YNETMEL K evre ve Orman Bakanlndan: SANAY KAYNAKLI HAVA K RL L N N KONTROL YNETMEL B R NC BLM Ama, Kapsam, Dayanak , Tanmlar ve stisnalar

ar Ama MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, sanayi ve enerji retim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere yaylan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonlar kontrol altna almak; insan ve evresini hava alc ortamndaki kirlenmelerden doacak tehlikelerden korumak; hava kirlenmeleri sebebiyle evrede ortaya kan umuma ve komuluk mnasebetlerine nemli zararlar veren olumsuz etkileri gidermek ve bu etkilerin ortaya kmamasn salamaktr. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik; tesislerin kurulmas ve iletilmesi iin gerekli olan n izin, izin, artl ve ksmi izin bavurular, tesisten kan emisyonun ve tesisin etki alan ierisinde hava kirliliinin nlenmesi tetkik ve tespiti ile, tesislerin, yaktlarn, ham maddelerin ve rnlerin retilmesi, kullanlmas, depolanmas ve tanmasna ilikin usul ve esaslar kapsar. Dayanak MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 1, 3, 8, 9, 10, 11, 12 ve 13 nc maddelerine ve 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayl evre ve Orman Bakanlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 1, 2, 3, 9, 10, 13, 29 ve 30 uncu maddelerine dayanlarak hazrlanmtr. Tanmlar MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte gecen; a) D Hava: alma mekanlar hari, troposferde bulunan d ortamlardaki havay, b) Kirletici: Dorudan veya dolayl olarak insanlar tarafndan d havaya braklan ve insan sal zerinde ve/veya btn olarak evre zerinde muhtemel zararl etkileri olan her trl maddeyi, c) Hava Kalitesi: nsan ve evresi zerine etki eden evre havasnda, hava kirliliinin gstergesi olan kirleticilerinin artan miktaryla azalan kaliteleri, ) Emisyonlar: Yakt ve benzerlerinin yaklmasyla; sentez, ayrma, buharlama ve benzeri ilemlerle; maddelerin ylmas, ayrlmas, tanmas ve dier mekanik ilemler sonucu bir tesisten atmosfere yaylan hava kirleticileri, d) Emisyon Kayna:Atmosfere emisyon veren baca veya baca d kaynaklar e) Tesis: - Atmosfere emisyon veren her bir nite veya niteler btnn, - Makineler, aletler ve dier sabit dzenekleri, - zerinde madde depolanan, boaltlan ve i yaplan mlkleri, f) letme: Tesislerin btnn, Birden fazla tesisi olan iletmelerin emisyon izin ilemleri iletme adna ve iletmede ayn adreste yer alan tesislerin tm birlikte deerlendirilerek yrtlr ve sonulandrlr. g) Yakma Tesisi: Scak su, buhar ve benzeri reterek enerji salayan tesisleri, ) retim Prosesi: Yaktn ham madde ile birlikte muamele grd veya yakttan elde edilen enerjinin ham maddeyi veya rn kurutma, kavurma ve benzeri ilemlerde kullanld ve bacasndan proses kaynakl baca gaz emisyonlarnn ve yanma gazlarnn birlikte kt tesisler veya sadece proses kaynakl baca gaz emisyonlarnn kt tesisleri, h) Biyoktle: htiva ettii enerjiyi kazanmak iin yakt olarak kullanlabilen tarm veya ormanclktan salanan bitkisel bir maddenin kendisi, tamam ya da bir ksmndan elde edilen rnlerdir. Bu rnler tarm ve ormanclk kaynakl bitkisel atklar, gda ileme sanayinden kaynaklanan bitkisel atklar, ham kat hamuru ve hamur kat retiminden kaynaklanan bitkisel atklar, ie mantar, ahap atklarn, (Ahap koruyucular tatbik edilmi veya kaplama ilemine bal olarak halojenli organik birleikler ihtiva eden ve bu tr atklar ieren zellikle inaat ve ykmdan kaynaklanan ahap atklar hari). ) Yetkili Merci: evre ve Orman Bakanl ve Valilii, i) zin: Emisyon n zni ve Emisyon znini, j) Teknolojik Seviye: Srekli iletilmesinde baars tecrbeyle sabit, kyaslanabilir metotlar, dzenekler ve iletme ekilleriyle kontrolleri yaplabilen; emisyon snrlama tedbirlerini pratikletiren ve kullanl hale getiren, ileri ve lke artlarnda uygulanabilir teknolojik metotlar, dzenekler, iletme biimleri ve temizleme metotlarnn geldii

seviyeyi, (Az Atkl Teknolojiler: Teknolojik seviye tanmnda kirletmeyen, temiz retim teknikleri temel alnr, bu tr temiz ve az atkl teknolojiler, tercih sralamasnda artmaya dayanan teknolojik seviye tanmndan daha nce gelir). k) retmek: rn elde etmek, ilemek, retim amacyla tketmek ve dier kullanmlarn, ( thalat ve dier amalara ynelen nakliyatlar ayn anlamda mtalaa edilir). l) Emisyon Envanteri: Snrlar belirlenmi herhangi bir blgede, hava kirletici kaynaklardan belli bir zaman aralnda atmosfere verilen kirleticilerin listesi, miktar ve bunlarn toplam kirlilik iindeki paylarn gsteren bilgileri, m) Kritik Blge: Bir yl boyunca yaplan hava kalitesi lm sonularna gre ksa vadeli snr deerlerin en az 15 gn ald yerleri, n) Ksa Vadeli Deer (KVD): Maksimum gnlk ortalama deerler veya istatistik olarak btn lm sonular saysal deerlerinin byklne gre dizildiinde, lm sonularnn % 95ine tekabl eden deeri, ken tozlar iin farkl olarak almamas gereken maksimum aylk ortalama deerleri, o) Uzun Vadeli Deer (UVD): Yaplan btn lm sonularnn aritmetik ortalamas olan deeri, ) Bakanlk: evre ve Orman Bakanln, p) Belge: Emisyon zin Belgesini, r) Emisyon zin Dosyas: Bu Ynetmelie gre hazrlanan tm belge, bilgi ve dokmanlar ieren emisyon iznine esas dosyay, s) Bu Ynetmelik: Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliini, ) Endstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrolu Ynetmelii (ETKHKKY) : 22/07/2006 tarihli ve 26236 sayl Resm Gazetede yaymlanan ynetmelii, t) Endstriyel Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrolu Ynetmelii (EKHKKY) : 7/10/2004 tarihli ve 25606 sayl Resm Gazetede yaymlanan ynetmelii, u) Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmelii (HKKY): 2/11/1986 tarihli ve 19269 sayl Resm Gazetede yaymlanan ynetmelii, ) Hava Kalitesi Deerlendirme ve Ynetimi Ynetmelii (HKDYY): 06/06/2008 tarihli ve 26898 sayl Resm Gazetede yaymlanan ynetmelii, v) ten Yanmal Motorlar: Gaz Motorlar ve Dizel Motorlarn, y) Gaz Motorlar: Otto evrimi, kvlcm atelemeli ateleme sistemine sahip motorlar, z) Dizel Motorlar: Kendiliinden sktrmal atelemeli motorlar, aa) Kritik Meteorolojik artlar: Atmosferde alt snr yerden yediyz metre veya daha az yksekte olan bir enversiyon tabakas mevcutsa ve bu tabakada hava scakl bu ykseklikle en azndan 2C/100m artyorsa, ayrca yerden 10m ykseklikte llen rzgar hz oniki saatlik ortalamada 1,5 m/sden az ise bu durum kritik meteorolojik durumu, bb) Termin Plan : Tesis sahibi tarafndan hazrlanacak ve bu Ynetmelikte belirtilen ykmllkleri ve snr deerleri salayacak proses ve baca gaz artm tesislerinin gerekletirilmesi srecinde yer alan proje, ihale, inaat ve iletmeye alma gibi ilerin zamanlamasn gsteren plan, cc) Emisyon lm Raporu Geerlilik Sresi: Bu Ynetmeliin Ek-8 ( zne Tabi Tesisler) Listesine gre A grubu emisyon izne tabi tesisler iin emisyon lm raporu geerlilik sresi iki yl, B grubu emisyon izne tabi tesisler iin emisyon lm raporu geerlilik sresi yl, ) Mevcut Tesis: Bu Ynetmeliin yaynlanmasndan nce kurulmu veya kurulmakta olan tesisleri, dd) Yeni Tesis: Bu Ynetmeliin yaynlanmasndan sonra kurulacak olan tesisleri, ee) Deneme izni: Yeri Ama ve alma Ruhsatlarna ilikin mevzuat kapsamnda verilen izini, ff) Ksa Vadeli Snr Deer (KVS): Maksimum gnlk ortalama deerler veya istatistik olarak btn lm sonular saysal deerlerinin byklne gre dizildiinde, lm sonularnn % 95ine tekabl eden, Ek 2 Tablo 2.2 de verilen deeri amamas gereken deer, ken tozlar iin farkl olarak almamas gereken maksimum aylk ortalama deerleri, gg) Uzun Vadeli Snr Deer (UVS): Yaplan btn lm sonularnn aritmetik ortalamas olan, Ek 2 Tablo 2.2 de verilen deeri amamas gereken deer, ) Kritik Blge: Bir yl boyunca yaplan lm sonularna gre ksa vadeli snr deerlerin en az 15 gn ald yerleri, hh) Emisyon faktr: Herhangi bir faaliyetten veya ekipmandan kaynaklanan belirli bir kirleticinin birim deerdeki (hacim, zaman, alan vb.) ortalama emisyon miktarn, ifade eder. stisnalar MADDE 5 (1) Bu Ynetmelik; a) 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayl Kanun ile Trkiye Atom Enerjisi Kurumuna verilen yetki alanna giren, insan sal ve evrenin nkleer yakt ve dier radyoaktif maddelerin radyasyonundan korunmasnda; ilgili tesis, alet ve dzeneklerde, b) sal ve gvenlii mevzuat kapsamna giren iyeri ortam havas (ak ortam hari),

c) Hava alc ortamna baca, kap, pencere ya da benzeri aklklardan herhangi bir emisyonun sz konusu olmad tesis, alet ve dzeneklerde,(Tesis EK- 8 zne Tabi Tesisler Listesinde yer almyorsa) uygulanmaz. K NC BLM zne Tabi Tesisler, zin Alma, zne Tabi Olmayan Tesisler in Uyulmas Gereken Esaslar zne tabi tesisler MADDE 6 (1) almalar ve yaps nedeniyle insan sal ve evre zerinde nemli olumsuz etkisi olan Ek 8, A ve B listelerinde yer alan tesislerin kurulmas ve iletilmesi iin, bu Ynetmelik hkmlerine gre Emisyon n zni (planlama aamasnda) ve Emisyon zni (iletme aamasnda) alnmas gerekir. (2) Ek- 8 Liste Ada yer alan tesislerin izni, evre ve Orman Bakanl tarafndan verilir. Bakanlk bu yetkisini tara tekilatna devredebilir. (3) Ek 8 Liste Bde verilen tesislerin izni, l Mahalli evre Kurulunun uygun gr alnarak, Valilik tarafndan verilir. zne tabi tesislerin kurulmas ve iletilmesinde uyulmas gereken esaslar MADDE 7 (1) zne tabi tesislerin kurulmas ve iletilmesinde; a) Tesisin kamuya ve evreye zararl etkilerinin mevcut en iyi retim teknikleri uygulanarak azaltlmas ve tehlike yaratmamas, b) Bu Ynetmelikte belirtilen artlara uyulmas, c) Bu Ynetmelikte belirtilen emisyon snrlarnn almamas, ) Tesis etki alannda Ek 2de verilen hava kalitesi snr deerlerinin almamas, d) Mevcut tesislerin baca gaz emisyonlarnn bu Ynetmelikte belirtilen usullere uygun olarak tesisi ileten tarafndan llmesi, baca dndan emisyon yayan tesisler iin hesaplama yntemi kullanlarak saatlik ktlesel debilerin tespit edilmesi, (kg/saat) e) Mevcut tesisler iin; Ek-2 Tablo 2.1.deki ktlesel debilerin almas halinde tesisi ileten tarafndan, tesis etki alannda, Ek-2de belirtilen esaslar erevesinde hava kirlilii seviyesinin llmesi ve tesisin kirleticiliinin deerlendirilmesi amacyla uluslar aras kabul grm bir dalm modeli kullanlarak, Hava Kirlenmesine Katk Deerinin Hesaplanmas, f) Yeni kurulacak tesislerin baca gaz emisyonlarnn (kg/saat ve mg/Nm3 olarak) ve baca dndan emisyon yayan tesislerin atmosfere verdii emisyonlarn saatlik ktlesel debilerinin tespit edilmesi, (kg/saat) g) Yeni kurulacak tesisler iin; Ek-2 Tablo-2.1 deki ktlesel debilerin almas halinde tesisi ileten tarafndan; tesis etki alannda, tesisin kirleticiliinin deerlendirilmesi amacyla bir dalm modeli kullanlarak hava kirlenmesine katk deerinin hesaplanmas, tesisin kurulaca alanda hava kirliliinin nemli boyutlara ulat kukusu varsa, hava kalitesinin bu Ynetmelikte belirtilen usullere uygun olarak llmesi, ) letmede meydana gelen artk ve atk maddelerin kullanlmas, teknik ynden mmkn deilse usulne uygun olarak artlmas ve bertaraf edilmesi, h) Tesisin kurulu bulunduu blgede hava kirleticilerin Ek 2de belirlenen hava kalitesi snr deerlerinin almas durumunda, tesis sahibi ve/veya ileticisi tarafndan, Valilike hazrlanan eylem planlarna uyulmas, gerekmektedir. Emisyon n izni MADDE 8 (1) Emisyon n izni verilirken aadaki esaslar uygulanr: a) evresel Etki Deerlendirmesi mevzuat kapsamnda yer alan tesisler iin ED mevzuatna gre alnan tesisin kurulmasnn uygun olduunu gsteren belge veya belgeler Emisyon n zni yerine geer. Tesisin kurulmasnn uygun olduunu gsteren belgelerin iptal edilmesi halinde Emisyon n zni de iptal edilmi saylr. ED mevzuat kapsamnda yer almayan ancak bu Ynetmeliin Ek 8, A ve B listelerinde yer alan tesisler emisyon n iznine tabidir. b) Emisyon n zni tesislerin planlama aamasnda verilir. c) Emisyon n zni; tesisin evrede oluturabilecei etkilerin deerlendirilmesine esas tekil edecek bilgi ve belgeler salanmsa ve tesisin evre zerine olabilecek zararl etkilerine kar gerekli tedbirin alnaca ngrlyor ve garanti ediliyorsa yetkili merciler tarafndan verilir. ) Ek 8, Liste A ve Bde yer alan tesislere Emisyon n zni almak iin bir dileke ile Ek 10, Ek 11 ve ilgili dzenlemelerde belirtilen hususlar gz nnde bulundurularak Emisyon n zin Bavuru Formunda belirtilen dokmanlarla birlikte Valilie bavuru yaplr. 1) Valilik tarafndan emisyon n izin dosyas ve dokmanlar incelenir. Dosya eksik ve yetersiz bulunursa dosyann tamamlanmas iin bavuru sahibine 3 ay ek sre verilir.

2) Dosya tamamlandktan sonra, sadece Ek-8 Liste Ada yer alan tesisler iin tesis sahibi tesisin kurulaca blgede datm yaplan ve yksek tirajl yurt apnda yayn yapan en az bir gazete ile bir yerel gazetede ilan verir. landa; 2.1 Tesisin yeri, retimi, kapasitesi ve kullanaca yakt trn, 2.2 tiraz sresinin 15 gn olduunu, 2.3 zin bavurusunun ve eklerinin ne zaman ve nerede inceleneceini, 2.4 tirazlarn inceleme sresi ierisinde yaplmas gerektii hususunu ve itirazn yaplmas gereken makam, 2.5 tiraz sahibi hazr bulunmasa bile gerekeli itirazlarn deerlendirileceini ve deerlendirme tarihini, 2.6 100 kiiden fazla itiraz sahibi varsa kararn ilan yoluyla tebli edilebileceini, belirtir. Tesis iin yaplan itirazlar Valilik tarafndan deerlendirilir ve emisyon n izin dosyasna eklenir. Valilik itirazlar deerlendirirken gerekli grdnde itiraz edenler ve faaliyet sahibi ile grr. tiraz sresinden sonra yaplacak itirazlar dikkate alnmaz. 3) Dosya tamamlandktan sonra tesis Ek 8, Liste Bde yer alyor ise Valilik tarafndan otuz ign ierisinde deerlendirme yaplarak sonulandrlr. Ek 8, Liste Bde verilen tesislerin izni, l Mahalli evre Kurulunun uygun gr alnarak, Valilik tarafndan verilir. Tesis Ek 8, Liste Ada yer alyor ise Valilik tarafndan dosya Bakanla gnderilir ve Bakanlk tarafndan krkbe ign ierisinde deerlendirme yaplarak sonulandrlr. Belirtilen sre, dosya Bakanla ulatktan sonra balar. Eksikliklerin tamamlanmas iin verilen sreler buna dahil deildir. Emisyon n zni iin belge dzenlenmez. d) Yetkili Merci bu Ynetmeliin 19 uncu maddesinde belirtilen iptal yetkisini Emisyon n zni iin de kullanabilir. e) 3194 sayl mar Kanununun 26 nc maddesi uyarnca verilecek n izin iin, bu Ynetmelikte sz konusu edilen Emisyon n zninin alnmas arttr. f) Emisyon n zin verilen tesisler, deneme iznini alarak retime geilmesini takiben bir yl iinde Emisyon zni iin bavurmazlar ise Emisyon n zni kendiliinden geersiz saylr. Emisyon izni bavurusu MADDE 9 (1) Emisyon izni bavurusu aada belirtilen hususlar erevesinde yaplr. a) Ek-8, Liste A ve Bde yer alan tesislere Emisyon zni almak iin dileke ile Ek 10, Ek 11 ve Bakanlka hazrlanacak dzenlemelerde belirtilen hususlar gz nnde bulundurularak Emisyon zin Bavuru Formunda belirtilen dokmanlarla birlikte emisyon izin dosyas hazrlanarak Valilie bavuru yaplr. b) Bavuru Valilike; yirmibe ign ierisinde incelenir. Dosya eksik ve yetersiz bulunursa dosyann tamamlanmas iin bavuru sahibine 10 uncu maddenin 1 inci fkrasnn (e) bendi ve tesisin kapasitesi dikkate alnarak sre verilir. c) Emisyon izni alnmas srasnda yaplabilecek itirazlar, ED srecinde, Emisyon n zni alma safhasnda yaplmamsa dikkate alnmaz. Ancak tesisin kurulmas esnasnda veya daha sonra tesisin kurulu bulunduu yrede yaplan lmlere dayal olarak tesisten daha nceden bilinmeyen evre kirlenmesinin ortaya kmas halinde Yetkili mercii tarafndan emisyon izni verilmeyebilir. ) Ek 8, Liste A ve Bde yer alan tesis, alma usul ve esaslar Valilike belirlenen en az bir yesi l evre ve Orman Mdrl teknik eleman ve bir ye yerel ynetim teknik eleman olmak zere Valilike oluturulan Komisyon tarafndan bu Ynetmelik hkmleri erevesinde yerinde incelenir, hazrlanan teknik rapor Emisyon zni Dosyasna eklenir. Valilik tarafndan gerekli grlmesi halinde ilgili kurum/kurululardan komisyona teknik eleman talep edilebilir. Emisyon izni dosyasnn incelenmesi ve karar verilmesi MADDE 10 (1) Bu Ynetmeliin 9 uncu maddesinde belirtilen hususlar yerine getirildikten sonra, aada belirtilen hususlar erevesinde emisyon izin dosyas incelenmesi yaplr ve karar verilir. a) letme Ek 8, Liste Bde ise hazrlanm olan Emisyon zin Dosyas Valilik tarafndan bu Ynetmelik hkmleri erevesinde krkbe i gn ierisinde deerlendirilir ve uygun bulunmas halinde l Mahalli evre Kuruluna sunulur. l Mahalli evre Kurulunun uygun gr alnarak, Emisyon zni Valilik tarafndan verilir. Eksikliklerin tamamlanmas iin geen sreler belirtilen sreye dahil deildir. b) letme Ek 8, Liste A da ise Ynetmelikte belirtilen hususlar erevesinde hazrlanm olan emisyon izin dosyas Valilik tarafndan oluturulacak komisyonca incelenerek uygun bulunmas halinde Bakanla gnderilir. Bakanlk tarafndan emisyon izin dosyas Ynetmelik hkmleri erevesinde bavuru evraklarnn tam olarak Bakanla sunulmasndan sonra altm ign ierisinde incelenerek sonulandrlr. Gerektii hallerde yerinde inceleme yaplr. Belirtilen sreler, dosya Bakanla ulatktan sonra balar. Eksikliklerin tamamlanmas iin geen sreler belirtilen sreye dahil deildir. c) zin vermeye yetkili merci, gerekirse konu ile ilgili uzman kii ve kurulularn da grn alr. ) Bu Ynetmeliin 7 nci maddesinde ve bu Ynetmeliin dier hkmlerinde belirtilen ykmllklerin yerine getirilip getirilmedii incelenir.

d) Sunulan dokmanlar ticari ve endstriyel srlar ihtiva ediyorsa iaretlenerek ayr bir grup halinde sunulur. Bu durumda dier dokmanlarn iletmenin evreye olan etkilerini aka ortaya koyacak zellikte olmasna dikkat edilir. e) Sz konusu iletmeye ait bavuru evraklarnn yetkili mercie tarafndan deerlendirilmesinden sonra, yetkili mercinin (Valilik) cevabi yazsnn tarihi esas alnarak, bir yl ierisinde letme yetkilileri tarafndan emisyon izin dosyasnda belirtilen eksikliklere ilikin herhangibir cevabi yaz, bilgi, belge gnderilmemesi halinde dosya ile ilgili ilem ve deerlendirmeler iptal edilerek dosya iletme sahibine iade edilir. Bu durumda emisyon ve hava kalitesi lmleri de tekrarlanarak emisyon iznine yeniden bavurulmas gerekir. Emisyon izin dosyas hakknda yetkili mercinin ilk gr yazsnn tarihi esas alnarak iki yl sonunda eksiklerin tamamlanmamas halinde dosya iade edilir emisyon ve hava kalitesi lmleri de tekrarlanarak emisyon iznine yeniden bavurulmas gerekir Valilik her yln 31 Aralk tarihi itibaryla Bakanla bu kapsamda yaplan i ve ilemler ile ilgili bilgi verir. f) Yukarda belirtilen hususlar erevesinde yaplan inceleme ve deerlendirme sonucuna gre emisyon izninin verilip verilmeyeceine karar verilir. Emisyon izni belgesi verilmesi MADDE 11 (1) Emisyon zni verilmesine karar verildikten sonra emisyon izni emisyon izni belgesi ile belgelendirilir ve belge letme sahibine verilir. Emisyon zin belgesi muhtevas ve gerekli hususlar yetkili merci tarafndan belirlenir. Emisyon izin belgesi alma ve alma ruhsat yerine kullanlmaz, yalnzca letmenin bu Ynetmelik hkm ve snr deerlerine uygun olduuna ilikin belgedir (2) Ek 8 Liste Ada yer alan tesisler iin emisyon izin belgesi Bakanlk tarafndan verilir. zin karar ve gerekeleri, talep edilmesi halinde ilgililere bildirilir. (3) Ek 8 Liste Bde yer alan tesisler iin emisyon izin belgesi Valilik tarafndan verilir. zin karar ve gerekeleri, talep edilmesi halinde Valilik tarafndan ilgililere bildirilir. (4) Emisyon izin belgesinin geerlilik sresi belgede belirtilir. artl ve ksmi izin MADDE 12 (1) letme sahibinin veya ileticisinin bavurusu zerine iletmenin tm veya bir blmnn kurulmasna ve iletilmesine artl veya ksmi izin verilebilir. a) letmede bulunan tesislerin baca gaz emisyon snr deerlerinin salanmas (EK-1, EK-5), baca yksekliklerinin Ek-4e gre yeterli olmas, tesis etki alannda EK-2de yer alan hava kalitesi snr deerlerinin saladnn lm ve/veya modelleme sonularna dayanlarak belgelenmesi kaydyla, iletmede bulunan tesislere bir defaya mahsus ksa sreli artl izin verilebilir. Bu sre alt ay geemez. b) letmenin bir ksmn oluturan tesislerin iletmeye alnmas amacyla, bu tesislerde baca gaz emisyon snr deerleri ve tesis etki alannda EK-2de yer alan hava kalitesi snr deerlerini salamas kaydyla ksa sreli olarak ksmi izin verilebilir. Bu sre alt ay geemez. c) Bu Ynetmeliin 7 nci ve 10 uncu maddesinde ngrlen esaslarn yerine getirildiinin belirlenmesi durumunda gerekirse artl, ksmi izin verilir. Dier kararlar MADDE 13 (1) Bir letmeden kaynaklanan emisyonlarn etkilerinin komu bir tanmaza zarar vermesini nlemek amacyla daha nce verilen ve kesinleen bir izin kaldrlamaz. Ancak bu zararl etkinin ortadan kaldrlmas iin gerekli tedbirlerin alnmas faaliyet sahibinden istenir. zne tabi tesislerde yaplacak deiiklikler MADDE 14 (1) zne tabi tesislerde yaplacak deiiklikler aada belirtilmitir: a) letmeyi oluturan tesis veya tesislerin iletilmesinde, yaktnda, yakma sisteminde ve prosesinde yaplan deiiklik ve iyiletirmeler; Bakanlka emisyon lm yapma konusunda yetki verilen kurum veya kurululara hazrlattrlacak ek raporda belirtilir ve bu rapor emisyon raporu ile birlikte alt ay ierisinde yetkili mercie sunulur. b) zne tabi bir tesisin konumunda, zelliklerinde ya da iletiminde bir deiiklik planland (veya yapld ) bildirildiinde, deiikliin bu Ynetmeliin hkmlerine gre izne tabi olup olmad izni veren yetkili merci tarafndan incelenir. c) zne tabi bir deiikliin incelenmesi yaplan deiiklikler kapsamnda emisyon izni iin uygulanan prosedr erevesinde yaplr. letmenin emisyon izin belgesinde yer alan bilgilerin aadaki oranlarda deitirilmesini gerektirecek deiiklik yaplmas halinde deiiklik izne tabidir. Tesisin retim prosesi deimedii halde retim kapasitesinin 1/3 orannda, yakt deiiklii yaplmad halde, anma sl gcnn 1/3 orannda artmas, retim prosesi, yaktnn vb deiiklik olmas durumunda Ynetmeliin 9 uncu 10 uncu ve 11 nci maddelerindeki hususlar uygulanr. Bu oranlarn altnda kalan deiikliklerin izne tabi olup olmad, ynetmelik Madde 7 hkmlerine gre izin veren yetkili mercie tarafndan karara balanr. ) Yaplan deiiklikler sonucu hava kirliliini artran ek emisyon ve bundan kaynaklanan hava kalitesini bozucu herhangi bir etki hasl olmad lm sonular ile belgelendii takdirde, izin vermeye yetkili merci dokmanlarn kamu incelemesine almas ve gazete ilan verilmesi hususlarn uygulamayabilir.

Teyit zorunluluu MADDE 15 (1) letme yetkilileri, emisyon izni olan iletmeler iin, emisyon iznine esas lm raporunun tarihi esas alnarak, Ek 8, Liste Ada yer alan tesisler iin her iki ylda bir, Ek 8, Liste Bde yer alan tesisler iin her ylda bir, izin annda ngrlen verilerden herhangi bir sapma olup olmadn ve tesiste yaplan iyiletirmeleri rapor etmek zorundadr. lm raporu, Bakanlk tarafndan belirlenen veya uluslar aras kabul grm ISO, EPA, DIN ve benzeri standartlara uygun numune alma koullar ve lm metotlar dikkate alnarak, emisyon lmleri yaplarak Ek-11de verilen formata uygun hazrlanr. Raporun bir nshas letme de muhafaza edilir, bir nshas da letmenin bulunduu Valilie sunulur ve Valilike deerlendirilir. Ek 8, Liste Ada yer alan tesisler iin emisyon lm raporu, Valilik gr ile birlikte Bakanla gnderilir. Ayrca letme yetkilileri tesiste yaplan iyiletirmeleri raporda sunmak zorundadr. Ek dzenlemelerin uygulanmas MADDE 16 (1) Ek dzenlemelerin uygulanmasnda; a) Bu Ynetmeliin esaslarn yerine getirmek amac ile izin vermeye yetkili merci izin verildikten sonra gerektiinde ek dzenlemeler isteyebilir. Bu ek dzenlemede Ek 9daki esaslar dikkate alnr. b) Yaplacak ek dzenleme, iletici ve iletilen tesis iin ar ekonomik yk getiriyorsa ve teknolojik seviye bakmndan uygulanabilir deilse bu konuda bir mecburiyet getirilemez. Ek dzenleme teknolojik olarak uygulanabilir olmakla beraber ancak belli bir sre sonra ekonomik hale gelecekse yetkili merci ek dzenlemenin bu sreden sonra uygulanmasn kabul edebilir. Bir ek dzenleme teknolojik olarak uygulanabildii halde, ekonomik sebeplerle tesisi ileten tarafndan uygulanamazsa izin bu ynetmeliin 19 uncu madde hkmlerine gre iptal edilebilir. c) Ek dzenleme tesisin yeri, yaps ve iletmesi zerinde nemli deiiklikler gerektiriyorsa, yaplacak deiiklikler bu Ynetmeliin 14 nc maddesinde ngrlen hkmlere tabidir. ) Ek dzenlemeler, bu Ynetmeliin Geici 1 inci maddesi ile sz edilen tesislere de getirilebilir. znin sona ermesi veya uzatlmas MADDE 17 (1) znin sona ermesi veya uzatlmasnda; a) zin; zin verilen letmede bulunan, Ek 8, Liste Ada yer alan tm tesisler iki yl, Liste Bde yer alan tm tesisler yl srekli olarak iletme d braklmsa, sona erer. b) (a) bendinde sz edilen sreler getikten sonra bu Ynetmeliin ve bu Ynetmelie esas tekil eden Kanunun amacna aykr dmedii takdirde, letmenin tekrar faaliyete gemesi halinde sona eren izin sresi emisyon iznine esas lmlerin yaplabilmesi iin yetkili merci tarafndan alt ay sre ile uzatlr. Yasaklama, kapatma ve kaldrma MADDE 18 (1) zne tabi tesisin ileticisi bu Ynetmelikte belirtilen esas ve standartlara ve ek dzenlemelere uymazsa faaliyetten men edilir. (2) Gerekli izin alnmadan kurulan, iletilen veya deiiklie uratlan tesisler ksmen veya tamamen faaliyetten men edilir. znin iptal edilmesi MADDE 19 (1) Bu Ynetmelik esaslar dahilinde verilen bir izin, aadaki hususlardan birisi ile karlalrsa; a) zin bu Ynetmeliin 12 nci maddesine gre verilmise ve izin sahibi bu artlara uymamsa, b) Srekli emisyon lm yaplan tesislerde bir yl iinde yaplan srekli lm sonularnn EK-3.(d)de yer alan deerleri veya bir yl iinde yaplan lmlerin %5inde snr deerlerinin almas halinde, c) Yetkili merci tarafndan bu Ynetmelik hkmlerine gre izin verilmesinden sonra, izin verilmesine mani olacak ek bilgiler edinilmise ve/veya iznin kaldrlmamas kamu menfaatini tehlikeye sokuyorsa, ) Daha nce verilen izin henz uygulamaya konulmadan, yetkili merci izin esaslarnn deitirilmesi sonucu izin veremiyor ise ve iznin kaldrlmamas kamu menfaatini tehlikeye sokuyorsa, d) evre ve insan sal ynnden tehlike arz ediyorsa, e) letmeyi ileten bu Ynetmeliin 15 inci maddesinde belirtilen srelerde yaplmas gereken teyit lmlerini yaptrmad takdirde zin iptal kararnn tebli edildii tarihte izin geersiz saylr. (2) Teyit lmlerini yaptrmasna ramen teyit lm raporunu rapor dzenleme tarihinden itibaren 1 yl iinde izin vermeye yetkili mercie bildirmedii takdirde, bu srenin (1 yln) sonunda izin iptal karar yrrle girer izin geersiz saylr. Tesisin iletilmesine son verilmesi MADDE 20 (1) letmeci tarafndan, izne tabi bir tesisin iletmesine son verildii takdirde, altm gn ierisinde yetkili mercie yazl olarak bilgi verilir.

El ve isim deitirme MADDE 21 (1) Bir iletme transfer, kira veya sat yoluyla el veya isim deitirirse, iletme yetkilileri tarafndan deiikliin gerekletii tarihten itibaren altm gn ierisinde izin vermeye yetkili mercie kapasite, proses deiiklii olup olmadna ilikin bilgi verilir. (2) letmenin emisyon iznine esas raporunun geerlilik sresi iinde yaplan bavurularda ilave lm istenmeksizin yeni emisyon izin belgesi dzenlenir. (3) letme sahibi iletmeyi oluturan tesislerde herhangi bir deiiklik yaplmamas halinde bu Ynetmeliin 15 inci maddesi, deiiklik yaplmas halinde bu Ynetmeliin 14 nc maddesi uyarnca Yetkili Mercie bavuru yapmak zorundadr. (4) Sz konusu letmede bu Ynetmeliin 15 inci maddesi ile ilgili teyit zorunluluu, el veya isim deiiklii yaplmadan nce dzenlenmi olan emisyon iznine esas lm raporunun tarihi esas alnarak, uygulanr. zne tabi olmayan tesisleri iletenlerin ykmllkleri MADDE 22 (1) zne tabi olmayan tesislerin kurulmas ve iletilmesinde aadaki artlara uyulur: a) Tesisin kamuya ve evreye zararl etkilerinin mevcut en iyi retim teknikleri uygulanarak azaltlmas ve tehlike yaratmamas, b) letmede bulunan tesislerin iletilmesi, bakm aamalarnda ve sonunda aa kan atklar ve artklar uygun metotlarla bertaraf edilir. zne tabi olmayan tesislerin kurulmas, yapsal zellikler ve iletilmesinde aranacak artlar MADDE 23 (1) zne tabi olmayan tesisler: a) Bu tesislerden yaylan emisyonlar bu Ynetmelikte belirtilen hkm ve snr deerlerin zerinde olamaz. b) Trk Standartlar Enstits (TSE) tarafndan Resm Gazetede yaymlanm standartlar ile Babakanlk, Sanayi ve Ticaret Bakanl, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl, alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl, Bayndrlk ve skan Bakanl ve dier kamu kurum ve kurulular tarafndan yaymlanan ynetmelik, tebli vb dzenlemelerle tespit edilen teknik zelliklere uyulur. Hava kirliliinin youn olduu gnlerde Valilike alnan kararlara uyulur. c) Yetkili merci tarafndan gerekli grlmesi durumunda tesisten kaynaklanan emisyonlarn ve hava kalitesinin ltrlmesi istenebilir. Bu lmler iin yaplacak harcamalarn karlanmas, bu Ynetmeliin 31 inci maddesinde belirtildii ekilde yaplr. zne tabi olmayan tesislerin denetlenmesi MADDE 24 (1) zne tabi olmayan tesislerin bu Ynetmeliin 23 nc maddesinde belirtilen esaslara uygun olarak faaliyet gsterip gstermedii Valilike bu Ynetmelik hkmlerine uygun olarak gerekli grlmesi halinde denetlenir. zne tabi olmayan tesisler iin ek dzenlemeler MADDE 25 (1) Yetkili merci bu Ynetmeliin 23 nc maddesindeki hususlarn uygulanmas iin ek dzenlemeler getirebilir. Yasaklama MADDE 26 (1) Bu Ynetmeliin 25 inci maddesine gre getirilen ek dzenlemeye bir iletmeyi oluturan tesisin ileticisi uymazsa, iletme, yetkili merci tarafndan getirilen dzenlemeye uyuluncaya kadar ksmen veya tamamen faaliyetten men edilir. (2) letmeyi oluturan tesisin evre zerinde yaratt zararl etkiler insan hayat, sal ve mal varl zerinde tehlike yaratyorsa ve kamu menfaati baka metotlarla yeterince korunamyorsa, Valilik tarafndan tesisin kurulmas durdurulur ve tesis ksmen veya tamamen faaliyetten men edilir. Emisyon tespiti ve snrlamas MADDE 27 (1) Emisyon tespiti ve snrlamasnda: a) letmeyi oluturan tesisin evreye zararl etkilerinin tespiti amacyla yetkili merci, izne tabi veya izne tabi olmayan bir tesisin ileticisine, yetkili merci tarafndan belirlenmi uzman bir kurum/kurulu veya kiiye tesisinden kan emisyonun ltrmesini ve/veya bu emisyonun hava kirlenmesine katk deerinin hesaplatmasn ve/veya hava kirlilii seviyesinin lmn yaptrmasn ister; bylece bir emisyon lm raporu hazrlanr ve bedeli bu Ynetmeliin 31 inci maddesinde belirtildii ekliyle karlanr. b) Hava kirliliinin nemli boyutlarda olduu kritik blgelerde, izne tabi tesislerden kaynaklanan emisyonlarn miktar ile zamana ve yere gre dalmn gsteren Hava Kirlenmesine Katk Deerini ieren bir emisyon lm raporu yetkili merci tarafndan istenebilir. Bu raporun her yl yenilenmesi istenebilir. c) Emisyonlarn lmnde Ek-2de belirtilen, tesis etrafnda yaplmas gerekli grlen hava kirlilii lmlerini dzenleyen ilgili mevzuattaki esaslar dikkate alnr. Tesis etki alannda hava kirliliinin lmnde ise Ek-2de yer alan esaslar dikkate alnr. ) Tesis etki alannda hava kirliliinin tespitine ynelik yaplacak lmlerle ilgili koordinasyonu Valilik salar, bu lmler iin yaplacak harcamalar bu Ynetmeliin 31 inci maddesinde belirtildii ekilde karlanr. Emisyon lm raporu

MADDE 28 (1) Bakanlk, bu Ynetmeliin 15 inci maddesinde ve 27 nci maddesinin (1) inci fkrasnn (a) ve (b) bentlerinde belirtilen emisyon lm raporunun ieriini tespit eder (Ek 11). Emisyon lm Raporundaki bilgilerde iletmenin endstriyel ve ticari srlar varsa iletme sahibinin veya ileticisinin talebi zerine Emisyon lm Raporundaki bu bilgiler umuma ifa edilemez. (2) Bilimsel aratrmalarda kullanlmak zere ve bilim kurulular tarafndan talep edilmesi halinde, iletmeye ait endstriyel ve ticari srlar dnda kalan bilgiler ve emisyon lm sonular, iletmenin sahibi veya ileticisi tarafndan aksi bir ifade emisyon izin dosyasnda belirtilmedii takdirde, bilgiyi talep eden kurum/kurulu tarafndan, iletmenin sahibi veya ileticisinden yazl onay alnmak kaydyla iletmenin ismi belirtilmeksizin, iletmenin kurulu bulunduu lde, Valilik tarafndan grevlendirilen personel denetiminde bilgilerin arivlendii bina dna karlmadan ve kopyalanarak oaltlmakszn incelemeye alabilir.

zne tabi tesislerde yaplacak ilk ve periyodik lmler MADDE 29 (1) zne tabi tesisleri iletenler; a) Tesisin iletmeye alnmasndan sonra veya bu Ynetmeliin 14 nc maddesinde sz edilen deiikliklerden sonra alt ay ierisinde, b) Bu Ynetmeliin 15 inci maddesinde belirtilen sreler ierisinde, lmlerini yaptrp yetkili mercie sunmak zorundadr. Srekli lmler MADDE 30 (1) Srekli lmlerde: a) Yetkili merci tarafndan, srekli lm yaplmasna karar verilirken esas alnan deerler geerli olmak zere, izne tabi tesislerden bu Ynetmeliin 27 nci ve 29 uncu maddesi kapsamndaki lmlerin yerine, bu lmleri kayt cihazl lm aletleriyle srekli olarak yaplmasn isteyebilir. b) Tesis etki alannda kritik blgelerde ve kirlenme ihtimalinin olduu hallerde yetkili merci gerekli grd takdirde izne tabi olmayan tesislerden de emisyon ve hava kalitesi lmlerinin yaplmasn isteyebilir. (2) Bu lmler iin yaplacak harcamalar bu Ynetmeliin 31 inci maddesinde belirtildii ekilde karlanr. lmler iin yaplacak harcamalar MADDE 31 (1) Emisyon ve tesis etki alanndaki hava kalitesinin belirlenmesi iin yaplacak lmlerin masraflar iletmenin sahibi veya iletmeyi ileten tarafndan karlanr. lm sonular hakknda bilgi verilmesi MADDE 32 (1) Bu Ynetmeliin 27 nci, 29 uncu ve 30 uncu maddesinde belirtilen lmlerin sonular iletmenin sahibi veya iletmeyi ileten tarafndan yetkili mercie verilir. lm kaytlar iletmenin sahibi veya iletmeyi ileten tarafndan en az be yl muhafaza edilir. Toplam emisyon snrlamas MADDE 33 (1) Valilik, sanayi tesislerinin youn olarak bulunduu, toplam emisyon snrlamas yaplacak kritik blgelerde faaliyet gsteren iletmelerin tmnden herhangi bir anda d havaya verilen toplam emisyonu snrlandrc tedbirler isteyebilir. Toplam emisyon snrlamas yaplacak kritik blgeler Valilik tarafndan belirlenir. Valilik, bu blgelere kurulacak izne tabi olan veya olmayan yeni bir tesisin toplam emisyon miktaryla ilgili olarak geici veya srekli snrlandrma kararlar alabilir veya yeni bir tesisin blge iinde kurulmasna Planlama, ED ve n zin aamalarnda yaplan deerlendirmelerde dikkate alnarak izin vermeyebilir. Gerekli grlmesi halinde Bakanlk bu yetkiyi kullanr. Belirli blgelerin korunmas MADDE 34 (1) Belirli blgelerin korunmasnda: a) Bir blgedeki iletmelerden, ulamdan ve snmadan kaynaklanan hava kirlilii insan ve evresi zerindeki zararl etkileri normal tedbirlerle ortadan kaldrlamyorsa bu blgeler yetkili merci tarafndan koruma blgesi olarak ilan edilebilir. 1) Yetkili merci koruma blgelerinde: a) Hareketli ve sabit tesisleri altrmamaya, b) Sabit tesisleri kurdurmamaya, c) Hareketli ve sabit tesisleri sadece belirli zamanlarda altrmaya veya bunlardan yksek iletme teknikleri talep ederek altrmaya, ) Tesislerde yakt kullandrmamaya veya snrl olarak kullandrmaya, yetkilidirler. b) Yetkili merci, kritik meteorolojik artlarn mevcut olduu veya olaca, hava kirlenmelerinin ok hzl art gsterdii blgelerde, insan ve evresi zerinde meydana gelecek zararlara kar; 1) Hareketli veya sabit tesisleri sadece belirli zamanlarda altrmaya, 2) nemli llerde hava kirlenmelerine yol aabilen yaktlarn tesislerde kullanlmasn yasaklamaya veya sadece kstlamaya, yetkilidirler. c) Hava kirliliinin ok hzl art gsterdii durumlarda Hava Kalitesi Deerlendirme ve Ynetimi Ynetmelii (HKDYY) belirlenen uyar kademeleri uygulanr.

