Trans Fu Zy On Once Sites Tler

You might also like

Download as ppt, pdf, or txt
Download as ppt, pdf, or txt
You are on page 1of 189

TRANSFZYON NCES

UYGUNLUK TESTLER
Dr. Fevzi Altunta Erciyes niversitesi Tp Fakltesi Hematoloji Bilim Dal retim yesi

TRANSFZYON ONCES UYGUNLUK TESTLER

Kan grubu serolojisi, vericiden antijenik olarak tam uyumlu

olmayan alcya transfze edildiinde yabanc olarak


tannabilen, eritrosit yzeyindeki antijenik maddelerin varlnn test edilmesidir.

Eritrositlerinde belirli antijenik yaplar eksik olan bir birey, allojenik eritrosit antijenleri ile karlatnda bunlara kar alloantikor retme potansiyellerine sahiptir.

Baz eritrosit antikorlar ise belirgin bir duyarlatrc maruziyet

olmakszn oluabilir.

Bunlar doal antikorlar olarak isimlendirilen ABO grup antijenlerini hedef alan anti-A ve anti-B antikorlardr.

TRANSFZYON ONCES UYGUNLUK TESTLER

Transfzyon ncesi karlatrma testleri kan grubu tiplendirme ve antikor tarama ilemi ile balar. Tiplendirme testleri ile alcnn ABO ve Rh tipi belirlenir. ABO grubu dndaki antikorlar aratrmak iin antikor
tarama testleri yaplr.

Antikor tespit edilirse antikorun zelliini belirlemek iin antikor tanmlama yaplmaldr. Antikor tanmlanrsa ABO/Rh uygun ve antikora cevap
olan antijen iin negatif olan eritrosit niteleri taranr.

Daha sonra bu seilen nitelerin uygunluu apraz karlatrma testi (CM) ile deerlendirilir

Transfzyon ncesi testler


ABO Tiplendirme (Alc) Rh tiplendirme Antikor tarama Antikor pozitif Antikor negatif Antikor tiplendirme apraz karlatrma Antijen negatif nit seimi apraz karlatrma

ABO tiplendirme

ABO gruplama, transfzyon ncesi karlatrma testlerinin bir paras olarak gerekletirilen en nemli serolojik testtir. Bundan dolay, kullanlan test sisteminin duyarllk ve gvenirlilii ok nemlidir. Anti-A ve anti-Bnin doal antikorlar olmas, hasta plazmasnn (serum) ters (reverse) grupta A ve B hcrelerine kar test edilmesini salar. ABO tiplendirmesi ile bireyin sahip olduu ABO antijenleri (ileri tiplendirme) ve eksik olan ABO antijenlerine kar antikorlarn (ters tiplendirme) varl belirlenir

leri tiplendirme (Forward)

Eritrositlerin sahip olduu ABO antijen tipini belirlemek iin ileri (forward) tiplendirme ilemi yaplr.

Bu tip reaksiyon iin anti-A ve anti-B reagentlar ile

alcnn eritrosit hcreleri karlatrlr.


Gnmzde monoklonal anti-A ve anti-B reagentlar poliklonal reagentlarn yerini almtr. Anti-A,B reagent (Grup O serumunda) anti-A ve/veya anti-B tarafndan aglutine edilen hcrelerin kontrol olarak almasnn yan sra zayf A antijenini (r: Ax) tespit etmede de yardmc olabilir

Ters tiplendirme (Reverse)

Hasta serumundaki mevcut antikorlarn hangi tip olduklarn belirlemek iin alc serumu ile reagent eritrosit hcreleri ters (reverse) tiplendirme ilemine tabi tutulur.
Ters tiplendirme iin A1 (A antijenini ok gl ekilde eksprese ettii iin seilir) ve B hcreleri kullanlr. Otokontrol (Grup O hcreler), anti-A ve anti-B ile reaksiyonlarn souk otoantikorlarn varlndan kaynaklanmadn kesinletirmek iin yaplmaldr.

Ters tiplendirme (Reverse)


Ters tiplendirme ileri tiplendirme iin iyi bir
kontroldr Daima ABO gruplandrmann ayrlmaz bir
parasdr

Baz laboratuarlar test rneklerinin eski


gruplama sonular olduunda, ters tiplendirme ilemini yapmamaktadrlar.

Ters tiplendirme 4 aydan daha kk


ocuklarda antikor yantnn uygun olmad iin yaplmamaldr.

ABO ileri ve ters tipleme


leri Tipleme Ters Tipleme ABO Tip

Anti-A
4+ 0

Anti-B
0 4+

AntiA,B 4+
4+

A hcre
0 4+

B hcre
4+ 0 A B

0
4+

0
4+

0
4+

4+
0

4+
0

O
AB

ABO ve D grup tayini metotlar


ABO/ D grup tayini iin tp, lam,
mikropleyt kolonu ve dier birok

metot mevcuttur.

Kan gruplamas iin baka teknikler de


tariflenmitir (rnek: flow sitometri),
fakat rutinde kullanlmamaktadr.

Eritrosit antijenlerinin saptanmasnda kullanlan balca serolojik yntemler

1. Hemagltinasyon
A. Lam (Slide) Yntemi
B. Tp Yntemi C. Jel Santrifgasyon yntemi

2. RA 3. EA 4. PCR

Slayt veya Lam Metodu


Slayt (Lam) teknii ile ABO/D gruplama
gelimekte olan lkelerde yaygn olarak kullanlmaktadr.

Acil bir durumda, hzl ABO gruplama lam


zerinde yaplabilir.

Potent gruplama reagentlar kullanlrsa


sonular memnun edici dzeydedir.

Buna ramen, acil durumlarda yine de IS


tp testi tercih edilmelidir

Forward gruplamada sonularn deerlendirilmesi


Kan Grubu Anti-A Anti-B Anti-A,B

A
B AB O

+
+ -

+ + -

+
+ + -

Tp metodu:

ileri tiplendirme

Tp metodu zellikle acil ve az saydaki testin bir an nce yaplmas gerektii durumlarda sk olarak kullanlmaktadr. Tp metodu ile ileri tiplendirme yaplrken bir damla eritrosit hcresi bir tpte bir damla anti-A ile ve ikinci bir tpte de bir damla anti-B ile kartrlr. Santrifj ve resspansiyon basamaklarndan aglutinasyonun olup olmad kontrol edilir. sonra

A antijeni tayanlar anti-A tarafndan, B antijeni tayanlar ise anti-B tarafndan aglutine edilirler iken grup O ise hi biri tarafndan aglutine edilmez. Gzlenen aglutinasyonun iddeti ise 0dan (hi aglutinasyon yok) +4e kadar (zeminde byk bir kme) derecelendirilir.

Tp metodu:

ters tiplendirme

Tp metodu ile ters tiplendirmede bir tpe bir damla reagent A1 eritrosit hcreleri ile ikinci tpe bir damla reagent B eritrosit hcreleri ve iki damla alc serumu (plazma) ilave edilir. Santrifj ve resspansiyon basamaklarndan sonra aglutinasyonun olup olmad kontrol edilir. Ayrca A ve B hcreler ile oluan reaksiyonlarn antiA veya anti-B ile souk aglutininlerden kaynaklandn ayrt etmek iin hasta serum (plazma) rnei, hastann kendi hcrelerine veya O grup hcrelere kar test edilmelidir (kontrol)

ABO grubu nasl baklr?

Forward tip= hangi antijeni onu grmek iin yaplr. 1 damla anti-serum (anti-A, anti-B veya Anti-A,B) + 1
Reverse tip= hangi antikor serum (plazma)da grlr onun iin yaplr. 1 damla (A, B, A+B hcreleri) hcre + 2 damla hasta
Kontrol tm AB pozitifler iin gereklidir (Saline kontrol).
hasta serum (plazma) Hafife miks 15 sn santrifj Oku damla %5 hcre Hafife Miks 15 sn santrifj oku

ABO ileri ve ters tipleme


leri (forward) Tipleme Ters (reverse) Tipleme A hcre B hcre 0 4+ 4+ 0 ABO Tip

Anti-A
4+ 0

Anti-B
0 4+

AntiA,B 4+
4+

A B

0
4+

0
4+

0
4+

4+
0

4+
0

O
AB

Kolon Aglutinasyon Teknikleri

Sephadex jel ve cam mikrobead matrix kullanan aglutinasyon teknikleri gruplama iin giderek artan sklkta kullanlmaktadr.

Ticari olarak birka farkl dzenleme mevcuttur.

Baz kartlar ABO ve D gruplarna ilave olarak dier


kan grubu antijenleri (r: K) iin monoklonal antikorlar da iermektedir.

leri ve ters tiplendirme ayr kartlarda da yaplabilir.

JEL SANTRFUGASYON: ileri

tiplendirme
Her mikrotpe nceden hazrlanan
eritrosit sspansiyonundan 10 uL pipetlenir. 10 dk santrifj edilir. Agltinasyon deerlendirilir.

JEL SANTRFUGASYON: ileri

tiplendirme
Agltinasyonun iddeti;

+4,+3, +2, +1, - olarak kayt edilir

A ve AB mikrotplerinde agltinasyon +3, +2,


+1 ise;

Zayf antijenik A gruplarnn varl dnlmelidir. Daima negatif olmaldr. Pozitif ise otoantikor varl dnlmelidir. Kontrol tp pozitif olgularda deerlendirme hatal olur.

Kontrol mikrotp=

JEL SANTRFGASYON: Ters

tiplendirme
Test hcrelerinden (A1, A2, B, O, I, II) 50
L kart zerindeki ait olduklar mikrotplere pipetlenir.

Mikrotplerin zerine hasta serum veya


plazmasndan 50 L pipetlenir.

10-15 dk oda ssnda inkbe edilir. 10 dk santrifj edilir. Okunur

Sv faz mikropleyt metotlar


Hazrlama ve okuma iin yar
otomasyon sistemi kullanldnda, sv faz mikropleyt teknoloji gruplama ilemi iin nispeten ucuz ve gvenilir bir metottur. ABO/D gruplama, monoklonal reagentlar kullanldnda tek mikropleytte gerekletirilebilir

Sv faz mikropleyt metotlar


Gruplama iin u metot nerilmektedir:

1. Her bir kuyucua 1 damla antiserum ve


gerekiyorsa seyreltici kontrol ilave edilir.

