indekiler

HCRE MMOBLZASYONU ........................................................................................................................ 2 1.GR ........................................................................................................................................................... 2 2.MMOBLZASYON ................................................................................................................................. 2 2.1.Adsorpsiyon yntemi ile immobilizasyon .......................................................................................... 2 2.2.Kovalent baglanma ile immobilizasyon ............................................................................................. 3 2.3.Dayanak maddesi ierisine hapsetme ile immobilizasyon ............................................................... 3 3. AVANTAJLARI ........................................................................................................................................ 4 4.Verim hesaplar .......................................................................................................................................... 4 4.1.Boncuk apnn Etkisi ........................................................................................................................ 5 5.Fermentasyon.............................................................................................................................................. 5 6.Aljinatn Yaps Ve zellikleri....................................................................................................................... 6 7.Materyaller ve Metot .................................................................................................................................. 6 8.Bulgular ........................................................................................................................................................ 7 9. Tartma .................................................................................................................................................... 10 10.Kaynaklar : ............................................................................................................................................. 15

HCRE MMOBLZASYONU 1.GR Dnya nfusunun hzl art ve teknolojinin geliimine bal olarak enerji ihtiyac da her geen gn artmaktadr. Enerji kayna olarak petrol ve petrol trevlerinin ar kullanm sonucu evresel kirlenme ve sera etkisinin artmas toplumunu nemli bir ekilde tehdit etmektedir. Fosil yakt kaynaklarnn hzla azalmasndan dolay yenilenebilir, temiz, srdrlebilir, verimli, dk maliyetli ve gvenli alternatif enerji kaynaklarna ihtiya vardr. Biyoetanol dnya apnda ulam sektrnde en yaygn olarak kullanlan alternatif bir enerji kaynadr. Biyoetanol tek bana yakt olarak kullanlabildii gibi, genellikle benzinle eitli yzdelerde kartrlarak ta kullanlabilmektedir. Aralarda benzinle biyoetanol karmlarnn kullanlmas, petrol kullanmn ve sera gaz emisyonlarn nemli lde azaltabilir. Biyoetanol, fermantasyon yoluyla eitli hammaddelerden elde edilmektedir. Bu ham maddeler basit ekerler, niasta ve lignoselloz olarak snflandrlabilir.Biyoetanol fermantasyonunda serbest ve immobilize edilmi pek ok mikroorganizma kullanlmaktadr. Etanol retiminde immobilize sistemlerin kullanlmas serbest hcre fermantasyonuna gre rn inhibisyonunun azalmas, filtrasyonun kolaylamas, tekrar kullanlabilirlii, mikrobiyal kontaminasyon riskinin azalmas, srekli sistemlerde kullanlabilmesi ve rn verimliliinin artmas gibi pek ok avantajlar salamaktadr. 2.MMOBLZASYON Enzimlerin znmeyen destek grevi gren materyaller (matriksler) yardmyla suda znmeyen hale getirilmelerine immobilizasyon denir. Mikrobiyal hcreler de enzimler gibi immobilize edilir.Tm hcrelerin immobilize edilmesi saf enzimin gerekli olmad proseslerde kullanlan ucuz ve hzl bir metoddur. mmobilize hcreler atklarn kullanmnda, azot fiksasyonunda, steroid sentezinde, yar sentetik antibiyotikler ve dier tbbi rnlerin eldesinde kullanlr. immobilizasyon aktif olan enzim veya hcrelerin hareketli sv fazdan fiziksel olarak substrat ve rn molekllerinin fazlar arasnda yer degistirebilecegi sekilde ayrlmasdr (Kierstan and Coughlan, 1985; Rosevear, 1984). Son yllarda enzimlerin yansra hcrelerin immobilizasyonu iin kullanlan yntemler de nem tasmaktadr. immobilizasyon yntemleri adsorpsiyon, kovalent baglama ve polimerik (tutuklama ,kapslleme,apraz balama )yapda bir dayanak maddesi ierisine hapsetme olarak 3 ana baslk altndaincelenebilmektedir. 2.1.Adsorpsiyon yntemi ile immobilizasyon Biyokatalizrler kat faz ile sv faz arasndaki ara yzeyde Van der Waals kuvvetleri, hidrofobik etkilesimler veya kuvvetli iyonik baglarla tutulurlar. Bu yntemde adsorpsiyon kromotografisinde kullanlan polifenolik maddeler ve iyon degistiriciler, DEAE selloz, seramik, baz mineral maddeler gibi tasyclar kullanlabilir (Rosevear, 1984). Adsorbann, mikroorganizmann ve evrenin zellikleri mikroorganizmann adsorpsiyonunu etkileyen faktrlerdir. Bir mikroorganizmann adsorbe edilen miktar dayanak maddesine gre degisebildigi gibi, her dayanak maddesinin adsorpsiyonu da hcreye gre degisir (Durand and Navarro,1978). Adsorpsiyon hcre immobilizasyonu iin en basit tekniklerden biri olmakla beraber hcrelerin yeterli kuvvette tutulmamas ve birim tasyc basna snrl miktarda biyomas adsorbe edilmesi gibi dezavantajlar vardr (Koshcheyenko and Sukhodolskaya, 1985). Hidroksil, amonyum, karboksil veya anhidritler ieren dayanak maddelerine baglanma ile immobilizasyonun gereklestirildigi

