Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 40

ESpfBudrfajrmuf

(0gwGi;f )omoemhcsed cf iG w
f &m;awmf
0gwGi;f w&m;a[mwJu
h pd r mS wpfcgwpf&aH wmt&yfa'o w&m;a[m&mrSmw&m;
a&G;zdrYk cufb;l ? Pfynmrsupf ?d Pfynmem;Bu;D rm;aewJh rEav;a&TNrKd Uawmfvakd v;
jyifav;&yfrmS Ak'b
momolawmfpif trsK;d om; trsK;d orD;awGev
YJ u
dk af vsmr,fw
h &m;udk
a&G;cs,&f wm[mrvG,u
f w
l u
hJ pd w
pf&yf jzpfygw,f/ 'ghaMumifh 'DEpS 0f gwGi;f rSma&TNrKd Uawmf
u Ak'bmomtrsKd;om;+trsKd;orD;olawmfpifawG&JU Pfynmem;+PfynmrsufpdeJY
oihaf wmfrnfw
h &m;udk pOf;pm;awmh omoemhcsed cf iG Bf u;D av;vuf/
u/ &[ef;a,musmf ;bufrmS &Sio
f m&dyw
k & meJY &Siaf rm*vm ef/
c/ &[ef;rdef ;f rwkb
Yd ufrmS acrmax&DeYJ Oyv0Pfax&D/
*/ Oygoum 'g,umBu;D awGbufu omoemhcsed cf iG q
f w
dk m pdwo
al X;=pdwo
<l u,feYJ
[wumV0uoDwif;onf/
C/ Oygodum 'g,dumrBu;D awGbufu omoemhcsed cf iG q
f w
dk m &Sirf ckZK w& meJY eErmwm
tem*grfoal X;uawmfwYdk jzpfMuygw,f/
'DEpS 0f gwGi;f awmh 'Domoemcsed cf iG Bf u;D av;vufukd tpOftwkid ;f today;rSy.J .vdYkf
tJ'v
D pdk Of;pm;a&G;cs,rf w
d t
hJ wGuf vGecf w
hJ 0hJ gqkv
d jynfah eYupNy;D omoemhcsed cf iG Bf u;D av;
vufw&m;udka[mcJhygw,f/
tJ'D omoemhcsed cf iG Bf u;D av;vufrmS &[ef;a,musmf ;rsm;bufu csed cf iG Bf u;D jzpfwhJ
&Sio
f m&dyw
k & meJY &Sirf [marm*vm ef? ynmbufucsed cf iG u
f &Sio
f m&dyw
k & m? orm"dbuf
ucsed cf iG u
f &Sirf [marm*vm ef? rax&fjrwfBu;D ESpyf g;wkYd &[ef;jyKwt
hJ cdseaf &mufatmif
vGecf w
hJ yhJ xrtBurd f w&m;yGw
J ek ;f u a[mNy;D cJyh gNy/D
1

E-book is created by www.shanyoma.org

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

t&Sifarm*vmef &[Emjzpfjcif;
tcsed t
f m;jzifh r[mou&mZf 103-ckEpS w
f ydw
Yk v
JG qef;yurmS jzpfygw,f/ jrwfpmG
bk&m;jzpfwrhJ [mou&mZf 103-ckEpS ?f wydw
Yk v
JG qef; 1-&ufaeY &Sio
f m&dyw
k & m(eJ)Y &Sif
r[marm*vm efwYdk {[dbu
d K &[ef;tjzpfoaYkd &mufawmfrMl uwJh tJ't
D csed rf mS omoemawmf
&JUtajctaeudk rSe;f Ny;D awmh MunfnKd vu
kd v
f Qif omoemawmfrmS ausmif;wku
d &f ,fvrYdk &Sd
ao;bl;/ bmaMumifv
h q
J akd wmh ausmif;ypn;f udyk J tJ't
D csed w
f ek ;f u cGirhf jyKao;ygbl;/
'Dawmh omoemawmfrmS aewJh &[ef;awmft&Sijf rwfw[
Ydk m tcsKUd vJ awmxJrmS aew,f?
tcsKUd vJ opfyif&yd rf mS aew,f? tcsKUd okomefrmS oGm;aew,f? avsmufywfwahJ e&mawGrmS
oifah vsmo
f vkyd J aeMuygw,f/ NrKd UxJ&mG xJrmS raeMuygbl;/
tJ'v
D dk oihaf vsmw
f ahJ e&mrSm aeNy;D awmh &[ef;w&m;yGm;rsm;BuKd ;ukwt
f m;xkwaf e
MuwJhtxJrSm t&Sifr[marm*vmefvnf; wpfyg;tygt0ifjzpfawmfrlygw,f/ t&Sif
r[marm*vm efonf wykw
Yd v
JG qef; 1-&ufaeYupNy;D awmh vqef; 1-&uf+2-&uf+3&uf+
4-&uf+5-&uf+6-&uf+7-&uf=(7)&ufywfv;Hk rtdyrf ae pBuo
mG ;Ny;D &mZN*K[
d jf ynfe,f
xJu ]]uv0gVykw} }ac:wJh &Gm&JUteD;awmtkyBf u;D xJrmS rtdyb
f w
J &m;tvkyt
f m;xkwf
awmfral wmh tifrweftvkyyf ifyef;EGr;f e,fawmfrw
l t
hJ wGuf pBuO ;D rSm wpfcsed af wmhxidk f
vsuo
f m; iku
d rf sO;f oGm;w,f/
ckepf&ufawmif rtdyfawmhvnf;yJ idkufrsOf;rSmyJ? u&Zum,ac: udk,fcEm
EGr;f e,fawmfrv
l Ykd pBu< uNy;D w&m;tm;xkw&f if;u idu
k rf sO;f oGm;w,f/ tJ't
D aMumif;udk
t&Sirf [muy? t&Sit
f meEmo*Fg,emwifrax&fjrwfwu
Ydk rSwcf suf b,fvadk y;ovJ
qkad wmh]]{uH or,H b*0g ba*ok 0d[&wd okork m&*da& abouVm0ae rd*'ga,wJ/h
{uH or,H=tcgwyg;/ (tJ't
D cgwpfyg;qkw
d m r[mou&mZf 103-ckEpS ?f wykYd
wGv
J qef; *-&ufaeYuq
kd v
dk ydk gw,f/) b*0g=bke;f awmfocifb&k m;&Sio
f nf/ ba*o=k b*
wkid ;f wkYd / okork m&*da&=NrKd U&Gma&G;pOftcg rdausmif;toHjyKonfut
kd pGjJ yK okork m&*d&
trnf&aomNrKd U? 0g-okork m&*d&NrKd U\teD;jzpfaom/ abouVm0ae=abouVmrnf
aom bDv;l rpd;k tkyaf omaMumifh abouVmawmtkyt
f rnf&aom/ rd*'ga,= om;aumif
wkYd tm; ab;rJah y;&mawmtkyf / 0d[&wd=&d,myxrQw&Tijf yK;H oDwif;ok;H aexkid q
f jJ zpf
2

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

wpfcsed u
f vdq
Yk &dk wJh r[mou&mZf 103-ckepf wydw
Yk v
JG qef; (8) &ufaeYrmS jrwf
pGmbk&m;onf r*"wkid ;f &mZN*Kd [jf ynfrmS a&mufawmfral ewm trSeyf /J odaYk omf&mZN*K[
d ef YJ
,ckajymwJhb*wkdif; okokrm&*d&NrdKUqkdwm wpfqufwnf; wnfaewm&Sdygw,f/ tJ'D
okork m&*d&NrKd U\teD;jzpfwhJ om;aumifwt
Ydk m; ab;rJah y;&m abouVmrnfaom awm
tkyx
f rJ mS bk&m;&Sio
f w
D if;ok;H aeqJjzpfygw,f/ &mZN*Kd [jf ynf&UJ taemufqaD vmufu aeyg
vdrrhf ,f/ tJ't
D cg &Sirf [marm*vm efu b,frmS vJvq
Ykd adk wmhawe acg ye ora,e tm,om r[marm*vm aem r*a"ok uv0gV ykw* gar
ypvm,rmaem edoad Em a[mwd/
awe acg ye ora,e=xko
d jYkd rwfpmG bk&m; b*widk ;f okork m&*d&NrKd U&JUteD; abouVmrnfaom ab;rJah wmBu;D oDwif;ok;H aexkid af wmfrw
l hJ tcgumv/ t,om
r[marm*vmaem=t&Sifr[marm*vmefrax&fonf/ r*a"ok=r*"wkdif;wkdY/ uv0gVykw* gar=uv0gVykwt
rnf&aom &Gm\teD;awmtkyBf u;D / ypvm,rmaem=ckepf
&ufywfv;Hk rem;rae pBua vQmufum w&m;tvkyt
f m;xkwo
f jzifh uk,
d af wmfyifyef;EGr;f
e,f&um; pBuO ;D 0,fiu
kd rf sO;f vsu/f edoad Em=xkid af eonf/ ta[mod=jzpfcahJ vNy/D
ckepf&ufv;Hk vk;H rtdyrf ae pBuo
mG ;w&m;tm;xkwaf wmfrw
l t
hJ wGuf &lyum,ud,
k f
awmftifrwef yifyef;EGr;f e,fNy;D pBuO ;D rSmidu
k rf sO;f Ny;D xkid af eawmfrw
l ,f/ (vJavsmif;Ny;D
used ;f awmfrrlb;l /) tJ'D t&Sirf [marm*vm ef idu
k rf sO;f aewmudk jrwfpmG bk&m;ujrifawmf
rllwJhtaMumif;udkt'o acg b*0g 'daAe puKem 0doak 'e twduE r mEkoaue tm,oEH r[m
arm*vm eH r*a"ok uv0gVykw* gar ypvm,rmeH edoEd -H
vkYd o*Fg,emwifrax&fjrwfwu
Ykd pum;qufay;cJw
h ,f/
t"dym ,futJ'v
D kd t&Sirf [marm*vm ef r*"wkid ;f uv0gVykwt
rnf&wJ&h mG &JU
teD;awmBu;D xJrmS pBuO ;D idu
k rf sO;f aeawmfro
l nfukd bk&m;ud,
k af wmfjrwf 'dAp uKtbd
nmPfjzifh b*widk ;f okork m&*d&NrKd U\teD; abouVmrnfwhJ ab;rJah wmtkyBf u;D xJrmS
oDwif;ok;H aeawmfr,
l if;u vif;vif;xifxif jrifawmfrw
l ,fw/hJ
3

E-book is created by www.shanyoma.org

awmfrlygay\/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

'domG e ao,sxmyd emr Av0g yk&ad om ordOw


d H 0g Am[H yoma&,s? yom&dwH
0g Am[H ordaO,s/ {0ar0 ba*ok okork m&*da& abouVm0ae rd*'ga, tE&[dawm r*a"ok uv0gV ykw* gar tm,oawm r[marm*vm e orKac ygwk&a[mod?
'dAp uKtbdnmPfjzifh jrifawmfrNl y;D vQiyf J bk&m;&Siu
f ,
kd af wmfjrwfBu;D b*widk ;f
okork m&*d&NrKd U abouVmqkw
d hJ ab;rJah wmtkyBf u;D rSm ud,
k af wmfu,
G cf NhJ y;D awmh pdwu
P

wpfcsuw
f nf;avmufvq
Ydk &dk wJh tvGew
f adk wmif;aom tcsed yf ifkd ;f twGi;f rSm pdw* wdqw
dk hJ
toGm;jzifh bk&m;ud,
k af wmfjrwf r*"wkid ;f uv0gVykw& mG teD; awmtkyBf u;D xJrmS idu
k rf sO;f
aewJh &Sirf [marm*vm efxidk af ewJah e&mudk bGm;ceJ a&mufomG ;awmfrw
l ,f/
'd0 "d tbdnmPfeYJ bk&m;&Si<f uawmfrw
l ahJ e&mrSm(1) um,*wd=&kyu
f ,
kd jf zifo
h mG ;jcif;ouJo
h Ykd aES;aES;oGm;jcif;?
(2) pdw* wd=pdw\
f oGm;jcif; jzpfjcif;uJo
h Ykd vsijf refpmG oGm;jcif;[lESprf sK;d &Syd gw,f/
'DEpS rf sK;d wGif um,*wdqw
dk mu tm;vk;H Mum;zl;wJt
h wdik ;f jrwfpmG bk&m;u &Sief E
(nDawmf)udk &[ef;jyKay;Ny;D wm0womewfjynfoaYkd c:oGm;wJt
h csed f vrf;rSm&Sw
d ahJ wmtkyf
xJutm&Hak wGukd jrifatmifqw
dk m pdwt
f oGm;uJo
h aYkd om vsijf refveG ;f aomtoGm;jzifo
h mG ;
vkdY rjrifEkdifyg/ tJ'Dvrf;rSm&SdwJhtm&HkawG(arsmuftkdrBuD;ponf)udk tukefvkH;yuwdajc
vSr;f jzifh oGm;&if;jrifouJo
h Ykd jzpfawmifomG ;jcif;rsK;d udk um,*wdvaYkd c:ygw,f/ yuwd&yk f
ud,
k jf zifo
h mG ;ouJo
h aYdk om oGm;jcif;[k qkv
d ydk gonf/
pdw* wd=pdw\
f toGm;rsK;d jzifh oGm;jcif;qkw
d mu pdwu
P
tenf;i,ftwGi;f ae&if;
t&yfuaeNy;D ud,
k af wmftvd&k w
dS ahJ e&mudk wcPcsi;f jzift
h a&mufomG ;jcif;udak c:qko
d nf/
um,*wda&m? pdw* wda&m ESprf sK;d vk;H yif 'd0 "d tbdnmPfeyYJ o
J mG ;jcif;jzpfw,f/
odaYk omf pdw* wdeo
YJ mG ;vk,
d if tbdnmPf\a&SUydik ;f t"d|mefuwJuu
kd ]]ig\&lyum,
ud,
k o
f nf pdwt
f vm;uJo
h Ykd vsiaf omtvm;&Syd gap}}[k t"d|mef&w,f/ Ny;D awmhrt
S bdnmPf&JUtajcyg'jzpfwJh&lyg0p& yOrpsmef (pwkuenf; pwkwpsmef)udk 0ifpm;&w,f/
tJ'v
D 0dk ifpm;vkYd &lyg0p&yOrpsmefrv
S J xa&m qufNy;D awmh tbdnmPf0x
D v
d u
J sa&m?
tbdnmPfaZmwpfBurd af pmNy;D vdYk rMumcif ud,
k af wmf&UJ &lyum,b0*fEiS v
hf jYl ynfyif a0;
yapawmh? pdwu
P
tenf;i,frQEiS yhf if ae&if;XmerS a&mufv&dk mXmeodaYk &mufomG ;w,f/
tJ'v
D dk a&mufomG ;wJah e&mrSm tbd"rmoabm apm'uq&mwkYd apm'emp&m&Sd
4

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

ygw,f.../

y&rwoabmtwkid ;f qk,
d if pdwu
P
17-csut
f ouf&&dS r,f/ 'Dvpdk w
d u
P
17csuf touf&Sd&r,fqkdawmh jrwfpGmbk&m;&JU&lyum,BuD;[m tbdnmPfaZmwpfBudrf
apmNy;D onfah emufrmS aemufpw
d u
P
(jA[mjh ynf<uw,fqydk gpk)Yd jA[mjh ynfrmS oGm;Ny;D
awmh &lyum,Bu;D bGm;ueJ ay:w,fq,
dk if pdwu
P
17-csurf rS jynfah o;yJ 'D(tbdnmPfaZmcPjzpfMuwJ)h pwkZ&kyaf wG b,fomG ;ukeo
f vJ...? 'Dvjdk yem? 'Dvadk pm'
em 'Dvakd r;p&m&Syd gw,f/
tajzum;...tbd"rmoabmudk 'd0 "d tbdnmPfu r[efw
Y m;yg/ pdwu
P

17-csuq
f x
dk m wpf+ESp+f ok;H +av; a&ae,ifomMumwm? trSeu
f rsupf w
d pfrw
dS f vQyw
f pf
jyuftcsed u
f av;twGi;f rSm pdwu
P
aygif; (0g-pdwt
f Burd af ygif;) uka#wpfoed ;f ausmf
ausmjf zpfEidk af wmh pdwu
P
17-csuq
f w
dk m bmrSMumvku
d w
f mr[kwb
f ;l / at;...trSef
twkid ;f ajym&vk&Yd ,
dS if tbdnmPfaZmwpfBurd f apmNy;D wJah emuf 'kw,
d pdwu
P
jA[mh
jynfrmS &lyum,ud,
k af wmf bGm;ueJay:ouJo
h Ykd xif,al vmufatmifjrefjrefBu;D [krd mS
a&mufomG ;w,f/ tJ't
D oGm;rsK;d udk pdw* wdjzifh 'd0 "d tbdnmPfEiS o
hf mG ;jcif;vkaYd c:yg
w,f/
,ckjrwfpmG bk&m; b*widk ;f abouVmawmtkyu
f aeNy;D awmh &Sirf [marm*vm ef
aewJh r*"wkid ;f uv0gVykw& mG teD; awmtkyBf u;D xJukd bk&m;<uvmw,fqw
dk m pdw* wd
jzif<h uvmawmfrjl cif; jzpfayonf/ tJ'aD e&mrsK;d rSm pmxJu bmxnhNf y;D a[mowk;H qkad wmhao,sxmyd emr Av0g yk&ad om ordOw
d H 0g Am[H yoma&,s? yom&duH 0g
Am[H ordaO,s/
avmu Oyrmtm;jzift
h m;aumif;armif;oef a,musmf ;wpfa,mufu auG;xm;
wJv
h ufuq
kd efv
Y u
dk o
f vkd qefw
Y ef;xm;wJv
h ufukd auG;vku
d o
f vkd tJ'v
D w
kd adk wmif;vSwhJ
tcsed u
f av;twGi;f rSmyJ b*widk ;f u uG,cf NhJ y;D r*"wkid ;f uv0gVykw& mG teD; awmtkyBf u;D
xJrmS ]]&Siaf rm*vm ef&UJ a&SUarSmuf bk&m;ud,
k af wmfjrwfBu;D bGm;ueJ a&mufawmfrv
l mw,f/
5

