Gjra t rndsishme q duhet t`i dini pr kredit

Kredia sht paraja t ciln ju e huazoni nga banka me detyrim t kontraktuar duke konstatuar se ju do ti ktheni ato me interes, t cilat paraqesin nj shum pr shrbimin e kredis. Para s gjithash kredia sht barr financiare dhe duhet ti qaseni me prgjegjsi shum t madhe.Para se t merrni kredi, ju duhet t siguroheni se shumn, t ciln do ta merrni, do t mund ta paguani nga t hyrat tuaja.

Kredit
Nuk ka asgj t keqe n marrjen e nj kredie, por sht keq n rast se banka aprovon kredin e cila nuk do ta zgjidh problemin tuaj, dhe do t jet shum m e madhe pr ta paguar, do tju thelloj n borxh dhe si rezultat do t prkeqsohet gjendja juaj financiare. N kt pik ne synojm tju sqarojm se cilat jan gjrat m t rndsishme pr ju prderisa vendosni t merrni kredi. Ju do t jeni n gjendje ta shihni ndryshimin mes kredis, e cila ka efekt pozitiv, dhe kredis, e cila mund ta thelloj borxhin tuaj m shum. Pagesat e kredis, apo m saktsisht kamatn t ciln klientt e paguajn pr shumn e huazuar nga banka, jan nj ndr burimet kryesore e t hyrave t banks. Do t provojm tI paraqesim shpenzimet m t rndomta, t cilat kan t bjn me marrjen e nj kredie, dhe t sqarojm se si vlersohen ato. Pagesat e kredis bazohen n marrdhnie reciproke: banka ju huazon juve para sot dhe ju duhet ti ktheni ato nesr me interes.

far duhet t prmbaj nj kontrat kredie?

Nj kontrat kredie duhet t prmbaj kushtet e kredis dhe planin e pagess. Ne ju kshillojm q ti kushtoni rndsi t veant pjesve n vijim t kontrats: valuts n t ciln lshohet kredia, e cila prcakton normn e interesit pr fondet e miratuara nga banka pr ju. Nj kujdes I veant duhet ti kushtohet prcaktimit t norms s interesit fiks ose t ndryshueshm. Norm interesi fikse do t thot q kjo norm nuk mund t ndryshohet gjat gjith periudhs s shlyerjes, ndrkoh q interesi i ndryshueshm varion n linj me ndryshimet n tregun e paras dhe zakonisht sht i lidhur me EURIBOR. Gjithashtu duhet pasur kujdes n faktin nse interesi llogaritet mbi shumn e kredis s mbetur, d.m.th. shumn e kredis aktive ose shumn n total t kredis, e cila rrall ndodh. Plani i Pagess sht nj dokument I cili prmban shum kolona. Kolona e par prmban datat e t gjitha ksteve mujore gjat periudhs s shlyerjes s kredis, kshtu q n do koh mund t dini shumn e sakt q duhet t paguani n nj dat t caktuar. Kolona e dyt prmban numrin rendor t ksteve. Kolona e tret prmban sa dit i kan kstet e caktuara . Kolona e katrt prmban kstin mujor i cili prbhet nga nj pjes principal dhe nj pjes interes. Kolona e pest prmban pjesn e shums s principalit n kstin mujor. Kolona e gjasht prmban interesin nkstin mujor. Shuma e kolons s pest dhe t gjasht jep kolonn e katrt, pra shumn e kstit mujor. Kolona e fundit pasqyron se sa sht shuma e kredis q ju ka mbetur pa shlyer ende e njohur me emrin kredi active e mbetur e cila zvoglohet muaj pas muaji me pagimin e ksteve ose me shlyerjen e detyrimit.

Cilat jan kostot e kredis?

