Professional Documents
Culture Documents
ဖားေအာက္ေတာရဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ဝိပႆနာပုိင္း ႏွင့္ သမထကမၼ႒ာန္းပုိင္း (ပဥၥမတြဲ)
ဖားေအာက္ေတာရဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ဝိပႆနာပုိင္း ႏွင့္ သမထကမၼ႒ာန္းပုိင္း (ပဥၥမတြဲ)
edAmefa&mufaMumif;usifhpOf - yrwGJ
0dyemydkif; ESifh orxur|mef;ydkif;
zm;atmufawm&q&mawmf
edAme*grdedy#dy'g - yrwGJ
Volume 5
edAme*grdedy#dy'g
edAmefa&mufaMumif;usifhpOf - yrwGJ
0dyemydkif; ESifh orxur|mef;ydkif;
zm;atmufawm&q&mawmf
edAme*grdedy#dy'g
edAmefa&mufaMumif;usifhpOf - yrwGJ
0dyemydkif; ESifh orxur|mef;ydkif;
zm;atmufawm&q&mawmf
"r'ge
zm;atmufawm& "r'getjzpf tokH;jyK&ef twGufom jzpfonf/
usrf;pmudk rnfolrqkd ul;,lcGifh ykHESdyfcGifh &Sdonf/
First Edition
Copyright
1998 Pa Auk Sayadaw
This book belongs to the Public Domain and may be
reproduced without any further permission from the author.
0dyemydkif; -- rmwdum
edAme*grdedy#dy'g
edAmefa&mufaMumif;usifhpOf - yrwGJ
rmwdum
pmrsufESm
ed'geuxm
pmrsufESm
0dyemydkif;
r*gr*P'e0dok'd eda'o
oroePfcef;
uvmyoroe ac: e,0dyem
xif&Sm;&m vG,ful&mu pyg
owdjyK rSwfom;yg
taMumif; Oyg,fwHrsOf
kyfemrf ESpfyg;enf;tm;jzifh Ienf;
vuPma&; oHk;wef
tedpvuPmu p IyHk
owdjyK&ef tcsufwpf&yf
'kuvuPm
tewvuPm
emrfw&m;rsm;udk 0dyem IyHk
&Hcg tZw &Hcg A[d'
&Hcg tZw &Hcg A[d' &Hcg kyfw&m;
&Hcg emrfw&m;
owdy|mefav;yg;odkY 0ifoGm;yHk
txl;owdjyK&eftcsuf
"rmEkyem owdy|mef
twdwf tem*wf ypKyef umvoHk;yg;
0dyemIykH
cEm (5) yg; Ienf;
MoVm&dukyf - okckrkyf
[Dekyf - yPDwkyf
'l&kyf - oEdukyf
1
6
7
7
9
9
13
14
15
15
17
18
19
21
22
22
22
25
29
30
31
34
34
37
38
38
39
39
40
41
43
43
43
44
45
45
47
47
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ocFg&'kuonfom vdk&if;jzpfonf
oroetjym;
tedpmEkyem y&d,m,f
IykHpepf
tm,we (12) yg;enf;
"mwf (18) yg;enf;
oVm,we0*oH,kwfygVdawmfIuGufrsm;
owdy|mefusifhxkH; Oya'orsm;
a0'emEkyem owdy|mef
vG,fulaom pepfwpfck
pdwmEkyem owdy|mef
"rmEkyem owdy|mef
twdwf tem*wf ypKyef
tokb bm0em
oarm[0daem'eD t|uxmESifh
rlv#Dum tzGifh
tEkyg'dEu yu
apwd,yAw0goD r[mwdax&f
t&[wzdkvfodkY qdkufa&mufawmfrlykH
o0dnmPutokb - t0dnmPu
tokb
orxESifh 0dyem
[aw*[dwyO0wK = vufudkudkif
ajymjyaom 0wK
obm* - 0dobm*
0dyemydkif; t0dnmPutokb =
aotokb IuGuf
olaoaumif (9) rsKd;
vuPm,mOf wifyg
>cif;csuf tenf;i,f
tcuftcJwpf&yf
&m*udkwdkufzsufa&;
o0dnmPutokb = &SiftokbIuGuf
kyfy&rwfw&m;wdkYudkvnf; tokbIykH
tm'De0gEkyem
orxESifh 0dyem
50
50
51
52
52
53
54
55
56
57
57
58
58
58
59
60
61
62
62
62
62
64
66
67
67
68
68
69
70
71
71
ii
emrfw&m;wdkY\ tokboabm
t|uxmBuD;rsm;\ owfrSwfcsuf
kyf-emrf wJGvnf; Iyg
y#dporkyg'ft*Fg&yfrsm;
72
73
74
75
76
81
82
83
84
85
85
86
87
87
88
88
89
90
91
91
91
92
92
93
76
77
77
78
78
78
79
79
79
80
80
0dyemydkif; -- rmwdum
18/ rm&mrdoawm
93
19/ Zmwd"rawm 20/ Z&m"rawm
21/ Asm"d"rawm
94
22/ aomu"rawm 23/ y&da'0"rawm
24/ Oyg,mo"rawm
95
25/ oHudavodu"rawm
95
tewvuPm (5) csuf
96
1/ tewawm
97
2/ y&awm
97
3/ &dwawm
98
4/ wkpawm
98
5/ oknawm
99
udk,fhwGufudk,fwm usifhMuHyg
100
a`ExufjrufaMumif;w&m; (9) yg;
101
IvdkY&Ekdifygovm;
105
tlyedAwdyemum& (0dok'd-2-252/) 106
Pf\ tmEkabmf BuD;rm;ykH
108
ynmbm0em jynfhpkHEdkifygonf
110
a&S;a[mif;vrf;dk;BuD;om jzpfonf
110
tewvuPokwef a'oemawmf
112
tewvuPokwef
a'oemawmf jrefrmjyef
114
t&Sifr[marm*vmefrax&fjrwfBuD;
119
t&Sifom&dykwudk,fawmfjrwfBuD;
120
t&SiftmeEmudk,fawmfjrwfBuD;
121
tmeEokwef a'oemawmf
121
tmeEokwef jrefrmjyef
121
todPf rxifvmaomw&m;rsm;
127
tedpokwef
129
tEkavmrdumcEd
130
lyowuIenf;
131
1/ tm'geedauyetm;jzifh Ienf;
131
tedptjcif;t&m
131
'kutjcif;t&m
133
tew tjcif;t&m
134
tESpfwpf&m[lonf
135
iii
2/ 0a,m0kw*Frtm;jzifh Ienf;
]]<u - aqmif - vTJ - vTwf - cs - zd}}
"mwfvGef - "mwf,kwf
3/ tm[m&r,kyf - Ienf;
4/ Owkr,kyf - Ienf;
5/ urZkyf - Ienf;
6/ pdwork|mefkyf - Ienf;
7/ "rwmkyf - Ienf;
135
137
138
139
140
140
140
143
144
144
145
149
149
150
151
151
152
152
153
154
155
156
158
158
161
161
164
165
165
165
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
O',A,Pfcef;
O',A,'e (2) rsKd;
y#dord'gr*ygVdawmf
a[mMum;xm;awmfrlyHk
ypKyef[lonfrSm
pOf;pm;&ef tcsufrsm;
qdkvdkaom oabmw&m;
t"dyg,f,lqykH
b0udk tqkH;xm; a[mMum;awmf
rl&jcif;
IykHpepf
vuPm,mOfudk wifyg
wlnDyHkudk odkY oabmaygufyg
jrwfaomtouf&Sifjcif;
O',A, tus,f IyGm;enf; lyuEm O',IyHk - ygVdawmf
lyuEm 0,IyHk - ygVdawmf
a0'emuEm O',IyHk - ygVdawmf
a0'emuEm 0,IyHk - ygVdawmf
onmuEm O',IyHk - ygVdawmf
onmuEm 0,IyHk - ygVdawmf
ocFg&uEm O',IyHk - ygVdawmf
ocFg&uEm 0,IyHk - ygVdawmf
0dnmPuEm O',IyHk - ygVdawmf
0dnmPuEm 0,IyHk - ygVdawmf
edAwdvuPm
t0dZmeda&m"m lyeda&ma"m
t&[wr*fudk &&Sdrnfh tcsdef
Oyg'eda&m" - tEkyg'eda&m"
eda&m" (5) rsKd;
y#doaE - ocFg&uEm
O',IyHk (yxrenf;)
y#doaE - ocFg&uEm
O',IyHk ('kwd,enf;)
y#doaE - 0dnmPuEm O',IyHk
b0if - lyuEm O',IyHk
b0if - a0'emuEm O',IyHk
b0if - onmuEm O',IyHk
b0if - ocFg&uEm
O',IyHk (yxrenf;)
b0if - ocFg&uEm
O',IyHk ('kwd,enf;)
b0if - 0dnmPuEm O',IyHk
y'Gg&m0Zef; - lyuEm O',IyHk
lygHkvdkif; - y'Gg&m0Zef; a0'emuEm O',IyHk
y'Gg&m0Zef; - onmuEm O',IyHk
y'Gg&m0Zef; - ocFg&uEm O',IyHk
(yxrenf;)
y'Gg&m0Zef; - ocFg&uEm O',IyHk
('kwd,enf;)
y'Gg&m0Zef; - 0dnmPuEm O',IyHk
puK0dnmPf - a0'emuEm O',IyHk
puK0dnmPf - onmuEm O',IyHk
puK0dnmPf - ocFg&uEm O',IyHk (yxrenf;)
puK0dnmPf - ocFg&uEm O',IyHk
('kwd,enf;)
puK0dnmPf - 0dnmPuEm O',IyHk
or#d pd Kif; - a0'emuEm O',IyHk
or#d pd Kif; - onmuEm O',IyHk
or#d pd Kif; ocFg&uEm
O',IyHk (yxrenf;)
or#d pd Kif; ocFg&uEm
O',IyHk ('kwd,enf;)
167
167
168
172
173
175
177
179
180
185
186
187
187
187
187
187
188
188
188
188
189
189
192
193
193
196
196
ork',"rmEkyDydkif; - O','e =
tjzpfoufouf Ienf;
y#doaE - lyuEm
y#doaE - a0'emuEm O',IyHk
y#doaE - onmuEm O',IyHk
197
198
199
iv
199
199
200
200
201
202
202
202
203
203
203
204
204
204
205
205
205
206
206
206
207
207
207
208
0dyemydkif; -- rmwdum
225
226
228
229
231
234
236
239
240
242
245
245
248
249
250
251
254
256
256
256
258
259
259
259
260
261
261
262
263
266
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
y#dy'gP'e0dok'd eda'o
OyudavorS vGwfajrmufoGm;aom
O',A,Pf
vuPma&; okHk;wef rxifrI xifrI
wZmynwf
vuPm,mOfudk wifyg
&d,myx - orZn IuGuf
267
269
273
275
276
b*FgEkyemPfcef;
b*FgEkyemPf[lonf
Oyg' - Xdwd - y0w
edrdw
csKyfrI[lonf
b*FgEkyemPf\ tIcH
y&rwffw&m;rsm;
tcsKyfrSwfom;&ef
vuPma&; oHk;wef
Ipdwf[lonf
IuGufykHpHrsm;
b*FPf\ rSwfausmuf wpfck
owdy|mef av;yg; = tEkyem av;yg;
0wK + tmkH + a0'em
0wK + tmkH + 0dnmPf
0wK + tmHk + z
0dyemIonfh Pf
tusKd;*kPftif tmedoif
vuPm,mOfudk wifyg
0dyem tcdkuf ork', csKyfykH
tEG,Pfjzifh rSef;qIyHk
cGmEdkif y,fEdkifonf
tusKd;tmedoif (8) yg;jzifh jcH&Htyfaom
b*FgEkyemPf
owdy|mefav;yg;odkY ouf0ifykH
278
279
281
283
284
285
286
287
287
288
291
293
293
293
294
295
296
297
297
300
308
309
309
310
311
311
313
313
314
314
314
315
316
317
318
320
321
321
322
324
325
325
326
327
328
329
b,wky|mePfcef;
b,Pf[lonf
b,Pfonf aMumufwwfygoavm
ypKyef[lonf
avmuOyrmrsm;
aMumufrufzG,f b,oabmtm;jzifh
xifyHk
b,Pf\ tIcHtmHkw&m;
330
330
331
331
vi
332
333
0dyemydkif; -- rmwdum
tm'De0gEkyemPfcef;
tm'De0gEkyemPf
y#dord'gr*ygVdawmf a[mMum;
xm;awmfrlyHk
334
337
339
335
edAd'gEkyemPfcef;
edAd'gEkyemPf = edAdEPf
w&m;udk,f teufoabmwlaom
PfoHk;yg;
340
341
rkdwkurswmPfcef;
ocFg&w&m;wdkYrS vGwfajrmuf
vdkaomPf
342
y#docFgEkyemPfcef;
y#docFgEkyemPf
tedp[k IyHk
'ku[k IykH
tokb[k IyHk
tew[k IykH
avmuOyrm wpf&yf
y#dord'gr*ygVdawmf\
a[mMum;awmfrlcsuf
343
344
344
346
346
347
347
ocFgkayumPfcef;
'dGaum#dum oknwmEkyem
pwkaum#dum oknwmEkyem
1/ em[H uGped
2/ upd udewod H
tw twed, oknw
3/ e p (rr) uGped
4/ rr udodd udewwd
qaum#du - q[mum&oknwmEkyem
t| tmum& = t|aum#duoknwmEkyem
'o[mum& = 'oaum#du
oknwmEkyem
'Gg'o[mum& oknwmEkyem
'GgpwmvDom tmum&oknwmEkyem
349
350
351
351
352
352
352
353
354
354
355
356
vii
358
359
359
361
362
363
363
364
364
366
367
372
374
374
375
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
'kumEkyem = tyPd[dw0darmu
tewmEkyem = oknw0darmu
rkcsESifh y&d,m,f
oknw trnf&ykH
tyPd[dw trnf&yHk
vuPma&; oHk;wef
t&d,yk*dKvf (7) rsKd; - a0zefyHk
ar;jref;zG,f tcsuf
rkcstm;jzifh ,lyHk
edy&d,m, = rkcstm;jzifh ,lyHk yk*dKvf (7) rsKd;
oHk;rnf& Pf
0k|me*grde0D yd em
rEynyk*dKvf\ aomwmywdr*0Dxd
wduynyk*dKvf\ aomwmywdr*0Dxd
0k|me*grdeD 0dyem\ tmHk
tbdeda0oESifh 0k|me trsKd;tpm;
awblru ur|medu yk*dKvfjrwfBuD;
yk*dKvf trsKd;tpm;
Oyrm (12) &yf
1/ 0*Kvd = vif;EdkY
2/ uPSoy = a>ra[muf
3/ C&H = tdrf
4/ a*g = EGm;
5/ ,uD = bDvl;r
6/ 'g&u = oli,f
<uif;Oyrm (6) &yf
trw&oH um,*wmowdabmZeH
wGefYvdyfaom pdwfxm;&dSol
aAmZsif - r*if - psmeif - y#dy'g 0darmu - xl;jcm;rI
1/ yxraw&0g' - yg'uZsme0g'
2/ 'kwd,aw&0g' = orodwpsme0g'
3/ wwd,aw&0g' =
yk*vZsmo, psme0g'
wdyd#uplVem*rax&f\0g' pdppfcsuf
arm&0gyD0goD r[m'wrax&f\ 0g'
pdppfcsuf
wdyd#uplVmb,rax&f\0g' pdppfcsuf
y#dy'g (4) rsKd;
t|omvdeD t|uxm\ oHk;oyfcsuf
t|uxmq&mawmfwdkY ESpfoufonfh0g&
1/ yxr - lyglyy&d*[ 0g&
2/ 'kwd, - emrly00wmye 0g&
3/ wwd, - yp,y&d*[ 0g&
4/ pwkw - vuPy#da0" 0g&
5/ yr - eduEdy&d,m'ge0g&
t|uxmq&mawmfwdkY
ESpfoufawmfrlaom 0g&
r[m#Dumq&mawmf\ oHk;oyfcsuf
y#dy'g uGJjym;rI wlnDrI
wpfenf; t&d,r*fPf\trnfrsm; &&SdyHk
y#doaEusKd;udk ay;Edkifonfh
ocFgkayumrsKd;
ta&;tBuD;qHk;aom tcsdef
aomwmEk*wokwef
376
377
378
379
381
382
384
384
385
386
387
388
389
389
390
391
395
396
397
397
398
399
400
400
401
401
402
404
404
405
408
409
410
412
413
415
415
416
416
417
418
418
418
419
419
420
422
424
426
426
tEkavmrPfcef;
opmEkavmrduPf
0k|me*grdeD 0dyem\ trnfrsm;
1/ twr,wm
2/ edAd'g
3/ "r|dwdPf
4/ on*
5/ yg&dok'dy"med,*F
6/ rkdwkurswmPf + y#docFgEkyemPf + ocFgkayumPf
7/ tEkvHk a*gMwbk a0g'gef
8/ y#dy'gP'e 0dok'd
edrdwESihf y0wrS xyHk jzwfxHk;
433
437
437
439
439
441
viii
441
441
442
442
443
0dyemydkif; -- rmwdum
1/ r[mynyk*dKvf\ r*0Dxd
2/ rZsdrynyk*dKvf\ r*0Dxd
3/ rEynyk*dKvf\ r*0Dxd
tEkyg'dEu 0k|me = tEkyg'dEu
cEmtpOfrS xyHk
Oyg'dEu 0k|me = Oyg'dEu cEmtpOfrS
xyHk
(7) b0 t,ltq
aomwmyef oHk;rsKd;
owfrSwfay;aomw&m;
xyfrH &Sif;vif;csufrsm;
oarm[0daem'eD t|uxm\
zGifhqdkcsuf
txufr*f oHk;yg;wdkY y0wrS xyHk
tEky'"r 0dyem
t0dZmESifh 0dZm
444
444
444
448
449
449
450
450
451
452
453
457
460
P'e0dok'deda'o
yxrr*fPf = aomwmywdr*fPf
aomwmyef yk*dKvf
'kwd,r*fPfydkif;
udavom acgif;yg;rI
wpfBudrfomjyefvmol
wwd,r*fPfydkif;
pwkwr*fzdkvf = t&[wr*fzdkvf
owdy|mef av;yg; jynfhpHkNyD
aAm"dyud,w&m; (37) yg;
t&d,r*fcP aAm"dyud,w&m;
(37) yg; jzpfyHk
w&m;udk,f aumuf,lyHk
edrdw-y0wrS xyHk 0k|meydkif;
a*gMwbkPf
Obawm0k|me - r*fPf
orxAv 0dyemAv =
orxpGrf;tm; 0dyempGrf;tm;
y#dord'gr*ygVdawmf a[mMum;xm;yHk
t&d,r*fw&m;u y,f&Sm;onfhudavom
blrdv'KyE udavom
blrdtrnf r&Edkifonfh cEm
rnfonfh cEm udef;oenff;
opmav;yg;udk wpfNydKifeuf odyHk
,kwdom"u ygVdawmf
463
466
469
469
470
471
472
473
474
479
481
483
484
485
489
489
490
492
495
495
497
499
ix
500
501
501
504
504
505
507
510
513
515
516
518
520
522
522
528
531
532
535
536
537
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif;
&nfTef;csuf tmoDo
ur|mef; trsKd;tpm;
oAwu - yg&d[m&d,
oAwuur|mef;
tusKd;*kPftif tmedoif
pwk&m&u ur|mef; = tapmifhav;yg;
ur|mef;
yg&d[m&d,ur|mef; = rlvur|mef;
Oypm&ur|mef; - tyemur|mef;
(32) aum|mo
A[d'avmuodkY pdwfudk apvTwfMunfhyg
pdwf"mwf\ xufjrufaom pGrf;tifowd
vkyfief;cGifpwifyHk
vrf;oHk;oG,f
y#dulvreodum&
r[mwdrax&fjrwfBuD;
oHC&udwrax&fjrwfBuD;\
tvkyftauR; omraP
rvurax&fjrwf
tdk;pkur|mef;
psmeft*Fg ig;yg;
A[d'odkY
ar;jref;wwfaom ar;cGef;wpf&yf
tdk;pk ur|mef; (2) rsKd;
tbdbm,wepsmef
trSwf (1) yk*dKvf
540
540
541
541
541
543
543
544
545
549
549
549
550
552
553
554
556
557
558
559
560
560
562
566
568
569
570
572
576
580
581
583
584
585
585
587
588
589
590
590
591
594
595
597
597
599
tlyg0p&psmefydkif;
tmumomem,wepsmef
0dnmPm,wepsmef
tmudnm,wepsmef
ae0onmemonm,wepsmef
601
605
607
610
0dorxur
yemydki|f;mef--;ydrmwd
kif; --urmwd
m um
jA[0d[m&eda'oydkif;
arwmbm0em
yGm;rsm;yHk
psmeft*Fgig;yg;
oDrmoar' = tydkif;tjcm;NzdK&ef
taem"daomz&Pm arwm
apawm0drkwd (5) rsKd;
Mo"daomz&Pm arwm
apawm0drkwd (7) rsKd;
yGm;rsm;tm;xkwfyHk tpDtpOf
'domz&Pm arwm
apawm0drkwd (10) rsKd;
arwmpsmef\ tusKd; (11) yg;
616
617
619
621
623
624
625
625
626
ukPmbm0em
rk'dwmbm0em
Oayumbm0em
vuP &o ypKy|mef y'|mef
Ak'gEkwdur|mef;
t0dnmPu tokb ur|mef; (10) rsKd;
tm'De0gEkyem
r&Pwd = r&PmEkwdur|mef;
atmifjrifrI &&dSaeaom usifhpOf
OyormEkwdur|mef;
627
628
629
631
634
635
637
638
640
642
645
rmwdum NyD;\/
22222
xi
ed'geuxm
edAme*grdedy#dy'g - yrwGJ
ed'geuxm
taMumif;jypmwrf;vTm
a,mufsm;jrwfwdkY\ tMuH
jrwfpmG bk&m;&Sio
f nf wpf0g &awmfrNl y;D aemuf yxrtBurd f uydv0wfaejynfawmfoYkd <ua&mufawmfrlNyD;vQif xdkrS &mZN*dK[fNrdKU a0VK0efausmif;wdkufawmfodkY jyefvnf <ucsDawmfrlvm&m vrf;ckvwf
wpfae&m wnf&dSaom tEkyd,o&ufO,smOf awmtkyfBuD;twGif; acwoDwif;oHk;aeawmfrlpOf
tEkk'rif;om; b'd,rif;om; tmeErif;om; b*krif;om; udrdvrif;om; a'0'wrif;om; --
rif;nDrif;om; ajcmufOD;wdkYonf OygvdaqwmonfESifh twlwuG jrwfpGmbk&m;&Sif\ xHawmfarSmufodkY
vma&muf &Sif&[ef; jyKMuavonf/
xdkckepfyg;wdkYteuf t&Sifb'd,rax&fonf xdk0gwGif;rSmyif t&[wzdkvfodkY qdkufa&mufawmf
rlavonf/ t&Sit
f Ek'k g rax&fonf avmuDpsmeformywf &Spyf g;ESiw
hf uG 'dAp uKtbdnmPfukd jzpfapawmfral vonf/ t&Siaf '0'wfrax&fonf avmuDpsmeformywf &Spyf g;wdEYk iS t
hf wlwuG avmuD tbdnmPfwdkYudk &&Sdawmfrlavonf/ t&SiftmeEmrax&fonf aomwmywdzdkvf wnfawmfrlavonf/
t&Sifb*krax&f t&Sifudrdvrax&fwdkYum; aemuftcgrSmrS t&[wzdkvfodkY qdkufa&mufawmfrlMuavonf/
txl;ojzifh t&SiftEkk'grax&fjrwfonf &[ef;jyKawmfrlNyD;aemuf xdk yxr0gwGif;rSmyif avmuDpsmeformywf &Spyf g;wdu
Yk kd &&daS wmfru
l m avmu"mwf pMu0Vmwdu
k af ygif; wpfaxmifukd Ijrifjcif;iSm
pGrf;Edkifaom 'dApuKtbdnmPf todPfudk &&dSawmfrlcJhavonf/ 0dyem bm0emur|mef;udk
qufvuf BudK;yrf;awmfrl&m xdk0gwGif; atmifjrifrI r& jzpfae\/ t&SiftEkk'grax&fjrwfonf
wpfaeYo t&Sifom&dykw&mrax&fjrwfxHodkY oGm;a&mufNyD;vQif odkY avQmufxm;awmfrl\/ --1/ t&Sib
f &k m; om&dyw
k & m ...wynfah wmfonf txl;ojzifh pifMu,faom vlw\
Ykd rsupf t
d jrifukd
vGefaom ewfrsufpdESifhwlaom 'dApuKtbdnmPfrsufpdjzifh wpfaxmifaom avmu"mwfudk
jrifEdkifpGrf;&dSyg\/
2/ wynfah wmfonf wGeq
Yf w
k rf rI &db
S J orx0dyem bm0emwdYk tjyif;txef BuKd ;pm;tm;xkwjf cif;
vkHYv 0D&d,udk tm;xkwftyfyg\/ um, a0'em pdw "r trnf&aom taMumif;w&m;ESifh
wuGaom ocFg&w&m;wdkY\ tedptcsuf 'kutcsuf tewtcsufwdkYudk odrf;qnf;wwfaom
owdonf arhaysmufjcif; r&drS
l xifaeyg\/ ud,
k pf w
d o
f nf ylyefjcif;r&dS Nird ;f at;yg\/ pdwo
f nf
wpfckwnf;aom tmkH&dSonfjzpf aumif;pGm wnfMunfyg\/
3/ xdkodkY jzpfygvsufvnf; wynfhawmf\ pdwfonf Oyg'geuEmig;yg; ocFg&w&m;wdkY wPSm 'd|dwdkYjzifh ]]ig-igh[m}} [k rpGJvrf;rl tmoa0gw&m;wdkYrS rvGwfuif;ao;yg bk&m; - [l --A
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
odkY avQmufxm;av\/ xdktcg t&Sifom&dykw&mrax&fjrwfBuD;u t&SiftEkk'gudk,fawmfjrwfudk odkY rdefYqdkawmfrl\/ --1/ igh&Sif tEkk'g ...]]igonf txl;ojzifh pifMu,faom vlwdkY\ rsufpdtjrifudk vGefaom ewf
rsufpdESifh wlaom 'dApuK tbdnmPf rsufpdjzifh wpfaxmifaom avmu"mwfudk jrifEdkifpGrf;
&dSyg\}}[k odkY tMuHjzpfjcif;onfyif oifhoEmef0,f rmejzpf ae\/
2/ igh&iS f tEk'k g ...]]igonf wGeq
Yf w
k rf rI &db
S J orx 0dyem bm0emwdYk tjyif;txef BuKd ;pm;
tm;xkwjf cif; vHv
Yk 0D&,
d udk tm;xkwt
f yfyg\? um, a0'em pdw "r trnf&aom taMumif;w&m;ESifhwuGaom ocFg&w&m;wdkY\ tedptcsuf 'kutcsuf tewtcsufwdkYudk odrf;qnf;wwfaomowdonf arhaysmufjcif;r&drS
l xifaeyg\? ud,
k pf w
d o
f nf ylyefjcif;r&dS Nird ;f at;yg\?
pdwfonf wpfckwnf;aom tmkH&dSonfjzpf aumif;pGm wnfMunfyg\}} [k odkY tMuH jzpfjcif;
onfyif oifhoEmef0,f pdwfysH hvGifhjcif; = O'p jzpf ae\/
3/ igh&Sif tEkk'g ...]]xdkodkY jzpfygvsufvnf; ig\ pdwfonf Oyg'geuEmig;yg; ocFg&w&m;wdkY
wPSm 'd|dwdkYjzifh ]ig-igh[m}[k rpGJvrf;rl tmoa0gw&m;wdkYrS rvGwfuif;ao;yg}}[k odkY
tMuHjzpfjcif;onfyif oifhoEmef0,f awG;awm ylyefrI oHo,ukuKp jzpf ae\/
igh&iS f tEk'k g ...wynfah wmf wdu
k w
f eG ;f awmif;yefpum; ajymMum;vdo
k nfrmS t&Sit
f Ek'k g onf
rdrdoEmef jzpfyGm;aeaom rme O'p ukuKp w&m;oHk;rsKd;wdkYudk y,fpGefY w&m;oHk;rsKd;wdkYudk
ESvHk;roGif;bJ tNrdKufedAmef"mwfodkY = rao&mtNrdKuf edAmeffodkY a&mufaMumif; usifhpOfjzpfonfh orx
tmkH 0dyemtmkHodkY rdrd\ pdwfudk ydkYaqmifapcsifygonf bk&m; --- [l ur|mef;w&m;udk jyifay;awmfrlavonf/ (tH-|-3-225/)
t&Sit
f Ek'k g rax&fjrwfonf ur|mef;udk oif,Nl y;D aemuf jrwfpmG bk&m;&Siu
f kd yefMum; avQmufxm;Ny;D vQif apwdwikd ;f odYk oGm;a&mufum xdak pwdwikd ;f 0,f taU&0S g;awmt&yf aexdik o
f w
D if;oH;k awmf
rl &[ef;w&m;udk yGm;rsm;tm;xkwfawmfrlavonf/ xdktcsdefwGif bk&m;&Sifonf b*wdkif; okokrm&*d&dNrdKUudk qGrf;cH&Gmtjzpf trDSjyK om;wdkYudk ab;rJhay;&m abouVm0e trnf&aom awmtkyfBuD;
twGif; abouVm0eausmif;wdkuf oDwif;oHk;aeawmfrl\/ bk&m;&Sif oDwif;oHk;awmfrl&m b*wdkif;
abouVm0e awmtkyfrSm taemufbufwGif wnf&dS t&SiftEkk'grax&fjrwf oDwif;oHk;awmfrl&m
apwdwdkif; 0g;awm t&yfrSm taU&SbufwGif wnf&dSaeayonf/
t&SiftEkk'gudk,fawmfjrwfonf wpfq,fhig;&uf = v0ufywfvHk; rtdyfrae pBuoGm; orx
0dyembm0emw&m;wdu
Yk kd tjyif;txefBuKd ;pm;tm;xkwaf wmfral vonf/ rax&fjrwfonf ur|mef;
tvkyf tm;xkwfrI 'Pfcsuf jyif;xefpGm EdSyfpuftyf&um; yifyeff; EGrf;e,faom udk,f&dSonf jzpf
0g;kHwpfck\ atmuf0,f jrufopf&GufwdkYudk pkkH;vsuf tcif;jyKum tay:rS tcif;wpfck xyfcif;vsuf
xdt
k cif;xuf acw tyef;ajz xdik af eawmfral vonf/ xdt
k cg t&Sit
f Ek'k g rax&fjrwf\ pdwt
f pOf0,f r[myk&do0dwu trnf&aom a,mufsm;jrwfw\
Ykd tMurH sm;onf xif&mS ;pGm jzpfymG ;vmavonf/
t&SiftEkk'grax&fjrwfonf r[myk&do0dwufBuD; ckepfrsKd;wdkYudk MuHpnfpOf;pm;qifjcifNyD;aemuf aU&SodkY
B
ed'geuxm
wpfqifw
h uf &Spcf ak jrmufjzpfaom r[myk&o
d 0dwufBu;D udk qufvuf MupH nfqifjcif&ef yifyef;vsuf
&dSav\/ rSefayonf ------ om0uwdkYtzdkY&m ynmwdkifatmifaom ckepfrsKd;aom r[myk&do0dwufwdkYudk
pOf;pm;qifjcif NyD;aomtcg xdkYxuf txufodkY wuf w&m;wpfrsKd;udk pOf;pm;qifjcif&ef 0efav;jrJ
yifyef;jrJ "rwmjzpfavonf/ om0uwdkYtzdkY&m ynmwGifa&GUom w&m;qHk;aejrJ "rwm jzpfonf/
xdak Mumifyh ifvQif t&Sit
f Ek'k g rax&fjrwfonf ckepfcak jrmuf ynmESiphf yfaom r[myk&o
d 0dwufBu;D udk
MuHpnfpOf;pm; qifjcifNyD;aemuf &Spfckajrmufjzpfaom r[myk&do0dwufBuD;udk qufvuf MuHpnf
qifjcif&ef yifyef;vsuf &dSavonf/
xdktcg bk&m;&Sifonf xdkodkY yifyef;aeaMumif;udk od&dSawmfrlojzifh wefcdk;tbdnmPffjzifh wpfcPcsif;rSmyif <uvmawmfrlum &Spfckajrmuf r[myk&do0dwufudkyg jznfhpGufawmfrlvsuf r[myk&do0dwufBuD; (8)rsKd;udk a[mMum;jyoay;awmfrl\/
xdak emif r[myk&o
d 0dwufBu;D &Sprf sK;d udk MupH nfpw
d u
f ;l aevQif avmuD yxrpsmeff 'kw,
d psmeff
wwd,psmef pwkwpsmefwdkYudk tvG,fwul &,l0ifpm;EdkifaMumif;udkvnf;aumif; r[myk&do
0dwufBuD; &SpfrsKd;udk MuHpnfum avmuDpsmefav;yg;wkdYudk tvG,fwul &,l0ifpm;aevQif --1/
2/
3/
4/
5/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
4/
5/
6/
7/
8/
ed'geuxm
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ed'geuxm
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ed'geuxm
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wxm*w trnf&awmfrljcif;
oHk;avmuxG#fxm; oAnKormorK'bk&m;&Sifudk wxm*w[l ac:qdk&jcif; taMumif;w&m;rsm; rsm;pGm &dSae\/ xdktaMumif;w&m; rsm;pGmwdkYteuf taMumif;w&m; wpfrsKd;rSm odkY jzpf\/
, bdua0 &wd H wxm*awm tEkw&H ormoarm"d H tbdorKZwd? , &wd H tEkyg'daoom, edAme"mwk,m y&dedAm,wd? ,H {wod HtEa& bmowd vywd ed'dowd? oAH wH wax0
a[mwd aem tnxm/ wom ]]wxm*awm}}wd 0kpwd/ ('D-3-111/ tH-1-332/)
&[ef;wdkY ...wxm*w trnf&awmfrlaom oifwdkYq&m igbk&m;onf tMuifnOfhvnf;
twkr&dS tjrwfq;kH jzpfonfh t&[wr*fPf oAnKwPfawmfjrwfBu;D udk xd;k xGi;f odjrifawmfr\
l /
(r[mou&mZf - 103-ckESpf uqkefvjynfhaeY n jzpf\/) tMuifnOfhvnf; 0dygufurZkyf t<uif;
r&daS om tEkyg'daooedAm e"mwfjzifh y&deAd m efpaH wmfr\
l / (r[mou&mZf -148-ckEpS f uqkev
f jynfah eY
n jzpf\/) xdknOfh ESpfnOfhwdkY\ twGif; av;qJhig;0g umvywfvHk; tMuifw&m;awmfudk a[mMum;awmfr\
l >ruf[awmfr\
l Tejf yawmfr\
l / xdak [majym>ruf[Tejf yawmfrt
l yfaom w&m;tvH;k pHo
k nf
a[mMum;awmfrlonfhtwdkif; >ruf[awmfrlonfhtwdkif; Tefjyawmfrlonfhtwdkif; rSefonfomvQif
jzpf\? rrSef[laom tjcm;wpfrsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh rjzpfay/ xdkaMumifh oifwdkYq&m igbk&m;udk
wxm*w[l ac:qdktyfayonf/ ('D-3-111/ tH-1-332/)
J
ed'geuxm
0dyemydkif;
r*gr*P'e0dok'd eda'o - oroePfcef;
uvmyoroe ac: e,0dyem
wH orma'wkumare uvmyoroeocFgwm, e,0dyem, wm0 a,ma*g u&PDa,m/
(0dok'd-2-241/)
0dyem\ npfnL;aMumif; Oyudavo w&m;rsm;rS vGwfajrmufoGm;aom 0dyemvrf;rSef
vrf;d;k twdik ;f oGm;aeaom 0dyemynmonf t&d,r*f\ a&S;tzdYk jzpfaom vrf;rSev
f rf;k;d ykAb
m*r*fwnf;/ Mobmo = ta&miftvif;paom Oyudavow&m;rsm;onfum; t&d,r*f\ a&S;tzdkY
jzpfaom vrf;rSef vrf;dk; ykAbm*r*f r[kwf/ odkYvQif t&d,r*f\ a&S;tzdkY jzpfaom vrf;rSef
vrf;dk; jzpfaom ykAbm*r*fudkvnf;aumif; vrf;rSef vrf;dk; r[kwfaom ykAbm*r*fudkvnf;aumif;
razmufrjyef [kwfrSefonfhtwdkif; em;vnf ydkif;jcm; aumif;pGm rSwfom; wnfaom Pfonf
r*g r*P'e0dok'd = um; vrf;rSef um; vrf;rSm;[k odjrifonfjzpf 0dyemtnpftaMu;rS pifMu,faom Pf rnf\/ (0dok'd-2-241/)
xdk r*gr*P'e0dok'd Pftjrifudk jynfhpHkapvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf uvmy
oroe [k ac:qdktyfaom e,0dyem a&S;OD;pGm tpOfojzifh tm;xkwfjcif;udk jyKoifhayonf/
(0dok'd-2-241/)
twDwm'd0aoe taeuab'bdaE "ar uvmyawm ocyw
d mG oroeH uvmyoroeH?
t,H ud& ZrK'yD 0goDeH tbdvmayg/ ]],H udd ly}}Et
d m'dem ea,e [d "rmeH 0dyem e,0dyem?
t,H ud& wryPd'Dy0goDeH tbdvmayg/ (r[m#D-2-386/)
" t*ad 0e rr om0aum ,H udd lyH twDwmem*wypKyE H tZwH 0g A[d'g 0g MoVm&duH
0g okckrH 0g [DeH 0g yPDwH 0g ,H 'la& oEdau 0g? oAH lyH ]]aewH rr? aeaom[rod? e araom
twm}}wd {0arwH ,xmblwH orynm, ywd/ (r-1-297/)
aewH rr? aeaom[rod? e araom twmwd orEkymrD wd tedpH 'kuH tewmwd
orEkymrd/ (r-|-4-232/ qaEm0g'okwef/)
twdwf tem*wf ypKyef tZw A[d' MoVm&du okckr [De yPDw 'l& oEdu [laom
(11)rsKd;aom tjcif;t&mwdkYjzifh uGJjym;ukefaom kyfw&m; emrfw&m;wdkYudk uvmy = taygif;tpk
tm;jzifh jcHKikH tedp 'ku tew[laom vuPm,mOf oHk;csufwif IyGm;oHk;oyfjcif;onf uvmy
oroernf\/ uvmyoroe[laom a0g[m&um; ZrL'dyfuRef; oDwif;oHk;awmfrlMuukefaom
rax&fjrwfBuD;wdkY\ toHk;jyKaom a0g[m& jzpfonf/
,if; twdwf tem*wf ypKyef ponfh (11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh wnf&SdMuukefaom
tvHk;pHkaom kyf (a0'em onm ocFg& 0dnmPf) w&m;udk --1
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
5/
6/
7/
8/
9/
10/
11/
12/
13/
14/
15/
16/
17/
18/
19/
20/
21/
22/
23/
24/
25/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tdr\
f tjypftm'De0udk Pfjzifjh rifatmif tm'De0gEkyemtaejzifh 'kum Ekyem\ tjct
H &Htjzpf
IyGm;oHk;oyfjcif;jzpf\/
a&S; cEmig;yg;enf;\ tpGr;f jzifh tusO;f tm;jzifh 0dyemPf\ tIct
H mkt
H jzpf ,l zGiq
hf kd
xm;tyfukefaom y&rww&m;wdkYudkyif rus,fvGef; rusOf;vGef;aom enf;jzifhvnf;aumif; tus,fenf;jzifhvnf;aumif; 0dyemESvHk;oGif;jcif;udk jyKtyfukef\[k Tefjyjcif; tusKd;iSm tm,we (12)
yg;wdu
Yk v
kd nf;aumif; "mwf (18) yg;wdu
Yk v
kd nf;aumif; 0dyemPf\ tIct
H mkt
H jzpf ,l zGiq
hf -kd
tyfukef\/
xdk qdt
k yfcNhJ y;D aom cEm tm,we "mwf w&m;wdw
Yk iG f qdv
k wUH aom a`Ex
u
kd af om w&m;wdkYonf twrS qdwfokOf;onf\tjzpf tm;xkwfjcif; r&Sdonf\tjzpf aMumifhMuAsmyg& uif;onf\
tjzpfonf xif&mS ;&Sjd im;aomfvnf; y&rw"robm0tm;jzifh o[Zmwfw&m;wdu
Yk v
kd nf;aumif; trScD H
w&m;wdu
Yk v
kd nf;aumif; tpd;k &onf\ tjzpf\ tpGr;f jzifh jzpfMuuke\
f [k tewvuPmudk xif&mS ;pGm
jyjcif;tusK;d iSm a`Ew
&m;wdu
Yk kd 0dyemPf\ tIct
H mkt
H jzpf ,l zGiq
hf t
kd yfuek \
f / (0dyem
Iaumif;aom a`Exdkufaom w&m;wdkYudk txl;&nfTef;xm;ygonf/)
odv
Yk Qif 0dyemPf\ tIct
H mkw
H rYkd mS enf;trsK;d rsK;d uGjJ ym;ukeaf omfvnf; w&m;wdo
Yk nf
bHkoHk;yg;taygif; tusKH;0ifonf\ tjzpfjzifh bHkoHk;yg;taygif;om tusKH;0ifonf\ tjzpfaMumifh
oHk;yg;omvQif tjym;&Sdukef\[k Tefjyjcif; tusKd;iSm umr"mwf ly"mwf tly"mwf [laom "mwf
oHk;yg;wdkYudk 0dyemPf\ tIcHtmkH tjzpfjzifh ,l zGifhqdkawmfrljyefonf/
rQjzifh 0dyemPf\ tIcH tmkHjzpfonfh ocFg&edrdwfudk TefjyNyD; t0dZm wPSm Oyg'gef
ocFg& uH[al omtaMumif;w&m;rsm; xif&mS ;jzpfjcif;aMumifh 0dnmPf emrfyk f oVm,we z a0'em
[laom tusKd;w&m;rsm; xif&Sm;jzpfyHk [laom Oyg'dEuy0wudk Tefjyjcif; tusKd;iSm = taMumif;w&m;rsm; xif&Sm;jzpfjcif;aMumifh tusKd; kyfw&m; + tusKd; emrfw&m; + tusKd; kyfemrfw&m;wdkYwnf;
[laom b0rsm; xif&Sm;jzpfyHkudk Tefjyawmfrljcif;iSm umrb0paom b0BuD; (9) b0wdkYudk ,l
0dyemPf\ tIcHtmkH tjzpfjzifh zGifhqdkawmfrltyfjyefayonf/
rQaom 0dyemPfjzifh xd;k xGi;f odxu
kd af om txufyg y&rw"rwnf;[laom tbdan,s
w&m;xl; jzpfay:aeaom 0dyembm0em ESvHk;oGif;rI uRrf;usifvdrmrI&Sdaom a,m*g0p&yk*dKvfonf odrfarGUEl;nhHukefaom jzpfaptyfNyD;aom rdrd&&Sdxm;NyD;aom r[*Kwf psmefw&m;wdkY 0dyem
ESvHk;oGif;jcif;udk jzpfaptyf\[k Tefjyawmfrljcif;iSm --- (1) lyg0p&psmef av;yg; (2) jA[pdk&fw&m; =
jA[0d[m&psmef av;yg; (3) tlyg0p&psmef av;yg;wdkYudk 0dyemPf\ tIcHtmkHtjzpf ,l
zGifhqdkawmfrltyfjyefayonf/
rSwfcsuf --- a&S;,cifu rsm;aomtm;jzifh ormywf&Spfyg;wdkYudkvnf;aumif; pwk&m&u[laom
tapmifhur|mef;av;rsKd;wdkYudkvnf;aumif; yGm;rsm;NyD;rS orx,meduyk*dKvfrsm;onf 0dyemodkY
ul;avh&SdMu\/ xdkwGif arwmpsmefudk teEpMu0VmodkYwdkifatmif jzefYMuufvsuf yGm;rsm;Ekdifaom
psmef0ifpm;Edkifaom olawmfaumif;wdkYonf ukPmpsmef rk'dwmpsmef OayumpsmefwdkYudkvnf;
5
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vG,v
f ,
G u
f u
l yl if 0ifpm;awmfrEl ikd Mf uojzifh jA[p&kd w
f &m; av;yg; = tyrnmw&m; av;yg;vH;k udyk if
t|uxmq&mawmfu 0dyemPf\ tIcH tmkHtjzpf ,l zGifhqdkoGm;jcif; jzpfay&monf/
odkYaomf --- vmbdaem {0 ye r[*wpdwmed okygu#med a[mEd = r[*KwfpsmefwdkYudk &&Sdawmf
rlMuonfh olawmfaumif;wd\
Yk 0dyemPfomvQif r[*Kwpf smefw&m;wdo
Yk nf aumif;aumif;Bu;D
xif&mS ;Muuke\
f / (r[m#D-2-353/) odYk zGiq
hf x
kd m;awmfral omaMumifh psmefw&m;wdu
Yk kd 0dyem
I&ef zGifhqdkcsufrSm ,if;psmefwdkYudk &&SdawmfrlMuonfh psmevmbD orx,medu olawmfaumif;wdkY
twGufom[k rSwfyg/
t|uxmq&mawmfonf uodP
k ;f (10)yg;wdu
Yk kd txufwiG f a&;om;zGiq
hf x
kd m;awmfrNl y;D jzpfojzifh
uodkPf;psmefwdkYudkvnf; zGifhqdkNyD;yif jzpfoGm;\/ xdkYaMumifh ,cktBudrf xyfrH zGifhqdkxm;aom -----pwm&d psmemed? pwam tyrnm? pwam ormywda,m/ (0dok'd-2-43/) pwm&d psmemed t&
txufwGif zGifhqdkcJhNyD;aom uodkPf;ponfvQif tmkH&Sdaom psmefwdkYrS <uif;aom tmemygey#dbm*
edrdwfpaom orxedrdwfvQif tmkH&Sdaom lyg0p&psmefwdkYaywnf;/
taMumif;w&m;ESihf tusK;d w&m;wdu
Yk kd cGjJ cm;a0zefaomtm;jzifh txufyg y&rww&m; rSeo
f rQwu
Ykd kd Pfjzifh cGjJ cm;pdwjf zm 0dyemESv;kH oGi;f tyfuek \
f [k odYk Tejf yawmfrjl cif;iSm y#dpo
rkyg 'f
t*Fg (12) &yfwdkYudk,l 0dyemPf\ tIcHtmkHtjzpf zGifhqdkawmfrltyfayonf/ rSefayonf --yp,mum&trnf&aom y#dporkyg'ft*Fg&yfwdkY taMumif;w&m;ESifh tusKd;w&m;udk Pfjzifh cGJjcrf;
pdwfjzm vuPma&;oHk;wef wpfvSnfhpDwifum 0dyem ESvHk;oGif;jcif;onf vuPma&; oHk;yg;
taygif;udk csrf;csrf;omom vG,fvG,fululjzifhvnf;aumif; tvGefYtvGef aumif;rGefpGmvnf;aumif;
xif&Sm;ap\/ xdkYaMumifh aemufqHk; y#dporkyg'ft*Fg&yfwdkYudk 0dyemPf\ tIcHtmkHtjzpfjzifh
,ltyfukef\/ (r[m#D-2-389/)
tu,f toifolawmfaumif;onf uodkPf; (10)yg; ormywf (8)yg; jA[pdk&fw&m; (4)yg;
wdkYudkyg yGm;rsm;xm;NyD;ol ,if; psmeformywfwdkYudkyg &&Sdxm;NyD;ol jzpfygu txufyg (25) rsKd;aom
IuGufwdkYrSm y&d*[ (5) rsKd;wdkYudk Pfjzifh ydkif;jcm;,lxm;EkdifNyD;aom toifolawmfaumif;tzdkY tcuf
tcJ r&SdEdkifawmhNyD jzpfonf/ tu,f uodkPf; (10) yg; ormywf (8) yg;wdkYudkvnf;aumif; jA[pdk&f
w&m; (4) yg; wdkYudkvnf;aumif; ravhvm&ao;ygu tmemygeusifhpOfvrf;rS yxrpsmef 'kwd,psmef
wwd,psmef pwkwp smefwu
Ykd o
kd m 0dyemI&ef jzpfygonf/ tu,f pwk&m&uur|mef;rsm;udk toif
olawmfaumif;onf yGm;rsm;xm;NyD;jzpfygu ,if; psmefw&m;rsm;udkvnf; xnfhoGif; 0dyemI&rnf
jzpfygonf/ --- w&m;wdkYrSm 0dyemI&rnfh 0dyemPf\ tIcHtmkHw&m;wdkY jzpfMuonf/
xdrk Q rsm;jym;vSaom w&m;wdw
Yk iG f rnfonfw
h &m;u p 0dyem I&rnfenf;[k ar;&ef&\
dS ? tajzrSm
atmufygtwdkif; jzpf\/
owdjyK rSwfom;yg
txufygt|uxmtzGiEhf iS hf #DumtzGihf pum;&yfwu
Ykd kd txl;owdjyK rSwo
f m;yg / todPf
xif&mS ;&m vG,u
f &l mkyef mrfuom p 0dyemI&ef TeMf um;jcif; jzpf\ / todPf rxif&mS ;aom
kyef mrfwu
Ykd kd 0dyem rI&[k qdv
k akd eonfum; r[kw/f wpfzef y&d*[
ig;rsK;d urf;wpfbufoYkd aygufa&mufNyD;ol emrlyy&dap'PfESifh yp,y&d*[Pf ESpfyg;udk &&SdNyD;ol olawmfaumif;wdkYudkom
todPf xif&Sm;&m vG,ful&m kyfemrfup 0dyemI&ef TefMum;awmfrlaejcif;jzpf\/ kyfur|mef;ydkif;wGif a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; kyfw&m;udk y&rwodkYqdkufatmif rodao;aom emrfur|mef;ydkif;wGif a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; emrfw&m;udkvnf; y&rwodkYqdkufatmif rodrf;qnf;
rIyGm;wwfao;aom twdwftaMumif;w&m;aMumifh ypKyeftusKd;w&m;jzpfyHk ypKyeftaMumif;w&m;
aMumifh tem*wftusKd;w&m;jzpfyHkudkvnf; orm'd|d Pfynmjzifh udk,fwdkifrsufarSmuf xGif;azmuf
rodrjrifao;aom --- odkYvQif rodrIawG wpfykHBuD; xrf;vsuf ,ckrS ur|mef;ausmif; twGif;odkY
0ifa&mufvmaom a,m*g0p&yk*dKvf wpfOD;udk ynwf y&rwf rcGJbJ ynwf y&rwf ruGJbJ rsm;aom
tm;jzifh ynwff twHk;tcJrsm;udk tmkH,l todPf xif&Sm;vG,ful&m ay:&mudk 0dyem I&ef
TefMum;aejcif; r[kwfonfudkum; txl;owdjyK rSwfom;av&monf/
taMumif; Oyg,fwHrsOf
0dyemudk p tm;opfp tm;xkwfp aU&Sydkif;om a,m*g0p&yk*dKvf\ todPf xif&Sm;&m
vG,ful&mu p 0dyemI&efom TefMum;jcif;jzpf\/ aemufydkif;um; todPf rxif&Sm;aom
kyfemrfwdkYudkvnf; taMumif;Oyg,fwHrsOfjzifh xif&Sm;atmifjyKvkyf t<uif;tusefr&Sd ukefpifatmif
7
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vuPma&; oHk;wef
0dok'dr*t|uxm 'kwd,wGJ pmrsufESm (301) wGif - ocFg&w&m;wdkYudk ----1/ tedpvuPm oufoufwif 0dyem IkHrQjzifhvnf; t&d,r*fodkY rqdkufEdkif?
9
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tedpvuPmu p IyHk
vuPma&;oH;k wefwiG f rdrd a,m*g0p&yk*Kd vf BuKd uEf pS o
f uf&m vuPmu p 0dyemIEikd -f
onfom jzpfonf/ (0dok'd-2-301 - udk Munfhyg/) usrf;wGifum; tedpvuPmu p 0dyem
IyGm;yHkudk OD;pm;ay; wifjytyfygonf/
a&S;OD;pGm puK'Gg& &Sdaom (54)rsKd;aom y&rwfw&m; (= kyftppf) wdkYudk odrf;qnf;yg/ ,if;
y&rwfkyfw&m;wdkY\ jzpfNyD; ysufoGm;aom oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh ukefukefoGm;aom
oabm aysmufaysmufomG ;aom oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunf
h tedp[
k Iyg/ ,if; kyw
f &m;wd\
Yk
13
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
owdjyK&ef tcsufwpf&yf
xdo
k Ykd I&m owdjyK&ef tcsuw
f pf&yfrmS kyu
f vmyfrsm;\ NyKd NyKd ysuyf suaf erI oabmudk tmk,
H
l
tedp[k Ijcif;yifjzpf\/ ,if;odkY kyfuvmyfwdkY\ jzpfrIysufrIudk tmkH,l tedp[kum; rIygESifh? kyfuvmyf [lonf kyfavmu0,f orl[Ceponfh kyftwkH;tcJrsm; rNydKao;onfh tao;qHk; kyftzGJU
tpnf; wpfcrk Qomjzpf\/ orl[ynwf ruGmao;onfh ynwftwH;k tcJuav;rQom jzpf\/ ynwfu-kd
um; vuPm,mOf oH;k csuw
f if 0dyem rIaumif;? ,if;kyu
f vmyf wpfcw
k pfc\
k twGi;f wnf&-dS
Muaom (8)rsKd; (9)rsKd; (10)rsKd; paom kyfy&rwftppfwdkYudkom 0dyem Iaumif;onf/ owd&Sdap/
xdkodkY ynwfrSm aomifwif aernfpdk;onfu wpfaMumif; 0dyemudk tm;opfpwGif Pfu
tvGeBf u;D rxufjruf rpl;&Sao;ojzifh kyw
f &m; tm;vH;k udk todPf oefo
Y ef&Y iS ;f &Si;f jzifh rjcKH Eidk f rikEH idk f
jzpfwwfao;onfu wpfaMumif; taMumif;ESpfcsufaMumifh (6)'Gg&wdkYvnf; 'Gg&wpfckpD wpfckpD
wnf&adS om kyw
f &m;wdu
Yk kd (42)aum|mowdYk vnf; aum|mo wpfcpk D wpfcpk D wnf&adS om kyw
f &m;
wdkYudk a&S;OD;pGm jcHKikH 0dyem Icdkif;jcif; jzpfygonf /
xdkuJhodkY 'Gg&wpfckpD wnf&SdMuaom kyfw&m; aum|mo wpfckpD wnf&SdMuaom kyfw&m;
wdkYukd 'Gg&wpfckpD aum|mowpfckpD cGJ jcHKiHk 0dyem I&m tZw A[d' ESpfrsKd;vHk;yif tm;&
auseyfrI&Sdvmaomtcg (6)'Gg& (42)aum|mowdkY wnf&SdMuaom kyfw&m;tm;vHk;udk jcHKikH ,if;
kyfw&m;wdkY\ jzpfrI ysufrIudk tmkH,l tZwwpfvSnfh A[d'wpfvSnfh jcHKiHkvnf; Iyg/ wpfp wpfp
(31)bHkudk jcHKikH odkYr[kwf pMu0VmwpfckvHk;udk jcHKikH IEkdifonftxd wdk;csJU Iyg/
owdjyK&ef --- owdjyK&ef tcsufwpf&yfrSm -----1/ (6)'Gg& (42)aum|mowdw
Yk iG f 'Gg& (1)ckpD aum|mo (1)ckpD &Sad om kyw
f &m;wdu
Yk kd jcKH i
Hk Ienf;
14
'kuvuPm
tedpv
uPmudk txufygtwdik ;f wGiw
f iG Bf u;D IEikd
f tm;&auseyfrI &&Sv
d maomtcg tvm;wlyif tZw A[d' oEmefESpfrsKd;vHk; (6)'Gg& (42)aum|mowdkYwGif 'Gg& (1)ckpD aum|mo (1)ckpD
wnf&SdMuaom kyfw&m;wdkYudk jcHKikHvnf;aumif; (6)'Gg& (42)aum|mowdkY wnf&SdMuaom kyfw&m;
tm;vHk;udk jcHKikHvnf;aumif; ,if;kyfw&m;wdkY\ jzpfjcif; ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tjrJrjywf tnOf;yef;
tESdyfpufcH&onfh oabmudk Pfjzifh jrifatmif Munfhvnf;aumif; ,if; kyfw&m;wdkY\ jzpfjcif;
ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tjrJrjywf nOf;yef;ESdyfpuf cH&onfhtwGufaMumifh aMumufvefYzG,faumif;aom
teufoabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh vnf;aumif; 'ku 'ku[k Iyg/ ouf&Sdavmu tZw
wpfvSnfh A[d'wpfvSnfh I auseyfrI &&Sdaomtcg oufrJhavmuvnf; enf;wlyif tedpvuPm
IuGuf wifjycJhonfhtwdkif; enf;rSD; Iyg/ tedpvuPm 'kuvuPm ESpfyg; teEpMu0VmodkY
wdkifatmif Pfudk jzefYMuuf Ivm&m tm;&auseyfrI &aomtcg tewvuPmodkY ajymif;
IEdkifayNyD/
tewvuPm
(6)'Gg& (42)aum|mowdkY wnf&SdMuaom kyfw&m;wdkY\ tedpoabm 'kuoabmrsm;onf
Pf aygavmBuD; ay:vmaomtcg ,if; jzpfysuf aeaom kyfw&m; jzpfjcif; ysufjcif; 'Pfcsufjzifh
tjrrJ jywf tnO;f yef; tESyd pf uf cHae&aom kyw
f &m; jzpfjcif; ysujf cif; 'Pfcsujf zifh tjrrJ jywf nO;f yef;
EdSyfpufcHae&onfh twGufaMumifh aMumufvefYzG,f aMumufrufzG,f kyfoabmw&m;wdkY ---1/ rysupf ;D bJ tusw
d t
f cJ tcdik t
f rm tESpo
f m&tm;jzifh wnfaeonfh cEmtdrt
f opfvaJ omfvnf;
rysufpD;bJ wpfb0NyD;wpfb0 tjrJwnfaeaom ed0goDtw
2/ jyKvkyfzG,f rSeforQudk jyKvkyfwwfaom um&utw
3/ cHpm;zG,f rSeforQudk cHpm;wwfaom a0'utw
15
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
5/ &Hcg tedpvuPmwif
6/ &Hcg 'kuvuPmwif
7/ &Hcg tewvuPmwif --Budrfzefrsm;pGm xyfumxyfum 0dyemIaeyg/ xdkodkY I&m emrfw&m;rsm;udk odrf;qnf;cJhpOfu
19
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/
2/
3/
4/
owdy|mefav;yg;odkY 0ifoGm;yHk
xdkodkY kyfw&m; emrfw&m;wdkYudk 0dyemI&m ---1/ kyfw&m;udk tOD;rl kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf ,if;kyfemrfwdkYudk vuPma&;oHk;wef wpfvSnfhpD wifum 0dyem IyGm;oHk;oyfcJhaomf um,mEkyemowdy|mefodkY ouf0if\/
2/ a0'emudk tOD;rl kyef mrfwu
Ykd kd odr;f qnf;vsuf ,if;kyef mrfwu
Ykd kd vuPma&;oH;k wef wpfvn
S phf D
wifum 0dyemIyGm;oHk;oyfcJhaomf a0'emEkyemowdy|mefodkY ouf0if\/
3/ todpdwfudk tOD;rl kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf ,if;kyfemrfwdkYudk vuPma&;oHk;wef wpfvSnfhpD wifum 0dyemIyGm; oHk;oyfcJhaomf pdwmEkyemowdy|mefodkY ouf0if\/
21
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
txl;owdjyK&eftcsuf
a0'emudk tOD;rl emrfw&m;wdkYudk odrf;qnf;NyD;vQif ,if;emrfw&m;wdkY\ rSD&m0wKkyfESifh tmkH
kyfwnf;[laom blwkyf Oyg'gkyfwdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemI&m rdrdIyGm;aeaom emrfw&m;wdkY\ pdwuPwdkif; wnf&Sdaom okca0'em odkYr[kwf 'kua0'em odkYr[kwf aomrea0'em
odkYr[kwf a'grea0'em odkYr[kwf Oayuma0'emwdkYudk tav;*kjyK Iyg/ emrfur|mef;ydkif;
Z,m;rsm;udk jyefMunfhyg/ emrfur|mef;ydkif;wGif a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; (6)vdkif;vHk;twGif; wnf&Sdaom okca0'em aomrea0'em 'kua0'em a'grea0'em Oayuma0'emwdkYudk tOD;rl
emrfkyfwdkYudk ukefpifatmifodrf;qnf;vsuf 0dyemIEkdifvQif -----1/ umr*kPfESifh pyfaom omrdo okc 'ku Oayuma0'em
2/ umr*kPfESifh rpyfaom ed&mrdo okc 'ku Oayuma0'em -- a0'emIuGufwdkYonfvnf; tusKH;0ifoGm;NyD jzpfayonf/ 'ku 'ku trnf&aom um,du
'kua0'em 0dy&dPmr 'ku trnf&aom okca0'emwdkYonfvnf; jzpfjcif;ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tjrJ
rjywf tnOf;yef; tESdyfpufcH&aomaMumifh ocFg&'kutwGif;odkYyif tusKH;0ifoGm;onf[k rSwfyg/
"rmEkyem owdy|mef
wpfenf;tm;jzifhqdkaomf ,if; kyfw&m; emrfw&m; y&rw"mwfom;wdkYudk -----1/ (5) yHk ykH cEm (5)yg;enf;tm;jzihf
2/ (12) yHk yHk tm,we (12)yg;enf;tm;jzifh
3/ (18) yHk yHk "mwf (18)yg;enf;tm;jzifh
4/ 'kuo
pm ork',opm taejzifh (2) yHk yH
k opma'oemawmfenf;tm;jzifh toD;toD; 0dyem
IcJhvQifvnf; "rmEkyemowdy|mefodkYyif ouf0ifayonf/
cEm (5)yg;enf; IuGuf ponfudk aemufwGif qufvuf a&;om;wifjyygrnf/ ,ckwpfzef
twdwf tem*wf ypKye f umvoH;k yg;twGi;f wnf&MdS uaom kyef mrf"r ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPma&;
oHk;wef wifum 0dyem IyGm;oHk;oyfyHkudk qufvuf wifjytyfygonf/
tZwvnf;aumif;
A[d'vnf;aumif; - xdkwGifvnf; ---kyfw&m;oufoufudkvnf;aumif;
emrfw&m;oufoufudkvnf;aumif;
kyfemrfudkvnf;aumif; ----
odr;f qnf;cJyh u
kH kd jyefvnf tmk,
H x
l m;yg/ xdo
k Ykd odr;f qnf;cJo
h nfh yHpk t
H wdik ;f ,cktcg 0dyem
I&ef jzpfygonf/
rdrdodrf;qnf;EdkiforQ (10-ckajrmuf twdwfb0 odkYr[kwf 9-ckajrmuf twdwfb0ponfh) xdkxdk
twdwfb0\ y#doaErSp pkwdwdkifatmif b0wpfck wpfck\ twGif; wnf&Sdaom kyfw&m;wdkY\
Oyg'f-XD-bif = jzpf-wnf-ysuf oabmudk wpfenf;qd&k aomf jzpfryI surf o
I abmudk Pfjzifh jrifEikd o
f rQ
jrifatmifMunfh twdwftqufqufrSonf ypKyef? ypKyefrSonf tem*wftqufquf qkH;onf
wdkifatmif twdwf ypKyef tem*wf wdk;vQKdayguf kyfw&m;oufoufudk tedp tedp[k Iyg/ tZwkyw
f &m; umvoH;k yg;vH;k wd;k vQKad yguf tedp[
k INy;D aomtcg tzefzef txyfxyf tacgufaygif;rsm;pGm
INyD;aomtcg A[d'kyfw&m;udkvnf; umvoHk;yg;vHk; wdk;vQKdayguf tedp[k enf;wl Iyg/ tzefzef
txyfxyf tacgufaygif;rsm;pGm Iyg/ cyfpyd pf yd f Iyg? umvoH;k yg;vH;k &Sad om Ivu
kd rf ad om kyw
f &m;wdik ;f
CetoD;toD; NyKd aeygap/ y&rwfoYkd Pftjrif qdu
k af eygap/ twdwf tem*wf ypKye f umvok;H yg;
tZw A[d' oEmefESpfyg;vHk; wnf&Sdaom kyfw&m;wdkYudk tedp[k tzefzef I&m tedpmEkyem
Pftjrif oef&Y iS ;f vmaomtcg 'kum EkyemPf tewmEkyemPfrsm; Pftjrif oef&Y iS ;f atmif qufvuf enf;wlyif 0dyemIyg/
umvoHk;yg; tZw A[d' oEmefESpfyg;twGif; wnf&SdMuaom kyfw&m;wdkYudk wpfp wpfp
wjznf;jznf; wdk;csJU (31)bHkodkYwdkifatmifvnf;aumif; teEpMu0VmodkYwdkifatmifvnf;aumif; jzefYMuuf vuPma&;oHk;wef wpfvSnfhpDwifum 0dyemIyGm;oHk;oyfjcif;trI tawmftoifh tm;&
auseyfrIudk &&Sdvmaomtcg emrfw&m;wdkYudkvnf; twdwftem*wfypKyef umvoHk;yg; tZw A[d'
oEmefESpfyg;twGif; yHkpHwlyif vuPma&;oHk;csuf wpfvSnfhpDwifum 0dyem IyGm;oHk;oyfyg/
xdo
k Ykd I&m umvoH;k yg;vH;k twGi;f wnf&MdS uaom emrfw&m;rsm;udk odr;f qnf;cJph Ofu yHpk t
H wdik ;f
0dyemI&mvnf; rdrdIEdkiforQ twdwfb0rS p = (10-ckajrmufb0 9-ckajrmufb0 ponfh rdrd
IEikd o
f rQ twdwb
f 0rSp) xkx
d b
kd 0\ y#doaEro
S nf pkwo
d w
Ykd ikd af tmifaom b0wpfavQmuftwGi;f
jzpfco
hJ rQ jzpfaeorQ jzpfvwUH rSeo
f rQ emrfw&m;wdu
Yk kd jcKH i
Hk vuPm,mOfo;kH csuf wpfvn
S phf w
D ifum
cyfpyd pf yd f Iyg/ Burd zf efrsm;pGm Iyg/ tZw A[d' wpfvn
S phf D Iyg/ A[d' um; tZw Ionfyh pkH t
H wdik ;f
A[d'csif; wlnD omrefaygif;pk jcHKikHom wpfp wpfp wdk;csJU (31)bHkudk jcHKikH Iyg/ pGrf;Edkifygu
teEpMu0VmodkY wdkifatmif jzefYMuuf Iyg/
23
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/ kyfemrf ESpfyg;enf;
2/ cEm (5)yg;enf;
3/ tm,we wpfq,fhESpfyg;enf;
4/ "mwf wpfq,fh&Spfyg;enf; -----odpYk aom enf;trsK;d rsK;d wdjYk zifh odr;f qnf;cJ\
h / xdo
k Ykd odr;f qnf;cJo
h nft
h wdik ;f 0dyemydik ;f vnf; vuPm,mOfoHk;csufudk wpfvSnfhpDwif 0dyem Iyg/ O',A,Pf b*FPfponfh
txufydkif; 0dyemPfIuGufwdkYvnf; enf;wl oabmaygufyg/
xdo
k Ykd I&m ypKye w
f iG f tZw A[d' oEmefEpS rf sK;d vH;k kyef mrfEpS yf g;enf; cEmig;yg;enf; ponfwdkYjzifh 0dyemI auseyfrI txdkuftavsmuf &&Sdaomtcg twdwfypKyeftem*wf [lonfh umv
oHk;yg;twGif; wnf&Sdaom ocFg&w&m;wdkYudkvnf; kyfemrfESpfyg;enf; cEmig;yg;enf; ponfwdkYjzifh
qufvuf 0dyem IEdkif\/ xdkodkY I&mum; ---- twdwftqufqufrSonf ypKyef? ypKyefrSonf
tem*wfqHk;onfwdkifatmif -----1/
2/
3/
4/
5/
kyfoufoufudk wdk;vQKdayguf
a0'emoufoufudk wdk;vQKdayguf
onmoufoufudk wdk;vQKdayguf
ocFg&oufoufudk wdk;vQKdayguf
0dnmPfoufoufudk wdk;vQKdayguf ----
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tedp tedp[k wGifwGifom Iaeyg/ 'ku tewwdkYudkvnf; enf;wlyif Iaeyg/ tZwwpfvSnfh A[d'
wpfvSnfh Budrfzefrsm;pGm xyfumxyfum Iaeyg/ a0'em onmwdkY enf;wl ---- tZw A[d' oEmef
ESpfyg; vHk; twdwf ypKyef tem*wf umvoHk;yg;vHk;0,f wdk;vQKdaygufatmif cyfpdyfpdyf 0dyemIyg/
lyoawem o'oawem *Eoawem &ooawem azm|Aoawem "roawem[laom
apwem (6)rsK;d OD;aqmifonfh ocFg&uEm w&m;pkwu
Ykd kd uGu
J jJG ym;jym; odatmif odr;f qnf;vsuf 0dyem
Iyg/
5/ 0dnmPuEm ----- txufyg a0'em onm ocFg&trnf&aom apwoduw
f &m;pkwEYkd iS hf pdwu
P
MoVm&dukyf - okckrkyf
(6)'Gg& (42)aum|mowdkY wnf&SdMuaom kyfw&m;wdkYudk jcHKiHk 0dyemI&m ,if;kyfw&m;
wdkYwGif ------ puKtMunf aomwtMunf CmetMunf Zd0SgtMunf um,tMunf[laom tMunfkyf
= yom'kyf (5 )yg; lygkH o'gkH *EmkH &omkH azm|AmkH (yx0D awaZm 0ga,m) [laom tmkHkyf
= a*gp&kyf (7)yg; ESpf&yfaygif; (12)rsKd;aom kyfw&m;wdkYonf 0do,D 0do,jzpf xdcdkufonf\
29
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
[Dekyf - yPDwkyf
[Dekyf yPDwkyf trsKd;tpm;onf -----1/ y&d,m,ftm;jzifhvnf;aumif;
2/ rkcstm;jzifhvnf;aumif; ---ESpfrsKd;ESpfpm; &SdaMumif;udk odoifhay\/ xdkwGif tued|jA[mwdkY\ kyfatmuf ok'DjA[mwdkY\
kyfonf ,kwfnhH\? xdk ok'DjA[mwdkY\ kyfonfyifvQif ok'mjA[mwdkY\ kyfxuf rGefjrwf\/
odkYaomenf;jzifh i&Jom;ow0gwdkY\ kyfodkYwdkifatmif y&d,m,ftm;jzifh tqifhqifh ,kwfnhHyHkudk
vnf;aumif; tqifhqifh rGefjrwfyHkudkvnf;aumif; od&Sdygav/
rkcstm;jzifu
h m; tMuifyk w
f &m; tukov
kd u
f \
H tusK;d jzpfaom tukov0dyguf0n
d mPfonf
tmkHjyK jzpfay:vm\/ xdk tukov0dyguf0dnmPf\ tmkHjzpfaom kyfonf ,kwfnHh\/ tMuif
kyw
f &m; ukov
kd u
f \
H tusK;d jzpfaom ukov0dyguf0n
d mPfonf tmkjH yK jzpfay:vm\/ xdk ukov0dyguf0dnmPf\ tmkHjzpfaom kyfonf rGefjrwf\/ (0dok'd-2-103/)
tydik ;f toifoal wmfaumif;onf puK'gG &0Dxpd aom 0Dxpd Ofrsm;udk jyefvnfowdjyKxm;yg/
xdk0Dxd (6)rsKd;wdkYwGif y0dnmPf or#d pd Kif; oED&P w'gkH [laom 0dyguf0dnmPfrsm; yg0ifMu\/
tMuifkyfw&m;udk tmkHjyK ,if; 0dyguf0dnmPfrsm;onf tukov0dyguf0dnmPfrsm; jzpfMujim;tHh?
xdk tukov0dyguf0dnmPf\ tmkHjzpfaom xdkkyfonf ted|pifppfjzpfaomaMumifh [Dekyf rnf\/
tMuifkyfw&m;udk tmkHjyK y0dnmPf or#d pd Kif; oED&P w'gkH[laom 0dyguf0dnmPfrsm;onf ukov0dyguf0n
d mPfrsm; jzpfMujim;th?H xdk yk w
f &m;onf ukov
kd u
f \
H tpGr;f aMumifh jzpfay:vmaom pifppftvdk&dStyf aumif;jrwfaom |kyfjzpfaomaMumifh yPDw = rGefjrwfaomkyf rnf\/
30
'l&kyf - oEdukyf
txufwiG f azmfjycJah om odraf rGUaom okcrk kyo
f nfyifvQif odraf rGUonfjzpf xd;k xGi;f odEikd -f
cJaom oabm&dSonf\ tjzpfaMumifh a,m*g0p&yk*dKvf\ IaeaomtodPfESifh a0;&um; 'la&kyf
= 'l&kyf rnf\/ ke&Yf if;Murf;wrf;aom MoVm&dukyo
f nf ke&Yf if;onf\ tjzpfjzifh xd;k xGi;f odv,
G af om
oabm&dSonf\ tjzpfaMumifh a,m*g0p&yk*dKvf\ IaeaomtodPfESifh eD;uyf&um; oEdaukyf =
oEdukyf rnf\/ (0dok'd-2-81/)
wpfenf; ------ t&yfMoumotm;jzifhvnf; 'l&'kuf tqifhqifh axmufaxmuf 'l&
oEdu tjzpfudk od&dSygav/ (0dok'd-2-104/)
xdkpum;&yf tb,frQaom t&yfrSp kyfw&m;onf wnf&mt&yf Moumo\ tpGrf;jzifh
oEad ukyf = a,m*g0p&yk*Kd v\
f IaeaomPfEiS hf eD;onf rnfoenf;? wpfzef tb,frQaom t&yfrS
p kyw
f &m;onf wnf&mt&yfMoumo\ tpGr;f jzifh 'la&kyf = a,m*g0p&yk*Kd v\
f IaeaomPfEiS hf
a0;onf rnfoenf; -----31
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
yuwdaom pum;jzifh ajymqdkaomolwdkY\ (12)awmifwdkYonf o0Elypm&rnf\/ xdk o0Elypm&\ twGi;f buf wnf&aSd omkyo
f nf oEad ukyf tjyifbuf wnf&aSd omkyo
f nf 'la&kyf rnf\/
xdk'l&oEdu t&yfESpfrsKd;wdkYwGif okckrkyfonf o0Elypm& (12)awmift&yfrS jyifbuf a0;aom
t&yf jzpfvwfaomf vuPmtm;jzifhvnf;aumif; Moumo = wnf&mt&yftm;jzifhvnf;aumif;
'l&kyfrnfonf jzpf\/ a0;aomkyf rnf\/ o0Elypm&[laom (12)awmif twGif; eD;aomt&yf
jzpfvwfaomfum; wnf&mt&yf Moumotm;jzifhomvQif oEdaukyf = eD;aom kyfrnf\? vuPm
tm;jzifhum; oEdaukyf = eD;aomkyf rrnf/
MoVm&dukyf = kefY&if;aomkyfonfum; o0Elypm&[laom (12)awmiftwGif; eD;aomt&yf
jzpfvwfaomf vuPmtm;jzifhvnf;aumif; wnf&mt&yf Moumotm;jzihfvnf;aumif; oEdaukyf
= eD;aomkyf rnf\/ (12)awmif[laom o0Elypm&t&yf\ jyifbuf a0;aomt&yf jzpfvwfaomf
wnf&mt&yf Moumotm;jzifhomvQif 'la&kyf = a0;aomkyf rnf\? vuPmtm;jzifhum; 'la&kyf =
a0;aomkyf rrnf/ (r[m#D-2-158/)
wpfzef ------ Oyg'g,kyg'g, = axmufq axmufq wnf&mt&yf Moumotm;jzifh kyw
f &m;
\ 'l&oEdujzpfykHudk od&dS&ef t|uxmq&mawmfu zGifhqdkoGm;awmfrlaomaMumifh rdrd\ kyfonf
oEdaukyf = eD;aomkyf rnf\/ rdrd\0rf;wGif; (udk,f0efom;i,f odkYr[kwf ydk;avmufow0g ponf
tjzpfjzifh) wnf&dSjim;aomfvnf; olwpfyg;\ kyfonf 'la&kyf = a0;aomkyf rnf\/
rdrd\ 0rf;wGif; wnfaom (udk,f0efom;i,f odkYr[kwf ydk;avmufow0g paom) ow0g\
kyfonf oEdaukyf = eD;aomkyf rnf\/ rdrdcEmtdrf\ jyify wnf&dSaomkyfonf 'la&kyf rnf\/
a0;aomkyfrnf\/ odkYpaom enf;jzifh -----1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
wdkufcef;twGif;t&yf
ausmif;OD;rsufESmpmt&yf
y&d0kPft&yf = ausmif;aqmif wpfaqmif\ ywf0ef;usift&yf
oHCmhtm&rfac:aom ausmif;wdkuf wpfwdkufvkH; = Oypm&odrft&yf
&Gmwpf&Gm
Zeyk'fwpfck (wdkif;ESifh jynfe,f)
wdkif;jynf wpfjynf = EdkifiH wpfEdkifiH
ork'&m
pMu0VmwdkYwGif ------
xdx
k akd om t&yf\ twGi;f wnfaomky?f ty wnfaomkyw
f \
Ykd tpGr;f jzifh 'l&kyf = a0;aom
kyf oEdukyf = eD;aomkyf tjzpfudk od&dSygav/ (r[m#D-2-158/)
twdwf tem*wf ypKye f yk f tZw yk f A[d' yk rf sm;\ cJjG cm;owfrw
S yf Hk tjcif;t&mudk txufwiG f
a&;om;wifjycJhNyD; jzpfayonf/ txufyg &Sif;vif;csufrsm;udk oabmaygufNyD;aom zwfINyD;aom
toifolawmfaumif;onf tewvuPokwefpaom xdkxdkokwefwdkY cEm (5)yg;enf;jzifh ocFg&
32
w&m;wdu
Yk kd 0dyemIymG ;ok;H oyf&ef bk&m;&Si\
f TeMf um;awmfrcl surf sm;udk oabmaygufEikd af yvdrrhf nf/
ykHpHwpfckudk atmufwGif azmfjytyfygonf/
wom wd[ bdua0 ,H udd lyH twDwmem*wypKyEH tZwH 0g A[d'g 0g MoVm&duH 0g okckrH
0g [DeH 0g yPDwH 0g ,H'la& oEdau 0g? oAH lyH ]]aewH rr? aeaom[rod? e araom twm}}wd
{0arwH ,xmblwH orynm, '|AH/ (oH-2-56-tewvuPokwf/)
&[ef;wdkY ...xdkodkY cEmig;yg;wdkYonf tedp 'ku tew jzpfjcif;aMumifh oifcspfom;wdkYonf
omoemawmfjrwftwGif; -----1/ twdwfkyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
2/ tem*wfkyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
3/ ypKyefkyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
4/ tZwkyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
5/ A[d'kyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
6/ kefY&if;aom MoVm&dukyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
7/ odrfarGUaom okckrkyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
8/ ,kwfnHhaom [Dekyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
9/ rGefjrwfaom yPDwkyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
10/ a0;aom 'la&kyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif;
11/ eD;aom oEdaukyfw&m; tm;vkH;onfvnf;aumif; &dS\/
(11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom tvkH;pkHaom kyfw&m;udk -----aewH rr? aeaom[rod? e araom twm/
= kyw
f &m;onf igh[m r[kw?f kyw
f &m;onf ig r[kw?f kyw
f &m;onf ig\tw r[kw[
f k
= tedp[k 'ku[k tew[k -----razmufrjyef [kww
f ikd ;f rSepf mG kyw
f ;Hk kycf J emrfw;Hk emrfcJ NzKd caGJ zmufxiG ;f 0dyemPftvif;jzifh
Iyg/ (oH-2-56/)
0dok'dr*t|uxm 'kwd,wJG pmrsufESm (245)wGif MoVm&dukyf okckrkyf [Dekyf yPDwkyf
'la&kyf oEdaukyfwdkYudkvnf; oD;oefYcJGjcm; 0dyemI&ef TefMum;xm;ayonf/ xdk TefMum;awmf
rlonfhtwdkif; toifolawmfaumif;onf cJGIvdkuvnf; Iyg/
tu,f toifolawmfaumif;onf twdwf tem*wf ypKyef[laom umvokH;yg; tZw
A[d'[laom oEmefESpfyg;twGif; wnf&dSaom kyfw&m;tm;vkH;udk odrf;usKH; jcHKikH 0dyemIEdkifygu ,if; kyfw&m;wdkYwGif MoVm&dukyf okckrkyf [Dekyf yPDwkyf 'la&kyf oEdaukyf tm;vkH;wdo
Yk nfvnf; tusK;H 0ifomG ;MuNy;D yif jzpfMu\/ xdaYk Mumifh ,if; kyw
f &m;wdu
Yk kd oD;oefcY jGJ cm; Ivu
kd vnf;
Iyg/ jcHKIvdkuvnf; Iyg/ a0'emuEmpaom emrfcEmwdkYvnf; xdkenf;wlyif oabmaygufyg/
(y#doH-|-1-233 - Munfhyg/)
33
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vIyf&Sm;rI - acsmufcsm;rI
t[dwfukov0dyguf okco[*kwf um,0dnmPfESifh ,SOfaom um,du okca0'emonf
wpfenf; qd&k aomf okca0'emESihf wuGaom ,if; okco[*kwf um,0dnmPf pdwaf pwoduf w&m;pkonf pdwZkyfudk rjzpfapEdkifay/ odkYaomf -----OyjAL[dwmeH "mwleH yp,bma0e okcg acgabwd 0dAm"dwmeH yp,bma0e 'kum p/
(rlv#D-2-13/)
um,duokcjzpfaomtcg aemufaemufpdwfrsm;u "mwfBuD;av;yg;udk wdk;yGm;apEdkif\ = rsm;pGm
jzpfapEdkif\? xdkYaMumifh okca0'emonf "mwfBuD;av;yg; wdk;yGm;jcif;\ t&if;cHjzpfonf/ xdkokcudk
taMumif;jyK pdwZ kyjf zpfaom "mwfBu;D av;yg; wd;k yGm;vmaomtcg cEmud,
k &f Sd kyrf sm;onf e*dt
k wdik ;f
rNidrfoufbJ vIyf&Sm;vm&onf? Oyrm --- y&dowftwGif; vlwdk;vmaomtcg y&dowf rNidrfoufouJo
h w
Ykd nf;/ um,du'kuu
kd taMumif;jyK emusiaf omtcgvnf; pdwZ ky"f mwfrsm;onf enf;wlyif
rNidrfrouf vIyfvSufonfyifwnf;/ (rlv#D-2-13/)
[laom tmkw
H pfcw
k nf;om vSnv
hf nfjzpfay:ae\? xdaYk Mumifo
h rmywf0ifpm;aom yk*Kd v\
f a0'emonf ormywfr0ifpm;aom yk*dKvf\ a0'emxuf okckrjzpf\ = odrfarGU\/ (tbd-|-2-14/)
a&Smif&Sm;oifhaom tcsuf
xdkqdktyfcJhNyD;aom MoVm&du okckrtjzpf ZmwfponfwdkY\ tpGrf;jzifh a&m,SufIyfaxG;rIudk
a&Smif&Sm;oifhayonf/ xif&Sm;aptHh ---tukov0dyguf um,0dnmPfESifh ,SOfaom 'kua0'emonf 0dyguftAsmuww&m; jzpfjcif;aMumifh Zmwf\tpGrf;jzifh okckrjzpfaomfvnf; obm0 yk*v avmud,wdkY\ tpGrf;jzifh MoVm&du
jzpfjyef\/ rSefayonf ---tAsmuwm a0'em okckrm? 'kum a0'em MoVm&dum? ormyE a0'em okckrm/ tormyE a0'em MoVm&dum/ omo0g a0'em MoVm&dum/ temo0g a0'em okckrm/ (tbd-2-4/)
tAsmuwa0'emonf okckr jzpf\? 'kua0'emonf MoVm&du jzpf\/ ormywf0ifpm;aom
yk*dKvf\ a0'emonf okckr jzpf\? ormywfr0ifpm;aom yk*dKvf\ a0'emonf MoVm&du jzpf\/
tmoa0gw&m;wdkY\ tmkH jzpfaom omo0a0'em = avmuDa0'emonf MoVm&du jzpf\? tmoa0g
w&m;wdkY\ tmkHr[kwfaom temo0a0'em = avmukw&ma0'emonf okckrjzpf\/ (tbd-2-4/)
odkYvQif pum;awmfudk bk&m;&Sifonf a[mMum;xm;awmfrltyfcJhavNyD/
wpfzef 'kua0'emonf Zmwd = Zmwftm;jzifh 0dyguftAsmuwZmwfjzpf okckr jzpfjim;
aomfvnf; obm0ponfwdkY\ tpGrf;jzifh MoVm&dujzpfouJhodkY twl tukodkvf okca0'em =
aomrea0'emonf tukodkvfZmwfjzpf Zmwd = Zmwf\tpGrf;jzifh MoVm&dujzpf\/ obm0\
tpGrf;jzifhum; okckrjzpf\/ ukodkvfpsmefESifh twlwuGjzpfaom okca0'em = aomrea0'emonf
39
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ukov
kd Zf mwfjzpf Zmwf\tpGr;f jzifh MoVm&dujzpf\/ psmeformywfukd 0ifpm;aom yk*Kd v\
f psmeformywfESifh ,SOfaomokc = aomrea0'emwdkYum; yk*dKvf\tpGrf;jzifh okckrjzpfukef\/ odkYvQif okc
= aomrepaom a0'emwdkYonfvnf; Zmwf\ tpGrf;jzifh MoVm&du jzpfukefaomfvnf; obm0
yk*vponfwdkY\ tpGrf;jzifh okckrjzpfukef\/ (0dok'd-2-105/ r[m#D-2-160/)
xdaYk Mumifh tMuiftjcif;t&mtm;jzifh Zmwfponfw\
Ykd tpGr;f jzifh a&m,Suf yI af xG;jcif;onf rjzpf?
xdktjcif;t&mtm;jzifh a0'emwdkY\ MoVm&du okckrtjzpfudk od&dStyfay\/ a&m,Suf IyfaxG;jcif;
rjzpfaom tjcif;t&monf tb,fenf;/ ---tAsmuwa0'emonf Zmwd\tpGrf;jzifh ukodkvfa0'em tukodkvfa0'emwdkYxuf okckrjzpf\?
xdt
k Asmuwa0'emonf Zmwd\tpGr;f jzifh ukov
kd af 0'em tukov
kd af 0'emwdx
Yk uf okcrk jzpf\[laom
pum;&yf ---1/ tb,ftAsmuwa0'emenf;?
2/ 'kua0'emavm?
3/ okca0'emavm?
4/ ormywf0ifpm;aom yk*dKvf\ a0'emavm?
5/ ormywfr0ifpm;aom yk*dKvf\ a0'emavm?
6/ omo0 a0'emavm?
7/ temo0 a0'emavm ---odkYvQif ,if; tAsmuwa0'em\ obm0 yk*vpaom tjym;udk = trsKd;tpm;udk rokH;oyfoifhay = rqef;ppfoifhay/
1/
2/
3/
4/
Zmwd
obm0
yk*v
omo0-temo0 = avmud,-avmukw&m ---av;rsKd;aom aum|mowdkYudk tcsif;csif; ra&maESm ra&m,SufonfwdkYudkomvQif jyK ,ltyfukef\/ odkYaom tjcif;t&mtm;jzifh a&m,Sufjcif;udk a&SmifvJTjcif;onf jzpf\/ tjcm;wpfyg;aom
tjcif;t&mtm;jzifh a&SmifvjTJ cif;onf rjzpf/ odaYk om teuft"dyg ,fukd Tejf y\/ tAsmuwa0'em
udk t&if;cHjyKojzifh Tefjyxm;ouJhodkY tvm;wlyif ukodkvfa0'em tukodkvfa0'emudk tOD;rlojzifh
vnf; Tefjytyfay\/ onfrQomruao; Zmwdudk t&if;cHjyKojzifh TefjytyfouJhodkY obm0 yk*v
ponfwdkYudk t&if;cHjyKojzifhvnf; Tefjyoifhay\/ (0dok'd-2-105-106/ r[m#D-2-160-161/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/
2/
3/
4/
wpfzef ---yxrpsmef
'kwd,psmef
'kwd,psmef
wwd,psmef
wwd,psmef
pwkwpsmef
pwkwpsmef
yrpsmef
ocFg&uEm
apwemwd a[|draum#d,m y"meocFg&0aoe 0kwH/ a[|draum#d,m [d tEraom puK0dnmaPe o'd HygVd,H tm*wm pwma&m ocFg&m OyZEd/ awok apwem y"mem tm,l[ea|e
ygu#wm/ wom t,ar0 *[dwm/ wHor,kwocFg&m ye wm, *[dwm, *[dwm0 a[mEd/
(tbd-|-2-19/)
bk&m;&Sio
f nf 0dbif;ygVdawmf0,f ocFg&uEm udk a0zefa[mMum;awmfr&l m apwemwpfcu
k o
kd m
a0zefa[mMum;oGm;awmfr\
l / ,if;odYk a[mMum;awmfr&l m apwem[laom yk'u
f kd atmufxpfyikd ;f jcm;
t,kwfqkH; pdwKyg'f tydkif;tjcm;tm;jzifh y"mejzpfaom ocFg&w&m;udk jyawmfrlonf\ tpGrf;jzifh
bk&m;&Sio
f nf a[mMum;awmfrt
l yf\/ atmufxpfq;Hk pdwK yg 'f tydik ;f tjcm;tm;jzifh atmufxpfyikd ;f jcm;
t,kwq
f ;Hk tm;jzifh puK0n
d mPfEiS hf twltuG "ro*FPyD gVdawmf wdu
k f u
kd v
f mukeaf om z apwem
{u*wm ZD0dwda`E[laom av;rsKd;ukefaom ocFg&uEmw&m;wdkYonf jzpfMuukef\/ (reodum&onf
"ro*FPyD gVdawmf wdu
k f u
kd rf vm? a,0gyeu w&m;tjzpfjzifo
h mvmonf? a0'em onmum; oD;jcm;
cEmtjzpfjzifh EIwfNyD;wnf;/) xkdocFg&uEmw&m;pkwGif apwemum; jy"mef;\= y"mejzpf\/ tb,f43
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tusKH;0ifEdkifykH
twdwf tem*wf ypKyef umvokH;yg; tZw A[d' oEmefESpfyg;twGif; wnf&dSaom kyfa0'em-onm-ocFg&-0dnmPfwu
Ykd kd twdwt
f qufqufro
S nf ypKye ?f ypKye rf o
S nf tem*wfq;Hk onfh
wdkifatmif odrf;qnf;vsuf 0dyem IyGm;okH;oyfEdkifygrl txufyg &Sif;vif;csufrsm;t& MoVm&duokckr-[De-yPDw-'l&-oEdu [laom cEmig;yg;wdkYonfvnf; tusKH;0ifoGm;NyDjzpfonfudk vufcHEdkifzG,f&m&dSayonf/ MoVm&du-okckr-[De-yPDw-'l&-oEdu [laom cEmig;yg;wdkYrS tvGwfjzpfaom
cEmig;yg;wdkYum; r&dSpaumif;onfomwnf;/ tusKH;0ifrIudk vufcHEdkifygvQif ,H udd lyH twDwmem*wypKyEH ponfjzifh a[mMum;xm;awmfrlaom awy&d0"r a'oemawmfrsm;\ t"dyg,fudk
atmufygtwdkif;vnf; ,lqEdkifayonf/ ---kyf-a0'em-onm-ocFg&-0dnmPf[laom Oyg'geuEm (5)yg;onf ---1/ twdwfyif jzpfap
2/ tem*wfyif jzpfap
3/ ypKyefyif jzpfap
4/ tZwyif jzpfap
5/ A[d'yif jzpfap
6/ MoVm&duyif jzpfap
7/ okckryif jzpfap
8/ [Deyif jzpfap
9/ yPDwyif jzpfap
10/ 'l&yif jzpfap
11/ oEduyif jzpfap ---,if;tvkH;pkHaom kyf a0'em onm ocFg& 0dnmPf[laom Oyg'geuEmig;yg;tm;vkH;udk ---aewH rr? aeaom[rod? e araom twm [k ---= igh[m r[kwf? ig r[kwf? ig\tw r[kwf [k ---= tedp[k 'ku[k tew [k ---razmufrjyef [kww
f ikd ;f rSepf mG kyw
f ;kH kycf J emrfw;Hk emrfcJ NzKd caGJ zmufxiG ;f 0dyemPftvif;jzifh
Iyg/ odkY qdkvdk&if;jzpfonfudk oabmusav&monf/
44
emrfcEm av;yg;
wpfzef txufyg MoVm&du okckr [De yPDw 'l& oEdu cJGjcm;owfrSwfykHrsm;udk jyefvnf
tmkH,lMunfhyg/ emrfcEmav;yg;udk cJGjcm;owfrSwf&m ud&d,mtAsmuwaZmrsm;ESifh avmukw&m
aZmrsm;vnf; yg0ifae\/ ykxZk ef a,m*Dtqifw
h iG o
f m &daS eao;aom toifoal wmfaumif;\ oEmef
Bud,mtAsmuwaZmrsm;rSm jzpfEdkifcGifhr&dSao; csefvSyfxm;yg/ avmukw&maZmrsm;rSmvnf; 0dyemPf\ tIcHtmkH r[kwf csefvSyfxm;yg/ emrfur|mef;ydkif;Z,m;rsm;wGif wifjycJhonfhtwdkif;
ukodkvfaZmrsm; apmonfh aZm0Dxdrsm; tukodkvfaZmrsm; apmonfh aZm0Dxdrsm;udk (6)vdkif;vkH;0,f
ukepf ifatmif odr;f qnf;vsuf 0dyem IymG ;ok;H oyfEikd yf gu MoVm&du-okcrk ? [De-yPDw? 'l&-oEu
d
emrfcEmav;yg;wdkYvnf; tusKH;0ifoGm;NyD; 0dyemIyGm;NyD; jzpfonfudkvnf; oabmusav&monf/
twdwf tem*wf ypKyef umvokH;yg; tZw A[d' oEmefESpfyg;vkH; jzpfNyD; jzpfqJ jzpfvwHU kyfemrf
rSeo
f rQukd jcKH i
Hk (trsK;d tpm; ukepf ifatmif) cyfpyd pf yd f odr;f qnf;vsuf 0dyem IymG ; ok;H oyfEikd v
f Qi-f
vnf; MoVm&du-okckr? [De-yPDw? 'l&-oEdu cEmig;yg; kyfemrfw&m;tm;vkH; tusKH;0ifoGm;NyD;
jzpfonfudkvnf; oabmusav&monf/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
6/ MoVm&dukyf
7/ okckrkyf
8/ [Dekyf
9/ yPDwkyf
10/ 'l&kyf
11/ oEdukyfwdkYudkvnf; ---umvokH;yg; oEmefESpfyg; twGif; txufwGif azmfjycJhaom cJGjcm;owfrSwfykHtwdkif; MoVm&du
kyfudk wpfykH okckrkyfudk wpfykH odkYponfjzifh wpfykHpD wpfykHpD ykH xdkxdk kyfw&m;wdkY\ xdkxdk cP
jzpfNy;D aemuf ukeu
f ek f aysmufaysmuf oGm;rIoabmudk Pfjzifh jrifatmifMunf
h tedp tedp[
k wGiw
f iG f
Iaeyg/ tedpv
uPm,mOfwif Ionfyh pHk t
H wdik ;f 'kuv
uPm,mOfwifvnf; Iyg? tewvuPm,mOfwifvnf; Iyg/
xdkodkY I&m twdwfypKyeftem*wf umvokH;yg;udk rlvxm; tZw A[d' MoVm&du okckr
[De yPDw 'l& oEduwdkYudk rlvDoGwf I&efjzpfonf/ qdkvdkonfrSm ---1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
1/
2/
3/
4/
5/
6/
oDa[myrokwef
&[ef;wdkY ...om;wdkYoeif; auo&mZmjcaoFhrif;onf ncsrf;tcg ae&mrSxGuf pr,fNyD;vQif
xuf0ef;usift&yfav;rsufESmwdkYudk Munfh okH;Budrfwdkifwdkif jcaoFhoHudk a[mufvsuf usufpm;&m
t&yfodkYoGm;\? &[ef;wdkY om;wdkYoeif; jcaoFhrif;\a[mufoHudk Mum;&aom wd& pmefow0g tm;vkH;wdo
Yk nf rsm;aomtm;jzifh xdwjf cif; vefjY cif;odYk a&mufuek \
f / wGi;f aeow0gwdo
Yk nf wGi;f odYk 0ifuek \
f ?
a&aeow0gwdkYonf a&odkY 0ifukef\? awmaeow0gwdkYonf awmodkY 0ifukef\? iSufwdkYonf aumif;uifodkY ysHukef\? &[ef;wdkY &Gmed*kH;rif;aejynfwdkY cdkifcHhaom BudK;wdkYjzifh csnfxm;tyfukefaom rif;wdkY\
qifwaYkd omfrv
S nf; xdBk uKd ;wdu
Yk kd jzwfuek v
f suf csK;d zJNh y;D vQif aMumufojzifh usiif ,fusiBf u;D wdu
Yk kd pGeMYf uum
xdkrS rS ajy;oGm;ukef\? &[ef;wdkY om;wdkYoeif; jcaoFhrif;onf wd& pmefow0gwdkYwGif odkY wefcdk;
BuD;\? odkY tpdk;&\? odkY tmEkabmfBuD;\/
47
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tw
ed0goD
um&u
a0'u
o,H0oD
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ocFg&'kuonfom vdk&if;jzpfonf
1/ 'kuo[*kwf um,0dnmPfESifh,SOfaom um,du 'kua0'em a'goESifh,SOfaom a'gre =
apwodua0'emonf obm0tm;jzifhvnf;aumif; trnfemrtm;jzifhvnf;aumif; 'kutppf
jzpfaomaMumifh 'ku'ku rnf\/
2/ okca0'emonf azmufjyefysufpD;jcif;jzifh 'kujzpfjcif;\ taMumif;jzpfaomaMumifh 0dy&dPmr
'ku rnf\/
3/ Oayuma0'emonfvnf;aumif; a0'emokH;rsKd;rS <uif;ukefaom awblru = bkHokH;yg;twGif;
&dSaom ocFg&w&m;rSeforQonfvnf;aumif; jzpfjcif;ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tjrJrjywf nOf;yef;
EdSyfpufcH&wwfonfh twGufaMumifh ocFg&'ku rnf\/ (0dok'd-2-130/)
wDok 'kuwmok ocFg&'kuwm0 AsmydeD ]],'edpH? wH 'ku}}Ed p t"daywmwd 0kwH ]]tedpwH 0g
O',A,y#dyDVeH 0g}}wd/ (r[m#D-2-392/)
'ku'ku 0dy&dPmr'ku ocFg&'ku[laom ,if;'kuwmokH;rsKd;wGif ocFg&'kuwm[laom ocFg&
'kuvuPmonfomvQif 'kuokH;rsKd;vkH;odkY ysHUESHUwnf\/ (qdkvkdonfrSm 'ku'ku 0dy&dPmr'ku
wdkYonfvnf; jzpfjcif;ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tnOf;yef; tESdyfpufcH&onfom jzpfMu\? xdkYaMumifh ,if;
'kuE pS rf sK;d wdo
Yk nfvnf; ocFg&'ku[
al om trnfukd &&dES ikd o
f nfom jzpf\/ odaYk omf 'ku' u
k 0dy&dPmr
'ku[laom trnfxl;udk &&dSxm;aomaMumifhom ocFg&'ku[k rqdkjcif;jzpfonf? ocFg&'ku r[kwf
ocFg&'ku[k rqdkonfum; r[kwf? xdkYaMumifh ocFg&'kuwm[laom ocFg&'kuvuPmonfomvQif
'kuokH;rsKd;vkH;odkY ysHUESHU wnfay\ [lvdkonf/) ,'edpH? wH 'kuH = tMuifw&m;onf tedpwnf;?
xdkw&m;onf 'kuwnf; ---- odkYvnf; tvdk&dStyfonfomwnf;/ xdkYaMumifh ---tedpwH 0g O',A,yDVeH 0g 0ga&wkH e oaumwd/ (0dok'd-2-245/)
tMuifkyfw&m;onf tedpjzpf\? xdkkyfw&m;onf 'kuomwnf;? xdktedp'kujzpfaom kyfonf
rdrdkyfw&m;\aomfvnf; tedp\ tjzpfudkvnf;aumif; jzpfjcif;ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tnOf;yef;
tEdSyfpufcH&jcif; 'ku\ tjzpfudkvnf;aumif; wm;jrpfjcif;iSm rpGrf;EdkifjzpfwkHao;\? xdktedpjzpfaom
kyfw&m;\ jyKpD&ifwwfol um&utp&dSaom tjzpfonf tb,frSmvQif &dSEdkifygtHhenf; ---- odkY
ponfjzifh t|uxmq&mawmfu zGifhqdkoGm;awmfrljcif;jzpf\/ (r[m#D-2-392/)
oroetjym;
lyuEm twdwt
f em*wf ponfjzihf cJjG cm;uJjG ym;rIukd rjyKbJ tedp[
k ok;H oyfrI 'ku[
k ok;H oyfrI
tew[k ok;H oyfru
I o
kd m ,lcahJ omf tab'tm;jzifh oroeok;H rsK;d jym;\/ tedpm EkyemPfpaom
tEkyemPfwdkY\ wnf&mMoumo tjym;tm;jzifhum; tedpmEkyemPf (11)rsKd; 'kumEkyemPf (11)rsKd; tewmEkyemPf (11)rsKd;pD jym;&um; lyuEm twdwftem*wf
paom tjym;tm;jzifh = ab'tm;jzifh (33)rsKd; jym;\/
1/ lyuEm tab'tm;jzifh (3) rsKd; ab'tm;jzifh (33) rsKd; jym;ouJhodkY tvm;wlyif ---50
2/
3/
4/
5/
tedpmEkyem y&d,m,f
wpfzef tMuifkyfw&m;onf tedpwnf;? xdktedpjzpfaom kyfonf udef;ao{uefjrJaom ed,r
oabmtm;jzifh ocFwtjzpfpaom xl;jcm;rI 0daoo &dS\? xdkYaMumifh xdktedp\ y&d,m,fudk jyjcif;iSm
vnf;aumif; txl;xl;aom tjcif;t&mwdkYjzifh tedptjzpf tedpmEkyemPfudk wkd;yGm;apaom
ESvHk;oGif;rI\ jzpfykHtjcif;t&mudk Tefjyjcif;iSmvnf;aumif; ---lyH twDwmem*wypKyEH tedpH ocFwH y#dporkyEH c,"rH 0,"rH 0d&m*"rH eda&m""rH/
odkY paom ygVdawmfudk wpfzefa[mawmfrltyf\/ a0'emuEmponfwdkYvnf; enf;udk
aqmifxdkufay\/
1/
2/
3/
4/
5/
6/
tedpH
= jzpfNyD;vQif ysufjcif;oabm = r&dSjcif;oabm?
ocFwH
= taMumif;w&m;wdkYonf aygif;pk jyKjyifrS jzpfay:vm&aomoabm?
y#dporkyEH = taMumif;w&m;wdkYudk pJGrSD jzpfay:vm&aomoabm?
c,"rH
= ukefwwfaomoabm?
0,"rH
= ysufwwfaomoabm?
0d&m*"rH = ocFg&wdkY\ cPtm;jzifh ysufjcif;oabm?
(c,0d&ma*gwd ocFg&meH ba*Fg/) (0dok'd-1-282/)
7/ eda&m""rH = ocFg&wdkY\ cPtm;jzifh csKyfjcif;oabm ---,if; (7)yk'w
f w
Ykd iG f ----- c,"r 0,"r 0d&m*"r eda&m""r [laom (4)yk'fwdkYum; tedp\
y&d,m,fwdkYwnf;/ trSwf (1) jzpfaom tedpum; tedp\ y&d,m,fr[kwf? tedponfyif tedp\
y&d,m,fr[kwfaomaMumifhwnf;/ trSwf (2) ocFwyk'f trSwf (3) y#dporkyEyk'fwdkYvnf; tedp\
y&d,m,fyk'fwdkY r[kwfukef/ tb,faMumifhenf;[lrl tedpyk'fu jzpfNyD;aemuf r&dSjcif; teufoabmudk
jyaomaMumifhvnf;aumif; ocFwyk'f y#dporkyEyk'fwdkYu tusKd;w&m;wdkY jzpfay:vmatmif rjyKtyfao;rD taMumif;rnDGwfao;rD a&S;rqGu r&dSao;jcif; teufoabmudkom jyjcif;aMumifhwnf;/
pifppfrSmrl a&S;rqGu r&dSao;jcif;udk jyojzifh tedptjzpfudk NyD;apaomtzdkYum; wnfukef\/ rSefayonf xdaYk Mumifyh ifvQif cyford ;f ukeaf om (7)yk'v
f ;Hk wd\
Yk tedp\
y&d,m,ftjzpf\ r[kwjf cif; r&djS cif;
aMumifh ememuma&[d 0gwd = txl;xl;aom tjcif;t&mwdkYjzifh tedptjzpf tedpmEkyemPfudk
wdk;yGm;apaom ESvkH;oGif;rI\ jzpfykH tjcif;t&mudk Tefjyjcif;iSmvnf;aumif; [k &nf&G,fcsufwpfrsKd;udk
xyfrH t|uxmq&mawmfu zGifhqdkoGm;awmfrljcif; jzpfayonf/ (r[m#D-2-393/)
51
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
IykHpepf
1/ (6)'Gg& (42)aum|mowdkY wnf&dSaom kyftppftm;vkH;wdkY\ jzpfNyD;vQif ysufoGm;rIoabmudk
Pfjzifh jrifatmifMunfh tedp-tedp[k Iyg/ (emrfcEmwdkYvnf; enf;wl Iyg/)
2/ (u) uHaMumifhjzpfaom urZkyfwdkYudk uHESifh taMumif; tusKd;pyfvsuf ocFw-ocFw [k Iyg =
uHaMumifh urZkyfjzpfykHudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ocFw-ocFw [k Iyg/
(c) pdwfaMumifh pdwZkyfjzpfykHudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ocFw-ocFw [k Iyg/
(*) OwkaMumifh OwkZkyfjzpfykHudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ocFw-ocFw [k Iyg/
(C) tm[m&aMumifh tm[m&ZkyfjzpfykHudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ocFw-ocFw
[k Iyg/
a0'emuEm paom emrfcEmwdkYvnf; qdkif&mqdkif&m taMumif;wdkYu jyKjyifay;ygrS ,if;
tusK;d w&m;wd\
Yk jzpfay:vm&yku
H kd y#dpo
rkyg 'fyikd ;f wGif a&;om;wifjycJo
h nft
h wdik ;f 0dyemPfjzifh
jrifatmifMunfh ocFw-ocFw [k Iyg/
3/ tvm;wlyif ,if; qdkif&mqkdif&m taMumif;w&m;wdkYudk tpJGjyK qdkif&mqdkif&m tusKd;w&m;wdkY
jzpfay:vm&ykHudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh y#dporkyE-y#dporkyE [k Iyg/
4/ ,if;kyfw&m;wdkY\ (a0'emuEmponfwdkY\) bifumv ukefukefoGm;rI oabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh c,"r-c,"r [k Iyg/
5/ ,if;kyw
f &m;wd\
Yk (a0'emuEm ponfw\
Ykd ) bifumv NyKd NyKd ysuyf suo
f mG ;rI oabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmif Munfh 0,"r-0,"r [k Iyg/
6/ ,if;kyw
f &m;wd\
Yk (a0'emuEm ponfw\
Ykd ) bifumv uif;aysmufomG ;rIoabmudk 0dyemPfjzifhjrifatmifMunfh 0d&m*"r-0d&m*"r [k Iyg/
7/ ,if;kyfw&m;wdkY\ (a0'emuEmponfwdkY\) bifumvwdkif; cPrpJ woJoJ csKyfqkH;oGm;
rIoabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh eda&m""r-eda&m""r [k Iyg/
cEmig;yg;vkH; cEmwpfyg;pD wpfyg;pDcJG ykHpHwl I&rnf jzpfayonf/ A[d'vnf;aumif;
twdwftem*wfvnf;aumif; cEmig;yg;enf;jzifh ykHpHwlyif Iyg/
oVm,we0*oH,kwfygVdawmf IuGufrsm;
bk&m;&Sio
f nf oVm,we0*o,
H w
k yf gVdawmfwiG f tm,wea'oemenf;Iuu
G f "mwka'oemenf;IuGufrsm;udk rsm;pGm a[mMum;xm;awmfrlcJh\/ wGif oVm,we0*oH,kwfygVdawmf tm'dwy&d,m,okwefvmaom IuGufwpfrsKd;udk qufvuf a&;om;wifjytyfygonf/ ,if; IuGufrSm
oVm,we0*oH,kwfygVdawmfvm&dSaom IuGuftm;vkH;udk jcHKrd iHkrdaom IuGufvnf; jzpfayonf/
wd puK tedpH? lyg tedpm? puK0dnmPH tedpH? puKoram tedapm? ,rd'H puKoryp,m OyZwd a0',dwH okcH 0g 'kuH 0g t'kurokcH 0g? wrd tedpH/ (oH-2-378/)
txufyg ygVdawmf\ qdkvdk&if; IuGufrSm odkYjzpf\/
1/
2/
3/
4/
5/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
owdy|mefusifhxkH; Oya'orsm;
xdkodkY emrfw&m;wdkYudk 0dyemI&m pdwuPwdkif;0,f emrfcEmav;yg;vkH;udk ukefpifatmif
0dyemIapvdkvQif tb,faMumifh bk&m;&Sifonf ---1/ puK0dnmPfponfh 0dnmPf
2/ puKorponfh z
3/ puKoryp,m a0'emponfh a0'em --- 0dnmPf z a0'emokH;rsKd;wdkYudkom a&G;xkwf a[mawmfrl&ygoenf;[k ar;&ef&dS\/
tajzum; emrfw&m;wdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIyGm;&m ---1/ 0dnmPfudk tOD;rl emrfw&m;wdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIenf;
2/ zudk tOD;rl emrfw&m;wdkYudk odrf;qnf;vsuf0dyemIenf;
3/ a0'emudk tOD;rl emrfw&m;wdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIenf; ---odkYvQif emrfw&m;wdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIyGm;ykH enf;Oya'o okH;rsKd; &dSaMumif;udk
TefMum;jyo qdkqkH;rawmfrlvdkonfjzpf bk&m;&Sifonf emrfw&m;wdkYudk 0dyemI&ef TefMum;jyoawmfrl&m 0dnmPf z a0'emokH;rsKd;wdkYudk emrfw&m;taygif;rS a&G;xkwf TefMum;awmfrljcif;
jzpfonf/ TefMum;csufrsm;udk OD;xdyf&Gufyefqifvsuf t|uxmBuD;rsm;uvnf; emrfur|mef;ydkif;
odr;f qnf;ykH IymG ;ykH ok;H enf;&daS Mumif;udk zGiq
hf akd &;om;awmfrjl cif; jzpfMuonf/ (tus,u
f kd emrfur|mef;ydkif;wGif jyefMunfhyg/)
xdkodkY emrfw&m;rsm;udk odrf;qnf;vsuf 0dyemIyGm;&m a&S;OD;pGm a,m*g0p&yk*dKvfonf
txl;ojzifh umrm0p& emrfw&m;wdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIyGm;vdkcJhaomf y&d*[daw lyur54
a0'emEkyem owdy|mef
1/ 0wK ... tedp
2/ tmkH ... tedp
3/ a0'em ... tedp
&Sif;vif;csufrsm;
1/ 0wK ---- y'gG &m0Ze;f rSp 0Dxpd w
d u
P
wdik ;f oH;k csuf EI ikd o
f nf/ y'gG &m0Ze;f onf wpfenf;
y'Gg&m0Zef;pdwfESifh ,SOfaom Oayuma0'emESifh wuGaom y'Gg&m0Zef; emrfw&m;pkonf [',0wKyk u
f rkd
DS jzpfojzifh 0wKt& ,if;emrfw&m;pk\rS&D m [',0wKyk u
f kd odr;f qnf;vsuf ,if;[',0wKkyf\ jzpfrI ysufrIudk Pfjzifh jrifatmif Munfh tedp[k Iyg/ odkYaomf Ce toD;toD; NydKa&;
y&rwfodkY Pftjrifqdkufa&;twGuf [',0wKkyfudkOD;wnf [',0wKkyfESifhwuG ESvkH; wnf&dSaom (54)rsKd;aom kyfw&m;rsm;udkyif jcHKikH ,if;kyfw&m;wdkY\ jzpfjcif; ysufjcif;oabmudk Pfjzifh
jrifatmifMunfh tedp[k Iyg/
2/ tmkH ---- tmkt
H & lygkv
H ikd ;f jzpfvQif lygkH o'gkv
H ikd ;f jzpfvQif o'gkH odpYk onfh tmkH (6)yg;udk
xdkufovdk aumuf,lyg/ tu,f tmkHrSm lygkHjzpfvQif ,if;lygkHrSmvnf; kyfuvmyftaejzifhom
jzpfdk;"rwm&dSojzifh rdrd0dyemIonfh lygkHonf odkYr[kwf 0dyemIrnfh lygkHonf t|uuvmyf
kyfwdkY tusKH;0ifaom lygkHjzpfvQif lygkHESifhwuG (8)rsKd;aom kyfw&m;wdkYudk e0uuvmyf tusKH;
55
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vG,fulaom pepfwpfck
xdkodkY0dyemI&m ydkvG,fulaom pepfwpfckrSm odkY jzpf\/ ---1/ toifoal wmfaumif;onf emrfur|mef;ydik ;f Z,m;rsm;udk jyefvnf tmk,
H x
l m;yg/ puK'gG &0Dxd
emrfw&m;pkESifh lygkHudk qufvuftmkH,lMuonfh raem'Gg&0Dxd emrfw&m;pkwdkYwGif puK0dnmPfonf
puK0wKkyfudkrDS <uif;usefaom 0Dxdpdwftm;vkH;wdkYrSm [',0wKkyfudkcsnf; rSDjzpfMu\/ xdkYaMumifh
y'Gg&m0Zef;\ rSD&m [',0wKkyfrS p 0DxdpdwuPwdkif;\ rDS&m 0wKkyfwdkYudkvnf;aumif; 0Dxd
tMum;tMum; wnf&dSMuaom b0if\rSD&m 0wKkyfwdkYudkvnf;aumif; Pfjzifh jrifatmifMunfh
y'gG &m0Ze;f \rS&D m 0wKyk rf o
S nf w'Ek0wu raem'Gg&0Dxpd aom lygku
H kd qufvuftmk,
H Ml uaom
56
pdwmEkyem owdy|mef
1/ 0wK ... tedp
2/ tmkH ... tedp
3/ 0dnmPf ... tedp
Iuu
G f 0wKEiS t
hf mkH u
I u
G rf mS txufygtwdik ;f enf;wlyifjzpfonf/ 0dnmPft& 0dnmPfukd
tOD;rl 0dnmPfESifh ,SOfzuf emrfw&m;pktm;vkH;udk odrf;qnf;vsuf a0'emEkyemowdy|mefwGif
a&;om;cJhonftwdkif; Iyg/ 'ku tewwdkYudkvnf; Iyg/
"rmEkyem owdy|mef
1/ 0wK ... tedp
2/ tmkH ... tedp
3/ z ... tedp
0wKESifh tmkHwdkYrSm txufygtwdkif; enf;wlrSwfyg/ zt& zudk tOD;rl zESifhwuG
,SOfzufor,kwfw&m; tm;vkH;udk 0DxdpdwuPwdkif;vnf;aumif; 0Dxdrsm; tMum; wnf&dSaom
b0ifpdwuPwdkYvnf;aumif; odrf;qnf;vsuf vuPma&;okH;wef wpfvSnfhpDwif 0dyemIyg/
57
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tokb bm0em
tokbm bma0wAm &m* y[mem,/ (O'ge-120/)
= &m*udk y,f&mS ;&eftwGuf tokbbm0emudk yGm;rsm;tm;xkwyf g[k bk&m;&Sio
f nf arCd,okwe f
(O'ge-120/) wdkufwGef;xm;awmfrl\/
orxydik ;f tokbbm0em 0dyemydik ;f tokbbm0em[k tokbbm0emudk yGm;rsm;tm;xkwyf Hk
ESpfrsKd;&dS\/ orxydkif; tokbbm0emvnf; ---1/ A[d'tavmif;udk tmkH,l tokbbm0em Ienf;
2/ (32)aum|mowdkYudk tmkH,l tokbbm0em Ienf; ---odYk Ienf; ESprf sK;d vm&d\
S / orxydik ;f A[d't
avmif;udk tmk,
H
l tokbbm0emudk yGm;rsm;cJhaomf yxrpsmeform"dodkY qdkuf\/ IyGm;ykHudk orxur|mef;ydkif;wGif Munfhyg/
wpfzef (32)aum|mowdu
Yk kd y#duv
l reodum&tjzpfjzifh ESv;Hk oGi;f &ef r[mowdy|meokwe w
f iG f
(r-1-72/) bk&m;&Sifonf TefMum;xm;awmfrlcJh\/ ,if;TefMum;xm;awmfrlcsufrSm (32)aum|mowdkYudk tyempsmeform"dodkY qdkufatmif IyGm;&ef tyemur|mef;tjzpf a[mMum;xm;awmfrlaMumif;udk
r[mowdy|meokweft|uxm (r-|-1-305/)wGif zGifhqdkxm;awmfrl\/
tEkyg'dEuyau XdwmeDwd {awe apwd,yAw0goD r[mwdawa&m 0d, oHC&udwawyk |muomraPa&m 0d, p tEkyg'dEu
yau XaywGm *a[wkH oaumE 'o0d"mokb0aoe
ZD0rmeuo&Da&yd Oy|daw Oypm&ywd 'dwm a[mwDwd a0'dwAm/ ]]twd uma,}}wd ye
ow0aoe auom'Dok *,Srmaeok ,xm ]]rod u
H ma,}}wd ow-*[P&[daw t[Hum&0wKrdS
0d'om[Huma& o'g oEd[daw ygua# p twaem uma, Oy|meH a[mwd? e wxm wwmwd
tyeH tywm tm'De0gEkyem0 ww a[mwDwd t"dyga,em[ ]]tokbmEkyemocFgwm ye
0dyembm0em a[mwDwd a0'dwAm}}wd/ (rlv#D-2-156/)
ow*[P&[dawwd owynwdrd temrodwGm a'odwwm 0kwH/ ooEmewm, t[Hum&0wKrSd ty[Derme y[Demum&H oEm,m[ ]]0d'om[Huma&}}wd/ (tEk#D-2-157/)
rdrd\udk,f olwpfyg;\udk,fwdkYwGif rdrd\ touf&SifqJjzpfaom udk,f ]]y#dulv = &GH&SmpufqkyfzG,f}}---- [l pD;jzef;jcif; y&durfudk jyKaom yk*dKvf\ oEmef tyempsmefonfvnf;aumif;
Oypm&psmefonfvnf;aumif; jzpfEdkif\/ olwpfyg;\ touf&SifqJjzpfaom udk,f ]]y#dulv = &GH&SmpufqkyfzG,f}} [l pD;jzef;jcif; y&durfudk jyKaom xdkodkY ESvkH;oGif;aom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef
tyempsmefonfvnf; rjzpfEdkif? Oypm&psmefonfvnf; rjzpfEkdif/ ,if;odkY jzpfaomf tokb (= A[d'
tokb)q,frsKd;wdkY tyempsmef Oypm&psmef ESpfrsKd;vkH;onfvnf; jzpfEdkifonf r[kwfygavm[k
ar;&ef&dS\/ jzpfEdkifonfum; rSef\/ odkYaomf xdktokb (10)rsKd;wdkYonf wPSm'd|dwdkYonf uyfa&muftyfaomuHonf ]]ig\ tusKd;}}[k tusKd;\ tjzpfjzifh rpGJ,ltyfaom oufrJhavmutzdkYtpk wnfukef\/ xdkYaMumifh xdktokb (10)yg;wdkY tyempsmefonfvnf;aumif; Oypm&psmefonfvnf;aumif;
jzpfEdkif\/ (32)aum|mowdkYudk y#dulvoabmtm;jzifh Ionfh tydkif;um; A[d'jzpfaom
olwpfyg;\ (32)aum|moonf ]]ig-ighOpm}}[k wPSm'd|dwdkYjzifh pJGvrf;tyfaom ouf&dS Oyg'dEu tzdkY
tpk wnfae\/ xdkYaMumifhyifvQif olwpfyg;ukd,f tusKH;0ifaom (32)aum|mo tyempsmef
Oypm&psmef ESpfrsKd;vkH;onfvnf; rjzpfEdkif/ odkYaomf tokbbm0em[k qdktyfaom 0dyembm0em
um; jzpfEdkif\[k od&dSygav/ um,mEkyemtydkif;tcef; (32)aum|mowdkYESifh ywfouf
rnfuJhodkYaom IykHpepfudk bk&m;&Sifonf a[mMum;awmfrltyfygoenf;[lrl orxIenf; 0dyem
Ienf; ESpfrsKd;vkH;udkyif a[mawmfrltyf\[k ajzqdkav&m\/ (tbd-|-2-248/)
tEkyg'dEu yu
t|uxmq&mawmfu A[d'jzpfaom tokb (10)rsKd;wdkY tyempsmef Oypm&psmef ESpfrsKd;vkH;
jzpfEdkifaMumif;udk zGifhqdkoGm;awmfrl\/ xdktokb (10)rsKd;wdkYonf tEkyg'dEuyu = wPSm'd|dwdkYonf
uyfa&muftyfaom uHonf ]]ig\ tusKd;}}[k tusKd;\tjzpfjzifh rpGJ,ltyfaom oufrJhavmutzdkY
tpk wnfaomaMumifh tyempsmef Oypm&psmef ESpfrsKd;vkH; jzpfEdkifaMumif;udkvnf; zGifhqdkoGm;awmfrl\/
xdktokb (10)rsKd;wdkYwGif t|du = tdk;pkvnf; yg0ifvsuf &dS\/
wom t|duEd y#duLv0aoae0 MoavmauwAH/ (0dok'd-1-186/)
]]t|duy#duLvH t|duy#duLv}}Ed reoduma&m y0awwaAm/ (0dok'd-1-186-187/)
59
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
apwd,yAw0goD r[mwdax&f
r[mwd rax&fjrwfBu;D onf rdrd oDwif;ok;H awmfr&l m apwd,awmifausmif;rS tEk&m"NrKd UwGi;f odkY qGrf;cH<u0ifawmfrlvm\/ rxif&Sm;aom trsKd;orD;wpfOD;onf tdrf&Sifa,mufsm;ESifhtwl pum;
rsm;Ny;D aemuf ewforD;uJo
h Ykd aumif;pGm zD;vdr;f jyKjyif wefqmqif,ifum cyfapmapmyifvQif tEk&m"NrKd UrS
xGufcJh rdrd\ trsKd;tdrf = rdbtdrfodkY jyefvmcJh\/ vrf;ckvwfwpfae&m apwd,awmifausmif;rS
tEk&m"NrdKUodkY qGrf;tvdkYiSm <uvmawmfrlaom r[mwdrax&fjrwfBuD;udk awGUjrifavaomf rax&fjrwfBuD;\ tay: &m*jzifh azmufjyefaom pdwfxm;&dSonfjzpf xdktrsKd;orD;u toHxGufatmif
&,farmvdkuf\/ xdktcsdefwGif r[mwdrax&fjrwfBuD;um; ur|mef;udk ESvkH;oGif;vsuf <uvmawmf
rlcdkufjzpf\/ yxrpsmef\ a&S;tzdkYjzpfaom yxrpsmefodkY a&mufaMumif; ur|mef;udk ESvkH;oGif;jcif;
ykAbm*reodum&um; toHESifh xdyfwdkuf qefYusifbuf jzpf\/ toHonf ql;ajimifhcvkwf jzpf\/
60
t&[wzdkvfodkY qdkufa&mufawmfrlykH
t&[wH ygykPDwd axa&m ud& wm [oEd,m 'E|d'aeae0 ykAbm*bm0em,
okbm0dwwm y#dbm*edrdwH omwdo, Oypm&ZmeH vbdwGm ,xmXdawm0 ww yxrZmeH
t"d*Em wH yg'uH uwGm 0dyeH 0awGm r*y&r&m, tmo0u,H ygykPd? ykAonH tEk&Dwd
ykAuH ,xm&'H umave umvH tEk,kd,rmeH t|duur|meH tEk&d orEm[&d/
(r[m#D-1-48-49/)
r[mwdrax&fjrwfBuD;um; t|duonm tokbbm0emudk yGm;rsm; tm;xkwfaeus jzpf\/
xdk t|duonm = tdk;pkur|mef; yxrpsmeform"dodkY qdkufatmif orm"dudk xlaxmifawmfrlvsuf
xdk yxrpsmeform"dukd 0dyem\ tajcyg'ujyK 0dyemodYk ul;aeusvnf; jzpfawmfr\
l / rax&fjrwfBuD;onf ,cktBudrfwGifvnf; jyHK;&,fvdkufaom xdktrsKd;orD;\ oGm;dk;udk jrifawGUvdkuf&onfESifh
wpfNydKifeufwnf;rSmyifvQif tdk;pkur|mef; qGrf;cHvrf;wpfavQmufvkH;vnf;aumif; a&S;,cifu
vnf;aumif; yxrpsmef\ a&S;tzdkYjzpfaom ykAbm*bm0emudk aumif;pGm yGm;rsm;xm;tyfNyD;onfh
twGufaMumifh y#dbm*edrdwfudkvnf;aumif; tvGeftuJESifhwuG Oypm&psmefudkvnf;aumif; &&dSawmfrlcJh\/ trsKd;orD;\ oGm;dk;udk jrifvdkufonfESifh wpfNydKifeufwnf;rSmyifvQif rax&fjrwfBuD;\
bm0emPf xdt
k rsK;d orD;\ wpfu,
kd v
f ;Hk onf td;k pkw\
Ykd taygif;tpktjzpfjzifh xifvm\/ xdt
k cg
xkdtdk;pk\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#duLvoabmudk qufvuf tm;xkwfawmfrl&m y#dbm*edrdwfodkY
qdu
k af &mufawmfr\
l ? Oypm&psmef Oypm&orm"dov
Ykd nf; qdu
k af &mufawmfr\
l / wpfzef tZwt
d;k pkoYkd
ajymif; &GH&SmpufqkyfzG,f y#duLvoabmudk ESvkH;oGif;awmfrl&m yxrpsmefodkY qdkufa&mufawmfrl\/
xdyk xrpsmefukd 0dyem\ tajcyg'u jyK 0dyemPfrsm;udk wd;k yGm;atmif jyKawmfr&l m r*fPf
tpOftwdkif; t&[wzdkvfodkYwdkifatmif qkdufa&mufawmfrl\/ (r[m#D-1-48-49/)
tdrf&Sifa,mufsm;uvnf; c&D;pOftwdkif; aemufuvdkufvmcJhaomf rax&fjrwfBuD;udk jrif
61
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
]]t&Sib
f &k m; ...trsK;d orD;wpfO;D udk awGUjrifvu
kd yf govm;}}[k avQmufxm;\/ rax&fjrwfBu;D u odYk
rdefYawmfrlvdkuf\/
embdZmemrd wD 0g? yk&daom 0g awm *awm/
tydp t|doCFma#m? *paw o r[myax/
olawmfaumif; ... rSomG ;oolonf trsK;d orD;[lvnf;aumif; trsK;d om;[lvnf;aumif;
ig roday? pifppfrlum; tdk;pkonf c&D;vrf;rBuD;ay: oGm;aeay\/ (0dok'd-1-20-21/)
tokbonm ---- t*kFw&edum,f 'ouedygwf *d&drmeEokwefwGif (32)aum|mowdkYudk &GH&Sm
pufqkyfzG,f = y#duLv taejzifh ESvkH;oGif;jcif;udk tokbonm[k a[mMum;awmfrlcJh\/
(tH-3-343/)
o0dnmPutokb - t0dnmPutokb
okwe yd gwfygVdawmf (307-308) 0dZ,okwe w
f iG f o0dnmPutokb = &Sit
f okb t0dnmPu
tokb = aotokb[k tokbbm0em (2)rsK;d cJjG cm; a[mMum;xm;awmfrcl \
hJ / o0dnmPutokb
= &Siftokb[lonfrSm ouf&Sd (32)aum|mowdkY\ &GH&SmpufqkyfzG,f tokboabmudk tmkH,l
Ijcif;wnf;/ t0dnmPutokb = aotokb[lonfrmS tavmif;aumif\ &G&H mS pufqyk zf ,
G f tokb
oabmudk tmkH,l Ijcif;wnf;/
orxESifh 0dyem
orxydkif;wGif o0dnmPutokb = &Siftokbudk I&m txufwGif &Sif;jycJhonfhtwdkif;
tyempsmefuv
kd nf;aumif; Oypm&psmefuv
kd nf;aumif; tvd&k cSd ahJ omf rdr\
d (32)aum|mowd\
Yk &G&H mS
pufqkyfzG,f = y#duLvoabmudk tmkH,l Iyg/ xdkodkY I&m (32)aum|movkH;udk jcHK jzpfap
aum|mowpfckckudk tmkH,ljzpfap IEdkif\/
obm* - 0dobm*
wpfzef A[d' (32)aum|mowdkY\ y#dulvoabmudk tmkH,l I&mum; txufwGif &Sif;jycJhonfhtwdkif; Oypm&psmef = Oypm&orm"dodkYum; qdkufEdkif\/
62
&[ef;a,mufsm; y&dowf
&[ef;rdef;r y&dowf
vla,mufsm; y&dowf
vlrdef;r y&dowf [laom ----
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/ tom;taoG;&daS o;aom taMumwdjYk zifh zJUG pyfxm;aom td;k qufvsu&f aSd o;aom olaoaumif
4/ tom;uif; (= tom;r&dSawmhbJ) aoG;wdkYjzifh ayusHvsuf taMumwdkYjzifh zJGUpyfvsuf&dSaom
tdk;qufvsuf&dSao;aom olaoaumif
5/ tom;taoG;uif;vsuf taMumwdkYjzifh zJGUpyfxm;aom olaoaumif
6/ wpfae&m vufdk; wpfae&m ajcdk; wpfae&m ajczrsufdk; wpfae&m jrif;acgif;dk;
wpfae&m aygifdk; wpfae&m cg;dk; wpfae&m eHdk; wpfae&m ausmufukef;dk; wpfae&m
yckH;dk; wpfae&m vnfyif;dk; wpfae&m ar;dk; wpfae&m oGm;dk; wpfae&m OD;acgif;cGH
tm;jzifh zJGUjcif;uif;ukefvsuf xdkxdkt&yfwdkY jyefYMuJaeukefaom tdk;pkolaoaumif
7/ ckoif;tqif;ESifhtwl azG;azG;jzLukefaom tdk;pkolaoaumif
8/ ESpfvGefvsuf pkykHaeaom tdk;pkolaoaumif
9/ aqG;jrnfhvsuf trIefYjzpfukefaom tdk;pkolaoaumif --- olaoaumif (9)rsKd;wdkYum; tokbbm0emIyGm;&ef r[mowdy|meokwefwGif bk&m;&Sif
a[mMum;xm;awmfrlaom olaoaumif (9)rsKd;wdkY jzpfMuonf/ okomefoif;csKdif; pGefYypfxm;tyf
ukefaom olaoaumifwdkYcsnf;omwnf;/ (r-1-73-74/r-|-1-278/)
toifolawmfaumif;onf txufyg olaoaumif (9)rsKd;vkH;udkyif jzpfap tcsKdUudk jzpfap
tm'De0gEkyemtaejzifh tZwwpfvSnfh A[d'wpfvSnfh Iyg/
vuPm,mOf wifyg
umvokH;yg; oEmefESpfyg;twGif; wnf&dSMuaom cEmig;yg; = kyfemrfw&m;wdkYudk vuPma&;
okH;wef wpfvSnfhpDwifum EdkifEdkifeif;eif; 0dyem IyGm;okH;oyfNyD;ygrS tokbbm0emudk qufvuf
BudK;yrf;vmaom toifolawmfaumif;tzdkY xdkodkYtZw A[d'ESpfXmewdkY tokboabmudk tjyefjyef
tvSefvSef Iae&if;jzifh kyfuvmyftrIefrsm;udkvnf; Pfjzifh awGUjrifvmwwf\/ tu,f tm;&
auseyfrI &&dSonfhwdkifatmif tokboabmudk tZw A[d' ESpfrsKd;vkH; Iaeaomfvnf; kyfuvmyf
trIefrsm;ukd rawGUygu ,if; tZw A[d'tavmif;aumifwdkY "mwfBuD;av;yg;udk pdkuf Ivdkufygu
kyfuvmyftrIefrsm;udk awGU&dSEdkifayonf/ ,if; kyfuvmyftrIefrsm;ukd CeNydKatmif y&rwfodkY Pf
tjrifqdkufatmif Pfjzifhydkif;jcm;,lvsuf odrf;qnf;vsuf ,if;kyfy&rwfw&m;wdkYudk vuPma&;
okH;wef wpfvSnfhpDwif 0dyemIyg/ ,if; t0dnmPutokb = aotokb OwkZMoZ|rukyfwdkYudkom (a,bk,stm;jzifh) awGU&dSrnfjzpfonf/ ,if;OwkZ kyfuvmyfwdkYum; rMunfay/ "mwfcJGvdkufaomf kyfuvmyfwpfckwpfck y&rwfkyfoabmw&m; (8)rsKd;pD &dS\/
>cif;csuf tenf;i,f
tcsKdUaom a,m*g0p&yk*dKvfwdkYonf tZw A[d'jzpfaom ,if;aotokbtavmif;aumif
"mwfBuD;av;yg;udk pdkuf Ivdkufaomtcg0,f Munfaom kyfuvmyftrIefrsm;udkvnf; rMunfaom
kyfuvmyfwdkYESifh a&maESmawGUaewwf\/ xdkodkYawGU&dS&jcif;\ taMumif;rSm xdktavmif;aumif
67
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
xdt
k csed w
f iG f touf&iS af eqJ yd;k avmufrsm; x<uaomif;use;f aeygu xdyk ;kd avmufwYkd um,tMunf"mwfpaom tMunf"mwfrsm; xdkufovdkyg&dSaom kyfuvmyfwdkYudkyg a&maxG; a,m*g0p&yk*dKvfu
Pfjzifh awGUjrifvdkufjcif;aMumifh jzpfonf/ trSefrSmrl tZw A[d'jzpfaom aotokbtavmif;aumif ESpfrsKd;vkH;um; OwkZMoZ|rukyf = OwkaMumifhjzpfaom MoZmvQif (8)ckajrmuf&dSaom kyf
w&m;rsm;om &dSayonf/
tcuftcJwpf&yf
A[d'tavmif;aumif\ tokboabmudk INyD;aomtcg tZw0,f aotokboabmudk
Pfjzifha&S;I uyfaqmif I&m tcsKdUa,m*Drsm; rdrd\ aotokboabmudk vG,fvG,fululjzifh
rawGUEdkif jzpfaewwf\/ xdkodkY jzpfcJhaomf rdrd\ b0 tem*wfpkwdbufodkY Pfudk apvTwf ,ck
tcsed rf pS b0pkwo
d w
Ykd ikd af tmif kyw
f &m; emrfw&m;wdu
Yk kd wpfpwpfp odr;f qnf;oGm;yg/ aemufq;Hk
pkwdtcdkufodkY qdkufa&mufoGm;aomtcg rdrd\ aotokboabmudkvnf; Pfjzifh rsuf0g;xifxif
awGUjrifEdkifygonf/ xdktcgwGif tZwwpfvSnfh A[d'wpfvSnfh Iyg/
tu,f toifoal wmfaumif;onf A[d't
avmif;aumif\ tem*wfbufoYkd Pfukd apvTw-f
Ivdkufrdojzifh xdkA[d'tokbtavmif;aumif\ ykyf&mrS yGvmNyD;vQif tykyf&nfrsm; ,dkpD;usvmykH
ndKrnf;uJt
G ufvmykH yd;k avmufrsm; x<uvmykH td;k pkjzpfomG ;ykH td;k pkrS trIejYf zpfomG ;ykH ponfah jymif;vJ
rI tqifhqifhwdkYudk Pfjzifh awGUjrifygu xdkodkY awGUjrifwdkif; awGUjrifwkdif; tZwtavmif;aumifodkY
vnf; Pfudk aU&SIaqmif,l tokboabmudk jrifatmifIyg/ tZw A[d' wpfvSnfhpD Iyg/
&m*udk wdkufzsufa&;
xdo
k Ykd tZwE iS hf A[d'u
kd wpfvn
S phf v
D n
S
hf aotokboabmudk 0dyemPfjzifh Ijcif;onf
&m*udkwdkufzsuf&m vufeufaumif;wpfckyif jzpfonf/ odkYaomf rQjzifh &yfem;raeao;bJ A[d'odkY
wjznf;jznf; Pfudk apvTwf wdk;csJUIyg/ PfaMumifh jzpfay:vmaom tvif;a&mifESifh awGUxdrd&m
t&yf awGUorQow0gwdkY\ aotokboabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh qufvufIyg/ Pfa&mifjzifh awGUxdr&d m ow0gwdik ;f \ tokboabmudk jrifawGUaomtcg tZw\
tokboabmud-k
vnf; &Hcg jyef Iay;yg/
xdkodkY I&m kyfuvmyftrIefrsm;udk Pfjzifh awGUjrifaomf kyfuvmyfrsm;udk "mwffcJGvsuf kyfy&rwfw&m;rsm;udk vuPma&;ok;H wef wpfvn
S phf w
D ifum 0dyem jyefIyg/ tu,f xdo
k Ykd tZw
A[d'wdkY tokboabmudk tm;&auseyfonfh wdkifatmif INyD;aomfvnf; kyfuvmyftrIefrsm;udk
vG,v
f ,
G u
f u
l l rawGUjrifygu ,if;tokbtavmif;aumif "mwfBu;D av;yg;udk pdu
k
f Iyg/ kyu
f vmyf
trIefrsm;udk awGUaomtcg kyfuvmyfrsm;udk "mwfcJGvsuf kyfy&rwfw&m;rsm;udk vuPma&;okH;wef
wpfvSnfhpD wif 0dyem qufIyg/ txl;ojzifh rdrd&m*jzpfwwfonfh yk*dKvfow0grsm;udk cyfrsm;
rsm; OD;pm;ay; Iyg/
68
69
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/ kyfy&rwfw&m;wdkYudkvnf; tokbIykH
wd tZwH 0g uma, um,mEkyD 0d[&wd? A[d'g 0g uma, um,mEkyD 0d[&wd?