E-book is created by www.shanyoma.org

b,fvv
dk q
J adk wmh pdw\
f oGm;jcif; jzpfjcif;jzifh oGm;w,f jzpfw,fqadk wmh tbdnmPf
aZmpdww
f pfBurd jf zpfwchJ PrSmjzpfMuwJh urZ&kyaf wG+pdwZ &kyaf wG+OwkZ&kyaf wG+tm[m
&Z&kyfawG=pwkZ&kyfav;rsKd;[m-

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

a&mufvmwJt
h csed rf mS t&Siaf rm*vm efu idu
k rf sO;f aew,f/ b,fEh ,
S af eovJqdk
awmh-

E-book is created by www.shanyoma.org

]]edo'D d b*0g ynaw tmoae}}


b*0g=jrwfpmG bk&m;onf/ ynaw=e*du
k cif;xm;Ny;D toif&h adS eaom/ tmoae=
ae&m/ edo'D =d xkid af eawmfrNl y/D
bk&m;vufxufwek ;f u a,m*g0p&t&Sijf rwfrsm; w&m;tm;xkww
f ahJ e&m rdrd
wkrYd mS ae&mxkid t
f cif;rsm;toif&h ,
dS if ]]bk&m;&Si<f uvmawmfru
l tqifo
h ifo
h w
D if;ok;H ae
xkid &f ef}}qkNd y;D awmh ]]ae&mxkid u
f av;rsm;}}toifch if;usi;f xm;Muw,f/ tJ'v
D dk ae&mxkid f
uav;udrk S rcif;Ekid yf J qif;&Jwu
hJ ,
kd af wmf? rwwfEidk w
f hJ ud,
k af wmfq,
dk if wHjrufuav;
vSJ wvif;uav; omom,m,mjyKvyk Nf y;D tem;rSm&Sw
d o
hJ pf&u
G u
f av;rsm; cif;Ny;D awmh
xm;wwfMuw,f/
,ckvnf;jrwfpmG bk&m;[m ed*u
kd t&Sirf [mfarm*vm ef bk&m;<uvm,ifxidk zf v
Ykd Ydk
t&efoifch if;xm;wJah e&mrSm xkid af wmfrNl y;D jrwfpmG bk&m;u t&Sirf [marm*vm efupkd Ny;D
ar;vku
d w
f ,f/
ypvm,od aem wHG arm*vm e? ypvm,od aem wGH arm*vm e?
arm*vm e=cspo
f m; arm*vm e/ wH=G oifcspo
f m;onf/ ypvm,od aem=ypvm,od Ek=idu
k rf sO;f aeovm;/
cspo
f m;arm*vm ef? cspo
f m;idu
k af eovm;...wJ/h ESpBf urd w
f idk w
f idk f ar;awmfryl g
w,f/ xkt
d cg &Sirf [marm*vm efu jzwfceJqdk Ek;d vmNy;D awmh]]{0H baE/ baE=&Siyf ifjrwfb&k m;.../ {0H=rSeyf gw,f/ wynfah wmf cPidu
k o
f mG ;
ygw,fbk&m;}}vkdYavQmufxm;w,f/
idu
k rf sO;f w,fqw
dk m t&yfo;Hk a0g[m&? ygVdvdk 'Dtcsed rf mS xded rd'q
w
dk ihJ u
kd rf sO;f jcif;
udk y,fazsmufaMumif;w&m;ckepfyg;wku
Yd kd tpOftwkid ;f a[mMum;awmfrw
l ,f/ a[mawmf
rlykHu6

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

arm*vme=cspfom; arm*vmef/ wom=xdkodkYoifcspfom; idkufrsOf;ae&um;/


,xmond=tMuifoaYkd om (tedpo
nmponf)wpfcck ak omonm&So
d nfjzpf/ 0d[&
-awm=aeaom/ aw=oifcspo
f m;tm;(0g)oifcspo
f m;\oEmef/ wH rd'=H xkid u
kd rf sO;f jcif;
a&muf\/ wH onH=xko
d o
Ykd abm&Sad om onmud/k rm reum+umod=oifcspo
f m;ESv;Hk
roGi;f vif/h wH onH rm Am[kv+rumod=xko
d nmudk Burd zf efrsm;pGmrjyKvif/h
t&d,mwk\
Yd OD;aoQmifjzpfwhJ jrwfpmG bk&m;u t&d,mjzpfwhJ aomwmyeft&Sirf [m
arm*vm efukd t&d,meJt
Y &d,mcsi;f ajymwJph um;qkad wmh ykxZk Ofem;eJMY um;&wm bmawG
rsm;ajymaeMuygvdr.hf ..vkYd 'Dvydk aJ atmufarhp&mjzpfw,f/ ykxZk Oft&yfpum;eJeY m;vnf
atmifajym&,if ]]cspo
f m;? 'Dvdk cspo
f m;idu
k af ew,fq,
dk if tJ't
D idu
k af ysmufatmif b,f
vkv
d yk &f rvJqadk wmh ridu
fk cf ifu cspo
f m;onf tedpo
nmudk ESv;Hk oif;aew,fqydk gpd?Yk
odrYk [kwf 'kuo
nmudk odrYk [kwf tmemygeonmudk &Iaew,fqydk gpk/Yd tMuifonmud&k I
yGm;aewJt
h cku
d f idu
k rf sO;f jcif;=rd'w
&m; rdru
d ,
kd x
f rJ mS jzpfymG ;ouf0ifvm,if ESv;Hk oGi;f
&if;jzpfwhJ tedpo
nmudk ESv;Hk roGi;f eJ?Y Burd zf efrsm;pGm ravhvmeJ/Y 'kuo
nm ponfrmS
vnf; xkt
Yd wlyif/
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef/ ,H a,e=tMuifaMumif;jzif/h {0H 0d[&awm=
odrYk v
l onmudk ESv;Hk roGi;f bJaexkid af om/ aw=oifcspo
f m;\oEmef/ wH rd'=H xkid u
kd f
rsO;f jcif;ud/k y[Da,x=y,ftyfav&m\/ {wHacgXmeH=taMumif;onf/ 0dZw
d [d0dZw
d {0=&So
d nfomvQiw
f nf;/
t&d,a0g[m& obm0ed&w
k ed YJ a[mawmfro
l mG ;w,f/ qkv
d &dk if;u ]]cspo
f m;..?
rlvonmudk ESv;Hk roGi;f bJae,if oifcspo
f m;&JUoEmefrS tJ'iD u
kd rf sO;f jcif;=rd'w
&m;udk
y,fazsmufNy;D om;jzpfvrd rhf ,f}} ('gu wpftcsu)f
(2) aem ap aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x? wawm wGH arm*vm e ,xmokwH ,xmy&d,wH "rH apwom tEk0w
d au,smod tEk0pd ma&,smod? reom
tEkayau,smod? XmeH acg yaewH arm*vm e 0dZw
?d ,H aw {0H 0d[&awm wH rd'H
y[Da,x/
7

E-book is created by www.shanyoma.org

(1) womwd[ arm*vm e ,xmond aw 0d[&awm wH rd'H Muurwd? wH


onH rm reom+umod wH onH rm A[kvrumod/ XmeH acg yae+wH arm*vm e
0dZw
?d ,H aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/

E-book is created by www.shanyoma.org

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

arm*vm e=cspo
f m; arm*vm ef.../ {0H=odrYk v
l onmudEk v
S ;Hk roGi;f bJ/ 0d[&awm=aeaom/ aw=oifcspo
f m;\oEmef/ wH rd'=H xkid u
kd rf sO;f jcif; rd'w
&m;ud/k aem
ap y[Da,x=tu,f ry,f&mS ;tyfjim;tH/h (ry,fEidk af o;bl;qk,
d if) arm*vm e=cspf
om; arm*vm ef/ wawm-wou
mav=xdt
k cg/ wG=H oifcspo
f m;onf/ ,xmokw=H t
Muif tMuifMum;tyfz;l aom/ ,xmy&d,w=H tMuif tMuifoiftyfz;l aom/ "rH= y&d,wf
pmayw&m;rsm;udk/ apwom=pdwfjzifh/ tEk0dwau,smod=tzefzefMuHpnfaeavmh/
tEk0pd m&,smod=tzefzefo;Hk oyfqifjcifaeavmh/ reom=pdwjf zif/h tEkayau,smod=
tzefzef&MI unh
f aeavmh/ arm*vm e=cspo
f m; arm*vm ef../ ,H a,e=tMuiftaMumif;
jzif/h {0H=odkY rdro
d ifz;l Mum;zl;aom y&d,wfpmayudpk w
d jf zifh tzefzefMupH nfo;Hk oyfqif
jcifvsu/f 0d[&awm=aeaom/ aw=oifcspo
f m;\ tzk/Yd wH rd'=H xkd idu
k rf sO;f jcif;ud/k
y[Da,x=y,ftyfav&m\/ {wH XmeH=xkt
d aMumif;onf/ 0dZw
d acg0dZw
d {0=&So
d nf
omvQifwnf;/
tedponmtp&SdwJh rlvESvkH;oGif;&if; onmudk ESvkH;roGif;vkdYrS idkufrsOf;jcif;
raysmufao;,if cspo
f m;...rdro
d ifchJ Mum;zl;wJyh &d,wfpmayrsm;udk pdwjf zifh tBurd Bf urd f
MuHpnf okH;oyfqifjcif ESvkH;oGif;yg/ cspfom;...,ckajymovkd rdrdoifMum;xm;zl;wJh
y&d,wfpmayudk pdwef t
YJ zefzefMupH nfo;Hk oyfqifjcif ESv;Hk oGi;f ae,if cspo
f m;&JUoEmef
rSmjzpfymG ;wJh idu
k rf sO;f jcif;=rd'w
&m;[my,f&mS ;Ny;D jzpfvrd rhf ,f/ ('gu 2-tcsu)f
(3) aem ap aw {0H 0d[m&awm wH rd'H y[Da,x/
/cspo
f m; arm*vm ef?
,ckajymwJh 2-eHygwfenf;twkid ;f rdro
d ifMum;xm;wJh y&d,wfpmayrsm;udpk w
d jf zifh MupH nf
oH;k oyfqifjcifEv
S ;Hk oGi;f vkrYd S 'Diu
kd rf sO;f jcif;qkw
d hJ rd'w
&m;ry,f&mS ;tyfao;,if (0g) idu
k f
rsO;f jcif; raysmufao;vQib
f mvky&f rvJqadk wmhwawm wGH arm*vm e ,xmokwH ,xmy&d,wH "rH 0dwm a&e oZm,H ua&,smod/
arm*vm e=cspo
f m; arm*vm ef/ wawmwou
mav=xko
d yYkd &d,wfpmayudk ESv;Hk
oGi;f vkrYd S idu
k rf sO;f jcif;raysmufao;aomftcg umv/ wG=H oifcspo
f m;onf/ ,xmokw=H
tMuif tMuif oiftyfz;l aom/ "r=H y&d,wfpmayw&m;ud/k 0dwm a&e=tus,t
f m;jzif/h
oZm,H=&Gwt
f o
H Zm,fru
I /kd ua&,smod=oifcspo
f m;jyKavmh/
a[m'g ok;H (3) eHygwf idu
k rf sO;f jcif;aysmufatmif jyKvyk w
f ehJ nf;yg/ (pdwef rYJ rd &d wJh
pm) at;...,aeYA'k b
mom0if trsK;d om;+trsK;d orD;rsm;taeeJq
Y ,
dk if "rpMum&w,f?
8

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

XmeH acg yae+wH 0dZw


?d ,H aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
arm*vm e=cspo
f m; arm*vm ef.../ ,H a,e=tMuiftaMumif;jzif/h
(tMuiftaMumif;qkw
d m bmvJ? rdro
d ifMum;wJph mayy&d,wfrsm;udk tus,Ef w
I f
>rwf&GwftHjcif;qkdwJhtaMumif;jzifh/)
{0H=od/Yk 0d[&awm=aeaom/ aw=oifcspo
f m;\tzk&Yd m/ wH rd'=H xkid u
kd rf sO;f jcif;
ud/k y[Da,x=y,ftyfav&m\/ {wH XmeH=taMumif;onf/ 0dZw
d acg-0dZw
d {0=&Sd
onfomvQifwnf;/
idu
k rf sO;f jcif; y,fazsmufaMumif; wwd, 'Dw&m;[m trSeyf &J w
dS ,fcspo
f m;...?
prf;oyfomMunhaf yawmh/ ('gu wwd,tcsu)f /
(4) rdr&d wJh y&d,wfpmayawGukd EIwu
f wwGww
f w
G &f w
G t
f v
H rYdk S idu
k rf sO;f csiw
f mr
ajymao;bl;? idu
k cf siNf rJ idu
k cf siaf eao;w,fq,
dk if pwkwb
mvky&f rvJqadk wmhaem ap aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
cspo
f m; arm*vm ef...? odrYk rd o
d ifMum;aom y&d,wfpmayrsm;udk EIwv
f w
G &f w
G f
tH aeygvsux
f idk u
kd rf sO;f jcif;w&m;udk tu,fry,f&mS ;tyfao;bl;y qkv
d Qi.f .pwk
wenf; bmvky&f rvJ/
wawm wGH arm*vm e? Oabm uPaomwmed tm0daO,smod ? ygPdem *wmed
tedraZ,smod/
arm*vme=cspfom; arm*vmef.../ wawm=xdktcg/ wGH=oifcspfom;onf/
Oabm uPaomwmed=em;ysO;f em;&Guf ESpb
f ufwu
Ydk /kd tm0daO,smod=vufeq
YJ aJG vmh/
9

E-book is created by www.shanyoma.org

tewvuPokw&f w,f? r[mowdy|mefeokw&f w,f/ tJ'rD rd &d Ny;D wJh oifMum;xm;wJh


"rpMumw&m;pmay? tewvuPokww
f &m;pmay? r[mowdy|meokwf w&m;pmay
rsm;udk ('kw,
d enf;tvdu
k )ESv;Hk ok;H oyfqifjcifEv
S ;Hk oGi;f ygvsuef rYJ S idu
k rf sO;f csiaf o;w,f
qk,
d if tJ'rD rd o
d ifMum;xm;wJw
h &m;pmayawGukd (,ck wwd,enf;tvdu
k ) tus,w
f 0ifh
EIwu
f &Gwt
f H o&Zm,f&r,f/ tJ'v
D &dk w
G t
f v
H Qif b,fvjdk zpfrvJqadk wmh-

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

(tidu
fk af ysmufatmifvyk w
f ehJ nf;/) em;ysO;f udk vufeb
YJ ,fjyefnmjyefq/JG ('gwifyJ
vm;qkdawmh)

E-book is created by www.shanyoma.org

ygPdem *wmed tEkyaZ,smod=b,fvufjzifh nmbufu,


kd u
f ykd w
G o
f yfay;? nm
vufjzifh b,fbufu,
kd u
f kd yGwo
f yfay;/ qkv
d &kd if;rSmpwkw tidu
k af ysmufatmif vkyw
f ehJ nf;u ud,
k ef m;&GuEf pS b
f ufukd ud,
k v
fh ufeq
YJ JG
ay;..wJ/h 'geJrY &ao;bl;qkv
d &Ykd ,
dS if b,fbufvufen
YJ mbufu,
kd yf ikd ;f udk yGwo
f yfay;?
nmbufvufeb
YJ ,fbufu,
kd yf ikd ;f ukd yGwo
f yfay; (rsuEf mS udv
k uf0g;eJY ywfoyfay;? tdrf
usawmhpw
d u
f ;l eJY yGwMf unhMf uyav/) tJ'v
D dk yGww
f u
dk af y;,if bmjzpfrvJqadk wmhXmeH acg yaewH 0dZw
/d ,H aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
arm*vm e=cspo
f m; arm*vm ef/ ,H-a,e=tMuifem;&GuEf pS zf ufukd qG
J ay;jcif;?
rdru
d ,
kd u
f kd b,fjyefnmjyef yGwo
f yfay;jcif;wnf;[laom taMumif;jzif/h 0d[&awm=ae
aom/ aw=oifcspo
f m;\ (oEmef)/ wH rd'=H xkid u
kd rf sO;f jcif;ud/k y[Da,x=y,ftyfav
&m\/ {wH XmeH=taMumif;onf/ 0dZw
d acg-0dZw
d {0=&So
d nf {uefreS v
f aS y\/
(4-ckajrmuf idu
k rf sO;f aysmufaMumif; w&m;/)
(5) tJ..em;&Guq
f v
JG rYkd ?S rdru
d ,
dk u
f v
kd ufeb
YJ ,fjyef nmjyefyw
G o
f yfay;vkrYd S tdyf
csirf ajyao;bl;? tidu
fk rf sO;f raysmufao;bl;yqk,
d if yOrajrmufbmvky&f rvJqadk wmhaem ap {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
odYk em;&GuEf iS u
hf ,
kd u
f kd yGwo
f yfay;aeygvsuef rYJ S oifcspo
f m;\oEmef idu
k rf sO;f
jcif;w&m; raysmufao;bl;yqkv
d Qi.f ..
wawm wGH arm*vm e O|m,m+oem O'aue tuDe d tEkrZw
d mG 'dom tEk0-d
avmau,smod? euwm ed wm&u&lyged Oavmau,smod/
arm*vm e=cspo
f m; arm*vm ef.../ wawm-wou
mav=xkpd wkwe nf;eJ&Y u
G f
aqmifvrYdk S idu
k rf sO;f jcif;raysmufao;aomtcgumv/ wG=H oifcspo
f m;onf/ tmoem=
xkid af e&mrS/ O|m,=x/ O'aue=a&jzif/h tuDed =d rsupf w
d u
Ydk /kd tEkyZdw
mG =aq;aMum
yGww
f u
dk
f / 'dom=wl&t
l &yf+txuft&yf+atmuft&yfqw
dk hJ t&yfwu
Ydk /kd tEk0ad vm10