Nj prej pjesve m t rndsishme t kontrats s kredis i referohet shums s interesit. Kur vlersoni normn e interesit, merrni parasysh ndryshimin midis norms s interesit nominal dhe efektiv. Interesi nominal sht prqindja e aplikuar mbi shumn e principalit dhe sht shuma e interesit e paguar nga klienti n muaj ose n vit. Interesi nominal nuk prmban kostot shtes t kredis t cilat prfshihen n normn e interesit efektiv. Interesi efektiv sht nj mnyr pr t paraqitur, n nj shifr, t gjitha shpenzimet q u referohen kredive. Norma e interesit efektiv prfshin t gjitha tarifat dhe kostot q paguhen pr t siguruar nj kredi (kostot e sigurimit t kredis, kostot e procesimit t aplikimit t kredis etj.) duke marr parasysh momentin kur ato ndodhin. N rastin e nj kontrate tipike kredie, norma e interesit efektiv ndikohet nga shum faktor: interesi nominal

mujor, tarifat /komisionet, mnyra e shlyerjes dhe periudha e shlyerjes. Pa tarifa shtes, norma e interesit efektiv sht e barabart me interesin vjetor nominal. Nj kredi mund t prfshij disa kosto t tjera t cilat mund t ndikojn gjithashtu n buxhetin ton:

Komisionet e mirmbajtjes s llogaris Kostot e kolateralit t kredis Kostot afatshkurtra t financimit N disa raste madje edhe sigurimi pr borxhin aktiv.

Gjat bashkbisedimit me nj kshillues banke, mund ti krkoni q tkryej nj prllogaritje t detajuar ku t pasqyrohen kushtet q i referohen kredis s krkuar. Ju keni t drejtn q t shlyeni kredin para kohe, ndrsa banks i jepet e drejta q t vendos nj tarif pr shlyerje t parakohshme. Kjo tarif llogaritet n ditn e shlyerjes s plot dhe aplikohet n varsi t kohs q ka kaluar q nga dita e marrjes s kredis (kohzgjatja e shlyerjes s kredis). Krkojini banks tju jap informacion rreth vlers s ksaj tarife kur plotsoni nj aplikim kredie. Kujdes! Sugjerohet q kredia t jet n t njjtn valut me t ardhurat e individit n mnyr q t shmangni efektet e kursit t kmbimit.

Kerkesat e pergjithshme per kontratat e kredise 1. Kontratat e kredise qe perbejne objektin e kesaj rregulloreje, behen ne te gjitha rastet me shkrim dhe nje kopje e kontrates se firmosur nga palet, i jepet personalisht konsumatorit ne momentin e lidhjes se kontrates ose i dorezohet apo dergohet nga banka me poste te regjistruar ne adresen e konsumatorit, brenda nje periudhe prej 10 (dhjete) ditesh pune nga nenshkrimi i kontrates. 2. Ne rastin e cdo kontrate garancie, qe siguron shlyerjen e detyrimit qe lind nga kontrata kryesore e kredise, kopje e kontrates se garancise dhe e kontrates se kredise i jepet edhe garantuesit te kredise, ne rast se ky i fundit eshte nje person i ndryshem nga kredimarresi. 3. Nje kontrate kredie konsumatore ne cdo rast percakton qarte kushtet e levrimit, qellimin e perdorimit te kredise si dhe kushtet dhe afatet e shlyerjes se kredise, se bashku me penalitetet perkatese. 4. Kontrata e kredise konsumatore permban nje dispozite te vecante per periudhen qe konsumatori ka te drejte te terhiqet nga kontrata, sipas percaktimeve te Nenit 11 te kesaj rregulloreje.

