Uf) ND) R Ef Cjzodefjl Uf) ND) R Ef Cjzodefjl Uf) ND) R Ef Cjzodefjl Uf) ND) R Ef Cjzodefjl Uf) ND) R Ef Cjzodefjl

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 8

xfdL

zflGtk"0f{
tl/sfaf6
cfk\mgf]
nIodf k'Ug
rfxG5f}+
k"0f{ ljj/0f # k]hdf
jif{ ^, c+s &,
@)^( ;fn d+l;/ @$ ut] cfOtaf/ (Dec. 9, 2012)
d"No ?= &.
cfdfsf] xfnt ;Dem]kl5 dg yfDg ;lsg M kbd ;xdltsf] ;frf] ;Ldfkf/L, b'36{ gf lgDTofpb} ;Qfwf/L
sf7df8f}F . u[x dGqfnof/f ul7t
pRr:t/Lo 5fglag ;ldltn]
Pdfcf] j fbL cWoIf k' i ksdn
bfxfnnfO{ cfgf] kfl/jfl/s l:ylt
;Dem]/ ljt[i0ff / Ifl0fs cfj]udf
kbd s'Fj/n] emfk8 xfg]sf] lgisif{
lgsfn]sf] 5 . @ ;o k[i7 nfdf]
k|ltj]bgdf z'esfdgf cfbfgk|bfgdf
k'u]sf s'Fj/n] cfj]zdf cfO{ emfk8
xfg]sf] pNn]v 5 . emfk8 k|s/0fdf
@& jifL{o kbd s'jF /sf] dfq ;+nUgtf
k'li6 ePsf] pNn]v 5 . k|ltj]bg
tof/ kfg{] qmddf s'jF /sf] k|e' dgL
kmfOgfG;df ePsf] vftfsf] ljj/0f

uf]nd]r ;ef cjZoDefjL


/ pgn] k|of]u ug{ df]afOnsf] lj:t[t
ljj/0f;d]t cWoog ul/Psf] lyof] .
-afF s L clGtd k] h df_

sf7df8f}F . /fli6o ;xdltsf]


;/sf/ u7g ug{ /fi6kltn] k6s
k6s ;do tf]s]/} cfu|x ubf{;d]t
bnx?aLr ;xdlt x'g ;s]sf] 5}g .
/fi6 k ltn] = kl5Nnf] ;dodf
;xdlts] nflu eGb} 5 lbgsf] Dofb
ylklbPsf 5g\ . t];f| ] k6s ylkPsf]
;do;Ldfleq klg ;xdlt x'g] s'g}
5fF6sfF6 5}g . To;f] t ;xdtLo

;/sf/ u7gsf] k|of; ;+ljwfg;ef


lgjf{ r gkZrft\ k6sk6s x' F b }

oL bnx? k"/fk"/ ef/tLo Ozf/f /


lgb] { z gdf rNg] u/] s f] tYo
cfdhgtfdfem k|dfl0ft eO;s]sf]
5 . ef/tLo g]tf s/0f l;+xsf] g]kfn
ed0fdf tL g]tfx?n] k|wfgdGqLsf]
nflu u/]sf] cg'goljgo ;'Gbf hf];s
' }
:jfledfgL g]kfnLsf] lz/ lgx'l/G5 .
jftf{, 5nkmn u/]h:tf] ug]{ ptfaf6
s] lgb]z
{ g cfpF5 egL s'g{] ;+;b\jfbL

hxfh Nofpg] ;Demf}tf cnkq


sf7df8f}F . ut ;ftf cfGtl/s
p8fgsf nflu rLgaf6 hxfh
Nofpg]af/] ul/Psf] ;Demf}tf cnkq
k/]sf] 5 . ;Demf}tf ck"0f{ePkl5
cy{dGqfnonfO{ C0f / cg'bfgsf]
k| l qmofut sfd cufl8 a9fpg
cK7]/f] k/]sf] ;|f]tn] atfPsf] 5 .
;Demf}tfdf cg'bfg lbg] elgPsf]
/sdsf] ;|f]t / C0f lnP/ lsGg]
elgPsf] hxfhsf] vl/b k|lqmof
;Demf}tfdf gv'ns
] fn] k|lqmof cufl8

ga9]sf] xf] . ut d+l;/ !$ ut] b'O{


b]zaLr C0f ;Demf}tfsf] af6f] vf]Ng
lgud / Ples OG6/g];gn Pl;of;Fu
Jofkfl/s ;Demf} t f ePsf] 5 .
;Demf}tf eP klg cg'bfg / C0fsf
;DaGwdf s'g k|lqmofaf6 kq n]Vg]
eGg] cGof]n ePsfn] k|lqmof /f]lsPsf]
cy{df clwsf/Lx atfpF5g\, ;|ft] n]
eGof], ;a} k|lqmof k"/f gu/L ;Demf}tf
ul/Psf]n] ;d:of b]lvPsf] 5 . cem}
-afF s L clGtd k] h df_

tLgj6f ;fj{hlgs ;+:yfg lghLs/0f ug]{ tof/L

sf7df8f}F . lghLs/0fsf] lj/f]w


ub}{ cfPsf] Pg]skf dfcf]jfbL g]tT[ jsf]
;/sf/n] jL/uGh lrgL sf/vfgf,
a'6jn wfuf] sf/vfgf / s[lif cf}hf/
sf/vfgf lghL If]qnfO{ rnfpg lbg
nfu] s f] 5.ut c;f] h !* sf]
dlGqkl/ifb\ a}7sn] pko'St ljlw
rog u/L tLgj6f ;fj{hlgs ;+:yfg

rnfpg pBf]u dGqfnonfO{ lgb]z


{ g
lbPsf] lyof] . jL/uGh lrgL sf/vfgf,
a'6jn wfuf] sf/vfgf / s[lif cf}hf/
sf/vfgf lghL If]qnfO{ rnfpg lbg]
u/L cjwf/0ffkq agfpg] tof/L
eO/x]sf] 5 . ;fj{hlgs ;+:yfg
af]8{n] jL/uGh lrgL sf/vfgf lghL
-afF s L clGtd k] h df_

cfPsf] 5 . slxNo} gkfSg] la/ansf]


lvr8Lh:tf] ePsf] ;xdtLo ;/sf/
/fi6kltaf6 t];|f] k6s ylkPsf]
;dodf aG5 eGg] s'g} Uof/]G6L 5}g .
cfk"mnfO{ d'Vo bn :j3f]lift u/]sf
rf/ bnsf] sf/0f g} ;+s6 k}bf ePsf]
;txdf cfO;Sbf;d] t k' g M tL
zlQmx?af6 g} lgsf; vf]Hg c;Dej
5 . cfk"mnfO{ /fli6o zlQm bfaL ug]{

-afF s L clGtd k] h df_

af]8{ a}7sdf wdnfsf] xdnf


sf7df8f} F . ko{ 6 g af] 8 { s f]
sfo{ s f/L lgb] { z s 5gf} 6 ug] {
pk;ldlt u7g ug{ ut ljxLaf/
a;]sf] ko{6g af]8s
{ f] k"0f{ a}7sdf
af]8{sf ;b:o kDkmf wdnfn] af]8{
;b:oxdfly xdnf u/]sf] ;|f]tn]
atfPsf] 5 . ;|f]tsf cg';f/ ut
a'waf/ pk;ldlt u7g ug{ a;]sf]
a}7sn] pk;ldlt u7g ug{ ;b:o
5gf}6 ug{ lghL If]qaf6 ko{6g af]8d{ f
;b:o aGg k'us
] f w'jgf/fo0f >]i7,
/]jtaxfb'/ yfkf, 6Lsf/fd ;fksf]6f,
k'mjf{ z]kf{ / kDkmf wdnfnfO{ ;xdlt
u/L csf]{ a}7sdf gfd k]; ug]{ lhDdf
lbOPsf] lyof] . af] 8 { a} 7 ssf]
lgb]{zgcg';f/ To;} lbg ck/fXg
ko{6g af]8s
{ f] sfof{no e[s6' Ld08kdf
a;]sf pNn]lvt kfFrhgf ;b:oxn]
ljutdf ;jf]{Rr cbfntn] u/]sf]
km} ; nfnfO{ ;d] t Wofgdf /fvL
h]i7tfsf] cfwf/df w\j' gf/fo0f >]i7,

/]jtaxfb'/ yfkf;lxt pk;ldltdf


/fVg] ;xdlt eO{ a}7s ;DkGg ePsf]
lyof] . t/, ef]lnkN6 cyf{t\ ut
laxLaf/ ljxfg cf7 ah] af]8{sf] k"0f{
a}7s ;'? ePkl5 cl3Nnf] lbg u/]sf]
;xdlt sfof{Gjog ug{ gx'g] eGb}
kDkmf wdnfn] a}7sdf efFhf] xfn]kl5,
cl3Nnf] lbgsf] ;xdlt sfof{Gjog
gug]{ / ;jf]R{ r cbfntsf] km};nfnfO{
;d]t cj1f u/L ank"js
{ pk;ldlt
u7g ug]{ xf] eg] xfdL To:tf] a}7sdf
;fd]n x'g ;Sb}gf}F egL /]jtaxfb'/
yfkf / w|'jgf/fo0f >]i7 p7]/ lxF8\g
nfu]kl5 ;b:o kDkmf wdnfn] cfgf]
Aofuaf6 Sofd/f lemsL b'j} ;b:osf]
kmf]6f] lvr]sf] ;|f]tn] atfPsf] 5 .
o;/L ank"js
{ pk;ldlt u7g ug{
nfu]sfn] cfk"mn] a}7s c:jLsf/ u/L
lxF 8 \ g nfUbf cfk" m xsf] kmf] 6 f]
lvlrPkl5 eml:sPsf /]jtaxfb'/
yfkfn] lsg kmf]6f] lvr]sf] eGbf kDkmf

bnx?sf] c;nL rl/q pbflPsf] 5 .


kl5Nnf] ;do ;+;b\jfbsf] c;nL
cg'xf/ ePsf k|r08afa'/fd;d]t
ef/tsf] c;nL dltof/ k|dfl0ft
ePsf 5g\ .
;xdtLo ;/sf/sf] g]t[Tj ug{
cl3 a9]sf sfFu|]; ;efklt ;'zLn
sf]O/fnf Tof] bf}8af6 xf/ vfO;s]sf
5g\ . pgnfO{ ljkIfL bnx?sf] ;dy{g
/x] klg ;Qfwf/L Pdfcf]jfbL /
dw];jfbL bnx?n] ef/tLo l8hfOgdf
;/sf/ g5f8g] ePkl5 l:ylt emg}
eofjx x' g ] kSsfkSsL ePsf]
/fhgLlts ljZn]ifsx?n] atfPsf
5g\ . Psf]xf]/f] ;xdtLo ;/sf/sf]
/6fg nufpFb} cfPsf /fi6klt ;d]t
kl5Nnf] ;do ;xdlt pgsf] nflu
lgNg' g cf]sNg' ePsf] 5 . vfnL
rf/ zlQmaf6 dfq /fhgLlts
;+s6sf] lgsf; vf]Hg] /fi6kltsf]
lgot;d]t vf]6k"0f{ /x]sf] hfgsf/x?n]

wdnfn] tkfO{+ xfd|f] lj?4 hfg' eof],


To;} n ] ;/sf/L / cfgf]
kf6L{utkaf6 ;d]t tkfO{+xnfO{
sf/jfxL ug'k{ g]{ ePsf]n] kmf]6f] lvr]sf]
atfPkl5 jftfj/0f lgs} tgfjk"0f{
ag]sf] ;|f]tn] atfPsf] 5 . cfk"mnfO{
Pdfcf] j fbL lgs6 atfpg] /
k|wfgdGqLkTgL lxl;nf oldsf] bflxg]
xft bfjL ug] { kDkmf wdnfsf]
xdnfkl5 ;b:o /]jtaxfb'/ yfkfn]
ca kDkmfn] lnlvtkdf dfkmL
gdfu];Dd af]8{sf] s'g} klg a}7sdf
;fd]n gx'g] 3f]if0ff ub}{ a}7s sIfaf6
aflxl/Psf] ;|f]tn] atfPsf] 5 .
ko{6g af]8s
{ f] cWoIf;d]t /x]sf
ko{6g dGqfnosf ;lrj o1k|;fb
uf}td pQm 36gfnfO{ lg/Lxtfk"j{s
lgofnL /x]sf lyP, pgsf] lg/Lxtf
b]v]/ af]8{sf cGo ;b:ox;d]t
5Ss k/]sf] ;|ft] n] atfPsf] 5 . ko{6g
-afF s L clGtd k] h df_

;q jif{kl5 lzIfs
kbk"lt{sf] tof/L
sf7df8f} F . dlGqkl/ifb\ n ]
lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL,
@)%& ;+zf]wg u/]kl5 lzIfs ;]jf
cfof] u n] ;q jif{ k l5 v' n f
k|lt:kwf{af6 lzIfs kbk"lt{sf]
tof/L u/]sf] 5 . lgodfjnLn]
@)^# j}zfv !! ut]kl5 l/St
b/aGbLdf lzIfssf] kbk" l t{
ug{;Sg] Joj:yf u/]sf] 5 . To;otf
l/St b/aGbL sl/a !% xhf/ /x]sf]
cg'dfg ul/Psf] 5 . ;/sf/n]
lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL
;+zf]wg u/]kl5 af6f] v'n]sf] 5,'
cfof]usf ;x;lrj vu]Gb| g]kfnn]
eg], cWofkg cg'dltkq k|fKt ;a}n]
v'Nnf k|lt:kwf{df efu lng kfpg]
5g\ . lgodfjnL ;+zf]wg;Fu} ;a}
lhNnfaf6 l/St b/aGbLsf] ;+Vof
dufpg] qmddf /x]sf] g]kfnn]
hgfP . cfof]un] @)%* ;fnotf
-afF s L clGtd k] h df_

a[xQ/ n'lDagL ljsf; ;ldlt e u/fpg ;jf]{Rrdf l/6 lg0ff{os pynk'ynsf] k|tLIffdf g]kfn

sf7df8f} F . PsLs[ t g] s kf
dfcf] j fbLsf cWoIf k' i ksdn
bfxfnsf] cWoIftfdf u7g ul/Psf]
a[xQ/ n'lDagL lasf; ;ldlt e
u/fpg dfu ub}{ ;jf]R{ r cbfntdf
l/6 lgj]bg k/]sf] 5 . k|wfgdGqL
8f= afa'/fd e6f/fO{nfO{ lakIfL agfO{
clwaStf /fdxl/ >]i7n] lbPsf]
lga]bg l/6df bfxfnsf] cWoIftfdf
ul7t ;ldltn] xsdf /x]sf]
Pl;of Kofl;lkms PS;r]Gh PG8
sf]ck/]zg kmfpG8]zg -Pk]s_
nufotsf ljleGg ;+:yf;Fu u/]sf]
;Demf}tfaf/] lakIfLn] dfu u/]sf]
;" r gf glbPsf] , Pk] s sf]
cflwsfl/stfaf/] gv' n fPsf] n ]
j} w flgstf x' g g;Sg] lhls/
ul/Psf] 5 . cGtl/d ;+ljwfgsf]

wf/f $ n] 3f]lift wd{lg/k]Iftf lakl/t


;/sf/ t6:y ga;L ;ldtL u7g
u/]/ ljleGg cGt/f{li6o ;+3;+:yf /
/fhgLlts JolSt tyf cGonfO{ a'4
wdf{jnDaLsf] kljq:yn / wd{df
x:tIf]k u/fpg] sfddf ;/sf/ pBt
/x]sf] l/6df pNn]v /x]sf] 5 . cGtl/d
;+lawfgsf] wf/f @# f/f k|Tofe"t wd{sf]
cjnDag, cEof; / ;+/If0f ug{ kfpg],
:jtGq cl:tTj sfod ug{ kfpg] /
wfld{s:ynxsf] ;+/If0f ug{ kfpg]
tyf wf/f !& -#_ adf]lhd cfgf]
;f+:s[lts ;Eotfsf] ;+/If0f / ;Da4{g
ug{ kfpg] xs / clwsf/ lakl/t
;/sf/L lg0f{o / sfd ePsf] l/6df
pNn]v ul/Psf] 5 . n'lDagLnfO{
ljsf;sf gfddf ljleGg ef}lts
;+/rgfx lgdf{0f u/L Jofkf/Ls/0f

lgikIf ;dfrf/ / k|:6 ljrf/sf nflu


www
.janakha
bar
.com
www.janakha
.janakhabar
bar.com
x]g{ ge'Ng'xf]nf .

ug]{, u}/a'l4i6xnfO{ ;+:yfut /


JolStut kdf k|jz
] u/fpg], wfld{s
:ynnfO{ /fhgLlts/0f ug]{ ;/sf/L
sbdnfO{ pTk|i] f0fo'St k/dfb]z hf/L
ug{ ;jf]Rr;Fu dfu ul/Psf] 5 .
;/sf/n] cGtl/d ;+ljwfgsf] wf/f @&
sf] cfwf/df ;ldltsf] sfdsf/afxL
af/] ;" r gf dfu ub{ 5 .
;/f]sf/jfnfnfO{ ;"rgf lbg OGsf/
ul/Psf] klg l/6df pNn]v ul/Psf]
5 . o;af6 ;"rgfsf] xsaf6 ;d]t
gful/s alGrt agfOPsf] l/6df
pNn]v 5 . l/6 lgj]bgstf{n] ;+ljwfg
/ sfg'g ljkl/t ul7t ;ldlt e
u/L ;ldltn] clxn];Dd u/]sf ;a}
sfdsf/afxL ab/ ug{ dfu u/]sf
5g\ . To:t} a'4 wd{nDaLx, wd{u?' ,
a' 4 wd{ ; F u ;DalGwt :jtGq
;+:yfxsf] k|ltlglwTj, k/fdz{ /
;xdltlagf pgLxnfO{ k|efljt kfg{
n'lDagL;DaGwL s'g} klg sfdsf/afxL
gug{ gu/fpg pko'St cfb]z, @)^(
-afF s L $ k] h df_

zflGt / ;+ljwfgsf] s'/f ug{


nfu]sf] klg kfFr jif{eGbf a9L eof],
Tolt dfq xf]Og, cfgf] rf/ jif]{
cjlwsf] b'kof]u ub}{ ;+ljwfg;efsf]
lj36g eof] . t/, d'n'sn] g zflGt
kfof] g ;+ljwfg . ca km]l/ tfhf

e| i 6frf/ x' g ] d' n ' s df emof] .


;+ljwfg;efs} s'/f u/f}F g jf:tjdf
;+ l jwfg agfpgsf nflu
;+ljwfg;efsf] r'gfj u/fOPsf] /x]g5
eg] / k' l i6 eof] . ;r] t k" j { s
;+ljwfg;efsf] lj36g ul/of] / km]l/

If]Kof:q ax;
lji0f' kGt

hgfb]zsf nflu csf]{ ;+ljwfg;efsf]


lgjf{rgsf] ljifodf tF5f8d5f8
ul//x]sf 5g\, bn / bnsf g]tfx .
oL c;kmn efn] g]tfxn] g ;xdlt
u/] g t ;xdlt u5{d\ g} eGg 5f8] .
ef]ln;Dddf jf kl;{;Ddf ;xdlt
u5{d\ eGbfeGb} kfFr jif{eGbf a9Lsf]
g]kfnsf] ;'gf}nf] ;dosf] aaf{bL dfq
u/] . e| i 6 g] t fx /ftf/ft
e'mk8Laf6 b/af/ agfP, h;sf]
sf/0f g]kfn ;+;f/s} ;a}eGbf a9L

elgFb}5, gofF lgjf{rg . ;fob oL


;Dk"0f{ g]tfxsf] rl/q / k|j[lQnfO{
lgofNg] xf] eg] t o:tf] nfU5, g]tfx
;a} ax'nfPsf h:t} 5g\ . logLxnfO{
b]zsf] eGbf lrGtf cfgf] 3/sf] 5,
hgtsf] t lrGt} 5}g lsgls oL t
zf]if0f ug]{ kfqx g x'g\ . logLxdf
:jljj]s g} 5}g, ef/tn] s] eG5
eGg] 5 . kl5Nnf] r/0fdf k|r08 /
afa' / fdsf] /fi6 3 ft / /fli6 o
u'nfdsf] k|jl[ QnfO{ x]g{] xf] eg] t o:tf]

nfU5, a? aLkL sf] O /fnf,


lul/hfk|;fb sf]O/fnf / ;'zLn
sf]O/fnfx kf] /fi6jfbL /x]5g\ ls
h:tf] efg x'G5 . ;j{bnLo a}7s,
/fi6kltsf] lg0f{o, dlGqkl/ifb\sf
lg0f{o / 5nkmn ;a}df ef/tLoxsf]
k|jz
] / x:tIf]k x'G5g\ . ;fob of]
gf\ u f] x:tIf] k / ckdfghgs
ultljlwx x]bf{ t o:tf] nfU5, a?
Ps k6s g]kfn 7"nf] lg0ff{os o'4df
g} hfcf];\ . xhf/f}F k6s dg'e
{ Gbf a?
Ps k6s dl/of];\ . /fli6otfsf] d'2f
Hofb} k]lrnf] ag]sf] 5, lj8Dagf oxL
5 ls /fli6otf s} gfddf g]tf
ag] s fx sf} 8 Lsf] d" N odf
cfTd;dk{ 0 f u/] / /fli6 o
:jfledfgnfO{ a] r ] . jxfnjfnf
k//fi6dGqLn] g} ljb]zL x:tIf]ksf]
c;} X o kL8f cf] s n] t/ s' ; L{
5f8]gg\ .
c;kmn / ;+sL0f{ g]tfx s';L{
-afF s L clGtd k] h df_

ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}

s= dfcf]T;] t'

jif{ ^, c+s &, d+l;/ @$ ut] cfOtaf/ @)^


@)^((

 ;DkfbsLo

bnxsf] gfnfosLkg
k|dv
' bnxn] /fli6o ;xdtLo ;/sf/sf nflu
lbOPsf] bf];f| ] ;do;Ldf klg Tolts} u'hf/]kl5 /fi6klt
/fdj/0f ofbjn] ut z'qmaf/ km]l/ csf]{ 5 lbg] Dofb
yk]sf 5g\ . bnxsf] sfo{zn
} L x]bf{ of] lbPsf] 5 lbgdf
klg lgsf; lg:sg] ;Defjgf Hofb} IfL0f b]lvG5 .
;xdltsf] nflu ;Qf kIfn] g]kfnL sfFu;
]| ;Fu k|wfgdGqL
gfd dfu]kl5 dfuadf]lhd sfFu;
]| ;efklt ;'zLn
]| sf] To;
sf]O/fnfnfO{ k|wfgdGqLdf k|:tfj uof] . sfFu;
k|:tfjnfO{ ljkIfLxn] ;dy{g u/] t/ k|:tfljt gfd
Nofpg cfu|x ug]{ ;Qf kIfLo bnn] To;sf] lj?4 yk
gofF ;t{x t]:of{of] . o;n] aGg nfu]sf] ;xdltsf]
jftfj/0f etfe' kfof] . h;sf sf/0f clxn] ;Qf kIf
/ ljkIfLxaLr k'gM b"/L a9\g uPsf] 5 . o; sf/0f
kl5Nnf] ;do;Ldf leq klg ;xdlt x'g] k|:6 cfwf/
b]lvPsf] 5}g . bnxsf] s';L{sf] 3grSs/df b]z
c;kmntflt/ pGd'v ePsf] 5, cfdgful/sdf lg/fzf
5fPsf] 5, bnxk|lt cfqmf]z a9]sf] 5 . ;xdltsf] gf/f
hlt;'s} 3GsfP klg bnx cfk"mnfO{ kmfObf x'g] l:yltsf]
kvf{Odf 5g\, h;sf] sf/0f ;xdlt k/ ;b}{ uPsf] 5 .
d'ns
' hh{/ eP klg Ps /fhgLlts bnxnfO{ ;/sf/
rflxPsf] 5 eg] ;Qf?9 bnx ;/sf/nfO{ cfk\mgf]
k]jf 7fg]/ b]z / hgtf e8\vfnf]d} lsg ghfcf];\ ;/sf/
5f]l8Gg eGg] lnF8l] 9kL lnP/ a;]sf 5g\ . h;sf sf/0f
b]z yk ;+s6u|:t aGb} uO/x]sf] 5 . bnxsf] ;/sf/
n'5fr'8F Lsf sf/0f ;+jw} flgs cxdf kbk"lt{ x'g g;sL
kbflwsf/LljxLg l:ylt k}bf x'bF 5} . k|x/L, k|zf;g r':t
b'?:t x'g ;ls/x]sf] 5}g . e|i6frf/, dxFuL, cGofo /
cTofrf/ lbg b'O{ u'0ff, /ft rf}u0' ff u/L al9/x]sf] 5 .
o:tf] cj:yfdf b]zdf /fhgLlt u5'{ egL cufl8 ;/]sf
/fhg]tfxn] gh/cGbfh ug]{ xf] eg] hgtf ;8sdf
pqg afWo x'g5] g\ . hgtf ;8sdf plqP eg] s] x'G5,
Tof] xfd|f u0ftGqjfbL bn / g]tfxnfO{ ;DemfO/xg'kg]{
ljifo xf]Og . To;}n] cfk"mnfO{ d'ns
' sf] 7"nf bn /
cfk"mnfO{ /fhg]tf eGg ?rfpg]x ;a}n] Ps k6s
uDeL/ eP/ ;f]Rg / b]z / hgtfsf] lxtdf nfUg
h?/L 5 cGoyf eljio cGwsf/ 5, r]tgf eof .

a9L e|i6frf/ x'g] d'ns


' df g]kfn
sf7df8f}F . g]kfn e|i6frf/ x'g]
d'ns
' dWo] ! ;o #( cf}F :yfgdf k/]sf]
5 . e|i6frf/;DaGwL lgofds ;+:yf
6fG;k/]G;L OG6/g]zgnn] ! ;o &^
j6f /fi6 d f u/] s f] ;j{ ] I f0fkl5
uta' w af/ ;fj{ h lgs u/] s f]
;j]{If0fdf g]kfn @& c+ssf ;fy
d'ns
' dWo] ! ;o #( cf}F :yfgdf k/]sf]
xf] . /fhgLlts ;+qmd0fsf] axfgfdf
;/sf/, /fhgLlts bn / g]t[Tj
e|i6frf/ lgoGq0fdf uDeL/ x'g
g;s]sf] k|i6 ePsf] 6fG;k/]G;L
OG6/g]zgn g]kfnn] hgfPsf] 5 .
cl3Nnf] jif{ ! ;o *# b]zdf ul/Psf]
;j]I{ f0fdf g]kfn ! ;o %$ cf}F :yfgdf
lyof] . blIf0f Pl;ofdf ckmuflg:tfg
;a}eGbf a9L e|i6frf/ x'g] d'n's
ag]sf] 5 eg] e'6fg sd e|i6frf/

x'g] b]z ag]sf] 5 . ckmuflg:tfg !


;o &$ / e'6fg ## cf}F :yfgdf
5g\ . o:t} ef/t ($ cf}F :yfgdf
5 . kfls:tfg eg] g]kfnhlt g} !
;o #( cf}F :yfgdf 5g\ eg] a+unfb]z
! ;o $$ cf} F :yfgdf 5 .
6fG;k/]G;Lsf] ;"rLdf ;a}eGbf sd
e| i 6frf/ x' g ] b] z df 8] g dfs{
lkmgNof08 / Go"hLNof08 /x]sf 5g\ .
oL b]zn] ;dfg () c+s kfPsf 5g\ .
To;kl5 qmdzM :jL8]g, l;fk'/,
:jL6\h/Nof08, ci6l] nof, gj],{ Sofg8f
/ g]b/Nof08;\ 5g\ sd e|i6frf/
x'g] b]z /x]sf k|ltj]bgdf pNn]v 5 .
;a}eGbf e|i6 d'n'sdf clk|msg b]z
;f]dflnof k/]sf] 5 . cd]l/sf !(
cf}F :yfgdf 5 eg] rLg *) cf}F
:yfgdf 5 .

