Professional Documents
Culture Documents
Pagsukat Sa Presyon NG Dugo
Pagsukat Sa Presyon NG Dugo
Ang presyon ng dugo ay sinusukat bilang systolic pressure at diastolic pressure. Ang systolic pressure ay ang presyon ng dugo kapag ang puso ay tumitibok habang nagbubuga ng dugo. Ang diastolic pressure ay ang presyon ng dugo habang ang puso ay nagpapahinga sa pagitan ng mga tibok nito. Madalas na makikitang nakasulat ang sukat ng presyon ng dugo na nasa ibabaw ang systolic sa diastolic. Halimbawa, 130/90 mmHg, 130 ang systolic habang 90 naman ang diastolic. Ang ibig sabihin ng mmHg ay milimetro ng asoge. Ito ang ginagamit na panukat ng presyon ng dugo. Ang normal na presyon ng dugo sa karamihan ng mga taong edad 18 pataas ay 120/80 mmHg. Ang lahat ng sukat ng presyon ng dugo na mas tataas pa sa bilang na ito ay maituturing na nanganganib magkaroon ng alta presyon at ng iba pang karamdaman na konektado sa puso at dugo. Mas mababa sa 120/80 ang normal. 120/80 hanggang 139/89 ay prehypertension.* Ang presyon ng inyong dugo ay maaari maging problema. Kumilos agad kayo. 140/90 o mahigit pa, ito ay mataas na presyon. *Ang hypertension ay salitang medikal
para sa mataas na presyon. Ang presyon ng dugo ay laging may dalawang numero, ang systolic at diastolic. Halimbawa, 120 over 80 ay sinusulat nang ganito: 120/80. Ang numero sa itaas (120), ang systolic, ay nagsasaad ng presyon ng dugo kapag tumitibok ang puso.Ang numero sa ibaba (80), ang diastolic, ay ang presyon kapag ang puso ay hindi tumitibok.
Mga karamdaman
Ang mga pangunahing karamdaman na apektado ng presyon ng dugo ay ang mga sumusunod: 1. Alta presyon - Ito ang kondisyon kung saan ang dugo na binubuga ng puso sa mga ugat ay may mataas na presyon kumpara sa normal. Ito ay maaaring maging sanhi pa ng maraming sakit gaya ng atake sa puso, kidney failure at stroke. Ang alta presyon ay maaaring mamana, sanhi ng katabaan, nakukuha sa maaalat na pagkain at paninigarilyo, at ang kawalan ng mga pisikal na gawain. 2. Hypotension - Minsan tinatawag na mababa na presyon ng dugo. Ito ang kondisyon kung saan ang presyon ng dugo na umiikot sa buong katawan ay mas mahina kumpara sa normal, o mas mababa pa sa inaasahan. Ito ay maaaring dulot ng pagkawala ng dugo,kawalan ng tubig sa katawan at pag-inom ng mga gamot na panlaban sa alta presyon.
Atake sa Puso
Ang Atake sa Puso o (myocardial infarction) ay nagaganap kapag ang kalamnan sa puso ay nasisira dulot ng pagbabara ng namuong dugo sa ugat na nakarekta sa puso (coronary artery). Ang coronary arteries ang daluyan ng dugo na nagdadala ng oxygen at dugo sa puso. Kapag nabarahan ito at hindi nakadaloy nang mabuti ang dugo at oxygen, nagiging sanhi ito ng pinsala sa masel sa puso. Ang pagbara ay maaaring magmula sa: mga deposito ng taba na tinatawag na plak (plaque), isang pulikat sa daluyan ng dugo o namuong dugo. Kapag napinasala ang masel sa puso, paninikip ng dibdib ang unang mararamdaman ng pasyente at kapag hindi naibalik ang sapat at tamang daloy ng dugo sa puso sa loob ng 20 hanggang 40 minutos, maaring humantong ito sa pagkamatay ng masel ng puso. Tuluyan itong mamamatay anim hanggang walong oras pagkatapos magsimula ng atake.
Karamihan sa mga atake sa puso ay nangyayari nang biglaan at minsan naman ay hindi masyadong masakit. Madalas ang taong apektado nito ay hindi sigurado kung anong nangyayari sa kanila at naghihintay ng mahabang panahon bago pa sila humingi ng tulong o o umaksyon.