Hava kalitesi snr deerleri alarak, hava kirlilii Ek 2de belirtilen deerlere ulatnda, blge zelliklerine gre alnacak tedbirler Valiliklerce tebli halinde yaymlanr. Valiliklerce bu teblileri belirlerken Bakanlk gr alnr. () Her kademe iin alnacak tedbirler dzenlenirken meteorolojik veriler gz nne alnr. Sis, enverziyon, durgun meteorolojik artlar ve izotermal durumlarda bir sonraki kademenin tedbirleri veya ilave tedbirler uygulanabilir. Nisbi nem miktarnn % 90n zerine kmas halinde uyar kademelerinin belirlenmesinde Ek 2de verilen kirlilik derecelerinin % 10 eksii esas alnr. Yakt ve hammadde snrlamas MADDE 35 (1) Yetkili merci, hava kirliliinin ciddi boyutlara eritii zamanlarda ve blgelerde, yakt ve hammaddesi deitirilebilen tesislerde hava kirliliinin azaltlmas amacyla kullanlacak uygun nitelikte yakt veya hammadde belirleyebilir. Kaza sonucu emisyon MADDE 36 (1) Bir tesisten ihmal sonucu veya ihmale dayal gereken tedbirlerin alnmamas sonucu normal almasnda ngrlenden fazla ve hava kirliliine yol aacak ekilde emisyon yaylrsa veya zel, sakncal kimyasal maddeler ortama atlrsa, iletme sahibi, veya iletmeyi ileten , emisyonun en ksa srede normal seviyeye inmesi iin gerekeni yapar. Yetkili merci, kaza sonucu kan emisyonun normal seviyeye indirilmesi iin iletme sahibine veya iletmecisine gerekli tedbirleri almasn ister. Bu durumda evre Kanununda belirtilen yaptrmlar uygulanr. Yakt zellikleri MADDE 37 (1) Hava kirliliinin azaltlmas amacyla sanayi tesislerinde kullanlacak olan kat, sv ve gaz yaktlarn zellikleri Bakanlk tarafndan ilgili kamu kurum ve kurulularn grleri de alnarak belirlenir. (2) Kat yaktlar ithal ediliyorsa ithal ilemleri, D Ticaret Mstearl tarafndan yaymlanan D Ticaret Standardizasyon Teblii kapsamnda ve ithal izni veren yetkili merci tarafndan belirlenen hususlar erevesinde yaplr. (3) thal yakt kullanan kurulu ithalat iznine ilikin belgenin bir kopyasn muhafaza eder denetimlerde yetkili merci tarafndan istenmesi halinde ibra eder. (4) thal edilen sv yaktlar iin yetkili kurum ve kurululardan uygunluk belgesi alnmaldr. (5) Yakt olmayan ancak yakt olarak deerlendirilebilen biyoktlenin kullanm esaslar Bakanlka belirlenir. (6) Biyoktleyi yakt olarak kullanan tesis bu Ynetmelik hkmlerine uymak zorundadr. zne tabi tesislerin denetlenmesi MADDE 38 (1) zne tabi tesislerin denetlenmesinde: a) Bu Ynetmelik kapsamnda izne tabi tesisler, faaliyetlerin Ynetmelikte belirtilen usul ve esaslar erevesinde yerine getirilip getirilmediinin tespiti amacyla yetkili merciin grevlendirdii kiilerce denetlenir. Bakanlk bu yetkisini (denetleme ve ceza yetkisini) 2872 sayl evre Kanununda Deiiklik Yaplmasna Dair 5491 sayl Kanunun 12 nci maddesi gereince devredebilir. b) letme sahipleri ve ileticileri; 1) Yetkili merciin grevlendirdii kiilerin veya yetkili mercii temsil eden kiilerin iletmeye ve tesislere girmesi iin izin vermeye, 2) Emisyon ve hava kalitesi deerlerinin belirlenmesi maksad ile grevli kiiler tarafndan testler yaplmasna, izin vermeye ve kolaylk gstermeye, 3) Grevli kiilere evre mevzuat kapsamnda istenen ve gerekli olan dokman ve bilgileri vermeye, mecburdur. Yetkili merciin istei zerine, kurulularn ileticileri yukardaki (1) inci fkrann (a) ve (b) bentlerindeki almalar srasnda iletme ve tesiste gerekli dzenlemeleri yapmak zere istek zerine alan grevlileri hizmete tahsis ederler. Yukardaki (1) inci fkrann (a) ve (b) bentlerindeki almalarn yaplabilmesi iin iletme sahipleri ve/veya iletenler i gvenlii asndan gerekli olan koruyucu malzemeleri ve ulam aralarn temin ederler. c) Yukardaki (1) inci fkrann (a) bendi hkmleri, 37 nci madde kapsamna giren yaktlar, rnler, maddeler ve tesisleri de iine alr. Bu durum iletme sahipleri ve/veya iletenler iin de geerlidir. Bu ileticiler veya sahipler yetkili merciin grevlendirdii kiilerin veya yetkili merciyi temsil eden kiilerin rnek almasna, iletme, tesis iinde ve bacasnda kontroller yapmasna izin verirler. ) Denetim ilemleri ile ilgili olarak yaplan testler ve lmlerin masraflar, yukardaki (1) inci fkrann (a) ve (b) bentlerinin hkmlerine gre rnek alnmas, bunlarn analizi, test yaplmas dolaysyla ortaya kan masraflar, iletme sahipleri ve/veya iletenler tarafndan karlanr. d) Bilgi vermekle zorunlu taraf sorulan sorulara cevap vermekten kanrsa bu husus tutanakla kayda geirilir. e) Bu maddenin (1) inci fkrasnn (b), (c) ve (d) bentlerine gre elde edilen bilgi ve belgeler baka amalar iin kullanlamaz. NC BLM eitli ve Son Hkmler

Sera gazlarnn azaltlmas MADDE 39 (1) letme sahipleri ve/veya iletenler tesislerinde retimden, yakt tketiminden ve yakma sistemlerinden kaynaklanan sera gazlar (Karbondioksit-CO2, Metan-CH4, Nitrozoksit-N2O, Hidrofloro karbonlarHFCs ,Perfloro karbonlar-PFCs ,Kkrt hegzaflorid SF6 ve kloro floro karbonlar CFCs) miktarlarn (ton/yl-ton/ay) belirlemek ve alnan sera gazlarn azaltma nlemlerini aklamakla ykmldr. Sera gazlar ve enerji verimlilii mevzuat kapsamnda yaplan almalar ile ilgili bilgiler, emisyon izin dosyasnda ayr bir blm olarak verilmelidir. Bilgilerin bu Ynetmelikte belirtilen teyit zorunluluundan bamsz olarak her yl Bakanla gnderilmesi zorunludur. dari yaptrmlar MADDE 40 (1) Bu Ynetmelik kapsamna giren tesisleri iletenler ve/veya sahipleri; a) Bu Ynetmeliin 6 nc maddesine gre izin almakszn bir tesis kurarsa, b) zne tabi tesislerin iletilmesi srasnda bu Ynetmeliin 12 nci maddesindeki artlarn yerine getirilmesi iin yetkili mercinin bu Ynetmelik snrlar iindeki taleplerine uymazsa, c) Bu Ynetmeliin 12 nci maddesine gre koyulan bir art, icra edilebildii halde zamannda yerine getiremezse, ) zne tabi bir tesisin iletilmesi veya yaps ile ilgili olarak bu Ynetmeliin 14 nc maddesinde ngrlen artlar yerine getirmeden deiiklik yaparsa, d) Bu Ynetmeliin 16 nc, 25 inci, 27 nci, 30 uncu ve 33 nc maddesi ile getirilen icras mmkn artlar ve talepleri zamannda yerine getirmezse, e) Bu Ynetmeliin 26 nc maddesine gre getirilen icras mmkn bir yasaklama kararna ramen bir tesisi iletirse, f) Bu Ynetmeliin 23 nc, 30 uncu ve 37 nci maddesine gre getirilen artlara ve taleplere icras mmkn olduu halde uymazsa, g) Bu Ynetmeliin 15 nci maddesinde ngrlen bilgileri zamannda vermezse, ) Bu Ynetmeliin 27 nci ve 28 inci maddesine gre verilmesi gereken emisyon raporunu eksiksiz ve zamannda vermezse, h) Bu Ynetmeliin 32 nci maddesine gre lm sonularn bildirmez veya lm aleti grafiklerini ve lm kaytlarn muhafaza etmezse, ) Bu Ynetmeliin 38 inci maddesine gre; grevlilerin meskun yerlere veya tanmazlara girmelerine veya test ve incelemeler yapmalarna izin vermezse; doru ve tam bilgiyi, belgeleri veya kaytlar zamannda ibraz etmezse; i gc veya yardmc malzemeleri hazr tutmazsa; rnek almaya izin vermezse, 2872 sayl evre Kanununun ilgili maddeleri uyarnca cezai ilem uygulanr. Emisyon snr deerler MADDE 41 (1) Organik, inorganik ve dier zel toz emisyonlar organik, inorganik gaz ve buhar emisyonlar ve kanserojen maddeler ve bunlar iin verilen snr deerler iin 1/1/2010 tarihinden itibaren Ek-7deki tablolar ve snr deerler uygulanr. Emisyon izni alm letmeler MADDE 42 (1) 7/10/2004 tarihli ve 25606 sayl Resm Gazetede yaymlanan Endstriyel Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliine ve 22/07/2006 tarihli ve 26236 sayl Resm Gazetede yaymlanan Endstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrolu Ynetmeliine gre emisyon izni alm olan letmeler Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliinin 15 inci maddesi uyarnca faaliyetlerini srdrrler. (2) Endstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrolu Ynetmelii yaym tarihinden nce kurulmu ve Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmeliine gre deerlendirilerek emisyon izni alm olan ve 22 Temmuz 2008 tarihine kadar emisyon izni yenilemek iin bavuru yapm olan letmeler bu ynetmelik kapsamnda alt ay iinde deerlendirilir. Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmeliine gre deerlendirilerek 7/10/2004 tarihli ve 25606 sayl Resm Gazetede yaymlanan Endstriyel Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliine gre evre Orman Bakanl tarafndan emisyon izin belgesi dzenlenen tesisler 31 Aralk 2008 tarihine kadar Ek-11de verilen formata uygun emisyon lm raporu hazrlayarak Emisyon zin Belgesini yenilemek amacyla Valilie bavurur. Yetkili merci, bu bavurular alt ay iinde deerlendirir ve bu tesisler bu ynemeliin yaymtarihinden itibaren 2 yl iinde emisyon izin belgesinin almak zorundadr. (3) Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmeliine gre emisyon izni alm olan ve 22 Temmuz 2008 tarihine kadar emisyon iznini yenilemek iin bavuru yapmayan tesisler bu Ynetmelikte yer alan esas ve snr deerlere, bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihten itibaren 2 yl iinde uymak iin gerekli tedbirleri alarak Ek-11de verilen formata uygun emisyon lm raporu hazrlayarak Emisyon zin Belgesini yenilemek amacyla Valilie bavurur. Yetkili merci, bu bavurular alt ay iinde deerlendirir ve sonuca balar.

10

Yrrlkten kaldrlan ynetmelik MADDE 43 (1) 22/07/2006 tarihli ve 26236 sayl Resm Gazetede yaymlanan ynetmelii, Endstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrolu Ynetmelii yrrlkten kaldrlmtr. . GE C MADDE 1 (1) Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmeliine gre emisyon izni alma ykmll bulunan ancak bu ykmlln yerine getirmeyen ve i termin plan hazrlayarak 31/12/2007 tarihine kadar yetkili mercie bavuru yapm olan tesislerin, hava kalitesi modelleme raporlarn hazrlamalar, tesis etrafnda hava kalitesi lmleri yaptrmalar, tesis etki alannda EK-2de yer alan hava kalitesi snr deerlerini salayacak ekilde faaliyet gstermeleri ve bu konuda her trl nlemi almalar gerekli olup, hazrlayacaklar hava kalitesi modelleme raporlaryla birlikte lm cihazlar alm konusunda sipari verildiine dair bilgi ve belgeleri Valilik kanal ile Bakanla sunmalar halinde en ge 31/12/2008 tarihine kadar hava kalitesi lm cihazlarnn almna, montajna ve lmlere balamalar gerekmektedir. termin planlar Bakanlka uygun grlen tesisler i termin plannn Bakanla sunulmas iin son tarih olan 31/12/2007 tarihinden 31/12/2011 tarihine kadar i termin plannda yer alan ileri tamamlamak suretiyle emisyon izni almak iin emisyon izin dosyas hazrlayarak yetkili mercie bavurmakla ykmldrler. 31/12/2008 tarihine kadar srekli hava kalitesi lmlerine balamam olan tesislerin bu madde kapsamnda yaptklar bavurular geersiz olacaktr." (2) Bu tesisler i termin plan ile birlikte tesis etrafnda, bu Ynetmelikte belirtilen hkmlere uygun olarak Hava Kirlenmesine Katk Deerinin Dalm Modellemesini hazrlayarak yetkili mercie sunmakla ykmldrler. Bu tesisler faaliyetlerini yukarda belirtilen sreler iinde, tesis etki alannda EK-2de yer alan hava kalitesi snr deerlerinin salanmas ve hava kalitesinin lm cihazlar ile srekli izlenmesi ve lm sonularnn kayt altna alnmas Valilie dzenli bildirimde bulunulmas koulu ile i termin planlarna bal olarak srdrebilir. (3) Tesis etki alannda EK-2de yer alan hava kalitesi snr deerleri salanamad takdirde bu Ynetmeliin 27, 34, 35 ve 36 nc maddelerinde yer alan hkmler uygulanr. Hava kalitesi ile ilgili kritik koullarn ortaya kmas halinde bu Ynetmeliin 33 nc Maddesi ile ilgili hkmler geerlidir. (4) Bu maddede belirtilen srelerde i termin plan hazrlayarak yetkili mercie sunmayan ve i termin planna uymayan tesisler hakknda bu Ynetmeliin hkmleri uygulanr.
GE C MADDE 2 22/07/2006 tarihli ve 26236 sayl Resm Gazetede yaymlanan Endstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrolu Ynetmeliine gre emisyon izin belgesi alan ve bu ynetmelik hkmlerine gre emisyon izni alacak tesislerin belgeleri 01.01.2014 tarihine kadar geerlidir.

Yrrlk MADDE 44 (1) Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer. Yrtme MADDE 45 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve Orman Bakan yrtr.

11

Ek-1 Emisyon znine Tabi Tesisler in Esaslar ve Snr Deerler zne Tabi Tesisler in Emisyon Snrlar Sanayi tesislerinde bulunan ve sl gleri >1 MW olan snma amal kullanlan yakma tesisleri emisyon iznine tabi olmamakla birlikte bu Ynetmelikte yer alan emisyon snr deerlerini salayacak ekilde faaliyet gstermek zorundadr. Isl gc 1 MW olan snma amal kullanlan yakma tesisleri, Isnmadan Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrol hakkndaki mevzuatn hkm ve snr deerlerine tabidir. letmelerde: a) s: 1) Atk gazlardaki isliliin derecesi, kat yaktl tesislerde Bacharach skalasnda 3 () veya daha kk olmaldr. 2) Sv yakt yakan tesislerin atk gazlarndaki islilik derecesi Bacharach skalasna gre motorin yakanlarda en fazla 2 (iki), fuel oil yakanlarda en fazla 3 () olmas gerekir. b) Toz eklinde emisyon: 1) Atk gazlarda bulunan toz eklindeki emisyon aada ikinci fkrasnda snrlandrlmamsa, (g) bendindeki snrlar ile Diyagram 1deki snrlar aamaz.

2) letmelerde tozlu maddelerin retimi, ilenmesi, tanmas, doldurulmas, boaltlmas ve tasnifi 2.1) ap 5 milimetre ve daha byk tane boyutlu maddelerin doldurma, ayrma, eleme, tama, krma ve tme ilemleri;sabit tesislerde ve kapal alanlarda (Kamyonlarn malzeme boaltt ilk krma nitesi hari). gerekletiriliyorsa, baca ile atlan toz emisyonlar, aada verilen snr deerleri salamak zorundadr. Bu ilemler srasnda kan toz emisyonu zel toz ieriyor ise Ek-1in (g) bendinde yer alan snr deerler almamak kaydyla toz emisyonu iin aadaki snr deerler geerlidir. Ayn nitede ok sayda baca varsa, bacalarn atk gazlarnn ktlesel debileri toplanarak deerlendirilir. Doldurma, ayrma, eleme, tama, krma ve tme ilemleri sabit tesislerde ve kapal alanlarda gerekletirilmesi halinde ortaya kan gazlarla (baca ile) atlan toz emisyonlar snr deerleri: toz emisyonlar 200 mg/Nm3 (1,5kg/saat veya altndaki emisyon debileri iin) toz emisyonlar 150 mg/Nm3

12

(1,5kg/saat 2,5 kg/saat aras emisyon debileri iin) toz emisyonlar (2,5 kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin)

100 mg/Nm3

ap 5 milimetreden daha byk tane boyutlu maddelerin doldurma, ayrma, eleme, tama, krma ve tme ilemleri; sabit tesislerde ve ak alanlarda. gerekletiriliyorsa; baca dndaki yerlerden toz emisyonlarnn kaynakland tesisler iin emisyon faktr kullanlarak ktlesel debi hesaplanr, bu deerin Ek-2de belirtilen snrlar amas halinde bu iletmeler etrafnda hakim rzgar yn de dikkate alnarak llen ken toz miktar 450 mg/m2 gn deerini aamaz. Bu amala, basnl plverize su veya kimyasal toz bastrma sistemleri kurulmas gibi gerekli tedbirler alnmal ve retim sresince alnan tedbirlerin sreklilii salanmaldr. Toz emisyonu su kullanlarak nlenecek ise toz kayna olan nitenin faaliyete gemesi ile birlikte su pskrtme sistemi e zamanl olarak devreye girmeli ve retim sresince almaldr. Kimyasal toz bastrma sisteminde kullanlacak maddeler insan ve evre salna toksik etki gstermemelidir ken toz emisyonu tespiti Ek-2nin (h) bendi erevesinde yaplr. Tesisin bulunduu blgede toz emisyonuna neden olan dier tesisler var ise bu tesislerin katk deerleri de ayn lm metodu ile belirlenir . Kurulduu yerde bir yldan az sreli faaliyet gsteren tesislerde hava kalitesini salamaya ynelik tedbirler (Basnl plverize su veya kimyasal toz bastrma sistemleri kurulmas) alnmaldr. 2.2) Tane boyutu 1mmap<5mm olan maddelerin doldurma, ayrma, eleme, tama, krma, tme ilemlerinin yapld tesislerden kaynaklanan toz emisyonunun nlenmesi; kimyasal toz bastrma sistemi veya basnl plverize su kullanlmas ile de gerekletirilebilir. Bu durumda hakim rzgar yn de dikkate alnarak toz kaynandan 3 metre uzaklkta toz konsantrasyonu saatlik ortalama deeri (PM 10) en fazla 3 mg/Nm3 deerini amamaldr. Bu lmler Ek-2 de belirtildii ekilde yaplmaldr. Tane boyutu 1mmap<5mm olan maddelerin doldurma, ayrma, eleme, tama, krma, tme ilemlerinin kapal alanlarda yapld tesislerden kaynaklanan ve baca ile atlan toz emisyonlar 75 mg/Nm3 snr deerini geemez. Tane boyutu 1mmap<5mm olan maddelerin doldurma, ayrma, eleme, tama, krma, tme ilemlerinin yapld baca dndaki yerlerden toz emisyonlarnn kaynakland tesisler iin emisyon faktr kullanlarak ktlesel debi hesaplanr, bu deerin Ek-2de belirtilen snrlar amas halinde iletme sahas iinde (ken tozun llmesi gereken tesis etrafnda) hakim rzgar yn de dikkate alnarak llen ken toz miktar aylk ortalama deer olarak 450 mg/m2 -gn deerini aamaz. retim sresince alnan tedbirlerin sreklilii salanmaldr. Toz emisyonu su kullanlarak nlenecek ise toz kayna olan nitenin faaliyete gemesi ile birlikte su pskrtme sistemi e zamanl olarak devreye girmeli ve retim sresince almaldr. Kimyasal toz bastrma sisteminde kullanlacak maddeler insan ve evre salna toksik etki gstermemelidir ken toz emisyonu tespiti Ek-2nin (h) bendi erevesinde yaplr. Tesisin bulunduu blgede toz emisyonuna neden olan dier tesisler var ise bu tesislerin katk deerleri de ayn lm metodu ile belirlenir . Kurulduu yerde bir yldan az sreli faaliyet gsteren tesislerde hava kalitesini salamaya ynelik tedbirler (Basnl plverize su veya kimyasal toz bastrma sistemleri kurulmas) alnmaldr. 2.3) ap 1 (bir) milimetreden kk tane boyutlu maddelerle retim yapan (doldurma, ayrma, eleme, tama, krma, tme ilemleri) makineler kapal mekanlarda altrlr. Bu tesislerden kaynaklanan tozlar toplanp, toz ayrma sisteminden geirilir. Bu tesislerden baca ile atlan toz emisyonu 75 mg/Nm3 snr deerini geemez. Bu boyutta toz emisyonu yayan maddelerin ayet st yzeydeki nem oran en az %10 olacak ekilde tesis donatlmamsa, ap 1 (bir) milimetreden kk tlm, tozlu maddelerin tanmas, kapal sistemlerle yaplr ve kapal alanlarda depolanr. Boaltma ve paketleme tesislerinde toz emisyonlarna kar tedbir alnr. 2.4) Demir elik ve/veya demird vb hurda malzemenin depoland tesislerde, tesis iinde hakim rzgar yn de dikkate alnarak llen ken toz miktar aylk ortalama deer olarak 650 mg/m2 -gn deerini aamaz. Bu deer iin EK-2 Tablo 2.2 yer alan KVS azatlm takvimi uygulanr. c) Akta depolanan yma malzeme: Akta depolanan yma malzeme, hurda malzeme,tozlaabilir rn yada hammadde hava kalitesi standartlarn salamak artyla akta depolanabilir. Bu amala aada baz rnekleri verilen tedbirler alnr. -Araziye rzgar kesici levhalar yerletirir, duvar rlr veya rzgar kesici aalar dikilir, -Konveyrler ve dier tayclarn ve bunlarn birbiri zerine malzeme boaltt balant ksmlarnn st kapatlr, -Savurma yaplmadan boaltma ve doldurma yaplr, -Malzeme st naylon branda veya tane bykl 10 mmden fazla olan maddelerle kapatlr, -st tabakalar %10 nemde muhafaza edilir. Bu durumu salamak iin gerekli donanm kurulur. d) Toz yapc yanma ve retim artklarnn tanmas ve depolanmas:

13

Toz yapan yanma ve retim artklarnn tanmasnda tanan malzemenin tozumay nleyecek derecede nemli olmamas halinde kapal tama sistemleri kullanlr. Bunlarn akta depolanmasnda yukardaki (d) bendindeki tedbirler alnr. Depolama ilemi tamamlanan sahalar toprakla rtlp st yeillendirilir. e) Tesis ii yollarn durumu: Tesis ii yollar hava kalitesini olumsuz ynde etkiliyorsa yollarn bitml kaplama malzemeleri, beton veya benzeri malzemelerle kaplanmas, dzenli olarak temizlenmesi veya toz balayan maddelerle muameleye tabi tutulmas gereklidir. f) Filtrelerin boaltlmas: Toz biimindeki emisyonu tutan filtrelerin boaltlmasnda toz emisyonunu nlemek iin toz, kapal sistemle boaltlr veya boaltma srasnda nemlendirilir. g) Atk gazlardaki zel tozlarn emisyonlar iin snrlar: Tesisin retim prosesine gre, bu emisyonlarn oluma ve atmosfere dearj edilme periyodu dikkate alnarak tesis en yksek kapasitede alrken bu emisyonlar llr. Snr deerler iin 01/01/2010 tarihinden itibaren Ek 7de verilen snr deerler ve tablolar geerli olacaktr. Toplam emisyonlarn snrlanmasnn gerekli grld hallerde; yetkili merci yerleim blgelerinde kurulacak olan veya mevcut tesislerde, yrenin; meteorolojik, topografik durumuna ve mevcut kirlilik ykne bal olarak, aada verilen zel toz emisyonlar iin konsantrasyon ve ktlesel debi snrlarn 1/3 orannda azaltabilir. Ayn iletmede ok sayda bacadan atk gaz atlyorsa, ayn snftan olan emisyonlar (kg/saat) toplanarak deerlendirilir. Ancak; bacalar birbirlerinin etki alanlar dnda ise her bir baca tek bana deerlendirilir. Etki alan bu Ynetmeliin Ek-2nin (b) bendinin birinci paragrafnda tanmlanmtr. Tablo 1.1.de I, II ve III olarak snflandrlan zel toz emisyonlar, ayn snftan birden fazla madde bulunmas durumu dahil, bunlarn toplam konsantrasyonlar aadaki deerleri aamaz. Tablo 1.1 de I, II ve III olarak snflandrlan zel toz emisyonlar aadaki snrlara tabidir. Iinci snfa giren toz emisyonlar 20 mg/Nm3 (0.1kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIinci snfa giren toz emisyonlar (1kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIInc snfa giren toz emisyonlar (3 kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) 50 mg/Nm3 75 mg/Nm3

Yukarda her snf iin ayr ayr verilen konsantrasyon snrlar almamas kaydyla: I inci ve II inci snflara giren zel toz emisyonlarnn bir arada bulunmas durumunda toplam emisyon konsantrasyonu 50 mg/Nm3, I inci ve III nc veya II nci ve III nc snflara giren zel toz emisyonlarnn bir arada bulunmas durumunda ve I inci, II nci ve III nc snfa giren emisyonlarn bir arada bulunmas durumunda toplam toz emisyon konsantrasyonu 75 mg/Nm3 snrn aamaz.

14

Tablo 1.1. Toz emisyonunda zel maddeler

I.snf maddeler -Bakr duman -Civa ve bileikleri (Civa Slfr minerali hari) -znen Flor bileikleri -Fosforpentaoksit -Kadmiyum ve znen bileikleri (Nefesle alnabilen toz ve aerosoller iindeki kadmiyum klorr hari) -Krom VI bileikleri (Kanserojen olmayanlar) -Kurun ve znen bileikleri -Nikel bileikleri (Kanserojen olanlar hari) - Selen ve znen bileikleri -Talyum ve bileikleri -Tellr ve bileikleri -Uranyum ve bileikleri -Vanadyum bileikleri

II.snf maddeler III. snf maddeler -Antimon ve znen bileikleri -Alminyum karbr - Baryum bileikleri -Alminyum nitrr (znenler)* -Amonyum bileikleri -Bortriflorr -Bakr ve znen bileikleri -inko ve bileikleri -Baryum Slfat -Florit minerali -Bitmler -Gm bileikleri -Bizmut (Gm Nitrat gibi kolay -Bor bileikleri (znenler) znenler) -Ferrosilisyum - yot bileikleri -Fosfatlar -Kalsiyum florr -Kalsiyum Siyanamid -Katran -Kalsiyum hidroksit (Linyit kmr katran hari) -Kalsiyum Oksit -Koyu katran -Magnezyum hidroksit (Linyit kmr katran hari) -Magnezyum oksit -Kiselgur -Molibden ve znen -Kobalt bileikleri bileikleri (Kanserojen olmayanlar) -Silisyum karbr -Kristobolit -Tungsten ve bileikleri (5 mikrondan kk partikller) (Tungsten karbr hari) -Kurum -Kuvarz (Partikl bykl 5 mikrondan kk) -Kuvars minerali tridimit (5 mikrondan kk partikller) -Stronsiyum ve bileikleri -Tozlarda organik bileikler, rnein antrosen, aminler, 1-4 benzokinon, naftalin) Tablo 1.1. ve buna ait snr deerleri 01/01/2010 tarihine kadar geerlidir. Tablo 1.1de bulunmayan toz emisyonundaki zel maddeler etkilerine en yakn snfa dahil edilecektir. Etkilerine gre gruplanmas mmkn deilse kimyasal yapsna en yakn gruba dahil edilmelidir.
h) Atk gazlardaki gaz ve buhar emisyonlar: Tesisin retim prosesine gre, bu emisyonlarn oluma ve atmosfere dearj edilme periyodu dikkate alnarak tesis en yksek kapasitede alrken bu emisyonlar llecektir. Toplam emisyonlarn snrlanmasnn gerekli grld hallerde; yetkili merci yerleim blgelerinde kurulacak olan veya mevcut tesislerde, yrenin; meteorolojik, topografik durumuna ve mevcut kirlilik ykne bal olarak, aada verilen gaz ve buhar emisyonlar iin konsantrasyon ve ktlesel debi snrlarn 1/3 orannda azaltabilir. Ayn iletmede ok sayda bacadan atlan atk gaz akmlar varsa, ayn snftan olan emisyonlar (kg/saat) toplanarak deerlendirilir. Bacalar birbirlerinin etki alanlar dnda ise her bir baca tek bana deerlendirilir. Etki alan bu Ynetmeliin Ek-2nin (b) bendinin birinci paragrafnda tanmlanmtr. 1) norganik Klor Emisyonu Gaz biimindeki klor ve inorganik klor bileiklerinin emisyonlar 0,3 kg/saat veya zerinde ise, atk gaz ierisindeki (C1-) konsantrasyonu 30 mg/Nm3 aamaz. 2) norganik Flor Emisyonu Gaz biimindeki flor ve inorganik flor bileiklerinin emisyonlar, 0,15 kg/saat veya zerinde ise, atk gaz ierisindeki (F-) konsantrasyonu 5 mg/Nm3 aamaz. 3) norganik ve Organik Buhar ve Gaz Emisyonlar Tablo 1.2de I inci, II nci ve III nc olarak snflandrlan, atk gazlarda bulunan organik bileiklerin buhar ve gaz biimindeki emisyonlar, ayn snftan birden fazla bileik bulunsa dahi bunlarn toplam emisyonlar, aadaki deerleri aamaz. I'inci snfa giren organik bileikler (0,1 kg/saat ve zerindeki emisyon debileri iin) 20 mg/Nm3

15

II'nci snfa giren organik bileikler (3 kg/saat ve zerindeki emisyon debileri iin) III'nc snfa giren organik bileikler (6 kg/saat ve zerindeki emisyon debileri iin)

150 mg/Nm3 300 mg/Nm3

Tablo 1.2. Organik buhar ve gazlar I. snf II. snf III. snf -Aseton -Akrilaldehit -Amilasetat - Asetikasit Etilesteri -Akrilikasit - Asetaldehit -Asetikasit n-butil esteri -Akrilikasit etilesteri - Asetik asit -n-btil alkol -Akrilikasit metilesteri - Asetikasit n-metil esteri -n-btilasetat -Anilin -Asetik metil esteri -Dietil eter -Butirilasit = Btanoikasit - Vinil Asetat -Dietilamin - Benzin) (Ktle yzdesi olarak %25 den -1,2-Dikloretilen -Diklorometan -1,2 - Dikloretan fazla C7 ve C8 aromatik ihtiva eden) - Dimetilslfoksit - Diklorofenol -Btadien (1,3) -Diizopropileter - Dimetilamin - Diasetonalkol -Etanol (Etil alkol) - Dimetilanilin - Dietanolamin - Etil Klorr -Dimetiletilamin -1,1-Dibrometan -Etilenglikol - Dimetilslfr -1, 1- Dikloretan (Etilenklorr) -Etilglikol - p- Diklorbenzen ve o-Diklorbenzen - Dinitrobenzen -n-Heptan - Dimetilformamid -Difenil -4-Hidroksi-4-metil-2-1,4-dioksan - Etilenoksit pentanon - Fenol -Etilbenzen -n-Hekzan - Formaldehit - Etilendiamin - zo butil alkol - Formik Asit -Etilenglikol monometileter (Metilglikol) - zopropileter - Fosgen -2-Etil -1-hekzanol -Metanol-Metil alkol - Furfurol -2 Klor-1,3btadien -Metilsiklohekzan - Hekzametilendiizosiyanat -Kloroform=Triklormetan -Metiletilketon - Hekzanoik asit =Kaproik asit - Ksilen -Metilbtilketon - Kurun tetraetil -Metakrilik asit metil esteri -Metilizobtilketon -Karbonslfr -Metilsiklohekzanon -n-Pentan -Krezol =Hidroksi toluen -Metilnaftalin -1-pentanol - Keten = Karbometen = -Morfolin-Dietilen midoksit - i-propanol - zopropil alkol Etanon -Monoetenolamin - Kloropropionik asit -Monoklorbenzen -Siklohekzan -Merkaptanlar -Naftalin -Siklohekzanol -Monoklorasetik asit -Nitrotoluen -Tetrakloroetilen -Metilamin -Propilen oksit -Trietilenglikol - Metilizosiyanat -Propionik asit -1, 1, 1-Trikloretan -Monoetilamin -Siklohekzanon - Nitrobenzen -Stiren Feniletilen = Vinil benzen - Nitrokrezol -Tetrahidrofuran (2 - Nitro p-hidroksitoluen -Tetrahidronaftalin -Toluen - Nitrofenol -Trietanolamin - Poliklorlu Difeniller -1,1,1-trikloretan - Piridin -Trikloretilen - Tetrakloretan -Trioksan metaformaldehit - Tiyoeter - Tiyofenol - Tiyokrezol=Tiyo hidroksitoluen - Toluendizosiyanat - Trietilamin - Trimetilamin - 1, 1, 2-Trikloretan - Triklorfenol - Valerikasit = Pentanoik asit Tablo 1.2. ve buna ait snr deerler 01/01/2010 tarihine kadar geerlidir. Tablo 1.2de bulunmayan organik maddeler, buhar ve gaz biimindeki etkilerine en yakn snfa dahil edilecektir. Etkilerine gre gruplanmas mmkn deilse kimyasal yapsna en yakn gruba dahil edilmelidir. Yukarda verilen konsantrasyon snrlar almamas kaydyla; I inci ve II nci snflara giren organik buhar ve gazlarn bir arada bulunmas durumunda toplam emisyon konsantrasyonu 150 mg/Nm3, I nci ve III nc veya II nci ve

16

III nc snflara giren organik buhar ve gazlarn bir arada bulunmas durumunda ve I nci, II nci ve III nc snflara giren organik buhar ve gazlarn bir arada bulunmas durumunda toplam emisyon konsantrasyonu 300 mg/Nm3 snrn aamaz. i) Kanser yapc maddelerin emisyon snrlar: Tesisin retim prosesine gre bu emisyonlarn oluma ve atmosfere dearj edilme periyodu dikkate alnarak tesis en yksek kapasitede alrken bu emisyonlar llmelidir. Toplam emisyonlarn snrlanmasnn gerekli grld hallerde; yetkili merci yerleim blgelerinde kurulacak olan veya mevcut tesislerde, yrenin; meteorolojik, topografik durumuna ve mevcut kirlilik ykne bal olarak, aada verilen kanser yapc madde emisyonlar iin konsantrasyon ve ktlesel debi snrlarn 1/3 orannda azaltabilir. Ayn iletmede ok sayda bacadan atlan atk gaz atlyorsa, ayn snftan emisyonlar (kg/saat) toplanarak deerlendirilir. Bacalar birbirlerinin etki alanlar dnda ise her bir baca tek bana deerlendirilir. Etki alan bu Ynetmeliin Ek-2nin (b) bendinde tanmlanmtr. Atk gazlarda bulunan kanser yapc maddeler prensip olarak en dk dzeyde tutulur. Bu konuda iyeri atmosferlerinde (ak ortam hari) Sal ve Gvenlii Mevzuat da dikkate alnr. Tablo 1.3de I, II ve III olarak snflandrlan maddelerin, ayn snftan birden fazla madde bulunmas durumunda bunlarn toplam konsantrasyonlar aadaki deerleri aamaz. Iinci snfa giren maddeler (0,5 g/saat ve zerindeki emisyon debileri iin) 0,1 mg/Nm3 IInci snfa giren maddeler (5 g/saat ve zerindeki emisyon debileri iin) 1 mg/Nm3 IIInc snfa giren maddeler (25 g/saat ve zerindeki emisyon debileri iin) 5 mg/Nm3 Yukarda verilen konsantrasyon snrlar almamas kaydyla, I inci ve II nci snflara giren kanser yapc maddelerin bir arada bulunmas durumunda toplam emisyon konsantrasyonu 1 mg/Nm3, I inci ve III nc veya II nci ve III nc snflara giren kanser yapc maddeler bir arada bulunmas durumunda ve I inci, II nci ve III nc snflara giren kanser yapc maddeler bir arada bulunmas durumunda toplam emisyon konsantrasyonu 5 mg/Nm3 snrn aamaz. Tablo 1.3.Kanser yapc maddeler I.snf II.snf III.snf -1,2-Dibrommetan - Asbest ( nce toz halinde Krisotil, -Arseniktrioksit ve Krosidolit, amosit, antopilit, arsenikpentaoksit Arsenikli -Hidrazin Aksiyonolit, trmolit) asitler, arsenik ve tuzlar (As -1-Klor-2,3-epoksipropan -Benzopiren olarak verilmitir.) (Epiklorhidrin) -Berilyum ve bileikleri -3,3-Diklorbenzidin -Dibenzoantrasen -Dimetil slfat -2-Naftilamin ve tuzlar - Etilenimin -Krom VI bileikleri (Kalsiyum kromat, Krom III kromat, Stronsiyum Kromat ve inkokromat, Cr olarak verilmitir.) - Kobalt (Nefesle alnabilir toz ve aerosoller iinde Kobalt metali ve zor znen kobalt tuzlar, Co olarak verilmitir.) -Nikel (Nikel metalinin nefesle alnabilentozlar ve aerosolleri, Nikel slfr ve slfitli mineralleri, Nikeloksit ve Nikel karbonil; Ni olarak verilmitir.) Tablo 1.3. ve buna ait snr deerler 01/01/2010 tarihine kadar geerlidir.