/fatOfc t]u $@ /;ld


+ nf; (^)@

e|i6frf/ gDa/ !#( / jt{dfg g]kfn


e|i6frf/lj?4sf] cGt/f{li6o ;+:yf
6fG;k/]G;L OG6/g];gnn] ;fj{hlgs
u/]sf] e|i6frf/ cjwf/0ff ;"rsf+sdf
!&$ d'ns
' df ul/Psf] ;e]{ cg';f/
g]kfnn] !#( cf}+ :yfg cf]u6\g ;kmn
ePsf] 5 . ljZjdf a9L e|i6frf/ x'g]
d'n'sdf bl/P/ k|wfgdGqL 8fS6/
afa'/fd e/fO{sf] e|i6frf/ z'Go
;xgzLntf cjwf/0ffnfO{ kmut ;fljt
u/L lbPsf] 5 . k|wfgdGqL 8fS6/
afa' / fd e/fO{ g] t [ T j sfndf
e|i6frf/LnfO{ kftf s;]/ sf/afxL x'G5
eGg]df w]/n
} ] cg'dfg nufPsf lyP .
e|i6frf/nfO{ qmd;M z'Gotfdf emfb}{
nfg] xf]nf eGg] cg'dfg e|i6frf/ z'Go
;xgzLntf pb\3f]if0f kZrft ul/Psf]
lyof] . ut aif{ k|sflzt 6fG;k/]G;L
OG6/g];gnsf] ;"rsf+sdf g]kfnn] !%$
:yfg xfl;n u/]/ e|i6frf/ a9L x'g]
d'ns
' sf] kl/ro lbPsf] lyof] . Tof]
kl/0ffdnfO{ jt{dfg ;/sf/n] dWogh/
u/]sf] eP of] aif{ ;'wf/sf] kl/0ffd
b]Vg kfOGYof] . t/ To:tf] x'g ;s]g
g]t[Tjtxdf /x]sfn] v'n]cfd 3';
df]ndf]nfO{ b]lv 7]Ssf kf, cfkmGtnfO{
a9L sdfO x'g] :yfgsf] vf]hLd} ;do
v]/ uPsf] 5 . Psflt/ e|i6frf/ z'Go
;xgzLntf pb\3f]if0f u/]/ cfk"mnfO{
cfbz{afbL lsQfdf pEofpg vf]Hg]
cfg} cfFvf cuf8L eO/x]sf] las[ltk|lt
cfFvf lrlDnP kl5 sxfF af6 k'/f x'G5 .
e|i6frf/ z'Go ;xgzLntf < k|df0f
;lxt km]nf k/]sfxnfO{ ;d]t plrt
sf/afxL x'g\ g;Sg' of] eGbf sdhf]/
/fHo ;+ o Gq c? s] xf] n f <
/fhgLlts ;+qmd0fsfn, /fhgLlts 5q
5fofFdf e|i6frf/ s;/L df}nfpFbf] /x]5
eGg] HjnGt pbfx/0f x'g\ . lautsf
36gfx e|i6frf/ dfkg d'ns
' sf] s'n
u|fx:y cfDbfgL, vr{, lasfz cflbnfO{
cfwf/ dfGg] ul/G5 aif]g{ L lasfz
lgdf{0fsf gfddf 5'lg] ah]6sf] d'Nof+sg
ug]{ xf] eg] e|i6frf/ s'g k / slt
kl/0ffddf x'g] ub{5 w]/n} ] ;xh} cg'dfg
ug{;Sb5g . ;8s lgdf{0f b]lv dd{t
;Def/df x'g] e|i6frf/, lkr u/]sf] ;ftf
glaTb} lkr pKs]/ ;j{;fwf/0f gf/f
h'n;' ug{ ;8sdf plqPsf] 36gf tfhf
5, 7'nf 7'nf kl/of]hgfdf x'g] 3f]6fnf,
7'nf 7'nf k'n lgdf{0fdf x'g] clgoldttf
cflb k|df0fsf kdf sfkmL 5 .
;fj{hlgs kb wf/0f u/]/ OdfGbfl/tfsf
;fy sdfO{ ug]{ xf] / jf:tljs hLjg

ax;

5qaxfb'/ d}gfnL
ofkg ug]{ xf] eg] /fhwfgLdf eAo dxn
v8f ug{;Sg] x}l;ot cf}n+ fdf uGg ;lsg]
afx]ssf] kx'r
F k'Ug ;Sb}g e|i6frf/sf]
gd'gf ;a}sf ;fd' v8f 5 t}klg lagf
k|df0f ls6fgL ug{ ufx{ 5 . b[Zo cb[Zo
kdf x'g] e|i6frf/sf] l;df gfb} uPsf]
tkm{ ;DalGwt lgsfon] ug'{ kg]{ hlt
sfd ug{g;Sg' /fhgLlts x:tIf]ksf]
r/d gd'gf xf] . e|i6frf/ a9\gd' f
k9]nv
] s
] f, ;fj{lgs kb wf/0f u/]sf
/fHosf] gLlt lgdf{0ftxdf /x]sf lzlIft
elgg] ju{x lhDd]jf/ 5g\ tTkZrft
s]lx lglh k]zf;Fu ;DalGwt ;'lsnf
d'lsnfxsf] ;+nUgtfdf o:tf las[ltn]
k|zo kfPsf] 5 . lagf ldn]dtf] ;fdfGo
hLjgofkg ug{ ;j{;fwf/0fsf] kx'r
F
sbfkL k'Ub}g pbfx/0fsf] nfuL g]kfn
k|x/Ldf 36]sf] e|i6frf/ sf08nfO{ klg
lng ;lsG5 . ;To, ;]jf, ;'/Ifgdsf]
kljq dGq hk]/ hgtfn] lt/]sf] s/af6
;]jf ;'lawf ef]u u/]sfx g} e|i6frf/df
r'nD{ d 8'Ag k'u,] /ftf/ft s/f]8klt
aGg] ;kgfdf cfbz{ / d'Nosf] l;df
eTsfP/ gj wgf9\o aGg]xsf] k+lStdf
pleg s] vf]hs
] f lyP . clnslt eg]
klg b]z / hgtfk|lt vfPsf] ;kyn]
kf]n/] ;hfosf] efuL agfPsf] 5 . g]kfn
k|x/Lsf] Oltxf;df ;'8fg 3f]6fnf sf08
;bfsf] nflu sfnf] wAaf ag]/ a:g]5 .
8fS6/ e/fO{ g]tT[ js} dlGqd08nsf
Ps ;b:on] k|rlnt lgod sfg'gd}
gePsf] ! k|ltzt sldzgsf] dfu /fv]/
of]hgfx :jLs[t gu/]sf] va/ ;j{q
km}lnPs} lyof] ha of] va/ km}ng z'?
eof] qfxL qfxL eP/ of]hgfx :jLs[t
x'gfn] e|i6frf/ z'Go ;xgzLntfsf]
jf:tljstf dfly k|Zg t]l;{Psf] lyof] .
t/ Tof] s]jn t]l;{g' afx]s csf]{ s'g}
cy{ /x]g . cfgf] g]tT[ jsf] dlGqkl/ifb\
;b:on] v'nc] fd gLlt lgodnfO{ r'gf}tL
lb+bf lgl/x ag]/ df}g ;dy{g hgfpg'
a'em]/ a'emL g;Sg' ePsf] 5 . o;}u/L
e|i6frf/ la/f]lw c;n zf;gsf cWoIf
s]bf/ v8\sfnfO{ afl0fHo tyf cfk"lt{
dGqL n]v/fh e s} ;fd'Gg]df k]6f l] nod
l8n;{c;f]l;P;gsf cWoIfn] ;fj{hlgs
kdf xftkft u/]sf] eGg] va/ 5fPsf]
lyof] . of] ljs[ltn] ;/sf/sf] wHhL

dfq p8] s f] lyPg . ;fv klg


lbgk|ltlbg lub}{ uof] . sfg'gL zf;gsf]
7f8f] pNn+3gdf ;/sf/ lgl/x ;flat
ePsf] 5 . lgat{dfg >d dGqLn]
v'nc
] fd cfgf ;xof]uL dfkm{t\ 3';
n]gb]gsf] afu]l{ g+u of] eGbf lgDg sfo{
s] x'G5 < /f}tx6 lhNnfaf6 ;+lawfg;ef
;b:o kbdf lahoL aag l;+xn] lhNnf
k|;f;g sfof{no /f}tx6 ;fd'Gg] lasfz
lgdf{0fdf x'g] r/d e|i6frf/ lgoGq0fsf]
dfu /fv]/ cg;g a;]sf lyP yf]/}
dfqfdf eP klg ;/sf/nfO{ g}lts
bafa lbg ;kmn ePsf] lyof] t/ Tof]
{ k glnsg lalng aGg
cfGbf]ngn] d"t
k'us
] f] 5 . e|i6frf/s} ;Gbe{df l5d]sL
d'ns
' ef/tdf of]u u'? /fdb]jb]lv
ufGwLjfbL cleoGtf cGgf xhf/];Ddn]
e|i6frf/la?4sf] cleofg cufl8
a9fpFb} cfPsf 5g\ . e|i6frf/la?4sf]
of] cleofgnfO{ ef/tLo hgtfn]
:jtk"mt{ ;dy{g u/]sf 5g\ . 6fG;k/]G;L
OG6/g];gnsf] cjwf/0ff ;"rsf+sdf
ef/tdf uPsf] b'O{ ;fneGbf ut jif{
e|i6frf/ a9]sf] tYof+sdf pNn]v 5 .
e|i6frf/lj?4sf] ljZjJofkL cleofg
rn]sf] kl5Nnf] l;nl;nfcGtu{t
cd]l/sL ;x/ Go'of]sl{ :yt jfn l:66
sAhf u/f}F eGg] ;fd'lxs cleofgk|lt
ljZjel/af6 ;dy{g h'6b\ } uPsf] lyof] .
t/, clxn] Tof] cleofg cl:tTjdf
b]lvGg . ljZjJofkL kdf /x]sf] wgL
/ ul/a aLrsf] vf8n olt w]/} km/flsnf]
x'bF } uO/x]sf] 5 . h;n] ;a}nfO{ cfgf]
xs / clwsf/k|lt Ps k6s ;f]Rg
afWo kf/]sf] 5 eGg] r]tgf;d]t
hufPsf
lyP . ljutsf
k|wfgdGqLxn] klg e|i6frf/lj?4df
P]Soa4tf hgfpFb} cfPsf x'g\ .
;dfhaf6 e|i6frf/sf] h/f]lsnf] pvfn]/
gofFs;
] Dd e|i6frf/ pGd"ng gx'g,]
e|i6frf/ g} b]z ljsf;sf] afws xf] .
e|i6frf/nfO{ ;fdflhs alxisf/
ug{k' b{5 cflb dw'/jf0fL ;'lgg] ub{Yof] .
sf]lxn] ljifj[If xf]Og a/lkknsf] h:tf]
lztn lbg] j[If xf] eGg], sf]xL ch{g' b[li6
0nufP/ sfd u5{ eg]/ eGby] t sf]xL
PsnAo x'g] cnfk hKb} e|i6frf/sf]
pl5Qf] sf9\b} lyP . efjgfdf au]/

AoSt ul/Psf] efj xfdLn] a'g ;s]gf}F .


xfdL ljZjf;df kof},F ;fob x'G5 xf]nf
eg]/ . olb jf:tljs e|i6frf/ lgjf/0f
ug'{ xf] eg] /fli6o cleofg g}
rnfpg'kb{5 . /fHo ;+oGqnfO{ dha't
kfb}{ ;DalGwt lgsfonfO{ k"0f{kdf
;'rf? ul/g'kb{5 . x/]s ;/sf/L
lgsfodf e|i6frf/ lgoGq0fsf] nflu
cfw'lgs k|ljlwsf] ljsfz ug{k' b'5 .
dfgj hLjgdf /fd|f, g/fd|f u'0f cju'0f
x'g] x'bF f ;a}nfO{ Pp6} gh/n] x]g{ x'bF g} .
JolStsf] k/LIff Jojxf/df dfq k/LIf0f
x'g] x'Fbf efjgfdf au]/ AoSt
cleJolStnfO{ k|fyldstf lbg' xfd|f]
e'n x'g] xf] ls < cfh d'ns
' df e|i6frf/
df}nfpg'df bf]ifL sf] xf] t < xfdLn] of]
ljifosf] ;f]wvf]h u/]/ h8\;Dd k'Ug]
sf]l;; slxn] u/]gf},F ;fj{hlgs kb
wf/0f u/]sf] JolStn] kbdf /xFbf kbLo
b'kof]u u/L ca}w 9+un] cs't ;Dklt
cfocfh{g ub{5 eg] To;sf] cfjZos
5fglag ug]{ clwsf/ lgodtM clVtof/
b'kof]u cg';Gwfg cfof]unfO{ 5 .
pSt cfof]udf /fhgLlts lgo'lSt x'g]
ePsf]n] nfdf] ;dob]lv cfof]unfO{
k|d'vlaxLg cj:yfdf /fhgLlts
bnxn] /fv]sf 5g\, xf]Og eg] o:tf]
;+jb] gzLn /fHosf] cdf lsg nfdf]
;dob]lv clVtof/ k|dv
' rog x'g
;ls/x]sf] 5}g < ls g]kfndf of]Uo JolSt
g} 5}gg\ t < ;jf]{Rr cbfntdf
GofofwLz lgo'lSt x'g g;Sbf qmdM vfnL
x'bF } uPsf]tkm{ klg Wofg k'Ug ;s]sf]
5}g . d'ns
' df ;w}F cl:y/tf sfod u/]/
hgdtsf] alv{nfk slxn];Dd hf/L /xg]
xf] < hgtfnfO{ ckx]ngf u/]/ cem} slt
tdfzf b]vfp5f} < /fhgLlts bnsf
g]tfxn] ug{ vf]hs
] f s] x'g\ < hgtf
hgfb{g, hgtf g} ;ayf]s eGg] clg
hgtfs} k|lt3ft ug{ pxfFxnfO{ ;'xfpg]
laifo xf] < wfld{s syg /xL cfPsf]
5 bIfk|hfklt /fhfn] eujfg\ lzjnfO{
ckdfg u/]/ o1df gfaf]nfpFbfsf]
kl/0ffd eujfg\ lzjnfO{ l/; p7]/
bIfk|hfklt /fhfsf] 6fpsf] sf6]/
af]sfsf] 6fpsf] uw{gdf hf]8L lbg' ePsf]
lyof] eg] clxn] xfd|f] ckdfg ePsf]
5 . ckdfg ;xg ug{] klg ;Ldf
x'bF f]/x]5 . w}ot{ fsf] afFw 6'6s
] f] lbg
pTkGg kl/l:ylt ;a}sf] sfa' aflx/
x'g5] . ;dod} clgi7 x'gaf6 hf]luof];\ .
k| l tlqmofsf]
nflu
sagarmatha1955@hotmail.com

xf}nfgsf] kqsf/ ;Dd]ngdf rLgsf] x:tIf]k zAb


g]kfnsf] e"lddf rLg lj/f]wL
ultlalw x'g glbg], tyf Ps rLg
gLlt k|lt g]kfn k|lta4 /x]sf] 5 .
h;sf] e/f];f g]kfnn] lbgkg]{ x'G5 .
h;af6 g]kfnn] rLgaf6 w]/} kmfO{bf
lng ;Sb5 . g]kfndf ;a} eGbf a9L
a}b]lzs ;xfotf k|bfg ug]{ /fi6df
rLg klxnf] /fi6 ePsf] 5 . rLgsf]
g]kfn / g]kfnL hgtfsf] ;d[l4sf
nflu lb3{sflng 7'nf kl/of]hgfdf
nufgL ug]{ tyf cfk;L Jofkf/Ls
sf/f]jf/ a9fpg] p2]Zo /x]sf] 5 .
klZrdf~rndf y|L uf]hh
{] , tLg cj{
8n/sf] nufgLdf n'lDagL lasfz
kl/of] h gf,
kf] v /fdf
cGt/f{li6o:t/sf] ladfg:yn lgdf{0f,
;Ldf If]qaf6 yk $ gfsf vf]Ng] tyf
;'Vvf jGb/ufx lgdf{0f ug]{ tyf t]>f]
d'ns
' ;+usf] Jofkf/df ;fd'lGb|s kx'r
F
x' g ] cflb, ;fgf tyf demf} n f
pBf]uxdf klg nufgL a9fpFb}
nu]sf] s'/f ;j{lalbt} 5 .
g] k fndf ;+ 3 Lotf ;lxtsf]
u0ftGqsf] d'2fdf a}b]lzs x:tIf]k,
/fhgLlts bnxsf] :ki6 gLlt gx"g,'
;}4flGts w'|ljs/0f tyf ;Qfd'vL
/fhgLltn] 6s/fjsf] l:ytLsf sf/0f
b]zsf] cfGtl/s tyf jfXo If]qdf
;d]t gsf/fTds k|efa a9\b} uPsf]
5 . ;Qf kl/jt{g x'g], ;/sf/n] ug]{
sfo{qmd tyf gLltdf ef/tLo tyf
o'/f]kLo zlQmsf] k|efjaf6 g]kfn rLg
gLltdf slxn]sflx z+sf pTkGg x'g]
jf b'O{ b]zsf] ;DjGwdf ptf/ r9fa
x'g] ;Defjgfx /x]sf] xF'bf rLg
;z+lst x'g] u/]sf] 5 . h;sf]
kmn:jk rLgsf] nufgLdf jGg]
cfof]hgfdf ljleGg jfxfgfdf ljnDj

;fdlosL
ljhog/l;+ x s] ; L
x'g,' ca/f]w x'g' tyf j]jf:tf ug'{
h:tf sfo{n] rLgnfO{ ;Dj]bgzLn
agfPsf] 5 . h;sf] sf/0f l5d]sL
/fi6 rLgsf] rf;f] a9b} u/]sf] tTYo
pRr:t/Lo s' 6 gLlts tyf
/fhgLlts e| d 0fxaf6 ;+ s ] t
lbO{/x]sf] 5 .
g]kfnnfO{ h:tf] ;'s} ;xof]u ug{
tof/, ;+3Lotf ;DjlGw d'2fdf cfkQL
tyf g]kfnsf] /fhgLlt glhsaf6
lgofFnL /x]sf] eGg] tYo phfu/ x'g,'
xfn;fn} rLg g]kfndf x:tIf]k ug]{
jf gug]{ EfGg] ljifodf 5nkmn x'g'
g]kfnk|lt rLg clt ;Dj]bzLn 5
eGg] j'emg' kb{5 .
df} g tyf s' 6 g} t Ls
efiffaf6 cGt/f{li6o /fhgLltdf
e'ldsf v]Ng] rLg cfh :ki6 efiffdf
x:tIf]k h:tf] ;+jb] gzLn efiff k|of]u
ug{] cj:yfdf cfOk'us
] f] 5 . t/ klg
xfn rLgsf] g]kfndf x:tIf]k gug]{
egfO{n] g]kfn 7'nf] b'ef{Uo x'gaf6
ar]sf] 5 cGoyf g]kfnn] 7'nf] IftL
Aoxf]g'{ kg]{ cj:yf cfpg ;Sg] lyof] .
o:t} hl6n cj:yf /lx/x]df eljiodf
rLgsf] x:tIf] k klg x' g ;Sg]
cj:yfnfO{ eg] gsfg{ ;ls+bg} .
--cGt/f{ l i6 o pbfx/0fdf
x:tIf]k eGgfn] cfly{s gfsfjGbL,
Jofkf/Ls gfsfjGbL, ;}lgs kl/rfng
cflb x'g ;Sb5 x:tIf]ksf] cj:yf
l;h{gf ePdf o:tf] kl/l:ytLdf

k|zf;lgs, GofoLs, ;}lgs, tyf


/fhg}lts k|so[ fdf gsf/fTds k|efa
b] v f kg{ ;Sb5 . To;a] n f
hg;d'bfodf c/fhstfsf] kl/l:ytL
pTkGg x'g ;Sg] / ;/sf/ lg/+s'z
jf cl:y/ ePdf lhDd]jf/ kbdf
/x]sf JolQmxsf] sfd / st{Aosf]
d'Nofsg cGt/f{li6o hutn] ug]{
/ cGt/f{li6o If]qsf] x:tIf]ksf
sf/0f To;a]nf g]tfxn] pGd'lQm
kfpg ;Sg] ;+efjgf /xg] 5}g .
o;}u/L rLgsf] x:tIf]k x'g]
cj:yf cfPdf To;sf] k|ltjfb ug{
;Sg] cj:yf 5}g . o:tf] cj:yfdf
ef/t klg cfhsf] h:tf] cfgf]
e'ldsfsf] k|oTg uof] eg] o;sf]
nflu cd]/Lsfsf] ;xfotf lng kg]{
cj:yf ;[hgf x'Gf ;Sb5 . o:tf]
cj:yfdf b'O{ w'l| jo dxfzlQm /fi6sf]
6s/fjsf] kl/l:yltdf l;l/ofsf]
36gfsf] lgotL ef]Ug k/] h:t}
g]kfndf If]qLo d'2f, ljk/Lt l;4fGtsf
/fhgLlts d'2f, hftLo d'2fn] p7fPsf
4Gbn] 7'nf] k lnbfF u[x o'4df km:g]
;Defagfx x'G5g\ . o;sf/0f eL6f]
k|fKt dxfzlQm /fi6 rLg4f/f x:tIf]k
x'g ;Sg] kl/l:ylt cfpg glbg g]kfn
;+j]bgzLn x'Gf h?/L 5 .
rLgn] g]kfnsf] /fhgLlts k|lt
;+j]bglzn /x]sf] tyf glhsjf6
lgofFnL /x]sf] cj:yfdf ;/sf/
kl/jt{ g x' g ] tyf ;/sf/sf

a} w fgLstfsf] ;+ z o /xg ;Sg]


cj:yfdf /fli6o tyf cGt/f{li6o
kl/l:ylt a'emg g;Sg] Joltm ;Qfdf
/xg' b]zsf] nflu 3fts x'g ;Sb5 .
o:tf] cj:yfdf rLgnfO{ cfZj:t
kfg{sf] nflu cg'elj JolQm k|wfgdGqL
lgo'Qm ePdf s'6gLlts ;Ifdtfsf
sf/0f x:tIf]k /f]Sg ;Sg] ;+efjgf
/xG5 . lab]zL zlQmsf] cf8df gofF
cg'xf/sf] k|wfgdGqL jGg] cj:yfdf
;Gb]x k}bf x'g klg ;Sb5 . h;n]
ubf{ k|wfgdGqL jGg jf agfpg rfxg]
k|so[ fdf o;sf] larf/ ug{ h?/L 5 .
cfhsf] kl/l:yltdf efuj08f sf]
cfwf/df ;Qf s]lGb|t /fhgLlt ug]{
cj:yf ljutdf h:tf] ;/n 5}g .
;+ljwfg;efjf6 ;+lawfg jGg
g;Sg] cj:yf cfPdf b]zdf s:tf]
kl/l:ylt pTkGg x'g ;Sb5 eGg]
cfFsng ug{ g;sf]sf] x'gfn] sfFu|];
tyf Pdfn] s f] /fhgLlts k| i 6
b'/blz{tf gePsf] b]lvG5 . To;sf]
;dfwfgsf] dfu{ cjnDjg ug{ ;Sg]
jftfj/0f tof/ ug{ g;Sg'sf] bf]if
g]kfnsf /fhgLlts bnxn] g}
lngkg]{ x'G5 . nf]stflGqs bnx
/fhgLlts cb' / blz{ t fsf] sf/0f
k|=d=8f=jfa'/fd e/fO{n] rfx]/ jf
grfx]/ b'j} cj:yfdf dfcf]afbLsf]
3f]lift ;TQf sAhf ug]{ /0fgLltdf
km:g k'u]sf] 5 . o;sf] lgsfz lbg]
s'gk} lg ;+oGq g]kfndf ljBdfg 5}g .
To;sf/0f /fi6afbL zlQm nf]stfGqLs
zlQm tyf jfdklGy zlQmsf] cfd
;xdlt j] u / b] z sf] /fhgLlts
;d:of ;dfwfg ug{ hl6n 5 .
-n]vs g]kfn /fli6o nf]stflGqs
bnsf dxf;lrj x'g\ . _

/fatOfc t]u $@ /;ld


+ nf; (^)@

xfdL zflGtk"0f{ tl/sfaf6


cfk\mgf] nIodf k'Ug rfxG5f}+
bnxaLr ;xdlt aGg] ;Defjgf gx'bF f Dofb yKg'sf] s'g} cy{ 5}g .
of] d'ns
' nfO{ /fd|f] agfpF eGg] g]tfx Pdfn], sfFu;
]| df klg 5g\ .
kmf]xf]/L ;+;bLo Joj:yfnfO{ arfP/ /fVg b]zL, ljb]zL k|ltlqmofjfbL
zlQmx nfluk/]sf 5g\ .
e/fO{ g]tT[ jsf] ;/sf/ ag]kl5 d'ns
' yk ;+s6df km;]sf] 5,
j}bl] zs x:tIf]k xfsfxfsL b]vfk/]sf] 5 .

;ftfsf] s'/fsfgL
) ;xdtLo ;/sf/ u7g ug{
/fi6 k ltn ] lbPsf] b' O {
k6ssf] ;do;Ldf To;} u/]
uPsf] 5, t] ; | f ] k6s k' g M
5 lbgsf] nflu Dofb
ylkPsf ] 5, o;aLrdf
;xdlt xf] n f t <
ylkPsf] ;dodf klg ;xdlt
x'g] s'g} ;Defjgf 5}g . Dofb yKb}
hfFbf /fi6klt / bnx k\u' x'g]
cj:yf cfpF5 . o:tf] cj:yfn]
d'n's 7"nf] b'3{6gfdf k'Ug ;S5 .
bnxaLr ;xdlt aGg] ;Defjgf
gx'Fbf Dofb yKg'sf] s'g} cy{ 5}g .
) /fi6 k ltn] /fli6 o ;xdlt
ug { eGb} s] x L lglZrt
bnx?nfO{ dfq af] n fP/
5nkmn ug]{ u/]sf 5g\, o;
ljifodf s] eGg' x ' G 5 <
/fi6kltn] h;/L s]xL 7"nf bn
elgg]nfO{ dfq af]nfP/ 5nkmn
u/]sf 5g\, Tof] unt 5 . k"0f{kdf
c;kmn ePsf bnx dfqnfO{
af]nfP/ 5nkmn u/]/ s]xL lgrf]8
lg:sF b } g . d' n ' s sf] jf:tljs
;d:ofsf] jf:tljs lgsf; lgsfNg
bnx lrlGtt 5}gg\ . kmf]xf]/L
;+;b\jfbL v]ndf ;+;b\jfbL bnx

/dfO/x]sf 5g\ . To;af6 dfly p7\g


g;Sbf d'n's emg} ;+s6df km:g
k' u ] s f] xf] . of] kmf] x f] / L v] n
Tolta] n f;Dd
rln/xG5,
hlta]nf;Dd ;dfhn] Pp6f wSsf
lbg] vfnsf] cfGbf]ng ub}{g .
) tkfO{ + x n] cfgf] kf6L{ n fO{
t] ; | f ] bnsf] kdf bfaL
ug'{ePsf] 5 . t/, e"ldsf t
To:tf] kfpg' ePsf] 5}g lg <
t];|f] bn bfaL u/]/ e"ldsf
gkfPsf] eGbf klg xfdLn] xfd|f] e"ldsf
7f]; ug{ ;ls/x]sf 5}gf}F . xfdL Tof]
k|lqmofdf 5f}F . olta]nf xfd|f] kf6L{
dxflwj]zgsf] tof/Ldf 5 . xfdLn]
36gfqmdnfO{ lgofnL/x]sf 5f}F . xfdL
plrt ;dodf plrt lg0f{o u/]/
cufl8 a9\5f}F .
) tkfO{+x ;+;bLo Joj:yfnfO{
kmf]xf]/L v]n eGg'x'G5 . oxL
cj:yfdf kf6L{ dxf;lrjnfO{
k| w fgdGqLsf ] pDd] b jf/
tf] S g' e Psf] 5, lsg <
clxn]sf] /fli6o ;d:of eg]sf]
/fli6o :jfwLgtfsf] ljifo xf] . d'Vo
;d:of eg]s} /fli6o :jfwLgtfsf]
k|Zg xf] . of] d'n'snfO{ /fd|f] agfpF
eGg] g]tfx Pdfn], sfFu|];df klg

d'ns
' sf] jf:tljs ;d:ofsf] jf:tljs lgsf;
lgsfNg bnx lrlGtt 5}gg\ . kmf]xf]/L ;+;b\jfbL
v]ndf ;+;b\jfbL bnx /dfO/x]sf 5g\ .
To;af6 dfly p7\g g;Sbf d'ns
' emg} ;+s6df
km:g k'us
] f] xf] . of] kmf]xf]/L v]n Tolta]nf;Dd
rln/xG5, hlta]nf;Dd ;dfhn] Pp6f wSsf
lbg] vfnsf] cfGbf]ng ub}g{ .
--;+;f/sf s'g} klg hgtfn] o'4 rfxFbg} g\ . o'4
zf;sxf/f yf]kl/g] ul/G5 . To;sf/0f
hgtf afWo eP/ o'4df xf]ldG5g\ . ljZjdf
rln/x]sf o'4nfO{ x]bf{ klg To;sf] k'li6
x'G5 . g]kfndf To:tf] afWotf gcfcf];\ eGg]
xf] . To:tf] cj:yf cfof] eg] qmflGtsf] g]tT[ j
lng kf6L{ tof/ 5 .
--xfdL olta]nf kf6L{sf] ;ftf}F dxflwj]zgsf]
tof/Ldf nfu]sf 5f}F . k';sf] @% ut]
dxflwj]zg pb\3f6g ug]{ sfo{qmd 5 .

