Sejarah Hanacaraka

01. Sejarah Hncrk Aksr Hncrk.
Aksr Hncrk ( utw ) iku sarupanng aksr sng kaanggo ing Tanah Jw lan saubng ky t ing Madur, Bali, Lmbk lan ug Tatar Sundh. Aksr Hncrk iku ug diarani aksr Jw nangng sajatin ukr iki kurang srg amarg aksr Jw iku warnan akh saliyan iku aksr iki ora namng dinggo nuls bs Jw wa. Aksr iki uga dinggo nuls bs Sangskrta, bs Arab, bs Bali, bs Sundh, basa Madur, bs Sasak lan ug bs Mlayu. Nangng ing artikl iki ukr Hncrk lan aksr Jw dinggo loro-loron lan yn n ukr aksr Jw sng dirujk iku aksr Hncrk. Aksr Hncrk kaglng aksr jinis abugida utw hibridha antr aksr silabik lan aksr alfabt. Aksr silabik iki tgs yn sabn aksr ug nyandhang sawijinng swr. Hanacaraka kalbu kulwarg aksr Brahmi sng asal sk Tanah Hindhstan. Yn bntk, aksr Hncrk n ws ky saiki wiwt minimal abad kapng 17. Aksr Hncrk iki jnng dijupk sk limang aksr wiwitan. timologi lan lgndha asal Aksr Hncrk jnng dijupk sk urutan limang aksr wiwtan iki sng unin "hn crk". Urutan dhasar aksr Jw nglgna iki cacah n rngpulh lan nglambangak kabh fonm bs Jw. Urutan aksr iki ky mngkn:
h n c r k d t s w l p dh j y ny m g b th ng Urutan iki uga bis diwc dadi ukr-ukr: "Hn crk" tgs "n utusan" "Dt swl" tgs "Pdh garjgan" "Pdh jyny" tgs "Pdh digjayan" "Mg bthng" tgs "Pdh dadi bathang". Urutan ukr iki digaw miturt lgndha yn aksr Jw iku diast dnng Aji Sk
http://kidemang.com/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=96&Itemid=769
sk Tanah Hindhstan mnyang Tanah Jw. Banjr Aji Sk ngarang urutan aksr ky mngkn kanggo mngti rng pnkawan sng sty nganti pati: Dor lan Smbd. Loron mati amrg ora bisa mbktkak dhawuh sang ratu. Mul Aji Sk banjr nyiptakak aksr Hncrk supy bis kanggo nuls layang. Caritan ky mngkn: Kacarit ing jaman mbiyn n wng sk Tanah Hindhstan anm jnng Aji Sk. Dhwk putran ratu, nangng kpngn dadi pandhit sng pintr. Kasnngan mulang kawrh rup-rup. Dhwk banjr pngn lunga mncarak nglmu kawruh ing Tanah Jw. Banjr anuju sawijinng din Aji Sk sid mangkat mnyang Tanah Jw, karo abdin papat sng jnng Dug, Prayog, Dor lan Sambd. Barng tkan ing Pulo Majthi pdh lrn. Aji Sk banjr nilar abdin loro; Dor lan Sambd ing plo iku. Dn Aji Sk karo Dug lan Prayog arp njajah Tanah Jw dhisk. Dor lan Sambd diwlng or olh lung sk kono. Saliyan iku abdi loro wau dipasrahi krs pusakan, didhawuhi ngrks, ora olh dilngak marang sp-sp. Aji Sk banjr tindak karo abdin loro mnyang ing Tanah Jw. Njujg ing ngr Mndhang Kamolan. Sng jumnng ratu ing kono ajjulk Prabu Dwt Cngkar. Sang prabu iku snngan dhahar daging wng. Kawulan akh sng pdh wdi banjr pdh ngalh mnyang ngara liya. Patih ngaran Kyai Tnggr. Kacarita Aji Sk n ing Mndhang Kamolan jumnng guru, wng-wng pdh mlbu dadi siswan. Pr siswan pdh trsna marang Aji Sk amrga dhwk snng ttulng. Nalika smana Aji Sk mndhk nng omah nyai rndh Sngkran dipk anak karo nyai rndh. Kyai path karo nyai rndh iy ws dadi siswan Aji Sk. Anuju sawijinng din sang prabu Dwt Cngkar duk bangt ora wng manh sng bis didhahar. Aji Sk banjr sagh dicasak sang nt dadi dhaharan. Sang nyai rndh lan path dadi kagt bangt. Nangng Aji Sk clathu yn wng loro iku ora usah kuwatr yn dhwk ora bakal mati. Banjr Aji Sk diatrak ngadhp prabu Dwata Cngkar. Prabu Dwt Cngkar y rumngs man lan krs ngangkat Aji Sk dadi priyayi, nangng Aji Sk ora glm. n siji panyuwun, yiku nyuwn lmah saikt jmbar. Sng ngukr kudu sng prabu dhw. Sang prabu Dwt Cngkar iy banjr nglilani. Nuli wiwt ngukr lmah diast dhw. Ikt Aji Sk dijrng. Ikt tansah mulr ba, dadi mb srt dw. Iya dituti wa dnng sang prabu. Nganti ntg ing sgr kidl. Barng ws mpd ing pinggr sgr, ikt dikbtak. Dwt Cngkar katt mlsat kcmplng ing sgr. Malh dadi by puth, ngratni saisinng sgr kidl.
