ဆရာၾကီး ဦးလံုး

ဆရာၾကီး ဦးလံုး

ေမြးသကၠရာဇ္ ာဇ္ အမည္ရင္း မိဘအမည္ ႏိူင္ငံ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ ေမြးဖြားရာေဒသ ေသဆံုးရာေဒသ ပညာအရည္အခ်င္း စာေပအမ်ဳိးအစား ထင္ရွားသည့္စာ ရရွိသည့္ဆု အလုပ္အကိုင္ ကေလာင္ အမည္ခမ်ား ဲြ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈ လက္မွတ္ ကြန္ယက္

၁၉၂၀ ဦးလံုး ဦးစိန္လံုး + ေဒၚ၀ါႏု ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာ မာန္ေအာင္ ေက်ာက္ျဖဴ မက္ထရစ္ ရခိုင္စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ရထားပန္းယိုင္ လူမႈ ထူးခၽြန္ ယဥ္ေက်းမႈေရးရာ ဥကၠဌ ေမဃေမာင္ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈ ေဖာ္ထုတ္သူ

ဆရာၾကီး ဦးလံုးသည္ တိမ္ျမဳပ္ေနေသာ ရခိုင္ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ားကို စတင္ ေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့သူ တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၈ မွ ၁၉၈၆ အထိ ျပည္ေထာင္စုေန႕ အခမ္းအနား ယဥ္ေက်းမႈ ကပြဲမ်ားတြင္ တင္ဆက္ခဲ့ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ကိုယ္စားျပဳ ေတးသီခ်င္းမ်ားမွာ ဆရာၾကီး ဦးလံုး၏ လက္ရာမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ မွ ဆရာၾကီး ဦးလံုး ဟု လူသိမ်ားသည္။ ဆရာၾကီးဦးလံုးကို ၁၉၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ျပည္္၊ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕၊ ကုန္းတန္းရြာတြင္ အဖ ဦးစိန္လံုး၊ အမိ ေဒၚ၀ါႏုတို႕မွ ေမြးဖြားသည္။ သံတြဲျမိဳ႕ ဆရာၾကီး ဦးေရႊၾကိဳင္ အလြတ္ပညာသင္ ေက်ာင္းမွ ဆယ္တန္း (ဟိုက္ယား ဂရိတ္) ႏွင့္ မက္ထရစ္ စာေမးပြဲမ်ားကို ေအာင္ျမင္ျပီး၊

စစ္ေတြျမိဳ႕ ဆရာျဖစ္သင္ ေနာ္မန္ေက်ာင္းမွ အထက္တန္းျပ ဆရာျဖစ္ လက္မွတ္ရရွိခဲ့သည္။ မာန္ေအာင္ျမိဳ႕ႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕တို႕တြင္ ပညာေရး ၀န္ထမ္းအျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျပီး၊ အလယ္တန္းေက်ာင္းအုပ္ ဆရာၾကီး အျဖစ္မွ အျငိမ္းစား ယူခဲ့သည္။ ရခိုင္ စာေပ၊ အႏုပညာ မ်ားကို ငယ္စဥ္ကပင္ ၀ါသနာပါခဲ့ျပီး ရခိုင္စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈေရးရာ ေဆာင္းပါး၊ စာတမ္း မ်ားစြာကို ေရးသားခဲ့သည္။ ဆရာၾကီး၏ ျပည္ေထာင္စုပြဲ၀င္ ဂႏၳ၀င္ေျမာက္ ပထမဆံုး ရိုးရာ ရခိုင္ ေတးသီခ်င္းမွာ ရထားပန္းယိုင္ ယိမ္း (ပန္းရထားဆြဲပြဲ- ရႈ) ျဖစ္ျပီး၊ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုေန႕ တြင္ ရခိုင္ျပည္္ ကိုယ္စားျပဳ တင္ဆက္ခဲ့သည္။ ဆရာၾကီး၏ ျပည္ေထာင္စုပြဲ၀င္ ေနာက္ဆံုး လက္ရာ ရိုးရာ ရခိုင္သီခ်င္းမွာ စည္ၾကီးျဗိန္းေစာင္ (၁၉၈၆) ျဖစ္သည္။ ဆရာၾကီး ဦးလံုးသည္ ပထမဆံုးေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ေန႕ အခမ္းအနား အဖြင့္သီခ်င္းျဖစ္သည့္ မိုးယံလြင့္ပ်ံ ရခိုင့္အလံ သီခ်င္း ကို ေရးစပ္ခဲ့သည္။ ထိုသီခ်င္းသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ျမိဳ႕နယ္ အသီးသီးတြင္ ႏွစ္စဥ္ က်င္းပေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ေန႕ အခမ္းအနားမ်ား၏ အဖြင့္ ေတးသီခ်င္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဆရာၾကီး၏ ထင္ရွားေသာ လက္ရာ အခ်ိဳ႕မွာ ေအာက္ပါ အတိုင္းျဖစ္ပါသည္။