Mga Sintomas
Paninikip ng Dibdib - karamaihan sa nakakaranas ng atake sa puso ay nakakaramadam ng paninikip sa gitna ng dibdib na tumatagal ng ilang minuto o kaya ay nawawala at bumabalik din ito. Ang pakiramdam nito ay parang nadidiin at pinipiga ang dibdib. Pananakit ng ibang parte ng katawan - kasama sa sintomas nito ay ang hindi kompartableng pakiramdam ng pang-itaas na parte ng katawan tulad ng braso, leeg, likod, panga o tiyan. Hirap sa Paghinga - nakakaranas din ng paninikip ng lalamunan at hindi komportableng lagay ng dibdib. Pagpapawis Pagsusuka Pagkahilo
Mga Panganib
Paninigarilyo - ang sigarilyo ay nagtataglay ng mga kemikal na nagdudulot ng pinsala sa daluyan ng dugo sa puso, pinabibilis ang progreso ng atherosclerosis, at nadadagdagan ang peligro ng atake sa puso. Pagtaas ng Presyon - ang pagtaas ng presyon ay isa sa mga dahilan ng pagdevelop ng atherosclerosis at atake sa puso. Ang mataas nasystolic pressure at mataas na diastolic pressure ay nakakadagdag sa panganib na magkaroon ng atake sa puso. Mga mamantikang pagkin Mataas sa LDL (bad cholesterol} Mababa sa HDL (good cholesterol) Diyabetes - ang mga pasyenteng may sakit na diyabetes ay may mataas na atherosclerosis sa katawan. Kung kaya't sila ay may mataas na posibilidad na magkaroon ng coronary heart disease, kakulangan ng daloy ng dugo sa binti at erectile dysfunction. Maaring maiwasan ang mga ito kung ang pasyente ay mage-ehersisyo, magbabawas ng timbang, tamang pagkain at pagkontrol ng blood sugar level. Edad - mas matas ang posibilidad na makaranas ng atake sa puso ang mga lalaking 45 taon pataas at mga babaeng 55 taon pataas. Nasa lahi - ang mga taong may kasaysayan sa sakit sa puso ay may mataas na posibilidad na magkaroon ng atake sa puso lalo na kung ang mga kamag-anak na lalaki (edad 55 pababa) ang inatake sa puso.
Pagsusuri
ECG (Electrocardiogram) - sa pamamagitan ng ECG, makikita dito ang elektrikal na aktibidad ng puso. Lalabas dito ang pagiiba-iba ngelectrical waves na maaring maging sanhi o senyales ng atake.
Paggagamot/Panlunas
Kapag ang isang tao ay nakakaranas na ng sintomas ng pagatake sa puso, dapat ay magpadala na siya agad sa ospital upang masuri at mabantayan mabuti. Kinakailanagan ding ma-monitor ng ECG o electrocardiogram ang pasyente dahil maaring biglang bawian ng buhay kung hindi maagapan ang taong nakakaranas nito. Ang mga sumusunod ay ang agarang panlunas sa maagang pagatake sa puso: Pagpapagaling sa labas ng Ospital - maliban sa mga gamot, ang mga pasyenteng kalalabas ng ospital ay maari ding bigyan ng rekomendasyon ng kanilang doktor na magbago ng istulo ng pamumuhay tulad ng pagtigil sa paninigarilyo, pagbawas ng timbang at pagehehersisiyo upang maiwasan ang pag-ulit ng atake sa puso.
Subukan Ninyo Itong Limang Pabuya Upang Maiwasan at Mapigilan ang Mataas na Presyon ng Dugo
1. Kumain ng pagkaing na mababa sa asin, mantika o taba (saturated fat), at kolesterol. At saka, bantayan ang inyong kaloriya. 2. Piliin ang pagkaing na nakapagpalusog sa puso. Ang prutas, gulay, mga produktong may gatas na walang taba or kaunting taba (nonfat or lowfat), lutong tuyo na beans at gisantes, isda, manok, mani, mga produk to ng grains, lalo na ang whole grain ay masustansya sa puso. 3. Magbawas ng sobrang timbang sa pamamagitan ng pagbawas sa kaloriya at damihan ang inyong aktibo. 4. Pabawasan ang pag-inom ng alcohol. Kung kaya ay umiinon ng serbesa,alak o wine, uminom nang katamtaman lamang. Ang ibig sabihin, sa loob ng isang araw, ito ay hindi palalagpasin sa isang pag-inom para sa babae at dalawang pag-inom para sa lalake. 5. Inumin ang inyong gamot sa presyon ayon sa sinabi ng inyong manggamot.
sa atin. Dapat kailangan nating pagalalayan ang isat-isa marapat sa ating buhay at sa ating kalusugan. Ang sakit sa puso ay ang numero unong dahilan ng pagkamatay ng ating kapwa Pilipino. Kung ikaw ay may mataas na presyon, ikaw ay may
malaking posibilidad na magkaroon ng sakit sa puso. Mayroon kang magagawa para labanan ang sakit sa puso.