TIEU LUAN GIAO HOI LOAN BAO TIN MNG TRONG QUYEN NANG CHUA THANH THAN A- DAN

NHAP B- NOI DUNG I- S hien dien cua Chua Thanh Than 1. Chng t Kinh Thanh 2. S hien dien cua Chua Thanh Than trong Giao Hoi a) Ni cac cong oan Kito hu tien khi b) Ni mac khai va lu truyen mac khai - Mac khai Thanh Kinh - Lu truyen mac khai - Huan quyen II- Tac ong cua Chua Thanh Than trong Giao Hoi 1. Sai Giao Hoi ra i 2. Hng dan s mang cua Giao Hoi 3. Cung co Giao Hoi a) Loan bao Chua Kito b) Xay dng Giao Hoi III- Giao Hoi bc theo Chua Kito tren con ng phuc vu. 1. Trong yeu thng 2. Trong khiem nhng 3. Trong dan than hy sinh IV- Cac chng nhan Tin Mng 1. Cac v t ao 2. Cac tha sai 3. Cong oan a phng C- KET LUAN A- DAN NHAP Noi ve Chua Thanh Than, t xa cho en nay, ta thay rat t tai lieu noi ve Chua Thanh Than cach ro 1

rang va song ong. Ngay ca nen than hoc Tay phng cung danh mot cho rat khiem ton e noi en cac cong trnh cua Ngai. Nhieu Kito hu hau nh khong hieu biet ve vai tro Chua Thanh Than, cho nen, ho lai cang khong the yeu men Ngai trong i song thng ngay. V the, ho xa la vi Chua Thanh Than va hau nh ch biet co Ngoi Ba Thien Chua la Chua Thanh Than nhng cha hieu biet cac cong trnh hoat ong cua Ngai va Ngai co giup g cho i song ngi Kito hu khong. Nhieu ngi con nghi ng ve s hien dien cua Ngai, do cac cong trnh cua Ngai qua te nh, nhe nhang xem nh khong co vay. Qua that, Ngai la Ngoi V b quen lang gia Ba Ngoi Thien Chua. Giao Hoi, t sau Cong ong Vatincan II, chu trong ti tng quan gia Chua Thanh Than va Giao Hoi. Do vay, co nhieu thong iep va tong huan ve Chua Thanh Than lan lt ra i 1. Ben canh o, nhieu than hoc gia cung cho xuat ban nhng sach ban ve moi tng quan gia Chua Thanh Than va Giao Hoi, muc ch la e nhac nh cho cac Kito hu ng quen vai tro cua Chua Thanh Than ang hoat ong tch cc trong Giao Hoi. Nhat la nhng Kito hu ang song trong mot the gii ma ai ai cung e cao vat chat, hng thu, coi tien tai va danh vong la than ho menh cua mnh. Con ang Bau Cha ma c Kito trc khi ve tri a ha ban cho cac tong o cung nh moi Kito hu th dng nh ho khong biet en hay ch biet cach l m. Mat khac, khi on nhan s iep cua Thien Chua ni c Kito, Giao Hoi c sai i truyen giang Tin Mng trong Chua Thanh Than, v
1 Dominus et Vivificantum, Redemptoris Missio a danh tron chng III, Redemtor Hominis (so 3), Fertio Miliennio Adveniente (so 44-48). Cong ong Vaticano II cung a e cap en Chua Thanh Than.

Thanh Than la Than Tr cua c Kito hien dien va linh hoat tren ngi rao giang va ngi nghe Tin Mng 2. V the, trong muon van hoat ong cua Chua Thanh Than trong Giao Hoi, co mot kha canh quan trong trong i song Giao Hoi muon trnh bay trong bai nay la Giao hoi loan bao Tin Mng trong quyen nang cua Chua Thanh Than. Vi muc ch gi len cho con ngi ngay nay hieu rang: khi ban en s mang loan bao Tin Mng cua Giao Hoi theo lenh truyen cua c Kito, th khong quen vai tro thiet yeu cua Chua Thanh Than trong s hien dien va tac ong ni Giao Hoi va i song moi ngi. Do o, trong e tai nay, ngi trnh bay muon moi ngi cung tm hieu va ao sau vai tro cua Chua Thanh Than trong s mang rao giang Tin Mng cua Giao Hoi. Trc tien, la hoat ong cua Chua Thanh Than trong Cu c trong phng cach am tham va khong ro rang. Ngai hoat ong trong sang tao va tren cac nhan vat quan trong. Sang Tan c, Chua Thanh Than c trnh bay ro rang trong t cach la mot Ngoi V Thien Chua, nh mac khai cua Ngoi Con la Chua Giesu. Ngai hoat ong trong i song va s mang cua Chua Giesu trong tran the. Tiep en la s hien dien cua Chua Thanh Than trong suot lch s Giao Hoi. Giao Hoi sinh ra t Li, nhan menh lenh truyen rao Tin Mng bang Li va s tuyen xng c Kito la Chua cua cac Kito hu cung la bi sc manh cua Chua Thanh Than (x. 1Cr 12,3). Tiep en, di s tac ong cua Chua Thanh Than
2 x. Tong huan Redemtor Hominis so 12; Thong iep Dominus et Vivificantum so 53.

Giao Hoi a tiep bc theo c Kito ra i loan bao Tin Mng cho khap muon dan. Trong nhieu trng hp, Giao Hoi cung a co nhieu chng nhan mac nhien y thc ve s hien dien va tac ong manh liet cua Chua Thanh Than ma ap tra n cu o e c ket hiep vi mau nhiem phuc sinh cua Chua Giesu Kito. Bi v ho y thc rang: s song cua Thien Chua trong con ngi chung ta la hong an cua Thien Chua (x. Eph 2, 3), la cong trnh cua Chua Thanh Than: "Thien Chua a tuon o Tnh yeu cua Ngi trong chung ta, nh Thanh Than ma Ngi ban cho chung ta" (Rm 5, 5). Vay ta co the noi rang, Chua Thanh Than hang hien dien trong vu tru, cung thiet lap Giao Hoi vi c Kito va cung vi c Kito thanh hoa Giao Hoi. V the, di moi kha canh, Giao Hoi luon tuy thuoc vao nguon goc kep: va bi c Kito va bi Chua Thanh Than, nen Giao Hoi va hu hnh, va vo hnh, va la mot mau nhiem trong Thien Chua va va bat kha phan ly. V the, nhng trang viet ve vai tro cua Chua Thanh Than trong s mang loan bao Tin Mng cua Giao Hoi khong nham trnh bay mot e tai ve Chua Thanh Than, nhng ay ngi viet ch muon noi rang: i song Giao Hoi va ngi Kito hu la song trong n cua Chua Thanh Than. Vay, cung vi Giao Hoi, moi ngi hay m rong long ra e on nhan cac n cua Ngai va e Ngai dan dat trong s mang loan bao Tin Mng trong the gii hom nay. B- GIAO HOI LOAN BAO TIN MNG TRONG QUYEN NANG CHUA THANH THAN I- S HIEN DIEN CUA CHUA THANH THAN. 1. Chng T Kinh Thanh. 4

1.1. Y niem Than Kh trong Kinh Thanh. Than Kh: (Ruah, Pneuma, Spiritus) la gio, la hi th. - Gio co mot mau nhiem: khi th ao ao nh gio bao, khi th hiu hiu nhe nhang, khi th o xuong tren at lam nay sinh s song (x. Tx 1,1). - Hi th: nhe nhang, thanh thoat, nang va lam cho than xac c song ong, nhng hi th cung mong manh yeu t. Con ngi khong lam chu c hi th, v hi th en t Thien Chua va tr ve vi Ngai khi con ngi nham mat xuoi tay 3. Hi th anh hng trc tiep tren con ngi nen khong the khong can en no, v than xac se bat ong khi hi th khong con ton tai ni than xac. That vay, ch Than Kh anh hng xuyen suot trong Thanh Kinh, ngay t cau au tien cua chng au sach Sang the (1,2) a e cap en cho en cuon sach cuoi cung, sach Khai Huyen, (22,17). Sach Cu c, t Ruah am ch Than Kh c nhac ti 389 lan, con t Pneuma c nhac ti 277 lan. T Than Kh c ch trc tiep ro rang trong Tv 50,13; Is 63,10; Kn 1,5. Trong khi o, Tan c dung ch Than Kh ti 379 lan, trong o 101 lan noi ve Chua Thanh Than nh mot Ngoi V; Cong vu Tong o noi ti 41 lan. 1.2. Chua Thanh Than trong Cu c. 1- Chua Thanh Than trong cong viec tao dng. Hnh anh vu tru thu ban au trong tnh trang hon mang (St 1,1), Thien Chua a dung Li va Than Kh cua Ngai e dng nen vu tru, a vu tru ra khoi tnh trang hon mang o e bc vao mot s hien hu cu the. Thien Chua a tao dng trong yeu thng. Ngai muon chia
3 ien ng Than hoc Thanh Kinh, trang 70

se vinh quang cua Ngai cho thu tao. Ngai ban sc song cho tao vat, Kinh Thanh dien ta sinh kh Ngai, Ngai gi ti la chung c dng nen va Ngai oi mi mat at nay (Tv 104,30). Giao Hoi tuyen xng rang Than Kh la Ngoi v Than Linh, nh Ngai ma Thien Chua tc khac ban tran s song ra. Chnh Than Kh, s tiep xuc toi hau nh o Thien Chua gap c cac thu tao, cu vt chung khoi cai vo hien hu, gn gi, oi mi, dan a chung en cho thanh toan. Nh vay, trong Than Kh khi nhn cung co ngha la trong s song 4. Nh the,

xem cong trnh tao dng cua Ngai, khong nhng Than Kh duy tr vu tru trong t do va tnh yeu trc moi sc manh tan pha va hon mang, nhng con la chnh quyen nang trong cuoc tao dng mi. Than Kh Thien Chua, ang ma theo s mo ta cua Thanh Kinh ve cuoc tao dng, bay la la tren mat nc, cung chnh la Than Kh, ang thau suot sau tham cua Thien Chua: Ngai thau suot sau tham cua Chua Cha va Chua Con trong mau nhiem tao dng. Khong nhng Ngai ch la chng nhan trc tiep cua tnh yeu gia Chua Cha va Chua Con, t o phat sinh moi loai thu tao, nhng chnh Ngai la Tnh Yeu. V la Tnh Yeu, chnh Ngai cung la hong an vnh cu bat thu tao. Ngai la nguon mach va khi nguyen cua viec sinh thanh nen cac thu tao Tao dng muon noi la goi vao hien hu t h vo; nh vay tao dng muon noi la trao ban hien hu.5 Kinh Thanh tiep tuc cho thay cong cuoc tao dng i en mot vien tng tot ep hn. Ngai tao dng vu tru, nhng lai giao vu tru cho thu tao cai quan, o la con
4 HOI ONG CHU TCH AI NAM THANH 2000, Thanh Than chan hoa vu tru, trang 48 5 C GIOAN-PHAOLO II, Thong iep Dominum et Vivificantem, so 34.