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

pwkwe nf;eJrY rS &,if ae&muxoGm;? rsuEf mS opf? (rsupf u


d akd q;aMumyGww
f u
dk f
ay;w,fqw
dk m rsuEf mS opfjcif;ygyJ?) rsuEf mS opfNy;D awmh ta&SU+taemuf+awmif+ajrmuf
qkw
d hJ zDvmt&yfav;yg;? txuf+atmufqw
dk t
hJ &yfEpS yf g;-tm;vk;H t&yfq,frsuEf mS wkYd
udk txufMunfv
h u
dk ?f atmufMunfv
h u
dk ?f wl&Ml unfv
h u
dk ?f zDvmMunfv
h u
dk jf zifMh unfah y?
aumif;uifrmS &Sw
d hJ euwMf u,fwm&mwku
Yd kd armhMunfah y;/
XmeH acg yae+wH 0dZw
?d ,H {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
cspo
f m;arm*vm e? uJo
h t
Ykd &yfq,frsuEf mS wku
Yd kd &IarQm?f rk;d ay:u euwMf u,f
wm&mrsm;udk armfNy;D oifcspo
f m;Munhcf v
hJ &Ydk ,
dS if tJ'iD u
kd rf sO;f jcif;w&m;udk oifcspo
f m;Munfh
cJv
h &Ydk ,
dS if tJ'D idu
k rf sO;f jcif;w&m;udk oifcspo
f m; y,f&mS ;tyfNy;D jzpfayvdrrhf nf/ tJ'v
D kd
t&yfq,frsuEf mS udMk unhaf y;jcif;? euww
f m&mwku
Yd adk rmf Munhaf y;jcif;[mvnf;yJ idu
k f
rsO;f jcif;ukd y,fazsmufaMumif;w&m;wpfyg;jzpfayw,f/
/('gu yOrtcsu/f )
(6) aem ap aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
enf;t&yfrsuEf mS udk &IarQm?f rk;d ay:ueuwMf u,fwm&mwku
Yd kd armfMunhyf gvsuf
oifcspfom;\oEmefrSm idkufrsOf;jcif;=rd'w&m;ry,f&Sm;tyfao;bl;qkdygvQifwawm wGH arm*vm e tmavmuonH reodua&,so?d 'd0gonH t"d|a[,smod? ,xm 'd0g wxm &w? ,xm&w wxm 'd0g? wd 0d0a#e apwom ty&da,mea'e oybmoH pdwH bma0,smod/
arm*vme=cspfom;arm*vmef.../ wHG=oifcspfom;onf/ wawm=xkdtcg/
tmavmuonH=tvif;a&mif[al om trSwo
f nmud/k reodua&,smod=ESv;Hk oGi;f avmh/
'd0gonH=aeY[al omtrSwo
f nmud/k t"d|a[,smod=aqmufwnfavavmh/ 'd0g=aeY/
tmavmuonH=tmavmuonmud/k t"d|mwd,xm=aqmufwnfouJo
h /kYd wxm=xkYd
twl/ &w =nOfh tmavmuonmukd aqmufwnfouJo
h /Ykd wxm=xkt
Yd wl/ 'd0g=aeY
/ t"d|aw,smod=tmavmuonmudak qmufwnfavmh/ wd=odv
Yk Qi/f 0dya#e=
xde+rd'q
w
dk t
hJ ydww
f cH g;Bu;D awG [if;vif;yGiNhf y;D aom/ ty&da,mea'e=rd'q
w
dk t
hJ ajr;
t,Surf &Sad om/ apwom=pdwjf zif/h oybmoH=PfynmaMumifjh zpfwhJ tvif;a&mif&dS
11

E-book is created by www.shanyoma.org

au,smod=tzefzefvSnfhMunfhavavmh/ euwmedwm&u&lyged=aumif;uifrSm&SdwJh
euwMf u,fwm&mtaygif;wku
Yd /kd Oavmau,smod=armf
h Munfah vavmh/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

atmif/ pdw=H pdwu


f /kd bma0,smod=yGm;rsm;BuKd ;ukwf oifcspo
f m;tm;xkwyf gav/
ajcmufcak jrmuf ]]tmavmuonmyGm;}}qkw
d u
hJ pd u
sawmh 0dyemur|mef;rsm;pD;
jzef;yGm;rsm;wJt
h cg Oyuda voq,fyg;xJrmS yxrMobmoqkw
d t
hJ vif;a&mif Oyuda vo
ay:vmw,f/ tJ'aD y:vmwJh tvif;a&mifuu
kd PfynmaMumifjh zpfvmwJh tvif;a&mif/
tckvnf;yJ 'dAp uKtbdnmPf&UJ tajcyg'ujzpfavmufwhJ PfynmaMumifjh zpfaom t
vif;a&mifBu;D ay:vmatmifyJ rdr&d UJ pdwu
f t
kd mavmuonmeJu
Y ikd Nf y;D yGm;ay;avcspo
f m;/
XmeH acg yae+wH 0dZw
?d ,H aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef.../ ,Ha,e=tMuiftmavmuonmudk yGm;rsm;
jcif;wnf;[laomtaMumif;jzifh/ {0H 0d[&awm=odkYtmavmuonmudkyGm;rsm;ae
aom/ aw=oifcspo
f m;\ (oEmef)/ wH rd'=H xkid u
kd rf sO;f jcif;ud/k y[Da,x=y,f&mS ;tyfav
&m\/ {wH XmeH=taMumif;wnf;/ 0dZw
ad cg-0dZw
d {0={uef&o
dS nfomwnf;/
tidu
k af ysmufatmifymG ;&wJh ajcmufcak jrmuftaMumif;w&m;&So
d m;yJ? tmavmu
-onmudk yGm;ay; oifcspo
f m;.../ / (q|tcsu)f
(7) tmavmuonmudk yGm;rsm;ygvsuu
f eJrY S tidu
k rf aysmufao;bl;? rd'w
&m;ESyd f
pufNrEJ ydS pf ufaeao;w,fq,
dk if vufavQm&h awmhrvm;vkq
Yd adk wmhaem ap aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
tmavmuonmudk yGm;rsm;aeygvsuf rd'w
&m;udrk y,f&mS ;tyfao;bl;yqk,
d if
0g-idu
k Nf rJ idu
k af eao;oyqk,
d if ckepfcak jrmufenf;vrf;taeeJY bmvkyaf y;&rvJqadk wmhwawm wGH arm*vm e ypm yka&onDpuFrH t"d|a[,smod taEm*aw[d `Ead ,[d tA[d*awe rmeaoe/
arm*vme=cspfom; arm*vmef.../ wawm=xkdtcg/ wHG=oifcspfom;onf/
ypm yka&onD=aemufEiS ahf &SU onmcsi;f pyf trSwaf ysmuf roGm;atmif (onmw&m;
aysmufroGm;apeJ?Y a&SUa&m+aemufa&m trSwo
f nm raysmufbeJ )YJ / taEm*aw[d `Ead ,[d=rdru
d ,
dk w
f iG ;f rSmwnfuek af om a`Ew
jYdk zif/h
12

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

(bmqkv
d w
dk mvJ/ rsupf u
d [kMd unhf 'DMunhf rMunfeh ?YJ rdr&d UJ &lyum,xJwiG yf pJ uKa`Eu
ckd sNy;D awmhxm;? em;uvnf;yJ tjyiftyu toHawGukd em;raxmife?YJ tJ ESmacgif;
a`E? vQma`E? ud,
k
f a`Eq
w
kd hJ 'Da`Ea wG[m tjyiftyudk tm&Ho
k mG ;Ny;D r,lapeJ)Y /

(rdr&d UJ pdww
f nf;[laom a`Ev
nf;yJ cEmud,
k jf yifbufoYkd xGurf oGm;apeJ/Y b,f
rSmxm;&rvJq,
kd iff tZwa c: rdrcd Emud,
k w
f iG ;f rSm&Sw
d hJ &kyef mrfw&m;xJrmS yJ reda`Eq
dk
wJph w
d u
f x
kd m;? xm;Ny;D bmvkyrf &rvJq,
dk if)/
puFr=vlvm;wkaYH cguf pMua vQmufjcif;ud/k t"d|a[,smod=oifcspo
f m;aqmuf
wnfygav/
(at;...rdr&d UJ cEmud,
k t
f wGi;f rSm&Sw
d hJ &kyef mrfw&m;awGay:rSm pdwx
f m;Ny;D awmh
pBuavQmufay;...wJh/)
XmeH acg yae+wH 0dZw
?d ,H aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
arm*vm e=cspo
f m; arm*vm ef.../ ,H a,e=tMuifoaYkd om vl;vmwkaHY cguf
a`Eu
ckd sKyw
f nf; pMua vQmufjcif;wnf;[laom taMumif;jzif/h {0H 0d[&awm=odkY
pBua vQmufaeaom/ aw=oifcspo
f m;\ (oEmef)/ wH rd'=H xkid u
kd rf sO;f jcif; rd'w
&m;
ud/k y[Da,x=y,ftyfav&m\/ {wH XmeH=taMumif;onf/ 0dZw
d acg-0dZw
d {0=
pifppf{uef trSe&f o
dS nfomwnf;/
(cspo
f m;...pBua vQmufay;/ tJ'pD Bua vQmufay;jcif;[m ckepfcak jrmufiu
kd rf sO;f
aysmufaMumif;w&m;jzpfw,f...wJh/)
'Dw&m;ckepfyg;[m wu,fw&m;ESvkH;usifhokH;wJh a,m*Dolawmfpifrsm;tzdkY tNrJ
rSwrf ad eaomw&m;ckepfyg;jzpfonft
h wkid ;f 'Dae&mrSm ]]idu
k rf sO;f jcif;aysmufaMumif;w&m;
ckepfyg;vuFm}}udk t"dym ,ftcsKyEf iS w
hf uG azmfjyygOD;tH/h
(1) y,fazsmufonm?
(2) pm ESv;Hk oGi;f ?
(3) pmtHvQi;f wnf?h
(4) em;ysO;f +ud,
k +f oyf?
13

E-book is created by www.shanyoma.org

tA[d*awe rmeaoe=tjyiftyodrYk oGm;aompdwjf zif/h

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

(5) t&yf &Iarsm?f


(6) tmavmuyGm;?
(7) pBuo
mG ;? ckepfyg; idu
k rf sO;f aysmufaMumif;wnf;/ / (EIw&f aqmif&ef vuFm)
(t"dym,fum;)1/ / y,fazsmufonm/ (w&m;ESv;Hk oGi;f &if;idu
k rf sO;f vmvQif rlvESv;Hk oGi;f &if;
onmudEk v
S ;Hk roGi;f &? Oyrm-tedpo
nmudEk v
S ;Hk oGi;f &if; idu
k rf sO;f vmvQif xkt
d edpo
nm
ESv;Hk oGi;f rIukd acw &yfqidk ;f xm;&rnf/)
2/ pmESv;Hk oGi;f / / (enf;jzifrh rS &vQif rdro
d ifMum;avhvmxm;aom y&d,wf
pmayrsm;udk pdwjf zift
h zefzefMupH nfEv
S ;Hk oGi;f &rnf? rdrEd w
I w
f uf&&Sx
d m;aom "rpMum?
tewvuPokwpf onfukd pdwjf zifMh upH nf&rnf/)
3/ pmtHvQi;f wnf/h (enf;jzifrh rS &vQif rdro
d ifMum;avhvmxm;aom y&d,wf
pmayrsm;udk tus,Ef w
I >f rwf&Gwt
f &H rnf/)
4/ em;ysO;f +ud,
k +f oyf/ (enf;jzifrh rS &vQif rdr\
d em;ysO;f =em;&Guu
f v
kd ufjzifq
h JG
&rnf/ ud,
k u
f v
kd ufjzifh tzefzefyw
G o
f yfay;&rnf/)
5/ t&yf&aI rQm/f (enf;jzifrh rS &vQif ae&mrSxrsuEf mS opfNy;D vQif t&yfrsuEf mS
euwMf u,fwm&mwku
Yd kd Munh&f &I rnf/)
6/ tmavmuyGm;/ (enf;jzifrh rS &vQif tmavmuonmudk yGm;rsm;&rnf/ aeY
tcgjzpfvQif aea&mifu&kd
I +nOft
h cgjzpfvQif va&mifu&kd
I (v-r&Sv
d Qiq
f rD ;D a&mifponf
ud&k
I ) tmavmaum+tmavmaum=tvif;a&mif+tvif;a&mif[
l tzefzef&w
G yf mG ;
ESvkH;oGif;xm;&rnf/)
7/ pBuo
mG ;/ (enfjzifrh v
S &vQif a`Ew
u
Ydk ckd sKyw
f nf;? pdwu
f v
kd nf;ud,
k w
f iG ;f
omxm;um vlvm;wkHYacgufpBuavQmuf&rnf/ cepfyg;idkufrsOf;aysmufaMumif;wnf;/
(ckepfyg;aomenf;tqifq
h ifjh zifh idu
k rf sO;f jcif;udyk ,fazsmufrf &vQif u&Zac:qk
d &kyf
uk,
d rf mS yifyef;vSNyjD zpf tem;ay;&eftcsed w
f ef&um; vuf,meHawmif;jzifah vsmif;um
vuf0aJ jcudk vuf,majc\a&SUodYk tenf;i,fveG af p owdorZOfvufrvGwyf J ]]
rnfaomtcsed u
f svQif igxrnf}}[laomtrSwu
f dk ESv;Hk oGi;f jcaoFrh if;yrmwnfMunf
pGmtdypf uf&rnf/ tdy&f mrSE;dk vQiEf ;dk csi;f ]]pif;aeaomcsr;f om? apmif;aeaomcsr;f om?
14

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

idu
k rf sO;f aeaom csr;f omwku
Yd kd igrcHpm;bl;[J}h }[k pdwu
f w
kd if;vsuf vsijf refpmG x&rnf/

tu,f 'Dcek pfenf;eJY usio


hf ;Hk Munhyf gw,f? b,fenf;eJrY rS &ygbl;? idu
k rf sO;f jcif;=
rd'w
&m;onf 0ifNr0J ifaeygw,f? b,fEh ,
S v
f yk &f rvJvq
Ydk adk wmh jrwfpmG bk&m;u r&wJh
tqk;H rSm tydik ;f tjcm;eJpY rD aH y;w,f/ Zm*&d,mEka,m*enf;ac:w,f/ b,fvadk y;ovJ
qkad wmhaem ap aw {0H 0d[&awm wH rd'H y[Da,x/
cspo
f m;arm*vm ef...? odv
Yk ;l vmwkaYH cguf pBua vQmufvsuaf eaom oifcspf
om;tzd&Yk m xkid u
kd rf sO;f jcif;=rd'w
&m;udk ry,f&mS ;tyfao;bl;yqk,
d ifwawm wGH arm*vm e 'uad Pe yae oD[ao,sH uay,smod yga' yg'H
tpm"m, oawm orZmaem O|meonH reodu&dwmG /
arm*vme=cspfom;arm*vmef.../ wawm=xkdodkYenf;ckepfyg;tokH;jyKygvsuf
idu
k rf sO;f jcif;w&m;udk ry,f&mS ;Ekid yf gbl;qkw
d t
hJ cg/ wG=H oifcspo
f m;onf/
(b,fvkdae&rvJqkd,if)
'uda Pe yae=vuf,meHawmif;jzif/h
(b,fbufapmif;NyD;awmh ravsmif;eYJ? yk*dKvfjrwfwkdY&JUavsmif;jcif;um; nmbuf
apmif;avsmif;&w,f/)
yga'=nmbufajc/ yg'H=b,fbufajcud/k tpm"m,=tenf;i,fa&SUem;wk;d xm;
/
(ajcay: ajcwifNy;D tdyv
f Qif qif;&Jw,f? 'ghaMumifh vuf,meHawmif;avsmif;Ny;D oum
v nmbufajcudkqefYqefYwef;wef;xm;? b,fbuf'l;udk nmbufajc&JUa&SUem;a&muf
atmif wk;d xm;vku
d yf g...wJ/h ,aeYacwftavsmuf pufem&Det
YJ rSwjf yK&wmrk)Yd
15

E-book is created by www.shanyoma.org

um; t*Fw
k Kd &yf gVdawmf owuedygwf ypvm,rmeokwv
f m idu
k rf sO;f jcif; y,f
azsmufaMumif;w&m; ckepfyg;wnf;/ &kad opGmvku
d ef m jznfu
h siEhf idk Mf uygapukeo
f wnf;/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

O|meonH=em&D rdepfus,if igxrnf[al om trSwo


f nmud/k reodu&dwmG =
ESv;Hk oGi;f / oD[ao,s=H jcaoFrh if;uJo
h aYkd vsmif;jcif;ud/k tay,smod=oifcspo
f m;jyKygav/

