Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 3

22

30

28.10.2012
Editor Jt. Ed. : C. Lalmuanpuia 8014125196 : J. Zosangliana 9862614890 8014225294 8014764717

News Ed. : H. Remsanga : Zodinsanga

Cir. Man. : All Section Asst.Secy. & Ramchuana, Keifangtlang Y M A ch u t a n p u i n ga i t e t a n p u i t u a ni Manager: R.Lalchhuanawma 9862530551 CHAMPHAI VENGSANG BRANCH Y.M.A CHANCHINBU KARTIN CHHUAK ( Chawlhni a piangin ) Hall Ph. 234336

The Vengsang 28 th October, 2012 Ni 3-awh YMA Gen Conf vawi 67-na, Kawrtethawvenga neih chu Ningani zan khan a tiak ta. YMA General Coference ni hnuhnung ber Ningani kha Art & Culture Minister P.C Zoramsanglianan hmanpuiin Zo hnahthlak eng hnam pawhin Mizo nih duh tawk se, Mizo nih ah lungawi tlan ni se a ti a, Mizoram leh hnam thendarh hi sawrkarin a phal ngai dawn lova, thendarh tum an lo awm palh a nih pawhin Mizoram sawrkar leh Mizo mipuite pawi an sawi a ni tih in hria se a duh thu a sawi a. YMA Member tinte chu mahni eizawnna theuhah rinawm leh Pathian tih chunga hmalam pan sauh sauh turin a sawm bawk. Zoramsangliana chuan Mizo hnam dana hlamzuih awm chu tihbo a hun tawh a a hriat thu sawiin, kristianna Mizorama a rawn luh atangin kum 118 vel a ni tawh a, Kristian nun dan tha ngaisang pawl YMA pawhin kum 77-na a hmang mek a, Mizo kristiante thurin Bible ah pawh la lang miah lo hlamzuih chu tih tawp a hun takzet a ni a ti. Hlamzuiha thi, nausen ni 90 tling lo a thi hringtu nu leh pa leh chhungte chan chu a rapthlak in an khawngaihthlak em em tih sawiin, he conference kaltlang hian this a piang te tih loh chu tumah hlamzuih a thih tir tawh lo tur leh thianchhan thih ngam mizo nula leh tlangval chu tumah hlamzuiha thih tir tawh lo turin a ngen tih a sawi. Inkhawmpuiah hian Minister chuan Central YMA Legal Sub Committee 2011-12 leh Law & Judicial Department te lehkhabu buatsaih Bengvarna Vol-I (Dan leh Hrai) tih a tlangzarh nghal a ni. Kum 2013 YMA Gen. Conference chu Khawbungah nghah a ni ang. YMA General Conference-ah hian Mizo inpumkhatna tichhe thei zawnga Mizo hnahthlak hnam bil hmalakna tihtawp a nih theih nana hmalak an rl a, Aizawl khawpuia Assam Rifles chhuahsan tur ram chu mimal hnena pek a nih loh nana hma la tura sorkar ngen a rl bawk. YMA rorel inkhawm chuan, kum 2013 YMA kumpuan atan Ram leh hnam humhalh tih a thlang leh a; kum 2012-13 budget atan Rs. 83,66,352 a pawm a; kum 2013 YMA Gene-ral Conference chu Khawbung a nghah turin a rel bawk. YMA Generel Conference-a thurelte: 1. Mizo mipuite inpumkhatna tichhe thei zawnga Mizo hnahthlak hnam bil hmalakna reng reng tihtawp a nih theih nan Central YMA-in hma la rawh se. 2. Ram pum huap faina beihpui thlak turin CYMA-in hma la rawh se. 3. Sorkar atanga development work veng/khua atana lo kal thin hi tha leh rotling zawka thawh a nih theih nan YMA-in hma la rawh se. 4. Mizorama piang ni lo foreigner-te birth certifi-cate pek an nih loh nan hmalak ni rawh se. 5. Human trafficking dona kawnga kan chak zawk theih nan YMAin hma la rawh se. 6. Electoral Roll dik leh felfai kan neih theih nan YMA-in chak lehzualin hma la rawh se. 7. Aizawl khawpui lailia Assam Rifles chhuahsan tur ram hi mimal hnena pe lo tur leh tangkai taka hman a nih theih nan humhalh turin sorkar ngen ni rawh se. 8. Mizoram chhunga quarry awmte hi mihring tan a hlauhawm loh nan YMA-in a tul angin hma la rawh se. 9. Branch YMA tinin mahni area-a motor kawngpui kamah uar zawka thing phun ni se. Kawngpui kam mimalin an neih thin hi sorkar dan dinglai anga reserve a nih zel theih nan sorkarah thlen ni rawh se. 10. Tribal certificate pek chhuah chungchangah YMA-te hriatpuina, re-commendation/verification a tel theih nan sorkarah thlen ni rawh se.