ngi. Trc khi con ngi hien hu trong vu tru, con ngi c Thien Chua nan cho nen hnh, nen dang roi thoi sinh kh vao lo mui (St 2,7) lam cho con ngi co s song. ieu ac biet cua con ngi c tao dng khac han vi cac thu tao khac la c tao dng nen giong hnh anh Thien Chua (St 1,26), ay la bc khi au cua hong an cu o ma Thien Chua ban, tuy theo mc o ma Ngai cho con ngi c giong nh Ngai. 2- Thanh Than va viec mac khai sieu nhien. Chua Thanh Than la ang hoat ong am tham, Ngai khong mang bo mat nao ca, ca en danh xng cung khong co the gi len mot hnh anh nhan loai 6. Nhng moi cong viec ma Thien Chua lam eu co ban tay can thiep cua Li va Than Kh (thanh Irenee). Ta khong the nhan ra Ngai neu khong trong Ngai. Ngai hoat ong di moi kha canh cua cuoc song trong vu tru va con ngi. Chung ta co the kham pha hay chiem ngng ve tien trnh hoat ong cua Ngai trong Cu c. Hoat ong cua Ngai luon an giau, khong ro rang ve s phan biet Ngoi V trong Ba Ngoi. Cac tac gia trong Cu c co mot cam nghiem sau xa ve viec linh hng cua Chua Thanh Than trong viec viet li cua Thien Chua. Roi moi hoat ong cua Ngai tren nhng con ngi u tuyen: Ca nhng ang van lau i nhat cung cho thay mot so hien tng ve the gii the ly, tam ly va tinh than phat xuat t Thanh Than Thien Chua. Nhng hien tng o noi ve hi th cua Thien Chua ban s song cho toan the thu tao t giay phut sang the, hoac ve sc manh sieu nhien ban cho nhng ngi c keu goi thi hanh s menh ac biet trong viec hng dan va
6 ien ng than hoc Thanh Kinh, trang 74

bao ve Dan Chua Thanh Linh khong nhng ch trao quyen ma cung tac ong manh en con ngi, anh hng nhng chuyen ong tam t va xuat than cua cac ngon s hoac ban kha nang giai thch giac m v phuc li cho Dan Chua. Mat khac, Cu c con cho thay nhieu trng hp Thanh Linh Thien Chua hoat ong lien tuc, theo ngon ng Phuc Am la ng tren mot ngi nao o. Cac ngon s la nhng ngi c n Thanh Linh ac biet 7. 3- Thanh Than va cac sam ngon cua ang Mesia. Moi hoat ong cua cac to phu, cac ngon s eu don ng chuan b cho thi ai cua ang Mesia en. Niem mong i ay c cac tien tri nhac en nh mot niem khch le an ui va nang Dan Chua e ho vng tin va chuan b cho ngay ay se en. Cac ngon s a loan bao ang Mesia se xuat than t hoang toc a-vt. ang ay c tran ay Than Kh Chua (Is 11,1-2), la Cha muon thu, Thu lanh hoa bnh (Is 9,5). Chnh Chua Giesu, luc khi au s mang cua Ngi, a lap lai li cua Isaia e cho thay li loan bao xa nay a c ng nghiem (Lc 4,16-18). S mang cua cac ngon s la noi li Chua cho dan vi nhng li le ay yeu thng va trung tn, niem vui va hy vong, nhan nai va xot thng, nhan ai va cng quyet e quy tu dan bang Giao c mi, Giao c cua Le Luat c khac ghi tan ay long, Luat cua Than Kh (Gr 31,3134) thay the cho Giao c cu tai Sinai. Than Kh se bien oi cong trnh sang tao cu va Thien Chua se o vi
7 C GIOAN-PHAOLO II, Chua Thanh Linh, ang ban s song va tnh yeu, trang 316.

Dan Chua trong canh thai bnh. Niem hy vong ln nhat cua dan Israel la trong i ang Mesia, xuat than t hoang toc a-vt, se chan dat dan Ngai. ang ay se em lai canh thai bnh cho dan toc, tuy nhien cac ngon s cung cho thay ang ay cung phai trai qua nhng kho au. Khuan mat ang Mesia c mac khai nhieu nhat trong bon bai ca ve ngi Toi T cua Thien Chua. Nhng bai ca nay tien bao ve y ngha cuoc kho nan cua Chua Giesu va cho thay cach Ngi se o tran Than Kh cho muon ngi c song: khong phai t ben ngoai, nhng bang cach mac lay than phan no le cua chung ta (Pl 2,7). Ngi co the thong truyen cho chung ta chnh Than Kh ban s song cua Ngi v Ngi mang lay cai chet cua chung ta.8 Nh vay, Thanh Than a am tham chuan b suot thi Cu c mot dan e ch on c Kito. Dan nay gom nhng ngi ngheo, nhng ngi khiem nhu va hien lanh, hoan toan pho thac cho y nh mau nhiem cua Thien Chua, nhng ngi mong ch cong ly khong phai cua loai ngi nhng cua ang Mesia. Cac Thanh Vnh a noi len tam hon cua ho, tam hon a c Thanh Than thanh luyen va soi sang. Ni nhng ngi ngheo nay, Thanh Than chuan b cho Chua mot dan san sang 9. 1.3. Chua Thanh Than trong Tan c. a. Than kh ni c Giesu. - c Giesu chu phep ra: Vi vai tro tien ho, Gioan Tay Gia cung nh dan chung thi ay va mong i ang Mesia, va mong i Than Kh ng xuong vi tron
8 Giao ly Giao Hoi Cong giao, 1982, so 713. 9 So 716

quyen nang. V vay ma Gioan cho biet s mang cua mnh, ong thi long trong gii thieu s mang cua ang Mesia se xuat hien trong quyen nang Chua Thanh Than: Phan toi, toi ra cac ngi trong nc e cac ngi sam hoi con Ngi se ra cac ngi trong Thanh Than va La (Mt 3,11). Trong nhng bieu tng truyen thong, Gioan gi lai bieu tng b an nhat la ngon la. c Giesu a kien toan li loan bao nay; sau khi a nhan phep ra cua ong Gioan song Gioan, Than Kh a bieu hien tren c Giesu di mot hnh thc va n s, va Than Linh, c gan lien vi nc va gio, khi nhn thay tri m ra va t o mot chim bo cau ng xuong. oi vi Gioan, ong c tng phep ra bang nc se b huy bo, nhng nh c ch cua c Giesu ma no lai tr thanh phep ra trong Than Kh ay y ngha. Sau khi chu phep ra, Than Kh mac khai ang Messia a c ha ban cho tran gian (Lc 3,22; Tv 2,7). Nhng Ngai mac khai ieu ay bang cach nhiem mau, co ve nh khong mac khai; Than Kh khong noi cung khong hanh ong, nhng khong v the ma bao Ngai khong hien dien, khong hanh ong. S hien dien cua Ngai can thiet cho s oi thoai gia Cha va Con. Mac du thiet yeu, the nhng be ngoai xem ra Ngai bat ong: Ngai khong phan g tiep noi li cua Cha, Ngai cung khong hanh ong g tiep noi c ch cua c Kito. Vay ngai lam g ? - Ngai cho cuoc gap g c thanh tu, Ngai thong at cho c Giesu li an can, hanh dien va yeu men cua Cha, Ngai at c Giesu vao thai o lam Con. Thanh Than dang len Cha cuoc thanh hien cua c Kito. - Thoat nhn ta thay rang s hien dien cua Than Kh trong c Giesu ch c bieu lo ni phep ra; nhng thc ra Ngai trong Giesu t au bien co nhap the. Phep ra cua c Giesu khong phai la mot boi canh n goi, nhng la dp Thien Chua trao quyen cho ang Mesia va gii thieu Con Ngai nh ngi Toi T ma Ngai a danh san nh li ngon s loan bao (Is 42,1; 52,13 ). Cac quan an, cac ngon s, cac vua mot ngay kia cam thay Than Kh tran ngap mnh. Gioan Tay Gia c Ngai 10

chiem hu ngay khi cha ra i. Ni c Giesu, Than Kh khong tao ra mot nhan cach mi; ngay t luc au, Than Kh a vi Ngi va khien Ngi hien hu; ngay t long me, Than Kh lam cho c Giesu thanh Con Thien Chua. Ca hai Tin mng ve tuoi th au nhan manh tac ong au tien nay (Mt 1,20; Lc 1,35). Tin mng Luca cho thay c Giesu khong can en mot nghi thc thanh hien nao, nguyen bi tac ong cua Than Kh ni c Giesu ma khong nhng ngi c thanh hien cho Thien Chua nhng con thanh thien t chnh ban the cua Ngi (Lc 1,35). - c Giesu hanh ong trong Than Kh: Qua loi song cua Ngi, c Giesu bieu lo tac ong cua Than Kh trong Ngi (Lc 4,14 ). Trong Than Kh, Ngi oi au vi Satan (Mt 4,1 ) va giai thoat nhng nan nhan cua no (12,28 ). Ngi em Tin Mng en cho ngi ngheo kho (Lc 4,18). Trong Than Kh, Ngi en cung Cha (Lc 10,21). Cac phep la ma Ngi thc hien e chien thang s d va s chet, sc manh va chan ly cua li Ngi, cung nh s than mat trc tiep vi Thien Chua la bang chng cho thay Than Kh au ni Ngi (Is 61,1) va Ngi va la ang Mesia c mong i. Ni nhng ke c linh hng trong Israel, Than Kh thng bieu lo mot cach nhat thi va chong qua. Con ni c Giesu, Ngai luon hien dien. Cha co ai chiem hu Than Kh nh Ngai, vt han moi thi han (Ga 3,34 ). Cung cha bao gi co ai chiem hu Than Kh theo cach thc cua Ngi. Nhng ke c linh hng trong Cu c ngay khi tnh tr hoan toan, van cam thay mot v manh me hn xam chiem mnh. Khong co dau g cho thay c Giesu b cng ep hay cho ta thay Ngi c linh hng. Co ngi cho rang, co le e hoan thanh cong trnh cua Thien Chua, Ngi khong can ti Than Kh. Nhng thc ra Ngi khong the khong can en Than Kh, cung nh Ngi khong the khong can en Chua Cha; nh Cha luon vi Ngi (Ga 8,29 ), th Than Kh khong bao gi co the vang bong ni Ngi. oi vi c Giesu, Ngi khong cam thay Than Kh nh mot sc manh xam chiem 11