wd]{Gb| af:tf]nf, kf]ln6Ao'/f] ;b:o, g]skfdfcf]jfbL


5g\ . t/, To;f] lsg eO/x]sf] 5}g,
s;n] /f]ss
] f] 5 eGg] ljifodf pgLx
:ki6 ePsf 5}gg\ . of] d'ns
' nfO{ d'Qm
ug{sf] nflu gofF ljrf/, gofF Pstfdf
cufl8 a9\g'k5{ . ;a} s7\k'tnL
ag] s f 5g\ . ;a} n fO{ kmf] x f] / L
cfxfnleq k'ofPsf] 5 . s';L{sf]
jl/k/L a:g] pgLxsf] k/Dk/f 5 .
t/, xfdL To;f] ub}{gf}F, xfd|f] kf6L{n]
To;f] ub}g{ . xfdLn] ;/sf/sf] g]tT[ j
uof}F eg] d'ns
' nfO{ d'Qm ug]{ k|lqmofdf
cufl8 a9\5f}F . xfdL d'n'snfO{ gofF
7fpFdf k'ofP/ d'Qm ul/lbg ;S5f}F .
c? ;a} g]tf Pj+ bnxn] Tof]
g}ltstf u'dfPsf 5g\ . Tof] g}ltstf
Pj+ Ifdtf xfdLdf 5 . xfd|f g]tT[ jdf
;/sf/ agfP/ x]/f}F, xfdL d'n'snfO{
lgsf; lbP/} 5f8\5f}F . xfdL d'ns
' nfO{
gofF prfOdf p7fP/ n}hfG5f}F .
To;sf] nflu xfd|f] g]t[Tjdf ;/sf/
aGg'k5{ . xfdL af]n/] xf]Og, sfd u/]/
b]vfOlbG5f}F .
) tkfO{+x ;+;bLo Joj:yfnfO{
kmf]xf]/L v]n eGg'x'G5, km]l/
ToxL Joj:yfsf] ;/sf/sf]
g] t [ T j ug{ hfg] s' / f bf] w f/]
ePg / <
o;df s'g} bf]wf/ eGg] 5}g s'/f
:ki6 5 . k|:6kdf km]n eO;s]sf]
;+;bLo Joj:yfaf6 d'ns
' dfly p7\g
;Sb}g, pGgltdf k'Ug ;Sb}g . of] s'/f
;a}df k|:6 ePsf] 5 . To;sf/0f of]
Joj:yfnfO{ k"0f{kdf Wj:t u/L gofF
Joj:yf :yfkgf ug{ h?/L 5 . kmf]xf]/L
;+;bLo Joj:yfnfO{ arfP/ /fVg
b]zL, ljb]zL k|ltlqmofjfbL zlQmx
nfluk/]sf 5g\ . To;sf] lzsf/
clxn]sf ;+;b\jfbL kf6L{x g} a9L
ePsf 5g\ . d'n's cg}ltstfdf
km;]sf] 5, g}ltstf eGg] g} x/fPsf]
5 . To;sf/0f clxn]sf] cj:yfaf6
d'n'snO{ lgsf; lbg xfd|f] g]t[Tjdf
cufl8 a9f}F eGg] xfd|f] k|:tfj xf] .
xfdL ;+;bLo ef;df km;]sf] eGg] x'bF }
xf]Og . xfdL ;a}sf] ;fy lnOP/
cufl8 a9\g rfxG5f}F .
) clxn] ljb] z L rnv] n tLj|
ePsf] s'/f aflx/ cfO/x]sf]
5, ToxL eP/ ;xdltsf]
;/sf/ u7g x' g g;s] s f]
xf] <
j}b]lzs rnv]n a9]sf] s'/f
;txdf k| : 6 g} b] l vPsf] 5 .
To;sf/0f xfdLn] of] d' n ' s
gjcf}klgj]lzs cj:yfdf /x]sf] 5
eg]sf 5f}F . o:tf] cj:yfdf j}b]lzs
rnv]n eof] eg]/ cfZro{ dfGg'kg]{
cj:yf 5}g, o:tf] t eO/xG5 .
e/fO{ g]tT[ jsf] ;/sf/ ag]kl5 d'ns
'
yk ;+s6df km;]sf] 5, j}b]lzs
x:tIf]k ;txdf xfsfxfsL b]vfk/]sf]

5.
) d' n ' s sf] /fhgLlt t/n
cj:yfdf 5, o:tf] cj:yfdf
kf6L{ ;lrj rLg e| d 0fdf
x' g ' x ' G 5, e| d 0fsf] sf/0f s]
xf] n f <
kf6L{ ;lrj e]63f6, 5nkmns}
qmddf rLg hfg' ePsf] xf] . c?
To:tf] s]xL klg 5}g . kf6L{nfO{
;/sf/df k'ofpg rLgsf] ;xof]u
rflxG5 eGg] xf]Og . To;sf] nflu
;lrj Totf uPsf] klg xf]Og . xfdLn]
;a} ljb]zL ldq/fi6x;Fu 5nkmn
u/]sf 5f}F . g]kfn / g]kfnLsf] s;/L
d'lQm ug{ ;lsG5 eGg] g} xfd|f] d'Vo
nIo xf] . To;eGbf bfofFafofF xfdL
s;};Fu 5nkmn ub}{gf}F . To;sf/0f
k|wfgdGqL agfpg xfd|f] ;lrj rLg
uPsf] s'/f ;To xf]Og .
) kf6L{ dxflwj] z gsf] tof/Ldf
nfu]sf] 5, s] eO/x]sf] 5 <
xf], xfdL olta]nf kf6L{sf] ;ftf}F
dxflwj]zgsf] tof/Ldf nfu]sf 5f}F .
k';sf] @% ut] dxflwj]zg pb\3f6g
ug]{ sfo{qmd 5 . xfd|f] l;f] kf6L{
olta]nf dxflwj]zgsf] tof/Ldf
h'6]sf] 5 .
) d' n ' s df /fhgLlts ;+ s 6
ulxl/F b } uPsf] 5, o:tf]
cj:yfdf
tkfO { + x
dxflwj] z gtkm{ nfUg] ls
d' n ' s nfO{ lgsf; lbg] t km{ <
xfdLn] dxflwj] z g / t/n
/fhgLltsf] lgsf; b'j} s'/fnfO{
;fy;fy} x]l//x]sf 5f}F . To;df clxn]
k|dv
' s'/f t dxflwj]zg g} xf] . xfdL
clxn] dxflwj]zgnfO{ k|fyldstf lbg]
u/L cufl8 a9]sf 5f}F .
) /fhgLlts ;+ s 6sf] ;dfwfg
uf]nd]r;ef eGg] tkfO{+xsf]
k| : tfj lyof] , To;df clxn]
s] eO/x]sf] 5 <
l;f] kf6L{ dxflwj]zgsf] tof/Ldf
nfu]sf sf/0f uf]nd]r ;efsf] s'/f
cf]em]ndf k/]h:tf] b]lvPsf] 5 .
clxn] afx| a'Fb] ;xdlt / a[xt\
zflGt;Demf}tf c;kmnl;4 ePsf] 5 .
o;sf] cf} l rTo ;d] t ;dfKt
eO;s]sf] 5 . d'n'snfO{ lgsf;
lbgsf] nflu gofF afx| a' F b ] /
zflGt;Demf}tf x'g h?/L 5 . b'Oj{ 6f
ljrf/, b'O{j6f ;Qfsf] aLrdf gofF
;xdlt x'g h?/L 5 . To;df xfdLn]
5nkmn ul//x]sf 5f}F . uf]nd]r ;ef
To;}sf] jl/k/L s]lGb|t x'gk' 5{ . clxn]
uf]nd]r ;efsf] xfd|f] k|:tfj emg}
3gLe"t, emg} :ki6 Pj+ cfjZos x'bF }
uPsf] 5 .
) dxflwj] z gkl5 tkfO{ + x
hgljb + | f ] x df hfg ;Sg]
cg'dfg ul/Psf] 5 lg <

xfdL olta]nf hgo'4sf] cGTo /


u0ftGq :yfkgf ePsf] cj:yfdf
cfOk'us
] f 5f}F . xfd|f] nIo k"/f ePsf]
5}g . xfdL zflGtk"0f{ tl/sfaf6
cfgf] nIodf k' U g rfxG5f} F .
To;sf/0f g} xfdL zflGtk"0f{ tl/sfn]
;+ljwfg;efaf6 hgtfsf] ;+ljwfg
n]Vg ;+ljwfg;efdf uPsf lyof}F . t/,
;+ljwfg;efnfO{ k\u' agfP/ hgtfsf
clwsf/ :yflkt x'g glbg] sfd
;+;b\jfbL bn / ltgsf g]tfxn]
u/] . d'ns
' oyfl:yltjfbdf km:g]
vt/f k}bf x'Fb} uof] . ;+s6 ulxl/Fb}
uof] . g]kfnL hgtfn] o:tf] cj:yfdf
Pp6f laGb'df k'u/] ljb|fx] ug]{ cj:yf
cfpF5 . of] xfd|f] /x/ / rfxgfsf]
ljifo klg xf]Og . ;+;f/sf s'g} klg
hgtfn] o' 4 rfxF b } g g\ . o' 4
zf;sxf/f yf] k l/g] ul/G5 .
To;sf/0f hgtf afWo eP/ o'4df
xf]ldG5g\ . ljZjdf rln/x]sf o'4nfO{
x]bf{ klg To;sf] k'li6 x'G5 . g]kfndf
To:tf] afWotf gcf];\ eGg] xf] . To:tf]
cj:yf cfof] eg] qmflGtsf] g]t[Tj
lng kf6L{ tof/ 5 .
) eg] k l5, clxn] tkfO{ + n ]

;f]r]h:t} cj:yf lgdf{0f x'Fb}


uPsf] xf] <
xfdLn] ;f]r]h:tf] ePg . xfdLn]
t ;+ljwfg;efaf6 hgtfsf] ;+ljwfg
rfx]sf lyof}F . sfFu;
]| , Pdfn], k|r08
afa' / fdn] ;+ l jwfg;efnfO{
lg/\s'ztfsf] r\u'ndf km;fP .
To;n] ubf{ xfdLn] ;f]rh
] :tf] ePg .
;}4flGts lx;fan] o:tf] x'G5 eGg]
s'/fdf t xfdL cglj1 lyPgf}F . ;a}
bnx ;lRrPsf] eGg] xfdf]
Jojxf/ut ljZn]if0f lyof] . t/, l:ylt
To:tf] ePg . k|r08afa'/fdx;d]t
;+;bLo ef;df efl;Pkl5 d'n's
pN6f] lbzftkm{ hfg] cj:yf k}bf x'g
k'Uof], of] cgk]lIft lyof] .
) cGTodf yk s ] x L eGg
rfxg' x ' G 5 <
d'n'ssf] lgsf;sf] nflu hgtf
km]l/ Ps k6s cufl8 a9\g'k5{ .
;+ ; b\ j fbL bnxaf6 s' g } klg
lgsf;sf] ;Defjgf 5}g . /fli6o
Pstf x'g h?/L 5 . /fli6o Pstfn]
dfq} d'n'snfO{ lgsf; lbg ;S5 .
To;tkm{ ;a} cl3 a9f}F eGg] clkn
ug{ rfxG5' .

xfdLn] ;/sf/sf] g]tT[ j uof}F eg]


d'ns
' nfO{ d'Qm ug]{ k|lqmofdf cufl8
a9\5f}F . xfdL d'ns
' nfO{ gofF 7fpFdf
k'ofP/ d'Qm ul/lbg ;S5f}F . c? ;a}
g]tf Pj+ bnxn] Tof] g}ltstf u'dfPsf
5g\ . Tof] g}ltstf Pj+ Ifdtf xfdLdf 5 .
xfd|f] g]tT[ jdf ;/sf/ agfP/ x]/f},F xfdL
d'ns
' nfO{ lgsf; lbP/} 5f8\5f}F .
--clxn]sf] cj:yfaf6 d'ns
' nO{ lgsf;
lbg xfd|f] g]tT[ jdf cufl8 a9f}F eGg] xfd|f]
k|:tfj xf] . xfdL ;+;bLo ef;df km;]sf]
eGg] x'bF } xf]Og . xfdL ;a}sf] ;fy lnOP/
cufl8 a9\g rfxG5f}F .
--clxn] uf]nd]r ;efsf] xfd|f]
k|:tfj emg} 3gLe"t, emg} :ki6
Pj+ cfjZos x'b} uPsf] 5 .

sflt{s @@ ut] Pk]s;Fu u/]sf]


;dembf/Lsf] k"/f ;"rgf pknAw tyf
;fj{ h lgs u/fOg' kg] { , a' 4
wdf{jnDaLnfO{ ckdflgt ug],{ lje]b
ug] { , alxis/0f ug{ ] / wfld{ s ,
;fdflhs ;b\efj / zflGtdf vnn
k'ofpg] k|an ;Defjgf ePsf]n]
lgodfjnL @)$( sf] lgod $!
adf]lhd cGtl/d cfb]z hf/L ug{
l/6 lgj]bgstf{n] dfu u/]sf 5g\ .
clwaStf /fdxl/ >]i7n] ;jf]{Rr
cbfntdf r9fPsf] l/6 lgj]bgkqsf]
k"0f{kf7 o; k|sf/sf] 5 >L ;jf]R{ r
cbfntdf r9fPsf] l/6 lgj]bgkq,
ljifoM pTk|]if0fo'St k/dfb]znufot
hf] rflxg] pko'St cf1f cfb]z hf/L
u/L kfpF . l/6lga] b s -kIf_
sf=lh=sf=d=g=kf j8f g+=!^ a:g]
zdz]/ rfFb z]/rgsf] 5f]/L xfn
sf=lh= a'9fgLns07 lji0f' uflj; !
a:g] jif{ %# sf] zs'g ;]/rg===!
alb{of lh= gfdufpF * hf]/k'/ a:g]
v'dnfn blxtsf] 5f]/f aif{ $$ sf]
uf]kfn blxt===! l;Gw'kfNrf]s lh=
x]nDa' d]nfDrL uflj; ^ a:g] sdf{l;
nfdfsf] 5f]/fxfn sf=lh= hf]/kf6L
uflj; ^ a:g] aif{ %@ sf] u'? kf;f
t]Daf nfdf===! sflh anDa' uflj;
^ a:g] Gx'G5]nfn >]i7sf] 5f]/f xfn
sflh sf=d=kf= rfjlxn j8f g+= &
rf?dlt a'4 ljxf/ a:g] jif{ $@ sf]
u' ? leIf' tk:;L wDd===! lh
;f]nv
' D' a' uf]nL uflj; j8f g+ * :yfO{
3/ eO{ xfn sfdkf j8f g+ ^ af}4
a:g] uf]Da' z]kf{sf] 5f]/f aif{ $( sf]
sfdL z] k f{ = ==! lhNnf dxf] Q /L
nf]xf/kL uflj; j8f g+ * a:g]
cld/L zfx sfg'sf] 5f]/f aif{ %& sf]
Zofdnfn zfx===! l;Gw'nL lh= :yfoL
7]ufgf eO xfn sflh sfdkf j8f g+
!% a:g] t'nfaxfb'/ uf]n]sf] 5f]/f
aif{ %@ sf] OGb|nfn uf]n];d]t hgf
;ftsf] jfl/; n=k'=lh= l6sfynL (
a:g] aif{ %(sf] /fdxl/ >]i7===!
lj?4 -ljkIfL_ ;DdfggLo k|wfgdGqL
8f= afa'/fd e/fO{, tyf dGqL
kl/ifb\ s f] sfof{ n o, l;+ x b/af/
sf7df8f} F = ===! dfggLo dGqL
kf]i6axfb'/ af]u6L, g]kfn ;/sf/
;+:s[lt, ko{6g tyf gful/s pog
dGqfno, l;+xb/af/ sf7df8f}F===!
a[ x Q/ n' l DagL ljsf; lgb] { z s
;ldlt tyf ;ldltsf] cWoIf
k'iksdn bfxfn, sfof{no ;+:s[lt,
ko{6g tyf gful/s pog dGqfno
l;+ x b/af/, sf7df8f} F = ==! a[ x Q/
n'lDagL ljsf; lgb]z
{ s ;ldlt tyf
xfn ;ldltsf] a}7s a:g] sfof{no
;+:s[lt, ko{6g tyf gful/s pog
dGqfno l;+xb/af/, sf7df8f}F===!
n'lDjgL ljsf; sf]if, ;Dks{ sfof{no
aj/dxn sf7df8f}F===! xfdL l/6
lga]bsx lgj]bg b:t'/ ? %)).
o;} lgj]bg;fy /fvL lgDg lga]bg
ub{5f}F . xfdL l/6 lgj]bsx wfld{s,
;f+:s[lts / ;fdflhskdf a'4
wdf{jnDaL, a'4 wd{;Fu ;DalGwt
wd{u?' x, ;+3;+:yfsf k|ltlglw tyf
g]kfnsf gful/sx xf}F . cfgf
k/Dk/fut wd{ ;+:s[lt lgjf{wkdf
cEof; canDjg ug{ kfpg] / ;f];uF
;DalGwt wfld{ s lqmofsnfk /
:ynxsf] ;+/If0f, ;Da4{g / ljsf;
ug{ kfpg] xs clwsf/ g]kfnsf
cGtl/d ;+ljwfg @)^# n] df}lns
xssf] kdf k|Tofe"t u/]sf] 5 . oL
clwsf/x g]kfn kIf/fi6 /x]sf
dfgjclwsf/;DaGwL cGt/f{li6o
sfg'gxf/f ;d]t k|Tofe"t ul/Psf
5g\ . ljkIfLxn] xfd|f] df}lns xs
tyf clwsf/ s'l07t x'g] u/L eujfg\
a'4sf] kljq hGd:yn n'lDagLnfO{
ljsf; ug] { gfddf a' 4
wdf{jnDaLxsf] cf:yfdf cfFr cfpg]
u}/;+j}wflgs, u}/sfg'gL, If]qflwsf/
ljxLg, wd{ l g/k] I ftfsf] ljkl/t
ljleGg sfd sf/afxL u/]sf] x'gfn]
g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg @)^#
sf] wf/f $, !#, !^, !&, @#, @&, #@
/ !)& adf]lhd of] l/6lgj]bg lnO{
pkl:yt ePsf 5f} . !_ ljkIfL
dlGqkl/ifbsf] ldlt @)^(^#) sf]
lg0f{oaf6 Pg]skf dfcf]jfbLsf cWoIf
k'iksdn bfxfnsf] cWoIftfdf a[xQ/

ul/Psf] 5 . pSt ;ldltn] xsdf


/x]sf] cGt/f{li6o u}/;/sf/L ;+:yf
Pl;of Kofl;lkms PS;r]Gh P08
sf] c k/] z g kmfp08] z g, Pk] s o;kl5 Pk]s elgPsf]_ nufotsf
ljleGg ;+3;+:yfx;Fu a}7s tyf
;Demf} t fx u/] s f] , n' l DagLnfO{
Jofkfl/s:yn agfpg], o; sfo{df
ljleGg b]zsf] /fhgLlts kn]
;+ n Ugtf /xg] h :tf ;dfrf/x
ljleGg ldltdf b}lgs tyf ;fKtflxs
/fli6o ;drf/kqxdf k|sflzt
ePkZrft\ ;f] ;DaGwdf,
clwsf/jfnf tyf ;/sf]sf/jfnfsf]
x}l;otn] s] s;f] ePsf] 5 egL
n' l DagL ljsf; sf] i fsf] ;Dks{
sfof{no, cgfdgu/, sf7df8f},F g]kfn
;/sf/ ;+:s[lt ko{6g tyf gful/s
pog dGqfno, l;+ x b/jf/,
k| w fgdGqLsf]
sfof{ n o,
l;+ x b/af/nufotsf ;DalGwt
7fpFxdf a'bf pSt ;ldlt u7g
ePsf] t/ s' g } sfd sf/afxL
gePsf], lnlvt kdf s'g} s'/f lbg
gldNg] egL ;DalGwt sfuhft ;fg{
dfu u/]sf] lgj]bg;d]t btf{ ug{
OGsf/ ul/of] . o; ;DaGwdf g]kfn
;/sf/ k|wfgdGqLsf] sfof{nosf]
cflwsfl/s ljB'tLo ;"rgf -j]j k]h
httpM.www.opmcm.gov.np)
df k|sflzt @)^* ;fn czf]h #)
ut]sf] dlGqkl/ifb\sf] lg0f{o g+= !$
df ;+3Lo dfldnf, ;+ljwfg;ef,
;+;bLo Aoj:yf tyf ;+:s[lt dGqfno
-k"jd{ f k'iksdn bfxfnsf] cWoIftfdf
axQ/ n'lDagL ljsf; /fli6o lgb]z
{ s
;ldlt u7g ug{] lg0f{o ul/Psf]
b]lvof] . To:t} @)^* sflt{s !#
ut]sf] dlGqkl/ifb\sf] lg0f{o g+ #%
df pSt ;ldltsf cWoIf ;d]tnfO{
cGt/f{ l i6 o ;xof] u h' 6 fpg
l;nl;nfdf ;+o'St /fi6 ;+3sf
dxf;lrj jfg ls d'g;Fu 5nkmn
ug{ Go'of]s{ k7fpg] lg0f{o ul/Psf]
hfgsf/L j]jk]hdf /flvPsf] b]lvof] .
t/ pSt ;ldltsf] sfd st{Jo tyf
a}wflgs x}l;otaf/] s'g} ;"rgf eg]
/flvPsf] b]lvPg . ;ldltsf] cWoIf
k'iksdn bfxfn / Pk]ssf] pkfWoIf
l;ofcf] pgfgaLr ldlt @)^(
sflt{s @@ ut] af}4 dflu{sf] nflu
n'lDagLnfO{ cGt/f{li6o kljq:ynsf]
kdf ljsf; ug{ ;dembf/Lkqdf
x:tfIf/ ePsf] egL ;/sf/L
;drf/kq uf] / vfkq b} l gs @)^(;fn sflt{s @# ut] ljxLaf/
aif{ !!@ c+s !*# k' !_ nufot
cGo ljleGg /fli6o klqsfxdf
k|sflzt ul/of] . pSt ;dembf/L
kqkqsf/x ;d] t nfO{ pknAw
gu/fO{ uf]Ko /flvPsf] / ;ldlts}
;b:oxnfO{ ;d]t s'g} s'/fsf]
hfgsf/L gul/Psf] -@)^( ;fn
sflt{s @# ut] ljxLaf/ aif{ @)
c+s @^) k' #_ ;drf/ k|sflzt
ePsf] 5 . k|sflzt ;drf/xsf
cg';f/ o; ;DaGwdf rLg /
ef/tnfO{ klg Ps} 7fpFdf pofpg]
/fhgLlts p2]Zo /flvPsf] b]lvG5 P] P] ;drf/kqdf_ . Pk]s s:tf]
p2]Zo tyf k|s[ltsf] ;+:yf xf] To;
ljifodf s'g} cflwsfl/s ;"rgf
k|sfzg ul/Psf] 5}g . o; ;+:yfn]
cfkm}F nufgL gug{] t/ cGt/f{li6o
a}+s, ;+:yf / ;xof]uL ;d"xaf6
;xof]u p7fpg] hfgsf/L l;ofcf]nfO{
xjfnf lbFb} b lxdfnog n] -@)^(;fn
sflt{s @# ut] ljxLaf/ c+s #$%
k' -!_ df pNn]v u/]sf] 5 . o;af6
pSt ;+:yf / ljkIfLxn] kljq:yn
n'lDagLnfO{ Jofkf/Ls/0f ug{ /
/fhgLlts sf/0f g} ug{ k|i6 b]lvG5 .
-@_ g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfgsf] wf/f
$ adf]lhd g]kfn wd{lg/k]If /fi6
xf] . /fHo, wd{sf] ;Gbe{df lg/k]If
/xg' kb{5, s'g} klg wd{nfO{ s'g}
k| s f/n] x:tIf] k , cj/f] w /
k|fyldstf lbg] sfo{ ug{ ldNb}g .
of] ;+jw} flgs Joj:yfsf] ljkl/t g]kfn
;/sf/n] n'lDagLdf a[xQ/ ljsf;
ug{] gfddf ;ldlt u7g u/L ljleGg
a'4dfuL{ tyf a'4wd{;Fu ;DalGwt
gePsf cGt/f{li6o If]qsf ;+:yf,
JolStxnfO{ 3';fpg] sfo{ u/]sf] 5 .

o;/L ;/sf/n] a'4 wdf{jnDaLxsf]


kljq cf:yf / tLy{ n'lDagLdf
ha/h:tL u}/a'l4i6xnfO{ /fHo
zlSt / ;fwgsf] b'kof]u u/L k|jz
]
u/fO{ x:tIf]k u/]sf] x'gfn] pNn]lvt
;+ljwfgsf] wf/f pNn+3g u/]sf] :ki6
5 . -#_ ljkIfLxsf] sfo{n] g]kfnsf]
cGtl/d ;+ljwfg @)^# sf] wf/f @#
f/f k|Tofe"t k/fk"jb{ l] v rlncfPsf]
wd{sf] cjnDag, cEof; / ;+/If0f
ug{ kfpg] xs tyf cfgf :jtGq
cl:tTj sfod ug{ kfpg] /
wfld{s:ynxsf] ;+/If0f ug{ kfpg]
xfd|f] xssf] 7f8} pNn+3g ePsf] 5 .
xfdL a'4 dfuL{ tyf xfd|f] wd{
cf:yf, d{ " N o dfGotf ljkl/t
n' l DagLnfO{ ljsf;sf] gfddf
Jofkf/Ls/0f ug{, u}/a'l4i6xnfO{
;+:yfut / JolStut kdf k|jz
]
u/fpg], wfld{s:ynnfO{ /fhgLlts/0f
ug{ sfo{n] xfdLnfO{ lgjf{wkdf wd{
cEof; ug{ cj/f]w ug]{ dfq geO{
o;n] xfd|f cf:yf / k|lti7fdf uDeL/
cfF r tyf a' 4 wdf{ j nDaLnfO{
ckdflgt u/]sf] k|i6 5 . To:t}
ljkIfLxsf] sfo{n] a'4dfuL{xsf]
:jtGq cl:tTj sfod ug{ kfpg]
;+ljwfg k|bQ xs s'l07t ug{s
' f] ;fy}
a'4 wd{;uF ;DalGwt :jtGq ;+:yf
tyf a'4 wdf{jnDaLx;Fu s'g}
;/f]sf/ g/fvL ;ldlt u7g u/L
ljleGg lqmofsnfkx ljgf
;fj{hlgskdf ;~rfng ug{] sfo{n]
wfld{s:yn ;+/If0f ug{ kfpg] xfd|f]
df}lns xs s'l07t ePsf] 5 . o;
sfo{n] wfld{s ;lxi0f'tf, ;b\efjdf
uDeL/ kdf vnn k'Ug uPsf] 5 .
-#_ g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg @)^#
sf] wf/f !& -#_ f/f cfgf] ;f+:s[lts
;Eotfsf] ;+/If0f / ;Da4{g ug{
kfpg] xs k|Tofe"t ul/Psf] 5 .
n' l DagL a' 4 wdf{ j nDaLxsf]
;f+:s[lts ;Eotfsf] :yn ePsf]n]
o;sf] ;+/If0f ;Da4{g ug]{ klxnf]
clwsf/ a'4 wdf{jnDaLsf] /x]sf]
;+ljwfgtM k|i6 x'bF fx'bF } ljkIfLxn]
xfdL l/6lgj]bs jf :jtGq a'4
wd{;uF ;DalGwt ;+:yfnfO{ ;dfj]z
jf ;/f]sf/ g} g/fvL n'lDagLsf] ef}lts
;+/rgf, ;f+:s[lts, wfld{snufotdf
k|ToIf k|efj kfg]{ a'4 wdf{jnDaLsf]
;Eotf / df}lnstfdf g} cfFr cfpg],
ef}lts lgdf{0f sfo{x ug{] p2]Zon]
ljleGg sfo{ ul//x] s f] x' g fn]
ljkIfLxn] ;+ljwfg k|bQ xfd|f]
xsaf6 alGrt u/]sf 5g\ . -$_
ljkIfLxn] pSt ;ldlt u7g ubf{,
;ldltsf] sfo{If]q, ;ldltn] ug]{ sfd
sf/jfxL, ;ldltn] sf];Fu sfd ug{,
s'g P]gadf]lhd ;ldlt u7g ePsf]
eGg]nufotsf] s'g} cflwsfl/s ;"rgf
;fj{hlgs u/]sf 5}gg\ . ;ldltn]
Pk]s;Fu s]s:tf] ;Demf}tf u/]sf] 5
Tof] ;d]t uf]Ko /flvPsf] 5 . oL
ljifox ;fj{hlgs ;/f]sf/ /
dxTjsf] ePsf] sf/0f xfdL clwsf/
tyf ;/f]sf/jfnf l/6 lgj]bsxn]
g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg @)^# sf]
wf/f @& f/f k| b Q ;" r gfsf]
xscg';f/ ;ldltsf] sfdsf/afxLaf/]
;"rgf dfu ubf{ lbg OGsf/ ul/Psf]
5 . -%_ a'4wd{ j:t'tM g]kfnsf]
d" n af;L ;d' b fo;F u k| T oIf /
hGdhft ;DalGwt wd{ xf] . xfdL
l/6 lga]bsx g]kfnsf] d"naf;L
;d' b fosf] a' 4 wdf{ j nDaL xf} F .
ljkIfLxsf] sfo{af6 g]kfn kIf /fi6
ePsf] ;j} k|sf/sf] hftLo lje]b
pDd"ng ug{] dxf;lGw !(^% sf] wf/f
! cg';f/ hftLo lje]b ePsf] /
wf/f % -&_ adf]lhdsf] wfld{s
tyf ;f+ : s[ l ts dfgj clwsf/
s'l07t x'g'sf ;fy} wf/f @ / #
cg';f/ hftLo lje]b pGd"ng ug{k' g]{
/fHon] bfloTjsf] pNn+3g u/]sf] 5 .
To:t} , cGt/f{ l i6 o >d ;+ u 7g
dxf;lGw g+ !^( sf] wf/f % f/f
k|Tofe"t wfld{s tyf ;f+:s[lts,
cfWoflTds d"No, dfGotf ;+/lIft /
;'/lIft x'g] clwsf/, P] sf] wf/f ^
adf] l hd plNnlvt s' / fxnfO{
k|efljt kfg]{ sfo{ ubf{ jf ul/Fbf
k/fdz{sf] clwsf/sf] pNn+3g ePsf]
5 . d"naf;Lxsf] clwsf/;DaGwL
;+o'St /fi6;3
+ Lo 3f]if0ffkq@))&
sf] wf/f # f/f k|bQ cfTdlg0f{osf]