17

Tablo 1.3de bulunmayan kanser yapc maddeler etkilerine en yakn snfa dahil edilecektir. Etkilerine gre gruplanmas mmkn deilse kimyasal yapsna en yakn gruba dahil edilmelidir. j) Ar derece tehlikeli maddeler : Aada listelenen maddeler, ortamda kalc ve birikim etkisi gsterdiinden, baca gazndaki emisyon konsantrasyonu aadaki snr deerlere uygun olmaldr ve verilen snr deerleleri salayacak gerekli her trl nlem alnmaldr. Poliklor dibenzodioksinler (PCDD) ve Poliklor dibenzofuranlar (PCDF) 0,1 ng/Nm3 Aada yer alan her bir grup iin 0,1 ng/Nm3 seviyesini gemeyecek ekilde gerekli her trl nlem alnmaldr. Polibrom dibenzodioksinler (llebiliyorsa) Polibrom dibenzofuran(llebiliyorsa) Poliklor bifeniller (PCB) Polihalojen dibenzodioksinler (llebiliyorsa) Polihalojen dibenzofuranlar(llebiliyorsa) Tehlikeli atklarn yaklarak bertaraf edildii nihai bertaraf tesislerinde (Yakt sl gcnn % 40 veya daha fazlasn atk yakarak elde eden tesisler) Tehlikeli Atklar hakkndaki mevcut mevzuat kapsamnda ki toksitite edeerlik faktrleri verilmi olan dioksin (PCDD) ve furan (PCDF) trevleri iin Tehlikeli Atklar hakkndaki mevcut mevzuat kapsamndaki snr deerler geerlidir. Yakt sl gcnn % 40ndan azn atk veya tehlikeli atk yakarak elde eden tesislerde yrrlkteki Tehlikeli Atklar hakkndaki mevcut mevzuat kapsamndaki toksitite edeerlik faktrleri verilmi olan dioksin (PCDD) ve furan (PCDF) trevleri iin Tehlikeli Atklar hakkndaki mevcut mevzuat kapsamndaki snr deerler geerlidir.

18

Ek-2 Tesislerin Hava Kirlenmesine Katk Deerlerinin Hesaplanmas ve Hava Kalitesi lm Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin etki alannda Hava Kirlenmesine Katk Deeri (HKKD)nin dalm modellemesi kullanlarak hesaplanmas, tesis etki alannda hava kalitesinin llmesi ve lm metotlar aadaki esaslara gre yaplr: Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin bacalarndan veya baca dndan atmosfere verilen emisyonlarn saatlik ktlesel debileri, mevcut tesisler iin bacalarda llerek, baca dndan atmosfere verilen emisyonlar ile yeni kurulacak tesisler iin emisyon faktrleri kullanlarak tespit edilir. Saatlik ktlesel debi (kg/saat) deerleri aadaki Tablo 2.1de verilen deerleri amas halinde, tesis etki alannda emisyonlarn Hava Kirlenmesi Katk Deeri (HKKD) mmknse saatlik, aksi taktirde, gnlk, aylk ve yllk olarak hesaplanr. Mevcut tesis iin aylk olarak hesaplanm Hava Kirlenmesine Katk Deeri (HKKD)nin en yksek olduu inceleme alan iinde iki noktada bir ay sreyle, srekli hava kalitesi lm yaplr. Kirliliin aylara bal olarak deitii ve artt blgelerde yetkili merci lm zamann belirler. lm sonular Ek 2de belirtilen Uzun Vadeli Snr deer (UVS) deerinin % 60ndan yksek olmas durumunda hava kalitesi lmlerinin sresi uzatlr, lm sresi yetkili mercii tarafndan belirlenir. Tesis etki alannda bu ynetmelik Ek 2 Tablo 2.2 de yer alan Hava Kalitesi snr deerlerinin salanmas gerekir. Tablo 2.1 Ktlesel Debiler Emisyonlar Normal iletme artlarnda ve haftalk i gnlerindeki iletme saatleri iin ktlesel debiler (kg/saat) Bacadan Baca Dndaki Yerlerden 10 1 0.5 0.05 0.01 0.001 0.01 0.001 20 2 20 2

Toz Kurun Kadmiyum Talyum Klor Hidrojen klorr ve Gaz Halde norganik Klorr Bileikleri Hidrojen florr ve Gaz 2 0.2 Halde norganik Florr Bileikleri Hidrojen Slfr 4 0.4 Karbon Monoksit 25 250 Kkrt Dioksit 60 6 Azot Dioksit [NOx (NO2 cinsinden)] 40 4 Toplam Uucu Organik Bileikler 30 3 1. snf 5 0,5 2. snf 15 1,5 3. snf 30 3 Not : Tablodaki emisyonlar tesisin tamamndan (bacalarn toplam) yaylan saatlik ktlesel debilerdir.

a) Tesisin Hava Kirlenmesine Katk Deerinin (HKKD) hesaplanmasnda gznnde bulundurulan hususlar: Hava Kirlenmesine Katk Deerleri, aadaki faktrler ele alnarak; gazlar, havada asl partikl maddeler ve ken tozlar iin hesaplanr. 1) Tesis etki alanndaki toporafik yapnn etkileri ve Ek-4de belirtilen baca ykseklikleri gz nne alnr. 2) Tesis etki alanndaki binalarn etkisi gz nne alnr. Eer bacalar, bina veya kulelere bina veya kule yksekliklerinin 4 katndan daha az uzaklklarda ise: baca ykseklii binadan 1,7 kat, soutma kulesinden 1,5 kat fazla olduu takdirde, binalarn etkisi ihmal edilir. 3) ok zayf rzgarlarn hkm srd artlarn sk ortaya kt durumlar gz nne alnr. Bu husus, tesisin bulunduu yerde, 1 (bir) yl boyunca % 30unu geen saatlerde,10 dakikalk ortalama deerler halinde verilen ortalama rzgar hz 1,0 m/s den kkse, geerlidir. 4) Hesaplamalar, tesis etki alan dahilinde ortaya kan emisyonlarn, bir kimyasal veya fiziksel deimeye uramad kabul edilerek yaplr. 5) Emisyonlarn yaylmas hesaplanrken, her bir durum iin yaylma artlarnn sabit olduu kabul edilir. b) Hava Kirlenmesine Katk Deerinin Hesaplanaca ve Hava Kalitesinin llecei Alann Belirlenmesi: Tesisten ak havaya verilen emisyonlarn Hava Kirlenmesine Katk Deerinin (HKKD) hesaplanmasnda veya hava kalitesi lmlerinin yaplmasnda tesis etki alan, inceleme alan ve tepe noktalar dikkate alnr. 1) Tesis Etki Alan: Emisyonlarn merkezinden itibaren bu ynetmelikte Ek-4de verilen esaslara gre tespit edilmi baca yksekliklerinin 50 (elli) kat yar apa sahip alan, tesis etki alandr. Zeminden itibaren emisyonlarn

19

effektif ykseklii (h+h) 30 mden daha az olan tesislerde, tesis etki alan, bir kenar uzunluu 2 km olan kare eklindeki alandr. Baca d emisyon kaynaklarnn (alan kaynak) yzey dalm 0,04 km2den bykse, tesis etki alan, alan kaynak karenin ortasnda olmak zere bir kenar uzunluu 2 km olan kare eklindeki alandr. Emisyon kaynaklarnn yzeydeki dalmnn tespitinde tesisin etki alan esas alnr. 2) nceleme Alan: Tesis etki alan iinde kenar uzunluklar 1 km olan kare eklindeki alanlardr. Kirlenme hakknda kararn verilemedii zel durumlarda inceleme alannn kenar uzunluklar 0,5 km olarak alnr. 3) Tepe Noktas : Emisyon kaynann kuzeyinden itibaren saat ynnde 10 derecelik ardk alarla emisyon kaynana izilen R m. yarapndaki emberin kare eklindeki inceleme alan iinde kalan yay kestii noktalar tepe noktas olarak kabul edilir c) Hava Kirlenmesine Katk Deerleri: Hava Kirlenmesine Katk Deeri (HKKD), tesis etki alan iinde her bir inceleme alanndaki tm tepe noktalarnda ve btn yaylma durumlar iin hesaplanan deerin aritmetik ortalamasdr. Bu deer, Meteoroloji Genel Mdrlnden saatlik meteorolojik verilerin alnabilmesi halinde saatlik, yoksa gnlk, aylk ve yllk olarak hesaplanr. d) Hava Kalitesi Deerleri: Ksa Vadeli Deer (KVD): Maksimum gnlk ortalama deerler veya istatistik olarak btn lm sonular saysal deerlerinin byklne gre dizildiinde, lm sonularnn % 95ine tekabl eden deeri, ken tozlar iin farkl olarak almamas gereken maksimum aylk ortalama deerlerdir. Uzun Vadeli Deer (UVD): Yaplan btn lm sonularnn aritmetik ortalamas olan deeri, e) Toplam Kirlenme Deeri: Toplam Kirlenme Deeri (TKD); tesis etki alan iinde hesaplanm Hava Kirlenmesine Katk Deeri (HKKD) ile lm veya hesapla bulunan Uzun Vadeli Deerin (UVD) toplamndan, yeni kurulacak tesisler iin tekil edilir. TKD= HKKD+UVD f) Emisyon Kaynaklar ve Ktlesel Debi: 1) Modelde yer alacak Emisyon Kaynaklar: Emisyon kaynaklar, hava kirleticilerinin tesisten atmosfere yayld yerlerdir. Emisyonlarn bir baca zerinden atmosfere veren tesislerin bacalar nokta kaynak, baca dndan veya ok sayda birbirine yakn kk bacalarn bulunduu alanlardan atmosfere verilen kirletici kaynaklar alan kaynak, hareketli kirletici kaynaklar izgi kaynak olarak nitelendirilir. 2) Emisyonlarn Ktlesel Debisi: letme artlarnda emisyon kaynaklarndan ak havaya verilen hava kirleticilerinin ortalama saatlik ktlesel (kg/saat) debileridir. Emisyonlarn ktlesel debilerinde bir saatten daha ksa periyotlarda azalan veya artan salnlar oluyorsa bu salnlarn ortalamas saatlik ktlesel debi olarak belirlenir. Emisyonlarn baca dndaki yerlerden veren tesisler ile yeni kurulacak tesislerin ktlesel debileri emisyon faktrleri kullanlarak bulunur. g) Tesis Etki Alannda Hava Kalitesinin lm, Hesaplanmas ve lm Sresi: Mevcut tesisin etki alannda, uluslar aras kabul grm ve yaygn olarak kullanlan dalm modellerine ve metotlar ve Ek-2de yer alan esaslar erevesinde, inceleme alanlarnn tepe noktalar iin hesaplanan Hava Kirlenmesine Katk Deerlerinin (HKKD) en yksek olduu inceleme alannda en az iki istasyon kurularak bir ay sre ile srekli olarak hava kalitesi lmleri yaplr. Kirliliin aylara bal olarak deitii ve artt blgelerde yetkili merci lm zamann belirler. lm sonular Ek 2de belirtilen UVS deerinin % 60ndan yksek olmas durumunda hava kalitesi lmlerinin sresi uzatlr, lm sresi yetkili mercii tarafndan belirlenir Yeni kurulacak tesislerde, tesis etki alannda, bu blmn Ek-2nin (a) bendinden (g) bentlerine kadar olan esaslar erevesinde, Hava Kirlenmesine Katk Deeri bulunur. Ayrca tesis etki alannda mevcut tm nemli kirleticiler de dikkate alnarak hesap veya lm yolu ile Uzun Vadeli Deer (UVD) bulunur. Tesis etki alan iinde hesaplanm Hava Kirlenmesine Katk Deeri (HKKD) ile lm veya hesapla bulunan Uzun Vadeli Deerin (UVD) toplamndan, yeni kurulacak tesisler iin Toplam Kirlenme Deeri (TKD) bulunur. Kurulacak tesisin etki alannda bulunan kirletici kaynak younluuna bal olarak, gerekirse yetkili merci 1 (bir) ay sre ile bir istasyonda hava kalitesi lmleri yaptrabilir. Bir ay sre ile yaplan hava kalitesi lmlerinin aritmetik ortalamas, Ek 2de belirtilen Uzun Vade Snr Deerin % 60nn zerinde olmas durumunda lm sresi yetkili merci tarafndan uzatlr ve istasyon says artrlabilir. Hava kalitesi lmlerinde Pasif rnekleme Metodu kullanlmas halinde, 2 (iki) ay sre iin en az 8 (sekiz) rnekleme noktas seilir. rnekleme yeri ve says tesisin kapasitesi ve kirletici emisyon ykne bal olarak yetkili merci tarafndan arttrlr . rnek alma sresi yetkili merci tarafndan uzatlabilir. h) ken toz lm: ken toz lm srasnda tesis inceleme alan iinde en az 2 (iki) lm noktasnda hakim rzgar yn dikkate alnr. Ayn blgede toz emisyonuna neden olan baka kaynaklarn da bulunmas durumunda lm noktas says tesis dndaki dier kaynaklarn katklarnn belirlenmesi iin attrlabilir. lm sresi birer aylk 2 (iki) lm olup, toplam 2 (iki) aydr. Aylk olarak bulunacak deerler gn saysna blnerek bir gnde ken ortalama toz miktar hesaplanr. Bir ay sre ile yaplan hava kalitesi lmlerinin aritmetik ortalamas, Ek 2de belirtilen Uzun Vade Snr Deerin % 60nn zerinde olmas durumunda lm sresi yetkili merci tarafndan uzatlr ve istasyon says artrlabilir.

20

Hava kalitesi lmleri kural olarak yer seviyesinden, 1,5 - 4,0 metre arasndaki yksekliklerde, binadan (veya ekili alandan) en az 1,5 metre yan mesafe tutularak yaplr. Ormanda yaplan lmler, aa yksekliinden daha yukarda yaplmaldr. i) lme Metotlar: Metotlarn kabul edilebilirlikleri TSE tarafndan standartlatrldktan ve Bakanlka tebli edildikten sonra tescil edilir. lgili TSE Standard mevcut deilse, gvenilirlii Bakanlka kabul edilen DIN, EPA normlarna uygun metot standartlar tatbik edilir. Metotlar teblii ile ilan edilir. j) lm Yapacak Kurum ve Kurulular: Tesis etki alannda hava kalitesi ve emisyon lmleri, akredite edilmi veya Bakanlka uygun bulunan laboratuarlara sahip olan zel veya kamu kurum kurulular tarafndan yaplr.

21

Tablo 2.2 Tesis Etki Alannda Uzun Vadeli, Ksa Vadeli Snr Deerler ve Kademeli Azaltm Tablosu
Snr deer [g/m3] Parametre [CO mg/m3] [ken toz mg/m2gn] Saatlik KVS SO2 sSO2 Hedef Snr Deer (Yllk Aritmetik Ortalama) UVS UVS KVS NO2 UVS PM 10 KVS UVS Pb UVS KVS CO Cd HCl UVS Saatlik HF KVS Saatlik H2S Toplam Organik Bileikler (karbon cinsinden) ken toz Pb ve bileikleri Cd ve bileikleri Tl ve bileikleri KVS Saatlik KVS KVS UVS UVS UVS UVS UVS UVS KVS 100* 300 150* 2* 30* 10 0.04 300 100* 30 10 100 40* 280 140* 650* 350* 500* 7,5* 10* 100 300 150 2 30 10 0.037 300 100 30 10 100 40 280 140 650 350 500 7,5 10 94 300 135 1,83 27 10 0.034 275 93 30 9 100 37 280 129 607 327 459 7 9,2 87 300 120 1,66 24 10 0.031 250 86 30 8 100 34 280 117 564 304 417 6,7 8,4 81 300 105 1,49 21 10 0.028 225 79 30 7 100 31 280 106 521 281 376 6,2 7,6 74 300 90 1,32 18 10 0.025 200 72 30 6 100 28 280 94 478 258 334 5,5 6,8 67 300 75 1,15 15 10 0.022 175 65 30 5 100 24 280 82 435 235 293 4,8 6 60 300 60 1 10 10 0.02 150 60 30 5 100 20 280 70 390 210 250 3,75 5,0 2008 900 400* 60 150 60** 300 900 400 60 150 60 300 2009 900 367 60 150 54 300 2010 900 334 60 150 47 300 YIL 2011 900 301 60 150 41 300 2012 900 268 60 150 34 300 2013 900 235 60 150 27 300 2014 900 200 60 150 20 300

ken tozda

g/m2gn

Bu deerler 01.01.2014 tarihine kadar geerlidir.01.01.2014 tarihinden sonra ilgili mevzuata gre tekrar dzenlenecektir. *Snr deer 2014 yl hedeflerine ulalana kadar yllk eit olarak azaltlacaktr. ** Hassas hayvanlarn, bitkilerin ve nesnelerin korunmas iin

22

Tablo 2.3 Petro Kimya Tesisleri, Petrol Rafinerileri, Petrol ve Akaryakt Depolama iletmelerinin iinde bulunan tesislerin etrafnda (tank adalar,dolum kollar,rafinerileri oluturan tesislerin arasnda vb.) uyulmas istenilen hava kalitesi snr deerleri Parametre Snr deer [g/m3] UVS* Toplam Uucu Organik Karbon Bileikler Benzen Toluen Ksilen Olefinler Etil Benzen Kumol ( zopropil Benzen) Trimetil Benzen Merkaptan Tetra etil-tetra metil kurun 500 75 75 75 75 75 5 5 1 KVS** 800 120 120 120 120 120 20 10 2 1

(*) letmelerinin iinde bulunan tesislerin etrafnda (tank adalar, dolum kollar, rafinerileri oluturan tesislerin arasnda vb.) hava kalitesi lmlerinin pasif rnekleme metodu ile yaplmas durumunda bu snr deerler uygulanr. (**) letmelerinin iinde bulunan tesislerin etrafnda (tank adalar, dolum kollar, rafinerileri oluturan tesislerin arasnda vb.) hava kalitesi lmlerinin hava kalitesi lm cihazlar ile yaplmas durumunda bu snr deerler uygulanr. - ki ay sre ile yaplan hava kalitesi lmlerinin ortalamas, Tablo 2.3 de belirtilen Uzun Vade Snr Deerin % 60nn zerinde olmas durumunda lm sresi yetkili merci tarafndan uzatlr ve rnekleme noktas says artrlabilir. - ki ay sre ile yaplan hava kalitesi lm sonularnn, Tablo 2.3 de belirtilen Uzun Vade Snr Deerin (UVS) % 80nin zerinde olmas durumunda yetkili merci hava kalitesi lm cihazlar ile lm yaplmasn isteyebilir. lm deerleri 1 saatlik ve gnlk ortalamalar halinde verilir ve Tablo 2.3 de belirtilen Ksa Vade Snr deger (KVS) ile karlatrlr.

23

Ek-3 Emisyonun Tespiti Emisyonun tespitinde: a) Emisyonun lm Yerleri: Tesislerde emisyon lm yerleri Trk Standartlarna, EPA, DIN veya CEN normlarna uygun, teknik ynden hatasz ve tehlike yaratmayacak biimde lm yapmaya uygun, kolayca ulalabilir ve lm iin gerekli balantlar yapmaya imkan verecek ekilde iletme / tesis yetkililerince hazrlatlr. b) lm Program: Emisyon lmleri, lm sonularnn birbirleri ile karlatrlmasn mmkn klacak ekilde yaplmaldr. lm cihazlar ve metotlar Trk Standartlarna, DIN, EPA veya CEN normlarna uygun olarak belirlenir. Genelde srekli rejimde alan tesislerde emisyon lmleri, izne esas olan en byk ykte (tesis en byk ykte alrken) en az ardk zamanda yaplmaldr. Buna ilave olarak emisyon deerlendirmesinde nemli olan temizleme, rejenerasyon, kurum atma, uzun iletmeye alma ve benzeri gibi artlarda en az bir lme yaplmaldr. zokinetik artlarn saland noktalarda lm yaplmaldr. Genelde deien iletme artlarnda alan tesislerde emisyon lmleri yeter sayda fakat en az ve en fazla emisyonun meydana geldii alt iletme artndaki almalar da ieren yeterli sayda yaplmaldr. Numune alma noktalar lm yaplmas esnasnda kolayca ulalabilir olmaldr. Toz lmlerinin izokinetik artlarda yaplmas zorunludur. Emisyon lm sreleri ksa olmaldr. Baca gaz, atk gaz ve atk hava kanal kesitlerinin llmesinin gerekli olduu ve lmelerin zor olduu durumlarda lme sresi 2 (iki) saati gememelidir. c) Deerlendirme ve Rapor: Rapor, emisyon lm deerlerinin ve lm sonularnn deerlendirilmesi iin gerekli ayrntl lm verileri ile birlikte lm metotlarn ve iletme artlarn ihtiva etmelidir. Raporda ayrca yakt, ham madde ve yardmc maddeler, rn ve yardmc rnler ile atk gaz temizleme tesisinin iletme artlar hakknda bilgiler bulunmaldr. ardk zamanda llen emisyon deerlerinin hi biri Ynetmelikte verilen snr deerleri amamaldr. d) Emisyonun Srekli zlenmesi: 1) Genel Emisyonun snr deerlerini ap amad kaydedicili cihazlarla srekli llerek kontrol edilir. Bu lmler ayrca toz tutucu, gaz ykayc ve son yakc gibi atk gaz temizleme tesislerinin etkinliklerinin belirlenmesi ile hammadde ve proseslerden kaynaklanan emisyonlarn tespiti iin de gereklidir. Srekli lmler erevesinde, sonularn deerlendirilmesi, 1 (bir) yl iindeki iletim saatleri asndan aadakilerin karlandn gsteriyorsa, 1.1. Hi bir takvim ayndaki emisyon lmlerinin ortalamas emisyon snr deerlerini gemiyorsa, 1.2. Kkrt dioksit ve toz iin: 48 saatlik tm ortalama deerlerin %97'si, emisyon snr deerlerinin %110'unu gemiyorsa, 1.3. Azot oksitler iin: 48 saatlik tm ortalama deerlerin %95'i, emisyon snr deerlerinin %110'unu gemiyorsa, emisyon snr deerlerine uyulduu kabul edilir. 2) Toz Emisyonlarn Srekli lm: Isl kapasitesi 100 GJ/saat (27778 kW) ve stnde olan kat yakt ve fuel-oil ile alan yakma sistemleri ile 10 kg/saat ve stnde toz emisyon yayan (bu emisyona yanc partikller de dahildir.) tesisler toz emisyonu konsantrasyonunu srekli len yazcl bir lm cihaz ile donatlmaldr. Tesisten kaynaklanan ktlesel debinin belirlenebilmesi iin hacimsel debinin de srekli llmesi gereklidir. Ek-1in (g) bendinde belirtilen toz emisyonuna neden olan tesisler ve 1 inci snfa dahil olup da 2 kg/saatin zerinde 2 inci snfa dahil olup da 5 kg/saatin zerinde toz emisyonu yayan tesislerde bu maddelerin gnlk emisyonlar tespit edilmelidir. Bir tesisin iletme artlarnn deimesi, atk gaz temizleme tesislerindeki arzalar ve benzeri nedenlerden kaynaklanan emisyonun belirlenen snr deerlerini ksa sreler iin bile amamasn salamak amac ile 1. paragraf da verilen yakma sistemi sl kapasiteleri ve 2. paragraf da verilen emisyon ktle debileri altnda da srekli toz emisyon lmleri yaplmas yetkili merci tarafndan istenebilir. lm deerleri en az 5 (be) yl muhafaza edilir. Birden fazla yakma sisteminin bir bacaya balanmas durumunda baca bana den toplam sl kapasite kullanlacaktr.

24

3) Gaz Emisyonlarnn Srekli lm: Bir tesisten, aada verilen maddelerin herhangi birisi karsnda belirtilen miktarn zerinde emisyon yaylyorsa, bu snrlar aan maddeler, yazcl lm aletleri ile srekli olarak llmeli veya otomatik bilgisayar sistemi ile kontrol edilmeli ve lm sonular kaydedilmelidir. Tesisten kaynaklanan ktlesel debinin belirlenebilmesi iin hacimsel debinin de srekli llmesi gereklidir. Kkrt dioksit Klor Organik bileikler (Karbon olarak verilmitir.) Azot oksit (NO olarak verilmitir.) norganik gaz biimindeki klorr bileikleri (C1- olarak verilmitir.) Hidrojen slfr norganik gaz biiminde florr bileikleri (F- olarak verilmitir.) Karbon monoksit ( Yakma Tesisleri in ) Karbon monoksit ( Dier Tesisler in ) 60 kg/saat 1 kg/saat 10 kg/saat 20 kg/saat 1 kg/saat 1 kg/saat 2 kg/saat 5 kg/saat 50 kg/saat

lm deerleri en az 5 yl muhafaza edilir. 4) Yanma Kontrol iin Srekli lm: Isl kapasitesi 36 GJ/saat (10 MW) ve stnde olan sv ve kat yaktl yakma sistemleri yanma kontrol iin yazcl bir baca gaz analiz cihaz (CO2 veya O2 ve CO) ile donatlmaldr. Birden fazla yakma sisteminin bir bacaya balanmas durumunda baca bana den toplam sl kapasite kullanlacaktr. e) Kabul lmleri: Bir tesisin kabulnde, tesisin iletmeye alnmasndan en erken ay, en ge oniki ay sonra Bakanlka belirlenecek bir kurum veya kurulu tarafndan ngrlen emisyon snrlarnn bu tesiste alp almadnn tespit edilmesi yetkili merci tarafndan istenecektir. f) lmlerin Gvenirlilii: Bu maddenin (d) bendinin 2, 3 ve 4 nolu alt bentlerinde belirtilen lmler iin uygun lm cihazlarnn zellikleri ile, bunlarn uygunluk testleri, bakm, montaj ve kalibrasyonlar hakkndaki esaslar, Bakanlka gvenilirlii kabul edilen, TSE tarafndan standartlatrlm metotlara uygun olmaldr. lgili standartlar henz TSE tarafndan hazrlanmam ise Bakanlk tarafndan kabul edilen DIN, EPA normlarna uygun metot standartlar tatbik edilir. 5) Ek-5de yer alan tesislerde srekli lm cihaz taklmasnn gerekmesi halinde tesisten kaynaklanan ktlesel debinin belirlenebilmesi iin hacimsel debinin de srekli llmesi gerekir.

25

Ek-4 zne Tabi Tesislerde Baca Ykseklii ve Hznn Tespiti zne Tabi Tesislerde: a) Baca Gaz Hz: 1) Yakma tesislerinden kaynaklanan baca gaz hzlar; Atk gazlar serbest hava akm tarafndan, engellenmeden tanabilecek biimde dikey kla atmosfere verilmelidir. Bu amala; baca kullanlmal, anma sl gc 500 kWn zerindeki tesisler iin, gazlarn bacadan k hzlar en az 4 m/s olmaldr. Tesisin retimi ve dizayn gerei; baca apnn daraltlamad ve cebri ekiin uygulanamad hallerde baca gaz hz en az 3 m/s olmaldr. 300 kW Anma sl gc 500 kW olan tesislerde baca gaz hz en az 2 m/s olmaldr. Anma sl gc 300 kWn altnda olan tesislerde baca gaz hz 2 m/snin altnda olabilir. 2) retim eklinden Kaynaklanan Baca Gazlar Hz; Prosesden kaynaklanan atk gazlar serbest hava akm tarafndan, engellenmeden tanabilecek biimde dikey kla atmosfere verilmelidir. Bu amala baca kullanlmal, gazlarn bacadan k hzlar, cebri ekiin uygulanabildii tesislerde en az 4 m/s., tesisin retim ekli ve retim prosesi gerei; baca apnn daraltlamad ve cebri ekiin uygulanamad ve bu durumun bilim kuruluundan alnacak bir raporla onayland hallerde baca gaz hz en az 2 m/s olmaldr. b) Baca Ykseklii; 1) Kk lekli Tesislerde Asgari Baca Ykseklii; Anma sl gc 500 kWn altnda olan tesislerde bacann at zerinden itibaren asgari ykseklii aadaki gibi belirlenir. 1.1. Eik at; Baca ykseklii, atnn en yksek noktasndan en az 0,5 m daha yksek olmaldr. Anma sl gc 500 kWn altnda olan tesislerde baca atnn tepe noktasna ok yakn deilse, at tabanndan en az 1 m yksekliinde olmaldr. 1.2. Dz at; Baca ykseklii, atnn en yksek noktasndan itibaren en az 1,5 metre olmaldr. Ancak, tesisin anma sl gc 50 kWn altndaysa bu ykseklik bir metre olabilir. 2) Orta lekli Tesislerde Asgari Baca Ykseklii; Anma sl gc 500 kW ile 1,2 MW arasnda bulunan tesislerde bacann at zerinden itibaren asgari ykseklii aadaki gibi belirlenir. 2.1.Eik at; Dz veya eim as 200nin altnda olan eik atlarda baca ykseklii, at eimini 200 kabul ederek hesaplanan eik atnn en yksek noktasndan itibaren en az 1,5 mden daha fazla olarak tespit edilir. 2.2.Dz at Bacann ykseklii atnn en yksek noktasndan itibaren en az 2 m olmaldr. 3) Byk lekli Tesislerde Asgari Baca Ykseklii Anma sl gc 1,2 MW ve zerinde olan tesislerde baca ykseklii aada verilen esaslara gre ve Abak kullanlarak belirlenir. Abaktan hacimsel debi deerinin (R), Q/S (kg/saat) deerini kesmedii ve abaktan baca yksekliinin belirlenemedii durumlarda, tesis etki alannda engebeli arazi veya mevcut ya da yapm ngrlen bina ve ykseltiler bulunmuyorsa (J deeri sfr olarak belirlenmise) fiili baca yksekliinin tabandan en az 10 m ve at stnden ykseklii ise en az 3 m olmas yeterlidir. J deeri sfrdan farkl ise H 10 alnr ve Abak kullanlarak baca ykseklii belirlenir. at eimi 200n altnda ise baca ykseklii hesab at ykseklii 200lik eim kabul edilerek yaplr. Baca Yksekliinin belirlenmesinde Abak kullanm esastr. Baca Ykseklii hesabnda Environmental Computing & Consulting Inc. Tarafndan Alman Hava Ynetmelii (TALUFT) ile VDI 3781 standard dorultusunda gelitirilen PK 3781 program referans bilgi olarak kullanlabilir. Benzer tr emisyon yayan ve yaklak ayn ykseklikteki bacalar arasndaki yatay mesafe, baca yksekliinin 1,4 katndan az ise ve emisyonlarn birbiri zerine binmemesi iin farkl yksekliklerde baca kullanlmas zorunlu grlmyorsa; yeni tesislerde tek baca kullanlr. Bu paragrafta yukarda belirlenen baca ykseklii kullanlmas halinde bu Ynetmelik Ek-2de belirtilen Toplam Kirlenme Deeri (TKD) ve Ek 2de ngrlen hava kalitesi snr deerini ayorsa ilk nce emisyon deerinin drlmesine allr. Bu ekonomik veya teknolojik olarak mmkn deilse, baca ykseltilerek hava kalitesi snr deerinin almas nlenir. Aadaki gibi belirlenen, engebelere gre dzeltilmi baca ykseklii Madde-16da yer alan ek dzenlemeler kapsamna girmiyorsa 250 myi amayacaktr. Madde-16da yer alan ek dzenlemeler kapsamna giriyor ise; baca yksekliinin 200 mden yksek kmas durumunda, teknolojik seviyeye uygun emisyon azaltc tedbirlere bavurulur.

26

3.1. Abak kullanlarak baca yksekliinin belirlenmesi; 3.1.1.Baca ykseklikleri aada verilen Abak kullanlarak belirlenecektir. Burada verilen deerler: H' [m] : Abak kullanlarak belirlenen baca ykseklii, d [m] : Baca i ap veya baca kesiti alan edeer ap, t [oC] : Baca giriindeki atk gazn scakl, R [Nm3/h] : Nemsiz durumdaki atk baca gaznn normal artlardaki hacimsel debisi, Q [kg /h] : Emisyon kaynandan kan hava kirletici maddelerin ktlesel debisi, S :Baca ykseklii belirlenmesinde kullanlan faktr (Tablo 4.1daki S deerleri kullanlacaktr.) t, R ve Q/S iin, kullanlan yakt ve hammadde trlerine ve iletme artlarna gre hava kirlilii ynnden en elverisiz deerler kullanlacaktr. Azot oksit emisyonu durumunda azot oksitin azot dioksite dnm oran % 60 alnacaktr. Yani azot monoksit ktlesel debisi 0,92 ile arplacak ve azotdioksitin ktlesel debisi Q olarak Abakta kullanlacaktr. zel durumlarda Tablo 4.1.de verilen S deerleri Bakanlk tarafndan azaltlabilir. Ancak tabloda verilen deerlerin % 70inden daha dk deerler kullanlamaz. 3.1.2.Engebeli arazide ve yksek binalarn bulunduu blgelerde baca yksekliinin belirlenmesi; Tesisin bir vadi iinde olmas veya emisyonunun yaylmnn engebeler ve ykseklikler nedeniyle engellenmesi baca yksekliinin belirlenmesinde gz nnde bulundurulmaldr. Bu durumda abaktan elde edilen baca yksekliklerinde dzeltmeler yaplr. Eer tesisin bulunduu alan, engebeli arazi veya mevcut ya da yapm ngrlen bina ve ykseltilerce evrelenmise, Tablo 4.1. e gre belirlenen baca ykseklii H', J miktarnda artrlr. J deeri aadaki diyagramdan bulunur. Burada: H [m] :Dzeltilmi baca ykseklii (H=H+ J) J' [m] :10 H' yarapndaki engebeli arazinin tesis temininden ortalama ykseklii veya imar planna gre tespit edilmi azami bina yksekliklerinin 10 H' yar apndaki blge iindeki tesis zeminine gre ykseklik ortalamas.

Tablo 4.1 S Deerleri EM SYONLAR Havada Asl Toz Hidrojen klorr (Cl olarak gsterilmitir) Klor Hidrojen florr ve gaz biiminde inorganik flor bileikleri (F olarak gsterilmitir.) Karbon monoksit Kkrt dioksit Hidrojen Slfr Azot dioksit Tablo 1.1 deki maddeler: Snf I Snf II Snf III Kurun : Kadmiyum : Civa : Talyum : Tablo 1.2 deki maddeler: Snf I Snf II Snf III Tablo 1.3 deki maddeler: Snf I Snf II Snf III S DEERLER 0,08 0,1 0,09 0,0018 7,5 0,14 0,003 0,1 0,02 0,1 0,2 0,005 0,0005 0,005 0,005 0,05 0,2 1,0 0,0001 0,001 0,01

27

28

4) Isl gc olmayan tesislerde asgari baca ykseklii atnn en yksek noktasndan itibaren dalm engellemeyecek ekilde en az 1.5 m olacaktr. 5)retim prosesi bacas olmayan,ortam tozsuzlatrma ve malzeme geri kazanm amal olarak i ortam havasn toz tutma sisteminden filtre ederek atmosfere veren bacalarda (stokholler,silolar,nakil hatlar,pnmatik sevk sistemleri ) Ek-4.b.4 uygulanmaz.Bu bacalar hakknda emisyon lm raporunda ve Valilik tespit raporunda ayrntl bilgi verilmesi gerekmektedir.