E-book is created by www.shanyoma.org

jcaoFrh if;&JUavsmif;jcif; tdyjf cif;qkw


d m b,fvv
dk .J ../ jcaoFrh if;[m rlvyxr
tdyfaygh? avsmif;ayghqkduwnf;u a&SUvufESpfacsmif;? aemufajcESpfacsmif;? tNrD;wkdYudk
ae&mwus xm;Ny;D Nyq
D ,
dk if]]ighajc+vuf+tNr;D igrtdycf ifu 'Dtem;rSmxm;w,f? tdyaf yr,fv
h t
Ydk 'J v
D uf&m+
ajc&m+tNr;D &mrysub
f ;l ? wpfcgwnf;Nird o
f ufpmG tdyNf y;D tyf&mu Ek;d ,if ol&UJ e*dx
k m;wJh
vuf+ajc+tNr;D wk&Yd UJvuf&m ajc&m tNr;D &m ysuo
f vm; rysub
f ;l vm;? yxrMunhw
f ,f}}
tJ'v
D Mkd unfv
h Ydk tu,frsm; ol vufxm;wJt
h ajctae ysuw
f mawGUr,f? ajcxm;
wJt
h ajcteysuw
f mawGrY ,f? tNr;D xm;wJt
h ajctaeysuw
f m awGUr,fq,
dk if ]]oifuo
hJ Ykd
ol&aJ bm*kPjf ynfpw
Hk hJ jcaoFt
h zkYd om;xJrmS tjrwfq;Hk qkw
d o
hJ m;wkaYd oXfeif; jcaoFrh if;qkd
wJh 'Dvt
kd xufwef;yk*Kd vt
f zk'Yd v
D v
dk uf&m+ajc&m+tNr;D &mysuNf y;D awmh rNird rf ouftyf
jcif;[m bmawmfao;ovJ}} tJ'v
D o
kd u
Yl ,
kd o
f l 'Pfay;aomtm;jzifh tJ'aD eY tpm&SmrxGuf
bl;? tiwfcv
H u
dk w
f ,f/ tJ'v
D dk tdyNf y;D awmh vuf&m ajc&mtNr;D &m ysuo
f vm;+rysub
f ;l
vm; Munfv
h rYkd ysuw
f mawGUawmh]]oifuJhodkY ol&Jabm*kPfESifhjynfhpkHaom jcaoFhrif;tzdkY&m uJhodkYrvIyfr,Sufr
aMumufr&GUH wnfNird pf mG tdyjf cif;onf ol&aJ bm*kPEf iS o
hf ifah vsmaf vsmufywfaypG}}
tJ'v
D Edk pS v
f t
dk m;& 0rf;ajrmuf0rf;pmxNy;D vnfqBH u;D awGrsm;cgNy;D jcaoF&h UJ oD[em
'ac:wJh &Jwif;oH[ed ;f a[mufou
H kd ok;H Burd [
f ed ;f a[mufNy;D awmh tpm&SmxGuw
f ,f/ 'gudk
jcaoF&h UJ tdyjf cif;=oD[ao,svaYdk c:w,f/
jrwfpmG bk&m;vnf;yJ tck &Siaf rm*vm efuo
kd ifay;aew,f/ oD[ao,s=jcaoFrh if;
\tdyjf cif;uJo
h aYkd om tdyjf cif;jzif
h &d,mykwf vufxm; ajcxm;rysuaf peJ?Y tifrwefNird f
Nird o
f ufouftyd af pcsiw
f hJ oabm? ajcxm; vufxm; pdwx
f m;tukev
f ;Hk oifay;w,f/
tdyaf wmhr,fq,
dk if ,m(nm)bufapmif;tdy?f atmufajcjzpfwhJ nmbufajcudw
k ef;wef;
xm;? b,fbufajcudak &SUem;enf;enf;wd;k Ny;D awmhxm;? nmajcay:udk b,fajcudw
k ifNy;D
rtdyef ?YJ nmajcay: b,fajcudw
k iftdyv
f Qif awmfawmfMumawmh 'kua 0'emawGjzpfvm
wwfw,f/ tdyw
f mawmifcsr;f csr;f omomtdy&f atmif tJ'v
D adk jcxm;yku
H kd jrwfpmG bk&m;
enf;ay;awmfrw
l ,f/ um,okcjzpfatmif oifay;jcif;jzpfw,f/ pdwo
ck jzpfatmifowd
16

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

orZOfvufrvGwaf pbJ ]]igonfem&D rdepfusvQix


f r,f}}qkw
d t
hJ rSwo
f nmudk pdwf
xJurSwx
f m;Ny;D rS tdyyf gwJ/h

y#dAak 'e p aw arm*vm e cdya n0 ypK|mwAH e ao,sock H yokcH e rd'-


okcH tEk,ak wm 0d[&dmrDwd {0H [d aw arm*vm e oduw
d AH/
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef/ y#dAak 'e=Ek;d vmaom/ aw=oifcspo
f m;onf/
(cspo
f m;...Ek;d vmNy;D qkMd uygpd?Yk rdrad rQmrf eS ;f wJeh m&D+rdepf euwMf u,fwm&mtcsed f
a&mufvYkd Ek;d vm,if b,fEh ,
S v
f yk &f rwk;H /)
t[H=igonf/ ao,sock =H avsmif;&wJch sr;f omud/k tEk,ak wm=tzefzefBuKd ;ukwf
tm;xkwo
f ifo
h nfjzpf/ e 0d[&dmrd=igraetH/h yokc=H b,fapmif; nmapmif;w
ajymif;jyefjyefjyK&wJh csrf;omudk/ tEk,kawm=tzefzefBudK;ukwftm;xkwfonfjzpf/
e 0d[&drd=igraetH/h rd'o
ck =H xpfzefxyftdyjf cif;aMumifjh zpf&wJh csr;f omud/k tEk,-k
awm=tzefzefBuKd ;ukwt
f m;xkwo
f nfjzpf/ e 0d[&drd=igraetH/h wd=odEYk v
S ;Hk
ydu
k
f / cdya n0=vsipf mG omvQi/f 0k|mwAH= x&m\/ {0H [d=odv
Yk Qi/f aw=oifcspo
f m;
onf/ oduw
d AH= usit
hf yf\ (0g) usi&hf rnf/
vlo
Y abmu tdy&f muEk;d Nyq
D ,
dk if wpfcgwnf;Ek;d vQiEf ;dk csi;f rxao;bJ bmvkyw
f wf
ovJ? ywfvufveS Nf y;D awmh ajcypf+vufypf wuwnf; wtdted YJ tdyw
f chJ sr;f omud,
k al e
wwfMuw,f/ 'grsK;d udk ao,sock vkadY c:w,f/ wpfcsKUd usawmh b,fapmif;vku
d f nmapmif;
vku
d f ajcvufvyI Nf y;D tif;-tl;eJn
Y nf;Ny;D csr;f omokc ,lwwfMuw,f/ 'grsK;d udk yokc
vdaYk c:w,f/ wcsKUd usawmh Ek;d vmNy;D jyeftyd v
f u
dk &f ,if ydak umif;w,fvx
Ydk ifw,f? tao
tcsmpOf;pm;Munhfaygh/ a[meHeufav;em&Davmuf wkH;acgufvkdYEkd;? Ekd;vmwJhtcgjyefNyD;
awmhtyd v
f u
kd &f ,if jrefjreftyd af ysmw
f ,f? ydNk y;D awmhvnf; csr;f omw,fxifw,f? tJ'v
D dk
jyefNy;D awmh tdyw
f cJh sr;f omrsK;d udk rd'o
ck ac:w,f/
cspo
f m;arm*vm ef...? ud,
k &f nfreS ;f wJeh m&D rdepf? ud,
k &f nfreS ;f wJeh uww
f m&m
tcsed u
f svYdk cspo
f m;Ek;d vm,if17

E-book is created by www.shanyoma.org

uJaumif;Ny?D tJ'v
D dk O|meonmudEk v
S ;Hk oGi;f Ny;D tdy,
f if ud,
k &f nf&,
G w
f ehJ m&D? rdepf
tcsdefrSmEkd;wmyJ? uJ-Ekd;,ifb,fhES,fvkyf&rvJ-

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

ao,sock =yufvufveS Nf y;D awmh ajcypfvufypfae&vkjYd zpfwhJ csr;f omokcrsK;d ?


yokc=b,fapmif;nmjyefwajymif; jyefjyefvn
S Nhf y;D wtdted YJ aevkjYd zpfwchJ sr;f om
okcrsK;d ?

E-book is created by www.shanyoma.org

rd'o
ck =Ek;d Ny;D wJah emuf jyefNy;D tdyv
f u
dk &f vkYd idu
k v
f u
dk &f vkjYd zpfwhJ csr;f omokcrsK;d /
'Dock ok;H yg;udt
k m;xkwNf y;D aom igraebl;[Jv
h Ydk tJ'v
D adk tmufarhNy;D awmh oifcspf
om; jrefjrefE;dk x&r,f/
(u) ckepfyg;aomenf;jzifh idu
k rf sO;f jcif;aysmufatmif tm;xkwyf g/
(c) tJ'cD ek pfenf;eJrY S raysmufawmhb;l qkw
d ahJ emufq;Hk rSm 'Dpnf;urf;eJt
Y yd yf g/
(*) tdy&f mEk;d onfEiS hf wpfNyKd ief uf vsipf mG x&rnf/
wkid af tmifaom pum;&yfjzifh jrwfpmG bk&m;onf t&Siaf rm*vm eftm; xde+rd'
udyk ,faMumif; tusiyhf #dywfukd a[mfawmfryl gw,f/
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)

y,fazsmufonm?
pmESv;Hk oGi;f ?
pmtHvQiw
f nf?h
em;ysO;f udu
k o
f yf?
t&yf&aI rQm?f
tmavmuyGm;?
pBuo
mG ;? ckepfyg;idu
k rf sO;f aysmufaMumif;wnf;/

xde+rd'u
ykd ,faMumif; tusichf ek pfyg; a[mNy;D awmh bma[mjyefovJqadk wmhwomwd[ arm*vm e {0H oduw
d A/H
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef../ wom=od&Yk um;/ aw=oifcspo
f m;onf/ {0H=
od/kY oduw
d A=H usit
hf yf\? usi&hf rnf/ (b,fvv
dk )J /
e Opmaom@H y*a[wGm ukvmed OyouFrdmrDwd {0H aw arm*vme
oduw
d A/H
18

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

a[m'D'umawG igh'umawG? igeJt


Y vGe&f if;ED;S wJ'h umawG? igajym,ifNy;D rSmyJ? igh
udjk rif,ifqrG ;f avmif;MurSmyJvYdk tJ'v
D x
dk ifjrifrI rmefrmeESmarmif;Bu;D udak jrm ufNy;D awmh
&[ef;wpfyg; NrKd UxJ &GmxJ 'um 'umrtdru
f kd qGr;f cHomG ;vk&Yd ,
dS if bmjzpfwwfovJ/
oEd [d arm*vm e ukavok udpu
&PD,med? a,[d rEkm tm*wH bduK H e
reodua&mEd/
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef.../ ukavok=trsK;d av;yg; 'um 'umrrsm;wkYd
/ udpu
&PD,med=rvkyb
f q
J idk ;f iHx
h m;&onfh tvkyrf sm;? rcRw{f uefjyKvyk &f rnfh t
vkyrf sm;onf/ oEd [d=oEd {0=txift&Sm;trsm;Bu;D &SMd uukeo
f nfomwnf;/
a,[d rEkm tm*wH bduK H e reodua&mE/d
a,[d=tMuifupd u
&PD, udpB u;D i,fjyKvyk zf ,
G w
f jYdk zif/h 0g=jyKvyk zf ,
G w
f aYdk Mumif/h
tm*wH=rdrw
d t
Ydk rd af rSmuf a&mufvmaom/ bduK =H &[ef;ud/k rEkm=tdro
f t
l rd o
f m;vl
trsm;wko
Yd nf/ e orEkyE=d rjrifbJ &Sw
d wfuek \
f /
cspo
f m;...? 'um 'umrawGrmS tvkyu
f pd a wGjyKz,
G af wG tifrwefrsm;w,f/
udpq
w
dk mu'Dtvkyu
f rkd vkyb
f J qdik ;f xm;vQiv
f &J Ekid w
f t
hJ vkyrf sK;d udk udpv
aYkd c:w,f/ u&
-PD,qkx
d mu 'Dtvkyu
f rkd vkyv
f Qirf jzpf? rcRw{f uef trSev
f yk &f rnft
h vkyu
f kd u&PD,
vkaYd c:w,f/ cspo
f m;arm*vm ef...? 'um 'umrawGrmS udpq
w
dk hJ rvkyb
f q
J idk ;f xm;vkYd
&wJt
h vkyrf sK;d ? u&PD,vkq
Yd w
dk hJ rcRw{f ueftrSeS v
f yk &f rnfjh yKz,
G rf sK;d tifrwefrsm;&SmMu
w,f/ tJ'u
D pd j yKz,
G t
f oG,o
f ,
G af wGxrJ mS vkv
YH BuKd ;ukwt
f m;xkwaf eMu&wJt
h wGuf 'um
'umrawG[m rdrw
d t
Ydk rd af yguf0 taygufa&mufvmwJh &[ef;udw
k pf&w
H pfcgrjrifbv
J nf;
&Sw
d wfw,f? rjrifb&J ,
dS ifbmjzpfwwfovJqadk wmhwMw bduK {0H a[mwd aumok emr 'ged rH ro ukav y&dbEd ?d 0d&w19

E-book is created by www.shanyoma.org

t[H=igonf/ Opmaom@H=jrifah rmufwrhJ mefrmewnf;[laom ESmarmif;ud/k y*a[wGm=csaD jrmuf/ ukvmed=trsK;d av;yg; 'umrsm;od/Yk e OyouFr
d mrd=igroGm;tH/h
wd[d=odkYESvkH;ydkufvQif/ arm*vme=cspfom;arm*vmef..? bduK=trSwfrxif&
[ef;wpfyg;yg;onf/ Opmaom@H=jrifharmufwJhrmefrmewnf;[laom ESmarmif;ukd/
y*a[wGm=csaD jrm uf/ ukvmed=trsK;d av;yg;'um 'umrrsm;xHo/Ykd oap OyouFrwd=
tu,foGm;jim;tHh/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

&lyg 'ged+ar rEkm/

E-book is created by www.shanyoma.org

wMw=xko
d t
Ydk rd af ygufa&mufaomtcg 'um 'umrwku
Yd pd r sm;aevdYk &[ef;udrk jrif
aomtcg/
('um 'umrawGrmS a&mif;rI 0,fru
I pd a wGtifrwef&yI af xG;aevkYd ud,
k af wmfurkd
jrifMubl;qkd,if)bduK =&[ef;\ (oEmef)/ aumok emr=tb,frnfaomolu/ 'ged=,ck
tcg/ rH=ighu/kd ro ukav=tdrf / y&dbbdE=d pdw0f rf;uGaJ tmifrsm; jyKvyk x
f m;yg
vdr/hf ar rEkm=tdru
f vlwo
Ydk nf/ 'ged=,cktcg/ 0d&w&yl g=wyfjcif;uif;aom
oabm&Su
d ek \
f / wd=od/Yk {0H=odt
Yk xifrmS ; tjrifrmS ;tMurH mS ;jcif;onf/ a[mwd=
jzpfwwf\/
'um 'umrawGuawmh tvkyu
f pd r sm;vkYd ]]<uygbk&m;}}vkrYd yifEh idk Mf u? qGr;f ravmif;
Ekid Mf uwm? 'gudk 'Du,
kd af wmfu ]]b,fou
l rsm; ihgudk ,ck''D um 'umrawGev
YJ yk x
f m;yg
vdr?hf ,ck 'Dtrd u
f vlawG[m ighay:rSm a&S;ueJrY wl wrlx;l jcm;wyfjcif;uif;wJo
h abm&Sd
ukeMf uNy}D }vkYd txifrmS ; tjrifrmS ; tMurH mS ;awGjzpfawmh a&SUbmqufjzpfwwfovJqadk wmhwd+ tvmabe ruFkbma0g? ruFkblw O'pH? O'w toH0a&m?
toH0w
k tm&m pdwH orm"drmS /
wd=odv
Yk Qi/f t=xk&d [ef;tm;/ tvmabe='um 'umrrsm; udpr sm;aevkYd
qGr;f avmif;Ekid w
f t
hJ wGuf qGr;f r&jcif;[laomtaMumif;aMumif/h ruFb
k ma0g=ESv;Hk rom
,mjcif;onf/ a[mwd=jzpf\/
(pdwu
f txifv,
JG if wpfcgwnf; ESv;Hk vJ rcsr;f omawmhb;l /)
ruFkblw=ESvkH;romr,mjzpfaom &[ef;\oEmef/ O'pH=tm&HkaxGjym;a&GU
vsm;jcif;qdw
k hJ O'pw
&m;onf/ a[mwd=jzpfavawmh\/
(ESv;Hk rcsr;f omNyq
D ,
dk if wpfcgwnf; xkx
d t
dk m&Hk pdw&f UJ vGiyhf g;ESv;Hk wkev
f yI rf q
I w
dk hJ
O'pawGay:vma&mwJh/)
20

