RETM YNTEMLERNN KARILATIRMALI ANALZ nceki yazmzda retim yntemlerini ve iletme bak asndan bahsettik.

Bu yazda ise bu yntemlerin genel zelliklerine karlatrmal olarak bakacaz. Yntemleri snflandrrken baz aldmz kriterler mteri beklentilerinin karlanmas ve rn eitlilii idi. Snflandrmamzn temel kategorileri; A. Srekli retim Modeller B. Kesikli retim Modelleri C. Proje Tipi retim Modelleri Bu modelleri ve karlatrma kriterlerini aadaki gibi gsterebiliriz; Srekli retim ve Proje Tipi retim modelleri birbirleriyle ters karakterlere sahiptir. Bu yntemleri siyah ve beyaz olarak ele alrsak geriye kalan tm gri noktalar ise kesikli retim yntemlerine aittir. Srekli retim yntemleri retim miktarlarnn ok olduu ve retim standartlarndan en ok bahsedebildiimiz yntem olarak karmza karken, proje tipi retim rn eitliliinin en fazla olduu ve mterinin en fazla insiyatif kulland model olduunu syleyebiliriz. A. Srekli retim Yntemleri ou zaman seri retim olarak da alglanr. Bu modelde rnler standart olarak nitelendirebileceimiz zelliklere sahiptirler. retimde kullanlacak rn aalar ve retim rotalar belirlidir. retim sreleri nispeten dk ve retim hacimleri yksektir. Dier retim modellerine gre daha dzenli bir talep erisi vardr. Avantajlar; i. ii. iii. iv. v. vi. vii. Makine ve ekipman yatrmlar rne zel olarak yaplabilir ve ekipmandan daha verimli faydalanlabilir. Ekipman kullanm oranlar yksektir. Teknolojik yeniliklere ve otomasyon sistemlerine aktr. Kalifiye i gc ihtiyac nispeten azdr. Tesis yerleimi ve i aklar daha net olarak dzenlenebilir. leri planlama aralarnn kullanmna olanak salar, daha tutarl planlar ve daha kolay geri dnler salar. Performans lmlemeleri gerekli parametreler daha nettir. rnlerin standart yaps nedeni ile stoka retim opsiyonu bulunur ve kapasite kullanm oranlar arttrlabilir.

Dezavantajlar; i. ii. iii. iv. v. vi. Rekabet koullar dnldnde hzl ve kaliteli retim iin makine, donanm ve teknolojiye ciddi bir yatrm yaplmas gereklidir. Makinelerin rnler baznda zellemesi, retim hatlarnn rnlere gre dizayn edilmesi, yeni rn taleplerinde esneklik konusun da skntlar yaratabilmektedir. Genellikle toleranslar dktr, bu da beraberinde daha sk bir kalite kontrol getirir. Makineleme oran ve otomasyon teknolojilerinin youn kullanm beraberinde daha sk bir bakm ynetimini getirmektedir. Paralel hatlar haricinde genellikle bir ak sistemi oluturduu iin akta meydana gelebilecek bir arza yada aksaklk tm retim srecini aksatabilir. Mteri isteklerine ve rn deiiklerine cevap vermede daha rijittir.

vii.

Stoka yaplan retimde talep dalgalanmalar olmas durumunda stok maliyetleri oluur.

B. Kesikli retim Yntemleri Parti retimleri ve siparie zel retimler olmak zere iki alt balkta inceleyebiliriz. i. Parti retimi aslnda seri retim zelliklerini gsterir ancak talep dengesiz veya kesiklidir. Bu nedenle srekli bir ak yerine kesikli bir ak vardr. Parti tipi ve siparie gre retim arasndaki en temel fark parti tipi retimin ok daha standart bir yaps olmasdr. Siparie zel retim modellerini kendi ierisinde snflandrmak gerekir;

ii.

Siparie zel Tasarm: Mteriden alnan sipariin baz blmlerinde yeni tasarm veya tasarmsal deiiklik gereklidir. Tamamen tasarm gerektiren durumda genellikle proje tipi retim modeli daha uygundur. Siparie zel retim: rnn baz blmleri standarttr. Ancak mteriye baz opsiyonlar sunulur ve retim bu opsiyonlara gre ekillenir. Genellikle standart olan yar maml seviyesine kadar seri veya parti tipi retim zellii gsterir. zel blmler ise sipari geldike mteriye gre retilir. Siparie zel Montaj: Sipari alnmadan ncesinde rn tm paralar ile hazrdr ama nihai montaj yaplmamtr. Mteriye sunulan opsiyonlar rnn montajnn hangi komponentler ile yaplacan belirler nihai montaj yaplr. C. Proje Tipi retim Modelleri Bu modelde her rn yeni bir projedir ve tm sre proje bazl planlama, izleme ve takip gerektirir. Srekli retim modellerinin standartlama ile salad avantajlara genel olarak sahip deildir. Buna karlk mteri iin zelletirilebilen rnler sunar. Modelin Genel Avantajlar; i. ii. iii. iv. v. Mteri beklentilerine gre ekillendii iin mteri isteklerinin en rahat karland modeldir. Her ey tamamen retilen rne gre ekillenmektedir ve deiiklikler karsnda en esnek modeldir. ok daha az sayda rn olduundan rne odaklanmak daha kolaydr. Bu modele bal retimleri gerekletirmek sresel ve finansal adan nispeten karmaktr; bunun avantajl sonular arasnda rakip firmalarn saysal olarak daha az olduunu syleyebiliriz. Bu modellerde ciddi bir bilgi birikimi srekli olarak retilir ve gelitirilir. Belirli standartlar zerine oturtulamadndan bu birikimin belirli kalplara oturtularak kopyalanmas ok daha zordur. Bu da firmann benzersiz yanlarn n plana karmasn salar.

Dezavantajlar; i. ii. iii. iv. v. Standartlarn az olmas ve birok eyin ilk kez deneyimlenmesi hem sresel sapmalarn hem de rn hatalarnn oluma riskini ykseltmektedir. rn retim sreleri uzundur ve yksek yatrmlar gerektirebilir, bu da finansman zorluklarn beraberinde getirir. rnlerin benzersiz zelliklerinin fazla olmas nedeni nceki retimlerden faydalanma oran dktr. renilmi deerler oran daha dktr. Bu model stratejileri; planlama, takip ve kontrolleri farkl disiplinler altnda deerlendirilir. Bu allagelmi retim modellerinde farkldr. Yksek yatrm ve geri dnn uzun zamana yaylmas finansman zorluklar dourabilir.

vi.

lmesi ve ynetmesi alla gelinen yntemler ile zordur, bu nedenle zel yaklamlar ve teknikleri gelitirilmitir.

Bir sonraki yazmzda yntemlerin detaylarna ve bu detaylar baznda ERP sistemlerinin seiminde dikkat edilmesi gereken konulara deiniyor olacaz.