29

Ek-5 Kirletici Vasf Yksek Tesisler in zel Emisyon Snrlar Hava kirlilii asndan kirletici vasf yksek olan tesislerin emisyonlar bu blmde verilen snrlar aamaz. Kirletici vasf yksek tesisler iin aada yer alan emisyon snrlar, Ynetmeliin dier ksmlarnda verilen dier emisyon snrlarndan daha ncelikli olarak uygulanr. A) B R NC GRUP TES SLER: Yakma Tesisleri Tesislerde kullanlacak kazanlarda; buhar kazan ve baca sistemi birbirleriyle uyumlu olmaldr. Bu konuda ilgili TSE standartlar uygulanmaldr. Kazanlarn s teknii ve ekonomisi asndan TSEnin ilgili standartlarna uygun olmaldr. Buhar kazanlar iletme muayene ve bakmlar TSEnin ilgili standartlarna uygun olmaldr. Kazanlarda s veriminde DINnin ilgili normlarna uygunluu tesis sahibi tarafndan belgelenecektir. Konvansiyonel yakma sistemlerinde atk ya vb. atk ve tehlikeli atklarn yaklmas durumunda atklar ve tehlikeli atklarla ilgili dzenlemelere uyulmas gerekmektedir. 1) Kat yaktl yakma tesisleri: Baca gaznda % 6 hacimsel oksijen esas alnr. 1.1) Toz emisyonlar; 1.1.1) Kat yaktl yakma tesislerinin baca gazlarndaki toz emisyonlar aadaki snr deerleri amamaldr. Yakt sl gc 500 kW olan tesislerde islilik derecesi Bacharach skalasna gre en ok 4 olmaldr. 500 kW < yakt sl gc 5 MW olan tesislerde toz emisyonu 200 mg/Nm3 n, 5 MW < yakt sl gc 50 MW olan tesislerde toz emisyonu 150 mg/Nm3 n, Yakt sl gc >50 MW olan tesislerde baca gazndaki toz emisyonu 100 mg/Nm3 n altnda olmaldr. Yakt sl gc 50 MW ve zerinde olan ve kmr ve odun dnda baka kat yaktlar kullanan tesislerin atk gazlarndaki toz halinde arsenik, kurun, kadmiyum, krom, kobalt, nikel ve bunlarn bileiklerinin her biri 0,5 mg/m3 gememelidir. Cva ve Talyum bileikleri iin bu deer 0,05 mg/m3 amamaldr. 1.1.2) Paragraf (1.1.1) de ngrlen emisyon snrlandrmalar kurum fleyicilerin alt srelerde de geerlidir. 1.2) Karbon monoksit emisyonlar; Baca gazlar karbon monoksit emisyonlar 200 mg/Nm3 amayacaktr. 1.3) Azotoksit (NOx) emisyonlar; Azot oksit emisyonlar, baca gaz geri besleme veya ikincil hava ile yakma yoluyla alev scaklnn drlmesi ve benzeri teknik tedbirlerle drlmelidir. Isl kapasitesi 50 MW ve zerinde olan tesislerde baca gaznda; 1.3.1) Kat yakt kullanan yakma tesislerinde, azot monoksit ve azot dioksit emisyonlar (Azot dioksit zerinden) 800 mg/Nm3 , aamaz. 1.3.2) Yakt olarak toz halinde ta kmr kullanlyorsa ve ta kmr ergimi kl brakarak yaklyorsa bu deer 1800 mg/Nm3 olarak alnr. Toz takmr yakan kuru kll tesisler iin snr deer 1300 mg/Nm3 dr. 1.4) Halojen bileikleri emisyonlar; 1.4.1) 50 MW yakt Isl gc 300 MW arasnda olan tesislerde: inorganik gaz halindeki klor bileikleri: 200 mg/Nm3 , inorganik gaz halindeki flor bileikleri : 30 mg/Nm3 , aamaz. 1.4.2) Yakt Isl Gc > 300 MW olan yakma tesislerinde; inorganik gaz halindeki klor bileikleri 100 mg/Nm3 (klorlu hidrojen zerinden) inorganik gaz halindeki flor bileikleri 15 mg/Nm3 (hidrojen florr zerinden) aamaz. 1.5) Kkrtdioksit emisyonu; Kat yakt yakan tesislerin baca gazlarndan kan kkrt dioksit emisyonu nlenmelidir. Burada kkrt dioksit ve kkrt trioksit miktarlar baca gaznda kkrt dioksit zerinden verilmitir. 1.5.1) Kat yakt kullanan tesislerden baca gazndaki SO2 ve SO3 emisyonu (edeer SO2 olarak verilmitir) aadaki snrlarn altnda olanlar iin ayrca bir kkrt artma tesisi gerekmez. Yakt sl gc < 100 MW olan tesislerde baca gaznda 2000 mg/Nm3, 100 Yakt sl gc < 300 MW olan tesislerde baca gaznda 1300 mg/Nm3, Yakt sl gc 300 MW olan tesislerde baca gaznda 1000 mg/Nm3, 1.5.2) Eer paragraf (1.5.1)e verilen snrlar alyorsa kkrt dioksit emisyon derecesini yakt sl gc 300 MWa kadar olan tesislerde %10a, 300 MW zerinde olan tesislerde ise %5 e kadar drecek, yanma ncesi, yanma esnasnda veya yanma sonrasnda tatbik edilebilecek bir kkrt tutma ilemi uygulanarak paragraf (1.5.1) deki snrlarn altnda kalnmaya allr. Buna ramen (1.5.1) deki snr deerlerini gerekletirmeyen tesislerden yakt sl

30

gc 300 MW kadar olanlar kkrt emisyon derecesini en fazla %10, gc 300 MW dan byk olanlar ise kkrt emisyon derecesini en fazla %5 de muhafaza edebilecek kkrt azaltm tedbirleriyle altrlabilir. 1.5.3) Belirli bir sre iin bir tesis, tasarmnda ngrlen kkrt oranl kmr bulamaz ise ve baca ykseklii bu orandaki kkrt iin uygun biimde dzenlenmi ise 2500 mg/Nm3 kkrt oksitleri emisyonuna izin verilebilir. Bu tipteki alma 6 (alt) ay aamaz. 1.5.4) Bir yakma tesisinin, kkrt oksitleri emisyonunu azaltan artma tesisinin devreden kmas durumunda ilgililere bildirmek artyla birbirini takip eden 72 saat veya bir takvim yl iinde 240 saati gemeyen sre iinde altrlmasna izin verilebilir. 2) Petrol Kokunun Yakma Tesislerinde Kullanlmas: Yakma tesislerinde enerji elde etmek iin petrol koku kullanlmas halinde; Petrol kokunun plverize edildii veya yklendii blgede, baca gaznda en az %6 hacimsel oksijen baz alndnda; yanma gazlarnn 0,3 saniye kalma sresi iindeki blgede frn scakl en az 1000 0C olmaldr. Yanma sonucu oluan kkrtdioksit absorplanarak tutulmaldr. Bu artlarn salanamad frnlar bir son yanma blmne sahip olmal ve destek brlr ile donatlmaldr. Bu tr enerji retim tesislerinin anma sl gleri en az 5 MW olmaldr. Tesisten kaynaklanan emisyonlar iin hacimsel oksijen oran %6 alnarak hesaplanr. 2.1) Toz emisyonu; Atk gaz iindeki toz emisyonu 20 mg/Nm3 olmaldr. 2.2) norganik toz emisyonlar; norganik toz emisyonlar ayn snftan ok sayda bulunmas halinde dahi toplamda aada belirtilen atk gaz iindeki ktle konsantrasyonlarn ve ktle debilerini amamaldr. I inci snfa giren inorganik toz emisyonlarnn ktlesel debisi 250 mg/saat ya da her birinin ktle konsantrasyonu 0,05 mg/m3, II nci snfa giren inorganik toz emisyonlarnn ktlesel debisi 2500 mg/saat ya da her birinin ktle konsantrasyonu 0,5 mg/m3, III nc snfa giren inorganik toz emisyonlarnn ktlesel debisi 5000 mg/saat ya da her birinin ktle konsantrasyonu 1 mg/m3, deerini amamaldr. 2.3) Karbon monoksit emisyonu; Atk gaz iindeki CO emisyonu 150 mg/Nm3 ktle konsantrasyonunu amamaldr. 2.4) Azot oksit emisyonu; Atk gaz iindeki NO ve NO2 emisyonlar iin snr deerler aada NO2 biiminde gsterilen ktle konsantrasyonlarn amamaldr. 5 MW Yakma sl gc < 10 MW olan tesislerde 500 mg/Nm3 deerini amamaldr Yakma sl gc 10 MW olan tesislerde 400 mg/Nm3 deerini amamaldr. 2.5) Kkrt dioksit emisyonu; Tesisten kaynaklanan SO2 emisyonu 400 mg/Nm3 deerini amamaldr. 2.6) Organik emisyonlar; Atk gaz iindeki Organik bileikler Ek-1 de belirtilen snr deerlere uygun olmaldr. 2.7) Srekli lmler 5 MW ve zeri sl gc olan tesisler, toz, CO, SO2, NOX emisyonlar iin srekli yazcl lm cihaz ile donatlmaldr. Yanma blgesindeki scaklk srekli yazcl lm cihaz ile llmeli ve dier lmlerle birlikte kaytlar muhafaza edilmelidir. 2.8) Ek-1de belirtilen dier esaslara uyulmaldr. 3) Biyoktlenin Yakt Olarak Kullanld Tesisler : Yakt olarak kullanlacak biyoktle; tarm ve ormanclk kaynakl bitkisel atklar, gda ileme sanayiinden kaynaklanan bitkisel atklar, ham kat hamuru ve hamurdan kat retiminden kaynaklanan bitkisel atklar, atk ie mantarlar, ahap koruyucular tatbik edilmi veya kaplama ilemine bal olarak tuzlu (halojenli) organik bileikler ihtiva eden ve bu tr atklar ieren zellikle inaat ve ykm atklarndan kaynaklanan ahaplar hari, 3.1) Yukarda tanm yaplan yaktlarn (biyoktle) kullanmna ilikin esaslar aada belirlenmitir. 3.1.1) Biyoktlenin (pirina, ayiei kabuu, pamuk iiti ve benzeri) yakt olarak kullanld ve anma sl gc 500 kWn zerinde olan zeytinya retim tesisleri ve dier yakma tesisleri (enerji retim tesisleri, imento ve kire fabrikalar ve benzeri) sekonder hava beslemeli yakma sistemi zelliine sahip olmaldr. Tablo 43.1de verilen baca gaz emisyon deerlerinin salanmas zorundadr. Tablo 5.1 Baca gaz emisyon deerleri** Kirletici CO NO SOx HCI HF PM TOC parametreler (mg/Nm3) (mg/Nm3) (mg/Nm3) (mg/Nm3) (mg/Nm3) (mg/Nm3) (mg/Nm3) 500kW-15 MW 460 200 375 15MW-50 MW 460 200 200 30 375 30 50 MW 460 400 200 200 30 280 30 imento ve kire fabrikalarnn uymas zorunlu emisyon snr deerleri ve esaslar ilgili blmde belirtildiinden yukarda belirtilen esaslar aranmayacaktr.

31

3.1.2) Baca gaznda; %6 hacimsel oksijen ile 0 C ve 1 atm basnca tekabl eden normal artlar ve kuru baz dikkate alnr. 3.1.3) Zeytinya retim tesisleri bata olmak zere, biyoktlenin (pirina, ayiei kabuu, pamuk iiti ve benzeri) yakt olarak kullanlaca tesislerde, uyulmas zorunlu olan ve aada sralanan kriterlerin dikkate alnmas gerekli grlmtr. Bu kapsamda; 3.1.3.1) Yakt olarak kullanlacak pirinann ieriindeki nem oran max %15, ya oran (kuru bazda) max %1,5 ve kalorifik deeri (min) 3700 Kcal/kg, Sodyum (Na) 700 ppm, kl %4' geemez. Pirinay yakt olarak kullanan iletmeler, kullanlan pirinann zelliklerini analiz sertifikas ile belgelemek zorundadr. Gerekli hallerde Valilik yetkililerince analiz yaplabilir veya yaptrlabilir. 3.1.3.2) Yakt beslemeli, sekonder hava beslemeli, yakma sistemi zelliine sahip olan anma sl gc 500 kWn altnda olan tesislerde yakt olarak kullanlabilir. 3.1.3.3) Ylda 120 gnden uzun srmeyen mevsimlik faaliyetlerini srdren zeytinya retim tesislerinde (yahanelerde) pirinann yakt olarak kullanmna izin verilmektedir. Bu iletmeler Tablo 5.1de verilen emisyon snr deerlerinden muaf olmakla birlikte, atk gazlarndaki islilik derecesi Bacharach skalasna gre en ok drt olmaldr. 3.1.3.4) evreyi rahatsz edici koku ve yamur etkisiyle sznt suyu olumasn nlemek iin, yakt olarak kullanlacak pirinann kapal alanlarda depolanmas ve saklanmas gerekmektedir. 4) Sv Yaktl Yakma Tesisleri : 4.1) Toz emisyonlar: Sv yaktl yakma tesislerinde aadaki esaslara uyulacaktr; 4.1.1) Yakt sl gc 2 MWa kadar olan tesislerden motorin yakanlarda islilik derecesi Bacharach skalasna gre 2, 4 nolu fuel-oil (kalorifer yakt) ve biodizel yakanlarda 3 , 6 nolu fuel-oil yakanlarda 4 geemez. 4.1.2) Yakt sl gc 2 MWn zerinde olan tesislerin baca gazndaki toz emisyonlar, sourulan slfrik asit karldktan sonra ve hacimsel oksijen miktar %3 esas alndnda aadaki Diyagram da verilen snr deerlerini aamaz. Kalorifer yakt ve biodizel 4 nolu fuel-oil gibi deerlendirilir. Nafta kullanlmas halinde motorin iin verilen deer uygulanr.

4.1.3) Yakt sl gc, 50 MW ve zerinde olan tesislerin kullandklar yaktlarda, nikel miktar 1 kg yakt bana 12 mg/kg aan fuel oillerde veya fuel oil dndaki sv yaktlarda arsenik, kurun, kadmiyum, krom, kobalt, nikel ve bunlarn bileikleri halindeki toz emisyonu (baca gaznda %3 oksijen miktar zerinden) 2 mg/Nm3 aamaz. 4.2) Karbonmonoksit emisyonu; Hacimsel oksijen miktarnn %3 esas alnd baca gazndaki karbon monoksit emisyonu 150 mg/Nm3 aamaz. 4.3) Azot oksitleri emisyonu; Yakma sl gc 50 MW ve zerinde olan tesislerde, hacimsel oksijen miktarnn %3 esas alnd baca gazlarnda NO ve NO2 emisyonlar (NO2 cinsinden) 800 mg/Nm3 deerini amamaldr. Azot oksit emisyonlar, baca gaz geri besleme veya ikincil hava ile yakma yoluyla alev scaklnn drlmesi gibi teknik tedbirlerle drlmelidir. 4.4) Kkrt oksitleri emisyonu; 4.4.1) Sv yakt kullanan tesislerden baca gazndaki SO2 ve SO3 emisyonu (edeer SO2 olarak verilmitir.) aadaki snrlarn altnda olanlar iin ayrca kkrt artma tesisi gerekmez. 4.4.1.1) Yakt sl gc 100 MWa kadar olan tesislerde % 1 kkrt ihtiva eden TPRA spektlerine uygun Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlndan ithal izni alm ithal fuel-oil kullanlmas halinde; baca gaznda %3 hacimsel

32

oksijen esas alnarak SO2 1700 mg/Nm3 snr deeri alamaz. Motorin, biyodizel ve nafta kullanlmas halinde de baca gaznda %3 hacimsel oksijen esas alnarak SO2 1700 mg/Nm3 snr deeri alamaz. Ancak; yakt sl gc 100 MWa kadar olan tesislerde baca gaznda %3 hacimsel oksijen esas alnarak %1,5 kkrt ihtiva eden fuel-oillerde 2400 mg/Nm3 snr deeri alamaz. Bu deer petrol rafinerileri yatrmlarn tamamlayp %1 kkrtl sv yakt retilinceye kadar geerlidir. 4.4.1.2) Yakt sl gc 100-300 MW arasnda olan tesislerde baca gaznda %3 hacimsel oksijen esas alnarak 1700 mg/Nm3 deerini aamaz. 4.4.1.3) Yakt sl gc 300 MW veya zerinde olan tesislerde baca gaznda %3 hacimsel oksijen esas alnarak 800 mg/Nm3 deerini aamaz. 4.4.2) Eer paragraf (4.4.1) de verilen snrlar alyorsa kkrt emisyon derecesini yakt sl gc 300 MWa kadar olan tesislerde %10a, 300 MW ve zerinde olan tesislerde ise %5e kadar drecek bir kkrt artma tesisi kullanarak paragraf (4.4.1) daki snrlarn altnda kalnmaya allr. Buna ramen paragraf (4.4.1) deki snr deerlerini gerekletiremeyen tesislerden yakt sl gc 300 MW a kadar olanlar kkrt emisyon derecesini en fazla %10, gc 300 MW dan byk olanlar ise kkrt emisyon derecesini en fazla %5 de muhafaza edebilecek artma tesisleriyle altrlabilirler. 4.4.3) Eer tesisin tasarmnda ngrlen kkrt oranl fuel oil bulunamam ve baca ykseklii uygun ise, en fazla alt ay gibi bir sre iin, yetkililerin onay ile, 3000 mg/Nm3 e kadar kkrt oksitleri emisyonuna izin verilebilir. 4.4.4) Kkrt oksit emisyonunu yukardaki snrlara kadar azaltmay salayan artma tesisi devreden karsa, tesis birbirini takip eden 72 saati veya bir takvim yl iinde toplam 240 saati gememek artyla altrlabilir. 5) Gaz yaktl yakma tesisleri: Tablo 5.2. Yakma sl gc 100MW n altndaki tesisler iin baca gaz emisyonlarnn snr deerleri * Yaktlar Kkrtdioksit Karbonmonoksit Azot dioksit Toz mg/Nm3 mg/Nm3 mg/Nm3 mg/Nm3 Doal Gaz, LPG, 100 100 800 10 Rafineri gaz Kok Fabrikas Gaz 200 100 100 Biyogaz 800 100 100 *Baca gazlarndaki hacimsel oksijen miktar %3 esas alnr. Tablo 5.3. Yakma sl gc 100MW olan tesisler iin baca gaz emisyonlarnn snr deerleri * Yaktlar Kkrtdioksit mg/Nm3 Karbonmonoksit mg/Nm3 Azot dioksit mg/Nm3 500 Toz mg/Nm3 Aldehitler (Formaldehit olarak) 20

Doal Gaz, LPG, 60 100 10 Rafineri gaz Kok Fabrikas Gaz 60 100 500 10 20 Biyogaz 800 100 500 10 20 *Baca gazlarndaki hacimsel oksijen miktar %3 esas alnr. 6) ift yakt yakan tesisler: 6.1) oklu-yaktl ateleme nitesi olan ve iki veya daha fazla yakt ayn anda kullanan tesisler iin emisyon snr deerleri aada verilen ekilde belirlenecektir. 6.1.1) ncelikle, her yakt ve kirletici iin, yakma tesislerinin, yakt sl gc deerlerine tekabl eden emisyon snr deerlerini alarak, 6.1.2) kinci olarak, yukardaki her emisyon snr deerini, her bir yaktn verdii yakt sl gc deeri ile arpp, arpm deerini tm yaktlarn verdii yakt sl gc deerlerinin toplamna blmek suretiyle, yakt-arlkl emisyon snr deerlerini tespit ederek, 6.1.3) nc olarak, yakt-arlkl emisyon snr deerlerinin toplanmas ile, bulunur. 6.2) Yakt sl gc 100 MWa kadar olan oklu yaktl ateleme nitesi olan tesislerde kullanlan yaktlardan birinin sv yakt olmas durumunda kkrt dioksit emisyonu konsantrasyonu baca gaznda %3 hacimsel oksijen esas alndnda 2400 mg/Nm3 deeri almamaldr. Bu deer petrol rafinerileri yatrmlarn tamamlayp %1 kkrtl sv yakt retilinceye kadar geerlidir. Yetkili merci, kkrt dioksit emisyonu iin Ek-3n (d) bendinin 3 nc paragrafnda belirtilen saatlik ktlesel debi almasa dahi, yazcl cihazla srekli lm zorunluluu getirebilir. 6.3) oklu-yaktl ateleme nitesi olan ve iki veya daha fazla yakt dnml olarak kullanan tesislerde, her bir yakt iin verilen deerlere tekabl eden emisyon snr deerleri uygulanacaktr. 7) ten yanmal motorlar: ten yanmal motorlar aada belirtilen ateleme prensiplerine ve kullandklar yaktlara gre aada belirtildii ekilde snflandrlacak ve belirtilen snr deerlere uyacaklardr. Tamamen acil durumlarda kullanlan, acil g sistemleri (srekli altrlmayan, herhangi bir arza durumunda veya elektrik kesintisinden dolay iletmeye sokulan ve bu durumlarn ortadan kalkmas ile iletmeden alnan ve ylda azami 500 saat e kadar kullanlan) iin aadaki emisyon standartlar uygulanmayacaktr. Bu tesislerin iletmecileri her yl iindeki bu tr kullanmlara ilikin bir raporu yetkili mercilere sunmak zorundadr.

33

7.1) Gaz motorlar; Otto evrimi, kvlcm atelemeli olarak da adlandrlan gaz motorlarnn emisyon snrlamalarnda baca gaznda hacimsel oksijen miktar % 5 alnacaktr. 7.1.1) Toz emisyonu; Toz biimindeki emisyonlar 130 mg/Nm3 deerini aamaz. 7.1.2) Karbon monoksit emisyonu; Yakt sl gc 3 MWa kadar olan tesislerde (bio gaz kullananlar da dahil) baca gazndaki karbon monoksit emisyonu 1000 mg/Nm3, yakt sl gc 3 MW veya daha fazla olan tesislerde (bio gaz kullananlar da dahil) Baca gazndaki karbon monoksit emisyonu 650 mg/Nm3 deerini aamaz. 7.1.3) Azot oksit emisyonlar (Azot dioksit cinsinden); Yakt sl gc 3 MWa kadar olan tesislerde (bio gaz kullananlar da dahil) baca gazndaki azot oksit emisyonu 1000 mg/Nm3, yakt sl gc 3 MW veya daha fazla olan tesislerde (bio gaz kullananlar da dahil) baca gazndaki azot oksit emisyonu 500 mg/Nm3 deerini aamaz. 7.1.4- Kkrt dioksit emisyonu; Baca gazndaki kkrt dioksit 60 mg/Nm3 deerini aamaz. Verim Kriteri: Yksek birincil cevrim yanma verimliliine sahip (motor aftnda g bana yakt tketimini ifade eden sl verim yada motorun mekanik verimi) motorlar ile motor egzozundaki sdan tekrar mekanik veya elektrik retimini salayan kombine evrim ve yksek toplam verime sahip kojeneresyon teknolojileri desteklenerek, aada verilen forml neticesinde kan K katsays orannda snr deerler artrlr. Gaz Motor veya Kombine evrim Mekanik Verim: Mekanik (sl) veya kombine evrim verimi %37 nin zerindeki motorlar iin K= Motor mekanik verimi/37 Yeni Emisyon Snr deeri= K*Mevcut emisyon snr deeri Kojenerasyon Verimi Tesisin mekanik ve s geri kazanm toplam verimi % 63 geen kojenerasyon uygulamalar iin K= Santral Kojenerasyon Verimi/63 Yeni Emisyon Snr Deeri: K* Mevcut emisyon snr deeri 7.2) Dizel motorlar Dizel evrimi, kendiliinden sktrmal atelemeli olarak da adlandrlan dizel motorlarn emisyon snrlamalarnda baca gaznda hacimsel oksijen miktar % 15 alnr. 7.2.1) Toz emisyonu; Toz biimindeki emisyonlar 75 mg/Nm3 deerini aamaz. slilik derecesi Bacharach Skalasna gre 2yi aamaz. 7.2.2) Karbon monoksit emisyonu; Baca gazndaki karbon monoksit emisyonu 250 mg/Nm3 deerini aamaz. 7.2.3) Azot oksit emisyonlar (Azot dioksit cinsinden); Baca gazndaki azot oksit emisyonlar 1000 mg/Nm3 deerini aamaz. 7.2.4) Kkrt oksit emisyonu (Kkrt dioksit cinsinden); 7.2.4.1) Yakt sl gc 100 MWa kadar olan sv yakt kullanan motorlarda kkrt oksit emisyonlar 900mg/Nm3 deerini amayacaktr. 7.2.4.2) Yakt sl gc 100 MW ve zerinde olan sv yaktlar kullanan motorlarda kkrt oksit emisyonlar 300 mg/Nm3 deerini amayacak ekilde dk kkrtl sv yakt kullanacak, bu sz konusu deilse yeterli emisyon azaltma tedbirleri alnacaktr. Verim Kriteri: Yksek birincil evrim yanma verimliliine sahip (motor aftnda g bana yakt tketimini ifade eden sl verim yada motorun mekanik verimi) motorlar ile motor egzozundaki sdan tekrar mekanik veya elektrik retimini salayan kombine evrim ve yksek toplam verime sahip kojeneresyon teknolojileri desteklenerek, aada verilen forml neticesinde kan K katsays orannda snr deerleri artrlacaktr. Gaz Motor veya Kombine evrim Mekanik Verim: Mekanik (sl) veya kombine evrim verimi % 45 in zerindeki motorlar iin K= Motor mekanik verimi/45 Yeni Emisyon Snr deeri= K*Mevcut emisyon snr deeri Kojenerasyon Verimi Tesisin mekanik ve s geri kazanm toplam verimi % 63 geen kojenerasyon uygulamalar iin K= Santral Kojenerasyon Verimi/63 Yeni Emisyon Snr Deeri: K* Mevcut emisyon snr deeri 7.3) ift yaktl motorlar; Sv yaktla dizel motorunda alrken dizel motor, pilot atelemeli olarak gaz yakt yakarken karbon monoksit emisyonu dnda gaz motor emisyon deerleri iin getirilen snr deerler salanr. 7.3.1) Karbon monoksit emisyonu: ift yaktl motorlarda doal gaz alma motorunda, egzoz gaznda % 5 O2 baz alnarak atk gazdaki karbon monoksit emisyonu 1500 mg/Nm3 deerini aamaz. Verim Kriteri: Yksek birincil evrim yanma verimliliine sahip (motor aftnda g bana yakt tketimini ifade eden sl verim yada motorun mekanik verimi) motorlar ile motor egzozundaki sdan tekrar mekanik veya

34

elektrik retimini salayan kombine evrim ve yksek toplam verime sahip kojeneresyon teknolojileri desteklenerek, aada verilen forml neticesinde kan K katsays orannda snr deerleri artrlr. ift Yaktl Motor veya Kombine evrim Mekanik Verim: Mekanik (sl) veya kombine evrim verimi % 40 n zerindeki motorlar iin K= Motor mekanik verimi/40 Yeni Emisyon Snr deeri= K*Mevcut emisyon snr deeri Kojenerasyon Verimi Tesisin mekanik ve s geri kazanm toplam verimi % 63 geen kojenerasyon uygulamalar iin K= Santral Kojenerasyon Verimi/63 Yeni Emisyon Snr Deeri: K* Mevcut emisyon snr deeri 8) Gaz trbinleri: Gaz trbinleri aada belirtilen snr deerlere uyacaklardr. Emisyon deerlerinde atk gazdaki hacimsel oksijen oran %15 alnacaktr. 8.1) Partikler madde; Yakt sl gc 10 MW veya zeri olan gaz trbinleri iin srekli iletme esnasnda islilik derecesi Bacharach skalasna gre 3 (emisyon lm raporunda bu deer esas alnarak deerlendirme yaplr), Gerekli grlmesi durumunda almaya balama srasnda lm yaplr ve Bacharach skalasna gre 4 deerini aamaz. Yakt sl gc 10 MWa kadar olan gaz trbinleri iin islilik derecesi iletme artlarnda Bacharach skalasna gre 4 deerini aamaz. 8.2) Karbon monoksit emisyonu; Atk gazlardaki karbon monoksit emisyonlar srekli iletme srasnda 100 mg/Nm3 deerini aamaz. 8.3) Azot oksitler (azot dioksit cinsinden); Yakt sl gc < 10 MW olanlarda 350 mg/Nm3, Yakt sl gc 10 MW olanlarda 300 mg/Nm3, deerini aamaz. Tablo 5.4. 22 Temmuz 2006 tarihinden sonra kurulan ve yakt sl gc > 50 MW olan gaz trbinlerinde azot oksitler (azot dioksit cinsinden) emisyon snr deerleri. Yaktlar mg/Nm3 Doal gaz 75 Sv yaktlar (1) 120 Gaz yaktlar (doal gazn dndakiler) 120 Baca gaznda % 15 hacimsel oksijen baz alnr. (1) Emisyon snr deeri trbinlerine uygulanr. yalnzca, hafif ve orta derecede distile edilmi yakt kullanan gaz

8.4) Kkrt oksit emisyonu (Kkrt dioksit cinsinden); Atk gazlardaki kkrt dioksit emisyonu 60 mg/Nm3 deerini aamaz. Sv yakt kullanlmas halinde, kkrt oksit emisyonlar 300 mg/Nm3 deerini amayacak ekilde dk kkrtl sv yakt kullanlacak, bu sz konusu deilse yeterli emisyon azaltma tedbirleri alnacaktr. Verim Kriteri: Yksek birincil evrim yanma verimliliine sahip (motor aftnda g bana yakt tketimini ifade eden sl verim yada motorun mekanik verimi) motorlar ile motor egzozundaki sdan tekrar mekanik veya elektrik retimini salayan kombine evrim ve yksek toplam verime sahip kojeneresyon teknolojileri desteklenerek, aada verilen forml neticesinde kan K katsays orannda snr deerleri artrlacaktr. Gaz Trbini veya Kombine evrim Mekanik Verim: Mekanik (sl) veya kombine evrim verimi % 35 in zerindeki motorlar iin K= Trbin mekanik verimi/35 Yeni Emisyon Snr Deeri= K*Mevcut emisyon snr deeri Kojenerasyon Verimi Tesisin mekanik ve s geri kazanm toplam verimi % 75 geen kojenerasyon uygulamalar iin K= Santral Kojenerasyon Verimi/75 Yeni Emisyon Snr Deeri: K* Mevcut emisyon snr deeri Kombine kapal devre sistemleri toplam verim % 55 i geen uygulamalar iin K= Kombine evrim Verimi/55 Yeni Emisyon Snr Deeri: K* Mevcut emisyon snr deeri B) K NC GRUP TES SLER: Atklarn Ortadan Kaldrld Tesisler 1) Hurda Paralama Tesisleri: 1.1) Dner tip hurda paralama tesislerinin baca gazndan atlan toz emisyonu 150 mg/Nm3 snr deerini aamaz. 1.2) Ek-1de belirtilen ilgili hkmlere uyulmaldr.

35

2) Atk geri kazanm ve nihai bertaraf tesisleri: 2.1) Tehlikeli atklarn yaklarak bertaraf edildii nihai bertaraf tesislerinde,ilgili mevzuatta belirtilen hkm ve snr deerleri, 2.2) Kat atklarn yaklarak bertaraf edildii ve geri kazanld tesislerde, ilgili mevzuatta belirtilen hkm ve snr deerleri, 2.3) Atk geri kazanm tesislerinde ilgili mevzuatta belirtilen hkm ve snr deerleri, salayarak Lisans zni de almak zorundadr. 2.4) Atklarn ek yakt olarak yakma tesisleri, imento fabrikalar ve dier endstri tesislerinde kullanlmas halinde atklarn yaklmas ile ilgili Bakanlmz tarafndan yaymlanan mevzuata uyulur. C) NC GRUP TES SLER :Toprak rnleri Tesisleri. 1) Ta karma, Krma ve Snflandrma Tesisleri: 1.1. Ta karma, krma ve snflandrma tesislerinde, teknolojik uygulamalarda ilgili Trk Standartlarna, retim tekniklerinde toz emisyonun azaltlmasyla ilgili olarak da yetkili mercilerce yaynlanan esaslara ve duyulara uyulmaldr. 1.2. Ta karma,krma,patlatma ilemlerinde, - Galeri usul patlatma yaplmamaldr. - Gecikmeli patlatma yaplmaldr. - Ak, ayna ve basamak usul allmaldr. 1.3. Ta karma, krma ve snflandrma tesislerinden kaynaklanan toz emisyonunun ktlesel debisi hesaplamalarnda Ek-12.ddeki esaslara uyulmaldr. 1.4. Ta karma, krma ve snflandrma tesislerinden kaynaklanan toz emisyonunun toplam ktlesel debi deeri Ek-2-Tablo 2.1de belirtilen deerleri amas halinde tesis etrafnda Ek-2de belirtilen esaslara gre tesis etki alannda Hava Kirlenmesine Katk Deeri hesaplanmaldr. Hava Kirlenmesine Katk Deerinin en yksek olduu inceleme alan iinde Ek 2de yer alan esaslara gre tesis etrafnda hava kalitesinde ken toz lmlerinin yaplarak hava kalitesi lm sonular Ek 2-Tablo 2.2 kapsamnda deerlendirilmelidir. Bu ilemlerin yapld tesislerde ayrca, Ek-1de verilen ilgili esaslara da uyulmaldr. 1.5. Tesiste patlama ileminin gerekletirilmesi durumunda; patlatmadan kaynaklanacak toz emisyonun ktlesel debisi Ek-12.ddeki esaslara uyularak hesaplanmal ve Ek-2-Tablo 2.1de belirtilen deerler ile karlatrlmaldr. Patlatmadan kaynaklanan toz emisyonu ktlesel debisinin Ek-2-Tablo 2.1de belirtilen deerleri amas halinde ken toz ve PM 10 kirletici parametreleri iin hava kalitesi modellemesi yaplarak Hava Kirlenmesine Katk Deerleri hesaplanmal ve kirletici parametrelerin dalm harita zerinde gsterilmelidir. Yetkili mercii Hava Kalitesi Modelleme sonularn esas alarak patlatma says ve retim miktarnn azaltlmasn veya uzun sreye yaylmasn isteyebilir. 1.6. Ta karma ve krma ilemi yaplmayan tesisler Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 2) ist, Kil ve Benzeri Maddelerin Patlatld ve tld Tesisler: 2.1) ist, kil ve benzeri maddelerin patlatld ve tld tesislerde aadaki esaslara uyulmaldr. 2.1.1) n kurutma ve patlatmada oluan atk gazlardaki toz emisyon % 3 CO2 esas alndnda 200 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 2.1.2) Yardmc organik patlatma maddelerinin eklendii tesislerde, bu katk maddeleri baca gazndaki yanc organik maddelerin karbon orann 20 mg/Nm3 snr deeri zerine karlmamaldr. 2.1.3) Organik yardmc maddelerin kullanlmas durumunda kurutucularn atk gazlar deerlendirilmeye almal veya son yakcya gnderilmelidir. 2.2) Ek-1in (e) bendindeki hkmler ta ocaklarndan n krclara giden yollara uygulanmaz. 2.3) Yukarda belirtilen hususlar dnda Ek-1 de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 2.4) Kil patlatma tesislerinden byk boyutlarda kkrt dioksit ve flor bileikleri emisyonlar ile organik bileiklerden oluan emisyonlar meydana gelebilir. 3) Boksit, Dolomit, Feldspat, Al, Kizelgur, Manyezit, Mineral Boyalar, Midye Kabuklar, Pegmatif Kumu, Kuvars, amot, Curuf, Sabun Ta, Talk, Tras ve Benzeri Maddelerin tld tesisler. 3.1) Bu uygulamalarda ta oca ile n krma tesisleri arasndaki yollara Ek-1in (e) bendindeki esaslar uygulanmaz. 3.2) Ek-1 de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 4) Dolomit, Manyezit ve Kmr Yakma Tesisleri: 4.1) Dolomit, manyezit ve kmr yakma tesislerinde, frn baca gaznda toz emisyonu 200 mg/Nm3 deerini amamaldr. Ta oca ile n krma tesisi arasndaki yollara Ek-1in (e) bendinde verilen esaslar uygulanmaz. Ek-1de verilen dier esaslara uyulmaldr. 4.2) Frn ve tme tesisleri bacalarndaki toz emisyonlar llmesi iin teknik ynden uygunsa yazcl bir l cihaz konulmaldr. Bu tesisler toz emisyonlarnn yan sra kok gaz ile karbonmonoksit emisyonunun da meydana gelebilecei dikkate alnmaldr. 4.3) Dolomit, Manyezit ve Kmr Yakma Tesislerinde petrolkoku kullanlmas halinde aadaki esaslar geerlidir: 4.3.1) Dolomit ve Manyezit fabrikalar mevcut en iyi tekniklerin kullanld frnlara sahip olmal, 4.3.2) Hacimsel oksijen miktar % 7 alndnda atk gazdaki kkrt dioksit emisyon konsantrasyonu 400 mg/Nm3 deerini amamal,

36

4.3.3) Atk gaz is oran Bacharach skalasna gre 2 yi gememeli, 4.3.4) Petrol kokunun plverize edildii veya yklendii blgede, baca gaznda petrol kokunun yanmas sonucu oluan yanm gaz yanma blgesinde 9000C en az 0,3 saniye kalmal, 4.3.5) Bu tesislerde yukarda belirtilen scaklk seviyesinin srekli salandnn tespiti iin scaklk yazcl cihazla srekli kaydedilerek kontrol edilmeli, (Sz konusu kayt ilemi yukarda belirtilen scaklk deerinin salandn gsterecek ekilde iki noktada, destek brlr ile donatlan sistemlerde ayn zamanda frna petrol koku yklenen kesitte, birden fazla frn baca gaznn toplanarak tek bir bacadan verilen sistemlerde ayrca baca gaz debisi de llmelidir. Yakt ve hammadde yklemesinin bilgisayar kontrolunda yaplmas durumunda zamana gre scaklk deiimlerinin bilgisayar ortamnda kaydedilerek kontrol edilebildii tesislerde ayrca sabit yazcl cihaz taklmas istenmeyebilir). 4.3.6) Hacimsel oksijen miktar % 11 alndnda atk gazdaki yanc organik maddelerin ierisindeki karbon emisyonu 50 mg/ Nm3 deerini amamal, 4.3.7) Frn baca gazndaki toz emisyonu 3 kg/saat'in altnda 200 mg/Nm3, 3 kg/saat'in zerinde ise 75 mg/Nm3 deerini amamal, 4.3.8) Petrol kokunun toprakla karmamas ve tozumamas iin gerekli tedbirler alnmal, 4.3.9) Tesis ii yol ve krma eleme niteleri iin Ynetmelikte belirtilen hususlar salanmaldr. 5) Kire Fabrikalar: 5.1) Kire fabrikalarnda, kat, sv ve gaz yakt kullanlmas halinde frn baca gaznda toz emisyonu 100 mg/Nm3 deerini amamaldr. Ta oca ile n krma tesisi arasndaki yollara Ek-1in (e) bendindeki verilen esaslar uygulanmaz. Ek-1de verilen dier esaslara uyulmaldr. 5.2) Hacimsel oksijen miktar % 7 alndnda atk gazdaki kkrtdioksit emisyon konsantrasyonu 400 mg/Nm3 deerini amamaldr. 5.3) Kire fabrikalarnda petrolkoku kullanlmas halinde aadaki esaslar geerlidir: 5.3.1) Kire fabrikas mevcut en iyi tekniklerin kullanld frnlara sahip olmal, 5.3.2) Hacimsel oksijen miktar % 7 alndnda atk gazdaki kkrt dioksit emisyon konsantrasyonu 400 mg/Nm3 deerini amamal, 5.3.3) Atk gaz is oran Bacharach skalasna gre 2'i gememeli, 5.3.4) Petrol kokunun plverize edildii veya yklendii blgede, baca gaznda petrol kokunun veya atk yan yanmas sonucu oluan yanm gaz yanma blgesinde 9000C en az 0,3 saniye kalmal, 5.3.5) Bu tesislerde yukarda belirtilen scaklk seviyesinin srekli salandnn tespiti iin scaklk yazcl cihazla srekli kaydedilerek kontrol edilmeli, (Sz konusu kayt ilemi yukarda belirtilen scaklk deerinin salandn gsterecek ekilde iki noktada, destek brlr ile donatlan sistemlerde ayn zamanda frna petrol koku yklenen kesitte, birden fazla frn baca gaznn toplanarak tek bir bacadan verilen sistemlerde ayrca baca gaz debisi de llmelidir. Yakt ve kire yklemesinin bilgisayar kontrolunda yaplmas durumunda zamana gre scaklk deiimlerinin bilgisayar ortamnda kaydedilerek kontrol edilebildii tesislerde ayrca sabit yazcl cihaz taklmas istenmeyebilir). 5.3.6) Hacimsel oksijen miktar % 11 alndnda atk gazdaki yanc organik maddelerin ierisindeki karbon emisyonu 50 mg/Nm3 deerini amamal, 5.3.7) Frn baca gazndaki toz emisyonu 3 kg/saat'in altnda 100 mg/Nm3, 3 kg/saat'in zerinde ise 75 g/Nm3 deerini amamal, 5.3.8) Petrol kokunun tozumasnn nlenmesi iin taban kontrolsz yaylm nleyecek ekilde kapl kapal alanda depolama yaplmas gerekmektedir. 5.3.9) Tesis ii yol ve krma eleme niteleri iin Ynetmelikte belirtilen hususlar salanmal, atk toz kire akta depolanmamal ve uygun bir ekilde deerlendirilmeli, 5.3.10) Ek-1de verilen dier esaslara uyulmaldr. 5.3.11) Bakanln zelliini belirleyerek ithalat izni verdii petrolkoku kullanlacaktr 5.4) Atklarn ek yakt olarak kullanld kire fabrikalarnda Bakanlmz tarafndan yaymlanan mevzuata 5.4.1) Atklarn ek yakt olarak kullanlmas sonucu oluan yanm gaz yanma blgesinde 9000C en az 0,3 saniye kalmak zorundadr. Bu tesislerde belirtilen scaklk seviyesinin srekli salandnn tespiti iin scaklk yazcl cihazla srekli kaydedilerek kontrol edilmeli, 5.4.2) Atk gaz is oran Bacharach skalasna gre 2i gememelidir 5.4.3) Emisyon izni alm olan kire fabrikalarnda ek yakt olarak atklarn yaklmas veya kullanlmas halinde, mevcut mevzuata gre Bakanlmz tarafndan Lisans zni verilen kire fabrikalar iin, bu Ynetmeliin 14 nc maddesi erevesinde deerlendirme yaplr. 5.4.4)Ek-1 de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 5.5) Kire retimi yapan tm tesislerden kaynaklanan emisyonlarn baca marifetiye toplanarak Ek-4 kapsamnda atmosfere atlmaldr. uyulur.