Wng-wng ing Mndhang Kamolan pdh bungah. Awt ratun sng diwdni ws srn. Ska panyuwun wng akh. Aji Saka nggantni jumnng ratu n ing ngr Mndhang Kamolan ajjulk Prabu Jk, iya prabu Widyk. Dn patih ish lstari kyai path Tnggr. Si Dug lan si Prayog didadkak bupati, ngaran tumnggng Dudug lan tumnggung Prayog. Sang prabu Jk, iy sang prabu Widyk nimbali si Dor lan si Sambad. Kacarita sang prabu Widyka, pinuju miys siniwk. Diadhp kyai path sart pr bupati. Sang prabu kngtan abdin sng didhawuhi ngrks pusk krs n ing Pulo Majthi. Ndangu marang Dudug lan Prayog kpriy wartan si Dor lan si Smbd. Prayog lan Dudug ora bisa mangsuli awit ws suw ora krungu p-p. Kacarita si Dor lan si Sambd sing kari n ing Pulo Majthi. Wng loro iku ws pdh krungu pawrt manw gstin ws jumnng ratu n rng Mndhang Kamolan. Si Dor ngajak sowan nangng si Sambd ora glm awt wdi nrak wwalr gstin, ora parng lung-lung sk pulo Majthi, yn ora tinimbalan. Nangng si Dor nkad arp sowan dhw. Si Sambd ditilapak. Banjr mangkat ijn wa. n ing dalan si Dor kapthk karo tumnggng Dudug lan Prayog. Utusan loro mau banjr diajak bali dnng si Dor. Awit si Sambad dijak ora glm. Wng tlu banjr sowan ing ngarsan sang prabu. Sang Prabu ndangu si Smbd n ing ngndi lan diwangsuli yn dhwk ora glm diajak. Mirng atur si Dor, sang prabu duk bangt, lali dhawuh dhw mbiyn. Banjr Dor, didhawuhi bali mnyang pulo Majthi lan nimbali si Sambd. Yn mks ora glm didhawuhi dirampungi lan kris dibalkak. Dor sanalik mangkat. Ing pulo Majthi ktmu karo Smbd. Kndh yn mntas sowan gstin. Saiki diuts nimbali si Sambd. Pusk krs didhawuhi nggw. Nangng si Sambd ora ngandl marang kandhan si Dor. Banjr pdh padu ram. Suw-suw pdh kkrngan, ddrg ora n sng kalah, awt pdh digdayan. Wasn banjr pdh nganggo gaman krs pdha gnti nyudk. Wkasan prang sampyh. Si Dor lan si Sambd pdh mati kabh. Sang Prabu ngarp-arp tkan si Dor. Ws sawtr suwn tk durng sowan-sowan mngk didhawuhi nggal bali. Sang prabu nimbali tumnggng Dudug ln Pryog. Didhawuhi nusul si Dor mnyang pulo Majthi. Sanalik banjr mangkat. Barng Dudug lan Prayog ws tk ing pulo mau, kagt bangt dn si Dor lan si Sambd ktmu ws pdh mati kabh. Tilas mntas pdh kkrangan pdh tatu kn ing gaman. Pusk krs sng dadi rrksan gumlthak n ing sandhing. Pusk banjr dijupuk arp diatrak marang gstin.
