Nolle Kuntzelaers, Hoe vertel je iemand 2012, video performance, duur: 08:20 Nolle Kuntzelaers onthult in dit werk

intieme details die een grote rol hebben gespeeld en nog steeds spelen in haar leven. Door het feit dat ze haar werk met haar persoonlijk leven samenvoegt, hoopt ze in staat te zijn om een intieme relatie met haar kijkers op te bouwen. Tegelijkertijd houdt zij afstand en laat zij ruimte voor een eigen invulling en interpretaties van de kijker. Door het gebruik van QR codes, ( twee dimensionale streepjescodes die gescand kunnen worden met een QR reader op een smart Phone) plaatst ze dit werk ook in de tijd van nu en legt ze de keuze om haar werk te bekijken bij de toeschouwer. Zo creert ze een virtuele ruimte, wat als het ware een mogelijkheid is. Ze laat niet gelijk het filmpje zien maar de QR code die dan pas linkt naar het filmpje. Je kiest er zelf voor om het te scannen of juist niet. Hoe vertel je iemand laat een tweetal bekentenissen zien. Het wachten op deze bekentenissen lijkt heel lang te duren en de oorverdovende stilte die hieraan voorafgaat wordt opgevuld met het tikken van een klok. Hoe langer het stil blijft, hoe meer je je afvraagt of er berhaupt nog wat gaat gebeuren. De tijd die voorbijgaat voor dat ze eindelijk verteld wat ze op haar lever heeft staat symbool voor de tijd die het heeft geduurd ( tien jaar) voordat ze het eindelijk hardop durfde te zeggen. Vergelijken. In Undertone (1972) van Vito Acconci zie je Vito zitten aan het eind van een lange tafel, aan de andere kant zit de toeschouwer. Zijn armen houdt hij onder de tafel en zijn gezicht is omlaag richting tafel gericht en begint een bijna hypnotische monoloog met zichzelf waarin hij zichzelf ervan probeert te overtuigen dat er een vrouw is die over zijn dijen wrijft, of juist andersom dat er geen vrouw is, maar dat hij zelf degene is die daar over wrijft. Ook spreekt hij de toeschouwer toe: "Ik heb je nodig om je plaats daar te houden aan het hoofd van de tafel. Ik moet weten dat ik kan rekenen op je, ik heb iemand nodig aan wie ik dit kan adresseren. [...]" Het enige wat kunstenaar en toeschouwer scheidt is het tv-scherm. Maar de aanwezigheid, de keuze van zijn woorden en het psychologische impact daarvan maakt dat je blijft luisteren. Je luistert naar zijn fantasien in een oneway biechtstoel.1 En dat is in zekere zin wat Nolle Kuntzelaers ook doet. Omdat je wilt weten wat er gaat gebeuren blijf je kijken. Je kunt voor uit spoelen op je telefoon maar zal toch wachten of terug spoelen omdat je misschien wel iets kan missen. Acconci onderzoekt de grenzen tussen mensen en publieke en priv ruimtes. Dit doet hij door de beschouwer direct te confronteren op een zeer indringende manier. Beiden vertrouwen ze de toeschouwer met hun bekentenissen/ fantasien. De woorden zijn zorgvuldig gekozen, lichten een tipje van de sluier op. Je weet 1

niet het hele verhaal maar kunt met de gegeven informatie er wel wat bij voorstellen. Een andere kunstenares met wie je het werk van Nolle ook kunt vergelijken is Tracey Emin. Tracey Emin baseert haar werk ook op haar dagelijkse leven. Geeft je een kijkje in intieme gebeurtenissen. Tracey Emin verhief het onthullen tot kunst. De beschrijvingen in haar autobiografie zijn rauw, de details duidelijk. Emin laat de toeschouwer zelfs toe in haar dromen. De chte kunst is echter dat Emin in al die onthullingen als geen ander zichzelf weet te verhullen.2 Het kunstwerk is haar waarheid. Door my bed (haar bed) tentoon te stellen met alle bijbehorende accessoires deelt ze haar meest intieme ruimte met ons. Ze is niet bang om alle gruwelijke details te laten zien. Haar vermogen om haar werk en haar priv leven te integreren stelt haar in staat om een intieme relatie met de kijker op te bouwen en laat zien dat zij ook niet perfect is, net zoals de meesten van ons. In I'm too sad to tell you (1971, zie foto) van Bas Jan Ader 3 zie je Bas Jan Ader diepbedroefd voor de camera. Ontroostbaar zit hij te vechten tegen zijn tranen en is te verdrietig om te kunnen vertellen waarom. Je ziet dat het niet gespeeld is en dat de emoties echt zijn. Niemand weet alleen waarom hij zo verdrietig is. De toeschouwer zal zich afvragen waarom hij zo ontroostbaar is, maar dit onthult hij niet. Het werk heeft twee kanten, van de ene kant deelt hij zijn emoties met de toeschouwer wat een vertrouwensband schept. En aan de andere kant verteld hij niet waarom hij zo verdrietig is, wat gelijk weer een afstand creert. Ook is hij op zoek gegaan hoe hij dit werk het beste kon tentoon stellen en naast dit filmpje zijn er ook postkaarten gemaakt van zijn diepbedroefde gezicht met de tekst Im too sad to tell you. Nolle heeft net als Bas Jan Ader ervoor gekozen om maar een deel van het verhaal te vertellen. Al zit er meer mysterie rondom het werk van Ader. Dit neemt niet weg dat beide filmpjes oprecht zijn en de toeschouwers confronteren met hun verhaal. Wat Acconci, Ader en Nolle ook gemeen hebben is dat ze met heel weinig middelen, alleen zichzelf de camera en eventueel nog een tafel en stoel werken. Het gaat hun puur om de emotie en het verhaal zonder dat er al te veel poespas omheen zit. Ook de relatie die ze opbouwen met de toeschouwer is in zeker zin gelijk, ze zijn niet bang om een deel van hun leven te delen en bekennen door hun werk dat hun ook niet perfect zijn, maar ook maar gewoon een mens wat Emin ook toegeeft in haar werk.
still uit I'm too sad to tell you. 1

