Li ni u Ngy nay cng vi s pht trin ca cc nghnh k thut nh ch to c kh luyn kim, xy dng, k thut in t ..v..v..

V trong i sng hng ngy cn n cc vit liu bng kim loi, hp kim c tnh nng a dng vi cht lng ngy cng cao. Trong ch to c kh nhit luyn ng mt vai tr quan trng v khng nhng n to cho chi tit sau khi c v gia cng c c c tnh cht cn thit nh cng, bn, do dai, kh nng chng mi mn v chng n mn cao m cn lm tng tnh cng ngh ca vt liu. Nn c th ni nhit luyn l mt trong nhng yu t cng ngh quan trng quyt nh cht lng ca sn phm. V tr ca nhit luyn trong dy truyn sn xut c kh nhit luyn cng c th l mt nguyn cng s b cho mt nguyn cng no , cng c th l nguyn cng cui cng trong dy truyn sn xut c kh nng cao cht lng sn phm, khng nhng c ngha kinh t rt ln m cn l thc o nh gi trnh pht trin khoa hc k thut ca mi quc gia. Nhng mun nhit luyn tt cc chi tit t nng cao cht lng v h gi thnh ca sn phm th cng vic thit k xng nhit luyn ph hp vi quy trnh nhit luyn cho cc chi tit ng mt vai tr ht sc quan trng.

Phn i

l thuyt

Chng I : M u Ngy nay s pht trin ca tt c cc ngnh k thut nh ch to c kh, luyn kim, cng nghip ho hc, xy dng, k thut in t, giao thng vn ti, cng nghip thc phm, k thut hng khng...v i sng thng ngy u gn vi vt liu v cn n cc vt liu c tnh nng a dng vi cht lng ngy cng cao. Cng ngh nhit luyn l qu trnh lm thay i tnh cht ca vt liu (ch yu l vt liu kim loi) bng cch thay i cu trc bn trong m khng lm thay i hnh dng v kch thc ca chi tit. Trong ch to c kh, nhit luyn ng vai tr quan trng v khng nhng n to cho chi tit sau khi gia cng c nhng tnh cht cn thit nh cng, bn do dai, kh nng chng mi mn, chng n mn...,m cn lm tng tnh cng ngh ca vt liu. V vy c th ni nhit luyn l mt trong nhng yu t cng ngh quan trng quyt nh cht lng ca sn phm c kh. Nguyn cng nhit luyn c th nm v tr khc nhau trong dy truyn sn xut c kh tu thuc vo v tr c th phn thnh hai loi : Nhit luyn s b : L dng nhin liu thng tin hnh trc khi gia cng c, nhm to ra cng v t chc t vi thch hp cho cc nguyn cng c kh v nhit luyn tip theo. Nhit luyn kt thc : L dng nhit luyn c tin hnh sau khi gia cng c nhm to cho chi tit nhng tnh cht cn thit theo yu cu k thut. Nhit luyn c nh hng quyt nh ti tui th ca cc sn phm c kh. My mc cng chnh xc, yu cu c tnh cng cao th s lng chi tit cn nhit luyn cng nhiu. i vi cc nc cng nghip pht trin nh gi trnh ca ngnh ch to c kh phi cn c vo trnh nhit luyn v rng, d gia cng c kh c chnh xc n u nhng nu khng qua nhit luyn hoc cht lng nhit luyn khng m bo th tui th ca chi tit cng gim v mc chnh xc ca my mc khng cn gi c theo yu cu. Nhit luyn nng cao cht lng sn phm khng nhng c ngha kinh t rt ln ( ko di thi hn lm vic, nng cao bn lu ca cng trnh, my mc thit b...) m cn l thc o nh gi trnh pht trin khoa hc, k thut ca mi quc gia. nc ta t lu nhit luyn c p dng trong i sng thng ngy ng cha ta bit ti dao, ko, da, c... lm cho thp cng tr thnh mm do, d dng cho qu trnh ch to cc chi tit. Ngy nay nn cng nghip ca chng ta

ang pht trin khng ngng v vic nghin cu nng cao cht lng cho cc chi tit bng phng php nhit luyn ngy cng tr nn cp thit. M vic u tin l o to i ng cn b khoa hc k thut trong lnh vc ny. Bn thn chng ti - nhng sinh vin nm th nm ca ngnh: Vt liu hc Nhit luyn lun lun thc c tm quan trng ca mn hc cng ngh nhit luyn. Trong c mt b phn hay ni chnh xc l mt mn hc l mt b phn khng th tch ri vi cng ngh nhit luyn, l mn: Thit b nhit luyn. Nhn nhim v thit k phn xng nhit luyn cho: "Trung tm nghin cu v ch to vt liu". Chng ti c gng nghin cu, tm ti, hc tp c th c c mt bn thit k hon chnh nht trong kh nng ca mnh. Xut pht t nhim v c giao c th cho tng c nhn cng nh c tnh k thut ca tng loi chi tit cn nhit luyn, chng ti thng nht c thit k tng th ca phn xng cng nh cc quy trnh cng ngh cho tng loi chi tit. Vi bnh rng tu ho (Z24/m14) v trc rng (Z14/M14) chng ti tin hnh thm cacbon th kh trong l ging in tr. Sau tin hnh ti + ram . Vi bnh rng (Z38/m12) v trc bnh rng (Z12/m12) ca xe benlaz cng tin hnh thm cacbon th kh trong l ging in tr v sau tin hnh ti + ram. Mc d vy mi mt loi chi tit s c nhng c tnh k thut ring v do vy, ng vi n cng ngh nhit luyn cng c nhng yu cu v mt k thut cng nhcng ngh ring bit. Cc s liu tnh ton c th v quy trnh cng ngh ca tng loi chi tit s c trnh by trong cc chng sau. Vi chi tit trc khuu cn c trn nhng c tnh k thut, yu cu c th trong qu trnh lm vic v c th ca chi tit, tc gi chn quy trnh nhit luyn gm hai giai on: Giai on 1 : Ti + ram cao to ra t chc xoocbit ram vi c tnh tng hp cao bo m bn tnh v dai va p. Trn thc t th trc , trong khi gia cng c kh ngi ta cn phi hon ton 8500C t c cng thp nht 180 - 200HB d tin hnh gia cng th hn. Tuy nhin trong phm vi ca khun kh phn xng nhit luyn chng ta s b qua khu ny dnh trong gia cng c kh. Giai on 2 : Ti cm ng b mt cc c trc.