2. Ters tiplendirme ve gerekiyorsa otokontrol


iin kuyucua 1 veya 2 damla test plazmas (serum) ilave edilir.

3. Antiserum, seyreltici kontrol ve otokontrol


ieren kuyucuklara test hcrelerinin %3lk hcre sspansiyonundan 1 damla ilave edilir.

Sv faz mikropleyt metotlar


1. Test plazmas (serum) ieren kuyucuklara 2. 3. 4.
%3 reagent eritrosit hcresinden 1 damla ilave edilir. Kartrmak iin dikkatlice sallanr. Pleyt ortam ssnda 15 dk inkbasyona braklr ve daha sonra 40 saniye 100 gda santrifj edilir. Mikropleyt sallayc kullanarak eritrositler yeniden sspanse haline getirilir. Sonular okunur (grsel veya otomatize pleyt okuyucu)

MKROPLAK TEST: ileri

tiplendirme
Prensip: Forward gruplama (eritrosit testi) ABO grup antijenlerinin belirlenmesinde U veya V tabanl 96 ukurcuklu plastik mikrotitrasyon plaklar kullanlr. Eritrosit sspansiyonu ve antiserumlar ukurcukta kartrlr, santrifj edilir ve deerlendirilir. Dk konsantrasyonda eritrosit suspansiyonu kullanld iin dier agltinasyon yntemlerinden daha duyarldr. ok az miktarda anti-serum kullanld iin daha ekonomiktir.

MKROPLAK TEST : ileri

tiplendirme
Mikroplan temiz ukurcuklarna ayr ayr
bir damla anti-A ve anti-B damlatlr.

Anti-A, B ile test yaplacaksa bu anti-serum nc bir ukurcua eklenir.

Anti-serum ieren her bir ubukua bir


damla %2lik serum fizyolojikli sspansiyonu damlatlr.

ukurcuklardaki ierikler plan kenarlarna


vurularak yavaa kartrlr.

MKROPLAK TEST: ileri

tiplendirme
Mikroplak yaklak 200 xgde 30-60 sn
sreyle santrifje edilir. Eritrosit birikintileri plaa elle vurularak ya da mekanik bir alkalayc ile tekrar sspanse edilir. Sonular okunur

MKROPLAK TEST: ileri

tiplendirme
Pozitif= Eritrosit test ukurcuklarndan
her hangi birindeki agltinasyon Negatif= Bir eritrosit birikintisinin tekrar sspanse edilmesinden sonra eritrosit sspansiyonun przsz olmas

MKROPLAK TEST: Ters

tiplendirme

U tabanl mikrotitrasyon plann ukurcuklarna bir


damla %2lik A1 ve B hcre sspansiyonu damlatlr.

A2 eritrositler de test edilecekse onlar nc bir ukurcua damlatlr (A2 eritrosit testleri tercihe baldr).

ukurcuklara test edilecek bir damla serum ya da


plazma damlatlr. ukurcuklardaki ierikler plan kenarlarna vurularak yavaa kartrlr. Mikroplak yaklak 200 xgde 30-60 sn sreyle santrifj edilir. Eritrosit birikintileri plaa elle vurularak ya da mekanik bir alkalayc ile tekrar sspanse edilir. Sonular okunur

MKROPLAK TEST: Ters

tiplendirme

Serum testi sonular ABO forward


gruplama ile saptananlarla kartrlarak dorulanr.

Zayf serum reaksiyonlarn


glendirmek iin plaklar 5-10 dk sreyle oda ssnda inkbe edilir.

MKROPLAK TEST: Ters

tiplendirme

Serum test ukurcuklarndan her hangi birindeki hemoliz ya da agltinasyon sonucun pozitif olduu anlamna gelir.

Bir eritrosit birikintisinin tekrar sspanse edilmesinden sonra eritrosit

sspansiyonun przsz olmas negatif


test sonucudur.

Solid faz teknikler


Solid faz teknik kullanlarak yaplan
ABO/D gruplama genellikle
tamamen otomatize sistemin bir

paras olarak ve test ilemi retici


firmann talimatlarna gre yaplmaldr.

ABO ve D grup kontrolleri



Pozitif ve negatif kontroller her test veya test grubu iin yaplmaldr. Anti-A reagent grup A (pozitif kontrol) ve B (negatif kontrol) hcrelere kar test edilmelidir. Anti-B reagent ise grup B (pozitif kontrol) ve grup A (negatif kontrol) hcrelere kar test edilmelidir. Tam otomatize sistemlerde, kontroller en azndan gnde iki kez yaplmaldr.

Kontrol rnekleri test rneklerinde olduu gibi ayn yollar izlenerek yaplmaldr.

Kan gruplama iin kontrol rnekleri


Reagent Anti-A
Anti-B Anti-D A1 hcreler

Pozitif kontrol A hcreleri


B hcreleri D pozitif hcreler Anti-A

Negatif kontrol B hcreleri


A hcreleri D negatif hcreler Anti-B

B hcreler

Anti-B

Anti-A

ABO GRUPLAMA
TESTLERNDE SONULARIN DEERLENDRLMES

ABO GRUPLAMA TESTLERNDE SONULARIN DEERLENDRLMES

Alc ve donrlerde hem forward hem de


reverse gruplama testleri birlikte yaplmal ve

sonular karlatrlmaldr.

Eer forward ve reverse gruplama arasndaki


uyumsuzluk donrde saptanm ise neden aydnlatlmadan kan transfzyonda kullanlmamaldr.

Forward Gruplamadan Kaynaklanan Uyumsuzluklar


1) Yakn dnemde transfzyon veya kemik ilii transplantasyonu yaplan hastalarda iki farkl eritrosit poplasyonuna bal kimera 2) Varyant A ve B genleri tayan kiilerde zayf

antijenlerin varl
3) Lsemi gibi baz hastalklarda eritrosit yzey

antijenlerindeki zayflama

Forward Gruplamadan Kaynaklanan Uyumsuzluklar


4) Kaltsal yada kazanlm poliagltinasyonda membran bozukluuna bal olarak oluan modifiye eritrositlerin anti-A, anti-B veya her ikisi ile birlikte agltine olmas 5) Anormal konsantrasyondaki serum proteinleri veya makromolekler nedeni ile oluan non-spesifik agregasyonun agltinasyonu taklit etmesi

Forward Gruplamadan Kaynaklanan Uyumsuzluklar


6) Serumlarnda yksek konsantrasyonda A ve B antijenleri bulunan kiilerde bu antijenlerin anti-serumdaki (reagent) antikorlar ntralize etmesi 7) Anti-serumlardaki boyalara kar gelimi

antikorlarn neden olduu hatal


pozitiflikler

Reverse Gruplamadan Kaynaklanan Uyumsuzluklar


1) Tam phtlam serum veya plazmada
bulunan kk fibrin paracklarnn agltinasyon sanlmas 2) Anormal konsantrasyondaki proteinlerin veya IV kontrast maddelerin neden olduu non-spesifik agregasyon

Reverse Gruplamadan Kaynaklanan Uyumsuzluklar


3) Dier eritrosit antijenlerine kar gelimi
antikorlarn test hcreleri bu antijeni tayorsa pozitif sonu vermesi

4) Yenidoan dneminde ilk 4-6 ay, yallar ve


immn sistemi basklanm kiilerde dk immnglobulin dzeyinin hatal negatif sonulara neden olmas

Rh tiplendirme

Rh pozitif terimi D antijeninin varln ve Rh negatif terimi ise yokluunu ifade eder.
Bu belirlemeyi yapmak iin bir damla alc eritrositi ile bir damla anti-D reagent ile kartrlr, santrifj edilir ve yeniden sspanse edilip aglutinasyon asndan incelenir.

Anti-D tarafndan aglutine edilen eritrositler D antijeni tar ve Rh pozitif olarak isimlendirilir.
Anti-D varlnda aglutine olmayanlar ise Rh negatif olarak adlandrlr.

Rh tiplendirme

D gruplama transfzyon ncesi uyumluluk testlerinin bir paras olarak ABO gruplama ile birlikte yaplr.

Ters tiplendirme Rh iin yaplmaz, nk anti-D doal antikor olmayp sadece D antijeniyle karlam bireylerde bulunur. Beklenmedik bu anti-D antikorlar antikor tarama testinde tespit edilebilir.
Ters kontrol olmad iin Rh pozitif bireyin gerekten Rh pozitif olduunu kesinletirmek iin Rh kontroln yapmak gereklidir.

Rh tiplendirme

Rutin ABO ve Rh tiplendirme testleri immediate spinde (IS) gerekletirilir, inkbasyon basama yoktur veya antiglobulin reagentn ilavesi yaplmaz. Dyi zayf eksprese eden ve bu nedenle IS testinde yanllkla Rh negatif grnen bireyler vardr. Yanllkla Rh (-) tespit edilen bu Rh (+) bireyler, Rh (-) kan alacaklar iin bir problem oluturmaz. Ancak, Rh (-) grnen bu bireyler Rh negatif bir alc iin donr olduklarnda, potansiyel olarak Anti-D retimine neden olabilir.

Zayf D

Zayf Dde D antijenleri normal, fakat D geninin zayflatlm ekspresyonu nedeniyle ok az saydadr (tam D antijeni mevcuttur, fakat her hcrede daha az D antijeni vardr). Zayf Dsi olan hastalar D antijenine maruz kalr kalmaz anti-D yapamayabilirler ve bunlar D pozitif olarak muamele edilebilirler. Ancak, tek bir anti-D reagent ile zayf reaksiyon durumunda, D pozitif sonucun verilmesinden nce, ikinci bir anti-D ile aratrma yaplmaldr. Ayrca, zayf reaksiyon ile kark alan reaksiyonlar ayrm da mutlaka yaplmaldr. nk kark alan reaksiyonlar, D negatif hastaya D pozitif kan rn transfzyonu sonucu oluabilir. Eer herhangi bir phe varsa, referans bir merkezde testler yaplana kadar, bu hastay D negatif olarak kabul etmek daha gvenilir bir yaklamdr.