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

O'w=O'pu
ed ;f 0yfwyhJ *k Kd vt
f m;/ toH0a&m=&[ef;odum udk rapmifph nf;jcif;
onf/ a[mwd=jzpf\/

arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef.../ toH 0kw=ud,
k +f EIwu
f rkd apmifph nf;aom
&[ef;\/ pdw=H pdwo
f nf/ orm"drmS =Oypm&orm"d? tyemorm"dr/S tma&m=a0;awmh
\/
(ud,
k Ef w
I rf rS apmifph nf;bl;qk,
d if tJ'u
D ,
kd af wmf&UJ pdw[
f m b,fvedk nf;eJrY OS ypm
&orm"d avmuDpsmeform"d avmukw& mr*fzv
kd o
f rm"dqw
dk hJ tyemorm"dawGet
YJ a0;
Bu;D a0;jcm;uGmvSr;f oGm;w,f? avmuD avmukw& mpsmef& r*f& zkv
d &f wJyh *k Kd vrf sK;d ? pdwf
rsKd;rjzpfawmhbl;/)
pum;&yfjzifh jrwfpmG bk&m;onf t&Sirf [marm*vm efukd 'um 'umrwkx
Yd q
H rG ;f
cHomG ;wJt
h cgrSm ig[laom rmefrmeESmarmif;ajrm ufroGm;&ef a[mNy;D wJah emufqufNy;D
bma[mjyefovJq,
dk if a,m*g0p&yk*Kd vrf sm;&JU aygif;oif;qufqaH &;udk jrwfpmG bk&m;
a[mawmfrljyefw,f/
womwd[ arm*vm e {0H oduw
d A?H ]]e 0d*g [duuxH waxmrD}}wd {0H [d
aw arm*vm e oduw
d AH/
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef.../ wom=od&Yk um;/ [=tHzh ,
G &f pS jf zm ig
bk&m;\omoem/ aw=oifcspo
f m;onf/ {0H=od/Yk oduw
d A=H usiMhf uBH uKd ;ukwt
f m;
xkwf&rnf/
(b,fvv
dk /J )
t[H=igonf/ 0d*g [du uxH=qefu
Y sib
f uf,w
l phJ um;ud/k ]]e uaxmrD}}wd=
rajymqdb
k ;l [Jv
h /Ydk arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef/ aw=oifcspo
f m;onf/ {0H [d=odkY
vQi/f oduw
d A=H usiMhf uBH uKd ;ukwt
f m;xkwt
f yf\/ tm;xkw&f rnf/
21

E-book is created by www.shanyoma.org

(O'p ESyd pf ufvmNyq


D ,
dk if &[ef;wkaYd pmifph nf;tyfwhJ um,uHtrlt&m? 0pDut
H rl
t&mawGukd rapmifph nf;awmhb;l ? rapmifph nf;bJ um,uHuvnf;tjyKrmS ;? 0pDuu
H vnf;
ajymrSm; tJ'gawGjzpfuek w
f wfw,f? jzpf,ifbmjzpfovJ)/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

cspo
f m; awGUawGUorQy*k Kd vaf wG&UJ tay:rSm qefu
Y sib
f ufu,
kd w
l phJ um;udk ig rajym
Mum;bl;[Jv
h Ydk tJ'v
D Edk v
S ;Hk oGi;f av/
0d*g[duuxm=qefYusifbufudk,lwJhpum;qkdwm b,fvkdpum;rsKd;vJqkd,if-

E-book is created by www.shanyoma.org

e wGH rH "r0ed ,H tmZmemod=oif[m "r0ed ,udk rodygbl;/


t[H rH "r0ed ,H tmZmemrd=igrS "r0ed ,udk ydik ;f ydik ;f jcm;jcm; odwm/
u wGH rH "r0ed ,H tmZmedod=oifonf "r0ed ,ac:wJh bk&m;omoem
awmfukd b,fawmhro
S rd mS vJ/
yka&0peD,H ypm t0p? ypm 0peD,H yka& t0p=a&SUajym&r,fph um;udk aemufrS
ajym? aemufraS jym&r,fph um;udk a&S;OD;ajym/
o[dwH ar=ighpum;onf a&SUESiahf emufqufpyf\/
to[dwH aw=oifph um;onf a&SUESiahf emufrqufpyf/
t"dpP
d H aw 0d0&m0wH= rif;aeY&n
S &f ufqufavhusux
f m;wmawG ig wpfceG ;f ajym
vku
d w
f meJw
Y pfcgwnf; tukev
f ;Hk aemufjyefvn
S o
hf mG ;Ny/D
tma&mydwm aw 0ga'g=rif;&JUt,l0g'ay:rSm ig ydik yf ikd Bf u;D tjypfuw
kd ifvu
dk &f Ny/D
p& 0g'yarmum,=ig tck wifjyvku
d w
f t
hJ jypfrv
S w
G af tmif rif; vSnv
hf nfusuf
pm;oGm;oifacsOD;/
edaAaX[d 0g oap ya[mod=tu,frif;wwfEidk o
f yqk,
d if 'Dae&mrSmyJjyefNy;D
&Sif;yg/
qefYusifbufpum;=0d*g[duuxmajymykHudk pmxJu'Dtwkdif;azmfjyxm;ygw,f/
cspo
f m;arm*vm ef...? awGUorQy*k Kd vaf wG&UJ ay:rSm ]]qefu
Y sib
f ufpum; ig rajym
bl;[J}h }vkYd oifcspo
f m;usi&hf rnf/ qefu
Y sib
f ufpum;ajym,if bmjzpfwwfovJqadk wmh22

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

0d*g [dum, arm*vm e uxm, owd uxmAm[kvH yg#duc/

(apmapmuajymcJw
h t
hJ wkid ;f ]]rif; "r0ed ,udrk odygbl;? igom odwm}}odpYk onf
jzifh qefu
Y sib
f ufpum;ajymMum;vk&Yd ,
dS if ud,
k u
f wpfbufowfajymaeayr,fh [kw
d pfbuf
uvnf; yg;pyfrygwmr[kwb
f ;l ? wpfbufujyefNy;D acsy,if oluacsy+iguacsy? awmf
awmfMumawmhpum;awGrsm;ukefa&m? tJ'Dvdk uxmAm[kv=pum;rsm;,ifbmjzpfwwf
ovJqkdawmhuxmAm[kav owd O'pH/ uxmAm[kav=olajymudk,fajymESpfbufajymESifhp
um;awGajymrsm;vwfonf&adS omf/ O'p=H O'po
nf/ a[mwd=jzpfvm\/
O'w toH0a&m=O'pjzpfvmNyDqkdvkdY&Sd,if um,oH0&? 0pDoH0& um,uH
0pDuaH wGukd rapmifx
h ed ;f awmhb;l /
toH0w
k tma&mpdwH orm"drmS =um,uH 0pDuu
H rkd apmifph nf;awmhb;l qkw
d hJ
yk*Kd v&f UJ pdw[
f m Oypm&orm"d? tyemorm"dEpS yf g;wkrYd S a0;avawmh\/
'Dpum;&yfukd yk*Kd vw
f EYdk iS phf um;ES;D aESmajymqk&d m tydik ;f tjcm;pnf;urf;uvem;
xm;zk&Yd ef jrwfpmG bk&m; a[mMum;awmfrjl cif; jzpfygw,f/
at;..olwpfyg;udak wGv
Y &Ykd ,
dS if xku
d o
f avmufwefoavmufawmh pum;ajym&
r,f/ tJ'D pum;ajymqkrd I pnf;urf;uvem; xm;yg? tckajymcJw
h 0hJ *d g [duuxmqkw
d hJ
qefu
Y sib
f ufpum;awGukd rajymygeJv
Y jYkd rwfpmG bk&m;u pum;ajymykeH nf;vrf;ay;wm? 'gu
wpf&yf/ Ny;D a&SUqufNy;D bmtrde&Yf o
dS vJqadk wmhem+[H arm*ve oaAa[0 oHo*H 0P,mrd/ e yem+[H arm*vm e oaAa[0
oHo*H e 0P,mrd/
arm*ve =cspo
f m;arm*ve .f ../ t[H=vlo;Hk yg;wkq
Yd &m bk&m;igonf/ oaAa[0=tvkH;pHkwkdYESifhomvQif/ oHo*H=ESD;aESma&maxG;jcif;udk/ e 0P,mrd=rcsD;rGrf;/
23

E-book is created by www.shanyoma.org

arm*vme=cspfom;arm*vmef...? 0d*g[dum, uxm,=qefYusifbufpum;


ajymMum;jcif;onf/ owd=jzpfvwfaomf/ uxmAm[kv=H pum;us,yf mG ; tvGerf sm;jcif;
ud/k yg#duc=tvd&k t
dS yf\/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

arm*ve =cspo
f m;arm*ve .f ../ t[H=vlo;Hk yg;wk\
Yd q&m bk&m;igonf/ oaAa[0=
tvk;H pHw
k EYdk iS o
hf mvQi/f oHo*H= ED;S aESma&maxG;jcif;ud/k e ye e 0P,mrd=cs;D rGr;f onfvnf;
r[kwfyg/
cspo
f m;...? igbk&m;[m tm;vH;k eYaJ &maESmaewmudv
k nf; rcs;D rGr;f bl;? tm;vk;H eJY
a&maewmudk rcs;D rGr;f bl;vnf; r[kwb
f ;l ? at;...a&maESmjcif;rSerf eS o
f rQukd tukev
f ;Hk
igbk&m;cs;D rGr;f wm r[kwb
f ;l ? a&maESmjcif; rSerf eS o
f rQukd tukev
f ;kH vnf; igbk&m;rcs;D rGr;f
wmvnf; r[kwb
f ;l / rawmfaoma&maESmjcif;udak wmh igbk&m;rcs;D rGr;f bl;? oifah vsmaf om
a&maESmjcif;udak wmh igbk&m; cs;D rGr;f w,f? 'Dvq
dk v
dk ydk gw,f/ b,fvadk &maESmjcif;rsK;d udk
jrwfpmG bk&m;rcs;D rGr;f ovJ? qufNy;D awmh jrwfpmG bk&m; a[mMum;awmfrw
l ,f/
o*[|yAZad wwd acg arm*vm e oHo*H e 0P,mrd/
arm*ve=cspfom;arm*vef.../ o*[|yAZdaw[d=vlESifhwuGaom&[ef;wkdY
ESi/hf acg=pifppf/ oHo*H= pum;awGazmifavmufatmifajym waomaomESiahf &maESm
aejcif;ud/k e 0P,m"d=igbk&m;rcs;D rGr;f /
a,m*g0p& yk*Kd vq
f w
dk m vlawG&[ef;awGepYJ um;awG azmifzaYJG jym waomaomeJY
&,farmaejcif;udk igbk&m;rcs;D rGr;f bl;/ vk&d if;uawmh ygy rdw oHo*ukd a&Smif&r,fvYdk
qkv
d &dk if;jzpfw,f/ 'gjzif,
h if aumif;Ny?D tJ'v
D akd &maESmrIukd jrwfpmG bk&m; rcs;D rGr;f ,if
b,fvkda&maESmrIudkawmh jrwfpGmbk&m;csD;rGrf;ovJqkdawmh,med p acg wmed aoemoemed tyo'ged tyead *gomed? 0dZe0gwmed rEk&m[a,sumed y#dovmeom&kyg ed? wxm &lay[d aoemoae[d oHo*H 0P,mrd/
,med p acg wmed aoemoemed=tMuifausmif;wko
Yd nf/
(b,fvo
kd abm&SMd uovJ/)
tyo'ged=vlou
H if;qdwu
f ek \
f / tyead *gomed=NrKd UoH+&GmoHwrdYk u
S if;uke\
f / 0dZe0gwmed=oGm;vmolvw
l \
Ydk avrSuif;qdwu
f ef\/ rEk&m[a,sumed=vlwo
Ykd nf
(rif;rsm;rodatmif) vQKUd 0Suaf omudpu
kd jyKEidk u
f ek \
f / y#dovmeom&kyg ed=olawmfaumif;
wkt
Yd zk&Yd efavsmu
f ef\/ wxm&lay[d aoemoae[d=xdo
k o
Ykd abm&Sad omausmif;wkEYd iS /hf
oHo*H= a&maESmrIu/kd 0P,mrd=igbk&m;cs;D rGr;f \/
24

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

t*Fgig;csufum;...
(1) tyo'=vlou
H if;qdwjf cif;?
(2) tyead *go=NrKd UoH+&GmoHwEYdk iS rhf a&mjcif;?
(3) 0dZe0gw=toGm;tvmvlwaYdk vrS uif;jcif;?
(4) rEk&m[ao,su=vlrsm; rif;tp&Sad omolwrYdk odatmif vQKUd 0Suaf omudp
udjk yKcsi,
f if jyKvyk Ef idk o
f nfah e&mjzpfjcif;? (vQKUd 0Sut
f yfwu
hJ pd q
w
dk m rif;paomolwrYdk od
atmif yke;f vQK;d uG,v
f QK;d jyKvyk t
f yfwhJ t&ufcsujf cif;paom udpr sK;d udq
k o
dk nf/)
(5) y#dovmeom&ky= &[ef;awmftzkYd wpfu,
kd w
f nf;ude;f atmif;aexkid zf Ydk oifh
avsmaf vsmufywfjcif;/
t*Fg 5-csuu
f m;oym,jzpf aexku
d af om awm&ausmif;\t*Fg 5-csuw
f Ydk
wnf;/
rQjzifh jrwfpmG bk&m;onf t&Siaf rm*vm eftm; iku
d rf sO;f jcif;uif;aysmufaMumif;
w&m; ckepfyg;wku
Yd v
kd nf; a[mNy;D Ny?D qGr;f cHomG ;wJt
h cg 'um 'umrwkt
Yd ay:pdwx
f m;ykH
udkvnf; a[mNyD;NyD? oDwif;oHk;azmf oHCmawmfwkdYESifhwuG 'um 'umrwkdYeJYawGU,if
pum;ajymzkpYd nf;urf; uvem;udv
k nf; jyNy;D Ny?D Ny;D awmh a&maESmrIEiS yhf wfoufvnf;
rcs;D rGr;f tyfaom a&maESmrI? cs;D rGr;f tyfaoma&maESmrI ESprf sK;d udv
k nf;a[mNy;D Nyq
D ,
dk ifyJ
bk&m;bufu w&m;ta[m&yfomG ;Ny?D bk&m;bufu w&m;ta[m&yfrS t&Siaf rm*vm ef
uqufNy;D bmavQmufovJq,
dk if{0H 0kaw tm,om r[marm*vm aem b*0EH {w'a0gp/
uJhodkY jrwfpGmbk&m;w&m;'oem tvsOftpOftwkdif;a[mNyD;wJh tcgusawmh
t&Sirf [marm*vm efu jrwfpmG bk&m;udk odaYk r;jref;avQmufxm;w,f/ (b,fvv
dk q
J dk
,if...)
udwm 0wm Ek acg baE bduK oHcad we wPSmocF,0drak wm a[mwd tpEe -d
a|m tpEa ,m*aurD tpEj A[pm&D tpEy &da,momaem aoa|m a'0rEkmeH/
25

E-book is created by www.shanyoma.org

t*Fgig;csupf jkH ynfEh u


S af om ausmif;aejcif;? ausmif;ESiahf &maESmjcif;udk igbk&m;cs;D
rGrf;\/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

(wpfy'kd w
f nf;/ 'DjyemrsK;d [kad emufyikd ;f odMum;rif; aomwmyefjzpfNy;D wJt
h cgrSm
wpfcsed jf rwfpmG bk&m;udk 'Dtwkid ;f ar;avQmufz;l w,f/ tJ'gu rZrd edum,f rlvyPmorSm
plVwPSmocF,okwq
f Ndk y;D wpfow
k &f w
dS ,f/ tck[mu t*Fw
k & edum,f owuedygwf
&Sirf [marm*vm ef idu
k rf sO;f jcif;udk taMumif;jyKa[mwJh ]]ypvm,rmeokw}f }/)

E-book is created by www.shanyoma.org

teufum;.../
baE=&Siyf ifb&k m;.../ udwm 0wm=tb,frQaom tusiyhf #dywftpOfjzif/h bduK =
&[ef;onf/ oHcad we=tusO;f tm;jzif/h wPSmocF,0drak wm=wPSm\t<uif;rJu
h ek &f m
edAm efGwu
f ikd ;f aompdw&f o
dS nf (0g) edAm efwnf;[laomtm&Hu
k t
kd m&Hjk yK udavomrS
vGwaf ompdw&f o
dS nf/ tpEe ad |m=pifppf{uef trSe&f [ef;udpN y;D pD;jcif;&So
d o
l nf/ tpE-
a,m*aur=D pifppfa,m*av;wefuek &f mrSeo
f nfh edAe mfw&m;&So
d nf/ tpEj A[pm&D=pif
ppfomoemwnf;[laom jrwfaomtusit
hf NrrJ jywf&o
dS o
l nf/ tpEy &da,momaem=pif
ppfoo
H &m0y#f'u
k t
qk;H &So
d l (tqk;H odaYk &mufo)l onf/ a'0rEkmeH=ewfvw
l w
Ydk iG f (0g)
ewfvlwkdY\twGif;/ aoa|m=txl;wvnfcsD;rGrf;tyfolonf/ a[mwd=jzpfygoenf;
bk&m;/
&[Emyk*Kd vu
f kd wPSmocF,0drw
k y *k Kd vv
f aYdk c:w,f/ &[Emyk*Kd vo
f nf bmaMumifh
wPSmocF,0drw
k y *k Kd vrf nfovJ/ wPSm\uke&f medAm efwnf;[laomtm&Hk tNr
J w
G f
udik ;f aompdw&f v
dS /Ydk (wpfenf;) edAm efut
kd m&Hjk yKNy;D udavomwkrYd t
S Ny;D tjywfuRwv
f w
G f
aompdw&f v
dS Ydk &[Emyk*Kd vo
f nf ]]wPSmocF,0drw
k y *k Kd v}f }rnfw,f/
tJ'&D [Emyk*Kd vrf S pifppf{ueftrSe&f [ef;udpN y;D pD;jcif;&Sw
d hJ yk*Kd vf (1)/
tJ'&D [Emyk*Kd vrf t
S NrJ a,m*aurac:wJh edAm ef&adS ewJyh *k Kd vf (2)/
tNro
J moemwnf;[laom jrwfaomtusi&hf adS ewJh yk*Kd vf (3)/
tNrw
J rf; oHo&m0#f'u
k t
qk;H odYk a&mufaewJyh *k Kd vf (4) jzpfw,f/
'Dawmh1/ wPSmocF,0drw
k ?
2/ tpEe |d ?
3/ tpEa ,m*aur?
4/ tpEj A[pm&D?
5/ tpEy &da,mome-qkw
d m &[Emyk*Kd v&f UJ *kPif g;yg;jzpfw,f/
tJ'D *kPif g;yg;eJjY ynhpf w
Hk hJ &[Emyk*Kd vo
f nf ewfvw
l w
Ydk iG t
f jrwfq;Hk aomyk*Kd vjf zpf
26