Sau y xin c gii thiu chung cng ngh thm cacbon th kh m cc tc gi s dng nhit luyn cc chi tit bnh rng v trc rng BenlazTu ho: Thm cacbon th kh c dng ph bin hn c v c nhiu u im : Cht lng thm tt, d c kh ho v t ng ho, t gy nhim mi trng, khc vi thm th rn v thm trong mui nng chy, qu trnh thm th kh c thc hin trong mi trng kh ng. Do cht lng thm ng u, d iu chnh cc thng s cng ngh, thch hp cho sn xut dy chuyn lin tc t khu lm sch, thm, ti ram. Hn hp thm gm : -Cht thm C0 hoc CuH2H +2 : 20 - 30% -Cht n : C02, N2; H2....cn li Qu trnh thm do phn hu CO hoc CuH2n+1 Theo phn ng : 2C0 = C02 + < Cht> (1) CuHZu+2 = (n+1) H2 + n < (Cht) (2) Khi c mt hyro ta c phn ng CO + H2 = H20 = H20 + <cht> (3)</c Trng hp < Cht.> to thnh t phn ng (1) v coi n c hot bng vi hot ca cc bon trn lp b mt ta c : <ac> = (ac) . e-</aDG/RT Trong : <ac> ; (ac) : Ln lt l hot ca cacbon trn lp thm v trong mi trng thm </aDG0 l nng lng t do ca phn ng nhit T di p sut tiu chun vi :

Trong PCo, PC02 ln lt l p sut ring phn ca C0 v C02 trong mi trng thm v ph thuc vo PC0, PC02 nn hot ca cc bon trong mi trng thm (ac) tun theo cn bng BOUDOUARD (hnh I.1). ng cn bng : Fe3C + C02 3Fe + 2C0 ng vi Austenit bo ho v bt u tit ra xem ausent (Fe3C) theo h cn bng gi n nh. Ta cng thy, cc hot thp hn, lp thm nm trong vng n pha austenit, xementit

(XeII) ch tit ra khi ra lm ngui chm. Pha trn ng cong l vng thm ccbon, pha di l vng thot cc bon . Chi tit thm c xp vo l hoc treo, g trn gi vng chc lun c tip xc vi mi trng thm. Nhiu loi kh khc nhau c th c s dng cho qu trnh thm. Hn hp kh to thnh t du ho c thnh phn xp x : (10-20)% C0 + (50 75)% H2 + (1-10)% CnH2n + 1% C02 Cn li l cc kh khc.

 phn hu nhit du ho, to ra mi trng thm, ngi ta dng h thng van o nh git du ho vo l. Tc nh du vo l tu thuc vo dung tch l, vo th tch chim ch ca chi tit... Thng thng qu trnh thm c chia thnh 3 giai on v ngi ta p dng ch sau : Bng:I.1 Nhit , 0C Giai on Bo v Bo ho Khuych tn 500-900 900-950 900-950 300-1000 3000 4000 1000-1500 Tc nh du, git/ph.m3 l

Giai on bo v nhm trnh oxy ho b mt chi tiy khi nung ln nhit thm. Tc du phi nh khng to mui bm dy trn b mt chi tit cn qu trnh thm sau ny. Thi gian nung chi tit ln nhit thm ty thuc vo cng sut l, chiu dy chi tit v mc phc tp ca chi tit. Cc chi tit phc tp, d b ng sut v nt khi nung th cn nung chm, c bit l giai on bin dng n hi (200 - 4000C). Giai on bo ho l giai on cung cp ch yu lng cc bon trong lp thm. Thi gian ny quyt nh chiu dy c hiu qu ca lp thm. Nu coi thi gian thm v thi gian khuych tn l nh nhau th thi gian ny xc nh theo chiu dy yu cu ca lp thm (0,4 n 0,6mm/h, tc gp i v k c thi gian khuych tn). Giai on khuych tn nhm khuych tn ccbon trn b mt vo su ph trong chiu dy lp thm cn thit, gim s qu tp trung cc bon trn b mt gy gin v bong lp thm. Trong thi gian ny, gi cn bng hm lng ccbon, ngi ta vn a du vo l nhng vi tc nh hn. Thi gian khuych tn khng c qu di (so vi thi gian thm khng lm ngho ccbon trn b mt. Thng thng cng vi ch ti, giai on ny quyt nh hm lng ccbon v cng b mt lp thm.

Tc nh du vo l ch tham kho, v git du c th to hoc nh khc nhau tu theo ng nh. T l chim ch ca chi tit trong l c th khc nhau tu theo m thm, khi thm nhiu chi tit nh mt m th cn lng du nhiu hn, v theo kinh nghim tc du vo l phi c iu chnh qua vic quan st ngn la, khi t kh thi ng x. Ngn la mu xanh, chiu di t 100 n 150mm l va. Chiu di ngn la ln hn 200mm l tha du, cn gim bt s git du a vo l. Tri li, ngn la ngn hn 100mm hoc tt l thiu du, cn tng s lng du a vo l. Lng du qu tha m chm c gim bt nh nu trn, s to mui bm trn mt chi tit lm ngn cn qu trnh thm. Ch thm hp l s nhn c lp thm c hm lng ccbon trn b mt khong 0,8 n 1,2 % v tc thm t 0,2 n 0,3mm/h. Hn hp kh thm to thnh nh pha trn cc kh cng nghip c thnh phn : 1823% CO + 4,8% CnH2n+2 + 32 - 45% H2 + 30-40% N2 + 0,1%C. Bng 1.3 cho thnh phn ng chng ca mt vi loi kh hay dng, thnh phn c th thay i theo ngun cung cp kh.

Bng I.2 Tn kh (K hiu) Kh t CGA Endogas Exogas CO 17,6 23 20,5 Thnh phn(% th kh KTC) CnH2n+2 100 3,8 CO2 11,8 0,4 4,5 N2 45,7 45 H2 46,9 30 30 Kh khc 18,9Ar 0,2H20 -

Khc vi cc chi tit bng thp thng thng, chi tit thp sau khi thm cacbon c lp b mt l thp sau cng tch (trn 0,8%C) cn li l thp trc cng tch

(khong 0,2%C). Nhit ti cho chi tit thp sau khi thm cacbon c c im ring : Lp b mt, bo tn li Xe c cng v tnh chu mi mn cao, phi ti nh thp sau cng tch 760 n7800C. Li l thp trc cng tch (0,2%C) phi ti 880 n 9000C. Ch nhit luyn sau khi thm cacbon c chn ty theo yu cu lm vic ca chi tit bn cht ca thp, bao gm : Ti trc tip - sau khi h nhit n 850- 8600C tin hnh ti, cng ngh ny p dng cho thp di truyn ht nh, thch hp cho cng ngh thm cacbon th lng v mt nhit ng thi kt hp ra sch b mt chi tit. Nhit ti y l trung gian gia nhit ti lp b mt v li. Ti mt ln- thc hin sau khi thm cacbon v thng ho thp : Ti 820-8500C khi cn cng b mt cao, nhit ti y vn l nhit ti trung gian ca li v b mt nhng u tin lp b mt hn. Ti 860 - 8800C khi cn bn li cao, nhit ti u tin cho li hn. Ti hai ln - thc hin sau khi thm cacbon v thng ho ri : Ti li 880 - 9000C Ti b mt 760 - 7800C c l v b mt u bo c tnh nhng phin phc nn ngy cng t cdng. Sau khi ti, cc chi tit thm cacbon c ram thp 150 n 2000C gi c cng v tnh chu mi mn cao. i vi cc phn ca chi tit khng cn thm cacbon (chng thm) ngi ta c th p dng mt s bin php sau : lng d gp 1,5 n hai ln chiu dy lp thm sau ny ct i, p mt lp dy khong 5 - 10 mm bng hn hp cha : 20% t st + 5% nc thy tinh + cn li l ct mn. Pha nc do (khong 10 - 15%) ri p ln phn chng thm, c th dng vi bng kn, buc cht khng b bong lp chng thm khi xp chi tit vo l. Ngoi ra, cc chi tit quan trng phn chng thm c th m Cu hoc ph Al. cc nc cng nghip pht trin, thm cacbon c tin hnh trong l nm ngang, sau khi thm, xe ch chi tit c ko sang bung ti do tn dng c cng sut ca l thm. Cng mc ch ho bn b mt, so vi b mt, cng ngh thm cacbon c nhiu u vit hn : lp b mt c hm lng cacbon cao hn nn sau khi ti s c cng v