Informacioni parakontraktor

- Banka i paraqet konsumatorit ne forme te shkruar informacionin e duhur dhe kryesor, perpara lidhjes se kontrates se kredise konsumatore - informacioni parakontraktor perfshin: a. vleren totale te kredise ose kufirin e kredise ne rastin e kredise kufi (overdraftit) dhe/ose kartes se kredise. -Kushtet per levrimin dhe terheqjen e kredise. -Kohezgjatjen e kontrates se kredise. -Normen efektive te interesit nepermjet nje shembulli perfaqesues, te dhenat financiare dhe supozimet e perdorura per llogaritjen e kesaj norme. -Normen e interesit dhe cdo indeks ose norme reference te aplikueshme mbi kete norme interesi, si dhe periudhat, kushtet dhe procedurat per ndryshimin e saj. -Vleren e kestit, numrin e kesteve dhe periodicitetin e shlyerjeve te kesteve (pagesave),si dhe kur eshte e mundur te paraqitet nje plan i shlyerjes se kredise. -Kushtet e perdorimit dhe te shlyerjes ne rastin e kredise kufi. -Menyren e njoftimit te konsumatorit ne rastin e ndryshimeve te kushteve, te cilat sjellin pasoja per detyrimet pasurore te konsumatorit ne baze te kontrates. -Koston e mbajtjes se nje llogarie per kryerjen e transaksioneve te levrimit te kredise dhe te pagesave, koston e perdorimit te nje karte apo mjeti tjeter pagese, per transaksionet e levrimit. -Cdo kosto shtese qe eshte e detyrueshme per perfitimin e kredise. -Garancite /kolateralin dhe sigurimin e kerkuar (kur eshte e aplikueshme); -Ekzistencen e te drejtes se terheqjes nga kontrata, periudhen gjate te ciles mund te ushtrohet kjo e drejte dhe procedurat per ushtrimin e kesaj te drejte. -Te drejten per te shlyer para afatit si dhe kostot qe rrjedhin nga kjo (kur eshte e aplikueshme), duke treguar vleren dhe metoden e llogaritjes. -Kushtet penale dhe kamatevonesat ne rastin e pagesave qe kryhen pasi u ka kaluar afati, sic jane te zbatueshme ne kohen kur jepet.

Informacioni kontraktor

-Qellimin e kredise. - Te dhena te plota per identitetin dhe adresat e paleve Kontraktore. - Vleren totale te kredise dhe kushtet per levrimin e saj. - Afatin e maturimit te kredise. - Normen e interesit, kushtet qe percaktojne menyren e zbatimit dhe perllogaritjes se kesaj norme, cdo indeks ose norme reference te zbatueshme, si dhe periudhat, kushtet dhe procedurat per ndryshimin e normes se interesit, duke percaktuar dhe menyren. - Njoftimit e konsumatorit per cdo ndryshim te mundshem, normen efektive te interesit dhe totalin e kostos se kredise per konsumatorin, te llogaritur ne kohen qe lidhet kjo kontrate kredie. - Te dhenat financiare dhe te gjitha supozimet e perdorura per llogaritjen e kesaj norme, kushtet sipas te cilave mund te ndryshoje kjo norme, ose ne rastet kur eshte objektivisht e pamundur te jepet norma efektive e interesit, konsumatorit i jepet informacion i mjaftueshem ne kontraten e shkruar per kostot/shpenzimet e kredise. - Shumen e kestit, numrin dhe periodicitetin ose datat e cdo kesti (pagesave te konsumatorit) per te shlyer kredine, dhe cdo shpenzim tjeter lidhur me dhenien dhe perdorimin e kredise, te paraqitur ne nje plan shlyerjeje te kredise. -Koston e mbajtjes se nje llogarie apo te perdorimit te nje mjeti pagese per transaksionet e levrimit te kredise dhe te shlyerjeve/ pagesave, dhe kosto te tjera lidhur me transaksionet e pagesave. -Garancite e vendosura per te siguruar ekzekutimin e kontrates se kredise, dhe sigurimi i jetes ose i prones. -Te drejten e terheqjes nga kontrata e kredise.

- Te drejten per shlyerjen e kredise para afatit dhe te perfitimit te nje reduktimi te kostos totale te kredise -Kostot/penalitetet si dhe procedurat dhe metodologjine e llogaritjes se tyre, te cilat konsumatori duhet t'i paguaje ne rastin e shlyerjes se pjesshme ose te plote te kredise, perpara afatit te maturimit. -Formen juridike te vendosjes se kolateralit, vleresimin dhe menyren e venies ne ekzekutim te tij (kur eshte i aplikueshem). -Penalitetet lidhur me mosrespektimin e detyrimeve kontraktore . -Ne rastin e kredise konsumatore e cila shlyhet me keste, si pjese te kontrates ose si aneks te saj, banka paraqet edhe planin e shlyerjes se kredise ne momentin e dhenies se kredise; menyren e llogaritjes se normes efektive te interesit. -Nje banke mund te perfshije ne kontrate me vullnetin e saj edhe informacion tjeter shtese, pervec informacionit te percaktuar ne rregullore.