2.2.Kovalent baglanma ile immobilizasyon Bu yntemde aktive edilen dayanak maddesine biyokatalizr kimyasal olarak baglanr. Bu teknikle enzim immobilizasyonuna ait ok sayda alsma bulunmasna ragmen enzimlerin bu yolla immobilizasyonu olduka zordur ve diger yntemlerin ogundaoldugundan daha fazla aktivite kayb meydana gelir. Kovalent balanma yntemi canl hcre immobilizasyonu iinse nadiren uygundur nk bu teknikle immobilize edilmis hcreler baglandklar yzeylerden hcre blnmesi esnasnda ayrlabilir ve fermantasyon ortamna karsabilirler(Rosevear, 1984). 2.3.Dayanak maddesi ierisine hapsetme ile immobilizasyon Bu yntemde enzim veya hcreler dayanak maddesine direk olarak baglanma yerine polimer matriksi ierisine hapsedilirler. Bu yntemde biyokatalizr bir membrann arkasnda veya bir jel yapnn ierisinde tutuklanr. mmobilizasyon, biyokatalizrn bir monemer zeltisine karstrlp, kimyasal bir reaksiyon veya scaklk degisikligi ile polimerizasyonu, bir membrann arkasna hapsedilmesi ile veya nceden olusturulan bir polimerin jellesmesi ile gereklestirilir. Polimer ayr ayr partikller halinde olusturulabilecegi gibi sonradan paralar ayrlmak zere blok halinde de olabilir. Polimer ierisinde hapsetme ile immobilizasyon diger yntemlere gre daha yumuak kosullarn kullanldg ve hcrelere en az zarar veren yntem oldugu iin hcrelerin immobilizasyonunda en ok kullanlan yntemdir. Enzimlerin immobilizasyonunda ise dayanak maddesinin gzenek aplarnn genisligi nedeniyle daha az tercih edilir. immobilizasyon iin en ok kullanlan polimerler olan kalsiyum aljinat, kapa, karagenan, poliakrilamit, agar dsnda agaroz, jelatin, selloz trevleri, kollagen gibi maddelerle de alsmalar yaplmstr (Cheetham, 1983; Rosevear, 1984;Rosevear et al.,1987). immobilize edilmis Aureobasidium pullulans hcreleri ile pullulan retimi konusunda degisik alsmalar yaplmstr. Aureobasidium pullulans hcreleri zeolit (alminyum silikat) zerine adsorpsiyonla immobilize edildiginde en yksek pullulan retiminin pH 4.0 ve 5.0da tutuklanm hcrelerle, en dsk pullulan retiminin ise pH 2.0 veya 2.5te tutuklanms hcrelerle elde edildigi belirtilmistir (West and Strohfus, 1997(a)). Aureobasidium pullulans hcrelerinin iyon degistirici reine trietilaminoetil-selloz, dietilaminoetil-selloz ve fosfoselloz zerinde tutuklanmas konusundadaallmtr. 2.3.1.apraz balama: Enzimler glutaraldehit, alifatik diaminler gibi bifonksiyonel reaktiflerle apraz balanrlar. Bu reaktifler enzim moleklleri arasnda ba olutururlar. Glutaraldehit enzim molekllerinin amino gruplarndan, diaminler ise karboksil gruplarndan apraz balarlar. 2.3.2.Tutuklama: Enzimler yapay ya da doal polimer kafesleri iinde tutuklanrlar. Polimer kafesler iine substrat girer ve rn dar kar. apraz bal poliakrilamid jeller, Ca alginat, kappa karragenan bu polimerlerin rneklerindendir. 2.3.3.Kapslleme: Enzimler eitli tipteki membranlar iine alnrlar. Bu membranlar yar geirgendir. Dk molekl arlkl substrat ve moleklleri geirirler. Hegza metilen diamin mikrokapsllemede kullanlr.

3. AVANTAJLARI 1. Enzimler tekrar tekrar kullanlrlar. zellikle retimi zor ve pahal enzimler iin bu nemlidir. 2. rn enzimle kontamine olmaz, nk enzim matrikste tutulur. 3. Matriks enzimi fiziksel bir bariyer olarak koruduundan, enzim ekstrem pH ve temparatr gibi etkilere dayankl hale gelir. 4. Srekli fermentasyonlar iin enzimi daha kullanl hale getirir. 5. mmobilize enzimler ok daha doru bir ekilde kontrol edilirler. 6. mmobilize hcrelerle bir ok enzim de immobilize olacandan ayn anda birden fazla reaksiyon gerekleebilir. 7. rn eldesinde basit proses tasarm ve dk maliyet gerektirir. 8. Yksek verim elde edilmektedir. mmobize hcreler dk oranda tketim yapmaktadr. retimi arttran etmenlerdir. 9. Yksek hcre younluu ve fermantasyon aktivitesi nedeniyle mikrobiyal kontaminasyon riskini azaltr . 10. Baz rnlerden (pullulan ) olgunlama sresini ksaltr. 11. Substrat alnmzn ve rn verimini arttrr. 12. Biyokatlizrn uzun sreli aktivitesini ve stabilitesini salar . immobilizasyon desteklik salayarak pH, scaklk, solventler ve hatta agr metallare kars fizikokimyasal desteklik salar.

