Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 644

^gf.

^S^M'

^t/ji.

^'

-^\ F^"r
I

i^i^
\

'r

'f

J"

^r
vt^

^
\

;^->

Y
!'

^ji

CtSARIS BARONII

ANNALES ECCLESIASTICI
TOMUS SEPTIMUS

Cet oiivrage, par

les

concclions

el lcs additions

Hoc

in o|)erc tani nuilta sunt ani correcta aul

considerables qui ont cte operees, est devenu la


propriete de TEditeur, qui se reserve tous ses droits.

addita, ut idsuuni cditorreddiderit et. quidquid sui


juris
sit, sibi

vindicct. Ita(|ne,

si

quis ideni aut furto


,

Toute contrefacon ou imitation

quelle que soit la

ediderit aut
erit et

quoquo niodo

crit imitatus

in

crimine

fornie sous laquelle elle sc presente, sera poursuivie

de injuria postulabitur.

rigoureusement

conformement aux

lois.

C/ESARIS

S.
OD.

R.

E.

CARD. BARONII
JAC.

RAYNALDI ET

LADERCHIl

COSGREGATtONIS OR.\TORU PHESBYrKROUUM

ANNA

L E

ECCLESIASTICI
DENUO EXCUSI ET AD NOSTRA USQUE TEMPORA PERDUCTI

AB AUGUSTINO THEINER
EJUSDEM CONGREGA.TIONIS PRESBYTERO, SANCTIORUM TABULARIORUM VATICANI PR^FECTO, ETC, ETC.

TOMUS SEPTIMUS
412-448

BARRI-DUCIS, LUDOVICUS GUERIN, EQUES ORDINIS


TYPOGRAPHI EDITORES.
H DCCC LXVl

S.

SJLVESTfil,

&

SOCII,

3f<
r

i.1

DILECTO FILIO

LUDOVIGO GUERIN
ANNALIUM ECCLESIASTICORUM C^SARIS BARONII EDITORI

BARRU M-DUCUM.

PIUS

PP. IX,

Dllecte Fili, salutem et Apostolicam Benedictionem.

Divinae

illius

Providenti cura, quse omnia disponit in mensura et numero et pondere,


ecclesiasticse historise parente

factum esse videtur, ut Annales a clarissimo

Baronio exarati,

dum effervescentes
nunc rursum
in

Lutheri et Calvini hsereses a depravata historia mutuabantur subsidia,

lucem prodeant ad aevum usque nostrum perducti, cum eaedem hsereses


et naturalismi explicaiionem
,

ad supremam advectse foedissimamque rationaUsmi

soloque

calumniarum

centies

explosarum apparatu circumfusa?, extremos jam edunt, pudoris omnis


,

reUgionisque larva detracta


raritatem

conatus. Nobilissimi quidem hujus operis subsidio

licet

ob

exemplorum

et

immane pretium non


;

obvio, usi constanter fuerant catholici ad


difflcultatibas istis e

refellenda heereticorum

commenta

nunc tamen

medio

sublatis,

per

novam ac
veritati

pleniorem,

quam

concinnas, editionem, expeditum propriorum


si

armorum usum

factum esse laetari possumus. Quse sane arma


;

furentes olim consertosque hseresum

impetus retundere valuerunt


ciatas profligatura prorsus

eas ui prsesentiaram senectute confectas et invicem disso-

esse

non immerico speramus. Praesertim vero cum passim

videamus

illos,

qui aliter a nobis sentiuni, prisca sensim acerbitate deposita, multisque

a se

ablegatis, temporis befleficio, prscjudicatis opinionibus, studiose confugere


,

ad monu-

menta

germanamQe factorum Botitiam


Ec^^iesiae

puris
;

fontibus

haurire.

Quamobrem cum

utihssimum
animi
erf^io
sen^^i

censeamus coeptum hoc

Tuum non sine


:

peculiari voluptate et grati

excepimus priora eorumdem Annalium volumina


inieris,

et

dum Tibi gratulamur, quod


alacritate ipsi instes,

animo tantum opus

Te hortamur, ut impensiore semper

donec ad felicem perducatur exitum. Nos

Deum

Tibi illique propitium ominamur; et

interim cselestis ejus auxilii auspicem, ac paternae benevolentise Nostrae pignus, Apostohcam
Tibi Benedictionem peramanter impertunus.

Datum Romse apud

S.

Petrum

die 8 Aprilis 1865; pontificatus nostri

anno

xix.

PIUS PP. IX.


TOMBS
VII.

Qiiinge^ia Baronil

Annalium vendita sunt exemplaria


proferentur.

omnium nomina emptomm

in octovo

tomo

et in sequtntibtis tomis,

SUMMARIUM
TOMI
VII.

CDXII.

1-3. Honorii pietas et

Rescriptum contra Donatistas.


et

4-7. Donatistae licet

magis

ssevientes, clementer

habiti. 8. Acta contra Donalislas publicari jussa. 9-13. Collalio

putatio. 14-20.

Fortunio et disquas ejus gratia lucubrationes Angustinus scripserit. 21-2o. Acta contra Ceelestium liaereticum Carthagine. 26. Pelagii haeresis primo damnataRomae. 27-31. Honorii Rescriplum contra hfereticos, ubi de Ecclesiastico judicio. 32-37. Gothi invaduntGalAugustini

cum

De Volusiano,

lias.

38-33.

De Paulino auctore carminis

Eucharistici. 40. Heros Arelalensis episcopus pellitur.

41-43. Tlieophiii Alexandrini episcopi

obitus, scripta, el res gesiae, cui succedit Cyrillus.


Epistolae de

46-64. Inter Atticum

nomine Chrysostomi
CDXIII.
1-4.

in Diptycha cui

episcopum Constanlinopolitanum et Cyrillum landem favet Cyrillus.

restituendo

et tyrannide. 5 et6. Marcellini, proditione Donatistarum, martyrium. Demetriadis virginis preeclara facta, laudatore Augustino et Prospero. 17-20. Pelagius scribit ad Demetriadem, quem confutat Augustinus. 21-25. Immunis a Pelagii erroribus Juliana

De Heracliani consulatu,

7-16.

ad quam scribil Innocenlius papa. 26-27. De Burgundionibus ad Christum conversis. 28. Theodosius ia Oriente haereticos agitat.

CDXIV.

1.

Golhi pelluntur e Galliis. 2-4. Honorius adversus Donatistas rescribit. 5-9. Concilium Donatistarum, eorumque sese necantium insaniae. 10-15. Pauli Orosii Hispanensis legatio ad Augustinum in Africa circa heereses in Hispaniam illatas. 16-17. De erroribus ab Origenis Periarchon pullulantibus, quos Augustinus impugnat. 18. Scribit Auguslinus commentarium de Naturaet Gratia adversus Pelagium. 19. Synodus in Macedonia. 20. Translatio reliquiarum.

CDXV.

1-18. Inventio

Reliquiarum S. Slephani proloraartyris. 19-24. Concilium Diospolitanum, in quo singula capita haeresis Pelagianae damnantur. 25-31. Quo consiiio Hieronymus scripserit Dialogos contra Pelagium. 32-34. Pelagius quas damnavit, repetit haereses. 35-39. Augustinus perOrosium
consulit

Hieronymum de

origine

animarum. 40-50. Sub

Cyrillo episcopo

Alexandriam turbant

Judaei quos comprimit Theodosii Rescriptum. 51-56. Pulcheria creatur Augusta,

Theodosium

juniorem oplime instituit; virtutibus imperium prosperat. 57-58. Zachariae Prophelae corpus inventum. 59-62. Attali tyranni et Ataulphi Gothorum regis miserabiles exilus tum regum Gothorum successio.
:

CDXVl.

1-3. Concilia Carthaginense et

Milevitanum quando fuerunt celebrata. 4-9. Occasio celebrandi Concilium Carlhaginense, et acta in eo adversus Cajlestium et Pelagium. 10-14. Concilium Milevita-

tur. 16-29. Reliquiae S. Stephani

Augustinus scribere contra Pelagium jubeab Orosio in Occidentem translatae, Memoriae erectae et patrata miracula. 30-34. Innocentius papa Africanae Ecclesiae consulit, admonel per Epislolas Joannem episcopum Hierosolymitanum, solalur Hieronymum. 33. Joannis supradicti obitus, et Praylii electio. 36. Filiae Arcadii oranes virginitatem sectatee. 37-39. Imperatorum Rescripta in Gentiles
iu et Innocentii papae studia. 15.

num

eadem causa,

et ia Parabolanos.

IV

SUMMARUIM.
1-3. Pelagii litlerae

CDXVIl.

ad Innocentium de

papam sesedolose

exciisantis.4-1

1.

Innocentii papae obitus, decreta

ad Innoccnlium. 12-14. Dc Augustini Epistola ad ['auiinum. i:i-lG. Do Valeriano Pclagiano Euseliius monct Cyrillum. 17-18. Zozimus papa creatus agit cum CiClestio. 19-30. Zozimi Epislola; ad Africanos cpiscopos de Ca;lcslio el Pelagio. 31-39. Liel res gcstai; ulti
l^pistolis Basilii

bellus

lidci

a Pclagio missus ad

papam

tum

Pclagii et Ca^lestii in fallendo callidilas. 40-!J2.

De

privilpgiis Ecclesiaj Arclalensis Zozimi papse Epistola). 53-59. Error illapsus de Paschatis die, el

dc fontibus baptismalibus miracula. 60. Ilonorii triumphus.

CDXVIU.

1-3.

Concilium Carlliaginense in causa Pelagii et Cajlcslii. 4-5. Zozimi papa; Epistola ad Concilium Cartliagincnsc. 6-15. Instauratur Uomic jiidicium advcrsus Caelcslium, in cujus causa maximo utiiur studio Zozimus. 16-17. Idem in Pcliigiuni prieslat. 18. Si.\lus presbytcr insurgit in Pclagium. 19-23. Dediiiinialiono Ciclestii et Pclagii Rescriptum imperatorum. 24. Uomae prinium, indc Carlhiigiiu! damnati Peiagius ct Cffilestius. 25-28. Pelagiaui per Julianum calumniis

Zozimum et clcrum; in Catholicos furunl. 29-30. De variis lucubrationibus Augustini. 31.ConciliumTclcptense liizacena) provincia;. .32-38. S. Augustinus legatus missusaZozimo papa in Ctesaream Maurilaniae, ibi Donatistas confundit; ex tota Africana Ecclesia superstitiones et abnsus evcllit. 39-42. Zozimi papae decrelum de niinisiris Ecclesiae ordinandis, ct ejusdem Epistola!. 43-72. Miriibilisconversio Judajorum insulae Minoricensis aSevero episcopo per Epistolam narrata. 73-74. Pro conversione JudiBorum ubique Christiani laborant, deque eadem re sanctiones imperatorum. 75-77. Zozimi papae obitus et acta. 78-82. De Bonifacii electione, et Eulalii
appcluiit

schismate conflalo. 83. Placidii Valentiniani ortus.

CDXIX.

1-6.

Honorius imperator Symmachi relatione deceptus pro Eulalio rescripsisset, Bonifacius Supplex prcsbyterorum Komanorum libellus ad Honorium de legitima Bonifacii electionc. 10-18. Honorius ad se advocat utramque pariem, cpiscopis ad judicium adhibitis, quo ob discissionem diUito, cuiat ul interea Achilleus episcopus Spolctinus loco Pontilicis sacra Paschalis Romae agat. 19-24. Honorii Epistoke episcopos ad Synodum convocantis. 25-34. Eulalius temere in Urbem ingressus seditionem excitat, quo propterea pulso, Bo-

Cum

exiigitatur a Schismaticis. 7-9.

papa restituitur. 35-37. De rci exitu certiores fiunt per lilteras episcopi transmarini ne ad Synodum pergant. 38-42. Inter Bonifacium et Honorium ultro cilroque dalae litterae ad futura schismatis mala pellenda. 43-47. In deliramenta Juliani Pelagiani quatuor libros scribit Augustinus, et ad Bonifacium mittit. 48. Bonifacius laborat adversus Pelagianos. 49-53. Juliani institutio et mores, ejusdemque cum Augustino certamina. 54-58. Alypii legatio ob rcprimendos Pelagianos iid Honorium, qui adversus eosdera rescribit. 59-98. Synodus Carthatfinensis cui intersunt legali Sedis Apostolicae, ubi de appellationibus ad Romanum Pontificem
nifiicius legilimus

amplissima

tractatio. 99-105. Eustochii Virginis obitus ct virtutes;

tum de
Oliveli,

aliis

ejusdem

familiae

viris et feminis. 106-109. Christi apparitio mirifica

super

montem

aliudque in baplismate

conferendo miraculum.

110. Asclepiades

episcopus agit pro damnatis.

CDXX.

1-4.

Edicta contra Caelestium et Pelagianos. 4-7. Ursus tribunus in Africa, Ethnicos et Manichaeorum turpiludines insectatur. 8-14. Vincentii Victoris el Leporii haereticorum, Auguslino auclore,

resipiscentia. 15-24. Persecutio regis Persarum saevissima in Chrislianos. 25-30. Divinilus relat in Persas a Romanis victoria;. 31-38. Mira Persarum ad Christianam religionem conversio. 39-42.
aetas et scripta. 43-50. Vita S. Hieronymi mendaciis concinnata. 51. Honorii rescriptum de clericis, el contra raptores sacrarum virginum. 1-2. Theodosius Eudociam uxorem ducit. 3. Theodosii sanctio, qua jura Ecclesiae Constanlinopolitanae ad IUyricum extenduntur.

Hieronymi obitus,

CDXXI.

CDXXII.

l.Patrocli episcopi Arelatensis temeritas a Bonifacio papa coercetur. 2-7. Bonifacii ducis in Africam ab exercitu redeuntis cum Auguslino araicitia et praeclara opera. 8-10. Augustiui cum

Pascentio

et

Maximino Arianis cerlaraen. H-13. Bonifacius ab Augustino correptus ob

violata

Ecclesiae jura, ei plenissime satisfacit.

CDXXIII.

1.

Honorii obitus et laudes. 2-3. Joannes tyrannus insurgit, qui in Ecclesiae Jura decernit. 4-7. Theodosii sanctiones iidvcrsus Hicreticos, Judaeos et Paganos. 8-9. Bonifacio papa defuncto, Caelestinus creatur. 10. Tbeodorelus creatus episcopus Cyri.

CDXXIV.

1.

Bonifacium Epistolse de Castino in Africa confugiente. 4-9. Augustini EpiAntonio episcopo Africano. 10-13. Joannes tyrannus Africam invadere conatur, Ardaburium dueem capit. 14-19. Theodoretus adversus Marcionitas aliosque haereticos
Inter

Augustinum

et

stola ad Caelestinum de

maxime
CDXXV.

laborat.

'

et exitus; et de Hunnis victoria. 5-10. Theo1. Valentinianus Augustus.2-4. Joannis tyranni clades 1-18. A Barbaris inMmperium dosii sanctio de restituendis Ecclesia? juribus et contra haereticos. 1 Attici epigrassantibus Theodosius, religionis et virtutum exemplar, divinitus liberalur. 19-22. professoribus litterarum optime scopi Constantinopolilani obitus et laudes. 23. Theodosius de

decernit.

CDXXVI.

1-3. Sisinnius

episcopus Constantinopolitanus eligitur, Philippo compctitore rejeclo.

4.

Electio

SUMMARIUM.

episcopi Cyziceni. S.Theodosii lex adversus idololatras. 6-13. Augustinus Eradium sibi coadju-

torem in episcopatu deligil. 14-18. Libros Retractationum scribit Augustinus. 19-23. Qua occasione libros de Pmdestinatione sanctorum, et de bono perseveranticB scripserit Augustinus. 24-25. Prosper in Augustini adversarios scribil. 26-27. Felicis magistri militum scelera.
CDXXVII.
1-7.

Bonifacio per calumniam infertur bellum, cujus occasione plures inter ipsum et Auguslinum
EpistolEe. 8-17. Bonifacius in

vocat. 18-19.

nius

immania prolapsus facinora, Vandalos ad Africse devaslalionem A Vandalis Arianis Hispania agilatur. 20-21. Constantinopolitanus episcopus Sisinmorilur, et memoria Joannis Clirysostomi publice in Ecclesia incipit celebrari. 22. Impera-

torum sanclio de Crucis signo rite colendo. 23-24. Concilium in Orienle conlra Massalianos haereiicos. 25-29. Ex schola Theodori Mopsuesteni haeretici, qui perperam a Theodorelo laudatur, Joannes episcopus Anliochiae Theodoreto morluo sufficitur, aliique ejusdem generis aliis sedibus Orientis.
CDXXVIII.
1-12. Africse a Vandalis facta devastatio,

ejusdemque

causce. 13. Consultatio

Africanorum episco-

porumad fugiendum. 14.DetectisAelii dolis, Bonifacius recedit a Wandalis. 15-16. Francos, quorum ingeuium describitur, vincit Aetius. 17-18. Fraricos clericos exprobrat Ccelestinus de nova
habitus inventione et de cujusdam indigni promolione ad episcopatum. 19-24. Nestorii ad sedem Constantinopolilanam evectio.et ejus primordia episcopatus. 23 28. Omnes hsereticos per legem exagilat Theodosius, suadente Nestorio, exceptis Pelagianis, quibus idera Neslorius favet. 29-38. Haeresis Neslorianae ortus, et quibus magistris et assertoribus eadem uterelur. 39-41. Nestorii primordia, hypocrisis, et iicentia episcopatum adepti,

CDXXIX.

1-5. Britannia

ab haeresi Pelagiana liberata;

et

quando Scotia ad Ddem Christianam

fuerit

con-

versa. 6-8. Palladius Scotorum episcopus creatus in Britanniam legatus mittitur. 9-20. Altera Germani legalio, comile Lupo, in Britanniam; qui per signa et labores Calholicam fidem mire
dilatat. 21. Caelestinus

suae haeresis libros

de electione episcoporum admonet Apulos et Calabros. 22-26. Nestorius clanculum interiEgypti monachos dillundit, quibus per Epistolam praeslo est

Cyrillus. 27-33. Cyrillus, jussuCaelestini, paraenelicas litteras dat Neslorio,

aversantur.

34-37.

quem

proinde

omnes

Orthodoxos

furit. 38-42.

Cur Theodosius non represserit Nestorium, qui ejus favore abusus in Quanla a Nesiorio pertulerit Cyrillus, et qua mansuetudine et cura ejus
Hierosolymitano episcopatu.

saluti studuerit. 43-44. Juvenalis Praylio succedit in

CDXXX.

1-2. Possidonii legatio ad Caelestinum. 3-8. Nestorii

litterae ad Caelestinum. 9-11. Litters Cyrilli per Possidonium ad Caeleslinum datae. 12-24. Synodus Romana, ex qua Caelestinus dat Nestorio parsnelicam Epistolam. 25-28. Caelestinus de Nestorio ad Cyrillum aliosque episcopos scribit.

29-33. Cynlli Epislolae ad

Acacium Berceensem

et

Joannem Anliochenum episcopos de

Nestorio.

34-43. Joaunis Autioclieni ad Neslorium Epistola

ad resipiscentiam adhorlanlis. 44-49. Quid Theodoretus de Nestorio senserit in sua ad Irenaeum Epislola declarat. 50-59. Synodus Alexandrina, ex qua legatio ad Nestorium, deferens ad eumdem Epistolam Synodalem et duo-

eumdem

decim analhematismos, et Synodales litteras ad clerum Conslanlinopolilanum. 60-61. Nestorius ad imperalorem confugit; suos excitat contra Cyrillum. 62-74. Indicitur in annum proximum

Synodus Ephesina per Epistolam a Theodosio ad Cyrillura et alios episcopos, et alteram privatim ad Cyrillum datara. 75-86. Sancti Augustini, Vandalis Africara dire vastantibus, ulliraa
concio, infirraitas et obitus. 87-89. Universa Augustini scripta, et qui eadem impugnaverint et defenderint. 90-94. Joannes Cassianus, hortanle Leone Romanae Ecclesiae archidiacono, contra

Nestorium

scribit.

CDXXXI.

1-6.

Post caedem in EcclesiaConstantinopoIitana patralam, Theodosii sanctio de Ecclesiae immunitale. 6-14. Legati Occidenlales ad Conciiium Ephesinura cum Epistola Caeleslini. 15-20. Cfeles-

altera Epislola ad Theodosium, et allera ad Cyriliura. 21-22. Qui legati Romani Ponlificis fuerint. 23-35. Capreoli episcopi Carlhaginensis altera per legalum ad Conciliura Epislola pro universa Africana Ecclesia, altera de Verbi incamatione. 36-39. Orientales episcopi, imprimis
tini

Cyrillus,

Cyrillum

praevenit Neslorius. 40-41. Joannis episcopi Antioclieni ad se excusantis ne Concilio adesset. 42. Numerus episcoporum Synodi Ephesinae. 43-47. Theodosii Epistola ad Synodum per Candidianum legatum dala. 48-56. Concilio legitime
litterie

Ephesum adveniunt, quos

congregato, Nestorius bis et lertio vocatiis, renuit accedere. 57-61. Anathemata et sententia in Nestorium prolata. 62-63. Ephesiorura plausus et lajlitia. 64-65. De rebus gestis Epislolae ad Theodosium el clerura Constantinopolitauura. 66-69. Neslorius, ope Candidiani, Theodosiura inlercipere conatur. 70-72. Joannis Antiocheni Ephesum adventus et audacia, 73-79. Conciliabulum Joannis etNeslorii damnantium Cyrillura, aliosque, et Pelagianam haeresim confirmantium80-83. Legati Romani Pontificis adveniunt, cum Conciiio agunt, res gestas approbantes. 84. Versutiffi Nestorianorum et calumniaj in Cyrillum. 85-93. Acta Pseudo-Synodi, qus vera Synodus daranat, et de quibus dat Synodalera ad imperalorem, et Encyclicara Epislolam ad omnes. 94-96. Cyrilli homilia ad populum. 97-100. Nicajna fides confirmatur; haeresis Pelagiana cum Nesloriana iu Synodo damnatur. 101-103. Inter privalas res gestas in Synodo est Juvenalis e|iiscopi Hierosolymitani causa, primatura sibi arrogantis. 104-105. Epistola Synodi ad Thpodosiura

abeundi veniam pelenlis. 106-108. Intercepta fraude Candidiani Epistola, deceptus Theodosius in

VI

SUMMARIUM.
episcopos decernit, qui
litteras

Synodales
19.

adTheodosium
el

ct

ad alios. U3-1

ei clanculum mittunt. 109-H2. Schismaticorum litterjD Constanlinopolilana civilas commovetur, rei veritale explorata,

Thcodosius pro Synodo


qiii

staluil. 120-128.

Quam

fraudulenter egcrint Schismatici

cum Theo-

De Cyrilli Synodi ad Thcodosium, ejusdemque Cyriiii ad Archimandritas. 131-134. Dolosa Scliismaticorum el Joannis comitis adversus Cyrillum et Synodum ad imperalorem relatio. 133-136. Synodi ad clerum Conslanlinopolitanum Epistola de rerum stalu. 137-139. Interea Romanus exercilus a Vandalis in Africa vincitur, a quibus et Marcianus capitur. 140-144. Calholici episcopi iinprirais Alypius per Epistolam et legationem Synodum solantur, et cum imperatore agunt. 145. S. Acacius vaticinaturde proxima pace. 146-151. Ex utraque parte, nempe Schismaticorum et Catholicorum, legalio ad imperatorem. 152-154. Cyrillus injuria Ephesi detentus scriptis pugnat. 155-162. Theodosius legatis catholicis favet, fidemque Catholicam tuetur, opera Pulcheriae. 163-172. ISestoriani legati, quorum acerrimus defensor Theodoretus, pluries ad imperatorem admissi, tandem ad propria reverti jubentur. 173-177. Deposito Nestorio, Maximianus episcopus Constantinopolitaniis eligitur, qui preeclaras Cyrillo dat litteras. 178-181. Cffilestini
mittit. 120-130.

dosio,

Joannem comiiem sacrarum largitionum legalum Ephesum

captivitale Epistola

papa3 in

damnanda

haeresi,

Pulcheriee in templo

Ma<n Dci

il/ar

excitando,

et

Theodosii in

Schismaticis puniendis laudes. 182-183. Nestorius et raaxime Theodoretus pro haeresi scriptis laborant, quse evertit Cyrillus. 184-190. Gallicanos quosdam presbyteros Augustini scripta impu-

gnantes, Cslestinus, data ad

eorum episcopos

Epistola, coercet. 191. S. Patricii Apostolatus ad

Scotos

et

Hibernos. 192-198. S. Paulini, de cujus captivitate in Africa historica veritas dilucidatur,


et lucubrationes.

mors beatissima
CDXXXII.
1-33.

Legatione accepta Orientalium de rerum exitu, Caelestinus insignes reddit Epistolas ad episcopos Ephesi constitutos, ad Theodosium et Maximianum, et ad clerum populumque Constantinopolitanum. 34-37. Cslestini papas laudes, obitus et res gestae. 38-41. Sixtus ejus successor

pro hde Ephesina laborat, per Epislolam Nestorium et Joannem Antiochenum convenit. 42-52. Theodosii pro pace Ecclesiffi solliciti Epistolae ad Joannem Antiochenum, ad Acacium et Simonem
Stylitam rairae sanctilatis virura. 53-72. Joannes, vocalis Antiochiam Syriae episcopis, veram fidei

confessioneraet Nestorii damnationem subscribit, mittitque ad Sixtum et Cyrillum, in quem Nestorianorura calumniae refclluntur. 73-79. Cyrilli ad populum et Pauli pro Joanne legaii homilia

Orthodoxam

fidera profitentis,

unde pax

et

coniraunio redditae. 80-82. Theodoretus adhuc

Nestorio adhaerens et Cyrillo subinfensus. 83 84. Cyrilli virtus in exhibendo sua scripta cognos-

cenda Joanni Antiocheno,

et sibi subjectis et adversariis. 83-86.

De Judaeis

in insula Cretae se-

Turonensis episcopi ad Sedem Apostolicam appellantis. 90. Bonifacii cornitis exitus. 91-96. De obitu Joannis Ravennatis episcopi, cui perperara asseritur data a Valentiniano conslitutio de usu Pallii.
ductis et resipiscentibus. 87-89.

Causa

Britii

CD.X.XXIII.

1-10.

Imposturas Nestorianorum in se

et

Sixtum conGctas detegitet destruit Cyrillus per Epistolas.

Joannem Antiochenum Epistolaj de pace inlla gratulantis, unde dilulaj Haereticorura caluraniae. 21. Quando haeretici Acephali dicli sint. 22-23. lacendium Coustantinopoli. 24. Pelri Chrysologi ad Ravennatem sedem electio. 25-27. Prosper hsresira Pelagia11-20. Sixti ad Cyrillum et

nara in Cassiani scriptis latentem insectatur. 28-30. Cassiani Collationes a quibus emendatae.
31-37.

De Sixto

et

Basso Acta Synodi spuria

et legitima historia. 38-39.

Spuria Acta Sixti

cum

Polychronio.

CDXXXIV.

1-3.

Proclus ex Cyzicena in Conslantinopolitanam sedem transfertur. 4-6. De Sylvano episcopo

Troadis. 7-13. Melaniae junioris acta, quae patruura Volusianum ad Christum convertit, pro lide

Catholica laborat. 14. Theodosii salubris constitutio. 15-18. De Virgine a daemone obsessa. 19-20. Qui fuerit Vincentius Lirinensis.

CDXXXV.

1-2.

Daranantur

libri Neslorii. 3-14.

Theodori Mopsuesteni scripta iraprobata,

et a

quibus defensa.

Germani episcopi Antissiodorensis in Britanniara legatio et res gestae. 19-22. Ejusdera Ravennara ad iraperatorem legatio et obitus. 23-26. De editione Codicis Theodosiani.
15-18.

CDXXXVL
CDXXXVII.

1-9. Nestorii in

Oasim relegatio

et

miserandus

interitus.

10-H. Theodoretus defendituracalumniis.

1-14.

Grassante persecutione in Africa sub Genserico, insignis Epistola Antonini Constantinae episcopi ad martyrium adhortantis.

CDXXXVIIL

1-13.

rum
CDXXXIX.
1-3.

Solemnis corporis Joannis Chrysostomi Constantinopolim translatio. 14-15. Inventio reliquiaSS. quadraginta martyrum. 16-21. Eudocia peregrinatur Hierosolymam.

Reliquiarum S. Stephani Constantinopolim translatio. 4-7. Inter sanctas reliquias ab Eudocia Hierosolyma; acceptas, erainent calenae S. Petri, quarum pars ab ea huc missa colitur Romse in
Basilica ibidem erecta.
dosii
8.

constitutio. 11-13. Cyiillus et Theodoretus scriptis

Quae Anlioclienis Eudocia contulerit. 9-10. Adversus Gentiles Theopugnant adversus Idololatras. U-18.

Adversus superstitiones resurgenles, unde clades in Romanura imperium, sancti episcopi invehuntur. 19-33. Carthago a Vandalis capta suorum flagitiorum dat poenas. 36-38. Theodosii vari^

SUMMARIUM.
constitutiones et rescripta. 39-4i. De Sozomeni efSocratis historia judicium. 42-43. Synodus Constantinopolitana. 44-46. Concilium Regiense.

CDXL.

1-5. Sixti papa; interitus, et

ram
CDXL.
1-3.

Sixto tribuuntur scripta Pelagiana.

ejusdem religiosa monumenta, adjuvante Valentiniano. 6-12. PerpePeroratio cum gratiarum actione. Auctoris prsefatio.

Quis Leo magnus, et quo rerum statu electus fuerit Pontifex. 4-18. Dira Africanae Ecclesiae per Gensericum vexatio; ubi de episcopis, nobilibus viris et feminis extorribus aut martyribus. 19. Mortuo Joanne, Domnus Antiochiae episcopus eligitur.
Episcopi recensentur qui Synodo Arausicana^ interfuerunt, inter quos scriptis et gestis fuse disseritur. 17-18. Acta hujus Synodi, et cajtera

CDXLI.

1-2. Cyri consulatus. 3-16.

eminet Eucherius, de cujus hujus anni.


CDXLII.
CDXLIII.
1.

Gensericus in Catholicos Africae grassatur.

3.

Concilium Vasense in Gallia Narbonensi.

1-7.

Leonis papae studio Manichaei ubique detecti. 8-14. Theodoretus de haeresi apud imperatorem accusatus luculenter per Epistolas se purgat.

CDXLIV.

1-8.

Concilium

Romanum

adversus Manichaeos, quorum damnatio ubique innotescit, studio

Leonis, qui et Pelagianos persequitur. 9-17. Cyrilli interitus, scripta, et res gesta^, ejusdemque

memoria a calumniis

Theodoretus scribit,calumnias in se
hypocrisis diu latens. 34-41. De

vindicala. 18-29. Dioscorus episcopus Alexandrinus eligitur, ad quem illatas refellens. 30-33. Dioscori legatio ad Leonem, illiusque
Attila, in

Hunnorum moribus irrumpentiura, duce imperium. 42-47. Theodoretus pro suorum Cyrensium. utilitatibus laborat.
nepotes
aflliclati

Romanuni

CDXLV.

1-5. Cyrilli

a Dioscoro, et
et

Nomo

consule.

6.

Constantinopolis vexata. 7-10. Theo11-16. Controsanctitas et lucubrationes.

dosii in Manichaeos constitutio, et adversus Hilarium Arelatensem rescriptum.

versia inter

Viennensem

Arelatensem ecclesiam. 17-19.

Hilarii

20-21. De S. Honorato.

CDXLVI.

1-4. Britannia invaditur a Pictis et Scotis. 5-13.

Mirus

terrffi

motus, ubi de Trisagii miraculo veritas

adstruitur. 14-19. Cyri praefecli

calamitas, unde ad Christum convertitur, virtutibus clarescit. 20-21. Defuucto Proclo Flavianus eligilur. 22-27. Pulcheria administrationem imperii relinquit.

28.

Theodoretus de cladibus hujus temporis

scribit.

CDXLVII.

l-8.Turibius episcopus Asturicensis liberandae a Priscillianistis Hispania^ laborat. 9-12. De Turibio clarae notitiae. 13-23. Leo Turibii legationi respondens, Concilium generale indicit in Hispania;

ubi de Symboli addilaraento. 26. Leo deponit Bassianum episcopum Ephesinum. 27. De sepul-

crorum effossoribus.

CDXLVIIL

1.

se ipso rationem reddentis. 18-49.

Consules. 2-7. Theodosii edictum Nestorianos exagitantis. 8-17. Variae Theodoreti Epistola? de Quomodo haeresis Eutychetis orta et detecta; etsingula de

eodem

acta in Concilio Constantinopolitano. 50-S2. Flaviani Epislolae ad

Leonem de damnatione
gratiam

Eutychetis. 53-53. Eutychetis doli et

conatus pro sua haeresi

praeserlim ad Leonis

captandam. 56-76. \hm episcopi Edessae causa et judicium primum Tyri, deinde Berythi. 77-82. Theodoretus calumniis vexatus se per Epistolas defendit. 83-84. Leo redarguit episcopum Beneventanum.

ANNALES ECCLESIASTICI.

INNOCENTII ANNUS

11.

CHRISTI

412.

i.

tistas.

Honorii pietas et Rescriptiim contra DonaQuadringentesimus duodecimus annus,


et
,

Qui

nisi a

conductoribus, sub quibus commanent,

vel procuratoribus executori exigendi fuerint prae-

duobus Augustis consulibus, Honorio nonum


Theodosio quintum
feliciter
,

deletis

ope divina tyrannis

incboatur. Cujus primo niense ideni Hono-

quod primum ad Chrislianam religionem spectare sciebat, qua niliil antiquius habuit, obslinatos animo Donatistas illos, qui post evictam in proxima Collaiione a Calbolicis causam adhuc in
rius
,

poenam ita ut nec domus homines ab hujusmodi censura habeantur immunes. Uxores quoque eorum maritalis segregatim mulcta constringat. Eos enim quos nequaquam
sentati, ipsi teneantur ad
:

nostrae

illafa

damna
,

correxerint, facultatum

omnium pu-

blicatio subsequetur. Servos etiam

schismate perlinaciter remanerent, diversis pcEnis,


dato rescripto, niulcfaAit, atque prinium Ecclesias, ac caetera

adcolonos verberum crebrior iclus a prava religione revocabit, ni maliut ipsi ad prmdicta dispendia ( etiam si sint Catholici refineri.

dominorum

monitio

vel

earum bona,

illis

indulgentia principis

Clerici

vero minisfrique

eorum

ac perniciosissimi

anno superiori ante Collationem ad demulcendum eorum animos reddita, Catholicis restituenda esse
prfficepit
:

sacerdofales ablati de Africano solo,

quod

rifu sa-

crilego polluerunf, in exilium virifim ad smgulas

laicos insuper pecuniariis pcenis pro con-

ditione cujusque punivit; clericis vero exilium ir-

quasque regiones sub idonea prosecufione niittantur; ecclesiis eorum, vel conventiculis, prffldiisque
(si

rogavit

illisque legata Catholicae Ecclesiae deberi

qua

in

eorum

ecclesias

haereticorum largilas
potestalique Catholicae
111

Sed reddamus hic ipsum rescriplum ad Seleucum prsfectum prstorio datuni, nounihil tapraecepit.

prava
(sicut

contulil)

proprielati,

jamdudum
B

statuimus) vindicahs. Dat.


et

kal.

men
habet

antiquitatis carie
'
:

depravatum

sic

enim

se

Febr. Ravenna;, Honorio IX


conss.
3.

Theodosio V. AA.

2. Cassatis

quai pragmatici, vel adnotalione


;

manus

nostrae potuerint impetrari

et

manentibus
et
:

his qua; etiam

dudum

super hoc definita sunt,


sacerdotes,

Hactenus verba rescripti. Cujus quidem Honorii sanchonis pluribus in locis S. Augustinus meminisse videtur. Nam quod ad caput illud spectat de irrogato exilio clericis

veterum princi|)um sanctione servata


prolatffi legis

Nisi ex die

Donalistis

haec habet contra

Gaudentium

'

omnes Donatisla; tam


:

quam

Mifiora in vos consfifuit imperalor propfer


:

man-

clerici, laicique

Catholicis ea, quae sacrilege desci-

vere, reddiderint

tum

illustres singillatim poenae

ferre,

nomine

Fisco nostro auri

pondo quinquaginta

co-

suetudinem Chrisfianam exilium voliis voluit iunon mortem sed vos homines docti considerantes quid debeatur merito, et quid minus sit in
:

ganlur inferre, specfabiles auri pondo quadraginta,


seuafores auri pondo trigiufa, clarissimi pondo viginti, sacerdotales auri

supplicio,
tis

non de
:

judicio ilhus, sed de veslro addi-

pondo

triginta, principales

morfem cum scilicet voluntarie ipsi more suo eam oppeterent. Ad hanc quoqne legem idem
:

auri pondo viginti, decuriones auri pondo quinque,

pondo quinque, Circumcelliones argenti pondo decem


negotiatores auri

pondo quinque,

plebeii auri

S. Augustinus visus est alludere voluisse. cum scribens ad Bonifacium infer alia haec ait ^ Quicquid ergo noniiue ecclesiarum partis Donati possideba-

L. Lii. de liaeret. C.

Tbeod.

Aiig. citnti. Giiudeiit.

I.

Aiij;.

ep. L.

TOMLS

VII.

INNOCKNTII ANNUS 11.


tiir,

(ilKISTI 412.
elc.

Cliiistiaiii

iniperatoics legibus relij;iosis cuui


Calliolicaiii

lieri

omiiino pcrmitlas,
id

IMuribus enim argu-

ipsis ecclesiis ail

transirc jusscruut .
:

Et quaui

(hiiu ergo iiobisitl aM|uissiuie, subdit cuni siut plebcs earunuiem eccicsiaium, iiobisciim

ab eo extorqucre conatus est. Sed et commcndat ejusdcm in quKstionibus exhil)itain


nientis

maiisuctudiiiem, ubi
diligeniiain
(|uaiido
,

ait

Noli perdere paternam


iiKiuisilione servasti,

[lauperes, qui ab cisilem possessiuuculis alcbaiitur


ipsi

quam

in

ipsa

potius foris positi desinant coiiciipiscerc aiiena

sed intrent in uuitatis societatem, ut |)ariter guber-

tantorum scelcruni confcssioneni, iion exleiidentc cquuleo, non salicnlibus uiigiilis, non
ureiilibus iiamniis, sed virgaruin vcrberibiis cruisti
:

nenius nou

illa

tautum
et

qu-LP

dicunl sua, veruni


.

eliam quai dicuntur

nostra

Scriplum
-

cst

(jui

inodiis cocrlionis
ct

iia

magistris artiuin libc,

enim

Omnia

vcslra suiit, vos aiitciu Clirisli


:

raliuiu

ab

ipsis

iiarentibus

et
.

ScTpe etiam in

Et alibi pro cmcione ad popuhim

Lcguiitur,

judiciis solet
ail

ab episcopis adhiberi

Aique

demum
:

inquit, nianiicsUc Kjies, ubi i^riBccppriuit inipcratores, ut qui pnuter Lcclesife Catliolic;B

commuuio-

persuadenduiu liiijusmodi utitur argumento l'oslremo, inquit, pro Ecclesia) utihlatc missus
:

nem
siae

usurpaut

sibi

uonicu (Jiristiaiium, ucc voliint


niliil

cs

iioe Eccicsi;c Catliolic;p,

aut (ut

modum

dispen-

in pace colere pacis auctorem,


:

noniine Eccle:

sationis

meiE non su[)crgredi videar) hoc Ecciesiaj

audeant possidere El in fiiie Vcniant ad Catholicam, et nobiscum liabcbunt non solum ter-

ram, sed etiam illum, Quod etiam cx hujus

(|ui fccit

cajluin et terrani .

ad llipponensiuin regioniim dioecesim perlinenti prodcsse, lioc expedire contestor. Si non audis amicum petentcm audi ejiiscopum consulentem :
,

lcgis pra;scripto, reiicta ex

testamento Donatistis deberent accipi a Catholicis,


Modo hinc ipse sujierius ex jiersona ipsorum deiicientes ubiquc, quid nobis proponunt, non invenientes quid dicant? Villas noslras tulerunt, fun:

quamvis quoniam Chrisliano ioquor, maxime in tali causa non arroganter dixerim, audire te cpiscopum convcnit jubentem . Haic cum audis, iecin mentem revoca qua; dicta sunt anno sutor periori de Syncsio episcopo et Audronico Lybia
,

dos nostros tulerunt

prolerunt testamenla homieis

Pentapolis praefecto

num. Ecce

ubi Gajus

donavit

fundum

Ecdesia;

cui prfeerat Faustinus. Cui episcopus pnoerat Faus-

tinus? Ecelesiae. Quid est EcclesicC? EcclesiaB dixi,


cui praerat Faustinus, sed
Fauslinus. Sed parti pra;erat.
clesia est, etc.
sia; iis

non EcclesicE praerat Columba autem Ec-

nimirum verbis et exempiis deciaratum in eadem causa , iisdemque personis demonsircatum episcoporum esse praefectis quci? pia, (lua; sancta et Ciiristianae sunt legi consentanca, impcrare. Praifecti erant anibo, jusque haben; , ,

tes

gladii,
,

Ostendens jure negari boua Eccleclcmenter

scopi

Synesius

Andronicus et Marceihnus ambo epicadem causa de et Augustinus


: :

qui non sunt in Ecclesia.

l. Donatistce licet mar/is sa'vientes,

habiti.

Ca)terum qui
cum

resiiieraiit post

collationem

sontium qu;i'stionil)US atque suppiiciis, in qua in utroque ipsorum jus episcoporum in pra?cipiendo verum et in puniendis etiam pra>feclis oslenditur
:

ab ineunda

Catholicis unitate proiervi

tantum

abfuii ut his poenis adigi potuerint e schisniate re-

dire ad Ecclesiam, ut majori obduruerint obsiinatione, et crudeliore furore soevierini.

Docent ha?c

eisdem et anatliemate pcrcellendis, in Synesio vidimus deciaratum. o. Scd ct iliud a Marceiiino S. Augustinus exigit, ut confecta Acta pubiica de Donatistarum coniessis

quidem

S.

Augustini

iilterse

iioc ipso

anno

(ut di-

cemus) ad eumdem Warceiiinum cognitorem datcT, quibus mala perpetrata ab eis advcrsus Rcstitiitum et hinocentium signilicantur cum ne in eos captos
;

criminibus et criminosis convictis publice exponerentur, ad ipsorum omnium Donalisiarum

ignominiam, ut

sic nianifestatione
:

ipsorum

scele-

rum

atque confessos poenam morlis irroget, ipse S.


gustinus rogat
;

Auquo-

ubi ha?c de ipsorum

dcliclis,
:

hoc eodem lia^c habet Gesta anno in eadem causa datis qua; promisit ])ra;stanlia tua, veliementer exspccto,
crubescercnt
aliis
'

nam

litteris

rum

ante alia occasione fecimus inentionem


iiios et clericos partis

Cir-

et in Ecciesia
si

Hipponensi jamjam cupio recitari

ac

cumceiiiones

Donati, quos de
factis

lieri

potest, per
:

omnes

Eccicsias etiam in nostra

Hipponensi Ecdesia ad judicium pro


publicffi disciplincc

eorum

dioecesi constitutas

ut audiant homines, pieneque


,

cura deduxerat, a tua nobiiiiate comperi auditos, et plurimos eorum de liomicidio quod in Reslitutum Catholicum |)resb\tcrum commiserunt, et de caide Imiocentii allerius Cathohci presbyteri, atque de oculo ejus etlosso, et de digito praeciso fuisse confcssos.

cognoscant confessorcs iniquitatis

non Dei timore

exlorquente poenitentiam, sed judiciaria dihgentia crudelissimorum pcclorum aperiente duritiam, sive

illorum qui de iiomicidio


publicalione

et

de excaecato ac debiiiin

tato prcsbyteri corpore confessi . Et paulo post de

Unde mihi

soiiicitudo

corumdem Actorum
:

loco judicii

maxima

incussa

est,

ne forte sublimitas tua censeat


iitleris

facicnda subdit
tua (lubitaretc,

eos tanta

legum

severitate piectendos, ut iiualia fe-

Quod autem scripsit eximietas utrum in Tlieopropia debeas eadem

cerunt, taiia patiantur. Ideoque his

obleslor

gcsia jubere proponi

flat, si polest iliuc

frequens

fidem tuam,
niini Christi

quam

liabes in Christo, per ipsius Do-

contluere muititudo

aiioquin aiius locus celebrior

misericordiam, ut hoc nec facias, nec

providendus

est

non tamen ullo modo praetermit-

teudus
'

1.

Cor.

III

Aug.

in

Joan. Iracl. Vl. iu

fin.

^ug.

CLXIX.

Aug. ep. cLvni.

, ;

INNOCENTII ANNUS
6. Quibus ipsis litteris idcm S. Augustinus, quomotlo pcrperent iitlcm cffcrati DonatistiC saevire, Modo Macrobius ciiiscopus conarrat his vcrbis rum stipatus cuneis perditorum utriusciue sexus
:

1 1

CHRISTI 412.
:

Pro vobis hocagitur; pro edicto csse pra;fatum vobis sacerdotesincorruptaindci, pro voliis im])crator Augu.stus, i)ro voliis nos quoque cjus judiccs la-

boramus
sti,

et alia

multa in eodein edicto

ita

posui-

liac at(|ue illac circumiit,

aperuitque

sibi basilicas,

ut

te

appareat in terreni judicis cingulo non


.

quas posscssorum (luantuluscumquc timor clause Cuni ipso (^tiam est ille Itonatus diaconus rcbaptizatus, qui cum fucrit colonus
rat . Et paulo post
:

parva ex parte c.Tlestcm Rempublicam cogitare

Exhibebantur ejusmodi mansuetudinis oflicia tuin a judicibus, tum in primis ab cpiscopis, ut quos
scirent severitate
facilitale,

Ecclesia, versatus est in


talcs

illa

cfpde prtTcipuus. Qui

legum

obslinatius

obrigescerc

non cum eo sunt, quando et iile cum ipso est? etc. At tanlum abest ut novis liis Donatistarum facinoriltus S. Augustinus a rogando pro cis
qui vincti detinebantnr in carcere fericndi, rctraheretur; ut etiam cumulatiori mansuetudinis

coniilate, el benignitatc, onuii

denique

studio eos denierere pro viribus laborareiit. Pra;dicata est

autem ab
:

ipsis

etiam Donatistis Genellilii


iilis

episcopi Catholici aniini mansuetudo, et gratia


cxhibita
:

mcn-

sura gratiarn pro sceleribus pcnderct. Etenim pro

modo

de quo Augustinus Indc ncscio quoventum est ad commemorationem beatae me-

cisdcm ctiam ad proconsulem littcras dedit, quil)us eum abstinere a gladii poena pluribus exoravit '. Sed quid his amphus addidit? Audi quid in dicta ad Marcellinum Epistola ^ de proconsnlc scribat
:

moria; Genethlii episcopi, quod nescio

quam

consti-

liitionem dataiii contra illos comprcsserit^etetTectum

meis ad hoc consenserit hoc sallem pra;stet ut in custodiam recipiantur; atqne hoc de cicmentia imperatoris impetrare curabimus, ne passiones servorum Dei, (|ua} dcbent esse
Si

autem nec

litteris
,

habere non siverit . At de iiis satis. 8. Acta contra Donalistas publicari jiissa. Quid prffiterea in eadem Donatistarum causa actum sit, accipe. Ut de his jugis memoria penes Catholi-

cos perseveraret,
ret in aures in

eademque semper reccns dimana;

schismalicorum

illud factuni est, ut

in Ecclcsia gloriosae,

inimicorum sanguine dehonestentur. Scio enim in causa clericoruin Anaunensium, qui occisi a Gentilibus nunc martyres honorantur, impcratorcm rogatum faciic concessisse, ne
illi

quibusdam
:

Ecclesiis Africanis

cadem Acta pu-

qui eos occiderant,


.

et capti

jam tenebantur,
si

Quadragesima; tempore recitarentur testatur id quidcm S. Augustinus, dum id ipsum ut faciat, aDeuterio episcopo exigit, ubi ait' Pra;sentibus vobis, fratrcm et coepiscopum meuni
blice in Ecclcsia
:

poena simili punirentur Hfcc Augustinus pro perditis

Donatistis

idcmquc contestatur quod


illis

ne

sic

quidem

a proconsulc audiatur, saltem id obtineret,


a se data?, Actis

ut tres ejusmodi Epistola? pro

proconsularibus ad futuram
tur;
licet

memoriam jungeren-

qualuor eodem argumento in eadem ' Epistolte, duaj ad Marcellinum, ad proconsulem una, ad Apringium' judicem una. Agebat proconsulem in Africa lioc anno Donatus vir quidcm ob vitam integram magni nominis, ut alia ad eum ab Auguslino data Epistola
causa extent Augustini
,

Deuterium obstringo, ut quemadmodum fit ajiud Carthaginem apud Tagastam, apud Coiistanhnam, apud Hipponem, apud omncs diligentcs Ecclesias, llt annis sic etiam deinceps facere non pigrcscat omnibus, per jejuniorum dics, id cst, Quadragesima ante Pascha, quando vobis maxime jejunantibus plus vacat audire, eadcm gcsta Collationis perannos
,
:

singulos, univcrsa a capite in fincm ex ordine recitentur.Ha;c Augustinus; qui et in eo laboravit,


ut

eamdcm

Collationem

qno ab omnibus

sine

^*

ttcdio Icgeretur,

docet.

Cum vero non unus Augustinus tantum, sed quoque Catholicte Ecclesia; cpiscopi solerent apud judices pro condemnatis facinorosis intercc7.
alii

redigcretinepitomen, quam Brcviculum nominavit, ut ipse testatur % absohitam hoc anno, ut tradit in dicta Epistola ad Marcellinum '

ubi de suis hujus temiioris lucubrationibus ageiis, Cum enim ab coruin hominum necessiha-c ait
:

dere

Macedonius

et ipse judex, jus gladii


lilteris

habcns,
,

tatibus aliquantulum vaco, qui

me

sic

angariant,

eumdem Augustinum

interpellavit

num

acquiescendum essct precibus episcoporum reis poenam dimitti postulantium pi';psertim si proba;

nec contcmnerc non desunt qua; dictanda propono, sic in oiiorteat arhculis temporum constituta, ut diiationem non
ut eos nullo
:

modo

liceat evitare,

bilis sit

conjeclura, cosdcni in deterius [)roIapsuros.


"

fcrant. Sicuti niihi fuit breviatio

gestorum

Collaliose

Extant

ipse Maccdonii littera;

ad Augustinum
^'

cu-

nis nostric satis operosa', cuin vidcrcin

neminem

jus etiam ad illuni reddita Epistola

legilur argu,

velle ianto aggeri litterarum legendo committere.

mento

diserte conscri|)ta

([uas tu

ipse

sl

lubet,

consule, simulque S. Ambrosii

Epistolam ad sludium

"

eamdem tractantis scriptani. Commcndat auiirfcfecti

Sicul milii fuit etiam Epistola ad ipsos laicos Doiiatistas de liac cadem Collalione nostra, quani niodo

aliquol lucubiationibiis terminavi . Intelhgit eniin


S.

tem idcm Auguslinus

'

ejusdem Macedonii
recitat, et

Augustinus de

libro, cujus est titulus,

ad Dona-

in pronuilgandis adversus Donatislas cdictis exhibi-

tistas
iile

post Collationcm.

Quanam

autein occasione
dispuia-

tam leihtatem, dum hxc


'

laudat ipsuin in

scriptus fuerit, inodo


9. Collatio

dicendum.

AuQustini

cum Fortunio
"

ct

' Auj;. ep. r.Lxxvin. ' Aug. ep. ccxxvii. Aug. ep. cxxvii. ' Aug. ep. CLX. * Aug. ep. cxxviu. * Aug. CLViii. CLlx. * Ambr. ' Aug. e|i. ep. Lii). Aug. ep. L)v. ep. Lxxvi.

'

Lll. in fin.

'

Aug. (lc gestis fum Emerilo. Aug. ep. CLViii.


'

.\ug. lietract.

I.

ii.

c.

"().

INNOCENTII ANNUS 11.


tio.

CHRISTI 412.

Oiiod enini Donatista)

episcopi in

eadem

Col-

H.
aliipiot

anno snperiori vicli pcnitns non lanlnm non acipiievissent scd


lalione
,

et confntali,

horas in alterno sermone


siiKiiiamur.

Res tamen utcumque agi coepta est, et protraximus


,

ohstinatiores

quantum
luaiitiiim

vocibiis interquiescenlibus varie tiimul-

atque pngnaciores abscessissent,


grassati essent,
alii

et

puhlica vi

alii

Sed

in

ipso

disputationis

vcro verbis et scriplis compliira

cxordio, cuni vidcremus ea

qum

dicebaiitur, sub-

sparsissent mendacia,
fuisse

judicem,

se vero

nempe corruptum a noslris ab eodcm compressos, negcnus compliira fm-

inde labi de

memoria

vcl noslra, vel

eorum, quout ct vos

rum

salulem maxime curabamus;

et ut esset iiohis

que loqui permissos,


reliclo scliismale, ad
ferret,

ct alia id

caiitior,

modeslior(|ue Iraclatio, sinuil

gentes, quibus populus Donatisla rcvocaretur, ne

atciue alii fralres (|ui ahscntcs erant, qiiid inter nos

Ecclesiam Calliolicam se trans:

achim
iit

essel,

legendo cognosceretis

iioslulavimus,
diii
;

sed conlineretur in impictalis officio

rcs

a nolariis verba nostra exciperentiir. Ubi


vel ei consentientibus reluctaliim est

ab

tanta

haud dissimiilanda, contenmcndaque Patribns

illo,

postea

visa est.

Quamobrem boc

ipso anno, niensc Jiinii,

tamen
id

ipse concessit. Sed notarii (|ui aderaiit, alque

ea de cansa provincialecpiscoporumConcilium CirkB


in

strenue facere polerant, nescio qua causa excl(|ui

Niimidia cclebrare decernuiit, cui inlcrfuerunt


(|ui

pere nolueriint. Egimus saltem, ut fratres

no-

Silvanus,

cjus provincine

primatem agebat

Au-

biscum

erant,

qnanquam
cst.

in

hac re

tardiiis jiossent,

guslinus ct

alii

ejus provincia; episcopi, ut ex Aclis

exci[ierent; pollicentes nos ibi


licturos.

easdem tabulas re-

ejus convenlus et Epislola inde scripta apparet. Sed

qnid accidit? Cuin Numidai


vocarentur,
et inter alios
:

ejiiscopi
S.

ad

Synodum
epi-

excipi, et

Coeperunt verba nostra aliqua ab invicem ad tabulas dicta sunt.

Consensum

idem
in

Auguslinus

Postea inordinatas obstrepentium inlerpellationes,


et propterca

scopus Hipponensis

ipse

itinere

constitutus,

nostram quoque turbulentiorem dispu-

cum

Tibursicum pervenisset, nactus est ibi Fortunlum ejus civilatis episcopum parlis Donalislarum cum quo sibi congrediendum fiiit, publice dispu,

tationem notarii non valentes sustinere, cessernnt,


nobis sane non desislenlibus, et ut cuique facultas

dahalur, mulla diceiitihus. Ex quibus omnibus


verbis nostris
tius

tando de his quae spectarent ad

communem causam
:

quantum
ei lilleras

recordari potni causaj to-

quid autem ea Collafione in via obiter habita aclum sit, ex ejusdem S. Angustini scriptis inlelligcmus ejus exlant ea de
inter Donatistas atque Catholicos
:

actionem, dilectionem vestram fraudare nolui.

Poteslis
bet,

enim

meas legere;

ut vel approsi

vera

me

scripsissc; vel ipse vobis,

quid me-

re dala;

littera;
'
:

ad Donatistas, in quaruni exordio

lius recolit,

incunctanter insinuet. Hcec prtcfatus

hcEC leguntur
tO.

Auguslinus,

summam

Inita;

inter

eos Collalionis

Fortunium quem Tubursicum habetis, episcopum, per eamdem civitalem, quanquam


ad Cirtensem Ecclesiam pergeremus, experti sumus, ila omnino, ut de illo solelis benignissime polliceri. Eam ipsam quippe
festinantissime,

eadem ad

eos Epistola complexus est,

quam
ibi

majori
posita
,

olio tu, lector,

consulere potes. Qua; enim

cum

est controversia

de spurio Concilio Sardicensi


,

nos

cum

de eo suo loco egimus


12.

pluribus perlracta-

vimus.

vestram de illo nobis sermocinationem cuni ei renuntiaremus, volentes eum videre, non abnuit.

Venimus itaque ad eum quia a?tati ejus id a nobis deferendum videbatur potius quam exigendum ut
: ,

ipse ad nos venirct prior.

Perreximus ergo, comi-

non paucis, quos forte aggregatos nobis illud tempus invenerat. Cum aulem apud eum consedissemus, rumore disperso, non parva pra^terea
tantibus

turba contluxit. Sed in tota

illa multituihne perpauci apparebant, qui utiliter ac salubriler agi causam illam, et tantain, reique tantae qua;stionem

prudenter et pie disculi cuperent. Casleri vero magisadspeclaculum,quasi altercationis noslraj prope
theatrica consueludine
lutis, Christiana
,

quam

ad instruclionem sa-

devoUone conveneranl. Quapropter nec silenlinm nobis pra;bere, nec inlenta nobiscum atque modeste salteni et ordinate colloqui potuerunt, exceptis (ut dixi) paucis,

non prajtermittendum tum coiitra Cresconium agit, duobus potissimum argumentis coarguisse S. Augustinum Concilium illud ab adversario citatum, non fuisse Calholicorum episcoporum Prinio quidem quod in eo Julius Romanus episcopus legeretur esse damnatus et secundo, quod litlera; Synodales ab eo datae legerentur scriptoc ad episcopum Carthaginensem non autem (ut moris erat) ad Romanum Pontificem quibus intelligas, male audisse apud antiquos, quicquid contra Romanum Pontiflcem dictum, factumve edictum legerelur. 13. Sed quo loco habitus, et quantae a^shmationis esse deberet ipse Romanae Ecclesiae Ponlifex idem S. Auguslinus ad eosdem ad quos scripsit
Sed
in his hic
,

ea Epistola,

lum etiam dum

'

dictam

de

Coliatione

cum

Fortunio

Epistolam,

quorum

religiosa et

nempe ad Eleusium, Glorium, Felicem, et alios, cum eodem argumenlo, de causa nimirum Donatistarum litteras dedit,
haec

simplex ajiparebat inlentio. lla^iue libere pro sui cujusque animi motu immoderate loquentium, omnia strcpitu
sive

habet inter alia

Cum,inquit de
manae Ecclesis,
droi in

Cacciliano,
(|iia
,

se videret et

Ro-

ipse

turbabanlur nec evincere sive nos, rogamlo iiiterdum etiam objurgando


; ,

semper
et

Aposlolica; callieterris
,

vignit

principalus

caeleris

unde

potuimus, ut nobis modestum silentium pra^berelur.


Aug. ep. CLiUi.

Evangehum ad ipsam Africam


Aug. cont. Crescon.
1.

venit, per

commu-

'

iii. c.

34.

Aug. ep. clxii.

INNOCENTII ANNUS
nicatorias litteras esse conjunctuin, etc.
oli
1(1

M.

CHRISTI 412.

Arguens

Caliiolicum Cfficiliannm e?se cn^nitum et pro,

redarguendi mendacii. Hsec (luidem Patres ex Synodo. Privalim antom S. Augnslinns Brevicnlum
scripsit, sed anle

baliun
litteris

(|uod
(nt

Romano

Pontifici

dictnm

est superius) jnngcretur.

communicatoriis Porro
ad
Gciililes, ut
(|iiil)us

dictam Epistolam datam ad Mar-

cellinum

',

in (]ua (ut vidimus)

menlio habelur de

erant
et

illa

pacis, concordia^, ct unifatis syml)oluni,


al)
iis ([uai

Epistola ad laicos Donatistas, necnon de Breviculo.

longe diversi generis


ipsa

Postea vero elucubravit eadein ex causa S. Angusti-

IkTcreticos a
liac
((

Catholicis scriberenlnr; de

in
:

nus commentarium ad eosdem


((

laicos Donatistas,
:

Angnslinus cjns exordio ait Factnm est, nt etiani ad nonnnllos Donatistarnm primarios scribeiemus non excomunmicatorias litteras, quas jam olim propler suani pcrversitalem ab unitate Catholica, qmc toto orbe dilVusa est, non
Epislola

exordium Quid adhuc DonatistiB seducimini ab episcopis veslris? etc. Qua? ouniia simul atque absolvissct, se scripsisse dictam ad Marcellinum Epistolam, Augustinus ipse testatur.
16. Sed et subdit, dedisse se tunc duas Epistoalleram ad ipsum Marcellinum, ad Volusianum vero alteram extant amb;c % atque dignae nt in cis
las,
:

post Collalionem inscriptum; cujns est

accipinnt, sed

lales

privatas,

qualibns nobis uti

etiam ad Paganos licet. Sed iter jani Angustini Cirtam versns cum Alypio, qui pra;sens fuit Coliationi cum Forlnnio, prose(|uamur.
li.

De

Yoliisiano, ct

quas

ejiis

gratia lucuhra(nt alia

tiones Aufjustiniis scripserit.

diximus) Nnmida! episcopi Cirtai


ex causa
,

civitatis,

Convenernnt non

quam
,

ut consilium iuirent, decernerent-

que quonam pacto occurrendum esset calumniantibus Donatistis et conantibus raendaciis irritam reddere CoUationem anni superioris. Qnid autem
inter cos transactum
sit
,

immoretur efenim pro digniargumenti ipsaiad Volusiannm data? litlerae primum locum inter imilliplices ejnsdem Augustini Epistolas meruerunt.EratVolusianusGenhlis homo, inter Romanos nobilitate nulli secundus, et philosophicis disciplinis imbulns inler primos philosophos adnumerandus cujus mater Christiana feinina religiosissima erat, qua; occasionem nacta
ali(|iiantisper oralio
tate
:

et

communi

sententia de-

profectionis Marcellini in Africam,


licite egit,

creveriut; licet Acta ipsa perierint, Synodalis

Epistola inde scripta exlat ad Donatistas.

lamcn De qua
nbi

ut ageret

cum Augnstino

apud ipsum sol(qnein fama

sciret

omnium

disertissimum) ut scriptis suis Volu-

quidem
decimo

illud in primis

admonendum putamus,
'
:
c(

sianuin filiuin ad fidemChristianam amplexandam,


oinni stndio adhibito, conaretur adducere. Quffiram

in ihie ipsius sic legitur

Hicc ad vos scripsinuis


piissimo

Honorio VHI cons. manifesle in numerum errorem irrepsisse cum octavus pro nono consulatus sit positus quod quidem menduni ex eadem ipsa Epislola redargninnis. Duin cnim in ea inentio habetur Collationis habitfe anno superiori Carthagine sub
octavo
Julias,
,
:

kalendas

autem

fucrit inater Vohisiani, nobis hactenus in-

est. Scimus tainen, Volusianum us|ue ad obitum inEthnicismo intlcxo animo perseveiantem patriuim fuisse Melaniae junioris; per quare ad

compertum

fidem Chrisfi capessandam jam diem obiturus tandem persuasus est, ut suo loco dicturi sunuis. Pu~

Marcellino,

qnomodo

adnolari Epislola

illa

[lotnit

tamus quidein,
fuisse

fuisse

Volusianum fratrem matris

snb octavo Honorii consulatu, qui incidit in annum ante Urbis excidium ? Quod vero |)aulo post Collationem eamdem Cirtensem Synodum esse habilam, ex litteris ad Marcellinum datis apparet; nonusconsulatus pro oclavo, et

Melaniaj junioris,

quam Albinam nomine diclam meminimus; patris vero nomen ignoratum,


Melanias senioris
:

qui

tilius fuit

saepe
:

enim patruus

invenitur pro avunculo usurpatus

ut nihil obstet

non

alius restituendus erit.

Porro in Epistola illa Synodali ad laicos Donalislas data causa hujus cogendi Concilii aperitnr his
verbis
:

13. Cum in auribus nostris fama crebresceret, hoc vobis vestros episcopos dicere , cognitorem prosmio fuisse corruptum, ut contra eos sententia

quin matris ejus potius fratrem fuisse dixerimus. 17. Quod autcm ad genus et familiam Volusiani pertinet extant quidem de his memoriffi in veteribus inscriptionibus ', ut de Volusiano pra;fecto Urbis sub Valentiniano imperatore, in quibus et nomen ejus inscribitur, Caius Coeionius Rufius Vo:

proferretur

vos anlem

isla

facile

credere

ac

veritati

propterea mullos vestrum adliuc nolle acquiescere placuit nobis, cogente Domini charitate,
:

autem hunc eumdem cuin illo fuisse dicamus, temporanon repugnant; utpote qui sub Valenliniano juvenis erat, sub Honorio etTlieodosio
lusianus. Ut

senex vixerit
intiina

et obierit.

Hunc

eniin proconsulalum

ex Concilio noslro ha;c ad vos scripta dirigere

qui-

in Africa gessisse pueruin, Rutilius


illi

Numatianus
:

bus primitus admonercmini,

illos

vobis victos atque

conjunctus amicifia, docet his versibus

convictos ha>c meudacia jactare. Qui etiam in suo mandato, quod pro illa Collatione feceiunt, et suis

Jamque

aliis

Romam

redeuntibus

hffiret
:

eunti

nominibus atque subscriptionibus firmavernnt, nos


illic

Rufiiis Albini gloria viva patris

tradiloies et persecntores suos csse dicenles

in

Qui Voiusi anti(iuo derivat stemmate nomen, Et Reges Uutilns, leste Marone, refert.

falsitate

atque mendacio manifestissimo detecti atque convicti suiit, etc. Pluia enim, certaqne subdit,

Hujus facunda; commissa Palalia linguae Prima:vus meiuitpiincipis ore loqui.

quibus

ipsi episcopi Donatislse apertissimi essent


'

Aug. ep. cLviii.

Apud Aug.

ep.

i.

et iii.

'

Smet. >nti-

'

Apud Aug.

ep. CLii.

quar. Inscri. pag. 58. n. 9.

H.

12.

INNOCENTII ANNUS
Rexerat ante puer populos pro
consiile rfrnos.

11.

CHRISTI 412.
fiiissc
:

magorum studiosum
rit ipsiiin
fii li

ut non

mirum

sil, si

Ac

qualis Tyriis, terror, amorqiie fuil.

Sedula promisit

summos

imitnlio fasces

tardius, ct nonnisi in cxtreino vitac spiritii contigc-

Si fas cst meritis fiUere,

Consul

erit.

Cbristianum. Sed expefiit riirsus ab


illi

eodem
Hooc ipso.

saiicto Aiigustino Marcellinus, ut

quoque

olijcctioni
Riitilius, ct Volusiaruis

lespondcat

<(

Cur

siib Clirisfianis jirinci-

Eiant

ambo

Gcntiles, et

pibiis tot tanfa(|iie

tum
lis

rci litterarioc,

tum ctiam
hunc dc
:

r(>li{;i(iiiis

arctis viiicii-

riuin?

Pra'sfifit lia'C (|ui(lcm (ut

mala invaserinf Romanumimpedictum est) diser-

amicitia nuituo ftrdcrati. Porro alium


i^raitcr
(iiio aj^itur,

Rufium

tissimc Augiistinus, qiii ct ad

mensuram

addidit

Volusianum,

iwiue eru-

culmeii,

dum

iianc Gentilium

ditionc ac nobilitalc |iolIcntem, luijus tcmporis in-

loquacifatc ubiijue
illo (iit

calumniam garrula jacfatam, cgrcgio commentario


Volusianum
pertinet
:

vcnimus ncmincm iit planc fatcri (juodammodo cogamur, unum cunidciiKiiie csse cum co de quo agimus; (|uem (luidcm discrtissinuim fiiisse, cx Auatquc Marccliini litteris satis pcrsp(^clum habcfur. Qua^ autem lioc anno intcr ipsiim Volusiagustini

diximus) dc Civitatc Dci, statuit coiifulanut sic

dani. Qtiod igitiir ad


iii

ciillii

deorum
:

ad obiliim usque manserit, prava

nuni

ct

Augustinum mutuis

scriplis transacta sinl,

culfum magorum in transversum acfa, (piod vero tandem diviuffi gratire in crcdendo compds fieri, et fidei sigillo [ler baptisUKMis
ejiis ol)

in caiisa fuit

videanuis.
18. Interpellatur igitur S.

nuim
Augustinus
litteris

miiniri in

fiiie

merucrit, matris ejus pro sa-

lufe ipsiiis ardentissima;

ad

Deum

prcces fcliciter

Marcellini, et ipse malris Volusiani jirccihus fatigatur, qui et

impctrariint

sed

quomodo

id acciderit,

suo loco

ad ejus convcrsioncm addixit

animum

dicendum

erit.

cuni alioqui prssens

eum

ipse Marcellinus, ut

cum

co disscreref, ct Cliristianum faccrct, convcnire so Est, lcrd. Nam ipse in lilleris ad Augusfinum
'

20. Hajc vero de litteris ad Volusianum, ctMarcellinum hoc anno esse transacta, ex alia illa post Collafionem dafa prKsenli aniio ad eumdem Marcel-

inqiiit,

nobis

cum codem

Volusiano quotidiana pro


:

linum
de
alia

'

Epistola

(iit

diximiis) demonstratur; uhi et

viribus nostris ct pro ingcnii paupertate disputatio


sandffi

siquidem matris ejus precatione compulsus,

curf mibi est


venire
:

eum

frequenter salutandi gratia con-

(Jignetur .

bac parfc rcddcre ctiam ipse aiiparet) Volusianus Cartliaapegine, ubi et Marcellinus mancbat. Provocavit ruit(]ue Augustinus illi viam, ut de Cbristiana; fidei
licet vicciu in

Degebat

(iit

quam tunc elabo((Nuncin manibus habeo librum ad Honoratum nostrum dequaistionibusquibusdam quinquc (]'.i;',s milii proposuit, et per littcras intimavit. Eo ipso tcmpore (idem ait Augustinus ^) quo coiitra Donafistas vebementer exercebamur, et conamicus tra Pelagianos exerceri jam coeperamus
anni
Iitijus

lucnbratione,

rabat, ista subdit:

veritote sollicitius inquireret.


littetis
^
:

Unde ad eum primis


,

quidam

milii misit

De

salute tua, inquit

qiiam

et in

boc

nes, etc.

saeculo et in Cbristo esse cupio, sanctm matris tufe

votissum fortasse etiam ipse non iiupar tur enim eum divinas Scripturas lcgere, et
in
illis

borta-

si

quid

oboriatur qua>stionis, ad se scrihere. His acccptis litteris ' Volusianus, inili ante congressus mentionem faciens, ex alterius persona,quae in fide
Christiana sibi vidcrentur absurda
,

imo (ut ait autem illis quaesfionibus una erat spectans ad ha;resim Pelagianam de gratia Novi Testamenti Cartbaginem enim ejusmodi quaBstiones per CEcIestium primarium Pelagii discipulum sunt allatac Iioc ipso
:

quinque a Carthagine qusstioExfat de his Epistola ^ ad Honoratum, in fine ipsius) prolixus liber.Ex quinque

declarat

eam,

anno, atque pugnaciter defensae, sed cum auctore etiam judicio Ecclesiastico condemnatae. Quomodo

proponit; nimirum, videri sibi Deo indignum, carnem susccpisse humanam aliaque ad hffc spectanfia operatum. Atque ad postremum de ipso Augustino, magntc etiam apud Genti-

demque solvenda

autem

ista sc

habuerint

enarremus

sed

primum

temporis certa ratio dcmonstretur. 21. Acta contra Ccelestiitm hareticum CarlhaCnm enim Synodus Cartbaginensis celegine.

les famae,
tua;,

Volusianus ba;c subdit

Interest faniEe

ut quaesita noverimus.

Utcumque absquedctri-

brata anno Domini quadringentesimo decimo sexto sub Theodosii septimo consulatu cum collega Palladio

mento cultus
inscitia
:

divini in aliis sacerdotibus toleratur

at

cum

ad antistifcm Augusfinum venitur,

legi deest,

quicquid contigit ignorari . Haec ipse. aufem ad htcc humanarum reruni sayncntissimo Augustinus rescripserit, ipsa quaj extat
49. Quffi

(ut siio loco dicetur) anno abbinc ferme quinlo, Episfolam babcat Synodalem dafam ad Innocentium Romanum Pontificem, in eaque dicatur
ante annos ferme quinquc judicium super Cailestio

Pelagiano agitatum

ad bunc ipsum
videt.
'
:

annum
Factum

illud

tanto auctore digna Episfola patefacit*


*

ex qua ip-

referendum

csse,

nemo non

Sunt haec verba

sum vehementer Augustinum csseadmiratum,MarccUinus testatus cst ad quem ut rursus Augusti:

Epistolffi Concilii

Cartbaginensis

est,

nus

scribat,

idcm rnrsus hortatur

(jui ct

novas
,

illi

ut reccnsendum peteremus, quid ante ferme quinqucnnium supcr Caeleslii nomine hic apud Eccle-

solvendas quKsliones ab eo expetitas proponens significat Volusianum Apolloni Tyanaji et Apuleii

siam Carthagincnsem fucrit agitatum . Hacc ibi. Nec est etiam, quod bujusmodi terminus ferme

ep.

Apud Aug. ep. IV. ' Apud Aug. m.

Aug. ep.

i.

Aug. ep.

11.

Aug.

'

Aug. ep. CLViii.

'

Aug. Retr.

1.

ii.

c.36. 'Aug.

ep.

cxx.

ep. iv.

Aug. ep. xc.

INNOCENTII ANNUS 11.


quinquennii ab anno supeiioii nuinerari debeat. Nam (ut dixinius) ailhuc, quod auctores niinime
proderentur, sine auctorum nomine ha?resis impugnaliatur. PrKlerea nuUa penitus memoria est, ut

CHRISTI 412.
pauca, quac reli(|ua sunt i^ublicorum Acto-

damus

rum

24.

Paulinus diaconus dixit


:

Est aliquis alius?

Cffilestius dixit

Audivi
:

et

plures dicere. Paulinus


(talia

eo anno, quo ab episcopis tolius Africie celebrata est ma^na illa CoUatio, ibidem, codenKiue anno exercilatum fuerit judicium contra Cffilestium. Merito

diaconus
ficit

dixit

Dic

nomina ipsorum
:

cum
:

Ruffino sentientium). Cadestius dixit

Non

tibi suf-

unus sacerdos?
:

El post aliqua, alio loco


:

Au-

ergo exassertione Cartiiaginensis Concilii, hocanno Cffilestii causam ponimus. Ha^c ad tempus insinuan-

relius episcopus dixit

Rehqua

libelli

legantur. Et

recitatum est
statu sint, in

Quod
fuit

infantes (jui nascuntur, in eo

dum satis.
Sed quid adversns Caelestium boc anno actum est Carthagine, investigemus. Periere Acta ipsa hoc anno in episcopali judicio Carlhagine habita, ex quibus tantummodo superest fragmentum a S. Augustino contra Pelagium, et Cffilestium reci22.

quo

Adam
:

ante transgressionem
inserti.

usque ad finem
i'elius

libelli

minoris superius

Au-

episcopus

dixit

Docuisti, Cielesti, aliquando

(ut

dixit

diaconus Paulinus) (|uod infantes qui nas-

cuntur, in eo statu sint, in quo

Adam

ante trans(juid dixit


: :

gressionem

? Cailestius

dixit

Exponat

tatum de peccatooriginali, quod nosbicreddendum putavimus. Sed ante sciendurn, adversus Caelestium quod eadem Acta disi)utasse Paulinum diaconum
;

Ante transgressionem. Paulinus diaconus dixit Tu nega hoc te docuisse. Unum est ex duobus aut ne:

get se docuisse
dixit
:

produnt, quae

sic se

habent, pra^missis his quae S.


ita

Jam

dixi,

jam damnet istud. Caelestius exponat quo modo dixit Ante trans:

aul

Augustinus ea recilaturus
Cpclestius
,

pra?fatur

'

gressionem. Paulinus diaconus dixit


docuisse. Aurelius episcopus dixit
:

quidem in boc extitit errore liberior, usque adeo ut neque in episcopali judicio apud Carlhaginem damnare voluerit eos qui dicunt Quod peccatum Ada^ ipsum sohnn heserit, et non genus humanum et quod infantes qui nascuntur, in eo statu sint, in quo Adam fuit ante pra.'varicalionem
:
:

Nega te illa Rogo quid col:

legerim ego ex hujusmodi objectione, dico, Adam constitutus in Paradiso, quod anle dicatur interminabilis factus, postea per transgressionem pra?cepti

factus est corruptibilis.

Hoc
:

dicis, frater

Pauline?

Paulinus diaconus
episcopus dixit
:

dixit

Hoc, domine. Aurelius


qualis fuitantetransgres-

Et paulo post
habiti
:

ita

describit Acla jndicii Carthagine

Status certe infantum liodie baptitalis sit,

De

Cestis

enim

Ecclesiasticis Cartbaginen-

zandorum utrum

sibus hic ejus verba descripsimus.


23. Aurelius cpiscopus dixit
:

Sequcntia reci-

tentur, hbelli videlicetCa;lesli.

Et recitatum est:

Quod peccatum Ada; ipsi soli obfuerit, et non geCffilestius neri humano. Et cum recitatum csset dixit Dixi de traduce peccati me dubium esse, ita
,
:

sionem Ada?; an certe de eadem origine peccati, de qua nascitur, transgressionis cul|)am trabat? Hoc vult diaconus Paulinus audire. Paulinus diaconus dixit Utrum docuit hoc, an non neget. Caelestius
:

Jam de traduce peccati dixi, quia intra Catholicam constitutos plures audivi destruere, necnon
dixit
:

tamen, ut cui donavit Deus gratiam peritia;, consentiam quia diversa ab eis audivi, qui utique in Ecclesia Calholica constituti sunt presbyteri. Pauli:

et alios

adstruere
Infantes

haeresis.

nus diaconus
Cselestius dixit

dixit
:

Dic nobis nomina iiisorum.

Sanctus presbyter Ruffinus, Romae


S.

debere baptizari. Acta judicii Carthaginensis ex Auguslino. 25. Sed quid est quod Caelestius ait, haereses a
se editas, assertiones fuisse (]uacstionis, et

licet qua?stionis res sit ista, non semper dixi egere baptismo, ac Quid quaris ahud? Hactenus

qui mansit

cum

Pammacbio. Ego autem audivi


sit .

illum dicentem, quod tradnx peccati non


tibi,

Ecce

reses? Attende vafrum consilium. Ut


tiana; hffiresum capila

non ha^enim suas ipita

qui latere diu conatus est Ruffinus, a suo discipulo publice proditur ut hac ex parte Cajleslio plurimum debeamus, quod qualis Ruffinus visus esset, retecta facie, ejecta superimposita larva; justo Dei
:

sius pravas sententias, adversanliaque fidei Cbris-

promulgaret,

ea libello

tractavit, quasi perquaistiones verilatem inquireret:

idque ea

fecit arte,

ut ab ha;resis crimine se excu-

judicio,

omnibus notum
sa?pe

fecerit

ut lioc

satis possit intelligi,

quam

jusle S.
sit,

uno teste Hieronymus in


cerla-

sare posset. Extant ipsa;

quidem
et Sicilia,

quaistiones, ad S.
Galliis episco';

Augustinum ab Eutropio
pis,

Paulo in

hominem

commotus

quamque vera

quas acceperant
illud

in

missa;

quibus

que essent quae de ipsius

dolosis arlibus scriptis

singulis ipse respondet, ac confutat.

Ex

his etiam

prodidit. At observa et illud, citari a Cffilestio

non

cum

prodilur, noluisse Ca.'lestiuin

damnare

Pelagium ipsum, ex quo ba?resis nomen accepit, sedRuffinum, ut corypba^um, atque sectai antesi-

eos qui dicerent peccatimi Ada3 ipsum solum laesisse, nec transfusum in posleros cumqueex diclis ipsius
;

gnanum.

Disce et Ruftini in occultanda impietate


:

dexteritulem
suis intimis

qui|)pe qui

cum

talia sentiret,

atque

manifeste innotuerit, Ruffinum illius fuisse erroris utique affirmandum est praecipuum assertorem
:

communicaret, tamen ad conciliandum sibi nomen absque ulla suspicione Calholicum, Romae apud S. Painmachium virum maxime pium atque diserlum habitare aliquando delegit. Sed redAug. de pecc.
orig. cont. Pelag.

eodem episcopali judiciouna cum Cailestio condemnatum quoque fuisse Ruffinum. Damnatus aut eodemjudicio Calestius quid agit? subterfugia captans, appellandum putavit Innocentium Romanum
Aug.
perfect. just.

'

I.

ii. c. 2.

3.

(Je

INNOCEXTII ANNUS
Pontiflceni
:

II.

CHRISTI 412.
' :

sed
:

litec

specie tenus. ne (luod


sciret

illo

judicio

slringeretur

cseternni

Innoceiitinni

Meminit Joh;ec habet presbytero Gennadius viniani luereUci, et volnptatura et libidinum pra;di-

aeque sibi adversantem fore ex|iertnruni, appellationeni niininie prosecutus est sed eo defuncto, ad ejus succcssoreni Zozinunn Roniam se contiilit, ut
:

catoris

ciii

in tantura

coiitinentis

vita>

el castaj

institutio contraria fuit, ut iiiter luxuriosas epistolas ^epulas)

animam

eructaret . Ha^c ipse.


luereticos,

ejusdem Paulini libello Zozimo papa; oblato constat, quem suo loco reddemus. At de rebus contra Ca>leslium hoc anno Cartliatiine gestis. satis. i>6. Pelagii hceresis primo damnata Romce. Qnod audis de Ca^estii Carlliayine primo judicio haud vehm existime? ipsam Pelagianam luxresim in Synodo Cartliaginensi primum fuisse danuiatam.
ex

27.

Uonorii rescripttim contra

nbi

de Ecclesiastico judicio.

Currc fuit pra-tcrea Ho-

retici

norio imperatori, ut reliqui in Africa existentes hffipoenis gravissimis afficerentur, ita adversus
eos ad Heraclianum

comitem

Africa; rescribendo

Sciant cuncti, qui ad ritus suos ha^resis sulegis


ini-

perstitionibus obrepserunt sacrosanctie

Etenim
nit

S.

Prosper hc siiectans oculis, constanter


:

mici, plectendos se poena et proscriptionis et sanguinis,


si

afSrmat, primitus contigisse Romte danuiari

ceci-

ultra convenire per

euim hoc ipsum

his versibus

'

sceleris sui temeritate tentaverint

publicum exercendi neque vera di:

Adfuil, eihortante Deo, provisa per orbem Sanctorum pia cnra Palrum, non dispare molu

vinaque reverentia contagione temeretur. Dat. vni kal. Septembris, Honorio X (IX) et Theodosio VI (V)

AA.

coss. Hic vero

Conficiens dirosjaculis c.-eleslibus bostes. Hisdem namque simul decrelis Spiritus unus
Intonuit. Pestem subeuntem prima (primo) recidit qus pastoralis honoris Sedes Roma Petri Facla caput mundo, quicquid non possidet armis,
:

rem,

irrepsisse

mendum

admonendum putamus lectoin numerum horum consit


:

sulatus, ut loco decimi nonus, et pro sexto quintus

consulatus restituendus

raUo enim evidens

est

Relligione tenet

nam

ante

decimum

Honorii et Theodosii sextum

consulatum, qui post triennium contigit, HeracliaHtec Prosper.

ut nova More majorum igitur factum est emergens hseresis primum omniuni a prima sede de qua examinarelur, atque pariter damnaretur
,
:

nus (ut suo loco dicetur) jam tyrannus factus, e medio sublatus erat. Contra vero accidisse videmus,
ut rescriptum
inferenda,
libus
:

'

illud Honorii de nece Heracliano

antiqua in Ecclesia cousuetiidine consule quse a nobis suo loco superius dicta sunt. Sed quando damnata? uon quidem in Pelagio, sed in Joviniano

datum inveniatur sub hujus anni consucum constet ejus tyrannidem nequaquam
,

hoc anno cceptam

(quem

primario liseresiarcha. Pelagius enim sub pallio delatebat CathoHco, sub quo din Roma; dehtuit iudeque (ut diximus: tectus vero abiit in Siciliam
: :

post ipsius consulatum anno sequenti) ut tradit Orosius *; sicque videas inversum prorsus esse numerum consulatus, et restituendum esse, ut in mar-

sed

gessisse liquet

gine positus

est

htec
,

quidem

ex

iis,

quae de
:

eodem
resU-

navigavit in Palcestiuam. Cteterum ante ha;c tera-

dicentur inferius

manifestiora reddentur

pora eas htereses fuisse Roma; damnatas, non autem auctores ipsos, intelhgas; quod illi ut vidimus)

tuenda sunt igitnr sub suis data rescripta consulibus ne ex illapsis erroribus, rerum gestarum veri;

nondura

se prodidissenl,

latentesadhucsubtegmine
liferesiarcha

tas

confundatur.
28. Adjecit pius imperator pro rebus, et perso-

ovis lupi. In Joviniano

enim

ohm dam-

natam

Romas, S. Hieronymus - testatur, ubi aUoquens Pelagium ipsum sub Non erubescis explosam persona Critoboli, ait atque damnatam Jovinianisenteniiamsequi? Et ille
fuisse Pelagii ha;resim
:

nis Ecclesiasticis dare rescripta

enim

his testimoniis, tuisque nititur

argumenhs

Imo

tu iUiusinventa sectaris; in Oriente docere de-

ne sciiicet bona canonicam pensionem teneantur obligata muneribus, neve clerici apud alios judices quam episcopos judicio postulentur. Voluit enim Honorius Ecclesiasticum judicium episcopis in omnibus illibatum servari, el ut
,

Ecclesiastica diversis aliis prteter

siderans, qua; olim RomtB,

dudum

in Africa con-

demnata sunt

. Hiec ipse.