37

6) Al Kavurma Tesisleri: 6.1) Al kavurma tesislerinde kavurma srasnda meydana gelen atk gazdaki toz emisyonu 200 mg/Nm3 snr deeri amamaldr. 6.2) Toz tutucularn kullanld tesislerde atk gazdaki toz emisyonu 100 mg/Nm3 gememelidir. 6.3) Ek-1in (e) bendindeki belirtilen snrlamalar bu tesislerde ta oca ile n krma tesisi arasndaki yollarda geerli deildir. 6.4) Ek-1 de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 7) imento ve/veya imento Klinkeri reten Tesisler: 7.1) imento reten tesislerde aada belirtilen esaslara uyulacaktr. (Emisyon snr deerleri dner frn ana bacas iin baca gaznda % 10 hacimsel oksijen esas alnarak verilmitir).Dner frn yanma gazlar k olan dier bacalarda da aadaki emisyon snr deerleri toz emisyonu haricinde % 10 hacimsel oksijen esas alnarak uygulanr. 7.1.1) Atk gazlardaki toz emisyonlar: retim metodu gerei elektrikli toz filtreleri ile donatlmam olan mevcut tesislerde 75 mg/Nm3, retim metodu gerei elektrikli toz filtreleri ile donatlm olan mevcut tesislerde 120 mg/Nm3, deeri almamaldr. 10/02/1993 tarihinde imzalanm imento Sanayi evre Deklerasyonundan sonra kurulmu ve kurulacak yeni tesisler ile mevcut tesislere yaplacak yeni retim nitesi ilaveleri iin atk gazlardaki toz emisyon deeri 50 mg/Nm3 amamaldr. 7.1.2) Klinker malzemesi kapal hacimlerde depolanacaktr. K retim dnemi fazla rnler ayn etkiyi salayan tedbirlerle akta depolanabilir. Klinker malzemesinin kapal hacimlerde depolanmad mevcut tesislerde bir yl amamak kaydyle i termin plan verilmesi halinde kapal hacimlerde depolama ile ayn etkiyi salayan tedbirler alnarak depolama ve yklemede toz emisyonu nlenecektir.. 7.1.3) imento frn (klinker dner frn bacas), toz emisyon konsantrasyonunu srekli lp kaydeden bir l cihaz ile donatlmaldr. 7.2) Klinker soutucusu atk gaz olabildiince tam olarak deerlendirmelidir. 7.3) Ek-1in (e) paragrafndaki esaslar, ta oca ile n krclar arasndaki yollarda uygulanmaz. 7.4) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 7.5) Eer yaktn ihtiva ettii kkrt imento klinkerinin kavrulmasnda tc kurutucularda veya buharlatrc soutucularda tutulabiliyor ve imento kalitesi ynnden bir mahsur bulunmuyorsa, kkrt oran yksek yaktlar kullanlabilir. imento sanayi adna ithal edilecek Bakanln zelliini belirleyerek ithalat izni verdii petrolkoku ksmen veya tamamen bakasna satlmakszn, sadece imento frnlarnda, para halindeki ksmlar da tlp kullanma uygun hale getirilmelidir. 7.6) Baca gazndaki kkrt dioksit emisyonu 300 mg/Nm3 deerini amamaldr. 7.7) Enerji kesilmesi ve dalgalanmalar, ani karbon monoksit ykselmeleri ile ilk ateleme gibi zorunlu haller dnda, tesisler filtreler devre d iken altrlmayacaktr. Deerlendirmelerde elde olmayan ve nceden tedbiri mmkn olmayan sebeplerden dolay oluan durulardan sonra frnlarn ve deirmenlerin tekrar devreye alnma sreleri hari tutulacak, bu durumlar aylk raporlar halinde belgelendirilecektir. 7.8) Kullanlan yakt, hammadde, katk maddeleri ve retimden dolay atk gazlarda; Toz Emisyonunda zel Maddeler (CaO,MgO, nikel ve bileikleri, vanadyum ve bileikleri, krom ve bileikleri), Kanser Yapc Maddeler (nikel ve bileikleri, krom VI bileikleri) bulunuyorsa, Ek-1de bu maddeler iin belirtilen snr deerler almamaldr. 7.9) imento Frn atk gazndaki azotoksit (azotdioksit cinsinden) emisyonu; Mevcut tesislerde 1300 mg/Nm3 Yeni tesislerde 500 mg/Nm3 deerini amamaldr. Atklarn ek yakt olarak kullanld imento fabrikalarnda Bakanlmz tarafndan yaymlanan mevzuata uyulur. Emisyon izni alm olan imento fabrikalarnda ek yakt olarak atklarn yaklmas veya kullanlmas halinde, mevcut mevzuata gre Bakanlmz tarafndan Lisans zni verilen imento fabrikalar iin, bu Ynetmeliin 14 nc maddesi erevesinde deerlendirme yaplr. 8) Tula ve Benzeri Kaba Seramik rnlerin Piirildii Tesisler: 8.1) Atee dayankl tula, seramik borular, yap tulas, kiremit klinker ve benzeri kaba seramik rnlerin piirildii tesisler aadaki esaslara uyacaktr. 8.1.1) Baca gazlarndaki inorganik flor bileikleri (Folarak verillmitir) hacimsel CO2 miktar % 3 esas alndnda 30 mg/Nm3 snr deerini gememelidir. Tesisin bulunduu toporafik durum zarar oluma endiesini veriyorsa, (F olarak verilen) inorganik gaz flor emisyonlar baca gaznda hacimsel % 3 CO2 esas alndnda 5 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 8.1.2) norganik gaz flor bileiklerinin tutulmas amacyla toprak alkali metallerin kullanlmas durumunda, baca gaznda % 3 hacimsel CO2 miktar esas alndnda toz biimindeki emisyonlar 200 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 8.1.3) Kkrt Oksitleri Emisyonlar; %0,12den daha az kkrt oranna sahip hammadde kullanan tesislerde atk gazdaki SO2 ve SO3 emisyonlar (SO2 cinsinden) 10 kg/saat veya daha fazla ktlesel debilerde 500 mg/Nm3,

38

%0,12 veya daha fazla kkrt oranna sahip hammadde kullanan tesislerde atk gazdaki SO2 ve SO3 emisyonlar (SO2 cinsinden) 10 kg/saat veya daha fazla ktlesel debilerde 1500 mg/Nm3 , amamaldr. Emisyonlar atk gaz temizleme niteleri yoluyla azaltmak iin btn olaslklar kullanlacaktr. 8.1.4) norganik Klorr Emisyonlar; Atk gazdaki gaz biimindeki inorganik klorr emisyonlar 3 kg/saat veya zerinde ise, bu bileiklerin atk gaz iindeki konsantrasyonu (C1-) 30 mg/Nm3 amamaldr. 8.1.5) Azot Oksit Emisyonlar; Atk gazdaki SO2 nin 10 kg/saat ve zerindeki ktlesel debilerinde, (NO2 cinsinden) 500 mg/Nm3 deerini amamaldr. 8.1.6) Hammadde kazanm tesisleri ile hazrlama tesisleri arasndaki yollarda Ek-1in (e) bendinde verilen esaslar uygulanmaz. 8.1.7) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 8.1.8) Teknolojik uygulamalarda Trk Standartlar Enstitsnn yaynlad standartlara yoksa mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. D) DRDNC GRUP TES SLER 1) Yksek Frnlar: Pik demirin retildii yksek frnlarda, aadaki esaslara uyulmaldr: 1.1) Atk gazlardaki toz biimindeki emisyon 30 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. Eer yksek frn gaz, baca stnde yaklyorsa, toz emisyonu 75 mg/Nm3 snr deerini aamaz. 1.2) Ek-1 da verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 1.3) Eer, yaktn ihtiva ettii kkrt crufta tutulabiliyorsa ve ham demir kalitesi ynnden bir mahzur bulunmuyorsa, kkrt oran yksek yaktlar kullanlabilir. 1.4) Teknolojik uygulamalar ve toz emisyonlarnn snrlandrlmas konusunda yaynlanan ilgili Trk Standartlarna yoksa mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. 2) Demir D Metallerin retildii , Kazanld Tesisler: Demir d metallerin kazanld tesislerde aadaki esaslara uyulmaldr: 2.1) Hacimsel SO2 ierii % 2 ve zerinde olan atk gazlar deerlendirilmelidir. Deerlendirmeden sonra SO2 emisyonu, bakr cevherinden bakr retimi yapan tesislerde slfirik asit retimi varsa ton bana slfrik asit retimi iin oluan SO2 ve SO3 emisyonunun deerlendirilmesi Ek-5.H.3e gre yaplmaldr. 2.2)Hacimsel SO2 ierii % 2 nin altnda olan atk gazlarda, kkrtdioksit emisyonu 3 g/Nm3 le snrlandrlmaldr. 2.3) Kurundan korunmak iin tesislerin bacalarndan atlan atk gazlardaki toz biimindeki emisyon 30 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. Ayrca, Ek-1in (g) bendindeki verilen esaslar gz nnde tutulmaldr. 2.4) Tesisin teknolojisi ile toz ve gaz biimindeki emisyonlarn azaltlmas ile ilgili uygulamalarda ilgili Trk Standartlarna yoksa mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. 2.5) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr E) BE NC GRUP TES SLER 1) Demir Sinterleme Tesisleri: Demir sinterleme tesislerinde aadaki esaslara uyulmaldr: 1.1) Sinter tesisi baca gaznda toz emisyonu 50 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 1.2) F- olarak verilen inorganik flor bileiklerinin gaz biimindeki emisyonlar 10 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 1.3) Tesisten kaynaklanan kkrt dioksit emisyonu % 16 hacimsel oksijen oranna gre 500 mg/Nm3 deerini amamaldr. 1.4) retim metotlar ynnden dier ilemler iin daha az bir nem miktar gerekli ise, depolama ve yklemede toz emisyonlar nlenebiliyorsa, d yzey neminin % 10 un altnda olmas (ktlesel oran) halinde ince cevher akta depolanabilir. 1.5) Tesis teknolojileri ile toz ve kkrt dioksit biimindeki emisyonlarn azaltlmas ile ilgili uygulamalarda yaymlanan ilgili Trk Standartlarna yoksa mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. 1.6) Ek-1de verilen dier esaslara uyulmaldr. 2) Ham Fosfat Konsentrelerinin Sinterlendii Tesisler: Ham fosfat sinterleme tesislerinde aadaki esaslara uyulmaldr: 2.1) Atk gazlardaki toz biimindeki emisyonlar 100 mg/Nm3 deerini amamaldr. 2.2) Atk gazlardaki gaz biiminde inorganik florr bileikleri (F- olarak verilmitir) emisyonlar 10 mg/Nm3 deerini amamaldr. 2.3) Ek-1in (b) bendinde verilen esaslar burada uygulanamaz. Gaz biimindeki inorganik klor bileikleri emisyonlar bu maddede verilen snr deerlerinde tutulmaldr. 2.4) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr.

39

F) ALTINCI GRUP TES SLER 1) Kupol Ocaklar: Pik demirin ergitildii kupol ocaklarnda aadaki esaslara uyulmaldr. 1.1) Devreye alma srasnda kupol ocaklarndan kan atk gazlar toplanp bir toz artma tesisine gnderilmelidir. 1.2) Ergitme kapasitesi 14 ton/saat ve zeri olan kupol ocaklarnda ergitme sresince meydana gelen atk gazlar toplanp toz artma tesisine gnderilmelidir. 1.3) Toz emisyon snrlar: 1.3.1) Ergitme kapasitesi 14 ton/saate kadar olan tesislerde toz emisyonlar Diyagram 2den elde edilen snr deerlerini amamaldr. 1.3.2) Kapasitesi 14 ton/saatin zerinde olan kupol ocaklarnda retilen ton bana bacadan yaylan toz miktar 0,150 kg gememelidir. 1.4) Baca gaznn ihtiva ettii karbon monoksit gaz deerlendirilmeli, yaklmal, eer % 90 ve zerindeki bir yanma verimi ile yaklmas mmkn olmuyorsa Ek-4e gre atmosfere atlmaldr. 1.5) Sistem teknolojisi ve toz emisyonlarnn snrlandrlmas ile ilgili uygulamalarda yaymlanan ilgili Trk Standartlarna ve /veya mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. 1.6) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr.

2) elik retilen Konverterler, Elektrikli Ark Ocaklar, ndksiyonla Ergitme ve Vakumlu Ergitme Tesisleri elik reten ark ocaklar, konverterler, indksiyonla ergitme ve vakumlu ergitme tesislerinde aadaki esaslara uyulmaldr. 2.1) Btn iletme artlarnda (doldurma, boaltma, kartrma ve kkrt alma ilemleri ve benzeri) atk gazlar toplanmal ve bir toz ayrma tesisine gnderilmelidir. 2.2) Atk gazlarn toz emisyonu 20 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. Hammadde olarak cevher kullanan ve entegre demir-elik tesislerinde bulunan, elik reten nitelerden kaynaklanan toz emisyonu, Ek-1in (g) bendinde verilen snr deerleri salamak art ile 75 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 2.3) Karbon monoksit emisyonu deerlendirilmeli, yaklmal veya % 90 ve zerinde bir yanma verimi ile yaklamyorsa Ek-4e gre atmosfere atlmaldr. 2.4) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 2.5) flemeli konverterler ve dier elik reten tesisler ile ilgili teknoloji ve toz emisyonlarn azaltlmasyla ilgili almalarda yaymlanan ilgili Trk Standartlarna ve mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. 3) Elektrikli Cruf Ergitme Tesisleri: Bu tesislerde aadaki esaslara uyulmaldr: 3.1) Gaz biimindeki inorganik flor bileikleri (F olarak verilmitir) emisyonlar 1 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 3.2) norganik flor hidrojenlerin tutulmas amacyla toprak alkali metallerinin kullanld durumlarda atk gazlardaki toz emisyonlar, 75 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 3.3) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 4) eliin Isl lem Grd Tesisler (Tav Frnlar):

40

Bu tesislerde aadaki esaslara uyulmaldr: 4.1) Atk gazlardaki toz biimindeki emisyonlar 50 mg/Nm3 deerini amamaldr. 4.2) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 4.3) %3 hacimsel oksijen dzeltmesi yaplarak; Sv yakt kullanan tesislerde kkrt dioksit emisyonu 2400 mg/Nm3 deerini, Gaz yakt kullanan tesisler ise 100 mg/Nm3 snr deerini, Yakt olarak kokgaz kullanan tesislerde 200 mg/Nm3 deerini, gememelidir. ift yakt (sv+gaz) kullanlan tesislerde ise %3 hacimsel oksijen dzeltmesi yaplarak kkrt dioksit emisyonu 2400 mg/Nm3 deeri salanmal ve srekli yazcl bir baca gaz analiz cihaz ile donatlmaldr. 4.4) Sv yakt kullanan tesislerde islilik Bacharach skalasna gre 3 gememelidir. 5) Alminyum Ergitme Tesisleri : Bu tesislerde aadaki esaslara uyulmaldr: 5.1) Atk gazlarn islilik derecesi Bacharach Skalasna gre 2nin altnda olmaldr. 5.2) Atk gazlardaki kuru lme metoduna gre belirlenen toz emisyonu 100 mg/Nm3 deerini amamaldr. 5.3) Rafine tesislerinin atk gazlarndaki klor emisyonu 3 mg/Nm3 deerini amamaldr. 5.4) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 5.5) Yal alminyum hurda, boya ve plastik ihtiva eden alminyum hurda kullanm, tuzlarn curuf tutucu olarak kullanlmas veya klorun rafinasyon iin kullanm bu tesislerde tuz aerosol, klor, hidrojen klorr, hidrojen florr, kurum ve hidrokarbon emisyonlarna neden olabilir. Ergitme ncesi hurda malzemenin mmkn olduu kadar safszlklardan temizlenmesi gereklidir. 6) Alminyum Hari Demir D Metallerin ve Bileiklerinin Ergitildii Tesisler : 6.1) Tm atk gazlardaki islilik derecesi Bacharach Skalasna gre 2nin altnda olmaldr. 6.2) Kuru lme metoduna gre atk gazlarda belirlenen toz emisyonlar 100 mg/Nm3 deerini amamaldr. 6.3) Rafine tesisleri atk gazlarndaki klorr emisyonlar 3 mg/m3, florr emisyonu 2 mg/Nm3 deerini amamaldr. 6.4) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 6.5) Yal hurda, boya ve plastik ihtiva eden hurda kullanm, tuzlarn curuf tutucu olarak kullanlmas bu tesislerde tuz aerosol, hidrojen klorr, hidrojen florr, kurum ve hidrokarbon emisyonlarna neden olabilir. Ergitme ncesi hurda malzemenin mmkn olduu kadar safszlklardan temizlenmesi gereklidir. G) YED NC GRUP TES SLER : Dkmhaneler: Demir, temper, elik dkmhaneleri ile demir d metallerin dkld tesislerde aada verilen esaslara uyulacaktr.: 1) Toz ihtiva eden artk gazlar bir toz tutma sisteminden geirildikten sonra d havaya atlmaldr. 2) Atk gazlardaki toz emisyonlar ktlesel debisi 1 kg/saatin altnda olan tesisler 75mg/Nm3, 1 kg/saat ve zerinde olanlar ise 50 mg/Nm3 deerini amamaldr. 3) Kkrtl katklarn kullanlarak magnezyum ve bileiklerinin dkld dkmhanelerden yaynlanan emisyonlar Ek-4e gre atmosfere atlmaldr. 4) Maa retimi, dkm ve soutmadan oluan organik gaz bileikleri toplanmal, mmknse geri kazanlmal ve artma tesisine gnderilmelidir. Tesisten kaynaklanan organik gazlar iin Ek-1in (h) bendinde verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 5)Bu tesisler ile ilgili teknoloji ve toz emisyonlarn azaltlmasyla ilgili almalarda yaymlanan ilgili Trk Standartlarna ve mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. 6) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. H) SEKIZINCI GRUP TESISLER : Ast retm Tessler: 1) Hidroklorik Asit retim tesisleri Hidrojen ve klordan hidroklorik asit reten tesislerde, atk gazlardaki HCl emisyonu 10 mg/Nm3 deerini amamaldr. 2) Nitrikasit retim Tesisleri Bu tesislerde aadaki esaslara uyulmaldr: 2.1) Azot monoksit (NO) olarak verilen atk gazlardaki azot oksitin (NOx) emisyonlar Diyagram 3de, Eri 1den elde edilen snr konsantrasyon deerlerini amamaldr. Meteorolojik artlarla soutma suyu scaklnda art nedenlerinden atk gazlardaki NOx emisyonu, yllk iletme sresinin %5ini gememek kaydyla Diyagram 3, Eri 2den elde edilen snr deerlerine ulaabilir. 2.2) Yksek konsantreli (deriik) nitrik asit retilen tesislerde ise paragraf (2.1)deki snrlar yerine Diyagram 4den elde edilen snr deerleri kullanlr. 2.3) Yukarda (2.1) ve (2.2)de belirtilen tesislerin atk gazlar Ek-4e gre renksiz bir biimde atmosfere verilmelidir. Bacadan atlan NOx emisyonlarn kullanm veya zararsz hale getirilmesi mmknse atk gazn rengi alkolik absorbsiyon yoluyla giderilmelidir. Katalitik redksiyon metodu ile NOx emisyonlar organik yanc maddelerdeki toplam karbonla birlikte 200 mg/Nm3 mertebesine drlebilir. Eer, baca gazndaki NO2 konsantrasyonu aadaki forml ile belirlenen deeri gemiyorsa, genel olarak atk gazlar renksiz kabul edilebilir.

41

Burada d (cm) en byk baca kesiti i yar apn tanmlamaktadr. 2.4) Tesisler srekli kaydedicili bir l cihaz ile donatlmaldr. 3) Kkrtdioksit, Kkrttrioksit ve Slfrik Asit retim Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulacaktr: 3.1) Absorbsiyon veya svlatrlma metodu ile %100 mertebeli kkrt dioksit reten tesislerde son gaz alkali ykama tesisine veya slfrik asit tesisine gnderilir. Alkalik ykama metodunda baca gazndaki SO2 emisyonu 30 mg/Nm3 deerini, slfrik asit retiminde ise paragraf (2)de verilen deeri amamaldr. 3.2) Kullanm gaznda hacimsel SO2 orannn %8 ve zerinde olduu kkrttrioksit ve slfrik asit retilen tesislerde dnm derecesi en az %99,5, iletmede arzalar meydana gelmesi esnasnda ise, dnm derecesi en az %99, kullanm gazndaki hacimsel SO2 miktarnn %6-%8 arasnda olduu tesislerde ise dnm derecesi %99da tutulmaldr. Burada ton bana slfrik asit retiminde SO3 emisyonu 0,4 kg gememelidir. 3.3) Kullanm gaznda hacimsel SO2 orannn %6dan dk olduu kkrttrioksit ve slfrik asit retilen tesislerde veya retim kapasitesinin 100 ton/saatin altnda olduu slak katalizrl tesislerde dnm oran en az %97,5de tutulmaldr. Burada retilen ton H2SO4 bana SO3 emisyonu 0,6 kg geemez. 3.4) Aerosol biimindeki emisyonlar, aerosol ayrclar yardm ile azaltlmaldr. 3.5) Bu tesislerdeki SO2 emisyonu ton bana slfrik asit retimi iin 5 kg gememelidir. 3.6) Kkrt trioksit SO3 emisyonu; sabit gaz artlarnda 60 mg/Nm3 ve dier durumlarda 120 mg/Nm3 aamaz.

6100.2,05 = mg / m 3 d

42

I) DOKUZUNCU GRUP TES SLER: 1) Alminyum retim Tesisleri: 1.1) Alminyum oksit reten tesislerde kalsinasyon frn baca gazlarndaki toz biimindeki emisyon 75 mg/m3 deerini amamaldr. 1.2) Alminyum reten tesislerde gaz biimindeki inorganik florr bileikleri (F- olarak verilmitir.) aadaki snr deerleri amamaldr. Astarl Frnlar (frn atk gazlarnn topland ve temizlendii) 1 kg/ton-Al Ak Frnlar (hava akml) 0,8 kg/ton-Al Islak temizleme tesisinden geirildikten sonra bacadan geirilerek Ek-4e gre atmosfere atlan atk gazlardaki F- olarak verilen hidrojen florr emisyonlar 2 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 1.3) Alminyum reten tesislerde retilen ton alminyum bana baca gazlarndan olan toz emisyonu (gnlk ortalamas) 5 kg geemez. Emisyon lmnde prozitesi 3m olan memran filtre esas alnmaldr. 1.4) Frn atk gaznn toplanmas durumunda, frn astarlarnn ak olmas halinde bile iletme esnasnda emi aznda atmosfer alt basn meydana gelmelidir. 1.5) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 1.6) Gaz biimindeki florr bileiklerinin frn kna yerletirilen kuru toz tutucular ile tutulduu astarl frnlarda paragraf (1.2) ve (1.3) de ktlesel oran olarak belirtilen emisyon snrlarnn altna inilebilir. 1.7) Alminyum retim teknolojisi ve toz biimindeki emisyonun azaltlmasyla ilgili uygulamalarda yaynlanan Trk Standartlarna uyulmaldr. 2) Korund ( Alumina) retim Tesisleri: 2.1) Atk gazlardaki toz emisyonu aadaki deeri amamaldr: Kalsinasyon Frnlar : 75 mg/Nm3 Frnlar : 75 mg/Nm3 2.2) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 2.3) Tesis teknolojisi ve emisyonlarn indirilmesiyle ilgili almalarda Trk Standartlarna ve mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. J) ONUNCU GRUP TES SLER 1) Karpit retim Tesisleri Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1.1) Atk gazlardaki toz biimindeki emisyonlar 50 mg/Nm3 deerini amamaldr. 1.2) Atk gazlarda bulunan karbon monoksit gaz deerlendirilmeli veya yaklmaldr. 1.3) Tesis teknolojisi ve emisyonlarn azaltlmasyla ilgili almalarda Trk Standartlarna ve mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr. 2) Klor retim Tesisleri Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 2.1) Atk gazlardaki Cl2 emisyonu normal iletme artlarnda 3 mg/Nm3 deerini, ksa sreli arzalarda ise 6 mg/Nm3 amamaldr. Sv klor retim tesislerinde ise Cl2 emisyonu 6 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 2.2) Klor Amalgam Ynteminin uyguland tesislerde havalandrma havasnda civa emisyonu retilen ton klor bana 3 gram snr deerini amamaldr. 2.3) Tesis teknolojisi ve klor emisyonlarnn azaltlmasyla ilgili almalarda Trk Standartlarna ve mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr.

43

3) Florr retim Tesisleri Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 3.1) Hidrojen florr ktlesel debilerinin 150 kg/saat ve zerinde olduu tesislerde, florlu hidrojenin atk gazlarla olan emisyonu, Diyagram 5den elde edilen snr deerlerini amamaldr. 3.2) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr.

4) Hidroflorik Asit reten Tesisler Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 4.1) Hidrojen florr debisinin 150 kg/saat ve zerinde olduu asit retim, doldurma ve artk hazrlama tesislerinde, atk gazlardaki florlu hidrojen emisyonu Diyagram 5ten elde edilen snr deerleri amamaldr. 4.2) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 5) Kkrt retim Tesisleri (Claus Tesisleri) Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 5.1) Claus tesislerinde dnm derecesi en az %98 olacaktr. Claus tesisleri proses gaz kromotografi ile kontrol edilmelidir. 5.2) Kkrtl hidrojen ihtiva eden atk gazlar, bir son yanma blmne gnderilmelidir. Son yanma blmnden atk gaz k scakl en az 8000C olacaktr. Atk gazlardaki kkrtl hidrojen emisyonu 10 mg/Nm3 deerini gememelidir. 5.3) Paragraf (5.1) ve (5.2)nin dnda, doal gazla alan Claus tesislerinde dnm derecesi en az %97 olmaldr. Son yanma blmnden atlan atk gazlardaki kkrtl hidrojen emisyonu snrlandrlmaldr. 5.4) Son yanma uygulanmas durumunda kkrtdioksit emisyonu 1 ton/saat ve zerinde bekleniyorsa, son yanmaya girmeden nce kkrtl hidrojen elementel kkrt veya slfirik asite dntrme gibi ilave metodlarla azaltlmal veya son yanmadan kan atk gazdan kkrt ayrtrlmaldr. K) ONBIRINCI GRUP TESISLER : Sunta ve Benzeri Aa rnleri retim Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1) Zmparalama ve tala tama almalarnda meydana gelen atk gazlardaki toz biimindeki emisyonlar 75 mg/Nm3 deerini amamaldr. 2) Tala kurutma tesisleri atk gazlarndaki toz biimindeki emisyon 200 mg/Nm3 deerini amamaldr. Tesislerde islilik derecesi Bacharach skalasna gre en ok 3 olmaldr. 3) Dier tm aa ileme tesisleri atk gazlarnda toz biimindeki emisyon deerler Diyagram 6dan elde edilen snr deerlerini amamaldr. 4) Sunta presleme tesislerinin atk gazlarndaki organik maddelerdeki toplam karbon emisyonu 20 mg/Nm3 ile snrlandrlmaldr. 5) Ek-1 de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 6) Tesislerin teknolojisi ve emisyonlarn snrlandrlmas konusundaki almalarda ilgili Trk Standartlarna yoksa mevcut en iyi tekniklere uyulmaldr.

44

L) ON KINCI GRUP TESISLER : 1) Petrol Rafinerileri ve Depolama Tesisleri : Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1.1) 68 0F (20 C)da 0,044 psia (13 mbar)dan daha fazla buhar basnl olan ham petrol ve ara rnlerin depoland tanklar Ek-5.Ydeki esaslara uymaldr. 1.2) Zehirli, keskin kokulu ve uucu nitelik tayan maddelerin tand veya ilendii boru hatlarnda ve balant ekipmanlarnda(vana, flan,ventil,pompa vb.) kaak emisyonlarn azaltlmas iin gerekli szdrmazlk tedbirleri (yksek kaliteli contalar kullanlmas vb.) alnmaldr. 1.3) Basn tahliye ve blf ilemlerinden aa kan gaz ve buharlarn tehlike yaratmayacak biimde gaz toplama depolarna gnderilmek zere 01.01.2014 ylna kadar gerekli tedbirler alnmaldr. 1.4) Proses tesislerinden, katalizrlerin rejenerasyonu, bakm ve temizleme ilemlerinden meydana gelen emisyonlar yaklma yoluyla ortadan kaldrlmal veya ayn etkinlikteki ykama veya youturma yoluyla ayrtrlmaldr. 1.5) Tesisin iletmeye alnmas, durdurulmas ve benzeri gibi durumlarda kan gazlarn deerlendirilmesi iin tesis, 01.01.2014 ylna kadar gerekli sistemlerle donatlmaldr. 1.6) H2S ihtiva eden gazlar Ek-4e gre bacadan atlmadan nce kkrtl hidrojen emisyonlar kimyasal dnm uygulanarak veya yaklarak bertaraf edilmeli ve konsantrasyonlar 10 mg/m3 snrn salamaldr. Hacimsel yzde olarak %0,4 ve zerinde kkrtl hidrojen ihtiva eden gazlar, kkrtl hidrojen debisi 2 ton/gn zerinde ise, Claus tesisi ilaveli amin ykama ve benzeri metodlarla deerlendirilmelidir. 1.7) Ham, ara ve dier ielnmi rnlerin dolum ve boaltm ilemlerinde aa kan emisonlarn azaltlmas iin 01.01.2014 ylna kadar gerekli tedbirler alnmaldr. 1.8) Proses suyu, nce gaz alndktan sonra ak bir sisteme gnderilmelidir. Gazlar ykama ve yakma yoluyla ortadan kaldrlabilir. Yakma durumunda yanma gazlar Ek-4e gre atmosfere atlmaldr. 1.9) Paragraf (1.8)e gre muamele gren kirli atk proses sular, kapal su tasfiye sistemlerinde temizlenmelidir. 1.10) Numune alma ilemlerinde aa kan emisonlarn azaltlmas iin 01.01.2014 ylna kadar gerekli tedbirler alnmaldr 1.11) Artma tesisinde biriken tortularn yanma odasnda yaklmasnda oluan ve 9000C scaklkta meydana gelen gazlar, son yakma blmnden geirilerek yaklmaldr. 1.12) Petrokimyasal ileme proseslerinin bulunmad rafinerilerden kan organik gaz ve buhar emisyonlar ilenen ham petroln % 0,04n geemez. 1.13) Baca d kaynakl uucu organik emisyonlarn ktlesel debisinin hesaplanmasnda Ek-12.ada yer alan esaslara uyulmaldr. 1.14) Bu tesisler iin Ek-1, Ek 2 ve Ek 5.Yde yer alan hkm ve snr deerlere de uyulmaldr. 1.15) Sistem teknolojisi ve gaz biimindeki emisyonlarn nlenmesiyle ilgili almalarda Trk Standartlarna ve uluslararas standartlara uyulmaldr. 2) Katalitik Kraking Tesisleri : 2.1) Katalitik Kraking iin akkan yatakl prosedr kullanlan tesislerde meydana gelen atk gazdaki emisyonlar kataliz rejenere edildiinde, aadaki konsantrasyonlarn amamaldr. Partikl madde, 200 mg/Nm3,

45

NO ve NO2 (NO2 cinsinden) 800 mg/Nm3, SO2 ve SO3 (SO2 cinsinden) 1700 mg/Nm3, 2.2) Proses teknik tedbirlerini uygulama yoluyla azotoksitleri ve kkrtoksitleri emisyonlarn azaltmak iin gerekli tm tedbirler alnmaldr. 2.3) Bu tesisler iin Ek-1 ve Ek 2de yer alan hkm ve snr deerlere de uyulmaldr. M) ONNC GRUP TESISLER: Ta Kmr Gazlatrma Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1) Koklatrma kamaralarnn alttan atelenmesinde kkrtsz veya kkrtten arndrlm gaz kullanlmaldr. Bu ateleme gazlarnda ktlesel H2S konsantrasyonu 0,5 g/Nm3, dier kkrtl bileiklerin konsantrasyonu ise 0,3 g/Nm3 deerini amamaldr. Bu deerler saatlik ortalama deerler olarak llmelidir. 2) Kok ocaklarnn doldurulmasnda kan gazlarda ksa srelerde islilik derecesi Bacharach Skalasna gre 3 amamaldr. 3) Ta kmr gazlatrma tesisleri baca gaz toz emisyonu 50 mg/Nm3 deerini amamaldr. 4) Yanmam gazlarn kamaralardan szmalar nlenmelidir. 5) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 6) Koklatrma kamaralarnda alanlarn ii sal ve gvenlii ynnden korunmas salanmaldr. 7) Tesis teknolojileri ve emisyonlarn nlenmesiyle ilgili almalarda Trk Standartlarna uyulmaldr. N) ONDRDNC GRUP TES SLER: Bitml Yol Yapim Maddelerinin retildii ve lendii Tesisler, Asfalt retim Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1) Atk gazlardaki toz emisyonu, yanma gazlarnda %4 CO2 esas alndnda 50 mg/Nm3 deerini amamaldr. Asfalt betonun hazrlanmas ve benzeri ilemlerde toz emisyonu 50 mg/Nm3 snr deeri amamaldr. 2) Atk gazlar en az 12 m yksekliindeki bir bacadan Ek-4e gre atmosfere atlmaldr. 3) Kartrc ve depolardan balayc madde buharlarnn evreye szmas nlenmelidir. Baca gaznda bulunan organik bileikler Ek-1 de verilen organik buhar ve gaz emisyonlar snr deerlerini gememelidir. 4) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 5) Tesis teknolojileri ve emisyonlarn azaltlmasyla ilgili almalarda Trk Standartlarna uyulmaldr. O) ONBES NC GRUP TES SLER: Grafit ve Benzeri rnlerin retildii Tesisler: Elektrodlar ve dier aparatlar iin yakma metodu ile grafit ve benzerlerini reten bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1) Yanma gazlarnda %7 CO2 esas alndnda atk gazlardaki toz biimindeki emisyon 150 mg/Nm3 deerini amamaldr. 2) Frn atk gazlarnda yanc organik maddelerdeki toplam karbon emisyonu %8 CO2 esas alndnda 250 mg/m3 deerini amamaldr. Atk gazlardaki 700Cde llen katran kkenli emisyonlar 50 mg/Nm3 deerini amamaldr. 3) Zift, katran veya dier gazlaabilen balayc ve akkanlatrc maddelerin yksek scaklkta ilendii kartrclarn atk gazlar bir son yakc blme gnderilmelidir. Atk gazlarda, yanc organik maddelerdeki toplam karbon emisyonlar 100 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 4) Baca gazlar islilik derecesi Bacharach Skalasna gre 2 olmaldr. 5) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. P) ONALTINCI GRUP TES SLER: Cam retim Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1) Cam retim tesislerinde emisyon deerleri; fosil yaktlarla stlan cam ergitme frnlarnda, atk gazdaki hacimsel oksijen miktar %8, pota frnlar ile gnlk tank frnlarnda hacimsel oksijen miktar % 13 esas alnacaktr. 2) Atk gazlardaki toz biimindeki emisyonlar 7/10/2004 tarihinden nce faaliyete geen tesislerde 150 mg/Nm3 deerini amamaldr. Ancak 7/10/2004 tarihinden sonra kurulan tesislerde ve revizyonunu tamamlam olan frnlarda 75 mg/Nm3 snr deeri uygulanacaktr. 3) Cam ergitme frnlarnn atk gazlarndaki florr (F-) olarak tanmlanan anorganik florr bileikleri emisyonlar ktlesel debi deeri 0,15 kg/saat veya zerinde ise, bu bileiklerin gaz iindeki florr konsantrasyonu (F-) 15 mg/Nm3 snr deerini amamaldr. 4) Ek-1de verilen ilgili esaslara uyulmaldr. 5) Aada verilen tablodaki snr deerlere uyulmas gerekmektedir.7/10/2004 tarihinden sonra kurulan tesislerde mevcut en iyi teknikler gz nne alnarak atk gazdaki NO ve NO2 emisyonlar azaltlacaktr. Bu konuda yaplan almalar hakknda heryl sonu itibaryla emisyon izni vermeye yetkili mercie bilgi verilmesi gerekmektedir

46

Tablo 5.6 Cam frnlar NO ve NO2 (NO2 olarak ) emisyon snr deerleri Sv Yaktlar Gaz Yaktlar Emisyon kaynaklar mg/Nm3 mg/Nm3 Pota frnlar Rekperatif frnlar Rejeneratif arkadan atelemeli frnlar Rejeneratif yandan atelemeli frnlar Gnlk Tank 1.200 1.200 1.800 3.000 1.600 1.200 1.400 2.200 3.900 1.600

6) 7/10/2004 tarihinden nce kurulan ve revizyonunu tamamlam tesislerde; mevcut en iyi teknikler gz nne alnarak atk gazdaki NO ve NO2 emisyonlarnn azaltlmas almalar yaplmaldr.Bu konuda yaplan almalar hakknda heryl sonu itibaryla emisyon izni vermeye yetkili mercie bilgi verilmesi gerekmektedir.. 7) Atk gazdaki SO2 ve SO3 emisyonlar (SO2 cinsinden) alevle stlan; Cam ergitme tesislerindeki % 8 hacimsel oksijen miktar deerine gre; rejeneratif ve rekperatif frnlarda 1800 mg/Nm3, Pota frnlar ve gnlk tanklarnda % 13 hacimsel oksijen deerine gre; 1100 mg/Nm3, snr deerini amamaldr. R) ONYED NC GRUP TES SLER : Kimyasal Gbre retim Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1) Azot oksitleri emisyonlarnda 8 inci grup tesisleri (2) fkrasndaki esaslara uyulacaktr. 2) Kkrtdioksit, kkrt trioksit emisyonlarnda 8 inci grup tesisleri (3) fkrasndaki esaslara uyulmaldr. 3) Amonyak ihtiva eden gazlar ykanr. Ykama zeltisi prosese geri dndrlr veya atk su kanalna verilir. Atk su kanalna verildii alc hava ortamdaki amonyak konsantrasyonu 30 mg/Nm3 deerini amamaldr. Atk gazlardaki NH3 emisyonu da; 50 mg/Nm3 deerini amamaldr. 4) Atk gazlardaki F- zerinden verilen gaz biimindeki flor bileikleri konsantrasyonu 10 mg/Nm3 deerini amamaldr. Bu konuda Ek-1in (h ) bendi uygulanmaz. 5) Atk gazlardaki toz emisyonlar 100 mg/Nm3 deerini amamaldr. 6) Gbre komplekslerindeki yakma ve gazlatrma tesislerinde Ek-5in ilgili gruplarndaki hkm ve snrlar geerlidir. 7) Yukarda belirtilen hususlar dnda Ek-1in ilgili esaslar geerlidir. S) ONSEK Z NC GRUP TES SLER Amonyak retm Tessler: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr 1) Bu tesislerde oluacak amonyak emisyonlar Ek-7, Tablo 7.2.1 ( norganik Buhar ve Gaz Emisyonlar) de yer alan alan IV . snf emisyonlardr. 2) IV nc snfa giren organik bileiklerin emisyonu (5 kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) 200 mg/Nm3 deerini aamaz. Yukarda yer alan snr deerler 01 Ocak 2010 tarihinden itibaren geerli olacaktr. 3)Yukarda belirtilen hususlar dnda Ek-1in ilgili esaslar geerlidir. T) ONDOKUZUNCU GRUP TES SLER 1) Kmesler, Ahrlar ve Kesimhaneler: Bu tesisler aada verilen esaslara uyacaklardr: 1.1) Kesimhaneler: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr: 1.1.1) Ynetmeliin yrrle girmesinden sonra kurulacak izne tabi kesimhanelerin mevcut veya planlanm en yakn yerleim alanna uzakl en az 500 m olmaldr. 1.1.2) Koku oluturabilecek mezbaha yan rnleri kapal konteynr veya odalar iinde tutulacak ve esas olarak souk ortamda depolanmaldr. 1.1.3) retim tesisleri, mezbaha yan rnleri veya artklarnn ilendii ve depoland tesislerden kaynaklanan koku yayan maddeleri ieren atk gazlar toplanmal ve bir atk gaz temizleme tesisine gnderilmeli veya emisyon azaltm iin edeer tedbirler uygulanmaldr. 1.1.4) Bykba ve kkba kesimhanelerinde sv gbre, mevzuatta belirtilen dearj kriterlerini salamas durumunda, sv gbrenin depolanmasna dair hkm hari, tesiste aadaki (1.2) nci bentte belirtilen dier hususlar yerine getirilmelidir. 1.2) Kmesler ve Ahrlar: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. 1.2.1) Tesislerin yerleim alanna olan asgari uzakl, aadaki Asgari Mesafe Erisi grafiinden okunan deerin altnda olmayacaktr. Eer yksek kokulu atk gaz filtre edilerek koku problemi gideriliyorsa, asgari uzaklk belirlenen deerin altnda olabilir.