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

w,f/ 'gaMumifh t&Sirf [marm*vm efu oHcw


d & pk yd *k Kd vyf yD D ]]jrwfpmG bk&m;...?tusO;f
csKyt
f m;jzifh &[Emyk*Kd v&f UJ a&SUydik ;f y#dy'g=usi&hf rnft
h usiyhf #dywfukd wynfah wmftm;
a[may;yg}}vkYd avQmufxm;w,f/

" arm*vm e bduK aem okwH a[mwd ]]oaA "rm emvH tbdead 0om,m}}wd/
arm*vme=cspfom;arm*vmef.../ "=tHhzG,f&Spfjzm igbk&m;omoem/
bduK aem=&[ef;onf/ (a,m*g0p& ud,
k af wmfonf/) ]]oaA "rm=cyford ;f Okt
H vk;H pkH
aom oum,w&m;wko
Yd nf? (0g) oumw&m;wku
Yd /kd tbdead 0om,=wPSm+'d|w
d jYdk zifh
ighOpm+ighvyd jf ym[l tvGv
J t
JG rSm;rSm;ESv;Hk oGi;f jcif;iSm/ em+vH=roif}h }/ wd=od/Yk
okw=H okwr,Pfjzifh Mum;emtyfz;l onf/ a[mwd=jzpf\/
tusO;f a[mwmaemf? jrwfpmG bk&m;u]]cspo
f m; arm*vm ef...? omoemrSm a,m*g0p&ac:qdk yk*Kd vo
f jl rwfwpfyg;
om oaA "rm em+vH tbdead 0om,=cyford ;f Okt
H vk;H pkaH om oum,w&m;wk[
Yd m
tvGv
J t
JG rSm;rSm;ESv;Hk oGi;f zk&Yd ef roifah vQmb
f ;l qkw
d hJ w&m;tcsuu
f ekd mMum;zl;w,f qkyd g
pkdY}}/
(&Siaf rm*vm efu tusO;f csKyaf [mygqkv
d Ykd jrwfpmG bk&m;utusO;f qk;H a[mwmjzpf
w,f/)
{0aO+wH arm*vm e bduK aem okwH a[mwd}}oaA "rm em+vH tbdead 0om,m}}wd/
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef.../ bduK aem=&[ef;onf (0g) a,m*g0p&yk*Kd vf
onf/ {0H=odv
Yk Qi/f ]]oaA "rm em+vH tbdead 0om,mwd=tvk;H pHak omoum,w&m;
wku
Yd dk tvGv
J t
JG rSm;rSm;ESv;Hk oGi;f &efroif}h }[laom/ {wH=pum;ud/k okw=H okwr,Pf
jzifh tzefzefMum;emtyfz;l onf/ ap a[mwd=tu,fjzpfjim;tH/h
oaA "rm-qkw
d &hJ mrSm 'DoaAukd oum,oAvaYdk c:w,f/ oaA "rm tewmrSm
ygwJh oArsK;d r[kwb
f ;l / ,ck oAu &[Emyk*Kd v&f UJ ykAb
m*y#dy'g0dyemudk a[mcsif
27

E-book is created by www.shanyoma.org

jrwfpmG bk&m;uvnf; rqkid ;f bl;? a[mvku


d w
f ,f/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

awmh0yd em\tm&Hjk zpfwhJ w&m;udak [mrSmrkYd ae&m oaA "rmt&ud-k

E-book is created by www.shanyoma.org

]]oaA "rmwd yOuE m 'Gg'om,wemed t|m&o"mwka,m}}


[kt|uxmrSmzGijhf yw,f/ oum,oAvaYdk c:w,f/ yOuE m qkad omfvnf;yJ avm
-ukw& mta&mcEmudk rqkv
d b
dk ;l / bmvJqadk wmh avmuDOyg'geuEm ig;yg; tm,we
t&uvnf;yJ avmuDtm,we? "mwft&uvnf;yJ avmuD"mwfwpfq,f&h pS yf g;wku
Yd kd
qkv
d w
kd ,f/
tJ'o
D aA "rmqkw
d phJ um;jzifh PfynmxufjrufwyhJ *k Kd vrf sm;tzkYd Oyg'geuEm
ig;yg;? Pfynmtv,ftvwf&w
dS hJ yk*Kd vrf sm;tzkYd avmuDtm,we wpfq,fEh pS yf g;?
PfynmEHaYk omyk*Kd vrf sm;tzkYd avmuD"mwfwpfq,f&h pS yf g;? tJ'w
D &m;rsmudk edp okc
tw[k tvGv
J &JG aI rQmv
f Ydk roifah vsmb
f ;l / bmaMumihf roifah vsmw
f ;Hk qk,
d if ud,
k u
f ESv;Hk oGi;f
ayr,fv
h Ydk ESv;Hk oGi;f wJt
h jcif;t&meJY olu rwnfb
h ;l / qkMd uygpd?Yk cEmig;yg;&S&d mwGif &kyf
ud(k odrYk [kw)f a0'emud?k onmud?k ocFg&ud?k 0dnmPfukd 'Dig;rsK;d wpfrsK;d rsK;d udk pdwx
f u
J
y&rwrsufpdeJYjrifatmifMunhf? tJ'DrdrdPfxJrSm emr&lyy&d*[PfeJY odrf;qnf;
odvmwJh &kyef mrfw&m;udk cEmzGUJ yJjzpfjzpf? tm,wezGUJ yJjzpfjzpf? "mwfzUJG yJjzpfjzpf
[dk 0dyemoGm;wJt
h cg ud,
k
hf Pfeu
YJ ,
kd f qifjcifNy;D awmh 0dyemyGm;&w,f/
tJ'v
D ydk mG ;&awmh rdru
d PfxufwyhJ *k Kd vrf Ydk cEmtaeeJEY v
S ;Hk oGi;f wJt
h cg &lyuEm
udk edp okc twvYdk ud,
k u
f ESv;kH oGi;f pGrJ w
S af yr,fh ESv;Hk oGi;f aewke;f rSwaf ewke;f rSmyJ [kd
&kyu
f tedp 'ku tewjzpfNyq
D Mdk uygpd?Yk yk*Kd vw
f pfa,muf puKyom'qkw
d hJ rsupf t
d Munfh
&kyu
f av;awgudk vufnK ;d xk;d Ny;D ]]a[m'giguG? iguG}}vkaYd jymwwfw,f/ wpfcsKUd u &ifbwf
udk 0g-ESpv
f ;Hk tdr=f [',0wKqu
D kd vufnK ;d xk;d Ny;D awmh ]]a[m'g iguG? iguG}}vkaYd jymwwf
w,f/ wcsKUd uawmhvnf; em;udx
k ;dk jyNy;D awmh ]]'giguG? iguG}}vdaYk jymwwfw,f/ tJ't
D cg
rSm ]]aMomf...olum; rsupf u
d kd igpGaJ ew,f? em;udik gpGaJ ew,f? [',0wK odrYk [kwf
pdwu
f ikd gpGaJ ew,f? tJ'v
D o
dk &d r,f/ ud,
k u
f om iguG? iguGvq
Ydk adk ewke;f &Sad o;? [ku
d ol
vufnKd ;xk;d jywJw
h &m;u cPeda&m"taeeJcY sKyo
f mG ;Ny?D oluom ajymaew,f? [kw
d &m;u
r&Sad wmhb;l / tJ'gaMumifeh pd B u;D xifNy;D awmhpaJG eayr,fh oluxifwt
hJ jcif;t&meJrY wnf?
tedpoabma&GUavsmoGm;w,f/ rdrduokcxifNyD;pGJaeayr,fh oluokctjzpfeJYrwnf?
tjzpftysuw
f jYdk zifh tESyd pf ufcaH e&wJh 'kuo
rm;taeeJq
Y if;&Jaew,f/ rdru
d igydik w
f ,f?
igEkid w
f ,f? umvjrif&h n
S w
f nfvrd rhf ,fvYdk 'Dvx
kd ifaeayr,fx
h ifwmeJY [dyk &drww&m;awG
jzpfaewmeJt
Y jcm;pD? rpd;k ydik b
f ;l / ud,
k &hf yk f ud,
k ehf mrfudk uk,
d rf ydik b
f ;l / wuwJ avmuynwf
rSmu ]]ighu,
fkd f igykid o
f uG}}vdaYk jymwm? wu,f&yk ef mrfy&rwe,fy,fusawmh &kyef mrfukd
28

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

tJ'aD wmh &Siaf rm*vm efu usO;f usO;f a[mygvdq


Yk adk wmh jrwfpmG bk&m;u ]]cspo
f m;
...? Pfxufaomyk*Kd vt
f wGuf Oyg'geuEm ig;yg;? Pftv,ftvwform;twGuf
avmuDtm,wewpfq,fhESpfyg;? PftEkYHorm;twGuf avmuD"mwfwpfq,fh&Spfyg;?
tJ'w
D &m;awGukd edp okc twvEYdk v
S ;Hk oGi;f &efroifah vsmb
f ;l }}vdYk okwr,Pfet
YJ zefzef
Mum;emNyD;NyDqdk,ifaom oAH "rH tbdZmemwd/ (pdEm r,Pf)
aom=xkad ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf/ oAH "rH= tvH;k pkaH omoum,ac:wJh avmuD&yk f
emrfw&m;ud/k tbdZmemwd=wy&dnmjzifx
h ;l xl;cRecf Reo
f \
d / (bmqkv
d o
kd vJ)/
(1) oDv0do'k =d &kyef mrftodra&mufao;bl;? yxr ud,
k u
f sio
hf v
D pifMu,f&r,f/
(2) pdw0dok'd=rdrdpdwfudk eD0&PwkdYrSpifMu,fatmif orm"dtvkyf vkyf&w,f/
orm"dtvkyf vkyv
f dYk Oypm&orm"d (odrYk [kw)f tyemorm"doYkd a&mufvmwJt
h cgusawmh
rdro
d Emef eD0&Pw&m;wkYd uif;uGmoGm;Muw,f/f tJ'eD 0D &Puif;uGmwJt
h cgudk pdw0 o
d 'k d
vkaYd c:w,f/
'd|d0dok'd=&kyfemrfw&m;udkodrf;qnf;wJh emr&lyy&d*[Pf/
(4) ucFg0dw&P0do'k =d emrf&yk w
f &m;udt
k aMumif;ESiu
hf ikd Nf y;D awmh odr;f qnf;wJ
h Pf
ay:vm,if ucFg,krH mS ;q,haf jcmufyg;udk y,f&mS ;vGeaf jrmufonf/ 'ghaMumifh yp,y&d*[Pfukd ucFg0dw&P0do'k v
d aYdk c:w,f/ tJ''D |d 0d o
d 'k ed YJ ucFg0dw&P0do'k Ed pS yf g;udk
wy&dnmvkaYd c:w,f/ 0do'k pd um;ajym&if 'd|0d o
d 'k ?d ucFg0dw&P0do'k ?d Pfynmp
um;ajym,if emr&lyy&d*[
Pf? yp,y&d*[
Pfa&mufNyq
D ,
dk ifjzifh tJ'gwy&dnm
wJ?h &kyef mrfEpS yf g;udk pdEm r,Pfjzift
h edp 'ku tewvo
Ydk w
d hJ todPfukd ]]tbdZmemwd}}vkdY jrwfpmG bk&m;a[mawmfrw
l ,f/
oAH "rH tbdnm, oAH "rH y&dZmemwd/
29

E-book is created by www.shanyoma.org

ydik v
f rYdk &bl;? olb
Y momol jzpfcsed w
f efjzpf? olb
Y momol ysucf sed w
f efysu/f igykid v
f &Ydk ,
dS if
]]ysucf sed rf ysuef }YJ }vkYd tykid pf um;ajymMunfph rf;ygvm;? wpfcrk rS &bl;? b,forl rS supf rd rIecf sif
bl;? rrIeef [
YJ vkaYd jymygvm;? b,f&rvJ? toufBu;D vm,if rIecf sirf eI w
f myJ/ b,fou
l rS
em;rav;csib
f ;l ? rav;eJ[
Y vkaYd jym&rvm;? r&bl;/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

aom=xkda,m*g0p&yk*dKvfonf/ oAH "rH=cyfodrf;OkHtvHk;pkHaom awblru


0dyempm&jzpfwhJ &kyef mrfw&m;ud/k tbdnm,=wy&dnmpcef;jzifch jJG crf;pkv
H if odjrif
Ny;D vwfaomf/ oAH "rH= crford ;f Okt
H vk;H pkaH om awblru0dyempm&jzpfwhJ &kyef mrf
w&m;ud/k y&dZmemwd=wD&Py&dnm 0dyemPfjzifh xuf0ef;usit
f edpy J 'kuy J tew
yJvYkd cGjJ crf;odjrif\/
tJ'D 'kw,
d pmyd'k jf zifw
h &D Py&dnmvkaYd c:wJh 0dyemPfq,fyg;udk jrwfpmG bk&m;
a[mMum;awmfrw
l ,f/ cspo
f m; arm*vm ef...? yxrokwr,Pfjzifh &kyef mrfEpS yf g;
awblruocFg&w&m;wku
Yd kd edp okc tw[Ek v
S ;Hk roGi;f oifo
h nfuo
kd Nd y;D wJah emuf 'd&yk f
emrfEpS yf g;udk emr&lyy&d*[
Pf? yp,y&d*[
PfEpS yf g;wnf;[laom pdEm r,Pf
tqifah &mufatmifwuf xk
d Pftcku
d rf mS &kyef mrfEpS yf g;wk\
Yd tedp 'ku tewtod
PfrsK;d pysK;d Ny/D (bm0emr,Pfawmhr[kwaf o;/) tJ'v
D o
kd w
d mrsK;d udk wD&Py&dnm
vdaYk c:w,f/ tJ'D emr&lyy&d*[
Pf? yp,y&d*[
Pfac:wJh 'd|0d o
d 'k ?d ocFg0dw&P
0do'k w
d rYdk S txufwufNy;D awmh oroePf? O',A,Pf? o*F? b,? tm'Dem0?
edA'd g? rkpw
d u
k rswm? y#docFg? ocFg&kayum? tEkavmrPfwidk af tmifaom txuf0d
yemPfq,fyg;wku
Yd akd wmh wD&Py&dnmvkaYd c:w,f/ tedpt
rSe?f 'kut
rSe?f tew
trSe[
f q
k ;Hk jzwfwhJ todPfjzpfvdYk tJ't
D xuf0yd emPfq,fyg;udk wD&Py&dnm
vkaYd c:w,f/ wD&Py&dnmjzifh 0dyemPfq,fcsuw
f uf tedp 'ku tewvyYdk mG ;
rsm;BuKd ;ukwt
f m;xkwaf ecku
d rf mS bmjzpfwwfovJqadk wmhoAH "rH y&dnm, ,H udOd a0'eH a0'd,wd okcH 0g 'kuH 0g t'kur okcH 0g/
(bmqkdvkdovJ/)
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef.../ aom=xkad ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf/ oAH "r=H
cyford ;f OkH tvk;H pkaH omawblru ocFg&w&m;ud/k y&dnm,=wD&Py&dnmjzifh aumif;
pGmodjrif (0g) odjrifaewke;f /
(0dyemtvkyf tm;xkwaf eqJukd qkv
d w
dk ,f/ tJ't
D m;xkwaf eqJrmS -)
okcH 0g a0'eH=okca0'emudyk jJ zpfjzpf/ 'kuH 0g a0'eH='kua 0'emudyk jJ zpfjzpf/ t
'ku rokcH 0g a0'eH=Oayuma0'emudyk jJ zpfjzpf/ ,H udO=d trSwrf xm; wpfyg;yg;aom
a0'emud/k a0'd,wd=cHpm;w,fqydk gpd/Yk
wD&Py&dnm0dyemPfq,fyg; yGm;rsm;aewkef; tJ'Da,m*g0p&yk*dKvfonf
30