Quod

igitur inventi sunt

sacrosanctum inviolatum custodiri. Porro non clerici tantum, sed et laici, et qui inter eos magistratibus fucgerentur,
si

errores Ca;Iestii atque Pelagii in Joviniano hiere-

quid in

Deum
,

peccassent, vel

siarcba fixas habere ladices, in ipsum conversa est


justa imperatoris vindicta.

jura Ecclesiastica violassent

habebant episcopos

Etenim sub hnjus anni


Honorii
reperitur scri-

judices, qui Ecclesiasticorum coiifectione

consulibus

datum

ipsius

Actorum, ipsorum causas judicabant. Quorum judicium tanU


ponderis slimabatur, ut iicet injustam excommunicationis sententiam reos aliquaudo subire contigisset
;

ptum

'

relegatione in insulam

adversus Jovinianumhceresiarcbam, de ejus Roam, quod alia occasione


est.

a nobis superius recitatum


pora,
jeclus,

Ad

hiec

usque tem-

haud tamen conlemnendam putarent; sed


talia

magno

Ecclesia;

detrimento,
Ilalia

licet sBepe re-

ad alios
qui

permansit tanien in

dogmatisles im-

supphcibus

quam
* *

purus. Postea autem in insulam deportatus, nunamplius auditus est. De cujus obitu ex Paulo

eam

episcopos recurrerent agentes ut injuste lata sententia, ab eo tuleral, scinderetur. Est de his esemplum
passi
,

votis,

Prosper de Ingratis.

' Hier. cont.

Pelag.

1.

n. in princ.

Gennad. de

Vir. illnst. c.

73.

'

L. XXI. de pcenis C. Theod.

L. lvi. de basret. C. Theod.

* Oros.

vti. c. ii.

'

L. xl.

L.

uu.

de bsret. C. Theod.

XLi. de Ep. et cleric. C. Theod.

, :

INXOCEXTII ANXUS II.


ejjrejiiiiiii
;i|iii(l

CHRISTI 412.
'

S.

Auuastiiiuiii

iii

E|iistola

'

atl

aimo, iisdem consulibus, Prosper

.\quitanus

lia^c

.Vuxiliuin. 29.

priesens speclans oculis, tradit, Gothos ab Italia pein


liis

Sed quod

versaniur

ilkul

liujus

nitus rcccdentes, sub Athaulpho rege Gallias invasisse


:

moris insiiuiandiim liutamus. Cuni criminisaccusatus, liaiid adeo [ilene,


juiiicii
iit

temporis Ecclesiastici

confirmat id ipsum Cassiodorus. Magna


Dei vindicta, contigit lioc sa?cuIo univer-

quidem

(iamnarl posset, convincerelur, neque cjus inrio-

sum ferme Romauum imperium


cursandum
,
,
;

dedi Barbaris in-

contia ila perspicua appareret, ut absolvi reus penitus posset


:

consuevisse liujusmodi

tum reum,

tum actorem,
sertim
,

per juramentuni purgnndos, ad se.

pulcra sanctorum inartyrum milti

illorum praj-

quorum

virtus

omnibus nota esset. plum nb eodem S. Augustino descriptum ad suos


autem

miraculorum edltione Habes de his in primis exemin

Hipponenses ' de judicio Bonifacii presbyteri. Quid in ambiguitate judicii ipse decreverit, audi
:

depraedandum ac caede hominum devastandiim cujus quidem divini judicii pondus etsi grave ^ideri possit; si tamen ubique delinquentium scelera in alteram librac lancem conjicias, nihil est quod mireris, sed potius cum Propheta occinas * Justus es, Domine, et rectum judicium tuum . H.TC autem ut aperte percipias, provoco te ad octo libros Iioc argumento, hoc ipso tempore,
:

liac ctiaiu

ex causa a Salviano episcopo Massiliensi


:

medium, ut certo placito se ambo constrintrerent. ad locum sanctum se peregrinaturos ubi terrib.iliora opera Dei non sanam
Elegi, inquit. aliquid
,

conscriptos
ista
sia,

a (luo in primis sicut generatim, ita

summatim
qua? in

accipe

Ipsa, inquit, Dei Eccle-

omnibus debet

esse placatrix Dei, quid

cujusque conscientiain niulto

facilius aperirent. et

est aliud

quam

exacerbatrix Dei? Aut praeter pauniala fugiunt, quid est aliud

ad confessionem vel poena, vel timore compellerent.

cissimos

quosdam qui

Ibique quidem Deus

est,

et nullo continetur, vel

includitur loco, qui condidit omnia. et

eum

a veris
:

quam sentina vitiorum? Quotum enim quemque invenies in Ecclesia


omnis
ca>tus Christianorum,

adoratoribus in spiritu
coronet.
biliter

et veritate oportet

adorari

ut in occulto audiens in occulto etiam justificet, et

Yerumtamen ad
fiuiit,

ista

quae hominibus visi-

nota

quis potest ejus consilium peraiiis locis

scrutari,
aliis

quare in

haec iniracula fiant, in

non

fiant? .Multis

loci,

ubi beati

enim notissima est sauctilas FelicisNolensis corpus conditum esi


,

quo volui ut pergerent


divinilus fuerit

quia inde nobis facilius

aut nou ebriosum, aut non helluonem, aut adulterum, aut fornicatorem, aut raptorem, aut ganeonem, aut latronem, aut homicidam? et quod his omuibus pejus est, prteter hac, cuncta sine fine. Interrogo enim Christianorum omnium conscientiam ex his vel flagitiis, vel sceleribus, quae nunc diximus, quotusquisque hominum non aliquid est eorum? at quotusquisque non totum?
:

fideliusque scribi potest, quicquid in

eorum

aliquo

propalatum

Haec Augiistinus
et

Nolam ad

S. Felicis

ablegans reuin,

accusatorem.

30. Mediolani quoque eam viguisse consuetudinem jurandi super loculum sanctorum martyrum, idem sanctus Augustinus subdit his verbis Nos novimus, .Mediolani apud Memoriam sancto:

quippe invenies, qui totum sit, nimis fortasse gravius videatur esse censune plus multo dicam. Facilius invenias reos malorum omnium quam non omniuni; facilius majorum criminum,
33. Facilius

quam

qui nihil. Et quod diximus, nihil


:

rum

ubi niirabiliter

et

terribiliter dffiinones confi-

tentur; furem

quemdam, quia ad
furtum
,

ejus
,

locum
,

ve-

quam minorum, id est, facilius qui, et niajora crimina cum minoribus, quam qui minora tantum siue majoribus perpelrarit. In hanc enim probrositateni morum prope omnis Ecclesiae plebs redacta
est,

nerat, ut falsum jurando deciperet


fuisse confiteri
et

compulsum
red-

ut in cuucto populo Christiano genus


sit,

quoddam

quod abstulerat

sanctilatis

minus

esse vitiosum . Addit his alia

dere

H^ec ipse.

plurima, in quibus diutius immorari, instituti ratio

31. Fuisse

nem

et

Romae eliam eamdem consuetudiperdurasse adhuc temporibus Gregorii


:

haud
tate

ter asseverat,

papae, ipse suis scriptis saepius fidem facit


basilica sanctoruin

nam

de

Sed non praetermittendum, quod firmiadeo excrevisse niagislratuum iniquipauperum oppressionem in Romano imperio,
sinit.

martyrum

Processi

et Marti-

ut optabiles visi sint Barbari venientes,

imo

et
:

com-

niani, ubi

eorumdem

condita erant corpora,

hKc
vi-

plures eos praevcnerint ad ipsos confugiendos


ait
*
:

nam

habet
et a

.\d exstincta

namque eorum corpora


:
: ,

luterea vastantur pauperes, viduae gemunt,

ventes fpgri veniunt, et sanantur

daenionio vexantur
.

perjuri veniunt, daemoniaci veniunt et

orphani proculcantur; in tantum, ut multi eorum,


et

nou obscuris natalibus

orti, et liberaliterinstituti

liberantur

Ha;c ipse. Confirmat id exemplo de S. Paiicruho Roma3 in perjuros aceiTimo ultore


*
:

Gregorius Turouensis

sunt etiam de his alia insatis.

numera exempla;
qiiae

sed

hxc niudo

Jam
,

vero,

reliquaj sunt anni

hujus res gestaj

prose-

ad hostes fugiant, ne persecutionis publica; afflictione moriantur, qua^rentes scilicet apud Barbaros Romanam humanitatem, qui apud Romanos barbaram immanitatem ferre non possunt . Uxc et alia pluia Sahianus qui et parvo uegotio palam facit
:

quamur.
32.

Gothi invadunt Gallias.

Hoc eodem

longe praestantioribus moribus enituisse his lemporibus Barbaros, quam Romanos.


et definit,

'

iu

' Aiig ep. cxxxvH. Greg. Aug. cp. Lxxv. * Greg. Turon. de Glor. matt. c. 3S. Evang.

iioQi. xx.\il.

'

Fiospcr.

i,.

ilii

Psal.
1.

tx

V.

de vero juJ. et

provid. Uei,

l.

m.

'

salv.

V.

TOMUS

VII.

10
34.

INNOCENTII ANNUS 11.


Sed hcBC generatim ad omnes (ut diximus) (iiiae liujns temporis inspcctor, et scriptor

CHRISTI

/i-12.

(|uantum ad passivitatem

libidinis

pcrtinel,

(|uis

sjtoctant,

non conjngem
nulla in

in

numerum

ancillaruni redegit, cl
(lcjccit,

\ir sanctissinuis posteris tradidit.

Venim
lioc

(juod pe-

ad hoc venerahilis connuhii sacramenla

ut

culiariterad Galiias pertinet,

(iiias

anno Go-

thus; ante Burgnndio, Wandalns, Francus, Hnnnus, et rcli(iua Barbarorum collnvics ad radices

domo cjns vilior viderelur in maritali despeclionc, quam quic crat princcps matrimonii dignilatc?
dicissima;
ct

de

viris

Quis autom Aqiiitanorum


sihi ancilla;

usque dcpasta est ciualcs Galloruni tiorum temporum mores fuerint, idem auctor Galliarnm accola
:

divihim non
riinl? E(|ui

lioc fuit,

quem non

impuin fe-

aut adulterum aut maritum jure dixe-

plnribus prosecutus

est,

atque in primis suornm

enim
:

emissarii (ut Scriptura ait

')

Aquitanorum, in quos primo harl)aricus luror irru In nmnihus quipiie Galliis pit; de quihus ipse sicut divitiis primi luure, sic et^iliis. Nusquam im:

miiins facli sunt


sui inhiahat .

unusqnisque ad iixorem proximi Addit et plura alia. At exhorrescit

stylus jam, ac resilit, atque refugit ullerius in tur-

prohior voluptas,

nusquam improhior

\ita,

nus-

corruptior disciplina. Hanc pro muuerihns sacris dederunt Domino retrihntiouem, ut in quantum beneficiis suis ille ad se illexerat ad propitian-

quam

pitudinum cloacam iutingi. 36. Sed atteudamns lacrymas Aquitanici viri sanctissimi Aquilaniaj stragem lugentis, Prosperi, inquam, (ini eodem argumento carmen lugubre cecinit,

in tantum illi flagitiis suis laboraverint ad exacerbandum. An forte falsum est, et odiose potius

dum,

cum

inter alia de Aquitanicis suis

'

quam
qua

\ere

ista

dicuntur? Non oratoria probatione

Curaqvie aninnim palriae subiit fiunanlis imago.


,

uti alii in causissolent, utar,ut

producam qnos,

Et

st(;lit aiite

oculos qiiici|uid ubique ;ient

Frangimur

iinmoiiicis, et pluribus ora

rlgamus

cumque ad probandum, aut paucos, ant extraneos, a ipsos intcrrogemus aut minus idoneos testes quibus acta sunt falsum sit quod diximus, si negarint: fatentur enim, et quidem (quod est gravius) idem sic fatentur, ut in ipsa confessione non doleant
:

Dumque

pios agimus, vertimur ia querulos.

Lugebat
ferius
:

ista ipse

decem annorum

spatiis

nam

in-

animus in fatentihus, qui in agentibus fuit sicut tunc non puduit tlagitia committere, sic nunc omnino non p(]pnitet tlagitiosafecisse. Exceplis tamen perpaucis ferme sanctis, atque insignibus \iris, qui (ut quidam de numero ipsornm intelliait) sparsis redemerunt crimina nummis , git enim Eucherium Lugdunensem,SaloniumViennensem, ad quem scrihit, Hilarium Arelatensem, et ejus pra;decessorem Honoratum, Prosperum Regiensem cognomento Aquitanum, et alios alumnos mo-

enim nunc
:

est

Heu

csede deconni

Wandalicis gladiis slernitur etGeticis.

Non

caslella petris,

Imposila, aut urbes

non oppida montibus amnibus sequoreis


ullima pertulimus.

altis

Barbarici superare dolos atque

armafumris

Evaluere ooines

Ha!c et alia ])lura de patrife clade. Huic junge alium

nobilissimuin Aquitanum, qui privatas est prosecutus suas calaniitates,


notis

quidem lugubrihus

et

nasterii Lcrinensis
ipse)

'.

Exceptis,

in(|uam,
in illa

liis

(suhdit

quos loquor, utique etiam

tunc generali

admoduni colluvione vitiorum,

rccte

minorum

cri-

rcos fuisse credimus qui corrigi a Divininon enim pcnilus Dominus kedit tate meruerunt suum, cui propinatio servatur. Et quid idura? puto

minum

carminihus luctuosis, dum incensa palria ex ditissimo evasit pauperrimus, necessarius egens, et profngus cum suis Vasatas concessit. 37. Cailerum sciendum est, eodem quoque auctore, haud hanc fuisse improvisam Gothorum invasioncm sed cum juncti fcsdere essent Atlalo, ut
:

amici
spreto

et auxiliares excepti
,

sunt

cnm

continuo,

illo

quod semper Deum et in ipso crrore quo obtinere potnit ue diutius erraret.
33. Csteri

respexerit, a

iu

rapinas et incendia
ipse

urbium con\ersi

sunt

unde

de se Paulinus consularis agens.


quorum

autem, et plurimi ferme ac nohilissimi, prope idem omnes, pa^ne unus gurges omnium gula, pa?ne unnm lupanar omnium vita. Et
quid dicam de lupanarihus? minoris etiam crimi-

Pars ego

magna

fui,

privatus el ipse

Cunclis quippe bonis propriis, patriaque superstes.

Noslra ex urbe Gothi fuerant

iNamque profecturi regis pra;cepto Athaulphi, in pace rr repti,

nislupanarputo merelrices enini, qnre illicsunt, fcedus connubiale non norunt, ac per lioc non maimpudicitia! enim piaculo culant, quod ignorant
:
:

Non

aliler

nobis

quam

bellijure subaclis
etc.

Aspera quffique, omni urbe, irrogavere, cremata,

sunl obnoxiaj, sed reatu tamen aduUerii non tenentur, Adde huic, quod et pauca fcrme sunt lupanaria, et

Ha?c Paulinus consularis in carmine Eucharistico,


cui tituhis falso habctur inscriptus
lini

nomine

S.

Pau-

pauca; quaj in his vitam infelicissimam damnavere merelrices. Apud Aquitanos \cro (iua;civitas
in locupletissima ac nohilissima sui parte non quasi lupanar fuil? quis potentum ac divitum non in lulo
lihidinis vixit? (piis

Nolani episcopi.
38.

At (|uisnam
;

De Paulino auctore carminis


iste

Eucharistici.

non

se harathro sordidic collu-

Paulinus fucrit auctor carminis ex notis quibusdam, quas ihi de suo Eucliaristici genere, et ajtate reliquit impressas, aliquid saltem

vionis inmicrsit? quis conjngii tklem reddidit?

imo

possumus

opinari.

Exploso igilur illorum errore,

Salv.

1.

vn.

Hier. ni.

Prosp. in prolog.

1.

i3e

prov. Dei.

INNOCKNTII ANNUS 11.


qiii

CHRISTI 412.
/EquKvus Paulinus
inilii
:

11
natamquc sororis pene gener.

hunc

ipsiini

postea Nolnnuni episcot)um, eo


tria

putarunt esse Pontium Paulinum, quod nomine et pa-

lnde)ilus thalauio, sit milii

convenire videantur,

nempe

(]uo(l

Paulini no-

mine et ipsc aiipcllalus, et Burdigalifl educatus, diuque versatussit; cum revera compluril)us differentiis

Ex qua cum quatuor

liberos
'

num

suscepisse dicat
,

reccnseatqiie

idem Ausonins Pauliduorum nomina


ffiijue

discriminentur ab invicem
illa

nostra bac de

defiinctorum

Paulini et Dryadix', dicatqne diios


ha:c conveniunt
,

re opinatio

est,

ut existimenus, hunc de quo

matri remansisse superslites;

agimus Paulinum natum csse Paulino illo parente, de quo extat in ejus obilu Parentale carmen Ausonii ';

nostro Paulino: qui se dcfiincto patre

relictum

ait

qui

fiiit

maritus
:

fili;e

sororisejusdem Ausonii,
fiicrit,

ut ipse in eo testatur
ideni ibi
ait) ipsi

(juippe qui loco generi (ut

Ausonio

unde

et

avus Au-

liomine,(|UOCum fuit paterna lucredilas litiganda. Tot igitur in nnuin conveiiientibus, signis, nemo me, puto, vanum conjectorem fuisse redarguet.
fratre
liberali

cum

parum

sonius dictus filiorum ejus, inter quos Pauliuus, de quo agitur, adnumeratur cum tamen pohus proa;

39. Porro huic Paulino, cujus est

carmen Eunobilitate

charisticum, duo incidere


siia
,

parum digna
,

vus dicendus fuisset, Paulinus vero pronepos nominandus. Consentiunt quidem |)lura, ut istud ipsum dicamus. Nam quod ad genus spectat, ha^c de eo
Ausonius.
Stirps Aquitaniae mater tibi

alterum purgavit pcenitentia. Etenim conspirationiscum Attalo tyranno


creattis fuerit
sic ipse

qiioriim alterum excusat

snspicione laboravit,

quod ab eo, cum imijcraret, comes privatarum largilionum; quod


^
:

excusat

nam

genilori

Cossio Vasalum municipale geniis.

Altalus absentera casso honorarat honoris

Nomine, privala; comitivam largitiinis Dans mihi, quam sciret nullo subsistere censu.

Sed audi Paulinuni fllium in dicto carmine Eucharistico


'
:

Et paulo post
patriis, tectisque crematis,

Exacto laribus
Vasatis, patiia

Obsidio hoslilis vicina excepit in Urbe

majoium

et ipsa

meorum.

Unde ego non partes infirmi omnino tyranni, Sed Gothicam fateor pacem me esse secutum.

Sed et quod se avum habuisse consulem trium esset anuorum, ubi ait '
:

dicit,

cum

Hoc sic ipse primum excusat. Alterum vero deterius,quod perperam factum diluitper poenitentiam, illud fuit, quod ad improbata fidei dogmata Christianus

Tunc

et

avus primum

illic *

fit

mihi cognitus anni

homo

diverterat

nam

de se

ait

Ejusdem Consul, nostra

trieteiide piima.

His ipsum

Ausonium cousulem
ratio manifestat.

intelligere tcmporis

Sed tua niagna manus, divina et provida virtus Consiliiim sanctorum cunota operanda peregit, Suadenlum mihi tum morem servare vetustuin,

quoqne

certa

Dum enim

subdit

Quem

semel invectum majorum traditione,


Ecclesia nostra teneret.

post multa,

annorum

se fuisse setatis triginta,

cum
ante

Nunc etiam servans


Confessusque igitur

Barbari rupto
infudere
;

cum Romanis
(|uo

foedere, sese iu Italiam


tertio

Proposila studui cnnstrictus vivere lege,

plane

numerando ab anno
senatum

Non

consulatum Ausonii,
ejus
ffitatis

dicit,

usque ad

trigesinuim, invenies biinc esse

annum
:

Domini quadringentesimumsextum, vel sei)timum, quibus vidimus Alaricnm Italiam tentare C(ppisse quo |)ariter anno cum se patre orbatum dicat, relicta adhuc superstite matre utique consentiunt
;

dlgno fortasse piaiis commissa labore Sed rectam servare fiJeiii non inscius ipse, Errorum discendo vias per dogmala prava, Qus reprubans sociata aliis nunc respuo culpis. Post auiem exacla jam trieteride quinta,
:

Rile recurrente slatuto tempore Pascha,

Ad

tua, Christe

Deus,

allaria sacra reversus.

Te miserante, tua gaudens sacramenta

recepi, elc.

quae de
ait,

eodem

patre Paulino Ausonius liabet,


esse,

dum
et

defunctum

cuiu

annum

suas cetatissei)tua-

Sed quibusnam hic htercsis vinculis tamdiu obstrictus permansit? Quod ipse dicat errores illos socialos fuisse

gesimum secundum

implesset,

nimirum decem
:

cum

aliis

culpis

equidem
ftiisse

facit

ut existi-

octo Olympiadas, ut ait his versibus

mem,

luinc Priscillianistarum

turpibus hx-

Inler concordes vixisli Odus amicos

Duodevigiuli functus Olyuipiadas.

Ex quibus eham licet Ausonii consulisitslimare longaevam a?tutem, qui supersles vixil marito lilias sororis, licet eelate pares fuisse

resibus implicitum. Etenim testiticatione Severi et aliorum vidimus iii ea |)rovincia clarissimos viros ac feminas a Priscilliano et ejus sectatoribus fuisse seductos quos merilo divina secuta est ultio, ut per Barbaros bonis fuerint spoliah, ac comiilures
:

il)soruin vita privati. Considerasline, lector, provin-

superius dicat

ii.is

ver-

ciaruin clades suboriri solitas


reses; et

|)iisl

emergentes \m-

sibus.

nbi Callia a Priscillianisiis et a Vigilantio hiEresiarchis infecta est nefandis haeresibus,

quod

'

Auson. Paren. xxiv.

Bibl. sanct.

'

Pau

.ibid.

Paul. in canu. Eucliaribt.


*

e.xtat

tom. ix.
'

Nempe

Burdigalae.

Ausou. Parent. xiii.

Paul. in carm, Eiicharist.

12

INNOCENTII ANNUS 11

CHRISTI 412.
figura et membrisconstare dis-

rnox ipsam depifedandam traditam esse Barbaris?

cunt

Deum humana

Unid ergo miraris, si nostro tcmporc C.allias pessumdari videas? Sed rcli(|ua prosequamur. cpiscnpus pellitiir. 'lO. Heros Arelatensis Erat his temporibus ad expcilcndos pcr Constanti-

putatione loiigissima confutans, ct divinarum Scri-

pturarum
ostcndil

fcslimoiiiis

argucns,

et conviiicens

cos,

Deum

incorruptibilcm ctiiicorporcum juxla


: :

num

immissos in Gallias Barbaros(ut \idimusanno sui)eriori) Constantius dux excrcilus Ilonorii impecujus i^riniordia Ueus iiricclaris victoriis ratoris
,

Patrum fidcm crcdcndum ct post alia Pasciialem etiarn rccursum qucm niagna apud Ni,

CDcam Synodus, post nonaginta


agi in

et quin(|ue

annos

tcmpore

el dic et

luna, sccuiiduni suiim sla-

illiistravit

fclix [ilane,

felicioril)US(|ue

progrcssio-

tum

invcnerat, additis (luibusdam ipsius fcstivitatis

nibus exaltandus, si tantam molctn solidis piclatis fundamentis consolidassct. Seil dum adversus sanctos episcojios aggressus est inirc ccrtamen expertus est paritcr Deum ad poslrennim suis conatibus adversarium. Sed quid boc codem amio in sanctis,

ralionibus cl cxpositionibus, Thcodosioobtulit. Lcgi


ct tres

de Fide libros sub nomine cjus titulatos


cst,

sed
.

quia liiigua inconsonans

non valde credidi

Hsc Gcnnadius. K. His addimus,


cris mysteriis, vel

scripsisse

Thcophilum de Sa-

simum episcopum
quit),

cgerit,

audianius Prosperum rem


:

de Sacris supellectitibus Ecclesiae


Ecclcsia; utilissimum fragmento Epistolm S. Hie(iata",

gestam paucis narrantcm

Eodem tempore

(in-

Dei

quem quidcm librum

nempe

siib bis consulibus, Ileros vir sanctus

fuisse inlclligcre potcs ex

et beati Martini discipuliis,

cum

Arelatensi oppido

roiiymi ad ipsum Tlieo[)biIuin

cum commen:

episcopus pra-sidcrct, a populo ipsius civitatis insons, et nullis insimulationibusobuoxius pulsusest,

tariuni illum latinitate ab ipso rogatus donavit

(luod in Collectione veteri divcrsorum


giliir vcrbis islis
' :

auctorum

le-

inque ejus locum Patroclus ordinatur amicus et familiaris Constantis (Constantii) magistri militum
,

episcopos regionis

cujus per ii)sum gratia qua^rebatur.Ea^iiie res intcr illius magnarum discordiarum

In opere tuo utilitatem spectavimus Ecclesiarum, eruditi testimoniis Scripturaruin, ciua dcbcant veneratione sancta suscipere, et allaris

ininistcrio

deservirc

sacros(iue calices et

causa

fuit . Ha3C S. Prosper. fuit

Quoniodo autem diu


Pontificibus Bonifacio

sancla vclaniina, et catera qua; ad cultum Dominica; pcrtincnt passionis,

laborandum

Romanis

atque Lconi, suo loco dicturi sumus. Orientalis Ecclesioe invisamus.


41
.

Jam vero

res

carcntia,
sortio

non quasi inaniina et sensu sanctimoniam non liabere sed ex concorporis et sanguinis Domini, eadem qua
:

Tlieophili Alexandrini episcnpi obiti/s, scri-

pta, et res gestce, cui succedit Cyrdlus.

Hoc

corpus ejus
rius

et

sanguis

majeslate veneranda. Sus,


,

eo-

cipe igitur libruin

dem anno

iisdem conss. Tbeopliilus Alexandrinus episcopus ex hac vita migravit, cum sedisset annos viginti septem. De ejus ex hac vitatransitu mira hicc
ex Isidoro diacono Joannes

tuum imo meum et ut vedicam, nostrum; cumque milii favcris tuus


enim meuin sudavit ingenium
laiina; linguae
,

fautor eris. Tibi

et

facundiam gifficam

nolui paupertate

Damascenus recenset

'

pensare. Ncijue vero, ut diserti intcrpretes faciunt,

Tlieopbilus ob illud peccatum (quod scilicet nun-

nomcn passus essct in donec ecclesia recilari) non poterat animam agere allata ei fuit imago Chrysostomi; quam ille cum

quam

Joannes Cbrysostomi

verbum verbo reddidi nec adnumcravi pecuniam, quam mihi per partcs dederas sed pariter altendi
: ;

ut nihil dcsit ex sensibus,


bis.

cum
;

aliquid desit ex ververti,

Epistolam autem iuam idcircoinlatinum


ut

adorasset, spirilum emisit. Sic (|uidem

Deus ma-

et

buic voliimini pra^posui

omnes qui

legerint

gna

suae dispensationc misericordiae opcratus est,

sciant,me non temeritate acjaclantia, sed pra3ceptis


beatitudinis tua; suscepisse onus ultra vires ineas.

ut tantus vir Calholica Ecclesia (ut vidimus) ob expulsionem Origenistarum et alia Dcnemeritus

Quod an consecutus sim; tuo


certc
si

judicio derelinquo

non decederet ex hac

vita

absque ejus

dclicti

poe-

imbecillitatem reprehenderis voliintati ve.

nitentia, cujus causa (ut vidimus) indignalionem

niam commodabis. Vale

Haec

tibi sint, lector,

pro

quoquc Romani Pontiflcis incurrisset. Sed et apud Sancta) niemoVitas Palrum haec de eodem ^
:

libro Tlieophili, qui excidit

una cum integra Hiero-

nymi

Epistola,

qua majore ex parte temporis edapauca ha>c ab ejus faucibus erula,

ria;

Theophilus
:

arcbiepiscopus
es,

cum
.

moriturus
Reliquit sui

citatc corrosa, vix

esset, dixit

Beatus

Abba

Arseni, quia semper

posteritali sarla tcctarelinciuimus.

hanc horam ante oculos habuisli


ingenii

43.

Scripsisse fertur
-

librum de Ha;resibus in

monumenta

posl se Tbeophilus, qu;c


ait
'
:

Gen-

Epiphanium
clcsiaslici

cxtant etiam complures ejiisdem Ec-

nadius numerat, ubi

Scripsit

Origenem

unum

et

grande volumen,

pa;ne ejus dicta et ipsum pariter

advcrsum quo omnia damnat similifer


in
:

docens, non a se

eum primuin

sed ab anlii|uis Pael a prcsbytcrio

tribus et niaxime

Heracla fuisse
et

ejectum,

et

de ecclesia pulsum,

de civitate fuga,

canones ^ tres praeterea Paschalcs Epistoloe, cum aliociui per latinitati reddita; singulos annos singulas dare soleret; ut ex brevi liac ad cum Synesii Epistola possumus intelligere, quae sic se habet * Utinain profunda et plena scnccta te exspeca S. Ilieronymo
: :

tum. Sed

ct

Anlbropomorphitas ba^reticos

qui

di-

tet,

sanctissime et sapientissime Theophile

nam
illust.

et

',

(le

Damasc. de Imagin. 1. iii. ' Gennad. de compunct.

circa fin.

Vii,

sanctorum Pairum

'

Extat

in

Hsrosologia.

i.

Vir. illust. c. 10.

Extat in Bibl. sanct. tom.

Meminit Trilliem. de
'

Vir.

Syn. ep. ix.

INNOCENTir ANNTJS 11.


in aliis vitae

CHRISTI 412.

13

commodus

fueris, si scrveris; et m;i\i-

ter sacri cleri

mum
et

additamcntiim configit scholcT Chri?ti cx Pa-

nc{j;yricorum librorum
aug^escit. Sic

numcro, qui

in

annostccum

sane

c|u<t

hoc anno dimissa est oratio, partim magni-

dominatum, rerum prteterea scccularium principatum acquisivit. Ouapropter Cyrillus sfatim ciim Novafianorum Ecclesias qu<T erant Alcxandriac, occlusisset non modo omnem sacriim
, ,

jucunde

affccit civitafcs, et profuit

tiulinescntcntiarum, partim gralia vcrl)orum.Ilac-

thesaurum, qui in illis fuit, penitus abstulit, verum etiam Theo|iemplum illorum episcopum omnibus
suis fortunis privavit .

lenus Syncsii Epistola, qua Panegyricas oralioncs

Htc

Socrates

sed ob cjus

non diibium

est

vocare Paschales

illos

tracfafus

secfae p<atrocinium fide suspectus.

tres tantum habemus a S. Hieronymo in Jatinum vcrsos illos scilicet adversus Origenem editos. Sed el in his observa S. Hieronymi prudentiam, abstinuisse ipsum a singiilorum post editorum tracfatuum qiiam coeperat, versione posfiiuam
, ,

quorum

tanum
lus.

episcopum ConstantinopoliCyrillum Epistolw de restitucndo nomine Chrysostomi in Diplycha cui tandem favet Cyril46. Jnter AltirAim
el

Cum autem

vivenfe Theophilo,

cujus

quodammodo
clesiasticas

vinculis fenebafur obstrictus Atficus


iii

Theopliiius
pticlia

Romano

Pontilici

de restituendo

in

Dy-

episcopus Constantinopolifanus, ne
seclusus a

tabulas Ecid
(ut

Joannis Chrysostomi nomine obniti coepif.

Ad postremum autem Iitc de eodem Tlieophilo minime practermittenda sunt quod licet ei ob .loannis Chrysostomi causam a Romano Pontifice (ut vidimus) fuerit communio denegata famen quod consfiterit in obitu emendasse, quod vivens pertinax deliquisset; commemoratione rerum ab eo
4i.
:

nomen Chrysostomi restifueret, ob communicatione Romani Pontilicis


,
:

dictum est superius) permaneret sicut et ipse Theophilus usque duni vixit eo ex hac vita sublafo, idem Atficus faciliorem se pr<Tbuit, admonitus novo Theophili casu, el periculo concitati in

bene gestarum adversus Origenistas recepta est [lost obitum ejus memoria in Ecclesia Catholica cum honore efenim S. Leo papa in E[iistola ad
,
:

ipsum populi qui insuper ad eadem quoque vota Cyrillum nuper creafum episcopum Alcxandrinum, quanfumlibet renitentcm, perlraxit tamen; factumque est, ut ab utroque Chrysostomi nomen sacris
:

Marcianum imperatorem

ifa

de eo

'

Sancfae

me-

Ltiptychis,

tohus Orienfis,

et

Occidentis consensu,

moricE Theophilus AlexandrinT EcclesiT urbis cpiscopus, elc. Idemque in Epistola ad cpiscopos * Galliarnm h<TC de Ecclesia Alexandrina Postca,
:

magna
rentur
:

gloria redderetur, sed et ipsaj pariter totius

orbis Ecclesiae
licet

mutuo

inter se pacis foedere

junge-

obtorto (ut dicitur) eoUo ad id Atficus

inqnif,

recenfioribus a noslra Ttate


,

Athanasium

Theopliiium

probatissimos prTsules

temporibus, proximc Cyrilltim habuit . Sed et Paulus


,

perductus
pienfi, et

et

fuerit, obtcmperans impcratori id cupopulo expetenti. At praestat audire, qui-

Emesenus episcopus, sequester pacis infer Joannem Antiochenum et Cyrillum Alexandrinum episcopos tempore Nesforii hacresis, hTc inter alia pro concione ad populum Alexandrinum Est, inqnit, patris vesfri hTC doctrina est vobis hic thesaurus avilus, beafi Athanasii dogmata, magni Theophili doctrina, columnarum videlicet reclaj doctrinaj.
: :

bus progressibus res tam longo temporis spatio pertractata, optimum ex sentenlia finem fuerif consecuta. Quomodo aufem ha?c se babuerint, reserant nobis atque omni fide significantlifter<T Atficiatque Cyrilfi h<ac de causa ultro cifroque dat<T, quas hic
titii integras dcscribemns habent enim horum temporuin rerum gestarum historiam muitaque alia notatu digna. Sed primum quam ad Cyrillum
:

Ista ille

ut plane videas Theophili

nomen

post obi-

Afticus Epislolam dcdit, sic se habcl'


47. Atticus Cyrillo felicitatcm.

tum magua
45. Post

a^stimalione retentum. Sed de Theo-

Incidimus eo

philo hacfenus. obitu subrogatus est in


fratris filius,

triduum autem ab ipsius Theophili locum ejus Cyrillus ipsius non sine controversia, cum alii pcfecui favebat stude:

quo non putaveramus, et acquicscimus necessitate in eo quod minus ex nostra sentenlia processit, utililatem justitiT prTi)onentes. Efenim cognitionibus
nostris ad poiiuli

concordiam

inclinati

canonibus

rent

Timolheum archidiaconnm,

batque Abundantius pra?fectus militum


episcopus creatus

hTC ex

Socrate ^ Simul ac autem Cyriflus Alexandrinus


est, ad eam Ecclesiam ab omnibus IiTresibus expurgandam adjccit animum atque qui hacfenus AlexandriT tolerafi fuerant, Novatianos ab ipsorum Ecclesiis expulit. Meminit horum
;

quidem Patrum detrimentum nullum afferimus, exactae autcm verborum observafioni universi orbis piicem praeferimus. Non ignoro equidem et beatum
Paulinum, cum Ecclesiasticas ederet constitutiones,
sapienter occasionibus provida dispensatione
esse. Scio etiam
,

usum
cense,

qui in sanctorum

numero

tur,

patrem tuum Apostolicnm Theophilum


et

in

omnium

subinfense Socrates et ipse quidcni secta

confusione

Novatianus,
titus est,

cum

ait

"

Post

mortem

Tlieophili

turba a GiTca; superslitionis studiosis excitata, exacfam ad breve tempus observationem


paci posthabuisse.

Cyrillus in sede episcopali collocatus episco|iafu po-

Maximae enim quTque urbes pe,

majoremque principatum, quam unquam


sibi

lago fluctibus cxagitalo pcrsimiles

ex

sententia

Theophilus habuisset, parifer

assLunpsit. Et-

civium non tam


observcatione
judiciis
,

summa legum
et

et

constitutionum

enim ex

illo

tempore episcopus Alexandrinus, prx-

quam

expedifissimis consiliis atque

ad pacem

concordiam facientibus, regi

'

Leo ep. Lxiv.

'

Leo ep. Lu.

'

Socr.

I.

vii.
'

'

Socr. ibid.

Apud Niceph.

1.

xiv.

c.

2.

14

INNOCENTII ANNUS
litte-

;1 1

CHRISTI 412.

atque administrari solent. Qua vero de causa

non

est.

Magna enim

est inler defunctos et supersti-

ras hasce scribam, accipe. Novit sancfitas tua, ac potius illis ipsis oculis, quibus qui in sanclis est,

tes dilfi-rcntia; ila ut

ctiam

libri

proptcr diffcrentem

pater noster Tlieopliilus consi^exit, qualis el

quam
atque

corum, (|uorum memoria conservatur, statum discrcti siut. Nihil cnim Davidi obfuit honorifica Saulis

ingens torba

magnam
:

liauc

invascriturbcm

sejxdlura

ne(|ue Apostolis Arii impiclalis scctasacrilicii

in ea ut sauclior fides et pietas (nc funditus crucretur) periclitata sit

tor

Eudoxius sub cadem


et dissidii

sanctiore

ara

adco etiam, ut iiopulus majore ex parte per factionem sclssus, cxtra inuros conven:

positus, nc(|ue Paulinus et Evagrius Ecclcsifp, qui

schismahs
pro|)tcr
lis

tus egerit
episcopi a

et

plerique sacerdotes ct collega! nostri


dcsciscentes, bonani
,

fuerc, (|uo(l

mutna comnuuiione
,Iesu

duces in Ecclcsia Anliochena obilum non paucis hinc ab annis populi |acem et concordiam mysticis tabupost
inscri|)ti.

piantationem Domini

Ciu'isti

parum

abest,

sunt
riO.

quin evulserint, pacis commoditate scilicet aliquantulum distracta. Sed enim multo sane labore multo sudore, et periculis multis dcsperationis plcplurima et maxima quKcjuc coumumium Panis
, ;

Quamobrem

ipse

quoque ^Egypti Eccleinscribant,


i)ra'ci[)e.
,

siis,

Ecclcsiarum orbis totius j)acificandarum graut uiortui illius

tia,

uomen

Ita

truni uostrorum attjue ctiam pictatis lux precibus


et conspiratione sopita
illa

cnim ciun Patrum canones non transgredierc tum Ecclesiaium simul omnium concordiam plurimi
facics.Te vero ea uobis qua; convcnit, rcscriptiu'um
esse

sunt mala

et

turba quidem

conquicvit, concordia vero et serena tranquilli-

ad

communcm consensum

et

fraleinitatem

tas in orbis uuiversi Ecclesiis obtinct.

respicientem, pcrsuasum habeo. Frat(!rnitatem quai

48. Cum vero nonnulli uomen tautum beati Joannis in mysticis tabulis inscribi vclleut beatus episcopus Alexander, Antiochenum istum dico, Constantinopolim vcnit, et multa ore conlidenti
:

tecum

cst,

omnem
.

vere jubeo

ego, quique mecum sunt, salHactenus Alhci ad Cyrillum Epistola


:

verba
luit,

fecit,

vehemeuterque excitare populum vo-

qua ([uidem vides ipsum eructare adhuc aniaritudinem nondum purgato pectore concepto semel invitumque ac renitentem adacodio in Joannem
, ;

mus

ut vel nobis iuvitis necessario cjus queni dixinomen ita inscribcrelur. Quam rem accurate
,

tuni, ut

quem

fuerat acriter persecutus, cjus

nomen

prorsus pietati tua^ miuislri Dei

religiosissinii dia-

coni, Pelrus et ^'Edesius exposuerunt. Pra;teriit lon-

gum tempus

et

nos neccssitate ea

qua

a populari

rerum admiuistratione provcnit, premi insiiiciebamus, neque tamen quicquam schismatis et dissidii cuni ad ups ex Oriente Dei reliquias curabamus
:

Quod vero in Romanam Ecclesiam, a cujus jamdiu commuuione rejectus fuerat, cssct f)erinfensus, Paulinum et Evagrium defunctos episcopos, qui illi communicarant schismaticos nominat. Quae autem inter ha3C idcm Atlicus scripserit ad Petrum et i^desium diaconos,
in tabulas referri juberet.

accipe

'.

amantissimus Acacius
aulistitem Antiochiae

litteras dedit,

religiosissimum

51.

Ad

Dei

amanhssimum Cyrillum

episco-

Tbeodotum

men

Joannis in Faslos referret,

populo,utnocoactum esse ut
a
;

pum

fratrem nostrum, ut decuit, per Epistolam

scripsimus ea qua; nomine Joannis in Ecclesiasticas


tabulas relato acta sunt. Nihilo vero

veniam rei, quani necessitale ille adductus fecisset, daremus, petens. Et tum bonus ille (|ui litleras ad nos i)ertulit presbyter causam adveutus sui indicans, rem hanc in vulgus niagUcC urbis propalavit;
dataj ad nos Epistolai populo vulgaadeo ut parum abfuerit, quin tumultu plebis universffi repleta urbs sit. Ibi vero ego ibi demum perturbatus, et de rebus maximis discrimen sumet

minus

et

ad

pietatem vestram scribimus, quae melius quam alii ad paceni videlicet et ad tranres nostras novit
:

quillitatem

eas evasisse de sententia piissimorum

sentenham
:

vit

principum, et omnium deinde Orientalium episcoporum, ii)sorumque adeo Occidentalium quo^jue de Joanne sacris tabulis non ut episcopo, sed qui ali-

quando episcopus
propter

fuerit,

inserto, ut

memoria

ejus

mum

veritus,

eo de pace et

piissimum imperatorem adii, et cum Iranquillo rerum slatu egi.Atque ille,


,

communem
,

universi orbis

pacem

coleretur.

Scribimus autem, ne concordia

(ut ita

dicam) ubi-

nihil esse periculi aut incommodi respondit, si detuncti viri nonien, tranquillitatis, pacis, et populi

concordifB gratia inscriberetur. 49. Ita^iue ego ea re persuasus

(quomodo non faceiem ? ) ne religionis nostrae res ex multitudinis arbitrio exemplo uno permisso, peuderent, neve urbem ipsam popu-

enim

necesitate prccventus id

que obtinente solis nobis ei non adstipulanlibus, simul et piissiinis principibus adversari videamur, et sumnie necessariis rebus nostris, ventisaliquibus adversis obortis, et Ecclesia; Christi noceamus. De his hactenus . Quid vero Cyrillus rem aversatus ad Atticum rescripserit, littera; ipsius declarant, quiE
sic se

habent

lari

administrahone assuefaceremus
referri jussi.

nomcn

id in

52. Lcctis qucc a pietate tua


litteris
:

ad nie missa; sunt

Album

Quare (ut quidem puto) neque in sacros canoues commisi, neque judicio Patrum fraudem feci. Menlio namque ejus lit cum defunctis non solum episcopis, sed et presbyteris, diaconis,et laicis ipsis, mulieribusque, cum quibus omnibus
nobis sacerdotii
in sacra

Joannis

nomen

sanctis inscriptum esse ta-

bulis, intellexi.

inteiTOgavi

non

Ubi vero eos qui inde ad nos venere, laicorum, sed episcoporuin ca-

talogo adscriptum

esse

audivi.

Porro dispicienti

mihi, atque animo repetenti, au qui hoc fecere, Ni-

communio, ant earum rerum qusi mensa mystice percipiuntur, participatio

Apud Niceph.

I.

xiv. c. 26.

' ibid. c.

27.

INNOCENTII ANNUS
ca^norum Patruin (locrctum sequantur, et aliquanluluui uicnlis luminibns in maf^nani illam Synouniversum sanclorum illoriuii (iuin inlcndcnti ratrum coIlcj;inni (|uil)usilam vcluti oculis rcnuere ct viribus onmibus quominus ad rcm cam compro,

11.

CHRISTI 412.

15

yEgyptum, et regionem etiain Augustalem, et Arcadiam, ct Thebaidcm, ct Lybiam, ct Pcntapolim, et tot Ecclesias dolorc afficis? non ut quemquam lucrifacias
ris.

omnes nainque lucrifecit gratia SalvatoRemiltote hacin rcad ipsam picfatis tua^doctri:

bandam occurram

obsistcre

vidctnr.

Quomodo

nam. Ne contra
lUKiuam justum
ila

te

ipsuin celclires, et illuslres eos,

narn^iue inter sacerdotcs Dei censebitur, illorumve fcrct sortem, cai saccrdotalis dignitas abrogata esl?

qui advcrsandi stiidio in partes discessere, neque


dcscriptis

judicium accipiunt.

An

Quomodo
erit,

vero in catalogo sacrorum ministrorum

connivere,

et cessare

nos pietas tua suspicatur,

qui Ecclcsiasticis mceniis ejectus cst? Aut enim

ut non diligenter de pra?clara fama tua, et quoinodo


Salvatoris greges regantur, atque

profcssione nostra

men

nihil esse, et

indignum reni ipsam


:

est,

ut sacerdotii no-

manu
etiam

ducantur,
si

communem omnibus

inquiramuf? Una namquc

ha>c,

locorum
con-

esse, quEE

asservata
est,

tamen eis solis qui ad eam vocati sunt, est, dicamus aut si magnum quiddam

intercapedine disjuncti sint, cpiscoporum est cura.

Scd eniin ne in hoc prohxior csse,


traria

et pielati tuai

quod saccrdotalem functioncm a poijuli multitudinedirimit; non miscenda quae misceri non possunt
;

sentire videar

esto nt pauci

admoduin adsunt Ecclesiae,

huc
ciilo

sint scditiosi, (]ui se pro illius malignitate peri-

sed

eorum

qua^ diximus, quodvis in ordine


ct

exponunt

apud nos autem

tot

suo conservandum
nobis
erit.

honore dcliitocolioncstandum
igitur aut inter episcopos lai-

qua; de Joanne decrcta obtinere debcrc contendunt.

Quomodo

cus, aut intcr gernianos, et legitimos, qui talis


est, consistet?

non

Honora, te hortor, eos qui magnarum, splendidarum recteque actarum rerum tulere testimonium ne contumelia sanctorum Patrum
et
,

Quibus igitur sutfragari ae^iuum csl? Quinam, ut L-ctentur, Dco placitum est? illine qui Joanni patrocinantur, cuin tanta designaverit, an qui poenam
boinini irrogarunt
ret,
ci,

qui

cum

alios dolore affice-

pro nibilo duxit?


55.

chorum
53.
vita
iili

afficias.

Quod

si

concordiam Ecclesiarum conser:

Considera eos qui superstites adhuc in

vare, miniine

manent, quomodo rem hanc acceperint. Annon


dolore se

rogo,

contemncndum videtur quod eam scindit mitle gladiuin


:
:

solve id,

in

vaginam
:

omni
cis

rcpletos esse, recte dicant,

si

in

eumdem cum
est,

ordinem

is

cui dignitas ademiita

referatur?
esse

sum
ris

Verum id pictati quoque tuffi persuaputo. Quamobrem ct illis, et nobis moero-

abole causam, tolie

omncm trisliti.nc occasionem.


praeter

suam jubc ex episco[iorum nomenclatura Joannis nomen eximi. Nam si parvi id facimus, et dicimus Non affert dolorem Apostoloriim choro Judas proditor in eodem cuin iliis ordine census Judai autem nomine in eoruin nuinerum relato, quo dcinde
:

Nam
tis

facile et cxpcdite ea qua;

opinioncm
nihil detri-

loco

Mattliias nobis

ponctur?

Cum

igitur

nemo,

accidunt, disponere et administrare, boni et sapicnesse dixerini


:

Matthia cjccto, Apostolorum clioro Judain adscripserit


riffi
:

scd

tum demum, cum

maneat

et servctur, hortor,

postcelebrismemo-

menti afferant. Non cnim quanivis gregem Christi propagare frequenlioremque efficcje studeamus,
,

examina hoercsum,
recipimus
:

si

errorein

suum

iion repudiant,

Nectarium, secundus laudatissimi Arsacii granc quid per vim pcrperam, ct illegitime dus inductum, incmoriam beati viri explodat. Scd pauci
:

et

proinde non oinnino promiitaquadam


eis

fortasse

hoc fcgre ferunt (permilte autcin mihi, ut

dispensationefacilem cuin
sanffi laudataj

amplccti pacem debca dcbita

libere quie volo, dicain)

omncs equidem
:

salvos

fieri

mus, adversus quos pugnare


opus
fiierit,
si

pra?stet. Dispensationis

optcm.

Si

quis vero imperiha sua ab Ecclesia sece-

quandoque

ita

dit, et illius

constitutionibus rcfragatur

qua3 cjus-

ratione deflectere videamur, utin rebus utilibus, et

cominodis detrimentum eviiemus. Sic et beatus Paulus oinnibus faclus est oinnia, non ut exiguuin

modi hoininis est jaclura? Annon ipsc quoque Salvalor nos id ipsum docens, et formam in omnibus
cesserunt locutus
tes discedcre

partcm autem, quampiam danmo afnceret, sed ut omnes lucrarctur. Videamus ergo ejusmodi rerum inveshgationi insistentes, an

quicquam

lucrifaccret,

pra;poncns conducibilia quidcin ad cos qui cuin acest, inobedicntesautem ctrenuenpermisit? Atque tantum abest, ut
ali-

quamtalium hominum

rationcin habuerit, ut etiam


:

non plus huic caus;c

insit

mali,

quam

illa

videatur

habere boni. Tot jam praetericre anni, ex quo jiietas tua thronum suuin tenuit neque quisquam est, qui conventus in Ecclesia tuos vitet quin etiam si ab initio nonnulli dissidendi amore se ipsos ab illis segregarunt lamen et illi jier viin, et gratiam
;
:

ad ipsos dixcrit discipulos An ct vos vultis abire ? 56. Obsequentibus sane multam nos impendere curam, yequum cst. Adversarius autem et inobediens malevolcnliam ipse suam accuset, medicinam odio habens. Audiet vero ille justum judicem

Ex magistratibus vero ([uis non pietatis tuEC dictis audiens est? quis ob hanc ipsam causam est, qui extra Ecclesiam maneat? nemo mehercule est non eniin hoc dat Deus.
Christi

revocati sunt.

diccntem Quandoquidem locutussiim, et nonobemihi et extendi sermoncs, et animuin non ct quic sequuntur. Nos (|uidcin, qui doadverlistis ccmus quibusnam rcbus quis laudcni sibi apud Deiim parct, studiose admoduin id facere atque
:

divislis

ad salutem revocans, aut ad legitimos in Ecclesia conventus reducens,


54.

Itaque

quemnam

insUtuere decet, atque


cere
:

cum

Paulo resistentibus di-

quin omneni potius Ecclesiae mcenibus

ejiciens

Obsecrannis per Christum, reconciliaraini Deo. Inobedientes vero potestati Dei condemnare,

16
illud iisuri^antes
:

INNOCENTII ANNUS II.


Curavimus Babyloncm,
et

CHRISTI 412.
in

non

profanum, ut sacrum,

Album

referamus. Opor-

estsanata; relinquamus eam, quoniam pervenit in

CEElum judicinm cjus. Conscqucns if,ntur non est, proy)ter advcrsos (juorumdam scrmoncs (si (|uidcm
prorsus aliqui sunl) finidilus Ecclesiaslicas sanctiones convclli, ut laicus saccrdotali
dif,niilalc cnilcnti-

luitnanKiiie a nobis rcs illius corrigi, non illum ii()l)is pnescribere, et qux post eum aclasuntconstitucrc.
59. Al(|iie luTc dicimus,

non (|uod
lioc

jaccnti, et

mortuo
malis

iili

insultemus; non cnim

dct

bus adnumcrctur,
tur.

et

honorcm cunidcm

consc(|ua-

neqiic (piod alienis


;

(sicuti scriptiim

cst)

Deus kelemur
:

sed concisionem polius

Neque cnim communcm oibis universi iiaccm, quidam vocenl. Ego qiiidem tum dcmum obtinere dcbcrc et nomen, et rem ipsam pacis censeo, ciim sanclorum senlcnliis non adversemur, ncque illoruni dccrctis repugnemus. Quod si enim beatus Alcxander, conlidentis prorsus
oris vir, jtixta pictatis tiia;

non cnim Christianorum hnc eslconsilium sed (pii id quod liomini condoleiniis, ad uliiilalcm Ecclcsiaj conferimus, canonibus illius
et inslitiilum
;

niliil

i)i;estabilius

csse ducentes. Si iianKjue illos


recle profecto, qui id quoferi

sartns tcctos conservare, atque exauctoratum iiiter

episcopos censercliccret
miiius
fieret,

verba aliquos ex religio-

impedircnt,

atque imniitcs dicesanctiones

sissimis fratribus, et collcgiis nostris Orientalibus

renlur. QuaiidfHiuidem vero altcro oblinenle, alte-

episcopis inani dictoruni fuco dccepit, et ad hujus


rel

rum

consisterc

non

posse, necesse

sit

non propterea morbus hic prorsus obtiiicrc, ct animos omnium depascere sed potius vcluti qua;dam lippitudo Ec-

comprobalionem raptos

perh-axit:

Ecclesia; viiicant, et ex sacro catalogo qui

ministcr nou

sacrorum hoc enim Ecclesias ad paccm servandam conjungit hoc animorum conest,

moveatur

clesiai

ut

illa

oculum rursum

infestans, a vobis repurgari debet

seiisum onincm

perficit.

Itaque iliud nobis dato,

iit

direcle ad 1'atruni decreta respiciens,


:

merito a Christo audiat Oculi tui columbarum. 57. Accepi et ego a Dei amantissimo, qui ad extremam feliciter pervenit senectutem, Acacio litteras
:

pure nos conventus agere, et communicare cum pietate tiia possimus atque tu unius ejusque de:

iuiicti

amorem

post

eorum qui adhuc

vivunt, di-

Icctionem, ac polius post Ecclesiae sanctiones habeas


.

in quibiis rcliginsissimum Anliochia; antisti-

Hucus(|ue

Cyrilli ad
Iiic

Atticum Epistola.

tem

vi

coactum a quibusdam

esse,
:

ut Joannis

me-

00. Considcres

veiim, lector,

quam

infen-

atque moriam celebraret, asscverat commemorat, valde enm virum ea in

illud aperte

sissimo aninio Cyrillus in


fuerit, qui

Joannem Chrysostomum

re dolore af-

nec defuncto pcpercerit, et acre bellum


eos qui pro restitiitione ipsius
in

fectum

fuisse,

viamque qua tam

pra^fracta audacia

jam oniaret adversus


nomiiiis laborarent
est
:

liberaretur, qusesivisse;

et litleras

hac de caiisa a
in

quos hac Epistola invectus

nobis et pietate tua, ne simul

cum quibusdam

eumdem
silia

errorem duceretur, ncve hujusmodi con-

agitantibus cederet, impetrare voluisse. At nos,

hoc animo compositus esset, haud tamen pra) reverenlia ausus est aperte quicquam loqui adversus Innocentium Romanum Pontilicem,
sed

cum

qui ad curam, et medicinam facicndam vocati su-

qucm

superius suo loco diximus de restituendo


arcliitectum
,

mus

(da

enim hoc mihi, ut pro animi mei dolore

Joannis nomiiie fuisse pra^cipuum

libere dicere possim) ne accessio vuliierum lianius

auctorem,

sed potius opinionem

eam

(|uani temeritatcm alio-

rum

secuti esse videri possimus, fugiamns.


58.

ob quain causam Sedis Apostolicce communionis Theophilum ejus pra;decessorem expertem fecerat. Sed non peret in

renitentes ultorem

Demiror vero hoc quoque,

si

Alexander

misit Deus,
fuit,

eum

qui

recti

quadam

specie deceptus
;

quem

diximus, ad dicendum promptus, et copio-

in

eodem

diutius errore versari

quin
isla

eum
Nice-

sus, et qui

non parvo tempore islic vobiscum versatus sit, aliquos ad hanc rcm suasione sua adducere non potuisse visus est, quam tabellarius unus efticere tantum (sicuti rumoribus fcrtur) potuit, ut po-

ca-litus per

recitalis

visumadmonuil. Quomodo id his lilteris nuper redditis, subdit


:

acciderit

phorus
Ot.

'

Hffic

quidem

Cyrillus de sacro Chryso-

pulum commoverit, causanique


sopitam denuo
excitarit;

tem|)ore longiore

stomo,

et scripsit, et sensit

pra?sumptoe opinioni in-

quod omnino est incredibile. Verum sit hoc quoque, et ita factum esse credalur. Sed novi pielatem tuam pncclaram in eloquenlia esse
;

serviens,

quam dudum patruum suum

Theopliilum

secutus conceperat.

docebit ea prorsus
:

qux opus

est sa-

quidem ex zelo, non autem ex invidia, neque


nianavit
:

Quoniam vero dissidium hoc quamvis non secundum scientiam


diabolica contenlione

homincs ad tumullum excitatos crarum doctrinarum graliam

uberem habes

persuadebis, scio,

piissimis etiani principibus, ut

num

decretis acquiescant.

more suo in canoQuod enim vere pietatis

studiosi, et Christi

amantes sunt, coiistitutionibus


niajorum excinpla imitabun-

non oporterevirum et doctrina, et virtute piKstantem, hac una in re claudicare, quominus ad siimmam perfectionem perveniret, Deo visum est. Ilomines enim illi erant, et humanis afTectionibus obnoxii. Quapropter aliquanto post Cyrillus

suis Ecclesias administrari periiiiltciit; pateriia;que


virtutis ffimuiatores,

cum
tum

niagno

illo

viro eliam post ejus niorlem in

gratiam

rcdiit,

erroremque suum

correxit,

eum

Ne igitur Jechonias rejectus, cum Davide, et Samuele I'ropIietis censeatur neque si quibusdam inique placitum est, ut Eudoxii reliquias iu eo quo gcripsistis reponerent loco, propterea nos quoque
tur.
:

niultis aliis concitanlibus,

tum

niaxiine Isidoro

Pelusiota,

nunc reprehensione, nunc admonitione


XIV. c. 28.

'

Niceph.

1.

rXNOCENTII AXNtlS
oimi coliorlanU-. Exlaiit ipsiiislsidori ad Cyriihiiii
00 arf^iimciito conscriptaj
02.
littcra',
' :

CHRISTI 412.
,

scita; <|iiiilcm cl

ipsiim quod iii saiictum virum invecliis essct, damnavit ct dcinde ipse (|uo(|ue, recogiiita, Eccle:

pcrjiicimd.T, 1111 sic sc habcnt

sia
est;

Cbrysosiomi addictus, viruin

eum

a^hniratus

Terrent

me divinarum
(]ure

exempla
dicis

et

tamen

Scriptnrarum ncccssaria siiiit, compellor

valdequc i|isiini, (]Uod contra ilhim imprudciis prorsus irritatus fuerit, poRiiituit. Proinde diversum

enim patcr sum, ut ipse condemnationem nieliio, cjiiia peccantes tilios non coercuif. Sive liliiis tuus sum, sicut magis scio poenam Jonatlia'' formido, qui patrem non probibnit ventriloijuani ref|niientcm et prior illo qni peccaverat, quia non proliibuit (|uod potuerat, in bello defunctus est. Ut eryo et ego non judicer, ipseque non judiceris a [)eo depone contendicere, et scribere. Sive
:

omnino
reliqui

a priore consilio faciens,


et

Heli

cialem coegit,

Joannis
Hrec
iii

Synodum provinnomen simul etipse, et


antistites in sacro

magnaruin sedium
de

Albo

projiosiierunt .

rcddito per

Cyrillum

Joannis nomiiie
6i.

Diptyclia ex Niceta Nicepborus.

tiones ob injiiria! pro|jriE ultioncm

((uam

tibi

morluo deberi putas; nc vivcnleni Ecclesiam

dissi-

Haud duliium divina enm oportuit visione admonitum, qui adeo se ea in re hactenus refractarium exbibuerat. Subdit vero exeodem auctore ista Nicepborus Hli vero minus veredicere videntur, qui Cyrilhim libros alios magni Patris abolevisse
:

pes, ut ffiternam dissensioncm ei siib |iietatis prte-

{lerbibent.
lia>c

Nam

si

(]ua scrijita ejus

abolenda

eraiit;

textu concinnes . Rccitat canidcni Nicepboriis

*,

qua; adliuc extant, (]uod consilium institutumin eis


nisi

estque inter alirs Isidori


63.

Epistolas
[ler

Quomodo autem

nuper cusas. visum ideni Cyrillus


restitutus
,

que ejus
tuisset
:

maxime exprcssum
utilitatis

est, abolita

opor-

Dcns

bominum curam

gerens

ad

meliorem frugem

fuerit

luec

ab

ea conservasset . Sed potuit fortasse Cyrilhis, qua?

eodem accipe":

Non solum enim

litteris Isidori,

apud
nasse

se essent scripta
;

Chrysostomi, incendio dam-

sed et divina etiam et secretiorequadam revelatione accedente, corrcxit. Videre nam(|ue (inquit) visus
est, se

quffi

vero |)enes alios pliires plura reperiren:

tur exemplaria, Iiaud valuit. Subdit Nicepliorus

ipsum

sacris aedibus

expulsum a Joanne,

co-

Hoc cum
est)

in

arcana Nicetai philosophi


esse

((]ui et

David

mitatu, et divino quod circa

cum

erat satellitio

ma-

dictus

historia et ajtud alios item invenerim,

\ime tem

Matrem Domini pro ipso deprecanatque cum multa etiam alia tum illud prcEcipue, quod pro ipsius gloria plurimum ille
freto, et
;
,

operi huic

meo inserendum

quoque duxi

ne

cui ambigere in mentern veniat,

quomodo

tanta lu-

minaria inimicitias mutuas exercentia,

amho ad

decertarit,

sicuti dicetur,
,

referentem

ut in sacra

summam
himnse

sanctitatem ])ervenerint, et Ecclesiae co-

orare. Hanc visionem cum templa reciperctur S. Cyrilhis cogitabundus animo secum volveret, se

lorum

'

1.

In
*

Append. ad Liberat. diacon.


1.

Nicep.
c.

XIV.

c.

53.

'

l.Reg.
1.

11.

liujusmodi nulhim ildetrimentum atferentibus Hactenus auctor. Ha!C quidem Iioc anno i|)sius Cyrilli sedis exordio ccepta, in sequeutem quoque anuum esse
extiterint, inimicitiis

glorite

'

l.Reg. xxviii.

' Isid.

i.

ep.

cccLXi.

'

Nic.

propagata videntur.

XIV.

28.

Anno

perlodi Gfaeco-Romanie 5903.

Jesu

Christi 412.

Innoceutii paps

12.

Honorii 20. et 18. Theodosii Jun. 11. el 5.

i.

Qitinquennalia Theodosii.
et

Coss. Honoiius
dedit,

sisset

(ideoque

eis

Aug. IX

Theodosius Aug. V, hic ^wo^^iQV quinquen-

Catholicis juxta

nalia imperii post


in praesentem

mortem

patris suscepti, ille quia

reddi jussisset;
princ.)

eas cum omni jure suo quae a prKceptum imperiale retinebantur, quod ex ejus edicto hquet in Actis
,

anno pra3cedenh, quo vicennalia

consulatum

CoIIationis, et ex
;

Augustino in Breviculo

collat.

in

annum

distulit.

A uum.
ros

2.

Donatistarum audaciam reprimit Honorius. 1 ad 4. Cum pendente Collatione anno

tandem ultima definitione ab eo damnati Donatistffi, eas rursum Catbolicis tradere sine ulla dilatione jussi suiit. Quin imo Circumcellionum insania et insolenlia reprimi jiissa
tiae
:

superiori habita, Marcellinus tribunus et in ea notarius cognitor, Donatistis qui ad

et in flne

senten-

eam

sese ventu-

seu edicti oblationes,

et largilates in Ecclesias

pollicebantur,

inera gratia absque imperiali

Donatistarum

factas, ejiiscopis Calliolicis tradi

prcecepto Ecclesias ad

diem

sententia;

usque indul-

cellinus jussit.

Verum cum huic

senteutiae

Marubique

TOMUS

VII.

IS
paiiliim
iioii liiisscl,

INNOCENTII ANNUS 11.


Uonoriiis lioc annoJIl/ialend.
riS

CIIRISTr VI
liqiiel

'J.

CDX, ut

ex lcgc ad Macrobiuiii Ahica; procoii(jiii

h^ebr. (ledit

legcin Coil. Tlieotl.


(iiia

De

hwretlcls a

sulein co die data,

ideo Doiiato in prajfcctura

Haronio rccitatain,

scptcni ralioiiibus Uonatistas

Africa; successerat. In ea Ejiistola Augiislinus

Do-

ad fideni Catholicain tradiiccrc, coninKiiic pcrlinax institutnni Irangerc sluduit. Priina dcducitur a mctu
dainni pccuniarii
;

natum cxprocoiisulem
lica^

hortatur, ut abjcclo

omni

fastu secletiir Christum, at(juc ad Ecclesia; Catho-

sccunda a conductoribus
illos

ct pro;

commimionem

suos

alliciat.

Quoad

Ejiistolam

curatoribus in eos cxcitatis, ut


tia

detcgcrent

ter-

Augustini cxxxiv, alias clx ad Aprincjiurn judicem,


qui Marceilini frater erat, recle a Baronio collocata

ab corum uxoribus; quarta a bonorum


post

iiroscri-

ptionis nictu
in servos et

contumaciam

(luinta a

Dominis

eodein eniin tcmpore, eadenKjue de re

scrijita

ac

colonos concitatis, uthos verberum creinissis.

Epistola cxxxiii, cx (jua et constat, Aprinf/iutn jiro-

briorc ictu a jirava religione revocarent. Sexta a


clericis in

consulem tunc

fuisse,

(juem Auguslinus rogal, ut

Scptima ab Ecclcsiis et Donariis CathoIica3 Ecclesiai vindicare jussis. Has jioenas Cofhofredns iii hujuslegis Commentario Au-

exilium

Circumcelliones atrocia confessos mitius jiuniat.

gustinum in Epistola ad
ostendit.

iJoiiifacium

comitem clxxxv,

alias L, cujus parlcin rcfert Baroiuus,indicarc doctc

4. Augustinus incipit libros de Civitale Dci. Scd dua3 Augustini Ejiisioke ad Maccdoiiium cliii et CLV, alias liv ct lii, a Baronio num. 7 mcmorala;, script;c sunt circa annuiii cdxiv, ut vidcre est apud

Ea autem Epistola aniio c.dxvi, ut infra vidcbimus, data, conductoriim nominc intelligit imperator cmphyteulicarios
,

Patrcs Benedictinos in editione

Macedonius enim iu

Epist. clii,

operum Augustini. num. 3, asserit se

(|ui

locum pi\Tbebant

in

nondum
scriiilis

recepissc,

qua; ipsi Augustinus de suis

alienis pnediis, ut in iis Donatista;

mysteria sua ce-

jiromiserat, rogatque, ut ca

demum

traus-

lebrarent.
3.

inittat.

Tum

iii

Epistola cliv, alias

li

ad Augustinum

riint.

A num. 4 ad

Donatistce post Collationem ferocius scevie9.

data, huic renuntiat sese i'ecej)tos cjus libros j)crlegisse. Hos autcm libros, qui Epistolam clv, alias lii Macedonio datam insjiexcrit intelliget esse libros tres priores Operis de Civitate Dei, qui anno cdxiii prodiernnt, ct qiiibus (juartum et quintum librum juxla Epistolam Augiistinus addidit anno cdxv cLxix, alias cii ad Evodium scriptam, post jierfectum scilicct librum de Natura et 6Va</fl,eodemque
, ,

Epistola sancti Auguslini

Baronio hoc anno collocata;cumcnim Donatistas post Collationcm Carthaginensem contumaces plecti vcllct IJonorius, ob idquc dic xxx Januarii legem mox memoratam emisisset, Donatislaj

cxxxiii, alias clix, recte a

insurgere vehcmcntius in Catholi-

cos, et fcrocius saevire cffipcrunt. Audito vero

homipresbyterum commisso, et cade Innocentii presbyteri ab eis patrata Auqustinus enixe rogavit Marcellinum, ne iis mortis pcvna inflicidio in Reslitutwn
,

anno, quo libum iv et v de Civitate Dei, duasque ad Hieroiiyinuin Epistolas cLxvietcLxvii,aIiasxxvin


XXIX dicfaverat, ut ipsemet protiletur in eadcm ad Evodium Epistola num. 1 et 13. Ex his corrigcnda qua; habet Baronius anno cdx, num. 43, de
et

geretur. Epistola etiain cxxxix, alias clviii, ad Mar-

cellinum post superiorem data

est occasione scele,

rum

a Donatistis

admissorum

ut scite Baronius

tcmjjore librorum dc Civifate Dei a sancto Augustino ince|iforum Baronius num. 8 existimat Augustinum lioc anno scripsisse libriim, cui titulus Breviculum Coliationis, aliumque inscriptum post
:

habet.

Yerum

Epistola Augustini c ad
cxxvii, cujus

co?i5i</e??2, alias

Donatum promcminit Baronius num.

exeunte anno cdviii, vel insequcnUs initio. Honorius anno illo VIII kalend. Decemb. dedit legem -44 Cod. Theod. De hareticis, (juam in0, data

Nam

Collationem ad Donatistas

de quibus vide dicta

pcenis

ejusdem Cod. De eodem anno data constat proconsul erat Africoe. Agit cnim Augustinus in ea Epistola apud Donatum jiroconsulein, ut cito per ipsius edictum noverint lia?retici Donatista*, mancre legcs contra errorem suum latas, quas jam nihil valere arbitrantur et jactant ; laudala vero lex De lucreticis
scripsit Do7iato, qui, ut ex leg. d9
,

anno superiori num. 4. A num. 9 ad 16. 5. Concilium Cirtense. Augustinus scripsit hoc anno Einstolam cxli, alias

ciii

rum
sia;

ad jiopulum factionis Donatiana^ quomodo illoepiscopi in Carfhaginensi Collafione convicti

sint; hortaturque,

utnuncdemum

redcant ad Ecclefiiie

Catholica;
scripsisse

coinmunioncm. In

ait,

se ea

ad

eos

XVIII kal. Julias piissimo Honorio

Donatistas supplicio affigi jubct. Quare doctc Gotlio-

Augusto IX,
j)Iaris

id est, coiisule, ut

eliam vilium exem,

fredus in

illius legis

Commcnlario

tradit, liaiic

Epiper-

Yaticani

rectc correxit Baronius

ideoque

stolam ad hujus
tinere. Stilicone

lcgis intcrprctationem

omnino

siquidem eo anno
excitatte,

interfecto, novaj

per Donatistas turbs

quasi co mortiio legi-

bus soluti essenl; idco(juc ad corum commentum dissipandum leges ab Honorio eo anno, et scquenti

Concilium Cirtense, aut Zertense, ut aliqua Augustini exemplaria habent, hoc anno habitum; cum ea Episfola scripta sit noinine episcoporum, qui ei interfuere. Eidcm pra?sedit Sijlvanus, qui primus ex episcopis nominatur his verbis Sylvamtssenex.
:

Baronium inscrijjtio Epistolaj Augustini cxii, alias cxxviii ad Donalum exproconsulem; in codice eniin, quo usus est, legebatur ad Donatum proconsulem. Quare ea; littcra; duobus
in eos
latffi.

Decepit

Is

cap. 18 Collat. 1, his verbis litteras siibscripsit


sedis provincice

Numidice subscripsi. Quarerecle Baronius Xantippum primatem NumiditC ante Sylvanum posuit; illc enim aniio cdi

Sylvanus primce

divcrsis
ulliina

aiiiiis

ab Augustinoad Donatum

scrijita;; et

jam Numidia!
6.

jirimas erat, ut alio

loco ostendi.

quidem anle diem xxv mensis Junii anni

Colloquium Tiburcicense

atite

annos

xv

INNOCENTII ANNUS
Tiburciceme coUoquium cum illuil ante annos circilcr xvlialiilum. Pcrtinet enim ad annumcr.cxcvii, ut deut tardins ad annum cccxcvni incipientem monstrant Em. card. Norisius lib. 2 Hist. Pelag.,
hahilitm.

II

CHRISTI 41

'2.

19

Qiioad

subodcjratus est Baronius; id eniiu disertis verbis


tiadidit Mariiis

Fortunio opiscopo Donatista

nomine
iiiquit

Ctelestii

eum

iii Commonitorio super Theodosio Aug. inscripto, ubi et Paiilinum accusasse, tanquam ha^c

Mercator

non solum

ipsc doceret, sed et per provincias cons-

cap. 8, et Patrcs Bencdiclini in ordine Clironologico

pirantcs, sibi diversos, qui h;cc per populos disse-

Epislolarum divi Augustini


XLiv, alias clxii et clxiu.

ad Epistolas xliii et
itaque Tiburcico .\u-

minarent, misisset,
qni
sive
fuisset.

id cst,

Adam mortalem
peccaret,

Cum

peccarct, sivo non

factum moriturus
;

gustinus pergeret, ut habet Epislola xliv, n. 1, id iter ageliat, non (juidem, quod putavit Baronius,
occasione Sijiwdi Cirtensis, sed episcoj^i ordinandi

causa eo vocatus,ut disertis verbis ipse teslatur Augustinus in eadeiii Ei^islola cap.
sutticiendus erat successor,
si

vi,

num.
ipsi

13.

Porro

non

Forlitnato,

qui anno cdxvi Cirtensem Ecclesiam adliuc regebat,

Quoniam peccatum Adaj ipsum solum tesit, non gcnus humanuiii. Quoniam parvuli qiii nascuntur, in eo slatu sunt in quo Adam fuit ante pracvaricationem. Qiioniam neque per morlem, vel praevaricationem Ada; omne genus hominum moriatur, neque per resurrcctionem Christi omne hominum genus resiirgat. Quoniani lex sic mittit ad regnum
et

cum

Milevilan Synodo subscripserit, certe Profii-

anno cccxciv aut insequenti adeptns brevi post temjiore defunclus est. Profucujus ordi/z'o autem successit ipsc Fortitnatits
turo^ qui episcopatum
,

Evangelium. Quoniam et ante homines impeccabiles, id est, sine peccato. De quibus omnibus capitulis suprascriptis, scptem paribusSynodalium gestorum
caelorum,
et

quomodo

adventum Doraini

fiierunt

natio ullra initium anni cccxcviii \ix remitti potest,

Patres et episcopi regionis illiusrestiteruntCfelestio,


retici

ut scriptores laudati ostendunt, qui plura hac dc re

habent.
7.

Epistola Aiigustini

num.20 ad 27.Anno

superiori

ad Honoratum. A num. 13 ostendimus


,

etjusserimtut eadem condemnaret, quia essenth.csensus . His sex capituhs deest septimum,
in

quod tamen ipsemet Mercator

Aitgnstinum, hoc anno scripsisse Epislolam cxl

alias cxx ad Honoratum De qitestionihits cjidnque quas hic ei proposuerat. Legenda qua? ibidem Iiac
,

Commonitorio ad Quoniam infantes etiamsi non baphzentur, habeant vitam ajlernam . Sed apponenda virgula post haic
versus ha>resim Pelagii his verbis exprimit
:

verba, Capitulis suprascripiis, uti a nobis factiim,

de re diximus.
8.

quia Mercator denotat adversus Ca;lestiitm capitula


Coiicilii

tiiim.

Conciliitm Carthaginense adversus Cccles-

Epocha

Carthaginensis

in cjuo

Ccelestius Pelagii discipulus damnatus est, accurate a Baronio constituta; sed cjus narratio nobis hic supplenda. Postquam Pelagius Hierosolymam pro-

numero confecta fuisse. Porro ad capitulum ii ad tertium Cailestius ea neque conTiteri ausus est, ne(jue rursus voluit inficiari, sed ejusmodi (jujcs])ari

et

tiones in

utiamque parleni dispulari

|)0sse dixit;

feclus est, Ccelestitts haeresim


pit,

palam pra?dicare ccedeprehensusque apud Aurelium primatem Car-

ciim plurimos, ut aiebat, c\ ordine presbylerorum, atque in his maxime Rufpmt^n sancti Pammachii

convictorem
garent.

thaginensein,alioS(|ueepiscoposaccusatusest.Quare

Anrelius

episcopi intcrfuere,

coegit, cui quidem multi non tamen Augustinus, quia post Collationem anno superiori habitam Hipponem

mox Concilium

nosset, qui originis peccatum neAddit tamen se semper dixisse, iiifantcs egere Baptismo, ut Augustinus lib. 2 de peccato
originali cap. 2 teslatur, cujus verba
citat.

Baronius re-

profectus

nondum

boc ipsemct Augustinus


ait
:

Carthagiiiem redierat. Testatur lib. 2 Retract., cap. 33, ubi

Ca?Iestins

vero discipulus ejus jam propter

Ephcsi snam hceresim docet. Synodi sententia ad Apostolicani Sedem appellavit, ut Mercalor in Commonilorio de nomine
10. Cadestius

Caelestius a

tales assertiones

apud Carthaginem in e|)iscopali judicio, ubi ego non interfui, excommunicationem meruerat . Sed idem Augustinus in libro de Gestis
Pelagii Aureiio Carthaginensi episcopo dicato cap. 23,
ait

Ca^lestii his

verbis declarat

Sed

Caslestiiis

nullo

modo

acquiescens, quin

imo

resistens Actis iisdem,

quibus frequenter audilus


;

postquam
:

retulit (juae Pelagio objecta fuerant,

Haec

ita

objecta sunt, ut etiam apiul Cartha-

est, Ecclesiastica communione privatus est a (jua sententia ad Romani episcopi examen credidit appellandum. Qua mox idem ipse appellatione neglecta, Ephesiim Asi;c ur-

ginem

tecum episcopis dicerentur audita atque damnala. Ubi quidem, ut recolis, ipse non fiii, sed postea cum vcnissem Cara sanctitate tua et ab aliis

bem

contendit, ibique ausus est per obreptionem

lociim presbylerii pelere


interjecta.

quae appellatio ab eo
se seiilen-

non tantnni ut latam contra

thaginem, eadem gesta recensui, ex quibus aliqua meniini . Is tamen nihil eorum ad nos transmisit, prffiter fragmentum et partem libelli a Coilestio

liam declinaret; sed etiam ne uti haereticus palam traduceretur. Multos /j/e5/ docuit ha^resim Cwlestius, quorum ope vicinas insulas infecit, sed Rho-

Romae
gatis.
9.
sletit

editi,

gestisque Ecclesiasticis ab eodeni alle-

dum maxime
lib.

ut scribit

eum

Oh Dogynata vii damnatitr. In Concilio ad\ersus Caelestium Paidinus diaconus qui detuleral ad Aurelium. Hunc Paulinum esse
,

4 in Jeremiam. Sed

illum, qui saucti Aiubrosii vitam elucubravit, recte

nerent Caele.stiani, per tumultum ejecerunt, ut ex his Prosperi in Carmine de Ingratis versibus deducit Garnerius in iiolis ad Mercatorem.

Hieronymus in Praefat. Ephesi non se conliCatholici merito commoli illos

cum

QiQ

INNOCENTII ANNUS 11.


Pncloreo
qiianl.0 fiicril liene

CIIRISTI /|I2.

mola lumuUu
scmina mortis.

diversa a posteriore condcmnatione locutusvidctur,

Clara Ephcsos, non passa suis consislcre leclis

Vasa

iriE

ct

morbi

llatus, et

de ea neinpe qua; excepit sparsum a Britanno colubro veucnum, et ([ua; tunc licret,
ii

Quibus nominibus signiQcati vidcntur,


rorein imbiberant, el
cieiiant alios, et
ii

et

qui eriiifi-

qiii

veluti contagione

Talia

cum demens

late diffunileret crror

ipsum inaxime Cielesthim primuni


Quai contigisse existiman-

Communlisiiue

ruiles tralierct letlialilius aures, etc.

mali
liiim

pestiferi aiictorem.

quatuor illis aimis, qui a pra^scnti ad cnxvi, qiio Pelagianorum cansa iteruin examinata ef,

Iluxere.
11.

Hierosolymis morntus non

est.

Opinatur itaciue C.arnerius citatns pag. 9 noluisse Prosperiim prius a Sede Apostolica damnatnm hreresiin, quam ab aliis episcopis, id eniiii apertc fal-

l'lrum
sil

sum
tem,

sed lactaCollatione inter Occideiilem et Oricnliinc a priina Pelri

a]ic|uando Hierosolymis Cce/estius nioratus

cum

Pelagio, in dul)ium venire potest propter Iutc Oro-

Sede, (|iia! Roma; est, inde ab Orientalibiis Palribus, qui apud Diospolim congrcgati, eani coin|ircssere.

verba in Apologia cap. 2 Stat eliani imiiianissimus superbia Goliath carnali potentia lumidus,
sii
:

Facundus vero

lib.

7,

cap. 3, qiiando de Innocentio ait : Pelagianam hfE-

onniia per sc posse conlidens, caput, mamis, totum

insuper corpus plurimo apparalu veslitus, liabens postse armigerum suum, qni etsi ipse iion dimicat,

resim primus condemnavit , manifeste Iimocentium fiiisse primum ex Summis bus ([ui Pclagium condemnavit.
14. in

infelligit

Pontifici-

cuncta lamen
Blulti

ei

deferri suffragia subministrat .


intcllij,amt.

Judiciutn Synodi Carthacjinensis privata

enim armigeri nomiiie Cadestium


1

Ccplestium ccnsiira fuit.

Marca in dissert. de
modo hanc
dif-

Verum
tus pag.

Mercatoris aucloritas, incpiit Gariierius citai2, in

Vet. Collect.

Canonum
et

cap. 15, alio

contrarium facit, (jui cuni Cajlestii fugam ex Africa, pcregrinationemque consecutam describeret, uon meminit Hierosolymorum cum tamen inaxime debuisset, sive propter socielatem Pelagii, sive ob res gestas in Coiicilio Diospolitano.
;

ficultatem

solvit,

arbitratur a Sede Apostolica

[uinuim
taiiquam
creto.

Pelac/ii atque Ccelestii


fidei

Aoffma [)roscriptum,
generali de-

Catholicae contrarium,

Certe
lestii,

Hieronymus nunquam

fecit

meiitioiiem Cie-

Sane Carthaginensis Synodiis hoc anno repulit Ccelestium a presbyterio, et ab Ecclesia; communione, ([uod errorcs illos s[)argeret. Sed hsc erat
privata in
latione ad

velut bominis a se visi; neque ullus sive iu

Conventu Hierosolymitano, sive in Syiiodo biospolitana sermo babitus est de Ca^Iestio, taiiquam de
pi\xsenti, aut etiain

eum hominem censura, quam ille apiielRomanam Sedcm sese elusisse putabat
eam referendum tunc quonon immerito Rodamnatioa (|ua proinde totius rei definitio

ipsique adeo Africani ad

de eo, qui, cuin in provincia

que censuerant;
exs[iectabatur.

consisteret, facile possctevocari.

Atque

iiinc

egregie

Itaque

Prosi^er

refelliturcausa dnbitandimox allata; loquitur

enim

mauce Sedi primain

Pclagiauffi hajreseos

Orosius de armigero Pelagii, qui praisens foret;


aberat vero Ccelestius.
12. Pelagius hceresim

nem

tribuit his versibus loco citato.

suam disseminat.

Parle

altera Pelagius, qui

anno superiori Hierosolymam

Pestem subenntem prima


Sedes

recidit

Roma

Petri qua; pasloralis bouoris

ibidem facere, perinde ac aliis in locis incepit, imo, et Joannis episcopi Hierosolymitani gratiam aucupari. Illuni Joannes benigne excepit, quod adversus Uieronymum opportuno pra'sidio sibi futurus videretur. Unde Pclagius editos a divo Hieronymo in Pauli Epistoprofectus
est,

suos

sibi discipulos

Facta caput mundo, quidquid non possidet arrais,


Religione tenel. iNon senior inde Orienlis

Rectorum cura emicuit.

Hic agitur de damnatione ab Innoceutio edita, et de


niilla alia;

ne quis

cum

Baronio referat ad senten;

lam ad Epbesios, Commentarios car|)ere coepit. Hieronymus veio Comnientariis in Ezechielem absolutis, Jeremiam Propbetani novis expositionibus illustrandum suseepit; [)riina eiiim prioris libri Praefatio anno sequenti edita videtur, quo scilicet Pelagius Commentarios in Epistolas Pauli in Oriente vulgabat.

tiam Siricii adversus Jovinianum


prteiisse videri
j^osset, teste

qui licet Pelagio

Hieronymo, hic tamen


et

de Pelagiana haresi loquitur Prosper,


Innocentii,
13.

de judicio
est.

quod postea Zozimus secutus


lociis

Explicatur

Prosperi de Pelagiano-

rum damnatione.
ditis

Euimvero

nou leve

viris eru-

negotium

facessit,

prosequitur Marca, quod

Pelagiana primum a Sede Apostodamnata. Non facile est explicare versus Prosperi in Cannine de Ingratis a Baronio num. 26
13. Hceresis
lica

subjungit Prosper, Palffistinorum episcoporum in


Orieiite judicio, id est,

Synodi Diospolilana;

dogma

quoque

Pelagianuni

condemiiatum

quod cum

Sedem scilicct Apostolicam primam fuisse damnavcrit Pelagianam hffiresim cum eam Aureliiis quinque aiite aimis, pnesenti scilicet, proscripserit. liaronius contugit ad Joviniani, iSuflini(|ue condcmnalionem ab Imiocentii prsdccessoribus lactam quasi surculus in liidice excisns a Prospero diclus sil. Veruin Pros|)er de alia longe
recitatos,
(lua!
;
,

acliim fuerit anno cdxv, ct rescripta Innocentii ad

Synodos Africanas promulgata sint anno cdxvii, primi videntur episcopi illi hac de re decrevisse. Sed facilis est responsio. Pelagium illi non condemabsolveruut per ignorantiam facti et nariint
,
:

c[uamvis gratiam Christi probaic:iit, sequeillius vindices gererent,

non damnaverunt iguolos

sibi

per

INNOCENTII ANNUS
Pclaf/ii vcrsiitiain crrorcs. Eoriini itaque
fuit Ecclesia;

'11.

