FILIPINO REVIEWER PABULA isang uri ng akdang pasalaysay gumaganit ng tauhang HAYOP na nagsasalita, nag-iisip at kumikilos na parang tao

ao nagpapasalin-salin sa ibat ibang henerasyon sa tradisyong pasalita nagtataglay ng ginuntuang aral KALIGIRANG PANGKASAYSAYAN NG PABULA mula sa Griyegong MUZOS na ang ibig sabihin ay MYTH sa ingles o MITO sa tagalog Mula sa bansa sa Silangan, Griyego, at Romano PABULA NI AESOP o Isang griyego, namuhay noong 620 hanggang 560 BCE o AMA NG SINAUNANG PABULA o Isang kuba at alipin, pero hinayaan siya maglakbay, makilahok sa mga kilusang pambansa ng kanyang amo at makisaluha sa mga tao IBA PANG MANUNULAT o Babrius- koleksyon ng mga pabulang nasusulat sa Griyego o Phaedrus- kauna-unahang nagsalin sa wikang Latin o Romulus, Socrates, Phalacrus, Planudes o Oldon ng Cheriton noong 1200 o Marie de France noong 1300 o Jean La Fontaine Noong 1600 o G. E Lessing noong 1700 o Ambrose Bierce noong 1800 Lumaganap ang pabula dahil sa magagandang aral sa buhay na ibinibigay nito Ito ay hindi maituturing na pambata lamang dahil nangangailangan ng pag-unawa sa mga katangian ng mga tauhang hayop at paghahambing ng mga ito sa katangian ng mga tao. MAAYOS NA PAGTATANONG AT PAGSAGOT SA MGA TANONG -Paraan ng pagtatanong at pagsagot 1. Mga tanong humihingi ng limitadong sagot na OO o HINDI -mataas o pagbaba ng intonasyon sag awing dulo ng tanong - maikli lamang ang inaasahang sagot, di na kailangan ng paliwanag -madalas marinig ang ganitong uri ng tanong 2. Mga tanong na masasagot ng mayroon, wala, oo, hindi, ayaw ko, ewan, siguro, marahil at ba pa. -may damdamin ang pagtatanong (naiini, naiinip, natutuwa, walang gana atbp) 3. Mga tanong na binubuo ng pangungusap na sinusundan ng hindi / di ba upang matiyak ang katotohanan o kamalian ng sinasabi ng pangungusa. -masasagot ngoo/opo, hindi,ewan siguro, tiyak yon at iba pa 4. Mga tanong na nagsisimula sa mga salitang pananaong tulad ng ano/ ano-ano, sino/ sino-sino, kailan, saan bakit at paano -kinakailangan suriing mabuti ang tanong bago sumagot, nangangailangan ng malalim na pang-unawa at paliwanag ang kasagutan MGA ELEMENTO NG PABULA 1. TAUHAN -nagbibigay-buhay sa anumang uri ng akdang pasalaysay -2 URI NG TAUHAN a) TAUHANG BILOG (ROUND CHARACTER) -may makatotohanang katangian tulad ng isang tao

-nagbabago ang kanyang katauhan sa kabuuang akda b) TAUHANG LAPAD (FLAT CHARACTER) -hindi nagbabago ang kanyang katauhan mula sa simula hanggang sa katapusan ng akda -bihira ilagay ang ganitong tauhan -kailangan upang mapalutang ang ibang karakter -MGA TAUHANG NABUBUHYA SA MAIKLING KWENTO a) PANGUNAHING TAUHAN -sa kanya umiikot ang kwento mula simula hanggang wakas b) KATUNGGALIANG TAUHAN -sumasalungat sa pangunahing tauhan, kontrabida c) KASAMANG TAUHAN -kasama ng bida sa storya d) AUTOR -magkasama lagi ang autor at pangunahing tauhan 2. TAGPUAN -pook o lugar at ang panahon sa isang pabula -saan at kailan nangyari? -maaaring ilahad sa dalawang kaparaanan: a) PATIYAK -tiyak na pangalan ng lugar b) PAGPAPAHIWATIG -detalye lamang ng pook ang sinasabi 3. BANGHAY -makikita dito ang maayos na pagkakasunod-sunod ng magkakaugnay na pangyayari sa may-akda -kinakailangang maipakita ang kaugnayan ng simula sa naging wakas -tungalian ay may kaugnayan sa suliranin ng pangunahing tauhan -kasukdulan- pinakamatinding kawilihan, mabilis, tiyak, malinaw at maayos 4. MAHALAGANG KAISIPAN NG PABULA -pagiging tama, patas, makatarungan at ang pagkakaroon ng mabuting asal at nararapat na pakikitungo sa kapwa. PANG-URI/ adjective -salitang naglalarawan/ nagbibigay turing sa pangalan at panghalip TALONG URI NG PANG-URI 1. PANLARAWAN -naglalarawan ng hugis o anyo, lasa, amoy, kulay at laki ng mga bagay -katangian at ugali ng isang tao o hayop 2. PAMILANG -nagsasalita ng bilang , dami o kakauntian ng mga pangalang inilalarawan -patakaran batayang bilang sa pagbilang (isa, dalawa, tatlo) Panunuran- pagkakasunod-suno ng pangalan (una, ikalawa, ikatlo) Pamahagi- isang bahagi o parte ng kabuuan (kalahati, kapata, tigatlo..) Palansak- pangkatan, minsanan, maramihan (apatan, sampuan, limahan) Pahalaga- halaga ng mga bagay na binili (piso, sandaan..) Patakda- ang bilang ay hindi mababawasan o madagdagan ( dadalawa, lilima, apat..)

3. PANTANGI -binubuo ng pangalang pambalana at pantangi -ang huli ay naglalarawan sa una -pangalang pantangi ay tumutukoy sa pangalang pambalana PANGALAN/noun - tumuukoy sa ngalan ng tao, hayop, bagay, pook o pangyayari PANGHALIP/pronoun -salita o mga katagang panghalili sa pangalan PARES MINIMAL -pares ng salitang magkaiba ang kahulugan -magkatulad ang spelling maliban sa isang letra na pareho ang posisyon -ex: pala at bala, baka at baga, alok at alog KLASTER -magkasunod na dalawa o kambal katinig -ex:blusa DIPTONGGO -kombinasyon ng mga katinig na sinusundan ng Y at W -ex: daloy, simoy

MAGKASINGHULUGANG SALITA 1. Buskador- mapang-asar 2. Pambubuska- pang-iinis 3. Lumaon- magtagal 4. Tumungo- pumunta 5. Pulutong- pangkat 6. Mumunting- malilit 7. Inatake- sinugod 8. Umilag-umiwas 9. Nilalang-nilikha 10.Kahihinatnan- kahahantungan

MGA PARAAN NG PAGPAPAHAYAG NG EMOSYON/DAMDAMIN 1. PADAMDAM -May matinidng damdamin/emosyon -may bantas na tandang padamdam (!) -galing! Sakit! Sobra na! 2. MAIIKLING SAMBITLA -iisahin/dadalawahing pantig na nagpapakita ng matinidng damdamin -Uy!, Wow!, Ngek! 3. MGA PANGUNGUSAP NA NAGSASAAG NG TIYAK NA DAMDAMIN O EMOSYON NG ISANG TAO -kasiyahan, pagtataka, pagkalungkot, pagkagali,pagsang-ayon, pagpapasalamat 4. MGA PANGUNGUSAP NA NAGPAPAHIWATIG NG DAMDAMIN SA HINDI DIRETSANG PARAAN