Professional Documents
Culture Documents
Media - Podstawowe Pojęcia Nauki o Komunikowaniu
Media - Podstawowe Pojęcia Nauki o Komunikowaniu
Media - Podstawowe Pojęcia Nauki o Komunikowaniu
Komunikacja społeczna
obszar skutecznego
komunikowania
komunikowanie
instytucjonalne
komunikowanie
grupowe
komunikowanie
interpersonalne
komunikowanie intraporsonalne
Media komercyjne
Na ogół własność prywatna,
zarządzane przez właścicieli lub zatrudnionych przez nich menadżerów
Cel: osiąganie zysku przez: politykę programową, nastawioną na rozrywkę,
adresowaną do masowej widowni, chodzi o jak najwyższe wyniki
oglądalności, gdyż to daje dochody z reklam
Zasada działania: podporządkowanie się logice i prawom rynku:
oferowanie atrakcyjnego produktu przy jak najmniejszych kosztach
Media publiczne
Technologie medialne:
Poligraficzna
Radiofoniczna
Telewizyjna (naziemna, satelitarna, kablowa)
Telematyczna (połączenie telekomunikacji z informatyką: internet)
Ekonomia mediów:
Dochody:
Pracownicy inżynieryjno-techniczni
Wynagradzani za czas pracy, kwalifikacje, warunki pracy
odpowiedzialni za sprawne funkcjonowanie technologii medialnej i jakość
przekazu: obsługa studiów, elektrycy, programiści komputerowi, itd.
Pracownicy administracyjno-biurowi
Wynagradzani wg zasad obowiązujących w firmach
Personel urzędniczy zapewniające sprawne funkcjonowanie instytucji
Kadry, księgowość, sprawy socjalne, sekretariaty, sprzątanie, zaopatrzenia,
1. Prasa
- Wolność podejmowania działalności nadawczej
- Legalizacja tej działalności przez rejestrację – zgłoszenie
- Swoboda działania na wolnym i konkurencyjnym rynku
- Brak kontroli i ograniczeń ze strony państwa
2. Radio i telewizja
- Reglamentacja – koncesjonowanie działalności nadawczej
Współczesny dylematy:
Czy państwo jest zagrożeniem dla wolności mediów czy wręcz przeciwnie?
Media elektroniczne
Determinizm technologiczny
- przyczyną sprawczą rozwoju komunikowania jest rozwój techniki
- media (ich aspekt techniczny, a nie treść) mają decydujący wpływ
na organizację społeczeństwa i poglądy, sposób postrzegania świata
Marshall McLuhan:
- rozwój cywilizacji zależy od technik komunikowania
- druk sprzyjał racjonalnemu dyskursowi, ekspansji idei, linearne
postrzeganie, prasa umożliwiła reformację i rozwój nowożytności
- media elektroniczne odwrót od myślenia pojęciowego na rzecz
obrazkowego, postrzeganie mozaikowe,
- „globalna wioska”
eil Postman:
idziemy ku technopolowi „totalnej technokracji”: cywilizacja, kultura,
umysły są podporządkowane przetwarzaniu informacji (komputery)
Stadium elitarne
- niewielkie, elitarne audytorium – elita intelektualna i finansowa
- bariery techniczne, ekonomiczne, kulturalne
- użytkowanie wiąże się ze statusem społecznym
- elitarny przekaz
- zasada zapożyczeń i modyfikacji od już istniejących mediów
Stadium popularyzacji
- zależny od poziomu rozwoju cywilizacyjnego, zamożności i
edukacji społeczeństwa
- dostęp do tanich, seryjnych odbiorników
- „wrastanie” w codzienność – nawyki
- atrakcyjność przekazu dla szerszej publiczności „dla wszystkich”
- dwa obiegi: elitarny i masowy
Kultura wysoka a kultura masowa
Kultura wysoka:
- produkty tworzone przez elitę kulturalną i pod jej nadzorem
- działanie w ramach tradycji estetycznej, intelektualnej, literackiej
- ustalone przez znawców standardy i oceny (oryginalność, głębia)
- cel: doznania estetyczne i intelektualne
Kultura masowa:
- produkty tworzone wyłącznie na rynek masowy
- ocena według popularności, a nie kanonów znawców
- dostosowanie do przeciętnych gustów i zachowań konsumenckich