Zayf D

Gerekte zayf D pozitif olan fakat Rh negatif gibi grnen rnei ilave testler ile dorulamak zellikle donrler ve Rh immunglobulinin aday olan Rh negatif anneden domu bebekler iin gereklidir. Zayf D testi 37OCde 15-30 dk inkbasyon, ykama ve antiglobulin reagent ilavesi basamaklarndan oluur.

Gnmzde ticari olarak mevcut yksek aviditeli monoklonal anti-D reagentlar kullanlarak zayf D tipleri kolayca tespit edilebilmekte ve D pozitif olarak kayt edilebilmektedir.

Ksmi D

D antijeninin bir veya daha fazla epitopunun olmamas parsiyel (ksmi) D olarak adlandrlmaktadr. Katagori DVI en sk epitoplar eksik olan gruptur. Bu bireylerin eksik epitopla karlamay takiben anti-D oluturmalar ok muhtemeldir. ki reagent ile farkl reaksiyonlar izlendiinde hasta ksmi D de olabilir. Rutin Rh gruplamasnda DVIy tespit etmeyen anti-D reagentlar kullanlmaktadr. Bundan dolay bireyin gerekten D negatif olup olmadn kontrol etmek iin monoklonal anti-D kullanlmaldr. DVI donrn, D negatif alcda immn cevab oluturacana iaret eden ok az delil mevcuttur; bununla birlikte DVI donrleri ieren ksmi D pozitif donrler, D pozitif olarak snflandrlmaldr

Rh nasl baklr ?
1 damla anti-D + 1 damla hcre

Hafife Miks 15 sn santrifj

Oku= (-) ise zayf D testi Pozitif ise AB (+) mi? EVET ise kontrol

1 damla Albumin (%6) 1 damla kontrol hcre

Santrifj (15 sn)


Oku= (+) ise DAT yap (kapl Ab tespiti iin), normalde (-) olmal (AB gerek pozitif ise)

Kontrol tm D negatif hastalar iin gereklidir:

Zayf D nasl baklr ?

Normal D testi 1 damla anti-D+ 1 damla hcre Hafife Miks 15sn santrifj Oku Kontrol tm D negatif hastalar iin gereklidir: Eer D negatif ise zayf D baklr: 1 damla anti-D ekle 37C 15 dk inkbe et 3x yka 2 damla AHG ekle ve miks Santrifj-15 sn Oku

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl pozitif reaksiyonlar


Rulo oluumu Rulo oluumu plazmada normal alb/globulin orannn deitii durumlarda (r: multiple myeloma) veya dekstran gibi plazma yerini tutan maddelerin varlnda grlebilir. Kolonlarda eritrositlerin birbirlerinin stne ylmas tecrbesiz teknisyen tarafndan zayf aglutinasyon olarak yorumlanabilir. Rulo genellikle lam zerine bir damla salin ilave edildiinde dalr; alternatif olarak ters tiplendirme salin ile 1/4 veya 1/2 dilue edilmi plazma (serum) kullanlarak tekrar edilebilir.

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl pozitif reaksiyonlar


Souk otoaglutinasyon alloantikorlar ve soukta reaksiyon gsteren

Oda ssnda reaktif olan souk otoantikorlar ileri tiplendirmede otoaglutinasyona ve ters tiplendirmede de grup anormalliine neden olan panaglutinasyona yol aabilirler. Testler scak salinde ykanm hcreler ve 37oCde stlm plazma (serum) kullanlarak tekrarlanmal ve otokontrol testi yaplmaldr. Soukta reaksiyon gsteren alloantikorlar (r: anti-P1), ters tiplendirme hcrelerinin aglutinasyonuna neden olabilir ve eer byle bir durumdan phelenilir ise, ters tiplendirme nceden stlm plazma (serum) veya antijen ile karmam tiplendirme hcreleri ile tekrar edilmelidir.

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl pozitif reaksiyonlar


T aktivasyon /Poliaglutinasyon Mikrobiyal enzimatik aktivite ile eritrosit membran glikoprotein yapsnn deimesi sonucu; eritrosit yzeyinde yeni ortaya kan antijen (kript antijeni) ile IgM antikorlarn (poliaglutinler) reaksiyonu sonucu olarak gelien eritrositlerin aglutinasyonu poliaglutinasyon olarak tariflenir. Poliaglutinler ise muhtemelen barsak flora bakterilerinin uyarmas sonucu doal olarak meydana gelir. En yaygn ekli bakteriler tarafndan retilen nraminidaz enziminin eritrosit membranndan N asetik nraminik asiti ayrdnda meydana gelen T hcre aktivasyonudur. Gruplama iin anti-T ieren poliklonal reagent kullanldnda problem olabilir. Monoklonal reagentlar bu durumdan etkilenmez

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl pozitif reaksiyonlar


Kazanlm B Kazanlm B antijeni genellikle bakteriyel eritrosit enzimleri tarafndan A1 eritrositlerin deasetilasyonundan kaynaklanr. Grup A antijenlerinin baz GIS bakterileri ile temas sonucu grlr. Bakteriyel enzimler grup A kiilerin N-asetil galaktoz aminini (GALNAC) D-galaktozamine deitirirler. Bu fenomen in vivo grlmez, in-vitro olarak monoklonal anti-B reagent kullanmnda grlr. Baz anti-B reagentlar, kazanlm B antijeni ile gl ekilde reaksiyon gsterirler (r: ES4 klonundan kaynaklananlar gibi). Bu genellikle ileri ve ters tiplendirme arasnda uyumsuzlukla sonulanr (leri tipleme: AB, Ters tipleme: A). Eer hastann kendi anti-Bsi zayf ise veya ters tiplendirme yaplmam ise dikkate alnmam olabilir. Byle anti-B reagent kullanmndan kanlmaldr. Bu durum serumun asidifikasyonu veya BS-1 lektin kullanm ile zmlenebilir

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl pozitif reaksiyonlar


Hzlandrclar (Potentiatorler)

Eritrositler in vivo duyarlamann sonucu olarak IgG ile kaplanabilir.

ABO veya D tiplendirme iin hzlandrc reagentlarn kullanm yanl pozitif reaksiyonlara neden olabilir. Bundan dolay, kan gruplamas iin hzlandrlm

tekniklerin veya reagentlarn kullanm nerilmemektedir.

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl pozitif reaksiyonlar


Kontamine antikorlar

Poliklonal anti-D reagentlar, yeterince absorbe edilmemi dier antikor trleri (anti-A, anti-B veya anti-C) ile kontaminasyona daha duyarldrlar.

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl pozitif reaksiyonlar


n vitro bakteriyel kontaminasyon

Antiserumun

hasta

eritrositlerinin

veya

ters

grup

hcrelerinin in vitro bakteriyel kontaminasyonu yanl pozitif aglutinasyona neden olabilir

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl Negatif Reaksiyonlar


Reagent ilavesinin yetersizlii

Yanl negatif gruplamann olas en nemli nedeni yetersiz reagent veya yetersiz serum (plazma) ilave edilmesidir

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl Negatif Reaksiyonlar


Potens kayb Uygun olmayan depolama, dondurma ve zme kan gruplama reagentlarnn potens kaybna neden olabilir

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl Negatif Reaksiyonlar


Lizisin belirlenmesinde baarszlk

Kompleman, anti-A ve anti-Bnin varl reagent eritrosit hcrelerinin lizisine neden olabilir. Bundan kanmak iin, ters tiplendirme hcreleri plazmadan ziyade serumun kullanld EDTAl salinde sspanse edilmelidir.

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl Negatif Reaksiyonlar


Kark alan grnm (Mix Field) ki farkl eritrosit poplsyonu hem ABO hem de D gruplamada mevcut olabilir. Bunu kark alan grnm (mix field) olarak tanmak ve zayf aglutinasyondan ayrmak nemlidir. Kark alan grnmnn en sk nedeni, uygunsuz ABO veya D eritrosit transfzyonudur. Kark alan, nceki ABO/D uyumsuz transfzyonun tek gstergesi olabilir. ABO veya D uyumsuz kemik ilii transplant, tam engraftman oluana kadar kark alan grnmne neden olabilir. Kark alan grnm, graft yetmezlii olduunda yeniden meydana gelebilir.

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl Negatif Reaksiyonlar


Kark alan grnm (Mix Field)

Nadiren, ikili hcre poplsyonu sreklidir ve Ann zayf alt grubundan (A3) veya kan grup kimeriziminden kaynaklanabilir. Eritrositlerin ikili poplsyonunun yorumu kullanlan teknie bal olarak deiir. Tp ynteminde, mikroskobik okuma serbest hcre ynnda gl agltinasyonlar ortaya karacaktr; kolon aglutinasyon

tekniklerinde ise kolonun dibine doru hareket eden negatif


hcrelerle, kolonun st ksmnda aglutine olmu hcrelerin bir dizisi olacaktr

ABO/D gruplamada uyumsuzluk nedenleri :Yanl Negatif Reaksiyonlar


D varyant fenotipler

Farkl anti-D reagentlar arasndaki uyumsuz sonular veya zayf sonular genellikle zayf veya ksmi D fenotiplerden kaynaklanabilir.

Eritrosit DNA genotiplemesi, zayf ve ksmi D ayrm salayabilir

ANTKOR TARAMA TEST

Antikor tarama testi hasta serumunda ABO d eritrosit


antijenlerine kar beklenmedik alloantikorlarn (r: Kidd, Kell, Duffy gibi) varln tespit etmek iin kullanlmaktadr.

Hasta serumu (plazma) antejenik kompozisyonu bilinen 2 veya 3l grup O eritrosit hcre paneli kullanlarak test edilir. Antikor tarama testi terimi bazen indirek antiglobulin testi (AT) terimi ile e anlaml kullanlr. Bununla birlikte ayn indirek antiglobulin yntemi antikor tanmlama, antijen tiplendirme ve tam apraz karlatrma (CM) testlerinde de kullanlmaktadr

ANTKOR TARAMA TEST

Antikor taramas genellikle ABO/Rh tayini ile ayn zamanda ve kan transfzyonu iin kann seilmesinden nce yaplr. Antikor taramas, CMden daha gvenilir ve daha duyarl olabilir. nk baz antikorlar ilgili eritrosit antijenin heterozigot (tek doz) ekspresyonundan ziyade homozigot ekspresyonu (ift doz) ile daha gl reaksiyona girebilirler (r: anti-jka/jkb, anti-Fya, antiFyb, anti-S ve antis).