tnh chu mi mn cao hn, do m cng ngh thm cacbon c u tin p dng cho cc chi tit lm vic trong iu kin chu mi mn c tch s (pv) ln hn (p l p lc, v l vn tc). Ho bn b mt bng thm cacbon v ti ram c th p dng cho chi tit hnh dng phc tp hn m vn gi c ng u, tuy nhin chi ph cho sn xut ln hn v nng sut thp hn. Vi chi tit trc khuu, ta thc hin hai giai on : Giai on 1 : Ti + ram cao Giai on 2 : Ti cm ng b mt cc chi tit. V chng ta cng cn phi hiu v cc khi nim v cng ngh ny nh th no ? Ti l g ? Ti thp l phng php nhit luyn gm nung nng chi tit n nhit cao hn nhit ti hn AC1 hoc AC3 tu thuc vo loi thp lm xut hin t chc Austenit, sau khi gi nhit chi tit c lm ngui nhanh thch hp Austenit chuyn thnh mactenxit hay cc t chc khng n nh khc c cng v bn cao (nh bainit, truxtit khi ti ng nhit). Ram l phng php nhit luyn gm nung nng chi tit ti n nhit thp hn nhit ti hn AC1, sau gi nhit mt thi gian cn thit mactenxit d phn ho thnh cc t chc thch hp ri lm ngui. Ram cao l phng php nung nng thp ti nng ln khong 500-6500C, t chc t c l Xoocsit ram. Khi ram cao cng ca thp ti gim mnh, t khong 15 - 20 HRC (khong 200 300 HB), ng sut bn trong b kh b, bn gim i, cn do, dai tng ln mnh. Ram cao dng cho chi tit yu cu c c tnh tng hp cao. Dng nhit luyn gm c ti + ram cao gi l nhit luyn ho tt, dng nhit luyn ny thng dng cho nhng chi tit lm bng thp cacbon v thp hp kim c hm lng cacbon trung bnh, sau khi nhit luyn t c tnh tng hp cao. Ti b mt l phng php ti b phn, khi ch c lp b mt chi tit c ti cn li khng c ti. Nh vy sau khi ti, ch lp b mt c t chc mactenxit, cn nhng lp bn trong c t chc xoocbit - peclit. C nhiu phng php ti b mt, song chng u d trn nguyn l chung l nung nng tht nhanh b mt vi chiu su nht nh ln n nhit ti, trong khi phn ln tit din (li) khng c nung nng, khi lm ngui nhanh tip theo ch c lp b mt c ti cng, cn li khng c ti vn mm. Ti tn s l phng php ti b mt c ng dng rng ri, nht v n c nng sut cao, d c kh ho, t ng ho nn c th b tr nguyncng nhit luyn ngay

trong dy truyn sn xut c kh. Nhit luyn bng dng in tn s cao cn cho php nng cao cht lng sn phm, nh vy m ngy cng c s dng rng ri nc ta cng nh cc nc khc. Cn c vo hnh dng cng nh, cc c tnh k thut v nhng u th m vic ti tn s mang li, tc gi chn ti b mt c trc khuu bng phng php ti bng dng in cm ng c tn s cao (ti tn s).Cc s liu tnh ton c th cho tng cng ngh ng vi tng loi chi tit s c trnh by cc chng sau.

Chng II Bnh rng v trc rng tu ho

A.L thuyt : 1-Phn tch iu kin lm vic: Bnh rng tu ho (24/m14 ) v trc rng (Z14/m14 ) c lp cho tu ho ,chu ti trng ln do phi c cht lng tt . v vy chi tit phi c ch to t vt liu tt thp c hm lng %C = 0,1- 0,3 v c hp kim ho mt s hp kim :Cr ,Ni ,Ti , W , Mo . Trong qu trnh lm vic bnh rng v trc rng tu ho chu cc trng thi lc sau : Un khi truyn mmen cc i do gy ra ph hu chn rng theo gc ln Un di tc dng ca ti trng thay i theo chu k , do gy ra ng sut mi ph hu rng tit din nguy him nht l chn rng ,do 70% b hng do mi ng sut tip xc trn b mt lm lm vic trong vng n khp ca rng ,do gy ra ng sut mi ph hu rng tit din r trn b mt ,thm ch ph hu b mt nn b mt phi c cng cao hn ,chu mi mn tt .Qu trnh mi mn thng xy ra b mt u mt rng. Qu ti do ti trng tng t ngt dn n gy v mt s bnh rng, ta cn thy hin tng bnh rng b mn v xc song iu ny t thy xy ra cc bnh rng sau khi ho nhit lun bnh rng t cng cao v li t do dai . m bo n khp tt, truyn ng m, t gy ting n cc cp bnh phi c chnh xc cao, do khi ra cng c kh c bit khi nhit luyn phi c bin dng thp .y l yu cu rt cao v rt kht khe i vi nhit luyn v ng sut v t chc to thnh khi ti kh ln v thung dn n bin dng qu mc cho php. 2,nh hng ca cc nguyn t hp kim : Ccbon :Ta th khi hm lng C tng nn bn v cng tng ln ,cn do v dai gim .Ring bn ch tng v t cc i khi thnh fn C vo c 0,81% vt qu gii hn ch bn gim i (v c l l do trong thc t t gp thp C>1,3%) . Khi tng pha X(cng ,gin) th lng peclt tng ln tng ng cn lng pha phert (mm do )gim i .T chc peclit gm 2 phaX (cng)v phe rt mm xen k nhau l pha t chc pha cho bn cao .Nh vy, khi tng C vt qu gii hn 0,81% trong thp s xut hin v pht trin vt nt lm bn ca thp gim xung .