4.Verim hesaplar
Efektif verim, fermantasyon sonucu oluan Etanol /polisakkaritlerin, ortamda baslangta bulunan glikoz konsantrasyonuna yzdesel oran olarak tanmlanmstr. Efektif verim, % = P/ So P: fermentasyon sonunda olusan etanol/polisakkarit, g/l So: baslangta ortamda bulunan glikoz, g/l Dnsm verimi, olusan etanol/polisakkaritlerin fermentasyonda harcanan seker miktarna yzdesel oran seklindetanmlanmstr. Bu deger fermentasyonda kullanlan substratn (glikoz) ne kadarnn etanol retimi iin harcandgn gstermektedir. Substrat, rnn (pullulan/polisakkarit) yansra biyomas olusumu iin de harcand iin, harcanan substrat basna olusan rnn hesaplandg bu terim nem kazanmaktadr. Dnsm verimi, %= P / So-S P: fermentasyon sonunda olusan etanol/polisakkarit, g/l So: baslangta ortamda bulunan glikoz, g/l S: fermentasyon sonunda kullanlmadan kalan glikoz, g/l Seker verimi, fermentasyon sonunda kalan sekerin balangtaki seker miktarna orandr. Seker verimi, % = So-S / So So: baslangta ortamda bulunan glikoz, g/l S: fermentasyon sonunda kullanlmadan kalan glikoz, g/l Hacimsel verimlilik, birim zamanda olusan pullulan miktar olarak tanmlanmstr ve etanol olusum hzn gstermektedir. Verimlilik (g/l/h)= Pt / t
Pt: belirli bir t saatinde ortamda bulunan pullulan konsantrasyonu t: sre (saat)

Hcre sspansiyonu + % 4 steril sodyum aljinat (1:1,v/v)

Srekli karstrlan % 2 CaCl2 zeltisine damla damla besleme 2.0 - 2.4 mm apnda kalsiyum aljinat boncuklar Fizyolojik su (% 0.85 NaCl) ile boncuklarn ykanmas retim ortam ve sartlarnda aktivasyon + 4 Cde % 0.2 maya ekstrakt zeltisinde saklama gerektirir. 4.1.Boncuk apnn Etkisi immobilizasyon ileminde elde edilen kalsiyum aljinat boncuklar apnn polisakkarit ve etanol retimine etkisini incelemek iin % 2.0 Na-aljinattan elde edilen 2 degisik boyuttaki boncuklarda A.pullulans hcreleri tutuklanmstr. _mmobilizasyon iin 0.1 ml ve 1 mllik standart plastik mikropipet ular kullanlarak 2.0-2.4 mm, 2.8-3.2 mm aralnda apa sahip boncuklar elde edilmistir. Daha kk aptaki boncuklarla kf hcrelerinin yaps sebebiyle deneme yaplamamstr. izelgede de grldg gibi en yksek polisakkarit ve pullulan konsantrasyonu (srasyla 23.78 g/l ve 19.57 g/l ) 2.0-2.4 mm aralnda apa sahip boncuklarla elde edilmistir. 2.8-3.2 mm apa sahip boncuklarla elde edilen polisakkarit ve pullulan konsantrasyonlar srasyla 19.52 g/l ve 14.54 g/ldir. Boncuk ap 2.8 mmnin zerine ktgnda polisakkarit ve pullulan konsantrasyonlarnn azalmas boncuklardaki ktle transfer kstlamas ve boncuklarn yzey alanlarnn azalmas ile aklanabilir. Fermentasyon verimindeki dssn diger bir sebebi de daha genis Ca-aljinat boncuklarndaki snrl besin kullanlrlgdir Boncuk ap (mm) Polisakkarit (g/l) Pullulan (g/l) 2.0-2.4 23.78 19.57 2.8-3.2 19.52 14.54 Ca-aljinatta immobilize edilmis mikroorganizmalarla Idris and Suzana (2006) ve Gksungur ve Gven (1999) laktik asit retimi, Mundra et al. (2006) palatinoz retimi ve Arya and Srivastava (2006) glukonotransferaz enzimi ile ilgili yaptklar alsmalarda benzer sonular bulmuslardr.

5.Fermentasyon
Mayalanma ya da fermantasyon, bir maddenin bakteriler, mantarlar ve dier mikroorganizmalar araclyla, genellikle s vererek ve kprerek kimyasal olarak rmesi olaydr. Fermantasyon anaerobik artlarda, yani oksidatif fosforilasyon olamad durumlarda, glikoliz yoluyla ATP retimini salayan nemli bir biyokimyasal sretir. Biyokimyann fermantasyonla ilgilenen dal zimolojidir.immobilizasyonun son basama iin gerekli olan Fermantasyon srecinin basamaklar aadaki ekilde zetlenebilir 1. nokulumun hazrlanmas srecinde ve endstriyel lekte retimin yaplaca fermanterde kullanlmak zere organizmann geliimi iin kullanlacak ortamn bileiminin belirlenmesi. 2. Byme ortamnn, fermanterin ve yardmc paralarn sterilizasyonu. 3. Yeterli miktarda aktif, saf kltrn retim yapmak amacyla fermante verilmesi. 4. rn oluumu iin uygun koullar altnda fermanterde mikroorganizmann bymesi. 5. rnlerin ortamdan ayrlmas ve saflatrlmas. 6. Mikroorganizma tarafndan retilen atk rnlerin yok edilmesi.