Dudug lan Prayog banjr bali sowan ing ngarsan gstin lan mratlak kahanan. Sang Prabu Widyk kagt bangt mirng pawaran, awt pancn kaluputan dhw ws ksupn pandhawuh. Banjr sang prabu nganggt aksr Jw nglgna kanggo mngti abdin loro iku. 02 Aksr Jw Hncrk Aksr Hncrk iku babn aksr Brahmi sng asal sk Hindhstan. Ing anak bawn Indhia iku akh rupa-rupanng aksr. Salah sijinng aksr sng wigati iku aksara Pallawa saka Indhia sisih kidl. Aksr iki inaranan mngkn miturt jnng salah siji karatn ing Indhia kidl yaiku Karajan Pallawa. Aksr Pallawa iki digunakak ing kiwa tngn abad kapng-4 Mashi. Ing Nusantr patilasan sajarah arup prasasti Yup saka Kutai, Kalimantan Wtan tinulis nganggo aksr Pallawa. Aksr Pallawa iki dadi babn kabh aksr Nusantr, antaran aksr Hncrk ug aksr Rncng (aksara Kaganga), Surat Batak, aksara Makassar lan aksara Baybayin (aksaran saka Filipina). Professor J.G. de Casparis, yaiku pakar palografi utw ahli nglmu sajarah aksr misuwr sk Walnd mrang sajarah tuwuhng aksr Hncrk ing limang mngs utm: 1. Aksr Pallawa 2. Aksr Kawi Wiwitan 3. Aksr Kawi Pungkasan 4. Aksr Mjpait 5. Aksr Pasca-Majpit utawa Hncrk Aksr Pallawa iki digunakak ing Nusantr sk abad kapng 4 nganti kurang luwh abad kapng 8. Banjr aksr Kawi Wiwitan dinggo sk abad kapng 8 nganti abad kapng 10 utaman ing Jawa Tngah. Aksara Kawi Pungkasan digunakak sawis abad kapng 10 nganti kir-kir abad kapng 13 ing Jw Wtan. Banjr aksr Mjpait iku digunakak ing Jw Wtan nalik jaman Mjpait. Banjr sawis karajan Mjpait bindhah, muncl aksara Hncrk modhrn sng ug krp diarani aksr Jw. Aksr ini banjr dadi kanggo ing saubngng Tanah Jawa, Tatar Sundh, Madur, lan Bali. Kabh-kabh aksr iki dadi saklmpk lan ish sakrabat. Nangng sajatin ug n aksr liyan ing tanah Jw sng luwh lawas lan ish dinggo. Aksr iki jnng dadi aksara Bud. Aksr Hncrk banjr dnng wng-wng Eropah digawkak vrsi aksr cthak ing abad kapng 19.
03 Aksr Pallawa
Prasasti Yupa Aksr Pallawa iku asal sk India sish kidl. Jns aksr iki digunakak ing kiwtngn abad kapng 4 lan abad kapng 5. Bkti kapisan panganggonan jns aksr iki ing Nuswantr ditmkak ing pulo Kalimantan sish wtan ing cdhak tlatah sng saiki diarani Kutai. Banjr aksr iki ug digunakak ing pulo Jawa ing Tatar Sundh ing prasastin Tarumangara sng katulis ing kiw-tngn taun 450. Ing Tanah Jw dhw aksr iki kagunakak ing Prasasti Tk Mas lan Prasasti Canggal. Aksr Pallawa iki bis dianggp babnng kabh aksr ing Nuswantr, kalbu aksr Hncrk. Yn didlng aksr Pallawa iki rupan makothak-kothak. Ing basa Inggrs prkr iki diarani nganggo ukara box head utw square head-mark. Banjr mh kabh aksr tinuls nganggo p sng kasbt mw istilah serif. Serif- tinulis ing sish kiw. Snadyan aksr Pallawa ws ditpangi ing Nuswantr wiwt abad kapng 