tZwA[d'g 0g uma, um,mEkyD 0d[&wd/ (r-1-73-74/ e0od0xduyA/)
wd tZwH 0gwd {0H O'Krmwm'dy&d*[aPe twaem 0g uma, y& 0g uma, umave 0g twaem umave 0g y& uma, um,mEkyD 0d[&wd/ (r-|-1-277/)
ork',"rmEkyD 0g um,od H 0d[&wd? 0,"rmEkyD 0g um,od H 0d[&wd? ork',0,"rmEkyD 0g um,od H 0d[&wd/ (r-1-73-74/ e0od0xduyA/)
txufyg ygVdawmf t|uxmwdkYESifhtnD toifolawmfaumif;onf txufwGif a&;om;cJhonhftwdkif; t0dnmPutokb = aotokbudkvnf;aumif; o0dnmPu tokb = &Siftokbudk
vnf;aumif; INyD;aomtcg ---1/ t0dnmPutokb = aotokb wnff&dSaom kyfy&rwfw&m;wdkYudkvnf;aumif;
2/ (32)aum|mo[laom o0dnmPutokb = &Siftokb wnf&dSaom kyfw&m;wdkYudkvnf;aumif;
3/ ydk;avmufwdkYjzifh jynfhESufaeaom cEmtdrf wnf&dSaom kyfw&m;wdkYudkvnf;aumif;
4/ ,if;kyfw&m;wdkYudk tmkHjyK ,if;kyfw&m;wdkYudk rSD jzpfay:vmMuukefaom emrfw&m;wdkYudk
vnf;aumif; --- lyum, = kyfw&m;taygif; emrum, = emrfw&m;taygif;wdkYudk tZw A[d' oEmef
ESpfrsKd;vkH; odrf;qnf; ,if;kyfemrfwdkY\ taMumif;w&m;wdkYudk &SmazGNyD;vQif taMumif;w&m;ESifhwuG
,if;kyfemrfwdkYudk qufvuf 0dyemI&ef bk&m;&Sifonf r[mowdy|meokwef e0od0xduyA =
olaoaumif (9)rsK;d udk Ionft
h ydik ;f wGif qufvufeT Mf um;xm;awmfr\
l / taMumif;w&m;ESiw
hf uGaom
xdk kyef mrf = ocFg&w&m;wdu
Yk kd qufvuf 0dyemI&ef TeMf um;xm;awmfro
l nft
h wGuf txufwiG f
t0dnmPutokb = aotokbtavmif;aumif wnf&dSaom kyfw&m; o0dnmPutokb =
&Sit
f okb = (32)aum|mowdYk wnf&aSd om kyw
f &m;wdu
Yk kd 0dyemI&ef a&;om;wifjycJjh cif; jzpfayonf/
(32)aum|mo[laom aum|moynwfEiS hf tokbtavmif;aumif[al om tokbynwfwu
Ykd kd
tmkH,l &Siftokb aotokbIuGufudk I&ouJhodkY tvm;wlyif kyfy&rwfw&m;wdkY\ tokb
oabmudkvnf; tmkH,l kyfy&rwftppfwdkYudkvnf; tokb[kI&ef azPyd@Lyrokwef (oH-2104/) tmoD0ad omyrokwe f (oH-2-381/)paom xdx
k o
kd w
k e f ygVdawmf t|uxm #DumwdYk atmufyg
twdkif; vm&dSayonf/ ---{0H lyrd edpEd 0g "k0Ed 0g t[Ed 0g rrEd 0g *a[wkH e oum? *[dwrd e wxm wd|wd? tedpH
'kuH tewm tokban0 a[mwDwd {0H azPyd@o'doar0 a[mwd/ (oH-|-2-294/)
'k*EH tokpd H Asm"d H? Z&H r&PyrH/
tewm a[mEd yaaw? rDVvdaw0 yEa*/ (oH-|-3-59/)
70
tm'De0gEkyem
,H lyH tedpH 'kuH 0dy&dPmr"rH? t,H ly tm'Dea0g/ (oH-2-51/ ow|meokwf/)
tMuifyk w
f &m;onf tedpv
nf; jzpf\? 'kuv
nf; jzpf\? azmufjyefysupf ;D wwfaom 0dy&dPmr"rvnf; jzpf\? tedp 'ku 0dy&dPmr"roabmonf kyfw&m;\ tjypftm'De0yifwnf;/ ,if;
tjypftm'De0udk Ijcif;onf tm'De0gEkyemyifwnf;/ ,if;tm'De0gEkyemudyk if txuf azmfjyxm;aom oH,kwft|uxm (oH-|-3-59)u tokbbm0emtjzpf zGifhqdkjcif;yifjzpfayonf/ a0'em
ponfh emrfcEm (4)yg;wdkYvnf; enf;wlyif a[mMum;xm;awmfrlayonf/ (oH-2-51 - Munfh/)
orxESifh0dyem
(32)aum|mowdkY\ &GH&SmpufqkyfzG,foabmudk tmkH,l tZw A[d' wpfvSnfhpD IyGm;okH;oyfjcif;udk txufwGif &Sif;jycJhonfhtwdkif; 0dZ,okwefwGif o0dnmPutokb = &Siftokb[k
vnf;aumif; *d&drmeEokwefwGif tokbonm[kvnf;aumif; a[mMum;xm;awmfrlcJh\/ tjypf
tm'De0udk jrifatmifIaom tm'De0gEkyem wpfrsKd;yifjzpfonf/ ,if; (32)aum|mowdkYudk I&m
vrf;okH;oG,f &dSayonf/ ---tmucFrme 0Pawm tmucFrme y#dulvawm tmucFrme oknawm ur|meH
Oy|[dwda,0/ (tbd-|-2-243/)
1/ tvdk&dSooltm; 0PuodkPf; = ta&mifuodkPf;tm;jzifh
2/ tvdk&dSooltm; &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmtm;jzifh
3/ tvdk&dSooltm; oknw = "mwfur|mef;oabmtm;jzifh --ur|mef;onf xif&Sm;vmvdrfhrnfom jzpfayonf/ (tbd-|-2-243/)
71
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
(32)aum|mowdkYudk tZw A[d' ESpfrsKd;vkH; EdkifEdkifeif;eif; t0g;0pGm avhvmxm;Edkifaom olawmfaf umif;onf ,if; (32)aum|mowdYk 0PuodP
k ;f vrf; y#duv
l reodum&vrf; oknw"mwfu
r|mef;vrf;[laom vrf;ok;H oG,w
f w
Ykd iG f BuKd uEf pS o
f uf&mvrf;odYk vdu
k
f a&G;cs,
f IEidk o
f nfomjzpfonf/
'Od r[mowdy|mae y#dulv0aoae0 uxdwH? r[m[wdya'gyr r[m&m[kavm0g'
"mwk0b
d a*Fok "mwk0aoe uxdw/H um,*wmowdoak w ye , 0Pawm Oy|mwd? wH oEm,
pwm&d psmemed 0dbwmed/ ww "mwk0aoe uxdwH 0dyemur|meH a[mwd? y#dulv0aoe
uxdwH orxur|meH/ (tbd-|-2-216/ 0dok'd-1-235/)
(32)aum|moudk r[mowdy|meokwef ('D-2-233/) y#dulvreodum&\ tpGrf;jzifh
a[mMum;xm;awmfrl\/ r[m[wdya'gyrokwef (r-1-242/) r[m&m[kavm0g'okwef (r-2-84/)
"mwk0db*Fokwef (r-3-283/)wdkY "mwkreodum&\tpGrf;jzifh a[mMum;xm;awmfrl\/ um,*wmowdokwef (r-3-132/)um; tMuifa,m*g0p&yk*dKvf\ todPf ta&miftqif; = 0Ptm;jzifh
xifvm\/ xdk0Pudk = 0PuodkPf;udk &nf&G,fawmfrl psmefav;yg;wdkYudk a0zefa[mMum;xm;awmf
rl\/ xdkwGif "mwkreodum&\ tpGrf;jzifh a[mMum;xm;awmfrltyfaom ur|mef;onf 0dyem
ur|mef;jzpfonf/ y#duv
l reodum&\ tpGr;f jzifh a[mMum;xm;awmfrt
l yfaom ur|mef;onf orx
ur|mef;jzpf\/ (tbd-|-2-216/ 0dok'd-1-235/)
txufyg t|uxmrsm; (32)aum|mowdYk &G&H mS pufqyk zf ,
G f y#duv
l oabmtm;jzifh ESv;Hk oGi;f jcif;udk orxur|mef;jzpfaMumif; zGiq
hf ckd surf mS tyempsmef Oypm&psmefwu
Ykd kd tvd&k aSd om olawmfaumif;wdt
Yk zdYk tyempsmef Oypm&psmefwu
Ykd &kd atmif tm;xkwyf pHk epfukd &nfeT ;f xm;awmfrjl cif;jzpf\/
0dZ,okwef *d&drmeEokwef ponfwdkY TefMum;xm;awmfrlonfhtwdkif; ,if; (32)aum|mowdkYudk
tm'De0gEkyemtaejzifh &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk tZwwpfvSnfh A[d'wpfvSnfh
Iyguvnf; ,if; tm'De0gEkyemrSm 0dyemydkif;odkY ouf0ifonfom[k rSwfyg/ 'kumEkyem\
tjcHt&Hwnf;/ (r[m#D-2-389/)
emrfw&m;wdkY\ tokboabm
txufwiG f wifjycJah om ow|meukovokwe f (oH-2-51/) a[mMum;xm;awmfro
l nft
h wdik ;f
emrfcEm (4)yg;wdkYvnf; tedpjypfcsufBuD; 'kujypfcsufBuD; azmufjyefysufpD;wwfaom 0dy&dPmr"r
jypfcsufBuD;rsm; &dSMuonfom jzpf\/ ,if; jypfcsufBuD;wdkYum; emrfw&m;wdkY\ emrI tdkrI aorIrsm;yif
jzpfMu\? &G&H mS pufqyk zf ,
G f tokboabmwdo
Yk m jzpfMu\/ ,if;oabmudk tmk,
H l ESv;Hk oGi;f emrfcEm
(4)yg;wdkYudkvnf; tokb-tokb[k Iyg/
udavomokpdy*&Pwm, p/ y / tokbmum&mEkyD/ (r-#D-1-346/)
tukov
kd af Zmemrfw&m;pkwu
Ykd m; rdrt
d ukov
kd ef mrfw&m;pkrS rpifrMu,f &G&H mS pufqyk zf ,
G f udavomtykyf&nfrsm; wpDpD pD;us ,dkpD; pdrfhxGufaeojzifh &GH&SmpufqkyfzG,f tokboabmw&m;wdkYom
jzpfMu\/ xdkYaMumifh ,if;tukodkvfaZmrsm; apmMuonfh raumif;tkyfpk emrfw&m;wdkYudkvnf;- udav
om tykyf&nfrsm; ,dkpD;pdrfhxGufvmrIudk tmkH,l tokb-tokb[k Iyg/
72
t|uxmBuD;rsm;\ owfrSwfcsuf
aom umave tZwH orowd? umave A[d'g/ (tbd-|-1-270/ 0dok'd-2-300/)
aom umave lyH orowd? umave tlyH/ (tbd-|-1-271/ 0dok'd-2-300/)
txufyg t|omvdet
D |uxmESihf 0do'k rd *t|uxmwdu
Yk &Hcg tZwc Emig;yg; &Hcg A[d'
cEmig;yg; xdkwGifvnf; &Hcg kyfw&m; &Hcg emrfw&m;wdkYudk &Hcg tedpvuPm &Hcg 'kuvuPm &Hcg
tewvuPm &Hcg tokbvuPmwdkYudk wif 0dyemI&ef TefMum;xm;awmfrl\/ xdkTefMum;awmfrlcsufrsm;ESifhtnD toifolawmfaumif;onf ---1/ &Hcg tZwkyfw&m;wdkY\ &Hcg tedpoabm &Hcg 'kuoabm &Hcg tewoabm &Hcg tokb
oabmwdkYudkvnf;aumif;
2/ &Hcg A[d'kyfw&m;wdkY\ &Hcg tedpoabm &Hcg 'kuoabm &Hcg tewoabm &Hcg tokb
oabmwdkYudkvnf;aumif;
3/ &Hcg tZwemrfw&m;wdkY\ &Hcg tedpoabm &Hcg 'kuoabm &Hcg tewoabm &Hcg tokb
oabmwdkYudkvnf;aumif;
4/ &Hcg A[d'emrfw&m;wdkY\ &Hcg tedpoabm &Hcg 'kuoabm &Hcg tewoabm &Hcg tokb
oabmwdkYudk vnf;aumif; ---oabmwdkYudk wpfvSnfhpD vSnfh Iyg/ twdwfvnf; xdkenf;vnf;aumif; tem*wfvnf;
xdkenf;vnf;aumif; Iyg/ 0dyemt&m odkYI&aom IuGufrSm 0k|me*grded0dyem trsKd;rsKd;wdkYudk
&Si;f vif;wifjy zGiq
hf x
kd m;Muaom omoemh0efxrf; &Si&f [ef;wdo
Yk nf ausmufx;D wEK tvGet
f av;*k
jyKxdkufaom txdu& omoemhrSwfwdkifBuD;rsm; jzpfMuaom t|omvdeDt|uxm pmrsufESm-270271/ 0do'k rd *t|uxm 'kw,
d wJG pmrsuEf mS -300-301 wdYk vm&daS om TeMf um;csurf sm;yif jzpfMuonf/
73
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/ tedpawm
tep Eduwm, tm'dtE0Ewm, p tedpawm/ (0dok'd-2-247/)
a,m*g0p&yk*dKvfonf cEmig;yg;wdkYwGif cEmwpfyg;pD wpfyg;pDudk cJG awm (40) IuGufudk
Iyg/ kyf-emrf ESpfyg;enf;jzifh kyfwpfykH emrfwpfykH ykHvnf; IEdkifygonf/
kyfemrf cEmwdkYonf jzpfjcif; = Oyg'f[laom aU&StpGef; ysufjcif; = bif[laom aemuftpGef;
&daS omw&m;rsm; jzpfMu\/ ysujf cif; = bif[al om aemuftpGe;f udk ausmv
f eG
f wnfwEhH ikd af om oabm
r&dSMuukef? bifumvodkYa&mufvQif csKyfaysmufoGm;dk; "rwm&dSMu\/ r&dSjcif;oabmodkY a&muf&dSoGm;Mu\/ xdkodkY bifumv[laom aemuftpGef;udk ausmfvGefEdkifaom jrJaom ow r[kwfonf\
tjzpfaMumifh bifumv[laom aemuftpGef;udk rausmfvGefEdkif ausmfvGef rjzpfEdkif rwnfEdkifonf\
tjzpfaMumifhvnf;aumif; jzpfjcif; = Oyg'f[laom aU&StpGef; ysufjcif; = bif[laom aemuftpGef;
&do
S nf\ tjzpfaMumifv
h nf;aumif; jrjJ cif;oabm r&daS om rjraJ om tedpw
&m;rsm; jzpfMu\/ (Oyg'fpGef;udk rvGefEdkif[lonf kyfw&m;emrfw&m;wdkYonf jzpfjcif; Oyg'fumvodkY ra&mufrD umvuvnf;
r&dSMuao;? jzpf&ef toifhBudKwif apmifhqdkif;aerIoabmrsKd; r&dSMuao;[k qkdvdk\/ ysufjcif; = bif
tpGe;f udk rvGeEf ikd [
f o
l nf kyw
f &m;emrfw&m;wdo
Yk nf ysujf cif; = bifumv\ aemufvnf; wpfae&m
oGm;a&muf tavmif;aumifrsm; pkykHxyfaeouJhodkY pkykHxyfaerIrsKd;vnf; r&dS[k qdkvdk\/ rjzpfcifu
r&dSjcif; ysufNyD;aemuf r&dSjcif;[laom ]]r&dSjcif;}} ESpfrsKd;wdkY\ tv,ftMum;omvQif Oyg'f-XD-bif =
jzpf-wnf-ysuf taetxm;tm;jzifh tcdu
k t
f wefY wpfcPrQom wnfjcif;oabm&d\
S /) kyef mrfwo
Ykd nf
xdkodkY Oyg'fpGef; bifpGef;udkvGef wnfaejcif;oabm r&dSjcif;aMumifhvnf;aumif; Oyg'fpGef; bifpGef;
[laom tpESifhtqkH; xif&Sm;&dSjcif;aMumifhvnf;aumif; kyfemrfwdkYonf tedp[laom trnfudk &Muonf/ ,if; tedpoabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh tedp tedp [k Iyg/
2 / yavmuawm
Asm"dZ&mr&aP[d yvkZewm, yavmuawm/ (0dok'd-2-247/)
cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYonf Asm"dZ&mr&P = emrI tdkrI aorIwdkYjzifh NydKuJGwwf aygufjyJwwf
ysufpD;wwfonf\tjzpf Asm"dZ&mr&PwdkYaMumifh vGefpGmysufpD;jcif;oabm &dSonf\ tjzpfaMumifh
77
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/ pvawm
Asm"dZ&mr&aP[d ap0 vmbmvmbm'D[d p avmu"ar[d ypvdwwm, pvawm/
(0dok'd-2-247/)
avmu"rm vmbm'da[wkum tEke,y#dCm? aw[d Asm"dtm'D[d p te0|dwwm ypvdwwm/ (r[m#D-2-396/)
cEmig;yg; kyef mrfw&m;wdo
Yk nf Asm"dZ&mr&PwdaYk Mumifv
h nf; rwnfMunf rwHph m; tjym;tm;jzifh
wkev
f yI w
f wf\/ vmb = vmbf&jcif; ,o = tjct
H &Hrsm;jcif; *kPo
f wif; tausmt
f apm Bu;D rm;jcif;
yoHo = tcsD;rGrf;cH&jcif; okc = csrf;omokcudk cHpm;&jcif; ---- tvdk&dStyfaom |avmu"H
(4)rsKd;aMumifh cspfjrwfEdk;wwf wG,fwmrufarmwwfaom tEke, ac: &m*jzpfjcif;? tvmb = vmbf
r&jcif; t,o = ta>ct&H r&dSjcif; *kPfowif;tausmftapmrJhjcif; edE = tuJh&JUcH&jcif; 'ku =
qif;&Jonfh'kua0'emudk cHpm;&jcif; - tvdkr&dStyfaom ted|avmu"H (4)rsKd;aMumifh pdwfcufxef
Murf;wrf;jcif; rauseyfjcif;y#dC ac: a'gow&m;jzpfjcif; - vmbf&jcif; vmbfr&jcif; ponfwu
Ykd kd
taMumif;cH jzpfay:vmukefaom tEke,ac:aom &m* y#dCac:aom a'gowdkYum; avmu"r =
avmu"HwdkYyifwnf;/ ,if;avmu"Hw&m;wdkYaMumifhvnf; cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYonf rwnfMunf
rwHhpm; a&GU&Sm;wkefvIyfwwf\/ ,if;odkYaom rwnfMunf rwHhpm; tjym;tm;jzifh a&GU&Sm;wkefvIyfwwfaom oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh pv pv [k Iyg/
4/ yb*kFawm
Oyuare ap0 o&aoe p yb*Fky*reoDvwm, yb*kFawm/ (0dok'd-2-247/)
cEmig;yg; kyef mrfw&m;wdo
Yk nf rdr\
d vkv
YH ya,m*jzifv
h nf;aumif; olwpfyg;\ vkv
YH ya,m*jzifh
vnf;aumif; rdrd\ yifudkoabmtm;jzifhvnf;aumif; zdkz&JNydKuJGysufpD;jcif;odkY a&mufavh&dSonf\
tjzpfaMumifh yb*kF = zdkz&J NydKuGJysufpD;jcif; oabm&dS\/ ,if;oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh
yb*kF yb*kF [k Iyg/
5/ t'K0awm
oAm0wedygwdwm, xd&bm0 p tbm0wm, t'K0awm/ (0dok'd-2-247/)
78
oAm0wedygwdwm,mwd kuzvH 0d, twdwkPumvawm y|m, oAmok t0wmok edyweoDvwm,/ tedywyd oaAe oAH tom&wm, xd&bm0 tbm0wm,/
(r[m#D-2-396/)
tvGeEf ak om umvrSp wa>ca>ca<uusaom opfo;D uJo
h Ykd i,f&,
G Ef ek ,faomt&G,f aysm&f iT f
jrL;wl;upm;aomt&G,f odpYk aom tvk;H pkaH om touft&G,f tcdu
k t
f weft
Y rsK;d rsK;d wdYk a<uusjcif;
oabm&dSonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; ra<uusaomfvnf; cyfodrf;aom tjcif;t&mtm;jzifh
tESpfrJhonfjzpf jrJjrHcdkifcHhaomtjzpf\ r&dSonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; ocFg&w&m;wdkYonf
rcdkifcHhonfh t'K0w&m;wdkYom jzpfMu\/ ,if;oabmw&m;udk Pfjzifh jrifatmif Munfh t'K0
t'K0 [k Iyg/
6/ 0dy&dPmr"rawm
Z&m, ap0 r&aPe pmwd a'G"m y&dPmryuwdwm, 0dy&dPmr"rawm/ (0dok'd-2-247/)
cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYonf Z&m[kac:qdktyfaom XDumvjzifhvnf;aumif; r&P[k ac:qdktyfaom bifumvjzifhvnf;aumif; - odkYvQif ESpfrsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh azmufjyefjcif;
ajymif;vJjcif; 0dy&dPmroabm &d\
S / Zmwdwnf;[laom Oyg'foabmrS Z&mwnf;[laom XDoabmodYk
vnf;aumif; Z&mwnf;[laom XDumvrS r&Pwnf;[laom bifoabmodkYvnf;aumif; cPwdkif;
cPwdkif; azmufjyefajymif;vJaeMu\/ ocFg&w&m;wdkY ,if;odkYaom 0dy&dPmroabm&dSaomaMumifh
,if;oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh 0dy&dPmr"r 0dy&dPmr"r [k Iyg/
7/ tom&uawm
'kAvwm, az*K 0d, okc beD,wm, p tom&uawm/ (0dok'd-2-247/)
cEmig;yg; kyef mrfw&m;wdo
Yk nf jzpfNy;D onfEiS hf wpfNyKd ief uf rdro
d abmtm;jzifh tvdv
k ykd if ysupf ;D wwf tvGeftm;enf;Mu\/ tcsKdU tm;enf;aom tm;EJGUaysmhaysmif;aom t&m0wKonf El;nHhaysmhaysmif;onfhtwGuf trI cHhnm;aeonfhtwGuf zsufqD; &EdkifcJ\/ cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYonfum; xdu
k o
hJ rYkd [kw?f tumuJo
h Ykd ysupf ;D vG,Mf u\/ odv
Yk Qif ocFg&w&m;wdo
Yk nf rdro
d abmtm;jzifh
tvdkvdkyif ysufpD;wwf tm;enf;onf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; tumuJhodkY ysufpD;vG,faomaMumifhvnf;aumif; tom&u = cdkifrmonfh tESpfom& r&dSay/ ,if;oabmudk Pfjzifh jrifatmif
Munf
h tom&u tom&u [k Iyg/
8/ 0db0awm
0d*wb0wm, 0db0or Lwwm, p 0db0awm/ (0dok'd-2-248/)
cEmig;yg; kyfemrfocFg&w&m;wdkYonf Oyg'fNyD;aemuf bifumvodkYa&mufvQif csKyfaysmufoGm;&um; bifumv\ aemuf qufvufBuD;yGm;jcif; pnfyifjcif; r&dSMuay/ BuD;yGm;pnfyifjcif;oabmrS
uif;uke\
f / wpfzefyk ef mrf"rocFg&w&m;wdo
Yk nf txl;ojzifh 0dygu0#fwiG f tusK;H 0ifaom kyef mrf"r
ocFg&w&m;wdo
Yk nf 0db0wPSm 0db0'd|d = Oap''d|rd S aygufzmG ;vm&\? jzpfay:vm&\/ (0db0wPSm
0db0'd|d[k owfrSwfjyjcif;rSm OyvuPenf; ed'eenf;[krSwfyg/ t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg&
79
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
9/ r&P"rawm = rpK
r&Pyuwdwm, r&P"rawm/ (0dok'd-2-248/)
kyfemrf"r ocFg&w&m;wdkYonf aojcif; = ysufjcif; = bif[laom r&Poabm&dSjcif;aMumifh
r&P"r = rpK = aojcif;oabm &dSMu\/ ,if;oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh r&P"r
r&P"r (= rpK rpK ) [k Iyg/
10/ ocFwawm
a[wkypa,[d tbdocFwwm, ocFwawm/ (0dok'd-2-248/)
kyfemrf"r ocFg&w&m;wdkYonf ---1/ wdkufdkufjzpfapwwfaom a[wktaMumif; = ZeutaMumif;
2/ tm;ay;axmufyHhwwfaom OywrutaMumif; = yp,taMumif;
taMumif;w&m;wdkYonf aygif;pk jyKjyiftyfonf\ tjzpfaMumifh ocFwH = taMumif;w&m;wdkYonf tzefzef jyKjyiftyfaomoabm &dS\/
b0wpfcu
k kd a&S;OD;pGmpwif jynfwnfay;aom kyw
f &m;wdrYk mS urZkyw
f Ykd jzpfMu\/ ,if;urZkyfw&m;rsm;udk wdkufdkufjzpfapwwfaom taMumif;w&m;um; uHyifjzpf\/ ZeutaMumif; a[wk
taMumif;wnf;/ t0dZm wPSm Oyg'gef[laom udavo0#f taMumif;w&m;wdkYum; xdktwdwfuHudk
tm;ay;axmufyhHwwfukefaom Oywru taMumif;w&m;wdkYwnf;/ odkYaomf xdkudavo0#fwdkYonf
ukov
kd u
f t
H m; Oyed,paom oww
d jYkd zifh aus;Zl;jyKay;\? tukov
kd u
f t
H m;rlum; Oyed,paom
oww
d jYkd zifv
h nf;aumif; o[Zmw tnrn ed,paom oww
d jYkd zifv
h nf;aumif; aus;Zl;jyKay;\/
wpfzef pdwf Owk tm[m&wdkYonfvnf; tcsKdUaom pdwZkyf OwkZkyf tm[m&ZkyfwdkYtm; wdkufdkuf
jzpfapwwf tcsKUd kyw
f t
Ykd m; tm;ay;axmufyw
hH wfaomfvnf; urowu
d urZkyw
f t
Ykd m;jzpfapykEH iS hf
rwlbJ &dSMu\/ pdwfu pdwZkyfwdkYtm; o[Zmwpaom yp,owdwdkYjzifh Owku OwkZkyfwdkYtm;
Oyed,paom yp,owdwdkYjzifh tm[m&u tm[m&ZkyfwdkYtm; tm[m&paom yp,owdwdkYjzifh
aus;Zl;jyKay;\/ xdkYaMumifh urowd r[kwfojzifh ZeutaMumif;[k rqdkbJ Oywru taMumif;[k
qdkonf rSwfyg/
80
'kuH
a&m*H
tCH
*@H
ovH
tmAm"H
Oy'0H
b,H
9/ wd
10/ Oyo*H
11/ twmPH
12/ tavPH
13/ to&PH
14/ 0"uH
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
15/ tCrlvH
16/ tm'De0H
17/ omo0H
18/
19/
20/
21/
22/
23/
24/
25/
1/ 'kuawm
Oyg'0,y#dyDVewm, 'ku0wKwm, p 'kuawm/ (0dok'd-2-247/)
Oyg'0,y#dyDVewm,mwd Oyga'e 0a,e p ywd ywd caP caP wHor*aem 0dAm"eobm0wm? aw[d 0g o,ar0 0dAma"wAwm/ O',A,0aEm [d "rm tbdPSH aw[d y#dyDVdwm
{0 a[mEd? ,m yDVem ]]ocFg&'kuwm}}wd 0kpwd/ 'ku0wKwm,mwd wd0d"myd 'ku oHom&'ku p t"d|mebm0awm/ (r[m#D-2-395/)
kyfw&m; emrfw&m;wdkYonf jzpfjcif; = Oyg'fjzifhvnf;aumif; ysufjcif; = bifjzifhvnf;aumif;
cPwdik ;f cPwdik ;f xdk yk ef mrfcEmESihf jynfph aHk omow0gudk nO;f yef;ESyd pf ufjcif; oabm&d\
S / wpfenf;
qdk&aomf ---- xdk jzpfjcif;ysufjcif; &dSaom kyfemrfcEmwdkYonf rdrdwdkY tvdkvkd rdrdwdkYobm0 twdkif;yif
jzpfjcif;ysujf cif; 'Pfcsujf zifh tjrrJ jywf tnO;f yef; tEdyS pf ufc&H aom oabm&S\
d / wpfzef ,if;kyw
f &m;
emrfw&m;wdkYonf ---1/ ted|azm|AmkHudk tmkHjyK jzpfay:vmaom um,'Gg&0Dxd\ twGif; yg0ifwnf&Sdaom 'kuo[*kwfum,0dnmPf = xdodpdwfESifh ,SOfaom um,du'kua0'emESifh ted|mkHudk tmkHjyK
jzpfay:vmaom a'gorla'G; ,SOfaom apwodua'grea0'em = apwodu'kua0'em
[laom 'ku'ku
2/ |azm|AmkHudk tmkHjyK jzpfay:vmaom um,'Gg&0Dxd\ twGif; yg0ifwnf&Sdaom okco[*kwfum,0dnmPf = xdodpdwfESifh ,SOfaom um,duokca0'emESifh |mkHudk tmkHjyK
jzpfay:vmaom apwoduaomrea0'em = apwoduokca0'em[laom 0dy&dPmr'ku
3/ Oayuma0'emESifhwuG <uif;usefaom kyfw&m; emrfw&m;wnf;[laom ocFg&'ku ---82
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
2/ a&m*awm
yp,,myeD,wm, a&m*rlvwm, p a&m*awm/ (0dok'd-2-247/)
cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYonf xdkufonfhtm;avsmfpGm taMumif;w&m;wdkYjzifh rQwaptyfaom
w&m;wdkY jzpfMu\/ urZkyfwdkYudk uHw&m;wdkYu rQwatmif jyKjyifay;Mu&\/ pdwZkyfwdkYudk pdwfu
OwkZkyfwdkYudk Owku tm[m&ZkyfwdkYudk tm[m&wdkYu rQwatmif jyKjyifay;Mu&\/ emrfw&m;wdkYudkvnf; qkdif&mqdkif&m taMumif;w&m;wdkYu rQwatmif jyKjyifay;Mu&\/ (y#dporkyg'fydkif;udk
jyefMunfhyg/) rQwrI[lonf Oyg'frSonf bifwdkifatmif wnfwhHaprI jzpfonf/ ,if;odkY Oyg'frSonf
bifow
Ykd ikd af tmif touf&n
S rf I wnfwrhH o
I nf qdik &f mtaMumif;w&m;wdEYk iS hf uif; rjzpfEikd af y/ wpfzef
kyef mrf"r ocFg&w&m;wdo
Yk nf cEmud,
k 0f ,f tpOfwpdu
k f vdu
k yf gaeaom emwm&Snaf &m*g\ taMumif;&if;jzpfaom rlvtajccH ,mystema&m*g wpfckckESifhvnf; wlMu\/
1/
2/
3/
4/
odkY tema&m*g (4)rsKd;&dS&m kyfemrf"r ocFg&w&m;wdkYonf cEmudk,f0,f tpOfwpdkuf vdkufygaeaom emwm&Snfa&m*gwdkY\ taMumif;&if;jzpfaom rlvtajccH ,mystema&m*gwpfckckESifhvnf;
wlMu\/ "mwfBuD;av;yg;onf a>rBuD; (4)aumifESifh wl\/ cEm (5)yg;onf vlowform;BuD; (5)OD;
ESifhwl\ ---- odkYponfjzifh tmoD0daomyrokwef (oH-2-381/) bk&m;&Sifonf a[mMum;xm;awmf
rl\/ cEmudk,f jzpfay:aeaom 'kurSeforQonf kyfemrfcEmrS aygufzGm;vmjcif;om jzpf\/ kyfemrf
84
3/ tCawm
0d*&[PD,wm, t0dtm0[ewm, tC0wKwm, p tCawm/ (0dok'd-2-247/)
tCEd ygyH 0d, t&d,Zae[d 0d*&[dwAH/ owmeH tewZeeawm t0dtm0[H ygy p
0wKblwH cEyuEd tm[ 0d*&[/ y / tCawmwd/ (r[m#D-2-395/)
cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYukd tukodkvfw&m;wdkYuJhodkY bk&m;tp&dSaom t&d,molawmfaumif;wdkYonf uJh&JUawmfrlukef\/ rpif[lorQonf tenf;i,fyifjzpfaomfvnf; &GH&SmpufqkyfzG,foabmom
{uef&dSouJhodkY b0[lorQonf tenf;i,fyif jzpfaomfvnf; &GH&SmpufqkyfzG,foabmom {uef&dS\?
xdkYaMumifh bk&m;&Sifonf rnfonfhb0udkrQ csD;rGrf;awmf rrlay/ rpifudk pufqkyf&GH&SmawmfrlouJhodkY
b0[laom kyef mrfcEmudk pufqyk &f &HG mS awmfr\
l / (tH-1-36/) ,if;odv
Yk Qif kyw
f &m; emrfw&m;wdo
Yk nf
tukodkvfw&m;wdkYuJhodkY uJh&JUtyfaom oabm&dSonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; kyfemrfcEm &dSolwdkYonfomvQif y#doaEab;qdk;BuD; tdkab;qdk;BuD; emab;qdk;BuD; aoab;qdk;BuD; tyg,fab;qdk;BuD;
ponfhab;qdk;BuD; trsKd;rsKd;ESifh awGU&\? kyfemrfcEmr&dSolwdkYum; xdkab;qdk;BuD;wdkYESifh wpf&HwpfqpfrQ
rawGU&awmhay/ kyfemrfcEmwdkYu xdkab;qdk;BuD;rsm;udk o,faqmifay;aewwfaomaMumifh jzpf\/
y&rwopmtm;jzifh qd&k rlum; ocFwy&rww&m;wdYk jzpfwnfysuf = Oyg'f-XD-bif oabmw&m;rsm;
xif&mS ;&dMS uonfcsn;f omwnf;/ ,if;ocFwy&rwfw&m;wd\
Yk jzpfrI wnfrI ysurf w
I u
Ykd m; ab;qd;k Bu;D rsm;
yifwnf;/ xdk jzpfwnfysuf ab;qdk;BuD;rsm;udk kyfemrfcEmwdkYonf rdrdwdkYESifh wpfygwnf; o,faqmif
vmMu\/ ,if;odv
Yk Qif kyef mrfcEmwdo
Yk nf ow0gtrsm;wd\
Yk tusK;d pD;yGm;rJu
h kd vGepf mG aqmifwwfonf\
tjzpfaMumifh vnf;aumif; ---- tC[k ac:qdktyfaom tukodkvfxdkxdkonfvnf; kyfemrfcEmwdkYudk
tpJjG yKomjzpfay:vm&\? kyef mrfcEm r&du
S rjzpfEikd /f ,if;odv
Yk Qif tC[kac:qdt
k yfaom tukov
kd f
xdx
k \
dk wnf&m\tjzpfaMumifv
h nf;aumif; ---- taMumif;w&m;rsm;aMumifh kyef mrfcEm [lorQonf
tCH = tusKd;,kwf tusKd;rJhrsKd;omjzpf\/ ,if;oabmw&m;rsm;udk Pfjzifh jrifatmifMunfh tC
tC [k Iyg/
4/ *@awm
'kuwmolva,m*dwm, udavomokpdy*&Pwm, Oyg'Z&mba*F[d O'Krmw-y&dyuybdEwm, p *@awm/ (0dok'd-2-247/)
85
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
5/ ovawm
yDVmZeuwm, taEmwk'ewm, 'kED[&PD,wm, p ovawm/ (0dok'd-2-247/)
kyef mrf"r ocFg&w&m;wdo
Yk nf jzpfjcif; ysujf cif; 'Pfcsujf zifh kyef mrfued ;f 0yf&m ow0gudk nO;f yef;
ESdyfpufjcif;udk jzpfapwwfonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;
'kua 0'empaom a0'emtrsK;d rsK;d wdo
Yk nf ud,
k w
f iG ;f xd;k qGwwf xd;k usiw
hf wfouJo
h Ykd kyef mrf
"r ocFg&w&m;wdo
Yk nfvnf; cEmud,
k t
f wabm\ twGi;f wnfuek o
f nfomvQif jzpfuek
f jzpfjcif;
ysufjcif;\ tpGrf;jzifh xdk;qGwwf EdSyfpufwwfaomaMumifhvnf;aumif;
kyef mrf"r ocFg&w&m;wdt
Yk ay: ]]ig-igh[m}}[k wPSm'd|w
d jYkd zifh ESv;Hk oGi;f rIonf jrjJ rcH ikd cf o
hH nf\tjzpfaMumifh ,if;wPSmpGJ 'd|dpJGwdkYudk t&d,r*fwnf;[laom arG;nyfESifh uif; EIwfy,fjcif;iSm
wwfEdkifcJonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; ---taMumif; w&m;rsm;aMumifh kyfemrf"r ocFg&w&m;rSeforQonf ovH = pl;0ifnpfqdk; jrm;ajimifhrsKd;omwnf;/ ,if;oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh ov ov [k Iyg/
86
6/ tmAm"awm
tao&dbm0Zeuwm, tmAm"y'|mewm, p tmAm"awm/ (0dok'd-2-247/)
ruse;f rrmonfh tdy&f mwGif vJaeaom vlemonf &d,mykxaf v;yg; ud,
k phf rG ;f tm;jzifh rwwfEikd f
olwpfyg;wdkYu vkyfauR;jyKpkay;&jcif; tdyf&m vSJodyfay;&jcif; tdyf&mrS xlray;&jcif; ponfjzifh
olwpfyg;ESifhpyfaom udk,f\jzpfjcif;&dSonfjzpf tao&DrnfouJhodkY kyfemrfcEmwdkYonfvnf; &d,mykxaf v;yg; ud,
k phf rG ;f tm;jzifh rwwfEikd ?f rdrEd iS pfh yfjcif;r&d?S taMumif;w&m;[laom olwpfyg;ESio
fh m
pyfjcif;&dS\? xdkYaMumifh tao&dbm0rnf\/
kyfemrfcEm&dSrS tema&m*g&dS\/ kyfemrfcEmr&dSaomf tema&m*gr&dS? xdkYaMumifh kyfemrfwdkYonf
tonf;toef vGefpGm ESdyfpufwwfaom tema&m*g\ teD;uyfqkH; taMumif;&if; y'|mef jzpf\/
odv
Yk Qif kyef mrfcEm[lorQonf taMumif;w&m;[laom olwpfyg;ESiphf yfjcif; = pyfjzpfjcif; &do
S nf\
tjzpfaMumifhvnf;aumif; tonf;toef vGefpGm EdSyfpufwwfaom tema&m*g\ taMumif;&if;jzpfaomaMumifhvnf;aumif; tmAm"H = EdSyfpufvTrf;rdk; temrsKd;omwnf;/ ,if;oabmudk Pfjzifh
jrifatmifMunfh tmAm" tmAm" [k Iyg/
7/ Oy'0awm
t0d'dwmeHa,0 0dykvmeH tewmeH tm0[eawm oAKy'00wKwm, p Oy'0awm/
(0dok'd-2-247/)
yuwdaom rif;ab; rif;'Pfpaom ab;&ef Oy'a0gwdkYonf rif;jypf rif;'Pfoifhol ow0gudk
tusKd;rJhudk jzpfapvsuf vTrf;rdk;zdpD; EdSyfpufwwf\/ twl kyfemrfcEmwdkYonfvnf; ]]OxJMuufi,f
ayguf0,faus;od}Yk } awG;q odjcif;iSm rwwftm;onfomvQif jzpfuek af om tdak b; emab; aoab;
rif;ab; rif;'Pfpaom jyefYajymaygrsm;ukefaom tusKd;rJhtrsKd;rsKd;wdkYudk &Gufaqmifay;wwfukef\/
uyfEdSyfpufwwfaom tvkH;pkHaom ab;Oy'a0g trsKd;rsKd;\ wnf&m0wK,mcif;vnf; jzpf\/
odv
Yk Qif kyef mrf"r ocFg&w&m; rSeo
f rQonf awG;q odEikd cf o
J nhf tusK;d rJt
h rsK;d rsK;d udk o,faqmifwwfaomaMumifv
h nf;aumif; vGepf mG uyf&yf EdyS pf ufwwfaom ab;Oy'a0g trsK;d rsK;d \ wnf&m
0wK,mcif; jzpfaomaMumifhvnf;aumif; Oy'0H = vGefpGmuyf&yf EdSyfpufwwfaom ab;Oyg'frsKd;omwnf;/ (,if; ab;&efOy'a0gwdkYwGif odEdkifcJ jrifEdkifcJaom jzpfjcif;ysufjcif; ab;'Pf[laom ab;
Oy'a0gvnf; yg0if\/) ,if;oabmw&m;udk Pfjzifh jrifatmifMunfh Oy'0 Oy'0 [k Iyg/
Oy'0wDwd Oy'a0g? tewH ZaeaEm tbdb0wd taZmw&wDwd tawm? &mZ'@m'DeH {wH
t"d0peH/ cEm p {'domwd 0kwH ]]t0d'dwmeH/ y / Oy'0awm}}wd/ (r[m#D-2-395/)
uyfEdSyfpufwwfaomaMumifh Oy'0 = Oy'a0g rnf\/ tusKd;rJhtrsKd;rsKd;udk jzpfapvsuf vTrf;rdk;
zdpD; EdSyfpufwwf\[k qdkvdk\/ Oy'0 = Oy'a0g[laom trnfonf rif;ab; rif;'Pf ponfwdkY\
trnfwnf;/ cEmwdo
Yk nfvnf; odYk oabm&do
S nfomvQif jzpfuek \
f / xdaYk Mumifh t|uxmq&mawmfu ]]yuwdaom rif;ab; rif;'Pfpaom ab;&efOy'a0gwdkYonf rif;jypf rif;'Pfoifhol ow0gukd
87
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
8/ b,awm
oAb,meH tmu&wm, 'ku0lyorocFgw y&rmo y#dyublwwm, p
b,awm/ (0dok'd-2-247/)
'd|"rduor&m,dub,m0[awm tb,y#dyuawm p cEm b,Ed tm[ ]]oAb,meH
/ y / b,awm}}wd/ (r[m#D-2-395/)
cEmig;yg; = kyfemrfw&m;wdkYonf rsufjrifavmu ypKyefb0 usa&mufaom ab;trsKd;rsKd;
wrvGeaf vmu usa&mufaom ab;trsK;d rsK;d [k qdt
k yfuek af om tvk;H pkaH om ab;trsK;d rsK;d wd\
Yk wnf&m
ab;wGi;f Bu;D ozG,f jzpfMu\/ kyef mrfcEm&drS S ,if;ab;qd;k Bu;D rsm; jzpfEikd Mf u\ wnf&ESd ikd Mf u\/ kyef mrf
= cEmwdkYu ,if;ab;trsKd;rsKd;wdkYudk o,faqmifay;wwfukefaomaMumifh jzpf\/ ,if;ab;trsKd;rsKd;
wdw
Yk iG f y#doaEab;qd;k Bu;D tdak b;qd;k Bu;D emab;qd;k Bu;D aoab;qd;k Bu;D (&m*ruif;ao;olwt
Ykd wGu)f
aomu-y&da'0-'ku- a'gre-Oyg,mo[laom ab;qd;k Bu;D jzpfjcif;ysujf cif; 'Pfcsujf zifh tjrrJ jywf
tnOf;yef; tEdSyfpufcH&onfh ocFg&'kuab;qdk;BuD;ponfh ab;qdk;BuD; trsKd;rsKd;wdkYvnf; yg0ifMu\/
wpfzef ,if;cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYonf qif;&J'kucyfodrf;\ tNidrf;BuD;Nidrf;&m tat;BuD;
at;&m tcsr;f omBu;D csr;f om&m toufomBu;D oufom&m[k qdt
k yfaom edAm efw&m;awmfjrwfBu;D \vnf; xdyfwdkufqefYusifbuf jzpfMu\/
odkYvQif cEmig;yg; = kyfemrfw&m;rSeforQonf rsufarSmuf wrvGef ESpfwefaom ab;'ku
trsKd;rsKd;wdkY\wnf&m ab;wGif;BuD;ozG,f jzpfaomaMumifhvnf;aumif; ab;trsKd;rsKd;wdkY\ Nidrf;at;&m
oufom&m edAmefw&m;awmfjrwfBuD;\ qefYusifbuf jzpfaomaMumifhvnf;aumif; b,H = csrf;om
ponfESifh ra&m jyefYajymrsm;jym; BuD;rm;aom ab;rsKd;om jzpf\/ ,if;oabmw&m;udk Pfjzifh
jrifatmifMunfh b, b, [k Iyg/
9/ wdawm
taeuAsoem0[ewm, wda wm/ (0dok'd-2-247/)
Asm"dtm'D[d p cEmeH AsoeEd / Asoem0[bma0e {wDwd wd/ tm*E KumeH tukovyud,meH Asoea[wleH {wH t"d0peH/ cEm p {'domwd tm[ ]]taeuAsoem0[wm,
wda wm}}wd/ (r[m#D-2-395/)
Asm"d Z&m r&PponfwdkYjzifh cEmig;yg;=kyfemrfw&m;wdkY\ ysufpD;jcif;onf Asoewnf;/ um;
orkwo
d pmwnf;/ jzpfjcif;ysujf cif; 'Pfcsuw
f jYkd zifh tnO;f yef; tEdyS pf ufc&H jcif;aMumihf kyef mrfcEmwd\
Yk
ysufpD;jcif;onf Asoewnf;/ um; y&rwopmwnf;/ wpfenf;qdk&aomf ocFww&m; rSeforQ--88
1/ Oyg' = jzpfrIoabm
2/ 0, = ysufrIoabm
3/ Xdw tnxw = wnfonfh XDumv[laom jzpfNy;D aemuf ysurf nfh bifumvbufoYkd ,dik v
f -J
aerIoabm ---txufyg ocFwvuPmokH;yg;onf &dSjrJ"rwm jzpf\/ ocFww&m;rSeforQonf = ocFg&
w&m;rSeforQonf ,if;jzpfrI-wnfrI-ysufrI[laom ocFw'Pfcsuf okH;rsKd;jzifh tjrJrjywf tnOf;yef;
tEdSyfpufcHae&\/ ocFw kyfemrfcEmwdkY\ ysufpD;jcif; Asoeyifwnf;/ cEmig;yg; = kyfemrfw&m;wdkYonf ysufpD;jcif; Asoew&m;udk rdrdwdkYESifhtwlwuG wpfygwnf; o,faqmif vmwwfaomaMumifh wdrnf\/ wd-[laomtrnfonf Oypm&tm;jzifh {nfo
h nftm*E KozG,jf zpfuek af om
tukodkvfw&m;wdkY\ toif;tyif; bufawmfom;jzpfukefaom ysufpD;jcif; Asoew&m;\ taMumif;&if;ppf jzpfMuukefaom t0dZm-wPSm-Oyg'gef OD;aqmifonfh udavo0#f w&m;pkwdkY\ trnf jzpfayonf/
udavo0#fwnf;[laom tpdk"mwf tap;"mwf &dSrSomvQif ur0#ftrnf&aom ukodkvfuH
tukodkvfuHwdkYonf 0dygu0#f trnf&aom cEmig;yg; kyfemrf tusKd;w&m;wdkYudk jzpfapEdkifMuukef\/
cEmig;yg; = kyfemrfw&m;wdkYonf xif&Sm;wnf&dSaeygrSomvQif ysufpD;jcif; = Asoew&m;onfvnf;
xif&mS ;jzpfay:vmEdik \
f / xdaYk Mumifh udavo0#fw&m;pkwo
Ykd nf Asoew&m;\ taMumif;&if;ppfjzpfMu
wd rnfMu\/ cEmig;yg; = kyfemrfw&m;wdkYonfvnf; enf;twl ysufpD;jcif; Asoew&m; trsKd;rsKd;udk aqmifwwfaomaMumifh- wd = xdwv
f efpY zG,f tE&m,frsK;d wdo
Yk mwnf;/ ,if;oabmw&m;udk
Pfjzifh jrifatmifMunfh wd wd [k Iyg/
10/ Oyo*awm
taeau[d teaw[d tEkA'wm, a'golyo|wm, Oyoa*g 0d, te"d0goem&[wm,
p Oyo*awm/ (0dok'd-2-247/)
A[d'g wdAsoem'D[d tZwH &m*g'D[d teaw[d OyoZea|e Oyo*o'dowm, p
Oyoa*g/ Oyoa*gwd p a'0wlyoH[m&0aoe y0awm Asm"dtm'd teawm/ aom twumare
rk[kwrd e tZKayudwaAm a[mwd/ awe 0kwH ]]taeau[d/ y / Oyo*awm}}wd/
(r[m#D-2-395-396/)
aqGrsKd;wdkY\ ysufpD;jcif; = wdAsoeab; pD;yGm;OpmwdkY\ ysufpD;jcif; abm*Asoeab;paom
A[d'a b;qd;k trsK;d rsK;d wdo
Yk nfvnf;aumif; tusK;d rJ[
h o
l rQukd tpGr;f ukef &u
G af qmifay;wwfonfh &m*
a'go arm[ rmefrmeponfh tZwa b;qd;k trsK;d rsK;d wdo
Yk nfvnf;aumif; cEmig;yg; = kyef mrfw&m;wdkY\ aemufodkY tpOfwpdkufvkduf zJGUpyfae\? uyfNidae\/ ,if;odkYvQif kyfemrfwdkYonf tusKd;rJhudk
tpGrf;ukef &Gufaqmifay;wwfonfh aqGrsKd;wdkY\ ysufpD;jcif; pnf;pdrfOpmwdkY\ ysufpD;jcif;paom A[d'
ab;qdkd;trsKd;rsKd; &m* a'go arm[ rmefrmepaom tZwab;qdk;trsKd;rsKd;wdkYu tpOfwpdkufvdkuf
zJGUpyftyf uyfNidtyfaomaMumifh Oyo* rnf\/
89
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
11/ twmPawm
twm,ewm, ap0 tvAae,sacrwm, p twmPawm/ (0dok'd-2-247/)
wm,dwkH &udwkH torwwm, e wm,aemwd twm,aem? wAma0g twm,ewm/
wmPmoDom, Oy*w tvAae,sacrwm/ (r[m#D-2-396/)
cEmig;yg; = kyef mrfw&m;wdo
Yk nf jzpfay:vmNy;D u rysuaf tmif apmifah &Smufz&Ykd ef tvGecf ,
J Of;aom w&m;rsKd;wdkY jzpfMu\? ,if;odkY apmifha&Smufjcif;iSm rpGrf;Edkifonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;
apmifha&Smufapvdkaom tmomqEjzifh qnf;uyfygaomfvnf; rnfonfhenf;ESifhrQ rysufatmif
ysufjcif;ab;uif;atmif rapmifha&SmufEdkifonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; kyfemrf"r ocFg&w&m;
rSeforQonf twmPH = apmifha&SmufrJhvQif; ab;\toif;tyif;omwnf;/ ,if;oabmw&m;udk
Pfjzifh jrifatmifMunfh twmP twmP [k Iyg/
ocFg&w&m;wdkYum; jzpfay:vmNyD;aemuf rysufatmif xdef;odrf;apmifha&SmufzdkY&efvnf; cufcJ\?
apmifha&Smufapvdkaom tmomqEjzifh qnf;uyfygaomfvnf; ysufjcif;wnf;[laom ab;uif;rIudk
rnfonfeh nf;ESirhf Q r&tyf r&Edik af y/ aMumufvefzY ,
G af umif;onfh b,| ab;'ku teufoabmyif
jzpf\/
90
12/ tavPawm
tvD,dwkH te&[wm, tvDemerd p avPudpmum&dwm, tavPawm/
(0dok'd-2-247/)
'kubDwd,m OyvD,em"dyga,e tvD,dwkH/ 'kued0weH avPudpH/ (r[m#D-2-396/)
kyef mrf"r ocFg&w&m; rSeo
f rQonf qif;&J'u
k r S aMumufonfjzpf (txl;ojzifh jzpfjcif;ysujf cif;
'Pfcsufjzifh tjrJrjywf tnOf;yef; tEdSyfpufcHae&onfh qif;&J'kurS aMumufonfjzpf) cdkrSDuyf&yfvdkaom tmomjzifh uyf&yfcdkrSD;jcif;iSm rxdkufwefonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;
qif;&J'kurS aMumufonfjzpf cdkrSDuyf&yfvdkaom tmomjzifh uyf&yfcdkrSDMuukefaom olwdkY\vnf; qif;&J'u
k u
kd aysmufu,
G f epfjrKyaf pjcif;[laom yke;f atmif;&mudpu
kd rjyKvyk w
f wfonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; tavPH = uG,fumrJhvQif; ab;\ toif;tyif;omwnf;/ oabmw&m;udk
Pfjzifh jrifatmifMunfh tavP tavP [k Iyg/
13/ to&Pawm
eddwmeH b,om&uwmbma0e to&Pawm/ (0dok'd-2-247/)
Zmwdtm'db,meH [d HoeH 0d"reH b,om&uwH/ (r[m#D-2-396/)
cEmig;yg; = kyfemrfw&m;wdkYonf rdrdwdkYudk,fwdkifu Zmwd-Z&m-Asm"d-r&Ppaom oabmw&m;
xif&Sm;&dSaeMuojzifh Zmwd-Z&m-Asm"d-r&Ppaom ab;'kuudk aMumuf rSDckduyf&yfukefaom olwdkY\
Zmwd-Z&m-Asm"d-r&Ppaom ab;'kuu
kd nO;f qJwwf y,fazsmufwwfaomoabm\ xif&mS ;r&djS cif;aMumifh kyfemrf"r ocFg&w&m;rSeforQonf to&PH = udk;&mrJhvQif; ab;\ toif;tyif;omwnf;/
oabmw&m;udk 0dyemPfjzifh aphaphikik jrifatmifMunfhI to&P to&P [k Iyg/
14/ 0"uawm
rdwrkcoyawm 0d, 0dmoCmwdwm, 0"uawm/ (0dok'd-2-248/)
ar lyg'a,m okca[wk? e 'kua[wlwd Zedw0dmomeH [eeoDvwm, caEok
[d ]]{wH rrm}}wd *g[0aoe owm AsoeH ygykPEd? 0dmoH 0g [eEDwd 0dmoCmwdaem?
wAm0awm/ (r[m#D -2-397/)
cEm (5)yg;wdkYonf olowform;BuD; (5)OD;wdkY jzpfaMumif;udk tmoD0da omyrokwef (oH-2381-383/) wGif bk&m;&Sio
f nf a[mMum;xm;awmfrcl \
hJ / cEmwpfyg;yg;onf azmufjyefveG u
f v
J mygu
cEm&Sio
f w0gonf tcsed rf a&G; aoausysupf ;D Edik \
f / odt
Yk wGuf kyef mrf"r ocFg&w&m;rSeo
f rQwo
Ykd nf
rdwfaqG\ rsufESmESifhwlaom jyHK;csKdaom rsufESm&Sdaom &efoluJhodkY tuRrf;0ifaom oludk owfwwfaomaMumifh 0"u = olowfrsKd;kd;wdkYom jzpfMu\/ y&rwopmtm;jzifh y&rwfw&m;wdkif;\ cPwdkif;
cPwdkif;0,f bifumvwdkif; bifumvwdkif; twGifowfae\/ xdkYaMumifh cEmwdkif; cEmwdkif;onf
orKwdopm avsmfpGmynwf ac:a0:tyfonfh vlewfjA[m ow0gudk oHk;jzmcP bifodkYusatmif
umvr&Snf oEmefpnf em&Drvyf twGifowfonfh vlowfrsKd;kd;omwnf;/ ,if;oabmw&m;udk
0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh 0"u 0"u [k Iyg/
91
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
15/ tCrlvawm
tCa[wkwm, tCrlvawm/ (0dok'd-2-247/)
tC ygy a[wkwm tCa[wkwm/ cEy#dA'ar0 [d oAH udAdoEd/ (r[m#D-2-397/)
raumif;rIreS o
f rQwo
Ykd nf cEmig;yg; kyef mrfw&m;wdEYk iS hf tjrw
J rf; qufpyfvsu&f MdS u\/ cEmr&Su
d
raumif;rIvnf; r&SdEdkifawmhNyD/ xdkYaMumifh cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkYonf Murf;MuKwf kefY&if;aom
raumif;rItukov
kd \
f taMumif;&if;ppf tjzpfBu;D jzpfaomaMumifh tCrlvH = usK;d rJh cyif; qif;&Jjcif;\
t&if;tjrpfomwnf;/
kyfw&m;wdkYudk tmkHjyKjzpfap rSDjzpfap emrfw&m;wdkYudk tmkHjyKjzpfap emrfw&m;wdkYESifh
,SOfwGJjzpfap raumif;rItukodkvf xdkxdkw&m;pkwdkYonf jzpfay:vmMu&\/ ,if;oabmw&m;udk
Pfjzifh jrifatmifMunfh tCrlv tCrlv [k Iyg/
16/ tm'De0awm
y0wd'kuwm, 'ku p tm'De0wm, tm'De0awm? tx0g tm'DeH 0gwd *pwd y0wwDwd
tm'Dea0g? uyPrEkawH t"d0peH? cEmyd p uyPma,0gwd tm'De0o'dowm, tm'De0awm/ (0dok'd-2-247/)
y0wd'kuwm,mwd b0y0wd'kubm0awm/ b0y0wd p yEH cEmeH tedpm'dtmuma&e
y0wear0? aom p tm'Dea0g/ ,xm[ ]],H bdua0 yKyg'geuEm tedpm 'kum 0dy&dPmr"rm/
t,H bdua0 yok Oyg'geuaEok tm'Dea0g}}wd/ awem[ ]]'ku p tm'De0wm,m}}wd/
(r[m#D-2-396/)
cEmwdkY\ jzpfjcif;um; y0wdwnf;? cEmwdkY\ rjzpfjcif; epfjcif;um; ed0wdwnf;/ y0wdum; 0jzpf 'kuwnf;/ ed0wdum; ---- yEH cEmeH eda&ma"m okcH edAmeH - [lonfESifhtnD cEmig;yg;wdkY\
csKyfjcif;onf eda&m"edAmejzpf okcwnf;/
cEmig;yg;wdkY\ tedppaom tjcif;t&mtm;jzifh jzpfjcif;onfum; b0y0wd = b0jzpfjcif; 0#f'ku\
jzpfay:vmjcif; oabmw&m;yifwnf;/ ,if;odYk cEmig;yg;wd\
Yk tedpp aom tjcif;t&mtm;jzifh
jzpfjcif;onf cEmig;yg;wdkY\ tjypf = tm'De0yifwnf;/
]]&[ef;wdkY ...Oyg'geuEmig;yg;wdkYonf tMuiftaMumif;w&m;aMumifh jzpfNyD;vQif ysufwwfonfh tedpw
&m;wdYk jzpfuek \
f ? jzpfjcif;ysujf cif; 'Pfcsujf zifh tjrrJ jywf tnO;f yef; tESyd pf ufc&H onfh
'kuw&m;wdkY jzpfukef\? Z&m-r&PwdkYjzifh azmufjyef ysufpD;wwfaom 0dy&dPmr"rwdkY jzpfukef\/
&[ef;wdkY ... tedp-'ku-0dy&dPmr"roabmw&m;onf Oyg'geuEmig;yg;wdkY tjypftm'De0wnf;/ (oH-2-23-51 ... ) ---- odkYbk&m;&Sifonf a[mMum;xm;awmfrlay\/
odv
Yk Qif cEmig;yg; kyef mrfw&m;wdo
Yk nf b0y0w'd u
k \
tjzpfaMumifv
h nf;aumif; ,if;cEm
ig;yg; 'kuopmw&m;\ tedp 'ku 0dy&dPmr"r[laom tjypf = tm'De0&Sdonf\ tjzpfaMumifh
vnf;aumif; kyfemrf"r ocFg&w&m; rSeforQonf tm'De0 = tedp 'ku 0dy&dPmr"r[laom
tjypf&Sdaom w&m;pkomjzpf\/
92
lyH bdua 0 tedp?H a,myd a[wk a,myd ypa,m ly Oyg'g,? aomyd tedapm? tedpo
r LwH
bdua0 lyH ukawm edpH b0dwd/ (oH-2-20/)
&[ef;wdkY ...kyfw&m;onf tedpwnf;? kyfw&m;\ jzpfay:vmzdkY&ef wdkufdkufjzpfay:apwwfaom tMuif a[wktaMumif;w&m; = ZeutaMumif;w&m;onfvnf;aumif; tm;ay;axmufyHh
wwfaom yp,taMumif;w&m; = OywrutaMumif;w&m;onfvnf;aumif; &Sd\/ xdktaMumif;
w&m;onfvnf; tedpomwnf;/ &[ef;wdkY ...tedpw&m;aMumifh jzpfay:vm&aom kyfw&m;onf
tb,frSmvQif edp jzpfEdkifygtHhenf;/ (oH-2-20/)
cEmig;yg;vH;k yHpk w
H yl if a[mMum;xm;awmfral yonf/ 'ku tew jzpfyu
kH v
kd nf; yHpk w
H yl if a[mMum;xm;awmfrlayonf/ xdkYaMumifh Oyg'geuEmig;yg;wdkYudk wdkufkdufjzpfay:apwwfukefaom t0dZm
-wPSm-Oyg'gef-ocFg&-uH-pdwf-Owk-tm[m&-0wK-tmkH-zpaom a[wktaMumif;w&m;
yp,taMumif;w&m;wdkY udk,fwdkifu tedp 'ku 0dy&dPmr"r[laom tjypf = tm'De0 &Sdaeonfh
twGuaf Mumifh cEmig;yg;wdo
Yk nfvnf; tedp 'ku 0dy&dPmr"r[al om tjypf = tm'De0 &SMd u&ayonf/
wpfenf; ---- avmu txD;useo
f q
l if;&Jukd tm'De0[k ac:qdMk u\/ tvGet
f xD;useo
f nfjzpf
qif;&J&&d mS ; yifyef;vSpmG jzpfru
I kd tm'De0[kqo
kd nf/ kyef mrfcEmwdo
Yk nfvnf; cdu
k ;kd &mrJah om txD;usef
olqif;&JESifh wlukef\/ txD;usefolqif;&Jonf cdkudk;&mrJhouJhodkY cEmwdkYonfvnf; jzpfNyD;u rysufatmif tedp 'ku 0dy&dPmr"roabmodYk ra&mufatmif yke;f atmif;vnf;avsmif;&m cdu
k ;kd &m r&SMd uuke/f
odkYvQif cEmwdkYonf cdkudk;&mrJh txD;usef olqif;&JESifhwlonf\ tjzpfaMumifh tm'De0 = cdkudk;&mrJh
txD;usefolqif;&JwdkYom jzpfMu\/ ,if;oabmw&m;udk 0dyemPfynmjzifh jrifatmifMunfh
tm'De0 tm'De0 [k Iyg/
17/ omo0awm
tmo0y'|mewm, omo0awm/ (0dok'd-2-248/)
tmo0geH tm&rPm'dem yp,bma0g tmo0y'|mewm/ (r[m#D-2-397/)
kyfemrfcEmwdkY\ taMumif;&if;ppf ork',opm jzpfMuukefaom t0dZm wPSm Oyg'gefwdkYum;
tmoa0gw&m;rsm;yif jzpfMu\/ kyfemrfcEmwdkYonf tmoa0gw&m;vQif taMumif;&if;ppf &SdMu\/
tmoa0gw&m;wd\
Yk tpD;tyGm;wdo
Yk m jzpfMu\/ wpfzef tmoa0gw&m;wdo
Yk nfvnf; kyef mrfwu
Ykd o
kd m
tmkHjyK jzpfay:vmMu&ukef\/ kyfemrfcEmwdkYu tm&rPyp,owdponfwdkYjzifh aus;Zl;jyKay;wwfMuaomaMumifh tmoa0gw&m;wdkYonf jzpfay:vmMu&ukef\/ ,if;odkYvQif kyfemrfcEmwdkYonf
tmoa0gw&m;wd\
Yk teD;uyfq;kH aom taMumif;y'|mefjzpfaomaMumifh omo0 = tmoa0gw&m;wd\
Yk
tpD;tyGm; tmoa0gw&m;wd\
Yk tmkjH zpfMuuke\
f / ,if;oabmw&m;udk 0dyemPfjzifh jrifatmif
Munf
h omo0 omo0 [k Iyg/
18/ rm&mrdoawm
rpKrm&udavorm&meH tmrdoblwwm, rm&mrdoawm/ (0dok'd-2-248/)
93
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
25/ oHudavodu"rawm
wPSm-'d|d-'kp&dwoHudavomeH 0do,"rwm, oHuda vodu"rawm/ (0dok'd-2-248/)
95
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
oHuda vow,*[aPe wa'u|meH 'oEH udavo0wLerd o*Fa[m '|aAm/ w'g&rPmyd [d "rm w'ewd0weawm oHudavodum {0/ wxm ck'g wPSm Z#m'Dok o&D&
oHudavo p o*Fa[m '|aAm/ (r[m#D-2-397/) (ck'gwPSmZ&m'Dok y&droHudavo
p o*Fa[m '|aAm/ oD - rl/)
kyfemrfcEmwdkYudk tmkH,l tmkHjyKomvQif wPSm-'d|d-'kp&dw = 'kpkduf[laom pdwftpOfudk
npfEGrf;apwwfaom rdrdwdkYudk,fwdkifvnf; npfEGrf;wwfaom tukodkvf w&m;qdk;wdkYonf jzpfay:vmMu&\/ xdkYaMumifh kyfemrfcEmwdkYonf wPSmoHudavo 'd|doHudavo 'kp&dwoHudavownf;
[laom pdwt
f pOfukd npfErG ;f apwwfaom rdrw
d u
Ykd ,
kd w
f ikd f npfErG ;f wwfaom oHuad vow&m;oH;k yg;wd\
Yk
tmkH"rjzpfaomaMumifh oHudavodu"r = oHudavoobm0u = wPSm-'d|d-'kp&dw[laom
npfEGrf;jcif;oHk;yg;udk yGm;pD;apwwfaom oabm&SdMu\/ ,if;oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh
oHuda vodu"r oHuad vodu"r [k Iyg/
odkYaomf r[m#Dumq&mawmfu odkYvnf; qufvuf zGifhqdkxm;awmfrlayonf/ ---wPSmoHudavo 'd|doHudavo 'kp&dwoHudavo[laom oHudavooHk;yg;taygif;udk
oHuad vodu"rt& ,ljcif;jzifh xdo
k u
H ad vow&m; oH;k yg;ESihf wlaomwnf&m &SMd uukeaf om udavo0wK (10)yg;wdkYudkvnf; oHudavodu"rtjzpfodrf;usKH;a&wGuf,lyg? rSwfom;yg/ rSefayonf - xdk
oHudavo0wK (10)yg;wdkY\ tmkHjzpfukefaom w&m;wdkYonfvnf; xdkoHudavo0wKwdkY\ tmkHtjzpfudk rvGefjcif;aMumifh oHudavodu rnfukefonfomvQifwnf;/ tvm;wlyif qmavmifjcif;
rGwfodyfjcif; tdkrif;jcif; odkYr[kwf pdwfIyfaxG;jcif;ponfwdkYaMumifh pdwfyifyef;jcif;[laom oHudavoudkvnf; oHudavodu"r[laomyk'f odrf;usKH;a&wGuf,ltyf\[k rSwfom;ygav/ (r[m#D-2-397/)
cEm wpfyg; wpfyg; 'kuvuPm (25) yg; jzpfojzifh cEmig;yg;vHk; 'kuvuPmaygif; ---25 _ 5 = 125 (yg;) jzpfonf/
1/ tewawm
o, tmrdubm0g'dwm, tewawm/ (0dok'd-2-247/)
,xm auepd omrdtm'dvuaPe twem oknm {aw? {0H o,rd twHobma0gwd tm[
]]o,/y/ tewawm}}wd/ e twmwd [d tewmwd/ (r[m#D-2-396/)
1/
2/
3/
4/
5/
2/ y&awm
t0owm, t0da",swm, p y&awm/ (0dok'd-2-247/)
t0owm,mwd t0o0weawm/ ,xm ya&mowaEm yk&daom y& 0oH e *pwd? {0H
okbokcg'dbma0e 0ao 0awwHk touKaP,sawm/ t0da",swm,mwd ]]rm ZD&x? rm
rD,xm}}wdtm'dem 0d"mwHk touKaP,sawm/ (r[m#D-2-395/)
kyfemrfcEmwdkYonf y#dporkyg'fydkif;wGif &Sif;vif; wifjycJhonfhtwdkif; taMumif;w&m;ESifh
avsmfnDpGmomvQif jzpfay:vmMu&\/ rdrd\tvdktwdkif;um; jzpfEdkifonfhoabm r&Sday/ rdrdudk,fudk
rdrdvQif jy"mef;jcif;&Sdaom a,mufsm;onf olwpfyg;\ tvdkodkY rvdkuf&ouJhodkY tvm;wlyif kyfemrf
cEmwdo
Yk nf ]]odYk vSywifw
h ,fygap odYk csr;f omokc&Syd gap/}} ---- odpYk aom okb okc ponf\
tjzpfjzifh rdrd\ tvdkqE&Sdwdkif; kyfemrfwdkYudk jzpfapjcif;iSm rpGrf;EdkifaomaMumifh tvdkodkY rvdkufygwwfaom oabmw&m;rsm; jzpfMu\/
]]rtdkapvifh remapvifh raoapvifh odkY jzpfNyD;ygu odkY rysufygapvifh}} ---- odkY
ponfjzifh pD&ifjcif;iSm rwwfaumif;aom oabmw&m;rsm;vnf; jzpfMu\/
odkY tvdkodkY rvdkufwwfonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; tvdk&Sdwdkif; pD&ifjcif;iSm rwwfaumif;onf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; kyfemrfcEmwdkYonf y& = tuRrf;0ifjcif; tjrJuif;aom
olpdrf;jyifywdkYomjzpfMu\/ oabmw&m;udk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh y& y& [k Iyg/
97
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/ &d wawm
,xmy&duydaw[d "k0okbokcwbma0[d &dwwm, &dwawm/ (0dok'd-2-247/)
,xmy&duydaw[Dwd y&rwawm t0dZr mae[d Amav[d y&duyw
d yuma&[d/ &dww
m,mwd 0d0dwwm,?0d&[dwwm,mwd tawm/ (r[m#D-2-396/)
y&rwPfynmrsufpd r&Sdol vlNydef;tE vlUAmvwdkYonfum; kyfemrfcEmwdkYudk ---1/ "k0 = cdkifcHhukef\[kvnf;aumif;
2/ okb = vSywifhw,fukef\[kvnf;aumif;
3/ okc = csrf;omokc jzpfukef\[kvnf;aumif;
4/ tw = toufaumif vdyfjymaumif 0dnmPfaumif twaumif jzpfukef\[kvnf;aumif; odYk Muq
H xm;tyfuek \
f / odaYk omf kyef mrfcEmwdo
Yk nfum; xdyk &rwfPfynmpuKr&So
d l vlNyed ;f
vlt vle vlUAmvwdYk awG;awm Muq
H xm;tyfonfh "k0 okb okc twoabmwdrYk S tjrw
J rf; uif;qdw-f
Muukef\/ xdkYaMumifh kyfemrfcEmwdkYonf &dw = "k0 okb okc tw[laom tESpfom&[lorQESifh jrLrQ
r,SOf tpOfuif;qdwfaom oabmw&m;wdkYomwnf;/ ,if;oabmw&m;udk 0dyemPfynmjzifh
toD;toD; jrifatmifMunfh &dw &dw [k Iyg/
4/ wk pawm
&dwwma,0 wk pa wm tyuwm 0g/ tyurd [d avmau wkp Ed 0kpwd/ (0dok'd-2-247/)
taEmom&mbma0g &dwwm/ om {0 p wkpwmwd tm[ ]]&dwwma,0 wkpa wm}}wd/
tyuwmwd y&dwwm? vmruwm 0g/ (r[m#D-2-396/)
kyfemrfcEmwdkY\ twGif;om; ---1/
2/
3/
4/
edp[laom tESpfom&
okc[laom tESpfom&
okb[laom tESpfom&
tw[laom tESpfom& ----
5/ oknawm
omrd-ed0god-um&u-a0'um-"d|m,u0d&[dwwm, oknawm/ (0dok'd-2-247/)
"k0om&mbm0g'D[d o'd H twom&mbm0H &dwya'e 0wGm edAwdwrwom&mbm0ar0 oknya'e 'awHk ]]omrd/ y / oknawm}}wd 0kwH/ (r[m#D-2-396/)
tw0g'Dorm;wdkYum; omrdtw ed0godtw um&utw a0'utw t"d|m,utw
&S\
d [k pG,
J Ml u\/ cEmig;yg; kyef mrfw&m;wdYk ,if;uJo
h aYkd om y&rwPfynmrsupf d uif;olwYkd Muq
H xm;tyfaom omrdtw ed0godtw um&utw a0'utw t"d|m,utwwdkYum; r&Sd{uef
jzpfcJhukef\/ kyfemrfcEmwdkY ,if;twtrsKd;rsKd;wdkYonf tw0g'Dorm;wdkYu jzpfaptyfkHrQaom tESpf
om& tjzpfrQom &Sd\/ kyfemrfcEmwdkY ,if;uJhodkYaom twtrsKd;rsKd;rS uif;qdwfonf\tjzpfaMumifh
kyfemrfcEmwdkYonf omrdtw ed0godtw um&utw a0'utw t"d|m,utwrS qdwf
okOf;Muukef\/ xdkYaMumifh kyf- emrf = cEmwdkYonf okn = omrdtw ed0godtw um&utw
a0'utw t"d|m,utwrS qdwfokOf;Mu\/ ,if;oabmw&m;udk 0dyemPfjzifh jrifatmif
Munf
h okn okn [k Iyg/
cEmig;yg;wdkYwGif cEmwpfyg; wpfyg; tewvuPm (5)csufpD &Sdojzifh cEm (5)yg;vHk; tew
vuPm (25)csuf jzpfonf/ cEmig;yg;vHk; ---1/ tedpvuPm
2/ 'kuvuPm
3/ tewvuPm
------- 50 ?
------- 125 ?
------- 25 ?
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
udk,fhwGufudk,fwm usifhMuHyg
qdkydefY[kwf&m? pOf;pm;ygavmh ...? cEmbm&? yuum; (= cEmig;yg;wnf;[laom 0efxkyf
0efy;kd Bu;D um;) ,k,cifrif? pdeaf &Tqif? jyKjyifyu
kd af xG;? eifauR;arG;vnf;? ta&;ra&muf? oJa&arSmufo?Ykd
eifhaemufryg? eifvdk&mudk? b,fcgrvdkuf? eifhtBudKufESifh? wdkufdkufzDvm? qefYusifygcJh/
kyf0gEke,f? IpzG,fESifh? wifhw,f&Tef;pdk? eifvSvdkvnf;? ttdkpm&if;? oluoGif;\/
ab;uif;&efumG ? vGecf sr;f om? rem&vd?k awmif;qkqv
kd nf;? eifu
h rkd nm? ab;a&m*gESi?hf cgcgriJ?h
rdwfaqGzJGU\/
eifeJYwlnD? cspfBudK;oDom;? yvDyvm? tjypfuGmonfh? cspfpGmr,m;? orD;om;ESifh? pD;yGm;Opm?
wumudk? b,fcgruJG? twlwJG? tjrJjyHK;csKd? ae&vkdvnf;? eifhudkraxmuf? eifhaemufrvdkuf? tyl
wdkuf? eif[dkufeifacG? eifhudkaoatmif? usm;a>rcHwGif;? tpmoGif;odkY? aorif;olUvuf? yPmquf\/
v-&uf-ESpfa wG? toacsFESifh?vGefavb0? teEu? qkH;prydkif? ,ckwdkifatmif? EdkifEdkifeif;eif;?
PfroGi;f ? aorif;olvQK?d cEmud,
k u
f ?kd rNiKd jiif&uf? pJv
G rf;csujf zif?h NrKd ief ufpeG zf sm;? awmopfusm;ud?k
r,fbGm;rdcif? EGm;i,fxifodkY? tjrifrajzmifh? 0dyvfarSmifh? waMumifhMuMu? jyKcJhvSNyD/
bk&m;omoem? cktcg? ynmpuK? zefzefIavmh? ....
Owk*drSef? tcsdefwefaomf? ol&uefa0SU? tylaiGUaMumifh? a&aoGUcef;jim;? tdkifyum;0,f? usufpm;aeMu? ig;rpwdkY? a&uvnf;eJ? odef;pGef0J? aysmfyJGjrLrQ? &Smr&bJ?aoMuzdkYom? eD;uyfvmodkY/
oligup? &dSorQvnf;? aeYnOfhrvyf? tpOfpyfvsuf? Oyg'f-XD-bif? rjywfESifvsuf? aysmf&Tifp&m?
r&dSygbJ? zsm;emudkufcJ? a&m*gpGJ? aoyJGaowrf;? aopcef;ESifh? aovrf;odkYom? eD;uyfvm\/
igigwuf<u? rmefrmeESifh? avmba'gom? tpjzmom;? ,kwfrmpGmvS? t"rudk? a0;urvm?
uif;&Sif;uGmatmif? cgcgryGm;? tysif;rsm;rl? av;yg;yg,f&Gm? eifhtdrfom[k? pdwfrSmpJGuyf? owdcsyfavmh/
vlY&yfewf&Gm? xufjA[mESifh? r[mokc? edAmeodkY? &Spf0r*if? oabFm,mOfjzifh? aqmvsifuyfcdk?
a&muf&vdkrl? xdkxdkykn? ukovudk? aeYnrpJ? vkHYvoJavmh/
MuKH cJvpS mG ? omoemESi?hf eifrh mS ra&GU? ,ckawGUNy?D arharhr;l rl;? eifrl;ESi?hf qDO;D axmywf? &o"mwfu?kd
tjrwfwpfc?k rSwrf Ib?J &GmolU0ufru
kd ?f rpifBuKd uo
f ?Ykd tNrKd uw
f &m;? eifa&Smif&mS ;? ig;yg;tmk?H rpifyu
Hk ?kd
pkHpkHrufruf? rESpfoufESifh?xufjruftzsm;? oifwkef;oGm;0,f? ysm;ozG,f[k? Pfus,foavmuf?
100
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
IvdkY&Ekdifygovm;
{up&uaP aum#dowo[ocFg OyZdwGm edkZwd/ (oH-|-2-295/)
rsupf w
d pfrw
Sd f vQyw
f pfjyuf vufzspw
f pfwu
G f wpfpue[
Yf k ac:qdt
k yfaom tcsed u
f mvtwGi;f
uka#wpfoed ;f [k ac:qdt
k yfaom emrfw&m;wdo
Yk nf = pdwu
P
wdo
Yk nf jzpfNy;D vQif csKyyf suo
f mG ;Mu\/
(oH-|-2-295/)
uJhodkYaom azPyd@Lyrokweft|uxmtzGifhpaom xkdxkdusrf;*efrsm; vm&dSaom tqdk
trderYf sm;ESit
hf nD xdrk Q tvGet
Yf vGef vsiv
f sijf refjref jzpfysuaf eaom b0ifpw
d f 0Dxpd w
d rf sm;udk ,SOzf uf
105
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tlyedAwdyemum& (0dok'd-2-252/)
wpfzefyk w
f &m;ukd vuPm,mOfwif 0dyemIymG ;ok;H oyfaom a,m*g0p&yk*Kd vo
f jl rwfonf
kyfw&m;\ jzpfjcif; = edAwd vuPmudk ItyfouJhodkY tvm;wlyif emrfw&m;udkvnf; vuPm,mOfwifum 0dyemIyGm;okH;oyfaom a,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf emrfw&m;\ jzpfjcif; edAwd
vuPmudkvnf; 0dyemPfjzifh jrifatmifI&rnfom jzpfayonf/ xdkemrfw&m;\ jzpfjcif; =
edAw
v
d uPmudv
k nf; (avmukw& mw&m;rsm;\ 0dyemPf\ tIcH tmkrH [kwMf uojzifh 0dyem
IymG ;&rnfh t&mr[kwaf omaMumif)h (81)rsK;d aom avmuDpw
d K yg 'f = avmuDpw
d af pwodu\
f tpGr;f jzifh
omvQif 0dyem IyGm;okH;oyftyfayonf/
avmuDpdwKyg'f\ tpGrf;jzifh IyGm;okH;oyf&aom 0dyem[lonf tb,fenf;[lrlum;
tus,frSm odkYjzpf\/ ---- emrfw&m;rnfonfum; a&S;b0 tm;xkwftyfaom uH\tpGrf;jzifh y#doaEtcg y#dporkyg'fydkif;wGif &Sif;vif;wifjyxm;cJhonfhtwdkif; (19)rsKd;aom y#doaEpdwfwdkYwGif wpfrsKd;rsKd;aom
pdwo
f nf b0wpfc0k ,f y#doaEpw
d t
f jzpfjzifh pwifjzpfay:vm\/ jzpfay:vmykt
H jcif;t&mudk y#dp-
orkyg'fydkif;wGif &Sif;vif;wifjycJhonfhtwdkif;om od&dSygav/ xdky#doaEpdwfonfyifvQif ,if;y#doaE
pdwuP\ tjcm;rJhjzpfaom pdwfrSp b0if\ tpGrf;jzifh jzpfay:vm\/ touf\ tqkH; pkwd\
106
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
jrifatmifaI om a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf &Hcg emrfw&m;udk vuPm,mOfwifum 0dyemIymG ;ok;H oyfonf rnfayonf/ (0dok'd-2-252-253/ r[m#D-2-404-405/)
txufyg t|uxm\ TefMum;xm;awmfrlonfh tqdktrdefYrsm;ESifhtnD toifa,m*g0p&
yk*Kd vo
f jl rwfonf b0wpfc\
k tp0,f a&S;OD;pGm jzpfay:vmaom ,SOzf ufor,w
k w
f &m;ESiw
hf uGaom
y#doaEpdwf\ jzpfrIoabm edAwdvuPmudkvnf;aumif;? y#doaEaemif yxrb0ifrSp b0wpfavQmuf0,f 0Dxdpdwfrsm; rjzpfonfhtcsdef jzpfavh&dSaom ,SOfzufor,kwfw&m;ESifhwuGaom b0if
pdwf\ cPwdkif;cPwkdif; jzpfrIoabm edAwdvuPmudkvnf;aumif; b0wpfck\ tqkH; jzpfavh
&dSaom ,SOfzufor,kwfw&m;ESifhwuGaom pkwdpdwf\ jzpfrIoabm edAwdvuPmudkvnf;aumif;
y0wt
d cg tm,we'Gg&tvdu
k f xdu
k o
f nft
h m;avsmpf mG jzpfaeMuukeaf om 'Gg& (6)yg; twGi;f wnf&-Sd
aom ,SOfzufor,kwfw&m;ESifhwuGaom xdkxdk0DxdpdwfwdkY\ xdkxdkcPwdkif; cPwdkif; jzpfrIoabm
edAwdvuPmudkvnf;aumif; 0dyemPfjzifh jrifatmifIEdkifygrS vuPm,mOfwif 0dyem
IyGm;okH;oyfEdkifygrS tly edAwd = emrfw&m;\jzpfrI edAwdoabmvuPmudk Ijrifonf rnfayonf/ t|uxmrsm;ESifhtnD --- edAme*grdedy#dy'g trnf&aom usrf;wGifvnf; emrfw&m;rsm;udk
Pfjzifyh ikd ;f jcm;,l&m odr;f qnf;&mjzpfaom emrlyy&dap'Pfyikd ;f vnf; emrfw&m;rsm;udk tm,we
'Gg&tvdkuf 'Gg&wpfckNyD; wpfck odrf;qnf;&efudkvnf;aumif; 0dyemydkif;wGifvnf; tm,we'Gg&
tvdkuf wpfckNyD;wpfck 0dyemI&efudkvnf;aumif; a&;om;wifjyxm;jcif; jzpfayonf/
aZm --- xdo
k Ykd 0dyemI&m aZmt&wGif tukov
kd af Zmrsm;udv
k nf; 0dyemI&ef t|uxmu
xnfo
h iG ;f azmfjyxm;\/ ,if;uJo
h aYkd om zGiq
hf x
kd m;awmfrcl surf mS o&m*H 0g pdwH o&m*pdwE d yZmemwd
paom owdy|mefa'oemawmfrsm;ESifhtnD tukodkvfw&m;rsm;udkvnf; 0dyemIyGm;&ef t|uxm
q&mawmfu TefMum;awmfrljcif;om jzpfonf[k rSwfom;ygav/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ynmbm0em jynfhpkHEdkifygonf
{0H umave lyH umave tlyH orow
d mG yd wdvuPH tma&maywGm tEkua re y#dyZrmaem
{aum ynmbm0eH orma'wd/ (0dok'd-2-253/)
tEkuaremwd O',A,Pm"d*rmEkuare ynmbm0eH orma'wd t&[wH t"d*pwd/
(r[m#D-2-405/)
odv
Yk Qif &Hcg kyw
f &m;udk &Hcg emrfw&m;udk ok;H oyfvnf; vuPm,mOfo;Hk csuu
f kd wpfvn
S phf D
wif 0dyembm0emudk IymG ;cJo
h nf&aSd omf O',A,Pfukd &&dS jcif;paom tpDtpOfjzifh tpOftwdik ;f
usifhMuHBudK;ukwf yGm;rsm;tm;xkwfaom a,m*g0p&yk*dKvfwpfOD;onf ynmbm0emudk jynfhpkHapEdkif\/
t&[wzkdvfudk &&dSEdkifay\/ (0dok'd-2-253/ r[m#D-2-405/)
a&S;a[mif;vrf;dk;BuD;om jzpfonf
0dyemt&m y&rw"mwfom; wpfv;Hk pD wpfv;Hk pDukd vuPm,mOfwifum 0dyemIymG ;ok;H oyfaom tEky'"r0dyemIyGm;enf;ESifh y&rw"mwfom;wdkYudk kyfemrfESpfyg;enf; cEmig;yg;enf;
tm,wewpfq,fEh pS yf g;enf; "mwfwpfq,f&h pS yf g;enf; ponfjzifh tkypf t
k vdu
k f aygif;pkjcKH i
Hk 0dyem
IyGm;okH;oyfaom uvmyoroe [kac:qdktyfaom e,0dyemIyGm;enf;[k ESpfenf;&dSaMumif;udk
txufwiG f &Si;f vif;wifjycJNh y;D jzpf\/ 0dyembm0emudk pwiftm;opfpjzpfaom tm'duru
d a,m*g0p&yk*dKvfonf tEky'"r0dyemIenf;jzifh pwif tm;rxkwfao;bJ uvmyoroeenf;jzifh
pwif tm;opfoifah Mumif;udv
k nf; &Si;f vif;wifjycJNh y;D yif jzpf\/ 0dyemydik ;f wGif ,ckwikd af tmif
a&;om;wifjycJhaom 0dyembm0emrSmvnf; uvmyoroeenf;rQom &dSayao;onf/ uvmy
oroeenf; oufoufjzifv
h nf; ynmbm0em jynfph EHk ikd af Mumif; t&[wzv
kd o
f Ykd qdu
k af &mufEikd af Mumif;
udk txufwGif a&;om; wifjyxm;onfhtwdkif; 0dok'dr*t|uxmuvnf; zGifhqdkxm;awmfrl\/
t&[wzkdvfodkY qdkufa&mufoGm;awmfrlMuaom a&S;a[mif;xkH;rsm;onfvnf; o*Fg,emokH;wef wifxm;tyfaom odrYk [kwf o*Fg,em (6)Burd w
f ikd w
f ikd f wifxm;tyfaom yd#uygVdawmfrsm;wGif txift&Sm;
&dSMuonfomjzpfayonf/ xdkyd#uygVdawmfrsm;rS xif&Sm;&m ykHpHtcsKdUudk qufvufwifjytyfygonf/
110
bk&m;&Sio
f nf y0*t
D rnf&aSd wmfrMl uaom rax&fjrwfwt
Ykd m; "rpuy0weokwef (oH-3-368)
[k ac:qdkaom "rpMumw&m;a'oemawmfjzifh aomwmywdzdkvf wnfapawmfrlcJh\/ "rpMumw&m;
a'oemawmfrSm r[m0*oH,kwfygVdawmf opoH,kwf (oH-3-368) xnfhoGif; o*Fg,em wifxm;awmfrlaom opa'oemawmfenf;jzpf\/ opa'oemawmfenf;t& 0dyembm0emur|mef;udk
tm;opfvdkaom yGm;rsm;tm;xkwfvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf 0opmjzpfMuaom 'kuopm ork',opm w&m;wdYk 0dyembm0emur|mef;udk ESv;Hk oGi;f &rnf jzpfaMumif;udk t|uxmrsm;uvnf;
atmufygtwdkif; zGifhqdkxm;awmfrlMu\/ ---ww yk&drmed a'G opmed 0H? ypdrmed 0d0H/ awok bduKaem 0a ur|membdeda0aom
a[mwd? 0d0a ewd tbdeda0aom/ (tbd-|-2-109/ 'D-|-2-391/)
= xdk opm (4)yg;wdkYwGif 'kuopm ork',opm[laom a&S;opm (2)yg;wdkYum; 0opmwnf;/
eda&m"opm r*opm[laom aemufopm (2)rsK;d wdu
Yk m; 0d0opmwnf;/ xd0k opm 0d0opm ESprf sK;d wdkYwGif a,m*g0p&yk*dKvfonf 0opm jzpfMuaom 'kuopm ork',opm ESpfrsKd;omvQif 0dyem
bm0emur|mef; ESvkH;oGif;jcif;onf jzpf\/ (tbd-|-2-109/ 'D-|-2-391/)
0dyemESvkH;oGif;IyGm;&rnfh 0opmESpfrsKd;wdkYwGif -- 'kuopm[lonf oHcdawe yKyg'geuEm
'kum / (oH-3-369)[laom "rpMuma'oemawmfEiS t
hf nD Oyg'geuEm ig;yg;wdo
Yk nf 'kuo
pmw&m;wdYk
jzpfMu\/ lykyg'geuEm a0'Ekyg'geuEm onKyg'geuEm ocFgkyg'geuEm 0dnmPkyg'geuEmwdkYyifwnf;/
1/ tmoa0gw&m;wd\
Yk tmkjH zpfaom wPSm'd|w
d jYkd zifh ]]ig-igh[m}}[k pJ,
G t
l yfaom twdw-f tem*wf
ypKye -f tZw- A[d'- MoVm&du-okcrk -[De-yPDw-'l&-oEu
d [laom (11)rsK;d aom tjcif;t&m
tm;jzifh wnfaeaom kyfw&m;tpktykHonf lykyg'geuEm rnf\/
2/ / y / (11)rsK;d aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom a0'emtpktyko
H nf a0'Ekyg'geuEm rnf\/
3/ / y / (11)rsK;d aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom onmtpktyko
H nf onKyg'geuEm rnf\/
4/ / y / (11)rsKd;aomtjcif;t&mtm;jzifhwnfaeaom ocFg&w&m;tpktykHonf ocFgkyg'geuEm
rnf\/
5/ / y / (11)rsKd;aomtjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom 0dnmPfw&m;tpktykHonf 0dnmPkyg'geuEm rnf\/ (oH-2-39/ cEokwef/)
,if;Oyg'geuEmig;yg; 'kuopmw&m;wdkY\ taMumif;&if;ppfjzpfaom t0dZm wPSm Oyg'gefwdkY
jcH&Hxm;tyfaom ocFg&-uHwdkYonf ork',opmrnf\/ wpfenf;qdk&aomf y#dporkyg'f t*Fg&yfwdkY\
wpfckESifhwpfck aMumif;usKd;qufEG,frI oabmw&m;onfum; ork',opm rnf\/
(tH-1-178/ wdwm,weokwef/)
opma'oemawmfenf;t& 0dyembm0emur|mef;udk pD;jzef;tm;xkwfvdkaom a,m*g0p&
&[ef;awmfonf ,if; (11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom Oyg'geuEmig;yg; = 'kuopm
w&m;ESifh txufyg ork',opmw&m; ESpfyg;wdkY 0dyembm0emur|mef;ukd pD;jzef;tm;xkwf&\/
y0*&D [ef;awmfwo
Ykd nfvnf; ,if;'kuo
pmw&m; ork',opmw&m;wdu
Yk kd 0dyemIymG ;ok;H oyfawmf
111
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tewvuPokwef a'oemawmf
1/ {uH or,H b*0g Am&mPod,H 0d[&wd odywae rd*'ga,/ wMw acg b*0g y0*da,
bduL tmraEod bdua0gwd/ b'aEwd aw bduL b*0awm ypamokH/ b*0g {w'a0gp ---2/ lyH bdua0 tewm? ly [d'H bdua0 twm tb0d? e,d'H lyH tmAm"m, oH0aw,s?
vaAx p lay ]]{0H ar lyH a[mwk? {0H ar lyH rm ta[moD}}wd/ ,om p acg bdua0 lyH
tewm? wom lyH tmAm"m, oH0wwd? e p vAwd lay ]]{0H ar lyH a[mwk? {0H ar lyH rm
ta[moD}}wd/
3/ a0'em tewm? a0'em p [d'H bdua 0 twm tb0d? e,d'H a0'em tmAm"m, oH0aw,s?
vaAx p a0'em, ]]{0H ar a0'em a[mwk? {0H ar a0'em rm ta[moD}}wd/ ,om p acg
bdua0 a0'em tewm? wom a0'em tmAm"m, oH0wwd? e p vAwd a0'em, ]]{0H ar a0'em
a[mwk? {0H ar a0'em rm ta[moD}}wd/
4/ onm tewm? onm p [d'H bdua0 twm tb0d? e,d'H onm tmAm"m, oH0aw,s?
vaAx p onm, ]]{0H ar onm a[mwk? {0H ar onm rm ta[moD}}wd/ ,om p acg bdua0
onm tewm? wom onm tmAm"m, oH0wwd? e p vAwd onm, ]]{0H ar onm a[mwk?
{0H ar onm rm ta[moD}}wd/
5/ ocFg&m tewm? ocFg&m p [d'H bdua0 twm tb0dHok? e,d'H ocFg&m tmAm"m,
oH0aw,sKH? vaAx p ocFga&ok ]]{0H ar ocFg&m a[mE K? {0H ar ocFg&m rm ta[ok}}Ed/ ,om p
acg bdua0 ocFg&m tewm? wom ocFg&m tmAm"m, oH0wEd? e p vAwd ocFga&ok ]]{0H ar
ocFg&m a[mE K? {0H ar ocFg&m rm ta[ok}}Ed/
112
6/ 0dnmPH tewm? 0dnmP [d'H bdua 0 twm tb0d? e,d'H 0dnmPH tmAm"m, oH0aw,s?
vaAx p 0dnmaP ]]{0H ar 0dnmPH a[mwk? {0H ar 0dnmPH rm ta[moD}}wd/ ,om p acg
bdua0 0dnmPH tewm? wom 0dnmPH tmAm"m, oH0wwd? e p vAwd 0dnmaP ]]{0H ar
0dnmPH a[mwk? {0H ar 0dnmPH rm ta[moD}}wd/
7/ wH ud H rnx bdua0? lyH edpH 0g tedpH 0gwd/ tedpH baE/ ,H yemedpH? 'kuH 0g wH okcH 0gwd/
'kuH baE/ ,H yemedpH 'kuH 0dy&dPmr"rH? uvH Ek wH orEkydwkH ]]{wH rr? {aom[rod? {aom
ar twm}}wd/ aem a[wH baE/ a0'em/ onm/ ocFg&m/ 0dnmPH edpH 0g tedpH 0gwd/ tedpH baE/
,H yemedpH ? 'kuH 0g wH okcH 0gwd/ 'kuH baE/ ,H yemedpH 'kuH 0dy&dPmr"rH? uvH Ek wH orEkydwkH
]]{wH rr? {aom[rod? {aom ar twm}}wd/ aem a[wH baE/
8/ wom wd[ bdua0 ,H udd lyH twDwmem*wypKyEH tZwH 0g A[d'g 0g MoVm&duH 0g okckrH
0g [DeH 0g yPDwH 0g ,H 'la& oEdau 0g? oAH lyH ]]aewHrr? aeaom[rod? e araom twm}}wd
{0arwH ,xmblwH orynm, '|AH/
9/ ,m umpd a0'em twDwmem*wypKyEm tZwH 0g A[d'g 0g MoVm&dum 0g okckrm 0g [Dem
0g yPDwm 0g ,m 'la& oEdau 0g? oAm a0'em ]]aewH rr? aeaom[rod? e araom twm}}wd
{0arwH ,xmblwH orynm, '|AH/
10/ ,m umpd onm twDwmem*wypKyEm tZwH 0g A[d'g 0g MoVm&dum 0g okckrm 0g [Dem
0g yPDwm 0g ,m 'la& oEdau 0g? oAm onm ]]aewH rr? aeaom[rod? e araom twm}}wd
{0arwH ,xmblwH orynm, '|AH/
11/ a, aupd ocFg&m twDwmem*wypKyEm tZwH 0g A[d'g 0g MoVm&dum 0g okckrm 0g [Dem
0g yPDwm 0g ,m 'la& oEdau 0g? oaA ocFg&m ]]aewH rr? aeaom[rod? e araom twm}}wd
{0arwH ,xmblwH orynm, '|AH/
12/ ,H udd 0dnmPH twDwmem*wypKyEH tZwH 0g A[d'g 0g MoVm&duH 0g okckrH 0g [DeH 0g
yPDwH 0g ,H 'la& oEdau 0g? oAH 0dnmPH ]]aewH rr? aeaom[rod? e araom twm}}wd
{0arwH ,xmblwH orynm, '|AH/
13/ {0H yH bdua0 okw0g t&d,om0aum lyodrd edAdEwd? a0'em,yd edAdEwd? onm,yd
edAdEwd? ocFga&okyd edAdEwd? 0dnmPodrd edAdEwd? edAdEH 0d&Zwd? 0d&m*g 0drkpwd? 0drkwod H ]]0drkw}}rdwd
PH a[mwd/ ]] cDPm Zmwd 0kodwH jA[p&d,H? uwH u&PD,H? emy&H wwm,m}}wd yZmemwDwd/
'ra0gp b*0g ? twrem y0*d,m bduL b*0awm bmodwH tbdeEKH/
rod H p ye a0,smu&Pod H bnrmae y0*d,meH bduLeH tEkyg'g, tmoa0[d pdwmed
0drkpd Holwd/ (oH-2-55-56/)
,cktcg ,if;tewvuPokwe f a'oemawmfjrwf\ jrefrmjyefukd qufvuf a&;om;wifjytyfygonf/
113
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tewvuPokwefa'oemawmf jrefrmjyef
1/ tcgwpfyg; bkef;awmfBuD;jrwfawmfrlaom jrwfpGmbk&m;onf Am&mPoDjynf\teD; bk&m;
yapuAk'g t&SifjrwfwdkY\ psmeftbdnmPfjzifh aumif;uifrS oufqif;&m aumif;uifodkY wuf&m
jzpfjcif;aMumifh odywe trnf&aom om;aygif;pkHonfh rd*'g0kef awm&*kH oDwif;okH;pHaeawmfrl\/
xdt
k cg jrwfpmG bk&m;onf y0*&D [ef;awmfwu
Ykd kd ]]&[ef;wd}Yk }...[k rdeaYf c:awmfr\
l / ]]t&Sib
f &k m;}}...
[k xd&k [ef;wdo
Yk nf jrwfpmG bk&m;tm; jyefMum;avQmufxm;uke\
f / jrwfpmG bk&m;onf tewvuP
okwef w&m;a'oemawmfjrwfudk odkY a[mMum;awmfrl\/ ---2/ &[ef;wdYk ...kyw
f &m;onf twr[kw/f &[ef;wdYk ...kyw
f &m;onfvnf; twjzpfcjhJ im;tH?h
kyfw&m;onf emusifjcif;iSm rjzpfav&m/ ]]ig\ kyfw&m;onf odkY jzpfygapownf;? ig\ kyf
w&m;onf odkY rjzpfygapvifh}} [k kyfw&m; awmifhwonfhtwdkif; &vnf;&av&m\/ &[ef;wdkY
kyw
f &m;onf twr[kwaf omaMumifh emusijf cif;iSm jzpf\/ ]]ig\ kyw
f &m;onf odjYk zpfygapownf;?
ig\ kyfw&m;onf odkY rjzpfygapvifh}} [k kyfw&m; awmifhwonfhtwdkif; &vnf; r&tyfay/
(kyfw&m;onf tw r[kwfonfhtwGuf emusifjcif;om jzpfkHomru remygvifh[l awmifhwwdkif;
vnf; r&tyf r&Edkif [lvdkonf/)
3/ &[ef;wdkY ...a0'emonf twr[kwf? &[ef;wdkY ...a0'emonfvnf; twjzpfcJhjim;tHh?
a0'emonf emusifjcif;iSm rjzpfav&m/ ]]ig\ a0'emonf odkYjzpfygapownf;? ig\ a0'emonf odkYrjzpfygapvifh}} [k a0'emw&m; awmifhwonfhtwdkif; &vnf;&av&m\/ &[ef;wdkY
a0'emonf twr[kwfaomaMumifh emusifjcif;iSmjzpf\/ ]]ig\a0'emonf odkYjzpfygapownf;?
ig\ a0'emonf odkY rjzpfygapvifh }}[k a0'emw&m; awmifhwonfhtwdkif; &vnf;r&tyfay/
4/ &[ef;wdkY ...onmonf twr[kwf? &[ef;wdkY ...onmonfvnf; twjzpfcJhjim;tHh?
onmonf emusifjcif;iSm rjzpfav&m/ ]]ig\ onmonf odkYjzpfygapownf;? ig\ onmonf
odrYk jzpfygapvif}h } [k onmw&m; awmifw
h onft
h wdik ;f &vnf;&av&m\/ &[ef;wdYk onmonf
twr[kwaf omaMumifh emusijf cif;iSmjzpf\/ ]]ig\ onmonf odYk jzpfygapownf;? ig\ onmonf
odkY rjzpfygapvifh}}[k onmw&m; awmifhwonfhtwdkif; &vnf;r&tyfay/
5/ &[ef;wdkY ...(apwoduf) ocFg&w&m;wdkYonf twr[kwfukef/ &[ef;wdkY ... (apwodu)f ocFg&w&m;wdo
Yk nfvnf; twjzpfcu
hJ ek jf im;tH?h (apwodu)f ocFg&w&m;wdo
Yk nf emusijf cif;iSm
rjzpfMuavuke&f m/ ]]ig\ (apwodu)f ocFg&w&m;wdo
Yk nf odYk jzpfygapukeo
f wnf;? ig\ (apwodu)f
ocFg&w&m;wdo
Yk nf odYk rjzpfMuygapukev
f if}h }[k (apwodu)f ocFg&w&m;wdYk awmifw
h onft
h wdik ;f
&vnf;&avukef&m\/ &[ef;wdkY (apwoduf) ocFg&w&m;wdkYonf twr[kwfMuukefaomaMumifh
emusifjcif;iSm jzpfukef\/ ]]ig\ (apwoduf) ocFg&w&m;wdkYonf odkY jzpfygapukefownf;? ig\
(apwoduf) ocFg&w&m;wdkYonf odkY rjzpfMuygapukefvifh}}[k (apwoduf) ocFg&w&m;wdkY awmifhwonfhtwdkif; &vnf;r&tyfavukef/
6/ &[ef;wdkY ... (todpdwf) 0dnmPfonf twr[kwf? &[ef;wdkY ... (todpdwf) 0dnmPfonf
twjzpfcjhJ im;th?H (todpw
d )f 0dnmPfonf emusijf cif;iSm rjzpfav&m/ ]]ig\ (todpw
d )f 0dnmPfonf
114
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
u/ aewH rr
= kyfw&m;onf ig\ kyfw&m; r[kwf/
c/ aeaom[rod = kyfw&m;onf ig r[kwf/
*/ e araom twm = kyfw&m;onf ig\tw r[kwf/
odkYvQif tvHk;pHkaom kyfw&m;udk razmufrjyef [kwfwdkif;rSefpGm kyfwHk;kyfcJ emrfwHk;emrfcJ
NzdKcGJazmufxGif; 0dyemPftvif;"mwf = 0dyemPfynmjzifh Iyg/
aewH rr? aeaom[rod? e araom twmwd orEkymrD wd tedpH 'kuH tewmwd
orEkymrd/ (r-|-4-232/) t|uxmtzGiEhf iS t
hf nD aewH rr? aeaom[ro?d e araom twm
[k Iyg[lonf tedp[k Iyg? 'ku[k Iyg? tew[k Iyg [lonfESifh twlwlyif[k rSwfom;yg/
9/ twdwf tem*wf ypKyefjzpfaomtvHk;pHkaom a0'emw&m;onfvnf;aumif; tZwrlvnf;
jzpfaom A[d'rlvnf; jzpfaom tvHk;pHkaom a0'emw&m;onfvnf;aumif; kefY&if;Murf;wrf;aom
MoVm&durlvnf;jzpfaom odraf rGUEknahH om okcrk rlvnf;jzpfaom tvH;k pHak om a0'emw&m;onfvnf;aumif; ,kwfnhHaom [Derlvnf;jzpfaom rGefjrwfaom yPDwrlvnf;jzpfaom tvHk;pHkaom a0'em
w&m;onfvnf;aumif; a0;aom 'l&rlvnf;jzpfaom eD;aomoEdurlvnf;jzpfaom tvHk;pHkaom
a0'emw&m;onfvnf;aumif; &Sad cs\/ (11)rsK;d aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom tvH;k pHak om
a0'emw&m;udk ---u/ aewH rr
= a0'emw&m;onf ig\ a0'emw&m; r[kwf/
c/ aeaom[rod = a0'emw&m;onf ig r[kwf/
*/ e araom twm = a0'emw&m;onf ig\tw r[kwf/
odkYvQiftvHk;pHkaom a0'emw&m;udk razmufrjyef [kwfwdkif;rSefpGm kyfwHk;kyfcJ emrfwHk;emrfcJ
NzdKcGJazmufxGif; 0dyemPftvif;"mwf = 0dyemPfynmjzifh Iyg /
10/ twdwf tem*wf ypKyefjzpfaom tvHk;pHkaom onmw&m;onfvnf;aumif; tZwrlvnf;
jzpfaom A[d'rlvnf;jzpfaom tvHk;pHkaom onmw&m;onfvnf;aumif; kefY&if;Murf;wrf;aom
MoVm&durlvnf;jzpfaom odraf rGUEknaHh om okcrk rlvnf;jzpfaom tvH;k pHak om onmw&m;onfvnf;aumif; ,kwfnhHaom [Derlvnf;jzpfaom rGefjrwfaom yPDwrlvnf;jzpfaom tvHk;pHkaom onm
w&m;onfvnf;aumif; a0;aom 'l&rlvnf;jzpfaom eD;aom oEdurlvnf;jzpfaom tvHk;pHkaom
onmw&m;onfvnf;aumif; &Sad cs\/ (11)rsK;d aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom tvH;k pHak om
onmw&m;udk ---u/ aewH rr
= onmw&m;onf ig\ onmw&m; r[kwf/
c/ aeaom[rod = onmw&m;onf ig r[kwf/
*/ e araom twm = onmw&m;onf ig\tw r[kwf/
odkYvQif tvHk;pHkaom onmw&m;udk razmufrjyef [kwfwdkif;rSefpGm kyfwHk;kyfcJ emrfwHk; emrfcJ
NzdKcGJazmufxGif; 0dyemPftvif;"mwf = 0dyemPfynmjzifh Iyg/
11/ twdwf tem*wf ypKyefjzpfaom tvHk;pHkaom (apwoduf) ocFg&w&m;wdkYonfvnf;aumif;
tZwr v
l nf;jzpfaom A[d'r v
l nf;jzpfaom tvH;k pHak om (apwodu)f ocFg&w&m;wdo
Yk nfvnf;aumif;
116
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
t&Sifr[marm*vmefrax&f jrwfBuD;
r[marm*vmeawa&m [d om0umeH oroepm&H ,|daum#d,m OyDaVaEm 0d, {ua'oar0 oroaEm ow'd0ao 0g,rdwGm t&[wH yawm/ (r-|-4-58/ tEky'okwt|uxm/)
tEky'"r0dyem, tbm0awm ]]{ua'oar0 oroaEm}}wd 0kwH/ (r-#D-3-274/)
txm,om r[marm*vmaem yAZdw'd0oawm owar'd0ao r*"&a| uv0gV*gruH
Oyedm, orP"rH ua&maEm xderd'H MouraEm owm&m oHa0Zdawm xderd'H 0daema'wGm
wxm*awe 'dEH "mwkur|meH okPaEm0 Oy&dr*w,
udpH ed|maywGm om0uyg&rDP rwuH
yawm/ (om&w'DyeD#Dum-3-228/)
txufyg t|uxm#Dumwdu
Yk zGiq
hf x
kd m;awmfro
l nft
h wdik ;f t&Sirf [marm*vm ef ud,
k af wmfjrwfBuD;onfvnf; y&rw"mwfom;wdkYudk wpfvHk;pD wpfvHk;pD vuPm,mOfwifum 0dyemIyGm;
119
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
t&Sifom&dykwudk,fawmfjrwfBuD;
tanok [d caEok tuwmbdeda0aom bduK ae0onmemonm,weuaE orodwGm
edA'd H ywKH orawm emr ewd tydp tm,om om&dykawm/ yuwd0dyaum ye r[myanm
om&dykwo'daom0 ouKaP,s? aomyd ]]{0H ud&dar "rm t[kwGm oarmEd? [kwGm y#da0ED}} wd {0H
uvmyoroe0aoae0 aem tEky'"r0dyem0aoe/ {0H okckrwH *wm {om ormywd/
(tbd-|-1-253/ 0dok'd-1-331/)
txufyg t|uxmrsm;\ zGifhqdkxm;awmfrlcsufrsm;ESifhtnD t&Sifom&dykw&m udk,fawmfjrwfBu;D onfvnf; ormywf (8)yg;wdw
Yk iG f yxrpsmeformywfro
S nf tmudn
m,wepsmeformywfoYkd
wdkifatmifaom atmufpsmeformywf (7)yg;wdkY\twGif; wnf&SdMuaom emrfw&m; toD;toD;wdkYudk
wpfvHk;pD wpfvHk;pD 0dyemIyGm;oHk;oyfjcif;wnf;[laom tEky'"r0dyem enf;vrf;jzifh 0dyem
IyGm;oHk;oyfawmfrl ae0onmemonm,wepsmeformywfum; ,if;ormywftwGif; wnf&SdMuaom emrfw&m;pkwdkYudk aygif;pkjcHKiHk 0dyemIyGm;oHk;oyf&aom uvmyoroe[k ac:qdkaom
e,0dyemenf;jzifhomvQif 0dyem IyGm;oHk;oyfawmfrlayonf/
(tbd-|-1-253/ 0dok'd-1-331/)
120
t&SiftmeEmudk,fawmfjrwfBuD;
t&SiftmeEm udk,fawmfjrwfBuD;onfvnf; rEmPdykaP;r\ om;jzpfawmfrlaom t&SifykP
rax&f\ xHawmfrS cEmig;yg;ESiphf yfonfh awy&d0"ra'oemawmfukd Mum;em& aomwmywzd v
kd o
f Ykd
qdu
k af &mufawmfrcl \
hJ / a&S;ola[mif;wd\
Yk edAm efoYkd <uoGm;awmfr&l m vrf;d;k vrf;a[mif;Bu;D udk MunfnKd
o'gw&m; yGm;oxufyGm;Edkif&eftvdkYiSm t&SiftmeEmudk,fawmfjrwfBuD;\ aomwmywdzdkvfodkY qdkufa&mufawmfrlonfh a&S;a[mif;xHk;wpf&yfudkvnf; xyfrH a&;om;wifjytyfygonf/ ----
tmeEokwef a'oemawmf
1/ om0wded'geH/ wMw acg tm,om tmeaEm bduL tmraEod ]]tm0kaom bdua0}}wd/
]]tm0kaom}}wd acg aw bduL tm,oawm tmeE ypamoH/k tm,om tmeaEm {w'a0gp2/ ykaPm emr tm0kaom tm,om rEmPdykawm trSmuH e0umeH owH A[lyuma&m a[mwd?
aom tarS rdem Mo0ga'e Mo0'wd ]]Oyg'g, tm0kaom tmeE ]toD}wd a[mwd aem tEkyg'g,/
ud Oyg'g, ]toD}wd a[mwd aem tEkyg'g,/ lyH Oyg'g, ]toD}wd a[mwd aem tEkyg'g,/
a0'eH/ onH/ ocFga&/ 0dnmPH Oyg'g, ]toD}wd a[mwd aem tEkyg'g,/
3/ ao,sxmyd tm0kaom tmeE wD 0g yk&daom 0g '[a&m ,k0g r@euZmwdaum tm'gao
0g y&doka' y&da,m'gaw tap 0g O'uyaw ouH rkcedrdwH ypa0urmaem Oyg'g, ya,s
aem tEkyg'g,/ {0ar0 acg tm0kaom tmeE lyH Oyg'g, ]toD}wd a[mwd aem tEkyg'g,/
a0'eH/ onH/ ocFga&/ 0dnmPH Oyg'g, ]toD}wd a[mwd aem tEkyg'g,/
4/ wH ud H rnod tm0kaom tmeE? lyH edpH 0g tedpH 0gwd/ tedpH tm0kaom/ a0'em/ onm/
ocFg&m/ 0dnmPH edpH 0g tedpH 0gwd/ tedpH tm0kaom/ wom wd[/ y / {0H yH/ y / emy&H
wwm,mwd yZmemwD}}wd/ ykaPm emr tm0kaom tm,om rEmPdykawm trSmuH e0umeH
owH A[lyuma&m a[mwd? aom tarS rdem Mo0ga'e Mo0'wd/ ' ye ar tm,oawm
ykP rEmPdykw "ra'oeH okwGm "arm tbdordawmwd/ (oH-2-86-87/)
tmeEokwef jrefrmjyef
1/ om0wded'gef;/ xdktcg t&SiftmeEm udk,fawmfjrwfonf ]]igh&Sif &[ef;wdkY}} [k &[ef;wdkYudk
ac:awmfr\
l / ]]t&Sib
f &k m;}} [k xd&k [ef;awmfwo
Ykd nf t&Sit
f meEmtm; jyefMum;avQmufxm;Muuke\
f /
t&SiftmeEm udk,fawmfjrwfonf w&m;pum;udk rdefYMum;awmfrl\/ ---2/ igh&SifwdkY ... rEmPDykaP;r\ om;jzpfawmfrlaom t&SifykP trnf&Sdaom t&Sifjrwfonf
oDwif;i,fjzpfMuukefaom wynfhawmfwdkYtm; tvGefaus;Zl;rsm;vS\/ xdkt&Sifjrwfonf wynfhawmfwdkYudk w&m;a'oemawmf tqHk;trjzifh qdkqHk;rawmfrl\/ ---]]igh&Sif tmeEm ...tpGJjyKomvQif igjzpf\[laom wPSm-rme-'d|d = yyw&m; = oHo&mudk
csJUxGifwwfaom w&m;oHk;yg;onf jzpfay:vm\/ tpGJrjyKrlomvQif jzpfay:vmonfum; r[kwf/
121
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tb,fudk tpGJjyK = trSDjyK igjzpf\[laom wPSm-rme-'d|d = yyw&m; = oHo&mudk csJUxGifwwfaom w&m;oHk;yg;onf jzpfay:vmoenf;/ tpGJrjyKrl rrSDrl rjzpfay:vmavoenf;/ kyfudk
/ y/ a0'emudk/ onmudk/ ocFg&w&m;wdkYudk/ 0dnmPfudk tpGJjyKomvQif ]]igjzpf\}}[laom wPSmrme-'d|d = yyw&m; = oHo&mudk csJUxGifwwfaom w&m;oHk;yg;onf jzpfay:vm\/ tpGJrjyKrl
omvQif jzpfay:vmonfum; r[kwf/
igh&iS f tmeEm ...Oyrmaomfum; i,f&,
G Ef yk sKad om wefqmqifjcif;oabm&Sad om trsK;d o;D onf
aomfvnf;aumif; trsKd;om;onfaomfvnf;aumif; Munfvifawmufyaom rSefjzpfap Munfvif
aom a&cGufjzpfap rdrd\ rsufESm&dyfudk MunfhIqifjcifvwfaomf tpGJjyKomvQif jrif&m\? tpGJrjyK
rlum; rjrifav&m/
igh&Sif tmeEm ...OyrmtwlyifvQif ---u/
c/
*/
C/
i/
rSex
f w
J iG x
f ifvmaom xdrk suEf mS &dyo
f nf pifMu,foef&Y iS ;f vsuf Munfvifawmufyaeaom aMu;rHk
rSeftjyifudk tpGJjyK xif&Sm;vm\/ xdkaMu;rkHrSeftjyifudk MunfhIaomf aMu;rHkrSefxJ rdrd\ rsufESm&dyfonfyif xifvmavoavm olwpfyg;\ rsufESm&dyfonfyif xifvmavoavm? wpfenf;qdk&aomf
xdkaMu;rkHjyifrSefxJxifvmaom rsufESm&dyfonf rdrdavavm olwpfyg;avavm? odkYar;&ef &Sd\/-tajz ---- tu,f aMu;rHkrSeftjyif xifvmaom rsufESmonf rdrdjzpfjim;thH? aMu;rHkrSefudk
Munfhaeol rdrdbufodkY rsufESmrl wnfaeaom rsufESm&dyfonf rjzpfwef&m = tu,f aMu;rHkrSefudk
Munfo
h l rdro
d nf taU&b
S ufoYkd rsuEf mS rl rSe\
f aU&w
S iG f &yfwnfaejim;tH?h aMu;rHrk eS t
f jyifwiG f xifaeaom rsufESm&dyfonfvnf; rdrdom jzpfdk;rSefygu rdrdbufodkY rsufESmrrlbJ taU&SbufodkYom rsufESmrl
wnfaeav&m\/ ,ckru
l m; rSeu
f Mkd unfo
h l rdrb
d ufoo
Ykd m rsuEf mS rl rsuEf mS &dyo
f nf xifvmayonf/
122
tu,f aMu;rHrk eS t
f jyif xifvmaom rsuEf mS &dyo
f nf aMu;rHrk eS u
f Mkd unfah eol rdr\
d rsuEf mS &dyf
r[kwb
f J olwpfyg;\ rsuEf mS &dyo
f nf jzpfjim;tH/h xdrk suEf mS &dyo
f nf rdrEd iS hf kyt
f qif; yHo
k Pmef ponfwdkYjzifh wlnDrI r&Sdonfjzpf xif&Sm;vmav&m\/ qdkvdkonfrSm xdkaMu;rHkrSeftjyif xifvmaom
rsuEf mS &dyo
f nf rdrEd iS w
hf al om tjcm;olwpfO;D \ rsuEf mS &dyo
f nf tu,f jzpfjim;th?H xdo
k jYkd zpfaomfum;
wpfpHkwpfckaom rwlnDrIonf jzpfoifhav&m\ = cRwfpGyfxm;ouJhodkYum; rwlnDEdkif[k qdkvdkonf/
xdkaMumifh xdkaMu;rHkrSeftjyif xifjrifvmaom rsufESm&dyfonf aMu;rHkrSefudk Munfhaeol rdrd\
rsuEf mS vnf; r[kw?f olwpfyg;\ rsuEf mS vnf; r[kw?f odaYk omf aMu;rHrk eS u
f kd tpGjJ yK trSjD yK edbmo
ly trnf&aom xdkyHkwl rsufESm&dyfonf xif&Sm;vm\[k q&mjrwfwdkY rdefYqdkawmfrlMuukef\/ xdkodkY
jzpfvQif Munfvifaoma& xifvmaom rsuEf mS &dyo
f nf tb,ftaMumif;aMumifh xifvmygoenf;[k
ar;&ef&\
dS / orkwo
d pme,frS a&[k ac:a0:orkwx
f m;aom "mwfBu;D av;yg;wd\
Yk txl;ojzifh oef&Y iS ;f
pifMu,faomaMumifh[k ajzqdkav&m\/ (oH-|-2-283/ oH-#D-2-243-244/)
toifolawmfaumif;udk,fwdkif pOf;pm;EdIif;csdefEdkif&ef Oyrmwpf&yfudk xyfrH wifjytyfygonf/
tu,f aMu;rHrk eS t
f jyif xifvmaom rsuEf mS &dyo
f nf rdrjd zpfjim;tHh ? xdak Mu;rHrk eS t
f jyif xifvmaom
rsufESm&dyfudk aoavmufaom vufeufwpfckckjzifh ypfcwfMunfhyg/ aMu;rHkrSefom tpdwfpdwf t`rTm`rTm
uGJoGm;av&monf/ aMu;rHkrSefudk Munfhaeol rdrdum; raoEdkifav&m/ aMu;rHkrSeftjyif xifvmaom
rsufESm&dyfonf rdrdjzpfdk;rSefygu rdrdvnf; aoav&m\/ odkYaomf aoum; rao jzpfcJh\/ tu,f
rdrdESifhwlol tjcm;wpfpHkwpfa,muf\ rsufESmjzpfjim;tHh ? xdkodkY aoavmufaom vufeufwpfckckjzifh
xdkaMu;rHkrSeftjyif xifaeaom rsufESm&dyfudk ypfcwfvdkufaomtcg xdktjcm;olvnf; aoav&m\/
odkYaomf aoum; rao jzpfcJh\/ xdkYaMumifh aMu;rHkrSeftjyif xifvmaom rsufESm&dyfonf rdrd\
rsufESmvnf; r[kwf? olwpfyg;\ rsufESmvnf; r[kwf/ aMu;rHkrSeftjyifudk trSDjyK xifvmaom yHkwl
rsufESm&dyfwpfrsKd;rQom jzpfonf[k t|uxmq&mjrwfwdkYu rdefYqdkawmfrlMujcif; jzpfayonf/
tvm;wlyif y&rwPfynmrsufpdr&Sdaom ykxkZefonf aMu;rHkrSeftjyifESifh wlaom Oyg'geuEmig;yg;udk aMu;rHkrSeftjyif xifvmaom rsufESm&dyfESifhwlaom wPSm-rme-'d|dwdkYjzifh igyJ olyJ
a,mufsm;yJ rdef;ryJ ponfjzifh trSm;rSm;t,Gif;,Gif; pGJ,lrdavonf/ Oyg'geuEmig;yg;wdkY tay:
wPSm-rme-'d|dwdkY jzpfay:vmayonf/ okwefudk qufzwfyg/
igh&Sif tmeEm ...xdk igar;rnfh taMumif;t&mudk igh&Sifonf tb,fodkY atmufarhrSwfxif
,lqavoenf;/
1/ kyfw&m;onf edpavavm? tedpavavm? tedpyg t&Sifbk&m;/
2/ igh&Sif ...a0'emonf/
3/ onmonf/
4/ apwoduf ocFg&w&m;wdkYonf/
5/ todpdwf = 0dnmPfonf edpavavm? tedpavavm/ tedpyg t&Sifbk&m;/
igh&Sif ...Oyg'geuEmig;yg;wdkYonf xdkodkY tedp ('ku-tew) jzpfaomaMumifh igh&Sifonf ---1/ twdwf tem*wf ypKye jf zpfaom tvH;k pHak om kyw
f &m;onfvnf;aumif; tZwr v
l nf;jzpfaom
A[d'r v
l nf;jzpfaom tvH;k pHak om kyw
f &m;onfvnf;aumif; ke&Yf if;Murf;wrf;aom MoVm&durlvnf;
123
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ypKye f 0dyemIouJo
h Ykd twdwf vnf;aumif; tem*wfvnf;aumif; enf;wlyif 0dyem
Iyg/ um; bk&m;&Sif\ vufxufawmfrS rlrysuf qif;oufvmaom 0dyem vrf;kd;vrf;a[mif;
BuD;yif jzpfayonf/
todPf rxifvmaomw&m;rsm;
t&m0,f tcsKdUtcsKdUaom a,m*g0p&yk*dKvfoljrwfwdkYu ]]todPf xifrSom IvdkY&\?
rxifvQif b,fvdkvkyf IrvJ}} ponfjzifh ar;jref;wwfMujyef\/ taMumif;jywwfMujyef\/
127
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
bk&m;&Sio
f nf kyu
f r|mef;udk a[mMum;awmfr&l m0,f "mwfur|mef; tusO;f enf; "mwfur|mef;
tus,fenf;[k ESpfenf;om a[mMum;xm;awmfrlojzifh "mwfur|mef; tusOf;enf;jzifhjzpfap "mwfur|mef; tus,fenf;jzifhjzpfap ESpfenf;vHk;jzifhjzpfap "mwfBuD;av;yg;udk CetoD;toD; NydKatmif
y&rwfodkY Pftjrifqdkufatmif IyGm;odrf;qnf;wwfNyD; = Pfjzifh ydkif;jcm;,lxm;wwfNyD;aom
a,m*g0p&yk*Kd vo
f jl rwftzdYk tqifo
h Ykd qdu
k af &mufvmygu "mwfBu;D av;yg;udk jynfwnf odr;f qnf;
IymG ;ygu rdr0d yd emIymG ;vdak om kyw
f &m;wdu
Yk kd tvG,w
f ul 0dyem IymG ;oH;k oyfEikd rf nfom jzpf\/
wpfzef qdik &f mqdik &f m 0wK = 'Gg&ESihf tmHw
k u
Ykd kd yl;wGu
J m odr;f qnf;Edik af om = Pfjzifh ydik ;f jcm;,lEikd af om
a,m*g0p&yk*dKvfoljrwftzdkY rnfonfh emrfw&m;udkrqdk 0dyem IyGm;oHk;oyfvdkaom tcsdefwGif
tcsdefra&G; 0dyemIEdkifrnfom jzpf\/ 0wK = 'Gg& tmkH tmavmu reodum&paom xdkxdk
qdkif&mqdkif&m taMumif;w&m;rsm; pHknDygu xdkxdk qdkif&mqdkif&m emrfw&m;wdkYonf jzpfdk;"rwmyif
&SMd u\/ xdw
k iG f a,medaomreodum&ESihf ta,medaomreodum& tm;avsmpf mG ukov
kd af Zm odrYk [kwf
tukov
kd af Zm[laom aZmwdo
Yk nf xdu
k o
f vdk apmMurnf jzpfonf/ onfo
h abmw&m;udyk if &nf&,
G f
awmfrl r[m#Dumq&mawmfu atmufygtwdkif; zGifhqdka&;om;oGm;awmfrlayonf/
ypm ye tEky|[aEyd Oyga,e Oy|[maywGm te0aooawm0 orodwAm/
(r[m#D-2-391/)
= 0dyemydkif;odkY a&mufopfpjzpfaom a,m*g0p&yk*dKvfonf 0dyemtpydkif;wGif xif&Sm;&m
vG,ful&m kyfemrfup 0dyemI&aomfvnf; aemufydkif;wGifum; todPf rxifvmrjrifvmao;aom kyw
f &m; emrfw&m;wdu
Yk v
kd nf; taMumif; Oyg,fwrH sOjf zifh todPf xifvmjrifvmatmif
jyK t<uif;tusefr&Sd ukefpifatmifomvQif kyfw&m; emrfw&m;wdkYudk 0dyem IyGm;oHk;oyfygav/
(r[m#D-2-391/)
zGifhqdkcsufESifh ywfoufonfh tus,f&Sif;vif;csufudk a&S;wGif &Sif;vif;wifjycJhNyD; jzpf\/
zGiq
hf ckd surf mS emrlyy&dap'PfEiS hf yp,y&d*[
PfEpS yf g;wdu
Yk kd &&Sx
d m;Ny;D aom oroePfyikd ;f odYk
ul;wufvmaom a,m*g0p&yk*dKvfoljrwftwGufom zGifhqdka&;om;xm;awmfrlaom tqdktrdefY
wpf&yfom jzpfonfudkum; toifolawmfaumif;onf rarhoifhay/ xdkodkY ---1/
2/
3/
4/
5/
tedpokwef
aom 0w bdua0 bduK ud ocFg&H edpawm orEkyaEm tEkavmrdum, cEd,m orEm*awm b0dwDwd aewH XmeH 0dZwd? tEkavmrdum, cEd,m torEm*awm orwed,mrH
MourdwDwd aewH XmeH 0dZwd? orwed,mrH taemurrmaem aomwmywdzvH 0g ou'g*grdzvH
0g tem*grdzvH 0g t&[wzvH 0g opdu&dwDwd aewH XmeH 0dZwd/
aom 0w bdua0 bduK oAocFga& tedpawm orEkyaEm tEkavmrdum, cEd,m
orEm*awm b0dwDwd XmearwH 0dZwd? tEkavmrdum, cEd,m orEm*awm orwed,mrH
MourdwDwd XmearwH 0dZwd? orwed,mrH Mourrmaem aomwmywdzvH 0g ou'g*grdzvH 0g
tem*grdzvH 0g t&[wH 0g (t&[wzvH 0g ) opdu&dwDwd XmearwH 0dZwd/
(tH-2-384-385/)
= &[ef;wdkY ...wpfpHkwpfckaom ocFg&w&m;udk jrJaomedpoabmtm;jzifh (okcoabmtm;jzifh
twoabmtm;jzifh) Iaom xdk&[ef;onf pifppftm;jzifh tEkavmrdumcEd [k ac:qdktyfaom
avmukw&mw&m;tm;avsmfaom 0dyemynmESifh jynfhpHkvdrfhrnf[laom taMumif;onf r&SdEdkif/
tEkavmrdumcE[
d k ac:qdt
k yfaom avmukw& mw&m;tm;avsmaf om 0dyemynmESihf rjynfph o
kH nf
&Sad omf razmufrjyef ude;f aojraJ omoabm[k ac:qdt
k yfaom orwe ,
d mr trnf&aom t&d,r*f
w&m;odkY ouf0ifvdrfhrnf[laom taMumif;onfr&SdEdkif/ razmufrjyef udef;aojrJaom oabm[k
ac:qdt
k yfaom orwe ,
d mrtrnf&aom t&d,r*fw&m;odYk rouf0ifonf&adS omf aomwmywzd v
kd u
f kd
vnf;aumif; ou'g*grdzv
kd u
f v
kd nf;aumif; tem*grdzv
kd u
f kd vnf;aumif; t&[wzv
kd u
f v
kd nf;aumif;
rsufarSmufjyKEdkifvdrfhrnf[laom taMumif;onf r&SdEdkif/
&[ef;wdkY ...tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkYudk tedptm;jzifh ('kutm;jzifh tewtm;jzifh) Iaom
xdk&[ef;onf pifppftm;jzifh tEkavmrdumcEdac:aom avmukw&mw&m;tm;avsmfaom 0dyem
ynmESifh jynfhpHkvdrfhrnf[laom taMumif;onf &SdEdkif\/ tEkavmrdumcEd[kac:aom avmukw&m
w&m;tm;avsmfaom 0dyemynmESifh jynfhpHkonf&Sdaomf razmufrjyef udef;aojrJaom oabm[k
ac:qdktyfaom orwed,mrtrnf&aom t&d,r*fw&m;odkY ouf0ifvdrfhrnf[laom taMumif;onf &SdEdkif\/ razmufrjyef udef;aojrJaomoabm[k ac:qdktyfaom orwed,mr trnf&aom
t&d,r*fw&m;odkY ouf0ifonf &Sdaomf aomwmywdzdkvfudkvnf;aumif; ou'g*grdzdkvfudkvnf;
aumif; tem*grdzdkvfudkvnf;aumif; t&[wzdkvfudkvnf;aumif; rsufarSmufjyKEdkifvdrfhrnf[laom
taMumif;onf &SdEdkif\/ (tH-2-384-385/)
129
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tEkavmrdumcEd
tEkavmrdum, cEd,mwd {w 0dyemPar0 avmukw&r*H tEkavmarwDwd tEkavmrduH/ wa'0 cEdrayudwGm tEkavmrdum/ oAocFg&m w tedpawm 'kuawm tewawm
crEd kpEDwd cEd/ om rk'kum rZdrm wdumwd wd0d"m/ uvmyoroem'dum O',A,Py&da,momem rk'kumEkavmrdum cEd/ b*FgEkyem'dum ocFgkayumPy&da,momem rZdrmEkavmrdum cEd/ tEkavmrPH wdumEkavmrdum cEd/ (y#doH-|-2-315/)
txufyg y#dord'gr*t|uxmtzGifhESifhtnD - tEkavmrdumcEd Pf[lonf avmukw&mt&d,r*fw&m;tm;avsmfaom 0dyemPftm;vHk;yif jzpf\/ xdka,m*g0p&yk*dKvf\ Pfonf
0dyemtcdu
k f ocFg&w&m;tm;vH;k udk tedpt
m;jzifh = tedp[
k 'kut
m;jzifh = 'ku[
k tewtm;jzifh
= tew[k 0dyemIrI ESpfoufae\/ xdkodkY avmukw&mt&d,r*ftm;avsmf ocFg&w&m;wdkYudk
tedp[k 'ku[k tew[k 0dyemIrI ESpfoufaom Pfjzpfjcif;aMumifh ,if;0dyemPfudk
tEkavmrdumcEd [k ac:qdkjcif; jzpfonf/ xdktEkavmrdumcEd Pfonf tEkYHpm; tvwfpm;
tjrwfpm;tm;jzifh oHk;rsKd;oHk;pm; &Sd\/
1/ uvmyoroePftp O',A,PftqHk;&Sdaom 0dyemPfonf tEkH hpm; = tnhHpm;
tEkavmrdumcEdPfwnf;/
2/ b*FgEkyemPftp ocFgkayumPftqHk;&Sdaom 0dyemPfonf tvwfpm; tEkavmrdumcEdPfwnf;/
3/ tEkavmrPfonf txufpm; tjrwfpm; tEkavmrdumcEdPfwnf;/ (y#doH-|-2-315/)
kyfuvmyf emrfuvmyfwdkYudk rjrif&ao;aomfvnf;aumif; kyfuvmyf emrfuvmyfwdkYudk
jrifaomfvnf; kyw
f ;kH kycf J emrfw;kH emrfcw
J nf;[laom kyC
f e emrfCewdu
Yk kd NyKd uaJG tmif Pfjzifh rNzKd cJG
Edik af o;aomfvnf;aumif; kyyf &rwftppf emrfy&rwftppfoYkd Pftjrifrqdu
k af o;aom kyyf &rwf
tppf emrfy&rwftppfwdkYudk tedp[k 'ku[k tew[kvnf; 0dyem rIEdkifao;aom a,m*g0p&
yk*dKvfwdkYum; tEkavmrdumcEd[k ac:qdktyfonfh avmukw&m t&d,r*fw&m;tm; avsmfonfh 0dyemPfynmESifh rjynfhpHkao;[k txufyg ygVdawmf t|uxmwdkYu rdefYqdkawmfrlvsuf &Sd\/
tEkavmrdumcEd[k ac:qdktyfaom avmukw&m t&d,r*fw&m;tm;avsmfaom 0dyem
ynmESifh rjynfhpHkonf&Sdaomf razmufrjyef udef;aojrJaom oabm[k ac:qdktyfaom orwed,mr
trnf&aom t&d,r*fw&m;odkY ouf0ifvdrfhrnf[laom taMumif;onf r&SdEdkif/ razmufrjyef
udef;aojrJaom oabm[k ac:qdktyfaom orwed,mr trnf&aom t&d,r*fw&m;odkY rouf0if
Edkifonf&Sdaomf aomwmywdzdkvfudkvnf;aumif; ou'g*grdzdkvfudkvnf;aumif; tem*grdzdkvfudk
vnf;aumif; t&[wzv
kd u
f v
kd nf;aumif; rsuaf rSmufjyKEikd v
f rd rhf nf[al om taMumif;onf r&SEd ikd /f
(tH-2-384-385/)
22222
130
lyowu Ienf;
toifa,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf txufyg uvmyoroe 0dyemIenf;jzifh 0dyem
Iygaomfvnf; tm;&wif;wdrrf u
I kd r&&Sad o;ygu lyowuIenf; tlyowuIenf;rsm;udk qufvuf 0dyemIyGm;vdkygu 0dyem IyGm;Edkifonfom jzpfonf/ IyGm;yHk enf;pepfrsm;udk 0dok'dr*
t|uxmESifh r[m#DumwdkYrS vdk&if;udk xkwfEkwf a&;om;wifjytyfygonf/
tm'geedauyeawm? 0a,m0kw*grdawm/
tm[m&awm p Owkawm? urawm pmyd pdwawm/
"rwmlyawm ow? 0dwma&e 0dywd/ (0dok'd-2-253/)
1/ tm'geedauyetm;jzifh Ienf;
tm'ge[lonf b0opfudk ,ljcif; = y#doaE = Zmwdwnf;? edauye[lonf b0a[mif;udk
pGefYypfjcif; = r&P = pkwdwnf;/ xdkaMumifh tm'geedauyeIenf; [lonf y#doaEESifh pkwdtwGif;
wnf&Sdaom blwkyf Oyg'gkyfwdkYudk y&rwfodkY Pftjrifqdkufatmif Pfjzifh ydkif;jcm;,lNyD;vQif
a,bk,spnf;urf;odYk vdu
k
f ESpaf ygif; (100)[k owfrw
S x
f m;tyfaom b0wpfavQmuftwGi;f jzpfymG ;
wnf&SdaeMuukefaom ocFg&w&m;wdkY vuPma&;oHk;wef wpfvSnfhpDwif 0dyemIyGm;oHk;oyf
&aom 0dyemvkyfief;cGifwpfrsKd;yif jzpfonf/ xdkaMumifh toifolawmfaumif;onf touf (100)
&Snfaomfvnf; &Snfav&m\? r&Snfaomfvnf; &Sdav&m\/ rnfodkYyifjzpfap rdrd\y#doaErSonf pkwd
umvodw
Yk ikd af tmifaom tcsed u
f mvtwGi;f jzpfymG ;wnf&adS eaom y&rwfyk w
f &m;wdu
Yk kd jcKH i
kH ,if;
kyw
f &m;wd\
Yk tedpt
jcif;t&mudk Pfjzifh jrifatmifMunf
h tedp[
v
k nf;aumif; 'kut
jcif;t&mudk
Pfjzifh jrifatmifMunfh 'ku[kvnf;aumif; tewtjcif;t&mudk Pfjzifh jrifatmifMunfh
tew[kvnf;aumif; Budrfzefrsm;pGm xyfumxyfum Iyg/ xdkodkY I&m y#doaEESifh pkwdtMum;
wnf&Sdaom kyfw&m;wdkYudk cyfusJusJ rIbJ cyfpdyfpdyfom Iyg/ b0wpfavQmuftwGif;0,f rnfonfh
tcdkuftwefYrqdk wnf&Sdaeonfh kyfw&m;rSeforQ tm;vHk;onf tedpcsnf; 'kucsnf; tewcsnf;om
jzpfaMumif;udk PftjrifoefY&Sif;atmif vuPma&;oHk;wefwGif wpfyg; wpfyg; Budrfzefrsm;pGm
tacgufaygif;rsm;pGm Iyg/
tedptjcif;t&m
Oyg'0,0wdawm 0dy&dPmrawm wm0umvduawm edpy#dauyawm p/ (0dok'd-2-253/)
ww Oyg'0,0wdawmwd OyZe0aoe edkZe0aoe p y0weawm? t[kwGm or0awm
[kwGm 0,ly*reawmwd tawm/ (r[m#D-2-406/)
f rQwo
Ykd nf jzpfjcif;\ tpGr;f jzifv
h nf;aumif;
1/ Oyg'0,0wad wm ------- kyef mrf"r ocFg&w&m; rSeo
ysufjcif;\ tpGrf;jzifhvnf;aumif; jzpfwwfaomaMumifh = a&S;ur&Sdao;rl rjzpfao;rl ,ck Oyg'f
umvodaYk &mufrS kwjf cnf; jzpfay:vmwwfaomaMumifh ,ckjzpfNy;D ysujf cif;odYk uyfa&mufomG ;wwfaomaMumifh tedpr nfuek \
f /ocFg&w&m;wdo
Yk nf rjzpfrD a&S;tzdu
Yk r&Sd jcif; jzpfNy;D aemuf r&Sd jcif;[laom
131
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
r&Sdjcif;ESpfrsKd;wdkY\ tv,fomvQif ,m,DtcdkuftwefYtm;jzifh jzpfay:vmMuaom "robm0w&m;wdkYom jzpfMu\? jzpfNyD;onfESifh wpfNydKifeuf r&Sdjcif;oabmodkYom uyfa&mufoGm;Mu\/ ,if;oabm
w&m;udk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ,if;kyfw&m;wdkYudk (= ocFg&w&m;wdkYudk) tedp[k Iyg/
2/ 0dy&dPmrawmwd oEme yk&drkw&0do'dobm0awmwd 0'Ed/ wH 0owy&d pdaE lay
'H oroeEd t"dyga,ae0 0kwH od,m? Z&mr&aPe 0dy&dPmarwAawmwd tawm/ towdyd
"raba' t0wmaba'g pdwaAm/ e [d Oyg'g0wm {0 b*Fg0wmwd ,kwm/ wxm [d 0kwH
]]Z&m, ap0 r&aPe pmwd a'G"m y&dPmryuwdwm,m}}wd / obm00d*arm {0 0g {w 0dy&dPmarm/
(r[m#D-2-406/)
2/ 0dy&dPmr[lonf kyfoEwdtpOf\ a&S;a&S;jzpfay:oGm;aom kyfoEwdtpOfESifh aemufaemuf
jzpfay:oGm;aom kyfoEwdtpOfwdkY\ rwlaomjzpfjcif; &SdrIudk qdkvdkaMumif;udk q&mjrwfwdkYu rdefYqdkawmfrMl uuke\
f / xdq
k &mjrwfw\
Ykd pum;onf - tm'geedauyeenf;tm;jzifh kyw
f &m;wdu
Yk kd 0dyem
IymG ;oH;k oyfjcif; = oroeonf ESpaf ygif; (100)jzifh ydik ;f jcm;tyfaom kyw
f &m; 0dyemIymG ;oH;k oyfjcif;
oroeomwnf; --- odkYaom t"dyg,ftvdkoabmjzifhomvQif ajymqdktyfonf jzpfwefav&m\/
kyfy&rwfw&m;wdkYonf tdkjcif; Z&m aojcif; r&Pw&m;jzifh azmufjyef ajymif;vJaptyfaomaMumifh
0dy&dPmr"r rnf\/ um; xdkq&mjrwfwdkY\ qdkvdkaom teufoabmw&m;wnf;/ y&rw"r
oabmw&m; = y&rw"mwfom;w&m;vHk; trsKd;tpm;\ xl;axGuGJjym;jcif;onf r&Sdjim;aomfvnf;
,if;y&rw"rwdkY\ jzpfrIysufrI tcdkuftwefY\ uGJjym;rIudkum; tvdk&Sdtyfayonf/ rSefayonf --Oyg'ftcdkuftwefYonfyifvQif biftcdkuftwefYwnf; [laom odkYaom teuft"dyg,fonf roifh
onfom jzpf\/ xdkaMumifhyifvQif t|uxmq&mawmfonf awm (40) IuGufwGif --Z&m, ap0 r&aPe pmwd a'G"m y&dPmryuwdwm, 0dy&dPmr"rawm/ (0dok'd-2-247/)
tdjk cif; = Z&mw&m;jzifv
h nf;aumif; aojcif; = r&Pw&m;jzifv
h nf;aumif; odYk ESpzf EYkd pS pf t
k m;jzifh
azmufjyefjcif;oabm&So
d nf\ tjzpfaMumifh Z&mr&P[laom ESpzf EYkd pS pf t
k m;jzifh azmufjyefjcif;oabm
&Sdonfh 0dy&dPmr"r[k Iyg/ (0dok'd-2-247/)
odYk zGiq
hf akd &;om;xm;awmfrcl \
hJ / wpfenf; --- t&m y&rwfw&m;wd\
Yk rdrd rdrw
d \
Ykd qdik &f m
yifu&kd if; obm0ow\
d uif;jcif; csKyyf suo
f mG ;jcif;onfyifvQif 0dy&dPmr rnfayonf/ ,if;0dy&dPmr
oabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh tedp[k Iyg/ (r[m#D-2-406/)
3/ cPduwm wm0umvduwm/ (r[m#D-2-406/)
3/ wm0umvduawm --- ocFg&w&m;wdkYonf Oyg'f-XD-bif = jzpf-wnf-ysuf[laom wpfcPrQom
&SnfMumonf\ tjzpfaMumifh tedprnfukef\/ rjzpfcifu r&Sdjcif; jzpfNyD;aemuf r&Sdjcif;[laom
r&Sjd cif;ESprf sK;d wd\
Yk tv,fomvQif ,m,Dtcdu
k t
f wefu
Y av;rQom jzpfay:vmMu&aom "robm0wdo
Yk m jzpfMu\/ rsupf w
d pfrw
dS f vQyw
f pfjyuf vufzspw
f pfwu
G [
f al om tcsed u
f mvudk uka# (5000)cefY
yHv
k Qif wpfyckH efaY vmufom oufwrf;&Sad om ,m,Djzpf\/ (kyo
f cFg&w&m;wdu
Yk o
kd m qdv
k o
kd nf/ emrfocFg&
w&m;wdkYum; rsufpdwpfrSdwf vQyfwpfjyuf vufzspfwpfwGuf[laom tcsdefumvudk uka#wpfodef;cefY
yHkvQif wpfyHkcefYom oufwrf;&SdMu\/) xdkrQ wdkawmif;vSaom tcdkuftwefY oufwrf;&SdrI oabmudk
0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ,if;kyfw&m;wdkYudk tedp[k Iyg/
132
'kutjcif;t&m
,om ye OyEm ocFg&m Xdwd H ygykPEd? Xdwd,H Z&m, udvrEd? Z&H ywGm t0H bdZEd? wom
tbdPSor#dyDVeawm 'kurawm 'ku0wKawm okcy#dauyawm p 'kum/ (0dok'd-2-253/)
kyfemrf"r ocFg&w&m; rSeforQwdkYonf jrJonfh edpw&m;rsm; r[kwfjcif;aMumifh rjrJonfh
tedpw&m;wdkYom jzpfMuukef\/ ,if;tedpjzpfMuonfh ocFg&w&m;wdkif; --1/ jzpfjcif; = Oyg'fcP tcdkuftwefY
2/ wnfjcif; = XDcP tcdkuftwefY
3/ ysufjcif; = bifcP tcdkuftwefY --tcdkuftwefY oHk;rsKd;pD toD;toD; &Sd\/ wpfzef ,if;ocFg&w&m;wdkYonf --1/ Oyg'ftcdkuftwefY Oyg'ftcdkuftwefYom &Sd\? XDtcdkuftwefY biftcdkuftwefYwdkY r&Sdukef/
2/ XDtcdkuftwefYvnf; XDtcdkuftwefYom &Sd\? Oyg'ftcdkuftwefY biftcdkuftwefYwdkY r&Sdukef/
3/ biftcdu
k t
f wefY vnf; biftcdu
k t
f wefo
Y m &S\
d ? Oyg'ftcdu
k t
f wefY XDtcdu
k t
f wefw
Y Ykd r&Su
d ek /f
jzpfay:vmMuukefaom = Oyg'fumvodkY a&muf&SdvmMuukefaom ocFg&w&m;wdkYonf XDumvodkY a&muf&SdvmMuukef\? XDumv Z&moabmjzifh yifyef;ndK;EGrf;Mu&ukef\/ Z&modkY a&muf&SdvmMu
ukefaom ocFg&w&m;wdkYonf rcRwf{uef ysufpD;Mu&ukef\ = bifumvodkY a&muf&SdMu&ukef\/
xdak Mumifh --1/ Oyg'f XD (= Z&m) bif onf rjywfEdSyfpuftyfonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;
2/ xdkodkY EdSyfpufwwfonfjzpf onf;cHEdkifcJonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;
3/ (u) um,du'kua0'em apwodu'kua0'em[laom 'ku'ku
( c ) um,duokca0'em apwoduokca0'em[laom 0dy&dPmr'ku
( * ) <uif;ocFg&w&m; tm;vHk;[laom ocFg&'ku
(C) oHom&0#fqif;&J'ku = oHom&'ku --'kutrsKd;rsKd;\ wnf&m0wK\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;
4/ okc\ qefu
Y sib
f uf jzpfaomaMumifh okcudk y,fwwf jrpfwwfonf\ tjzpfaMumifv
h nf;aumif;
kyfemrf"r ocFg&w&m; rSeforQwdkYonf 'ku rnfukef\/ okc r[kwf 'kuppfppfwdkYomwnf;/
(0dok'd-2-253/ r[m#D-2-406-407/)
133
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tew tjcif;t&m
,om p ]]OyEm ocFg&m Xdwd H rm ygykPE K? Xmeywm rm ZD& E K? Z&ywm rm bdZ E L}}wd arok
wDok Xmaeok upd 0o0wdbma0g ewd? oknm awe 0o0wemuma&e? wom oknawm
tmrduawm t0o0wdawm twy#dauyawm p tewmwd/ (0dok'd-2-253-254/)
(u) wpfzef ---- jzpfay:vmMuukefaom Oyg'fcPESifh jynfhpHkMuukefaom ocFg&w&m;wdkYonf XD
umvodkY ra&mufMuygapukefvifh/ (jzpfay:vmwdkif;aom Oyg'ftjcif;t&mtm;jzifhom wnfaeMuygapukef/)
( c ) XDumvodkY a&muf&SdvmMuukefaom ocFg&w&m;wdkYonf r&ifhusufMuygapukefvifh = rtdkMu
ygapukefvifh/
( * ) &ifu
h sujf cif; tdjk cif;Z&mumvodYk a&muf&v
dS mMuukeaf om ocFg&w&m;wdo
Yk nf rysupf ;D Muygap
ukefvifh = jrJMuygap/
uJhodkYaom oHk;yg;aom t&mXmewdkY wpfpHkwpfa,mufaomol\ tvdkqEodkY vdkufavsmwwfonf\ tjzpfonf r&SdEdkifay/ xdkoHk;yg;ukefaom t&mXmewdkY tvdkqEodkY vdkufavsmwwfaom
tjcif;t&mrS ocFg&w&m;wdkYonf qdwfokOf;Muukef\/ xdkaMumifh ocFg&w&m;wdkYonf ---1/ (u) cEmtdrf topfopfvJaomfvnf; ajymif;vJrIr&SdbJ rysufpD;bJ topfopfaom cEmtdrf
tjrJvdkufygvsuf udef;0yfwnfaeaom tjrJvdkufygaexdkifaom ed0goDtw
( c ) jyKvkyfzG,f rSeforQudk jyKvkyfwwfaom um&utw
( * ) cHpm;zG,f&m tmkHrSeforQudk cHpm;wwfaom a0'utw
(C) pDrHcefYcGJrI rSeforQudk pDrHcefYcGJwwfaom t"d|m,utw -twtoD;toD;rS uif;qdwfonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;
2/ cEmtdru
f kd ydik q
f ikd o
f nfh ydik &f iS jf zpfol wpfpw
kH pfa,mufaom omrdtw\ r&So
d nf\ tjzpfaMumifh
vnf;aumif; (trSwf 12 - pum;&yfwdkYjzifh ocFg&w&m;wdkYonf tw\Opm r[kwfonf\
tjzpfudk jy\/)
3/ ocFg&w&m;wdkY\ Oyg'f-XD-bif[laom oHk;yg;aom t&mXmewdkY wpfpHkwpfa,mufaom ol\ =
wpfpw
kH pfa,mufaom tw\ tvdq
k EoYkd vdu
k yf gwwfaom tjzpf\ r&Sjd cif;aMumifv
h nf;aumif;
4/ omoemy t,l&MdS uukeaf om wdww
d o
Ykd nf Muq
H tyfaom twukd y,fjcif;aMumifv
h nf;aumif;
av;rsKd;aom taMumif;w&m;wdkYaMumifh tew rnfukef\? tw r[kwfukef/
t&m0,f ---1/ oknawm = twrSuif;qdwfrI (oknww)
2/ tmrduawm = cEmtdrfudk ydkifqdkifonfh ydkif&Sif omrdtw\ r&Sd rI (tomrduw)
3/ t0o0wad wm = ocFg&w&m;wdkY\ Oyg'f-XD-bif tcdkuftwefYwdkY\ wpfpHkwpfckaom tw\
tvdktwdkif; rvdkufygrI (t0o0wew) --134
oHk;rsKd;aom teufoabmwdkYjzifh ocFg&"rwdkY\ omoemy t,ltq&Sdol wdwdwdkY MuHqtyfaom twrS uif;jcif;qdwfjcif;udk qdktyf\/
4/ twy#dauyawm = tw&SdrIudk jiif;y,frI[laom teufoabmjzifhum; ,if;wdwdwdkYonf
MuHqtyfaom twoabmw&m;\ xif&Sm;r&Sdonf\ tjzpfaMumifh twr[kw[
f k y,fjrpfjcif;
y#dauyudk qdktyfayonf/
toifa,m*g0p&yk*Kd vo
f jl rwfonf y#doaEro
S nf pkwo
d w
Ykd ikd af tmifaom tcsed u
f mvtwGi;f
wnf&adS om kyw
f &m;wdu
Yk kd jcKH i
kH ,if;txufyg tedpo
abm 'kuo
abm tewoabmwdu
Yk kd Pfjzifh
jrifatmifMunfh tedp[kvnf;aumif; 'ku[kvnf;aumif; tew[kvnf;aumif; wpfvSnfhpD cGJ
tacgufaygif;rsm;pGm Budrfzefrsm;pGm xyfumxyfum Iyg/ y#doaErSonf pkwdodkYwdkifatmif tedpudk
oyfoyfIyg/ tvm;wlyif 'kuudkvnf; oyfoyfIyg/ tewudkvnf; oyfoyfIyg/ twdwftqufquf
rSonf tem*wftqufquf qHk;onfwdkifatmifvnf; enf;wlyif Ivdku IEdkifygonf/ xdkodkYI&m
tZwwpfvSnfh A[d'wpfvSnfh Ivdku Iyg/
tESpfwpf&m[lonf
]]a,m pd&H ZD0wd ? aom 0ow}}Ed 0peawm wawm ODem"dubma0g tyrmPEd 0kwH ]]{uH
0owH y&d pdEdwGm}}wd/ (r[m#D-2-406/)
tMuifyk*dKvfonf &SnfjrifhpGm touf&Sif\? xdkyk*dKvfonf tESpfwpf&m umvywfvHk; touf
&Snf\/ ('D-2-3/ oH-1-109-110/ tH-2-503/) odkY bk&m;&Sifonf a[mMum;xm;awmfrljcif;aMumifh
xdt
k ESpw
f pf&mumvatmuf ,kwaf vsmo
h nf\ tjzpf xdt
k ESpw
f pf&mumvxuf ydv
k eG o
f nf\ tjzpfonf yrmPr[kwf? odkYESvHk;ydkufawmfrl t|uxmq&mawmfu y#doaErS pkwdodkYwdkifatmifaom
tcsdefumvudk ESpfaygif;wpf&mjzifh ydkif;jcm; ,if;ESpfaygif;wpf&m\ twGif; wnf&Sdaom kyfy&rwf
w&m;wdkYudk vuPma&;oHk;wef wpfvSnfhpDwif 0dyemIyGm;oHk;oyf&ef TefMum;awmfrljcif; jzpf\/
(r[m#D-2-406/)
2/ 0a,m0kw*Frtm;jzifh Ienf;
0a,m0kw*Fr rnfonfum; t&G,f\ tpGrf;jzifh tqifhqifh BuD;&ifhNyD;aom kyfw&m;\ tqifh
qifh csKyfjcif;wnf;/ xdkodkY t&G,ftm;jzifh tqifhqifh BuD;&ifhNyD;aom kyfw&m;\ tqifhqifh csKyfjcif;\
tpGrf;jzifh vuPm,mOfoHk;csuf wpfvSnfhpDwif 0dyemIyg[k qdkvdk\/
a,bk,soufwrf; owfrSwfcsufodkY vdkuf b0wpfck\ oufwrf;udk tESpfwpf&mywf0ef;usif
xm; ,if;b0wpfck\ twGif; wnf&Sdaom kyfw&m;wdkYudk (3)yHk (10)yHk ponfjzifh yHk wpfyHk wpfyHk
twGi;f yg0ifwnf&adS om kyw
f &m;wdu
Yk kd vuPma&;oH;k wef wpfvn
S phf w
D if 0dyemI&rnfh tydik ;f
u@&yfyif jzpfonf/ odkYtwGuf IyHkpepfudk tusOf;csKyf atmufygtwdkif; a&;om;wifjytyfygonf/
135
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
10/
(33-34-33 ESpfpD)
(10 - ESpfpD )
(5 - ESpfpD )
(4 - ESpfpD )
(3 - ESpfpD )
(2 - ESpfpD )
(1 - ESpfpD )
(1 - OwkpD )
(2 - vpD )
(1 - yu = 15 - &ufpD )
xdt
k yHt
k oD;toD;twGi;f jzpfay:aeaom kyw
f &m;wdu
Yk kd txufygtwdik ;f toD;toD; wpfypkH D
wpfyHkpD cGJjcm;pdwfjzm ydkif;jcm; vuPm,mOfoHk;csuf wpfvSnfhpDwif 0dyemIyg/ wpfyHkNyD;rS wpfyHk
wjznf;jznf; Iyg/ wpfyHkwpfyHk wnf&Sdaom kyfw&m;rsm;onf aemufaemufaom tyHkodkY ajymif;a&TU
roGm;yHkudkvnf; Pfjzifh jrifatmifIyg/
xdkaemif wpf&ufwpf&uftwGif; wnf&Sdaom kyfw&m;wdkYudk ---1/ aeYESifh n cGJ (2)yHk yHkvnf;aumif;
2/ aeY eHeuf aeYvnf nae [k (3)yHk yHkvnf;aumif;
3/ n nOfhOD;,mrf oef;acgif,mrf rdk;aomuf,mrf[k (3)yHk yHkvnf;aumif; --(tESpfwpf&mtwGif; wnf&Sdaom &ufwdkif; &ufwdkif; 6-yHkpD 6-yHkpD yHk[k qdkvdkonf/)
xdt
k yHt
k oD;toD; twGi;f wnf&adS om kyw
f &m;rsm;udk vuPm,mOfo;kH csuf wpfvn
S phf w
D if
0dyemIyg/
txufygtwdkif; 0dyemINyD;ygu xdkwpfaeYwm\ ,if;azmfjyyg tcsdefydkif; (6)ydkif;twGif;0,f
tcsdefydkif; wpfydkif;pD wpfydkif;pD\ twGif; wnf&Sdaom kyfw&m;wdkYudk ---1/
2/
3/
4/
5/
6/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
"mwfvGef - "mwf,kwf
xdkajcwpfvSrf;twGif;0,f ]]<u-aqmif-vTJ-vTwf-cs-zd}}[laom tcdkuftwefY (6)rsKd;wdkYwGif
ajcud<k ucsaD om tcdu
k t
f wefY yx0D"mwf tmayg"mwf[al om "mwfEpS yf g;wdo
Yk nf obm0owpd rG ;f tif
tm;jzifh ,kwfnhHaom yrmP&Sdukef\/ EkHYukef\/ awaZm"mwf 0ga,m"mwf ESpfyg;wdkYum; obm0owd
pGrf;tiftm;jzifh vGefuJaom yrmP &Sdukef\? pGrf;tm; BuD;rm;ukef\? oefrmaom pGrf;tm; &SdMuukef\/
xdkYtwlyif twd[&P = ajcudk aU&SodkY aqmif,lcdkufvnf;aumif; 0Dwd[&P = ajcudk vJTcdkufvnf;aumif; awaZm"mwf 0ga,m"mwf ESpfyg;wdkYonf obm0owd pGrf;tiftm;jzifh vGefuJaom yrmP
&dSukef\? oefrmaom pGrf;tm;&dSukef\? pGrf;tm; BuD;rm;ukef\/ a0gZe = ajcudk vTwfjcif; atmufodkY
csjcif; awaZm"mwf 0ga,m"mwf[al om "mwfEpS yf g;wdo
Yk nf obm0owpd rG ;f tiftm;jzifh ,kwn
f ahH om
yrmP&du
S ek \
f ? Eku
YH ek \
f / yx0D"mwf tmayg"mwf ESpyf g;wdo
Yk nf obm0owdp rG ;f tiftm;jzifh vGeu
f aJ om
yrmP&dSukef\? oefrmaom pGrf;tm; &dSukef\/ ajrtjyif ajcudkcsxm;jcif; = oEdauye csDtyfaom
ajcudk ajrESiw
hf uG MuyfMuyfzEd ySd jf cif; = oEd kre wdYk tvm;wlyif yx0D"mwf tmayg"mwf ESpyf g;wdo
Yk nf
obm0owdpGrf;tiftm;jzifh vGefuJaom yrmP&dSukef\? oefrmaom pGrf;tm; &dSukef\/
odv
Yk Qif 0a,m0kw*Frkyfw&m; <u-aqmif-vTJ-vTwf-cs-zd [k aeYpOf aeYpOf xdx
k kd oGm;cdu
k f
vmcdu
k w
f Ykd (6)ykH yk
H xdk (6)yg;aom aum|mowd\
Yk tpGr;f jzifh ,if;kyw
f &m;wdu
Yk kd Pfjzifh jrifatmif
Munfh vuPma&;okH;wefodkY wpfvSnfhpDwifum 0dyemIyGm;okH;oyfyg/ (0dok'd-2-257/)
ajcud<k ucsaD om tjcif;t&mtm;jzifh jzpfaom pdwo
rk|mefyk w
f w
Ykd iG f pifppftm;jzihf awaZm"mwf
0ga,m"mwfwdkY\ vGefuJaom yrmP&dSonf\ tjzpfudk tvdk&dStyf\/ tb,faMumifhenf;[lrl ---- xdk
awaZm"mwf 0ga,m"mwfw\
Ykd ayghyg;aom oabm&do
S nf\ tjzpfaMumifw
h nf;/ xdo
k Ykd ajcudk <ucscD u
kd f
awaZm"mwf 0ga,m"mwfw\
Ykd vGeu
f aJ om yrmP&do
S nf\ tjzpfaMumifo
h mvQif rSwpfyg;ukeaf om
yx0D"mwf tmayg"mwfw\
Ykd ,kwn
f ahH om yrmP&do
S nf\tjzpfukd tvd&k t
Sd yf ayonf/ tb,faMumifh
enf;[lrl ---- xdkyx0D"mwf tmayg"mwfwdkY\ av;vHaom oabm&dSonf\ tjzpfaMumifhwnf;/
xdkpdwZkyfESifh qufpyfaeonf\tjzpfaMumifh pdwZkyfrS<uif;aom urZkyf OwkZkyf tm[m&Zkyf[laom wdork|mefkyfonfvnf; xdkpdwZkyf\ tvm;&dSonfomvQif jzpf\/ um,0dnwf\
jzpfjcif; 0ga,m"mwf\ vGeu
f aJ om yrmP&So
d nf\tjzpf 0pD0n
d wfjzpfjcif; yx0D"mwf\ vGeu
f aJ om
yrmP&dSonf\tjzpfonf qdktyfcJhNyD;aom teufudk TefjyaMumif; O'g[kPf[k rSwfom;ygav/
ajcud<k ucsjD cif;uJo
h Ykd ajcudk aU&o
S aYkd qmifjcif; xdrk S rS aqmifjcif;vnf; ayghyg;aom ov[u
k oabm
138
&daS om kyw
f &m;\ jzpfjcif;onf jzpf&um; xdEk pS yf g;ukeaf om awaZm"mwf 0ga,m"mwfw\
Ykd vGeu
f aJ om
yrmP&dSonf\ tjzpfudk tvdk&dStyf\/ xdkYaMumifh twd[&P 0Dwd[&PwdkYvnf; enf;wl rSwfyg[k
t|uxmu zGifhqdkjcif; jzpfonf/ (r[m#D-2-409/)
3/ tm[m&r,kyf - Ienf;
xdka,m*g0p&yk*dKvfonf qdktyfcJhNyD;aom enf;twdkif; trsKd;rsKd;aom tpktykHwdkYudk ykHvsuf
0a,m0kw*Fr kyf vuPma&;okH;wefudk wif 0dyemINyD;aemuf wpfzef xdkkyfw&m;udkyifvQif
cJjG crf;a0zef ---(u) tm[m&r,kyf = tm[m&aMumifh jzpfaomkyf
( c ) Owkr,kyf
= OwkaMumifh jzpfaomkyf
( * ) urZkyf
= uHaMumifhjzpfaomkyf
(C) pdwork|mefkyf = pdwfaMumifhjzpfaomkyf --av;rsKd;ukefaom kyfwdkY\ tpGrf;jzifh av;yg;ukefaom aum|mo = tpktykHwdkYudk jyK wpfck
wpfckaom aum|mo = tpktykH vuPma&;okH;wefudk wifvsuf 0dyem IyGm;okH;oyf\/
xdkkyfav;rsKd;wdkYwGif xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f tm[m&aMumifhjzpfaom tm[m&r,kyfonf qmavmifrGwfodyfaomtcg tpm0 a&mifh&Jaomtcg\ tpGrf;jzifh xif&Sm;\/ rSefayonf
rGwfodyfqmavmifaomtcg jzpfaom kyfonf ndK;EGrf;\ yifyef;\? rD;avmifikwfuJhodkYvnf;aumif;
rD;aoG;awmif;xuf em;aeaom usD;uJhodkYvnf;aumif; tqif;rvSjzpf\? raumif;aomoPmef &dS\/
tpm0 wif;wdrfa&mifh&Jaomtcg jzpfaom kyfonf a&mifh&J\? tom;\ pdkpdkjynfjynf yGm;wuf
jynfhpkHjcif;jzifh NydKUNydKUNzdK;NzdK;&dS\? El;nHh\? odrfarGU\? aumif;aom tawGUtxd &dS\/
xdkYaMumifh toifa,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf tESpfwpf&mjzifh owfrSwfydkif;jcm;xm;tyfaom
wpfoufwm b0wpfavQmuf0,f aeYpOfaeYpOf wpfaeYwm wpfaeYwmtwGif; ---(u) tpmtm[m& qmavmif rGwfodyfaomtcg jzpfaom uH-pdwf-Owk-tm[m& [laom
taMumif;w&m; av;rsKd;aMumifh jzpfaom pwkoEwdkyf
( c ) tpmpm;NyD; tpm0aomtcg jzpfaom uH-pdwf-Owk-tm[m& [laom taMumif;w&m;
av;rsKd;aMumifh jzpfaom pwkoEwdkyf ---,if;kyw
f &m;wdu
Yk kd odr;f qnf; = Pfjzifh ydik ;f jcm;,l vuPma&;ok;H wef wpfvn
S phf D wifum
0dyem IyGm;okH;oyfyg/
aeYwdkif; aeYwdkif; xdkpwkoEwdkyfudk odrf;qnf; = Pfjzifhydkif;jcm;,l qmavmifrGwfodyfaomtcg jzpfaomkyo
f nf tpm0 jynfNh zKd ;aom tcsed u
f mvodYk ra&mufbJ qmavmifrw
G o
f yd af om
tcsdefumvyif csKyfysufoGm;ykHudkvnf;aumif; tpmpm;NyD; jynfhNzdK;aom tcsdefumv jzpfaom
kyfonfvnf; qmavmifrGwfodyfaomtcgodkY ra&mufbJ ,if;jynfhNzdK;aom tcsdefumvyif csKyfysufoGm;ykHudkvnf;aumif; 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh vuPma&;okH;wefudk wpfvSnfhpD wifum
0dyemIyg/ (0dok'd-2-258-259/)
139
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
4/ Owkr,kyf - Ienf;
tvm;wlyif toifa,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf wpfaeYwm wpfaeYwmtwGif; ---(u) ylaomtcg jzpfaom pwkoEwd kyfw&m;
( c ) at;aomtcg jzpfaom pwkoEwd kyfw&m; - kyw
f &m;wdu
Yk kd odr;f qnf; = Pfjzifh ydik ;f jcm;,l ,if;kyw
f &m;wdu
Yk kd vuPm,mOf ok;H wefudk wpfvSnfhpD wif 0dyemIyg/ (0dok'd-2-259 - Munfh/)
5/ urZkyf - Ienf;
tvm;wlyif toifa,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf wpfaeYwm wpfaeYwmtwGif; ---1/ puK'Gg& = rsufpd jzpfay:aeaom (54)rsKd;aom kyfw&m;rsm;
2/ aomw'Gg& = em; jzpfay:aeaom (54)rsKd;aom kyfw&m;rsm;
3/ Cme'Gg& = ESm jzpfay:aeaom (54)rsKd;aom kyfw&m;rsm;
4/ Zd0Sg'Gg& = vQm jzpfay:aeaom (54)rsKd;aom kyfw&m;rsm;
5/ um,'Gg& = udk,f jzpfay:aeaom (44)rsKd;aom kyfw&m;rsm;
6/ raem'Gg& = ESvkH;jzpfay:aeaom (54)rsKd;aom kyfw&m;rsm; -- kyw
f &m;wdu
Yk kd odr;f qnf; = Pfjzifh ydik ;f jcm;,l ,if;kyw
f &m;wd\
Yk 'Gg&wpfcrk S 'Gg&wpfco
k Ykd
rajymif;ra&TUbJ xdx
k kd 'Gg&tcdu
k t
f wefY yif jzpfrI ysurf I csKyyf surf o
I abm ponfukd Pfjzifh jrifatmif
Munfh vuPm,mOfokH;csufudk wpfvSnfhpDwif 0dyem Iyg/ (kyfta&twGufESifh ywfouf
kyfur|mef;ydkif;Z,m;rsm;udk jyefMunfhyg/) (0dok'd-2-259-Munfh/)
6/ pdwork|mefkyf - Ienf;
tESpf (100)jzifh ydkif;jcm;xm;tyfaom xdktcsdefumv\ wpfaeYwm wpfaeYwm tcsdefumv
twGi;f ---(u) aomredwumv = 0rf;ajrmufrI jzpfcdkuf jzpfay:aeaom pwkoEwdkyfw&m;rsm;
( c ) a'gredwumv = pdwfrcsrf;omrI 0rf;enf;rI jzpf&mtcdkuf jzpfay:aeaom pwkoEwd
kyw
f &m;rsm; --xdkkyfw&m;wdkYudk toifa,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf odrf;qnf; = Pfjzifh ydkif;jcm;,l
vuPm,mOfokH;csufudk wpfvSnfhpDwifum 0dyem IyGm;okH;oyfyg/ (0dok'd-2-259/)
odkYvQif pdwork|mefkyfudk odrf;qnf; = Pfjzifh ydkif;jcm;,l vuPm,mOfokH;wefudk
wif 0dyembm0emur|mef;udk pD;jzef;vsu&f aSd om xdak ,m*g0p&yk*Kd vo
f jl rwf\ Pf qdt
k yf
vwUH aom ocFg&w&m;wd\
Yk tvGet
Yf vGef wdak wmif;aom cP&do
S nf\ tjzpf tvGet
Yf vGef wdak wmif;aom oufwrf;&dSonf\ tjzpf[k qdktyfaom teufoabmw&m;onf xif&Sm;vmay\/ ---1/ ZD0dwH twbma0g p? okc'kum p au0vm/ {updworm,kwm? v[kaom 0waw caPm/
2/ pkvmoDwd o[med? uyH wd|Ed a, rl/ eawG0 awyd wd|Ed? 'GD[d pdaw[d oarm[dwm/
140
3/
4/
5/
6/
7/
8/
1/ ZD0w
d = ZD0w
d ad `Eo
nfvnf;aumif;/ twbma0g p = ZD0w
d a0'em 0dnmPfukd MuOfz,fxm;
<uif;aom y&rw"r[k qdt
k yfaom twbm0onfvnf;aumif;/ okc'kum p = okca0'em 'kua 0'em
Oayuma0'emwdkYonfvnf;aumif;/ (r[m#D-2-411/) au0vm = twESifhvnf;aumif; edptjzpfESifh
vnf;aumif; ra&mr,Suf oufoufjzpfuek
f / {updwo
rm,kwm = wpfck wpfcak om pdwEf iS hf ,SOw
f
GJ
twlwuG jzpfay:vmMuukef\/ ({updwuPduwm, = wpfckaompdwuP &dSonf\tjzpfaMumifh)
v[kaom = tvGefwdkawmif;aom oufwrf;&dSonf jzpf vsifjrefaom jzpfjcif;&dSaom/ caPm =
touf&Sifaom cPonf/ 0waw = 0wwd = jzpfay: aeay\/
2/ a, rl = tMuifewfjA[mwdkYonf/ pkvmoDwdo[med uyH = &Spfaomif;av;axmif twdkif;
twm yrmP&daS om urmBu;D umvywfv;Hk / wd| Ed = wnfaeMuuke\
f / awyd = xdo
k Ykd touf&n
S pf mG aom ae0onmemonm,we ewfjA[mwdkYonfvnf;/ 'GD[d pdaw[d = pdwuP ESpfcsufwdkYESifh/
oarm[dwm = twlwuGjzpfukef/ eawG0 wd| Ed = rwnfukefonfomwnf;/ urmaygif; (84000)
touf&iS v
f suf wnfaeEdik Mf uukeaf om ae0onmemonm,we jA[mBu;D wd\
Yk oEmefaomfrv
S nf;
ZD0dw a0'em onmpaom apwoduf emrfw&m;pkwdkYonf ESpfrsKd;aom pdwfwdkYESifh twlwuG jzpfay:
wnfaeMuonfum; r[kwfukef/ wpfckaom pdwfESifhomvQif twlwuG jzpfMuukef xdkpdwfESifhyif
twlwuG csKyyf su
f oGm;jcif;aMumifh 'kw,
d pdwf jzpfonfw
h ikd af tmif rwnfEikd u
f ek [
f k qdv
k \
kd / (r[m#D2-411/)
3/ r&E = pkawuG,fvGefaom ow0g\/ edk'g = pkwdpdwfESifh twlwuG csKyfavukefaom/
a, cEm = tMuifcEmwdkYonfvnf;aumif;/ " = y0wdtcg/ wd|rme = wnfaeqJjzpfaom
= touf&SifaeqJjzpfaom ow0g\/ a, 0g edk'g = tMuifysufjcif; = bifumvodkY a&muf&Sdojzifh
csKyfysufaom cEmwdkYonfvnf;aumif;/ oEd = &dSMuavukef\/ aw oaAyd cEm = xdktvkH;pkHaom
cEmwdo
Yk nfvnf;/ o'dom = wpfcsuw
f nf; wlnMD uuke\
f / ty#o
d Eu
d m = wpfzef jyefvm qufpyfjcif;
r&dSukefrl/ *wm = 0d*wm = uif;aysmuf oGm;Muavukef\/ (pkwd\ bifumv pkwdcEmwdkY\
csKyfysufjcif; y0wdtcg y&rwfcEmwdkY\ bifumvcsKyfysufjcif; csKyfysufjcif; ESpfrsKd;um; wlnDvsuf&dS\/ csKyfysufonfhtcg r&dSjcif;oabmodkYom a&muf&dSoGm;\/ csKyfysufNyD;aom cEmonf topf
wpfzef jyefjzpf;kd "rwm r&Sd ? r&djS cif; oknoabmodo
Yk m qdu
k af &mufomG ;\/ ,if;r&djS cif; oknoabmodYk
qdkufa&mufoGm;NyD;aom cEmonf topfwpfzefjzpfjyef jzpfqJcEmESifh jyefvnfqufpyfjcif; oabmvnf; r&dS/ pkwdcEmwdkYonf topfwpfzef jyefvnf rjzpfMuukefouJhodkY tvm;wlyif xdkpkwdpdwfrS
a&S;vnf; cEmwdo
Yk nfvnf; csKyNf y;D aemuf topfjyefvnf jzpfjcif;oabm r&dMS uavuke/f xdaYk Mumifh
141
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
7/ "rwmkyf - Ienf;
puKa`E aomwda`E Cmeda`E ZD0Sda`E um,da`E ZD0dwda`E paom urZkyf[laom a`EwdkYESifh
qufpyfrIr&dSaom oH-aMu;-ovJGjzL-ovJGrnf;-a&T-aiG-ykvJ-ywjrm;-ausmufrsufJG-ckoif;-oEmywjrm;eD-ywjrm;ajymuf-ajr-ausmufawmif-jruf-opfyif-EG,f-ponfh oufrJhavmu wnf&dSaom
ted`Ed,A'trnf&aom MoZ|rukyf o'e0uuvmyfkyfw&m;wdkYudk vuPm,mOfwif 0dyem
Iyg/
143
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/ uvmytm;jzifh Ienf;
txufyg lyowu Ienf; vm&dSaom (7)XmewdkY wnf&dSaom kyfw&m;udk aygif;pkjcHKiHk
tedp[
v
k nf;aumif; 'ku[
v
k nf;aumif; tew[v
k nf;aumif; wpfvn
S phf D 0dyemIaeaom pdwu
f kd
aemufpw
d jf zifh tedp[
v
k nf;aumif; 'ku[
v
k nf;aumif; tew[v
k nf;aumif; wpfzefjyef wpfvn
S hf
pD 0dyemIyg/ (0dok'd-2-261-262/)
144
aU&Spdwf - aemufpdwf
0dyemIaeaom pdw[
f o
l nf ykxZk efEiS hf aouy*k Kd vrf sm;\ oEmef r[mukov
kd f raem'Gg&du
aZm0Dxdpdwfrsm; jzpf taou = &[Emt&SifjrwfwdkY\ oEmef r[mBud,m raem'Gg&du aZm0Dxd
pdwftpOfrsm; jzpfMu\/ (tbd-|-2-388/)
145
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
t&m aU&Spdwf-aemufpdwf[k t|uxmq&mawmfu zGifhqdkoGm;awmfrljcif;rSm ,if; raem'Gg&du 0dyemaZm0Dxd pdwftpOftm;vkH;udkyif {uwenf;tm;jzifh aU&Spdwf aemufpdwf[k zGifhqdk
oGm;awmfrljcif; jzpf\/ pdwuPwpfck wpfck\ twGif; wnf&dSaom pdwfwpfck wpfckudkomvQif &nfTef; aU&Spdwf-aemufpdwf[k zGifhqdkoGm;awmfrljcif; r[kwfay/ taMumif;rSm odkY jzpf\/ ---txuf lyowuIenf;wGif a&;om;wifjyxm;aom (7)Xme wnf&SdMuaom kyfw&m;wdkYudk
tmkHtvdkuf cJGwrf;csvdkufaomf lygkH o'gkH *EmkH &omkH azm|AmkH "rmkH[k tmkH (6)rsKd;jym;onf
udk awGU&dSEdkif\/ tESpf (100)jzifh ydkif;jcm;xm;tyfaom tcsdefumvtwGif; wnf&dSaom kyfw&m;
tm;vk;H udk &nfeT ;f xm;aomaMumifh jzpf\/ ,if;kyw
f &m;tm;vk;H udk avmuD0yd empdwf wpfcw
k nf;u
wpfNydKifeuf wpfcsufwnf; avmuD0dyem aZmpdwuP wpfcktwGif;um; rodEdkif/
(tnxm) {auae0 avmud,pdawe yEH cEmeH y&d*[y&dZmeem'DdeH tor0awm/ e [d
oed'eoy#dCm'd H {uZH tm&rPH umwkH oum/ (r[m#D-2-470/)
ykxZk eftqifw
h iG o
f m wnf&aSd eao;aom toifoal wmfaumif;\oEmef jzpfEikd af om 0dyem
pdwfwdkYrSm r[mukodkvfraem'Gg&du aZm0DxdpdwftpOfwdkYom jzpfMu\/ wpfckwnf;aom avmuD
0dyempdwfjzifh = avmuD0dyem pdwuP wpfcsufwnf;jzifh cEmig;yg;wdkYudk odrf;qnf;jcif;
cEmig;yg;wdkY\ tedptcsuf 'kutcsuf tewtcsufwdkYudk cPypKyefodkY qdkufatmif ydkif;ydkif;jcm;jcm;
odjcif;ponfwdkY\ rjzpfoifhaomaMumifhyifwnf;/ rSefayonf avmuD0dyem pdwuP wpfcsuf
wnf;jzifh lygkH o'gkpH onfh tmkH (6)yg;vk;H udk wpfaygif;wpfpnf;wnf; tmkjH yKjcif;iSmum; rpGr;f Edik af y/
xdaYk Mumifh ---wrd pdwH tya&e pdawe ]]tedpH 'kurewm}}wd orowd/ (0dok'd-2-262/)
odYk ponfjzifh aU&0S yd empdwu
f kd aemuf0yd empdwjf zifh wpfzefjyef 0dyemI&ef TeMf um;awmfrljcif;onf a&S;a&S;aom 0dyemraem'Gg&duaZm0Dxd pdwftpOfudk aemufaemufaom 0dyem
raem'Gg&duaZm0Dxd pdwftpOfjzifh wpfzef jyef 0dyem IyGm;okH;oyf&ef TefMum;awmfrljcif;om
jzpfonf[k rSwfyg/ ,if; 0dyem raem'Gg&duaZm0Dxd pdwftpOfwpfckvkH;u rdrdIyGm;okH;oyfaeaom
ocFg&w&m;\ odkYr[kwf ocFg&w&m;pk\ tedptcsuf odkYr[kwf 'kutcsuf odkYr[kwf tewtcsufudkom tmkHjyKaeaomaMumifh {uwenf;tm;jzifh -- wH pdwH tya&e pdawe = xdkaU&S0dyempdwfudk
aemuf0dyempdwfjzifh 0dyemIyg -- odkYponfjzifh pdwfwpfckwnf;taejzifh zGifhqdkoGm;awmfrljcif;
jzpfayonf/
t&m0,f toifoal wmfaumif;onf obm0,kwb
d ufuvnf; wpfzef a0zefEiId ;f csed f pOf;pm;
oifhvSay\/ eda&m"ormywfrS xpjzpfaom tem*grft&Sifjrwf\ oEmef tem*grdzdkvf &[Em
t&Sifjrwf\ oEmef t&[wzdkvfonf tm0Zef;rygbJ jzpfEdkifonfh xkH;rsm;&dSaomfvnf; dk;dk; tmkH
(6)yg;udk xdkufovdktmkHjyKaeonfh umrm0p&pdwfrsm; jzpf&mtcg 0dyemt&mponfwdkY 0Dxdpdwf
wdkYonf tm0Zef;rygbJ jzpfEdkifdk;"rwm r&dSMuay/ tm0Zef;ygrSom jzpfEdkifdk;"rwm &dSMu\/ wpfckwnf;aom tm0Zef;uvnf; tmkH (6)yg;vkH;udk wpfNydKifeuf wpfcsufwnf; qifjcifEdkifonfh pGrf;tm;um; r&dSay/ tmkH wpfrsKd;NyD;rS wpfrsKd;udkom xdkufovdk qifjcifEdkif\/ txufwGif wifjyxm;aom
146
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/
2/
3/
4/
-------------
34 ?