6.Aljinatn Yaps Ve zellikleri

Aljinat ilk olarak 1881 ylnda ngiliz kimyager E.E.C. Stanford tarafndan tanmlanmtr. Doada genel olarak kahverengi deniz alginde bulunmakla beraber Azotobacter vielandi gibi toprak bakterilerinde ve baz Pseudomonas trlerinde de aljinata benzeyen hcre d polimerik maddeler belirlenmitir. Aljinat, kahverengi deniz alginin kuru maddesinin %40n oluturur ve hcre ii matrikste sodyum, kalsiyum,magnezyum,stronsiyum ve baryum iyonlar ieren bir jel halinde bulunur. Alg dokularndaki temel ilevinin dokulara dayankllk ve elastikiyet vermek olduu bilinmektedir. Aljinik asitin sodyum tuzlarnn biyoteknolojik uygulamalarda immobilizasyon materyali olarak kullanlmasnn yamsra su tutucu, jel oluturucu, viskoziteyi artrc ve stabilize edici ozelliklerinden dolay sanayide de yaygn olarak kullanlmaktadr. Molekiil olarak aljinat dz zincir yapda (1->4) bal -D mannuronik asit ve -Lguluronik asit nitilerinden oluan bir kopolimerdir. Aljinik asitin yapsnda 3 deiik polimerik yap vardr. Bunlar temel olarak D-mannuronik asit niteleri, guluronik asit niteleri ve mannuronik asit ve guluronik asit nitelerini kark olarak ieren yaplardr. Bu monomerler glikozidik ba ile balanarak polimerik yapy oluturmaktadr. Aljinik asitin en nemli zellii sodyum gibi +1 deerlikli katyonlarn varlnda dk konsantrasyonlarda bile viskoz bir zelti oluturmas; bata kalsiyum olmak zere baryum, aluminyum ve stronsiyum gibi +2 deerlikli katyonlarn varlnda ise suda znmeyen bir jel oluturmasdr. Jel oluumunun, polimer zincirindeki karboksil gruplarnn kalsiyum iyonlar ile iyonik kpr oluturmas ile veya kalsiyum iyonlarnn her polimer iftindeki hidroksil ve karboksil gruplan ile elat oluturmas ile olduu dnlmektedir.

7.Materyaller ve Metot
Ortam erii; *(NH4)2SO4 *(NH4) *KH2PO4 *MgSO4 *Maya ekstrakt *Glikoz Deneyde kullanlacak olan malzeme ve materyaller; *1,5 gr CaCI3, *0,75 gr aljinat ,*0,66 gr kuru maya , *1 adet spatl , *4 adet 5 mllik pipet ,*2 petri kab ,*10 ml distile saf su ,*50 ml distile su ,*Pamuk ,*Alminyum folyo ,*Otoklav ,*Erlen, *Balk (manyetik kartrc) ,*pH metre 0,9 gr / 50 ml 0,5 gr / 50 ml 0,25 gr / 50 ml 2HPO4 0,25 gr / 50 ml 0,05 gr / 50 ml 10 gr / 50 ml

*Yukarda ierii verilen ortam bileikleri tartlarak , 50 ml distile su ierisinde zdrld. *0,75 gr aljinat 15 ml distile su iinde bir erlende zdrld. *50 ml %3 CaCl2 zeltisi,distile su kullanlarak hazrland. *Ticari kurutulmu Saccharomyces cerevisia hcrelerini sspanse hale getirmek iin 10 ml distile su bir erlen iine konuldu. *Oluacak aljinat krelerin gerektiinde saklanabilmesi iin erlen iinde %0,2lik 25 ml maya ekstrakt zeltisi hazrland. *retim ortamnn hazrland biyoreaktr,1 adet spatl,4 adet 5 ml pipet,%2lik 25 yeast ekstrakt zeltisi,2 petri kab,%3 kalsiyum klorr zeltisi,10 ml distile su, 0,75 gr aljinat ieren 15 ml zelti,50 ml saf su otoklav iin hazrland.Bunun iin erlenlerin azlar pamuk ve folyo ile kapatld,petri ve spatl folyoya sarlarak hazr hale getirildi.

*Malzemeler 121C 15 dk otoklavda sterilize edildi. *Steril artlar bozulmadan spatl ve petri yardm ile alev banda 0,66 gr maya tartld ve steril 10 ml distile su iinde zld. *15 ml aljinat zeltisi ile 10 ml maya ieren zelti kartrld,bu kartrma sonucu maya ieren %3lk aljinat zeltisi hazrlanm oldu.Bu zelti iyice kartrldktan sonra pipet ile ekilerek 50 ml %3 kalsiyum zeltisine damlatlmaya baland ve krelerin olutuu gzlendi. *Kreler oluturulduktan sonra steril distile su ile ykanp biyoreaktr ierisine aktarld. *Biyoreaktr 30 C de almakta olan inkbatr iine yerletirildi ve etanol retimine baland.

