Naam :

Wat is een hefboom?

Het woord “hef-boom” vertelt zelf al heel wat. Letterlijk is het “een boom om te
heffen”. De primitieve mens maakte reeds gebruik van hefbomen. Door zijn
vindingrijkheid heeft de mens in de loop van de geschiedenis verschillende
hulpmiddelen gevonden die het werk lichter maakten. Vaak waren dat hefbomen.
Soms wordt een hefboom ook gebruikt om een werkje preciezer uit te voeren bv.
een pincet.

De hefboom is een stevig en onbuigzaam voorwerp dat onder de meest

uiteenlopende vorm kan voorkomen.

Steunpunt, last en macht.

De hefboom draait rond een vast

punt dat het steunpunt (S) wordt
genoemd. Eenvoudiger gezegd is
dit het punt waarrond de hefboom
draait. Soms is het steunpunt een
steunas (zie kruiwagen)

Het voorwerp dat je wil optillen of

verplaatsen, doorknippen of
losschroeven, is de last (L).
De kracht waarmee de hand knijpt,
trekt of duwt, noemen we de macht
(M).

Vraag: Kan jij op bovenstaande tekening steunpunt, last en macht aanduiden?

Lastarm en machtarm.
Naam :

De afstand van het aangrijpingspunt van de last tot het steunpunt noemen we de
lastarm. De afstand van het aangrijpingspunt van de macht tot het steunpunt is
de machtarm.

De lengte van de lastarm en de lengte van de machtarm tot aan het steunpunt
hebben een grote invloed op de macht die wordt uitgeoefend.

De hoeveelheid kracht die nodig is om een voorwerp te verplaatsen of op te

tillen, neemt af naarmate de machtarm langer wordt. Hoe korter de machtarm,
hoe meer kracht je nodig hebt. We stellen ook vast dat er meer kracht vereist is,
als de lastarm langer wordt. Wordt de lastarm korter, heb je minder kracht nodig.

Besluit:
Een hefboom met een korte lastarm en een lange machtarm vraagt de
minste kracht om een last op te tillen of te verplaatsen.

Vraag: Kan jij op bovenstaande tekening de lastarm en de machtarm aanduiden?

3 soorten hefbomen.

Bij sommige hefbomen bevindt het steunpunt zich tussen de last en de macht.
Dit is het geval bij de koevoet, de schaar en de pomp.

M___________S___________L

Bij andere hefbomen ligt de last tussen het steunpunt en de macht. Voorbeelden
hiervan zijn de notenkraker en de kruiwagen.

M___________L___________S

Bij de derde groep ligt de macht in het midden. De suikertang is hiervan het
voorbeeld. Gebruiksvoorwerpen van deze soort komen echter minder vaak voor.

L____________M__________S

Vraag: Kan jij nog voorbeelden geven van deze verschillende soorten hefbomen?