Noam Chomsky dhe 10 strategjite e tij te manipulimit mediatik Noam Chomsky eshte nje linguist.

Per shume vite fama e tij, e merituar, ka qene e lidhur me teorite e tij gjuhesore, qe i kunderviheshin strukturizmit, rrymes kryesore e qe mund ti perkufizojme me dy shprehje: linguistika trasformuese dhe g ramatika gjenerativo- trasformuese. Me pas Chomsky u be akoma edhe me i famshem. Iu dedikua stigmatizimit te imperia lizmit amerikan dhe kritikes, pjeserisht e shtyre nga kontrolli politik i ekonom ise dhe i informacionit. U shnderrua ne nje lloj stari i kundermendimit, nje arm ik i perbetuar i mainstream-it dominues dhe me menyrie e tij te te berit te gjer ave, tejet dogmatik, u kthye ne nje guru te antisistemit. Ne ditet tona, site dhe blogje po rimarrin nje lloj teoreme te vogel qe Chomsky ha shprehur ne manipulimin e infromacionit , ne nje nga derivimet e tij me te tmer rshme: dizinformimin. Jane 10 rregullat e tij rregullat e dizinformimit. Dhjete u rdheresat e pushtetit mediatik: 1.- Strategjia e hutimi. Elementi kryesor i kontrollit shoqeror eshte strategjia e hutimit, mosvemendjes, qe konsiston ne zhvendosjene vemendjes se publikut ng a temat kryesore dhe nga ndryshimet e rendesishme te vendosura nga elitat pol itike dhe ekonomike duke perdorur tekniken e permbytjes dhe mbingopjes se vazhdues hme me informacione te parendesishme. Strategjia e hutimit eshte e domosdoshme p er te evituar interesimin e publikut drejt njohurive baze ne lemin e shkences, e konomise, psikologjise, neurologjise dhe kibernetikes. Devijimi i vemendjes se p ublikut nga problemet e verteta sociale, e burgosur nga tema pa ndonje rendesi t e vertete. Mbajtja e publikut te zene, te zene, te zene, pa i dhene kohe per et menduar, gjithnje duke u kthyer ne vathe si gjithe bagetite e tjera ( e cituar n e shkrimin Arme te heshtura per luftra te qeta). 2.- Te krijosh problemin e me pas te ofrosh zgjidhjen. KJo metode eshte quajtur edhe problem- reagim- zgjidhje. Krijohet nje problem, nje situate qe do te prodho je nje reagim te caktuar ne publik ne menyre qe kjo te jete arsyeja e masave qe kerkohet te pranohen. Pershembull: lihet qe te vershoje dhe intesifikohet dhuna urbane, ose organizohen atentate te pergjakshme ne menyre qe te jete vete publik u ai qe do te insistoje ligje dhe politika mbi sigurine ne dem te lirise. Ose: k rijohet nje krize ekonomike per te bere qe te pranohet, si nje e keqe e domosdos hme, zvogelimi i te drejtave sociale dhe shkaterrimin e sherbimeve publike. 3.- Strategjia e progresionit. Per te bere qe te pranohet nje mase e papranueshm e, mjafton qe ta aplikosh progresivisht, gradualisht me pikatore per disa vite r resht. Kjo eshte menyra me ane te se ciles gjendje rrenjesisht te reja socio-eko nomike ( neoliberizmi) u imponuan ne vitet `80 -`90: nje shtet ne minimum, priva tizime, pasiguri, ffleksibilitet, papunesi ne mase, rroga qe nuk siguronin me te ardhura dinjitoze, shume ndryshime qe do te kishin shkaktuat nje revolucion neq eoftese do te ishin aplikuar ne nje here te vetme. 4.