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

&Sifom&dykw&mwkdY? &Sifarm*vmefwkdYu PfBuD;&SifawGjzpfvkdY &kyfur|mef;xuf


emrfur|mef;udk ESpo
f ufMuw,f/ emrfur|mef;rSmvnf;yJ &Sio
f m&dyw
k & m uRww
f rf;0if
awmhvnf; a0'emur|mef;yJ/ ,ckvnf;yJ jrwfpmG bk&m;u &Siaf rm*vm efukd a0'embuf
vSnNhf y;D awmh a0'emy&d*[
ur|mef;udk Tejf yawmfrw
l ,f/
cspo
f m;arm*vm ef? a,m*g0p&yk*Kd v[
f mawblru ocFg&qkw
d 0hJ yd em&UJusuf
pm;&mw&m;udk wD&Py&dnmjzifh tedp? 'ku? tew[q
k ;Hk qk;H jzwfjzwfojd rifaewke;f okc
a0'emudk odrYk [kwf 'kua 0'emudk odrYk [kwf Oayuma0'emudk cHpm;w,fqydk gpk/Yd cHpm;
aew,fqw
dk mu t&yfu oabmusatmif ajymwm? trSeu
f awmh tJ'w
D &m;tm;xkwaf e
wkef; a,m*g0p&yk*dKvf&JUoEmefrSm taMumif;tm;avsmfpGm okca0'em? 'kua0'em?
Oayuma0'em wpfyg;yg;jzpfay:vmNyq
D ydk gpd/Yk jzpfay:vm,if bmvky&f rvJ/
aom wmok a0'emok tedpE yk D 0d[&wd? 0d&m*gEkyD 0d[&wd? eda&m"mEkyD 0d[&wd? y#de
d *gEkyD 0d[&wd/
aom=xkad ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf/ wmoka0'emok=xkjd zpfay:vmaom a0'emwkYd /
tedpm EkyD=tedp[
t
k zefzef&o
I nfjzpf/ 0d[&wd=ae\/ 0d&m*gEkyD=]]a[m ,ckyJ
ukeu
f if;oGm;Ny}D }[k tzefzef&aI vh&o
dS nfjzpf/ 0d[&wd=ae\/ eda&m"mEkyD=igMunfh
aewke;f 'Da0'emw&m;csKyo
f mG ;Ny[
D k tzefzef&o
I nfjzpf/ 0d[&wd=ae\/ y#de
d *gEkyD=igMunfah ewke;f 'Da0'em&JUa0',dwoabm=cHpm;rIoabmuav;pGeo
Yf mG ;Ny[
D k tzef
zef&aI vh&o
dS nfjzpf/ 0d[&wd=ae\/ (4-csu/f )
rdro
d Emef a0'emjzpfvm,if tJ'aD 0'emudk ]]a0'emonfjzpfNy;D vQif ysuaf om
aMumifh tedpy gwum;}}/ tJ'v
D &dk w
I mu tedpm EkyemvkaYd c:w,f/
a0'emonf bifcPodaYk &mufwt
hJ cg cHpm;rIoabmonf 'DcEmud,
k rf u
S if;uGm
oGm;w,f/ 'gudk ]]'Da0'em&JUcHpm;rIoabmonf ,ckyif uif;uGmoGm;Ny}D }/ tJ'v
D &dk w
I mudk
0d&m*gEkyemvkdYac:w,f/
31

E-book is created by www.shanyoma.org

okca0'emudk? odkYr[kwf 'kua0'emudk odkYr[kwf Oayuma0'emudkcHpm;w,fqkdygpdkY/


(w&m;emolawmfaumif;wk.Yd ..) pum;[m oAH "rv
H &Ydk yk ef mrfuakd jym&mu ,H udOad 0'eH
vdYk a0'emudv
k nf;oGm;w,f/ bmhaMumifah 0'emudjk yefvnfa[m&wmvJvYdk jrwfpmG bk&m;
tay:rSm apm'uwufp&m &Sw
d ,f/ tajzuawmh-

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

tJ'u
D if;w,fqw
dk meYJ csKyo
f mG ;Nyq
D w
dk mtwlwyl /J ]]cHpm;rIoabmcsKyo
f mG ;Ny}D }vk&Yd w
I m
udk eda&m"mEkyemvdaYk c:w,f/

E-book is created by www.shanyoma.org

]]a0'emonf rdr&d UJ cHpm;rIoabmudk pGeo


Yf mG ;Ny}D }vd&Yk w
I mudk y#de
d *gEkyemvkYd
ac:w,f/
avmuD 0dyemtcku
d rf mS ,ckvydk J tedpm EkyD? 0d&m*gEkyD? eda&m"mEkyD?
y#de
d *gEkyDwt
Ykd & aumuf,&l ygr,f/ tJ'v
D &dk zI efrsm;awmh t&d,r*fPfa&mufvm
vdrrhf ,f/ t&d,r*fPfa&mufvmwJh tcgusawmhaom wmok a0'emok tedpm EkyD 0d[&aEm? 0d&m*gEkyD 0[&aEm? eda&m
-"mEkyD 0d[&aEm? y#de
d *gEkyD 0d[&aEm e udOd avmau Oyg'd,wd/
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef.../ aom=xkad ,m*g0p&yk*Kd vo
f nf/ wmoka0
'emok=xkda0'emwkdY/
(okca0'emjzpf,if okca0'emudk? 'kua0'emjzpf,if 'kua0'emudk? Oayum
a0'emjzpf,if Oayua0'emud)k
tedpm EkyD=tedp[
t
k zefzef&o
I nfjzpf/ 0d[&aEm=aeonf&adS omf/ 0d&m*gEkD=0dyemcP a0'em\uif;jcif;? r*fcP tpE0 &d m*ac:wJeh Ad m efukd tzefzef&I
onfjzpf/ (r*fPfu edAm efukd tm&Hjk yKw,f/)
0d[&aEm=aevwfaomf/ eda&m"EkyD=0dyemtcku
fd t
f wefY cPeda&m"? r*f
Pftcdu
k t
f xefY tpEe ad &m"ac:wJh edAm efut
kd zefzef&o
I nfjzpf/ 0d[&aEm=aevwf
aomf/ y#de
d *gEkyD=0dyemtcku
d f a0'em\ rdr&d UJ a0',dwoabmudpk eG o
Yf mG ;rI
r*fcP edAm efuo
kd uf0ifaomtm; tm&Hjk yK/ 0d[&aEm=aevwfonf&aSd omf/ avmau=
ocFg&avmu &kyef mrf"r/ udO=d wpfpw
Hk pfcak om ocFg&w&m;udrk Q/ e Oyg'd,wd=wPSm
jzifh rpGv
J rf;awmhacs/
tedp? 0d&m*? eda&m"? y#de
d *vq
Ydk w
dk hJ rNrw
J o
hJ abmygwum;/ uif;uGmoGm;yg
yaum? csKyo
f mG ;ygyaum? rdro
d abmudpk eG o
Yf mG ;ygyaumvkYd tJ'v
D &kd v
I &Ydk ,
dS if &kyef mrf"r
ocFg&avmuxJrSm b,focFg&udkrS ighOpmvkdY wPSmeJYrpGJ,lawmhbl;/ r*fcPusawmh
orkap'y[mefjzifh wPSmudyk ,fw,f/ 0dyemcPusawmh w'*Fy[mefew
YJ PSmudyk ,f
32

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

vkYd wPSmpGrJ pGaJ wmhb;l / wPSmeJrY pG,


J if 'd|pd aJG um? wPSmeJrY rS pG,
J if 'd|u
d pGpJ &mudrk &Sd
awmhb;l / 'gaMumifh wPSmpGu
J o
kd m OD;wnfNy;D awmh jrwfpmG bk&m; a[mawmfrw
l ,f/

tEkyg'd,=H wPSmjzifrh pG,


J v
l wfonf&adS omf/ e y&dwwd=xuf0ef;usirf awmifh
wawmh/
'DawblruocFg&tm&Hak wGukd wPSmeJaY wmifw
h vk&Yd ,
dS if (0g) awmifw
h wJw
h PSm
rdro
d EmefrmS rjzpf,if awblru0*grduu
H kd rdrrd jyKawmhb;l / 0*grduu
H jkd yKwmuwPSm
eJaY wblruw&m;awGukd 'kur eS ;f rodbyJ *k Kd v?f ow0g? ig? olwpfyg;? ighOpm[Jph onf
wPSmpG&J v
dS Ydk 'DwPSmpGaJ Mumifh awblruw&m;awGuakd wmifw
h wm? wPSmpGrJ rS &Sb
d ;l qkd
,if awblruw&m;awGukd bmudrk rS awmifw
h awmhb;l /
ty&dwH ypwa n0 y&deAd m ,wd/
ty&dwH=wPSmjzifw
h pfpw
Hk pfcak omocFg&ukrd S rwmifw
h onf&adS omf/ ypwa n0
=toD;tjcm;omvQif (0g) ud,
k yf ikd f ud,
k w
f idk o
f mvQi/f y&deAd m ,wd=udavoy&deAd m ef0if
pHcsKyNf ird ;f tylZmwford ;f avawmh\/
wPSmawmifw
h rIom jywf,if udavoy&deAd m efwpfcgxJ 0ifpaH &mwJ/h t&[wr*f
t&[wzv
dk o
f Ykd a&mufwmudk ajymwmaemf/ udavoy&deAd m efpNH yq
D ,
dk if &[EmjzpfNy/D
&[Emjzpf,if tJ'D&[Emyk*dKvf&JUoEmefrSmcDPm Zmwd=]]aMomf...ightzdkY&mb0y#doaEukefNyD}}
tJ'v
D o
kd w
d hJ ypa0uPmPfwpfrsK;d /
0kow
d H jA[p&d,=H ]]igonf r*fwnf;[laom jrwfaomtusiu
hf kd tNy;D tqk;H usihf
ok;H tyfavNy}D } vdo
Yk w
d hJ ypa0uPmPfwpfrsK;d /
uwH u&PD,=H r*fupd w
pfq,fah jcmufyg;udk ]]igum; jyKtyfNy;D Ny}D } vdo
Yk w
d hJ ypa0uPmPfwpfrsK;d ?
33

E-book is created by www.shanyoma.org

tEkyg'd,H e y&dwwd/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

em+y&H wwm,=aemufxyfwpfzefr*fudptwGuf ]]ighrSm tvkyfvkyfzG,fr&Sd


awmhb;l }}vdo
Yk w
d hJ ypa0uPmPfwpfrsK;d / ypa0uPmPfav;rsK;d udk a[mawmfrw
l ,f/
r*fuq
kd ifjcifw,f? zkv
d u
f q
kd ifjcifw,f? edAm efuq
kd ifjcifw,f? y,fNy;D udavomudk
qifjcifw,fqkdwmu ]]rlv ypa0uPmPfav;yg;}}jzpfw,f/ tJ'gu t&[wr*f
t&[wzv
dk af ygufa&mufNy;D Ny;D csi;f r*f? zkv
d ?f edAm ef y,fNy;D udavomwku
Yd kd qifjcifwrhJ v
l
ypa0uPmPf av;yg;/ ,ckajymaewmu tJ'D ypa0uPmawGatmifjrifNy;D wJah emuf?
&[EmjzpfNyD;wJhaemuf1/
2/
3/
4/

aMomf...ighrmS b0y#doaEuek Nf y?D


igum; r*fwnf;[laom jrwfaomtusiu
hf t
kd Ny;D tqk;H usio
hf ;Hk tyfNy;D avNy?D
igum; r*fupd 16-yg;udk tvH;k pkjH yKtyfNy;D avNy?D
aemufwpfzef r*fupd t
wGuf tvkyv
f yk &f efr&Sad wmhNy/D

tJ'DvkdodwJh y&r&ypa0uPmPfav;yg;wkYdkudk jrwfpGmbk&m;a[mawmfrljcif;


jzpfw,f/
Ny;D awmhrS jrwfpmG bk&m;u a'oemed*;kH aeeJ-Y
{wm0wm acg arm*vm e bduK oHcad we wPSmocF,0drak wm a[mwd tpEead |m tpEj A[pm&D tpEa ,m*aurD tpEy &da,momaem aoa|m a'0rEkeEd
vkdYa[mfawmfrlw,f/
arm*vm e=cspo
f m;arm*vm ef.../ {wm0wm=rQcahJ omqdck NhJ y;D aom okwr,Pf? pdEmr,Pf? bm0emr,Pfwnf;[laom y#dywfvrf;pOfjzifh/ acg=pifppf/
bduK =a,m*g0p& &[ef;onf/ oHcad we=tusO;f tm;jzif/h wPSmocF,0drak wm=wPSm
\uke&f medAm ef Gwu
f ikd ;f aompdw&f w
dS &hJ [Emyk*K v
d o
f nf/ tpEe ad |m=pifppfr*fupd N y;D
Ny;D aom &[Emyk*Kd vo
f nf/ tpEj A[pm&D=tNro
J moemwnf;[laom jrwfaomtusihf
udkusifhaom&[Emyk*dKvfonf/ tpEa,m*aurD=pifppfa,m*av;wefukef&mrSefwnfh
edAm efw&m;&Sad om &[Emyk*Kd vo
f nf/ tpEy &da,m&[Emyk*Kd vo
f nf/ a'0rEkmeH=
ewfvw
l w
Ydk iG /f aoa|m=txl;ojzifh cs;D rGr;f tyf jrwfaom&[Emyk*Kd vo
f nf/ a[mwd=
jzpfavawmh\/
34

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

tJ'v
D dk &Siaf rm*vm efar;wJh &[Emyk*Kd v&f UJ *kPaf wG ar;wJjh yemeJt
Y nD tukef
jyefNy;D awmh jrwfpmG bk&m; w&m;ed*;Hk tkyaf y;w,f/

tJ'v
D dk okwr,Pfjzifh odNy;D wJah emuf 'd|0d o
d 'k ad c:wJh emr&lyy&d*[
Pf? ucFg0dw&P0do'k ad c:wJh yp,y&d*[
Pf 'DPfEpS yf g;wkeYd YJ emrf&yk w
f &m;wk\
Yd tedp jzpfyHk
tjcif;t&mwku
Yd kd pdEr ,Pf wy&dnmjzifh od&r,f/
'DtxufrmS r*gr*P'e0do'k ?d y#dy'gP'e0do'k v
d q
Ykd w
dk hJ 0do'k Ed pS f
yg;&JUe,f oroepwJY 0dyemPfq,fyg;tpOfjzifh cyford ;f Okt
H vk;H pkaH om awbl
ruocFg&w&m;wk&Yd UJ rNrw
J o
YJ abm? qif;&Jwo
hJ abm? tpk;d rykid w
f o
hJ abmwku
Yd kd epfepfaem
aem qk;H qk;H jzwfjzwf ykid ;f ydik ;f jcm;jcm;odwhJ wD&Py&dnmjzpfaewJt
h cgrSm tJ'aD ,m*g0 p&yk*Kd v&f UJ oEmefrmS okca0'em? odrYk [kwf 'kua 0'em? odrYk [kwf Oayuma0'emjzpf
vdrrhf ,f/ jzpfwidk ;f jzpfwidk ;f aom okc 'ku Oayuma0'emudk tedp[
k tzefzef&&I r,f?
y#de
d *=aMomf...a0'em&JU a0'd,eoabmudk pGeo
Yf mG ;ygyaumvkYd &I&r,f/
tJ'v
D kd 0dyemtcdu
k rf mS &kyef mrfw\
Ydk tedp 0d&m* eda&m" y#de
d *oabmudk
&I t&d,r*fodkYa&mufaomtcg r*fPf[m edAmefudktm&HkjyKaomtm;jzifh odw,f/
udpo
'd t
d m;jzifh &kyef mrfw&m;wk\
Yd tedpo
abmudk odNy;D om;jzpfw,f/ r*fPfonf ocFg
&wdkY\rlvoabmuif;jcif; 0d&m*udk udpod'dtm;jzifhod edAmefwnf;[laom tpE0d&m*udk tm&Hjk yKaomtm;jzifh odw,f/ r*fPfonf ocFg&wk\
Yd csKyjf cif;=cPeda&m"udk
udpo
'd t
d m;jzifh od tpEe ad &m"edAm efukd tm&Hjk yKaomtm;jzifh odw,f/ r*fPfonf
ocFg&wk\
Yd rdro
d abmudk pGejYf cif;udk udpo
'd t
d m;jzifh od yuEe a0g*jzpfaomedAm ef
udk tm&Hjk yKaomtm;jzifh odw,f/
tJ tedpm Ekyem? 0d&m*gEkyem? eda&m"mEkyem? y#de
d *gEkyemeJaY e
aom a,m*g0p&yk*Kd vo
f nf ocFg&avmuwGif b,focFg&udrk S rpGv
J rf;awmh? rawmifw
h
awmhb;l / wPSmeJrY awmifw
h ,if b0*grduu
H kd rjyKawmhb;l / orkap'y[mefjzifh wPSmudk
tjrpfjywfy,fNy;D wJyh *k Kd v[
f m t&[wzv
dk af ygufa&muf udavoy&deAd m ef0ifpaH vawmh
\/
35

E-book is created by www.shanyoma.org

cspo
f m;arm*vm e...? ckajymcJw
h t
hJ wkid ;f a,m*g0p&&[ef;onf cyford ;f aom
awblruocFg&w&m;wko
Yd nf edp okc twvt
Ydk vGv
J t
JG rSm;rSm; ESv;Hk oGi;f &efroifu
h ek f
ygwum;vkYd yxr okwr,Pfjzifh Mum;emod&&dS r,f/