clwsf/cGtu{ t lagf x:tIf] k


;f+:s[lts ljsf; ug{ kfpg] clwsf/,
3f] i f0ffkqsf] wf/f * adf] l hd
;f+:s[lts ljgfzlj?4sf] clwsf/ .
wf/f !! adf]lhd ;f+:s[lts dxTjsf
j:t'xsf e"t, jt{dfg :jknfO{
sfod /fVg kfpg] clwsf/, wf/f !@
adf]lhd wfld{s :yndf uf]kgLotfsf]
clwsf/, wf/f !* adf]lhd lg0f{odf
:jtGq kdf ;xeflu x'g kfpg] /
wf/f !( adf]lhd clwsf/df k|eljt
kfg{rm:] ljifoxdf lg0f{o ul/Fbf
cfg} k| l qmofaf6 5flgPsf
k|ltlglwdfkm{t\ ;xefuL x'g kfpg]
clwsf/sf] s' l 07t ePsf] 5 .
plNnlvt cGt/f{ l i6 o sfg' g x
g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg @)^# sf]
wf/f ## -8_, g]kfn ;lGw P]g @)$&
sf] bkmf ( tyf o; ljifodf >L
;DdfgLt cbfntaf6 ljleGg
d' 2 fxdf :yflkt sfg' g L
l;4fGtcg';f/ g]kfn sfg'g;/x
k|efjsf/L sfof{Gjog tyf nfu" ug{]
/fHosf] bloTj;d]t /x]sf] 5 . -^_
ljkIfLxaf6 pSt ;ldlt u7g
ul/Fbf k|rlnt P]g sfg'gnfO{ ljNs'n
j]jf:tf ul/Psf] 5 . n'lDagLsf]
ljsf; ;DaGwdf, n'lDagL ljsf;
sf]if P]g, @)$@ cg';f/ :yflkt
cflwsfl/s ;+:yf ljBdfg x'Fbfx'Fb}
;+:yfnfO{ lgl:qmo kfg{] u/L If]qflwsf/
ljxLgkdf, u}/sfg'gLkdf pSt
;ldlt u7g ePsf] 5 . pSt
;ldltn] cj} w flgs kdf
cGt/f{ l i6 o ;+ u l7t ;+ : yf;F u
;Demf}tf;d]t u/]sf] 5 . t;y{, of]
;ldlt cfkm}Fdf sfg'gL zf;gsf]
ljkl/t :yfkgf ePsf] / o;n] u/]sf
;Dk"0f{ sfdsf/afxL k|yd b[li6df g}
z"Go eO ab/ efuL 5 . -&_ t;y{
dfly k| s /0f k| s /0fdf pNn] v
ul/Padf]lhd ljkIfLxsf] sfo{n]
xfdL l/6 lgj]bsxsf] df}lns tyf
sfg'gL xs pNn+3g ug]{sf ;fy}
;+ljwfg tyf pSt sfo{ sfg'gL
/fHosf] dfGo l;4fGt ljkl/t ePsf]
x'gfn] g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg @)^#
sf] wf/f !)& adf]lhd lgDg cfb]z
tyf lg0f{o u/L kfpg ;Ddflgt
cbfnt ;dIf lgj]bg u/]sf 5f}F .
pSt u}/;+jw} flgs / u}/sfg'gL a[xQ/
n'lDagL ljsf;, lgb]{zs ;ldlt e
u/L ;ldltn] xfn;Dd u/]sf ;Dk"0f{
sfdsf/afxL ab/ u/L kfpF . a'4
wdf{ j nDaL, wd{ u ' ? , a' 4 wd{ ; F u
;DalGwt :jtGq ;+ : yfxsf]
k|ltlglwTj, k/fdz{ / ;xdlt lagf
pgLxnfO{ k|efljt kfg{] a'4 wd{ tyf
kljq:yn n'lDagL;DaGwL s'g} klg
sfd sf/afxL gug{ gu/fpg pko'St
cfb]z hf/L ul/kfpF . a[xQ/ n'lDagL
lasf;, lgb]{zs ;ldlt ;DalGwt
;Dk"0f{ sfdsf/afxLsf] ;"rgf /
;ldltn] @)^( sflt{s @@ ut]
Pk]s;Fu u/]sf] ;dembf/L ;d]tsf]
k"0f{ ;"rgf (Full disclosure)
pknAw u/fpg ljkIfLxsf] gfddf
cfb] z hf/L u/L kfpF . pSt
;ldltsf]
u7gn]
a' 4
wdf{jnDaLxnfO ckdflgt ug{],
lje]b ug]{, alxis/0f ug{] / wfld{s
;fdflhs ;b\efj / zflGtdf vnn
k'ofpg] k|an ;Defjgf ePsf]n] o;
lgj]bgsf] clGtd lsgf/f gnfu];Dd
s'g} klg sfo{ gug{ gu/fpg ;jf]R{ r
cbfnt lgodfjnL @)$( sf] lgod
$! adf]lhd cGtl/d cfb]z hf/L
u/L kfpF . -*_ o; l/6 lgj]bg btf{
ug{ xfn sfg'g Joj;foL d's// u/]sf]
5}g . kl5 xfd|f] tkm{af6 /xg] sfg'g
Aoj;foLsf] ax; lhls/,
glh/x;d]t o;} l/6 lga]bgsf]
cleGg c dflgkfpF . o; s'/fsf]
k|df0fM -s_ uf]/vfkq b}lgs, @)^(
;fn sflt{s @# ut] ljxLaf/===!, v_ sflGtk'/ b}lgs @)^( ;fn
sflt{s @# ut] ljxLaf/=====!, -u_
b lxdfnog 6foD; b}lgs, @)^(
;fn sflt{s @# ut] ljxLaf/===!, 3_ gful/s b}lgs @)^( ;fn c;f]h
@% ut] ljxLaf/====!, -_ cGgk"0f{kf]i6
b}lgs, @)^( ;fn sflt{s @# ut]
ljxLaf/====!, -(_ n]lvPsf] Aoxf]/f
7Ls 5 . em'7f 7x/] P]g adf]lhd
;x'Fnf a'emfpFnf . l/6lga]bs lgh
jfl/; /fdxl/ >]i7 .

/fatOfc t]u $@ /;ld


+ nf; (^)@
n'lDagL lasf;, lgb]{zs ;ldlt a[xQ/====
o;kl5 ;ldlt elgPsf]_ u7g

ko{6g ljz]if
Osf] kbdfu{df ko{6s cfslif{t
sf7df8f}F . DofUbL / kj{tsf u|fdL0fa:tLnfO{ ;d]6]/ Ps jif{cl3
;~rfngdf NofOPsf] Osf] kbdfu{ e|d0f ug]{ ljb]zL ko{6s a9]sf] 5 .
k|fs[lts ;'Gb/tf / :yfgLo hgtfsf] ;/sf/af6 k/LIf0f e|d0fdf cfPsf
ko{6sdf /fd|f] 5fk k/]sfn] pgLx cGgk"0f{ wf}nflul/ ;fd'bflos Osf]
kbdfu{sf] e|d0f ug{ cfslift{ ag]sf x'g\ . DofUbLsf] lkKn] 3'dfpg] tfn x'bF }
kj{tsf] afF;vs{b]lv ;'? x'g] ;f] kbdfu{df o; jif{ ko{6s cfudg a9]sf]
cGgk"0f{ wf}nflul/ kof{j/0fLo kbdfu{ Joj:yfkg ;ldltsf ;lrj lrq
k'gn] hfgsf/L lbP . ;dfh;]jL dxfjL/ k'gsf] kxn tyf n3'pBd ljsf;
sfo{qmdsf] cfly{s ;xof]udf DofUbLsf ;ft / kj{tsf b'O{ uflj;nfO{
;d]6]/ ;fd'bflos tj/n] kbdfu{ ;~rfngdf NofPsf] k'gn] hfgsf/L
lbP . ;g\ @)!! df !& hgfn] e|d0f u/]sfdf @)!@ sf] l8;]Da/ ^ ;Dd
!(% hgf ko{6s cfO;s]sf 5g\ . kfFrb]lv b; lbgdf k"/f ug{ ;lsg]
kbdfu{ kj{tsf] afF;vs{, n]vkmfF6( 8fF8fs6]/L, /fDr]! / @ gfuL, xkfn
8fF8f, df]x/]8fF8f, l6sf]6 x'Fb} lvjf k'u]/ 6'lG5 . To:t}, df]x/]8fF8f,
3f]/k] fgL, vf]kf| n]s, gf/Sof a];LufpF x'bF } e'? tftf]kfgL emg{ klg ;lsG5 .
;kmf ;'U3/, ;fd'bflostf efj, k|fs[lts cfgGbdf ljleGg lsl;dsf
r/fr'?Lsf] cjnf]sg, !( eGbf a9L lxdz[+vnfsf] cjnf]sg ug{ ;lsg]
ePsfn] ko{6s cfslift{ ePsf] kbk|bz
{ ssf] egfO 5 . kbdfu{df ;fd'bflos
lj>fd u[x, 8fOlg xn / xf]d:6]sf] klg ;'ljwf 5 .

n'lDagL PS:kf] k'; ^ ut]bl] v


sf7df8f}F . kGb]xL Jofkf/ ;+3sf] cfof]hgfdf x'g nfu]sf] n'lDagL
PS:kf]@)^( d]nfsf] tof/L tLa|kdf eO/x]sf] d]nf ;lrjfnon] hgfPsf]
5 . /fdgu/l:yt a'6jn d08kdf x'g] d]nfsf] tof/Lsf nflu ul7t
sltko pk;ldltxn] cfgf] dftxtsf sfdx ;DkGg ul/;s]sf /
sltkosf] sfd clGtd r/0fdf k'u]sf] ;lrjfnon] hgfPsf] 5 . cfufdL
k'; ^ ut]b]lv ;~rfng x'g] d]nfsf] cfsif{0f / cjnf]sgstf{xsf]
dgf]/~hgsf nflu ul7t ;f+:s[lts pk;ldltn] /fli6o snfsf/ / :yfgLo
k|ltefx;"u Jofks 5nkmn u/]sf] 5 eg] afnpBfg pk;ldltn]
afnaflnsfxsf nflu ljuteGbf km/s vfnsf v]n ;fdu|L tyf cGo
;fwgx leq\ofpg] tof/L ul//x]sf] 5 . d]nfdf /fli6o tyf ax'/fli6o
sDkgLsf pTkfbgxsf] k|bz{g tyf pkef]Stf hfu/0f sfo{qmdnfO{ k|efjsf/L
9n] cufl8 a9fpg] tof/L u/]sf] k|rf/k|;f/ ;ldlt ;+of]hs l8NnL/fh
e08f/Ln] atfP . xfdL d]nfdf a:t'sf] k|bz{g dfq xf]Og pkef]StfnfO{
;r]t agfpg] sfddf ;d]t nfUg]5f}F e08f/Ln] eg] . s/La % ;o :6n
/xg] d]nfdf ;xeflutfsf nfuL ef/t, rLg, kfls:tfg, anfb]z,
e'6fgnufotsf b]zsf lsrgsf ;fdu|L pTkfbs, h'Qf, Anfs]6, pmgL
sk8f / Onf]S6f]lgS;h:tf ax'/fli6o pTkfbgsf pTkfbsxn] :6n btf{
u/fO;s]sf] hfgsf/L lbFb} pgLxn] cfgf pTkfbgxsf] k|bz{gL, hfgsf/L
/ laqmLljt/0f ug]{ :6n btf{ pk;ldlt ;+of]hs Pj+ ;+3sf k|yd pkfWoIf
>Ls[i0f kf]v|]nn] atfP . ;fs{ /fi6 / rLgnufotsf s/Lj #) j6f
sDkgLn] ;xeflutf hgfpg] pgn] atfP . d]nfsf] tof/Lsf] qmddf :6n
lgdf{0f sfo{nfO{ tLa|ultdf cufl8 a9fOPsf] / cfsif{0f tyf :6n
;xefuLxsf] ;'ljwf / cjnf]sgstf{xnfO{ ;xh 9n] cjnf]s ug{]
jftfj/0f tof/ ug{ Ol~hlgol/ l8hfOgsf cfwf/df :6n lgdf{0f ul/g]
:6n lgdf{0f pk;ldltsf ;+of]hs Pj+ ;+3sf pkfWoIf kbd >]i7n] atfP .
pgn] d]nf cjnf]sgstf{xnfO{ cjnf]sgdf em~em6 gxf];\ / w'nf] d}nf]n]
;d]t cK7\of/f] gk/f]; eGg]df Wofg k'ofOPsf] hfgsf/L lbP .

Pl;ofs} nfdf] emf]n' ] k'ndf /Db} ko{6sx


sf7df8f}F . Pl;ofs} nfdf] tyf ljZjs} rlr{t emf]n'] k'ndf b}lgs
;of}F dflg; cjnf]sgsf nflu cfpg] u/]sf 5g\ . s~rgk'/ lhNnfdf
/x]sf] dxfsfnLkfl/sf b'O{ uflj; bf]wf/f / rfFbgLnfO{ hf]8\g agfOPsf]
pSt k'n @)^! ;fndf lgdf{0f ePsf] lyof] . dxfsfnL gbLdfly agfOPsf]
of] k'n lgs} ;'Gb/ 5 . o;sf] nDafO emG8} 8]9 lsnf]ld6/ /x]sf] 5 .
hf8f]sf] ;dodf klg b]zsf ljleGg lhNnfaf6 of] k'n x]g{ b}lgs ;of}F
cfGtl/s tyf afXo ko{6s cfpg] u/]sf 5g\ . s~rgk'/sf] ;b/d'sfd
eLdbQgu/b]lv k'n;Dd hf]8g\ ] ;8s sfnf]kq] gx'bF f ofqfdf s]xL c;xhtf
ePsf] e|d0fdf cfPsfxsf] u'gf;f] 5 . s}nfnLaf6 cfPsf jL/axfb'/
/fjnn] dx]Gb|gu/b]lv k'n;Dd cfpFbf af6f] sRrL eP/ ;f:tL vfPsf]
atfP . k'n lgs} /fd|f] 5, t/ k'n;Dd cfpg] af6f] /fd|f] 5}g, pgn] eg] .
To;}u/L bfaf6 cfPsf u0f]z dxh{gn] k'n lgs} /d0fLo ePsf] cg'ej
;'gfP . t/ oxfF cfpg lgs} sl7gfO ePsf] pgsf] u'gf;f] lyof] .
dxfsfnLkfl/sf uflj;nfO{ ;b/d'sfd eLdbQgu/;Fu hf]8\g] k'n clxn]
cf]xf]/bf]xf]/ ug{ ;lhnf] dfWod klg ag]sf] 5 . k'n aGg'cl3 dxfsfnLkfl/sf
hgtfn] ef/tsf] jgj;f x'bF } s~rgk'/sf] ;b/d'sfd eLdbQgu/ cfpg'kg]{
afWotf lyof] . k'n ag]kl5 ef/tsf] af6f] k|of]u ug{'kg]{ afWotf x6]/
uPsf] 5 . ;'b/" klZrdsf s'g} klg ko{6g ;Dkbf tyf :yn ko{6g
uGtJosf] ;"rLdf kg{ ;s]sf] 5}g . Pl;ofs} nfdf] of] k'nn] eg] 3'Dg cfpg]
cfGtl/s tyf afXo ko{6snfO{ cfgGbsf] :jfb rvfPsf] 5 . t/ ko{6s
/dfpg] of] k'n sdhf]/ aGb} uO/x]sf] eP klg lhNnf ljsf; ;ldlt
s~rgk'/n] vf;} rf;f] lbPsf] 5}g . k'nsf g6af]N8x v'l:sg] cj:yfdf
k'u]sf 5g\ eg] tf/hfnL aflFb} hfg yfn]sf 5g\ .

ko{6s cfudg a9\b}


sf7df8f}F . cS6f]a/ dlxgfdf s]xL 36]sf] ko{6s cfudg gf]eD] a/df eg]
a9]sf] 5 . d'Vo ko{6sLo l;hgsf kdf lnOg] gf]eD] a/df xjfO{ dfu{af6
g]kfn cfpg] ko{6ssf] ;+Vofdf lemgf] j[l4 ePsf] xf] . lqe'jg cGt/f{li6o
ljdfg:yn cWofudg sfof{nonfO{ p4[t ub}{ g]kfn ko{6g af]8n
{ ] hgfPcg';f/
ut jif{sf] gf]eD] a/sf] t'ngfdf o; jif{sf] gf]eD] a/df b'O{ bzdnj b'O{ k|ltztn]
ko{6s a9]sf 5g\ . ljleGg d'ns
' af6 xjfO{ dfu{ x'bF } gf]eD] a/df %( xhf/ $
;o !! ko{6s g]kfn cfPsf] af]8n
{ ] hgfPsf] 5 . ;g\ @)!! sf] gf]eD] a/df %*
xhf/ Ps ;o %^ ko{6s cfPsf lyP . gf]eD] a/df ;fs{ d'ns
' af6 cfpg]
ko{6s ut jif{sf] t'ngfdf @# k|ltztn] 36]sf 5g\ . ;fs{ d'ns
' dWo] d'Vo
ahf/ ef/taf6 cfpg] ko{6s @! bzdnj ^ k|ltztn] 36]sf 5g\ . ut jif{
gf]eD] a/df !) xhf/ ^ ;o ef/tLo ko{6s cfPsfdf of] jif{sf] gf]eD] a/df *
xhf/ tLg ;o dfq cfPsf 5g\ . To:t}, a+unfb]zL / >Ln+sfnL ko{6s klg
36]sf 5g\ . ;fs{ d'ns
' dWo] kfls:tfgL ko{6s dfq a9]sf 5g\ . ut jif{sf]
gf]eD] a/df ;fs{ d'ns
' af6 !# xhf/ b'O{ ;o ko{6s cfPsfdf of] jif{ !) xhf/
b'O{ ;o dfq cfPsf 5g\ . ;fs{afx]s cGo Pl;ofnL d'ns
' af6 cfpg] ko{6s
eg] ;du|df @! k|ltztn] a9]sf] ko{6g af]8n
{ ] hgfPsf] 5 .

/fatOfc t]u $@ /;ld


+ nf; (^)@

sd{xdf afrs
] f lbj+utx
cfb/0fLo bfh'efO tyf lbbLalxgLx
d Pp6f ljlIfKt afa' x'F h:n]
cfcfgf] If]qdf cToGt} ;kmntf
k|fKt ul//x]sf @ hjfg 5f]/fxnfO{
cNkfo'd} u'dfPsf] 5 . pgLxsf]
af/]df yf]/} zAbdf eGg'kbf{ :j= s'df/
uf}td -@*_ n] ko{6g Joj;fodf
k|jz
] u/]sf] 5f]6f] ;dod} ;g\ @))*
df g]kfndf w]/} ko{6s leqfpg ;kmn
ePsf lyP . dflxnf 5f]/f an/fd @^_ n] cd] l /sfsf] gy{ j] : 6{ g
cf]Snfxf]df :6]6 o'lgel;{l6 6k ug{
;kmn e} /fi6 k lt ;Ddfg,
cfp6:6\ o fl08 l;lgo/ cjf8{
nufot aif{ ljBfyL{ @))* ;d]t e}
pQm o'lgel;{l6sf] Dofy l8kf6{dG] 6sf]
k|l] ;8]G6 ;d]t x'g ;kmn ePsf lyP .
xfd|f] b'efUo{ logLx b'a} s]an (
dlxgfsf] cGt/fndf ;8s b'36{ gfdf
b]xj;fg eP / xfdLaf6 6f9f uP .
pgLxsf] d[To'kl5 xfdL ljlIfKt
eof}+ . pgLxs} ;xof]udf kl9/x]sf
ul/a afnaflnsfx ;xf/fljxLg
eP, b]zn] xf]gfxf/ k|ltef u'dfPsf]df
w]/yf]/ gf]S;fg Joxf]l//x]sf] 5 .
;+ ; f/df hlGdPkl5 ;a} s f]
Pslbg d[To' x'g] u5{ t/ cNkfo'sf]
d[To' Hofb} g} s7f]/ / kL8fbfoL
x'g]/x]5 . lgoltsf] s7f]/ b08 ef]Ug
afWo d} n ] eSsflgPsf] dgaf6
5rlNsPsf cfFzn
' fO{ cfFvfdf lgsfNg
;d]t ;lsg . sf/0f Toltv]/ ;a}nfO{
;DxfNg] lhDd]jf/L d]/} sfFwdf lyof],
laz]iftM tL 5f]/fxnfO{ hGd lbg]
cfdf, d]/L ;+uL, d]/f *$ alif{o afaf
/ &* alif{of cfdf, d]/f cGo ;fgf
5f]/f5f]/L clg cfkmGthg
Tof] ;donfO{ d w]/} :d/0f ug{
rfxGg . ;+If]kdf, Pp6f c:ktfnsf]
Od/h]G;L jf8{ eGbf uxg lyP d]/f
3/sf sf]7fx . st} sf]xL lrRofpFy,]
st} sf]xL a]xf]; x'Gy], st} sf]xLdf
kfunkg ;/L a/a/fpg], cfgf a:q
RofTg], cfkm'nfO{ g} lryf]g,{] sf]kg]{ cflb
cj:yf lyof] . ToxfF d lg/k/flw eP/
klg ;a}eGbf 7"nf] ck/fw af]w
ul//x]sf] lyPF / Pp6f dfgl;s
/f]usf] 8fS6/n] h;/L ;a}nfO{ ;DxfNb}
9f8;kL bafO{ ub}{ lyPF . Toltv]/
d]/f] dgdf rNdnfO{/x]sf] ;'gfdL
slxNo} cfFvf;Dd k'Ug kfPg . ;fob
d]/f] lhDd]jf/L lyof] hfg]x t u}uP
t/ cfkm';Fu ePsfxnfO{ s;/L
arfpg] < h] h:tf] eP klg ;do
/f]lsFbf] /x]g5 . lbgx s'n]nd
7f]ls/x] . s]xL ;do cfkmGtsf cfF;s
' f]
e]ndf g'xfO{/x]+ . t/ Pp6f dflg;n]
slt w]/} ;xg ;S5 / < Pp6f ;do
o:tf] klg cfof], d}n] ;kl/jf/ s;/L
Ps}k6s dg{ ;lsG5 eg]/ of]hgf
agfpg yfn]+ . cGTodf ;a}hgf Pp6}
df]6/df a;]/ ef]6]sf];Ldf ;dflxt
x'g] lg0f{o u/]+ .

cg'e"lt
lji0f' uf}td

elgG5, hGd / d[To' n]lvP/}


cfPsf] x'G5 /] . ;fob of] ;To g}
xf]nf d]/f cfFvfxn] cfkm' ;fd' hf]
b]v] klg s'df/ an/fds} k b]Vg
yfn] eg] b'MvL, ul/a, c;xfoxsf]
kL8fdf pgLxsf] qmGbg b]Vg yfn] .
To;kl5 crfgs dnfO{ lhDd]jf/L
af]w eof] k[lYjdf /x]sf xhf/f}+ s'df/
an/fdxsf nfuL pgLxsf] hLjg
ofkg ;xh / ;'Gb/ agfpg' k5{ .
of] af]wn] ;+k"0f{ kl/jf/nfO{ sfnsf]
d'vdf hfgaf6 /f]Sof] . ;fy} sl7gtd
hLjg u'hfg{ ljjz tL ;a}nfO{ s'df/
/ an/fd em}+ ;kmn agfpg] c7f]6
u/] + . clg of] g} d] / f lbj+ u t
;'k'qxk|lt ;Rrf >4f~hnL x'g] /
ef}lts kdf pgLxn] PsPs
d[To' j/0f u/] klg efjgfTds kdf
xhf/f}+ hGd e} /xg]5 eGg] ljZjf;
agfPF . ca ltd}| gfdaf6 xhf/f}+
nfvf}+ s'df/ an/fdsf] k'gh{Gd x'g5
]
/ ltd|f 5f]/fx ;+;f/e/ nIdL
k|lti7fgsf kdf hUdufO/xg] 5g\
egL cfgf] sf] v af6 hlGdPsf
cgdf]n /Tg u'dfPsL cfdfnfO{ w}o{
awfpg ;kmn ePF . o;/L hlGdof]
nIdL k|lti7fg
nIdL k|lti7fgsf] hGdkl5 xfdLn]
dgjrg sd{n] o;}nfO{ s'df/ an/fd
em}+ ;DemL cxf]/fq sfd ul//x]sf 5f}+ .
s'df/ / an/fdsf ;fyL tyf xfd|f
z'elrGtsxn] xf]:6]df x};
+ ] ldnfpFb}
5g\ . xfd| f ] ;+ s Nk 5 ;dfh
kfGt/0fsf] If]qdf xfdL g]kfndf gofF
O{ltxfF; agfpFg] 5f}+ . clg lzIff,
:jf:Yo, ;Lk ljsf; / dlxnf
;zlQms/0fsf dfWodn] ;dfh
kfGt/0fsf] dxfo1 ul//x]sf 5f}+ .
;jf/L b'36{ gfn] g} xfd|f] d'6' b'O{ k6s
rf]Ol6Psf] x'bF f b'36{ gf Go'lgs/0fsf nflu
ljleGg sfo{qmd ub}{ cfPsf 5f}+ . ;8s
b'36{ gf 36fpg ;8sdf v6]/ sfd ug]{
dhb'/ g} ;Ifd, :jljj]sL / lgod
sfg"g kfng ug]{ x'gk' 5{ eGg] ;f]rL
oltv]/ xfdLn] dfly ub}{ cfPsf
sfo{qmdxnfO{ klg ;Daf]wg ug]{ u/L
;Lk ljsf; / dlxnf ;zlQms/0fsf]
nfuL ;d]t d2t k'Ug]u/L g]kfnsf &
lhNnfaf6 Ps xhf/ hgf dlxnfxnfO{
bIf ;jf/L rfns agfO{ nfvf}+ hLjg
/Iff ug{ ;lsg] 7fg]sf 5f}+ / xfd|f] ofqf
hf/L 5 . ;DejtM olt 7"nf] ;+Vofdf
Ps} k6s dlxnfxsf nflu lbO{g
nfu]sf] ;jf/L rfngsf] ljlzi6 tflnd
ljZjdf g} klxnf] xf] . /, ;8sdf cfgf
b'O{ ;Gtfg u'dfPsf afa'cfdfn] b'36{ gf
Go'lgs/0fsf nflu ul/Psf] klxnf]
dxfo1 xf] .

cfb/0fLo bfh'efO lbbLalxgLx,


d}n] of] kq n]Vg'sf] p2]Zo d}n]
/fd|f sfd u/]+ eg]/ b]vfpg' xf]Og, t/
/fd|f] s'/fn] ;dfhnfO{ /fd|} ;Gb]z lbG5
eGg' rfFxL kSs} xf] . csf]{ s'/f,
ef}uf]lns kdf ljZjs} clt ;'Gb/
b]z g]kfn ;Dkbf / ;+:s[ltdf clt
g} wgL eP/ klg a]/f]huf/Lsf sf/0f
nfvf}+ 5f]/f5f]/Ln] vfl8df lkO{/x]sf] kL8f
s'df/ an/fd;Fu lj5f]l8g'sf] kL8f
a/faf/ e}/xG5 . pgLx @ bfh'efOsf]
!! d[To' eof] t/ k|jf;L x'g afWo
d]/f efO5f]/fxsf] d[To' k6s k6s
e}/xg] u5{ . logLxnfO{ ;Gtfg eP/}
klg lj5f]l8g'sf] kL8fn] ddf{xt agfO{
/xG5 . h'g kl/jf/sf nflu logLx
d?e'lddf /flkFb} cfF;' lkO{/x]sf 5g\,
sltsf] t kms]/{ cfpFbf 5f]8/] uPsf
kl/jf/ ;b:o;Fu e]6;Dd x'Gg .
tkfO{x ;a}nfO{ yfxf 5 olt
w]/} ;+s6 xfdLn] a]xf]/L /xFbf klg
lhDd] j f/L ;DxfNg] x dWo] s] x L
s'st'{t u/]/ cfgf ;Gtfgsf] ;'v
a'g g;sL pgLxsf] ;'vsf] kdf
ef]nL ;dfhsf] cufl8 pleg g;Sg]
u/L ck/fwsf wAafxn] /+ufO{/x]sf
5g\ . of] uGtJo /fd| f ] xf] O g .
a'g]xn] ca pgLxnfO{ ;Qf];/fk
u/]/ dfq a:g] a]nf 5}g . 6fG:k/]G;L
O{G6/g];gnsf] e|i6frf/sf] ;'lrdf
g]kfn !#( cf}+ :yfgdf ;'lrs[t x'gd' f
lt s's[To ug]{xn] xfdLnfO{ klg
d'5s
] f 5g\ lsgeg] tL lzif{ :yfgdf
/xg]xn] xfdLnfO{ ljZj:t/df To;/L
g} lrgfPsf 5g\ . pgLxnfO{ ;d]t
;'wf/]/ ;dfh kfGt/0fsf] dxfo1df
;+nUg u/fpg lanDa ug'{x'Gg .
ca cGtdf, oxfF w]/} c;n
dgx 5g\ h:n] ;w}+ /fd|f] b]Vg
rfxG5 . /fd|f sfdx ub}{ hfFbf
pgLxsf] dgf]an cem} pRr x'g5
]
eg] v/fa sfd ug]{x cfkm}+ kfvf
nfUb} hfg]5g\ . kms]{/ x]g]{ xf] eg]
xfd|} g]kfndf kl/ cfPsf] v08df
lg:jfy{ ;]jf ug]x{ sf] tfFlt g} nfu]sf]
OltxfF; ;flIf 5 . xfdLxn] klg
w]/} Iflt a]xf]//] klg nIdL k|lti7fgsf
dfWodaf6 ;w}e
+ l/ b]zs} xLtdf sfd
ul//x] s f 5f} + . s' d f/ an/fd
u'dfpg'sf] kL8fn] zlQmdf kfGt/0f
eP/ sfd ug]{ phf{ lbO{/fv]sf] 5 .
cyjf egf}+ pgLxsf] l/QmtfnfO{ k'/f
ug{ xfdLn] ;Tsd{sf] af6f] /f]h]sf
5f}+ . nIdL k|lti7fgsf] of]hgfx
g8Udufpg eg]/ xfd|f] kl/jf/n] 7"n}
Tofu u/]sf] 5 . d}n] nfvf}+ cfDbfgL
e}/x]sf sf/f]af/ ;a} 5f8],+ ;Dkltsf]
7"nf] lx:;f klg ;sfO{ cxf]/fq