CHRISTI 412.

u
:

cura pronullo co-

AA.

coss,

ad asscrcudam gratiam

scil

rcctius censet, nihil

Verum Gothofredus in ejus Conunentario mutandum esse nempe Hera-

rum

(lecreto luTresis ignota proscrilji (iisertc potuit.

cliano tyranno caeso, et menioria ejus aboleri jussa,


DonatistiB et

Gravior est quae i^roccdit cx unico apud Prosperum verbo difficultas, a qua se eruditissimus Petavius
expcdirc non potuit. Vidclur enim si^nificare post damnatam Pelmjii lia-rcsim, in Oriente Palastinos
episcopos judicasse, Inde Oricntis rcclorum ciira
ennciiit,

num
gem

eam simul legem, quae ad Heracliaanno cdx adversum se lata fuerat, id cst, le:

cum certum

sit

judicium Diospolitanum

51 De harelicis, pariler infirniandam ct infirmatajn jactassc videntur haud aliter atque gesta sub Marcellinu post ejus niortem irrita buccinabant. Quare Ilonorius recantari hanc legem voluit,
et in Africa

duobus annis Romani Pontificis decreUim.Jndc, hoc in versu, non tenii)us, ut putant, sed locum siynificat. Scribebat Prospcr in Occidente, ct babita ralione climatum ait, Inde Orientis rcctorum cura emicuit ; ac si diceret Uinc in Occidente
antccessissc
:

proponi,
ila

cum eadem

inscriptione

ad

Ileraclianum, ut

Donatislis liqueret, quamlibet

infirmatis aliis sub Heracliano gestis,

men eam legem


tumque

51

De

hcnreticis

infirmatam

non ideo tamul:

interesse inter ca quae ipse gessisset, vel

pestis

adversus

Gratiam

recisa

est

et

Inde

in

Oriente ejus
Palffistini.
-IG.

quoque rei curam gesserunt Qua; omnia cx Marca exscripta.


scribit librimi

episcopi

etiam a privalis sub co gesta, a puhlicis atque imperatoriis gestis, atqne adeo constitutionibus ad eum
dircctis.

tera.

Augustinum hoc anno scripsisse librum De

Augustinus

de spiritu

et lit-

19. LexHonorii qua Privilecjia clericorum con^rmantur. Porro idem imperator hoc anno VIII

spiritu et littera ad Marcclliuum,

nuuc inter omnes convenit. Is enim scriiitus post libros De peccatorum meritis qui ad hunc annum pertinent, ut anno superiori num. 14 ostendimus, et ante mortem Marmense Septenibri sequentis Christi anni cellini
,

kalend. Jun. dedit legeni


pis
,

occisi.

tere,

Ejus princii)io innumera, qua; neque extineque extabunt unquam, tamen niaxime esse Inter alia lepossibilia Augustinus demonstrat gas, inquit fieri potuisse, ut semcl gentes extermi:

.10 Cod. Theod. De episcoqua imnumitatis noniinalim ab extraordniariis et sordidis muneribus Ecclesiarum privilcgia confirmavit, recensu eorum facto. Tot enim legibus ad hanc rem opus fuit, pubUcis necessitatibus hujus sfficuli hoc flagitantibus. Declaravit itaque Ecclesias immunes esse a sordidis muneribus; ab itinereniuniendo, ab extraordinariis supcrindictisve a pontium instauratione ab auri similiumve collatione,
;

narentur a terra tamen paulatim

qua; dabatur
voluisse
:

filiis

Israel,

Deum

fieri

et alia

scxcenfa pos-

a translationum sollicitudine. Denique non nisi canonicas illationes et pensitationes pra^stare Eccle-

sunt occurrere, (lua; fieri vel potuisse, vel posse fateamur, et eornm tanien exenqjla quod facta sint,
proferre

siam, nullas adventilias. Lcgendus Gothofredus in Commentario, ubi luec omnia egregie cxponit, sicuti
et

nequeamus

Marcellinus exempla

illa in

Verum cum re[)onere posset operum divinorum nu:

legem emissam
20.

41

De

episcopis hoc

anno III

id.

Decemb.

mero censenda esse, justitiae vero perfectionem in hominc ad opus ipsius hominis pertinere hoc Augustinus quidem agnoscit, sed simul eam perfectio-

num. 32 ad

Initium regni Gothorum iti Galliis. A 38. Prosper in Chronico scribit Gothi
:

nem opus esse divinum contendit,


17.

indeque occasione

rege Athaulpho Gallias ingressi quod et Cassiodorus in Chronico habet. Athaulphus Alarici suc;

accepta de adjutorio gratias Dei disserit.


rius

Lex Honorii advcrsus Donatistas. Honodedit legem 53 Cod. Tlieod. Dc hcereticis prid.

cessor,
nit,

postquam Italiam devastavit, in Gallias veibique coufirmato reguo substilit. Quare ab hoc anno initium regni Gothorwn in Galliis inchoatum.
Vesegothi appellati, id
est,

non. Mart. Mediolani, in Jovinianum ha;reticum, qui jam inde ab anno cccxc Mediolanensi urbe pro-

Hi vero Gothi
tales ac occidui.

Occiden-

fugus ad dioecesim Roniauffi Urbis sese contulerat, ibidemque extra muros ejusdem Urbis conventus agebat. Jubet ergo imperator euni in insulam Boam, quae in Dalmatia sita, exiliis hoc tempore famosa erat deportari plumbatis prius caesum ac
,
,

21.

Gothi Gallias devastant.

A num. 38 ad
scilicet, scribit
:

41. Pseudo-Prosper. in Chronlco imperiali ad an-

num

Honorii imp. xvui currenteni


alia

pncdatio Galliarum, Gothis, qui Alarico duce Romam ceperant, Alpes transgredienti-

Rursum

niinistris ejus et participes in alias pariter insulas

inter se diversas.
18.

bus. Qnare Adaulphus qui Alarico successerat, hoc tantuni anno in Gallias venit, in easque multas
calamitates intuiit, ut Raronius ex Prospero in Prologo libri de Providentia Dei , et ex Pauhno in

bentur.
lex 56
pta,

A num. 27 ad
hccreticis

Lex Bonorii qua hcereticorum


32. In Codice

ccctus prohi-

Theodosiano

De

Heracliano comiti Africae inscri-

Carmine Eucharistico accurate


22.

explicat.
floret.

qua coetus ritusque haereticorum Honorius imp. per Africam rursum prohibet, dicitur dat. VIII kaet Theod. VI AA. coss., lend. Septetnb. Honorio ideoque anno cdxv. Et tamen Heraclianus, cui ea inscribitur, anno sequenti ctesus est quarc Raronius hanc legem ad hunc annum referendam existimavit, id est, ad Honorium IX et Theodosium V

Paulinus Ausonii nepos


isle,

Porro

Paulinus

non

erat filius sororis Ausonii notis-

simi et nobilissinii Aquitaniai poetae, ut Raronius opinatus est, nec etiam filius Hesperii ejusdem Ausonii
filii
,

ut putavit

Sirmondus
;

in Notis

ab

lib. 7,

Ep. XI Sidonii Apollinaris


pos
fuit,

sed Ausonii ex

filia

ne-

nomine Ausonius Paulinus vocatus. Auso-

,,

22

INNOCENTII ANNUS 11.


,

CHRISTI 412.
i.xxxvii.

nius cnim in Prii>ralione Eidyllii ul iiotat Caspar liartliius in Aniniadvcrs. ad Paulini Eucliarislicon
Libclluni nioum, Ausonius llcsiHrio iilio ad ncpotuluni meum, sororis tua3 lilium, instar i)rotrcptici luscram, vcnturns ipsc pncmisi legcndum . Si ncpotcm cx iilia af^noscil, Ausoniiis, quomoilo Sirmondus lum Hcspcrio proj^nalum diail
:

disse

annos xxvii, dics

Sedem autem

inie-

rat die vicesima Jnlii anni Chrisli ccci.xxxv.

Quare

Auctor anonymus
]iiiilum

illins

llisloria!

scdis Thcopliili

quem

lcm|)us accurale sup[iulavit; ciun(|ue asscrat Theo-

morluum

essc die xviii liaba;, (]ui diei xv


,

Oclobris m^lri respondct


cxclusil.

diem illum cmorlualeni

Pra'tcrea Socrales subjungit, terlio post

ccre potuit; unica enim Ausonio

filia fuit;

prfcterea

Ausonius in Piotre])tico
Hac gradiere
via,

ait

obitum Theoi)hili die Cyrillum ordinatiiin esse, ideoque die dccima oclava Octobris in quam
,

feslum sancti Luca? Evangclista) incidebat.


qua nns priTcessimus,
et

qua

ProcoDsul genilor pra;fectus avunculus instat.

Quo

loco avunculus cst Hesperius, ad quem illud Eidyllium Ausonius miltit; alius itaque Uesperiits a patre Paulini. Huiic vero Afric;c proconsulem fuisse,

2-4. S. Chnjsostomus in diptycha relatus. Nicephorus lib. 14, cap. 6, exhibct Epislolam Attici episcopi C. P. ad Cyrillnm episcopum Alcxandrinum datam de inscribendo sancti .loannis Chrysostomi nomine in Sacris diplychis. Eam Epistolam rccilat Baronins num. 47 ct seqq. Id taiidem prKstitit

docet ipscmct Paulimis in Eucharistico

num.

33.

Cyrillus, sed nonnisi


est.

postquam divina visionc


antistitem

Nec

obstat,

quod

in Epistolai

protrepiico praifixaj

admonitus
scribat
,

Cum

vero Atticus in sua Epistola


Antiochiae
ut

limine Ausonius auctorcm Eucharistici Ausoniicm


appellet
;

religiosissimum

Paulinus cnim utrumquc

nomcn habere
Intcr

Thcodotum a populo,
referret,

nomen

Joannis in Fastos

potuit, ut variis conjccturis Barthius adstruit.

coactum
prffisenti

esse , ct Baronius existimaret,

omncs tamen convcnit, Aiiso7iium avum fuisse Paulini, qui natus est ante diem itluum Septcmbris, ut
Ausonius in Genethliaco ad eum scripto v. 27 indicat, idque tertio anno ante consulatum Ausonii ut
,

adcpUim,

sedein Antiochcnam anno divum Chrysostomum in diptycha relatum, et ulramque, aliasque quas in
superiori

Theoclotum anno

camdem
eae

rein i'ecitat littcras, datas crcdidit.


scriptae,

Verum

in Eucharistico Paiilinus v. 49 docet, ideoque


Christi ccclxxvi
:

anno

anno cdxx

eodemque Clirysostomi no-

Ausonii enim consulatus in anCumque Paulinus Eucharisticon octogenario major scripserit, ut ipscmet

men

num

cccLXSix incidit.
liquet

in mysticis tabulis ab Attico inscriptum. Theophanes eiiim anno Incarnat. secundum Alex. cdxii kal. Septemb. anni Christi cdxix inchoato scribit
,

V. \1 prodit

tans

Ad num. 41
eam
accidisse

23.

anno Christi Moritur Tlieophilus episcopus Alexandrice.


et seqq.

Opus illuil dcxvi vcrsibus conscdlv evulgatum csse.


Socrates
lib.

Hoc anno Atticus episcopus extra Ecclesiam con-

ventus celebrantes conspicatus


stoini

7, cap.

7,

de
ait

Theophili episcopi Alcxandrini morle loquens,


tyI izvixv/.^^^zx.iTtx tcij

oxtcSoiou

p-ti^o^.

id

est

idibus Octobris, vel hodierno loquendi

modo, die XV Octobris. Nec in Notis ad eum locum Valesius aliam lectionem extare memorat. Et tamen Christophorsonus in sua versione lalina habet, Teophilum die xv kal. Novembris vila functum esse sed
;

Joannis Chryso, noinen ex Ecclcsite diptychis memorari praecepit unde ct plures hoc pacto Ecclesia^ reslituit. Theodotum ante annum cdxx Ecclcsiam Antiochenam non administrasse, certis infra argumentis demonstrabo. Bollandus ad diem viii Januarii in
:

Elogio Hislorieo sancli Attici episcopi CP. paragra-

pho

VI pulat, circa

annum

Christi cdxxi id contigisse,

(luod Cedrenus in Chronico lesletur, id factuni anno


XIV Theodosii,
sli

quema

kalendis Septemb. anni Chri-

illud errori typographi

attribuendum. In Historia Patriarcharum Coptitarum dicitur Theophilus se-

cDxxi inchoat. Sed Theophanis longe major hac

in re fides,

quam

Cedreni.

INNOCENTII ANNUS

12.

CHRISTI 413.

23

INNOCENTII ANNUS

12.

CHRISTI

413.

1. De Heracliani consulaiti, et tijrannide. Qui sequitur aunus Christi decimus teiiius snpra (|uatlriugentesimum, unius tantum Lucii consulatu

aliquantum temporis retractus, exilioque damnatus porro Heracliani interitum est . Hffic Orosius anno sequenti contigisse sub consulatu Constantii,
:

necnon in rescriptis Quod quideni accidisse scias, non imperatorum quod prEEter consuetum morem unus duntaxat consul creatus fuerit sed quod ejus collega, qui fuit Heraclianus comes in Africa, tyramuis evasit cujus rei gratia expunctum est ijjsius nomeu e publicis monumentis quod vidinuis superius alias facluni cum abolito eamdem ob causam Ruftini nomine, solus sine collega relictus est Tlieodorus. 2. De consulatu enim Heracliani assertores sunt Orosius atque Prosper, suorum temporuin ambo scriptores nam hic in Chronico sic liabet Hujus collega (nempe Lucii) in consulatu fuit Heraclianus
in Fastis reperitur adscrijjtus,
:

et Constantis, Marcellinus tradit in Chronico. Extat

Honorii imperatoris adversus Heraclianum tyran-

num

hujusmodi rescriptum Heraclianum hosteni publicum judicantes, digna censuimus auctoritate puniri, ut ejus rese'

3.

centur infausbc cervices. Ejus (luoque satellites pari intentione persequimur. Sed hanc onuiibus privatis

atque militantibus liccntiam danuis, ut omnes prodendi in medium habeant liberam facultatem. Nec invidiam metuat, qui ad ]iublicum deduxerit criminosum ciun illud specialitcr caveanuis, ne ullus
:

(non Herodianus ut plerique codices legunt) qui

novarum
et

in Africa

rerum

reus, et

honorem
'
:

amisit

vitam

Orosius item bsec de ipso habet

raclianus interea Afric;e comes missus (eo


tratu ab Honorio donatus,
cisset)

Hemagis

aliquem eorum aut subtrahendum judicet, aut celandum neve ex eorum facultatibus vel deposita deneget, vel accepta non prodat. Dat. III non. Julii, post consulatum Honorii nonum , et Ravennse Theodosii quintum . Ita quidem restituendum pro
:

consulatu decimo Honorii,


contigit post

et

Theodosii sexto, quj


:

quod Stiliconem

interfe-

cum idem

Attalus

umbram

gestaret imperii,

sequentem annum datum enim esse hujusmodi ab Honorio rescriptum hoc anno post

Africam strenue adversum duces (judices) ab eo quo elaniissos tutatus, consulatum assecutus est
:

fugam

Heracliani, satis potest intelligi ex his quae


superiori,

tum anno

quo rescriptorum consulatus


ex his qua? ex Oroslo,
:

tus supercilio,

Sabinum domesticum suum, virum


si

inversos diximus,
et Marcellino

tum etiam

ingenio callidum, industriaque solertem, et sapien-

tem nominandum,

animi vires tranquillis studiis acconmiodavisset, generum allegit cum quo quorumdam periculorum suspiciones cum patitur, fecit. Atque aliquandiu Africana annona extra or:

nuper hoc anno sunt dicta sed id certius demonstrat sequens ab eodem Honorio imperatore
racliani rescriptum
torio
^
:

datum de abolendo nomine consulis Head Adrianum praefectum prse-

dinem

retenta

ipse

temporibus nostris

tandem cum immensa, certe satis incredibili classe navium

Romam

contendit

nam

habuisse tunc
;

tria millia

quem numerum ne apud Xerxem quidem pra;clarum illum Persarum regem, nec Alexandrum Magnum, vel quemquam alium regum fuisse, historia; ferunt. Is simul ut agmine militum ad Urbem pergens, littore egressus est, occursu comitis Marini territus, et in fugam versus, arrepta navi, solus Carthaginem rediit, atseptingentas naves dicitur

vocabulum nec privatim nec teneat ideoque submovenda esse censemus, quaecumque sub eo gesta esse dicuntur. Libertates quoque (quoniam certum est
4. Heracliani

publice

uUa memoria

scelereejussolemnitatem consulatus esse pollutam) in melius revocamus sciatque dominorum volun:

iterandum esse, quod illo auctore advertit stare non posse. Semel tamen mutatai conditionis benefltas,

que

ibi continuo militari manu interfectus est. Sabinus gener ejus Gonstantinopolim fugit; unde post

cium implendum esse pra,'cipimus et ita repeti manumissionum consuetudines nunc jubemus, ut nullus sub hac occasione incipiat uolle, quod vo,
;

>

Oros.

1.

vii. c. 42.

1 L. XXI. de pcBuit. C. Theod. sub tyran. C. Theod.

'

L. xiii.

iD&rm.

bis

qus

'2/i

INNOCENTII ANNUS 12.


Dat,
III 11011.

CHRISTI 413.

Aiig. Rom., post cons. Ilononi IX, AA. conss. ri. Marcellmi, proditione Donntistanim, martyrium. Scd quitl lugubrc accidit posl cladcm Hcraclianam ? illud dolcndiim qiiod Marinus dux
liiit.

Tiieodosij V.

(piidcm hoc ipso temporc dalam esse, inde certiim (lcduces argiimentum, quod idem S. Ilicronymus
in cadein

Epistola testatur, se ante annos circilcr

tiiginta scri])sisse

ginitate, (]uaiii

excrcitus trajiciens in AfVicam, penlucljcs imperii

persccnturus, Marccllinum illum tril)unum, ct notarium, cognitorem missuin et sc(|ucstreni conciliationis inter Donatistas atcjue CnflioJicos, viruin

Epistolam ad Eiistochium de Viri|)SO elaboratam fiiisse anno Domini trecentesimo octogesimo tcrtio, supcrius suo loco (lemonstratum est. De Heracliani eniiii cnor-

ab

iiiibus

vitiis

cx S.

Hieronymo

suj^erius diximus,

cuin de Piobcic, Juliana;, et Demetriadis in Africam


ex frbe ai)i>ulsu cgimus. Porro lioc temporc contigit

crudiliono si^cctalum, ct pietatem insigncni proditionc Donatistarum,

calumniam |)assum studuissc


:

parti HcracIiaiKC, occidi jusserit

iioc (juidcin cst

ab cadein Demetriade edi egregium (;iiristian;e pudicititu speciinen, cum ipsa virgo oppigncrata jam
spoiiso, ex inoiiinato

quod

S.

Ilieronymus dc co

ait

'

Marccllinus sub

cum

habitii niutans vita3 sta-

invidia tyrannidis Heracliana; ab lia^rcticis innocens


caisus cst .
Donatistffi in

Sed quinam

lii

lucretici in Africa, nisi


id igitur titulo

ipsum infcnsissimi? Ob

martyrii in Ecclesiasticas tabulas rcfcrri mcruit, ct

tum, monastico Iiabitu est professa vitam monasticaiii. Quani autem admirandi id fuerit cxempli, liaiid infelliges, nisi in memoriain rcvoces, quae de horuin iiobilissimo genere ad calccm tomi quarti
supcrius dicta snnt. Didicit ha-c S. Hicronymus a clarissimis feminis Gallicanis, quffi fugientes Barbaros anno superiori (ut vidimus) grassantes in Gallias,

anniversaria

memoria

honestari
id.

de eo enim
:

ita

in

Romano

Martyrologio VIII

Aprilis

Carthagine

S. Marcellini

fensionem ab
6.

martyris, qui ob Catholicae lidei debffireticis occisus est .


^
:

navigaturae in Palaestinani ad loca sancta, vi


in

Dc co etiam liajc Orosius Marcellinum Marinus conies apud Carthagineni (incertum est
zelo

ventorum egregium
8.

Africam

jactatae fueriint.
ita

Factuin vero
'.

a S.

Hieronymo

describitur

stiinulatus

an auro corruptus)

occidit.

Qui

continuo revocatus cx Africa, factus(|ue privatus, vel ad |)ffinam, vel ad poenitentiam conscientia; sua;
dimissus cst
natistic,
.

Haec Orosius. Dutavcrunt enim Dose exstinguere, et

Aiunt sanctLc, et nobiles feminae, quae eam (nempe Dcmetriadem) viderunt, qua; norunt, quas dc littore Galliarum ad habitafioneni sanctorum locorum, hostium per Africani coinpulit sava tempestas
:

una eum Marcellino


,

abo-

noctibns et secreto, consciis tantum virgiet

lere

potuisse

qua

eo prajscnte
:

confecta essent

nibus Dci, qua; in malris,

avim comitatu erant,

adversus ipsos Acta publica sed Ilonorins voluit eadem sarta tecta atque flrmiter in ])er|)etuum"custodita,

nunquam eam linteaminum, nun^inam jilumarum usam mollitic, scd ciliciolum in niula huino habuisse
toris

curn anno sequenti ad Julianum proconsulem adversus eos ita rescripsit '

in Africa
:

Notione
viri

et sollicitudine Marcellini spectabilis

pro stratn, jugibus faciem rigasse lacrymis, Salvamente genibns advolutam, ut suum reciperet propositum, ut impleret desiderium, ut aviae ani-

memoriai

contra Donatistas gesta sunt ea, qua;

mum

matrisque molliret. Quid ultra differo?


dies, et futuro

Cum
ma-

translata in publica

monumenta habere volumus


III

jam nuptiarum appropinquaret


:

perpctuam firmitatem. Neque enim morte cognitoris

perire debet publica fldes. Dat.

kalend. Sep

trimonio thalamus pararetur secreto et absque arbitris, nocteinque habens pro solatio, talibus se fertur arinasse consiliis
:

tembr., Constantio et Constante conss.


vero Honorio imperatori
,

Quantum

Quid agis Dcmetrias? cur pu-

Christianoque Senatui displicuerit obitus Marcellini inde accipere potes,


;

diciliam tanto pavore defendis ? libertate opus est et

audacia. Quae sic in pace metuis, quid faceres in

quod Marinus

ob ingentem sine sauguine partam victoriam atque Africam Romano imperio restitutam, ipsamque Rempub. a saevissimo tyranno liberatam, nobilem fuisset jure consecuturus triumphuin Romain rcversus, non solum eo privatus est, sed exutus militia, in ordinem
ipse dux, qui
,
;

martyrio perpetiendo? Qua> tuorum vultum ferre non potes, quomodo sustineres tribunalia persecutorum ? Si te virorum exempla non provocant; hortetur, faciatque
et aetatem vicit, et

securam beata martyr Agnes, quaj tyrannum, et tituluin castitatis

redactus, ad poenitentiam pro expiando gravi scelere duntaxat fuit in vita rclictus
;

martyrio consecravit. Nescis, misera, nescis cui virginitatem tuam debeas?


9.

sed et fuisset
aviai

Dudum

inter barbaras tremuisti


:

mamis

vindice

lcgum

giadio truncatnscapite, nisi indecens

visum essCt, sanguine sontis, insontis inartyris ulcisci sanguinem. Sed de Marcellino hactenus. 7. Demetriadis virginis prceclara facta laudatore AuQUstino et Prospero. Quod rursus ad He-

matrisque sinu et palliis tegebaris vidisti te captivam, ct pudicitiam tuam non tua; potestatis : raptas virgines horruisti truces hostium vultus Dei gemitu tacito conspexisti. Urbs tna, quondam
:

orbis caput,

Romani populi sepulcrum

est

et

tu

racliani tyrannidcni perlinet

ad hanc plane refe-

renda suut, quai

S.

eodem

scribit in Epistola

Hieronymus, tacito nomine, de ad Demetriadem quain


;

exulem viruin exul ipsa accipies? quam habitura pronubam? quo deduceuda comiin Libyco littore tatu
?

stridor j)unicae linguai procacia tibi Fescen-

nina
'

cantabit.

Rumpe moras omnes


^ 1. Jo. iv.

Perfecta

'

Ilier.

coat. Pelag.

!.

ni.

">

Oros.

I.

Lxxvii,

c.

42.

L.
'

Lv. do hieret. C. Theod.

Hier. ep. vili.

INNOCENTII ANNIJS 12.


Dci (lileclio loras niittil timoiciii. A.^sunic
liilci,
'

CHRISTI 413.

25

sciituin

12. Fcrtiir, iiiquit, et oniiiium Cbristianoruin

loiicani juslititc,

galeam
?

salutis

proceile ad

laude c(^lebratiir

(piicquid fiierat nuptiis pra?para-

linrlium.

Ilabet

et

piulicilia

servata

martyrium
pareii-

tum
imo

a sancla Clirisli

synoride (Proba scilicet ac


;

suuni. Quid meluis aviam

quid

foriniilas
te velle

Juliana) virgiiii traditum, ne sponso fiaret injuria

tem?

forsilan et ipsiB velint,

quod

non

cre-

ut dotata iiristinis opibus veniret ad

sponsum,

diint. His et aliis

compliiribus intlammata stimulis,

etiiuod in rebus

mundi periturum

erat domestico-

omiiem corporis cultum, et liabitum sa:cularem, iiretiosa (|uasi proposili sui impedimenta projecit
:

rum
S.

Dei sustentaret inopiam . Post ba?c

autem

monilia, et graves censibus uniones, ardentesque vili ttinica induitur, geiiimre redduntur scriniis
:

Ilieronymus de ejusdcm generis nobililate plura, quie nos alia occasione superius. Qiiod vcro maxime

onmium

\iliori tegitiir pallio, et insperata aviffi

genibusrequtc

Hicronymus

iirofuturum virgini exislimavit, idem S. ea Epistola ipsam admonuit, ut Orige:

jiente provolvitur

flelu

tantum,
et

el planctu,

niana) ba?resis vencna vitarct

cur autem hoc,

di-

esset ostendit.
10.

Obstupuit sancta,

gravis femina, Proba

avia,

alienum

lialiitum in nepte conspiciens:


:

mater

Cum vero exordia repetit delalfe ex Oriente Romam ha^resis, dum sub Anastasio papa per Ruftlnum advectum est Romam Periarcbon
cemus
postea.
ad.jicit. Et quia vereor, imo rumore cognovi, in quibusdam adhuc vivere, et pullulare

utraque veruni non credere, quod verum esse cupiebat baesit vox faucibus, et inter ruborem et pallorem, metumque atque la^tigaudio stabat attonita
:

Origenis, Iic

venenata plantaria

illud te pio cbaritatis affectu

tiam cogitationcs varia mutabant. Succumbendinn


est liuic loco
;

pnemoiicndam
lic;c catheilrffi

puto, ut S. Innocentii, qui Apostoet supradicti


viri

neque narrare aggrediar, quod


cl Tuliiftni

di-

successor et

filius

cendo rninus faciam. Ad explicandam incredibilis


gaudii magnituiiiiKim,
tluvius siccaretur
ingenii, et contort:c Demostbenis, vibrataeque sententia)

esl

(nempe Anastasii papae) teneas fidem, nec peregrinam (quamvis libi prudens, callidaquc videaris) doctrinam recipias. Solent enim hujuscemodi per
angulos mussitare,
et qiiasi justitiam Dei qua^rere
:

tardiiis

languidiusque ferrentur. Qnicquid

polest cogitare animus, quic(juid

sermo potest ex:

Cur
sffi

illa

anima
ut

in illa est nata provincia?

Quid cau-

plicare

illo

oscula neptis et
flere pra;

tempore factum est. Certatim in mater et avia ruunt ubertim gandio, jacenlem manii attollere, ainplexain
lilia^,
:

extitit,

alii

bus,

alii

inter feras,

de Chrislianis nascantur parentiet saevissimas nationes, ubi

nuUa

Dei nolilia est? etc. Monet vchementer, ut

rique treiiidantem

agnoscere in

illius

proposito

caveatOrigenistas,

eosdemque

in Pelagianos
:

nomine

mentemsuam,
eani

etgratulari,

qnod nobilem faniiliam


:

virgo virginitate sua nobiliorem faceret

invenisse

quod
41.

praestaret generi,

quod Romana; Urbis

cineres mitigaret.

Jesu bone, quid illud in tota


:

domo

exul-

commutatos. Sed in his illud considera Quid est quod scribens ad virginem iii Africa agentem, ubi adest S. Augustinus tantopere ipsius Hieronymi htteteris commcndalus, ut Innocentii papte fidem neat, et sequatur, nec meminit Augustini? nisi

tationis fuit

Quasi ex radice feecunda luultaj simiil


:

quod
rivis

sciret, iilibatam

eam

in sede Pelri ceiiius cus-

virgines pullularunt
noe secuta est

exemplum

pationffi, et doini-

todiri;

sicque e fonte ipso puro iiotius


salulis

quam
de

ex
:

clientum turba ac famuiarum. Per


fervebat virginitatis professio, (juaesset in carne conditio,

aquam
ipse

petendam

esse

demonstrans

omnes domos
pra^mium

qnod

exemplo

et verbis docuit,

cum

fidei

rum cum impar


Africam Ecclcsia;

unuin erat

veritate

Damasum papam sspe


domi
;

consuluit. Sed ad

castitatis.

Parum loquor. Cunctaj per quodam exultavere tripudio: non


:

Demelriadem.
13. Ha;e igitur professa
S.

Demetrias, so-

solum ad urbes, oppida, vieulosque, sed ad ipsa quoque magalia celebris fania penetravit omnes inter Africam, Italiamque insulae boc rumore repletae sunt, et inoffeuso

lemni
S.

ritu

palam postea

in Ecclesia ex pra!Scriplo

Ecclesiastico

more

perfecit
' :

Hieronymus habet

Scio

de quibus ista idem quod ad imprecatio-

pede longius gaudia cucur-

nem

rere.

Tunc

liigubres vestes Italia mutavit, et semi-

Pontificis fiammeum virginale sanctum operuerit caput, et illud Apostolicse vocis insigne cele-

ruta Urbis Romie moenia pristinum ex parte recepere

bratum

propitium sibi exislimantes Deum in fuigorem alumnse conversione perfecla. Putares exstinctam Gothorum manum et colluviem perfugarum atque servorum, Doinini desiiper intonantis fulmine, con,

Volo ' autem vos oinnes virginem sit castam exhibere Christo. Quando ' astitit regina a dextris ejus, in vestitu deaurato, circumdala varietate qua veste pulyinita ' et multarum virtutum
: :

cidisse

Et paulo post

Penetravit hic

rumor

diversitatecontextaindutus fuil et Joseph, et regum quondam ulebantur filis. Unde et ipsa sponsa Iffitatur, ac dicit (ipsa videlicetqutE a

Orientis littora, et mediterraneis qiioque uibibus,


ChristiantE glori^B

triumpbus anditus est. Qua^ virginum Cbristi non bujus se societate jactavit? Quae niater non tuum, Juliana, bealuni clainavit ute-

Inlroduxit

nie rex in

Deo dicaturvirgo) cubiculum suum. Sodalium-

rum?
dole

Haec et alia Hieronjnius, qui et de virginis


Christo sponso coUata subdit

que respondet cborus Omnis " gloria filiicregis intrinsecus . Itec pauca reserat ex anliquisin velandis virginibus Ecclesia) caerimoniis S. Hieronymus.
:

summa

'
'

Ilier.

Psal. XLiv.

Gen.

Eplies. VI.

TOMUS

VII.

,,

26

INNOCENTII ANNUS V2.

CHRISTI U\3.
,

li. Sed unde tanlalispc Denictiiaili? Lx^inircndus quideiu cst 1ant;e niolis saiiientissiuius arcliitectus. Fuit hic S. Augustinus (]ui de sancla virgiriitate cuni illa senuoncni iiabnit, puto aule anuum,

conjiigio

(]iiod

noii

habcl niiein.

Imitentiir

eam

mull;c femina;
liter cxcelsiE

dominam, ignobilcs nobilem, fragicxcelsius luimikm. Virgincs (juic sibi


,

oplant Aniciorum claritatcni

eligant sanctilatem

cuni occasione publica? cum Doiiatistis Collationis Carthagiuein se contulisset ipse cniin Auguslinus
:

illud eiiim (|iianlalibct cupidilale (]uando asse(|uen-

lur?
simi,
filiic.

Iioc

aiitcm

si

]ilcne cu|)i('rint, inox habebiint.


,

in Epistola

quam
habet'

postca dedit ad Julianaiu ejus


:

Protegat vos incolumes

et feliciores

dcxter;i Altis-

matrein,
gratia

hii>c

Ministerii nostri,
,

adjuvantc

et misericordia Salvatoris , in domo nostra tantus fruclus exortus cst, ut hniuanis niipliisjam

dominc, honore dignissimie, etjiricstantissima; Pignora sanclilalis vcslr;e pnccipue ipsani


,

sanclilalem pricciiiiiaiu dcbito


dilcctionc

v(;stiis

meritis officio

paratis, sancta

Dcmctrias spiritiialeiu

sjionsi

illius

prffiferrctaniiilcxuiUjCuispcciosopi-cfiliishoininuni

ad habcndam Spirilus uberiorem fcrcuudilatcm ncc ad aniittendam carnis intcgritatem virgines nubunt. Ncsciremus autem quemadmodum iiostra
illa

Domini salutamus. Velalioiiis apo]iiioretum gialissime accepimus . Ilactcnus Augustinus. lU. Scd el S. Prospcr (]uo cclebravit elogioDeo dicatam virginem Dcmetriadein acci])C Valde,
,
:

inquit

',

mirabilc crat, et inter pr;ccipua divinai

tunc exhortatio a
fuisset

fideli et nobili

virgine fuissct

gratia; cxcmiila

adnumerandum, quod

virgo Anicia

accepta, nisi nobis profectis,


professa

cum

post

paululum
,

sanctimoniam
,

virginalem

hoc

super omnes ad fastigium bcatic nobililatis cvecta, de cujus fcecundilate avis atque atavis responsura
posteritas et familia; votis exspeclubatur et patris
,

ingens Dei

donum quod
provenisse

per servos qnidem suos


vestrariim litteraruni

plantat^etrigat, sed perseipsum dat incrcmcntum,

converso repente animo

desiderio ciElestium
:

nup-

nobis operariis
lc-etissimo

tiarum, declinasti inortale conjiigiuni

et

ut

omnem

nuntio

et veraci tcstimonio

discercmus

prosapiam tiiam eliam Iiujus


crares,
filio

virtulis titulo conse-

Hirc Angustinus. Ipsac namque Proba, ct Juliana reddiderunt dc his omnibuscertiorem qnamprimum
S.

primam

stirpis tu;E ]ier]icliiain et

virginem

virginis spopondisti . Ha;c el alia S. Prosper

Augustinum qucm
,
:

suriim

scirent magnopcre adgavidonuinqiie ad eumdeiii nupllalc miserunt,

quo

ipse accepto, gratulatoriashas|ierbrevesIitteras

reddidit

^
,

13. Implestis gaudio cor uostrum tanto jucundius, quanto carius tanto gratius quanto citius. Vestrffi naiuque stirpis sanctimoniam virginalem, quam, quacumque innotuistis ac per hoc
;

ubii|ue

fama celeberrima
fideliore
;

prijedicat,

velocissimuni
litteraruni

quam ad ipsain scrijisit Demetriadem Deo sacratam virginem. Vides quot quantisque sanctorum Patrum pra;coniis spiritualium iiuptiarum cpithalamiis, Demetriadis dicata Deo virginitas, ut intcUigas quo prctio scmper iii fuerit celebrata Ecclesia fuerit sancta virginitas ex qua subiimis qmequc nobililas dccorem accijjit ct ornamentum. quem 17. Pelagius scribit ad Demetriadem Sed quid accidit? crocitare co)ifutal Auf/usiinus.
in Epistola
,
: ,

volatum cjus

atqiie

certiore
fecistis

imi)orluiie graculus voluit intcr canentes olorcs


in

et

nuntio pr;cvenistis

et prius

nos
,

exultare de

tanlacadestium luipliarum festivasolatia conatus


serpens latenter lubricus anguis irrePelagius

cognito tam excellenti bono

quam

dubitare de

est iiilcr Iilia

audito. Quis verbis explicet? quis digno prajconio

pere.

enim
)

ctsi

per

prfficonem

suum
;

prosequatur,

quanlum
,

incomparabiliter gloriosius

Ca;lestium

proposilis

qua^stionibns

(ut

vidimus
ipse
:

ac fructuosius Iiabeat cx vestro sanguine feminas


virgines Christus

anno superiori

h;eresis

veneiia spargeret

quain viros consules

mundus?

taiueu sub sanclitatis pallio adhuc lalebat occultus

Nam

volumina temporum si magnuiu atijiie pra;clarum est nominis dignitate signare; quanfo est majus atque pracclarius, cordis, corporis intcgritate
transcendere
? Magis itaque gaudeat puella nobilis genere, nobilior sanctitate,, quod sit per divinum

qui congratulaturus nova; Chrisli sponsae


sponsalc

quasi

munus

cidcin

exhiliilurus

Epistolam

para^nelicam, seu dixerimus ]iotius librum (itaenim

consortium praecipuam in ca^lis consecutnra sublimitatem, quam si esset per humanum connubiiim prolem propagatura sublimem. Generosius quippe elcgit Aniciana posteritas tam illustrein famiiiam
beare
,

nominat Augustinus) ad ipsain misit quce hactenus sed cum apud sanctos Hieronymum et extat Augustinum inter eoruni opera edita rc|icriretur, a
:

siinplicioribns
cretlita cst
:

eadem vel Hicronyiui, vel Augustini vcrum licet eorum non esse, sed Iia?retici
titulo in

potius hominis scriptio cognita fuerit

nuptias ncsciendo
,

quam

multiplicare pa-

lamen adhuc aucloris


diccin ad

sub incerti rejeclaneam appen:

carne jam imilari vitam angeloruni mimcrum augere niortaliuni. Heec est uberior foeeundiorque lelicitas, non ventre
riendo
et in

eorumdem
,

Patruiu opera relata, tauquain

quam

cx carne adhuc

gravescere
pectorc
rani,
,

non laclescerc non visceribus tersed ca?lum orationibus parlurirc. Doniinarum


,

sed mentc grandescere


:

scd corde candcsccre

honore dignissiniiE
defuit vobis
:

liliic perfruamiiii in illa (|uod perseveret usque in finem adha;reus


,

^ Cselcrum non solum Pelagii errores in ea positi Pelagianis omnibus comnuincs indicant, sed tcsUficatione S. Augustini, imo et ipsius Pelagii habctur exprcssiim. Est autem Epistolae seu libri ad Dcmetriadem (utroque nomine eam vocatam iiivequisquilia; et sordcs, in angulo uiaiiet

vcre Pelagii csse

'

Ep. cxLUi.

2 1.

cor.

III.

'

Apud Ambr.

ep.

Lxxxiv.

Apud

S. Hier. et

tom.

II. ia

Aug. ep. clxxix.

appead.

edit. vii. PlaDtin.

INNOCENTII ANNUS 12.


nimus) ejusmodi exordium
parique tVetus scicntia,
18.
etc.
:

CHRISTI 413.
ubi cjusdem Epistoloe seu
co procaciae
libri saepe

27
memiiiit.

Si

summo

ingenio,

fellit,

Demum
est lifcreticorum
, ,

Quod antem proi^rium


,

gius negarit illiim


ifa

ventum est, ut nec i[)se Pelaesse suum, scd gloriarelur:nam


'
:

clandestinis

iiistar

colul)ri

spiris

irrepere

in

de eo Augustinus

Sicut de gratia Dei sentit

eodem quem ad Demctriadem librum


suurn tacuit nonien
al)
:

scripsit

in eo libro,

quem

ad sacram virginem scripsit, cufacit in


lilteris
,

sed voluit Deus


,

ut per aliam

jus etiam

commemorationem

quas
Pela^

eo scriptam

Epistolam
P2pistola

lulianic virginis inatris S.

tum suum, tum et nomen expresserit id enim


:

Romam
ditis
:

misit. Citabat ipsum

suum librum

gius, his scilicet verbis ah

eodem Augustino

red-

Augustinusin

ad ipsam Julianam scripta


'
:

docet, duni de

eodem

libro agil his verbis

In

Legant etiam inquit, quam ad sacram Cbristi virginem Dcmetriadem in Oriente conscrl-

quo, inqnit, quamvisnec ipsius, nec tuae reverenti

psimus Epistolam, lium


.

et

invenient nos

ita

hominis lau-

nomen expresserit; tamen a matre virginis ut ad eam scriberet, a se postulatum esse, commemorat. In quadam vcro Epistola sua idem Pelagius, ubi et nomen suum apcrtissime ponit, nec nomen sacrre virginis tacet, dicit ad eam se scri|isisse; etcjusdem
,

dare naturam, ul Dei sem[ier grati;e

Sed

quam

per|)erain

addamus auxiabuterefur ille nomine

patriffi,

[iluribus docel. Hacc et alia perlegensBeda',

absque confroversia Epistolam illam ad Demefria-

dem, novil Pelagii


S. Pros[ieri esse

esse firtum

sicut et intellexit

sui operis

testimonio probnre nititur, se gratiam

Epistolam illam ad
S.

eamdem
iii

virgi-

negare asseritur, apertissime confiteri. Sed utrum ipsc sit libcr, in ([uo de spiritalibus divitiis illa verba posuit, vel utrum ad
Dei, i|uam vel lacere vel

nem Demetriadem,
bus Eidstolarum
brosio
,

quae hactcnus scripta

codici-

Ambrosii,

i|>si
'
:

tributa est S.

AmQua

ciijus est

exordium

Cimi splendidisetc.

vestram pervencrit sanctitatem rescrij^tis vestris petimus nos dignemini facere certiores . Hoec ipsc; cum alioqui scriptum librum esse Pelagii cum confutat positas in eo blaspbemas sententias , in libris de Gratia Cbristi Augustinus sffipe affirmet, sicut fecit in dicla Epislola ad .lulianam, iu qua ponit verba Pelagii eadem atque refellit, ut inter Scribimiis alia cum in libro illo ba;c leguntur enim , petente sancta matre ejus imo jubente. Quae quidem verba magnopere ipsius Augustini animum perculerunt, veriti ne tum mater tumfilia
, ,
:

sima; sanctimoniic tua3

[iropositum,

quidem
licae

nihil aliud vir sanctissimus et fidci Catho-

lagii assertionibus
et

propugnator acerrimus conatus cst, quain Peadversariam stabilire doctrinam, confirmare solidam veritatem. 21. Iimminis a Pdagii erroribus Jidiana ad
scribit

qnam

Jmiocerdius papa.

Quod rursus
:

ad

Jiilianam Demetriadis
cul abfuerit ab
[loterat ex

matrem

spectat

quam
qua

pro-

omni

liaBresis sus[iicione,

videri
bis

Pelagii litteris aspersa fuisse;

ijisa

verbis ad

Auguslinum antea

scribens[)i-ofessafuit':

Babyloiiisaureocalice potarcntur. At nuin id verum esset,quod haud ita exploratum haberetur, (ciim haeretici multa ejusmodi fingere consueverint) id discere ab eis ipse studuit Augustiiius. rogarit ac jusserit, ut ea ad 19. Sed esto Demetriadem scriberet Juliana Pelagium haud tamen in suspicionem adducenda est iiffircsis Pelagianfe. Quod enim hactenus Pelagii nomen ulpote
, , ; ,

Noverit, inquit, sacerdotium vestrum longe

me

ac

domunculam meam ab bujusmodi


:

[lersonis esse

discretam

cam

seijiiitur

deviaverit,

omnisque familia nostra adeo Catholifidem, ul in nullam ba;resim aliquando nec unquam lapsa sit, nou dico in eas
. Hffic ipsa,

sectas quffi vix cx[)iantur, sed nec in eas qiiaj parvos

habere videntur errorcs


cans caruisse penitus

plane signifiillis,

domum suam

bicresibus

bene audisset etiam npud sanctos viros, et inter alios apud ipsum quoque S. Pauliniim Nolannro episcopum (ut suo loco superius diximiis) haud crimine iiacresis ipsa infamanda est Jiiliana si quid ab eo ad virgiiiem scribi, litteris postulavit: nam de sacris fili;B nuiitiis (ut vidimus) ad S. Augustinum (luoque litteras dedit et ad alios etiam piito magni nominis viros. Cieteriim ipse ( ut S. Auguslinus ut Ihxc accepit ne baustum ex Epistola! illius lectione veneniim morteni eisdem
nionachi
, , , ) ,

quibus Dei ipsius lahefactaretur natura atque potenfia, ut Arianorum, Macedonianorum, cl hoi-um similium, vel Manicli;corum,quoriim com|iaratione
reliqiue hacreses parvi censeri viderentur erroris
licet S.
:

Augustinus ipsam postea docuerit, haiid


suis integra,

fuisse

Pelagii leves errores. Qiuae igitur hactenus

una cum

puraque ab omiii

lu-eresis vel

levissima tinctnra vixerat, ab Auguslino admonita,

afferrct, e vestigio paravit afque propiiiavit antido-

eodem candore reliquura vitac tempus exegit. 2-2. Quod eniiii post liaec tempora plurimis aniiorum curriculis eadem Pelagiana haeresis cum
ejiis

tum, scribens ad Julianam, quic ab


ore pendebat, Epistolam
',

ipsius Augusfini
iu illo Pelagii

sectatoribiis, Patriim

scriptis,

sacrisque siepe

qua sparsas

Conciliis

tum

in Oriente, tiim in Occidente, Roiikt


cl in Pala^stina celebratis,

libro haereses spongia tersif.


20.
vit,

atque Cartbagine

sub

In-

Nec

id sibi satis

esse

Augustinus existimaPclagii iu eo libro coii-

nocentio ct suceessoribus Urbis Pontificibus


veiitilata,

fiierit

una Epislola confulasse


: :

confiitata

damnata, atqne
sit

proscri|)la;

scriptas ha;reses
his

sed addidit alia,

nam

libro postea scripto

multnsque fuit adversus Pelagium

in
et

neque

[losthac de eiidem Juliana

ali([ua

querela

Ca^lestlum de Gratia Christi,

eadem

scripta sfepe re'

Aiij:-

der.iiU.

(;iiri?(i

1.

i.

'

Aug. ep. cxLlli.

praefat. in
- Ibid.

tant.

c.

\i.

Eod.

1.

c.

Apud Ambros.

ep. Lx.xxiv.

37.
*

Bed.

Apud

Aiij:.

ep. cxLiii.

28
eadcm qua
(|uai

INNOCENTII ANNUS 12.


antea,

CHRISTI 413.

semper persevcrasse
:

intogritate

et ipse occurrit antidoto, et

quam mira

arte

compocalami

jure mcritoque ceiisenda est

sicut ci saiicta Proba,

sitiim
(piid

[iropinavit illnd
csset,

ciim uno

diiclii

cum

hoc tcmporc csset in Africa, ca bcne usa


de orando Dco

scnlicndiim

quid sancte pieqiie


illis

Homana

occasione, ab codcni S. Aii};ustino, (juein sciret exi-

ciislodirct Ecclcsia, verbis

signiflcavil

niium
ab
cst
'
:

in Ecclcsia fulffcrc docloreni,

est Ciirisli gr;ili;e, nobilit;ilem

Magna; moribns siipcrasse,


:

i|iso

commcntarium
bono

p(;tiit,

t\uciu ct consccuta

domiiia

lili;n).Vi(lisli

verborum anlilhesin?
,

et lanloc

item(|ne ipsa .luiiana

cumdcm Augnslinum
ab co Iractalioncm
,

vocis loiiilrum considerasli

qiio

illam

redditam

intcrpcllans, de

viduitalis
liicc

c;iiiliorcm inipielalis officio conlinerct,


lein Iii|ium

et insilien-

accepit
(ina;
iii

id

(juidcm post

flne

tempora facluin esse cjusdcm commcntarii ideni S. Aiifjnsti:

sub ovina pclle conficeret? Sic igilur


Aiigustini et Prosperi,

luni

litlcris

tum

brevi

illa

nus babet, dcclarant bis vcrbis - Ordinatissime quippo provenit, ut niatri vcstra;jam granda^va' dc oratione E[iistolam sciibercm; ad ipsani (juippc maxime ]H'rtinet orando conccrtarc pro vobis, (|uie de sc minus est soliicita quam de vobis cl ul ad te potius quam ad illam hoc dc conlinciitia viduali opusculum faccrem; (|uia tibi su|)crare adhnc res:

Iinioccnlii papa; Epislola


inili;i

faclnm

cst,

ut sancta fahierit cusIiide

ab irrcpenlc clanciilo hirresiarcha


ahpic
in

lodila,

oninibus ilLxsa servala.


scribi^ns postea S.
illa

cliam

evcnisse scias,

iit

Hieronymus ad
de inha;reiido

eamdem virginem Demetriadem,


doctrin;e
(luffi

Iiinocciitii

pap;c

dicla

sunl superiiis,

magnopere inculcarit, hic autem (qiiod rerum


:

tat,

quod jam

ajtas illius superavit.


si

Virgo autem

exigat arguincntum) utilitcr repetenda


((uil, te

Illud, in-

ahquid dc sua professione desiderat, cx laboribus nostris habct fri-aiKleiu lisancla proles vestra,

pio charitatis aflectu

pra?monendam puto,
fldem,nec
vidca-

ut sancli Innocenlii, qui Apostolica; cathedra? ct supradicti viri successor et fllius esl, teneas

brum
|)apae

de sancta virginitatc,

quem

legat . H;rc ad

.kilianam Augustinus,

quam

el litleris
:

Innocentii

magnopere scias esse laudatam (inas ipsas eadem ex cau?a, (iiia S. Auguslinus ad eam scripsesunt hnjusmodi perbrerat, esse datas intelligas ves i|)SOB quidem '. 23.Singularemembrnm Ecclesia?, tum rcligio:

percgrinam (quamvis tibi prudens ris) doctrinam recipias, etc.


2f).

et callida

Pr;rtcrea

autem
:

scripsit et

idem Pelagins

ad viiluam

quamdam,
ex
,

blandiliis

eam atque adulah?ec S. Hierony


:

tione demiilcens

qua Epistola
'

mus

recitat

ah|ue snbsannat
,

Eidem adulans

nis amplitudiiiem cxisterc,eta nobis reverenlissime


coli, satis est

vidum, non ernbcscis dicere


peregrina
sit,
:

pielalem qua? nus-

omnibns manifeslum.
ct

In ipso

enim

(|iiam rcpcritur in terra, et veritalcm qua;


in illa

apicc nobilitatis multo nobiliorem Ecclesi;e devo-

ubique potissimum commorari . Et


de caelo?id mulierculae
tri-

tionem iinpendis,
prfficeptis ejus
tas,

magis Ucla Chrisli agnitione,

panlo post

Docere est hoc, an occidcre? levare

obtemiieras, et de flde potius exul-

de terra, an

[ira^cipitare

quam

tanti generis flore jact;u-is.

Summai virtuest Christi


fllia

tis est,

vicisse

gloriam carnis;

et

magnae

grati;!',

nobihtatem moribns superasse, domina


illuslris.

merito
vitai

Cerla igilur et (cxistens)

isla

hujns

non audeant usurpare? Si autem pietas, veritas, atque juslilia non inveninnlur in terris nisi in una muliere; ubi erunt justi tui, quos absque pcccato in terris esse jactabas? Quod
buere, quod angeJi
igitur lioc

(quaecumque sunt)

officiis illustrare
stitit,

s|)atia Ktcrnis divinisque contende; nt qui insigncm te prs-

anno Pclngius, qui hactenus per

Caeies-

lium. Scelestum dicendnm polins, hasresim (ut vi-

reddat sibi pcr saicnla claiiorem . Hactenus

dimus) aggressus fuerat promuIgare;jam quid sentiret,

Innocentii papa^ ad Julianam Ei^istoia.


24. Odorarisne, lector,

vulgata ea ad Demetriadem Epistola, penitus


:

cur hauc Innocentius

innotuerit

inde accidil, ut sub anni hujus Lucio

Epistolam scripserit, ac percipis quo cjusilem argunientum fendat? inteliigis in ea, l;uiquam in pharetra, abscondi sagitlam, ad feriendiim

consule idcm qui supra S. Prosper in Chronico tradat,

Pelagii hairesini

hoc aiino innotuisse

quam

Quidnam virus ille in quod tantopere displicuit Angustino? accipe':Spi,

Pelaginm? Epislola ad Uemelriadem


nullus
tibi,

lamen

in Ca'Icslio sciinns

Carlhagine fuisse damna-

ritales vero, inquit, divitias

pra?ter te,

tam. Rcliqua aulem de Pelagio dicemus anno sequenti, et aliis, ut ralio temporis exiget. 26. De Bimjimdionibus ad Christum conversis.

conferre polerit. In his erg'6 jure landanda, in his

in

merito
te esse

ca;teris pra?ferenda es

(|na! nisi

ex te et in

Hoc eodcm anno Burgundiones parlem Gallia; Rheno proximam oblinuisse, idem Prosper testatur
Chronico, nccnon Cassiodorus. Hos olim a Vasollicilatos

non possunt
:

H;cc Pelagius, in

quem Ausil
:

gustinus

Cernis nempe, (|nanta in his verbis

Icnliniano imperatore

adversns Scotos
tre-

cavcnda pernicies. Nani uli(|iie (|uod dictum est N'on possunt esse ista bona nisi in te optime et ve:

invadcnles

Romanum impcrium

anno Domini

rissime dictiim est


;iit
:

iste (ilane

Nonnisi ex
igitur

te

lioc

cibus cst. Quod vero omniiio virus est etc. InPontifcx, ciim sibi inno-

ccnlesimo septuagesiino, sub consulatu Valentiniani atque Valenlis tertium, auctor est Ammianus ^ ; qui
ait

nocenhus

Romanus

flnes

Bnrgnndios ' Alemannis

fuisse
,

popnlus in Germania coninler se

eosdemque
*,

muluo pro

luissct vulgata illa Pclagii ad

Demctriadeni Epistola

flnibus cerlare consuevisse

gloriarique solitos se

'

Aug. ep. cxxi.

Rom. Pont. ep.xi.

Aug. de bono viduitatis

in fin.

'^

Epist.
1.

'

Hier. contra

Apud Aug. ep. cxluj.

XVIII.

Pelag.
1.

I.

iii.

Ammian.

1.

xxvili.

Idem

Idem.

XXVIII.

INNOCENTII ANNUS 12.


sobolein
se

CHRISTI 413.
disrui^to,

29

Romanam, qucniadmodum Batavi et yEdui fralrcs dixere, quadam ostrntalione barliarica quomodo vcro sint dicti Burgundiones
l\omanorum
:

a Burgis,

Orosium
placeant.

'

consule, licct dicta ab co liaud

Bnrgimdioncs Hunnos duce carencum permullis (tria enim millia contra decem impetum faciunt) commisso pnclio, victoriam conpequuntur. Ex illo tempore gens ea

medio

tes adorti,

pauci

omnibus

Chrislianitatis

Du ipsorum vcro Burj^undionum origine ac tempore Socratcs ^ agit,

Christianam religioncin ardenti studio excoluit . Hactenus Socrates. Ca'terum bellicosissimos fuisse
Biu-gundioncs,
tradit
et

atque Orosius; sed


etenirn

minime

iiiter

se consentiunt

multitudine ac viribus prcTstasse,


'.

sub Honorio, alter sub cjns successore Valentiniano Auguslo, ejus nominis tcrtio, refert sed prsstal, mea sententia, andire Orosium, qui Honorii imp. res gestas cnm

qnod ad tempus
;

pertinet, alter

Amniianus

Quod vero ad tempus hujusmodi


:

ilsorum conversionis ad fidem spectat

ante Anas-

tasium papam dicendum esset contigisse Burguu-

dionum

Cliristianilalem

si

in

omnibus legitima

prosequitur, de Burgundionibus jam ad Cliristi fidem conversis mcminil, ubi litcc aitdeiisdem jam
in Galliis sedeni

demoustrari posset, qua; exlat cjns nomine Epislola ad cpiscopos GennaiiiiP et Burgundia;.
28. Theodiisitcs in Oriente hcereticos acjitat.

habentibus

Providenlia Dei
facti,

omnes Burgundiones

Christiani

modo

Catho-

lica fide, nostris clericis

quibus obedirent,
vere

recei)tis,

Hoc eodeiu anno in Oriente Theodosius imp. Eunomianos stepe damnatos, novo rescripto " exagitavit,
simulque Anabaptistas ultimo supplicio
afficiendos.
aliis

blande, mansuete, innocenterque vivunt, non

([uasi

cum

suljjectis Gallis, sed

cum

fratribus Chrisintelligas, errore

Idemque adversus Novatianos


Novatiani reliqui,

illos,

qui ab

No-

tianis . Ha3C Orosins.

Ex quibns

vatianis divisi schismate, Pascha alio

modo quam

lapsum Socratem
versionem refert
niani
tertii

'

qui

eorum ad
,

Christi fidem con-

cum

Ecclcsia Cathcdica celebran-

(ut

diximus) ad tempora Valenti(jui

dum

suscepissent, ob idque Protopaschilarum sibi

imperatoris

successit

Honorio
')

nam

ista scripsit

Orosius (ut ipse tcstatur

vivente

nomen imposuerant proscriptione et (leporfatione damnavit '. Porro horum Novatianorum inter se
his teniporibus conflictantium schismalis Socrates
*

adhuc Honorio, anteocto nnnosquam Valentiiiianus imprraret, amio Domini quadringentesimo decimo septimo quod ex eo perspicne colhgitur, dum ibi in fine operis numerat ab origine mundi quinquies mille sexcentos decem et octo annos, et Christum nalum tradit anno quinque millcsimo centesimo nonagesimo nono.
:

meininit, iiosque suo loco supcrius diximus, nimi-

riim quod
bant,

ii

Pascha
iu

alio
:

modo

celebranduin dice-

azymis quorum auctor Sabbatins erat, a quo Sabbatiani iidem sunt appellati. Accidit' namque, ut Iioc tempore (sicuti vidinnis) Novatiani: ipsi a Cyrillo Alexandrinoepipcopo, et ab Irmocentio'

nempe

27. Quomodo vero contigerit Burgundionnm ad Christianam religionem conversio, ah ipso So-

crate

ita

describitur

Rcm

plane memorabilem,
,

Romaiio Pontifice cxagitarcntur, pellerenturque exEcclesiis, quas in hanc usque diem tolerati in pace possederant. Sed et divino quoque judicio iidem
oslensi sunt esse repulsi, miraculo

eodem ferme

temjiore gcstam

lioc loco

comme-

nempe

illo,

qnod

morabo. Est gens qua?dam barbara, locum trans Rhenum fluvinm incolens quns vulgo Burgundiones vocant. Isti vitam a Republica gerenda remotam perpetuo degunt, sunt autem faLri lignarii omnes et ex ea arte mi^rcedem qua sustentant
, ,
,

a S. Pauliiio describitur in

carmine ad Cytherium, ubi agit de Martiniano naufrago, vecto nave Novatiani hominis, cum ipsa navis absque aliqua maris tempestate soluta compagibus, ebibens uiidam degliuiitur a mari, Novatianis

omnibus atque

ca^teris

vitam, acquirunt.
fines

Hunnorum

geiis

crebro in

eorum

infidelibus, qui in ea erant, pereuntihus, Catholicis

invasionem faciens, agros depopulata est, et complures illorum non raro trucidavit. Itaque illi

fidelibus

tantummodo
:

liberatis, et qui illis inhtese-

runt credentcs

ila

ut

magno

prodigio casus ipse


:

non ad hominem ulluni


tere in

auxilii pelendi

causa con-

fugiunt; sed Dei ahcujus poleslati se totos permitrentur,

omnes discreverit, qui pii, quive impii essent his enim S. Paulinus ha;c inter alia cecinit '
:

de

animos iiiducunt. Ac cum mente complecteRomanorum Deum illis, qui eum metnunt et reverentur, firmum afferre prssidium omnes communi consensu ad credendum in Christum se
:

Et ecce variis dividuntur casibus Ad mortem, et ad vilatn dali.

Quod ne

putiiretur tnrte periiiixlim bnnis


:

Simnl tributum, vel malis


Et inleriisse pcilidos.

contulerunt

atque ad civitatem

quamdam

Galliae

Constat leriiise Cliristianum neminem,

profecti, postulant

ab episcopo

ut Christianorum

baptismo donentur. Is cum illis septem dies pra3scripsisset ad jejunandum, eosque in flde erudiisset,
octavo die lavacro ba[>tismatis tinxit, et
dimisit. IUi vero

Namque

aut malignus corde Judaeus peril,

cum

pace

Reus aut supeibi schismalis. Queracumque Cliiisti recla signavit Huuc vita cognovitsuum, etc.

fides,

animo

fidenti contra

tyrannos gra-

diuntur

nec spes eos

fefellit.

Quippe Uptaro Hun-

At de Novatianis hactenus

norum
'

rege nocte,

cum
2

se cibo nimioingurgitasset.
'

Oros.
*

1.

VII. c.
1.

ult.

Socr.
I.
I

1.

vii. c. 32.
.

Oros.

vii. c. ult. et

c. 1

1.

Amitiian. Ammian.

1. i.

.\.\viii. xxviil.
lil.

Socr.

1.

vii. c. 30.

et C. Justin. eod.
*

Socr.

vii. c. 30.

Socr.

1.

vii. c. 9.

' *

l.. l_

vii. vu.

ue sanci. ne sanct.

bapt. iter. '^. Theod. uapt. iiei, C. intuu.


iter.

\ yi.

ne sanct. bapt.

C. Theod.

Paulin. ad Gyther. ep. xlii.

, :

30

INNOCENTII ANNUS 12.

CHRISTI 413.

Anno

periodi

Graco-Romans 5906.

Jesu

Christi 413.

Innocentii

papse 13.

Honorii 21. et 19. Theodosii Jun. 12. et 6.

1.

Comides.

Coss.
,

Lncitts, et

HcracUamis,
Heracliani no-

Chronico, (|uam Idacius in Fastis docent, imo et


Marcellinus in Clironico siib Lucii consulatu
tameii intcritum
Baroniiis
,

priiTius in Oriente

alter in Occiilente creatiis, nt ex


seil

cujus

legibus lioc anno datis colligilur,

num.

2 in annuni se-

men

e Fastis
2.

erasum

est,
i?i

ut Baronins ostendit.
Galliis pi^ofligaii.

Varii tijranni

quentem ab eodem Marcellino dilatum, iierperam scribit. PraBtcrea lex 13 Cod. Theod. De infirmandis
his cjua; stib
ct a

iium. 1 atl 5. Idacius in Chronico anno Abraliami MMCDXXix, qui kalend. Octobris snperioris Cliristi

tyrannis Hl non. Julii RavenniB data, Baronio num. 3 rccitata, demonstrat, Heracliaante diem quintam mensis Julii currentisanni
fuisse.

anni inchoatur,
pressi

ait

.Tovinus et Sebastianus op-

num

ab Honorii ducibus Naibona interfecti sunt. Gothi Narlwnam ingressi vindemi;^ tempore. Heraclianus movens exercitum de Africa adversns Hono-

debellatum

Idem

ostendit

lex 21

ejusdem

Cod. Theod. De pa;nis, postridie ab Honorio data, et


a Baronio ibidem rclata, qui utriiisque legis sub-

rium Utriculo
in Africam,

in Italia in coiifliclu superatus etlugit in loco supradicto l millibiis ar-

cffisis

restitiiit.

scriplionem in Codice Theodosianomendosam recte Hac ultima lege Honorius Heraclianttm

matorum.

Ipse post Cartliagine in itde Memoride

hostem nnblicum judicat, eumque ejusipiesatellites


capite plecti jubet.
4.

per Honorium

percussoribus missis

occidilur .
ingres-

QufE onmia currenti anno contiyere

pra.'ter

sum Gothorum

in Gallias,

qm

ad superiorem perti-

sus.
CLi,

Ad nnm.
alias

Marcelliniis tribunus et notariiis injuste cce-

5 et

se(|.

Augustinus in Epistola

net, ut ibidem diximus. Juvintim

enim

et

Sebastia-

cclix ad Caeciliannm scripta narrat,

ma-

num

hoc anno occisos, liquet ex diclis anno CDXi, et ex Prospero sub hujus anni coss. num. 6 Olympiodorus hsc singularia de Jovino et Sebastiano scribit: Jovinusfiatrem suum Sebastianum: invito Adauliiho im|ieratorcm creans, in ejusodium
,

gnam

potestatem Marini comitis fuisse, postquam

Heraclianum vicit ac obtruncavit, et [ilurimorum ca^des non modo rebellium, sed et aliorum, qui procul a crimine fuerant, secuta? fuissent, Marino
faciles

aures delatoribiis dante. Crecilianus Africae


Augustini precibusmolus eidem promi-

incurrit. Adaulphiis itaque per internuntios cajjita


se

prffises divi
sit,

tyrannorum missurum, pacemque initurum Ho-

se Marcellini fribuiii et notarii, de

quo supra
:

norio pollicetur. Hi

domum

ubi redierunt, etjusju-

eginuis, salutem a Marino petituium. Sed secus res


accidit
;

randum pnestitum
ratori miltilur.

est, Scbasliani mox caput inipeJovinus etiam ipse ab Adaulpho

tero die
ortus,

nam, ut ibidem scribit Augustinus Posquo illius parturitionis nefarius foetus est
repente nuntiatum,
ductos,
illos e

quem Dardanus
teremit
.

obsessus se dedidil, missusque ad imperatorem est prscfectus sua manu perculiens in-

carcere ad
pridie
dies,

cum esset nobis eum judicem

quanquam

perlur-

primo Ataulfttm hoc pacem iniisse cum Honorio Augusto. Secundo, Dardanum, qui anno cdix
liquet,

Ex quibus

bati fuerimus. tanien

ego considerans,

et qu;B nobis

anno

in Galliis fuisse, et jam

dixeras, et qui esset post illum exorturus


B. Cypriani erat pridiana solemnitas,
,

quoniam

praefectus (irfftorio Galliarum fuit, ut demonstrat

existimavi qiiod etiam elegerit Deus

quo

et tibi

lex

De decurionibtis, secundam praifecturam hoc anno gessisse, quam du[>Iicem pnefecturam memorat Hieronymus in flne Episloiai cxxix exhibetque celebris inscriplio relata a Sirmondo in
171
Notis ad Epistolam
viii

postulata concederet, et universam Chrisli Eccle-

siam repente laetilicans ad locuin tanti Martyris ascendere voluerit parcendi voliintate, (|uam occi,

dendi potestate sublimior;


irruit,

cum

ecce nobis nuntius

Sidonii

lib. 3.

Pseudo-ProsHonorii xix

quo prius percussos

esse uossemus,

qiiam
Pelag.

per in Chronico imperiali ad


tiani morte, ac de

annum

quomodo
cap.
.'),

audirentur, quairere valeremus . Quare,


1 Hist.

loquitur de Jovini tyrannide, de Sallustii el Sebas-

ut observavit E. card. Norisius lib.


sancti Marcellini

Dardano, aitque Valenliam Gal-

martyrium

contigit idibus

liaruin civitatem

ad quam fugiens

se Jovinus con-

Seple7nbiis, cui diei succedebat pridiana solemnitas

tiderat, a Gothis efTractam esse.

Heraclianus lyrannus in Africa profligalus. y amo wuQC Ai\ Heraclianum, qui hoc aiino, ut docet Orosius lib. 7 cap. 4-2, tyrannidem in Africa
3.

(luarta

decima mensis Septenibris. lla enim accipi ab Auguslino pridianum, vel ex ipso contextu patet. BaroB. Cypriani, qui capite plexus occubuit die

arripuit,

eodemque occisusest,

ut

tam Prosperin

nius in recognitione Marlyrologii Romani eidem addidit Marcellinum , qui antea in nullo Martyrolo-

INNOCENTII ANNUS 12.


gio

CHRISTI 413.

31

legebatur,

ut iiotat Heiisch(?uius ad dieni


agil,

vi

mcnsis

Aprilis, (luo (ie sanclo Marcellino

el

quem

dieiu elcgit Baronius qui liunc temporis cha-

racterem non oliservarat, siculi nec Hcnsciienins. Non leji;itur etiam nomeu Marcellini in anliquissimo
kalendario
toni.
111

nus etnotariuscodein fine missiis a Theodosio.liin., teste CyriUo Episl. ad Acaciuin Melileiuceiiiscopum pag. 110, et Joanne episcopo Antiocheno ad Cyrillum pag. 154, 112, inter Opera Cyrilli et Cyrilli
;

Epist. ad

Donatum clv

ct clvi.

Ecclcsiaj

Carlliaginensis

Mabillonio

tribunos hos et notarios in


gionis
siculi

Ex (|uibus apparet, negotio nominatim reliexplicandis.


et

Vet. Analect. publicato, in

quo continenlur

cum mandatis
et
aliis

a principibus emitti solitos,


necessitatibiis

dics nataliliorum

marlyrum
:

et depositiones episco-

passim

porum, quos Ecclcsia Carthaginensis antc sequens saculum celebrabat Licet euim in Africa sancli populares annuo cullu celebrarentur, nonnnlli ta-

Quin imo
rii

et

ad reges exteros iidem tiibuni

nota-

missi

cum

iini)eratoris scri[)tis; ciijus rei excin-

men

cx Italia et ex Hispaniaineo Mailyroloyio coin-

memoraiitur.
5.

Marcellini elogium.

Fuit

pluni habemns in Specfato tribuno et notario apud Ammiaiium lib. 17, pag. 104, et Joanne apiid Zozimuin lib. 5. pag. 815, iit non adeo absimiles bac
parte videantur tribuni, bi et nofarii iis, quos sequior atas vocavit M/ssos Dominicos, qui scilicet in provincias mittebantur a regibus. Scd de his tribunis, notariis et comilibus legendus Gothofredus citatus.

MarccIIinus vir

sanctissimus, de quo Augustinus in laudata Epistola


scribit
:

Quanta

iili

probitas in moribus, in aini-

citia fldes, in

doctrina studium, in religione since-

ritas,

in conjugio pudicitia, in judicio continentia,


cliaritas, in beueficiis procslandis facili-

erga omnes
tas, in

pctcndis pudor, iu recle factis amor, in pechoneslatis, qui splendor

calis

dolor?quantum decus
,

Demetrias vitam monasticam profitetur. 7 ad 17. Epistola sancti Hieronyini viii ad Demetriadem virginem quando monasticam vitam
7.

A num.

cura pietatis quaj in subveniendo misericordia, in ignoscendo bcnevolentia in orando flducia? quod salubrifer sciebat, qua modcstia logratiae, qufc
,

professa

est,

a Baronio

num.

8 et seqq. recitala,
verosimiliiis est, in-

anno

pra?senti, aut,

quod longe

quebatur, quod

inuliliter nesciebat

qua

diligentia

sequenti data, sicufi et Epistola Augustini cl, alias CLXxix, occasione ejusdem consecrationis ad Pro-

scrutabatur? Quantus

in

eo contemplus
et

rerum

bam aviam,

et

Juliamim matrein Demetriadis, no-

propsenUum? Quanta spes


cEternorum
?

desiderium

bonorum
licereticis

biles viduas scripta, ut Patribus Benedictinis oliser-

Honorius, ut

famam

Marcclliui vin-

dicarei, dedit

legem 35 Cod. Theod. De


RavennEe, Constantio
sequenti,
in
et

HI

kal. Septeml).

Constanle

coss.

anno
ejus

scilicet

qua Marcelbnum
,

spectabilis

memorioe virum vocat


notione
contra

et gcsta

simul

sub
gis

Donatistas

confirmal.

Donatisbt:, ut recte Gothofredus in hujus lecommentario, iiyarceWmo mortuocontcndebant, gestorum quoque sub ejus notione fidem perire debere ac maxime quod ipsum tanquam Ueracliani tyranni j>artium e medio sublatum contenderent.
;

Nempe

vatum. Hieronyinus autem ijiso su.e Epistola? initio indicat, se eo tempoie jam [lervenisse ad caputxLiii Commentarii sui in Ezechielem et non nuilto post k)(|uitur de Hercliano tyranno, quein inilio mensis Julii hujus anni jam ab Ilonorianis in fiigam versum, et ab imperatore morli adjiidicatum vidimus. Hieronyinus Deinetriadem pia;monet ut Innocenfii papae tidein teneat, nec peregrinam doclrinam recipiat, Origenistarum sc. ct Pelagii, qui inter eos hoc tem|)ore recensebatur licet in noiinullis ab eis dis, ,

sentiret, ut recfe

Hicronymum

interpretatur

Em.

Verum, ut auctor mortis ejus Marinus comes, qui Rempublicam ab Heracliano tyranno liberarat, ab Honorio ex Africa revocatus est, quod scribit Orosius lib. 7, cap. 42, ita idem imperator hac coustitutione Marcellini famae consuluit, ct Donalislas repressit.
6.

card. Norisius

lib. 1 Ilist.

Pelag., cap. 5.

8. Ad eam scribit Pelagius. A num. 17 ad 26. Non solum Augustinus et Ilieronyinns Deinetriadem, poslquam virginifatis velum susce|)it, laudibus

exornarunt, sed etiam Pelagius, utsibi ali^iuain gloriam inde compararet. Is tunc Epistolain De institulione Virginis, qua; estEpistolaxvii in Appendice

Mnnus eorum,

qui tribuni simnl

et notarii

erant.

Aliqui viri docti titulum tribuni et notarii


,

tom.

11

ahbique datuni per[)eram intellexere; recte tamen Gothofredus in Cominentario legis 1 Cod. Theod. De mandatis principum observat ca mandata a principe data
,

Marcellino in CoIIatione Carthaginensi

dictinis

0|)erum sancti Augiistini a Palribus Benerecusorum, in qua exhibentur aliquot Ei)i-

stoUe Augustini

nomine

falso praiuotata?,

ad eam-

dem scripsit. Sed cum lucubrationi suae nomen suum non scripsisset, idem liber forsan ea de causa
suppositus fuit Hieronymo jain inde a temporibus
Bedaj, ut videre est in hujus Pra?fatione in Cantica

fuisse, inter alios tribunis, notariis, et comitibus,

ac

De

tribunis et notariis simul multa extare

exem-

pla. Sic

et notarius

enim anno ccclxxxvi Dalmatiits tribunus ad sanctum Ambrosium a Valentiniano


inandatis missus, CoUationis
teste

cap.

5.

Verum

Orosius in Apologia anno cdxv edita

eam

Pelarjio tribuit, uisi

quod sermonem ab

alio ei

Jun.
tio sio

cum

cum Auxen-

sii[)peditatum fuisse tradit. .\dversusillam post san-

Ariano inslituendcC causa,


Epist. xxxii.
Ita

ipsomet Ambro-

ctum Augustinnin
Demetriadein,

scri[jsit

Pros[)er in Epislola
ii

Dulcitius tribunus et notarius

quam

fainen Quesnellus tom.

ad Ope-

ab Honorio missus ad leges suas exequendas cura perficiendae unitatis de quo Augustinus contra
;

rum
fici

Gaudentium,

lib.

2, cap. 59. Ita Aristolaus tribu-

sancli Leonis Magni in dissert. iv iiuic Pontiadscribendam contendit quod inquit, ita concinat stylus Epistolae ad Demetriadem stylo librorum
;

32
ile

INNOCENTII ANNUS 12.


vocatione Geiiliuiu,
iit

CHRISTI 413.
lilteiie,

itleiii

liacleuus auctoii
sive Anibrosio,

apcrlissime conliteri . Al l'elagii


serino
est, scripla; siint in

de quibus

ulrunKiue opus meiilo tribuluiiisit,


sive Prosiiero
;

Oricnie inilio anni cdxvh


iiiilio

et(jiioil eadeiii

vcrhoriim construciisus, (|u;c Leoiii fa-

acceplx' a

Zozimo papa Roma;


iii

tio et conjieries,

fjgurarum(|ue

bris, miss;c

Africam

cjusd(;iii

inensis Scplemmcnsis die xx, ac-

miliaria sunl, in

eadem

Eiiisloia

videre

sit.

Ve-

cepta;in Africa circiter inilium Octobris.


ila(|ue Augiisliuus
illani

Non

potuit

rum

Aiitelmius
ct

>in

dissert.

de veris Operilius SS.


iii

Leonis M.
strat, illud

rrospeii A(|uilaui dissert.

deinon-

ad Julianam scribere Epistolam CLXxxviii ante dictiim tempus. Ea mitlilur

esse

opusculum iiiduljilatiiin 1'rospcri rcctum non solum cnim inler Opeia Prosjieri cum
adscriplum
est iu iMss.
iiisi
;

libris de vocalione (iciilium

Alypii et Angustini, qui cerliores lieri cuan a Pelagio luotectus sit anonymus ad Deinelriadcm libcr, de (|uo supra egimus. lu Opere de
|)iuut,

nomiue

codicibus

sed

etiam in proiiatis editionibus,

(iratia Cliristi

libruin

euindem Pelagio
prodiit
Iia;c

tribuit

Openbus, itact in isto epi-.copi nonm\ perperam additum est. Quod siloculiones sancli Leonis magnani ciim stylo scriptoris Epistola; ad Ucmelriadem, affiiiilatem liabent locutioiies sancti Prosperi longe majorem cum stylo scriptoris Epistoke ad Uemetriadem similitudinem
sicuti in aliis indubiis ['rosperi

quod

guslinus laii(|uaui auctori plane compcrlo et


Iirobato.

Aucomante

Quamobrcm

Epistola

dictuinOpusdcGratiaannocDXViiielaboratum,ideo(jiie aiiiio

antecedeiili, ut recti; Patres Beuedictini et

aule eos Garnerius in Notis ad Opera Mercatoris in


dissert.
vi,

pag. 347, qui

[lag.

io7 jure merilo mi-

pracferunt.
9. Epislolain Pelagii refellit Prosper. Necessiludinem et familiaritalem qux. Demelriadi
,

ralur E|)islolam Pelagii ad Demetriadcm virginem

tini

Deo sacram ante auiiuui cdxvii, in manus Augusnon venisse, sed eo lantum tempore, quo is ac-

virgini

cumsancto Leone
qua etiam,

intercessit,

non mediocri-

ceptis Pelngii ad Innocentiuin

papam

litteris, scri-

ler sententiie su;e

patrocinari arbitratiis est Quesiiiquit,

\)siiJulia>ia\ Demetriadis matri, de

cavendo veneno

banc fidiiciani siimconstruendam Basilicain sub sancti Slepliani invocatione consecraudam. Pro qno Platiuam cilat luec referentem, et Breviarium Romanum. Verum iie(|ue Breviarium Romanum, neque Platina Denietriadem, sed Demctriam eain nuncupant, cujus siimplibus fundatam Basilicam asserunt, quod etiain iu Anastasio Bibliothecario, e quo sua mutuatus est Platina, diserte legitur. Pi"epsit,

nellus: ex

ingeniose in Epistola abscondito.

ul ipsaiii iinpellcrctad

H. Awjuslinus
anno Pelagius

sciibit Pelarjio.

scripsit ad
;

Hoc circiter sanctum Augustinum eum


sic

plurimum laudans
aut ()ua'stionis

liic

vero

ab ejus laudatione
licuit

tcinperavit, ul etiatn
illius

illum, quoad sine olfensione

commolione
lic( t

de

Dei

gratia recle sapere adinonuit,

haeresim ilhus

sparso ruinore ac sermone intellexisset, ut ipsemet


in lib. de Ge>tis Pelagii cap. 26, qui post Baronii

terea Detnetria ajjud Anastasiiini et Platiiiain dicitur ancilla Dei, vel Christi, quibus nuncupationilius
intelligi

inorlem luccm
juslificamur

vidit, testatur

Jam cnim

audie,

rain , imiuit Augustinus,


,

nou

potcst celebris

Demetrias

Aiiiciae

pro-

sapiae, cailibatusque saucta [irofessione inclyla,


alia virgo,

nec

veruin pia ali(jua feinina libcralilale sua comincndabilis. Sed bac de re plura Anteiniius citatus.

qua quando binc aliqna commemoratio lierct, aperla euni coutentione conari Ea Augustini Epistola iuter Auguslinianas est cxlvi, in qua Au Gratias ago plurimum, quod me gustiuus ait
contra gratiam
)) .
:

dem
spero

Baronius num. 20 ail, Epislolam ad Uemetriaa Beda lib. 1 in Cantica Prospero adseriplam

litleris tuis

exhilarare dignatus

es, et

certum facere

fuisse.

Verum Beda
scriiilcc

E|)isloIa;a(l

Denielriadein a Profacit.

de salute vestra, retribuat libi Duminus bona, ()uibus semper sis bonus, et cuiii illo vivas in a;ternum
etc.
))

nullani

mentiouem

Ait pra}ter-

Pelagius, ul in Uiospolitana

Synodo anno cdxv

ea Baronius

liam ad

Epistolani contra divinam graUemetriadem datain Pelagio attribuerc.

Bedam

Verum
sit,

eo loco Beda Pelagii Epistolam Jidiano ad-

litteras, ahasque ab Orthodoxis episcopis silii directas protulit, ut in eodem Opere narrat Auguslinus^qui consilium sen-

babita

suam

fidein probaret,

lias

scribit, si

tamen expositio illa in Cantica opus Beda; quod non siiie fundamento negavit Barouius.
10.

sunique EpistoUc suae


42.

ajierit.

Augustinus
alias

dis

matrem.

Divus

scribit

ad Jnlianam Demetria-

Burgimdionum regni in Ad num. 26 et seq. Prosper in


consulatum
scribit
:

Galliis inilium.

clironico ad Lucii
Galliae

CLxxxviii,

cxliii

Auguslinus dedit Epislolam ad Julianam Demelriadis


,

Burgundiones partem
, seu,

firopinquantcm Blieno obtinueruut

ut Cas-

rnatrem, ex qua aliqua refert Baroiiius


21.

Verum

acceptas

num. 18 et h;ec Epistola scripla ab Augustino post in Africa Pelagii litteras ad Innocenlium
:

papam, iu (|uibus utebalur testimonio suai ad Demelriadem Episluhc, ut sese defenderet In qna<

siodorus in Ctironico tradit, Rheno conjunctam . Quare non yEduorum et Sequanorum regio, quae Aiari Rhodanoqiie conjuncta, processu temporis Burgundia a))pellala, data Iioc anno Burgundionibus
fuit,

dam

cum
,

Roinani iiacein

cum

Barbaris Galliam

sua Epislola Pelagius

iuquit Augustinus,

devastantibus inicrc, sed rcgio in prima Germania


ut colligitur ex liis Olympiodori verbis Jovinus ai)ud Mundacium (lcgeiidum, Moguntiacuni) Germaniic altcrius urbcm, stiidio Goaris Alaui, etGuntiarii Burgundiouum praeiecti tyrannus creatus est ), anno nempe cdxi, quo ideo tempore Alani
posila
:

ubi et

nomen

suuiii apcrtissime poiiit (loquitur

de
et

E|)istola P(;lagii

ad Innocentium papaiii),nec no-

meu

sacra; virgiiiis tacet, dicil

ejusdem

gratiam Dei,

ad eain se scripsisse, sui operis tcstimonio probare nititur, se quem vel tacere, vel negare asseritur,

INNOCENTII ANNUS
el Biir^Liiidiiinos
iii

12.

CHRISTI

't\'6.

m
iii

iiriiua <Jcriiiaiiia ac

propo Moiii

siodorcnsis episcopi, doccal Severntn aiilciiuam

fiuiitiam scdos siias liabobaiit. l'ra)torea Sitioiiius


1'aiiofiyi'ico Aviti v. '234,

loiiuens de gestis ab Aotio


:

Britamiiam ad resiirgenlis haresis Pelagiaiiat inceiidium exstingiienduin una ciirn sancto (iennano
proficisccreliir, Geutibtis

1'oiiianoruni pia^focto, circa aniiuni cdxxxv, ait

primcn Germania;, hoc

cst,

liol^ani, Biirguiuiio{|uein trux iiresseratabsolvit;

Burgimdionibiis,

iii

ea provincia considentibus ue/-

(|iiod

do Ciorinania prinia e qua facilo Burgundiones


,

buin Dei pr^edicavisse.

Verum

saixtus Severus anno

Bolgas iinpclcro potuere


Eraiit antea

pronuni

est intolligore.

CDXLViii populis priniffi GernianicT verbuin Dei prsedicavit, et, uli Iradit

lluviuni

et

Bnrgiindiones in Germania ad Moenum sub riiicm anni cdvi cuin Yandalis,

Biouverus

in

Annalibus Tre-

virensibus,

anno cdxxxvi ad archiepiseopaluin Treidco(|ue Valesii conjectura


potest
;

Alanis, aliisque Barbaris Gallias ingressi suiit, uti

virensein eveclus fuit,


subsistere

jam

dixinuis.
13.

vero, ut
priscis

Quia Burgundiones fiiint Christiani. Animianus lib. 28, cap. 5 scribit jaiii inde a tomporibiis sobolem se esse Romanam difacile aiii-

non

cuin Burgundiones ante an-

niim CDXVii,
aiil

uti niox

diximus, religionem Chris-

tianain susceperiiit.

An itaque episcopns Mogiintinus,

episco|)UsTievirensisBurgundiones sacris undis


,

cebant Biirgundiones, fideiu Gliristianam


plexi suiit. Orosius

enim

lib.

7, cap. 19, ([ui

Histo:

riam suam anno cdxvii absolvit, de illis sciibit Eoruui esse pr;evalidam et perniciosam nianum,
Galliac liodieque testes sunt
:

in (|uibus |)i"esuni|)ta

possessione consistunt

quamvis providentia Dei

omnes

Gbristiaiii

cloricis,

modo facti, Gatbolica Ode nostris quibus obedirent, reccptis, blande, mannon quasi cum subfratribus Gbristianis .
ait,
,

suete, innocenteiqiie vivunt,


jectis Gallis

sed vere

cum

jiiorsus incertum. Cciium tainen falii Gregorium Turoncnsem, qui lib. 2, cap. 9 scribit, BurQimdiones Arianorum sectain secutos esse. Hi eiiiin antequam e Germania in Gallias venirent, genliles erant ct postquam fidein ampiexl sunt, reges Orthodoxos habuere usque fere ad tempora Clodovei inagiii Francorum regis ut infra videbimus. Porro Burgundiones, (lui ex Germania prodicre, diversi sunl a Burgundionibus, qui anno cdli Attilam Hunnorum regein in Galliam venienlem
abliierit
,

Hinc Baronius hoc anno num. 20 recte


teni lib.

Socra-

seculi sunt, de
V.

quibus Sidonius in Panegyrico Aviti

quoad tempus, quo Burgundi ad Gbrisli fidem accessere; eoriim enim conversionem refert ad aiinum circiter cdxxx. Verum non in eo tanlum Iiallucinaliis est Socrates,
7, cap. 30, errasse

320

Gepida trux sequitur, Scyrum BurguiKiio cogit.

sed in eo etiam (juod scribit de


toria post

Burgundionum
: :

vic-

Hi

enim Scytha
iiosili,

erant, et iiltra

Danubiuin habita-

acceptum Baptisma Exiiule fidenti animo adversus Hnnnos progressi sunt nec S[ies
eos
fefellit
:

bant, a Ptoiema;o Fntgundiones dicli et in Sarmatia

Enropea
lib.
1

de quibus
jiag.

jilura Valesius citatus

etenim rege Hunnorum, cui

nomen

Rer. Franc.

.W. Fallitur

enim Agathias:

erat Optar, pra? niniia

dam

sulfocato,

ciborum ingUivie nocte quaBurgundiones in Hunnos duce des-

lib. 1,
((

pag. 14, ubi eos Burgusioiies vocat, ailque

Natio haic Gothica est per se laboiiosa et bellica


, 2,

titutos subito irruentes,

vicloriam reporlarunt.

Cum

pauciqne i>Iurimosaggressi, enini ipsi dunlaxattria


Ha'C

laude clara
nensis lib.

quo

et in errore fuit

Gregorius Turo-

cap. 28, qui

hominuni

niillia essent,
y>.

niillia interfecerunt

Ilunnorum dccem circiter enim Biirgundionum


:

originem repetit

regum Burgundionum ab Athanarico Golhorum rege

victoria plane cominenlilia

et

tantuni abest

ut

riuni

Burgundiones Hunnos superarint, ut hi GundicaBurguiidionum regein cu7n populo suo atque


bat, in suo Chronico

Ariano de quo egimus saeculo superiori. 13. Cur Salvianus Burgimdionum non meminerit. Salvianus, qui libros suos de Guhernatione

Dei anno cdxl aut insequenti absolvit, Barbarorum


Gallias incolentium inores atque
describit, sed

stirpe deleverinl, ut Prosjier, qui Iioc saiculo vive-

Religionem fuse

ad

annum cdxxxv
l-i,

prodit, et

post

eum Cassiodorus
et reliqui

in Chronico.

Idem ac Socrates
,

narrat Nicephorus
sicuti

lib.

cap. 40; sed uterque,

Graici

Historici

de rebus apud

Latinos gestis non raro male edocti.

lA. A quo Baptismum acceperint incertum. Existimo tamen haec quaj ibidem Socrates de Bnrgundionum conversione habet, vera esse Ad
:

Burgundionum nullam mentioiiem Omnes Barbari aut pagani sunt facit. Lib. 4 ait aut haeretici. Pagani sunt lii gens Saxonum fera, Francorum infldelis, Gepidarum inhnmana, Hunnoruin impudica. Sed numquid taiii criminosa est Hunnorum impudiciliaquam nostra? numquid tam accusabilis Francorum peifldia quam noslra? aut
: ;

tain reprehensibilis
tas Christiani? aut

impietasAleinanni,quamebrie-

quamdam

Gallioe civitafem

profecti postulant

ab

tam damnabilis
?

rapacitas Alani,

episcopo, ut Cliristiaiium Baptisinum suscipiant. Ille cuin se])lem dies jejunare eos jussisset, ac fldei

quain rapacilas Christiani


baris paganis Salviaiius.
loiiuitur
:

Hiec et plura de Bar-

De

hcereticis

aulem

lib.

7 sic

rudimenlis

instiluissel,

octavo landem die baptismo

donalos dimisit . Hadrianus Valesius lib. 3 Rer. Franc. pag. 138 arbitratur, neminein alium Bur-

gundiones iniliasse et linxisse, quam Sererum Trevirornm episcopum magiiassanctitatis viruin; quod Constantius in lib. 2 de Vita sancti Germani Autis-

Oinnes autem haretici aut Vandali sunt, aul Gothi. Sed ipsa' quondam ha^resesBarbarorum de Romani magislerii pravitate fluxerunt . Bucherius lil). 13Belgii Rom. cap. 4 existiniat, ideo de Burgundionibus niliil apud Salvianiim Iiaberi quod

cum

is

libros suos scriberet circa

annum

cdxlii vix

TOMUS

VII.

34
ulll siiperessent, paiilo

INNOCENTII ANNUS 13.


ante cuni rege suo Gundi-

CHRISTI 414.
Cliristiani otfecti
et feritatem et

meminit, quia ante anniim cdxvii


fiieraiit, el

cario painc exstincli. Veruni Inijus silenliiratioeuin fugit; neque enim tota gens cuin rege suo peril;

ciim idololatria bailjariein

de|>osiieraiit.
iian-esi

Mancat ilaque, Vaiulalis


,

Golhis in

cuni, ut

iiifra

visuri

sumus, Sabaudia

eis postea

Ariana

aliisque in iiifidelitate

permanen-

Romanis

fuerit atlributa, et varii reges Giindicario

tibus, Ihirgundiones Christo

nomen

dedisse.

successerint. SalAianus itaque

Ihirgwidioium non

INNOCENTII ANNUS

13.

CHRISTI

41/i.

Gothi pelluntur

e Galliis.

Quadringente,

QLEM COMITABANTIR MILLIA MULTA VIRUM


GENS TUA TUNC NATOS ET TE INVIDIOSA PEREMIT
!

sinuis

decimus quartus
:

Christi

annus

Constantii

et Constantis, patris et filii,

consulatu adscribilnr

QVEM POST AMPLEXA

EST BARCINO

MAGNA GEMENS.

ob rcs enim in bello adversus tyrannos et feliciter gestas iidem consnlatuni promeniere, necnon adsciri ab Honorio in collcgas impesed ha-c postea. Constantii vero virtus Iioc anno rii
Fastis

Barbaros

Quibus babes, non ipsum tantnm regem Ataulesse.

pbum, sed et sex ejus filios hiin a Golliis ])eremptos Quod autein Romani in Golhos, quos pacis
babere crrperant, copias
illa

in expellendis e Gallia Golhis enituit.

Hoc enim

studiosos et auxiliarios

anno, qui quarlus a capta ab iisdcm Gotliis Urbe numeratur (inquit Orosius ') Constantiiis coines

moverint,
talus
ille

prrecessisse causa videlur,

quod At-

tyrannus, qui ab iisdem Gotliis

apud Arelalnm Galliffi urbem consistens, magna rernni gercndarum iiidustria Gothos Narbona expulit, atque abire in Hispaniam coegit, interdicto pra^cipue atque interclusoonini comineatii navinm, et peregrinorum usn commerciorum . Hrec Orosius, male tamcn numerans ab Urbe condita annos cum nuinerandus mille centum sexaginta oclo siculi perperam agit nuesset sexagesimus sextus merans sexagesimum quartum post millcsimum centesimum, cum ab Alarico capta est Urbs, cum sexagesimus secundus sit numcrandus ab ipso, qui Cbrislum nalum babet anno ab urbe septingentesimo quinquagesimo secundo. Subdit autem idem Orosius hffic de Gothorum ipsorum rege Athaulpbo Cuiniiue eidem paci petendaj atcpie ofterendffi studiosissime insisteret, apud Barcinonem Hispaniae urbem dolo suorum (ut fertur) occisus est . Sed id anno sequenti accidissc, Prosper affirmat cujus
, : :

deponere coaclus est, hoc anno (ut ait) eorumdem Gotliorum consilio tyrannidem rescd anno sequenti relictus a Gosumit in Galliis
:

impcrium idcm Prosper

this,

caplus Constantio vivus traditus


2.

est.

Honorius adversus Donatistas rescribit. Ut vero Gothi hoc anno expugnarentur atque fugarcntur e Galliis, tyrannusque Attalus redivivus oppiimcretur, Honorius iniji. pi\TPStilit dum enim pro rcligione ceitans in Africa expugnat ha?reticos,
:

Romanus
plane
visi

exercitus in Galliis superat Barbaros


sint beneficiis
et

ut

mutuo

certasse

Deus

opti-

mus maximus,

reticos exagitando

Honorius imperator, iste haeille Barbaros atque tyrannos debellando. Sed reddamus hic dntum ab eodem Honorio adversus Donatistas hoc anno rescriptum
,

cujus quidem sanciendi, afque accelerandi, recentem prffibuere causam iidem diutissime tolerati impii Donatistae,

quortim arte

(iit

vidimus) sanctissimus

corpus Barcinone sepultum ejusmodi honestatum *


:

fuit

epithaphio

BELLIPOTENS VALIDA NATUS DE GENTE GOTIIORUM


HIC CLM SEX NATIS REX ATAVLPHE lACES.

exercitus anno suputarent una cuni eis morte periisse parifer Acta advcrsus eos in publica CoIIatione confccta ea perpetuo in suo robore conservanda, idem imp. hoc anno dato ob
periori fuit occisus. Porro

vir Marceliinus a duce

Romani

cum

AUSLS ES HISPANAS PRIMUS DESCENDERE

IN

ORAS

eam causam

rescripto sancivit

'

recitavimus illud

opportuniori occasione superius.


'

Quod vero hoc

oios.

I.

vn.

c. k:;.

Apud

Aiiiliros.

Moral.

I.

xi.

Cliron.
<

Hispan.

L. LV. de haeret. C. Theod.

INNOCENTII ANNUS 13. eodem anno adversus eosdcm


liahet
3.
'.

CHRISTI 414.
;

35

rescripsit

ila

se

contingeret, a suis colcreiitiir

Donatistns al(|ue luereticos qiios palientia

iit iiuutyres vel judiciim commiseratioiie talia ah eis fieri exhorrentium, sinerentur in suis ipsorum ecclesiis perma-

clcmentia! nosli\T niinc iisqne scrvavit, competenti


constiluimiis auctorilate percelli, (|uatenus evidenli
prfficeptione se a;;noscanl et inteslabiles, el

nere

ista

sunt i\\m callidissimi

Concilio stalucre. Ha;c autein


perspiciia fiunt,

nullam
habere,

polcstatcm alicujus

Ii;ereditatem

ineundi

meminisse
scri[)ti
,

qucm contigit nam (juod ad eam

illi in ipsorum omnia ex Augushno ejusdem legis sapius

pertinet parleni re-

sed perpctua inuslos infamia a coilibus Iionestis et


a conventu publico scgrcgandos.

qua imperator cadem prosequitur poena

quibus dira
Catholicae

siiperstitio

Ea vero loca, iii nunc usque servata est,


socientur
:

qui eos occultarent, hajc ipse contra

Caudenhum

'

Cum

vos hoc tempore talem persecutionem per-

venerabili
presbyleri.

Ecclesia;

ita

ut

peti

episcopi,

etministri spoliati
las

omnesque antislites eorum omnibus facultatibus, ad singu-

tia dirigantur. Quisqiiis

quasqne insulas atque provincias exulandi graaulem hos fugicntes propo-

quahs hunqiiam fuit; id est, ut loca quo confugere alque ubi latere possilis . Haec de vetita eorum occultatione. 6. De Concilio autem ah eis celebrato subdit
dixistis,

desint,

mox

ista

Tamen

Concilia faciatis

ordinetis epi-

sitam ultionem, occultandi causa, suscepcrit, sciat


et patrimonium suum fisci nostri compendiis aggregandum, et se p(pnam qua^ iiis propnsita est, subiturum . Ha>c advcrsus antistites eorum, reliquosque minislros adversus vero reliquas perso:

scopos, ctiam in

eorum locum qui

suis ignibus pe-

rierunt, iterum tales qui suis ignibus perire parati sunt. In Concilium aulem, tantm (ut putahs et jactatis)

persecutionis tempore, amplius etiain qiiam


fiiit,

triginta coiivenire potuislis, ubi et Petilianus


qiii

nas

ista
4-.

decrevit

Damna

qiioque patrimonii, pccnasque pe-

cuniarias evidenter

imponimus

viris

mulieribus

personis singulis, et dignitatibus pro qualitafe sui

quoe debeant irrogari. Igitur proconsulari, aut vicariano


,

duodecim convenire potuisse clamabat . De uno autem Donatistarum episcopo, Donato nomine, sese, neduceretur in exiliiim,occidere sa;petentante,irieininit idem Augustinus in Epistola ad ipsum data, utab hiijusmodi furore
im()ium revocaret nam ait ' Si posses videre doloreni cordis mei, et sollicitudinem pro salute tua;
:
:

persecutionis tempore nec

vel comiliva? primi ordinis quisquis fuerit


nisi

honore succinctus,

ad observantiam Catholicam

mentem
genh

propositumqiie converterit, ducentas ar-

fortassis miserereris

lihras cogelnrexsolverefisci nostri ufilitatibus

diendo verbo

aggregandas. At ne id snlum putetur ad resecandam intentionem posse sufficere quoticscumque ad communionem lalem accessi>se fnerit confutatus
:

mus,
tibl

nisi te

animre tua; placens Deo in au Quid enim volucomprehendi, et pra^sentari, et servari,

et

paulo post

ne pereas? Quod autem in corpore Ktsus es


fecisti,

ipse

qui jumento
in

tibi

mox admoto

uti

no-

mulcta exigatur. Et si quinquies eumdem constiterit nec damnis ab errore revocari tunc ad nostram clementiam referatur, ut
(computatus)
,

toties

Iiiish, et te

terram graviter coIIisisU


te in
fecisli.

et post

multa

Modo quod

puteum, ut morereris,
Sed

misisti,

utique libera voluntate


si

quam

de solida ejus substantia ac de slatu acerbius judi-

crudeles essent, servi Dei,


tati te

huic mala; tua; volun-

cemus,

etc.

inferioris

ordinis

Addit de poena pecuniaria caeteris pro conditione cujusque infliet colonis

genda, deque servis


dis.

verberibus coercen-

Dataque
,

ponitur Ravenn.T

kalend.
Iiiijus

Julii

permitterent, et non te de illa morte hberarent? Quis eos non merito culparet? qiiis non impios recle judicaret? Et tamen tu te voleiis in aquam misisli, ut morereris illi te nolentem de aqiia leva:

Cnnstantio

et

Constante

eonss. Misit

legis

verunt, ne niorereris, etc.


his

Conhgisse quidem luec

executorem in Africam Honoriiis imperalor Dulcitium tribunum et notarium (ut testatur Augiistinus ^) de quo paulo post dicturi sumus. 5. Concilium Donatistarimi eorumrjiie sese ne-

temporibiis, ipse Augustinus eadem Epistola haiid obscure significat, dum htec post Collationem
illam

magnam

evenissedeclarat, et post editas leges


ii

cantium
rii

insanice.

Cum

adversus ipsos, quibus

teneri, et ad

exihum duci

autem hujusmodi Honoqiiid

imperatoris rescriptum in Africa promulgatiim


:

juberentiir. Fuisse alios ex ipsis episcopos qui se ignibus tradidere, qum ex eodem Augustino adversiis

fuisset

Donatistaj

episcopi

agcndum

sibi

esset inutuo consultnii, qiiam celerrime

conventum congregant vicinorum episcoporum. Convenerunt ad hanc ipsorum Synodum pliisquam triginta Donatistarum episcoiii. lihi apud eos tiactata causa, nulhim aliud apparet ipsos firmasse deciTium qnam de non deserendis ecclesiis, nec patiendo in
,

fectos
in

Petilianum sunt dicla declarant, cum ait, sufab eis alios episcopos in locum eorum qui se
conjicientes periere.
7.

ignem

Ciim autem frcquenlia essent ejiismodi infausta Donatislarum funera; ha^c omnia in invidiam (^alholicorum redundabant, perindc ac si ipsi eos in

mortem

adigerent

adversus vero ha;e


^
:

sic ipse

item

insulas extcrnasve regiones exiiles deportari

sed

Augustinns contra Caiidentium


in vos conftiluit iin;ierator Cliristianaiii

MiUora,

ini|uit,

cum

vis prffifectornm ingrueret (o

portentum

!)

an-

tevertere debere
sic ralos, fore,

eorum conatus voluntaria morle ut vel si manus sibi violentas inferre


C. Tlieod.

propter mansuetudinem exilium vnbis voluit iiiferre non iikpi-

'

'

L. Liv. de

lia-rcl

Aug

ccnt. Gaudint.
I.

I.

i.

c.

37.

Aun. ep. criv.

3 Au!J

- Aiit:.

Rilract.

1,

ii.

c.

59.

cont Gaudent.

i.

c.

!!).

30
lem. Sed

INNOCENTIl ANNTJS 13.

CHRISTI A14.
exordio,

-vos homines docti, considerantes (jnid dcbeatur nierito, et (|nid ininns sit in snpplicio, non de judicio iilins, sed de vestro additis niorlem . Rnrsimi vero de iisdem ha'c ad Bonilacinm comi-

i|isius

declarat his verbis

'

Non debui

contcmnere peliiioiicm tiiam, (|ua de:-idcrasli a mc insliini, (|uemadmoilum te o|)orici ha^reiicis respoiidcrc, (|uoriiin salus in Doinini misericordia instantia (juo(|ue iua3 strcnuitatis inqniritur.

iem

Qni autem, inquit, ncscinnt consuetudincm illorum, pulant cos modo sc ipsos occidere, (|nando at) coriun insanissima (lominatioiie [)er
'
:

eiiim ingentcs coiuni muliiludiiies

(iiiide

Qnamvis idMrimum

gratulalur)

(|ui(l sihi

bcnclicii conferatnr, iniciligani;


et

occasionem legum istaruu),


constilutac
,

(|u;e |iro uiiitate Qiii

sunt

([iiidam iaineii
rahili

eorum

Deo

el

hominibus miscranisi
siiis

taiili

poimli

libcranlur.
(juiil
,

sciunt et ante ipsas h;ges

faccre

autem solcant, non


pceilla

insiinclu furoris ingrali,

caulibus

eorum

mirantur

mortes

sed

recordanlur nio-

nos vastare non possunt, suo nos cxiiio terrere se credunt aut Iffitiliam suam (|iia?rentes de inorti;

res, etc.

Quod vero spectat ad pccuniariam nam ex eodem rescripto laicis iiillictam sic
:

hiis nosiris

aut tristitiam

iiosiram

de moilibus

suis.

Sed non debet


eis

iot tanti)rnni(|ue

populorum
paucocl priiden-

exigebatur,

iit

tameii eisdem rcddenda servaretur,


si

saliilem hiriosus error

hominum
ipsi,

iiiqicdire

redderelur(]uc,
:

ad Catholicam Ecclcsiam redire vellent hinc idem Auguslinus hrec ait adversiis rjaudcnlium - a Verum de his pecuniariis laboribus facilior causa est. Ecce cjuolidie, si quis ad nos
:

rum. Quid
tes

velimus, non soium Dens

homines, verum eiiam


,

cum

sinl nobis ini-

micissimi

sentiunt

cum

eiiim sua pernicie ier-

Iransitum

facit,

cum

etiam

illi

quorum

erant, ad

Sed

rendos puiant, iion dubitant nos iimere ne pereant. qiiid faciamus, videntcs quod mulii, adjuvante

|iacein Catholicam transeunt, reddimus pecuniam, vestem, fructus, vasa, rura, tccta vestiorum . Ha;c Augustinus.

Domino, per occasionein veslram, viam


niant?

pacis inve-

Nmnquid

prohibere nos possumus, vel de;

bemus ab hac

imitatis instantia

dum meluimus

ne

Quid auiem eodcm lcmpore transactum sit intcr r.aiidcniium Donatistarum episcopum et Diilcitium iiibiinnm et notarium missum in Africam ab imperatore executorem ejusdem adversus Donaiisias rescriiih, S. Augustinus declarat his verbis ' Per idem tempus Dulciiins tribunus et notarius
8.
:

(juidam durissimi ct in se ipsos crudclissimi, non


nostra, scd pro|)ria voluntatese perdant? Et paulo

posi

Procnl dubio melius incomparabili

numesuis

rositate plurimis

ab

illa

peslifera divisione et dis-

persione redintegraiis atque colleciis

quidam

ignibus pereant, ignibus

qnam

pariier universi sempiternis


sacrilcgaj dissensionis

hic erat in Africa exccutor imperialium jiissionum

gehennarnm meriio
etc. Ha?c

contra Donatistas datarum. Qui


ras ad

cum

dedisset litio

ardebuni,

Augustinus, qui enmdeni ad-

Gandentinm Thamugadei;sem Donatistarum

moiiei, leviterque objiirgai, (luod ad

Gandentium

cpiscopum,
hortans
ecclesia

unum

illorum septem, quos in nostra

CoIIalione auciores suaj defensionis elcgcrant, ex-

Donatisiam scribens, honorificis verbis nimis egissei cum ha^retico. Sed qnid post ha;c? tquidem ap-

eum

ad nnitatem Caiholicam,
(|uo se ac suos

ei

dissuadens

incendium,

cum
:

ipsa in

qua

crat
si

consumere minabatur

addens etiam,

cum eis esse iransactum, quod non omnes Donatisiarum episcopi solum veriere jussi plures enim eorum in Africaremansisse, quae siint
paret mitius
:

se jnsios putarent, fugerent potiiis

secundum
duas
;

pra;-

inferius dicenda eruni, demonstrabunt. At de bis

cepiuin Domini Christi,

quam

nefandis se igiiibus
;

modo
iinet
;

satis.

concremareni.

Ille rescripsil Ei^islolas

unam

Sam; quidem (luod ad Dulciiium pervirum ipsum fuisse disertum inielligere


,

brevem

aliam prolixam,quasi plenius diligcntiusqiie respondcns has milii siipra memoratus iribunus exisiima\it
,

festinante (ut asseruii)

perlaiore

potes ex libro ad

eum

scripto de ocio qusestionibus,

ubi idem Augustinus meminit se ante ea tempora


scripsisse Enchiridion

ad Lanrenlinm.

miitendas, ut eas potins ipse refellerem

bas uno libro redargui. Extani


stolae

ipsfe

quas amamba; Epi;

tO.

Paiili Orosii Hispa)iensis legatio

ad AnOrosii

gtistinimi in Africa circa


illatas.

ab eodem Augustino eidem suo adversario

Hoc

hwreses in Bispaniam

eodem anno coniigit.Pauli

libro intextae. Si legeris, miraberis iiisanire

homi-

legaiio ex Eutropio et

nem

de mente concepla inani mariyrii gloria ex nece voluntaria comparati. Addidit auiem Augusiitinus eiiam

secundum librum adversns ejusdem

Paulo in Hispania episcopis ad S. Angustinnm in Africam. Hnjus auiem decernendag legationis in causa fuere ha;reses, qua; iunc iempoiis dire Hispanias infestabant nam prseter
:

Caudentii res[ionsionem.
Ance[is vero Dulcitius cui executio dati in Donatistas rescripii mandaia fucrai, territus volun9.
tariis

Priscillianistarum errores, quos singulos


sius in libello consultationis
;

moriibus Donaiistarum

qiiid sibi

agendum

Augustinum eodein tempore, quo adversus Gaudenlium ut scriherct, eum rogassel. Quid autem ad ipsuin hxc roganicm responessei liiteris consuluit

meral gene et Victorino prognaias, allaias vero in Hispanias a duobus Avihs Hierosolymis aique P\oma profectis.
Exiat ipse Orosii consullationis libellus ad S. Au-

idem OroAugusiino oblaio enunovas addit ha?reses nupcr inventas, ex Ori-

derii, E|)istoIa

ad

eumdem
co;it.

Dulcitium scripta, suo

guslinum, in quo [lost rccensitos dictos Priscillianistarum errores Hispaniaj Ecclesias labefaciantes,
ha!c subdit
:

Tunc duo
=

cives mei, Avitus, etalius

'

Auf;.

L'(i, 1.

L.

Aug.

Caudent.

I.

i.

c.

.38.

Aiig.
1

Relracl.

ii.

c. .i9.

Aug. ep.LXi.

Apud Aug. ante

ejus librum adver. Priscillian.

INNOCENTII ANNUS
Avitus, ciim
jaiii tani

13.

CHRISTI

414.

37

tiirpem coiifiisioncm otper se


:

ante quinqucnnium,

ipsani veritas sola niutaret, perep;riiia peliernnt

iiani

iinus Hierosolymam,

alius

Roinaiii profectiis est.


:

nimirum a Christo nato quadringenlesinio nono. Intelligisexhis, lector, quanto periculo hbri leganlur Ii;rrcses continentes cum
;

Reversi, iinus rctulit Ofigenem, alius Viclorinuin

non

cx

liis

{iuobiis aller alteri ccfsit

Priscillianum ta-

mcn ambo (lamnanint.

Vicloriiuim pariim novimus,

ad cavendiim venenum, antidotum prrcgustasse. Eteniin Avitus quamvis una ciim Origenis Peiiarcbum accepisset ex Hieronymi Epistola
satis
sit

qiiia adliiic p.Tne ante ediliones siias Vicloriiii scc-

tator cessit Origeni. Ceeperuiit crgo cx Origene

ma-

gnifiea

[iliira

proponi, quo' ex modica occasione

vcrilas ipsa pra^cederet. Didicinuisenini deTrinitate

doelriiiam salis

Deo

facla esse,

sanam oniiiia qiia) et omnia bona valde,


;

facla essent, a
et facta

de ni-

securum remedium tamen evomuit pliarmaciim, et potatum venenum visceribus inclusum retinuit ad sm certum miser interitum. 12. Quod aulem ad S. Augustinum pertinet non dcfuit officio, sed accepto ab Orosio consultationis liliello, brcvissime quidem, ac plane diser;
:

bilo; tuiic deinde Scrii)lurarnm soliitiones satis sobrias. Oinnia hivc stalim a sapientibiis tideli |iristi-

tissime adversus Priscilliaiii atque Origenis errores

magna

fiducia

disputavit,
(iit

edito

commentario ad
se fert)

noriim expurgatione suscepta sunt. Remansit sola olTensa de nibilo. Credere eniin |ieisuasum erat
,

eumdein Orosium
argunieiito,

inscriptio

jirac

adversus

Priscillianistas et Oiigenistas. Extat

eodem quoque

esse aniinam; nontameii peisuaderi poterat, faclam


esse

nempe

contra Priscillianam ba?resim

de nibilo
esse
Isti

argunienlanles, quia voluntas de


possil.

niliilo

non

Hoc pa^ne usijue ad nunc

nianet.

vero Aviti duo, et

cum

bis S. Basilius

C.nrcus, qui haec, beatissime, docebant, (iua'dam ex


libris i|isius Origenis

non

recla,

ut nunc perintelli-

gnnt, tradiderunt,
additos

etc.

Recenset enim Origenis

ejusdem Auguslini Epistola ad Ceretium '. Meminit et ipse sanctus Aiigust'nus dicta' nuper lucubrationis adversus Priscillianistas deque ipso Orosio ad Evodium scribens episcopum Uzalensem, qui boc tempore in Africa claruit, hscc habet ^ Occasionem quippe cujusdam sanctissimi etstudiosissimi
; :

errores ex ejus Periarclion redditos, et alios siqier-

nimirum antequam Verbum carnem assumeret, omniiim ordimim Angelorum sumpsisse


:

juvenis jiresbytcri Orosii, qui ad nos ab ultima Hispania, id est,ab Oceani litlore, solo sanctarum Scri-

pturarum ardore iiiflammatus


nolui
:

advenit,

amiltere

forniam,
ti.
fuerit,

cum

in caelo singulis pr;pdicaret.

Quisnam nominatus superius Victorinus


quisve Graecus
iste

Basilius, (|ui

in Hispa-

(nempe Hierosolymamad S. Hieronymum) persuasi. Huicetiam ipsi Orosio ad quapdam interrogata, quac illum de
cui ut ad illunKiiioque iiergeret

niam veniens, Origenis baTcses cuni Avilis ambobus docere coepit, nobis liactenus incomperlnm est. De allero aulem Avitorum ex S. Hieronymi litteris illud iiinolescit ipsum expetiisse a S. Hieronymo, ut Origenis Periarcbon ab ipso pure translatum ad se mitteret quod perlibenler Hieronymus fecisse demonstrat in Epistola ad eum scripta, qua etiam illud addidit, iit moneret eum, qnos cavere
'
:

Priscillianistarum haeresi etOrigenis (luibusdam opi-

nionibus, quas non recipit Ecclesia permovebant,

uno

libro

non grandi qiianta potui brevitate


et aliis

et per-

s|iicnitate,

res[)ondi, etc. Addit de libris a se

tunc

scriptis

adversus Pelagianos

lucubrationibus

antea

editis.
:

Quod vero ad Priscillianislas spectat illud non omiltendum, S. Augustinum repressisse Catho13.

deberet Origenis errores, et in line ejusmodi contestationem adjecit Quisqnis igitur hos voluerit
:

licos illos Iiomines,

qui ad inquirendos Priscillianiinvolucris

stas

mendaciorum afque perjuriorum

legere libros (nempe Origenig Periarcbon) et calcea-

delitescenfes, dicebant

pedibus ad lerram repromissionis pergere, necubi a serpentibus mordeatur et arcuato scorpii vultis

nere verberetur, legat prius bunc librum (nempe ipsani Epistolam ad Aviluni datam, qua erroribus Origenis [iracfixit antidotum) et antequam ingrediatur viam,
S.

artem contraria arte deludendam esse; atque ob eam causam ne magno tidei detrimento iidem Priscillianistae occulti manerent, licere mendaciis mendacia prodere, nempe mentiri
se

quoque

esse Priscillianislas

ut qui vere essent

Priscillianistae detegcrent, sic(|ue

quae sibi cavenda sint, noveritB. H.tc

vis

fruticibus

Hieronymus. Quonam autem tempore ista ad Avitum scripserit, colligi potest ex ejusdem EpiAnte annos circiter decem sanctus vir Pammachius ad me cujusdam scbedulas misit, quae Origenis Periarcbon inlerpretata volumina continerent, etc. Cuin igilurdecennium interlapsum dicat ab eo tempore, quo Pammacbius ab ipsoHieronymo petiit sincera reddi fide
stolae exordio,
ait
:

vero

cum

S.

ab bujusmodi praexpurgare possent Ecclesiam. Haec Augnstinus accepisset, execratus est


levibus

facinus, quod Cbristiano bomini nec in

cum

mentiri liceat
14.

quamobrem adversus
aiitein

ea asserenles

ad Consentium librmn scripsit conlramendacium'.

Permansit

hoc anno Orosius a[)ud

S.

Augustinum

cupiditale discendi, sequenti vero

(utsuo loco dicenuis) navigavit Hierosolymam. Porro

eidem Orosio
ciosissime
aflixa

ipse S. Aiigustinus injunxit

opus ut
ille offl-

latina; lingiiae, qua;

gracca? in F^eriarclion sciipserat

historiam scriberet adversiis Paganos; quod


piffistilit,
:

Oiigenes (([uod factum esse superius diximus anno Domini trecentesimo nonagesimo nono) affirinare

docet

utejusdem Orosii Pntfatio libris de quo ista Gennadius * Hic est


:

opus

est,

dictam ad Avitum Epistolam datam esse

'

llier.

ep. lix.

'

'

Aug. ep. ccLill. Gennad. de Vir.

'

Aug. ep.
39.

cil.

'

Aug. Relract.

1.

ii. c.

60.

illuslr. c.

38

INNOCENTII ANNUS 13.

Siiiil

CHRISTI 414.
'

Orosius qni ab Aiigiislino pro discenda animae ratione ad Hieronyinuni inissus, rcdiens reliquias B. Ste()liani |)rimi marlyris tunc nuper inventas pri-

I>rimam
i'ciil
<<

rejectam
fore

damnatos

corum sententiam, qui credeomnino salvandos, ista subdit '.


ciim venerari vjdeantur Scriptu-

etiam, (piales in collocutionibus nostris ipse

mus

intulil Occidenti. Claruit

exliemo pa^ne llonori

suni

e\|)(;rlus, (|ui

imp. tempore . Quaudo autem Orosius al)salverit opus, quod, rogante S. Au^nstino, elaborandum
siiscepit, ipse

liis

verbis in fine declarat, ubi ait

'

Explicui, adjuvante Cliristo,seciin(lnni

ceptum, beatissimc usque in pra'sentem diem, boc

tuum praipater Augustine, ab initio mundi


est,

per

aiiiios

quin-

que mille sexcentos decem et octo, etc. Hic est annus Domini secundum initam ab eo numeri rationera quadringentesimus decimus septimus. 15. Habebat pnr; manibus lioc tempore S. Augustinus (ut ipse in dicla ad Evodinm
dit) libros
^

ct agendo causam siiam miilto majorem quam isti misericordiam Dco tribuiint erga hiimanum genus. Dicunt enim de malis, et inlidelibus hominibus divinitus quidern V(;rum pra^diclum esse quod digni sunt pa-na sed cum ad judicium ventum fuerit, misericordiam esse siqieraturam. Donabit enim cos (inqiiiunt) misericors Deus precibus ct inlercessionibus sanctorum siiorum . Cum in die judicii pro

ras sanclas,

moribns improbandi sunt,

illis

rogaturi
illi

siiiit

Deiiin
iit lia-c

et post

Epistola tra-

qua?

dicerent,

probarent subdit

mulla recensita, ' alia ab

de Civitale Dei, et ex eis quimiue absolnecnon de Trinitale commentarios longo tempore (ut ait) elaboratos sed et se absolvisse ait sexagesimum septiexpositiones in tres psalmos mum, septuagesimnm primum, et septuagesimum septimum. Insuper in fine ejnsdem Epistolir ad
verat,
:

aliis jaclari solita, liis verbis.

17. Item simt alii, ab a?terno snpplicio liberalionem nec ipsis sallem omnibus hominibus promiltentes, sed tantiimmodo Cbristi baptismateablutis, (jui

participes

fliiiit

corporis ejus, quomodolibet

vixerinl, in (|uacumqiie luTcresi, vel impietate fiie-

Evodium

babet, se mittere Orosiuni ad S. Hierony-

rint; prnptor

illuil

(piod ait Jesns


si

Hic est panis

nium, rogatnrum de origine animarum qure ipsius ea de re esset firma sententia occasione enim qutestionum, qua per ojus libellum ad Augiislinum de
:

qui de ctclo descendil, ut


verit,

quis ex ipso

manducaet

non

moriatiir, ctc.
:

Addit ad haec

de alia

horum

classe

Item sunt qui hoc nec omnibus


Cliristi,

ha-resibus Priscilliani et erroribns Origenis refricata? sunt; cuni quid de eo sentirct, ut in re magni

habentibus baptismatis

et ejus corporis sa-

cramentum, sed
sed reipsa

solis Catholicis,
:

quamvis male

vi-

momenli

ipse

Augustinus suam sentenliam, sus-

ventibus, pullicentur

quia non solo sacramento,

pendisset (quod profitelur in fine libri ad eumdem Orosium adversus Priscillianum ct Origenem conscripti)

ejus corpore constituti

Hieronymo
et

rcfudit lanhc quaistionis senten-

manducaverunt corpus Christi, in ipso Rursus et de aliis addit *. Sunt autem qui propter id quod scriptum est '
: :

tiam,

quem

Marcellinus antea (ut vidimus) ea-

Qui perseveravit usque ad finem, hic salvus


nnnnisi in Ecclesia Calholica perseverantibus,
vis in ea
:

erit

dem

rare tanti

interrogatione pulsaverat. Vide plane, et admiPatris modestiam in non definiendo

quam-

qua^stionem, quae tanli ponderis videretur, et ejus animi demissionem alque candorem cum observantia erga S. Hieronymum, ut nec vel levis pulvis
oQensionis in ejus corde resedcrit penitus ex praeteritis mullorum annoruin dissensionibus.
16.

demum

male viventibus, hoc jjromittunt atque ' Comperi etiam quosdam putare eos
:

tantummodo arsuros

illius setcrnitate supplicii qui pro peccalis suis facere dignas eleemosynas negli,

gunt, juxta illud Apostoli Jacobi


sine misericordia
Qiii
illi,

"

Judicium autem

qui non fecit misericordiam.

De

erroribus ab Origenis Periarchnn pulht-

ergo

fecerit

(inquiiint)quamvis mores in melius


inter ipsas suas eleemosynas neilli

lantibus^ quos Angiistiniis impiignat.


post

Sed qnid

non mulaverit, sed

hmc

accidit? illud

quidem, ut

cum prominens
Periarcbon

farie ac nequiler vixerit, judiciuni

cum

miseri-

pessimse plantae truncus ex Origenis

cordia futurum esl, ut aut nulla damnatione plectatur, aut post aliqnod

produclus, scriptis sanctorum Patrum et decretis sacrorum Conciliorum (ut vidimus) succisus esset

puUulaverint tamen ex eo liinc inde virgulta S. Augustini falce postea succideuda. Etenim quod ait Orosius in dicto consullationis libello, ex Origene
de damnatorum ad aeternum ignem salvatione post aliquam purgationem, deque etiam ipsius diaboU restitutione per Avitos in Hispania pra?dicatis licet in his qua; ad salvationem dGemonum spectant, mi:

tempus sive parvum sive danmatione liberetur . Hi sunt qui his temporibus excisso uteroOrigenianreviperae progressi sunt colubri, quos omnes S. Augushnus
, ,

prolixum, ab

illa

verbi Dei virtute confecit, adversus

eosdem accu',

rate disserens in libris de Civitate Dei

quos

(ut

diximus) his diebns ipse scribebat.


18. Scribit

Angustimts commentarium De Na-

tura et Gralia aduersus Pelagium.

Hoc

eodem
adver-

nime assensum

fuisset

apparet (iuidem,quod qua?

tempore idem

S.

Augustinus

(ut

ipse tcstalur in
'")

de damnatis venia impeitienda dicta essent, haud


rejecta luere, sed actepta a i^luribus, ila tamen, ut pro diversilate animi cujusqne sententia', diverste

eadem

dicta superius Epistola ad

Evodium

sus Pelagianos edidit conuuentarium illuin, cujus est tilulus, Dc Natura et Gratia, ad Timasium et
^Aug. ib. Aug. (ieCivit. Dei, l.xxi.c. 17. ^ Aug. ib. c. 18. 'Joau. VI. * Aug. (Je Civit. Dei, I. xxi. c.21. .Matth. ' Jacob. ii. ' Aug. ibid. ' Aug. de Civit. Dei, I. xxi. XXIV.
'

fuerint

eorumdem

asserliones,

quas omnes

recitavit
c. 19.

atque confulavit ideni postea Augustinus, qui post

'

Oros.

I.

VII. c. ull.

'

Aug. ep.

cii.

c.

23. 24. 25. 26. 27.

" Aug.

ep. Cll.

INNOCENTII ANNUS 13.


Jacobum, quos ex Pelagii
licoc

CHRISTI 414.

39
se Caliiolicum exliibueral,

discipulis reddidit Catiioli:cc

Pelagius

menhta iarva

Ecclcsia? lilios. At c|uomo(lo


Aujjiustiiii scriptis

se

lialiuerint,

efTugicns eo

modo

Ecclcsia;,

(|uam ut ha-resiarcha

ex

ejusdcm

diccndum

primum quid
dium

de co conuucnlario in dicta

Ac ad Evocrit.

Epistola dicat,

cum

de Orosio,

ct aliis
:

hujus

commercbatur, sententiam analhematis. At de liis modo satis sequenti autem anno pro temporis ratione de eodem Pelagio prolixior erit prosequenda
:

anni scriptis recensitis mentionem habuit


inquit, etiam

Scripsi,

narratio.

grandem quemdam librum adversus

haresim, cogentibus nonnullis fratribus, quibus contra graliam Christi opinionem i)erniciosissimam ille persuaserat . Ex his namque fuisse Timasium et .lacobum idem Augustinus Epistola ad Innoccntium Romanum Pontificem tradit, ubi ait Misimus i'everenti;c tua; librum quem dcderunt quidam rehgiosi, et honesti adolescentes, servi Dei, quorum etiam nomina non tacemus; nam TimasiusetJacobus vocantur qui (sicutaudivimus,
Pelagii
; ' : :

Hoc eodem 19. Sr/nodns in Macedonia. anno collecla est provincialis Synodus in Macedonia, ex qua pro confirmatione rerum gestarum missa
est lcgatio ad Innocentium |>apam per Vitalem archidiaconum. Constant quidem ha>c ex littcris cjus-

dem Romani
rescidit, in

Pontificis ad eos redditis^

quibusipse

eos nonnihil rcpreliendit, et ab eis haud recte facta

cujus exordio

isfa

habet

Adverti, Sedi

Apostolica?, ad

quam

relatio quasi ad

caput Eccle-

siarum
in

inissa currebat, fieri injuriam, cujus

adhuc

jam nosse dignaris) spem quam habebant in


et

ipsius Pelagii exhorlatione


sa;culo reli(|uerunt,

etnunc
errore

continenter Deo serviunt. Qui

cum eodem

ambiguum sententia ducerelur. Unde de quibus jamdudum scripsisse me memini, nunc iterare formam argumentis evidenlibus relationis vestrse
geminata percontatio compellit,
etc.

tandem aliquando per qualemcumque operam nostram, Domino inspirante, caruissent,


protulerunt
:

Vides ex his,
oporteret

quaiila eirulgcretin Sede Apostolicacumauctoritate

eumdem

librum Pelagii esse dicentes

et ut

ei

majestas, ut loco injuriiB dncerctur,

si

responderetur, impendio rogaverimt.

Factum
,

est.

eadem semel

impertita iterare mandata.

Ad eosdcm
responsum
alios

rescripla est ipsa responsio, Agentes

20. Traiislatio reliquiarum.

Hoc itcm anno,


iii-

gratias rescripserunt.
est, et

Utrumque misimus

et cui

qui Cyrilli episcopi Alexandrini sedis secundus

quod responsum est. Haec ad

choalus niimeratur, die vicesinia octava

Innocentium. Dc eodem quoi|ue conuuentario inier


libros intellexisse

eodem

facta esttranslatio partis

ab reliquiarum sanctoJulii

putamus Hicronynuun ad
Pelagianos
,

runi martyrum,
at(|iie Joaiinis, in

finem connuentarii contra

dum

de

nempe S. Marci Evangelislae, Cyri Canopum, ubi jam sedes vigebat

sancti Augustini scriptis adversus

eosdem
:

post alios

nominatim
specialiter

reccnsilos, lucc liabct-

Alios quocjue

tuo nomini

(ncmpe contra Pclagianos


in Epislola ad

expresse) cudcrc dicittu'. Meminilejus(lem(|uoque

commentarii idem Augiistinus


iiem, ubi

Joan-

enim deslructum fuisset quod illic fanum et a Tlieopliilo Ecclesia supererecta dannones tanien adhuc ibidem perniansisse infestalio ipsorum satis significabat. Cessavit autem, penitusquc exstinctus est eorum
idololatriie. Licct

famosissimum

erat idoli
:

dcaniborum illorum

Pelagii discipulorum
:

conatus, et vis evanuit, ubi ea^dem sunt translatse


reliciuiae,

Timasii atque Jacobi convcrsione agit

inisitque uiia

quibus

illi

victi,

sedcs antiquas prorsus

cum

Epislola dictum Pelagii librum

cum

respon-

reliii(|uere coacti sunt. Haic

habentursatis aperta ex
Cyri atque

eosdem. Perlibentcr enim ejusmodi inscriplioneni suam idcm S. Augustinus


sione, et confutatione ad

Actis

eorumdem sanctorum marlyrum


iii

Joannis
S.

posteriore Concilio Nica?no cognitis, et a


et aliis

evulgandam curavit nam eam tum Romam, tum Hierosolymam misit quod iisdem in locis idem
:

Joanne Damasceno,

comprobatis.

Innoc. ep. xxvii.

'

Aug. ep. xcv.

2 Hier.

cont. Pelag.

1.

iil. in fin.

40

INNOCENTir ANNUS 13.

CHRISTI 414,

Aniio periodi Graecd-Rornanic 5907.

Jesii Clirisli

414.

Iimocentii papa; 14.

Ilonorii 22. et 20. Thcoilosii Jun. 13. et 7.

4.

Vicennalia Honorii.

Coss.

F).

Constantius

cujus verba anno sequenli referemus, ex quibus

Occident. et Constans Orieiit., tesle Oiyiii|iiodon),


qiii scriljit
:

manifestum
liic

fiet,

id

hoc anno conligisse. Quod vero

Conslantiiis consul Raveiiiine creutur,

habet Baronius de Ataulfi morte, pertinet ad


,

cum
tans

(|U0 Constantino|)olitanuni coiisulatum


p;essil

Cons-

aiinum serjuentem
locat.
4.

quo

et

i|)se

rectc

eam

col-

Hunc Theodosius

juii.

majjislriim

militum per Tiiracias anno cdxii

constiluit, ul li(|uet

Donatist<e legibus Bonorii repressi.

ex leg. Un. Cod. Tlicod. De Insoriis Danuvii, eidem


inscripta. Qiiare fallilur Baronius qui ait,

tem liunc
ravit, et

fuisse filiiiin Conslantii, qiii postea

Constanimpenioriem
varia

niim. 2 ad 10. Ilonorius imp. animadverlens Donalistarum vesaniam |)Ost Collationem Carthaginen-

Placidiam Honorii sororem uxorem duxit.


palris
in

Vicennaliii Honorii post Tlieodosii

sem in immensum excrevisse, ut passim testis est Augustinus, die x kalend. Jul. dedit legem -44 Cod. Theod. Dehcerelicis, recitatain a Baronio, quadecem
])amis, in Africa proconsulari, cui Julianus proconsiil pi-ffierat, et

imperantis

liunc

annum

incidunt,

quorum

hoc anno indicabimus vestigia. Constantium Fl. dictrim patet ex Zozimi litteris anno cdxviii datis. 2. Adaulphus Placidiam dacit uxorem. Ad mim.l.IdaliiisinClironicoaimo Abraliami mmcdxxx qui kalend. Oclobris superioris Cliristi anni inchoa Ataulfiis apud Narbonam Placidiam tur, ait

ad

quem

lex directa, Donatistas sub-

jici

jubet. Prinio, intestabiles declaranlur, hoc est,

testamenti faclione privanlur. Secundo, Conventicula

eorum sociantur
et

Ecclesiffi Catholico!. Tertio,

sacerdofes

niinislri

deporlantur.

Quarto

ut et

eorum bouis proscriptis eorum occultatores.


haresi permaiis,

duxit

uxorem
:

in

(|uo Prophctia Danielis |)utatur

Quinto, nuilcta Donatistis irrogatur, qui in grege

impleta, qui ait liliam regis Austri sociandam regi

Donalisfarum inventi

fueriiit, et in

Aquilonis
tente .

nullo tamen ejus ex ea semine subsissignantius Olympiodorus


luiptiis salagens,

nere vohierint. Sexto, mulcta eliam irrogatur


qui loca praberent in alienis
celebranda. Seplimo
,

Tempus

memorat:
Conslantio

jiraHliis

ad mysteria
Doininis

Adaulplius de Placidi*
conipos illarum non

ut etiam

privatis

eam
si

postulanli graviores praetexit poslulaliones, ut


fieret, illa

juste retenta vide-

conduclores suos errantes non correxerint. Oclavo, mulclantur etiain officiales judi-

prsdiorum,

si

rclur. Constantius oliin designatus, consul Ravennic

cum

in eo errore dejirehensi.Nono, coloni servique


et

aliqiiando creatur, etc. Adaulpho, studio ac consilio

verberibus cohiberi jubentur,

perseverantes tertia

Candidiani, nniitise

cum

Placidia conveniunt. Jadies,

peculii parle inulctantur. Decinio, omnia, quaj ex


locis vel mulctis percepta fuerint, principis aerario

nuario mense nupliis dictus

Narbone
,

Callia;

urbe
urbis

in

domo

Ingenii cujusdani

primarii ejus

atlribuunlur.
legis

Quae oninia

Gothofredus in

hujus

Hinc versus canuntur epilhalamii, Attalo praecinente, elc. Jornandes (sive Jordanes) quidem de Reb. Get. cap. 31 scribit, Adaulphum
viri, etc.

commentario singularibus observationibus illustrat. Quoad legem ejusdem CoA. ^^ De hoereticis, etiam hoc anno dalam, anno supenori ea
exiilicata.

in Forojulii JEmilicB civitate


lasse Placidiam.

in Galliis erat,

suo matrimonio copua biennio ideoque Jornandes hac in re erravit,

Usa leges pietalis Honorii eiusque vicen-

Verum Adaulphus jam

nalium
5.

illustria

monumenta.

Epistola Aurjustini adversus Donatistas.

errorque
sibi
3.

illi

nalus,

quod iwac Adaul phus Placidiani

Aufjustiniis^^\?,{o\am cciv, alias lxi aBaronio

num.

uxorem

postularit.

Gothi ab Honorianis Narbona expulsi. Post illud matrimonium Constantius,qui Placidiam ducere voluerat, Golhos Narbona cxpulit, ut narrat
Anno ab Urbe condita MCLXvni, Constanlius comes apud Arelatum Galliie urbein consisleiis, magna gerendarum rerum in-

memoralam,

Dulcilio, tribuno et notario, inipe-

raliunique jussionum adversus Donalistas datarum


executori ex hb. 2 Betract., cap. S9, qua significat, abunde jain satisfactum fuisse querelis Donatislarum, et eoruin ostendit vesaniam, qui sibi necem ultro consciscebanl, non scripsitanle aiinum Chrisli

Orosius cap. ult. dicens

cdxx

ut recte Patribus Benedictinis observatum.

dustria Gothos a

Narbona expulit

Hispaniam

coegit, etc. ,

atque abiie in ubi Orosius utitur suppu;

Constat

enim
fuisse

ex

num. 4

et

9 ejusdem Epistolae contra Gaudentium

dalam

paulo

aiile libros

tatione Capitolina, ut liquet ex Idatio in Chronico,

Thamugadeusem

episcopum

Donatistam.

Porro

INNOCENTII ANNUS 13.


libri
(liio

Ad
te

CHRISTT 414,

41

contra

G nurle.nl itim,

iii

{juoriiiii

priori

noinine missuin ad Aiigustinum in Africam pro-

(Ui;i> iul
iii

/J/c///?/i E|iislol,T reformitiir, recciisontur

lib.

2 Rotraot.
cjiis(]uo

ca|). .^9, |)ro\iiiio niite

libros

de

Anima

orif^inc,

do adiiltorinis

conjiiyiis,

contra ailversariuin Lo^is ot Proplictarum, iilooi|uo

anno circitercoxx piiblicati fuore. Quare i\w. Barolioc anno num. .5 etsoqq. exlibro prioricontra Gimdentium rocitat, atl illuin Cliristi aiinum rovonius

enim Consultatione ait Orosius sum, do to pereum spero, dum oonsidero, (|ualitcr aclum cst, (juod huc venirom. Agnosco ciir venerim, sine voluntate, sine nocossitato, siiie consonsu. De palria egressus sum,
foctuin esse. In ea

por

neum

niissus

canda.
6.

Orosiiis >n

Africam

venit.

num.

10 ad

quadam vi actus, doncc in istius terra? littus sum. Hicdemum ineuin resipui intollectum, (|uod ad te veniie mandabas, impudontom non judioes, si accipis confltentem . Imo ipse Augusocculla
allatiis

15.

Hocaiino/'^?*/?^ 0/-05/zexHispania in Africam


dif-

tiniis

in
:

Epistola
a

cifata

ad Evodium

de

Orosio

ad sanctum Avr/Ufitiuum venit, ut nonmillarum


ficultatnm soliiiioiiom ab eo impetraret.

Cum

eiiim

Syracnsis

Pehujii discipuli nova

cantes gravos turbas

daront

dogmata piibliEHarius (piiiKiuc

(|u;oslioncs sibi oxpiicandas ad Auj,nistinum e Sicilia

transmisorat. Hic
i.Lvii,

alias

lxxxix

autom scripsit ad oum Epislolam qua pluribus domonslrat ne,

ab sancfarum Soripturarum ardore inflammalus advenit . Ex quo et constat, Baroiiiiim (lui hanc Orosii peregrinationem in Africam huic anno alfigit, Epistolani illam ad Evodium perperam cuin anno Christi cdxi copulasse. Erat in
id est,

scribit

Ad nos ab

ultim;i Hispania,

Occani

littore, solo

animo Orosio tradore sancto Doctori Coinmonitoriuin illud de pravis Priscillianistarum, atque Ori-

luinein in liac vita\ivore possesine peccato: liboriim

arbitrium absque
divina sorvare
:

fjralirc

auxilio

non posse mandata

damnari infantes sine baptismo ex bac vita miyrantos non tenori divitos ad univcrsa bona pauperibus eroganda neminem donique esse debero ad jiirandum proolivem. Nondum crat id
: :

gonislarum sentenhis, quibus Hispani;c agitabantur. Sed ciim quotidietanlisoccupahonibus Atiguslinum

obrulum
piiis
,

videret,

rem

procrastinabat, cuin Etitro,

et

Paidus snpervenere

ratiocinatioiium confutalionem
rogaluri.
9.

plurium Caelestii sanctum Doctorem

temporis Hilarias episcopus, cum, ut observat


card. Norisius lib.
1

Em.

Hist. Pelag. cap. 6, in opigraiilie

Anno
et

sequenti edilus.
:

Epistola? ^//?/5 a sancto Doctore

nius anno cdxi

nominetur. Baronuni. 49, eam ad HilariumV^\n-

ea Epistola scribit

eadem qua
litate

Orosius quidem in Eutropius et Paukis episcopi ego puer vester, salutis omnium uti

stolam eo aiino datam esseexistiinavit.


Norisius citatus roote
et

Verum

card.

perinoh,

commonitorum jam dederunt de

eam hoc anno

coUocavit, uti

ali(iuantis

Patros Beuedictini, et nos probavimus eo anno


12.

. Sed cum habeamus, Auguslinum librum De perfectione jus/itice ad Eutropium

hrosibus

num.
7.

Atigustinus scribit adverstis Pelar/ianos.

et

Paulum

dodisse, in quo, ut potierant, Caslestii


dissolvit,

sophismata
illud

lisc Caleslii argiimenta

ad

Eodem
Pauliis

fore tempore, ut habet card. Norisius, cuni


et

Eutropins episcopi Gallicani

pliirium

liffiresoon

commonitorium Atigustino
,

dotulisscnt

Commonitorium reforenda sunt. QuareAugustinns librum illuin De perfectione iiislitia; tunc elucubravit, in quo iiitor alia plura testimonia, quse
littoris Crelestius opponobat ut hominis voluntatom conlra divinam gratiam erigeret, expo-

libolliim etiam
ciilis

eidem dederiint Polagianis ratiunoontexlum (|uom ex Sicilia accejierant, et

ex sacris

Ccelestii noinine circumferebatur. Augustiiius

cum

nit.

nusquam novos

Polagiaiioriim

motus

iiitolligorot,

anno exaratnm
Doclori

Card. Norisius laudatus hunc librum hoc ipso putat, quia Orosius, antequam dis-

ingonsac jamdiii ineditatiim Opusincboarat, nein[>e Expositionem Psalmorum simuliiue volumen De civitate />e/ i)rose(|uelmtur. Vix aiitem tres Psalmos
,

intorpretatus fuerat, duosque libros prioribus tribus De civitate Dei addiderat, cum ad Pelagianos stylnm convcrtore coaclus est. Quod deducit card. alias c ad Norisius ex Ejiistola Augustini clxix
,

Patdum et Eutropium sancto Commonitorium ilhid tradidisse narrat. Paties tamen Benodictini in Admonihone libro illi, quffi nunc tomo x Operum sancti Augustini legitur,
cederet ex Ah'ica,
illiid ad sequentem annum refereiidum arbitrantur, quoruin conjecturae ibidem

prsflxa, Scriptum

legendcT.
10.

Evodium. Voruni, ut aiino cdxii, nuin. 12 et seqq. jam ostendi, IhTC in annum sequentem difTerenda. Non con8. Liber de perfectione jiistilice.

AuQustinus

scribit

adversus PriscHlianistas
Priscillianistarum atque

et Origenistas.

A num.
gorcret,

13 ad 19. Augustinus, ut

Orosio

morem

venit inter scriptores, a

quonam Paulus
Ali(iui

Orosius ad

Origonistarum deliria

rejecit,
viii
:

eique nuncupavit

li-

Auguslioum missus
ab Erote
et

fuorit.
G;illiffi

missum putant
liiijus

brum, qui nunc


tini

in

tomo

Operum

divi

AugusOrosius

Lazaro
et

episcopis, Baronius vero

habotur,

et ciijus titulns
et

Ad

Orositim contra

Eutropium

Paidum momoratos nationis aucton s f;icit. Sod Em. card.

poregri-

Prisci lianistas

Origenistas

liber tintis.

Norisius oitatns

tameu dc origine animae

cortius aliquid ab
is

AngusHiero-

demonslrat ex Epistola Orosii ad Augustinum, quaj pr;Tflxa csl libris adversus Priscillianistas siib nomine Consultalionis sive Commonitorii Orosii ad

tino cognoscere desiderabat, sed

diu liac dubita-

tione agititus, solutionem desperans,

eam ab

nymo

pelere decrevit,

Orosiumque monuit, ut hac

Augustinum,
juxta

in toino viii

Oporum

sancti Augustiiii

novam
TOMUS

editiouem, Orosium sua sponte et a


VII.

do re Hieromjmtim adiret. Quare prolixam Epistolam De origine animai ad Hieronymum deiiit, in

,,

42
qiia

INNOCENTII ANNUS 13.

CHRISTI 414.
et

omnes

c.a fle

re sentenlias exaniiiiat, (|iiilmsvo


prenialui'
,

dctersas,

proiilenli

conditiones pacis impletas.


iios,

in sin^ulis (lifricullalibus

exponil;

ac.

Quoil iieque apiid vos, ne^jue apud


Alliciis missis ali(|uibus

ut pra^dixi

propterea alleram
in

cle

loc.o

Jacohi

Qui

otJenileiit
iii-

suorum,

vel dicere voluil,

uno

faclus est oiniiiuni reus . Prior Epislnla

vel

demonstrare completiim,
l'kc!esi;e frater, et

(iiieiii;;dino(limi Aiitio-

ter Au^ai>tinianas estxxviii,aliascLXVi; alleiaxxix.


alias

cbeiue

coepiscopus iinsterAlexan,

CLXVii.

LUi'ainque

Epistolam secum detulit

der, digna legatione, et prosecutiis isl


vit , li(iuet

et j^roba-

Oros/KS.
i\.

Librum de Nalnra et Gralia scribit. Quoad librum Augustini l)e Natura et Uratia contra Pelagium^ scripsit illum Augusliiius,

Baronium anno

CDViii,iiiini..'0 et

seqq.

perperani ad euin
ini;uiuin

annum

baiic Innocentii ad Maxieniiii

Epislohim retulisse. Eain


.lanuarii
iii

iiounisi

cum

Ti-

post S)|iiodum Macedoiiia! scriptam esse Bollandus


;ul

masius et Jacobus Pelagii discipuli libriim (|uenidam, (|uem aflirmabant esse Pelagii sancto Doctori tradidissent, ut illi responderet, oblestantes. Quaie Augustinus librum illuni elucubravit, et duobus
illis

diem vui

Elogio Historico sancli Al-

tici

cpiscopi CP. [laragrapho 5, ex ipsaniel tleduci

recte

observavit. Innocentius quijipe in priiicipio


:

Epistohe de Allico scribil


salleni Epistolas

(luo iiec inissas iillas

adolescentibus dicavit.
cilati

Verum non

currenli

ad nos, vel ad vestram

Synodum
alia; In-

anno, nt
liber
ille,

Cardinales Baronius et Norisius exi-

(Macedoni;e nem|ie) utiiiue perlulisli .lino


iiocenlii Eiiislola;

stimarunt, sed seqnenti.

Nam jam

inchoatus erat

quamvis nonduni
Cliristi

perleclus,

cum

Orosius

ex Africa navigavit in Paliestiiiam, verna sciiicet

tempestate sequentis

anni

cum

paulo pust-

ibidem a num. 33 ad 40 a Baronio recitala; ad piu'senleni aniium revocaiid;e cuin Aicxander anno superiori episcopatum Antiocheiium adeptus sit, et in iis lilleiis meinorenlur qua;
;

quam

illuc perveiiil, in Hierosolymilano

conventu

eo jani episcopo conligere.

exeuiile

mense

Julio liabilo, cui pra^sens F'el;;gius

adfuit disertis
Pelagii
gii

verbis aflirmarit
,

coutra Iibium

beatum Augustiiiuni
liaec

di^ci|>ulis ipsius Pela-

prodenlibns ac

iielenlibiis,

plenissinie resjion-

Reiiquiarum SS. Cyriet Joanad diem XXXI Janiiarii, quo saiicti Cynis et Jnannes, qui sub coluiitur, antiqua Diocletiano martyrium fecere
13. Translatio

nis

marlyrum.

Ad num. 20. Boliandiis


,

dere.Ad

divus Hieroiiymus in Dialng. in


hieresim,
iiiquit
:

eorumdem
niiiin

Acta

lecitat,

perperaiiuiue scribit, Baro-

contra Pelagii

Alios

quoque

in

solemni illoriim Iranslalione

narranda

hbros specialiler tuo nomini cudere dicitiir , iibi de alio Opere adversus Pelagiuni lo^iui noii potest Hieronyinus, quam de libro De Nutura et Grotia, Quare cuni Dialogi illi ab Hieronynio anno tanlum
sequenti elucubrati tuerint, ut infra videbitur, du-

pecciire primo, in eo

quod

ait

translalionem parlis

Reliiiuiaruin sanctorum

marlyrum Marci Evangeanno priino

lisla;,Cyrialque Joamiisfaclani esse lioc

Cyrilli Aiexandrini episcopi. Baroiiius eniiii diserte


asserit, liunc

annum secundum

esse Cyrilli iuchoascri(isis-

bium

non [wiesi, q\un\ihey \\\e de Natura et Gratia ad aiinum sequentem ftertineat. Denique Augustinus in Epistola clxix, alias cu ad Evodiiim episcopum, num. 13, ;;it Scripsi graiidem quemesse
:

tum,

11011

vero priinuin, qui tameii reclius

dain libruni adversus Pelagii li;eresiin cogentibus nonnullis frahibus, quibiis contra gratiam Cliiifti
,

secundum exeuiitem. Oplime perperain Baronium tainen observat Bollandus affirmare eam translationem die xxviii mensis Julii aCyiillo jieractam cum Acla eam xxviu niensis
set,esse aiinuin Cyrilli
, ;

Junii, uti

etiam Mena^a, ca^teraciue Martyrologia


liausit

opinionem perniciosissimani
de libro de Natura
et

ille persuaserat ubi Gralia ad Timasium et Jaco,

factam tradant. Euin errorein


Melaphraste
et a

Baronius a

Surio. Recte pariter notat,

non

bum, sermonem
ideo(|ue

habet, ut

iiiter oniiies

convenit

bene scribere Baroiiium, eas reliquias


translatas esse;

Canopum

cum

ea Eiiistola exeunte anno se(|uenli ad


fuerit,

cum

ex Aclis constet, eas noii Cano-

Eviidium dala
12.

liber de

Nalura

et

Gratia

pum,

sed Canopo vel Alexandria Manntlien delatcs.

ante illum annuiii ab Augustino noii exaralus.

Syuodus Macedunice. Ad inim. 19. Epistola Innocentii pa|ia3, qua lala habet, qua^ gesta sunt a Synodo in Macedonia celebrala, data est idibiis Decemb., Constantio V. C. cos. inscrijita vero Rufo, Eusebio, Eustalhio, Claudio, Maximiauo et
,

Canopimi urbs yEgypli sladiis deceni aut duodecim Alexandria distans, quam Cyrus ac Joannes suo Martyrio nobilitarunt Ab urbe autem Canopo duobus stadiis vicus dislal,cui Manuthe noEsl auleni
:

dipmonum olim domicilium , iiuiuit Auctor anonymus Actorum SS. Cyri et Joannis, qui addit,
nien,
Cyiilluin illuc reliquias illas transtulisse
tutelain, ad

Wacedonibus, estque xxii iiiter EpiI. Ea Synodi provincialis in Macedonia habita; gesla conhrmantur. Sed cum ijost pnealiis episco|)is

ad

vici

slolas Innocentii

diEmonum fugam,
Licet vero
iiieinoret,
is

ad

morborum
,

re-

medium.
Cyrilli

fatain

Synodiim Inmicentius

scripserit

Epistolam

nou

Anonymiis aiinum sedis non dubium lamen quin ea


ejiis

XVI ad

episcopuni, dc Altico episcopo Conslanlino/w/itam), (|uem ut Innocentiiis iii coin-

Maximianum

traiislatio

ad

secundum

sedis,

pra;sentemque

pertineat; cuin dies xxviii Junii iiicidat in Dominicani,

muiiioiiem leciperet, rogabal M;i.\iniiaiHis, et deiiegabut Innocentius, (quod divuni Chrysostoniiiin sacris labulis Allicus

qua die sanclarum Reliquiaruni translationes


Thcojiliilus, (\\\o cpiscopatuni
Reli(|iii;e inventiTe, inorte intervenieiite, ea-

fieri j;;iii incipiebaiit.

noiidum

adscripsisset);

Comesse

gerente,

munio

enini suspensa, inquit Poiilifex,resliluilur


id acciderat,

runi Iraiislationem perDcere nou

[lotuit.

Ea porro

demonstianti causas, quibus

jam

vicenualium Ilonorii indicium.

INNOCENTII ANNUS 13.


l-i.

CHRISTI 414.

43
quidem cum timen in

Piilcherin

didtur Aur/wita.

rSaroniiis

scribit, /.5r//'7erf/i?sPersaruiTirexpacem

anno cccxv, nnni. ril, scriliil Pitlclwriam Tlieulosii Anj'. soroicm eoanno Anmistaiii .i|i|ii-'llalaiii; (|iKun
in rcni
iMaicrlliiii

Komaiiis ad morlem
vit, (|ii;e

usiiiie

coluit, sed

Perside adveisus Cliristianos [lersecutionem excita-

Clironicon landat. Vcriiin nicii-

annos triginta dunivit,

sc.

ad aiinum usque

(loso liiijus (Uironici e\cni[)lari Canliiialein doctissi-

CDXLiv, cujus initium cl fiiicm bactenus ignota ex


collatione Tlieo[)hanis

esse jam sirpius nionnimiis; iion soenim Marcellinus, sed eliaiii aiiclor Clironici Alexandrini Piilclieriam iioc aniio Angiislam nuncnpatam |iroiliint. HlBC Clironici Alexandriiii verniiini iisiim

cum

Tlieodoreto anno cdvih,

Iiim

num. 3 et seqq. deduxi, ideoque qua; ibidcm de ea in medium protuli, et Baronius babet, buc revocanda. Martyriim
in

longa hac persecutione passo-

ba

His coss. I'ulclieria soror Tlieodosii Jun.

rum

Acta,

Noliilissima Augusta dicta est,

mense Pana>mo, IV
(id

tant, ejus

quod me legissc meniincrim, iion extamen in auctoribus qui hoc sa-culo


,

nonas
tliaria

.lulias.

Eodem anno
slatiiae

dedicata siinl tria slaest,

scripsere, aliqua supcrsuiit vestigia, de quibus infra.


16. Attalus

seu pecloralia in Senatu

pectorales
et Tlieo-

imperium resumit.

Pros[)er in

imagincs, seu
dosii
liaiio

principum) Honorii

Augustorum,
iternin

et Piilclieri;x> Anj;uslai al)

pra-feclo

Auresacrorum picctoriorum ac
III kal.

Cbronico sub liujus anni coss. scribit AttalusGotboriim consilio ct [^rasidio tyrannidem resumit in
Gallis , sed

anno
iit

se([ueiiti

caiitus traditiis est

Ho-

patricio,

mense Appellaio

Januarias

Qu;b

norio imp.,
17.

ibidein vidcbimus.

duo vicennalium Honorii argumenta. Annis enim linjusmodi solemniisdicatis, uxorcs anl sororcs im

Roma paulatim
12,

frerjuentari ccepta.
o,
post(]iiaiTi

Phi:

lostorgiiis lib.

num.

Urbis exci-

peraiiirum Aiigiisla> de
ratoribiis, in Orienle

more

dict;e, et statiuB inipciiigeiiti

dium
h;ec

et Ataulfi

maxime,

passim sumfiiissc,

autem F{oma

mortein narravit, scribit Post a gravissimis malis paululum

ptu creclae. Gotliofrediis in Comnieiit. Cod. Tlieod.

rcs|)ira!is, incolis frequeiitari coppit

.Quam
jain

in

rem

De

imacjinibus imperialtbm putat id factum


lioc aiino tlies
iii

Olymjiiodorus babet

Post

Komam
quod

a Gotliis ca-

diebus ferme festis.Vernni


Januarias

kaleiid.

ptain, .Mbinus Urbis pra>fectus,

eadem

cum

feria

quarta coiiLurril,
incidit.

et dies (iu;ir-

ad pristinum rediret statuni, scripsit non sufflcere

tus mensis
tii;e aliis

Jiilii

in

sabbatum
aiit

plerunuiue diebus collocala;,


lieri solita', iit

Quare e;e stact nuncupa-

pra?bilam [lopulo paitem


viritim publice
i)0|)iilo

(sc.

frumenti publici quod


distribuebatur)

Uomano

mul-

tioiics

imperatorum

Ca^saruin dicbus dominicis


ctiani infra |ialebil.

titndine jain aucta civitate

nondum
1,^.

additque uno die numeriim iiiitum esse civium quatuordecim millium.


Albiina ixn^em
lii|uct
lioc

Inilium persecutionis triccnnalis in Perside

excitatce.

Tlieopbanes aniio
(jui k;,lend.
:

anno

pnefectiis Urbis fuit


.,

ut

Incarnal.

sccundum
cdxii

ex leg.

ult.

Cod. Tlieod. Ue navicnlaris

qua

Alex. CDV,

Septemb. anni

Cliristi

annoiia; Urliis

incIio;itur, scribit

Hoc

aniio Aiitiocbiis Persa e

casione

Rom;e Honorius suorum viccnnaliiini


soliti

consuluit, idque oc;^,nnis

cnim bujus-

vivis excessil
et

beatissima vero Pnlcberia supreinam


.

niodi solenmiis dicatis im[)eratorcs civitatibus popu-

absolutam rerum adniinistrationem exercuit

lisque gratias largiri


leg. 8 Cod.

erant, indeque Honorius

Veruin

in notatioiie teinfioris Tlicoplianes,et in ver-

sioiie ejus iiiler|)res errant. In


ex TioJwv ^E-jovc,

Gr;eco enim legitur,


eht,

quamdam
buit.

Tbeod. /)e //((//(7. debit. indulgentiam debilorum naviculariis per Africam tri-

id est, rebiis

amnlus

ut recte vertit
et ut

Combefisius;
i[)se

veliit

jam Tbeodosio grandiore,

EpistoIcB Augustini ct fJieronj/mi huc transferendce.

im|)erium sine curatore adininistrare

jiosset.

Scrijisit

hoc anno Augustinus E|)istolam


,

Autioclv)

Tbeodosium regente Cbrisliana

rcligio [ler

ad Hil;u-iuni Syracusanum
inus, et
ibideni monstiavimus.

Persidem plurimum am[)lificata fiiit. Veruni [lost{(uam lioc anno is a rerum administratione submotus est, quod etiam Cedrenus ad annum v Theodosii

ut anno cdxi ostendiHieronymus Epistolam ad Ctesiphontem,ut

,;

44

INNOCENin ANNUS

14.

CHRISTI 415.

INNOCENTII ANNUS

14.

CHRISTI

415.

Imentio Reliqidanm S. Stephani ProtoChristi anmis quadrinj^eiitcsimus decimus quintus, duobus Augustis, Honorio decimum, et Tlieodosio sextum consullbus, feliciter illuxit Ecclesia; quo magnus ille [irotomarlyr Stepiianus
d.

martyris.

num, quem

ut hiEreticum Origenistam Orosius ipse

vitasset oninino,

haud penitus dixerim.

Rem

gestam

aggressuri ab ipsius Aviti Epistola ad Balchonium

Bracharensem episcopum sumamus exordium a quo Latinis et Occidentalibus omnibiis Luciani


,

rursus in miraculis
signa atque prodigia

redivivus apparuit

faciens

scriptio

illa

impertita

est

digna qiiidem

hujus

magna

in

poiiulo,

venerandum corpus (quod olim humatumfuit) divinitus facta revelationedelectum, inventum, atque translatum est. Quod aiitem in primis ad tempus spectat irrcpsisse mendum in
:

cum ejiis magno plaiictu

contexlu

liistori;e

quod

cl cx ipsa
afflictatffi

quoqne hujusce
a Barbaris rese-

temporis status Hispania?


retiir.

Beatissimo, dilectissimoque semper in

Domino

papae Balchonio, atque universo clero et plebi Ecclesi;e

Bedam

'

et errasse alios

eum

secutos, apparel,

dum

Bracharensis

Avitus presbyter, salulem in Do-

anno septimo Honorii imp, id factum,a|iud eosdem cum cxtent ejusdem inventionis Acta Lulegitur ciano presbytero scripla, in quibus expresse ponun:

tur dies et consules, quibus

id
;

accidisse lioc ipso


ct

mino aiternam. 3. Memores mei esse vos cupio, et deprecor sicut et ego in quantum valeo memoriam veslri liabere non cesso, tribulationibus vestrismeodolore
, ,

anno

apertissime declaratur

quod

Marcellinus

compatiens,

et

pro

dissitlio patriac

nostra? in locis

in Cln'onico absciue aliqua dubitalione confiiniat.

Ex quibus etiam corrigendus est Nicetas philosophus % qui camdem inventionem refert ad tempora
Constantini.

lacrymas fundens ut aut vobis Dominus restitual libertatem, quos admonere voluit,
sanctis incessabiles

aut

illis

tribuat

mansuetudinem

quos pnevalere

permisit. Et ego qtiidem, beatissimi fratres (teste


;

de tempore cognitis de Luciani qua cuncta narrantur, fide agendum est. Adstipulantur quidem ipsi ex Grfccis idem qui supra Marcellinus \ Nicepborus ', et alii recentiores aucLatinorum vero piurimi tores sed qui instar omniuni est Gennadius ^ cum ha:c sua aiate facta
1. His itaquc
,

Domino

nostro Jesu Christo

loquor), frequenter
,

EpistoloE

volui veniie ad vos ut vobiscum

vel

mala

tolera-

rem rium

vel bonis fruerer

sed inqiedilum esl deside-

meum

per totas jani Hispanias hoste diffuso.


,

potuerit cerlius cognovisse, qui

ita

de

i|iso

Lucia-

enim sum, ne et sancla loca relinquens el ad vos forle non perveniens, ubicumi|ue inlerceptus, irrationabilis audacife pcenas luerem. Sed quoniam
Veritus

nus presbyter,

vir sanctus, cui revelavit

Ueus lem-

misericors Lteus,
rante
,

meo

volo vestruque merito procu-

porilnis Honorii, et Theodosii


et reli(|uiarum corporis S.
scrii)sit

Augg. locum sepulcri,

digi.atus est indulgentiae sua; gratiam, pri-

Stephani martyris primi ipsam revelalionem ad oninium Eeclesianim


i|)se
:

mum

ul dilectissimus

lilius

et

compresbyter meus

Orosius us(|ue ad bas partes ab Africanis episcopis


mitteretur, cujus mihi charitas, et consolatio veslrum oinnium praesentiam reddidit. Deinde ut in diebus ipsis quibus jam ipse redilum mciedibili
,

personasGrffico sermone . Ha?c

Subditaulem

ha^c de cjiis in lalinum translalione facta per Avituni,

Hispaniam missa " Avitiis piesbyter, iiomo Hispanus genere, ante relatam Luciani i)resbyleri scripturam in latinum transtulit sermoiiem et addita Epislola sua, per Orosium 0ccidenlalil)us edidil . Quiiiam fuerit Avilus iste, num aller duoet in
: ,

desiderio parabat

beutus et vere sanctus

corona

gloriaj nostriu in Cbri^to Ji'su

phanus

se revelare

ct

primus martyr Slemamlestare signis et virtu,

tibus evidentissiiiie sequenlibus dignaretur:

quem

rum

qui niale audit in Epistola Orosii ad

Augush-

ego tantarum rerum ordinatoris Dei occasione per-

ceptum, dignius duxi


'

cbarilati vestrae praEmitlere

Bed.

lil).

de scx

1:1:11.
'

invent. S. Sleph.
*

Sigebert. et

alii.

Marcellin. in Cliron.

Gennad. dc

Vir. illus. c. ^6.

ut ipse pracsens advocalus et palronus obsequeu=

Nicet de martyrio, et
1.

'

Niceph.

iv. c. 9.
c.

tium

sibi petilionibus

dignaretur assistere, qui cuni

Gennad. de

Vir. illus.

i7.

pateretur, etiam pro inimicis orare dignatus est.

INNOCENTII ANNUS 14.


4.

CHRISTI 415.
;

45

Itnqnc

bcatissimi

ci

dileclissimi
et

fratrcs

pore Pelagius ipse Hierosolymis


sc

quocum nullam

mcmoriam
griientem
proniptus

vcslri inctssal)iliter Rgens,

tam convidens,

liabcrc participatinncm

iit

omniluis ostenderet

ordinantis
fiii

Uei

disposiiionem

aiiclor
lat

de presbytcro cui revelatiim fuerat, partcm ali^iiiani invcnti corporis promereri quam festinato cxpctitam sccrcto(iue pcrecptam ad vos
; , ,

prima illa verboriim siiorum sententia juguipsam b;crcsim Pclagianam. Sed reddamus Epislolam
:

7. Visio qiise

apparuit

mex

pusillitati

a Deo

dirigcre

non

disluli.

Quamobrem

misi vobis pcr

ter de revclatione rcli(piiarum bcati ct gloriosi pro-

sanctum
hoc
cst

filium, ct

comprcsbylcrum ineum Orosium


atr|ue

tomartyris Stcpbani ct priini diaconi Cbristi, et


Nicodeini, qui in Evangelio
lielis,
qiii
'

reliquias dc corpore bcati Stepliani priini martyris,


,

scriptus est, et Gania-

pulvcrem carnis

nervorum
,

et

quod
atque

fidelius ccrtiusque

credcndum

cst ossa solida

manifesta sui sanctitate novis pigmcntis

vcl odori-

Apostolorum * nominatur, nccessarium duxi pandere vestra; in Christo dileimploratus, ac magis jussus a sancto Dei ctioni
in Aclibiis
,

bus pinguiora. Utautem nulla possit ipsam ad vos subditam scriptis meis
teri
,

csse dubitatio; sancli presby-

cultore patre Avito presbylero

ut

secundum fidem

consummatam
sicut cognovi
,

intcrroganti quasi fiiius obediens,

cui

l)a?c

revclata sunt, epistolam conscri|itio,

cum

onini simplicitate impiger in-

nemqne

transtuli

quam me
,

pro

Me

veritatis

tegre indicarem omnciii veritatem.

plenius cognoscendcE rogante, et cxpetenle, dictavit

Die igitur parasceve, lioc est, feria sextatertio


,

gnrco prinium ipse sermone sed per me poslca in latinnm versa est. Qua; et vos sancti et beati fratres quam veraciter ge^ta sunt tam fideliter
,

nonas Decembris
dormientc
stcrii
,

consulalu
,

Honorii

decies

et

Tbeodosii sexies Augiislorum

adveniente nocte,
erat ddrinire, et
ininisterio;

me

in cubili

mco

in loco sancti Bapti-

susccpta babenlis, iniploro. Certns siim


sicnt
ijise

enim

qiiia
ct

iii

quo consuetudo
Etclcsiaslica

iiiibi

bcatus niarlyr digiiatus csl nunliare,


periclitaiiti se
,

ciistodire

qua; crant in

pro salule mundi

manifestare, auxilio

boratcrtia noclis,qiia;cst primacustodiavigiliarum,


seinivigilans vidi virum senem longum, dignum sacerdotem, canum, barbam prolixam habcntem palliatum alba stola ciii inerant gemmuliP aureic babentes inlrinsccus sanct;c Crucis signum, et virgain auream iii manu teneiitem.Vcnit et aurea virga pulsavit et stctit ad dexteram nieam

et pnrsentia tanti patroni

si

vos lale pigiuis digno

quasi in cxtasi

studio diligatis, tnti ex lioc ()iiict!que vivalis. Gralia

Domini

nostii .lesu Cliristi et saiicti Spiritus vobis-

cum

dilectisslmi

Domino.

Amen

Ho^c Avitus

senior.

recolasque

Ex qna quideni Epislola in primis intelligas, memoria qua- anno siipeiiori de Paulo Orosio dicta sunt, de ejus nempc in Africam adventu et ejusdem boc anno Hierosolymam profectione reditum vero in patriam post inventas et acceptas sancti protomartyris relirjuias anno sequenti suo
5.
:

loco diccmus. Qua; vcro speclant ad ca qua; sanctus Augustinus pcr eumdein Orosium rogavit S. Hieronymum doceri de altissima (|ua?stione originis animarnm post institutam de inventione rcliquiarum sancti Stepbani narrationem dicturi sumus. Hic
,

diceiis Luciane Luciane, Luciane el dixit mibi grwco sermone Vade in civitatem qua; dicilur ^lia (qua; est Hicruet dic Joanni qui est in ca episcopus salem Quandiu clansi sumus et non apcris nobis? et maxime qiiod in tcmporibus tui saccrdolii oportet
,

me

ter vocans

me

noinine ineo

nos rcvelari? Aperi nobis fcstinantcr monumcnlum ubi in negligenlia positae sunt reliquia; noslra) ut
,

pcr nos aperiat Deus et Cbristus ejus el Spiritus sanctus oslium clemcntia; suic in hoc mundo. Pcriclitaliir eiiim

modo reddamus

ipsius Luciani lihellnm

seu Epirei

stolam eo argumcnto conscriptam, {jua totius


gestae series exacte descripta recolitur
:

in eo quotidic.

sxculum ex mullis casibus (|ui liunt Etnon tanlum sollicitussum i^roine,


sunt

quam cum
quan-

quantum pro
8. et

bis qiii

mecum
:

positi sancti

et

quatuor

libris
,

Vaticanis collalam, et

fitleliter,

inulti bonoris digni.

tum

licuit
slyli

emendatam cudimus. Ne
:

fa^tidias.tu

velim,

simplicitatem, et simpliciorcm exgrffco

hi

Et rcspondi ci, dicens Quis cs tu, domine, Ego qui tccum sunt? Et respondit niiiii
:

factam translalionem

cum maxima qusque

fidei

sum Gamaliel
nutrivi
,

qui

Paulum Apostolum
,

Cbristi

sacramenta Deus ejnsmodi siinplici dicendi genere voluerit bominibus nola fieri. Sed rem sic babe 6. Lucianus misericordia Dci indigens, et
'
:

et qui et lcgem docui iu Hierusalem mecuni in Oricntali parte monumenti jacet, ipse est dominus Stepbanus qui lapidatus esl a Juda;iset

omnium hominum minimus,


Hierosolymorum
in
,

presbyter ecclesia;
et omnibus univcrsomundo,
, ,

Dei qua; est in villa Capfiargamala, in territorio


sancla;
Eeclesia;

lide, foris

principibus saccrdotum in Hierusalcm pro Cliristi portam quic cst ad Aqiiilonem, qua; dici-

tur,

Ad Cedar

ubi dic ac nocle jacuit projectus ut

sanctis qui sunt in ChristoJesu in

seiiulturiB

Domiiio salutum

Cousidera bic

lector,

in
:

inscriptionc prima

verba consultissiine posita Lucianus misericordiaUei indigens. Ita quidem,


illa

non daretur secundum mandatum impiorum principum ut a feris consumeretur corpus ejus. Ex Domiiii autein voluntate non tcligit eum ununi ex bis, non fera bestia, non avis nou canis.
,
,

ut advcrsarium se demonslret
quse tunc
ibi

lia;resi

Pclagiana3,

grassabatur

degebat euini hoc tem-

Ego Gamaliel compaliens Cbrisli minislro festinavi habere mercedem in Domino, et partem cum sancto
Uoan.
ni.

'

Apud

Sur. lom. iv.

Act.m.n.

: , ,

,:

46
viro fidei. Misi

INNOCENTir ANNUS 14,


per noctem
,

CHRTSTI 415.
,

quantos polernm

rcli-

positir sinl

appone scnsum
fibi.

ct vide diligcnter quse

giosos Cljristianos ct in

(lin-isto Jcsii

fidclitcr cre-

osfcndcnfiir
aitiifit

Et dixi
caiatiios

cliaiii (lomiiic.
,

Et statim
et

denles, lial)itanles Hieriisalcm in


et

medio .lnda'Oi-um,
snlistantias

(iiiafiior
:

ties

aui'cos

iiiium

iiortalns

sum
meo

eos

ct

neccssarias

argciifciini

Ires

coriim

pleiii

erant rosis; duoalbas

minislravi et pcrsuasi

iilis ire
iii

occultc

nt pdrlareiit

rosas, lcrtiiis
qiiarfiis

rubicundas habcbat colorissaiiguinci


,

corpus

ejiis

vcliiculo

\ill,nn mcaiii, lioc cst,

vero calalhus

t\u\
,

erat argenteiis

plciius

Capliargamala, quod interpretatur, Villa Gamaliclis,


viginti niillia liahcns (absciis) a civilate
illi
, :

erat croco bcne olcnle


:

et posuit eos ante


,

me. Et
:

et ibi feci

planclnm (icri diebiis scptuaginla ct poni eum et in meo monuniento novo in Orientali tlieca praecepi meis nt quffciiinqiie ncccssaria erant pro
; ,

ejus plaiiclu, de
9.

meo
:

darcnt.

Ipse aiitem

dominus Nicodemiis
est,

in

alia

theca positus cst

qui venit ad Salvatorem

Jesum

noctu, et cafccliizatus

ab co audiens

'

Nisi (|uis

renatus fucrit ex aqua


a
Chrisfi

et Spiritu

sancto, non polcst

infrare in rcgniim c;rlorum. Et abicns baptizatus


est
disci|tiilis.

Et cognoscentes Juda^i
,

ainoverunt

verunt

eum eum et
,

a priiicipatn siio

el

anathematiza-

cgo dixi ei Qiii siiiit isli domiiie? Et dixit niilii Lipsana nostra siint. Qui rubeas habcl rosas, ipse c^t dominiis Stcplianus (lui a dextris [Hisitiis cst ad Orieiilcm ab inlroitu monumciiti sccundus calatlius, doniinnsNicodcnius esf, jiositus confraostium tertiiis vero calathiis ip-;e est meus quarfns vero calalhus ille argcnfcus Abibus filius est meus (|ui iiiimaciilatus cx iilero inatris sua? cxccssit e niundo proptcrea in siinilitudinem argcnli mundissimi apparuit niiin(|uid non vidcs crocum qui in ipso cst suavissiini esse odoris? et i|ise conjunclus est mco calatho in cxcelsoloco, ubi amboposili suiniis,
,
:

ego Gamaliel

de civifate cxubre feccriint. Iknic perscculidncm pro Chiisto cpiasi

([iiasi

gemini. Et cuin ha3C

dixisset,

denuo exoculis

nieis cvanuit.
II.

passum
vestivi

sustuli

eum

in

agrum meiim
vifjp

et alui et

Ciimque cxpcrgefactus fuissem, gratias


et consuetis jcjuniis

usqne ad finem
juxta
filius

sepelivi

dominum
ab

defnnctum Stcphannm. Similiter


cjiis,
et
,

egi

Dco

oiniiipotciifi

ojieram

dedi usi|iie ad tcrfiam revclationem. In lertia igitur

Abibus

meiis dilcctissinius
nie
,

qiii

mecnm

ba-

sepfimana, cadciii

dii; et

liora veiiit supradictus vir


:

ptismum

Christi acccpit

cjiis discipnlis et viginfi

commiiians,

et

freniebundas, et dixit mihi

Quare

annornm
defnnctus

existens

aiite

mortuuscst,
qiia et

in leitia

usiiue iiunc (lissimuiasti, et noiuisti pergere, ct di-

theca excellentiori jacet

iii

ego ipse postea

cere e|iiscopo Joanni, (\ux

tibi

dicta sunf, et os-

sum

applicilus.
,

Mca vero nxor Etlina


ledcmias |irimogcnitus
sunt,
lia^c est,

tensa?

Quam

excusatioiiem habebis ajiud

Dcum

(Anna) habens noineii

et

aut qnani vciiiam pro hoc conlemptu sperabis in


die jadicii ?

meus. qnia nolnerunt


pharsemclia
qnaris
,

esse Clirisli fulci cultorcs, in


in Ca-

Nnmquid non
inundo,

vides quanta siccifas est


ef tu negfigenter agis?

alia villa matris sii.t sc|)niti


B.

et fiibulatio in tuto

Hic

lcctor,
(luie

ut cuncta facilius asse-

Namquid non
siiif [ler

considcras, quia niulti meliores te

mente recole

suo loco superius dicfa

snni, JudiEOS in speluncis, ibique excavafis in latcribus lociilis, instar thecarum, (uf contigit videre
in coemeteriis

te

crcinuin saiicti viri, quos pra?tereuntes, per voluimus iiniotesccre? Ideo iiamquc te ex alia in hac villa voluimus cssesacerdotem, ut [ler te maniet

Roma;

positis)

corpora defunctorum
:

festaicmur. Exsiirge igitur,


sione nostra miscrcafar
cuiii

vade, et dic
[lopulo
:

illi,

ut

condere consiievisse. Pcrgit veroLucianiis tO. Interrogavi auleiii ego Lucianns hnmilis
prcsbyfer, dicins
In
:

a()erial nobis, et faciat lucuiii orationis,

ut intercessuo. Et ncgii-

Domiuus

Ubi vos (|n;cremus? Qui dixit

ad

cjiis

verba inficmui-sein, dixi

Non

medio Proastio, (|uod potcstinfetligi, agro subiirbano (|ui esl proximiis villa; ager, (jui dicitur id est, virorum Dci. Et evigilavi, et Delagabri deprecatus sum Dominuin dicens Domine Jesu Christe, si hajc visio ex te, ct non est illusio fac ut
;

gcns fiii, (lomiiic ini, scd [)iU'stolabar terlium adveiitum luuiii. Nunc vero hiiic (sive) crastina die pergani, oniiiia qutc mandasti niihi, dicturus. Et cum indignans adversuin me staret, vidcbar mihi
quasi in altcro mentis excessu devenisse Hierosolynias, et (|uasi in conspecta

iterum ac

tertio

appareat mihi qiiando vis

et

adstarem episcopo Joanni,

quomodo

vis. Ccepi

ergo jejunare,

et siccas escas

narrans

ei

omnem

visionem.

A quo

videbar audire

sumere usque ad aliam parasceven. Et iterum dominus Gamaliel eadem similifndine eodemque schemate apparuit mihi sicuti in priina visione Qnare neglexisti ire, et dicere sancto epidicens scopo Joanni? Et ego respondi Timui domine mox ire a prima visione et Iiaec renuntiare ne viderer seductor esse. Deprecatns sum autem ut si a Domino missus fuisses ad me denuo ac tertio
, ,
:

Si hiEC sic se habent, ut dicis,

carissime, et
:

Domioportet

nus

tibi revelavit ha;c

temporibus nostris
illa

me

coIUgere de possessione

bovem illum maxisit


;

muni aratorem,

qui et carro et aratro aptus

et

dimittere tibi possessionem

cum omnibus

caiteris.

Ad quem
si

Ut quid mihi [lossessio, domine mi, aio non habeo boveni, per quem regatur, et aretur
: :

possessio? Et dixit uiihi episco[)us

Ita placuit, ca-

appareres mihi. Dixit autein ad me Acquiesce acquiesce mihi. Et iterum ait mihi Quoniam
: :

requisisti

de reUquiis singulorum

quomodo

et

ubi

quoniam civitas iiostra vehiculis ministratur, et unum bovem illnni maximum ad carrum minus habcmus, quem tu dicerisin possessione tua
rissime
;

cffilare
sit

oportet

namque

ut in Civitate celeberrima

magis,

quam

in parvula possessione.

Numquid

:,

INNOCENTJI ANNUS 14.


non
tibi

CHRISTI 415.

47
bymnos;
in-

sufficiiint diio

rcsiilui

i)ovcs

minores ad
iiaec, lcctor,
iii

fortium. Diiuculo vero consnrgens ad


\eni

excolendani teriani vclncnlotno?


(lc l)ol)ns iiitellifiis (licla

Cuni

monaclium

prTilicaiitem

omnibiis
:

fratiibiis.

esse

cle

sanctis,

nientem

revoca a divina Scri|ilura ejnsmodi factam esse c.ollalionem, et ab Apostolo I*anlo eluciilatam interpretationem,
12.

\iim illum,
:

Ilymnis dcinde dictis, cncpi dicere Eainus ad aceret fodiamus iii illo. Tum (|ui(laiii dixeriint inilii Aiidi primum quid dicat monaclins Nygcliiis.

cum

illnd

declaral

'

Non
in

allif^abis
:

Et advocato

os bovi tritnraiiti . Snbdil vcro

lia>c

Liuianus
est,

eo quid esset quod vidisset.


giia, qiia;

monacbo Nygetio cxqnisivi ab Ille autem universa siAustrum agrum

Cum
et

lioc in
;

exlasi,

Imc

e\ccssu
benedixi

vidcram, domiiii Gamaliclis, dixit milii;


\idisset contra
iii

mentis audissem

statim

ex|iergefactus,

et

(piemadmodum

Dominum
tiassem
:

perrcxi ad civitalem ad S.

Joanncm
(|uid

siluni, et

mdnumenlum

eo (luasi negUxtum, et
lectos aureos slratos, et

episcopum. El

cum

illi

omnia

(|naj

videram renun-

ruinosum,

ibi vidisset trcs

relicni

de visione bovis exspectans

unum
centi s,

ex eis altiorem c;cteris,

audirem ab co. Inlellexeram enim qiiia S. Stcplianus ipse esset bos maximus (juia carri illi, de (]uibus dicebat, sanclte esscnt Ecciesiai; et Sion prima
:

unussenex,
erant

et

iii qua erant duo jaunusjnvenis ct in aliis duo:

bns

ieclis

siiiguli.

Et rcspondit qui erat in


:

cxcelsiori lccto, et dixit milii

Vade, dic [iresbytero


:

Ecclesia,

ipsa cssct carrns major, et ([uia sanctus

Luciano

Quoniam nos
et

doniini loci fuimus

Si vis

episcopns liabebat a
reliquias
lui.
:

me

petere benedicti

Stepliani

magiium

justiim invcnire; ipsc ab Orientali (ilaga


est alius testis in re\ela-

ideo de \isione bovis episcopo dicere no-

pofitus est. Et ba;c audieiis a monaclio, gloriticavi

Cum(|ue birc audissct Joamics episcopns, lacrymatus est prie f^audio, et dixit: DenedictusDominus Deus Filius Dei vivi. Si liwc (ut dicis, carissime) et oporlet me iiide audisti, et Deus tibi i-cvLJavit transferie B. Stcpbaiium priinnm marl\ rem, el arcbidiaconum Cliristi ^ (jui primusadversus JuiLtos
:
:

Deum, quoniam inventus


tione.
14.
tes
niliil

Nos igitur i\imus ad acer\um, et fodieninvcnimus. Convertimiis autein nos ad


illiid,

monumentum

riierat, et fodicntes

ubi monacbo ipsa nocte appaimenimus tres thecas, secunin ty|)o calatliorum. In-

Domiiiica bella bellavit, et

Dcum

in

sna majestate,

dnin quod appaiuerat mibi

in terris |)ositns, in cado vidit slantem, et taiii|nam

angelns

in

concione boniiiinm appariiit. Htec autem


evcnerunt, et consona
ipso agro
ei
:

\cnimus obrutum

igitur r.ltissimis litteris scriptum lapiilem


,

liabentem
et

Cclicl,

quod

intcrpretatur,

oiiinia, ul vidi, ita

sibi

appa:

rent universa. Dixit antem milii sanctus e|iiscopiis

Vade,

fiide in

acervo, qui est


inilii.

iii

et, si in-

veneris, nuntia

El ego dixi

Peiambnlavi
in

agrnm,
:

et \idi

acervum minutorum lapiduni


:

Apaan, Dardan, quod iiilerpretatur boc inlerpretatus est papa et Gamaliel Joanncs, sicut andivi ab ijiso sancto episcopo. Statim ergo rennnliavi episcopo cum esset in Lidda, quffi est Diospolis, Synodum agens . Htc
Servus Dei, Nicodemns,
:

medio, ubi arbilratus sum eos esse. Et dixit inibi papa Jam dixi tibi Vade et fode, et si invenciis, sedens cnstodi locum, et manda niilii per diaconum, ut \eniam ad locuin. Et ita me dimisit . llic

est, lector, illa

Synodus Diospolitana, neruntS. Hieroiiymus, Augiislinus,

ciijus

mcmicde-

et Prosjier, in

tine anni liujus (ul ex bbelloLuciani iiitelligis)

brata, in (|ua coactus cst Pelagius suas lia;resescon-

non ex divina revelatioiie Iktc de acei\olapidum locutiim esse Joannem, etopinatnm


altende, lector,
esse

demiiare
ruin.

dicemusnos dcea
:

plnribiis [)Ost recensita

lutc de iiiventione Stcpliani protomartyris, et socio-

Luciannm subter eum


corpora, ubi non eranl
(|ui

esse recondita sancto:

Ad

bice Lucianns

rum

sed ex consuetudine

Hebrseorum
usiis plnra

acervo

lai)idniii C(insue\issent
:

con-

signatas niemorias posleris tradcre


iii

cujiis

aiiti(|ui

di\iiia eliain

Scriplura exempla sup:

Qui assumpsit secum (Joanncs videlicet episcopus Hierosolymornm) duos alios e[)iscopos Eleutbeiium de Sebasle, et Eleutberium (Eutlioet \enerunt ad locum. Quicum iiiiiin)(le Hiericbo
15.
:

pelunt. Sed pergit Luciaiuis


13. Et

aperuisscnt domiiii Stcpliani tliecam

stalim terra;-

cum

\enissein ad \illam, misi pra?co-

motns
ris

factus est, et tanta suavitas, et fragantia odo-

nes, ut

omnes

babitatores \ilhe diliculo consuige-

rent, et foderent in acervo. Eadeni vero nocte api^a-

ruil

i|)fe

dominus Gamaliel cnidam monacbo, no(Nugetio), iiinocenli et simplici \iro,


:

inde egressa est, quantum iiuUus bominum se meininit \el audisse, \el sensisse ita ut pulareinus nos in amociiitate paradisi esse positos. Multitudo
:

mine Nygestio

namque
pluriini

populi aderat nobiscum


iiilirmi

inter

quos

eraiit

eadein similitudine, qua mibi apparuil

et dixit

ad
ibi

\ariis languoribus.

Et ipsa

bora

eum

Vade, dic Luciano presbytero


:

Vaiie laboras
:

niox de odoresuavitatis ejus septuaginta tresaniiine


curatfe sunt
:

in acer\o illo
poslti luiinns,

modo

ibi

non sumus
:

sed tnnc

ab
alii

aliis

Ingati
:

da;moncs

aliorum
alii

cuin lamtularentur nos

secnndum

fons rcslinetiis cst sanguinis


ciilis libcrati
:

alii

strumis, et furuna

consiietndinem anliqnornm projitcr quod ibi acer\us in testiinonium plaiictus factus cst. Sed (lUTre
nos in alia parte,
(|ua; esl Bnraii, et

a striiigio (siringio) saiu.ti,


:

terliaiiis,

et

qnartanis
:

alios fcbiis

reliquit, alios
et

loco (jui dicilur

inorbns regius

a!ii

ce[ili

dca cuiati,

einicranca
:

Syra liiigua Dabatalia, quod interpreti;tnr in Ciu'co, Virorum XvJfiiv d-jaOuv quod uos possumus dicere
,

et nomiulli a viscernm occullo dolore bberati niullas alias curationes senserunt bomines, quas

enumerare longuin
>

est.

Deut

XXV.

Acl. vr. vii.

16. Et exosculantes sanctas i'eliquias,

iterum

INNOCENTII ANNUS 14.


claiiserunt. Et tnnc ciim Psalmi.=, ct liymnis iiorta18.

CHRISTI

/llT).

Nova

ha^c

et

plane adniiranda bella elegil

verunt
Sion^

relitiuias B. Sti |iliani

in sanclr.m

K.cclcsiam

Domiiiiis ad expiignaiidos, ct coiifundcndos adversarios suos. Expiignavil iinpietate:ii .luliani


tala;
el

iibi et

arcliidiaconus fueiat onliiiatus; dcic-

Apos:

lin(|ucnlcs nol)is dc

mcmbris

cjiis

parvos articnlos,

impciatoris

reli(|iiiis S.

Babyhc martyris

vicit

imo maximas
runt.
troe.

rcli(]uias,

terram
:

cum

pulverc, ubi

proslravit

Aiianam impiclatcm

reli(|iiiisGervasii,

oinnis caro cjus coiisumpta est

CiTtera asporlave-

et Prolasii, iMcdiol.iiii (ut vidimiis)

tcm|)ore S.

Am,

Ex

liis

crgo reliquiis transmisi heatitutiini vcssusceperitis,

brosii

appareiilium. Sed et .sanctorum

martyrum

Qiias

cum

oratc

i^ro

cxif^iiitate
liil-

rcliqiiiis

cxstinctam fuissc

in i4igypto

idoloiatriam

mea, ut

difiiius

invcniar in conspectu Domini,

anno
usus

siipcriori vidimiis. Qiiibus


cst

ctiam armis
,

modo
atque
videin

tus Leatissimi marlyris Ste|iliaiii meritis,

et veslris

Dominus ad Ethnico^

ct iKTieticos

orationibus. Translata? sunt auteni rcli(|uia; ipsins

schisniaticos cxpugnaiidos. Ecce tibi (|uam felicissi-

martyris VII

(VIII)

kalcndas .lanuarii

et

tunc in

mis
licct

auspiciis iirogrcssiis est

Stcphanus;

cum

tempore juyis ct inlinita siccitas eral. Sed eadcm hora pluvia maj^na desceudit, ct abundanter incbriata esl terra; cl homines glorificabant ibi Doiuinum propter saiictnm cjus Stcphanum, et pio|)(cr
cwlestem
Cliristus
ejiis

coaclus est impius

Pelagiiis

lia?resiarclia

Concilio Lidd;c liabito, (juas haclenus docuissel ha;rcses, coiidenmare.


rint,

Qiiomodo aiitcm

lia?c

se liabue-

jam aggrcdiamiir enariare.


19.

thesauriim misericordiic
nostcr, qui

et pielalis, est Jcsus

CoiicHiinn Diospolitannm in quo singnla


hcp)'esis

qiicm periclilanti pa?culo aperire dignalus

capita
(il)sa

Dominus

cum

1'atre, el

Spirilu

cst

Diospoli Pdaf/innce daninantur. Lidda anti^iniori uomine dicla, civilas in

saiictovivit, ct regn;;tin sajcula sa;culoriim. Aineii .

Palicslina) ctdlccta cst |)iovinciaIis

Hactenus Luciaiii
historiam narrat

Ejiistoia,

sive libellus

ex

(|iio

in

porum
hoc
cst.

(jiis
,

rcgionis.
'

cum eaindcm Meminit earumdem reliquiaruiii inveiitionis S. Auguslinus cum ait ^ Latuit tanto tempore corpus cjiis proccssit, quando Deus vononnullis Nicelas est corrigcndus,
'.
:

guslinus

ubi ait

((

Synodus episcoHujus Synodi meminit S. AnPcr idcm teni|)us in Oriente


,

iii

Syria Palsslina, Pelagiiis a

qnibusdam
dederant,
ubi

((

Catholicis fratribus ad cpiscopalia gcsla pcrductus:

eisquc abseiitlbiis qui de

illo

libelliim

illuminavit tcrras, tanta iniracula fecit; mortuus vivos facit morluos, quia nec niortiuis, etc.
hiit
:

quoniam ad dicm
ab
cpiscojiis

Syiiodi

non potiierunt occurrere,


est
:

(|uatuordccim aiiditus

eum

17.

Vidisti,

lector,

quot

leslii)us

primi Christi

dogmala

sanguine teshs Slephani meruerit inventio consignari? Apparnil Gamaliel non uni (antum Luciano,
sed et S. Nigctio
in ore duoi

monacho
,

salis

hoc qiiidem, qiiod


:

dainnantcm, (|ua! inimica gratia? Dei advcrsiis cum de libello legcbalur, Catholicum pronuntiaverunt . Ha^c Augustinus. Idcmque alibi eosdeni cpiscopos, qui Synodo inlerfuerunt, nomiipsa
nat, ubi ait ' Habenius alios Orienti.lcs episcopcs quatuordccim, Eulogiiim.Joannem, Animonianum, Porphyrium EuthDuiuni Fidum, Por|)liyrium Zozimuni Zcbaeuiim Nymphidium, Cbromatium,
: (( , , ,
, ,

um

vel trium slct

omne verbuni

sed

terra tremore testata id

ralani

diu(|ue

fruslra

ipsum est, et CLclum ins|)eexpetKam dans pluviam


: :

lidemque lcccriint septuaginta illi tres e diversis languoribus sanilali iiristinoe reslitiiti sed et da?mones ifisi ex aliquorum iiloriim corporibus fugati,
virlutem uiaityris proliteri coacli sunL At haec adeo multa, magna et insignia, p.iuca et perexigua csse intelliges si coiiferas ciim illis, quae
inviti licet
,

Joviuum

Eleiitherium, Clcmatium, (|uos uno loco


in istuin

simul inventos
runt

consessum introdiicere vapraside-

leanius, illos ipsos, qui Pclagio judiccs


:

orbe Occidentali per cjusdcm protomaityris reliquias voluit edi iiiiracula de quibus scquenli anno dicturi suinus. Ut jilane magno Dci consilio faclum
in
,

eumqiie ut bomines, millo ex altera parte urgeiite adversario, putaiites Catholicum tan(|uam Catholicum pronuntiariint . Hrnc ipse. Porro qui
;

primiis ordiiie recensetur Eulogius, hic fuit totius


pro^incia? PalTstina? metropolitanus episcopus Caesariensis, qui successit in
ris Gelasii
,

appareat, quod teiiesccnte in nonnullis Chiisliana fide, quae liisce (ut vidimus) pr.Tscrtim temporibus,

locum Joannis successo-

Gentilium esset exagitata blasphcmiis quod tempore ChristiaucC religionis Urbs a Barbaris capta es,

de qno superius quaito tonio Annahum meniio facta est. Secundus ordine Joannes, hic est
e|iiscopus

ille

sel,

quic tempore cultns

dcorum sccura
:

consislens

citatis

Hierosolymorum, ciijus nicntio in reuuper Luciani littcris habetur pencs quam


; ,

fuerat ipsis Barbaris dominata

hoc,

inquam, tcm-

etiam qui fnerint Elcullierius

ct

Eulhonius, alias

pore, Christiani unius ante quadringentos fcrme annos vila functi tenuis |)ulvis et ossa lot taiitaqiie
,

Eleutheriiis itidem dictus, innotescunt,

nempcpriofuisse.

pra-starcnt, ut ea sola satis cfficacia esse potuissent


(etsi

rcm cpiscopum Sebasliic rcm vero Hierichuiitiiia?


fuisse

(ipsacst Samaria) posteriocivitatis antistitem

castcra ad fidci

connimationcni edita miracula

Itidcm alterum diioriim Porpliyriorum cxisliniamus


breni, dc

dcfuisscnl) non taiitiim ad tilubanlesconsolidandos,

sed et Etliiiicos omiies ad Cliristianam religioncm,


rcliictanles licct

Gazcnsem illum episcopum sanctilale quo plura supcrius. ZebTiius et ipse


apud Suzomcnum^;
ei

celetitulo

dumniodo uon

obstinalos

omnino

sanctitalis clarns, cpiscopu^ fuit Eleulheropolis,

cu-

perlrahendos. At ha?c aniio scquenli suo loco manifeslius apparcbunt.


Extat apudiMetaph.die 2 Aug.

jus nientio est

euim revelata

etUpom.

t.

vi.

Aug. de diver.
^

crm. Li.

' Aug. Relracl. 1. il. Sozom. 1. vii. c. 2S.

c.

47.

Aug. cont. .luHan.

I.

I.

c. 5.

INNOCENTIl ANNUS 14.


divinitns
fiiissc

CHRISTI 414.
;

49
si

pliclarnm
Joviiuis

Ilaiiaciic al(|uc Micliasc, lcslatiir.

veneranda corpora sanctorum ProQuivcro


'

vera sint Gesla


subterfugisse,

aut

vera sunt, constet magis


lofa

quam
:

se

veritale
in

piu'gasse .
bis verbis,

liic

noniiiiadis iialictur, 1'allaiiiiis

auclor

Siibdil Augustiiius

Videtis cerle

esl, ii)suni fiiisse

cpiscopum Ascalonis, rcli([uorum


cst.

quemadmodum

[lai^a

bealissimus Innocentius non

aulcm obscura mcmoria


20.

Dc rcbiis vero geslis in Synodo, jam breviteracccpimus ab An^ustino, nimirum ibi 1'cla^ium

damnantcm

suas liaMcscs, et

liilcni

Calliolicam pro-

(iteiitcm fuisse

absolulum
:

Catliolica(juc

commuiii,

catione digiialum

sed (|uod id dolose egerit


liujus

lianc

ob causam S. nicronymiis cuin mcminit, miserabilcni Synodiim

convcntus
:

apiiellat

ad Alyait
:

pium

eiiim

ct

Anguslinum
illa

scribeiis,

ha'c

Quic([ui(l

cniin in

miserabili

Synodo Diospo-

litana dixisse se denegat, in boc opcre confitetur .

tanquam dc iiicdgiiito lo(|iii videatur. Vidctis (jualcm tulerit dc illius purgatione sententiam . Hactcnus ipse qui postciuam tandem accepit Acla ejusdcm Synoui PaliTstina>, scripsit de illis libruni ad Aurelium cpiscopiim Cartbaginensem, ut ipse teslatiir, cumdcm libruni citans de quo etiam ctim in Relractationibus meminit, ita ait ' Sed cum in manns iiostras cadcm Ccsla venissent sci ipsi de his librum ne illo velut absolulo, eadera quo(|ue dogmata putarentur judices approbasse qucC ille nisi damnasset, nuUo modoabeisnisidam:
'

Sed Pclagio qiiidem

ipsi

miserabilis fuit, utpote in

iiatus

exiisset .

HcGC Augustinus

verum

[)eriit

qua suam

ipsius coaclus est luercsim

condeninare,

ipse liber.

cujus intrinsecus erat obstinatus assertor. Cicterum

utcuuKiue res acciderit, constat quidem in co Concilio tuiic erectum esse tropliajum de lifcresis Pelagiante prostrata3 victoria. Ilinc igitur S. Prosper de

videamus singula capila proposita in libello adversariorum recitata, qu;T! Pclagius damnare, ne ipse damnaretur, compulsus est. Invenimus ea in Collectione Cresconii
21. Sed

eadem Synodo ex

eadem Synodo
Non

ista ceciiiit

'

recitata post

Epistolam Aurclii episco[)i Cartbagi-

nensis ad episcopos provinciae Bizaccnaj,


segnior inde Orientis
eniicuil
:

quam suo
istis

loco reddemus. Inscriptioautemcapitibus


nefan(Ji

prae-

Reclorum cura

cnplumque

Dogmalis anclnreni constnnxil lege beiiigra Coniraentuin (iauiiiare suuni nisi corpore
:

notata legilur, adjecta ab Africanis episcopis perbrevi Pncfalione.

Cliristi

Abjungi, et sanclo mallet grege

iJissociari.

Iiicipiunt capitula excerpla ex Geslis

habitis

Lene

quideiii lioo.
:

nimiumque malos

lolerasse videtur
illo

Judicium

sed sancia fiJes examine in

contra Pelagium hffiieticum, et alia de


quffi

libellis ejus,

Vicit oborluram diro de semine proltm. Prospeclum namque est divino et inunere cautum, Ut licet in slauteLii declinans hestia preuam, Perlidia; sicum sensus tenuisset eosdem, Ipsa tameu proprinra germen dainnando necaret, Ore naalam extinguens sobolem, quam protulit ore.

in

Pala^stina
est.

Synodo

sibi

objecta

damnare

compulsus

suos dominus clamat

Quod ad Hierusalem volentem colligere filios hoc nos clamamus adversus


:

eos, qui filios volentcs Ecclesife colligi, nolunt;

nec
ob-

saltem post judicium, quod de ipso Pelagio factum


Ha?c S. Prospcr de Synodo Patestina, in qua licet
est,

coUcgerunt

dc quo damnatus

exiissel, nisi

dolo elfugerit jioenam ipse Pelagitis, baereses tanien


ejus suiit penitus ab ipso etiam auctore damnatic. Rursus vero de eadem Synodo Diospolitaua idem

jccta contra Dei gratiani dicta, quoe obscurare


[)otuit, ipse

non

quo modo
onuii

[lotuit,

damnasset. Prster illa enim, quae quoansus est qualicumque ratione


anathemalizaret
ipse ana-

Prosper agens, ita Pelagianos compellat * . Erraverunt Orientales episcopi, in quorum judicio Pelagius eos qui dicunt gratiam Dei secundum merita
:

dcfcndcre, objecta sunt quaedam, quae nisi remota


tergivcrsatione
sit
,

thema

faclus.

nostra dari, ut Catbolicus [losset vidcri anatbematizare comptilsus cst ?

22.

Primo, objectum

Cieterum |)ostquam

ejiis-

Adam mortalem

cst enim, cnm diceret, factum; qui sive peccasset sive


,

modi Acta Synodi de purgalione

Pelagii Innocentio
,

Romano

Ponlifici

innoluerunt
Fefellit
;

probare ac confirmare voluit,


testalur, cuni ait
^
:

ncquatiuam i[ise S. Augustinus enim judicium Palssiit

non, morluus esset. Secundo, quod peccatum ipsius ipsum solum la'scrit, et non genus buinanum.

Tcrtio, et

quod

infantes
fuil

nuper

nati,

in illo

linum

ipse

Pclagius

[iropterea

ibi

videtur
ubi

esse
esse

statu sint, in

quo

Adam

ante pricvaricationem.
vel praevarica:

purgatus.

Roinanam vero Ecclesiam,


scitis,

eum
:

Quarlo, ct quod

[)cr

mortem,

notissiimim

fallere us([ue(|uaijue

non

potuit,

tionem Ada?, non


et

quamvis
dixi)

et lioc

fuei'it

ufrum(|ue conalus

sed (ut

quod non per

omnc genus bumanum moriatur resurrectionem Christi omne genus

minime
:

valuit . Et infcrius recitat verba Ejii-

humannm

resurgat.

slokc Innoceiitii [lapae ad ha;c si)cctanlia, ([ua; sic se


habciit

pcssumus illorum c[)iscoporum (qui scilicet eidein Synodo intcrfueruiit) ncc probare, necculi^arejudicium cum nesciamus utrum

Undc

iion

infantes, eliam si non baptizentur, vitam acteniam habcre [lossunt.


Qiiiiito,

Sexto,

et
si

divites

baptizatos,
visi

nisi

abrenuiilient,
re[iutari
illis,

quid boni

fuerinl facere,

omnibus non
Dei.

nec eos habere posse

regnum

'

Pall. in Lausiac. c. 42.

Ingratis.
c. 8. 9.

* Hier. cp.

'

Prosp. adver. Coliat.

'

' Prosp. lib. de Lxxix. Aug. de pecc. orig. 1. ii.

Aug.
.

II.

c.

14. de peccato origin.

'

Aug. in Retract.

1.

ii.

47.

ToMus VIK

50

INNOCENTII ANNUS 14.


Septimo
,

CHRISTI 415.
iilique

et

gratiam Dei atque adjutoriimi de libcro arbitrio

quod

non

vcraciter dicercnl,

si

essent

omnino

non ad

singiilos actus clonari, scd

absqiie pcccalo.

esse, vel in lee;c at(|ne doctrina.

Dcciino, ut falcatur cssc liberuin arbitrium,


si

Oclavo, ct gratiam Dci

sccundnm merita nosnisi

ctiam

diviiio indigeat adjiilorio.

tra dari.

Undcciino, ul fatcalur, qiiando contra lcnta-

Nono,

et filios

omni niodo

absqiie
et

Dei non posse vocari, omni peccato fuerint (^lTccti.


esse

tioncs, concupisccnliascjue illicitas dimicamiis,

non

Decimo,

non
:

liberum arbilrium,
iii

si

ex propria volimtale, scd cx adjutoiioDei provenire victoriam noii cnim alitcr vcrum cst (|uod Aposto:

Dei indigeat anxilio

(|uoniam

propria voltiiitatc

lus ait
tis est

'

Non

volentis,

non currentis, sed misercnet

habet iinusc]uisciuc facere

Undecimo,

et

non faccre. victoriam noslram non esse ex


alii|uid, vcl
liljero arbilrio.

Dei.

Duodecimo, ut falcatur secundum gratiam

Dei adjutorio, sed ex

Duodecimo, ct quod pctculibus veniam, non detur secuncium gratiam ct miscricordi.im Dei, scd

miscricordiam Dci veniam paMiilentibus dari non secimdiim mcrilacorum quemadmodumeliam ip:

sain poMiileytiam,
ait
:

donum

Dei dixit Apostolus, ubi

secundum merita
Ha.'c

el

laborcm coriim
sic

cjui

per

|)ffini-

tentiam digni fucrint miseiicordia.

omnia Pelagius

anatbematizavit ((|uod
niliil

satis

gesta ipsa testantur) ut

ad ea (luociuo

Dens pcruitculiam. Ha.'C omnia simpliciter sine ullis fateatiir ambagibus. 2-4. Si quis contra auctorilalem Catholicam et ipsius Pelagii exprcssa Ecclcsiaslicis gestis verba

Ne

forle det illis

modo defcndcnda

disputationis attuleril.

conscc]uens, utc)uisc|uis seciuilur episcopalis

Unde tlt audo-

coiisentit, at(|ue in illa

qiiffi

bis suntconlraria vera-

citcr credil
illi

anathema

esse

tenendum

est; nisi qua;

rilatem judicii, ct in ipsius Pclagii coiifessione tenere dcbeat, c|ua3 teiinit Cutbolica Ecclesia . Sequitur
Catholica Pelagii confessio post recensila ex libello

contraiia sunt, lido corde teneantnr, et aperta

confcssioiie

piomanlur. Hactenus
S.

ibi

ex Actis Sy-

nodi Diospolilana;. Rccitat

islas asserliones

ex Aclis

advcrsariorum
confutavit.
23.

ca|)ita in

eum

objecta, quaj

omnia

ejusdcm

Primo, quod Adam,

nisi

pcccassel,

non

Augustinus agens de peccato oiiginali ' nccnon in Epistola ad Paulinum. Porro alii errores Pelagii redduntiir ab eodem Augustino
Syiiodi
^"

fuisset moriturus.

Secundo, quod peccatum ejus nou ipsum solum Iseseril, sed ct genus bumanuni. Tertio, quod infantes nuper nali, non sinl in

illo statu, in

in eodem libro de peccato oiigiiiali liis vcrbis ' Quoniam le\ sic mitlat ad regnum, (lueinadmodum et Evangelium. Quoniam fucrint liomines anle ad:

veiitum Christi sine peccato. Desideralur hic aliud

quo Adam fuitanlc iincvaricalioncm. Quarto, ut ad ipsos ctiain i^ertineat quod brc'

caput ejiisdein
S.

iiajiesis

corollarium, cujus idem


:

Augustinus

sic

nieminit

Dcstruunt rationes

viter ait Ajioslolus

Per

unum hominem
mortuorum
ila
:

niors, et

quas

facil Ecclesia

sive pro infidelibus et doctriniE

pcr

bomincm

resurrcclio

el sicut in

Dei resistentibus, ut convcrlautur ad

Deum;

sive
.

Adam omnes
vivificabuntur.

nioriuntur,

et in

Christo

omnes

pro lidelibus, nl augeatur


iii

in eis lides, et

perseverent

ea

lum regnum cadorum,


habere non possint.

Quinto, quod infantes non baplizali, non sovcruin eliam vitam Klernam

ipsis

non ab ipso accipere, sed a se liomines habere contendunt, gratiam Dei, qua
:

ha;c quippe

liberamnr ab
noslra dari.

iinpiclate, dicentes
ciuicieui

secundum

nierila

Quud
:

Pelagius in cpiscopali ju-

Sexlo, utconfitcatur, divites tjaptizatos, etiain


suis

dicio PaltEstiiio,

damnari metuciis, damnare com.

si divitiis

non careanl,

et sint talcs quales ad


:

imlsus est
inveiiitiir

sed in posteiioribiis suis scriplis hoc

Timothcuni describit Apostolus, dicens ^ PnEcipe divilibus hujus nmndi non superbe sapcre, neqiie sperare in incerto divitiarum suarum, sed in Deo vivo qui prctstat nobisomnia abundanterad friicn,

docere

Hccc Augustinus. Erant et

alise

blaspheinia! Pelagii scriptis inserla?, quae

non sunt

ad publicum illud examcn producta;


eas S.

dum

divites sint in operibus bonis, facile tribuant,

recital vero dialogorum libris, qnos contra Pelagianos couscripsit [>ost dictam Sy:

Hieionymus

in liibus

illis

communicent, Ibcsaurizent sibi fundamentum bonum in futurum, ut apprehendant vitam a3ternam non eos a regno Dei posse privari.
:

nodum
mox
isla

Diospoli celebratam, ut S. Prosper

"

testa-

tur, qui postquam ejusdcm Synodi meminisset,

submfert de ipso

S.

Uieronymo

Septimo, ut fateatur gratiam Dei et adjutorium etiam ad singulos actus dari, eamque non
a

dari

secundum merita

noslra.

Tunc eliam
HeiMffu

Betlilei praclari

nominis hospes,

Oclavo, ut rcvera sit gratia, id cst, gratis data

siiiiiil

et Cjiajii, Latioiiue veuustus

per ejus misericordiam, qui dix.t^


misertus ero,
tus fuero.

Eloqiiiii, uiuruii: exein|.luui, iiiuiuJique uiagister,


:

et

Miseieor cujus miscricordiam praslabo cui miscrDci vocari posse

Hifriiiiyiiius libns valde excelieutiUus liostem

Disseiuit; noscique dedit, <|U0 turbiue

veram

Velleut exorta; lucem obscurarc teiiebia;.

Nono, ul fatcatur
*
:

iilios

illos,
:

qui quotidie dicunt

Dimilte nobis dcbila noslra

'

Uom.
4

'

1.

Cor. XV.

* 1.

Tim. vi.

'

Rom.

li.

'

Mallli. 12.

lib.

de

' Aug. de peccato orig. 1. 11. ^ 2. Tiin. ix IX. ' Aug. de peccalo orig. 1. 11. c. U. Aug. ep. cvi. ' Prosp. de Ingral. liaeies. ad QuoJvulldeum, c. 88.

c.
'

11.

Aug.

INNOCENTII ANNUS 14.


Hrcc S. Prosper
,

27.

CHRISTI 415.'

>1

et

quidem

scitc

apcrit ejusdem

esse feminis in cubiculis suis, et

absquc virorum
?

Hleronynii in scribondn coiisiliuni.


23.

frcquenlia

et

congiegalione lurbarum
in

H;pc

ifise.

Quo

coDsil/o

Ilieronymns scripsrrit Dialo-

gos contra Pelagium.

Eloiiiin

Porio (|uod

eam dementlam
,

su[)erl)us
li-

cuin

viiiissel

ipse

iste

elalus fuerit, ut assereret esse hominis, vi

Hieronynius versutum PelRgium capliosis artilms Synodum dcce[iisse, et tanc|uam in scena, mcntita larva personarum iiistrionem Catliolici hominis
,

bcri arl)itrii

non tantum non peccare


'
:

sed etiam

non
lagii
et

tentari

hinc ipse Hieronynius ex persona Peejusque verbis haec ait Alii clausi cellulis,
:

specie superindiicla lusisse, sici|ue veritatem offnsis

tenebris obscurasse

prudens

illud excogitavit in-

feminas non videntes, quia niiseri sunt, et verba mea non audiunt ton[uentur desideriis ego
,
:

ventum, ul dialogos scriberet, et sub Critoboli nomine Pelagium significaret quem Calholicus homo, Attici nomine, exquisitissiniis interrogatio,

etiamsi

mulicrum
:

vallor agniinibus,

nuUam habeo
:

de me eniin dictum est ^ Lapides sancti volvnntur su[ier terram et ideo non
concu[)iscentiam
sentio,
[ihaeiim
,

nibus cogcret latens intns

venenum
;

in

medium

quia

liberi

arbilrii

potestate

Christi

tro-

perspicuum cunctis proferre sicque palam oinnibus demonstraret, {jualis ille esset, (|ui errores damnans, videri voliiisset ab oninibus in Synodo
probalus omnino Catliolicus.

circumfero. Hujusmodi [dane haereticos

visus est
ait
'
:

idem
Si

S.

Hieronymus
eis, et

alibi suggillasse,

dum

'(

nota fecisseiit verba

mea populo meo,

Novum

ergo illud per


Et-

non blandientes
cerent
:

adulatione perdentcs, ut di-

dialogos scribendi genus arripuit, a se hactenus in-

Non

habetis peccata, perfectam justitiam

tentalum

(|uod id les et teiii|)us exposceret.


niniis nc

possidetis, sancfilas et pudicitia

atque justitia in
:

enim invidiosiim

odiosum.

et forte

ctiam

vobis

temerr.rium videri poterat, in hominem ex adverso concilatum insurgere, qui damnatis omnibns pne-posilis damnandis hirresibus, jam fuisset in ipsa Synodo consensu omnium absolulus. Hinc etiam et

tanlummodo repcriuntur et ego non dissem eos in immunditiam et ignominiam,


tationes suas pessimas.

tradi-

ut fa-

cerent qua? non conveniunt, et secjiierentur cogi-

Contemplemur
,

hwreticos,

quomodo semel
dant
et deliciis
:

desperantes salutem, gulac se tra:

prudentissime iJIud

egit,

iit

nunquam

ea scriplione
:

vescantur carnibus

frequentes

ejusdem Synodi expresse voluerit nieminisse ne si ab illa acta probasset, Pelaginm in ea absolutum
probasse pariter videretur
hocreses
;

adeant balneas

musco

fragrent, unguentis variis

didibuti, qua?rant corporis pulchritndinem, etc.


S. Hieronymus Pelahand dubium inter alios suggillat Palladium Gallatam episcopum Helenopolis in Billiynia, de quo s;c[ie siqicrins, cujus disertis verbis meminit iu Pra^fatione in eosdem libros adversus Pelagium scri|itos, quod cum versari soleret assidue ciim feminis religiosis, magna tamen jactanlia gloriaretur, quod oninis esset penitus concupiscentiae expers ita quidem i[)se, cuin pnesertim in i^ilgypto visitans monachos, junctus feminis peregriiiaretur. Qno nomine redargutiis est eliam per Eiiistolam ab Isidoro Pehisiota, dignam illam quidem, quac liic recitetur, utpote tanti viri profuturum omnibus monumentnm, sic cnim se habel

vel

si

damnassit, ipse
(|ui

Pra>stringens in liunc

moduin

potius haresis redarguendns esset,

damnantem

gium

atqiie Pelagianos, et

Synodum

argnissef. Sic igitiir geiieratim

rem
tari

agens, non

unum

absoiiitum Pelagiiim insec-

videtur, sed

Pelagianos,

dum

unius Pelagii

caliginis densitate repletas I.itebras aperit, cunctis-

que easdem proponit adspiciendas, dialogos iJlos edens, in quibns inter alia ista pracfilur Hieronymo sane digna Adversus eos autem qui me dicunt hoc opus inflammatnm invidiac facibus scribere
'

<(

breviter respondebo,
cisse, et

nunquam me

hsreticis jieper-

omni

egisse studio, ut hostes Ecclesi;e,

mei

quoque hostes fierent. H^rc ipse. Sed unde invidiae calumniam adveisarii im[iegerunt, nisi qnod
ante faciem ejus fuisset ipse Pelagius absolutus?
26.

^"

28.

Palladio e[)iscopo.
,

eruta,

Qua^ autem ex ejnsdem Pelagii scriptis idem Hieronymus ^ foris ex[iansa omnibus

Mulierum congressus
fnge.

vir

optime

quan-

tum

fieri potest,

Nam

eos qui sacerdotii

mu-

intuenda proponat, andi. Quod enim ille ad impeccanliam asserebat opus esse divinse legis scientia, eademque esse mulieres imbuendas; hinc in eum ha;c ipse Hieronymiis Verum tu tant;e es libera:

nere fniiguntur, sanctiores ac puriores illis esse oportet, qiii ad montes se contulerunt siquidem illi et sui, et plebis; hi autem sui duntaxat curam
:

c(

gerunt. Atque
collocati

illi
,

in

hujusmodi

dignitatis fastigio

litalis,

ut favorem

tibi

apud Aniazonas tuas conci;

ut in alio loco scrifiseris, scientiam legis eliam feminas habere debere cuin Aposlolus ' doceat esse tacendum mulieribus in ecdesia, et si quid
lies,

tantur et

omnesque vitam eorum perscruexplorant hi autem in spelunca sedent,


sunt
:

aut sua vulnera curantes, aut

vilia

obtegentes, aut
si

eliam coronas
cuin
gat
:

sibi

ipsis texentes.

Quod

etiain, ut

ignoraiit,

domi
nisi

viros suos debere consuiere.

Nec
:

illis

congrcdiaris, necessilas aliqua te obstrin-

sufficit tibi

dedisse agmiiii tuo scientiam Scriplu-

oculos

humi

dejectos habe|, atque ijisas quosit,

raruni

earum voce
et

et

caiiticis

delecteris

que quonam pacto spectandum


duntaxat docendum est,

doce

non eniin
cernere

Jungis eniin

Deo psallere debeant. Quis enim ignorat, psalleudum


[ionis in tilulo,

quod

et femina3

quonam modo

oporteat, sed etiam, ut oportet, cernere.

Cumque
in

Hier. advers. Pelag. in praefat.

Hier.

conl.

Pelag.
1.

'

Hier. contra Peiag.

1.

Tim. n.

IV. c.

23.

1.

ii.

'

Zacl).
1.

ix.

' Hier.

Hierem.

'

Isid. ep.

ccuxiiv.

ll.

5!

mNOCENTn ANNTS
qiifc

14.

CHRISTI 415.
mcdiiim
allata ct confutnta,
,

pauca,

ipsanim animos adstringere nlque


:

il-

scriplis in

pnstremo ad

luslrare qiieant, locutus fucris


forte cliuturna

statini

cvoia, ne

cxlerrcndos adversaiios

validissiinuni plane

cnmgras-

consueludo vires tur.s cmolliat, et infringat, al(|ue \elut liorrendum qucmdam et elatum lconem nacta, comam quidem, (lua} leonem
vere leonem
cflicit,
;

militoncm, qui
tcntat, ipsiiin

jam

antc advcrsus

eamdcm

santein impictalcm gladiiim spiritiis cxeruissct, os-

servat, amputet gues (quorum adminiculo roinistissinias ctiam ferr.s vincil) cvellat, ac deinde deformatuni ac ridiculum redditum, animal, inquam, illud liorrendum ,ic intolerandum ac vcl solo rugitu montein pcrcellens, pueris etiam se illudcndum pr;cl)cat.

regiamciue digiiilalcm ipsi condentes autcm cripiat. atque uu-

siuiuni Augusliiium;

niinirum sanctissimum abiue doctisdum recensct ab eo advcrsiis

Pclagianos scriptos commentaiios ad Marceilinum

numcro, quartum vero ad Ililarium; atijue Alios quoque specialiler tuo nomini cudere dicilur, (pii nccdum in nostras venere manus. L'ii(le supeisedendum huiclabori censeo, ne dicatur
trcs

subdit

mihi
eniin

illud

Horahi

In silvarn ne ligna feras.


ex superfluo
:

Quod si a mulieribus lionore affici cnpis (maxime quidem lioc spiritualem virum haudquaut autem res se liabeat niliil tibi quam decet cum fcminis commercii sif, ac tum ab illis honorem conscqucris. Tum enim hoc pra>serlim nobis aderit, cum a nobis miiiime quaTclur solct cnim
29.
:

eadcm diceremus

aut

si

Aut nova

volueriinus dicere a clarissimo ingenio occupata


suiit nicliora .

defercns Augustino. At qua?iiain cssent


set

Hsc Hieronymus, plurimum qux


i[isuni

(vides)

audis:

ab co cudi peculiaritcr contra

Pelagium

ccrtc iiitcr alia librum illuin, ciijus ipsuin


nisse dixiinus in Epistola ad
:

mcmi-

quivis eos quidein a quibus colitur ac delinitur,

Evodium

',

fuisse sci-

aspernari; cos autem a qnibus assentatione

minime

demulcetur, admiratione prose(pii. Ac muliebris natura huic potissimum affectui obnoxia esl. Jnlolerandam enim se praebet, cum (juis ipsi blanditur; ac contra eos oninium niaximc suspicit
,

et

De natura et gratia , de mus, cujus cst titulus quo paulo ante pliiribiis cgimiis. Sed non liic finis S. Hicronymi advcrsus Pelagianos ccrlaminnm pugnanduin eiiim sibi fuit advcrsus Aniaiiiim diacoiium Pclagianum quiconlra Epistolam ipsiusHie:

majore libcrlatc pra'dili sunt, amplioreque auctoritate apud cas uluntur.


(jui

admiratur,
30.

ronynii ad
scripscrat.
erit.

Clesiphontem adversarios libros conAt de his infenus suo loco dicendum

((

Uuod

si

te

fiequentcr

cum

ipsis versari,
;

nec ullo inde detrimento aflici dixcris id quidein fortasse milii persuaderisinam. At illud idcm velim omnibus fidem adliiberi, aquis lapides extenuari,
ac

Sed

rupem aquae
:

guttis continenter cadeiitibus cxca-

quas damnavit repetit hareses. Pelagium redeamus Quem cum hoc anno in Pakestina Synodo suasdamnasse ha^rcses et Ciitholicas adversus eas assertiones professum fuisse,
32. Pelaghis
,

ad

Quoruin verborum bujiisniodi sensus est Quid rupe diirius fingi qucat ? Quid item aqua moUius ct quidcm aqua? guttula? et tamen assiduitas naturam vincit. Quod si natura, (pia? a?gie dimoveri potest, dimovetur idque quod minime liabebat perpetitur qua taiidem ratione voluntas quce facile movetur, consuetudine non vincatur et evertatur? Hucusquelsidorus, optima ratione et exemplo destruens quod assererent illi voluntatcm nostram sui natura posse si velit evitare pcccatum absque gratiit! adminiculo, imo ncc etiam posse
vari dicunt.
;

dixerimiis

quoinodo,

in(|uies,

rursus ausus

est in

medium

prodire, et

eadem

viruleuta dogmata prai-

dicarc? Audi ex S. Auguslino quibns se spiris ser-

peus involvens

alia captaverit divcrticula


ejiis

de ipso

enim atque Cadestio primario


ipse

discipulo agcns

Augustinus
,
grati;r}

hffic ait

'

In tantuin inimici

suut

Dei scilicet, utsine bac posse ho-

tentari

si

nolit

quandoquidem docuit

Isidorus

vinci assiduitate naturam.


31. inventis,

Rursum

vero de iisdem prodigiosis Pclagii


crassioribus, ut
:

minein crcdant facere oinnia divina mandata. Cum si hoc verum csset, frustra Dominus dixisse videretur ' Sine me nihil poteslis facere. Deniqne Pelagius a fratribus incrcpatus (iiempe in Concilio, quod dixinius, Pala^stino) quod niliil tribuerct gratite Dei ad cjus mandata facienda, correctioiii eoruin hactenus ccssit, ut non eam libero arliitrio prsepoiieret,
:

dum omncs homincs

nachos, uU vestibusvcllet^haccait'

moUnde adjungis

sed infideli

eam

dari

callidilate sup|ioneret, dicens ad hoc hominibus, ut quK faccre per liberum

gloriam vestium et ornamentorum Dco csse coiitrariam ? Qum sunt rogo inimiciliic coiitra Ucum, si tunicam babuero mundiorem, siepiscopis|)resbyter,
,

jubeiitur aibitrium,

facilius

possint im|)lere

per

gratiam

diccndo uti(]ue: Ul facilius


si

|)0ssint; voluil

crcdi, etiain,

diflicilius,

tamen possehomiiiessinc

rcliquus ordo Ecclcsiasticus in administralione sacrificiorum cum caiididii vcste |)roceset diacoiius, ct

diviiia gratia faccre jussa divina. Illam vero gra-

tiam Dei, sine qua

niliil

boni pofsumus facere, noii

serint?Cavcte
sas

clerici,

cavctemoiiaclii

vidu;r ct virati|iic

esse dicunt nisi in libcro arbitrio,

quod

nullis suis

gines periclilamini, nisi sordidas vos

pauno-

pncccdcntibus mcritis ab
ad
lioc

illo ;icccpit

no^tra nalura;

vulgus adspexerit. Taceo de liominibus s;eculi, quibus apcrte bellum indicitur, et inimiciti;c contra
Deuin,si pretiosisat^ine uitcntibus, ulanturexuviis. Hactenus ij)se qui quidem post multa ex Pelagii

tantuin existimantes ipsum adjnvantem per

suam

legeiii

atque doclnnain, ut discamus qucc

fa-

cere et qua; sperare

debeamus

Haec el alia

Au-

'

Aug.

6p.

cii.

Aug. ad Quodvult. de

haeres.

'

Hier. cont. Pclag.

1.

1.

'

Joau.

.'cv.

INNbCENTir ANNUS 14.


giislinns
,

CHRISTI 415.

53
de hnc re fnma incerta per-

affirmnns

inferiiis

enmdem
Synodo
lioc

Peinfjium
Pal:estina

rio ]ieio, qiios

mecum

contrnriis scriplis

iis (|ii:e iii

liac

iurbi.i . Urcc ipse

de Actis hujus anni

Com

ilii

Dio-

(lamnasset,

(i>i;r iiii itrofes^iiis

fiierat, (iestruxisse.

spolitani. Petierat ei id anteiiliis litterisAugnsiiniis,


el iion acce]iisse doluit, ubi jiaiilo iiiferiiis ait:
(]iiibus

33. Acciilit

autem,

iil

cum

anno

(ui vitli-

Pro

miis) Pela^;ius in dicta Synoilo Pal;rslina siias, fiuiIjus

infamahalur,

liacreses

condemnassct;

ati|ue

ob

eam causam ah cpiscopis (|iii illi coiiventiii fuerant, ad comniimionem acceptus esset
amiciis
Pel.ifrii
:

inter:

non ullam (juidem parteni Gestorum, sed (juamdum a se conscnpiam vchili dcfensioiicm suam, (]ua se dixit objcclis resGcstis jain nobis misil

ipse

pondisscGalloriim. Sed (luando ca iaiidem Synodi


Acta Augiistiniis
accei)ei'ii,

.loamies Hierosolymitanus episcopiis (]uod diceretiir


f;:cliis

esse,

apud

Occidenfr.lcs iiiale

33. Aii(jiislhius per

Orosinm

suo loco dicemiis. consiilil Hiernny-

audire cirperit

liinc S. Aiiguslino ])oslea su]>pedi-

mitm de
pignora

origine animariim.

tatum
bendi

est
',

argunientum, ad eumdem Joamiem scriexposcendique ab eodem ejusdem Synodi


Acta
:

siuni, cui credita suiii


iii

Jam vero ad Oroab Avito sacra proiomartyris


(iit fiolliciti

Occidentem deterenda

suinus)

quidem ijisa Epistola et licet ad quemnam Joamiem episcopum scribat, in lilulo desideretur tamen ad Joaniiem Ilierosolymitanum
Pala?stinffi

extat

se converiat oratio, ui iiiielligamus

quid

j>er

eum

hoc anno venientem Hieiosolymam sanclus Augiistiiius, cum S. Hieroiiymolitterarum internuntio


pertractarii.

eam

esse datam, (]uce in ea habentur, perfacile do-

cent. Doluit veliementer S. Augustimis,

siibdolum
hiiium qui

Atque primum revocandum, agitatam esse

illud
his

in

memoriam

homineni Pelayium tectum


allectum a pasloribus
id

oviiia pelle,

intus latebat, occultasse, et sic inier

oves

lupum
:

nescientibiis confoveri

iemporibus in Ecclesia perdifficilem quaestionem de aniinarum origine de qua Marcellinum vidimus jier liiteras consuluisse Ilieronymum et Augiisliniim. Porro
,

(]uamobrem, ui ipsum caverei, euindem Joaiinem certiorem reddendiim puiavit ad (]uem eiiam ipsius Pelajiii secretum librum illum, (]uem ab ejus discipulis Timasio, airiue Jacobo haud ])ridem ad
:

ejusmodi quaestio ea occasionc oboria


Origenes
in

esi,

qiiod

ea

admodum

delirasset,

cum

dixisset

animas
vero ad

sicui angelos in

ctIo

])eccasse, in

luendum

siip|)licium lan(]uam in
:

corpora carcerem

fideni conversis

acceperat,
;

misit cuin

adversaria

qucmdam

responsione a se edita
vereni.
34.

ut ex his Pelai;ius Orieiiia,

libus ])lenius innotesceret

detectum(]ue omnes cain


^
:

csse demissas qiiod cuin veliiti ingeniem blasphemiam Ecclesia Caiholicacondemiiassei, inde de inqiiiivnda aiiimarum origineoccasio dimanavit. Augusiinus igitur Christiana inodcstia, licet de ea-

Habet^auiem hffc
de ipso
filiuin

primis Augustinus ad
<(

dem

eumdem Joannem
irem nostrum,

Pelagium vero
(]iiod

fra-

teslalur

tuuni,

quem audio

mul-

tum
nem,
falli.

diligis

hanc

illi,

suggero, exhibeas dilectionoveriini et diligeiiter

qusstione pluribus disseruisset, tanien (ut Ejiistola ad Evodium ') de hoc ipso per iii Orosium presbyterum consulendum putavii S. Hieronymum. Extai (]uidem i]isa Episiola^ in cujus
exordioista habet,
ipse S.
:

ut liomines

(]ui

eum

(]uoe

declarant(]uaniaobservanii3
:

audierunt, non ab eo iuam sanciitatem existiment

Nam quidam

ex discipulis cjus adolesceiites


ei inslituiis

honesiissime naii,

liberalibus eruditi,

Hieroiiymum ait enim Deum nostrum, qui' nos vocavit in suum regnum el gloriam, et rogavi, et rogo, ut lioc quod
Aiigusiinus coluerit S.

quani liabebant in sa?culo exhortationem dimisernnt, ei se ad Dei servilium coninlerunt. In (luibus

ad

te scribo,

sancte fraler Hieroiiytne, consulens te

tamen cum
Apostolicis

ap]iaruis5eni

qucTdam sanw

doctiina? ad-

de his quae nescio, friiciuosum esse nobis vclis. Quanquam enim te niulto (]uam ego sum actate majorem, iamen eliam ipse

versantia, quie Salvaioris Evangelio coniineiiir, et

sermonibus declaratur; id est, cuin invenireiiiur contra Dei graiiam dispiitari, propter quam Chrisliani sumus, el in qua spiriiu ex lide spem jusliliii! exspeciamus; ei admonitionibus nosdederunt mihi librum, tris incipereni emendari quem ejusdem Pelagii esse dixerunt, rogantes ui ei jiotius responderem, elc. iiiferius rursum de eo Si diligiiis Pelagium diligat etiam dein Pelagio vos ipse, imo magis se ipsum, ut non vos fallat. Cum enim auditis eiim coiititeri graliam Dei et adjutorium L)ei, ])utatis lioc eiiin dicere, quod el vos qui Cutholicam regulam sa])itis; quoniain quid ia libro siio scripser.i, ignoratis. Propter hoc ipsum librum niisi el meum, quo ei respondi . Et posi
:

discendum quod opus


videri
poiest
:

est,

jam senex consulo. Sed ad nuUa mihi a'ias sera


,

quia
;

quam
cloceai,

discere

eisi senem magis decet docere magis iamen discere (]uain quid

igiiorare.

Nihil

quidem molestius
longinqua

fero in

omnibus

angusliis ineis, (]uas palior in

(lilflcilliinis

qucestionibiis,

quani

in iain

tuae charitaiis

absentia, ut vix possiin

ierastuas

]ier

meas dare, vel recipcre liiintervalla nondierum, non mensium,


:

sed aliquoi
I)ra[?seiiiem

annorum
te

cum

si

fleri

posset, quotidie

habure vcllem,

cum quo

loquerer

quic()uid vellem. Nec ideo iaiiien

quod
veiiit

poUii,

si

non debui facere non potui totum quod volui. Ecce

ad

me

religiosiis juvenis, Caiholica pace fraier,

actate

filius,

hoiiore compresbyier noster Orosius,

nonnuUa
digneris
:

Peio etiam nobis traiisniittere, quibus

vigil iiigenio, jiaraius eloquio, flagrans studio, utile

perhibeiur esse purgaius, Ecclesiasiica ea gesta,

vas iu

domo

Dei esse desiderans,ail refellendas talsas

quod ex muliorum episcoporum deside-

perniciosasque doclrinaSj qua; animas Hispanorum

Aag. ep. ccLii.

Aug. ep. cclii.

'

Anp. p.

cii.

'

Ang. ep. xxviii.

' 1.

Thcss.

ii.

54

INNOCENTII ANNTJS 14.

CHRISTI 415.

miilfo infelicius, qiiam corpora barbnricns pladiiis


triicidariint.

Nnm
:

indc ad

nns nsqiic ab Occani

per ipsnm Orosium reddidit, cujus exordium hic ut ex co, (|n;c dicta sunt, firmius dcsiiibi nins
;

liltore [iroperavit

lama
ca'|>it

excilns,

qnod apnd nie


:

com|)robeiitnr
38.

posset de his qnaj scire vcllct, (|nicqnid vellct, au-

sic enim se liabet. Virum lionoiabilcm fralrcm meum,


:

(llium

adventns sui fructum primo ne de me mnltum fama! crederet. Deinde docui hominem, (juod polui (|nod autcm non potui, unde discere possct admonui. at(pie ul ad le ircl,
dire. Neqiie

nullum

dignalionis tua; Crosinm prcsbytcrnm, ct sni


rito, et
tc

me-

jubentc, susccpi

sed incidit in tempus

difliciUimum, qiiando mihi taccre meltussit, (|uam


loqui;
ita

ut nostra sliidia cessarent, et juxla Ap-

horlatus snm.

Qna

in rc

consilium vcl pra^cciilum

piuni, canina cxerccrclur facundia . H;rc


scripsisse vidctur S.

namque
,

meum cum
Domino

libcnler acciperet, rogavi

eum,
:

alis le

venicns, ut pcr nos ad propria remcarct

quam

cjns

pollicitationem tcnens occasionem mihi crcdidi a


esse

Hicronymus, ciim in Svnodo et Didspolitana scissct jam Pelagium ahsolntum cpiscoporum in sc odiiim convcrtisset, quod (piem
fidcm Catholicam profitentem absolvissent, ipse
:

conccssam, qua

tibi

scriberem de bis

illi

quac per te scire cupio, elc.


Orosii, ct pctilione sua

H.tc de profcclione

scriptis adversariis laccraret

etenim ante datashas

qna Hicronymum de anima-

ad Aiignslinum

lillerns,

adversus Pclagianos se dia-

rum

origine Augnstinns rogavit.


36. Conliiiisse

lognm

scripsissc tcslalur, ubi b;cc

priinum de sua
:

ipsius Orosii in

antem boc anno profcctionem Palaestinam ad sanclum Hierony-

Augnstinnm ohscrvanlia decrelum csl, te amare le suscipere


ipsins crga
,

Milii

aulem

(suspicere)

mum,
salis

qufc recilata sunt ex E|)islola Aviti pcrspicuc

cobrc, mirari, tna(|ue dicta quasi


Certc et in dialogo,

mea

defendere.

docent. Porro ca Epislola S. Angnstinus(|nam-

mulla de qurestioneilladispntct; ad fincm lanicn, se ncscire profilclur atqne addit Multa enim alia simililer nescio, qune connimierare non possum . Vides verccundiam Ecclesiastici tract.itoris \onge longius ab h;preticorum arrogantia
vis discrlissime
, :

inx beatiludinis (nt dignum crat) recordalns sum, efc. Uxc enim spqnenti anno ipsnm Hieronymum scripsisse
edidi,
oportiiit
Stepli.ini
:

qnem nupcr

nam cum
ad

conslet

reli(|iiias

protomartyris

finem amii

hujus inventas, qnns ab


:

Avilo acccpit Oiosiiis revcrsurns in Occidenlem


ejus e PabTstina discessionem non ante

cuncta

se

scire

prorilcntiinn

abhorrentis.

Quin

opportnnum
,

etiam

(ut ideni ipse alibi*

leslatur) per

cnmdem
S. Hiero.la-

Orosium

alia scriplione consuluit

ipsum

nymum
cobi
'
:

de sensn illonun vcrbornm Epistolte

Qui in uno offendit, faclus est

omnium

reus

37. At quid S.

Hieronymus,
docere

cum

missa ab Auipse
,

tcmpus scquenlis anni contigisse ceiium est. Eadcm qnoque Epistola ipse Hieronymus eidem Augnslino nomine Eustocbii alque PanlT nempe junioris, senioris vcro neptis, salutem impertiit Iiis verbis Sanctae ac venerabiles filia? tuT Enstocbium, ct Paula, et genere suo, et
navigationis
, ; :

gustino scripta perlegit?


destia
,

Eadem qnoque
videretur
aliis

mo-

exhoiiatione tua digne gradiunlnr, specialiterqne


salnlant beatitudineni tiiam . Qnid

ne
;

doctorem

volnit

tacuisse

excusans, quod impedito


qua?stionis

rebus, in

Eiistocbinm
39.

ct

autem efedem Pnula ab adversariis passa? sint,

enodationem
licuisset;
si

niinime

sibi

incumhere

scqnenti anno dicturi suinus.

cum

alioqui (nt ipse leslalnr) timerel, ne


vilans scopuins, in quos

diversa intcr se sentirent, btcreticis inde daretnr


:

occasio detraliendi

sic

olim im[)ingens pa>ne fracta fnerat amicitia. Sed Angustinus modesliam modesliic rcpcndit, ct verecundiam verccnndia compensavil, dum vivente S.

Hieronymo noluit quic^iuam amplius de ea qna?stione scriptis, mandare, exspectans fore aliquando
ut tantns Ecclesia' magister sna; petitioni per Oro-

Quod vcro ad proposifam pertinet de aniorigine qii rslionem non Augnstino tantiim atqne Hieroiiymo visa est eadem perdifQcilis, eam ejusmodi sed ante eos Gregorius Theologns esse e.xistimavit, qnam non satis sint bumanae vires, ut assequi valerent; cum quid definiret de eadem quTstione totus ambiguns, rem inlegram Deo commillendam tradil, (|ui ipsas crcavit animas. Sed

marum

'

sium
etiam

lilteris

semel

facta? satisfaceret.

Id
:

enim

in

Retractationibusipse professusest, uhiait'

Scripsi

duos lihros ad Hicronymnm presbyterum scdentem in Bctb!eh(!m, unum de origine animae hominis et inferius Rescrip^it autem laudans sibi tamen ad eanidem consuIt,;tionem mcain rcscribcndum olinm non esse, respondit. Ego vero,
: :

qnousque

esset in corpore, hos libros edcre nolni;


et

neforte responderct ali(|uand(),


sione ejus polins cdcrentnr.

cnm

ipsa respondef(niclo,

lllo

autem
S.

ad hoc edidi i)rioreni,

etc. Extat

vero ipsa S. Hie-

ronymi' Epistola,

quam

ad

eumdem
1.

Auguslinum

qnod magis mircris; cnm per tot saecula tolque doclissimorum palrnm ore versata ea qusestio fueril; tamen adhiic temporibus Gregorii Magni Romani Ponlificis indecisa renianseral; nec quid deea csset defmicndum, ipse ausns est proferre scntentiam ad Secundinum enim scribcns ha?c ait^ De origine anima; iiiter sanctos Patres requisitio non paiva versata esl sed utrum ipsa ab Adam (per tiaduccm scilicct) descenderit, an certe singulis detur, incertum rcmansit. Hicc ipse. Cwterum in S. Hicronymi scntentiam S. Ecclesia visa est esse ])roi)ensior, qua dicilur easdcm rccens a Deocreari, atque infundi corporibus quod profcssus est ipse
: : :

'

Aug. cp. XXIX.


1.

et rii.
c.

Ang. Relract.

li.

i5.

Relract.
'

ii.

c. 45.

'

Jacob.

Ji.

'

Greg. Naz. in carm. ue anim. edit. Lavencl.

Greg.

I.

vn.

Hier. ep. xcii,

apud Aug. ep. xxx.

ep. Liii.

INNOCENTII ANNUS 14.


in Epistola ad Marcellinnm,
est
;

CHRISTI 415.

55

fle

qnasnpcrinsdictnm

(|uam (anien seiiteiiliam liand affirmaie se audere, ipse in Epiftoia ad Hieroiiyinnm scripta
testatns est Angnstinns',

magister, qui attenlissimus auditor episcopi Cyrilli fiiit, et in concionibus cjiis piausnin diligenti-sime
excitare consuevit.

Hnnc

igitnr

Hieracem, ut pii-

cnm
:

petit
si

nh ipso

id dilu-

mnni
est.

miiltitudo Judocornm in tbc;itro conspicata


coepil,

cidins explicari, nbi ait

Qnid

ideo adiinc ista

extemplo vociferari
;.d

nescimns,

et

ea in'(iue orando, iie(ine legcndo, neqne


:

caiisam

Ibeatruni accessisse,

eum ob nnllam aliam quam ut po|)nInm

nt polnimns probemnr, non solnm indoctos quanta cliaritr.te doceamns, verum a doctis etiam qnaiita iiuniilitate discamus? Doce ergo, quffiso, qnod doceam doce quod tencam, etc. H;rc ipsc ad S. Hieronymum. Verum et ipsum Augiistinnm poslea in Hieronymi
cofiitando, et raliocinando invenirc
:

ad sedit oneni concitaret. Orestes antem, elsi ante episcoporum potcstas illi odio propterea fiienit,

quod per cos

nonniliil de aucloritate

eorum, qui ab

imperatore ad magistratusgerendos designati erant, admodum detiaclum fnit tamen tnni vel maxime,
:

quod Cyriilus videbatnr

in ejus edicta curiose in-

senlentiani

abiisse constat;

(inam

et

adveisus

ei

quirere. Proindc llieracem palam in tbeatro

com:

adversantes doctissime propiignavit, scriptis eodeni

argumento (luatuor liliris ^. 40. Sud CyriUo episcopo Alexandrinm turbant Judcei quos comprimit Theodosii rescriplum.

Jam vero
et qua;

ex Pai;eslina in y4*!gyptum oratio migret;


gest;r fuerint a Cyrillo

hoc anno res

AlexanSocrntes

drino episcopodisiiuiramns. Hocigituranno.iisdem consnlibns ba-c


Alexandri;e
contigisse
,

prebensnm, gravibus divexavit supjiliciis. Qua re intellecta, Cyrillus Jiukcorum primarios accersit illis, si contra Cbristianos tnmnltus ciere non desistant, debilas |>oenas se irrogatnrnm minalur, At multitudoJud;porum, cognitisepiscopi minis,muIto majore iracundi;c a^stu exardescere, macbinasque ad Cbristianis nocendum exagilare ccepit quas
:

quidem
42.

pra^cipuani
tuisse,

causam Juda;os Alexandria


tesseram
ipsi

auctor ^ est, qui rem gestam desciipsit ad cujns ingressum monendnscs, leclor, bistoriam a Novatiano bomine, in Cyrillnm parnm ^eqno ob pulsos (ut diciuni cst) Alcxandria Novalianos, scriptis perin:

exturbandi

jam ostendam.
sibi

Jud;i!i

cum
,

dedissent,

nimirum, ut quisque annnlnm ex cortice palmse nocturnam pugnam contra confectum gestaret
Chiistianos
institnunt.
Itaqiie

fenso

animo tradilam

esse

iit

non mireris,
:

si

ab

nocte

quadam per

eodem anctore audias Cyrillnm


in

s;rpe per.-tringi, et

universas nrbis regiones a quibusdam conclamandiiin curant,

a Socrate scripta perlege,

crimen vocari sceleriim patratoriim canle igilur cum de Cyrillo indigna


:

tolam Ecclesiain Alexiuidrini nomine


igni conflagrare.

nuncnpaiam
tiaiii,

Qno

audito, Chris-

prorsus offendis

sic

enim

se babet

'

Eodem

alius aliunde concnrrunt, ut Ecclesiam

ab inin

tempore Jud.Torum gens a Cyrillo episcojjo Alexiindriffi banc ob causam (jecta est. Populus Alexandrinus prffiler ca^leros seditionibus deledatur in qnibus si quando sil oblata illarnm conllandarum occasio, scelera eduntnr prope intolerabilia quippe sine sanguine nunqnam popuii impetus seiialur. Id temporis tumultus, non de causa aliiiua neeessaria,
,
:

cendio liberent.

Tnm

Judixi

protinus, impetu
siiis,

Cbristianos facto, eos trucidanl. Atiiue ut a


nulis demonstratis,
tiaiios,

an-

manus

abstincbant; sic Chrisfacti

qui ipsis forte obviam

crant, e

medio

tollcbant. llbi

antem

illuxit dies,

sceleris auctores

sed de stuiiio saltatores spectandi

((iiiod

malum

per

Qua de re Cycommotus, cnm ingenti manu ad Judsorum synagogas (sic enim eoruni templa voobscuri et incognili fuerunt.
rillus graviler

minime

omnes

civilates

serpit)

in

ipsa nmltitudine

forte

cantnr) recta pergit


dat, alios expelht e

el ex Juda;is

ciebatur.

Nam
illo

die sabbati nigenstuiba ad

saltatorem speclaiidum confliixit.


daci,

(inemdam Et qnoniam Jn-

civitale,

nonnullos neci eornmiiue fortnnas a

multitudine

diri|ii

pcrmittit. liaque Jud;ci, qui usllacedoiiis tem|ioribns illam ur-

qui

die feriantur, iion legi andienda3, sed

que ab Alexandri

spectaculis, et ludis scenicis conteinplaiulis totos se

bem

incoluerant,

lum

universi inde ejecti,

alii

in

dedebanl dies ille populi factioinbus inler se mutuo dimicandi causa extitit. Ac quanquani populi
;

alia loca dispersi vixerunt.

quodaminodo Inm pacificata fuit nibilominus tamen Jud;ci, alteri populi faclioni adversarii csse non destiterunt. Atque tametsi Judxi Cbristianis eraiit semper infensi tum tanien propter sallatores multo in eos
discordia a prffifecto Alexandrize
: ;

43. Adamantius cx niimero Juda^orum, qui medicinam docebat, Coiistantiiiopolim profectus, ad Alticum episcopum se contulif.Qui postquamCbris-

tianam religionem prolessus erat, Alexandria; de-

nuo

babitavit. Orestes iUius urbis pra'fectus illud

infensiores facti suiit.


41. llaque
ncXiTsiav (sic

cum

Orestes prscfectns Alexandri;c

animo tiilil, magnnmqne coepit dolorem, tani prceclaram civilalem tanla boininum nuillitudiiie prorsusorbatamesse. QuamCyrilli faciiins valde iiiiquo

enini publica pia^fecti edicta appcllaiit

obieni ad iinper;;torcm de rebns


teras significat
el

ibi geslis refert.


lit-

Alexandrini) in tbeatro proponeiulam curaret, aderant etiam Cyrilli cpiscopi necessarii, ut cdicta a
prffifecto

Cyrillus etiain iinperatori Juda;orumscelera per


:

publicata coiisiderarent. Inter (luos erat


litteraturae

vir

quidam, noniine Hierax, liumilioris

nihilominus lamen de amicitia conciliaiula (ad illud iianuine faciemlam populus Alexandrinus illum impulerat) cum Oreste agit.

Vcrnm
'

nbi Oresles de amicitia ne audire


Cyrillus librum

quidem

Ang
2

ep. xxviii.
1.

Socr.

vii, c. 13.

Aug. Relract.
' U)id.

1.

ii.

c.

56. et de orig. anim.

voluit

Evangeliorum (hunc enim illum reveriturum putavit) ei manu porre.\it. At


:

56

INNOCENTII ANNUS 14.


Orestis aniinus, ne

CHRISTI 415.

cum

posset, seil iiitereuin, et


cilitc seni[ier

hoc inodo f|uic]em flcliniri Cyrillum ca|iitales inimideiii-

confluehant. Qniii etiam propter


cons|ieclmii principnm

gravem animi

fiden-

liam, (luam cx docfrina' fontibus hauserat, etiam in

inlerrederent; Iutc clades, (|uain

sumnia cuin modestia \cillam pu(leb;il in niediam


:

ccps

commemoraho,

inde consecida

est.

iiire iion dnbit;;\it. Neijiie

44. Noniiulli ex monacliis qui Nilria3

montem
jam-

honiiniim freiiiientiam prodire

omnes cnim eam

incolel)ant, in^enio ferventiore (iriedili, sicnt

ob singuLirein animi nioderalionem


quad;im,
incensa
et

cum

reverenlia

piidem idem ipsuni declararunt, exorsi a Tlieopliili temporil)Us,(iuandoerant ab illo coiitra Dioscorum,
el ejus

verehantur,

et suspiciebant.

47. Itaijue invidia? flanima tuni contra


est.

eam

fratres

iiii(|iie

armati

sie

ad

id

tempoiis

Elenim
:

cum

crebrius ciiin Oreste in

qnoque icmulationis ardore inflammati, promjito et alacri animo pro Cyrillo dimicare constiliieruiit.
Ilaque viri ad (|uiiigentos
egressi,

colIo(iniuin venirel

jiopulus E((Icsi;c illain cffpit

numero

ex inonasleriis
,

urbem Alexaiulrinam

conteiulere

pr.efec-

tum
sis

rlieda circninvectiim observarc,

euiii

adire,

amicitiam Orcstis reconciliandam adituin penitns intercludebat. Proinile certi liomincs, (jiii er;int milura paiilo ferventiores, quibus Pelrus leclor in illa Ecclesia duccm
insiiiiulare, qiiod cfiiscopo ad

sacriticum, Genlilem, et aliis pluribiis conliiiiielio-

nominibus appcllare coeperunt.


coUocatas csse
:

Ille

suspicatus

sibi a Cyiillo insidias

exclamare, se

se prffibnit, uno conseiisu mulierein donium alicunde redeuntem observant; de curru quo vehebatur, deturbant; ad Eeclesiam, (|u;e Cajsareum dicitur, rapiunt
:

Cliristianum esse, et ab Atlieoepiscopo Conslantinopoli

cxutanKiue vestibus,

teslis acutis

ad

baptizatum.

Verum

ubi monacbi ejus verba viforte ex illorum

neccin usque dibicerant, ejus inembra discerpunt,


disceriitaque in locuin
portant, atquc igni
Cyrillo,
(pii Cinaron dicitnr, comcomburunt. Hoc facinus cum tuin Ecclcsia? Alexandiiiiffi non exiguam

debantur contemnere; unus

nu-

mero, noinine Ammonius, capnt

pra?fecti lapide

percussit. Pncfectus illo vnlnere inflicto, totiis sanguine manare. Quapropter Piu^fecti apparitores, cxceptis paucis, onines se

labem
aliis

clam inde snbdnxere, alius

aspersil infami;c. N;;m qui religionem Christianam prollteliantur, a ca^de, pngnis et id genus

alio se in multiliulinem abdere, praeeaventes ne la-

omnino

alicni esse detjcnt. Hae res gesla; sunt

pidum

jactu interimantur.

qnarto anno episcopatus Cyrilli ad

decimum consu-

Interim populiis Alexandrinns frequens eo confluere, monaclios pra^rccticausaanimo proin4.3.

latum llonorii el Theodosii septimnm, mense Martii, cuin obscrvabanlur jejunia . Ha!c Sociales. In quo

quos omnes pra?ler Ammonium in fuistum ad pricfectum dcdaxere. Prajfectus paiam (uli leges postulant) de eo quffistiones
pto ulcisei
:

primum

(luod ad consign;;tum teinpus spectat, er-

gain vertunt

rore ponitur septimus consulatus Theodosii,

cum cum cum

consulatu deciino Honorii


est;

nam

sextus ponendus

exerciiit, torinentis tantisper afflictavit,

dum

extre-

siquidem septimus ejus consnlatus non

muiii spirituin edidit.

Qum

res

peratorum aures peilata

esf.

non diu post ad imQuin etiam Cyrillus

Honorii decimo contigit, sed sc^iuenii anno,


Quoil vero quarluni Cyrilli

solus absque collcga eo inunere functns legitur.

eamdem rem

illis,sed

secus expositam,

omnino per

Corpus qii0(|ue Ammonii capit, inque Ecclesia quadain recondit, at non Ammonii, sed Tanmasii nomine nuncnpavit; et cum in Ecclelitteras significavit.
sia

num, ipsum
qnidem idem
siilatu et

inteliigas

hnnc numerat sedis antantummodo atligisse si:

ipse

'

testatnr,

sub nono Honorii con-

Theodosii quinto,
esse
:

XV

kalend.

Novemb.

magnitudinem

aiiimi illius, utpote grave certa-

nien pro pietate perpessi, laude et praidicatione extulisset, jussit

Martyrem

appellari.

Verum

qui
,

mo-

destiores erant, etiam ex ipsis Christianis

Cyrilli

studium erga Ammonium minime ai)|irobarunt nam exploratum habebant, Ammonium non iii tormentis interiisse, ne Christum denegare cogerctur,
sed temeritalis su;c poenas dedisse. Quocirca CyriUus
ipse illud ipsius facinus silentio in oblivionem pe-

Theophilum, ac triduo posl ereatum esse Cyrillum qua ratione dicendiim est, euindem Cyrilliim hoc anno, dicla die Octobris absolvisse sedis suffi annuin tertium, et inclioasse quartum. 48. Qiiod vero ad Hypaliam ipsain pertinet celeberiimam qiiidem oinnium liujus sa?culi philo:

defunclum

sophorum claruisse, ex Synesio ^ philosopho de quo plura superius, possumus intelligere, cujus ad
,

eamdem
s;rpe

plures extant Epistohc, in quibus ipsain


et

deteutim venire passus


46.

est.
illa

magistram

domiuam

vocat. Plura de

eadem
ab

At neadhucquidemacerba

inter Cyril:

Suidas,

quam

virginein a?que castissimam prsediiiovo invenlo

lum,
quippe

et

alia clades
,

Orestem suscepla confenlio sedata est huic non dissinnlis, quam siim
eaiii

cat; (luani et

amantem discipulum

amore

relraxisse tradit.Quidaiitem adversus Iiujus-

jam narraturus

renovat.

Alexaiidriie, Ilipatia vocata, tiUa

Mnlier quiedam Theonis philoso, hi,

niodi facliosos Theodosius imperator resciipserit

dicemns aiino
Iioc

seijueiili, (|Uo
:

ideni datiiin rcperitur


Jud;ris

h:ee taiitos in Jitleiis fecit progressus, ul oimies philosoplios sui teiiiporis longe superaret: ac
in

esse rescriplum

hic

autem qua; rursus de

non modo schol;;m Plalonicam a Plotino dednctam sncce-

eodein anno Socrates narrat, ordine describa:

mus

ait eniin

'

deret; veruiii etiani onines pliilosojdiorum

omniuin

49.

Brevi tempore post, Juda;i pro scelere ne-

pra'cepliones, et discipliiias, oinnibus qui eain audire volebant, explicaret. Quapropter quotquot phi'

Socr.

1.

vii. c. 7.

losophiee sludio incendebanlur

undique ad illam

cxxiv. CLiv.

1.

Synes. ep.

x. xv.

xvi.

xxiii.

lxixi.

' Socr.

VII. c. 16.

INNOCENTII ANNTS
lario nirsiis coiilra Clirisliaiiosali
i|isis

\'\.

cimrsTi

'115.

adiiiissd pa'-

ilcriiiii

omcrgciilcs

.Monlanistas

diclos

hiereiico

nas porsolvonint

in loco (|ii()ilain (^lialcidcm ci Aiif|iii

(Jataplirygas.

liocliiani inlcrjaccntc.
ciini

Imiicstar

(iiciliir.

.Iinlan

Eiinomianos pra'terea niagna pertinacia bapiisinum iferaiiics, alia cdila sanctione


'

inorc siio liidos laccrcnl, cl


:

iiilcr

IiKlciuliiin

coiipcscuit. Qiio pariter

anno

(ut Marceiliiuis

est

iniilla absiirila adniillercnt

iaiidcin

iir.T.

clirieiaie

ancior)

idem

TlH^ndnsiiis imperator

novo

facto hac-

e inenlis potcsialo ef;rcssi,

nnn

C.lirisliano^ snlnni
siiis

lenus
natii

iiitent;iio nobililavit iniperiiiin,ciiin

majorem

vcruin otiain ipsnin Ciirisinm in


niclia aflicerc ca3peruiil
:

Iiidis

contupropsuillii-

sanclam sororem

iii

imperii consorlium alle-

Cruceni

etiaiii,

cos(|nc qui

gens, creavit Augiistam, virginem sane priideniissiinaiii, sicut nohiliiale, ita et rcligione cicieris praefe-

in

crucidxo spein poiiunt, Iiahen!

Iiidilirio, ct
:

lcrca lalc (luoddani facinus moliri

pueruni
alli;;arc.

sciiicet
iii

reiidam,

retaiem
:

sapieniia

supcranlem

aaentem

Cliristiannm comprehcndcre, cnici

annns

Sf^^xdccim
is

nam

siib

consulatu Tlieodori et

hlimc suspciiderc. Quo

facto,

primuin
:

irrisionc

Enirn[)ii (est

anniis Domini ticcentesimus nonu-

dero, cacliinnos in eiim iollere

paiilo post insania

gesimus
licct

noiius)

natam
ei

esse,

corrcpii, ilhim us(]ue co vcrberihus ca>ilcrc af:gre-

Snzomenus
'
.

irihuat qiiatuordeeiin

idem auctor affirmat tantum

diuntur. (pioad pne cruciatii vilain ainiltat. Hac de et Clirislianos concerlatio fiiNuis inler cos oritur. Quineliam imperatores de facinorecerlinres

annos, ciiin habenns capessivit impcrii, qni ba!C de


ipsa hahel
((

causa

Divina poteniia univcrsi condiirix,

iuni ip(-ius Theodosii, iuin imperii procuratricem

fiuiif.

Qu! pcr
et

litteras provinciie illius iiiaf;islratihiis

si|;nificant,

ut facinoris auctores et con(|uircndos


debilis suppliciis coercendos. llaque

sororem qua; quidein nonduin anniim decimuin qiiintum agens, super aetaconjtituit Piiicbciiam
:

curarcnt,

ludiri (lui ibi

habilabant, pro scelere,

(iiiod

joco

consciverant, serio pffnas Inerunt


.\i licet

. II;cc

Socrates.

Theodosii rescripium Iiac de re datnm non ap|iareai, cxtai iamen aliud lioc anno ad Aiirelia-

tem sapienlissima, ac divinum spirilum accepit. Ac prinium Deo virginitatem suain devovit deinde et sorores suas ad idem vitaj inslituiuni ediicavit ne forte vinim qiiem(|iiam aliiim imperio siihinducerct, sed poliiis oninem invidia^ et insidiarum occa: :

nuni

|ir;cfectuin pr.Tlono

missum, quo

jusi-it

prie-

sionem

[ir.Tcideret.

Ut igitur ea quaj constituerat,


et sacerdoies, oinnes;

fictiiram

honorariam

ahrofrari

Gamalieli. Etcniin
fieI;

consignarct, ac

Deum ipsum

quod

Cliristiani ]irincipes

de perndo hoiniiiuin
faslii

(pie subdilos tcsfes faceret volunlaiis siiiT

ex auro

nere curassenl bene mereri, JiidaM


auieni rcscriplum sic se Iiahet
50.

clati

lia

gemmisipiepreiiosisadmirabilcijiioddam donarium,
ei

tanlaquc adeo nefanda af^gredi ansi


' :

siint.

Ipsiiin

spectaciilum omniiun pulcbeirimuin pro virgi-

nitaie sua, et

imperio

fratris,

sacrain inensam Ec:

Quoniam Gamalieliis
:

cxislimavii se posse
fastif^io

clesia; Constaniinopolitanii! dicavit

idque ipsuin ut

impune delinqucre,

(|uod maf,ns esl ereclus

ciinctis esset

conspicnum,

in fronte

ejnsdem mensae

illiistris aiictorilas lua scirt noslram dif^niiatum screnitalem ad viruin iliuilrem maf^isirum oflicio-

liiicris expressii.
.52.

a
,

Postqnam aiilem principatus curam susrectissime et

nim

direxisse pr;ccepta, ut ab eo codicilli dcnianlur


:

cepissei
iiiiin

magno cum

decore

Romadiligen-

honorari;e pnefeclura'

ita

iit

iii

co

sil

boiiore, in
:

imperium

giihernavit,

cumetbeneconsuleret,
:

qiio ante pricfcciuram fiierat constitufus

ac dein(|iia3

et

consulla expedite perageret ac scriheret

ceps nullas coiidi faciat


iii

syn;if;ofi;as

ei si

sinl

iem enim operain impenderat, ut Romana Grreca(|ue lingua proprie lo(iueretur ac scriberet.

soliiudine,
:

si siiie

sediiione possint deponi, per-

Rerum

ficiat

et

ut in Cbristianos
si

nuliam baheat coi)iam


dirimaiur. Si Cbristia-

porro gprendaruin dispositionem


fulciebat, aique id curahat, ut
is

fratris aucioritate

judicandi. Et
lio,

qua

intcr eos ac .Iiubeos sit couten-

pro Ttale discipli-

a rcctoribus provinciae

nis idoneis eximperaloria; mnjestatisdignitatequam

nuni, vel cujuslibet sectaj

bominem,

ingeiiiiiim,

maxime

instituerelur. Ilaque eqnestris quidern

pu-

servumve Judaica nota

fcedare teiiiaverit, vcl ipse,

guic, ac reliqiiam in

armis ac

litleris

scientiam ab
:

vel quis(inc Judffionim, legiim severitati subdatur.

earum rerum
erudicbatur
csset;
:

professorihus discebat

ut vero in

Manciina (inoiine Cbrislian;^ sanctitatis, si (|iia a|)U(I se rciinet, secundum Constantinianam legeni Ecclesifc nianci|ientiir.

processu oriiaie se ac regulariier gereret, a sorore

Dat. Xlll Ualend... Constantinop.,

vcsiitii, qiiid in

de (lua videlicet lioc discebat, quid in sedendo, quid in ingressu decorum


:

Honorio

ei Tlieodosio

AA.

conss.

Hunc

autein

qiiomodo exhibere risum

et

pro re nata

Gamalielem patriarcbam Judc-cum, cujus cst mentio apud sanctum Ilieronymum -. Tlteodosiiim .51. Pulcheria creattir Augusln, juniorem oplimc iiistituit ; virtictidus iniperium prospcrat. Qui igiiur JiRUfos audaces comilluni exislimo

tuin aniabilis, tuin forniidabilis csse; et eos qui peterent, apposiie audire dcberct. Haiid
tein

minime au-

eum

ad pielatem instituehat; assuescens, ut et

conlinenier oraret, et Ecclesias frequenter accederet, et

donariis ac cynicliis templa bonoraret, et in

pescendos curavit Tlieodosius imperator,


cos

Iiaircii-

pretio haberet sacerdoles ac cictoros viros bonos, et

qnoque novis infrenavit edictis. Extat eniin ejusdem rescriptuin ' hoc anno daiuni adversus

eos

qiii

sapientiam Chisiianorum legibus approba-

iam seciarentur. Quin eiiam cum per doctrinas

'

I,.

XXII.

(!e

JudiEis C. Theoil.

Ilier.

pp.

r.i.
I.

'

L.

Lvnr.

ile

harct. C. Tlieod.

Marc.

in

Cliron.

lisret. C. Tlieo.l.

IX. c. 1.

TOMUS

VII.

58

INNOCENTir ANNIIS

14.

CHRrSTl VI

5.

adiilterinas vicleretur esse tiirbaiKliireli;;io, sludiose

potius milii j)otestas esset, eos


vitain deiiuo rcvocandi!

qiii

mortui sunl, ad
alii

ac prudenter

obslilit

nani (juod noslra inenioria

Sed bicc

tribuunt avo,

novffi hffireses iion insurrexeriut, ipsatn potissiniuni

majori neiiipc Tbeodosio, a quo j^robe dictuin nepos


didicit, ct iinitatione perfecit:
Alteri cliaMi

in causa fuisse coni|)crienuis sicut in coiisc(|ucnli-

subdit vcro Socrates:


:

bus \idebinius. Et sane (luam niagiia revcrenlia Dcuin colerct, diccre lonyiiin loret. At (lua; et quol tenipla magnifice illa construxerit (|uot(iue paiipe;

magna
tem

de eadem re interroganti dixit Non res est, neque ardua, ut qui liomo sit, inor:

ojijiLtiit

sed euiii

qiii

senicl obierit,

uemo

oin-

riim diversoria, elconveutus inonaslicosinstiluciit,


])erennes bis ipsis largila sumiitus ad supiicilitan-

nino, licet se de ejus morte inaxime jKEniteat, nisi


soliis

Dcus

jiossil

ad vitam revocare. Adeo firme

dum
rum

incolenlibus alimentuin

si

quis de li:uuiii rciiialit,


i|iiaiii

istud ij)suin ab co

observatum

fuit,

ut

verilate experienti;e sutc crederc


:

criincn,

quod

esset cajiitis sup|)licio

si (juisquam muIclaiKlum,

verbis meis

comperiet
;

me neque
si

false, ne(|ue

ad

ali^juando commisisset, ne ad j)orlas usijiK! civitatis

gratiam ba'C scribcre praefectos conscriptam

modo apud ejus curite pcrlegcrit barum rcrum


aii scrii^tis
:

versus locum ubi inortissubiret


jiassuscst; quin misericordia
vocaverit. Acccdit co,

siii)j)liciuiii,

abduci
re-

commotus, illum

historiam, et ex Actis publicis a;stimet,


nostris res gestic consoneul
)).

quod cum

Coiistiiiitiiioj)oli in

Hicc Sozoiiicnus

re-

iimpliitheatro jiugnas

cum

bestiis

quoJam

tcinjiore

hqua vero ab eodem de


dala dicemus iuferius,
annis.
53. Sed

ipsa

memoriic commcn-

pro

sj)cct;;cuIo edcret,

populusijuc sulilato clamore

reddentes singula singulis


profecerit ipse

jjostiilaret,

ut ali(|uis ex

eorum iiumero, quorum

iiisigniler emiiiebat audacia,

cum

fera bcstia decer-

quautum
ct ciira

Theodosius

laret, rcs|)OiKlit
tis,

Aiinon explorate cognitum babe-

consuetudinc,

atque exem[lo, cducationetametsi in ipsa regia

nos

ita

assuefiictosesse, ut niilla crudcliaspecta-

que

ipsius majoris natu sororis PulcbcriK, ex So'

cula conteni|)lari possimus?


culis abslincie didicit.

Qux

ciini

i)oj)ulusex

crate

ista

accipe

Primum,
;

ejus ore audivisset, de reliquo a crudelitatis sjiecta-

natus, educatusque erat

iiibil

tamen ex

illa

ednca;

tione

omnino
et

contraxit mollitiei, tiirditatisve

sed

adeo solers,

prudcns

fuit, ut illis (|ui

cuni eo scr-

Quin etiam adeo j^ius fuit, utomiics Dei sacerdotes bonorilice coleret, eosque jiotissimum, quos inlellexerat jiietatc in j)iimis exSri.

mones

confercbaut,

multarum rcrum experientiam

cellere.

consecutus videretur. Deinde tanta corporis ct animi tolerantia fuit, ul tuiii algorem, a<stumque forti
et virili aniino, susllncret,

Fertur pra^terea saccuin, quo ejiiscopus


(loiistantinopoli
:

Chebrorum, qui
dutus
datnin, induisse;

tum
et

crebro jejunarel,

et

erat, qucBsivisse

mortem obiit, ineumque quantumvis sordise aliquid

maxime diebus
factitatum fuit,

Mercurii,

Veueris, quas Giicci

persuasum nimirum,

TTpa'^a; xal TOpaoxEuas vif.pa?

VOCant. At(JUe

hOC ab CO

ex inortui sanctimouia inde i^ercej^turum.

Quodam
turbido,

dum

Christianam vivendi ratio-

anui

tcmpore procelloso

admodum

et

ncm cumulatissime
non
ille

explcre coiitenderel. Kjus regia

consuela statutaque spectacula,


in circo edidit. Ubi
fuit
,

j^oj^ulo ea flagitante,

dissimilis fuit monasterio.

Nani primo diluculo


alternalim de-

autem circns hominibus


esse vebeirientior
:

refeilus

ipse

cum

sororibus suis

bymnos

tempestas
vis

ca3j)it

ac

cum

cantatos recitavit. Quin etiam sacras lilteras


riter
si

memo-

inagna

nivis pitcceps delaberctur,

tum

iinjie-

pronunUavit.

Nam

cuin episcopis, perinde ac

sacerdos

disseruit.

jam olim designatus esset, de iisdem Libros etiani, tum qui sacra Dei eloquia

complectebaiitur,

tum

qui ab

tibus conscrijjti erant, iimlto

eornmdem interprediligentius quam Pto-

lemieus Pbiladelphus olim, iu unum colligendos curavit. Porro autem patientia, et mansuetiidiiie

omnes longe

superavit.

Nam

imperator Julianns
:

quaiKjuam studium

j)hilosopbi;E profitebatur

ta-

quo animo erga Deum enim populum pcr paccones quin multo salius esl, ul neglecto conipellavit spectaculo, omnes uno ore Deuin [ircceniur, uti ab imminente jvrocella conservemur incoJumes. Vix cum omnes in circo uno hjEc verba protulerat animoruin conscusu, summaquecum alacritcile Deo preces fundere coeperunt, totaijue civitas (juasi una Ecclesia fuit. Tum imperator in media j)opuli Irerator jiriccipue declaravit
aflectus esset
:

sic

mcn odium
uni ex
suit.

contra eos, qui Antiocbiaj ejus

nomen

quentia privati hominis habitu incedens, liymnos


recitare
est
:

pcrstrinxerant,

minime compressit, sed Tbeodoro illorum numero gravissima tormenta imj)0subtilitate

exorditnr

nec spes certe


est, et

eum

irustrata

nam

aer sercnus factus

annoii;e chai itas

At Thcodosius,
rectis vitau ofticiis
((

ratiocinationum
j)hilosoj)hii:c stu-

Dei benignilate in omniuin

Aristotelicarum penitus dcrelicla,

mutata.

Si

rerum aflluentiam comquando bellum concitabatur Davidis


, :

dium

scdulo excoluit.

54.

Irain cohibere didicit,

dolorem toleran-

cxcmjilum imitatus, ad Deum confugit, jiro certo persuasus eum bcllorum administratorem esse

ter fcrre

ncmiucm

qiii

cum

iujuria allecerat, ul-

precumque
intelligis,

subsidio adjutus

ea prosjiere et
:

feli-

neino unquain ilkim ira incensiim Itcmque cuidam ex necessariis ali^nKindo sciscitanti, cur neinincm, qiii intulisset injuriam, inorte aliquando mulctasset, sic resjiondit Uliiiam
cisci; inio vero
adsjicxit.
:

citer gessit .

Hactcnus Socnites
Vc^Icat in

ex quibus j)lane

quantum

recte administrando,

securoque servando

imj)ei'io
:

erga

Deum

j)ictas,

et

>

Socr.

1.

VII. c. 22.

cuin taiitam moleni j)uer unus atquc jiuella suiiima tranquillilate ab oinni Barbarorum, et tjrannorum timore securam (quod
cxactc cusb)dita religio

INNOCENTir ANNUS 14.


tcmporibns bellicosissiinoriim impcratorum Dco niniirum conccssum cst) fclicifer rexeriut ejusdem impcrii liabcnas manu apprelicndcnle
ncc
,
,

CHRISTI 415.

59

mandato
et

profectus, operi gnaviter incubuit. Et ciim scciiiidum praidicta signajam inapcrtinn producta,

reclnsa csset arca sacra


,

apparuit divinus Pro,

at(|ue sua providentia

moderanle, atque protectione


',

j)hct:i

candidam slolam

iiidutus

utpote qui (ut

custodientc, posito in eo ipso Salvatore mui'o

et

opinor) saccrdos etiain fuerit.


cjus extra
inilliis
:

Snb pedibus autem

antetnurale.
Tlicodosio
lioc

.\t

ha^c dicta sunt occasione PulcliericT,

bonorum omnium
creatfc insi^iii

concilialycis

ab ipso
;

arcam jaccbat pucr rcgali apparatu sehabcbat enim in capite coroiiam auream,
iii

anno

virtutum merito Augustae

ct aiirea
ii(is;ini.

jiedibus calccameiita, ct

vestem pre-

quam quidcm
rcscriptis,

ipse

Thcodosins suis a

sc dari solitis

vencrabilem Augustam, nominare con-

58.

suevit

'.

sacerdotibus de

Disquirentibus igitur tnin sapientibus ac isto pucro, quisnam, et uiide esset,

b6.

\i

cum tantorum

rclidonc principum

tot

et

cur

sic

tantisque bonis Orientale

imperium

fuerit locu|de-

in Geraris

ornatus csset? FerturZachariam, qui tum conventui monastico prteerat, in vetustum

tatum

illud ad

nicntum,
pra?clara

dum

bonorum cumulum accessit addita(quod Sozomenns jnre considerat,

sanclorum corpora Deus ad 0[)itulationcm

fulelium voluit e terra cmcrjiere, atque non sccus ac vivos perennes.jue gratiarum fonfcs erum]iere
sic
:

qnoddam, sed non canonicum .Iud?eorum scriptum quo tradebalur, quod Joas rcx .ludasae non multo post quam Prophetam Zachariam interfecisset in domuin suain ingentem calamitatem acceperit. Quandoquidem septimo post interfectum
forte incidissc,
,

enim

ait'

IntereaOrientaleinqierinm hosfibus

Projilietam die, fihns


interiit.

admodum

ipsi

carus repente

liberatnm liiit, ejusqiie provincia' inulto cum decoreadministrabantur, piveteromnium sententiam erat enim adhucjuvenis imperator. Sed Deus piTc:

Colligcns igitur se propter iram divinam in

hnjusmodi calamitafcm

senti

non solum
attincf)

hoe imperio manifesfe declarari vidcbatur, qui jira?ter exspectationcm (quod ad hosles
ita

incidisse, sub illins pedibus pueriim sejielivit, quasi hac ratione sese purgaret illis quoeadversusProiihefam dcliquerat. Atque hsec

disponerct

verum etiam multorum


(|ui

sancta corpora manifestaret ex his

olim ob pie,

quidem ego sic accepi. Projihefa vero tametsi stecnlis jam pluriinis sub terra jacnisset vivus tamen adhnc ajiparcbat, capite raso, naso oblongo, barba
:

tafem ilhistres extiterunt. Cnjusmodi utiqne et illud est. quod tnnc accidit in Zacharia vetuslo Propheta, et in Sfephano diaconoab Apost(dis ordinato.
Utrius(iue

modice prominenti, capite breviiisculo, oculos habens aliqnantulum profundos ac superciliis contectos n.

Hucusqne Sozomenus
de inventione
S.

desiderantur

cae-

autem

inventioins, cuni miraculosa

sit

tera, quae

Stephani protomartyris

acdivina, modumexponere,necessariuinesse(!nxi.
Haec ipse. Quoto autcm Theodosii jnnioris imperii

se fore

diclurum
siquidem

pollicitus fiierat.

tantuin opcri desunt, sed


gest;e
:

Non enim ista plurimorum annorum res

anno Zachariae
ratur
:

cnrjius

inventum

sit,

penifus igno-

in Prajfatione ipse testatur, jterdii-

sed (|uod ab

eodem aucfore

priino loco re-

xisse scripfam a se historiam

censeatur invcntio ZacharifP, indeopinandi manavit occasio, ut ante S. Stcphani, ct sociorum corpora,
Zachariae reperiri contigerit.

usque ad consulatum decinuim sepfimuni ejusdem Theodosii imperatoris, nempe usque ad annum Cliristi quadringentesimum

Nos vero

recensita

undcquadragesimum.
o9. Aitali tyranni et

superius,

qna; hnjus aniii consulibns consignata

erat, inventione S. Stephani,

de Zacharia, ex eodem

miserabiles exitus
sio.
tiis

auctore Sozomeno rcddamus historiam.


."57.

Zacharkp. Prophetce corjms invenlum. Exordiar, in^iuit *, a Prophefa Zacharia. Cophar

Hoc ifem anno, sub eisdem consulibus sanc:

Ataidphi Gothorum recjis tum reoiim Gothorum succes-

Prosper

refert
in

Atfalus (qui

villa est in territorio Eleiitheropolis PabTstinjc.

lircBfecfus crat agri ipsins

Huic conscrvus Calimerus qui-

Galliis

Chronico ha-c accidisse in Occidente imperium semel abdicatum ifernin sumpsit) a Gothis ad Hispanias
in
de quo liaec lanquam inane
:

inigrantibiis neglectus, ct pivTsidio carens capilur,


ct

domino (juidem sno lidelis, scd morosus inferim ac difticilis, etin conterminos agricolas iniijuus. Quamvis auteiii talis esset Propheta tamen ei vigilanti clara luce apparens, se ipsum revelavit. Et liorto (|uodam dcmonstrato Age, qujEso (inquit), liic fodito, ab hac sepe in hortum inensnra ducta ad cubifos dnos, juxta viam qua: ducit ad civifafem Bethercbin. Ueperies enim arcam duplicatam ligneam interiorcm in exleriori plnmbea, et [iropter hanc arcam, vitreum item vas aquis iilenum, et duos efiam serpentes aniiilitudine mcdiocres, mites, et innoxios, adeo ut mansnefi videri possint. Crdiinerns igitur ad locuni indicatum ex Prophetic
dain
: :

Constantio patritio vivus offertur


'

efiam Orosius
imjicrii

Attalus itaque

simulacrnm,

cum

Gothis us(|ue ad Hispanavi,

niam

jiortatnsest.

Unde discedens (descendens)

inceiia molicns, in mari captus, et ad Constantium

comitem deductus, deinde imperatori Honorio


bitus, truncata nianii, vitte relictus est . Haec
sius. Yidcs Christiani principis

exhi-

Oro-

mansuetudinem erga

tyrannum, duin pcrduellem Christianaj religionis ct imperii, mille mortibus addicendum, fam leviter mulclatum voluit. Pepercisset omnino etiain, nisi iram milifuin timuisset. Hic tandcm finis impii hominis ChrishaucC religionis nequissimi proditoris, et vana deorum jiollicitationc imperium ad Genti-

'

Isai.

c. Hi.

XXVI.
*

1.

'L. XXI. de
IX.
c;.

luslr. col. C. '1110011.

'

Snz.

I.

ix.

Soz

ull.

00
litiiiin

INNOCENTII ANNUS
ciiltuin restiliiere satagentis,
iii

'l

^II

RISTl

'll,')

(]iii(|ue

instar

liorbonicam,

(|u;e

lioc

nostro s;rciilo accidit, in


:

Juliani, ablegato Laljaro,

tjuo Cliristi iiomeii, et

exein|)luin adduccre [)f)ssenius

venim
stiis

(juod [irolocis

siyiiuin fulgeliat iiitexlum, ad pristiMum Hoinanuiii

lixiorcm re(|uiraiit

ista

scrmoiiem

relin-

usum

iiiilitaria
:

signa

restitiita erexit, at(|ue

iii

nuin-

(|uimus pcrtractanda.
0:2.

mis expressiL iiam loco Labari Victoi iain, et pro Cnice puram liaslam efn^dandam ciiravit, ipsamque mediam Romam novam, ut iiulicant hinc inde posita in figura mimismatis clemenla. Extal riuiniu apud Ltelium Pas^iualin.
60.

Oiiod vero ex Oiosio vidiinus succcssisse


;

Atbaulpho Segericum ([uod Lrevissimo tempore regiium tenuerit, videlur a Prospero prictermissus.
Ijl( niiii
,

(]uud a Wiillia dicil redditaiu


:

cidiain Iloiiorio
Ir.idit i[.se

id (|iiidcm

se^iucnli
:

Gallam Plaanno faclum

Post Iktc narrata de Allalo,


in

ista

subdit

S.
:

Prus|ier in Chionico

ut ex bis iiitelliguS,

Prosper

Clironico
(i|)se

Atliaulpluis

sub iisdein coiisulibus rcx Gotliorum, (|ui succctserat


iiileriil
:

boc

i.iiiio

otciso Athaul[)ho, ct Scgeiico successoie


se(]uenli

cito e

medio sublato, Walliam


adiiiinistiasse
iii

anno jam

Alarico) a (|uo(lam

suorum vulneralus
(jui

re-

ade|jtiiiii

gnumque
sisse tradit

cjus Wallia fllius,

idcm cupcie inkl-

lentasirc

rcgnuni, eodcmijue anno Africam transilum, ati|ue |)assum esse

ligebatur, invasit. Orosius vero Segericuin succcs-

naiifiTgiiim. Naiii
aiiiio

quud

ait,

id accidisse superiore
:

Atbaulplio

et post

Scgcricum Walliani
ei.iin btcc

a tcin|iore

(|uo

illa

sciibcbat

cum
ail)

constet
aniio
r.b

ade[)tum

fiiisse
'
:

Cotliorum rcgnuin. Ait

cjus ;isseilione, 0[)us illud cx]ilcste (ut

de Atbaulpbo

CiiiiKpie cideiii paci pelendic at-

origine
ciiiio

mundi
:

([uin^iue
]ilaue

(jue olTercndiC studidsissime insislerct,

apud

Biiici-

octavo

imllctimo scxccnttsimo deintcUigis, i^ecundum initam

noiiem Hispaniinc urbein, dolo suoriim


occisus
tus,
est.

(ut fcrlni)

[nii.s
aiiiio

ab

i]iS0

ralioneni supputi.tionis, illaabsol\ie;c

Post liunc Segericiis rex a

(iotliis

cieacssct,

Domiiii (jiiadriiigentcsin.o dccimo septimo, tt


annuiii aiile illud tcmjjus, ].eisi.icuesigni-

cuin itidem judicio Dei ad paiCin [noims

i]uciii ail
ticr.ic

nibilominus a suis interfeclus tsl. Deinde Wallia successit in regiium, ad boc electus a Gotliis, ut |;a-

scquentLin aiiiium Duiiiiui (juadrii.gciitcsi-

cem

Deo, ut [laceiii conrirmaiet. Ilic igilur territns inaxime judicio bci, quia cum magna su|)eriori abbinc anno Colbornm
infringeret; ad lioc ordinatds
ii

dem

inum dccimum scxtum. Snbdit luec autcin de ejusWcdliiE sludio erga Ron.anum inqicrium
'

Pioinano!

securit.ti

|)criculum

suum

ublulit,

ut

ad\cisus catcrf.s gentes, qua^ pur Hisjianias coiisedissci.t, sibi [lugnarct, et

inanus instrncta arinis navigiisque tiansire

iii

Abi-

Rouianis \incerct. Ouf.m-

cam
rat
:

molirelur,

iii

duodecim millia

[liissuum Ca(^i-

vis et cojtLri

Alanoru^n

Wandalorum
Honorio
:

Suevorum-

tani freti tem[)eslate correpta miserabili exitu |)erie-

que rcgcs codem nobiscum


ii.and;.ntcs im]<ei;itoii

[ilac.to de]:acti forent,

memor

etiain illius

accepUc sub Alaiicoclu(.i;,


,

Tu cuin on.nibus
tibi

cum

Gotlii in Siciliam transire conati

in coiis[,cctu
:

|)accm liabc, omniuuKiue olisidLS acciiie


biscuin contligimus, iiobis |)crinius,
iii.morlalis
uti

suorum miserabiliter arrepti alque demcisi sunt pacem optimam cum Honorio imiicratorc, dalis
iectissimis obsidibus
ris
,

iios novincimus
: :

vero qua'stus

eiil Reijiublicce

tuo,',

si

[lepigit

Pk.cidiani imjicratolialji.;>m

ique pcrcami.s. Quis

lia'c

ciederet, nisi res doce-

sororeni lionoiilice apud se bonLSie:|ue Orosius.


61. In quibus illud

ret? Ita(|ue

nunc quotidie

a])ud Hispaiii;.s gcri bclla

fratri reddidit . IlaEC

gciiUum,
valioi.e di-

ct agi strages

ex aileiutro Rarbaiorum,
:

piinium obsei
illos, qiii

crcbiis ccrtis(]ue nuntiis disciiiius

])r;cci|)ue

vcro

guum
sunt
,

considera, Gotbos
duplici

L'rbcin (Uqiricdaii
spatio

Wi.Uiain

Golhoium regein
:

iusisleie i)atraiid;c paci

naufragio brevissimi maris

fcruiit. H;cc Orusius


;.buii(laiiti

ut plaiic cx his vidcas (]uam


Iloiiorii

fuisse

punitos tuin in freto Siculo,


,

tum

Gadilano,

n.eiisura

Deus

impcr. religionem
(juos scirct

pneter alias clades


i[)suin

quibus

coi.fecti

sunl. Istud

saijiius coin])ei)savenl.

[)lane aiiis [lostea di\ersis tcmporibus acciejusdem Urbis invasoribus, ct [iriiHlaloribus, accuratus leclor inveniet nimirum, ([ui id faccre ausi fuerunt sein[)er Dei vindicla baud tiirda niale

Iloc eniin

anuo Honoriiis

im|i.

iii

disse

Africa csse Gentiles, ab eis omiies suin]itus abstulit,


(]uil)iis illos

sui)eisut:oni liactcnus inscivisse scivit


^

Lxtal

i.e

his

rcscii|ilum ejUsdein mqicratoris

liis

periisse,

|)rorsusque

deletos esse

sed et cladcin

coiisulibus

dalum.

'

Oros.

1.

vii. c.

43.

.lu

l'.ii;.

C.

Iiie.j.l.

INNOCEXTir ANNUS

l'l.

CHRISTI 415.

61

Aiiiio litiiidi Gritco-lioii.ai.x '-.'JIS.

Jesu CliiisH 41j

liii.Occijlii

i.n| i

li

lloiioni Si. lI Jl. Tlie, dufii Jiin. 14, ct

1.

Avi,u.

(Jnfidccehnala Thcadosi/. ct Thiodijsiiis \ug. VI, ille

CoSF.

Hunoriis

rorum dunlaxat,
dicendis iilaiaim

iion ilein eiiiscoiiorum


liet.

ul ex inox
luiic

proiiter viccimu-

Neque cogendorum
,

tem-

lia aiino siipcriori cwli.bila, liic [)ro|)ter

(jnndcccn-

porisepiscojioriiiiiullafuilr.uclorila-pei.esyoc//"//'.

nalia impcrii ^iveute


ilosius juiiior

pr.tre susccpti.
:

Hoc eniin aniio


His co^s. Tiico-

cum
ciam

iieqiie
:

dioecesim liaberct
in
Aiitioi lieiia

iino iieque provin-

iu Clironico A!e.\aiuiriii(\ lej;iliir

sed

dioeccsi

censeielur, el

Au^uslus

(]uiii(]ucniialia

Con^lautino|ierei;il,

Ca^saricnsi epi;copo tolius Pabrsliiuc mclropolilano


siibesset.

poli

mense

Ainlyuieo,

lli idiis

Janunrii

sed

loCO

x'jiv!cma-.i,

lcycndum,

xuivSixawaXia, id cst, ([uin-

dccennalia.
ct loco 111

Enor

eliam vidctur
,

irreiisisse

iii

diem

Scriplum (luidem Orosii in .\poliigi,t forvulgatum, eos, qui dfuerc tilulo DciUissimi saccrdotes iiuii()uam iion conipellat, sed iion du-

mam

idus Januurii

li

iienduin

IV
jam

idus Jascriiise-

bium

quin
,

his vcrbis
(]ui

Hiero.nilymilauaB Ecciesiae
,

nuarii
rat
,

(]iio

die linjus Chronici auctor


.\ugiistuiii

presbyleros

collo([uio inlerfueiaiit
viri

inlclligat,

Theodosiuin
esse.
2.

ab .\ieadio
S.

|;alre

uun-

ideoque quin fallautur


leros lioc s;cculo

doclissimi

qui piesby,

cupatum

Invciitio liclif/uiaru/n
1

Slcphani.

nunqnam

solitarie^rtcer^/ry/e.f

sed

num.

ad

19.

Invenlioiicm
,

Reli(]ui;.rum

sancti

Stephani

protoiiiarlyris
iii

quam

|iluiibus descripsit

Luci.inus iiresbyter
seijq. recitala,

Epistola a Baronio verbis |icrstriiigit

num.

6 et

tantum sa^erdoles secnndi ordinis apiiellalos fiiisse sibi persui.scre. Hoc enim velsolaista Apologia alieiium a verit;.te csse demonstrat. Cum ita^itie con-i. PeUigim in to audilvs.

|iaiicis

ld;:cii:s in

veiilus

isle

tiui

secunduiii

Concilitim
,

adversns
Annalibtis

Fastis ad coiisulalum Ilonorii


:

et

Theodosii VI

lioc

Pel; giaiios

lit.bitum ceiiseri debel


,

in

anno gcsluin His coss. saiiclusSteplianus jirimus marlyr revelatur sanclo iiresbyleio Luciano die vi
Feria, quffi fuit tunc
III

desidcretur
Norisio

li

nobis supplendi suiit ex cardinali

lib. I

Hist. Pclag. cap. 7,

Garnerio tom.

non. Deceuibris in Ilieroso:

Operum

lymis sanclo Joaiine ejiiscopo pr;csideiile


Aviti presbyteri Bracarcnsis

it cxtant
et ^aucli

M. Mercatoris dissert. 2, el Palrib is Beiiediclinis in Pnefalione ad lomiim x Operiim sancti


Auyuslini, iium. 9
,

ex his gestisEpistoke supradicli presbyteri,


,

nbi qufc de eo Orosius narrat,

qui tunc in Hierosoly-

optinie elucidarunt. Teinpus Iiabita; Synodi indicat

mis dt?gebant
bris in feriain
leri

Porro

lioc ainio dies lertius


iiicidit.

Decen.se

Orosius,

(|ui

verno tempoie
<(

in Palffislinam appiilit
,

sexlam

Liiteias Aviti prcsbyet


seq(].,

qui(iue scribil

post dies quadraginla et septem


die

refert

Baronius iium. 3
ad quos
illa

qui

ail

piiiiio Eiica'iiioruin

misisse lialconio ejiiscopo, et cleio ac plebi Ecclesiae

episcopi

saltilalioiiis

ad obse^iuium Joannis causa post Synodum scse


Encoeniis Ecclesia; Hiero-

Bracarensis

Eiiislola direclaj aliquas

accessisse.

Loqtiitur de

Reliquias de corpore ejnEdem beati Proton.arlyris.


3.

solyniilanae die xiv Seplenib. ca in uibe celebiaii

Conciliian Hicrosohjinilanitm advcrsns Pc-

lagianos.

A iium.
coacta.

solilis,ut alibi oslendimus. Dies


luibilain

autem

xlvii iiost

19 ad

"i.

Euse hic

;;git

Baro-

Synodiim

in dieiii

xxx

Jiilii i:icidit.

Orosius

nius de Syiiodo Diospulinata coiilra Pelugium in


Paiajstina
S(!d

in

locuin Coiivenlus iiigressus, jubente cpiscopo


si

Syiiodi

Hierosolymitaua.'

sedit; rogalusL]ue, ut

qiiid

super haercsi, qiiam

qua; eani antecessit, nullain meiitionem facit, qiiod


siiie

Pelagius et

Caelestiiis

scminaraiit, in .\fiica geslum

Imo Acta

dubio eain sinceiam ct genuinam noii iiutaret. ejus ab Orosio cap. 2, 3 et 4 A|iologi;Bsuae
Carmelita tom.
ii

esse cognosceret, fideliter ac simpliciter iiidicaret ,

CaElestiuiiiaConcilioCarlliaginensi
decltiravit
,

damnalum

fuisse

Vindiciarum lib. 3, sect. 3, ab luBrelico quo|)ium Novatiano scripta asserit, et Janseuius Vprensis eain Apologiam
lecitata Wistellius

addidibiue
,

c(

contra

librum Pelagii
.

bealum Auguslinum
denlibus ac

di^ciptilis ipsius Pelagii jiro-

pLtenlibiis
lioc

plcnissime respondere
lie

Urosio su|)positam fuisse auluniat.

.\t

cuin oimiia

Quare Augustinus
se in

tempore librum

Natura

qu;e Orosius in sua A|)ol()gia liabet, iteret

quoque

et G'?'(/;/acoiniiieiilabalur.Sul)juiixitOrosius,habere

Auguslinus in libro de Geslis Pelagii post Baronii inortem publicato, iiullus fere Iiodie hunc Hieiosolyiiiitanum conscssum coraiii Joayine episco|)o Ilierosolymitano in (lubiiim revocat.Fuil
ille

manibus Epistolam
niiserat,

quam nuper
el

in Siciliam

Augustinus
cst Epistola

quam

jussus cst recitare.

Ea

Auguslini clvii ad Hilarium Syiacnsa-

prcsbyle-

iiuni. His actis

Joanncs Pelagitim intniduci

po.-lu-

G2
lavit
,

IXXOCEXTII AXXUS
huncqnc omnes nna voce interrogarnnt
: ,

'l

CIIRISTI

VI 5.

an

snsccpcrat, nciiuc Orosio notuserat, ncqucofficium


stinin imiilebat; alia
sciisu reddclial
,

opinioncs quas Aupustinus confntassct, (locuissei? quibus ille confeslim respondil Et quis esl milii

enim

alio, (jiiam

dictafuerant,

alia aliis dictis

mutahat, noiinulla

Augustinus? CunKiue universi acclamarent

blas-

oinittebat; at(|ue ita responsiones Orosii plerasijiie

phemantem

in ejiiscopum, cnjus opera ha?rescon

omiics

aiit

monstra suflocala fnerant, Jonnnes eum non sokim e conventu non cjccil sed homincm laicum . et in crimine haereseos dei)rehensum inter presbyleros Auguslinus ego sedere jussit, et deinde dixit sum; ut scilicet personaquasi pr?psentis assumpta,
, :

pter cuni interprcle

corrumpebat, aut siip[)rimcb;it. Qiiaiiroiam paruin commodo tanKine


uti se inteIIigeretOTOA<s [lalam

paruiM acquo jiulice


professus cst
,

Latinum

csse ha^reticum

se itidem

Ijalinum

hseresim denique latinis |)artibns inagis


:

notam ejusdcm linguiR judicibus reservandam

dolentinm animos tempcrarct. Verum Joannistatim Si Augustini pcrsonam suab Orosio rcpositum mis, Augnstini sententiam seqnere . 5. Joaiines episcopm Hiernsolymitamis Pelagio His ita gestis sciscitalus est Joanncs an favet.
:

Joanncm jndicem minus idoneum


,

vidcri

([uod

cnin accnsiitorem ageret neino ipsemet sese ad jndicanduni ingereret. Orosio sutlVagati complures
libere testati sunt csse et
tatis
:

non |)osseeum(lem etadvocatum

judiccm.

iMnliis

demuin
,

ultro citroque acti-

quoE legerentur ex Epistola citata Auguslini Pela-

Joaiiues e[)iscopus , inquit Orosius, no-

gium peterent, an ahum (juempiam


adjerit,
in illo
si

simulque
,

Pelagius impugnarelur, posse eos qna; reprehenderentur, declarare. Tnni annuentidi\it Orosius
:

vissimam sentcniiam protulil contirmans tandein [tostulationem intentionemque nosiram, ut ad bcatum Innoceniium [)aiiara Romanum fratres et
E[iisi()IiE

bus

reli(]nis

Pelagius mihi dixit

mitterentur, nniversi quod


,

ille

decerneret

dicere se

hominem
:

posse esse sine peccato, et


si

man-

secuturi. Sed

ut Iia?relicus Pelagiiis im|)osilo sibi


,

data Dei facile cuslodire,

velit .

Ad
:

li;cc

Pelagius

eatenus sileniio coniicesceret


tiiiione

et

iit

nostri ab insul-

respondit

Hoc
.

et dixisse

me

et

diccre, negare

convicti Joannis confusiijue

temperarent
:

non possum
lestio

At Orosius reposuit

Hoc

in Cte-

universi iu Iianc senientiam consensimus

gratia-

Africana Synodns detestata est hoc Augustinus episcojjus scriplis suis, sicntaudishs,exhorruit; hoc in ipsins imnc Pelagii scriptis sua responsione

rnm
ad

iictione celebraia

pace facla

et

consummata
.
lia

[)acis

tesiimonium oratione discessimus

Orosius.
7.

(nempc
hoc
et

condemnat libro de Natura et Gralia beatus Hieronymus, cnjus eloquinm univer)


:

Coiicilium Diospolitanum adversus Pela-

ginm.

Venio nnnc ad Syiiodum Diospoiitanam,

sns Occidens

sicnt ros in vellus

exspeclat (multi
suis ipso

enim jam

Ircretici

cum dogmatibus
,

oppn-

de ([ua Baronius a nuin. 19 ad 2o, quamqne hic exponere juvai verbis divi Augustini in libro De
f/esfis

giiante snpplosi sunt)

in Epistola
,

sna

quam nuper
simililer et

Pelagii, ciiatis in
siiiit.

margine

locis cx

quibus dc-

ad Ctesiphontem edidit
in libro

condemnavit;

sum[)ta
iescani.

Quod

nobis |>ra;iermorem faciendnm,

quem nunc

scribit, collata in

modum

Dia,

ui Pelagianorum errores et

logi aliercatione confntat . Inslitit Joannes Orosio

ut agerctaccusatorein seqne tnnc judicem actnrnm.

Sed ut ipsemet Orosius scribit Ilcsponsum sajpissime est ab univcrris nos accusatores hujus non sumus, sed quid fratres tni, Patrcs nostri senserint quam nunc laicus et decreverint super liac lucresi vulgo pra^dicat intiinamus . Cum vero Joanncs,
: :

dogmata certius innoconventum Hierosolymitanuni Pelagius hipresis nomine apud Pala^stinos aiitistites denuntiaius. Ejus accusatores fuere Heros

Non

inulto post

Arelaiensis, ei

Lrt:rt?'!/s

Aquensis episcopi, qui suis


,

sedibus tunc pulsi erant, qnosque Zozimiis' papa


(luo

eos ad personam accusatoris


vellet,

sumeiniam i)ertrahere responsum tulit Nos non exigas a nobis, filii Ecclesiic Catholicffi sumus pater, ul Doclores snper Doctores esse andeamus, ant judiccs super jndiccs. Patres qnos universa per
hoc nnuin ab
illis
: ;

tempore Pelagii ac Cadesiii contra eosdem caluniiiiis fallendum sese pra'bebai, durissinie prorsus habiiit. Pros[)i!r tamen in Clironico ad annum CDXii Hcrotem virum snnctnm appcllai, B. Mariini
discipuliim,
([ui, ait,

cum

Arelaiensi oi>pido episco-

pus pnesideret, a po[Uilo ipsins civitatis, insons et nullis insimulationibus obnoxius, pulsus est. Errorcs
illi

orbem

Ecclesia probat

(|iiornm commuiiioni nos


liicc

in lil)cllum retulerunt ex Pe]agii et Cselestii

adhicreie gaudcmus, danmabilia

esse dogniata

libris collectos,

sed

redactos in conipcndinm. His

dccreveiunt
cst
:

illis

probantibns nos obedire dignum


,

adjecere

tum
,

eos articulos, qnornni causa danina-

E\

Iiis
,

verbis, qiud fratres tni


colligi

Patres nostri
nullos
in

tns fuerat Ccelestius a Concilio Cariliaginensi,


eiiiim illos

tum

senserint

evidenler

potest
,

eo

conveiilu urbano praiter

Joaunem

adfnisse episco;

qnos HHnrius Syracusanus e Sicilia ad Augiistinnm miserat. Scripium idiomate latino


huiicce

pos,qnod
Orosins
,

tameii aliijui perperam credidere

cum

libellum oblulere Euloyo

Cffisaree

epi-

aliiquc (|ui in consessu erant, episcopos


,

scopo

qucm

antistitein aliis
,

tredecim DiospoIitan;e
Joaiuii Hierosoly-

Patres suos
4.

Joainiis vero episcopi Hierosolymitani

Synodi episcopis
mitaiio scm[)er
f/estis

ipsemet

etiaiii

1'ratres ap[)ellenl.

[)nrponit

Augustinns in libro De

Orosius

Causa Pelagii ad Innoccntium papam delata.


laline,

Pela(/ii,

ubi hujus Concilii Hisioriam narraex relatione translaiionis sancti

gncce Joannes Io(iuebatnr, sicut uter(|ne interpretis opus haberet, et neuter neutrnm inlelligeret. Qui vcro interpretis partes obcundas

vil. Coiicilii tein[tus

Slc[)liaiii

Protcmiuiyrisa Baroiiio hocanno recitatit, cctto coliigitur. Naiii prima revelatiofacta diem De-

, :

IWdCFXTII

Awrs
adiit. L)ie

I.

(riRisTi
10.

il.).

(.:<

cemli., |)osteriort//t'x, lcrtia dic xvii, Joaiines llicrosolyiiiis erat die xviii, ciiin

Tria alia capitula Pelagio oljjecla.

Ob-

euin Lucianus

jecliim et illnd Pelagio, lan([uain in suo libro scii|)serit


:

XIX, aut

XX
(|u;c

fodit Liicianns, inventisi|ue

Reliquiis

Lydam,

eadeni esl cuni Diospoli, perrexil, ubi


a die

[)ondit

Hoc non

Maluin nec in cogitationem venire . llcsita (losuimus, sed diximus debere


.

eral Joainies Synoiiimi a^^ens, et uiide rcdiilante

studere Cbristianum, ne male cogitet

E|)iseopi

diein xxv.

Quare Conciliiun
Pelagiiis
iii

xx Deceinb. ad

api^robarunt. Recitatum est et aliud, (juod et in suo


libcllo scri|)sit
,

XXIII celel)ratiiin.
8.

Regnum cadorum
.

etiam in Veteri

Pelagius Synodo. Ueros autein ac praesentem se Concilio sisiitit Lazarus co venire propter gravem alterius fcgriludinein non [lotuerunt. Al)erat siiniliter Orosiiis

Compaiet

Teslamento iiromissum
ibid. cap. 3)
est
, :

Ad

([uod Pelagius 'Aug.

hwretici

lioc

Hoc et [lerScrii^turas [>robari [lossibile autcm in injuriam Veteris Testanienti negant. Ego vero Scri[)tiirariim auctoritaliMii
regniim Altissimi
.

nec oniniiio iniisiiaam aderat,


obiret in Pelafjiuin.

(|ui

paiies

actoris

secutusdixi, quoniani in Proiilieta Daniele scii[)tum


est: et accij^ient sancli

Qnod non

sinc occulla

quadam
Augusti-

Synodns
libro

cons[)iratione factum vid(^tur,

quam

licet

dixit

Ne([ue hoc alienum est a fide Ecclesias-

nus ignorare non potuerit, tamen memorise tradendani non putavit. Joannes al) ei)iscoiiis rogatus, ea quae prtcsente se in Conventu Hierosolymitano gesta fuerant, exponeret, oralionem (|ua; ex parte ab Augustino citato refertur, bai)uit, qua non inodo Cbristi

tica.Pelagio etiam objeclum, quod in

eodem

suo

scri[)serit, [)osse

: :

bominem
te

si

velit, esse sine

peccato
dixerit

et

quod scribcns ad Viduain adulaturie


a|)U(l
|)ietas,

Inveniat
;

quic

nusquam

invenit,

locum
:

inveniat ubi(|iie [)eregrina in te se-

gratinin admitli a Pelagio


et

contendebat
in

verum
et in

dem

justitia

veritas

quam jam nemo


:

cogiioseit do-

etiam in Herotern

Lazarum,

Orosinm,

mestica

quosdam
pra'sidio

alios inveliebatnr.

Pe/agius \ero ioa\mis

amica fial ct Icx Hei, qua; ab omnibus prope bominibus conteinnitur, a te sola honotibi et
:

non contentus

conii^lures sanctissimos vi-

retur. Et iteruin ad ipsain


beatain
si jiistitia,

te

felicem et
est,

ros sibi junctos amicilia jaetitavit, multai-que antistituin, a ([uibus


stoias.

quae in ckIo tantum credenda


terris
!

eximie pra^dicai^alur, protulit Epirecitari,

apud
i|)sam

te

solam inveniatur in
post Orationeni

Et in alio ad

Quarum nonnullas curavit in Synodo


et

libro

in

quibus
9.

Augustini una

fuit.

nostri docens,

Domini et Salvatoris quiinadinodum debeantsancti orare,


digne elevat inanus,
et
ille

Tria priora capilula Pelagio objecla.

Tanat

ait

llle

ad

Deum

oratio:

dein lectus est libellus, in quo Heros et Lazarus


sententias Pelagii perseripserant. Interpretis opera

nem bona
,

conscienlia effundit, qui potest dicere

utebantur judiccs
gius ad
sibi objecta

latina; dictionis ignari

Pela-

Tu nosli Domine, quain sanctai mundae sint ab oinni molestia et


pina, quas ad te extendo nianus;

iimocentes et

iniquilate et ra-

responsiones eloi|uio grsco red-

quemadmodum
ut milii miserea-

debat. In his ([ure de libello recitata sunt, et objecta

justa et

miinda
tibi

lahia, et

ab oinni niendacio libera,


,

Pelagio, illud [)rimiim est


recitato

Nou

[)osse esse sine


)>.

qnibus oflero
ris

deiirecationem

peccato, nisi qui legis scientiam habuerit

Quo
r>
:

Synodus
is

dixit

Tii lioc

edidisti, Pelagi?
1

11.

Aliud Pelagii dogma.


6)
:

Ad

hoc Pelagiiis
lio-

Res[)ondit

(Hieron. Dial.

in

Pelagianos)

respondit (Aug. ibid. cap.

Posse quidein

Ego quidem dixi, sed non sicut ilU intelligunt non dixi non posse peccare qui scientiam legis babuerit: sed adjuvari per legis scientiain ad non [)ec,

canduin, sicul scriptuin


dedit
illis .

est,

Legem

in
:

adjutorium

niinem sine peccato esse, et Dei mandata custodire, si xelit, diximus; hanc enim possibilitatem Deus illi dedit; non autein diximus quod iiiveniatur aliquis ab infantia usque ad senectam, qui nun,

Hoc audito Synodus

dixit

Non sunt

quam

aliena ab Ecclesia qu:e dicta sunt a Pelagio . Adjecit

luni

Synodns legatur et aliud caiiituB.Etlectum est in eodem libro suo posnisse Pelagium, Omnes voluntate propria regi . Quo
episcopalis
, :

[leccaverit; sed quoniam a peccatis conversus proprio labore et Dei gratia possit esse sine peccato; nec per hoc tamen in [)osterum inconversibilis. Re-

liqua vero quaB subjecerunt ncque in libris nosfris


sunt, neque talia un(|uain diximus . His auditis Synodus dixit Quoniam negas te talia scripsisse, anathematizas illos qni sic tenent? Pelagins respondit Anathematizo, quasi slullos, non quasi haereticos siqnidem non est dogma . Deiiide judicaverunt e[)isco[)i dicentes Nunc quoniam [iro: :

lecto Pelagius rcspondit (Aiigustinus


gii c. 3)

Et boc dixi pro[)ter

de Geslis Pelaliberum arbitrium


;

cui Deus adjutor est eligenti cans,


i[)sc

bono

homo

vero pec-

in culpa est, quasi liberi arbitrii .

Quo
est

audito

e|)isco|)i

dixerunt

Neque boc alienum


:

ab Ecclesiastica doctrina . Item recitatum est(juod in libro suo Pelagius posuerat In die juilicii iniquis et peccatoribus non esse parccndum, sed icternis eos ignibus exurendos . Res[)ondit Pelagins

pria voce anatliemalizavit Pelagius incertum stulli-

loquium, recte respondens, hominem cuin adjutorio Dei et gratia posse esse sine peceato, res[)ondeat
et

ad alia capitula
Ii2.

Hoc secundum Evangelium


illi

dixi,

ubi dicitnr de

Dogmata

Ccelestii

Pelagio objecta.

Tum

ibunt in supplicium aeternum, justi aulem ia vitam reternam et si quis aliter crepeccatoribus,
;

objecta sunt Pelagio qu;e in doctrina Caele?tii disclpuli ejus referebaiitur invenla (.\ug. ibid. cap. 12) :
Adam mortalem factum, qui sive peccaret, sive non peccaret nioriturus esset. Qnoniam peccatum

dit Origenista est . est

Synodus

dixit

Alienum non

ab Ecclesia

, :

(;'i

l\"\()('i;\TII

ANN('S

]'i.

ciiiirsTi

/i1i

Ailjr

ipsnm

solniii lirFcrit cl n(in ^cniis


lul

lunnniinm.

vcrhis iiilnlissc

Pivq^tcrca ct

i()sa

gralia in

mea

qiioni.im Lex sic millit

rcpjnnm (incmadmoilnm Evr,n(,a'Iinm. Ononiam anti; niivcnlnm Clirisli Incruiit liomines sine pcccato.
ni.ti

vnlunlatc

(losita

esl.

sivc digniis fncrim, sive indi-

gniis. Si ciiiin per

Qiinniam

iiifanlcs

nnpcr

vincimnr
tia, ((luc

a (leccato

graliam ninnia facimus; quando nos nnn vincimur, scd Dei gra-

in illo statn sunt in


nc(jU(!

(|iii)

Adam

anlc |)r:cvaricanci|ue

volnit nos adjuvare


:

nmni modo,

et

non

roncm, Qnoniam
(T.tioncm Adae

pcr moi'tcm vcl [ircDvari[)er

pntnit . Et itcrnm ait


vinciniiis [leccata
a
;

Si

gratia Dei est, ((uando

omnc
ita

frcnus moriatiir,

rcsurrcctioiiem

('.lirisli

omne

}^enns liominiim rc-

jicccalo

ergo i()sa cst in cnl[)a, ((uando vincimur, qnia omnino custodire nos
.
i|)si

surpat

IJaT

nbjecta snnl. nl etiam a|)nd Caral) aliis

aut non potuil, aut noluit


n

Pelagins res[iondit
vidcrint qui dicunt
sic tenui,
:

thafiiiicni r.h Anrclii) ct

cum

i|)So c|)isco|)is

Hirc utriim CicIcsUi sint,


;

diccreiitnr andita
ct r.lia

damnaia. Diiinde oiijecta (jnaedam capilnia coiumcnioralione nominis


atiiiic

ea Ciclcslii csse

ego vcro
sic

nunqnam

sed

aiialhematizo
ci[)it

qiii

lenet . Synodiis dixit


ita verl)a

Re-

Augiistiiii

interposita, el i\uiv ipsi de Sicilia missa


iiii

lc

sancla Synodus
.

reproba condcm-

fncrant,

cum

fralrcs Catiiolici
|)er

iiiijnsmodi (|ua's-

tionihus tnrl);ii)anlnr, ((niljus

iil)rum ad Hila-

rinm Syracusannm scriptum idcm ipse responderat. Sunt aiilem isla Possc iinminem sine [)eccato si vclit, esse. Infanl(?s etsi non baplizcntur
:

(kim dc ((uinto capitulo lil)ri Civlestii Pciagio hiisset nhjcctum. quod affirmcnt uniim((ncmqnc liomincm omnes virtutes [)0sse iial)cre cl gratiiis; et anferaiit divcrsitatem gratiarum, qiiam
Apostolus docet
est a
riiiit
:

nantem

Pelagius res()ondil

Dictum

lial)erc

vitam .Telcrnam. Divites ba[)tizatos


si

nisi

omlia-

nohis, sed maligne ct impcrite repreliciide-

nilnis r.brcnnnticnt,

(|uid boni visi fnerint faccre,

non enim auferinins gratiarum diversitatem;

non
bere

repulari
.

illis.

nc((ne rciiiium Dci posse eos

scd diciinns donare


()crc,

Deum
:

ei ((ui fuerit

(lignns acci-

Rcspondit Pela;;ius
sine peccato csse,

hominem

De diclum
:

[losse

qiiidem
:

nmncs

gratias, sicut
dixit

est

supcrius

Ad
in

linc

Synodns

Paulo Apostolo donavil. Cousequenter et Ecciesiasde dono gratiarum, quae


.

de eo autem quod fnerint ante advcntuni Doinini lioniines sine pcccato, dieimus et nos, ((uoniam ante

tico seiisu

et i()sc

scnsisli

Sancto Ai^oslnh conlinentur


\\. Atia Ccehstii
libri

advenlum sccnndum

Cliristi

vixerunt ((uidam sancle et justc,

Scriplurarum sancfarum traditioncm. Reli(|ua vero et sccundum i()soruin testimonium a me dicta non sunt, ()ro ((uibns ep;o salisfacere non dcbco sed tamen ad satisfaclionein sanctiB Synodi, anatbcmatizo illns, qui sic tcnent, aut aliqnando tenuerunt . Post Iianc responsionem Synodus dixit
: :

Ciricslii

dogmala. ()ositum, objeclum

In
est,

vi

ca()itulo

Filios

Dei

iion |)osse vncari, nisi


fiicrint efrccli . IJnde
ne((iie

omni modo ahsque peccato

Ad

hrcc

praedicta

ca()itula

sufticicnter

et

recte

satisfecit (jrfesens Pela;j:ius,

anathcmatizans ea, quoe


est

non erant ejus


ret,

Objectum

Pelapio

quod

dice-

sccnndiim ijisnm dictnm est, Apostolum Paulum essc filium l)ei,(|ui dixit, non quod jam acceperim, ant quoil jani pcrfectus sim (Ibid. c. 18). In vii capitu'o, Oblivionem et ignoranliam non suhjacere peccato, qnoniam non secnndum voluntalem eveniunt, scd secundum necessilalem . In x capitiilo, Non essc lihernm arbitrium,
si

Ecclesiam hic esse sine macula et ruga . Ad lioc res[)ondit Dictum cst a nobis sed itn, quoniam lavacro ab omni macula et riiy:a purgatur
:

Dci indigcr.t anxilio;

qnoniam

in propria

volnntate liabet nnnsijnisque aut facere aliquid aut

Ecclesia,

quam

velit ita
:

Dominns ()crmanere
et nobis [ilacet .

Ad

nnn facere . In xu ca[)itulo, Victnriam nostram, non ex Dei esse adjutorio, sed ex libero arbitrio .

quod Synodns
sunt de libro

dixit

Hoc

13. Alia Ccelestii dorimata.


Coelestii,

Deinde
lalius

Qnod
toria,

inferre diclus est his verbis

Nostra cst vic-

objccta

((uoniam [iropria volnntate arma susccpimns;


,

contincalur, magis

quid in unoquoqne ca|)itulo secnndum pensnm. qnam seexeqnitnr;

noslrnm est quando vincimur, quoniam armari propria voluntate conleiniisinnis.


sicut e contrario

ciindum verba

((ua? ((uideni ille

Et de Apostolo Pctro (losuit testimonium,

DivinEC

sed tunc snbjicere omnia, qni lihellnm adversus

nos esse consortcs natiira)


dicitur
:

et

syllogismum facere

Pelarjiam dederunt, se non pntnisse dixernnt. Ergo


in

Quoniam

primo capitulo

libri Ca^lcslii lioc

scriptum esse

peccato, ergo ct

si anima non potest esse sine Dens suhjacet peccato, cnjus pars,

posucrunt (Aug. Ibid. cap.


Pelagins res()ondit

13)

Quoniam

plus
est .

hoc

est

anima, pcccato ohnoxia


:

est . In xiii capi-

facimus, qiiam in lcse et Evan;;clio jussnm


:

IIoc ((uasi

noslrum posnePrirceptnm

rnnt; dictnm est vero a nobis

secundnm Apostolum
dicit
:
:

Qiioniam poenilentibus venia non datnr secnndnm gratiam et miscricordiam Dei, sed sccnndum merita ct laborem eoriim, qui [)cr jiccnitulo dicit

de virginitatc

de qua Paulns

tenliam digni fucrint misericordia


i;>.

Domini
stii

iion Iiabco . Syiiodns dixit

IIoc ct

Ec-

Pelagius ahsnhitioiiem

siiffiiraliis csl.

His
lecta

clcsia reci[)it . Hiiic ohjiciiintur Pclagio aiia Ca^Ieca|)itnla cai)ilalia.


:

recitatis

Synodus

dixit

Quid ad hiec qurc

in tcrlio ca[)ilnlo scripsisse


et

Cajlcstiuin

Cratiam Dci

adjiilorium non ad
(Ibid. c. 14)

snnt capitula dicit pra'sens Pelagins monachus ? Ilnc enim reprnbant sancta Synodus, ct sancla Dei
Ciilhnlica Ecclesia. Pelagius respondit (Ibid.c. 19):
Iterum dico, ((uia h;cc et secundum ipsorum testiinonium non sunt niea; pro quibus, ut dixi, satisfactionem non debco quac vero mea esse con:

singulos actus dari, sed in lihcro arhilrio esse, vel


in legc ac doclrina . Et

itcrnm

Dei

graliam secnndum merita

iiostra dari;

quia

si
:

pcc-

catoribus illam det, videtur esse iniquus

et his

INNOCENTII ANNUS 14.


tVssus
dixi

CHRISTI 415.

65
Hieronymo enim quo scripta
esset,

sum,

lunec

recta essc
,

afnrmo

quoi autcm
sanctic

Diospolitance meminit scriptonim ab

nnii

c^se

inea
,

sccuiuiiun judicium

advcrsus Pciagianos,

niliii

oinniiio cviiicil. Si

Ecclcsim rcprolio
doctrinis.
crc(io,
tliolicic

nnaliiema diccns onuii coiitra-

ordo

iste

pra-judicium faciat tcinporis,

venicnti el coiitradicciiti sanctic Ecclcsiic Catiioiica;


Ej^^o

sint singula, (piic receiisentur

Opcra, Diospolitanam

eiiim in unius snl)staiitia' Trinitatcm


saiictic (la-

Synodum
dixerit
nit,
:

Eiiislola

ad Ctesipliontem secuta

et

oninia seciuKium doctrinam


:

Innocentii sciitentia pra^cessisset, quod

Ecdesia;
sit

si

iinis

vero aiiena
:

ai) liac sapit,

hanc enim ante


ct

nemo sane Synodiim Prosper memi(|Uil'

anatliciua

Synotiiis dixit

Nunc

qiioiiiam

illam postca. Pari eadeuKiue ratione Socrates,

satisfactnm cst nobis iiroscciitionibns prirscntis Pelagii

Sozomenus,
ris

Tlieodoretus

prius contigere,

monaciii, qui

quidem

piis

doctrinis con?entit,

saepe posteriori loco referunt, et ad rationem

tempo-

contraria vcro Ecciesiae fidei reiiroiiat, ct analhematizat,

tholicic

comniunionis Ecclesiastica; eum esse, el Caconfitemur . Pelagiiis ita(|ue per crebra incndacia dainnalionem declinavit, niissisque in provincias Epistolis sua dogniata approbala fiiisse non paucis persuasit. Quare sanctiis Hicronynuis
Epislola ccu, alias xxiv ad

quem in suis narralionibus servant, nullum certum argumentnm deduci potest.


ex ordine,
17.

In

iis

Aufjnstinum

laiulat.

Hicronymus
et

servata Socratis consuetndine, (|uod diceretur, vel


dici

posset,

exponens, Attici ct Critobnli nomina


Catho-

iiiduxit

secum luvicem disputanlium, ut


qua
fieri

Aiypinm
ail
:

et Aujiiistinum,
.4/;-

licre sententiaj, et

adversariorum dicta exponerentur


posset brevitate ac daritate. In

quic inter Angustinianas legitiir, Io(piens de

majori,
illis

niann Celedensi Pelagiano,


miserabili
in

Qnid([uid in

iiia

Dialogis variis ScriiiturajSacra? locis Pelagianos

Synodo Diospolitana
.

dixisse se dencgat,

inse^iuitur

Hccc Synodus tamen ab Augnstiiio aliisque celebratur, veluti prinia de iiac


Ihxresi

hoc Opere profitetur

Hieronymns. Divinam gratiam commendans atque vanam hicreticorum a[iatliiam jugulans.

Dc peccato
sententiam
posuit
:

originali suain
liis

EcciesiiB vicloria,

cum tantum

al)sit, iit in

verbis, quibus

tanlum in fine libri tertii Opus suum claudit,


vir

ea absolu us fucrit Pelagius, ut potins sno scniet ore damn.irit, quod frequenter Peiagianis cxprobrat

Scri[)sit

duduni

sanctus et eloquens

Augustinus.
t6. Hiernvymus tres librns Dialofj. adcersus Pelagium scribit. A num. 25 ad 31. Hicroiiymus

episcopus Auguslinus ad Marceilinum, qui postea snb invidia tyrannidis Heracliana? ab hffireticis in-

nocens cirsus
zandis, etc.

est, duos Iibros de infantibus baptiQuare concliidit novo sibi labori su-

in Epistoia ad

Ctesiphnnlem, coinmodius

se
,

plura
et

contra Pelafjium scripturum proiniserat

hoc

anno promisja iirastitil, tribns Dialogonim liiiris adversns Pelagium in Incem emissis, idque paulo anteSynodum Diospolitanam intcr diem xx et xxiii mensis Dccembris celebratam, ut rccte cardinalis
Norifjus landatus cap.
Dissert. vi

[lersedendum esse, ne sibi ilhid Horatii objectetur In sylvam ne ligna feras : aut enim dicturum se, inquit, eadem, qnae Aiigustinus ex superfluo, aut si nova, a clarissimo iiujenio occupata esse meliora. 18. Pelagius sese absolutum fuisse jactitabat. A num. 31 ad 33. Augustinus librum de Natura

et

Garnerius citatus in observarunt. Orosins enim in Apologiii.


7,

et

Gratia hoc anno


11

in

liicem emisit, ut superiori

num.

ostendimus; Pelayius \ero publicationem


in

quam
vit,

post Se|)teinbrem contra Peiagiiim publica:

eorum, quaj acta fuerant


sirn

Synodo Diospolitana,

de Hieronymo scribit
coliata in

Siiniiitcr et in

lil;ro,

prajvcrtit Epistola vanilatis plenissima,

quam

pas-

quem nunc
confutat
.

modum

Dialogi altercatione,
litfcris
ait,

disseminari oinni studio curabat


alia id

ac jactitabat

IdemqueHieronymusrespondcus
acceptis
:

inter

quod
et Dei

dixerat,

posse iiominem sine


faciie

Augustini per Orosium


Dialogo,

Cerle,

in

[)eccato

esse,

mandata
ille

custodire,

si
:

quem nuper

cdidi, tute beatitiidinis, ut di-

velit. XIV episcoporum sententia

gnuin

Orosius autem mense Decembri iter in Africam maturabat, et initio statim anni sequentisin Africam navigavit. Inciioati
.
illi ante flnein mensis Juiii cum Orosius in Conventu presbyterorum die xxx Juiii laudata verba

fuerat,

recordatus

sum

Qua? scntenha

inquiekit

comprobatum apud Augustinum

lib.

de gestis Pelagii pag. 219, contradictionis os confusione perfudit, et omnem in malum conspi-

libri

protulerit, similiter et in libro, etc.

Cnmque

in

suo

Opere nullam mentionem

Hiernnymus Diosiiolitaiuc Syiiodi, cnjus non minus quam Carthaginensis sub Aurelio meminisset si jam cclebrata esset; imo cum sermo fiat in eodem 0|icre de im\)Oi,\\.oi\ Joaime parlibus silentii), proculdubio Diafaciat

ranlem societatem ab inviccm separavit .Sicque divinam gratiam, quam in Synodo confiteri coactus fuerat, silentio priclcrmittcbat. Addebat hic et vocem istam facile ; cujus mentio nulla in Synodi
gestis.

logi

absoiuti

sunt,

eo temporis intervallo, qnod


et

19. AuQustinus scribit ad Joayinem EierosolyQuoad E|pistolani AuQUStini mitanum dePelarjio. ad Joannem episcopiim Uierosolymil.anum ordine CLXXix, aiias cclii, ea anno se |uciiti data. Nam, ut

inter

Convcnlum Hierosolymilainim

Diospoiita-

nnm
XXX

Coneilium iiiterjectum est, sciiicel inter dicm Julii, et xxiii Deccmbris. Qnare perperam Ba-

observant Patres Bcnedictini, Diospolitanir Synodi Gesta nondum receperat Augustimis, cum Epistolain illam Juaniii

ronius

DialogcspostSynodum Diospolitanam elucubratos. Nani quod auctijrem citat Prosperum, qui post mentionem faclam Synodi
'25

num.

tradidit, iios

num.

perferen(.lam dcdit, ut Ii([uet ex Sed jam viderat conscri[itam a Pelagio, atquead Africanos istorum Gestorum loco transmissam Apologiam quamdam, qua se ille ad Herotis
7.

TOMUS

VII.

66
et Lazari objecta respondisse

INNOCENTII ANNUS 14.


jactabal;scTippcrak|ue

CHRISTI

/115.

jam

Ai/gttsti/ms alteram ad
i)ost

Joannem Lpistolam su
non

iit ibidem mim. 14 ostendimus. Locuti eliamsumus de lcge Cod. Theod. 06 l)e hcercticis, Heracliano

per eade;n causa,

Orosii reditum, ut videtur.

coiniti

Africa)

inscripta, el

ab Honorio imp.
aniio cdxii,

lioc

Quippe nuni.

rescripta sibi a Joaune credit

annodata. Qiiare vidcnda


(iedit

i\\\di

reddila, cjuod ipsi perlator defuerlt Joa/;;/? /l/^;/"stuiiis transmittit,

diximiis. Deiii^iueTlieodosiusyunV/. kale/id.

num. 18 Novemb.
adversus

et

scriptum a Pelayio de viribus

legem Cod. Tlieod. 57 De

ha'reticis,

NaturcTE

librum, et

suum

de

Natura

et

G/'at/a,

Moiilanistas, (|uos prohibet coetus agitare et clericos

quem priori isti rcfellendo lucubravit. Denionstrat illum in suo libro plane diversa tradidisse ab iis,
quaj a se in Diospolitano Concilio responsa asscreret

creare, jubeiis ut
riis

Ecclesiis

eorum Ecclesi;c una curn DonaCaOiolicorum addicantiir. Et haec


terham dedit
aiiiio

seciinda est Theodosii jiin. in Montaiiistas constitutio,

Petitdenique a Joanne, ut vera cjusdem Concilii Acta ad se dirigat, non uni sibi, sed aliis (|uo(|ue plurimis ejiiscopis, a (juibus illa etiam expetereulur , gratiam facturus. Quare
Diospolila/ium die xxiii mensis Decembris currentis anni absolulum fuerit, banc Epistoiam anno sequenti dalani esse necesse est, ut
etiani recte Garncrius in dissert. vi.

in chartula defcnsionis sua;.

adveisiis quos

cdxxviii, ut

iiifra

videbitur.

cum CnnciUu/n

23. Ataulfus Gothorum rex occiditur. Ad num. 59 et se(](|. Baronius Ataiilti Gothoriim regis mortem recte consignat. De eo Idatius iii Chronico

ad aiiiium .\bialiaini mmcdxxxii, qui kalend. Octobris hiijus Chiisli aniii inchoatiir, ail
.

Ati.ulfus

Patricio
51.
liliai

Conslanlio

20.

H/jftatia occiditu/'.
,

num. 48 ad
pliilosoplii
lib. 7,

Hispaiiias |ieteret,

Narbona per qiiemdam Gothiim apud Barpulsatus


,

ut

relicta

Hypatice Alexandrina!
13, consignal

Tbeonis

cinonam
pace

inlcr

familiarcs
iii

fabulas jiigulatur.

Cui

mortem Baronius boc anno


:

ex Socrale

cap.
dtli-

succedens Wallia

regno, cuni Patricio Constanlio

sed cuin Socrales

annum non

mox
et

facla, Alanis, et

Vandalis Silingis,

nierit, audieiulus

dum

Tlieopbanes anno Incarnat. sccunAlcx. CDVi, qui kaleiid. Se|)lcmb. aiiui Ciiristi
ubi
ait
:

sitania

Iketica

sedentibiis adversatur .

Scplenibri liiijusanni Alaulfiis

LuMense occisus. Auctorenim


in

CDXiii incboalur,

Hoc anno

ll\||)atiani

Chionici Alexandrini snb hiijus anni coss. scribit

Theonis pbilosoiihi filiam in Philoso|)hite sludiis exercitatissimam violcnto morlis genere nonnulli
sustulerunt .
21. Judceoriun insoleutia legibiis Theodosii

Mense Gorpiteo Vll kalend. Oclob. die Veneris

nuntiiis allatus est de caede Ataulfi Barbari, in par-

per.

repressa.

im-

hbus superioribus ,scilicet Hispaniarum. Hoc vero anno feria sexta in diem xxiv Septembris incidit.
Jornandes de Keb. Get. cap. 31, eum etiam Barciiion:r occisum tradit, tertio anno postquam Gallias Hispanias(|ue domuisset , ideoque anno CDXii Ataullus in Galliam venerat. Isidorusin Clironico Ataulfo

Idem Tbeophanes anno


:

cdviii

secundum

Alex. qui kalend. Septemh. bujnsChristi


ait

anni inchoatur,

Hoc

Christianum ad

Immum

aniio Juda^ puerum comprehendentes, ludi-

briis exercendis, ac Crucis deridendaj

causa

pucrum
iiiter-

aniios regni sex attribuit, quos ab Alarici morle deducit. Porro ex his locis inter se
collatis

eumdem
fecerunt
:

de ligno suspendentes, cniciatibus

apparet

de quo imperalor certior factus Judaos dignis suppliciis ultus esl. Hinc cum Juda;i per

Idaciuin aiinum a kaleiidis Oclobris exordiri.


24.

Wallia succedit Ataulfo.


sibi

Olympiodorus
:

temiiora Cbristiana; religionis incrementis indolerent , varia) sequentibiis annis adversus eos constitutiones datae. Tbeodosius lioc anno dedil
hffic

singularia (|ua3dam de Ataulfo

narrat

Adaul-

phuni, imiuit, nato


dosio iioinen dedit,

e Placidia filio, cui

Komanam
Verum

Theoamplius Bempubli-

legem. 22 Cod. Theod. De Judceis, idque Xlll kalend. iVovemb. qua Patriarcha) coruiii Gu/nalielis

cam

aniare videbatur.

Constantio, ejusque

asseclis repugnaiitibus, ejus et uxoris Placidiifi (pacis ineundie)

audaciam reprimit
ei

et (|uia

(lignitate

Praifectura}
est,

conatus frustra fuerunt.

Exstinctum

honorariie qua cohoneslatus fuerat, abusus

eam

adimi

jussit, vetuitque

ne novas Synagogas condi


legibus vetituin fuerat

autem postca infaiitcm vehementer uterque parens luxit, argcnteaque capsa condilum Barcinonem in
templo qiiodam sepelierunt. Interficitur deinde et Adaulpbus ipse (dum equos suos in stabulo, de more, conlemplatur) a Gotlio quodam ejus domesbco. Dobliii nomine, etc. moriens Adaulphus fratri
suo
si

curaret,

quod jam

ci

aliis

quin

et in solitudine

positas

Synagogas dcponere

si sine sedihone possiiit deponi. Praeterea quia hic Patriarcha inter Christianos et Judaeos judicare praisumpserat, id ei de cicteroinlerdicitur,

jiibet,

iiijunxit,

Placidiaut (Honorio) redderetur, utque


pofsent,

ac proinde

si

qua

inter Christianos et Judajos

sit

(juo

modo

Bomanae

sibi

gentis concor:

conlentio, rectori iirovinciie h;cc cogniho attribuitur.

diani (Golbi) socielatemijue conciliaient


cessit Sari frater

at

qui sucac vi,

Ad

bffic

idem Ga/naliel ut

Chrisliani aliique

Singeiichus (studio
,

pc.iiis

circuinciderenlur curare ausus fuerat, quod eliani

quam
priori

successione

aiit

lcge
vi e

creatus)

Adaulphi e

hac lege omnino proliihetur. Denique Christiana mancipia a|)ud se relinueiat, et hos Ecclesiae iiiancipari jubct Theodosius jiiiiior.
ad 56. Pukheria aiuio supcriori Augusta a Theodosio fratre nuncupala, et in consorlium imperii adscita,
fit

conjuge liberos,

sinu Sigcsaii episcopi

abreptos, occidil; atqueipsam Placidiam reginam,in

22.

1'idclieria

Aurjusia.

A num.

51

Adaulphi una cum

scilicet contiimelia;n

pedibus ante

equum

c;ctcris caplivis

anibulare coegit, id(|ue

toto ilio sjiatio, quud est ab Urbe ad duodecimum usque lapidem. Septem ille dies cura imperasset,

INNOCENTII ANNUS 14.


inlcrcinpUis
est, et Gotlioriini

CHRISTI 415.

67

dnx Valias

constilni-

et f(i'ds

cnm

illo

pepigisse, idcoque errasse Pros-

tur. 1'liilostorj^ins lil). I^, nnin. 4, refcrt Adanlphiim, (|nando Placicliam sponsani acccpit, rciuidiassc priorcm nxorem, c\ (|iia proimle nali erant
illi filii, (lc

periini in Clnoiiico (|ui Altaliim

boc anno Golbis


est,

reddiium
liac
iii

scribit;

manifcstuni enim

majorem

re Pbilosiorgio, quain

Prospcro fidem ba-

(inil)us

lo^iuitnrOiympiodorus. Baronius
4,

beiidam.
26. Constantins

anno cdxiv, nnm.


cinone

refert cx

Ambrosio moralc

Placidiam ducit uxorem.

Adaulplii E|iit.ipliium, in ([uo dicilur conditus Bar-

Caeiernin Consiantiusanno tanlnin cdxvii Placidiam

ibidem Adaulplii ca^de narrata, Exindc Barbari foedus cuni Honorio percusserunt. ct PiacidiaMi sororem alcjuc Altalum imperatori Honorio tradidernnt, cnm prius ipsi annonas ab imperatorc, ct partc^m Galliicad agrosexcolendos
Pliilosiorfiius

25.

cum sex tiliis. Pax Gnthonim cum

uxorem
Hoiiorio imperatorc.
ciTiiti

duxit. Scribit cniin

Olympiodorus

Ho-

noriiis Augiistus

Xl

et

Constaniius iieruin consules

ait

ciliant.

(anno neinpe cdxvii) Placidiic nuptias conSed has ipsa iiui)tias cnin vehemcnier de,

trectaret

effccit

ut

ipsius

fainulis

indignaretur

Constantius.

Tandem
,

nihiiomiiius ipso,
ipsain

latnin iniit die

manu

quo consuarrcptam Honorius


.

accepissent . Audicndus etiam Olym|iiodorus,


scribit
:

()ui

impcrator frater cjus invitam Constanlio in manuin


tradit,

Enplutius Magisiiianus ad Valiuui (seu


mitlitur, c|ui
rcciperct.
llla

nnptiicqne splendidie celebrantur

Qiiare

Waliam) Gotbornm prccfcctum


foedcra
inirct,

pacis

Placidiamcjue

vcro

Prosper^iuando sub sequentis anni coss. tradit Placidiam a Wallia Honorio reddiiain, cjnsque nupiias

conniiode rcccpit, missac|ue Irnmcntatione sexcen-

torum niillinm^ Placidia Euplniio tradita, ad Honorium fraircm reniiltitnr . Jam antea Atauifo c|uacdani frumenli transmissio fnoinissa fuerat
,

c|na;

Constantinm \womereY\, res duobus annis gestas epitomafornm more uno tenore rccitat sicuti et Idatiiis in Chronico, qui anno Abrahami mmcdxxxii ci inoriem Atanlpbi, et conjugium Placidise cum
;

quia

ei

pradiiia iion fuit,

buiic Placidiic retinendai

Constaniio rccilai.
27.

prirjlexium Alaulfus babuerat,


teste.

eodcm Olympiodoro

Lex Honorii adversns

ritus Gentilitios.

Quod vcro

ailPiiilostorgins, Go^Aosporiioiicm

aliquain Galliarum ad inbabitandnni adcplos, anno

Honorius /// knlend. Septemb. emisit legem 20 Cod. Tlieod. De Pnganis, qua ludos Geniilitios per
Africain

CDXix quo illud contiiiii, cxplicabimus. Cicterum

nominatim permiiiit, sed jubei sncerdoad proprias civitates reii

pax Romanos
cita,

iiiter

ei Goibos,

non boc anno, nt


iii

talrs Africae, posi sacerdntales in Meiropolitams urbllius ludoriim cdilioncs,

recie Biironins iium. CO ei sc(p|., scd sc(iucnii san-

ut non solum Cassiodorns et Prosper

Cbroaii,

dire. Eraiit sacerdotales,

(ini

sacerdoiio provin-

nicis, sed

ctiam Orosiusaflirniani. IsHistoriam aiino


infra

ciicfuncti fiierani. Qiiod factuin pniat Gothofrcdus


in Inijus legis

Cbrisli

cdxvu absolvens, ui
et

videbimus,

Comineniario, ne sacerdotalibus huei infnlis in

Walliam Golhoruin regem cnin Bomanis piiccm


pepigisse,

jusmodi
tiani-i

cum purpuia

urbibns Chrisei sola

Honoiio imper. Placidiam sororem

diu consislcntibus, non taninm iliiciinm quid


ipsorura anle ora Ecclesiarnm et fidelium
ct

reddidisse, (|nai dicit facia

anno

Chrisii cdxvi,

coniigise, osteiidit

anno snperiore, ideo(|ue quod snb illiiis anni inilium lcx nlt. Cod. Theod. De infirTlieoilosio

moliendi ansa prKbcretiir; veruin


piiEseiitia diiitiiis

urbiuin Chrisiianarum
principis
qiiasi

Metropolitananim veluti
foedaretur,
et

mandis

his qiice sub tyrannis ; dicitiir eniin d.da

Caribaginensis adspectus

RavennfE kalend. Mart.,


ladio coss.,
scil.

Avg. VII

et

Pal-

religio conianiinareinr, cui rei

pracsiat ali-

tisjani rcbus

anno cdxvi. Ea constitutioiie pacaHonorius criininum iinpuniiatcni iis concedit, qui se ad depricdandnm cnin bosiibus

quod argumcntum canon lx Codicis


terea

Africani. Prse-

simulacra a lavacris ct
,

iiublicis

adspeclibus
,

scparari

deponi

seu dilui jubcntur

simulacra

conjunxerani. Ex qua deduciinr, jam ante kalendas Marlias anni cdxvi paccin cum Gothis faciain fuisse,

scilicct sacnita sacrificiis, id csi, sacrificiis coli solita


:

simnlacra eniin in pnblicis locis passim occurciiatus.

magisque confirinantur qua? diximus Atatdfnm neinpe currenti anno interiisse, et Vandalos siib
fniein anni cdvi Galiias intrasse.

rebant. Sed de aliis in eadein lege memoratis lcgen-

dus Goihofredus
et

Pro?per cniin in
,

28. Translalio reliquiariim .losephi filii Jacob,

librornm de Provideniia Galliain et a Vandalis et Goiliis per aniios decem depopulatain tradit et casiella rnpibus, oppida moniibns priraliis, urbes inagnis tluminibus iinpoPiiEfatione

Zacharim patris Joannis

Baptistce.

Auctor

Aqniianiam

Chronici Alexandrini, qui Theodosium jun. quin-

dccennalia cxhibuisse nos edocet, tria eiiam


indicia profcrt, (luoruin ope quae annis

eorum
:

hujusmodi
Constan-

sitas,

Barbarornm dolisaut

virfuti paiuisse;

abanno
dictis

solemniis dicaiis

fieri

solita

erant

intelligimns

quippe CDVi exennte ad CDXviinenntein anni (hicem,


scilicet

Eodem anno

dedicaia cst Ecclesia

magna

utrimque incompleti interjiciuntur. Ex

tinopoli,

mense

Gorpiaeo, VI idus Ociob. die


rcliquiae Josephi

Domi-

Walliam, cujus initium Baronins ia annnin seqnenlcm differi, hocannoregnum iniisse; cum die xxiv Sepicmb. Atanlfi mors nuniiata fiieliquet primo,
rit, et

nica, iranslaiaecine snnt Constaniinopolim

per scaJacob, et

lam Chalcedonensem

filii

Zachariae patris S. Joann. Baplista!

mense GorpicEO

Sigejicns

inierierit.

qiii ei succcssii, iiitra paucos dies Liqnct secundo, anno sequeiiti Goibos

Placidiam

et

Attolnm Honorio imper. reddidisse.

VI non; s Scptembres, die Sabbati gesianiibus pignora in duabus arcnlis Atiico patriarcha Consianiinopolitano.et Mose Antaradeno Phcenicis cpiscopo,

68

INNOCENTII ANNUS 15.

liac

CHRISTI 416.
voce legendtis DucangiusinGIossario mediae

sedeniibiis ipsis in Inirrichnliis, qnir, in


clefia (leposiieriint,

magna Ec(]iio(itie

De

pompr.m

iinrcodeiile Urso iirbis

ct iiifimai latiiiitatis.

pracfecto ciim

iiniverso

Seiiatii.

Deilicala

29. Dedicnlio Magtico Ecdciicp


leos.

Cowtantinopoa Gonstaiitiiio

statua est aurea, in Senatu, impcratoris Tlieoclosii

Magiia

illa

Ecclesia

primum

Augusti ab Aureliano itertim pitefecto prtctorio et patricio .Verum locus corruptus est; Gorjiin.

Mngno

a>diticata fuerat, et postea a

Constaiiho ejus
s^ed

hlio ad majorein

ampliludinem pcrducla;

cum

piceus

sed Se|)teiiibri nostro non Octobri respondet, ideocjue loco VI idus Oclobr., legendum pridie idtisSe/jtembr., cuin (juo feria prima hoc anno
eniin
,

coiiflagrasset aiiiio, (|iio saiictus (>lirysoslomiis in

exilium

acttis,

jiosliiiodum a Tlieodosio jiiiiiore res-

taurala est et ab Attico episcopo CP. hoc


cata. Cnntlagravit

anno dedi-

concurrebat. Pra^terea loco

?ne7ise

Gorpiceo, Vi

tio-

tunc

et

Senalus,

uti

iiariat Zozi-

nos5ep<.,legendiim

w/e/(se

UyperberelCRO, VJno)ias

mtis

lib. 3,

pag. 801, qui

cum

inslauratus fuisset,
Tlieodosii jun.
solitas, osten-

Octabr. Hyperbei-etapus

enim Octobri respondet,qui


:

posita in eo fnit aiireas


eiiiiii

imago

pectoralis

habet nonas VI, non vero niensis Septeniber et denicjue Reliquiaruni translatioiiem dedicatio Ecclesia3 praecedere debuit. Porro burrichales, seu burichi sunt equi -breviores et adniodum viles, (|ua3 vox

staltias iu

Senatu eiigi

duiit ilke, qua; el Honiaj et Constaiitinopoli

Sym-

niacho viro consulari erectce sunt Gratiano imperaiite.

ab antiquioribus etiam usurpala retenta


Gallo-Provincia, et
aliis

est in

hac

30. Obitus Tliermrmtice uxoris

Honorii imp.
III

()uibusdani

Galliffi,

sed tan-

Renuntiata mors

esl Theriniintia; imperatoris

Ho-

tum ad

asellos signilicaiidus,

quos \u\go bourriques

norii Aug., conjugis inense Panffiino,

kal.

Au-

Pauhnus iii Epistola xxix ad Severum, ahas x, num. 1"2. asellos et biiricos dishnguil, aitque Melaniam scniorem ex Oriente Romam venisse macro et vihore aselhs burico sedenleni
appellant. Certe

gusli, feria VI , inquit auctor Clironici Alexandrini

sub

liiijus aniii coss.

Erat Tlierniantiaalleia Honorii

inip. uxor, et filia Slihconis, sicut fiierat Maria prior

ejusdem imperatoris uxor.

INNOCENTII ANNUS

15.

CHRISTI

416.

1.

Concilia

Carthaginense
celehrata.

gnando fuerimt
decimo quinto

et

MHevitanum

nocentium papam scriphs,


ad
eas
redditis
:

Quadringentesimo

etaliis ejusdem Ponhficis possumus perspicue intelligere.

Christi

anno Tlieodosius .\ugustus

sephmum
dium
:

consulatum, collegain nactus Pallaquo adversus Pelagianos celebratum est


adiit

paulo ante celebratam esse Atque ilhid primum Synoduin illam Cartliagine, postca vero islam Milevi,

inde aflirmari posse videtur,


Concilii ad
tiiie
'

dum

in litteris

Concilium Carthaginense, ubi Pelagius aique Ca;lestius liseretici

Milevitani

Innocentium ha-c habentur


ad sanclitatem tuam de

damnah

sunt. Ilcm(|iie aliud

eodem

expressa

iii

lla;c

anno Milevi in Numidiaadversus eosdem Concilium habitum est. Ex ambabus Syiiodis ad Iniiocentium

Concilio Niimidia! scripta direximus, iniitantes Carth.igiiiensis provinciie

coepiscopos nostios, quos ad

Romanum
sunt.

Pontilicem

lilterae

Synodales

scriptae

Sedem

Apostolicani,

quam

beatus illustras, de hac

Dicturi

cum simus

de utroque Concilio

Iioc

causa scripsisse comperimus. Ha-c ibi. Et ne putes, quas citant Pativs litleras Carthnginensis Cuncilii,

eodem anno, eadem (jti0(|ue ex causa celebratis, primum omnium, ex inslituto, temporis ratio fir-

alias vohiisse intelligere ex

aho Concilio jam

diii aiile

pra'sentem

annum

datas, ac proiiide

non

manda
rasse.

est,

cuin

liac in re

pleros(|uc sciamus ercertiiis

Ut igitur abs(|ue ambigiiilate certo

hoc anno iilud celebratum fiiisse, sed eodem ferme tempore accipe quod Iiinocentius [)apa ad eos
:

asseramus, hoc anno utramtpie

Synodnm

in

Ahica
'

habitam, alteram Carlhagine, Milevi alteram, iham prius, hanc vero posterius; ex dictis litteris ad In-

k\\A Aug.

ep. ixxxii. et lom.

ep.