E-book is created by www.shanyoma.org

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

&[Emyk*Kd v&f UJ ykAb


m*tusiu
hf kd &Siaf rm*vm efu tusO;f ar;vdYk jrwfpmG bk&m;t
usO;f csKyaf jzwmNy;D oGm;Ny/D 'gjzifh w&m;tvkyt
f m;xkwv
f o
dk o
l nf oroepm&=0dyembl
rdvaYdk c:wJh oroe0dyemPf&UJ usiv
f nfusupf m;&m &kyef mrfEpS yf g;? odrYk [kwcf Em
ig;yg; odrYk [kwf tm,weq,fEh pS yf g;? odrYk [kwf "mwfwpfq,f&h pS yf g; w&m;om;ud&k atmif
rdru
d ,
kd f &Sm&r,f/ &SmvdaYk wGUwJ&h yk ef mrfEpS yf g;? odrYk [kwcf Emig;yg;? odrYk [kwf tm,we
q,fhESpfyg;? odkYr[kwf "mwfwpfq,fh&Spfyg;'Dw&m;awG[m igwkdYNrJw,f? csrf;omw,f?
pd;k ydik w
f ,fEv
S ;Hk roGi;f zkYd rawmfravsmyf gwum;...vkw
Yd &m;em&if; okwr,PfeMYJ um;
emqifjcif&r,f/
okwr,PfjzifMh um;emNy;D wJah emuf (qkyd gpd)Yk pdEm r,Pf 'd|0d o
d 'k ?d ucFg0dw&P0do'k v
d aYdk c:wJh 'DcEmud,
k x
f rJ mS emrf&yk Ef pS yf g;udak wGUatmif odatmif&mS wJh emr&lyy&d*[
Pf? awGUwJeh mrf&yk Ef pS yf g;[m rNrw
J t
hJ aMumif;? qif;&Jwt
hJ aMumif;? rpk;d ykid w
f hJ
taMumif;aMumifhjzpfwmvkdY odwJhyp,y&d*[Pf=ucFg0dw&P0dok'd? 0dok'dESpfyg;
a&mufvQif tedp? 'ku? tewvaYdk wmhoNd y/D odaYk omf EIwu
f >rwfNy;D vuPm,mOfo;Hk csuf
wifNy;D 0dyemPfjzifah wmh rok;H oyf&ao;bl;/ 'Dvo
dk ,
d if wy&dnmjzpfNy/D tJ'D
wy&dnmjzpfNy;D ,if 0dyemoroePfponfoYkd wufa&muf wD&Py&dnmjzpf
atmif tm;xkw&f ygrnf/ tusO;f csKyt
f m;jzifh emrf&yk Ef pS yf g;taejzifh ESv;Hk oGi;f zk&Yd ef(emrf&yk w
f &m; ESpyf g;onf? &Snv
f sm;umv? rwnfMubJ? cPjzpfvsu?f cPysuf
\/ ESyd pf ufjcif;&m? vkrd ygbl;? oabm0tm;ok;H yg;aMumifh jzpfymG ;orQ? tedpo
nf..
'ku? tewygwum;/)
emrf&yk w
f &m;ESpyf g;wko
Yd nf umv&Snv
f sm; rwnfMubl;? cPtwGi;f jzpf cPt
wGi;f ysuMf uwmygvm;? tedpy gwum;vkeYd m;vnf&r,f/ cPjzpfvsuf cPysu
f ESyd pf uf
jcif;&m vkrd ygbl;wJ/h jzpfjcif; ysujf cif;wkjYd zifh tcsed w
f idk ;f ESyd pf ufcaH e&wmudjk rif,if yGMJ unhf
wJv
h x
l u
k 'ku 'kuv
aYkd jymMuw,f? xkt
Yd wlyJ ud,
k Mf unhaf ewJh y&rwobm0Zmwfyx
JG J
u &kyef mrfEpS yf g;qkw
d hJ rif;om; rif;orD;udk Oyg'fcPrSmZmwdqw
dk hJ &efou
l ESyd pf ufv?Ydk XD
cPrSm Z&mqkw
d &hJ efou
l ESyd pf ufv,
Ydk iG ;f ,kt
d o
dk mG ;wJyh ?Hk bifcPrSm r&Pwnf;[laom
&efoEl ydS pf ufvYdk toufaysmufomG ;yku
H kd MunfNh y;D awmh]]aMomf...tESyd pf ufcaH e&ygwum; Oyg'fcPrSm Zmwd&efo?l XDcPrSmZ&m&efo?l
bifcPrSm r&P&efot
l csed u
f av; wkw
d adk wmif;awmif;uav;jzpfwhJ ok;H csed rf mS &efol
ok;H rsK;d tESyd pf yfcaH e&ygwum; 'ku 'ku} }'DvMdk unh/f
36

(ESyd pf ufjcif;&m? rvkyd gbl;) igwkt


Yd vdo
k Ykd vk;H 0wpk;d wpdrQ rvku
d yf gbl;? 'Dawmh&yk ef mrf
wk&Yd UJoabm[m cPjzpfNy;D cPysuw
f o
hJ abm=tedp? tESyd pf ufcaH e&wJo
h abm='ku?
tvkdodkY rvkdufygwJhoabm=tew/ 'DoabmawGaMumifh ]]cPjzpfvsuf? cPysuf\/
ESyd pf ufjcif;&m? vkrd ygbl;? oabm0tm; ok;H yg;aMumifh jzpfymG ;orQ tedpa wGygwum;?
'kuawGygwum;? tewawGygwum;}}vkdY tJ'gu (r)wnf yGm;rsm;,if ]]oroe
Pfrjzpfb;l }} vkYd b,fq&mawmfurS rqdb
k ;l ? tJ't
D csuu
f o
kd myGm;Ny;D avQmufxm;Munh/f
NrKd Uawmfav;jyifq&mawmfawGu ]]at;...[kww
f ,f}}vkq
Yd ,
dk if wpfrsK;d tm;&Sw
d ,fy/
oroe0Pf&ifhoefvmvkdY&Sd,if O',A,PfodkYwufNyD;awmh q&morm;udk
avQmuf? odrYk [kwf w&m;usiahf zmfoal wmfpifcsi;f aqG;aEG;? tJ O',A,Pfuakd vSum;
Ny;D awmhov
d mvdrrhf ,f/ b*FPfavSum;Ny;D awmh b,Pf? b,PfavSum;;Ny;D awmh
tm'De0Pf? edA'd gPf? rkprd swmPf? y#docFgPf? ocFg&kayumPfqw
dk hJ avmuD
0dyemPfavSum;xpf ud;k xpf tqifq
h ifw
h uf&rnfjzpfygw,f/
tJ'D ud;k xpf&UJ txufrmS uawmh avmukw& mr*0w
D u
d svmwJt
h cg b0*Fpve?
b0*Fyk ap'? raem'Gg&m0Ze;f ? y&du?H Oypm? tEkv?Hk a*gMwbl (umrm0p&aZmav;Burd )f
usw,f/ tJ'D av;aZmteuf y&du?H Oypm? tEkv?Hk 'DPfo;Hk ckukd tEkavmrPfvaYdk c:
w,f/ a*gMwbkaZmpdwu
f akd wmh a*gMwbkPfvaYdk c:w,f/ tJ'D r*0x
D rd aem'Gg&m0Ze;f
a&muf,ifawmh aemufjyefrqkwaf wmhb;l ? avmukw& mr*faZm zkv
d af ZmfqufNy;d awmhus
awmhwmyJ/ 'gaMumifrh Ydk 'Dr*0x
D &d UJ a&SUem;u&Sw
d hJ ocFg&kayumPfEiS rhf *0x
D x
d rJ mS ygwJh
y&duOH ypm? tEkvq
Hk w
dk hJ tEkavmrPf? 'DPfEpS yf g;udpk mxJrmS (oN*K [u
f sr;f u)]],m odcgywm? om omEkavmrm ocFg&kayum 0k|me*grdeD 0dyemwd p y0kpw/d
aomwkZewk.Yd ..? r*0x
D &d UJ a&SUem;u&Sw
d hJ ocFg&kayumPf&,f? 'Dr*0x
D x
d rJ mS
ygwJh y&du?H Oypm? tEkvq
Hk w
dk hJ tEkavmrPf&,f? 'DPfEpS yf g;udk 0k|me*grde0D yd em
vkYd t&d,mwk&Yd UJ e,fy,frmS ac:a0:ok;H pGw
J ,f/
0k|meqkw
d mur*f? *grdeq
D w
dk mu a&mufatmifyaYkd qmifay;wJ
h PfawGvq
Ykd v
dk w
kd ,f/
'gaMumifhbk&m;avmif;rsm; yg&rDjznfhpOf bk&m;omoemeJYMuHKBudKufvkdY omoem0ifNyD;
0dyemw&m; tm;xkww
f ,fq,
dk if 0k|me*grde0D yd em a&mufatmif roGm;Mubl;/
ormoePf? O',A,? b*F? b,? tm'De0? edAd'g? rkpdwkurswm? y#docFgPf?
ocFg&kayumPf&UJ a&SUydik ;f (0g) atmufyikd ;f ? tJ'u
D yJjyefvmw,f/ a&SUquftm;xkwv
f u
dk f
37

E-book is created by www.shanyoma.org

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

vkYd 0k|me*grde0D yd emvdaYk c:wJh ocFg&kayumPf txufyikd ;f udk a&mufomG ;,if (aemuf
ur*0x
D q
d ufusomG ;vk)Yd bk&m;tavmif;[m bk&m;rjzpfbJ tJ'o
D moem bk&m;&JUwynfh
om0ujzpfomG ;r,f/ 'gaMumifh ]]bk&m;avmif;rsm;onf 0k|me*grde0D yd ema&mufatmif
tm;rxkwfbl;}}vdkYusrf;*efrsm;rSm qkdwmjzpfw,f/
jrwfpmG bk&m; a[mwke;f uawmh usO;f usO;f yJ tckbek ;f Bu;D em;vnfapcsiv
f eG ;f vdYk
ajymaewmeJY pum;awGu us,af ew,f? odr;f Mu&atmif/ t|uxmu'Dow
k e u
f -kd
wd b*0g oHcad we cDPmo0 ykAb
m*y#yd 'H ykpad wm oHcad wae0 uaxod/
odkYvQif jrwfpGmbk&m;onf &Sifarm*vmefu &[Emyk*dKvf\a&SUydkif;tusifhudk
ar;jref;tyf&um; tusO;f tm;jzifyh if ajzMum;awmfrNl yv
D Ydk ed*;kH tkyaf y;w,f/
&Sirf [marm*vm efu tusO;f csKyaf r;wmwJ/h bmaMumift
h usO;f csKyaf r;ovJ/ olY
ud,
k w
f idk u
f oHcw
d & pk yd *k Kd vrf v
Ydk /Ydk bmjzpfvYkd oHcw
d & pk yd *k Kd vv
f q
Ykd &dk ovJ/ PfBu;D wJyh *k Kd vf
jzpfv/Ykd wuwnf;t*om0uBu;D rS 'kw,
d t*om0uBu;D ? olt
Y xufrmS &Sio
f m&dyw
k & m
yJ&adS wmhw,f/ oHcw
d & pk yd *k Kd vjf zpfvYdk usO;f usO;f yJar;w,f/ oluusO;f usO;f ar;wJt
h wkid ;f
bk&m;uvnf; tusO;f enf;jzifh ajzawmfrw
l ,f/ ]]oaA "rm em+vH tbdead 0om,}}wJ/h
onfx
h ufawmhjzifh csK;H rjzpfawmhenf;udk bk&m;a[mw,f/ tJ'aD emufrmS rax&feo
YJ yg,
jzpfvYdk okc 'ku Oayuma0'emok;H yg;udk tedpm Ekyem? 0d&m*gEkyem? eda&m"mEkyem? y#de
d *gEkyemwkjYd zifh &IzaYdk [mawmfrw
l ,f/ xko
d &Ykd ,
I if &[EmjzpfwmyJ/
'H ye okwH ax& Mo0ga'g p ta[mod 0dyem p-wJ/h
ye=rSwzf ,
G t
f xl;jyqkOd ;D tH/h 'H okw=H ypvm,rmeokwo
f nf/ ax&=t&Sif
r[marm*vmefrax&f\(tzkdY&m)/ Mo0ga'gp=jrwfpGmbk&m; ay;oem;onfhtqkH;tr
Mo0g'onfvnf;aumif;/ 0dyem p=0dyemonfvnf;aumif;/ ta[mod=jzpfNy/D
'Dow
k [
f m t&Sirf [marm*vm eftzkYd bk&m;ay;wJMh o0g'Bu;D vnf;[kw?f 0dyem
okwBf u;D vnf; [kww
f ,fw/hJ
aom ro a,0 okaw 0dyeH 0akwmG t&[wH yawm-wJ/h (t|uxmu)
rSwfcsufay;w,f/
38

wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;

t&Sirf [mar*vm efonf okwrf mS yif 0dyemw&m; yGm;rsm;tm;xkwaf wmfrl


ojzifh t&[wzv
dk o
f aYkd &mufomG ;awmfrw
l ,fw/hJ e*du
k vnf; w&m;tvkyf tm;xkw&f if;
pG&J w
dS ,f? ,ckvjdk rwfpmG bk&m;u rax&f&UJ &kpt
d BuKd uu
f dk odNy;D awmh a0'emur|mef;udk
a[mawmfrw
l ,f/ bk&m;u a&SUua[maewke;f &Sirf [mar*vm efu aemufuvku
d Nf y;D
awmh tedp? 0d&m*? edad &m"? y#de
d *taeeJ&Y w
I ,f/
'gjzif,
h if a0'emwpfcw
k nf;udk 0dyem&IvYdk r*f+zkv
d &f Ekid yf ghrvm;vdaYk r;p&m&Sd
w,f/ tajzu...emrfur|mef;udka[mwJhae&mrSm
(1) a0'emeJv
Y nf;yJ OD;wnfa[m&w,f/
(2) pdwef v
YJ nf;yJ OD;wnf a[m&w,f/
(3) zeJv
Y nf;yJ OD;wnf a[m&w,f/ emrfur|mef;udjk y,if acgif;wnfwm[m
zeJjY zpfap? a0'emeJjY zpfap? pdwef jYJ zpfap 'Do;Hk ckwpfcck ek OYJ ;D wnf&w,f? tJ'w
D pfcck ek YJ
w&m;udk OD;wnfvu
dk v
f &Ydk ,
dS if bk&m;vufxufawmfu om0uawGjzefNY y;D odMuw,f/
a0'emudOk ;D wnfNy;D a[mvku
d v
f &Ydk ,
dS if ]]a0'emonf a0'emcsn;f oufoufjzpf
onfr[kw?f ole,
YJ OS af zmf,OS zf ufjzpfwhJ z? onm? apwem? {u*wm? 'Dw&m;wdEYk iS hf
twljzpfw,fvo
Ydk w
d ,f/ tJ'v
D zdk yOrw&m;awGukd odNy;D wJah emuf 'Dw&m;rsm;onf
vlb
Y rHk mS qk,
d if [',0wK&yk u
f kd rS
D jzpfMuw,f? [',0wKu Oyg'gef&yk jf zpfvo
Ydk &l UJ rD&S m
u r[mbkw&f yk Bf u;D av;yg;? [',0wKet
YJ vm;wl Oyg'g&kyaf ygif; 24-yg;&Sw
d ,f/ 'Dr[m
bkwf Oyg'g&kyrf sm;onf &lyuE= &kyw
f &m;? zyOru w&m;awGuemrfw&m;? tJ'v
D kd
&kyef mrfEpS yf g;xdatmif Pfeo
YJ mG ;Ny;D rS tedp? 0d&m*? eda&m"? y#ded
d *w&m;awGygw
um;}}vko
Yd w
l &Ydk UJ obm0udk Pfpu
kd Nf y;D awmh Munfw
h ,f/ a0'ema[moaumvkYd a0'em
wGio
f m&Iaeonfr[kw?f xkad 0'emrSPftpOfavQmuf qkcd NhJ y;D aomtwkid ;f todPf
a&mufNy;D rNrw
J t
hJ edpr sK;d awGygwum;..? uif;uGmwJ0h &d m*rsK;d awGyguwm;...? csKyaf ysmuf
MuwJheda&m"rsKd;awGygwum;? rdrdoabmudkpGefYy,fwwfwJh y#ded*rsKd;awGyguwm;?
tJ'v
D w
dk &m;em&if;u 0dyem&Ivu
dk v
f Ydk t&Sirf [marm*vm ef t&[wzv
dk af ygufa&muf
awmfro
l nfukd t|uxmu azmfjy&r,fh wm0ef&v
dS Ykd jyqkw
d mjzpfw,f/
&[ef;a,musmf ; omoemhcsed cf iG Bf u;D rSm ynmbufucsed cf iG u
f t&Sio
f m&dyw
k & m?
39

E-book is created by www.shanyoma.org

aom=xkd t&Sirf [marm*vm efrax&fonf/ ro a,0 okaw= ypvm,rme


okwf yifvQi/f 0dyeH 0akwmG =0dyemw&m;yGm;rsm;tm;xkw
f / t&[wH= t&[w
zkv
d o
f /Ykd yawm=a&mufawmfrNl yv
D Ydk rSwcf suaf y;xm;w,f/

'kwd,tBudrfajrmuf 0gwGif;w&m;awmf(csdefcGifBuD;av;vuf)

E-book is created by www.shanyoma.org

orm"dbufu csed cf iG u
f t&Sirf [marm*vm ef? 'Dcsefd cf iG Bf u;D ESpzf ufrmS ynmcsed cf iG jf zpfwhJ
&Sio
f m&dyw
k & mudk tvsiyf xra[mzdyYk gyJ/ 'gayr,fh &[EmefjzpfwahJ e&mrSm t&Sirf [m
arm*vm efu ckepf&ufapmNy;D &[EmjzpfvYdk tck&iS rf [marm*vm efqw
dk hJ orm"dcsed cf iG f
Bu;D &[Emjzpfwt
hJ aMumif; a[mNy;D ygNy/D ,ckow
k u
f kd ypvm,rmeokwv
f aYdk c:ygw,f/
aemufaemuf Oykoaf eYusrS t&Sio
f m&dyw
k & mwnf;[laom ynmcsed cf iG Bf u;D &[EmjzpfwhJ
taMumif;udk a[mMuygpd/Yk

40

You might also like