Chawhchawrawi
I naupai kha hmeichhia nge mipa ?..Hnampui (sapho) pawhin an buaipui ve khawp. Hriau bengah la sei tak thilin raipuar kutphah chungah an han khai uai a, a then nelh nelh chuan hmeichhia ! A virkual chuan mipa an ti ve thin. Mahse hei hi a rintlak loh. Tun hnai khan Swedish mithiam (researchers)-te chuan hapta tin chhuak medical journal pakhat The Lancet-a a tarlan danin nu naupai, zinglama khawsik sang tak leh awm nuamlo fo an nih chuan a naupai kha hmeichhia a ni tlangpui an ti !!He ngaihdan rintlak ang reng tak hi hmanlai Greek doctor ropui Hippocrates-a, Western medicine father an tih hial thin khan a lehkhabuah a lo sawi lang daih tawh pek a, tunhnaia Stockholm khawpuia inkulhKarolinska Institute ten ennawn lehin an nemnghet ta a nih chu! Hippocrates-a chuan, Nu naupai kha a hmel a dan (pale) viau chuan hmeichhia an pai a, nu vun a nun sarh chuan mipa a ni a la ti tak deuh deuh !! Scientist-te zirchianna chuan, nu naupai 5,900 zet te hospital-a inentir atanga he thil hi an hmuh chhuah tak niin an sawi leh bawk. A hmuchhuaktu scientist-te chuan hemi avang ringawta naute kawr lo thui lawk chu an ngam bik lo ! Kan Veng VC Team Football inkhel kal mekah Vengsang VC team chuan Ningani khan match an hmachhawn a. Hetah hian Ngopa nen inkhel in 1-1 in an in thathen a. Nimin khan Selam nen an inkhel leh a result erawh kan hre hman ta lo. He match a an chak chuan Quarter Final an lut thei dawn a ni. Veng mipuite kan veng team kan support tha em em a, lawmthu an sawi mawlh mawlh a ni. Hei aia nasa lehzual in support lehzual teh ang u. Mi veng au zam khawp mipui chu kan veng hian kan intodelh khawpin a hriat. A tha zawngin Pawr em em tur a ni tawp mai.

Conference a tiak ta

VENGSANG BRANCH YMA DIN TAN KUM: 13th OCTOBER 1946

YMA CHANCHINBU CHHUAH TAN KUM : 1991

Editorial
Eng angin nge min hriat? Ka suangtuah ve mai mai thin a ni a. Thihna hi chu mihring nunah hian a tawp ve em a; han ngaihtuah a kan boral hun tur dawn a rilru seng lo hi chu an tlem viau mai thei ni. Patling in kan hma hun tur kan han dawn vang vang a; kan dawn thui telh telh a mite tan leh khawtlang tan a kan in pek tam loh zia te kan hrechhuak ve fo thin. Tlinglo ve tak chung pawh hian Kristian ka nih miau avang in ka hmalamah beiseina ka neive thin. Ka pianthar leh pianthar loh leh vanah lallukhum ka nei ang em? tih lam pang hi chu lo dahtha zawk ta ila. Eng ang hian nge ka veng/khua hian minlo hriat ang le tih hi ka ngaihtuah nasat ber zing a mi pawh a ni awm e. Chuvang chuan kan thih hnuah pawh kan chanchin chhia aia a tha lamin mite rilru a den nat zawkna tur in in siam thar ila. Midang te tan a nung a hmasawn zel turin kan in chah mawlh mawlh a ni.
Internet a addict theih! China ram khi USA tih lovah chuan khawvela Internet hmang nasa ber ram an ni a, maktaduai 96 zetin Internet an hmang niin an sawi. Hetiang a nih avang hian an ram thalaite zingah Internet addict tam tak an awm a. Kum 2005 atang khn Internet addict-te tn hian clinic an lo siam hial tawh a ni! Beijing-a Clinic pakhatah ringawt pawh Doctor 11 leh nurse engemawzat awmin, thalai kum 14-24 inkar Internet addict 300 chuang an enkawl tawh nghe nghe a ni. Internet Addict-te hian an rihna an hloh a, zn an mu thei lo va, thian kawm an ngaihsak hek lo. Doctor-te chuan nunphung pangngaia an nun leh theih nan sports chi hrang hrang hmang leh damdawi hmang tein an enkawl thina. Aenkawlna senso pawh a to hle, nikhatah US Dollar 48 vel zet sen a ngai a ni. Addict-ho hi ni 10-15 vel clinic-ah hian an awm tlngpui. (Tunlaiah internet kan hman dan hi inzir chiang leh deuh ila, tangkai takin hman tum ila. Thiante nen a inbiak hi chu a nuam em em a, mahse Social networking ringawt a tui hi chuan hmasawn hmasawn a har bik a ni)

