"t f i l is is hamqar i "

Tbilisze mzrunvelTa gaerTianeba

fizikuri da iuridiuli pirebis ufleba-movaleobebi kulturuli memkvidreobis dacvis sferoSi

saqarTvelos yoveli moqalaqe valdebulia zrunavdes kulturuli memkvidreobis dacva-SenarCunebaze. kulturul memkvidreobas saxelmwifo icavs kanoniT.
saqarTvelos konstituciis 34-e muxli

saxelmwifo xels uwyobs kulturis ganviTarebas, kulturul cxovrebaSi moqalaqeTa SeuzRudav monawileobas, kulturuli TviTmyofobis gamovlinebasa da gamdidrebas, erovnul da zogadsakacobrio RirebulebaTa aRiarebas da saerTaSoriso kulturul urTierTobaTa gaRrmavebas.

Cvens qveyanaSi dawesebulia saqarTvelos kulturuli memkvidreobis dRe, romelic aRiniSneba maisis pirvel kvira dRes.
saqarTvelos prezidentis 2010 wlis 6 oqtombris N812 brZanebuleba

ra aris kulturuli memkvidreoba?

materialuri kulturuli memkvidreoba - es aris adamianis mier Seqmnili nebismieri saxis mxatvruli, esTetikuri, istoriuli da a.S. obieqtebi, romlebic dakavSirebulia qveynis istoriasTan, ganviTarebasTan, folklorTan, rwmenasa da tradiciebTan, adre an amJamad arsebul civilizaciasTan; aramaterialuri kulturuli memkvidreoba - es aris zepirsityvierebis tradiciebi da gamoxatvis formebi, saSemsruleblo xelovneba, adaT-wesebi, Cveulebebi, tradiciul xelovnebasTan dakavSirebuli codna da unar-Cvevebi da sxva.
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis me-3 muxli

ra aris kulturuli memkvidreobis Zegli? kulturuli memkvidreobis Zegli - es aris uZravi an moZravi obieqti romelsac kanoniT dadgenili wesiT mieniWa Zeglis statusi.
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis me-3 muxli

romel saxelmwifo organos /organoebs evalebaT kulturuli memkvidreobis saxelmwifo dacva? saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministros; saqarTvelos iusticiis saministros; sajaro samarTlis iuridiul pirs saqarTvelos kulturuli memkvidreobis dacvis erovnul saagentos; adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebs (maT Soris, qalaq Tbilisis merias); sxva saxelmwifo organoebs; afxazeTisa da aWaris avtonomiuri respublikebis teritoriaze - afxazeTisa da aWaris avtonomiuri respublikebis Sesabamis organoebs.
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis me-4 muxli

- saqarTvelos teritoriaze mdebare obieqtebis mimarT Sesabamis gadawyvetilebas iRebs saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministrosTan arsebuli kulturuli memkvidreobis dacvis sabWo; - Tbilisis administraciul sazRvrebSi mdebare obieqtebis mimarT amgvar gadawyvetilebas iRebs saqarTvelos mTavroba, qalaq Tbilisis meriaSi Seqmnili saTaTbiro organos rekomendaciis safuZvelze, qalaq Tbilisis mTavrobis wardginebiT.
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis me-5 muxli

ra konkretuli valdebulebebis Sesruleba ekisreba saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministros? - zedamxedveloba kulturuli memkvidreobis dacvze, kulturuli memkvidreobis dacvisa da ganviTarebis saxelmwifo politikis SemuSaveba da warmarTva; - kulturuli memkvidreobis dacvis sferoSi normatiuli da samarTlebrivi aqtebis SemuSaveba; - kulturuli memkvidreobis gamovlenis, dacvis, popularizaciis da misi mdgomareobis sistematuri Semowmebis xelmZRvaneloba da koordinacia; - kulturuli memkvidreobis eqspertizisa da saxelmwifo aRricxvis uzrunvelyofa; - Zeglze warmoebul da arqeologiur samuSaoebis zedamxedveloba;

romel saxelmwifo organos aqvs ufleba gadawyvitos ama Tu im obieqtisaTvis Zeglis statusis miniWebisa da moxsnis, aseve Zeglis kategoriis gansazRvrisa da Secvlis sakiTxebi?