V mt nh lng ta thy c tng 0,1% C lm cng tng ln 2025HB, gii hn bn tng ln khong 6080Mpa, dn di (d) gim i khong 2-4%, tht t i (y)gim i khong 15% , dai va p (aK)gim i khong 200KJ/m2. Trong thp dng thm C lng C=0,10,3% khi thm lng C tng 0,81,2% m bo cng v c tnh chng mi mn cao. Cr:Cr trong thp c tc dng lm tng bn , tng gii hn chy v gim dai v va p . Cr cn ho tan vo trong X khi thay th ngyn t st ,tng tnh n nh, chng n mn v oxy ho ,tng tnh chng mi mn ,tng tnh chng gim bn nhit cao .Cr c trong thp thm vi hm lng khong 1% c tc dng ch yu l tng thm ti .N cn ci thin tnh chng ram,v bn nhit cao do n tao ra cacbt nh mn khi ram c tc dng ho bn tip pha..Cr cn ng vai tr chng mi mn v c bn cao . Niken :l nguyn t khng to cacbit ,tc dng ch yu l tng bn v dai va p cho ferit .Niken c tc dng gi ht nh cho thp thm cacbon v thi gian gi nhit ca thp nhit cao lu nn thp s pht trin. .H s tng thm ti ca Niken thuc loi trung bnh (1,4). -Mn l nguyn t m rng g, Mn khng to cacbit ring bit m thay th Fe trong Fe3C .i vi chuyn bin khi ram th tc dng ca Mn l khng ng k .Nhc im ln nht ca Mn l thc y ht tinh th ln nhanh khi nung tng tnh gin ram . -Titan l nguyn t thu hp g ,khuynh hng to cacbit mnh .Tc dung ch yu ca Titan l ngn cn s ln nn ca ht g khi nung ,ngoi ra Titan cng tng tnh chng ram v tng kh nng chng mi mn cho thp . Mo:l nguyn t hp kim thu hp vng d cn mnh hn c Cr ,n cn lm cn tr s pht trin ca ht tng thm ca vng o stcic (d) km n nh nht d ~600c v 350cv lm gim M. Ngoi ra Mo cn lm tng n pht trin ca ht d,gim gin ram ca thp ,tng tnh cng nng .Cng vi cr ,Mo tng mnh thm ti (h s3,8). Mo ci thin tnh chng ram do n to ra cng th hai khi ram do hnh thnh pha Mo2C . Tuy nhin ,theo c tnh lm vic ca bnh rng v trc rng tu ho th c th dng mc 20XM V Niken l nguyn t qu v ngy cng him nn v mt gi thnh th cn kh cao ,do vy c th dng mc thp thay th cho hai mc trn l :30XGT.Mc ny c tnh nng tng ng song r hn v tnh cng ngh tt hn .Nhng mc thp ny c thm ti thp hn . Tuy nhin n li thm cacbon th kh nhit cao

hn (930950) m khng s ht ln do rt ngn thi gian thm .Quy trnh nhit luyn sau thm cacbon cng kh n gin v c th ti trc tip m khng cn thng ho . 3-L lun cng ngh : 3.1. Ti : Ti thp l phng php nhit luyn gm nung nng chi tit n t0 cao hn nhit ti hn Ac1 hoc Ac3 tu thuc vo loi thp lm xut hin t chc Austenit, sau khi gi nhit chi tit c lm ngui nhanh thch hp Austenit chuyn thnh Mactenxit hay cc t chc khng n nh khc c cng v bn cao (nh Bainit, trustit khi ti ng nhit). i vi mc thp 20XM sau thm ta chn phng php ti mt ln cho b mt, nhit ti 8200C. 3.2 Cng ngh ram : Ram thp l phng php nhit luyn gm nung nng chi tit ti n nhit thp hn nhit ti hn Ac1 sau gi nhit mt thi gian cn thit Mactenxit v Austenit d phn ho thnh cc t chc thch hp ri lm ngui (thng lm ngui trong khng kh). Tu vo mc ch s dng ca thp m ta tin hnh ram thp, ram trung bnh, ram cao. 3.2.1. Ram thp : T = (150 250) 0C cng gim (1 2) HRC so vi ti. T chc t c l : Mram Thng p dng cho cc chi tit cn cng cao. 3.2.2. Ram trung bnh : T=(300-400) 0C T chc t c l : Tram Sau ram cng khong (40 50) HRC c gii hn n hi cao nht. Thng p dng cho nhit luyn l xo. 3.2.3. Ram cao : T = (500 650) 0C.

T chc t c l : Xram cng t c khong (15 25) HRC Thng dng cho cc chi tit i hi c tnh tng hp cao, dai va p cao. Do iu kin lm vic ca chi tit l b mt c cng cao v li do dai nn ta chn phng php ram thp. 3.2.4Thng ho Thng ho l phng php nhit luyn bao gm nung nng thp ln nhit ti hn ,gi nhit mt thi gian sau lm ngui trong khng kh . Mc ch ca thng ho l : +Lm gim cng d tin hnh gia cng ct gt . +Lm tng do tin hnh dp ,ko thp trng thi ngui . +Lm gim hay mt ng sut bn trong cc nguyn cng trc li . +lm nh ht nu trclm ht ln . +Lm ng u thnh phn ho hc trn ton tit dinca vt d b thin tch +Chun b t chc thch hp cho cc nguyn cng gia cng c hay nhit luyn tip theo. Vi chi tit ca ta sau khi thm xong khng ti ngay m thng ho mc ch l gi cho ht nh trong li v lm phn b li li XeII trn b mt XeII b hoa tan v to li rch Xe2 trn lp b mt li ny c tc dng chng mi mn rt cao . 3.3.Lp quy trnh cng ngh nhit cho bnh rng v trc rng tu ho. Do iu lm vic ca bnh rng v trc rng yu cu cng b mt 61 63 HRC v li 30 40 HRC do mc thp trn l 20XM c 0,2%C nn ta phi thm %C=0,81,2% sau ti +ram thp . V vy mun nng cao c cng b mt m bo c tnh lm vic ca chi tit th phi chn cng ngh nhit luyn l: thm cacbon th kh 920oC sau thng ho ri ti 820oC v ram thp 180oC. S d chn phng php thm cacbon th kh v phng php ny c kh nng khng ch tt nng cacbon ca lp thm. nc ta, thm cacbon th kh cho

