atmufajcxkrS trsm;qHk;yg0ifr_ESifh xdef;csKyfr_jzpfygonf? ‚wkd@ukd jy\emrsm;wkdufyGJ=um;rS jzwfoef;&if; tawG@t}uKHu
oif=um;oGm;rnfjzpfayonf? tu,fI vlxkrS qHk;jzwfcsufESifh 'Drkdua&pDenf;emukd emcH&rnfjzpfayonf? acgif;aqmifwOD;
34
+yD; wOD; ajymif;vJoGm;Ekdifygonf? tu,fI vlxkrS ykdwufºu/ ykdv_yf&Sm;ygu ykdI acgif;aqmifrsm;pGm xGufay:vmrnf
jzpfygonf?
tykdif; (3)
pnf;±Hk;a&;rª;krsm; avhusifhay;jcif;
tcef;(1)
v_yf&Sm;jcif; - jyefvnfoHk;oyfjcif;enf;
erlemt}uHay;jcif; tpnf;ta0;rsm;
TonfrSm erlemtcsKd@jzpfygonf?
1? oifwef;om;rS owif;ykd@ygonf?
Barrio Akdvfr_K;taejzihf vlxktoif;tyif;rsm;ukd ESdyfuGyfaeonf? ‚xifonfrSm ‚tzGJ@tpnf;rsm;onf ‚.
}uD;xGm;r_twGuf t[ef@twm;jzpfaponf[k xifonf? ‚u TtzGJ@tpnf;rsm;onf “zdvpfykdif&JXme” ukd olv#Kdtvkyf
ðyaeonf[k pGyfpJo
G nf? tzGJ@tpnf;wcku &HyHkaiG&SmazG&eftwGuf uyGJvkyf+yD; aiG&Smonf? aemuftoif;wcku uyGJvkyf&ef
jyifqifonf? yxrtoif;ukd cGifhðycJhaomfvnf; 'kwd, toif;ukd cGifhrðyay? olu òr@awmfcef;rukd TuJhokd@ vlpka0;&ef
r[kwf[k ta=umif;jyonf?
oifwef;q&m ? ? bmvkyfzkd@}uH&G,fxm;ygovJ?
(oifwef;om;) ? ? paeae@rSm Barrio Akdvf}uD;ukd xdyfwkduf&ifqkdifcsifygw,f?
35
pnf;§rª;
q&m ? ? 'gqkd b,fvkdpPpOfrvJ?
pnf;§rª; ? ? usaemf òr@awmfcef;ru vlawG&,f/ vlr_0efxrf;Xmeu vlawG&,f/ òr@awmf&JawGukd zdwfr,f?
olwkd@[m cGifhðyekdifwJholawGu wcsKd@yJ/
q&m ? ? b,fvkdzdwfrvJ?
pnf;§rª; ? ? vlxka&S•arSmufrSm Barrio Adkvfr_K;eJ@xdyfwkduf&ifqkdifzkd@qdk+yD; zdwfr,f?
q&m ? ? bmtawGuf/ bm&vmr,fxifovJ/
pnf;§rª; ? ? olu òr@awmf cef;rrSm uyGJ rvkyf&bl;qkdwJhtcsuf u trSefw&m;ay:xGufvmatmifyJ?
q&m ? ? wu,fvkd@ rif;om 'DppfAkdvfae&mrSm qkd&if 'Dvkdae&mukd vmrvm;?
pnf;§rª; ? ? odyfrxifyg?
q&m ? ? wu,fvkd@ rif;u &JXme qkd&ifa&m/ vmrvm;?
pnf;§rª; ? ? vmygvdrfhr,f/ raocsmyg?
q&m ? ? wu,fvkd@ òr@awmfcef;ru vlawGa&m vmyghrvm;?
pnf;§rª; ? ? vmaumif;vmygvdrfhr,f?
q&m ? ? wu,fvkd@ vlawGtrsm;}uD;u =unfhzkd@apmifhae=u+yD;? xdyfwkduf&ifqkdifr_rjzpfvmbl;qkd&ifa&m?