- kulturuli memkvidreobis sazRvargareT gatanis kontroli; - kulturuli memkvidreobis erTiani sainformacio sistemisa da bazis Seqmna; - kulturuli memkvidreobis gamovlenis, dacvisa da popularizaciisaTvis miznobrivi da saxelmwifo programebis SeimuSaveba da ganxorcieleba; - yvela im saxis saqmianobis SeCereba, romelmac SeiZleba safrTxe Seuqmnas kulturul memkvidreobas; - Sesabamis organoebTan da organizaciebTan, agreTve kerZo pirebTan TanamSromlobiT, kulturuli memkvidreobis dacvis sferoSi administraciul samarTaldarRvevaTa gamovlena, maTze reagireba da msgavs samarTaldarRvevaTa prevencia; - aramaterialuri kulturuli memkvidreobis identifikacia, dokumenturi (audio-, video-, werilobiT) fiqsacia, Senaxva da dacva; - saomari moqmedebebisa da sagangebo mdgomareobis dros, saerTaSoriso samarTlis normebis Sesabamisad kulturuli memkvidreobis dacvaze zrunva.
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis me-5 muxli

meriaSi Seqmnil saTaTbiro organos; - meriaSi Seqmnili saTaTbiro organos Sesabamisi daskvnis safuZvelze, qalaq Tbilisis mTavrobas mimarTavs wardginebiT saqarTvelos mTavrobas qalaq Tbilisis teritoriaze ZeglisaTvis Zeglis statusis moxsnis Sesaxeb. aRniSnulis Taobaze gadawyvetilebas iRebs saqarTvelos mTavroba individualuri administraciulsamarTlebrivi aqtis gamocemis gziT; - meriaSi Seqmnili saTaTbiro organos rekomendaciis safuZvelze, qalaq Tbilisis mTavrobas Seaqvs wardgineba saqarTvelos mTavrobaSi qalaq Tbilisis teritoriaze obieqtis kulturuli memkvidreobis obieqtTa siidan amoricxvis Sesaxeb; - meriaSi Seqmnili saTaTbiro organos Sesabamisi daskvnis safuZvelze amtkicebs qalaq Tbilisis teritoriaze kulturuli memkvidreobis damcav zonebSi qalaqTmSeneblobiT dokumentacias da gascems mSeneblobis nebarTvas (garda arqeologiuri samuSaoebis nebarTvisa, sakulto nagebobebze samuSaoebis nebarTvisa da gansakuTrebuli mniSvnelobis obieqtis mSeneblobis nebarTvisa);
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis me-5 muxli; amave kanonis V1 Tavi

ra konkretuli valdebulebebis Sesruleba ekisreba kulturuli memkvidreobis sferoSi qalaq Tbilisis merias? - meriaSi Seqmnili saTaTbiro organos rekomendaciis safuZvelze, qalaq Tbilisis mTavrobas Seaqvs wardgineba saqarTvelos mTavrobaSi qalaq Tbilisis teritoriaze mdebare obieqtisaTvis kulturuli memkvidreobis Zeglis statusis miniWebis Sesaxeb; - nebismieri dainteresebuli piris mimarTvis safuZvelze an damoukideblad meriis Sesabamisi samsaxuri kulturuli memkvidreobis obieqtTa siaSi Setanili obieqtisaTvis Zeglis statusis miniWebis Sesaxeb gadawyvetilebis misaRebad, misi saxeobis, mniSvnelobis, mdgomareobis, istoriuli an kulturuli Rirebulebisa da kategoriis gansazRvrisaTvis Sesabamisi daskvnis miRebis mizniT, obieqtis Taobaze monacemebs warudgens Tbilisis

dasaSvebia Tu ara qalaq Tbilisis teritoriaze Zeglis daSla, gadakeTeba, gadaadgileba, danawevreba? - qalaq Tbilisis teritoriaze uZravi Zeglis an misi nawilis daSla dasaSvebia mxolod Zeglis rekonstruqciis, restavraciis an adaptaciis farglebSi da Zeglis aRdgenis pirobiT, im SemTxvevaSi, Tu amas moiTxovs Zeglis interesebi an Tu Zeglis arsebuli mdgomareoba safrTxes uqmnis adamianis sicocxles an janmrTelobas da ar arsebobs am safrTxis Tavidan acilebis sxva SesaZlebloba; - qalaq Tbilisis teritoriaze uZravi Zeglis an misi nawilis gadakeTeba dasaSvebia mxolod Zeglis rekonstruqciis, restavraciis an adaptaciis interesebidan gamomdinare, Tu es ar gamoiwvevs Zeglis dazianebas an misi istoriul-kulturuli Rirebulebis Semcirebas;