4, nangng bs Nuswantr asli durng n sng katulis ing aksr iki. Aksr Kawi Wiwitan Prabdan antr aksr Kawi Wiwitan karo aksr Pallawa iku utaman gayan. Aksr Pallawa iku ktr yn sawijinng aksara monumntal sng kanggo nuls ing watu. Aksr Kawi Wiwitan katn utaman aksr sng kanggo nuls ing rntal lan mulan bntk dadi luwih kursif. Aksr Kawi Wiwitan digunakak antara taun 750 nganti 925. Prasasti-prasasti sing katuls ing aksr Kawi Wiwitan cacah akh, kurang luwh 1/3 (sapratln) sk kabh prasasti sng ditmkak ing pulo Jw. Ing Tanah Jw, aksr iki palng tuw ditmkak ing Prasasti Plumpungan (cdhak
Sltig) sng kurang luwh dituls ing tan 750. Prasasti iki ish dituls ing bs Sangskrta. Aksr Kawi Pungkasan Kira-kira sawis tan 925, pusat kakuwasan ing pulo Jw dadi pindhah ing Jw Wtan. Pangalihan kakuwasan iki uga katn pangaruh ing jnisng aksr sng kanggo. Mngs aksr Kawi Pungkasan iki kir-kir sk tan 925 nganti 1250. Sajatin aksr Kawi Pungkasan ora bda akh ing wujud karo aksr Kawi Wiwitan, namng gayan wa sing dadi rd sj. Ing sisi liy, gaya aksr sng kanggo ing Jw Wtan sadurung tan 925 uga ws bd karo gaya ing Jawa Tngah. Dadi katn prabdan iki ora namng prabdan ing wktu wa nanging uga ing papan. Ing mngs iki bis dibdakak papat gaya aksr sing bd-bd: 1. Aksr Kawi Jw Wtanan sk tan 910 - 950; 2. Aksr Kawi Jw Wtanan sk jaman prabu Airlangga (1019 - 1042); 3. Aksara Kawi Jw Wtanan Kdhiri (kurang luwh 1100 - 1220) 4. Aksara tgak (quadrate script) ish sk mngs Kdhiri (1050-1220).
04 Aksr Mjpait
Prasasti Singhsari 1351
Ing sajarah Nuswantr mngs antr tan 1250 - 1450 iki ditandhani karo dhominasi Mjpait ing Jw Wtan. Aksr Mjpait iki ug nudhak pangarh sk gaya panulisan ing rntal lan rupan
ndhah. Gayan smu kaligrafis. Conto utm gaya panulisan aksara iki bisa paling bck didlng ing Prasasti Singhsari 1351 sing gambar ana ing sisih ndhuwur iki. Gaya panulisan aksr gaya Mjpait iki wis nydhaki gaya modhrn. 05 Aksr Pasca-Mjpait
Prasasti Ngadman Sawis jaman Mjpait sng miturt tradhisi Jw ngr bindhah ing tan 1478 (cndrsangkalan sirn ilang krtaning bumi) nganti pungkasan abad kapng 16 utw awal abad kapng 17, kanggo sajarah aksr Jw bisa diarani "jaman ptng". Amrg sawis iku nganti awal kapng 17 mh ora ditmkak bukti panulisan. Ujug-ujug bntk aksr Jw dadi bntuk sng modhrn. Snadyan mngkono ug ditmkak prasasti sng wigati amrg dianggp dadi "missing link" antr aksr Hncrk sk jaman Jw Kun lan aksr Bud sng ish dinggo ing Tanah Jw, utaman ing sakiwa-tngning Gunng Mrapi lan Mrbabu nganti abad kaping 18. Prasasti sng dimngak iki diarani Prasasti Ngadman sng ditmkak cdhak Sltig. Nangng conto aksr Bud sng paling tuw didug asal sk Jw Kuln lan ditmkak ing naskah-naskah sng ngamt Kakawin Arjunawiwaha lan Kunjarakarna gancaran.
