Lasa groznica Etiologija Epidemiologija lasavirus (porodica arenavirusa) - zapadna Afrika (Nigerija, Liberija, Sijera Leone) - rezervoar: pacovi

- interhumana transmisija (urin, stolica, pljuvaka, krv) - elije sluznica - limfni vorovi, parenhimske, nervne elije - imunitet: prolazan 1-21 dan - postepen poetak - T - mialgije, glavobolja, povraanje, prolivi, znaci zapaljenja gornjih resp. puteva i konjuktiva

Patogeneza

Klinika slika

inkubacija

Krimsko-kongoanska hemoragijska groznica nairovirus (porodica bunyavirida) - savane Afrike, Srednji Istok, Azija, istona Evropa - rezervoar: goveda, ovce, zeevi - prenosilac: krpelj - interhumana transmisija (krv, ekspektoracija, aerosol) - elije sluznica - limfni vorovi, parenhimske, nervne elije - imunitet: doivotni 2-12 dana

Infekcije hanta virusima hanta virusi (porodica bunyavirida) - jugoistona Azija, istona Evropa, Skandinavija - prirodni domaini: mali glodari

Ebola i marburka groznica Ebola i Marburg virusi (porodica filovirida) - tropska Afrika i Filipini - prirodni domaini: mali majmuni - prirodni rezervoar nije poznat - interhumana transmisija (aerosol i kapljino, krv) - sluznica orofarinksa - Ebola: koa, sluznice, unutranji organi 3-16 dana - nagli poetak - T - groznica, glavobolja, bolovi u ekstremitetima - prolivi (esto krvavi), povraanje, znaci hemoragijske dijateze na koi i sluznicama

uta groznica flavivirus (porodica togavirida) - preume June i Srednje Amerike, centralne Afrike - rezervoar: divlje ivotinje - prenosilac: moskito-komarac (Aedes aegypti) - krvotok - limfni vorovi - nervne elije i endotel krvnih sudova 3-6 dana - urbana uta 3 groznica - silvatina uta 4 groznica - 80-90% infekcija: inaparentno

Denga (sedmodnevna groznica) virus denge (flavivirus porodica togavirida) - irom sveta (posebno jugoistona Azija, Indija, tropske oblasti Amerike) - izvor i domain: ovek i afriki i azijski primati - prenosilac: moskito-komarac

Papatai groznica flebovirus (porodica bunyavirida) - suptropski i tropski regioni Azije i Amerike, prostor Sredozemlja - prenosilac: Phlebotomus papatatsii

- elije sluznica - endotel krvnih sudova 7-36 dana - hemoragijska groznica sa bubrenim 1 sindromom - pulmonalni hanta2 virus sindrom (HPS)

5-8 dana - klasina denga groznica - hemoragijska denga groznica

- razliite elije ljudskog organizma, koa - imunitet: doivotni (verovatno) 2-6 dana - iznenadni poetak - T (<40C) - mialgije, artralgije, glavobolja, konjuktivitis, gastroenteritis - teko opte stanje bolesnika - ponekad znaci nadraaja modanih opni

Korejska hemoragijska groznica, poljski nefritis, epidemijski nefrozonefritis, nephropathia epidemica izazivai su: Hantaan-, Seoul-, Dobrava- (Beograd-) i Puumala-virus 2 izazivai su: Sin-Nombre-, Muerto-Canyon-, New-York-1-virus i dr. 3 prenosilac: Aedes aegypti koji se inficirao 2 nedelje ranije na vireminom bolesniku 4 prenosilac: umski komarac (Aedes africanus, A. bromeliae, Haemogogus spp.) koji virus preuzima od divljih primata (majmuna)

periferna krvna slika

- leukopenija - normalan broj trombocita

- leukopenija, - trombocitopenija

- neutrofilna leukocitoza - trombocitopenija - hemokoncetracija

- neutrofilija - limfocitopenija - trombocitopenija

Dijagnoza

- izolacija virusa (krv, urin, bris drela) na kulturi elija - PCR (RNK) - ELISA, IFT (IgM)

- izolacija na kulturi tkiva - intracerebralna inokulacija oglednim ivotinjama - ELISA, IFT (IgM, IgG)

- izolacija iz krvi - monoklonska At ili RT-PCR (dokazivanje virusnih Ag u tkivu plua) - ELISA, IFT (IgM, IgG) - leptospiroze - druge VHG

- kultivisanje (iz krvi, urina, drela) na kulturama tkiva - PCR (RNK) - ELISA, imunoblot, IFT (IgM, IgG) - EM - uta groznica - kongoanskokrimska groznica - Lasa groznica - tifus - malarija - leptospiroze - dizenterija... - simptomatska i supstituciona

Dif. Dg.

- druge VHG - leptospiroze - malarija - pegavac...

- albuminurija - leukopenija - trombocitopenija - protrombinsko t - t koagulacije - bilirubin, transaminaze, urea, kreatinin u krvi - izolacija iz krvi (samo do 5. dana bolesti) - PCR (RNK) CST - ELISA, IFT (IgM, IgG) - histoloka slika jetre (post mortem) - tropska malarija - trbuni tifus - pegavac - leptospiroza - druge VHG - virusni hepatitis -odravanje ravnotee tenosti i elektrolita - simptomatska - kontraindikovana je primena salicilata - vitamin K, transfuzije, heparin

- leukopenija sa skretanjem ulevo - trombocitopenija - protrombinsko t - umereno poviena aktivnost serumskih transaminaza - seroloke metode (RVK, test neutralizacije, tehnika imunofluorescentnih At) - ELISA, imunoblot (IgM) - malarija - trbuni tifus - pegavac - leptospiroze - druge VHG - kultivisanje - PCR (RNK) - ELISA, indirektni IFT, imunoblot (antivirusna At)

- hepatitis A - virusni meningitisi - trbuni tifus - druge salmoneloze

Terapija

- ribavirin i.v. - simptomatska i suportivna

- simptomatska - teki oblici: ribavirin i.v.

- suportivna i simptomatska - teki oblici: ribavirin i.v.

- ne postoji efikasna specifina antivirusna terapija - kontrole vitalnih funkcija, parenteralna rehidracija, strogo mirovanje teka krvarenja: transfuzije, supstitucija Tr i nekih faktora koagulacije - kontraindikovana je primena salicilata i hepatotoksinih lekova

- simptomatska

Prevencija i profilaksa

- opte mere opreza - stroga izolacija - izbegavati svaki kontakt sa pacovima i njihovim izluevinama

- zatita od uboda krpelja - izbegavanje kontakta sa ivotinjama iz endemskih oblasti - zatita osoba koje lee i neguju obolele

- izbegavati kontakt sa glodarima

- stroga izolacija i stavljanje inficirane osobe u karantin - merre zatite i sigurnosti pri ophoenju sa bolesnikom, njegovom krvlju, izluevinama i tkivima

Prijava bolesti

obavezna

obavezna

obavezna?

obavezna

- stroga izolacija bolesnika (karantin), tretiranje prostorije insekticidima - aktivna imunizacija atenuiranom ivom vakcinom prilikom putovanja u endemska podruja - paljivo rukovanje krvlju bolesnika - unitavanje komaraca obavezna

- zatita od uboda komaraca (moskitomree) - borba protiv vektora

- zatita od ujeda insekata, noenje odee koja efikasno titi telo i ekstremitete - primena gustih zatitnih mrea tokom noi - unitavanje legla komaraca insekticidima obavezna?

obavezna