33 ?
33 ?
32 ?
3/ cPdutm;jzifh Ienf;
toifa,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf tm'geedauykyfudk tedp[k 0dyem IyGm;okH;oyfyg/
1/ ,if;odkY Iaom yxr 0dyempdwfudk 'kwd, 0dyempdwfjzifh
2/ 'kwd, 0dyempdwfudk wwd, 0dyempdwfjzihf
3/ wwd, 0dyempdwfudk pwkw 0dyempdwfjzifh
149
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
4/ pwkw 0dyempdwfudk yr 0dyempdwfjzifh --toD;toD; tedp[k Iyg/ ('ku[k Iyg/ tew[k Iyg/)
tm'geedauykyu
f kd 'ku[
k I&m tew[k I&mwdYk vnf; enf;wlyifrw
S yf g/ tvm;wlyif 0a,m0kw*Frkyf tm[m&r,kyf Owkr,kyf urZkyf pdwork|mefkyf "rwmkyf toD;toD;udk tedp[k
vnf;aumif; 'ku[kvnf;aumif; tew[kvnf;aumif; toD;toD; 0dyemI ,if;0dyem
pdwfudk 'kwd,0dyempdwfjzifh 'kwd,0dyempdwfudk wwd,0dyempdwfjzihf wwd,0dyempdwf
udk pwkw0dyempdwfjzifh pwkw0dyempdwfudk yr0dyempdwfjzifh wpfzefjyef toD;toD;
0dyemIyg/ odkYvQif tm'geedauykyfpaom kyfw&m; toD;toD;udk odrf;qnf;aom pdwfrS p
av;qifh av;qifhaom pdwfwdkYudk vuPma&;okH;wef wpfvSnfhpD wif 0dyem IyGm;okH;oyfcJhaomf
cPdutm;jzifh 0dyemIyGm;okH;oyfonf rnfayonf/ (0dok'd-2-262/)
vnf; lyowuIenf;vmaom (7)rsKd;aom kyfwdkYudk cJG wpfckpD Iyg/ 0a,m0kw*Fr
kyf tqifhqifh I&ef rarhygESifh/ a&S;0Dxdpdwfudk aemuf0Dxdpdwfjzifh 0dyemIjcif; jzpfonfudkvnf;
oabmaygufyg/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
t0o0wea|e tewm
1/ ocFg&w&m;wdo
Yk nf tu,f twjzpfuek jf im;tH?h tw[
l ynmjzifh ydik ;f jcm;,ljcif;iSm oifah vukef&m\/ odkYaomf ocFg&w&m;wdkYonfum; tewpifppf jzpfukef\/ tewpifppf jzpfukefvsufvQif
tw[l pGJ,lMujcif; jzpf\/ xdkodkY tewpifppf jzpfygvsuf tw[l tw0g'orm;wdkYu pJG,ltyfonf\ tjzpfaMumifh xdkocFg&w&m;wdkYonf ---u/ rdrd tvdkodkY vdkufygapwwfaom twr&dSonf\ tjzpfwnf;[laom ouwfteufaMumifh
tewwdkYwnf;/
c/ a&S;tzdkY xif&Sm;r&dS ,ckrS kwfjcnf;jzpf csufwpfjzKwf ysufwwfonf jzpf r&dSonf\
tjzpfwnf;[laom ouwfteufaMumifh tedpwdkYwnf;/
*/ jzpfjcif;ysufjcif;onf tzefwvJvJ nOf;yef;EdSyfpuftyfonf\ tjzpfwnf;[laom ouwf
teufaMumifh 'kuwdkYwnf;/
odkY tew tedp 'ku vuPma&;udkwifum ocFg&w&m;wdkYudk 0dyemIaom a,m*g0p&
yk*dKvftm; 'd|dudk y,fcGmjcif; rnfonf jzpfay:vm\/ (0dok'd-2-263/)
0dyemt&m 'd|dudk y,fcGmjcif;rnfonf txl;tm;jzifh tewmEkyemaMumifh jzpfay:vm&\/ xdkYaMumifh xdktewmEkyem IyGm;ykH tpDt&ifudk ]]tu,f ocFg&w&m;wdkYonf tw
jzpfuek jf im;th}H }ponfjzifh zGiq
hf Nkd y;D aemuf wpfzef ocFg&w&m;wdu
Yk kd tewtm;jzifh = tew[k 0dyem
Iaeaom a,m*g0p&yk*dKvfonf ,if;ocFg&w&m;wdkYudk tedp[kvnf;aumif;? 'ku[kvnf;aumif;
vuPm,mOfwifum 0dyem IyGm;okH;oyfxdkufonfom jzpf\[k qufvufzGifhqdkxm;awmfrl\/
153
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
taMumif;rl ---- xdktedpmEkyemPf 'kumEkyemPfwdkYu tewmEkyemPfudk wdk;yGm;apaomaMumifh jzpf\ = tedpm EkyemPf 'kum EkyemPf ESpyf g;wdu
Yk tewmEkyemPftm;
'd|dudk y,fcGmEdkifonfh pGrf;tifrsm; jynfh0vmatmif tm;BuD;aom rSD&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyK
ay;aomaMumifh tewmEkyemPfonf pGr;f tif wd;k yGm;vmaom jynf0h vmaom tEkyemPf
jzpfvm\? xufjrufpl;&Svm\/ xdkYaMumifh ocFg&w&m;wdkYudk tew[k vuPm,mOfwifum IyGm;
okH;oyfNyD;aemuf tedp[kvnf;aumif; 'ku[kvnf;aumif; vuPm,mOfwifum IyGm;okH;oyf&ef
qufvuf t|uxmq&mawmfu zGifhqdkoGm;awmfrljcif; jzpf\/ (r[m#D-2-415-416/)
ajymjyavmufonfh tcsed u
f mvonfvnf; r&dS jzpfc\
hJ / xdaYk Mumifh ]]ig-ig}}ponfjzifh axmifvmT ;wuf<uwwfaom rmefrmew&m;onf ocFg&w&m;wdkY\ tedptjcif;t&mudk 0dyemPfynmrsufpdjzifh
udk,fwdkifrsufarSmuf xGif;azmufodjrifaeaom a,m*g0p&yk*dKvf\ todPf axmuf&mwnf&mudk
r&&dSEdkifay[lvdkonf/) bk&m;&Sifudk,fawmfwdkifu arCd,okwef (O'ge-120)wGif ---tedponm bma0wAm todrmeork*g#m,/
= ]]ig-ig}}[k axmifvmT ; wuf<uwwfaom rmew&m;udk y,fEw
I &f ef tvdiYk mS tedpo
nmudk yGm;rsm;
tm;xkwfyg[k a[mMum;xm;awmfrlcJh\/ (r[m#D-2-416/)
Oyg'0,y#dyDVea|e 'kum
3/ ocFg&w&m;wdkYonf tu,f okcjzpfukefjim;thH? okc[l ynmjzifh ydkif;jcm;,ljcif;iSm oifhavukef&m\/ odkYaomf ocFg&w&m;wdkYonf 'kupifppf jzpfukefvsufvQif ,if;ocFg&w&m;wdkYudk okc[l
pJG,ljcif;jzpf\/ (jzpfjcif;ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tjrJrjywf tnOf;yef; tEdSyfpufcHae&onfh 'kuw&m;
pifppfjzpfygukefvsufvQif ,if;ocFg&w&m;wdkYudk okc[l pJG,ljcif; jzpf\ [lvdk/) xdkYaMumifh xdkocFg&
w&m;wdkYonf jzpfjcif; ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tjrJrjywf tnOf;yef; tEdSyfpufcH&wwfaom teuf
oabmaMumifh 'kuwdkYwnf;/ a&S;u r&dS ,ckrS kwfjcnf; csufwpfjzKwf jzpfay:vm jzpfay:NyD;aemuf
r&dSjcif; = tbm0oabmodkYom qdkufa&mufoGm;wwfaom teufoabmaMumifh tedpwdkYwnf;/
rdrdtvdkodkY vdkufygapwwfaom tw r&dSonf\ tjzpfwnf;[laom ouwfteufaMumifh tewwdkY
wnf;/ odkY 0dyemPfynmjzifh Ijriffaom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef wPSm = eduEdw&m;\
a&uJhodkY cef;vsuf ukefysufjcif;rnfonf jzpfay:vmay\/ (0dok'd-2-264/)
wPSm = eduEdw&m;\ a&uJhodkY cef;vsuf ukefysufjcif;rnfonf txl;ojzifh 'kumEkyemaMumifh jzpfay:vm&\/ rSeaf yonf --- yifu&kd if; obm0tm;jzifv
h nf;aumif; 'ku\
wnf&m taMumif;
w&m;tm;jzifhvnf;aumif; 'kupifppf tjzpfBuD; jzpfukefaom ocFg&w&m;wdkYudk ,if;ocFg&w&m;wdkY\
jzpfjcif;ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tjrJrjywf tnOf;yef; tEdSyfpufcHae&onfh tjcif;t&mudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunf
h 'kuv
uPm,mOfuw
kd ifum 0dyem IymG ;ok;H oyfvsu&f aSd om a,m*g0p&
yk*dKvf\ oEmef xdkocFg&w&m;wdkYtay: tenf;i,frQaomfvnf; arGUavsmfaysmfydkuf ESpfNcdKufjcif;
rnfonf rjzpfawmhonfomwnf;/ rSeaf yonf ---- ocFg&w&m;wdkYukd om,mzG,f tm' oabm
w&m;[k Ijrifaeaom yk*dKvf\ oEmefomvQif xdkocFg&w&m;wdkYtay: ESpfoufjrwfEdk;jcif;?
wG,fwmrufarmjcif; wPSmw&m;onf xif&Sm;jzpfay:vmav&m\ = xif&Sm;jzpfay:Edkifav&m\/
(r[m#D-2-416/)
tedpmEkyemPf 'kumEkyemPft&mwdkYvnf; tewmEkyemPft&m
zGifhqdka&;om;wifjycJhonfhtwdkif; enf;wl rSwfom;&ef r[m#Dumq&mawmfu (r[m#D-2-416)
rdefYrSmxm;awmfrlayonf/ xdkrdefYrSmawmfrlcsufESifh tnD PfEkolrsm;twGuf xyfrH tenf;i,f
&Si;f vif;wifjytyfygonf/ ----
155
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vdk&if;tusOf;csKyf rSwfom;&ef
t&m qdv
k wUH aom pum;um; tusO;f csKyq
f v
kd &kd if; teufoabmw&m;wnf;/ txufyg
tlyowu Ienf;0,f y#dyg#d = tpOftm;jzifh Ienf; [laom 0dyemIenf;udk a&;om;wifjycJh\/
odYk a&;om;zGiq
hf ckd o
hJ nft
h wdik ;f y#dyg#denf;tm;jzifh ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPma&;ok;H wefukd wifum
0dyemIymG ;ok;H oyfjcif; oroevkyif ef;&yfukd tavhtusuf rsm;jym;aom a,m*g0p&yk*Kd v\
f Pf
tMuiftcg0,f tewmEkyemPfonf xufjrufvm\? &J&ifv
h m\? oefo
Y ef&Y iS ;f &Si;f jzpfay:vm\/
xkdtcg0,f tedpmEkyemPf 'kumEkyemPf ESpfrsKd;wdkYonfvnf; xdktewmEkyemPf\
aemufoYkd tpOfwpdu
k f vdu
k yf gMu&\/ xdt
k cg tewmEkyemPfu 'd|u
d kd y,fcmG jcif; vkyif ef;&yfukd
jyKvkyfNyD; jzpfawmh\/ rSefayonf - rdpm'd|drSeforQwdkYonf tw0g' tw'd|dvQif tajccHtaMumif;&if;
Zpfjrpf &dSMuukef\/ tewmEkyemPfonfvnf; tw'd|dESifh ajzmifhajzmifhxdyfwdkuf qefYusifbuf
tEkyemjzpf\/ xdkaMumifh tedpmEkyemPf 'kumEkyemPfESpfyg;wdkYu tm;BuD;aomrSD&m
Oyed,owx
d ;l Bu;D jzifh aus;Zl;jyKay;vdu
k o
f nfh t&Sed t
f 0gowx
d ;l Bu;D udk qufc&H aom pGr;f tifowd
jynf0h pkn
H v
D maom xufjrufp;l &S &J&ifo
h ef&Y iS ;f vmaom tewmEkyemPfonf tw'|d u
d kd NzKd cEGJ ikd jf cif;
jzpfayonf/ (r[m#D-2-416/)
tMuiftcgum; tedpmEkyemPfonf xufjrufpl;&Svm\? &J&ifhvm\? oefYoefY&Sif;&Sif;
jzpfay:vm\? xdktcg 'kumEkyemPf tewmEkyemPf ESpfrsKd;wdkYonfvnf; xdktedpm
EkyemPf\ aemufoYkd tpOfwpdu
k f vdu
k yf gMu&uke\
f / xdt
k cg0,f tedpm EkyemPfu rmeudk
156
157
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
y*kP jzpfavNyD
{wm0wm ye lyur|merd tlyur|merd y*kPH a[mwd/ (0dok'd-2-264/)
odkY a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; lyowuIenf; tlyowuIenf;wdkYudk tZw A[d' ESpfXmewdkY t0g;0pGm EdkifEdkifeif;eif; 0dyem IyGm;okH;oyfEdkifcJhaomf kyfur|mef; emrfur|mef; ESpfrsKd;vkH;
onfvnf; t0g;0pGm EdkifEkdifeif;eif; avhvmtyfNyD;om jzpfawmh\? y*kPjzpfavNyD/ (0dok'd-2-264/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vnf;aumif; ocFg&w&m;wdkY\ bifudk I xdkbif[k qdktyfaom csKyfjcif;omvQif ESvkH;oGif;onf\tjzpf ESvkH;Gwfonf\ tjzpfonf 0,mEkyem rnf\/ ocFg&w&m;wdkY\ xdkysufjcif;
csKyfjcif;udk Iaom 0,mEkyemjzifh yknmbdocFg& tyknmbdocFg& tmaembdocFg&wnf;
[laom ocFg&wdkYudk qnf;yl;kH;pkaygif;pnf;jcif;udk jyKaom wPSmudk pGefYcGmEdkifownf;/ tMuif
rjywf qufum qufum jzpfaom 0#fw&m;tusK;d iSm tMuifwPSmjzifh ukov
kd o
f cFg& tukov
kd f
ocFg&wdkYudk qnf;yl;kH;pk aygif;pnf;jcif;ukd jyK\ = jyKpkysKd;axmif\/ xdk0#fw&m; wPSmjzifh
xdka,m*D\ pdwfonfum; rGwfNyD? xdkYaMumifh 0,mEkyemudk jzpfapaoma,m*Donf tm,l[eudk y,fcGm\[k rdefYqdkjcif; jzpfonf/ r[m#D-2-417/)
10/ ocFg&w&m;wd\
Yk Z&m-r&P (= XDumv-bifumv) [laom ESpyf g;aom tzdt
Yk pkwjYkd zifh azmufjyef
ysupf ;D jcif; 0dy&dPmroabmudk tzefwvJvJ Iaom 0dy&dPmrmEkyemudk jzpfapaom a,m*g0p&yk*dKvfonf ocFg&w&m;wdkY jrJjrHonf\ tjzpfudk rSwfwwfaom "k0onmudk y,fcGm\/
11/ tedrdwmEkyem trnf&aom tedpmEkyemudk jzpfapaom a,m*g0p&yk*dKvfonf oEwd
Ce orl[Ce rNydKojzifh kyfoEwd emrfoEwd kyfuvmyf emrfuvmyfwdkYudk y&rw"mwfom;
wpfckwnf; wpfvkH;wpfcJwnf;\ tjzpfudk rSwfom;wwfaom onmjzifh pJG,ltyfaom vkH;vkH;
avsmif;avsmif; txnfudk,f&dSouJhodkY uyf xifjcif;[laom edrdwfudk y,fcGm\/
12/ tyP[
d w
d mEkyem trnf&aom awmifw
h wyfruf ESpo
f ufz,
G f r&d[
S k todPfjzpfaMumif;
jzpfaom 'kum Ekyemudk jzpfapaom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf okcudk awmifw
h wwfaom wPSm
[laom yPd"dudk y,fcGm\/
13/ oknwmEkyemtrnf&aom ocFg&w&m;wd\
Yk twrS qdwo
f Ok ;f onf\ tjzpfudk tzefwvJvJ
Iwwfaom tewmEkyemudk jzpfapaom a,m*g0p&yk*dKvfonf ocFg&w&m;wdkY tw[k
rSm;aomtm;jzifh ESvkH;oGif;jcif; twmbdeda0oudk y,fcGm\/
14/ ocFg&w&m;wd\
Yk edp okc twrS qdwo
f Ok ;f onf\ tjzpfukd tmk,
H
l jzpfay:vmaom vGeu
f -J
aom 0dyem[k qdt
k yfaom t"dynm"r0yd emudk jzpfapaom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf ocFg&
w&m;wdYk edpo
m& ponfwu
Ykd kd pJ,
G o
l nf\ tpGr;f jzifh jzpfay:vmaom rSm;aom ESv;Hk oGi;f jcif;[k
qdktyfaom wPSmESifhwuGaom 'd|dudk = om&m'gembdeda0oudk y,fcGm\/
15/ taMumif;w&m;ESiw
hf uGaom emrfyk u
f kd [kww
f ikd ;f rSepf mG Ijrifwwfaom 0dyemynm taMumif;
w&m;ESifhwuGaom ,if;emrfkyf\ tedptjcif;t&m 'kutjcif;t&m tewtjcif;t&mudk
[kwfwdkif;rSefpGm Ijrifwwfaom 0dyemynm[laom ,xmblwP'eudk jzpfapaom
a,m*g0p&yk*dKvfonf ]]igonf twdwfb0u jzpfcJhavoavm}} odkY ponfjzifh jzpfay:vmaom rSm;aomtm;jzifh ESvkH;oGif;wwfaom oarm[mbdeda0o ]]tpdk;&aom y&rDoGmjA[m
ponfaMumifh avmuonf jzpfay:vm\}} odkYponfjzifh jzpfay:vmaom rSm;aomtm;jzifh
ESvkH;oGif;wwfaom oarm[mbdeda0oudk y,fcGm\/
16/ ocFg&w&m;wd\
Yk tysuu
f kd 0dyemPfjzifh jrifatmifMunf
h vuPm,mOfwifum 0dyem
IyGm;okH;oyfvsuf&dSaom a,m*g0p&yk*dKvf\ Pf ,if;ocFg&w&m;wdkYudk aMumufvefYzG,f&m
160
tedrdwmEkyem
edrdwEd oEwd,H orla[ p {uwonm, *,SrmeH umvE&m0|m,dbma0e edpbma0e p
ocFg&meH oudpy&dap'wm, o0d*[H 0d, (o0d*[meH 0d,) Oy|merwH/ (r[m#D-2-417/)
edrdwE d ocFg&edrdwH/ ,H ocFg&meH orl[m'dCe0aoe oudpy&dap'wm, p o0d*[meH 0d,
Oy|meH/ (r[m#D-2-439/)
161
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rIEikd af o;vQif tedrdwmEkyem rrnfao;ay/ tedrdwmEkyem rrnfao;ygu tedpmEkyemvnf; rrnfao;ay/ tedpmEkyem rrnfao;vQif 0dyemPf tppfvnf; rjzpfao;ay/
bk&m;a[m wu,fh 0dyemtppfodkY rqdkufa&mufao;ay/
xif&Sm;aptHh/ -- bk&m;a[m wu,fh0dyemtppfum; kyfuvmyf emrfuvmyfwdkYudk Pfjzifh
awGUjrifaomtcg ,if;kyfuvmyf emrfuvmyfwdkYudk kyfwkH;kyfcJ emrfwkH;emrfcJwnf;[laom kyfCe
emrfCewdu
Yk kd Pfjzifh NzKd czGJ suq
f ;D vsuf y&rwftppf "mwftESpjf zpfaom kyef mrfwu
Ykd kd odr;f qnf;Ny;D vQif
,if;kyfemrf y&rwfw&m;wdkY\ tedptjcif;t&m 'kutjcif;t&m tewtjcif;t&mudk Pfjzifh
jrifatmifMunf
h vuPm,mOfo;Hk csuf wpfvn
S phf D wifum IymG ;ok;H oyf&aom vkyif ef;cGirf sK;d om jzpf\/
tu,f toifoal wmfaumif;onf rdr\
d cEmud,
k t
f wGi;f odYk pdu
k f v
I u
kd af omtcg rmrI Murf;rI av;rI
aysmrh I acsmrI ayghrI ,dpk ;D rI zJUG pnf;rI ylrI at;rI axmufrI wGe;f rI [laom "mwfobm0wdu
Yk kd twk;H vdu
k f
tcJvu
kd o
f m awGUjrifaeonf jzpft?hH kyu
f vmyf emrfuvmyfrQuakd omfvnf; Pfjzifh rawGUjrifao;onf
jzpftHh? kyfuvmyf emrfuvmyfudk jrifaomfvnf; y&rwfodkY Pftjrif qdkufatmif kyfCe emrfCe
toD;toD;udk NzdKcJGzsufqD;vsuf kyfy&rwf emrfy&rwfwdkYudk rodrf;qnf;Edkifao;onf jzpfjim;tHh?
uJhodkYaom y&rwfodkY Pftjrif rqdkufao;aom oorm&yx0D oorm&tmayg oorm&
awaZm oorm&0ga,m"mwfrQavmufukdom awGUjrifaeao;aom toifolawmfaumif;onf ,if;
twkH;vdkuf tcJvdkufom awGUjrifae&aom "mwfobm0wdkYudk 0dyemIaeygu odkYr[kwf 0dyem
Iaeonf[k qdkygu xdk0dyemrSm edrdwudkom Iaeaom 0dyem jzpf\? tedrdwudk 0dyem
Iaeaom tedrdwmEkyem tedpmEkyemum; r[kwfao;ay/ xdkYaMumifh kyfemrfwdkYudk y&rwfodkY
Pftjrif qdu
k af tmif rodr;f qnf;Edik af o;aom a,m*g0p&yk*Kd v\
f 0dyemudk wu,fh bk&m;a[m
0dyemtppf r[kwfao;[k qdkjcif; jzpf\/
tu,f toifoal wmfaumif;onf yg&rDtm;avsmpf mG kyu
f vmyfrsm;udk awGU&d
S xdk yk u
f vmyfwdkY\ tvGef vsifvsifjrefjref jzpfrI ysufrIudk Munfh jzpfysuf[kvnf;aumif; tedp[kvnf;aumif;
IaevQiv
f nf; edrw
d " rukd 0dyemIaeao;onf rnf\/ kyu
f vmyfw[
Ykd o
l nf orl[ynwf oPme
ynwfponfh ynwfrsm; ruGmonfh ynwfrsm; rpifao;onfh tao;qk;H ynwf twk;H tcJrsm; jzpfMu\/
ynwf[lorQonf edrdw"rrsKd;om jzpf\/ ,if;kyfuvmyfrsm;udk Ce toD;toD; NydKatmif Pfjzifh
cJGjcm; pdwfjzm IEdkifygrSomvQif y&rwfodkY Pftjrif qdkuf ,if;y&rwf kyfw&m;wdkYonfomvQif
tedrdw"rwdkY jzpfMu\/ ,if;tedrdw"rwdkYonfomvQif 0dyemPf\ tIcHtmkHwdkY jzpfMu\/
tu,f toifolawmfaumif;onf 0dyembm0emur|mef;udk pD;jzef;&m kyfuvmyfrsm;udkaomfrS rjrifzl;ao;[k qdkvQif wpfenf;qdk&aomf kyfuvmyf emrfuvmyfudkaomfrQ rjrifzl;ao;bJ
kyfwkH;kyfcJ emrfwkH;emrfcJtwdkif; jzpfysufIaeonf tedp[k Iaeonf[kqdkvQif ,if;uJhodkYaom IrIrSm
kyfy&rwf emrfy&rwf jzpfaom tedrdw"rodkY Pftjrif rqdkufao;aom IrIrQom jzpfaeojzifh
tedrdwmEkyem tedpmEkyem[laom trnfukd r&&dSEdkif[laom tcsufudkum; txl;ajymzG,f&myif rvdkawmhay/ tedrdwmEkyem tedpmEkyem trnfr&EdkifvQif 0dyemtppfvnf;
rjzpfEdkifao;[laom tcsufrSmvnf; &Sif;vsuf vif;vsuf xif;vsufyif &dSayonf/ ynm&dSaomfvnf;
owdjzpfcJ\/
163
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
kyu
f vmyf emrfuvmyf wpfcw
k pfck twGi;f wnf&aSd om kyw
f &m; emrfw&m; y&rw"mwfom;
toD;toD;\ Oyg'fpGef; bifpGef;udk Pftjrif qdkufygrS oEwdCe NydKrnf jzpf\/ Oyg'fpGef; bifpGef;udk
Pfjzifh ydkif;jcm;rjrifbJ kyfuvmyf emrfuvmyf wpfcktwGif; wnf&dSaom y&rw"mwfom;wdkY\
bifumvESifh tjcm;kyfuvmyf emrfuvmyfwpfcktwGif; wnf&dSaom y&rw"mwfom;wdkY\ Oyg'f
umvukd wpfenf;qdk&aomf a&S;a&S; y&rw"mwfom;wdkY\ bifumvESifh aemufaemuf y&rw"mwfom;wd\
Yk Oyg'fumvudk wpfqufwnf; wpfpOfwnf;uJo
h Ykd xifae jrifae awGUaevQif Oyg'fpeG ;f bifpeG ;f udk
uef
Y ydik ;f jcm; rjrifvQif ocFg&w&m;wdo
Yk nf Oyg'f-XD-bif[al om umvwpfyg;rS Oyg'f-XD-bif[al om
tjcm;umvwpfyg;odYk wdik af tmif wnfaeEdik o
f nf[al om t,ltqrSm;onf jzpfay:vmwwf\/ a&S;a&S;
y&rw"mwfom;ESifh aemufaemuf y&rw"mwfom;udk wpfckwnf;[k ,lqvmwwf\/ {uw onmwnf;/ ,if;odkY ,lqcJhaomf ocFg&w&m;wdkYudk edptjzpf vufcHvmwwf\/
wpfzef kyfuvmyf emrfuvmyf wpfckwpfck twGif; wnf&dSaom tkyfpktvdkuf tkyfpktvdkuf
jzpfaeMuaom kyfw&m; emrfw&m; y&rw"mwfom;wdkYukd --- um; yx0D um; tmayg um;
awaZm um; 0ga,m ponfjzifhvnf;aumif; - um; z um; a0'em um; onm
um; apwem um; 0dnmPf ponfjzifhvnf;aumif; wpfvkH;pD wpfvkH;pD Pfjzifh cJGjcrf;pdwfjzm
r,lEikd f rIEikd f rjrifEikd v
f Qif orl[Ce = kyt
f aygif;tpk twk;H tcJ emrftaygif;tpk twk;H tcJ rNyKd ay/
orl[Ce rNydKvQif orl[ynwf oPmeynwfrsm; ruGmEdkifao;ojzifh o0d*["r = oPmefj'yf
&dSaom w&m;rsKd;om jzpfae\/ ,if;o0d*["rwdkYudk y&rw"mwfom;wpfckwnf; tae xifvmwwf
jrifvmwwf ,lqvmwwf\? {uw onmwnf;/ oPmefj'yf&aSd om w&m; rSeo
f rQ o0d*[
"r rSeo
f rQ
edrw
d " rwo
Ykd m jzpfMu\/ ,if;edrw
d " rwu
Ykd kd 0dyemIaeaomf tedrw
d m Ekyem rrnfojzifh tedpm Ekyemvnf; rrnf&um; 0dyem tppftrSefvnf; r[kwfao;onfom[k rSwfom;av&monf/
tyPd[dwmEkyem
yPd"dEd okcyweH? &m*g'dyPd"d H 0g ? twawm wPSm0aoe ocFga&ok edEwH/
(r[m#D-2-417/)
csrf;omokcudk vdkvm;awmifhwjcif;udk yPd"d[k ac:qdkonf/ wpfenf; --- &m*paom awmifhwjcif;udk = &m*[laom awmifw
h jcif;udk yPd"[
d k ac:qdo
k nf/ y&rw w&m;ud,
k f teufoabmjzifu
h m;
wPSm\ tpGrf;jzifh kyfemrfocFg&w&m;wdkY Gwfudkif;Idif;onf\ tjzpfudk qdkvdkayonf/ tyPd[dw
[lonf ,if;yPd"d\ qefYusifbufwnf;/
tyPd[dwmEkyem[lonf ocFg&w&m;wdkY tay: wPSmjzifh vdkvm;awmifhwrI uif;jywfatmif usiahf om tEkyemwnf;/ ocFg&w&m;wdYk 'kum EkyemPf &ifo
h efvmvQif tyP[
d w
d odYk
qdu
k af &mufvmrnf jzpfayonf/ xdaYk Mumifh tyP[
d w
d mEkyemESihf 'kum Ekyemwdo
Yk nf w&m;ud,
k f
teufoabmtm;jzifh wlnDMuayonf/
164
oknwmEkyem
ocFg&w&m;wdYk omrd-ed0god-um&u-a0'u-t"d|m,u[k omoemy t,ltq&do
S l tw0g'
orm;wdkY MuHqtyfaom twrS qdwfokOf;rIudk jrifatmif tzefzef txyfxyf Iaom tEkyemPfonf oknwmEkyemPf rnf\/ xdkYaMumifh oknwmEkyemPfESifh tewmEkyemPfwdkYonf w&m;udk,f teufoabmtm;jzifh wlMuonf/
t"dynm"r0dyem
t"dynm"r0dyem ye oAmyd 0dyem/ (0dok'd-2-265/)
lyg'dtm&rPH wGm w'g&rP pdw b* 'doGm ocFg&m {0 bdZ Ed? ocFg&meH r&PH? e
tanm aumpd twDwd b*F0aoe oknwH *a[wGm y0wm 0dyem t"dynm p om "arok p
0dyemwd t"dynm "r0dyem? wm, edpom&m'dtm'ge0aoe y0wH tbdeda0oH owPSH 'd|
yZ[wd/ (r[m#D-2-417/)
t"dynm"r0dyem[lonf 0dyemPf tm;vkH;udkyif qdkvdkonf/ (0dok'd-2-265/)
kyw
f &m; emrfw&m;ponfh 0dyemPf\ tIct
H mkH jzpfaom ocFg&tmku
H kd odNy;D xdk yk w
f &m;
emrfw&m; ponfudk tmkHjyK jzpfay:vmaom pdwf\ = 0dyemraem'Gg&du aZm0Dxd pdwftpOf\
ysujf cif; = bifukd jrif ocFg&w&m;wdo
Yk nfomvQif ysuu
f ek \
f ? ocFg&w&m;wd\
Yk omvQif aojcif;onf
jzpf\? ysufaom aoaom ocFg&w&m;wdkYrS tjcm;wpfyg;aom wpfpkHwpfa,mufaom yk*dKvfow0g
rnfonf r&dS[k ysufjcif; = bif\ tpGrf;jzifh ocFg&w&m;wdkY\ oknjzpfrIudk = tusdwftcJ tcdkiftrm
tESpfom&tm;jzifh wnfaewwfonfh twrS qdwfokOf;rIudk Pfjzifh ykdif;jcm;,l jzpfay:vmaom
0dyemPfonf vGeu
f aJ om ynmvnf; [kw\
f ? xdv
k eG u
f aJ om ynm[lonf ocFg&"rwYkd Iaeaom
0dyemPfvnf; [kw\
f ? xdaYk Mumifh t"dynm"r0yd em rnfayonf/ xdt
k "dynm"r0yd emjzifh
ocFg&w&m;wdYk edp[
al om tESpo
f m& okc[laom tESpo
f m& tw[al om tESpo
f m& &d\
S ponfjzifh
pJG,lonf\ tpGrf;jzifh jzpfay:vmaom ocFg&"rwdkYudk edp-okc-tw-"k0 ponfjzifh jrJjrHpGm ESvkH;
oGif;jcif;[k qdktyfaom wPSmESifhwuGaom 'd|dudk y,fpGefYEdkif\/ (r[m#D-2-417/)
,xmblwP'e
,xmblwP'eH ucFg0dw&P0dok'd,m {0 o*F[dwH/ (0dok'd-2-265/)
,xmblwP'eH emr oyp,
emrly'eH/ awe ]]ta[mod EH k acg t[rwDwr'ge}}Ed
{0rm'duH ]]&awm avmaum or0wD}}wd {0rm'du oarm[mbdeda0oH yZ[wd/
(r[m#D-2-417-418/)
taMumif;w&m;ESifh wuGaom emrfkyfudk odjrifwwfaom Pfonf ,xmblwP'e
rnf\/ ,if;Pfudk ucFg0dw&P0dok'dydkif;jzifhomvQif odrf;usKH;a&wGuftyf\/ xdkPfjzifh ]]igonf
twdwfumvu jzpfcJhavoavm}} odkY paom jyif;pGm awGa0vsuf rSm;rSm;,Gif;,Gif; ESvkH;oGif;jcif;165
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
udv
k nf;aumif; ]]zefqif;&Sif ydik &f iS f &aMumifh avmuonf jzpfay:vm&\/}} odYk paom jyif;pGm
awGa0vsuf rSm;rSm;,Gif;,Gif; ESvkH;oGif;jcif;udkvnf;aumif; y,fpGefYEdkif\/ (r[m#D-2-417-418/)
rQjzifh a,m*g0p&yk*dKvfonf tedpmEkyemPf 'kumEkyemPf tewmEkyemPf tedrdwmEkyemPf tyPd[dwmEkyemPf oknwmEkyemPf t"dynm"r
0dyem ,xmblwP'e[laom 0dyemPfwu
Ykd kd &tyfonf rnfonfomvQif jzpfay\/
<uif;ukefaom edAd'gEkyempaom 0dyemPf (10)yg;wdkY tcsKdUudk &&dSNyD; jzpf\? tcsKdUudkum;
r&tyfao;ay/ aemuf xif&Sm;vwHU/
oroePfcef; NyD;\/
22222
166
O',A,Pfcef;
xdka,m*g0p&yk*dKvfonf odkYvQif tedpmEkyem ponfwdkY\ qefYusifbuf jzpfukefaom
edpo
nmponfh oHuad vo tnpftaMu;wdu
Yk kd y,fEikd jf cif;aMumifh txl;ojzifh pifMu,faom 0dyemPfonf xdyk *k Kd v\
f oEmef0,f jzpfay:vm\/ wdrw
f u
kd pf onfw\
Ykd uif;pifjcif;aMumifh aumif;uif\
xuf0ef;usif pifMu,fjcif;onf jzpfay:vmouJo
h v
Ykd nf;aumif; Get
f npftaMu;\ uif;pifjcif;aMumifh
a&\xuf0ef;usif pifMu,fjcif;onf jzpfay:vmouJhodkYvnf;aumif; oHpaom tnpftaMu;\
uif;pifjcif;aMumifh a&T\ pifMu,fjcif;onf jzpfay:vmouJo
h v
Ykd nf;aumif; 0dyemPf\ npfErG ;f aMumif; jzpfaom edponmpaom oHudavo tnpftaMu;\ uif;pifjcif;aMumifh 0dyemPf\
xuf0ef;usif pifMu,fjcif;onf jzpfay:vm&ayonf/
wpfyg;ru rsm;jym;pGmaom tjcif;t&mwdkYjzifh >yrf;aom ocFg&w&m;wdkY vuPm,mOfwif
0dyem IyGm;okH;oyfjcif;[laom oroePf\ udp ajyukefpGm jyKtyfNyD;onf\ tjzpfaMumifh xdk
a,m*g0p&yk*dKvfonf oroePf\ urf;wpfbufodkYvnf; qdkufa&mufvm\/ ,if;oroePf
tjrifEiS hf jynfph aHk om a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf O',A,PftjrifEiS hf jynfph aHk tmif qufvuf tm;opf&rnf jzpf\/ (0dok'd-2-265/ r[m#D-2-419/)
y#dord'gr*ygVdawmf a[mMum;xm;awmfrlyHk
uxH ypKyEmeH "rmeH 0dy&dPmrmEkyae ynm O',A,mEkyae PH ZmwH lyH ypKyEH?
w edAwd vuPH O'a,m? 0dy&dPmrvuPH 0a,m? tEkyem PH/ Zmwm a0'em onm
ocFg&m 0dnmPH/ ZmwH puK/ y / Zmawm ba0g ypKyaEm? w edAwdvuPH O'a,m? 0dy&dPmrvuPH 0a,m? tEkyem PH/ (y#doH-52/ 0dok'd-2-265/)
txufyg y#dord'gr*ygVdawmfESifhtnD O',A,Pfydkif; 0dyem pwifI&rnfh 0dyemPf\ tIcH tmkHw&m;rsm;rSm ypKyefjzpfaom Oyg'f-XD-bif[laom cPokH;yg; taygif; tusKH;
0ifaom Oyg'geuEm (5)yg; tm,we (12)yg; "mwf (18)yg; avmuDa`Ew&m;rsm; t0dZmrSonf
b0odkY wdkifatmifaom y#dporkyg'f t*Fg&yf (10)yg;wdkYwnf;/
167
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ypKyef[lonfrSm
{w p cPm'duxm0 edy&d,m,m/ aoom oy&d,m,m/ (0dok'd-2-103/)
ypKyElyH emr ZmwH cPw,y&d,myEEd tawm/ wH ye tm'dawm 'ky&d*[Ed oEwdypKyE0aoe 0dyembdeda0aom umwaAm/ (r[m#D-2-419/)
t'gypKyef oEwdypKyef cPypKyef[k ypKyefokH;rsKd;&dS&m oroePfydkif; t'gypKyefw&m;
wdkYu p 0dyem IyGm;ESvkH;oGif;&\/ O',A,Pfydkif;um; oEwdypKyefrS p cPypKyefodkY
qdkufatmif 0dyem IyGm;ESvkH;oGif;&\/ t'gypKyefw&m;rS p 0dyem ESvkH;oGif;onfyif jzpfap?
oEwdypKyefw&m;rS p 0dyem ESvkH;oGif;onfyif jzpfap? ocFg&w&m;wdkY\ Oyg'f-XD-bif[laom
cPtm;jzifh jzpfrI ysufrI = cPypKyefodkY Pftjrifqdkufatmif 0dyemI&rnfom jzpfayonf/
xdkypKyef okH;rsKd;wdkYwGif t'gypKyef oEwdypKyefwdkYum; y&d,m,uxm pum;wdkYwnf;/ t'g
ypKyef trnf&aom ocFg&w&m; oEwdypKyeftrnf&aom ocFg&w&m;wdkY w&m;udk,f y&rw"r
rsm;onf aU&SESifh aemuf uJGjym;rI &dSMu\/ qdkvdkonfrSm odkY jzpf\? -- t'gypKyef trnf&aom
y#doaErSonf pkwdodkY wdkifatmifaom b0wpfckjzifh ydkif;jcm;xm;tyfaom w&m;wdkYum; trsKd;rsKd;
tpm;pm;yif &dMS u\/ b0wpfavQmufv;Hk y&rw"mwfom; wpfcw
k nf;om jzpfaeonfum; r[kwaf y/
kyf trsKd;rsKd; emrf trsKd;rsKd; ukodkvf trsKd;rsKd; tukodkvf trsKd;rsKd; 0dyguf trsKd;rsKd; Bud,m trsKd;rsKd;wdkY
jzpfMu\/ oEwdypKyefw&m;wdkYvnf; xdkufovdk enf;wlyif rSwfyg/
xdkt'gypKyef oEwdypKyefw&m;wdkYwGif wpfckaom Oyg'f-XD-bif[laom cPokH;yg;taygif; =
cPw,rS apmifhMunfhcJhaomf tcsKdUum; cPw,udk vGefNyD; twdwfw&m;rsm; jzpfMu\? tcsKdUum;
cPw,odkY ra&mufao;aom tem*wfw&m;rsm; jzpfMu\/ tcsKdUum; cPw,odkY a&mufqJ ypKyef
w&m;rsm; jzpfMu\/ xdkYaMumifh t'gypKyef oEwdypKyef[k qdkaom pum;wdkYum; y&d,m,uxm =
ypKye [
f k y&d,m,ftm;jzifh qdak om pum;wdo
Yk m jzpfMu\/ Oyg'f-XD-bif[al om cPok;H yg;wd\
Yk taygif;
jzpfaom cPw,ESifh jynfhpkHaom w&m;onf rkcstm;jzifh ypKyefw&m;rnf\[k qdkaom cPypKyefESifh
qufpyfaom pum; ,if;cPw,rS a&S;jzpfaom w&m;um; twdwfw&m; ,if;cPw,rS aemuf
jzpfaomw&m;um; tem*wfw&m;[k qdkaom pum;rsm;onfomvQif edy&d,m,uxm = y&d,m,f
rzufonfh rkcspum;rsm; jzpfMu\/
qdkvdkonfrSm ------ cPypKyefw&m;onfomvQif rkcs ypKyefw&m;wnf;/ t'gypKyefw&m; oEwd
ypKye w
f &m;wdu
Yk m; y&d,m,ypKye w
f &m;wdw
Yk nf;/ taMumif;rl Oyg'f-XD-bif[al om cPw,twGi;f
wnf&dSaom cPypKyefw&m;wdkY y&rw"mwfom; w&m;vkH;rsm; uJGjym;jcm;em;rI r&dS/ y&rw"mwfom;
tkyfpkrsm;onf rsKd;wlvsufom &dSMu\/ y&rw"mwfom; uJGjym;rI xl;jcm;rI r&dSbJ Oyg'fumv XDumv
bifumv[laom umvuJjG ym;rIom &d\
S / ,if;cPw,twGi;f t'gypKye f oEwyd pKye w
f &m;wdu
Yk o
hJ Ykd
wpfpkHwpfckaom enf;y&d,m,fjzifh um; twdwfw&m; um; tem*wfw&m;[k qdkzG,f txl;
r&dSaomaMumifh jzpf\/
tajccHtbd"rmynm tm;enf;olwdkYtwGuf oabmaygufap&ef oEwdypKyef trnf&aom
puK'Gg&0Dxd pdwftpOf wpfckudk ykHpHxkwf xyfrH &Sif;vif; wifjytyfygonf/ ---168
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
pOf;pm;&ef tcsufrsm;
txufyg y#dor'd gr*ygVdawmf t0dZm wGif twdwf tem*wf ypKye [
f al om umvok;H yg;vH;k
twGif; tusKH;0ifaom t0dZm trsKd;rsKd; yg0ifEdkifonfudk a&S;y#dporkyg'fydkif;wGif a&;om;wifjycJhaom IuGufrsm;ESifh qufpyf oabmaygufygav/ ypKyef 0dygufcEm (5)yg;wdkY\ taMumif;w&m;
rsm;wGif yg0ifaom twdwfb0xdkxdku jyKpkysKd;axmifcJhaom t0dZmvnf; yg0if\/ twdwf 0dygufcEm
wd\
Yk taMumif;w&m;rsm;wGif yg0ifaom twdwb
f 0xdx
k u
kd jyKpyk sK;d axmifcahJ om t0dZm vnf; yg0if\/
tem*wf 0dygufcEm &&daS &;twGuf jyKpyk sK;d axmifaeaom ypKye t
f aMumif;w&m;rsm;wGif tusK;H 0ifaom
t0dZmvnf; yg0if\/ tem*wf oHo&mc&D; qufvuf&ef &dSaeao;aom olawmfaumif;rsm;twGuf
tem*wfb0xdkxdk wnf&dSaom 0dygufcEmrsm;\ taMumif;w&m;pkwGif yg0ifaom tem*wf t0dZmvnf; yg0if\/ twdwf tem*wf ypKyef[laom umvokH;yg;vHk;jzifh odrf;usKH;a&wGuftyfaom t0dZm
tm;vkH; yg0if\/ ,if;t0dZmwdkif;udkyif ---Zmwm t0dZm ypKyEm?
jzpfqjJ zpfaom Oyg'f-XD-biftm;jzifh okyt
f xnfu,
kd f xifxif&mS ;&Sm; jzpfjcif;[laom &tyfaom
twabm &dSaom = twabmudk &qJjzpfaom t0dZmonf ypKyef rnf\ = ypKyefjzpfaom t0dZm
rnfonf jzpfqJ jzpf Oyg'f-XD-bif[laom cPokH;yg; taygif; tusKH;0ifaom t0dZmyifwnf;/
odkY a[mMum;xm;awmfrlayonf/ <uif;usefaom y#dporkyg'ft*Fg&yfwdkYvnf; enf;wl oabmaygufygav/ ,if;odkY jzpfvQif ---ZmwH lyH ypKyEH ---- ponfjzifh a[mMum;xm;awmf rltyfaom kyf-a0'em-onm-ocFg&0dnmPfwdkYonfvnf; rnfodkYaom cEmig;yg;wdkYygenf;[k ar;&ef&dS\/ tajzrSm ---- twdwf tem*wf
ypKye [
f al om umvok;H yg; tZw A[d'[
al om oEmefEpS yf g; tusK;H 0ifaom cEmig;yg;wdyYk if jzpfonf
[l ajzqdkav&m\/
tb,faMumifhenf;[lrl txufwGif a&;om;wifjycJhaom y#dord'gr*t|uxm (1-234)
vm&dSaom pum;twdkif; O',A,Pf\ tjcm;rJh jzpfcJhaom oroePf\ urf;wpfbufodkY
a&muf wnfaeaom a,m*g0p&yk*dKvfonf tedppaomtm;jzifh ItyfNyD; jriftyfNyD;aom ocFg&
172
qdkvdkaom oabmw&m;
qdv
k o
kd nfrmS odYk jzpf\/ O',A,Pfyikd ;f O',A,mEkyemPfjzifh 0dyem IymG ;&rnfh 0dyemPf\ tIcHtmkHw&m;rSm Oyg'f-XD-bif [laom cPokH;yg;taygif; = cPw,
twGif; wnf&dSqJw&m;om jzpfonf/
1/ xdkw&m;onf umvtm;jzifh ypKyefb0 ypKyeft"GefYumvwGif tusKH;0ifaom w&m;jzpfvQifvnf; xdkw&m;\ Oyg'f-XD-bif[laom cPokH;yg;taygif; = cPw,twGif; wnf&dSaeqJ tcdkufudk
Pfjzifh jrifatmifMunf
h ,if;cPok;H yg; tusK;H 0ifaom w&m;\ jzpfrI ysurf u
I kd Pfjzifh tmk,
H
l
Pfjzifh Munf
h ,if;w&m;udk tedp[
k ('ku[
k tew[)k toD;toD; vuPm,mOfwifum 0dyem
I&rnf jzpfonf/
2/ xdw
k &m;onf umvtm;jzifh twdwb
f 0 twdwt
f "Geu
Yf mv tusK;H 0ifaom w&m;jzpfvQiv
f nf;
xdkw&m;\ xdktwdwfumvu Oyg'f-XD-bif[laom cPw,ESifh jynfhpkHcdkufudk Pfjzifh jrifatmif
Munfh ,if;cPokH;yg;taygif;\ twGif; wnf&dSaom w&m;\ jzpfrIysufrI = O',-0, oabmudk
Pfjzifh jrifatmifMunfh tedp[k ('ku[k tew[k) toD;toD; vuPm,mOfwifum 0dyem
I&rnf jzpfonf/
3/ xdkw&m;onf umvtm;jzifh tem*wfb0 tem*wft"GefYumv tusKH;0ifaom w&m;jzpfvQiv
f nf; xdw
k &m;\ xdt
k em*wft"Geu
Yf mv Oyg'f-XD-bif[al om cPw,ESihf jynfph cHk u
kd u
f kd Pfjzifh
173
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
jrifatmifMunfh ,if;cPokH;yg;taygif; cPw,twGif; wnf&dSaom w&m;\ jzpfrI ysufrI O',0,udk Pfjzifh jrifatmifMunfh tedp[k ('ku[k tew[k) toD;toD; vuPm,mOfudk wif
0dyem I&rnf jzpfonf/
O',A,Pfjzifh 0dyemIyGm;okH;oyf&rnfh xdkw&m;onf twdwfb0 twdwft"GefYumvu
jzpfcahJ om w&m;yif jzpfcsijf zpfygap ypKye b
f 0 ypKye t
f "Geu
Yf mvwGif tusK;H 0ifaom w&m;yif jzpfcsif
jzpfygap tem*wfb0 tem*wft"GefYumvwGif tusKH;0ifaom w&m;yif jzpfcsif jzpfygap rnfonfh
w&m;udk rqdk 0dyemIygu xdk0dyemPf\ tIcHtmkHjzpfaom w&m;\ Oyg'f-XD-bif[laom
cPw,or* = cPokH;yg;taygif;ESifh jynfhpkHcdkuf0,f xdkw&m;\ Oyg'fpGef; bifpGef;[laom jzpfrI
ysufrIudk Pfjzifh jrifatmifMunfh tedp[k ('ku[k tew[k) vuPm,mOfudk wif 0dyem
I&rnfom jzpfonf/
toifolawmfaumif;onf y#dporkyg'ft*Fg&yfwdkYudk jyefvnf tmkH,lMunfhyg/ ypKyefwGif
0dnmPf emrfkyf oVm,we z a0'em[laom tusKd; 0dygu0#f cEmig;yg;wdkY\ taMumif;&if;ppf
jzpfaom t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uH[laom taMumif;w&m; ig;yg;wdkYum; twdwfcEmig;yg;
tusK;H 0ifMu\/ t0dZm wPSm Oyg'gefwrYkd mS udavo0#f raem'Gg&duaZm0Dxd pdwt
f pOf emrfw&m;pkwYkd
jzpfMu\/ ocFg&ESifh uHwdkYrSm vlom;wpfOD; jzpfaeaom toifolawmfaumif;twGuf uGuf qdk&rl
ur0#f r[mukodkvf raem'Gg&duaZm0Dxd pdwftpOf emrfw&m;pkwdkY jzpfMu\/ t0dZm wPSm Oyg'gef
wdYk yg0ifaom aZmpdwu
P
toD;toD;onf aomreo[*kwf 'd|*d wor,w
k f tocFg&dujzpfvQif
emrfw&m; tvkH; (20)pD ,if;aZm toD;toD; yg0ifwnf&dSMurnf jzpf\/
tu,f toifolawmfaumif;onf ,if;t0dZmudk vSrf; tmkH,lum 0dyem IcJhaomf
ruif;paumif;aom t0dembm0enf;tm;jzifh aZm\aU&SwGif wnf&dSaom raem'Gg&m0Zef; emrfw&m;pkudv
k nf;aumif; aZm\ aemifwiG f w'gku
H scahJ omf ,if;w'gkH emrfw&m;pkwu
Ykd v
kd nf;aumif; a&maESm
0dyem I&rnf jzpfonf/ xdkodkY I&m ,if;udavo0#f raem'Gg&duaZm0Dxd\ pdwuPwdkif;\
emrfw&m;pkwdkY\ jzpfrI ysufrIudk Pfjzifh jrifatmifMunfh vuPm,mOfudk wifum 0dyemIyg/
txl;ojzifh t0dZm wPSm Oyg'gefwdkY OD;aqmifonfh aZmpdwuP toD;toD; wnf&dSMuaom emrfw&m;pkwdkY\ jzpfrI ysufrI = Oyg'fpGef; bifpGef;udk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh vuPm,mOf
wifum 0dyem Iyg/ xdo
k Ykd IEikd cf ahJ omf toifoal wmfaumif;onf t0dZm udk wpfenf;qdak omf t0dZm
ESifh wuGaom emrfw&m;pkudk ypKyefodkY qdkufatmif ypKyefwnfhatmif 0dyem IEdkifNyD jzpfayonf/
tvm;wlyif toifoal wmfaumif;onf ur0#fjzpfaom ocFg&-uHukd vSr;f tmk,
H u
l m 0dyem
IcahJ omf ruif;paumif;aom t0dembm0enf;tm;jzifh aZm\aU&w
S iG f wnf&aSd om raem'Gg&m0Ze;f emrfw&m;pkudkvnf;aumif; aZm\ aemifwGif w'gkHuscJhaomf ,if;w'gkH emrfw&m;pkwdkYukdvnf;aumif;
a&maESm 0dyem I&rnf jzpfonf/ xdkodkY I&m ,if;ur0#f r[mukodkvf raem'Gg&duaZm0Dxd
pdwftpOf0,f pdwuPwdkif; pdwuPwdkif; emrfw&m;pkwdkif; emrfw&m;pkwdkif;\ txl;ojzifh aZm
pdwuPwdkif; aZmpdwuPwdkif; wnf&dSaom emrfw&m;pkwdkif; emrfw&m;pkwdkif;\ jzpfrI ysufrI
= O',-0, oabmudk Pfjzifh jrifatmifMunfh vuPm,mOfokH;csufudk wpfvSnfhpD wifum
0dyem Iyg/ xdkodkY IEdkifcJhaomf toifolawmfaumif;onf ocFg&udk wpfenf;qdkaomf ocFg&ESifh
174
t"dyg,f,lqykH
twdwf tem*wf ypKyef t"GefYumvokH;yg;vHk; jzpfNyD; jzpfvwHU jzpfqJ w&m;rSeforQwdkYonf
jzpfwkef; jzpfcdkuf jzpfpOf0,f Oyg'f-XD-bif[laom cPypKyeftaetxm;jzifhom jzpfkd;"rwm &dSMu\?
jzpfNyD; jzpfvwHU jzpfqJ w&m;rsm; jzpfMu\/ xdk Oyg'f-XD-bif[laom cPw, = cPokH;yg;taygif;\
aU&StzdkYjzpfaom w&m;um; twdwfw&m;wnf;/ xdk Oyg'f-XD-bif[laom cPw, = cPokH;yg;
175
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
taygif;\ aemuftzdkY jzpfaom w&m;um; tem*wfw&m;wnf;/ a,m*g0p&yk*dKvfonf O',A,Pfydkif;odkY a&muf&dSvmaomtcg ocFg&w&m;wdkYudk O',A,mEkyemPfjzifh 0dyem IyGm;okH;oyf&m0,f xdk rdrd IymG ;vdu
k af om ocFg&w&m;\ Oyg'f-XD-bif[al om cPw, = cPok;H yg;taygif;\
aU&StzdkY aemuftzdkY jzpfaom twdwf tem*wfw&m;wdkYudk O',A,mEkyemPfjzifh 0dyem
rI&? Oyg'f-XD-bif[laom cPw, = cPokH;yg;taygif;\ twGif; wnf&dSaom ocFg&w&m;udkom
O',A,mEkyemPfjzifh 0dyem I&\? taMumif;rl ---- O',A,Pf\ 0dyemtIcHtmkH
w&m;rSm Oyg'f-XD-bif[laom cPw, = cPokH;yg;taygif;ESifh jynfhpkHcdkuf cPokH;yg;taygif;
tusKH;0ifaom ocFg&w&m;om jzpfaomaMumifhwnf;/
qdv
k o
kd nfrmS odYk jzpf\/ twdwt
f "Geu
Yf mv tusK;H 0ifaom ocFg&w&m;yif jzpfcsif jzpfygap
tem*wft"GefYumv tusKH;0ifaom ocFg&w&m;yif jzpfcsif jzpfygap ypKyeft"GefYumv tusKH;
0ifaom ocFg&w&m;yif jzpfcsif jzpfygap? rnfonfh ocFg&w&m;udk rqdk O',A,mEkyemPfjzifh
vSr;f tmk,
H u
l m 0dyemI&m xdk rdrd IymG ;vdu
k af om ocFg&w&m;\ Oyg'f-XD-bif[al om cPw,
= cPokH;yg;taygif;udk Pfjzifh jrifatmifMunfh 0dyem I&\? xdk rdrd IyGm;vdkufaom ocFg&
w&m;\ aU&StzdkY aemuftzdkY jzpfaom ocFg&wdkYudk O',A,mEkyemPfjzifh 0dyem I&rnf
r[kw?f Oyg'f-XD-bif[al om cPok;H yg;taygif; tusK;H 0ifaom ocFg&w&m;onfomvQif O',A,mEkyemPf\ tIcHtmkHjzpfonf [lvdk/ tu,f toifolawmfaumif;onf rdrd 0dyem
Ivdkufaom ocFg&w&m;\ aU&StzdkY &dSaom twdwfocFg&w&m; aemuftzdkY &dSaom tem*wfocFg&
w&m;wdu
Yk v
kd nf; 0dyemIvo
kd nf jzpfthH xdk rdrd 0dyemIymG ;vdak om xdw
k &m;\ Oyg'f-XD-bif[al om
cPw, = cPok;H yg;taygif;udk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunf
h xdo
k cFg&w&m;\ jzpfrI ysurf u
I kd
Pfjzifh ydkif;jcm;,l O',A,mEkyemPfjzifh vuPm,mOfudk wifum 0dyem Iygav/ cJpG?
oabmusEdkifcJ\/
xdaYk Mumifh O',A,mEkyemydik ;f Iuu
G u
f kd Tejf yxm;awmfral om y#dor'd gr*ygVdawmfBu;D \
jrefrmjyef qdkvdk&if;oabmudk atmufygtwdkif; rSwfom;av&monf/ ---uxH ypKyEmeH "rmeH 0dy&dPmrmEkyae ynm O',A,mEkyae PH ZmwH lyH ypKyEH?
w edAwdvuPH O'a,m? 0dy&dPmrvuPH 0a,m? tEkyem PH/ Zmwm a0'em onm
ocFg&m 0dnmPH/ ZmwH puK/ y / Zmawm ba0g ypKyaEm? w edAwdvuPH O'a,m? 0dy&dPmrvuPH 0a,m? tEkyem PH/ (y#doH-52/)
tb,fodkYvQif (oEwdypKyef) Oyg'f-XD-bif[laom cPokH;yg;taygif; tusKH;0ifaom cP
ypKyef jzpfukefaom bkHokH;yg; twGif; wnf&dSMuukefaom awblru ocFg&w&m;wdkY\ azmufjyef
ysufpD;jcif; 0dy&dPmroabmudk tzefzef txyfxyf Ijcif; jzpfay:vmaom ynmonf jzpfjcif;
ysufjcif; = O',-0,udk Ijcif; jzpfaom O',A,mEkyemPf rnfavoenf;/
Oyg'f-XD-bif = jzpf-wnf-ysuf[laom cPokH;yg;taygif; tusKH;0ifaom jzpfqJjzpfaom =
y&rw txnfudk,f twabmudk &qJjzpfaom kyfonf ypKyef rnf\ (= ypKyefjzpfaom kyfrnfonf
jzpfqJ jzpf Oyg'f-XD-bif[laom cPokH;yg;taygif; tusKH;0ifaom kyfwnf;)/ xdkypKyefjzpfaom
176
ky\
f pjzpfjcif;[k rSwt
f yfaom ocFwvuPmonf jzpfjcif; = O', rnf\/ azmufjyefysupf ;D jcif;[k
rSwt
f yfaom ocFwvuPmonf ysujf cif; = 0, rnf\/ ,if; O',-0,udk tzefwvJvJ Iwwfaom
ynmonf O',A,mEkyemPf rnf\/
Oyg'f-XD-bif = jzpf-wnf-ysuf[laom cPokH;yg;taygif; tusKH;0ifaom jzpfqJ jzpfaom =
y&rw txnfukd,f twabmudk &qJjzpfaom a0'emonf/ y/ onmonf/ y/ ocFg&wdkYonf/ y/
0dnmPfonf/ y/ pum,we aomwm,we Cmem,we Zd0Sg,we um,m,we rem,we
lyg,we o'g,we *Em,we &om,we azm|Am,we "rm,weonf/ y/ Oyg'f-XD-bif =
jzpf-wnf-ysuf[laom cPokH;yg;taygif; tusKH;0ifaom jzpfqJjzpfaom = y&rw txnfudk,f
twabmudk &qJjzpfaom t0dZmonf/ y/ Oyg'f-XD-bif = jzpf-wnf-ysuf[laom cPokH;yg;taygif;
tusKH;0ifaom jzpfqJjzpfaom = y&rw txnfudk,f twabmudk &qJjzpfaom b0onf (= urb0
Oyywdb0onf) ypKyef rnf\ (= ypKyefjzpfaom b0rnfonf jzpfqJjzpf Oyg'f-XD-bif[laom
cPok;H yg;taygif; tusK;H 0ifaom urb0 Oyywb
d 0wnf;)/ xdyk pKye jf zpfaom b0\ p jzpfjcif;[k
rSwftyfaom ocFwvuPmonf jzpfjcif; O', rnf\/ azmufjyefysufpD;jcif;[k rSwftyfaom
ocFwvuPmonf ysufjcif; = 0, rnf\/ ,if; O',-0,udk tzefwvJvJ Iwwfaom ynmonf
O',A,mEkyemPf rnf\/ (y#doH-52/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rSwt
f yfaom ocFwvuPmonf ysujf cif; = 0, rnf\/ ,if; O',-0,udk tzefwvJvJ Iwwfaom
ynmonf O',A,mEkyemPf rnf\ ---- [k b0tqkH; &dSonfomvQifjzpfaom a'oemawmfudk
jyKawmfrltyfayonf/ (r[m#D-2-420/)
ZmwdZ&mr&P0EmeHa,0 O',A, y&d*a [wAwm ZmwdZ&mr&PmeH O',A,mbm0awm
ZmwdZ&mr&PH temrodwGm ZmwH puK/ y / Zmawm ba0gwd ay,smvH uwH/ (y#doH-|-1-234/)
kyfavmu Zmwd-Z&m-r&P[lonf kyftppfwdkY\ jzpfrI-wnfrI-ysufrI [k ac:qdktyfaom
Oyp,-oEwd-Z&wm-tedpwm kyfwdkYwnf;/ emrfw&m;wdkY\ jzpfrI-wnfrI-ysufrIudkvnf; Zmwd-Z&mr&P[k qdkvdkonf/ y&rwopmwnf;/
Zmwd-Z&m-r&P = jzpf-wnf-ysuf &dSMuukefaom ocFww&m;wdkY\omvQif jzpfjcif;-ysufjcif; =
O',-0,udk odrf;qnf;tyf odrf;qnf;Edkifonf\ tjzpfaMumifh y#dporkyg'ft*Fg&yfwdkYwGif yg0ifaom
Zmwd-Z&m-r&Pwd\
Yk O',-0, = jzpf-ysuf oabm r&djS cif;aMumifh (ZmwdEiS hf O',um; wl\? 0,ESihf
r&Pum; wl\/) Zmwd-Z&m-r&Pudk rokH;oyfrl ------ ZmwH puK/ y/ Zmawm ba0g - [k ay,smvudk
jyKawmfrlonf/ (y#doH-|-1-234/)
odkY wdkifatmifaom pum;&yfwdkYjzifh O',A,mEkyemPfjzifh 0dyem IyGm;okH;oyf&rnfh
tIcHtmkHw&m;rsm;udk pdppfwifjy NyD;avNyD/ tu,f toifolawmfaumif;onf ypKyefw&m;
oufoufudkom ypKyefw&m; wpfrsKd;wnf;udkom 0dyemI&rnf 0dyemIaumif;onf[k tpJGoef
aeygvQif toifolawmfaumif;tzdkY t0dZmrSonf b0odkY wdkifatmifaom y#dporkyg'ft*Fg&yfwdkYudk
jynfjh ynfph pHk Hk pkpH v
Hk ifvif 0dyemI&ef rnfonfeh nf;ESirhf Q jzpfEikd af wmhrnf r[kwaf y/ ypKye f 0dygu0#f
w&m;pk\ taMumif;&if;ppf jzpfaom t0dZm ocFg&wdrYk mS twdwb
f 0xdx
k 0dk ,f urb0udk xlaxmifcphJ Ofu
jzpfcJhaom twdwfb0 tusKH;0ifaom twdwfw&m;pkwdkYom jzpfMu\/ wpfzef ypKyefwGif jyKpkysKd;axmifvu
kd af om t0dZm -wPSm-Oyg'gef-ocFg&-uHwaYkd Mumihf jzpfay:vmrnfh Oyywdb
0 trnf&aom
0dygu0#f cEmwdkYrSmvnf; tem*wfb0wGif tusKH;0ifaom tem*wf ocFg& w&m;pkwdkYom jzpfMu\/
ypKye b
f 0wGif tusK;H 0ifaom w&m;pkwu
Ykd m; r[kwMf uay/ wpfzef ypKye f 0dygu0#fwiG f tusK;H 0ifaom
0dnmPf- emrfyk [
f al om y#dpo
rkyg 'ft*Fg&yfww
Ykd iG f ta&;Bu;D vSaom y#doaE 0dnmPf-emrfyk w
f v
Ykd nf;
yg0ifvsufyif &SdMu\/ xdk y#doaE 0dnmPf-emrfkyfwdkYrSmvnf; tcsKdUtcsKdUaom rsufarSmufacwf
a,m*g0p&yk*Kd vw
f Ykd vufc,
H q
l xm;aom ypKye w
f &m;rsK;d um; r[kwaf y/ ypKye f ay:qJay:qJ w&m;rsKd;um; r[kwfay/ trd0rf;Mumwdkuf0,f y#doaE wnfaepu jzpfcJhMuaom ocFg&w&m;pkwdkYom
jzpfMu\/ rkcstm;jzifh qdk&rl twdwfw&m;pkwdkYom jzpfMu\/ wpfzef ypKyef oufoufudkom 0dyem
Iaumif;ygonf[k tpGJoefaevQif ---t0dZmork',m lyork'a,m/ (y#doH-54/)
t0dZmjzpfjcif;aMumifh (urZ)kyf jzpf\/
odkYpaom O',A, tus,f IyGm;enf;[k ac:qdktyfaom yp,awm O',A,'e =
taMumif;w&m;tm;jzifh jzpfysuf Ienf;udv
k nf; rnfonhef nf;ESirfh Q ypu
Pfjzifh ud,
k w
f ikd rf suaf rSmuf
xGi;f azmuf odjrifatmif IEikd af wmhrnfvnf; r[kwaf y/ xdaYk Mumifh w&m;ppf w&m;rSeu
f kd vkv
d m; awmif-h
178
IykHpepf
xdka,m*g0p&yk*dKvfonf ZmwH lyH ypKyEH ---- odkY ponfjzifh a[mMum;xm;awmfrltyfaom
y#dord'gr*ygVdawmfenf;udk tpOfrSD;ojzifh Oyg'f-XD-bif[laom cPoHk;yg;taygif; tusKH;0ifaom
jzpfqjJ zpfaom emrfyk \
f p jzpfjcif;[k rSwt
f yfaom ocFwvuPmjzpfaom edAw
v
d uPm[laom
jzpfjcif; Oyg'fukd topfjzpfay:vmaom tjcif;t&mudk O', = jzpf-[l tzefwvJvJ I\ = (vuPm
,mOfudk wifum tzefwvJvJ I\/) azmufjyef ysufpD;jcif; = 0dy&dPmrvuPm[l rSwftyfaom
ocFwvuPmjzpfaom ukefjcif; csKyfjcif; ysufjcif; bifudk 0, = ysuf-[l vuPm,mOfudk wifum
tzefwvJvJ 0dyemI\/ (0dok'd-2-266/)
uJhodkY vuPm,mOfudk wifum 0dyem IyGm;oHk;oyfaeaom xdka,m*g0p&yk*dKvffonf
odkYaom tjcif;t&mtm;jzifh uGJuGJjym;jym; od\/
1/ emrfkyf\ jzpfonfrS a&S;tzdkY rjzpfrD jzpfzdkY&ef toifhapmifhqdkif;aeaom tpktyHkonfvnf;aumif; taygif;tpkonfvnf;aumif; r&Sad y/ y&rw"robm0vuPm[laom txnfu,
kd f
twabmudk r&&Sdtyfao;aom w&m;\ tcsif;cyfodrf; xif&Sm;r&Sdonf\ tjzpfaMumifhwnf;/
2/ jzpfqJ jzpfaeaom emrfkyf\vnf; toifhjzpf&ef apmifhqdkif;aeaom tpktykHrSvnf;aumif;
taygif;tpkrSvnf;aumif; vmjcif; rnfonf r&Sday/
3/ csKyfqJjzpfaom emrfkyf\vnf; wllt&yf taxmifht&yfodkY uyfa&mufjcif; oGm;jcif;rnfonf
r&Sd/
4/ csKyfNyD;aom kyfemrf\vnf; wpfckaom ae&mXme tpktykHtm;jzifhvnf;aumif; taygif;tpk
tm;jzifhvnf;aumif; wnfaejcif; rnfonf r&Sd/
xdkpum;udk xif&Sm;apthH/ wD;tyfaom apmif;rS jzpfay:vmaom toH\ toHjzpfonfrS a&S;
toHrjzpfrD wpfae&m pka0;aeaom taygif;tpk tpdkiftcJonf r&Sdom jzpfcJh\/ jzpfqJjzpfaom
toHonfvnf; wpfckaom tpdkiftcJ taygif;tpkrS a&muf&Sdvmonfvnf; r[kwf/ csKyfqJjzpfaom
toH\vnf; wllt&yf taxmifht&yfodkY oGm;a&mufjcif; uyfa&mufjcif;rnfonf r&Sday/ csKyfNyD;aom
toHonfvnf; csKyfNyD;aemuf wpfpHkwpfckaom t&yfXme aygif;pkpnf;a0; rwnf/ pifppfaomfum;
apmif;udv
k nf;aumif; apmif;Muufom;a&udv
k nf;aumif; apmif;orm;\ xdt
k oHjzpfjcif;tm; avsmufywfaom apmif;wD;jcif; vkHYvudkvnf;aumif; tpGJjyK a&S;u r&Sdrl ,ckrS kwfjcnf; jzpfay:vm\f?
jzpfNyD;vnf; t&Snfrwnf csufwpfjzKwf csKyfaysmufysufpD;ouJhodkY Oyrmwl -- cyfodrf;ukefaom
kyf-emrf"r ocFg&w&m; rSeforQwdkYonfvnf; a&S;u r&Sdrl ,ckrS kwfjcnf; jzpfay:vmMuukef\?
(a[wktaMumif; yp,taMumif;[laom taMumif;w&m;wdkY nDGwfMuonf &Sdaomf Oyg'ftm;jzifh
xif&Sm; jzpfay:vmMuukef\ [lvdk/) jzpfNyD;vnf; t&Snfrwnf csufwpfjzKwf csKyfaysmuf ysufpD;
Muuke\
f / ---- odkY uGJuGJjym;jym; od\/ (0dok'd-2-266/)
179
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
zGiq
hf ckd surf sm;ESihf tnD toifoal wmfaumif;onf 'kuo
pm ork',opm trnf&aom ocFg&
w&m;wdu
Yk kd ---1/ kyf-emrf ESpfyg;enf;jzifh (2 )yHk yHk jzpfap
2/ cEm (5)yg;enf;jzifh (5)yHk yHk jzpfap
3/ tm,we (12)yg;enf;jzifh (12)yHk yHk jzpfap
4/ "mwf (18)yg;enf;jzifh (18)yHk yHk jzpfap
5/ y#dporkyg'fenf;jzifh t0dZmrSonf b0odkYwdkifatmifaom t*Fg&yfwdkYudk (10)yHk yHk jzpfap --odkY paom enf;jzifh ,if;ocFg&w&m;wdkYudk ,if;wdkY\ jzpfrI-ysufrI = O',-0,oabmudk
Pfjzifh jrifatmifMunfh tedp[k odkYr[kwf 'ku[k odkYr[kwf tew[k vuPma&;oHk;wefudk
wpfvSnfhpD wif 0dyem Iyg/ rdrd 0dyem Ivdkufaom ocFg&w&m;\ jzpf-ysuf = O',-0,udk
cPypKyefodkY qdkufatmif jrifaeygap/
vuPm,mOfudk wifyg
txufwGif wifjyxm;aom 0dok'dr*t|uxm (2-266) ocFwvuPm &dSMuukefaom kyfemrfwdkY\ Oyg'fpGef; bifpGef;udk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh O',[k 0,[k = jzpf-ysuf[k
0dyemI&ef TefMum;xm;awmfrl\/ xdkodkY ]]jzpf-ysuf}}[k I&ef TefMum;xm;awmfrlojzifh ,if;ocFg&
w&m;wdkYudk tedp[k 'ku[k tew[k vuPm,mOfwif 0dyem rI&awmhNyDavm[k ar;&ef&dS\/
tajzum; odw
Yk nf;/ ---tedpawm reodua&mawm Mobmaom OyZwd/ (y#doH-291/ 0dok'd-2-269/)
ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k odkYr[kwf 'ku[k odkYr[kwf tew[k ESvHk;oGif;aeaom 0dyem
Iaeaom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f Mobmo = ta&miftvif;ESifhwuG yDwd y'dpaom
0dyem npfnL;aMumif; Oyudavow&m;rsm;onf jzpfay:vmwwfaMumif;udk y#dord'gr*ygVdawmf
(291)udk udk;um; 0dok'dr*t|uxm zGifhqdkxm;awmfrl\? zGifhqdkcsufESifh tnD a,m*g0p&yk*dKvf
onf O',A,Pfydkif; ocFg&w&m;wdkY\ jzpf-ysufudkvnf; jrif&rnf? ,if;ocFg&w&m;wdkYudk
tedp[k ('ku[k tew[k) vuPm,mOfudkvnf; wif 0dyem I&rnf[k rSwfom;yg/
oroeP/ y / yg&H *Em Xdawe tedpm'dawm 'da| ocFga& O',Aa,e y&dpdEdwGm
tedpm'dawm 0dyewH ...(y#doH-|-1-234/)
oroePf\ urf;wpfbufodkY a&muf wnfaeaom a,m*g0p&yk*dKvfonf oroePfjzifh tedppaomtm;jzifh IjriftyfNyD;aom ocFg&w&m;wdkYudkyif jzpfjcif; ysufjcif;jzifh ydkif;jcm; tedp
paomtm;jzifh 0dyemIjcif;iSm y#dord'gr*ygVdawmf O',A,Pfudk qufvuf a[mMum;
xm;awmfrlaMumif;udk txufyg y#dord'gr*t|uxmuvnf; zGifhqdkxm;awmfrl\/ zGifhqdkcsufESifh
tnD oroePfydkif; ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k ('ku[k tew[k) vuPm,mOfudk wifum 0dyem I&ouJo
h Ykd tvm;wlyif O',A,Pfyikd ;f vnf; ,if;ocFg&w&m;wdu
Yk ykd if tedp[
k ('ku[
k
tew[k) vuPm,mOfudkwifum 0dyem I&rnfom jzpfonf/
180
wpfzef 0k|me*grded0dyem trsKd;rsKd;wdkYudk zGifhqdk&m tydkif; (tbd-|-1-270-271/ 0dok'd-2300-301/)wGifvnf; ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k Icdkuf r*fqdkufonfvnf; &Sd\[kvnf;aumif; 'ku[k
Icdkuf r*fqdkufonfvnf;&Sd\[kvnf;aumif; tew[k Ickduf r*fqdkufonfvnf; &Sd\[kvnf;aumif;
zGifhqdkxm;\/ ,if;odkY zGifhqdkxm;ojzifh ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k 'ku[k tew[k vuPm,mOfudk
wifum 0dyemIrIrSm 0k|me*grded0dyemodkYwdkifatmif wnf&Sdae\[k rSwfyg/ odkYaomf 0k|me*grdeD
0dyemodw
Yk idk af tmif[al om pum;&yf 0k|me*grde0D yd em ryg0if[k rSwyf g? taMumif;rl 0k|me*grdeD
0dyemtrnf&aom tEkavmrPfow
Ykd ikd af tmifaom avmuD0yd emPfonf ocFg&w&m;wd\
Yk
tedpt
jcif;t&m odrYk [kwf 'kut
jcif;t&m od[
Yk w
k f tewtjcif;t&mudo
k m jrif\? ,if;ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k odkYr[kwf 'ku[k odkYr[kwf tew[k vuPm,mOfudk rwifay? xifkHom xif rwif
[lvdkonf/
xdkYaMumifh O',A,Pfydkif;wGifvnf; ocFg&w&m;wdkYudk ]]jzpf-ysuf}}[k IaeHkrQjzifh vdk&if;
udp rNyD;pD;Edkifao;? ,if;jzpf-ysuf\ aemufrS ,if;ocFg&w&m;wdkY\ jzpf-ysufudk 0dyemPfjzifh
jrifatmifMunfh tedp[kvnf;aumif; 'ku[kvnf;aumif; tew[kvnf;aumif; vuPma&;
oH;k wefukd wpfvn
S phf w
D ifum 0dyemIygrSomvQif vd&k if;udp Ny;D pD;Edik o
f nf/ t&d,r*foYkd qdu
k af &mufEdkifrnf[k oEd|mefus rkcsyHkao rSwfom;em,lav&monf/
xdo
k Ykd ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPm,mOfukd wifum 0dyem I&m ,if;ocFg&w&m;wd\
Yk jzpfysuf
ukd Pfjzifh tvGefYtvGef vsifvsifjrefjref jrifatmif BudK;pm;yg? twdwf tem*wf ypKyef[laom
umvoHk;yg; tZw A[d'[laom oEmefESpfyg;twGif; wnf&Sdaom rnfonfhocFg&w&m;udk rqkd
0dyemI&m xkdocFg&w&m;\ jzpfrIysufrIukd cPypKyefodkY qdkufatmif oEwdypKyefrSonf cP
ypKyefodkY qdkufonfhwkdifatmif Pfjzifh jrifatmifMunfh vuPm,mOfukd wpfvSnfhpD wif
0dyemIyg? ocFg&w&m;wdkY\ jzpf-ysufrSm tvGefYtvGef vsifjrefaomfvnf; tvGefYtvGefrsm;jym;
aomfvnf; tedp[k odkYr[kwf 'ku[k odkYr[kwf tew[k vuPm,mOfudkwifum 0dyemIrIrSm
cyfjznf;jznf;om Iyg/
ocFg&w&m;wdkY\ jzpfrI ysufrIum; tvGefvsifjrefvS\? rsufpdwpfrSdwf vQyfwpfjyuf vufzspf
wpfwGuf[k ac:qdktyfaom tvGefYtvGef wdkawmif;aom tcsdefumvtwGif;yif uka#axmifaygif;
rsm;pGmaom uka#aomif;aygif;rsm;pGmaom ocFg&w&m;wdo
Yk nf jzpfNy;D vQif ysuo
f mG ;Mu\? xdrk Q wdak wmif;vSaom tcsdefumvtwGif; xdkrQ rsm;jym;pGm xdkrQ vsifjrefpGm jzpfysufoGm;Muaom ocFg&w&m;wdkif;
uka#aygif;axmifEiS hf aomif;ESichf s
D vuPm,mOfuw
kd ifum 0dyem rIEikd af y? xdaYk Mumifh toifo-l
awmfaumif;\0dyemPfwiG f ocFg&w&m;wd\
Yk jzpfryI surf rI mS vsijf refEikd o
f avmuf vsijf refaeygap?
cPypKye o
f Ykd Pftjrif qdu
k af eygap? tedp[
k odrYk [kwf 'ku[
k odrYk [kwf tew[k vuPm,mOfukd
wifum 0dyemIrIudkum; cyfjznf;jznf; cyfat;at;om Iyg? ocFg&w&m;wdkY\ jzpfrI ysufrI jrefoavmuf vuPm,mOfudkvnf; cyfjrefjrefyif vkduf wifaeygu MumvQif armyef;oGm;wwfayonf?
emrfur|mef;ydkif;Z,m;rsm;wGif a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; wpfwef;NyD; wpfwef; twef;vdkuf Iyg/
oroePfydkif;wGif 0dyemIonfhyHkpHtwkdif;yif O',A,Pfydkif;vnf; ---181
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/
2/
3/
4/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
jrwfaomtouf&Sifjcif;
(11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom txufyg Oyg'geuEmig;yg;udk cEmwpfyg;
wpfyg; tedpv
uPmwpfvn
S hf 'kuv
uPmwpfvn
S hf tewvuPmwpfvn
S hf odYk vuPm,mOf
oHk;csufukd wpfvSnfhpDwif 0dyemIyGm;oHk;oyf&aom bm0emusifhpOfvrf;onf bk&m;tp&Sdaom
y0*Dig;OD; trSL;&Sdaom a&S;a&S; t&d,molawmfaumif;wdkY\ edAmefodkY <uoGm;awmfrl&m wpfaMumif;
wnf;aom vrf;d;k vrf;a[mif;Bu;D om jzpf\/ toifoal wmfaumif;onfvnf; bk&m;&Siq
f v
dk o
dk nfh tppf
trSef edAm efw&m;awmfjrwfBu;D ukd wu,fwrf; vkv
d m;awmifw
h onf jzpfjim;tH?h xdv
k rf;d;k vrf;a[mif;Bu;D
twkdif;om a`E&& *kPfodum&Sd&Sdjzifh ydyd&d&d NidrfNidrfoufouf avQmufoGm;&rnfom jzpfonf?
taMumif;rl edAm efoYkd oGm;&m vrf;aMumif;rSm ESpaf Mumif;r&S?d wpfaMumif;wnf;om &Sad omaMumifh jzpf\/
a,m p 0owH ZDa0? tyH O',A,H/
{um[H ZD0dwH aoa,sm? yawm O',A,H/ ("ry'-30/)
a,m p = tMuifyk*dKvfonfum;/ O',A,H = cEmig;yg; = kyf-emrfw&m;wdkY\ jzpfjcif;-ysufjcif;
= O',-0, oabmukd/ tyH = tyaEm = 0dyemynm r*fynmjzifh rodrjrifbJ/ 0owH
= ESpfaygif; (100) umvMumatmif/ ap ZDa0 = tu,f touf&Sifjim;tHh/ w = xkdyk*dKvf\/ wH
ZD0dwH = xdkodkY touf&Snfjcif;onf/ e aoa,sm = rjrwfonfomwnf;/
a,m p = tMuifyk*dKvfonfum;/ O',A,H = cEmig;yg; = kyf-emrfw&m;wdkY\ jzpfjcif;-ysufjcif;
= O',-0,oabmukd/ ywd = 0dyemynm r*fynmjzifh odjrif\/ O',A,H = cEmig;yg; = kyfemrfw&m;wdkY\ jzpfjcif;-ysufjcif; = O',-0,oabmudk/ yawm = 0dyemynm r*fynmjzifh
odjrifaom/ w = xdyk *k Kd v\
f / {um[H = wpfaeY wpf&uf wpfeeH ufrQ/ ZD0w
d H = touf&iS &f jcif;onf/
aoa,sm = jrwfvSygay\/ ("ry'-30/ *gxmeHygwf-113/)
cEmig;yg; kyfemrfw&m;wdkY\ jzpfjcif;-ysufjcif; = O',-0,oabmukd 0dyemynm odkYr[kwf
t&d,r*fynmjzifh rodrjrifaom ol\ ESpfaygif; (100) umvMumatmif touf&Sif&jcif;um; rjrwf?
cEmig;yg; kyef mrfw&m;wd\
Yk jzpfjcif;-ysujf cif; = O',-0,-oabmukd 0dyemynm odrYk [kwf t&d,r*f
ynmjzifh odjrifaomol\ wpfaeYwpf&uf wpfeHeufrQ touf&Sif&jcif;uom jrwf\? odkY bk&m;&Sif
ukd,fawmfwkdif a[mMum;jyo qkdqHk;rxm;awmfrljcif;aMumifh toifolawmfaumif;onfvnf; rdrd\
b0ukd bk&m;&Sif\ tvdkqEawmftwkdif; tvGef tqifhtwef; jrifhrm;onfh jrifhjrwfaom b0wpfck
jzpfatmif usifhMuHBudK;ukwf yGm;rsm;tm;xkwfav&monf/
186
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
txufyg Iuu
G w
f rYkd mS y#dor'd gr*ygVdawmf vm&Sad om O',A, tus,f yI mG ;enf; Iuu
G w
f yYkd if
jzpfMuonf/ ,if;ygVdawmf vm&Sdaom IuGuf tjynfhtpHkukd aemufwGif qufvuf a&;om;wifjyygrnf? ,cktcgwGif ,if;ygVdawmf\ qdv
k &kd if;oabm t"dyg ,fukd &Si;f vif;zGiq
hf x
kd m;aom y#dor'd gr*
t|uxmtzGifh tcsKdUESifh r[m#DumtzGifh tcsKdUukd aU&SOD;pGm a&;om;wifjytyfygonf/
ww t0dZmork',m lyork'a,mwd ]]yk&drurb0od Harma[m t0dZm}}wd 0kwm, t0dZm,
owd rod Hba0 ly Oyga'g a[mwDwd tawm? yp,ork',a|emwd yp, OyEbma0emwd tawm? t0dZm-wPSm-urmed apw " y#doEda[wkblwm twDwyp,m? arok p wDok
*[dawok ocFgkyg'gemed *[dwmae0 a[mEd? tm[m&ork',mwd y0wdypa,ok uAVDum&m[m& Av0wm aoma,0 *[dawm? wod Hye *[daw y0wda[wkblwmed Owkpdwmedyd *[dwmae0 a[mEd/ (y#doH-|-1-235/)
ww t0dZmork',mwd t0dZm, Oyg'g? twdbm0gwd tawm/ eda&m"0da&m"D [d Oyga'g
twdbm00gpaumyd a[mwDwd 0kawm 0g,rawm? wom yk&drb0od'g, t0dZm, owd rod H
ba0 ly Oyga'g a[mwDwd tawm/ yp,ork',a|em wd yp, OyEbma0e? twdbm0189
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAwdvuPm
edAw
v
d uPEd t'g-oEw-d cP0aoe ly Oyg'H? Oyga'ga,0 ocFwvuPwm vuPEd
p 0kawm/ (y#doH-|-1-235/)
]]edAwdvuP}}Edtm'dem umv0aoe O','erm[/ ww t'ge0aoe ya*0 O',H
ydwGm Xdawm " oEwd0aoe 'doGm tEkuare cP0aoe ywd/ (r[m#D-2-421/)
wDPd rmed bdua0 ocFw ocFwvuPmed/ uwrmed wDPd? Oyga'g ynm,wd? 0a,m
ynm,wd? Xdw tnxwH ynm,wd/ (tH-1-150/)
bk&m;&Sifonf ocFwvuPokwef (tH-1-150/)wGif ocFww&m; rSeforQwdkY ---1/ Oyg' = jzpfrI
2/ 0, = ysufrI
3/ Xdw tnxw = wnfaeaom w&m;\ ysufrnfhbufodkY ,kdifvJaeaom tjcif;t&m[laom
wnfrI XDumv ---odkY vuPm oHk;rsKd;pD &SdaMumif;ukd a[mMum;xm;awmfrl\/
oroePfydkif; twdwf ypKyef tem*wf[laom t"GGefYumv\ tpGrf;jzifh kyfw&m;\ jzpfrI
O',oabmudk a&S;OD;pGm INy;D aom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf O',A,Pfyikd ;f oEw\
d tpGr;f jzifh
kyw
f &m;\ jzpfrI = O', oabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmif I&\/ oEw\
d tpGr;f jzifh kyw
f &m;\
jzpfrI = O',oabmudk 0dyemPfjzifh IjrifNyD;aomtcg wpfzef tpOftwdkif; qufvuf cP\
tpGr;f jzifh kyw
f &m;\ jzpfrI = O',oabmukd 0dyemPfjzifh jrifatmif qufvuf I&\? xdck P\
tpGrf;jzifh kyfw&m;\ jzpfrI = O',oabm = Oyg'foabmonfyifvQif edAwdrnf\/ y#dord'gr*
t|uxm tvdktm;jzifh xdkt'g-oEwd-cP\ tpGrf;tm;jzifh kyfw&m;\ jzpfrI = Oyg'foabm =
O',oabmonfyifvQif edAwd rnf\/ ,if;edAwdonfyifvQif ocFw\vuPm jzpfaomaMumifh
,if;edAw
u
d ykd ifvQif vuP[lvnf; a[mawmfrt
l yfayonf/ edAw
d ESihf vuP ESp&f yfukd aygif;aomf
edAwdvuPm jzpfonf/ a0'emuEm ponfwdkYvnf; enf;ukdyif tpOfavQmuf od&Sdygav/
192
t0dZmeda&m"m lyeda&ma"m
t0dZmeda&m"m lyeda&ma"mwd tem*wb0 yp,blwm, rod Hba0 t0dZm, t&[wr*aPe eda&ma" uaw yp,mbm0g tem*w ly tEkyg'eda&ma"m a[mwDwd
tawm/ yp,eda&m"a|emwd yp, edk'bma0emwd tawm/ eda&ma"m apw tem*wy#doEdyp,meH " t0dZm-wPSm-urmeHa,0 eda&ma"m/ (y#doH-|-1-236/)
t0dZmeda&m"m lyeda&ma"mwd t*r*aPe t0dZm, tEkyg'eda&m"awm tem*w
ly tEkyg'eda&ma"m a[mwd yp,mbma0 tbm0awm/ yp,eda&m"a|emwd t0dZmocFgw
tem*aw OyZeulyyp, edk'bma0e/ wPSmeda&m"m ureda&m"mwd {wmyd {ao0 ea,m/
(r[m#D-2-421/)
t0dZm csKyjf cif;aMumifh kycf sKy\
f ---- odkYponfjzifh a[mMum;xm;awmfrltyfaom 0dyem
IuGuf0,f t0dZm-wPSm-Oyg'gefwdkYukd t&[wr*fu t<uif;rJh y,fowfvdkufaomtcg odkYr[kwf
y,fowfEikd af omtcg t0dZm -wPSm-Oyg'gefwYkd OD;aqmifonfh udavo0#fw&m;wdo
Yk nf vk;H 0 csKyNf ird ;f
oGm;Murnf jzpf\? aemifwpfzef rjzpfaom csKyfjcif;jzifh csKyfNidrf;jcif; tEkyg'eda&m"oabmodkY a&muf&Sd
oGm;Murnf jzpf\? udavo0#frsm;\ t<uif;rJh csKyNf ird ;f oGm;jcif;aMumifh udavom tpd"k mwf tap;"mwf
&Syd grS tusK;d ay;Edik pf rG ;f &SMd uonfh ocFg&-uH[al om ur0#fw&m;wdo
Yk nfvnf; csKyNf ird ;f oGm;Murnf jzpf\/
aemifwpfzef b0opfukd jzpfapwwfaom taMumif;w&m;wdkY\ t&[wr*faMumifh vHk;0 csKyfNidrf;
oGm;jcif;aMumifh taMumif;w&m;rsm; xif&Sm;&SdygrSomvQif y&dedAmepkwd\ aemufqG,fwGif jzpfay:vmEkdifaom tem*wf 0dygu0#fw&m;wdkYonfvnf; jzpfEdkifcGifh r&SdMuawmhojzifh csKyfNidrf;oGm;Mujyef\/
(,if;0dygu0#fwGif y&dedAmepkwd\ tjcm;rJh aemiftem*wfb0 jzpfvwHUaom kyfw&m;rsm;vnf;
yg0ifMu\/) taMumif;w&m;rsm;\ xif&mS ; r&SMd uawmhjcif;aMumifh tusK;d w&m;rsm;onfvnf; xif&mS ;
r&SEd ikd Mf uawmhay/ a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf t&[wr*foYkd qdu
k af &mufomG ;aomtcg ,if;t&[wr*faMumifh t0dZm-wPSm-Oyg'gef-ocFg&-uHwdkY\ csKyfNidrf;oGm;jcif;aMumifh y&dedAmepkwd\ tjcm;rJh aemif
tem*wfb00,f jzpfEikd cf iG &hf adS om 0dygu0#fjzpfaom kyw
f &m; (emrfw&m;)wd\
Yk csKyNf ird ;f rIukd 0dyem
Pfjzifh = O',A,mEkyemPfjzifh jrifatmifMunfh IuGufudk jrifatmif I&rnf jzpfonf/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
Oyg'eda&m" - tEkyg'eda&m"
t0dZm -wPSm-Oyg'gefpaom udavo0#fw&m;wdo
Yk nf qdik &f mqkid &f m t&d,r*fw&m;jzifh ry,f&mS ;
&ao;orQ umvywfvHk; ow0gwdkY\ kyfemrf oEmef tpOf0,f tEko,"mwftaejzifh udef;0yfvsuf
vdu
k yf gwnfaevsuf &SMd u\? Oyg'f-XD-bif-taetm;jzifh xif&mS ; jzpfay:vmzd&Yk ef taMumif;w&m;rsm;onf tnDtGwf aygif;qHkrdygu ,if;udavo0#fw&m;wdkYonf Oyg'f-XD-bif taetm;jzifh xif&Sm;
jzpfymG ;vmMu\? ,if;odYk Oyg'fxif&mS ; jzpfymG ;vmMuaomtcg y&rw"robm0wd\
Yk xH;k pH"rwmtwdik ;f
Oyg'fNyD;aemuf bifumvodkY a&mufu ysufpD;oGm;Mu&\? ,if;odkY csKyfysufoGm;jcif;um; Oyg'eda&m"wnf;/ Oyg'f-XD-bif taetm;jzifh xif&mS ; jzpfay:vmzd&Yk ef taMumif;w&m;wdo
Yk nf tnDtGwf aygif;qHk
rdygu aemufxyf wpfzef Oyg'f-XD-biftaejzifh xif&mS ;jzpfciG hf &Sad eao;aom csKyjf cif;wnf;/ udavom
[lorQwdkYonf ,if;wdkY\ tEko,"mwfikwfukd qdkif&mqdkif&m t&d,r*fw&m;jzifh t<uif;rJh ry,fowf
&ao;orQ umvywfvHk; enf;ESifESif csnf;yifwnf;/ tMuiftcgum; ,if;tEko,udavom
"mwfikwfwdkYukd qkdif&mqkdif&m t&d,r*fw&m;u t<uif;rJh y,fowfvkduf\? xdktcg qdkif&mqdkif&m
udavomwdo
Yk nf aemifwpfzef rjzpfaom csKyjf cif;jzifh csKyNf ird ;f oGm;Mu\? ,if;odYk aemifwpfzef rjzpfaom
csKyfjcif;jzifh csKyfNidrf;jcif;ukd tEkyg'eda&m"[k qkdonf/
ork',"rmEkyDydkif;
O','e = tjzpfoufouf Ienf;
y#doaE - lyuEm
toifolawmfaumif;onf yp,awm O','e = taMumif;w&m;tm;jzifh tjzpf Ienf;
cPawm O','e = cPtm;jzifh tjzpf Ienf;[laom ESprf sK;d aom O','eukd Ivykd gu a&S;OD;pGm
rdrd yI mG ;vdak om kycf Em emrfcEmukd odr;f qnf;&rnf jzpfonf? xkad emif qdik &f mqkid &f m taMumif;w&m;aMumifh qdkif&mqdkif&m tusKd;w&m; jzpfay:yHkukdvnf;aumif; tusKd;cEm\ jzpfrIoufouf O',
oabmudkvnf;aumif; qufvuf IyGm;&rnf jzpfonf/
toifoal wmfaumif;onf y#doaE cEmig;yg; Iuu
G u
f kd Ivo
kd nf jzpft?hH a&S;OD;pGm y#doaE
cEmig;yg;udk wpfzef jyef odrf;qnf;yg? xkdaemif rdrd Ivdkaom lyuEmukd xyfrH odrf;qnf;yg/
,if;y#doaE lyuEm urZkyf trsK;d tpm; (30) yg0if\/ ,if;lyuEm onfum; toifoal wmfaumif;
udk,fwdkif twdwfb0wpfcku jyKpkysKd;axmifcJhaom t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkYaMumifh jzpfay:vm&aom w&m; jzpf\/ ,if; t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkYukdvnf;aumif; ,if; t0dZm
wPSm Oyg'gef ocFg& uHwaYkd Mumifh y#doaE lyuEm \ jzpfyu
kH v
dk nf;aumif; y#dpo
rkyg 'f yrenf;jzifh
taMumif;w&m; tusK;d w&m;wdu
Yk kd odr;f qnf;cJph Ofu toifoal wmfaumif;ud,
k w
f idk f odr;f qnf;cJNh y;D yif
jzpf\/ rnfuJhodkYaom t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHrsKd;jzpfonfudkvnf; xkdpOfu odrf;qnf;cJhNyD;
odcNhJ y;D yif jzpf\/ toifoal wmfaumif;onf ,if; y#dpo
rkyg 'f yrenf;wGif Ico
hJ nft
h wkid ;f ,if;t0dZm
wPSm Oyg'gefocFg& uH[al om twdwt
f aMumif;w&m;rsm;aMumifh y#doaEurZkyf jzpfyu
kH dk 0dyem
Pfjzifh jrifatmifMunfh jrifaomtcg atmufyg IuGufudk Iyg/ --197
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/
2/
3/
4/
5/
t0dZm-wPSm-Oyg'gefwdkYukd (20)[k yHkpHwpfck tjzpfjzifhom wifjyxm;ygonf? (19-2021-22) xkdufovdk jzpfEkdifygonf? ocFg&-uHwdkYukdvnf; (34)[k yHkpHwpfck tjzpfjzifhom a&;om;wifjy
xm;ygonf? (34-33-33-32) xkdufovdk jzpfEkdifygonf/ toifolawmfaumif;onf b0wpfck rdrd
kyfemrfoEmeftpOfwGif jzpfcJhonfhtwkdif;om I&ef jzpfygonf/ y#dporkyg'f yrenf;wGif a&;om;
wifjycJo
h nft
h wkid ;f b0wpfcEk iS hf b0wpfc0k ,f t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwo
Ykd nf trnfcsi;f om
wln
D jzpfyt
kH jcif;t&mcsi;f trsK;d tpm;csi;f rwlnMD uonfuu
kd m; owdjyKyg/ a&S;OD;pGm ,ckypKye b
f 0
y#doaE lyuEm ukd jzpfay:apwwfaom t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwu
Ykd kd odr;f qnf;yg/ wpfzef
,if;t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwaYkd Mumifh y#doaE lyuEm jzpfyu
kH dk 0dyemPfjzifh jrifatmif
Munf
h txufyg Iuu
G u
f kd Iyg/ yp,awm O','e = taMumif;w&m;tm;jzifh jzpfru
I dk Ijcif;wnf;/
wpfzef urZkyfwdkY\ jzpfjcif;oabm[laom IuGufwpfckukd wifjyxm;\/ urZkyfwdkY\ jzpfjcif;
oabm[laom Iuu
G rf mS cPtm;jzifh y#doaEyl uEm \ jzpfrI Oyg'f = edAw
v
d uPmudk Ijcif;yifwnf;/
cPawm O','eyifwnf;/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
4/
5/
6/
7/
8/
tcdu
k f um; xkx
d b
dk 0if\ pdwu
P
wdYk urZkyf pdwZ kyf OwkZkyf tm[m&Zky[
f al om kyt
f m;vH;k wdkYonf xkdufovdk jzpfaeMu\/ wGif ,ckuJhodkY 0dyem IyGm;aeaom tcsdeftcg umv toif
olawmfaumif;\ oEmef0,f jzpfyGm;aeaom b0ifpdwuP tckduf cEmig;yg;IuGufukd erlemtjzpf
yHkpHxkwf a&;om;wifjytyfygonf/
1/
2/
3/
4/
5/
tmHk[lonfrSm twdwfb0 aocgeD;umv0,f r&PmoEaZmonf ,ltyfcJhaom uHuredrdwf-*wdedrdwf[laom tmHkoHk;rsKd;wdkYwGif wpfrsKd;rsKd;aom tmHkyifwnf;/ b0if\ tmHkESifh y#doaE emrfw&m;pk\ tmHkonf twlwlyif jzpfonf/ b0if emrfcEmav;yg;vHk; enf;wl rSwfyg/
201
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
204
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/
4/
5/
6/
7/
8/
208
rQ enf;rSD&ygu y#dporkyg'f yrenf; IuGufudk ausyGefNyD;aom ausnufNyD;aom olawmfaumif; wpfOD;tzdkY lygHkponfh xdkxdk tmHk (6)yg;ukd tmHkjyK jzpfay:vmaom 0DxdpdwuPwdkY
pdwu
P
wdik ;f pdwu
P
wdik ;f 0,f cEmig;yg;zJUG O','e = tjzpf-IymG ;enf;ukd IymG ;wwfavmuf
ayNyD/ odkYaomf PfEkolrsm;twGuf puK'Gg&0Dxd r[mukokdvfaZm (7)wef apmcJhaomf 'kwd,aZm
a0'emuEm IuGuf wpfckudkvnf;aumif; lygkHudk qufvuftmkH,lonfh raem'Gg&0Dxd 'kwd,aZm
a0'emuEm IuGuf wpfckudkvnf;aumif; erlem yHkpHtjzpf qufvuf a&;om;wifjytyfygonf/
209
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
0,"rmEkyDydkif;
0,"rmEkyD[lonf
t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkYaMumifh lyuEm\ jzpfrI O',oabmudk IyGm;wwfNyD;aom
toifoal wmfaumif;onf ,if; t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHw\
Ykd t&[wr *faMumifh tEkyg 'eda&m"
oabmtm;jzifh aemifwpfzef rjzpfaom csKyfjcif;jzifh t<uif;rJh csKyfNidrf;oGm;jcif;aMumifh ,if;y#doaE
lyuEmESifh trsKd;tpm;wlaom tem*wf lyuEm\ y&dedAmepkwd\ aemufqG,fwGif aemifwpfzef
rjzpfaom csKyjf cif;jzifh t<uif;rJh csKyNf ird ;f rI tEkyg 'eda&m"oabmukd 0dyemPfjzifh jrifatmifMunf
h
IuGufudk Iyg/ tm;vHk; enf;csnf; rSwfyg/
t0dZmeda&m"m lyeda&ma"mwd t*r*aPe t0dZm, tEkyg'eda&m"awm tem*w
ly tEkyg'eda&ma"m a[mwd yp,mbma0 tbm0awm/ yp,eda&m"a|emwd t0dZmocFgw
tem*aw OyZeulyyp, edk'bma0e/ wPSmeda&m"m ureda&m"mwd {wmyd {ao0 ea,m/
(r[m#D-2-421/)
t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkY csKyfjcif;aMumifh kyfcsKyf\[lonf t&[wr*faMumifh t0dZm
wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkY\ aemifwpfzef rjzpfaom csKyfjcif;jzifh t<uif;rJh csKyfNidrf;oGm;jcif;aMumifh
y&deAd m epkw\
d aemuf jzpfciG &hf adS om tem*wfyk w
f &m;\ aemifwpfzef rjzpfaom csKyjf cif;jzihf t<uif;rJhJ
csKyfNidrf;jcif; tEkyg'eda&m" oabmtm;jzifh csKyfNidrf;oGm;\/ taMumif;w&m; xif&Sm; r&Sdaomf tusKd;
w&m;\ xif&mS ;r&SEd idk jf cif;aMumifw
h nf;/ t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uH[k ac:qdt
k yfaom y&deAd m e
pkw\
d aemif0,f tem*wf jzpfay:vwUH aom kyw
f &m;\ taMumif;w&m;\ csKyNf ird ;f oGm;jcif;aMumifh
tusKd; kyfw&m;onfvnf; csKyfNidrf;oGm;&ayonf/ (r[m#D-2-421/)
xkdaMumifh yp,awm 0,'e = taMumif;w&m;tm;jzifh ysufrI csKyfrIudk Ijcif;[lonf rsKd;wl
kyfw&m;wdkY\ aemifwpfzefrjzpfaom csKyfjcif;jzifh csKyfrIukdom vSrf; Iyg/ odkYaomf rdrd Iaeaom
y#doaE lyuEmuJhodkYaom lyuEm\ ysufrI 0dy&dPmrvuPmukd Ijcif;um; cPawm 0,'e
wnf;/ ,if;uJhodkY IrIum; tem*wfkyfw&m;ESifh rqdkifay/ rdrd 0dyem Iaeaom lyuEmESifhom
qkdifayonf/ toifolawmfaumif;onf yp,awm 0,'e cPawm 0,'e[laom ,if;
0,'e ESpfrsKd;vHk;udkyif I&rnf jzpfonf/
urZkyfwdkYum; y&dedAmepkwdESifh NydKif csKyfMu\/ y&dedAmepkwdpdwfum; pdwZkyfukd rjzpfapEdkif/
y&dedAmepkwd rwdkifrD pdwfwdkYum; pdwZkyfudk jzpfapEdkifMuao;\/ y&dedAmepkwd\aemif pdwuP (16)
csucf efu
Y o
kd m aemufq;kH xm; pdwZ kyw
f Ykd csKyNf ird ;f Mu\/ tvm;wlyif tm[m&Zkyw
f \
Ykd jzpfro
I nfvnf;
jywfpo
J mG ;\/ OwkZkyu
f m; y&deAd m epkw\
d aemif xku
d o
f nft
h m;avsmpf mG &ufyidk ;f vykid ;f ESpyf idk ;f txd
tcsdefcyfMumMum jzpfEkdifcGifh &dSaeao;\/ toifolawmfaumif;onf ,if;-uH-pdwf-Owk-tm[m&wdkY\
aemifwpfzef rjzpfaom csKyfjcif;jzifh t<uif;rJh csKyfNidrf;oGm;jcif;aMumifh aemiftem*wfumv urZkyf
pdwZ kyf OwkZkyf tm[m&Zkyw
f \
Ykd aemifwpfzefrjzpfaom csKyjf cif;jzifh csKyNf ird ;f rIukd Pfjzifh jrifatmif
Munfh yp,awm 0,'e = taMumif;w&m;tm;jzifh ysufrI csKyfrIukd Iyg/ cPawm 0,'e =
210
taMumif;w&m;wd\
Yk xif&mS ;jzpfay:vmjcif; wnf&adS ejcif;aMumifh tusK;d w&m;wd\
Yk xif&mS ;jzpfru
I dk
0dyemPfjzifh awGUjrifaeaom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf taMumif;w&m;wd\
Yk csKyNf ird ;f oGm;jcif;aMumifh
tusKd;w&m;wdkY\ csKyfNidrf;yHkukdvnf; 0dyemPfjzifh vSrf;arQmfMunfhygu vG,fulpGmyif awGU&SdEdkifrnf
jzpfonf/ bk&m;&Sif\ w&m;awmftay: ,HkMunfcsuf o'gw&m; tjynfht0&SdzdkYum; tvGef vkdtyfaeayonf/ Pf\ pGrf;tm;&Sdefapmf tmEkabmfudk txifao;aevQif rdrd\ omref pOf;pm;awG;ac:Edik o
f nfh Pfjzifh rrSED ikd o
f nfh t&mukd = twum0p& trnf&aom MupH nfpw
d u
f ;l rI 0dwuf\usupf m;&m
e,fajrr[kwfaom y#dporkyg'f csKyfyHktpOfudk tvGeftuRH wpfzufowf qifumPf;awmwkd; a0zef
aevQiu
f m; toifoal wmfaumif;tzdo
Yk mvQif r*fPf zdv
k
f Pf\ tE&m,fjzpfaezG,&f m &Sad yonf/
xdkodkY qdkif&m taMumif;w&m;rsm;\ xif&Sm; &Sdaeao;jcif;aMumifh qkdif&m tusKd;w&m;wdkY\ xif&Sm;
jzpfru
I dk 0dyemPfjzifh awGUjrifaeaom toifoal wmfaumif;onf ,if;taMumif;w&m;wd\
Yk tEkyg '
eda&m"oabmtm;jzifh csKyfNidrf;oGm;jcif;aMumifh rsKd;wl tusKd;w&m;wdkY\ tEkyg'eda&m"oabmtm;jzifh
csKyfNidrf;yHkukdvnf;aumif; tusKd;w&m;wdkY\ ysufrI bif[laom Oyg'eda&m"oabmukdvnf;aumif;
0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh atmufyg IuGufrsm;ukd Iyg/
211
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
a,bk,s tMuHay;csuf
y#dpo
rkyg 'f yrenf; Iuu
G 0f ,f taMumif;w&m; tusK;d w&m;wdu
Yk dk odr;f qnf;cJo
h nfh yHpk t
H wdik ;f
ykdufpdyfwdkuf puK'Gg&0Dxd paom xkdxkd 0DxdpdwfwdkY\ pdwuPwkdif;vnf;aumif; tcsKdUtcsKdUaom
b0if pdwuPwdkYvnf;aumif; cEmig;yg;pD toD;toD; zJGU ork',oabm 0,oabmukd I&rnf
jzpfonf/
xkdodkY I&m ork',csnf;oufouf tjzpfcsnf;oufouf (6)vkdif;vHk; tZw A[d' oEmef
ESprf sK;d vH;k ukepf ifatmif ypKye 0f ,f Iyg/ ypKye f ork',csn;f oufouf tZw A[d' oEmefEpS rf sK;d vH;k
INyD;aomtcg twdwfvnf;aumif; tem*wfvnf;aumif; enf;rSD; yHkpHwlyif Iyg? rdrd odrf;qnf;xm;EkdiforQaom twdwftqufqufrSonf ypKyef ypKyefrSonf tem*wfqHk;onfhwkdifatmif ork',csnf; oufoufukd tm;&auseyfonfwkdifatmif Iyg/ tZw A[d' ESpfrsKd;vHk; Iyg/ emrfykdif;
Z,m;rsm;twkdif; Iyg/
xkdaemif ypKyef 0,oabmcsnf;oufouf = tcsKyfcsnf;oufouf tZw A[d' (6)vkdif;vHk;
ukefpifatmif Iyg/ tm;&auseyfrI&Sdygu rdrd I&orQ twdwftqufqufrSonf ypKyef ypKyefrSonf
tem*wfqHk;onfwkdifatmif 0,oabmcsnf;oufoufukd tZw A[d' ESpfrsKd;vHk; Iyg/
216
wpfenf; ---- pdwuPwkdif; cEmig;yg; zJGU cEm wpfyg; wpfyg; ---1/ ork',csnf; oufouf = tjzpfcsnf; oufouf
2/ 0,csnf; oufouf = tcsKyfcsnf; oufouf --odkYvnf; IEdkifygonf/ pdwuPwpfck\ twGif; wnf&Sdaom cEmig;yg;ukd ork',csnf;
oufoufvnf;aumif; 0,csn;f oufoufvnf;aumif; INy;D aomtcg tjcm;pdwu
P
wpfc\
k twGi;f wnf&Sdaom cEmig;yg;ukd ajymif; IEkdifygonf/ Oyrm ---- y'Gg&m0Zef; cEmig;yg; ork',csnf;
oufouf 0,csnf;oufouf INyD;aomtcg puK0dnmPf cEmig;yg; ork',csnf;oufouf
0,csnf;oufouf ajymif;IEkdifygonf/ PfEkolrsm;twGuf aomw0dnmPf pdwuP cEmig;yg;
IuGufukd erlemtjzpf ykHpHxkwf a&;om;wifjytyfygonf/ ----
t0dZm
wPSm
Oyg'gef
ocFg&
uH
(urZ)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rQqv
dk Qif oabmaygufEikd af vmufayNy/D twdwf tem*wf ypKye [
f al om umvoH;k yg; tZw
A[d'[laom oEmefESpfyg; twGif; txufygtwkdif; 0Dxdpdwf 0Dxdrkwfpdwf[laom pdwuP toD;
toD; cEmig;yg;pD zJGU cEmwpfyg; wpfyg; O',oabm 0,oabmwdkYukd tm;&yg;& ausaus
eyfeyf IEidk yf gu atmufyg r[mowdy|meokwe f usiphf Ofyikd ;f a[mMum;xm;awmfral om Iuu
G w
f w
Ykd iG f
trSwf (1-2) IuGufwdkYukd oabmaygufEkdifavmufayNyD/
1/ ork',"rmEkyD 0g um,od H 0d[&wd/
2/ 0,"rmEkyD 0g um,od H 0d[&wd/
3/ ork',0,"rmEkyD 0g um,od H 0d[&wd/ ('D-2-232/)
1/ ork',"rmEkyD 0g a0'emok 0d[&wd/
2/ 0,"rmEkyD 0g a0'emok 0d[&wd/
3/ ork',0,"rmEkyD 0g a0'emok 0d[&wd/ ('D-2-237/)
1/ ork',"rmEkyD 0g pdwod H 0d[&wd/
2/ 0,"rmEkyD 0g pdwod H 0d[&wd/
3/ ork',0,"rmEkyD 0g pdwod H 0d[&wd/ ('D-2-237/)
219
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ork',0,"rmEkyDykdif;
ork',0,"rmEkyD[lonf
ork',0,"rmEkyD 0gwd umave ork',H umave 0,H tEkyaEm/ (r-|-1-255/)
tZwA[d'gEkyem 0d, bdE0wK0do,wm, ork',0,"rmEkyemyd {uumav e
vAwDwd tm[ ]]umave ork',H umave 0,H tEkyaEm}}wd/ (r-#D-1-350/)
txufyg t|uxm#DumwdkY\ zGifhqkdcsufESifhtnD cEmig;yg;wdkY\ &Hcg ork',oabmukd
&Hcg 0,oabmukd wpfvSnfhpD vSnfhvnf IrIukd ork',0,"rmEkyD[k qdkvdkonf rSwfyg/
cEmig;yg;wdYk ork',oufoufudk 0,oufoufudk INy;D rS ork',0,"rmEkyD Iuu
G u
f dk bk&m;&Sifonf a[mMum;xm;awmfrlcJh\/ wpfckwnf;aom 0dyempdwfjzifh ork',ESifh 0,ESpfrsKd;vHk;ukd
wpfcsdefwnf; NydKifwlum; I r&Ekdif/ tZww&m;ESifh A[d'w&m;wdkYonf Iaeaom 0dyemPf
[laom (r[mukokdvf) raem'Gg&duaZm0Dxd pdwftpOf\ tmHkjyK&m wnf&m0wKrsm; jzpfMu\/ tZw
cEmig;yg;um; 0dyemPf\ wnf&m0wK wpfrsKd; jzpf\/ A[d' cEmig;yg;um; 0dyemPf\
wnf&m0wK wpfrsKd; jzpf\/ wnf&m0wK uGJjym;Mu\/ odkY wnf&m0wK uGJjym;aeaom tZwESifh
A[d' w&m;ESprf sK;d vH;k ukd wnf&m0wK uGjJ ym;aeonft
h wGuf wpfcw
k nf;aom 0dyempdwjf zifh wpfcsed -f
wnf; NyKd iw
f l rIEidk /f tvm;wlyif ork',"rEiS hf 0,"rwo
Ykd nf uGjJ ym;aom tmH"k rrsm; jzpfMuojzifh
wpfcw
k nf;aom 0dyempdwjf zifh wpfcsed w
f nf; ,if;ork',"r 0,"r ESprf sK;d vH;k ukd NyKd iw
f l rIEidk af y/
odaYk omf toD;toD;aom 0dyempdwjf zifu
h m; I&Ekid \
f / xdak Mumifh ork',oabmukd INy;D aomtcg
0,oabmukdvnf; qufvuf Iygu I &Ekdifonfom jzpfonf/ ,if;odkY IcJhaomf &Hcg ork',
oabm &Hcg 0,oabmukd Ionfyif rnfayonf/ xkdaMumifh wGif ork',ESifh 0,ESpfrsKd;vHk;ukd
wpfckNyD; wpfck wpfqufwnf; qufvuf 0dyemIyHk yHkpHtcsKdUudk pHerlemtjzpf azmfjytyfygonf/
xkdodkY I&m vuPm,mOfukd wifoifhygao;ovm;[k ar;&ef&Sd\/ tajzrSm wifoifhaom [l\/
oyp,emrly0aoe wdvuPH tma&maywGm 0dyemy#dyg#d,m ]]tedpH 'kuH tewm}}wd
oroaEm 0dp&wd/ (r-|-1-281/)
txufyg t|uxmwGif vuPm,mOf oHk;csufukd wif 0dyem IyGm;oHk;oyf&rnfh
w&m;rsm;ukd oyp,-emrly0aoe = taMumif;w&m;ESifh wuGaom emrfkyfjzpfaMumif;udk zGifhqdkxm;awmfrl\/ ,if;t|uxm tzGifhrsm;ESifh tnD taMumif;w&m;ESifh wuGaom emrfkyfukd vuPm,mOf
oH;k csuu
f dk wpfvn
S phf w
D if 0dyemPfpOftwkid ;f tqifq
h ifh IymG ;oH;k oyf&rnfom[k rSwo
f m;ygav/
taMumif; tusKd; ESpf&yfvHk;ukd qufpyf vuPm,mOfwifum 0dyemI&eftwGuf tykdif;um;
tcGifhaumif;BuD; wpf&yfyif jzpfonf/ xkdaMumifh toifolawmfaumif;onf taMumif;w&m; xif&Sm;
jzpfjcif;aMumifh tusK;d w&m; xif&mS ;jzpfykH taMumif;w&m; csKyNf ird ;f jcif;aMumifh tusK;d w&m; csKyNf ird ;f yHu
k dk
orm'd|d 0dyemPfjzifh jrifatmifMunf
h taMumif;w&m; tusK;d w&m; ESp&f yfv;kH wd\
Yk jzpfrI ysurf I
O',-0,ukv
d nf; jrifatmifMunf
h vuPm,mOf oH;k csuu
f dk wpfvn
S phf D wif 0dyemIyg/ wGif
IuGuf tenf;i,fukd yHkpHtjzpf a&;om;wifjytyfygonf/
221
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
a0'em jzpf\/
a0'em csKyf\/
- tedp/
- tedp/
a0'em jzpf\/
a0'em csKyf\/
- tedp/
- tedp/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ocFg& jzpf\/
ocFg& csKyf\/
- tedp/
- tedp/
ocFg& jzpf\/
ocFg& csKyf\/
- tedp/
- tedp/
0dnmPf jzpf\/
0dnmPf csKyf\/
- tedp/
- tedp/
225
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
0dnmPf jzpf\/
0dnmPf csKyf\/
- tedp/
- tedp/
Oyg'gef
---- jzpf-ysuf - tedp/
(urZ) kyf ---- jzpf-ysuf - tedp/
4/ ocFg& jzpfjcif;aMumifh (urZ) kyf jzpf\/
ocFg& csKyfjcif;aMumifh (urZ) kyf csKyf\/
---- jzpf-ysuf - tedp/
ocFg&
(urZ) kyf ---- jzpf-ysuf - tedp/
5/ uH jzpfjcif;aMumifh (urZ) kyf jzpf\/
uH csKyfjcif;aMumifh (urZ) kyf csKyf\/
---- jzpf-ysuf - tedp/
uH
(urZ) kyf ---- jzpf-ysuf - tedp/
6/ pdwf jzpfjcif;aMumifh (pdwZ) kyf jzpf\/
pdwf csKyfjcif;aMumifh (pdwZ) kyf csKyf\/
---- jzpf-ysuf - tedp/
pdwf
(pdwZ) kyf ---- jzpf-ysuf - tedp/
7/ Owk jzpfjcif;aMumifh (OwkZ) kyf jzpf\/
Owk csKyfjcif;aMumifh (OwkZ) kyf csKyf\/
---- jzpf-ysuf - tedp/
Owk
(OwkZ) kyf ---- jzpf-ysuf - tedp/
8/ tm[m& jzpfjcif;aMumifh (tm[m&Z) kyf jzpf\/
tm[m& csKyfjcif;aMumifh (tm[m&Z) kyf csKyf\/
---- jzpf-ysuf - tedp/
tm[m&
(tm[m&Z) kyf ---- jzpf-ysuf - tedp/
'ku tewwdkYukdvnf; enf;wlIyg/ rQ a&;om;wifjyxm;aom erlemyHkpHwdkYukd Munfh 0Dxd
pdwfwdkY\ pdwuPwkdif;vnf;aumif; y#doaEpdwf pkwdpdwfwdkYvnf;aumif; 0DxdpdwfwdkY\ tMum;
tMum; wnf&adS om b0if pdwu
P
tcsKUd wdYk vnf;aumif; cEmig;yg;zJUG ork',oabm 0,oabm
ork',0,oabmwdkYukd ukefpifatmif Iyg/ lygHkvdkif;ponfh (6) vdkif;vHk; vkdif;wdkif; vkdif;wkdif;0,f
taumif;tkyfpk raumif;tkyfpk emrfw&m;wdkYukd ukefpifatmif Iyg/ rQqdkvQif y#dporkyg'f yrenf;
IuGufukd ausyGefpGm avhvmxm;NyD; Ixm;NyD;jzpfaom toifolawmfaumif;onf ---- ork',0,"rmEkyD 0g um,od H 0d[&wd-ponfjzifh owdy|mefyidk ;f usiphf OfwiG f xnfo
h iG ;f bk&m;&Siu
f ,
dk af wmfwidk f
a[mMum;xm;awmfrlaom ork',0,"r IuGufukd em;vnf oabmayguf EkdifavmufayNyD? Iwwf
EdkifavmufayNyD/
IuGuf0,f - ]]t0dZm jzpfjcif;aMumifh kyf jzpf\? t0dZm csKyfjcif;aMumifh kyf csKyf\}} - odkY
ponfjzifh ESvHk;oGif; IyGm;jcif;um; ---- yp,awm O',A,'e = taMumif;w&m;tm;jzifh jzpfysuf
Ienf;wnf;/ ]]t0dZm - jzpf-ysuf - tedp kyf - jzpf-ysuf - tedp}} ---- odkY ponfh IuGufum;
227
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
y#dord'gr*t|uxm tqdk
edAw
v
d uPEd t'g-oEw-d cP0aoe ly Oyg'H/ Oyga'ga,0 ocFwvuPwm vuPEd
p 0kawm/ y / 0dy&dPmrvuPEd t'g-oEw-d cP0aoe ly b*F /H ba*Fga,0 ocFwvuPwm
vuPEd 0kawm/ y / t,H ye 0daoaom ---- tlyuEmeH O',A,'eH t'g-oEwd0aoe? e
cP0aoe/ (y#doH-|-1-235-236/)
y#dord'gr*t|uxmq&mawmfu odkYt,l&Sdawmfrl\- kyfw&m;\ O',A, = jzpfysufukd
I&m ---1/ b0wpfckjzifh ykdif;jcm;tyfaom t"GefYumv t'g\ tpGrf;jzifh jzpfrI ysufrI
2/ oEwd = kyftpOftwef;\ tpGrf;jzifh jzpfrI ysufrI
3/ Oyg'f-XD-bif-[laom cP\ tpGrf;jzifh jzpfrI ysufrI --O',A, = jzpf-ysuf oHk;rsKd;vHk;ukd I &Ekdif\[k t,l&Sdawmfrl\? wpfzef emrfw&m;wdkY\
O',A, = jzpfrI ysufrIukd I&mum; ---1/ b0wpfckjzifh ydkif;jcm;tyfaom t"GefYumv t'g\ tpGrf;jzifh jzpfrI ysufrI
2/ oEwd = wpfckaom 0Dxd[laom emrftpOftwef;\ tpGrf;jzifh jzpfrI ysufrI --O',A, = jzpfrI ysufrI ESpfrsKd;udkom I &Edkif\? Oyg'f-XD-bif-[laom cP\ tpGrf;jzifh
O',A, = jzpfrI ysurf u
I dk I r&Ekid [
f v
k nf; zGiq
hf x
dk m;awmfr\
l ? zGiq
hf cdk suEf iS hf ywfouf r[m#Dum
q&mawmfu rauseyfojzifh atmufygtwkdif; jyefvnfacsyxm;\/
228
r[m#Dum\ jyefvnfacsycsuf
r[m#Dumq&mawmf\ acsycsufrSm atmufyg 0dok'dr*t|uxm\tzGifhyif jzpf ,if;0dok'dr*t|uxm pum;&yfukd a&S;OD;pGm a&;om;wifjytyfygonf/ ---{0H {auu cE O',A,'ae 'o 'o uwGm ynmo vuPmed 0kwmed/ awoH
0aoe {0rd ly O'a,m {0rd ly 0a,m? {0rd lyH Oa'wd? {0rd lyH a0wDwd yp,awm ap0
cPawm p 0dwma&e reodum&H ua&mwd/ (0dok'd-2-267/)
{w p aupd wm0 tm[k ---- ]]tlyuEmeH O',A,'eH t'g-oEwd0aoae0 e
cP0aoem}}wd/ awoH rawe cPawm O',A,'ear0 e od,m/ tya& yem[k ]]yp,awm
O',A,'ae twDwm'd0dbm*H temrodwGm oAom"m&Pawm t0dZm'dyp,m a0'emor0H
vArmewH ywd? e Oyg'H/ t0dZm'dtbma0 p wm tor0H tvArmewH ywd? e b*F H/
cPawm O',A,'ae ypKyEmeH Oyg'H b*F ywD}}wd? wH ,kwH/ oEwd0aoe [d lygly"ar
O',awm 0,awm p reodua&mE tEkua re bm0em, Avywu
mav P wdu0 o
d 'bm0ywd,m cPawm O',A,m Oy|[EDwd/ t,Od yXrH yp,awm O',A,H reodua&maEm
t0dZm'dau yp,"ar 0daZwGm O',A,0aE caE *a[wGm awoH yp,awm O',A,'e
rkace cPawmyd O',A,H reodua&mwd/ w ,'g PH wduH 0do'H [kwGm y0wwd? w'g
lygly"rm caP caP OyZ Em bdZ Em p [kwmG Oy|[E/d awe 0kwH ]]{0rd ly O'a,m}}wdtm'd/
ww {0rd ly O'a,mwd {0H 0kwea,e t0dZmork',myd/ y/ wPSm/ y/ ur/ y/
tm[m&ork',myd ly ora0g/ {0rd ly 0a,mwd {0H 0kwea,ae0 t0dZmeda&m"myd/ y/
wPSm/ y/ ur/ y/ tm[m&eda&m"myd ly 0a,m tEkyga'gwd yp,awm 0dwma&e reodum&H
ua&mwd/ {0rd lyH Oa'wDwd {0H 0kwea,e edAwdvuPH yaEmyd urork|melyrd tm[m&Owk-pdwork|melyrd Oa'wd OyZwd edyZwDwd/ {0H 0kwea,ae0 0dy&dPmrvuPH yaEm
urork|melyrd tm[m&-Owk-pdwork|melyrd a0wd edkZwDwd cPawm 0dwma&e reodum&H
ua&mwDwd a,mZem/ (r[m#D-2-422-423/)
txufyg 0dok'dr*t|uxm\ qkdvkd&if;rSm odkYjzpf\/ cEmwpfyg; wpfyg;ukd O',A, I&m
O',Pf ig;yg; 0,Pf ig;yg;pD toD;toD; &Sd&um; cEmwpfyg; wpfyg; O',A,Pf (10)yg;
jzpf\/
1/
2/
3/
4/
5/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
odv
Yk Qif taMumif;w&m;tm;jzifv
h nf;aumif; cPtm;jzifv
h nf;aumif; tus,t
f m;jzifh O',A, oabmukd ESvHk;oGif;IyGm;\/ (0dok'd-2-267/)
,if;txufyg 0do'k rd *t|uxmpum;&yfrsm;ukd zGiq
hf &kd if;jzifh r[m#Dumq&mawmfu y#dor'd gr*t|uxmq&mawmf b'Er [memr rax&f\ t,ltqukd atmufygtwdik ;f jyefvnfacsyoGm;\/
qufqkdOD;tHh ---- t&m tcsKdUaomq&m = aupdq&mwdkYonf O',A,'e = ocFg&
w&m;wdkY\ jzpfysufukd I&m aU&SOD;pGm odkY qkdMuukef\/ ]]emrfcEm av;yg;wdkY\ jzpfjcif; ysufjcif; =
O',A,oabmukd Ijcif;onf t'gypKyef oEwdypKyef\ tpGrf;jzifhomvQif jzpfEkdif\ = t'gypKyef
oEwdypKyef\ tpGrf;jzifhomvQif IvdkY&Edkif\/ cPypKyef\ tpGrf;jzifh rjzpfEkdif = cPypKyefodkY
qku
d af tmif IvYkd r&Edik }f }[k qkMd uuke\
f / xdak updq&mwd\
Yk tvkt
d m;jzifh cPtm;jzifh O',A,'e
= tjzpf-tysufukd Ijcif;onfyifvQif rjzpfEdkifawmhay&m/
tya&q&m = tjcm;wpfyg;aom q&mwdkYonfum; odkY qkdawmfrlMuukef\/ ]]taMumif;w&m;
tm;jzifh jzpfjcif; ysujf cif;ukd Ijcif;[laom yp,awm O',A,'et&m twdwpf onfa0zefjcif;ukd
roHk;oyfrl tvHk;pHkwdkYESifh qufqHaomtm;jzifh t0dZmpaom taMumif;w&m;aMumifh a0'emponf\
jzpfoifhjcif;ukd &aumif;onf\ tjzpfukd I\? jzpfqJqJ Oyg'fukd rI/ (= t0dZm\ jzpfqJqJ Oyg'f
a0'emponf\ jzpfqJqJ Oyg'fukdrI? t0dZmponfaMumifh a0'em ponf\ jzpfrI[laom aMumif;usKd;
qufE,
G rf I oabmuko
d m I\/) xdrk w
S pfyg; t0dZm paom taMumif;w&m;wdo
Yk nf xif&mS ;r&Sv
d wfaomf
xkad 0'em\ (= xkad 0'emponf\ ) rjzpfoifjh cif;uko
d m r&aumif;onf\ tjzpfuo
dk m I\? ysuq
f q
J J
bifudk rI/ (= taMumif;w&m;\ tEkyg 'eda&m"oabmtm;jzifh csKyNf ird ;f jcif;aMumifh tusK;d w&m;\vnf;
tEkyg'eda&m"oabmtm;jzifh csKyfNidrf;rIukdom I\/ taMumif; tusKd; ESpf&yfvHk;\ odkYr[kwf tusKd;
emrfw&m;pk\ cPtm;jzifh ysufrI = cPbifukd rI/) cPawm O',A,'e = cPtm;jzifh jzpfysufukd I&mum; ypKyefjzpfukefaom a0'emuEmpaom w&m;wdkY\ jzpfqJqJ Oyg'fukdvnf;aumif;
ysufqJqJ bifukdvnf;aumif; I\}}[k qkdawmfrlMuukef\/
230
xyfrH &Sif;vif;csuf
yp,awm O',A,'e = taMumif;w&m;tm;jzifh jzpf-ysufIonfh t&m0,f taMumif;
w&m;wdkY\ xif&Sm;jzpfjcif; xif&Sm;&Sdjcif; [lonfrSmvnf; (txufwGif &Sif;jycJhonfhtwkdif;) t0dZmwPSm-Oyg'gef-ocFg&-uH[al om taMumif;w&m;wd\
Yk ememuPu
d urowd taetm;jzifh xif&mS ;&Srd I
udk qdv
k \
kd / (pdw-f Owk-tm[m&-0wK-tmH-k zpaom taMumif;w&m;wdu
Yk dk rqdv
k ydk g/) a,m*g0p&
yk*Kd vo
f nf ,if;uJo
h aYkd om t0dZm -wPSm-Oyg'gef-ocFg&-uH[al om taMumif;w&m;wd\
Yk ememuPu
d
urowdtaetm;jzifh xif&Sm;&SdrIukd 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ,if;taMumif;w&m;ESifh
,if;tusKd;0dygufcEmwdkY\ aMumif;-usKd;qufEG,frI oabmukdom y"mexm; t0dZmjzpfjcif;aMumifh
kyfjzpf\ ponfjzifh Ijcif;jzpf\/
wpfzef y0wdyp, jzpfMuukefaom ypKyef taMumif;w&m;wdkYonfvnf; Oyg'f-XD-bif[laom
cPw, = cPoH;k yg; taygif;ESihf jynfph MkH uaom w&m;rsm;yif jzpfMu\? odaYk omf ,if;taMumif;w&m;wdkY\ jzpfrI ysufrIukd y"merxm;bJ taMumif;w&m;wdkY\ xif&Sm; jzpfjcif;aMumifh tusKd;w&m;wdkY\
231
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
xif&mS ;jzpfru
I o
dk m y"mexm; ]]pdwjf zpfjcif;aMumifh pdwZ kyjf zpf\}} odpYk onfjzifh Ijcif;jzpf\/ odYk
IpOf0,f taMumif;w&m;wdkY\ cPtm;jzifh jzpfrIysufrIudk ESvHk;roGif;ouJhodkY tusKd;w&m;wdkY\
cPtm;jzifh jzpfryI surf u
I v
dk nf; ESv;kH roGi;f ay/ odv
Yk Qif taMumif; tusK;d ESp&f yfv;kH wd\
Yk cPtm;jzifh
jzpfrI ysufrI O',0,oabmukd rIbJ ESvHk;roGif;bJ taMumif;w&m;\ xif&Sm;&Sdjcif; xif&Sm;jzpfjcif;aMumifh tusKd;w&m;\ xif&Sm;&SdrI xif&Sm;jzpfrIudkom Ijcif;onf yp,awm O','e vkyfief;
jzpfonf/ taMumif;w&m;\ xif&Sm;r&Sdjcif; xif&Sm;rjzpfjcif;aMumifh tusKd;w&m;\ xif&Sm;r&SdrIudk
Ijcif;onf yp,awm 0,'evkyfief; jzpfonf/
xdkodkYI&m twdwfponfjzifh cGJjcrf;a0zefrIjyK roHk;oyf&ef TefMum;xm;\/ t0dZm wPSm
Oyg'gef ocFg& uH [laom taMumif;w&m;wdkY\ ememuPduurowd[lonfrSm Oyg'f-XD-bif taetm;jzifh xif&Sm;&Sdaeaom w&m;rsKd; r[kwfojzifh twdwftem*wf ponfjzifh a0zef&ef rjzpfEdkifay?