Ngi t ben ngoai, nhng Ngi trong Than Kh; Than Kh thuoc ve Ngi, la Than Kh rieng cua Ngi (x. Ga 16,14t ). b. c Giesu ha ban Than Kh. c tran ay Than Kh va ch hanh ong bi Ngai, nhng c Giesu lai t noi ve Than Kh. Ngi bieu lo Than Kh bang moi c ch cua mnh. e Than Kh c tuon tran va c nhan biet, c Giesu phai ra i (Ga 7,39 ; 16,7) ; bay gi ngi ta se nhan biet Than Kh t Ngi ma en. V vay, ch luc Ngi ri xa ho cach hu hnh, Ngi mi noi cho cac mon e cua Ngi ve Than Kh (Mt 10,20; Ga 14,16t.26; 16,13t). Bao lau c Giesu song gan ho, ho khong s g het Ngi la ang Bau C cua ho, luon luon san sang benh vc ho va giup ho giai quyet moi kho khan (Ga 17,12). Khi Ngi i roi Than Kh se lam ang bau c khac en vi ho (14,16; 16,7). Khac biet vi c Giesu, Than Kh khong nhan manh Danh mnh, nhng luon luon noi ve c Giesu va Ngai se lam ton Danh c Giesu (16,13t). Ngai se nhac nh cho cac mon e ve moi c ch va li noi cua Chua va giup ho thau hieu (14,26); Ngai se ban cho ho sc manh e oi au vi the gian, nhan danh c Giesu e kham pha ra y ngha s chet cua Ngi va e lam chng cho mau nhiem cua Thien Chua a c hoan tat trong bien co ai thang : Ket an toi loi, anh bai Satan, s cong chnh cua Thien Chua c vinh thang (Ga 16, 8-11). c. c Giesu trao ban Than Kh. Sau khi chet va song lai, Chua Giesu ban cho Giao Hoi Than Kh cua Ngi. Mot ngi du co bo oc sieu viet va tam anh hng sau xa en au, mot khi chet cung se chm dan vao di vang. Am hng hanh ong cua ho co the van ton tai, nhng khong con thuoc ve ho na, ho khong con quyen g tren no va phai e mac cho ngi i vi nhng th hieu cua ho. Trai lai, khi c Giesu chet va Trao pho Than Kh mnh cho Thien Chua, th cung luc ay ngi chuyen Than Kh cho Giao Hoi cua Ngi (Ga 19,30). Bao lau Ngi con song, 12

Than Kh hnh nh b gii han vao tam hoat ong va ban tnh nhan loai cua Ngi. Bay gi Con Ngi c ton vinh ben hu Cha (12,23), Ngi quy tu nhan loai c cu roi (12,32) va tuon tran Than Kh tren ho (7,39; 20,22t; Cv 2,33). d. Kinh nghiem ve Thanh Than ni thanh Phaolo. - Than Kh la vinh quang cua c Giesu trong chung ta. ang a dung quyen nang cua Than Kh thanh thien (Rm 1,4) e Phuc sinh c Giesu (Rm 8,11) va a lam cho ngi tr len mot Than Kh tac sinh (1Cr 15,45) cung mot luc Ngai khien Than Kh tr len Vinh quang cua Chua song lai (2Cr 3,18). Phaolo khong tach biet c Giesu va Than Kh, s song trong c Kito vi s song trong Than Kh. Song chnh la c Kito (Gl 2,22), va cung chnh la Than Kh (Rm 8,2.10). trong c Giesu Kito: chnh la song bi Than Kh (8,1.5). - Nhng dau ch cua Than Kh: i song trong Than Kh cha phai la trc kien Than Kh, o la cuoc song trong c tin. Nhng no ung la mot kinh nghiem, mot s chan xac cu the v qua cac dau ch, no cho chung ta kinh nghiem ve s hien dien cua Than Kh. Nhng dau ch nay rat khac biet nhau. T nhng oan sung ben ngoai (1Cr 12,28; 14,12) cho en nhng an hue cao hn (12,31) cua c tin, c cay va c men eu nham phuc vu Tin Mng (1Tx 1,5t; 1Cr 1,5) va phuc vu Than The c Kito (1Cr 12,4-30). Cung vay, qua nhng c ch va trang thai cua con ngi, qua nhng an hue ma Thien Chua a ban cho chung ta (1Cr 2,12), tat ca eu giup chung ta nhan thay ai o ang hien dien va trong chung ta (Rm 8,11), ang chng nhan chung ta la con cai Thien Chua (8,16), ang cau thay nguyen giup chung ta (8,26). ong thi, Thanh Than cung thuc giuc chung ta cau nguyen dam goi Thien Chua la Cha (Gl 4,6), lam cho chung ta nen ngha t, khien chung ta c keu len: Abba! Cha i!, ay cung la tieng c Giesu tha vi Chua Cha (Rm 8,15; x.Mc 14,36; Mt 11,25; Lc 22,42). 2. S hien dien cua Chua Thanh Than trong 13

Giao Hoi. a) Ni cac cong oan tn hu tien khi. Sach Cong Vu cho thay sc song cua niem tin Kito ni cac tn hu thi s khai. Khong ai co the hieu c rang niem tin ay a lam cho Tin Mng cua Chua phat trien nhanh manh me. Vi bai giang au tien cua Phero, trong ngay le Ngu Tuan, a gat hai c nhng thanh qua that ng ngang, co ba ngan ngi tin theo Chua. So tn hu gia tang th s hiep thong huynh e cang nong am, ay la dau ch cho thay mot Giao Hoi tran ay sc song. S hiep thong ay c gan bo vi nhau nh nhng buoi hoi hop, nghe cac tong o giang day, cung c hanh nghi thc be banh va cau nguyen. Cac tn hu gan bo en o ma ngi ngoai thot len ka xem ho yeu thng nhau biet bao tnh hiep thong ay: - Chuyen can hiep thong huynh e vi nhau ca tinh than lan vat chat. Moi hiep thong- koinonia- a phai trai qua nhng kho khan ban au trong noi bo ma ho phai vt qua e i ti ong tam nhat tr. Ho mau chong lam thanh mot nhom. Tat ca eu bat nguon t viec gap g mot ang va cung tuyen xng vao ang ay. T cho hiep thong vi c Kito dan ti hiep thong vi nhau trong tinh than tuyen xng vao Ngi. Tinh than tuyen xng gan lien vi viec lam chng en o co the phai tra gia bang chnh mang song. Tinh than hiep thong c lan rong ti tinh than lien i, v no khong ch bo hep trong cong oan be
109 Xem L. J. SUENENS, Thanh Than, hi th song ong cua Giao Hoi, quyen 1, trang 165, nh hng Tung Th- 2003.
10

. Cv 2,42-47 mieu ta rat ro ve

14

nho ma con phai lien i vi ngi khac, nhat la nhng ngi ang gap kho khan. Trong cac th Phaolo cung e cap nhieu ti tinh than lien i nay ma cac tn hu phai chu toan khi on nhan Tin Mng (x. 2Cr 3,4; 9,13; Gl 2,9-10). - Cung nhau be banh: Hiep thong be banh la mot trong nhng c ch ma ngi Kito hu bieu lo net oc ao cua c tin. Niem xac tn c tiep xuc thc s va than mat vi Chua ma ta thay c ni cong oan tien khi nay. Be Banh chnh la viec c hanh Thanh The. oi vi cac Kito hu, be banh chnh la mot trong nhng ac iem cua cong oan tn hu c at ngang hang vi viec nghe giao huan cua cac tong o. - Chuyen can cau nguyen: Buoi cau nguyen do cac tong o chu toa, c c hanh vao trc hoac sau nghi thc be banh. Li cau nguyen giup cho cac tn hu trung thanh vi c tin ma mnh a lanh nhan e co the lam chng cho Tin Mng. Nh tac ong cua Chua Thanh Than ma Li Chua a khong ngng gia tang trong tam hon ho e lam cho cong oan nay luon co mot cuoc song ay ly tng. Co the noi mot cong oan mau mc noi len moi tnh hiep thong trong Giao Hoi s khai, o la ket qua cua viec on nhan Tin Mng. Cuoc song khong ch the hien tren ly thuyet ma a ti mot thai o va hanh ong va hanh ong thc tien. Nh vay, Giao Hoi s khai a phat sinh nh mot tap the gom nhng cong oan be nho cua cac Kito hu tan mac khap ni trong e quoc La-ma. Ho song gia moi ngi, ong vai tro ma Chua Giesu a ch nh la lam muoi at, lam men day bot. Nh sc manh t ben trong- tc quyen lc cua Thanh Than hoat ong trong 15

Giao Hoi- dan da ngi gap Ngi va Giao Hoi c thiet lap.11 - Cua cai e lam cua chung: Luca muon nhan manh ti tinh than Tin Mng la chnh cuoc song thc tien phai cu the hoa trong tng quan xa hoi, ch khong phai ch li noi suong. Hiep thong chia se cu the la mot kha canh co tnh quyet nh oi vi ban than cung nh tap the cua Giao Hoi va cua Tin Mng. Tat ca cho thay Than Kh cua c Giesu en vi cong oan qua Li Ngi va qua Thanh The, chnh la nguon nang ong cua Giao Hoi. Nh Chua Thanh Than ma s vu nay phan anh nhng kinh nghiem va nhng hoan canh khac nhau trong cac cong oan Kito giao tien khi: o la hoa trai cua sc nang ong do Chua Thanh Than thong ban.12 b) Ni mac khai va lu truyen mac khai. 1- Mac khai Thanh Kinh. Trong phan tren, chung ta a cung nhau tm hieu ve Chua Thanh Than trong lien he vi Chua Ba Ngoi. S ket hiep Ba Ngoi khong ngng hoat ong va thanh hoa vu tru. Trc khi bc vao kho nan, Chua Giesu a ha ban Chua Thanh Than: Khi Thay i, Thay se sai ang ay en vi anh em (Ga 15,7). Tat ca moi li rao giang cua Chua Giesu ch c cac tong o manh dan rao giang sau bien co Hien Xuong. Chua Giesu a gii thieu cho cac tong o mot cach qua quyet ve vai tro cua Chua Thanh Than. S mang ac biet cua Chua Thanh Than la lam cho Tin Mng luon lan rong tren toan trai at (Cv 1,8). e c nh vay, ieu trc tien la Ngai se day cac con moi
11 L.J.Suenens, sd. trang 168. 12 Thong iep S vu ang Cu o, so 23.