bnh rng thng dng l ging in tr do lin X v Tip Khc sn xut, vi cht thm a vo bng cch nh du ho. Ta dng my phn tch xc nh hm lng cc nguyn t trongmc thp 20XM l: C=0,2;%,Cr=1%,Mo=1% Do hm lng cacbon thp v lm vic di tc dng ca mmen un xon ,chu mi mm cao cao nn cn b mt cng v cn do dai . Nn ta c quy trnh cng ngh nh sau: +u tin ta tin hnh v sinh chi tit v bt l t nhit cn thm . khng + Tip ta lm ba mu th :mu th nht dc lm bng si dy thp nh, mu th hai lm bng dy thp ng knh 6mm ,mu th ba l mu thp hnh ch nht c nh s m thm sau ny o chiu dy lp th v soi t chc. Mu th 3 c buc vo g cng chi tit .Sau thi gian bt l hng 8h th dt nhit thm ,lc ta cho chi tit vo l .sau khi cho chi tit vo l th nhit thm ta tip tc nung t nhit thm .Thi gian d tin hnh giai on ny khong 23gi ,khi nhit thp ta khng nn nh du trnh bm mui ,chi khi nhit t .700C ta mi nh du trnh s oxy ho v thot C.Lng du nh thng l 5070 git /pht .Sau khi t nhit 915Cta bt qut gi v tin hnh gi nhit vi chi tit ,ta gi hit khong 6h .trong giai on gi nhit ny ta li phn chia lm 3 giai oan nhr du ; 1,5h gi u ta nh 100git/pht v thi im ny C khych tn chm 3h gi tip ta nh 120git /p v thi im nay C khuych tn nhanh 1,5 cui ta nh 100git /pht v y l giai on sau tng nng v xt cht ca cacbon trn b mt . kim tra xem qu trnh thm c tc dng hay cha th trong giai on gi nhit sau 1h ta em mu =dy thp k2mm dem ti v b .Nu rn th chng t lp thm c tc dng . Sau qu trnh gi nhit 6h trc khi ly chi tit ra ta ly mu 6 ra em ti v p gy kim tra xem chiu dy lp thm hay cha . Nu chiu dy lp thm th ta em chi tit ra thng ho m khng ti ngay mc ch l gi cho ht nh trong li v lm phn b li li XeII trn b mt XeII b hoa tan v to li rch Xe2 trn lp b mtLi ny c tc dng chng mi mn rt cao . Sau khi thng ho ta li em chi tit nung n 815Cv gi nhit 1,5h sau em ti trong du nhm to ra tc ngui nhanh cho chi tit .

Chi tit sau ti c em ram thp nhit 180Cv thi gian gi nhit khong1 n 2h ng sut d cn li sau khi ti v chuyn bin nt g d thnh M. Sau khi thng ho chi tit li c cht vo l v nung ti nhit ti l 820oC v gi nhit khong 1,5 gi ri ti trong du. Trong qu trnh ti lun phi sc du m bo tc ngui v s ngui u tt c cc mt ca chi tit. Mt chu l trong qu trnh nung ti chi tit lun lun c nh du bo v (80 git /pht ) trnh thot cacbon. V trong qu trnh ti trnh du nng qu nhit cho php th thng d c t trong b nc c bn nc tun hon lm ngui i vi mc thp thay th 30 XGT ta c th ti ngay sau khi thm m khng cn thng ho, v y l thp di truyn ht nh. Sau khi ti chi tit c ram thp nhit 180oC v thi gian gi nhit khong 1,5 gi kh ng sut d v chuyn bin nt austenit d thanh mactenxit.

B.Tnh ton cc thng s cng ngh cho bnh rng v trc rng tu ho. I.Tnh ton cho bnh rng 1.Tiu chun Bi

a:h s truyn nhit,v s dngl in tr nn a = ab x.

W/m2K; ehc: h s hiu chnh do i lu t nhin. ehc:= 1,01 1,1 chn ehc:= 1,1 eqd:h s en qui i ca chi tit v b mt tng l.

e1: en ca b mt tng l; e2: en ca chi tit; F1:din tch b mt trong bung l bc x nn chi tit;

F2:din tch b mt nung nhn bc x; Do F2 << F1 nn eqd = e2 = o,4 T1:Nhit ca l = 930 +273 = 1203 K; T2tb: Nhit trung bnh ca chi tit;

T2d = 20 + 273 =293K:Nhit u ca chi tit; T2c = 920 + 273 = 1193K: Nhit cui ca chi tit;

l = 36,5 (W/mK); Tra bng ph lc XII [III]; V chi tit c hnh dng phc tp nn:

Vy chi tit l vt mng; Cng sut thit k ca l thi im bt u nung phi tho mn yu cu sau: (1.11) [1]; Trong : Ntk=60kW : Cng sut thit k ca l;

Fm = 1,7(m2):b mt nung ca cc chi tit trong m xp; h = 0,8 :h s hu dng ca l; t1 = 9300C:Nhit l; t2d = 200C:Nhit u ca chi tit; >60; Vy iu kin trn khng tho mn cho nn ta phi tnh theo trng hp nhit l thay i. 2.Tnh thi gian nung thm cho mt m bnh rng Cng sut thit k ca l l 60 kW; . Cng sut hu ch ca l: (1.18), [i];

+ Tnh s lng chi tit cho mt m nung theo cng thc 1.24 [i]

Trong : Nh =36920 (w) l cng sut hu ch. a =135W/m2K l h s truyn nhit . F = 0,28(m2) l din tch b mt mt chi tit t1 =9300C : Nhit l. t2c =9200C l nhit cui ca chi tit. k=0,85-0,95, chn k=0,85.

 thun li cho xp chi tit vo g chn 6 chi tit.

+Thi gian nung chi tit giai on u c tnh theo cng thc 1.21 [1]:

(s); c =686 J/kg K: Nhit dung ring; Nh =36920 (W) : cng sut hu ch ca l; t2d =200C : Nhit u ca chi tit; t1 = 9300C :Nhit lm vic ca l; M:Khi lng m nung: M = n*m + mg; N:s lng chi tit ca mt m nung =6; M: Khi lng ca mt chi tit nung =42 kg; mg: khi lng g =20 kg; M = 6*42 + 20 = 272 kg; Fm = 1,7 m2: Din tch b mt nung; a=135 W/m2.K: H s truyn nhit Vy: +Thi gian nung giai on 2 c tnh theo cng thc 1.22 [II];

t2c = 9200C : Nhit cui ca chi tit; a=135 W/m2.K: H s truyn nhit

Thi gian nung chi tit tn =(1,1 + 0,65)*1,2 = 2,1(h); Thi gian thm cc bon th kh 9200C t chiu su lp thm t 1 n 1,4 mm L 5(h) .Tra s tay nhit luyn [2]; Thi gian thao tc 6 pht; Vy tng thi gian nung v thm l: 2,1 +5 + 0,1 = 7,2(h); 3.Tnh thi gian nung ti cho mt m bnh rng. +Thi gian nung chi tit giai on u c tnh theo cng thc 1.21 [1]:

(s); c =690 J/kg K: Nhit dung ring; Nh =36920 (W) : cng sut hu ch ca l; t2d =400C : Nhit u ca chi tit; t1 = 8300C :Nhit lm vic ca l; M:Khi lng m nung: M = n*m + mg; N:s lng chi tit ca mt m nung =6; M: Khi lng ca mt chi tit nung =42 kg; mg: khi lng g =20 kg; M = 6*42 + 20 = 272 kg;