8.Bulgular
Metabolize Edilen Glikoz ve retilen Etanol Miktarlar ile Verim Hesaplamalar : C6H12O6
------------> 2C2H5OH

+ 2CO2

Yukardaki denkleme gre glikozdan etanol ve karbondioksit oluumunu gsteren reaksiyonun denklemidir. Bu reaksiyonun yardm ile gerekli olan hesaplamalar yaplabilir. Deneyde hazrlam olduumuz 50 mllik %3lk kalsiyum klorr zeltisine, kontaminasyon riskinden dolay steril artlar altnda alev banda hazrladmz maya ieren %3lk aljinat zeltisini damlatp krelerin olutuu saptanmtr. Daha son erlenlerin azlarn pamuk ve folyo ile kapatp oda scaklnda beklemeye braktk. Her gn yeni lmler yaparak oluan etanol ve karbondioksit miktarlar tespit edilmitir. Bu noktada daha ncede belirttiimiz verimlik hesaplarn hatrlayalm ;

Efektif verim, % = P/ So P: fermentasyon sonunda olusan etanol/polisakkarit, g/l

7

So: baslangta ortamda bulunan glikoz, g/l Dnsm verimi, %= P / So-S P: fermentasyon sonunda olusan etanol/polisakkarit, g/l So: baslangta ortamda bulunan glikoz, g/l S: fermentasyon sonunda kullanlmadan kalan glikoz, g/l Seker verimi, fermentasyon sonunda kalan sekerin balangtaki seker miktarna orandr. Seker verimi, % = So-S / So So: baslangta ortamda bulunan glikoz, g/l S: fermentasyon sonunda kullanlmadan kalan glikoz, g/l Hacimsel verimlilik, birim zamanda olusan pullulan miktar olarak tanmlanmstr ve etanol olusum hzn gstermektedir. Verimlilik (g/l/h)= Pt / t
Pt: belirli bir t saatinde ortamda bulunan etanol konsantrasyonu t: sre (saat) buradaki verim hesaplarn tablo 8.1 de grlen tartm sonularna gre hesaplayabiliriz.

1.GN 2.GN 3.GN 4.GN 5.GN

188,230 186,177 185,876 185,547 185,465

Tablo 8.1 alnan tartm sonular

Hergn ltmz yeni deerlerimiz metabolize edilen glikoz miktarn hesaplayabiliriz. Tepkimeye gre etanol ve karbondioksit 2 mol glikoz ise 1 moldr. Bulunan deerler etanol ve karbondioksit deerleridir.Glikoz deeri ise bu deerlerin yars kadardr.Gereken ilemler yaplp metabolize edilen glikoz miktarn ve verimini bulalm. *Grafiimizi elde ederken yalnzca efektif verimden yaralanacaz. 2.gn sonunda ki arlk deiimi: 188,230-186,177=2,053 gr retilen etanol miktar : 2,053 gr Salnan karbondioksit miktar : 2,053 gr Metabolize olan glikoz miktar :2,171 gr/2=1,0265 gr Verim : rn/substrat miktar : 2,053/10 =0,2053( substrat glikoz balangta 10mg olarak alnmtr )

Verimlilik : (rn / Zaman) * 100=(2,053/24)*100=% 8,5562 g/sa 3.gn sonunda ki arlk deiimi :186,177-185,876=0,301 gr retilen etanol miktar :0,301gr Salnan karbondioksit miktar: 0,301 gr Metabolize olan glikoz miktar:0,301/2=0,1505gr Verim : rn/substrat miktar :0,301/10=0,0301 gr Verim : (rn/Zaman)*100 = (0,301/24)*100 =%0,1254 gr/sa 4.gn sonunda ki arlk deiimi: 185,876-185,547=0,329gr retilen etanol miktar:0,329 gr Salnan karbondioksit miktar: 0,329 gr Metabolize olan glikoz miktar:0,329 gr/2=0,1645 gr Verim : rn/substrat miktar :0,329/10=0,0329gr Verim : (rn/Zaman)*100 =(0,329/24)*100=%1,3708 5.gn sonunda ki arlk deiimi :185,547-185,465=0,082 retilen etanol miktar:0,082 gr Salnan karbondioksit miktar: 0,082gr Metabolize olan glikoz miktar:0,082 gr/2=0,041 gr Verim : rn/substrat miktar :0,082/10=0,082 gr Verim : (rn/Zaman)*100 =(0,041/24)*100=%0,1708

10 8 6 4 2 0 24 -2 -4 -6 48 72 96 Linear ()

Grafik 8.1 verimlik zaman grafii

120 100 80 60 40 20 0 0 0.5 1 1.5 2 2.5 Series1 Linear (Series1) y = -28.64x + 79.583

Grafik 8.2: oluan Co2 zaman grafii

9. Tartma
1)Hcre immobilizasyonu ve enzim immobilizasyonu arasndaki farkllklar nelerdir ? Enzim immobilizasyonunda her bir enzimin farkl scaklk pH ve basn aralklarnda kendine has istekleri bulunmaktadr. Hcre immobilizasyonunda ise hcreler belli bir ph aralnda optimum scaklkta max verim vermektedir.