16

ieu va se lam cho cac con nh lai moi ieu Thay a noi vi cac con. Qua vay, vai tro cua Chua Thanh Than la lam sang to chan ly, khai thong tr hieu va m rong con tim e vn ti s that cua tnh yeu chan ly. Ngai ch giang day nhng g nghe c, nhan c t Ngoi Cha va Ngoi Con va Ngi khong t mnh noi ieu g, nhng tat ca nhng g Ngi nghe, Ngi se noi lai va loan bao cho anh em biet nhng ieu se xay en (Ga 16,13). Chua Thanh Than c Chua Giesu goi: Ngai la Than Kh cua s that (Ga 15,26). Ngai se mac khai s that ve Chua Giesu cho cac tam hon, ban tr thong hieu e con ngi co the hieu c mau nhiem ve Ngoi Hai, ang a en va cu o tran gian; Ngai la ang Phu Tr (c.26), ngha la Ngai se nang cac chng nhan cua Chua ang tiep noi s mang loan bao Tin Mng va nhng ke on nhan Tin Mng; Ngai la ang Bau Cha se giup , chuyen cau, bien ho, nang thay cho Chua Giesu, ang van luon cau bau, tr lc, hng dan, duy tr s hp nhat trong Giao Hoi; Ngai la Than Chan Ly. Ngai khong phai la mot thay giao, nhng ung la mot ngi nhac nh, mot ngi giai thch chan ly cua mot bac thay la Chua Giesu. Ngai khong noi vi uy quyen rieng mnh nh kieu Chua Giesu, nhng ch la mot ang mac khai cua Thien Chua va lam vinh danh Ngai. Vi nhng danh xng nay, Chua Giesu muon khang nh rang Ngai se hien dien trong Giao Hoi di mot hnh thc khac ma vai tro chnh trong s mang cua cac tong o la Chua Thanh Than se hoat ong trong cac ngai va trong Giao Hoi. That vay, Chua Giesu cho thay rang Chua Thanh Than se luon mai trong Giao Hoi, ong hanh va 17

thanh hoa Giao Hoi moi ni va moi thi. Va thanh Irene qua quyet: au co Giao Hoi o cung co Thanh Than cua Thien Chua; va au co Thanh Than, ay cung co Giao Hoi va moi n thanh. 2- Lu truyen mac khai. Cac tong o la nhng ngi a lanh nhan trc tiep s mang cua Chua Kito trao pho. Cac ngai a manh dan, can am rao truyen Li Chua khap moi ni, di s hng dan cua Chua Thanh Than. i song cua cac ngai luon i vi li cac ngai rao giang. Vi nhng cach thc to chc a a Giao Hoi tien dan ti s quy cu chat che vi the che co trat t. Ngay le Ngu Tuan, Than Kh ng xuong tren cac tong o va nhng ngi tu hop quanh cac ngai a lam cho Giao Hoi khong ngng gia tang so tn hu. Chua Thanh Than se lam cho Tin Mng cua Chua luon mi me trong cac tam hon. ong thi cac ngai khong ch lam cho Chua Giesu hien dien gia nhng ke thuoc ve Ngai qua moi the ky, ma con lu ton giao huan cua cac ngai, nh cac tong o va nhng ngi ke v cac ngai truyen at va a c dan Thien Chua tin nhan.13 Cong ong Vatican II cho thay tam quan trong cua Thanh truyen, v c tin tinh tuyen va long kien trung cua Giao Hoi c on nhan t cac tong o. Cac tong o a c Chua Giesu huan luyen, giang day va sai i loan bao Tin Mng nay v cac ngai a lanh nhan t Chua Kito khi chung song vi Ngi va thay Ngi hanh ong, hoac a hoc biet c nh Chua Thanh Than gi y. Li cac ngai c loan i khap ni, so tn hu gia tang,
13 HOI 121
ONG

CHU

TCH

AI NAM THANH 2000, Thanh Than chan hoa vu tru, trang

18

ngi cong tac vi cac ngai cung ngay mot them ong so, cho thay Li Chua a khong ngng vn xa. Ngoai li rao giang, cac ngai con thi hanh lenh truyen cua Chua di dang van t di s linh hng cua cung mot Thanh Than, cac tong o va nhng ngi phu ta cua cac ngai a viet lai Tin Mng cu roi. The roi, Tin Mng c gi gn toan ven va song ong mai trong Giao Hoi, cac tong o a e lai nhng ngi ke v la cac giam muc va trao lai cho ho quyen giao huan cua cac ngai. Nh o, nhng li giang day cua cac tong o c ac biet ghi lai trong cac sach linh hng, c bao ton va lu truyen cho en tan the 14. Nh vay, s lu truyen mac khai a c Giao Hoi song lay t thi cac thanh tong o e lai theo lenh truyen cua Chua va di s tac ong cua Chua Thanh Than. Li Chua a khong ngng c bao toan tron ven s trong sang va tinh tuyen bang chnh gng sang, the che va li rao giang cua cac ngai e lai. Ngay nay, Giao Hoi van song va lu gi kho tang nay qua li giang day va giao huan cua Giao Hoi ma ta goi la Huan quyen. 3- Ni Huan quyen Nhiem vu chu giai chnh thc Li Chua a c viet ra hay lu truyen ch c uy thac cho Huan quyen song ong trong Hoi Thanh, va Hoi Thanh thi hanh quyen o nhan danh Chua Giesu Kito
15

. Nhiem vu nay

c noi tiep trong truyen thong cua Giao Hoi . Ch co cac giam muc ke v cac tong o, hiep thong vi v
14 Hien che Mac Khai, so 7. 8 15 So 10

19

thu lanh Giao Hoi la c Giao hoang mi co quyen Giao huan nay. Huan quyen cua Giao Hoi khong vt tren Li Chua, nhng tha lenh Chua va vi s tr giup cua Chua Thanh Than, Hoi Thanh thanh tam lang nghe, gn gi cach thanh thien va trung thanh trnh bay Li Chua, phuc vu Li Chua, ch day nhng g c truyen lai ma thoi. Nh vay, nhiem vu chnh cua Huan quyen la giai thch Li Chua va lam cho Li Chua c tham nhuan ni tam hon moi tn hu, nh cam thc ve c tin c Thanh Than chan ly khi day va duy tr, va di s hng dan cua Huan quyen dan Thien Chua mot long gan bo khong sn vi c tin a c truyen lai mot lan dt khoat, ao sau c tin hn nh giai thch ung dan va thc thi tron ven c tin ay trong i song cua mnh.16 Nh vay, s hien dien cua Chua Thanh Than khong bat ong im lm ma la gii thieu cho nhan loai biet mot Giao Hoi song ong, mot Giao Hoi c thiet lap t i i, mot Giao Hoi co Chua Kito la au, mot Giao Hoi ang c sai i vao gia long the gii e cho moi ngi nhan biet Thien Chua la ang giau tnh thng, biet Chua Giesu la ang chet va song lai e a nhan loai ra khoi vong vay cua s chet. o la Tin Mng s song. Va Chua Thanh Than a, ang va se tiep tuc hng dan Giao Hoi trong s mang nay. II- TAC ONG CUA CHUA THANH THAN TRONG GIAO HOI. 1. Sai Giao Hoi ra i. Trc khi ve tri, Chua Giesu a trao cho cac tong o s mang ra i loan bao Tin Mng Nc Thien Chua:
16 Giao ly Giao Hoi Cong Giao, so 93.

20

Thay a c trao toan quyen tren tri di at. Vay anh em hay i va lam cho muon dan tr thanh mon e va lam phep ra cho ho nhan danh Chua Cha, Chua Con va Chua Thanh Than (Mt 28,18-20). Lenh truyen nay bat au c thc hien t ngay le Ngu Tuan. Mot lenh truyen c sai i trong Chua Thanh Than. Qua vay, cac tong o ang t nhng con ngi nhat am s hai, tr thanh nhng con ngi can am manh me phi thng. Cac ngai khong ngan ngai loan truyen mot Thien Chua a lam ngi, b ket an, b giet chet va ngay th ba Ngi a song lai, o la c Giesu- ngi Nazareth (Cv 2,23-24). Buoi ra mat trong bai giang au tien cua Phero a thu nhan c ba ngan ngi on nhan Tin Mng. Mot con so vt ngoai tam kha nang cua cac tong o. Qua o cho thay viec Thien Chua bao am rang cac tong o se khong phai mot mnh hoan thanh trach vu o, ho se nhan c sc manh va cac phng tien e chu toan s vu cua mnh. Nh vay, s hien dien va sc manh cua Thanh Than, cung nh s tr giup cua Chua Giesu c to hien: ay cac tong o i rao giang khap ni, co Chua cong tac vi ho
17

Li rao giang cua cac tong o da vao quyen nang cua Chua Thanh Than, v Chua Thanh Than se tac ong manh me tren nhng ke tin cung nh ke cha tin, cho ngi noi cung nh ke nghe. Chua Thanh Than soi sang cho cac tong o hieu Kinh Thanh, nh lai nhng g Chua Giesu a day cac ong trong suot thi gian i theo Ngi. Bi vay con so ba ngan ngi tin theo Chua Giesu ngay t bai giang au tien cua Phero a co y lam noi bat tac ong cua Chua Thanh Than qua li giang.
17 Thong iep S vu ang Cu o, so 23

21

Li giang cua cac tong o hoan toan n s trong niem xac tn manh me ch khong co tai hung bien g, v chnh cac ong la ngi xuat than t dan ng phu, hn na van con cha het bang hoang ve viec Thay mnh b ket an t. The ma gi ay cac ong a tr thanh nhng con ngi khon ngoan, can am, at s mang cua mnh hoan toan di s hng dan cua Chua Thanh Than. ong thi, hang ngu tong o oan ngay cang c cung co va hiep nhat khap ni, lam cho ho tr thanh mot cong oan vng chac mi khai sinh. Quyen nang Chua Thanh Than khi day long yeu men va nhiet thanh ni tn hu tien khi.18 Nhn vao bon Phuc Am cho thay s a dang cua s mang c sai i theo lenh truyen cua c Kito di s tac ong cua Chua Thanh Than. Vi Macco, s vu truyen giao la loan bao Tin Mng (6,15) lam cho moi ngi nhan biet c Kito t nan va phuc sinh. Ni Mattheu, truyen giao c nhan manh trong viec thiet lap Giao Hoi va cong bo Tin Mng, c bo sung bang giao huan mang tnh Giao Hoi va c hanh B tch. Trong Luca, rao giang bang chng t (24,48; Cv 1,8). Tac gia nhan manh en quyen nang bien oi cua Tin Mng vi long sam hoi tr ve vi Thien Chua, ang giau long t bi va thng xot, e thoat khoi toi loi va s d. oi vi Gioan, s mang truyen giao thc s la sai i: Nh Cha a sai Thay, Thay cung sai cac con (Ga 20,21). S mang ma chnh Chua Kito a nhan t ni Chua Cha. Cac tong o la ngi noi tiep s mang ay cho en tan the, c xay dng tren chnh s mang cua c Kito va la tam iem cua s mang. Muc ch cua s mang la a con
18 BUI VAN OC, Chua Thanh Than-ang ban s song, trang 30-31

22

ngi vao hiep thong tnh yeu gia Chua Cha va Chua Con trong s hiep nhat va yeu thng bang li noi va viec lam.19 That vay, neu khong co s can thiep cua Chua Thanh Than th moi cuoc rao giang, moi hnh thc truyen at Li Chua cua Giao Hoi se vo hieu, bi v ch mnh Chua Thanh Than mi co the gi len trong long ngi va xa hoi niem hy vong c cu o. Viec rao giang se khong bao gi c thieu vang s hien dien cua Chua Thanh Than. Moi nha truyen giao coi mnh nh dung cu cua Chua sai i di tac ong cua Thanh Than. Ngai ong vai tro chnh trong s vu loan bao Tin Mng, ta ch co the dung kha nang cua mnh vi s tr giup cua Chua Thanh Than ma thoi. Ta phai nhn nhan rang nhng ky thuat trong viec rao giang Tin Mng la tot, nhng ngay ca nhng ky thuat hoan hao nhat cung khong the thay the c tac ong tham kn cua Than Kh. Ngay ca viec chuan b tinh te nhat cua ngi rao giang cung chang an thua g neu khong co Ngai. Khong co Ngai, khoa bien chng co sc thuyet phuc nhat cung van bat lc trc tinh than con ngi. Khong co Ngai, nhng lc o c soan thao ky nhat, tren c s xa hoi hay tam ly hoc, cung eu to ra trong rong va thieu gia tr Neu Than Kh Thien Chua gi v tr troi vt trong tat ca i song Giao Hoi, th tren het, Ngai hoat ong trong s menh rao giang Tin Mng: khong phai tnh c ma viec rao giang Tin Mng c long trong khi au vao sang ngay le Ngu Tuan, di hi th cua Than Kh.20
19 x. Thong iep S Vu ang Cu o, so 23 20 C PHAOLO VI, Tong huan Evangelii Nuntiandi