47

1.2.2) Tam bir temizlik ve kuruluk salanmaldr. 1.2.3) Havalandrma sistemi bulunmaldr. 1.2.4) Kat dklar iin svlara kar geirgen olmayan bir depolama platformu yaplmal ve depolamadan kaynaklanarak evreyi rahatsz edecek sorunlar giderilmelidir (koku, sinek vs.). 1.2.5) Kmes ve ahr ile sv dk kanallar ve konteynrlar arasnda koku nleyici tedbirler alnmaldr. 1.2.6) Sv dklar, svlara kar geirgen olmayan alanlar ve kapal kanallardan geirilerek ahrlarn dnda kapal konteynrlarda veya edeer emisyon azaltma tedbirleri alnm yerlerde depolanmaldr. 1.2.7) Sv gbre, mevzuatta belirtilen dearj kriterlerini salamaldr. 1.2.8) Sv ve kat dk depolama kapasitesi temel olarak aylk miktar dikkate alnarak belirlenmelidir. Bu maddelerin deerlendirilme yerleri ve sreleri ile kompostlama, kurutma veya atk gaz tesisleri gibi uygun tesislerde ileme tabi tutulma durumu dikkate alnarak, emisyon izni veren yetkili merci tarafndan artrlabilir veya azaltlabilir. Asgari Mesafe Erisi (stteki eri, kmesi hayvanlar iin geerli olan asgari mesafe erisini, alttaki ise bykba ve kkba hayvanlar iin geerli olan eriyi gsterir.)

Tablo 5.7 Bykba/kkba hayvanlar cinsinden, hayvan yeri saysn canl hayvan ktlesine dntrme faktrleri, Hayvan Cinsi Ortalama Mnferit Hayvan Ktlesi (Bykba/Kkba Hayvan) Bykba/kkba Hayvanlar 1. Ykl ya da yksz dii 0,30 2. 10 kga kadar yavrulu dii 0,40 3. Yetitirilen yavru (25 kga kadar) 0,03 4. Gen dii (90 kga kadar) 0,12 5. Besi hayvanlar (110 kga kadar) 0,13 6. Besi hayvanlar (120 kga kadar) 0,15 1(GV) bykba/kkba hayvan birimi = 500 kg canl hayvan Tablo 5.7de gsterilen barndrma ynteminden byk lde farkl retim yntemleri iin ortalama mnferit hayvan ktlesi (Bykba/kkba hayvan cinsinden) mnferit olarak tespit edilebilir. Tablo 5.8 Kmes hayvanlar cinsinden, hayvan yeri saysn canl hayvan ktlesine dntrme faktrleri, Hayvan Cinsi Ortalama Mnferit Hayvan Ktlesi Kmes Hayvanlar Yumurtlayan kmes hayvanlar Gen kmes hayvanlar (18. haftaya kadar) 35 gne kadar besi pilileri 49 gne kadar besi pilileri Yetitirilen pekin rdekleri (3. haftaya kadar) Besi pekin rdekleri (7. haftaya kadar) Yetitirilen uan rdek (3. haftaya kadar) 0,0034 0,0014 0,0015 0,0024 0,0013 0,0038 0,0012

48

Besi uan rdei (10. haftaya kadar) Yetitirilen hindi (6. haftaya kadar) Besi hindisi, dii kanatllar (16. haftaya kadar) Besi hindisi, erkek kanatllar (21. haftaya kadar)

0,0050 0,0022 0,0125 0,0222

1.2.9) Tesisin kuruluunda kural olarak azota kar hassasiyeti bulunan bitkiler (rnein fidanlklar, kltr bitkileri) ve ekolojik sistemlerle (rnein fundalk, bataklk, orman) arasndaki mesafesi asgari 150 m olmaldr. 1.3) Canl hayvan ktlesi 0-50 GV arasnda olan tesisler iin asgari mesafe, Valilike; yerleim yerinin zellikleri, tesisin kapasitesi, tesiste alnacak tedbirler, meteorolojik parametreler (rzgar yn,hz) vs. hususlar dikkate alnarak belirlenir. 2) Hayvan Yalarnn Eritildii Tesisler: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. Keskin kokulu maddeler; 2.1) Kokunun oluabilecei depolama sahalar da dahil ileme tesisleri kapal odalarda tutulmaldr. 2.2) leme tesislerinin yansra bu odalarn da atk gazlar toplanmaldr. 2.3) Koku olumas beklenen ham madde ve ara rnler kapal konteynerlarda veya odalarda depolanacak ve soutulmaldr. 2.4) Koku yayan maddeleri ieren atk gazlar toplanacak ve bir atk gaz temizleme tesisine gnderilecek veya emisyon azaltm iin edeer tedbirler uygulanmaldr. 3) Et ve Balk rnlerinin Ttslendii Tesisler : Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. Keskin kokulu maddeler; Ttsleme frnlarnn atk gazlar toplanacak ve bir atk gaz temizleme tesisine gnderilecek veya emisyon azaltm iin edeer tedbirler uygulanmaldr. 4) Jelatin, Post Tutkal, Deri Tutkal veya Kemik Tutkal reten Tesisler; Kesimhane Yanrn Kemikleri, Hayvan Kllar, Tyleri, Boynuz, Trnak veya Kanlarndan Hayvan Yemi veya Gbresi veya Teknik Yalarn retildii Tesisler; Muamele Edilmemi Hayvan Kllarnn Depoland veya lendii Tesisler; Muamele Edilmemi Kemiklerin Depoland Tesisler ve Hayvan Cesetlerinin Bertaraf Edildii Tesisler ile Bu Tesislerde Bertaraf Edilmesi iin Hayvan Cesetleri veya Hayvan rnleri Paralarnn Topland veya Depoland Tesisler. Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. Keskin kokulu maddeler: 4.1) Koku olumas beklenen depolama sahalar da dahil ileme tesisleri kapal odalar iine yerletirilmelidir. 4.2) leme tesislerinin atk gazlar ile bu odalardaki hava toplanmaldr. 4.3) Koku olumas beklenen ham madde ve ara rnler kapal konteynrlarda veya odalarda depolanacak ve soutulmaldr 4.4) Koku yayan maddeleri ieren atk gazlar toplanacak ve bir atk gaz temizleme tesisine gnderilecek veya emisyon azaltm iin edeer tedbirler uygulanmaldr 5) Gbre (Tezek) Kurutma Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. Keskin kokulu maddeler: Koku olumas beklenen depolama sahalar da dahil ileme tesisleri kapal odalar iine yerletirilmeli; iletme tesislerinin atk gazlar ile ierideki hava toplanmal ve bir atk gaz temizleme tesisine beslenmelidir. U) Y RM NC GRUP TES SLER: Bitki Koruma Aktif Maddeleri veya Pestisitlerin retildii, tld ve Paketlendii Tesisler: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. 1) Azinfosetil, karbofuran, dinitro-o-kresol, paration-metil gibi yava znen ve kolayca biriken veya yksek toksitesi olan aktif maddeler ile bitki koruyucu aktif maddelerin veya pestisidlerin retildii tesislerin atk gazlarndaki toz emisyonlar 25 g/saat ve zerinde ise partikl madde konsantrasyonu 5 mg/Nm3 amamaldr. 2) Ek-1deki ilgili esaslara uyulmaldr. V) Y RM B R NC GRUP TES SLER: Metal Yzeylerin Boyand Tesisler: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. 1) Otomotiv retim ve motorlu ara retim tesisleri 1.1) Az zc ieren veya hi zc iermeyen boyalarn seilmesi, etkin kaplama yntemlerinin kullanlmas, zellikle sprey alanlarnda atk gaz temizleme yntemleri gibi uygulamalarla tesislerden kaynaklanan organik emisyonlarn ktlesel debilerini azaltmak iin uygun tedbirler alnmaldr. Tesisler bu konudaki almalar 01/01/2009 tarihine kadar gerekletirmelidir. Endstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmeliine gre veya bu ynetmeliin yaym tarihinden sonra yetkili mercie yaplan emisyon izni alma, tesiste deiiklik veya belge yenileme talebi vb bavurularda yukarda belirtilen emisyon azaltm tedbirlerini alm olan ve Tablo 5.9 da yer alan snr deerleri

49

saladn ktlesel bilano metoduna gre hazrlanm rapor ile belgeleyen tesislerin dosyalar Tablo 5.9da yer alan snr deerlere gre deerlendirilecektir. 01/01/2009 tarihine kadar yaplan emisyon izni alma, tesiste deiiklik veya belge yenileme talebi vb bavurusunda bulunan iletmelerde yukarda belirtilen emisyon azaltm tedbirleri alnmam ve Tablo 5.9 da yer alan snr deerleri salayamayan tesislerde boyama ve kurutma nitelerinden kaynaklanan atk gazdaki organik buhar ve gaz emisyonlar Ek-1in (h) bendinde verilen snr deerleri salanmaldr. Bu durum geerli emisyon lm raporu ile belgelenmelidir. Bu kapsamda emisyon izni alan tesisler teyit lmlerine kadar Tablo 5.9 da yer alan snr deerleri salamaldr. 01.01.2008 tarihinden itibaren ara boyama endstrisinde ktlesel bilano metoduna gre uyulmas gereken snr deerler aadadr. Tablo 5.9 Ara Boyama Endstrisi iin uyulmas gereken snr deerler ktlesel bilano metoduna gre aada yer almaktadr. retim Snr lem (Yllk Solvent Tketim Seviyesi Gre) (Yllk retim Miktar) Yeni Tesislerde Mevcut Tesislerde (ton/yl) Yeni Otomobil Boyama ( >15) >5000 adet 45 g/m2 veya 1,3/kg kasa + 33 g/m2 90 g/m2 veya 1,5 /kg kasa + 70 g/m2 65 g/m2 55 g/m2 90 g/m2 70 g/m2 210 g/m2 150 g/m2 60 g/m2 veya 1,9/kg kasa + 41 gr/m2 90 g/m2 veya 1,5/kg kasa + 70 g/m2 85 g/m2 75 g/m2 120 g/m2 90 g/m2 290 g/m2 225 g/m2

Yeni Kamyon Kabini Boyama ( >15) Yeni Van ve Kamyon Boyama ( >15 ) Yeni Otobs Boyama

5000 tek gvde veya > 3500 (asi) 5000 > 5000 2500 > 2500 2000 > 2000

1.2) Atk gazlardaki toz emisyonlar 20 mg/Nm3 deerini amamaldr. 1.3) Ek-1deki ilgili esaslara uyulmaldr. 1.4) Ktlesel bilano metoduna gre hazrlanacak raporda, Tablo 5.9 da istenen bilgilere ilave olarak tesiste bulunan bacalardan kaynaklanacak emisyonlarn ktlesel debileri Ek-3 kapsamnda deerlendirilmelidir. 1.5) Her yl sonu itibariyle (31 Aralk) ktlesel bilano metodu ile hazrlanacak rapor Yetkili Mercie ylban takip eden ay iinde sunulacaktr. Bu kaytlar ve hesap metodu bilgisayar ortamnda 5 yl sreyle muhafaza edilmeli ve yetkili otoritenin denetimine ak olmaldr. 1.6) Ktlesel bilano metoduna gre hazrlanacak raporlar Bakanln yetkili kabul ettii kurum ve kurulularca hazrlanacak ve onylanacaktr. 1.7) Tablo 5.9 da yer almayan traktr, motosiklet ve zhl tayc ve benzeri aralar reten tesislerdeki boyama ve kurutma nitelerinden kaynaklanan atk gazdaki organik buhar ve gaz emisyonlar Tablo 5.9 da yer alan snr deerlere tabi olmayp 01.01.2010 tarihine kadar Ek-1in (h) bendinde verilen snr deerlere ,01.01.2010 tarihinden sonra Ek-7 Tablo 7.2.2 de yer alan snr deerlere tabidir. 1.8) Toplam yllk ara retim snr Tablo 5.9 da yer alan miktarlardan daha az olan tesislerdeki boyama ve kurutma nitelerinden kaynaklanan atk gazdaki organik buhar ve gaz emisyonlar Tablo 5.9 da yer alan snr deerlere tabi olmayp 01.01.2010 tarihine kadar Ek-1in (h) bendinde verilen snr deerlere, 01.01.2010 tarihinden sonra Ek-7 Tablo 7.2.2 de yer alan snr deerlere tabidir. 2) Beyaz Eyalarn, Metal Yzeylerin ve Ahap Malzemelerin Boyand Tesisler: 2.1) Tesisteki boyama, kurutma, dier proses ilemlerinin gerekletii nitelerden kaynaklanan organik gaz ve buhar emisyonlar, 01.01.2008 den itibaren Ek-7 Tablo 7.2.2de yer alan snr deerlere uygun olmaldr. 2.2) Atk gazlardaki toz emisyonu 20 mg/Nm3 deerini amamaldr 2.3) Bunlarn dnda, Ek-1deki ilgili esaslara uyulmaldr. Y) YIRMIIKINCI GRUP TESISLER: 1) Ham Petrol, Petrol ve Akaryakt Dolum ve Depolama Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. 1.1. 68 0F (20 C)da 0,044 psia (13 mbar)dan daha fazla buhar basnl rnlerin depolanmasnda, hareketli kapa olan sabit tavanl veya yzer tavanl tanklar veya edeer tedbirler alnmaldr. Hareketli kapakl yzer tavanl tanklarn kenarlar etkili contalarla tehiz edilecektir. 1.2. Tanklarn boyas; sabit atl tanklar ksa vadede gnein radyasyon enerjisinin %70ini yanstacak, uzun vadede de en azndan %50sini yanstacak boyalarla kaplanmaldr. 1.3. Tesis teknolojileri ve emisyonlarn nlenmesiyle ilgili almalarda Trk Standartlarna uyulmaldr.

50

1.4. Tanklarda bulunan numune kaplarnn ve seviye lm cihazlarnn azlarnn kapal olmas salanmal ve 01.01.2014e kadar otomatik sisteme geilmesi iin gerekli tedbirler alnmaldr. 1.5. Dolum kollarndan kaak olarak ortama yaylan emisyonlar ilave tedbirler alnarak (tanklara geri besleme vb.) azaltlmaldr. 01.01.2014e kadar otomatik sisteme geilmesi iin gerekli tedbirler alnmaldr. 1.6. Depolama tank nefesliklerinden, balant ekipmanlarndan ve tankerlere dolum ilemlerinden kaynaklanan baca d kaynakl uucu organik emisyonu ktlesel debi hesaplamalarnda Ek-12.adaki esaslara uyulmaldr. 1.7. Ham petrol/petrol ve akaryaktlarn depoland tesislerin ierisinde depolama blgelerinde petrol rnlerinin depoland tanklarn etrafnda, tank adalarnn arasnda, kara dolum blgelerinde hava kalitesi lmleri yaplmaldr. Tesis ii hava kalitesi lmlerinin Ek-2-Tablo 2.1de verilen deerler ile karlatrma yaplmakszn, Ek-2de yer alan metodlara gre yaplmal ve llen konsantrasyonlar Ek-2-Tablo 2.3 kapsamnda deerlendirilmelidir. 1.8. Tesiste bulunan tm depolama tanklar nefesliklerinden, balant ekipmanlarndan (vana, flan vb.) ve tankerlere dolum ilemlerinden kaynaklanan baca d kaynakl uucu organik emisyonlarn toplam ktlesel debisinin Ek-2-Tablo 2.1de verilen deerleri amas halinde tesis etrafnda Ek-2de belirtilen esaslara gre tesis etki alannda Hava Kirlenmesine Katk Deeri hesaplanmaldr. Hava Kirlenmesine Katk Deerinin en yksek olduu inceleme alan iinde Ek 2de yer alan esaslara gre tesis etrafnda hava kalitesi lmlerinin yaplarak hava kalitesi lm sonular Tablo 5.10 da yer alan snr deerlere gre deerlendirilecektir. Analiz sonularnn Tablo 5.10 da deerlendirilmek zere depolanan maddeler esas alnarak snf analizlerinin yaplarak ayr ayr verilmesi gerekmektedir.

Tablo 5.10 1. 2. 3. Ek-1 III. Snf Ek-1 II. Snf Ek-1 I. Snf Birim (g/m3) (g/m3) (g/m3) UVS* 90 50 20 KVS** 120 75 30

-Tabloda verilen konsantrasyon snrlar almamas kaydyla; I inci ve II nci snflara giren uucu organik karbon bileiklerinin bir arada bulunmas durumunda toplam emisyon konsantrasyonu KVS iin 75 ,UVS iin 50 g/m3, I nci ve III nc veya II nci ve III nc snflara giren organik karbon bileiklerinin bir arada bulunmas durumunda ve I nci, II nci ve III nc snflara giren organik karbon bileiklerinin bir arada bulunmas durumunda toplam emisyon konsantrasyonu KVS iin 120 UVS iin 90 g/m3snrn aamaz. (*) letmelerin veya tesislerin etki alannda hava kalitesi lmlerinin pasif rnekleme metodu ile yaplmas durumunda bu snr deerler uygulanr. - ki ay sre ile yaplan hava kalitesi lmlerinin ortalamas, Tablo 5.10 da belirtilen Uzun Vade Snr Deerin % 60nn zerinde olmas durumunda lm sresi yetkili merci tarafndan uzatlr ve rnekleme noktas says artrlabilir. - ki ay sre ile yaplan hava kalitesi lm sonularnn, Tablo 5.10 da belirtilen Uzun Vade Snr Deerin (UVS) % 80nin zerinde olmas durumunda yetkili merci hava kalitesi lm cihazlar ile lm yaplmasn isteyebilir. lm deerleri 1 saatlik ve gnlk ortalamalar halinde verilir ve Tablo 5.10 da belirtilen Ksa Vade Snr Deer (KVS) ile karlatrlr. (**) letmelerin veya tesislerin etki alannda hava kalitesi lmlerinin hava kalitesi lm cihazlar ile yaplmas durumunda bu snr deerler uygulanr.
1.9. Petrolhidrokarbonlarndan zellikle 1-3Btadien, Metilterbtileter, n-hekzan, BTEX, 2-3Dimetilpentan, siklohekzan, n-heptan, n-octane, 2-3dimetilheptan, i-propilbenzen parametrelerinin analiz sonularnn verilmesi gerekmektedir. 1.10. Ek-1deki ilgili esaslara uyulmaldr.

2) LPG, Doalgaz/LNG gibi Yanc,Parlayc,Patlayc Gazlarn Dolum ve Depolama Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr.
2.1. Tplerin boyama ilemleri srasnda meydana gelen atk gazdaki toz emisyonu 20 mg/Nm deerini
3

amamaldr.
2.2. Balant ekipmanlarndan ve tankerlere dolum ilemlerinden kaynaklanan baca d kaynakl uucu organik emisyonu ktlesel debi hesaplamalarnda Ek-12.bdeki esaslara uyulmaldr. 2.3. Tesiste bulunan balant ekipmanlarndan (vana, flan, emniyet ventili vb.) ve tankerlere dolum ilemlerinden kaynaklanan baca d kaynakl uucu organik emisyonlarn toplam ktlesel debisinin Ek-2 Tablo 2.1de belirtilen verilen deerleri amas halinde tesis etrafnda Ek-2de belirtilen esaslara gre tesis etki alannda Hava

51

Kirlenmesine Katk Deeri hesaplanmaldr. Hava Kirlenmesine Katk Deerinin en yksek olduu inceleme alan iinde Ek 2de yer alan esaslara gre tesis etrafnda hava kalitesi lmlerinin yaplarak hava kalitesi lm sonular Ek 2-Tablo 2.2 kapsamnda deerlendirilmelidir. 2.4. Emisyon izin dosyasna Ek-10 ve Ek-11de yer alan belgeler dnda depolama tanklar gvenlik sertifikalar ve TSE tarafndan dzenlenen Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesi eklenmelidir. 2.5. Ek-1deki ilgili esaslara uyulmaldr. 3) Organik kimyasal maddelerin (alkoller, aldehitler, aromatikler, aminler, ketonlar, asitler, esterler, asetatlar, eterler gibi zc maddeler) Depoland Tesisler: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr.
3.1. Depolama tank nefesliklerinden, balant ekipmanlarndan ve tankerlere dolum ilemlerinden kaynaklanan baca d kaynakl uucu organik emisyonu ktlesel debi hesaplamalarnda Ek-12.cdeki esaslara uyulmaldr. 3.2. Tesiste bulunan tank nefesliklerinden, balant ekipmanlarndan (vana, flan, emniyet ventili vb.) ve tankerlere dolum ilemlerinden kaynaklanan baca d kaynakl uucu organik emisyonlarn toplam ktlesel debisinin Ek-2-Tablo 2.1de verilen deerleri amas halinde tesis etrafnda Ek-2de belirtilen esaslara gre tesis etki alannda Hava Kirlenmesine Katk Deeri hesaplanmaldr. Hava Kirlenmesine Katk Deerinin en yksek olduu inceleme alan iinde Ek 2de yer alan esaslara gre tesis etrafnda hava kalitesi lmlerinin yaplarak hava kalitesi lm sonular Tablo 5.10 kapsamnda deerlendirilmelidir. Analiz sonularnn Tablo 5.10 da deerlendirilmek zere depolanan maddeler esas alnarak snf analizlerinin yaplarak ayr ayr verilmesi gerekmektedir. 3.3. Ek-1deki ilgili esaslara uyulmaldr.

Z) Y RM NC GRUP TESISLER: Maya retim Tesisleri: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr Toplam karbon olarak organik madde emisyonu Ek-1in (h) bendindeki deerleri gememelidir. AA) Y RM DRDNC GRUP TESISLER: Bitkisel Ham Maddeden Kat ve Sv Ya retim Tesisleri Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr:. 1) Atk gazlar; rnein tohum silosu, tohum hazrlama, tostlama, kurutma, soutma, kaba tahl silosu, paketleme, kaba tahl ykleme gibi ortaya kt yerde toplanmal ve bir atk gaz temizleme tertibatna aktarlmal ya da emisyonu azaltmaya ynelik edeer tedbirler alnmaldr. 2) Kkrt oksit emisyonu; Kokuyu azaltc biyolojik filtre kullanlyorsa, aada belirtilen kkrt oksit emisyonu hakkndaki snr deerler geerli deildir Ancak; biyolojik filtre kullanlmyorsa aadaki belirtilen kkrt oksit emisyonu hakkndaki snr deerler geerlidir. Kkrt oksidi (kkrt dioksit ve kkrt trioksit), kkrt dioksit olarak gsterilir. Ktlesel debisi 1,8 g/saat veya Konsantrasyonu 0,35 mg/Nm3 deerlerini gememelidir. 3) Toplam toz; Tohum kondisyonlama (havalandrma), tohum hazrlama, tostlama ve soutma tesisi kurutucu blm, kaba tahl kurutma ve soutma, paletleme gibi ilemler srasnda nemli toz emisyonu ortaya kmas durumunda Ek-1 de yer alan Diyagram 1 geerlidir. BB) YIRMIBEINCI GRUP TES SLER eker Fabrikalar: 1) eker Pancar Kspesi Kurutma Tesisi: Bu tesislerde aada verilen esaslara uyulmaldr. eker pancar kspesi kurutma tesisi dolayl kurutma (buharla kurutma) tekniine gre kurulmal ya da emisyonu azaltmaya ynelik e deer tedbirler alnmaldr. Tesisin kurutma ya da enerji santrali gibi birimlerde deiiklik olmas halinde orantllk ilkesi gz nnde bulundurulmak suretiyle dolayl kurutma talep edilip edilmeyecei gzden geirilmelidir. 1.1) Organik Maddeler: Atk gaz iindeki toplam karbon olarak organik madde emisyonlar 0,65 kg/saatlik ktle debisini gememelidir. Organik madde emisyonlar iin Ek-1deki snr deerler geerli deildir. 1.2) Dorudan kurutma yntemli tesisler iin atk gazlardaki emisyonlar iin hacimsel O2 miktar % 12 alnarak aadaki kurallar esas alnr. Koku emisyonu azaltmak amacyla tambur giri scakl 750Cyi, Atk gaz halindeki toz haldeki emisyonlar 60 mg/Nm3, deerini aamaz. 1.3) Kkrt dioksit ve azot oksit emisyonlar iin Ek-5.A daki snr deerler geerlidir. 1.4) Bunlarn dnda, eker fabrikalarnda Ek-1deki ilgili esaslara uyulmaldr.

52

CC) Y RM ALTINCI GRUP TES SLER Dier Tesisler: Ek 8 de emisyon iznine tabi tesisler arasnda bulunmasna karn yukardaki gruplarda yer almayan tesisler aadaki hkm ve snr deerlere tabidir. 1) Atk gazlarda bulunan toz eklindeki emisyon, zel toz emisyonu deilse Ek-1, Diyagram 1de yer alan snr deerini amamaldr. Tesisten kaynaklanan zel toz emisyonlar Ek-1de yer alan zel toz snr deerleri amamaldr. 2) Atk gazlarda bulunan organik bileiklerin buhar ve gaz biimindeki emisyonlar Ek-1de yer alan snr deerleri amamaldr. 3) Baca gaz hz ve ykseklii Ek-4e uygun olmaldr. 4) Bunlarn dnda, Ek-1deki ilgili esaslara uyulacaktr.

53

EK-6 GENEL KURALLAR, B R MLER, SEMBOLLER, EV RMELER 1) Hava Kalitesi Ktle Konsantrasyonu: Havann birim hacminde hava kirleticinin ktlesidir. Birim g/m3, mg/m3 veya g/m3 dir. ken tozlar iin konsantrasyon: Birim zamanda rtlen birim yzeyde tozun ktlesidir. g/m2 gn, mg/m2 gn ve g/m2 gn birimleriyle verilir. Hacim Konsantrasyonu: Havann milyon hacmindeki hava kirleticinin hacmidir. Birim olarak ppm ile verilir. m: Mikrometre 1 m = 0,001 mm ng : Nanogram 1 ng = 0,001 g g : Mikrogram 1 g = 0,001 mg mg : Miligram 1 mg = 0,001 g 1 ppm (parts per million)x M 103 RT/P M R T P V : : : : : = g/m3

Hava kirleticinin mol ktlesi hava kirleticinin mol ktlesi Gaz sabiti: 0,08207 Mutlak Scaklk (0K) Atmosfer Basnc (atm.) Hacim (lt) 1 lt = 1 dm3 1 dm3 = 0,001 m3

C (mg/Nm 3 ) = C ( ppmV ) *

M 22,4

C (mg/Nm3) : Normal koullarda (0 derece C. 1 atm)ktlesel konsantrasyon C (ppmV) : Hacimsel konsantrasyon (milyonda bir birim) M: Bir molekl gazn arl 2) Emisyonlar Ktle Konsantrasyonu: Atk gazn birim hacmi bana yaylan hava kirleticinin ktlesidir. g/Nm3, mg/Nm3 birimleriyle verilir. a) Normal artlardaki (00C ve 1 atm. de) atk gazda su buharndan ileri gelen nem kartlarak, (Kuru bazda) b) Normal artlardaki (00C ve 1 atm. de) atk gazda su buhar ile birlikte (Islak bazda) hesaplanr. Bu Ynetmelikte belirtilen emisyon snr deerleri kuru baz ve normal artlar esas alnarak belirlenmitir. Ktlesel Debi: Birim zamanda yaylan hava kirleticinin ktlesidir. Kg/saat, g/saat, mg/saat birimleriyle verilir. rn bana Ktle: Elde edilen veya ilenilen rn ktlesi bana yaylan hava kirleticinin ktlesidir. kg/ton, g/ton birimleriyle verilir. Baca Gaz: Bir baca zerinden verilen kat, sv ve gaz halindeki emisyonlar tayan atk gazlardr. 1 atm. = 1013 mbar, 1mbar = 0,001 bar = 100 Paskal KJ/h : Bir saatte kilo joule MJ/h : Bir saatte Mega joule 1 MJ = 1000 kJ GJ/h : Bir saatte Giga joule 1 GJ = 1000 MJ TJ/h : Bir saatte Tega joule 1 TJ = 1000 GJ t: ton h: saat s: saniye m3/h : Bir saatte metrekp (Hacimsel Debi) Isl G (Yakt Isl Gc, Anma Isl Gc): Bir yakma tesisinde birim zamanda yaklan yakt miktarnn yakt alt sl deeriyle arplmas sonucu bulunan asl g deerdir. KW, MW birimleri ile verilir. Isl G: kg/saat x kcal/kg x 4.18 kJ/kcal x h/3600 s = kW Birim Zamanda Tketilen Yakt: kg/saat Alt Isl Deer: kcal/kg 4,18 kJ : 1kcal 1 saat (h): 3600 s 1000 KW: 1 MW Kkrt Emisyon Derecesi: Bir yakma tesisinin kkrt emisyon derecesi,

54

Yaylan Toplam Kkrt Miktar Yaktla Verilen Toplam Kkrt Miktarlar

x 100

eklinde tanmlanr. Mevcut Tesis : Ynetmeliin yaynlanmasndan nce kurulmu veya kurulmakta olan tesisler Yeni Tesis: Ynetmeliin yaynlanmasndan sonra kurulacak olan tesisler 1.3 Fazla Havada Karbondioksit ve Oksijen Dnmleri Karbondioksit Dnm aadaki formlle hesaplanr: mg/Nm3 (ref.) = CO2 %(ref) x mg/Nm3 (llen) CO2 %(llen) mg/Nm3 (ref) : Dzeltilmi ktle konsantrasyonu CO2 % (ref): Referans alnan karbon dioksit yzdesi CO2 %(llen): Baca gaznda llen karbon dioksit yzdesi. mg/Nm3 (llen): Baca gaznda llen ktle konsantrasyonu Oksijen Dnm aadaki formlle hesaplanr: mg/Nm3 (ref.) = 21-O2 %(ref) x mg/Nm3 (llen) 21-O2 %(llen) mg/Nm3 (ref) : Dzeltilmi ktle konsantrasyonu O2 % (ref): Referans alnan oksijen yzdesi O2 %(llen): Baca gaznda llen oksijen yzdesi. mg/Nm3 (llen): Baca gaznda llen ktle konsantrasyonu Fazla hava hacminde karbon dioksit yzdesi verilmise, aadaki formlle, hacimdeki yzde oksijen dnm hesaplanr: O2 % = 21 x CO2 % (llen) CO2 % ( max) Fazla havasz yanma olduu zaman farkl yaktlar iin, aadaki verilen maksimum (max) karbondioksit deeri kullanlr: Evsel Atk : 20 % Kmr : 19 % Fuel-oil : 18% Dizel-oil : 16% Doalgaz : 12%

55

EK-7 01/01/2010dan sonra geerli olacak norganik ve Organik Toz Emisyonlar, norganik ve organik buhar ve gazlar, kanserojen maddeler ve bunlara ait snr deerleri: 01/01/2010 tarihinden itibaren geerli olacak Tablo 7.1.1 ve Tablo 7.1.2. de belirtilen norganik ve Organik Toz Emisyonlar ve bunlara ait snr deerler aadadr. norganik toz emisyonlar iin emisyon snr deerleri (Tablo 7.1.1) Iinci snfa giren inorganik toz emisyonu 0.20 mg/Nm3 . (1g/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIinci snfa giren inorganik Toz emisyonu (5g/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIInc snfa giren inorganik Toz emisyonu (25g/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) Tablo 7.1.1. norganik toz emisyonunda zel maddeler I.snf maddeler II.snf maddeler -Arsenik ve bileikleri -Bakr (kokulu gaz) -Civa ve norganik civa bileikleri -Cam yn elyaf -Kobalt (fme) ve kobalt -Cruf yn elyaf (fiberler) bileikleri -Demir pentakarbonil -Gm ve bileikleri -Krom III Klorr (CrCI3) -Kurun ve inorganik kurun -Kadmiyum ve bileikleri bileikleri -Kristobolit -Kurun molibdat -Kuvarz, solunabilen -Rodyum ve bileikleri (suda -Platin bileikleri znemeyen) -Radyum bileikleri -Selenyum ve bileikleri -Seramik fiberler -Ta yn fiberler -Silika elyaflar, zellikle -Tellr ve bileikleri Kristabolit ve tridimit, ve solunabilen kuvarz -Talyum ve bileikleri -Tridimit -Vanadyum bileikleri, zellikle Vanadyum oksitler, halajenrler ve slfatlar, ve vanatlar 1 mg/Nm3 5 mg/Nm3 max

III. snf maddeler -Antimon ve bileikleri -Bakr ve bileikleri - Baryum ve bileikleri - inko klorr (kokulu gaz) -Floresan -Florrler -Kalay ve inorganik kalay bileikleri -Kalsiyum florr -Kalsiyum Oksit -Krom ve bileikleri (2.3.1de sz edilen Cr (VI) bileikleri dnda) -Mangan (kokulu gaz) ve mangan bileikleri -Palladyum ve bileikleri -Platin ve suda znemeyen Platin bileikleri -Potasyum ferrisiyanr -Potasyum hidroksit -Siyanrler -Sodyum hidroksit -Tantal -Vanadyum, Vanadyum alamlar ve Vanadyum Karpit -Yitriyum - Yitriyum oksit

Organik toz emisyon maddeleri iin snr deerleri (Tablo 7.1.2) Iinci snfa giren organik toz emisyonu (0,1kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIinci ve IIInc snfa giren organik toz emisyonu Atk gaz emisyon debisi 0,5 kg/saat den kk olanlar iin Atk gaz emisyon debisi 0,5 kg/saat eit veya byk olanlar iin (filtre k) 10 mg/Nm3 .