2) mmobilizasyon retim kinetii ilikisini aratrnz

mmobiliza hcreler ile Etil Alkol retimi Kinetigi

10

Giridhar ve Srivastava (2000) ve Telefoncu (1995) kinetik parametrelerin saysal deerlerinin belirlenmesi zerine yaptklar alsmada, kesikli sistemlerde rn olusumunun, logaritmik ve durgun evre ile bunlar arasnda yer alan yavalama evresinde gereklestigini bildirmistir. Arastrmaclar rn olusum kinetiini Leudeking-Piret modeli ile gstermistir. Bu modelde rn olusum kinetigi, dP dX= S + U X seklinde ifade edilmektedirBurada; P: Etil alkol miktar (g/L), S: Logaritmik fazda (bymeye bagl) gram biyoktle tarafndan retilen gram etil alkol miktar ve U: Durgun fazda (bymeden bagmsz) gram biyoktle tarafndan retilen gram etil alkol miktardr. Bu model mikrobiyel metabolitlerin birincil (rn olusum hz, biyoktle retim hzna bagldr: U=0), ikincil (rn olusum hz ortamda mevcut biyoktle konsantrasyonuna bagldr: S=0) ve karsk (rn olusum hz, byme hzna ve ortamda mevcut biyoktle konsantrasyonuna bagldr: S=0 ve U=0) olarak snflandrlmasna olanak vermektedir. S ve U sras ile logaritmik (bymeye bagml) ve durgun (bymeden bagmsz) fazlarda rn olusumunu ieren sabitlerdir (Giridhar ve Srivastava, 2000; Alvarez ve ark., 2004). Gaden (2000) fermantasyon ilemlerinin kinetik adan 3 grup altnda toplanabilecegini bildirmistir. Tip 1: Bu tip fermantasyon isleminde ana rn birincil enerji metabolizmas sonucu ortaya kmaktadr. rnek olarak; mayalarn aerobik olarak oalmas ktlesel hcre arts), alkol fermantasyonu, glikozun glukonik aside oksidasyonu ve sekerlerin laktik aside paralanmas verilebilir. Tip 2: Ana rn enerji metabolizmasnn reaksiyonlarndan indirekt olarak olusmaktadr. Bu tip fermantasyon isleminde rn karbon kaynagnn direkt oksidasyonu sonucu olusmaz ancak baz yan rn reaksiyonlar veya direkt metabolik rnler arasndaki reaksiyonlar sonucunda olusur. rnek olarak; sitrik asit olusumu ve baz aminoasitlerin olusumu verilebilir. Tip 3: Ana rn enerji metabolizmas sonucu olusmaz. Ancak, bamsz olarak hcreler tarafndan biriktirilir. rnek olarak antibiyotik sentezi verilebilir. Bu fermantasyon tipleri rn olusum hz bakmndan olduka farkllk gsterir. I. tip fermantasyon isleminde, sadece bir maksimum hz grlr ve bu tip fermantasyon islemlerinde rn olusumu bymeye bagmldr. ikinci tip fermantasyon isleminde iki maksimum hz grlr. Birinci evrede rn olusumu daha azdr. _kinci evrede ise rn olusum hz maksimumdur. nc tip fermantasyon isleminde iki evre gsterilmesine karsn. I. Evrede enerji metabolizmasnn tm engelleri maksimumdur ve bu nedenle rn oluumu yok denecek kadar azdr. II. evrede ise rn olusumu, yani rn olusum hz maksimumdur. rn olusum kinetikleri, rn olusumu ve substrat tketimi veya mikroorganizma bymesi arasndaki basit sitokiyometrik iliskilerdir. rn oluumu mikroorganizma bymesi ile iliskilendirildigi zaman rn olusum hz (dP/dt):dP dX= Sdt dt seklinde yazlabilir (Monteagudo ve ark., 1997). Bu model bymeye bagml model olarak adlandrlmaktadr ve rn birincil metabolizmadan olusmaktadr (Gk, 1998). Alkol fermantasyonu bu snfa bir rnektir ve bu tr rn olusum kinetikleri bymeye bagml olarak adlandrlmaktadr (Monteagudo ve ark., 1997). ogu fermantasyonlar ikincil metabolitleri ierir. _kincil metabolitler bymeden bagmsz rnler olarak adlandrlmaktadr ve rn olusum kinetii byme hzndan bagmszdr. Fermantasyonun sonuna kadar nemli miktarda rn olusumu gzlenmez. rn olusumu durgun fazda veya durgun faza yaklarken olusur. rn olusumu yalnz hcre konsantrasyonuna bagldr. Bu durumda rn olusum hz:dP= U Xdtn olarak ifade edilmektedir. Bu model bymeden bagmsz model olarak adlandrlmaktadr ve ikincil metabolitler bymeden bagmsz rnlerdir(Monteagudo ve ark., 1997).Monteagudo ve ark., (1997) veRuggeriveark.,1988)nnbildirdiklerinegreLactobacillusdelbrueckii laktik asit bakterisi ile laktik asit fermantasyonlar ileilgili yaplan alsmalarda rn olusum kinetigi iin bymeye bagml ve bymeden bagmsz modellerin kombinasyonu kullanlmstr. Buna gre, rn olusum hz; dP dX= S + U X modeli ile ifade edilmektedir. Laktik asit fermantasyonlar laktik asit bakterileri tarafndan gereklestirilir.
11