23

2. Hng dan s mang cua Giao Hoi. Chua Thanh Than la nguon e Giao Hoi thc thi s mang ngon s cua mnh. Ngai la nguon e Giao Hoi kn muc s hieu biet ve Thien Chua va lam chng cho Ngai (Ga 14,26). Ngai se cho ho s khon ngoan e hieu Li Chua. Chnh Chua Thanh Than se lam cho Li Chua c tham nhuan vao chieu sau cac tam hon, lam cho Li Chua ln len va ton tai. Ngay le Hien Xuong khi au cho vai tro cua Chua Thanh Than trong s mang cua Giao Hoi. T ngay o, Le Ngu Tuan van hang tiep dien trong Giao Hoi moi ngay cho en tan the. Trong ngay Le Ngu Tuan, Chua Thanh Than en lam cho cac tong o tr nen nhng chng nhan va ngon s, ban cho cac ong s can am tram tnh, thuc ay cho cac ong truyen thong cho ngi khac kinh nghiem cua mnh ve Chua Giesu cung nh niem hy vong ang khch le cua mnh. Chua Thanh Than ban cho cac ong kha nang lam chng ve Chua Giesu cach dung cam21. Ro rang viec loan bao Tin Mng hoan toan do Chua Thanh Than chu ong. Ngai ong vai tro chnh trong s vu cao ca nay cua Giao Hoi. Ngai tac ong e Giao Hoi bc tren neo ng s mang va ay manh tinh than rao giang e Tin Mng Chua that s lan toa en tan cung trai at nh li Chua Giesu a truyen. That vay, chung ta khang nh rang Chua Thanh Than la tac nhan chnh trong hoat ong truyen giao cua Giao Hoi, la tac gia au tien cua viec oi thoai gia Giao Hoi va cac dan toc, van hoa va ton giao. Chnh Ngai thuc ay moi ngi loan bao Tin Mng, chnh Ngai
21 Thong iep S vu ang Cu o, so 24

24

t chieu sau tam thc, lam cho ngi ta on nhan va hieu Li cu o, va chnh Ngai tiep tuc gieo hat giong chan ly gia cac dan toc, ton giao, van hoa va triet hoc cua ho. Nh Chua Thanh Than, v Thay noi tam, gng mat va giao huan cua Chua Kito se to hien len trong long ngi on nhan va ac biet hn trong chnh cuoc i va ban than nha truyen giao. Giao Hoi ang song trong nhng gi phut ac biet cua Than Kh. au au moi ngi cung tin biet Ngai hn, ung nh Li Kinh Thanh mac khai. Tat ca eu at di quyen lc Ngai, hop nhau lai quanh Ngai va e Ngai hng dan. Chnh Chua Thanh Than a thuc ay Giao Hoi ra i mai mai, khong phai ch theo phng dien a d nhng con vt qua hang rao chung toc va ton giao e hoan thanh mot s vu co tnh cach pho quat thc s. Hn na, Giao Hoi luon y thc c s mang cao ca nay e a moi ngi en cung Chua Kito Phuc Sinh. Giao Hoi tr nen ngoi nha am ap tnh than luon m rong ca e ai cung co the gia nhap va cam thay de chu khi c song trong ngoi nha nay, trong khi o van duy tr nen van hoa va truyen thong cua mnh ma van hp vi Tin Mng. 3. Cung co Giao Hoi. a, Loan bao Chua Kito. S menh cu the cua Chua Giesu a hoan tat qua bien co t nan va phuc sinh. Chua Giesu a vang phuc Chua Cha e thi hanh s menh cao ca nay. Cuoc song tran the cua Ngi la s vu loan bao Tin Mng Nc Thien Chua tran gian. Giao Hoi co nhiem vu tiep noi s mang nay cho en tan the theo lenh truyen cua Chua Giesu: Anh em hay i va lam cho muon dan 25

tr thanh mon e, lam phep ra cho ho nhan danh Chua Cha, Chua Con va Chua Thanh Than, day bao ho tuan gi moi ieu Thay a truyen cho anh em. Va ay, Thay cung anh em moi ngay cho en tan the (Mt 28,19-20). Chua Giesu hom nay tiep tuc s mang cua Ngi bang cach hien dien trong the gii qua cac b tch cua Giao Hoi. o la mot s hien dien tch cc qua li rao giang cua Giao Hoi, dau ch cu o va cac b tch ma chnh Ngi a thiet lap. Trung tam cua i song Giao Hoi la Chua Kito Phuc Sinh va Ngi ang hien dien trong Giao Hoi. Con ngi c Kito, Li cua Ngi, hoat ong cu o, hien te va muc vu cua Ngi luon c noi dai trong Giao Hoi. Trien vong cua viec noi dai la khong ngng loan bao mot Chua Kito t nan va phuc sinh. Bi vay, Giao Hoi khong ngng thi hanh lenh truyen mot cach quen mnh. o la ban chat cua Giao Hoi. Giao Hoi loan bao Tin Mng luon cay da vao sc manh cua Chua Thanh Than. Chnh Chua Thanh Than chu ong loan bao cung vi Giao Hoi va qua Giao Hoi. Giao Hoi khong ngng cong bo Tin Mng phuc sinh, khong phai vi s hung bien cua khoa ngon ng hay s khon ngoan theo kieu the gian, nhng vi sc manh va kha nang thuyet phuc cua Chua Thanh Than: Thanh Than tac ong tren ngi loan bao, ong thi tac ong tren nhng ngi nghe
22

Khong the tach ri hoat ong pho quat cua Chua Thanh Than vi hoat ong rieng cua Ngai trong than the c Kito, chnh la Giao Hoi. Qua that, cung mot Thanh Than ang hoat ong, khi lam cho Giao Hoi c
22 BUI VAN OC, sd, trang 392

26

song ong, thuc ay Giao Hoi loan bao Chua Kito, cung nh khi tuon o va lam tang trien cac hong an cua Ngi ni tat ca moi ngi va moi dan toc
23

Moi hnh thc hoat ong truyen giao phai c in dau mot y thc ve s can thiet phai co vo s t do cua con ngi khi loan bao cho ho biet c Giesu Kito. Giao Hoi phai trung tn vi c Kito, v Giao Hoi la than the cua Ngi. Giao Hoi phai theo cung mot con ng ma c Kito a i. b, Xay dng Giao Hoi. Giao Hoi la oi tng au tien cua n cu o. c Kito a chuoc lai Giao Hoi bang mau mnh va a mi goi Giao Hoi cong tac vi Ngi trong cong trnh cu o toan the the gii
24

. That vay, Giao Hoi a

c chuan b t i i trong mau nhiem tnh thng cua Ngai. Giao Hoi c the hien dan dan theo dong lch s cu o, theo chng trnh cu o ma Thien Chua a chuan b ni dan Israel. Khi con Thien Chua xuong the lam ngi, Ngi a i rao giang Nc Thien Chua. e s mang nay c tiep tuc, Chua Giesu a tuyen chon mi hai tong o, at Phero lam thu lanh e chuan b viec thiet lap Giao Hoi trong tng lai. Qua vay, tren thap gia, Chua Giesu a khai sinh Giao Hoi bang mau va nc chay ra t canh sn Ngi. Ngay le Ngu Tuan, Giao Hoi chnh thc khai m mot giai oan mi trong s thanh hoa cua Chua Thanh Than. Giao Hoi cong khai xuat hien trc dan chung, co Chua Thanh Than trang b cho bang an thanh va bang c cau pham trat.
23 Thong iep S vu ang Cu o, so 29 24 So 9

27

Giao Hoi la Nhiem The cua Chua Kito, Ngi la au cua Giao Hoi, moi chi the phai nen giong Chua Kito e an khp lai vi nhau thanh mot than the hoan hao. Chua Thanh Than hp nhat cac chi the vi nhau bang than lc cua Ngai va bang s lien ket tinh than cac chi the lai vi nhau. Chua Thanh Than trong Giao Hoi va lam cho Giao Hoi luon song ong. Chnh trong Giao Hoi ma con ngi co the tm kiem va kham pha ra Thien Chua chan that cung nh nh trung gian cua Giao Hoi ma moi ngi co the biet tnh thng bao la cua Ngai. Nh vay, Giao Hoi can c xay dng va can co mot c cau vng chac tren nen tang cac tong o, ma thanh Phero la a tang, co Chua Thanh Than hoat ong va thanh hoa e Giao Hoi luon ben vng. Tiep en, viec giao huan, day do ve c tin la moi quan tam cua Giao Hoi trong s thang tien va trng thanh cua ngi tn hu trong Giao Hoi nh s soi sang cua Chua Thanh Than. III- GIAO HOI BC THEO CHUA KITO TREN CON NG PHUC VU. 1. Trong yeu thng. Anh em hay yeu thng nhau nh Thay a yeu thng anh em (Ga 15,35). Li tran troi cua Chua Giesu trc khi bc vao cuoc kho nan la bc thong iep gi en cho Giao Hoi va toan the nhan loai. Giao Hoi ra i rao truyen mot Thien Chua la Tnh Yeu (1Ga 4,8), nhng Giao Hoi phai the hien c khuan mat cua ang a chet v yeu. That vay, yeu nh Chua yeu la tnh yeu phat xuat t Thien Chua vi nhng oi hoi vt kha nang cua tnh yeu nhan loai. Con ngi khong the thc hien neu khong 28

co s tr lc cua Chua Thanh Than, sc manh cua tnh yeu Thien Chua, cua c Kito trong ta, yeu men ta. Ta co kha nang yeu men nh Thanh Than, bang tnh yeu cua Thanh Than. o la c ai sieu nhien. Tnh yeu sieu nhien gi vai tro can ban trong i song Kito hu. c ai sieu nhien lam cho con ngi co kha nang yeu men Thien Chua va ong loai. oi vi Thien Chua, Chua Thanh Than cho linh hon kha nang chia se tnh con thao, yeu men Chua Cha cua Chua Giesu. Chua Thanh Than lam cho chung ta yeu men Chua Cha nh Chua Con a yeu men Chua Cha. Chnh Chua Thanh Than lam cho chung ta co u kha nang e than tha vi Chua Cha bang hai tieng AbbaCha i, tieng keu cua tre th dien ta niem vui khi chung c canh cha. That vay, nh Chua Thanh Than, tnh yeu con thao lan toa ra khap hoat ong cua nhng ngi con cai Chua. Nh anh hng cua Thanh Than, toan the cuoc song cua chung ta tr nen le pham dang len Chua Cha, ay ap long ton knh va thao hieu
25

oi vi tha nhan, yeu thng anh em la mot kha canh cua tnh yeu ma con ngi tha hng ni tnh yeu Thien Chua, la chnh tam cot cua luan ly Kito giao. Tnh yeu Kito giao khong ch n thuan mang chieu kch nhan loai ma con mang chieu kch Kito. a yeu th khong phan biet ban hay thu ma la yeu tat ca, o la oi tng duy nhat cua tnh yeu: Hay yeu ngi than can nh chnh mnh (Gl 5,14). Thai o cua c ai Kito giao la the hien tnh yeu cua Thien Chua, ma tnh yeu Thien Chua th khong thien v, khong thanh kien, khong t li. Thanh tong o ca tung c ai cao ca hn tat ca
25 C GIOAN-PHAOLO II, sd, trang 503