ANTKOR TARAMA TEST

Klinik olarak nemli antikor; transfze edilen eritrositleri ykarak hasta morbiditesine yol aabilen antikorlardr. Birka istisna dnda, klinik olarak nemli antikorlar 37OCde IATde reaktif olanlardr. Buna ramen bu antikorlarn klinik olarak nemli olabileceini kesin bir ekilde serolojik olarak tahmin etmek mmkn olmad iin genellikle potansiyel klinik nemli kelimesi kullanlmaktadr.

ANTKOR TARAMA TEST: Eritrosit reagentlar



Hastann serumu (plazma), havuzlanmayan ve antijenik kompozisyonu bilinen en az iki bireysel tarama hcresine kar test edilmelidir. Tarama testinde kullanlan bu hcreler, grup O olmal ve o lke veya blgede yaygn olan antijenlerini iermelidir. rnein ngilterede, minimum olarak u antijenler dhil edilmektedir: C, c, D, E, e, K, k, Fya, Fyb, jka, jkb, S, s, M, N ve Lea; bir hcre R2R2 ve dieri R1R1 veya R1WR1. Tarama setinde u fenotiplerin de bulunmas nerilmektedir: Jk (a+b-), Jk (a-b+), S+s-, S-s+, Fy (a+b-) ve Fy (a-b+ ).

Tarama testinde eritrosit antijenlerinin ekspresyonu


Kan grup sistemi Rh Antijen C c D E Tavsiye edilen homozigot hcreler Evet, (R1,R1 veya R1 wR1) Evet, (R2 R2) Evet, (R1R1 ve R2R2) Evet, (R2R2)

e
Kell K k Duffy Fya Fyb Kidd Jka jkb MNSs M N

Evet, (R1R1 veya R1 wR1)


Hayr Hayr, (daima uygun) Evet Evet Evet Evet Hayr Hayr

S
s Lewis Lea

Evet
Evet Hayr

Antikor tarama metotlar



Antikor tarama testi primer antiglobulin yntemi ile yaplr. olarak indirek

Baka metotlar da (r: iki basamakl enzim veya Polibrene) kullanlabilir fakat klinik olarak nemli baz antikorlarn tespiti iin yeterli olmayabilirler ve bu nedenle tek bana kullanlmalar nerilmemektedir. Bir almada, sadece enzim teknii ile tespit edilen reaktif antikorlarn ok byk bir ksmnn klinik olarak nemli olmad gsterilmitir.

Antikor tarama metotlar

Sv faz teknikleri iin, ngiliz rehberi (BCSH) standart normal ionik gl salinden (NISS) ziyade LISSde sspanse edilmi eritrosit hcrelerinin kullanmn tavsiye etmektedir, nk LISS klinik nemli antikorlarn tespitinde duyarll artrmaktadr. Polietilen glikol ilavesinin duyarll artrp artrmad hakknda bir biri ile elikili veriler mevcuttur.

ndirekt Antiglobulin Test

IAT: immediate spin faz

lk basamak 3l (2li de olabilir) tarama RBC viallerinden bir damla


reagent RBC sspansiyonu (tarama hcresi) ayr bir test tpne damlatlr (I, II, III).

Daha sonra iki damla hasta serumu (plazma) eklenir ve kartrlr. Daha sonra tpler antikor araclkl agltinasyonu kolaylatrmak iin ksa sreli (15 sn) santrifj edilir Okuma: oluan RBC btonu ok hafif bir ekilde alkalanr ve hemoliz veya aglutinasyon gzlenir.

Bu IS faz ile ounlukla IgM snfnda olan oda ssnda aktif souk antikorlar tespit edilir.

IAT: 37C faz

IS faz takiben low ionic strentgth salin (LISS) ilave edilir ve tpler 37Cde 15 dk inkbe edilir.

nkbasyon sresi kullanlan hzlandrclara gre deiir LISS ile 10-15 dk Alb veya PEG ile 15-30 dk LISS veya dier hzlandrclarn yokluunda 3060 dk

37Cde inkbasyon tamamlandnda tpler bir kez daha santrifj edilir (15 sn) ve okunur. LISS sspansiyon tekniklerinde, iyonik gc etkilemeksizin yksek serum hcre orann salamak nemlidir.

Buda eit hacimde serum ve %1,5-2 hcre (LISSde sspanse edilmi) karm ile salanabilir (serum/hcre oran >60/1)

IAT: 37C faz


1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
2 damla hasta serumu (plazma) 1 damla reagent I/II/III (tarama hcresi). Miks 2 damla LISS ok hafife miks 37C, 15 dk inkbasyon Santrifj (15 sn) Oku AHG faz=coombs faz 1. Yka (x3) 2. 2 damla anti-IgG (AHG) 3. Santrifuj (15sn) 4. Oku 5. Kontrol= tm negatif sonular coombs kontrol ile

IAT: Antiglobulin=Coombs faz



Tpler herhangi bir balanmam serbest globulini uzaklatrmak iin 34 kez salin ile ykanr ve Daha sonra her bir tpe antiglobulin reagent (antiIgG) ilave edilir. Daha sonra tpler santrifj edilir (15 sn) ve Okunur Birok merkezde IAT makroskopik olarak ve mikroskop

altnda okunur. Mikroskobik okuma baz eritrositlerin aglutine olduu ve dierlerinin serbest dolat kark alan aktivitesinin tespitinde daha duyarldr. Kark alan reaktivitesi yakn zamanda transfzyon
yaplan hastalarda donr eritrositlerini balayan otoantikorlarn varl iin bir ipucu olabilir.

IAT: Antiglobulin=Coombs faz

Baz merkezler polispesifik antiglobulin reagent kullanmaya devam etmektedir. Bu insan IgG kar antikor (anti-IgG) ve komplemana
kar antikor (anti-C3d) karmdr.

Eskiden polispesifik antiglobulin reagent tercih edilmekteydi. nk baz antikorlar-ou Kidd sistemi-bal komplemann varlnda tespit edilebilmekteydi.

Ancak imdi ou merkez anti-IgGyi artm duyarllna dayanarak (LISS veya dier kuvvetlendiricilerin ilavesi ile) kullanmaktadr.

IAT: Antiglobulin=Coombs faz


1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
2 damla hasta serumu 1 damla reagent I/II/III. 2 damla LISS ok hafife miks 37C, 15 dk inkbasyon Santrifj (15 sn) Oku

8. 9. 10. 11. 12.

Ykama X3 kez 2 damla AHG Santrifj 15 sn Oku Eer reaksiyon negatifse 1. Bir damla kontrol hcresi ilave et 2. Santriff 15 sn 3. Oku
1.
Normalde pozitif olmal

Antikor tarama hucreleri: I, II, III

Carter Blood Center-Texas

Baz onemli zamanlar

Optimal inkbasyon zaman

LISS= 10-15 dk PEG/Alb= 15-30 dk Potentiatr yoksa= 60 dk

Optimal spin time

Saline= 15 sn LISS= 15 sn PEG/Alb= 15 sn

Coombs wash= 60 sn Coombs test= 15 sn

ndirek antiglobulin test teknikleri

ndirek antiglobulin test teknikleri

ndirekt antiglobulin testi ile in vitro


olarak reagent eritrosit hcrelerine hasta serumundaki antikorlarn balanmas sonucu oluan aglutinasyon tespit edilir. Bylece alc serumundaki serbest dolaan antikorlar tespit edilmi olunur.

Kolon aglutinasyonu
Birok lkede, kolon aglutinasyonu tp ve
sv faz mikropleyt tekniklerden daha ok tercih edilmektedir. nk en az standart tp teknikleri kadar duyarl olduu gsterilmitir. Ayrca, ykama faz gerektirmemesi, kk hacimlerde plazma (serum) ve reagent kullanlmas, okuma faznn daha objektif olmas ve daha kolay otomatize edilmesi gibi avantajlar vardr.

Kolon aglutinasyonu

Matriks ile birleen antihuman globulin (AHG) olarak polispesifik ve monospesifik anti-IgG reagent kullanlr. Kolon aglutinasyon tabanl CM testlerinin, A2B grubundaki anti A gibi zayf ABO antikorlarn ve heterozigot eritrositli Kidd antikorlarn tespitinde, standart tp tekniklerden daha az duyarl olduu gsterilmitir. zellikle antijen younluu dk olduunda, zayf aglutinasyonun santrifj srasnda dalabilecei bildirilmektedir.

Solid faz sistemi


Solid faz tekniklerin [r: Caoture-R
(immucor) ve solid tarama II (Biotest)] daha yksek duyarlla sahip olduklar ve tam otomasyona daha uygun olduklar bildirilmektedir

Sv Faz Teknikler
Sv Faz Teknikler- Tp ve
Mikropleytler Antikor tarama ileminin 3 ayr faz vardr: IS 37C Antiglobulin faz

Antikor tarama testi kontrolleri



IAT negatif ise kontrol antiglobulin kontrol eritrositleri (Coombs kontrol eritrositleri) ile yaplr. Antiglobulin kontrol eritrositleri genellikle IgG antikorlar ile kapl O grubu eritrositleridir. Antiglobulin kontrol eritrositleri, aktif AHG serumunun testlerde mevcut olduunu gstermek iin kullanlr. Antiglobulin kontrol eritrositleri, AHG teste eklenmeden nce, eritrositlerin ortamdaki serbest antikorlardan uzaklatrlmas iin ykanmasn gerektirir.

Antikor tarama testi kontrolleri



Karmdan ykanmayan serbest serum proteinleri teste eklenen AHG serumunun ksmen veya tamamen ntrlemesine sebep olabilir. nsan serum veya plazmasnn kk bir miktar, AHG serumunu ksmen veya tamamen ntrletirebilir. nsan serumunun salin ile 1/4000 oranndaki dilusyonunun bir hacmi, eit hacimdeki bir AHG serumunu ntrletirmek iin yeterlidir. Ticari antiglobulin kontrol hcreleri (1 damla), negatif antiglobulin kontrol testlere eklenir, 15 sn santrifj edilir ve okunur. Pozitif reaksiyon gstermesi beklenir.