Fm = 1,7 m2: Din tch b mt nung; a=125 W/m2.K: H s truyn nhit

Vy: +Thi gian nung giai on 2 c tnh theo cng thc 1.22 [1];

t2c = 8200C : Nhit cui ca chi tit; a=125 W/m2.K: H s truyn nhit

Thi gian nung chi tit tn =(0,9 + 0,66)*1,2 = 1,8(h); Thi gian gi nhit ti l 1,6(h) tra s tay nhit luyn [II]; Thi gian thao tc 6 pht; Vy tng thi gian nung v gi nhit l: 1,8 +1,8 + 0,1 = 3,7(h); II.Tnh ton cc thng s cng ngh cho trc rng. 1.Tiu chun Bi ;

Fmc:Din tch mt ct ngang;

Fmc = 3,14*r2 =3,14*0,042 =0,005 (m2); P:chiu di v chu vi mt ct ngang; P = 3,14*0,08 = 0,25(m);

Vy chi tit l vt mng; 2.Tnh thi gian nung thm cho mt m trc rng Cng sut thit k ca l l 60 kW; Cng sut hu ch ca l: (1.18), [i];

+ Tnh s lng chi tit cho mt m nung theo cng thc 1.24 [i]

Trong : Nh =36920 (w) l cng sut hu ch. a =135W/m2K l h s truyn nhit . F = 0,16(m2) l din tch b mt mt chi tit t1 =9300C : Nhit l. t2c =9200C l nhit cui ca chi tit. k=0,85-0,95, chn k=0,85.

 thun li cho xp chi tit vo g chn 8 chi tit. +Thi gian nung chi tit giai on u c tnh theo cng thc 1.21 [1]:

(s); c =686 J/kg K: Nhit dung ring; Nh =36920 (W) : cng sut hu ch ca l; t2d =200C : Nhit u ca chi tit; t1 = 9300C :Nhit lm vic ca l; M:Khi lng m nung: M = n*m + mg; N:s lng chi tit ca mt m nung =8; M: Khi lng ca mt chi tit nung =22 kg; mg: khi lng g =20 kg; M = 8*22 + 20 = 196 kg; Fm = 1,3 m2: Din tch b mt nung; a=135 W/m2.K: H s truyn nhit Vy: +Thi gian nung giai on 2 c tnh theo cng thc 1.22 [1];

t2c = 9200C : Nhit cui ca chi tit; a=135 W/m2.K: H s truyn nhit

Thi gian nung chi tit tn =(0,75 + 0,6)*1,4 = 1,9(h); Thi gian thm cc bon th kh 9200C t chiu su lp thm t 1 n 1,4 mm L 5(h) .Tra s tay nhit luyn [II]; Thi gian thao tc 6 pht; Vy tng thi gian nung v thm l: 1,8 +5 + 0,1 = 6,9(h); 3.Tnh thi gian nung ti cho mt m trcrng. +Thi gian nung chi tit giai on u c tnh theo cng thc 1.21 [i]:

(s); c =690 J/kg K: Nhit dung ring; Nh =36920 (W) : cng sut hu ch ca l; t2d =400C : Nhit u ca chi tit; t1 = 8300C :Nhit lm vic ca l; M:Khi lng m nung: M = n*m + mg; n:s lng chi tit ca mt m nung =8; M: Khi lng ca mt chi tit nung =22 kg; mg: khi lng g =20 kg; M = 8*22 + 20 = 196 kg; Fm = 1,3 m2: Din tch b mt nung; a=125 W/m2.K: H s truyn nhit Vy:

+Thi gian nung giai on 2 c tnh theo cng thc 1.22 [1];

t2c = 8200C : Nhit cui ca chi tit; a=125 W/m2.K: H s truyn nhit

Thi gian nung chi tit tn =(0,55 + 0,67)*1,4 = 1,7(h); Thi gian gi nhit ti l 1,6(h) tra s tay nhit luyn [II]; Thi gian thao tc 6 pht; Vy tng thi gian nung v gi nhit l: 1,7 +1,6 + 0,1 = 3,4(h); III Tnh thi gian ram. Thit b dng ram l l RSHOM 7.8/6,5 c cng sut 25 kW; 1.Tnh thi gian ram cho bnh rng a.Thi gian nung c tnh theo cng thc : (II); c = 0,503 :Nhit dung ring; g =272 kg : khi lng m nung; N =25kW :cng sut l; h=0,8 :H s c li; Tt = 1800C : nhit ram; Tc = 200C :nhit u ca chi tit;

b.Thi gian gi nhit ta tra s tay nhit luyn (III) c 1,2 (h);

c.Thi gian thao tc 0,1h; Vy tng thi gian ram T = 1,5+1,2+0,1 =2,8(h); 2.Tnh thi gian ram cho trc rng; a.Thi gian nung chi tit +Thi gian nung c tnh theo cng thc : (II); c = 0,503 :Nhit dung ring; g =196 kg : khi lng m nung; N =25kW :cng sut l; h=0,8 :H s c li; Tt = 1800C : nhit ram; Tc = 200C :nhit u ca chi tit;

b.Thi gian gi nhit ta tra s tay nhit luyn (III) c 1 (h); c.Thi gian thao tc 0,1h; Vy tng thi gian ram T = 1,1+1+0,1 =2,2(h); Chng III Bnh rng v trc rng ca xe belaz

I.c im lm vic ca chi tit Trung tm nghin cu v ch to vt liu c nhiu sn phm khc nhau v c tnh chi tit,yu cu k thut v nguyn l lm vic.Sau y l iu kin lm vic ca bnh rng v trc bnh rng belaz.

y l bnh rng lp cho xe belaz,chu ti trng ln,c yu cu cao v cht lng,do vy i hi phi c ch to t vt liu tt .Vt liu thch hp l thp c %C trung bnh,hp kim ho trung bnh v c nhit luyn cn thn. Trong qu trnh lm vic rng ca bnh rng chu cc trng thi lc sau: Un: Khi truyn momen xon cc i hay t ngt , gy ph hu chn rng theo gc ln.Un di tc dng ca ti trng thay i theo chu k do gy ra ng sut mi gy ph hu rng tit din nguy him,nht l chn rng. ng sut tip xc trn b mt lm vic, trn vng n khp ca rng,do thng lm xut hin r trn b mt,thm ch ph hu b mt. Mi mn thng xy ra b mt rng khi tip xc vi cc rng khc. Qu ti do ti trng tng t ngt,dn n gy,v bng rng.