Hritlang do ve ang! Vitamin C nitin voikhat leh Vitamin A nitin voikhat ve ve in ni 10-20 lo ei la,i thin a tan Silybon 70/140, Liv 52 nitin mum hnihin thlakhat chhung vel lo ei bawk la. Khuh i nei a nih chuan khuh damdawi lo in mai rawh.Antibiotics (Ampicillin/Amoxicillin,adt) tih vel ei vak2 hian hritlang a tireh lo a.a tizual zawk thei tlat.A tulna te a awm anih loh chuan ei tel loh a tha ber,kut silfai uar ila,natna tamtak kan pumpelh ngei ang. Heng hi tunlai a hritlang benvawn nasa lutuk silo ho tan chuan a tha tawk viau a ni.Lalpan mal a sawm chuan vaivut mai hmang pawhin mit a tih var kha,engkim hi Pathian rinchhanin lo ti ang che. KAL LEH A HNATHAWH Kal hi thisen thlifimtu leh taksain a mamawh tawh loh paihchhuaktu pawimawh tak mai a ni a. Taksaa bawlhhlawh (waste products) awmte hi thisenah chemicals hmanga la chhuakin zun leh ekah a rawn tichhuak thin a. He hna pawimawh tak hi chawl lova thawkin mihring taksa hi hrisel tha takin a vawng nung reng thin a ni. Kal hi taksa peng pawimawh leh mak tak, a ruala hna chi tinreng thawk thei a ni. Entir nan, tui tam tak in teuh mai la, i taksain a mamawh loh chin zawng chu kal hian rang takin a paihchhuak nghal mai dawn tihna a ni. A nih loh pawhin tui in miah lo pawh ni la kal hian i taksaa tui awm kha a khawlkhawm sak mai ang che. Thil al tak mai lo ei ta teuh la emaw i taksaah lo tam ta viau sela i taksain a mamawh loh chin zawng chu kalin a paihchhuak mai dawn a ni. Damdawi leh chemicals thil kan ei thinte hi kal hian a lo thlifim thin a ni. Hei mai bakah hian bone marrow (thling) a thisen awm chenin a tichak a, thisen pawn a tisangin a tihniam thei a ni. Kal pakhat emaw pathum emaw nei saa piang hi sawi tur awm zeuh mah se a tlangpuiin mi tin hian kal pahnih kan nei vek a. Heng kal pahnihte hi dul hnung lam hnungzang ruh bul hnaia awm a ni a, a lan dan (colour) pawh senbuang (reddish-brown) niin 11cms. vela sei, 150gms. vela rit a ni deuh ber. Kal atanga zun lo chhuak hi pelvis-ah a luang lut a, chuta tang chuan dawt sei tak ureter hmangin phingah a luang thla leh a. Kal pahnih atanga zun lo chhuak chu phing pakhat ringawt chuan rei tak a lo kawl thei lo va, tichuan a khat tawkin kan zung chhuak ta thin a ni. Thisen dawt lian deuh tak (renal artery) hmangin kalah hian thisen a lo lut a, tichuan capillaries-ah a insem darh leh a ni. Heng capillaries atang hian venules hmangin thisen chu a lo chhuak leh a, venulas dang atanga thisen lo chhuakte nen infinin renal vein-ah luang lutin thisen zam pui (back to the circulation) a fin leh ta a ni. Mi thiamte sawi dan chuan minute khat chhungin thisen 1250 ml vel hi kalah a kal tlang a; chumi awmzia chu ni tinin thisen 200 litres vel hi thisen dawt mel 140 vela sei leh thlitfimna maktaduai khat aia tam kaltlangin kal hian a pe chhuak reng tihna a ni. A awmzia chu kal chhunga thisen va lut kha kal khan a lo thlifim a, thisen bawlhhlawh zawng kha pelvis-ah zun chhuah turin a thawn a, thisen thianghlim kha venules hmangin renal vein-ah hna thawk turin a thawn let thin a ni. Kal chhungah hian dawt te tak te te hi tam tak an awm a, chungte chu nephrons an ti a, kal chhunga hnathawktu pawi-mawh ber an ni awm e. Kal pakhatah hian hetiang nephron hi maktaduai khat vel a awm a, mihring nunna atan an pawimawh hle a ni. Nephron tin hian tuamtu (capsule) ang an nei theuh va, chu chu glumerulus an ti a, kal chhunga zun lo lakhawmtu an ni. Medical Scientists ho sawi dan chuan hrisel tha pangngai tan chuan kal pakhat hi mihring nunna atan chuan a tawk em em a, kal pahnihna hi chu Pathianin reserve atana a dah a ni, an ti. Thisen bawlhhlawh mihring taksa chhunga a lo tam chuan kal pakhat chhunga nephrons hovin tih thianghlim hna an thawh lo tanpui turin kal dang nephrons ho kha an lo che ve vat thin a ni. (chhunzawmna phek lehlamah)

You might also like