Yalanc negatiflik ve pozitiflik durumlar



Eritrositlerin yeterli ykanmamas Teste ara verilmesi veya testin bekletilmesi Yetersiz teknik ve zayf reaktif kullanm AHG reagent aktivite kayb: Uygunsuz depolama/saklama, bakteriyel veya insan
serumuyla kontaminasyon nedeniyle aktivite kayb

Dzensiz santrifj; AHG testlerinin duyarlln etkiler. Ar santrifj, eritrositleri o kadar sk balayabilir ki,
kmelenme tamamen ayrlamayabilir ve agltinasyonu yorumlamada hata yaplabilir.

Yalanc negatiflik ve pozitiflik durumlar

Eritrosit konsantrasyonu: Reaktiviteyi etkiler. ok fazla hcre varsa zayf reaksiyonlar oluturabilir. ok az hcre varsa aglutinasyonu tam ve doru olarak
gzlemlemek zordur.

Paraparotein: Bir hastann serumunda yksek konsantrasyondaki IgG


paraproteini, pek ok ykama faznn ardndan bile antiIgGyi inhibe edebilir.

Ykama solsyonlarnn dk pHs: AHG testinin duyarlln azaltabilirler. Bu nedenle, ykama solsyonunun optimal pHs 7.0-7.2
olmaldr.

Yalanc negatiflik ve pozitiflik durumlar

Souk reaktif otoantikor: Ykama ve AHG serumunu eklemeden nce eritrositler

aglutine olabilir. Potent souk reaktif otoantikor tayan rneklerde eritrositler, oda scaklnda veya bunun altndaki scaklarda agltine olabilir. Bu, immunolojik adan aktif materyal eklenmeden nce ykanm eritrosit sspansiyonun grntsnn gzlenmesiyle tespit edilebilir.

Kirli cam eya iindeki partikller veya kontamitantlar: Bunlar eritrositlerin agltinasyonuna neden olabilir. Eer tm kan rneklerine ait testlerin hepsi zayf olarak

reaktifse, yeni test tpleri kullanlarak testin tekrarlanmas gereklidir.

Antikor tanmlama
Antikor tarama testinde aglutinasyon
ve/veya hemoliz tespit edildiinde,

Antikor tanmlamas sistematik bir


ekilde yaplarak antikorun zellii ve muhtemel klinik nemi belirlenmelidir.

Antikor tanmlama testi



Antikor tanmlama testinde kullanlan reagent eritrosit paneli antijenik kompozisyonu bilinen 8-16 farkl O grubu eritrosit hcresinden oluur. Antikor tanmlama testinde kullanlan teknik antikor tarama testinde kullanlan teknik ile ayndr.

Ancak, antikor tanmlama testinde kullanlan panel otokontrol ierirken antikor tarama testi otokontrol iermez.
nk immn hemolizin klinik belirtileri olmayan ve antikor tarama testi negatif olan hastalarda otokontrol ile nemli subklinik antikoru tespit etme ihtimali ok dktr. Bu nedenle, otokontrol ou merkezde sadece antikor tarama testi pozitif olduunda ve antikor tanmlama panelinin bir paras olarak yaplmaktadr. Alcnn eritrositleri kendi serumu ile kartrldnda aglutinasyonun gzlenirse (otokontrol pozitif), reaksiyonun gerekten immnolojik kkenli (antikor araclkl) olup olmad direk antiglobulin testi (DAT) ile dorulanmaldr

Prensipler
Hasta serumu (plazma), antikor tarama
testinde ki teknik kullanlarak reagent eritrosit panelinde test edilmelidir. Antikor tanmlama kullanlan eritrosit hcre reagentlar minimum panel gereksinimlerine gre belirlenir. Otoantikor testinin ilave edilmesi, otoantikor ile alloantikor (yksek sklkl antijenlere kar oluan) ayrmna yardmc olur

Prensipler
Her antikorun zellii sra ile ele
alnmaldr. Antikorun zellii sadece, antijen tayan reagent eritrosit hcrelerinin en az iki rnei ile reaktif olduunda ve antijen iermeyen reagent eritrosit hcrelerinin en az iki rnei ile reaktif olmadnda belirlenebilir. Antijen pozitif hcreler ile negatif reaksiyonun gzlenmesi durumunda antikor varl dlanmaldr.

Prensipler

Fya, Fyb, Jka, Jkb, MN, Ss, Lua, Lub dozaj antikor etkisi yaparlar ve antijen ekspresyonu homozigot ise dlanabilirlerken heterozigot ise dlanamazlar.

Bu nedenle, pozitif reaksiyon durumunda ilgili antijenin homozigot ekspresyonu olup olmadna baklmaldr.
lgili antijeni homozigot eksprese eden bir rnein incelenmesi ile anti-Jka, anti-Jkb, anti-S, anti-s, anti-Fya ve anti-Fyb dlanr. rnein Jk (a+b-) hcrelere kar negatif reaksiyon kaydedilmi ise anti-Jka varl dlanabilir, fakat Jk (a+b+) hcrelere kar negatif reaksiyon varsa, bu durumda anti-Jka varl hemen kesin bir ekilde dlanamaz.

Prensipler

Panel hcreleri, az sklkta grlen antijen eksprese ediyorsa tek pozitif reaksiyon veya tek negatif reaksiyon meydana gelebilir. Bu nedenle, dk sklkta grlen antikorlar (V, cw, Kpa, Jsa, Lua, Lub) dlanabilir. Daha sonra dlama ileminin tamamlanmas iin baz hcrelerin ve tekniklerin kullanlmas gerekli olabilir. rnein anti-S varl tespit edilmi ise, anti-Enin varln ekarte etmek iin enzim ile muamele edilmi panel gerekebilir.

nk E pozitif hcrelerin tamam ayn zamanda S pozitiftir. Ayrca, K+S- hcre; anti-K varln dlamak iin gerekli olabilir

Prensipler
Antikor tanmlama panel sonularnn
antikor tarama sonular ile elimediini gstermek iin kontrol yaplmaldr. Btn panel hcreleri ile negatif sonular yanl rnek kullanlmasndan veya doru rnein dk sklkla grlen antijene kar antikor iermesinden kaynaklanabilir. Her hangi bir antikor tanmlandnda, klinik olarak nemli olup olmadnn belirlenmesi gereklidir

Fenotipleme

Antikor tanmlamada son basamak, hastann gerekten alloantikor yapabilme zellii olup olmadn dorulamak iin hasta antijen fenotipini belirlemektir. Alc, tanmlanan antikora yant verecek antijene sahip olmamaldr. Eer hasta eritrosit hcreleri bu antijeni iermiyorsa (negatif), hastann bu antikoru yapabilme kapasitesi olduu dorulanm olunur. Ancak hastann eritrosit hcreleri bu antijeni ieriyorsa (pozitif), aadakilerden birisini dndrmelidir: Otoantikordur ve DAT de pozitif olmaldr. Hasta eritrositleri antikor ile kapldr ve fenotipleme iin

hzlandrc metot kullanlmtr ve bundan dolay sonu yanl pozitiftir. lk belirleme sonucu yanltr

Fenotipleme

Kark antikorlar olduunda ise geniletilmi fenotiplendirme yaplmaldr. Bu ilave alma, hastann sahip olduu pozitif antijenlere spesifik antikorlarn dlanmasna izin verebilir

Fenotipleme

ki zellii olan antikoru belirleme ans iki basamakl enzim teknii kullanlarak artrlabilir. rnein, Rh antikorlar (ve P, Jka, Jkb, Lea, Leb) proteolitik enzimler ile glendirilirken, M, N, S, Fya ve Fyb antijenleri enzimler tarafndan yklrlar.

Benzer olarak, iki farkl reagent hcre paneli kullanm ile dlama ans artrlabilir.
Oda ssnda veya +4oCde direk aglutinasyon, potansiyel klinik nemli antikor ile soukta reaksiyon gsteren antikorlarn ayrmnda yardmc olabilir; yine zellikle kark antikorlar olduunda faydal olabilir Dk sda reaktif antikorlar (IgM) ekarte edilir (Lea, Leb, M, N, O, P). Kidd antikorlarn (Jka, Jkb) zayf rnekleri, enzim ile muamele edilmi hcrelerin kullanld IAT ile tespit edilebilir

lave paneller/Teknikler
1. Sk karlalan klinik nemli antikorlarn her biri iin, eksik olan fenotiplerin ve tayc fenotiplerin en az iki rneini karlayan antijenleri iermelidir. 2. R1R1 ve R1WR1 fenotiplerinin her birinin en az bir rnei olmal ve bu iki rnek K, k, Fya, Fyb, Jka, Jkb, M, N, S ve s antijenlerini eksprese etmelidir. 3. R2R2 fenotiplerinin her birinin en az bir rnei olmaldr ve rr ve rr ve rr fenotiplerinin en az iki rnei olmaldr. 4. Hem D hem de C antijenleri eksik olan bu rneklerde K+, K-, Jk (a+b-), Jk (a-b+), S+s-, S-s+, Fy (a+b-) ve Fy (a-b+) fenotipleri eksprese edilmelidir. 5. Panel mmkn olduunca ok olas antikor karmlarn inceleyebilmelidir.

Reagentlar
Antikor tanmlama testinde kullanlan
reagent eritrosit paneli antijenik kompozisyonu bilinen 816 farkl (en az 8) grup O donrn eritrosit hcrelerinden olumaldr. Panel, sk karlalan klinik nemli antikorlarn gvenilir bir ekilde belirlenmesini salamaldr.