Do chu ng sut cao nh vy ,thp dng lm bnh rng phi l thp cht lng cao lng nguyn t hp kim phi nng cao thm ti,m bo ti thu khi nhit luyn. m bo n khp tt ,truyn ng m,khng ku,n cc cp bnh rng n khp vi nhau phi c kch thc chnh xc,do i hi gia cng c kh ,c bit l nhit luyn cui cng khng c bin dng hoc l bin dng rt t. II.La chn vt liu p ng cc yu cu lm vic ca bnh rng th b mt rng phi c cng cao,t 59n 62HRC v li c cng va phi,t 30n 40HRC.Do vy nn chn thp hp kim thp,thm cacbon lm bnh rng v trc bnh rng. C nhiu loi mc thp thm cacbon nh: 20XM,20XHM,12XH3A,12X2H4A,30XGT. s dng c nhng loi thp mt cch tt nht th ta cn hiu r nh hng ca cc nguyn t hp kim trong mc thp: -Crm :l nguyn t lm tng ng k h s thm ti (3,2) [4],n cn c tc dng ci thin tnh chng ram v gi c bn nhit cao do n to ra cacbt nh mn khi ram .Crm ng vai tr hng u i vi bn chng mi mn . -Mo:l nguyn t thu hp vng g mnh hn ca Crm ,Molipden to ccbit mnh ,kh ho tan vo g khi nung .Molipden l nguyn t gp phn tng mnh

thm ti (3,8),n cng ci thin tnh chng ram do to ra cng th hai khi ram v lm gim s nhy cm vi gin ram . -Niken :l nguyn t khng to cacbit ,tc dng ch yu l tng bn v dai va p cho ferit .Niken c tc dng gi ht nh cho thp thm cacbon .H s tng thm ti ca Niken thuc loi trung bnh (1,4). -Mn:l nguyn t m rng g Mn khng to cacbit ring bit m thay th Fe trong Fe3C .i vi chuyn bin khi ram th tc dng ca Mn l khng ng k .Nhc im ln nht ca Mn l thc y ht tinh th ln nhanh khi nung tng tnh gin ram . -Titan l nguyn t thu hp g ,khuynh hng to cacbit mnh .Tc dung ch yu ca Titan l ngn cn s ln nn ca ht g khi nung ,ngoi ra Titan cng tng tnh chng ram v tng kh nng chng mi mn cho thp . Vi cc tnh cht ca tng nguyn t hp kim th ta c th dng cc mc thp trn ch to cc loi bnh rng cho t-my ko . Tuy nhin ,theo c tnh lm vic ca bnh rng belaz th c th dng mc 20XM hoc 20XHM .Vi hai mc ny th c th dng W d thay th cho Mo v chng c tnh cht ging nhau . V Niken l nguyn t qu v ngy cng him nn v mt gi thnh th cn kh cao ,do vy c th dng mc thp thay th cho hai mc trn l :30XGT.Mc ny c tnh nng tng ng song r hn v tnh cng ngh tt hn .Nhng mc thp ny c thm ti thp hn . Tuy nhin n li thm cacbon th kh nhit cao hn (930950) m khng s ht ln do rt ngn thi gian thm .Quy trnh nhit luyn sau thm cacbon cng kh n gin v c th ti trc tip m khng cn thng ho . III .L lun cng ngh nhit luyn . Nhit luyn l qua trnh nung nng gi nhit v lm ngui kim loi hay hp kim trng thi rn lm thay i t chc trn c s lm thay c tnh ca kim loi hay hp kim nhm t c yu cu v c tnh : cng , bn , do dai ,n hi ,mi mn theo mong mun .Nhit luyn l khu gia cng khng th thiu c trong ngnh cng nghip ch to my .Nhit luyn c ng dng rng ri trong nhiu lnh vc ,nhng chi tit dc nhit luyn c th nng t vi gam n hng tn .Sau khi nhit luyn s nng cao c tui th ca chi tit ,my mc,nng cac hiu qu kinh t .

Bt k mt hnh thc nhit luyn no cng gm ba giai on :nung nng ,gi nhit v lm ngui . Giai on nung nng c c trng bng tc nung v nhit nung (tn). Giai don gi nhit c c trng bng thi gian gi nhit (tng).Giai on lm ngui c c trng bng tc lm ngui . Tt c nhng s thay i v t chc v tnh cht ca kim loi v hp kim u da vo gin trng thi v gin trng thi biu th s thay i t chc khi nung nng ,gi nhit v lm ngui .Cc yu t quan trng nht khi nhit luyn l :

+Tc nung (Vn=dt/dt),tu thuc vo hm lng cc nguyn t hp kim ,thnh phn nguyn t hp kim ,kch thc v hnh dng ca chi tit,t quyt nh tc nung hp l. +Nhit nung cao nht (tn),cng tu thuc vo thnh phn ho hc m chn. Tc ngui (Vng=dt/t) tu theo yu cu ca tng cng ngh tu thuc vo t chc nhn c (tc c tnh theo yu cu ) m c th c tc ngui khc nhau :chng hn tc ngui ca thp hp kim thp hn tc ngui ca thp cacbon . Tm li cht lng sn phm sau khi nhit lun ph thuc nhiu vo cc yu t trn ,n l hm ca cc yu t . Cht lng sn phm cao nht khi cng ngh tt nht ,ch nung ,gi nhit v ngui hp l nht .Tu theo cng ngh ,mc ch m ngi ta c th chia nhit ra thnh nhit luyn s b v nhit luyn kt thc . +Nhit luyn s b nhm mc ch ci thin ,sa cha nhng khuyt tt do cc khu gia cong trc gy nn ,ng thi chun b t chc tt cho khu gia cng tip theo thun li . Nhit luyn kt thc nhm t c nhng yu cu cn thit ca chi tit trong iu kin lm vic nh d cng , bn , chu mi mn Sau y l mt s hnh thc nhit luyn quan trng :

1-Thng ho Thng ho l phng php nhit luyn bao gm nung nng thp ln nhit ti hn ,gi nhit mt thi gian sau lm ngui trong khng kh . Mc ch ca thng ho l : +Lm gim cng d tin hnh gia cng ct gt . +Lm tng do tin hnh dp ,ko thp trng thi ngui . +lm nh ht nu nguyn cng trclm ht ln . +Lm ng u thnh phn ho hc trn ton tit din ca vt d b thin tch +Chun b t chc thch hp cho cc nguyn cng gia cng c hay nhit luyn tip theo .

2-Ti : Ti thp l phng php nhit luyn gm nung nng chi tit n nhit cao hn nhit ti hn Ac1 hoc Ac3tu thuc vo loi thp lm xut hin t chc Anstenis sau khi gi nhit ,chi tit c lm ngui nhanh thch hp Anstenis chuyn thnh macxit hay hay cc t chc khng n nh khc c bn cao Cc c im ca ti : +Nhit thp nht ca cc loi thp cng phi cao hn Ac1,tc l nung n trng thi austenis . +Lm ngui nhanh ,do khng nhng gy ng sut t chc m cn ng sut nhit cng rt ln ,iu ny cng rt d dn n cong ,vnh mt sn phm +Cc t chc sau ti u t cng cao. Do vy nng cao cng v tnh chng mi mn, ng thi ko di thi gian lm vic ca chi tit. +Cng vi ram, n quyt nh c tnh ca thp ph hp vi iu kin lm vic, do quyt nh c tui th ca chi tit.