29

moi ac sung ma Chua Thanh Than ban cho va la ieu thiet yeu oi vi i song Kito hu. T li noi va linh hon ngi tn hu trao dang len li ca tung c ai va co the coi la bai ca tung anh hng cua Chua Thanh Than oi vi pham hanh con ngi (x.1Cr 13,4-7)
26

That vay, Chua Thanh Than, v Thay day yeu men, lam viec ni con ngi chung ta bang nhng ng loi nhan ban phu hp vi con ngi. Chua Thanh Than, tac gia cua bien co Nhap The, se lam cho chung ta nen giong c Giesu Kito, hnh anh tron hao cua Thien Chua. Chua Thanh Than lam cho chung ta tr nen nhng ngi con, giong Con yeu dau cua Thien Chua. Tnh yeu oi vi anh em la bang chng tnh yeu oi vi Thien Chua. Tnh yeu oi vi Thien Chua la nguon song cua tnh yeu oi vi anh em
27

. Con ngi de cam nhan c tnh yeu

thng sau tham cua Thien Chua tnh yeu, o chnh la viec thc thi c ai. S troi vt cua c ai Kito giao luon chng to tnh lien i gia con ngi vi nhau theo gng Chua Kito. o la bang chng manh me va hieu qua trong s mang loan bao: Chng ta Tin Mng ma the gii de cam nhan nhat la chng ta ve thai o lu tam en con ngi va ve long bac ai oi vi nhng ngi ngheo kho, nhng ke be nho va nhng ngi ang au kho. Tnh cach vo v li trong thai o va nhng hanh ong nay tng phan sau xa oi vi thai o ch ky hien nay ni con ngi, gi len nhng thac mac ro rang ve Thien Chua va ve Tin Mng
28

2. Trong khiem nhng. Nhn vao suot doc dai lch s t thu tao thien lap
26 Trang 505 27 PHAOLO BUI VAN OC, sd. trang 382 28 Thong iep S vu ang Cu o, so 42.

30

a cho en ngay nay va cho en tan the, cho thay Chua Thanh Than la ngoi v Thien Chua khiem ton, khong xuat hien ro rang. Ngai am tham phuc vu Chua Kito, phuc vu Giao Hoi va nhan loai. Hoat ong cua Ngai tuy am tham nhng lai rat hieu qua. Khong co Ngai th Giao Hoi khong the thc hien c chng trnh cua Thien Chua, khong co Ngai th i song chng ta cua ngi tn hu tr nen kho can va bien dang. Chua Thanh Than soi sang tam hon cac Kito hu cach nhe nhang, thuc ay chieu sau cua tam hon e thap len ngon la cua long yeu men. Ngai la v Thien Chua cua chieu sau, khong chap nhan pho trng be ngoai. Ngai t tri cao ng xuong, nhng tham vao va trong chung ta e lam sinh ong i song tam linh cua chung ta
29

Li ngon s Edekien: Ta se at Than Kh ta trong cac ngi (36,27) a c thc hien va tiep tuc hoat ong gia cac tn hu va trong cong oan Giao Hoi. Chnh Chua Thanh Than lam cho ngi tn hu khong phai ch la ngi tuan thu le luat, nhng la ngi t do, nhiet thanh va trung tn chu toan chng trnh cua Thien Chua
30

Khiem ton la ac tnh cot yeu cua con ngi phuc v. Nh Chua Thanh Than, chung ta se vt thang ban nang ch ky bang chnh tnh yeu va at ti gia tr cao nhat theo ng loi xa ky cua mnh. Ngi kieu cang t man khong the phuc vu het mnh c, de a mnh len tren ngi khac, at mnh hn tat ca, ha pham gia cua nhng ngi ma mnh phuc vu. Bi vay, e cong viec
29 C GIOAN-PHAOLO II, sd. trang 73 30 C GIOAN-PHAOLO II, sd. trang 78

31

phuc vu at ket qua khong g hn ca la phai biet song khiem nhng trong phuc vu. Lay Chua Thanh Than lam nguon tr lc cho ban than e phuc vu. Khiem nhng se triet ha kieu cang. Khiem nhng se khong mang danh vong. o la hng i cua Chua Thanh Than. Nha truyen giao khong sn long nan ch trc nhng cam do e tam hon c bnh an, thanh thoat va cao thng. Co nh vay ta se thay c tnh hieu qua cua cong viec ta lam qua hanh x co n Chua. Giao Hoi va cac nha truyen giao cung phai nen chng ta ve long khiem ton, trc het oi vi chnh mnh, khi dam t kiem thao mc o ca nhan cung nh cong oan, ngo hau sa cha lai cung cach song cua mnh nhng g i ngc lai vi Tin Mng va lam bien dang dung nhan cua c Kito
31

. That vay, e chap nhan s am tham tron ven trong

khi phuc vu, ngi Kito hu phai co i song ket hiep mat thiet vi Chua. Ho ch can Thien Chua nhn thay trong kn an nhng viec ho lam va thng cong cho ho cach am tham kn ao. Chnh v the, vai tro cua Than Kh cung quan trong va can thiet cho nhng dch vu am tham, hn ca nhng viec lam lo thien hay mat noi
32

3. Trong dan than hy sinh. Moi Kito hu c mi goi dan than hy sinh trong s mang truyen giao bang moi kha nang phuc vu cua mnh. Ngi Kito hu bc theo Than Kh luc nao cung phai san sang phuc vu va phuc vu het mnh. Theo gng Chua
31 Thong iep S vu ang Cu o, so 43 32 PHAOLO BUI VAN OC, sd. trang 358

32

Kito, tinh than dan than phuc vu khong so o tnh toan, khong tm t li. Long men thiet tha se thuc bach tinh than ay en vi Thien Chua va vi tha nhan. Thien Chua mi goi moi thanh phan tn hu trong Giao Hoi hay danh cho Ngai mot cho ng trong tam hon e hnh anh cua Ngai c the hien ni chnh ho ma anh hng ti nhng ngi cha on nhan Tin Mng. Trong Giao Hoi, viec rao giang Tin Mng luon la mot li mi goi cap bach va khan thiet. Viec rao giang Tin Mng khong bo hep trong viec loan bao Li Chua, ma con the hien qua moi kha canh cua cuoc song the hien qua tinh than dan than phuc vu: n goi nay, trong thc te va trong nhng moi trng a dang, con phan ra nhieu loai: phuc vu ngi benh, ngi ngheo, ngi tan tat, phuc vu thanh thieu nien Tinh than ay oi hoi moi ngi can chon cho mnh mot lanh vc phu hp vi kha nang e phuc vu tuy hoan canh cho phep. Moi ngi nen chuyen can va hang say trong lanh vc cua mnh, khong nen om om, v om om se lam thiet hai sc khoe cach vo ch va lam giam hieu nang phuc vu
33

. Cong viec phuc vu can phai

nham ti oi tng phuc vu, va nh vay mi co hieu qua. Phuc vu cho Thien Chua va cho tha nhan la ngh ti ngi khac hn ngh ti ban than. a dan than th khong con ngh ti danh phan, nh vay se giong tinh than phuc vu cua c Kito hn. a la phuc vu th phai theo hng i cua Chua Kito c the hien qua Giao Hoi. Ngi dan than khong c t y lam theo kieu cua rieng mnh, biet au cai chu quan cua mnh de dan en sai lam, te hn na co khi con la phan chng cua Tin Mng. V vay, can biet t
33 BUI VAN OC, sd. trang 359

33

bo mnh: t bo cai rieng, s thch, loi song khong phu hp e song vi va song cho ngi khac. Can lam viec theo ung bon phan va coi cong viec la cua rieng mnh. Cua cai la phng tien e phuc vu c tot hn, nhng cung la moi nguy hiem cho ngi dan than phuc vu, v de lam cho tam hon b ri vao cam bay cua ma lc vat chat, co khi con lam xoi mon tinh than nhiet huyet tong o. a hy sinh phuc vu th can at Chua len tren het va lay Ngi lam tam iem cho i song mnh trong s dan dat cua Chua Thanh Than, con nhng van e khac hay pho thac cho Ngi e s mang cua mnh mang lai hieu qua. Chua Giesu a th mang e phuc vu Thien Chua va nhan loai. Ngi cung mi goi Giao Hoi Ngi noi tiep con ng nay e phuc vu. Cap bac cao nhat cua viec t bo s song la san sang hy sinh mang song, khi viec phung th Thien Chua va tha nhan oi hoi
34

. V vay, Thien Chua mi goi Giao Hoi phai trung

tn vi c Kito, v Giao Hoi la Than The cua Ngi va ang theo uoi s v cua Ngi, Giao Hoi phai theo cung mot con ng ma c Kito a i, con ng ngheo kho, vang phuc, phuc vu va hien te ban than mnh cho en chet, e roi toan thang nh s song lai cua Ngi 35. Giao Hoi co ca mot gia nh tinh than ln lao e cong hien cho nhan loai trong c Kito, ang xng mnh la ng, s That va s song (Ga 14,6). o chnh la con ng cua Kito giao a con ngi en gap g Thien Chua, en cau nguyen, kho che, en viec tm ra y ngha cuoc i 36.
34 BUI VAN OC, sd. trang 363 35 Thong iep S vu ang Cu o, so 38 36 So 39

34

VI- CAC CHNG NHAN TIN MNG 1. Cac v t ao Khi Chua Giesu con vi cac mon e, Ngi chnh la chng nhan song cua Thien Chua, v the cac mon e cha c sai i e lam chng ve Ngi. Khong ai co the lam chng ung va chnh xac s that cho bang chnh nhan chng song. Chua Giesu chnh la nhan chng song cua Thien Chua Cha yeu thng. Sau khi Chua Giesu song lai va trc khi ve tri, Ngi truyen cho cac mon e ra i ra i lam chng ve Ngi cung vi Thanh Than v cac ong vi Ngi ngay t au: Hay vng long, con a long trong lam chng cho Thay Gierusalem the nao, th con cung phai lam chng nh vay tai Roma na (Cv 23,11). Cac ong a lam chng ve Chua Giesu sau khi a c ay tran Thanh Than trong ngay le Ngu Tuan. Tin Mng cua Chua khong ngng vn xa va luon tac ong manh me tren ngi nghe. T cho tham nhuan Li Chua, ho san sang on nhan c tin. So tn hu ngay cang gia tang. Giao Hoi ngay cang m rong va anh hng manh me tren cuoc song con ngi. T o Giao Hoi cung bc vao nhng chang ng th thach, phai tra gia bang gia mau. Nhng v Tin Mng, cac chng nhan cua Chua a khong ngan ngai lay chnh mang song mnh e chng minh cho Tin Mng va san sang tuyen bo: Toi khong ho then v Tin Mng. Tin Mng la sc manh Thien Chua dung e cu o bat c ai co long tin (Rm 1,16). V chng ta au tien theo got Chua Giesu la pho te Te-pha-no, mot chng nhan anh dung ma sach Cong Vu Tong o a thuat lai, mot ngi con u tu au tien cua Giao Hoi, a dung mang song mnh e minh chng cho Tin Mng cu o. Ngai la 35

cua le au tien cua Giao Hoi hien dang len Thien Chua, nh xa Chua Cha a hien Con mnh cho the gian. Trai qua moi thi ai, Giao Hoi luon co nhng ngi con san sang dan than theo con ng cao ca nay e lam chng cho Tin Mng. Cac Kito hu chu t ao trong cac thi ai- ca trong thi ai chung ta- a va ang khong ngng hien mang song mnh lam chng ta cho niem tin o. Trc mat loai ngi, ho xac tn rang moi ngi can co c Giesu Kito, ang a chien thang toi loi va cai chet, a giao hoa con ngi vi Thien Chua
37