Antikor tanmlama testleri



11 tp alnr zerlerine 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 yazlr 1. 2 damla hasta serum (plazma) 2. 1 damla hcre 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11(PANEL
HCRELER) 3. 2 damla LISS 4. 37C, 15 dk inkbasyon 5. Santrifj-15 sn 6. Oku 7. Ykama X 3-4 kez 8. 2 damla anti-IgG (AHG) ilave et 9. Santrifj-15 sn 10. Oku (makroskopik veya mikroskopik) 11. Eer negatif ise 1. 1 damla kontrol hcre 2. Santrifj-15 sn 3. Oku- normalde pozitif olmal

Antikor tanmlama paneli

Antikor tanmlama paneli

Carter Blood Center-Texas

Nasl yorumlanr
1. nce tm fazlarda negatif olan kolonlar
seilir. 2. Sonra bu kolonlarda +Ag olanlar atlr. Fakat;
a. b. c. d. e.
Duffy (Fya ve Fyb), Kidd (Jka ve Jkb), MN, Ss ve Lua ve Lub. Bunlar dozaj antikor etkisi yapanlardr. Heterozigot iseler o kolonda atlamazlar (ekarte edilemez) (+/- veya (-/+) ancak Homozigot iseler atlrlar (+/+)

Nasl yorumlanr
2. Negatif olan dier kolona geilir. Dier pozitif hcreler atlr ve dozaj etkisine sahip olan antikorlar bu kolonlarda da ayn ekilde ilem grrler. 3.Tm stnlarda negatif olan abler varsa onlar atlr. 4. Sonunda Ig M yapsnda antikorlar olan ve en iyi souk=dk sda reaksiyon veren Abler ekarte edilir: - Lewis (Lea, Leb) -M -N -O -P

Nasl yorumlanr
5. Dk frekansl antikorlar ekarte edilir: - V, cw (Rh sisteminden) - Kpa, Jsa (Kell sisteminden) -Lua, Lub (Lutheran sisteminden) 6. Geri kalan hcrelere baklr. Hangi yap antikor ile uyumlu 7. Sonra bulduun antikoru (11li) muhtemel olabilecek Ab ile karlatr.

Antikorlar

Antijen Destroyed (Enzim) MNS Fya, Fyb A like antijen Xga

Antijen Enhanced ABO (H) Rh P Kidd, Jka, Jkb Lewis

Dozaj Ab

Duffy (Fy) MNSs Lu Kidd

Antikorlar
Ig M

Anti-ABH Le I/i P1 Lua Lub MN

Ig G

Anti- A, B D K Duffy Kidd S/s P

Antijen sklklar

A1=44.6 O=43.5 B=8.4 AB=3.4 D=85 C=70 E=30 c=80 e=98 M=78 N=72 S=55

s=89 U=100 K=9 k=99.8 Kpa=2 Kpb=99 Jsa=<0.1 Jsb=99 Fya=66 Fyb=83 Jka=77 Jkb=72

Compatibilite=100-sklk
rnek= Fya iin= 100-66=34% Tarama yaplacak say= stenen unit says x cross-match/
%compatibilite rnek= istenen nit says 2 olsun 2x1/0.34=6 numune

Compatibilite testi=cross match


Segmentden RBC hcre hazrlanmas:

Bir segment alnr Tp iine segmentteki eritrosit boatlr SF ilave edilir 1 dk santrifj edilir ve dklr ve tekrar SF ilave edilir

1 damla hasta serumu ve 1 damla


segment hcre kartrlr 15 sn santrifj Oku

ERTROSTLERN SEM ve TRANSFZYONU

ERTROSTLERN SEM ve TRANSFZYONU



Hastann ABO/Rh tipi belirlendiinde ve her hangi bir antikor tespit edilmediinde transfzyon iin uygun eritrosit nitelerinin seimi gerekir. Bu ABO/D uygun nitelerin seimini ve klinik olarak nemli eritrosit alloantikorlarna sahip alc iin antijenlerin negatif olmasn da gerektirir. Ancak, uygun eritrositler seildiinde uyumluluun dorulanmas iin CM ilemi de gereklidir. CM ilemi uyumsuz eritrositlerin transfzyonunu ve takiben hemolitik transfzyon reaksiyonlarn nlemek iin yaplmaldr

ERTROSTLERN SEM ve TRANSFZYONU



Kan transfzyonuna ihtiyac olan hastalar iin CM testleri belirli bir sre iinde yaplp uygun eritrosit niteleri verilir. Baz merkezler, kan transfzyon ihtiyac olmayan fakat cerrahiye gidecek hastalar iin, CM testleri yapp uygun eritrosit niteleri yedek olarak bekletmektedir.

Ancak, bu uygulama sonucu kanlarn sklkla CM yapld fakat transfzyon yaplmad bildirilmektedir.

Bu yksek CM oran bu merkezlerin iyi ynetilmediinin de bir gstergesi olabilir.

ERTROSTLERN SEM ve TRANSFZYONU

Baz merkezler ise hasta kan grubu tayini ve antikor taramas

yapmakta ve sadece transfzyon ihtiyacn gsteren bulgular


ile karlaldnda CM yapmaktadr.

Ancak, cerrahi ilem ncesi kan grup tayini ve antikor

tarama ilemleri yapldktan sonra intraoperatif transfzyon


ihtiyac yksek olaslkl olan ilemler iin ka nite kann CM yaplmas gerekecei blgesel olarak maksimum cerrahi kan isteme emasna gre belirlenebilir

Eritrosit antikoru olan hastalarda kan seimi iin tavsiyeler


Sistem ABO Rh Rh Kell Kell Kidd MNS MNS MNS MNS Duffy P Lewis Lutheran Diego H Antikor Anti A 1 Anti-D,-C, -c,- E, -e Anti-Cw Anti-K, -k Anti-Kpa Anti Jka, -Jkb Anti-M (370Cde aktif) Anti-M (370Cde aktif deil) Anti-N Anti-S, -s, -U Anti-Fya, -Fyb Anti-P1 Anti-Lea, -Leb, -Lea+b Anti-Lua Anti-Wra (anti-Di3) Anti-HI (A1 ve A1 B hastada) Tavsiye 370Cde IAT CM uyumlu Antijen negatif ve CM uyumlu 370Cde IAT CM uyumlu+ Antijen negatif ve CM uyumlu IAT CM uyumlu+ Antijen negatif ve CM uyumlu Antijen negatif 370Cde IAT CM uyumlu 370Cde IAT CM uyumlu Antijen negatif ve CM uyumlu Antijen negatif ve CM uyumlu 370Cde IAT CM uyumlu 370Cde IAT CM uyumlu 370Cde IAT CM uyumlu CM uyumlu+ 370Cde IAT CM uyumlu

Eritrosit antikoru olan hastalarda kan seimi iin tavsiyeler

Bu tavsiyeler cerrahi srasnda


hipotermiye giden hasta iin uygundur, IAT: indirek globulin testi, + : Tek trdeki antikor mevcut ise bu tavsiyeler uygulanr, Kombinasyon mevcut ise fenotiplendirme yaplm nitenin sarfiyatn nlemek iin kan merkezi tarafndan antijen negatif kan salanabilir

CROSS-MATCH (APRAZ KARILATIRMA, CM)


Uygunluk testleri ifadesi ile;

Alcya ait kan merkezi kaytlar ve yk

Alc ve vericinin ABO ve Rh grubu


Alc ve gerekiyorsa vericinin antikor taramas CM testleri olarak tanmlanr.

Grld gibi CM transfzyon ncesi


uygunluk testlerinden sadece birisidir

APRAZ KARILATIRMA (CM) LEM

Antikor tarama testinde antikor tespit edilmezse ve hastann eritrosit alloantikor hikyesi yoksa uygun ABO ve Rh tipinin herhangi bir niti hasta serumu (plazma) ile CM ilemi iin seilebilir. Eer hastann alloantikor hikyesi varsa, son yaplan testte antikor tespit edilip edilmediine baklmakszn antijen negatif nite seilmelidir. Ayn zamanda hastann alloantikoru varsa nceden belirlenip belirlenmediine baklmakszn antijen negatif niteler gereklidir

Teknik seimi

ndirek antiglobulin CM ile ilgili en nemli tartma, antikor tarama testlerinin az sklkta grlen antijenlere kar oluan antikoru belirlemedeki baarszldr.
Bununla birlikte, Garratty ve arkadalar CM testinin indirek antiglobulin blm ihmal edilir ve antikor tespiti sadece antikor tarama testine dayandrlr ise klinik nemli antikoru karma ihtimali yaklak olarak 10165 CMde bir olduunu bildirmektedirler.

Daha da tesi antikor tarama testinde tespit edilmeyen antikorun olmas, transfzyon sonras sadece eritrosit mrnde ksalmayla sonulanabilir.

Teknik seimi

Bilinen eritrosit antikorlar olan tm hastalarda, hatta tespit edilemezse bile, seilen CM teknii her ne olursa olsun, indirek antiglobulin CM mutlaka yaplmaldr.

Bunun nedenleri:

1. 2. 3.

Ban doru olarak fenotiplendirilip ve uygun antijenler iin negatif olarak etiketlendii ikinci kez kontrol edilebilir Antikorlarn belirlenmesi yanl/eksik bile olsa serolojik uyumluluu dorulanr Hastada olmas muhtemel ancak tarama hcrelerinde mevcut olmayan ve dier antikorlar tarafndan maskelenebilen, dk sklktaki antijenlere kar olumu antikorlar tespit edilebilir

CROSS-MATCH
(APRAZ KARILATIRMA, CM)
Baz aratrmaclarca son zamanlarda
yaplmas gereksiz testler arasnda gsterilmektedir.

nk ABO ve Rh uygun verici ve antikor taramas negatif alcnn sz konusu olduu olgularda CM ile saptanabilen uygunsuzluk

oran %1den azdr.

Teknik seimi
ndirek antiglobulin CMin yapld dier koullar:

ABO uyumsuz organ naklinin ilk 3 ay iinde transfzyon alan hasta: Nakledilen organdan geen lenfositler tarafndan
retilebilen IgG anti-A veya anti- Byi tespit etmek iin gereklidir

Rutin antikor taramasnda klinik nemi az antikora sahip hasta: Bu durumda antijen negatif kan ihtiyac olmakszn tam
olarak 37OCde yaplan indirekt antiglobulin CMde uyumlu ise kan verilebilir.