C cc phng php ti th tch khc sau nh:ti mt mi trng; ti hai mi trng; ti ng nhit 3-Ram Ram thp l phng php nhit luyn gm nung nng chi tit ti n nhit thp hn nhit ti hn Ac1 sau gi nhit mt thi gian cn thit mactenxit v austenit phn ho thnh t chc thch hp ri lm ngui. Trong i a s trng hp sau khi ram chi tit ch c ngui trong khng kh. Cng c trng hp phi lm ngui trong nc hoc du trnh gin ram. Thp sau ti nhn c t chc mactenxit v austenit d, c hai thnh phn t chc ny u khng n nh. Mt khc sau ti trong chi tit bao gi cng c ng sut d, v vy cc chi tit sau khi ti bao gi cng phi qua ram. Cc mc ch ca ram thp l: Lm gim hoc mt ng sut bn trong. Bin i t chc maxtenxit v austenit d sau khi ti thnh cc t chc khc c do v dai cao hn nhng c cng v bn ph hp vi yu cu lm vic ca chi tit, dng c.

i vi thp cacbon v thp hp kim thp, theo nhit ram v t chc to thnh ngi ta phn chia thnh ba ch ram: ram thp, ram trung bnh v ram cao. Ram cao (500- 650oC). Ram cao l phng php nung nng thp ti trong khong 500 650oC, t chc t c l xoocbit ram. Khi ram cao cng ca thp ti gim mnh, t khong 20 30HRC, ng sut bn trong b kh b, bn gim i cn do dai cng tng ln mnh. Ram cao dng cho chi tit c yu cu c tnh tng hp cao. Sau khi ram cng t khong 180 250 HB v t chc l xoocbit ram hay peclit. Ram trung bnh (350 450oC). Ram trung bnh l phng php nung nng thp ti trong khong nhit khong 300 450oC, t chc t c l trustit ram. Khi ram trung bnh cng ca thp ti tuy c gim nhng vn cn kh cao, khong 40 45HRC, ng sut bn trong gim mnh, gii hn n hi t c gi tr cao nht, do, dai tng ln. Ram trung bnh dng cho cc chi tit c yu cu gii hn m hi cao nh l xo v nhp hay do dai nh khun dp nng, khun rn. Ram thp: ram thp l phng php nhit luyn gm nung nng thp ti trong khong 150 250oC t chc t c l mactenxit ram. Khi ram

thp cng hu nh khng thay i hay c gim rt t (khong 1-3 HRC) ng sut bn trong gim i cht t. Cc sn phm p dng ram thp sau ti l cc dng c ct gt v nhng chi tit yu cu c cng cao v kh nng chng mi mn tt. Sau khi ram thp nhn c t chc mactenxit ram c cng hu nh khng thay i so vi sau khi ti, nhng kh c ng sut d. Cc dng c ct gt, dng c kim tra c th ram trong khong 150 180oC cng t trn 60HRC. i vi bnh rng t, my ko, my cng c thng ram 180 200oC v cng t trn 58HRC. 3.2 Lp quy trnh nhit luyn cho bnh rng Belaz Z38m12 v trc bnh rng Belaz Z12m12. Nh trnh by phn la chn vt liu ta thy y l mc thp c hm lng cacbon thp (0,1 0,2%) nn nu ti th cng khng nng cao cng l bao nhiu. V vy mun nng cao c cng b mt m bo c tnh lm vic ca chi tit th phi chn cng ngh nhit luyn l: thm cacbon th kh 920oC sau thng ho ri ti 820oC v ram thp 180oC. S d chn phng php thm cacbon th kh v phng php ny c kh nng khng ch tt nng cacbon ca lp thm. nc ta, thm cacbon th kh cho bnh rng thng dng l ging in tr do lin X v Tip Khc sn xut, vi cht thm a vo bng cch nh du ho. khng ch lp thm cacbon trong phm vi nng 0,8 1%, khng c li cacbit ngi ta p dng ph bin cch nh du 2 cp trong thi gian thm. Tuy nhin vi loi bnh rng ny, yu cu lp thm 1% C v chiu su lp thm t 1 1,2mm, ta nn chn cch nh du thnh 3 cp l: Trong 1/4 thi gian u (ch tnh t lc t nhit thm, khng k thi gian nung) ta nn nh t c 100 git /pht ( cha n mc ti a) v thi gian ny cacbon khuch tn chm. Trong 2/4 thi gian tip theo tng tc nh du nn ti a c 120 git / pht, v thi gian ny cacbon khuch tn nhanh. Trong1/4 thi gian cui ta li gim lng nh du xung nh lc u (100 git/pht) v y l giai on san bng nng v xt cht ca cacbon trn b mt.

Sau khi thm xong th mang chi tit ra thng ho m khng c ti ngay vi mc ch l gi cho t chc ht nh trong li v lm phn b li li XeII

lp b mt. XeII b ho tan to thnh li rch XeII lp b mt, li ny c tc dng chng mi mn rt cao. Sau khi thng ho chi tit li c cht vo l v nung ti nhit ti l 820oC v gi nhit khong 1,5 gi ri ti trong du. Trong qu trnh ti lun phi sc du m bo tc ngui v s ngui u tt c cc mt ca chi tit. Mt chu l trong qu trnh nung ti chi tit lun lun c nh du bo v (80 git /pht ) trnh thot cacbon. V trong qu trnh ti trnh du nng qu nhit cho php th thng d c t trong b nc c bn nc tun hon lm ngui. i vi mc thp thay th 30 XGT ta c th ti ngay sau khi thm m khng cn thng ho, v y l thp di truyn ht nh. Sau khi ti chi tit c ram thp nhit 180oC v thi gian gi nhit khong 1,5 gi kh ng sut d v chuyn bin nt austenit d thanh mactenxit.

II.Tnh ton cc thng s cng ngh cho bnh rng belaz 1.Tiu chun Bi

a:h s truyn nhit,v s dngl in tr nn a = ab x.

W/m2K; ehc: h s hiu chnh do i lu t nhin. ehc:= 1,01 1,1 chn ehc:= 1,1 eqd:h s en qui i ca chi tit v b mt tng l.

e1: en ca b mt tng l; e2: en ca chi tit;

F1:din tch b mt trong bung l bc x nn chi tit; F2:din tch b mt nung nhn bc x; Do F2 << F1 nn eqd = e2 = o,4 T1:Nhit ca l = 930 +273 = 1203 K; T2tb: Nhit trung bnh ca chi tit;

T2d = 20 + 273 =293K:Nhit u ca chi tit; T2c = 920 + 273 = 1193K: Nhit cui ca chi tit;

l = 36,5 (W/mK); Tra bng ph lc XII [III]; V chi tit c hnh dng phc tp nn:

Vy chi tit l vt mng; Nu nhit l khng i khi cng sut l tng ng vi mc tiu hao nng lng nung cc chi tit ;Cng sut thit k ca l thi im bt u nung phi tho mn yu cu sau: