PLC (Programlanabilir Kontrol Cihaz) TABANLI SSTEMLERN NTERNET ZERNDEN ZLENMES

Derya Birant, Alp Kut

Dokuz Eyll niversitesi Bilgisayar Mhendislii Blm

ERK
Giri
PLC nedir? PLClerin Uygulama Alanlar PLClerin Yaps PLClerin Avantajlar PLC ile Elde Edilen Verilerin Deerlendirilmesi PLC Verilerine Internet zerinden Eriim PLC Verilerine Internet zerinden Eriim iin bir Model PLC PC letiim zmleri

Sonular ve Gelecekteki almalar

Giri
PLCler 80 li yllardan sonra klp yetenekleri ise ayn

oranda artan kontrol cihazlardr. nsan hatalarn engellemek iin tasarlanmlardr. retim elemanlarnda oluacak hatalar denetlemek iin kullanlmas kanlmazdr. nceleri belirli bir retim sahasnda denetim amac ile kullanlmlardr. Gnmzde gelien iletiim teknolojisi ile artk baka yerlerde yaplan PLC sre denetimleri, farkl yerlerden izlenip denetlenebilir.

PLC Nedir? (I)

PLC (Programmable Logic Controller Programlanabilir

Kontrol Cihaz) alglayclardan ald bilgiyi kendine verilen programa gre ileyen ve i elemanlarna aktaran bir mikro ilemci tabanl bir cihazdr.

PLC Nedir? (II)

Endstriyel bir ortamda grev yapmak zere

tasarlanm digital prensiplere gre alan elektronik bir cihazdr.

PLClerin Uygulama Alanlar (I)

Frnlarn kontrol
Enerji datm kontrol retim otomasyonu (gda sanayi, kimya sanayi, gibi) Asansr kontrol (arlk sensrleri)

Motor ve vanalarn ak / kapal konumlarnn ve arza

durumlarn kontrol Arzalanan bir pompann yerine yedek olan pompann otomatik olarak devreye girmesi Motorlarn belirli zaman aralklarnda yedekleri ile deitirilerek dinlendirilmesi

PLClerin Uygulama Alanlar (II)

Sra Denetimi ile lgili Uygulamalar
Hareket Denetimi ile lgili Uygulamalar Sre denetimi ile lgili Uygulamalar Veri ynetimi ile lgili Uygulamalar

Sra Denetimi ile lgili Uygulamalar

Yaplacak ilerin belirli bir srayla yaplmasn denetler.
rnein

Asansrlerin hangi katlara hangi srayla urayacann denetleme Bir retim bandnda belirli bir konumda alan makinelerin srasn belirleme

Hareket Denetimi ile lgili Uygulamalar

Dorusal ve dner hareket denetimi salar.
rnein

Metal kesme Metal ekillendirme Montaj makinelerinde denetim salama

Sre denetimi ile lgili Uygulamalar

Scaklk
Basn Nem Hz

Debi

gibi parametrelerin denetlenmesini gerektiren uygulamalarda kullanlabilmektedir.

Veri ynetimi ile lgili Uygulamalar

Bir iletmede yer alan her trl srete oluabilecek

verilerin toplanmas ve srelerin gerektii ekilde ynlendirilmesi

Sre ierisinde yer alan eitli makine ve benzeri

tehizat hakknda veri toplanmas

Toplanan verilerin

Referans veriler ile karlatrlmas ncelenmesi zlenmesi Raporlanmas amacyla baka bir aygta aktarlmas

PLCnin Ana Birimleri (I)

Giri Birimi

Kontrol edilen sisteme ait basn, seviye, scaklk gibi alglayclardan gelen sinyaller giri birimi zerinden alnmaktadr. rnein

Herhangi bir metali alglayan Statik elektrik yapsyla bir cismi hisseden I alglayan optik alglayclar gibi

lem Birimi

Giri Biriminden ald bilgiyi kendine verilen programa gre ileyen ve sonucu k bilgisi olarak aktaran ana ilem birimidir.

PLCnin Ana Birimleri (II)

k Birimi

Ana ilem birimi giri verilerini, belirlenmi programa gre iler, daha sonra k birimi ilgili denetim iin gerekli kontrol sinyallerini retir. rnein;

Bir motorun almasn salama, Bir cismi itme ve ekme, Ik yayma, Alarm verme gibi

Programlayc Birim

lem birimi tarafndan uygulanacak programlarn oluturulduu birimdir. PLCleri programlamak iin genellikle kiisel bilgisayarlar kullanlmaktadr.

PLCnin Ana Birimleri (III)

PLCnin Ana Birimleri (IV)

PLClerin Avantajlar (I)

Gvenilirlik

Tehlikelere kar hemen hemen tm elemanlarn korunmu olduu elektronik birimlerden olumaktadr.

Fiziksel Byklk

PLCler yeteneklerine gre ok kk ve az yer kaplayan cihazlardr. Bu da her ortamda sorunsuzca kullanlmalarn salamaktadr.

Maliyet

PLC zmlerinin gerek ilk yatrm maliyetleri gerekse salad retim kazanlar asndan maliyetleri nemsiz kalmaktadr.

PLClerin Avantajlar (II)

Ortam Dayankll

PLCler zellikle endstriyel ortamlar iin tasarlandklarndan bu tip ortamlarda dayankllk gstermektedirler.

letiim Kabiliyeti

PLCler kendi aralarnda, kiisel bilgisayarlarla, ve dier akll cihazlarla iletiim salayabilmektedirler.

Kompleks Yap

PLCler birok makinenin ayn anda kontroln, bellekteki, her i elemanna ait alt programlar ile yapabilmektedirler.

PLClerin Avantajlar (III)

Esneklik

PLC programlarnda deiiklik kolay ve hzl bir ekilde yaplabilmektedir. Ayrca PLC bellekleri arttrlabilir.

lem Hz

PLC mantksal ve aritmetik ilemlerden oluan bir program olduka hzl bir ekilde iletebilmektedir.

Grntleme

Bir PLC program ve ilgili devrenin almas direk olarak monitrden izlenebilmektedir. Ayrca arza tarama yaplabilmekte ve gemi alma durumlar sonradan izlenebilmektedir.

PLC ile Elde Edilen Verilerin Deerlendirilmesi

PLC sistemlerinde donanmn yannda ynetimi, kontrol,

ve verilerin depolanmasn salayacak bir yazlma da ihtiya duyulmaktadr.

u an mevcut olan PLC yazlmlarnn byk bir

ounluu DOS veya Windows uygulamasdr.

Bu yazlmlarn WEB tabanl olarak Internet zerinde

alr hale getirilmesi bir ok avantaj salayacaktr.

PLC Verilerine Internet zerinden Eriim (I)

WEB tabanl PLC yazlmlarnn salayaca avantajlar:

Uygulamann her yerden ulalabilir olmas

stemci bilgisayarlara herhangi bir eriim program yklemek gerekmemesi

Gnmz teknolojisine uygun olmas

PLC Verilerine Internet zerinden Eriim (II)

zlenecek admlar

PLCnin gerekli verileri elde etmesi Elde edilen verilerin sunucu bilgisayarlara aktarlmas Verilerin sunucu bilgisayarlarda depolanmas stemci bilgisayarlarn bir arayz program ile Internet zerinden sunucuya erimesi Bir arayz program ile verilerin izlenmesi, sorgulanmas, ve raporlanmas

PLC Verilerine Internet zerinden Eriim iin bir Model (I)

Model genel olarak

Internet zerinde yer alan istemciler, Merkezi bir sunucu,

Uygulama sunucusu Veritaban sunucusu

Kontrol cihazlar (PLCler), Kontrol edilen i elemanlarndan olumaktadr.

PLC Verilerine Internet zerinden Eriim iin bir Model (II)

AP

PLC PC letiimi
Dorudan balant (RS232, RS485, USB)
Dorudan yerel a balants

Modem aracl ile geni alan a balants

Kablosuz modem aracl ile balant

Dorudan Balant

Modem Araclyla PLC-PC Balants

PLC - PC letiimi
PLC sunucuya isteklerini belirli komutlar kullanarak

belirtebilmektedir.(*)
rnek komutlar

Dosyaya yazma

<WRITE [filename]> data data data... data.... </> <APPEND [filename]> data data data... data.... </> <READ [filename]> </>

Dosyaya ekleme yapma

Dosyadan okuma

* zleyen rneklerde yer alan komutlar (Triangle Research International) firmas PLClerine aittir

PLC - PC letiimi
rnek komutlar

E-Posta

<EMAIL [email address]> Sender: [sender email] Subject: [subject text] data data data... data.... </>

Zaman bilgisini isteme (Real Time Clock)

<READ RTC[ ]></>

PLC PC iletiim Gvenlii

En basit gvenlik nlemi iletiimin zel bir a kullanlarak

salanmasdr.
Eer PLC ile PC arasnda iletiim halka ak hatlar

zerinden salanyorsa gnderilecek veriler ve komutlar ifrelenebilir.

Sonular
PLCler retim hz ve otomasyonu salamas asndan

retime byk bir lde katkda bulunmaktadr.

PLCler sra, hareket, sre denetimi yapabilmekte ve ok

eitli verilerin toplanmasnda kullanlabilmektedir.

PLC verilerinin ynetimini, izlenmesini, sorgulanmasn ve

kontroln salayacak bir yazlma da ihtiya duyulmaktadr.

Byle bir yazlmn WEB tabanl olarak Internet zerinde

almas birok avantaj salayacaktr.

Gelecek almalar
Uygulamann eitli mobil cihazlar eriimini de

desteklemesi sistemi daha etkin klabilir.

Mobil cihazlar sayesinde tesisin veya bir makinenin st

dzey yneticiler tarafndan yer ve zamandan bamsz olarak

daha kolay kontrol edilebilmesi, verilerin daha kolay ve hzl izlenebilmesi

salanabilir.