ရထားပန္းယိုင္ (၁၉၆၈) ကင္းယိမ္း (၁၉၆၉) ဇမ္းယိမ္း (၁၉၆၉) ရခိုင္က်င္ ယိမ္း (၁၉၇၉) (ရခိုင္ က်င္ - ရႈ) ဇီသွ်င္ (၁၉၇၉) အခါေတာ္ (၁၉၈၀) ရခိုင္ေျမမွ ကႆက (၁၉၈၁) စကၠေရကိုင္ ရခိုင္ လယ္သမား (၁၉၈၂) ရခိုင့္တန္ေဆာင္ (၁၉၈၃) ရိုးရာထံုးဖြဲ႕မႈ (၁၉၈၄) ေရြ႕ျခင္းသံသာ (၁၉၈၅) နန္းတြင္းမိညိဳ (၁၉၈၅) စည္ၾကီးျဗိန္းေစာင္ (၁၉၈၆) ပတၱျမားေဒ၀ီ ေစာမဲက်ီ (၁၉၈၆)

ဆရာၾကီးသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ယဥ္ေက်းမႈ ေရးရာ လုပ္ငန္း ေကာ္မတီ ဥကၠဌ အျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး၊ ရခိုင္ ေ၀ါဟာရ အဘိဓာန္ ျပဳစုေရး အဖြဲ႕၀င္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ရခိုင့္ယဥ္ေက်းမႈ မဂၢဇင္း အတိုင္ပင္ခံစာတည္း အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ျဖစ္စဥ္ သမိုင္း- ငါးတြဲ (သမိုင္းက႑၊ ယဥ္ေက်းမႈႈ က႑၊ စီးပြားေရး က႑၊ ႏိုင္ငံေရး က႑၊ လူမႈေရး က႑) ျပဳစု တည္းျဖတ္ေရး အဖြဲ႕၀င္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။ ျမန္မာစာအဖြဲ႕မွ ျမန္မာအဘိဓာန္ ျပဳစု ရာတြင္လည္း ရခိုင္ေ၀ါဟာရမ်ားအတြက္

ကူညီပံ့ပိုးခဲ့သည္။ ထို႕ျပင္ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ၾကီးဌာန၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေဖာ္ထုတ္ေရး ဗဟုိ ေကာ္မတီ၀င္ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ သမုိင္းေၾကာင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေဖာ္ထုတ္ေရးအဖြဲ႕ ဥကၠဌ အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ တာ၀န္ယူခဲ့ျပီး၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားျဖစ္ၾကေသာ သက္၊ ဒိုင္းနက္၊ ျမိဳ၊ ခမီး၊ ေခ်ာင္းသား၊ ေကာက္ကတန္း စသည့္ တိမ္ျမဳပ္ေနေသာ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား၏ သမိုင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၆ တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ခ်ီးျမွင့္သည့္ လူမႈထူးခၽြန္ ဆုတံဆိပ္ကို ရရွိခဲ့သည္။ ဆရာၾကီးသည္ ၁၉၉၈ တြင္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ ၌ ကြယ္လြန္သည္။ ကြန္လြန္ခ်ိန္တြင္ သမီးႏွစ္ေယာက္ က်န္ရစ္သည္။

ကိုးကား
၁။ စာတည္းအဖြဲ႕၀င္ တစ္ဦး၊ ဦးလံုး သို႕မဟုတ္ ရိုးရာေတးျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုကို အလွဆင္သူ၊ သႏၱာေျမ မဂၢဇင္း၊ ၁၉၉၃ ၂။ အမ္တီတီ၊ ၾကိဳးျပတ္သြားေသာ ရထားပန္းယိုင္၊ ေရႊကၽြန္သႏၱာ မဂၢဇင္း၊ ၂၀၀၁