De kunstenaars hierboven besproken, houden de kunst allemaal heel dicht bij zichzelf. En nu kun je je afvragen waarom ze dit doen. Naar mijn mening is dit omdat alleen de kunstenaar zijn of haar eigen waarheid kent. En alleen hij of zij kan dit vertellen/ uitbeelden omdat de kunstenaar de enige is die het zo ervaart. Ze moeten het delen en zijn er klaar voor om hun verhaal te vertellen. Hun verleden heeft gemaakt dat ze kunst maken, is een onderdeel van wie ze zijn. Ook ben ik van menig dat het ook deels een therapeutische werking heeft. QR codes in samenwerking met kunst. QR4 staat voor Quick Response omdat de code snel decodeer baar is. In 1994 werd in Japan de QR code uitgevonden, het is meer een alternatief voor de streepjescode. De code was in eerste instantie ontwikkeld om autoonderdelen snel te identificeren bij de productie van autos. Tegenwoordig kun je de codes voor alles gebruiken. Nolle gebruikt deze code om haar werk in deze tijd te plaatsen en om de toeschouwer te prikkelen. Zij projecteert deze code op de door haar uitgekozen plekken. In Tilburg hebben ze vorig jaar ( mei 2011) ook QR codes geplaats bij 21 monumenten en 22 kunstwerken ( zie foto voor voorbeeld) voornamelijk gelegen in de binnenstad. Na het scannen met een QR reader op je smart Phone tonen ze informatie over de kunstobjecten. Het

verschil met het werk van Noelle is dat je de kunstwerken al ziet voordat je de code hebt gescand. Bij haar scan je eerst de code en dan pas kun je het werk hoe vertel je iemandzien. De ontwerpers Naoki Terada (Japan, 1967) , Kenichi Hirate (Japan, 1980) van Terada Design Architects (Japan, est. 2003) Alexander Reeder (Amerikaan, 1978), Nao Tokui (Japan, 1976), en Taeji Sawai (Japan, 1978) van Qosmo, Inc. (Japan, est. 2009) Izumi Okayasu (Japan, 1972) van Izumi Okayasu Lighting Design (Japan, est. 2005) hebben de gevel van het N-building in Tokio voorzien van een interactieve gevel. Een grote QR code is geplaatst op het gebouw in plaats van de gebruikelijke billboards. Deze virtuele maar tastbare wisselwerking tussen gebouw en persoon is een unieke ervaring. Als de toeschouwers deze QR codes scannen vinden ze updates van de winkels en tweets van het winkelend publiek, ook staat er informatie bij vermeld over het gebouw zelf. De 3

ontwerpers zeggen zelf over dit ontwerp: the faade of the building disappears, showing those inside who want to be seen. Zo kun je deze codes dus ook inschakelen. Het grote verschil is dat deze QR code aan het grote publiek wordt getoond terwijl Noelle de plekken waar ze de QR code plaatst zorgvuldig uitzoekt zodat het meer intiemer wordt. Emotie in de schilderkunst. Een kunstenares die haar eigen leven in de schilderkunst weergeeft is Frida Kahlo 5 (1907-1954) . Ook zij gebruikt haar eigen leven als onderwerp van haar kunst en blijft zo ook dicht bij zichzelf. Haar busongeluk, slechte gezondheid, miskramen en haar liefdesleven verwerkt zij in haar schilderijen. Vele van deze schilderijen zijn zelfportretten. Op de vraag waarom dit was, antwoorde ze: Omdat ik het onderwerp ben dat ik het beste ken. Een voorbeeld van deze zelfportretten is The broken column, gemaakt in1944. De gebroken zuil die zij schildert, stelt haar gebroken ruggengraat voor en de witten banden zijn het stalen korset die zij daarvoor moest dragen. Ook zie je de vele spijkers over haar lichaam, wat symbool staat voor haar lijden. De dorre achtergrond staat voor haar onvruchtbaarheid en de grauwe lucht verwijst naar haar gemoedstoestand toen ze dit schilderde. Ondanks dat ze lijdt kijkt ze de toeschouwer strak aan en daagt die als het ware uit om haar situatie onder ogen te zien. In plaats van woorden waar Nolle voor heeft gekozen, kiest zij voor symboliek gevangen in een beeld in haar schilderijen om de kijker te confronteren. Portret van een ander. In de documentaire van Klaartje Quirijns, Inside out 6 over Anton Corbijn volgt ze de fotograaf langer dan 3 jaar. We krijgen hier een kijkje achter de schermen van de beroemde fotograaf die al menig wereldsterren heeft gefotografeerd. Quirijns heeft geprobeerd om Corbijn zijn eigen verleden en heden te laten onderzoeken in deze documentaire. Je hebt dit eigenlijk pas door als de regisseur de rode draad onthult. Dan pas zie je een intiem portret van de Nederlandse fotograaf. Je ziet hoe hij tegen het leven aankijkt en wat zijn drijfkracht is. Hierbij komt zijn verleden ter sprake als domineeszoon en zie je dat hij soms best eenzaam is omdat hij voor zijn werk heeft gekozen. Het is Quirijns gelukt om een intiem portret te maken van Corbijn waar zijn werk en leven centraal staan. Wat Quirijns dus doet in tegenstelling tot Nolle is dat ze niet haar eigen leven als leidraad voor haar werk neemt, maar in dit geval het leven van Anton Corbijn.

Inspiratie. L.A Raeven 7 is een kunstenaarsduo die bestaat uit de tweeling Liesbeth en Angelique. In hun werk laten ze zich vooral inspireren op het feit dat ze een tweeling zijn en ze zich geen individu voelen en hun obsessie met eten. Hun anorexiaverleden laat diepe sporen na in het heden en vormt een belangrijk thema in hun werk. En alles wat een issue voor hun is verwerken ze dan ook in hun kunst. Veel van hun werk is eigenlijk een reflectie van hun samenzijn. Ze geven op een persoonlijke manier commentaar op het vrouwelijke schoonheidsideaal in hun werk en de hele consumptie maatschappij van nu speelt hierin ook een grote rol.. De documentaire over dit kunstenaarsduo was de reden dat Nolle heeft besloten om haar werk dicht bij zichzelf te houden, voornamelijk omdat ze zo onder de indruk was van het lef wat nodig is om je zwakke punten te delen met je toeschouwers.

L.A. Raeven, Mindless Living, 2011. Video still.

Deze kunstenaars / werken besproken te hebben in vergelijking met het werk van Nolle Kuntzelaers, laten zien dat er meerdere kunstenaars zijn die de inspiratie uit hun eigen leven halen. Nolle onderscheidt zich echter door haar werk samen te voegen met een medium van nu.

Bronnen: 1 Vito Acconci . http://www.youtube.com/watch?v=dZaD9CHZecE http://www.examiner.com/article/vito-acconci-s-undertone 2 Tracey Emin. http://www.vn.nl/Standaardmediapagina/TraceyEminIkLaatAlleenZienWatIkWilLatenZien.htm http://www.youtube.com/watch?v=MLo3xJr7HLA&feature=related The Art Of Tracey Emin Mandy: Townsend, Chris Merck , Merrick & Day ISBN10: 0500283850 ISBN13: 9780500283851 2002 3 Bas Jan Ader. http://www.basjanader.com/ http://www.youtube.com/watch?v=r-frgxolVfo&feature=fvst http://programma.vpro.nl/zomergasten/archief/2011/Erik-van-Lieshout/BasJan4 QR codes http://weblogs.nrc.nl/cultuurblog/2010/11/20/cs-kunst-op-het-net-qr-codesleggen-een-laag-over-de-werkelijkheid/ http://www.youtube.com/watch?v=9AQO8rShLxo http://www.vvvtilburg.nl/pagina/127/qr-en-ar-routes.aspx http://www.poiserver.nl/vvvtilburg/thema/29 http://www.poiserver.nl/vvvtilburg/thema/28 http://www.flickr.com/groups/qr-art/pool/ http://www.moma.org/interactives/exhibitions/2011/talktome/objects/146213/ 5 Frida Kahlo 6

http://www.8weekly.nl/artikel/2786/frida-kahlo-ik-zal-je-nooit-vergetennicholas-muray-my-painting-carries-with-it-the-message-of-pain-paintingcompleted-my-life-i-believe-that-work-is-the-best-thing.html http://www.cjp.be/recensie/2010/01/20/frida-kahlo-verwoest-maar-geniaal http://www.fridakahlo.com/ 6 Klaartje Quirijns http://www.filmtotaal.nl/recensie.php?id=25365 http://www.film1.nl/films/39828-Anton-Corbijn-Inside-Out.html http://www.digifotopro.nl/content/documentaire-anton-corbijn-inside-out 7 L.A. Raeven http://www.hollanddoc.nl/kijk-luister/documentaire/l/l-a--raeven---deverbeelding-voorbij.html http://www.laraeven.nl/ http://programma.vpro.nl/24uurmet/afleveringen/2012/l-a-raeven.html http://www.jpekker.nl/?tag=l-a-raeven http://www.groene.nl/2002/9/esthetische-terroristen