Teknik seimi
ndirek antiglobulin CM metotlar, antikor
taramada kullanlanlar ile ayndr. Ancak CM IgG antikorlarn sonucu olarak
uyumsuzluu tespit etmede antikor taramadan daha az etkili olabilir Bu ksmen, potansiyel olarak daha zayf veya
negatif reaksiyona yol aan antikora sahip hastalar iin hcrelerin sadece heterozigot antijen ekspresyonu gstermesinden,

Hcre sspansiyonlarnn ve kullanlan tekniklerin iyi standardize edilememesinden kaynaklanabilir

CM TESTLERNN AMALARI
1) Kan grubu saptanp antikor tarama testi negatif bulunduunda alc ve verici ABO uygunluun son kez dorulanmas (kaytlarda, etiketlemede, donr veya alclarn kimliklerinde, testlerde yaplabilecek hatalarn kontrol)

CM TESTLERNN AMALARI
2) Tarama panelinde yer almayan ancak verici eritrosit yzeyinde olabilecek antijenlere kar alc serumunda antikor varlnn aratrlmas (majr CM) ve nadiren de verilecek kanda alc eritrositleriyle reaksiyona girebilecek irregler antikorlarn aranmas (minr CM)

CROSS-MATCH TRLER
Majr CM testi;

Esas olan testtir Alc serum veya plazmas ile verici eritrositleri

kullanlarak yaplr.

Minr CM testi;

Verici serumu alc eritrositlerine kar test


edilir.

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII


Gerekli Donanm:

Santrifj 37C enkbatr, benmari Mikroskop Ayarl otomatik pipet 10x75mm test tp zotonik solsyon %22 Bovin Albumin veya LISS Antihuman globulin +C3d (Coombs serumu) Direkt coombs pozitif eritrositler

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII

10x75 mm uygun ekilde etiketlenmi bir test


tp ierisine serum fizyolojik ile kez ykanm %5 donr eritrositi

sspansiyonundan 1 damla konur

500l izotonik solsyon veya bromelin zerine 50 l tam kan veya 25 l ykanm eritrosit sspansiyonu ekleyerek %5lik eritrosit solsyonu hazrlanr.

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII

Tp ierisine 2-3 damla alcnn (hastann)


serumundan eklenir.

Donr eritrosit-alc serumu oran 1/2-1/3 olmaldr


(orann korunmas kaydyla damla adedi artrlabilir).

Serum fizyolojik safhas sadece ABO


uygunsuzluunu saptamada yardmcdr.

Alc ve verici kanlar arasnda immn antikorlardan


doabilecek uyumazlklar saptamak iin test kesinlikle antihuman globulin fazyla devam etmelidir

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII


Oda ssnda 15 dk bekletildikten
sonra 800-1000 devir/dakika ve 15 saniye sreyle santrifje edilir.

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII


stte kalan spernatann rengi hemoliz varl
asndan gzlenir.

Tp alkalanr ve dipteki eritrositler agltinasyon


asndan mikroskopta kontrol edilir.

Pozitif sonular agltinasyonun iddetine gre


derecelendirilir.

Hemoliz veya agltinasyon varsa cross uygunsuz


demektir.

Hemoliz ve agltinasyon yok ise bir sonraki


aamaya geilir.

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII

%22 Bovin albumin (veya LISS)den 2


damla tpe eklenir ve kartrlr.

37Cde benmaride 30 dk sreyle


enkbe edilir (ortalama LISS

eklenmise 10 dklk enkbasyon


yeterlidir).

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII

15 sn. sreyle 800-1000 devir/dk santrifj


edilir. Yeniden stte kalan svnn rengi hemoliz
asndan gzlenir, tp alkalanr ve agltinasyon deerlendirilir.

Deerlendirmede hemoliz veya agltinasyon


gzlenmiyorsa; Tpteki eritrositler 3-4 kez ykanr. Son ykamadan sonra stteki izotonik solsyon
tamamen uzaklatrlr

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII

Antihuman globulin (anti-IgG-C3d) 2-3


damla eklenir.

37Cde 30 dk enkbe edilir. Yeniden santrifj edilir. Spernatant hemoliz asndan gzlenir.
Tp kartrlarak agltinasyon asndan deerlendirilir ve sonular kaydedilir.

CROSS-MATCH TESTNN YAPILII Kontrol: Daha nceden hazr bulunan IgG ile kapl Coombs pozitif eritrositlerden 1 damla tpe eklenir. Santrifj edilerek deerlendirilir. Bu kez tpte mutlaka (+) reaksiyon grlmelidir. (+) reaksiyon grlmedii taktirde test yeniden yaplmaldr.

mmediate spin CM

apraz karlatrma, donr eritrositleri ile hastann serumunun (plazma) test edilmesidir. Bu tekniin tek amac ABO uyumsuzluu olup olmadn tespit etmektir. Hastann kan grubu allm ve antikor taramas negatif ise gvenli kan vermek iin kullanlabilir. IS CM uygun ABO nitelerin seildiini dorular. Ancak, ters tiplendirmede ok zayf anti-A veya anti-B ortaya karrsa ABO uyumsuzluunu belirlemek iin uygun bir test deildir.

mmediate spin CM

Eer tespit edilebilir bir antikor yok ve gemite de antikor hikayesi yoksa IS CM yaplabilir: Donr eritrositleri ile hasta serumu (plazma) kartrlr,
santrifj edilir ve IS okuma iin hazrlanr.

Bu durumda, IS CM alc ile verici nitelerinin uyumlu olduunu kesinletirmek iin son bir kontrol grevi grr. Bu tekniin standardizasyonunun zayf olduuna ait veriler vardr .

Fakat uygun hcre sspansiyonu, inkbasyon zaman ve serum/hcre orannn seimi ile optimize edilebilir.

mmediate spin CM
u metot nerilmektedir: 2 hacim plazma (serum) ile 1 hacim PBS veya LISSde (serum kullanlrsa EDTA salin) sspansiyon haline getirilmi %2-3lk hcre kartrlr. Zayf ABO antikorlarn tespit olasln artrmak iin oda ssnda 25 dakika inkbe edilir. Daha sonra 1 dk 100 gde santrifj edilir ve yatr ve yuvarla teknii kullanarak okunur. Eer IS CMde aglutinasyon grlmez ise CM uyumlu saylr ve nite hastaya gvenle verilebilir.

mmediate spin CM

Bununla birlikte gemite antikor hikyesi ve/veya hastann mevcut rneinde bir antikor tespit edilirse tam CM yapmak gereklidir. Bunun anlam CM tam 3 faz (IS, 37OC, Antiglobulin) boyunca yaplmal ve herhangi bir fazda aglutinasyon veya hemoliz yok ise nite CM uyumlu olarak kabul edilebilir ve transfzyon iin kullanlabilir demektir. Herhangi bir fazda aglutinasyon veya hemoliz bulgusunun olmas nitenin CM uyumsuzluunu ve dolaysyla transfzyon iin uygun olmadn gsterir. Daha da tesi antijen negatif nite ile alc serumu (plazma) arasnda CM uyumsuzluu, sorumlu antikoru belirlemek amacyla daha ileri incelemeyi gerektirir

mmediate spin CM

Sk olarak sorulan sorulardan biri niin sadece CM ya da antikor tarama testi yaplmaddr. CM, donr eritrositindeki mevcut dk insidansl antijene kar olumu beklenmedik antikor varln tespit etmek iin kullanlr. Dier yandan, antikor tarama testi ise major antijenlerin homozigot ekspresyonunu gstermek iin zel olarak tasarlanmtr. Ancak, heterojen ekspresse edilen (tek doz) donr eritrosit antijenine kar oluan zayf bir antikor atlanabilir. Zayf antijen ekspresyonu ve zayf antikor testin yanl negatifliine yol aabilir

Acil CM (s)
1. Her bir verici rnei iin bir tp alnr 2. Her bir tpe 2 damla alc serumu
konulur 3. zerine 1 damla %2-4 konsantrasyonda serum fizyolojik ile sspanse edilmi verici eritrositi eklenir. 4. Hemen santrifj edilir. 5. Reaksiyon deerlendirilip kaydedilir.

CM problemleri

CM teknii ile ilgili olarak

Verici eritrositlerinin ykanma ileri, Eritrosit sspansiyonu konsantrasyonu, Testin uyguland s (oda ss ve 37Cde), Antiglobulin serum, LISS, enzim kullanm testin duyarlln ve doruluunu etkileyen faktrlerdir

Yanl negatif sonular


A2B donr hcreleri ve grup B hasta
serumu arasndaki uyumsuzluk IS CMde tutarl olarak tespit edilemez. C1 bal hzl kompleman fiksasyonunun aglutinasyonu engellemesinden dolay ABO antikorlar ile yeterli aglutinasyon olumaz. Serum kullanldnda eritrositler EDTA ieren salinde sspanse edilmelidir

Yanl pozitif sonular


Anti-A ve anti-Bden ziyade
soukta reaksiyon gsteren antikorlar IS CM testinde aglutinasyona neden olabilir. Daha ileri ilemler ABO uyumsuzluu dlamak iin kullanlr

CMde Karlalabilecek Problemler


CM ncesi ilk basamak alc ve vericinin
ABO-Rh gruplarnn belirlenmesidir. Daha sonra alc serumunda antikor aratrlmaldr. Bu inceleme iin O kan grubundan eitli antijenler tayan panel hcreleri zerine alcnn serumu eklenerek indirekt antiglobulin test teknii kullanlarak LSS veya enzim ile 37Cde enkbe edilip agltinasyonun varl deerlendirilir. Agltinasyonun varl antikora iaret eder.

CMde Karlalabilecek Problemler

Aglutinasyon varl durumda antikor


tipinin bilinmesi gerekir. Antikor tipi belirlenene kadar transfzyon ertelenmelidir. Antikor belirlendikten sonra bu antikora zgl antijeni tamayan ABO-Rh uygun verici kan ile CM yaplmaldr. Bu nedenlerle CM testinde karlalabilecek sorunlar antikor tarama testleri ile birlikte incelemek gereklidir.

CMde Karlalabilecek Problemler

Antikor tarama testi negatif ve CM


uygun ise; Transfzyon iin engel olmad
dnlr.

Ancak antikor tarama testinin rnekte


negatif bulunmu olmas sadece panel hcrelerinin sahip olduu antijenlere kar antikor olmadn gsterir, hi antikor olmad anlamna gelmeyebilir.

CMde Karlalabilecek Problemler


Klinik durum pheliyse (rnein
transfzyona ramen hasta hemoglobini yeterince ykselmiyorsa) ya da ilave tetkikler gerekiyorsa kan merkezinde kullanlan yntem geniletilmelidir.