- qalaq Tbilisis teritoriaze uZravi Zeglis an misi nawilis gadaadgileba dasaSvebia mxolod im SemTxvevaSi, Tu: a) dauZleveli Zalis moqmedebis Sedegad arsebobs Zeglis gamousworebeli dazianebis an ganadgurebis safrTxe; b) arsebobs misi gadaadgilebis mometebuli sajaro interesi, garda erovnuli mniSvnelobis Zeglebisa. - qalaq Tbilisis teritoriaze uZravi Zeglis gadaadgileba dasaSvebia mxolod Tavdapirvel garemosTan SeZlebisdagvarad mimsgavsebul garemoSi, avTentikuri masalis gamoyenebiT misi rekonstruqciis gziT, Tavdapirveli saxiT aRdgenis pirobiT.
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis 214 muxli

ra konkretuli valdebulebebis Sesruleba ekisreba sajaro samarTlis iuridiuli pirs - saqarTvelos kulturuli memkvidreobis dacvis erovnul saagentos? - saagento Seqmnilia saqarTvelos kulturuli memkvidreobis movla-patronobis, kulturuli memkvidreobis nimuSebiT mdidari teritoriebis efeqtiani marTvis, qarTuli kulturis kvlevisa da popularizaciis xelSewyobis mizniT; saagentos kompetencias ganekuTvneba Semdegi sakiTxebis ganxilva-gadawyveta: - saqarTvelos kulturuli memkvidreobis uZravi da moZravi Zeglebisa da obieqtis dacva, movla-patronoba, samuzeumo eqsponatebis aRricxva da popularizacia; - samecniero-kvelviTi, sakonsultacio da saeqsperto saqmianobis ganxorcieleba; - kulturuli memkvidreobis sferoSi samecniero-teqnikuri progresisa da samecniero saqmianobisaTvis yovelmxrivi xelSewyoba; - axali teqnologiebis Seqmna, analizi da danergva; - saerTaSoriso TanamSromlobis ganviTareba; - axali samecniero personalis momzadebaSi da gadamzadebaSi monawileoba. - kulturuli memkvidreobis Zeglebisa da eqsponatebis yovelmxriv Seswavla, maTi istoriuli, mecnieruli da mxatvruli Rire-

bulebebis gansazRvra, moZiebuli masalebis damuSaveba; - kulturuli memkvidreobis fundamenturi da gamoyenebiTi kvleva da popularizacia; - kulturuli memkvidreobis Sesaxeb fundamenturi samecniero naSromebis momzadeba publikaciisaTvis, informaciis da dokumentaciis Segroveba, kulturuli dacvis meTodologiis kvleva, damuSaveba da praqtikaSi danergva; - saqarTvelos kulturuli memkvidreobis Zeglebisa da obieqtebis fiqsacia da inventarizacia (moZravi da uZravi Zeglebis pasportebis Sedgena); saxelmwifo da kerZo koleqciebis aRricxva da SeswavlaSi monawileoba; - kulturuli memkvidreobis sferoSi specialistTa momzadebaSi monawileobis miReba; - kulturuli memkvidreobis Zeglze da obieqtebze Casatarebeli kvleviTi da sareabilitacio samuSaoebis proeqtebis moTodologiuri eqspertiza, Zeglebis dacvisa da konservaciis programebisa da dokumentaciis SemuSaveba; - kulturuli memkvidreobis Zeglebis Semowmeba da samarTaldarRvevaTa faqtebis saministrosTvis Setyobineba reagirebisaTvis; - kulturul-saganmanaTleblo da turistuli programebis momzadeba da ganxorcieleba saqarTvelos kulturuli memkvidreobis popularizaciis da Semecnebis mizniT; - kulturuli memkvidreobis sainformacio bankebis Seqmna. - uZravi da moZravi Zeglebis reestrSi Sesatanad winadadebebis momzadeba.
"sajaro samarTlis iuridiuli piris - saqarTvelos kulturuli memkvidreobis dacvis erovnuli saagentos debulebis damtkicebis Sesaxeb" saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da sportis ministris 2008 wlis 21 noembris N3/331 brZanebis me-2 muxli

rogor SeiZleba ganxorcieldes saqarTvelos teritoriaze mdebare Zeglis Setana msoflio memkvidreobis nusxaSi? - "msoflio kulturuli da bunebrivi memkvidreobis dacvis Sesaxeb" 1972 wlis konvenciiT Seqmnil msoflio memkvidreobis

nusxaSi Sesatanad erovnuli mniSvnelobis uZrav Zegls saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis ministris mimarTvis safuZvelze an sakuTari iniciativiT waradgens saqarTvelos prezidenti.
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis me-5 muxli

amgvari nebarTvis gareSe.