odkYaomf ,if;ememuPduurowdwdkY\ jrpfzsm;cH&m rlvpwif jzpfyGm;cJhonfh jzpfyGm;qJ jzpfonfh
jzpfyGm;vwHU jzpfonfh t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkYum; Oyg'f-XD-biftm;jzifh xif&Sm;jzpfckduf
wnf&Sdckduftcgudk &nf&G,f qdk&rl twdwf tem*wf ypKyef[k a0zef cGJjcrf; &Edkifayonf/
twDaw a[wa0g y? 'ged zvyuH/
'ged a[wa0g y? tm,wd H zvyuH/ (0dok'd-2-214/)
= twdwftaMumif;w&m; ig;yg;aMumifh ypKyeftusKd;w&m; ig;yg; jzpf\/
ypKyeftaMumif;w&m; ig;yg;aMumifh tem*wftusKd;w&m; ig;yg; jzpf\/
odpYk aom a'oemawmfrsm;ukd axmufyI g/ wpfzef y0wyd p, trnf&aom pdw-f Owk-tm[m&
-0wK-tmH-k zpaom taMumif;w&m;wdu
Yk m; jzpfcu
kd 0f ,f Oyg'f-XD-bif &paumif;aom w&m;rsK;d rsm;
jzpfMuojzifh twdwf ponfjzifh cGJjcrf;a0zef &paumif;onfom jzpfMu\/ odkYaomf ,if;y0wdyp,
w&m;wdkYESifh ,if;wdkY\ qdkif&mqkdif&m tusKd;w&m;wdkY\ aMumif;usKd;qufEG,frIoabmudk I&m twdwf
ponfjzifh cGjJ crf;a0zef oH;k oyfrrI jyKbJ pdwpf aom taMumif;w&m; xif&mS ;&Sjd cif;aMumifh pdwZ kypf aom
tusK;d w&m;\ 0wKpaom taMumif;w&m; xif&mS ;&djS cif;aMumifh a0'empaom tusK;d w&m;\ jzpfoif-h
jcif;ukdom &aumif;onf\ tjzpfudkom I&rnf jzpfonf/
qkdvkd&if;ukd oabmraygufEdkifao;aom a,m*Dolawmfaumif;rsm;twGuf tenf;i,f xyfrH
&Si;f vif;wifjyayOD;tHh ---- xdkt0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkYrSm twdwftaMumif;w&m; ypKyef
taMumif;w&m; tem*wftaMumif;w&m; ponfjzifh xdkufonfhtm;avsmfpGm jzpfEkdifMu\/ xdkodkYyif
jzpfEikd af omfvnf; yp,awm O',A,'e[laom taMumif;w&m;tm;jzifh jzpf-ysuf o
I nfh tykid ;f
twdwftaMumif;w&m; ypKyeftusKd;w&m; ypKyeftaMumif;w&m; tem*wftusKd;w&m; ponfjzifh
cGJjcrf;a0zef ESvHk;roGif;awmhbJ taMumif;w&m; xif&Sm;&Sdjcif;aMumifh xif&Sm;jzpfjcif;aMumifh tusKd;
w&m;\ jzpfoifhyHkukdom &aumif;onf\ tjzpfukdom Iyg/ Oyg'foabmukd rIygESifh/ t0dZmpaom
taMumif;w&m;rsm;onf xif&Sm;r&Sdvwfaomf xif&Sm;rjzpfvwfaomf a0'emponfh tusKd;w&m;wdkY\
rjzpfoifyh u
kH o
dk m r&aumif;onf\ tjzpfuo
kd m Iyg/ bifoabmukd rIygESi/hf Oyg'fEiS hf bifukd jI cif;rSm
cPawm O',A,'e = cPtm;jzifh jzpfysufIenf;om jzpf\? taMumif;cEm tusKd;cEmwdkY\
232
edAwdvuPmESifh 0dy&dPmrvuPmwdkYomwnf;/
Oyg'f-XD-bif[al om cPoH;k yg;wdYk taygif;ESihf jynfph ckH u
kd f cPw,or* twGi;f om wnf&adS om
w&m;onf ypKye jf zpf ,if;cPw,\ a&S;wnf&adS om w&m;rSm twdwjf zpf aemuf wnf&adS om
w&m;rSm tem*wfjzpf\/ cPawm O',A,'e = cPtm;jzifh jzpf-ysufukd jriftmif IrIum;
,if;Oyg'f-XD-bif[al om cPoH;k yg;taygif;ESihf jynfph ckH u
kd f cPw,or* twGi;f wnf&adS om w&m;\
Oyg'fpGef; bifpGef;ESifh qkdif\/ ,if;Oyg'fpGef; bifpGef;ukd jrifatmifMunfh 0dyemI&\/
taMumif;w&m;tm;jzifh jzpf-ysufIrIum; xdkodkY Oyg'fpGef; bifpGef;ukdvnf; pl;pdkuf oHk;oyfzG,f
rvkd/ twdwf tem*wfudkvnf; pl;pdkuf okH;oyfzG,f rvdkay/ taMumif;w&m;aMumifh tusKd;w&m;
jzpfrIukdom pl;pkduf oHk;oyfzdkY vkdojzifh twdwfponfjzifh roHk;oyfrl yp,awm O',A,'eukd
I&ef TefMum;jcif; jzpfonf/ xdkodkY TefMum;xm;ojzifh- twdwftaMumif;w&m;rsm;\ xif&Sm;jzpfjcif;aMumifh ypKyeftusKd;w&m;rsm;\ xif&Sm;jzpfyHk ypKyeftaMumif;w&m;rsm;\ xif&Sm;jzpfjcif;aMumifh
tem*wftusKd;w&m;rsm;\ xif&Sm;jzpfyHk[laom aMumif;-usKd; qufEG,frI y#dporkyg'fykdif;0,f twdwf
taMumif; ypKyeftusKd; ypKyeftaMumif; tem*wftusKd;wdkYukd 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfhzdkY
rvkd[k t,ltq rrSm;apvkdyg/ qdkif&mqdkif&m taMumif;w&m;ESifh qdkif&mqdkif&m tusKd;w&m;wdkY\
aMumif;-usKd; qufEG,frIoabmukd 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ---t0dZm jzpfjcif;aMumifh kyf jzpf\ ---- odkY ponfjzifhvnf;aumif;
qdkif&mqkdif&m taMumif;w&m;rsm;\ tEkyg'eda&m" oabmtm;jzifh t<uif;rJh csKyfNidrf;rIaMumifh
qdkif&mqdkif&m tusKd;w&m;rsm;\ tEkyg'eda&m"oabmtm;jzifh t<uif;rJhcsKyfNidrf;rIukd 0dyemPf
jzifh jrifatmifMunf
h ---t0dZm csKyfjcif;aMumifh kyf csKyf\ ---- odkY ponfjzifhvnf;aumif;
0dyem IyGm;oHk;oyf&rnfom jzpfygonf/ xkdodkYIpOftwGif; ]]um; twdwfw&m; um;
ypKye w
f &m; um; tem*wfw&m;}}ponfjzifh cGjJ cm;a0zefo;kH oyfru
I u
dk m; rjyKygESi[
hf
l om qkv
d &kd if;
jzpfonfukd owdjyKyg/ tb,faMumifhenf;[lrl -- taMumif;w&m; xif&Sm;&Sdjcif; xif&Sm;jzpfjcif;aMumifh
tusKd;w&m; xif&Sm;&SdyHk xif&Sm;jzpfyHkukdvnf;aumif; taMumif;w&m; xif&Sm;r&Sdjcif; csKyfjcif;aMumifh
tusKd;w&m; xif&Sm;r&SdykH csKyfyHkukdvnf;aumif; y"meaU&SoGm;jyK 0dyem IyGm;oHk;oyf&rnfh tvkyf
pcef; jzpfaomaMumifhyifwnf;/ tvGefwkdawmif;aom tcsdefumvtwGif; taMumif;w&m;tm;jzifh
vnf;aumif; cPtm;jzifhvnf;aumif; jzpf-ysufwdkYukd tuGufusus csufusus oGufoGufvufvuf
xufxufjrufjruf vsifvsifjrefjref zswfzswfvwfvwf Iwwf&rnf jzpfojzifh ---1/ yp,awm O',A,'e = taMumif;w&m;tm;jzifh jzpf-ysufukd I&m rnfodkYESvHk;oGif;&rnfukdvnf;aumif;
2/ cPawm O',A,'e = cPtm;jzifh jzpf-ysuu
f dk I&m rnfoEYkd v
S ;kH oGi;f &rnfuv
dk nf;aumif;
odYk ESv;kH oGi;f yHu
k dk owfrw
S jf yjcif; jzpfonf[k oabmaygufyg/ xko
d Ykd I&m aU&OS ;D pGm taMumif;
w&m; jzpfjcif;aMumifh tusKd;w&m; jzpfyHk taMumif;w&m; csKyfjcif;aMumifh tusKd;w&m; csKyfyHk[laom
yp,awm O',A,ukd INyD;rS cPtm;jzifh jzpf-ysufudk I&rnfjzpfonf/ cPtm;jzifh jzpf-ysufukd
233
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
t|uxmBuD;rsm;ESifh ESD;aESmrdygonf
y#dor'd gr*t|uxmq&mawmfrmS b'Er[memr rax&f jzpfygonf/ xdb
k 'Er[memr rax&fukd r[m#Dumq&mawmf t&Si"f rygv rax&fjrwfu aupdq&m[k oH;k pGx
J m;\/ xdrk [memr rax&f\
t,ltqukd r[m#Dumq&mawmfu rESpo
f ufyg/ emrfw&m;wdu
Yk dk 0dyemI&m ,if;emrfw&m;wd\
Yk
cPypKyefodkY qkdufatmif cPtm;jzifh jzpfrI ysufrIukdvnf; om0ursm;onf I &Ekdifonf[laom
0g'ukdom r[m#Dumq&mawmfu ESpfoufjrwfEkd;awmfrl\/ xkd0g'rSmvnf; t|uxmBuD;rsm;ESifh
ESD;aESmrdonfom jzpfayonf/ omrnzvokwef owdorZnuxmwGif tmavmudw-0davmudw
= wnfw
h nfMh unf&h m-apmif;iJMh unf&h m rlvy&dnm\ tpGr;f jzifv
h nf; toarm[orZOfjzpfatmif Iyu
kH dk
odkY zGifhqdkxm;awmfrl\/
234
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
opm av;yg;
y#dporkyg'f oabmw&m;
{uw paom enf; av;yg;
tedpvuPm paom vuPm ig;yg; ---w&m;wdkYonf xif&Sm;vmMuukef\/ (0dok'd-2-267/)
odkY ESvHk;oGif;aom xdka,m*Dtm; tMuifa&GUavmuf umvywfvHk; O',A,Pfonf rjzpfay:vmao;? xkad &GUavmuf umvywfv;kH kyef mrfw\
Ykd O',A, = jzpfrI ysurf w
I o
Ykd nf vGepf mG xifonf
rjzpfukef&um; 0dk;0g;omrQ tEkrmeq tavsmf&rf;vdkuf&onfukd taMumif;jyK ]]wd ud&dar "rm
t[kwGm oarmEd? [kwGm y#da0Ed = kyfw&m; emrfw&m;wdkYonf a&S;ur&Sdrl ,ckrS kwfjcnf;
jzpfay:vmukefowwf? jzpfukefNyD;vnf; kwfjcnf; csKyfysuf aysmufuif;ukefowwf}}[k ypur[kwf
tEkrmejy ud& = owwf-[laom o'gESifh ,SOf qdkownf;/ / wpfenf; --- e,'e = enf;vrf;ukd
Tefjyonfh taetm;jzifh odkY qdkownf;/ a&S;OD;pGm ypKyE"rwdkY\ O',A,ukd ypujzifh jrifNyD;
xdkaemifrS twdwf-tem*wfwdkYvnf; 4if;enf;[k enf;ukdaqmifonf jzpfbdaomf/ (r[m#D-2-423/
jynf-0dok'dr*fed,-5-165/) (enf;udk aqmifykHudk yxrwGJ &Sif;jycJhNyD/)
tus,frSm odkYwnf;- t0dZmponf\ a&S;b0 jzpfNyD;jcif;aMumifh cEmwdkY\ jzpfoifhjcif;ukd
vnf;aumif; t0dZmpaom taMumif;w&m;wdkY\ tEkyg'eda&m"oabmtm;jzifh t<uif;rJh csKyfNidrf;
oGm;jcif;aMumifh cEmwd\
Yk aemifwpfzef rjzpfaom csKyjf cif;[k qdt
k yfaom tEkyg 'eda&m"oabmtm;jzifh
csKyfNidrf;jcif;ukdvnf;aumif; 0dyemPfjzifh I\/ ,if;odkY Ijcif;onfum; xdka,m*g0p&yk*dKvf\
236
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
238
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
enf;av;yg; xif&Sm;vmyHk
1/ wpfzef yp,awm O','e = taMumif;w&m;tm;jzifh jzpfru
I kd Ijrifjcif;jzifh = taMumif;w&m;
jzpfjcif;aMumifh tusKd;w&m; jzpfyHkukd Ijrifjcif;jzifh xdka,m*g0p&yk*dKvf\ todPf {uwenf;onf
xif&Sm;vm\/ tb,faMumifhenf;[lrl ---- taMumif;w&m;ESihf tusK;d w&m;wdYk qufpyfvsuf txyfxyf
jzpfaeaom kyfemrf oEmef tpOf\ tpOftqufrjywf txyfxyf jzpfaeonfukd 0dyemorm'd|d
Pfynmjzifh udk,fwdkif rsufarSmuf xGif;azmuf odjrifjcif;aMumifhwnf; [lay/ xkdodkY kyfemrf oEmef
tpOf\ taMumif;ESifh tusKd; qufpyfvsuf tpOf tqufrjywf txyfxyf jzpfaeonfukd 0dyem
Pfynmjzifh udk,fwdkif rsufarSmuf xGif;azmuf odjrifvwfaomf tvGefYtvGef aumif;rGefpGm aovQif
jywf\[k pGJ,laom Oap''d|dukd y,fpGefYEkdif\/ (0dok'd-2-268/)
a&S;a&S;jzpfaom w&m;wd\
Yk csKyyf sujf cif;ukd aemufaemufaom w&m;wd\
Yk jzpfjcif; Oyg'fu tpOf
wpdkuf vkdufygae\ - [laom uJhodkYaom teufoabmonf yp,awm O','e = taMumif;
w&m;aMumifh tusK;d w&m;jzpfykH O',oufoufudk Ijrifjcif;jzifh Ny;D pD;vwfaomf {uwenf;ukd Pfjzifh
ykid ;f jcm;,lEikd jf cif;iSm = odjcif;iSm jzpf\/ ,if;{uwenf;udk odjcif;aMumifh - ]]tanm ua&mwd? tanm
y#doHa0',wd = tjcm;wpfa,mufaom olonf jyKvkyf\? tjcm;wpfa,mufaom olonf cHpm;\ =
jyKol wjcm; cHpm;ol wjcm;wnf; = b0 ukd,f pH xkdb0 xkdukd,f cHvdrfhrnf}} odkY paom
t,l0g' a0g[m&\ NyD;pD;aMumif;jzpfaom Oap''d|d\ axmuf&mwnf&m r&Sdonf\ tjzpfonf
jzpfay:vm\/ xdkaMumifh ]]taMumif;w&m;ESifh tusKd;w&m;wdkY qufpyfvsuf txyfxyf jzpfaeaom
kyef mrf oEmef tpOf\ tpOftqufrjywf txyfxyf jzpfaeonfudk 0dyemorm'd|d Pfynmjzifh
ukd,fwkdifrsufarSmuf xGif;azmuf odjrifjcif;aMumifh {uwenf;onf xif&Sm;vm\ - [k t|uxmu
zGifhqkdjcif; jzpfonf/ (r[m#D-2-424/)
2/ cPawm O','e = cPtm;jzifh ocFg&w&m;wdkY\ jzpfrIudk Ijrifjcif;jzifh xdkodkY Ijrifaom
a,m*g0p&yk*dKvf\ Pf emewenf;onf xif&Sm;vm\/ tb,faMumifhenf;[lrl ------ topftopf
xyfumxyfum jzpfaeMuukeaf om ocFg&w&m;wd\
Yk cPrpJ woJoJ jzpfjcif; Oyg'fudk 0dyemorm'd|d
Pfynmjzifh uk,
d w
f idk rf suaf rSmuf xGi;f azmuf odjrifjcif;aMumifw
h nf;/ xdo
k Ykd odjrifvwfaomf vGerf if;pGmvQif jrJ\[k pGJ,lwwfaom ow'd|dukd y,fpGefYEdkif\/ (0dok'd-2-268/)
ocFg&w&m;wdkYonf Oyg'f-XD-bif[laom cPoHk;yg;wdkY\ taygif;jzpfaom cPwdkif; cPwdkif;
jzpfay:aeMuukef\ - [laom odkYaom teufoabmonf cPawm O','e = cPtm;jzifh
tjzpfoufoufukd Ijrifjcif;jzifh NyD;pD;vwfaomf emewenf;ukd odjcif;iSm &&Sdjcif;iSm jzpfay\/ ,if;odkY
240
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wkP 0dyemPf
{wm0wmaee ]]0,"rar0 OyZwd? OyE 0,H OaywD}}wd rdem tmuma&e orynmovuPmed y#d0Zd w
d mG XdwH O',A,mEkyeH emr wkP0dyemPH t"d*wH a[mwd/ ,m"d*rm
tm&'0dyaumwd ocF H *pwd/ (0dok'd-2-269/)
rQ twkdif;t&Snf &Sdaom ocFg&wdkY\ jzpfjcif; ysufjcif; = O',A,ukd 0dyembm0emPfjzifh uk,
d w
f ikd f rsuaf rSmuf xGi;f azmuf odjrifonfh wdik af tmifaom bm0em tpDt&ifjzifh a,m*g0p&
yk*dKvfonf ]]ocFg&w&m; rSeforQonf ysufjcif;oabmw&m; &Sdonf jzpfomvQif jzpfay:vm\?
jzpfNy;D vnf; rdr\
d oabm"rwmtm;jzifh ysujf cif;odo
Yk mvQif uyfa&mufomG ;\}}[k odaYk om tjcif;
t&mtm;jzifh trQ (50)aom vuPmwdkYukd xdk;xGif;odjrifNyD; wnfaeaom O',A,mEkyem
rnfaom Eke,faom wkP0dyemPfonf &tyfNy;D jzpfayonf/ ,if; O',A,mEkyemPfukd
&&Sdjcif;aMumifh tm&'0dyu = tm;xkwftyfaom 0dyem &Sdaom = tm;xkwfqJ 0dyem &Sdaom
a,m*g0p&yk*dKvf[k ac:a0:jcif;odkY a&muf&Sdvmayonf/ (0dok'd-2-269/)
oputar; - bk&m;&Siftajz
udwm 0wm p Ek acg abmawm a*gwr om0aum omoeua&m a[mwd Mo0g'ywdua&m?
wdP0dpdudapm 0d*wuxHuaxm a0om&Zyawm ty&ypa,m owKomoae 0d[&wDwd/ "
t*da0e rr om0aum ,H udd lyH twDwmem*wypKyEH tZwH 0g A[d'g 0g MoVm&duH 0g okckrH
0g [DeH 0g yPDwH 0g ,H 'la& oEdau 0g? oAH lyH ]]aewH rr? aeaom[rod? e araom twm}}wd
{0arwH ,xmblwH orynm, ywd/ ,m umpd a0'em/ y / ,m umpd onm/ y / a, aupd
ocFg&m/ y / ,H udd 0dnmPH/ y /
/ {wm0wm acg t*da0e rr om0aum omoeua&m
a[mwd Mo0g'ywdua&m? wdP0dpdudapm 0d*wuxHuaxm a0om&Zyawm ty&ypa,m
owKomoae 0d[&wDwd/ (r-1-297/ plVopuokwef/)
245
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
owdy|mefusifhpOf - wwd,qifh
Eke,faom wkP0dyemodkY wdkifatmif wifjycJhaom pum;tpOf w&m;t,OfwdkYjzifh ---1/ tmemygewdorm"dukd pwkwpsmefodkY wkdifatmif IyGm;yHk um,mEkyem owdy|mef usifhpOf
yxrqifhudkvnf;aumif;
2/ tZw um,-a0'em-pdw-"rwnf;[laom cEmig;yg; A[d' um,-a0'em-pdw-"r
wnf;[laom cEmig;yg; odkYvQif tZw A[d' ESpfrsKd;vHk; um,-a0'em-pdw-"r-trnf
248
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rjzpfay:vmMuuke/f tavsmt
f m;jzifh qk&d rl ---- aumif;rGefrSefuefaom bk&m;a[ma'oemawmfESifh
nDGwfaom usifhpOf&Sdaom aU&SvkHYv aemufvkHYvpyf aumif;aomvkHYvjzifh 0dyemPbm0emudk
rjywftm;xkwfaom O',A,PfodkY wkdifatmif tm;xkwfqJ 0dyem &Sdaom tmpm&ukvykw =
trsK;d aumif;om;\ oEmefum; {uef jzpfuek o
f nfomwnf;/ rjzpfuek o
f nfum; r[kwu
f ek /f (tu,f
rjzpfukefcJhaomf r*f[kwfonf r[kwfonfukd ykdif;jcm;odwwfaom r*gr*PfonfyifvQif rjzpfoifhawmhaomaMumifh jzpf\/) (0dok'd-2-269/)
txufyg t|uxmpum;&yf y#da0"e,fodkY qdkufa&mufNyD;aom t&d,om0u olawmfaumif;\ oEmef Oyudavow&m;rsm;onf rjzpfukef[laom pum;rSm Ou|eda'oenf; t&
taumif;qHk;ukd Tefjyonfhtaejzifh tvGefqHk;ukd owfrSwf qkdjcif;jzpfonf/ b*FgEkyemPf
b,mEkyemPf tm'De0gEkyemPf[k qdktyfaom Eke,faom wkP0dyem\ tpGrf;jzifh
tm;xkwfqJ 0dyem&Sdaom tm&'0dyu yk*dKvfwdkY\ oEmefvnf; rjzpfEdkifukef? edAd'gEkyemPfponfjzifh ac:qdt
k yfaom tm;aumif;armif;oef oefrm tm;&Sad om Av00dyem\ tpGr;f jzifhvnf; tm;xkwfqJ 0dyem&Sdaom tm&'0dyuyk*dKvfwdkY\ oEmefvnf; rjzpfEdkifMuukef/
xkdaMumifh txufyg t|uxmpum;&yfukd Ou|eda'oenf;[k rSwfyg/ (r[m#D-2-427/)
,if;Oyudavow&m;wdkYrSm Mobmo P yDwd y'd okc t"darmu y*[ Oy|me
Oayum eduEd [k (10)rsKd; &Sday\/
y#dord'gr*ygVdawmf a[mMum;xm;awmfrlyHk
tedpawm reodua&mawm Mobmaom OyZwd? ]]Mobmaom "arm}}wd MobmoH tm0Zwd?
wawm 0dauayg O'pH/ awe O'ape 0d*[dwrmeaom tedpawm Oy|meH ,xmblwH eyZmemwd/
'kuawm/ tewawm Oy|meH ,xmblwH eyZmemwd/
tedpawm reodua&mawm PH OyZwd/ y/ yDwd/ y'd/ okcH/ t"darmaum/ y*a[m/
Oy|meH/ Oayum/ eduEd OyZwd/ ]]eduEd "arm}}wd eduEd H tm0Zwd? wawm 0dauayg O'pH/ awe
O'ape 0d*[dwrmeaom tedpawm Oy|meH ,xmblwH eyZmemwd/ 'kuawm/ tewawm Oy|meH
,xmblwH eyZmemwd/ (y#doH-291/ 0dok'd-2-269/)
Mobmom'Dok ]]t&d,"arm}}wd y0wH O'pH 0dauayg "rK'p ?H awe "rK'a pe 0dyem0Dxad wm
Ouraee 0dlyH *[dwH y0wdwH rmeoH "rK'p0d*[dwrmeoH/ Mobmaom "armwd um&Plypma&em[/ 'doH MobmoH 0daZaEm rr t&d,ra*gwd tawm/ MobmoH tm0Zwd ]]edAme}}Ed 0g
]]ra*g}}wd 0g ]]zv}} Ed 0g/ edAmeEd *PSaEm ww y0w"ar r*zvbma0e *PSmwd/ Pm'dau
ye r*zvbma0ae0 *PSmwd/ y/ ww tedp/ y/ eyZmemwd ]]r*H yawmoD}}wd onm, tedpwm'd0aoe reodum&a0 tbm0awm/ (r[m#D-2-427-428/)
ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k IyGm;aeaom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f ,if;odkY tedp[k IyGm;aeaom 0dyemPf\ tmEkabmfaMumifh Mobmo = ta&miftvif;onf jzpfay:vm\/ ocFg&
w&m;wdu
Yk dk 'ku[
k IymG ;aeaom a,m*g0p&yk*Kd v\
f oEmef0,f ,if;odYk 'ku[
k IymG ;aeaom 0dyem
250
1/ Mobmo = ta&miftvif;
ya0gum&bH0k ,f y0wt
d cg [',0wKudk rS
D jzpfay:aeaom pdww
f ikd ;f pdww
f ikd ;f onf pdwZ
MoZ|rukyu
f dk jzpfapEdik \
f / 0dyempdwrf sm;onfvnf; [',0wKyk u
f ydk if rSw
D ,
G
f jzpfay:aeaom
pdwfrsm;yif jzpfMu&um; pdwZMoZ|rukyfrsm;udk jzpfapEdkifaom pdwfrsm;yif jzpfMu\/
0dyembm0empdwfaMumifh jzpfay:vmaom pdwZMoZ|rukyfwdkYwGif kyfuvmyfwdkif; kyf
uvmyfwikd ;f 0P"mwf = lygHk yg0ifvsu&f \
Sd / ,if; lygHk = 0P"mwfum; tvGef awmufyvsu&f \
dS /
0dyem bm0empdwf wpfck wpfco
k nf pdwZ MoZ|rukyu
f vmyfaygif;rsm;pGmukd jzpfapEdik \
f / pueyYf idk ;f
rdepfydkif;twGif; 0dyembm0empdwfaygif;vnf; rsm;pGmyif jzpfEkdif\/ pdwZkyfuvmyfaygif;vnf;
tvGet
Yf vGef rsm;jym;pGmyif jzpfEikd \
f / kyu
f vmyfwpfc\
k twGi;f yg0ifwnf&adS om 0P"mwf = lygH\
k
ta&miftvif;ESifh tjcm;kyfuvmyfwpfck\ twGif; yg0ifwnf&dSaom 0P"mwf = lygkH\ ta&mif
251
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
r[mem*rax&f
wv*F& t&yf oDwif;oHk;awmfrlaom y#dord'gPfav;yg;odkY a&muf&Sdawmfrlaom "r'dEm
trnf&Sdawmfrlaom &[Emrax&fjrwfBuD; wpfyg;onf rsm;pGmaom &[ef;oHCmawmftm; tqHk;tr
Mo0g'ay;vsuf oDwif;oH;k awmfr\
l / xk"d r'Ed rax&fonf rdr\
d aeYoefpY ifawmfr&l m t&yf aexkid
f
]]todeYk nf; .. igwd\
Yk q&mwpfql jzpfawmfral om Op0gvdut&yf oDwif;oH;k awmfral om r[mem*
rax&f\ &[ef;tjzpfukd jyKvkyfay;wwfaom &[ef;udponf tNyD;tqHk;odkY a&muf&SdavNyDavm? tNyD;
tqHk;odkY ra&muf&Sdao;avoavm}} ----- odkY qifjcifvwfaomf = tbdnmPf0ifpm; Munfhawmf
rlvwfaomf xdkr[mem* rax&fjrwfBuD;\ ykxkZefom jzpfaeao;onfukd awGUjrif ]]igonf roGm;cJhonf&Sdaomf ig\ q&morm;onf ykxkZef\ tjzpfjzifhomvQif aojcif;ukd jyKawmfrlayvwHU}}---- odkY254
vnf; od&
dS tbdnmPfwefc;kd jzifh aumif;uifoYkd ysw
H uf aeYoefpY if&m t&yf oDwif;oH;k awmfral om
r[mem* rax&f\ teD; oufqif; q&morm;tm; &Sdckd; 0wfBuD; 0wfi,fukd jyK oifhwifh
avsmufywfaom t&yf xdik
f oDwif;oH;k awmfrv
l u
dk \
f / xdak emif q&mwynfw
h Ykd tcst
D cs pum;ajymqkdMuonfrSm odkY jzpf\/ ----q&m ----- igh&Sif "r'dE ...tcgr[kwfonf tb,faMumifh vm&Sdygoenf;/
wynfh ----- t&Sifbk&m; ...jyemukd avQmufxm;ar;jref;vkd vmygonf bk&m;/
q&m ----- igh&Sif "r'dE ...ar;avavmh? odukefonf&Sdaomf ajzqdkygukeftHh/
odkY rdefYqkdvwfaomf jyemaygif; wpfaxmifukd ar;jref;avQmufxm;\/ r[mem* rax&fjrwfBu;D uvnf; ar;wkid ;f ar;wdik ;f aom jyemukd rNird ,Surf
l omvQif vsijf refpmG ajzMum;awmfr\
l /
wynfh ----- t&Sib
f &k m; ...t&Sib
f &k m;wdY\
k Pfawmfonf tvGex
f ufjrufawmfryl gaypG? b,faom
tcg t&Sib
f &k m;wdo
Yk nf t&d,r*fjzifv
h maom y#dor'd gw&m;ukd &tyfygayoenf;/
(r[mem* rax&f\ tvkdtwkdif; ar;jcif; jzpfonf/)
q&m ----- igh&iS f "r'Ed ...aeYrS a&wGuaf omf vGecf ahJ om tESpaf jcmufq,fumv &tyfcyhJ g\/
wynfh ----- t&Sifbk&m; ...t&Sifbk&m;wdkYonf tbdnmPform"dukd oHk;aqmifEdkifygukef\avm/
q&m ----- igh&Sif "r'dE ...tbdnmPform"dukd oHk;aqmifjcif;onf0efav;zG,f r[kwfyg/
wynfh ----- t&Sifbk&m; ... xdkodkY 0efrav;ygvQif qifwpfaumif zefqif;awmfrlygukefbk&m;/
r[mem* rax&fjrwfBuD;onf aiGawmifESifhwlonfh ukd,fvHk;jzLaom qifBuD;ukd zefqif;awmf
rl\/
wynfh ----- t&Sib
f &k m; ... ,cktcg qifjzLawmfonf rwkerf vIyf xm;tyfaom em;&Gu&f o
dS nf
jzpf axmifxm;tyfaom tNr;D &So
d nfjzpf ESmarmif;ukd cHwiG ;f xnf
h aMumufrufzG,af om BuKd ;MumoHudk jyKvsuf t&Sib
f &k m;wd\
Yk txHoYkd a&S;Iajy;vmaom tjcif;t&mjzifh
xdkqifukd wefckd;jzifh jyKawmfrlyg/
r[mem*rax&fBuD;onf xkd"r'dEm rax&f avQmufxm;onftwdkif;yif zefqif;awmfrlvdkuf\/
vsijf refaom t[kejf zifh ajy;vmaom qifajymifBu;D \ aMumufrufz,
G jf zpfaom trlt&mukd awGUjrif&
aMumufojzifh x ajy;jcif;iSm tm;xkwfawmfrl\/ xkdr[mem* rax&fjrwfBuD;ukd &[Em jzpfawmfrlaom wynfjh zpfol "r'Ed m rax&fu vufukd qefu
Y m ouFe;f pGe;f udik
f ]]t&Sib
f &k m; &[Emyk*Kd vt
f m;
&GH&SmxdwfvefYjcif;rnfonf jzpfao;oavm}}[k ar;jref;awmfrl\/
xdk r[mem* rax&fonf xdktcsdeftcg umv rdrd ykxkZef jzpfrSef;ukd od&Sd ]]igh&Sif "r'dE
igh&Sifonf ig\ ukd;uG,ftm;xm;&m jzpfygavmh}}[kqkd ajc&if; aqmifhaMumifhxdkifawmfrl\/
]]t&Sifbk&m; ...t&Sifbk&m;wdkY\ udk;uG,ftm;xm;&m jzpfap&rnf[k ESvHk;ykdufvsufomvQif
wynfah wmfonf vma&mufcyhJ g\? pd;k &draf wmf rrlygvif}h } [k avQmufxm; ur|mef;w&m;udk a[mMum;
ay;awmfrl\/
255
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
2/ P = 0dyemPf
OyudavowGif yg0ifaom P = Pf[lonf 0dyemPfyifwnf;/ kyfw&m; emrfw&m;wdu
Yk dk yp,awm O',A,'e = taMumif;w&m;tm;jzifh jzpf-ysuu
f dk Ijcif; cPawm O',A,'e
= cPtm;jzifh jzpf-ysuu
f dk Ijcif; - odpYk aom enf;jzifh vuPm,mOfuw
kd if EIid ;f csed v
f suf pl;prf;vsuf
0dyemIaeaom xdOk ',A,Pfudk tNy;D tqH;k odYk a&mufapaom xdadk ,m*g0p&yk*Kd vt
f m; ypfvw
T f
vdkufaom odMum;rif;\ 0&ZdefvufeufuJhodkY rysufaom t[kef&Sdaom xufjrufaom wefcdk;&Sdaom
aoG;tyfonfjzpf tvGefxufjrufaom tvGefoefY&Sif;aom 0dyemPfonf jzpfay:vmwwf\/
(0dok'd-2-271/)
3/ yDwd = 0dyemyDwd
yDwd[lonf 0dyempdwfESifh ,SOfaom yDwdwnf;/ xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef xkdtcsdef
tcg ck'dumyDwd cPdumyDwd MouEdumyDwd OaA*gyDwd z&PmyDwd [laom ig;rsKd;aom yDwdonf
wpfukd,fvHk;ukd jynfhapvsuf jzpfay:vmwwf\/ (0dok'd-2-272/)
O',A,mEkyemPfonf vrf;rSeo
f mG ;vwfaomf yDwd ig;rsK;d wdo
Yk nf tpOftwkid ;f jzpfay:vmwwfaomaMumifh yDwd ig;rsKd;wdkY jzpfay:vmaMumif;ukd t|uxmq&mawmfu zGifhqkdawmfrljcif;
jzpfonf/ txGwftxdyfodkY a&mufaeaom O',A,PfESifh twlwuGrlum; z&PmyDwd wpfrsKd;
omvQif jzpfay:vmwwfayonf/ Oypm&orm"d tcdu
k t
f wefY tyemorm"d tcdu
k t
f wefrY S wpfyg;aom
tcgvnf; z&PmyDwo
d nf jzpfay:vmwwfonfomvQiw
f nf;/ xdak Mumifh ]]yDwo
d nf wpfu,
dk v
f ;kH ukd
jynfhapvsuf jzpfay:vmwwf\}}[k t|uxmq&mawmfu zGifhqkdawmfrljcif; jzpfonf/ (r[m#D-2430/) ,if;0dyemyDwEd iS ,
hf OS af om rGejf rwfaom 0dyempdwaf Mumifh rGejf rwfaom yPDw pdwZ ky-f
wd\
Yk wpfu,
kd v
f ;kH tjynfh tESUH tjym; jynfah pvsuf jzpfay:vmjcif;ukd txl;&nfeT ;f xm;onf[k rSwyf g/
4/ y'd = 0dyemy'd
y'd[lonf 0dyempdwfESifh,SOfaom y'dwnf;/ xkdtcsdeftcg nOfhoefYpif&m ae&m
vnf;aumif; aeYoefpY if&m ae&mvnf;aumif; 0dyembm0em ur|mef;ukd pD;jzef;vsuf xdik af eaom
xkda,m*g0p&yk*dKvftm; ukd,fpdwfwdkY\ ylyefjcif;onf rjzpfawmhay/ av;vHrIonf rjzpfawmhay/
Murf;wrf;cufrmonf\ tjzpfonf rjzpfawmhay/ 0dyem bm0emrI rcHhnm;rIonf rjzpfawmhay/
tavsmt
f m;jzifq
h &kd rl xdk a,m*g0p&yk*Kd v\
f pdww
f o
Ykd nf Nird ;f at;ukeo
f nf ayghyg;ukeo
f nf El;nhu
H ek -f
onf 0dyembm0emrI cHn
h m;ukeo
f nf tvGepf ifMu,foef&Y iS ;f ukeo
f nf ajzmifrh wfuek o
f nfomvQif
jzpfukef\/ xdka,m*g0p&yk*dKvfonf y'd v[kwm rk'kwm urnwm yg*knwm OZkuwm
256
apwodufwdkYjzifh csD;ajrmuftyfaom ukd,f-pdwf &Sdonfjzpf xdkO',A,Pf jzpfaomumv umr*kPf cHpm;ol vlwdkY\ Opm r[kwfaom umr*kPf cHpm;ol vlwdkY cHpm;jcif;iSm avsmufywfaom umr
csrf;omokc arGUavsmfjcif;ukd vGefonfjzpf trmEkoD rnfaom arGUavsmfjcif;ukd cHpm;&ay\/
(0dok'd-2-272/)
ww um,*[aPe lyum,myd *[PH a0'dwAH? e a0'em'duEw,a0/ um,y'dtm'a,m [d lyum,myd '&xm'dedr'dumwd/ (r[m#D-2-430/)
um,y'd pdwy'd um,v[kwm pdwv[kwm um,rk'kwm pdwrk'kwm um,urnwm pdwurnwm um,yg*knwm pdwyg*knwm um,kZkuwm pdwKZkuwm ----- ,k*V = tpHk
apwoduf (6)rsKd;wdkYonf tcsif;csif; rauGruGm ,SOfavh &SdMuukef\/ xdkaMumifh y'd jzpfvwfaomf
v[kwm paom apwoduw
f o
Ykd nfvnf; jzpfMuukeo
f nfomwnf;/ xkad Mumifh xkad pwoduw
f \
Ykd qdik &f m
vkyif ef;udp& yfudk azmfjyjcif;ukd y"mejyKojzifh xkt
d vH;k pHak om ,k*Vapwoduw
f u
Ykd v
dk nf; jyvdo
k nfjzpf
]]ukd,f-pdwfwdkY\ ylyefjcif;onf rjzpfawmhay? av;vHrIonf rjzpfawmhay/}} odkYponfjzifh t|uxm
q&mawmfu zGifhqdkoGm;awmfrljcif; jzpfonf/
xkdum,y'd ponfwdkY um,-o'gjzifh lyum, = kyfw&m;taygif;ukdvnf; odrf;usKH; ,l&jcif;ukd od&Sdygav/ a0'empaom emrfcEmoHk;yg;ukdomvQif aumuf,l&jcif;ukd odtyfonf r[kwfay/
rSefayonf ----- um,y'dpaom apwodufwdkYonf lyum,\vnf; ylyefjcif;ponfukd eif;e,f
acsrIef;wwfukef\[k od&Sdygav/ tb,faMumifh ukd,fpdwfwdkYonf Nidrf;at;ukefonfomvQif ayghyg;ukefonfomvQif El;nHhukefonfomvQif 0dyembm0emrI cHhnm;ukefonfomvQif tvGefpifMu,f
oefY&Sif;ukefonfomvQif ajzmifhrwfukefonfomvQif jzpfukefoenf;[lrl - ukd,f-pdwfwdkY\ ----1/
2/
3/
4/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
5/ okc = 0dyemokc
okc[lonf 0dyempdwEf iS ,
hf OS af om apwoduokcwnf;/ xdak ,m*g0p&yk*Kd vt
f m; O',A,mEkyemPfESifh jynfhpHkaeaom xdktcsdeftcg wpfudk,fvHk;ukd pGwfpkdapvsuf tvGefrGefjrwfaom
0dyemokconf jzpfay:vmwwf\/ (0dok'd-2-272/)
0dyem okcESifh ,SOfaom pdwfaMumifh jzpfukefaom tvGefrGefjrwfaom twdyPDw pdwZkyfwdjYk zifh a,m*g0p&yk*Kd v\
f tvH;k pHak om uk,
d u
f m,onf awGUxdtyf ysUH ESUH tyfonfvnf; jzpf\? xuf0ef;usifrS yGm;aptyfonfvnf; jzpf\/ xdktvGefrGefjrwfaom twdyPDw pdwZkyfwdkY\ wpfukd,fvHk;odkY
tESUH tjym; awGUxdaejcif; xuf0ef;usif yGm;aejcif;ukyd if ]]wpfu,
kd v
f ;kH ukd pGwpf akd pvsuf tvGerf eG jf rwfaom 0dyemokconf jzpfay:vmwwf\}}[k t|uxmq&mawmfu zGifhqdkawmfrljcif;jzpfonf/
(r[m#D-2-431/)
258
6/ t"darmu = o'g"darmu
t"darmu[lonf y&rww&m;ukd,f teufoabmtm;jzifh o'g-apwodufwnf;/ ("ro*FPD
ygVdawmf vm&Sdaom a,0gyeu-apwoduf trsKd;tpm;rsm;wGif yg0ifaom t"darmuapwoduf
r[kwf [lvkdonf/) rSefayonf ----- xkdtcsdeftcg 0dyemPfESifh ,SOfonfomvQif jzpfaom xkd
a,m*g0p&yk*Kd v\
f pdwaf pwoduw
f u
Ykd dk tvGet
f uJ Munfvifapwwfonf jzpfjzpfaom oefjrefaom
cGeftm;&Sdaom o'g-apwodufonf jzpfay:vmwwf\/ (0dok'd-2-272/)
xdko'g-w&m;[lonf 0dyemt&m txl;ojzifh O',A,Pfydkif; uH\tusKd;ukd
aomfvnf;aumif; &wemoHk;yg;ukdaomfvnf;aumif; ,HkMunfonf\ tpGrf;jzifh jzpfay:vmonfum;
r[kwf? pifppfaomfum; pdwfukd aemufusKapwwfaom udavomtnpftaMu; uif;ojzifh 0dyemPfEiS hf ,SOzf uf or,w
k w
f &m;wd\
Yk tvGet
f uJ MunfvifrjI zpf&ef taMumif;&if;jzpfaom o'gw&m;
yifwnf;/ ,if;o'gw&m;ukdyif t"darmu[k ac:qdkjcif; jzpfonf/ (r[m#D-2-431/)
7/ y*[ = 0dyem0D&d,
y*[[lonf 0D&d,wnf;/ rSefayonf ----- xkdtcsdeftcg0,f xkda,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef
0dyemPfEiS hf ,SOo
f nfomvQif jzpfaom ravsmv
h eG ;f rwif;vGe;f aom 0dyemPfEiS w
hf uGaom
or,kwfw&m;wdkYudk qdkif&m0dyemPf\ tmHkrS avQmus roGm;&aatmif aumif;pGm csD;yifhxm;wwfaom 0D&d,onf jzpfay:vmwwf\/ (0dok'd-2-272/)
a&S; jzpfcJhaom bm0em\ pGrf;tm;jzifhNyD;aom tnDtrQjzpfaom 0D&d,onf 0dyemPfESifh
wuGaom rdrdESifh ,SOfzufor,kwfw&m;wdkYukd npfnL;aMumif; oHudavo tzdkYjzpfaom ysif;&djcif;rS
csD;ajrmuf jrifhwifay;wwfaomaMumifh y*[ rnf\/ xdkaMumifh ]]y*[-[lonf 0D&d,wnf;}} - odkY
paom pum;udk t|uxmu zGifhqkdjcif; jzpfonf/ (r[m#D-2-431/)
8/ Oy|me = 0dyemowd
Oy|me[lonf owdyifwnf;/ rSefayonf ----- xkda,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f 0dyemPfESifh ,SOfonfomvQif jzpfaom ocFg&w&m;wdkY\ tedp 'ku tew paom obm0ukd aumif;pGm
rSwfom;jcif;jzifh ocFg&tmHk jrJpGmuyf wnfaom qefYusifbuf eD0&Ppaom tnpftaMu;
uif;jcif;aMumifh xkdqefYusifbufw&m;onf rvIyfr&Sm;aptyfonf\ tjzpfjzifh jrJpGmwnfaom xdkodkY
jrJpGmwnfonf\ tjzpfaMumifhomvQif pdkufxlxm;tyfaom ausmufpmwkdifuJhodkY rwkefrvIyfaom
rwkefrvIyfonf\ tjzpfaMumifhomvQif jrifhrdk&fawmifrif;ESifh wlaom owdonf jzpfay:vmwwf\/
xkad ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf tMuiftMuif rdr
d Pftm; a&S;Ixifaom kyef mrf[al om t&mXmeukd qifjcif\? ESvHk;odkY aumif;pGmaqmif\? ESvHk;oGif;\? ESvHk;xm;\? toD;toD; I\? xdkxkd kyfemrf[laom
t&mXmeonf xkda,m*g0p&yk*dKvf\ owdtm; ouf0if ouf0if ----- 'dApuKtbdnmPf\
t&HXmecGJjzpfaom ,xmurLy*Pftm; wpfyg;aom avmuonf xifvmouJhodkY ---- xifvm\/
(0dok'd-2-272/)
259
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tm0Zef;\ xufjrufrI
raem'Gg&m0Ze;f ESihf ,SOaf om apwem[laom tm0ZEak yum\ odMum;rif;\ 0&Zdev
f ufeufEiS hf
wlonf\tjzpf avmavmyl &J&Jawmufaom pOf;oGm;jrm;ESifh wlonf\ tjzpfukdvnf;aumif; &J&ifh
xufjrufonf\ tjzpfuv
kd nf;aumif; oAnKwPfawmfjrwf\ aU&o
S mG ;jzpfaom raem'Gg&m0Ze;f uJo
h Ykd
xdrk aem'Gg&m0Ze;f odYk tpOfvu
kd af om xdrk aem'Gg&m0Ze;f \ aemif qufvufjzpfay:vmaom 0dyemPf\ odMum;rif;onf ypfvw
T t
f yfaom 0&Zdev
f ufeufEiS hf wlpmG avmavm yl&&J aJ wmufaom pOf;oGm;jrm;ESifh wlpGm &J&ifhxufjrufaom tjcif;t&mtm;jzifh jzpfaomaMumifh[k rSwfyg/ (0dyemPfu
xufjrufp;l &SaomaMumifh 0dyemPf\ a&S;jzpfaom raem'Gg&m0Ze;f ESihf ,SOaf om apwem[laom
tm0ZEkayumonfvnf; xufjrufpl;&Sonf [lvkd/) (r[m#D-2-432/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
OyudavoESifh Oyudavo0wK
(10)yg;wdkYwGif Mobmo tp Oayum tqHk;&Sdaom (9)yg;aom w&m;wdkYukd rkcstm;jzifh
Oyudavo tppfjzpfaom wPSm-rme-'d|dwdkY\ pGJrSD jzpf&mXme taMumif;w&m; jzpfonfhtwGufaMumifh Oyudavo[l qkdtyfukef\? obm0tm;jzifh tukokdvfjzpfaomaMumifh qkdtyfonfum;
r[kwfukef/ txl;um; eduEdonf tukokdvfw&m; pifppf jzpfaomaMumifh Oyudavovnf; rnf\/
wPSm-rme-'d|d[laom Oyudavo\ wnf&mjzpfaomaMumifh Oyudavo0wKvnf; rnf\/
pGv
J rf;rIukd *g[[k qd\
k / pGv
J rf;rI*g[wdu
Yk dk roH;k oyfr
l pGv
J rf;rI*g[wd\
Yk wnf&m0wKjzpfjcif;\
tpGrf;jzifhomvQif OyudavowdkYonf (10)yg; jzpfMuukef\/ pGJvrf;rI*g[\ tpGrf;jzifh cGJa0vkduf
aomf trQ (30)wdkY jzpfukef\/ jzpfyHkum; odkYwnf;/ ----]]ig\ = tw\ ta&miftvif;onf jzpfay:vmNyD}} --odkYpGJ,laom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef 'd|d*g[ = 'd|dpGJ jzpf\/ (1)/
]]pifppf ESpfoufzG,faom pdwfESvHk;ukd wdk;yGm;apwwfaom ta&miftvif;onf jzpfay:vmNyD/}}
odYk pG,
J al om a,m*g0p&yk*Kd v\
f oEmef rme*g[ = rmepGJ jzpf\/ (ESpv
f zdk ,
G [
f k pG,
J jl cif;ukd
y"mejyKojzifh rdrdukd,fukd tjrwf ponftm;jzifh xm;wwfaomaMumifh = ]]ig odyfawmf\ olrsm;xuf
om\}} ponfjzifh pG,
J w
l wfaomaMumifh ,if;odYk pG,
J rl u
I kd rmepJG jzpfaMumif;ukd t|uxmu zGiq
hf akd wmf
rljcif; jzpfonf/) (2)/
Mobmo ta&miftvif;ukd cspfjrwfEdk;aom a,m*g0p&yk*dKvftm; wPSmpGJ jzpf\/ (3)/
odv
Yk Qif Mobmo 'd|-d rme-wPSm [laom oH;k yg;ukeaf om pG,
J w
l wfaom *g[w&m;wdo
Yk nf
jzpfay:vmukef\/ <uif;aom Pf-yDwdpaom (9)yg;ukefaom w&m;wdkYvnf; xdkYtwl oHk;yg;pDyif
jzpfukef\/ odkYvQif pGJvrf;wwfaom 'd|drme wPSmwdkY\ tpGrf;jzifh trQoHk;q,fukefaom Oyud262
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
kyw
f &m;wdu
Yk kd tedpv
uPm,mOfwif 0dyemIw
Hk iG o
f mru 'kuv
uPm,mOf tewvuPm,mOfwdkYudkvnf; wif 0dyemIyg/ ,if;odkY IapvdkonfhtwGuf t|uxmq&mawmfu aemufxyf
wpfenf; xyf zGifhqdkawmfrljyefonf/ 'kwd,enf;yifwnf;/
wpfenf; ----- Mobmoonf tu,f twjzpfjim;tHh? tw[l pJG,ljcif;iSm rSwf,ljcif;iSm
jzpfEikd &f m\? odaYk omf tewpifppf jzpfygvsuf Mobmoudk tw[
l pJ,
G x
l m;jcif; jzpf\/ xdak Mumifh
xdkMobmoonf tvdkodkY vdkufwwfaomoabm r&dSonf\ tjzpfaMumifh tew rnf\/ a&S;u r&dS
,ckrS kwfjcnf;jzpf t&Snfrwnf ysufpD;wwf&um; r&dSjcif; tbm0oabm &dSaomaMumifh tedp
rnf\/ jzpfjcif; ysufjcif;wdkYonf tzefwvJvJ EdSyfpuftyfonf\ tjzpfwnf;[laom teufoabmaMumifh 'kurnf\/ odkYaom pdwfonf jzpfay:vm\/ tvHk;pHkudk tlyowu zGifhqdktyfcJhonfh
enf;twdkif; csJUtyf\/ tvm;wlyif <uif;aom (9)yg;aom OyudavowdkYvnf; csJUtyf\/
(0dok'd-2-274/)
txufyg t|uxm\ TefMum;awmfrlcsufESifhtnD toifolawmfaumif;onf Mobmo
wnf&dSaom pdwZMoZ|rukyf OwkZMoZ|rukyfwdkYudk Pfjzifh cJGjcm;pdwfjzmvsuf ----1/ aewH rr
= kyfw&m;onf igh[m r[kwf/
2/ aeaom[rod = kyfw&m;onf ig r[kwf/
3/ e araom twm = kyfw&m;onf ig\tw r[kwf/
odkY 0dyem Iyg/ wpfenf;qdk&aomf ,if;kyfw&m;udk tedp[k Iyg/ 'ku[k Iyg/ tew[k
Iyg/ PfrSp eduEdwdkifatmifaom w&m;wdkYudkvnf; enf;wl Iyg/
xdka,m*g0p&yk*dKvfonf odkYvQif 0dyemPfjzifh pHkprf;qifjcif Mobmo trnf&aom
kyfw&m;udkvnf;aumif; Pf yDwd y'd okc t"darmu y*[ Oy|me Oayum eduEd[laom
Oyudavow&m;wdkYudkvnf;aumif; ----- aewH rr? aeaom[rod? earaom twm - [k wpfenf;
tedp[k 'ku[k tew - [k vuPm,mOf oHk;csufudk wpfvSnfhpD wifEdkif wGifwGifBuD; 0dyem
IEikd o
f jzifh wGiw
f iG Bf u;D 0dyemIEikd &f um; xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f pdw"f mwfonf Mobmo ponfw-Ykd
aMumifh wkev
f yI rf I r&Sad wmhay/ pdwyf sUH vGirhf I r&Sad wmhay/ xdak ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf odYk pdwyf sUH vGijhf cif;odYk
ra&muf&o
Sd nfjzpf trQo;kH q,f tjym;&daS omxdOk yuad vownf;[laom tajr; t,Suu
f kd okwo
f if
&Sif;vif;Edkif\/ (0dok'd-2-274/)
Mobmoponfh Oyuad vow&m;udk ----- aewH rr - [k tzefwvJvJ Iaom a,m*g0p&yk*Kd v-f
onf wPSm*g[ = igh[m[k pGJ,laom wPSmpGJrS pdwfudk pifMu,faponf rnf\/ aeaom[rod -[k
Iaom a,m*g0p&yk*dKvfonf rme*g[ = ig-ig[k pGJ,lwwfaom rmepGJrS pdwfudk pifMu,faponf
rnf\/ e araom twm - [k Iaom a,m*g0p&yk*dKvfonf 'd|d*g[ = tw&Sd\[k pGJ,lwwfaom
'd|dpGJrS pdwfudk pifMu,faponf rnf\/ wpfenf; ----- ,if; Oyudavo"r toD;toD;udk tedp[k
Iaomf rmepGrJ S 'ku[
k Iaomf wPSmpGrJ S tew[k Iaomf tw'|d pd rGJ S pdwu
f kd pifMu,faponf rnf\/
(r[m#D-2-434/)
265
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tusKd;*kPftif tmedoif
r*gr*P'e0do'k pd cef;odYk wdik af tmif qdu
k af &mufvmNy;D jzpfaom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf
opmoHk;yg;udk ydkif;jcm;rSwfom;jcif; = ydkif;ydkif;jcm;jcm; odjcif;udk jyKtyfNyD; jzpfayonf/ tb,fodkY
jzpfavoenf;/ ----1/ 'd|d0dok'dPftjrifudk &tyfonf&Sdaomf 'd|d0dok'dPfjzifh oum,'d|d = tw'd|dwnf;[laom
rdpmt,ludk okwfoifjcif; a&S;OD;pGm emrf-kyfudk Pfjzifh ydkif;jcm; rSwfom;jcif;jzifh = Pfjzifh
ydkif;ydkif;jcm;jcm; odjcif;jzifh 'kuopmukd Pfjzifh ydkif;jcm; rSwfom;jcif;udk = Pfjzifh ydkif;ydkif;jcm;jcm;
odjcif;udk jyKNyD; jzpfawmh\/ taMumif;rl 'kuopm tusKH;0ifaom emrf-kyfudk Pfjzifh ydkif;jcm;
rSwfom;jcif; = Pfjzifh ydkif;ydkif;jcm;jcm; odjcif;aMumifh jzpf\/
2/ ucFg0dw&P0dok'dPftjrifudk &tyfonf&Sdaomf taMumif;ypnf;w&m;udk Pfjzifh ydkif;jcm;
,ljcif; odrf;qnf;jcif;jzifh ork',opmukd Pfjzifh ydkif;jcm;rSwfom;jcif;udk = Pfjzifh ydkif;ydkif;jcm;jcm;
odjcif;udk jyKtyfNyD; jzpfawmh\/
3/ r*gr*P'e0dok'dPftjrifudk &tyfonf &dSaomf t&d,r*f\ taMumif;&if;ppf
jzpfaom 0dyemPf[al om avmuDr*fukd Pfjzifh ydik ;f jcm;rSwo
f m;jcif; = Pfjzifh ydik ;f ydik ;f jcm;jcm;
odjcif;jzifh r*opmudk Pfjzifh ydkif;jcm;rSwfom;jcif; = Pfjzifh ydkif;ydkif;jcm;jcm; odjcif;udk jyKtyfNyD;
jzpfawmh\/ odkYvQif avmuDomvQifjzpfaom Pfjzifh a&S;OD;pGm opmoHk;yg;wdkYudk ydkif;jcm;rSwfom;jcif;udk = ydkif;ydkif;jcm;jcm; odjcif;udk jyKtyfNyD; jzpfawmh\/ (0dok'd-2-274-275/)
r*gr*P'e0dok'deda'o NyD;\/
22222
266
y#dy'gP'e0dok'd eda'o
OyudavorS vGwfajrmufoGm;aom O',A,Pf
Oyudavo tnpftaMu;rS vGwfaom 0dyem c&D;vrf;rSefay:odkY oGm;aeaom 0dyem[k
qdt
k yfaom 0dyem\ tNy;D tqH;k txGwt
f xdyf txGwt
f zsm;odYk a&mufaeaom ---- O',A,Pf
b*FPf b,Pf tm'De0Pf edA'd gPf rkw
d u
k rswmPf y#docFgPf ocFgkayumPf
opmEkavmrduPf = opmav;yg;udk odjcif;tm;avsmfaom tEkavmrPf ----- (9)wefaom
Pfonf y#dy'gP'e0dok'd rnf\/ (0dok'd -2-276/)
tb,faMumifh y#dy'gP'e 0dok'drnfoenf; ----- ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif;ysufjcif;
ponfwdkYudk odjcif; teufoabmaMumifhvnf;aumif; yputm;jzifh udk,fwdkifrsufarSmuf xGif;azmuf
odjrifjcif; teufoabmaMumifhvnf;aumif; O',A,Pfpaom (9)yg;ukefaom 0dyemPf
wdkYonf P'e rnfukef\/ xdkP'etrnf&aom ,if; (9)rsKd;aom 0dyemPfwdkYonf
yifvQif edpo
nmpaom qefu
Y sib
f ufw&m;wdrYk S pifMu,fonf\ tjzpfaMumifh P'e0do'k rd nf\/
xdk P'e0dok'donfyifvQif ----- P'e0dok'djzifh t&d,r*fodkY a&muftyfaomaMumifh
t&d,r*fudk&atmif usifhtyfaomaMumifh t&d,r*fonf jzpfay:vmwwfaomaMumifh y#dy'gvnf;
rnf\/ xdkaMumifh y#dy'gP'e0dok'd rnf\/ (r[m#D-2-435/)
opmav;yg;udk rodatmif zH;k vTr;f xm;wwfaom ke&Yf if; ke&Yf if;aom arm[wnf;[laom trdu
k -f
wdu
k f trdu
k af rSmifukd uif;apjcif; y,fazsmufjcif;jzifh opmav;yg;udk xd;k xGi;f odjrifjcif;iSm avsmo
f nf\
tjzpfaMumifh tEkavmrPfudk opmEkavmrduPf[k qdkonf/ xdkaMumifh opmEkavmrduPfodkY
wdkifatmifaom (9)yg;aom 0dyemPf[laom y#dy'gP'e0dok'dudk jynfhpHkapvdkaom
a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf Oyuad votnpftaMu;rS vGwaf om O',A,Pfukd tpjyK xdk (9)yg;aom
PfwdkY tm;xkwfjcif;udk jyKtyf\/ (0dok'd-2-276/)
O',A,Pf wpfzeftm;xkwfjcif;onf tb,ftusKd;&Sdoenf;[k tu,f ar;jim;tHh/ ---tedpvuPm 'kuvuPm tewvuPmwdkYudk aumif;pGm ydkif;jcm;rSwfom;Edkifjcif; tusKd;&dS\[k
ajzqdkav&m\/ taMumif;um; odkYwnf;/ O',A,Pfonf r*gr*P'e0dok'dodkY rwdkifrD
atmufyikd ;f (10)yg;ukeaf om Oyuad vow&m; tnpftaMu;wdjYk zifh npfErG ;f onfjzpf razmufrjyef
rdr\
d oabm rdr\
d udpt
m;jzifh tedp 'ku tew vuPmoH;k yg;udk aumif;pGm rSwo
f m;jcif;iSm rpGr;f Edik -f
cJah y/ (r*gr*P'e0do'k rd S atmufyikd ;f jzpfaom O',A,Pfonf MobmoponfwYkd jzpfjcif;\
taMumif;&if;ppf jzpfaomaMumifh xufjrufpl;&Sonf oefY&Sif;onfum; rSef\? xdkodkY xufjruf pl;&S
oefY&Sif;pGm jzpfyifjzpfjim;aomfvnf; wPSm-rme-'d|dpaom udavomwdkYonf npfEGrf;aptyfonf
jzpfaomaMumifh ,if; O',A,Pfonf wkH;onfomvQif jzpf\? roefY&Sif;onfomvQif jzpf\/
xdak Mumifh odq
Yk jkd cif; jzpfonf/) odaYk omf Oyuad votnpftaMu;rS vGwaf om O',A,Pfonfum; vuPma&;oH;k wefukd aumif;pGm ydik ;f jcm;rSwo
f m;jcif;iSm pGr;f Edik \
f / xdak Mumifh vuPma&; oH;k wefudk aumif;pGm ydkif;jcm;rSwfom;Edkifjcif; tusKd;iSm O',A,Pf wpfzef BudK;pm;tm;xkwfjcif;udk
jyKtyfayonf/ (0dok'd-2-276/) (r[m#D-2-436/)
267
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
268
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wZmynwf
aw ,dar wa,myd tmum&m tobm0"rwm cEy&d,myEm e a[mEd/ caE[d 0dem tEkyvAe,
D awm cE0ed rd w
k m yd e a[mE/d caE ye Oyg'g, a0g[m&0aoe vArmem w'g'De00dbm0em,
0daooum&Pblwm wZmynwd0daoomwd a0'dwAm/ (r[m#D-2-438/)
vuPH emr ynwd*wduH e0wA"rblwH/ (tbd-|-1-269/)
tedpwm 'kuwm tewwmwd [d 0doHk *,SrmeH vuPH ynwd*wduH y&rwawm t0dZrmeH?
t0dZrmewm {0 y&dwm'd0aoe e0wA"rblwH/ (rlv#D-1-115/)
273
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tedpv
uPm 'kuv
uPm tewvuPm[laom oH;k yg;ukeaf om vuPmwdo
Yk nf obm0"r
r[kwfaomaMumifh cEm twGif;0ifukefonf = cEm tusKH;0ifukefonf rjzpfukef/ cEmESifhvnf;
uif; r&tyfaomaMumifh cEmrS vGwu
f ek o
f nfvnf; rjzpfuek /f cEmwdu
Yk u
dk m; tpJjG yK a0g[m&tm;jzifh
&tyfaom cEmwdkY\ azmufjyefysufpD;jcif; tjypftm'De0udk xif&Sm;pGmjyjcif;\ xl;uJaom taMumif;
jzpfaom wZmynwftxl; = xdkcEmwdkYaMumifh jzpfay:vmaom ynwftxl;[l rSwfom;tyf\/
(r[m#D-2-438/)
tedpvuPm 'kuvuPm tewvuPm[laom vuPma&;oHk;wef rnfonf ynwfESifh
tvm;wl\/ umrm0p&w&m; lyg0p&w&m; tlyg0p&w&m; avmukw&mw&m;[l rqdkxdkufaom
e0wA"r jzpf\/ (tbd-|-1-269/)
tedptjcif;t&m 'kutjcif;t&m tewtjcif;t&m[laom vuPmudk ,if;vuPmcsnf;
oufouf uGuf ,lcJhaomf vuPm[lonf ynwfESifh tvm;wl\/ y&rwtm;jzifh xif&Sm; r&dS/
y&rwtm;jzifh xif&mS ; r&daS omaMumifyh ifvQif umrm0p&w&m;ponfw\
Ykd tpGr;f jzifh rqdo
k ifh rqdx
k u
kd -f
aom e0wA"r jzpf\/ ( rlv#D-1-115/ )
xdktvHk;pHkaom vuPma&; oHk;yg; taygif;udkvnf;aumif; xdkvuPma&; oHk;wefjzifh ydkif;jcm;
rSwo
f m;tyfaom tedp 'ku tewjzpfaom cEmig;yg;taygif;udv
k nf;aumif; O',A,Pftjrif
ESifh jynfhpHkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf Oyudavo tnpftaMu;wdkYrS vGwfajrmufaom 0dyemc&D;
vrf;rSefay:odkY oGm;aeaom O',A,mEkyemPfjzifh razmufrjyef [kwfrSefaom rdrd\ oabm
vuPmtm;jzifh aumif;pGm ydkif;jcm;rSwfom;\/ aumif;pGm ydkif;jcm;rSwfom;ygav/ (0dok'd-2-277/)
]]O',A,mEkyemPfjzifh razmufrjyef [kwrf eS af om rdr\
d oabmvuPmtm;jzifh aumif;pGm ydkif;jcm;rSwfom;\}} [laom pum;udk zvlypm&tm;jzifh qdktyfownf;/ O',A,Pf tusKd;iSm
jzpfaptyfaom vuPma&;oHk;wefvQif tmkH&dSaom vuPm&rPdu0dyemudk O',A,Pf[k
qdkxm;aomaMumifhwnf;/ rSefayonf ----- O',A,Pfonf 'kuvuPm tp&dSonfvQif tmkH
&So
d nfum; r[kwaf y/ wpfenf;qdak omf -- xd'k u
k v
uPmponfvQif tmH&k o
Sd nf\ tjzpfonf xif&mS ;
&dv
S wfaomf O',A,PfrnfonfomvQif rjzpfav&m/ pifppfaomfum; O',A,Pfukd xufjruf
pl;&Sonfudkvnf;aumif; oefY&Sif;onfudkvnf;aumif; jyKjcif;iSmtvdk&Sdaom a,m*g0p&yk*dKvfonf
vuPma&; oHk;yg;taygif;udk pl;prf;jcif;ukdomvQif = ocFg&w&m;wdkY\ tedptjcif;t&mudk Pfjzifh
jrifatmifMunfh tedp[kvnf;aumif; 'kutjcif;t&mudk Pfjzifh jrifatmifMunfh 'ku[kvnf;aumif; tewtjcif;t&mudk Pfjzifh jrifatmifMunf
h tew[v
k nf;aumif; qH;k jzwfjcif;udo
k mvQif
jyKoifh jyKxdkufay\/ rSefayonf ----- vuPma&; oHk;yg;taygif;udk pl;prf;qifjcif qHk;jzwfwwfaom
Pfonf xdk O',A,Pf\ y&duHESifh wlay\ (= O',A,Pf &&dSzdkY&ef pD;jzef;rIudk y&duH[k
qdkonf)/ <uif;aom txufydkif; PfwdkYvnf; enf;yifwnf;/ (r[m#D-2-438-439/)
274
vuPm,mOfudk wifyg
O',A,Pfonf 'kuvuPmponfvQif tmkH&dSonfum; r[kwf? ocFg&w&m;wdkY\ jzpfysufudkom tmkH,laom Pfjzpf\/ odkYaomf toifolawmfaumif;onf O',A,Pfudk &&dSvdkygu
txufyg t|uxm#Dumwd\
Yk TeMf um;csuEf iS t
hf nD ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPm,mOf oH;k csuf wpfvn
S phf D
wifom wGifwGifBuD; 0dyemIyg/ xdkodkY wGifwGifBuD; 0dyemIcJhaomf O',A,Pftjrifonf
xufjrufpl;&Svmrnf oefY&Sif;vmrnfom jzpfayonf/ xdkodkY I&m ----1/ kyfudk tOD;rl kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIjcif;[laom um,mEkyemenf;
2/ a0'emudk tOD;rl kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIjcif;[laom a0'emEkyemenf;
3/ todpdwf 0dnmPfudk tOD;rl kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIjcif;[laom pdwmEkyemenf;
4/ zudk tOD;rl kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf 0dyemIjcif;[laom "rmEkyemenf; cEm
(5)yg;enf; tm,we (12)yg;enf; "mwf (18)yg;enf; y#dpo
rkyg 'fenf; opa'oemawmfenf;
odkYpaom "rmEkyemenf; ---- enf;trsKd;rsKd;wdkYjzifh rdrd tvdk&dSovdk 0dyem IEdkifayonf/ xdkodkY Izefrsm;vwf toif
olawmfaumif;\ 0dyemPfonf xufjrufpl;&Svmaomtcg ypKyefwGif ----1/ &Hcg kyfw&m;wdkY\ jzpfrI ysufrIudkvnf;aumif;
2/ &Hcg emrfw&m;wdkY\ jzpfrI ysufrIudkvnf;aumif;
3/ &Hcg kyf-emrf ESpfrsKd;vHk;wdkY\ jzpfrI ysufrIudkvnf;aumif;
0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh vuPma&; oHk;wefudk wpfvSnfhpD wif 0dyemIyg/
(6)vdkif;vHk; wnf&dSaom kyfemrfwdkYudk emrfur|mef;ydkif;Z,m;rsm;wGif a&;om;wifjyxm;onfhtwdkif;
ukefpifatmif Iyg/ tZw A[d' oEmefESpfrsKd;vHk; Iyg/ A[d'udkI&m teD;rSonf ta0;odkY wpfp
wpfp wdk; (31)bkHudk jcHKrd iHkrdatmif Iyg/ pGrf;Edkifygu teEpMu0VmodkYwdkifatmif jzefYMuuf Iyg/
tedpv
uPmudk wif tacgufaygif;rsm;pGm 'kuv
uPmudk wif tacgufaygif;rsm;pGm tewvuPmudk wif tacgufaygif;rsm;pGm Iyg/ kyef mrfw\
Ykd jzpfrI ysurf u
I kd cPypKye o
f Ykd qdu
k af tmif &Si;f &Si;f Bu;D
odjrif& tm;&auseyfrI &&dSaomtcg rdrd odrf;qnf;xm;orQ twdwftqufqufrSonf ypKyef
ypKyefrSonf tem*wfqHk;onftxd ----1/ kyfoufoufudk
2/ emrfoufoufudk
3/ kyf-emrf ESpfrsKd;vHk;udk wJG
,if; kyfemrfwdkY\ jzpfrI ysufrIudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh vuPma&;oHk;wefudk
wpfvn
S phf D wifum wGiw
f iG Bf u;D 0dyemIyg/ tZsw A[d' oEmefEpS yf g;vH;k Iyg/ tacgufaygif;rsm;pGm
IEdkifzdkYum; tvGefta&;BuD;vS\/ twdwfcEm ypKyefcEm tem*wfcEmwdkYtay: tpJGBuD; pJGaeaom
wPSmpGJ rmepJG 'd|dpJGwdkYudk NzdKcJGaeaom vkyfief;&yfBuD;yif jzpfayonf/
275
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
22222
277
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
b*FgEkyemPfcef;
b*FgEkyemPf[lonf
wa0H ovauwGm ykeyKeH ]]tedpH 'kurewm}}wd lygly"ar wkv,awm wD&,awm wH
PH wduH [kwGm 0[wd? ocFg&m v[Hk Oy|[Ed? aP wdau 0[aE ocFga&ok v[kH Oy|[aEok
Oyg'H 0g Xdwd H 0g y0wH 0g edrdwH 0g e ormykPmwd/ c,0,ab'eda&ma"a,0 owd oEd|wd/
w ]]{0H OyZdwGm {0H emr ocFg&*wH edkZswD}}wd yawm {wod H Xmae b*FgEkyeH emr
0dyemPH OyZwd/ (0dok'd-2-277/)
odv
Yk Qif kyef mrf"r ocFg&w&m;wd\
Yk tedpt
jcif;t&m 'kut
jcif;t&m tewtjcif;t&mwdu
Yk kd
aumif;pGm ydkif;jcm;rSwfom;vsuf tzefwvJvJ ]]tedp[k 'ku[k tew[k}} kyfw&m; emrfw&m;wdkYudk
csed
f aeaom pl;prf;pdppfaeaom xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f xd
k Pfonf xufjrufp;l &Sonf jzpf jzpfay:vm\/ ocFg&w&m;wdkYonf O',A,\ tpGrf;jzifh vsifvsifjrefjref xifvmukef\/ (0dok'd-2-277/)
0dyemPf\ xufjrufp;l &Sonf\ tjzpfonf bm0em\ t0g;0pGm avhvmtyfonf\tjzpf
Edik ef if;pGm avhvmtyfonf\tjzpf ausyeG >f yrf;wD;onf\ tjzpfaMumifh = y*kPjzpfaomaMumifh jzpf\/
,if;y*kPjzpfaom bm0emonfvnf; pdwf"mwfysHUvGifhrI r&Sdjcif;aMumifh IyGm;aeaom ocFg&tmkH
0ifa&mufouJo
h Ykd tqufrjywf jzpfae\ = bm0empdwu
f kd pdu
k x
f m;ouJo
h Ykd jzpfae\/ xdak Mumifh Pf\
xufjruf pl;&Sonf\ tjzpfaMumifh ocFg&w&m;wd\
Yk vsiv
f sijf refjref xifonf\tjzpfukd jytyfayonf/
(r[m#D-2-439/)
0dyemPfonf xufjrufonf jzpf jzpfay:vmvwfaomf xufjrufonf\ tjzpfukd &Gu-f
aqmifonf&adS omf ocFg&w&m;wdo
Yk nf a,m*g0p&yk*Kd v\
f todPf O',A,\ tpGr;f jzifh vsiv
f sif
jrefjref xifvmvwfukefaomf ----1/
2/
3/
4/
Oyg'
Xdwd
y0w
edrdw
c,
0,
ab'
eda&m"
=
=
=
=
ukefjcif;oabm
ysufjcif;oabm
NydKjcif;oabm
cPrpJ woJoJ csKyfjcif;oabm ----
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
csKyfrI[lonf
b*FPfodkY wdkifatmif a&;om;wifjycJhaom pum;tpOf w&m;t,OfwdkYESifh qufpyf csKyfrI
taMumif;udk tenf;i,f &Sif;vif;wifjytyfygonf/ 0dyemt&m csKyfrIum; ESpfrsKd; &Sdae\/
1/ Oyg'eda&m" = aemifwpfzef jzpfcGifh&Sdaom csKyfenf;
2/ tEkyg'eda&m" = aemifwpfzef jzpfcGifhr&Sdaom csKyfenf; --odkYvQif csKyfykHESpfrsKd; &Sdae\/ 0dyemPfwdkY\ tqkH; jzpfay:vmrnfh r*fPf zdkvfPfwd\
Yk tmkjH zpfaom tocFw"mwf tNird ;f "mwf edAm efum; tpEe ad &m"wnf; = pifppf 'ku- ork',wd\
Yk
csKyf&mcsKyfaMumif; jzpfaom eda&m"opmw&m;wnf;/ ,if;tpEeda&m"udk rqdkvdkyg/ Oyg'eda&m"
ESifh tEkyg'eda&m"taMumif;udkom wifjyvdkygonf/
ocFg&w&m;wdkY\ ukefukef ysufysuf NydKNydKaeonfh = c, 0, ab'[k ac:qdktyfaom cPdu
eda&m" = cPrpJ woJoJ csKyyf surf o
I abmum; Oyg'eda&m"wnf;/ taMumif;w&m;rsm; rukeq
f ;Hk ao;
orQ umvywfvHk; enf;ESifESif csKyfysufaeMurnfom jzpf\/ taMumif;rukefao;orQ tvm;wl
kyfemrfrsm; jzpfcGifh&Sdaeao;aom csKyfjcif;yif jzpf\/
t&[wr*faMumifh t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkYonf aemifwpfzef rjzpfaom csKyfjcif;[k
ac:qdt
k yfaom tEkyg 'eda&m"oabmtm;jzifh csKyNf ird ;f oGm;jcif;aMumifh y&deAd m epkw\
d aemufq,
G w
f iG f
jzpfcGifh&Sdaeaom kyfemrfcEm rSeforQwdkYonfvnf; aemifwpfzef rjzpfaom csKyfjcif;jzifh csKyfNidrf;oGm;Mu\? tEkyg'eda&m"yifwnf;/ yp,awm 0,'e[laom taMumif;w&m; csKyfjcif;aMumifh tusKd;
w&m; csKyfNidrf;ykHudk jrifatmif I&onfh O',A,Pfydkif;ESifh qdkif\/ Oyg'eda&m"um; 0dyemydkif;
tm;vHk;ESifh qdkif\/
0dyemt&m ,if;Oyg'eda&m"ESihf tEkyg'eda&m" ESpfrsKd;om &Sd\/ rsufarSmufacwfwGif ajymaeaom kyfcsKyf emrfcsKyf[laom csKyfenf; csKyfykHrsm;ESifhum; rsm;pGmyif uGJvGJae[ef &Sdayonf/ wpfzef
a0'em ukefoGm;NyD? a0'em r&SdawmhNyD? a0'em csKyfqHk;oGm;NyD[laom pum;rsm;rSmvnf; y&d,wd-aywH
y#dywd-aywHwdkYjzifh twdkif;rcHEkdifaom pum;wdkYom jzpfMu\/
a0'emcsKyfoGm;NyD[k ajymaeaom yk*dKvfudk todpdwf 0dnmPf &Sdaeygao;ovm;[k ar;vQif
&Sdaeao;\[k ajzqdkwwf\/ todpdwfum; &Sdaeao;\? a0'emum; r&SdawmhNyD csKyfoGm;NyD[k qdkvdk\/
ormorK'bk&m;&Sif\ y&d,wdw&m;awmfum; a0'emonf pdwftm;vHk;ESifhqufqHaom oApdw
om"m&P apwoduf jzpf\/ xdkYaMumifh todpdwf 0dnmPf&Sdaeygu a0'em &Sdaernfom jzpfonf/
xdka0'emonf okca0'emaomfvnf; jzpfav&m\? odkYr[kwf 'kua0'emaomfvnf; jzpfav&m\?
odrYk [kwf Oayuma0'emaomfvnf; jzpfav&m\/ a0'emr,SOaf om todpw
d f 0dnmPf[o
l nf bk&m;&Si-f
\ y&d,wfw&m;awmf r&Sday/
283
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tcsKyfrSwfom;&ef
a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf xdck Em tm,we "mwf y#dpo
rkyg 'f oabmw&m;wdu
Yk kd 0dyemPfjzifh
qifjcifvdkufaomtcg Ivdkufaomtcg ,if;ocFg&w&m;wdkY\ ukefjcif; ysufjcif; c,-0, oabmudk
0dyemPfjzifh odjrif\/ xdkodkY odjrifaom 0dyemPfjy"mef;aom 0dyem aZm0Dxd
pdwftpOfemrfw&m;pkudkvnf; ,if;emrfw&m;pk\ tysufudk jrifatmifMunfh wpfzefjyef 0dyem
Ityfayonf/ xdkaMumifh twdkcsKyf rSwfom;xm;&efrSm odkY jzpf\/ ----w P Oabmyd 0dywd/ (0dok'd-2-278/)
285
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vuPma&; oHk;wef
tedpH c,a|e/ 'kuH b,a|e/ tewm tom&ua|e/
(0dok'd-2-245/ tbd"rwo*F[-159/)
txufyg ygVdawmf t|uxm #DumwdkYESifhtnD toifolawmfaumif;onf w-P trnf
&aom ocFg&w&m;wdkYudk vuPma&; oHk;wef wifum 0dyem I&awmhrnf jzpf\/
286
1/ ,if; ocFg&w&m;wdkY\ ukefukef ysufysuf NydKNydK aysmufaysmufoGm;onfh oabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh tedp[kvnf;aumif;
2/ ,if; ocFg&w&m;wd\
Yk ukeu
f ek f ysuyf suf NyKd NyKd aysmufaysmufomG ;ojzifh aMumufvefzY ,
G f aumif;onfh oabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh 'ku[kvnf;aumif;
3/ ,if; ocFg&w&m;wdkY rysufpD;bJ tusdwftcJ tcdkiftrm tESpfom&tm;jzifh wnfaeonfh
twr&Sdonfhoabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh tew[kvnf;aumif; ---odkY toD;toD; 0dyemIyg/
Ipdwf[lonf
pdwEd apw oor,kwpdwH t"daywH/ (y#doH-|-1-239/)
0dyemt&m Iwwfaom 0dyempdwf[lonf or,kwf,SOfzuf apwodufrsm;ESifh wuGaom 0dyempdwu
f o
kd m tvd&k t
dS yfayonf/ ,if; ,SOzf ufor,w
k w
f &m;rsm;ESihf wuGaom 0dyem
pdwf Pfonf jy"mef;vsuf&Sd\? xdkYaMumifh ,if;Pfjy"mef;aom ,SOfzufor,kwfw&m;rsm;ESifh
wuGaom 0dyempdwfudk y"meenf;tm;jzifh w-P ESpfrsKd;wdkYwGif P-[k ac:a0:oHk;pGJxm;ayonf/ zGifhqdkcsufrsm;ESifhtnD 0dyempdwf 0dyemPf = Ionfhpdwf IonfhPf[kqdkvQif
,SOfzufor,kwfw&m;wdkYESifh wuGaom 0dyememrfw&m;pk tm;vkH;udkyif qdkvdkonf[k rSwfyg/ ,if;
emrfw&m;pkwdkYrSm ykxkZeftqifhwGifom wnf&Sdaeao;aom toifolawmfaumif;tzdkY r[mukodkvf
raem'Gg&du 0dyemaZm emrfw&m;pkwo
Ykd m jzpfMuonf/ xdak Mumifh Pw&m;udk 0dyemIvakd omf
0dyemPf jy"mef;aom r[mukodkvf raem'Gg&du aZm0Dxd emrfw&m;pkwdkYudkyif 0dyemIyg/
b*FPfyikd ;f wGif a,bk,stm;jzifh w'gkH ruswwfay/ raem'Gg&m0Ze;f (1)Burd f aZm (7)Burd f taetm;
jzifh rsm;aomtm;jzifh jzpfwwf\/ aZm yDwyd g-ryg = ,SO-f r,SOf ESprf sK;d &SEd ikd \
f / yDw,
d OS f Pf,OS af omf
emrfw&m; (34)vHk;pD &Sd\/ yDwd r,SOfbJ Pfom ,SOfaomf emrfw&m; (33)vHk;pD &Sdrnf jzpf\/
IuGufykHpHrsm;
ocFg&w&m;wdkYudk vuPma&;wifum Budrfzefrsm;pGm xyfum xyfum IyGm;oHk;oyfvsuf&Sdaom
toifoal wmfaumif;\ 0dyemPfrsm;onf xufjrufp;l &S oef&Y iS ;f vmcJah omf a&S;a&S;aom 0dyem
bm0emPfwdkY\ tm;BuD;aom rSD&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyKay;rI t&Sdeft0g owdxl;BuD;udk
qufcv
H mcJ&h aom aemufaemufaom 0dyemPfwEYkd iS hf ,SOw
f v
JG su&f adS om owdonf ocFg&w&m;wdkY\ ukefrI ysufrI NydKrI csKyfrIoabmomvQif aumif;pGm wnfaeayvdrfhrnf/ xdktcg ----1/ ,if;ocFg&w&m;wdkY\ ukefrI ysufrI NydKrI csKyfrI oabmudk tmkH,l = Pfjzifh jrifatmif
Munfh tedp-tedp [k Iyg/
2/ ,if;ocFg&w&m;wdkY\ ukefukef ysufysuf NydKNydK aysmufaysmuf csKyfcsKyfaeojzifh aMumufvefYzG,f
aumif;onfh teufoabmudk tmkH,l = Pfjzifh jrifatmifMunfh 'ku-'ku [k Iyg/
3/ ,if;ocFg&w&m;wdkY\ rysufpD;bJ tusdwftcJ tcdkiftrm tESpfom&tm;jzifh wnfaeonfh
287
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/ taMumif;w&m;wd\
Yk xif&mS ;jzpfjcif;aMumifh tusK;d 0dygufcEmwd\
Yk xif&mS ;jzpfjcif;[laom Oyg'dEu
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
txufyg Iuu
G u
f kd I&m emrfur|mef;ydik ;f Z,m;rsm;wGif azmfjyxm;onft
h wdik ;f (6)vdik ;f vH;k udk
ukefpifatmif Iyg/ tZsw A[d' oEmef ESpfyg;vHk; Iyg/ twdwf tem*wf ypKyef umvoHk;yg;vHk;
vnf; yHkpHwlyif Iyg/ tydkif;wGif kyfw&m;udk tmkHjyK jzpfay:vmaom kyfw&m;udk 0dyemIaeaom 0dyemPfuo
kd m = 0dyemPfO;D aqmifonfh r[mukov
kd f raem'Gg&duaZm0Dxd emrfw&m;
pkudkom wpfzefjyef 0dyem I&onfr[kwfao;? emrfw&m;udk tmkHjyK jzpfay:vmaom = emrfw&m;udk 0dyemIaeaom 0dyemPfudkvnf; = 0dyemPf OD;aqmifonfh r[mukodkvf
raem'Gg&du aZm0Dxd emrfw&m;pkudkvnf; wpfzefjyef 0dyemI&rnfom jzpfayonf/ txufwGif
a&;om;wifjyxm;aom y#dord'gr*ygVdawmf ----- cEmig;yg; tm,we wpfq,fhESpfyg; "mwf
wpfq,fh&Spfyg; avmuDa`Ew&m;rsm; y#dporkyg'f t*Fg wpfq,fhESpfyg;wdkYudk tmkHjyK 0dyem
Iaeaom Pfudk wpfzefjyef 0dyemI&ef TefMum;xm;onfhtcsufudk jyefvnf owdjyKyg/
tydik ;f wGif y#dpo
rkyg 'f t*Fg&yfw\
Ykd tysuo
f ufoufukd tmkjH yKvnf; vuPma&;oH;k wef
wifum 0dyemIyg/ xdo
k Ykd I&m tZsw A[d' oEmefEpS yf g; twdwf tem*wf ypKye f umvoH;k yg;vH;k
rdrdodrf;qnf;xm;orQ twdwftqufqufrSonf tem*wfqkH;onfhtxd Iyg/ odkYaomf ----- t0dZm
jzpfjcif;aMumifh ocFg&jzpfyHk ponfh aMumif;-usKd; qufEG,frIoabmudk tmkHr,lygESifh/
1/ t0dZm - ysuf - tedp/ IonfhPfvnf; ysuf - tedp/
2/ ocFg& - ysuf - tedp/ IonfhPfvnf; ysuf - tedp/
odkYponfjzifh xdkxdkt*Fg&yfwdkY\ tysufoufoufudk wpfzufowf ESvHk;oGif; 0dyemIyg/
xdo
k Ykd I&m rnfonhb
f 0 rnfuo
hJ aYkd om t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwYkd jzpfco
Jh nf jzpfqjJ zpfonf
jzpfvwHU jzpfonfudk a,m*g0p&yk*dKvfonf a&S;y#dporkyg'fydkif;uwnf;u odNyD; jzpfae\/ xdktwdkif;
om Iyg/
b*FPfydkif;wGif ocFg&w&m;wdkY jzpfrI xif&Sm;&dSaeonf rSefygvsuf tjzpfudk ESvHk;roGif;bJ
tysuo
f ufoufuo
kd mvQif tb,faMumifh ESv;kH oGi;f ae&ygoenf;[lrl ----- ocFg&w&m;wdkY NiD;aiGU
&GHrkef;pufqkyfonfh edAd'gEkyemPfpaom txuftxufaom 0dyemPfrsm;udk &&dSEdkif&ef
tvdiYk mS 0dyemPfrsm;udk wpfpxuf wpfp &ifu
h suv
f m&ef tvdiYk mS ,if;odYk &ifu
h suaf om 0dyem
PfwdkYuomvQif r*fPf zkdvfPfudk tm;BuD;aom rSD&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyKay;Edkifojzifh
r*fPf zdkvfPfudk &&dS&eftvdkYiSm ocFg&w&m;wdkY\ tysufoufoufudkom tmkH,l 0dyem
Ijcif;jzpfonf[k ajzqdkav&m\/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
Iaomf ,if;0dyemPfuv
kd nf; wpfzefjyef 0dyemIaomf a0'emEkyemowdy|mefoYkd
ouf0if\/
3/ todpw
d f 0dnmPfukd tOD;rl kyef mrfwu
Ykd kd odr;f qnf;vsuf ,if;kyef mrfw\
Ykd tysuu
f kd tmk,
H
l
0dyemIaomf ,if;0demPfudkvnf; wpfzefjyef 0dyemIaomf pdwmEkyem
owdy|mefodkY ouf0if\/
4/ zudk tOD;rl kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf ,if;kyfemrfwdkY\ tysufudk tmkH,l 0dyem
Iaomf ,if;0dyemPfudkvnf; wpfzefjyef 0dyemIaomf "rmEkyemowdy|mefodkY
ouf0if\/ cEmig;yg;enf; tm,we wpfq,fhESpfyg;enf;ponfwdkYjzifh 0dyem IyGm;oHk;oyfcJhaomf ,if;0dyemPfudkvnf; wpfzefjyef 0dyemIyGm;oHk;oyfcJhaomf "rmEkyem
owdy|mefodkYyif ouf0if\/
kyfemrfESpfyg;enf; cEmig;yg;enf; y#dporkyg'fenf;wdkYjzifh ypKyefwGif 0dyemI tm;&auseyfrI &aomtcg twdwftqufqufrSonf tem*wfqHk;onfh wdkifatmifaom umvoHk;yg; twGif;
wnf&dSaom ocFg&w&m;wdkYudkvnf; tvm;wlyif kyfemrfESpfyg;enf; cEmig;yg;enf; y#dporkyg'fenf;
wdkYjzifh qufvuf 0dyemIyg/ &Hcg Iaeonfh 0dyemPfudkvnf; wpfzefjyef 0dyemIyg/
y#dor'd gr*ygVdawmf pmrsuEf mS (55)wGif b*FgEkyemPf\ tIct
H mkH y&rw"mwfom;wdu
Yk kd
xkwfaqmif a[mMum;jyo&m ----- Z&m&rPwm pdwH OyZdwGm bdZwd? wH tm&rPH y#docFg w
pdw b* tEkywd/ (y#doH-55/) ----- odkYponfjzifh t0dZmrSonf Z&mr&PodkYwdkifatmifaom
y#dporkyg'ft*Fg&yfwdkYudkyg xnfhoGif; a[mMum;xm;awmfrl\/ ,if; cEmig;yg; tm,we (12)yg;
wdu
Yk v
kd nf; xnfo
h iG ;f a[mMum;xm;awmfr\
l / ,if; cEmig;yg;wdw
Yk iG f txufwiG f &Si;f vif; wifjycJah om
plVopuokwefESifhtnD aoubHk taoubHkodkY qdkufa&mufa&;twGuf ypKyefcEmig;yg;wGifomru
twdwf-tem*wfcEmwdkYvnf; yg0ifMuonf[k rSwfyg/ xdkaMumifh --------1/ kyfemrfESpfyg;enf;
2/ cEmig;yg;enf;
3/ tm,we (12)yg; "mwf (18)yg;enf;
4/ y#dporkyg'fenf;wdkYjzifh ----,if; ocFg&wd\
Yk tysuo
f ufoufukd tmk,
H
l ypKye w
f iG f 0dyemI tm;&auseyfrI &&Sad om
tcg rdrd pGrf;tm;&SdorQ Ixm;NyD;onfh twdwf tqufqufrSonf tem*wf qHk;onfwdkifatmifaom
umvoH;k yg;twGi;f wnf&adS om ocFg&w&m;wdu
Yk v
kd nf; tvm;wlyif kyef mrfEpS yf g;enf; cEmig;yg;enf;
tm,weenf; y#dporkyg'fenf; ponfwdkYjzifh ,if;ocFg&wdkY\ tysufudk tmkH,l qufvuf
0dyem Iyg/ &Hcg Iaeonfh 0dyemPfudkvnf; wpfzefjyef 0dyemIyg/
y#dpo
rkyg 'ft*Fg&yfwu
Ykd kd 0dyemI&mum; t0dZm jzpfjcif;aMumifh ocFg&jzpfypkH onfh Oyg'dEu
y0w trnf&onfh taMumif;aMumifh tusKd;jzpfyHkudk ESvHk;roGif;awmhbJ t0dZm\ ysufrI Ionfh
0dyemPf\ ysurf I ocFg&\ ysurf I Ionfh 0dyemPf\ ysurf I ponfh tysuo
f ufoufuo
kd m
tmkH,l vuPm,mOfwifum 0dyemIyg/
292
0wK + tmHk + z
1/ 0wK - ysuf - tedp? Ionfh Pfvnf; - ysuf - tedp/
2/ tmHk - ysuf - tedp? Ionfh Pfvnf; - ysuf - tedp/
3/ z - ysuf - tedp? Ionfh Pfvnf; - ysuf - tedp/
1/ 0wK ----- emrfur|mef;ydik ;f Z,m;rsm;wGif rS&D m0wKyk rf sm;udk azmfjyxm;cJo
h nft
h wdik ;f puK'gG &0Dxd
lygkHudk qufvuftmkHjyKMuonfh raem'Gg&0Dxdponfh xdkxdk0DxdtwGif; wnf&SdMuaom pdwuP
toD;toD;\ rSD&m0wKkyfwdkYudkvnf;aumif; ,if;0DxdwdkY\ tMum;tMum; wnf&SdMuukefaom b0if
pdwu
P
wd\
Yk rD&S m0wKyk w
f u
Ykd v
kd nf;aumif; Pfjzifh ydik ;f jcm;,l ,if; toD;toD;aom 0wKyk w
f \
Ykd
tysufoufoufudk tmkHjyK tedp[kvnf;aumif; tedp[k Iaeaom ,if;0dyemPfudk wpfzef
293
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
jyef tysufudk tmkHjyK tedp[kvnf;aumif; Iyg/ 'ku tewwdkYudkvnf; enf;wl Iyg/ xdkodkYI&m
emrfur|mef;Z,m;rsm;wGif azmfjyxm;onft
h wdik ;f wpfwef;Ny;D wpfwef; Iyg/ a&S;u puK'gG &0Dxd wpf0x
D d
jzpfu aemufu raem'Gg&0Dxrd sm; tBurd rf sm;pGm jzpfyu
kH v
kd nf; oabmaygufatmif Iyg/ aomw'Gg&0Dxd
raem'Gg&0DxdponfwdkYvnf; enf;wlyif Iyg/
2/ tmkH ----- lygkHponfh qdkif&mtmkHudk Ce toD;toD; NydKatmif Pfjzifh cGJjcm; pdwfjzmvsuf
tysufudk jrifatmifMunfh tedp[k Iyg/ ,if; 0dyemPfudkvnf; wpfzefjyef tedp[k Iyg/
3/ a0'em ----- emrfur|mef;ydik ;f Z,m;rsm;wGif azmfjyxm;onft
h wdik ;f a0'emudk tOD;rl emrfw&m;
tm;vHk;udk odrf;qnf;NyD;vQif ,if; emrfw&m;wdkY\ tysufudk tmkH,l tedp[k Iyg/ ,if; 0dyem
Pfudkvnf; wpfzefjyef tedp[k Iyg/ 0Dxdrsm;\ tMum;tMum;wGif wnf&Sdaom b0ifemrfw&m;wdu
Yk v
kd nf; a&maESm Iyg/ emrfur|mef;ydik ;f Z,m;rsm;wGif azmfjyxm;onft
h wdik ;f wpfwef;Ny;D wpfwef;
ukefpifatmif Iyg/ ukodkvfaZm0Dxd tukodkvfaZm0Dxdrsm;udk (6)vdkif;vHk; ukefpifatmif Iyg/
4/ 0dnmPf ----- ,if; txufyg emrfw&m;wdkYudkyif todpdwf = 0dnmPfudk tOD;rl odrf;qnf;NyD;vQif ,if;emrfw&m;pkwdkY\ tysufudk tmkH,l tedp[k Iyg/ ,if; 0dyemPfudkvnf; wpfzef
jyef tedp[k Iyg/
5/ z ----- ,if;w&m;wdu
Yk ykd if zudk tOD;rl odr;f qnf;Ny;D vQif ,if;emrfw&m;pkw\
Ykd tysuu
f kd
tmkH,l tedp[k Iyg/ ,if; 0dyemPfudkvnf; wpfzefjyef 0dyemIyg/
0dyemIonfh Pf
0dyemIonfh Pf[lonfrSm 0dyemPf jy"mef;onfh r[mukodkvf (r[mBud,m) raem'Gg&du aZm0Dxd pdwt
f pOf emrfw&m;pkwyYkd if jzpfaMumif;udk txufwiG f &Si;f jyxm;onft
h wdik ;f 0dyem
PfESifh wuGaom ,if;emrfw&m;pkwdkY\ tysufudk jrifatmifMunfh wpfzef xyf 0dyemI&rnf
jzpfonf/ xdkodkY I&m ocFg&w&m; = ww&m;wdkY\ tysufudk tmkH,l ----1/ tedp[k Iaom 0dyemPfudk (u) tedp[kvnf;aumif;
( c ) 'ku[kvnf;aumif;
( * ) tew[kvnf;aumif;
2/ 'ku[k Iaom 0dyemPfudk (u) tedp[kvnf;aumif;
( c ) 'ku[kvnf;aumif;
( * ) tew[kvnf;aumif;
3/ tew[k Iaom 0dyemPfudk (u) tedp[kvnf;aumif;
( c ) 'ku[kvnf;aumif;
( * ) tew[kvnf;aumif; ---odkY toD;toD; cGJ Iyg/ cEmig;yg;enf; tm,we wpfq,hfESpfyg;enf; "mwfwpfq,fh&Spfyg;
enf; y#dporkyg'fenf;ponfwdkYvnf; enf;rSD; Iygav/
294
tusKd;*kPftif tmedoif
ocFww&m; = ocFg&w&m;rSeforQonf Zmwd Z&m r&P oabm&Sd\ = Oyg'f-XD-bif = jzpfwnf-ysuf oabm&Sd\/ xdk Zmwd Z&m r&P oabm&Sdaom ocFww&m;\ Zmwdonf tm'daum#d =
tpjzpfaom tzdkYtpGef;wnf;/ Z&monf rZdraum#d = tv,fjzpfaom tzdkYtpGef;wnf;/ r&Ponf
Moomeaum#d = tqkH;jzpfaom tzdkYtpGef;wnf;/ Zmwd Z&m r&P oabm&Sdaom ocFww&m;wdkY
Oyg'f-XD-bif[al om oH;k rsK;d aom vuPmonfvnf; ocFwvuPmyif jzpfaomaMumifh tu,fum;
tedpv
uPm rnfygay\/ odaYk omf Zmwd Z&m [laom Oyg'fEiS hf XDwu
Ykd kd jriftyfuek af omfvnf; ysuq
f J
0,cP = bifcPom tedpv
uPmonf xifxif&mS ;&Sm;jzpf a,m*g0p&yk*Kd v\
f Pf xifvmouJhodkY xdkYtwl Zmwd Z&m [laom Oyg'ftcdkuf XDtcdkufwdkY tedpvuPmonf xifxif&Sm;&Sm;
jzpf a,m*g0p&yk*dKvf\ Pf rxifjrifcJhay/ xdkYaMumifh bifrnfonf ocFww&m;wdkY\ tedp
tjzpf\ tqkH;jzpfaom tzdkYtpGef; = y&rmaum#dwnf;/
xif&Sm;aptHh ----- Z&moabm = XDoabm r&Poabm = bifoabm&SdonfomvQif jzpfaom
w&m;onfomvQif jzpfwwf\ = Zmwdoabm &Sd\/ xdkaMumifh Zmwd = Oyg'fonf tedpjzpfrI\ tm'daum#d = tptzdt
Yk pGe;f jzpfouJo
h Ykd xdt
Yk wl Zmwdoabm r&Poabm&So
d nfomvQif jzpfaom w&m;onfvnf; tdkrif;&ifhusuf\ = Z&moabm XDoabm&Sd\/ xdkYaMumifh Z&m = XDonf ocFww&m;wdkY\
rZdraum#d = tv,fjzpfaom tzdkYtpGef; jzpf\/ Zmwdoabm Z&moabm&SdonfomvQif jzpfaom
w&m;onf ysufwwf\ = r&PoabmodkY a&mufwwf\/ xdkaMumifh ysufjcif; = bifonf ocFw
w&m;wdkY\ y&rmaum#d = tqkH;jzpfaom tzdkYtpGef; jzpf\[k rSwfyg/ (r[m#D-2-440-441/)
xdkaMumifh ocFg&w&m;wdkY\ tysuf = bifudk Iaeaom b*FgEkyu a,m*g0p&yk*dKvfonf
lyuEm rSonf Z&m-r&Podw
Yk ikd af tmifaom tvk;H pHak om ocFg&e,f tusK;H 0ifaom w&m;taygif;ukd
tedptm;jzifhomvQif = tedp[komvQif tzefwvJvJ I\/ edptm;jzifhum; rI/ xdkaemif xdkb*FgEkyu a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf tedpj zpfaom ocFg&w&m;\ 'kup ifppf jzpfaomaMumifh xdt
k edpt
m;jzifh
,ltyfNyD; ItyfNyD;aom ocFg&w&m;taygif;udkyifvQif 'kutm;jzifh (= 'ku[k) tzefwvJvJ I\? okc
tm;jzifh (= okc[k) rI/ 'kujzpfaom ocFg&w&m;\ tewpifppf jzpfaomaMumifh xdk tedp-'ku
tm;jzifh ItyfNyD;aom ocFg&w&m;taygif;udkyifvQif tewtm;jzifh (= tew[k) tzefwvJvJ I\?
twtm;jzifh (= tw[k) rI/ (0dok'd-2-279/)
kyfemrfwdkYudk taygif;tpktvdkuf jcHKikH vuPma&;oHk;wef wifum IyGm;okH;oyfjcif; uvmy
oroe 0dyembm0em trIudk tm;opfaeqJjzpfaom a,m*g0p&yk*dKvfuJhodkY ocFg&w&m;wdkYudk
ukefjcif; teufoabmaMumifh tedp[k tEkrme = rsuf&rf;q rSef;qonf\ tpGrf;jzifh 0dyem
Ionfvnf; r[kwf/ tm;xkwfqJ 0dyem&Sdaom tm&'0dyu trnf&aom O',A,PfodkY
a&mufaeaom a,m*g0p&yk*Kd vu
f o
hJ Ykd ocFg&w&m;wd\
Yk jzpfjcif; ysujf cif;udk Pfjzifh ydik ;f jcm;,ljcif;vQif
aU&o
S mG ;&daS om ysujf cif;udk Ijcif;\ tpGr;f jzifh 0dyemIonfvnf; r[kw/f pifppfrmS rl ocFg&w&m;wd\
Yk
tysufoufoufudkom 0dyemIaom b*FgEkyu a,m*g0p&yk*dKvfonf O',A,Pf\
tpGrf;tmEkabmfaMumifh rsufarSmufyputm;jzifh Pf0 xifvmukefaom jzpfjcif; ysufjcif; O',295
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vuPm,mOfudk wifyg
aupd yaew ]]tedpawm tEkywd? aem edpawm}}wdtm'dem 0dokH 'eudpH ewd? b*F'aeae0 oAH 'd|H a[mwD}}wd 0'Ed? wH b*FgEkyem, rwuywd,H ,kwH? wawm ye ykAbma*
taeumum&a0gum&m tEkyem pdwAm0/ tnxm ]]tedpawm tEkywD}}wdtm'dum ygVd
]]taeau[d tmuma&[d ykeyKeH ywD}}wd tm*wm wm t|uxm p 0da&m"dwm od,m/
(r[m#D-2-441/)
tcsKdUaom aupdq&mwdkYum; b*FgEkyemt&m ----- tedpawm tEkywd? aem edpawm
= tedptm;jzifh = tedp[ktzefwvJvJ I\? edptm;jzifh = edp[k rI ----- [laom odkYpaom y#dord'gr*ygVdawmfpum;&yfjzifh toD;tjcm; 0dyemIjcif; vkyfief;udp&yf r&Sdyg/ b*F'e = ocFg&
w&m;wdkY\ tysufoufoufudk Ijcif; jrifjcif;jzifhyifvQif tvHk;pHkudk jriftyfNyD;omvQif jzpf\[k
qdMk uuke\
f / xdak updq&mwd\
Yk pum;onf b*FgEkyemPf\ txGwt
f xdyo
f Ykd a&mufvwfaomfom
oifhjrwfaom pum;jzpf\/ odkYaomf xdktxGwftxdyfodkY a&mufaom b*FPfrS a&S;tzdkYum; ocFg&
w&m;wdkY\ tysufudk tmkHjyK tedp[k 'ku[k tew[k odkYponfh IykH tjcif;t&m trsKd;rsKd;wdkYjzifh
a&m>yrf;ukefaom IykHIenf; tEkyem trsKd;rsKd;wdkYudk tvdk&SdtyfukefonfomvQif jzpfonf/ ocFg&
w&m;wd\
Yk tysuu
f kd tmkjH yK tedp[
k 'ku[
k tew[k odpYk onfjzifh IzrYkd vd[
k k odaYk om teuf
t"dyg,fudk ,lqcJhaomf vufcHcJhaomf -- ]]tedpawm tEkywd = tedptm;jzifh = tedp[k I\}}
odkYponfjzifh a[mMum;xm;awmfrltyfaom y#dord'gr*ygVdawmfonfvnf;aumif;
tEkywDwd tEk tEk ywd? taeau[d tmuma&[d ykeyKeH ywDwd tawm/
(0dok'd-2-279/)
tEkywd [lonf tzefzef txyfxyf I\? wpfyg;ru rsm;jym;vSpGmaom tjcif;t&mwdkYjzifh
I\[k qdv
k o
kd nf --- odpYk onfjzifh vm&Sad om xdyk gVdawmf\ teuft"dyg ,fukd zGiq
hf akd om t|uxm
pum;onfvnf;aumif; ,if;aupdq&mwdkY\ pum;udk qefYusifaptyfonf jzpfav&m\/
(r[m#D-2-441/)
txufyg ygVdawmf t|uxm #DumwdEYk iS hf tnD b*FgEkyemPfyikd ;f vnf; a,m*g0p&
yk*dKvfonf ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k 'ku[k tew[k odkYponfjzifh vuPm,mOfudk wifum
0dyem I&rnfom[k rSwfyg/
296
tEG,Pfjzifh rSef;qIyHk
tx 0g aom {0H 0d&awm ,xm'd|H ocFg&*wH? wxm t'd|rd tEG,P0aoe eda&ma"wd?
aem orka'wd/ eda&m"awm0 reodua&mwd/ eda&m"ar0 ywd? aem ork',Ed tawm/
(0dok'd-2-279/)
{0H 0d&awmwd {0H b*FgEkyemEkoma&e 0d&awm/ ,xm'd|H orwd Oy|dwH ocFg&*wH
eda&ma"wd eda&m"H reod ua&mwd? t'd|rd twDwmem*wH tEG,P0aoe ,xm 'H {w&[d?
{0H wa&yDwd tEkrdeaEm eda&ma"wd reoduwmyd eda&m"H (reod) ua&mwd/ aem orka'wDwd
{wmyd {ao0 ea,m/ aem ork',H reod ua&mwDwd tawm/ (r[m#D-2-442/)
wpfenf; ----- b*FgEkyemPfodkY tpOfavQmufojzifh ocFg&w&m;wdkYtay: (cyfMumMum
cGmxm;Edik af omtm;jzif)h wyfrufjcif; &m*uif;aom xkad ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf rsuaf rSmufojd riftyfaom
Pf0 a&S;Ixifvmaom ocFg&w&m;taygif;udk csKyfjcif;udk ESvHk;oGif;ouJhodkY xdkYtwl 0dyem
Pfjzifh rawGUrjriftyfao;aom rI&ao;aom twdwf tem*wf ocFg&w&m;taygif;udv
k nf; tavsmf
q ,lwwfaom tEG,Pf\ tpGrf;jzifh ,ckrsufarSmuf vufiif; ypuPfjzifh jriftyfaom
ocFg&w&m;uJhodkY xdkYtwl 0dyemPfjzifh rjriftyfao;aom rI&ao;aom twdwf tem*wf
ocFg&w&m;onfvnf; ]]odYk csKyjf cif;oabm &So
d nfomwnf;}}[k odYk EdiI ;f &Snv
hf suf csKyjf cif; eda&m"
oabmudk ESvHk;oGif;\/ jzpfjcif; ork',udk ESvHk;roGif;? csKyfaomtm;jzifh omvQif = tcsKyfudkomvQif
ESv;kH oGi;f \? xdk ocFg&w&m;taygif;\ csKyjf cif; eda&m"udo
k mvQif I\? jzpfjcif; ork',udk rI/ um;
txufwGif azmfjyxm;aom y#dord'gr*ygVdawmf\ qdkvdk&if; teufoabmw&m;wnf;/
(0dok'd-2-279/ r[m#D-2-442/)
297
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/
2/
3/
4/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
taMumif;rl ----- om0uwdkYonf wpfpdwfwpfa'oaom ocFg&w&m;pkwdkYudkom 0dyem IEdkifMuaomaMumifh jzpf\/ xdak Mumifh twdwf tem*wf ocFg&w&m;pkww
Ykd iG f toifoal wmfaumif; ud,
k w
f ikd f
IvdkufEdkifaom twdwf tem*wf ocFg&w&m;pkrSm &Snfvsm;vSpGmaom oHo&mc&D;ESifh wdkif;wm EdIif;pm
vdkufygu tenf;i,f tcsKdUt0uf wpfpdwfwpfa'orQom jzpf\/ xdk rdrdIvdkufEdkifaom orwd'd| =
orwd Oy|dw = rsufarSmufxifxif 0dyemPfjzifh jrifvdkufaom Ivdkufrdaom w&m;pk\ cPrpJ
woJocJ sKyrf I cPdueda&m"oabmudk b*FgEkyemPfjzifh awGUjrifaomtcg rdr\
d 0dyemPfjzifh
rIvdkufrd rIvdkufEkdifaom twdwf tem*wf ocFg&w&m;pkonfvnf; xdkenf;vnf;aumif; cPrpJ
woJoJ csKyfysufjcif; cPdueda&m"oabm &Sdonfom[k twdwfoHo&m wpfavQmufvHk; tem*wf
oHo&m wpfavQmufv;kH twGi;f wnf&adS om ocFg&w&m; rSeo
f rQukd tEkrme rsu&f rf;q Ijcif;rsK;d om
jzpfonf[k oabmusygav/ twdwf tem*wfudk vHk;vHk;rIbJ twdwf tem*wfw&m;udkvnf;
xdkenf;vnf;aumif;[k Ionf r[kwfonfudkum; owdjyKav&monf/
odkY t"dyg,f r,lqwwfygu O',A,Pfwdkifatmifaom a&S;ydkif; 0dyemPfwdkY\
tIct
H mkH ocFg&w&m;u wpfrsK;d wjcm; wpfyg;wnf;? b*FgEkyemPf\ tIct
H mkH ocFg&w&m;u
wpfrsKd;wjcm; wpfyg;wnf;[k t"dyg,foufa&mufoGm;rnf jzpfonf/ xdkuJhodkYvnf; t"dyg,f roufa&mufoifah y/ tb,faMumifeh nf;[lrl ----- y#dord'gr*ygVdawmf O',A,Pf wdkifatmifaom
0dyemPfwdkY\ tIcHtmkH y&rw"mwfom;ESifh b*FgEkyemPf\ tIcHtmkH y&rw
"mwfom;wdkYudk twlwlyif xkwfazmf a[mMum;xm;awmfrlaomaMumifh jzpfonf/ a&S;ydkif; 0dyem
PfwdkY twdwf tem*wf w&m;rsm;udk ypuPfjzifh udk,fwdkifrsufarSmuf xGif;azmuf odjrifonf
wdkifatmif I&onfjzpfygvQif b*FgEkyemPfydkif;odkY a&muf&SdrS twdwftem*wf ocFg&w&m;
rSeforQudk tEkrme tavsmfrSef;qonfh tEG,Pfjzifhom I&rnf[k qdkoifh rqdkoifhudkum; toif
olawmfaumif; udk,fwdkif pOf;pm;oifhvSayonf/
xkdaMumifh a,m*g0p&yk*dKvfwpfOD;onf twdwf tem*wf ypKyef[laom umvoHk;yg;twGif;
wnf&adS om ocFg&w&m;wdw
Yk iG f rdrd IEikd o
f rQaom ocFg&w&m;rSeo
f rQ\ Oyg'f-XD-bif[al om cPoH;k yg;
taygif;ESifh jynfhpHkaeonfh cPw,or*tcdkuftwefYudk txl;ojzifh biftcdkuftwefYudk 0dyem
Pfjzifh jrifatmif IEdkifygu ,if; cPw,or* tcdkuftwefYtwGif; wnf&Sdaeaom odkYr[kwf
bifcP bifumvtwGif; wnf&Sdaom ocFg&w&m;rSeforQonf orwd'd| = vufiif; rsufarSmuf
odjriftyfaom w&m;yif jzpfonf/ 0dyemPfjzifh Ivdkufrd IvdkufEdkifaom w&m;\ aU&Saemuf
wnf&adS om rIvu
kd rf d rIvu
kd Ef ikd af om twdwf tem*wfw&m;wdu
Yk m; t'd|-twDwmem*w w&m;wdYk
jzpfMu\/ odkY cJGjcm; rSwfom;ygav/ odkY ,lqygrS vufcHEdkifygrS a&S;a&S; 0dyemPf\ tIcH
tmkEH iS hf aemufaemuf 0dyemPf\ tIct
H mkw
H o
Ykd nf wpfom;wnf; nDw
G Mf urnf jzpfayonf/
cGmEdkif y,fEdkifonf
qkdtyfcJhNyD;aom tjym;&dSaom tedpmEkyemponfwdkY\ tpGrf;jzifh 0dyembm0em
ur|mef;udk usifhMuHBudK;ukwf yGm;rsm;tm;xkwfvsuf&Sdaom xdka,m*g0p&yk*dKvfonf pGefYvTwf\?
rpGJvrf;awmhay/ tb,foabmudk qdkvdkygoenf; [lrl ----300
*gxma'oemrsm;
1/ 0wKouFrem ap0? ynm, p 0d0em/
tm0ZemAva0? y#docFg0dyem/ (y#doH-56/)
1/ 0wKouFrem ap0 = a&S;0wKrS wpfyg;aom aemuf0wKodkY ajymif;jcif;vnf;aumif;/ ynm, =
ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif;-ysufjcif; O',-0,udk Ijrifonf\ tpGrf;jzifh jzpfay:vmaom 0dyem
ynm\/ 0d0em p = tysuf (= 0,)oufoufudkom Pfjzifh ydkif;jcm;,lonf\tpGrf;tm;jzifh jzpfjcif;
(= O',)rS epfjcif;vnf;aumif;/ tm0ZemAva0 = tjcm;rJh qifjcifjcif;iSm pGrf;Edkifonf\ tjzpf
vnf;aumif;/ {om = onfum;/ y#docFg0dyem = kyfpaom ocFg&tmkHudk od tysuf bifudk
Iaom y#docFg0dyem = b*FgEkyem rnf\/
*gxm (u) 0wKouFrem (c) ynm, 0d0em (*) tm0ZeAv - [k &Sif;vif;wifjy&ef
pum;oHk;cGef; &Sdae\/ ,if; pum;&yfwdkYudk wpfckNyD; wpfck qufvuf &Sif;vif;wifjytyfygonf/
(u) 0wKouFrem = 0wKajymif;jcif; ----- t&m lyuEm tp Z&m-r&P tqHk;wdkifatmifaom
ocFww&m; tm;vHk;wdkYonf 0dyemPf\ tIcHtmkHw&m;rsm; jzpfMuojzifh 0dyemPf\
301
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
302
0wKouFrem ynm, 0d0em tm0ZeAv ----- oHk;rsKd;onfum; tm&rPy#docFg b*FgEkyemPf rnfayonf/ kyfw&m;\ tysuf = bifudk Pfjzifh od xdkodaom Pf\ tysuf =
bifudk wpfzefjyef 0dyemIaom tEkyem [lvdkonf/ (0dok'd-2-280/ r[m#D-2-443/)
a0'emuEm tp Z&m-r&P tqHk;&Sdaom ocFg&w&m;wdkY\ tysuf = bifudk I xdk tysuf =
bifudk Iaom 0dyemPf\ tysuf = bifudkyif wpfzefjyef 0dyemI&mwdkYvnf; tm&rP
y#docFg b*FgEkyemPf rnfykHudk oabmaygufygav/
2/ tm&rPtEGa,e? Oabm {u00wem/
eda&ma" t"drkwwm? 0,vuP0dyem/ (y#doH-55/)
tm&rPtEGa,e = vufiif; rsufarSmuf odjriftyfaom 'd|jzpfaom tmkHudk tpOfavQmuf
ojzifh/ Oabm = 'd|-t'd| tmkHESpfrsKd;wdkYudk/ {u00wem = cPbif[laom wpfckwnf;aom oabm
tm;jzifh ydkif;jcm;rSwfom;jcif;vnf;aumif;/ eda&ma" = ocFg&w&m;wdkY\ cPrpJ woJoJ csKyfysufjcif;
cPdueda&m"/ t"drkwwm = Gwfudkif;Idif;aom tjzpfvnf;aumif;/ {om = onfum;/ 0,vuP0dyem = ocFg&w&m;wdkY\ ysufjcif; 0,vuPmudk Iaom 0dyem rnf\/
tm&rPtEGa,e Oabm {u00wem ----- yputm;jzifh udk,fwdkif rsufarSmuf xGif;azmuf
odjriftyfNyD;aom IjriftyfNyD;aom w-P trnf&aom ocFg&tmkHudk tpOfavQmufojzifh
vufiif;'d| odjriftyfaom ypKyefjzpfaom ocFg&w&m;onf ysufouJhodkY xdkYtwl twdwfvnf;
ocFg&w&m;taygif;onf ysufcJhNyD? aemiftem*wfvnf; ysufvwHU[k 0dyemPfjzifh IjriftyfNy;D aom 'd|tmkH 0dyemPfjzifh rIjriftyfao;aom t'd|tmk[
H al om ESpyf g;ukeaf om tmkw
H u
Ykd kd
cPbiftm;jzifh cPrpJ woJoJ ysufjcif;[laom wlaom oabmtm;jzifhomvQif aumif;pGm
rSwfom;jcif;udk a,m*g0p&yk*dKvfonf jyKvkyftyfayonf/ ( 'd|w&m; t'd|w&m;ESifh ywfouf
,lqyHkudk txufwGif &Sif;jycJhonfh twdkif;om rSwfyg/)
rSefayonf ----- a&S;a&S;t|uxm q&mawmfwdkYonf pum;udk rdefYqdkawmfrlMuukef\/
oH0dZrmerSd 0dok''aem? w'EG,H aewd twDwem*aw/
oaAyd ocFg&*wm yavmudaem? Om0AdEL ol&da,0 O*aw/
oH0dZrmerSd = yputm;jzifh &tyfaom odtyf jriftyfaom ypKyef ocFg&w&m;taygif; (= 'd|
w&m; [lvdkonf)/ 0dok''aem = txl;ojzifh pifMu,faom ocFg&w&m;wdkY\ bifudk IaomPf
tjrif &Sdaom a,m*g0p&yk*dKvfonf/ w'EG,H = xdkypKyef ocFg&w&m;\ bifudkIaom PfodkY
tpOfvdkuf jzpfaom 0dyemPfudk/ twDaw = twdwfjzpfaom ocFg&w&m;vnf;aumif;/
tem*aw = tem*wfjzpfaom ocFg&w&m;vnf;aumif;/ aewd = aqmif\ = jzpfap\/ oaAyd =
<uif;rJh OHk tvH;k pHv
k nf; jzpfuek af om/ ocFg&*wm = twdwo
f cFg& tem*wfocFg& ypKye o
f cFg&w&m;
taygif;wdo
Yk nf/ yavmudaem = ysujf cif;oabm &Su
d ek \
f / udr0d = tb,fuo
hJ eYkd nf;[lru
l m;/ ol&ad ,
= aeonf/ O*aw = wufvwfonf&Sdaomf/ Om0AdEK = qD;ESif;aygufonf/ yavmuwd 0 =
aysmufysufouJhodkYwnf;/ (0dok'd-2-280/)
303
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
307
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
owdy|mefav;yg;odkY ouf0ifykH
,om yaew 'ar0 pwkuH tm'durdu ur|me0aoe 0kwH/ w&med ye wDPd
pwkumed {w ywZsme a0'em-pdw-"rmEkyem0aoe 0kwmed/ (0dok'd-1-269/)
edAm e*grdeyd #dy'g trnf&dSaom usrf; tmemygewd orm"dydkif;rS p b*FgEkyemPfoYkd wdik af tmifaom orx0dyem bm0emusiphf Ofwu
Ykd kd a&;om;wifjycJNh y;D avNy/D bk&m;&Sio
f nf
tmemygeusifhpOfudk pwkuav;rsKd;wdkYjzifh ydkif;jcm; a[mMum;xm;awmfrlcJh\/
1/
2/
3/
4/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
jcif;udk taMumif;jyKojzifh xdk tmemygey#dbm*edrdwfvQif tmkH&Sdaom psmef tusKH;0ifaom okca0'emudk xifxif&Sm;&Sm; odjcif; jzpf\/
2/ wpfzef okca0'emESifh ,SOfaom yxrpsmef 'kwd,psmef wwd,psmefwdkYudk 0ifpm; ,if;psmefrS
x psmefEiS ,
hf OS af om okca0'emudk ukew
f wfysuw
f wfaom c,-0, oabmtm;jzifh vuPm,mOfukd
wifum 0dyem IyGm;oHk;oyf\/ xdka,m*g0p&yk*dKvfonf ,if;okca0'emudk 0dyemIaom cP
0dyemPfjzifh jrifaom cP okca0'em\ obm0vuPm omrnvuPmudk xd;k xGi;f odjrifjcif;jzifh rawGra0 odaom toarm[oabmtm;jzifh okca0'emonf xifxif&Sm;&Sm; odtyfonhf
w&m; jzpfayonf/
okcy#doHa0'Dya' apw 0dyemblrd'ewH ]]okcEd a'G okcged um,du okcH apwodum}}wd y#dord'g,H 0kwH/ (0dok'd-1-280/)
0dyemblrd'ewEd yudPuocFg&oroe0aoe 0dyem, blrd'ewH ]]okcEd a'G
okcgeD}}wdtm'd 0kwH orax um,duokcgbm0awm/ (r[m#D-1-341/)
yudPuocFga&wd yg'uZsmeawm tnocFga&/ awe yg'uZsmeocFga&ok orodawok
0wAar0 ewDwd 'awd/ (rlv#D -1-116/)
okcy#doHa0'D -- yk'f okct& um,duokca0'em apwoduokca0'em[laom okca0'em
ESpfrsKd;vHk;udkyif aumuf,l&rnf jzpfaMumif;udk y#dord'gr*ygVdawmf (186) a[mMum;xm;awmfrl\/
orxpsmefw&m; apwodu okca0'emom ,SOf\? um,du okca0'emum; r,SOfay/ um,du
okca0'emum; okco[*kwf um,0dnmPfpdwfom ,SOf\/ orxpsmefemrfw&m;pk okco[*kwf
um,0dnmPfpdwfvnf; ryg0if jzpfcJh\/ xdkodkY ryg0ifygbJvsuf tb,faMumifh y#dord'gr*ygVdawmf
um,duokca0'emudkyg xnfhoGif; aumuf,l&ef a[mMum;xm;awmfrlygoenf;[lrl -- 0dyem\
tajccH yg'upsmefrS wpfyg;aom tjcm;tjcm;aom yudPuocFg& trnf&aom ocFg&w&m;wdkYudkyg
vuPm,mOfudk wifum 0dyemI&rnf[k 0dyemI&rnfh 0dyemblrd trnf&aom 0dyemPf\ wnf&mbHu
k kd TeMf um;jyoawmfrv
l o
kd nft
h wGuf okct& um,du okca0'emudyk g xnfo
h iG ;f
a[mMum;awmfrljcif; jzpfonf[k ajzqkdav&m\/ (0dok'd-1-280/ r[m#D-1-341/ rlv#D-1-116/)
txufyg ygVdawmf t|uxm #DumwdkYESifh tnD tmemygeur|mef;udkvnf;aumif; tjcm;
tjcm;aom orxur|mef;udkvnf;aumif; psmef&onfhwdkifatmif yGm;rsm;tm;xkwfxm;aom orx,medu a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf 0dyemydik ;f 0dyem\ tajcyg'utjzpf xlaxmifxm;aom yg'u
psmefrS wpfyg;aom yudPu ocFg& = NydK;>yrf;aom ocFg& trnf&aom <uif;usefaom kyfemrf"r
ocFg&w&m;wdu
Yk v
kd nf; 0dyem IymG ;oH;k oyf&rnf[k oE|d mefus rkcsyakH o rSwo
f m;em,lav&monf/
xdpk um;&yfjzifh yg'upsmefEiS hf ,SOaf om psmefocFg&w&m;wdYk vuPm,mOfukd wifum 0dyem IymG ;
oHk;oyfjcif;wdkY qdkzG,f&myif r&SdawmhNyD[k jy\/
usrf;um; tmemygepsmefrsm;udk txl;ojzifh tmemyge pwkwpsmefudk 0dyem\ tajccH
taMumif;&if;jzpfaom yg'upsmeftjzpf a&;om;wifjyxm;\/ xdyk g'upsmefrS <uif;useaf om kyw
f &m;
emrfw&m; taMumif;w&m; tusKd;w&m; rSeforQonf yudPuocFg&trnf&aom 0dyemPf\
312
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
a0'emEkyem
yDwdy#doHa0'D-yk'f yDwdudk tOD;rlojzifh a0'emudk a[mMum;xm;awmfrl\/ okcy#doHa0'D-yk'f
okyx
f w
k v
f suf a0'emudk wdu
k f u
kd f a[mMum;xm;awmfr\
l / pdwo
cFg&y#doaH 0'DEiS hf yr,pH w
d o
cFg&H
[laom pdwocFg&ESpfyk'fwdkY ]]onmonfvnf;aumif; a0'emonfvnf;aumif; apwodufw&m;
ESpfrsKd;wdkYonf pdwfESifhpyfaom pdwy#dA'w&m; pdwocFg&w&m;wdkY rnfukef\}}[k (r-1-376/ y#doH187/) wdYk a[mMum;xm;awmfrjl cif;aMumifh onmESihf ,SOzf uf or,w
k jf zpfaom a0'emudk a[mMum;
xm;awmfr\
l / odv
Yk Qif 'kw,
d pwkuu
kd a0'emEkyemenf;jzifh a[mMum;xm;awmfrlonf[k
od&dSygav/ (0dok'd-1-280/)
a0'emok a0'emnw&m[H bdua0 {0H 0'grd ,'d'H tmoymomeH om"kuH reodum&H/
(r-3-126/)
&[ef;wdkY ...tmoymowdkYukd yDwd xif&Sm;atmif okc xif&Sm;atmif ponfh vkHYv
Om[xl;ESifh aumif;rGefdkaopGm ESvHk;oGif;jcif;oabmudk a0'emtrsKd;rsKd;wdkYwGif a0'emwpfrsKd;udk
ESvHk;oGif;jcif;[l igbk&m; a[mawmfrl\/ (r-3-126/ tmemygewdokwef/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
pdwfwpfckwnf;udkyif I&rnfavm
, 0dnmPH ygu#H a[mwd? aom ]]e au0vH 0dnmPar0 OyZwd? awe o'd H wa'0g&rPH zkormaem zamyd OyZwd? tEkb0rmem a0'emyd omeermem onmyd apw,rmem
apwemyd OyZwD}}wd zyraua,0 y&d*PSmwd/ ('D-|-1-314/ r-|-1-280-281/ tbd-|-2252/)
wom wm, b*FgEkyaum a,m*g0pa&m pdwrkace oAocFg&*wH tedpawm ywd?
aem edpawm/ (r[m#D-1-342/)
tvHk;pHkaom Oyg'geuEm ig;yg; ocFg&w&m;wdkYudk y&dnm ynm oHk;rsKd;wdkYjzifh ydkif;ydkif;jcm;jcm;
rod&ySd gu oHo&m0#fqif;&J'u
k rukeEf ikd [
f k ty&dZmeeokwe f (oH-2-249-250) ponfh xdx
k o
kd w
k e w
f Ykd
bk&m;&Sif a[mMum;xm;awmfrlonfESifh tnD txufyg t|uxm #DumBuD;wdkYuvnf; pdwfudk tOD;rl
ojzifh ocFg&w&m; tm;vH;k udyk if 0dyemI&ef zGiq
hf x
kd m;awmfrMl u\/ xdak Mumifh toifoal wmfaumif;onfvnf; psmefpdwfudk tOD;rlojzifh ocFg&w&m; tm;vHk;ukdyif 0dyemIyg/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
Iavh&dSonf jzpf/ y /
(C) y#ded*gEkyD = y&dpm*y#ded* yuEey#ded*oabmudk tzefzef txyfxyf Iavh
&dSonf jzpf/ wpfenf; ---- udavom-cEm-tbdocFg&w&m;wdkYudk pGefYvTwfaMumif; jzpfaom
ocFg&w&m;wdkY\ ysufjcif; cPbifESifh edAmefudk tzefzef txyfxyf Iavh&dSonf jzpf/ y /
(u) ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k tzefzef txyfxyf Ivsuf 0ifoufavudk jzpfapthH[k usifh\/
ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k tzefzef txyfxyf Ivsuf xGufoufavudk jzpfapthH[k usifh\/
( c ) ocFg&w&m;wdkY\ ysufjcif; cPbifESifh &m*uif;&m edAmefudk tzefzef txyfxyf Ivsuf
0ifoufavudk jzpfaptHh[k usifh\/ y / xGufoufavudk jzpfaptHh[k usifh\/
( * ) ocFg&w&m;wdkY\ csKyfjcif; cPbifESifh &m*\ csKyf&m edAmefudk tzefzef txyfxyf Ivsuf
0ifoufavudk jzpfapthH[k usifh\/ y / xGufoufavudk jzpfapthH[k usifh\/
(C) udavom-cEm-tbdocFg&w&m;wdkYudk w'*Ftm;jzifh pGefYvTwf&m ocFg&w&m;wdkY\ ysufjcif;
cPbifESifh orkap'tm;jzifh pGefYvTwf&m edAmefudk tzefzef txyfxyf Ivsuf 0ifoufavudk
jzpfaptHh[k usifh\/ y / xGufoufavudk jzpfaptHh[k usifh\/
(r-3-125/ oH-3-279/ 0d-1- 88/)
(u) tedpmEkyD
tedp tedpwm tedpmEkyem tedpmEkyD - (4)rsKd;udk odxm;oifhayonf/
1/ twdwf tem*wf ypKyef tZsw A[d' MoVm&du okckr [De yPDw 'l& oEdu[laom (11)
rsK;d aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaeaom Oyg'geuEm ig;yg;onf tedp rnf\/ tb,faMumihef nf;
jzpfjcif; = Oyg'oabm ysufjcif; = 0,oabm jzpfjcif;oabmrS ysufjcif;oabmodkY ,dkifvJaeaom
tnxmbm0[laom XDoabm - oabmw&m; oHk;rsKd; xif&Sm;&dSaomaMumihf ,if; Oyg'geuEm
ig;yg;onf tedp rnf\/ (0dok'd-1-281/)
Oyg' 0, tnxww\
Ykd txl;um; tb,fenf;/ xdo
k ;kH rsK;d wdw
Yk iG f ocFww&m;wd\
Yk wdu
k f u
dk f
jzpfapwwfaom Zeu taMumif; tm;ay;axmufyhHwwfaom Oywru taMumif;w&m;wdkYaMumifh
jzpfay:vmjcif;onf a&S; rjzpfao;rl = a&S;u r&daS o;rl ,ckrS kwjf cnf;topf jzpfay:vmjcif;onf
y&rwtxnfu,
kd f okyo
f abmudk &jcif;onf Oyg' = jzpfjcif; Oyg'f rnf\/ jzpfNy;D ukeaf om xdo
k cFw
w&m;wdkY\ cPtm;jzifh csKyfjcif;onf y&rw okyftxnfudk,fj'yf\ ysufpD;jcif;onf 0, rnf\/
y&rw"rw\
Ykd jzpfprS wpfyg;aom ysujf cif;odYk a&S;Iaeaom tjcif;t&mxl;jzifh jzpfjcif;onf tnxw
rnf\/ ocFwy&rwfw&m;wdkY\ Z&moabmwnf;/ Z&m\ Oyg'f-bifwdkYrS wpfyg;aom ysufjcif;odkY
a&S;Iaom tjcif;t&mtm;jzifh = tjym;tm;jzifh jzpfjcif;onf tnxw rnf\/ (r[m#D-1-343/)
xif&mS ;aptHh ----- ocFwy&rwfw&m;wd\
Yk Oyg'ftcdu
k rf S uGjJ ym;aom biftcdu
k f y&rw"mwfom;
wnf;[laom 0wK\ uGjJ ym;jcif;onf r&dES ikd o
f uho
J Ykd tvm;wlyif ocFww&m;wd\
Yk Xdw[
d k qdt
k yfaom
ysujf cif; = bifoYkd a&S;Iaom tcdu
k f vnf; y&rw"mwfom;wnf;[laom w&m;ud,
k f txnf0wKj'yf\
322
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
(c) 0d&m*gEkyD
0d&m*gEkyD ----- [laom yk'f 0d&m*wdkYonf c,0d&m* tpE0d&m*[k 0d&m* ESpfrsKd; &dS\/
ocFg&w&m;wdkY\ cPrpJ woJoJ ysufaejcif; cPbifonf c,0d&m* rnf\/ edAmefw&m;awmfjrwfonf tpE0d&m* rnf\/ ocFg&w&m;wdkY\ ysufjcif; = bifudk Ijrifaeaom 0dyemPfonf
vnf;aumif; tocFw"mwf tNird ;f "mwfeAd m efw&m;awmfjrwfBu;D udk odjrifaeaom t&d,r*fPfonf
vnf;aumif; 0d&m*gEkyem rnf\/ xdkESpfrsKd;aom 0dyemPf r*fPfwdkYESifh jynfhpHkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf 0d&m*gEkyDyk*dKvf rnf\/ xdkESpfrsKd;aom 0d&m*gEkyemPfESifh jynfhpHkonf jzpf
0ifoufav xGufoufavudk jzpfapcJhonf&dSaomf ]] 0d&m*oabmudk tzefzef txyfxyf Ionfjzpf
0ifoufavudk jzpfaptHh? xGufoufavudk jzpfaptHh[k usifh\}} [l od&dSygav/ (0dok'd-1-282/)
0dyemtcdkufum; ocFg&w&m;wdkY\ ysufjcif; = bifudk odjrifaom c,0d&m*gEkyemPf
om jzpfao;onf/ ,if;c,0d&m*udk cPdueda&m"[kyif r[m#Dum (r[m#D-1-344/) zGifhqdkxm;\/
,if;ocFg&w&m;wd\
Yk cPrpJ woJoJ csKyrf I ysurf I ukerf I uif;rIoabmukd 0dyemPfjzifh jrifatmif
Munf
h vuPm,mOfo;kH csuu
f kd wpfvn
S phf w
D ifum 0dyemIaevQif 0d&m*gEkyDy*k Kd vyf ifjzpfonf[k
rSwfyg/ xdk0dyemPfwdkYu &m*udk w'*Ftm;jzifh y,fpGefYEdkifaomaMumifh 0d&m*gEkyem[laom
trnfudk &&SdMuonf/ ,if;0dyemPfwdkY\ tqHk;wGifrS pifppf &m*\ csKyfNidrf;&m jzpfaomaMumifh
tpE0 &d m*trnf&aom edAm efukd tmHjk yK t&d,r*fPfonf jzpfay:vm\/ ,if;t&d,r*fPfEiS hf
jynfhpHkaom yk*dKvfudkvnf; 0d&m*gEkyDyk*dKvf[kyif ac:qdkonf/ &m*uif;&m edAmefudk IjrifaeaomaMumifh jzpf\/ wG,fwmwyfrufrI uif;atmif toufSL enf; wG,fwmwyfrufrI uif;aom toufS L enf;rsm;yif jzpfMuonf/
ocFg&w&m;wd\
Yk ysujf cif; = bifukd tzefzef txyfxyf Iaeaom 0dyemPfukd c,0d&m*gEkyem[k ac:qd\
k / &m*\ tu,fpifppf uif;&m csKy&f m jzpfaom edAm efukd Ijrifaom t&d,r*fPfudk tpE0d&m*gEkyem[k ac:qdk\/ wpfenf;qdk&aomf ----- 0dyemPfonf ocFg&w&m;wdkY\
tysufudk tmkHjyKaomaMumifh tmkHoabmtm;jzifh c,0d&m*gEkyem\ tpGrf;jzifh jzpfay:vm\/
&m*\ tu,fpifppf uif;&mjzpfaom edAm efoYkd Gwu
f ikd ;f Iid ;f vsuf jzpfay:vmaomaMumihf tpE0 &d m*gEkyem\ tpGrf;jzifh jzpfay:vm\/ t&d,r*fPfonfum; ocFg&w&m;wdkY\ ukefjcif; ysufjcif;
c,0d&m*oabmudk rod rjrifatmif zHk;vTrf;xm;wwfaom arm[udk t<uif;rJh y,fowfwwfaom
toarm[ oabmtm;jzifh c,0d&m*gEkyem\ tpGrf;jzifh jzpfay:vm\/ &m*\ tu,fpifppf
uif;&m jzpfaom tocFw"mwf tNidrf;"mwf edAmefw&m;awmfjrwfBuD;udk tmkHrsufarSmuf wdkufdkuf
xGif;azmuf odjrifaomaMumifh tmHkoabmtm;jzifh tp E0d&m*gEkyem\ tpGrf;jzifh jzpfay:vm\/
odkY wpfenf;vnf; od&dSygav/ (r[m#D-1-344/)
324
(*) eda&m"mEkyD
eda&m"mEkyD[laom yk'f c,eda&m" tpEeda&m"[k eda&m"ESpfrsKd; &dS\/ ocFg&w&m;wdkY\
cPrpJ woJoJ csKyfysufaejcif; cPbifonf c,eda&m" rnf\/ edAmefw&m;awmfjrwfBuD;onfum;
&m*\ tu,fpifppf csKyNf ird ;f &m jzpfaomaMumifh tpEe ad &m" rnf\/ ocFg&w&m;wd\
Yk cPrpJ woJoJ
csKyfysufjcif; cPbifudk Ijrifaom 0dyemPfonfvnf; eda&m"mEkyem rnf\/ ocFg&w&m;wd\
Yk cPrpJ woJoJ csKyyf sujf cif; cPbifukd tmHjk yK tedp[
k 'ku[
k tew[k Iaeaom 0dyem
Pfrsm;yifwnf;/ tu,fpifppf &m*\ csKyf&mjzpfaom tocFw"mwf tNidrf;"mwf edAmefw&m;awmf
jrwfBuD;udk odjrifaeaom t&d,r*fPfonfvnf; eda&m"mEkyemyif rnf\/ xdkESpfrsKd;aom
0dyemPf t&d,r*fPfwdkYESifh jynfhpHkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf eda&m"mEkyDyk*dKvf rnf\/
xdkESpfrsKd;aom eda&m"mEkyemPfESifh jynfhpHkonfjzpf 0ifoufav xGufoufavudk jzpfaponf
&dSaomf ]]eda&m"oabmudk tzefzef txyfxyf Ionfjzpf 0ifoufavudk jzpfaptHh? xGufoufavudk
jzpfaptHh[k usifh\}} [l od&dSygav/ (0dok'd-1-282/ r[m#D-1-344/)
(C) y#ded*gEkyD
y#ded*gEkyD[laom yk'fvnf; y&dpm*y#ded* yuEey#ded*[k y#ded* ESpfrsKd;
&dS\/ y#ded*[lonf pdwfudk apvTwfjcif;yifwnf;/ ,if;apvTwfjcif; y#ded*onfyifvQif tEkyem rnf&um; y#ded*gEkyem[k ac:qdkonf/ wpfenf; ----- udavomwdkYudk pGefYvTwfwwfaom
tEkyemudk y#ded*gEkyem[k ac:qdkonf/ ,if;y#ded*gEkyem[laom trnfonf
0dyemPf t&d,r*fPfwdkY\ trnfwnf;/
rSeaf yonf ---- 0dyemPfonf cEmig;yg; b0opfukd jyKprD w
H wfaom tbdocFg&w&m;wdEYk iS hf
wuG udavomwdkYudk w'*F\ tpGrf;jzifh pGefYvTwfwwfaomaMumifh y&dpm*y#ded*vnf; rnf\[k
qdktyf\/ bHkoHk;yg;twGif; wnf&dSaom ocFg&w&m;taygif;\ azmufjyefysufpD;wwfaom tedp
0dy&dPmr paom ocFw tjypfuv
kd nf; jrifaeojzifh xdo
k cFww&m;ESihf ajymif;jyefjzpfaom edAm efw&m;awmfjrwf xdkedAmefodkY Gwfudkif;Idif;onf\tjzpfjzifh ajy;0ifwwfaomaMumifh yuEey#ded*vnf;
rnf\[k qdktyf\/ (0dok'd-1-282/)
tedpm EkyemPfonf aU&OS ;D pGm w'*Fy[mef\ tpGr;f jzifh edpo
nmudk y,fpeG \
Yf / 'kum EkyemPfonf okconmukd tewmEkyemPfonf twonmudk w'*F\ tpGrf;jzifh y,fpGefY\/
xdkodkY y,fpGefY&m0,f edp[k pGJ,lrI okc[k pJG,lrI tw[k pGJ,lrI toD;toD;udk taMumif;cH jzpfay:
vmonfh udavom ,if;udavomvQif taMumif;&if;cH&aSd om b0opfukd jyKprD w
H wfaom tbdocFg&
trnf&aom ur0#fw&m; ,if;tbdocFg& = ur0#fw&m;vQif taMumif;&if;cH&dSaom 0dygufcEmwdkYonf aemiftem*wf jzpfay:vmukef&m\? xdkudavom tbdocFg& 0dygufcEm tm;vHk;wdkYudk
rjzpfjcif;udk jyKonf\ tpGrf;jzifh pGefYvTwf\[k rSwfyg/ (r[m#D-1-345/)
t&d,r*fPfonf t<uif;rJh tjrpfjywfy,fowfjcif; orkap'\ tpGr;f jzifh cE tbdocFg&w&m;
wdkYESifhwuG udavomwdkYudk pGefYvnf; pGefYvTwfwwf\? xdkaMumifh t&d,r*fPfudk y&dpm*y#ded*
325
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
[lvnf; ac:qdt
k yf\/ t&d,r*fPfonf edAm efukd tmkjH yKjcif;jzifh edAm ef ajy;vnf;ajy;0ifwwf\?
xdkaMumifh t&d,r*fPfudk yuEey#ded*[lvnf; ac:qkdtyf\/ (0dok'd-1-282/)
0dyemPfonf a&S;a&S; 0dyemPfwdkY\ IoGm;aom ocFg&edrdwftmHkudk tpOfvdkuf
tzefwvJvJ aemufaemuf IwwfaomaMumifh a&S;a&S;0dyemPfwu
Ykd edAm efoYkd Gwu
f ikd ;f Iid ;f vsuf
ajy;0ifouJhodkY aemufaemuf0dyemPfwdkYonfvnf; aemufaemuf tzefwvJvJ edAmefodkY Gwfudkif;Idif;vsuf ajy;0ifouJhodkY jzpfwwfaomaMumifh tEkyem rnf\/ t&d,r*fPfonfvnf;
a*gMwbkPf\ tmHkjzpfaom edAmefudk aemufaemuf IjrifwwfaomaMumifh ,if;t&d,r*fPfudkvnf; tEkyem[l ac:qdktyf\/ xdkESpfrsKd;aom tEkyemESifh jynfhpHkaom a,m*g0p&yk*dKvf
onf y#ded*gEkyDyk*dKvf rnf\/ xdk y#ded*gEkyemPfESifh jynfhpHkonfjzpf 0ifoufav
xGufoufavudk jzpfapcJhonf &dSaomf ]]y#ded*oabmudk = ocFg&w&m;wdkY\ ysufjcif; = bifESifh
udavomwdkYudk pGefYvTwf&m edAmefudk tzefzef txyfxyf Iavh&dSonf jzpf 0ifoufavudk jzpfaptHh
xGufoufavudk jzpfaptHh[k usifh\}} [l od&dSygav/ (0dok'd-1-282/ r[m#D-1-345/)
ok'0dyemESifh orx0dyem
pwkwp wkuu
kd ok'0 yd em = 0dyemoufouf\ tpGr;f jzifh bk&m;&Sio
f nf a[mMum;xm;awmfr\
l / yxrpwku 'kw,
d pwku wwd,pwkuw
u
Ykd u
kd m; orxydik ;f 0dyemydik ;f ESprf sK;d a&m,Su
f
orx0dyem\ tpGrf;jzifh a[mMum;awmfrl\/ (0dok'd-1-282/)
txufyg zGiq
hf ckd surf sm;ESit
hf nD pwkwp wkuu
siphf Ofukd usiv
hf akd om a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf1/
2/
3/
4/
tedpmEkyD yk*dKvf
0d&m*gEkyD yk*dKvf
eda&m"mEkyD yk*dKvf
y#ded*gEkyD yk*dKvf jzpfatmif usifhyg/
ocFg&w&m;wd\
Yk ysujf cif; = bifukd tmk,
H
l 0dyemPfjzifh jrifatmifMunf
h tedp[
v
k nf;aumif;
'ku[kvnf;aumif; tew[kvnf;aumif; toD;toD; 0dyemIyg/ ,if; 0dyemPfudkvnf;
wpfzefjyef 0dyemIyg/ twdwf tem*wf ypKye [
f al om umvoH;k yg; tZsw A[d'[
al om oEmef
ESpyf g;twGi;f wnf&aSd om ocFg&w&m;wdu
Yk kd kyef mrfEpS yf g;cG
J 0dyemIenf; cEmig;yg;cJ
G 0dyem
Ienf; y#dporkyg'f t*Fg (12)&yfcGJ 0dyemIenf;paom enf;trsKd;rsKd;wdkYjzihf toifolawmfaumif;
ESpfNcdKufovdk Budrfzefrsm;pGm xyfumxyfum 0dyemIyg/ ,if;odkY 0dyem IEdkifcJhaomf toifolawmfaumif;\ 0dyemPfwdkYu ----1/ udavomwdkYudkvnf;aumif; txl;ojzifh &m*udkvnf;aumif;
2/ ,if;udavo0#fvQif taMumif;&if;cH&dSaom b0opfukd jyKpDrHwwfaom tbdocFg&w&m;wdkYudk
vnf;aumif;
3/ ,if; tbdocFg&w&m;wdkYaMumifh jzpfay:vmrnfh 0dygufcEmwdkYudkvnf;aumif; ---w'*Ftm;jzifh y,fpGefYvdrfhrnfom jzpfayonf/ odkYvQif pwku (4)rsKd;wdkY\tpGrf;jzifh = (4_4 =
16) rsKd;aom wnf&m0wK &dSaom tmemygewd\ bm0emudk od&Sdygav/ odkYvQif (16)rsKd;aom
wnf&m0wKw\
Ykd tpGr;f jzifh tmemygewdonf Bu;D us,zf UHG NzKd ;rsm;jrwfaom tusK;d tmedoif &daS y\/
(0dok'd-1-282/)
0ifoufav (16)rsKd; xGufoufav (16)rsKd; - ESpf&yfaygif;aomf (32)rsKd;wnf;/ toufS L
wwfygu edAmefodkYwdkifatmif aygufa&mufapEdkifaom bk&m;&Sif\ toufSL yHk enf;vrf;rsm;yifwnf;/
tjypfuif;pifvSaom toufSL yHk pepfaumif;rsm;yifwnf;/ toifolawmfaumif;onf bk&m;&Sif\
tvdkawmfustwdkif; toufSL wwfNyDavm/ tu,f rSL wwfao;ygu toifolawmfaumif;ESifh
wuGaom ow0gtm;vHk;wdkY\ tay: tvGefYtvGef BuD;jrwfaom r[mukPmawmf &dSawmfrlaom
bk&m;&Sif\ toufSL ykH enf;vrf;aumif;rsm;udk vufawGUvdkufem usifhoHk;Munfhyg/ bk&m;&Sif\ w&m;awmfrsm;onfum; ]]vmprf;yg IMunfhprf;yg}}[k odkY zdwfac:xdkufaom zdwfac:aeaom {[dydu
*kPfawmfESifh jynfhpHkawmfrlonfh w&m;awmfwdkYom jzpfMu\/ orm'd|d Pfynmjzifh udk,fwdkifrsufarSmuf xGif;azmufodjrifxdkufaom oEd|du*kPfawmfESifh jynfhpkHawmfrlonfh w&m;awmfwdkYomjzpfMu\/
Bud K;pm;u bk&m;jzpfEdkif\/ aeYnrpJ vkHYvoJavmh/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
22222
329
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
b,wky|mePfcef;
b,Pf[lonf
odYk qkt
d yfcNhJ y;D aomenf;jzifh twdwf tem*wf ypKye [
f al om umvoH;k yg; tZsw A[d'[
al om
oEmefESpfyg; twGif;wnf&dSaom tvHk;pHkukefaom ocFg&w&m;wdkY\ ukefjcif; = c,oabm ysufjcif;
= 0,oabm NyKd NyKd omG ;jcif; = ab'oabm[k qdt
k yfaom cPrpJ woJoJ csKyjf cif; = cPdueda&m"vQif
tmk&H aSd om b*FgEkyemPfukd kd akd oao av;av;pm;pm; rS0D aJ om jzpfapaom yGm;apaom Burd zf ef
rsm;pGm tavhtvmjyKaom xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef (31)bHktwGif; wnf&dSaom ocFg&w&m;
rSeforQwdkYonf BuD;pGmaom aMumufrufzG,f jzpf xifvmukef\/
w ]]twDwm ocFg&m edk'g? ypKyEm edkZsEd? tem*aw edAweuocFg&myd {0ar0 edkZsdED}}wd yawm {wod H Xmae b,wky|mePH emr OyZwd/ (0dok'd-2-282/)
]]vGeu
f ek Nf y;D aom twdwo
f cFg&w&m;wdo
Yk nf csKycf NhJ y;D ukeNf y?D ypKye o
f cFg&w&m;wdo
Yk nf csKyu
f ek q
f J
jzpfMuukef\? tem*wfocFg&w&m;wdkYonf csKyfukefvwHU/}}
odkY Iaom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef ocFg&w&m;wdkY\ tysufudk tOD;rlojzifh ocFg&
w&m;wd\
Yk aMumufrufz,
G t
f jzpfjzifh xifaom t&m ocFg&w&m;wdo
Yk nf aMumufrufz,
G t
f m;jzifh
Pf xifvmS vwfuek af omf aMumuftyfaom tjcif;t&mud,
k w
l wfaom b,wky|mernfaom
Pfonf jzpfay:vm\/ (0dok'd-2-282/)
b,Pfonf aMumufwwfygoavm
b,wky|mePH ye bm,wd e bm,wDwd/ e bm,wd/ wOd twDwm ocFg&m edk'g?
ypKyEm edkZsEd ? tem*wm edkZsdEDwd wD&Prwar0 a[mwd/ (0dok'd-2-283/)
e bm,wd P b,emuma&e ty0weawm/ y#dCpdwKyg'0aoe [d bm,eH? PH
ye bm,dwA0wKH bm,dwAEd ,mxm0awm Zmemwd/ (r[m#D-2-446/)
b,wky|mePfonf aMumufoavm raMumufoavm[k ar;cJah omf raMumuf[k ajzqd&k m\?
taMumif;rl Pfonf aMumufaomtjcif;t&mtm;jzifh rjzpfaomaMumifhwnf;/ rSefayonf ----pdw"f mwfcufxef Murf;wrf;rI y#dCESi,
hf OS af om a'gorlpw
d K yg 'f\ tpGr;f jzifo
h mvQif aMumufjcif;onf
jzpf\/ (aMumufjcif;[lonfrmS w&m;ud,
k t
f m;jzifh a'gojy"mef;aom pdwK yg 'fom jzpf\/) Pfonfum;
aMumufrufz,
G af umif;aom 0wKukd aMumufoifh aMumufxu
kd \
f [k [kww
f ikd ;f rSepf mG od\/ rSeaf yonf
xdb
k ,wky|mePfonf ----]]twdwfjzpfukefaom ocFg&w&m;wdkYonf csKyfukefNyD? ypKyefjzpfukefaom ocFg&w&m;wdkYonf
csKyfukefqJ jzpfMu\/ tem*wfjzpfukefaom ocFg&w&m;wdkYonf csKyfukefvwHU/}}
odkY pl;prf;qifjcifjcif;rQom jzpf\/
330
ypKyef[lonf
ypKyEmwd t'gypKyEm MoVm&dum 'DCw&yAEm? cPypKyEm okckrw&m w&umvm?