Bu bakterilerden bazlar sekerleri yalnz laktik aside paraladklar halde dierleri laktik asit yannda diger baz maddeler de olusturur. Bunlardan birincilerine homofermantatif laktik asit bakterileri digerlerine ise heterofermantatif laktik asit bakterileri denir. Lactobacillus delbrueckii homofermantatif bir laktik asit bakterisidir (Canbas, 1994). Yongqiang ve Dehua (2003), kesikli sistemde Candida krusei mayasnn gliserol retim kinetigi ile ilgili yaptklar alsmada, rn olusum hzn belirlemek niin Leudeking-Piret modelini kullanmslardr. zilgen ve ark (1991), spontan sarap retimi kinetigi ile ilgili yaptklar alsmada, rn olusum kinetigini, Leudeking-Piret modeli ile gstermislerdir. Ayrca, bu modelin sadece saf kltr fermantasyonlar iin geerli olduunu belirtmisler ve Sy bir degisken gibi dsnerek Leudeking ve Piret denklemini modifiye etmislerdir. Bu degisimde, fermantasyon ortamndaki mikroorganizmalarn, alkol konsantrasyonuna bagl olarak degisiklik gsterdigi dikkate alnms ve S degeri ortamdaki etil alkol konsantrasyonu ile iliskilendirilmistir (S = So +S1 P + S2 P2). Etil alkol konsantrasyonu ve S0, S1 ve S2 sabitleri toplam populasyonda yer alan mikroorganizmalara bagldr. Saf kltr fermantasyonlarnda mikroorganizmalarn etil alkol retimi S0a esittir. S1 ve S2 parametreleri ise etil alkol konsantrasyonunun etkisini iermektedir. Luedeking-Piret modeli, etil alkol fermantasyonu dndaki fermantasyonlarda da kullanlmstr. Tamer ve ark. (1988) Saccharomyces cerevisiae ile Riboflavin retim kinetigini, Ksebalaban (1991) asetik asit bakterileri tarafndan saraplarn bozulma kinetigini, Yndem (1991) Saccharomyces cerevisiae ve Lactobacillus plantarum karsk kltrlerinin fermantasyon kinetigini, zen (1991) Streptococcus thermophilus ve Lactobacillus plantarum karsk kltrnn laktik asit retim kinetigini, Norton ve ark. (1994) immobilize Lactobacillus helveticusun laktik asit retim kinetigini ve Del Re ve ark. (2003) Rhizopus oligosporus ile niasta atklarnn biyodnsm kinetiini inceledikleri alsmalarda rn olusum kinetiini Leudeking-Piret modeli ile hesaplamslardr. dP dX= S + U Xdt dt esitliginin integrali alndgnda zm 1, modelin her iki taraf 1/X ile arpldgnda ise zm 2 elde edilir. U X0 zm 1) P (t)= P0 + S X0 [e (tbt0) b 1 ] + [e (tbt0) b 1 ]i1 dP 1 dX zm 2) = S + UX dt X dt 3)Poroz byklnn immobilizasyona etkileri neler olabilir ? Tm immobilize katalaz rnekleri arasnda en yksek katalitik etkinlik (kcat/Km) 1,7x106 s-1M-1 olarak gzenek bykl 70 nm olan CPGye dorudan immobilize edilen katalaz rnekleri iin bulunmutur. 50Cde yar mr (t1/2) uzun ilk immobilize katalaz srasyla florisile dorudan (6,2sa.), CPGye dorudan (5,2 sa.) ve Eupergit Cye (4,8 sa.) immobilize edilen katalaz rnekleridir. CPGye ve Eupergit Cye immobilize edilen katalaz rneklerinin 5Cdeki depolama kararllklarnn dierlerinden daha yksek olduu belirlenmitir. CPGye dorudan immobilize edilen katalaz rneklerinin balang aktivitelerinin % 50si kalncaya kadarki koullar iin srekli reaktrdeki en yksek aktivite toplamnn (69,7x105 U/g immobilize katalaz) kesikli reaktrdeki en yksek aktivite toplamndan (6,2x105 U/g immobilize katalaz) 11 kat daha fazla olduu saptanmtr. 4)Hcre immobilizasyonunda aljinat dnda hangi tayc maddeler kullanlabilir ? Model sistemlerden rnek veriniz. Karagenen: Kvam artrc.etilen klorohidrin oluumu sebebi ile yksek kanserojen,lser ve zehirlenme riski tayan 407 nolu kimyasal maddedir. Xanthan : Ksantan zamk olan bir polisakkarit bakteriyel kat tretilmi, Xanthomonas campestris olarak kullanlan gda katk maddesi ve reoloji deitiricisi, genellikle bir gda kalnlatrma maddesi (salata soslarnda, rnein) ve bir sabitleyici (kozmetik rnleri olarak kullanlan, rnein,) ayrlmasn nlemek iin maddeler. Bu tarafndan
12