Rom. Pont.

inter epist.

Innoc.

INNOCENTII ANNUS 15.


rescribcns affinnat, niminini perciiinilcni lcgatum

CHRISTI 416.
*

69

excusuin
diei

in

cnjus exordio pra^fixa habcfur nota

episcopiim ab ulratiiie Syiiodo, Carlliogiiiensi scilicct et MilevilaMa, sc liiteras accepisse. Aileiiim


'

et consulis, (jua) cst prioris Milevitani Concilii, (ut

ciii iiiteifuit

vidimus)

Aiireliiis Cartliagineiisis

Frateret coepiscipiis

nosti^r.iiiliiis ilileclionis

vesfidei

episcopiis, ct Ccctera (lutc lu.bentur,

us(|ue ad

illa

tra; litteras,

quas ex Milevitaiio
eliain

Coiicilio

cnra

veiba

Ideoque pariter
s

(piai

vero luec scquiin-

propensiore
llir.giiiensis

niisislis, niihi iiiopiiiaiiter ingessit.

Car-

tnr Ada, huj!


cilii,

de (pio agimus, sunt Milevitani Con:

Syiiodi

(|ueiel;e

pariiis

scripta

usiiue ad

sulijiiiigeiis, elc.

Ivictum nanupie esse videtiir, ul


liis

sequuiiliir
reiit

octavum canoiiem reli(|ui vero qni ad liiiem us(|ne, divcrsorum esse afipa:

Aurelius Cartliaginensis episcopus de


pseril ad

(puc de-

Conciliorum Afiicr.norum canones

ipsam(|ue

creta essent in Concilio Carlliagiiiensi litieras scri-

[iomanum

Pontitieem, jiisserit(|ue Jiiliuin,


iii

ad linem aiipositam subscriptionem longe diversam iiomina legerit ab boc Concilio Milcvitano (iiii
,

qucm

ad eas peiierendas legavit eiiiscopuni,

Nu-

niidiam proficisci, et e Concilio eliani Milexilano,

episcoporum qui Iiuie Syiiodo inlcrfuerunt, iiitelliget adeo ut unum videas corpus ex diversis niem:

quod eadem ex causa colleclnin sciebat, alias accipere ad eiimdcm Innoceiilium papam lilteras. 2. Cum igilur ex liis appaieat, eodem rernie tempore, eodemque anno duo liicc fuisse in Africa
Concilia celebrala, ]viulo tanien ante Milevilanuni

bris esse

compactum, cujus
siiit

capiit,

pedes

et

reliqua

membra
nata
:

ex

aliis diversis

corporibus coin[)agi-

qua;

nisi

quis aceurate |)eis|icxeiit, in

amba-

ges inextricabiles et nodos insolubiles incidat necesse


est.

Cartbagineiise

ut lioc ipso anno sub diclo eonsu-

4.

Occasio celebrandi

Conciliiim

Carlhagiet

latu Tlieodosii atque falladii

eadem

esse babita af-

neuse, et acta in eo adcersus Ccclestium

(irmeinus, inde evidcns suppetit argumentuni, (|uod

gium.

His
,

Pela-

igitiir elucidatis,

jam de

ipsis

agamus
:

Innocenlius papa,

liis

rcceplislilteris

Synodalibusad

Conciliis

ac

iirimum de

Carlbagiiieiisi

ciijus
fiiisse

eosdem qui dederant rescribens episcopos mense


Januarii anni sequentis subconsulatu Honorii atque
Constanlii, demoiistrat
habitas,
peril
:

quidein celebrandi caoccasioantesu|ipedilata


(ut vidinius) profectus

viiletur;(|Uod Oros-ius prcsbyter, qui annosuperiori


iii

bocanno dittas Synodos csse ex quibus boc anno eam legationem acceid enini (lua; reddit;e

Pala;sbnam ad

S.

Hierony-

monstrant

sunt ab
,

i|iso

Innocentio ad Concilium Milevitanum


et

cum

datic

mense Decembris celebratam viderit Synodum Dios[)oIitanam in qua scisset Pelagium, cum dccepisset involiicro verborum epinium, cuni
ibi cssel,
,

habeantur sexto kalendas Februarii, dictis Honorio Constantio consulibus quos constat sequenti
,

scopos, ab eisdem fuisse absolutum, et in


nicationein acceplum,adversus
S.

commu:

quem

pariterscisset
ipse,

anno eo munere insignitos. Unde ex his aflirmari posse \idetur, ufrumque Coneiliiim, primuni CarIhagine, deinde Milevi autumnali tempore celebratum ex quibus ante liiemem legatio inissa, ad Innocentium pervenerit hiemis tempore quod enim mense Januarii anno sequenti mox ad eos rescripsit Innocentius, haud pridem se eas accepisse demonstrat, quibus etiain significatJuIium ipsiim legatum
:
:

Hieronymum
e Pal.Tstina,

scri|)tis

editis

reclamasse

inquam, Orosius
vens
et

Iioc ipso

in

anno, veris tempore solAfricam ex condicto rediens,

cuncta referens, excifavit Africanos episcopos ad hairesim penitus debellandam, quam ipsi ante in
Carthagine (ut vidimus) condemnassent. Faillisomnibus persuadere,tum exemploet
litteris

C;T?lestio

cile id fuit

cohortatione S. Hieronymi

ab eo redditis ad

ex Cartbaginensi et Milevitano Conciliis eas litteras


altulisse.
3.

Haec

cum

adeo evidenti ralione subsistant ex

Augustinum, tum ex imininenti periculo, quod libere scirent agcre ut Catliolicum, .jam absolutum Pelagium in Concilio Palopstino, cujus decreto rescindi viderentur, qiuc ipsi episcopi Africani

bis

primum

corrige qui dixerunt Milevitaniim Con-

jam

cilium contra Pelagium atqne Cirkslinm cclebiatum esse ^ Arcadio et Honorio Aiiguslis consulibus,

ante adversiis Cicleslium statuissent. Adjecit ad haec Orosius, ut quas

secum baberet

datas ad se lilteras

anno

qnadringentesiino secundo. Nain Milevitaiuim illud Concilium longe diversum ab islo, de


Cliristi

episco|)oruin Herotis ct Lazari, eas Africanis episcopis dederit iiispiciendas, scri()las liaud

dubium
autem

quoagitur,esl,utsuolocosuperiusdemonstravimus: siquidem eo tempore nulla erat Pelagii vel CiTlestii


in Africanis Eeclesiis nientio
:

adversus Pelagium atque CtTl(!sfiuin

fuis-se

Herotem
aniiiii

et

L;izarum in Gallia episcopos,

magnoque

coiistatque illud pra>;

ardore insectatos esse ambos

lia?resiarclias,

habitum a Xantip|)o Nnmidiie primi.te jirajsens autein, de quo ett sermo, nulla de Xantippo
terea

qiiae iiiferius dicturi

suinus, [lerspicue declarabunt.

habita mentione. prinio loco positum liabel Silvanum, ulpote ejusdein piovinciac primatem sed accidit vitio libiariorum, seu potius collcctorum
:

sos fuisse, S.
5.

Porro Gallorum aiiimos adversus Pelagianos incenAugustinus swpe testutur.


HcEC ([uidem baud a nobis inani intelhges
si

esse imaginatione eoulicta,

Africanorum

e|)isco-

incuria

ut duo

bc Milevitana Comilia ununi

porum
Iffistina

lioc aniio

datas ad Iniioccntium pa|)ani htle-

idemque

esse rati, siinul in uiiuin conflaverint, ef-

ras exacte perlegeris.

Nani absolulo a Synodo Pa-

fecerintque ex duobus

unum, quod
xciii.

apfiaret ty[)is

Pelagio, iideni AtVicani episcopi suiit coniliis,

questi iitteris
'

qua) Aurelii, Alypii, Augustiui,

Innoc. ep. xxxii. apud Aug. ep.

' Eilat.

tom.

i.

Conc.
*

vet. edit. pag. 481.

Item. tom.

i.

Conc.

70
et

INNOCENTII ANNUS 15.


aliorum nomine hoc anno (iit dicemus) sunt Innoccntium ', etaliis= ad eumdcm a
et

CHRISTI 416.
Apostolicaj

mediocritatis etiam

Sedis

adhibeatur
et

reddiliB ad

aucloiilas, pro tuenda saliite

multorum,

(|norum-

Milevitana Synodo datis contra eosdem Pcla^ianos,

dam

quibus

commentiat\u-,

adversus eosdcm S. Hicronymi studium sed et Pelapii lihcrtas ex frande


his scilicct

ctiam pervcrsitute corrigenda . Htec ipsi. 7. Qiiod insuper timcient, ne ab eodem RoPontifice Acla Synodi Diospolitanae in PalTS-

mano
fiicnit

comparata pariler nuntiatur,


n

verhis

tina, (|iiibus Pclagius, quasi

Pelagius vero (sicut a (|uii)nsdam fialribusnoslris missaj loquuntm- Epistolir) Hicrosoiymisconslitutns

absolulus. confirmarentur

damnasset errores, in sua ipsorum


:

ad eunidem Innoccntium

papam

scripta

Epistola

nonnullos

fallere

asseritin-.

Vcrumlamcn multo
jjralia ct Catliolicae

Synodali addidcriint, ut

si

adduci ipse non possetut

plures, qui cjus sensus dilifienlius indagare potue-

runt adversus
tuus
Ha^c

eum

pro

Clirisli

fidei veritate conflifiunt, sed

prscipue s.mclns
nosler

filius

damnaret homincm, quem probatum Catholicum Synodus absolvisset, h;rreses sallem ejus damnare minime rccusarct nam subdunt Si crgo Pcla: :

et frater et con)|iresbyter
ibi.

Et de editis
,

Hicronymus. ab Orosio Gallornm ejiiscopoliltera!

gius cpiscopalibns geslis. quae in Oriente confecta

dicnntnr, eliam luai venerationi juste visus fuerit

rum

Ejiistolis

Synodales
iiis

Carlhaginensis

absolutus

error tamcii ipse,

et impietr.s

qufc

tam

Concilii aperte doccnt

vcrbis in

earum exordio^

niultos assertorcs habet per diversa dispersos,etiam

Cum ex morc ad Carthaginen^em Ecclcsiam solemniter veniremus, atque cx divcrsis cansis congregata ex nobis Synodus habcretur compresbyler noster Orosius nobis lilleras sanctorum fratrum ct
:

Sedis auctoritate anathemalizanda est. Consideret eiiim sanctitas tua, et pastoralibus nobis
Aposlolicae

compaliatur visceribus,
exitiale

quam

sit

pestiferum

et

consacerdotum nostrorum

deilit

Herotis et Lazari,

ovibns Chrisli, quod islorum sacrilcgas disputationes iieccssario se(|uitnr, iit nec orare dcbea-

quarum formrm
etc.

his consliluimus csse

subdendam,

mus, ne intremns
,

in

tentationem,

etc.

Hipc sunt

Qui autem convencrunl Carthagine episcopi, numerali habenlur scptuaginta septem.


6.

qiuT in Synodo Carthaginensi adversus Pelagium eorumdemque haercses decreta al(|ue Cadestium
fuerunt, ([uae per Juiium episco[ium (ut dictum
est)

Cum

igitur allata} per Orosiuni diclae Gallolittcra!

rum

episcoporum
Pelagii

Synodo

exhibifaeessent, et

ad hoc legatum pcr

lilteras

eidem Romano

Pontiflci

causa
causffi

atque Cclestii

Iraclanda
:

proposita

signilicanda curarunt.
8. 1)e

esset in ipso Concilio Carlhagincnsi

ad pleniorem

hujusmodi Africanorum episcoporum adS.

cognitionem, jnssa sunt edi


ante quinqnennium

in

Synodo Acta
est)

versus recens emergenteni impietatem accenso prae


caeteris

Ecclesiaslica

(ut dicluni

incomparabili zelo,
' :

Prosper his agit car-

adversus Cselestium Pelagii antcsignanum Carlhagine quoque confecta


:

minibiis

qiiibus diligentius inspectis


Tu causam Exequens
Rdei flaerantius Afiica nostra
:

atque examinatis, couclamata est ibideni utriusque damnatio, nisi iidem parali essent snas ipsornm

tecunii-|iie

suuni jungenle vigorem

JurLS Aposlolici solio, fera visc-era belli


Corificis, et lato prosteruis limile victos.

condcmnare. Tcstanlur id quidem litteroe ad Innocentium ab eadem Synodo datae, quibus His ergo eiectis, Pelagium et Cfelestium dicitur' auctores nefarli prorsus et ab omnibus nobis anahaereses
:

Et quod non

uno

Concilio, sed

duobus eadem
:

in

haeresiarchas decreta fuerint,

nempe

Cartliaginensi

thematizandi erroris advertimus. Unde factum


ut

est,

atque Milevitano,
Convenere
Pontifn es,

ista

mox

subjicit

recensendum peteremus quid ante ferme quinquennium super Ca?Iestii nominc hic apud Ecclesiam Carlhaginensem fuerit agilatum . Et paulo Nisi haec aperpost, quid statutum sit, subdunt
:

lui

de cunclis urbibus almi


cceIu

peminnque senum celel'errima

Decernis quoJ Ronia probit, quod regna scquantur.

tissime anathematizaverint
oportere. Ut
si

ipsos

anathematizari

ipsorum non
eis, vel

poluerit,

sallenieorum

Nisi

magis haec intelligenda

sint

degemino

Concilio

qui decepti snnt ab

decipi

iiossunt, cognita

Carthaginensi,
pa[ia,

nempe

pra>senti, et alio

snb Zozimo

sententia qnae in eos lata

est,

sanilas procuretur .

Ha?c acta sunt adversiis Pelagium ct Cielestium in

ConcilioCarthaginensi
datis

quoe

jier

Jiilium episcopum,

ad

eum
,

litteris,

signitlcanda cnrarunt episcopi

ejusdcm
Pontiflci

Concilii Carthnginensis

InnoccnlioRomano
postulantes
,

de quo suo loco dicendum erit. Quod insu[er eaedem Synodi non [iitTcipicndo tantum, damnandoque h;creses cum haereticis, sacerdotalem exercuerint auctoritatem sed etiam in docendo exhibnerint magisteriuni , cunctas latebras captantium
;

ab eodem iisilem
expetierunt cnim
id

lilteris

tcnebras haereticorum aperiendo, ac sinuosos

omnes
ab
:

quicquid ea de re fuisset dccrctum


firmari

in Synoilo,

con:

illorum gressus cnnclis [lalam faciendo, ne


illis

([uis

ipsi

verbis hisce

deci[ieretur

idcirco subdit haec Prosper

tati tua;

Hoc ilaque gestum, domine frater, sanctoe chariintimandiim duximus, ut statutis nostrae

Nec Ceu

sola esl

illic

Synndorum

exerta polestas,

quiis uiin |io-sent raliune evincere noslri,


:

Vi prcmerent
'

Discnssse arles, virusque rcteclum est


:

Apud Aug.

ep. xcv. et tom.


i.

i.

ep.

ep. xcii. et tom. ep.

Rom.

Pont.

ep.
*

Rom.

Pont.

'

' Apud Ang. Rnm. Pont. Apud Aug. ep. xc. et tom. i.

Flaerelici

sensus

nulluraque omnino relictum,

Ead. ep. xc.

Prosp. de ingrst.

INNOCENTII ANNUS 15.


Doctffi fides qtiod

CHRISTI 416.

71

non dissolverelarjiumentiim.
qiia;

tani per

eumdem Julium

legatum, qui missus fue-

C"ndila sunt et scripla mancnt,

de calaractis

rat a Concilio Cartbagiiiensi, ut litteiVT Innocentii

yEterni fnnlis lluxtTe, unilaiiic meatu,

Et tiecenteuis procerum suiit eillla linguis. Sic mo^lerante suain legem t)onitale severa, Ut qui damnalo vellcnt de errore reverli,
Accipereut pacem puUis qua; prava tenerent.

ad eos reddila; doccnt '. Porro de duoruni Conciliorum lilteris ad Innocentium siinul datis liaec liabet
S.

Auguslinus

iii

Epistola ad Bonifaciiim

'

Missae

snnt ilaque de
Haec S. Prosper, proculdiibio alludens ad canones, qui in iisdem Conciliis sunt conslitiiti, sed desiderantiir.
9. Ati|ue

Iiac re

ex duobus Conciliis, Carlha-

ginensi et Milevitano, relationes ad Apostolicam Sedem, antequam gesta Ecclesiastica, quibiis a[)ud

episcopos provincia; Pala^stinte Pelagius [lerhibetur


esse purgatus, vel in

manus
i[)se.

noslras, vel in

Ahicam
digni-

denuim

in

laudem

Aurelii, qui prae-

pervenissent n. Hacc

Sed observa antiquuin

fuit Conciiio Cartiiag.,et Atigustini,qui maj,'na pars


tuit Concilii Milevitani, lia;c addil
:

loqiiendi usuin, |ier Aiiostolicam


tale et sui excellentia,
iiitelligi

Sedem,
semiier

[ira;

Romanam
:

Ecdesiam. Subdit vero idem Auguslinus


An alium
in finein
ciii

Scri-

posset piocedere sanctum


Aureliiis,

psimiis etiam ad beata; menioria;

papam Innocen-

Concilium,

dux
:

ingeniumque
cornu

Augustinus eiat

quem

Clinsti cratia

Uberiore ngans, notro luinen dedit ffivo, Accensum vero de lumine? Nam cibus ilii,
Et vita et
rcqiiii'S tlens est
:

tium, pracler Coiicilioriim relaiiones, lilteras familiares, ubi de i[)sa causa alifjuanto diutiusegimus.

omiii-que voluptas
i.hrisiieit huDOrilli.
III

Unus amor
Et

Christi est

unus
t

dum

nulla sibl tribu

biina,

Deus

illi

At quaenam suiit istte familiares liltenc? et quid opus post Synodicas adjicere familiares? Considera morein [iiislinum. Quod eniin quantiimvis
Ita ipse.

Orania, et iu saucto regnat sapienlia ttmplo.

magnarum sedium

e[)isco[ii

cum

aliis

sutfraganeis

Haec de Augustino et alia qua; inferius oporluniori

occasione redililuri sumus. Sed transcamus ad

Sli-

inaximo Iionore prosetiuerentur Romanum Pontificem, A|)osloIica; Sedis [)rimariuin antistilem :si qiiae essent scribenda, qiiae quoquo inodo [)ertingerent,
atque quavis ex causa i^erstringereiit i[)suin

levitanum Concilium. 10. Cdncilium Milevitamim in eadem caiisa, Convenerunt igitur et Innoccntii papce stitdia.

Roma-

num

ne verenda patiis retegere viderentiir, non [lublicis illa credebant Synodicis, sed
antistitem
:

Milevi in Nutiiidia sexaginta et

enim numerali halientur

in

unus episcopi (tot ipsorum Epistola ad

privatis iisdeiiique familiaribus lilteris, quasi amici

ad aures sermone loi|uentis


facluin per

quod modo videmus


:

Innoceiitium |)a|iam) sed forlasse

tum

in Milevitano,

Augustinum, ul

ipse teslatnr

sunt

illae

tum
tur,

in Cartiiaginensi

non omnesrecensiti

re|)eriun-

cum

sanctus

dicat ea defmita fuisse.

Prosper a trecenlenis episco[iis Porio qui Milevi conveneliaifesi

quidem ab Augiisliiio scii|)tte, nomine tainen qninque magnae existimalionis cpiscoporuin Aurelii,
,

Alypii, i|)sius Aiigustini, Evodii, atque Possidii.


12. Qiiae
tiiis

runt Patres, de dainnanda

Pelagiana

(ut lac-

autem

illa esseiit,

de ([uibus Innocen-

tum

sciebant in Cartliaginensi Concilio) unanimes


octo,

secreto

admoiiendus
'

erat, ex
:

eorumdem

fami-

in eaiiidem conspiravere sententiam. E,\(ant eo ar-

liaribus lilteris accipe


esse in urbe Roina, ubi
vixit,

Audivimus
ei

(int[uiunt)

gumento canones
relati

perperam

(ut dictiim

est)

ille

(Pelagius videlicet) diu

ad aliud Conciiium Miievitanum antea celebratum sub consulatu Arcadii el Honorii, oninesqiie

nonnullos, qui diversis causis


scilicet,

faveant: qui:

dain

quia vos

talia

[lersuasisse perliibent

adversus

eamdem Pelagianam
litteras

derunt pra;terea
exlant
*,

Deexeadem MilevitaiiaSynodo
editi
'.
,

luvn sim

plures vero, qui euni talia senlire


facta esse jactantur

nou credunt

praiseiiim quia in Oriente, ubi degit, Gesta Ecclesiastica

ad ipsum Innocenlium Romaiium Pontilicetn

quae

eodem

|ilane

argumento quo

scripta fuit
:

E[)istola

Synodalis a Concilio Carthagiiieiisi

quibus
Uonia:

primum

illud ingerunt, nioris esse in Ecclesia Ca-

tholica, gravis ponderis causas deferre ad

quibus putatur esse calumnia haec, qua Innocentius pa|)a vocaretur in crimen tacilae cum Pelagio comiiventiae sed calumniose ista, ex iiiore suo, s|)arserai)t in vulgus hapretici,
,

[lurgatus, etc.

At non

[larva qnideiu

num

Pontificem
te

sic

enim exordiunlur

Eiiistolam

Quia

Dominus

gratiic sua3 pra?cipuo

munere

in

Sede Aposlolica collocavit, lalemque


ribus
tiae

iioslris

tempo-

quo gloriarentur se [)riin;e sedis episco[)i commuquod ab aliis saepe factum vidinione fiilciri nius. Caeterum quod Pelagiani Romae versari dice:

prffistilil,
si

valeat,

ut nobis polius ad culpam negligenapud tuam venerationein i|iia; jtro


,

rentur; id se nesciente accidere potuisse, ipse Innocenhus ad eos rescribeiis, e.vcusat his verbis ' :

Ecclesia suiit suggerenda, tacuerimus, qiiam ea tu


possis vel fastitliose vel iiegligenter accipere
:

Seu

Iiac

ma-

nianifestare
lateanl,

gnis periculis intirmorum

menibrorum
,

Chiisti [tas-

in urbe sint; quod nescientes, nec possumus, nec ncgare; cum etsi sunt, nec aliquando audeant vel illuin [iiicdicanilli

toralem diligentiain
ris. Haec
ibi.

qua'suinus

adhibere digneConcilii Milevi-

tem

ista defeiidere,

vel talia aliquo iios ruin

prae-

sente jactare; et in tauta populi multitudine depre-

11. Missae sunt

ea;dem

littera;

'

Conc. Milev.

i.

'

Innoc. ep.
i.

xxxii.

'

Apud Auj. ep.

xcii. et tom.

i.

ep.

Rom.

tom.
Pont.

epist.

Rom. Pont.

Ang. ep. cvi.

'

Aug. ep. xcv


i.

el

lonoc. ep. xxxiii. tom.

epist

Ponl.

Rom

72
liendi aliqiiis facile,
in

INNOCENTir ANNUS 15.


nec alicubi possit afinosci
(lej^anl,
:

CHRISTI 416.
Demetriadem
pnlsa-

sive

ficalionc S. Ilieronymi in Epistola ad


(de ipia snperiiis), (iim

qnovis iLTiainm loco

clc. Qiioil
(iiiai

vero

eam

Pelafiii Epistola

perlinct ad jiidiiinm Pala^slinnm,


sit

sna ipsins

tain ;idmoiiet,
scctcliir,

de eo
i3.

seiiteiilia, isla

snhdrt

ne sibi sapiens vi(lc;dur, scd tidem (|nam Innocentius Ilomana! Ecci( si;e PonLaiidat a^(|ne ac pr^rdicat S.
iii

Nobis lamen nec ])crsnaderi pntcst cum csse pnrgatum quamvis ad nos a nescio qnibus
:

tif(!X |iroliletiir.

l'ros-

jicr

'

cjnsdeiri papa; intcgrilatem


:

lide

incorriipla

laicis siiit

Gesta pcrlata, (luibns

illc

andilimi se cresiiit,

scrvanda

ciijns (|uo(|iie asscrtion" liipiet cjiisdcm

deret, et absolutnm. Qu;p

ulrnm vcra

dubita-

Iiiiioceiilii scnteiitia

mus

quod sub nulla

illius Coiicilii

prosecnlione
re

eamdem
f(!rt
:

a sncccssoribus
lia?c

damiiatnm fiiissc Pclagium, ct coniprobalam iiam ad:

venerunt, nec
litteras,

eorum

ali(|iias

acccpimus dc bac
istc
|ira's(ilit

versus colbitorcm
<(

cx vcrbis Znziini

papa; re-

aimd qnos
de

istins

rci

causas.

Constilnimus

in

Pclagiiim alipie Ca^Icslium

Quod

si

siia ille potuissct iinr^alioiic

confidcre;

per vcncrabilcm cpiscoiuim Iimoccntium de beafissimi Apostoli scde [irolalam niancrc

hoc magis credimns (|uod cgisset, (|nod mulloverius esse poterat, ul iilos coi;eret epistolis suis qnid
jndicavcraiil, indicare.
ipsis

Verum cnm
olijccta

sint ali(|na in
ille

posita

Geslis

qua>

parlim
aliqna

vi-

tando snppressit, partim multa in se verba retor-

sentcntiam, donec aiiertissima confessione fateantur gniliam Dei, etc. Sane quidem Gennadius ' teslatur, ab Innoccntio scriptum esse dccrelum adversus Pciagiiini, illndiinc pnst cjns obilum a Zozimo promulgatiim.
15.

qnendo
falsis

tola obscurilale

confiidil;

magis

argnmentis,

quam

vera ratione (nt ad tempus

vidcri poterat) purgavit, alia ncgando, alia falsa in-

jubctnr.
pos
:

Qnod aulcm speclat ad AlVicanos episco-

Aiiguslhuts scrihere cnntrn Aiigiistimim

terpretatione

vertendo.

Scd nliiiam (i|uod

magis

oplandnm cst) ctiam ille se ad veram Crdholica' fidei viam ab illo sui tramitis errore convcrtat, iit cnpiat
velilque purgari, considcrans (luotidianam bii graliam, adjntorinmque cognoscens; ut videatur vere

gianam

adco vcbcmcnti studio m\ cxpugnandam Pclali;crcsim incubuerunl, ul iiost duo ha?c

etapprobctur ab omnibus manifesla ralione corre-

non Gestorum judicio, sed ad Catlinlicam lidem corde converso. Uiide non possumns illornm nec approbare, ncc culpare jndicinm, cum ncsciamus
ctus

anno Carthagiiie ct Milevi in S. Auguslino delegaverint oims, ut siiis scriptis nefandam h.Tresini iienitus ins(7ctarclnr, tcslalur id qiiidem ipse Augustinns (cum de populo suo conqueritur, quod non sinerent
Concilia codcni linc

Nnmidia congregala

euin a negotiis fcriatum

ut iiijnncla; posset insu-

ntrum vera
stat

sinl Gesta

aut

si

vera snnt, illum con-

dare ])rovincia;) in Actis Ecclesiasticis de institu Noslis ante ait enim tione Eradii ' snccessoris
;
:

magis subterfngisse, quam se tota veritale purgasse. Qni si conndit, novitqne nostra dignuin csse damnatione, quod dicat jam hoc totnm se rcfnta^^se

aliquot annos
sislis.

(|i!id

facere voluerim, el

non penniScriptu-

Placuit mihi et vobis propter

curam

quod

dixerat

non

nobis acccrsiri, sed ipse dcbet


,

rarum, dunbus

qnam

milii patrcs et fratres

mei coepiscopi
im])onere

Coiiciliis

Numidia;

et Cr.rlhaginis

polius festinare, ut possit absolvi

elc.

Jam enim

digiiati sunt, ut ])er (|uin(|ue dies

neino milii molevestra.

fiiisse Rom ante jndicinm Palapslinum, anctoritate S. Prosperi snperius dic-

prccdamnatum Pelagium

slns essct, Gesta confecta sunt: |)lacnit, acclamastis:

recilatur ])lacitum vestrum, et acclamatio


:

tum

est.

14. In hanc ferme sententiam idcm Innoccntius papa rescripsit duas Epistolas jier cumdem Jnlinm iegatum, alteram ad Concilium Cartliaginense, ad

et ])0stea Parvo temiiore scrvatnm est circa iiie violenler irruptnm est, et non jiermittor ad quod

volo, vacare. Aiile


pationibiis

meridiemel post meridicm occu-

Milevifanum vero alteram, quas vitand;c nimia> prohic dcscribcre prcTtermitlimns. Insuper privatas dedit ;id quinque cpiscopos, a (|uibus item privatas acceperat; necnon quartam ad Aurclium eiiiscopum Carlhagincnsem, respondens privatis
iixitatis gratia

teneor . H;rc Augustinus, quibus intelligas ingruenlia negotia sanctissimi Patris. Porro iiijuiictum sibi ab episco]iis duorum Conciliorum o|ius (]uam naviter at(]ue accuratc impleverit, sna ipsiusscripta eo argumcnto edita fulcm
faciuiit
dici
:

hominum

ut

iiiliil

nberius, doctinsve et cloquentius

ab eo acccptis
'

litlcris,

dedilque

camdem eidem

iioluerit,
siqierct,

a|)])arcatqne
in

cum
ha.'C

in

aliis

scii]itis

Julio; extant

ipsa;

pcrspicua) omiiibus, qnibns

alios

tractatibus

coiitra

Pciagianos se
rcccnsita

plane omiiis e cordibns Africanornm cpisco|)ornin suspicio penjlus sublala fnit. Nain S. Angnslinusde
iisdein

ijisum
tiiii

|iciiilus sujierassc.

Ad

plane S. Augus|)Ost

scii]ita S.
Ii;cc

Prus|ier allusit, ubi

agcns

in Epistola

ad Bonifacium b;rc

ail

'

(luo

adversus Pci;'.gianos Coiicilia in Africa

Ad omnia

nobis

ille rescriiisit

endem modo,

(ino

cclcbrala,

de

i]iSo

Auguslino

isla

[lergit

versibus

fas erat, ati|ue

oporlcbat ApostoIic;p Sedis anlisli-

dicere

'.

tem B. Ha-c ipse; eadenKine sa;pe lcstatnr^ Et ntin re non ambigna, (juam accrrimns iiiscctalor IVlagianorum fuei-it lunocenlius, iiilelligcrc polcs testi-

Isliiis

ergn intrr cnncto?, qui

(ie

grcje .=anclo

Injaiias peijulere IVras, inJustri:i uiHJDr,

Majus opus, toluui [jiustaniius imLiuit Uibim.

Retract.

Innoc. ep. xxxi. xxxii. xxxiii. xxxiv. lom. i. epist. 3 Aug. Aug. ep. cvi. ep. xlvii, coulra Julian. 1. ii. c. 50. de pecc. orig. I. ii. c. 8.

Rom.
I.
i.

Pont.
c.

4.

'

Prosp.

ep. cx.

ailvers.
*

Collat.

'

GeonaiJ. de

Vir. illustr.

'

Aug.

Pro.sp. de Injral.

INNOCEXTir ANXfS
Nam qnncumque gradum
Ouac|iie (ler ainbaf^es
Hiijns
ali

15.

et

CHHISTr
,

'llfi.

73
priiis esse c(E-

oonveilit calliJns hoslis,


ilor e^it iipiTlas,

Calama3 vero

ubi et ipsu Memoria

auieps

occnrsn esl prniventus,


foris rabies

pit,
nillle

viariim

crebrius danlur, et incredihiii iniiltitiidine


est,

Insiiliis

adiliim

non reperientibus ullnm.


avidorum exclnsa luporum
:

superant. Uzali etiain, qu;e colonia Ulica? vicina

Cumiiue

Freuderet, inque umnes mendacia verlerct artes

Ne mentes nllarum ovium currumpere pnsset, Neu dubia obliquis turbaret corda querelis,
Islius ore viii fecit fleus, i-tius ore

Flumina librorum mun.lum effluxere per omnem QuK mitcs, liuniilesque bibunt, campisque animorum
:

multa j)ra;clara jier eumdem inartyrem facta cognovimns; cujus ibi Memoria longe jirius qiiam apud nos, ah episcopo Evodio constituta cst.Fuithic clarus inter Africoe episcopos, ad quein extant litterae S. Augustini; unusque ex quimpie illis episco,

Cerlanl vilalis doctrime immittere rivos.

pis,

tiuin

quorum habentiir privata; littene ad InnocenRomanuin Pontificem quaruni nu[)er mentio


,

HsBC S. Prosper de S. Aiigiistino; ciijus, ciim ista ex


(liiol)iis

facta est.
18.

(lictis

Coiiciliis

tractarcntiir, e.xtat
'.

de his

At non

hi tres

tantum

ejiiscopi ex reli(|uiis

ipsis tiinc {festis

data Epistola ad HiiariuiTi

10. Bcliquirc sancti Stephani ab Orosio in Occidenlem trans/ata;, Memoricn erectcp. et patrata miracula. Sed jam ad Orosiuin redeamiis, quein

Protomartyris acceperunt, nec ab his solum erectae sunt Memoriw S. Stepliaiio, sed ab aliis pluribus.
Accepit enim et eas Projcctus episcopiis
ad A(pias Tibilitanas
,
,

detulitque
extruxit ei-

ibique

Memoriam

hoc anno

cum

reli(jiiiis

1'rotomartyris

Slephani

venturiini in

Hisiuuiiain,

acceplis ah Avito litteris


,

ad Balclioiiiuin Biachaieusem eiuscopum Hierosoiyinis recessisse diximus, et tmde postremo solveral,

in

Africam divertisse. Id quidem tum qure sumanifeste declarant,

lun-ius dicta sunt,

tum

etiain

Marcellinus in Chronico,

cum
:

de eo ha'c affli-mat

sub anni liujus cousulibus Orosius presbyter, Hispanus f;enere, septem libros historiariim descripsit. Missus ab Auj.;ustino episcopo idem Orosiiis pro discenda aniuuB ratione ad Hieronyminn presbyteruin, relicjuias heati Stephani miper iiivenlas,
rediens,

ilemque Lucillus episcopus, (pii ilidem in Sinicensi ejusdem Protoinartyris nomine memoriam pariter excitavit, quarum idem meminit S. Augiistinus '. Est mentio apud eunidem Augustinum alterius ejusmodi S. Stephani Memoria; in Africa in agro Auduritano "^ Vides, lector, sanctoniin Palriim de sacrarum reli(|uiarum religiosissimo ciiltu antiquuni usuin, ut cum reliquias mar:

dem

castello

tyrum

nacti essent,

in

eoruin honorem ecclesias,

sive intra ecclesias altaria erigerent, ubi

conderent

sacra i)ignora, eisdemque Memorias

Deo dicarent.

Fecerunt h;ec quidein

iiiter alios

qui tunc eraiit in

primus

intulit Occidcnti . Ha^c ipse. Pritulit


*
:

Africa sanctissimi atiiue doctissimi episcopi, ne quis

nnis quidem ipse


sancti Augustiiii

nain

et teslificatioue
est,

(pioque

eos siiperstitiosos inclamet, et siinplicitatis


suggillare valeat
;

nomine

certum

aiite

Ikcc tenqiora
reli-

sed profccto non id ipsi recens in

nuni|uam
quias
in

visas,

nec auditas sancti Stephani


nisi

Ecclesiam invexerunt;
dila invcnerunt, ut pia

verum

(|ua; a

majoribus tra-

Occidenlalibus oris,

unum

e.\

lapidi-

sanctaqnesectatietiamopere

bus illis, quibus consummavit, a

idein sanctus percussus


naiita

martyrium
loco,

allatum Anconam, ad mare


civitatem; ut suo
est
,

qu;i! Deus innumerorinn operatione miraculorum ad Gentilium retundeudam impieta-

impleverunt
tein
et

Hadriaticum sitam

Ilaliir

Hagiomachorum h;ereticorum
,

perlidiam

cum
mus.

(le

ejus niartyrio

actum

dixisse

memini-

multa miracula edi solita, haumel de petra oleumque de saxo durissimo, idein S. Augustinus memoria; proQiio in loco

rientibus

fidelibus

convincendam, atque obstinati animi duritiem involiiit notis amplissimis fringendam perspicua cimctis reddi, eademque ab iisdem, qui praesentes
fuerant religiosissimis antistitihiis
relinqui.
i9.
rias

omni

fide teslata

didit

\
17.

Acceperunt ex iisdem reliquiis partem ab


(|ui

Sed age mecum,


te

lector,

Orosio traditam,

ex Palfpstina attulit, iiiter alios

ne

pigeat

et

quo ordine

has lustrare Memoea?dein dicuntur

sanctus Augustinus episcopus Hipfionensis, Possidius episcopus Calamensis , et Evodiiis episcopus


Uzalensis
,

esse constructae,

easdeni

invisamus. Adeundaque

nobis

erit in

primis Memoria, qiiam priniam


Uzalensi

omqui-

quihus

in

Protomartyris

mcmoriam

nium ab Evodio

episcopo esse erectam

erecta? fuerunt ecclcsi;p, in


reli(iuia? collocata,

iisdemque eaidem sacrae ab Evodio primum inde a Pos,

sancti Augustini assertione didicimus.

Non

sic

dem ab

Uzalensi Memoria inchoamus, quod prior

sidio,

ac postea ab Augustino, ut ipse testatur his


*
:

cajteris ejiis episcopis

Evodius acceperit rcliquias

verhis

autem bicnnium, ex quo apud Hipponem Regium cnepit esse ista Memoria ,

Nondum

est

Protomaiiyris
ipse

sed quod licet tardius uactiis csset,

Stephani Protomartyris
nobis cerlissimum
septiiaginta
est)

scilicet

et

multis (quod

tamen prinuis Meuioriam eanidem erexerit. Etenim post hiennium al) hoc tempore perlatas ad
euin a preshytero easdein reliquias Hierosolymis, prior liber de Miraculis illic edilis fidem facit, ubi
dicitur', tunc peiiat^is eas in Ecclesiam fuisse,

non
illi

datis libellis
ipsi

de

iis

quai

mirabiliter facta siint;

qui

dati

sunt, ad

ferme

numerum
Erant

pervenerunt, quando
ipsa facti miraculi
;

cum

ista coiiscripsi .

libelli

recitarentur publice littera) Severi episcopi Minoricensis insula;


:

cerla scriptis

mandala

testificatio

subdit

autem

quas ex consulibus in

eis signatis

'

Au;:. ep. xciv.

divers. serm. xxxi.

^
'

Aug. de divers. serm. xxxii.


Aug. de
i.ivit.

8.

3 Aiig.

de
1.

'

Aug. eod.
2.

1.

c. 8.

Aug.

ibid.

'

Evod. de mirac.

S. Slep.

Dei,

I.

xxii.

c.

l. c.

apud Aug. lom. x.

TouLS

VII.

iO

74
scriptas fiiisse post

INNOCEXTII ANXUS 15.


anniim sequcntuin
a|iparcl,
ilc

CIIItlSTr

'lin.

exiiide rursuin dexlerain


biil

reducens

orl siio

admove-

quibus suo loco acturi sunuis. 20. Quie autcin illuc sunt perkilic rcliquiLC, arifuisse in ampulla saufjiuiiiem cuin lcnuissimis staruin instar, frayinentis ossium, Aisio ibi tlescri,

et

liiiguam conlingendo |)aulatiin


giiilia
lidei

(pieiidi

persolvebat, etc.

nodos loIllud etiam

noii
tiiiss(!

praitereat,

quod ibidem recensetur, solitum


coiligi (jui adjaceret loco ubi sacrte

pulverc

pta declarat

qua; postea lempore Waiulalici bclli

reliquiie coiidereiitur,

eodcmqne curatos
^

esse lan-

per S. Gamliosum episcoptmi, facla inijj;ratione, est translata Ncapolim, ubi ad liancquoque tiiem conspicitur coruscare iniraculis
:

guiires
tidiieiii

'.

llidem et de oleo

sanclitlcato ad cura-

niorbornm
sacrariim

ej^imus de

liis

in Nolis

iisum
tiiin
'.

testimonium liabes , iiecnon imagiiium divinitiis coinprobaiii

ad

Romanum

Martyrologium
edilis

Miraculis in dicta Uzalensi

'. Extant duo libri de Memoria ad reliquias

22.

Quod

auteiii

eodem

conimeiitario,

dum
men,

ejusdem Sleplumi
scriptis
:

lunc cuin agereiitur, de-

receiisenlur diviiia miracula in Megetia clarissima


feiniuii
tio tit
*

qui (|uidein licet inscribantur nomiiie Evodii episcopi Uzalensis, et ita citari consueverint,
sicut et iios citasse

per reliquias l'rotomartyris iiiipetrala,

de Aviliano ejusdem Megeliaj socero


:

hoille

memiiiimus; tamen
scriittos,

noii

ab ipso,
iiive-

miiie idololatra

in

mentem
^

venit Avitianus

sed ad ipsum potius


niet
^
:

accuratus lector

aHjue inipius, ciijus criidelitas nota facta est

scriiitis

ejusdem

cailerum scriptos fuisse constat ab aliquo Ecclesias clerico, atque ad omnes verilalis
el S.

Severi in rebus gestis


sit,

S. Martiiii

num

idein ille

tum
;

noinine, moribiis, et professione conseuelsi

numeros elucubratos. Testatur


:

Augustinus de

tiant

qui

tunc in Gulliis ageret prffifecluram,


potuit,

miraculis in eadein Menioria lieri solilis ubi primum Apud Uzaliin, ubi esl epi^copus frater meus ait ^

accidcre lamen
illas

ut iiivadenlibus Darbaris
aliis

provincias (sicut de
iii

pluribus vidimus)

iiiia

Evodius, quaiita miracula ibi fiant, (luierite, el invenietis, etc. Recitat ibi de inatre rogante Proto-

cuin suis ipse

Africam lriiiisniigraverit:certe
(|uod repugiiet.

qiii-

dem

id asserere, iiiliil est

martyrem pro

tilio

abs^iue bajilismo defuncto, ad

23. Sed
tr;:cfalioiie

non

pradereat,

quod cum
ha.'c

in

eadem
:

gratiam baptismi suscipieiulam resuscitalo. Et in libris de Civitate Dei ' eyregiam narrat liistoriam de clarissima femina, Pelronia nomiiie, ab incuiabili
ulcere

auclor ipso exordio

f^rofiteatur

protinus libera reddita.

Sed inulto plura


:

duobus illis libris complexus est auclor in quibus quidem voluiiiinibus pricter recensita ibi iniracuia, multa suppetuiit memoria digiia vctera nionu-

quoque hominum verba, sicut ab eis dicta sunt, simpliciter ponere iion debemus erubescere. Observatioiie digiuim esse, quod vox, Douiiius, et Domna,ab eodem alioium verbis frequentius repetitur, eademque tribula clarissimis
Iiisorum
viiis ac

feminis, necnon etiiim sanctis, ut ipsi san-

meuta
litos

nempe

inter alia illud, alferri et iucendi so-

cto Protomaityri

Stephano

iiam

ibi sie|)e,

Domna
loci
esl,
:

ad Memorias

martyrum

cerei.is

^
reli-

Megetia

, sicpius,

Domnus
,

Sleplianus
|)rimariuin

, et illiid,

21. Insiiper et illud quidein agit observalione

Doiniuis lueus Uzaleiisis


inlelligens

virum

dignum

cum

suf) allari saciiE

recontlerentur
*
)

illius

cum

vero de Deo dicendnm

quiae, fcnestellain (ila

enim nominat auctor

in

eo

fieri solitam ad buiic usuin, ul jier eam dimitierentur velaniina, qua3 admoverentur cai^sube, in qua sacra pignora claudereiitur, quibus Deus ex virtute

sacrarum reliquiarum multa soleret opL-rari niiraFeneslella , cula. Quod enim bic liubct auctor, in litteris llormisdae Roinani Pontilicis (de quibus
((

Doinnus , sed Dominus |)oiiitur iit appareat, usu lo(|ueiidi, vocem Dominum tribui solilam Deo lantuin, Domnum vero comniuiiem sanclis, vel clarissimis viris ac nmlieribus noii episcopis solum, vel cKteris iiiferioris ordinis clericis, ut aiii pulaveruiit c;eterum non id ipsuin seiiiper ubique, et ab omnibus observatuin. At bBEC
ipse

non

suo loco agemus inferius) Foramen appellatur, ubi agitur de altare S. Petri Apostoli, in quo non uiium Foramen iiierat, sed duo, siiperius et iuferius illudque extrinsecus positum, ad ilkid quod
;

modo

(ibiter observasse, et attigisse satis.

24. Sed

quod jam diulius

le

detinui in

Memo-

ria Uzalensi,

transeamus jam ad Calamensem secuiidam ordine temporis aedificalam, ac eliain ad

erat interius,

pervium

paucis

autem
,

et nounisi

Hipponensem

pro niagno muiiere atipie gratia ad secundum Foramen concedebatur demitti ad sanctificationem

hauriendam velamina cujus quidem usus plurima exemplasuppelunt sed de illis dicendum suis temporibus. Audi modo, quid de muto ex paralysi facto idem ibi auctor eiiarrel Exuens, inquit, sibi nianicam tunicai suic, eo ([uod orarium non babe: :

iiec de Uzalensi miracula edita, victi eorum multitudine, recensere velimus, quod uon valemus nam S. Augustinus id sibi visus implere
;

non quidein (quod


cuncta in
eis

[iraBstitimiis) ut

non

posse,

de iisdem Memoriis

ista

prijefatur

"

Noii hic iiossuni oninia

commemorare, qute

scio

et

proculdubio pleriquenoslrorum cuin haeclegeut, dolebunt me tain niulta iiraelermisisse, quae utique

ret,

larum veliquiarum maiiu

per fenestellain Meinori;e ad inleiiora locasancalque injecla miltebat


,

mecuin

sciuiit.

Qiiosjain nunc, ut ignoscant, rogo,


proiixi laboris sit facere,

et cogiteiit

quam

quod

me

Die

II.

Aug.
1.

xxxil. xxxili.
c. 2. 4. et

'

II. c.

' Aiig. de divers. Evod. 1. I. c. 1. el 7. ' Evod. Aug. de Civil. llei, I. x.\ll. c. 8. " Eod. 1. I. c. V2. 1.
^

ser.
1.

' '

Ibid.
I.

I.

i.

12.
i.

i.

llud.

ii

Ibid.

1.

II.

C.
1.

2.
iii.

Pevcr. dialog.

Il,i|].

1.

c.

.\iig.

,;e

f :vi!

I.

xxii.

c. ii.

IXXOCENTII ANXIIS
hic nnn faccrc, suscciiti operis nccessitas cogit. Si cnim niiracula sanitatiun (ut alia taceam) ca tantnmmodo vclim scribcre, qua^ pcr iinnc martyrcm,
i(i

'15.

niRISTI

/|1().

75
gloriam sem-

pofest) revocato ad vilam, et rclafo in

piternam
riiis,

reddamus

hic i|isiim

20. Fuit, iiKjuit, ibi vir in ordine suo

cst,

gloriofissimum Sfcpiianum facta


:

sniit in co-

nnmine

Martialis, a'vo

jam

gravis, et

primamiillnm
flde-

lonia C.ilamciisi, ct in nostra

plnrimi conficicndi
colligi

a rcligione abhnrrciis Christiana.

Habebat sane
el

sunt

libri,
(lc

ncc tamcn omnia


qnilius libclli
ilati

potcrunt,

scti

lem filiam,
Qiii
l)us. et

et

gencrum eodcm anno baptizatum.


;cgrotanlem multis
,

tanlum
ilc

simt. Et pauio post


mullitiiiliiie sii-

cum eum

magnis preci:

Cal.inicnsi

Mcmoria
sciliccl,

Crel)riiis dantiir , libclli

lacrymis rngarent

ut Christianus fieret

scilicct

miraruloriim,
.

iiicreilibili

lirnrsns nbniiil. co?(|ue a se tiiibida


suliniovit.
riaiii S.

iiidignatione

perant

Eos

quos datos

sciret libellos ilc

Visnm

est

genero ejus, ut
illic

irct

ad

Memo-

Memoria Hipponensi, numero ferme


ab?i|iie aliis
ilii

septiiaginta,

St(>pliaiii,
illi

ut

pro eo, (|uantum posset,

edilis

miraculis, dc quibiis nulliis

oraret, ut Deiis

diiret

meiitcm bonam, qua creiioc iiigcnlige-

scriptus libeilus esset.

De Memoria ejusdeni Proto-

dcre non difierrct in Christum. Fecit


mitii, el
fletii,

mnrlyris ad Aquas Tibilitanas agens,


obitcr

mngna

po[)uli

et sinceriter,

ardentc pietatis aHecfii.

nuiltiludine dicil frequentatam fuisse;

de qua b;rc

Deinile abscedens, aliquid de alfari florum qiiod occurrit,


tiilit
;

tantum

Ibi creca

mulicr, ut ad episcopum
:

ei(|ne

cum

j;im
:

nox
ct

esset,

ad ca|iut po-

porlantem sacra pignora duceretur, oravit flores, quos ferebat, dedit, recepit, oculis admovit, proti-

suif. Tiinc

dormitiim

csl

ecce antc diluculiim

clamat, ut ad episcopiuu currerctur, qui


forte tiinc erat a[ind Hi[ipoiiem.

mccum

nus

vidit

stupentibus qui aderant. pra^ibat exulet via>

Cum

ergo audisset

tans,

viam carpens,

ducem

ulteriiis

non

re-

eum
at(|ne

quirens. De Memoria vero Audiiritana


cit
:

ista subji-

nerunt,

absenlem, venire presbyleros postulavit. Veet statim se crcdere dixit. Admirantibus


gaudenfibus omnibns,
vixit, in
:

Puernm quemdam parvulum cum

in area
tralie-

baiitiz.^.tiis

est.

Hic
',

luderet, exorbitantcs boves, qni

vcbiculum

quandiii

ore habcb.it, christe, accipe spirihaec vcrl.a bcatissimi Stc|ihani

bant, rota olitriverunt, et confcstim pal|iitavit expi-

TiM
ret,

Mr.iiM

cum

rans

hiinc mater arreptum ad caimlem Meiuori;:m

quando

la|ii(latiis est a Jiid;eis,

uUiina fuisse nesci:

posiiil;, et

non solum

revixit,

vcrum etiam
aliis

illffisus

qu;c hiiic

(iuo(|iic

ulfima fuerunt

nam non

apparuit

. Siibdit

de qiiatuor

dcfunctis virtute

multo postetiam
cula edita, ab
Civitate Dei,
biis

ipse defiiiutus est . PrTtermitli-

ejusdcm S. Stcphani reliquiarum revocatis ad vitam qua; tantum miracula, oniissis catcris, hic
:

miis ((|uod alio tendimiis) alia tunc temporis mira-

describere sat
2").

erit

ait

eniin

eodem Aiigiistino tum in scrmonibiis


-

tiim in libris de
reccnsita, in qui-

Sanctimonialis (]uaidam in vicina posscs-

de alio mortuo catecliiimeno ad vitam revocato


:

sione, qu;e Caspaliana dicitur,

boraret ac desperaretur,
tunica ejus allata est
:

ad

cum apgritudine laeamdcm Memoriam

agitiir

ut planc niinicres ex Angiistino tunc lem-

pnris septem

morfuos

Slcpliani rcliijuiarum virtutc

qua; antequam rcvocaretur,

revocatos ad vitam.
27.

illa defuncta est. Hac tamen tunica operuerunt et recepto spiritii cadaver ejus parentes salva facla est. Apiid llipponem Bassus, quidam Syrus ad Memoriam ejusdem martyris orabat pro a^gro:

Huc acccdant

rcbclles

frontc Hagiomachi
bella gcrentes.

adversus

himini perfricta sinctorum rcli(|uias


,

Quid liahent qnod

his juste possint

objicere, qua-atanto viroconscripta,

non

in angulo,

tante et periclitante
detulerat.

filia,

atquc secum vestem ejus

sed nota omnibiis palatn facta mirsciila,


Geiitiles confiitandns liabentur,

tum ad

Cum

ecce pueri de

domo

cucurrerunt,

tiim pro coiicione


S.

ei mortuam nuntiarent. Scd cum, orante illo, ab amicis ejus excipercntiir, prohibucrunt eos illi dicere, ne per [lublicum plangerct. Qiii cum do-

qui

populo

pr.-cdicala? qii.T

nec ex

Augustino edita

tantiim habes, scd et ex diiobus libris ad

Evodium
Severo

episcopum Uzalcnsem

conscri[)tis

quiii et a

mum
tem
;

rediissct, j;;m
et

suorum

cjulatibiis

personan-

Minoriccnsis Ecclesiic episcoiio, publica epistola eo-

vcstem

flliic,

quam

jccissct, reddita est vitic.

fcrcbat, supcr cam [iroRursus il)idem apud nos


filiiis

dcm argumento
iiifcriiis

prodituri siiinus

Irena^i ciijusdam collcclarii

a>gritiidinc exstin-

flde tcstafa,
rata,

qnam suo loco adeo ut de vcriiite certa omiiiquc testiricafionc flrmissime robototo

orbe vulgata,
:

ctusest;

cumque

corjius jaccrct

exanime, atqiie a
:

nulla vel levis qiiidi-m possit dc


fiiil

inendacio

gementibus, et pLingcntibus cxequia! [larareiitur amicoruni ejiis quidam inter aliorum consolantium verba suggessit, ut ejusdem marlyris oleo corpns perungeretur factiim est, et revixit. Itemque apud nos vir tribunilius Eleiisinns su|)er Memoriam mar:

suboriri suspicin. Pbinc viderctunc

primarium Eccbsiic

sanct;B

Stcphanum diaconum; more majoquod

niin, cx eminenliori suggestu Evangeliiim.

oinnes credereiit, pnpulo decantarc, fldem([ue Catholicam et Apostolicam prrccoiiio luintiare, eam-

tyris,

qnic in suburbano ejns

est,

a^gritiidine exa-

demque sequentibus
28. Sed gia et

s'gnis reddere obsignatain.

nimatum

posuit iiifantulum flliiim


,

suum

et

[lost

orationem quam viventem levavit .


vocatis ad vitam
:

cum

nuiltis lacrymis ibi fiidit,

quidV Eiknte rursus Stcjili.ino ' prodisigna magiia in pnpulo renovantur rursum
:

de qiiiiiquc morluis rede alio vero iii dicta Calameiisi


Ista ibi

adversuseum

abim[)iisanfi(jiia ccrlaniina

rursuin

Memoria reddito item vit;c idcm s'i[ierius agit; ciii addit de alio ex morte aniincB ((juod majus videri

'

Acl.

VII.

A"}.'.

dc

(Jivors.

scr.

xxxii.

.\xxi,i.

'>

A.l.

VI. VII.

76

INXOCKXTII AXXrS
l)lasiiliemi<T!

([lUISTI

'llCi

insurguiit synagopic pcrflJorum,


;

cum
:

cura [)ropensior,

cum

et

crga transmarinas quoque

arguunt iterum lalsos suhJMtroducnnt tcstcs rapiunt iterum qui clissecantur conlilnis advcrsaiii, stridentdcntibus, contincntaurcs, iuipelum faciunt, ejiciunt cxtra civitatem, atipic tandcm Masplicmiarum lapidibus obruunl sed occidi noii jtotcst, qui regnare se viitntc niiraculorum ostcndit in cslis.
:

[)roviiicias pastoiali sollicitudinc vigilet.

Qno ctiam

aimo idcm Homanus l'ontifcx ad consultationes Decentii e[iisco[)i Eugnbini respondit' dc quibus a nobis superius alia occasionc tractalnm cst.

Cumsemcl
lum

im|iii

occidcrint corpus, noii liabentani:

plius quid faciant


lapidcs;

jactent liccl lurentes odio in


in

cae.-

31. Quod igitur sumn)i muncre Pontificii universum circumspectarct Calholicum orbem idem Innoccnlius pa[ia Joanncm llierosolymitainim cpiscopum E[)islola ad enm scri|)ta, rcdarguit de his
,

eosdem
sit
' :

suum

ipsi

capul excipient;
lapidcm,

([u;c
atiiiie

in

familiam sanctarum
jiinioris

virginum

Eiistochii

quod scriptum

Qui
.

iu alliiin mittit

Pauhc
:

ab

im[)iis im[)ic fuissent

ad-

super cjus caput cadct

missa

(ju;rnam
^

ista fuerint, ipsa? littcn-c


scri[)tai

Innocentii
sic sc

Rogo
isti

te, leclor,

perpendc, (pianto Hagiomaclii


liominibus siut nequiores.
quis ex mortuis ierit ad
:

ad i[isum

Joanncm

declarant, qna?

etiam aeternis manci[)atis suppiiciis, a Deo re-

habent

jectis, inferno addictis

Dilectissimo frairi Joanni Innocentius. Dire,

Dixit

unus cx

illis ^

Si

[)tiones

caedes

incendia,
,

omne

facinus extremaD
sancta; vir-

agent unum mortuum rcvocatum ad vitam fidem cerlam faclurum viventibus


eos, pocnilentiam

dementia; (clcmentia)
giiics

gcner^osissima;

Eiistochium

el

Paula de|)loraverunt in locis


:

putans;
tati

istis

vero ncc

satis

sunt sex e morfuis cxci-

virlute reli(|uiarumStcpliani Protomartyris. Sed

roget

Deum
:

itcrum pro dcploratis his miscris Sfe:

tiia; [^crpelrassc diabolum nomen enim hominis causamque reticuerunt. Quod efsi ambiguuni non sit, et a quo comniissum oi)ortuit

Ecclcsia;

Domine, ne statuas illis hoc peccatum (siquidem ^ aqu;p multac non valcnt exstingucre charitatem, nec flumina obruunt iilam) ut potenlissimis ejus ])rccibus omnes cx Saulo ^ converiantur in

phanus '

t;mien custodire germanitatem tuam, et gregi illius


sollicitius [)rovidere, ne quid hujusmodi orirelur, qnod cum aliorum periculo tua laccssit negligenlia admittere in gregem Domini et tales agnos quos incendio armis et persecutionibus nudas debiles [)ost suorumcaidcs ct niortes vix vivere audivimus. Nihil movet piclatem illam sacerdotii tui de tanta
, ,
,

Pauluni.
29. Sed missis his,
Divisit

jam

reliqua prosequamur.

namque

ipse sanctus, quas ab Orosio accepit

Augustinus rcliquias Protomarlyris Stephani, eisdcmciue alias ecclesias imi)crlivit extat enim ejus Epistola ' ad Quinlianum cpiscopum qua significat easdem ad ipsuni reliquias mittere de aliis
:

dial)oli in te atciue in
:

tuos potestate admissa

in te,

inquam prorsus eiiim sacerdotii gravitatem condemnat tantiim nefas in Ecclesia fuissecompletum.
:

Ubi provisiones tua;


auxilia
,

Ubi certe,
?

si

casus evenerant,

autem
rius,

alio missis, pra.'ter ea (\v.x dicta

sunt supe-

ignoramus. Ca'lerum qui pcrlaturus eas in HispaniamOrosius accepit; cum licuit in eas reverti provincias, munus cxplesse siium ccrtum est de
:

plus se adhuc metuere dicant,quam conqueruntur esse perpessas.


vel

consolationes

Cum

Altius censerem,

si

essent aliquid de hac re


,

mecum
hostis

apertius collocuta'. Vide


insidias
;

frater

antiqui
,

Minoricam insulam, ejnsdemque loci episcopo Severo ex eis partem aliquam reliquisse. Sed de liis suo loco inferius
dicturi

quo

constat, navigatione apputisse in

et spiritu

boni rectoris pervigila


,

nt haec

qufe ad nos opinione magis

quam

accusatione

manifesla delata sunt, vel corrigantur, vel retun-

sumus.

dantur

ne jus Ecclesiasticum de labefactafis causis


.

papa AfricnncB Ecclesice consulit, admonet per Epistolas Joannem episcopum Hierosolymilaraim solatur nicronymum. Jam vero ad rcs Innocentii Romani Pontiticis hoc anno gestas revocemus orationem. Cum enim scisset, in
30. Innocenlius
,

eum

qui non defenderit, praestare compellat

Haec

Joannes suspicione conniventiaide perpetrato scclereapud ipsum vehementissime pulsaretur, quod scireteum sempei'
adversatuni esse Hieronymo
feniina; erant.

ad Joannem Innocenhus,

cum idem

Africa ab cpiscopis quibusdain immeritos ordinari

eidemque sa;pe ante negotium tacessisse,subcujus regimine sanctissima;


,

his occurrcns, scribcns ad piiniatem totins Africa;

illa;

Aurelium episcopum Carthaginensem litteris (|iiarto nonas questus csf, datis hoc anno
,

'

con-

32. Siispicio,

inquam, vehemens
et

illa crat,

quod

Junii.

cum

(ut tlictum tst,

ex

litteris

sancti Augustini

Certe ([uidem

magnam

fuisse [lenuriam

ciericorum

superius declaratum) ipse Pelagium foveret quasi

iu Afiica, ([uai cx litteris

ejusdcm Aurelii superius


a 15omana, vel Mediola-

Catholicum,
Epislola ad

quem

ante idem S. Hieronynuisscripta


,

dicta siint,

dum

peliit vel

Ctesiphonteni

et

post

absolutionem

ncnsi Ecclcsia milti in Africaiu sacrorum ministros,


satis ostcn(^lunt.

Emendanda autem
nomine,
[)Oiiitur.

E[)isloIa ipsaest
aiiiis

in

alterius

coiisuliini

dum

quam

Theodusius Palladii collega


ea Epistola Uiimaiii

Elucet vcro in

1'oiitillcis

crga omncs Ecclesias

cjusdem Pelagii in Concilio Palaestiuo tribus dialogorum libris vehcmcnter insectatus esset; vindictae ipsius causa iu Bcthlchemiticum monasterium nuiu ab imiiiis Pclagianis ca tam nefanda fuerint pcrpetrata ([uorum gratia edem sacrae virgincs
,
, ,

'

Eccl. XXVII.

Luc. XVI.

Ait.
'

VII.

Act. vu.

"

Apud Aug.

ep. ciii.

Canl.

iiit.

'

Innoc. ep. xxix.

lnnoc. pp. xxiv. facta collatione

cum

alio

Inuoc. ep. xxx.

scripto codice.

, .

]XNOfE\Tir AXXl'.S 15.


apiul Innoccntiiim
esseiit.

CHlil.STr

'llC).

Romaniim Ponlificem
|ilai)c

contincsi-c

Sa-pc

enim

accidissc vidimus, ut ex Africa fideles

Seil

iinpdicaiula

illanim modestia
(|uoiiue

navigaient in
Innocentius
liltera' S.

Pabestinam

bis vcro teinporibus


(

cum
S.

sic tletiilerinl,

uttamen
:

delin(|iicnlinm iiomina

ilein

nomine presbytcr codem

ut indicanl

tacuisse

volnerint

(luod

eadem

virtute

Hieronymi ad Augiistinum
inferius)
et

',

de quibus

Hieronymus

datis

eadem ex causa ad cumdem rioinanum Pontificcm ut idem


pra^slitil in litteris
,

diccmus

se contulit (t).

Innocentiussignillcallitteriseoargunieiitoad ipsum
S.

33.

Joannis siipradkti obilus,

Praylii electio.

At

diviiii

quidem

dis|ieiisationc judicii

factum

Hieronynium
33.

redditis, (ju.t sic se liabcnt


filio

est,

ut inter

Iktc ipse Joannes Hierosolymitanns

Dilectissimo

Hicronymo presbytero
conlcntionem
:

episcopus ad Uei Iribunal rationem de omnibus


redditurus
,

Innocentius episcopns. NiuKiuam boni


cisse in

ex liac vita morte subductus

se sistere

aliquid

fe-

cogeretur. Hoc

namque anno enmdem Joannem


quod
alia

Ecclesia, testatur Apostolus

et

ideo hac,

mortnum
lilterac

esse, iiide perfacile intelligi polest,

reticornm correctiones primum fieri jubet magisiiue diuturna duci collalione. Qua; regula dum
negliyciiter accipitur (aspiciluij tur, (juod

anno scqnenti ejus


ad
significatur,

in sede successoris sunt redditae

Romanum

Pontificcm

quibus inter

quocavendum est, sed niam dolor gemitusque tuus ita quatit viscera nostra, ut ralio non tractandi consulcndique sit

malum non augetur. Tamen


,

vita-

jam ipsum .loannem haud recens esse defunctum. Tenuit i[isc sedcm illam annis triginta tot enim numcrantur ab obitu S. Cyrilli ejus pr;e(Jecessoris. Siibrogatus vero in cjus locum fiiilPray:

primum

constantia^ tua^ alloquor fidem

pro veritate

lius

ita

eniin noininatusreperitiirin
rccitandis
,

litteris

Zozimi

(|uis(iue injiiria,

aut (ut

dicis) [leiiculo percclletur,

papa?

anno sequenti

sicut pariter
^
:

nomi-

qui exspectat beatiludincm, mnltis sa^pe narrastis; et tuae verbis prffidieationis, te bene memorem ad-

nat

eum

Theodoretus,

dum

ait

Post

Joannem
scili:

illum admirabilem
Ecclcsiae

mortnum,

Praylins, qui iiomini

monemus.

Ita(|ue

excilati

tanta

arripere anctoritatem

Sedis

malorum scena, Apostolicaj ad omne


:

suo pulchre respondebat (ob mansuetudinem


cet)

comprimcnduin
,

nefas festinavimus

sed in

quem

regimen capessit . Ha?c ipse ex quibus omnibus corrigendum est Nicephori


illius

insurgeremus nec nomine appellatum lcgimus, nec criminis aliqua ratione taxatum. Quod ergo possumus, condolemus. Si deposueris autem apertam manifestamque in homines aliquos accusationem aut judices competentcs tribuam aut si quid
: :

Chrouicon, ubi loco Praylii


nis successor
:

legitur Paulinns Joan-

vel alii emendaiidi, qui pro Praylio

dixerunt Cyrillum.

36. FiH(e Arcadii

omnes

virrjinitatem sectatce.

His consulibus
,

inqnit Marcellinus

comes

iii

urgentius, sollicitiusque a nobis

fieri

potest

non
fratri
:

Chronico
toris,

Atticus e[)iscopus Constantinopolitanus


,

relardabo

fili

dilecti&sime.
,

Tamen

episcopo
agat

scripsit ad reginas

filias scilicet

Arcadii impera-

meo

Joanni scripsi

ut circumspectius

ne

quid circa Ecclesiam sibi credilam adlinc tale aliquid fiat, quale pnevidere, et pr(q)ellere ne accideret, vel ne accidat
,

etiam

ipsi sit et

postea molcstis-

librum de Dde atque virginitate, opus valde egregium, in quo praeveniens dogma Nestorii impugnavit. Haec ipse. Mira quidem res filiie ipsae quatuor Arcadii imperatoris Pulcheria Placilla
: ,

simum . Hucus^iue

Innocentius ad S. Hieronymum.

Arcadia

atque Marina

omnes paribus

votis exco,

34. Idem vero Innocentius papa ad Aurelium (episcopum Carthaginensem puto) cujns diligentia

luere cIibem vitam, virginitatem Deo dicantes palatioque perinde

iu

ac in monasterio monasticam

perlatas ipsas S. Hicronyini lilteras accepisset, ista

vitam agentes

(luarum

omnium

S. Pulclieria

paucis rescripsit'

gusta, et sanctitate, et priidentia pnecijiuum

Aulocum

Dilecfissimo fratri Aurelio Innoceiitius.

tenens, facta est caeteris sancti instituli auctrix, et

Piissimam eliam ad nos perveniendi tuam affectionem bene compresbyter noster credidit Hieronymus. Conipatimur gregis nostri membro et quod faciendum duximus, vel facere potuimus sumus velociler execuli. Germanitas tua fraler carissime, citiuslitteras memorato reddere festinet Haec Innocentius ad Aurelium ad quem litteras
:

moderatrix.
37.

Imperatorum

Parabolanos.

Rescripserunt hoc itcm anno impe:

rescripta in Gentiles et in

ratores adversus Gentiles his verbis'

Qui profano

Pagani ritus errore seu crimine pollnuntur, hoc


est
,

Gentiles, nec ad
,

mihtiam admittanlur, nec

administratoris

etjudicis honore decorentur. Dat.

superius recitatas Hierosolymam miltendas dedit.


'

Hier. ep.

Lxxix.

Tlieod.

1.

v. c. 27.

L. xLli. de

Pa-

'

Innoc. ep. xxvi.

au. C. Tlieod.

(1) Epislolae

Innocentiiad Auretium,

Hieromjmum, elJoannem meromlymilanum


satis constat,
;

dalae sunt A. D.

praevia ad has Epistolas

ii,

pag. 905. Ex Epistola ad Aurelium non

Hierunymi, Eusiodiii,
Constantius
in notis

417, ut probat Constaulius in Monito el Paulce ad Innocenliuin litteras ab


Epistolam Innocentii ad
Aureliura

Aurelio

Bomam

perlalas fuisse, sed ut peiferrentur Aurelium

operam dedisso
:

ita

ad

pa;. 907.
lu Epislola ad

Joannem Hierosolymitanum Barouius


:

legil

Et tales agnns, quos incendio,


:

etc.

nudas, perinde ac

si

vox nuJas

sit

se-

cunda persona verbi niido. Constiiitius pag. 909, ex veterum codicum auctoritate ita txliibet Quod cum aliorum |iericulo tua lacessit negligentia admittere in gregem Domini et tales agnas, incendio, armis, et perseculionibus, nudas, debiles, post suorum cades et niorles, vix vivere
audivirauj .

Mansi.

78
VII id.

IXXOCENTII ANXUS
Decemb., D. N. TheorloFio VII

15.

rinUSTI

'll().

et Pallnrlio

anno
miine

rcscripti insinuarc vidctur, in qiio isfa vcrba


:

conFS.

Quam
fiiii

Gentiles,

justo Dci judicio factiini nppr.rct, iit sil)i in Allaln impcriiim vindicare sliial)

legunfiir

Placet nostcT cbMiienfiT,

iit

nibit

com-

clericis

cum

publicis Acfibus
.

vcl ad curiain

ducrant; iidcm
38.

omnibns exclndercntnr magispectat


:

pertiiicntibiis
,10.

babcant

stratibus altine miiitia.

Qnod rursiim
anno data

rescripta Iioc

ad imperalorum Tbeodosius imperafor ad


,

quod ad ipsum nomen spcctat, conscntiiint rcccnfiorcs, vocem hanc, Parabolanos,


Cai^tcruni

vel

iit

liabct Juliiis Firmicius, Parabolarios


,

sive
,

qiios anno reprimendos Alcxandriiios tiiinultus superiorc diximus exciiatns, cdidil sanclicmcm. Quod enim sciret corpus eonim (]ui adscripti erant iTgrotanfium cui\t, in numernm liand niediocrem excreeosdcmiiue visse, nec cnnfcmncndic audacia esse
,

Barabolos
a

iit

babet Socrates
nrapapoo;

et ex eo

Cassiodorus

vocc gra'ca

derivari,

qiia
,

significafnr

honio ad subcunda pericnla prffceps (juales putabanliir (]iii cui\t omnis gcncris Tgrolanfium, pesfis
qiioquc tcm[)orc, pncessent.
tate (^jiisinodi

Verum

quoil ex cliari,

omnes adversns pi-cfectos sludcre Cyrillo, de liis prcrfecfnm pitctorio, illud rescripsitad Monaxium admonens ne cor|ius illud excedcret nunierum quingcntorum eosdemque non ex divifibns sed
'
, ,

primo manavit officium


poterat,
,

qua

niilla

major

vidcri

cnm

poneret quis

suam pro

auiicis suis

transivit in

animam factionem cum


,

iidein pro episcopis pngnatiiii,

negotium iacesserent

qiios et vetnit publicum pauperibns allcgendos quodlibei adiie speclacnlum, neve ad ciiriam acceet urgente necessitatc. Htc derent, ni?i singnli
; ,

qiiO(]ue prTfcctis

cujiis avcrtenda! rei causa Tlieo(iit

dosins
tus, ea

anni siiperioris

vidimus) malis admoni-

advcrsus cjusmodi genus hominiim stafuere

certe

omnia cum boc anno cavenda imperator quidem non aliunde qiiam ex
,

indixerit;

superioris

anni tumultibiis

isfa ipsa

sanxisse pntatur.
,

opus habuit. Qiii ergo dissidiaanni su])crioris inter et Cyrilliim Alcxandriniim Oreslcm ]>i\Tfcctuin quorum causa b;cc sancita episcopuin ignorarunt
, ,

Vix enim credi potcst

(|Ufc

essent vires episco-

esse noscunfiir, parifcr hallucinalos esse oportuif in

porum AlexandriT, cum illis ipsi bomincs favcrent, qnos idem impcrator noniiiiaf Parabolanos tnm in przesenfi edicfo boc anno dafo, tum iu alio snb duodecimo Honorii consulatu edito \ Fuisse autem hos minoris ordinis clericos allectos, exordium dali hoc

ejusdcm sanctionis interpretatione. Rescripsit vero postea idcm Tbeodosiiis', ut iidem qui sub numcro quingentorum fiieranl sua sancfione restricti, qiiod cuiT infirmorum non satis esse viderentur, ad sexcentos ex(;resccrent, quibus in omnibus pracesset
episcopus Alcxandrinus. Sed de
liis

hactenus.

L. XLii.

(Je

Episc.

et cler. C. Tlicod.

L.

xuii. de Episc.

et
'

cler. C.

Theod.

L.

XLii. de Episc.

et cler.

C.Tlieod.

Aniin Perindi Gra^on-R.iniaiitC rj909.

.lesii

Cliristi

4IG.

lunoccnlii

|i,ip.-c

Ifi

Ilnnorii

24

et 22.

Theodosii

Jiin.

15. el 9.

1. Quitidecerim/lia

Theodnsii juii.

Coss. Theo-

3, ait.

eum

ad reditnmjam accinctum fuisse,quando

dosius Aug. VTI et Juiiii/s Qiiartus PuUadius, ut appellatiir in Ediclo recilafo a Baronio anno cnxx,

sancti Sfephani profoinaityris Reliquiae detectffi sunt,

die scilicef xvii

mensis Dcccmbris,
.

in

dicbus

ipsis,

num.
Fuit

ubi tamen vitiosa intcriiuncfione Janium Qiiarliim distinguif a Palladio, ut tuiic vidcbimus.
4,
is

quibns jam
bili

ijise

(nempc Orosius) redifum incrcdiLittcrasab Hcrote


et

dcsidcrio parabat

Lazaro

])ricfecfus praiorio Ilaliai et

proconsul AfriccT

episcopis Gallis, (]iut ges!a in

Synodo Diospolitana

Honorio inqurante, ut iKiuct ex i)rosopogia]ibia Codicis Tbcodosiani,

dcclarabant,
scoj^is,

dctulil,
i])So

et

Africa? proconsularis epi-

iden(]ue ct consiil Occidentatis.

qui

fcnqiorc consuetam ac

sobmncni
iis,

Theodusius vero ob deceunalia impcrii mortuo paconsul protre suscepfi Constanfinopoli cxbibila
,

Synodum
qiiip

Carthagine agcbant, exliibuif. Convene-

ranf ad hanc

Synodum

ejiiscopi lxviii, qui lectis

cessit.

antc fcrme qidncjuennium contra Ca;lestiuin


Pclagii ac CcTlcstii jiersonoe parcenfes, boet

2.

ct

Lazaro accusatus.

Pelagius in Sijnodo Carthaginensi ab Herotc A num. 1 ad IG. Oiosius

statuta fuerant, et gestis in Palccstina sedulo considcralis,

iiiilio
','avit.

pracsentis anni c PalTstina in

Africam navi-

ruin errores aiiatbcinate confixerunt. Heros

Ln-

Avitus enim apud Baronium anno cdxv,

num.

zarus corixm

isto

Concilio inslauiandum essejiidi-

IXXOCEXTII AXXUS 15.


ciiiin (liixeriiiit, (luia ciiin juxta
iiiajor SyiiO(Jiis
tuiii

CHRISTI

4Iti.

?'.)

canones

Aiilioclieiios

iniiiorein (iisciitere (leiicat.


iii

Cer-

est,

iiu|uit .Marca

Dissert. de veter. coileet.

et ipse consuielialur. Reialionnin quoSynodicarum Orieiilis et Occidentis ad Roinanain sedein cxempla supersiiiit, de quibus lib. 1 de

prineipem,
qiie

Caiioiuiin ca|i. ti,

Pelaf^^ii

causam

vel apuci Orientis

uiiiversi exarcliuin, Aiitioclieiuiine|iiscoi)iiin,


liain
fiiisse,

agen-

vel sane ai)U(i

Uoinaiuun

Poiitilicein,

Concordia sacerdotii el imperii cap. 10. 5. Utracfie Syiiodus in hac causa eodem modo Quare expendenda siiiit Syiiodi Carlhase gerit.

cuin causa coininunisesset


coiilinyeref.

et uiiiversalein Ecclesiain

gineiisis
iiis

verlia,

ceiisuimus liujusmodi persuasio(juid

Hoc ergo

coiisiliiiin
,

ceperuiit, Uiero-

auctores, 1'eiagium et (krleslinm analhematizari

jiynto i\ue ciiibio auctore

ut per

Oroshun presbyquo \era

oportere. Ueriniunt,
iion

ageudum

videalur,

sed

teruin
iitteris

in Afrieain redeunteni episcopos Africaiios

pronuntiant

id

suiiima; sedi reservant, cujus

inonereiit, de t(ravi discriiniiie in

aucloritas per nniversam Ecciesiam expaiisa porri-

lides versabalur

ob Pelagti

absoliitioiiein pra^pro-

pere et pra^poslere faclain.

Non

se coiitulere Car-

Quod docent verlia sequeiilia Hoc itaque gestum, doniine fraler, saiictie charitati tuK iiitigiUir.
:

tliagiiiem, tuint|aiaeoruin piaisentia necessariaiion


erat, cuiii rei absentes esseiit,

inandum duxinius,
tueiida saiute

liI

slatulis nostrai mediocritatis

dine noiidum erant

restiluli.

tum (|uia ex a?grituQuo alludit Zozimiis


et deli-

etiam Apostoiicae Sedis adhibeatur auctoritas pro

muitorum,

papa cuni
3.

illis

exprobrat iratus quod oliosi

versitate corrigenda.
ciiii

et (luorumdain etiain perEodein lendit Synodica Con-

cati in iecluiis suis resedissent.

Miievilani, quae episcoporuin cuipae iniputanfore ait,


si

Synodiis Caitha/jinensis

et

Milevitana PelaAfri-

(jium dainiiandiim censnere.

dum
iicae

quac sunt suggerenda Sedi Aposlo-

Adeuiidorum

pro EcciesiiC

commodo,

tacuerint. Quapropter

canoruin hic color fuit, tjiiod ea causa aiite qiiin(luemiiuin adversus Car/e4'//(eadecrevis^eiit, qucB absolulione Peiagii subverti videbantur. Verilatis
ergo Clirislianietueiidtr, sui(|ue decreli propugiiandi
caiisa in ha^resim islain Carlhagiiie

de iiova ha:Tesi ad Innocentiuin rescribunt, ut ipse pastoralem diligentiam niagnis pericuiis adhilieat
:

Quia
ribus

te

Domiiius

gratiaj sua; piaecipuo

niuneie in

sub
diis

Atirelio iiiquisivit, et statiin

Synodus coacla ejusexemplo Synocui iiilerluit

Sede Apostolica collocavit, laieinque noslris teinpopra;stilit, ut nobis potiiis ad culpam negligeiiliaB vaieat, si apnd tuain veneratioiiem, qute pro
Ecclcsia sunt suggerenda, tacuerimus,

quoqiie Niimidiaj Miievi

iiabita,

quam

ea tu

Atignstiitus. Utra^iue Syi;odus, discusso negotio re-

possis vel faslidiose, vel negligenter accipere, niagiiis

iationeni niisit ad Iiinoceniiuin papain, ut ipse sua

periculis

inlirniorum
,

membrorum

Ciiristi

auctoritate lirinaret

quod episcopi censuissent de


liajresi.

pastoralcm diligentiam
gneris.

(|u;esnnius, adliibere di-

damiiando Peiagio et Caeleslio eoruiii(|ue Non dissimulanda est, subdit Marca, qua?
trarium
nihil
proiiii

Nova quippe

lucresis et

nimiuin perniciosa

in

con-

tentat assurgere iiiin


6.

potest objectio, episcopis Africanis

competivisse juris in Pelaijittm, nec retrac-

rcfert.

icorum gratiae Dei n. Ulramque causam ad Sedem Apustolicam Hanc Marcae sentenliam divus Aiigiisliiius
ad
aniio sequenti data

tandffi ejus absolutionis,

quain impetraverat a Synodo Diospolilana, in quain Coiicilium Carlhagiginensenuliam polerat exercere jurisdictionem. Hoc

in Epistola cenli^sinia oclogesima sexfa, alias cvi,

Pauiinum episcopum Noiaiiiim


exlia controversiam

ponit. Nain
suiit

de Peiagianis lo-

quidem
soii

ultiiiuun certuin est,


,

cum

iila jiirisdiclio

quens,

ait

Missae

itaque de hac re ex duo-

Antioclienae
4.

vei Aposloiic;c Sedi competeret. Patribits Cartltagin. et

Temperamentum a

Milevit. in

cum

hac damnatioiie adhibitum. Atfamen de C oileslio \\x'\\C\w\xi oliin suscepisset Cartiia<(

bus Conciiiis Carthaginensi et Milevilano, relaliones ad Apostolicam Sedem, aiitequam gesta Ecclesiastica, quibus apud episcopos proviuciie Palaestinae
Peiagius perhibelur esse purg;itus, vel in
nostras,
vei

manus

Synodus, polerat in correiiin ejusdein criniiiiis Pelagitun, ne conliiieiilia causa? divideretur, inquirere et constitLiere quid agendum videretur,
giiiensis

pruicipue

cum

oinnes

taiigit, et

de fide inola esset (luaistio, qua> cujus coiiservandae soiiicitudo om-

Africam pervenissent. Scripsimus etiam ad beata; memori;c papain Innocentium pra)ter Conciliorum relationes, iilteras familiares, ubi de ipsa causa aliiiuanlo diiiliiis egimus. Ad omnia
in

nobis

iiie

rescripsit eodein niodo, (luo fas eratatque


;

Sed observandum est temperaineiitLim quod prudenter et necessaiio adiiibenl in dijudicando negolio. Referuiit ad papain
iiibus episcopis iiiiposila est.

oporleljat ApostolicsSeilisantistitem

ubi loquitur

litiiocentium, ut ipse

sumn

ojuredeceriial. Prorsus
pra^sides I*ro-

eo

modo

se gesserunt,

quo soiebant

viiiciarum agere erga iiriiicipeni, ad


et difliciiiores

(lueiii

giaviores

Augustinus de tribus Iiinoceiilii pap;c Epislolis, de quibus sermo est qu;T! inter Augusliiiianas sunt CLXxxi, CLXXXU et CLXXXiii. Blondeilus in lib. contra luimatLim EcclesiiB pag. 285 et seqi]. miruin in niodum se torqiiet, ut ostendat ex hoc episcoporuin
,

causas referebant, seiitenlia sua ad


aclis

euin cuin
ribus
ipse,

iiUs

transniissa, anleiiuani liligato-

pronunliarelur,

ut princeps aut deceriieret

erga Romanum Poiitificcm agendi niodo inferri non posse iiunc ab eisdem tanquam suprenuun et universalein Ecclesia; Paslorein ;!gni-

Africanorum

aul iiuid decernenduiii a piu'side, rescriberet.


\\\

tum

fuisse.

Veruin ictuin decliiiare nou polest; cuin

Exlaiit tiluii de relationibus et coitstdtalionibiis

ea in rejure quodani sui>reiiio Ponlifex uleretur, et ad ejus


rent,

Romanus

Corpore jiiris, et earuin usus aiiud Pliiiium, (luie duplex iliiid nuinen sortihe, quia refereb itiir ad

Sedem

episcopi reialioiicsmitle-

lauqnam ad eam,in qua

rcsidebat principalus

80
Sedis
refert
,

IXNOCKXTri ANNTIS
Apostolicae
,

(IIKIsTf

41(1

iit

clinni

cx

iis

(ni;c

ipsemct

verba

in E|)islola

Synodali concc[)tum legitur

demonstriiri

pntcst.

Sed

iiac

dc rc

mox

communi

rlelibcratione
aiictorcs,

plura.

persiiasionis

censuimus, ut biijusinodi quamvis ad presbyterium

Si/iwdo Milcritnnn 11 conIn Cidlectione Concilioriim refcniiitiir ditisnnt. Acta Synodi Milcvitanie II ciim Pr.Tfatione liisverliis Gloriosissimis impcratoribus Arcadio ct ince[ita
7.

NiiUi Cannnes

in

idein Cielcstiiis postea

pervcnisse dicatnr, nisi baec

a[)crtissime anatbcmatizaverit, i|isos anatbematizari


o|iortere, ul
([ui
si

ipsorum

iion |iotuerit,

saltcm

eorum

ab

cis dece[)ti sunt,

vel decipi possunt, cognita

Honorio Angg. viris clarissimis coss. VI lialend. Sepfemb. ctc. Verum lucc est Pnefatio Synodi Milevitanae primfe anno cdii sub illo consulatu haquorum bitae. Sequuntur postea canoncs xxvii
,

scntcntia, qiiac in eos lala est. sanitas [^rocuretur.