oEwdypKyEm rZsdrm " tm'dawm y&d*a[wAm/ (r[m#D-2- 445/)
y#doaEEiS hf pkwt
d wGi;f b0wpfcjk zifh ydik ;f jcm;xm;tyfuek af om t'gypKye f jzpfMuukeaf om ocFg&
w&m;wdkYonf txl;ojzifh &SnfMumaom tpOf &dSMuukefonfjzpf kefY&if; Murf;wrf;Muukef\/ cP
ypKyef jzpfMuukefaom ocFg&w&m;wdkYonf oufwrf;wdkaom umv &dSMuukefonfjzpf txl;ojzifh
odrfarGUukef\/ tv,ftvwfjzpfukefaom oEwdypKyef ocFg&w&m;wdkYonf b,wky|mePfydkif; aU&SOD;pGm pwifodrf;qnf;&rnfh IyGm;&rnfh w&m;wdkY jzpfMuonff/ (r[m#D-2-445/)
t&m0,f toifolawmfaumif;onf t'gypKyefw&m; cPypKyefw&m;wdkYudk rIaumif;[k
t,ltq rrSm;apvdkyg/ oEwdypKyefw&m;u p INyD;vQif oEwdypKyefrSonf cPypKyefodkY qdkufatmif I&rnf[kom qdkvdkonf/ xdkodkY IEdkifygrS kyfCe emrfCe[laom kyfwHk;kyfcJ emrfwHk;emrfcJrsm;
NyKd rnf/ CeNyKd rS y&rwfoYkd qdu
k rf nf/ y&rwfw&m;udo
k mvQif 0dyemIygrS b*FPfpaom txufyikd ;f
0dyemPfrsm;vnf; jzpfay:vmMurnf/ xdkodkY ,lygrSomvQif aU&Sydkif;Pfrsm;wGif zGifhqdka&;om;
cJhaom pum;&yfwdkYESifhvnf; wpfom;wnf; nDGwfayrnf/ b*FPfu ocFg&w&m;wdkY\ cPbifudk
tmkHjyKEdkifygvsuf b*FPfxuf omvGef tqifhjrifhaeaom b,wky|mePfodkY a&muf&SdygrS
b,wky|mePfu oEwdypKyefudk tmHk,lEdkifonf[k qdkvQif b,Pfonf tqifhedrfhoGm;
zG,f&m &dSayonf/
avmuOyrmrsm;
rsufpdtjrif&dSaom a,mufsm;onf NrdKUwHcg;\ teD; rD;usD; twdNyD;aom rD;usD;wGif; oHk;ckwdkYudk
Munfv
h wf jrifvwfaomf rdru
d ,
dk w
f ikd u
f m; raMumuf? rSeo
f nf ---- oufouf xdak ,mufsm;\ oEmef0,f
]]rD;usD;wGif; usMuool cyfodrf;ukefaom olwdkYonf rsm;pGmukefaom qif;&J'kuwdkYudk cHpm;Muukef
vwHU}}[k odkY pl;prf;qifjcifjcif;rQonfomvQif jzpfouJhodkYvnf;aumif;
wpfzef rsufpdtjrif&dSaom a,mufsm;onf &Sm;wHusif oHwHusif a&TwHusif[laom tpOftwdkif;
wnfxm;tyfaom wHusifoHk;ckwdkYudk Munfhvwfaomf jrifvwfaomf rdrdudk,fwdkifum; raMumuf/
rSefayonf ----- oufouf xdka,mufsm;\ oEmef0,f wHusifwdkY usukefool cyfodrf;olwdkYonf
rsm;pGmukeaf om qif;&J'u
k u
kd tpOfcpH m;&ukev
f wUH }}[k odYk pl;prf;qifjcifjcif;rQonfomvQif jzpfouJo
h Ykd
vnf;aumif; ---OyrmtwlyifvQif b,wky|mePfonf raMumufay/ rSefayonf ----- oufouf xdkb,wky|mePftm; rD;usD;wGif;oHk;ckESifh wlukefaom wHusifoHk;ckESifh wlonfvnf;jzpfukefaom umr ly
tlywnf;[laom bHo
k ;kH yg;wdYk twdwjf zpfuek af om ocFg&w&m;wdo
Yk nf csKyu
f ek Nf y?D ypKye f jzpfuek af om
ocFg&w&m;wdo
Yk nfvnf; csKyq
f J jzpfMuuke\
f ? tem*wfjzpfuek af om ocFg&w&m;wdo
Yk nfvnf; csKyu
f ek f
vwHU}}[k odkY pl;prf;jcif; pdppfjcif;rQonfomvQif jzpf\/ xdkb,wky|mePftm; (31)bHk tvHk;pHk
331
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
aMumufrufz,
G af b;tm;jzifh xifvmjcif; jzpfonf/ ocFg&w&m;wdu
Yk kd 'ku[
k ESv;kH oGi;f aom a,m*g0p&
yk*dKvfonf okc[k orkwftyfaom lyb0 tlyb0 jzpfjcif; = lyb0 tlyb0 trnf&aom
kycf Em-emrfcEm-kyef mrfcEmwd\
Yk jzpfjcif; b0y0w\
d aomfrv
S nf; jzpfjcif; ysujf cif; 'Pfcsujf zifh rjywf
rpJ tzefwvJvJ EdyS pf uftyfonf\ tjzpfuo
kd mvQif jrifae\/ xdo
k Ykd jrifaejcif;aMumifh xdak ,m*g0p&
yk*dKvftm; lyb0 tlyb0\ jzpfjcif;[laom y0waomfrSvnf; aMumufrufzG,f ab;tm;jzifh xifvm\/ umrb0\ jzpfjcif;[laom y0wum; qdkzG,f&myif r&dSjzpfawmh\/ wpfzef ocFg&w&m;wdkYudk
tew[k ESvHk;oGif;aom a,m*g0p&yk*dKvfonf edrdw y0w ESpfyg;pHkudkvnf; vloluif;qdwfaom
&GmuJhodkYvnf;aumif; wHvQyfuJhodkYvnf;aumif; aumif;uif jrL;xl;jcif;iSm *EAewfwdkYonf zefqif;
tyfaom ewfNrdKUuJhodkYvnf;aumif; twrSuif;\[l tw[lonfh tESpfrrDS; tcsnf;EDS;[l twrS
qdwfokOf;\[l tw[laom t&Sifocif r&dS[l tw[laom tBuD;tuJr&dS[l jrifae\ Iae\/
xdkaMumifh xdka,m*g0p&yk*dKvftm; edrdw y0wESpfrsKd;pHkonf aMumufrufzG,f ab;tm;jzifh xifvmayonf/
b,Pf\ tIcHtmHkw&m;
edrdwEd ocFg&edrdwH/ twDwmem*wypKyEmeH ocFg&meara0wH t"d0peH/ y / y0wEd
lyglyb0y0wd/ (0dok'd-2-284/)
txufyg t|uxm\ zGiq
hf ckd suEf iS t
hf nD b,0dyemPf\ tIct
H mkH w&m;rsm;rSmvnf; twdwf tem*wf ypKyef[laom umvoHk;yg; tZsw A[d'[laom oEmefESpfyg; twGif;
wnf&dSaom ocFg&w&m;tm;vkH;yif jzpfonf[k rSwfyg/ a&S;ydkif; 0dyemPfwdkY\ tIcHtmHkESifh
twlwlyif jzpfonf/
xdak Mumifh toifoal wmfaumif;onf b,Pfyikd ;f vnf; umvoH;k yg; oEmefEpS yf g; twGi;f
wnf&dSaom ocFg&w&m;wdkY\ tysufudkyif tmkH,l &Hcg tZsw &Hcg A[d' &Hcg kyfw&m;udk &Hcg
emrfw&m;udk &Hcg tedp[k &Hcg 'ku[k &Hcg tew[k wGifwGifBuD; 0dyemIyg/ &Hcg y#dporkyg'f
t*Fg&yfw\
Ykd tysuo
f ufoufuykd if tmk,
H
l &Hcg tedp[
k &Hcg 'ku[
k &Hcg tew[v
k nf; wGiw
f iG Bf u;D
0dyemIyg/ umvoHk;yg;vHk; Iyg/ &Hcg Ionfh 0dyemPfudkvnf; wpfzef jyef 0dyemIyg/
kyfI
22222
333
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tm'De0gEkyemPfcef;
xdk b,wky|mePfudk dkdkaoao av;av;pm;pm; rDS0Jaom jzpfapaom yGm;rsm;aom Budrfzef
rsm;pGm tavhtvmjyKaom xdka,m*g0p&yk*dKvftm; tvHk;pHkaom (31)bHkwdkY twGif; ocFg&vQif
taMumif;&if;&dSaom Zmwd-Z&m-r&P = jzpf-wnf-ysuf paom tusKd;rJhrsm;rS apmifha&Smufwwfaom
w&m;onf Pf rxifawmhay/ tvHk;pHkaom jzpfrIb0 rSeforQ\ tedp 0dy&dPmrpaom azmufjyef
ysupf ;D jcif; tjypf&o
Sd nf\ tjzpfjzifh wlonf\ tjzpfaMumifw
h nf;/ ocFg&w&m;vQif taMumif;&if;&daS om
ZmwdZ&mr&Ppaom tusK;d rJu
h kd a&Smifvo
JT jzifh apmifah &Smufjcif;iSm yke;f atmif;&monf rxifawmhay/
ocFg&w&m;vQif taMumif;&if;&daS om ZmwdZ&mr&Ppaom tusK;d rJu
h kd a&SmifvjJT cif;iSm ajy;oGm;&monf
rxifawmhay/ ocFg&w&m;vQif taMumif;&if;&dSaom ZmwdZ&mr&Ppaom tusKd;rJhrS udk,f;uG,f
tm;xm;&monf rxifawmhay/ tvHk;pHkaom bHkb0wdkY jzpfukefaom ocFg&w&m;wdkYwGif wpfckaom
ocFg&w&m;aomfvnf; awmifhwjcif;onfaomfvnf;aumif; ]]{aom ar twm = ig\ tw}}[k
rSm;aomtm;jzifh oHk;oyfjcif;onfaomfvnf;aumif; rjzpfawmhay/
1/ umr ly tlywnf;[laom bHkoHk;yg;wdkYonf rD;awmuf rD;vQHuif;aom rD;usD;wdkYjzifh jynfhaom
rD;usD;wGif;wdkYuhJodkY xifvSmukef\/
2/ r[mbkwf "mwfBuD;av;yg;wdkYonf Murf;wrf;aom tqdyf&dSaom a>r vsifaom tqdyf&dSaom
a>rwdkYuhJodkY xifvSmukef\/
3/ cEmig;yg;wdkYonf oefvsuf ajrmufcsDrdk;vsuf aemufu xyfMuyfruGm vdkufygvmaom vlowf
a,mufsm; ig;OD;wdkYuJhodkY xifvSmukef\/
4/ twGi;f tZswu
d tm,we (6)yg;wdo
Yk nf vlow
l rYkd S qdwo
f Ok ;f aom &Gmysuu
f ek ;f &Gmqd;k uke;f uJo
h Ykd
xifvSmukef\/
5/ tjyifAm[d& tm,we (6)yg;wdkYonf &Gmudk vk,ufzsufqD;aom cdk;om;wdkYuJhodkY xifvmukef\/
6/ tvHk;pHkaom bHkb0wdkYonf &m*rD; a'gorD; arm[rD; ZmwdrD; Z&mrD; r&PrD; aomurD; y&da'0rD; 'kurD; a'grerD; Oyg,morD;wnf;[laom (11)oD;aom rD;wdkYjzifh awmufavmiftyfuek o
f uJo
h v
Ykd nf;aumif; xuf0ef;usirf S tvQaH jymifajymif awmufuek o
f uJo
h v
Ykd nf;aumif;
wpfNydKifeufaom rD;awmuf rD;vQHtaygif;ESifhwuG jzpfukefouJhodkYvnf;aumif; xifvSmukef\/
7/ tvH;k pHak om ocFg&w&m;wdo
Yk nf tdik ;f trmuJo
h Ykd jzpfuek
f vnf;aumif; rsm;pGmaom temuJo
h Ykd
jzpfukefvnf;aumif; jrm;ajimifhuJhodkY jzpfukefvnf;aumif; tpD;tyGm;rJhudk aqmifouJhodkY
jzpfuek
f vnf;aumif; tjrpJ aJG eaom ,mysa&m*g[laom rlv"mwfcaH &m*grS wpfyg;aom jyif;jy
onf;xefpGmaom tema&m*guJhodkY jzpfukefvnf;aumif; 'kuoabm&dSonf\ tjzpfaMumifh
om,mtyfaom oabmrS uif;ukefonfh ysufpD;jcif; tqHk;&dSonf\ tjzpfaMumifh jynfhpHkjcif;rS
uif;ukefonfh BuD;rm;aom tjypftpktykHBuD;jzpf xifvSmukef\/
a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf ocFg&w&m;wd\
Yk ysujf cif; = bifukd Iaom b*FgEkyem\ tpGr;f jzifh
tvH;k pHak om ocFg&w&m;wdo
Yk nf aMumufveft
Y yfonfh ab;tjzpfjzifh xifuek v
f wfaomf xuf0ef;usirf S
334
jynfph jkH cif; uif;aom om,mtyfonf\tjzpf uif;aom tjrrJ jywf ysujf cif;[laom ab;bsr;f ESiw
hf uG
jzpfjcif;[laom tjypftm'De0udkomvQif awGUjrifae\/ odkYaom enf;jzifh Iaom xdka,m*g0p&
yk*dKvftm; ocFg&w&m;wdkY\ tjypftm'De0ukd Iwwfaom Ijrifaom tm'De0Pf = tm'De0gEkyemPf rnfonf jzpfay:vm\/ (0dok'd-2-284-285/)
y#dord'gr*ygVdawmf a[mMum;xm;awmfrlyHk
Oyg' y0w? edrdwH 'kuEd ywd/
tm,l[eH y#doEd H? PH tm'Dea0 'H/
tEkyg'H ty0wH? tedrdwH okcEd p/
tem,l[em ty#doEd? PH oEdya' 'H/
'H tm'Dea0 PH? yXmaeok Zm,wd/
yXmae oEdya'? 'o aP yZmemwd/
'GdEH PmeH ukovwm? emem'd|Dok e urwd/
(y#doH-56-58/ 0dok'd-2-286/)
tm'De0gEkyemPf jzpfyHk tydkif;0,f y#dord'gr*ygVdawmf vm&dSaom taMumif;t&mrsm;udk tusOf;csKyf azmfjytyfygonf/ Pfydkif; ---- Oyg' y0w edrdw tm,l[e y#doEd (5)rsKd; tEkyg' ty0w tedrdw tem,l[em ty#doEd - (5)rsKd; ESpf&yfaygif;aomf (10)rsKd;
aom w&m;wdkYudk txl;*kjyK rSwfom;yg/ ,if;wdkYudk tpOftwdkif; wifjyaytHh/ ----1/ Oyg' ----- a&S;twdwfuHaMumifh b0 0dygu0#fcEm[laom ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif;onf
aMumufrufz,
G f ab;wnf;/ odv
Yk Qif ocFg&w&m;wd\
Yk aMumufrufz,
G f ab;tjzpfjzifh xifjcif;
jzpfaom ynmonf ocFg&w&m;wdkY\ tjypfukd Ijrifwwfaom tm'De0gEkyemPf rnf\/
2/ y0w --- y0wdtcg ocFg&w&m;wdkY\ pyfumpyfumjzpfjcif;onf aMumufrufzG,f ab;wnf;/y/
3/ edrdw ----- ocFg&edrdwfonf aMumufrufzG,f ab;wnf;/ y /
4/ tm,l[e --- aemiftcg y#doaE\taMumif;jzpfaom uHonf aMumufrufzG,f ab;wnf;/ y/
5/ y#doaE ----- aemiftcg y#doaEonf aMumufrufzG,f ab;wnf;/ y /
y#doaE\ jzpf&mjzpfaom ig;jzmaom *wdonf aMumufrufzG,f ab;wnf;/ y / tvHk;pHkaom
cEmwdkY\ jzpfjcif; = edAwdonf/y/ 0dygufw&m;\ jzpfjcif; = Oyywdonf/y/ Zmwdonf/ Z&monf/
Asm"donf/ r&Ponf/ aomuonf/ y&da'0onf/ Oyg,moonf aMumufrufzG,f ab;wnf;/
odv
Yk Qif ocFg&w&m;wd\
Yk aMumufrufz,
G f ab;tjzpfjzifh xifjcif; jzpfaom ynmonf ocFg&w&m;wdkY\ tjypfukd Iaom tm'De0gEkyemPfrnf\/ um; yxr0g&wnf;/ (y#doH-56/)
y#dord'gr*ygVdawmf vm&dSaom w&m;wdkYwGif Oyg' y0w edrdw tm,l[e y#doEd
ig;yg;wdkYudkomvQif tm'De0gEkyemPf\ tmkH[kqdktyfaom ,if;0dyemPf\ jzpf&mXme\
tpGr;f jzifh txufwiG f azmfjyxm;aom y#dor'd gr**gxmrsm; a[mMum;awmfrt
l yfuek \
f / <uif;ukeaf om
335
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
*wdponfwu
Ykd kd xdik g;rsK;d wd\
Yk y&d,m,f a00kp\
f tpGr;f jzifh a[mMum;xm;awmf rltyfuek \
f / rSeaf yonf
edAwdEiS hf Zmwd ESpfyk'ftaygif;onf Oyg'yk'\
f vnf;aumif; y#doEdyk'f\vnf;aumif; y&d,m,f
a00kpfpum;omwnf;/ *wd Oyywd - ESpfyk'ftaygif;onf y0w-o'g\ y&d,m,fa00kppf um;wnf;/
Z&m Asm"d r&P aomu y&da'0 Oyg,moyk'fwdkYonf edrdwyk'f\ y&d,m,fa00kpfpum;wdkYwnf;/
odkY toD;toD; rSwfyg/ (0dok'd-2-286/)
1/ tEkyg ' ----- jzpfjcif; r&dSaom edAmefonf wpfenf; ----- ocFg&w&m;wdkY\ aemiftcg jzpfjcif;
uif;aMumif; jzpfaom edAm efonf ab;r&dS ? odYk odaom Pfonf tvH;k pHak om ocFg&w&m;wd\
Yk
uif;Nidrf;&m jzpfaom tNrdKufedAmef jzpfaom Pf rnf\/
2/ ty0w ----- y0w r&dSaom edAmefonf wpfenf; y0wuif;aMumif; jzpfaom edAmefonf/ y /
3/ tedrdw ----- edrdw r&dSaom edAmefonf wpfenf; ocFg&uif;aMumif; jzpfaom edAmefonf/ y /
4/ tem,l[em ----- tm,l[e r&dSaom edAmefonf wpfenf; tm,l[euif;aMumif; jzpfaom
edAmefonf/ y /
5/ ty#doEd ----- y#doaE r&daS om edAm efonf wpfenf; y#doaEuif;aMumif; jzpfaom edAm efonf/
y/
tEkyg,mo ----- Oyg,mo r&daS om edAm efonf wpfenf; Oyg,mouif;aMumif; jzpfaom edAm efonf ab;r&d?S ---- odkY odaom Pfonf tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkY\ uif;Nidrf;&m jzpfaom
tNrdKufedAmef jzpfaom Pf rnf\/ (y#doH-57/) um; 'kwd,0g&wnf;/
'kwd,0g&udk tEG, = tavsmftm;jzifh jytyfaom tm'De0Pf\ qefYusifbuf jzpfaom
Pfudk ----- ]]tMuifw&m; jzpfjcif;onf r&dS? xdkw&m; tcsif;cyfodrf; aMumufrufzG,f ab;bsrf;onfvnf; r&dS}}[k Aswd&duf = ajymif;jyeftm;jzifh jyjcif;iSm a[mMum;awmfrltyfayonf/ wpfenf;
ocFg&w&m;wdkY aMumufrufzG,f ab;tjzpfjzifh xifjcif;jzifh ocFg&w&m;wdkY\ tjypfudk jrif xdwfvefaY om oHa0* pdwEf v
S ;kH xm;&dMS uukeaf om a,m*Doal wmfaumif;wdt
Yk m; ab;r&d&S m ab;Oyg'fuek &f m
tjypfr&daS om w&m;onfvnf; &dyS gao;\[k oufomjcif;udk jzpfapjcif; tusK;d iSmvnf; 'kw,
d 0g&udk
a[mMum;awmfrt
l yfayonf/ wpfenf; ---- xdak ,m*g0p&yk*Kd vt
f m; Oyg'ponfwo
Ykd nf aMumufrufz,
G f
ab;tjzpfjzifh xifvSmukef\? xdka,m*g0p&yk*dKvftm; xdkaMumufrufzG,f ab;b,\ qefYusifbuf
jzpfaom ab;rJh&m tb,odkY Gwfaompdwfonf jzpfay:vSm\/ tb,faMumifhenf;[lrl ----- ylavmifjcif;jzifh tEdSyfpufcH&aomol\ tat;"mwf Gwfudkif;Idif;aom pdwf"mwf&dSrIonf xif&Sm; jzpfwwf
ouJo
h Ykd aumif;pGm jriftyfNy;D aom tjypf&aSd om ocFg&w&m;taygif;rS pifppftm;jzifh vGwaf jrmufjcif;iSm
tvdk&dSonf\ tjzpf[laom rkOdwkurswmPfonf jzpfay:vSmaomaMumifh jzpf\/ xdkaMumifh ocFg&
w&m;wdkY aMumufrufzG,f ab;tjzpfjzifh xifonf\ tpGrf;jzifh NyD;aom ocFg&w&m;wdkY\ tjypfudk
jrifaom tm'De0gEkyemPf\ tusKd;tmedoifukd jyjcif;iSmvnf; 'kwd,0g&udk a[mMum;awmf
rltyfonf[k od&dSygav/ (0dok'd-2-287/)
Oyg' - tEkyg' ----- ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif;onf aMumufrufzG,fab;wnf;? ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif; r&dSaom edAmefonf wpfenf; ----- ocFg&w&m;wdkY\ aemiftcg jzpfjcif; uif;aMumif;
336
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
338
Pf (10) yg;
tm'De0Pfudk odaom a,m*g0p&yk*dKvfonf Oyg' y0w edrdw tm,l[e y#doEd[laom
(5)rsKd;wdkYudk tmkHjyK jzpfay:vmaom ,if; (5)rsKd;vQif wnf&m jzpf&m &dSukefaom (5)yg;aom
tm'De0Pf tEkyg' ty0w tedrdw tem,l[e ty#doEd[laom (5)rsKd;aom Pf\ jzpf&m
wnf&m 0wKudk tmkHjyK jzpfay:vmukefaom (5)rsKd;aom oEdy'Pf -- ESpf&yfaygif; (10)rsKd;aom PfwdkYudk xdk;xGif; od\ rsufarSmufjyK\/ (0dok'd-2-287/)
Pfwpfcku Pfwpfckudkum; odEdkif\/ odkYaomf Pfonf rdrdudk,fudk rdrd rod/ tb,faMumifh 'o aP yZmemwd = (10) yg;aom PfwdkYudk od\ ----- [k odkY qdkoenf;[k ar;&ef&dS\/
tajzum; odkYwnf;/ ----t&m odjcif;[lonfrSmvnf; Oyg' y0w edrdw tm,l[e y#doEd[laom tmkH tEkyg'
ty0w tedrdw tem,l[e ty#doEd[laom tmkH wnfaom usa&mufaeaom Pfonf
,if;tmkHay: vGefvGefuJuJ awGa0jcif; uif;ae\? awGa0rI arm[ trdkufwdkufudk y,fazsmufNyD;
vGifhpifapNyD; jzpf\/ xdkodkY awGa0rI uif;ojzifh ,if;tmkH (10)rsKd; rawGa0onf jzpf awGa0jcif;
uif;onfjzpf Pf[al om rdrd vnf; awGa0jcif; uif;onfomvQif jzpfae\/ xdak Mumifh Pfonf
rdru
d ,
kd u
f v
kd nf; rdrd odouJo
h Ykd jzpfae\/ odaYk om taMumif;aMumifh (10)yg;aom Pfwu
Ykd kd od\[k
qdkjcif; jzpfonf/ (r[m#D-2-451/)
a,m*g0p&yk*dKvfonf &Hcg Oyg' y0w edrdwponfwdkYudk 0dyem Iaeaom 0dyemPfudkvnf; wpfzefjyef 0dyemI&\/ xdkodkY a&S;0dyemPfudk aemuf0dyemPfjzifh wpfzef
jyef 0dyemIEikd af omf ----- ]'o aP yZmemwd = (10)yg;aom PfwdkYudk od\} - [k odkY
qdkEdkifonfom jzpfayonf/
a,m*g0p&yk*dKvfonf azmfjyyg tm'De0Pf oEdy'Pf ESpfyg;wdkY vdrmonf\tjzpfaMumifh txl;xl;aom 'd|dwdkYaMumifh rwkefvIyfawmhay/ (y#doH-56-58/)
rjywfjzpfaom kyef mrftpOf[al om y0wd razmufrjyef [kwrf eS o
f nft
h wdik ;f 0dyemPfjzifh
jrifNyD;onf\ tjzpfaMumifh xdky0wdESifh qefYusifbuftm;jzifh ocFg&w&m;wdkY\ uif;Nidrf;&m edAmef
w&m;awmfjrwfonf aumif;pGm qHk;jzwftyfonf jzpfomvQif xifvm\/ xdkaMumifh xdka,m*g0p&
yk*dKvf\ pdwfonf rsufarSmufaom udk,f\tjzpf tvGefrGefjrwfaom ]]y&r'd|"r edAmef}} &d\
S -odkY paom rdpmt,l\ tpGrf;jzifh rwkefvIyfawmhay/ tb,faMumifhenf;[lrl ----- kyfemrft,Of
y0wd aumif;pGm xuf0ef;usif jriftyfaom tjypftm'De0 &dSaomaMumifh jzpf\/ xdkaMumifh txl;
xl;aom 'd|dwdkYaMumifh rwkefvIyfawmhay[k rdefYqdkjcif; jzpfonf/ (r[m#D-2-451/)
tm'De0gEkyemPfcef; NyD;\/
22222
339
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAd'gEkyemPfcef;
edAd'gEkyemPf = edAdEPf
xdka,m*g0p&yk*dKvfonf odkYvQif umr ly tlywnf;[laom bkHoHk;yg;twGif; wnf&Sdaom
ocFg&w&m;tm;vH;k wdu
Yk kd tjypftm'De0tm;jzifh Ionfjzpf ysupf ;D jcif;oabmESiw
hf uG jzpfaom bko
H ;kH yg;
twGif; wnf&Sdaom ocFg&w&m; taygif; NiD;aiGU\ qefYusif\ rarGUavsmfawmhay/ EdIif;cdkif;zG,f&m
avmuOyrm rnfonfum; taemwwtdkif\ taemufrsufESm pdwul#awmif&if; arGUavsmfaom
a&T[oFmrif;onf rpifMu,faom 'Gef;p@m&GmwHcg;teD; tdkifi,f rarGUavsmfouJhodkY tdkifBuD; ckepf
tdik w
f Ykd omvQif arGUavsmo
f uJo
h Ykd ----- Oyrm twlomvQif a,m*g0p& [oFmrif;onfvnf;
aumif;pGm xuf0ef;usif jriftyfaom tjypf&adS om ysupf ;D jcif;oabmESihf wuG jzpfaom bHo
k ;kH yg;twGi;f
wnf&Sdaom awblru ocFg&w&m;taygif; rarGUavsmfawmhay/ pifppfaomfum; bm0em[laom
arGUavsmf&m &Sdonf\ tjzpfaMumifh bm0em arGUavsmf aysmfydkuf ESpfNcdKufaom yDwdESifh jynfhpHkonf\
tjzpfaMumifh tedpmEkyem 'kumEkyem tewmEkyem edAd'gEkyem 0d&m*gEkyem
eda&m"mEkyem y#de
d *gEkyem[laom ckepfyg;aom tEkyemwdYk omvsif arGUavsmaf ysmyf u
kd f
ESpfNcdKuf\/ (0dok'd-2-287/)
wpfzef a&TcsKid ahf vSmiftrd f avSmifxm;tyfaom om;wd\
Yk rif;jzpfaom jcaoFo
h nf avSmiftrd f
rarGUavsmfouJhodkY pifppfaomfum; ,lZemoHk;axmif tajymus,faom [dr0EmomvQif arGUavsmf
ouJo
h Ykd Oyrmtwlyif a,m*g0p& jcaoFrh if;onfvnf; umrok*wd lyok*wd tlyok*wd[al om
oHk;rsKd;jym;aom ok*wdbkHaomfvnf; rarGUavsmf? pifppfaomfum; tedpmEkyem 'kumEkyem
tewmEkyem[laom oH;k rsK;d ukeaf om tEkyemwdYk omvQif arGUavsmaf ysmyf u
kd f ESpNf cKd u
f aeay\/
(0dok'd-2-288/)
wpfzef aiGawmiftwl udk,fvHk;jzLaom vufESpfzuf ajcESpfzuf tNrD; ESmarmif; odktdrf[laom
ajrwnfaom ckepfyg;aom t*Fg&Sad om wefc;kd Bu;D rm;aom aumif;uif yso
H mG ;Edik af om q'eq
f ifrif;onf NrdKUv,f rarGUavsmfbJ [dr0Em q'eftdkif&Sd&m awmomvQif arGUavsmfouJhodkY Oyrmtwl
yifvQif a,m*g0p& qifjrwfonfvnf; tvHk;pHkvnf;jzpfaom awblru ocFg&w&m; taygif;
rarGUavsm/f ]]tEkyg a'g acrH = ocFg&w&m;wd\
Yk jzpfjcif;r&Sad om edAm efonf= ocFg&w&m;wd\
Yk aemiftcg
jzpfjcif; uif;aMumif; jzpfaom edAmefonf ab;r&Sd}} --- odkYpaom enf;jzifh ESvHk;oGif;jcif; a&S;&Sdaom
tavsmf oabmPfjzifh jriftyfaom oEyd 'trnf&aom tvH;k pHak om ocFg&w&m;wd\
Yk uif;Nird ;f &m
jzpfaom tNrdKufedAmefw&m;awmfjrwfBuD;omvQif arGUavsmf\/ xdkoEdy'odkY Gwfaom xdkoEdy'odkY
udkif;aom xdkoEdy'odkY Idif;aom pdwf"mwf &SdonfomvQif jzpfae\/ (0dok'd-2-288/)
edAd'gEkyemPfceff; NyD;\/
22222
340
22222
341
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rkdwkurswmPfcef;
= ocFg&w&m;wdkYrS vGwfajrmufvdkaomPf
edA'd gEkyemPfjzifh ocFg&w&m;wdYk Ni;D aiGUaom ocFg&w&m;wdYk qefu
Y siaf om ocFg&w&m;
[lorQ rarGUavsmfaom tmpm&ukvykw trnf&aom trsKd;aumif;om; trsKd;aumif;orD;tm;
tvHk;pHkaom bkHb0wdkY jzpfukefaom cPrpJ woJoJ ysufjcif;oabm &Sdukefaom ocFg&w&m;wdkYwGif
wpfcak om ocFg&w&m;aomfrQvnf; rNird uyf rrdrzJUG tyfawmhay/ tvH;k pHak om ocFg&w&m;taygif;rS
vGwfjcif;iSmom tvdk&Sdae\? xGufajrmufjcif;iSmom tvdk&Sdae\/
avmuOyrm ----- uGef&uf twGif;odkY a&mufaeaom ig; a>rcHwGif;odkY a&mufaeaom zm;
avSmifcsKdifh xnfhoGif;xm;tyfaom awmMuuf jrJjrHpGm zJGUcsnfxm;tyfaom ausmhuGif;\ EdkifiHodkY
vdu
k yf g&aom om;orif tvrm,fq&m\ vufwiG ;f odaYk &mufaeaom a>r Bu;D pGmaom Get
f ikd w
f iG ;f odYk
oufqif;rdaom qif *VKefrif;\ cHwGif;odkY a&mufaeaom e*g;rif; &m[ktok&def\ cHwGif;odkY
a&mufaeaom vrif; &efolwdkY t0dkif;cHae&aom a,mufsm; ----- odkYpaom ow0gwdkYonf xdkxdk
uGe&f ufpaom taESmiftzJUG rS vGwv
f u
kd ek o
f nfomvQif xGuaf jrmufvu
kd ek o
f nfomvQif jzpfuek o
f uJo
h Ykd
OyrmtwlyifvQif xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f pdwo
f nf tvH;k pHak om awblru ocFg&w&m; taygif;rS
vGwfajrmufjcif;iSmomvQif tvdk&dSae\/ xGufajrmufjcif;iSmomvQif tvdk&dSae\/ xdktcg qdktyfcJhNyD;onfh twdkif; tvHk;pHkaom awblru ocFg&w&m;wdkY uif;aom tmv,&dSaom tvHk;pHkaom
ocFg&w&m;taygif;wdkYrS vGwfjcif;iSm tvdk&Sdaom xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef rkdwkurswmPf
onf jzpfay:vm\/ (0dok'd-2-288-289/)
b*FPfro
S nf rkw
d u
k rswmPfoYkd wdik af tmifaom Pfwu
Ykd m; ocFg&w&m;wd\
Yk tysuf
oufoufudkyif tmkH,l vuPma&;oHk;wefudk wpfvSnfhpDwifum wGifwGifBuD; 0dyem Iaeaom
Pfrsm; jzpfMu\/ umvoHk;yg; oEmefESpfyg; twGif; wnf&Sdaom ocFg&w&m;wdkYudk ,if;ocFg&
w&m;wdkY\ tysufudk tmkH,l vuPma&;oHk;wefudk wpfvSnfhpD wifum wGifwGifBuD; 0dyemIcJh
aomf ,if;ocFg&w&m;wdkYtay: ----1/
2/
3/
4/
22222
342
y#docFgEkyemPfcef;
y#docFgEkyemPf
aom {0H oAb0-a,med-*wd-|dwd-ed0go*aw[d oab'au[d ocFga&[d rkpdwkumarm
oAom ocFg&*wm rkpdwHk yke aw {0H ocFga& y#docFgEkyemaPe wdvuPH tma&maywGm
y&d*PSmwd/ (0dok'd-2-289/)
wdvuPH tma&maywGm ocFg&y&d*PSeH ykaAyd uwEd yke*[PH/ y/ ocFg&meH y&d*PSeH emr
y&dykPvuP0aoae0 a[mwDwd ]]wdvuPH tma&maywGm}}wd 0kwH/ (r[m#D-2-453/)
xdk a,m*g0p&yk*dKvfonf odkYvQif tvHk;pHkaom bkHb0 a,med *wd Xdwd owm0gowdkY
jzpfuek af om ysujf cif;oabm &Su
d ek af om ocFg&w&m;wdrYk S vGwaf jrmufvo
kd nfjzpf tvH;k pHak om ocFg&
w&m;taygif;rS vGwaf jrmufjcif;iSm wpfzef xdak wblru ocFg&w&m;wdu
Yk kd qdv
k wUH aom tjcif;t&m
twdkif; y#docFgEkyemPfjzifh vuPma&; oHk;wefudk wif odrf;qnf;\ = 0dyem IyGm;oHk;oyf\/ (0dok'd-2-289/)
ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPma&;oH;k wefukd wif 0dyemIrrI mS aU&yS ikd ;f 0dyemPfrsm;vnf;
&Scd \
hJ / xdak Mumifh yke = wpfzef[
l t|uxmq&mawmfu rdeq
Yf akd wmfrjl cif; jzpf\/ ocFg&w&m;wdu
Yk kd
Pfjzifh ydik ;f jcm;,ljcif; odr;f qnf;jcif; rnfonfum; jynfph akH om vuPm\ tpGr;f jzifo
h mvQif jzpfEikd \
f /
xdak Mumifh ----- wdvuPH tma&maywGm = vuPma&;oHk;wefudkwif 0dyemI&ef t|uxmu
zGifhqdkawmfrljcif; jzpfonf/ (r[m#D-2-453/)
TeMf um;csurf sm;ESit
hf nD toifoal wmfaumif;onf ocFg&w&m;wdu
Yk kd wpfzef tusO;f tm;jzifh
vuPma&;oHk;wefudk wif 0dyemIyg/ ocFg&w&m;wdkY\ tysufoufoufudkyif tmkH,l I&ef
jzpfonf/ tus,ftm;jzifh bm0em (40) ac: awm (40) IuGufjzifhvnf; tydkif;wGif wpfzef xyf
0dyem Iyg/ odkYaomf tydkif;wGif 0dok'dr*t|uxm ----1/
2/
3/
4/
tedptjcif;t&m
(14) rsKd;
'kutjcif;t&m
(28) rsKd;
tokbtjcif;t&m (9) rsKd;
tewtjcif;t&m
(9) rsKd;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tedp[k IyHk
xdka,m*g0p&yk*dKvfonf tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkYudk ----1/ tepEu
d awm = aemuftpGe;f bifukd vGeEf ikd af om = vGe
f wnfEikd af om ow r[kwo
f nf\
tjzpfaMumifh = aemuftpGef;bifudk rvGefEdkif vGef rwnfEdkifonf\ tjzpfaMumifh tedp[k
I\/
2/ wm0umvduawm = tcdkuftwefYrQ wnfonf\ tjzpfaMumifh ...
3/ Oyg'0,y&d pdEawm = jzpfjcif; ysufjcif;jzifh ydkif;jcm;tyfonf\ tjzpfaMumifh ...
4/ yavmuawm = Asm"d-Z&m-r&PwdkYjzifh aygufuGJysufpD;wwfonf\ tjzpfaMumifh ...
5/ pvawm = Asm"d-Z&m-r&PESihf vmb-tvmbpaom avmu"HwaYkd Mumifh wkev
f yI w
f wfonf\
tjzpfaMumifh ...
6/ yb*Fkawm = ysufjcif;odkY a&mufjcif;aMumifh ...
7/ t'K0awm = jrJaomoabm r&Sdjcif;aMumifh ...
8/ 0dy&dPmr"rawm = Z&m-r&P[laom ESpfyg;aom tzdkYjzifh azmufjyefjcif;oabm &Sdjcif;aMumifh ...
9/ tom&uawm = tESpfr[kwf tumESifh wljcif;aMumifh ...
= tpD;tyGm; uif;jcif;aMumifh ...
10/ 0db0awm
= taMumif;w&m;wdkYonf aygif;pk jyKjyiftyfonf\ tjzpfaMumifh ...
11/ ocFwawm
= aojcif; ysufjcif;oabm &Sdonf\ tjzpfaMumifh ...
12/ r&P"rawm
13/ tm'dtE0Eawm = Oyg'f-bif[laom tp-tqkH;&Sdonf\ tjzpfaMumifh ...
14/ edpy#dauyawm = edpoabmudk y,fjcif;aMumifh ...
odkYtp&Sdukefaom taMumif;wdkYaMumifh tedp[k I\/ (0dok'd-2-289/)
toifa,m*g0p&yk*Kd vo
f jl rwfonf umvoH;k yg; oEmefEpS yf g;twGi;f wnf&adS om ocFg&w&m;
wdu
Yk kd ,if;tjcif;t&m wpfcpk D wpfcpk u
D kd Pfjzifh jrifatmifMunf
h tedp- tedp[
yk if wGiw
f iG f Iygav/
'ku[k IykH
1/ tbdPSy#dyDVeawm = ocFg&w&m;wdkYudk jzpfjcif;ysufjcif;wdkYonf rjywf tzefzef ESdyfpuf
tyfonf\ tjzpfaMumifh 'ku[k I\/
2/ 'kurawm = onf;cHEdkifcJonf\ tjzpfaMumifh ...
3/ 'ku0wKawm = 'ku\ wnf&m0wK\ tjzpfaMumifh ...
4/ a&m*awm = ,mysem[laom rlva&m*gESifh wlonf\tjzpfaMumifh ...
= tdkif;trmESifh wlonf\tjzpfaMumifh ...
5/ *@awm
= jrm;ajimifhESifh wlonf\ tjzpfaMumifh ...
6/ ovawm
344
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tokb[k IyHk
1/ tZnawm = rESpo
f ufz,
G f &do
S nf\ tjzpfaMumifh ...? wpfenf; ----- rwifhw,fonf\
tjzpfaMumifh tokb[k I\/
2/ 'k*Eawm = raumif;aomteHY &dSonf\ tjzpfaMumifh ...
3/ aZ*k pawm = "D-"D - [k xDGzG,f&dSonf\ tjzpfaMumifh ...? wpfenf; ----- pufqkyftyfonf\
tjzpfaMumifh ...
4/ y#duLvawm = vdkvm;ESpfoufjcif;\ ajymif;jyef qefYusifbuftm;jzifh pufqkyf&GH&Smtyfonf\
tjzpfaMumifh ...
5/ tr@em&[awm = 0wfpm;wefqm rqifojzifh xdkocFg&w&m;wdkY\ okb\ tjzpfudk y,fazsmufjcif;iSm wwfaumif;onf\ tjzpfjzifh ...? wpfenf; ----- wefqm rqifojzifh okbtjzpf
aysmuf tokbtjzpf xifonf\ tjzpfaMumifh ...? wpfenf; ----- wefqm qifojzifh ry,fEikd f
raysmufEdkif raysmufysufEdkifaom oabm&dSaom tokb\ tjzpfaMumifh ...
6/ 0dlyawm = tokE&awm = raumif;onf\ tjzpfaMumifh ...
7/ ADbpawm = y#dC (= a'go) oHa,mZOf\ wnf&m0wK\ tjzpfaMumifh Iukefaom olwdkYudk
rdrd (= rdrd[laom cEmig;yg;) zJGUxm;wwfonf\ tjzpfaMumifh ...? wpfenf; ----- rESpfoufzG,f &GH&SmpufqkyfzG,f\ tjzpfaMumifh rpifuJhodkY pGefYtyfonf\ tjzpfaMumifh ...
8/ tokpdawm = rpifMu,fonf\ tjzpfaMumifh ...
9/ tremyawm = pdwfESvHk;udk rwdk;yGm;apwwfonf\ tjzpfaMumifh ...
odkYtp&dSaom taMumif;wdkYaMumifh 'kuvuPm\ tjcHt&H y&d0g&jzpfaom tokbtm;jzifh
= tokb[k I\/ (0dok'd-2-289/)
tew[k IykH
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
avmuOyrm wpf&yf
q,fvHtacguf? a&xJatmufodkY? xkwfacsmufpkyfpkyf? pHk;pHk;ikyf? prf;ckyfoa&mf? olazmfpdrf;pm;?
wHighom;vQif? vnfusm;okH;&pf? rnf;cspf&ifajymuf? a&a>ra[mufudk? vefYaMumufr&dS? ig;[krd? vnfpd
vqkyf? 0rf;omkyfjzifh? olEkyfuRefavsmf? Munfhvsufay:aomf? ajrmfuwHk;wkH;? [vlqHk;[k? ESvHk;rqHh?
&ifw;D tHo
h ?Ykd odEUHS ynm? xdak &mfigvnf;? yrmwl? pnf;pdrx
f
l ? &dyyf rl xd? csr;f om&dv
S su?f owdjrifus,?f
olawmfEG,fodkY? ,dk;r,frJhvQif;? tcsif;ppfabG? MuHwHkacsu? arG;a&crif;? ESvHk;wGif;? om;nif;toGif?
rD;0,fuifaomf? ydwfyifrjyefY? IHUIHUwGefYvsuf? aMumufvefYxdwfpGm? abmfoHk;&GmwGif? 0g0gva&mif? vlwdkY
abmifum;? ajymifajymif ightm; nD;ownf;/ (t&Sifr[moDv0Ho - 0dok'dr*fed,-5-242/)
odkYaom tjcif;t&m trsKd;rsKd;wdkYjzifh ocFg&w&m;wdkY\ tedpponf\ tjzpfudk aumif;pGm
rSwfonf\ tpGrf;jzifh jzpfay:vmaom qifjcifjcif;jzifh xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef y#docFgPf
onf jzpfay:vm\/
y#dord'gr*ygVdawmf\ a[mMum;awmfrlcsuf
tedpawm reodua&mawm edrdwH y#docFg PH OyZwd/ 'kuawm reodua&mawm y0wH
y#docFg PH OyZwd/ tewawm reodua&mawm edrdw y0w y#docFg PH OyZwd/
(y#doH-259/)
1/ ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k ESvHk;oGif;aom a,m*g0p&yk*dKvftm; ocFg&edrdwfudk ---- ]]t'K0= rjrJ
rcdik cf /hH wm0umvdu = tcdu
k t
f wefY wpfoufvsmrQomwnf;}} - [k odYk tedpv
uPm\ tpGr;f jzifh
odNyD; Pfonf jzpfay:vm\/
2/ ocFg&w&m;wdkYudk 'ku[k ESvHk;oGif;aom a,m*g0p&yk*dKvftm; y0ww&m;udk 'kuvuPm\
tpGrf;jzifh odNyD; Pfonf jzpfay:vm\/
3/ ocFg&w&m;wdu
Yk kd tew[k ESv;kH oGi;f aom a,m*g0p&yk*Kd vt
f m; edrw
d u
v
kd nf;aumif; y0wukd
vnf;aumif; tewvuPm\ tpGrf;jzifh odNyD; Pfonf jzpfay:vm\/ (y#doH-259/)
txufyg ygVdawmfpum;&yf ----- y#docFgyk'f\ edrdw-y0w trnf&aom ocFg&w&m;wdkYudk
tedpv
uPm 'kuv
uPm tewvuPm\ tpGr;f jzifh toD;toD; odNy;D - [laom teufoabmudk
qdkNyD;aemuf ----- PH OyZwd = Pfonf jzpfay:vm\ - [k odrI Bud,mESifh PfjzpfrI Bud,mukd
aU&Sumv aemufumv\ tpGrf;jzifh umvuJGjym;ouJhodkY qdkxm;\/ odkYaomf t&m aU&Sumv
347
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
22222
348
ocFgkayumPfcef;
'dGaum#dum oknwmEkyem
xdk a,m*g0p&yk*dKvfonf qdktyfNyD;aom enf;jzifh y#docFgEkyemPfjzifh ----oaA ocFg&m oknm = tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkYonf twrS uif;qdwfukef\/
odkY odrf;qnf;NyD; wpfzef ----oknrd'H tawe 0g twead ,e 0g = ocFg&w&m;taygif;onf twrv
S nf;aumif; twe,
d
= twESifh pyfaom OpmrSvnf;aumif; uif;qdwf\/
odkY 'dGaum#dumoknw = ESpfyg;aom tzdkY&dSaom oknwoabmudk ynmjzifh odrf;qnf;\/
(0dok'd-2-291/)
oaA ocFg&m oknm = ocFg&w&m;wdkY\ tedptjcif;t&m 'kutjcif;t&m tewtjcif;t&m
ponfwdkYudk Pfjzifh ydkif;jcm;,ljcif; = odrf;qnf;jcif;\ tpGrf;jzifh y#docFgEkyemPfonf jzpfjim;
aomfvnf; txl;tm;jzifh y#docFgEkyemPfonf ocFg&w&m;wd\
Yk tewtjcif;t&mudk odr;f qnf;jcif;vQif aU&SoGm;jy"mef;jcif; &dS\/ xdkaMumifh t|uxmq&mawmfonf ----- oaA ocFg&m oknmwd
y&d *a[wGm = tvHk;pkHaom ocFg&w&m;wdkYonf twrS uif;qdwfukef\[k odkY odrf;qnf;NyD;
tpcsDaom txufyg pum;&yfudk zGifhqkdjcif; jzpfonf/
rSefayonf ----- ocFg&w&m;wdkY\ xdktewtjcif;t&mudk Pfjzifh ykdif;jcm;,ljcif; odrf;qnf;jcif;onf &daS omfomvQif opmav;yg;udk xd;k xGi;f odjrifjcif; = opy#da0"onf Ny;D jynfph EkH ikd \
f / r&daS omf
rNyD;pD; rjynfhpHkEdkif/ rSefayonf ----- ocFg&w&m;wdkY\ xdktewtjcif;t&mudk odrf;qnf;jcif;\ r&dSjcif;aMumifh o&b*Fq&m&aohpolwdkY\ tqkH;tr omoemonf tedpvuPm 'kuvuPm ESpfyg;udk
ynwfwif a[mEdik f om0uwdt
Yk m; odapEkid jf im;aomfvnf; tewvuPmudk ynwfwif ra[mEdkif om0uwdkYudk rodapEdkifonfhtwGuf om0uwdkYudk oHo&m0#fqif;&J'kurS xkwfaqmif u,fwifEdkifjcif; r&dSonfomvQif jzpfaom ted,smeduomoem jzpf&ayonf/ (r[m#D-2-455/)
wpfenf; ----- xdkocFg&w&m;wdkY\ edptESpf okctESpf twtESpfwdkYrSvnf; uif;qdwfonf\
tjzpfudk &nf&G,fawmfrl -- ]]tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkYonf twrS uif;qdwfukef\[k ynmjzifh
odr;f qnf;}} [laom pum;udk t|uxmq&mawmf rdeq
Yf akd wmfrjl cif; jzpfonf/ rSeaf yonf ----- tMuif
ocFg&w&m;onf tMuif edpt
ESpf ponfrS uif;\? xdo
k cFg&w&m;onf xdek pd t
ESpf ponfrS qdwo
f Ok ;f onfom jzpf\[k odrSwfygav/
ocFg&w&m;wdkY\ twrS qdwfokOf;onf\ tjzpfudk odEdkifcJonf\ tjzpfaMumifh tBudrfrsm;pGm
odtyfNyD; jzpfaomfvnf; ocFg&w&m;wdkY\ twrS uif;qdwfrIudk Iaom oknwmEkyem\ jrJjrHcdkifcHh
wnfwHhonf\ tjzpfodkY a&mufapjcif; tusKd;iSm wpfzef ----- ]]oknrd'H tawe 0g tweda,e 0g =
ocFg&w&m;taygif;onf twrSvnf;aumif; twESifhpyfaom OpmrSvnf;aumif; uif;qdwf\}}
[k ponfjzifh 'dGaum#dumoknwmEkyemudk qufvuf t|uxmq&mawmfonf tm;xkwfawmf
349
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
pwkaum#dum oknwmEkyem
aom {0H ae0 twmeH? e y&H udd twaem y&dum&bma0 XdwH 'doGm yke ]]em[H uGped?
upd udewod?H e p rr uGped? udodd udewwD}}wd ,m {w pwkaum#dum oknwm uxdwm?
wH y&d*PSmwd/ (0dok'd-2-291/)
pwkaum#dum oknwmEkyem Ienf;rSm Oy&dyPmoygVdawmf pmrsufESm (50) tmaeoyg,okwf vm&dSayonf/ IuGuf\ qdkvdk&if;udk 0dok'dr*t|uxmu odkY&Sif;jyxm;\/
{0r,H ,om ae0 uwpd twmeH ywd? e wH y& udebma0 OyaewAH ywd? e
y& twmeH ywd? e y& twmeH twaem udebma0 OyaewAH ywd/ womaee
pwkaum#dum oknwm y&d*[dwm a[mwDwd/ (0dok'd-2-292/)
{0H tZswH A[d'g p cEmeH twwed,oknwm ok'ocFg&ykwm pwkaum#duoknwm
y&d*PSaee 'd|m a[mwd/ awe 0kwH ]]{0r,}}Edtm'd/ (r[m#D-2-456/)
txufyg t|uxm#DumwdkY\ zGifhqdk &Sif;vif;csufrsm;ESifhtnD toifolawmfaumif;onf-1/
2/
3/
4/
1/ em[H uGped
igonf ----- wpfpw
kH pfcak om Xmeaomfvnf;aumif; wpfpw
kH pfcak om umvaomfvnf;aumif;
wpfckwpfckaom "raomfvnf;aumif; tZsw cEm (5)yg;aomfvnf;aumif; A[d' cEm (5)yg;
aomfvnf;aumif; twudk rjrifay/ xdk azmfjyyg tZsw A[d' ESpfXme wnf&dSaom cEm (5)yg;wnf;
[laom "r toD;toD;wdYk Oyg'f-XD-bif[al om xdu
k mvtwGi;f 0,f wpfpw
kH pfcak om tw\ r&drS u
I kd
0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh tew-tew[k tewmEkyemudk Iyg [lvdkonf/ ,if;
tewmEkyem bm0emvkyfief;&yfudkyif twrS uif;qdwfrIudk IaeaomaMumifh oknwmEkyem
[kvnf; ac:qdkayonf/ um; aum#dtzdkYtpk wpfckwnf;? yxr aum#dwnf;/
2/ upd udewod H
rdr\
d twukd wpfpw
kH pfa,mufaom olwpfyg;\ aMumifMh utyfaom Opm\ tjzpf aqmiftyfonfudk rjrif = rdrd\ twudk wpfpHkwpfa,mufaom olwpfyg;\ aMumifhMutyfaom toHk;taqmif
tjct
H &H y&du& mtjzpf aqmifxm;tyfonfukd rjrif = rdr\
d twukd wpfpw
kH pfa,mufaom olwpfyg;\
tpfudkt&mrlvnf; tpfudk[k taqGcifyGef; tazmfo[m,f t&mrlvnf; taqGcifyGef; tazmf
o[m,f[k toHk;taqmif y&du&mt&mrlvnf; toHk;taqmif y&du&m[k atmufarh rSwfxif
aqmifxm;tyfonfudk rjrif/ xdkodkY rjrifatmif 0dyemI&rnf jzpfonf/ rdrd\ twESifh pyfaeaom
t&mrsm; r&dyS kH twe,
d oabmrS qdwo
f Ok ;f yHu
k kd jrifatmif&I aom twe,
d oknwmEkyemyifwnf;/
um; aum#dtzdkYtpk wpfckwnf;? 'kwd, aum#dwnf;/
yxraum#dum; umvoHk;yg; oEmefESpfyg;twGif; wnf&dSaom ocFg&w&m;wdkY rdrd\ tw
r&dSrIudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh tew[k 0dyemI&ef TefMum;xm;aom a'oemawmf
wnf;/ 'kwd, aum#dum; ,if;ocFg&w&m;wdkY rdrd\ twESifh pyfaom wpfpHkwpfckaom w&m;\
r&drS u
I kd 0dyemPfjzifh jrifatmifMunf
h tew[k 0dyemI&ef TeMf um;xm;aom a'oemawmfyif
jzpfonf/
rdrd\ twvnf; r&dS rdrd\ twESifh pyfaom Opmvnf; r&dSvQif tb,ft&mom &dSoenf;[lrl
ok'ocFg&ykwm = 'kuopm ork',opmtrnf&aom ocFg&w&m; tpktykH oufoufom &dSonf
[l\/ ,if;ocFg&w&m;wdYk rdr\
d twrv
S nf;aumif; twe,
d rSvnf;aumif; uif;qdwrf I ocFg&w&m;
tpktyHk oufoufom &dSrIudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh tew-tew[k I&rnf jzpfonf/
tewPf tjrifoefvm twrS uif;qdwrf u
I kd ocFg&wdYk Pftjrif qdu
k af eaomf twrQ r&dv
S Qif
twEiS phf yfaeaom Opm r&drS u
I v
kd nf; oabmawGUrnfom jzpfonf/ ocFg&w&m;wd\
Yk Oyg'fpeG ;f bifpeG ;f udk wpfenf; bifpGef;udk Pftjrifoefygu tcdkiftrm tESpfom&tm;jzifh wnfaeonfh twr&dSrIudk
oabmusrnfom jzpfonf/ twukd &SmrawGUvQif tb,frmS vQif twEiS phf yfaom Opmvnf; &dES ikd af wmhrnfenf;/ r&dSEdkifonfom jzpfonf/ wpfzef twESifhpyfaom zefqif;&Sif y&r-tw r&dSyHkukdvnf;
rSwfom;ygOD;/
351
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tw twed, oknw
]]t&Sifonf jA[m jzpf\? r[mjA[m jzpf\? vTrf;rdk;Edkifol jzpf\? rnfolurQ rvTrf;rdk;Edkifol
jzpf\? pifppf tvH;k pHu
k kd jrifol jzpf\? pDro
H l jzpf\? psmef avhvmNy;D ol jzpf\? jzpfNy;D jzpfqJ ow0gwd\
Yk
tz jzpf\? igwdkYudk t&SifjA[m zefqif;xm;\/}} ('D-1-17/ jA[Zmvokwf/) --odkY ponfh omoemy t,ltq &dSMuukefaom orP jAm[PwdkY MuHqxm;tyfaom xdk
zefqif;&Sif tw\ aMumifhMuzG,fjzpfaom xdkzefqif;&Sif twESifh pyfqdkifaeaom rdrdtw r&dSrIudk
,if;ocFg&w&m;wdkY Pfjzifh jrifatmif MunfhI&rnf jzpfonf/ xdkaMumifh toifolawmfaumif;onf
,if;ocFg&w&m;wdkY rdrd\ twvnf; r&dS? rdrdtwESifh pyfqdkifaom rdrdtwudk zefqif;vdkufaom
rdrdrS wpfyg;aom yk*dKvfow0g[laom zefqif;&Siftwvnf; r&dSonfudk 0dyemPfjzifh jrifatmif
Munfh umvoHk;yg; oEmefESpfyg; twGif; wnf&dSaom ,if;ocFg&w&m; tpktykHudk tew tew[k
Iyg/
3/ e p (rr) uGped
olwpfyg;\ twuv
kd nf; wpfpw
kH pfcak om Xmeaomfvnf;aumif; wpfpw
kH pfcak om umvaomf
vnf;aumif; wpfpHkwpfckaom w&m;"raomfvnf;aumif; tZsw cEmig;yg;aomfvnf;aumif;
A[d' cEmig;yg;aomfvnf;aumif; r&dSonfudk Pfjzifh jrifatmifMunfh umvoHk;yg; oEmefESpfyg;
twGif; wnf&dSukefaom ,if;ocFg&w&m;wdkYudk tew tew[k Iyg/ um; wwd, aum#dwnf;/
4/ rr udodd udewwd
xdka,m*g0p&yk*dKvfonf olwpfyg;\ twonf ig\ wpfpHkwpfckaom tZsw A[d'w&m;
aMumifhMutyfaom y&du&m toHk;taqmiftjzpf &dS\[l rjrif/ rdrd\ tpfudkt&m tpfudk[l
taqGcifyeG ;f tazmfo[m,f t&mrlvnf; taqGcifyeG ;f tazmfo[m,f[
l toH;k taqmif y&du& m
t&mrlvnf; toH;k taqmif y&du& m[l odYk wpfpw
kH pfcak om Xme rdrrd S wpfyg;aomol\ twukd
rdrd\ aMumifhMutyfaom Opm\tjzpfjzifh aqmiftyfonfudk rjrif [lvdkonf/ ,if;oabmudk
0dyemPfjzifh jrifatmifMunfh ,if;ocFg&w&m;wdkYudk tew[kyif I&rnf jzpfonf/ um;
pwkw aum#dwnf;/
]]ig\ tusKd;iSm pD&ifwwfaom wnfaeaom ya&m yk&daom = wpfyg;aom a,mufsm; yk*dKvf
rnfonf &d\
S ? xdw
k pfyg;aom yk*Kd v\
f tpGr;f tm;jzifh ightm; tvH;k pHo
k nf Ny;D pD;\/}} odv
Yk Qif tcsKUd aom
rdpmt,l&dSolwdkYonf MuHqtyfonf\ tpGrf;tm;jzifh rdrdrS wpfyg;aom twudkvnf;aumif; xkdrdrdrS
wpfyg;aom twukd rdr\
d aMumifMh uzG,jf zpf jzpfonfuv
kd nf;aumif; tZsw A[d' ocFg&w&m;pkwYkd
Pfjzifh &SmazGMunfah omfvnf; rawGU rjrif[k eHygwf (3)ESihf (4)wdu
Yk qdv
k akd yonf/ xdak Mumifh Iuu
G f
(4)rsKd;wdkY\ qdkvdk&if;udk atmufygtwdkif; rSwfom;yg/ ----1/ em[H uGped ----- yxr IuGufrSm ocFg&w&m;wdkY rdrd\ tw r&dSrIudk jrifatmif I&ef
TefMum;aom IuGufjzpf\/
352
qaum#du - q[mum&oknwmEkyem
puK oknH tawe 0g tweda,e 0g edape 0g "ka0e 0g oawe 0g t0dy&dPmr"are 0g/
y/ raem okanm/ lyg oknm/ y/ "rm oknm/ puK0dnmPH/ y/ raem0dnmPH/ puKoramwd {0H
,m0 Z&mr&Pm ea,m aewaAm/ (0dok'd-2-292/ plVeda'o-183/)
txufyg ygVdawmf t|uxmwdkYESifhtnD ocFgkayum 0dyemPf\ tIcH tmkH y&rw
w&m;rsm;rSm a&S;ydkif; 0dyemPfrsm;enf;wl cEm tm,we "mwf a`E y#dporkyg'foabm
w&m;rsm;yif jzpfMuonf[k rSwfyg/ ,if; ocFwy&rwfw&m;wdkYudk kyfemrfESpfyg;enf; cEmig;yg;enf;
tm,we (12)yg;enf; "mwf (18)yg;enf; y#dporkyg'f t*Fg (12)yg;enf; ponfjzifh yHk ,if; tpk
tyHkvdkufaom y&rw"mwfom; toD;toD;udk ----1/ twrS vnf;aumif;
2/ twed, = twESifh pyfaom OpmrSvnf;aumif;
3/ edp[k MuHqxm;tyfaom twrSaomfvnf;aumif; tjcm; wpfpHkwpfck wpfpHkwpfa,mufrS
vnf;aumif;
4/ jrJjrH cdkifcHhonfh "k0 oabmrSvnf;aumif;
5/ tcgcyfodrf; xif&Sm;&dSonf\ tjzpf[laom ow oabmrSvnf;aumif;
6/ azmufjyefjcif; uif;onf\ tjzpf[laom t0dy&dPmr"r oabmrSvnf;aumif; ---qdwfokOf;rI uif;qdwfrI oknwoabmudk ,if;ocFg&w&m;wdkY 0dyemPfjzifh jrifatmif
Munf
h oknH oknH - [k Iyg/ wpfenf; ----- tew tew tedp tedp - [k Iyg/
(1) (2) wdkYum; tewmEkyemyif jzpf\/ (3 - 4 - 5 - 6) wdkYum; tedpmEkyemwdkY
jzpfMu\/ txufazmfjyyg ocFg&w&m; toD;toD; oabmw&m; (6)rsKd;rS uif;qdwfrI oknw
353
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
oabmudk tzefzef txyfxyf Iaom tEkyemjzpfojzifh tEkyemudk qaum#du oknwmEkyem = q[mum& oknwmEkyem[k ac:qdkayonf/
usLyif Muufqyl if a&ozef;yif a&cwufjzLyif = aMumifr;D wlyif aygufyif a&jrK ypf ikd f a&>yuf
wHvQyf iSufaysmwkH; rsufvSnfhorm; jytyfaom t&m0wKonf tESpfr[kwfouJhodkY tESpfr&dSouJhodkY
tESpfrS uif;\odkY rSwfyg/ (0dok'd-2-292/)
'Gg'o[mum& oknwmEkyem
kyfw&m;onf ----1/ e oawm = ow0g r[kwf = wdwdwdkYonf MuHqtyfaom tw[kqdktyfaom ow0g r[kwf/
2/ e ZDa0g = ZD0r[kwf = wdwdwdkYonf MuHqtyfaom ZD0aumif = toufaumif r[kwf/
3/ e ea&m = e& r[kwf = aqmifwwfaom ol r[kwf = aqmifwwfaom tw r[kwf/
4/ e rmPa0g = rmP0 r[kwf = rmejzpf&m r[kwf = rmejzpf&m tw r[kwf/
5/ e wD = wD r[kwf = wdwdwdkYonf MuHqtyfaom udk,f0efwnf&m wD = tw r[kwf/
6/ e yk&daom = yk&do r[kwf = wdwdwdkYonf MuHqtyfaom yk&do r[kwf = jy"mef;onf\
tjzpfjzifh a&S; wnfwwfaom tw r[kwf/
7/ e twm = twr[kwf = wdwdwdkYonf MuHqtyfaom ig-[laom rmeudkxm;&m tw r[kwf/
355
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
kyw
f &m;onf ig-[k jyKtyfaom 'd|\
d wnf&m0wK\ tjzpfaMumifh ,if;kyw
f &m;udk t[H[
l
vnf;aumif; tw[lvnf;aumif; tw'd|d0g' t,l&dSaom yk*dKvfwdkYu ac:qdktyfayonf/
8/ e twed,H = tw\ Opm r[kwf/
rSwcf suf ----- tu,fpifppfrSmrl kyfw&m;onf xdkodkY twZD0paom oabmw&m;&dSonfum;
r[kwaf y? xdak Mumifh oknwoabmudk odr;f qnf;jcif; tpDt&ifukd jyjcif;iSm lyH e oawm = kyw
f &m;onf ow0g r[kwfponfudk rdefYqdkawmfrljcif; jzpfonf/ xdkaMumifh azmfjycJhaom (1)rS (8)odkY wdkifatmifaom yk'w
f jYkd zifh kyw
f &m;\ twon
k w = twrS uif;qdwrf I oabmudk I&ef TeMf um;jyoae\/
aemufwiG f qufvufazmfjyrnfh (4)yk'w
f jYkd zifh aMumifMh uzG,f yvdaAm"tjzpf\ r&drS I kyw
f &m; twEiS hf
pyfqdkifaom wpfpHkwpf&m tjzpf\ r&dSjcif;udk I&ef Tefjyxm;tyfayonf/ (r[m#D-2-458/)
9/ em[H = ig r[kwf/
10/ e rr = ig\ tw\ Opm r[kwf/
11/ e tn = olwpfyg;\ tw\ Opm r[kwf/
12/ e upd = wpfpHkwpfa,mufaom ol\ tw\ Opmvnf; r[kwf/
rSwfcsuf ----- kyfw&m; rdrd\ tw olwpfyg;\ tw[laom wpfpHkwpfckaom tw\ r&dSjcif;aMumifh jzpfonf/ e twe,
d H - [laom yk'fjzifh jytyfNyD;onfomvQif jzpfaom teufudk y&d,m,f
wpfrsKd; jzpfukefaom - e rr e tn e upd[laom oHk;yk'fwdkYjzifh xyfrH azmfjytyfonf[k
rSwfyg/ (r[m#D-2-458/)
a0'emuEmrSonf Z&mr&PodkYwdkifatmifaom w&m;wdkYvnf; enf;yifwnf;/
(0dok'd-2-293/ r[m#D-2-457-458/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
&Sifaorif; rjrifEdkifol
oknawm avmuH ta0uk? armC&mZ o'g oawm/
twmEk'd|d H OD[p? {0H rpKwa&m od,m/
{0H avmuH ta0uEH? rpK&mZm e ywd/
(ck-1-448/ plVed-180/)
armC&mZ = 'g,umawmf armC&mZ&aoh/ o'g = aeYa&mnOfhyg tcgcyfodrf;/ oawm =
owdy|mef av;yg; rjywfyGm;vsuf xifaom owdESifh jynfhpHkonf jzpf/ twmEk'd|d H = tw[l
tpOfajy;oGm;aom ESpfq,faom wnf&m0wK &dSaom oum,'d|dudk/ OD[p = emrlyy&dap'Pf
yp,y&d*[PfwdkYjzifh EIwfypfy,fcGm/ oknawm = edp okc tw okbpaom tESpfom&rS
qdwfokOf;aomtm;jzifh/ avmuH = 'kuopm ork',opm[lonfh kyfemrf"r ocFg&avmuudk/ ta0uk = 0dyemPfynm puKjzifh aphaphikik MunfhIqifjcifvsuf tzefzef txyfxyf IyGm; oHk;oyf
ygavavm/ {0H = odYk IymG ; oH;k oyfEikd cf o
hJ nf&aSd omf/ rpKwa&m = (31)Edik if H ydik pf pH ;kd eif; &Siaf orif;udk
ausmfvTm;vGefajrmuf oGm;Edkifonf/ od,m = jzpfav&m\/ {0H = odkY a[mtyfNyD;aom edp okc
tw "k0 ow t0dy&dPmr"rpaom tESpfom&rS qdwfokOf;aom tjcif;t&mtm;jzifh/ avmuH =
'kuopm ork',opm[lonfh kyfemrf"r ocFg&avmuudk/ ta0uEH = 0dyemPfynm puKjzifh
aphaphiik k ajrmfq
I ifjcifvsu&f aSd om olu/kd rpK&mZm = (31)Edik if H ydik pf pH ;kd eif; &Siaf orif;onf/ e ywd
= b,fawmhrS rjrifEdkifavNyD/ (ck-1-448/ plVed-180/ 0dok'd-2-293/)
b, ESifh eED
{0H oknawm 'doGm wdvuPH tma&maywGm ocFga& y&d*PSaEm b, eEd 0dy[m,
ocFga&ok O'goDaem ta[mod rZsawm? t[Ed 0g rrEd 0g e *PSmwd 0d|b&da,m 0d, yk&ad om/
y/ p ocFgkayumPH emr OyEH a[mwd/ (0dok'd-2-294/)
odkYvQif ocFg&w&m;wdkY\ tedpoabm 'kuoabm tewoabmwdkYudk pl;prf;qifjcif
qHk;jzwfjcif; wD&Py&dnm\ tpGrf;jzifh cEmwpfyg;pD wpfyg;pD toD;toD; cGJjcm; cEm (5)yg;wdkY
(42)yg;aom tjcif;t&mwdjYk zifh oknwoabmudk Pfjzifh ydik ;f jcm;,lEikd f odr;f qnf;Edik f jrifEikd af omfvnf;
tedpmEkyem 'kumEkyem tewmEkyem[laom oHk;rsKd;aom tEkyem\ tpGrf;jzifhomvQif
0dyembm0emudk vkv
YH BuKd ;ukwf yGm;rsm;tm;xkwaf om a,m*g0p&yk*Kd v\
f oEmefomvQif ocFgkayumPfonf jzpfay:vmEdik \
f / xdak Mumifh ocFg&w&m;wdYk oknwoabmudk jrifNy;D vuPma&;
oHk;wefudk wifNyD; ocFg&w&m;wdkYudk pl;prf;qifjcif okH;oyfaom a,m*g0p&yk*dKvfonf ----1/ ocFg&w&m;wdkY vspfvsL rIonfhtwGuf ocFg&w&m;wdkY\ ysufpD;jcif;udk rDS jzpfvwHUaom
aMumuf&GHUjcif; = b,udkvnf;aumif;
2/ xdkocFg&w&m;wdkY\ jynfhpHkjcif;udk rDS jzpfvwHUaom 0rf;ajrmufESpfoufjcif; = eED = yDwd yDwdESifh
wuGaom wPSmudkvnf;aumif; y,fpGefYEdkif\/ wpfenf; ----359
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/ ocFg&w&m;wdYk tysuo
f ufoufuo
kd m 0dyemPfjzifh jrifaeojzifh aMumufrufz,
G &f m ab;[k
xifjrifonf\tpGrf;jzifh jzpfay:vmaom Pf[laom aMumufjcif; Pb,udkvnf;aumif;
2/ ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPm,mOfo;kH csuu
f kd wif IymG ;ok;H oyfjcif; oroe\ tpGr;f jzifh jzpfay:vmaom ESpfouf0rf;ajrmufjcif; yDwd[laom eEDudkvnf;aumif; y,fpGefYEkdif\/
y,fpGefYEdkifonfjzpf ocFg&w&m;wdkY av;wlcsdefodkY O'godefrlae\ = tv,ftvwf wnf
vspfvsL Iae\/ ocFg&w&m;wdkYudk ig[lvnf;aumif; ig\ Opm[lvnf;aumif; rpJG,lawmhay/
rSefayonf ----- tcsif;cyfodrf;tm;jzifh ocFg&w&m;wdkY aMumufjcif; b, ocFg&w&m;wdkY ESpfouf
aysmfarGUjcif; = eEDw&m;wdkY\ ouf0ifcGifh jzpfEdkifcGifhonf r&dSawmhNyD jzpfonf/ pifppftm;jzifhaomfum;
ocFg&w&m;wdkY tnDtrQ vspfvsL Ijcif; = OayumonfomvQif aumif;pGmwnfaeayonf/ pGefYvTwf
xm;tyfNyD;aom r,m;&dSaom a,mufsm;uJhodkY jzpfae\/
a,mufsm;wpfa,muf tvGefESpfoufjrwfEdk;tyfaom trsKd;orD;wpfOD; &dSae\/ xdktrsKd;orD;\
tjcm;a,mufsm;wdkYESifh azmufjym;rIudk awGUjrifojzifh xdka,mufsm;onf xdktrsKd;orD;udk r,m;tjzpfrS
pGev
Yf w
T v
f u
kd \
f / xdo
k Ykd pGev
Yf w
T Nf y;D onfh aemufyidk ;f wGif xdt
k rsK;d orD;udk a,mufsm;wpfyg;wdEYk iS hf azmufjym;aeonfukd xdak ,mufsm; awGUjrifaomfvnf; xdak ,mufsm;\ oEmef0,f xdt
k rsK;d orD;\ tay: trsuf
xGufjcif;vnf; rjzpf pdwfESvHk; rom,mjcif;vnf; rjzpfawmhbJ pifppftm;jzifh xdktrsKd;orD;tay:
O'godefrlvsuf OayumjyKonf vspfvsLIonf jzpf&mouJhodkY OyrmtwlyifvQif ----a,m*g0p&yk*dKvfonf tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkYrS vGwfajrmufvdkonf jzpf y#docFgEkyemPfjzifh ocFg&w&m;wdkYudk vuPm,mOf oHk;csufudk wif pl;prf;vwf oHk;oyfvwfaomf
ocFg&w&m;wdYk ]]ig-ighOpm}}[k pG,
J t
l yfonfukd rjrifr
l b,-eED [laom tpGe;f ESpb
f ufukd y,fpeG
Yf
cyfodrf;aom ocFg&w&m;wdkY O'godefrlonf = OayumjyKonf = tv,ftvwf wnfvsufaeonf
= vspfvsL Ionf jzpfae\/
odkY odaom odkY Iaom odkY jrifaom xdka,m*g0p&yk*dKvf\ pdwfonf (31)bkHwdkY wGefY\
IHU\ epf\ rysHU arGUavsmfaomtm;jzifh rajy;0if? vspfvsLIjcif; Oayumonfvnf;aumif; pufqkyf
&GH&Smonf\ tjzpfonfvnf;aumif; aumif;pGm wnfae\/
y'krmMumzuf a&aygufwdkYonf wGefYukef IHUukef epfukef rysHUukefouJhodkY rD; ypfxnfhtyfaom
Muufawmifonfvnf;aumif; taMumwkH;onfvnf;aumif; wGefY\ IHU\ epf\ rysHU\odkY Oyrm
twlyifvQif xdka,m*g0p&yk*dKvftm; (31)bHkwdkY pdwfonf wGefYae\ IHUae\ epfae\ rysHUjzpfae\?
Oayumonfvnf;aumif; pufqkyf&GH&Smonf\ tjzpfonfvnf;aumif; aumif;pGm wnfae\/ odkY
wnfaeaom xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f oEmef0,f ocFgkayumrnfaom Pfonf jzpfay:vmayonf/
(0dok'd-2-294/)
360
NidrfaewwfyHk
a,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf b*FPfydkif;rS tpjyK ocFg&w&m;wdkY\ tysufoufoufudkyif
tmkHpdkuf 0dyem IyGm;oHk;oyfvm&m ocFgkayumPfydkif;odkY qdkufa&mufvmaomtcgvnf;
,if;ocFg&w&m;wdkY\ tysufoufoufukdyif tmkH,l vuPm,mOf oHk;csufudk wpfvSnfhpDwifum
0dyemIjryJ if qufvuf Iae&\/ ocFg&w&m;wd\
Yk tysuo
f ufoufukd tmk,
H
l vuPm,mOf
oHk;csufudk wpfvSnfhpD wifvsuf 0dyem Iaeaomtcg ocFg&w&m;wdkY\ b, tm'De0 edAdE
oabmrsm;onf tqifq
h ifh PfwiG f xifvm\/ xdrk w
S pfqifh ocFg&w&m;wdrYk S vGw&f mbufoYkd pdwu
f kd
apvTwf ocFg&w&m;wdkY\ tysufoufoufudkyif tmkH,l vuPm,mOf oHk;csufudk wpfvSnfhpD
wifvsuf qufvuf 0dyemIvm&m rkw
d u
k rswmoabm y#docFgoabmrsm;onfvnf; ouf0ifvmayonf/
tcsKdUa,m*g0p&yk*dKvfrsm; b*FPfrS p y#docFgPfodkYwdkifatmifaom PfwdkY PfpOf
wpfqifh wpfqifhwGif rMumonfvnf; &Sd\/ tcsKdU tenf;i,f ydk Mumonfvnf; &Sd\/ xdkodkY ocFg&
w&m;wdkYudk vuPm,mOfwif 0dyem IyGm;oHk;oyfae&mu ocFgkayumPfodkY qdkufcgeD;tcsdef
qdkufa&mufcsdefwdkY 0dyempdwfonf ydk Nidrfoufvm\/ twdwf tem*wf ypKyef umvoHk;yg;
twGif; wnf&Sdaom kyfw&m; emrfw&m;wdkYukd tZw wpfvSnfh A[d' wpfvSnfh kyf wpfvSnfh emrf
wpfvn
S hf vuPm,mOf oH;k csuu
f v
kd nf; wpfvn
S phf D wif tqufrjywf 0dyemIaeaomf pdwo
f nf
wjznf;jznf; ydk ydk Nidrfvmwwf\/
bm0empdwfonf ocFg&w&m;wdkY\ tysufudk tmkHjyK tedptjcif;t&m odkYr[kwf 'kutjcif;
t&m odkYr[kwf tewtjcif;t&m xdkuJhodkY Nidrf0yfpGm uyf wnfaeaomf tZw ocFg&tmkH
Nird 0f yfpmG uyfwnfaevQif tZw om qufvufaI eyg/ A[d' ocFg&tmkH Nird 0f yfpmG uyfwnfaevQif
A[d'om qufvufIaeyg/ xdkuJhodkYaom tcsdeftcgrsKd; tZw wpfvSnfh A[d' wpfvSnfh vSnfh
I&ef rBudK;pm;ygESifh/ tZw A[d'wdkY IuGufrsm; pkHaeNyD jzpfaomaMumifh jzpfonf/
tu,f tZw kyfwpfvSnfh emrfwpfvSnfh vSnfhvnf vuPm,mOfwifvsuf Iaecdkuf
bm0empdwfonf bm0emtmkH Nidrf0yfpGm uyfwnfaevQif tZwom qufIaeyg/ kyfw&m;udk
Icdkuf NidrfvmvQif kyfw&m;udkom qufIaeyg/ emrfw&m;udk Icdkuf NidrfvmvQifvnf; emrfw&m;udkom
qufIaeyg/ A[d'vnf; enf;wlyif rSwfyg/ xdkodkY bm0empdwfonf bm0emtmkH Nidrf0yfpGm uyf
tvGeftMuL; txl; wnfNidrfvmaomtcg aMumifhMu rpdkuf&awmhbJ tnDtrQ oufoufomom
Iae&aomtcg &Hcg kyfw&m;rsm;udkvnf; Ir& jzpfaewwf\/ puK'Gg&0Dxdpaom y'Gg& 0Dxdrsm;udkvnf; Ir& jzpfaewwf\/ raem'Gg&0Dxd emrfw&m;pkrsm;udkom I&aewwf\/ ydk ydk aumif;onfom jzpfonf/
wpfzef xdrk aem'Gg&0Dxd emrfw&m;pkww
Ykd iG v
f nf; taumif;tkypf k emrfw&m;pkwu
Ykd o
kd m tcsed w
f iG f
OD;pm;ay; Iaeyg/ ukodkvfaZmrsm; apmonfh raem'Gg&duaZm0Dxd pdwftpOf emrfw&m;pkwdkYudkom
vuPm,mOfwif OD;pm;ay;vsuf 0dyemIyg/ tu,f kyfudkvnf; I&aeao;ygu ----361
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
1/ kyf - I
2/ emrf - I
ta&;tBuD;qHk;aom tcsdefwpfcsdef
O',A,Pfyikd ;f rS p ocFgkayumPfyikd ;f odYk wdik af tmif azmfjycJah om PftpOf tqifh
qifw
h rYkd mS yg&rD&ifah nmif;aeonfh olawmfaumif;rsm;tzdYk wpfxikd w
f nf;twGi;f rSmaomfvnf; &&SEd ikd af om
aygufa&mufEdkifaom Pfrsm; jzpfMu\/ wpfxdkifwnf;twGif;rSmyif xdkPfrsm;udk &&dSonfjzpfap
r&&dSonfjzpfap O',A,PfrS p ocFgkayumPfodkY wdkifatmifaom 0dyemPfwdkY\
tqifq
h ifh jzpfay:cdu
k f tcsed rf sm;um; toifoal wmfaumif;twGuf ta&;Bu;D aom tcsed u
f mvrsm;yif
jzpfMuonf/
362
rsufpdzGifh I Munfhyg
odkY &d,mykxf av;yg;vHk; kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf ,if; kyfemrfocFg&w&m;wdkY\
tysuo
f ufoufukd tmk,
H
l vuPm,mOfo;kH csuu
f kd wpfvn
S phf D wif wGiw
f iG Bf u;D 0dyem Iae363
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
yk*vZmo,
tcsdefwGif toifolawmfaumif;onf tu,f orx,meduyk*dKvf jzpfvQif rdrdBudKuf&m
psmefukd a&G;cs,
f xdpk smefEiS hf psmeor,w
k w
f &m;[laom psmefemrfw&m;wdu
Yk kd OD;pm;ay; vuPma&;
oHk;wefwGifvnf; tewvuPmudk OD;pm;ay; 0dyem Iay;yg/ NydKNydK ysufysufaeaom ocFg&
364
w&m;wd\
Yk ukeq
f ;kH &m rjzpfrysuo
f nfh tocFw"mwf tNird ;f "mwf edAm efbufoYkd pdwu
f kd Gwu
f ikd ;f vsuf
ocFg&w&m;wd\
Yk tysurf S vGw&f ef OD;wnfcsujf zifh psmefemrfw&m;wdu
Yk v
kd nf;aumif; Iaeonfh 0dyemPfuv
kd nf;aumif; tewvuPm,mOfukd wifum wGiw
f iG Bf u;D om 0dyem Iaeyg/ &Hcg ,if;psmef
emrfw&m;wdkY\ rSD&m [', wnf&Sdaom blwkyf Oyg'gkyf (54)rsKd;wdkYudkvnf;aumif; Iaeonfh
0dyemPfudkvnf;aumif; tewvuPm,mOf wifum 0dyem IyGm;oHk;oyfaeyg/
odkY Iaeaomfvnf; rjzpfrysufonfh e,fbufodkY vG,fvG,fESifh rul;Edkifao; jzpfaecJhaomf
twdwf tem*wf ypKyef[laom umvoHk;yg;vHk; twGif; wnf&Sdaom kyfemrfwdkYudk odrf;qnf;vsuf
kyef mrfEpS yf g;enf;jzifyh if jzpfap cEmig;yg;enf;jzifyh if jzpfap vuPm,mOfwifum wpfzefjyef 0dyem
Iyg/ twdwt
f qufqufro
S nf tem*wfq;kH onftxd tZww
pfvn
S hf A[d'w
pfvn
S hf Iaeyg/ kyef mrf
ESpyf g;enf; cEmig;yg;enf; ESpef nf;vH;k jzifv
h nf; Burd zf efrsm;pGm xyfumxyfum Iyg/ wpfzef y#dpo
rkyg 'f
yxrenf;twdkif; y#dporkyg'f t*Fg (12)&yfwdkYudkvnf; toD;toD;cGJjcm; ----- ]]t0dZmjzpfjcif;aMumifh
ocFg&jzpf\}}- odkY ponfjzifh taMumif;tusKd;rpyfawmhbJ t0dZm ocFg&ponfh xdkxdkt*Fg&yfwdkYudk
jzpfco
hJ nfh jzpfaeonfh jzpfvwUH jzpfonfh 0Dxpd w
d t
f pOftwdik ;f or,w
k f w&m;wdEYk iS w
hf uG vuPm,mOfukd
wifum wpfzefjyef 0dyemIyg/ umvoH;k yg;vH;k twdwt
f qufqufro
S nf tem*wftqufquf
qH;k onfwikd af tmif wd;k vQKad yguf Iyg/ tZww
pfvn
S hf A[d'w
pfvn
S hf Iyg/ A[d'u
kd I&mum; A[d'c si;f
wlnD omrefaygif;pk jcHKiHkom Iyg/ xdkodkY Budrfzefrsm;pGm xyfumxyfum I&m aemufqHk;wGif
tewvuPmudk OD;pm;ay Iyg/
odkYvQif ocFg&w&m;wdkYudk tzefzef txyfxyf 0dyemPfjzifh Budwfacs eif;e,fcJhaomf
ocFg&w&m;wdkY\ tysufoufoufudk Iaeaom 0dyemPfrsm;onf tvGeftm;aumif;vmrnf
jzpfonf/ ocFg&w&m;wdkY\ tysufrsm;onf toif olawmfaumif;\ 0dyemPf tvGef
vsiv
f sijf refjref xifvmrnf jzpfonf/ 0dyembm0empdwo
f nfvnf; ocFg&w&m;wd\
Yk tysut
f mkH
wjznf;jznf; Nidrf0yfpGmuyf wnfvmrnf jzpfonf/
0dyem bm0empdwfonf ocFg&w&m;wdkY\ tysuftmkH xdkodkY Nidrf0yfpGm uyf wnfaeaom
tcsdef a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f ocFg&w&m;wdkYtay: aMumifhMurI awmifhwrI r&Sdawmhojzifh
a,m*g0p&yk*dKvf\ bm0empdwfonfvnf; b, - eED[laom tpGef;ESpfbufrS vGwfaernf jzpfonf/
ocFg&w&m;wdt
Yk ay: aMumifMh uajy awmifw
h ajy aeomxdik o
f m &Sv
d maom Pfjzpfonf/ xdt
k csed f
tcgwGif ysuyf suaf eaom ocFg&w&m;wdrYk S vGw&f m rjzpfrysuo
f nfh edAm efbufoYkd rdr\
d pdwu
f kd apvTw-f
= edAm efoYkd qdu
k af &muf&ef OD;wnf Gwu
f ikd ;f Iid ;f rdr&d &Sx
d m;aom psmefemrfw&m;wdrYk S ESpo
f uf&m
psmefemrfw&m;wdu
Yk kd a&G;cs,
f OD;pm;ay; tewvuPm,mOfukd wifum 0dyem Iaeyg/ tydik ;f wGif tcsKdUaom a,m*g0p&yk*dKvfwdkYum; pwkwpsmefudk tewvuPm,mOfudk wifum 0dyem
I&onfudk ydk ESpfNcdKufMu\/ tcsKdUum; wwd,psmefudk ykd ESpfNcdKufMu\/ tBudKufcsif; tZmo,csif;um; rwlnDMuay/ xdkodkYI&m &Hcg Ionfh 0dyemPfudkvnf; wpfzef jyef 0dyemIyg/
tu,f toifolawmfaumif;onf orx,meduyk*dKvf r[kwfojzifh psmefr&ol jzpfcJhaomf
"mwfur|mef;vrf;pOfrS 0dyemodYk ul;vmol jzpfcahJ omf umvoH;k yg; oEmefEpS yf g; twGi;f wnf&aSd om
365
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
,k*e'okwef (tH-1-475/)
{0H ar okwH/ {uH or,H tm,om tmeaEm aumord,H 0d[&wd aCmodwm&mar/ wMw
acg tm,om tmeaEm bduL tmraEod ]]tm0kaom bdua0}}wd/ ]]tm0kaom}}wd acg aw bduL
tm,oawm tmeE ypamokH/ tm,om tmeaEm {w'a0gp ----a,m [d aumpd tm0kaom bduK 0g bduKeD 0g rr oEdau t&[wywd H Asmua&mwd? oaAm
aom pwl[d ra*[d {awoH 0g tnwa&e/ uwar[d pwl[d/
1/ " tm0kaom bduK orxykA*FrH 0dyeH bma0wd? w orxykA*FrH 0dyeH bm0,awm ra*g om,wd? aom wH r*H tmao0wd bma0wd A[kvDua&mwd/ w wH r*H
tmao0awm bm0,awm A[kvDua&mawm oHa,mZemed y[D,Ed? tEko,m AsED a[mEd/
2/ yke py&H tm0kaom bduK 0dyemykA*FrH orxH bma0wd? w 0dyemykA*FrH orxH
366
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
'domumu - usD;
wH yaewH oap oEdy'H edAmeH oEawm ywd? oAH ocFg&y0wH 0daZwGm edAmear0
yuEwd/ aem ap edAmeH oEawm ywd? ykeyKeH ocFg&m&rPar0 [kwGm y0wwd omrk'dumeH
'domumaum 0d,/ (0dok'd-2-294-295/)
xdo
k cFgkayumPfonf ylyefcyford ;f rS Nird ;f at;&m jzpfaom trw"mwf rao&m tNrKd uef Ad m ef
w&m;awmfjrwfudk Nidrfoufaomtm;jzifh tu,f jrifjim;thH? tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif;
= ocFg&y0wudk pGefYvTwf edAmefodkYomvQif ajy;0ifoGm;\/ (0dok'd-2-294-295/)
372
ocFg&w&m;wd\
Yk tysuu
f kd tmk,
H
l vuPm,mOfukd wifum Iaeaom ocFgkayumPfonf
xufjrufp;l &Sjcif; oef&Y iS ;f jcif; &J&ifjh cif;[laom t*Fg&yfrsm; pHn
k jD cif;odYk a&muf&v
Sd mojzifh ocFg&w&m;wdYk
vspfvsLIjcif;onf NyD;pD;vwfaomf xdkocFgkayumPfonf tBudrfrsm;pGm jzpf &ifhusufjcif;odkY
a&muf&dSvm\? ,if;odkY &ifhusufjcif;odkY a&muf&dSvmojzifh t&d,r*fPftm;avsmfaom tEkavmrPf\ taMumif;w&m;\ tjzpfodkY a&muf&dS edAmefudk Nidrfoufaomtm;jzifh jrifonf rnf\/ xdkodkY
jzpfaom Pfonfvnf; tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif;[laom ocFg&y0wudk pGefYvTwf
edAm efoYkd ajy;oGm;ouf0ifonf rnfayonf/ tydik ;f wGif txufyg ocFgkayumPfukd tEkavmrPf a*gMwbkPfwEYkd iS w
hf uG wpfcw
k nf;tjzpfoYkd aqmif {uwenf;\tpGr;f jzifh ocFgkayumPf
[lyif qdkxm;onf rSwfyg/ (r[m#D-2-459-460/)
edAm efukd Nird o
f ufaomtm;jzifh tu,f rjrifao;jim;tHh = xdak &GUavmuf edAm efukd Nird o
f ufaom
tm;jzifh rjrifao;orQ umvywfvHk; ocFgkayumPfonfvnf; r&ifhusufao;ay/ xdkodkY r&ifhusuf
ao;ygu ocFgkayumPfonf edAmefudk Nidrfoufaomtm;jzifh rjrifEdkifao;ay/ xdkodkY rjrifEdkifao;jim;tHh ----- ,if;ocFgkayumPfonf tzefwvJvJ ocFg&w&m;vQif tmkH&dSonfomvQif jzpf
jzpfay:ae\/ ocFg&w&m;wd\
Yk tysuu
f v
kd nf;aumif; Ionfh 0dyemPf\ tysuu
f v
kd nf;aumif;
0dyem Iae\/ orkj'mudk ul;oef;oGm;vmukefaom oabFmom;wdkY\ t&yfrsufESmudk odaom
'domumu usD;uJhodkY rSwfyg/ (0dok'd-2-294-295/)
a&S;,cif acwfa[mif;u orkj'mudk ul;ukeaf om oabFmom;wdo
Yk nf avSoabFmodYk wufp;D Muukeo
f nf &daS omf t&yfrsuEf mS udk Munfah om odaom 'domumu rnfonfh us;D udk ,laqmif oGm;wwfMuuke\
f / xdo
k abFmom;wdo
Yk nf avSoabFmonf avjyif;rkew
f ikd ;f 'PfaMumifh oGm;aeus vrf;aMumif;rS
wdrf;apmif; vrf;vGJodkY a&muf&dSoGm;aomtcg qdyfurf;rsm; rxifr&Sm; jzpfvmwwf\? xdktcg
'domumu usD;udk vTwfvdkufMuukef\/ xdkusD;onf vif;,Ofwdkifzsm;rS aumif;uifodkY ysHwuf taU&S
taemuf awmif ajrmuf [laom wllt&yf taxmifht&yf[laom tvHk;pkHaom t&yfrsufESmwdkYodkY
vSnfhvnf ysHoef;Munfhav\/ xdkxdkt&yfodkY wpfckNyD; wpfck tpOfojzifh ysHoef;Munfhav&m urf;udk
tu,f jrifjim;thH? xdkjrif&m urf;bufodkYomvQif ysHoef;oGm;av\? tu,f urf;udk rjrifjim;thH?
tzefwvJvJ avSoabFmodkYyif jyefvm vif;,OfwdkifxdyfomvQif em;ae\/
OyrmtwlyifvQif ocFgkayumPfonf ylyefcyfodrf;rS Nidrf;at;&mjzpfaom trw"mwf
rao&m tNrdKufedAmef w&m;awmfjrwfBuD;udk Nidrfoufaomtm;jzifh tu,f jrifjim;tHh? tvHk;pHkaom
ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif;[laom ocFg&y0wudk pGefYvTwf edAmefodkYomvQif ajy;0ifoGm;\/ edAmefudk
Nidrfoufaomtm;jzifh tu,f rjrifao;jim;tHh? tzefwvJvJ ocFg&w&m;vQif tmkH&dSonfjzpf
jzpfay:ae\/ (0dok'd-2-295/)
xdo
k cFgkayumPfonf ref;zsm; = paumzsm; vdrS t
hf yf qift
h yfaom rken
Yf ufuo
hJ v
Ykd nf;aumif;
0gzefav;i,fjzifh cwftyfaom taphxkwfxm;NyD;aom 0g*Grf;uJhodkYvnf;aumif; txl;xl; tjym;jym;
tm;jzifh ocFg&w&m;wdkYudk odrf;qnf; Pfjzifh ydkif;jcm;,l b,ESifh eED[laom tpGef;ESpfbufudk
y,f - ocFg&w&m;wdkYudk tedp 'ku tew paom tjcif;t&mtm;jzifh pdppfjcif;\ txGwftxdyfodkY
373
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tedpmEkyem = tedrdw0darmu
ocFg&w&m;wdu
Yk kd jzpfjcif; ysujf cif;\ tpGr;f jzifh ,if;ocFg&w&m;wd\
Yk Oyg'fpeG ;f bifpeG ;f udk Pfjzifh
ydik ;f jcm;,lvsuf tedp[
k I\/ tedpm EkyemPfwnf;/ ,if;tedpm EkyemPfonf -- ]]O',awm
ykaA ocFg&m ewd = jzpfjcif; (= O',) rS a&S; ocFg&w&m;wdkYonf r&dSukef}} [l xdkocFg&w&m;wdkY\
oGm;&m*wdudk odkYr[kwf qufvufjzpfyHkudk aumif;pGmvdkuf &Smonf&dSaomf -- ]]0,awm y&H e *p Ed?
{aw0 tE&"m,Ed = ysufjcif; (= bif) rS aemufumv ocFg&w&m;wdkYonf quf roGm;ukef?
ysuf&m bifumvyifvQif uG,faysmufukef\}}[k ocFg&w&m;wdkY\ oGm;&m c&D;tm;jzifh aumif;pGm
oH;k oyf\/ ,if;odYk oH;k oyfaom tedp[
k ocFg&w&m;wdu
Yk kd ESv;kH oGi;f aom a,m*g0p&yk*Kd vt
f m; ukew
f wf
aysmufwwfaom c,oabmtm;jzifh ocFg&w&m;wdo
Yk nf xifvmuke\
f ? t"darmuA[kv = ,HMk unfcsuf o'da `E tjzpfrsm;vm\/ ocFg&edrw
d rf S uif;qdwo
f nfh tedrw
d trnf&aom 0darmuukd &&dES ikd \
f /
(0dok'd-2-295-296 - Munfh/)
ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k wGifwGif Iae&m 'kumEkyemPf tewmEkyemPfwdkY\
tm;BuD;aom rDS&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyKay;rI t&dSeft0g owdxl;BuD;udk cH,l&aom tedpmEkyemPfonf a`EpHknD &ifhusufvmaomtcg ocFg&edrdwf uif;jcif;aMumifh tedrdwtrnf
&aom edAm e"mwfukd tedrw
d tjcif;t&mtm;jzifh tmkjH yK = 0dyemPf\ tqH;k tedrw
d t
rnf
&aom edAm efuykd if tedrw
d tjcif;t&mtm;jzifh tmkjH yK t&d,r*fw&m;onf jzpfay:vm\? xdt
k &d,r*fPfonf tedrdw trnf&aom edAme"mwf tmkHjyKaomtm;jzifh jzpfay:vmaomaMumifh
tedrdwvnf; trnf&\? udavomwdkYrS vGwfajrmufonf\ tjzpfaMumifh 0darmuvnf; trnf&\/
owavmu trnf&aom ow0gtaygif;\ avmuoHk;yg;rS xGufajrmufjcif;\ taMumif; jzpfaomaMumifh rkcvnf; trnf&\/
xdkaMumifh a,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k Iaom tedpmEkyemPfjzifh edrdw\ tpGrf;jzifh ocFg&w&m;wdkYudk odrf;qnf; 0dyemudk tm;xkwfvwfaomf ]]tMuif
edAmef ocFg&edrdwfonf tcsif;cyfodrf; r&dS? xdkedAmefonf tedrdw rnf\}}[k tedrdw tjcif;t&m
374
o'da`E tjzpfrsm;yHk
a,m*g0p&yk*dKvfonf ocFg&w&m;wdkYudk vuPm,mOfoHk;csufudk wpfvSnfhpD wif 0dyem
IymG ;oH;k oyfvm&m txl;ojzifh tedpmEkyemPfonf xufjrufpl;&Svm\ &J&ifhvm\/ xdktcg
xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f o'da`Eonf vGefuJvm\/ rSefayonf ----- tm;xkwfcgp ]]ocFg&
w&m;wdkYonf tedpjzpfukef\}}[k ,HkMunfjcif; o'grQjzifh usifhvm 0dyemPfonf vGefuJjcif;
txGwt
f xdyo
f Ykd a&mufvmvwfaomf &GuEf pk onfh oufrhJ A[d'a vmu MoZ|rukyw
f \
Ykd tedpj zpfru
I kd
Pfjzifh jrifouhJodkY Pf xifaeouJhodkY tvm;wlyif ywjrm; a&T ponfwdkYvnf; MoZ|rukyf
[laom ocFg&w&m;wdkY\ tedpjzpfrIudk tvGeftuJESifh wuG ypuPfjzifh udk,fwdkif rsufarSmuf
xGif;azmuf odjrifae\/
rSwcf suf ----- lyowu Ienf;0,f "rwmkyf Ionfhtydkif;udk toifolawmfaumif;onf
jyefvnf tmk,
H x
l m;yg/ opf&u
G Ef pk onfwu
Ykd v
kd nf;aumif; ywjrm; a&T ponfwu
Ykd v
kd nf;aumif;
0dyemPfa&mifjzifh xdk;pdkuf ,if;wdkY wnf&dSaeaom "mwfBuD;av;yg;udk 0dyemPfjzifh
jrifatmif Ivu
kd af omtcg OwkZMoZ|rukyf = kyu
f vmyf wpfcw
k pfck twGi;f wnf&aSd om awaZm"mwf OwkaMumifh aU&aS emuf tpOfrjywf qufpyfvsuf txyfxyf jzpfaeaom MoZmvQif (8)ckajrmuf
&daS om kyw
f &m; tpktyH[
k al om ocFg&w&m; tpktyHu
k o
kd m a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf awGUjrifaernf
jzpf\/ a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf ,if;ocFg&w&m;wdu
Yk kd 0dyemPfjzifh Buw
d af csvu
kd af omtcg ,if;
ocFg&w&m;wdkY\ tedpoabmudkom vGefvGefuJuJ 0dyemPfjzifh awGUjrifae\[k qdkvdkonf/
ocFg&w&m;wdkY\ tedptjcif;t&mudk xdkodkY ypuPfjzifh xdk;xGif;odjrifaeaom a,m*g0p&
yk*dKvf\ oEmef ----]]ormorKa'g 0w aom b*0g = xdkbk&m;&Sifonf razmufrjyef udk,fydkifPfjzifh udk,fwdkif
rSefpGm ocFg& 0dum& vuP edAmef ynwfwnf;[laom odoifh odxdkufonfh an,s"rfw&m;
ig;yg;wdkYudk odawmfrlonfh ormorK' bk&m;&Sif pifppf jzpfawmfrlygaypGwum;}}[k ----q&mjzpfawmfral om bk&m;&Si\
f tay: tvGet
f m;Bu;D aom ,HMk unfrI o'gw&m;onf jzpfay:
vm\? xkdaMumifh xdka,m*g0p&yk*dKvfonf o'g"darmu tjzpfrsm;onfvnf;aumif; vGefuJaom
375
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
'kumEkyem = tyPd[dw0darmu
ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPm,mOfo;kH csuu
f kd wpfvn
S phf D wif IymG ;vm&m 'kuv
uPm txifrsm;
ojzifh 'kuv
uPmudyk if OD;pm;ay; wGiw
f iG f Iae\/ xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f 'kum EkyemPfonf
ocFg&w&m;wdkY\ 'kuoabmrSefudk xif&Sm;jyae\/ xdkodkY 'kumEkyemPfu ocFg&w&m;wdkY\
'kuo
abmrSeu
f kd xif&mS ;jyaeojzifh xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f bm0empdwo
f nf xdwv
f efv
Y m\? aMumufaom tjcif;t&mtm;jzifh jzpfay:vm\ (Pb, [lvdk)/ xdkodkY ocFg&w&m;wdkY\ oabmrSefudk =
jzpf-ysuf 'Pfcsufjzifh tjrJrjywf tEdSyfpufcH&rI 'kuoabmrSef NydKNydK ysufysufaeojzifh aMumufvefYzG,af umif;onfh 'kuo
abmrSeu
f kd xif&mS ;jyjcif;jzifh xdwv
f efaY ptyfaom 'kum Ekyem bm0empdw-f
onf aumif;jrwfrSefuefaom ormy#dywfusifhpOf pdwfudk aumif;pGm xufjrufaponf rnfayonf/
xdak Mumifh 'kum Ekyem bm0empdwo
f nf pdwu
f kd xdwv
f efaY pjcif;iSmvnf; jzpf\? ormy#dywfusiphf Of
xufjrufapjcif;iSmvnf; jzpf\/
wpfzef ,if;'kum EkyemPfukd tzefwvJvJ BuKd ;pm;tm;xkwaf eaom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf
]]ocFg&w&m;wdkYum; 'kuwdkYomwnf;? xdkocFg&w&m;wdkY\ qefYusifbuftm;jzifh ocFg&w&m;wdkY\
csKyfNidrf;&m edAmefw&m;awmfjrwfonfum; okcpifppfwnf;}}[k odkY ESvHk;oGif;onf\ tpGrf;jzifh
edAm efw&m;awmfjrwfBu;D \ Nird ;f at;rI rGejf rwfrI csr;f omrI = oE-yPDw-okc\tjzpfukd ESv;kH oGi;f vsuf
&dSae&um; xdka,m*g0p&yk*dKvf\ pdwfonf tjrJrjywf ESpfouf0rf;ajrmufjcif; yDwdygarmZw&m;ESifh
,SOfaejcif;aMumifh y'dA[kv = y'd tjzpfrsm; aeay\/
xdkodkY y'd tjzpfrsm;aomaMumifh vGefuJaom orm"da`Eudk &&dSojzifh &m*yPd"d a'goyPd"d
arm[yPd"d = ocFg&w&m;wdkY &m* a'go arm[ [laom awmifhwjcif;onf a0;uGmoGm;\/ &m*yPd"d ponfrS a0;pGm jzpfjcif;aMumifh xdk'kumEkyemPfonf tyPd[dw0darmu trnf&aom
t&d,r*fPfudk &jcif;\ taMumif; jzpfoGm;ayonf/
a,m*g0p&yk*dKvfonf ocFg&w&m;wdkYudk odrf;qnf; 0dyemudk yGm;rsm;tm;xkwfonf&dSaomf
'kumEkyemPfjzifh &m*yPd"d ponf\ a0;pGm jzpfjcif;udk jyKvkyfojzifh &m*[laom awmifhwjcif;
uif;&m edAm efoYkd pdw
f w
G u
f ikd ;f diI ;f vsuf 0k|me*grde0d yd emPfukd t&d,r*fPfEiS hf qufpyfrad p\/
xkad ,m*g0p&yk*Kd v\
f xdt
k &d,r*fPfonf tyP[
d w
d mum& = &m*paom awmifw
h jcif;uif;aom
tjcif;t&mtm;jzifh edAmefudk tmkHjyK jzpfay:vmaomaMumifh tyPd[dw trnf&ayonf/ qdkif&m
udavomwdkYrS aumif;pGm vGwfajrmufaomaMumifh 0darmuvnf; trnf&ayonf/ owavmu
trnf&aom ow0gtaygif;\ avmuoH;k yg;rS xGuaf jrmufjcif;\ taMumif;jzpfaomaMumifh rkcvnf;
376
tewmEkyem = oknw0darmu
a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf ocFg&w&m;wdu
Yk kd odr;f qnf; vuPm,mOfo;kH csuu
f kd wpfvn
S phf D wif
0dyemIvm&m tewmEkyemPftjrifoefojzifh tewmEkyemudk wGiw
f iG Bf u;D ESv;kH oGi;f ae\/
,if;tewmEkyem\ pGrf;tifaMumifh 0dyembm0empdwfonf tw&dS\[k pGJ,laom t,lrSm;rS
a0;uGmoGm;\? tewmEkyemPfu tw&dS\[k pGJ,lrI twpJGrS 0dyembm0empdwfudk a0;uGmoGm;atmif jyKvkyfay;\/ ocFg&w&m;wdkY twrS uif;qdwfrI tw-oknwoabmodkY Pftjrif
qdu
k af e\? ocFg&w&m;wdo
Yk nf oknwoabmtm;jzifh xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f Pf0 xifvmuke\
f /
,if;tw-oknwoabmw&m;\ odraf rGUaom Pf\ tmkjH zpfaomaMumifh tewmEkyemPfukd
yGm;rsm;tm;xkwaf eaom a,m*g0p&yk*Kd v\
f oEmef ynda`E tjzpfrsm;vm\/ ( ynda`E[
o
l nf
ocFg&w&m;wdkY\ tedpoabm 'kuoabm txl;ojzifh tewoabmwdkYudk xdk;xdk;xGif;xGif; &Sif;&Sif;
vif;vif;Bu;D odru
I kd qdv
k akd yonf/ )xdo
k Ykd ynda`E tjzpfrsm;aomaMumifh vGeu
f aJ om ynda`Eu
kd &&do
S jzifh
arm[ = t0dZm vnf; a0;uGmoGm;\/ (ocFg&w&m;wd\
Yk tedpt
csuf 'kut
csuf tewtcsuf oabmrSefwdkYudk rodrIum; arm[ = t0dZmyifwnf;/) ,if;odkY arm[ = t0dZm\ a0;uGmrIaMumifh tewmEkyemPfudk yGm;rsm;tm;xkwfaom a,m*g0p&yk*dKvfonf tewmEkyemPf\ tqkH;
oknw0darmu trnf&aom t&d,r*fPfudk &&dSEdkifayonf/
a,m*g0p&yk*dKvfonf tewmEkyemPf\ pGrf;tifaMumifh ocFg&w&m;wdkY tw[k pGJ,lrI
twprJG S a0;uGmoGm;ojzifh tewmEkyemPfu 0dyembm0empdwu
f kd twprGJ S a0;uGmoGm;atmif
jyKvyk af y;ojzifh 0dyembm0empdwo
f nf twrS uif;qdwo
f nf\ tjzpfaMumifh oknw[k &tyfaom
trnf&dSaom tocFw"mwf tNidrf;"mwf edAmefw&m;awmfjrwfudk ESvHk;oGif; Gwfudkif;Idif;vsuf
0k|me*grded trnf&aom 0dyemPfukd t&d,r*fPfEiS hf qufpyfrad p\/ onfuykd if tvH;k pHak om
ocFg&w&m;wdu
Yk kd olprd ;f jyify y&tm;jzifh Ijcif;aMumifh oknw"mwfoYkd pdwo
f nf ajy;oGm;ouf0ifomG ;\
[k qdkayonf/
twrS qdwfokOf;aom oknwmum& = oknwtjcif;t&mtm;jzifh edAmefudk tmkHjyK t&d,r*fPfonf jzpfay:vmaomaMumifh ,if;t&d,r*fPfudk oknw[l odygav/ ,if;t&d,r*fPfonf qdkif&mudavomwdkYrS vGwfajrmufaomaMumifh 0darmuvnf; trnf&\? owavmu
trnf&aom ow0gtaygif;\ avmuoHk;yg;rS xGufajrmufjcif;\ taMumif;&if; jzpfaomaMumifh
rkcvnf; trnf&\/ xdak Mumifh xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f xdt
k &d,r*fonf oknw0darmu odkYr[kwf
oknw0darmurkc rnfayonf/ (0dok'd-2-295-296/ r[m#D-2-462/)
377
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
csKdUwJhonfomvQif jzpfae\/
tedpm Ekyem\ tpGr;f tm;jzifh tedrw
d 0 ad rmuukd y#dor'd gr*ygVdawmf ponfwYkd a[mMum;xm;awmfr\
l / xdt
k edpm Ekyem bm0emvkyif ef;&yfjzifh jzpfay:vmaom tedrw
d 0 ad rmu trnf&aom
t&d,r*fw&m;vnf; o'ad `Eo
nf vGeu
f v
J su&f \
Sd ? xdo
k 'ad `Eo
nf t&d,r*if (8)yg; tusK;H 0ifaom
wpfckaom t*Fg&yfrQaomfvnf; rjzpfay/ o'da`Eonf rdrdudk,fwdkifu r*ifw&m; r[kwfjcif;aMumifh
rdrd\ tusKd;jzpfaom t&d,r*ftm; trnfemrudk ay;jcif;iSm rpGrf;Edkifay/
tedrdw0darmurS wpfyg;aom tjcm;wpfyg;aom 0darmuwdkY 'kumEkyem\ tpGrf;jzifh
tyPd[dw0darmuudk tewmEkyem\ tpGrf;jzifh oknw0darmuudk a[mMum;xm;awmfrl\/
xdEk pS yf g;aom 0darmuww
Ykd iG f tyP[
d w
d 0darmujzifh orm"da`Eo
nf oknw0darmujzifh ynda`Eo
nf
vGefuJvsuf&Sd\/ xdkorm"da`E ynda`EwdkYum; t&d,r*f\ t*Fg&yfrsm; jzpfMu\? r*if (8)yg;wGif
yg0ifMu\/ xdkodkY t&d,r*fw&m;\ t*Fg&yfrsm; jzpfMuaomaMumifh rdrd\ tusKd;jzpfaom t&d,r*f
w&m;tm; trnfemrudk ay;jcif;iSm pGrf;EdkifMuukef\/
odkY cyfodrf;aom tjcif;t&mtm;jzifhvnf; tedrdw0dyemonf rdrdudk,fwdkifu rdrdvm&m
vrf;aMumif; &yfwnf rdrd\ t&d,r*ftm; trnfemrudk ay;jcif;iSm rpGrf;EdkifaomaMumifh tedrdwr*fudk tbd"rm "ro*FPDygVdawmf ra[mtyf r,ltyf[k rSwfyg/
(0dok'd-2-295-296-297/ tbd-|-1-267-268-269/ r[m#D-2-462-463 - Munfhyg/)
oknw trnf&ykH
t&m oknw[lonf avmukw&mr*fw&m;\ emrnf jzpf\/ xdkavmukw&mr*fonf ----1/ tm*re = t&d,r*f jzpfay:vmaMumif; 0dyem
2/ o*kP = rdrd[laom t&d,r*f\*kPf
3/ tm&rP = tmkH = edAmef ----oHk;rsKd;ukefaom taMumif;w&m;wdkYaMumifh oknw [laom trnfudk &&Sd\? &&dSyHkrSm odkY
jzpf\/ ----omoemawmf a,m*g0p&&[ef;awmfonf ocFg&w&m;wdkYudk tewtm;jzifh = tew[k
pGpJ jJG rjJ rJ ESv;kH oGi;f ocFg&w&m;wdu
Yk kd tewtm;jzif=h tew[k I\/ odaYk omf ocFg&w&m;wdu
Yk kd tew[k
IkHoufoufrQjzifh tew[k 0dyemPfjzifh jrifkHoufoufrQjzifhum; ocFg&w&m;wdkYrSvnf;aumif;
0#f'kuwdkYrSvnf;aumif; xajrmufwwfaomaMumifh xajrmufvsuf edAmefbufodkY wpf[kefwnf;
ajy;oGm;wwfaomaMumifh 0k|metrnf&aom t&d,r*fw&m;onf rjzpfay:vmEdkif/ tedptm;jzifh
vnf;aumif; = tedp[
v
k nf;aumif; 'kut
m;jzifv
h nf;aumif; = 'ku[
v
k nf;aumif; 0dyemPfjzifh
jrifatmif Ijcif;iSm oifhjrwfonfom jzpfayonf/ xdkaMumifh tedp 'ku tew[k oHk;rsKd;aom tEkyemodYk pdwu
f kd wufa&mufap pdwu
f kd wif ocFg&w&m;wdu
Yk kd tedp[
k 'ku[
k tew[k wpfvn
S phf D
oHk;oyfvsuf vSnfhvnfIyGm;ae\/ (0dyempdwfonf ocFg&w&m;wdkY\ tedptcsufodkY a&mufvdkuf
'kut
csuo
f Ykd a&mufvu
kd f tewtcsuo
f Ykd a&mufvu
kd f tm;jzifh ocFg&w&m;wdu
Yk kd oH;k oyfvsuf vSnv
hf nf
379
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tyPd[dw trnf&yHk
t&d,r*fonf tyP[
d w
d [laom trnfuv
kd nf; taMumif;oH;k rsK;d wdaYk Mumifyh if &&Sad yonf/
&&SdykHrSm odkY jzpf\/ ----omoemawmf a,m*g0p&&[ef;awmfonf a&S;OD;tpyifvQif ocFg&w&m;wdu
Yk kd 'kut
m;jzifh
pGJpGJjrJjrJ ESvHk;oGif; ocFg&w&m;wdkYudk 'kutm;jzifh = ocFg&w&m;wdkY\ jzpfjcif; ysufjcif; 'Pfcsufjzifh
tysu'f Pfcsujf zifh tjrrJ jywf tESyd pf ufc&H rIoabmudk 0dyemPfjzifh jrifatmifMunf
h ,if;ocFg&
w&m;wdkYudk 'ku[k I\/ ocFg&w&m;wdkYudk 'ku[k IaekHrQ Pfjzifh jrifaekHrQ oufoufaMumifhum;
ocFg&w&m;wdkYrSvnf;aumif; oHo&m0#f'kuwdkYrSvnf;aumif; xajrmufwwfaom = xajrmufvsuf
edAmefbufodkY wpf[kefwnf; ajy;oGm;wwfaom 0k|metrnf&aom t&d,r*fw&m;onf rjzpfEdkif?
ocFg&w&m;wdkYudk tedptm;jzifhvnf;aumif;= tedp[kvnf;aumif; tewtm;jzifhvnf;aumif; =
tew[kvnf;aumif; 0dyemPfjzifh jrifatmif Ijcif;iSm oifhjrwfonfomvQif jzpfayonf/
xdkaMumifh tedp 'ku tew[k oHk;rsKd;aom tEkyemodkY pdwfudk wufa&mufap = pdwfudk wif
ocFg&w&m;wdu
Yk kd tedp[
v
k nf;aumif; 'ku[
v
k nf;aumif; tew[v
k nf;aumif; wpfvn
S phf D oH;k oyfvsuf vSnfhvnfae\ usifhae\/ odkYaomf xdka,m*g0p&yk*dKvf\ 0k|me*grded0dyemonf bHkoHk;yg;
twGif; jzpfukefaom awblru ocFg&w&m;wdkY awmifhwwwfaom wPSmudk ajcmufaoGUap
xuf0ef;usif ydik ;f jcm;um,l = ukecf ef;ap ocFg&w&m;wdu
Yk kd pGev
Yf w
T \
f / 0dyemonf tyP[
d -d
w0dyem rnfayonf/ ('kumEkyemudk wpfzefjyef OD;pm;ay;vsuf IaeaomaMumifh jzpf\/)
xdk tyPd[dw0dyemonf tm*reD,Xme = t&d,r*f\ jzpfay:vmaMumif; tusifht&m wnf
rdr\
d t&d,r*ftm; tyP[
d w
d [laom trnfukd ay;\/ odv
Yk Qif avmukw& t&d,r*fonf jzpfay:
vmaMumif; 0dyemaMumifh = 0dyem*reaMumifh tyPd[dw[laom trnfudk &&Sdayonf/
aemufwpfrsKd;um; ----- xdt
k &d,r*f &m*yPd"d a'goyPd"d arm[yPd"[
d al om awmifw
h wwfaom &m* a'go arm[yPd"w
d &m;wdo
Yk nf r&Su
d ek ?f xdaYk Mumifh xdt
k &d,r*fonf rdrd xif&mS ;&Sad eaom
*kPfaMumifhyifvQif tyPd[dw[laom trnfudk &&Sdayonf/
xdt
k &d,r*f\ tmkjH zpfaom tocFw"mwf edAm efw&m;awmfjrwfBu;D udv
k nf; xdak wmifw
h wwfaom &m* a'go arm[yPd"w
d &m;wd\
Yk xif&mS ; r&Sjd cif;aMumifh tyP[
d w
d [lyif ac:qdt
k yfayonf/
t&d,r*fonf xdktyPd[dw trnf&aom tocFw"mwf edAmefw&m;awmfjrwfBuD;udk tmkHjyK
jzpfay:vmaomaMumifh ,if;t&d,r*fonf tmkHaMumifh tyPd[dw[laom trnfudk &&Sdayonf/
xdktyPd[dw[laom trnfudk &aMumif;jzpfonfh taMumif;w&m; oHk;rsKd;wdkYwGif okwefa'oemawmf enf;tm;jzifh rdr*d P
k af Mumifv
h nf;aumif; tmkaH Mumifv
h nf;aumif; t&d,r*fonf tyP[
d w
d
381
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
[laom trnfukd &&Sad yonf/ rSeaf yonf ----- okwe af 'oemawmfonf y&d,m,fa'oemawmfwnf;/
tbd"ruxm = tbd"rmw&m;awmfonfum; y&d,m,frzuf rkcsoufouf a'oemawmf jzpf\/
xdak Mumifh tbd"rmt&m rdr*d P
k af Mumifv
h nf;aumif; tmkaH Mumifv
h nf;aumif; tyP[
d w
d [laom
trnfudk r&&SdEdkif/ t&d,r*fjzpfay:vmaMumif; 0dyem*reaMumifhomvQif tyPd[dw[laom
trnfukd &&SEd idk af yonf/ rSeaf yonf ----- tm*reonfomvQif "k& = y"me jzpf\? jy"mef;\/ xdk
tm*reonf 0dyem*re r*g*re[k ESprf sK;d jym;\/ xdEk pS rf sK;d wdw
Yk iG f t&d,r*f\ jzpfay:vm&mXme
t&d,r*f\ jzpfay:vmaMumif; jzpfaom 0dyem[laom tm*reonf = 0dyem*reonf "k& =
y"mejzpf\ = jy"mef;\/ t&d,zdkvf\ jzpfay:vm&mXme t&d,zdkvf\ jzpfay:vmaMumif;jzpfonfh
t&d,r*f[al om r*g*reonf "k& = y"me jzpf\ = jy"mef;\/ avmukw& mt&mum; t&d,r*f\
jzpfay:vmaMumif;ESifh oufqdkifonfh tydkif;jzpfaomaMumifh t&d,r*f\ jzpfay:vmaMumif;jzpfaom
0dyem[laom tm*re = 0dyem*reonfomvQif "k& = y"me jzpf\ = jy"mef;vsuf &S\
d ? xdak Mumifh
0dyem*retm;jzifh &&St
d yfaom t&d,r*f\ tyP[
d w
d [laom trnfonfomvQif y&d,m,frzuf
rkcsoufoufjzpfaom trnf jzpfayonf/ (rdrd*kPfaMumifh tmkHaMumifh &&Sdaom trnfwdkYum; "k&
r[kwfojzifh y&d,m,f tm;jzifh &&Sdaom trnfwdkYom jzpfonf[lvdk/) (tbd-|-1-266-267/)
rSwfcsuf ----- txufyg oknwtrnf&yHk tyPd[dwtrnf&yHkESifh qufpyf azmfjyxm;aom
pum;&yfww
Ykd iG f ----- ]]tewvuPmudk pGJpGJjrJjrJ pwifESvHk;oGif; vuPma&;oHk;wefvHk;udk tuGuf
aphatmif qufvuf ESv;kH oGi;f vm&m wpfzef tewvuPmudyk if jyef ESv;kH oGi;f cdu
k f t&d,r*foYkd
qdu
k af omf xdt
k &d,r*fonf oknwtrnf&\/ 'kuv
uPmudk pJpG jJG rjJ rJ pwifEv
S ;kH oGi;f vuPma&;
oHk;wefvHk;udk tuGufaphatmif qufvuf ESvHk;oGif;vm&m wpfzef 'kuvuPmudkyif jyef ESvHk;
oGif;cdkuf t&d,r*fodkY qdkufaomf xdkt&d,r*fonf tyPd[dw trnf&\/}} [laom pum;&yfwdkYrSm
oknwtrnf&ykH tyP[
d w
d trnf&ykEH iS hf qufpyf vd&k if;udk y"metm;jzifh azmfjyaom pum;rsm;[k
rSwfom;yg/ tewvuPmudk pGJpGJjrJjrJ pwifESvHk;oGif; vuPma&;oHk;wefvHk;udk tuGufaphatmif
ESvHk;oGif;NyD;aemuf tewvuPmudkyif wpfzefjyef ESvHk;oGif;cdkuf0,f t&d,r*fodkY qdkufa&mufEdkif
ouJhodkY tvm;wlyif tedpvuPmudk ESvHk;oGif;cdkufvnf;aumif; 'kuvuPmudk ESvHk;oGif;cdkuf
vnf;aumif; t&d,r*fodkY qdkufa&mufEdkifonfom jzpfayonf/ wpfzef 'kuvuPmudk pGJpGJjrJjrJ pwif
ESv;kH oGi;f vuPma&;oH;k wefv;kH udk tuGuaf phatmif ESv;kH oGi;f Ny;D aemuf 'kuv
uPmudyk if wpfzef
jyef ESvHk;oGif;cdkuf0,f t&d,r*fodkY qdkufa&mufEdkifouJhodk tvm;wlyif tedpvuPmudk ESvHk;
oGif;cdkufvnf;aumif; tewvuPmudk ESvHk;oGif;cdkufvnf;aumif; t&d,r*fodkY qdkufa&mufEdkifonfvnf; &Sdayonf/ (0dok'd-2-301 - ESifh atmufyg t|omvdeDt|uxmudk Munfhyg/)
vuPma&; oHk;wef
tedpm'Dok [d ,w uwpd tbded0dodwGm w&rd vuP'G,H '|KH 0wd {0/ {uvuP'erawae0 [d r*0k|meH emr e a[mwd/ wom tedpawm tbded0da|m bduK e au0vH
tedpa wm0 0k|mwd? 'kua wmyd tewawmyd 0k|mwda,0/ 'kua wm tewawm tbde0d ad |yd {ao0
ea,m/ wd tm'dawm ,w uwpd tbdeda0aom a[mwk? 0k|me*grdeD ye 0dyem ,H ,H
382
383
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ar;jref;zG,f tcsuf
t|uxm (tbd-|-1-266 - ) 0dyem*re"k& r*g*re"k&[k "k& ESpfrsKd;wdkYudk udef;ao
ed,rtm;jzifh owfrSwftyfonf\ tjzpfaMumifh aomwmywdr*fcP o'gEkom&Daomfvnf;aumif;
"rmEkom&Daomfvnf;aumif; jzpfoifhonf r[kwfygavm [ljim;tHh/ tajzum; odkYwnf;/ ----384
rkcstm;jzifh ,lyHk
y&d,m,frzuf rkcsoufouftm;jzifu
h m; aomwmywzd v
kd rf S p t&[wr*f wdik af tmif (6)yg;
ukeaf om t&mXmewdYk um,ouD rnf\/ xdk um,ouD trnf&aom t&d,yk*dKvfonfvnf;
ormywf (8)yg;vHk;udk &&Sdxm;aom t&d,yk*dKvfwnf;/ ok'0dyem,medujzpfaom psmeftap;
cef;ajcmufaom oku0dyuyk*dKvfonfvnf;aumif; Oypm&psmefrQudkom &aom yk*dKvfonfvnf;aumif; (psmef&Edkifaom ur|mef;wdkYwGif psmefudk &atmif tm;rxkwfbJ Oypm&orm"drS 0dyemodkY
ul;aom yk*dKvfrsm;udk &nf&G,fonf/) lyg0p&psmefrQudkom &aom yk*dKvfonfvnf;aumif; um,ouD yk*dKvf rjzpfEdkif/
385
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
oHk;rnf& Pf
,m p rkpw
d u
k rswm ,m p y#docFgEkyem ,m p ocFgkayum? ar "rm {uwm? Ase ar0
emeH/ (y#doH-259? 0dok'd-2-299/)
rkdwkurswmPf y#docFgEkyemPf ocFgkayumPf --- PfoHk;rsKd;wdkYonf wlaom
teufoabm &SdMuukef\? o'gonfomvQif xl;\/ (y#doH-259/)
t&d,r*f\ a&S;tzdkY ocFg&w&m;wdkYtay: edAd'gPfjzifh NiD;aiGUaom yk*dKvf\ Oyg' y0w
Xdwd edrw
d [
k Te;f qdak c:a0:tyfaom ocFg&w&m;wdu
Yk kd xdo
k cFg&w&m;wdYk wyfrufw,
G w
f mwwfaom
qE&m*udk y,fojzifh pGefYvTwfvdkonf\ tjzpfonf rkdwkurswm = rkpdwkurswm rnf\/
,if;ocFg&w&m;wdu
Yk kd pGev
Yf w
T jf cif;\ taMumif;Oyg,udk jyKvyk jf cif;iSm tv,f ocFg&w&m;wdu
Yk kd
vuPma&;oHk;wefudk tzefwvJvJ pHkprf;qifjcifjcif;onf y#docFg rnf\/
ocFg&w&m;wdkYtay: wG,fwmrI tmv, uif;onf\ tjzpfodkY a&mufjcif;jzifh ocFg&w&m;wdkY
tay: iJhuGufrIudk pGefYvTwfonf\ tpGrf;jzifh vTwf xdkodkY pGefYvTwfjcif;udk jyKjcif;\ tqHk; aemufumv ocFg&w&m;wdkYudk vspfvsL Ijcif;onf tnDtGwf wnfonf rnf\/ ocFgkayum rnf\/
(tMuifa&GUavmuf edAmefodkY ouf0if ajy;oGm;jcif;onf rjynfhpHkao;? xdka&GUavmuf ocFg&w&m;wdkY
vuPma&; oH;k wefukd pHpk rf;pdppfjcif;vnf; vspv
f sLaeonf\ tjzpfjzifh PftpOftm;jzifh jzpfjcif;udk
&nf -- tZsKayueH oEd|em = ocFg&w&m;wdkYudk vspfvsLIjcif;onf tnDtGwf wnfonf rnf\
[lvdkonf/)
,if;ocFg&w&m;wdkYudk vspfvsLIvsuf tnDtGwfwnfaom Nidrfoufaeaom ocFgkayum
Pfudkyif &nf&G,f ----387
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
0k|me*grdeD0dyem
odkY &tyfaom ocFgkayumPf &Sdaom trsKd;aumif;om; trsKd;aumif;orD;\ 0dyemPfonf txGwftjrwfodkY a&mufonfjzpf 0k|me[kqdktyfaom t&d,r*fodkY qdkufaomaMumifh
0k|me*grdeD rnfayonf/ odcgyw0dyem = txGwftxdyfodkY a&muf&Sdaeaom 0dyem[lvnf;aumif; 0k|me*grde[
D
l vnf;aumif; ac:qdt
k yfaom trnfonf ocFgkayumPf tEkavmrPf
a*gMwbkPf[k rSwftyfaom PfoHk;yg;taygif;\omvQif trnfjzpfayonf/ rSefayonf ----- xdk
oHk;rsKd;aom Pf[laom 0dyemonf 0dyemPfwdkY\ txGwftjrwf tjzpfodkY a&mufonf\
tjzpfaMumifh odcgywm 0dyemvnf; rnfay\/ 0k|me trnf&aom t&d,r*fodkY qdkufa&muf
wwfaomaMumihf 0k|me*grdeDvnf; rnfay\/
0k|me ----- 0dyemPf\ tIct
H mkjH zpfaom Oyg'geuEm ig;yg;taygif;udk rdro
d Emef tusK;H
0ifaomfvnf;aumif; r0ifaomfvnf;aumif; olprd ;f jyifytm;jzifh Ityfonf\ tjzpfaMumifh A[d'[
yk if
qdt
k yf\/ xdAk [d'j zpfaom 0dyemPf\ tmkeH rd w
d f jzpfjzpfaom 0dyemPfjzifh tmkjH yKjcif;
[k qdktyfaom oHk;oyfjcif;jzifh ESvHk;oGif; oHk;oyftyfaom Oyg'geuEmig;yg;[laom 0dyemPf\
wnf&m0wKrSvnf;aumif; (= ocFg&edrdwfrSvnf;aumif; [lvdkonf/) rdrd kyfemrfoEmef tpOf rjywf
jzpfaeaom udavomt,Of Oyg'dEuEmt,Of = 0dygufcEmt,Of[laom y0wrSvnf;aumif;
xonf\ tjzpfaMumifh t&d,r*fudk 0k|me[l ac:qdktyfayonf/ xdk0k|me rnfaom t&d,r*fodkY
qdkufa&mufwwfaomaMumifh 0k|me*grdeD rnf\/ t&d,r*fPfEiS hf twlwuG qufpyfr\
d [k qdv
k \
kd /
(0dok'd-2-299/)
tb,fov
Ykd Qif t&d,r*fonf 0dyemPf\ tIct
H mkjH zpfaom Oyg'geuEm ig;yg; taygif;wnf;[laom ocFg&edrdwfrS xoenf;? tb,fodkYum; rdrd kyfemrfoEmef tpOf rjywfjzpfaeaom
udavomt,OfESifh Oyg'dEuEmt,Of = 0dygufcEmt,Of [laom tZswy0wrS xoenf;[lrl---0k|[e aeoH tm&rPmu&PH tm,wd H tEkywd"rwmyg'e/ (r[m#D-2-469/)
0k|me*grdeD 0dyem trnf&aom ocFgkayumPf tEkavmrPf a*gMwbkPfwdkYonf
r*0x
D t
d wGi;f wpfcNk y;D wpfck qufwu
kd f jzpfay:oGm;Mu\/ ,if;0k|me*grdeD 0dyemPf\ tjcm;rJh
(a*gMwbkPf\ tjcm;rJh) t&d,r*fPfonf jzpfay:vm\/ xdkaMumifh 0dyemPfESifh t&d,
r*fPfonf qufpyfrdae\/ 0dyemPfonf Oyg'geuEmig;yg;wnf;[laom ocFg&w&m;wdkYudk
,if;ocFg&w&m;wd\
Yk tysuu
f kd tmk,
H
l vuPm,mOf wifum 0dyem IymG ;oH;k oyfae\/ ,if;odYk
0dyemIvm&m 0k|me*grdeD 0dyemodYk qdu
k af &mufvmaomtcg tEkavmrPfow
Ykd ikd af tmifaom
0dyemPfwdkYonf ocFg&edrdwfudk tmkHjyKaomfvnf; t&d,r*fw&m;onf ocFg&edrdwfudk tmkH
388
rjyKawmhbJ tedrw
d t
rnf&aom ocFg&edrw
d u
f if;&m tocFw"mwf edAm efw&m;awmfjrwfuo
kd m tmkH
jyKoGm;\/ ,if;odkYvQif t&d,r*fPfonf ocFg&edrdwfuif;&m tocFw"mwf edAmefw&m;awmfjrwfudo
k m tmkjH yKaomaMumifh Oyg'geuEm ig;yg; taygif;wnf;[laom ocFg&edrw
d u
f kd tmkrH jyKay/ ,if;odYk
ocFg&edrdwfudk tmkHrjyKjcif;onf xdkocFg&edrdwfrS xonf rnf\/
t&d,r*fw&m; toD;toD;onf rdrd rdrd qdkif&mqdkif&m udavomwdkYudk orkap'y[mefjzifh
t<uif;rJh tjrpfjywf y,fowfvu
kd o
f jzifh udavomrsm;onf aemiftcg aemifwpfzef jzpfjcif;oabm
r&dSaom csKyfNidrf;jcif;odkY a&muf&dSoGm;\/ r*bm0em r&dSygu xdkudavomvQif taMumif;&if; &dSaom
jzpfvwHUaom Oyg'dEuEm = 0dygufcEmwdkYonfvnf; &dSMu\/ r*bm0emaMumifh udavomrsm;onf
tqifq
h ifh t<uif;rJh ukecf ef;oGm;Muojzifh udavom xif&mS ;&dyS grS wPSmtpd"k mwf tap;"mwf xif&mS ;
&dyS grS jzpfciG &hf aSd om 0dygufcEm tpOfonfvnf; rjzpfEikd af wmhNyD = rjzpfjcif;oabmodyYk if a&muf&o
Sd mG ;\/
xdkodkY t&d,r*fu udavomESifh cEmwdkY\ aemiftcg wpfzef rjzpfjcif;oabm &dSonf\ tjzpfodkY
a&mufapjcif;onf tZswy 0wrS xonf rnf\ [lvo
kd nf/ oabmw&m;rsm;udk &Si;f &Si;f em;vnfrdap&ef r*0Dxdrsm;udk wGif qufvuf azmfjytyfygonf/ -----
rEynyk*dKvf\ aomwmywdr*0Dxd
b ]] e - ' - r - y - O - Ek - a*g - r - z - z }} b - b ...
wduynyk*dKvf\ aomwmywdr*0Dxd
b ]] e - ' - r - O - Ek - a*g - r - z - z - z }} b - b ...
b = b0if/ e = b0*Fpve/ ' = b0*Fkyap'/ r = raem'Gg&m0Zef;/ y = y&duH/ O = Oypm/
Ek = tEkvHk/ a*g = a*gMwbk/ r = t&d,r*f/ z = t&d,zdkvf/
b0if b0*Fpve b0*Fkyap' raem'Gg&m0Zef; y&duH Oypm tEkvHk a*gMwbk r*f
zdkvf (2)Budrf xdkaemif b0ifjzpfxdkufo jzpf\/ um; ynmEkHYaom rEynyk*dKvf\ r*0Dxdwnf;/
wduynyk*dKvf y&duH rygbJ zdkvfaZm oHk;Budrf apm\/ ou'g*grdr*0Dxdponfh txufydkif;r*0Dxdrsm; a*gMwbkt&mwGif a0g'gef[k trnfajymif;oGm;onfom xl;\/
xdk0DxdpdwfwdkYwGif y&duH Oypm tEkvHk a*gMwbkwdkYrSm umrm0p& r[mukodkvf Por,kwf
aZmrsm; jzpfMu\/ aomreESifh Oayum xdkufovdk jzpfEdkif\/ ,if;aZmwdkYwGif y&duH Oypm
tEkvHkwdkYum; ocFg&edrdwfudk tmkHjyK a*gMwbk (a0g'gef) r*f zdkvfwdkYum; tocFw"mwf edAmef
w&m;awmfjrwfudk tmkHjyKMuonf/
t&d,r*fPfESifh qufpyfvsuf&dSaom y&duH Oypm tEkvHk a*gMwbk (a0g'gef) wdkYudkvnf;aumif; r*0Dxd\ a&S;wGif b0ifjcm;vsuf r*0DxdESifh qufpyfaeaom tvGefeD;uyfaeaom txGwf
txdyfodkY a&muf&dSvmonfh ocFgkayumPfygonfh 0dyemaZm0Dxdudkvnf;aumif; 0k|me*grdeD
0dyem[k ac:qdkayonf/ ocFgkayumPfudk oHk;ydkif; ydkif;vQif t&d,r*fPfESifh qufpyfaeonfh
tvGefeD;uyfaeonfh aemufqHk;ydkif; jzpfonf/
389
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
Iuu
G u
f kd 0dyem IymG ;oH;k oyfawmfral om &[Emrax&fjrwfBu;D wpfyg;\ taMumif;t&monf ud o
H kaumyrokwef (oH-2-396-397) wGif vm&dSay\/ awblru ur|medu yk*dKvf[k t|uxm (oH-|-3-98) u trnfwyfxm;ayonf/ xdkrax&fjrwfBuD;um; ur|mef;tm;vHk;ESifh oyg,
jzpfaom rax&fBuD;yif jzpf\/ twdwfocFg&w&m;udkyif jzpfap tem*wfocFg&w&m;udkyif jzpfap
ypKyefocFg&w&m;udkyif jzpfap umrm0p&w&m;udkyif jzpfap lyg0p&w&m;udkyif jzpfap tlyg0p&
w&m;udyk if jzpfap rnfonhw
f &m;udrk qdk vG,v
f ,
G u
f u
l l ryifryef; 0dyem IEikd \
f ? ur|mef;tm;vH;k
ESihf oyg,jzpf\/ toyg,jzpfaom ur|mef; toyg,jzpfaom tcsed u
f mv[lonf xdrk ax&fjrwfBu;D
tzdkY r&dSay/ (oH-|-3-98/)
10/ wpfOD;aom a,m*gp0&yk*dKvfonf 0dyem yGm;rsm;tm;xkwfp a&S;OD;tp tedptm;jzifh =
tedp[
k ocFg&w&m;wdu
Yk kd 0dyem IymG ;oH;k oyf\/ ocFg&w&m;wdu
Yk kd tedpt
m;jzifh = tedp[
k 0dyem
IyGm;oHk;oyfumrQjzifhyifvQif 0k|metrnf&aom t&d,r*fPfonf rjzpfay:vmEdkif? 'kutm;jzifh
vnf;aumif; = 'ku[kvnf;aumif; tewtm;jzifhvnf;aumif; = tew[kvnf;aumif; 0dyem
IyGm;oHk;oyftyfonfomvQif jzpfayonf/ xdkaMumifh ocFg&w&m;wdkYudk 'kutm;jzifhvnf;aumif;
tewtm;jzifv
h nf;aumif; 0dyem IymG ;oH;k oyf\/ enf;twdik ;f usiahf om xdak ,m*g0p&yk*Kd vt
f m;
tedptm;jzifh = tedp[k oHk;oyfaom tcgumv 0k|metrnf&aom t&d,r*fPfonf tu,f
jzpfay:vmjim;tHh? a,m*g0p&yk*dKvfonf ocFg&w&m;wdkYudk tedptm;jzifh = tedp[k pGJpGJjrJjrJ
pwifESvHk;oGif; tedptm;jzifh ocFg&wdkYrS xonf rnf\/
11/ aemufwpfrsK;d um; -- xdak ,m*g0p&yk*Kd vt
f m; 'kut
m;jzifh = 'ku[
k ocFg&w&m;wdu
Yk kd 0dyem
IymG ;oH;k oyfpOfumv 0k|me trnf&aom t&d,r*fPfonf tu,f jzpfjim;tHh -- ocFg&w&m;wdu
Yk kd
tedptm;jzifh = tedp[k pGJpGJjrJjrJ pwifESvHk;oGif; 'kutm;jzifh ocFg&wdkYrS xonf rnf\/
12/ tu,f tewtm;jzifh = tew[k 0dyem IyGm;oHk;oyfaeaom tcgumv 0k|me trnf
&aom t&d,r*fPfonf jzpfay:vmjim;tH?h tedptm;jzifh = tedp[k ocFg&w&m;wdkYudk pGJpGJjrJjrJ
pwif ESvHk;oGif; tewtm;jzifh ocFg&wdkYrS xonf rnf\/
13 - 18/ ocFg&w&m;wdu
Yk kd tedp[
k pGpJ jJG rjJ rJ pwifEv
S ;kH oGi;f Ny;D aemuf ocFg&wdrYk S x&m yk*Kd vo
f ;kH rsK;d
&do
S uJo
h Ykd tvm;wlyif ocFg&w&m;wdu
Yk kd 'ku[
k pGpJ jJG rjJ rJ pwifEv
S ;kH oGi;f Ny;D aemuf ocFg&wdrYk S x&mvnf;
yk*dKvfoHk;rsKd; ocFg&w&m;wdkYudk tew[k pGJpGJjrJjrJ pwifESvHk;oGif;NyD;aemuf ocFg&wdkYrS x&mvnf;
yk*dKvfoHk;rsKd;yif &dSayonf/ (0dok'd-2-300-301/)
yk*dKvf trsKd;tpm;
ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k pGJpGJjrJjrJ pwifESvHk;oGif;aom yk*dKvf 'ku[k pGJpGJjrJjrJ pwifESvHk;oGif;aom yk*dKvf tew[k pGJpGJjrJjrJ pwifESvHk;oGif;aom yk*dKvf[k yk*dKvfoHk;rsKd; &dS\/ 0k|me trnf&aom
t&d,r*fPf jzpfay:vm&mumvum; tedp[
k ESv;kH oGi;f cdu
k f 0k|me trnf&aom t&d,r*fPfonf jzpfay:vmjim;tHh? xdkoHk;rsKd;vHk;aom yk*dKvfwdkYonf o'g"darmu tjzpfrsm;ukef\? o'da`Eudk
&Edkifukef\? tedrdw0darmujzifh vGwfukef\/ aomwmywdr*fcP o'gEkom&D yk*dKvfwdkY jzpfukef\/
396
1/ 0*Kvd = vif;EdkY
vif;EdkY wpfaumifonf ----- ]] opfyif tyGifhudkaomfvnf;aumif; toD;udkaomfvnf;aumif;
&vwftHh}} odkY ESvHk;ydkuf cufr ig;jzm &dSaom opfrnfpnfyif 0ifem;\? em;NyD;aemuf opfcuf
wpfcufudk pHkprf;Munfh\? pHkprf;vwfaomf xdktcuf wpfpHkwpfckaom tyGifhudkaomfvnf;aumif;
toD;udkaomfvnf;aumif; udkuf,ltyfonf\ tjzpfodkY a&mufonfudk rjrifay? opfcuf wpfcufudk
pHpk rf;ouJo
h Ykd tvm;wlyif 'kw,
d tcufuv
kd nf;aumif; wwd, tcufuv
kd nf;aumif; pwkw tcufukd
vnf;aumif; yr tcufudkvnf;aumif; pHkprf;jyef\? pHkprf;vwfaomf udkuf,lxdkufaom wpfpHkwpfckaom tyGifhtoD;udk rjrifjyefay/ xdkvif;EdkYonf ----- ]]opfyifonf toD;rJhpGwum;? opfyif
397
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
2/ uPSoy = a>ra[muf
wHigonfwpfOD;onf ig;wdkYudk zrf;tHh[laom &nf&G,fcsufjzifh ig;axmifjrHK;udk ,l a&xJ jrHK;udk
axmifxm;\/ xdkaemif oifhavsmfavmufaom tcsdefwGif xdkwHigom;onf jrHK;0rS vufudk xdk;EIduf
jrHK;twGif; prf;oyfavaomf jrHK;twGif; a&xJ a&a>ra[mufudk vnfpd qkyfrd&ufom; jzpfoGm;\?
odaYk omf wHigom;onf ]]igonf ig;udk rdavNy}D }[k ESpv
f 0kd rf;ajrmufav\/ xdw
k iH gom;onf --- ]]igonf
ig;Bu;D {&mudk &tyfavaygh }}[k ajrm uf Munfah vaomf vnfusm; oH;k &pfukd jrifojzifh a&a>ra[muf[k
398
3/ C&H = tdrf
tdr&f iS o
f nf ntcg pm;aomufNy;D tdy&f mxufoYkd wufvwfaomf tdyaf ysmo
f mG ;\? tdyaf ysmpf Of
tdru
f kd rD;avmif\? xdt
k rd &f iS o
f nf Ed;k vwf rD;udk jrif aMumuf&um; ]]ud,
k u
f kd rD;ravmifrD tu,f
xGufajy;&rl taumif;BuD; ppfppf jzpfav&m\}}[k ESvHk;ydkuf xGufajy;&ef t&yfudk Munfhvwfaomf
vrf;udk jrif vsifjrefpGm xGufajy;av&m ab;uif;&m t&yfodkY a&muf wnfaeav\/ xdkOyrm
tdrf&Sif\ tpmpm;NyD;aemuf tdyf&mxufodkY wuf tdyfaysmfjcif;odkY a&mufouJhodkY y&rwfPfynm
rsufpd r&Sdao;aom ykxkZef irdkufom;\ cEmig;yg;wdkYudk ]]ig - ig\ Opm}}[k pGJvrf;jcif;ESifh wl\/
Edk;vmNyD;aemuf rD;jrif aMumufaom umvuJhodkY ormy#dy'g trnf&aom aumif;rGef rSefuefaom
usi0hf wfy#dywfukd usi
hf vuPma&;oH;k wefukd jrif b,wky|mePf jzpfay:vmjcif;udk rSwo
f m;yg/
xGufaygufvrf;udk Munfhjcif;uJhodkY ocFg&wdkYrS vGwfajrmufjcif;iSm tvdk&Sdaom rkdwkurswmPf
y#docFgPf oEd |em trnf&aom aumif;pGm wnfNidrfaeaom ocFgkayumPfwdkY\ jzpfay:vmjcif;udk rSwfom;yg/ vrf;udk jrifjcif;uJhodkY tEkavmrPfudk rSwfom;yg/ rD;avmifaom tdrfrS
xGufjcif;uJhodkY a*gMwbkPfudk rSwfom;yg/ (a*gMwbkPfonf ocFg&edrdwfrS xGufajrmufonf\
tjzpfaMumifw
h nf;/) vsijf refaom t[kejf zifh ajy;jcif;uJo
h Ykd r*fPfukd rSwo
f m;yg/ (pGet
Yf yfaom t&yf
,ltyfaom t&yfwdkY NyD;apjcif; udptxl;ESifh ,SOfjcif;aMumifhwnf;/) ab;uif;&m t&yf &yfwnfaejcif;uJhodkY zdkvfPfudk rSwfom;yg/ (0dok'd-2-302-303/ r[m#D-2-471/)
399
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
4/ a*g = EGm;
v,form;wpfOD;\ nOfhtcg tdyfaysmfpOf EGm;jcHudk azmuf EGm;wdkYonf xGufajy;ukef\/ xdk
v,form;onf rd;k aomufxtcg xdEk mG ;jco
H Ykd oGm; Munfv
h wfaomf xdEk mG ;wd\
Yk xGuaf jy;aomtjzpfukd
od&Sd EGm;ajc&mudk cH tpOftwdkif; vdkufavaomf &Sifbk&if\ EGm;wdkYudk jrifav\/ xdk&Sifbk&if\
EGm;wdkYukd ighEGm;wdkY[k rSwfxif aqmif,loGm;avaomf rdk;aomufaom umv EGm;wdkYonf ighEGm;
r[kwu
f ek ?f &Sib
f &k if\ EGm;awmfww
Ykd nf;[k rSwrf
d ]]ighukd olum; olc;kd wnf;}}[k rif;csi;f a,mufsm;wdkYu zrf;qD; ysufpD;jcif;odkY a&mufatmif rjyKvkyf&ao;rD xGufajy;aythH[k aMumuf&GHUonf jzpf
EGm;wdkYudk pGefY vsifjrefpGm ajy; ab;uif;&m t&yf &yfwnf\/
xdkOyrmpum;&yf ---- ]]ighEGm;wdkY}}[l rif;\ EGm;awmfwdkYukd zrf;,ljcif;uJhodkY y&rwfPfynm
rsufpd r&Sdaom ykxkZef irdkufom;\ Oyg'geuEmig;yg;wdkYudk ]]ig - igh[m}} [l pGJvrf;jcif; pGJ,ljcif;udk
rSwfom;yg/ (olpdrf;jyifytm;jzihfvnf;aumif; jrwfEdk;zG,f r&dSonf\ tjzpfjzifhvnf;aumif; jyKtyfukeaf om 0dyemPfjzifh Ityfuek af om Oyg'geuEm wdu
Yk kd ]]igyJ - igh[myJ}}[k pGv
J rf;jcif;\ rif;EGm;awmfwu
Ykd kd rdrEd mG ;[l zrf;,ljcif;ESihf wlonf\ tjzpfukd qdt
k yf\/) rd;k vif;vwfaomf rif;\ EGm;awmfwYkd
[l odjcif;uJhodkY a,m*g0p&yk*dKvf\ vuPma&;oHk;wef\ tpGrf;jzifh Oyg'geuEmwdkYudk tedp 'ku
tew[l odjcif;udk rSwfom;tyf\/ rif;csif;a,mufsm;wdkY\ zrf;,lowfjzwfjcif;rS aMumufaom
umvuJhodkY b,wky|mePfudk rSwfom;tyf\/ EGm;wdkYudk vTwf ajy;vdkonf\ tjzpfuJhodkY rkdwkurswmPfudk rSwfom;tyf\/ EGm;wdkYudk vTwfjcif;uJhodkY a*gMwbkPfudk rSwfom;tyf\/ ajy;jcif;
uJhodkY t&d,r*fudk rSwfom;tyf\/ ajy;NyD;aemuf ab;uif;&m t&yf &yfwnfjcif;uJhodkY t&d,zdkvfudk
rSwfom;tyf\/ (0dok'd-2-303/ r[m#D-2-472/)
5/ ,uD = bDvl;r
a,mufsm; wpfa,mufonf (bDvl;rrSef; rodojzifh) bDvl;rESifh tdrfaxmifjcif;udk jyKav\?