50 mg/Nm3 10 mg/Nm3

56

Tablo 7.1.2. Organik toz emisyonunda zel maddeler I.snf maddeler II.snf maddeler III. snf maddeler -Antrasen -Naftalin -Benzoik asit metil ester -Polietilen glikol -Metil benzoat -Bifenil -Difenil -Antrasen aminler, 1-4 benzokinon, naftalin -Difenil eter -Difenilmethan-2,4-di-isosiyanat -MAA (Maleik asit anhidrit) - Maleik anhidrit -MDI (Difenil-2-metan) -Metil-2,4-fenil-diizosiyanat -Metil-2,6-fenil-diizosiyanat -Nitro-kresoller -Nitrofenoller -Nitrotoluenler -Ftalik anhidrit -TDI (2-metil-1,4-fenilendiizosiyanat) -Toluen-2,4-diizosiyanat -Toluen-2,6-diizosiyanat - Tablo 7.1.1., Tablo7.1.2. ve bu tablolara ait snr deerleri 01/01/2010 tarihinden itibaren geerlidir. Tablo 7.1.1., Tablo7.1.2de bulunmayan toz emisyonundaki zel maddeler etkilerine en yakn snfa dahil edilecektir. Etkilerine gre gruplanmas mmkn deilse kimyasal yapsna en yakn gruba dahil edilmelidir. Tablo 7.2.1.de I, II, III ve IV olarak snflandrlan, proses, depolama, nakil vb ilemlerden atlan veya kaan atk gazlarda bulunan organik bileiklerin buhar ve gaz biimindeki emisyonlar, ayn snftan birden fazla bileik bulunsa dahi, bunlarn toplam emisyonlar, aadaki deerleri aamaz norganik Buhar ve Gaz Emisyonlar snr deerleri (Tablo 7.2.1) Iinci snfa giren inorganik bileiklerin emisyonu 1 mg/Nm3 (10g/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIinci snfa giren inorganik bileiklerin emisyonu 5 mg/Nm3 (50g/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIInc snfa giren inorganik bileiklerin emisyonu 30 mg/Nm3 (300g/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IVnc snfa giren inorganik bileiklerin emisyonu 200 mg/Nm3 (5 Kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) Tablo 7.2.1. norganik buhar ve gazlar I. snf II. snf III. snf IV. snf -Arsenik trihidrr -Bor triklorr -Klorrler ve bileikleri -Amonyak (Arsin) -Bor triflorr (HCl olarak hesaplanr) -NOX (NO2 olarak -Klordioksit -Brom ve bileikleri -Diklorosilisyumdihidrit hesaplanr) -Siyanojen klorr (HBr olarak hesaplanr) -Nitrik asit (duman) -SOX (SO2 olarak -Diboran (B2H6) -CI2 (gaz) -Silisyum tetraklorr hesaplanr)) -Kkrt hekzaflorr -Fosgen -Flor ve bileikleri -Fosfin (Fosfor trihidrit) (HF olarak hesaplanr) -Triklorsilan -Germanyum hidrr -Hidrojen Siyanr (HCN) -Hidrojen yodr -Hidrojen slfr -Azot triflorr -Fosforik asit -Silisyum tetraflorr -Silisyum tetrahidrr -Slfrik asit Tablo 7.2.1. ve ona ait snr deerler 01/01/2010 tarihinden itibaren geerlidir. 01/01/2010 tarihinden itibaren geerli olan Organik buhar ve gazlar ve bunlara ait snr deerleri aadadr. Organik Buhar ve Gaz Emisyonlar iin snr deerleri (Tablo 7.2.2) Iinci snfa giren organik bileiklerin emisyonu 20 mg/Nm3 (0,1 kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIinci snfa giren organik bileiklerin emisyonu 100 mg/Nm3

57

(2 kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) IIInc snfa giren organik bileiklerin emisyonu (3 kg/saat veya zerindeki emisyon debileri iin) Tablo 7.2.2 Organik buhar ve gazlar I. snf II. snf -Asenaften - Asetik asit -Asenaftilen -Asetik metil esteri (Metil asetat) -Akrilikasit -Asetik vinil esteri (Vinil asetat) -Akrilikasit etilesteri -Asetonitril -Akrilikasit metilesteri -Alkoletilen-oksit-fosfat esteri(c12/c14 -Akrolein (propenal) monomerleri, dimerleri ve trimerlerinin -Alkillendirilmi kurun karm) bileikleri -6-Aminohekzanoik asit (dimer) -6-Aminohekzanoik asit (monomer) -Amino benzen -Amino etan (etil amin) -6-Aminohekzanoik asit (trimer) -Amino metan (metil amin) -i- Amilasetat -sec- amil asetat -n- Amilasetat -Anilin -Anisol - Asetaldehit -Benzaldehit -Asetik anhidrit -Benzilalkol -Aziridin (etilen imin) -Bisiklo(4,4,0)dekan -Benzal klorr -Btanal -Benzilbtilftalat -n- btanol -Benzilklorr -i- btanol -Benzo(g,h,i)perilen -2- btanol -Benzotriklorr -sec- btanol -Bisfenol A -btildiglikol -2,2 bis(4-hidroksifenil)propan -btilglikol -Bromdiklormetan -btilglikolasetat -Btilakrilat -btilglikolat -1,2 diaminmetan -3-btoksi-1-propanol -2,4-dibromfenol -1-btoksi-2-etilasetat - Dietilamin -1-btoksi-2-propanol -Di-izobtilftalat -2-btoksietanol -1,2 diklorbenzen -2-(2-btoksi-etoksi)-etanol -1,1 dikloretilen -2-(2-btoksi-etoksi)-etilasetat - Diklorofenoller -Btil laktat - Dimetilamin -n-btilmetakrilat -N,N dimetilanilin -Btil alkol -Dimetilizopropilamin -n-btilaldehit -Dimetilmerkaptan -Dekahidronaftalin -Di(2-metilpropil)ftalat -Dekalin -1,4-dioksan -Di(2-etilhekzil)ftalat -Dinonilftalat -1,4- Diklorbenzen -Distearildimetil-amonyum -1, 1 - Dikloretan bislfat -1,2- diklorpropan -Distearildimetil- amonyum - Dietanolamin metaslfat -Dietilbenzen - Etanal (1,2-;1,3-;1,4- izomerleri) -Etilakrilat -Dietilkarbonat -Etilamin -Dietilenglikol btileter -Etilenimin -Dietilenglikol monoetileter -Etilpropenoat -Dietiloksalat - Fenol -1,1- difLoreten -Fenantren -1,3- dihidroksi benzen - Formaldehit -Diizobtilketon -Diizopropilbenzen - Formik Asit -N,N- dimetilasetamit - Furaldehit -Dimetilaminoetanol - Furfurol -N,N- dimetilformamit -Glioksal -2,6- dimetil-heptan-4-on -Heksafloropropen -Dioktilftalat -1,6 Hekzandiizosiyanat

150 mg/Nm3

III. snf -Aseton - Asetikasit etilesteri -Asetikasit n-butil esteri -Asetik ester -Asetilen -Alkilalkoller -1-Brombtan -Bromklormetan -1-Brompropan -Ter-btanol -2-Btanon -iso-Btilasetat -n-Btilasetat -Btilstearat -Dekametilsiklopentasiloksan (d5) -Diasetonalkol -Dibtil eter -2,2-diklor-1,1,1-trifloretan -1,2-diklor-1,1,2-trifloretan -1,2-Dikloretilen -Diklormetan -Dodesilmaleat -Dietileter -Diizobten -Diizopropileter -2,3-dimetilbtan -Dimetileter -1,2-Etandiol -Etanol -Etanolamin -Etilasetat -Etilklorr -Etilen -Etilenglikol -Etilformiat -Etilmetilketon -Etin -Gliserol -Gilkol -Hekzafloraetan -Hekzametilsiklo-trisiloksan (d3) -Hidrokarbonlar, olefinik -Hidrokarbonlar, parafinik -4-Hidroksi-4-metil-2-pentanon - zobtanol-2-amin - zobten - zobtilen - zobtilmetilketon - zobtilstearat - zo-dekanol - zo-propanol -2- zopropoksipropan - zopropil asetat -Karbontetraflorr -Kloroetan

58

- Hekzametilendiizosiyanat - zopropil-3-klorfenilkarbomat - zopropilfenilkarbamat -Kaprolaktam -Karbontetraklorr -Ketilpridinyumklorr -Klorasetaldehit -Klorasetikasit -2-kloretanal -Kloroform -Klormetan (metil klorr) --klor toluen -Krezoller =hidroksi toluen -Merkaptanlar -Metil metakrilat -Metanal -Metil-(2-metil)-propinoat -Metilakrilat -Metilamin -2-Metilanilin -2-metilbromr -Metilklorr -Metiletilketonperoksit -Metilmetakrilat -Metilfenoller -Metilpropenoat -2-Metoksietilasetat - Nitrobenzen -Organostannic bileikler -Organik kalay bileikleri -Perasetik asit -Piperazin -Piridin -Propenal -Propenoik asit -n-propilamin -Tehylheksilkrilat -Terfenil -1,1-dimetiletilhidroperoksit -1,2,3,4-tetrabrommetan -1,1,2,2-tetrakloretan -Tetraklormetan -Tiyoalkoller -Tiyobismetan - Tiyoeterler -o-toluidin -Tribrommetan -2,4,6-tribromfenol -Trietilamin -Trifenilfosfat -1,1,2-Trikloretan -Triklorfenoller -Triklormetan(Kloroform) -Ksenoller

-Dipropilenglikol monometileter -DOP -2-Etoksietanol -2-Etoksietilasetat -Etoksipropilasetat -Etil laktat -Etilsilikat -Etil--hidroksipropionat -Etilbenzen -Etildiglikol -Etilenglikol monoetileter -Etilenglikol monometileter -Fenoksietanol -Fenoksipropanol -Formik asit metilesteri -Furfurilalkol -2-Hidroksimetilfuran -2,2- mindietanol - sokumol - zoforon - zo-oktil/nonil-fenil-pol glikol eter ( 5 etilen oksit ksmlar ile) - zopropenilbenzen - zopropilbenzen -Limonen -Karbon dislfr - hintya etoksilat (15 etilen oksit ksmlar ile) -2-Klor-1,3-btadien -Klorbenzenler -2-klorpren -2-klorpropan - Ksilen -2,4-Ksenol (2,4- dimetilfenol) -Kmen -1-metoksi2-propanol -1-metoksi-2-propilasetat -2-metoksietanol -3-metoksietoksietanol -2-metoksipropanol -2-metoksipropilasetat -Metoksipropilasetatlar -5-metil-2-hekzanon -1-metil-3-etilbenzen -N-metilasetamit -Metilasetat -Metilbenzen -Metilkloroform -Metilsiklohekzanon -Metilformat -Metilglikol -Metilizoamilketon --metilstiren -Metil-tartar-btileter (MTBE) -Aromatik hidrokarbon karmlar -Monoetileter asetat -1,2- pentadiol -Perkloretilen -Propanal -1,2- propandiol -Propanoik asit -Propanaldehit -Propionik asit

-Sv parafin -MEK (2-btanon) -Metanol -3-Metil-2-btanon -4-metil-2-pentanon -2-metil-2-propanol -Metilsiklohekzan -Metilenklorr -Metiletilketon -Metilizobtilketon -Metilizopropilketon -2-metilpropen -Metilpropilketon -n-Metilprolidon -MIBK (4-metil-2-pentanon) -Alifatik hidrokarbonlarn karm -Oktaflorpropan -Oktametilsiklotetrasiloksan(d4) -Penta-eritrol ve c9-c10 uucu asit esterleri -Pentan -2-Pentanon -3-Pentanon - Petrol (benzin) -Mineral Petrol yalar -Pinenler -Potasyum oleat -2-Propanol -Propanon -n-propenol -i-Propilasetat -Silikon ya -Siklohekzan --Terpinol -Tetraflormetan -Tridekanol (izomerlerin karm) -Tridesil alkol -Triflormetan -2,4,4-Trimetil-1-penten -Trimetilbromat -Beyaz alkol

59

-n-propilasetat -n-propilbenzen -Propilenglikol -Resorkinol -Siklohekzanol -Siklohekzanon -Sorbitalhekzaoleat,etoksilat -Stiren -Tetrakloretilen -Tetraetil ortasilikat -Tetrahidrofuran -1,2,3,4-Tetrahidronaftalin -Tetralin -1,2,3,4-Tetrametilbenzen -1,2,3,5-Tetrametilbenzen -1,2,4,5-Tetrametilbenzen -Toluen -1,1,1-Trikloretan -Trikloretilen TRI -Trietanolamin -Trietilen tetramin -Trimetil benzen -Bitkisel ya, slfat -Vinil asetat -Vinil benzen -Viniliden florr Tablo 7.2.2. ve ona ait snr deerleri 01/01/2010 tarihinden itibaren geerlidir.(Petrolkoku kullanarak enerji elde edilen tesislerde Tablo-7.2.2. ve ona ait snr deerler Ynetmelik yrrle girdii tarihten itibaren geerlidir). 01/01/2010 tarihinden itibaren geerli olacak maddeler ve snr deerleri: Tablo 7.2.1., Tablo7.2.2 bulunmayan organik maddeler etkilerine en yakn snfa dahil edilecektir. Etkilerine gre gruplanmas mmkn deilse kimyasal yapsna en yakn gruba dahil edilmelidir. Kanserojen maddeler ve Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) iin snr deerler (Tablo 7.3.1 ve 7.3.2) I. snf II. snf III. snf 0,5 g/saat 5 g/saat 25 g/saat 0,10 mg/Nm3 1 mg/Nm3 5 mg/Nm3 Tablo 7.3.1. Kanserojen maddeler I.snf -Benzo(a)antrasen -Benzo(a)piren -Benzo(j)florenten -Benzo(k)florenten -Berilyum ve bileikleri -Cr(VI) bileikleri -Dibenzo(a,h)-antrasen -2-Naftilamin (+ tuzlar) -2-Nitropropan II.snf -3,3-Diklora-(1,1-bifenil) -3,3-Diklorbenzidin (+tuzlar) -Dietil slfat -Dimetil slfat -1,2-Epoksietan -Etenoksit -Etilenoksit -Nikel ve bileikleri III.snf -Akrilonitril -Benzen -1,3-btadien -Btadien -1-Klor-2,3-epoksipropan (Epiklorhidrin) -Kloreten -1,2-Dibrommetan -1,2-dikloretan -1,2-Epoksipropan -Hidrazin (+tuzlar) -Propen oksit -Propennitril -Propilen oksit -Vinil klorr

Tablo 7.3.2. Polisiklik aromatik hidrakarbonlar (PAH)- I. snf Kansorejen Maddeler -3,6-dimetil-fenantren -3-metilklorantren -5-metilkrisen

60

-7H-dibenzo-(c,g)karbazol -Asenaften -Asenaftilen -Antrasen -Benzo(a)antrasen -Benzopiren -Benzo(b)florenten -Benzo(b)floren -Benzo(e)piren -Benzo(g,h,i)perilen -Benzo(j)florenten -Benzo(k)florenten -Krisen -Koronen -Dibenzo(a,e)piren -Dibenzo(a,h)antrasen -Dibenzo(a,h)piren -Dibenzo(a,i)piren -Dibenzo(a,i)antrasen -Dibenzo(a,l)piren -Dibenzo(a,h)akridin -Florenten -Floren - nden(1,2,3-c,d)piren -Naftalin -Fenantren -Piren Tablo 7.3.1. ve Tablo 7.3.2. ve ona ait snr deerler 01/01/2010 tarihinden itibaren geerlidir. Tablo 7.3.1., Tablo7.3.2 bulunmayan maddeler etkilerine en yakn snfa dahil edilecektir. Etkilerine gre gruplanmas mmkn deilse kimyasal yapsna en yakn gruba dahil edilmelidir.

61

ZNE TAB TES SLER L STES L STE A L STE B

Bu listedeki tesisler iin izin, evre ve Orman Bakanl tarafndan verilir. 1.Enerji retimi 1.1.

Bu listedeki tesisler iin izin, Mahalli evre Kurulunun gr alnarak Yetkili merci Valilik tarafndan verilir.

Kat, sv ve gaz yaktl termik santraller, s santralleri:

a) Kat (Kmr, kok, kmr briketi, turba, odun, Kat (Kmr, kok, kmr briketi, turba, odun, plastik
plastik veya kimyasal maddelerle kaplanmam ve muameleye tabi tutulmam odun artklar, petrol koku) ve sv (fuel-oil, nafta, motorin, biyodizel vb.) yaktl tesislerden toplam yakma sistemi sl gc 100 MW veya daha fazla olanlar. gc 100 MW veya daha fazla olanlar. veya kimyasal maddelerle kaplanmam ve muameleye tabi tutulmam odun artklar, petrol koku) ve sv (fuel-oil, nafta, motorin, biyodizel vb.) yaktl tesislerden toplam yakma sistemi sl gc 1 MW ve daha byk 100 MWtan kk olanlar. 2 MW ve daha byk 100 MWtan kk olanlar

b) Gaz yaktl tesislerden toplam yakma sistemi sl Gaz yaktl tesislerden toplam yakma sistemi sl gc
1.2. Aadaki yaktlar yakan tesisler:(Oteller, ekmek frnlar, hamamlar vb. bulunan yakma tesisleri haritir)

a) Kmr, kok, kmr briketi, turba, fuel-oil, nafta, Kmr, kok, kmr briketi turba, fuel-oil, nafta,
motorin, odun, plastik ve kimyasal maddelerle kaplanmam ve muameleye tabi tutulmam odun artklar, biyodizel yakan veya toplam yakma sistemi sl gc 100 MW veya daha fazla olan tesisler.

motorin, odun, plastik ve kimyasal maddelerle kaplanmam ve muameleye tabi tutulmam odun artklar, biyodizel yakan ve toplam yakma sistemi sl gc 1MW veya daha byk 100 MWden kk olan tesisler. kokgaz, yksek frn gaz, fuel gaz) yakan ve toplam yakma sistemi sl gc 2 MW veya daha byk ve 100 MWden kk olan tesisler.

b) Gaz yakt (doalgaz, svlatrlm petrol gaz, Gaz yakt (doalgaz, svlatrlm petrol gaz,
kokgaz, yksek frn gaz, fuel gaz) yakan ve yakma sistemi sl gc toplam 100 MW veya daha fazla olan tesisler.

c) Biyoktlenin (Pirina, ayiei, pamuk iiti vb) Biyoktlenin (pirina, ayiei, pamuk iiti vb) yakt
yakt olarak kullanld yakma sl gc 100 MW veya daha fazla olan tesisler.
1.3. Paragraf 1.2de belirtilen yaktlar dndaki kat ve sv yanc maddelerle alan, toplam yakma sl gc 50 MW veya zerinde olan yakma tesisleri. 1.4. Yakma sl gc 100 MW veya zeri kombine

olarak kullanld yakma sl gc 500 kW veya daha byk 100 MW tan kk olan tesisler.

evrim, birleik s g santralleri, iten yanmal motorlar ve gaz trbinleri. (Mobil santrallerde kullanlan iten yanmal motorlar ve gaz trbinler dahil).
1.5. Yakma sl gc 100 MW veya zerinde

Paragraf 1.2. de belirtilen yaktlar dndaki kat ve sv yanc maddelerle alan, toplam yakma sl gc 1 MW veya daha byk 50 MWtan kk olan yakma tesisleri. Yakma sl gc 1 MW veya daha byk 100 MWtan kk olan kombine evrim, birleik s g santralleri, iten yanmal motorlar ve gaz trbinleri. (Mobil santrallerde kullanlan iten yanmal motorlar ve gaz trbinler dahil). Yakma sl gc 1 MW veya daha byk 100 MWtan kk olan jeneratr ve i makinalar tahrikinde kullanlan gaz trbinleri. Kapal evrim gaz trbinleri, sondaj tesisleri ve acil durumlarda kullanlan Jeneratrler hari. Kapasitesi 1 ton/saat veya daha byk olan kmr tme ve kurutma tesisleri.

olan jeneratr ve i makinalar tahrikinde kullanlan gaz trbinleri. Kapal evrim gaz trbinleri, sondaj tesisleri ve acil durumlarda kullanlan Jeneratrler hari.
-

1.6.

62

1.7.

10 ton/gn ve zeri kapasitede Linyit veya ta kmr briketleme tesisleri. 1 ton/gn ve zeri kapasitede ta kmr, linyit, odun, turba, koyu katran ve benzeri maddeleri kullanan kuru damtma tesisleri (Koklatrma, gazlatrma, uucu maddeleri alma, vs.) Odun kmr retimi hari. Kat yaktlardan jeneratr ve su gaz retim tesisleri ist ve benzeri dier ta ve kumlardan sv yakt elde etmede kullanlan tesisler ile bu yaktn damtlmas ve ilenmesi iin kurulan tesisler.

1.8.

1.9. Katran, katran rnleri, katran suyu veya gaz damtma ve ilenmesiyle ilgili tesisler.
1.10. -

1.11.Paralama yoluyla hidrokarbonlardan gaz yakt

elde edilen tesisler.

1.12. Kmr gazlatrma ve svlatrma tesisleri. 1.13. -

2.

Ta, Toprak, Cam, Seramik ve Yap Malzemeleri Patlayc veya alev pskrtc kullanlan ta ocaklar.

2.1. 2.2.
a)

retim Kapasitesi 200 ton/gn veya zeri olan ve 3213 sayl Maden Kanununda yer alan madenlerden I.Grup b, II.Grup (Kireta Dahil), IV.Grup, V.Gruplarda yer alan Doal ve yapay talarn kartld ocaklar retim Kapasitesi 200 ton/gn doal ve yapay talar, cruf ve molozlarn krlmas, tlmesi, elenmesi iin kurulan tesisler. Akarsulardan elde edilen kum ve/veya akl eleme tesisleri haritir.

b)

c)

retim ve leme Kapasitesi 5000 m3/yl ve zeri olan mermer retim tesisleri Klinker retim kapasitesi 500 ton/gnden az olan imento ve/veya imento klinkeri retme tesisleri. Yakt olarak petrol koku kullanan gnlk retim kapasitesi 250 ton dan az olan dolomit, veya kireta veya magnezit, piirme tesisleri Gnlk retim kapasitesi 50 ton ve zeri olan ve petrol koku dndaki yaktlar ve /veya atklarn ek yakt olarak kullanld Boksit, dolomit, al, kireta, kiselgur, magnezit, kuvars veya amot piirme tesisleri

2.3. Klinker retim kapasitesi 500 ton/gn veya daha

fazla olan imento ve/veya imento klinkeri retme tesisleri.

2.4. Yakt olarak petrol koku kullanan ve gnlk

retim kapasitesi 250 ton ve zeri olan dolomit, veya kireta veya magnezit, piirme tesisleri

2.5.

Al, kireta/kire, kiselgur, magnezit, mineral boya,

63

midye kabuu, talk, kil, tras, kromit veya imento klinkeri tme tesisleri
2.6. Asbest retme, ileme veya biimlendirme tesisleri.

Asbest rnlerinin makinelerde biimlendirilmesi veya ilenmesi

mekanik

2.7. 2.8. 200 ton/gn veya zerinde eritme kapasitesine

Perlit, ist veya kil patlatma tesisleri 200 ton/gnn altnda eritme kapasitesine sahip, cam retim tesisleri. Haberleme ve medikal alanda kullanlan rnleri hazr cam ubuk, bilye ve ktkten reten tesisler, hazr cam ubuk, bilye ve ktkten elyaf ekme yoluyla cam elyaf reten tesisler haritir. Cam ve cam rnlerini asitlerle parlatan veya matlatran tesisler. Gnlk retimi 100 tonun altnda bir kapasiteyle alan zellikle, ate tulas, seramik veya porselen rnlerin imalatnn yapld tesisler. Gnlk retimi 75 ton ve zerinde bir kapasiteyle alan zellikle at kiremitleri, tula, yass kiremit rnlerin imalatnn yapld tesisler. Gazl beton bloklar ve buhar basnc altnda kum-kire briketi veya elyafl imento levhalarn retildii tesisler. retim kapasitesi 10 m3/h veya zerinde olan, imento kullanarak beton, har veya yol malzemesi reten tesisler; malzemelerin sadece kuru olduklar zaman kartrldklar yerler dahil. (Kurulduklar yerde bir yldan az kalacak tesisler haritir.) retim kapasitesi 5 ton/saat ve zerinde olan, imento veya dier balayc maddeler kullanarak, sktrma darbe, sarsma ve titreim yoluyla ekillendirilmi malzeme reten tesisler. Yol malzemesi hazrlayan tesislerle, katran eritme ve pskrtme tesisleri dahil, kurulduklar yerde bir yldan fazla kalacak olan mineral malzemeli bitm veya katran karmlarn eriten ve reten tesisler. 10 ton/gn ve zeri Mineral Maddelerin Ergitildii tesisler

sahip, cam retim tesisleri. Haberleme ve medikal alanda kullanlan rnleri hazr cam ubuk, bilye ve ktkten reten tesisler, hazr cam ubuk, bilye ve ktkten elyaf ekme yoluyla cam elyaf reten tesisler haritir.
2.9.

2.10.

a) Gnlk retimi 100 ton veya zerinde bir kapasiteyle alan zellikle seramik veya porselen rnlerin imalatnn yapld tesisler. b) -

2.11.

2.12.

2.13.

2.14.

2.15.

3.

elik, Demir ve Dier Metallerin retilmesi ve lenmesi -

3.1. Cevherleri kavuran (oksit haline getirmek iin

hava altnda stlma), eriten ve sinterleyen (ince taneli maddelerin stma yoluyla bir araya balanmas) tesisler.

64

3.2. a)

Cevherden elik reten ve gnlk kapasitesi 2000 ton veya zeri olan tesisler, Gnlk kapasitesi 100 ton veya zerindeki demir d ham metalleri reten tesisler. Gnlk kapasitesi 500 ton veya zerindeki ham demir retim tesisi (Kupol Ocaklar vb)

Cevherden elik reten gnlk kapasitesi 2000 tondan kk olan tesisler Gnlk kapasitesi 15 ton veya daha byk, 100 tondan kk demir d ham metalleri reten tesisler. Gnlk kapasitesi 50 ton veya zerindeki ve 500 tondan kk ham demir retim tesisi (Kupol Ocaklar vb) Ergitme kapasiteleri 1000 ton/gne kadar olan dkm demiri veya elik ergitme tesisleri ile 5 ton ve zeri arj kapasitesi olan vakum ergitme tesisleri. 100 kg/gn veya daha byk ve 50ton/gnden kk inko ve inko alamlar iin ergitme tesisleri veya dier demir d metal ergitme tesisleri ile 100 kg/gn veya daha byk ve 20 ton/gnden kk demir d metallerin rafine edildii tesisler. Aadakiler haritir: Vakumlu ergitme tesisleri. 100 kg/gn kapasiteden dk retimi olan Kalay veya bizmut veya rafine inko, alminyum veya bakrdan oluan dk ergime scaklkl dkm alamlar iin ergitme tesisleri. Basnl dkm veya kokilli dkm makinalarnn bir paras olan ergitme tesisleri. 100 kg/gn kapasiteden dk retimi olan Asil metaller veya sadece asil metallerden veya asil metaller ve bakrdan olan alamlar iir ergitme tesisleri. 100 kg/gn kapasiteden dk retimi olan Karml lehim banyolar. zellikle ignotlarn, ktklerin, ubuklarn, saclarn ve benzeri olmak zere, alevle kabuk soymann gerekletirildii, elik yzeyleri ileme tesisleri.

b)

c)

3.3. Hurda demir elikten elik reten ve gnlk

kapasitesi 1000 ton ve zeri elik retim tesisleri.

3.4. 50 ton/gn veya zerinde olan inko ve inko

alamlar iin ergitme tesisleri veya dier demir d metal ergitme tesisleri ile 20 ton/gn veya zerinde demir d metallerin rafine edildii tesisler. Aadakiler haritir: Vakumlu ergitme tesisleri. 100 kg/gn kapasiteden dk retimi olan Kalay veya bizmut veya rafine inko, alminyum veya bakrdan oluan dk ergime scaklkl dkm alamlar iin ergitme tesisleri. Basnl dkm veya kokilli dkm makinalarnn bir paras olan ergitme tesisleri. 100 kg/gn kapasiteden dk retimi olan Asil metaller veya sadece asil metallerden veya asil metaller ve bakrdan olan alamlar iir ergitme tesisleri. 100 kg/gn kapasiteden dk retimi olan Karml lehim banyolar.
3.5.

3.6. Metal haddeleme tesisleri. 3.6.1. Scak Haddeleme Tesisleri

a) Kapasitesi 5000 ton/gn veya daha byk olan demir veya eliin haddelendii tesisler. b) Kapasitesi 150 ton/gn veya daha byk demir d metallerin haddelendii tesisler. c) -

Kapasitesi 5000 ton/gnden kk 5 ton/gn veya daha byk olan demir veya eliin haddelendii tesisler. Kapasitesi 150 ton/gnden kk 5 ton/gn veya daha byk demir d metallerin haddelendii tesisler. Haddeleme ilemi yaplmayan ve anma sl gc 1 MW veya daha byk olan metallerin sl ileme tabi tutulduu frnlar (tav frnlar vb)

3.6.2. Souk Haddeleme Tesisleri

65

a) b) -

Kapasitesi 10 ton/gn veya daha byk olan demir veya eliin haddelendii tesisler. Kapasitesi 5 ton/gn veya daha byk olan demir d metallerin haddelendii tesisler. Demir, temper veya elik dkmhaneler. retim kapasitesi 200 ton/gnun altnda olan tesisler. retim kapasitesi 1 ton/gn veya daha byk 50 ton/gn den kk olan demir d metallerin dkld dkmhaneler ile toplam tutma kuvveti 2 mega-Newton ve zerinde olan bir veya daha fazla basnl dkme makinelerinden oluan tesisler. Aadakiler haritir: paralarn dkld Sanatla ilgili dkmhaneler. paralarn dkld

3.7. Demir, temper veya elik dkmhaneler.

retim kapasitesi 200 ton/gn veya zerinde olan tesisler.

3.8. retim kapasitesi 50 ton/gn veya zerinde olan

demir d metallerin dkld dkmhaneler.

Aadakiler haritir: Sanatla ilgili dkmhaneler.

Metallerin hareketli potalarda ergitildii dkmhaneler. Madde 3.4de belirtilen dk ergime scaklkl dkm alamlarndan ekme takmlarnn retildii dkmhaneler.
3.9.

Metallerin hareketli potalarda ergitildii dkmhaneler. Madde 3.4de belirtilen dk ergime scaklkl dkm alamlarndan ekme takmlarnn retildii dkmhaneler. Kaplama kapasitesi 1 ton/saat ve zerinde olan ergitme banyolu veya alev pskrtme ile metal yzeylerinin kurun, kalay veya inko gibi koruyucu tabakalar ile kapland tesisler. (Sendzimir metodu ile alan srekli inko kaplama tesisleri haritir). Hidroflorik asit, slfrik asit veya nitrik asit kullanarak metal yzeylerin muameleye tabi tutulduu tesisler. (Kromlama tesisleri haritir). Her tokman 50 kJ veya zerinde enerji ile alt ve kullanlan kalorifik enerjinin 2 MW ve daha fazla olduu tokmakl (ahmerdanl) tesislerde scak metallerin ekillendirildii tesisler. (Metal levhalarn souk olarak preslendii tesisler hari.) Gnde 10 ton veya daha fazla bulon, ivi, perin, somun vb. makine paralaryla, bilye, ine ve benzeri standart metal paralarn birlikte otomatlarda basnla biimlendirildii tesisleri. Her seferinde 10 kg veya zerinde patlayc madde kullanlarak detonasyon biimlendirme veya metal kaplama ilemlerinin yapld tesisler 100 kW veya daha byk anma gl deirmenlerle hurda paralayan tesisler. Aadaki makinelerin retildii veya tamirinin yapld tesisler.

3.10.

3.11.

3.12.

3.13.

3.14.

3.15.

66

- Kazanlar - Gnde en az bir adet ve toplam hacmi 30 m3 ve zerinde olan metal satan yaplm depo,tank vb reten tesisler - Gnde en az bir adet ve taban alan 7 m2 veya zerinde olan konteyner reten tesisler
3.16.

Scak biimlendirme metoduyla retilen elik dikisiz boru veya kaynakl boru reten tesisler. Souk biimlendirme metoduyla retilen elik dikisiz veya kaynakl boru reten tesisler. 20 m ve daha uzun boylarda metal gemi iskeleti veya gemi blmleri imal edilen tesisler Pskrtmeli maddelerle elik yap konstrksiyonlar, elik konstrksiyonlar veya sac paralar yzeylerinin muamele edildii tesisler. (Kapal devre alan pskrtme maddesinin devrede kald tesisler haritir). Gnde 5000 adetten az kurunlu akmlatr ile endstriyel akmlatr hcreleri reten tesisler. Tokmaklama metodu ile metal toz reten tesisler. 3.21de sz edilen metot dnda metal tozu veya pastalar reten tesisler.

3.17.

3.18.

3.19.

3.20. Gnde

5000 adet veya zerinde kurunlu akmlatr ile endstriyel akmlatr hcreleri reten tesisler.
3.21.

3.22. 3.21de sz edilen metot dnda alminyum,

demir veya magnezyum tozu veya pastas, veya kurun veya nikel ihtiva eden toz veya pasta reten tesisler. 4.

Kimyasal rnler, Tbbi lalar, Mineral Yaplarn Rafinesi ve lenmesi

4.1. Kimyasal dnm yoluyla, zellikle aadaki maddelerin endstriyel retiminin yapld tesisler. a)

200 ton/gn veya daha fazla asitler, bazlar veya tuzlar gibi inorganik kimyasal maddelerin retildii tesisler. -

200 ton/gnden az asitler, bazlar veya tuzlar gibi inorganik kimyasal maddelerin retildii tesisler.

b)

Islak metot veya elektrik enerjisi kullanlarak metaller veya metal d maddelerin retildii tesisler. Korindon veya kalsiyum Karbr (karpit) retim tesisleri. Halojenlerin veya halojen rnleri ile kkrt veya kkrt rnlerinin retildii tesisler.

c)

d)

e)

Fosforlu, potasyumlu veya gbrelerin retildii tesisler. 100 ton/gn veya daha fazla Organik

azotlu

f) g)

Basn altnda zlen asetilenin retildii tesisler. 100 ton/gn den az 2 ton/gn veya daha fazla Organik

67

kimyasal maddelerin (alkoller, aldehitler,aromatikler ketonlar, asitler, esterler, asetatlar eterler gibi zc maddeler) retildii veya ham madde olarak kullanld tesisler ( Biodizel retim tesisleri, ila retim tesisleri gibi Ek8 kapsamnda ayrca tanmlanm olan tesisler haritir.) Hidrokarbon reten tesisler -

kimyasal maddeler veya alkoller, aldehitler, ketonlar, asitler, esterler, asetatlar veya eterler gibi zclerin retildii veya hammadde olarak kullanld tesisler. (Biodizel retim tesisleri, ila retim tesisleri gibi Ek8 kapsamnda ayrca tanmlanm olan tesisler haritir.)

h) i) j) k) l) m)

Plastik maddeler veya kimyasal elyaf reten tesisler. Selloz nitrat retim tesisleri. Sentetik reine reten tesisler Sentetik kauuk reten tesisler Kauuk, kkrt veya karbon kullanlarak vulkanize lastik reten tesisler. Hammadde olarak 3 ton/gn ve zeri lastik kullanan veya lastik rejenere eden tesisler. Katran boyalar veya katran boyas ara rnlerinin retildii tesisler. Kapasitesi 100 tondan kk 1 ton veya daha byk Toz deterjan veya 1 ton veya daha byk sv jel vb deterjan reten tesisler Sabun reten tesisler. (Kapasitesi 2 ton/gn olanlar.) Klor retim tesisleri. Flor retim tesisleri -

n) o)

) Toz deterjan reten tesisler. (Kapasitesi 100 ton/gn olanlar.) Amonyak retim tesisleri Kkrt retim tesisleri.

p) r) s) t) u)

(Nkleer yakt retme veya paralama veya kullanlm nkleer yaktlarn ilenmesi ile ilgili tesisler haritir.)
4.2 Bitki koruma veya haere ile mcadele ilalar reten tesisler ; (Bu tesisler ayrca Ek 8.4.1.g kapsamnda deerlendirilmez)

a) b)

Etkin maddelerin de retildii bitki koruma veya haere ile mcadele ilalar reten tesisler Etkin maddelerin retilmedii, etkin maddelerin tld, mekanik olarak kartrld, paketlendii ve/veya boaltlarak ila retimi iin yeniden paketlendii tesisler. (Bu tesisler ayrca Ek 8.4.1.g kapsamnda deerlendirilmez)

68

4.3. Tbbi ilalar veya ila ara maddelerinin retildii tesisler:

(Bu tesisler ayrca Ek 8.4.1.g kapsamnda deerlendirilmez) Bitkiler, bitki paralar veya bitkisel maddelerin zmlendii, destile edildii veya benzeri biimde muamele edildii tesisler. (Istlmayan etanol ekstraksiyon tesisleri haritir). Hayvansal maddeler, canl veya cansz hayvan organlarnn veya sindirim rnlerinin ilave edildii ila ve ara madde retilen tesisler. Mikro organizmalar ile bunlardan oluan maddeler veya sindirim rnlerinin katld ila ve ara madde retim tesisleri. Petrol rnlerinin dier muameleleri ile mineral ya, yalama svlar, yalama yalar veya metal ileme yalar gibi yalama maddelerinin retildii tesisler. 30.000 ton/yldan kk olan kimyasal maddelerin geri kazanmnn yapld tesisler. Kurum ve karbon siyah reten tesisler. Karbon (Sert yanma kmr) reten tesisler veya yakma yolu ile elektrotlar, elektrik kullanclar veya aygt paralar v.b. iin elektro grafit reten tesisler. Organik zc maddelerin damtm yoluyla yeniden ilendii tesisler. Damtm kapasitesi 5 ton/gn veya stnde ve 100 ton/gnn altnda olan tesisler. Kapasitesi 25 kg/saat veya zerindeki doal ve/veya sentetik reinelerin ergitildii tesisler retim kapasitesi 1 ton/gn veya zerinde olan vernik, cila ve baskda kullanlan boya retilen tesisler.

a)

b)

c)

4.4. Petrol ve petrol rnlerinin destilasyonu ve

rafinerisi.
4.5.

4.6. 30.000

ton/yl veya zeri olan kimyasal maddelerin geri kazanmnn yapld tesisler.
4.7. 4.8.

4.9. Organik zc maddelerin damtm yoluyla yeniden ilendii tesisler. (Damtm kapasitesi 100 ton/gn veya zerinde olan tesisler).
4.10

4.11.

5. Organik Maddelerle Yzeylerin Muamelesi, Profil Biimindeki Plastik Malzemelerin retimi, Plastik Maddeler ve Reinelerin Dier lenme Biimleri. 5.1. Maddelerin, profil ve tabaka biimindeki malzemelerin cilaland, kurutulduu tesisler; Cilalarn organik zc madde ihtiva ettii ve cila kullanm kapasitesinin 250 kg/saat veya zerinde olan tesisler. Cilalarn organik zc madde ierdii ve cila kullanm kapasitesinin 25 kg/saat veya daha byk ve 250 kg/saatden kk olduu tesisler.

5.2. Profil ve tabaka biimindeki malzemelerin dner bask makinalar ile basld ve kurutulduu tesisler.

Boya ve Cila maddeleri:

a) Organik zc olarak yalnz etanol ihtiva

Boya ve Cila maddeleri: Organik zc olarak yalnz etanol ihtiva eden ve bundan 500 kg/saat altnda ve 50 kg/saat veya zerinde kullanan tesisler

eden ve bundan 500 kg/saat veya zerinde kullanan tesisler

69

b) Dier organik zcler ieren ve bunlardan

250 kg/saat veya zerinde kullanan tesisler.

Dier organik zcler ieren ve bunlardan 25 kg/saat veya daha fazla ve 250 kg/saatden az kullanlan tesisler.

5.3 Cam elyaf, mineral elyaflar veya profil ve tabaka biimindeki malzemelerin kimyasal tabaka, plastik maddeler veya lastik ile kaplanmas, emprenye edildii, doyurulduu ve arkasndan kurutulduu tesisler. a) b) c) Sentetik reine kullanm 25 kg/saat veya daha fazla olan tesisler. Plastik madde kulanm kapasitesi 25 kg/saat veya daha fazla olan tesisler Organik zc kullanm kapasitesi 25 kg/saat veya daha fazla olan tesisler. Madde ve ara gerelerin katran, katran ya veya scak bitmle kaplandnda doyurulduu tesisler (kablolarn scak bitmle doyurulduu ve kapland tesisler haritir.) Tellerin fenol veya kresol reinesi veya dier organik madde kullanlarak izole edildii tesisler. Bant biimindeki malzemeleri plastik maddelerle kaplayan; tesislerle plastik maddeler, yumuatclar okside ve bezirya ve dier maddelerden meydana gelen karmlar kurutan tesisler. retim kapasitesi 500 kg/saat veya zerinde olan stiren katkl veya aminli epoksi reineli sv veya doymam poliester reinelerinin ilendii tesisler. Isl ilem yoluyla furan, re fenol resorsin maddeleri veya ksilen reinesi gibi aminoplast veya fenol folmaldehit plastlarn kullanm ile madde retilen tesisler. (Ana girdi maddeleri 10 kg/saat veya zerinde olan tesisler dahildir). Asbest kullanlmamas koulu ile fenol veya dier plastik reineli balayc maddelerin kullanlmas suretiyle balata retilen tesisler. Organik balayc maddeler veya zcler kullanlarak yapay zmpara plakalar, paralar, zmpara katlar veya dokularnn retildii tesisler. Poliretan biimlendirme maddeleri veya poliretan kp ile maddeler ierisinde boluk oluturma almalar yapan tesisler. Ana girdi maddelerinin 1000 kg/saat veya zerindeki tesisler dahil olup, termoplastik poliretan kullanan tesisler haritir. Ayda 200 adetten az 30 adet veya daha fazla motorlu aracn boyand ve verniklendii tesisler.