- Strategjia e te ndryshuarit. Nje menyre tjeter qe te besh te pranohet nje ve ndim jo popullor eshte ajo e te paraqiturit si te dimbshme e te domosdoshme duke fituar ne ate moment pelqimin e njerezve per nje aplikim te ardhshem. sht me e le ht t pranoj nj sakrific t ardhme se sa nje te afrt. S pari, sepse prpjekja nuk duhet menjher. S dyti, sepse njerzit, masa, gjithmon ka tendencn naive pr te shpresuar se thka do t jet m mir nesr dhe se sakrifica e krkuara mund t shmanget. Kjo do ti jap m shum koh q t msohet me iden e ndryshimit dhe ta pranojn at pa zhurme kur ti vij k 5.- Ti drejtohesh popullit si femije. Pjesa me e madhe e debatit publik, perdor tema, argumenta, personazhe dhe nje intonacion tejet infantil, shpesh me ze te b ute, sikur spektatori te jete nje femije i vogel ose nje person i manget .Sa me shume mundohen te mashtrojne degjuesin, aq me teper kane tendencen te perdorin n je ton infanti. Perse? Neqofte se dikush i drejtohet i drejtohet nje personi sik ur ky te ish 12 vjec ose me pak, atehere, per shkak te sugjestionimit, ky i fund it do te kete tendencen perte reaguar ose per te dhene nje pergjigje qe ska sens kritik, si ajo e nje personi 12 vjecar 6.- Perdorimi i aspektit emocional me shume sesa reflektimi. Te shfrytezuarit e emocioneve eshte nje teknike klasike per te provokuar nje qark te shkurter te an alizes racionale dhe, se fundmi, te sensit kritik te individit. Per me teper, pe rdorimi i tonit emotiv lejon hapjen e dyerve drejt subkoshiences per te rrenjosu r dhe mbjelle ide, deshira, friken dhe shqetesime, detyrime ose per te nxitur sj

ellje 7.- Te mbajturit e njerezve ne injorance dhe mediokritet. Sigurohen qe njerezit te jene te paafte per te kuptuar teknikat dhe metodat e perdorura per kontrollin dhe skllaverimin e tyre. Cilesia e edukimit per klasat sociale inferiore duhet te jete sa me e varfer dhe mediokreqe te jete e mundur, ne menyre qe distanca e krijuar nga injoranca midis klasave te uleta dhe atyre superiore te jete e te qe ndroje e pamundur per tu tejkaluar nga ana e iferioreve. 8.- Te stimuluarit e publikut ne menyre qe te jete ne favor te mediokritetit. Sh tyhet publiku qe te besoje se te jesh vulgar, inorant e i paarsimuar eshte ne mo de 9.- Perforcimi i ndjenjes se fajit. Bejne individin te mendoje qe ai ne vecanti eshte shkaktari dhe fajtori i fatekeqesive te veta per shkak te inteligjences, s forcove dhe aftesise se pamjaftueshme. Ne kete menyre, ne vend qe te rebelohet k under sistemit ekonomik, indiviti vete- zhvleresohet dhe ndjehet fajtor, gje e c ila, nga ana e vet, krijon nje gjendje depresioni nje nga efektet e seciles esht e frenimi i veprimit. Pa veprim nuk ka revolucion! 10.- Te njohurit e njerezve me mire nga cka ata njohin veten. Ne 50 vitet e fund it, ndryshimet e shpejta te shkences kane krijuar nje boshllek ne rritje midis n johurive te njerezve dhe ajo cka disponojne elitat dominuese. Fale biologjise, n eurobiologjise dhe psikologjise se aplikuar, sistemi ka mundur te gezoje nje njoh je te avancuar te qenies njerezore, si fizikisht ashtu edhe psikologjikisht. Sis temi ka mundur te njoh individin e zakonshem shume me mire nga cka ai e njeh vet en e vet. Kjo do te thote se, ne pjesen me te madhe te rasteve, sistemi ushtron nje kontroll te gjere dhe nje fuqi te madhe mbi njerezit, shume me te madhe se a jo qe njerezit ushtrojne mbi vetveten. Pergatiti: Odeta Xhaferi/gazetajone.com/