- dążenie do prostoty formy i treści
- kryterium oceny: wielkość audytorium i jego zadowolenie
- cel: rozrywka
- uproszczenia - redukowanie obrazu świata do schematycznych
sytuacji: czarne – białe, stereotypy, szablonowa forma i treść
- homogenizacja (ujednolicenie) intelektualne i estetyczne
- treść: podstawowe motywy: sensacja, emocje, prosty humor, erotyka
Stadium specjalizacji
- rozwój społeczeństwa: wzrost zamożności, (klasa średnia), wolnego
czasu, zróżnicowanie potrzeb i zainteresowań
- między obiegiem elitarnym (małym)i masowym (kurczącym się)
tworzą się inne: tematyczne, środowiskowe, terytorialne
- rynek jest nasycony, maleje publiczność mediów o profilu ogólnym
Stadium multimedialne
- kompleksowa obsługa odbiorcy (wg. jego potrzeb i życzeń)
- sieci zintegrowanych usług cyfrowych ISDN
Funkcje komunikowania masowego
Funkcje:
• zamierzone i niezamierzone (faktycznie pełnione)
• jawne i ukryte
• eufunkcje i dysfunkcje
- Obserwacja otoczenia
- Korelacja reakcji na otoczenie
- Transmisja dziedzictwa
- Funkcja informacyjna
- Funkcja interpretacyjna
- Funkcja socjalizacyjna
- Funkcja rozrywkowa
Informacja
Korelacja
Ciągłość
Rozrywka
Mobilizacja
Popędy ludzkie
Treści
Propagandysta Odbiorcy
masowej propagandy
Historia
Socjo- Antropo-
logia logia
Cybernetyka
Psychologia Nauka o komunikowaniu Informatyka
komunikowanie interpersonalne
komunikowanie instytucjonalne
komunikowanie masowe – Semiotyka
Politologia Językozna
prosoznawstwo - medioznawstwo
wstwo
Prawo Kulturozna
Ekonomia wstwo
Oddziaływanie i efekty mediów
I. Wszechmocne media
Początki zainteresowania mediami:
propaganda nazistowska i stalinowska, w USA kult gwiazd kina, reklama
w nauce: behawioryzm, freudyzm, psychologia tłumów, społeczeństwo
masowe (industrialne)
poglądy te opierały się bardziej na spekulacjach niż badaniach
Media są:
wszechpotężne, dają ogromną władzę właścicielom i tym, którzy umieją
się nimi posługiwać
są mityczną potęgą, której nie można się oprzeć.
kształtują poglądy, wpływają na zachowania, podtrzymują stereotypy,
przyczyniają się do wzrostu przestępczości, wzmagają agresję (młodzież)
Efekty długotrwałe:
2. Luka informacyjna
W miarę zwiększania się zalewu informacji, zwiększa się między warstwami
społeczeństwa dysproporcja zasobów wiedzy ważnej dla funkcjonowania.
Ci o wyższym statusie społecznym szybciej i efektywniej przyswajają tę
wiedzę więc ta luka stale się powiększa.
(sub)system (sub)system
sfera
polityczny ekonomiczny
instytucji
instytucje medialne
instytucje nadawcze
sfera
publiczna przekazy masowe
odbiorcy
publiczność
sfera audytorium
prywatna
Doktryna autorytarna
Rola mediów:
Media mają działać na rzecz umacniania władzy przywódcy i państwa
Kontrola państwa nad mediami przez:
- koncesjonowanie nadawców
- cenzurę prewencyjną
- represje prawne – ustawodawstwo, system kar
Rola mediów:
media są narzędziem władzy – instrumentalizm. Ich zadaniem jest
oddziaływać na społeczeństwo, umacniać system i budować poparcie dla
władz, kształtować świadomość i postawy zgodne z ideologią
„kolektywny propagandysta, agitator, organizator”
zasada państwowości mediów, centralne planowanie zamiast gry
rynkowej. Zamiast rywalizacji – współdziałanie
kontrola państwa/partii nad mediami
Doktryna liberalna
Rola mediów:
tworzenie wolnego rynku idei
kontrola władzy i nagłaśnianie patologii - „watchdog demokracji”
media są „czwartą władzą”, w imieniu obywateli kontrolują system
muszą być wolne (szczególnie od nacisków państwa), jedyne
ograniczenia to ochrona prywatności, reputacji, porządku publicznego i
bezpieczeństwa państwa;