('DtawG@t}uHKrsKd;jzpfcJhbl;w,f? vlxku vlxktpnf;ta0;vkyfxm;w,f/ t&m&SdtcsKd@ukd
xdyfwkduf&ifqkdifzkd@zdwfw,f/ vmr,fajymw,f/ +yD;awmhay:rvm=ubl;)'Dawmh tckvkd
t±_H;zufuae taygif;zufjzpfvmatmif b,fvkdajymif;rvJ?
pnf;§rª; ? ? vlxktpnf;ta0;vkyf+yD; Barrio Adkvfr_K;ukd ±_H;cs=uygr,f?
q&m ? ? 'gqkd&if &nf&G,fxm;wJh trSefw&m;az:xkwfzkd@ua&m jzpfEkdifyghrvm;?
pnf;§rª; ? ? usaemfxiwmuawmh wcsKd@w0ufawmh atmifjrifygvdrfhr,f?
q&m ? ? rif;om tzGJ@tpnf;uqkd&if tzGJ@tpnf;ukd 'DvkdtpDtpOf xJhcGifhðyrvm;? vkyfoifhwmu
uyGJvkyfyg? Barrio Adkvfr_K; u vm&yfckdif;cJh&if tJ'DrSm xdyfwkduf&ifqkdifjcif;vkyfyg? wu,fvkd@
rjzpfcJh&if 'kwd,t}udrfuyGJ xyfvkyfyg? yxr cGifh&wJhtoif;qdu cGifh ygrpfukd iSm;yg/ wu,fvkd@
olwkd@u &yfckdif;zkd@ r&Jbl;qkd&if atmifyJ&G r,f/ &HyHkaiG&r,f? wu,fvkd@ olu &yfckdif;vm&ifawmh/
xdyfwkduf &ifqkdifr_ vkyfEkdifw,f?
2? oifwef;om;u owif;ykdvm?
‚a'owGif jcifxlajymonf? ‚onf vlxkukd v_H@aqmf Ekdifavmufaomjy\emjzpfonf?
q&m ? ? vlxkukd 'Djy\emeJ@ygwfouf+yD; v,fvkdv_H@aqmfrvJ?
pnf;§rª; ? ? usr abmif;bDtpm; pufwxnf0wf+yD;awmhoGm;r,f? tJ'DtdrfwtdrfukdoGm;vnfwJhtcg
jcifawGuusrukd ukdufvdrfhr,f? 'geJ@ “jcifawGrsm;vScsnfvm;” vkd@ usruajymr,f? 'geJ@
'Dta=umif;ajymjzpf=ur,f? 'geJ@usruusef;rma&;XmeqDoGm;+yD; jcifjzef;aq; awmif;zkd@
wkdufwGef;r,f/
q&m ? ? 'gqkd&if bmjzpfvmrvJ?
pnf;§rª; ? ? usr}uHpnf;xm;wJh twkif;vkyfr,f? yxrtdrfwtdrfoGm;vnfr,f? jcifawGu usrukd
ukdufr,f? usrujcifawGukdufwmajymr,f? olru usrukd txifvJGr,f? olru
awmif;yefr,f? “usrwkd@ a&rSefrSef rcsKd; =uvkd@yg” qkd+yD; olru jyefawmif;yefr,f?
q&m ? ? +yD;awmh bmqufvkyfrvJ?
pnf;§rª; ? ? tdrfu xGufvmr,f/ olwkd@u odyfatmufusaemufusEkdifwmyJ/ usrvJ bmqufvkyf&rSef;
rodbl;?
q&m ? ? 'gqkd&if rif;csOf;uyfyHkukd b,fvkdjyefajyif;rvJ?
pnf;§rª; ? ? aemufwae@/ tJ'Dtdrfukd jyefoGm;+yD; jcifa=umifh jzpfwJha&m*gawGta=umif;&Sifjyr,f?
nrwkdifcifrSmawmh 'Da&m*gawGta=umif; zwfoGm;&r,f?
q&m ? ? olwkd@u b,fvkdwHk@jyefrvJ?
pnf;§rª; ? ? [iftif;? em;axmif&HkoufoufygyJ?
36
q&m ? ? rif;zwfxm;wmu t*Fvdyfvkdjzpf+yD; tJ'DvdkawG;+yD; 'gukd bmomjyef+yD; rif;uajymjyw,f?
vlxku em;vnfr_vJw G mu rif;ukd olwkd@ukd a0zefaew,fvkd@xifw,f? rif;&Sif;jywmawmh
rSefw,f? 'gayr,fh enf;vrf;u odyfpdwful;,OfqefvGef;w,f? rif;udk,frif;jcifukdufcHr,fhtpm;/
oltar&J@ pdwf0ifpm;r_ukd ol@uav;awGtay:rSm ykd&Sdw,f/ 'gukdjy&r,f? uav;rSm jcifukduf
xm;wmawGukd jyEkdifw,f/ +yD;awmh bmjzpfEkdifw,fqdkwm aqG;aEG;yg/ 'Denf;[m ykdeD;pyf
ygvdrfhr,f?