vl6/x]s} 5' .
/fHon] ;dfh kfGt/0fsf] nflu
eg]/ 5'6\ofPsf /sdaf6 ;xof]u
k|fKt ug{sf nflu xfdL k|wfgdGqL
b] l v lhlj;x nufotsf
lgsfoxdf wfof}+ . of]hgfsf] ;a}n]
tfl/km u5{g\ t/ slx+af6 s]xL kfpg
;s]sf 5}gf}+ . a? JolQmut kdf
w]/} lt/af6 ;f]r]eGbf klg al9
;xof]u kfO{/x]sf 5f}+ . ltg} ;xof]uL
dgx xfd|f bftf ag]sf 5g\ h;sf
;xof]un] ubf{ xfdLn] cToGt k"Flh
vr{ ug{ ;Sg]xsf] eGbf al9 sfd
ug{ ;s] s f 5f} + . pknlAwnfO{
;xefuLsf ;+Vofdf dfq u0fgf
ul/g'x'Gg eGg] xfd|f] dfGotf 5 .
oBlk xfdLn] k|bfg ug]{ x/]s tflnddf
tf]lsPsf] eGbf al9 ;xefuLx
lng'kg]{ cj:yf cfPsf 5g\ . u'0ffTds
lx;fadf tL tflnd] x cAan
dflgPsf 5g\ eg] ltgn] k|fKt u/]sf
;Lk cfh w]/} kl/jf/sf] hLjg wfGg]
cfwf/ ag]sf] 5 . o; cy{df xfdL
;++Vof / u'0f b'a} kIfdf cu|0fL 5f}+ .
/fHo;Fu 7"nf] >f]t lnP/ sfd gu/L
sfuhdf pknlAw b]vfpg]xsf]
dfemdf xfdL uf}/an] 5ftL k'mnfpg
;S5f}+ . Pp6f 3/sf] rf}3]/f gf3]/
cfh xfdL xhf/f}+nfvf}+ dgxdf
:yfg hdfpg ;kmn e};s]sf 5f}+ .
of] xfd|f nflu uj{sf] ljifo xf] / ;
;fgf ;xof] u x dfkm{ t \ xfd| f
sfo{qmdxnfO{ pknlAwd"ns agfpg
d4t ug]{ tL ;a} ;xof]uL dgx
k|lt xfdL s[t1 5f}+ .
lgZro g} /fd|f sfd ug{sf nflu
lgd{n dg / kljq ljrf/ rflxG5 .
3/sf] Pp6f sf] 7 faf6 cToGt}
kL8fbfoL cj:yfdf :yflkt nIdL
k|lti7fg dfkm{t\ xfdLn] u/]sf sfdx
k| T oIf
jf
j] j ;fO{ 6
www.laxmipratisthan.org af6
x]g{ ;Sg'xg' 5
] . ca d;Fu ;sfpgsf
nflu ;Dklt klg 5}g, Pp6f 3/ /
clnslt af/L 5, ;fgf] k;n 5 .
To;af6 5 hgfsf] kl/jf/sf] nflu
vfg nfpg dfq k'U5 . t;y{ 5f]6f]
;dodf g} km}l+ nb} uPsf] k|lti7fgn]
km]l/ ;fF3l' /g' gk/f];\ . s'df/ an/fd
em}+ ;dfh kfGt/0fsf cl;ldt
of]hgfxsf] klg ljr}df cj;fg
gxf];\ . lbj+ut o d]/f] JolQmut
;Gtfg lyP t/ k|lti7fg tkfO{+ xfdL
;a}sf] ;femf eO{;s]sf] 5 . o:n] afFRg
kfpg'k5{ . tkfO{xn] arfpg'k5{ .
;fFlRrs} ;dfh;]jf ug{ rfxg'xG' 5 eg]
cfh} s]xL ug'x{ f];\ . ef]nL s;n] b]vs
] f]
5 / < xfdL ;a} ldln e|i6frf/
km}nfPsf] b]zsf] wgf9\o xf]Og, ;'zf;g
/x]sf] b]zsf] ;fdfGo gful/s ag]/
afFrf}+ . oxL d]/f] clkn xf], afFsL
tkfO{+sf] hf] O{R5f .
-n]vs nIdL k|lti7fgsf cWoIf x'g\ ._

sf/fuf/sf] cj:yf ;'wf/M dfgj clwsf/ cfof]u


sf7df8f}F . /fli6o dfgj clwsf/ cfof]un] sf/fuf/ tyf aGbLu[xxsf]
cj:yf ;'wfg{ cfu|x ub}{ k|wfgdGqL tyf dlGqkl/ifbsf] sfof{nodf kqfrf/
u/]sf] 5 . e"sDk, cfunfuL Pj+ ;'/Iffsf] b[li6n] sf/fuf/ tyf
aGbLu[xxsf] cj:yf hf]lvdk"0f{ /x]sf] cfof]un] hgfPsf] 5 . clwsf+z
sf/fuf/ tyf aGbLu[x aGbLxsf] cToflws rfksf] sf/0f cJojl:yt
/x]sf] pNn]v ub}{ dlxnf aGbL / ltgsf ;fydf /x]sf afnaflnsfxsf]
plrt nfngkfng / lzIffbLIff k|bfg ug]{ Joj:yf gePsf] eGb} kqdf
lrGtf JoSt ul/Psf] 5 .
sf/fuf/ oyfy{df oftgfu[x geO{ ;'wf/u[x xf] eGb} sf/fuf/ / aGbLxsf]
xslxt ;+/If0f ug{ tyf pgLxsf] Jofj;flos ;Lk ljsf;, lzIff cfh{g
/ :jf:Yo zf/Ll/s tyf dfgl;s ljsf;sf] lglDt cfjZos ;Lkd"ns
tflnd, k':tsfno / v]ns'bsf] kof{Kt / plrt k|aGw ldnfpg cfu|x
ul/Psf] cfof]un] hgfPsf] 5 .

(^ jif{df afa' <


sf7df8f}F . ef/tLo gful/s /fdlht /f3j (^ jif{df afa' ag]sf
5g\ . (^ jif{df afa' ag];uF } pgn] ljZjdf ;a}eGbf a9L pd]/df afa' x'g]
sLlt{dfg tf]8s
] f 5g\ . o;cl3 pgn] ;g\ @)!) df pgsL kTgL zs'Gtnfn]
klxnf] 5f]/f hGdfPsL lyOg . zs'Gtnfn] %$ jif{sf] pd]/df csf]{ 5f]/f
hGdfPkl5 /fdlhtn] cfg} sLlt{dfg tf]8s
] f x'g\ . /fdlht /f3j ef/tsf]
/fhwfgL gofF lbNnLeGbf #! dfOn 6f9f xl/of0ff /fHosf] v/vf]8fsf
:yfgLo af;L x'g\ . j[4 pd]/df afa' ag]sf /fdlhtn] eg]sf 5g\ of] ;a}
O{Zj/sf] dhL{ xf] . pk/jfnfsf] OR5f g} d]/f] csf]{ 5f]/f xf];\ eGg] ePkl5
d o;df s] ug{;S5' / < ;fdfGo v]tL ls;fgLdf Jo:t hLjg ofkg ub}{
cfPsf /fdlhtn] c:ktfndf lrlsT;s ;dIf cfk"m afa' ePsf] bfaL
ubf{ lrlsT;sn] xfF;]/ p8fPsf 5g\ . (^ jif{df afa' ag] klg cGo
ef/tLo gful/s eGbf pgsf] cf};t cfo eg] slDt /x]sf] 5 . ef/tsf]
xl/of0ffsf] ;/sf/L c:ktfndf zs'Gtnfn] uPsf] dlxgfdf 5f]/f kfPkl5
pgL (^ jif{df afa' ePsf] kSsf ePsf] xf] . rfxfgf gx'Fbfgx'Fb} klg
O{Zj/sf] j/bfg ePsf] atfpg] pgn] zs'GtnfnfO{ 5f]/f5f]/L gkfpg] u/L
zNolqmof ug{ elg;s]sf] ;d]t atfPsf 5g\ .Ph]G;L

g]kf]lnogsf] lr7L ! nfv @@ xhf/ kfpG8df laqmL


sf7df8f}F . k|mfG;sf ;d|f6 g]kf]lnog af]gfkf6{\f/f n]lvPsf] b'O{ ;o
jif{ k'/fgf] lr7L lnnfdLsf] qmddf ! nfv @@ xhf/ kfpG8df laqmL ePsf]
5 . g]kf]lnogsf] kmf}hf/f ?;dfly ul/Psf] cfqmd0fsf] a]nf n]lvPsf] of]
lr7LnfO{ k|mfG;sf] k]l/;l:yt Do'lhod ckm n]6;{PG8 ofg'l:qmK6n] lsg]sf]
xf] . ;g\ !*!@ df g]kf]lnogn] cfgf] ljb]zdGqL x' ag{8\ df/]6nfO{ n]vs
] f]
of] kq !) b]lv !% xhf/ o'/f]df a]lrg] c8\sn ul/Psf] lyof] . Ph]G;L

b]zdf zflGt, ;'Joj:yf /


ljsf; ;a} g]kfnLxsf]
rfxgf xf] . o;k|lt k|lta4
x'g' g]kfnLxsf] st{Jo xf] .

g] k fn ;/sf/
;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno

;"rgf ljefu

g]skfdfcf]jfbL uf]/vf clwj]zg ;DkGg ;Dks{ lhNnf ;+u7g du/ftsf] clwj]zg ;DkGg
sf7df8f}F . g]skfdfcf]jfbLsf]
uf]/vf lhNnf clwj]zg ;DkGg ePsf]
5 . /fli6o :jfwLgtf / hg;+ljwfg
xfd|f] cleofg, hgu0ftGq :yfkgfs]f
nflu uf]/vf lhNnf ;Dd]ng eGg]
d"n gf/f lbOPsf] lhNnf clwj]zgdf
Ps ;o krkGg hgf k|ltlglwsf]
pkl:ylt lyof] . uf] / vf pBf] u
jfl0fHo ;+3sf] ;efxndf ;DkGg
clwj] z gn] kf6L{ dxflwj] z gsf]
/fhgLlts k| : tfjdfly Jofks
5nkmn ub}{ s]xL ;'emfj /fHo /
s]Gb|df k7fpg] lg0f{o;d]t u/]sf] 5 .
td'jfg\ /fHo ;ldlt O~rfh{ >Lgfy
clwsf/Lsf] k|dv
' cfltYotfdf ;DkGg
sfo{qmddf /fHo ;]qm]6/L ozf]bf ;'jb] L,
k" j { ; ef;b\ kfj{ t L yfkfdu/
nufotsf] pkl:ylt lyof] . lhNnf
clwj]zgn] cfufdL k'; !, @ / #
ut] uf]/vdf x'g] /fHo clwj]zgsf]
nflu c7f/hgf k|ltlglw 5gf}6 u/]sf]
lhNnf ;]qm]6/L gf/fo0f clwsf/L -

lgZrn_ n] hfgsf/L lbP .


k|ltlglwx?df /fdrGb| kf}8n
] , ljho
cfn], z+s/ c5fdL, zlgn kl/of/,
dlgiff s];L, clgn ljs, afa'/fd
g]kfnL, cd[t /fgf, d+un aonsf]6L,
/jLg u'?, /fdz/0f kf]v/]n, /l~ht
ljs, ch'{g /fgf, ljn]Gb|ljqmd zfx,
dfgaxfb'/ s'dfn, rLgsfhL ljs,
xl/ e / s[i0f s]n /x]sf 5g\ .
/fHoclwj]zgdf uf]/vfaf6 cf7
/fHo ;ldlt;lxt @^ hgf k|ltlglw
;xefuL x'g] 5g\ .

;fj{hlgs
:yfgdf w"d|kfg
u/]df
hl/jfgfdf
kl/G5

sf7df8f}F . ;Dks{ lhNnf ;+u7g ;ldlt


du/ftsf] kfFrj6f Onfsfsf] clwj]zg
;DkGg ePsf] 5 . k|dv
' cltly O{Zj/L
bfxfn c;f/] sfsf /x]sf] pQm
clwj]zgaf6 lhNnf clwj]zgsf] nflu
c;Lhgf k|ltlglw rog ePsf 5g\ .

/fhwfgLsf] e[s6' Ld08kdf ePsf] pQm


sfo{qmd s]zj e';fnsf] ;efkltTjdf
;DkGg ePsf] lyof] . sfo{qmdsf] cltlydf
eQm/fh yfkf, 6]saxfb'/ anDkfsL, /fh'
sfsL{nufot lyP eg] sfo{qmdsf] ;~rfns
lul/z cof{nn] u/]sf lyP .

:jL6h/NofG8df hGdg]x ;a}eGbf efUodfgL

sf7df8f} F . :jL6h/NofG8df
hGdg]x ;a}eGbf efUodfgL x'g]
ePsf 5g\ . @)!# df hlGdg]xsf
nflu ;a}eGbf /fd|f] :yfgaf/] ul/Psf]
cWoogn] a]nfotnfO{ @& cf}F :yfg
ldn]sf] 5 . :jf:Yo ;]jf, ;DkGgtf /
;fj{hlgs ;+:yfxk|ltsf] ljZjf;sf
cfwf/df :jL6h/NofG8 ;a}eGbf
pko' S t d' n ' s x' g k' u ] s f] xf] .
:Sofg8]leog d'ns
' dWo] gj],{ :jL8]g
/ 8]gdfs{ klg u'0f:t/Lo hLjgsf
nflu k|dv
' kfFr d'ns
' leq ;d]l6Psf
5g\ . cfpFbf] jif{ hGd lng]xsf nflu
oL d'ns
' x klg /fd|fd] f k/]sf 5g\ .

bL Osf]gf]lds OG6]lnh]G; o'lg6n]


hGdgsf nflu pko'St :yfgsf]
dfkb08 tof/ kf/]sf] lyof] . cWoogdf
cfly{s ;DkGgtfnfO{ dfq cfwf/
agfOsf] 5}g . ToxfF x'g] lx+;f /
kfl/jfl/s :jf:Yo ;]jfnfuotsf
ljifonfO{ k|dv
' cfwf/ agfOPsf] 5 .
of] ;"rLdf cfly{s lx;fan] ;fgf] cfsf/
ePsf d'ns
' xsf] k|eT' j w]/} 5 . bf];f| ]
:yfgdf c:6]lnof /x]sf] 5 eg]
g]b/NofG8 klg of] ;"rLdf cufl8 g}
5 . zLif{s !) dWo] cfwf d'ns
' x
o'/f]kn] L 5g\ t/ o'/f]hf]gaf6 g]b/NofG8
dfq ;dfj]z ePsj 5 . Ph]G;L

kG5Lx?sf] aw ug]{ tyf df;'sf] pkef]u ug]{ k|j[lQ kl/jt{g u/f}+ .


a8{km\ n h:tf kG5LhGo /f]ux?sf] lgoGq0fdf ;xefuL agL,
cfk"m klg arf}+ ;dfhnfO{ klg arfcf}+ .
kG5Lx?sf] aw 3/aflx/ kfgLsf] ;|f]teGbf 6f9f ug]{ u/f}F .
s'v'/f sf6]kl5 e'OF /fd|f];Fu kvfNg], k'5\g] -lg;+qmd0f_ u/f}F .
aw ul/;s]kl5 s'v'/f tyf sfFrf] df;'sf] n;k;af6 afnaflnsfx?nfO{
6f9} /fvf}F .
df;' sf6]kl5 lg:sg] kmf]xf]/, ;'nL, Kjfn cflbnfO{ hyfefjL gkmfnL
vfN8f]df uf8\g] jf hnfpg] u/f}F .
s'v'/f;Fusf] n;k; tyf df;' sf6\g] sfd ;lsPkl5 ;fa'g kfgLn] /fd|f];Fu
xft w'g] u/f}F .
leqL efu;Dd /fd|f];Fu kfs]sf] s'v'/fsf] df;' dfq vfg] u/f}F .
la/fdL jf d/]sf s'v'/fsf] df;' s'g} klg cj:yfdf vfg] gu/f}F .
c08fsf] leqL;Dd ;fx|f] x'g] cj:yf;Dd pdfn]/ of ksfP/ vfg] u/f}F .

a8{km\ n' /f]usf] /f]syfd / lgoGq0fdf xfdL ;a}sf] k|lta4tf


g]kfn ;/sf/

s[lif tyf ;xsf/L dGqfno kz' ;]jf ljefu

Pleog OGk\mn'oGhf lgoGq0f cfof]hgf


a"9fgLns07, sf7df8f},F kmf]gM $^%)!@*&, $^%)$(!, $^%)!@*

efiff ljrf/ ;Dk|]if0f ug]{ Ps


;zSt dfWod xf] . efifflagf hLjg
cw'/f] / ck'/f] x'G5 . dflg; ;a}eGbf
ljj]szLn k|f0fL xf] . hgfj/ / r/f
r'?LeGbf k[ys 5, lsgeg] p
ljj] s n] sfd ug{ ;S5 . x/] s
dflg;n] cfgf] b]zsf] cfg} dft[efiff
af]Ng ?rfpF5 . dft[efiffsf] df]xaf/]
dxfef/t n]v] klg cw'/f] g} x'G5 .
x/]s b]zsf gful/snfO{ b]z elSt
/ /fi6k|]dsf] efjgfaf6 clek|]l/t
u/fpg] dfWod efiff g} xf] . /fli6otf
/ b]zelStsf] efjgf s'g} klg b]z
pklgj]z aGg afWotf ePsf /
:jtGq eO;s]sf b]zsf gful/snfO{
clwstd x'G5 . lsgeg] /fi6 k|]d /
b]z k|d
] sf] efjgf pgLxn] hlt c?
s;}n] klg cg'e"lt u/]sf x'Fb}gg\ .
crfgfsf] lk/ v's'/Ln] hfGb}g eg]
h:t} /fi6k|]d / b]zelSt k|Zgdf
k|f0fsf] cfx'lt r9fpg klg pgLx
tTk/ x'G5g\ . g]kfnL /fli6o efiffdf
xfdL g]kfnLx clt g} ;+a]bgzLn
5f} . alnbfg / Tofusf] nflu hLjg
;dk{0f ug{ tTk/ x'G5f} . g]kfn efiff
efifLsfxsf] Ps ;femf km"naf/L xf]
/ dft[ e fiff ;a} n fO{ bosf]
w8\sgeGbf klg dfof nfUb5 / xfdL
;a} o;k|lt uj{ ub{5f}F . g]kfnL x'gfn]
xfdL xfd|f] /fi6 efiff g]kfnLnfO{
leqaf6 g} rfxG5f}F / ;Ddfg ub{5f} .
:jb]zdf a;f]af; ug{eGbf d'n's
aflx/ a;f]af; ug{ g]kfnL d"nsf
;a}nfO{ b]z k|]d, /fi6 elSt / /fi6
efiff cltg} Kof/f] nfUg' :jfefljs
x'Fbf]/x]5 lsgeg] ljb]zL df6f]df
Ifl0fs /dfP tfklg cGt/cfTdfdf
d'n'snfO{ la;{g ;Sb}gg\ . lab]zL
df6f]df a;fO;/fO{ tyf cGo sf/0f
eP tfklg ;Rrf b]zelSt :jb]zd}
a;L l9F8f] / u'Gb|s
' vfP/ klg ;]jf
ug{k' g]{ Ps yl/sfn] larf/ kf]Vb5g\ .
c;kmn /fi6 x'G5 ls eGg] ;Gqf; /
d' n ' s sf] wldlnPsf] /fhg} l ts
cj:yfsf] sf/0f ljjz nfvf}F g]kfnL
d"nsf g]kfnLx lab]zL df6f]df afWo
eO{ cfgf efjL ;GttL / lkF9Lxsf]
;'gf}nf} elaiosf] ;kgf a'lg/x]sf
5g\ . pgLxn] b]z lal;{g ;Snfg
t/ efiff slxn] dg{ lbFb}gg\ lsgeg]
d'n's aflx/ x'gf ;fy xfd|f] larf/
cfbfgk|bfg ug]{ dfWod g} xfd|f] /fi6
efiff g]kfnL x'G5 . /fi6 efifflagf t
lab]zL df6f]df la/fgf] nfUb5 /
g]kfnLxsf] klxrfg g} oxL g]kfnL
/fi6 efiff xf] . of] k+lStsf/n] emG8}
!* aif{ cl3b]lv lg/Gt/ kdf
g]kfnL efiffsf] k|a4{g, ;Daw{g / efjL

efiff df]x
cg'e"lt
ljho yfkf
lkF9Lxsf] nflu egL ul/Psf] Ps
eflifs cleofg xf] eGg' kbf{
cltzof]lSt gxf]nf eGg] 7fGb5' . xfd|f]
/fli6o efiffnfO{ cfuGt's zAbxn]
Jofks cltqmd0f u/L /x]sf] 5 .
efiffzf:qL tyf ljz]if1xn] /f]syfd
gu/] ef]ln g]kfnL efiff k"0f{ lvr8L
x'G5 / cfuGt's c+u|]hL zAbnfO{ g}
g]kfnL zAb xf] egL :jLsf/ ug{] xf]
eg] sfnfGt/df g]kfnL zAbxsf]
lalng x'g]5 . o'jf lk9LnfO{ g]kfnL
zAb / efiffsf] 1fg lbg cem dxTjk"0f{
x'G5 lsgeg] pgLxdf c+uh
]| Lsf] e"t
;jf/ ePsf] x'G5 / :jfefljs klg
xf] lsgeg] o'jf lk9Lxsf] clGtd
nIo k/b]zdf uO{ cWoog ug]{ x'G5
ToxfF g]kfnL efiffn] sfd lbFb}g .
clxn]sf lkF9Lxsf] c+u|]hL /fd|f] x'Fb}
cfPsf] b]lvPsf] 5 . t'ngfTds
kdf t/ g]kfnL efiffdf sdhf]/
b]lvPsf] 5 . g]kfnL efiff ;+;f/sf]
s'g} klg b]zsf] /fi6 efiffeGbf
sdhf]/ 5}g / xfdLn] cTolws c+uh
]| L
efiffsf] k|of]u sf/0f g]kfnL /fli6o
efiff t'ngfTds kdf lkmtnf] ePsf]
efg x'G5 . g]kfnL efiffsf] ulx/fO{df
8'a'NsL dfg]{ xf] eg] efiff ljz]if1n]
g]kfnL efiffsf] a[xt\ lj:tf/ u/]sf
5g\ . c+uh
]| L efiffsf] df]x hfu[t eP
h:t} g]kfnL /fi6 efiffnfO{ klg plts}
dfof ug{ ;s] of] efiff slxn] cf]em] ndf
kg{] 5}g . g]kfnLx ljb]lzg] qmd
cTolws j[l4 x'Fb}5 . logLxn]
k/b]zdf /x] klg ;flxTo, snf,
;+:s[lt, k/Dk/f cflb OToflbsf]
;Da4{g ug]{ p2]Zo x]t' clj/n snd
rnfO/x]sf x'G5g\ . kmn:jk efiff
/ ;flxTo lg/Gt/ df}nfPsf] e]l6G5 .
ljb]zdf g]kfnL kf7zfnfx klg
htftt} v' n ] s f 5g\ / cfgf
;GtfgnfO{ g]kfnL efiff l;sfpg' k5{
egL cleefjsx lrGtgzLn 5g\
lsgeg] olb g]kfnL x' eg] s;}n] uj{
ub{5 eg] efiff hfGg' klg plts}
ckl/xfo{ x'G5 . g]kfnL elg uf}/a
ug]{ t/ efiff ;DaGwdf z"Go 1fg
eP cgy{ x'G5 lxfdL :jb]z of ljb]z
hxfF h:tf] cj:yfdf /x] klg xfdL
g]kfnL xf}, k'vf{n] lbPsf] 1fg / pkb]z
xfd|f] /utdf 5 . xfdL g]kfnL z"/la/

5f} / xfd|f] bfloTj cg]s eP tfklg


xfd| f ] ;+ : s[ l t, k/Dk/f, efiff /
;flxTosf] hu]gf{ ug{] xfd|f] k/d st{Jo
x'G5 . efiff k|f0feGbf klg Kof/f] x'G5 .
x/] s g] k fnLn] cfk" m / cfgf
;GtfgnfO{ /fi6 efiffsf] 1fg lbg
;Sg' k5{ gq efiffsf] ljsf; x'g]
;Dej x'Fb}g / 9f]s} aGb x'g] x'G5 .
xfd| f efjL ;Gtfg tyf o' j f
lk9LxnfO{ g]kfnL efiffsf] dxTjaf/]
;r]t u/fpg g;s] efiff vt/fdf
kb{5 lsgeg] Pl;ofs} z;St /fi6
l;fk'/n] c+u|]hL efiffnfO{ pRr
k|fyldstf lbof] . s]xL ;dokZrft\
l;fk'/ /fi6 afWo eof] ls ha;Dd
cfgf] d'n'ssf] efiffnfO{ ljslzt
ul/Fbg} ;+:s[lt, k/Dk/fsf] cg';Gwfg
ug{ sl7g x'g] /x]5 egL k'gM cfgf]
efiffnfO{ laptfpg hdsf]{ uof] .
blIf0f Pl;ofnL d'ns
' afx]s ljZjsf]
x/]s s'gfdf g]kfnL ;d'bfosf] la:tf/
cTolws a9g yfn]sf] 5 . ;+rf/
dfWodn] ubf{ ljZj g} ufpFdf kl/0ft
ePsf] 5 . k|z:t ljB'tLo ;~hfn
-ljB'tLo klqsf_ ;+rfngdf cfPsf
5g\ / oxL dfWodf/f g} efiff /
;flxTosf] k|a4{g / ;Daw{gdf 7"nf]
6]jf ldn]sf] 5 . ljb]zL df6f]df
cgluGtL ljB'tLo klqsfx g]kfnL
efiffd} ;+rflnt 5g lsgeg] g]kfnL
/fi6 efiff ;a} g] k fnLxsf]
k|ltlglwTj ub{5 / ;a}sf] Kof/f] 5 .
cTolws g]kfnLx g]kfnL klqsf g}
k9\g] ub{5g\ . c+u|]hLsf] df]x ePsf
/ ;/n nfUg]x cfgf] OR5fcg';f/
c+uh
]| L ljB'tLo klqsf k9g]xsf]
;+Vof klg lgs} a9b}5 / a9\g' klg
kb{5 . g]kfnL zAb xf] of cfuGt's
zAb x'g\ egL olsg ug{ h?/L x'G5
lsgeg] cTolws kdf ljrf/,
wf/0ff / n]vdf cTolws cfuGt's
cyf{t\ c+uh
]| L ldl>t ul/G5 . o;nfO{
/f]Sg ;lsPg eg] cfwf c+u|]hL /
cfwf g]kfnL e} g]kfu|]hL x'G5 . efjL
lk9Ln] oxL ldl>t zAbnfO{ g]kfnL
d"n zAb egL k|of]u ub{5g\ clg
oxL zAb g]kfnL af]nLrfnLsf] kdf
k|of]u x'G5 . g]kfnLdf Aof/]h zAb
:yflkt eO;s]sf] 5 t/ g]kfnLdf
sfo{zfnf elgG5, lrlsT;sxsf]

lSnlgsnfO{ hfFr sIf pkrf/ sIf


elgG5, kfgL /fVg] efF8f]nfO{ g]kfnLdf
hnbfgL elgG5, r'/f]6sf] 7'6f /fVg]
P:6n
] fO{ g]kfnLdf v/fgLbfgL elgG5,
klxn] lazfnahf/sf] hGd eof] xfn
dn ;'k/ dfs]{6 lha|f]df a:of],
df] 6 / ;fOsnnfO{ g] k fnLdf
e6e6]eGbf csf]{ u|xaf6 cfPsf] kfv]
elgG5 . efiffdf o;/L cfqmd0f x'Fb}
hfg] xf] eg] xfd|f] g]kfnL efiff
Psfb] z df k[ Y jLgf/fo0f zfxn]
g]kfnnfO{ PsLs/0f u/L /fi6 efiff
agfOlbPsf lyP eGg] dfq Oltxf;
;'lgG5 . xfdL ;a}n] xfd|f] of] uf}/anfO{
cgGtsfn;Dd sfnhoL agfpg'
k5{ . cem ;zSt agfpFb} xfd|f k'vf{n]
lbPsf] bfloTjnfO{ efjL lk9Lsf] dg
/ dl:t:s;Dd k'ofpFb} hfg' k5{
clg xfd|f] g]kfnL efiffn] hLjGttf
kfpb5 . ;do;dodf g]kfnaf6
cfPsf g] k fnL snfsf/xf/f
ljZjel/ oqtq 5l/P/ /x] s f
dft[el" dsf] ;Demgfdf t8\lkPsf g]kfnL
;d'bfonfO{ dgf]/~hg ug{] p2]Zo
cg'k snfsf/xf/f k|:t't ul/g]
k|x;g, gf6s, g[To, uLt / ;f+uLlts
sf];n
] Ln] ;Dk"0f{ g]kfnL bfh'efO tyf
lbbLalxgLx d'ns
' ;Demg afWo
x'G5g\ . g]kfnL efiffdf k|:t't ul/g]
snfsf/xsf] k|ltef / Jo+UofTds
z}nLsf] ;f+uLlts sf];n
] Ln] bz{sxsf]
uxel/ cfz' 5rlNsG5 / Tof] k|:t'ltn]
dg yfDg} ;Sgb}g lsgeg] g]kfnL efiff
olt ld7f] x'G5 ls o;sf] kl/sNkgf;Fu}
xfdL kf}l8g yfNb5f}F . Tof] ;+uLt /
uLtn] ;a}sf] bodf 5'G5 clg alnGb|
cfz'sf] wf/f axG5 / b]z kms{g dg
nfUb5 / b]z elStsf] efjgf hfUb5 .
efiff;Fu dhfs ug{' x'bF g} / wHhL p8fpg]
;f]r xfd|f] :d[lt k6naf6 x6fOlbg'k5{ .
efiffdf hlt 7]6 zAb k|of]u ug{;Sof]
Toltg} ld7f; / dfw'ot{ f cfp5 .
g]kfnLkg emlNsG5 To;}n] lab]zdf a:g]
;a} g]kfnLn] xfd|f] /fi6efiffk|lt ;Dej
b]vfpg ;s] xfd|f lk9Ln] xfdLn] u/]sf]
u'0f slxn] la;{bg} g\ . cfgf ;GtfgnfO{
g]kfnLd} s'/fsfgL ug{ l;sfpg' kb{5 .
lab]zdf hGd]sf / x'ss
{] f ;GtfgnfO{
dft[efiffsf] kdf g]kfnL efiffnfO{ k|yd
k|fyldstf lbg' kb{5 . h'g;'s} b]zdf
a;f]af; u/] klg ToxL b]zsf] /fi6 efiff
clgjfo{ x'G5 To;sf] ;fy} xfd|f] efiffnfO{
klg plts} pRr dfGotf lbg ;s] xfd|f]
efiffsf] slxn] lagf; / lano x'bF g} .
efiffn] b]z k|d] / /fli6otf hufpg] s'/fdf
:jfledfgL g]kfnL ;xdt x'g] 5g\ eGg]
larf/ kf]Vb} k"0f{la/fd
xfn M elh{lgof, o'P;P