xdkbDvl;ronf nOfhtcg ]]a,mufsm;onf tdyfaysmfavNyD}}[k rSwfxif olaoaumif pGefYypf&m
okomefoYkd oGm; vlom;udk pm;\/ xdak ,mufsm;onf rde;f ronf tb,foYkd oGm;oenf;[k tpOfojzifh
vdu
k
f &Smavaomf vlom;udk pm;aeonfukd awGUjrif xdb
k v
D ;l r\ vlom; r[kwo
f nf\ tjzpfuo
kd
d
]]ighukd rpm;ao;rD}}ajy;tH[
h k aMumuf&UHG onfjzpf vsijf refpmG ajy; ab;uif;&mt&yf &yfwnfav\/
xdOk yrm ----- bDvl;rESifh twlwuG aygif;azmfjcif;uJhodkY Oyg'geuEmwdkYudk ]]ig - ig\Opm}}[k
pGJvrf;jcif;udk rSwfom;tyf\/ okomef vlom;udk pm;aeonfudk awGUjrif& ]]rdef;rum; bDvl;r
wnf;}}[k odjcif;uJo
h Ykd cEmwd\
Yk vuPma&;oH;k wefukd jrif tedpp onf\ tjzpfukd odjcif;udk rSwo
f m;tyf\/ aMumuf&GHUaom tcsdefumvuJhodkY b,wky|mePfudk rSwfom;tyf\/ ajy;vdkonf\
tjzpfuo
hJ Ykd rkw
d u
k rswmPfukd okomefukd pGejYf cif;uJo
h Ykd a*gMwbkPfukd vsijf refpmG ajy;jcif;uJo
h Ykd
r*fPfudk ab;uif;&mt&yf &yfwnfjcif;uJhodkY zdkvfPfudk rSwfom;tyf\/ (0dok'd-2-303/)
ab;&d&S m ab;r&d[
S k Ijcif;\ taMumif; jzpfaomaMumifh cEmwdu
Yk kd ]]ig - igh[m}}[k pGv
J rf;jcif;\
bDvl;rESifh aygif;azmftdrfaxmifjcif;ESifh wlonf\ tjzpfudk rSwfom;tyf\/ okomefudk pGefYjcif;uhJodkY
400
6/ 'g&u = oli,f
wpfa,mufaom trsKd;orD;onf om;tay: tvGefjyif;jypGm cspfjrwfEdk;jcif; &dS\? erl;exl;
om;tay: cspfjrwfEdk;jcif; MuL;aom xdkrdef;ronf jymom'fxuf xdkifvsufyifvQif tdrfMum;vrf;
oli,fio
kd u
H kd Mum;vdu
k
f -- ]]ig\ om;udk wpfpw
kH pfa,mufaom olonf ykwcf wfnO ;f qJavoavm}}[k
vsifjrefpGm oGm; rdrdom;[laom trSwfonmjzifh olwpfyg;om;udk ydkuf,lvdkuf\/ xdktrsKd;orD;onf
]]oli,fonf olwpfyg;om;wnf;}}[l rSwrf
d aMumuf&UHG &G&H mS Ed;k onfjzpf xdrk S rSvnf; Munf
h
ighudk wpfpHkwpfa,mufaom olonf - ]]olonf uav;olcdk;wnf;}}[k rqdkygapvifh[k ESvHk;ydkuf
oli,fudk xdkvrf;yifvQif csxm;cJh wpfzef jymom'fxufodkY wuf xdkifae\/
xdkOyrm rdrdom;[laom trSwfonmjzifh olwpfyg;om;udk ydkuf,ljcif;uJhodkY ----- ]]igyJ - igh[myJ}}
[k Oyg'geuEmig;yg;wdkYudk pGJvrf;jcif;udk rSwfom;tyf\/ ]]oli,fum; olwpfyg;om;wnf;}}[k
odjcif;uJo
h Ykd vuPma&;oH;k wef\ tpGr;f jzifh -- ]]ig r[kwf - igh[m r[kw}f }[k odjcif;udk rSwo
f m;tyf\/
]]uav;olcdk;r}}[k tajymcH&rnfrS aMumuf&GHUjcif;uJhodkY b,wky|mePfudk rSwfom;tyf\/ xdkxdk
t&yfodkY Munfhjcif;uJhodkY rkdwkurswmPfudk rSwfom;tyf\/ xdk,l&mvrf;omvQif uav;
oli,fukd csxm;jcif;uJo
h Ykd tEkavmrPfukd rSwo
f m;tyf\/ (ke&Yf if; ke&Yf if;aom avmbxk tpdik t
f cJ
ponfudk cGmojzifh ocFg&w&m;wdkYudk cGmjcif;aMumifh tEkavmrPf\ xdkvrf;yifvQif oli,fudk
csxm;onfESifh wlonf\ tjzpfudk odtyf\/) oli,fudk csxm;NyD; tdrfMum;vrf; &yfwnfaeaom
umvuJhodkY a*gMwbkPfudk rSwfom;tyf\/ jymom'fxufodkY wufa&mufouJhodkY t&d,r*fudk
rSwfom;tyf\? jymom'fxufodkY wuf aejcif;uJhodkY t&d,zdkvfudk rSwfom;tyf\/
(0dok'd-2-303- 304/ r[m#D-2-472/ )
ck'
ydygo
oDw
OPS
tEum&
0do
= tpmiwfrGwfjcif;
= a&rGwfodyfjcif;
= tcsrf;
= tyl
= trdkufwdkuf
= tqdyf -----
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
7/ ck' = tpmiwfrw
G jf cif; ----- tpmiwfrGwfjcif;onf tjyif;txef ESdyfpuftyfaom tvGef
iwfrGwfaom a,mufsm;onf aumif;aom t&om &Sdaom abmZOfudk awmifhwouJhodkY Oyrm
twlyifvQif oHo&m0#f jzpfaom iwfrw
G jf cif;onf ESyd pf uftyfaom a,m*g0p& &[ef;awmfonf
rao&m tNrdKuft&om &Sdaom um,*wmowd[laom abmZOfudk awmifhw\/ (0dok'd-2-304/)
tqifhqifh jzpfaomtm;jzifhvnf;aumif; &SnfjrifhpGmaom umvywfvHk; tpOfvdkufonf\
tjzpfaMumifhvnf;aumif; onf;cHEdkifcJonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; oHo&m0#fqif;&J'kuonf
iwfrGwfaom qif;&J'kuESifh wl\[k ESvHk;ydkuf oHom&0ZdCpm, = oHo&m0#f jzpfaom iwfrGwf
jcif; -- [k t|uxmu rdefYqdkjcif; jzpfonf/
trw&oH um,*wmowdabmZeH
um,*wmowd {0 abmZeH um,*wmowdabmZeH/ om yaew r*or,kwm ormowd
um,mEkyem'd udpom"e0aoe trw&oy&dabm*wm, p ]]trw&oH um,*wmowdabmZe}}Ed 0kwm/ awem[ b*0g ]] trwH aw bdua0 y&dbkEd? a, um,*wmowd H y&dbkED}}wdtm'd/ (r[m#D-2-472/)
xdu
k m,*wmowdum; t&d,r*fEiS hf ,SOaf om ormowdwnf;/ xdo
k wdukd um,mEkyem
a0'emEkyem pdwmEkyem "rmEkyem[laom udpudk NyD;aponf\ tpGrf;jzifh jzpfay:vmaomaMumifhvnf;aumif; rao&m tNrdKufedAmef w&m;awmfjrwfBuD;\ trw&o = tNrdKuft&omudk
oHk;aqmifaomtm;jzifh jzpfay:vmaomaMumifhvnf;aumif; ----- trw&oH um,*wmowdabmZeH
= rao&m tNrKd ut
f &om &Sad om um,*wmowd abmZOf - [l qdt
k yfownf;/ xdak Mumifh bk&m;&Si-f
onf t*FkwKd&fygVdawmf {uedygwf trw0*f ----]]trwH aw bdua0 y&dbkEd? a, um,*wmowd H y&dbk Ed/}} (tH-1-47/)
= ]]&[ef;wdkY ...tMuifolwdkYonf um,*wmowdudk oHk;aqmifMuukef\? xdkolwdkYonf rao&m
tNrdKuf edAmefudk oHk;aqmifMuonf rnfukef\}} --- odkY a[mMum;xm;awmfrl\/
(r[m#D-2-472/)
tar; ----- edAmefum; avmukw&m w&m;wnf;? um,*wmowdum; avmud, w&m;wnf;/
(avmuD um,*wmowdudk qdkvdkonf/) tb,fodkYvQif xdkum,*wmowdudk oHk;aqmifukefaom
olwdkYonf rao&m tNrdKufedAmefudk oHk;aqmifMuukefoenf;?
tajz ----- um,*wmowdudk yGm;rsm;aomyk*dKvfonf rao&m tNrdKufedAmef w&m;awmfjrwfudk
&&SEd ikd \
f ? ryGm;rsm;aom yk*Kd vo
f nf r&&SEd ikd /f xdak Mumifh odYk bk&m;&Siu
f a[mMum;awmfrjl cif;jzpfonf/
(tH-|-1-416/)
um,mEkyemowdy|mefukd yGm;rsm;yguvnf; owdy|mef av;yg;vH;k pHn
k o
D mG ;aMumif;udk a&S;ydkif;wGif tBudrfrsm;pGm &Sif;vif;wifjycJhNyD; jzpfonf/ rnfonfh owdy|mefudk rqdk enf;rSef vrf;rSef
yGm;rsm;ygu owdy|mef av;yg;vHk;udk yGm;rsm;jcif; udpvnf; NyD;pD;onfom jzpfonf/ t&d,r*fodkY
qdkufa&mufaomtcg ,if;t&d,r*fu owd\ wnf&m tmkHav;rsKd; jzpfonfh um, a0'em pdw
402
"rwYkd tay: rodatmif zk;H vTr;f xm;aom arm[udk tNy;D wdik f y,fowfvu
kd \
f /rodrI t0dZm aysmuf
odrI 0dZmPfonf ay:aygufvm\? onfudkyif owdy|mefav;yg;vHk; = um,mEkyempaom
tEkyem av;yg;vH;k udpu
kd Ny;D aponf[k qdo
k nf/ t&d,r*fEiS hf ,SOaf om ormowdu ,if;udpu
kd
&Gufaqmifay;onf/ avmuD0dyemPfESifh ,SOfaom ormowdu w'*Ftm;jzifhom udavomudk
y,fEdkifojzihf rao&m tNrdKufedAmefw&m;awmfjrwfBuD;udkvnf; rjrifao;ojzifh ,if;udpudk jynfhjynfh
00 r&Guaf qmifEikd /f xdaYk Mumifh txufyg &Si;f vif;csurf sm;udk t|uxm #Dumwdu
Yk zGiq
hf akd wmfrMl ujcif;
jzpfonf/
8/ ydygo = a&rGwo
f yd jf cif; ----- a&rGwfodyfaom a,mufsm;onf ajcmufuyfaom vnfacsmif;
cHwGif; &Sdonfjzpf toD;&nf oQpfoQm; csif; -- tp&Sdaom rsm;pGmaom taMumif; taqmuftOD
&Sdaom tazsmfudk awmifhwouJhodkY OyrmtwlyifvQif oHo&m0#fwnf;[laom a&rGwfodyfjcif;onf
EdSyfpuftyfaom a,m*g0p&yk*dKvfonf t*Fg&Spfyg;&Sdaom t&d,r*f tazsmf&nfudk awmifhw\/
(0dok'd-2-304/)
9/ oDw = tat; ----- tat;'Pfjzifh tESdyfpufcH&aom a,mufsm;onf tyludk awmifhwouJhodk
OyrmtwlomvQif oHo&m0#f tvGef wyfESpfoufjcif;wnf;[laom tcsrf;jzifh tEdSyfpufcH&aom
a,m*g0p&yk*dKvfonf udavomudk ylyefapwwf avmifuRrf;apwwfaom t&d,r*fwnf;[laom
rD;udk awmifhw\/ (0dok'd-2-304/)
10/ OPS = tyl ----- tyl'Pfjzifh tESdyfpufcH&aom a,mufsm;onf tat;udk awmifhwouJhodkY
OyrmtwlomvQif oHo&m0#f (11)yg;aom rD;yljzifh jyif;pGm ylyefae&aom tavmifNrdKufcHae&aom a,m*g0p&yk*dKvfonf &m*rD; a'gorD;ponfh rD; (11)oD;wdkY\ Nidrf;&mjzpfaom edAmef
w&m;awmfjrwfBuD;udk awmifhw\/ (0dok'd-2-304/)
11/ tEum& = trdkufwdkuf ----- oef;acgif,mrf jzpfjcif; vuG,faeYn jzpfjcif; awmtkyftv,f
jzpfjcif; &Spfe,fywfuHk; tjynfhzHk;onfh vQyfa&mifrQ r&Sdonfh rdk;vHk;wdrfwdkuf tjynfhzHk;tkyfum rdk;&GmoGe;f aejcif;wnf;[laom t*Fgav;yg; &Sad om trdu
k w
f u
kd f trdu
k af rSmifjzifh tESyd pf ufc&H aom= rdrt
d usK;d
olwpfyg;tusKd;udk jyKvkyfjcif;iSm rpGrf;Edkifonf\ tjzpfjzifh tEdSyfpufcH&aom a,mufsm;onf tvif;a&mifudk awmifhwouJhodkY OyrmtwlyifvQif opmav;yg;udk rodatmif zHk;vTrf;wwfaom t0dZm
wnf;[laom trdkufwdkufonf zHk;vTrf;tyf tzefwvJvJ ajr;,Suftyfaom a,m*g0p&yk*dKvfonf
Pfjzifh NyD;aom tvif;a&mif&Sdaom r*bm0emudk vkdvm;awmifhw\/ (0dok'd-2-304/)
Pra,m tmavmaum {wdmwd Pmavmaum?? r*bm0em/ (r[m#D-2-472/)
PmavmuH r*bm0eH yawwd/ (0dok'd-2-304/)
r*bm0em trnf&aom t&d,r*fPf Pfjzifh NyD;aom = PfaMumifh jzpfay:vmaom
tvif;a&mif&aSd om [l\/ (0do'k -d 2-304/ r[m#D-2-472/) ( Pfjy"mef;aom r*bm0empdwaf Mumifh
jzpfaom pdwZkyfwdkY yg0ifaom 0P"mwf lygkH ,if;pdwZkyfuvmyfwdkY wnf&dSaom awaZm"mwf
OwkaMumifh xyfqifjh zpfymG ;vmaom OwkZkyw
f Ykd yg0ifwnf&aSd om 0P"mwf lygkw
H \
Ykd awmufyrIwnf;/
tusKd;kyfw&m;wdkY\ tmavmu[laom trnfudk taMumif; Pf wifpm; taMumif;Pf
403
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wGefYvdyfaom pdwfxm;&dSol
rQtwdkif;t&Snf &dSaom 0dyemtpOfjzifhomvQif a,m*g0p&yk*dKvfonf b0 ponfwdkYrS
wGev
Yf yd af om pdw&f o
Sd nf\ tjzpfjzifh usiahf omyk*Kd vf rnfay\/ ,if;yk*Kd vrf sK;d udk &nf&,
G
f atmufyg
*gxmudk a[mMum;xm;awmfr\
l / ----ywdvDep& bduKaem? bZrme 0d0dwrmoeH/
omr*d,rm[k w wH? a,m twmeH b0ae e 'a,/
(ck-1-406/ r[med-100/)
bdua0 = &[ef;wdkY .../ a,m bduK = tMuif&[ef;onf/ b0ae = bHkoHk;yg;/ twmeH =
rdrdtwabmudk/ e 'a, = rjy&m? 0g? rjrif&m/ 0d0dwrmoeH = um,0da0u pdw0da0u ,SOfaom
ae&modkY/ bZrme = qnf;uyfaom/ y#dvDep& = ywdvDep& = b0oHk;yg;wdkYrS wGefYvdyfaom
pdwfxm;&dSonf\ tjzpfjzifh usifhEdkifayaom/ w bduKaem = xdka,m*D&[ef;\/ wH = t'eH =
xdkbHkoHk;yg; rdrdtwabmudk rjrif&jcif;udk/ omr*d,H = y#dlyH = oifhwifhvS\[l/ Ak'g'a,m =
bk&m;tp&dSukefaom t&d,m t&SifjrwfwdkYonf/ tm[k = uaxEd = csD;rGrf;pum; >rufMum;awmf
rlMuukef\/
4/ y#dy'g txl;
5/ 0darmu txl; ---xl;jcm;rI trsKd;rsKd;udk jrJap\/ tus,frSm odkY jzpf\/ ----1/ tcsKdUaom wdyd#u plVem*rax&fwdkYonf t&d,r*fcP &paumif;aom aAmZsif r*if psmeif
wdkY\ ta&twGuf xl;jcm;rI uGJjym;rIudk t&d,r*f\ teD;jzpfaom 0k|me*grdeD0dyem\ tajcyg'u
jzpfaom yg'upsmefonf jrJap\[k qdkMuukef\/
rSwcf suf ----- Oyrm - usrf; tmemygepwkwpsmefudk 0dyem\ tajcyg'u jzpfaom
yg'upsmeftjzpf a&;om;wifjycJh\/ xdkpsmefrsKd;yifwnf;/ ormywf (8)yg;vHk;udk uRrf;usifaom
olawmfaumif;onf rnfonfhpsmeformywfudk rqdk 0dyem\ tajcyg'ujzpfaom yg'upsmef
tjzpf xlaxmifEdkifonfom jzpfayonf/
2/ tcsKUd aom arm&0gyD0goD r[m'wrax&fwo
Ykd nf t&d,r*fEiS hf eD;uyfaom 0k|me*grdeD 0dyem
\ tIct
H mkH jzpfjzpfuek af om cEmwdo
Yk nf aAmZsif r*if psmeifw\
Ykd ta&twGuf xl;jcm;rI uGjJ ym;rIukd
jrJapukef\[k qdkMuukef\/
3/ tcsKdUaom wdyd#u plVmb,rax&fwdkYonf yg'upsmefESifh (0k|me*grdeD 0dyemPf\ tIcH
tmkjH zpfaom vuPm,mOfwif oH;k oyftyfaom) orow
d psmef ESpyf g;wd\
Yk uGjJ ym;jcif;onf &daS omf
0dyemIaeaom a,m*g0p&yk*Kd v\
f tvdt
k Zsmo,"mwf[k qdt
k yfaom yk*v
Zsmo,onf aAmZsif
r*if psmeifwdkY\ ta&twGuf xl;jcm;rI uGJjym;rIudk jrJapukef\[k qdkMuukef\/
xdo
k ;kH OD;aom q&mjrwfw\
Ykd t,l0g'wdYk t&d,r*f\ a&S;tzdYk jzpfaom ykAb
m* 0k|me*grded
0dyemonfomvQif aAmZsif r*if psmeifponfwdkY\ xl;jcm;rIudk jrJaponfom[k odygav/ xdk
aAmZsipf onfw\
Ykd xl;jcm;rIukd rSwo
f m;jcif; qdv
k wUH onfum; tpOftwdik ;f jzpfaom tEkyAk u
d xm
pum;wnf;/
1/ yxraw&0g' - yg'uZsme0g'
1/ 0dyemed,r = 0dyem[laom rSwfaMumif;jzifh psmef[laom tap;uif; ajcmufaoGUaom
0dyem&daS om oku0 yd u yk*Kd v\
f oEmef0,f jzpfay:vmaom t&d,r*fonfvnf;aumif;
2/ psmeformywfudk&&dSaom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef rdrd&&dSxm;aom psmefudk 0dyem\
tajcyg'u rjyKrl jzpfay:vmaom t&d,r*fonfvnf;aumif;
3/ yxrpsmefudk 0dyem\ tajcyg'u jyK 0dyemodkY ul;vm&m 0dyem\ tajcyg'u
jyKxm;aom yxrpsmefrS wpfyg;aom yudPu
ocFg& trnf&aom NyKd ;>yrf;aom ocFg&w&m;wdu
Yk kd
vuPm,mOfwif oHk;oyfojzifh jzpfaptyfaom t&d,r*fonfvnf;aumif; ---oHk;rsKd;aom t&d,r*fonf yxrpsmefESifh ,SOfukefonfomvQif jzpfukef\? xdkoHk;rsKd;vHk;aom
t&d,r*fwdkY aAmZsif(7)yg; r*if (8)yg; psmeif (5)yg;wdkY jzpfMuukef\? &dSMuukef\? yg0ifMuukef\/
(0dok'd-2-305/)
405
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
2/ 'kwd,aw&0g' = orodwpsme0g'
aemufwpfrsKd;um; ----- 'kwd,aw&0g'jzpfaom arm&0gyD0goD r[m'wrax&f\ 0g' tMuif
tMuif ormywfrx
S tMuiftMuif ormywf\ twGi;f wnf&adS om psmefEiS hf psmeor,w
k w
f &m;pk
[laom ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPm,mOfwifum 0dyemIymG ;oH;k oyf t&d,r*fonf (= t&d,r*fu)kd
jzpfaptyfonf jzpfjim;thH? xdkxdk vuPm,mOfwifvsuf 0dyem IyGm;oHk;oyftyfaom ormywf =
orodwpsmefESifh wlonfomvQif jzpf\[k qdkvdk\/ tu,f umrm0p&w&m;wdkYudk vuPm,mOf
wifum 0dyem IyGm;oHk;oyfonf jzpftHh? xdktcdkuf t&d,r*fodkY qdkuftHh? ,if;t&d,r*fonf yxrpsmefESifh ,SOfonfomvQif jzpfayonf/ xdk'kwd,aw&0g'vnf; 0dyemed,rudk yxr ax&0g'
qdkcJhNyD;onfh enf;twdkif;om od&Sdygav/ (0dok'd-2-306/ tbd-|-1-272/)
0dyem[lonf ocFgkayumPf\ aemufq;kH ydik ;f jzpfaom 0k|me*grde0D yd emyifwnf;/
'kwd,psmefudk 0dyem\ tajcyg'ujyK ocFg&wpfckckudk tedp ponfjzifh oHk;oyfIyGm;rI jyKaom
a,m*g0p&yk*dKvf\ 0dyemonf 'kwd,psmefjzifh vGefajrmuftyfaom 0dwuftay: r0ifpm;
vdkaomtm;jzifh pufqkyfaom 0dwu0d&m*bm0em jzpf\/ xdkYaMumifh xdkbm0emrS wuf &tyfaom
t&d,r*fvnf; 0dwuf rygaom 'kwd,psmefESifh ,SOfaom t&d,r*fom jzpf&\/ wwd,psmefponfh
xdkxdkpsmefwdkYvnf; enf;rSD od&Sdygav/ enf;tm;jzifh yg'upsme0g'[laom yxrax&0g'vnf;
0k|me*grde0D yd emu aomrea0'em Oayuma0'em aAmZsif r*if psmeif uGjJ ym;atmif owfrw
S -f
vsuf &S\
d ? ,if;uGjJ ym;rI xl;jcm;rIukd jraJ p\? enf;udk rS
D aemuf0g'wdYk vnf; 0k|me*grde0D yd emu
jrJatmif jyKEdkifyHkudk ,SOfpyfygav/ (rlv#D-1-115 - Munfhyg/)
408
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/ yp,y&d*[
= taMumif;w&m;wdkYudk odrf;qnf;jcif;
4/ vuPy#da0" = vuPma&;oHk;wefudk xdk;xGif;odjcif;
5/ eduEdy&d,m'ge = Mobmoponf om,maom eduEdudk ukefcef;apjcif; --0g&wdkYvnf; 'kumy#dy'g jzpfyHkudk xkdufovdk rSwfyg/ yxr0g&jzpfaom lyglyy&d*[ 0g&ESifh
aygif;aomf 'kumy#dy'ge,f tm;vHk; (5)0g& vm&dS\/ xdk (5)0g&wdkYwGif rnfonfhae&mrSm rqdk
cufcJaeygu 'kumy#dy'g rnfonfcsnf;om[k rSwfyg/ (rlv#D-1-112 - Munfhyg/)
5/ yr - eduEdy&d,m'ge0g&
tjcm;wpfa,mufaom a,m*g0p&yk*dKvfonf vuPma&;oHk;wefwdkYudk xdk;xGif;um odNyD;vnf; 0dyemPfonf ----(u) wdu = xufjrufpl;&Sonfjzpf
( c ) ol& = &J&ifhonfjzpf
( * ) yoE = Munfvifonfjzpf --0dyem0efukd &Guaf qmifvwfonf&adS omf rdr\
d oEmefwiG f jzpfay:vmaom Mobmo ponf
ESpo
f ufaeaom 0dyemeduEu
d kd xuf0ef;usif odr;f usK;H ,liifvwfaomf = vuPma&;oH;k wefwifum
0dyemIjcif;jzifh ukefcef;apvwfaomf qif;qif;&J&J cJcJ,Of;,Of; yifyifyef;yef; NidKNidKjiifjiif uoduatmufjzifh xuf0ef;usif odrf;usKH;,l&\ = 0dyemIvsuf ukefcef;ap&\/ qufqdkOD;tHh ----0dyem\ npfnL;aMumif;jzpfaom Mobmo ponfwYkd ESpo
f ufaeaom 0dyemeduEu
d kd xuf0ef;418
r[m#Dumq&mawmf\ oHk;oyfcsuf
uvmyoroe 0g&\ tqHk; O',A,mEkyemPfonf jzpfay:vmvwfaomf xdkO',A,PfaMumifh jzpfay:vmaom 0dyEkyuad vo = 0dyem\ npfnL;aMumif;w&m;wdu
Yk kd oH;k Burd f
wdkifwdkif cGmojzifh qif;&Jyifyef;NidKjiifrI&Sdaom 0g&udk 'kumy#dy'g[l t|uxmq&mjrwfwdkYu ESpf419
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
o&o
ypeDu
o*kP
tm&rP
tm*re
(5)rsKd;aom taMumif;w&m;wdkYaMumifh trnfemrudk &&Sd\/ xif&Sm;apthH ----1/ o&o ----- tu,f ocFgkayumPfonf tedptm;jzifh = tedp[k awblru ocFg&w&m;wdkYudk oHk;oyfjcif;[laom taMumif;aMumifh edrdwrS xonf jzpfthH? tedrdw 0darmu = tedrdw[l
rSwftyfaom vGwfjcif;jzifh t&d,r*fonf vGwf\/ tu,f 'ku[k oHk;oyfaomaMumifh edrdwrS
xonf jzpfthH? tyPd[dw0darmu = tyPd[dw[l rSwftyfaom vGwfjcif;jzifh t&d,r*fonf
vGw\
f / tu,f tew[k oH;k oyfjcif;aMumifh edrw
d r S xonf jzpft?Hh oknw0darmu = oknw[l
rSwt
f yfaom vGwjf cif;jzifh t&d,r*fonf vGw\
f / tedrw
d tyP[
d w
d oknw[laom trnfonf
t&d,r*f\ o&o = rdrdoabmtm;jzihf NyD;aom trnfjzpf\/ (0dok'd-2-307/)
r*uwKum, 0k|meud&d,m, {uEdua[wkblwm ocFgkayum zvlypma&e ]]0k|mwD}}wd
0kwm / ,om 0g ocFgkayumwd 0k|me*grde,
d m {wH OyvuP?H w'aEm*" a*gMwbkPH edrw
d a wm
0k|mwd? wom 0kwH {uwea,e ]]orodwGm 0k|mwD}}wd/ (r[m#D-2-477/)
t&d,r*fonfomvQif 0k|mer[kwfavm[lrl ---- tajzrSm odkYjzpf\/ 0k|meud&d,m = edrdwESifh
y0wrS xjcif;Bud,m\ xwwfaom w&m; = uwm;rSm t&d,r*f jzpf\/ xkdt&d,r*f\ {uefpifppf
taMumif;&if;jzpfaom w&m;um; ocFgkayumPfwnf;/ (ocFgkayumPfudk uGuf qdkjcif;rSm
y"meenf;[k rSwfyg/) tusKd;jzpfaom t&d,r*f\ edrdw - y0wrS xjcif;[laom trnfudk taMumif;
jzpfaom ocFgkayumPftay: wifpm; taMumif;jzpfaom ocFgkayumPfudk zvlypm&
tm;jzifh edrdw = ocFgedrdwfrS x\[k t|uxmu zGifhqdkxm;onf rSwfyg/ wpfenf; --- ocFgkayumudk
txufyg t|uxm azmfjyjcif;onf OyvuPenf; ed'eenf;omwnf;/ xdo
k cFgkayumPfjzifh
0k|me*grdeD0dyem tm;vHk;udk aumuf,lyg/ xdk0k|me*grdeD0dyem twGif;0ifaom a*gMwbkPfonfvnf; ocFg&edrdwfrS xonfom jzpf\? xdkaMumifh ocFgkayumPfESifh a*gMwbkPfudk
0dyemPfcsif;wl wpfaygif;wnf; wpfpkwnf; ,lvsuf {uwenf;tm;jzifh ocFgkayumPfonf tedp[k 'ku[k tew[k oHk;oyf ocFg&edrdwfrS x\[k t|uxm zGifhqdkjcif; jzpfonf/
(r[m#D-2-477/)
422
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
PfEiS hf ,SOw
f v
JG su&f aSd om ukov
kd af pwemuvnf; umrok*wd wpfcak om y#doaEusK;d udk ay;Edik \
f
[laom tqdkudkvnf;aumif; owdjyK rSwfom;xm;yg/ tEkavmr = tEkvHkonfvnf; wpfBudrfom
jzpfaom pdwf jzpf\? a*gMwbkonfvnf; wpfBudrfom jzpfaom pdwf jzpf\/ wpfckaom apwemu
wpfckaom b0udk jzpfapEdkifonfhxHk; oufao om"ursm;yifwnf;/ tvm;wlyif ocFgkayumuHuvnf; xdkuJhodkY tusKd;ay;EdkifyHkudk oabmaygufoifhayonf/
ta&;tBuD;qHk;aom tcsdef
oHo&mc&D;wGif usifvnfae&aom ykxkZefvlom; wpfOD;twGuf wpfbufwGif tyg,f tusKd;
ay;jcif;jrJaom ymeE&d,uHESifh aoonfhwkdifatmif rpGefYvTwf&ao;aom ed,wrdpm'd|duHwdkYwGif
wpfckckvnf; r&dSonfjzpftHh? wpfbufwGifvnf; jA[mhjynf tusKd;ay;jcif;jrJaom aoonfhwkdifatmif
ravQmusaom psmefw&m;wnf;[laom r[*KwfuH wpfckckvnf; r&dSonfjzpftHh? wpfbufwGifvnf;
yp,y&d*[
Pfow
Ykd ikd af tmifaom 0dyemPfrsm;udk atmufxpfq;kH tm;jzifh r&&daS o;onfjzpft?hH
aocgeD; r&PmoE tcsdefumvum; ta&;tBuD;qHk;aom tcsdefumvyif jzpf\/ xdkykxkZefrsm;tzdkY
aocgeD; r&PmoEaZmonf tukodkvfaZm jzpftHh? tyg,fav;bHk wpfbHkbHkodkY usdef;aoa&muf\/
aocgeD; r&PmoEaZmonf ukov
kd af Zm jzpft?H xdu
k o
f nft
h m;avsmpf mG ok*wd wpfbb
kH o
kH Ykd a&muf\/
xdkukodkvfuHwdkYwGif ocFgkayumuHum; tvGef tqifhjrifhrm;aom uHwpfck jzpf\/ ormoarm"dPf yapuaAm"dPf t*om0uaAm"dPf r[mom0uaAm"dPf[laom aAm"dPfrsm;udk
&nf&G,fawmifhwxm;ol r[kwfvQif xdkocFgkayumPfodkYwdkifatmif 0dyembm0emur|mef;udk
pD;jzef;xm;ol olawmfaumif;rsm;onf a,bk,stm;jzifh aoNyD;aemuf 'kwd,b0wGif t&d,r*fzdkvf
edAmef[lonfh w&m;xl; w&m;jrwfudk &&dSEdkifaMumif;udk aomwmEk*wokwefwGif bk&m;&Sifudk,fawmfwdkif a[mMum;xm;awmfrlcJh\/ ,if;odkY cdkifvHkonfh tmrcHcsuf &dSonfh bk&m;&Sif\ w&m;awmfrsm;udk
tm*rokw[laom oifod t"d*rokw[laom usifhod --- tod ESpfrsKd;jzifh todBuD; odatmif
todPf&dSonfh vlUb0udk &cdkuf &[ef;b0udk &cdkuf txl; BudK;yrf;oifhvSayonf/ oHo&mc&D; rqHk;ao;olwdkYtwGuf txufwGif a&;om;cJhonfhtwdkif; aocgeD; r&PmoEtcgonf tyg,f'k*wdESifh
aumif;&mok*wdudk vrf;cGJay;onfh ta&;tBuD;qHk;aom tcsdefumv jzpf\/ xdktcg aumif;&m
ok*wdodkY usdef;ao{uef a&mufapEdkifaom uHrsm;udk xlaxmifxm;NyD; jzpfzdkY vdkayonf/ oHo&mc&D;udk
tqHk;owfEdkifatmif BudK;pm;xm;NyD; jzpfvQifum; wdkif;xuftvGef wHcGefESifh bk&m;yif jzpfacsonf/
wGif aomwmEk*wokwef jrefrmjyefudk qufvuf a&;om;wifjytyfygonf/
aomwmEk*wokwef
&[ef;wdYk ...yom'aomwodYk ouf0if Paomwjzifh ydik ;f jcm;rSwo
f m;tyfuek af om EIwjf zifh
tvGwf&atmif avhusuftyfNyD;ukefaom pdwfjzifh tzefzef txyfxyf aphaphikik MunfhI qifjcif
oHk;oyftyfNyD;ukefaomw&m;udk,fteufoabmtm;jzifhvnf;aumif; taMumif;w&m;tm;jzifhvnf;aumif; orm'd|d Pfynmjzifh aumif;pGm ud,
k w
f ikd rf suaf rSmuf xGi;f azmufojd riftyfNy;D ukeaf om w&m;awmfwdkY\ rcRwf{uef &vdrfhrnf[k arQmfvifhtyfukefaom tusKd;qufwdkYonf av;rsKd;wdkYwnf;/
426
= wd0w
k f = odYk bk&m;&Sio
f nf a[mMum;awmfrt
l yf\ ---- odYk tpcsv
D suf
ed'gef;ysKd;xm;aom w&m;awmf
7/ Zmwu
= Zmwfawmf
8/ tA Kw"r = rjzpfpzl; tOD;topf tHhMozG,f&mwdkYESifh qufpyfaeaom w&m;awmf
9/ a0'v
= todx;l Pfx;l udv
k nf; &&d
S ESpo
f uf0rf;ajrmufru
I v
kd nf; &&daS om tar;
tajz jzpfaom w&m;awmf --t*Fg (9)wefESifh jynfhpHkawmfrlaom w&m;awmfudk oifMum;\/ xdk&[ef;\ oEmef xdkw&m;awmfwo
Ykd nf yom'aomwodYk ouf0if Paomwjzifh ydik ;f jcm;rSwo
f m;tyfuek \
f ? EIwjf zifh tvGwf
&atmif avhusuftyfNyD; jzpfukef\? pdwfjzifh tzefzef txyfxyf aphaphikik MunhfIqifjcif oHk;oyftyfNy;D jzpfuek \
f ? w&m;ud,
k f teufoabmtm;jzifv
h nf;aumif; taMumif;w&m;tm;jzifv
h nf;aumif;
orm'd|d Pfynmjzifh aumif;pGm udk,fwdkifrsufarSmuf xGif;azmufodjriftyfNyD; jzpfukef\/
(tH-1-504-505/)
rSwcf suf ----- 'd|d,m oky#d0d'gwd twawm p um&Pawm p ynm, ok|K y#d0d'g ypuH
uwm/ (tH-|-2-364/) -- bk&m;&Si\
f t*Fg (9)wefEiS hf jynhpf akH wmfral om yd#uwfo;kH yHk w&m;awmf
a[mMum;xm;awmfrltyfaom w&m;udk,f teufoabmw&m;wdkYrSm pdwf apwoduf kyf edAmef
[laom y&rww&m; (4)yg;wdkYom jzpfMu\/ pwkwy&rwf jzpfaom edAmefw&m;awmfjrwfudk tvdk
&daS om olawmfaumif;onf a&S;OD;pGm avmuD pdw-f apwodu-f ky[
f al om w&m;ud,
k f teufoabm
w&m;wdkYudkvnf;aumif; ,if;pdwf-apwoduf-kyfw&m;wdkY\ taMumif;w&m;wdkYvnf;aumif; orm
'd|d Pfynmjzifh ud,
k w
f ikd rf suaf rSmuf xGi;f azmufojd rifatmif BuKd ;pm;&\/ emrlyy&dap'PfEiS hf
yp,y&d*[Pfwnf;/ wy&dnmwnf;/ tm'd'Dyuenf;wnf;/ wy&dnm wD&Py&dnm
y[mey&dnm[k y&dnm oHk;rsKd;&dS&m tpjzpfaom wy&dnmudk ,lojzifh tv,fjzpfaom wD&P
y&dnm tqH;k jzpfaom y[mey&dnmwdu
Yk v
kd nf; odr;f usK;H ,l&aom enf;wnf;/ emrlyy&dap'PfrS
onf ocFgkayumPfodkY wdkifatmifaom 0dyemPfrsm;ESifh jynhfpHkatmif BudK;pm;tm;xkwf&ef
&nfeT ;f xm;\/ ,if;odYk BuKd ;yrf;&m a&S;OD;pGm ,if; pdw-f apwodu-f kyw
f &m;wdu
Yk kd oifot
d aejzifh
odatmif BudK;pm;&\? tm*rokwwnf;/ xdkaemif orm'd|d Pfynmjzifh udk,fwdkifrsufarSmuf
xGif;azmufodjrifatmif ocFgkayumPfodkY qdkufonfwdkifatmif BudK;pm;&\? t"d*rokwwnf;/
,if;odkY tm*rokw t"d*rokw[laom okww&m;ESifh jynhfpHkaom olawmfaumif;udk txl; &nfTef;xm;onf[k rSwfyg/
427
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
22222
432
tEkavmrPfcef;
opmEkavmrduPf
bk&m;*kPf w&m;*kPf oHCmh*kPf oDv*kPf orm"d*kPf ynm*kPf ponfh MunfndKzG,f&m *kPf
t&yf&yf ponfwdkYum; pdwfMunfvifrI yom'w&m; xif&Sm;jzpfay:&ef taMumif;&if;jzpfaom pdwf
MunfvifrI yom'w&m;\ wnf&m0wKwdkY jzpfMu\/ ,if;pdwfMunfvifrI yom'w&m;\ xif&Sm;jzpfay:vmaMumif; jzpfaom yom'w&m;\ wnf&m0wKwdkY wnfaom bk&m;ppf bk&m;rSef {uef[kwf\?
w&m;ppf w&m;rSef {uef[kwf\? oHCmppf oHCmrSef {uef[kwf\? oDv orm"d ynm odumoHk;&yf
tusifhjrwfjzifh odrf;usKH;a&wGuftyfaom omoemhjA[p&d, trnf&onfh r*if&Spfyg; usifhpOf w&m;
awmfonf oHo&m0#fqif;&JrS xGuaf jrmufaMumif; ed,smedu w&m;aumif;pifppf {uefreS \
f ? taMumif;
w&m; xif&Sm;&Sdjcif;aMumifh tusKd;w&m;\ xif&Sm;&SdrI[laom aMumif;-usKd; qufEG,frI y#dporkyg'f
oabmw&m;onf {uefrSef\ ---- odkY ponfjzifh qHk;jzwfcsuf csvsuf ,HkMunfrIrsKd;udk o'g"darmu
= t"darmuo'g[k ac:qdk\/
1/ xdkocFgkayumPfudk tkdtao rSD0Jaom yGm;apaom rD;yGwfaomvm; raerem; Budrfzef
rsm;pGm tavhtvmjyKaom xdka,m*g0p&yk*dKvftm; t"darmuo'gw&m;onf ocFgkayumbm0em
0daooudptm;jzifh vGefuJaom twdkif;t&Snf &Sdonf\ tjzpfaMumifh tvGeftm;oefonfjzpf
jzpfay:vm\/
2/ aumif;pGm csD;ajrmuftyfaom = ,SOfzufor,kwfw&m;wdkYudk 0dyembm0em vkyfief;udp&yf
avsmhavsmh&J&J r&Sd&atmif csD;yifh axmufyHhxm;Edkifaom rwGefYrqkwfaom tvGeftMuL; txl; xufjrufonf\ tjzpfjzifh qefu
Y sib
f uf y#dyuw&m;wdu
Yk kd vGiahf ysmufapjcif; y,fazsmufjcif;iSm pGr;f Edik af om
0D&d,onf jzpfay:vm\/
3/ tvGeftMuL; txl;xufjrufonf\ tjzpfaMumifh rdrdIyGm;aeaom ocFg&tmkHodkY a&S;SLonf\
tjzpfjzifh aumif;pGm xifaom owdonf jzpfay:vm\/
4/ y'dESifh okcwdkY\ vGefvGefuJuJ jzpfay:aejcif;aMumifh ocFg&tmkH tnDtGwf aumif;pGm
xm;tyfaom wnfMunfaom pdwfonf = orm"donf jzpfay:vm\/
5/ tEkavmrPf jzpfay:vmjcif;\ taMumif;w&m; jzpfjcif;iSm pGrf;Edkifonf\ tjzpfjzifh tvGef
tuJEiS hf wuG = vGev
f eG u
f u
J J xufjrufvpS mG aom ocFg&w&m;wdu
Yk kd tedpt
jcif;t&m 'kut
jcif;t&m
tewtjcif;t&mtm;jzifh pl;prf; pdppfjcif; tv,ftvwf vspfvsL jzpf jzpfaom ocFgkayum
ynmonf jzpfay:vm\/
xdkodkY a`Eig;yg;wdkY\ xufjrufrI &ifhusufrI pHknDojzifh ocFgkayum jzpfaeaom a,m*g0p&
yk*dKvf\ oEmef0,f ]],cktcg t&d,r*fw&m;onf jzpfay:vmawmhvwHU}} [k qdkxdkufaom tcg
ocFgkayumPfonf ocFg&w&m;wdu
Yk kd tedp[
l aomfvnf;aumif; 'ku[
l aomfvnf;aumif; tew
[laomfvnf;aumif; ,if;oH;k rsK;d aom tjcif;t&mwdw
Yk iG f wpfrsK;d rsK;d aom tjcif;t&mtm;jzifh oH;k oyf433
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
onfjzpf xdo
k o
Ykd ;kH oyfaom ocFgkayum 0dyemaZmonf (7)Burd w
f ikd w
f ikd f jzpf csKyyf su\
f ? xdak emif
b0ifoYkd ouf\? b0if\ tjcm;rJh ocFgkayumynmonf jyKtyfaom tedpp aomtm;jzifh tmkHjyKaom
enf;jzifhomvQif (= ,cif csKyfavNyD;aom ocFgkayumynmu ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k oHk;oyfvQif
xdktedp[k tmkHjyKaom enf;jzifhomvQif 'ku[k oHk;oyfvQif xdk'ku[k tmkHjyKaom enf;jzifhomvQif
tew[k oHk;oyfvQif xdktew[k tmkHjyKaom enf;jzifhomvQif[k qdkvdkonf/ uwea,ae0 = tmkH
jyKaom enf;jzifhomvQif[k qdkojzifh oHk;oyfaomenf; r[kwf[k odyg/ a&S;u csKyfoGm;avaom
ocFgkayumu oHk;oyf\? ,ck ocFgkayumum; roHk;oyf? tmkHjyKkHom jyKonf [lvdkonf/) ocFg&
w&m;wdu
Yk kd tedp[
l vnf;aumif; 'ku[
l vnf;aumif; tew[
l vnf;aumif; tmkjH yKvsuf raem'Gg&m0Zef;onf jzpfay:vm\/ pdwftm; b0if\ tpGrf;jzifh jzpfjcif;iSm tcGifhray;bJ b0ifudk vnfap
epfap jzpfay:vmaom xdkraem'Gg&m0Zef; Bud,mpdwf\ tjcm;rJh rwlnDaom pdwf\ jzpfjcif;[k
qdktyfaom tjcm;tqD; r&Sdaom pdwftpOfudk tpOfrjywf qufpyfvsuf ocFgkayum0dyem yxr
aZmpdwo
f nf ESpcf k oH;k ckaom a&S;0dyemaZm 0Dxpd w
d t
f pOfwYkd enf;wlyifvQif xdak Zm0Dxpd w
d t
f pOfwu
Ykd
ocFg&w&m;wdkYudk tedp[k tmkHjyKvQif rdrdyxraZmuvnf; ocFg&w&m;wdkYudk tedp[kyif tmkHjyK
'ku[k tmkHjyKvQif rdrduvnf; 'ku[kyif tmkHjyK tew[k tmkHjyKvsif rdrduvnf; tew[kyif
tmkHjyK jzpfay:vm\/ ,if; yxraZmpdwfudk t&d,r*fudk jzpfay:vmatmif jyKjyifay;wwfonf\
tjzpfaMumifh y&duH[l ac:qdktyf\/
xdky&duHaZm\ tjcm;rJh xdka&S;twlyifvQif ocFg&w&m;wdkYudk tedppaom tjcif;t&mwdkYwGif
wpfrsKd;rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh tmkHjyK 'kwd, ocFgkayum 0dyemaZmpdwfonf jzpfay:vm\? ,if;'kwd,aZmpdwfudk t&d,r*f\ teD; usifvnfonf\ tjzpfaMumifh Oypm&[l ac:qdktyf\/
xdkOypm&trnf&aom aZmpdwf\ tjcm;rJhvnf; xdka&S;twlyifvQif ocFg&w&m;wdkYudk tedp
paom tjcif;t&mwdkYwGif wpfrsKd;rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh tmkHjyK wwd, ocFgkayum 0dyemaZmpdwfonf jzpfay:vm\? ,if;wwd,aZmpdwfudk aU&Saemufjzpfaom "rwdkYtm; avsmfonf\
tjzpfaMumifh tEkavmr = tEkvHk[l ac:qdktyf\/ y&duH Oypm tEkvHk[laom trnfonf
xdkoHk;rsKd;aom aZmwdkY\ toD;tjcm; jzpfaom trnfwnf;/
odkYaomfvnf; cyfodrf;aom aZmwdkYtm; qufqHaom omrntm;jzifh qdk&rl oHk;rsKd;vHk;aom
xdkaZmpdwfudkvnf; ----1/
2/
3/
4/
434
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
22222
436
1/ twr,wm
twr,wH bdua0 edm, twr,wH tm*r ,m,H Oayum {uwm {uwodwm? wH
yZ[x wH orwdurx/ (r-3-263/)
0k|me*grdeD 0dyemudk oVm,we0db*Fokwf ----]]&[ef;wdYk ...wPSm\ qefu
Y sib
f ufjzpfaom 0k|me*grde0D yd emudk trSjD yK tajcjyK yGm;ap
wPSm\ qefYusifbufjzpfaom 0k|me*grdeD0dyemudk tpGJjyK taMumif;jyK tMuif tlyg0p&
pdwKyg'f = tlyg0p& pdwfapwoduf twGif;0ifaom tlyg0p&pdwfESifh ,SOfaom Oayuma0'em
[laom a0'Ekayum xdktlyg0p& pdwfapwoduf = emrfw&m;pkudk tmkHjyK 0dyemIaeaom
0dyemPfynm[laom 0dyEkayumonf wpfcw
k nf;aom wlaom oabmvnf; &Sad omaMumifh
wpfckwnf;aom wlaom tmkHvnf; &SdaomaMumifh {uw rnf\? wpfckwnf;aom wlaomoabm
&dSaom tmkHudk rDSaomaMumifh tmkHjyKaomaMumifh {uwodwvnf; rnf\/ xdk{uw {uwodw
Oayumudk ,if;{uw {uwodwOayumudk tmkHjyK jzpfay:vmaom udavomudk y,faom
tm;jzifh y,fpGefYMuukefavm? xdkOayumudk vGefajrmufEdkifatmif BudK;pm; usifhMuukefavm}} [k
twr,wm = wPSm\ qefYusifbufjzpfaom 0dyem[k a[mawmfrl\/ (0dok'd-2-309-310/)
437
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
438
2/ edAd'g
edAdEH 0d&Zwd? 0d&m*g 0drkpwd/ (r-1-192/)
NiD;aiGUonfjzpf wyfrufjcif; uif;\? wyfrufjcif; uif;jcif;aMumifh udavomrS vGwf\/
(r-1-192/)
tv*'okwef 0k|me*grdeD0dyemudk edAd'g[l a[mMum;xm;awmfrl\/ xdkokwef1/ edAdEH - jzifh 0k|me*grdeD0dyemudk
2/ 0d&Zwd = wyfrufjcif;uif;\- [laom pum;&yfjzifh r*fudpudk
3/ 0drkpw
d = udavomrS vGwfajrmuf\[laom pum;&yfjzifh zdkvfudpudk toD;toD; a[mawmfrl\
[k rSwfyg/ (r[m#D-2-481/)
3/ "r|dwdPf
ykaA acg okodr "r|dwdPH? ypm edAmae PH/ (oH-1-344/)
okodr ...ocFg&w&m;wdkY\ tedptjcif;t&m 'kutjcif;t&m tewtjcif;t&m aumif;pGm
wnfaom "r|dwdtrnf&aom 0dyemPfonf a&S;rqGuyif jzpf\? edAmefw&m;awmfjrwf
tmkHjyKaom t&d,r*fPfonf aemufumv jzpf\/ (oH-1-344/)
odkYvQif okodrokwef 0k|me*grdeD 0dyemudk "r|dwdPf[l a[mMum;xm;awmf
rl\/ tb,faMumifeh nf;[lrl ----- 0k|me*grdeD 0dyemonf "r|dwd trnf&aom aMumif;-usKd;
qufEG,frI y#dporkyg'f oabmw&m; rawGa0onf\ tpGrf;tm;jzifh jzpfaomaMumifhwnf;/
(0dok'd-2-310/ r[m#D-2-482/)
"r|dwdPEd yp,muma& PH/ yp,muma&m [d "rmeH y0wd|dwdum&Pwm "r|dwDwd
0kpwd? {w PH "r|dwdPH? {wa0 qAd" PawH t"d0peH/
(oH-|-2-63/ 'kwd,P0wKokwf/)
tusKd;w&m;rSeforQonf taMumif;w&m;ESifhom qufpyfvsuf jzpfdk;"rwm &Sd\? tusKd;w&m;onf xdkodkY taMumif;w&m;ESifh qufpyf jzpfjcif;oabm &Sdjcif;aMumifh xdktaMumif;w&m; &yfwnf
ae&um; tusKd; (= kyfemrf)w&m;\ wnf&m taMumif;w&m;udk Xdw[
d k ac:qdk\/ cPw,or* =
Oyg'f-XD-bif-[laom cPoHk;yg;taygif;ESifh jynfhpHkaom tusKd; ocFwkyfemrf"r\ wnf&m taMumif;
w&m; Xdwdonf "r|dwd rnf\/ wpfenf;um; ----- "r[lonf taMumif;w&m;wnf;/ ,if;taMumif;
"r\ tMuifwnf&SdaerI oabmw&m;onf &dS\? xdkwnf&dSaerI oabmw&m;onfyifvQif "r =
taMumif;w&m;rS wpfyg; tjcm; wpfpHkwpf&m r&dSjcif;aMumifh "r|dwd rnf\/ wnf&adS eaom taMumif;
w&m;[k qdkvdkonf/ xdktusKd; kyfemrf"r\ wnf&m taMumif;w&m; odaom Pfonf wpfenf;
wnf&Sdaeaom taMumif;w&m;udk odaom Pfonf "r|w
d
d Pf rnf\/ xdaYk Mumifh "r|dwdPf
[lonf yp,mum& trnf&aom taMumif;w&m;ESifh tusKd;w&m;wdkY\ aMumif;-usKd; qufEG,frI
y#dporkyg'f oabmw&m; odaom Pfwnf;[k t|uxmu zGifhqdkjcif; jzpfonf/ rSefayonf --439
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
yg0ifonfom jzpfonf/ xdk taMumif; kyfemrf tusKd; kyfemrf y&rwfwdkY\ tedptcsuf 'kutcsuf
tewtcsufwdkYudk odaom 0dyemPfwdkYwGif 0k|me*grdeD 0dyemPfum; xdyfqHk; jzpfayonf/ xdak Mumifh "r|w
d d trnf&aom 0k|me*grdeD 0dyemPfu a&S;ujzpf ,if;0dyemPf\
aemuf 0dyemPf avhusufNyD;onf\ tqHk; edAmefudk tmkHjyK jzpfay:vmaom t&d,r*fPfonf jzpfay:vm\[k okodr &[ef;awmftm; bk&m;&Sifonf a[mMum;awmfrl\/ (qdkvdkonfrSm
edAmefudk tmkHjyK jzpfay:vmaom t&d,r*fPfonf 0dyemPf\ tusKd;qufom jzpfonf?
tbdnmPf\ tusKd;quf r[kwf = orm"d\ tusKd;quf r[kwf [lvdkonf/)
4/ on*
onm acg ayg|yg' yXrH OyZwd? ypm PH/ ('D-1-172/)
ayg|yg' ...pifppf onmonf a&S;OD;pGm jzpf\? aemuf t&d,r*fPfonf jzpf\/
('D-1-172/)
odkYvQif ayg|yg'okwef 0k|me*grdeD 0dyemudk on* [l a[mawmfrltyf\/
(0dok'd-2-310/)
rl&if; okwefygVdawmf txufwGif a&;om;wifjyxm;onfhtwdkif; ----- onm acg ayg|yg'
ponfjzifh onm[lomvQif a[mxm;awmfrl\? odkYaomfvnf; okwefaU&Sydkif; tpOfojzifh ]]on*H
zkowd = txGwftjrwfjzpfaom 0k|me*grdeD 0dyemESifh ,SOfaom onmodkY a&muf&Sd\}}[k a[mMum;
xm;awmfrltyfonf\ tjzpfaMumifh ]]on*}}[l t|uxmu zGifhqdkjcif;jzpfonf/ (r[m#D-2-482/)
5/ yg&dok'dy"med,*F
y#dy'gP'e0dok'd yg&dok'dy"med,* / ('D-3-252/)
= y#dy'gP'e 0dok'donf yg&dok'd\ jy"mef;aom taMumif;t*Fg rnf\/ ('D-2-252/)
odkYvQif 'okw&okwef 0k|me*grdeD 0dyemudk yg&dok'dy"med,*F = xuf0ef;usifrS
udavom tnpftaMu;wdkY\ uif;a0;pifMu,fjcif; (= yg&dok'd) \ jy"mef;aom taMumif;t*Fg[k
a[mMum;xm;awmfrl\/ (0dok'd-2-310/)
0k|me*grdeD 0dyemonf y#dy'gP'e 0dok'd\ wpfpdwfwpfa'o jzpf\/ Oyudavo
tnpftaMu;wdrYk S vGwaf jrmufaom O',A,Pfyikd ;f rSonf 0k|me*grdeD 0dyemodYk wdik af tmifaom
0dyemPf tm;vHk;onf y#dy'gP'e 0dok'dcsnf;omwnf;/ taygif;\ trnfudk tpdwf
wifpm; wpfpdwfwpfa'o jzpfaom 0k|me*grdeD0dyemudk {ua'osLypm&tm;jzifh yg&dok'd\
jy"mef;aom taMumif; t*Fg[k zGifhqdkxm;onf/ (r[m#D-2-482/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
8/ y#dy'gP'e 0dok'd
ud H yem0kaom y#dy'gP'e0dok'wH b*0wd jA[p&d,H 0kwd/ (r-1-201/)
= igh&iS f ...todeYk nf;? y#dy'gP'e0do'k d tusKd;iSm bk&m;&Sif\ txHawmf jA[p&d,
trnf&aom jrwfaomtusifhudk usifhoHk;oavm/ (r-1-201/)
odv
Yk Qif &x0deDwokwef 0k|me*grdeD 0dyemudk y#dy'gP'e0do'k d [l a[m
Mum;xm;awmfrltyfayonf/ (0dok'd-2-310/)
oDv orm"d ynm odumoHk;&yf tusifhjrwfjzifh odrf;usKH;a&wGuftyfaom 0k|me*grdeD 0dyem
= y#dy'gP'e 0dok'dodkY wdkifatmifaom jrwfaom usifh0wf y#dywfum; omoemhjA[p&d,
wnf;/ t&d,r*fPfum; r*jA[p&d,wnf;/ omoemhjA[p&d,udk txl;&nfeT ;f xm;ayonf/
odkYaomf 0k|me*grdeD 0dyem trnf&aom y#dy'gP'e0dok'd pcef;odkY qdkufa&mufygu P'e0dok'd trnf&aom t&d,r*fPfonf udef;aojrJaom jzpfjcif;jzifh {uef jzpfawmhrnfom
wnf;? xdkaMumifh jA[p&d,t& txufyg &x0deDwokwf omoemhjA[p&d,udk txl; &nfTef;xm;aomfvnf; r*jA[p&d,udkvnf; ry,fjrpfyg[k rSwfyg/ odkYaomf r*jA[p&d,um; P'e
0dok'd[laom trnfjzifh vmayvwHU/
442
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wjcm;aom avmukw&mbHkw&m; jzpf t&Sdefavsmusonf rrnf/ xdkYaMumifh yrpdwuP a*gMwbkonfvnf;aumif; q|pdwuP t&d,r*fonfvnf;aumif; jzpfEdkifygonf [lvdkonf/)
onfomruao; ----- owraZmapwem\ a&S;a&S;aZmwdkY\ tmao0eypnf; taxmuftyHhudk
&&So
d jzifh tm;aumif;onf\ tjzpfaMumifh OyyZa0'eD,uH = 'kw,
d b0 tusK;d ay;aomuH\ tjzpfonfvnf;aumif; tmeE&,
d uH\ tjzpfonfvnf;aumif; jzpfonfr[kwyf gavm[kvnf; ar;&ef&\
dS /
xdt
k ar; qdv
k akd om t"dyg ,frmS odw
Yk nf;/ owraZmonf rdr\
d aemuf qufvufjzpfay:vmaom
b0iftm; teE&owdjzifh aus;Zl;jyKum rdrd\ owdudk xdkb0if0dyguftm; tyfESHvdkuf\/ xdkowdonf
0dygufoEmeftpOf udef;0yfvsuf ygoGm;\/ xdkb0if[laom 0dygufoEwdtpOfonf 0Dxdpdwf rjzpfcsdef0,f tpOftwdkif; b0wpfavQmufvHk; jzpf-ysufae&m aemufqHk; pkwdudpwyfaom pdwfonfvnf;
0dygufpdwftpOfyifwnf;/ enf;tm;jzifh owraZm apwemonf 0dygufoEwdtpOftm; teE&
owdjzifh rdrd\ owd t&Sdeft0grsm; uyfygoGm;atmif aumif;pGm jyKpDrHEdkif&um; aemufb0twGuf
teD;uyfqHk;uH jzpfaomaMumifh OyyZa0'eD,uHvnf; jzpfEdkif\? tmeE&d,uHvnf; jzpfEdkif\/ t&Sdef
t0g avsmhuscsdef ra&mufao;aom a&S;a&S;aZm av;BudrfuJhodkY yifudk,foabmtwdkif; tm;aumif;aomaMumifh OyyZa0'eD,uH tmeE&d,uH jzpf&onf r[kwfyg [lvdkonf/ (rlv#D-1-117/)
tavsmt
f m;jzifh qd&k rl Bu;D rm;aom Pfynm&Sad om r[mynyk*Kd v\
f oEmef tEkvHk ESpBf urd w
f Ykd
jzpfuek \
f ? oH;k Burd af jrmuf a*gMwbk jzpf\? av;Burd af jrmuf t&d,r*fpw
d f jzpf\/ zdv
k af Zm oH;k Burd w
f Ykd
jzpfukef\/ xdkaemif b0ifodkY ouf\/ (tbd-|-1-275/)
1/ r[mynyk*dKvf\ r*0Dxd
b - b - e - ' - r - Ek - Ek - a*g - r*f - zdkvf - zdkvf - zdkvf - b ...
tv,ftvwf ynm&Sdaom rZsdrynyk*dKvf\ oEmef tEkvHk oHk;BudrfwdkY jzpfukef\? av;Budrf
ajrmuf a*gMwbk jzpf\? ig;Budrfajrmuf r*fpdwf jzpf\? zdkvfaZm ESpfBudrfwdkY jzpfukef\/ xdkaemif
b0ifodkY ouf\/ (tbd-|-1-275/)
2 / rZsdrynyk*dKvf\ r*0Dxd
b - b - e - ' - r - Ek - Ek - Ek - a*g - r*f - zdkvf - zdkvf - b - b ...
EkHYaom ynm&Sdaom yk*dKvf\ oEmef tEkvHk (4)BudrfwdkY jzpfukef\? ig;Budrfajrmuf a*gMwbkonf jzpf\/ ajcmufBudrfajrmuf r*fpdwf jzpf\/ ckepfBudrfajrmuf zdkvfaZm jzpf\/ xdkaemif b0ifodkY
ouf\/ (tbd-|-1-275/)
3/ rEynyk*dKvf\ r*0Dxd
b - b - e - ' - r - Ek - Ek - Ek - Ek - a*g - r*f - zdkvf - b - b ...
rSwfcsuf ----- ]]enf;onf a&S;t|uxm ygaomaMumifh qdktyfaom enf;}}[k a,mZem
qdk\/ t&SifAk'aCmorax&fjrwf tvdk&Sdtyfaom enf; r[kwfay/ xdkaMumifh 0dok'dr*t|uxm
tEkvHk (4)Budrf0g&udk wm;jrpfxm;onf/ tEkvHkrsm;ukdvnf; y&duH Oypm tEkvHk[k emrnfcsif; cGJ
444
445
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
pifppfrSmrl a*gMwbkPfonf tEkavmrPf\ tmkHjzpfaom ocFg&tmkHudk r,lrl xdktEkvHkudk aemuf wpfzefjzpfjcif; r&Sdonfudk jyK rdrda*gMwbkudk,fwdkifu tm0Zef; r[kwfygaomfvnf;
tm0Ze;f t&m &yfwnf ]]twdik ;f edAm efuykd if tmkjH yK jzpf&pfayawmh}} [k t&d,r*ftm; trSwf
onmudk ay;ouJo
h Ykd jzpfNy;D aemuf csKyyf suo
f mG ;av\/ (ay;wwfaom owd r&Syd gbJvsuf ow&d o
dS uJo
h Ykd
wifpm; ajymqdk&um; ay;ouJhodkY[k w'rLypm Oy&dusm pum;jzifh qdkonf/)
t&d,r*fonfvnf; xdka*gMwbkonf ay;tyfaom trSwfonmudk rvTwfrlomvQif tMum;
r&Sdaom emrfoEwdtpOf\ tpGrf;jzifh xdka*gMwbkPfodkY tpOfvdkufvsuf tprxifaom terw*
oHo&mwpfcGif[k qdktyfaom a&S; wpfBudrfwpfcgrQ razmufxGif;tyfzl;ao;aom razmufcGJtyfzl;ao;aom avmbtwHk;tcJudk a'gotwHk;tcJudk arm[twHk;tcJudk azmufxGif;vsufomvQif
azmufcGJvsufomvQif jzpfay:vmay\/
xdo
k Ykd jzpf&m qdv
k wUH onfum; Oyrmpum;&yfwnf;/ wpfa,mufaom av;orm;onf av;
tjyef wpf&m\ txuf ysOcf syf wpf&mudk xm;ap t0wfjzifh rsuEf mS udk &pfywf jrm;udk aumif;pGm
zJUG puf,E,m;ay: &yfwnfavNy/D (bD;wyfxm;aom puf,E,m;vSn;f ay: &yfwnfavNyD [lv)kd
tjcm;wpfa,mufaom a,mufsm;onf puf,E,m;udk qGiJ if tMuiftcg av;orm;\ rsuEf mS onf
ysOcf syf wpf&mESihf a&S;I&ifqikd f wnfw
h nfh jzpfae\? xdt
k cg xdyk sOcf syf wkwjf zifh (ysOcf syu
f kd a'gufueJ
toHjrnfatmifacgufvdkuf) trSwfonmudk ay;vdkuf\/ av;orm;onf wkwfjzifh acguf toH
ay;vdkufaom trSwftom;udk rvTwfrlomvQif jrm;udk ypf ysOfcsyf wpf&mudk azmufxGif;vdkuf\/
xdkOyrm pum;&yf wkwfjzifh acguf toHjyKvdkufaom trSwfonmESifh a*gMwbkPfonf
wl\? av;orm;ESifh t&d,r*fPfonf wl\? av;orm;\ wkwfjzifh acguf toHjyKvdkufaom
trSwftom;udk rvTwfrlomvQif ysOfcsyf wpf&mudk jrm;jzifh ypfcGif; azmufxGif;vdkufjcif;ESifh t&d,
r*fPf\ a*gMwbkPfonf ay;tyfaom trSwftom;udk rvTwfrlomvQif edAmefudk tmkHjyK
terw* oHo&mwpfciG 0f ,f wpfBurd w
f pfcgrQ razmufxiG ;f tyfz;l ao;aom razmufct
JG yfz;l ao;aom
avmbtwHk;tcJ ponfudk azmufxGif;jcif; azmufcGJjcif;ESifh wl\/ avmbtwHk;tcJ ponfudk
azmufxGif;jcif; azmufcGJjcif;udkyif blrdv'0aowkork *gwu&P = &tyfaom wnf&mbHk&Sdaom
0#fw&m;udk aESmifzJGUwwfaom udavomwdkYudk t<uif;rJhjzwfrIudk jyKjcif;[lvnf; ac:qdktyfayonf/
rSwfcsuf ----- t&d,r*fw&m;onf ry,f&Sm;tyfukefao;onf\ tjzpfaMumifh Oyg'gef\ tmkH
jzpfuek af om Oyg'geuEm wdYk tzefzef ude;f 0yfwnfaeMuukeaf om tEko,udavomwdo
Yk nf Oyg'geuEm ig;yg;[laom &tyfaom wnf&mbH&k adS omaMumifh blrv
d 'wv
Ykd nf; rnfuek \
f / udavo0#f
ur0#f 0dygu0#fwnf;[laom 0#fw&m;udk vGwfroGm;atmif aESmifzJGUwwfukefaomaMumifh 0aowkwv
Ykd nf; rnfuek \
f / t&d,r*fonf ,if;blrv
d '0aowk trnf&aom tEko, udavomwdu
Yk kd t<uif;rJh ukepf ifatmif tqifq
h ifh y,fowfwwfayonf/ ,if;odYk y,fowfjcif;onf avmb
twHk;tcJ a'gotwHk;tcJ arm[twHk;tcJwdkYudk azmufxGif;jcif; azmufcGJjcif;yif jzpfayonf/
rSefayonf ----- t&d,r*f\ wpfckwnf;aom udpum; tEko, udavomudk y,fjcif;yifwnf;/
odkYvQif xdkt&d,r*fonf tEko, udavomwdkYudk t<uif;rJh y,fowfvsuf y,fpGefYvsuf edrdw
447
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
[laom ocFg&tmkeH rd w
d rf S xonf rnf\/ y0w[laom tqufrjywf jzpfwwfaom 0#fw&m;udk
jzwfonf rnf\/ (tbd-|-1-275-277/)
edrdwE d ly-a0'em-onm-ocFg&-0dnmPedrw
d /H y0wrd ly-a0'em-onm-ocFg&-0dnmPy0war0/ wH 'k0d"H a[mwd Oyg'dEuH tEkyg'dEuEd/ (tbd-|-1-277/)
edrdw ----- kyf a0'em onm ocFg& 0dnmPf[laom ocFg&edrdwfonf edrdw rnf\/
y0w ----- kyf a0'em onm ocFg& 0dnmPf[laom tqufrjywf jzpfwwfaom 0#fw&m;onfyif y0wvnf; rnf\/ xdky0wonf Oyg'dEuy0w[lvnf;aumif; tEkyg'dEuy0w[l
vnf;aumif; ESpfrsKd; &Sd\/
xdkESpfrsKd;wdkYwGif t&d,r*f\ tEkyg'dEuy0wrS xjcif;[laom t&dyfta,mifudk awGUjriftyf\
[k qdk tEkyg'dEuy0wrS x\[k qdkMuukef\/
xdt
k ukov
kd pf w
d w
f u
Ykd kd y,fowf&m tu,f xdt
k &d,yk*Kd vw
f o
Ykd nf xdq
k ikd &f m t&d,r*fw&m;wdkYudk rjzpfaptyfukefonf jzpfukefjim;tHh? xdkodkY jzpfcJhaomf xdktukodkvfpdwfwdkYonf tmkH (6)yg;wdkY
x<ujcif;odkY a&mufukef&m\? odkYaomf xdkt&d,yk*dKvfwdkYonf xdkxdkqdkif&m t&d,r*fw&m;ukd jzpfap
EdkifMuukefojzihf xkdt&d,r*fw&m;wdkYonf xdktukodkvfpdwfwdkY\ x<urI jzpfjcif;udk wm;jrpfukefvsuf
0#fw&m;udk vGwfroGm;atmif zJGUaESmifwwfaom udavomwnf;[laom taMumif;w&m;udk t<uif;rJh
jzwfjcif;udk aemufxyfwpfzef rjzpfxdkufonf\ tjzpfudk jyKvsuf ,if;tukov pdwZkyfESifh ,if;
tukodkvf pdwfapwodufwnf;[laom tEkyg'dEu jzpfaom cEmig;yg; y0ww&m;rS xukefonf
rnfukef\/ um; tEkyg'dEu cEmtpOfrS xyHkwnf;/ (tbd-|-1-277-278/)
(7) b0 t,ltq
{u0g&H umrm0p&a'a0ok {u0g&H rEkaolwd {0rd rddwlyywd0aoe awok {udm
{0 Oyywd,m em,H y&dapa'g (t,H y&dapa'g-rluGJ/)/ ,H ye ]]e aw b0H t|rrm'd,ED}}wd 0kwH?
wrd umr0p&b0Ha,0 oEm,m[? r[*wbm0geH y&dapa'g ewDwd 0'Ed/ (tEk#D-1-124/)
wpfBudrfwpfcg umrm0p& ewfjynf jzpfvdkuf wpfBudrfwpfcg vlUjynf jzpfvdkufjzifh - odkY
a&maESmtyfaom b0\ tpGrf;jzifh (7)b0[k qdkonf/ xdk ewf-vl Oyywdb0wdkYwGif ewfjzpfap vl
jzpfap wpfckaom Oyywdb0om (7)b0 jzpfonf[k tydkif;tjcm;jyjcif; r[kwf/ ]]e aw b0H
t|rrm'd,Ed = xdkaomwmyefyk*dKvfwdkYonf &SpfBudrfajrmuf b0udk ,lkd; r&SdMuukef}}[laom &we
449
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
aomwmyef oHk;rsKd;
&Spcf ak jrmufaom b0udrk ,l qdo
k nfrmS aomwmyefww
Ykd iG f tnHq
h ;kH owuw
K y&r aomwmyefudk &nf&G,f rdefYqdkjcif; jzpfonf/ aomwmyef jzpfNyD;aemuf txufr*fPfrsm;udk vsifvsifjrefjref
&EdkifrI r&EdkifrIrSm o'g 0D&d, owd orm"d ynm [laom a`Ersm;\ xufjrufrI rxufjrufrIudk
tpGJjyK jzpf\/
1/ xufjrufaom a`E&Sdaom aomwmyefrSm wpfb0om y#doaE ae& &[Em jzpf\/ xkd
yk*dKvfrsKd;udk {uADZd = wpfckaom y#doaErsKd;aph &Sdaom aomwmyef[k qdk\/
2/ ESpfb0rS ajcmufb0 txd y#doaEaeaom aomwmyefum; tvwfpm; a`E&Sdol jzpf\/
xdyk *k Kd vrf sK;d udk aumvHaumv = trsK;d aumif; wpfcrk S trsK;d aumif; wpfco
k Ykd a&mufwwfaom ,kwn
f -hH
aom tedrfhpm; trsKd;tEG,f rnfonfhtcgrQ jzpfcGifhr&Sdaom aomwmyef[k qdk\/
3/ ckepfb0 y#doaE&Sdaom y#doaEaeaom aomwmyefum; EkHYaom a`E &Sdolwnf;/ xdkyk*dKvfrsKd;udk owuwKy&r = ckepfBudrf tvGef y#doaE&Sdol aomwmyef[k ac:onf/ (y#doH-|-2-67/)
ar wa,myd aomwmyEm umrb00aoe 0kwm? lyglyba0 ye A[kumyd y#doEda,m
*PSEd/ (y#doH-|-2-67/)
aomwmyef oHk;rsKd;wdkY\ b0ta&twGuf uefYowfcsufrSm umrbHktwGufom jzpf ly
tlybHkrsm;u aomyefrsm;rSmrl y#doaE tBudrfrsm;pGm ,lEdkifMuukef\/ (y#doH-|-2-67/)
owfrSwfay;aomw&m;
aomwmyef oHk;rsKd; uGJjym;&m xdkodkYuGJjym;&ef tb,fw&m;u twnfjyK owfrSwfay;onf[laom tcsufESifh ywfouf q&mjrwfwdkY t,ltq rwlrQbJ uGJjym;vsuf &SdMu\/ uGJjym;yHkudk yk*v
ynwf t|uxm (tbd-|-3-47) zGifhqdkxm;\/ qdkvdk&if;rSm odkY jzpf\/
xdkodkY owfrSwfay;aom w&m;rSm ----1/ tcsKdUu ykAa[wk = a&S;uH taMumif;[kvnf;aumif;
2/ tcsKdUu yxrr*f = aomwmywdr*f[kvnf;aumif;
3/ tcsKdUu txufr*f oHk;yg;[kvnf;aumif;
4/ tcsKdUurl txufr*f oHk;yg;\ a&S;jzpfaom 0dyem[kvnf;aumif; toD;toD; tqdk&SdMu\/
xdk0g' av;&yfwdkYwGif txufr*f oHk;yg;\ a&S;jzpfaom 0dyemuom owfrSwfay;onf
[laom aemufqHk; t,ltqom oifhjrwfaMumif;udk ]]wdPH r*geH 0dyem ed,arwD}}wd 0ga'g ye
,kZwd/ (tbd-|-3-47/) [k twnfjyK qHk;jzwfxm;ayonf/
450
xyfrH &Sif;vif;csufrsm;
xdktxufazmfjyyg 0g' av;&yfwdkYwGif a&S;uHtaMumif;w&m;u aomwmyef oHk;rsKd;wdkY\ a`E
xufrI nHrh u
I kd owfrw
S af y;\ ----- [laom yxr0g' ]]yxrr*f\ tm;BuD;aom rSD&m Oyed,
taMumif;w&m;udk a&S;uHtaMumif;w&m;onf jyKvkyftyfonf rnf\? txufr*f oHk;yg;wdkYonf tm;BuD;aom rSD&m Oyed, taMumif;w&m; r&SdukefbJ jzpfay:vmukef\}} [laom tjypfpum;onf
a&muf&Sdjzpfay:ae\/
wpfzef yxrr*f = aomwmywdr*fonf aomwmyef oHk;rsKd;wdkY\ a`E xufrI nHhrIudk owfrSwf
ay;\[laom 'kwd,0g' txufr*f oHk;yg;wdkY\ tusKd;r&Sdukefonf\ tjzpfonf a&muf&Sdav&m\
jzpfav&m\/
txufr*f oHk;yg;wdkYu aomwmyef oHk;rsKd;wdkY\ a`E xufrI nHhrIudk owfrSwfay;ukef\[laom
wwd,0g' yxrr*fonf rjzpfrDuyif txufr*foHk;yg;wdkYonf jzpfESifhukefNyD[laom tjypfonf
a&muf&Sdav&m\/
xdkYaMumifh tavsmftm;jzifhqdk&rl txufr*foHk;yg;wdkY\ a&S;tzdkY jzpfaom 0dyemuomvQif
aomwmyef oH;k rsK;d wd\
Yk a`E xufrI nHrh u
I kd owfrw
S af y;\[laom 0g'onfomvQif oifjh rwfayonf/
taMumif;um; odkY jzpf\/ ----tu,f txufr*f oHk;yg;wdkY\ a&S;tzdkY jzpfaom 0dyemonf tm;&Sdonf jzpftHh? odkY
tm;&SdcJhaomf 0dyemu tm;aumif;aomaMumifh wpfb0wnf y#doaEae&kHjzifh txufr*fwdkYudk
&Edkif&um; {uADZd aomwmyef rnf\/ xdk{uADZd aomwmyef jzpfaMumif; 0dyematmuf om
tm;enf;aom 0dyemaMumifhum; aumvHaumv aomwmyef jzpfEdkif\/ xdk aumvHaumv
aomwmyef jzpfaMumif; 0dyematmuf om tm;enf;aom 0dyemaMumifhum; owuwKy&r
aomwmyef jzpfEdkif\/ xdkYaMumihf aemufqHk;jzpfaom ]]txufr*f oHk;yg;wdkY\ 0dyemuomvQif ,if;
aomwmyefwdkY\ a`E xufrI nHhrIudk jrJap\}}[laom pwkw0g'onfomvQif oifhjrwfayonf/
(tbd-|-3-47/)
owdjyK&ef ----- jrwfpGmbk&m;&Sifonf ,lawmfrltyfaom emrnf\ tpGrf;jzifhomvQif
owuwKy&r aumvHaumv {uADZd[laom trnfwdkY\ oHk;rsKd;ukefaom aomwmyefyk*dKvfwd\
Yk trnfwYkd jzpfMu&uke\
f ? rQ twdik ;f t&Snf &Sad om t&yfoYkd b0odYk uyfa&mufaom aomwmyef
yk*dKvfonf owuwKy&r rnf\? rQ twkdif;t&Snf &Sdaom t&yfodkY b0odkY uyfa&mufaom aom451
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ou'g*grdr*fPfaMumifh b0opf tusKd;0dygufudk jzpfay:vmatmif jyKpDrHwwfaom tbdocFg&0dnmPf = ur0dnmPf\ csKyfqHk;oGm;jcif;aMumifh ESpfb0wdkYudk xm; ig;b0wdkY emrfonf
vnf;aumif; kyfonfvnf;aumif; tMuifw&m;wdkYonf jzpfukef&m\/ ou'g*grdr*fPfaMumifh
emrfkyfw&m;wdkYonf csKyfukef\ Nidrf;ukef\ csKyfysufjcif;odkY a&mufukef\ Nidrf;at;ukef\/
tem*grdr*fPfaMumifh b0opf tusKd;0dygufudk jzpfay:vmatmif jyKpDrHwwfaom tbdocFg&0dnmPf = ur0dnmPf\ csKyfqHk;oGm;jcif;aMumifh wpfb0udk xm; umr"mwf (tem*grdr*fudk
rjzpfapEdik o
f jzifh ou'g*grftjzpfEiS hf jzpfciG &hf aSd om) ESpb
f 0wdYk emrfonfvnf;aumif; kyo
f nfvnf;aumif; tMuifw&m;wdkYonf jzpfukef&m\/ tem*grdr*faMumifh emrfkyfw&m;wdkYonf csKyfukef\
Nidrf;ukef\ csKyfysufjcif;odkY a&mufukef\ Nidrf;at;ukef\/
t&[wr*fPfaMumifh b0opf tusKd;0dygufudk jzpfay:vmatmif jyKpDrHwwfaom tbdocFg&0dnmPf = ur0n
d mPf\ csKyq
f ;kH oGm;jcif;aMumifh t&[wr*furkd &u tem*grftjzpfEiS hf ly"mwf
aomfvnf;aumif; tly"mwfaomfvnf;aumif; emrfonfvnf;aumif; kyo
f nfvnf;aumif; tMuif
w&m;wdo
Yk nf jzpfuek &f m\/ t&[wr*faMumifh emrfyk w
f &m;wdo
Yk nf csKyu
f ek \
f Nird ;f uke\
f csKy-f
aysmufjcif;odkY a&mufukef\ Nidrf;at;ukef\/ &[Emyk*dKvfonf 0dygufemruEm u#wmkyf = 0dyguf
emrfw&m;ESifh urZkyf t<uif;tusef r&dSaom tEkyg'daoo edAme"mwfjzifh y&dedAmef 0ifpHkyfodrf;
csKyfNidrf;&avaomf aemufqHk;jzpfaom y&dedAmepkwd 0dnmPf\ aemifwpfzef jzpfjcif;oabmr&dSaom
tEkyg'eda&m"oabmjzifh csKyfjcif;aMumifh ynmonfvnf;aumif; owdonfvnf;aumif; emrfonf
vnf;aumif; kyo
f nfvnf;aumif; w&m;wdo
Yk nf csKyu
f ek \
f Nird ;f uke\
f csKyyf sujf cif;odYk a&mufuek \
f
Nidrf;at;ukef\/ (ck-8-33-plVeda'o/ tbd-|-1-279/)
tbdocFg&0dnmPf ----- yknmbdocFg&ponfuJhodkY tbdocFg&-o'gonf tusKd;w&m;udk jyKpDrw
H wfaom uH[al om teufukd a[m\/ xdak Mumifh tbdocFg&0dnmPf[o
l nf xdu
k r = apwemESihf
,SOaf om 0dnmPfwnf;? ur0n
d mPf[v
k nf; ac:qd\
k / aomwmywrd *fPfukd &&daS omtcg ckepfb0rS
aemuf tusKd;ay;rnfh tbdocFg&0dnmPfonf csKyfavawmh\/ xdkaMumifh ckepfb0rS aemuf 0dyguf
jzpfaom emrfESifh urZkyfrsm;onf rjzpfMuawmhay/ ou'g*grdr*fPf ponfwdkYaMumifh tbdocFg&
0dnmPf csKyyf u
kH v
kd nf; enf;wl odygav/ ( ckepfb0ponf ,lqyHu
k v
kd nf; txufu a&;cJNh y;D onfh
twdkif;om rSwfyg/)
eda&m" ---- tyga,ok owrb0awm O'H ok*wd, 0dygu'g,u tbdocFg&0dnmP
yp,Cmawm aomwmywdr*aPe tbdocFg&0dnmP eda&ma"m '|aAm/ (rlv#D-1-117/)
tbdocFg&0dnmPf\ csKyfNidrf;rI ---- ]]tbdocFg&0dnmPf}}[laom uHonf t&d,r*fPfwdkYu
y,fowftyfaom w&m;r[kw?f ]]tb,fenf;tm;jzifh tbdocFg&0dnmPf[al om uHonf csKyo
f enf;}}
[k ar;jref;zG,f &dS\/ tajzum; --- tbdocFg&0dnmPfonf t0dZm-wPSm[laom tazmfudk &&dSygrS
tusKd;0dygufw&m;rsm;udk jzpfay:vmatmif jyKpDrHEdkif\? xdkt0dZm-wPSmwdkYum; t&d,r*fw&m;wdkYu
t<uif;rhJ y,fowftyfaom w&m;wdkYwnf;/ t&d,r*fw&m;wdkYu tbdocFg&0dnmPf\ taMumif;
jzpfaom t0dZm-wPSmwdkYudk t<uif;rhJ tjrpfjywf ajz&Sif;y,fowfvdkufvQif tbdocFg&0dnmPfonf455
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
222
456
tEky'"r 0dyem
orl[*[P0aoe y0wH uvmyoroeH/ zm'd{auu"r*[P0aoe y0wm tEky'"r0dyem/ (rlv#D-1-109/)
kyfemrf ESpfyg;enf; cEm ig;yg;enf; tm,we wpfq,fhESpfyg;enf; "mwf wpfq,fh&Spfyg;enf;
y#dporkyg'ft*Fg (12)&yfenf; ponfh 0dyemIyGm;enf;wdkYum; y&rwfw&m;wdkYudk aygif;pkjcHKikH 0dyem IyGm;aom uvmyoroe 0dyemIyGm;enf;wnf;/ kyfydkif;wGif puK'ouuvmyfpaom
xdx
k kd kyu
f vmyfwYkd wnf&aSd om yx0D"mwfpaom y&rwfw&m;wdu
Yk kd Pfjzifh ydik ;f jcm;,l ,if;y&rwf
w&m;wdkYwGif yx0D"mwfpaom y&rw"mwfom; wpfvHk;pD wpfvHk;pDukdvnf;aumif; emrfykdif;wGifvnf;
yxrpsmefemrfw&m;paom xdkxdkemrfw&m;pkwdkYwGif zpaom wpfckwpfckaom w&m;udk Pfjzifh
ydkif;jcm;,l odrf;qnf; ,if;emrfw&m; wpfvHk;pD wpfvHk;pDudkvnf;aumif; vuPma&;wifum 0dyem IymG ;oH;k oyfaom enf;um; yx0Dpaom zpaom wpfcw
k pfcak om w&m;udk Pfjzifh ykid ;f jcm;
,lonf\ tpGrf;jzifh jzpfay:vmaom tEky'"r 0dyemI yGm;enf;wnf;/
(rlv#D-1-109/ tbd-|-1-253/)
odkYvQif uvmyoroe0dyem IyGm;enf; tEky'"r0dyemIyGm;enf;[k 0dyemIyGm;
enf; ESpef nf;&S&d m txufwiG f a&;om;wifjycJah om 0dyemIymG ;enf;rsm;rSm uvmyoroe 0dyem
IymG ;enf;wdo
Yk m jzpfMuonf/ uvmyoroe 0dyemIymG ;enf; trsK;d rsK;d wdjYk zifh BuKd ;yrf;ygaomfvnf;
toifoal wmfaumif;onf 0k|me*grde0D yd emodYk rqdu
k af &mufEikd b
f J &Sad ejim;tH?h xdt
k cgwGif tEky'"r
0dyemIyGm;enf;udk ajymif; tm;opfvdkygu tm;opfEdkifygonf/
tEky'"r 0dyemIyGm;enf;onf Oy&dyPmoygVdawmf tEky'0*f tEky'okwef (r-3-75)
wGif vm&Sad yonf/ yHpk x
H w
k
f qd&k aomf --- toifoal wmfaumif;onf tmemyge yxrpsmefukd 0ifpm;yg?
,if;yxrpsmef emrfw&m; (34)wdw
Yk iG f zudk Pfjzifh ydik ;f jcm;,l ,if;zudk vuPm,mOfwifum
0dyemIyg/ tvm;wlyif useef mrfw&m;wdu
Yk v
kd nf; wpfv;kH pD wpfv;kH pD vuPm,mOfwifum 0dyem
Iyg/ tu,f toifoal wmfaumif;onf uodP
k ;f (10)yg;vH;k ormywf (8)yg;pDukd &&Sx
d m;oljzpft?hH
ae0onmemonm,we psmeformywf emrfw&m;pkudk csefxm; <uif;usefaom psmeformywf emrf
w&m;pkwdkY yHkpHwlyif wpfvHk;pD wpfvHk;pDaom emrfy&rwfw&m;wdkYudk Pfjzifh ydkif;jcm;,l ,if;emrf
w&m; toD;toD;udk vuPm,mOfwifum 0dyemIyg/ om0ursm;onf ae0onmemonm,we
psmeformywf emrfw&m;pkwdkYudk tEky'"r 0dyemenf;jzifh wpfvHk;pD wpfvHk;pDudk 0dyem rIEdkif/
uvmyoroeenf;jzifo
h mvQif aygif;pkjcKH i
kH 0dyemIEikd o
f nf/ t&Sio
f m&dyw
k & m ud,
k af wmfjrwfBu;D
aomfrSvnf; ,if;ae0onmemonm,we psmeformywfw&m;wdkYudk tEky'"r 0dyemenf;jzifh
0dyem rIEikd /f uvmyoroe 0dyemIymG ;enf;jzifo
h m aygif;pkjcKH i
kH 0dyemIEikd o
f nf/ tEky'
"r 0dyemenf;jzifh ,if;ae0onmemonm,we psmeformywfw&m;wdkYudk 0dyemIjcif;onf
oAnKormorK' bk&m;&SifwdkY\ t&mom jzpfayonf/ (tbd-|-1-253 - Munfhyg/)
(6)'Gg& (42)aum|mo wnf&adS om kyw
f &m;wdu
Yk v
kd nf; kyu
f vmyfwu
Ykd kd "mwfcv
JG suf wpfv;kH pD
wpfv;kH pDaom yx0D"mwfpaom kyw
f &m;wdik ;f udk kyu
f r|mef;ydik ;f Z,m;rsm;wGif azmfjyxm;onft
h wdik ;f
457
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
Pfjzifh ykdif;jcm;,l ,if; kyfy&rwf toD;toD; wpfvHk;pD wpfvHk;pDudkvnf; tvm;wlyif vuPm,mOf wifum tEky'"r0dyemenf;jzifh 0dyem IyGm;Edkifayonf/ tvm;wlyif puK'Gg&0Dxdpaom
umrm0p& emrfw&m; = xdkxdkpdwuP\ twGif; wnf&dSaom emrfw&m; wpfvHk;pD wpfvHk;pDudkvnf;
0dyem IEdkifayonf/
odkYvQif uvmyoroeenf; tEky'"r0dyemenf;[laom 0dyemIenf; ESpfenf;wdkYwGif
wpfenf;enf;jzifyh if jzpfap ESpef nf;vH;k jzifyh if jzpfap 0dyem IymG ;oH;k oyfygu toifoal wmfaumif;onf yg&rDtm;avsmfpGm 0k|me*grdeD 0dyemodkY qdkufa&mufEdkifayonf/
222
459
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
t0dZmESifh 0dZm
wpfcsdef bk&m;&Sifonf om0wdjynfrGef oDwif;oHk;pHaeawmfrlcdkuf jzpf\/ xdktcg &[ef;awmf
wpfyg;onf jrwfpGmbk&m;&Sif\ xHawmfodkY csOf;uyfNyD;vQif bk&m;&Siftm; kdaopGm &Sdcdk;NyD;aemuf oifhwifhavsmufywfaom wpfckaom t&yf xdkifaeNyD;aomf jrwfpGmbk&m;&Siftm; odkY avQmufxm;\/
]]jrwfpGmbk&m; ...t0dZm t0dZm[k qdktyfyg\? jrwfpGmbk&m; ...tb,fw&m;onf t0dZm
ygenf;? tb,frQjzifh t0dZmodkY a&mufol jzpfygoenf;}}[k pum;udk avQmufxm;\/
]]cspfom;&[ef; ...avmu taMumif;w&m;ESifh wuGaom Oyg'geuEm ig;yg;wdkY tm*r
okw[laom oifod t"d*rokw[laom usifhod ----- oifod usifhod[laom todESpfrsKd;jzifh tMum;
tjrif A[kokw r&Sdaom y&rwfPfynmrsufpd umPf;aeaom ykxkZefonf ----1/ (u) kyfw&m;udk rod?
( c ) kyfw&m;\ jzpfay:aMumif; ork',udk rod?
( * ) kyfw&m;\ csKyf&m eda&m"udk rod?
(C) kyfw&m;\ csKyf&m eda&m"odkY a&mufaMumif; usifhpOfudk rod/
2/ (u) a0'emw&m;udk rod/ y /
3/ (u) onmw&m;udk rod/ y /
4/ (u) ocFg&w&m;wdkYudk rod/ y /
5/ (u) 0dnmPfw&m;udk rod?
( c ) 0dnmPfw&m;\ jzpfay:aMumif; ork',udk rod?
( * ) 0dnmPfw&m;\ csKyf&m eda&m"udk rod?
(C) 0dnmPfw&m;\ csKyf&m eda&m"odkY a&mufaMumif; usifhpOfudk rod/
]]cspfom;&[ef; ...odkY rodjcif;udk t0dZm[k qdktyf\? rQjzifh t0dZmodkY a&mufol jzpf\}}
[k rdefYawmfrl\/ (oH-2-132 - t0dZmokwf/)
wpfcsdef bk&m;&Sifonf om0wdjynfrGef oDwif;oHk;pHaeawmfrlcdkufjzpf\? xdktcg &[ef;awmf
wpfyg;onf jrwfpGmbk&m;&Sif\ xHawmfodkY csOf;uyfNyD;vQif bk&m;&Siftm; kdaopGm &Sdcdk;NyD;aemuf oifhwifh avsmufywfaom wpfckaom t&yf xdkifaeNyD;aomf jrwfpGmbk&m;&Siftm; odkY avQmufxm;\/
]]jrwfpGmbk&m; ...0dZm 0dZm[k qdktyfyg\? tb,fw&m;onf 0dZmygenf;/ jrwfpGmbk&m; ...
tb,frQjzifh 0dZmodkY a&mufol jzpffygoenf;}}[k pum;udk avQmufxm;\/
]]cspfom;&[ef; ...avmu taMumif;w&m;ESifhwuGaom Oyg'geuEm ig;yg;wdkY tm*r
okw t"d*rokw[laom oifod usifhod tod ESpfrsKd;jzifh tMum;tjrif A[kokw&Sdaom t&d,m
jzpfawmfrlaom igbk&m;&Sif\ wynfhom0uonf ----460
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/ (u) CmetMunf"mwfudk / y /
( c ) *EmkHwdkYudk
/y/
( * ) Cme0dnmPfudk
/y/
(C) Cmeorudk
/y/
( i ) Cmeor[laom taMumif;aMumifh jzpfay:vmonfh cHpm;rI okca0'em 'kua0'em
Oayuma0'emudk/ y /
4/ (u) Zd0SgtMunf"mwfudk / y /
( c ) &omkHwdkYudk
/y/
( * ) Zd0Sg0dnmPfudk
/y/
(C) Zd0Sgorudk
/y/
( i ) Zd0gS or[laom taMumif;aMumifh jzpfay:vmonfh cHpm;rI okca0'em 'kua 0'em Oayuma0'emudk/ y /
5/ (u) um,tMunf"mwfudk / y /
( c ) azm|AmkHwdkYudk
/y/
( * ) um,0dnmPfudk
/y/
(C) um,orudk
/y/
( i ) um,or[laom taMumif;aMumifh jzpfay:vmonfh cHpm;rI okca0'em 'kua0'em
Oayuma0'emudk/ y /
6/ (u) raemtMunf"mwfudk tedp[k ('ku[k tew[k) odol jrifoltm; rodrI = t0dZm aysmufuif;Edkif\? odrI = 0dZmPf ay:aygufEdkif\/
( c ) "rmkHwdkYudk
/y/
( * ) raem0dnmPfudk / y /
(C) raemorudk / y /
( i ) raemor[laom taMumif;aMumifh jzpfay:vmonfh cHpm;rI okca0'em 'kua0'em
Oayuma0'emudk tedp[k ('ku[k tew[k) odol jrifoltm; rodrI = t0dZm aysmufuif;Edkif\? odrI = 0dZmPf ay:aygufEdkif\/
cspfom;&[ef; ...odkY odol odkY jrifoltm; rodrI = t0dZm aysmufuif;Edkif\? odrI =
0dZmPf ay:aygufEdkif\}}[k rdefYawmfrl\/ (oH-2-259-260 - t0dZmy[meokwef/)
toifolawmfaumif;onfvnf; a'oemawmfrsm;udk OD;xdyf&Gufyefqifvsuf t0dZm uif;aysmufum 0dZmPf tvif;aygufatmif BudK;yrf;av&monf/
y#dy'gP'e0dok'deda'o NyD;\/
22222
462
P'e0dok'd eda'o --
P'e0do'k ed ad 'o
yxrr*fPf = aomwmywdr*fPf
0k|me*grdeD0dyemwGif tusKH;0ifaom tEkavmrPfrS txuf a*gMwbkPfonf
jzpfay:vm\? xdka*gMwbkPfonf t&d,r*f\ tm0Zef;t&m wnfonf\ tjzpfaMumifh y#dy'g
P'e0dok'dodkYvnf; rouf0if? tedpponfwdkY\ tpGrf;jzifh ocFg&w&m;wdkYudk r,ljcif;aMumifh =
ocFg&tmkHudk tmkHr,ljcif; tmkHrjyKjcif;aMumifhwnf;/ edAmefudk tmkHjyKonf\ tjzpfonf &Sdygaomfvnf; udavomwdkYudk rukefapEdkifonf\ tjzpfaMumifh P'e0dok'dodkYvnf; rouf0ifay/ xdkodkY
udavomwdkYudk rukefapEdkifonf\ tjzpfaMumifhomvQif xdka*gMwbkPfudk --- puK0dnmPfpaom
y0dnmP"mwfwdkYtm; ymkHwdkYwGif lygkHponfh tmkHwpfrsKd;rsKd;udk Tefjywwfonfjzpf tmkHudk
Tefjyjcif;udpudk jyKvkyfwwfaom ud&d,mraem"mwf y'Gg&m0Zef;uJhodkY ----- t&d,r*ftm; edAmefudk
TefjywwfaomaMumifh t&d,r*f\ tm0Zef;t&m wnf\[l qdktyfayonf/ y#dy'gP'e
0dok'dESifh P'e0dok'dwdkY\ tv,f xdk0dok'dESpfyg;wdkY\ vuPmr&SdaomaMumifh taAm[m&du
= a0g[m&tm;jzifh tb,f0dok'd[k rac:a0:avmufonfom jzpf\/ odkYaomfvnf; - 0k|me*grdeD
0dyem\tqHk; tjzpfjzifh 0dyem\ toif;tyif; bufawmfom; jzpf&um; 0dyemaomw =
0dyemt,Of usa&mufaeonf\tjzpfaMumifh 0dyem[k = 0k|me*grde0D yd em[k ac:a0:jcif;odYk
a&muf\/ (pum;&yfjzifh a*gMwbkPf\ y#dy'gP'e0dok'dodkYyif ouf0ifjcif;udkyg jy\/)
(0dok'd-2-312/ r[m#D-2-483/)
aomwmywdr*f ou'g*grdr*f tem*grdr*f t&[wr*f[laom r*fav;yg;wdkY jzpfaom
Pfonf P'e0dok'd rnf\/ (0dok'd-2-312/)
xdkav;yg;aom t&d,r*fPfwdkYwGif a&S;OD;pGm yxrr*fPf = aomwmywdr*fPfudk jynfhpHk
apvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf tjcm;wpfyg;aom wpfpHkwpfckaom jyKzG,fudp rnfonfum; r&SdNyD/
rSeaf yonf ----- xdka,m*g0p&yk*dKvfonf jyKvkyfoifhaom udpum; tEkavmrPf tqHk;&Sdaom
0dyemPfudk jzpfapjcif;onf jyKoifhjyKxdkufaom vkyfief;udp&yfudk jyKtyfNyD;omvQif jzpfayonf/
jyKvkyfNyD;omvQif jzpfayonf/ (0dok'd-2-312/)
owdjyK&ef ----- tydkif;um; ocFg&w&m;wdkY\ tysufoufoufudk tmkH,l vuPm,mOf
oH;k csuu
f kd wpfvn
S phf w
D if txl;ojzifh tewvuPmudk OD;pm;ay; tom;ay; 0dyemIaeaom
tydkif;jzpfonf/ tydkif;wGif toifa,m*Dolawmfaumif;onf ok'0dyem,meduyk*dKvfjzpfygu
yudPu ocFg&w&m;wdkYudk IuGufpHkatmif 0dyem Ixm;NyD;jzpf "rmkHvdkif; taumif;tkyfpk emrf
w&m;oufoufuo
kd m OD;pm;ay; 0dyemIyg/ ,if;emrfw&m;ESihf &Hcg ,if;emrfw&m;wd\
Yk rS&D m0wKkyfwdkYudkom OD;pm;ay; kyfwpfvSnfh emrfwpfvSnfh tZswwpfvSnfh A[d'wpfvSnfh vSnfh vuPm,mOfoHk;csufwGifvnf; wpfvSnfhpD wif odkYr[kwf rdrdtESpfNcdKufqHk; vuPmwpfckudk OD;pm;ay;
0dyem Iaeyg/ &Hcg Iaeonfh 0dyemPfudkvnf; wpfzefjyef 0dyemIyg/
tu,f toifa,m*Dolawmfaumif;onf orx,meduyk*dKvf jzpfygu rdrd&&Sdxm;aom psmef
emrfw&m;pkwdkYudk wpfvSnfh ,if;psmefemrfw&m;wdkY\ rSD&m0wKkyfwdkYudk wpfvSnfh tZw wpfvSnfh
463
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tedrdw
ty0w
0docFg&
eda&m"
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
aomwmyef yk*dKvf
aomwmywrd *fPf\ tjcm;rJh xdak omwmywrd *fpw
d \
f omvQif tusK;d jzpfuek af om ESpBf urd f
aom zdkvfpdwfwdkYonfvnf;aumif; oHk;Budrfaom zdkvfpdwfwdkYonfvnf;aumif; jzpfay:vmMuukef\/
rSefayonf ----- avmukw&m ukodkvfwdkY\ rdrdjzpfNyD;onf\ tjcm;rJh tusKd;ay;jcif; oabm&dSonf\
tjzpfaMumifhomvQif ----]]orm"drmeE&dunrm[k}} (ck-1-5/)
= ,if;t&d,r*fEiS hf wGzJ uf,OS b
f d orm"dw&m;awmfjrwfukd rdru
d ,
G yf tjcm;rJu
h mv rkcsqwfqwf
t&d,zdkvf[laom tusKd;w&m;udk ay;wwf\[l bk&m;&SifwdkYonf a[mMum;awmfrlukef\ - [k
vnf;aumif;
'EH tmeE&duH ygykPmwd tmo0geH c,m,/ (tH-1-467/)
= tmoa0gw&m;wd\
Yk ukejf cif;iSm jznf;jznf;aES;aES; rdr\
d tjcm;rJh omvQif jzpfaom t&d,zdv
k f
[laom tusKd;&dSaom t&d,r*fodkY a&muf&dS\ - [k vnf;aumif; ---odkYpaom pum;awmfudk bk&m;&Sifonf a[mMum;awmfrlayonf/ (0dok'd-2-315/)
tcsKdUaom aupdq&mwdkYonfum; wpfBudrf ESpfBudrf oHk;Budrf odkYr[kwf av;Budrfaom zdkvfpdwfwdkYonf jzpfEdkifukef\[k qdkMu\/ xdkaupdq&mwdkY\ pum;udk r,ltyfonfomwnf;/ taMumif;rl
tmao0eypn;f udk &&daS om tEkavmrPf\ tjcm;rJh a*gMwbkPfonf jzpfay:vm\? xdak Mumifh
tvHk;pHkwdkYatmuf ,kwfaom tzdkY jzpfaom tydkif;tjcm;tm;jzifh ESpfBudrfaom tEkvHkpdwfwdkYonf
jzpfoifu
h ek \
f / rSeaf yonf -- wpfBurd af om tEkvo
kH nf tmao0eypn;f udk r&&dES ikd /f wpfzef wpfcak om
466
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
udavomwdu
Yk kd qifjcif\/ tqH;k vnf; ]]igonf w&m;udk tmkjH yKaomtm;jzifh odtyfNy}D }[k aojcif;
uif;aom tNrdKufedAmefudk qifjcif\/ odkYvQif aomwmyefjzpfaom t&d,om0u\oEmef ig;Budrfaom ypa0uPmwdkYonf jzpfMuukef\/ aomwmyefyk*dKvftm; ig;Budrfaom ypa0uPmwdkYonf
jzpfuek o
f uJo
h Ykd xdt
Yk wl ou'g*grfy*k Kd vf tem*grfy*k Kd vw
f t
Ykd m;vnf; ig;Burd pf aD om ypa0uPmwdo
Yk nf
jzpfMuukef\/ txl;rSm &[Emyk*dKvftm; <uif;aom udavomudk qifjcifjcif;rnfonf r&dSNyD[k rSwfyg/
(&[Emyk*dKvf\ oEmef ypa0uPm av;rsKd;om jzpfEdkifonf [lvdk/) odkYvQif tm;vHk;aygif;aomf
(19)rsKd;aom ypa0uPmwdkYonf &dSMuukef\/ (0dok'd-2-315-316/)
odYk azmfjyjcif;um; Ou|y&dap' = tvGeq
f ;kH tydik ;f tjcm;tm;jzifh azmfjyjcif;wnf;/ rSeaf yonf
y,ftyfNyD;aom udavomwdkYudk qifjcifjcif; ry,f&ao;aom <uif;aom udavomwdkYudk qifjcifjcif;onf aouyk*dKvfwdkYtm;vnf; jzpfonfvnf; &dS\? rjzpfonfvnf; &dS\/ rSefayonf ----- xdkodkY
y,fNy;D aom udavom <uif;aom udavomwdu
Yk dk qifjcifjcif;iSm pGr;f Edik o
f nf\ tjzpfonf tcsKUd aom
aouy*k Kd vt
f m; jzpf\? tcsKUd aom aouy*k Kd vt
f m; rjzpf/ xdak Mumifh xdo
k Ykd qifjcifjcif;\ r&djS cif;aMumifh
yifvQif r[memrf omuD0ifrif;om;BuD;onf jrwfpGmbk&m;udk ]]bkef;awmfBuD;jrwfawmfrlaom jrwfpGmbk&m; ...tMuifry,ftyfao;aom udavo"rjzifh wynfah wmf\ ukov
kd pf w
d u
f kd &Hcg avmbw&m;
wdkYonfvnf; ukefap wnfukef\? a'gow&m;wdkYonfvnf; ukefap wnfukef\? arm[w&m;wdkYonfvnf; ukefap wnfukef\? wynfhawmf\ tZswoEmef xdkry,ftyfao;aom udavo"r
onf tb,frnfaom udavo"rygenf;}}[k ar;avQmuf\/ (r-1-126/) tvHk;pHkaom okwfudk
tus,ftm;jzifh odygav/ (0dok'd-2-316/)
txufyg tqdktrdefYwdkYum; 0dok'dr*t|uxm\ zGifhqdkcsufwdkYwnf;/ rlvyPmot|uxm
plV'kuuEokwef (r-|-1-366/) tzGifhum; odkYvnf; zGifhqdkxm;\/ ----om ye e oaAoH y&dykPm a[mwd/ {aum [d y[Deudavoar0 ypa0uwd? {aum
t0od|udavoar0? {aum r*ar0? {aum zvar0? {aum edAmear0/ rmok ye yok
ypa0uPmok {uH 0g a'G 0g aem v'KH e 0Ed/ wd , ypa0uPm e y&dykPm? w
r*0ZsudavoyPwd,H taum0d'wm {0H a[mwd/ (r-|-1-366/)
xdyk pa0uPmonf tvH;k pHak om t&d,yk*Kd vw
f t
Ykd m; tjr{J uef tjynft
h pHk rjzpfay/ wpfO;D aom
t&d,yk*dKvfonf y,fNyD; udavomudkomvQif qifjcif\? wpfOD;aom t&d,yk*dKvfonf <uif;aom
ry,f&ao;aom udavomudkomvQif qifjcif\? wpfOD;aom t&d,yk*dKvfonf r*fudkomvQif qifjcif\? wpfO;D aom t&d,yk*Kd vo
f nf zdv
k u
f o
kd mvQif qifjcif\? wpfO;D aom t&d,yk*Kd vo
f nf edAm efukd
omvQif qifjcif\/ ig;rsK;d ukeaf om ypa0uPmwdw
Yk iG f wpfrsK;d aom ypa0uPmudak omfvnf;aumif;
ESpfrsKd;aom ypa0uPmudkaomfvnf;aumif; &&dSjcif;iSm oihfukef\/ odkYvQif tMuifyk*dKvftm;
ypa0uPm ig;rsKd;wdkYonf rjynfhpHkukef? xdkyk*dKvfonf t&d,r*fu y,fowftyfaom udavomwdkY\
trnfemr ynwf vdrmuRrf;usifrI r&dSaomaMumifh odkY rjynfhpHkjcif; jzpf&ayonf/ (r-|-1-366/)
txufyg t|uxmtvdktm;jzifh ypa0uPm ig;rsKd;wdkYwGif wpfrsKd;udkjzpfap ESpfrsKd;udkjzpfap
{uef&&dSrnf jzpfonf? odkYaomf rnfonfh ypa0uPm[k twdtusum; rqdkay/ y,fNyD;udavom
468
ry,f&ao;aom udavom r*f zdkvf edAmef ----- ig;rsKd;wdkYwGif wpfrsKd;udk jzpfap ESpfrsKd;udk jzpfap
{uef qifjcif&rnf jzpfonf/ odkYaomf t&d,r*fu y,fowftyfaom udavomwdkY\ trnfemr
ynwf vdrmuRrf;usifrI r&dSaomaMumifh odkY rjynfhpHkjcif; jzpf&onf[laom aemufpum;udk axmuf
Iygu a,bk,stm;jzifh y,fNy;D udavom ry,f&ao;aom udavomwdu
Yk o
kd m rqifjcifrjd cif;jzpfonf/
r*f zdkvf edAmefwdkYudkum; trsm;tm;jzifh qifjcifrdMuonfom[k txufyg 0dok'dr*t|uxmESifh ESD;aESm ,l&ef &dSayonf/
'kwd,r*fPfydkif;
wpfzef odkY ypa0uPmPfjzifh qifjcifNyD; aomwmyefjzpfNyD;aom xdkt&d,om0uonf
xdkae&myifvQifrlvnf; aevsuf wpfyg;aomtcgrlvnf; wpfae&m&mwGif aevsuf tm;aumif;
armif;oefaom umr&m* Asmyg'wdkYudk acgif;yg;apjcif;iSmvnf;aumif; ESpfckajrmufaom ou'g*grd
zdkvfodkY a&muf&dSjcif; &&dSjcif;iSmvnf;aumif; 0dyembm0em tm;xkwfjcif; vkHYvya,m*udk jyK\/
xdyk *k Kd vo
f nf a`E Adv
k f aAmZsiw
f u
Ykd kd aygif; ,if;a`E Adv
k f aAmZsiw
f u
Ykd kd xufjrufonf\ tjzpfoYkd
a&mufapvsuf kyf a0'em onm ocFg& 0dnmPf[laom cEmig;yg;enf;t& ig;rsKd;jym;aom xdkocFg&
w&m;taygif;udyk ifvQif tedp 'ku tew[
l 0dyemPfjzifh vuPma&;oH;k wefukd pl;prf;onf\
tpGrf;jzifh tjyefjyef tvSefvSef oHk;oyf\? qifhum qifhum tzefwvJvJ 0dyemPfudk jzpfap\?
0dyemtpOfodkY ouf0if\/ qdktyfcJhNyD;aomenf;jzifh usifhaom xdkaomwmyefyk*dKvftm; O',A,Pf ponfwdkYudk jzpfapjcif; qdktyfcJhNyD;aom enf;twdkif;omvQif ocFgkayumPf\ tqHk;
wpfcak om tm0Ze;f jzifh tEkavmrPf a*gMwbkPfwo
Ykd nf wpfenf; tEkavmrPf a0g'gePf
wdkYonf jzpfukefvwfaomf a*gMwbkESifhwlaom a0g'gef\ tjcm;rJh ou'g*grdr*fonf jzpfay:vm\?
xdkou'g*grdr*fESifh ,SOfaom Pfonf ou'g*grdr*f jzpfaom Pf rnf\/ ou'g*grdr*fPf\ tjcm;rJhvnf; qdktyfcJhNyD;aom enf;twdkif;omvQif zdkvfpdwfwdkYudk odtyfukef\/ rQjzifh
yk*Kd vo
f nf ou'g*grf rnf\? av;a,mufajrmufaom t&d,yk*dKvf jzpf\? wpfBudrfomvQif
avmuodkY y#doaEtm;jzifhvm 0#f'ku\ tqHk;udk jyKjcif;iSm pGrf;Edkifol jzpf\/ xdkodkY ou'g*grd
zdkvfodkY a&mufonfrS aemuf ypa0uPmum; qdktyfcJhNyD;aom enf;twdkif;yifwnf;/
(0dok'd-2-316 -317/)
udavom acgif;yg;rI
tm;aumif;armif;oefaom umr&m* Asmyg'wdkY\ acgif;yg;rIudk tb,fodkYaom taMumif;jzifh
odtyfygoenf;[lrl ----1/ &Hcg BudK;Mum;BudK;Mum;om jzpfojzifhvnf;aumif;
2/ pdwftpOfwGif Oyg'f-XD-biftaejzifh xifxif&Sm;&Sm; x<u jzpfay:vmrI y&d,k|meoabm
EkHYnHhonf\tjzpf tm;aysmhonf\ tjzpfjzifhvnf;aumif; ---ESpfrsKd;ukefaom taMumif;wdkYjzifh umr&m* Asmyg'wdkY\ acgif;yg;onf\ tjzpf usJyg;onf\
tjzpf ao;odrfEkHYnHhonf\tjzpfudk odtyfay\ [lay/ oHo&m0#fodkY tpOfvrf;avQmufaeaom vlrsm;pk\ oEmef udavomwdkYonf tjrJrjywf jzpfaeMuukefouhJodkY ou'g*grfyk*dKvftm; udavom469
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wwd,r*fPfydkif;
ou'g*grdzv
kd af emuf ypa0uPmaZm0Dxrd sm; usNy;D r*fzv
kd f edAm efponfwu
Ykd kd xdu
k o
f vdk
qifjcifNyD;vwfaomf ou'g*grfjzpfNyD;aom xdkt&d,om0uonf xdkae&mrlvnf;aevsuf wpfyg;aomtcgrlvnf; xdkae&m jzpfap tjcm;aomae&m jzpfap aevsuf ou'g*grdr*fjzifh acgif;yg;
aptyfNyD;aom umr&m*oHa,mZOf y#dCoHa,mZOfwdkYudk t<uif;rJhy,fowfjcif;iSm oHk;ckajrmufaom
wwd, tem*grdzdkvfodkY a&muf&dSjcif;iSm 0dyem tm;xkwfjcif; vkHYvudk jyK\/ xdkyk*dKvfonf a`E
Adkvf aAmZsifwdkYudk aygif;pk xufjrufonf\ tjzpfodkY a&mufapvsuf xdkkyfemrf"r awblruocFg&
w&m; taygif;udyk ifvQif tedp 'ku tew[
l 0dyemPfjzifhf oH;k oyfe,facs\/ 0dyemPfukd
tzefzef jzpfap\? 0dyemPftpOfoYkd ouf0if\/ (O',A,PfrS p ocFgkayumPfq;kH onf
wdkifatmif tpOftwdkif; jzpfaprIudk qdkvdkonf/) odkYaomenf;jzifh usifhaeaom xdkou'g*grfyk*dKvftm; a&S; qdktyfcJhNyD;aom enf;twdkif;yifvQif ocFgkayumPf\ tqHk; wpfckaom tm0Zef;jzifh
tekavmrPf a*gMwbk (= a0g'gef) PfwdkYonf jzpfukefvwfaomf a*gMwbk (= a0g'gef) Pf\
tjcm;rJh tem*grdr*fonf jzpfay:vm\? xdt
k em*grdr*fEiS hf ,SOaf om Pfonf tem*grdr*fjzpfaom
Pf rnf\/ (0dok'd-2-317/)
tem*grdr*fPf\vnf; tjcm;rJh qdktyfcJhNyD;aom enf;twdkif;yifvQif zdkvfpdwfwdkYudk od&Sdygavukef/ rQ twdkif;t&Snf&Sdaom tem*grdr*f\ tjcm;rJh tem*grdzdkvf\ jzpfjcif;jzifhomvQif
yk*dKvfonf jA[mjynf udk,fxif&Sm;jzpfjcif; = Moyygwdu = Oyygwf y#doaEom&Sdaom xdkjA[mh
bHk odkYr[kwf ok'g0gobHk y&dedAmefjyKavh&Sdaom y#doaE\ tpGrf;jzifh umrb0odkY wpfzef rjyef
vmaom oabm&Sdaom yk*dKvfjzpf y#doaE\ tpGrf;tm;jzifh umravmu"mwfodkY wpfzef rvmjcif;aMumifh tem*grf rnfaom ajcmufa,mufajrmufaom t&d,yk*Kd vf jzpfay\/ xdo
k Ykd tem*grdzv
kd o
f Ykd
a&mufonfrS aemuf ypa0uPmjzpfyHkonf qdktyfcJhNyD;onfhtwdkif;omwnf;/ (0dok'd-2-317/)
y#doaE\ tpGrf;jzifhom xdkjA[mhjynfrS umrbHkodkY rvmjcif; oabm&Sd\? bk&m;tm; zl;ajrmf&ef w&m;awmfudk em,l&ef [laom tusKd;w&m;rsm;twGufum; vlUavmu tygt0ifjzpfaom
471
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
pwkwr*fzdkvf = t&[wr*fzdkvf
odkYvQif ypa0uPmaZm0DxdwdkYjzifh r*f zdkvf edAmefponfwdkYudk xdkufovdk qifjcifNyD;aomf
tem*grfjzpfNyD;aom xdkt&d,om0uonf xdkae&mrlvnf; aevsuf wpfyg;aom tcgrlvnf;
xdkae&mjzpfap tjcm;aom ae&mjzpfap aevsuf lybHk wyfrufwwfaom ly&m* tlybHk
wyfrufwwfaom tly&m* rme O'p t0dZm[k qdktyfukefaom txufydkif; O'rm*d,oHa,mZOf
ig;yg;wdkYudk t<uif;rJh y,fjcif; tusKd;iSm av;ckajrmufaom t&[wzdkvfodkY a&muf&Sdjcif;iSm 0dyem
tm;xkwjf cif;vkv
YH udk jyK\? xdyk *k Kd vo
f nf a`E Adv
k f aAmZsiw
f u
Ykd kd aygif;pk xufjrufonf\ tjzpfoYkd
a&mufapvsuf xdkkyfemrf"r awblru ocFg&w&m;taygif;udkyifvQif 0dyemPfjzifh oHk;oyf
e,facs\? 0dyemPfudk tzefzef jzpfap\/ 0dyemtpOfodkY ouf0if\/ (O',A,PfrSp
ocFgkayumPf qHk;onfwdkifatmif tpOftwdkif;usifh\ [lvdk/) odkYaomenf;jzifh usifhaeaom
xdktem*grfyk*dKvftm; a&S; qdktyfcJhNyD;aom enf;twdkif;yifvQif ocFgkayumPf\ tqHk; wpfckaom tm0Zef;jzifh tEkavmrPf a*gMwbk = a0g'gefPfwdkYonf jzpfukefvwfaomf a*gMwbk =
a0g'gefPf\ tjcm;rhJ yifvQif t&[wr*fonf jzpfay:vm\? xdt
k &[wr*fEiS hf ,SOaf om Pfonf
t&[wr*f jzpfaomPf rnf\/ (0dok'd-2-317-318/)
t&[wr*f\vnf; tjcm;rJh qdktyfcJhNyD;aom enf;twdkif;yifvQif t&[wzdkvfpdwfwdkYudk
odygavukef/ rQ twdkif;t&Snf &Sdaom t&[wr*f\ tjcm;rJh t&[wzdkvf\ jzpfjcif;jzifhomvQif
yk*dKvfonf &[Emrnfaom &Spfa,mufajrmufaom t&d,yk*dKvf jzpfayonf/
1/
2/
3/
4/
5/
6/
r[mcDPmo0
= ylaZmftyf BuD;jrwfaom tmEkabmf&Sdaom tmoa0g ukefNyD;aom
tEdr a'["m&D
= tqHk;pGefaom cEmudk,fudk aqmifwwfaom
Mo[dwbm&
= csxm;tyfNyD;aom cEm0ef udavom0ef tbdocFg&0ef&Sdaom
tEkyw
o
'w
= tpOftwdik ;f a&muftyfNy;D aom t&[wzv
kd [
f al om rdrt
d usK;d &Sad om
y&duDPb0oHa,mZe = ukefNyD;aom q,fyg;aom b0oHa,mZOf&Sdaom
orm'nm0drw
k
= cEm ponfw\
Ykd oabmudk toift
h m;jzifh odNy;D txl;ojzifh vGwNf y;D
aom
7/ t*'udaP,s
= ewfEiS hf wuGaom owavmu\ jrwfaom tvSL0wKukd cH,x
l u
kd af om
yk*dKvfxl; yk*dKvfjrwf jzpfayonf/
qdktyfcJhNyD;aom t&d,r*fav;yg;wdkYESifh ,SOfaom Pfonf P'e0dok'd rnfayonf/
22222
472
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tmemygeyA
= tmemygeudk IyGm;onfh tydkif;
&d,myxyA
= &d,mykxfudk IyGm;onfh tydkif;
orZnyA
= owdorZOfykdif;qdkif&mudk IyGm;onfh tydkif;
y#dulvreodum&yA = &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk IyGm;onfh tydkif;
474
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ouf0if\/ (4)
,if;tEkyem av;yg;wdYk tOD;rlxm;aom um, = kyf a0'em pdw "rwrYkd mS kyef mrf aMumif;
usKd; = ocFg&w&m;wdkYom jzpfMu\/ odkYtwGuf umvoHk;yg; oEmefESpfyg;twGif; wnf&Sdaom kyfemrf
aMumif;usK;d = ocFg&w&m;wdu
Yk kd vuPm,mOfo;kH csuw
f if wGiw
f iG Bf u;D 0dyemIaeaomf owdy|mef
w&m; av;yg;vH;k udyk if yGm;rsm;aeonf rnfayonf/ odaYk omf avmuD0yd emtcdu
k f pdwu
P
wpfck
twGif; owdy|mefav;yg;vHk;onf pHkpHknDnD NydKifwl rjzpfEdkif avmuD0dyemtcdkuf owdy|mef
av;yg;udk pdwuP toD;toD;wdkY &tyfukef\[k qdkayonf/ odkYaomf t&d,r*ftcdkufum;
owdy|mef av;yg;vHk;onfyif pHkpHknDnD jzpfayonf/
ory"mef av;yg; ----- rsufjrif ypKyef twabm rdrd\ kyfemrfoEmef tpOfwGif rjzpfpzl;
ao;aom olwpfyg;\oEmef jzpfay:oGm;aom tukov
kd u
f v
kd nf;aumif; xdt
k ukov
kd v
f Qif taMumif;
&if;cH&Sdaom owfjcif; aESmifzJGUjcif;iSm xdkufaom tjypfponfwdkYudkvnf;aumif; awGUjrif& ]]tMuif
odkYaom tjcif;t&mtm;jzifh usifhooltm; tukodkvfvQif taMumif;&if;&Sdaom tjypfonf jzpfay:
vmEdkif\? xdkodkYaom tjcif;t&mtm;jzifh igonf rusifhaythH? odkY aumif;pGm usifhonf&Sdaomf ightm;
tukodkvfvQif taMumif;&if;cH&Sdaom tjypfonf rjzpfvwHU}} ----- odkY ESvHk;ydkuf xdkuJhodkYaom
tukodkvfvQif taMumif;&if;cH&Sdaom tjypfudk rjzpfapjcif;iSm tm;xkwfvkHYvjyKaom umv rjzpfay:zl;ao;aom tukodkvfw&m;wdkYudk rjzpfatmif vHkYvjyKjcif;[laom a&S;OD;pGmaom ory"mefudk
&tyf\/ (1)
rdr\
d oEmef0,f tBurd rf sm;pGm jzpfjcif;odYk a&muf&adS eaom tjzpfrsm;ojzifh avhusio
hf m;&jcif;odYk
a&muf&Sdaeaom tukodkvfw&m;udk jrif& xdkuJhodkYaom tukodkvfw&m;udk y,fowfEdkif&ef tvdkYiSm
tm;xkwfvkHYvjyKaomumv jzpfay:NyD;aom tukodkvfw&m;wdkYudk y,fEdkifatmif BudK;pm;tm;xkwfjcif;[laom ESpfckajrmufaom ory"mefudk &tyf\/ (2)
rsufjrif ypKyef twabm rdrdoEmef0,f rjzpfpzl;ao;aom psmefudkaomfvnf;aumif;
0dyemudak omfvnf;aumif; jzpfay:vmapjcif;iSm tm;xkwv
f v
YHk jyKaom yk*Kd vt
f m; rjzpfay:zl;ao;aom ukov
kd w
f &m;wdu
Yk kd jzpfay:vmatmif BuKd ;pm;tm;xkwjf cif;[laom oH;k ckajrmufaom ory" mefukd
&tyf\/ (3)
rsufjrif ypKyef twabm jzpfay:zl;aom psmefudkaomfvnf;aumif; 0dyemudkaomf
vnf;aumif; tMuiftjcif;t&mtm;jzifh jzpfaptyfonf &Sad omf rqkw,
f w
k af y? xdt
k jcif;t&mtm;jzifh
tzefwvJvJ jzpfapaom yk*dKvftm; jzpfay:NyD;aom ukodkvfw&m;wdkYudk wdk;yGm;atmif BudK;pm;tm;xkwfjcif;[laom av;ckajrmufaom ory"mefudk &tyf\/ (4)
'dyg'f av;yg; ----- psmefw&m; 0dyemw&m; r*fw&m; zdkvfw&m; edAmefw&m;wdkYudk vdkvm;
awmifw
h aom qEukd tBu;D trSL; jyK orx0dyempaom ukov
kd w
f &m;wdu
Yk kd jzpfay:ap&mumv
qEd'dyg'fudk &tyf\/ (1)
pdwu
f kd tBu;D trSL; jyK orx0dyempaom ukov
kd u
f kd jzpfap&mumv pdw'd yd g'fukd &tyf\/
(2)
476
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rSwcf suf ----- yxrpsmedu t&d,r*fjzpfvQif aAm"dyud,w&m; (37)yg;wdkYudk xdkufovdk &&dSEdkifonf/ 'kwd,psmedu t&d,r*fjzpfvQif 0dwuf r,SOfojzifh ormouFyr*if avsmhrnf/ pwku
enf;t& wwd,psmedu t&d,r*fjzpfvQif yDwdoarmZsifESifh ormouFyr*if avsmhrnf/ pwku
enf;t& pwkwpsmedu t&d,r*f jzpfvQifvnf; tvm;wlyif yDwdoarmZsifESifh ormouFyr*if
avsmhrnf/
owdjyK&ef ----- txufyg pum;&yfrsm; t&d,r*fcP &oifhaom edAmefudk tmkHjyKaom
owdonf odrYk [kwf owdEiS hf wuGaom t&d,r*fw&m;onf um, a0'em pdw "rwYkd jzpfay:aeaom
okbonm okconm edponm twonmwdkYudk y,f&Sm;zsufqD;jcif;udpudk NyD;pD;aponf[laom
pum;udk txl;owdjyKyg/ 0dyeme,f ----1/ um,t& kyf (28)yg;wnf;[laom lyum,udk y"metm;jzifh aumuf,l&\/ ty"metm;jzifh
,if;kyfw&m;udk tmkHjyK ,if;kyfw&m;udk rDS jzpfay:vmaom emrfw&m;wnf;[laom emr
um,udkvnf; aumuf,l&\/
2/ a0'emt& a0'em (9)rsKd;udk y"metm;jzifh aumuf,l&\/ ty"metm;jzifh a0'emudk tOD;rl
,if;a0'emESifh wuGaom emrfw&m;wdkYudkvnf;aumif; ,if;emrfw&m;wdkY\ tmkHjzpfaom kyf
rDS&mkyfw&m;wdkYudkvnf;aumif; aumuf,l&\/
3/ pdwt& (16)rsKd;aompdwf odkYr[kwf a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef &oifh&xdkufaom pdwfrsm;udk
y"metm;jzifh aumuf,l&\/ ty"metm;jzifh pdwfudk tOD;rlvsuf pdwfESifh,SOfzuf emrfw&m;
tm;vHk;udkvnf;aumif; ,if;emrfw&m;wdkY\ tmkHjzpfaom kyf rSD&mjzpfaom kyfw&m;wdkYudk
vnf;aumif; aumuf,l&\/
4/ "r-t& um, a0'em pdww
w
Ykd iG f y"metm;jzifh aumuf,x
l m;aom kyf a0'em pdww
rYkd w
S pfyg;
<uif;useaf om z apwemOD;aqmifonfh apwoduw
f &m;pkwu
Ykd kd y"metm;jzifh aumuf,&l \/
ty"metm;jzifh ,if;apwodufw&m;pkESifh or,kwfjzpfaom a0'em pdwwdkYudkvnf;aumif;
,if;emrfw&m;pkwdkY\ tmkHjyKjzpf&m jzpfaom kyfw&m; rSDjzpf&m jzpfaom kyfw&m;wdkYudk
vnf;aumif; aumuf,&l \/ wpfenf; ----- "r-t& cEm ig;yg; tm,we wpfq,fhESpfyg;
aAmZsif ckepfyg; opm av;yg;wdkYudk aumuf,l&\/
t&d,r*fw&m;onf ,if;um, a0'em pdw "rw&m;wdkYtay: rodatmif zHk;vTrf;xm;onfh
arm[w&m;udk y,fowfjcif; udpudk edAmefjrifonfhtckduf wpfygwnf; aqmif&GufoGm;ojzifh ,if;
um, a0'em pdw "rwdkYudk a,m*g0p&yk*dKvfonf jyefvnf tmkH,lygu tvG,fwulyif od&dSaernf jzpfonf/
tu,f toifoal wmfaumif;onf rdru
d ,
kd u
f kd rdrd t&d,molawmfaumif; jzpfNy[
D k ,lqygvQif
txufyg tcsufrSm rdrdudk,fudk rdrd t&d,m [kwf-r[kwf prf;oyfEdkifonfh rSwfausmufwpfckyif
jzpfygonf/ rdrdudk,fudk rdrd t&d,mjzpfNyD;ygNyD[k ,HkMunfpdwfcs&aom tcsdeftcgrsKd;aomfyif kyf
(28)yg;udkrQ rodrf;qnf;wwfao; Pfjzifh ydkif;jcm;r,lwwfao; rIwwfao; rodao;vQif
480
pdwfapwodufrsm;udk pdwed,mr oabmw&m;twdkif; rodrf;qnf;wwfao; Pfjzifh ydkif;jcm;r,lwwfao; rIwwfao; rodao;vQif 'kuopmESifh ork',opmw&m;wdkY\ aMumif;-usKd;qufEG,frI
y#dporkyg'f oabmw&m;rsm;udk rodrf;qnf;wwfao; Pfjzifh ydkif;jcm;r,lwwfao; rIwwfao;
rodao;vQif igonf t&d,m r[kwfao;[k oEd|mefus rkcsyHkao {uef qHk;jzwfcsuf csav&monf/
taMumif;rl ----- opmav;yg;udk odkYr[kwf um, a0'em pdw "rwdkYudk rodatmif zHk;vTrf;xm;wwfonfh arm[ = t0dZmudk t&d,r*fw&m;u t<uif;rJh y,fowfxm;NyD; jzpfaomaMumifhwnf;/
olrsm;tajymESifh vGrf; (t&d,mtppf r[kwfbJ) t&d,mjzpf&onfxuf bk&m;&Sif\ tvdkawmfustwdkif; t&d,mom0utppf jzpf&jcif;u toifolawmfaumif;twGuf tusKd;ydk BuD;rm;rnfom jzpfayonf/ olrsm;ajrmufay;wdkif; ajrmufcsifaevQifum; oHo&mwpfcGifwGif wGifwGifBuD;
qufvuf tarsmBuD; arsm&OD;rnfom[k rSwfom;av&monf/ t&d,molawmfaumif; jzpfNyD;rSom
um, a0'em pdw "rwdkYudk od&dSEdkifonf r[kwf? t&d,mrjzpfcifuvnf; t&d,molawmfaumif;
jzpfatmif BudK;pm;tm;xkwf&m um, a0'em pdw "rwdkYum; od&dSatmif BudK;yrf;&rnfhw&m;rsm;om jzpfMuonf/ taMumif;rl 'kuo
pm ork',opmwGif tusK;H 0ifaom um, a0'em pdw" rwu
Ykd m;
0dyemPf\ tIcHtmkHrsm;yif jzpfaomaMumifhwnf;/
w&m;udk,f aumuf,lyHk
aAm"dyud,w&m;wdkY t*[dw*[P = r,l&ao;onfudk ,l&aomenf;tm;jzifh yk'fwpfyg;
wdkYESifh ra&m,SufbJ w&m;udk,foufouf oabmwl&m pkaygif; aumuf,l&aomf ----- owd 0D&d,
qE pdw ynm o'g orm"d yDwd y'd Oayum (= wMwrZswwm) ormouFy orm0gpm
ormurE ormtmZD0[k aygif;aomf (14)yg; &dSonf/
xdkw&m;wdkYwGif owdpaom tcsKdUaom w&m;onf obm0tm;jzifh wpfrsKd;wnf; jzpfrlvnf;
rdrd rdrd\ tmEkabmftm;avsmfpGm um,mEkyempaom xdkxdkudpudk NyD;apwwfonf\ tjzpfaMumifh
(8)rsK;d ponfjzifh cGjJ cm; a[mMum;xm;awmfr\
l / pdw'd yd g'fponfh tcsKUd aomw&m;onf okyt
f m;jzifo
h m
jzpfjcif;aMumifh ,if;w&m;rsm;udk wpfrsKd;pDom a[mMum;xm;awmfrl\/
aAm"dyud,w&m;wdkYudk (14)rsKd;[k w&m;udk,f aumuf,ljyjcif;rSm tvGefqHk; &Edkifaom
w&m;udk,fudkom aumuf,ljyjcif; jzpfonf/ yxrZsmedur*fom (14)rsKd;aomw&m;wdkYonf jzpfEdkifMuonf/ 'kw,
d Zsmedur*f ormouFyu
kd r&&do
S jzifh (13)yg; yuenf;t& wwd,psmef pwkwp smef
yrpsmefwdkY yDwdoarmZsifudk r&&dSEdkifojzifh (12)yg;wdkY jzpfMuonf/
(1) Xme? 9-rsK;d ----- okyftm;jzifh wpfrsKd;omjym;aom w&m;wdkYrSm qE pdw yDwd y'd
Oayum ormouFy orm0gpm ormurE ormtmZD0[k (9)rsKd; &dS\/ qEd'dyg'f pdwd'dyg'f yDwd
oarmZsif y'doarmZsif OayumoarmZsif ormouFyr*if orm0gpmr*if ormurEr*if
ormtmZD0r*if[k XmewpfckpDom toD;toD; jzpfMuonf/
o'g - (2) Xme ----- o'gonf o'da`E o'gAdkvf[k ESpfrsKd;jym;\? ESpfXme jzpf\/
481
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
222
482
tbdor,wd\
Yk tpGr;f jzifh opmav;yg;wdYk txl;ojzifh Iwwf jrifwwfonf\ tjzpfaMumifh
,if;r*fynmudkvnf; 0dyem[l qdktyfayonf? avmukw&m0dyemwnf;/
xdkavmud,0dyem avmukw&m0dyem ESpfrsKd;wdkYwGif avmud,0dyemonf ocFg&
edrw
d [
f al om tmk&H o
Sd nf\tjzpfaMumifh ocFg&edrw
d rf v
S nf; rxEdik /f y0wd = 0dygufcEmwd\
Yk jzpfjcif;\
taMumif;&if;jzpfaom ork',opmudk t<uif;rJh ry,fjzwfEdkifjcif;aMumifh y0wrSvnf; rxEdkif/
a*gMwbkPfonf ork',opmudk t<uif;rJh ry,fowfEikd jf cif;aMumifh y0wrS rxEdik /f edAm efukd
tmkjH yKaomaMumifh ocFg&edrw
d rf S x\/ odt
Yk wGuf {uawm0k|me = wpfcak om tzdrYk o
S mvQif xaom
w&m; rnf\/
t&d,r*fPf av;yg;wdkYonfum; ocFg&edrdwfuif;aom tedrdw trnf&aom edAmefvQif
tmkH&dSonf\ tjzpfaMumifh ocFg&edrdwfrSvnf; xukef\/ ork',opmudk t<uif;rJh y,fjzwfEdkifjcif;aMumifh y0wrv
S nf; xuke\
f / xdak Mumifh Obawm0k|me = edrw
d y0w ESpyf g;pHrk S xajrmufaomw&m;wdYk
jzpfukef\/ (0dok'd-2-321/)
edrdw-y0w --- ww edrdwawm 0k|meH ocFg&edrdwH edZdwGm edAmem&rPu&PH/ y0wawm
0k|meH a[wkeda&ma"e tm,wd H 0dyguy0w tEkywd"rwmyg'eH/ awem[ ]]ork', torkpdEeawm y0wm e 0k|mwD}}wd/ (r[m#D-2-494/)
ocFg&edrw
d u
f kd pGe
Yf edAm efukd tmkjH yKjcif;onf edrw
d a wm 0k|me = ocFg&edrw
d rf S xonf rnf\/
t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uH[laom taMumif; ork',opmw&m;wdkY\ t<uif;rJh csKyfjcif;aMumifh
(aomwmywdr*faMumifh tyg,fa&mufaMumif; t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHpaom taMumif;
ork',opmrsm;onf csKyfukef\/ odkY ponfjzifh tqifhqifh odygav/) aemiftcg tusKd;0dyguf
cEmwd\
Yk jzpfjcif;[laom Oyg'dEu
y0w\ wpfzef rjzpfjcif;oabm &do
S nf\tjzpfoYkd a&mufapjcif;onf
y0wawm 0k|me = y0wrSxonf rnf\/ xdkaMumifh ]]a*gMwbkonf ork',opmudk t<uif;rJh ry,fowfEdkifjcif;aMumifh y0wrS rxEdkif}}[k t|uxmq&mawmfu rdefYqdkawmfrljcif; jzpfonf/
(r[m#D-2-494/)
txufyg 0dok'dr*t|uxmESifh r[m#DumwdkY tvdktm;jzifh y0wt& Oyg'dEuy0wudkom
,lv&kd yd f &daS yonf/ odaYk omf a&S;wGif t|omvdet
D |uxm\ tqdu
k dk azmfjycJNh y;D jzpfonf/ xdt
k |uxm
tvdktm;jzifh y0wt& tEkyg'dEuy0w Oyg'dEuy0w ESpfrsKd;vHk;udkyif ,l&rnf jzpfayonf/
483
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
a*gMwbkPf
a*gMwbkPfum; A[d'jzpfaom ocFg&edrdwfrS xjcif; qkwfepfzJcGmjcif; jzpfaom ynmjzpf\/
A[d' ocFg&edrdwf\ t"dyg,fudk y#dord'gr*t|uxmwGif odkY &Sif;jyxm;\/
A[d'g ocFg&edrdw Ed ouoEmey0w-tukovuEawm A[d'gblwH ocFg&edrdwH/ avmud,ocFg&m [d udavomeH edrdwwm edrdwmuma&e Oy|meawm 0g edrdwEd 0kpEd/ (y#doH-|-1-253/)
A[d'jzpfaom ocFg&edrdw[
f lonfum; rdrdoEmef jzpfaom tukodkvfemruEmrS tjyifty
jzpfaom kyfemrfocFg&edrdwfwnf;/ rSefayonf ----- avmud,jzpfaom kyfemrfocFg&w&m; rSeforQ
wdkYonf udavomwdkY\ jzpfay:jcif;\ taMumif;edrdwfrsm; jzpfMuaomaMumifhvnf;aumif; y&rwf
Pfynmrsufpd r&dSao;olwdkYtzdkY a,mufsm; rdef;r yk*dKvf ow0g vl ewf jA[mpaom oPmef edrdwf
tjcif;t&mtm;jzifh xifjrifaomaMumifhvnf;aumif; edrdww&m;wdkY[l ac:qdktyfukefonf/
(y#doH-|-1-253/)
tzGit
hf & rdro
d Emef jzpfay:aom udavomum; tZsww
&m;wnf;? rdr\
d twGi;f vlwnf;/
,if;udavomrS wpfyg;aom kyfemrf"r ocFg&w&m;rSeforQ (31)bHktwGif; wnf&dSaom &dS&dSorQ
awblru "rrSeforQ rdrdoEmefrSmyif jzpfjzpf olwpfyg;\ oEmefrSmyif jzpfjzpf ouf&dS Oyg'dEu
ocFg&yif jzpfjzpf oufrhJ tEkyg'dEu
ocFg&yif jzpfjzpf tm;vH;k onf A[d'j zpfaom ocFg&w&m;csn;f [k
rSwyf g/ A[d'o
cFg&w&m;rS xyHk edAm efoYkd ajy;oGm;ouf0ifyEkH iS hf ywfouf y#dor'd gr*ygVdawmfwiG f
odkY a[mMum;xm;awmfrl\/
a&S;twdwfuHaMumifh b0 tusKd;0dygu0#f cEmwdkY\ jzpfay:&jcif; Oyg'rS x = qkwfepf
zJcGm 0dygu0#f cEmwdkY\ rjzpfay:jcif; tEkyg'odkY ajy;0ifwwf\? xdkaMumifh a*gMwbk rnf\/ a&S;
twdwfuHaMumifhjzpfaom 0dygu0#f cEmt,Of\ tqufrjywf jzpfjcif; Oyg'dEuy0wrS x =
qkwef pfzcJ mG ty0w = 0dygu0#f cEmt,Of\ rjzpf&m edAm efoYkd ajy;0ifwwf\/ y/ aemiftem*wf
y#doaE\ taMumif;&if;jzpfaom uHukd tm;xkwjf cif; = tm,l[erS x = qkwef pfzcJ mG tem,l[e
= y#doaE\ taMumif;&if;jzpfaom uHudk tm;xkwfjcif;uif;&m edAmefodkY ajy;0ifwwf\/y/ aemif
tem*wf 0dygufcEmwd\
Yk jzpf&jcif; y#doaErS x = qkwef pfzcJ mG y#doaEuif;&m edAm efoYkd ajy;0if
wwf\/y/ y#doaE\pGrJ &SD m *wdrS x = qkwef pfzcJ mG y#doaE\ pGrJ &SD m *wdr&d&S mjzpfaom edAm efoYkd
ajy;0ifwwf\/y/ cEmig;yg;wd\
Yk xif&mS ;jzpfjcif; edAw
rd x
S = qkwef pfzcJ mG cEmwd\
Yk xif&mS ;jzpfjcif;
edAw
rd &d&S m edAm efoYkd ajy;0ifwwf\/ y/ 0dygufcEmt,Of\jzpfjcif; 0dyguy0wrd S x = qkwef pfzcJ mG
0dyguy0wd\ r&dS&m edAmefodkY ajy;0ifwwf\/ y/ b0wpfck cEmwdkY\ a&S;OD;tp xif&Sm;jzpfjcif;
ZmwdrS x = qkwfepfzJcGm Zmwd\ xif&Sm;r&dS&m edAmefodkY ajy;0ifwwf\/ y/ Z&mrSx = qkwfepf
zJcGm Z&mr&dS&m edAmefodkY ajy;0ifwwf\/ y/ Asm"drS x = qkwfepfzJcGm Asm"dr&dS&m edAmefodkY
ajy;0ifwwf\/ y/ aojcif;r&PrS x = qkwfepfzJcGm aojcif;r&Puif;&m edAmefodkY ajy;0if
wwf\/ y/ pd;k &dryf al qG;&jcif; aomurS x = qkwef pfzcJ mG aomuuif;&m edAm efoYkd ajy;0ifwwf\/
y/ idka<u;jcif; y&da'0rS x = qkwfepfzJcGm y&da'0uif;&m edAmefodkY ajy;0ifwwf\/ y/ jyif;pGm
ylyef&jcif; Oyg,morS x = qkwfepfzJcGm Oyg,mouif;&m edAmefodkY ajy;0ifwwf\/ y/ A[d'
484
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vnf;aumif; y#dCoHa,mZOfrSvnf;aumif; usJyg;odrfarGUonf\ tjzpfodkY a&mufaom usJyg;odrfarGUonf jzpfjzpfaom umr&m*gEko,rSvnf;aumif; y#dCmEko,rSvnf;aumif; x\/ y /
t&[wr*f ----- t&[wr*fcP opmav;yg;udkodjrifwwfaom teufoabmtm;jzifh orm
'd|donf/ y/ edAmeftmkHrS wpfyg;aom tmkH rysHUvGifhwwfaom teufoabmtm;jzifh ormorm"d
onf ly&m* tly&m* rme O'p t0dZm oHa,mZOfrv
S nf;aumif; rmemEko, b0&m*gEko, t0dZm
Eko,rSvnf;aumif; x\/ xdkxdk ly&m*ponfodkY tpOfvdkufaom udavomwdkYrSvnf;aumif; xdk
udavomodYk tpOfvu
kd af om cEmwdrYk v
S nf;aumif; x\? A[d'j zpfaom tvH;k pHak om ocFg&edrw
d rf v
S nf;
x\/ xdak Mumifh edrw
d y0w ESpyf g;pHrk S xajrmufjcif; qkwef pfzcJ mG jcif; jzpfaom ynmonf t&d,r*f
jzpfaom Pfrnf\[l qdktyfayonf/ (y#doH-67/ 0dok'd-2-321-322/)
ou'g*grdr*f tem*grdr*f t&[wr*f[laom txufr*foHk;yg;taygif; orm'd|donf xdkxdk
odaYk om t&d,r*fonf y,fowftyfaom rmerS x\/ rSeaf yonf ----- xdkrmeonf ]]ig jzpf\}}-odkYaom tjcif;t&mtm;jzifh jzpfjcif;aMumifh 'd|dt&m wnf\? odkYaomfvnf; txufr*foHk;yg;
taygif; rdpmr*frS xjcif;udk ]]rdpm'd|drS x\}} --- odkYponfjzifh rxkwfaqmif ra[mMum;rl xdkxdk
odkYaom t&d,r*fonf y,fowftyfaom oHa,mZOftEko,wdkYrSomvQif xjcif;udk xkwfaqmif
a[mMum;awmfrltyf\[k rSwfom;ygav/ (r[m#D-2-495/)
y#dord'gr*ygVdawmf a[mMum;xm;yHk
]]O'po[*wudavao[d p caE[d p 0k|[awm pdw {u*wm t0dauayg orm"d
eda&m"a*gpa&m? t0dZmo[*wudavao[d p caE[d p 0k|[awm tEkyea|e 0dyem
eda&m"a*gpa&m/ wd 0k|mea|e orx0dyem {u&om a[mEd? ,k*e'g a[mEd? tnrnH emwd0wEDwd/ awe 0kpwd 0k|mea|e orx0dyeH ,k*e'H bma0wD}}wd/ (y#doH-289/)
O'pE iS hf twlwuGjzpfaom O'pj y"mef;aom udavomwdrYk v
S nf;aumif; O'po
Ykd tpOfvu
kd af om
cEmwdrYk v
S nf;aumif; xaom pdw\
f wpfcak om tmk&H o
Sd nf\ tjzpf[al om pdwyf sUH vGijhf cif; 0dauy\
489
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
blrdv'KyE udavom
{awe u 'DydwH a[mwd? blrdv'geH udavomeH y[meH 'DydwH a[mwd/ blrdv'g ye u
twDwmem*wm O'g[k ypKyEmwd/ blrdv'KyEm {0 emr aw/ (0dok'd-2-328/)
txufyg y#dord'gr*ygVdawmf pum;&yfjzifh tb,fteufoabmudk jytyfygoenf;/ blrdv' trnf&aom tEko,udavomwdkYudk y,fjcif;udk jytyfayonf/ xdkblrdv' trnf&aom
tEko,udavomwdkYonf twdwf tem*wfw&m;avm odkYr[kwf ypKyefw&m;avm[k ar;&ef&dS\/
tajzum; xdkudavomwdkYonf blrdv'KyEomvQif rnfukef\[lay/
wmok wmok blrDok torl[wH tukovH blrdv'KyEH emr/ {w p blrd,m blrdv' p
emewH a0'dwAH/ blrDwd [d 0dyem, tm&rPblwm awblrum yuEm/ blrdv'H emr awok
caEok Oywd&[H udavoZmwH/ awe [d om blrdv'g emr a[mwDwd wom blrdv'Ed 0kpwd? om
p acg e tm&rP0aoe/ tm&rP0aoe [d oaAyd twDwmem*aw y&dnmawyd p cDPmo0geH
caE tm&A udavom OyZE d r[mupme-Oyv0Pm'DeH caE tm&A aoma&,sao|d-eErmP0um'DeH 0d,/ ,'d p wH blrdv'H emr od,m? w tya[,sawm e aumpd b0rlvH yZa[,s/
0wK0aoe ye blrdv'H a0'dwAH/ ,w ,w [d 0dyem, ty&dnmwm cEm OyZEd? ww ww
Oyg'awm ybkwd awok 0rlvH udavoZmwH tEkaowd/ wH ty[Dea|e blrdv'Ed a0'dwAH/
(0dok'd-2-328-329/)
vlewf ponfwdkY\ twabm[k qdktyfaom xdkxdk Oyg'geuEmwdkY xdkxdkkyfemrf tpOfoEmef
aemifwpfzef rjzpfjcif; oabm&do
S nf\ tjzpfoYkd ra&mufaptyfao;onf\ tjzpfaMumifh t&d,r*fjzifh
ry,fEw
I t
f yfao;aom t&d,r*fjzifh t<uif;rJh ry,fEw
I t
f yfao;onf\ tjzpfaMumifyh ifvQif r&d[
S
l
rqdkxdkuf&um; jzpfjcif;oabm&dSaom OyE[k ac:a0:xdkufaom tukodkvfonf blrdv'KyE rnf\/
492
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
onfrS p udavomwd\
Yk t&d,r*fjzifh ry,fEw
I t
f yfao;onf\ tjzpfukd xm; tjcm;wpfyg;aom
taMumif;w&m;\ r&dSjcif;aMumifh xdkcEmwdkY oHo&m0#f\ tjrpfjzpfaom udavomtaygif;onf
udef;0yfvsufom &dS\/ xdkaMumifh xdkcEmwdkY udef;0yfaeaom udavomw&m;taygif;udkyif t&d,
r*fjzifh ry,fowftyfao;onf\ tjzpfaMumifh blrdv' = &tyfaom jzpf&mXmebHk&dSaom udavom
[l od&dSygav/ (0dok'd-2-328-329/)
pum;rsm;t& EIwfy,ftyfNyD;aom udavom&dSaom cEmonf y&dnmwcEm rnf\/ xdky&dnmwcEmonf udavom\ jzpf&mXme = Oyw|d me r[kw/f rEIwyf ,ftyfao;aom udavom&daS om
cEmonf ty&dnmwcEm rnf\? xdt
k y&dnmwcEmonf udavom\ jzpf&m|me = Oyw|d me rnf\/
y&dnmwcEmum; taouyk*dKvf = &[Emyk*dKvfwdkY\ cEmwnf;/ ty&dnmwcEmum; taou =
&[EmrS wpfyg;aom useft&d,myk*dKvfwdkYESifh ykxkZefyk*dKvfwdkY\ cEmwnf;/ ,if;ty&dnmwcEmum;
udavomwd\
Yk jzpf&mXme blrw
d nf;/ ,if;blrd ude;f 0yfwnfaeaom tEko,udavomum; blrv
d '
wnf;[k rSwfyg/
udef;0yfyHk ----- xdu
k ad vomwd\
Yk jzpf&m Oyw|d mebHjk zpfuek af om cEmwdw
Yk iG v
f nf; tMuify*k Kd v\
f
cEmwdkY t&d,r*fjzifh ry,fEIwftyfao;onf\ tjzpfaMumifh tEko,udavomwdkYonf udef;0yf
ukef\? xdkyk*dKvf\ xdktEko, udavomwdkY\ udef;0yf&mjzpfaom cEmwdkYonfomvQif xdktEko,
udavomwd\
Yk wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rnfuek \
f / wpfyg;aom yk*Kd v\
f Opmjzpfuek af om
cEmwdkYonfum; xdktEko,udavomwdkY\ wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rrnfukef/
twdwfcEmwdkY t&d,r*fjzifh ry,fEIwftyfao;ojzifh udef;0yfwnfaecJhMuukefaom tEko,
udavomwdt
Yk zdYk twdwcf Emwdo
Yk nfomvQif wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rnfuek \
f / ypKye cf Em
tem*wfcEmwdkYonf wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rrnfukef/ tem*wfcEmwdkY t&d,r*fjzifh
ry,fEIwftyfao;ojzifh udef;0yfwnfaevwHU jzpfMuukefaom tem*wf tEko,udavomwdkYtzdkY
tem*wfcEmwdkYonfomvQif wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rnfukef\/ ypKyefcEm twdwfcEm
wdkYonf ,if;tem*wf tEko,udavomwdkY\ wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rrnfukef/ ypKyef
cEmwdYk t&d,r*fjzifh ry,fEw
I t
f yfao;ojzifh ude;f 0yfwnfaeqJ jzpfMuukeaf om tEko,udavomwdYk
tzdkY ypKyefcEmwdkYonfomvQif wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rnfukef\? twdwfcEm tem*wf
cEmwdkYonf wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rrnfukef/ (0dok'd-2-329/)
pum;&yfrsm;jzifh wnf&m0wK\ tpGrf;jzifh blrdv'onf jzpf\? tmkH\ tpGrf;tm;jzifh rjzpf?
xdkaMumifh 0wK\ ysufpD;jcif;jzifh xdktEko,\ ysufpD;jcif;onf jzpf\[k jy\/ (r[m#D-2-501/)
wpfzef umrm0p&uEmwdkY t&d,r*fjzifh ry,fEIwftyfao;ojzifh udef;0yfwnfaeMuukefaom
tEko,udavomwdt
Yk zdYk umrm0p&cEmwdo
Yk nfomvQif wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rnfuek \
f ?
lyg0p&cEm tlyg0p&cEmwdo
Yk nf ,if;tEko,wd\
Yk wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rrnfuek /f
lyg0p&cEmwdkY t&d,r*fjzifh ry,fEIwftyfao;ojzifh udef;0yfwnfaeMuukefaom tEko,udavomwdt
Yk zdYk ,if;lyg0p&cEmwdo
Yk nfomvQif wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rnfuek \
f ? umrm0p&
cEm tlyg0p&cEmwdkYonf wnf&m0wK jzpf&mXme 0wK,mcif; rrnfukef/ tlyg0p&cEmwdkY t&d,
494
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
222
496
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
,kwdom"u ygVdawmf
t&d,r*fPfonf eda&m"opm edAmefwpfckudk tm&rPy#da0"tm;jzifh usefopm oHk;yg;wdkYudk
wpfenf; opmav;yg;vH;k udk toarm[y#da0"tm;jzifh xd;k xGi;f odjrif\[laom tcsuEf iS hf ywfouf
,kwdom"u ygVdawmfum; atmufygtwkdif; jzpf\/ ----a,m bdua 0 'kuH ywd? 'kuo
rk',rd aom ywd? 'kue ad &m"rd ywd? 'kue ad &m"*grde
y#dy'rd ywd/ (oH-3-382/)
&[ef;wdYk ...tMuify*k Kd vo
f nf 'kuo
pmudk odjrif\/ xdyk *k Kd vo
f nf 'ku\
jzpfaMumif; ork',
opmudv
k nf; odjrif\? 'ku\
csKy&f mcsKyaf Mumif; eda&m"opmudv
k nf; odjrif\? 'ku\
csKy&f m edAm efoYkd
a&mufaMumif; usifhpOfjzpfaom r*opmudkvnf; odjrif\/ (oH-3-382/)
txufyg ygVdawmf opmav;yg;udo
k jd rifrrI mS opmwpfyg;Ny;D rS opmwpfyg;udk umvjcm;vsuf
odjrifrIrsKd;udk &nf&G,fawmfrl bk&m;&Sifonf a[mMum;awmfrlonfum; r[kwfay? pifppfaomfum;
{u y#da0" = wpfckaom pdwuP opmav;yg;vHk;udk wpfNydKifeuf xdk;xGif; odjrifrIrsKd;udkomvQif
&nf&G,fawmfrl bk&m;&Sifonf a[mMum;awmfrlayonf/ om"urSm odkY jzpf\/ ----r*or* PH? 'kauaywH PH? 'kuork'a,aywH PH? 'kueda&ma"aywH PH?