T ao la bang chng hung hon nhat e Giao Hoi chng to long trung thanh cua mnh vi Chua Kito cho the gian. Chnh v vay, Giao Hoi luon cam thay mnh phai co trach nhiem cong hien Tin Mng cho con ngi, o la mot chng t co tnh ngon s ap ng nhng oi hoi va khat vong cua trai tim con ngi va van mai mai la Tin Mng. Giao Hoi khong c phep t bo viec loan bao rang c Giesu a en mac khai dung mao cua Thien Chua; qua thap gia va phuc sinh, Ngi a em lai n cu o cho moi ngi
38

Du chng trnh ao tao va chien lc Phuc Am hoa co quan trong en au chang na, rot cuoc chnh s t ao la ni cho the gii thay ro ban chat that cua s iep Kito giao c Giao Hoang Gioan-Phaolo II noi rang ve phng dien tam ly, t ao la bang chng hung hon nhat cho thay s that cua c tin, v c tin co the em lai cho cai chet, ke ca cai chet tan bao nhat, mot bo mat nhan ao, va van chng to c ve ep cua mnh ngay gia nhng cuoc bach hai khoc liet
37 Thong iep S vu ang Cu o, so 11 38 Thong iep S vu ang Cu o, So 11.

36

nhat ch g ho ng vng nh cac chng nhan bat khuat lam chng cho s that rang, du luc nao va au, cac Kito hu cung c keu goi loan bao ieu duy nhat la sc manh cua thap gia c Kito
39

Cac thanh t ao luon cam nghiem c ieu o hn ai het trong cai chet hy sinh cua mnh. Dng nh co mot sc manh than thieng lam cho cac ngai khong bao gi met moi, s hai va khong mat sc tren con ng thap gia. Tham nhuan sau sac li Thay Ch Thanh: Pham ai tuyen xng Thay trc mat thien ha, th Con Ngi cung se tuyen xng nhan ngi ay trc mat cac thien than cua Thien Chua (Mt 12,8), cac ngai a khong ngh en mang song mnh ma ngh ti s ln len cua Tin Mng trong the gii. Chnh sc manh cua c tin khien cac ngai xac tn rang cho du Giao Hoi co b bach hai nhng Thanh Than Chua van con ang song trong Giao Hoi va gn gi Giao Hoi. Bang chng cao ca nhat la hien dang mang song en o chap nhan cai chet e lam chng cho long tin ve c Kito. Trong lch s Kito giao, cac v t ao, tc cac chng nhan, luon luon ong ao, va ho la nhng ngi khong the thieu cho viec tang trng Tin Mng. thi ai chung ta cung the, co nhieu v t ao: Giam muc, linh muc, tu s, giao dan, oi khi co nhng anh hung vo danh, tat ca a hien dang mang song e lam chng cho c tin. Chnh ho la nhng s gia va nhng chng nhan tuyet vi
40

2- Cac nha truyen giao. Rao giang Tin Mng la nhiem vu trong yeu cua Giao
39 Tong huan Giao Hoi A Chau, so 49. 40 Thong iep S vu ang Cu o, so 45

37

Hoi e lam cho moi ngi nhan biet Chua va cung tuyen xng mot c tin. Di s thuc ay cua Chua Thanh Than, c tin Kito giao a manh dan hng en cac dan toc va chng ta ve c Giesu lan rong ti cac trung tam quan trong nhat chnh Chua Thanh Than la ang a thuc ay ra i mai mai, khong phai ch theo phng dien a d, nhng con la vt qua hang rao chung toc va ton giao, e hoan thanh mot s vu co tnh cach pho quat thc s
41

. Cac nha truyen giao noi

got s mang cac tong o ra i mai en tan cung trai at, the hien tnh yeu cua ngi tong o danh cho Giao Hoi va cho con ngi. Nha truyen giao c thuc bach nh long nhiet thanh vi cac tam hon, khi c tnh yeu cua c Kito soi chieu, se chu tam, chia se, cam thong, lu tam en i song cua ngi khac. c Giesu la nha truyen giao mau mc, la con ngi cua tnh thng. e cho moi ngi thay va nhan biet Thien Chua yeu thng ho va ho co the yeu men Thien Chua th nha truyen giao cung phai tr nen ngi cua moi ngi, hy sinh tat ca v moi ngi, nhat la oi vi nhng ngi be nho ngheo hen. Ngi ay mang trong mnh tinh than cua Giao Hoi, s ci m va quan tam cua Giao Hoi oi vi moi dan toc va toan the nhan loai. Ngai la dau ch cua tnh yeu Thien Chua trong the gii, mot tnh yeu khong thien t tay v. That vay, n goi truyen giao cua moi ca nhan la n goi ac biet, n goi nay c bay to trong s dan than tuyet oi cho viec phuc vu cong cuoc loan bao Tin Mng, mot s dan than lien he en toan the con ngi va cuoc song cua nha truyen giao, oi hoi cac ngai phai hien
41 So 25

38

dang sc lc va thi gi mot cach khong gii han

42

Cac ngai ra i theo tieng goi cua Thien Chua e em s iep tnh thng cua Ngai en khap ni tren the gii. Tieng goi cua Chua a thoi thuc cac ngai len ng ti bat c ni au ma Chua can en. S hy sinh quen mnh cua cac nha truyen giao luon vang doi tren khap neo ng tran the, v trong khi rao giang Phuc Am gia muon dan, nha truyen giao phai manh dan va tin tng lam cho ngi ta biet mau nhiem Chua Kito ma ho la s gia, en noi trong long ngi, ho dam noi nh phai noi, va khong xau ho ve o nhuc cua thap gia. Theo gng Thay mnh, ang hien lanh va khiem nhng trong long, ho phai to ra ach Ngi em ai va ganh Ngi nhe nhang. Ho phai lam chng ve Chua cua ho bang i song Phuc Am ch thc, ay kien nhan, ai lng, men yeu chan thanh, va neu can, ho se o mau ra
43

Bat chap nhng kho khan, trac tr, nhng bc chan van at en vung at can cho hat giong Tin Mng nay n. Cac ngai luon quen mnh e bc theo tieng goi cua Chua, cua Giao Hoi, va thi hanh s mang theo thanh y: Mon e Chua Kito eu co bon phan gop phan va cong cuoc gieo vai c tin, nhng Chua Kito luon goi trong so cac mon e Ngi, nhng ke chnh Ngi muon, e ho vi Ngi va e Ngi sai i giang day muon dan. V the, nh Chua Thanh Than, ang tuy y ban phat cac ac sung e mu cau li ch chung, Chua Kito linh ng n keu goi truyen giao trong tam hon tng ca nhan Tuy nhien con ngi phai ap
42 Thong iep S vu ang Cu o, so 65 43 Sac lenh Hoat ong truyen giao cua Giao Hoi, so 24.

39

lai li keu goi cua Thien Chua ma hoan toan dan than phuc vu Phuc Am, ch khong nghe theo xac tht va mau mu. Nhng s ap lai nay khong the thc hien neu khong c Chua Thanh Than thuc ay va cung co
44

Cuoi cung, nh c Kito a yeu hng Giao Hoi va hien mnh v Giao Hoi (Ep 5,25), nha truyen giao phai thiet tha yeu men Giao Hoi va s mang cua Giao Hoi . Tnh yeu cua Chua Kito oi vi Giao Hoi, mot tnh yeu en noi trao ban mang song, se la tam gng soi chieu va iem quy chieu cho nha truyen giao. Ch co mot tnh yeu sau xa danh cho Giao Hoi mi co the nang long nhiet thanh cua nha truyen giao, nh thanh Phaolo luon canh canh trong long moi ban tam lo cho tat ca Giao Hoi (2Cr 11,28). oi vi nha truyen giao, long trung thanh vi Chua Kito khong the tach ri vi long trung thanh vi Giao Hoi, bi v co mot moi lien he sau xa gia Chua Kito, Giao Hoi va viec loan bao Tin Mng. o chnh la s thanh thien phai co ni nha truyen giao. Nha truyen giao ch thc s la nha truyen giao khi ngai dan than tren con ng thanh thien. Thanh thien trong cau nguyen, trong chiem niem, trong i song chng ta. Trong moi trng hp, ro rang khong co s rao giang Tin Mng ch thc neu khong song chng ta phu hp vi s vu rao giang. Nha truyen giao la con ngi cua cac Moi Phuc, cho nen khi song cac Moi Phuc, nha truyen giao cam nghiem va bieu lo cu the rang Nc Thien Chua a en va ho a on nhan. ac tnh rieng cua moi i song truyen giao ch thc la chnh niem vui t ben trong en t niem tin. Trong mot the gii lo au va b c che
44 Sac lenh en vi muon dan, so 23- 24.