/fatOfc t]u $@ /;ld


+ nf; (^)@

h'gnfO{ kq
/fh]z ?Daf nfdf
lk|o h"g,
oltv]/ d]/f] dgdf t'jfFnf] 5fPsf] 5 . d]/f] le/, kfvf / kmfF6x d
w'nfDd] b]Vb}5' o2lk ltd|f] dGb d':sfgn] eg] dnfO{ :juL{o cfgGb lbnfO{/x]sf]
5 . d x/kn ltd|f] ofbsf] ;+lhlagL lkP/ afFlr/x]sf] 5' of] phf8 phf8
d?e"ld cyf{t SofS6; k"mNg] zx/df / Kof/L h"g, zfob ltdLnfO{ klg d]/f]
ofb cfpF5 xf]nf lg xf]Og < / t ltdL lrofO{ lrofO{ x]g{] u5{of} Tof] ;]tf] /
sfnf] afbn'sf] kbf{ x6fO{ x6fO{ dnfO{ . xf] d olt a'Hb5' cyjf eg'F a'g' k5{
d}n] sL xfd|f] ldng c;Dea 5 . jf:tljstf klg t olx xf] . lsg yfxf 5 <
wt Tolt klg yfxf 5}g < lsgsL ltdL cfsfzdf k"mNg] h"g clg d w/tLsf]
w'nf], ca wtL{sf] w'nf] / cfsfzsf] h"gsf] e]6 sxL+ x'G5 t < x'Gg lg x} =< t/
klg h"g, lsg lsg o:tf] nfU5 sL h"g lagf d]/f] lhag ck'/f] / cw"/f] 5 <
s'g} a]nf t o:tf] klg nfU5 sL h"g} geO{ lbPsf] eP klg d cfgf] dem]/Ldf
sfnf] /ft cf}N+ ofpb} sfnf] ;+;f/nfO{ c+ufnf] df/]/ a:g] lyPF, cfgf] efUo /
lawftfsf] v]n ;DemL afFRg] lyPF sd;] sd kfpg' / u'dfpg'sf] lx;fa
lstfadf ltdLnfO{ d}n] hf]Vg' kg]{ lyPg cyjf ltdLnfO{ x]//] of] d'6' b'vfpg'
t kg]{ lyPg . oL o:tf ts{lats{x dgdf e"d/L ag]/ d8fl/+bf chLasf]
z'nn] d'6d' f /f]k+] em}+ nfU5 xf] h"g yfx} x'Gg s'g} a]nf cfFzn
' ] d]/f] cuf8L a9\g]
af6f] 5]S5 clg eGg yfN5 ef] ca gx]/, g;DemL h"gnfO{ h"g ltd|f] xf]Og .
t/ d Tof] cfFzn
' fO{ xftdf lnP/ d ;f]Wg] u5{ P cfFz' tF sf] xf];\ < lsg 5]Sb}
5; d]/f] h"gnfO{ < cfFz' lg ?Fb} eGg] u5{ -wtL{df pe]/ cfsfzsf] h"gnfO{
kfpg] d'vd{ f gu/ /fh == ;f]R5' x'g klg xf] sxfF d w/tLsf] w'nf] sxfF ltdL
h"g < slxn]sfFlx d b]V5' d]/f] h"g Tof] kf/Lsf] lIflthdf emg{ / eml//x]sf]
eml/df ?b} u/]sf] . Tolx eml/n] d]/f] 3/sf] h:tfsf] 5fgf] klg ysf{O/{ x]sf]
5 . dnfO{ ;lx g;Sg' x'G5 ltdL lgy'ss
{ ePsL b]v/] .
d leqsf] ;fgf] d'6s
' f] rfn ltj| eP/ hfG5 . ltdLnfO{ c+ufnf]df a]g{ dg
x'G5 . o:tf] a]hf]8sf] eml/df klg d cfg} sf]7fleq kl;gf kl;gf x'G5' .
ltd|f] gfpF pRrf/0f ug{vf]H5' t/ c+x ;lSbg . ltdL Tolx eml/df leHb} leHb}
d eGbf emg w]/} 6f9f 6f9f x'b+} hfG5f} . d cjfs xft km}nfP/ al;/x]sf]5' .
d ljjz x'G5' lsgsL g d s'g} kjg ag]/ ltdLnfO{ r'Dg ;ls/x]sf] x'G5' g Tof]
eml/af6 arfpg cfsf; h:t} cf]t aGg ;ls/f x'G5' . dfq b]lv/x]sf] 5'
h"g . ltdL g d af6 6f9f 5f} g glhs . olb 6f9f 5f} eg'F eg] d ltdLnfO{
b]lv/x]sf] 5' olb lyOg / gb]vs
] f] eP o;/L ltdLnfO{ Psf]xf]l/P /]d klg ug{
lyPg xf]nf .
km]l/ glhs 5f} eg'F eg] ltdLnfO{ 5'g ;ls/f5}g . of] s:tf] bf];fFw cyjf
eg'F s:tf] kl/j]z g ltdLnfO{ kfpF5' g u'dfpF5' . p h"g ;fFRr} d ltdLnfO{
lsg o;/L k|d] ul//x]5' < dnfO{ yfxf 5 ltdLnfO{ d lhjge/ slxNo} k|fKt
ug{;lSbg . of] ;To xf] . of] d cfk"m klg :jLsf5{ oBkL lsg lsg ltdLk|ltsf]
Tof] d]/f] cfsif{0f 6'6g\ ;ls/f5}g . d]/L lk|of, of] jf:tljstf hfGbf hfGb} klg
d ltd|f] sNkgfdf 8'A5'= . km]l/ dnfO{ of] klg yfxf 5, ltdL klg dnfO{ plQSs}
dfof u5f}{ / t ha ha cWofF/f]n] ;fd|fHo hdfpg z'? u5{ ta ta ltdL
cfsfzdf pbfP/ dnfO{ x]g]{ u5f} .
k'l0f{df x/]s /ft ltdL pHofnL eP/ dnfO{ p;}u/L x]l//xG5of} clg ha
cf}z
+ Ln] Tof] k'l0f{dfnfO{ 9fSg z'? u/] kl5 ltdL cQflnP/ ?g yfNof} . ltdL
leq klg cl;d kL8fx 5rlNs/x]sf] 5 Tof] d :ki6 b]V5' . Tof] kL8f ha
cfFz' ag]/ em5{ ta laxfgLn] zLt hGdfpF5 . xf] Tolx zLt ag]/ ltdLleqsf]
dfofn] dnfO{ of] wtL{df Zkz{ ub{5 . clg Tolt a]nf of] ct[Kt t[Kt x'G5 . xf]
;fFRr} d t[Kt x'G5', x/]s laxfg ltd|f] r'Dagn], ltd|f] cfln+ugn] .
;fob xfd|f] b[li6 /ftel/ ;Def]u ul//xG5 clg ltdL :vlnt x'G5of} . d
o;}df v';L 5' d]/L lk|of, d]/L h"g . d rfxG5' xfdL Ps x'g g;s] klg of]
qmdn] ;lbof}+ kf/ u/f]; . ;lbof};
+ Dd ltdL zLt ag]/ dnfO{ r'Dg, of] aGh/
wtL{nfO{ pa{/ agfpg cfO{/fv, eml//fv . ;fob of] xfd|f] dfofnfO{ c?n] Pp6f
;Eotfsf] kdf lng]5 . d olx rfxG5' ls ltdLnfO{ ef}lts kdf :kz{ ug{
gkfP klg efjgfTds kdf ;w}+ :kz{ ul//fFv' . xfd|f] ldng c;Dej 5 t/
klg d b]vfpg rfxG5' of] ;+;f/nfO{ k|d] cg"el' t xf] h:nfO{ tgn] x}g dgn]
cg'ej ug{;lsG5, a; dgn] cg'ea ug{ ;lsG5 .

hfkfgL w'jf/lxt sf]Onf g]kfndf lhd]naf6 !) lhaLsf] kmfOn k7fpg ;lsg] jGohGt' ;+/If0fdf u'unsf] ;xof]u
sf7df8f} F .
bz{ g
PS;kf]6O{ Gkf]6k{ f| lnn] hfkfgdf pTkflbt
bz{g aLaLSo" rf/sf]n / l;;f
rf/sf]n -sf]Onf_ klxnf] k6s g]kfn
leofOPsf]
5 .
bz{ s
PS;kf]6O{ Gkf]6k{ f| lnn] /fhwfgLdf kqsf/
;Dd]ng u/L hfkfgL k|ljlwaf6
pTkflbt w"jfF/lxt sf]Onf leofOPsf]
hfgsf/L lbPsf] 5 . g]kfnd} klxnf]
k6s ;fdfGo sf]OnfeGbf w"jfF sd
cfpg], l6sfp / :jf:Yodf c;/ gug{
sf]Onfsf] Jofkf/ ;'? u/]sf 5f},+ bz{g
PS;kf]6{OGkf]6{sf k|aGws bLks
clwsf/Ln] eg], ahf/sf] ;Defjgf
lgs} g} a9L kfPsfn] ;'? u/]sf xf}+ .
hfkfgdf dfq kfOg] cf]s gfdsf]
sf7af6 hfkflgh k|ljlwf/f sf7sf]
w"nf]af6 pTkfbg ul/Psf] sf]OnfnfO{
sfnf] rf/sf]n klg elgG5 . x6fpg
ldNg] ls/f]lncf; Pl;8 ePsfn]
w"jfF/lxt /xg] clwsf/Ln] atfP .
sDkgLn] ;'?d} b'O{ u'0f:t/sf @*
6g sf]Onf g]kfn NofPsf] eg] yk @*
6g leofpg] tof/L ul//x]sf] 5 .
hf8f] df};dsf] ;'?jftdf g]kfn
NofOPsf oL sf]Onf SofDk kmfo/ ug{
e6\6Lxdf k|of]u ug{ JolStut
kdf 3/sf] sf]7f ttfpg, x'SF sfdf
k|of]u ug{ nufPtsf sfddf pkof]uL
x'g] sDkgLn] atfPsf] 5 . of]

jftfj/0fd}qL / 9'jfgLdf ;d]t ;lhnf]


ePsfn] yk pkof]uL 5, k|aGws
clwsf/L eG5g\, vf;u/L lxdfn tyf
kxf8L If]qdf ko{6sxsf] k|of]usf
nflu pkof]lu x'g] b]vs
] f 5f}+ . ljb]zL
ko{6sxnfO{ g]kfn e|d0f u/fpFb}
cfPsf 6'/ ck/]6/ lxdfn l3ld/]
g]kfn cfpg] ko{6sn] ofqfsf qmddf
OGwgsf] ;d:of k/]sf] atfP . bfp/f
jf uf]a/sf u'O7F f k|of]u Ps dfq
ljsNk xf], pgn] eg], w"jfF cfpg]
ePsfn] pgLx bfp/fsf] k|of]u ug{
?rfpFbg} g\ . w"jfF gcfpg] ePsfn]
hfkfgL sf]Onfsf] k|of]un] ko{6g
Joj;fodf ;d]t ;sf/fTds c;/ ug{]
pgn] atfP .
;f] sf]O/fnf hfkfgdf ;a}eGbf a9L
k|of]u x'g] sf]Onf xf] . o"/f]k, cd]l/sf,
a]nfoth:tf ljsl;t b]zx / k"jL{
Pl;ofsf hfkfg, blIf0f sf]l/of,
rLgnufotsf b]zxdf nf]slk|o /x]sf]
sDkgLn] hgfPsf] 5 . g]kfndf clxn]
k|of]u ul/Fb} cfPsf sf]OnfeGbf rf/sf]n
:jf:Yosf lx;fan] kmnbfoL / Jof;eGbf
;:tf] x'g] sDkgLsf] bfaL 5 . k|lt !)
lsnf]sf] Ps sf6{gsf] ahf/ d"No !
xhf/ @ ;o to ul/Psf] 5 . sf]Onfn]
^ 306f;Dd lg/Gt/ tfk lbg ;Sg]
atfOPsf] 5 . v/fgL $ k|ltzt dfq
/xg] sDkgLsf] egfO 5 .

sf7df8f}F . ljZjs} 7"nf] ;]jf


k|bfos u'unn] lhd]af6 !) lhaLsf]
kmfOn Od]n k7fpg ;lsg] Joj:yf
u/]sf] 5 . u"unn] hLd]ndf ca
u"un 8Oesf] d2tn] d]n dfkm{t\
!) lhaL ;Ddsf] 8f6f 6fG:km/
ug{;lsg] 3f]if0ff u/]sf] 5 . u"un
8Oesf] d2tn] klxn] eGbf sl/a
$)) u'0ff 7'nf] kmfOn k7fpg
;lsg]5 . o;sf ;fy} tkfO{n
F ] k7fPsf]
d]n Knfp8df klg ;]e /xg]5 .
lhd]nsf k|f8] S6 Dofg]h/ lkmn ;fk{n]
Ps Anuaf6 !) lhaLsf] 8f6f

6 f G;km/ ug{ ; lsg] ;' l jwf lbg


nfluPsf] hfgsf/L lbPsf x'g\ . ls
hLd]n 8an r]saf6 ca hxfF d]n
k7fpg' kg]{ xf], ToxfF k'Uof] ls k'ug]
eg]/ ;d]t x]g5
{ , pgn] n]vs
] f 5g\,
cyf{t h;nfO{ d]n k7fOPsf] xf],
p;n] pSt d]n PS;]; uof] jf u/]g
eGg] x]l/g]5 . o;/L k7fOPsf]
d]nnfO{ s'gk} lg a]nf PS;]; ug{;lsg]
ePsf] 5 . sDkf]h d]ndf g} o"h/nfO
u"un 8Oesf] cKf{g k|fKt x'g]5 t/
of] d]n u"un 8Oe dfkm{t\ k7fOg]5 .
Ph]G;L

;f;'sf] Kof/f] HjfOsf] 3/hd ;'vL


sf7df8f} F . HjfOF s' g ;f;'
;;'/fsf nflu Kof/f] gxf]nf / < cfgL
5f]/L lhDdf nufOPsf] HjfOFnfO{
hltw]/} dfof uof] p;n] cfgL 5f]/L
cyf{t\ p;sL >LdtLnfO{ emg} dfof
u5{ / 5f]/Lsf] 3/hd /fd|f] x'G5 eGg]
cfd wf/0ff ;f;' x df x' G 5 .
jf:tjdf of] wf/0ffnfO{ xfn}sf] Ps
cWoogn] ;To ;fljt u/]sf] 5 .
cd]l/sfdf ul/Psf] Ps cWoogn]
;f;' HjfOFsf] ;DaGw /fd|f] ePdf
;DaGw ljR5]bsf] b/ 36\g] b]vfPsf]
5 . ;f;';Fu /fd|f] ;DaGw ePsf
HjfOF x sf] 3/af/ lalu| g ] jf
>LdtL;Fu l8ef];{ x'g] vt/f @)

k|ltztn] 36\g] cWoogsf] lg:sif{ 5 .


t/ dlxnfxsf] xsdf eg] of]
pN6f] x'G5 . ;f;' ;;'/f;Fu /fd|f]
;DaGw agfpg] dlxnfxdf eg]
l8ef];{sf] b/ al9 x'G5 . cWoog
stf{xsf cg';f/ ;f;' ;;'/fk|lt
al9 gtd:ts x'g] dlxnfx cfgf
>LdfgnfO{ plt;f/f] Wofg lbFbg} g\,
h;sf sf/0f k' ? ifxdf
>LdtLk|ltsf] df]xe+u x'Fb} hfG5 /
To;n] l8ef];{sf] af6f] ttfpF5 .
o;sf] cy{ s] xf] eg] k'?ifn] cfgL
>LdtLn] cfk"mnfO{ eGbf a'jfcfdfnfO{
al9 dfof gu/f];\ eGg] rfxG5 .
Ph]G;L

sf7df8f} F . OG6/g] 6 sDkgL


u'unn] jGohGt' ;+/If0fsf] If]qdf klg
xft xfn]kl5 u'unsf] of] sbdaf6
g]kfnnfO{ ;d]t k|ToIf kmfObf k'Ug]
ePsf] 5 . ;+s6fkGg jGohGt'sf]
;+/If0f / rf]/L l;sf/L lgoGq0fsf nflu
eGb} u'unn] Ps cGt/f{li6o ;+y+ fnfO{
%) nfv cd]l/sL 8n/ ;xof]u k|bfg
u/]sf] xf] . ljZj jGohGt' sf]ifnfO{
lbOPsf] pSt ;xof]u /fzL ;+s6fkGg
jGohGt' s f] rf] / Ll;sf/ ug{ ]
t:s/xsf] lgu/fgL /fVg] dfgj/lxt
hxfhsf] ;+ r fngdf vr{ ul/g]
atfOPsf] 5 . ljZj jGohGt' sf]ifn]
g] k fnsf t/fO{ If] q df jGohGt'
t:s/xsf] lgu/fgLsf nflu
dfgj/lxt hxfhsf] k| o f] u ;' ?
ul/;s]sf] 5, h;dfkm{t\ /fli6o
lgs' ~ h If] q dflysf] cfsfzaf6
lgs'~hsf jGohGt'sf] cg'udgsf ;fy}
rf]/l;sf/Lxsf] lgu/fgL ul/G5 .

jGohGt' sf]ifn] o:tf dfgj/lxt


hxfh ljZjel/g} k|of]udf Nofpg] tof/L
u/]sf] 5 . u'unsf] ;xof]u /fzLaf6
dfgj/lxt hxfh 8g sfo{qmdnfO{
Pl;of / clk|msfsf c? b]zdf ;d]t
lj:tf/ u/L u}8F f, xfQL, af3nufotsf
;+s6fkGg jGohGt'sf] ;+/If0fdf 6]jf
k'Ug] ljZjf; ul/Psf] 5 . ;fy} of]
;xof]u /fzL jGohGt'sf] Koflu k|ljlw,
;] G ;/,
tyf
cg' u dg
;6j]o/nufotsf If]qdf klg vr{
ul/g]5 . u'unn] cfgf] ljZjJofkL
k|efj cjf8{cGtu{t ljZj jGohGt'
sf]ifnfO{ ;xof]u /fzL k|bfg u/]sf]
atfPsf] 5 . sl7g dfgjLo r'gf}lt;Fu
h'Wg gofF k|ljlw tyf ;f]rsf ;fy
sfd ul//x]sf ;+:yfnfO{ o:tf] cjf8{
lbOg] u'unsf] egfO 5 . u'unn] of]
kfnf jGohGt' sf]if;Fu} c? ^ ;+:yfnfO{
;d]t o:tf] cjf8{ k|bfg u/]sf] 5 .
Ph]G;L

/fatOfc t]u $@ /;ld


+ nf; (^)@

g]kfnL sDo'lgi6 cfGbf]ngdf g]skfdfcf]jfbLsf] ;ftf} /fli6o dxflwj]zg


g] s kfdfcf] j fbLsf] jt{ d fg
g]tT[ jsf nflu k|dv
' afws eP/ bz
jif]{ hgo'4sf gfosx :jod
k|r08 / afa'/fd g} ;j{xf/fjuL{o
qmflGtnfO{ cufl8 a9fpg] dxfg
cleofgdf qmflGtsf lj4 clxn]
v8f ePsf 5g\ . o;sf nflu
pgLxn] b'Oj6f /0fgLltnfO{ cufl8
NofPsf 5g\ . k|yd jt{dfg ;/sf/sf]
g]tT[ jnfO{ g} lg/Gt/tf lbg xb};Ddsf]
k|ltlqmofjfbL e"ldsf klg lgjf{xf ug'{
k/] klg ug]{ / bf];|f] kf6L{leqsf
qmflGtsf/LxnfO{ cem} s] x L
;do;Dd e|ddf kfb}{ pgLxdf
ljBdfg qmflGtsf/L pT;fx /
qmflGtsf] ;kgfnfO{ jf:tljstfdf
kl/0ft x'g glbg / sDtLdf klg
g] s kfdfcf] j fbLsf]
;ftf}
dxflwj]zg;Dd k|r08 / afa'/fdn]
qmflGt u5{ g \ eGg] e| d
sfo{ s tf{ : t/;Dd kfl/ /fVg
rfxG5g\ . o;sf nflu pgLxn] kf6L{
dxflwj]zgsf] if8oGqkL hfnf]
ofSg ;kmn ePsf 5g\ / To;df
s]xL ;kmntf klg kfPsf 5g\ eg]
bf];f\ ] sfdsf nflu pgLxn] sf"u;
]| sf
;efklt ;'zLn sf]O/fnfnfO{ xl/of]
3f";sf kdf k|wfgdGqLsf] pwf/f]
s';L{ b]vfP/ ug{ yfn]sf 5g\ . oL
b' a } sfd pgLxn] qmflGt /
kl/jt{gsf lj4 gj;+zf]wgjfbnfO{
g]kfnL sDo'lgi6 cfGbf]ngdf emg
3gLe"t agfpgsf nflu ub}{5g\ .
lsgeg] tL b' a } sfdsf nflu
pgLxn] if8oGqsf] dfu{ ckgfPsf
5g\ / pgLxsf nflu g]kfnL hgtf
geO{ g]kfndf aGg] k|ltlqmofjfbL
;/sf/??????;L{ g} cfkm\gf tL
k|ltqmflGtsf/L p2]Zo k|flKtsf nflu
/Iff sah 7fg]sf 5g\ . To;sf/0f
pgLxn] ;lhnf]u/L ;/sf/sf] g]tT[ j
5f8g]jfnf 5}gg\ . ;fy} pgLx ca
olx cj:yfdf kf6L{sf] dxflwj]zg klg
ug{sf nflu Tolt uDeL/ 5}gg\ t}
klg ub}g{ ug]{ dxflwj]zgsf] xNnf ub}{
lx+8g eg] 5f8]sf 5}gg\ . ljZjsf]
sDo'lgi6 cfGbf]ng / :jod g]kfnL
sDo'lgi6 cfGbf]ngsf] Oltxf;df s}of}
o:tf qmflGtsf/Lx hGd]sf 5g\
h;sf] Tofu, tk:of / alnbfgsf
sf/0f ljZj sDo'lgi6 cfGbf]ngn]
clxn] klg uj{ ug{ / To;af6 phf{
k|fKt ug]{ u5{ / ;fy} ToxLleq dbg
e08f/L, k|r08 / afa'/fdh:tf
qmflGtsf/L klg hGd] h;n] qmflGt
/ qmflGtsf/Lsf lj4 g]kfndf
qmflGtsf] em08f p7fP . t/ ;du|
g]kfnL sDo'lgi6 cfGbf]ngnfO{ p7g}
g;Sg] u/L abgfd u/fpg] cleofgdf
c+zt ;kmn eP . t/ pgLxn]
u/]sf qmflGt s'/f, u/]sf qmflGt
cflbsf k5fl8 ;j{xf/ju{sf lj4
if8oGq /x]5 eGg] clxn] :ki6 x'"b}
uPsf] 5 . g] k fnL sDo' l gi6
cfGbf]ngsf] Oltxf;df qmflGt /
kf6L{sf gfddf s}of} o:tf lg0fo{
ul/Psf 5g\, h;n] bL3{sfndf qmflGt
/ kf6L{ b' a } n fO{ blIf0fkGyL
;+zf]wgjfbL efifdf nu]/ 8'afPsf
cg'ejx 5g\ .
g]kfn sDo'lgi6 kf6L{sf] :yfkgf
-@@ ck|ln !($(_ kl5 ;]K6]Dj/
!($( df k|sflzt cfkm\gf] klxnf]
clkn / klxnf] 3f]if0ffkq b'jd} f g]kfnL
sDo'lgi6 cfGbf]ngsf] sfo{lbzfnfO{
:ki6;"u kl/eflift ul/Psf] lyof],
h;df g]kfndf ;j{xf/fju{sf] /fHo
;Qf :yflkt ug{sf] nflu clgjfo{
;t{sf kdf g]kfnsf] ;fdGtjfbsf]
g]t[Tj ug]{ /fhtGq / ;fd|fHojfb
tyf ef/tLo lj:tf/jfbsf] g]kfndf
k|ltlglwTj ug]{ g]kfnL a'hjf ju{sf
bnfnxsf] /fhgLlts bn g]kfnL
sf\u|]; oL b'a}sf lj4 ;zQm
cfGbf] n g4f/f pgLxdflysf]
ljhonfO{ ls6fg ul/Psf] lyof] . t/
o;sf lj4 if8oGq ;' ul/of] hj

;d;fdlosL
x' s ' d axfb' / l;+ x
#) hgj/L !(%$df ePsf] kf6L{sf]
k|yd dxflwj]zgdf To;j]nfsf kf6L{sf
dxfdGqL dgdf] x g clwsf/Ln]
jfdkGyL enxV ;Rofpg] eGb}
hgjfbL qmflGtsf] g] t [ T jdf
dhb'/ju{sf] e"ldsfnfO{ uf]n u/fPsf
lyP / @)!@ ;fn a}zfv # ut]
pgn] g} /fhtGqsf] kIfdf aStAo
hf/L u/]/ @)!@ a]zfv $ ut]
g]skf dflysf] k|ltjGw kmsjf
u/fPsf lyP . o;sf k5fl8 pgsf]
lelq p2]Zo rLgLof sDo'lgi6 kf6L{sf]
dxflwj]zgdf efu lng hfg' lyof] .
To;}u/L !(%%df ePsf] kf6L{sf]
bf] ; | f ] ;Dd] n gn] kf6L{ s f] klxnf]
3f]if0ffkqnfO{ kl/dfh{g ug]{ gfddf
]| nfO{
;+zf]wgu/]/ k|ToIf g]kfnL sf\u;
/ ck| T oIf ef/tLo zf;sju{
;d] t nfO{ dfGo x' g ] vfnsf
sfo{qmdx cufl8 ;fg{ yfNof] .
olxg} g]kfnL sDo'lgi6 cfGbf]ngdf
blIf0fkGyL ;+zf]wgjfbsf] jf6f]tkm{sf]
;'jft lyof] / of] g} kf6L{df g]kfn
sDo'lgi6 kf6L{sf] :yfkgf4f/f :yflkt
l;4fGt, /fhgLlt / b[li6sf]0fdf
ljrng lyof] . o4lk !(%&sf] bf];|f]
dxflwj]zgdf kf6L{df blIf0fkGyL
;+zf]wgjfb / qmflGtsf/L wf/sfaLrdf
tLj| ;\3if{ rn]sf] lyof] . t/, Tof]
dxflwj]zgsf] sdhf]/L eg]sf] unt
/ ;xL wf/sfaLrdf ljrf/wf/fTds
;\3if{ geO{ dxflwj]zg ;Demf}tfdf
6'l\ ug uPsf] lyof]] .
o:t} qmflGtsf nflu cglulGt
;sf/fTds pknAwLx / qmflGtsf]
em08f p7fP/ qmflGtnfO{ g} Wj:t kfg]{
s]xL d'77Le/ wf]s]afhxaf6 kf7
l;Sb} g]kfnL ;j{xf/fjuL{o qmflGtnfO{
cufl8 a9fpg'sf] ljsNk 5}g\ .
jt{dfgdf Pdfn]sf] hgtfsf] ax'bnLo
hgjfb / afa' / fdsf] cfhsf]
dfS;{jfb, oL b'a}n] g]kfnL sDo'lgi6
cfGbf]ngsf] ^# jif{sf] Tofu, tk:of,
alnbfg / ;xLbsf /utdfly v8f
ul/Psf ;a} pknAwLxnfO{ v/fgLdf
kl/0ft u/fPsf 5g\ . klxnf]sf
gfosn] emfkf cfGbf] n gsf
;xLbxsf] ;kgfdfly v]naf8 u/]/
g]kfnL ;j{xf/fjuL{o qmflGtnfO{ wf]sf
lbPeg] bf];|f]sf b'O{ hgf gfos
k|r08 / afa'/fdn] bz j;]{ hgo'4sf
xhf/f} ;xLbdfq} ge} xhf/f] hgd'lQm
;]gf, xhf/f} 3fOt] tyf ckf+u / ;of}
j]kQf of]4fsf /ut, kl;gfdfly v8f
eP/ k|ltlqmofjfbL ;Qfsf] /;:jfbg
ub}{ 5g\ . ca g]skfdfcf]jfbLsf]
sf"wdf Tof] v/fgLaf6 ;j{xf/fjuL{o
qmflGtsf] nflu dzfn afNg' k/]sf]
5 . To;sf nflu Pdfn]sf] hgtfsf]
ax'bnLo hgjfb / afa'/fdsf]
cfhsf] dfS;{jfb, lj4sf] ;}4flGts,
j}rfl/s / /fhgLts ;+3if{n] dxTj
/fV5 . h;sf nflu @)^( kf}if
@%b]lv @( sf7df08f}df x'g uO/x]sf]
g]skfdfcf]jfbLsf] ;ftf} /fli6o
dxflwj]zgn] P]ltxfl;s dxTj
/fV5 . lsgeg] o;n] !) j;]{ hgo'4,
h;sf o;sf nflu g]skfdfcf]jfbLn]
g]kfnL sDo'lgi6 cfGbf]ng / ljZjsf]
sDo'lgi6 cfGbf]ngsf Oltxf;af6
kf7 l;Sb} g]kfnL ;j{xf/fjuL{o
qmflGtnfO{ cufl8 a9fpg cfjZos
5 . t/ o;sf cufl8 ljZj
;fd|fHojfb d"nt g]kfnsf] ;Gbe{df
ef/tLo lj:tf/jfb4f/f ;dly{t
Psflt/ g] s f, Pdfn] ;lDdlnt
oyfl:yltjfbL tyf k'/ftgkGyL wf/f
/ csf]{tL/ gj;+zf]wgjfbL k|r08 /
afa' / fd u7aGwgsf lj4
/fhgLlts e08kmf] / / juL{ o
n8fOnfO{ ;+ul7t tl/sfn] ;zQm
agfpg cfjZos 5 . Pdfn] g]tT[ jsf]