'kueda&m"*grded,m y#dy'g,aywH PH/ (0db*F-341/ y#doH-114/)
t&d,r*fESifh jynfhpHkaom yk*dKvf\ tMuift&d,r*fPfonf &dS\? xdkt&d,r*fPfonf 'ku
opmvnf; jzpf\? xdkt&d,r*fPfonf 'ku\jzpfaMumif; ork',opmvnf; jzpf\? xdkt&d,
r*fPfonf 'ku\
csKy&f mcsKyaf Mumif; eda&m"opmvnf; jzpf\? xdt
k &d,r*fPfonf 'ku\
csKy&f m
edAmefodkY a&mufaMumif; usifhpOfjzpfaom r*opmvnf; jzpf\/ (0db*F-341/ y#doH-114/)
um; t&d,r*fPfonf opmav;yg;vHk;udk wpfNydKifeufodyHk tm&rPy#da0"tm;jzifh eda&m"opmudk toarm[y#da0"tm;jzifh useo
f pmoH;k yg;udk wpfenf; opmav;yg;vH;k udk odykH y&dnmbdor,jzifh 'kuo
pmudk y[membdor,jzifh ork',opmudk opu
d &d ,
d mbdor,jzifh eda&m"opmudk
bm0embdor,jzifh r*opmudk odyHk obm0,kwd tm*r,kwdwdkYwnf;/
499
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rSwfom;xm;&ef xl;jcm;csuf
'kuopmtwGuf oabmteuf (4)csuf&dS&m0,f yDVe|teufonf tjcm;opmwdkYudk raxmuf
&bJ rdrd'kuopm\ oabm&if;twdkif; xif&Sm;aom teufoabmwnf;/ ocFw|onf 'kuopmudk
jyKprD w
H wfaom ork',opmudk axmuf ]]'kuo
pm[lorQonf wPSmork',opmu jyKprD t
H yfaom
ocFw w&m;csnf;ygwum;}}[k xif&Sm;vm&aom teufoabm jzpf\/ oEmy|onf trw"mwf
tNrKd uaf &pif\ oEo
d ck tNird ;f "mwf t&omudk aomufo;kH ae&aom at;jraom r*opmudk axmuf
]]jzpf-ysuaf eaom odrYk [kwf ysuaf eaom ocFw'kuo
pmw&m; rSeo
f rQonf r*fuo
Jh Ykd rat;jrbJ trSef
ylaom 'kuy gwum;}}[k xif&mS ;vm&aom teufoabm jzpf\/ (a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf tocFwe,f
\ at;jryHkudk axmufq ocFwe,f\ ylavmifykHudk odvmEdkifonf [lvdkonf/) 0dy&dPmr| teuf
oabmonf razmufjyefaom eda&m"edAmefudk axmuf (= rjzpf rysufaom eda&m"opm edAmefudk
axmuf) ]]'kuopm ocFww&m;pkonf edAmefuJhodkY razmufrjyef r[kwfbJ = rjzpf rysufonfh
"mwfobm0r[kwb
f J Z&mtm;jzifv
h nf;aumif; r&Ptm;jzifv
h nf;aumif; azmufjyefysupf ;D wwfaom
= jzpf-ysufaeaom 'kuawGygwum;}}[k xif&Sm;vm&aom teufjzpfonf/ (rlv#D-2-50/)
'kuopm\ av;rsKd;ukefaom teufoabmw&m;wdkYonf rSefukef\? rrSefuef r[kwfukef?
rcRw,
f iG ;f uke?f 'kuo
pmw&m;wdo
Yk nf yDVepaom av;rsK;d aom tjcif;t&mrS wpfyg;aom tjcif;t&m
tm;jzifh rjzpfukef? xdkaMumifh opmrnfayonf/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
apm'emzG,f tcsufrsm;
'ku ork',ponfw\
Ykd yDVe ocFwponfh teufoabmwdrYk S wpfyg;vnf;jzpfuek af om a&m*gESihf
wlonf\tjzpf tdkif;trmESifh wlonf\tjzpf tp&dSukefaom tjcif;t&m teufoabmwdkYonf &dSygukefvsuf tb,faMumifh av;rsKd;ukefaom teufoabmwdkYudkomvQif a[mMum;awmf rltyfygukef
oenf;[k ar;&ef&dS\? tajzum; odkYwnf;/ ----tjcm;opmwpfyg;udk jrifonf\ tpGr;f jzifh xif&mS ;vmonf\ tjzpfaMumifh av;rsK;d wdu
Yk o
kd mvQif
a[mMum;awmfrltyfukefonf/ rSefayonf ----ww uwrH 'kau PH? 'kuH tm&A ,m OyZwd ynm yZmeem/ (0db*F-341/ y#doH-114/)
xdkwGif 'kuopmjzpfaom Pfonf tb,fenf;? 'kuopmudk tmkHjyK jzpfay:vmaom
tMuifynmonf tMuif uGJuGJjym;jym; odjcif;onf &dS\/ (0db*F-341/ y#doH-114/)
odkYpaomenf;jzifh wpfyg; wpfyg;aom opmudk tmkHjyKonf\ tpGrf;tm;jzifh opPfudk
a[mMum;xm;awmfrl\/
a,m bdua0 'kuH ywd? ork',rd aom ywd/ (oH-3-382/)
&[ef;wdkY ...tMuif&[ef;onf 'kuopmudk odjrif\? xdk&[ef;onf ork',opmudkvnf;
odjrif\/ (oH-3-382/)
odkYpaom enf;jzifh wpfckaom opmudk tmkHjyK <uif;aom opmoHk;yg;wdkYvnf; odrIudp
NyD;pD;jcif;\ tpGrf;tm;jzifhvnf; opPfudk a[mMum;xm;awmfrl\/ (0dok'd-2-333/)
510
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rSwfyg/ (0dok'd-2-333/)
0#fqif;&J ,SOfjcif;uif;onfjzpfjzpfaom eda&m"opmudk jrifjcif;jzifh ork',opm\ udavom'kuw
EYkd iS hf ,SOw
f jJG cif;oabmonf xif&mS ;jzpfvm&\/ oHo&m0#frS xGuaf jrmufwwf xGuaf jrmufaMumif;jzpfaom r*opmudk jrifojzifhum; ork',opm\ oHo&maESmiftdrf oGwfoGif; EdSyfpuf
wm;jrpfjcif; oabmonf xif&Sm;jzpfvm\/ (0dok'd-2-333/)
wpfzef udavom[laom taygif;tazmfEiS hf aygif;azmf,OS w
f jJG cif; ponfw\
Ykd tpGr;f jzifh rqdw-f
nHonf ruif;qdwfonf jzpfjzpfaom ork',opmudk jrifjcif;jzifh ed&PvuPm &dSonfvnf;
jzpfaom eda&m"opm\ Oy"dav;yg;rS uif;qdwfonf\ tjzpf[laom 0da0u|oabmonf xif&Sm;
jzpfay:vm\/ r*opmudk jrifjcif;jzifh eda&m"opm\ tocFw| oabmonf xif&Sm;jzpfay:vm\/
rSeaf yonf -- a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf terw* tprxif oHo&mwpfciG f t&d,r*fukd = r*opmudk
a&S; rjrifpzl;cJah y/ xdt
k prxif oHo&mwpfciG f rjrifpzl;aom t&d,r*fonfvnf; tprxif oHo&m
wpfcGif rjrifpzl;onf\ tjzpfjzifh tHHhzG,fo&J rjzpfzl;jrJaomoabm jzpfaomfvnf; tqifhqifhaom
0dyemPfwu
Ykd tm;Bu;D aomrD&S m Oyed,owjd zifh aus;Zl;jyKay;ygrS jzpfay:vm&ojzifh 0dyemPf[al om taMumif;w&m; xif&mS ;&daS om oyp,
"rom jzpfaomaMumifh taMumif;w&m;wdo
Yk nf
rjyKjyiftyfaom typ,"romjzpfaom eda&m"opm\ tocFwtjzpfonf tvGefvQif xif&Sm;vm
ayonf/ wpfzef 'kuo
pmudk odjrifojzifh xdek ad &m"opm\ trw|oabm raoaomoabm rysu-f
pD;aom oabm ysufjcif;r&dSaom oabmonf xif&Sm;vmayonf/ rSefayonf ----- 'kuopmonf
ysupf ;D jcif; aojcif; oabm&do
S nf\ tjzpfaMumifh tqdyEf iS hf wl\/ xdt
k qdyo
f zG,jf zpfaom 'kuo
pm\
aq;ozG,fjzpfjzpfaom edAmefw&m;awmfonf aojcif; ysufpD;jcif; uif;vGwfNidrf;aMumif; raoaq;
tNrdKufaq;ozG,f jzpf\[k odkY xif&Sm;vmayonf/ (0dok'd-2-333/)
wpfzef ork',opmudk odjrifojzifh O',A,Pfydkif; t&d,r*f[lyif csD;rGrf;tyfonf\
tjzpfoaYkd &mufaom odraf rGUNird o
f ufonf\tjzpfjzifh xifvmaom eduEyd ifjzpfaomfvnf; ]]ork',
opmonf edAmefodkY a&mufjcif;\ taMumif; r[kwf? t&d,r*fonfomvQif edAmefodkY a&mufjcif;\
taMumif;wnf;}}[k r*gr*P'e0dok'dydkif; qdktyfcJhNyD;onfh enf;twdkif; oHo&m0#fqif;&J'kurS
xGufajrmufjcif; ed,smevuPm &dSonfvnf;jzpfaom r*opm\ a[wk|oabmonf = edAmefodkY
a&mufjcif;\ taMumif;\tjzpf[laom teufoabmonf xif&Sm;vm\/ tvGefvQif odrfarGU eufeJ
vSpGmaom eda&m"opmudk odjrifojzifh r*opm\ 'e| = tocFw"mwf edAmefw&m;awmfjrwfudk
jrifwwfonf\ tjzpf[laom oabmw&m;onf xif&Sm;vm\/ tvGefodrfarGUukefaom lygkHwdkYudk
jrifaomoltm; ig\ puKyom'onf tvGeMf unfvifpw
G um;[k odv
Yk Qif puKyom' tMunf"mwf\
tvGefMunfvifonf\tjzpfonf xif&Sm;jzpfvmouJhodkYwnf;/ tvGefvQif qif;&JNidKjiifjcif;odkY a&muf
ojzifh jyefYajymaygrsm;xlxyfaom tjypftm'De0&dSaom 'kuopmudk odjrifojzifh xdk'kuopm\ qefYusib
f uftm;jzifh r*opm\ opmav;yg;udo
k jd rifjcif; udavom'kut
ylr;D udk Nird ;f apjcif; tBu;D trSL;
\tjzpfwnf;[laom t"dyaw,s|oabmonf xif&mS ;vm\/ tb,fuo
hJ eYkd nf;[lrl rsm;pGmaom tem
a&m*gwdkYjzifh usifemcHcufaeaom txD;usef olqif;&Judk jrif&ojzifh pnf;pdrfa>c&H pHpHy,fy,f vl0,f
tpdk;&aom rif;\ jrifhjrwfonf\tjzpfonf xif&Sm;jzpfvmouJhodkYwnf;/ (0dok'd-2-333-334/)
512
odkYvQif opmav;yg;wdkY rdrd rdrd\ oabmvuPm\tpGrf;jzifh yDVe| tm,l[e| ed&P| ed,sme|[laom wpfcw
k pfcak om oabm\vnf;aumif; tjcm;aom opmwpfyg;udk jrifonf\
tpGrf;jzifh yDVe| tm,l[e| ed&P| ed,sme|[laom av;rsKd;rS wpfyg;ukefaom oHk;rsKd; oHk;rsKd;
ukeaf om teufoabmwd\
Yk vnf;aumif; xif&mS ;onf\tjzpfaMumifh wpfcw
k pfcak om opm\ av;rsK;d
av;rsKd;ukefaom teufoabm tjcif;t&m tmum&wdkYudk a[mMum;awmfrltyfukef\/ t&d,r*f
cPum; tvHk;pHkomvQif jzpfukefaom xdk (16)csufaom oabmvuPm tmum&wdkYonf opm
av;yg;wdkY av;udpxifaom wpfckwnf;aom t&d,r*fPfjzifhomvQif xdk;xGif; odtyfonf\
tjzpfodkY a&mufukef\[k rSwfyg/ (0dok'd-2-334/)
y&d nmbdor,
1/ wy&dnm
2/ wD&Py&dnm
3/ y[mey&dnm[k y&dnm oHk;rsKd; &dS\/
1/ wy&d nm ----- wm oyp,emrlygbdZmeem tma0Pdum blrd/ (0dok'd-2-334/)
taMumif;w&m;ESifh wuGaom emrfkyfudk a&S;IrsufarSmuf ypuPfjzifh y&rwfodkYqdkufatmif
xGif;azmufodjrifwwfaom emrlyy&dap'PfESifh yp,y&d*[Pfonf xdkwy&dnm\ wpfyg;aom y&dnmwd\
Yk t&m r[kwaf omaMumifh toD;tjcm;jzpfaom blrw
d nf;/ ,if;wy&dnm\ wnf&m
jzpf&m bHkwnf;/ (0dok'd-2-334/)
2/ wD&Py&d nm ----- wm uvmyoroeawm y|m, tedpH 'kurewmwd wD&P0aoe
y0wrmem, ,m0 tEkavmrm tma0Pdum blrd/ (0dok'd-2-334/)
uvmyoroe trnf&aom e,0dyemrS p kyfemrf aMumif;usKd; ocFg&w&m;wdkYudk tedp
[lvnf;aumif; 'ku[lvnf;aumif; tew[lvnf;aumif; pl;prf;onf\tpGrf;jzifh qifjcifqHk;jzwfonf\tpGrf;jzifh jzpfaom xdkwD&Py&d nm\ tEkavmrPfjzpfonfwdkifatmifaom 0dyem
onf toD;tjcm;jzpfaom blrdwnf;? ,if;wD&Py&d nm\ wnf&mjzpf&m bHkwnf;/ (0dok'd-2-334/)
tEkavmrPfonfaomfvnf; tedppaomtm;jzifhom ocFg&w&m;wdkYudk tmkHjyK jzpfwHkao;\? y#docFgEkyempaom aU&yS ikd ;f 0dyemPfwu
Ykd m; qdzk ,
G &f myif r&daS wmhNyjD zpfonf/ xdak Mumifh
tEkavmrPfodkYwdkifatmif wD&Py&dnm\blrd[k owfrSwfjcif; jzpfonf/ wD&Py&dnm\ bHk
wy&dnm y[mey&dnmwdkYonfvnf; &tyfaom t&m&dSonf r[kwfavm[lrl kyfemrf aMumif;usKd;
ocFg&w&m;wdkYudk tmkH,l 0dyem IaeaomaMumifh wy&dnmudkvnf;aumif; y,foifhy,fxdu
k af om udavomwdu
Yk kd w'*Ftm;jzifh y,fpeG v
Yf suf ocFg&w&m;wd\
Yk tedpt
csuf 'kut
csuf tew
tcsufwdkYudk ykdif;ydkif;jcm;jcm; odaomaMumifh y[mey&dnmudkvnf;aumif; &oifhaomfvnf; wD&P
y&dnmonf tvGeftuJESifh wuG ocFg&w&m;wdkY\ tedptcsuf 'kutcsuf tewtcsufwdkYudk pl;prf;
qifjcif qHk;jzwfjcif;udpudk jyKouJhodkY xdkYtwl wy&dnm y[mey&dnmwdkYonf rjyKukef&um; wD&P
y&dnm\ tma0Pdu = toD;tjcm;bHk[k qdkownf;/ (r[m#D-2-507/)
513
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
3/ y[mey&d nm ----- wm b*FgEkyeawm y|m, ,m0 r*Pm blr?d t,H " t"daywm/
(0dok'd-2-335/)
b*FgEkyemPfrS p t&d,r*fPfodkY wdkifatmifaom bkHonf xdky[mey&dnm\ jzpf&m
wnf&m bHk rnf\/ rkcstm;jzifh t&d,r*fPfonfomvQif udavomwdkYudk t<uif;rJh y,fowfvsuf
ocFg&w&m;wdkY\ tedptcsuf 'kutcsuf tewtcsufwdkYudk toarm[y#da0"tm;jzifh tocFw
edAm efukd tm&rPy#da0"tm;jzifh xd;k xd;k xGi;f xGi;f ydik ;f ydik ;f jcm;jcm; odjcif;aMumifh y[mey&dnm rnfayonf/ t&d,myk*dKvfwdkYonf odkYr[kwf t&d,mwdkY\ r*fPfonf 'kuopmudk y&dnmbdor,udp
tm;jzifh xd;k xGi;f odru
I kd pdppf&m0,f y[mey&dnmudo
k m tvd&k t
dS yfayonf/ y[mey&dnmbdor,
jzifh 'kuo
pmudk odonf[v
l o
kd nf? toarm[y#da0"yifwnf;/ wy&dnm wD&Py&dnmwd\
Yk y[me
y&dnm[laom tusKd;&Sdonf\ tjzpfaMumifhwnf;/ y[mey&dnm &&Sda&;twGufomvQif wy&dnm
wD&Py&dnmwdkYudk jyKvkyf&onf [lvdkonf/ (0dok'd-2-335/ r[m#D-2-507-508/)
wpfenf; ----- wy&dnm wD&Py&dnmwdkYonfvnf; xdky[mey&dnm[laom tusKd;&Sdukefonf
omvQif = xdkudavomudk y,fjcif;[laom tusKd;&SdukefonfomvQif = t&d,r*fudk &jcif;[laom
tusKd;&SdukefonfomvQif jzpfukef\/ rSefayonf ----- wy&dnm wD&Py&dnmwdkYonf t&d,r*fudk
&jcif;tusKd;iSmomvQif jzpfay:vmMuukef\/ wpfzef tMuifw&m;wdkYudk y,fpGefY\? xdkw&m;wdkYonf
odtyfNy;D ukeo
f nfh ww&m;wdo
Yk nfvnf;aumif; vuPm,mOfo;kH csuu
f kd wifum pl;prf;tyf qifjcif
qHk;jzwftyfNyD;ukefonfh wD&dw w&m;wdkYonfvnf;aumif; udef;aojrJaom ed,roabmtm;jzifh
jzpfMuukef\/ xdkYaMumifh y&dnm oHk;yg;vHk;onfvnf; enf;y&d,m,ftm;jzifh t&d,r*fPf\ udp
omvQif jzpf\[k od&Sdygav/ taMumif;um; odkYwnf;/
kyfemrf aMumif;usKd; = ocFg&w&m;wdkYudk ydkif;ydkif;jcm;jcm; odrI wy&dnm kyfemrf aMumif;usKd; =
ocFg&w&m;wdkY\ tedptcsuf 'kutcsuf tewtcsufwdkYudk pl;prf;qifjcifqHk;jzwfrI wD&Py&dnm
oabmw&m;wdkYESifh uif; y[mey&dnm\ rjzpfjcif;aMumifhvnf;aumif; y[mey&dnmudp NyD;pD;ygu
vnf; wy&dnm wD&Py&dnmjzpfrI NyD;pD;NyD;jzpfaomaMumifhvnf;aumif; ]]tMuifw&m;wdkYudk y,fpGefY\? xdkw&m;wdkYonf udef;aojrJaom ed,roabmtm;jzifh odtyfNyD;ukefonfh ww&m;wdkYonf
vnf;aumif; vuPm,mOfo;kH csuu
f kd wifum pl;prf;qifjcif qH;k jzwftyfNy;D onfh wD&w
d w&m;wdo
Yk nf
vnf;aumif; jzpfMuukef\}}[k rdefYqdkjcif;jzpfonf/ rSefayonf -- t&d,r*fPfonf 'kuopmw&m;
y&dnmbdor,\ tpGrf;jzifh jzpfonf&Sdaomf xdk'kuopm trnf&aom Oyg'geuEm ig;yg; y&rw
"mwfom; toD;toD;\ udk,fykdifobm0vuPmudk xdk;xGif; odouJhodkY ,if;'kuopmw&m; Oyg'geuEmig;yg; y&rw"mwfom;wdkY\ tedpvuPm 'kuvuPm tewvuPm[laom omrn
vuPmudkvnf; xdk;xGif;od\[k qdktyfayonf/ taMumif;rl xkdy&rw"mwfom; Oyg'geuEmig;yg;
wd\
Yk obm0vuPm omrnvuPmudk rodatmif zH;k vTr;f xm;wwfaom arm[udk t&d,r*fPfu
orkap'y[meftm;jzifh t<uif;rJh zsuq
f ;D wwfaomaMumifh zsuq
f ;D Ny;D jzpfaomaMumifh jzpf\/ xdak Mumifh
y&dnm oHk;yg;vHk;onfvnf; enf;y&d,m,ftm;jzifh t&d,r*fPf\ udpom jzpf\[k od&Sdygav/
(0dok'd-2-334-335/ r[m#D-2-507-508/)
514
y[membdor,
t&d,r*fPfonf ork',opmudk y[membdor,jzifh od\[l&m0,f y[me = udavomudk
y,fEIwfrIESifh ywfouf y[me = y[mef oHk;rsKd; &Sdayonf/
1/ 0durey[mef
2/ w'*Fy[mef
3/ orkap'y[mef[k oHk;rsKd; &Sd\/
1/ 0dur e y[mef ----- xdkoHk;rsKd;wdkYwGif arSmf&Sdaom a& ypfcstyfaom tdk;aMumifh arSmf\ uGmjcif;
&SjJ cif;uJo
h Ykd xdx
k kd avmuDpsmef orm"djzifh eD0&P 0dwuf 0dpm& tp&Su
d ek af om psmeform"d\ qefu
Y si-f
buf jzpfuek af om w&m;wdu
Yk dk cGmjcif;onf 0dur e y[mef rnf\/ umrpEe 0D &Pponfwo
Ykd nf tMuif
odaYk om tjcif;t&mtm;jzifh pdwt
f pOf0,f Oyg'f-XD-bif taetm;jzifh x<ujzpfay:vmaom y&d,|k mef
oabmtm;jzifh pdwu
f kd xd;k usiEhf ydS pf uf rwnfuek ?f xdo
k aYkd om tjcif;t&mtm;jzifh xd;k usiEhf ydS pf ufjcif;
udk wm;jrpfjcif; rjzpfjcif;udk jyKjcif;onf 0dure = cGmonf rnf\/ xdkcGmrIonfyif y,fjcif;wpfrsKd;
rnf&um; 0durey[mef [lvdkonf/ ygVdawmfum; odkY vm&Sd\/
0durey[me eD0&PmeH yXrH psmeH bm0,awm/ (y#doH-26/)
yxrpsmefudk yGm;apaom yk*dKvftm; eD0&PwdkYudk cGmjcif;[laom y[mefonfvnf;aumif; ...
(y#doH-26/)
odpYk onfjzifh eD0&Pw&m;wdu
Yk o
kd mvQif cGmjcif;udk a[mMum;xm;awmfr\
l / xdak [mMum;csuu
f kd
]]olonf a'gorESdyfpuftyfaom pdwf&Sd\? uif;NyD;aom xderd'&Sd\}}- odkYponfjzifh olwpfyg;
wdkYtm;vnf; xif&Sm;onf\ tjzpfaMumifh a[mMum;awmfrltyf\[k od&Sdygav/ rSefayonf -- eD0&P
wdkYonf psmef\ a&S;tzdkYvnf;aumif; aemuftzdkYvnf;aumif; taqmwvsif pdwfudk = orx
bm0empdwfudk rvTrf;rdk; rESdyfpufEkdifukef/ 0dwuf 0dpm& yDwd okc lyonm ponfwdkYonf 'kwd,psmef
wwd,psmef pwkwpsmefponfudk 0ifpm;aomcPomvQif uif;uGmoGm;ukef\/ xdkodkY uif;uGm
aomfvnf; xdkxdk 'kwd,psmefponfrS xumrQjzpfaom yk*dKvf\oEmef eD0&PwdkYonf jzpfay:vmEdkifMuukef\? taMumif;rl psmefrSxjcif;[lonf umrm0p&pdwf\ tpGrf;jzifhomvQif = umrm0p&pdwf
jzpfrSomvQif psmefrS xEdkifjcif;aMumifh jzpfonf/ (0dok'd-2-335/ r[m#D-2-508/)
eD0&PwdkYonf psmef\ aU&StzdkYvnf;aumif; aemuftzdkYvnf;aumif; taqmwvsif pdwfudk
rvTr;f rd;k rESyd pf ufEikd u
f ek [
f al om pum;udk &tyfNy;D cgrQomjzpfaom psmef\tpGr;f jzifh rdeq
Yf jkd cif;jzpfonf/
Burd zf efrsm;pGm aumif;pGm yGm;rsm;xm;tyfNy;D aom t0g;0pGm avhvmEdik ef if;xm;Ny;D jzpfaom y*kPpsmef
rlum; aemufqHk; pkwdpdwfodkY wdkifatmifaomfvnf; eD0&Pw&m;wdkYonf rvTrf;rdk;EdkifonfomvQif
jzpfukef\/ wpfenf;qdk&aomf --- psmefudk &&Sdatmif BudK;pm;tm;xkwfaeonfh psmef\ aU&StzdkYjzpfaom
ykAbm*y#dy'gusifhpOfvnf;aumif; psmefudk &&SdNyD;aemuf tjcm;tjcm;aom udpwdkY tvkyfrsm;vsuf
&Sdaom yk*dKvf\ oEmefvnf;aumif; eD0&PwdkYonf taqmwvsif pdwfudk rvTrf;rdk;Edkifukef[k od&Sd
ygav/ (r[m#D-2-508/)
515
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
2/ w'*Fy[mef ----- nOfhtcg xGef;ndtyfaom qDrD;jzifh trdkufarSmif\ aysmufjcif;uJhodkY 0dyem\ tpdwfjzpfjzpfaom xdkxdkPf[laom taMumif;w&m;jzifh qefYusifbuf y#dyu\ tpGrf;jzifh
omvQif xdkxdky,foifhy,fxdkufaom w&m;udk y,fjcif;onf w'*Fy[mef rnf\/ (pum;udkvnf;
0dyeme,foYkd a&muf&v
dS maom w'*Fy[
mefudk jyjcif;iSmomvQif qdt
k yfonf? oDvudk pifMu,fatmif
aq;aMum okwfoifjcif; = oDv0daom"e ponfh vkyfief;&yfjzifhvnf; xdkxdk y,foifh y,fxdkufaom
w&m;udk w'*Ftm;jzifh y,fEdkifonf[k rSwfyg/) (0dok'd-2-335/ r[m#D-2-508-509/)
a&S;OD;pGm emrlyy&dap'Pfjzifh oum,'d|d (20) udk y,f\/ yp,y&d*[Pfjzifh taMumif;
r&Sd[k ,laom ta[wku'd|d jA[m AdEdk; xm0&bk&m;paom zefqif;&Sif[laom taMumif;&Sd\[k
,laom 0dora[wk'|d d (16)yg;aom wnf&m0wK&adS om ,Hrk mS ;jcif; ucFg 0dpu
d pd m &Spyf g;aom wnf&m
0wK&Sdaom &SpfXmewdkY ,HkrSm;jcif; ucFg 0dpdudpm[laom tnpftaMu;udk y,f\/ uvmyoroe
Pfjzifh ]]ig-igh[m}}[k ocFg&w&m;taygif;udk taygif;tpktvdu
k f pGv
J rf;jcif;udk y,f\/ r*gr*00wme
= r*f [kwo
f nf r[kwo
f nfukd ydik ;f jcm;rSwo
f m;aom O',A,Pfjzifh t&d,r*f r[kwo
f nf t&d,
r*f[jk zpfaom onmrSm;udk y,f\/ cEmig;yg;wd\
Yk jzpfjcif; O',udk Ijrifjcif;jzifh Oap''d|d = twonf
aovQijf ywf\[k pG,
J al om t,lrmS ;udk y,f\/ cEmig;yg;wd\
Yk ysujf cif; 0,udk Ijrifjcif;jzifh ow'd|d
= twonf jr\
J ? aovQif ysupf ;D rI r&S[
d k pG,
J al om t,lrmS ;udk y,f\/ b,wky|mePfjzifh aMumuftyfaom oabm&Sad om ysujf cif;[laom ab;qd;k Bu;D ESihf wuGjzpfaom awblruocFg&w&m;taygif;
aMumuftyfaomoabm r&Sd[k jzpfaom tb,onm = onmtrSm;udk y,f\/ ocFg&w&m;wdkY\
tysufudk Ijrifwwfaom tm'De0gEkyemPfjzifh cEmig;yg; om,mzG,f tm'\ tpGrf;jzifh
jzpfaom rdpmonm = onmrSm;udk y,f\/ ocFg&w&m;wdkY NiD;aiGU&GHrkef;rI edAd'gEkyemPfjzifh
oHo&m0#f tvGeaf rGUavsmo
f nf\ tpGr;f jzifh jzpfaom tbd&wdonmudk y,f\/ rkw
d u
k rswmPfjzifh
ocFg&w&m;wdrYk S rvGwv
f o
kd nf\ tjzpfukd y,f\/ y#docFgEkyemPfjzifh y#docFgEkyemPf\
qefu
Y sib
f ufjzpfaom arm[udk y,f\/ ocFgkayumPfjzifh ocFg&w&m;wdYk vspv
f sL rI riJu
h u
G jf cif;
tEkayueoabmudk y,f\/ tEkavmrPfjzifh r*opmudk &&Sdjcif; odjcif;\ qefYusifbufjzpfaom
ocFg&w&m;wdkY edp paomtm;jzifh pGJvrf;jcif;udk y,f\/ odkY y,fjcif;um; w'*Fy[
mef = w'*F
tm;jzifh y,fjcif;wnf;/ (0dok'd-2-335/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
udavomwdkY\ukef&m tvHk;pHkaom ocFg&w&m;wdkY\ukef&m edAmefodkY a&mufaom t&d,r*fudk jzpfapaom yGm;rsm;aom yk*dKvf\ oEmef orkap'y[mefonfvnf; jzpfay:vm\}}[k a[mMum;awmf
rltyfayonf/ (0dok'd-2-337/)
oH;k rsK;d ukeaf om y[mefww
Ykd iG f orkap'y[mefuo
kd mvQif y[membdor,jzifh ork',opmudk
od\[k tbdor,ukd qdk&m tvdk&Sdtyfayonf/ um; edy&d,m, = y&d,m,frzuf rkcsoufouf
tm;jzifh qdak om pum;wnf;/ odaYk omf xdak ,m*g0p&yk*Kd vt
f zdYk orkap'y[mef\ aU&t
S zdYk jzpfuek af om
0dur e y[mef w'*Fy[
mefwo
Ykd nfvnf; xdo
k rkap'y[mef[al om tusK;d &Su
d ek o
f nfomvQif jzpfuek \
f /
0durey[mef w'*Fy[mefwdkYonf orkap'y[mef pGrf;tif&Sdaom t&d,r*f\ taMumif; taqmuf
tODwdkY jzpfMuonf[k qkdvdkonf/ taMumif;rl xdk0durey[mef w'*Fy[mefwdkYESifh uif; orkap'y[mef\ rNyD;pD;jcif;aMumifh jzpf\/ wpfenf; --- xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f t&d,r*f\ a&S;
tzdkY jzpfukefaom 0durey[mef w'*Fy[mefwdkYonfvnf; t&d,r*f[laom tusKd;&SdukefonfomvQif jzpfuek \
f / xdt
k &d,r*f[al om tusK;d &So
d nf\tjzpfaMumifh xd0k u
d r e y[mef w'*Fy[
mefwo
Ykd nf
xdkt&d,r*f\ udp &SdMuukefonfom jzpfukef\/ xdkaMumifh y[mef oHk;rsKd;vHk;onfvnf; enf;
y&d,m,ftm;jzifh t&d,r*fPf\ udpwnf;[k od&Sdygav/
avmuOyrm ----- &efolrif;udk owf rif;tjzpfodkY a&muf&Sdvmaom bk&ifrif;onf xdk&Sifbk&if
jzpfonfrS a&S; tMuif trIudpudkvnf; jyKtyf\? tvHk;pHkaom xdktrIudk ]]rnfaom trI rnf
aom trIudkvnf; rif;onf jyKtyf\}}[lomvQif qdktyf\/ OyrmtwlyifvQif 0durey[mef
w'*Fy[mefwdkYudk avmuDPfwdkYjzifh NyD;pD;tyfukefaomfvnf; orkap'y[mef\ tpGrf;jzifh jzpfaom
t&d,r*f\ udp\
tjzpfjzifh qdt
k yfuek \
f ? tb,faMumifeh nf;[lrl xd0k u
d r e y[mef w'*Fy[
mefw\
Ykd
t&d,r*f[laom tusKd;&Sdonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; t&d,r*f\ xdk0dure w'*F[laom
orxbm0empdwf 0dyembm0empdwftpOf usa&mufonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; jzpfonf/
(0dok'd-2-337-338/ r[m#D-2-510/)
opdud&d,mbdor,
t&d,r*fPfonf eda&m"opm edAmefudk opdud&d,mbdor,jzifh rsufarSmufjyKvsuf xdk;xGif;
od\ [l&m opdud&d,m taMumif;udk odkY odtyf\/ opdud&d,monfvnf; avmuDjzpfaom
opu
d &d ,
d m avmukw& mjzpfaom opu
d &d ,
d m[k ESprf sK;d yif jym;aomfvnf; avmukw& m opu
d &d ,
d m
'eopu
d &d ,
d m bm0emopu
d &d ,
d m\ tpGr;f jzifh ESprf sK;d jym;jcif;aMumifh tm;vH;k oH;k rsK;d jym;avonf/
1/ avmud, opdud&d,m
2/ avmukw&m 'eopdud&d,m
3/ avmukw&m bm0emopdud&d,m [k oHk;rsKd;jym;onf [lvdk/
1/ avmud,opdud&d,m ---- xdkoHk;rsKd;aom opdud&d,mwdkYwGif ]]igonf yxrpsmefudk &jcif;&Sdonf
jzpfNyD? yxrpsmefudk igonf rsufarSmuf jyKtyfNyD}} (0d-1-121-122/) odkYponfjzifh vm&Sdaom yxr
psmefponfwdkYudk awGUxdjcif; = zemonf avmud, opdud&d,m rnf\/ awGUxdjcif; = zem
518
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
bm0embdor,
t&d,r*fPfonf r*opmudk bm0embdor,jzifh xdk;xGif; od\[l&m0,f bm0emum;
avmud,bm0em avmukw&bm0em[k ESpfrsKd; jym;\/
1/ avmud,bm0em ----- xdkESpfrsKd;wdkYwGif avmuDjzpfukefaom oDv orm"d ynmwdkYudk jzpfapjcif;onfvnf;aumif; xdkoDv orm"d ynmwdkYjzifh rdrd\ kyfemrfoEmeftpOfudk xHkjcif;onfvnf;aumif;
avmud,bm0em rnf\/ (xH\
k [lonf kyef mrfoEwt
d pOf Burd zf efrsm;pGm xyfumxyfum jzpfaprIukd
qdkvdkonf/)
2/ avmukw& bm0em ----- avmukw&mjzpfukefaom oDv orm"d ynmwdkYudk jzpfapjcif;onf
vnf;aumif; xdak vmukw& m oDv orm"d ynmwdjYk zifh kyef mrfoEmeftpOfukd xHjk cif;onfvnf;aumif;
avmukw&bm0em rnf\/ xdkavmud,bm0em avmukw&bm0em ESpfrsKd;wdkYwGif P'e
0dok'duxm t&d,r*fu r*opmudk bm0embdor,jzifh xdk;xGif;odjrifrIudk jyqdk&m avmukw&
bm0emudkom tvdk&Sdtyfayonf? avmud,bm0emudk tvdkr&Sdtyfay/ avmud,bm0em[lonf
xdkavmukw&bm0em\ taqmuftODom jzpfaomaMumifh jzpfonf/
rSefayonf ----- t&d,r*fPf av;rsK;d vH;k onfvnf; avmukw& m jzpfuek af om oDvr*if oH;k yg;
orm"dr*if oHk;yg;wdkYudk odkYr[kwf oDvr*if orm"dr*if ynmr*ifwdkYudk jzpfap\/ tb,fodkY jzpfap
oenf;[lrl --- xdkoDvr*ifponfwdkYtm; o[Zmwypnf;paom yp,owdwdkYjzifh jzpfap\/ wpfenf;
o[Zmwpaom yp,owd teE&paom yp,owdwdkYjzifh jzpfap\/
t&d,r*fPfonf rdpm0gpm rdpmurE rdpmtmZD0wdkYudk vGefusL;aMumif; udavomwdkYudk t<uif;rhJ y,fowf\/ orm'd|d ormouFy[laom ynmr*if orm0g,mr ormowd ormorm"d
[laom orm"dr*ifwdkYudk rodatmif zHk;vTrf;xm;wwfaom arm[udkvnf; t<uif;rJh y,fowf\/
zdv
k
f Pfonf xdt
k &d,r*fu y,fowftyfaom udavomwdu
Yk kd wpfzef xyf Nird ;f oxuf Nird ;f atmif
y#dyre\ tpGrf;jzif h Nidrf;owf\/ xdkodkY r*fPf zdkvfPfwdkYu orkpdEe y#dyre\ tpGrf;jzifh
520
P'e0dok'deda'o NyD;\/
22222
521
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ememudavo0d'Hoe
= udavomtrsKd;rsKd;wdkYudk zsufqD;jcif;
t&d,zv&omEkb0e
= t&d,zdkvfcsrf;om\ t&omudk oHk;aqmifcHpm;jcif;
eda&m"ormywdormyZeorwwm = eda&m"ormywfudk 0ifpm;jcif;iSm pGrf;Edkifjcif;
tm[kae,sbm0g'dod'd
= oHCmh*kPfawmfwdkYteuf tusKd;*kPfawmfwdkYwGif yg0ifaom tm[kae,s*kPf ponf\ NyD;pD;jcif; --odkY av;rsKd; &Sd\/ xdkav;rsKd;wdkYwGif usrf; t&d,zdkvfcsrf;om\ t&omudk oHk;aqmif
cHpm;jcif;tydkif;udkom qufvuf a&;om;wifjytyfygonf/ (0dok'd-2-340/)
zvormywduxm
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
zvormywf[lonf tb,fenf;?
tb,folwdkYonf xdkzvormywfudk 0ifpm;EdkifMuukefoenf;?
tb,folwdkYonf r0ifpm;EdkifMuukefoenf;?
tb,faMumifh 0ifpm;Muukefoenf;?
tb,fodkYvQif xdkzvormywfudk 0ifpm;jcif;onf jzpfoenf;?
tb,fodkYvQif wnfwHhjcif;onf jzpfoenf;?
tb,fodkYvQif zvormywfrS xjcif;onf jzpfoenf;?
t&d,zdkvf\ tjcm;rhJ tb,fw&m;onf jzpfay:vmoenf;?
t&d,zdkvfonfvnf; tb,fw&m;\ tjcm;rJh jzpfoenf;? ----ar;cGef;rsm;um; zvormywfESifh qufpyf odoifhaom tcsufrsm;yif jzpfMuonf/
t|uxm a0g[m& ---- 0dwu udp0daoaoe xd&bm0yaw yxrZsmeorm"drSd ypeDu'l&Dbm0uawe xd&bma0e wHo'daook 0dwu&[dawok 'kwd,Zsmem'dorm"Dok p tyemwd
t|uxma0g[ma&m/ (rlv#D-1-101/)
txufwGif wifjyxm;aom "ro*FPDygVdawmf 0dwufudkom tyem[k emrnfwyfxm;\/
odaYk omf t|uxm toH;k tEIe;f tm;jzifh 0dwuf\ pdwu
f kd = or,w
k w
f &m;wdu
Yk kd tmko
H Ykd a&S;Iwifay;jcif;
udptxl;aMumifh qdkif&m orxtmkH odkYr[kwf edAmeftmkH cdkifjrJonf\ tjzpfodkY a&muf&Sdaeaom
avmuD avmukw& m yxrpsmeform"dukd tyemrnfaom 0dwufapwoduEf iS hf pdwu
P
wpfct
k wGi;f
twl,SOfwGJ jzpfaomaMumifh wuG jzpfzuf = o[p&Penf;t& tyem[k ac:qdk\/ yxrpsmef
orm"du qefYusifbuf eD0&PwdkYrS a0;uGmrI jzpfatmif jyKvkyfxm;tyfojzifh qdkif&m orxtmkH
odkYr[kwf edAmeftmkH cdkifjrJonf\ tjzpfaMumifh xdk yxrpsmeform"dESifh orm"dcsif; wlukefaom
avmuD avmukw&mjzpfaom 'kwd,psmeform"dwdkYvnf; o'dolypm&tm;jzifh tyem[lyif
ac:a0:avonf/ xdkaMumifh avmuD avmukw&m psmeftm;vHk;udk tyem[k ac:a0:oHk;pGJjcif;onf
t|uxma0g[m& = t|uxm\ toHk;tEIef; jzpfonf [lay/ (rlv#D-1-101/)
2/ tb,folwdkYonf 0ifpm;EdkifMuukefoenf;/
3/ tb,folwdkYonf r0ifpm;EdkifMuukefoenf;/
odkYar;rl --- avmuDpsmefudk &&Sdaom ykxkZef avmuDpsmefudk r&&Sdaom ykxkZef[laom ykxkZef
tm;vHk;wdkYonf xdkr*fzdkvfudk r&tyfao;onf\ tjzpfaMumifh r0ifpm;Edkifukef/ t&d,myk*dKvftm;vHk;
wdu
Yk m; xdx
k rkd *fzv
kd u
f kd &xm;Ny;D jzpfaomaMumifh 0ifpm;Edik Mf uuke\
f / xdo
k Ykd 0ifpm;&m avmuDpsmefrsm;
txuftxuf psmefukd &&Sdxm;aom olwdkYonf atmufatmuf psmefudkvnf; 0ifpm;ukefouJhodkYum;
r[kwfMuukef/ txufjzpfaom ou'g*grfpaom t&d,yk*dKvfwdkYonf atmufjzpfaom aomwmywd
zdkvfponfudk r0ifpm;Muukef/ taMumif;rl --- ou'g*grfpaom yk*dKvfwpfrsKd; tjzpfodkY a&muf&SdoGm;jcif;jzifh atmufatmufaom zvormywfwdkY\ Nidrf;NyD;onf\ tjzpfaMumifh wpfzef rjzpfjcif;oabm
&So
d nf\ tjzpfoYkd a&muf&o
dS mG ;jcif;aMumifw
h nf;/ atmufjzpfaom aomwmyefy*k Kd vpf onfwo
Ykd nfvnf;
txufjzpfaom ou'g*grdzdkvf ponfudk r0ifpm;EdkifMuukef? r&&Sdao;aomaMumifh jzpf\/ tavsmf
tm;jzifh qdk&rl ----1/
2/
3/
4/
aomwmyefyk*dKvfonf aomwmywdzvormywfudk
ou'g*grfyk*dKvfonf ou'g*grdzvormywfudk
tem*grfyk*dKvfonf tem*grdzvormywfudk
&[Emyk*dKvfonf t&[wzvormywfudk -----
toD;toD; 0ifpm;Edkif\? rdrd rdrd\ &&Sdxm;&m qdkif&m qdkif&m t&d,zdkvfudkomvQif = zvormywfudkomvQif 0ifpm;EdkifMuukef\/ (0dok'd-2-341-342/)
523
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
4/ tb,faMumifh 0ifpm;Muukefoenf;/
'd|"rokc0d[m&wH = rsufarSmufaom udk,f\tjzpf csrf;ompGmaejcif; tusKd;iSm 0ifpm;Muukef
\/ rsufjrifjzpfaom cEmudk,f twabmyifvQif = rsufarSmufb0yifvQif ylyefapwwf xuf0ef;usifrS avmifwwfaom udavom[laomrD; Nidrf;ojzifh Nidrfoufcsrf;ajrUaom aexdkifjcif;jzifh aexdkifjcif; tusKd;iSm 0ifpm;Muukef\[lay/ avmuOyrmtm;jzifh pMu0aw;rif;onf rif;\ csrf;omudk cHpm;
ouJo
h Ykd Oyrmtwl t&d,mocif t&Sijf rwfwo
Ykd nf &m*paom udavomtnpftaMu;wdrYk S uif;a0;
jzLpif jrihfjrwfaom avmukw&mzdkvfcsrf;omudk = edAmef\ oEdokc tNidrf;"mwfcsrf;omudk cHpm;ukefthH
[k tcsdefumvudk ykdif;jcm;jcif;udk jyK tvdk&Sdwdkif;aom cP zvormywfudk 0ifpm;Muukef\/
(0dok'd-2-342/)
bk&m;&Sifonf avmuDpsmefwdkYudk a[mMum;awmfrl&m txufyg ygVdawmfuJhodkY yDwd okc {u*wm[laom psmeft*Fg oH;k yg;ESihf jynfph v
kH Qif 'kw,
d psmefukd &&Srd o
I nf Ny;D pD;aumif;ygvsuf 0dwuf 0dpm&
wdkY\ Nidrf;jcif;aMumifh = 0dwuf 0dpm&wdkYudk ausmfvTm; vGefajrmufjcif;aMumifh[k y,ftyfaom psmeft*Fg
wdkYudkyg xnfhoGif; a[mMum;awmfrlcJh\/
avmuDpsmefwu
Ykd kd &&Sjd cif;udk xdx
k kd qdik &f mpsmefEiS hf ora,m*t*Fg = ,SOaf om psmeft*FgESihf jynfph -kH
onf\ tjzpfjzifh NyD;aumif;ygvsuf y,foifhy,fxdkufaom psmeft*Fgudk ausmfvTm;vGefajrmufEdkifygrS
xdx
k pkd smefukd &tyfonf\tjzpfaMumifh y,ftyfaom psmeft*Fgudk tOD;jyKojzifh a[mMum;awmfro
l uJo
h Ykd
xdt
Yk wl zvormywfuv
kd nf; edAm efukd ESv;kH oGi;f rIjzifh Ny;D onfjzpfvsuf edAm efrw
S pfyg;aom tjcm;aom
tmkw
H u
Ykd kd ESv;kH roGi;f rIuv
kd nf; qdt
k yfayonf? taMumif;um; --- tvH;k pHak om ocFg&wdrYk S qkwef pfaom
pdwf&Sdonf\ tjzpfjzifh NyD;jcif;aMumifhwnf;/ xdkaMumifh edAmefrSwpfyg; tjcm;aomtmkHwdkYudk ESvHk;
roGif;jcif; taMumif;udkvnf; qdktyfayonf/ O',A,Pfpaom Pftqufquf tqifhqifh\
tpGrf;jzifh tvHk;pHkaom ocFg&rS tcsif;cyfodrf; NiD;aiGU ocFg&wdkY wyfrufjcif;uif;aom pdwf&Sdaom
t&d,mociftm; xdktvHk;pHkaom ocFg&rS xGufajrmuf&m edAmefvQif tmkH&Sdaom zkdvfpdwfonf jzpfay:vmayonf/ xdkodkYaom tjcif;t&mtm;jzifh jzpfaom zdkvfpdwfudkvnf; edAmefrS tjcm;wpfyg;aom
tmkHudk ESvHk;roGif;jcif;aMumifh edAmefudkomvQif ESvHk;oGif;jcif;aMumifh jzpfay:vm\[k qdkoifhvSay
ownf; [lvdkonf/ (r[m#D-2-517/)
0ifpm;yHk tpDtpOf ----- zvormywf 0ifpm;yHk tpDt&ifum; odkYwnf;/ zvormywfudk
0ifpm;vdkaom t&d,om0uonf qdwfNidrf&mt&yfodkY csOf;uyfvsuf txl;xl;aom tmkHrS zJcGm
wpfa,mufwnf;om ude;f atmif;vsuf O',A,PfrpS tEkavmrPfow
Ykd ikd af tmif ud;k yg;aom
0dyemPfwdkY\tpGrf;jzifh ocFg&w&m;wdkYudk vuPm,mOfwifvsuf 0dyem Ityfukef\/ xdkodkY
Iojzifh jzpfay:vmaom O',A,Pf b*FPf b,Pfpaom tpOftwdik ;f aom 0dyemPf
&dSaom xdkt&d,om0u\ oEmef ocFg&w&m;vQif tmkH&dSaom a0g'gef[k &tyfaom trnf&dSaom
a*gMwbkPf\ tjcm;rJh zvormywf\ tpGrf;jzifh eda&m"opmjzpfaom edAmeftmkH pdwfonf
tyempsmef\ tpGrf;jzifh jzpf\/ odkY tpOftwdkif; Ityfaom tEkykA0dyem\ tpGrf;jzifh zvormywfudk 0ifpm;&m zvormywfodkY pdwfGwfudkif;Idif;onf\ tjzpfaMumifh aouyk*dKvftm;vnf;
t&d,zdkvfonfomvQif jzpf\? t&d,r*fonf rjzpfay/ (0dok'd-2-342/)
ocFg&w&m;vQif tmk&H adS om a*gMwbk ----- tb,faMumifh zvormywfudk 0ifpm;&m
a*gMwbkPfonf t&d,r*fPf\ aU&o
S mG ;jzpfaom a*gMwbkPfuo
hJ Ykd edAm efvQif tmk&H o
Sd nf rjzpf
oenf;[lrl -- t&d,zdkvfw&m;wdkY\ t&d,r*fw&m;wdkYuJhodkY oHo&m0#frS xGufajrmufapwwfaom
oHo&m0#frS xGufajrmufaMumif; ed,smedu w&m;aumif; r[kwfonf\ tjzpfaMumifh ,if;a*gMwbk
onf ocFg&w&m;vQif tmkH&dSonf jzpf edAmefvQif tmkH&dSonf rjzpf[lay/ rSefayonf ----- t&d,
r*fw&m;wdkYonfomvQif oHo&m0#frS xGufajrmufapwwfaom oHo&m0#frS xGufajrmufaMumif;
ed,smedu w&m;aumif; pifppf {uef jzpfMuukef\/ om"urSm atmufygtwdkif; jzpf\/
uwar "rm ed,smedum? pwma&m r*g ty&d,myEm/ (tbd-1-254-298/)
525
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
todpdwf rcsKyfyg
zvormywfonf todpdwf csKyfaom ormywf jzpfavoavm[k ar;&ef &dS\? todpdwf
csKyaf om ormywf r[kwaf Mumif;udk bk&m;&Siu
f ,
kd af wmfwikd u
f a[mMum;xm;awmfrcl \
hJ / t&Sit
f meEm
udk,fawmfjrwfu bk&m;&Siftm; odkY avQmufxm;awmfrlcJh\/
t&Sifbk&m; ...&[ef;tm; ajr ajr[k trSwf&dSol rjzpf&m? a& a&[k trSwf&dSol rjzpf&m?
rD; rD;[k trSwf&dSol rjzpf&m? av av[k trSwf&dSol rjzpf&m? tqHk;r&dSaom aumif;uifwnf&m
tqH;k r&daS om aumif;uifwnf&m[k trSw&f o
Sd l rjzpf&m? tqH;k r&daS om 0dnmPfwnf&m tqH;k r&daS om
0dnmPfwnf&m[k trSwf&dSol rjzpf&m? wpfpHkwpfckrQ r&dS[laom wnf&m wpfpHkwpfckrQ r&dS[laom
wnf&m[k trSw&f o
Sd l rjzpf&m? onm&do
S nfvnf; r[kwf onmr&do
S nfvnf; r[kw[
f al om wnf&m
onm&dSonfvnf; r[kwf onmr&dSonfvnf; r[kwf[laom wnf&m[k trSwf&Sdol rjzpf&m?
avmu avmu[k trSwf&dSol rjzpf&m? wpfyg;aom avmu wpfyg;aom avmu[k trSwf&Sdol
rjzpf&m? xdo
k yYkd if jzpfaomfvnf; onm&do
S u
l m; jzpf&m\[laom oabm&do
S nfh wnfMunfrI ]orm"d}udk
&jcif;onf tb,fodkYvQif jzpfEdkif&mygoenf;[k avQmufxm;\/ (tH-3-262-263/)
xdktcgbk&m;&Sifu atmufygtwdkif; ajzMum;awmfrl\/ ----"meE bduK {0H onD a[mwd ]]{wH oEH {wH yPDwH? ,'d'H oAocFg&oraxm oALy"dy#deda*g wPSmua,m 0d&ma*g eda&ma"m edAme}}Ed/ {0H acg tmeE od,m bduKaem wxmlayg
orm"dy#dvmabm? ,xm ae0 yx0d,H yx0DonD t? e tmyod HtmaygonD t? e awZo
awaZmonD t? e 0g,od H0ga,monD t? e tmumomem,wae tmumomem,weonD t? e 0dnmPm,wae 0dnmPm,weonD t? e tmudnm,wae tmudnm,weonD t? e ae0onmemonm,wae ae0onmemonm,weonD t? e
"avmau "avmuonD t? e y&avmau y&avmuonD t/ onD p ye tmwd/
(tH-3-263/)
tmeEm ...omoemawmf &[ef;onf ]]ocFg&tm;vHk; Nidrf;&m Oy"dtm;vHk;udk pGefY&m
wPSmukef&m wyfrufjcif; uif;&m wyfrufjcif; csKyf&mjzpfaom edAmefonf Nidrfouf\? xdkedAmefonf
rGefjrwf\}}[k trSwf&Sdol jzpf\/ tmeEm ...odkYvQif &[ef;tm; ajr ajr[k trSwf&Sdol rjzpf&m?
a& a&[k trSwf&Sdol rjzpf&m/ rD; rD;[k trSwf&Sdol rjzpf&m/ av av[k trSwf&Sdol rjzpf&m?
tqHk;r&Sdaom aumif;uifwnf&m tqHk;r&Sdaom aumif;uifwnf&m[k trSwf&Sdol rjzpf&m? tqHk;
r&Sdaom 0dnmPfwnf&m tqHk;r&Sdaom 0dnmPfwnf&m[k trSwf&Sdol rjzpf&m/ wpfpHkwpfckrQ r&Sd
[laom wnf&m wpfpHkwpfckrQ r&Sd[laom wnf&m[k trSwf&Sdol rjzpf&m? onm&Sdonfvnf; r[kwf
528
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wpfzef a,m*g0p&yk*dKvfonf tmumomem,we0dnmPf\ r&Sdjcif; ewdabmynwf Nidrf0yfpGm uyf wnfaeaom ,if;tmudnm,wepsmefpdwfudkyif tIcHtmkHxm; ]]0dnmPfonf
Nird o
f uf\? 0dnmPfonf rGejf rwf\}}[k Ivsuf ae0onmemonm,wepseo
f rmywfukd 0ifpm;\/
ae0onmemonm,weormywf[o
l nf ke&Yf if;Murf;wrf;aom onmum; r&S?d tvGet
Yf vGef odraf rGU
El;nHah om onmom&So
d jzifh onm&So
d nfvnf; r[kwf onmr&So
d nfvnf; r[kwaf om ormywfwnf;/
a,m*g0p&yk*dKvfonf onm&Sdonfvnf; r[kwf onmr&Sdonfvnf; r[kwf[laom wnf&m
onm&So
d nfvnf; r[kwf onmr&So
d nfvnf; r[kw[
f al om wnf&m[k trSw&f o
dS w
l nf;/ a,m*g0p&
yk*Kd vo
f nf ,if; ae0onmemonm,wepsmeformywf emrfw&m;pkukd vuPm,mOf wifum 0dyemIvsuf zvormywfudk 0ifpm;\/ ,if; zvormywfemrfw&m;pkum; edAmefudk tmkHjyK\/ a,m*g0p&yk*dKvfonf onm&Sdonfvnf; r[kwf onmr&Sdonfvnf; r[kwf[laom wnf&m (= ae0onm
emonm,we emrfw&m;pk) onm&Sdonfvnf; r[kwf onmr&Sdonfvnf; r[kwfaom wnf&m[k
trSwfr&Sdol jzpfav\/ odkYaomf onm&Sdolum; jzpf&m\/ tmayguodkPf; awaZmuodkPf; 0ga,m
uodP
k ;f ponfwYkd vnf; enf;wl oabmaygufygav/ um; txufyg ygVdawmf\ tusO;f csKyw
f nf;/
,cktcg txufyg ygVdawmf\ qdkvdk&if;udk zGihfqdkaom t|uxmtzGifhudk qufvuf wifjy
tyfygonf/
onD p ye tmwd tx p ye ormywd o0dwuormywda,0 tmwd 0kpwd/
{wH oEH {wH yPDwEd oEH oE Ed taywGm edodE 'd0ord pdwKyga'g ]]oEH oE}}aE0 y0wwd?
yPDwH yPDwEd taywGm edodE 'd0ord pdwKyga'g ]]yPDwH yPDw}}aE0 y0wwd/ ,'d'H
oAocFg&oraxmwd edAmeH edAmeEd taywGm edodE 'd0ord pdwKyga'g ]]edAmeH edAme}}aE0 y0wwDwd oAarwH zvormywdorm"d H oEm, 0kwH/ y/ opdwum ar om ormywd ta[mod/
(tH-|-3-288/)
zvormywfum; onm&Sdaom ormywf jzpf\? pdwf&Sdaom opdwu ormywf jzpf\/
]]{wH oEH {wH oEH = edAmefw&m;awmfjrwfonf Nidrf;at;\? edAmefw&m;awmfjrwfonf Nidrf;at;\/}}[k ESvHk;oGif;um tyemzdkvfodkY qdkufa&mufap zvormywfudk 0ifpm;vsuf xdkifaeaom
a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef wpfaeYywfvHk;aomfvnf; ]]oE oE}}[lyifvQif zdkvfpdwfapwoduf
tpOfonf jzpfay: ae\/ ]]yPDw yPDw = rGefjrwf\ rGefjrwf\}}[k ESvHk;oGif;um tyemzdkvfodkY
qdu
k af &mufap zvormywfukd 0ifpm;vsuf xdik af eaom a,m*g0p&yk*Kd v\
f oEmef wpfaeYywfv;kH
aomfvnf; zdv
k pf w
d af pwodut
f pOfonf ]]yPDw yPDw}}[lomvQif jzpfay:ae\/ ]]edAm ef edAm ef}}[l
ESvHk;oGif;um tyemzdkvfodkY qdkufa&mufap zvormywfudk 0ifpm;vsuf xdkifaeaom a,m*g0p&
yk*dKvf\ oEmef wpfaeYywfvHk;aomfvnf; zdkvfpdwfapwoduf tpOfonf ]]edAmef edAmef}}[lomvQif
jzpfay:ae\/ pum;&yftm;vH;k udk zvormywdo
rm"dukd &nf&,
G af wmfr
l bk&m;&Sio
f nf a[mMum;
awmfrl\/ zvormywfum; pdwf&Sdaom pdwfrcsKyfaom opdwu ormywf jzpfavNyD/
(tH-|-3-288/)
ygVdawmf t|uxmwdkYESifhtnD zvormywf[lonf todpdwfcsKyfNidrf;aom ormywfrsKd;um;
r[kwfay/ todpdwfcsKyfNidrf;aom ormywfum; eda&m"ormywfom jzpfonf/ atmufyg t|uxm
tzGifhudk zwfIMunfhyg/
530
uom ormyZ Ew
D d ocFg&meH y0wdaba' OuPdwGm 'da|0 "ar tpdwum [kwGm ]]eda&m"H
edAmeH ywGm okcH 0d[&dmrm}}wd ormyZ Ed/ (0dok'd-2-347/)
edAmeH ywGmwd tEkyg'daooedAmeH ywGm 0d,/ (r[m#D-2-526/)
ormywf&pS yf g;udk &&Sad wmfrMl uonfh tem*grf &[Emt&Sijf rwfwo
Ykd nf eda&m"ormywfukd 0ifpm;awmfrlEdkifMu\/ tb,faMumifh eda&m"ormywfudk 0ifpm;awmfrlMuukefoenf;[lrl ocFg&w&m;wdkY\
jzpfjcif; ysufjcif; tjrJvdkvdk jrifawGUae&ojzifh NiD;aiGUawmfrlMu rsufjrifavmu ypu twabm
yifvQif pdwfapwoduf r&Sdukefonfjzpf onm-a0'emwdkYESifh wuGaom pdwfapwodufwdkY\ csKyf&m
jzpfaom tEkyg'daoo edAm e"mwfoYkd a&mufuek o
f uJo
h Ykd qif;&Juif;onfjzpf csr;f csr;f omom aeuke-f
tHh[k odkY ESvHk;oGif;aomaMumifh eda&m"ormywfudk 0ifpm;awmfrlMuukef\/ (0dok'd-2-347/)
t| ormywdvmbdaem ye tem*grdaem cDPmo0g p ormyZ Ed/ (0dok'd-2-344/)
pdwfapwodufwdkY\ csKyfNidrf;rI (pdwZkyfwdkY\ csKyfNidrf;rI) eda&m"ormywfum; avmuDpsmef
ormywf (8)yg;wdkYudk &&SdawmfrlMuonfh tem*grfESifh &[Emt&SifjrwfBuD;wdkYom 0ifpm; &Edkifaom
ormywfwpfrsKd; jzpf\/
tu,f toifoal wmfaumif;onf avmuDpsmeformywf (8)yg;udv
k nf; r&&Sad o;onf jzpft?hH
tem*grf &[Emvnf; rjzpfao;onf jzpft?hH toifoal wmfaumif;\oEmef todpw
d f csKyNf ird ;f aeaom
ormywf wpfrsKd;onf jzpfEdkif\ rjzpfEdkif\[laom tcsufudk pOf;pm;oifhvSayonf/ taMumif;rl ----0dok'dr*t|uxm (0dok'd-2-344/) ----1/
2/
3/
4/
5/
ykxkZeftm;vHk;wdkYonfvnf;aumif;
aomwmyeftm;vHk;wdkYonfvnf;aumif;
ou'g*grftm;vHk;wdkYonfvnf;aumif;
psmeftap; cef;ajcmufaeonfh tem*grftm;vHk;wdkYonfvnf;aumif;
psmeftap; cef;ajcmufaeonfh &[Emtm;vHk;wdkYonfvnf;aumif; -----
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
umvaph eda&m"ormywfrS xaomtcg tem*grdzdkvfaZm wpfBudrf us\/ ae0onmemonm,we ukodkvfaZm\ aemifjzpfaom tem*grdzdkvfaZmwnf;/ tu,f &[Emyk*dKvfonf eda&m"
ormywfudk 0ifpm;onf jzpfthH tvm;wlyif jyKusifh&\/ xl;jcm;onfrSm &[Emt&Sifjrwf\ oEmef
Bu,
d maZmrsm;om jzpfEikd Mf u\/ xdak Mumifh &[Emt&Sijf rwf\ oEmef ae0onmemonm,weBu,
d m
aZm\ tjcm;rJh t&[wzdkvfaZm us\[k rSwfyg/
tcsed u
f mv uGmjcm;rI ----- tem*grf odkYr[kwf &[Emt&SifjrwfwdkYonf ckepf&uf ydkif;jcm;
eda&m"ormywfukd 0ifpm;onf jzpft?hH eda&m"ormywfoYkd rqdu
k rf D jzpfay:oGm;aom ae0onmemonm
,weaZmESifh eda&m"ormywfrS xaomtcg tpOD;pGm jzpfaom tem*grdzdkvfaZm odkYr[kwf t&[w
zdv
k af Zmwdo
Yk nf ckepf&ufywfv;kH tcsed u
f mv a0;uGmrI&adS e\/ eda&m"ormywftwGi;f pdwaf pwoduf
pdwZkyfwdkYonf vHk;0 csKyfNidrf;aeMu\/ urZkyf OwkZkyf tm[m&ZkyfwdkYom qufvufjzpfaeMu\/
xdo
k Ykd ae0onmemonm,weaZmESihf t&d,zdv
k af Zmwd\
Yk ckepf&ufveG jf cif; &Sad omfvnf; Zmwf
rwlaom kyfw&m;jzifh (= urZkyf OwkZkyf tm[m&Zkyfjzifh) tjcm;tqD;&Sdonf\ tjzpfaMumifh xdk
Zmwfrwlaom kyw
f &m;jzifh jcm;qD;xm;aomfvnf; jcm;qD;onf rrnf&um; ae0onmemonm,we
psmefudk 0ifpm;NyD;aemuf eda&m"ormywfodkY qdkufa&muf wpfzef eda&m"ormywfrS xaomtcg
ckepf&ufavmufyif Mumaomfvnf; tem*grfyk*dKvftm; tem*grdzdkvfaZm t&[Eyk*dKvftm; t&[w
zdv
k af Zm us\/ ,if;zdv
k af Zmonf ae0onmemonm,weaZm\ tjcm;rJh jzpfaom zdv
k af Zm rnf\/
xdt
k xufyg zdv
k af ZmtrsK;d rsK;d wdw
Yk iG f r*0x
D d jzpfaom zdv
k af Zmudk xm; <uif;aom tvH;k pHak om
t&d,zdkvfonf zvormywf\ tpGrf;jzifh jzpfaom t&d,zdkvf rnf\/ r*0Dxdaomfvnf;aumif;
zvormywd0Dxdaomfvnf;aumif; jzpfonf\ tpGrf;jzifh jzpfay:vmaom udavom tyl"mwf\
tcsif;cyfodrf; Nidrf;at;avNyD;aom rao&m tNrdKufedAmefvQif tmkH&Sdaom rwifhw,fp&m udavom
tnpftaMu; r&Sdonf\ tjzpfaMumifh wifhw,fvSaom wPSm[laom avmumrdoudk axG;tefNyD;aom tNidrf;BuD;Nidrf; tat;BuD;at;onfh oEdokctppf tjzpfBuD;jzpfaom rGefjrwfaom t&d,r*f\
tusKd;jzpfaom t&d,zdkvfonf rao&m tNrdKufaq;jzifh a&mpyfxm;tyfaom ysm;uJhodkY rSefuefaom
oabmwnf;[laom tqDMoZm"mwfEiS hf jynfph akH om pifMu,fvaS om om,mtyfaom r[*Kwu
f o
k v
kd f
avmukw& mukov
kd w
f x
Ykd uf tvGev
f Qif om,mtyf csKNd red af umif;jrwfaom t&om&Sad om r*fcsr;f om
xufvnf; zdkvfcsrf;omonf omvGef Nidrfoufat;jronf\ tjzpfaMumifh trGefjrwfqHk; jzpfaom
tMuif tomqH;k tjrwfq;kH aom tEkw& okcjzifh tcsi;f cyford ;f ajcmufaoGUonf\ tjzpfrS uif;ojzifh
pGwfpdkvsuf &Sd\/
t&d,mocif t&Siaf umif; t&Sijf rwfwo
Ykd nfom oH;k aqmifcpH m;xdu
k o
f jzifh t&d,mocif t&Si-f
jrwfwdkY\om Opmjzpfaom xdkomrnzdkvf\ &o"mwf&nf tqDtESpfjzpf jzpfaom rdrdxuf tvGef
tuJr&Sd taumif;qH;k tomqH;k tjrwfq;kH t&omjzpfaom xdo
k aYkd om zdv
k cf sr;f omudk ynm&Sd a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf 0dyembm0emudk yGm; BuKd ;yrf;cJah omf &&SEd ikd af y\/ xdaYk Mumifh t&d,zdv
k \
f twk
r&Sd taumif;qH;k tomqH;k tjrwfq;kH t&omudk oH;k aqmifcpH m;&jcif;onf omoemawmf 0dyem
bm0em\ tusKd;tmedoif[l ac:qdktyfygayownf;/ (0dok'd-2-343-344/)
534
0dyem oHk;rsKd;
0dyem yaeom wd0d"m a[mwd ocFg&y&d*PSeu0dyem zvormywd0dyem eda&m"ormywd 0dyemwd/ ww ocFg&y&d*PSeu0dyem rEm 0g a[mwk wdum 0g? r* y'|meH
a[mwda,0/ zvormywd0dyem wdum0 0wd r*bm0emo'dom/ eda&m"ormywd 0dyem
ye emwdrEemwdwdum 0wd/ (0dok'd-2-347-348/)
0dyemonf ----1/ ocFg&w&m;wdkYudk odrf;qnf;wwfaom 0dyem
2/ zvormywfudk aqmifwwfaom 0dyem
3/ eda&m"ormywfudk aqmifwwfaom 0dyem[k ----odkYvQif oHk;rsKd; &Sdayonf/
1/ xdkoHk;rsKd;wdkYwGif ocFg&w&m;wdkYudk odrf;qnf;wwfaom ocFg&y&d*PSeu0dyemonf EkHYonf
rlvnf; jzpfcsijf zpfygap xufonfrv
l nf; jzpfcsijf zpfygap t&d,r*f\ eD;pGmaom taMumif;w&m;onf
jzpfonfomvQifwnf;/ (0dok'd-2-347/)
tu,f 0dyemonf EkHYonfjzpfrl aES;aom tbdnmOf&Sdaom 'Embdnr*fudk NyD;pD;apEdkif\/
tu,f 0dyemonf xufonfjzpfrl vsifjrefaom tbdnmOf&Sdaom cdygbdnr*fudk NyD;pD;apEkdif\/
um; 0dyem\ Eko
YH nf\tjzpf xufonf\tjzpf xl;jcm;rIwnf;/ pifppfrmS rl 0dyemvuPmodYk
a&muf&Sdaeaom 0dyemrSefu t&d,r*f\ taMumif;w&m;onf jzpfonfomvQifwnf;[k rSwfyg/
(r[m#D-2-526/)
2/ zvormywfukd aqmifwwfaom zvormyw0d yd emum; xufjrufaom wdu0 yd emonf
omvQif jzpfoifhayonf/ xdk0dyemonf ocFg&w&m;vQif tmkH&Sdonf rSefaomfvnf; tvHk;pHkaom
ocFg&w&m;wdrYk S qkwef pfjyefvnfaom tjcif;t&mtm;jzifo
h mvQif jzpfjcif;aMumifv
h nf;aumif; t&d,
r*fuJhodkY ocFg&w&m;wdkY\ uif;qdwf&m 0docFg& edAmeftmkH jzpfaom t&d,zdkvf\ taMumif;w&m;
jzpfaomaMumifhvnf;aumif; jzpfayonf/ t&d,r*fudk yGm;apjcif; r*bm0emESifh wlnDayonf/
(0dok'd-2-348/ r[m#D-2-526-527/)
3/ eda&m"ormywd0dyemum; rEkHYvGef; rxufvGef;rlum; oifhonfom jzpfayonf/
(0dok'd-2-348/)
tvGefEkHYaom 0dyemonf orx vGefuJonfjzpf ocFg&w&m;wdkYudk csKyfapjcif; rpGrf;Edkifonfjzpf&um; orxvQif tNy;D tqH;k &So
d nf jzpfwwf\/ tvGex
f ufjrufaom 0dyemonfum; Pf
vGefuJonfjzpf tvGeftuJESifhwuG ocFg&w&m;wdkY tjypfudk jrifjcif;aMumifh zvormywfvQif
tNyD;tqHk; &Sdonf jzpfwwf\/ xdkYaMumifh ]]eda&m"ormywd0dyemum; rEkHYvGef; rxufvGef;rlum;
oifhonfom jzpfayonf}}[k t|uxmu zGifhqdkjcif; jzpfonf/ (r[m#D-2-527/)
txufyg t|uxm\ owfrSwfcsuft& zvormywfudk 0ifpm;vdkaom a,m*g0p&yk*dKvf
onf 0dyemPfudk xufjrufpl;&Sonfh wdu0dyemPfjzpfatmif txl;yif BudK;yrf;&rnf jzpfayonf/
535
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tmemygewd\ tusKd;*kPftiftmedoif
&[ef;wdkY ...tmemygewdudk yGm;rsm;avhvmonf&dSaomf owdy|mef av;yg;wdkYudk jynfhap
ukef\? owdy|mef av;yg;wdkYudk yGm;rsm;avhvmukefonf&dSaomf aAmZsif ckepfyg;wdkYudk jynfhapukef\?
aAmZsif ckepfyg;wdkYudk yGm;rsm;avhvmukefonf&dSaomf t&[wr*f t&[wzdkvfudk jynfhapukef\/
(r-3-124/)
&m[kvm ...odYk (16)rsK;d aom tjcif;t&mtm;jzifh a[mawmfrcl ahJ omenf;jzifh yGm;aptyfaom
odkY (16)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh a[mawmfrltyfchJaomenf;jzifh Budrfzefrsm;pGm tavhtvm
jyKtyfaom tmemygewdjzifh tqHk; jzpfukefaom tMuif tmoymowdkYonf &dSukef\? xdk
tmoymowdo
Yk nfvnf; xifxif&mS ;&Sm; odtyfuek o
f nfjzpfomvQif csKyu
f ek \
f ? xifxif&mS ;&Sm;
rodtyfukefonfjzpffum; rcsKyfMuavukef/ (r-2-89/)
xdkp&dru = tqHk;pGef jzpfukefaom tmo ymo[l&m tmo ymocsKyfonf\
tpGrf;jzifh p&dru oHk;rsKd; &dS\/
1/ b0p&dru = b0\tpGrf;jzifh tqHk;pGef jzpfukefaom tmoymo
537
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
0dyemydkif; NyD;\/
omoemawmfou&mZf -2538 - ck?
aumZmou&mZf - 1356 - ck - ewfawmfvjynfhaeY?
c&pfou&mZf - 1994 - ck - 'DZifbm - 17 - &ufaeY?
eHeuf (10)em&D rdepf (40)wGif NyD;onf/
539
zm;atmufawm&q&mawmf
pdwvawmifausmif;
zm;atmufawm&
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif;
& nfTef;csuf tmoDo
edAm e*grdeyd #dy'g trnf&aom usrf; tmemygewdorm"dudk 0dyem\ tajcyg'u
jyK 0dyemIymG ;yHu
k kd t&[wzv
kd af yguf a&;om;wifjycJ\
h / odt
Yk wGuf orm"dukd xlaxmifykH orx
ur|mef;ydik ;f wGif tmemygeur|mef; wpfrsK;d udo
k mvQif a&;om;wifjy&ao;\/ <uif;useaf om ur|mef;
wdu
Yk kd ra&;om; rwifjy&ao;ay/ xdaYk Mumifh orxur|mef;ydik ;f wGif orxur|mef;tcsKUd udk a&;om;
wifjyxm;aytHh/ xdkodkY a&;om;wifjy&m ,ckuJhodkY tmemygewdorm"dudk tajccH 0dyemodkY
ul;NyD;aemuf 0dyemydkif;wGif tawmftoifh auseyfrIudk &&Sdaomtcg tjcm;tjcm;aom orxur|mef;rsm;udyk g qufvuf tm;xkwv
f akd o;ol a,m*Doal wmfaumif;rsm;twGuf txl;ojzifh &nf&,
G
f
orxur|mef;ydkif;udk a&;om;wifjyjcif; jzpfayonf/ odkYaomf tmemygeur|mef;jzifh pwkwpsmef
orm"doYkd qdu
k af tmifjzpfap "mwfur|mef;tusO;f enf;jzifh Oypm&orm"doYkd qdu
k af tmifjzpfap yGm;rsm;
tm;xkwfNyD;aom olawmfaumif;wdkYonfvnf; 0dyemodkY rul;ao;rD orxur|mef;rsm;udk
tm;xkwfvdku tm;xkwfEdkifonfom jzpfayonf/ uJhodkYaom yk*dKvfrsm;twGufom &nf&G,f
tydkif;udk a&;om;wifjyxm;ayonf/ orm"d wpfckckudk atmifatmifjrifjrif tm;rxkwf&ao;aom
yk*Kd vjf zpfrl odrYk [kwf 0dyemydik ;f wGiv
f nf; tm;&auseyfrI r&ao;aom yk*Kd vjf zpfrl xdx
k u
kd r|mef;udk
pwiftm;opfvdkygu 0dok'dr*t|uxmwGif TefMum;xm;onfhtwdkif;om tm;xkwfav&monf/
ur|mef; trsKd;tpm;
ur|mef;onf orxur|mef; 0dyemur|mef;tm;jzifh ESpfrsKd; &Sd\/
(r[med-|-357/ 0dok'd-1-235/ r[m#D-1-327/ oH-#D-2-97/)
ur|mef; (40)
orxur|mef;udk usr;f *efrsm; trsK;d tpm; (40) azmfjyxm;ayonf/ ygVdawmf wdu
k f u
dk v
f maom
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
uodkPf; (8)yg;
tokb (10)yg;
tEkwd (10)yg;
jA[0d[m& (4)yg;
tly (4)yg;
{umonm = tm[ma& y#dulvonm (1)yg;
{um00wme = pwk"mwk00wmef (1)yg;
tm;vHk;aygif;aomf orxur|mef; (38)yg; ------
oAwu - yg&d[m&d,
xdk orxur|mef; (40)udk oAwu ur|mef; = oAwdu ur|mef; yg&d[m&d, ur|mef;[l
ESpfrsKd; cJGjcm;vsuf ac:a0:oHk;pGJonf/
oAwuur|mef;
ww oAwuur|meH emr bduKoHCm'Dok arwm r&Pwd p/ tokbonmwdyd {au/
(0dok'd-1-94/)
oAwuur|meEd (oAwduur|meEd ) Ak'gEkwd arwm r&Pwd tokbbm0em p/
('D-#D-2-296/ r-#D-1-345/ rlv#D-2-149/)
txufyg 0do'k rd *t|uxmt& oAwuur|mef;onf arwmur|mef; r&PmEkwd
ur|mef;[l ESprf sK;d &S\
d / {au[laom tcsKUd aom q&mjrwfw\
Ykd tvdt
k m;jzifh arwmur|mef; r&PmEkwdur|mef; tokbonm = tokbbm0em = tokbur|mef;[l oHk;rsKd;&Sd\/ txufwGif
wifjyxm;aom #DumwdkYt& oAwu
ur|mef;onf Ak'g Ekwdur|mef; arwmur|mef; r&Pwd
= r&PmEkwdur|mef; tokbbm0em = tokbur|mef;[l av;rsKd; &Sd\/
tusKd;*kPftif tmedoif
1/ Ak'g Ekwdur|mef; ------- Ak'gEkwdur|mef;udk tzefzef txyfxyf yGm;rsm;tm;xkwfaom
a,m*g0p&yk*Kd vo
f jl rwfonf bk&m;&Sit
f ay: kad ojcif; wky0f yfusK;d EGjH cif; &S\
d / o'ga0ykv = t&d,m
olawmfaumif;wdkY\ bk&m;&Siftay: rwkefrvIyf ouf0if,HkMunfjcif; ta0pyom'ESifh wlpGm o'g
w&m; jyefYajymaygrsm;onf\ tjzpfudkvnf;aumif; ynma0ykv = ynmw&m; jyefYajymaygrsm;onf\
tjzpfuv
kd nf;aumif; ykna0ykv = ukov
kd w
f &m; jyefaY jymaygrsm;onf\tjzpfuv
kd nf;aumif; &&SEd ikd \
f /
ESpfouf0rf;ajrmufjcif; yDwdygarmZw&m; rsm;jym;jyefYajymEdkif\/ ab;i,f ab;BuD; toG,foG,fudk
ESyd ef if;Edik \
f / bk&m;&Si\
f *kPaf wmfukd tzefzef atmufarhymG ;rsm;jcif;jzifh um,du'ku\
yde;f Mumzuf
usaom a&uJhodkY avQmajz um,du'kuudk onf;cHjcif;iSm pGrf;Edkif\/ bk&m;&SifESifh twlwuG aexdkif
&onfh trSwfonmudk &Edkif\/ bk&m;&Sif\ *kPfawmf aus;Zl;awmfudk tzefzef tvDvD atmufarh
qifjcifaom owd\ pGaJ eude;f atmif;&mvnf; jzpfaom xdAk 'k g Ekwdur|medu a,m*Dojl rwf\ cEm
tdro
f nfvnf; apwd,C& = apwDtrd u
f o
hJ Ykd ylaZmfxu
kd \
f ? tylaZmfcx
H u
kd \
f / Ak'b
rl o
d Ykd pdw"f mwfonf
Gwfudkif;Idif;\/ oDvudk ysufpD;apEdkifaom vGefusL;tyfaom 0wKESifh awGUMuHKvwfaomf xdka,m*D
olawmfaumif;\ rsuaf rSmuf bk&m;&Siu
f kd zl;jrif&ouJo
h Ykd raumif;rI tukov
kd w
f &m; 'kpku
d w
f &m;wdrYk S
&Sufjcif; [d&dw&m; raumif;rI tukodkvfw&m; 'kpkdufw&m;wdkYrS aMumufjcif; Mowyw&m;onfvnf;
a&S;Iwnfvm\/ txufjzpfaom r*fzdkvfudk xGif;azmuf rodrjrifEdkifcJhaomf ok*wdbHkb0vQif vnf;541
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
yg&d[m&d,ur|mef; = rlvur|mef;
pwmvDom, ye ur|maeok ,H , p&d,mEkulvH? wH w edpH y&d[&dwAwm Oy&dr
p Oy&dr bm0emur y'|mewm yg&d[m&d,ur|meEd 0kpwd/ (0dok'd-1-94/)
edpH y&d[&dwAwmwd oAwuur|meH 0d, {u'g0 teEk,kdwGm oAumvH y&d[&PD,wm
tEk,kdwAwm/ (r[m#D-1-119/)
ur|mef; (40)wdkYwGif a,m*g0p&yk*dKvfoljrwf\ pkdufESifh avsmfpGm a&G;cs,fpdppf yGm;rsm;
tm;xkwftyfaom ur|mef;wpfckckudk xdkur|medu a,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf oAwu ur|mef;
av;rsK;d uJo
h Ykd wpf&w
H pfcgom tm;xkwo
f nf r[kwb
f J tcgcyford ;f tjrrJ jywf aqmifxm;tyf yGm;rsm;
tm;xkwt
f yfonf\ tjzpfaMumifv
h nf;aumif; txuftxuff jzpfaom bm0emvkyif ef;&yf rSeo
f rQ\
teD;pyfqHk; taMumif;y'|mef\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; yg&d[m&d,ur|mef;[l ac:qdktyf\/
(0dok'd-1-94/ r[m#D-1-119/)
,H ye o'g y&d[&dwAH p&dwmEkulave *[dwwm 'omokbuodPmEkwDok tnw&H
pwk"mwk00wmear0 0g? wH o'g y&d[&dwAawm &udwAawm bma0wAawm p yg&d[m&d,Ed
0kpwd/ rlvur|meEdyd wa'0/ (okwed-|-1-48-49/)
543
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
Oypm&ur|mef; - tyemur|mef;
Oypm& yem0[awmwd XaywGm um,*wmowd tmemygewd t0aoom t| tEkwda,m tm[ma& y#duv
l onm pwk"mwk00wmeEd rmae0 a[w 'our|memed Oypm&0[med/
aoomed tyem0[med/ (0dok'd-1-107/)
Ak'gEkwd "rmEkwd oHCmEkwd oDvmEkwd pm*gEkwd a'0wmEkwd r&PmEkwd OyormEkwd[laom tEkwd (8)yg; tm[ma& y#dulvonm pwk"mwk00wmef --
(10)rsKd;aom ur|mef;wdkYonf Oypm&orm"dudkom aqmifEdkifaomaMumifh Oypm&ur|mef;rnfukef\/
uodkPf; (10)yg; tokb (10)yg; um,*wmowd tmemygewd jA[0d[m& (4)yg; tmky
(4)yg; ------ (30)aom ur|mef;wdkYonf tyemac:aom psmeform"dudk aqmifEdkifaomaMumifh tyem
ur|mef; rnfukef\/ (0dok'd-1-107/)
xdktyempsmeform"dudk aqmifEdkifaom ur|mef;wdkYwGif tmemygewdur|mef;ESifh uodkPf;
(10)yg;wdkYonf yxrpsmef 'kwd,psmef wwd,psmef pwkwpsmef[laom psmefav;yg;odkY tpOftwdkif;
qdu
k af &mufEikd o
f nft
h wGuf pwkuZ s meduur|mef;wdw
Yk nf;/ um,*wmowdEiS hf tokb (10)yg;wdo
Yk nf
yxrpsmefudk &&SdEdkifaom yxrZmeduur|mef;wdkYwnf;/ arwm ukPm rk'dwm jA[0d[m& ur|mef;
wdkYonf wwd,psmeftxd aygufa&mufEdkifaom wduZsmeduur|mef;wdkYwnf;/ OayumjA[0d[m&
ur|mef;ESifh tmky (4)yg;wdkYonf pwkwpsmefudkom aygufa&mufapEkdifaom pwkwZsmeduur|mef;
wdkYwnf;/ (0dok'd-1-107/)
544
(32) aum|mo
a,m*g0p&yk*dKvf wpfOD;onf tmemygeur|mef;ukd pwkwpsmeform"dodkY qdkufatmif yGm;rsm;
tm;xkwfNyD;ygu xdkpwkwpsmeform"daMumifh jzpfay:vmaom vif;a&mifjcnfpGrf;tif\ tultnDudk
&,lvsuf (32)aum|morsm;udk jrifatmif qufvuf BudK;pm;tm;xkwfygu tmemyge pwkwpsmef
orm"d\ tm;BuD;aomrDS&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyKay;rI t&dSeft0gowdxl;BuD;udk qufcH&onfh
twGuf (32)aum|mowdkYudk Pfynmrsufpdjzifh vG,fvG,fululyif awGUjrif&wwfayonf/
tu,f a,m*g0p&yk*dKvfwpfOD;onf "mwfur|mef;tusOf;enf;jzifh orm"dxlaxmifxm;ol
jzpfyguvnf; tMunf"mwfodkY qdkufatmif Oypm&orm"de,fajrodkY qdkufatmif wpfzef orm"dudk
xlaxmifNyD;vQif ,if;"mwkreodum& = pwk"mwk00wmeorm"daMumifh jzpfay:vmaom vif;a&mifjcnfpGrf;tif\ tultnDudk &,lvsuf (32)aum|morsm;udk jrifatmif qufvufBudK;pm;tm;xkwf
ygu ,if;pwk"mwk00wmeorm"d\ tm;BuD;aomrDS&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyKay;rI t&dSeft0g
owdxl;BuD;udk qufcH&onfhtwGuf (32)aum|mowdkYudk Pfynmrsufpdjzifh vG,fvG,fululyif
awGUjrif&wwfayonf/
tu,f a,m*g0p&yk*dKvfwpfOD;onf tmemygeusifhpOfvrf;rSjzpfap "mwkreodum& usifhpOf
vrf;rSjzpfap 0dyemodkY ul;NyD;aemuf 0dyemykdif;wGif txdkuftavsmuf tm;&auseyfrIudk &&dS
tjcm;tjcm;aom ur|mef;rsm;udk qufvuftm;xkwfvdkao;ygu xdktcgrsKd;wGifvnf; rdrd &&dSxm;NyD;aom orm"dudkyif wpfzef jyefvnfxlaxmif xdkorm"daMumifh jzpfay:vmaom vif;a&mifjcnf
pGrf;tif\ tultnDudk &,lvsuf (32)aum|morsm;udk jrifatmif qufvuf BudK;pm;tm;xkwfygu
,if;orm"d\ tm;BuD;aomrDS&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyKay;rI t&dSeft0g owdxl;BuD;udk qufcH
&onfhtwGuf (32)aum|mowdkYudk Pfynmrsufpdjzifh vG,fvG,fululyif awGUjrif&wwfayonf/
tjcm;tjcm;aom ur|mef;wpfcck jk zifh orm"dukd atmifatmifjrifjrif xlaxmifxm;Ny;D aom a,m*g0p&yk*dKvfonfvnf; tvm;wlyif (32)aum|mowdkYudk jrifatmif qufvuf IyGm;Edkifonfom jzpfayonf/ wGif tmemygeusifhpOfjzifh pwkwpsmeform"dodkY qdkufatmif orm"dxlaxmifxm;NyD;aom
a,m*g0p&yk*dKvf\ (32)aum|mowdkYudk jrifatmifIyHkudk tOD;rl orxur|mef;ykdif;udk a&;om;
wifjytyfygonf/ "mwkreodum&vrf;rS orm"dudk atmifatmifjrifjrif xlaxmifxm;NyD;olonfvnf;
enf;rDS; yHkpHwlyif IEdkifygonf/
toifolawmfaumif;onf tmemygewdorm"dudk pwkwpsmefodkYqdkufatmif orm"dxlaxmif
yg/ xdkpwkwpsmeform"daMumifh vif;a&mifjcnfrsm;onf NydK;NydK;jyufjyuf ta&mifwvufvuf awmufy
vmaomtcg (32)aum|mowdkYudk ,if;vif;a&mifjcnfpGrf;tif\ tultnDjzifh IMunfhyg/
tu,f "mwkreodum&vrf;rS orm"dukd xlaxmifxm;ol jzpfvQiv
f nf; ,if;pwk"mwk00wme
orm"daMumifh vif;a&mifjcnfrsm;onf NydK;NydK;jyufjyuf ta&mifwvufvuf awmufyvmaomtcg
,if;vif;a&mifjcnfpGrf;tif\ tultnDjzifh (32)aum|mowdkYudk IMunfhyg/
545
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
xdkodkY IMunfh&m qHyif arG;nif; ajconf;vufonf; oGm; ta& - [laom aum|mo ig;ckudk
pwifMI unfyh g/ ,if;aum|morsm;\ wnf&&Sd m ae&mom IMunfyh g/ rSex
f w
J iG f jrif&ouJo
h Ykd oJou
J u
JG JG
jrif&aomtcg tom; taMum tkd; kd;wGif;jcifqD ausmufuyf[laom aum|mo ig;ckudk xyfrH
MunfhIyg/ atmifjrifrI&ygu ESvHk; tonf; tajr; tzsOf; tqkyf[laom aum|mo ig;ckudk qufvufIyg/ atmifjrifrI&ygu tlr tlodrf tpmopf tpma[mif; OD;aESmuf[laom aum|mo ig;ck
onf;ajc ovdyf jynf aoG; acR; tqDcJ[laom aum|mo ajcmufck rsuf&nf qDMunf wHawG;
ESyf tap; usifi,f[laom aum|mo ajcmufckwdkYudk wpfpwpfp wdk; wdk; IMunfhyg/
"mwfur|mef; tus,fIyGm;enf;jzifh (42)aum|mowdkY kyfw&m;wdkYudk pepfwus odrf;qnf;
xm;wwfNyD;aom a,m*g0p&yk*dKvf jzpfvQifrlum; (32)aum|mowdkYudk ,ckuJhodkY wpfzef jyef
I&m tcuftcJ tvGefBuD; r&dSEdkifawmhNyD jzpf\/ xdkodkY I&m aU&S;OD;pGm aum|motaejzifh tpkvdkuf
tyHkvdkuf twHk;vdkuf tcJvdkuf wnf&dSonfh ykHoPmeftwdkif;om xifjrifatmif ESvHk;oGif;yg/
ayg&mPuaw&m ud& ]]aum|moreoduma&m0 yrmP}}Ed tm[Hok/ (tbd-|-2-243/)
a&S;a&S;t|uxmq&m r[max&fjrwfBu;D wdu
Yk m; aum|mour|mef; yxrOD;pGm ]]aum|mo
twkdif; tpkvdkuf tyHkvdkuf twHk;vdkuf tcJvdkuf yHkoPmeftwdkif; ESvHk;oGif;jcif;onfomvQif yrmP
jzpf\}}[k rdefYqdkawmfrlMuonf/ (tbd-|-2-243/)
odkYaomf 0dyemydkif; (42)aum|mowdkY wnf&dSMuaom kyfw&m;wdkYudk t0g;0pGm vuPm
,mOfwifum 0dyemIzefrsm;aeaom a,m*g0p&yk*Kd vf jzpfvQirf u
l m; aum|morsm;udk pdu
k
f Ivu
kd f
onfEiS hf wpfNyKd ief uf kyu
f vmyftrIerf sm;udo
k m jrifjrifaewwfay\/ xdt
k cg pdwu
f kd tenf;i,f avQm
h
aum|moyHkoPmefudkom ESvHk;oGif;ay;yg/ aum|morsm;udk wpfckNyD; wpfck cyfoGufoGuf jrifatmif
IMunfhyg/ ynwftwHk;tcJ yHkoPmefudkom tmkHpl;pdkufay;yg/ aum|motaejzifhom jrifatmifIyg/
qHyifrS usifi,f usifi,frS qHyifodkYwdkifatmif tacgufacguf tcgcg ESvHk;oGif;yg/ qHyif[k Ivdkuf
ESv;kH oGi;f vdu
k v
f Qif usiif ,fow
Ykd ikd af tmif wd;k vQKad yguf (32)aum|movH;k udk jrifatmifyI g/ usiif ,f[k
ESvHk;oGif;vdkdufvQifvnf; qHyifodkYwdkifatmif (32)aum|movHk;udk wdk;vQKdayguf jrifatmif avhusifhyg/
(32)rsKd;aom ta&miftqif;&dSukefaom yef;wdkYudk csnfBudK;wpfckwnf;jzifh yef;uHk;wpfcktjzpf
oDuHk;xm;\/ rsufpdtjrif&dSaom a,mufsm;onf xdkyef;uHk;udk MunfhIvwfaomf tpOftwdkif;tm;jzifh
(32)rsKd;aom ta&miftqif; &dSukefaom yef;wdkYonf xdka,mufsm;tm; xif&Sm;vmukef\/ wpfenf; (32)vHk;aom wdkifwdkYudk jcHpnf;dk;wdkiftjzpf pkdufxlxm;\/ xdkodkY pdkufxlxm;tyfNyD;ukefaom (32)wdkif
aom pnf;kd;ajcwdkYudk aemufodkYqkwf jrifavmufaom wpfae&mrS vSrf;Munfhvwfaomf (32)wdkif
aom pnf;dk;ajcwdkYonf rsufpdtjrif&dSaom xdka,mufsm;tm; xif&Sm;vmukef\/ OyrmtwlomvQif
(32)aum|mowdkYonf xdka,m*g0p&yk*dKvf\ Pf xif&Sm;vmukef\/ vSnfhvnfusufpm; oGm;vm
aeMuukeaf om wd& pmefwo
Ykd nfvnf;aumif; vlom;wdo
Yk nfvnf;aumif; xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f Pf
ow0gwdkY[l rxifukef? aum|mowdkY[l xifvmukef\? ,if;wdkY cJpm;tyfaom cJzG,fabmZOfonf
aum|mowdkY\ tMum; xnfhoGif;xm;tyfouJhodkY jzpfae\/ (tbd-|-2-242/)
546
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
vkyfief;cGif pwifyHk
toifolawmfaumif;onf tZsw (32)aum|mowdkYudk t0g;0pGm EdkifEdkifeif;eif; avhusifhEdkifaomtcg IEdkifaomtcg A[d'aum|mowdkYudk pwif ESvHk;oGif;Munfhyg/ (32)aum|moudk Iaeaom
PfaMumifv
h nf; ta&miftvif;rsm;onf 0ef;usiyf wfcsm ysUH ESUH vsuo
f m &Sad ernf jzpfonf/ xdv
k if;a&mifjcnfjzifh awGUxdrdaom rdrdxdkifaeonfh aU&SwnfhwnfhwGif &Sdaeaom teD;uyfqHk; yk*dKvfwpfOD;udk
pwif IMunfhyg/ tu,f xdkyk*dKvf\ (32)aum|mowdkYudk xdk;pdkuf Ivdkuf&m vG,fvG,fulul
Ir& jzpfaevQif rdrd\ tZswoEmef wnf&Sdaom (32)aum|mowdkYudk wpfzefjyef Iyg/ wpfzef
A[d'odkY jyefIMunfhyg/ enf;jzifh tZswwpfvSnfh A[d'wpfvSnfh IcJhaomf tZsw A[d' ESpfrsKd;vHk;
vG,v
f ,
G u
f u
l l ryifryef;bJ (32)aum|moudk IEikd rf nfjzpfonf/ tu,f vif;a&mifjcnfprG ;f tifrsm;
arS;rSed af eojzifh aum|morsm;onf rxifr&Sm; jzpfaejyefaomf tmemygeudk tmk,
H
l jzpfap "mwfBu;D
av;yg;udk tmk,
H
l jzpfap orm"dukd wpfzefjyef xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnfprG ;f tifrsm; tm;aumif;
vmaomtcg wpfzefjyef (32)aum|mowdkYudk Iyg/ tZsw A[d' ESpfrsKd;vHk; Iyg/ tvif;a&mif
arS;rdSefwdkif; enf;pepfudk toHk;jyKyg/ eD;pyf&m teD;tem;wnf&Sdaom yk*dKvfwpfOD; (32)aum|moudk IatmifjrifcJhaomf aemufwpfa,mufodkY ajymif;IMunfhyg/ I &&Sdygu tZswwpfvSnfh A[d'
549
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wpfvn
S hf wpfvn
S phf D yI g/ xdo
k Ykd wpfvn
S phf D yI gu bm0empGr;f tm;rSm t&Sed t
f 0gBu;D rm;vmwwfayonf/
xdkaMumifh A[d' I&wdkif; tZswodkY wpfzefjyef Iyg/ enf;twdkif; A[d' wpfa,mufNyD; wpf
a,muf ajymif; Iyg/ teD;rS ta0;odkY wpfpwpfp csJUxGif ESvHk;oGif;Munfhyg/ vif;a&mifjcnfjzifh
awGUxdrd&m vl wd& pmefponfh ow0gwdkif;ukd IMunfhyg/ tvif;a&mif arS;rSdefoGm;ygu txufwGif
wifjycJhonfhtwdkif; orm"dudk wpfzefjyef xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnfpGrf;tif tm;aumif;vmygu
wpfzefjyef (32)aum|mowdkYudk qufvufIyg/ 0ef;usifywfcsmt&yf (10)rsufESm I &EkdiforQ
a&mufz;l aomt&yf ra&mufz;l aomt&yfwYkd wnf&adS om vif;a&mifjcnfjzifh awGUxdr&d m ow0gwdik ;f
wnf&adS om aum|mowdu
Yk kd csUJ xGif Iygav/ tZsw A[d' ESpXf mevH;k t0g;0pGm Edik Ef ikd ef if;eif; avhvmNyD;ygu y*kP jzpfayNyD/
toifolawmfaumif;onf odkY aum|motaejzifh avhvmyGm;rsm;cdkuf ------1/ y#dulv = &GH&SmpufqkyfzG,f taetm;jzifhvnf;aumif;
2/ 0P = ta&miftqif;tm;jzifhvnf;aumif;
3/ oknw = twrS qdwfokOf;onhf "mwfoabmtm;jzifhvnf;aumif; -----ESvHk;roGif;ygESifhOD;? aum|motaejzifhom ESvHk;oGif;ygOD;/ aum|morsm;udk t0g;0pGm avhvmNyD;rS BudKuf&mvrf;udk a&G;cs,fyg/
vrf;oHk;oG,f
aum|momeH y*kPumvawm y|m, wDok rkacok {aue rkace 0drpk
d wd? ur|meH 0Pawm
0g y#dulvawm 0g oknawm 0g Oy|mwd/ ,xm emr yla0 ypdwkumrm wD r'dwGm Xydwyd|awm
,H ,H pwd? wH wH ypwd/ ,xm 0g ye oar blrdya'ao XydwH O'uyl&H ukrH ,awm ,awm
tm0dO Ed? wawm wawm0 O'uH edurwd? {0ar0 aum|momeH y*kPumvawm y|m, wDok
rkacok {aue rkace 0drkpdwd/ tmucFrme 0Pawm tmucFrme y#dulvawm tmucFrme oknawm ur|meH Oy|[dwda,0/ t,H {waum O*[oEd emr/ rod H O*[oEdo XwGm t&[wH ywm bduL *PeyxH 0Dwd0wm/ (tbd-|-2-242-243/)
(32)aum|mowdkYudk t0g;0pGm avhvmNyD;&m tcgrSp ------1/ 0P = 0PuodkPf;vrf; = ta&mifuodkPf;vrf;
2/ y#dulv = &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvreodum&vrf;
3/ oknw = twrS qdwfokOf;onfh oknw"mwfur|mef;vrf; -----oHk;rsKd;ukefaom edAmefodkY 0if&m t0ifaygufrkcfOD;wdkYwGif wpfckaom t0ifaygufrkcfOD;BuD;jzifh
edAm efoYkd 0ifEikd af tmif BuKd ;pm;tm;xkwcf ahJ omf udavomwdrYk S vGwaf jrmufEikd af yvdrrhf nf/ (32)aum|mo
wdkYudk t0g;0pGm avhvmNyD;aomtcg ur|mef;onf ------1/ 0P = ta&miftqif;tm;jzifhaomfvnf;aumif;
2/ y#dulv = &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmtm;jzifhaomfvnf;aumif;
3/ oknw = twrS qdwo
f kOf;onfh oknw"mwfoabmtm;jzifhaomfvnf;aumif; -----550
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
y#dulvreodum&
tx tEkykArkem'd0aoe y#duLvm y#duLvmwd ykeyKeH reodua&mawm tEkuare
tyem OyZwd/ ww auom'DeH 0PoPme'daomumoy&dap'0aoe Oy|meH O*[edrdwH/
oAmum&awm y#duLv0aoe Oy|meH y#dbm*edrdwH/ wH tmao0awm bm0,awm 0kwea,e
tokbur|maeok 0d, yXrZsme0aoae0 tyem OyZwd/ (0dok'd-1-257/)
auom avmrmwd yPw 0daZwGm y#dulvH y#dulvEd owd XaywAm/ yXrHa,0 ye
y#dulvawm e Oy|mwd/ ,m0 e Oy|mwd? wm0 yPwd e 0daZwAm/ ,'g Oy|mwd? w'g
yPwd H 0daZwGm y#dulvEd reodumwAH/ (tbd-|-2-245/)
{w ye twaem ZD0rmeuo&Da& y#dulvEd y&durH ua&mE tyemyd Oypm&rd Zm,wd/
y& ZD0rmeuo&Da& y#dulvEd reodua&mE ae0 tyem Zm,wd? e Oypm&H/ eEk p 'ook
tokabok Ob,arwH Zm,wDwd/ tmr Zm,wd/ wmed [d tEkyg'dEuyau Xdwmed? wom ww
tyemyd Oypm&rd Zm,wd/ 'H ye Oyg'dEuyau XdwH? awaea0w Ob,arwH e Zm,wd/
tokbmEkyemocFgwm ye 0dyembm0em a[mwDwd a0'dwAm/ (tbd-|-2-248/)
tEkyg'dEuyau XdwmeDwd {awe apwd,yAw0goD r[mwdawa&m 0d, oHC&udwawyk |muomraPa&m 0d, p tEkyg'dEu
yau XaywGm *a[wHk oaumE 'o0d"mokb0aoe
ZD0rmeuo&Da&yd Oy|daw Oypm&ywd 'dwm a[mwDwd a0'dwAm/ ]]twd uma,}}wd ye
ow0aoe auom'Dok *,Srmaeok ,xm ]]rod uma,}}wd
H
ow*[P&[daw t[Hum&0wKrSd
0d'om[Huma& o'g oEd[daw ygua# p twaem uma, Oy|meH a[mwd? e wxm wwmwd
tyeH tywm tm'De0gEkyem0 ww a[mwDwd t"dyga,em[ ]]tokbmEkyemocFgwm ye
0dyembm0em a[mwDwd a0'dwAm}}wd/ (rlv#D-2-156/)
ow*[P&[dawwd owynwdrd temrodwGm a'odwwm 0kwH/ ooEmewm, t[Hum&0wKrSd ty[Derme y[Demum&H oEm,m[ ]]0d'om[Huma&}}wd/ (tEk#D-2-157/)
rdr\
d tZswu
m, olwpfyg;\ A[d'u
m,wdw
Yk iG f rdr\
d touf&iS af eqJjzpfaom ud,
k f wnf&Sdaom aum|moudk tmkHjyK y#dulv = &GH&SmpufqkyfzG,f[l bm0emy&durfudkjyKaom a,m*g0p&
yk*dKvf\ oEmef tyempsmefonfvnf;aumif; Oypm&psmefonfvnf;aumif; ESpfrsKd;pvHk; jzpfEdkif\/
touf&SifaeqJjzpfaom ouf&Sdow0g[laom olwpfyg;\ A[d'um, wnf&Sdaom aum|moudk
tmkHjyK y#dulv = &GH&SmpufqkyfzG,f[l bm0emy&durfudkjyKaom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef =
ESvHk;oGif;rI reodum&udkjyKaom a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef tyempsmefonfvnf; rjzpfEdkif? Oypm&
552
r[mwdrax&f jrwfBuD;
r[mwdrax&fjrwfBuD;onf apwd,awmifausmif;wdkufrS tEk&m"NrdKUodk qGrf;cH<uvmawmf
rl\/ rax&fjrwfBu;D um; t|du-ur|mef;vrf;pOfrS yxrpsmeform"doq
Ykd u
kd af tmif orm"dukd xlaxmif
xdkorm"dudk 0dyem\ tajcyg'ujyK 0dyemodkYul;vsuf ocFg&w&m;wdkYudk vuPm,mOf
wifum 0dyemIaeus jzpf\/ xdkaeYwGifvnf; ur|mef;udk ESvHk;oGif;vsuf qGrf;cH<uaecdkuf jzpf\/
tdk;pkur|mef; = t|duur|mef;udk ESvHk;oGif;vsuf <uvm&m yxrpsmefodkY rqdkufrD tdk;pkudk y#dulv
= &GH&SmpufqkyfzG,ftaejzifh ESvHk;oGif;cdkufjzpfonfh ykAbm*reodum& tcdkuf0,f toHonf ,if;
553
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
0P oPme 'do Moumo obm*y&dap' 0dobm*y&dap'wdkY\ tpGrf;jzifh a&S;I xifvmaom tmkHonf O*[edrdwf rnf\/ O*[edrdwftykdif; aum|mowdkY\ rlv&dS&if; ta&mif
tqif; yHkoPmefponf twdkif;om xifaeao;onf/ txufyg 0Ppaom ig;yg;aom tjcif;t&m
555
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
[laom cyfodrf;aom tjcif;t&m tjym;tm;jzifh &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulv\ tpGrf;jzifh a&S;I xifvmaom tmkHonf y#dbm*edrdwf rnf\/ (0dok'd-1-257/)
xdky#dbm*edrdwfudk rDS0Jaom yGm;apaom a,m*g0p&yk*dKvftm; tMuiftcg o'g 0D&d, owd
orm"d ynm[laom a`Ei g;yg;wdo
Yk nf &tyfaom nDrQr&I MSd uuke\
f ? txl;oef&Y iS ;f Muuke\
f ? xdt
k cg
r,HMk unfrI t',
d paom tnpftaMu;wd\
Yk a0;uGmonf\ tjzpfaf Mumifh vGev
f eG u
f u
J J tm;tpGr;f
&dSMuukefaom aAmZsifw&m; (7)yg;wdkYjzifh tm;ay;axmufyHh cdkifcHhaptyfukefaom 0dwuf 0dpm& yDwd
okc {u*wm[laom psmeft*FgwdkYonf txl;ojzifh xufjrufukefonfjzpf xif&Sm;pGm jzpfay:vmMu
ayukef\/ xdkpsmeft*FgwdkY\ ajzmifhajzmifhqefYusifbuf jzpfMuukefaom eD0&Pw&m;wdkYonf rdrdwdkYESifh
wlaom wnf&m&dSMuukefaom tukodkvfw&m;wdkYESifhtwlwuG uGmonfomvQif jzpfukef\/ Oypm&
orm"djzifh pdwfonf wnfMunfaeay\/ xdka,m*g0p&yk*dKvfonf xdkOypm&orm"djzpfaMumif; xdk
y#dbm*edrdwfudkyifvQif rDS0JcJhaomf yGm;rsm;cJhaomf Budrfzefrsm;pGm tavhtvmjyKcJhaomf tyemac:
psmeform"dodkY qdkufa&mufEdkifayonf/ (0dok'd-1-257/ r[m#D-1-310/)
xdkyxrpsmeform"d[laom tyempsmefonf aum|mowpfckomvQif xif&Sm;aom a,m*g0p&
yk*dKvf\ oEmef yxrpsmef tyemwpfckomvQif jzpf\/ xdka,m*g0p&yk*dKvfonf tu,f tjcm;
tjcm;aom aum|moodkY ajymif;a&TU tm;xkwfjcif; r&dSrl yxrpsmefwpfrsKd;omvQif xdka,m*g0p&
yk*dKvf\ oEmef jzpfEdkifayonf/ tu,f a,m*g0p&yk*dKvf wpfOD;\ oEmef rsm;pGmukefaom
aum|mowdo
Yk nf xif&mS ;ukerf u
l m; aum|mowpfck yxrpsmefoYkd a&mufapNy;D wpfzef tjcm;aom
aum|movnf; tm;xkwfjcif;udk jyKjim;thH? xdkyk*dKvf\ oEmef rvurax&fjrwf\ oEmefuJhodkY
aum|mo ta&twGuftm;jzifh yxrpsmefwdkYonf jzpfEdkifukef\/ (0dok'd-1-257/)
rvurax&f jrwf
xdrk vurax&fjrwfBu;D onf 'DCbmPujzpfawmfral om tb,rax&fukd vufudik
f ]]igh&iS f
tb, ...a&S;OD;pGm jyemudk oif,lxm;yg}}[k ajymqdk ]] (32) aum|mowdkY (32)rsKd;aom
yxrpsmefwdkYudk&aom rvurax&fonf nOfh wpfckaompsmefudk aeY wpfckaompsmefudk tu,f
0ifpm;tHh? vcGJudk vGefojzifh wpfzef pyfrd\/ xdkodkYr[kwfbJ aeYwdkif; aeYwdkif; aum|mowpfckudkom
tmkH,l yxrpsmefwpfckudkom tu,f 0ifpm;thH? wpfvudk vGefojzifh wpfzef pyfrd\}}[k odkY
rdefYqdkzl;owwf/ (0dok'd-1-257/)
txufyg &Sif;vif;csufrsm;ESifh tnD (32)aum|movHk;udk xif&Sm;pGm IEdkifaom a,m*g0p&
yk*dKvfoljrwfonf aum|mo wpfckck &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmtm;jzifh ESvHk;oGif; yxr
psmefodkY qdkufatmif IyGm;Edkifonfom jzpfayonf/ tdk;aum|mo\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulv
oabmudk tmkH,l yxrpsmefodkY qdkufatmif IyGm;yHkpepfudk erlemyHkpHtjzpf a&;om;wifjyaytHh?
tjcm;tjcm;aom aum|mowdkYvnf; enf;rDS; yHkpHwlyif IEdkifayonf/
556
orxur|mef;ydkif; -- tdk;pkur|mef;
tdk;pkur|mef;
tmemygewdorm"dudk pwkwpsmefodkY qdkufatmif xlaxmifyg/ odkYr[kwf rdrd&&dSxm;NyD;onfh
orm"dwpfcck u
k kd wpfzefjyef xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnfprG ;f tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg tZsw
(32)aum|mowdu
Yk kd wpfzef jyefyI g/ A[d' (32)aum|mowdu
Yk v
kd nf; tenf;i,f jyefyI g/ tZswE iS hf
A[d' wpfvn
S phf D yI g/ aum|morsm;onf Pf tvGex
f if&mS ;vmaomtcg tZsw td;k pkaum|mo
udk jcHKiHk Iyg/ xdkodkY I&m tdk;pk tm;vHk;udk jcHKiHk IEdkifygu ydkaumif;onfom jzpfayonf/ xdkodkY
r[kwfbJ tdk;pk\tcsKdUt0ufrSm rxifr&Sm;jzpf tcsKdUt0ufom xifxif&Sm;&Sm; jzpfaeygrl xif&Sm;&m tkd;pktcsKdUom bm0empdwfudk Nidrf0yfpGm uyfxm;yg/
xdkaemif todPf xifxif&Sm;&Sm; wnfaeaom xdktkd;pktm;vHk;udk odkYr[kwf tcsKdUt0ufudk
tmkHjyK ,if;tdk;pk\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk ESvHk;oGif; ]]y#dulv y#dulv = &GHp&m
&GHp&m}}[k Iaeyg/ tmemyge pwkwpsmeform"duJhodkYaom a&S;a&S;bm0emorm"d\ tm;BuD;aom rDS&m
Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyKay;rI t&Sdeft0g owdxl;BuD;udk qufcHxm;&aom tdk;pkaum|moudk
IyGm;aeaom aemufaemufaom orm"drSmvnf; t&Sdeft0g tm;aumif;aeojzifh tdk;pk O*[edrdwf
tmkH bm0empdwfonf Nidrf0yfpGm uyfwnfaernfom jzpfonf/ wpfzef xyfqifh ,if;tdk;pk\
&GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk ESvHk;oGif;vdkufaomtcgvnf; ,if;tdk;pkaum|mo\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmonf cyfodrf;aom tjcif;t&mtm;jzifh xif&Sm;vmrnfom jzpfonf/ xdktcg
y#dbm*edrdwfbufodkY ul;oGm;NyD jzpf\/ tdk;pkaum|mo tmkHvnf; bm0empdwfonf Nidrfoufo
avmuf Nidrfoufaernfom jzpfonf/ tdk;pkaum|mo\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk Iae
aom bm0empdwu
f Nird o
f ufavav &G&H mS pufqyk zf ,
G f y#duv
l tjcif;t&mtm;jzifh xifaeaom td;k pk
aum|morSmvnf; Nidrfoufavavyif jzpf\/ bm0empdwfonf ydk ydk Nidrfoufvmygu tdk;pk
aum|mo\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmonfvnf; ydk ydk xif&Sm;vmrnf jzpfayonf/ tcsKdU
a,m*Drsm; ,if;tkd;pk\ta&miftqif;rSmvnf; jzLazG;Munfvifvmwwf\/ xdktcgrsKd; jzLazG;aom
ta&mifudk ESvHk;roGif;ao;bJ tdk;pkaum|mo\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudkom tmkH,l
tdk;pkaum|moedrdwf bm0empdwfudk NidrfoufpGm uyfwnfaeatmifom BudK;pm;yg/ y#dulv y#d
ulv = &GpH &m &GpH &m[kom ESv;kH oGi;f aeyg/ rMumrD bm0empdwo
f nf &G&H mS pufqyk zf ,
G f tk;d pkaum|mo
tmkHedrdwfay: Nidrf0yfpGm uyfwnfaeayvdrfhrnf/ vIyfr&atmif Nidrf0yfpGm uyfwnfaecJhaomf
xdkorm"dukd cdkifcHhatmif wpfem&D ESpfem&D ponfjzifh wnfwHhatmif qufvufBudK;pm;yg/
tu,f toifolawmfaumif;onf 0dyemydkif;wGif t0g;0pGm avhvmxm;NyD;ol jzpfojzifh
tdk;pkudk pdkuf I&m tpdkufrcHbJ NydKNydKusoGm;ygu kyfuvmyftrIefrsm;om jzpfaeygu pdwfudk
tenf;i,f avQmhcsvdkufyg/ (32)aum|moudk wpfzefjyef cyfoGufoGuf IMunfhyg/ tZsw A[d'
wpfvSnfhpD IMunfhyg/ kyfuvmyftrIefrsm;udk rawGUawmhbJ aum|motpktyHktwdkif; xifxif&Sm;&Sm;
awGUaeygu wpfzef tZswtkd;pkudk jyefIMunfhyg/ atmifjrifrI &wwfygonf/ tu,f enf;pepf
udk toHk;jyKMunfhaomfvnf; atmifjrifrIr& jzpfaeao;ygu A[d'tdk;pkudk ajymif;IMunfhyg/ rdrd\
aU&SwnfhwnfhwGif xdkifaeaom a,m*g0p&yk*dKvf wpfOD;OD;\ tdk;pkudk pdkufIEdkifvQif ydkaumif;wwfyg
557
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
psmeft*Fg ig;yg;
1/
2/
3/
4/
5/
orxur|mef;ydkif; -- tdk;pkur|mef;
A[d'odkY
tZsw A[d'E SpfrsKd;wdkYwGif ESpfouf&mup tdk;pkaum|moudk IEdkifonfom jzpfonf/ t
u,f toifolawmfaumif;onf txufwGif a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; tZsw tdk;pkaum|morS
p yxrpsmefodkY qdkufonfwdkifatmif IyGm;cJhonfjzpfvQif A[d' tdk;pkaum|moodkYvnf; ajymif;
yHkpHwl IMunfhyg/ txufwGif a&;om;wifjycJhaom rlv#Dum\ zGifhqdkcsufESifh tnD apwd,awmif
ausmif; oDwif;oHk;awmfrlaom r[mwd rax&fjrwfBuD;uJhodkY A[d' ouf&dSow0gwdkY\ tdk;pk
aum|mo oufrJh tdk;pkaum|mouJhodkY &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvonm = tokbonmudk yGm;rsm;
EdkifygvQif Oypm&orm"dodkY qdkufa&mufEdkif\/ odkYaomf A[d' oufrJh tdk;pkaum|moum; yxrpsmef
orm"dodkY qdkufatmif IyGm;Edkifonfom jzpfayonf/ tykdif;um; ouf&dSow0gwdkY\ tdk;pk aum|mo y#dulvreodum&tm;jzifh ESvHk;oGif;IyGm;ykHudkom qufvuf wifjyaytHh/
tZsw tdk;pkaum|mo &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmtm;jzifh ESvHk;oGif;jcif;aMumifh &&dS
xm;aom yxrpsmeform"dukd 0oDabmfig;wef Edkifeif;atmif avhusifhNyD;aomtcg ,if;yxrpsmef
orm"dudkyif wpfzef jyef 0ifpm;yg/ vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg A[d'odkY
wdik af tmif ysUH ESUH xGuaf eaom ,if;vif;a&mifjcnfjzifyh if jrifawGUae&aom rdr\
d aU&w
S iG f wnf&aSd eaom
a,m*g0p&yk*dKvf wpfOD;\ tdk;pkaum|moudk vSrf; tmHk,lMunfhyg/ odkYr[kwf vG,ful&m yk*dKvf
wpfOD;\ tdk;pkaum|moudk vSrf; tmHk,lMunfhyg/ xifxif&Sm;&Sm; awGUjrifcJhaomf ,if;tdk;pk
aum|moudk y#dulv y#dulv = &GHp&m &GHp&m[kyif ESvHk;oGif;yg/
tu,f A[d' tdk;pkaum|moudk vG,fvG,fululjzifh tmHk,lr& jzpfaecJhaomf tmemygewdorm"dukd pwkwp smefoYkd qdu
k af tmif wpfzef jyef orm"dukd xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnf pGr;f tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg (32)aum|mowdkYudk tZsw A[d' ESpfrsKd;vHk; jyefIyg/ A[d'udk I&m
rdrdIvdkaom aU&Swnfhwnfh yk*dKvfwpfOD;udkom odkYr[kwf vG,ful&m yk*dKvfwpfOD;udkom OD;pm;ay;Iyg/
pepfudk w&m;xdkifwkdif; toHk;jyKygu ydkaumif;ayonf/ xdkodkYI&m tZsw A[d' ESpfrsKd;vHk;
(32)aum|mowdkYudk Pfjzifh xifxif&Sm;&Sm; awGUjrifygu A[d' tdk;pkaum|mowpfckudk xyfrH
a&G;cs,fum xdktdk;pkkaum|mo\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk tmHk,l ]]y#dulv y#dulv =
&GHp&m &GHp&m}}[k Iyg/ bm0empdwfonf ,if;&GH&SmpufqkyfzG,f tdk;pkaum|motmkH Nidrf0yfpGm uyf
wnfvmygu psmeft*Fg ig;yg;wdkYonfvnf; xif&Sm;vmayrnf/ odkYaomf Oypm&psmefrQom jzpfonf/
A[d' tdk;pkaum|mo wpfck\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk tmHk,l Oypm&orm"dodkY
qdkufatmif IEdkifygu aemufxyf A[d' ow0gwpfOD;\ tdk;pkaum|moudk tmHk,l yHkpHwlyif Iyg/
enf;jzifh A[d' ouf&dSavmuwpfckvHk;odkY jzefYMuuf pGrf;EdkiforQ wpfa,mufNyD;wpfa,muf tdk;pk
aum|mo wpfckNyD;wpfck IMunfhyg/ psmeft*Fgrsm; xif&Sm;vmonfhwdkifatmif tdk;pkaum|mowdkif;
Iyg/ Pfxufvmygu cyfou
G o
f u
G f IEikd yf gonf/ t&yfq,frsuEf mS rnfonft
h &yfurkd qdk rnfonfh
ow0gudkrqdk Munfhvdkufwdkif; tdk;pkcsnf; awGUjrifaeatmif avhusifhyg/ Mo'gwuodkPf;odkY vG,fvG,f
ulul ul;Edkif&ef BudKwifjyifqifjcif;yif jzpfayonf/
559
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ar;jref;wwfaom ar;cGef;wpf&yf
t&m tcsKdUtcsKdUaom olawmfaumif;rsm;u odkY ar;Mu\/ tZswyif jzpfap A[d'yif
jzpfap rQ &H&G mS pufqyk zf ,
G af umif;aom td;k pkaum|motmHk ]]y#duv
l y#duv
l = &GpH &m &GpH &m}}[k
ESvHk;oGif;aeaom a,m*g0p&yk*dKvf\oEmef tb,fodkYvQif xdktdk;pkaum|motmkH ESpfoufjcif;
yDwdw&m;onf xif&Sm; jzpfvmEdkifygoenf;[k ar;Mu\/
tajz ------- y#dulvreodum&vrf;rS IyGm;oHk;oyfaeaom tkd;pk aum|moonf &GH&SmpufqkyfzG,f {uefjzpfaomfvnf; xdktkd;pk aum|moy#dbm*edrdwftmkH ]]t'g rm, y#dy'g,
Z&mr&PrSm y&drkpdmrd}} = rcGsw{f uef trSet
f m;jzifh usi0hf wf y#dywfjzifh tdak b;qd;k Bu;D aoab;
qd;k Bu;D rS igvGwaf jrmuf&ayawmhthH -- [k rdrd &&Srd nfh tusK;d tmedoo
H udk Ijrifavh&o
dS nf\ tjzpfaMumifh
vnf;aumif; eD0&PtnpftaMu;wnf;[laom pdwftpOfudk ylyefapwwfaom w&m;qdk;udk y,fEdkif
jcif;aMumifhvnf;aumif; yDwdaomreonf jzpfay:vmEdkif\/ avmulyrmtm;jzifhum; ]],cktcg
rsm;pGmaom tzd;k tcudk ig&ayawmht}hH }[k tusK;d tmedoo
H udk Ijrifavh&adS om ykyq
u = yef;rIu
d o
f eG f
rpifbifusKH;orm;tm; rpifyHkBuD;udk tmkHjyK rpifyHkBuD; yDwdaomre jzpfouJhodkYvnf;aumif;
tjyif;txef zsm;emjcif; Asm"d'u
k o
Ykd a&muf&adS eaom a&m*gonftm; ysKUd tefjcif; 0rf;avQmjcif; jzpf&m
yDwdaomreonf jzpfay:vmouJhodkYvnf;aumif; rSwfyg/ (0dok'd-1-188/)
avmulyrmwpfrsKd; ------- vltrsm; ESpfNcdKufaom ig;ydonf &GH&SmpufqkyfzG,f tmHkwpfckyif jzpf\/
odaYk omf uRr;f usiv
f rd m ol pm;zdo
k nfwpfO;D u pm;csipf zG,jf zpfatmif jyKjyifrrG ;f rHvu
kd af omtcg xdik g;ydrmS
ESpo
f ufjrwfE;kd zG,&f m tmHw
k pfck jzpfvm&ayonf/ Oyrmtwlyif &G&H mS pufqyk zf ,
G f td;k pkaum|mo
tmkHyif jzpfonfrSefaomfvnf; xdktmkHudk y#dulvtaejzifh ESvHk;oGif;zefrsm; bm0emorm"donf
&ifu
h suv
f maomtcg ,if;bm0emorm"d\ pGr;f tifaMumifh ,if;bm0emorm"du ESpo
f ufjrwfE;kd zG,&f m
tmHkwpfckjzpfatmif jyKjyifzefwD;ay;vdkufojzifh a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f ,if;&GH&SmpufqkyfzG,f
tdk;pkaum|mo tmkHudk ESpfoufjcif; yDwdoabmw&m;onf xif&Sm; jzpfay:vmayonf/ Oyrm
wpfenf; ------- &GH&SmpufqkyfzG,f (32)aum|mowdkYjzifh jynfhaeaom cEmtdrfwpfckudk 0wfpm;wefqm
yef; eHo
Y m eHo
Y maysmif;wdjYk zifh tpGr;f ukef rGr;f rHjc,fovsuf jyifqifxm;vdu
k af omtcg ynmrsupf rd &do
S l
vlt vlewdkYtzdkY jrwfEdk;zG,f&m tmkHwpfcktjzpfjzifh xifvm&ay\/ tvm;wlyif &ifhusufvmaom
bm0emorm"du jyKjyifrGrf;rHay;vdkufojzifh &GH&SmpufqkyfzG,f&m tdk;pktmHkonf ESpfoufzG,f&m tmkH
wpfck jzpfvm&ayonf/
orxur|mef;ydkif; -- tdk;pkur|mef;
222
561
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tbdbm,wepsmef
(32)aum|morS 0PuodkPf;odkY ajymif; pwkwpsmeform"dodkY qdkufatmif xdkrSwpfqifh tly
psmefrsm;odkY ul;vdkaom a,m*g0p&yk*dKvfoljrwfwdkYtaejzifh IyGm;yHkenf;pepfrsm;udk oabmayguf vuf
cHEdkif&ef bk&m;&Sifudk,fawmfwdkif a[mMum;xm;awmfrltyfaom tbdbm,wepsmefrsm; taMumif;udk
BudKwif odxm;oihfayonf/
tbdbm,wepsmefrsm; taMumif;udk bk&m;&Sifonf r[my&dedAmeokwef ('D-2-92-96/)
vnf;aumif; t*FkwdK&fygVdawmf t|uedygwf (tH-3-125-127/) vnf;aumif; "ro*FPDygVdawmf
(tbd-1-55-56/)vnf;aumif; odkYpaom a'oemawmft&yf&yfwdkY tbdbm,wepsmef 0darmu
psmef[laom trnfrsm;jzifh a[mMum;awmfrlcJhayonf/ wGif r[my&dedAmeokwef vm&dSaom t|
tbdbm,weuxmudk xkwfEkwf a&;om;wifjytyfygonf/
1/ t| acg rmed tmeE tbdbm,wemed? uwrmed t|/ tZswHH lyonD {aum A[d'g lyged
ywd y&dwmed ok0P'kAPmed? ]]wmed tbdbk,s Zmemrd ymrD}}wd {0H onD a[mwd/ 'H yXrH
tbdbm,weH/ ('D-2-92/)
tmeEm ...qefYusifbuf eD0&P udavomw&m;ESifh uodkPf;ynwftmkHwdkYudk vTrf;rdk;Edkif
aMumif; = tbdbm,we psmefw&m;wdkYonf (8)rsKd;wdkY &dSukef\/ tb,f (8)rsKd;wdkYenf;[lrl ------1/ wpfOD;aom a,m*g0p&yk*dKvfonf rdrd\ udk,fwGif;tZswoEmef wnf&dSaom (32)aum|mo
wdkY\ tndK ta&T = t0g teD tjzL[laom ta&miftqif;kyf uodkPf;y&durbm0em&dS tjyif
ty A[d' wnf&dSaom aumif;aomtqif; &dSMuonfh raumif;aomtqif; &dSMuonfh i,faom
uodP
k ;f kyw
f u
Ykd kd tyembm0emjzifh I\? xdik ,faom uodP
k ;f kyw
f u
Ykd kd vTr;f rd;k tyempsmefukd 0ifpm;\?
xdkpsmefrS xaomtcg xdkuodkPf;kyfwdkYudk ]]igodonf igjrifonf}}[k odkYvnf; trSwfonm &dS\/
um; yxrtbdbm,wepsmefwnf;/ ('D-2-92/)
tZswH lyonD ------- tZsw eDvuodkPf; = tndKuodkPf; y&durfudk jyKvdkaom a,m*g0p&
yk*dKvfonf qHyifvnf;aumif; onf;ajcvnf;aumif; rsufeuf0ef;vnf;aumif; - uJhodkYaom
ndKaomaum|moudk tmk,
H
l tndK tndK[v
k nf;aumif; yDwuodP
k ;f = t0ga&mifuodP
k ;f y&durf
udk jyKvakd om a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf tqDcJ vnf;aumif; 0g0if;aom ta&aum|movnf;aumif;
vufz0g; ajcz0g;wdkYvnf;aumif; rsufvHk;wdkY\ 0ga&T&mt&yfvnf;aumif; - uJhodkYaom 0gaom
aum|moukd tmHk,l t0g t0g[kvnf;aumif; avm[dwuodkPf; = teDuodkPf; y&durfudk jyKvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf tom;aomfvnf;aumif; aoG;aomfvnf;aumif; vQmaomfvnf;aumif; rsuv
f ;kH wd\
Yk eDjref;&m t&yfaomfvnf;aumif; - uJo
h aYkd om eDaom aum|moudk tmH,
k
l
teD teD[kvnf;aumif; Mo'gwuodkPf; = tjzLuokdPf; y&durfudk jyKvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf
tdk;aum|movnf;aumif; oGm;aum|movnf;aumif; vufonf; ajconf; aum|movnf;aumif; rsufvHk;wdkY\ jzL&mt&yfaomfvnf;aumif; - uJhodkYaom jzLaom aum|moudk tmHk,l
tjzL tjzL[kvnf;aumif; uodkPf;y&durfudk jyKvkyf&\/ odkYaomf tcsKdUaom a,m*g0p&yk*dKvfwdkYtzdkY
562
orxur|mef;ydkif; -- tbdbm,wepsmef
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- tbdbm,wepsmef
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- tbdbm,wepsmef
3/ xdktZswkyf avm[dwuodkPf; y&duHudk jyKvkyfyGm;rsm;vdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf ------(u) tom; jzpfap (c) taoG; jzpfap (*) vQm jzpfap (C) rsufpdtwGif; eDjref;&mt&yf
jzpfap avm[dwH avm[dwH avm[dwH = teD teD teD[k tzefzef txyfxyf y&durbm0emtvkyf
udk tm;xkwf&\/
4/ xdktZswkyf Mo'gwuokdPf;y&duHudk jyKvkyfyGm;rsm;vdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf (u) tdk;
jzpfap (c) oGm; jzpfap (*) vufonf; ajconf; jzpfap (C) rsufjzL jzpfap Mo'gwH Mo'gwH
Mo'gwH = tjzL tjzL tjzL[k tzefzef txyfxyf y&durbm0emtvkyfudk tm;xkwf&\/
tcsKdUaom a,m*g0p&yk*dKvfwdkYtm; xdktZswkyf y&durbm0emom jynfhpHkEdkifonf? tyem
bm0emum; rjynfhpHkEdkif/ xdktZswkyf y&durbm0emudk jyKvkyfyGm;rsm; &&Sdtyfaom uodkPf;edrdwf
tmkHonf y#dbm*edrdwftmkH jzpfEdkifavmufatmif rpifMu,fEdkif? xdkaMumifh xdktZswkyf y&dur
bm0emtvkyfudk tm;xkwfaom a,m*g0p&yk*dKvfonf y&durorm"d tm;&Sdvmaomtcg y#dbm*
edrdwftmkHudk &&Sd&ef tjyifty A[d' wnf&Sdaom ta&mifuokdPf;kyfwdkYudk ajymif; wpfzef y&dur
bm0emtvkyu
f kd tm;xkw&f jyefonf/ xdo
k Ykd tm;xkwaf omtcg tpOftwdik ;f y&durerd w
d f O*[edrw
d f
y#dbm*edrdwftmkHudk &&Sd y&durorm"d Oypm&orm"d tyemorm"d[laom orm"doHk;rsKd;odkY tpOf
twdkif; qdkufa&mufum tyempsmefw&m;udk &&SdEdkifavonf/ um; tZsw uodkPf;y&duHudk pwif
jynfwnf A[d'ta&mifuodkPf;kyfwdkYudkvnf; tyempsmefudk &&Sd&ef ajymif; Iaom trSwf (1)
yk*dKvfrsKd;wnf;/ yk*dKvfrsKd;um; tZsw ta&mifuodkPf;kyfwdkY rxif&Sm;aomaMumifh tyempsmef
udk r&&SdEdkifaom yk*dKvfrsKd;wnf;/ tZswaum|morsm;u xif&Sm;ojzifh tZswuodkPf;kyfwdkY xif&Sm;
aom yk*dKvfwdkYtwGuf 0darmupsmefrsm;udkvnf; qufvuf a[mMum;xm;awmfrlayonf/ pmrsufESm
- 571-ponf Munfhyg/
y&durorm"d Oypm&orm"d tyemorm"d[laom orm"doHk;rsKd;udk jzpfapwwfaom
y&durbm0em Oypm&bm0em tyembm0em[laom bm0emoHk;rsKd;wdkY\ uodkPf;tmkHedrdwfonf
onf;ajcuJhodkY i,fonfvnf; &Sd\? OD;acgif;kd; OD;acgif;cGHuJhodkY BuD;onfvnf; &Sd\/ i,fonfjzpfap
BuD;onfjzpfap PftvGefxufjrufaom a,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf xdkuodkPf;edrdwfudk wdk;yGm;atmif rjyKvkyfawmhbJ (onf;ajcuJhodkY) i,faom uodkPf;tmkHedrdwfjzpfvQif -- ygpuawaZm"mwf
0rf;rD; xufjrufaumif;rGeaf om olonf wpfa,mufcsKrd Qaom tpmxrif;udk &&Sv
d wfaomf ]]xrif;
pm;zG,&f m tb,favmufrsm;&S
d enf;}}[k ESv;kH ydu
k
f &So
d rQtpmxrif;udk pk;Hk Ny;D vQif wpfvw
k pf mrQom
jyK tvsiftjref pm;aomufavouJhodkY - twlyif Pftjrifoef&Y iS ;f ol jzpf&um; ]]tenf;i,f
rQaom uodkPf;tmkH cJcJ,Of;,Of; ESvHk;oGif;0ifpm;zG,f&m tb,frSmvQif &SdEdkiftHhenf;? tmkH
tyempsmefudk &&SdzdkY&eftvkyfonf ightzdkY&m 0efav;aom tvkyfr[kwf}}[k ESvHk;ykduf xdktqif;kyf =
ao;i,faom uodkPf;tmkHedrdwfwdkYudk vTrf;rdk; uodkPf;y#dbm*edrdwftmkHudk tvG,fwulESifhyif
&&Sdum Oypm&orm"d = Oypm&psmefudk &&SdNyD;vQif xkdOypm&psmef\ tjcm;rJhrSmyifvQif tyempsmefudk
jzpfapEdik af vonf? tyempsmefukd 0ifpm;Edik af vonf/ xdo
k Ykd &&Sad om psmefukd qefu
Y sib
f uf eD0&Pw&m;
ESihf ta&mifuodP
k ;f tmkw
H u
Ykd kd tvG,w
f ulEiS hf vTr;f rd;k Edik ef if;vsuf jzpfymG ;vmaomaMumifh tbdbm,wepsmef[l ac:qdktyfavonf/ ('D-|-2-151-152/)
567
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- tbdbm,wepsmef
eDvuodkPf;vQif tmkH&dSaompsmef
yDwuodkPf;vQif tmkH&dSaompsmef
avm[dwuodkPf;vQif tmkH&dSaompsmef
Mo'gwuodkPf;vQif tmHk&dSaompsmef -----psmefav;rsKd;wdkY jzpfavonf/ odkY tpOftwdkif; rSwf,lav/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- 0darmuw&m;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
Mo'gwuodkPf;
(32)aum|moudk tajccH tbdbm,wepsmef rsm;udk yGm;rsm;tm;xkwfvdkygu pwkwpsmef
orm"dodkYwdkifatmif qdkufa&mufEdkifaMumif;udkvnf;aumif; xdkrSwpfqifh ae0onmemonm,we
psmefodkYwdkifatmif qdkufa&mufEdkifaMumif;udkvnf;aumif; ygVdawmf t|uxm #Dum tqdktrdefYrsm;ESifh
tnD &Sif;vif;wifjyNyD;avNyD/ ,cktcg Mo'gwuodkPf;rS p 0PuodkPf; av;rsKd;udk yGm;rsm;tm;xkwfyHk tpDt&ifudk a&;om;wifjyaytHh/
1/ tmemygewdorm"dudk pwkwpsmeform"dodkY qdkufonfwdkifatmif orm"dukd wpfzefjyef xlaxmifyg/ tu,f toifolawmfaumif;onf ok'0dyem,meduyk*dKvfjzpfcJhvQif "mwfBuD;
av;yg;udk tmk,
H
l "mwkreodum&vrf;rS Oypm&orm"doYkd qdu
k af tmif orm"dukd wpfzefjyef
xlaxmifyg/
2/ xdo
k rm"dEiS hf ,SOaf om PfaMumifh 0ef;usiyf wfcsm t&yfq,frsuEf mS ta&miftvif;rsm;onf
wzsyzf syf awmufyvmaomtcg rdr\
d ud,
k w
f iG ;f tZswo
Emef wnf&aSd om (32)aum|moESihf
tjyifty A[d'jzpfaom rdrd\ aU&SwnfhwnfhwGif xdkifaeaom a,m*g0p&yk*dKvf wpfOD;\ (32)
aum|mowdkYudk Iyg/ tZsw A[d' wpfvSnfhpD wpfacguf ESpfacgufavmuf Iyg/
3/ xdka&U SwnfhwnfhwGif wnf&dSaom a,m*g0p&yk*dKvf\ (32)aum|mowdkYwGif tdk;pkaum|moudk
tmkH,l &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk tmkH,l Oypm&psmeform"dodkY qdkufatmif
orm"dudk xlaxmifyg/ (tcuftcJ&dSygu tZsw tdk;pkaum|mou p yxrpsmeform"dodkY
qdu
k af tmif orm"dukd xlaxmif xdak emif A[d't
d;k pk Oypm&orm"doq
Ykd u
kd af tmif orm"dukd
xlaxmifyg/ A[d'tdk;pkudk I&m aU&SwnfhwnfhwGif w&m;xdkifaeaom a,m*g0p&yk*dKvf r&dS
ygu vG,ful&m tkd;pkudk pwif IEdkifygonf/)
4/ xdAk [d' td;k pkaum|moudk &G&H mS pufqyk zf ,
G f y#duv
l oabmtm;jzifh IymG ;av&m Oypm&orm"d
odYk qdu
k af omtcg xdt
k d;k pkaum|morSm jzLazG; Munfvifawmufyvmrnf jzpfonf? xdt
k cg
xdktdk;pkwpfckvHk;udk jcHKjzpfap txl;ojzifh rdrdudk ausmcdkif;xm;aom OD;acgif;cGHudkjzpfap tmkH
,l Mo'gwH Mo'gwH[k jzpfap tjzL tjzL [k jzpfap Iyg/ (tu,f tcuftcJ&dSygu tZsw
tkd;pk\ tjzLqHk;wpfae&mrSp tjzL tjzL [k Iyg? xdkaemif A[d'tdk;pk\ tjzLqkH;wpfae&mrS
p tjzL tjzL [k Iyg/)
eHygwf (1-2- 3-4)tpDtpOfrsm;rSm Mo'gwuodkPf;udk Ivdkolwdkif; jyKvkyf&rnfh tpDtpOf[k
rSwfyg/ tpDtpOfrSm orm"dwpfckckudk atmifatmifjrifjrif xlaxmifNyD;aemuf (32)aum|morS
wpfqifh uodkPf;wpfckckodkY ul;vdkaom a,m*g0p&yk*dKvftwGufom &nfTef; ajymqdkaejcif; jzpf572
orxur|mef;ydkif; -- Mo'gwuodkPf;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orm"duv
kd nf; y&dur bm0emorm"d [k ac:qdkavonf/ ,if; tjzLa&mif uodkPf;edrdwftmkHudk
vnf; y&duredrdwf[k ac:qdkavonf/ y&duredrdwfum; ta&mifndKnpfrI toifhtwifh&dS\? O*[
edrdwfum; qGwfqGwfjzL y#dbm*edrdwfum; tvGef Munfvifawmufy\/ tu,f tjzLa&mif
uodkPf;edrdwftmkHudk ,ckuJhodkY A[d'u pwifrIbJ tZswu pIcJhaomf tvm;wlyif y&dur
bm0emonm y&durbm0emorm"d y&duredrdw[
f k ac:qdkyHkudkvnf; oabmaygufygav/
xdkodkYI&m 0dyemydkif;wGif tavhtusufrsm;cJhojzifh tZsw tkd;aum|moudkyif jzpfap
A[d' tdk;aum|moudkyif jzpfap pdkuf Ivdkufwdkif; kyfuvmyftrIefrsm; jzpfjzpfoGm;wwf\/ xdktdk;
aum|mo tjzLa&mifukd tmk,
H
l pdu
k f v
I u
kd &f mvnf; tvm;wlyif kyu
f vmyftrIerf sm; jzpfjzpfomG ;
wwf\/ xdktcg pdwfudk tenf;i,f avQmhcs tjzLudkyif wpfzufowf ESvHk;oGif;yg/ xdkodkY ESvHk;
oGi;f rS ratmifjrifvQif (32)aum|moudk tZsw A[d' cyfou
G o
f u
G f jyefyI g/ ynwftwH;k tcJuykd if
wpfzufowf tmHkjyKyg/ atmifjrifrI &&dSaomtcgrS A[d'tdk;pk\ tjzLa&mifudk wpfzefjyef tmkH
,lum IymG ;yg/ tu,f 0dyemodYk rul;rD (32)aum|morS 0PuodP
k ;f odYk ajymif;Iygu kyu
f vmyf
rsm;udk awGU&Sdaeonfh jyemrSm avsmhyg;zG,f&m &Sdayonf/
1/ tZsw tjzLa&mifuodP
k ;f y&durerd w
d f y&durbm0emvkyif ef;&yfjzifh y&durbm0emorm"dukd
xlaxmifNyD;aom a,m*g0p&yk*dKvfonfvnf;aumif;
2/ tZsw tjzLa&mifuodkPf;kyfudk t&Sdeftm;aumif;aeaom bm0emorm"dESifh ,SOfaom pdwfjzifh
pdkufIvdkufaomtcg uodkPf;kyfrSm NydKNydKususaeojzifh odkYr[kwf kyfuvmyftrIefrsm; jzpfjzpf
oGm;wwfojzifh tjzLa&mifuodkPf;edrdwf y&durbm0em jyKpkysKd;axmifrIvkyfief; ratmifjrif
jzpfaeaom a,m*g0p&yk*dKvfonfvnf;aumif;
3/ rdr\
d ud,
k w
f iG ;f tZswo
Emef wnf&aSd om ta&mifuodP
k ;f kyw
f Ykd y&durbm0em vkyif ef;&yfukd
yGm;rsm;tm;xkwfjcif;iSm tvdkr&dSaom a,m*g0p&yk*dKvfonfvnf;aumif;
4/ odkYwnf;r[kwf A[d'u ykdIaumif;ojzifh A[d' tdk;pkaum|morS pwif y&durbm0em
Oypm&bm0em tyembm0emwdkYudk jyKpkysKd;axmifvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonfvnf;aumif;
rdru
d akd usmcdik ;f vsuf wnfaeaom rdr\
d aU&w
S nfw
h nfw
h iG f wnfaeaom a,m*g0p&yk*Kd vw
f pfO;D
\ odkYr[kwf IvG,ful&m yk*dKvfwpfOD;\ tdk;pkaum|mo\ tjzLqHk;wpfae&mudk a&G;cs,f txl;
ojzifh OD;acgif;cGu
H kd a&G;cs,
f xdt
k d;k aum|mo bm0empdwu
f kd pdu
k x
f m;Ny;D vQif tjzL tjzL[k Iaeyg/
odkY A[d' Mo'gwuodkPf;y&duHudk pwifxlaxmif&m yef;tjzL t0wftjzL ausmufwHk;
tjzL ausmufzsmtjzL vjynfh0ef; aiGvifyef; ponfwdkYvnf; tjzLa&mifuodkPf;edrdwfudk ,lvdku
,lEdkifonfom jzpfayonf/ (0dok'd-1-168 - Munfhyg/) um; A[d' tdk;pkaum|mo\ tjzLa&mif
edrdwfudk tmkH,l IyGm;yHkudk yHkpHtjzpf azmfjyxm;ayonf/
xdkA[d'tkd;pk\ tjzLqHk;wpfae&modkY pdwfpdkuf IyGm;ESvHk;oGif;aeaom tjzLa&mifedrdwfudk
y&duredrdwf[k ac:\/ xdky&duredrdwfudk vSrf;tmkH,laeaom tjzL tjzL[k ESvHk;oGif;IyGm;aeaom
bm0emvkyfief;&yfudk y&durbm0em[k ac:\/ xdktjzLa&mif y&duredrdwfudk tmkHjyK jzpfay:aeaom bm0emorm"dudk y&durbm0emorm"d[k ac:\/
574
orxur|mef;ydkif; -- Mo'gwuodkPf;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- Mo'gwuodkPf;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- Mo'gwuodkPf;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
txufwiG f a&;om;wifjycJo
h nft
h wdik ;f psmefjzpfay:cJ&h m tcsed u
f mv tjcif;t&mrsm;udk trSwf
rxm;rdjcif;aMumifh xdt
k jcif;t&mwdu
Yk kd rjynfph akH pEdik jf cif; psmef0ifpm;rI enf;yg;jcif; umr*kPEf iS hf ywfouf MupH nfpw
d u
f ;l rI umr0dwuf wpfO;D OD;tay: rauseyfrEI iS hf qufpyfaeaom Asmyg'0dwufpaom
eD0&P tnpftaMu;wdkY\ ESdyfpufrIudk cH&jcif;paom taMumif;w&m;wdkYaMumifh psmefrS avQmusjcif;
orxedrw
d jf zpfaom tjzLa&mifuodP
k ;f edrw
d f aysmufu,
G o
f mG ;jcif;ponfh jyemrsm;onf ay:ayguf
vmcJah omf txufwiG f a&;om;wifjycJo
h nfh tpDtpOftwdik ;f tmemygeur|mef;rSp wpfzef orm"dukd
xlaxmifzdkY vdktyfayonf/
1/
2/
3/
4/
tpDtpOfudk xdkifwdkif; xdkifwdkif; jyKvkyfoifh\/ avhusifhcef; uRrf;usifvmygu tcsdeftenf;i,f twGi;f rSmyif tjzLa&mifuodP
k ;f kyu
f kd tmk,
H
l yxrpsmefponfh psmeform"drsm; jzpfay:vmonfh
wdkifatmif BudK;yrf;Edkifrnf jzpfonf/
txl;owdjyK&ef tcsufwpf&yf
orxedrdwfjzpfaom (1) tmemygeedrdwfvnf;aumif; (2) oHk;q,fhESpfaum|movnf;aumif; (3) y#dulvreodum&vrf;rS yGm;rsm;tyfaom tkd;pkaum|movnf;aumif; (4) A[d'
tk;d aum|mo\ tjzLa&mifukd jynfwnf jyKpyk sK;d axmifxm;tyfaom tjzLa&mifuodP
k ;f kyf vnf;aumif; -- e vuPH reodumwAH/ (0dok'd-1-121/)[laom 0dok'dr*t|uxm\ TefMum;csufESifh
tnD ,ckuJhodkY orm"dudk xlaxmifcdkuf obm0vuPmESifh omrnvuPmrsm;udk ESvHk;roGif;zdkY
txl;owdjyKyg/ tu,f ESvHk;oGif;cJhvQif ur|mef; vrf;ajymif;oGm; orm"djzpfjcif;\ taMumif;
jzpfaom orxedrdwfudk &&Sdvdrfhrnf r[kwfay/
1/
2/
3/
4/
tmemygey#dbm*edrdwf[laom ynwftpktyHk
(32)aum|mo[laom yHkoPmefynwf tpktyHk
tkd;pkaum|mo[laom ynwftpktyHk
tjzLa&mifuodkPf;0ef;[laom ynwftpktyHk ---
orxur|mef;ydkif; -- Mo'gwuodkPf;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- Mo'gwuodkPf;
psmeft*Fg ig;yg;
1/
2/
3/
4/
5/
a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf txufwiG f a&;om;wifjycJo
h nft
h wdik ;f tjzLa&mifuodP
k ;f 0ef;udk t&yf
q,frsufESmodkY wdkifatmif pGrf;tm;&Sdoavmuf jzefYMuufNyD;aemuf &&Sdvmaom tjzLa&mifuodkPf;
y#dbm*edrdwfukd oyg, ckepfyg;wdkYudk jynfhpHkapvsuf tyemaumovw&m; q,fyg;wdkYudk NyD;pD;jynfhpHk
apvsuf Oypm&orm"dbm0emjzifh tzefzef txyfxyf rS0D yJ mG ;rsm;cJo
h nf&adS omf rMumjrifrh D tcsed u
f mv
twGif;rSmyif eD0&Prsm; uGm&SJum psmeft*Fg ig;yg;ESifh jynfhpHkonhf yxrpsmeform"dodkY qdkufa&muf
ayvwHU/
583
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
" bdua0 bduK 0d0dap0 umar[d 0d0dp tukoav[d "ar[d o0dwuH o0dpm&H 0da0uZH
yDwdokcH yXrH psmeH OyorZ 0d[&wd/ (r-1-89/)
&[ef;wdYk ...omoemawmf &[ef;onf umr*kPw
f rYkd S uif;omvQif tukov
kd w
f &m;wdrYk S
uif;omvQif 0dwufESifhwuGjzpfaom 0dpm&ESifhwuGjzpfaom eD0&Puif;qdwfjcif;aMumifh jzpfay:
vmonfh yDwd okc&Sdaom yxrpsmefodkY a&muf ae\/ (r-1-89/)
'kwd,psmefodkY
rdr&d &Sx
d m;Ny;D aom yxrpsmefukd 0oDabmfig;wefwjYkd zifh Edik ef if;atmif avhusiNhf y;D aom a,m*g0p&
yk*dKvfoljrwfonf t0g;0pGm avhvmtyfNyD;aom tjzLa&mif Mo'gwuodkPf;vQif tmkH&Sdaom yxr
psmefrS x yxrpsmef\ tjypfa'goudk odkYqifjciftyf\/ yxrpsmeformywfum; eD0&P y,fcGma&;vkyfief; a&S;OD;yxr jzpfaomaMumifh eD;uyfaom eD0&P &efol&Sd\[kvnf;aumif; Mo'gw
uodP
k ;f y#dbm*edrw
d t
f mkaH y:odYk bm0empdwu
f kd a&S;Iwifay;&jcif; 0dwuf Mo'gwuodP
k ;f y#dbm*
edrdwftmkHudk xyfumxyfum oHk;oyfqifjcifjcif; 0dpm& -- psmeft*Fg ESpfyg;wdkYonfum; NidrfoufrI
orm"dprG ;f tifukd tvd&k adS eaom a,m*g0p&yk*Kd vo
f jl rwftwGuf tvGeyf ifyef;aom w&m;rsm;jzpfae
ke&Yf if;Murf;wrf;ae\/ tmkaH y:odYk bm0empdwu
f kd wifwifay;ae&jcif; tmku
H dk xyfumxyfum oH;k oyf
ae&jcif; oabmwdkYonf NidrfoufrIorm"dudk tvdk&Sdaom yk*dKvftzdkY pdwf\ Murf;wrf;aom trlt&m
wpfrsKd; jzpfae\/ kefY&if;Murf;wrf;aom t&m0wKrnfonf jyefYajymBuD;rm;aomfvnf; tumuJhodkY
vG,u
f pl mG csK;d zsuEf ikd \
f / odt
Yk wGuf psmeft*Fgrsm;um; tm;enf;vS\[kvnf;aumif; - odYk yxrpsmef\
tjypfudk jrifatmifI 'kwd,psmefudk Nidrfoufaom w&m;[l ESvHk;oGif;NyD;vQif yxrpsmef vdkcsif
iJu
h u
G f woufouf&dSjcif;udk ukeaf p 'kw,
d psmefukd &&Sd jcif;iSm bm0emvkyif ef;&yf BuKd ;pm;tm;xkw-f
jcif;udk jyKtyfay\/
xdo
k Ykd tm;xkwv
f wfaomf xdak ,m*g0p&yk*Kd vt
f m; tMuiftcg Mo'gwuodP
k ;f y#dbm*edrw
d f
vQif tmk&H adS om yxrpsmefrS x owdEiS hf jynfph o
kH nfjzpf orZOfPfEiS hf jynfph o
kH nfjzpf psmeft*Fg
ig;yg;wdu
Yk kd a&S;IPfjzifh ouf qifjcifpOf 0dwuf0pd m&wdo
Yk nf ke&Yf if;Murf;wrf;aomtm;jzifh xifvm
uke\
f ? yDwd okc {u*wmwdo
Yk nf Nird o
f ufaomtm;jzifh xifvmuke\
f ? xdt
k cg ke&Yf if;Murf;wrf;aom
0dwuf 0dpm& psmeft*Fgwdu
Yk kd y,fjcif;iSmvnf;aumif; Nird o
f ufaom yDwd okc {u*wmwdu
Yk kd &&Sjd cif;iSm
vnf;aumif; xdMk o'gwuodP
k ;f y#dbm*edrw
d u
f ykd ifvQif tmkjH yK tjzL tjzL [k tzefzef txyfxyf
ESvHk;oGif;aom xdka,m*g0p&yk*dKvfonf rMumrD tcsdefumv twGif;rSmyifvQif 0dwuf 0dpm&wdkY Nidrf;oGm;aom yDwd okc {u*wm[laom psmeft*Fg oHk;yg;om usef&Sdaom 'kwd,psmefodkY qdkufa&mufEdkif
ayonf/ (0dok'd-1-150-152/)
0dwu0pd m&meH 0lyorm tZswH orom'eH apwaom {aum'dbm0H t0dwuH t0dpm&H orm"dZH
yDwdokcH 'kwd,H psmeH OyorZ 0d[&wd/ (r-1-89/)
0dwuf0dpm&wdkY\ Nidrf;jcif;aMumifh rdrd\udk,fwGif;tZswoEmef pdwfudk Munfvifapwwfaom
jrwfaom wnfMunfrI orm"dudk yGm;apwwfaom 0dwufvnf; r&Sdaom 0dpm&vnf; r&Sdaom yxr
psmeform"daMumifhjzpfaom wpfenf; or,kwform"daMumifhjzpfaom yDwd okc&Sdaom 'kwd,psmefodkY
584
orxur|mef;ydkif; -- Mo'gwuodkPf;
a&mufae\/ (r-1-89/)
wwd,psmefodkY
'kwd,psmefudkvnf; 0oDabmfig;wef Edkifeif;atmif avhusifhyg/ ,if;psmefudk 0oDabmfig;wef
Edik ef if;atmif avhusiNhf y;D aomf a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf t0g;0pGm avhvmtyfNy;D aom 'kw,
d psmefrS x
'kwd,psmeformywfum; eD;uyfaom 0dwuf 0dpm&[laom &efol&Sd\[kvnf;aumif; xdk'kwd,psmef
ormywf pdwf\ avmufvufay:onf\ tjzpf[laom ay:vGifaom tjcif;t&mtm;jzifh jzpfaom
tMuifyDwdonf &Sd\? yDwdaMumifhyifvQif 'kwd,psmefudk kefY&if;Murf;wrf;\[l bk&m;tp&Sdaom
olawmfaumif; oljrwfavmif;wdkYonf a[mMum;awmfrltyfukef\[k bk&m;&Sifonf a[mMum;awmf
rltyfaom yDwd\ kefY&if;Murf;wrf;onf\ tjzpfaMumifh psmeft*Fgrsm;um; tm;enf;vS\[kvnf;aumif; xd'k w
k ,
d psmef tjypfa'goudk jrifatmif
I wwd,psmefukd Nird o
f ufaomtm;jzifh ESv;kH oGi;f
'kwd,psmef vdkcsifiJhuGuf woufouf&Sdjcif;udk ukefap wwd,psmefudk &&Sdjcif;iSm ,if;tjzLa&mif
Mo'gwuodkPf; y#dbm*edrdwfudkyif tmkHjyK tjzL tjzL [k IyGm;jcif; bm0emvkyfief;&yf BudK;pm;
tm;xkwfjcif;udk jyKtyfay\/
xdkodkY tm;xkwfvwfaomf xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef0,f tMuiftcg 'kwd,psmefrS x
owdESifh jynfhpHkonfjzpf orZOfPfESifh jynfhpHkonfjzpf yDwd okc {u*wm[laom psmeft*FgwdkYudk
a&S;SL Pfjzifh oufqifjcifpOf yDwo
d nf ke&Yf if;Murf;wrf;aomtm;jzifh xifvm\? okcESihf {u*wmum; Nidrfoufaomtm;jzifh xifvm\/ xdktcg kefY&if;Murf;wrf;aom yDwdpsmeft*Fgudk y,fjcif;iSm
Nidrfoufaom okc {u*wm psmeft*Fgudk &&Sdjcif;iSm xdkMo'gwuokdPf; y#dbm*edrdwfudkyifvQif tjzL
tjzL [k tzefzef txyfxyf ESv;kH oGi;f aom xdak ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf rMumrD tcsed u
f mvtwGi;f rSmyif
wwd,psmefodkY qdkufa&mufEdkifayonf/ (0dok'd-1-153-154/)
psmef yDwo
d nf wpfzefjyKwo
f mG ; okc {u*wm[laom psmeft*FgESpyf g;om use&f adS yvdrrhf nf/
yDw,
d m p 0d&m*g Oayuaum p 0d[&wd? oawm p orZmaem? okc uma,e y#doaH 0a'wd?