05 Muncl Aksr Hncrk Anyar Sawis jaman Mjpait, muncl jaman Islam lan uga jaman Kolonialism Kuln ing Tanah Jawa. Ing jaman iki banjr muncl naskah-naskah manuskrip kapisan sng ws nganggo aksr Hncrk Anyar. Naskah-naskah iki ora namng katuls ing gdhng palm (rntal utawa nipah) manh, nangng ug ing dluwang utawa krtas lan awujd buku utw codex ("kodhks"). Naskah-naskah iki ditmkak ing tlatah pasisir lr Jw lan pdh digawani mnyang Eropah ing abad kapng 16 utw 17. Bntuk aksr Hncrk Anyar iki ws bd karo aksr sadurung kayt aksr Mjpaitan. Prabdan utm iku anan serif tambahan ing aksara Hncrk Anyaran. Aksr-aksr Hncrk awal iki bntk mmpr kabh sk Bantn ing sish kuln nganti tkan Bali. Nangng banjr akir pirang-pirang tlatah ora nganggo aksr Hncrk lan pindhah nganggo Pgn lan aksr Hncrk gaya Surakartan sng dadi baku. Nangng saka kabh aksr iku, aksara Bali sng bntk ttp padha nganti ing abad kapng 20. Aksr Hncrk ing mdhia cthak Aksr Hncrk wiwt digunakak kanggo nyithak buku ing prwan abad kapng 19. Tknik mdhia cithak wiwt ditpangi prwan ing Eropah ing tngah abad kapng 15 ing kiw-tngn tahn 1450. Sng kapisan ngript iku Johannes Gutenberg sk Jrman. Mw sistm Gutenberg iki, dadi sawijinng tks ora usah dituls mw tangan manh dnng sawijinng juru tuls nangng bisa dicithak. Akibat buku-buku bis diprodhksi massal lan wadn bis didl luwh murah lan panybaran luwh jmbar. Bngs ropah ws pdh nkani Nuswantr wiwt taun 1511, lan manyinani bs-bs pribumi ing tlatah kn, nangng gagasan kanggo nyithak buku-buku mw aksr pribumi lagi muncl ing purwan abad kapng 19. Sadurung n aksr sng marmi brayat umm, ana sawtr gagasan-gagasan sng muncl prkr aksr Jw cithak sng apk sk sumbr sng sj-sj. Ing kl smono pangript aksr Jw cithak iki dadi diprakarsani dnng klmpk sng sj-sj yaiku: Raffles, pamarntah Hindhia-Walnd, kam panybar agm Kristn (zending), lan pr nglmuwan. Kanggo aksr Hncrk Jw, priyayi sng kapisan nggaw cithakan aksr Hncrk iku Thomas Stamford Raffles ing bukun sng misuwr The History of Java (Raffles 1817). Nangng aksr cithak Jw iki namng kanggo ilustrasi ing bukun wa, ora kanggo nyithak tks sng akh. Van Vlissingen Sawis iku ing tan 1820, kpala Algemeene Secretarie ing Batavia, J.C. Baud mutsak supy n msn cithak mw aksr Jw. Baud banjr awh parntah marang
sawijinng pakar bs Jw Walanda sng nalika iku manggn ing Surkrt, P. van Vlissingen supy bis ngrancang sawijinng aksr cithak sng praktis tur apik. Van Vlissingen sarujk lan nggaw sawijinng modhl aksaran. Nangng dhwk ing tan 1821 mulh mnyang Walnd. Snadyan mngkono pr pnggdh ing Batavia snng marang rancangan lan Van Vlissingen sng ws ing Walnd dikirim layang supy nrusak gayuh. Banjr wusanan ing Juni 1825 aksr cithak iki tkan ing Batavia. Wng-wng ing kn pdh snng amrg aksaran bis kanggo nyithak tulisan tnanan lan tuladhan y aksr sng kaanggp apk dhw kl iku: aksr Hncrk gaya kratnan Surkrt. Nangng snadyan mngkono ug n kritik marang aksr cithak iki. Aksaran kcilikn ukuran minngk rlatif lan akh pd-pd sh sandhangan sng ora mlu kacipta dadi aksr iki ora bisa kanggo nyithak tks-tks kasusastran, namng kanggo nyithak tks-tks biys wa ing koran. Kamngk rncanan mbiyn olh nggaw aksr cithak iku supy bisa nyithak bukubuku kasusastran Brckner Banjr kurang luwh ing mngs sng pdh n sawijinng juru dakwah Protstan (Walanda zendeling) sk Jrman ajnng Gottlob Brckner sng nduw kapnginan nrjmahak Alkitab ing bs Jw. Brckner ws manggn wiwt tan 1814 ing Smarang. Alhbs Alkitab ws rampng ing tan 1821, banjr dhwk kpngn nyithak naskah lan takn mnyang pamarntah kolonial p bisa nggaw msn cithak aksr Jw ora. Nangng suw ora olh raksi wusanan dhwk nggaw aksara cithakan dhw sng rampng ing tan 1831. Aksaran iki saliyan kanggo nyithak pratlan Alkitab, uga dinggo nyithak pamfltpamflt Kristn sng didmak ing Smarang tan 1831. Ing Smarang pr pdunng pribumi tibak snng bangt marang tulisan nganti pamarntah kolonial dadi wdi lan mbslah p sng turah. Banjr Brckner ug olh pngtan yn Alkitab-Alkitab ug bakal dibslah yn didmak. Wujd aksr Jw gaya Brckner iki ditliti dnng pr pakar sastr Jw kl iku yaiku C.F. Winter lan J.F.C. Gericke. Pr pakar iki krang snng marang modhl aksaran Brckner amrga kaanggp dudu cangkkan gaya Kratn Surkartan sng kl iku kaanggp apk dhw. Roorda van Eysinga lan Radn Saleh Roorda van Eysinga, sawijinng pakar sastr Jw ing ngr Walnd uga tau ditugasi nggaw aksara cithak. Roorda van Eysinga banjr ngrancang sawijinng aksr, rinwangan dnng Radn Salh. Aksr riptan Roorda van Eysingan iki rampng ing tan 1835. Nangng kasil dikritik amrg rupan ish l lan wujd wujd aksr psisiran, dudu aksr gaya Surkartan.