"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis me-9, 254-e, 30-e muxlebi

kulturuli memkvidreobis dacvis Taobaze romeli saerTaSoriso konvenciebis wevria saqarTvelo? - saerTaSoriso konvencia "aramaterialuri kulturuli memkvidreobis dacvis Sesaxeb" (parizi, 2003 wlis 17 oqtomberi); - evropis sabWos CarCo konvencia "sazogadoebisaTvis kulturuli memkvidreobis mniSvnelobis Sesaxeb" (faro, 2005 wlis 27 oqtomberi). ra ufleba-movaleobebi aqvT fizikur da iuridiul pirebs kulturuli memkvidreobis dacvis sferoSi? - fizikuri da iuridiuli pirebi valdebuli arian: a) daicvan da moufrTxildnen kulturul memkvidreobas; b) saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministrosa da kulturuli memkvidreobis dacvis sxva saxelmwifo organoebs dauyovnebliv miawodon informacia kulturuli memkvidreobis aRmoCenis, gamovlenis an kulturuli memkvidreobisaTvis safrTxis Semcveli garemoebis arsebobis Sesaxeb; g) xeli Seuwyon muzeum-nakrZals Sesabamis samoqmedo arealSi mis sakuTrebaSi an sargeblobaSi arsebuli kulturuli memkvidreobis mdgomareobis SemowmebaSi. d) Zeglis mesakuTre (kanonieri mosargeble) pirebi valdebuli arian mkacrad da ganuxrelad daicvan: - saministrosTan da/an adgilobrivi TviTmmarTvelobis organosTan gaformebuli Zeglis movla-patronobis xelSekrulebis pirobebi; - saministros da/an adgilobrivi TviTmmarTvelobis organos mier gacemuli Sesabamisi nebarTvis pirobebi da ar ganaxorcielon Zeglze nebismieri saxis samuSao

kulturuli memkvidreobis Zeglis mesakuTre (kanonieri mosargeble) valdebulia: - saministros mier damtkicebuli formis Sesabamisad, Setyobinebis miRebidan 1 Tvis vadaSi warudginos saministros informacia Zeglis arsebuli mdgomareobis Sesaxeb da gaaformos saministrosTan Zeglis movla-patronobis xelSekruleba, romliTac uzrunvelyofili iqneba Zeglis dazianebisa da ganadgurebisagan dacva da Zeglis istoriul-kulturuli Rirebulebis SenarCuneba; - qalaq Tbilisis teritoriaze Zeglis movla-patronobis xelSekrulebis mxarea aseve qalaq Tbilisis meria. garda amisa, Zeglis mesakuTrem (kanonierma mosargeblem) dauyovnebliv unda acnobos saministros da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organos Zeglis mdgomareobis, misi Senaxvis pirobebis an garemos cvlilebebis Sesaxeb; - xeli Seuwyos Sesabamis kompetentur organoebs da specialistebs Zeglis daTvalierebasa da misi mdgomareobis SeswavlaSi, maTi moTxovnisamebr miawodos Tavis xelT arsebuli informacia Zeglis Sesaxeb, Tu is ar aris saxelmwifo, komerciuli an kanoniT dadgenili sxva saidumloeba; - ar dauSvas Zeglze raime saxis TviTneburi zemoqmedeba, maT Soris, Zeglis nawilebis an fragmentebis gadakeTeba, danawevreba, daSla, damateba; - Zeglis gasxvisebis SemTxvevaSi winaswar acnobos saministros, xolo Zeglis SemZens winaswar miawodos informacia Zeglis statusis Sesaxeb; - uzrunvelyos Zeglze sazogadoebis daSveba saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili wesiT. Zeglis mesakuTre (kanonieri mosargeble) uflebamosilia: a) gamoiyenos Zegli am kanonis moTxovnaTa Sesabamisad da miiRos Semosavali;

b) isargeblos saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili sagadasaxado da sxva SeRavaTebiT - saqarTvelos sagadasaxado kodeqsis Sesabamisad, piris mier saministrosTan SeTanxmebiT msoflio memkvidreobis nusxaSi Setanili, erovnuli mniSvnelobis kategoriis an/da sakultoreligiuri daniSnulebis kulturuli memkvidreobis Zeglebis sarestavracio, sareabilitacio, saproeqto da kvleviTi samuSaoebis Sesruleba gaTavisuflebulia damatebuli Rirebulebis gadasaxadis (dRg) gadaxdisgan. g) kulturuli memkvidreobis dacvis saxelmwifo organoebisagan anazRaurebis gareSe moiTxovos samecniero-meToduri da samarTlebrivi konsultacia Tavis sakuTrebaSi (sargeblobaSi) arsebuli Zeglis Sesaxeb.
"kulturuli memkvidreobis Sesaxeb" saqarTvelos kanonis 28-e muxli