oyfl:yltjfbL tyf k'/ftgkGyL wf/f


/ k|r08 / afa'/fd u7aGwgsf]
gj;+zf]wgjfbL wf/fn] clxn] g]kfnL
sDo'lgi6 cfGbf]ngsf] ToxL sfnf]
Oltxf; bf]xf]ofPsf 5g\ h'g ;g\
!(%%df ePsf] kf6L{ s f] bf] ; | f ]
;Dd]ngn] ;]K6]Dj/ !($(df kfl/t
u/] s f] qmflGtsf/L sfo{ l bzfdf
kl/dfh{g ub}{ To;df ;+zf]wg u/]/
g]kfnL sf\u|];nfO{ ;d]t dfGo x'g]
vfnsf sfo{qmdx cufl8 ;f/]sf]
lyof] . @)@* ;fnsf] emfkf
cfGbf]ngsf] d"n g]tT[ j jt{dfg Pdfn]
/ @)%@ ;fn kmfu'g ! b]lv !)
jif{;Dd dfcf]jfbL hgo'4df bzf}
xhf/ ;xLbsf /utdf 6] s ] /
dfcf]jfbL hgo'4sf gfos k|r08 /
afa'/fdn] cfh ^# jif{kl5 b]zeQm,
/fi6 j fbL tyf cu| u dgsf/L
zlQmx;+ u ;o' Q m df] r f{ u b} {
;fd|fHojfb / ef/tLo lj:tf/jfbsf
bnfnxsf lj4 cfGbf]ng s]Gb|Lt
x'g' kg]d
{ f !(%%df ePsf] kf6L{sf]
bf];|f] ;Dd]ngn] u/]sf] uNtLnfO{
cfTd;ft ub}{ lg/Gt/ qmflGtsf]
af6f]nfO{ 5f8]/ ;xdltsf] gfddf
g]kfnL sf\u|];nfO{ dfGo x'g] vfnn]
zflGt / ;+ljwfgsf] blIf0fkGyL
;+zf]wgjfbL sfo{lbzf c+ufNb} k'/fg}!(%%_d+hLntkm{ df]l8Psf dfq} 5}gg\,
uGtAodf k'Ug gkfp"b} hgo'4sf] cGTo
klg u/fPsf 5g\ .
g] s kfdfcf] j fbLsf] ;ftf}
dxflwj]zgn] Psflt/ g]sf, Pdfn]
;lDdlnt oyfl:yltjfbL tyf
k' / ftgkGyL wf/f / csf] { t L/
gj;+zf]wgjfbL k|r08 / afa'/fd
u7aGwgsf lj4 jt{dfg g]kfnL
/fhgLltdf plbodfg b] z eQm,
u0ftGqjfbL, jfdkGYL Pj+ ;a} hgju{
tyf df]rf{xnfO{ cfj4 u/L g]kfndf
t];|f] /fhgLlts wf/sf] lgdf{0f ub}{
efjL cfGbf]ngnfO{ k|efjsf/L tl/sfn]
;+ul7t ug{ / g]kfnnfO{ cu|ufdL
/fhgLlts lgsf; lbgsf nflu ;f]xL
cg';f/sf] sfo{lbzfsf] lgdf{0f ug]{
ck] I f ul/Psf] 5 . lsgeg] of]
dxflwj]zg k|r08 / afa'/fdsf]
g] t [ T jdf ljsl;t aGb} uPsf]
gj;+zf]wgjfbsf lj4 hl6n b'O{
nfOg ;+3if{sf] k|lqmofsf] Pp6f dxfg
pknAwL xf] . t/ klg g]kfnL sDo'lgi6
cfGbf]ngsf] Pp6f uf}/jzfnL Oltxf;
5 ls To;df pTkGg x'g] ;a} k|sf/sf
;+ z f] w gjfb / 3/] n ' / ljb] z L
k|ltlqmofjfbL zlQmxsf lj4
kf6L{leqsf qmflGtsf/Lx Psh'6 x'b" }
/ h'4} cufl8 a9\b} cfPsf 5g\, /
qmflGtsf] kfu|f ;w} cufl8 g} a9b}
uPsf] 5 . g]skfdfcf]jfbLsf] of]
;ftf} /fli6o dxflwj]zg o;}sf]
lg/Gt/tf xf] . k|r08 / afa'/fdsf]

cfTd;dk{0fjfbL sfo{lbzfsf lj4


;DjGw ljR5]bub}{ @)^( c;f/ @
ut]sf] /fli6o e]nfkl5 kf6L{df ;fd'lxs
efjgf, hgjfbL sfo{z}nL, sfo{stf{
Joj:yfkg, gof" sfo{gLlt / sfo{lbzf
cg';f/ gof" ;+u7gsf] ljsf; ePsf]
5 . kf6L{ / sfo{stf{df ljBdfg
c/fhstfjfbL lrGtg, j} r fl/s
c:ki6tf , ;f+u7lgs c/fhstfdf
qmflGtsf/L kl/jt{gsf ;+st] b]lvg
yfn]sf 5g\ . g]tf tyf sfo{stf{df
:jo+;j] L efjgf, Tofu / alnbfgL efjgfsf]
kIf alnof] b]lvb} uPsf] 5 . kl/0ffd
g]skfdfcf]jfbLsf] ;ftf} /fli6o
dxflwj]zg hlthlt glhlsb} 5, b]zleq
/ aflx/sf qmflGtsf/L zlQmxsf]
cfsif{0fsf] s]Gb| aGb} uPsf] 5 .
g]kfndf rn]sf] bz jif]{ hgo'4
/ To;kl5 nuftf/ 36]b} u/]sf
g]kfnsf ;a} 36gfxnfO{ ljZje/Lsf
qmflGtsf/Lxn] uDeL/tfk"js
{ lgofnL
/x]sf lyP / To;df kf6L{leq qmd;M
qmflGtsf/L zlQmx sdhf]/ aGb}
uPsf] / blIf0fkGyL ;' w f/jfbL
zlQmx alnof] aGb} hfg] qmd a9b}
uPsf] b]lvPsf] ;dodf g]skf
dfcf]jfbLn] qmflGtsf] nflu ljb|f]xsf]
em08fnfO{ p7fpg] h' g dxfg\
lhDd]jf/L lnPsf] 5, To;sf sf/0f
klg of] dxflwj] z g qmflGt /
kl/jt{gsf nflu P]ltxfl;s x'g] 5
eGg ;lsG5 . g] k fn sDo' l gi6
cfGbf]ng eg]sf] ljZj;j{xf/f juL{o
cfGbf]ngsf]] Ps lx:;f xf] . ljZj
;j{xf/f juL{o cfGbf]ngsf] d"Vo nIo
tyf p2] Z o eg] s f] ;+ ; f/af6
;fd|fHojfbL zf]if0f, pTkL8gnfO{
pGd'ng ul/ ljZjsf ;j{xf/f ju{sf]
d'lQmsf] lglDt sfd ug]{ xf] . ljZjsf
;j{xf/f ju{sf] d'lQm vf;u/L g]kfnL
;j{xf/f ju{sf] d'lQm ta dfq ;Dej
x' G 5, hj ;j{ x f/f ju{ s f] kf6L{
sDo'lgi6 kf6L{xn] ;j{xf/f ju{sf
zq' ;fd|fHojfb / g]kfnsf] ;Gbe{df
vf;u/L ef/tLo lj:tf/jfbsf] bnfnL
ug]{ gf]s/zfx, ;fdGt tyf bnfn
k'h
F Lklt ju{ tyf ltgsf /fhgLlts
bndfly ljho k|fKt u5{ . o;sf
nflu g]kfnleq ljleGg ;d"xxdf
ljeflht b]zeQm, jfdkGyL tyf
k|ultzLn zlQmxsf] ;xsfo{nfO{
alnof] agfp"b} g]kfnL ;j{xf/f ju{ /
pTkLl8t hgtfsf] k|ltlglwTj ug]{
Pp6f alnof] sDo'lgi6 kf6L{ g]tT[ j,
To;sf] dftxtdf rNg] ljzfn
hgju{xsf] k+lQm / p;sf] dftxtsf]
hg;]gf lgdf{0fsf] dfu{sf] ;'lglZrttf
g} g] s kfdfcf] j fbLsf] ;ftf}
dxflwj]zgsf] ljZj ;j{xf/fju{, g]kfn
/ g]kfnL hgtfsf nflu cd"No b]g
/ pknAwL x'g] 5 .
-n]vs g]skfdfcf]jfbLsf s]Gb|Lo
;Nnfxsf/ ;ldlt ;b:o tyf
cGt/f{ l i6 o ljefu cWoog tyf
cg';Gwfg ;+of]hs / /fli6o qmflGtsf/L
a'l4hLjL ;+u7g g]kfnsf cWoIf x'g ._
hukumsingh2012@yahoo.com

u}+8f dfg]{nfO{ !% jif{ s}b


sf7df8f} F . /fli6 o lgs' ~ h
lrtjgn] k"jL{ lrtjgsf] zlStvf]/sf
$@ jifL{o kbdaxfb'/ k|hfnfO{ u}F8f
df/L vfu laqmL u/]sf] cleof]udf
!% jif{ s}b / ?= Ps nfv hl/jfgfsf]
km};nf ;'gfPsf] 5 .
k|hfnfO{
o:tf] km};nf ;'gfOPsf] lgs'~hsf
/] G h/ ks dxh{ g n] hfgsf/L
lbPsf 5g . pgsf cg';f/ k|hfnfO{
y' g fdf /fVg e/tk' / sf/fuf/
rnfg;d]t ul/Psf] 5 . lrtjg
lgs'~hn] u}F8f df/L vfusf] t:s/
u/] s f] cleof] u nfu] s fnfO{
clwst d sf/afxL ug]{ u/]sf] 5 .
o:tf] Joj;fodf ;+nUg /x]sf] k|dfl0ft
eP lgs'~hn] sDtLdf kfFr jif{ /
a9Ldf !% jif{sf] ;hfo lbg;Sg]

Joj:yf 5 .
pgL;Fu}sf cf/f]kL
lrtjg kl6xfgLsf ljpn jf]6n
] fO{ !@
jif{ s f] s} b ;hfo o;cl3 g}
;'gfO;lsPsf] lrtjgsf lgldQ k|dv
'
;+/If0f clws[t xl//fd bf;f/f hf/L
lj1lKtdf hgfOPsf] 5 . pgLx
lj?4 @)^% ;fndf u}F8f df/L vfu
t:s/L u/]sf] cf/f]kdf d'2f btf{
ul/Psf] lyof] . vf]hLsf] ;"rLdf
/x]sf zlStvf]/sf k|hfnfO{ lrtjg
k|x/Lsf] ;xfotfdf oxL d+l;/ !% ut]
kqmfp u/] s f] lyof] . lrtjg
sf/fuf/df jGohGt';DaGwL d'2fsf
!)) a9L s}bL tyf y'g'jf /x]sf
5g\ . lgs'~hsf jGohGt';DaGwL
d'2fsf] lgs'~h cfkm}Fn] km};nf ug{]
ub{5 .

bnxn] b]znfO{ k/fl>t agfP


pk]Gb| emf
ci6fjqmsf] zl// afFluPsf] eP klg ljrf/ kljq / efjgf k/f]ksf/L
/x]sf]n] Oltxf;n] pgsf] kljq 5ljsf] kfqsf] kdf ;+/lIft /fv]sf] 5 .
zf/Ll/s kdf ckf /x]sf kljq ljrf/jfnf ci6jqm ;w}+ ;a}sf nflu
:d/0fLo / cg's/0fLo kfqsf] kdf k|]/0ff ;|f]t ag]sf] 5 . g]kfnsf]
/fhgLltdf dfgl;s kn] afFluPsf c;+Vo ci6fjqmx k|d'v e"ldsfdf
b]vf k/]sf 5g\ . /fHodfly cfgf]dfq ar{:j sfod ug]{ Psdfq p2]Zo
/fv]sf ci6fjqmxsf] ckf dfgl;stfn] g s]jn /fli6o /fhgLltnfO{
ckf agfPsf] 5, alNs /fi6nfO{ clt sdhf]/ cj:yfdf k'ofPsf] 5 .
;Qfk|fKt ug]{ bnxsf] Psdfq p2]Zo /x]sf sf/0f pTkGg bL3{sfnLg
ult/f]wn] b]znfO{ cfGtl/s / afXo b'a}lt/af6 sdhf]/ agfPsf] 5 .
bnLo dxTjfsfFIffn] /fli6o :jfy{nfO{ l;/ lgx'Fofpg afWo u/]sf] 5 . u}/
nf]stflGqs rl/qn] slxn] klg /fli6o ;d:ofk|lt uDeL/ aGg ;Sb}g /
ag]sf] klg 5}g . ;+ljwfg ;efdf p7]sf cfjfhx ;+ljwfg ;efsf] cGt;+u}
cg'Ql/t ljnLg eP h:t} clxn] /fli6o ax;sf] laifo aGg ;s]sf] 5}g .
;Qfk|flKt g} /fli6o d'2f agfOPsf] sf/0fn] c;Gt'i6 g]kfnL hgtf cu|udgsf]
af6f] /f]Hg afWo EPsf 5g\ . b]z lauf/]/ ePklg ;Qf k|fKt ug]{ nIodf
cf9 oL bnxk|lt g]kfnL hgtfsf] ljt[i0ff klg tLa|ultdf al9 /x]sf]
5.
/fhgLlts lgsfzsf] cefjdf ;+qmd0fsfnLg c/fhs cj:yf nlDab}
hfFbf o;n] x/]s If]qdf g/fd|f] k|efj kf/]sf] 5 . o;sf] df/df k/]sf] g]kfnL
hgtfsf] hLjg:t/ vl:sbf] cj:yfdf k'u]sf] 5 . dxufO{sf] sf/0fn] ;j{
;fwf/0f hgtf Ps5fs vfg 5f]8]sf] l:ylt 5 . hgtfdf cfqmf]z al9
/x]sf] 5 . bnsf sfo{stf{ klg cfkmg} g]t[Tjk|lt cfqmf]lzt ag]sf] 5 .
;+qmd0fsfndf cg'lrt kmfObf p7fpg] c/fli6o tTjx klg ef/L dfqfdf
;lqmo 5g\ . cfgf] kmfObfsf nflu c/fhstf a9fpg] oL tTjxsf] ;f]em}
df/ hgtfdf k/]sf]n] hgtf w]/} nfdf] ;do;Dd of] k|lts"ntfnfO{ wfGg
;Sb}g . pRrju{b]lv tNnf] :t/;Dd c;Gt'i6tfsf] aftfj/0f tof/ ePsf]
cj:yfdf o;sf] s] kl/0ffd x'g] eGg] s'/f hfGbf hfGb} klg /fhgLlts
bnx ;Qfk|flKtsf] nflu yflnPsf] rf/jif]{ o'4nfO{ lj/fd lbg rfx]sf]
5}g . pN6} ;Qf kfpg g;s]sf] cj:yfdf b]znfO{ b'ef{Uosf] j/bfg lbPsf]
5 . ;j{zlQmdfg eujfg em}+ >fk / j/bfgsf] zlQm k|fKt u/] h:t} ;Qf g
kfpFbf >fk lbg] of] c3f]/Lkgsf] tf08j x]g{ hgtfn] hgfb]z lbPsf] kSs}
klg xf]Og . hgtfn] p7fPsf clwsf/sf cfjfhxnfO{ ;Daf]wg u/L
b]znfO{ cu|udgsf] lbzfdf n}hfg hgfb]z lbPsf lyP .
s] jf:tjdf b]z b'ef{Uolt/ pGd'v eO{ /x]sf] 5 < /fhgLlts bnx
;Qf gkfpg' b]z s} b'ef{Uo 7xl/G5 < ;DejtM b]z s} b'ef{Uo eGg' kb{5 .
cfgf] :jfy{ k"lQ{sf nflu /fhgLltnfO{ wldNofP/ Ps kfO{nf cufl8 a9\g
glbg], o;af6 pTkGg ;+s6k|lt uDeL/ gaGg] cflb sf/0fx t b]znfO{
b'ef{Uolt/ g} 8f]ofpF5 . cGt/f{li6o zlQmxsf] g]kfndf c;Gt'lnt k|efj
klg b]zdf /fhgLlts bogLotfnfO{ a9fPsf] 5 . k/fl>t /fhgLlts
;+:sf/ af]s]sf /fhgLlts bnx sf]O{ s;}sf] k|efjdf, sf]O{ s;}sf] df]x/f
ag]/ ljleGg j}rfl/s k|lt:kwf{df cfgf] b]zsf] df}lnstfnfO{ r6Ss} lj;]s
{ f]
5 . g]kfndf nfdf] ;dob]lv :jfefljs kdf ef/tsf] k|efj /x]sf] cj:yfdf
PSsf;L rLgsf] k|ToIf k|efj a9]/ cfpg' ef/tsf] nflu gld7f] nfUg'af6
x'g] k|ltlqmof b]zsf] lxtdf gx'g ;Sb5 . x'gt cGw cGt/f{i6jfb klg
xfd|f] lxtsf] xf]Og . t/ /fhgLlts, cfly{s kn] nfd} ;dob]lv k/fl>t
;+:sf/n] cGt/f{li6o zlQmsf] k|efjsf] k|lt:kwf{ u/fpg cfd+lqt uof] .
g]kfn ul/a d'n's /x]sf] / cfly{s ;xfotf dfFUg] g};lu{s clwsf/ k|of]u
ubf{ tyf ;Qfdf cfgf] jr{:j sfod u/fO{ lbg dfFu]sf] ;xof]usf] sf/0f
klg cGt/f{li6o zlQmsf] g]kfnsf] cfGtl/s dfldnfdf alnof] pkl:ylt
;w}+ b]lvPsf] xf] . ;a} zlQm Psgfzsf] x'Fb}g . sf]O{ s;}sf] kIfdf sf]O{
s;}sf] ljkIfdf /x]/ cfgf] k|efjsf] ;Gt'ng agfPsf] x'G5 . oL zlQmxsf]
k|efjdf k/]sf /fhgLlts bnxsf] cfgf] lasfpm ljrf/n] s]xL ;f]Rg}
;Sb}g . ;+ljwfg ;ef lgisif{ljxLg x'g' / /fhgLlts bnx hg cfjfhk|lt
uDeL/ gx'g' klg oL zlQmxs} k|efjsf sf/0f xf] . hg cfGbf]ng / dw]z
cfGbf]ngn] dfFu u/]sf] ;+3Lotfk|lt k|lta4 /x]sf] /fhgLlts bnx PSsf;L
o;af6 6f9f efUg'sf] cy{ s] xf] < oL zlQms]Gb|sf] ljleGg v]dfdf ljeSt
bnxn] pTkGg u/fPsf] rL/sfnLg /fhgLlts ult/f]wdf -b]zn] hlt
b'ef{Uo ef]u] klg g5f8\g]_ cfkmgf cfkmgf dflnssf] k|efj g/x]sf] eGg
;lsGg . oL ofjt sf/0fsf] ;dLs/0fdf kmF;s
] f] b]zn] b'ef{Uo ef]Ug] cj:yf
5 . b]z hlt sdhf]/ eof], dfFUg] Ifdtf a9\5, bf; dgf]j[lt a9\5 . o:t}
cj:yfdf zlQms]Gb|sf] k|efj a9\g] x'gfn] of] cg'sn
" tfsf] k|fKt ug{ rfxb}g <
/fhgLlts bnx g zlQms]Gb|sf] k|efjaf6 d'Qm x'g ;Sb5, g zlQm
k|efjnfO{ ;Gt'lnt kfg{ ;Sb5 . bnbndf w;]sf] dflg;sf] oyfl:yltsf]
cj:yfn] g} k|f0f /Iff u/]sf] x'G5 .
k~rfotL Joj:yfsfnb]lv ;+;f/sf ;os8f}+ b]zsf] ;xfotf k|fKt u/]sf
zf;sxn] :jfjnDaL aGg] slxn] rfxgf /fv]g . ;u/dfyfsf] b]z /
ul/a b]zsf] gfddf cfPsf] ;xof]usf] clwsf+z lx:;f JolQmut kdf
k|of]u eO{ /xFbf Psflt/ b]znfO{ k/fl>t g} agfof] eg] ;/sf/nfO{ lgsDdf
agfof] . ;xof]u Nofpg] vfg] k|lqmofn] b]zdf e|i6frf/nfO{ lgaf{w kdf
a9fof] eg] hg ;/f]sf/sf laifox cf]em]ndf kbf{ ;do ;dodf Tof]
;d:of cfGbf]ngsf] k lnof] . ;/sf/ kl/jt{g eP klg e|i6frf/n]
lg/Gt/tf kfof] . hg ;/f]sf/sf laifo km]l/ klg ;/sf/sf] k|fyldstfdf
k/]g . ;do nfUof] t/ hgtfsf cfGbf]ngx eLif0f kdf ;txdf cfof] .
of] cfGbf]ngn] ;txdf w]/} kl/jt{g b]vfP klg u'0ffTds kdf pknlAw
lng ;s]g . /fHo k'g;{+/rgf ug{ uPsf kl/jt{gsf/L zlQmxn] klg
kf}/fl0fs k|rngnfO{ g} c+ufn]/ wgf]kfh{gdf ;a}nfO{ dft u/L lbP . hg
;/f]sf/sf laifox ljleGg axfgfdf km]l/ cf]em]ndf kfl/Psf] 5 . hg
cfGbf]ng / dw]z cfGbf]ngsf] cf}lrTonfO{ ;dfKt kfb}{ 6fn6'n] kl/jt{g
b]vfP/ kl/l:yltsf] k|lts"ntf egL ;kmfO{ lb+b} km]l/ hgtfnfO{ 7Ug] /0fgLlt
agfPsf 5g\ /fhgLlts bnx .
ltxf/sf] /f}gs;+u} ;/sf/n] ah]6 NofPsf] laifon] /fhgLlts j[tdf
rxnkxn ylkPsf] 5 . ;/sf/ / k|ltkIfLaLr jfSo'4 3gLe"t eO/x]sf]
t/ o; laifodf s;}sf] rf;f] g/x]sf]n] klg jfSo'4 dxTjlxg ag]sf] 5 .
hgfb]z ljkl/tsf] ultljwLn] k|efjxLg aGb} uPsf] /fhgLlts bnxsf]
bnLo :jfy{eGbf dfly gp7L s]xL gx'g] lglZrt 5 . g k|ltkIfn] dfcf]jfbL
;/sf/nfO{ emfg{ ;Sb5 g ;/sf/nfO{ k|ltkIfn] Ps kfOnf cufl8 a9\g
lbG5 . k|ltkIfn] cfGbf]ngsf] dfWodn] ;/sf/nfO{ 9fNg] eGg] /0fgLltsf]
k|efj klg Go"g b]lvPsf]n] oyfl:yltdf a:g'afx]s s]xL gx'g] kSsf 5 .
oyfl:yltdf g} oL bnxnfO{ uNg] afWotf /x]sf] / o;af6 d'Qm x'g klg
s'g} af6f] g /x]sf]n] /fhgLlt oxL cj:yfdf /lx /xg] ;Defjgf 5 .
dw]z bk{0faf6

Rofk]/ a:5g\, pgLxsf] dgf]lj1fg


g} Tof] x'G5 ls s';L{dflysf] :jfldTj
g} 7"nf] ;kmntf xf] . nfrf/ eP/
s';L{df a;L /fVbf g} k|r08 /
afa' / fdn] dxfljhosf] cg' e " l t
ul//x]sf 5g\ . ef/tLo ;dy{gsf]
cf8df /fi6 k lt / k| l tkIfL
bnxnfO{ 3'sL{ / wDsL lbO/x]sf
5g\ . To;f] t k|ltkIfL bnx klg
l9nf]rfF8f] ToxL ;/sf/s} nflu dfq
kfnfsf] k}Frf] ltg{ dl/xQ] ul//x]sf
5g\ . ;a} e Gbf a9L ;do;Dd
sfdrnfp k|wfgdGqL ag]/ lulgh
a'sdf k|yd aGg] clenfzf /fVb}5g\
k|wfgdGqL /fi6klt o:tf cb"/bzL{
/ sfo/ 5g\ hf] c;+j}wflgs t/
/fhgLlts sbd rfNg] ;+st] u5{g\
t/ km]l/ lxDdt ub}{gg\ . ;xdltsf
nflu Ps xKt] Dofb yfKbfykb} pgL
dg]{ eP . Psftkm{ ah]6sf] d'2fdf
cfgf] k6sk6ssf] ;fj{ h lgs
cleJolQm / k|lta4tfljk/Lt ah]6
:jLs[t u/]/ ;/sf/nfO{ j}wflgstf
lbG5g\, csf]t{ km{ km]l/ ;xdltsf nflu
clN6d]6d klg lbG5g\ . lg/fzfaf6
x]bf{ o:tf] nfU5, ;/sf/df ;a}
e|i6x dfq 5g\ . ;+ljwfg;efsf]
lj36gkl5 afa' / fdn] /fhLgfdf
lbPsf] eP pgsf] hgtfdf nf]slk|otf
x'GYof] / d+l;/df r'gfj ug]{ u/L
;'zLn sf]O/fnf k|wfgdGqL aGy] .
d+ l ;/df r' g fj ug{ g;s] k l5
olta]nf ;'zLnn] klg /fhLgfdf lbO{
csf{sf] kfnf] cfpFYof] . olt u/]sf]
eP sDtLdf a'h'{jf g}ltstf t
:yflkt x'GYof] . ;fob olta]nf c?
;Qfnf]nk' xsf] klg ;Defjgf a9\Yof]
lg . /fd|f] ;+:sf/ a;fNbf Ps k6s
dfq Tofu ug'k{ g]{ xf], kl5 t kfnf]
cfOxfNYof] lg .
;xdlt u5f}{+ eg]/ ;w}F eGg] t/
;xdlt slxNo} gug]{ rf/ bnsf
g]tfxn] cfg} sfo{stf{af6 yKk8
t vfP t/ ;as l;s]gg\ . OHht
x'g]nfO{ g a]OHhtsf] 8/ x'G5 .
hgtfn] g} yKk8 xfGg yfn] eg] s]
xf]nf < k|r08n] yKk8 vfPsf] b[Zo
x]bf{ d]/f] cfFz' em/]sf] lyof] . b; jif]{
hgo'4sf] g]tf, hgd'lQm ;]gfsf] ;'lk|d
sdf08/ cfg} hjfgaf6 yKk8 vfg'
;fdfGo lyPg . gfos lkmNddf h:t}
rdTsf/sf] ;kgf b]vfpg] k|r08,
afa'/fd cfh s;/L cfO/x]sf 5g\ <
lglZrt 5, ;Qfdf 5Fbf;Dd dfq
cj;/jfbLx cfgf] k5fl8
s'b\5g\ . ;fob h;n] cj;/jfbL /
e|i6x y'kf/]/ 7"nf] kf6L{ agfO/fV5'
eGg] ;f]r]sf 5g\, ltgLxsf nflu
;/sf/ g} hLjgd/0fsf] ;jfn aG5 .
lehg ePsf] eP t s]sf nflu ca
klg ;/sf/df 6fFl;O/fVg] < eGg]
x'G5 . s] hgtfsf] ;QfsAhf ug{sf
nflu xf] t < s] hgljb| f ] x jf
cfd"nkl/jt{gsf nflu xf] t < oxL
9n] PsLs[t dfcf]jfbL afa'/fdsf]
g]t[Tjdf cem} !)) jif{ ;/sf/df
a;] klg b]z / hgtfsf] b'u{lt dfq
x'g]5 . kl/jt{g jf cu|udgsf] t
s'/} 5f8f}F, emg\emg\ k|ltudg dfq
al9/fVg]5 .
PsLs[t dfcf]jfbLsf] casf] Ps
;"qLo Ph]08f ;+ljwfg;efsf] lgjf{rg
eGg] 5 . Oltxf;df kl/jt{gsf nflu
olt ;'gf}nf] ;+ljwfg;ef ca aGg
;Sg] 5}g . km]l/ hlt g} :jl0f{d
;+ljwfg;ef ag] klg Tof] ljb]zLxsf]
qmL8f:yn dfq aGbf]/x]5 . ;fwf/0f
ax'dt t s] b'O{ ltxfO{ g} NofP klg
To;n] s]xL ug{ ;Sb}g, a? kf6L{
6'qmfOG5 . ha d"n g]t[Tjdf g}
e|i6Ls/0f / ljrng x'G5, Tof] t
ljb]zLxsf nflu s] vf]H5;\ sfgf
cfFvf] eg]h:t} x'G5, csf]{ zAbdf
ef]sfPsfnfO{ lv/h:t} . To;sf/0f ca
;+ljwfg;efaf6 hg;+ljwfg aGg]
;Defjgf k"/} ;dfKt eO;s]sf] 5 .
;fob d'ns
' n] ca ;+ljwfg;ef /
;+;bLo r'gfjsf] uf]nrSs/af6 ljsNk
vf]lh/x]sf] 5 . Tof] ljsNksf] Pp6f
] f]
lemgf] ;Defjgf g]skfdfcf]jfbLn] af]ss
5 . t/, ljsNk;lxt g]tT[ j k|bfg ug{
;Sg] g;Sg] Pp6f hf]lvdk"0f{ cj:yfdf
ls/0f, afbnx 5g\, h;nfO{ klg
Oltxf;n] ;dLIff ug]5
{ .