40

bi biet bao van e, co khuynh hng bi quan th loan bao Tin Mng phai la mot ngi a tm thay niem hy vong chan that ni c Kito
45

3. Cong oan a phng. La hi th song ong cua Giao Hoi, Chua Thanh Than lam cho Giao Hoi luon co sc song, luon sinh ong ni tng bo phan nho ch khong ch cho Giao Hoi mot cach pho quat. ieu nay ngi ta nhn thay Giao Hoi s khai a phat sinh nh mot tap the gom nhng cong oan Kito hu be nho. Tuy song tan mac, nhng nhng cong oan nay lai co tinh than hiep nhat cao o, nang nhau, nh sc manh t ben trong, tc quyen lc Chua Thanh Than hoat ong ni ho. Chnh nh sc manh Chua Thanh Than ma nhng cuoc bach hai khong nhng khong lam suy giam tinh than chng nhan, trai lai cang lam gia tang tinh than hang hai trong viec loan bao Tin Mng va the hien khuon mat cua ang a chet va phuc sinh. Cac tong o a i ra khoi Gierusalem, roi i ra ngoai Do-thai giao. Giao Hoi thi Trung co a i ra ngoai e quoc Ro-ma, va t the ky 16 ve sau a i ra ngoai chau Au; con ngay nay, th i ra ngoai Giao Hoi (hu hnh, the che). Cho en the ky 16, cac sang kien truyen giao thng phat sinh t cac Giao Hoi a phng; sau o va cho en the ky 19, thng viec truyen giao c cac nc Cong giao (nhat la Bo ao Nha, Tay Ban Nha va Phap) co vo va giup ; t o tr i cho en nay, ong c manh nhat la Toa thanh Ro-ma, qua Bo Truyen ba c tin (Bo Truyen giao)
46

Giao Hoi a phng mang mot trong trach nang ne

45 Thong iep S vu ang Cu o, so 91 46 Filipe Gomez, Truyen giao hoc, trang 143

41

trong i song chng nhan. Ni ay, e hat giong Tin Mng c nay n, cong oan a phng luon phai biet ap dung nhng gia tr truyen thong phu hp vi giao huan cua Giao Hoi e cho moi ngi thay rang Li Chua can thiet cho cuoc song hom nay oi vi nhan loai: Cong oan a phng khong nhng ch lu tam en viec cham soc cac tn hu cua mnh ma thoi, bi mot khi a tham nhuan nhiet tam truyen giao, th con phai don ng cho moi ngi en vi Chua Kito
47

Moi vung at a phng mang mot net ac thu cua rieng mnh nh vao nen van hoa truyen thong. Giao Hoi ang no lc co vo moi Giao Hoi a phng hay lam cho Tin Mng tham nhap va cam re vao moi nen van hoa ay. Chnh Giao Hoi phai truyen cho cac nen van hoa ay nhng gia tr cua mnh, cung luc am nhan nhng g la tot ni chung va canh tan chung t ben trong
48

Giao Hoi Cong giao co bon phan phai lao vao gia mot tran tuyen hai mat: tran tuyen cua cuoc au tranh bao ve cac quyen cua con ngi va cua cac dan toc, ben kia la tran tuyen cua viec no lc bao toan cung nh thanh luyen cac gia tr cua het moi nen van hoa ang phai ng au vi lan song cua hien tng toan cau hoa. c Gioan-Phaolo II khang nh rang qua viec hoi nhap van hoa, Giao Hoi lam cho Tin Mng nhap the vao cac nen van hoa khac nhau, va ong thi dan a cac dan toc cung nh cac nen van hoa rieng cua ho vao trong chnh cong oan Giao Hoi Nh cach thc tien hanh nh the tai cac Giao Hoi a
47 Trang 128. 48 Thong iep S vu ang Cu o, so 42

42

phng, chnh Giao Hoi pho quat c phong phu ve nhng cach dien ta, va ve nhng gia tr mi trong cac lanh vc khac nhau cua i song Kito hu, nh loan bao Tin Mng, viec phung t, nen than hoc, cong tac t thien. V the, Giao Hoi a nhan thc ro rang va dien ta mau nhiem Chua Kito ro ret hn, ong thi c thuc ay t canh tan chnh mnh.49 That vay, Giao Hoi a phng ong mot vai tro rat quan trong e loan bao Tin Mng tai a phng mnh, ong thi lam phong phu khuon mat Giao Hoi pho quat, dien ta khuan mat cua ang a sai Giao Hoi ra i. Nen van hoa truyen thong lam nen can tnh cua con ngi ni ay t bao i. e Tin Mng c tham nhap vao nhng ni von co truyen thong lau i ve mot nen van hoa co truyen nh vay oi hoi phai co s linh hoat e hoi nhap, thi gian e Tin Mng nhuan tham, hoa mnh e Tin Mng day men. Tuy nhien, khong phai hoi nhap nao cung co the ap dung, can phai biet thanh loc nhng g phu hp vi chan ly c tin, vi giao huan cua Giao Hoi. Bi vay, nhng sinh hoat Phung vu cua chung ta du co c hoi nhap van hoa en au i chang na, cung se xuat hien nhng mo phong meo mo thoi, neu cha c ung cham ti chnh s hien dien ay sc tac ong cua Thien Chua tnh thng va trong sc manh cua Chua Thanh Than, ang ban s song
50

Ben canh o, Giao Hoi cung ang bc i trong the gii cung vi cac ton giao khac. Moi ton giao eu co nen than hoc cho rieng mnh. Bi vy, Giao Hoi hom nay
49 Thong iep S vu ang Cu o, So 52 50 NGUYEN MANH TANG, Ton giao hoc, trang 266

43

ang tien bc theo chieu hng oi thoai vi cac ton giao khac e cung hieu, song va cung ong hanh trong the gii hom nay. Cong ong Vatican II nhn thay gia tr cua cac ton giao cung la moi trng cu o cua Thien Chua, cung co chan ly va co Thanh Than hoat ong ben trong va eu tiem an hat giong Li Chua. Cho nen, cac Kito hu phai lam quen vi nhng truyen thong dan toc va ton giao cua ho (nhng ngi mnh chung song) phai lay lam sung sng va knh can ma kham pha nhng hat giong Li Chua ang tiem an ni ho.51 C- KET LUAN That vay, s hien dien cua Chua Thanh Than trong vu tru a con ngi va vu tru hoa ieu vao trong moi tng quan ky dieu cua tnh yeu Ba Ngoi. S am tham hoat ong cua Ngai trong moi bien co va moi hoan canh a lam cho moi s c tr nen song ong. Dau ch cua Ngai khong de g nhan ra, neu khong ngup lan trong Thanh Kinh, nguon mac khai chnh yeu cho biet ve hien dien va hoat ong cua Ngai. Giao Hoi neu khong co s hien dien cua Ngai th Giao Hoi khong con la Nhiem The cua Chua Kito na. Chnh Chua Thanh Than lam cho Giao Hoi song ong, thuc ay va a Giao Hoi vao gia long i e thanh hoa tran gian, loan bao mot Chua Kito t nan va phuc sinh, ong thi a Giao Hoi en mot chan ly ven toan. Viec ra i loan bao Tin Mng cua Giao Hoi a mang lai cho the gii mot sc song mi, mot dien mao mi. Chua Thanh Than khong ngng tac ong moi tam hon e ho co kha nang on nhan Tin Mng mot cach mau man va quang ai. Giao
51 NGUYEN CHNH KET, oi thoai ton giao, tr...

44

Hoi luon troi vt trong s mang loan bao Tin Mng, khong s gian nan khon kho, khong s bat b hanh ha, san sang nen giong hnh anh ang a chet v yeu, e hat giong Tin Mng luon c tro sinh. Giao Hoi cung khong ngai kho e phuc vu trong yeu thng, khiem nhng va dan than hy sinh e Tin Mng cua Chua hoa nhap vao tng manh at cua moi tam hon, moi nen van hoa-truyen thong. Tat ca c day men Tin Mng va lam cho hat giong ay tro sinh va m hoa ket trai. Nhn vao Giao Hoi ta luon tin tng va hy vong, cho du Giao Hoi moi trng nao, thi ai nao van i len di s dan dat cua Chua Thanh Than. Chnh ngon gio cua Chua Thanh Than se lam cho con thuyen cua Giao Hoi vng bc tren bien tran gian. e ket thuc e tai, xin c mn li cua c Thng phu Athenagoras noi ve tam quan trong cua s hien dien Chua Thanh Than: Neu cuoc i nay vang bong Thanh Than, th Thien Chua Cha la ang ngan trung xa cach, c Giesu la ch nhan vat trong qua kh, Thanh Kinh la mot m ch vo hon va Giao Hoi chang khac hn to chc tran the, quyen bnh e cai tr, truyen giao la tuyen truyen, phung t co khac chi ong bong, va cuoc song Kito hu eo ot trong luan ly chu no. Nhng trong Thanh Than: vu tru vn cao, ren siet v Nc Tri sinh ha. c Kito phuc sinh c ng coi ngi ta. Tin Mng o tran sc song. Giao Hoi the hien moi thong hiep cua Ba Ngoi. Giao quyen la phuc vu giai phong. Truyen giao la mot le Hien Xuong. Phung vu song lai qua kh va m ca tng lai. Sinh hoat cua con ngi tr nen than thieng cao ca.

45

46

TAI LIEU THAM KHAO 1- KINH

THANH,

Uy ban Phung vu cac Gi Kinh.

2- CONG ONG CHUNG VATICAN II. 3- GIAO

LY

GIAO HOI CONG GIAO.

4- ien ng Than hoc Thanh Kinh, Giao hoang hoc vien Pio X- a Lat. 5- Thong iep S vu ang Cu o, 1991. 6- Thong iep Chua Thanh Than, 1997. 7- Tong huan Giao Hoi A Chau, Phe-ro XT va Anton NNS chuyen ng. 8- Thanh Than chan hoa vu tru, Hoi ong Chu tch ai Nam Thanh 2000. 9- C GIOAN- PHAOLO II, Chua Thanh Linh, ang ban s song va tnh yeu, 2005, Nguyen c Tuyen va Ngng Nhan Lu Au Nhi chuyen ng. 10- OC, NGUYEN VAN., Chua Thanh Than- ang ban s song. 11- GOMEZ, FEIPE., Truyen giao hoc, giao khoa than hoc, Anton va uoc sang. 12- KET, NGUYEN CHNH., oi thoai ton giao. 13- SUENEN. L.J., Thanh Than, hi th cua Giao Hoi, ban dch tieng Viet. 14- TANG, NGUYEN MANH., Ton giao hoc.

47

MUC LUC
A- DAN NHAP...............................................................................2 B- GIAO HOI LOAN BAO TIN MNG TRONG QUYEN NANG CHUA THANH THAN ..........................4 I- S hien dien cua Chua Thanh Than.........................4 1. Chng t Kinh Thanh..........................................................4 1.1, Y niem Than Kh trong Kinh Thanh ...........................4 1.2, Chua Thanh Than trong Cu c .............................5 a) Chua Thanh Than trong cong viec tao dng .......5 b) Chua Thanh Than va viec mac khai sieu nhien .....................................................................................................6 c) Chua Thanh Than va cac sam ngon cua ang Me-si-a .......................................................................................7 1.3, Chua Thanh Than trong Tan c ............................8 a) Than Kh ni c Giesu .............................................8 b) c Giesu ha ban Than Kh .................................10 c) c Giesu trao ban Than Kh ..................................10 d) Kinh nghiem ve Thanh Than ni thanh Phaolo . 11 2. S hien dien cua Chua Thanh Than trong Giao Hoi .......................................................................................................11 a) Ni cac cong oan Kito hu tien khi...............11 b) Ni mac khai va lu truyen mac khai...................13 1- Mac khai Thanh Kinh...........................................13 2- Lu truyen mac khai...........................................15 3- Huan quyen..........................................................16 II- Tac ong cua Chua Thanh Than trong Giao Hoi 48

......................................................................................................17 1. Sai Giao Hoi ra i................................................................17 2. Hng dan s mang cua Giao Hoi ............................19 3. Cung co Giao Hoi ...........................................................21 a) Loan bao Chua Kito.....................................................21 b) Xay dng Giao Hoi ....................................................22 III- Giao Hoi bc theo Chua Kito tren con ng phuc vu......................................................................................23 1. Trong yeu thng ................................................................23 2. Trong khiem nhng .........................................................25 3. Trong dan than hy sinh .....................................................26 IV- Cac chng nhan Tin Mng .........................................28 1. Cac v t ao ...................................................................28 2. Cac tha sai .......................................................................31 3. Cong oan a phng .....................................................33 C- KET LUAN...........................................................................36 Cac sach tham khao ...............................................................38 Muc luc ........................................................................................39

49