retilen fermentasyon arasnda glukoz , sakkaroz ya da laktoz ileXanthomonas campestris bakteridir. Bir fermantasyon srecinden sonra polisakkarid bir byme ortam ile ktrlr izopropil alkol ince bir toz halinde kurutulur.Daha sonra, bu sakz oluturmak zere bir sv ortam ilave edilir. Kapa: Agar: su yosunlarndan elde edilen bir tr jelatindir. Kelime olarak Malayca "jel" anlamna gelen "agar-agar" kelimesinden gelmektedir.Agar, mikrobiyolojik testlerde, diilikte, elektrokimyada, formikaryum yapmnda (deneysel karnca evi) vs. alanlarda malzeme olarak kullanlmaktadr. Agar, orba, dondurma ve jleli yiyeceklerde kvam artrc olarak kullanlr. Anmitsu ve Mizuykan gibi geleneksel Japon yiyeceklerinin imalatnda kullanlr. Agaroz; agarn yksz tarafn oluturan ve 120 kda arlnda olan ksm [ykl gruplar barndran taraf agaropektindir]. -3)d-galaktopiranoz-(beta1-4)-3,6an-l-galaktopiranoz(alfa1- tekrarlayan altbirimlerinden oluur, ayrca zincirin baz yerlerinde iyonize halde slfat ve piruvat moleklleri de bulunabilir. elektroforezde, jel filtrasyon kromatografisinde veafinite kromatografisinde ska kullanlr. Jelatin; (Franszca glatine), hayvan ba dokusundan yaplan, yar effaf, renksiz, kolay krlr, tatsz kat bir maddedir.Genellikle yiyecek sanayisinde yiyeceklerin dayanklln arttrmak iin kullanlr. Bunun yannda, eczaclk, fotoraflk ve kozmetikte de rn yapmnda kullanlr. Bu rnler genellikle jelatin veya jelatine benzer zellikte maddeler ierir. Selloz; (C6H10O5)n, bitkilerde hcre yapsnn byk bir blmn oluturan kt, yapay ipek ve patlayc maddelerin yapmnda kullanlan birkarbonhidrattr. Kollajen ;(bazen kolajen veya kollojen olarak da anlr) hareket sisteminin yap talarn, zellikle kemik, kkrdak, lif ve eklemleri oluturan protein. Bu protein birbiri zerine sarlm alfa zincirinden meydana gelir. 19 tane deiik tipi tanmlanm olup, tip I, tip II eklinde isimlendirilir. Bu eitlilik molekler yapdan kaynaklanmaktadr. Kollajenin ana molekl tropokollajendir. Tropokollajenler de hcrenin iinde retilen prokollajenlerden oluur. 5)Endstriyel immobilizasyonda ki gncel gelimeler nelerdir ? Cevap: bioetanol retiminde immobilizasyon teknii ile daha cok etanol retiminin gereklemesi Pullulan retiminde pullulan maddesinin seri ve daha dayankl bir bizimde retilmesi , Proses ve ilk sre masraflarnn azalmas , Daha az insan gc kullanlmas, 6)Difzyon katsays nedir ,nasl hesaplanr ? Yaptnz deney zerinde rnekleyerek aklaynz. Difzyon katsays; birim yzey arasndan intikal eden malzeme miktarnn, bu yzeye dikey konsantrasyon gradiyentinine orandr. Bu katsay bilindiginde, difze olan bir sistem iin konsantrasyonlar ve intikal oranlar matematik analizle saptanabilir. x eksenine paralel bir sabit difzyon durumunda, p difze olan cismin younlugu ve q de birim srede x eksenine dikey bir dzlemde bir birim alan arasndan akan kitle ise, yogunluk gradieni dp/ dx ve q nn buna oran,difzyon katsays olur. Yukarda sylenmis olanlardan bu oran, ortadaki gradien ve ak ne denli kk olursa olsun, snrl kalr ve her lde bir ilk yaklaklk olarak, bahis konusu miktarlarda bunun sabit olduunu
13

varsaymak doaldr.Molekllerin aknn, molekllerin konsantrasyon gradineti ile ilikili olduunu gsterebiliriz. Bu amala hazrlanm bir ekil gsterilmitir. z = 0 da A alanndan geen molekller ortalama serbest yolu boyunca hareket ederler. Bu nedenle, Molekllerin kaynak noktasndaki Saysal younluklar z = - l de N(z) dir. Bu saysal younluk yaklak olarak N(- l) = N(0) - l(dN/dz)o kadardr. Buradaki 0 alt indisi z = 0 da hesaplanabilecek gradienti gsterir. Bylece Dt zaman aralnda soldaki hayali pencer zerinden gelen arpmalarn ortalama says(1/4)N(-l) AoDt kadar olup, soldaki molekller tarfndan salanan soldan saa ak J(L --> R) J(L --> R) = (1/4)N(- l) dr. Sadan sola akan, z = + l deki molekllerin saysal younluu N(l) dir. Bylece; J(L <--R) = (1/4)N(l) dir. z = + l deki ortalama saysal younluk

14

10.Kaynaklar :
KALSiYUM ALJiNATTA iMMOBiLiZE EDiLMeSi Aureobasidium pullulans P56 HCRELERi iLE PULLULAN RETim OPTiMiZASYONU Zmrt RKT Seluk niversitesi Gda Mhendisligi Anabilim Dal EMiR ZMNN SARABA iSLENMESiNDE SICAKLIGIN VE MAYA SUSUNUN ETiL ALKOL FERMANTASYONU KiNETiGiNE ETKiSi Aysun SENER UKUROVA NVERTES FEN BLMLER ENSTTS BALIKESR NVERSTES TANER YILMAZ tanm ve zellikleri ders notlar http://taner.balikesir.edu.tr/dersler/fiziksel_kimya/tasinim_ozellikleri.htm FERMENTASYONLA ETANOL RETMNDE ETANOL VERMNN ARTTIRILMASI Dilek SOYUDURU YKSEK LiSANS TEZi KiMYA muhendisligi Alternatif Bir Enerji Kayna Olara Biyoetanol (Bioethanol as an Alternative Energy Source) Mustafa YTOLU*, Murat NAL, Murat GKGZ Krkkale niversitesi Fen Edebiyat Fakltesi Kimya Blm, 71450, Yahihan, Krkkale *E-mail: mustafa_yigitoglu@mynet.com Wikipedia zgr szlk www.wikipedia.com

15