kq -nfO;]G;_ k|bfg u/]sf] 5 . k'/fg}


;+ / rgfcg' ; f/
k| f ylds,
lgDgdfWolds / dfWolds txsf]
kbk"lt{ x'g] hgfOPsf] 5 . @)%^
;fndf cfof]u :yfkgf ePsf] xf] .
cfof]u :yfkgfkl5 klxnf] k6s v'nf
k|lt:kwf{af6 kbk"lt{sf] ug{ nfluPsf]
hgfOPsf] 5 . @)%@ ;fnkl5
clxn];Dd lzIfs kbk"lt{ ePsf] 5}g .
b]zel/ ! nfv ( xhf/ hlt lzIfs
b/aGbL /x]sf] 5 . @)^# cl3sf]
l/St b/aGbLdf kbk"lt{sf lglDt
lzIff P]g ;+zf]wg x'gk' g{5 . rf/
jif{b]lv P]g ;+zf]wg x'g;s]sf] 5}g .
o;} a Lr, clvn g] k fn lzIfs
;+u7gn] ;/sf/sf] of]] lg0f{oo lkmtf{
lnO{ @)^* r}q b'O{ ut]sf] lg0f{oo
sfof{Gjog ug{ hf]8bf/ dfu u/sf]
5 . ;+u7gsf cWoIf u'0f/fh nf]xgLn]
k|]; lj1lKt hf/L u/L pSt sbdsf]
la/f]w u/]sf 5g\ . pSt k|;
] la1KtLsf]
k"0f{ljj/0f o; k|sf/ /x]sf] 5 @)^(
d+l;/ !( ut] dlGqkl/ifb\n] @)^#
j}zfv !! ut] otfsf l/St c:yfoL
lzIfs b/aGbLdf v'nf lj1fkg ug{]
lg0f{oo u/]sf] af/] aflx/ cfPsf
;dfrf/k|lt xfd|f] ;+u7gsf] uDeL/
Wofgfsif{0f ePsf] 5 . ljut nfdf]
;dob]lv lzIffsdL{x cfGbf]ngdf
5g\ . utjif{ ePsf] ;+o'St z}lIfs
cfGbf]ngsf qmddf @)^* r}q @ ut]
k|d'v /fhgLlts bnxsf] /f]xj/df
/ tTsfnLg ;efd'vsf] ;d'kl:yltdf
lzIff dGqfno / cfGbf] n g/t
lzIfsxsf k|ltlglwxaLr #& a'bF ]
;xdlt ePsf] lyof] . To;df
cfGtl/s / v'Nnf k|lqmoff/f ;a}
b/aGbLdf :yfoL kbk" l t{ ug] {
k| l ta4tf ul/Psf] lyof] . pSt
;xdltnfO{ sfof{Gjog ug{]sf] ;f
pN6} @)^# j}zfv !! ut] otfsf]
l/St b/jGbLdf v'nf lj1fkg ug]{
lg0f{on] ;/sf/ cfgf] k|lta4tfaf6
kl5 x6]sf] 5 . of] lg0f{o lzIfs
cfGbf]ngsf] efjgf / ;xdltsf]
dd{ljkl/t 5 . of] lg0f{o ;/sf/sf]
/fhgLlts a]OdfgL xf] . ;/sf/n]
clxn] cfP/ ;/sf/n] @)^# j}zfv
!! ut] otfsf b/aGbLdf dfq v'nf
lj1fkg u/L To;eGbf cl3 nfdf]
;dob]lv ljBfnodf k9fO/x]sf b;f}F
xhf/ c:yfoL lzIfsxdfly 7"nf]
cGofo u/]sf] 5 . ;/sf/n] km'6fp
/ zf;g u/ eGg] k~rfotL, k'h
F LjfbL
dG8n] rl/q k|bz{g u/]sf] 5 .
;/sf/sf] of] lg0f{ok|lt xfd|f] ;+u7g
3f]/ eT;{gf ub{5 . of] lg0f{o lkmtf{
lnO{ @)^* r}q b'O{ ut]sf] lg0f{o
sfof{Gjog ug{ hf]8bf/ dfu ub{5 .

af]8={ ==
af]8{sf] a}7sdf o:tf] ceb|tf x'g'df
ko{ 6 g af] 8 { s f ;b:o;lrj Pj+
gful/s pog k|flws/0fsf k|d'v
lq/Tg dfgGw/sf] klg pNn]Vo e"ldsf
/x]sf] ;|f]tn] bfaL u/]sf] 5 . ;|f]tsf
cg';f/ gful/s pog k|flws/0fsf
k|d'v eO{ k"0f{sfnLg sfd ul//x]sf
dfgGw/n] ko{6g af]8s
{ f] ;d]t 8f8"
kGo" cfg} xftdf lng] p2]Zon]
;b:oxnfO{ o:tf] sfo{ ug{
pS;fPsf] atfOPsf] 5 . /, pgnfO{
k| w fgdGqLkTgL lxl;nf oldsf]
cfzLjfb{ /x]sf] ;|f]tn] atfPsf] 5 .
af] 8 { s f cWoIf Pj+ ko{ 6 g
dGqfnosf ;lrj o1k|;fb uf}td
eg] af]8d
{ f h;sf] zlQm p;sf] elQm
x'g lbO{ cfgf] b'gf] ;f]ofpg nfu]sf]
sf/0f af]8{ nyfln / etfe'
l:yltdf k'u]sf] ;|f]tsf] bfaL 5 .
ljut Ps jif{ b ] l v sfo{ s f/L
k| d ' v ljxLg ag] s f] ko{ 6 g af] 8 {
lgldQsf] e/df rln/x]sf] 5 eg]
xfn;fn} af]8{sf] @)^(&) sf]
ah]6;d]t cf}krfl/s?kdf kf; x'g
;s]sf] 5}g . b]zsf] cfly{s d]?b08sf]
kdf lnOPsf] ko{6g pBf]unfO{ s]xL
;b:oxn] JolQmut :jfy{sf sf/0f
w/fzoL aGg k' u ] s f] ko{ 6 g
;]jfu|fxLxn] atfPsf 5g\ . ko{6g
af]8d{ f ;b:o ePsf s]xL gofF ;b:on]
ko{ 6 g af] 8 { s f] cf8df cfgf
Joj;fonfO{ kf]:g] sfdsf] yfngL
u/]kl5 af]8{ / ;b:oaLr dgd'6fj

sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#@)^#^$


;'? ePsf] af]8{ ;Da4 sd{rf/Lxn]
atfPsf 5g\ . o; ljifodf ko{6g
af]8s
{ f cWoIf tyf ko{6g dGqfnosf
;lrj o1k|;fb uf}tdnfO{ lh1f;f
/fVbf pgn] af]8{ a}7sdf ;fdfGo
ljjfb ePsf] :jLsf/ u/] . pgn] eg]
af]8{ a}7sdf ;fdfGo ljjfb ePsf]
xf] , s] x L af] 8 { ;b:oxaLr
pk;ldlt u7gsf ljifodf ;fdfGo
dtdtfGt/ eP klg cfufdL a}7sdf
tL ;d:ofx ;dfwfg x'g5
] . ko{6g
af]8{sf] sfo{sf/L k|d'v lgo'lQmdf
;fdfGo l9nfO{ eP klg lgs6
eljiodf g} sfo{sf/L k|dv
' lgo'lQmnfO{
k"0f{tf lbOg] ;lrj uf}tdsf] egfO
5 . ko{6g af]8{ ;d:ofu|:t eP klg
;d:ofnfO{ aNemfpgeGbf ;dfwfg
ug{ ;a} kIfn] kxn ug'k{ g]{ ;lrj
uf}tdsf] cfu|x /x]sf] 5 . o;}
l;nl;nfdf af]8{sf ;b:o 6Lsf/fd
;fksf]6fn] ;jf]R{ r cbfntsf] lg0f{osf
ljifodf cfk"m v';L JofVof ePsf]n]
sfo{sf/L k|dv
' lgo'lQm pk;ldlt u7gdf
s]xL l9nfO ePsf] eGb} To; ;Da4df
dGqfnosf] sfg'g zfvfsf] /fo dfluPsf]
/ /fo cfpg] lalQs} pk;ldlt u7g
u/L sfo{sf/L k|dv
' lgo'lQm k|lqmofnfO{
k"0f{tf lbOg] pgn] atfP .

hxfh===
klg rLg jflif{s cg'bfgd} hxfh lbg
vf]lh/x]sf] 5, lbg}h;f] 5nkmn x'G5 .
clGtd lgisif{ cfpg ;s]sf] 5}g .
rLg ;/sf/n] x/]s jif{ !% s/f]8
o'cfg -sl/a ! ca{ (% s/f]8 k}ofF_
lbFb} cfPsf] 5 . ;/sf/n] pSt /sd
rqmky lj:tf/ / ;'wf/df vr{ ug]{
of]hgf agfPsf] 5 . o;afx]s ar]sf]
/sdnfO{ pQ/blIf0f hf]8g\ ] /fhdfu{
agfpgdf vr{ ug]{ of]hgf klg
;/sf/sf] 5 . ;| f ] t sf cg' ; f/
k"jf{wf/df vr{ug'{kg]{ /sd hxfh
lsGg vr{ ubf{ ljsf; k|efljt x'g]
ePsfn] k|lqmof /f]lsPsf] xf] . t/
C0f lnP/ lsGg] elgPsf hxfhsf]
vl/b k| l qmof klg ;Demf} t fdf
v'nfOPsf] 5}g . ;fj{hlgs vl/b P]g
gf3]/ Nofpg b'O{ b]zaLr ;Demf}tf
x'gk' g{] ;|ft] sf] egfO 5 . t/ ;Demf}tf
g} gu/L P]g ldr]/ hxfh lsGg gldNg]
ePkl5 cy{nfO{ kq k7fpg ;d:of
k/]sf] xf] . rLg ;/sf/n] lgudsf
nflu Pp6fPp6f %* l;6] Pd P
^) / !( l;6] jfO{ !@ O{ df]8nsf
hxfh lbg] eg]sf] 5 . To:t} ;x'lnot
C0fdf Pp6f Pd P ^) / tLg jfO{
!@ O{ Nofpg nfluPsf] xf] . Plesn]
C0f ;Demf}tf ePsf] # dlxgfdf
cg'bfgsf / kfFr dlxgfdf ;x'lnot
C0fsf hxfh pknAw u/fpg]
hgfPsf] 5 . cfGtl/s p8fgdf b'ud{
If]qdf ;Lldt hxfhn] dfq ;]jf
;~rfng ug'{kg]{ / 6+sdf ahf/
agfpg g;s]kl5 lgudn] ;/sf/;Fu
ut jif{sf] d+l;/ cGtdf hxfh
pknAw u/fOlbg kqfrf/ u/]sf]
lyof] . lgudsf] kqsf] cfwf/df cy{n]
rLgaf6 hxfh Nofpg] k|lqmof yfn]sf]
xf] . lgudn] jfO{ !@ O{ hxfh kxf8L
tyf b'u{d If]qdf / Pd P ^)
cfGtl/s 6+s ?6 / qm;af]8{ p8fg
ug{] nIo lnPsf] 5 . lgudn] xfn
b'u{ddf p8fg ug]{ hxfh klg $)
jif{eGbf klxn] Sofg8faf6 cg'bfgdf
lnPsf] lyof] . t/ lgud eg] cfk}m
C0f bfloTj ;sf/]/ hxfh lsGg]
kIfdf b] l vF b } g . lgud ;| f ] t sf
cg';f/ ;/sf/n] lsg]/ lbP dfq} p;n]
rnfpg ;S5 .

cfdfsf]===
k|x/Ln] s'jF /;Fu ljleGg ;dodf %
k6s km/skm/s aofg lnPsf]
lyof] . sflQs ! b]lv d+l;/ ! ;Ddsf]
kmf]g /]s8{ klg x]/s
] f] lyof] . s'jF /;Fu
;Dks{ ePsf #! JolStnfO{ af]nfP/
;f]wk'5 ul/Psf] lyof] . k|ltj]bgsf]
lgisif{df elgPsf] 5, lgh kbd
s' F j /n] kl/jf/ g} hgo' 4 b] l v
dfcf] j fbLdf nfu] / ef] U g' k /] s f]
kfl/jfl/s ;d:ofhGo dfgl;s tgfj
tyf cGt/dgsf] G Pj+
lj] i fk" 0 f{ c fj] u sf sf/0f 36gf
36fPsf] b]lvG5 . s'Fj/n] /fi6sf]
ljlzi6 JolStdfly ;fj{hlgs:yndf
xftkft ub}{ JolStut 5ljdf cfFr
k'ofpg] sfo{kmf}hbf/L ck/fw u/]sf]

b]lvPsf] klg k|ltj]bgdf pNn]v 5 .


s'Fj/n] cfgf] kl/jf/ @)%&
;fnb]lv dfcf]jfbLdf nfu]sf] /
To;df k"/} kl/jf/ ;vfk ePsf]
atfPsf 5g\ . b;jif{ Gn] xfd|f]
kl/jf/ k"/} ;vfk eof], kbdn] eg]sf
5g\, lbbL, bfh', cfdf oxL Gsf]
df/df k/]sf] kL8f ;xg g;s]/
cfj]zdf cfO{ xfg]sf] x'F . 5fglag
;ldltnfO{ s' F j /n] cfk" m @)^#
;fnb]lv dfcf]jfbLdf nfu]/ sfd
u/]sf] / @)^# b]lv )^% ;Dd
stf/df uP/ sG:6S;g sf] sfd
u/]/ kmls{Psf] aofg lbPsf 5g\ .
;+ljwfg;ef r'gfjdf k|ToIf jf
;dfg'kfltsdf lbbL k|ltef s'Fj/
;ef;b x'g] cg'dfg u/]/ g]kfn
kmls{Psf] atfPsf 5g\ . k|ltefsf]
afun' cfqmd0fdf k/]/ xftdf uf]nL
nfu]sf] 5 . bfh' 6]saxfb'/ s'jF /nfO{
Dof{ U bLsf] a] g L cfqmd0fdf k/] /
6fpsf]df uf]nL nfu]sf] 5 . 6fpsfsf]
uf]nL glgsflnFbf bfh' kfunh:tf]
xfntdf /x]sf] pgn] atfPsf 5g\ .
kfunkgs} sf/0f bfh'n] a'jfnfO{
lk6]sf lyP, sf]xL;Fu gaf]Ng] / af]n]
klg emls{P/ af]Ng] uy{,] kbdn] eg]sf
5g\ . emfk8 xfg] s f lbg cfk" m
wfkf;Ll:yt 8]/faf6 uf8L r9]/
/Tgkfs{cfO{ lrofkfg sfo{qmddf
cfPsf] atfPsf 5g\ . ToxfF k'u]/
z'esfdgfsf nflu nfOgdf a;]sf
a]nf nfOg aLrd} /f]s]/ g]tfxn]
efif0f ug{yfn]kl5 kf/f] r9]/ cfPsf]
atfPsf 5g\ . aL; ldg] 6 hlt
nfOgdf a:bf;d] t efif0f g}
ul//x]kl5 Tof] a]nf cfgf] dgdf
Gsf] kL8f alNemP/ cfPsf] atfPsf
5g\ . nfOgdf a;]sf a]nf crfgs
3/ ;lDemPF, bfh', lbbL / cfdfsf]
xfnt b]v]kl5 dg yfDg ;lsgF,
kbdn] eg], u'gf;f] u/f}n
+ f eg]/ uPsf]
lyPF, crfgs xft p7]5, pgn]
k|ltj]bgdf eg]sf 5g\, bx|} u/L
nfu]5 Sof/], k|r08hLsf] r:df e'OdF f
em/]sf] b]vs
] f] lyPF . z'esfdgf lbg]
klxnf] nfOgdf bfxfn ePsfn] emfk8
pg}nfO{ k/]sf] klg kbdn] atfPsf
5g\ . emfk8 xflgPs} lbg u[ x
dGqfnon] PcfO{hL gj/fh 9sfnsf]
;+of]hgdf dxfgu/Lo k|x/L ck/fw
dxfzfvfsf P;P;kL b]jG] b| ;'jb] L /
s]lGb|o cg';Gwfg Ao'/f]sf P;P;kL
pQd sfsL{ nufotsf] pRr:t/Lo
5fglag ;ldlt agfPsf] lyof] .

tLgj6f===
If]qnfO{ rnfpg lbg] cjwf/0ffkq
agfP/ pBf]u dGqfnonfO{ k7fPsf]
5 . xfdLn] lrgL sf/vfgf lghL
If]qnfO{ rnfpg lbg] cjwf/0ffkq
agfP/ k7fO;s]sf 5f}+, lghLs/0f
;ldlt af]8{sf cWoIf ljdn jfUn]n]
eg], ;/sf/n] s'g} nufgL gu/L lghL
If] q n] sf/vfgf rnfpg' k g{ 5 .
cjwf/0ffdf lghL If]qn] sf/vfgfsf]
d]l;g lsg]/ rnfpg'kg{5 . xfdLn]
d]l;g laqmL ug{] xf] . sf/vfgfsf]
hUuf eg] lnhdf lng'kg{5 / lglZrt
;dokl5 lkmtf{ ug{kg{5, pgn] eg],
hUufdf lrgL sf/vfgf / o;s}
;xfos pTkfbg ug{ pBf]udfq}
rnfpg kfpg]5 . jfUn]sf cg';f/
of] cjwf/0ffdf /x]/ pBf]uLn] sf/vfgf
rnfpg] k| : tfj k] ; ug' { k g{ ] 5 .
/f]huf/L l;h{gf ug]{ p2]Zon] aGb
/x]sf pBf]u rnfpg vf]lhPsf] xf] .
of] pBf]u rGbf pv' ls;fgn] klg
kmfObf kfpF5g\, pgn] eg], lghL
If]qaf6 cfPsf] pTs[i6 k|:tfjcg';f/
sf/vfgf rnfpg lbOg]5 . of] afx]s
c? b'Oj{ 6f ;+:yfgsf] ;d]t cjwf/0ff
tof/ kf/]/ lghL If]qnfO{ rnfpg
lbOg] pgn] atfP . cy{dGqfnosf]
lghLs/0f ;ldltsf] a}7s a;]/
;fj{ h lgs ;+ : yfgnfO{ pko' S t
df] 8 ndf rnfpg lbOg] tof/L
eO/x]sf] 5 . aGb ;fj{hlgs ;+:yfg
rnfpg ;fj{hlgs cfJxfg ul/g]5 .
o;df h'g;'s} If]q ;xefuL x'g
;Sg]5, cy{dGqfno ;+:yfg ;dGjo
dxfzfvf k|dv
' v'd/fh k'hf{nLn] eg],
lghL If]qnfO{ k|fyldstfd} /fv]sf
5f+} . tLg j6} ;fj{hlgs ;+:yfgsf
;a} d]l;g /fd|f] cj:yfdf /x]sf 5g\ .

/fatOfc t]u $@ /;ld


+ nf; (^)@
;q===
lg0ff{os====
sl/a ^ nfvnfO{ cWofkg cg'dlt

PnkL Uof; tLg k|sf/sf] tf}ndf


sf7df8f}F . cab]lv PnkL UofF; tLg k|sf/sf] tf}ndf kfOg] ePsf] 5 .
g]kfn u'0f:t/ kl/ifb\n] UofF;sf] dfkb08df kl/dfh{g u/]kl5 ca tLg
k|sf/sf] tf}ndf vfgf ksfpg] PnkL UofF; kfOg] ePsf] xf] . pBf]u dGqfnodf
laxLaf/ a;]sf] kl/ifb\ a}7sn] g]kfn u'0f:t/ #^( df kl/dfh{g u/]/ %
s]hL / !( s]hL tf}ndf klg UofF; kfOg] Joj:yf u/]sf] u'0f:t/ tyf
gfktf}n ljefusf dxflgb]{zs /fdcfwf/ ;fxn] hfgsf/L lbP . o;cl3
!$ bzdnj @ s]hL tf}ndf dfq} vfgf ksfpg] UofF; laqmL ug{ kfOg]
dfkb08 tf]lsPsf] lyof] . pkef]Stf ;+3;+:yf;lxt ;/f]sf/jfnfn] Joj;flos
k|of]hgsf nflu !( s]hL tf}ndf PnkL UofF;sf] Joj:yf ug{'kg]{ dfu
p7fO/x]sf] a]nf kl/ifb\n] tLg k|sf/sf] UofF; k|of]udf Nofpg] sfg'gL af6f]
v'nf u/]sf] xf] . o;}aLr, cab]lv Joj;flos k|of]hgsf nflu gLnf] /df
;d]t UofF; l;ln08/ laqmLlat/0f ug{ kfOg] af6f] v'nf ePsf] 5 . g]kfn
u'0f:t/ #^( df pNn]v UofF; l;ln08/sf] 68] dfs{ / /ftf] x'gk' g]{ Joj:yf
kl/dfh{g u/]/ /ftf] / gLnf] /+usf] klg Joj:yf u/]sf] cfk"lt{ dGqfnosf
;x;lrj bLks ;'jb] Ln] hfgsf/L lbP . o;cl3 sfg'gL kdf gLnf] /+usf]
l;ln08/ Nofpg gkfOg] eGb} UofF; pBf]uLn] /ftf] /+usf] l;ln08/ gLnf]
agfpg c:jLsf/ ub}{ cfPsf lyP .

d'u'df df]6/ k'Ug]


sf7df8f}F . d+l;/ #) ut] d'u'sf] ;b/d'sfddf df]6/ k'Ug] ePsf] 5 .
nfdf] ;dob]lv df]6/ af6f]sf] kvf{Od{ f /x]sf d'ua' f;Lsf nflu df]6/ kofpg
g]kfnL ;]gfn] sfd ul//x]sf] 5 . g]kfnL ;]gf sfof{no u'Ndsf k|dv
' ;]gfgL
;~ho s];Ln] gfdf udu9L ;8s v08sf] s'n ($ lsnf] ld6/dWo] s]xL
:yfgdf dd{t ug]{ sfd ;lsPkl5 ;8s k'Ug] atfP . tfNrudu9L
;8s v08 kgL s]xL lbgd} dd{t, ;Def/ ;lsPkl5 d+l;/ #) df ;b/d'sfd
udu9Ldf df]6/ k'Ug] ePsf] xf] . ;'v{]tb]lv ;b/d'sfd udu9L;Dd @ ;o
(^ lsnf] ld6/ ;8sv08sf] lgdf{0f lhDdf lnPsf] g]kfnL ;]gfn] gfdf;Dd
klxNog} af6f] alg;s]sf] 5 . @)^$ ;fn r}t !@ ut]af6 gfdfudu9L
df]6/ af6f]sf] lgdf{0f sfo{ ;'? ePsf] xf] . cjsf] s]xL lbgd} ;Dk"0f{ sfd
;lsg] / #) ut] df]6/ k'Ug] k|dv
' lhNnf clwsf/L O{Zj//fh /]UdLn] atfP .

g]al+} nn] xsk|b ;]o/ hf/L ug{]


sf7df8f}F . g]kfn a}+s lnld6]8n] r'Stf k"FhL ?= rf/ ca{ k'ofpg
cfufdL k';sf] kl5Nnf] ;ftf tLg ca{ ^! s/f]8 (% nfv *@ xhf/ k}ofF
a/fa/sf] xsk|b ;]o/ hf/L ug]{ ePsf] 5 . a}+sn] lbPsf] hfgsf/Lcg';f/
k|lt;]o/ (=% sf] cg'kftdf hf/L ul/g] xsk|b ;]o/sf] clst d"No ?=
!)) xf] / tLg s/f]8 ^! nfv (% xhf/ *@) lsQf lgisfzg x'g]5 .
xsk|b ;]o/ lgisfzgsf] lhDdf gful/s nufgL sf]ifnfO{ lbOPsf] a}+ssf
hg;Dks{ clws[t clZjg k'8f;}gLn] hfgsf/L lbP . sf]if;Fu laxLaf/
ePsf] ;Demf}tfdf g]kfn a}s
+ lnld6]8sf] tkm{af6 Joj:yfkg ;d"xsf ;+of]hs
dx]Zj/nfn >]i7 / gful/s nufgL sf]ifsf] tkm{af6 sf]ifsf sfo{sf/L
lgb{]zs Clif/fd uf}tdn] x:tfIf/ u/]sf lyP . o;}aLr, a}+sn] k|bz{gL
dfu{l:yt /Tg/fHo SofDk;df PS;6]G;g sfpG6/dfkm{t\ a}+ls ;]jf tyf
Pl6Pd ;]jf ;~rfngdf NofPsf] 5 .
jL/uGh lrgL sf/vfgf @!%( ;fn
kmfu'g !^ ut] aGb ePsf] lyof] .
?;sf] ;xof]udf :yfkgf ePsf]
sf/vfgfsf] b}lgs !@ ;o 6g lrgL
pTkfbg ug{;Sg] Ifdtf 5 . sf/vfgf
aGb eP klg ! ;o ($ sd{rf/L
cbfntdf uPsfn] pgLxsf]
kfl/>lds nufot ;]jf ;'ljwfsf]
e'QmfgL lbg'kg{] cj:yf 5 . sd{rf/Lsf]
bfloTj a]xf]/]/ ;+:yfg rnfpg lbg]
pgn] atfP . sd{rf/Lsf] bfloTj
;/sf/n] a]xf]//] ;+:yfg rnfpg lbg]
xf], k'GhfnLn] eg], aGb /x]sf ;+:yfg
rnfpg lbFbf /f]huf/L / cfoft klg
36\g] ePsfn] k|fyldstf lbPsf xf}+ .
:jb]zL pTkfbgn] d'ns
' sf] dfu gwfGg]
ePsfn] lrgL ljb]zaf6 cfoft x'g]
u/]sf] 5 . pv' v]tL g]kfnd} x'g]
ePsfn] lrgL sf/vfgfsf] ;Defjgf
a9L /x]sf] 5 . sltko ls;fgn]
nufPsf] lrgL :jb]zdf laqmL geP/
ef/t;Dd n}hfg'kg]{ cj:yf 5 . of]
sf/vfgf rnfpg :yfgLo:t/sf
;xsf/Lxn] klg rf;f] b]vfPsf 5g\ .
jL/uGhdf /x] s f ;;fgf
;xsf/Lxn] cfGbf]ng g} yfn]/
sf/vfgf rnfpg bafa lbPsf lyP .
pgLxn] lglZrt /sd ;/sf/n]
lbPdf sf/vfgf rnfpg] bfjL u/]sf
lyP . ;/sf/n] eg] ;fj{ h lgs
;+:yfgdf gofF nufgL ug{g;Sg] :k:6
kf/]sf] 5 . of] sf/vfgfsf] eG8} gf}
;o /f]kgL hUuf 5 . clxn] of]
sf/vfgfdf ;'/Iff lgsfon] ;+/If0f
ul//x]sf] 5 . k'/fgf] d]l;g eP klg
rnfpg ;lsg] xfntdf /x] s f]
k'GhfnLn] atfP . g]kfndf /x]sf c?
lrgL sf/vfgfsf] eGbf /fd|f] d]l;g
xf] . of] d]l;g rnfpg ;lsg] xfntdf
5, pgn] eg], /fd|f];Fu Joj:yfkg
u/] / rnfpg] n ] k| l tkmn klg
kfpg;S5 . s[lif cf}hf/ sf/vfgf

rnfpg ;lsg] cj:yfdf 5 .


sf/vfgfsf] :jfldTjsf] ljjfb
cbfntdf ljrf/fwLg cj:yfdf 5 .
sf/vfgf lsg] s f sf] l xg' / >] i 7
nufotn] tLg jif{;Dd k};f glt/]kl5
;/sf/n] ;]o/ hkmt u/]sf] lyof] .
;]o/ hkmt u/]kl5 ;~rfnsn] d'2f
xfn]sfn] clxn] ljrf/fwLg cj:yfdf
5 . a'6jn cf}Bf]lus If]qdf /x]sf]
a'6jn wfuf] sf/vfgf lnld6]8 @!^$
b]lv aGb 5 . :jb]zL sk8f pBf]usf
nflu cfjZos kg{ wfuf] pTkfbg ug{
aGb cj:yfdf o;sf] gf]S;fgL @$ s/f]8
#@ nfv k}ofF lyof] . )^^ ;fn c;f]h
! ut]af6 of] sf/vfgfsf sfdbf/nfO{
clgjfo{ cjsf; lbOPsf] lyof] .

uf]nd]r===
atfPsf 5g\ . aflx/ /x]sf cGo
zlQmx?nfO{ gh/cGbfh ubf{ ;d:of
;dfwfgeGbf Hofbf sl;g k'us
] f] 5 .
of] cj:yfdf g t /fi6klt cufl8
a9\g ;Sg] cj:yf 5 g ;xdtLo
;/sf/ aGg] 5fF6sfF6 g} 5, To;n]
ubf{ /fhgLlts clglZrttf yk
nlDag] ;Defjgf a9]/ uPsf] 5 .
;Qf kIfn] ef/tLo of]hgf Pj+
l8hfOgdf ;/sf/ g5f8\g] pgL
ljkIfLx?n] Pdfcf] j fbL /
dw];jfbLx?sf] /fhgLlts Psflwsf/
alxisf/ ug]{ hgfPsfn] /fhgLlts
d'7e]8sf] ;Defjgf a9]/ uPsf] 5 .
jt{ d fg ;+ s 6af6 d' n ' s nfO{
lgsf; lbg / d'7e]8sf] ;lGgs6af6
d'ns
' nfO{ arfpg g]skfdfcf]jfbLn]
cl3 ;f/]sf] uf]nd]r ;ef clgjfo{
aGb} uPsf] 5 . ca /fi6kltn]
;xdltsf] Dofb yKb} hfg'eGbf rf/
bnsf] /fhgLlts Psflwsf/nfO{ tf]8b\ }
;a} bn ;xefuL x' g ] u/L
uf]nd]r;efsf] cfof]hgf u/]/ jt{dfg
uTof/f]wsf] cGTo ug's
{ f] ljsNk gePsf]
/fhgLlts ljZn]ifsx?sf] 7x/ 5 .

k|sfzs tyf ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com sDKo'6/ tyf d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM $$^$!%%

You might also like