Roorda Taco Roorda iku sng kapisan bis nggaw aksr Jw sng bis dianggp sukss amrg aksaran ditampa dning pr pakar sajaman lan ttp dinggo nganti luwih saka 100 tan. Aksr Roorda iki rampng ing tan 1838. Taco Roorda iku sajatin pakar bs Wtan Tngah kaya ta bs Ibrani, budaya Wtan Tngah, sh tafsir Prajanjian Lawas. Nangng dhwk dadi profsor bs lan sastr Jw wiwt tan 1842 ing Delftsche Academie, akadmi studi Hinda ing Delft. Sawis lmbaga iki dibubarak ing tan 1864, dhwk dadi profsor ing lmbaga pnrus ing Leiden sng diarani Rijksinstelling tot Opleiding van Indische Ambtenaren utw 'Lmbaga Negr bagi Pndidikan Pgawai Ngri Hindia'. Roorda dhw miturt panutur dhw bis nggaw aksr sng apk mrg bisa niliki lan sinau sk pngalaman pr pndahulu-n. Saliyan iku dhwk bis nggambar mw apk, mulan bisa nggambar konsp cithakan aksaran. Banjr jns aksr sing dinggo dnng Roorda iku jnis pancn tpat, yaiku aksr Jw gaya Karatn Surkrt sng kl iku dianggp apk dhw.
10
06 Kmputrisasi aksr Hncrk Wiwt dswrs 1980-an pungkasan lan purwan 1990-an, aksr Hncrk ug digawkak fnt ing kanggo panrapan ing kmputr. Salah siji sng kapisan nggaw fnt aksr Jw iku Willem van der Molen, dhosn filologi lan sastr Jw Kuna ing Univrsitas Leiden. Aksr Hncrk kanggo bs sj saliyan Jw
Tulisan bs Madur mw Hncrk Hncrk ug dinggo nuls bs-bs liy, saliyan bs Jw. Conto sng cth bangt tamtun bs Bali. Bs Bali Kun dituls nganggo sawijinng aksr sng bis diarani sj. Nangng mbkmnw sawis jaman Mjpait, aksr Hncrk gaya Jw dadi kanggo nganti sprn. Dadi aksr Bali modhrn iku yn dirunt sarasilah asal sk aksr Mjpait lan ora sk aksr Bali Kuna. Sabanjr aksr Hncrk sng diarani Carakan ug dadi dinggo ing Tatar Sundh wiwt abad kapng 16 nalik Mataram mbdhah karajan Sundh lan ngasta budy Jw sh agama Islam ing Jw Kuln. Sadurung iku wng-wng Sundh nganggo aksr Sundh sng snadyan ish sakrabat karo aksr Hncrk, nangng sj rupan. Aksr Sundh iki luwh cdhak lan luwh mmpr karo aksr Bud. Carakan disinani ing Tatar Sundh nganti sawis Prang Donya II. Ing sawtr pirang tan pungkasan iki n grakan ing Tatar Sundh sng nyob nrapak panggunan aksr Sundh Kun manh.
11
Trs sk pulo Madur akh ditmkak naskah-naskah manuskrip ing rntal utw dluwang. Akh pancn tinuls ing bs Jw, nangng aksr Hncrk ug ditrapak kanggo nuls bs Madur. Utaman wiwit ing abad kapng 19. Sk pungkasan abad kapng 19 lan wiwitan abad kapng 20 ug akh buku-buku mw bs Madur ing aksr Hncrk sng kacithak. Banjr ing wusn, aksr Hncrk ug kadhangkl dinggo nuls bs Mlayu. Biyasan wujud layang sng tinuls dnng wng-wng sng dudu kalbu wng pribumi ing Tanah Jw utw Bali lan dadi ora nguwasani bs lokal.
12

Sejarah Hanacaraka

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sejarah Hanacaraka

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

01. Sejarah Hncrk Aksr Hncrk.

Prasasti Singhsari 1351

You might also like