Baz hastalarda enzim teknikleri gibi


daha duyarl tekniklerin kullanm gerekebilir.

CMde Karlalabilecek Problemler:


Antikor tarama testi pozitif, CM uygun ise;

Oto anti-H ve anti-Leb genellikle oda ssnda O


kan grubu ile reaksiyon verdikleri halde A1B ve A1 kan gruplaryla reaksiyon vermeyen antikorlardr.

CMde uygunsuzluk nedeni olabilirse de klinik

nemi yoktur ve kann kullanmna engel


oluturmazlar.

CMde Karlalabilecek Problemler:


Antikor tarama testi negatif, CM uygun deil
ise; lk dnlmesi gereken alc ile verici arasnda
ABO uyumazldr.

CM testlerinde uygunsuzluk baz olgularda antikor tarama hcrelerinde olmayan fakat verici hcrelerinde bulunan antijenlere kar gelimi antikorlar nedeniyle olabilir. Baz olgulardaysa verici eritrositleri Ig, kompleman veya her ikisi ile kapl olabilir.

CMde Karlalabilecek Problemler

Uygunsuzluun testin hangi


aamasnda ortaya ktna
bal olarak aadaki

incelemelerin yaplmas nerilir;

CM UYGUNSUZLUU

Verici rneinde ABO tiplendirmesi

yeniden yaplr,
Verici eritrositlerinde direkt antiglobulin testi (DAT) yaplr. Alc serumu panel eritrosit reagentleri veya dk insidansl antijenleri ieren

reagentlerle yeniden test edilir.

Poliagltinasyon Fenomeni

Normal serumlarla tm karlatrmalarda agltine olan eritrositleri tanmlar. Bu antijenler Edinsel Miyelodisplazi, Gastro-intestinal sistem hastalklar, baz bakteriyel, viral ve fungal enfeksiyonlar (Vibrio Cholerae, Clostridium, Diplococcus Pneumoniae, Candida, Serratia, Aspergillus) srasnda eritrosit yzeyinde bulunabilir. Vericinin kannn poliagltinasyon fenomeni gstermesi antikor saptanmam alc kanyla CMde uygunsuzluk nedenidir.

Antikor tarama testi negatif, antiglobulin CM uygun deil ise:


Alcda antikor olmad halde CMde anti HG
eklendiinde uygunsuzluk saptanm ise ilk dnlmesi gereken verici eritrositlerinde direkt antiglobulin testinin pozitifliidir.

Salkl kan bankas vericilerinde 1/10.000


orannda IgG ve/veya komplemana bal direkt coombs pozitiflii saptanabilir. Bu verici kan transfzyonda kullanlmaz.

Antikor tarama testi negatif, antiglobulin CM uygun deil ise:


Dier bir durum ise alcnn serumunda
standart antikor tarama testi ile gsterilemeyen inkomplet antikorlarn bulunmasdr.

Eer verici eritrositi antikor tarama testinde


kullanlan panel hcrelerinden daha kuvvetli antijeniteye sahip ve daha fazla antijen tayorsa alc serumundaki zayf antikorlar AHG CMde agltinasyona neden olabilir.

Antikor tarama testi negatif, antiglobulin CM uygun deil ise:


O kan grubundan olmayanlara O kan
grubu trombosit veya plazma verilerek
pasif olarak transfer edilmi anti-A ve

anti-B antikorlarn yksek


titrasyondaki varl AHG CMde

uygunsuzlua neden olabilir.

Antikor tarama testi pozitif, CM uygun deil ise :


Doal ancak nadir bulunan allo-antikorlarn
varlnda bu antikorlarn tanmlanmasnn
yan sra toplumdaki zgl antijen skl da CMde nem tar.

Bu durumda antikor vardr ama otolog


kontrol negatiftir. Bu antikorlar anti-M , anti-N, anti-P1, anti-Lea ve anti- Leb olabilir.

SICAKTA AKTF OLAN OTOANTKORLAR

Genellikle Rh grubunun, nadiren ABO kan


grubunun tanmlanmasnda sorun yaratr.

Bu antikorlarn varlnda antikor tarama


testleri pozitiflik CM ise uygunsuzluk gsterir.

Scakta reaktif oto-antikoru olan alcya


uygun kan hazrlanrken tarama hcreleri ve verici eritrositi ile reaksiyon verebilecek alloantikorlarn varlnn belirlenebilmesi iin gerekiyorsa oto-adsorbe serum kullanlmaldr.

RULO FORMASYONU
Serum zelliklerine bal olarak 37Cde ve
oda ssnda eritrositlerin rulo formasyonu oluturmas agltinasyonla kartrlabilir.

Ayrm iin tpe 1-3 damla serum fizyolojik


eklendiinde rulo formasyonu hemen dalrken antikora bal agltinasyon deimeden kalr.

CM tekniinde AHG serum eklenmeden nce


zaten eritrositler ykand iin rulo formasyonu eksiklii genellikle grlmez.

RULO FORMASYONU
Lenfoma, Waldenstrom makroglobulinemisi,
Reynoud fenomeni gibi eitli hastalklarn seyrinde, penisilin, sefalosporin, alfa metil dopa, ibubrufen, klorpromazin, prokainamid, streptomisin, levodopa, mefanamik asit, tolmetin, tenipesid gibi eitli ilalarn kullanmnda oluabilen otoantikorlar CM de uygunsuzlua, antikor aramada pozitiflie neden olabilir.

Elektronik apraz karlatrma (ECM)

Birok lkede, elektronik apraz karlatrma

(ECM), hastann kan grubu biliniyorsa ve klinik


nemli antikor hikyesi yoksa transfzyon ncesi yaygn olarak kullanlan IS CMye alternatif olarak

kullanlmaktadr.

ABO/D uyumsuz kan kn nlemek iin mantk kurallar ieren bir bilgisayar sistemi tarafndan ABO/D uyumlu niteler seilir ve verilir.

Elektronik apraz karlatrma (ECM)


Transfzyon servisi bilgisayar programnn
ECM performans FDA tarafndan onaylanm ve sistemin geerlilii salanm ise ECM ABO uyumsuzluunu belirlemek iin IS CM yerine de u durumlarda kullanlabilir: 1. Alcnn ABO gruplar ya 2 ayr durumda (biri

eski tarihli olabilir) ya da ayn rnek tekrar test edildiinde tespit edilmi ise 2. Bilgisayar sistemi, donr niti ile alc arasnda ABO uyumsuzluunu kullancya uyaran bir sistem ieriyor ise

Elektronik apraz karlatrma (ECM)

Hem ngiliz (BCSH) rehberine hem de AABB standartlarna gre hastalarn ABO/D tipinin en az iki ayr rnekte, en az biri mevcut rnekte olmal, uyumlu olarak belirlenmesi gerekmektedir. lave olarak, klinik nemli antikor tespit edilmemeli ve daha nce tespit edildiine dair bir kayt olmamaldr. AABB rehberi donr ABO gruplarnn yeniden kontrol edilmesini nermekte iken BCSH donr ABO gruplarnn doruluunun transfzyon servisi tarafndan yazl olarak salanmasn yeterli grmektedir. BCSH rehberi ABO/D gruplama ilemlerinin otomatize edilmesini ve analizerden transfzyon laboratuar bilgisayarna sonularn elektronik olarak transfer edilmesini tavsiye etmektedir. Bu nerilerin at bir ekilde uygulanmas ECMin gvenilirliini artrmaktadr

Testleri tekrarlama skl

AABB standartlar antikor tarama testi pozitif ise ve/veya alc hamile veya 3 ay iinde transfzyon hikyesi varsa (veya kesin belli deilse) cerrahi ilem (transfzyon) tarihinden nce 3 gn iinde CM almas yaplmasn gerektirir.

Ancak, hamile olmad veya son 3 ay iinde transfzyon yaplmad belirlenen ve ek olarak antikor tarama testi negatif olan ve antikor hikyesi olmayan hastalarda, alnan rnekler operasyondan birka hafta nce test edilir ve hastann kaydna eklenir.

Testleri tekrarlama skl



Baz merkezler rneklerin alnp 3045 gne kadar saklanmasna izin verir. Cerrahiden nceki akam veya cerrahi sabah hasta ile grlr, transfzyon hikyesi veya son 3 ay iinde hamilelik hikyesi olmad ve balang antikor taramasnn negatif olduu dorulanrsa saklanm rnekten CM yaplabilir. Bu sistem hem hasta hem de transfzyon servis personeli iin zaman kazandrr

ACL KAN IKII

ACL KAN IKII


Acil eritrosit destei gereken
durumlarda, tam karlatrma iin zaman olmayabilir. Bu nedenle ya ksaltlm test ilemleri ya da hzl teknikler kullanlr veya grup O, Rh negatif eritrositler verilir

ACL KAN IKII


Hzl ABO/D tipleme: Acil bir durumda hastann ABO/D tipi mmkn olduu kadar hzl ekilde belirlenmelidir. Tp ve lam testleri en uygun olanlardr

ACL KAN IKII


Dorulama: Ters tiplendirme, tekrar hcre grubu veya IS CM uygun ABO gruplu kann verilmesinden nce yaplmaldr. ABO/D grubu daima rnekten alnan ikinci bir rnek ile daha ileri testler kullanlarak dorulanmaldr. Uygun olmayan ekilde etiketlenmi rnek elde edilmi ise daha sonraki rnek test edilene kadar grup O niteler allmaldr

ACL KAN IKII


nitelerin seimi: Baz hastaneler, eritrositler elde klinisyenlerin acil grubu D negatif eritrosit salar.
ABO/D uyumlu edilene kadar kullanm iin O 1 veya 2 nite

ACL KAN IKII


Antikor Tarama: yi bir uygulama e zamanl olarak antikor taramas ve CM ancak antikor taramas pozitif ise antikor tanmlamasn da gerektirir. ndirek antiglobulin CM olmakszn grup spesifik niteler verilmi ise mmkn olan en ksa srede antikor taramas yaplmaldr. Antikor tarama testi negatif ise geriye dnk CM yapmak gerekli deildir. apraz karlatrma yapmak ve antikor taramay yapmamak kabul edilebilir deildir. Her hangi bir transfze edilmeyen uyumsuz nite mmkn olduu kadar ksa srede geri ekilmelidir.

You might also like