- ra saxis pasuxismgebloba SeiZleba daekisros fizikur an iuridiul pirs, romelic daazianebs an sxvagvarad xelyofs kulturuli memkvirdeobis Zegls? sisxlisamarTlebrivi pasuxismgebloba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis Sesabamisad, kulturuli memkvidreobis Zeglis an saqarTvelos kanonmdeblobiT daculi sxva kulturuli memkvidreobis ganzrax dazianeba an ganadgureba isjeba jarimiT an Tavisuflebis aRkveTiT vadiT or wlamde. Tu ganxorcielda erovnuli mniSvnelobis Zeglis ganzrax dazianeba - piri aseve daisjeba jarimiT an Tavisuflebis aRkveTiT vadiT oridan oTx wlamde; xolo erovnuli mniSvnelobis Zeglis ganadgurebis, aseve msoflio memkvidreobis nusxaSi Setanili Zeglis dazianebis an ganadgurebis SemTxvevaSi - Tavisuflebis aRkveTiT vadiT oTxidan rva wlamde.
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 2592-e da 2593-e muxlebi

- fizikur da iuridiul pirebs ufleba aqvT: a) isargeblon kulturuli memkvidreobis sferoSi moqmedi saganmanaTleblo da sxva programebiT; b) detalurad iyon informirebuli kulturuli memkvidreobis dacvis saxelmwifo programis mimdinareobisa da ganxorcielebis Taobaze; g) zemoaRniSnuli saxelwifo programis/ programebis farglebSi: - miiRon profesiuli momzadeba/gadamzadeba, dasaqmeba, gaecnon uaxles informacias; - CaerTon saerTaSoriso kulturul sivrceSi; - monawileoba miiRon saerTaSoriso (Teatraluri, musikaluri, kino-, folkloruli, wignis) festivalebSi. d) miiRon ssip "saqarTvelos kulturuli memkvidreobis dacvis erovnuli saagentos" mier gacemuli saeqsperto daskvna saqarTvelos kulturuli faseulobebis (nivTebis) Taobaze.
"saxelmwifo biujetis Sesaxeb" saqarTvelos kanoni; "sajaro samarTlis iuridiuli piris saqarTvelos kulturuli memkvidreobis dacvis erovnuli saagentos debulebis damtkicebis Sesaxeb" saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da sportis ministris 2008 wlis 21 noembris N3/331 brZanebis me-3 muxli

administraciul-samarTlebrivi pasuxismgebloba saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 57-e, 88-e, 89-e, 1501-e, 152-e da 1523-e muxlebiT gaTvaliswinebulia administraciuli samarTaldarRvevebi, romlebic xelyofs kulturuli memkvidreobis Zeglebs. aRniSnuli samarTaldarRvevisTvis fizikuri da iuridiuli pirebis mimarT gaTvaliswinebulia sxvadasxva odenobis jarimebi - 50 laridan 15 000 laramde. amasTan, zogierT SemTxvevaSi, dajarimebis safuZvlebis aRmoufxvrelobisas, Sesabamisi jarimis odenoba gasammagdeba wina jarimis odenobasTan SedarebiT, yovel 6 TveSi. miuxedavad zemoT naxsenebi sanqciebis sakmaod didi speqtrisa, Tbilisis saqalaqo sasamarTlodan miRebuli informaciis Tanaxmad, 2009-2011 wlebis ganmavlobaSi kulturuli memkvidreobis Zeglis (Zeglebis) xelyofis faqtze maTi gamoyenebis arc erTi SemTxveva ar dafiqsirebula.

t f il is is hamqar i
Tbilisze mzrunvelTa gaerTianeba

er T a d v i z r un o T T bilisz e

sainformacio broSura gamoica proeqtis "aRmoaCine Seni Tbilisi" farglebSi evraziis TanamSromlobis fondis mxardaWeriTa da SvedeTis saerTaSoriso daxmarebis saagentos dafinansebiT. masSi gadmocemuli mosazrebebi SeiZleba ar emTxveodes SvedeTis saerTaSoriso daxmarebis saagentos da evraziis TanamSromlobis fondis Tvalsazriss.

www. hamkari.ge