37
tjcm;wykdif;wGif q&mrS oifwef;om;wOD;rnfuJhokd@ tpD&ifcHpmvdrfwifonfukd jyefvnfppfaq;Ekdifonf?
jyefvnfokH;oyfaomu¾wGif tao;pdwf ar;cGef;rsm;/ ta=umif;jycsufrsm;/ awmif;qkdcsufrsm; ar;jcif;tm;jzifhtpD&ifcHpm
vdrfwifonf rnfokd@ usKd;a=umif;qufpyfonf/ rqDav#mo f nfrsm; az:xkwfEkdifonf? ‚tjyif a'owcktajctaeESifh
‚ukd,fwkdif Ta'oukd u|rf;0ifr_ &Sd r&Sd ppfaq;Ekdifonf? t}uHaumif;rsm;ay;Ekdifonf?
tykdif;wGif pnf;±Hk;a&;rª; oifwef;om;wOD; taejzifh jy\emwckukd a&G;xkwfazmfjyEkdifjcif; &Sdaumif;rS &Sdrnf?
trSm;tcsKd@ukd ðyrdaumif;ðyrdygr,f/ TtawG@t}uHKrsm;rS oif=um;&if enf;y&d,m,fcsyHk/ oHk;oyfyHk/ pnf;±Hk;yHkrsm;ukd
ukd,fawG@ wwfajrmufvmygvdrfhrnf? pnf;±Hk;a&;rª;wa,muf. zGH@òz;wkd;wufr_wGif enf;pepfykdif;omru/ rSefuefaom t,l
tqyg yg0ifayonf? ar;cGef;wck&SdonfrSm ol. pnf;±Hk;a&;vkyfief;rSm vlxk vGwfajrmufa&;twGuf A[kcsufr
jzpfygovm;? Tjy\emwGif ynm&SifwOD;ESifh vlxkukd tm%m&atmif pnf;±kH;aeaom pnf;±Hk;a&;rª;wa,muftzkd@
uGmjcm;aumif; uGmjcm;ygvdrfhrnf?
wv/ 2 v cef@vufawG@ vkyfaqmifr_+yD;aomtcg ykdrkdav;eufaom jyefvnfoHk;oyfjcif;tpnf;ta0;ukd ðyoifh
ygonf? Ttpnf;ta0;rSm oifwef;q&mukd ykdrkdtawG@t}uKH&ap±Hkr#ru oifwef;om;tzkd@ tawG@t}uHKtm;vHk;ukd
oifcef;pmxkwfEkdif+yD;/ ‚wdk@ukd yHkaoenf; t,ltqw&yf tjzpfaz:zkwfEkdifonf? xkdrS tqifh oifcef;pm/ aqG;aEG;jcif;/
oHk;oyfjcif; tm;jzifh pnf;±Hk;a&;vkyfief;ukd ykdrkdwkd;wufapjyefonf? xkdtcsdefwGif zwfp&mpmtkyfrsm;ukdyg ay;Ekdifonf?
tcsdefwGif oifwef;om;wOD;tzkd@ pmawG@ukd vufawG@ESifh pyf[yf&ef tajctae&Sd+yDjzpfonf? ‚rS wqifh ykdav;eufaom
jyefvnfoHk;oyfjcif;tm;jzihf vlxkukd tm%mtwGuf pnf;±Hk;&jcif;. tESpfom& oabmw&m;/ bma=umifhjzpfysufae
oenf; zdESdyfr_rsm;ukd o±kyfcGJjcif;/ pnf;±Hk;a&;rª;. abmxm; pojzihf wpHkvHk;ukdyg em;vnfapEkdifonf? tywfpOfESifh ‚uJhokd@
jyefvnfoHk;oyfaom tpnf;ta0;rsm;onf aqG;aEG;jcif;jyefvnf oHk;oyfjcif;rsm;ukd tajcðyjcif;tm;jzihf pnf;±Hk;a&;rª;
wa,mufukd zGH@òzl;apjcif;jzpfonf?
tu,fI pnf;±Hk;a&;rª;wa,mufonf urBm}uD;. vGwfajrmufa&;ukd }udK;yrf;&if ol. vGwfajrmufa&;ukdyg
wnfaqmufaeonfukd awG@&ayrnf? tu,fI ol. b0vGwfajrmufa&;ukd w0ufwysufr#om oabmaygufygu
vufawG@ urBm}uD;ukd ajymif;vJ&ef }udK;pm;&if; olukd,fwkdifajymif;vJaeonfukd awG@&Sd&ayrnf?
aus;vufpnf;±Hk;a&;twGuf tcsuftvuftcsKd@
38