,H wH t&d,m tmpduEd ]]Oayuaum owdrm okc0d[m&D}}wd? wwd,H psmeH OyorZ 0d[&wd/
(r-1-89/)
yDwd\vnf; uif;jcif;aMumifh Mo'gwuodkPf; y#dbm*edrdwfudk tnDtrQ vspfvsL Ivsuf owd
&Sv
d suf orZOfPf&v
dS suf ae\? um,duokc apwoduokcudv
k nf; lyum, emrum,jzifh cHpm;\/
tMuif wwd,psmefaMumifh xdkwwd,psmefESifh jynfhpHkoludk ]]tnDtrQ vspfvsL Iol owd&Sdol csrf;ompGm
aeavh&o
dS }l }[k t&d,molawmfaumif;wdo
Yk nf cs;D rGr;f pum; ajymMum;awmfrMl uuke\
f ? xdw
k wd,psmefoYkd
a&mufae\/ (r-1-89/)
pwkwpsmefodkY
wwd,psmefudkvnf; 0oDabmfig;wef Edkifeif;atmif avhusifhyg/ wwd,psmefudk 0oDabmf
ig;wefwdkYjzifh EdkifEdkifeif;eif; avhusifhNyD;aom a,m*g0p&yk*dKvfoljrwfonf t0g;0pGm avhvmtyfNyD;aom wwd,psmefrS x ------- wwd,psmeformywfonf yDwd[laom eD;uyfaom&efol &Sd\[k
vnf;aumif; xdw
k wd,psmef tMuifpsmeft*Fgudk okc[l pdwEf v
S ;kH oGi;f rIonf &S\
d ? okcjzifyh ifvQif
585
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- Mo'gwuodkPf;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
eDvuodkPf; = tndKa&mifuodkPf;
txufwGif a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; tmemygeur|mef;rSp Mo'gwuodkPf; pwkwpsmef
orm"dodkY qdkufonfwdkifatmif orm"dudk xlaxmifyg/ toifolawmfaumif;onf "mwfur|mef;udk
pwiftm;xkwfxm;ol jzpfvQifvnf; "mwfBuD;av;yg;rSp Mo'gwuodkPf; pwkwpsmeform"dodkY
qdkufonfwdkifatmif orm"dudk xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg ------1/ ndKaom yef;yGifhrsm;aomfvnf;aumif;
2/ ndKaom t0wfaomfvnf;aumif;
3/ ndKaom tqif;&Sdaom rsufpOf;ndKausmuf tp&Sdaom ausmuf"mwfaomfvnf;aumif; -----eDvuodkPf;edrdwfudk &,lEdkifayonf/ (0dok'd-1-167/)
xdkYjyif txufwGif &Sif;jycJhonftwdkif; (32)aum|mowdkYwGif qHyif onf;ajc ponfwdkYuJhodkY
ndKaom aum|mowdkY\ ndKaom ta&mifudk tmkH,l eDvuodkPf;edrdwfudkvnf; ,lEdkifonfom
jzpfonf/
xdkaMumifh toifa,m*Dolawmfaumif;onf Mo'gwuodkPf;vrf;rS pwkwpsmeform"dodkY qdkufatmif orm"dxal xmifNy;D aomtcg xdpk wkwp smeform"daMumifh jzpfay:vmaom Pfta&miftvif;
jzifh rdrd\aU&SwGif odkYr[kwf IvG,ful&m t&yfwGif wnf&Sdaom A[d' (32)aum|mowdkYwGif qHyif
aum|mo\ ndKaom ta&miftqif;udk vSr;f tmk,
H yl g/ odrYk [kwf tvd&k ydS gu Ivnf;&ygu tZsw
qHyifaum|mo\ ndKaom ta&miftqif;udk vSrf;tmkH,lyg/ xdktndKa&mifudk tmkH,l ------eDvH eDvH eDvH = tndK tndK tndK [k Iaeyg? ESvHk;oGif;aeyg/
y&duredrdwf O*[edrdwf y#dbm*edrdwf[laom edrdwfoHk;yg; y&durbm0em Oypm&bm0em
tyembm0em[laom bm0emoH;k yg; y&durorm"d Oypm&orm"d tyemorm"d[al om orm"do;kH yg;
wdkYudk tpOftwdkif; &onfwdkifatmif a&S;Mo'gwuodkPf; qdktyfcJhNyD;onfhtwdkif; qufvuf ESvHk;
oGif;yg/
588
orxur|mef;ydkif; -- yDwuodkPf;
O*[edrw
d f um; uodP
k ;f tjypfa'gorsm; xifaeao;\? y#dbm*edrw
d u
f m; uodP
k ;f 0ef;rSvw
G
f
aumif;uifwnfaeaom EeDvmywjrm;jzifh NyD;aom ,yf0ef;twl xifvm\/ y#dbm*edrdwfudk
wdk;yGm;atmif jyKvdkujyK qufvufum orm"dudk xlaxmifcJhaomf tpOftwdkif; pwkwpsmeform"dodkY
wdkifatmif qdkufa&mufEdkifayonf/ <uif;aom taMumif;t&mrsm;udk a&S;Mo'gwuodkPf; qdktyfcJhNyD;onfh enf;twdkif; od&Sdygav/
toifolawmfaumif;onf qHyifedrdwfudk tmkHjyK eDvuodkPf;udk pwkwpsmeform"dodkY qdkufonfwkdifatmif orm"dudk xlaxmifNyD;aomtcg atmufrJndKyGifhuJhodkY odkYr[kwf jrcGmndKyGifhuJhodkYaom
yef;wpfyiG u
hf kd tmk,
H
l tndKa&mifuodP
k ;f udk yGm;rsm;tm;xkwMf unfyh g/ ,if;tndKa&mif yef;yGihf wpfyGiu
hf toifoal wmfaumif;\ bm0empdwu
f kd pwkwp smeform"doYkd qdu
k o
f nfwikd af tmif tm;Bu;D aom
rS&D m tmkt
H aMumif;w&m;tjzpf &yfwnfum tm&rPyl ed,yp,owjd zifh aus;Zl;jyKay;vdrrhf nfom
jzpfayonf/ yef;wpfyiG rhf S pwkwp smeform"d[al om bm0emtESpu
f kd xkw,
f v
l u
kd jf cif;yif jzpf\/ enf;rSef
vrf;rSef ESv;kH oGi;f wwfonfh a,medaomreodum&&So
d u
l kd ukov
kd w
f &m;wdu
Yk tjrw
J rf; apmifBh uKd vsuyf if
&Sdayonf/ bk&m;&Sif\ aus;Zl;awmfum; tvGefBuD;rm;awmfrlygaypG/
yDwuodkPf; = t0ga&mifuodkPf;
rdr&d &Sx
d m;Ny;D jzpfaom pwkwp smeform"doYkd wdik af tmifaom orm"dukd wpfzef xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnf pGrf;tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg ------1/ a&Taom tqif; = 0gaom tqif;&Sdaom yef;aomfvnf;aumif;
2/ a&Taom tqif; = 0gaom tqif;&Sdaom t0wfvnf;aumif;
3/ a&Taom tqif; = 0gaom tqif;&Sdaom aq;'ef; jrif;oDvm tp&Sdaom ausmuf"mwfaomf
vnf;aumif; -----yDwuodkPf;edrdwfudk &,lEdkif\/ (0dok'd-1-168/)
4/ (32)aum|mowdkYwGif tqDcJponfuJhodkY 0ga&Taom ta&miftqif;&Sdaom aum|movnf;
yDwuodkPf;edrdwfudk &,lEdkif\/
pwkwpsmeform"dodkY wdkifatmif orm"dudk xlaxmifNyD;aomtcg xdkpwkwpsmeform"daMumifh
vif;a&mifjcnfrsm; NydK;NydK;jyufjyuf wvufvuf awmufyvmaomtcg ,if;vif;a&mifjcnf tultnD
jzifh tZsw odrYk [kwf A[d' (32)aum|mowdw
Yk iG f tqDc\
J odrYk [kwf usiif ,f\ t0ga&mifukd tmk,
H
l
yDwuH yDwuH yDwuH = t0g t0g t0g [k ESvHk;oGif;yg/
<uif;aom tcsuftvufrsm;udk Mo'gwuodkPf; qdkcJhonfh tcsufrsm;udk enf;rSD od&Sdygav/
pwkwpsmeform"dodkY qdkufatmif yGm;rsm;yg/
usifBuD; usifi,fwdkYonf obm0tm;jzifh tvGef&GH&SmpufqkyfzG,faumif;aom aum|morsm;yif
jzpfMu\/ rnfrQyif &G&H mS zG,af umif;aom aum|moyif jzpfcsijf zpfygap? toifoal wmfaumif;\oEmef
enf;rSefvrf;rSef ESvHk;oGif;wwfonfh a,medaomreodum&w&m;onf xif&Sm; wnf&Sdaeonf jzpftHh?
589
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
yef;ydawmufESifh ika&T0g
ydawmufawG a&T&nfvl;onfh twmul;onfh vwefcl;ywf0ef;usifwGif yifvHk;uRwf zl;yGifha0qm
vsuf&Sdaom yef;ydawmufESifh ika&T0gwdkYu ,ckuJhodkY t0ga&mif yDwuodkPf;udk yGm;rsm;tm;xkwfvsuf
&Sad om olawmfaumif;udk ]]vmprf;yg IMunfph rf;yg}}[k zdwaf c:aeouJo
h Ykd &SMd u\/ yDwuodP
k ;f pwkw
psmeform"doYkd qdu
k o
f nfwikd af tmif t0g;0pGm avhvmxm;NyaD om tcsKUd aom a,m*g0p&yk*Kd vw
f o
Ykd nf
yifvHk;uRwf yGifhaeaom ydawmufyef;wdkYudk awGUjrif&aomtcg yifvHk;uRwf yGifhaeaom ika&T0gwdkYudk
awGUjrif&aomtcg a&S;a&S;bm0emorm"dwdkY\ tultnDudk ,ljzpfap r,lbJESifhyifjzpfap ,if;
yif;vHk;uRwf yGifhaeaom yef;wdkY\ t0ga&mifudk yDwuodkPf;edrdwftjzpf vSrf; tmkH,lvdkufygu
tcsdeftenf;i,ftwGif;rSmyif wpfavmuvHk;udk t0ga&mifjzifh vTrf;jcHKxm;onfudk awGUjrif&um
pwkwpsmeform"dudk vG,fulpGmyif xlaxmif&&SdMuaom [l\/ um;pD;oGm;vsufyif avhusifh &wwf
Mu\/ w&m;awmf\ *kPfaus;Zl;awmfum; BuD;rm;awmfrlvSayonf/ enf;rSefvrf;rSef ESvHk;oGif;wwfonfh a,medaomreodum&&Sdol a,m*g0p&yk*dKvfwpfOD;tzdkY t0ga&mif 0wfpHkwpfckonfvnf; yDw
uodkPf;\ wnf&m tmkHedrdwf jzpfEdkif\/ ,if; t0ga&mif0wfpHku yDwuokdPf;udk yGm;rsm;vsuf&Sdaom
a,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef pwkwpsmeform"d jzpfay:vmonfhwdkifatmif tm&rPyp,owdjzifh
tmkHtaMumif;w&m;tjzpf &yfwnfum aus;Zl;jyKvsufyif &Sd\/
avm[dwuodkPf; = teDa&mifuodkPf;
1/ eDaom tqif;&Sdaom yef;aomfvnf;aumif;
2/ eDaom tqif;&Sdaom t0wfaomfvnf;aumif;
3/ eDaom tqif;&Sdaom ywjrm;eD paom ausmuf"mwfaomfvnf;aumif; -----avm[dwuodkPf; edrdwfudk &,lEdkifonf/ (0dok'd-1-168/)
4/ aoG;aum|mo ponfwu
Ykd o
hJ Ykd eDaom aum|movnf; avm[dwuodP
k ;f edrw
d u
f kd &,lEikd o
f nf/
tmemygewdorm"dujkd zpfap Mo'gwuodP
k ;f vQif tmk&H adS om orm"duykd ifjzpfap pwkwp smef
orm"dodkY qdkufonfwdkifatmif orm"dudk xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm; txl; tm;aumif;
vmaomtcg ,if;vif;a&mifjcnf\ tultnDjzifh tZsw odkYr[kwf A[d' wnf&Sdaom eD;pyf&m
vG,ful&m tonf; ESvHk;ponfwdkY\ 0ef;usif wnf&Sdaom tdkifaeaom aoG;aum|mo\ odkYr[kwf
590
orxur|mef;ydkif; -- yx0DuodkPf;
ESv;kH tdr\
f twGi;f wnf&adS om aoG;aum|mo\ teDa&mifukd tmk,
H
l - avm[dwuH avm[dwuH
avm[dwuH = teD teD teD [k ESvHk;oGif;aeyg/ edrdwfoHk;rsKd; bm0emoHk;rsKd; orm"doHk;rsKd;wdkYudk
tpOftwdkif; jzpfay:vmatmif pwkwpsmeform"dodkY qkdufonfwdkifatmif Iyg/
avm[dwuodkPf;udk pwkwpsmeform"dodkY qdkufatmif t0g;0pGm avhvmxm;NyD;aom olawmfaumif; wpfOD;udk y'krmMumyef; wpfyGihfuvnf; ]]vmprf;yg IMunfhprf;yg}}[k zdwfac:ouJodkY wnf&Sd
aernfom jzpf\/ eDjref;aom v,facgif&ef;yef; wpfyGifhuvnf; ]]vmprf;yg IMunfhprf;yg}}[k
zdwaf c:ouJo
h Ykd wnf&adS ernfom jzpf\/ ywjrm;vufpyG f wpfuiG ;f uvnf; ]]vmprf;yg IMunhpf rf;yg}}[k
zdwfac:ouJhodkY wnf&Sdaernfom jzpf\/ teDa&mif0wfpHk wpfpHkuvnf; ]]vmprf;yg IMunfhprf;yg}}[k
zdwfac:ouJhodkY wnf&Sdaernfom jzpf\/ rufarmzG,f&m jrwfEdk;zG,f&m ESpfoufzG,f&m wPSmavmb
jzpfp&m ig;jzmtmkH umr*kPftwGif;rS bm0em[laom tESpfudk xkwf,ljcif;yif jzpf\/ uJhodkYaom
usifhpOfrsm;udk bk&m;&Sif\ vufxufawmfrSonf ,aeYodkwdkifatmif raysmufrysufatmif xdef;odrf;
apmifha&Smufawmfrlvmaom q&mpOfquf rysufruGuf o,faqmifawmfrlvmaom oHCmawmf\
*kPfawmf aus;Zl;awmfum; BuD;rm;awmfrlygaypG/
tvGe&f &HG mS pufqyk zf ,
G af umif;aom oGm;wpfacsmif;onfvnf; tjzLa&mif Mo'gwuodP
k ;f tjzpf
&yfwnfum pwkwpsmeform"dodkY qdkufatmif aus;Zl;jyKay;Edkifaom pGrf;tm;&Sdae\/ tvGefjrwfEdk;
zG,&f maom ywjrm;&wemwpfv;kH uvnf; teDa&mif avm[dwuodP
k ;f tjzpf &yfwnfum pwkwp smef
orm"dodkY qdkufatmif aus;Zl;jyKay;Edkifaom pGrf;tm;&Sdae\/ a,medaomreodum& &Sdol a,m*g0p&
yk*dKvfwpfOD;taejzifh ig;jzmtmkH umr*kPfGefAGufrS pwkwpsmeform"dodkY wdkifatmifaom bm0em
[laom tESpfom&udk tcsdefra&G; xkwf,l &Edkif\/ ,if;pwkwpsmeform"dudk 0dyem\ tajc
yg'ujyK 0dyemodYk ul;cJah omf yg&rDtm;avsmpf mG t&[wzv
kd o
f Ykd wdik af tmifaom tusK;d aus;Zl;rsm;
udkvnf; &&SdEdkifonfom jzpf\/ tu,f yg&rDEkHY t&[wzdkvfodkY raygufa&mufao;cJhvQifvnf;
ravQmusaom psmef&Sdaom xdkolawmfaumif;udk oHo&mc&D;wGif tvGeftqifhtwef; jrifhrm;vSaom
jA[mcsrf;omBuD;u ]]vmprf;yg vmprf;yg}}[k qD;BudKzdwfac:vsuf &Sdaernfom jzpfayonf/ rQ
BuD;rm;vSaom *kPfaus;Zl;&Sdonfh uJhodkYaom w&m;xl; w&m;jrwfrsm;udk omoemawmf ouf0if
,HkMunfrI o'gw&m;udk vufudkifxm;vsuf&Sdaom oifuJhodkYaom olawmfaumif;wpfOD;onf tb,faMumifh ryGm;rsm; tm;rxkwfbJ aexdkufygtHhenf;/ tcsdef&Sdcdkuf vkHYvpdkufygavmh/
yx0DuodkPf; = ajruodkPf;
1/
2/
3/
4/
5/
6/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ww a,e twDwba0yd omoae 0g odyAZm, 0g yAZdwGm yx0DuodaP pwkuyuZmemed edAwdwykAmed? {0ly ykn0awm Oyed,orE tuwm, yx0d,m uodw|mae 0g cvr@av 0g edrdwH OyZwd/ (0dok'd-1-120/)
a,m*g0p&yk*dKvfwpfOD;onf a&S;a&S;twdwfb0vnf; omoemawmfwGif;aomfvnf;aumif;
&aoh&[ef;tjzpfaomfvnf;aumif; &Sif&[ef;jyKzl; yx0DuodkPf; pwkupsmef yupsmefwdkYudk
jzpfaptyfzl;ukef\? odkY oabm&Sdaom bm0emaMumifhjzpfaom aumif;rIukodkvf yg&rD yknorm&
taqmuftOD&dSaom tm;BuD;aom bm0emukodkvfwnf;[laom rSD&m Oyed,ESifh jynfhpHkaom xdk
a,m*g0p&yk*Kd vjf rwftzdrYk u
l m; tavmif;awmf [wyd gvowdo
Yk m;onf uodP
k ;f 0ef;tjzpf rjyKjyiftyf
ao;aom **Fgjrpfa&t,Ofukd Munf
h tmayguodP
k ;f edrw
d u
f kd vG,u
f pl mG &,lEikd o
f uJo
h Ykd -- tvm;wlyif
uodkPf;0ef;tjzpf rjyKjyiftyfao;aom yuwdaom ajr0,f v,fxGef&m t&yfaomfvnf;aumif;
aumufe,fwvif; t0ef;aomfvnf;aumif; y&duredrdwfudk ,lcJhaomf yx0D yx0D [k pD;jzef;cJhaomf
xdky&duredrdwfrS O*[edrdwfodkY wpfcPcsif; ajymif;vJoGm; O*[edrdwfudk &&SdEdkifayonf/
(0dok'd-1-120/)
txufyg TeMf um;csurf sm;ESit
hf nD toifoal wmfaumif;onfvnf; yx0DuodP
k ;f edrw
d u
f kd
&,lvckd ahJ omf nDnm jruf opf&u
G f cJpaom tjypfuif;aom yuwdaom ajrBu;D wpfae&mwGif wkwjf zifh
jzpfap t&m0wKwpfcjk zifh jzpfap 0ef;0dik ;f aom ta&;tom;wpfcu
k kd jyKyg/ ref;i,f = Aef;i,f qefaumi,f yrmPrSp toifolawmfaumif;\ qE&Sdoavmuf yrmPudk jyKyg/ tkP0Pm, rwdum,
uodPH umwA/H (0do'k -d 1-120/)[laom 0do'k rd *t|uxm\ TeMf um;csuEf iS t
hf nD uodP
k ;f jyKvyk rf nfh
ajrBuD;\ ta&mifrSm rrnf;vGef; rjzLvGef;aom teDa&mif = tkPfa&mif toifhtwifh oef;aeaom
ajrBuD;a&mif jzpfygap/ xdk ajrt0ef;t0dkif;udk pdkufMunfh ------yx0D yx0D yx0D = ajr ajr ajr [k ESvHk;oGif;yg/
rsupf u
d kd zGiv
hf u
kd f ydwv
f u
dk f jyKvyk
f edrw
d u
f kd ,lMunfyh g/ tu,f edrw
d rf mS rxifr&Sm; jzpfaevQif
tmemygewdorm"dudk pwkwpsmefodkY qdkufonfwdkifatmif wpfzefjyef orm"dudk xlaxmifyg?
odkYr[kwf Mo'gwuodkPf; pwkwpsmeform"dodkY qdkufonfwdkifatmif orm"dudk xlaxmifyg/ xdk
pwkwp smeform"daMumifh jzpfay:vmaom ta&miftvif;\ tultnDjzifh xdk rdrjd yKjyifxm;aom yx0D
uodkPf;0ef;edrdwfudk vSrf;Munfh yx0D yx0D yx0D = ajr ajr ajr [k ESvHk;oGif;yg/ yuwdaom
rsufpdjzifh jrif&ouJhodkY edrdwfudk ,l&cJhaomf rdrdESpfouf&m ae&modkYoGm; xdkifEdkifNyD/ xdkodkY xdkifaom
tcgvnf; rdrd&&Sdxm;NyD;aom pwkwpsmeform"dudk wpfzefjyefxlaxmif vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm;
NyKd ;NyKd ;jyufjyuf wvufvuf awmufyvmaomtcg xdv
k if;a&mifjcnf\ tultnDjzifh xdyk x0DuodP
k ;f
edrdwfudkyif wpfzefjyefvnf vSrf;um tmkH,lyg/ uodkPf;0ef;edrdwfudk wpfzef tmkH,l &cJhaomf
xdkyx0DuodkPf;edrdwfudk tzefzef txyfxyf rSD0Jyg/
e 0aPm ypa0udwaAm? e vuPH reodumwAH/ tydp 0PH trkdwGm ed,o0PH uwGm
O'0aoe yPwd"ar pdwH y|aywGm reodumwAH/ (0dok'd-1-122/)
xdo
k Ykd yx0DuodP
k ;f edrw
d u
f kd ESv;kH oGi;f &m xdyk x0DuodP
k ;f 0ef; wnfaom tkPaf &mif tqif;592
orxur|mef;ydkif; -- yx0DuodkPf;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
wwfay\/ (0dok'd-1-122/)
txufwiG f a&;om;wifjyxm;onft
h wdik ;f Mo'gwuodP
k ;f rSp tjcm;tjcm;aom uodP
k ;f wdYk
bm0emorm"dt&Sdeft0g tm;aumif;vmaom tcsKdUaom a,m*g0p&yk*dKvftzdkYrlum; yx0DuodkPf;
edrdwf0ef;udkyif txl;rjyKvkyf&awmhbJ Mo'gwuodkPf;ponfwdkYjzifh pwkwpsmeform"dodkY qdkufatmif
orm"dukd xlaxmif xdpk wkwp smeform"dbm0empdwaf Mumifh Pfta&miftvif;onf NyKd ;NyKd ;jyufjyuf
wvufvuf awmufyvmaomtcg rdrdxdkif w&m;ESvHk;oGif;&m atmufjzpfap ywf0ef;usifjzpfap
wnf&Sdaeaom tkPfa&miftqif;&Sdaom yuwdajrBuD;udkyif ,if;pwkwpsmef bm0emorm"daMumifh
xGufay:vmaom Pfta&miftvif;"mwfjzifh xdk;pdkuf yx0DuodkPf;edrdwfudk ,lcJhaomfvnf; &&Sd
Edkifonfom jzpfayonf/ ,if;edrdwfudkyif tzefzef txyfxyf rSD0JyGm;rsm;cJhaomf tpOftwdkif; edrdwf
oHk;rsKd; bm0emoHk;rsKd; orm"doHk;rsKd;wdkY jzpfay:vmEdkif\/ y#dbm*edrdwfodkY qdkufaomtcg edrdwfudk pGrf;tm; &Sdoavmuf jzefYMuuf pwkwpsmeform"dodkY qdkufonfwkdifatmif qufvufyGm;rsm;yg/
tmayguodkPf; = a&uodkPf;
1/ oydwf cGuf yHk;ponf tem;a&;ESifhtrQ jynfhatmifxnfhxm;tyfaom uodkPf;0ef;tjzpf jyKvkyfxm;tyfaom tndK t0g tjzL teD ta&mifwdkYjzifh a&m,SufrI r&Sd yuwd MunfvifoefY&Sif;aom
aumif;uifrS usvmaom rdk;a& odkYr[kwf xdka&ESifh tvm;wl oefY&Sif;aom a&aomfvnf;aumif;
2/ a&wGif; a&uef wpfbufqnfuef ork'&mrS wufvmaom qm;iHa&jzifh jynfhaom qm;usif;
'Dacsmif; ork'&mpaom uodkPf;0ef;tjzpf rjyKjyiftyfaom a&aomfvnf;aumif; tmayguodkPf;
edrdwfudk ,lEdkifayonf/ (0dok'd-1-165/)
TefMum;csufrsm;ESifhtnD toifolawmfaumif;twGuf taumif;qHk;aom a&rSm Munfvif
oefY&Sif;aom a&wGif;a&yif jzpfonf/ a&wGif;a& r&cJhaomf oydwfjzpfap tdk;cGufwpfckjzpfap a&
jynfhatmifxnfh tmayguodkPf;edrdwfudk ,lyg/ a&wGif;a&jzpfap oydwf tdk;cGufponf wnf&Sdaom a&jzpfap tmayguodkPf;edrdwfudk ,l&m a&[laom ynwfoufoufudkom tmkH,lyg/ a&
wGif; eH&HESifh a&wGif;atmufajcudkvnf;aumif; oydwf tdk;cGufwdkY\ eH&HESifh atmufajcudkvnf;aumif;
rMunfhrd&ef owdjyKyg/ a&oufoufudkom Munfh edrdwf,lyg/ wpfzef xdkodkYedrdwf,l&m rdrd&&Sdxm;NyD;aom tmemygepwkwpsmefudkvnf;aumif; odkYr[kwf Mo'gwuodkPf; pwkwpsmefudkvnf;aumif;
0ifpm;NyD;rS vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm; tm;aumif;vmaomtcgrS tmayguodkPf;edrdwfudk ,lcJhaomf
ydk t&jrefwwfonf/ a&S;a&S; bm0emorm"drsm;u tm;BuD;aomrSD&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;jyK
ay;aeaomaMumifh jzpfonf/
e 0aPm ypa0udwaAm? e vuPH reodumwAH/ (0dok'd-1-165/)
xdo
k Ykd tmayguodP
k ;f edrw
d u
f kd ,l&m a&\ta&mifukd ESv;kH roGi;f ygESi?hf ta&mifukd ESv;kH oGi;f cJah omf
0PuodkPf;bufodkY ul;oGm;rnf/ tmayg"mwf\ ,dkpD;jcif; y*&PvuPmudkvnf; ESvHk;roGif;ygESifh?
a&\ at;rI oDwvuPmudkvnf; ESvHk;roGif;ygESifh? "mwfudk ESvHk;oGif;cJhaomf "mwfur|mef;bufodkY
ul;oGm;rnf jzpf\/ txl;ojzifh a&\ at;rIoabmudk ESvHk;oGif;ygu orm"dtm;aumif;vmaomtcg
594
orxur|mef;ydkif; -- awaZmuodkPf;
xdo
k Ykd ESv;kH oGi;f aeaom a,m*g0p&yk*Kd v\
f cEmud,
k f csr;f wufvmwwf\/ xdak Mumifh tqif;\rS&D m
tmayguodkPf;udk tqif;ESifhwuG wlaom tjcif;t&m&Sdonfudk jyK tmayg"mwf xlajymonf\
tpGrf;jzifh tmayg = a&[laom avmua0g[m& pdwfudk xm; ------- tmayg tmayg tmayg = a&
a& a& [k ESvHk;oGif;yGm;rsm;yg/ edrdwfoHk;rsKd; bm0emoHk;rsKd; orm"doHk;rsKd; tpOftwdkif; ay:vm
pwkwpsmeform"dodkY wdkifatmif tpOftwdkif; qdkufa&mufEdkifayonf/
tmayguodkPf; O*[edrdwfonf vIyfouJhodkY xifvmwwf\/ tmayguodkPf;edrdwfudk
,lcJhpOfu a&onf a&jrKyf a&>yufESifh a&maom a&jzpfcJhrl xdkyHkpHtwdkif;om xifvmwwf\/ vdIif;wHydk;
xjcif; a&jrKyf a&>yufESifh a&maESmaejcif;paom uodkPf;tjypfa'goonf xifvmwwf\/ xdkaMumifh
Nidrfouf eufIdif;aom a& edrdwf,ljcif;u tjypfa'go enf;yg;ojzifh ydkaumif;vSayonf/ y#dbm*
edrdwfum; wkefvIyfjcif;uif;onf jzpf aumif;uif xm;tyfaom jr,yf0ef;uJhodkYvnf;aumif; jraMu;rHk0ef;uJhodkYvnf;aumif; jzpf a&S;Ixifvm\/ xdka,m*g0p&yk*dKvfonf xdky#dbm*edrdwf xifonfESifh twlwuGomvQif qdkcJhNyD;onfhtwdkif; Oypm&psmef tyempsmefwdkYodkY a&muf&SdEdkifayonf/
(0dok'd-1-165-166/)
awaZmuodkPf; = rD;uodkPf;
a&S;a&S; b0xdkxdku jyKtyfqnf;yl;tyfcJhzl;aom awaZmuodkPf; bm0emvkyfief; bm0emukodkvf yknorm& &dScJhzl;aom yk*dKvftm; uodkPf;0ef;tjzpf rjyKjyiftyfao;aom rD; awaZmuodkPf;
edrdwfudk ,lcJhaomf &&dSEdkifonfom jzpf\/
1/
2/
3/
4/
qDrD;awmuf qDrD;vQHvnf;aumif;
csufjyKwf&m rD;zdkvnf;aumif;
oydwfzkwf&m Xmewnf&dSaom rD;yHkvnf;aumif;
awmrD;avmif&m rD;awmuf rD;vQHvnf;aumif; ------
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
596
orxur|mef;ydkif; -- tmavmuuodkPf;
0ga,muodkPf; = avuodkPf;
0ga,muodPH bma0wkumaremyd 0g,kod H edrdwH *PSdwAH/ w acg 'd|0aoe 0g zk|0aoe
0g/ (0dok'd-1-167/)
0ga,muodkPf;udk yGm;rsm;tm;xkwfvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonfvnf; av edrdwfudk ,ltyf
\/ xdk 0ga,muodkPf;edrdwfudkvnf; ------1/ tjrif\ tpGrf;jzifhvnf;aumif;
2/ tawGU\ tpGrf;jzifhvnf;aumif; -----,ltyfayonf/ xdak Mumifh ------1/ opfyifzsm; opf&u
G zf sm;ponfwYkd wdu
k cf wfaeaom avudk Munf
h jrifvnf; 0ga,muodP
k ;f
edrdwfudk ,lEdkif\/
2/ rdr\
d ud,
k t
f *Fg tpdwt
f ydik ;f wpfae&m vma&mufawGUxdaeaom avudv
k nf; 0ga,muokP
d ;f
edrdwftjzpf ,lEdkif\/
rdr\
d ud,
k t
f *Fg awGUxdvmaom avudk 0ga,muodP
k ;f edrw
d t
f jzpf ,lvakd omf a&S;OD;pGm rdr&d &dS
xm;NyD;aom pwkwpsmeform"dudk wpfzefjyef xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm; tm;aumif;
vmaomtcg avomjyLwif;aygufponfrS 0ifvm udk,ft*Fg tpdwftydkif; wpfae&m vma&muf
xdcu
kd af om avtpk owdukd jzpfap 0gawm 0gawm 0gawm = av av av [k ESvHk;oGif;
yGm;rsm;yg/
tu,f opfyifzsm; opf&Gufzsm;ponfwdkY wdkufcwfaeaom avudkMunfh edrdwfudk ,lvdkcJh
aomf a&S;OD;pGm rdrd&&Sdxm;NyD;aom pwkwpsmeform"dudk xlaxmifNyD;aemuf vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm;
tm;aumif;vmaomtcg xdv
k if;a&mifjcnf\ tultnDjzifh xdak vudk jrifatmifMunf
h xdak v owdukd
jzpfap 0gawm 0gawm 0gawm = av av av [k ESvHk;oGif;yGm;rsm;yg/ edrdwfoHk;yg; bm0em
oHk;yg; orm"doHk;rsKd;vHk;&atmif tpOftwdkif; yGm;rsm;tm;xkwfyg/
O*[edrdwfum; cHkavmuf = zdkcaemufrS cstyfumrQjzpfaom EdkYCemqGrf;\ tcdk;taiGUtvHk;ESifh
wlpGm wkefvIyfonf jzpf xifvm\/ y#dbm*edrdwfonfum; Nidrfoufaom taetxdkif&dSonf rwkef
vIyfonfjzpf xifvm\/ <uif;enf;wl rSwfav/ (0dok'd-1-167/)
tmavmuuodkPf; = tvif;a&mifuodkPf;
tmavmu uodkPf;udk edrdwf,lvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf ------1/ eH&Haygufjzifh 0if xifvmaom va&mif aea&mift0ef;
2/ oHaumufaygufjzifh 0if xifvmaom va&mif aea&mift0ef;
3/ avaomufwHcg;aygufjzifh 0if xifvmaom va&mif aea&mift0ef; -----t0ef; wpfckck edrdwfudk ,lEdkif\/ (0dok'd-1-169/)
597
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- tmumouodkPf;
tmumouodkPf; = aumif;uifuodkPf;
1/ eH&Haygufaomfvnf;aumif;
2/ oHaumufaygufaomfvnf;aumif;
3/ avaomufjyLwif;aygufMum;aomfvnf;aumif; --tmumo uodkPf; = tMum;tayguf uodkPf; = aumif;uif uokdPf;edrdwfudk &,lEdkifayonf/
a&S;a&S;b0u tmumouodkPf; bm0emvkyfief; jyKtyfcJhzl;aom t"dum&aumif;rI ukodkvf
&dSooltm; eH&Haygufpaom tMum;taygufwpfckckudk awGUjrifcJhaomf O*[edrdwf y#dbm*edrdwfonf
vG,fulpGmyif jzpfay:vmEdkif\/ t"dum& aumif;rIukodkvf tm;enf;olum; aeajymufrxkd;&atmif
aumif;pGmrdk;xm;tyfaom r@yfaomfvnf;aumif; om;a& zsmponfwdkYwGif wpfckckaomfvnf;aumif; wpfxGm vufav;opf ponfyrmP&dSaom 0ef;0dkif;aom taygufudk jyKvkyf xdkuodkPf;0ef;
tjzpf jyKvyk x
f m;tyfaom taygufuakd omfvnf;aumif; eH&aH ygufpaom wpfcck ak om taygufuakd omf
vnf;aumif; tmumouodP
k ;f edrw
d t
f jzpf tmk,
H
l tmumaom tmumaom tmumaom =
aumif;uif aumif;uif aumif;uif [l ESvHk;oGif;yGm;rsm;tyf\/
tu,f atmifjrifrI r&cJv
h Qif wpfxmG cefY wpfaycefY tayguft0dik ;f wpfcu
k kd opfom;ysOcf syw
f iG f
puf0ikd ;f usus azmufyg/ xdt
k mumouodP
k ;f 0ef;ygaom ysOcf syu
f kd opfyif rd;k om; wdr&f yd pf aom tjypf
uif;pifonfh aumif;uifbufodkY ajrmuf udkifxm;yg/ xdkt0ef;t0dkif; tmumoedrdwfudk ysOfjym;csyf
0ef;usiftwGif; pdwfpdkuf tmkH,lMunfhyg/ uodkPf;0ef;taygufudk ausmfvGef aumif;uifbufodkY
vdkufrMunfhygESifh/ ysOfjym;csyfwGif azmufxGif;xm;aom uodkPf;0ef;om tmumouodkPf;edrdwfudk
,lyg/ tu,f vG,u
f pl mG jzifh edrw
d u
f ,
kd
l r&jzpfaeao;vQif rdr&d &dx
S m;Ny;D aom pwkwp smeform"dukd
wpfzefjyef xlaxmifyg/ xdkaemif yHkpHwlyif tmumouodkPf;0ef;edrdwfudk rsufpdzGifh jyef,lMunfhyg/
rsupf rd w
Sd v
f u
kd af omtcg O*[edrw
d o
f nf xifvmygu atmifjrifru
I kd &&daS yNy/D atmifjrifr&I &daS omtcg
edrdwfudkcdkifatmif tenf;i,f qufvufavhusifh rdrdtvdk&dS&m t&yfodkYoGm; xdkifvsuf yGm;rsm;Edkif
ayonf/
rdrdBudKufESpfouf&m ae&m xdkifaomtcg rdrd&&dSxm;NyD;onfh orm"drsm;udk wpfzefjyef
xlaxmifyg/ xdak emif rdr&d &dx
S m;Ny;D jzpfonfh tmumouodP
k ;f 0ef;edrw
d u
f ykd if wpfzefjyef tmk,
H yl g/
a&S;a&S; bm0emorm"dw\
Ykd tm;Bu;D aomrD&S m Oyed,owjd zifh aus;Zl;jyKay;rI t&deS t
f 0gowx
d ;l udk
qufcH&aom aemufaemufaom bm0emorm"drSmvnf; vG,fulacsmarmvsufyif &dSaewwfygonf/
tmumouodkPf; O*[edrdwfonf eH&HaygufponfwdkYESifh twlwuG xdkrlveH&Haygufponf
wdkYESifh wlonfomvQif jzpfayonf/ O*[edrdwftcdkuf bm0empGrf;tm; enf;yg;onfhtwGufaMumifh
uodkPf;0ef;udk wdk;yGm;atmif jyKvkyfaomfvnf; rwdk;yGm;Edkifao;ay/ y#dbm*edrdwfum; eH&HpGef;ponf
rxifawmhbJ aumif;uift0ef;oufoufom jzpf xifvmawmhonf/ xdktcg tmumouodkPf;
599
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
222
600
orxur|mef;ydkif; --
tlyg0p&psmefydkif;
tmumomem,wepsmef
tlyg0p&psmefonf ------1/
2/
3/
4/
tmumomem,wepsmef
0dnmPm,wepsmef
tmudnm,wepsmef
ae0onmemonm,wepsmef ------
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- tmumomem,wepsmef
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
604
orxur|mef;ydkif; -- 0dnmPm,wepsmef
0dnmPm,wepsmef
0dnmPm,wepsmef[o
l nf tmumomem,we0dnmPfvQif wnf&mtmk&H adS om psmefwnf;/
tmumomem,we0dnmPfudk tIcHtmkHxm; IyGm; oHk;oyfojzifh &&Sdvmaom psmefwnf;/ xdk
0dnmPm,wepsmefudk &&Sdatmif yGm;rsm;tm;xkwfvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf tmumomem,we psmeformywfudk 0oDabmfig;wef Edkifeif;atmif avhusifhtyf\/ tmumomem,we
psmeformywf 0oDabmfig;wefudk Edkifeif;atmif avhusifhNyD;aom a,m*g0p&yk*dKvfonf ---1/ ig&&Sdxm;aom tmumomem,wepsmeformywfonf lyg0p&psmef[laom eD;uyfaom
&efol &Sd\/
2/ 0dnmPm,wepsmeformywfuJhodkY Nidrfoufonfvnf; r[kwfcJh/ odkYvQif tmumomem,wepsmeformywf tjypfudk jrifatmif I
3/ xdktmumomem,wepsmef cHkrifwyfrufjcif; wPSmudk ukefap
4/ 0dnmPm,wepsmefudk Nidrfouf\[l ESvHk;oGif;NyD;vQif ----xdkyx0DuodkPf;udk cGm &tyfaom tmumoedrdwfudk ysHUESHU jzpfay:vmaom xdktmumomem,we0dnmPfukd 0dnmPH 0dnmPH [l tzefzef txyfxyf qifjciftyf\ ESvHk;oGif;tyf\
Pfjzifh ouf0if qifjciftyf\/ 0dwufjzifh 0dnmPH 0dnmPH [k a&S;Iacgufonfudk xuf0ef;usif
vSnv
hf nf acgufonfukd jyKtyf\/ teEH teEH [l oufoufEv
S ;kH roGi;f aumif;? 0dnmPH 0dnmPH
[kvnf;aumif; teEH 0dnmPH teEH 0dnmPH [kvnf;aumif; ESvHk;oGif;aumif;\/
odkYaomenf;tm;jzifh xdktmumomem,we0dnmPf[laom 0dnmPedrdwf tzefwvJvJ
bm0empdwfudk jzpfapaom xdka,m*g0p&yk*dKvftm; eD0&Pw&m;wdkYonf uGmusoGm;Muukef\/ tmumomem,we0dnmPfvQif wnf&mtmkH&Sdaom owdonf aumif;pGmwnfvm\? Oypm&psmef
orm"djzifh bm0empdwo
f nf aumif;pGm wnfMunfvm\/ xdak ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf xdt
k mumomem,we0dnmPf[k qdktyfaom xdk0dnmPedrdwfudk tzefzef txyfxyf rSD0J\ yGm;rsm;\ Budrfzefrsm;pGm
tavhtvmjyK\/ odkYaomenf;jzifh tBudrfrsm;pGm jyKaom xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef ------uodP
k ;f udck mG &tyfaom tmumoedrw
d f tmumomem,wepsmefpw
d o
f nf tyempsmef\ tpGr;f jzifh jzpfouJo
h Ykd -- yx0DuodkPf;udk cGm &&Sdvmaom tmumoedrdwfudk ysHUESHU tmkHjyK jzpfay:
vmaom tmumomem,we0dnmPftmkH 0dnmPm,wepsmefpw
d o
f nf tyempsmef\ tpGr;f jzifh
jzpfay:vm\/ (0dok'd-1-325/)
tIcHtmkHrSm tmumomem,wepsmef0dnmPfjzpf\/ xdktmumomem,wepsmef
0dnmPfudk 0dnmPH 0dnmPH [k IcJhaomf xdktmumomem,we0dnmPftmkH Nidrf0yfpGm uyf
wnfaeaom bm0empdwfwdkYwGif Oypm&psmefaZmwdkY\ aemuf tyempsmef\ tpGrf;jzifh jzpfay:vmaom psmefpdwfonf 0dnmPm,wepsmefpdwfwnf;/ tmumomem,we0dnmPfvQif wnf&mtmkH
&Sad om psmefpw
d f [lvo
kd nf/ tIct
H mkjH zpfaom psmefpw
d rf mS tmumomem,wepsmefpw
d f Iwwfaom
psmefpdwfrSm 0dnmPm,wepsmefpdwfwnf;/ ESpfrsKd;vHk;onf psmefpdwfcsnf;omwnf;/
605
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
606
orxur|mef;ydkif; -- tmudnm,wepsmef
tmudnm,wepsmef
tmudn
m,wepsmef[o
l nf tmumomem,wepsmef\ r&Sd jcif; = ewad bmynwfvQif wnf&m
tmkH&Sdaom psmef[k qdkvdkonf/ tmudnm,wepsmefudk &&Sdatmif yGm;rsm;tm;xkwfvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf 0dnmPm,wepsmeformywf 0oDabmfig;wef Edkifeif;atmif avhusifhtyf\/
0oDabmfig;wefudk Edkifeif;atmifavhusifhNyD;aom a,m*g0p&yk*dKvfonf odkY qifjciftyf\/
1/ ig&&Sdxm;aom 0dnmPm,wepsmeformywfonf tmumomem,wepsmef[laom
eD;uyfaom &efol &Sd\/ (tcsdefra&G; tmumomem,wepsmefodkY jyef avQmusEdkif\ [lvdk/)
2/ tmudmnm,wepsmefuJhodkY Nidrfoufonfvnf; r[kwfcJh/ odkYvQif 0dnmPm,wepsmef
tjypfudk jrifatmifI
3/ xdk0dnmPm,wepsmef wG,fwmiJhuGuf woufouf&Sdjcif;udk ukefap
4/ tmudnm,wepsmefudk Nidrfoufaomtm;jzifh ESvHk;oGif;
5/ tMuif tmumomem,wepsmef0dnmPfudk tmkHjyK 0dnmPm,wepsmefonf jzpfay:
vm&\? xd0k n
d mPm,wepsmef\yifvQif tmkjH zpfjzpfaom tmumomem,we0dnmPf\
r&Sdjcif;[laom ewad bmynwfukd qdwo
f nf\tjzpfukd uif;aomtjcif;t&mudk ESv;kH oGi;f tyf\/
tb,fodkY ESvHk;oGif;tyfoenf;/ xdktmumomem,we0dnmPfudk tcsif;cyfodrf; ESvHk;roGif;
rl xdktmumomem,we0dnmPf\ r&Sdjcif;oabm ewdabmynwfudkom tmkHjyK ----1/ ewd ewd = r&Sd r&Sd [lvnf;aumif;
= ewd udd - ewd udd = bmrQr&dS bmrQr&Sd [lvnf;aumif;
2/ oknH oknH = qdwf\ qdwf\ [lvnf;aumif;
3/ 0d0dwH 0d0dwH = uif;\ uif;\ [lvnf;aumif; --tzefzef txyfxyf qifjciftyf\? ESvHk;oGif;tyf\? Pfjzifh ouf0if Ityf\? 0dwufjzifh
ewd udd - ewd udd [k a&S;Iacgufonfudk xuf0ef;usif vSnfhvnf acgufonfudk jyKtyf\/
(0dok'd-1-326-327/)
qdktyfcJhNyD;onfhenf;twdkif; xdktmumomem,we0dnmPf\ r&Sdjcif; ewdabmynwf[k
qdt
k yfaom psmefjzpfaMumif;edrw
d f bm0empdwu
f kd jzpfapaom xdak ,m*g0p&yk*Kd v\
f oEmef0,f eD0&Pw&m;wdkYonf uGmusoGm;Muukef\? tmumomem,we0dnmPf\ r&Sdjcif; ewdabmynwfvQif
wnf&mtmk&H adS om owdonf aumif;pGmwnfvm\/ Oypm&psmeform"djzifh bm0empdwo
f nf aumif;pGm
wnfMunfvm\/ xdka,m*g0p&yk*dKvfonf xdktmumomem,we0dnmPf\ r&Sdjcif; ewdabm
ynwf[k qdktyfaom psmefjzpfaMumif;edrdwfudk tzefwvJvJ rSD0J\ yGm;rsm;\ Budrfzefrsm;pGm tavhtvmjyK\/ odkYaomenf;jzifh jyKusifhaom xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef yx0DuodkPf;udk cGm
&tyfaom tmumoedrdwfudk ysHUESHU jzpfay:vmaom xdkr[*Kwf tmumomem,we0dnmPf\
omvQif qdwfonf\tjzpf uif;onf\tjzpf r&Sdonf\tjzpf[laom ewdabmynwf tmudnm,wepsmefpdwfonf tyempsmef\ tpGrf;jzifh jzpfay:vm\/ tmumoedrdwf ysHUESHUjzpfaom
607
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- tmudnm,wepsmef
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ae0onmemonm,wepsmef
kefY&if;Murf;wrf;aom onmum; r&dS? tvGefYtvGef odrfarGUEl;nHhaom onmom &dSaomaMumifh
onm&dSonfvnf; r[kwf r&dSonfvnf; r[kwfaompsmefonf ae0onmemonm,wepsmef rnf\/
onmudk tOD;rlojzifh a'oemawmfudk a[mMum;xm;awmfrljcif; jzpf\/ kefY&if;Murf;wrf;aom emrf
w&m;um;r&dS? tvGefYtvGef odrfarGUEl;nHhaom emrfw&m;pkom ,if;ormywf wnf&dSonf/ xdkaMumifh
,if;ormywfukd ocFg&m0aooormywf = tydkif;tjcm;udkvGef odrfarGUonf\tjzpfodkY a&mufvsuf rajympavmuf ocFg&rQomjzpfaom = todrfarGUqHk; tjzpfodkYa&mufaom ocFg&rQomjzpfaom =
todrfarGUqHk;tjzpfodkYa&mufaom ocFg&rQom<uif;usefaom pwkw tlyg0p&ormywf[k ac:qdk\/
ae0onmemonm,wepsmefudk &&dSatmif yGm;rsm;tm;xkwfvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf
tmudnm,wepsmeformywf 0oDabmfig;wefudk Edkifeif;atmif avhusifh&\? avhusifhNyD;aomf ----1/ ig&&dSxm;aom tmudnm,wepsmeformywfonf 0dnmPm,wepsmeformywf[laom
eD;uyfaom &efol &dS\/
2/ ae0onmemonm,wepsmeformywfuo
hJ Ykd Nird o
f ufonfvnf; r[kwcf [
hJ v
k nf;aumif; onm
onf a&m*gwnf;? onmonf tdkif;trmESifh wl\? onmonf jrm;ajimihfESifh wl\? tMuif
ae0onmemonmonf &dS\? ae0onmemonm,wepsmefonf Nidrfouf\? ae0onm
emonm,wepsmefonf rGefjrwf\[kvnf;aumif; ----- odkYvQif tmudnm,wepsmef
610
orxur|mef;ydkif; -- ae0onmemonm,wepsmef
tjypfa'goudv
k nf;aumif; txufjzpfaom ae0onmemonm,wepsmef tusK;d tmedoifukd
vnf;aumif; jrifatmifI ----3/ tmudnm,wepsmef wG,fwmiJhuGuf woufouf&dSjcif; eduEdw&m;udk ukefcef;ap
4/ ae0onmemonm,wepsmefudk Nidrfoufaomtm;jzifh ESvHk;oGif;
5/ tmumomem,we0dnmPf\ r&dSjcif; ewdabmynwfudk tmkHjyK jzpfay:vmaom xdk tmudnm,wepsmeformywfudkyif tmkHjyK ----oEm oEm = Nird o
f ufaypG Nird o
f ufaypG [k tzefzef txyfxyf qifjciftyf\? ESv;kH oGi;f tyf\?
Pfjzifh ouf0if Ityf\? 0dwufjzifh oEm oEm = NidrfoufaypG NidrfoufaypG[k a&S;Iacgufonfudk xuf0ef;usif vSnfhvnf acgufonfudk jyKtyf\/ (0dok'd-1-328-329/)
qdt
k yfcNhJ y;D onfh enf;twdik ;f xdt
k mudn
m,wepsmeformywf tmkeH rd w
d f tzefzef txyfxyf bm0emreodum&udk jzpfapaom xdka,m*g0p&yk*dKvf\ oEmef eD0&Pw&m;wdkYonf uGmus
oGm;Muukef\? tmudnm,we0dnmPfvQif wnf&mtmkH&dSaom owdonf aumif;pGmwnfvm\?
Oypm&psmeform"djzifh bm0empdwfonf aumif;pGm wnfMunfvm\/ xdka,m*g0p&yk*dKvfonf ae0onmemonm,wepsmefjzpfaMumif; jzpfonfh xdt
k mudn
m,wepsmeformywferd w
d u
f kd tzefwvJvJ
rDS0J\ yGm;rsm;\ Budrfzefrsm;pGm tavhtvmjyK\/ odkYaomenf;jzifh jyKusifhaom xdka,m*g0p&yk*dKvf
\ oEmef --- tmumomem,we0dnmPf\ uif;jcif;[laom ewdabmynwf tmudnm,we
psmefonf tyem\tpGrf;jzifh jzpfay:vmouJhodkY tmudnm,wepsmeformywf[k ac:qdktyfukefaom emrfcEmav;yg;wdYk tmkjH yK ae0onmemonm,wepsmefpw
d o
f nf tyem\tpGr;f jzifh jzpfay:
vm\/ (0dok'd-1-329/)
{wm0wm apo ]]oAaom tmudnm,weH orwdur ae0onmemonm,weH OyorZ
0d[&wD}}wd 0kpwd/ (tbd-2-254/ 'D-2-60/ 0dok'd-1-329/)
rQtwdkif;t&Snf &dSaom pum;tpOf w&m;t,Ofjzifh xdka,m*g0p&yk*dKvfudk tvHk;pHkaom
tmudn
m,wepsmefuv
kd nf;aumif; xdt
k mudn
m,wepsmef\ wnf&mtmkjH zpfaom tmumomem,we0dnmPf\ r&dSjcif; ewdabmynwftmkHudkvnf;aumif; aumif;pGm ausmfvTm;vGefajrmuf
tmudn
m,we0dnmPfuykd if oEm oEm [k ESv;kH oGi;f onf jzpf ae0onmemonm,wepsmefukd
jynfhpHkap ae\[l qdktyfay\/ (tbd-2-254/ 'D-2-60/ 0dok'd-1-329/)
tmudnm,weH orwdur ----- tmudnm,wepsmefonfvnf;aumif; tmudnm,wepsmef\ tmkHjzpfaom ewdabmynwfonfvnf;aumif; ESpfrsKd;vHk;onfyif tmudnm,we
rnf\/ tmudnm,wepsmef\ tmkHjzpfaom ewdabmynwfonf txufwGif qdkcJhonfhtwdkif;
tmudnvnf; rnf\/ xdktmudntrnf&aom ewdabmynwftmkHonf wwd,tlyg0p&psmef
= tmudnm,wepsmef\ wnf&mtmkHjzpfaomaMumifh ewfwdkY\wnf&m bHkAdrmefonf a'0g,we
rnfouJhodkY - wnf&m[laom teufoabmaMumifh tm,wevnf; rnf\/ xdkaMumifh ewdabm
ynwftmkHonf tmudnm,we rnf\/ uarmZwdkif;onf jrif;wdkY\ jzpfxGef;&ma'o tm,we
611
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
jzpfouJo
h Ykd tvm;wlyif ewad bmynwfonf tmudn
vnf;[kw\
f ? xdt
k mudn
[lonf xdw
k wd,
tlyg0p&psmef = tmudnm,wepsmef\ jzpfay:vmjcif;\ taMumif;&if;ppf jzpfaomaMumifh
tm,wevnf;[kwf\/ xdkaMumifhvnf; tmudnm,we rnf\/ odkYvQif psmefonfvnf;aumif;
ewdabmynwftmkHonfvnf;aumif; - ESpfrsKd;vHk;udkvnf; rjzpfjcif;udk jyKojzifhvnf;aumif; ESvHk;
roGif;jcif;udk jyKjcif;jzifhvnf;aumif; aumif;pGm ausmfvTm;vGefajrmuf oGm;rSomvQif ae0onmemonm,wepsmefudk jynfhpHkap aeoifh\? xdkaMumifh psmefESifh tmkH ESpfyg;pHkudkvnf; wpfaygif;
wnf;jyK - tmudnm,weH orwdur [laom pum;udk a[mMum;awmfrltyf\[k od&dSygav/
(0dok'd-1-329/)
oEawm reod ua&mwDwd ]]oEm 0wm,H ormywd? ,Mw [d emr ewdbm0rd tm&rPH
u&dwGm XwD}}wd {0H oEm&rPwm, wH oEmwd reod ua&mwd/ (0dok'd-1-329/)
ae0onmemonm,wepsmefudk &&dSatmif BudK;pm;tm;xkwf&m tIcHtmkHjzpfaom tmudnm,wepsmefukd ----1/ {wH oEH {wH yPDwH = 0dnmPfonf Nidrfouf\ 0dnmPfonf rGefjrwf\[kvnf;aumif;
2/ oEH oEH = oEm oEm = Nidrfouf\ Nidrfouf\[kvnf;aumif;
3/ yPDwH yPDwH = rGefjrwf\ rGefjrwf\[kvnf;aumif; --odYk ESv;kH oGi;f &\/ rsm;pGmaom pdww
f o
Ykd nf wpfpw
kH pfcak om j'yfukd wpfpw
kH pfcak om odp&mudk
tmkHjyKae&rS Mum&SnfpGm arGUavsmfEdkifMu\/ wwd,tlyg0p&psmef = tmudnm,wepsmeformywfum; bmrQr&dSjcif; ewdabmynwfudkyif tmkHjyKEdkifojzifh -- ]]ormywfonf NidrfoufaypG?
,if;ormywfonf tmumomem,we0dnmPf\ qdwo
f nf\tjzpf[al om bmrQr&djS cif; ewad bm
ynwf[laom odkYpifrQavmuf tvGefodrfarGUpGmudkaomfvnf; tmkHjyK wnfEdkifwHkayonfwum;}}[k
odkYvQif ewdabmynwfudkyif tmkHjyKEdkifojzifh Nidrfoufaom tmkH&dSonf\ tjzpfaMumifh xdk tmudnm,wepsmefudk NidrfoufaypG[k ESvHk;oGif;\/ (0dok'd-1-329/)
wwd,tlyg0p&psmef = tmudnm,wepsmefonf bmrQr&Sdjcif; ewdabmynwfudkyif
tmkHjyKEdkifojzifh tifrwef NidrfoufrGefjrwfayonf[k a,m*g0p&yk*dKvfu ,if;psmefudk csD;rGrf;onf/
pwkwtlyg0p&psmef = ae0onmemonm,wepsmef pdwfapwodufrsm;avmuf rNidrfoufojzifh
]]rNidrfoufbl;}}[k a&S;y&durfjyKcgeD;wkef;u tjypfIcJhonf/ oEarwH yPDwarwH = {wH oEH {wH
yPDwH [k csD;rGrf;jcif;um; r&Sdjcif;udk tmkHjyKEdkifonfhtwGuf csD;rGrf;jcif;wnf;/ xdkaMumifh tjypftm;
avsmfpGm tjypfI *kPftm;avsmfpGm csD;rGrf;onfhtwGuf qefYusifbuf rjzpf[k rSwfyg/ tkyfqdk;
vdrmaom rdef;uav; kyftqif;twGuf uJh&Jhxdkuf tvdrmtwGuf csD;rGrf;xdkufouJhodkYwnf;/
tar; ----- tmudn
m,wepsmefukd Nird o
f ufaomtm;jzifh tu,f ESv;kH oGi;f tH?h tb,faMumifh
,if;psmefESifh psmef\tmkHudk ausmfvTm;vGefajrmufjcif;onf jzpfEdkiftHhenf;? odkYar;&ef &Sd\/
tajz ----- tmudnm,weormywfudk 0ifpm;jcif;iSm tvdkr&Sdonf\ tjzpfaMumifh ausmfvTm;
vGefajrmufjcif;onf jzpfEdkif\/ xif&Sm;aptHh -- xdka,m*g0p&yk*dKvfonf xdktmudnm,wepsmefudk
612
orxur|mef;ydkif; -- ae0onmemonm,wepsmef
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
xdk om&dyw
k & m ax&fausmf wlavsmq
f zkd ,
G f ynmus,af om yuwd0yd uyk*Kd vo
f nfvnf; ]]odv
Yk Qif
ae0onmemonm,wew&m;wdo
Yk nf a&S;u r&Su
d ek rf
l ,ckrS kwjf cnf;jzpfay:vmMuukeo
f wwf?
,ckrS kwfjcnf;jzpfukef csKyfysufukefowwf}} ---- odkYvQif ae0onmemonm,we emrfw&m;
tm;vH;k wdu
Yk kd aygif;pkjcKH i
kH 0dyemIymG ;oH;k oyfjcif; uvmyoroeenf;\ tpGr;f jzifo
h mvQif 0dyemIyGm; oHk;oyfjcif;iSm pGrf;Edkifav&m\/ ,if;ae0onmemonm,weormywftwGif; wnf&Sdaom
zpaom w&m; wpfv;kH pD wpfv;kH pDukd vuPm,mOfwifum 0dyem IymG ;oH;k oyfjcif;wnf;[laom
tEky'"r0dyemenf;\ tpGrf;jzifhum; rwwfEdkifay&m/ odkYvQif ae0onmemonm,we
ormywfonf w&m;ppfrSL; jzpfawmfrlaom t&Sifom&dykw&m udk,fawmfjrwfBuD;aomfrSvnf; tEky'
"r0yd emenf;tm;jzifh 0dyemIymG ;oH;k oyfjcif;iSm rpGr;f Edik af v&um; tvGeo
f rd af rGUonf\ tjzpfoYkd
a&muf&Sdaom ormywf jzpfavonf/ (0dok'd-1-331/)
tqifhqifh omvGefjrifhjrwfyHk
tlyg0p&ormywfwdkY Oayum {u*wmtm;jzifh psmeft*FgESpfyg;pD nDrQaomaMumifh wpfyg;
ESifh wpfyg; rxl;jcm;ouJhodkY xif&aomfvnf; atmufatmufaom ormywfxuf txuftxufaom
ormywfu wd;k wufymG ;rsm;tyfaom bm0empGr;f tm;aMumifh omvGerf eG jf rwfayonf/ Oyrm -- av;xyf
wdkufwpfvHk;0,f atmufqHk;txyf pm;aomufzG,fESifhwuG ,k,azsmfajzrnfh uacsonfwdkYjzifh vSy
arT;BudKif wpfxyfvHk; vIdifaeatmif jyifqifxm;&m\? 'kwd, wwd, pwkw txyfwdkYvnf; xdkenf;
twdik ;f yif jyifqifxm;&m\/ odaYk omf atmufatmuf txyfxuf txuftxuf txyfu ydrk o
kd m;em;
ouJhodkYvnf;aumif; &ufuef;onf wpfa,mufonf Murf;aomcsnf Ekaomcsnf xdkxufEkaomcsnf
xdkxufyif tvGefEkaomcsnf[k csnf (4)rsKd;jzifh ykqdk; (4)xnfudk &uf&m tvsm;teH wlrQaomfvnf;
wpfxnfxuf wpfxnfrSm omvGefEke,fouJhodkYvnf;aumif; Oyrmtwl rSwfom;yg/
(0dok'd-1-332-333/)
614
orxur|mef;ydkif; -- ae0onmemonm,wepsmef
odkY tmkHjyKaomfvnf; wpfpHkwpfa,mufaom a,mufsm;onf &SnfpGmaom avSum;odkY wufonf&Sdaomf tjcm;wpfyg;aom udkifwG,fp&m\ r&Sdjcif;aMumifh avSum;aygifudk axmuf&ouJhodkY
vnf;aumif; awmifxdyftzsm;odkY wufonf&Sdaomf xdkawmif\ xdyfzsm;udkyif axmuf&ouJhodkYvnf;aumif; ausmufawmifoYkd wufonf&adS omf wkev
f yI v
f suv
f m&m tjcm;udik w
f ,
G pf &m\ r&Sjd cif;aMumifh
rdrd\ ykqpf'l;udkyifvQif axmuf&ouJhodkYvnf;aumif; - xdktwlyifvQif 0dnmPm,wepsmefonf
tmumomem,wepsmef0n
d mPfukd tmkjH yK ae0onmemonm,wepsmefonf tmudn
m,we
psmefudk tmkHjyK jzpfay:vm&\/ (0dok'd-1-334-335/)
yx0DuodkPf;udk tajccH ormywf (8)yg;wdkYudk &&Sdatmif yGm;rsm;tm;xkwfyHk tpDt&ifudk
a&;om;wifjycJhNyD;avNyD/ tmayguodkPf;paom tjcm;tjcm;aom uodkPf;wdkYvnf; ormywf (8)yg;
pDudk &&Sdatmif enf;rSD BudK;pm;tm;xkwfygav/ yHkpHwpfck tenf;i,fqdk&aomf ----- tmayguodkPf;
pwkwp smeform"doYkd qku
d af tmif yGm;rsm;yg/ xdak emif ,if;tmayguodP
k ;f tmumoedrw
d u
f kd jrifatmif
I tmumomem,wepsmefudkvnf;aumif; ,if;tmumomem,wepsmefudk tmkHjyK 0dnmPm,wepsmefudkvnf;aumif; ,if;tmumomem,we0dnmPf\ r&Sdjcif; ewdabmynwfudk tmkH
jyK tmudnm,wepsmefukdvnf;aumif; ,if;tmudnm,wepsmefudk tmkHjyK ae0onmemonm,wepsmefudkvnf;aumif; &&Sdatmif BudK;pm;tm;xkwfyg/ rQqdkvQif oabmaygufEdkifavmufayNyD/
,cktcgwGif pwk&m&uur|mef;rsm;udk qufvuf a&;om;wifjyrnf jzpfygonf/ pwk&m&u
= tapmifhav;yg; ur|mef;[lonf arwmur|mef; Ak'gEkwdur|mef; tokbur|mef; r&PmEkwdur|mef;wdYk jzpfMu\/ xdw
k iG f arwmur|mef;udk aU&OS ;D pGm a&;om;wifjyrnf jzpfygonf/ odaYk omf
arwmur|mef;udk a&;om;ygu arwmur|mef;ESifh jA[0d[m&ur|mef;csif; wlnDaeaom ukPm
ur|mef; rk'dwmur|mef; Oayumur|mef;wdkYudkyg wpfygwnf; a&;om;wifjyaytHh/ xdkodkY a&;om;
&m 0dok'dr*t|uxm jA[0d[m&eda'o vm&Sdaom tm;xkwfyHktpOfudk tusOf;csKyf a&;om;
wifjyrnf jzpfayonf/
222
615
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
jA[0d[m&eda'oydkif;
arwmbm0em
arwmur|mef;udk yGm;rsm;tm;xkwfvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf --- ]]yk*dKvfwdkY aU&SOD;pGm
arwmbm0emudk ryGm;tyf/ yk*dKvfwdkY tcsif;cyfodrf; arwmbm0emudk ryGm;tyf}} --- [k arwm
bm0emudk zsufqD;wwfaom yk*dKvfwdkYudk odxm;oifh\/
1/ tyd,yk*v = rcspfrESpfouftyfaom yk*dKvf (= rdrd\vnf;aumif; rdrdcspfol\vnf;aumif;
tusKd;pD;yGm;udk &Gufaqmifray;aom yk*dKvf rdrdrkef;ol\ tusKd;pD;yGm;udk &Gufaqmifay;aom
yk*dKvf &efNidK;zGJUjcif; 9-rsKd;\wnf&m yk*dKvf)
2/ twdyd,o[m,u = tvGefcspfciftyfaom tazmfoli,fcsif;
3/ rZsw = rcspfrrkef; tv,ftvwfyk*dKvf
4/ a0&Dyk*v = &efolyk*dKvf (= rdrd\vnf;aumif; rdrdcspfol\vnf;aumif; tusKd;pD;yGm;rJhudk &Gufaqmifay;aom yk*dKvf) --yk*dKvf av;rsKd;wdkYum; a&S;OD;pGm arwmryGm;oifhaom yk*dKvfwdkYwnf;/
5/ vd*F0dobm* = vdifrwlaomyk*dKvf (yk*dKvfum; oD;oefYwpfOD;csif; tmkHjyK arwm ryGm;aumif;aom yk*dKvfwnf;/)
6/ umvuw = uG,fvGefoGm;aomyk*dKvf (yk*dKvfum; vHk;0 arwmryGm;oifhaom yk*dKvfwnf;/)
taMumif;um; odkYwnf;/ rcspfrESpfouftyfaom tyd,yk*dKvfudk cspfcifESpfouftyfaom
yd,yk*Kd vt
f &m xm; arwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;&aom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf yifyef;wwf\/
tvGefcspfcifjrwfEdk;tyfaom taygif;tazmfoli,fcsif; jzpfonfh twdyd,yk*dKvfudk tv,ftvwf
rcspfrrkef; rZswyk*dKvft&m xm;vsuf arwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;aom a,m*g0p& &[ef;\
pdwfonfvnf; yifyef;wwf\/ rajymypavmuf tenf;i,frQomjzpfaom qif;&J'kuonf jzpfay:
vmvwfaomf arwmur|mef;udk yGm;rsm;tm;xkwaf om a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf idt
k ahH omtjcif;t&modYk
a&muftHhouJhodkY jzpfwwf\/ rcspfrrkef; vspfvsL Ixdkufonfh rZswyk*dKvfudk tav;*kjyKxdkufaom
yk*dKvft&mvnf;aumif; cspfjrwfEdk;tyfaom yd,yk*dKvft&mvnf;aumif; xm;vsuf arwmbm0em
ur|mef;udk pD;jzef;aom a,m*g0p&yk*Kd v\
f pdwo
f nfvnf; yifyef;wwf\/ &efoyl *k Kd vu
f kd tzefwvJvJ
atmufarhaom a,m*g0p&yk*dKvftm; trsufa'goonf jzpfay:vmwwf\/ xdkaMumifh yk*dKvf
av;rsKd;wdkY a&S;OD;pGm arwmryGm;tyf/ (arwmpsmef&NyD;&m tcgum; yGm;Edkifonf/)
vdifrwlaom yk*dKvfudk oD;oefYwpfOD;csif; tmkHjyK arwmyGm;cJhaomf xdka,m*g0p&yk*dKvf\
oEmef &m*jzpfvmwwf\/ aovGefoGm;aom yk*dKvfukd tmkHjyK arwmbm0em ur|mef;udk pD;jzef;cJhaomf arwmpsmefudk r&&SdEdkif/ xdkaMumifh vdifrwloludk oD;oefYwpfOD;csif; tmkHjyK arwmryGm;tyf/
aooludkum; tcsif;cyfodrf; ryGm;tyf/ odkYaomf arwmpsmefudk &&SdNyD;&m yk*dKvftydkif;tjcm; oDrudk NzdK
zsufNyD;&mtcgum; oAm wda,m = trsKd;orD;tm;vHk;wdkYonf? oaA yk&dom = trsKd;om;tm;vHk;
wdkYonf ab;&efuif;Muygap - odkYponfjzifh arwmbm0emudk yGm;Edkifonf/ arwmyGm;oifhaom
yk*dKvftpOfrSm odkY jzpf\/
616
orxur|mef;ydkif; -- arwmbm0em
1/
2/
3/
4/
= igonf ab;&efuif;ygap?
= igonf pdwfqif;&Juif;ygap?
= igonf udk,fqif;&Juif;ygap?
= igonf usef;usef;rmrm csrf;csrf;omomjzifh rdrd\ cEm0efudk
yd,*kbm0eD,
twdyd,o[m,u
rZsw
a0&D
=
=
=
=
cspfciftyf av;pm;tyfaomyk*dKvf
tvGefcspfciftyfaom oli,fcsif;taygif;tazmf
rcspfrrkef; tv,ftvwf vspfvsL Ixdkufaomyk*dKvf
&efolyk*dKvf ---
yGm;rsm;yHk
1/
2/
3/
4/
1/
2/
3/
4/
olawmfaumif;onf ---ab;&efuif;ygap?
pdwfqif;&Juif;ygap?
udk,fqif;&Juif;ygap?
usef;usef;rmrm csrf;csrf;omomjzifh rdrd\cEm0efudk &GufaqmifEdkifygap/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
atmufygtwdkif; jyKusifhyg/
a&S;OD;pGm rdr&d &Sx
d m;Ny;D onfh pwkwp smeform"dukd xlaxmifyg/ Mo'gwuodP
k ;f odrYk [kwf tmavm
uuodkPf;udk tmkH,l pwkwpsmeform"dudk xlaxmifygu ydkaumif;ygonf/ xdkaemif vif;a&mifjcnf
pGrf;tifrsm; NydK;NydK;jyufjyuf wvufvuf awmufyvmaomtcg ,if;vif;a&mifjcnf\ tultnDjzifh
rdrdcspfcifav;pm;tyfaom vdifwl q&morm;wpfOD;udkjzpfap q&morm;ESifh tvm;wl yk*dKvfwpfOD;udkjzpfap vSrf;tmkH,lyg/ xdkyk*dKvf\yHkrSm rdrdjrifzl;cJhpOfu pdwftMunfEl;qHk;yHk jzpfygap/ xdkyk*dKvfudk
odkYr[kwf xdkyk*dKvf\ykHudk vufESdyf"mwfrD;jzifh xdk;Munfhonfhtcg xifxif&Sm;&Sm; jrif&ovdk jrifatmif
Munfhyg/ jyHK;aeonfhyHk w&m;xdkifaeonfhyHk rwfwwf&yf w&m;ESvHk;oGif;aeonfhyHk ponfwdkYwGif rdrd
BudKufESpfoufqHk;yHkudk jyef tmHk,lyg/ toufxif&Sm; jrifae&ouJhodkY xdkyk*dKvfudk jrifawGUatmif
Munfhyg/ jrifaomtcg ----1/
2/
3/
4/
olawmfaumif;onf ----ab;&efuif;ygap?
pdwfqif;&Juif;ygap?
udk,fqif;&Juif;ygap?
usef;usef;rmrm csrf;csrf;omomjzifh rdrd\cEm0efudk &GufaqmifEdkifygap/
orxur|mef;ydkif; -- arwmbm0em
psmeft*Fgig;yg;
1/
2/
3/
4/
5/
0dwuf
0dpm&
yDwd
okc
{u*wm
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- arwmbm0em
oDrmoar' = tydkif;tjcm;NzdK&ef
oludk tmkHjyK arwmpsmefudk yGm;rsm;&\? oludk tmkHjyK arwmpsmefudk yGm;rsm; r&
[kqdkvQif tydkif;tjcm; &Sdaeao;\? tydkif;tjcm; rNydKao;ay/ oludk tmkHjyK arwmpsmefudk 0ifpm;
&onfrmS yd
k aumif;\? vG,u
f \
l ? olukd tmkjH yK arwmpsmefukd 0ifpm;&onfrmS odyrf aumif;vS?
rvG,fulvS[k qdkvQifvnf; tydkif;tjcm; &Sdaeao;\? tydkif;tjcm; rNydKao;ay/ arwmcsif; rnDrQorQ
tydkif;tjcm;um; &Sdaeao;onfom jzpf\/ tw yd, rZsw a0&D[laom yk*dKvfav;rsKd;vHk; arwm
pdwf"mwf nDrQatmif BudK;pm;tm;xkwf&\/ yk*dKvftkyfpk tydkif;tjcm;NydKatmif yk*dKvftkyfpk wpfckESifh
wpfck arwmpdwf"mwf nDrQoGm;atmif BudK;pm;&m atmufygtpOftwdkif; BudK;pm;tm;xkwfyg/
1/
2/
3/
4/
tw
yd,
rZsw
a0&D
= rdrd
= yd,*kbm0eD, + twdyd,o[m,u
= rcspfrrkef; tv,ftvwfyk*dKvf
= &efolyk*dKvf rkef;onfhyk*dKvf ---
tw
yd,
rZsw
a0&D
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- arwmbm0em
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
2/
3/
4/
5/
cyfodrf;ukefaom trsKd;om;wdkYonf/ y /
cyfodrf;ukefaom t&d,molawmfaumif;wdkYonf/ y /
cyfodrf;ukefaom t&d,mr[kwfaom ykxkZefwdkYonf/ y /
cyfodrf;ukefaom ewf (jA[m) wdkYonf/ y /
cyfodrf;ukefaom vlom;wdkYonf/ y /
cyfodrf;ukefaom tyg,fom; ow0gwdkYonf/ y /
orxur|mef;ydkif; -- arwmbm0em
yGm;rsm;tm;xkwfyHk tpDtpOf
1/ rdrd&&Sdxm;NyD;aom Mo'gwuodkPf; odkYr[kwf tmavmuuodkPf;udk tmkHjyK pwkwpsmef
orm"dodkY qdkufatmif orm"dudk xlaxmifyg/
2/ tw yd, rZsw a0&D yk*dKvfav;rsKd;wdkY yk*dKvftydkif;tjcm; uif;atmif oDrmoar'udk &&Sd
NyD;aemuf yd, rZsw a0&D[laom ow0gynwftmkH arwmpsmefudk Budrfzefrsm;pGm 0ifpm;yg/
3/ arwmnDrQaomtcg ausmif;0if;wpfcktwGif; odkYr[kwf jcH0if;wpfcktwGif; wnf&Sdaom
txufyg yk*dKvf (12)rsKd;udk vif;a&mifjcnf pGrf;tiftultnDjzifh jrifatmifMunfhyg/ trsKd;om;
trsKd;orD; t&d,m ykxkZef vl ewf wd& pmef tyg,fom;ow0gtm;vHk;udk jcHKiHk jrifatmif
Munfhyg/ jrifaomtcg xdkow0g tm;vHk;udk tmkHjyK ----cEmig;yg; NiduyfwG,fwmjcif;&SdMuukefaom ow0gtm;vHk;wdkYonf -- ab;&efuif;Muygap
ab;&efuif;Muygap [k arwmbm0emur|mef;udk Budrfzefrsm;pGm pD;jzef;yg/ wwd,psmefodkY qdkufonf
wdkifatmif pD;jzef;yg/ atmifjrifrIudk &&Sdygu pdwfqif;&Juif;Muygapvnf; wwd,psmefodkY qdkufa&mufatmif udk,fqif;&Juif;Muygapvnf; wwd,psmefodkY qdkufatmif usef;usef;rmrm csrf;csrf;
omomjzifh rdrdwdkY\ cEm0efudk &GufaqmifEdkifMuygapvnf; wwd,psmefodkY qdkufatmif qufvuf
arwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;yg/ oaAowm (4)csuf arwmyGm;&ouJhodkY - oaAygPm ponf
wdkYvnf; tvm;wlyif (4)csufpD arwmyGm;yg/ tm;vHk;aygif;aomf (12 _ 4 = 48) rsKd;aom arwmpsmef
rsm;udk &&Sdatmif arwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;yg/
ausmif;0if;wpfcktwGif; (48)rsKd;aom arwmbm0emur|mef;wdkYudk pD;jzef; atmifjrifrI &&Sdaomtcg ausmif;wdkuf ESpfwdkufoHk;wdkuf twGif; odkYr[kwf jcH0if; ESpfckoHk;ckwdkY\ twGif; (48)rsKd;
&yfuu
G w
f pfct
k wGi;f odrYk [kwf aus;&Gmwpfct
k wGi;f (48)rsK;d NrKd Ue,fwpfct
k wGi;f (48)rsK;d jynfe,f
wpfcktwGif; (48)rsKd; odkYr[kwf wdkif;wpfcktwGif; (48)rsKd; wdkif;jynfwpfjynftwGif; (48)rsKd;
wpfurmvHk; (48)rsKd; (31)bHk[laom pMu0VmwpfckvHk; (48)rsKd; teEpMu0VmwdkY (48)rsKd; ----odkY wjznf;jznf; jzefYMuuf arwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;yg/
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
7/
8/
9/
10/
csrf;ompGm tdyfpuf&\/
csrf;ompGm tdyf&mrS Edk;&\/
,kwfrmaom raumif;aom tdyfrufqdk;udk rjrifruf&/
vlom;wdkY\ cspfcifjrwfEdk;rIudk cH,l&\/
ewfwdkY\ cspfcifjrwfEdk;rIudk cH,l&\/
ewfwdkYonf &if0,fom;uJhodkY oem;apmifha&Smufukef\/
xdkarwmpsmefudk jzefYMuufavh &Sdooltm; rD;onfvnf;aumif; tqdyfonfvnf;aumif;
vufeufonfvnf;aumif; ra&mufruyf/
arwmpsmefjzifh aeavh&Sdaomyk*dKvf\ pdwfonf vsifjrefpGm wnfMunf\? orm"d tjzpfjref\/
rsufESmtqif;onf Munfvif\/
rawGra0onfjzpf pkaw&\/
arwmpsmeformywfxuf tvGefjzpfaom t&[wzdkvf wkdifatmifaom txuf r*fzdkvfudk
xdk;xGif; rodcJhaomf jA[mjynfodkY vm;&\/ (tH-3-542/)
222
626
orxur|mef;ydkif; -- ukPmbm0em
ukPmbm0em
toifolawmfaumif;onf a&S;OD;pGm rdrdESifh eD;pyf&m vdifwl touf&SifqJ 'kudwow0gwpfOD;udk
a&G;cs,fyg/ xdkow0g\ qif;&J'kursm;udk qifjcifyg/ ukPmudk jzpfapyg/
xdkaemif Mo'gwuodkPf; odkYr[kwf tmavmuuodkPf; pwkwpsmefudk jyef0ifpm;yg/ vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg txufyg 'kudwow0gudk vif;a&mifjcnfpGrf;tif tul
tnDjzifh jrifatmifMunfyh g/ jrifaomtcg xd'k u
k w
d ow0gudk tmkjH yK arwmpsmefukd 0ifpm;yg/ xdak emif
arwmpsmefrS x xdk'kudwow0gudkyif tmkHjyK ----t,H oyK&daom 'kum rkpwk/
= olawmfaumif;onf qif;&J'kurS vGwfygap/ --odkYBudrfzefrsm;pGm ukPmbm0emudk yGm;yg/ wwd,psmefodkY qdkufonfwdkifatmif 0oDabmf
ig;wef Edkifeif;atmif yGm;rsm;yg/ xdkaemif arwmur|mef; a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; yd,yk*dKvf
xdak emif rZswy *k Kd vf xdak emif a0&Dy*k Kd vf tpOftwdik ;f ukPmbm0emudk wwd,psmefoYkd qdu
k o
f nf
wdkifatmif yGm;yg/
ykxkZefrSeforQ tyg,fab;qdk;BuD;rS rvGwfao;ojzifh oem;p&m ow0gcsnf;omwnf;/ oHo&m
tqufqufro
S nf ,aeYwikd af tmif rSm;cJrh ad om 'kpdu
k w
f aYkd Mumifh tyg,f0#fqif;&J'u
k u
kd tyg,fab;rS
rvGwo
f rQ cHpm;Mu&OD;rnfom jzpfMuojzifh oem;p&mcsn;f omwnf;/ ow0gwdik ;f onf tdak b;qd;k Bu;D
emab;qdk;BuD; aoab;qdk;BuD;rS rvGwfajrmufMuao;ojzifh oem;p&mcsnf;omwnf;/ ,if;uJhodkYaom
oem;p&moabmudk tmkH,l okcdwow0gwdkYvnf; ukPmbm0emudk yGm;Edkifonf/
atmifjrifru
I kd &&dyS gu arwmpsmef a&;om;wifjycJo
h nft
h wdik ;f tw yd, rZsw a0&D[al om
yk*dKvf av;rsKd;wdkY yk*dKvftydkif;tjcm;uif;atmif oDrmoar'udkjyK oDrmoar'jyKNyD;aom xdkow0g
ynwfedrdwfudk rDS0Jjcif; yGm;rsm;jcif; tBudrfrsm;pGm jyKjcif;jzifh yxrpsmef 'kwd,psmef wwd,psmefodkY
qdkufatmif ukPm tyempsmefudk wdk;yGm;atmif jyKvkyfyg/ xdkaemif taem"daomz&Pm ukPm
Mo"daomz&Pm ukPm 'domz&Pm ukPmbm0emwdkYudk qufvufyGm;rsm;yg/
teEpMu0Vm ow0gtm;vHk;wdkYtay: jzefYMuuf yGm;rsm;xm;tyfaom ----1/ taem"daomz&Pm ukPmbm0em
(5) rsKd;
2/ Mo"daomz&Pm ukPmbm0em
(7) rsKd;
3/ 'domz&Pm ukPmbm0em (10 _ 12 = 120) rsKd;
tm;vHk;aygif;aomf ukPmbm0em
(132) rsKd;wnf;/
222
627
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
rk'dwmbm0em
rk'dwmbm0emudk yGm;rsm;vdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf okcdwow0gjzpfonfh tvGefcspfcif
jrwfEdk;tyfaom taygif;tazmf oli,fcsif;jzpfonfh vdifwl touf&SifqJ twdyd,o[m,uyk*dKvfudk
a&G;cs,fyg/ jrifvdkufu 0rf;omrI &Tifvef;rIudk trsm;qHk; jzpfapEdkifonfh yk*dKvfudk a&G;cs,fyg/
Mo'gwuodkPf; odkYr[kwf tmavmuuodkPf; pwkwpsmeform"dudk wpfzefjyef 0ifpm;yg/
vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg txufyg okcdwow0gjzpfonfh twdyd,o[m,u yk*dKvfudk vSrf;tmkH ,lyg/ vufEdSyfrD;jzifh xdk;pdkufMunfhaeouJhodkY xdkyk*dKvfudk jrifaomtcg
xdkyk*dKvfudk tmkHjyK arwmpsmefudk wpfzef 0ifpm;yg? xdkaemif ukPmpsmefudk wpfzef 0ifpm;yg/
xdkaemif ukPmpsmefrS x xdkyk*dKvfudkyif tmkHjyK ----t,H oyK&daom ,xmv'orwdawm rm0d*pwk/
olawmfaumif;onf &&dSNyD;aom pnf;pdrfcsrf;omrS ra&GUavsmygapownf; - [k ----odkY rk'dwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;yg/ wwd,psmefodkY qdkufatmif Budrfzefrsm;pGm xyfum
xyfum yGm;rsm;yg/ a&S;a&S;aom bm0emorm"dwdkY\ tm;BuD;aom rDS&m Oyed,owdjzifh aus;Zl;
jyKay;rI t&Sed t
f 0g owx
d ;l Bu;D udk qufc&H aom ukPm rk'w
d mbm0emonf vG,u
f al csmarmaernfom
jzpfayonf/ twdwfu csrf;omcJhonfhyHk ypKyefcsrf;omaeqJyHk tem*wf csrf;omvwHUyHkwdkYudk tmkH
,l IEdkifonfom jzpfonf/
xdkaemif yd,yk*dKvf xdkaemif rZwyk*dKvf xdkaemif a0&Dyk*dKvf tpOftwdkif; rk'dwmbm0emudk
jzpfapyg? rk'dwmpsmefudk &&dSatmif BudK;pm;tm;xkwfyg/ rk'dwmtyempsmefudk wdk;yGm;atmif jyKvkyfyg/
tw yd, rZsw a0&D yk*dKvfav;rsKd;wdkY nDrQaom rk'dwmbm0empdwf&dSatmif yk*dKvf tykdif;tjcm;
uif;atmif oDrmoar'udk jyK oDrmoar'udk jyKNyD;aom xdkow0gynwfedrdwfudkyifvQif rDS0Jjcif;
yGm;rsm;jcif; Burd zf efrsm;pGm tavhtvmjyKjcif;jzifh rk'w
d mbm0em tyempsmefukd wd;k yGm;atmif jyKvyk yf g/
xdkaemif teEpMu0Vm wnf&dSMuaom teEow0gwdkYudk tmkHjyK ----1/ taem"daomz&Pm rk'dwmbm0em
(5) rsKd;
2/ Mo"daomz&Pm rk'dwmbm0em
(7) rsKd;
3/ 'domz&Pm rk'dwmbm0em (10 _ 12 = 120) rsKd;
tm;vHk;aygif;aomf rk'dwmbm0em
(132) rsKd;
222
628
orxur|mef;ydkif; -- Oayumbm0em
Oayumbm0em
OayumjA[0d[m&bm0emudk yGm;rsm;tm;xkwfvdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf a&S;OD;pGm ----1/ Mo'gwuodP
k ;f odrYk [kwf tmavmuuodP
k ;f pwkwp smefukd wpfzefjyef 0ifpm;yg/ vif;a&mifjcnf pGrf;tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg ----2/ rcspfrrkef; tv,ftvwf rZsw vdifwl touf&SifqJ yk*dKvfwpfOD;udk tmkHjyK wwd,psmefodkY
qdkufatmif arwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;yg/
3/ xdkyk*dKvfudkyif tmkHjyK wwd,psmefodkY qdkufatmif ukPmbm0emur|mef;udk pD;jzef;yg/
4/ xdkyk*dKvfudkyif tmkHjyK wwd,psmefodkY qdkufatmif rk'dwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;yg/
xdkodkY &tyfNyD;aom wwd,psmef&dSaom a,m*g0p&yk*dKvfonf t0g;0pGm avhvmtyfNyD;aom
,if; jA[0d[m& wwd,psmefrS x ----1/ okcdwm a[mE K = ow0gwdkYonf csrf;omjcif;odkY a&mufMuygapukefownf;[k odkY ponfjzifh
arwmjA[0d[m& wwd,psmefodkY qdkufatmif arwmbm0emur|mef;udk pD;jzef;jcif;onf ,if;
wwd,psmef\ ow0gwdkY tay: jrwfEdk;wem jyKaomtm;jzifh ESvHk;oGif;jcif;ESifh ,SOfonf\
tjzpfaMumifhvnf;aumif;
2/ 'kum rkp E K = ow0gwdkYonf qif;&J'kurS vGwfMuygapukefownf; -- odkY ukPmjA[0d[m& bm0emudk wwd,psmefodkY qdkufonhfwdkifatmif pD;jzef;jcif;onf ,if; wwd,psmef\
rkef;jcif; cspfjcif;\ teD; usifvnfonf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif;
3/ ,xmv' orwad wm rm0d*p E K = ow0gwdkYonf &&dSNyD;aom pnf;pdrfcsrf;omrS ra&GUavsm
Muygapukefownf; -- odkY rk'dwmjA[0d[m& bm0emudk wwd,psmefodkY qdkufonfhwdkifatmif
pD;jzef;jcif;onf ,if; wwd,psmef\ 0rf;ajrmufjcif; aomreESifh ,SOfonf\ tjzpfaMumifh
kefY&if;onf\ tjzpfaMumifhvnf;aumif; --odkYvQif arwmjA[0d[m& wwd,psmef ukPmjA[0d[m& wwd,psmef rk'dwmjA[0d[m&
wwd,psmefwdkY tjypfudk jrifatmifI OayumjA[0d[m& pwkwpsmef\ Nidrfoufaomoabm &dSonf\ tjzpfaMumifh tusKd;tmedoHoudkvnf; jrifatmifI xdka,m*g0p&yk*dKvf\ jyuawhtm;jzifh
omvQif vspfvsLIavh&dSaom Oayumt&m xm;Edkifaom (txuf wifjyxm;onfhtwkdif; arwm
jA[0d[m& wwd,psmef ukPmjA[0d[m& wwd,psmef rk'dwmjA[0d[m& wwd,psmefwdkYudk yGm;xm;
NyD;aom) tMuif tv,ftvwf rcspfrrkef; rZswyk*dKvfonf &dS\? xdkjyuawh rZswyk*dKvfudk vspfvsL
I OayumjA[0d[m&bm0emudk jzpfaptyf\/ yGm;rsm;yHkrSm ----- xdkrZswyk*dKvf wpfOD;wnf;udkyif
tmkHjyK arwmjA[0d[m& wwd,psmef ukPmjA[0d[m& wwd,psmef rk'dwmjA[0d[m& wwd,
psmefwdkYudk 0ifpm;NyD;aemuf txufygtwdkif; qifjcif odkYr[kwf olawmfaumif;onf igu ----1/ ab;&efuif;ygap[k arwmbm0emudk yGm;rsm;aomfvnf; ab;&efuif;csifrS uif;rnf? pdwfqif;&J
uif;ygap[k arwmbm0emudk yGm;rsm;aomfvnf; pdwfqif;&J uif;csifrS uif;rnf? udk,fqif;&J
629
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
[dwmum&y0wdvuPm arwm?
[dwlyoH[m&&om?
tmCmw0de,ypKy|mem?
owmeH remybm0'ey'|mem/
Asmyg'lyoarm {wdm orwd? odae[ora0g 0dywd/ (0dok'd-1-311/)
'kumye,emum&y0wdvuPm ukPm?
y&'kumo[e&om?
t0d[d HomypKy|mem?
'kumbdblwmeH temxbm0'ey'|mem/
0d[d Holyoarm wm orwd? aomuora0g 0dywd/ (0dok'd-1-311/)
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
yarm'evuPm rk'dwm?
tedm,e&om?
t&wd0dCmwypKy|mem?
owmeH orwd'ey'|mem/
t&wd0lyoarm wm orwd? y[moora0g 0dywd/ (0dok'd-1-311/)
222
633
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
Ak'gEkwdur|mef;
aom b*0g wdyd t&[H/
1/ 0goemtaiGU"mwfESifh wuG cyfodrf;OHk ukefatmifpHkaom (1500)udavomwdkYrS ta0;BuD;
a0;uGmawmfrljcif;wnf;[laom taMumif;aMumifh t&[H rnfawmfrlygayaom jrwfpGmbk&m;/
2/ wpfaxmifhig;&m udavom&efolwdkYudk t&[wr*f Pfoefvsufjzifh t<uif;rJh y,fowfjcif;
wnf;[laom taMumif;aMumifh t&[H rnfawmfrlygayaom jrwfpGmbk&m;/
3/ t0dZm-wPSm OD;pD;onfh y#dporkyg'f oHo&mpuf&[wf\ axmuftuefYwdkYudk t&[wr*f
Pfoefvsufjzifh csKd;zJhzsufqD;awmfrljcif;wnf;[laom taMumif;aMumifh t&[H rnfawmfrlygay
aom jrwfpGmbk&m;/
4/ olrwlaom oDv orm"d ynm *kPfouwfaMumifh vlewfjA[m ow0gwdkY\ jrwfaomtvSL
ylaZmftxl;udk cH,lawmfrlxdkufjcif;wnf;[laom taMumif;aMumifh t&[H rnfawmfrlygayaom
jrwfpGmbk&m;/
5/ qdwfuG,f&mt&yf raumif;rI[lorQwdkYudk jyKawmfrrl ajymawmfrrl MuHpnfawmf rrlojzifh
qdwfuG,f&m r&dSjcif;wnf;[laom taMumif;aMumifh t&[H rnfawmfrlygayaom jrwfpGmbk&m;/
t&[H*kPfawmf\ teufig;csufwdkYudk ausyGefpGm &atmif usufyg/ ormorK'paom tjcm;
tjcm;aom *kPfawmfwdkY\ teuft"dyg,fudkvnf; ausyGefpGm &atmif usufyg/ xdk*kPfawmfrsm;xJu
rdrdBudKufESpfouf&m *kPfawmfwpfckudk a&G;cs,f Ak'gEkwdur|mef;udk pwifpD;jzef;&rnf jzpfonf/
yGm;rsm;yHkrSm odkY jzpf\/
a&S;OD;pGm Mo'gwuodkPf; odkYr[kwf tavmuuodkPf; pwkwpsmefudk 0ifpm;yg/ vif;a&mifjcnf
pGrf;tifrsm; tm;aumif;vmaomtcg rdrdzl;jrifaeus kyfyGm;awmf wpfqludk vif;a&mifjcnf\ tul
tnDjzifh vSr;f tmk,
H yl g/ xdk yk yf mG ;awmfukd rsupf jd zifh zl;awGU&ouJo
h Ykd xifxif&mS ;&Sm; jrifawGU&atmif
BudK;pm;yg/ oufawmfxif&Sm; bk&m;udk rzl;awGUvdkuf&ojzifh kyfyGm;awmfrS wpfqifh oufawmfxif&Sm;
bk&m;tmko
H Ykd a&mufatmif Pfukd a&S;Iuyfaqmifv
kd ,ckuo
hJ Ykd tmk,
H cl idk ;f jzpfonf/ kyyf mG ;awmfukd
yuwdrsufpdjzifh zl;awGU&ouJhodkY xifxif&Sm;&Sm; jrifawGU&aomtcg ,if;kyfyGm;awmfudkyif oufawmf
xif&Sm;bk&m;[k trSwfxm;um tmkH,lMunfhyg/ twdwf eD;uyfaom b0wpfcku oufawmfxif&Sm;
bk&m;udk zl;awGUcJh&zl;ygu xdktcgwGif xdkoufawmfxif&Sm;bk&m;\ rdrdzl;awGUcJh&pOfu yHkawmftwdkif;
ay:vmwwfayonf/ ay:vmcJah omf xdyk akH wmfuykd if tmk,
H yl g/ tu,f oufawmfxif&mS ; bk&m;&Si\
f
yHkray:chJaomf rdrdzl;awGUae&aom kyfyGm;awmfudkyif oufawmfxif&Sm;bk&m;[k trSwfxm;yg/ wpfzef
xdkyHkawmfrS *kPfawmfodkY ajymif; tmkH,lyg/ b*0g*kPfawmfwdkYwGif tusKH;0ifaom od&Dbkef;awmfrSm
bk&m;&Sif\ lyum,awmf\ wifhw,fpr,fyHkudk tmkH,l yGm;rsm;&aom Ak'gEkwdur|mef;wnf;/
um; *kPaf wmfuo
kd m yGm;vdo
k jzifh yHak wmfrS wpfqihf *kPaf wmfoYkd ajymif; tmk,
H cl ikd ;f jcif;jzpfonf/
*kPaf wmfrsm;pGmxJu t&[H*P
k af wmf trSwf (4)udk yHpk t
H jzpfxm; Ak'g Ekwdur|mef;udk yGm;rsm;yHu
k kd
wifjyaytHh/
634
orxur|mef;ydkif; -- tokbur|mef;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; -- tokbur|mef;
tm'De0gEkyem
aom rar0 um,H OyoH[&wd ]]t,rd acg uma,m {0H "arm {0H bm0D {0H tewDawm}}wd/ (r-1-73/)
= xdka,m*g0p&yk*dKvfonf rdrd\ cEmudk,fudkyifvQif ---- ]] ig\ cEmudk,fonfvnf; odkY
zl;zl;a&mif<u ykyfyGjcif;oabm &Sd\? odkY zl;zl;a&mif<u ykyfyGonfh tavmif;aumif jzpfvdrfhrnf? odkY
zl;zl;a&mif<u ykyfyGonfh tavmif;aumif jzpfjcif;oabmudk rvGefajrmufEdkif}}[k Pfjzifh a&S;I
uyfaqmif\/ (r-1-73/ r[mowdy|meokwef/)
xdkodkY A[d'tavmif;aumif yxrpsmefodkY qdkufatmif odkYr[kwf y#dbm*edrdwfodkY qdkufatmif
yGm;rsm;xm;Ny;D aom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf rdrcd Emtdrf olwpfyg;cEmtdrw
f \
Ykd tjypfukd jrifatmifjI cif;
tm'De0gEkyemodkY ul;vdku ul;Edkifygonf/
xdAk [d't
avmif;aumif\ tokbtjcif;t&mudk tmk,
H
l yxrpsmefoYkd qdu
k af tmif odrYk [kwf
y#dbm*edrw
d o
f Ykd qdu
k af tmif yGm;rsm;Ny;D aomtcg rdr\
d lyum,cEmud,
k o
f Ykd Pfjzifh a&S;Iuyfaqmif
zl;zl;a&mif<u ykyfyGvsuf aoaeaom rdrd\ tavmif;aumifudk jrifatmif Munfhyg/ jrifaomtcg
zl;zl;a&mif<u ykyfyGvsuf&Sdaom rdrd\ tavmif;aumif bm0empdwfudk Nidrf0yfpGmuyfvsuf --- O'Krmwu y#duLv = zl;zl;a&mif<u ykyfyGvsuf&Sdaom &GHp&mtavmif;aumif[k tzefzefIyg/ y#dbm*
edrdwfodkY qdkufEdkif\? Oypm&orm"dodkY qdkufEdkif\/ 0deDvupaom <uif;aom tokbtavmif;aumif
wdkYvnf; enf;wlyif Iyg/
,xm 'H wxm {wH? ,xm {wH wxm 'H/ tZsw A[d'g p? uma, qEH 0d&mZa,/
(0dZ,okwef/)
ouf&Sd o0dnmPu tokbaumifonf kyfZD0dw urZawaZm pdwf0dnmPfwnf;[laom
oH;k yg;aom w&m;wd\
Yk ruif;ao;jcif;aMumifh oGm;-&yf-xdik -f avsmif;ouJo
h Ykd xdt
k wl okomef wnf&-dS
aom A[d' tokbtavmif;aumifonfvnf; raorD a&S;tcgu xdkw&m;oHk;rsKd;wdkY\ ruif;ao;
jcif;aMumihf oGm;-&yf-xdkif-avsmif;jcif; oabm&Sdonf jzpfcJhavNyD/
,ckaoaeaom oufrJhjzpfonfh xdkt0dnmPu oufrJhtavmif;aumifonf xdkw&m;oHk;rsKd;
wd\
Yk csKypf u
J if;jywfjcif;aMumifh oGm;&yfxikd af vsmif;jcif; oabm r&So
d uJo
h Ykd xdt
Yk wl ouf&dS o0dnmPu tokbaumifonfvnf; xdkw&m;oHk;rsKd;wdkY\ csKyfpJuif;jywfjcif;aMumifh oGm;&yfxdkifavsmif;jcif;
oabm r&Sdonf jzpfaywHU/ odkY usifhvsuf a,m*g0p& &[ef;awmfonf tZsw udk,fum,vnf;aumif; A[d' udk,fum,vnf;aumif; wG,fwmNiduyf wyfrufjcif; qE&m*udk uif;jywf kyfodrf;
csKyfNidrf;ap&m\/ (0dZ,okwef/ ck-1-307-308/)
TefMum;csufrsm;ESifhtnD tZsw A[d' ESpfrsKd;vHk; txufygtwdkif; tokbbm0emudk yGm;rsm;Edkifaom olawmfaumif;onf rdrd olwpfyg; ESpfOD;om;wdkY\ cEmtdrf tjypfudk Ijrifwwfaom
tm'De0gEkyemtaejzifh tokbbm0emudk qufvufyGm;rsm;Edkifonf/
637
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
r&Pwd = r&PmEkwdur|mef;
wpfckaom b0 tusKH;0ifaom ZD0dwda`E = touf\ jywfpJjcif;onf r&P rnf\/ ,if;
ZD0w
d ad `Et
ouf\ jywfpjJ cif;[k qdt
k yfaom aojcif;r&Pudk tzefzeftrSw&f jcif; tzefzefjI cif;onf
r&Pwd = r&PmEkwdur|mef; rnf\/
ww ww [wrwoaw MoavmauwGm 'd|ykAorwDeH owmeH rwmeH r&PH tm0aZwGm
owd oHa0* P a,maZwGm ]]r&PH b0dwD}}wdtm'dem ea,e reoduma&m y0awwaAm/
(0dok'd-1-223/)
638
orxur|mef;ydkif; -- r&PmEkwdur|mef;
xdkxdkt&yf towfcH&aom ow0g "rwmtavsmuf aoaom ow0gwdkYudk Munfh jrifvdkufzl;aom pnf;pdrf&Sdukefaom aoukefaom ow0gwdkY\ aojcif;udk qifjcif owdudkvnf;aumif;
oHa0*udkvnf;aumif; Pfudkvnf;aumif; ,SOfap jzpfap aojcif;r&Ponf ightm; jzpfvwHU[k
odpYk aomenf;jzifh ESv;kH oGi;f jcif; reodum&udk jzpfaptyf\/ odYk jzpfapaomolonf a,medaom
reodum&tm;jzifh jzpfaponf rnf\? vrf;kd;vrf;rSef oifhaom taMumif;tm;jzifh r&PmEkwdudk
jzpfaponf rnf\/ (0dok'd-1-223/)
txufyg t|uxm\ TeMf um;csuEf iS t
hf nD r&Pwd = r&PmEkwdur|mef;udk pD;jzef;
vdkaom a,m*g0p&yk*dKvfonf a&S;OD;pGm rdrd&&Sdxm;NyD;aom pwkwpsmeform"dudk wpfzefjyef xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnfpGrf;tifrsm;onf txl;tm;aumif;vmaomtcg NydK;NydK;jyufjyuf wvufvuf
awmufyvmaomtcg xdv
k if;a&mifjcnf\ tultnDjzifh rdrjd rifz;l aom vdiw
f l tokbtavmif;aumif
udk jyefvnf tmkH,lyg/ xdktokbtavmif;aumif\ &GH&SmpufqkyfzG,f y#dulvoabmudk tmkH
,l yxrpsmeform"dodkY qdkufatmif tokbbm0emudk yGm;vdku qufvufyGm;yg/ xdkaemif rdrd\
ZD0dwda`EjywfpJum aoaeaomyHkudk Pfjzifh uyfaqmif Munfhyg/ rdrdaoaeaomyHkudk awGUjrifygu
ZD0dwda`E\ jywfpJrIoabmudk wpfzefjyef tmkH,lyg/ xdkZD0dwda`E\ jywfpJrI oabmudk jrifaom
tcg ---1/ r&PH b0dwd = aojcif;w&m;onf rcRwfjzpfvwHU[kvnf;aumif;
2/ ZD0dwd`Ed,H OypdZdwd = ZD0dwda`Eonf jywfpJvwHU[kvnf;aumif;
3/ r&PH r&PH = aojcif;oabm aojcif;oabm[kvnf;aumif; --vrf;dk;vrf;rSef enf;rSefvrf;rSef oifhaom taMumif;tm;jzifh ESvHk;oGif;jcif; a,medaomreodum&udk jzpfapyg/ r&PH r&PH[k Budrfzefrsm;pGm ESvHk;oGif;yg/ odkYaom a,medaomreodum&udk
jzpfaponfomvQif jzpfaom a`Exufjrufol Pfxufjrufol tcsKdUaom a,m*g0p&yk*dKvftm;
rMumrD tcsdefumvtwGif;rSmyif eD0&Pw&m;wdkYonf uGmusoGm;Muukef\/ aojcif; = r&PvQif
wnf&mtmkH&Sdaom owdonf aumif;pGmwnfvm\/ Oypm&orm"dodkY qdkufa&mufonfomvQif jzpfaom r&PmEkwdur|mef;onf jzpfay:vm\/ xdZk 0D w
d ad `Et
ouf\ jywfprJ I r&Poabmudk tmkH
,l r&PH r&PH [k Budrfzefrsm;pGm ESvHk;oGif;aeaom xdka,m*g0p&yk*dKvf\ r&Pwdbm0em
pdwfonf wpfem&D ESpfem&Dponfjzifh xdkr&PtmkH uyf wnfaeaomf psmeft*Fgrsm;udk qifjcif
Munfhvdkufu psmeft*Fg ig;yg;wdkYonf xif&Sm;aernf jzpf\/ odkYaomf Oypm&psmefrQom jzpf\/ ZD0dwda`Eum; y&rw"robm0 jzpf\/ ,if; y&rw"robm0\ jywfpJrIudk Pfjzifh uyfaqmif MunfhI
&ojzifh ,if;y&rwfw&m;\ eufe&J um; Oypm&orm"drQoo
Ykd m qdu
k af &mufEikd \
f ? tyempsmeform"doYkd
rqdkufa&mufEdkif/
1/ r&PH ar "k0H = ig\ aojcif;w&m;onf jrJ\ [kvnf;aumif;
2/ ZD0dwH ar t"k0H = ig\ touf&Sifjcif;onf rjrJ [kvnf;aumif;
3/ r&Py&da,momeH ar ZD0dwH = ig\ touf&Sifjcif;onf aojcif;vQif tqHk;tydkif;tjcm; &dS\
[kvnf;aumif; --639
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
odkYvnf; ESvHk;oGif;Edkifonfom jzpfonf/ rdrdBudKufESpfouf&m ESvHk;oGif;enf; wpfckckudk a&G;cs,f ESvHk;oGif;yg/ tu,f txufygtwdkif; ESvHk;oGif;aomtcg atmifjrifrIr& jzpfaeygu rdrd
&&dSxm;NyD;onfh pwkwpsmeform"dudkyif wpfzefjyef xlaxmifyg/ xdkpwkwpsmeform"dESifh ,SOfaom
PfaMumifh vif;a&mifjcnfrsm; NydK;NydK;jyufjyuf wvufvuf awmufyvmaomtcg A[d' tokb
tavmif;aumifudk wpfzefjyef tmkH,lyg/ xdkaemif rdrd\ b0aornfh tem*wfbufodkY Pfudk
apvTw
f Pfjzifu
h yfaqmif wjznf;jznf; vSr;f Munfyh g/ xdt
k cg rdrad oonfh yHu
k kd awGU&dES ikd yf gonf/
awGU&dSaomf ZD0dwda`E\ jywfpJrIoabmudk tmkH,l txufygtwdkif; qufvufyGm;rsm;yg/ Oypm&
orm"dodkY wdkifatmifaom atmifjrifrIudk &&dSEdkifayonf/
emrfw&m;wdkYudk odrf;qnf; ,if;emrfw&m;wdkYrS todpdwfudk a&G;xkwf vuPm,mOf oHk;wef wpfvSnphf D wif 0dyem Iyg/ zudk a&G;xkw
f vuPm,mOfo;kH wef wpfvn
S phf D wif 0dyemIyg/
odkYponftm;jzifh psmeformywftwGif; wnf&dSaom emrfw&m;wdkYudk wpfvHk;pD wpfvHk;pD a&G;xkwf
vuPm,mOfoHk;csuf wif 0dyemIyg/ orxur|mef;ydkif;wGif a&;om;wifjyxm;aom <uif;usefaom ur|mef;wdkYvnf; Oypm&psme"r tyempsme"r emrfw&m;wdkYudk yHkpHwlyif Iyg/
ae0onmemonm,wepsmefemrfw&m;wdkYudkum; e,0dyemac:aom uvmyoroeenf;
tm;jzifhom aygif;pkjcHKikH 0dyemIyg/ om0uwdkYonf ,if;ae0onmemonm,wepsme"rwdkYudk
wpfv;kH pD wpfv;kH pD tEky'"r 0dyemenf;tm;jzifh 0dyem rIEikd /f orxur|mef;ydik ;f razmfjy
xm;aom <uif;usefaom orxur|mef;wdkYudk yGm;rsm;tm;xkwfvdkygu 0dok'dr*t|uxm TefMum;
xm;onfhtwdkif; enf;rDS tm;xkwfygav/
a&S;0dyemydkif; a&;om;wifjycJhonfhtwdkif; twdwf tem*wf ypKyef[laom umvoHk;yg;
tZsw A[d'[
al om oEmefEpS yf g;twGi;f wnf&aSd om wpfenf; (31)bHt
k wGi;f wnf&aSd om taMumif;
w&m;ESifh wuGaom kyfemrf"r ocFg&w&m;wdkYudk vuPma&;oHk;wef wifum wGifwGifBuD; 0dyem
Ixm;NyD;jzpfaom toifolawmfaumif;onf tydkif;wGif azmfjyxm;aom psme"rtrnf&aom
emrfw&m;wdkYudkvnf; uvmyoroeenf; tEky'"r0dyemenf;[laom 0dyemIenf;wdkYjzifh 0dyem IymG ;oH;k oyfcahJ omf yg&rDtm;avsmpf mG t&d,r*fPf zdv
k
f Pf edAm efoYkd qdu
k af &mufEikd rf nfom
jzpfayonf/ tNidrf;BuD;Nidrf; tat;BuD;at;awmfrlonfh r[mtocFw"mwf tNidrf;"mwf edAmef
w&m;awmfjrwfBuD;udk t&d,r*fPf zdkvfPfjzifh {uef rsufarSmufjyKEdkifrnfom jzpfayownf;/ xdk
tcgwGif zvormywfudk tBudrfBudrf 0ifpm;vsuf atmufyg OyormEkwdur|mef;jrwfudk pD;jzef;
Munfyh g/ rsuaf rSmufb0yif csr;f ompGm aexdik &f onfh 'd|"rock 0d[m& csr;f omxl; csr;f omjrwfBu;D udk
toifolawmfaumif;udk,fwdkif cHpm;& cHpm;Edkifayvdrfhrnf/
22222222
641
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
OyormEkwdur|mef;
q tEkwda,m 0d, p t,rd t&d,om0ua0 Zswd? {0H oaEyd Oyor*kaue
ykxkZaeemyd reod umwAm/ okw0aoemyd [d Oyoar pdwH yoD'wd/ (0dok'd-1-286/)
Ak'gEkwd "rmEkwd oHCmEkwd oDvmEkwd pm*gEkwd a'0wmEkwd[laom
tEkwd (6)yg;wdkYonf t&d,om0uwdkYtm;omvQif jynfhpHkEdkifMuukefouJhodkY - tvm;wlyif
OyormEkwdonfvnf; t&d,om0utm;omvQif jynfhpHkEdkif\/ odkY t&d,yk*dKvftm;omvQif
jynfhpHkEdkifonf rSefaomfvnf; edAmefw&m;awmfjrwfBuD;udk tav;tjrwfjyKavh&dSaom edAmefodkY Gwfudkif;Idif;aom pdwf"mwf&dSaom ykxkZefonfvnf; tNidrf;"mwf edAmef\ Oyor*kPfwdkYudk ESvHk;oGif;
Edkifyg\/ rSefayonf ---- Mum;emzl;onf\ tpGrf;jzifhvnf; Oyor edAmefw&m;awmfjrwf pdwfonf
MunfvifonfomvQif jzpfay\/ (0dok'd-1-286/)
,m0wm bdua0 "rm ocFwm 0g tocFwm 0g 0d&ma*g awoH "rmeH t*rum,wd? ,'d'H
r'edr'aem ydygo0dea,m tmv,ork*gawm 0Kyapa'g wPSmua,m 0d&ma*g eda&ma"m edAmeH/
(tH-1-343/ ck-1-254/)
&[ef;wdYk ...tMuifa&GUavmufuek af om taMumif;w&m;wdo
Yk nf aygif;pkjyKjyiftyfonfvnf;
jzpfuek af om ocFww&m;wdo
Yk nfvnf;aumif; taMumif;w&m;wdo
Yk nf aygif;pk rjyKjyiftyfonfvnf;
jzpfuek af om tocFww&m;wdo
Yk nfvnf;aumif; &dMS uuke\
f / xdo
k cFw tocFw w&m;wdw
Yk iG f &m*ESihf
wuGaom oHudavo"rwdkY\ ocFg&w&m;wdkY\ uif;jywf&m ysufjy,f&mjzpfaom tocFw"mwf
edAmefw&m;awmfjrwfudk tjrwfqHk;[l qdktyf\/
1/ r'edr' e = rmetp&daS om ,pfapwwfaom w&m;wd\
Yk ,pfapwwfonfh owu
d if;&m jzpfaom
edAmef
2/ ydygo0de, = umrwdkYudk rGwfodyfqmavmifaom wPSm\ uif;aysmuf&mjzpfaom edAmef
3/ tmv,ork*gw = NidwG,fp&m umr*kPfig;yg;wdkYudk t<uif;rJh jzwf&mjzpfaom edAmef
4/ 0Kyap' = 0#foHk;yg;\ jywf&mjzpfaom edAmef
5/ wPSmu, = wPSm\ ukef&mjzpfaom edAmef
6/ wPSm0d&m* = wPSm\ ysufjy,f&m uif;&mjzpfaom edAmef
7/ wPSmeda&m" = wPSm\ csKyf&mjzpfaom edAmef
8/ edAme = 0ge[k qdktyfaom wPSmrS xGufajrmuf&mjzpfaom edAmef -- edAm efw&m;awmfjrwfonf tocFw w&m;wnf;? ocFw tocFw w&m;wdw
Yk iG f ,if;tocFw
w&m;onf tomqHk; tjrwfqHk; w&m;wnf;/ (tH-1-343/ ck-1-254/)
edAmefw&m;awmfjrwfonf rnfonfh taMumif;wpfpHkwpf&maMumifhrQ rjzpf/ wpfpHkwpfckaom
taMumif;w&m;u jyKjyifay; jzpfay:vm&aom w&m;vnf; r[kw?f rnfonfh taMumif;wpfpw
kH pf&mrQ
rjyKjyif&bJ edpxm0& tjrJwnf&dSaeaom w&m;jzpf\/ xdkaMumifh tocFw trnf&\/ xdktocFw\
642
orxur|mef;ydkif; -- OyormEkwdur|mef;
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
orxur|mef;ydkif; NyD;\/
zm;atmufawm&q&mawmf
pdwvawmifausmif;
zm;atmufawm&
22222
644
edAme*grdedy#dy'g - yrwGJ
rSwfom;zG,f&m tu&mpOf tTef;
tu&mpOf
pmrsufESm
tu&mpOf
pmrsufESm
90
twmPawm
twdyd,o[m,u
618
twd[&P
137
twdwf tem*wf ypKyef
58
twdwf tem*wf ypKyef umvoHk;yg;
0dyemIyHk
22
txl;owdjyK&eftcsuf
22, 580
txufr*f oHk;yg;wdkY y0wrS xyHk
453
t'gypKyef
101
t'K0awm
78
t"d|m,utw
16
t"dynm"r0dyem
165, 517
t"dyaw,s|
509
t"dyg,f,lqykH
175
t"darmu = o'g"darmu
259
tew tjcif;t&m
134
tewawm
97
tewvuPokwef a'oemawmf
112
tewvuPokwefa'oemawmf
jrefrmjyef
114
tewvuPm
15
tewvuPm (5) csuf
96
tew[k IykH
346
tewm tom&ua|e
49
tewmEkyemPf
516
tewmEkyem = oknw0darmu
377
tEum&
401
teEtmumo
602
temo0a0'em
39
tedptjcif;t&m
131
tedpawm
77
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
tedpvuPmu p IyHk
13
tedpvuPm (10)csuf
76
tedpokwef
129
tedp[k IyHk
344
tedpmEkyem = tedrdw0darmu
374
tedpmEkyemPf
516
tedpmEkyem y&d,m,f
51
tedpmEkyD
322, 326
tedpH
51
ted`Ed,A'
143
tedrdwmEkyem
161, 517
tEky'"r0yd em
110, 457
tEkyg'dEu yu
59
tEkyg'dEu 0k|me = tEkyg'dEu
cEmtpOfrS xyHk
448
tEkyg'eda&m"
196
tEkavmry#dporkyg'f
239
tEkavmrdumcEd
129, 130
tEkvHk
434
tEkvHk a*gMwbk a0g'gef
442
taem"daomz&Pm arwm
623
tEG,Pfjzifh rSef;qIyHk
297
tESpfwpf&m[lonf
135
tyPd[dw trnf&yHk
381
tyPd[dwmEkyem
161, 164, 517
tyemur|mef;
544
tyrnmw&m; (4) yg;
3
tyd pyk*dKvf
D, K
tyd,yk*v
616
ty&dZmeeokwef
106
tjzpfoufouf Ienf;
197
tA Kw"r
427
tbdeda0oESifh 0k|me trsKd;tpm;
391
tbdyarm',H pdwH
316
tbdbm,wepsmef
562
trw|
507
to&Pawm
tmrduawm
tom&uawm
todpdwf rcsKyfyg
todPf rxifvmaomw&m;rsm;
tokpd
tokb
tokb bm0em
tokb[k IyHk
wdbm0
30
'dyg'f av;yg;
476
a`E ig;yg;
477
a`ExufjrufaMumif;w&m; (9) yg;
101
&d,myx - IuGuf
276, 328, 363
91
134
79
528
127
71
62
58
346
wdawm
qdkvdkaom oabmw&m;
tm
tmumouodkPf;
tmumomem,wepsmef
tmudnm,wepsmef
tm*re
tm'geedauyetm;jzifh Ienf;
tm'De0awm
tm'De0gEkyem
tm'De0gEkyemPf
tmeEokwef a'oemawmf
tmeEokwef jrefrmjyef
tmemygewd\ tusKd;*kPftif
tmedoif
tmayguodkPf; = a&uodkPf;
tmAm"awm
tm,we (12) yg;enf;
tm,l[e|
tm&rP
tmavmuuodkPf;
tm0ZeAv
tm0ZEkayum
tm0Zef;\ xufjrufrI
tma0Pdu
tm[m&r,kyf - Ienf;
599
O*[edrdwf
OPS
OwkZMoZ|rukyf
Owkr,kyf - Ienf;
O',w*grded,m
O',A, tus,f IyGm;enf;
O',A,'e (2) rsKd;
O'&P
O'Krmwu
O'ge
Oyudavo
OyudavoESifh Oyudavo0wK
OyudavorS vGwfajrmufoGm;aom
O',A,Pf
Oypm&
Oypm&ur|mef;
Oy|me = 0dyemowd
OywrutaMumif;
Oywdy&dAZkd f
Oy'0awm
Oyrm (12) &yf
Oyrm Oyar,s ESD;aESmcsuf
Oyo*awm
Oyor*kPf
Oyorokc
601
607
422
131
92
71, 637
334, 517
121
121
537
594
87
52
504
422
597
302
260
261
513
139
wd0kwu
88
173
427
647
555
401
601
140
I
187
167
137
635
427
1
262
267
434
544
259
80
120
87
397
500
89
644
644
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
OyormEkwdur|mef;
Oyg'g,kyg'g,
Oyg'dEu 0k|me = Oyg'dEu cEmtpOfrS
xyHk
Oyg,mo"rawm
Oyg' - Xdwd - y0w
Oyg'eda&m"
Oyg'0,y#dyDVea|e 'kum
Oayum
Oayumbm0em
Oyg'f-XD-bif
Obawmbm*0drkw
Obawm0k|me - r*fPf
642
32
uPSoy = a>ra[muf
398
ur|mef; (40)
540
ur|mef; trsKd;tpm;
540
urZkyf - Ienf;
140
u&Zum,
601
ukPmbm0em
627
uvmytm;jzifh Ienf;
144
uvmyoroe
101, 110, 120
uvmyoroe ac: e,0dyem
1
upd udewod H
351
uodPzka|mumo
603
uodP0d0dwmumo
603
uodPk*g#drmumo
603
um,tMunf
29
um,*wmowdokwef
72
um,0da0u
E
um,ouD
387
um,mEkyem
21, 55
um,du'kua0'em
133
um,duokca0'em
133
um&utw
15
umvuw
618
udavom acgif;yg;rI
469
ukuKp
B
uka#wpfodef;
105, 132
aupd0g'udk acsycsuf
527
aum|mo
545
aumvHaumv
450
aumif;uifuodkPf;
599
ud o
H kaumyrokwef
396
udk,fhwGufudk,fwm usifhMuHyg
100
aMumufrufzG,f b,oabmtm;jzifh
xifyHk
332
<u - aqmif - vTJ - vTwf - cs - zd
137
<uif;Oyrm (6) &yf
401
449
95
279
196
155
260
629
25
387
485
{
{u*wm
{uw
{uwenf;
{ua'o
{uy#da0"'e
{uADZd
{umonm
{um00wme
{0H"rwmenf;
558
509
146, 240
24
510
450
540
540
242
Mo atmif
Moumo
Mo'gwuodkPf;
Mo'gwH
Mo"daomz&Pm arwm
apawm0drkwd (7) rsKd;
Mobmo = ta&miftvif;
MoVm&du
MoVm&dukyf - okckrkyf
MoVm&du a0'em - okckr a0'em
MoVm&du okckr cJGyHk
atmifjrifrI &&dSaeaom usifhpOf
555
572
567
624
1, 251
29
29
34
41
640
648
c
cPawm O','e
cPawm O',A,'e
cPawm 0,'e
cPypKyef
cPb*Feda&m"
cPdutm;jzifh Ienf;
cEm (5) yg; Ienf;
cEmtpOfrS xyHk
c,'e
c,"rH
c,0,'e
c,mEkyem
c,mEkyemPf
cdygbdnm
ck'
ckepfb0 t,ltq
csKyfrI[lonf
cGmEdkif y,fEdkifonf
>cif;csuf tenf;i,f
i
NidrfaewwfyHk
237
F
237
101
197
149
25
448
102
51
104
159
516
415
401
449
283
300
67
p
puKtMunf
29
puK'Gg&0Dxd - r[mukokdvf 'kwd,aZm 209
puK0dnmPf - lyuEm 0,IyHk
214
puK0dnmPf - 0dnmPuEm O',IyHk 206
puK0dnmPf - 0dnmPuEm 0,IyHk 216
puK0dnmPf - a0'emuEm O',IyHk 205
puK0dnmPf - a0'emuEm 0,IyHk
214
puK0dnmPf - ocFg&uEm O',IyHk 206
puK0dnmPf - ocFg&uEm 0,IyHk
215
puK0dnmPf - onmuEm O',IyHk 205
puK0dnmPf - onmuEm 0,IyHk
215
pwkaum#dum oknwmEkyem
350
pwkw pwku
321
pwkwpsmefodkY
585
pwkwr*fzdkvf = t&[wr*fzdkvf
472
pwkw - vuPy#da0" 0g&
418
pwk&m&u ur|mef;
543
pwkoEwdkyf
139
pdkufESifh avsmfpGm a[mMum;awmfrlyHk
569
pvawm
78
pvH
77
pdw y#doHa0'D
314, 315
pdw0da0u
E
pdw0dok'd
E
pdwocFg& y#doHa0'D
313, 314
pdwork|mefkyf
139
pdwork|mefkyf - Ienf;
140
pdwmEkyem
21, 55
pdwmEkyem owdy|mef
57
pD0&oaEmo
C
plV&m[kavm0g'okwef
53
apwd,yAw0goD r[mwdax&f
60
*
*@awm
*wypm*wdu 0wf
*EmkH
*gxm
*g[w&m;
*d&drmeEokwef
a*,s
a*gMwbkPf
a*g = EGm;
85
125
20
427
262
62
427
484
400
C
C&H = tdrf
CmetMunf
361
399
29
649
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
apawm0drkwd
623, 624, 625
apm'emzG,f tcsufrsm;
510
pOf;pm;&ef tcsufrsm;
172
pdwf"mwf\ xufjrufaom pGrf;tifowd 549
pdwfwpfckwnf;udkyif I&rnfavm
321
q
qaum#du - q[mum&oknwmEkyem
wwd, pwku
314
wwd,psmefodkY
585
wwd,aw&0g'
409
wwd, - yp,y&d*[ 0g&
418
wwd,r*fPfydkif;
471
wxm*w trnf&awmfrljcif;
J
w'gkH
147, 148
w'*Feda&m"
196
w'*Fy[mef
325, 516
wa,m Oy|mae
306
w&m;udk,f teufoabmwlaom
341
PfoHk;yg;
w&m;udk,f aumuf,lyHk
481
wkP0dyem
148
wkP 0dyemPf
245
wduynyk*dKvf\ aomwmywdr*0Dxd 389
wdyd#u plVem*rax&f
405
wdyd#uplVem*rax&f\0g' pdppfcsuf 410
wdyd#u plVmb,rax&f
405
wdyd#uplVmb,rax&f\0g' pdppfcsuf 413
wD&P y&dnm
513
wkpawm
98
wlnDyHkudk odkY oabmaygufyg
185
awaZm
596
awaZmuodkPf;
595
awy&d0"r
124
awblru ur|medu yk*dKvfjrwfBuD;
395
awm (40) IuGuf
76
wpfBudrfomjyefvmol
470
wZmynwf
273
wGefYvdyfaom pdwfxm;&dSol
404
353
Z
ZeutaMumif;
Z&m
Z&m"rawm
Zmwu
Zmwd = Zmwf\ tpGrf;jzifh MoVm&du
okckr jzpfykH
Zmwd"rawm
Zd0SgtMunf
ZD0dwe0uuvmyf
ZD0dwda`E
80
71
94
427
34
94
29
21
638
ps
psmevmbD
psme0dbif;tzGifh
psmeft*Fg ig;yg;
6
235
558, 583, 619
P
P'e0dok'deda'o
P = 0dyemPf
w
wy&dnm
Pf (10) yg;
Pf\ tmEkabmf BuD;rm;ykH
286
463
256
286
513
339
108
x
xif&Sm;&m vG,ful&mu pyg
xyfrH &Sif;vif;csuf
650
6
231, 451
'
'kwd,r*fPfydkif;
'kAvbmZElyrm
'l&
'l&kyf - oEdukyf
'l& - oEdu = ta0; - teD;
'GgpwmvDom tmum&-oknwmEkyem
'Gg'o[mum& oknwmEkyem
'Gg& (6) yg;
'dGaum#dum oknwmEkyem
'Embdnm
415
'o[mum& = 'oaum#du
oknwmEkyem
354
'e|
509
'eopdud&d,m
519
'okw&okwef
441
'g&u = oli,f
401
'd| - t'd| w&m;
320
'd|Od *g#e
152
'd|dO *g#e = 'd|dudk cGmaomtm;jzifhIenf; 151
'd|dyw
387
'dApuKtbdnmPf
A,B
'do
555
'domumu - usD;
372
'domz&Pm arwm
625
'DCbmPu
65
'kutjcif;t&m
133
'kuawm
82
'ku'ku
15, 50, 133
'kuy #dy'g
415
'kuvuPm
15
'kuvuPm (25) csuf
81
'kuopm
237
'kuopmteuf (4) csuf
501
'ku - omrdo - ocFg&
337
'ku[k IykH
344
'kumEkyemPf
23, 516
'kumEkyem = tyPd[dw0darmu
376
'kum rkp E K
629
'kuH b,a|e
49
'k*E
71
'kwd, pwku
310
'kwd,psmefodkY
584
'kwd,aw&0g' = orodwpsme0g'
408
'kwd, - emrly00wmye 0g&
417
469
310
29
31
43
356
355
2
349
"
"r|dwdPf
"rwmkyf - Ienf;
"rmEkyem
"rmEkyem owdy|mef
"rmEkom&D
"rmkH
"mwk0db*Fokwef
"k0onm
"mwf (18) yg;enf;
"mwfvGef - "mwf,kwf
439, 440
143
55
22, 57
387
20
72, 551
160
52
138
e
e p (rr) uGped
ewd
eEaum0g'okwef
earaom twm
e,0dyem
e0od0xduyA
emewenf;
emem'd|Dok
emrly00wmePf
em[H uGped
eduEdy&d,m'ge = wPSm (= eduEd )
ukefatmif rjzpfatmif Ienf;
eduEd = 0dyemeduEd
651
352
607
409
124
110
70
240
308
126
351
152
261
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
ed'ge|
504
edy&d,m, = rkcstm;jzifh ,lyHk yk*dKvf (7) rsKd;
386
edAwdvuPm
104, 192
edAm e*grdeyd #dy'g
H
edAmefodkY <uoGm;awmfrl&m vrf;dk;
vrf;a[mif;BuD;
126
edA'd g
439
edAd'gEkyemPf
340, 516
edAd'gEkyemPf = edAdEPf
340
edaA"dum,
I
edbmo ly
123
edrdw
281, 282
edrdwESihf y0wrS xyHk jzwfxHk;
443
edrdw y0wrS xyHk 0k|meydkif;
483
edrdw0ee, = edrdwfudk wdk;yGm;atmif
jyKvkyfenf;
576
edrdwfoHk;rsKd;ESifh bm0emoHk;rsKd;
581
ed&mrdo
22
eda&m"
282
eda&m" (5) rsKd;
196
eda&m""rH
51
eda&m"opm
237
eda&m"opmteuf (4) csuf
505
eda&m"mEkyemPf
516
eda&m"mEkyD
325, 326
ed,wrdpm'd|d
41
ed,sme|
507
ed0goD
49
ed&P|
505
eDvuodkPf; = tndKa&mifuodkPf;
588
eDvH
566
ae0onmemonm,wepsmef
610
aeaom[rod
124
emrfcEm av;yg;
45
emrfw&m;wdkY\ tokboabm
72
17
y
yuEey#ded*
325
y*[ = 0dyem0D&d,
259
y*kP jzpfavNyD
158
ypvm,rmeokwefw&m;awmfjrwfudk 120
ypeDu
422
yp,taMumif;
80
yp,awm O','e
237
yp,awm O',A,'e
F
yp,awm 0,'e
237
ypKyef[lonf
168, 331
y'Gg&m0Zef; - lyuEm O',IyHk
203
y'Gg&m0Zef; - 0dnmPuEm O',IyHk 205
y'Gg&m0Zef; - ocFg&uEm O',IyHk 204
y'Gg&m0Zef; - onmuEm O',IyHk 204
yr - eduEdy&d,m'ge0g&
418
ynmbm0em\ tusKd;*kPftif tmedoif 522
ynmbm0em jynfhpkHEdkifygonf
110
ynm0drkw
387
ynm, 0d0em
302
ynm, orEm*awm
I
y#dulv
59, 550
y#dulvreodum&
552
y#dporkyEH
51
y#de
d *gEkyem
159
y#de
d *gEkyemPf
516
y#de
d *gEkyD
325, 326
y#dy'gP'e0do'k d
267
y#dyh 'ed ad &m"
197
y#dbm*edrdwf
556
y#davmry#dporkyg'f
239
y#docFgEkyemPf
343, 517
y#doaEusKd;udk ay;Edkifonfh
ocFgkayumrsKd;
424
652
y#doaE - lyuEm
197
y#doaE - lyuEm O',-0, IyHk
222
y#doaE - lyuEm 0,IyHk
211
y#doaE - 0dnmPuEm O',IyHk
200
y#doaE - 0dnmPuEm O',-0,IyHk 225
y#doaE - 0dnmPuEm 0,IyHk
213
y#doaE - a0'emuEm O',IyHk
198
y#doaE - a0'emuEm O',-0, IyHk 223
y#doaE - a0'emuEm 0,IyHk
212
y#doaE - ocFg&uEm O',IyHk
199
y#doaE - ocFg&uEm O',-0,IyHk 224
y#doaE - ocFg&uEm 0,IyHk
212, 213
y#doaE - onmuEm O',IyHk
199
y#doaE - onmuEm 0,IyHk
212
y#dord'gyw
125
y#dord'gr*t|uxm tqdk
228
y#dord'gr*ygVdawmf\
a[mMum;awmfrlcsuf
347, 489
y#dord'gr*ygVdawmf
a[mMum;xm;awmfrlyHk 167, 250, 335
y#dporkyg'ft*Fg&yfrsm;
75
y#dporkyg'f oabmw&m; xif&Sm;vmyHk 239
y#dy'g uGJjym;rI wlnDrI
420
y#dy'gP'e 0dok'd
442
y#dy'g (4) rsKd;
415
y#dyg#d = tpOftm;jzifh Ienf;
150
yPDw
29
yxr pwku
309
yxraw&0g' - yg'uZsme0g'
405
yxrr*fPf = aomwmywdr*fPf 463
yxr - lyglyy&d*[ 0g&
416
yx0DuodkPf; = ajruodkPf;
591
yyw&m;
F
yb*kFawm
78
y&awm
97
y&edrdw0o0wd
42
y&rwolyab'eDusrf; (aumufEkwfcsuf) 76
y&rwffw&m;rsm;
284
y&duredrdwf
574
y&durbm0em
573
y&durbm0emonm
573
y&duH
434
y&dpm *y#de
d *
325
y&dnmbdor,
513
y&da'0"rawm
95
yvdaAm"|
505
yavmuawm
77
y'd = 0dyemy'd
256
yr,H pdwocFg&H
313
y[mey&dnm
513, 514
y[membdor,
515
yg&do'k yd "med,*F
441
yg&d[m&d,ur|mef; = rlvur|mef;
543
yd@ygwoaEmo
C
ydygo
401
yDwuodkPf;
589
yDwd
558
yDwd y#doHa0'D
311
yDwd = 0dyemyDwd
256
yDwH
566
yDVe|
501
yk*vZmo,
364
yk*vZsmo, psme0g'
409
yk*dKvf trsKd;tpm;
396
yk*dKvf\ tpGrf;jzifh MoVm&du okckr jzpfykH 38
ykaA p tbdocFg&
532
yk&dobm0
30
ykVK0u
635
yef;ydawmufESifh ika&T0g
590
yGm;rsm;tm;xkwfyHk tpDtpOf
625
yGm;rsm;yHk
617
653
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
z
zvormywduxm
zvormywfrS xEdkifjcif;\
taMumif; ESpfrsKd;
azPyd@Lyrokwef
azm|AmkH
522
532
105
20
A
Av00dyem
A[d'avmuodkY pdwfudk apvTwfMunfhyg
A[d'odkY
Am[d&'kuokwef
Am[d&mewokwef
Am[d&medpokwef
Ak'gEkwdur|mef;
aAmZsif ckepfyg;
aAmZsif - r*if - psmeif - y#dy'g 0darmu - xl;jcm;rI
aAm"dyud,w&m; (37) yg;
aAm"d&mZukrm&okwef
Adkvf ig;yg;
Asm"d
Asm"d"rawm
jA[0d[m&
b
b*FPf\ rSwfausmuf wpfck
b*FgEkyemPf[lonf
b*FgEkyemPf\ tIcH
y&rwffw&m;rsm;
b' Er[memr rax&f
b,Pf\ tIcHtmHkw&m;
b,Pfonf aMumufwwfygoavm
b,Pf[lonf
b,awm
b,ESifh eED
148
549
559
10
10
10
634
477
404
474
537
477
71
94
540
r
rr udodd udewwd
r*opm
r*opmteuf (4) csuf
rZsw
rZdsrynyk*dKvf\ r*0Dxd
raZ'Dyu
rEmPDykaP;r\ om;
rEynyk*dKvf\ r*0Dxd
rEynyk*dKvf\ aomwmywdr*0Dxd
r&P
r&P"rawm = rpK
r&Pwd = r&PmEkwdur|mef;
r&PH
rvurax&fjrwf
rvTJom tmkHjyK&onf
288
278
284
230
333
330
330
88
359
654
177
200
226
203
201
202
202
364
520
519
367
310
536
495
492
C
352
238
507
618
444
E
121
444
389
71
80
638
639
556
614
r[m#Dum\ jyefvnfacsycsuf
229
r[m#Dumq&mawmf
230
r[m#Dumq&mawmf\ oHk;oyfcsuf
419
r[mwdrax&f
60, 553
r[mem*rax&f
254
r[med'geokwf
196
r[mynyk*dKvf\ r*0Dxd
444
r[my'geokwf
196
r[myk&do0dwu
B, C, K
r[m&m[kavm0g'okwef
72
r[m0dyem (18) rsKd;
158, 516
r[mowdy|meokwef
72
r[moD0rax&f
65
r[m[wdya'gyrokwef
72
r[dpyk*dKvf
D, K
rmeO*g#e
151, 152
rm&mrdoawm
93
rdpwed,w
41
rD;uodkPf;
595
rkcstm;jzifh ,lyHk
385
rkcsESifh y&d,m,f
378
rkdwkurswmPf + y#docFgEkyemPf + ocFgkayumPf 441
rk'dwmbm0em
628
rlvur|mef;
543
rlv#Dum tzGifh
58
arwmpsmef\ tusKd; (11) yg;
626
arwmbm0em
616
ar;jref;wwfaom ar;cGef;wpf&yf
560
ar;jref;zG,f tcsuf
384
arm&0gyD0goD r[m'wrax&f
405
arm&0gyD0goD r[m'wrax&f\ 0g'
pdppfcsuf
412
rnfonfh cEm udef;oenff;
495
rsufpdzGifh IMunfhyg
363
jrwfaomtouf&Sifjcif;
186
rSwfom;xm;&ef xl;jcm;csuf
504
,
,uD = bDvl;r
,xmurLy*Pf
,xmblwP'e
,xmv' orwdawm
,ru = tpkHtm;jzifh Ienf;
,k*e'enf;
,k*e'okwef
,kwdom"u ygVdawmf
a,bk,s tMuHay;csuf
a,mufsm;jrwfwdkY\ tMuH
400
259
165, 517
629
149
371
366
499
216
C, K
&
&omkH
20
&m*udkwdkufzsufa&;
68
&dwawm
98
lyuEm
28
lygkH
20
lykyg'geuEm
111
lyuEm O',IyHk - ygVdawmf
187
lyuEm cJG IykH
45
lyuEm 0,IyHk - ygVdawmf
187
lyowuIenf;
131
lygHkvdkif; - y'Gg&m0Zef; a0'emuEm O',IyHk
203
lygHkvkdif; - raem'Gg&0Dxd r[mukokdvf 'kwd,aZm a0'emuEm 209
a&m*awm
84
&Hcg tZw &Hcg A[d'
18, 19
&Hcg kyfw&m; &Hcg emrfw&m;
19
&nfTef;csuf tmoDo
540
kyf-emrf wJGvnf; Iyg
74
kyfemrf ESpfyg;enf;tm;jzifh Ienf;
9
kyfy&rwfw&m;wdkYudkvnf; tokbIykH
70
655
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
&Sifaorif; rjrifEdkifol
IuGufykHpHrsm;
Ipdwf[lonf
IykHpepf
IvdkY&Ekdifygovm;
aU&Spdwf - aemufpdwf
a&S;a[mif;vrf;dk;BuD;om jzpfonf
a&Smif&Sm;oifhaom tcsuf
359
287
287
52, 179
105
145
110
39
0*Kvd = vif;EdkY
397
0P
550, 555
0wKkyf
55
0wK + tmHk + z
293
0wK + tmkH + 0dnmPf
293
0wK + tmkH + a0'em
293
0"uawm
91
0,"rmEkyD[lonf
210
0,"rH
51
0,mEkyemPf
517
0a,m0kw*Frtm;jzifh Ienf;
135
0ga,muodkPf; = avuodkPf;
597
0du reeda&m"
196
0dum,dwu
635
0dudwu
635
0dpd'u
635
0dpm&
558
0dnmPuEm O',IyHk - ygVdawmf
189
0dnmPuEm 0,IyHk - ygVdawmf
189
0dnmPm,wepsmef
605
0dnmPkyg'geuEm
111
0dnmPH
605
0dwuf
558
0deDvu
635
0dyem tcdkuf ork', csKyfykH
297
0dyemydkif; t0dnmPutokb =
aotokb IuGuf
64
0dyem r[kwfao;onfudk owdjyKyg 83
0dyemIonfh Pf
294
0dyem oHk;rsKd;
535
0dyEkyudavo (10) yg;
249
0dyEkayum
260
0dy&dPmr|
503
0dy&dPmr'ku
50, 133
0dy&dPmr"rawm
79
v
vuP &o ypKy|mef y'|mef
631
vuP00wme 0g& = tedporoe
47
'kuoroe teworoe
vuPm ig;yg; xif&Sm;vmyHk
242
vuPm,mOf wifyg
67, 180, 275
vuPma&; oHk;wef
9, 286, 382
vuPma&; okHk;wef rxifrI xifrI
269
vd*F0dobm*
618
av;q,fESpfyg;aom tjcif;t&m
358
avmuOyrm wpf&yf
347
avmuOyrmrsm;
331
avmud,opdud&d,m
518
avmuD avmukw&m\ tpGrf;jzifh
MoVm&du okckr jzpfykH
39
avmuDa0'em
39
avmukw&ma0'em
39
avm[dwu
635
avm[dwuodkPf; = teDa&mifuodkPf; 590
avm[dwH
567
vdk&if;tusOf;csKyfrSwfom;&ef
156
vrf;oHk;oG,f
550
vHk;0 arwmryGm;oifhaom yk*dKvf
618
vkyfief;cGifpwifyHk
549
vG,fulaom pepfwpfck
56
vIyf&Sm;rI - acsmufcsm;rI
38
656
0dy&dPmrmEkyemPf
517
0dyud&d,rmeokckr&Zlyrm
310
0dykAu
635
0db0awm
79
0darmurkc (3) rsKd;
374
0darmp,H pdwH
318
0d&m*"rH
51
0d&m*gEkyemPf
516
0d&m*gEkyD
324, 326
0d0mEkyemPf
517
0d0dwH
607
0da0u|
507
0do
401
0dobm*y&dap'
555
0do,D 0do,
29
0Dwd[&P
137
0k|me*grde0D yd em
388
0k|me*grdeD 0dyem\ trnfrsm;
437
0k|me*grdeD 0dyem\ tmHk
390
a0'u
49
a0'emuEm
28
a0'emuEm O',IyHk
203
a0'emuEm O',IyHk - ygVdawmf
187
a0'emuEm 0,IyHk - ygVdawmf
187
a0'em wpfckwnf;udkyif I&rnfavm 314
a0'emEkyem
55, 314
a0'emEkyem owdy|mef
55
a0'Ekyg'geuEm
111
a0'v
427
a0,smu&P
427
a0&Dyk*v
618
a0g'gef
442
a0gZe
137
ocFw|
503
ocFwawm
80
ocFwH
51
ocFg&uEm
28, 43
ocFg&uEm O',IyHk - ygVdawmf
188
ocFg&uEm 0,IyHk - ygVdawmf
188
ocFg&w&m;wdkYrS vGwfajrmufvdkaomPf 342
ocFg&'ku
50, 133
ocFg&'kuonfom vdk&if;jzpfonf
50
ocFg&m0aooormywf
610
ocFgkyg'geuEm
111
ocFgkayumrsKd;
424
o*kP
422
oputar; - bk&m;&Siftajz
245
op - y#dporkyg'f - e, vuPmwdkY xif&Sm;NyD
236
opdud&d,mbdor,
518
opmteuf (16) csuf
501
opmEkavmrduPf
433
opmav;yg;udk wpfNydKifeuf odyHk
497
opmav;yg; xif&Sm;yHk
236
on*
441
onmuEm
28
onmuEm O',IyHk - ygVdawmf
188
onmuEm 0,IyHk - ygVdawmf
188
onKyg'geuEm
111
oPme
555
owuwKy&r
450
owdy|mefusifhpOf pwkwqifhodkY qdkufNyD 327
owdy|mefusifhpOf - wwd,qifh
248
owdy|mefusifhxkH; Oya'orsm;
54
owdy|mef av;yg; = tEkyem av;yg; 291
owdy|mef av;yg; jynfhpHkNyD
473
owdy|mefav;yg;odkY 0ifoGm;yHk
21, 309
owdjyK&ef tcsufwpf&yf
14
owdjyK rSwfom;yg
7
o
ouFrem
302
657
edAme*grdedy#dy'g -- yrwGJ
o'e0uuvmyf
21
o'gkH
20
o'gkHvdkif;
18
o'gEkom&D
387
o'g0drkw
387
o'da`E tjzpfrsm;yHk
375
oEwdypKyef
101
oEmy|
503
oEm oEm
611
oEdu
29
oEdokcedAmefw&m;awmfjrwf
644
oEdauye
137
oEdk re
137
oAwu - yg&d[m&d,
541
obm*y&dap'
555
obm* - 0dobm*
62
obm0\tpGrf;jzifh MoVm&du okckr jzpfyHk 37
orxpGrf;tm; 0dyempGrf;tm;
489
orxESifh 0dyem
62, 71
orxAv 0dyemAv
489
or#d pd Kif; - 0dnmPuEm O',IyHk
208
or#d pd Kif; - a0'emuEm O',IyHk
207
or#d pd Kif; ocFg&uEm O',IyHk
208
or#d pd Kif; ocFg&uEm O',IyHk
207
or#d pd Kif; - onmuEm O',IyHk
207
orwed,mr
129
ory"mef av;yg;
476
oroetjym;
50
orm'[H pdwH
317
orkap'eda&m"
196
orkap'y[mef
517
ork',"rmEkyDydkif;
197
ork',0,"rmEkyD[lonf
221
ork',opm
237
ork',opmteuf (4) csuf
504
orka'g r,m 'da|m
237
658
oHa,m*|
oHom&'ku
oHk;rnf& Pf
owfrSwfay;aomw&m;
504
133
387
450
[
[w0dudwu
[aw*[dwyO0wK = vufudkudkif
ajymjyaom 0wK
[De
[De - yPDw = t,kwf - tjrwf
[Dekyf - yPDwkyf
[kwGm tbm0a|e tedpm
a[wktaMumif;
a[wk|
a[wG|
222
659
635
62
29
43
30
154
80
508
508