5.4.

5.5.

5.6.

5.7.

5.8.

5.9.

5.10.

5.11.

5.12. Ayda 200 adet veya daha fazla motorlu aracn

boyand ve verniklendii tesisler.

70

5.13. Ayda 2000 adet veya zerinde beyaz eya

boyamasnn yapld tesisler.

5.14. Ahap veya metal yzeylerin 250 kg/saat veya

Ayda 2000 adetten az beyaz eya boyamasnn yapld tesisler. Ahap veya metal yzeylerin 250 kg/saatden az 10 kg/saat veya daha fazla, organik zc kullanlarak boyand tesisler.

zerinde organik zc kullanlarak boyand tesisler. 6. Odun ve Selloz 6.1. Odun, sap, saman ve dier benzeri elyaf maddelerinden selloz retilen tesisler. 6.2. rettii sellozdan her eit karton, kat veya mukavva retimi. 6.3. -

Hazr sellozdan ve /veya atk kattan her eit karton, kat veya mukavva retimi. Hammadde olarak odun ve yan rnleri kullanlarak sunta retilen tesisler. (kapasitesi 50 m3/ay veya daha fazla yksek tesisler).

7. Besin Maddeleri, kiler, Yemler ve Tarmsal rnler. 7.1. Byk ba, kkba hayvanlarn veya Kmes Hayvanlarnn yetitirildii kapasiteleri aada belirtilen, Ahrlar (Hayvan Barnaklar) veya Tavuk iftlikleri (Kmesler) a) 20.000 adet veya daha fazla kapasiteli tavuk, hindi vb kmes hayvanlar 40.000 adet veya daha fazla kapasiteli pili, kesimlik tavuk hindi vb kmes hayvanlar 500 veya daha fazla byk ba hayvan (devekuu dahil) ve 1000 veya daha fazla kk ba hayvan kapasiteli ve zerindeki tesisler.

b)

c)

7.2. a) b)

Kesim Tesisleri Kanatl Kesimhane veya Kombinalarnda adet/gn ve zerinde kesim yaplan tesisler. 5000

Krmz Et ve Et rnleri retim Tesislerinin Kurulu, Al, alma ve Denetleme Usul ve Esaslarna Dair meri mevzuat da belirtilen 1. ,2. Snf Krmz Et Mezbahalarnda bykba veya kkba hayvanlarn kesiminin yapld tesisler. Hayvansal yalarn ergitildii tesisler. zel kesim tesislerinde kazanlarak ilenilen, haftalk ileme kapasitesi 200 kg ve zerinde olan tesisler. Besinlerin (patates, sebze, et, balk ve benzeri) sl yntemle ilendii tesisler. Aadakiler haritir: - Hazr Yemek Fabrikalar, Lokantalar, kantinler, hastaneler ve benzeri kurulular. - Haftada 8000 kgdan az et ileyen kasaplar.

7.3.

7.4.

71

- Ykanma, ayklama, kesme ilemlerin yapld tesisler 7.5. -

vb.

fiziksel

Barsak ve ikembe temizleme tesisleri. 7.2., 7.4. ve 7.5.de verilen snrlarn altndaki kapasitedeki tesisler haritir. Et veya balk ttsleme tesisleri. Aadakiler haritir: - Lokantalar veya - Haftalk ttsleme kapasitesi 1.000 kgn altndaki tesisler. - Barsak veya ikembe temizleme tesisleri. 7.2., 7.4 ve 7.5de verilen snrlarn altndaki kapasitedeki tesisler haritir.

7.6.

7.7.

7.8.

Kemik, kl, yn, boynuz, trnak ve kan gibi kesim artklarndan yem, gbre veya teknik yalarn retildii tesisler. (Rendering Tesisleri vb.) Hayvan kesim artklarndan jelatin veya tutkal retim tesisleri. Ynn dnda, ilenmi hayvan derisi veya kl depolama ve ileme tesisleri. 7.2 de belirtilmeyen ve iletmenin kendi ihtiyac iin kazand hayvansal kllar hari. lenmemi kemiklerin depoland tesisler. Aadakiler haritir: - Haftalk retim kapasitesi 4000 kgn altnda olan kasaplar. - 7.2de sz konusu edilmeyen tesisler

7.9.

7.10.

7.11.

Hayvan organlar veya hayvansal rnlerin topland, ortadan kaldrld tesislere gnderilmek zere depoland tesisler ve Hayvan cesetlerini yaklarak ortadan kaldrld tesisler Tabaklanmam hayvan derilerinin kurutulduu, tuzland depoland tesisler. 7.2, 7.4 ve 7.5te verilen snrlarn altndaki kapasiteli tesisler haritir. lenmi rn kapasitesi 12 ton/gn veya fazla olan ham deri ve deri ileme tesisleri. Hayvan dks kurutma tesisleri. Balk unu veya balk ya retim tesisleri. Balk unu retim tesisleri ile kapal kaplarda balk unu depolama tesisleri.

7.12.

7.13.

7.14. 7.15. 7.16.

72

7.17.

Gnlk retim kapasitesi 100 ton veya zerinde olan tahl veya yem tme tesisleri. Maya retim tesisleri. Fermantasyon ile 1000 m3/yl veya zerindeki kapasitede alkoll iki reten tesisler veya iki imalinde kullanlan 1000 m3/yl ve zerindeki suma retim veya 1000 m3/yl ve zerindeki malt tesisleri. Hayvansal ve/veya bitkisel maddelerden asitler kullanarak baharat reten tesisler. Kapasite raporuna gre; Kurulu Kavurma kapasitesi 1 ton/gn veya zerinde olan kahve kavurma tesisleri. Kapasite raporuna gre; Kurulu Kavurma kapasitesi 10 ton/gn veya zerinde olan Kahve yerine geen (tahl, kakao, fstk vb. ) rnlerin kavrulduu tesisler. St tozu retim tesisleri

7.18. eker fabrikalar. 7.19. 7.20. -

7.21. 7.22. 7.23.

7.24.

7.25. Bitkisel ya fabrikalar. a) - Solvent kullanarak ya ekstresi yapan ham ve/veya rafine ya retimi tesisleri, - Rafine ya retim tesisleri, - Ham ya ve rafine ya retimi yapan entegre tesisler, (Eleme ve tozdan arndrma, krma, ezme, stma, pres veya santifj vb. ilemlerin tmn veya birkan yaparak ham ya reten bitkisel ya retim tesisleri haritir). b) 7.26. 7.27. 7.28. 7.29 7.30. 7.31. 7.32. 7.33. Bitkisel ham maddeden kat ya retimi yapan tesisler. ikolata fabrikalar. Niasta retimi veya niasta trevlerinin retildii tesisler. 1000 m3/yl veya daha fazla Alkoll ki reten yerler. 10.000 litre/gn veya zeri kapasiteli st veya st rnleri ileme tesisleri Meyan kk erbeti otu vb. bitkilerin ilendii tesisler. ay fabrikalar. Sigara fabrikalar. Hayvan yemi kurutma tesisleri.

8.Atk ve artk maddelerin deerlendirildii tesisler

73

8.1 Yanc kat veya sv maddelerin yetersiz oksijen etkisi altnda sl paralanmaya tabi tutulduu tesisler. (piroliz tesisleri). 8.2. -

50 ton/gnden daha az kat maddelerin yaklarak metallerin geri kazanld tesisler ile kat maddelerin yaklarak asil metallerin geri kazanld tesisler Atk geri kazanm tesisleri. - Solvent sintine suyu veya madeni ya geri kazanm tesisleri iin kapasitesi 500 ton/yl veya zerindeki tesisler - Atk bitkisel ya fabrikalarndan solvent kullanarak ekstrakte yapan ve/veya rafinerizasyon ilemi yapan tesisler

8.3. a) Atk yakan tesisler. (Yakt sl gcnn % 40ndan fazlasn atk yakarak elde eden tesisler). b) -

9. Maddelerin Depolanmas, Doldurma ve Boaltlmas

9.1. Yanc, parlayc veya patlayc gazlar iin depolama tesisleri

a) Doal gaz veya LNG dnda toplam tank kapasitesi 2000 m3 veya daha fazla olan depolama tesisleri. (LPG vb.) Aadakiler haritir: - Isnma amal kullanlan gaz depolama tanklar (Sanayi tesisleri, oteller vb. yerlerde) - Soygazlar, Azot ve Oksijen gaz depolama tanklar

Doal gaz veya LNG dnda toplam tank kapasitesi 2000 m3 ten az 200 m3 veya daha fazla olan depolama tesisleri. (LPG vb.) Aadakiler haritir: - Isnma amal kullanlan gaz depolama tanklar (Sanayi tesisleri, oteller vb. yerlerde) - Soygazlar, Azot ve Oksijen gaz depolama tanklar

b) Doal gaz veya LNG iin toplam tank kapasitesi 10.000 m3 ve daha fazla olan depolama tesisleri, Aadakiler haritir: - Isnma amal kullanlan gaz depolama tanklar (Sanayi tesisleri, oteller vb. yerlerde)

Doal gaz veya LNG iin toplam tank kapasitesi 10.000 m3 ten az 1000 m3 veya daha fazla olan depolama tesisleri. Aadakiler haritir: - Isnma amal kullanlan gaz depolama tanklar (Sanayi tesisleri, oteller vb. yerlerde)

c)
9.2.

Doalgaz kartma faaliyetleri

Benzin, nafta, Motorin,fuel-oil vb. akaryaktlar, ham petrol, petrol iin toplam tank kapasitesi 30.000 tondan az 1.000 ton veya daha fazla olan depolama tesisleri Aadakiler haritir: - Isnma amal kullanlan depolama tanklar (Sanayi tesisleri, oteller vb. yerlerde) Metanol iin toplam tank kapasitesi 30.000 tondan az 5.000 ton veya daha fazla olan tesisler

a) Benzin, nafta, Motorin,fuel-oil vb. akaryaktlar, ham petrol, petrol iin toplam tank kapasitesi 30.000 ton veya daha fazla olan depolama tesisleri Aadakiler haritir: - Isnma amal kullanlan depolama tanklar (Sanayi tesisleri, oteller vb. yerlerde) b) Ham petrol kartma faaliyetleri c) Metanol iin toplam depolama tank kapasitesi 30.000 ton veya daha fazla olan tesisler

74

d) Organik kimyasal maddeler iin (alkoller, aldehitler, aromatikler, aminler, ketonlar, asitler, esterler, asetatlar, eterler gibi zc maddeler) toplam depolama tank kapasitesi 2000 ton veya daha fazla olan tesisler
9.3. Akrilnitril iin toplam depolama tank kapasitesi

Organik kimyasal maddeler iin (alkoller, aldehitler, aromatikler, ketonlar,aminler, asitler, esterler, asetatlar eterler gibi zc maddeler) toplam depolama tank kapasitesi 2000 tondan az 200 ton veya daha fazla olan tesisler Akrilnitril iin toplam depolama tank kapasitesi 5000 tondan az 500 ton veya daha fazla olan tesisler Klor iin toplam depolama tank kapasitesi 10 ton veya daha fazla olan tesisler. Kkrtdioksit iin toplam depolama tank kapasitesi 20 veya daha fazla olan tesisler. Sv oksijen iin toplam depolama tank kapasitesi 200 ton veya daha fazla olan tesisler. Amonyumnitrat iin toplam depolama tank kapasitesi 500 ton veya daha fazla olan tesisler. Sodyumklorat iin toplam depolama tank kapasitesi 25 ton veya daha fazla olan tesisler. 5 ton veya zerindeki bitki koruma maddeleri veya haereye kar korunma maddelerinin depoland tesisler. 200 ton/gn ve zerinde kuru durumda iken tozuma yapabilen yma maddelerin, damperli aralar veya devirmeli depolar, kepeler veya teknik ara ve gerelerle doldurulup boaltld ak veya tam kapal olmayan depolama tesisleri. 200 ton/gn veya zerinde madde aktarlan tesisler dahil olup, hafriyat almalar haritir.

5000 ton veya daha fazla olan tesisler

9.4.

9.5.

9.6.

9.7. 9.8.

9.9.

9.10.

10. Dierleri
10.1.

Patlama tehlikesi olan maddelerin retildii, geri kazanld veya bertaraf edildii tesisler. Mhimmat veya dier patlayclar ykleme, boaltma veya paralama tesisleri dahil olup, kibrit retimi dahil deildir. Selloit retim tesisleri. Azot ierii %12,6ya kadar olan Nitroselloz kullanlarak vernik ve bask boyas iin katk maddesi reten tesisler.

10.2. 10.3.

10.4. 10.5. 10.6.

Doal asfaltn ergitildii veya damtld tesisler. Zift buharlatrma tesisleri Slfat terebentin ya veya Tall-yann temizlenmesi ve ilenmesi iin kullanlan tesisler. Kkrt ve kkrt bileiklerinin kullanlmas suretiyle doal veya sentetik kauuk vulkanize olduu tesisler.

10.7.

75

Aadaki tesisler haritir: - Saatte 50 kgdan az kauuk ilenen tesisler veya - Yalnz vulkanize kauuk kullanlan tesisler.
10.8.

Yaplar koruma, temizleme, ahap koruma veya yaptrma maddelerinin retildii retim kapasitesi 1 ton/gn veya daha fazla olan tesisler. Sadece suyun zm maddesi olarak kulland ve 4.1.de verilen tesisler haritir. Halojenli aromatik hidrokarbonlar kullanlarak ahap koruma maddeleri reten tesisler, 4.1.de verilen tesisler haritir. Terbiye ilemlerinden kasar (hal, skme, aartma, merserizasyon, kostikleme vb.) ve boyama birimlerini birlikte ieren iplik, kuma veya hal fabrikalar. Alkalik maddeler, klor ve klor bileiklerinin kullanld iplik veya kuma aartma tesisleri. 3.000 KW veya zerindeki anma gl motorlar ve gaz trbinleri iin test merkezleri veya bu glerde motor ve gaz trbinlerinin bulunduu test standartlar. retim kapasitesi 25 ton/saat veya zerinde olan hava svlatrma tesisleri. Aa ileme tesisleri ve/ veya tahrik gc 100 KW veya zerinde olan kereste (hzar fabrikalar) fabrikalar. Mobilya fabrikas ve aa parke vb. yer demelerinin retiminin yapld fabrikalar.

10.9.

10.10.

10.11.

10.12.

10.13.

10.14.

10.15.

Biodizel retim tesisleri. (1 ton/gnden az metanol vb organik kimyasal maddelerin hammadde olarak kullanld tesisler.(Bu tesisler ayrca Ek 8.4.1.g kapsamnda deerlendirilmez)

76

EK 9 EK DZENLEMELER 1) Aadaki durumlarda, emisyonlarn evreye olan zararl etkilerinin nlenebilmesi iin; - Bir inceleme alannda hava kalitesi deerleri, snr deerleri amsa, - Kanser yapc emisyonlar Ek-1in (i) bendine gre snrlandrlamyorsa, - evreye olan zararl etkiler ek dzenlemeler getirilmeden nlenemiyorsa, ek dzenlemeler getirilir. 2) Aadaki durumlar iin de hava kirliliine kar; a) Ek-1in (b),(g), ve (h) bentlerinde verilen emisyon snr deerlerinin iki katna ulalmsa, b) Ek-5de verilen snr deerlerin 1,5 katna ulalmsa veya atk gaz hacimsel debisi 100.000 m3/h e kadar olan tesislerde snr deerlerin iki katna ulalmas durumunda, c) Ek-1 veya Ek-5de verilen islilik dereceleri alm ise, d) Tesislerin gerek baca ykseklikleri Ek-4de ngrlen deerlerin %65 inin altnda ise, Madde 16 ya gre getirilecek ek dzenlemelerle emisyonlarn azaltlmas, Ek-4e gre atk gazlarn bacalardan yaylmas artlarnn iyiletirilmesi tedbirlerinden daha ncelikle uygulanmas iin, ek dzenlemeler getirilir.

77

EK-10 EM SYON ZN BAVURUSUNDA STENEN B LG VE BELGELER Dileke, (Emisyon izni bavuru formu da dileke yerine kullanlr) Gazete lan a) zne tabi tesislerin A listesinde yer alan tesisler iin emisyon n izni aamasnda Ynetmeliin 8.maddesinin () bendinin 2.fkrasnda belirtilen hususlar dikkate alnarak ,ED mevzuatna gre verilen ve tesisin kurulmasnn uygun olduunu gsteren belge veya belgeleri olmayan tesislerin yetkililerince verilecektir. b) ED mevzuat kapsamnda yer almayan ancak bu ynetmelie gre zne tabi tesislerin A listesinde yer alan yeni kurulacak tesisler iin ve/veya mevcut tesislerde yaplacak her trl deiiklik (proses, yakma sistemi,yakt vb) ve kapasite artrm Valilikler ( l evre ve Orman Mdrl) tarafndan takip edilerek emisyon n izni bavurularnda, tesis yetkililerince gazete ilan verilecektir. 3) Emisyon zin Bavuru Formu (Aslnn) 4) 1/25.000 lekli toporafik harita ve iletmenin kurulu bulunduu alann toporafik koullar da dikkate alnarak uluslararas geerlilii olan Hava Kirlilii Dalm Modellemesi kullanarak Hava Kalitesine Katk Deerini hesaplayan ve gsteren dalm modelini ve model ktsnn CD ortamnda sunulmas. (Ynetmeliin Ek-2de verilen ktlesel debi deerlerini aan ve tesis etki alannda hava kalitesi lm gereken tesisler iin) 5) zne tabi tesisler listesinde yer alan tesisler iin; iletmenin de ierisinde yer ald alann/blgenin en son yaplan 1/25000 lekli evre Dzeni Plan ve notlar veya 1/5000lik Nazm mar Plan ve notlar veya 1/1000lik Uygulama mar Plan ve notlar, yetkili mercinin bu plan- notlarn hazrlanmadn onaylamas halinde bu blgelerdeki tesis etki alann tanmlayan uydu fotoraflar veya iletmeci tarafndan hazrlanacak kroki haritalarn zerinde arazi kullanm durumlar (sanayi, yerleim birimleri, orman, tarm alan vb. belirlenecek), 6) Tesis etki alan iin, tesisin evresinde yer alan sanayi, yerleim yerleri, orman ve tarm alanlar ile ilgili detayl bilgiler (inceleme alan ap en az 2 km. olmaldr ve emisyon izin dosyas ekinde yer alan planlarn zerinde iaretlenmelidir.) 7) letmeyi oluturan her bir tesisin ayrntl ve aklamal proses i akm emas (akm emas zerinde emisyon kaynaklar iaretlenecektir.), 8) letme alanndaki tesislerin arazi yerleim planlar ile tesislerin ierisindeki nitelerin yerleim planlar verilmeli niteler zerinde emisyon kaynaklar gsterilecek) 9) Tesisin genel yerleimi ve lm yaplan noktalarn fotoraflar, (lm yaplan noktalar ve bacann atmosfere k noktasnn ayrntl olarak grlebilecei ekilde) 10) Meteorolojik veriler (yllk ve aylk min./max./ort scaklk, rzgar hz ve yn, bulutluluk vb. deerler, atmosferik kararllk), (Meteorolojik veriler Ynetmeliin Ek-2de verilen ktlesel debi deerlerini aan ve Hava Kalitesi lm gereken tesisler iin istenecektir) Yetkili merci gerekirse tesislerden saatlik verileri de isteyebilir. 11) Emisyon lm Raporu. (Her sayfas lm yapan firma yetkilileri tarafndan imzalanacak ve mhrlenecektir.) 12) Kapasite Raporu veya kapasite raporunda yer alan bilgilere haiz yetkili kurumdan alnm belge, 13) Tesisler tarafndan buYnetmelik kapsamnda Taahhtnamenin; a) Taahhtname; . adresinde faaliyette bulunan .. retimi yapan tesisimizin Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrol Ynetmelii hkm ve snr deerlerini yerine getireceini taahht ederiz. eklinde dzenlenmelidir. b) Sz edilen taahhtnameyi imzalayacak kiinin tesis adna bu imzay atmaya yetkili olmas gerekmektedir. Buna dair belgenin (imza sirks, yetkilendirme yazs, v.b.) emisyon izin dosyasna eklenmelidir. 14) retimde kullanlacak hammaddeler, yardmc maddeler, rnler ve yan rnler (Ynerge kapsamnda), 15) Valilik tarafndan bu Ynetmeliin 9 uncu maddesinin () bendi gereince yerinde yaplan incelemeye dayal olarak hazrlanan teknik raporun (emisyon izni bavuru aamasnda ve emisyon izin belgesi verilmesi aamasnda) 16) Ynetmelik eki olan Emisyon n zni ve Emisyon zni Almaya Esas Tekil Edecek Dokmanlarla lgili Ynergede belirtilen dier bilgi ve belgeler 17) zin dosyasnda yer alan tm bilgi, belge, emisyon ve hava kalitesi lm raporu ve dier bilgilerin elektronik ortamda (CD vb.) verilmesi, 1) 2)

78

18) ED Mevzuat kapsamnda yer almayan ancak bu Ynetmelie gre EK8 Liste A veya Bde yer alan ve 12.10.2004 tarihinden sonra kurulan tesisler iin yer seimi ve tesis kurma izninin; (OSBlerde yer alan tesislerden de bu belge istenecektir.) a) Alma Ruhsat bulunan tesislerden alma ruhsat alnmas aamasnda istenilen belgeler arasnda yer alan yer seimi ve tesis kurma izninin olduu kabul edilerek emisyon izin bavuru dosyasnda yer seimi ve tesis kurma izni istenmesine gerek bulunmamaktadr. 19) 12 Ekim 2004 tarihinden sonra yaplm yaplarla ilgili olarak; Trk Ceza Kanunun 184. maddesi gereince Yap Kullanma zninin onayl fotokopisi; a) zne tabi tesislerde emisyon izin dosyasnda belirtilen ve yap kullanma izinleri bulunan yaplarn dnda 12.10.2004 tarihinden sonra yaplm bir yap olmadna dair tesis yetkilisi tarafndan imzalanm taahhtnamenin izin bavuru dosyasnda bulunmaldr. b) 12.10.2004 tarihinden nce yaplm olduunu beyan eden tesislerin Yap kullanma izni, yer seimi ve tesis kurma izni yerine tesisin bu tarihten nce yaplm olduunu (Belediyeden alm olaca resmi yaz, elektrik faturas, su faturas vb gibi resmi belgelerle) kantlayan belgeleri yetkili mercie sunmak zere Emisyon izin dosyasna eklemesi gerekmektedir. c) ED mevzuatna gre verilen tesisin kurulmasnn uygun olduunu gsteren belge veya belgeler yer seimi veya tesis kurma izni yerine geer. 20) Ynergede istenilen dier bilgi ve belgeler; NOT Resmi evraklarn resmi onayl resmi olmayan evraklarn iletmeci tarafndan onaylanmas gerekmektedir.(Fotoraflar dahil)

79

EK-11 EM SYON LM RAPORU FORMATI 1) 2) Faaliyetin ak bir ekilde anlatm, Faaliyetin Ynetmelie gre durumu (EK-8 zne Tabi Tesisler Listesine (Liste-A, Liste B) gre tesisin yeri) 3) Emisyon parametreleri, kirletici emisyonlarn nereden kaynakland ve bunlarn kaynaklara gre dalm, 4) Tesisten kaynaklanan emisyonlarn ynetmelikteki durumlar (Ynetmelik Ek-1, Ek-2, Ek-3 ve Ek-5e gre irdelenmesi) , 5) retimde birim rn bana kullanlacak elektrik enerjisi miktar, kullanlan yakt trleri (linyit, takmr, petrolkoku, biyoktle, fuel-oil, doal gaz vb.) ve bu yaktlarn temin edildii yerler, hakknda bilgiler, 6) Kullanld belirtilen yaktlar programlanan yllk tketimleri, yaktn zellikleri; (alt sl deerleri, kkrt, kl, uucu madde, nem yzdeleri vb), 7) Tesisin yakma kazanlarnn (gaz trbinleri, iten yanmal motorlar; gaz, dizel ve ift yaktl motorlar); say ve zellikleri, yakma teknii, birim zamanda beslenen yakt miktar, kazan, trbin ve motor verimleri; Tesisin, toplam ve her bir kazan, trbin ve motora gre hesaplanm kW veya MW cinsinden yakt sl gc (maksimum kazan kapasitesi raporda belirtilecektir). hakknda teknik bilgiler, 8) retim Prosesinin toplam sl gc, retim prosesinde kullanlan yakt cinsi ve miktar 9) lm sonular ve deerlendirilmesi, 10) Sera Gaz emisyonlarna ilikin bilgiler (Madde 39 gereince) 11) Baca ve baca gazlar hakknda Ynetmeliinin Ek-4 uyarnca gerekli bilgiler ve deerlendirilmesi, (Abak kullanlmas halinde hesaplamalarn verilmesi ve Abak zerinde gsterilmesi gerekmektedir. (Ynerge kapsamnda) 12) lm yapan ve emisyon raporunu hazrlayanlarn imzalad onay sayfas 13) Emisyon ve/veya hava kalitesi lm yapan kurum kurulularn akreditasyon belgesi veya Bakanlka lm yapmaya yetkili olduuna dair belgeler, 14) lm cihaz ktlarnn, 15) Yukarda istenen bilgi ve belgelere ilave olarak, Ynetmelik Madde 42ye tesisin emisyon izin belgesinin yenilenmesi veya Madde 14 veya Madde 15 kapsamnda deerlendirilmesi durumunda; a) zin belgesinin yenilenmesi durumunda daha nce verilmi olan Emisyon zin Belgesinin asl (Madde-15 kapsamndaki ilemler iin izin belgesinin fotokopisi) b) Kapasite Raporu veya kapasite raporunda yer alan bilgilere haiz yetkili kurumdan alnm belge, c) Ayrntl ve aklamal proses i akm emas (akm emas zerinde emisyon kaynaklar gsterilecek) , ) Tesis alanndaki birimlerin arazi yerleim planlar ile birimlerin ierisindeki nitelerin yerleim planlar (plan zerinde emisyon kaynaklar gsterilecek) d) Emisyon oluumunu azaltmak iin tesiste lmden nce yaplan iyiletirmeler ile ilgili bilgiler, e) Valilik tarafndan bu Ynetmeliin 9 uncu maddesinin () bendi gereince yerinde yaplan incelemeye dayal olarak hazrlanan teknik raporun (emisyon izni bavuru aamasnda ve emisyon izin belgesi verilmesi aamasnda) f) Tesisin genel yerleimi ve lm yaplan noktalarn fotoraflar, (lm yaplan noktalar ve bacann atmosfere k noktasnn ayrntl olarak grlebilecei ekilde) g) Emisyon lm Raporunda yer alan bilgi ve belgelerin elektronik ortamda (CD vb) verilmesi, h) letmeler tarafndan buYnetmelik kapsamnda Taahhtnamenin; (Ek-10in 13 nc maddesinde belirtilen ekilde)

80

Ek-12 ZNE TAB TESP T TES SLERDE BACA DII KAYNAKLI EM SYONUNUN KTLESEL DEB S N N

Baca d kaynakl emisyonun ktlesel debisinin tespitinde: a) Ham Petrol, Petrol ve Akaryakt Dolum ve Depolama Tesisleri Ham Petrol, Petrol ve Akaryakt dolum ve depolama tesislerinde, uucu organik emisyonlar; Tankerlere dolum ileminden, Balant ekipmanlarndan, Depolama tanklarnn nefesliklerinden, olmak zere ana baca d kaynaktan olumaktadr. 1) Tankerlere dolum ilemi; 1.1. Ham Petrol, Petrol ve Akaryakt dolum ve depolama tesislerinde baca d uucu organik emisyonlarn birincil kayna tankerlere dolum ilemleridir. Bo tankerlere dolum yaplrken, tank eperlerinde nceki dolum ileminden kalan rnn ve dolumu yaplan svnn buharlamas nedeniyle oluan uucu organik buharlar kontrolsz olarak atmosfere yaylmas azaltlmaldr. 1.2. Ham Petrol, Petrol ve Akaryakt dolum ilemlerinden kaynaklanan uucu organik emisyonlarn ktlesel debilerinin hesabnda aadaki denklem kullanlmaldr. Denklemdeki sabit say aada belirtilen birimler esas alnarak bulunmu olduundan, denklem kullanlrken birimlere dikkat edilmelidir. LL = 12.46 SPM T LL = dolumu yaplan 1000 gal sv bana oluan dolum kayb (lb/103gal) S = doygunluk faktr P = dolumu yaplan svnn gerek buhar basnc (lb/inch2 , psia) M = buharn molekler arl (lb/lb-mole) T = dolumu yaplan svnn scakl ( 0R= 0F+460) 1.3. S doygunluk faktr dolum ileminin tekniine bal olup, tesiste dolum ileminin teknii emisyon lm raporunda belirtilmelidir. 1.4. S doygunluk faktr; dipten dolum ilemi iin 0.6 , yzeyden dolum ilemi iin 1.45 olarak alnmaldr. 1.5. Tankerlere dolum ileminden kaynaklanan uucu organik emisyonun ktlesel debisi, 1.2 bendinde yer alan denklem sonucu elde edilen deerin, tesiste saatte dolumu yaplan maksimum hacim (gal/saat) ile arplmasnn ardndan birimin kg/saat cinsine evrilmesi ile hesaplanmaldr. 1.6. Tesiste farkl maddelerin tankerlere dolum ilemleri yaplyorsa, her madde iin tankerlere dolum ileminden kaynaklanan uucu organik emisyonun ktlesel debisi ayr ayr hesaplanmaldr. 1.7. Tesiste tankerlere dolum ileminden kaynaklanan uucu organik emisyonlar buhar geri kazanm ekipman ile toplanyor ise uucu organiklerin kontroll durumdaki debisi, 1.2 bendinde yer alan denklem ile hesaplanan kontrolsz durumdaki ktlesel debinin (1-eff/100) ile arplmasyla bulunmaldr. Kontrol verimlilii (eff) tankerler ve buhar geri kazanm nitesi hattnn yllk szdrmazlk testinden geirildii durumda 90, dier durumlarda 70 alnmaldr. 2) Balant ekipmanlar; 2.1. Ham Petrol, Petrol ve Akaryakt dolum ve depolama tesislerinde, uucu organik emisyonlarn ikincil kayna tesiste bulunan balant ekipmanlarndaki kaaklardr. Balant ekipmanlarndan kaynaklanan kaak uucu organik emisyonlarn ktlesel debisinin hesaplanmasnda Tablo 12.1de yer alan emisyon faktrleri kullanlmaldr. 2.2. 68 0Fdaki buhar basnc 0,044 psia deerine eit veya kk olan akmlar iin Tablo 12.1de yer alan ar sv emisyon faktrlerinin, 68 0Fdaki buhar basnc 0,044 psia deerinden byk olan akmlar iin Tablo 12.1de yer alan hafif sv emisyon faktrleri kullanlmaldr.

81

2.3. Emisyon lm raporunda, tesiste depolanan rnlerin buhar basnlar hakknda detayl bilgiler verilmelidir. 2.4. Tesiste ar sv ve hafif sv niteliinde olan maddeler birlikte depolanmas durumunda, balant ekipmanlarndan kaynaklanan kaak uucu organik emisyonlarn ktlesel debisi, bu maddelerin tand hatlar zerindeki balant ekipmanlar esas alnarak ayr ayr hesaplanmaldr. Tablo 12.1 : Akaryakt dolum ve depolama tesislerindeki eitli ekipmanlar iin ortalama emisyon faktrleri Ekipman tipi Akm Gaz Vana Hafif Sv Ar Sv Hafif Sv Ar Sv Gaz Gaz Tm Tm Tm Emisyon Faktr (kg/saat.kaynak) 0,0268 0,0109 0,00023 0,114 0,021 0,636 0,16 0,00025 0,0023 0,015

Pompa Kaaklar Kompresr Kaaklar Basn Tahliye Vanalar Flan Giri-k Hatt Numune alma Noktalar 3) Depolama tanklarnn nefeslikleri;

3.1. Ham Petrol, Petrol ve Akaryakt dolum ve depolama tesislerinde, depolama tanklarnn nefesliklerinden kaynaklanan uucu organik emisyonu konsantrasyonu anlk olarak llmeden, ktlesel debileri EPA TANKS yazlm kullanlarak hesaplanmaldr. 3.2. EPA TANKS yazlmnda tesisin bulunduu yere ait meteorolojik veriler istenmekte olduundan, emisyon izin dosyasnda verilen meteorolojik verilerin dnda, meteorolojik veriler ilgili olarak Tablo 12.2 doldurulmaldr. 3.3. EPA TANKS yazlm tesiste bulunan her bir tank iin ayr ayr kullanlmaldr. 3.4. Emisyon lm raporunda, EPA TANKS yazlmnn verdii kt raporu zet formatta ve tesis yetkilisi tarafndan tanklara ait tm bilgiler incelenip onaylandktan sonra verilmelidir. 3.5. Emisyon lm raporunda tesise ait son be yllk mahsl hareketini gsterir bilgiler verilmelidir.

Tablo 12.2 TANKS yazlm iin meteorolojik veriler Temmuz Austos Eyll Ekim Ay Kasm Aralk Ocak Yllk ubat Mart Nisan Mays Haziran METEOROLOJ K VER LER Gnlk Ortalama Scaklk (F) Atmosferik Basn (Psia) Gnlk En Gnlk Ortalama Gnlk En Yksek Dk Scaklk Gnelenme Scaklk (F) (F) iddeti(btu/ft2gn)

Ortalama Rzgar Hz (mph)

82

b) Gaz Dolum ve Depolama Tesisleri Bu tr tesislerde baca d uucu organik emisyonlarn kaynaklar, tankerlere yaplan dolum ilemi ve balant ekipmanlarndaki kaaklardr. 1) Tankerlere dolum ilemi; 1.1. Tankerlere dolum ileminin ardndan vana ile son k noktas arasnda kalan ve dolum hattndaki tahliye vanas alarak atmosfere kontrolsz olarak yaylan gazn hacmi ve ktlesi matematiksel olarak hesaplanmaldr. 1.2. Tankerlere dolum ileminden kaynaklanan baca d kaynakl uucu organik emisyonun ktlesel debisi (kg/saat) hesaplanrken, 1.1 bendinde hesaplanan ktle, tesiste gnde dolumu yaplan maksimum tanker says ve tesisin gnlk alma sresi esas alnmaldr. 2) Balant ekipmanlar; 2.1. Gaz dolum ve depolama tesislerindeki emniyet ventilleri, vanalar, flanlar ve depolama tanklarnn girik hatlar gibi eitli balant ekipmanlarndan kaynaklanan baca d uucu organik emisyonlarn ktlesel debisi Tablo 12.3de yer alan emisyon faktrleri kullanlarak hesaplanmaldr. 2.2. Gaz depolama tanklarnda nefeslik ekipman bulunmadndan TANKS yazlm kullanlmamaldr. Tablo 12.3 : Gaz dolum ve depolama tesislerindeki eitli ekipmanlar iin kaak emisyon faktrleri Ekipman tipi Vana Emniyet Ventili Giri-k Hatt Flan Emisyon Faktr (kg/saat.kaynak) 0,0056 0,104 0,0017 0,00083

c) Organik kimyasal maddelerin (alkoller, aldehitler, aromatikler, aminler, ketonlar, asitler, esterler, asetatlar, eterler gibi zc maddeler) depoland tesisler; 1) Balant ekipmanlar; 1.1. Organik kimyasal maddelerin depoland tesislerde bulunan vanalar, flanlar ve depolama tanklarnn giri-k hatlar gibi eitli balant ekipmanlardan kaynaklanan baca d uucu organik emisyonlarn ktlesel debisi Tablo 12.4de yer alan emisyon faktrleri kullanlarak hesaplanmaldr. Tablo 12.4 : Organik kimyasal maddelerin depoland tesislerdeki eitli ekipmanlar iin ortalama emisyon faktrleri Ekipman tipi Vana Pompa Kaaklar Kompresr Kaaklar Basn Tahliye Vanalar Flan Giri-k Hatt Numune alma Noktalar Akm Gaz Hafif Sv Ar Sv Hafif Sv Ar Sv Gaz Gaz Tm Tm Tm Emisyon Faktr (kg/saat.kaynak) 0,00597 0,00403 0,00023 0,0199 0,00862 0,228 0,104 0,00183 0,0017 0,015

83

2) Depolama tanklarnn nefeslikleri; 2.1. Sz konusu tesislerdeki depolama tanklarnn nefesliklerinden kaynaklanan organik bileiklerin ktlesel debisinin TANKS yazlm kullanlarak hesaplanmas gerekmektedir. 2.2. EPA TANKS yazlmnda tesisin bulunduu yere ait meteorolojik veriler istenmekte olduundan, emisyon izin dosyasnda verilen meteorolojik verilerin dnda, meteorolojik verilerle ilgili olarak Tablo 12.2 doldurulmaldr. 2.3. Emisyon lm raporunda, EPA TANKS yazlmnn verdii kt raporu zet formatta ve tesis yetkilisi tarafndan tanklara ait tm bilgiler incelenip onaylandktan sonra verilmelidir. 2.4. Emisyon lm raporunda tesise ait son be yllk mahsl hareketini gsterir bilgiler verilmelidir.

d) Ta karma, Krma ve Snflandrma Tesisleri; 1) Ta karma, krma ve snflandrma tesislerinde gerekletirilen ilemlerden kaynaklanan toz emisyonu ktlesel debisi Tablo 12.5de yer alan emisyon faktrleri kullanlarak hesaplanmaldr. 2) Skme, Ykleme, Nakliye, Boaltma, Depolama ilemlerinde Ek-1de belirtilen nlemlerin (Sulama, Kapal tama sistemlerinin kullanlmas, Malzemenin Nemli Tutulmas , Savrulma Yaplmadan Ykleme Boaltlmas vb.) alnmas durumunda bu ilemlerden akynaklanan toz emisyonu ktlesel debisi Tablo 12.5de yer alan kontroll emisyon faktrleri kullanlarak hesaplanmaldr.

Tablo 12.5: Toz Emisyonu Ktlesel Debi Hesaplamalarnda Kullanlacak Emisyon Faktrleri Kaynaklar Patlatma Skme Ykleme Nakliye(gidi-dn toplam mesafesi) Boaltma Depolama Birincil Krc kincil Krc ncl Krc Emisyon Faktrleri kg/ton Kontrolsz Kontroll 0,080 0,025 0,010 0,7 0,010 5,8 0,243 0,585 0,585 0,0125 0,005 0,35 0,005 2,9 0,0243 0,0585 0,0585

84