Hoc
lu;r

it;i(|iie

gestimi,

domine

frater sanctc, cbaritati


stalulis

inlimandiim duxiinus, ut

nostne me-

plures adversus Pclapianos cditi sunt, octo scilicet priores. Sed, ut Baronius anno cdii, mim. aooliservavit,

adbibeatur auctoritas. Ex quibus constat Africanos, nullos de Gradiocritatis etiam Apostolicae Sedis
lia

canones

statiiisse,

sed Pclagianos in |)alinodiam

Synodo canones contra PelajJianos statui potucrc, cum co lcmporo eorum ba!resis nondum innotesceret. Pra;tcrea recte monet ibidem
nulli

in ea

crrorum cancrcnt,
nio

a fidelium

communione
illi

renio-

vcndos duxissc. Et tamen octo

Canoncs a Baro-

Baronius

farraginem illam xxvii canonum uni

Synodo

Milcvitana3 inscriplorum,ad divcrsaConcilia

Africana pcrtinere. At quod liocanno

num. 3babet,
illi

partein Prsfationis ct viii priorcs Canones esse Sy-

nodi Milcvitana>

II.

subsistcre

non

potest;

enim

Canones in Colleclioue Africana, cxcepto solo ca-

liis Synodis provincialibus Africai de[)utati anatbematc sigillalim clauduntur, ut jam ea sentientes, (|u;e per illos danmantur, evidenter ab Ecclesia separati ap|)arcant, cnjns tamcn oppositum contigisse Augustinus Hilario i)er litteras conteslatus est. Ideni Auguslinns in Epistola ad Paulinum CLXxxvi, Miss;B sunt ita([ue de bac re ex duoalias cvi, ail
:

none xxiii, diversis aliis Conciliis tribuuntur, rccteque scripsit Garnerius in dissert. ii de Synodis in causa Pelagian. pra-ter E|>islolam Synodicam nibil Synodi MilevilaniT! II reinancre, et canones istos eo nomine tantuin vocatos essc [)ro|iter solam veteris
:

bns

Conciliis,

Cartbaginensi

et Milevitano relationes

ad A[)Ostolicam Sedcm . Quare Africani nullos canones condidere, sed integram Pelagianorum causam ad Homanam Ecclesiam detulere, ut supra os-

tcndimus. His addit Card.


cpisco|)os cap. tO, scribere
tra Cartbagiiiinsis
qiiasi

Norisius
litteris

C;clestinum

collcctoris [irffjudicatam auctoritatein. Addit Scbelstratius in dissert.


iii

[)apam, ut viilgo putant, in


:

ad G;iIlicanos
etiain

dc Ecclcsia Atricana cap. ti,

IUud

quod

iii-

PatrcsMilevitanos in suaad Innocentinm ISynodica

Synodi decreta constitulum

est,

duo tantuin

ba^resis Pclagiana^ capita retulisse,

octo, subdentcs reliqua qua; ad

non Pelagium spectant,


I.
I

pro[irium A|iostolica; Sedis amplectimur

ex Synodica Cartbaginciisi Ponlificcm posse cognoscere.


c. 10,

Denique Em. card. Norisius


pluribus ostendit. octo

Hist.

Pelag.,

quosdam canones Milevitano (Aincilio a Baronio attributos, qui tamen Caithaginensi ibidem adscribuntur, et quidem PlestatinKjue Ca;lestinus subjungit,

illos

Canones contra

nario ex universa Africa coacto.


9. Si/nodi/s

Pclagianos adscribi non posse Synodo posteriori


Mileviiana}.
8.

Mileritann II

fiiit

Provincialis.

Quod ex

D. Augustino probatur.

Augusulriusasserit

Hanc sccundam Synodum Milevilanam non


priinum Milcvitanum.ulvidcrefst anno

fuisse

Conciliuin generale, (inod arbitraturBaronius fuisse


cdii, n. 54,

enim docet quidem Pelagianos decreto que Synodi damnalos fuissc, sed nunquam
tinns
E|)islola CLxxvii,
inijuit,

liquct ex epigraphe Epistobr clxxvi, alias xcii, inter

aliquos de Gratia canones in cisdem conditos. In


alias

xcv

De

Conciliis
at([ue

duobus,

[irovincia? Cartbaginensis

Nnmidiae,

ad tuam sanctitatem a non [)arvo eiiisco[)orum uumero subscri[)tas litteras misiinus contra inimicos
gratiffi Cbristi

Augustinianas, quain Milevitani ConciUi Patres ad Innocentium papam scripsere. Qnod si Canon xxvi iiitcr Milevitanos, De velandis virginibus in casu neccssilatis, citetiirtaiiquam Milevitanum a Synodo

Turonensi

II

inde tantum inferri

potest aucto-

dissent,

Qnod si canoncs de Gratia condieorumdem mcntionem fecissent Aurelius


)>.

aliique tres

cum Auguslino e[)isco|ii iu ea ad Innocentium E|jistola. Rursus Epistola clxxviii, alias Jam enim, xciv, ad Hilarium, Auguslinus ait
:

rem farraginis anteriorcm fuisse Synodo Turonensi. Imo Fcrrandus in Collcctione canonum tit. 30, recitat canonem illum, quo vigente necessilate virgi-

cnm

ista

scribertm, cognoveramus in Ecclesia Car-

tbaginensi adversus eos e|)iscopalis Concilii conditum fuisse decretum per Eiiistolam sancto et vene-

annum xxv permittitur, appelnon Synodum Milevitanam, sed Carthagincnsem, licct inter Canones Milevitanos sitxxvi; est autem Canon xviii Synodi Carthaginensis anno
nis consccratio ante

latque

CDXViii celebrata?, et recle ab eodcni Ferrando, uti

dirigendum, et nos de Concilio Numidiai ad eamdcin A[)ostolicam Sedem jam similiter scripseramus . Antea [^racmiserat hfcc Nova quKdani boiresis inimica gratia) verba Cbristiconalur cxsurgere, sed nondum cvidcnterab
rabili papae Innoccntio
:

Caiion XVIII ejusdem Concilii adducitur. Ferrandus

vero anno dxlviii, viginli scilicet aut circiter annos ante celcbrationcm Concibi Turonensis II, adbuc in vivis erat. Deni([ne versus Pros[)eri in Carmine de

Ecclesia separata esl . Porro decrelum Carlhagi-

quibus dicitur, haeresiarcbas gemino coetu damnatos fuisse, quos Baronius de isto Concilio
Ingratis,

ncnsis Concilii,

ibi

ab Augustino laudatum, in haec

Cnrlbagincns

ct

Milcvitano

II,

num.

8,

interprctatur

, ,

INNOCENTII ANNUS 15.


ilc

CHRISTI 416.

81

(iiiabus

Synodis anno cdxviii ailvcrsns Pelaintclli^cniii

noii sit Syiiodica,

sed familiaris, commenlitia est


Mss. Co-

}ri;;nos

liabilis

snnt,

iit

co anno vide-

Synodiis

illa.

Hiiic rccte obscrvatQucsnclluscitatus,

Linins.
10. Epislnl/i qtiiiifjiie episcnpnriim

eam Epistohun
est

ubi(|ue ct in cxcusis ct

iii

tiitm

nnn

Si/nndica.

Pijctcr Synoiiicas
ct

nd InnoccnConci,

dicil)us faniiliarcm Epistobiin inscribi, ul

etiam nos

ipsimct viilimus in variis Mss. pncscrtim in Victorino, ubi inlcr Epistolas Innoccnlii priini

ciliornm (]artiingincnsis
pius,
Aiigiisliiuis.

Milcvitani

E|iistolas

babetnr

prcPsnles qnin(|iie Africani, sciliccl Anrclins, Aly-

ciim

liac inscriptione

Epistola famiUaris cfiinque

Evodius, ac Possidius, aliain

episcnporam.
\'2.

cominnni nomineeidcni Innocentio Epistolani scripsere, (|ua totam Pelagii cansain ubcriiis apud il-

R'scriplum Innocentii ad Synodicas Pa-

triim ulrinscjue Concilii.

Ad

laudatas Episfolas
et Milevitani

lum
quod

exposiicre, asserciites ipsins Innoceniii pracseriiuic

Synodicas Conciliornm Carthagincnsis


II,

tim interesse,
in

tanto

malo medcri; piopterea

Urbe

pliiiimi essent Pclayiani dogmatis

Epistolam familiarem (]uini|ue cpiscoi)oruin, rescripsit Imiocentius papa VI kaleud. Februarii


et

sectatorcs. Garnerins loco laudato existimat, Iianc

Honnrio

et Coiistantio coss., dic scilicet xxvii

men,

Epistolam dalain cssc


lioc

iii

tcrtio Conciiio inccrto loco

sis .lanuarii seqiicntis Clnisti

anni. Ha!C ejus verba


;

anno cclebrato,

qiiod Marius Mcrcator in

inonitorio a se Tlicodosio .\ugnsto olilato,

Comde damnasaiicta)

quLC Marca laudalus recte interpretatus cst

Inqiii-

rcndo de

Iiis

rebus quas oinni

cum

sollicitudine

tione Pelapii ct Ccclcstii scribat

Ut autem a

decet a sacerdotilnis, inaximc a vero justo(|ne et


Catliolico tractari Concilio,

recordalionis Innocentio damnarentur, talis extilit

antiquK traditionis exemin

causa. Post

Romana; Urbis vastationemin


Inveiiti

Pala^stina

pla sectantes, cl Ecclesiastica; mcinores disciplinae


vcstrfE religionis

dcgebat Pelagins.

sunt a(|nibusdam stndiosis

vigorem non ininus nunc

con-

episcopis libri ejus, in^jiiibnsmullaetvariaadversus


fidcin Catliolicam conscri|)ta esse videntur.
lilteris in
iibi
Ili

suleiido,

quam

aniea cuin pronuntiarctis venera-

cum
sunt;

tione firmatis,

(]ui

ad nostrnm rcferendum ajipro-

Africam Patribus
relationibus

et e[iiscopis niissi

bastis esse jiidicium, scicntcs

quid Aj^oslolica; Sedi

tribus Conciliis congregatis, meinorati

Iccti

sunt

libri. Exiiulc

Romam

missis, (|ui i]no(|ue

libris pariter dcstiiiatis,

Aposlolica sententia rescri-

(cum oinncs lioc loco jiositi ipsum sequi desidcreluus Apostolnm) dcbeatur, a quo ipse cpiscoi^atuset tota anctorilas nominis linjns cmersit. Ex duplici
capile, iiKiuit Marca,

benlis ad pra-dicta Concilia emanavit, quae cosdein

eos Iniioceniius laudat, tiim

Pclagiumque Eccclesiastica coinmunione privavit; qiiorum scriptorum excmplaria


ipsos Cielcslium,

qiiod olim

iii

Iiac

causa pronnntiasscnt, nem])e ad,

vcrsns Coelestium

tnm

(]U0(I

nunc venerationem

liabemus

in

manibus)).

Vcrum

tria illa Concilia alia

(iebilam Sedi ApostnliciE

conservent, eain consn-

non snnt,

(inaui Cartliaginensc

et Caitliaginciise ac

amiocDXii liabitum, Milevitanum U lioc anno ccleii

lcudo

et

omnia ad

cjus jiidicium rcfereiido. Quain


eliain

(]ui(lein

vencrationcm

cum

advcrsus CcflesInnoccntins.

brata, ut Qiiesncllus tom.

0|)criim S. Leonis

Ma-

tium ])ronunliarcnt,custodisse
ad

testatiir

gni in Disscrt. 13. cl Scliclstratius in Dissert. 3 de


Ecclcsia

Quodsigniticatcadciii scutcntiacoustitnluin, utGcsta

Afiicana cap. li jain observarnnt. Licct


illa

Scdem Apostoliiam mitterentur pro more

in

enim prior

non miscrit,

Synodus relationemad Innoccnfium ejus taincn gesta ab altera Cartliagi-

causa conimuni totius Ecclesix' observari solilo; (]nein a Diospolitaiiis judicibns omissum miratur
Innocenlius, ut statim patebit. Refcrendo aulcm ad

nensi directa sunt ad

eumdem,

ut clare liabetur
est
)>,

iii

utraqne Synodica
tliaginensis lioc

Unde factum
nt

inquit Car-

Sedem

A])OsloIicam,

anno coacta,

taremus, quid ante ferine


lestii

reccnsendum puquinquenninm super Ca3-

illos asserit,

qua?

crevere sententia,

Patrum instituta custodisse non Iiumana, sed divina deutquidquidqu&mvis de disjunctis

illi

nomine

liic
:

fuerit

agilatum

Cartbaginensem quo recitato, sicut ex subsequen-

a|)ud Ecclesiam

rcmolis(iue provinciis agerctur iion piins ducerent

finicndum,
iiatio

nisi

ad

liiijus

Sedis notiliam pervenirei,


(iiue fnerit

tibus advertere potcrit sanctitas tna, (luamvis judicatio manifcsla constaret.eto)

ut tota Iinjns auctoritate justa

pronun-

Idem

Iiabet

Synodns

finnaretur, inde(]ue sumercnt ca^teric Ecclesi?e


iHi-Ecipere, et

Milevitana

II.

Inio Augustinus in Epistola ad Valen-

quid

quid vitare deberent

tinum ccxv,
dicain
,

alias xlvii, eani

Epislolam, non Syno-

sed Fmniliarcni appellat, dnin Valenlino


:

In utroque Concilio hwresis damnata, sed Ut autein maiiifestius spjitentia nnii promnlcjata.
13.

Qiiod ejusque monacbis Icgendum i)cisciibit scriptuin e-tad paiain Innocentium Romanic Urbis episcoi)um de Concilio provinci;p Cartliaginensis; et

sil,

discussain fuisse ab cpisco]iis (]ua'stionein,

Iiac

rcsim quo^iue damnatam, sed

nondum promnlga:

tam

senteiitiam, quaj dccreto Sedis Aposlolicae pro-

de Concilio NmnidiiE, el aliquaulo diligentius a


quii.que episcopis, ctc.
11.
)>

cul dubio egebat, ut

omnes

tenerct, addit

Grc.-

Scd
ubi

taiitiim lipislola familiaris.

El maPaulinum

Inlor igitur, fratres carissimi,

quod per fratrem


litteias

et

cocpiscopnm nostrnm Juliiim


ntatis; cl

ad nos destiprsesi-

nifestius in Epistola clxxxvi, alias cvi ad

cuin \nQ

illis

curain gcritis quibus

nuin.

Scripsimus eliam ad beatiX ineprLCter Conciliormn mori;e papam Innoceutiuin relationes, lilteras familiares, ubi de ipsa causa aii2,
ait
:

dctis Ecclcsiis, sollicitudincm


utilitate nionslratis, et

vcstiam pro oinninm


esse

per cunct;;s totius orbis Ec-

clesias

quod omnibus

prosit

decernendum

una
,

quanto diulius egimus

Quare

cum

Epistola

illa

deposcitis; ut suis constabilita regulis Ecclesia


11

el

TOMUS

VII.

82
lioc

INNOCENTII ANNUS 15.


quod
illos

CHRISTI
e.--t,

'(K).

cavent, pronuiitiatioiiis jiista} liriiuita

tandum
nius

idciii

dccrelalihiis |)alcre
cli,

non

iiossit, qiii iicrveisis iiistiu,

pranento

noii fuisse
;

decrctum ab ImKiccnlio moitc pnblicatum, (|uod poslea Zoziiiiitio

inio (lestructi veiboruni argutiis

siil)

iniaj;ine

pi^Tstiiit

eteniin cur Zozitnus

Pclagianis

catholiciB tidei (iis|)ulaiitcs

totam

vcri do^^nialisiiiiai-

credebat? Ei (luidein cuin Ccclesthts, fraudibus per


Africancis

runt everlcre disciplinani . Qui locus inlcj^er describendus fuit, ut ostcndcrelur, reni discussissc, et
(juid
iil

palam nondiim
Poniifex

factis,

iteruin a

Zozimo
objecit.

audiretur,

Innoceiilii

iaiitnm lilleras ad

decernendum esset ah Innoceulio poiioscisse, univcrsa Ecclesia generali constiliilo stabiliietiir.


(|ua3

Cartliagineiisem ei Milevilanam

Synodum

Aiigiistinns eiiim lib. 2 de peccat.


tcslatur

Orig. cap. 7,

Intcrim corrigenda simt verl)a,

in
sic

oniiiibus

Zozimum

insiasse Olesiio, ut Sedis A|)0-

exemplaribiis perverse lei^untur, el

rcponcn,

stolic littcris, quoe a saiuiae

memoriic suo

prffide-

dum

(I

Ut suis constaliilita regulis Ecclesia qui

et ba-

cessore

beatquoilloscaveat^et proiiuntiatioiiisjustaifirniata
decrelalibus patcre non
iiossil

iis,

etc. C;cle-

rum (|uemadmoiUim
sic

dccrcla piiiicipis diceliaiilnr,

quac coynitioiie liabita coiiiroversiam diriniebant,

quo(iue Homaiii Ponlifices sua resciipta, (piibus

ali^juid in

perpetiium et generaliter conslituebatnr,


decretalta vocavere.
ait,

Sane Decrelum Zozimus Cadeslio opposuisset, si in Ecclesiasticis scriuiis illud iinciiisset. Quare Card. Norisius, iicci laiidi.ium Marca; opnsculum iion vidissci, rccte coiicludit, Gennadittm nomine Decreli illiid tantuni iiilellexisse diccndum (sse, (liiod in mcmoratis Innocciitii litleris ad Africanos
inaiiaverant.
.

prxberct asscnsum

Innocciitii

decreta
slola

et

Unde

Siricins in Epi-

Paircs coiitra Pclagiauos slatuiiim fucrat.


J5. Rejicititr explicdtio Gnriierii.

ad Ilimerium

missa ad provincias a Libegeneralia decrcta. Et idern

Garnerius
in

rio

pnedccessore suo
decrelalia

tameii

(lui

ctiain illud
(lua;

Opiisculum non lcgerat,

Innocentius

comtitnta
corrigit,

appellat.

Ibec
in

disscri. IV,

est

de sul)Scriplioiiil)ns exaciis iu

Marca, sed locus


bis

quem

purus legilur
el

Codice Canoinim Romanne Ecclesia; cap. 7 bis ver:

((

Ut suis constabilila regulis Ecclesia,

quo

cansis Pclagianorum cap. G, et indissert. ii, Baronii opinioncm amplcciitur, aitque Decrttum illud, de (luo (lemiadius, iioii dilferre a coiisiitniione, de qua

illos

caveat iironuiitiationis justa; lirmata decreto,

kiqnitur Prosper conira collatorem cap. 10, ubi pro

talibus patere

non

possit,

qui perversis

ctc.

cauonibus Afiicanis
iiiordecim

scribit
,

(^nni

duceiiiis

qua-

14. Exiilicantur
tificalis et

Geiinadim aiictor libelli PoiiPossidias. Ex hac egregia Marcac ob-

saccrdotibus

contra iniinicos graiia;

quorum constiiiiiionem Dei iolus mnndus amplexus


Eam(|ue coiistiiutionem

servatione facile est explicare locuiii Gennadii


lib.

in

est veraci professione, etc.

de Virls
:

illiistr.

qui doctorum virorum ingcnia


, in(|uit

eam ipsam

torsit

Innocentius

Gcnnadius cap.

-43,

Urbis RomaiiK episco[)US scripsit decretiun


el

(tcci-

dentalinm Ecclesiarum,

Orientaliuni

adversus

Pelagianos datum, iiuod postea succcssor ejus papa

Zozimus latius promnlgavit , ut liaiient vnlgatae Geimadii editiones, qiue cnm mibi corruptte viderenlur, scripsi ad eruditissiinum Beriiardum Montfauconum, a (juo propediem Iiabebimus novam et accuratam editionem Operum sancli Allianasii rogavique, ut locum illum coiiferret ciim veteri Ms.
;

qua Patres Africani apud Piosperum loco cii;;l() dicuiii Conslittiimus iii Pclagium alque C;eksiinm per venerabilem episcopuni Innocenlium de beatissimi Apostoli Pelri Scde prcilaiam nianere senteiiliam, donec aperlissima confcssione iaieautur, etc. I)eni(|ue ait Garcensct Garnerius,
:

c(

nev\us, Decrettim Inuocentii a Tracioria Zozimi in

eo iaiiium fnisse diversnm, qiiod illud prcssius, ista


latius

doctrinam Cc.tliolicam conlineret.


a;

Yerum

hae

similcsque conjectura; ex diciis vai


siiT.ntur,

liquel(|ue

noii

demonSdlum Gennadium ; sed


esse
ei

siitE

Bibliotlieca? Sangcrmaiiensis, (|ui respouilit, ita


:

etiam Auctoreni

libri

Ponlificalis,

Possidium in

in eo legi

Innocentius Urbis Koina^ episcopiis.

Vila saiicii Augustini de lilteris decretalibus ab In-

decrctum Occidentalium et Orientalium Pelagium datum. Post qiiem siiccessor cjiis papa Zozimus latiiis promulgavit ; ita
Scripsit
Ecclesiis adversus

noceniio papa dalis iiilelligendos esse.lnLibro Pontificali

ubi de lunoccntio papa agiiur,


fecil

habeiur

Hic constitntum

de oinni Ecclesia

; in Vita

enim Antiqui intcrpunclionibus bjca distinguebant. Ha;c vcrba legens Baronius num. 14, putavit Innocentium pra'ter littcrasadversus Pelagianos ad
tra
Afri-

vero sancii Augusiini cap. 18, Possidius de Innoccntio ei Zozimo. qui Pelagianos damnarunt, lo(juens, ait
sis
At illi taiitaEsedisantistiles, suisdiveriemporibus eosdem noiantes, atque a membris
:

canas Synodos datas condidissc etiam decretum con-

eosdem, quod postcaZozimusad univcrsos orbis

F^ccksio;

pnccidcntcs, datis

eiiisco|)os direxit.

Verum

E. card. Norisius laudatus

Occideiitis, ct

lilieris ei ad Africanas ad Orienlis parlis Ecclesias, eos ana-

cap. 2 lianc sententiam refellit,

qnod

Iiujus decrcti
Is

nunquam mentionem
mittere se

feccrit

Augustinus.

Episfola

laudata ccxv, alias xlvii, scribit ad

Valentiimm,

omnia decreta in causa Pclagianorum, iljique numerattres Afrorum Ejiistoias, itcmiine liia Jnnocentii ad cosdem rescripta rursus Concilii
:

Ibematizandos, ei deviiaiulos ab omnibus catholicis ccnsuerunt; ubi vides Possidium, quod Gennadius Decretum, ei Auctor libri Pontificalis constilutum vocant, litteras appellare, easque tam in Africam qnam iii Oricnicm missas csse, diserle asserere.
16.
et ejus

Innocentius

Alricani litteras ad

Zozimum

dalas, ejus(iem(|ue ad
;

auctores a

universos episcopos rescriptum

ubi altum de lioc

Innocentius post

d gma Pelagianum damnavit communiune scparavit. Porro longani disputationem duo quae-

asserto Innocentii decreto sileniium. Sed nec pu-

dam

constiiuit, re.scriptis snis ad

Synodum

Cariha-

,:

INNOCENTII ANNUS 15.


gincnscm et Mileviianam TI rlatis; ac i)rimuni qiii(lem neiarium doj-ma IVi.i^ii cdndeninat, iilres"!''^ Qiiisqiiis er^o liiiic assenlieiis tidei contrarinm
:

18.

CHRISTI 416.
Pelogium

83
ciir

Romam

evocare noluerit.
agere,

Noiuit auleni Innoceiitiiis Pelaqium evocare Ro-

mam,

aut

cum

eo per
,

iilleras

iit

moneiiant

videlur esse sentenii;e, qiio dicat adjiiiorio nol)is


noii opiis esse divino, iiiimicum se Catiiolica! iidei
et

quiu((ue episcopi

sed suo ipsius iibro convictum

commuiiione

privavit. Nelas ])iilabil aiiquis et alie-

Dei l^eneficiis |)niiiteiur indifj:iuim ,

in(|iiit

in

num

a judiciorum
si

ordine

inaiidiiuni iiominein

Eiiisiola aci Syiioduin Cardiat(iiieiisem. Deiiide aiic-

tores lucreseos a
piscaiit,

commmiioiie scparat, doiiec

resi-

expendat vctercm venict sceicris aliciijus, liomicidii puia

damnare. Sed

(piis

usum
,
,

in-

jier testes

(luos noniiiialim appeiial in rescripto


:

ad

coiivictiini

slalim

communione
,

alislcutum

nuila

Coiicilium Milevitanum
timiKiue, id
sicul dicil

Quare Peiagiiim

Cicies-

admoiiilioiie pnevia
duiii;

cst, iiivcntores

vocmn

novariiiii, qua^,

utcensura
,

illa

qua vocaretur ad se purgancoactus, ad episcopum acce,

Apostolus,

aHlilicalioiiis

niliiluin

sed

magis vaiiissimas coiisuevermii parere qua'stiones,


tcciesiastica

comimmione

|)rivari Apostoiici vigoris

innoceutiam suam probaturus , aut bcneficium poenicoiifessione crimen agnoscens tenliae peliturus. Quod taiito accuratius observanderet

aut

aucioiilate

censemus, doiiec resipiscanl a

dialioii

dum

erat in ha?reseos crimine

quanto diiigentius
et

laqueis a (|uo capiivi teneiitur secuiidiim

ijisiiis

vo-

est hiiic iiiorbo occiirreiuluiii.

Recte itaque

juxta

luntalem, eos(|ue iiiterim

doiiiiiiico oviii iioii recipi,

quoad ijisi perversne vi;c, quam tem deserere volueiiiit o.


17. luuoceiitius

secuti suiit, trami-

vclustum illum moreiii Qui Pelagio lo(iueiis


:

suiijuiigit
si

innocentius de

noslra

diguum
refiitasse

ponderit.

Quia vero Aurelius

qxdiiqne episcnpis qitid res,

tolum
scilicet

novitque non quod dicat jam hoc se quod dixciat, non a nobis acccrsiri,
coiilidit,

danuKitioiie

Alypius, Auf^usiiE|)isl(iia fanii-

sed ipse debet potius fcjtiiiare

ut pcssit absolvi
,

mis, Evodius, et Possidiiis episcopi


iiari

euni moimerant, Pe/agii ctxusinn a

pliiriiius in

qua nunc iliuni ab excommunicatione Innocentius perccllil, iion ab aliqua anteriore, quam
BaroiHUSCommiiiiscitur
CDxii, iium. 26.
lioc aiino

Lirbe foveii, et Diospoiitaiiam Syiioduiu

ab eo dciu-

num.
,

13, et
,

anno
,

sam ambigiia gratia sigiiificatione, adjicieutes (|uoque coiisilium suum, ut aut Pelagium evocaret Romain aut cuin eo litleris ageret ul rcsponderet
,
,

Ex

iis (pia;

retuli

patet

primam

qucB Pelagio iutlicta

damnalionemabApostolica Sedeprocessisse.Addoctiam ab eadem scde primum


est,

quam

iiiteliigeret gr;;tiaiii, liuic EpisloiaD

respondit

Imioceiitius, ut refert Marca, nescire se

aii iii

Urbe

sint, (pii Pelagii doclriiue faveant, saiiem

latere,

Pekgii atque Cadcstii illius discipuli dogma proscriptum, tanquam fidei Calholic;e coiitrariuii:: generali decreto uli ex eodein Marca aiiiio cdxii
,

ncc

siinilia Jact^ire.

Quod

attinet ad
iialiere

purg;iiionein
(luidein
ait

Pelagii

in

Oriente actam,

se

nuni. 14 el seq. explicavimus. 19. Synodus llouiana sub Innocentio fictitia.

gesia Episcopalia a laicis homiiiibus ad se periata,

Ganierius
missas
,

ties lias lilteias;;b

Innocentio in Afiicam
eo coacta
,

sed dubilare an vera sinl,


Concilii prosecutione

cpios

milia sub iliius

in Syiiodo aiiqua

Romana ab

veneiunt, nec eornm aliquas accepimus de liac re iitleias, apud quos isliiis rei iste |)i;eslilit causas. Quod si de sua illa poiuisset
purgatione confldere,
egisset

datas fuisse putavil in dissert. de Synodis in causa Pelagianorum habilis, hoc fundamenlo nixus, quod

hoc magis crediimis quod


poterat, ut iilos co-

proidecessoribus sive succcssoribiis ejus solemne fueritdecretatesEpistolas,de dogiuatibus pra>sertim,


in Concilio scribcrc, ct inde
iii

quod muito verius esse

geret E|iistoiis suis quid judicaveraiit indicare .

miltere. H,is

Iitler;is

eliam in

univcrsum orbem SynudoUomana scri-

Nuilam Actorum Synodi Diospolitan;e nitionem habet, quoiiiam episcoporum relatioiie (ut deiiiiit cum
de causa conimuiii ageretur) de iis ceitior factus non esset. Practerea vero lumc adjungil caiisam
,

ptas existimat

num.

S.

Marca lib. 7 de Concordia cap. 12, Sed quia hujus Syiiodi Romana! nulius
iieutri
l

antiquorum memiiiit,

luic

in

re assentio;

cum

Augustinus

lib.

ad Roiiilacium
qiii

cap. 12,
a

nenipe (piod ex gestorum

lectioiie pateat,

judicibus

respondens ad Peiagiaiios,

postquam

Zozimo

subreptmn
siones
tis,
;

fuisse per caviilaiorias l'eiagii respon-

danmati

fuissent, provocai^antad Coiicilium, tradat:

inquit,

atque adeo aliqiia magis faisis argumen(|uam vera ralione, ut ad temims videri

Aut vero coiigregalionc Synodi opus erat, ut


:

aperta pernicies damnaretur

quasi

nulla hueresis
sit

poter;it,

pmgavit,

alia negaiido, alia falsa iiiterpre-

aliquando

nisi

Synodi congregatione damnata

tatioiie verieiido .

Quare recte

coiicludit,

iie

judi-

cum

polius

Kuis.^-ima; invcniantur,

propter quas

cuni gravitatem

liijdat,

iiecsu;e auctoiilati detraliat,


iii

damnandas

neccssitas taiis exlilerit.

Muitoque

sint

totumqiie damnationis pondus refundat


culp;ire

reum

Uiide iion [lossumus iliorum iiec aj^probare nec

judicium
gesta,

((|uod aiioqui in cjus poleslate si-

atque incomparabililer plures, qu;c ubi extiterunl, meruerunt atque inde iilic improbari damnarKiue polueper cateras lerras dcvitanda; innotescere
,

tum
vera

erat,

qua statim
aut

utitur)
si

cum nesciamus utrum


suiit,

sint

vera

iiium constet
vcritate pur-

nuigis subterfugis,-e,

quam

se

tota

gasse . Illum itaque non habet proabsolutoetpur-

runt. Imoipsi Pelagiani, poslqiiamab Innocentio, sunt, de Roet poslea a Zozimo hairctici deciarati videre nianis dericis tantum questi iuvenmiitur, ut Bonifacium cap. est apud Augustimim lib. 2 ad

gato ab accusalione,

quam

eiiiscnpi Gaiiicani iiistifoisset.

3et4.
20.

tuerant.etsiaSynodo Diospolitan;i ahsoliitns

Morilur Joaimes episcopus Biernsolymita-

84
mis.

INNOCENTil ANNUS 15.

CIIRISTI

'ilG.

Ad num. 33.
ad (|uem
(ie

Joannes episcopus HierosolyAuniislinns Kiiistolam

Doiiiiniis

Tbeodosius junior Hcraclea Constantinoel Scnatii,

niitaiuis,
scripsit,

lioc niino

poliin

revcrsus in foro Theodosiaiio aurea corona

auno siipuriori iiiini. 10 euiimis, postquam sedisset annos (rifiinta, non vero annos xvi, ut perperam liabet Nice[ilioriis in Chronico, et Pranlium seu Prayliinn siiecessorem habuit. Dies emortualis Joauivs a niillo Veternni
(jua

ab Urso pra^fechi Urbi


])ridie

mcnse Seplembri,

mortuus

est,

kalendas Ockibris, die Sabliati onialus est.

notatus

de ejns de Scripl. Eccl.


;

libris legesKliis Labbciis in Dissert.

E\ quibus liquet, Attaliim lioc laiitum anno Honorio traditiim fuisse, ut anno superiori ostendimus, iibi et diximus hoc cliam anno pacem Homanos Placidiamque Honorio inter et Gotlios sancitam Augnsto ejus fratri reddilam. Theodosius aurea co,

21. Theodosiiis

primit.

Parabolanoram aiidaciam
37 ct
seq(|.

ro-

rona ornatns
lege
1.^

est

ob sua quindecenna/ia, indeipie

in

Ad num.

Tlieodosius jun.

cilata

De/erjalis coroiiarii auri [ira-stationi

VII

idtis

Dccemb. dcdit

Ie^'eni 21

Cod. Tiieod.

De

a curia Alcxandrina forniam cerlain pra^stituit; au-

paganis, qua mililia,

et administrationc,
arci;t, licet a

omiiique

rum
iiiitli

eniin

corouarium ad iinperatores per legatos


iit

judicis poteslate Gentiles

Constantiiii

solebat,

testatur

Ammianus

de Tripolilanis

Magni temiioribus ad hscc iisque, ct ad niilitiam et ad suinmas imperii, Palaliiipie dignitates admissi fuissent. .lam ab anno cdvui, Uonorius per Occidentem Catholicffi sectit; inimicos, non lisreticos tantum scd ct Paganos inlra palatiuin el iiiter sciiolas
;

lib.

28, et(|uidcm annis, (|uibus hujusniodi solem-

nia exhibehant, ut innumeris exemplis li(|uet.

23.

Idatiiis

Wa//ia Gotliorum rex pro Romanis mi/itat. iii Clironico anno Abrahami mmcdxxxiii,

qui kalend. Oetobris hujus Christi aniii inchoatur,


scribit
:

palatinas et domesticos militr.re prohibuerat, ut suo

Wallia rex Gothorum Roinani noininis

loco ostendimus.
sius dedit

Ad

liccc

/// kal. Octob. Tlieodoe/iiscopis,

legem 42 Cod. Tlicod. [)e ad reprimendos Parabolawis, eosque


tinendos
,

qua
con-

causa intra Hispanias cjBdes magnas eflicit Barharoruin . Wallia cniin quando Placiiliam reddidit,
et

in quiete

pacem

pepigit

illis

velat ne sese publ.cis actibus mis-

tali

periciilum

cum Iloiiorio, Romanae suum olitulit; ut adversiis


viiicerel, etc.
Ita(|iie

securicacteras

ceant, jubcl ut divites eligantur, et

eorum nume-

gciites, qiuc pcr Hispanias consedissent, sibi


ret, et

pugna(luotidie

rum coarcfat. rum numero,

Erant porro Parabidani de clericodeputati ad curanda debilium a^gra

Roinanis

nunc

apud Hispanias

geri bella gcntiuin, et agi stragcs ex

corpora. Cui constitulioni occasioneni priebuil legatio curiai AlexandriiKc, ut pra^ter h.ine
cet etiam leg. 15 Cod. Tlieod.
l)e legatis, lioc

allerutro B;irbarorum ((leniiie Vaiidalorum et Sue-

Icgem doanno

voriim) crebris cerlisjue niintiis discimus

praeci-

pue Walliam G(itliorum regein


paci feruiit , in()uit Orosius in

insistere patrandae

data. Petierant
aliciuo

illi

legati, ut

episcopus Alexandrinus
ciiitate, ul ejus

non exiret de Alexandrina

amio sequenli ab eo
in

(lublicatae.

hne siue De gestis


iii

Historiae

a Wallia

pra;sentia eos in officio retineret. Veruin T/ieodosius


illud

Hispaniis lo^iuitur Sidoiiiiis

Panegyrico An-

remedium inutile judicavit, et ad fieiiaiulam eorum audaciam jirffifuta statiiit. Eo enini audacia;

tliemii. postea imperatoris Occidentis,

dum

laudat

Riiiinerem Anthemii generum,

jiatre Siievo, iiiatre

jani proccsserant, ut |)ublicos actus et curiales in-

Gotha
canit.

Valliae regis tilia

nalum. Hoc eniin

vers. 360

terventu suo turbarent, et quo vellent eliam verlerent in curia Alexandrina et in plebe. Qua de re legendus Gothofredus in ejus legis Cominenlario. Hnic tamen legi Theodosius anno cdxviii, lege 4-3 Cod. Theod. De episcopis in aliquibus capitibus derogavit. Porro occasione
sii

Nam
A
frenilrire

patre Suevus,
et rcmini=citur illnd,

Oethts, simnl

QiKiil Taicessiacis

avus

luijns Vallia terris

Vaiidalicas turmas, et juiicti Marlis Alaoos.

SUavit et occiduam tcxere cadavera Calpen.

quindecennalium Theodoea legatio Alexandrinorum tacla, et iitraque lex


Calpe a plerisque creditur esse hodierna Gibra/tar
22. Liidi ob

ab 60 einissa.
editi.

Auctor Chronici Alexandrini sub hujus anni


:

Attalnm devirtiim Constantinnpo/i


Celebrati sunt ludi theatralcs ah

in ora freti

Herculei

[losita.

Valesius
[lag.

tamen

in

Ex-

cerptis ex

Nicolao Damasceno

72, existimat,

coss. scribit

eain uibein esse qiue


tur, sita in

editore Urso pra?fecto Urbi oh^ictorir.m de Atlalo

nunc Carteja vulgo a[i[iellamonte Calpe, unde et coiijimclim Cal[ie


io Antoiiiiii.

tyranno reportatam mense


lias. Acli

Dtesio, IV
iii

kalendas

Jii-

Carteja ap|iellatiir in ilinerai


fuerit Tariessus,

Quie urbs

itein

hidi equestres

circo

vicloriam inense Panemo, nonis Juliis.

ob eamdein Eodeni anno

parum

liquet, ut ibiilem

apud Va-

lesiuin videre est.

INNOCENTII ANNUS i6.

CHRISTI 417.

85

INNOCENTIl ANNUS

16.

CHRISTI

417.

i.

Pelagii litfcra'

dolose excusantifi.

ad InnoceiUiiim pnpam

sese

tario

de peccato originali, hoec inter

alia

'

Qno-

Quailrinp;enlcsinuis decimiis
uiiflici-

septimus

Clirisli

annns Honoiio Anj;nsto

modo autein Pdagius obrepere tentaveritad fallendnm etiam Aposlolic;T! Sedis episcopale jiidicium,in
hac ipsa quirstione de Ra|ilisinate parviilorum
genter atlendite. In btteris
eiiiiii,

nuim.

et

Constantio secundun) consnlibusaperilur:

dili-

Quo

Pela^ins liiPresiarclia.

cnm

acceiiisset

non esse
priori

receptam ab Iiuiocenlio Roniano Pontitice purj^atio-

nem suam apnd eum


falleret
,

li;;bilam

iii

Concilio Pala^sliiio,

^eil

Roinam misitad beat;r uk nioria>papamlnnocenlium: quoniam enm in corpore non invenerunt, et S. pap;e Zozimo
qu;;s datac sunt,

adstiiclum leneri damnatione; ul eum omnem adbihuit fallendi arlem etenim


:

alque ad nos inde direct;^


elc.

dicit se

ab

hon;iiiil)Us infamari,

ipse ad Iiinocentium paimni

litteras dedit,

quibus

sacramentum
satione,
bis
^
:

quod ncget parvnlis baplismi Fnisse quidem (j;im Pelagii


illis

profiteretur. se veie esse Ci.tinilicum. Dedit ct alias

Epistolam apologeticam pro sui defensione, etexcu-

de hoc ipso Praylins Hierosolymitanus, quibus legitime factam Pclagii purgationeni signific.iret. Adjec-

idem Augustinus inferius declarat

ver-

tum, ut
esset

iina

cum

lis milteretur

Homam,

qui a^que
disciimlus

3.I'taejiis verba

Homam

pro

magna ejuspnr,

ha^resis iiifamalus Ca^lestius ejiis

suam causam
Apostolicic

aclurus, snosiiue nccusatores ad Sedis


,

judicium

quasi crilumniis exagitatns,


teneret Lcclesia.

ambigua ut pnssiiit eoruni dogmati pijvberelatibnla . Idemque lursus Augustinus iii libris ad Albinuni, et Pinianum atijue
gatione transmissa, tam sunl
Melr,ni;im datis de Grr.tia Chiisli,(aruni(lem Pelagii

provocaturus; quo diclararel se non aliter cix-dere,

quam qnod

Caliiolica

Quantnm

lilteraium frequenter meminit

imo

et alligasse

autem opinari licet ciim his omnibus, el ad liffc omnia ^idelur etiam legatus fuisse Palladius Galata
episcopus Helenopolitanns,
testificatione S.

eidem Epistohc

lidei su;e
lia^c

confessionem, declarat his

veibis^:"Ut ergo
fidei misit.

interim omittam: nempeipse

quem

Pelagio favisse,

Peligius. et lilleras iinper, et libellnm

Roniam

sua;

Hieronymi superius dictiim est. Ipse enim Palladius in dialogo ([uem scripsil de relnis
S. Joannis Clirysoslomi, ipso ejus exordio

scrilnns ad beahe niemori;c pa|iani In-

tatur, venisse
niiis
in

Komam
ipsis

de se tessub Zozimo papa. Sed aga-

ipse.

nocentium, Porro
Pelagii, nos

quem

defiinctum esse nesciebat. Ha!C


libellnm
,

eumdcm
et

seu confcssionem
infcrius op-

tandem nach descnbemus

de siiijTubs eodem quo gesla suntordine, atque


ad Innocentium

poituniori loco. Sed

ex S. Anguslini eliam reci-

primis de

papam

Pelagii

tahs superius verbis facile intelligi potest tem|)us


ipsiim
,

litleris 2.

hoc

ijiso

annoe
:

Palteslina, ubi degebat,(latis.

Quod enim ipse Pelagius Hierosolymis liabiillud aninii ejus consilium tare tandem elegerit fuisse creditur, ul ibi nioraretur. quo ex toto orbe
Christiano concurrerent geiites, ul ibi errores do-

sciipsit,

quo ad Albinum et socios libros illos conncmpe anno sequenti, ut suo loco dicenuis:

reliqua auteni de Piaylii episcopi Ilierosolymitani Epistola ad Innoceiilium papani, et Ctclestioail eum
venieiite, agenins inferius, cum de Zozimo papa, qui Innocentio successil,erit sermo. Interea verode ipsius Innocenlii obitu, qui intercessit, agamus.
4.
iibi

cens.universam simul totiiis orbis Ecclesiam niacularet. Sed quod ad datas ab eolilteras ad Romanum Ponhficem iiertinet S. Augustinus earnmdem litterarum Pelagii Romam ad Innocentium papam
:

Jnnocentii Pa/ice

obiliis, clecreta et res gestce;

missarum crebrins mentionem habens,lempus quo


dedit, exacte significat,

Hoc igide Episiolis Basilii ad Innocenlium. lur anno, quiiito kalendas Augusliidemlnnocenhus
papa diein
obiit,

dum

eas scriptas ad Inno-

cum
et dies

sedisset

centium tradit, acceptas autem, eo tunc defuncto, ab ejus successore Zozimo, hoc nempe anno, quo Innocentius (ut dicemus) ex hac vila decessit. Ij)se igitur agcns contra eumdem Pelagium in commen-

meusem unum,
'

decem

ea

annos quindecim, enim die flnem

Aug. de pecc.
1.

Orig. C. 17.

Aug.

c. 21

'

Aug. de Grat.

Chr.

I.

c.

30.

86
imposnisse prTsenti
viinn,

INNOCEXTII ANNUS K).


non snlnm
sed
et

CHRISTI 417.

libcr dc

Ro-

generationc

purgandnm
'.

IItc Angnslinus eadem-

manis Pontilicibus
roliif^inm
liilem

Iradii,

Fionir.nnm M.nty-

(pie saqie in eo lihro, (im in ad All)iiiiim scripsilde


(Jiatia Christi

facit,

dum

eadein ipsa die eclcdirat

Qiiod eigo ibidcm diciliir, ncgasse


sic illiid accipieii-

ncuni transituin. Qnod antcm revera hoc anno ipse Innocentius morlnns sil, advcr<ns assertionem eornm qni enm anno snperiori dcfnnclnin volunt istud quidem cvidcntcr demonstrant Lttcra? ejus hnc anno dafa? snb dictis consuliluis Ilonorio
ipsius ad
:

Pcljigium haptisniuin infantium;

dnm
nale
;

esl,

qiiod

nasse vidcri

non verhis, reipsa laincn dampolerat, diim peccatnm ncgarct origisi

cnjiis rei

graha necei-sarium
Eccli sia

eti;ini

infanlibus

haplismnm
6.

esse,

scmper

tenuit, et liino-

atqiie Constantio ad

Concilinm Mile\ilannni

'

sexto

ceuiius decreto firmavit.

kalendas Febrnarii, qiiarnm antc mcniinimiis. Accedit prretcrea Marcellini coniitis auclorilas, qui sub

pra

Ruisiim vero de eodeni Innocciitio iibi suEndem tempore deilicavit hasilicam sancto-

Imjns anni consnlibns collocal Zozimum Innoccntio subrogatnm. Porro liunc niinime pratergressnm esse annum Innncentium, Iitter;e Zozimi papae dat.e boc anno m.initcste declarant. liationem vero temporis sedis
ipsiiis

rnin Gerviisii ct Protasii, exdevotione teslainei)ti cu-

jiisdam illustrisfemina; Veslina', laborantibus presbylerisUrsicinoet Leo|iardo, acdiaconoLibiano.Qiice


femiiia suprascripta testameuti pagin;im sic ordinavit, iit

Innoceiitii

ex dictis superins in

hasilica

ejiisdcm ingrcssn facile

coIlii;es, intelliges(|ue

omni

ct

margaritis venditis
:

ex parte constare,
sis, et

qnam nuperccrtoaiinornni,mcndicrum nnmero consifiiiavimns. ^. Antcqnam autcm ad injircssum Zozimi dceodem


Iiinoccntio scripla fernn-

strnerctur
Qiio
iii

sanclorum marlyrum exnrnamcntis, jiistis a'stimationibiis conet consliucta est nsque ad perfeclum.
Vestina; tilulnm

loco bealissimus Innocenlins cx delegatione

illiistris
liiit.

femiiuc
in

Romanum

coiisti-

veniamiis, qnse de
tur,

el

eadcm nomo

oblulil patcnas argcnteas

absqne tamcn lemporis nnt.i Iiic cx more reddenda pntavinuis. In lihro eniin di; Ronianis Pontificibns Iia^c iii primis de eo Iiahentnr Hic
:

diias,
gil

iieiisantes siiigulas lihras viginli, etc. Per-

recenscre alia sacra A'asa ct fundos ac donios eititnlo

deni

adscriptos.

Qnod vero

ibi

snhjicitur
:

constitiilum

fecit

de oinni Ecclesia,

et

de

reiinlis

Hic coiistituit sabbato jejnnium celcbrari

qiiia

monasteriornm, et de JudBpis, el Paganis . Qiiod hic dicitnr, Cnnslitutnm de omni Kcclesia , iilem est, ac decretum ad univcrsalem Kcclesiam spectans et illud ip-um [lutamns, ciijns (lennadiiis his
:

sabh;ito

jejniiarniil

Dominus iii se[)ulcro [lositusest, ct disci|nili non sic qnidcm acci[)iendum est, ut
:

Iin|iis decrcti anctorit;;te jeinnii

sabhali ipse aiictor


his lescripseril
([ui jcjuiiii

fneril Iiiiiocentius

sed (|uod

(U;

ad

verhis memiiiit^

Iininccntins Urbis Rotn;;n;e epi-

Deccntinm episcnpum Engnbinnni,


hati

sab-

scopns scripsit decrelum Occideiit.ilinm Ecclesiarum et Orieiiialinm adversus PcIai;ianos datnm


:

cansain edoeeii, dalis


hacc ihi etir.m
:

lilteris,

expelierat.

De

eodcin

Hic constilnit basilicam


ct

qund

postea sncccssor ijuspapa Zizimnslalinisproipse.

S. Agiietis

maityris a prcshyteris Leo[)ardo

Pau
:

mnlgavitn.H;cc

Porro cictera decreta de

re.unlis

liiio scllicite

ac digne gubernari et h'gi et ornari


:

monachornm,
Subdilur vcro

Jiidajis alqiie Paf:aiiis, detidcraiitur.


ihi
:

et

panlo

[)ost

Hic

fecit

ordinationcs (|uatuor in

qiios in exilio monasterii relegavit.

Mnllos Cataphrygas invenit, Hic invcnit Peet

lagiiim et Creestinm h.ereticos,


et lioc constiluit,

damnavit eos;

ut qui naliis fncrit de Cliristiana,

denno
zari
:

nasci debeat per baptisninni, hoc csl, hapli:

quod Pelngins damnabut . Ha^c ihi sed perperam qnidem dicla esse videri |iossuiit, si ipsum Pelagium auscnllemus, etenim suisad Innoceiitium litteris conqiiestns esl, quod de Iiis caluniniose infamaretur
:

recitat ejns
^
:

verha
se

S.
;ih

Anguslinus, qua?
honiiiiibus infa-

sunt hnjusmodi
et

Uicit

Urhe per meiisem Uccembrem. constitnit [iresbyteros trigiiila, diaconos quindecim, et e|)iscopos per hactenus de divcrsa loca quinqnaginta ([u;.tuor rcbns ah eo gestis ibidem recensitis. 7. Ad calccm vero illa ex[)Iodenda est de Innocentio vulgata nonnnllorum credulitas ex tempornm ratione non adhibita inale parta, qua fernntur dua; ([iia' extant S. Basilii E[)istoI;c ad Imiocentium queindam fcri[)ta;, ad Iiunc i[)5um Romannm Poutiliccm esse data'. Qiias quidem lUtcras germanas esse S. Basilii noii negaverim sed ad alium potius
: ;

mari, qnod negct parvulis baphsmi saciameiitum,

Iiinoccntium e[iiscopum esse


diveisa ratio
|)alaiii

scri[itas, i[isa teiiiporis

ahsque rcdemiitione

Clirisli

aliiiuibiis

calorum

facit

regna proinittat. Sed non sic illis h;cc objiciuntur, iiam neqne parvnlis negaiit baplismi ut posuit
:

S. Basilii sedere coe|)isse

cum longe [)()st obituin Innocentium, certum sit.


:

Sed nl ha^c cnncta

facilius innolescant, et
sit

unde

er-

sacramcntnm, ne(|ue ahsque redcmptioiic


se queritnr infam; ri, eo

Chrisli

randi occasio sumpta


stolas reddere Iiaud
sic se Iiabet

appareat, easdcm
:

Iiic E|)i-

aliquihns cselornm rcgiia promittinit. Ilaqiie iinde

otiosum pntamus

prior

autem

modo

prnposuit, ul facile

possit crimini objccto, salvo

dere. Ohjicitur

autem

illis,

sno dngmate, respon(|nodnon baptizatosparhoininis ohnnxios

8.

Basiliiis

Innocentio episcopo. Qiiem vero

vulos noliint dainnationi

|irinii

conliteri, el in eos transiisse originale

peccatum

re-

alium [lar crat, et timidis fidnciam aUcrre, et dormientcs excitare, quam tuam, qni dominus noster es, s;inctitatem? Qui perfeclionem tuam inomnibus
hac (juoijue in re demonstrasti
,

quod sustinueris
Rnm.

Innoc. ep. xxxii.


nrif
c. '7.

'

Gennad. de Vir.

illust.

c. i'i.

'

Aug. de
'

icf..

VtiT.

f!.'

nral.

r.lir,

3fl.

ni.

'

(nnoi^. ep. xxix.cilit.

INNOCENXrr ANNtlS 16.


suhmitlere
te nobis ([iii ahjfcti siiimis. Di^uaiiis es quo(|uc ministiarc nobis s|iiiitualcm ju-

CHRISTI 417.
ejiis ct

87
(|ui

qnaniiim
cist.is

fratrum

cuin eo sunl, manibus


IIuiic

enim

tii

conicxcndo,

sihi suppediict.
si

ad

le

mit-

ciinditatcm, ct pra-claris littcris aninios iioslrns rccrcarc, et taii(|uam

tere in aniino liabco,

niinc

tali

viro ci lihi sit


(|ui

luierorum infauliam

niat^Miilii-

opus, et non alio quopiam juniorc,

ad miilcnviiic

tudinis tu:r uinis cxcipere. Pctimus i|;ilnr a l)ono

dum

buc

atqiie

illiic,

nccnon ad
sii.

alios

usus

ne-

animo tno
(|ui

ut [ircccris, ut nos (luoiiuedijini siinus,


cstis,

cessarios cxc(|iicndum aptus


10. Propicrca
inilii

pcrci[iiamus a vobis, qoi magistri


;

utilita-

(inamprimum dahifur

occasio,

tes

acci|iiamiis os, et papieiitiani


voiiis,
(|iii

ut

audcamus
:

scribert!(lignahcris; cl Iiuiic viriini Oci

elcclnm
te niil-

rcspondcre
ciiju^

a^imini a Spiritu sancto


el

nuincri pcrr.gcndo idonciiin, conversaiionibus rc-

teamicum

csse,

discrctionem

cjiis

bab(!rc
tiia

vcrcnduin,

ciini mansiictiidine
cl.iain

iloccntem ad

verain audientcs, inaf;nas ^ratias a^Minus dc

iam

(lucin

statiin

niitii're

potuisscin, sed

erga

Deum

(Irma

cl

constmti cbaritute

orantis ut

(|Uoniain tu pricveniens, virumiii aliis

quidcm

pro-

ima ciim vcris adoratorilms, qiiorum e numcro persuasum balicmus csse pcrfcclioncm Inam. Idque ut ila sil oramus magiium
pars nostra repcrialur

hiim, ct nohis cr.riim, a |ira;dicto aiilcm


fc

niiilto dif-

rentcin efflagiiasli, ineain oiiiiiionem tihi a|icriam


;

facere voliii

iit si iali

viro indiiineris, aliquein \el

illum

ct

vcrum cjiiscopum,
Eiiisloia
:

(|ui

omnem

tcrrain sui

ex fralribus, qui euin bis jcjunii diebus suscipiant,


mitlas; \cl
si

adoiationc complcvit. Dominiini noslnim . Dactc-

non

balics

(|iii

vi;c usqiic

ad nos labo-

nus prior

quap

cum

adeo siibmisso animo


iit

rcs suffcrre valeat, nobis scribas . Ilactciuis Basilius

a Basilio scripta apjtarcat, qiii crat arcbic|iiscopiis

ad Innoccnlium cpiscopum.
11.
Iii

Cappadocia;, inde oboiia esl opinandi occasio

primis vcro. quod ad Basilium pcrlinet,

Innorentium PiOin:uium Ponliticem potucrit esse data. Poslerior autcm, ([ua;

non ad aliuin

(|uain

ad

nulla dehet cssc duhitaiio biinc cssc Basilium Cicsaricnscin

episcopum

sequilur, bis verbis coiice|ita


9.

lc,L'ilur

ncni
Qiianta

Iiabct.

nam de Hcrmogcne meniioquem cjusdcm civitalis C.csariensis


:

Innocentioeinscopo
kctitia
,

Dr.silius

'.

sum

episcopnm
Episiolis

fuisse, idein Basilins C;csariensis in suis

affectus

post(|iiam

liltcras

cliaritalis tiiai

(iit

qiiarlo

Annalinm iomo

dictiim

csi)

aslex

accepi; tant:im ex eo molestiain

cejii,

qiiod nnbis

scveral

Innocentiuin vcro aliquem puto fuisse

curas gravc^s

et

su|)er

vires

nostras imposueris,

episcopis Ca|ipadociai cidein B;;silio subdiiis


et sanctiiate

ffitaie,

quomodo
bernatoris

in tanto

muncre

locorum intervallo a tanto gusalvi evadere |io.-simus. Nain


ian(|uam in
si

venerandum,

(|ui

|irohatum alii|uein

dum

vos Ecdcsia

lialiei,

[iroiiriisfiinda-

ad se mitti prcshylerum rogavil euindem Basiliuin, ut munerc chorejiiscopi ipsi in functionibus episcopalibus adjuior acccdcrct,
qiii

mcnlis conquicscit. Scd


vesira dispoiierct
:

Doniiiuis aliquid de vita

post ohiiuin cjus in

(|iios

vobis aEquiparandos hinc


id (|uod per litteras

sedcin succcssor cligi possci. Ciijus auicin civitaiis

fiatrum curam niandare possei,


dere cu|iiens, qui post
rectiinis
sit
:

Innocentius

isie

c|)iscopus fucrii, liaud nobis coin:

postulasti? Priidenter profecio duin vivis, eiiin vi-

[lerium satis babetur

sciimis

tamen

Basilii

sedis

e'ccium Domini gregem quod bcatns Mnysis o[iiavit el vidit.


te

tempore
S. in

Posfqnam
est, et tia

igiiur ct locus niagnus ct

fama celebris
indi^cnet

Iimocentium, ad quem alia ejusdem Basilii exiai Episiola '. Meminit et S. Athanasiiis Eiiistola ad Palladium dc Innocenlio in Cappailovixisse

opera tua noia, ei lempora

difticilia

cia viro insigui,

nccnon de ipso Basilio episcopo


quain euin ad

magno gubcrnaiore ob

continiias
:

procellas
liaiid
si
;

Ca^sariensi

ut plane in eain scntentiain adducar,

Ecclesiic imminenics animae mcaj futurum cssc evistimavi,

nuciuaiiones

iutum

non aliuin

illuin csse Inuiiccniium,

nejzligenter el |)erfunctorie capcsserein


sertini (|ua; sciipsisti, recordains,

boc miiniis eoruin pivncscilicci co-

quem

S. Basilius dictas scrihit Epislolas.

(jiiod

rain

Domino

tu milii diein de negleciu Ecclcsiaruni

12. De Aiir/astiin Epislola ad Paulinum. Hoc ipso iempore post obifum Innoccntii pap;r, antcquam creareiur cjiis successor Zozinuis, vcl de-

dicens, contra ine stalurns cs. liaque ne tuuin ju-

crela Innoieniii advcrsus Pelayiiim promnlgarentur,


S.

diciuin ingrediar,

sed poiiiis ic defcnsionis mcse


;

Augusliiius ad Paulinum episcopum adversus


gii

consortem coram Cliristo inveniam toluin prcsbyteratus iii urhe consessiim peilu-lrans, preliosum
vas sek^gi,
illius

ejusdcin Pcl:
S.

errorcs conscri[)sit

bunc

fuisse

Hcrmogenis

bomincm sciliceiquondam ncpiiiein beati (|ui in magno Concilio cgregiain


:

Paiilinum Nolaniim, idcin Augusiinus in coinmentario de Boni) pcrscvcranti.c ad Prosperuin, et


Ililariuni exprcsse testalur,

cum ejusdcm

sua;i|isius

et ineffahilem
tis

fidem scriptis Iradidii, Ecdcsia; miil-

Epistula!

meminit

"

id
',

ipsuin de Paulino Nolano

annis prcshyteniin, boncstis moribus composi-

aflirmat S. Prospcr
inter alia dictain ad

cum

rcccnsct cjusdem

Au-

tuni,

canonum pcritum, accuratum in fide, coinmendatam et continciitia ac cxcrciiatione iis(|ue ad


ha!c

guslini lucubrationcs adversus Pelagianos editas, et

Paulinum Nolanuin Episiolam.

tempora vitam duccntcm

ei si
viiLC

quod rohoris
in ierra faculnisi

Quod autcm

post obituin Innocentii boc tcinpore

in corpore snpercrai,

summa
est, ei

duritie perdo-

dala fnerit, illud cerluin est

argumenium

muit
taiis

qui

ila

inendicus
ui nec

omnis

ejusilem Innoceniii meniionem faciens, bcataj

quod me-

ex|iers,

[lane

quidem abuudei,

'

Basil. ep. iii.

iii

addit.

'

Aug. de Boao persever.

1.

i.

c.

21.

'

Ex Cod. Card.

Sirlcti

manuscriplo.

'

Prosp. cont. Collat. prope

fiu.

INNOCENTir ANNUS 16.


liiori.u

CHRISTI 417.
adversus Pelaginni ad Panli-

Innoceiitiuin

ncjniiiiiil.

Seil

(jnod noniluni
pcrsiii-

14. Cictcriim h;i'c

creato Zozinio pncccsr-orc

id

accidcrit, indc
c|iioti

iuini

visus est .\ugnslinus scribcre voluissc,


ijisiiis

non

cue

ctiain potciis inteliiLiere,

cnm

Apostolica'

quidem
rel,

Paiilini (aiisa, taiujiiam illis iiidige-

Sedis (iecrcla advcrsiis Pclagiinn reccnsct, nonnisi

de ipnus Inm

cciitii
;

lilteris

ad Africrnos

cpi!^c(i|icis

tholica; projiugii^ilorem; sed

(juem sciret jirohc Catholicum et veritatis Caadcoiivincendoseosqui


eliam
ijiso P;inliiio jiosceiite.
liicc

reddilis mcmiiiit

liaud dubiuin dictiirus de cjiiset

Pebgii errorcs inordicus dcfendendos susccpissent


id
f(irl;'.ss(!

dcm

Innocenlii

novissimo decreto sancilo


si

pcr

Eteiiim de

Zoziinum

promulf,Nato,

id

factnin scivis<ct.

quod

fide imjiollula

Paulini

idcm

aiiclus Angusli-

maxime ad rem, de (|iia \iderel. Reddam aulem


verba
' :

a,i;eret,

ipsius

Missa; suiit ilaciue


et

necessarium csse ad Pauliiuim liic liac de re ex duobus

nus ad
ter
:

eum

'

Oremns ergo
nobiscum

jiro illis,
(|uaiii

sancte fra-

Conciiiis Caiihaginensi

Milevitano relationes ad

Apostolicam Sedem, ante(|uani Gesla Ecclesiastica, quibus apud episcopos provincio! PaUcstiiiffi Pelagius pronteretur e-se purgatns, vel ad inanus nosAfricam pervenissent. Scripsinuis etiain Innoccnliiim, j)i\Tler Conciliorum relalione';, lillerr.s familiares, uhi de
tras, vel in

malo errore lencantur. Fragiant cniin Ejiistobc lux odore suavissimo Christi, ubi germanissimus gnitiiE ipsius dilcctor el coiifessor ajiiiares. Sed cjuod diu tecum de hac re lcquendum jiutiivimus Primo quia juccrnis (juij^pe
: ,

ciindissiinum

cst,

fecimus

(juid

eiiim debet esse

jncuiidius vel inlirinis gralia


jiigri? (jiia

(jua

sanantur, vel

ad beala; memoriic papain


i(>sa

excitanUir
si

vel valeiitibus gralia (jua ju(juid noslra d Sjiulatioue,

vaiitur? Dcinde, nl

Deo
ia

cgimus. Ad oinnia nobis ille rescripsil eodein modo, ciuo fas cst alquc oportebat Aposlolic;c Sedis anlislitem. Qua^ oinnia
causa ali(|uanlo
dinliiis

adjiivantc, jiossemus, tua

non
:

fides, sed lidei coiitra

tahs adniiiiiculetur asscrlio

sicut nos

quoque

haiic facullalcm tua' germanitalis

lilleris

adjuva-

modo
vel

legere potcris,

si

eoruin forte ad
:

le vel

nulla,

mur.

ctc.

Landat insiipcr Panlinum idem sanctus


.

non cuncfa ]ierveiieranl ubi videbis, servala erga liominem moderatione quic dcl'uit, ne damnarelnr, si prava damnaiet; i|isum tainen novellnin et perniciosum errorem sic Ecclcsiaslica auctorilate coinpiessum , ut multuin niiremur esse adluic quosdam, qui ])er quenilibet errorem gratiae Uei conenlur obsistere . Haec ii)se.
13.

Augiistinns
errores
sil

(jnod scriptis suis adversus Pelagianos

firinus asserlor Catholicffi veritalis.

At de

Paulino haclenus.
t3.

De

Vale7'iann Pelarjkinn Ensebiits

monet

Intcr hrcc aulcm accidit, ut ValeriaCyrilhnn. nus qiiidam nefandissimus Pelagianus ex Occideate migrarit Ale\andiiani ut cuin ibi qualis csset, mi:

Quod vero de
affcrt

bis Aiigustinns
liaiic
:

Paulinum
iiisti-

niiiie iicrsjiccliis

h;ib( retur,

secnrius degens, insi:

pulaverit esse
tuli

monendum,
bis

iuferius sui
((

niiarct se
ciijiis rei

Cyiilli

Alexandrini ejiiscopi amicitiiE


(

ralionem

verbis

Qiiod

pro|ilerea

causa Eusebins qnidam

puto Cremonenillus-

commemoravimus, qnoniani
in vestra ])olius civilate
(>i

(luidein aiaid vos, vel

sein illum S. Hieronynii scrijilis

haud modice

lanicn veruin cst quod

traluni) nt

homincm

cjiceret, ad ijisum
:

Cyrillum

audivimus) tanta pro

isto

errore qiiidam obslina-

tionc nilunlur, ut dicant, facilius esse ut ctiain Pe-

lagium deserant abjne contcmnr.nt, qui bac seatienles anatbemalizavit


,

ejusmodi E]iisb)Iam dedit * Uoinino sancto, omnique honore colendo ac beati.-sinio papa; Cyrillo Eusebius in Christo
frater.

qnain ab bujus senlenlia',

sicut eis videlur, verilate

discedant. Ha?c
iii

ipse.

Gralias egi

Sed unde

isla

conlagio

scriisit

Nolanam

Eccle-

dulciora melle e]ii>lolaris

Deo meo, quod bealitudinis tuae officii eloquia promerui


:

siam? Inde qnidcin,

anlequam Pelagius palain detcgerelur h;rrelicus, insinuaverat se in ejusdem Paulini amicitiam, a quo et ut Uei servus, quem
(jnod
[irae

quia percutienti retinnire dignatns es, doinine sanomniijue lionore colende beatissime papa. cte Unde quapso, ut libenler meoe jiarvitatis suscipere
,

se ferebat vcrbis cl habitu


i])sius

amahatur, ut ejusexordio docet. Quiu


Calholicus, ne a
:

dein Auguslini Ejiistola

sermonein digueris; et liberlalem, quam Chrisli h;ibeie videmur, superbiam non


Alexandrina sedes, ex quo Chrisli
orlii

in

fide

rejiutes.

etiam ad
dit, sed

i])suin

Panlinnin Pelagius E|iislolam devideri ]iosset


e,-se

nomen universo

qua

i]ise

innoluit

jinx

cietcris provinciis, senijier Italiae

tanto viro ul hffiieticus rejicerelur

etenim

i|)se

Christi

gliitino

colursisse

cognoscilur.

Quomodo

Pelagius in libello,
Legr.nt,

quem

niiper ad Iniiocentium

jiajiam pro sua dcfensione dcdil, Iitc iiiler alia scrijisit


:

iiiqiiil,

illain

Epistolam, (juam

ad

Pelagium, Cffilcsliuniijue cuin suis cajiilibus condemnans, cunclis eos abjicienlibus Oiienhilibiis, Alexandriaa
mciiiori;e Innocenlius

nunc, cum beahE

sanclum viriim Paulinum eiiiscojium aiile duodcciin fere annos scri|isiiiius, (|Uic trecenlis fere versibtis iiihil aliud (]u;;m Ui fitelur,
i

Eccles'a in cciinmuiiioi;em rccejierit, (jnaj sola et Iirima


iiiler

comjirovinciales suos tales refutare deille

gratiam
(jiia'

et

auxilinm con-

biierat? Sed

est

jicsliler,

de quo sanclitudini

nos^iuc nilnl omiiino boni faceie jiosse sine


llicc

tuic ante i.nnuni scrijifcram, signifer et confcrderatus

Deo
in

Peh.gius

rcciiat
et

Augnstinus

'

eorniii

Yalerianns ventrilo(juus, qui guhc operam

conimenlario ad Albiiium

socius de

Gratia

I)r;cbeiis, (juiccjuid
ril,

otiosum sua! adiilationis invenefidelissinios

Christi.

ibi

sanctos ac

nunlial.

Sed non

'

Aug. ep. cvi.

'

Aug. de Grat. Chrisli,

1.

i.

c.

35.

Au{. ep. cvi.

'

Ei

eod. Card. Sirleli manuscript.

ZOZIMI ANNUS
illimi lilieriiin piitcl tiia bealitiido
:

CIIRISTI
iii

'l17.

89

serviis ost Ari:

minciisis possossionis illiistrissinii Valerii couiitis


(|nein propter revereiitiam tni a
te.

landi

amoris. rcpeteinliim

libello Pauiiuus lestatur) elapso jain appeltempore, sed adversus accusatores qiicrelas illatiirns. Qiiod vcro ctiam sciret cl ab ipso Zozimo

suo

Magis orare pro nol)is (liynarc, et tales a consorlio abjiccrc, scriptnm reCarncs ligalas iii pallio cordaliis Pro|)lielaA sancli
iiiterim lieri siluimus.
:

fore

danmandum,
posset, ctiain

si

qiialis cssef,

dctegerelur hajre-

ticiis;

ea artc conciniiavitscriptum a se libellum, ut


si

non
dc

Zozimus

vellet,

ab ipso

rcjici,

sacerdos,

cum pollutnm non


:

sanctilicct, a pollulo

sed siiscipi cogerctur, ntpote


fide sentirct,

(]iii

post enarrata quae

ipse coiitaniinatur

(|ua3

lex est probatio saccrdo-

cjusmodi ad finein a|)posuit vcrba:

Sed dare veniam digiiaberis me;c audacia; et parvitati ut supra ante roi;avi. Incolumen bealitudinem tuam, melque m^morem inviolabilis Trinitas tueri dignctur, sancte papa . Hactenns Ensebius. CiTternm C|Uod ad Cyrillnm spectat; insectalum
tiim.
,

Si forle (ut

homiiiibus) quispiam ignorantia) error

obrepserit veslra sentcnlia corrigatur . Recitathfflc

quideni

S.

Augustinus K

18. Adjecit autein prudcnter

Zozimus ad explo-

randam hominis iidem


e.xactissime
,

interrogare

eum quam

etiani

ipsum

esse PeIaf;ianos in Concilio Epliesino,

si

assentiretur Epistola; adversus er-

fpuc de ipso suo loco dicturi suiiius, satis aiierte


dcclaraiit.
IC.
tintet
:

rores Pelagii ablnnocentio pivTdecessore ad universain Ecclesiam dalaj


:

cui se

Quod vero ad bunc ipsum Valcrianum


nieronymum,

per-

fessus est. Testatur id

idem consentire proipsum ubi supra S. Augustiait


:

eiiuidem hiinc ilium ipsiiin fuisse conjicio,


loco Va-

nus, et ad Bonifacium de Zoziino papa

Insuper

qni mendose apnd sanctum


lerianns,
et

etiam Caslestium se purgare molientem, ad consen-

Annianus lepilur in Epistola ad Alypiiim Augustinnm '. Adjuvat conjecturam, quod ibiad S.
:

tiendum supradictis Sedis


cenfii

Apostolicae, id est, Inno-

papfe

litteris

crebra interlocutione cons(iit

dein eliani de Eusebio babctur meiitio, qui liujus


scrii)la

trinxerit .
ilise

Qua de causa

idem

subdit) accidit ut

Hieronymmn
quaeritis
,

nnscrat, ut adversus ca
:

Zozimiis lenius cuin CBelestio egerit, spem con-

scriberet

siint lia-c

Qnod antein

enim verl)a ijjsius Hieronymi ntrum rescripserim contra

bbros Anniani pseudodiaconi Celedensis, qui copiosissime pascitur, utalienffiblas|)liemiaiverba frivola

subminislret

sciatis

me

ipsos libros in scbedulis

cipienseum Ecclesia; CathoIiccB reslituturum.Idem([ue Augustinus paulo superius ffique demonstrat, liaud errasse Zozimum papam, duni scripsit Cffilestii agit enim de iisdem adlibellum esse Catholicum versus Juhanum Pelagianum ', probans Zozimi fac:

missos a sancto fratre nostro Eusebio presbytero suscepisse non aute multiim temporis; et exinde vel ingravescenlibus morbis, vel dorniitione sanct;c
et vcnerabilis fili;c veslraj Eustocliii ita doluisse
,

tum, cum Caelestium lucrari cupiens, ciiin eodem benigne se gessit. Cum tamen non sichominemsusceperit
,

ut ad Catholicam communicationem ad-

ut

miserit. Iino

adhuc eam adhiberi


illi

voluit,

ne ab eo

propemodum contemnendos putarem, etc. Hsc ipse ea Epistola, quam post biennium esse ab eo scriptam, suo loco diccmus. Qnod vero Annianum
scu potius Valerianum, S. Hieronymns dicat fuisse

deciperetur, ex abundanti, cautelam, ut in Africam


scriberet, ut si(iuid

contra Cajlestium quod promitterent. Affirmat id


,
:

ferrent haberent,

Romam

namque idem

S.

Augustinus

Zozimnm

seinper

pseudodiaconum Celedensem
vatns csttextus,
fit

absque dubio depra-

cum

de Ecclesia Ccledensi
Arelatensis

nusquam
:

mentio

habct
,

alia lectio,

sed pro-

laudans et excusans, dum ait * A vinculis tamen excomniunicationis nondum est creditus esse solvendus sed interposito duoruni mensium tempore,
:

pius accedit
netensis.

ut legendum
missis

sit
,

loco Celedensis, Ce-

Verum

his

jam ad

successoris

Innoccntii institutionem Zozimi transeamus.

Post Innocentii obitum

17.

Zozimns papa

creatiis agit
interlai)sis

cum

Ccelestio.

diebus viyinti

donec rescriberetur ex Africa, resipiscendi ei locus sub quadam medicinali sententia; lenitate concessus est . Hffic S. Augustinus. Sed d<3 his fusius agemus inferius, cum calnmnias Jnliani Pelagiani in Zozimuin, ex ipsius Augustini verbis parata defensione,
confutabimus.
19.

duobus inlerregni, Zozimus natione Grascus, Abrahami lilius, subiogatus est die decima nona mensis Augusti: quantum autem temporissederit, suo loco in flne ipsius dicluri sumus. Quid vero ipsius sedis exordio acciderit, primo loco narremus. Meminisse debemus, C;Blestium Pelagii lucresiarcha? antesignanum, tanquam novaj hseresis promiilgatorem, jam diu ante damnatum ab episcopis Africanis in Concilio Carthagiuensi, ai^pellasse Apostolicam Sedem. Verum (juod se sciret experturiim Innocentium pa-

Zozimi Epistolce ad Africanos episcopos de

Ccelestio et Pelagio.

His de Zozimi rebus gestis


lilteras

cum

Caelestio,

subjicimus

ejusdem Romani

Pontlficis

ad episcopos Africanos hoc anno eadein occasione conscriptas; quas nobis Vaticanus vetus ut ex ipsis, qua3 de eodein Zozimo codex exhibuit
:

S.

Augustinus conscripsit, intelligas, pariterque Zozimi ipsius sensuni Epistolse ex eodeni S. Augustino percipias, qna; sic se habet

pam
rem
tur,

sibi

adversantem, appellationem nequaquam


:

Zozimus Aurelio

et universis episcopis

per

prosequi voluit

ipso autein defuncto, ad successo-

Africamconstitutisdilectissimis fratribusin

Uomino

illius Zozimus se contulit, ut ab ipso audirenon quidem prosecuturus appellationem (ut

salutem.
*

Aug. de pecc.

orig.

c.

607.

c.
'

S.

'^

Aug.
vi. c.

conlr.
12.

Aug

coiitru Juliaii. Pclag.

1.

ep. Pelag.
'

I. n. Aug. de pecc.

lliei'.

ep. LX.\ix.

orig. c. 8.

TOMUS

VII.

12

!)(>

/OZrMI ANNUS

1.

CIIRISTI

/| 1

7.

ut

Maj;nnm pondiis Rxaminis niaiAiia (lcsidoiat, non sil rebns ijisis (|uoe gernntur inferior lilira
Ilis

coinmuiiione siibmovimus. Satis urget causam, a


ialibus processisse ])er litteras inabsentes ejus accu-

judicii.

accedit Apostolicffi Sedis anctoritas, cui

salioiicm, qui se pivTscns tuetur, (]ui cxjionit fidem,


(jni

in Iionorem beatissinii Petri

Patrum decreta pecn-

])rovocat accusantem,

min(]uam piguit

in

mc-

liarem (luamdam sanxere reverentiam. Orandum igitur, et ineessanter orandum, ut continna gratia,
perenni(|ue adjutorio Dei pax ex Iioc fonle iu totum

judicium. Adolescens et sancti Spiritus executor, qui Susannam seniorcm falsilatedamnatam, invenit iimoccntcm redncitur a suppliciis
lius retorsisse
;

orbem

fidei et Catliolica; societalis nullis

nubibus
(sicnt

interfuscata mittatur..

Charitas enim,

qux

scri|)tum est)

Deus
:

est,

perfecta plenitudinis abuiisi

pucrum, qux per grandtevos fingitur iml)ii(lica. Non ergo oinni (sicut cautum est) spiritui credendum, sed diu appensius examinandum est,
casta per
prffisertim

dantia gratulatur

cum

quid vel suspicionis ha-

de

fide

hominis, ubi

statiis

cjus et vita
in puerperii

buerit fldei iutentionis sollicita, vel in

longnm

per-

jierpctua est.
rixa menlis

Nec Salomonem
(veritatis)

fefellit
:

ducla contentione aut emendatione corrigitur.


20. Ccelestius presbyter nostro se ingessit exa-

indago

non enim duabus


pignus induxit,
sit,

feminis inter se jurgantibus


sed
ibi

unum

mini, expetens ea quoe de se Apostolicic Sedi aliter

arbiter fide

cunctabundus invenit, ubi verse

quam

ojiortuit, essent inculcata, purgari. Et licct multaj occupationes majoribus "vinculis Ecclesiasti-

pietatis intellexit affectum.

Pcniuam rarum
est,

ut

longa

et castigata

cunctatione ad veri cubile perve-

corum negotiorum cnram nostram,


que distraherent
:

sollicitudinem-

niat. 0])timffi

mentis indicium
plerique,

prava

difficilius

tamen ne

pateruitalis vestra; de

credere
sionis

nam

quorum
fides,

de se bona? confesin

adventu ac discussioue
exspectatio, posthabitis

pra'dicti

diutius penderet
die

])ignus

adbibetur

nullius erroris
et

omnibus,

cognitionis

abruptum
vulnns

necessitate

coguntur,

irremediabile

rcsedimus

in sancti

Clementis basilica, qui imbutus

efficitur,

quod

desi)eratur sanari.

beati Petri Apostoli disciplinis, tali magistro veteres

emcndasset errores, ratosque profectus habuisset,


ut fidcm

22. Unde in pra>senti causa nibil pracox, immaturumquc ceiisuimus, sed innotescere sanctitati
vestra;

quam
:

didicerat et docuerat etiam martyscilicct ut

super absoluta

Cfelestii

fide

nostrum exa-

rio consecraret

ad saluliferam castiga-

men;

cui etiam prior bbellus ab eo intra Africam


jactaiitibus tam facile crederetur. Quare secundum mensem aut veniant qui prajsenaliter sentire,
;

tioni esset

tiouem, tauti sacerdotis auctoritas pr;esenti coguicxemplo. Omniaigitur quae [riusfuerant,


acta discussimus, sicut

testimonio apud nos esse debuisset; ne inexploratis,

famaque
intra

Gestorum huic
discetis.

EpistoJie co-

hicrcntium inslructione
tio,

Intromisso Casles-

tem redarguant

quain

libellis et

con-

libellum ejus,
:

quem

dederat, fecimus recitari.

fessione contexuit

aut nihil, post ha!c tam aperta et

Nec hoc contenti utrum ba;c qute scripsisset, corde loqueretur, an labiis, saipenumero exploravimus,

manifesta qu;c protulit, dubii sanctitas vestra rcsedisse cognoscat. Ipsum sane Ca?Iestium et quoscumque qui eo tempore ex diversis regionibus aderant

cum

de occultis

animorum
sunt.

solius Dei nostri ])ossit

non tantum cogitata, sed cogiQuid voces ejus contineant, compendiosius duximus ad sanctitatem vestram legenda cognosci. Unum sane movet nos, ut cum in
esse judicium, cui
iireesto

sacerdotes

admonui
,

bas tendiculas quaestionum et

tanda jam

inepta certamina,

(|U3e

non

ajdificant,

sed magis

destruunt

ex

illa cnriositatis

contagione profluere,
et inteinperanti elo:

dum

unusquisque ingenio suo

prffisenti ibi Cffilestium

babuerilis, nihil liquido ju-

dicatum
tinatum

sit.

Ad

litteras Herotis et Lazari priori re-

cum in boc magnorum virorum nonnunquam cum ipsis


quentia suprascripta abutitur
ribiis scripta periclitantur post

etiam
aucto-

latioue dcstinata, e(]uidem boc fervore fidei pra^fcs-

pennultam
:

tem]>oris

prom])tissimum est. 21. Sed eum de his interrogaretnr, asseruit nuUum sibi de talibus contentionibus unquam cum
esse,

miseriam
tuin
sit
'

interitrelantis arbitrio

ut divine praefa-

Ex multiloquio non
^

vitari

peccatum. Et

sanctus David
suis,

postularet ciicumstantiam labiis

antedictis fuisse sernionem, nec antc sibi,


se seriberent,

quam

de

orique custodiam. Charitalcm vestram

tam

visum

fuisse

compertos

Lazarum
el ab-

Apostolica; Sedis auctoritate,


affectione

quam mutua amoris


ingeiiia vestra sancta-

sane in transitu cognitum, Herotem vero etiam satisfactione interposita,

commoneo, ut jam
,

quod secus de ignoto

cum gratia recessisset. .lam caduca ad nulla fundamina criminationis ignota; proculdubio ine fuit, ut persona talium, qui:e tam ventosa
sente sensisset,
et levis extiterat, quajreretur, si saltcm illis loci sui

Scripturarum qua; secundum traditionem Patrnm atque majorum prfficepta sunt praeceptis observationibusque sufficiant. Quid illic

rum omniuin

non abundans ? quid non Dei

spiritu el

vocibus ple-

ratio vilffique constaret, ut fides absentibus in ab-

senles debuerit adhiberi,


teris

tantumque ])ondus in litcorum, ut auctoritatem teslimonii mcrerenlur.


ignotos, alienigeuas intra Gallias

nunisit? nisi libet, unumquemque plus sibi credere, suoque de se uti judicio. Data.... Honorio Aug. XI et Flavio Const. coss. Hactenus Zozimi litteraj ad Africanos episcopos causa Caelestii hoc

Patuit lios inobservatis ordinationibus, plebe clero-

anno

datas.

quc contradiccnte,
vere sententia
sc

23.

sacerdotia vindicassc, quibus se ipsi pro])ria abdica;

versipellem,

Quibus plane intelligis Cffilestium hominem involventem cuncta meudaciis, quo

nosqiie licet et alia,

tum eorum de
et onini
1

pocnitudinem seculi, sacerdotali eos loco

Prov. s.

Psal. cxl.

ZOZIMI ANNUS
Calliolicus valcret existiinari.

1.

CHRTSTI 417.

91

Nam

quod ad dog,

juata pertiiiet

(|uaiis revera esset,

exeussa larva

ccssarcut tolius inteipiclationis insidia;

qucrctur, (|uidvc damnarct, sinc aliquo fuco, ut cumulavit.


,

Ca;lestiu3 Zoziuio postca detectus est, osteusus(iue ad scelestissiuius han-eticorum. Quod vero spectat La/aruiii et Herotem, (luos adco veliementcr iiifa-

Haniui recitaho publica


et

fuit

omnia quideiu

paria,

eodem scnsu
,

sentciitiis^iue foriuata,

(lua; Ca;Ies-

tius

ante protulerat,

coutinebanl.
,

Utinam

ullus

mat quam
:

iusignilcr et iu

liis

ideiu Ciclcstius

meu-

vestrum
aderant,

dileclissimi frafrcs

rccitationi litterarum

tilus sit,

possumus
'

ex

liis

intcliijicre,

qux

de altero

intcrcsse potuissct!

ipsorum Prosper afllrmat, ucmpc de lIcL-ote, cum Hcros vir sanctus beati Maiiini discipulus, ait
:

Yix fletu

Quod sanctorum virorum, (jui gaudium fuit? Qua; admiratio singulorum? quidam se ct lacrymis temperabant. Talcs

cum

Arelatensi oppido episcopus prresideret, a pocivitatis, iiisons et nullis iusinnilalioni-

pulo ipsius
iuis noxius,

etiam absoluta; hdei iufamari potuisse? Estne ullus locus iu quo Dci gratia vcl adjutorium praetermis,

pulsus est, inque ejus locum Palrochis ordiuatur aiuicus et familiaris Constantii magistri militum, cujus i^er ipsum gratia qua^rebatur ca:

que rcs inter episcopos rcgionis illius maguarum discordiarum causa fuit. Hasc Prospcr in Chronico, nosque suo loco sui^erius, quo facta sunt anno, rctulimus hic autem ad convinccnda Ca^lestii mendacia iterum recitasse nou piguit. De Lazaro
:

quod quisquis potcst pra>tcr camdcm vel mente concipere, ncc ilii superna! scntentige subquod quaj de sancto Spiritu iata est jcctus ncque hic, nc(iue in futuro vcnia vel remissione

sum

sit ?

donetur
26.

Video etiam hunc Pclagium, Herote

et

remausit obscura memoria, sed ex Herotc Lazarum


disce
:

Lazaro scribentibus, infamari. Itane, fratres dilectissimi, ad aures vestras, qui sint isti tuibines Ecclesife vel procella", ncc opinione pervenit? Ila vero
vos latuit vita
(vitia) horum akiue damuatio ? Et quanquam specialis illos Apostolica; Sedis auctoridiscite et in tas omni communioue submovcrit
:

quos enim calumuia par involvit,

decorasse ffiqualem virtutem


uisi

pulandum

eamdem cum nonha?retici

bouos consucverint odisse mali,

et

vexasse Catliolicos. Sed ad res Pclagii hoc auiio cognitas trauseamus.


2i. Qui igitur

eadem erant

fuligiue tiucli, ea-

hac Epistola, licct strictim houiinum mores. Vctus Lazaro cousuctudo cst innocentiam criminandi per multa Concilia in sanctum Britium coepisco, :

dcm ambo
cam
arte,
ille, ita iste

usi sunt ad fallendam C;clestius in liltcris


et

Sedem
:

Apostoli-

pum

nostrum TurouicK

civitalis

diabohcus accusa-

atque Pelagius
,

sicut

enim

tor inventus est.

A Proculo
fit

Massilicnsi in

Synodo

quas datas dixiinus ad Inno-

Taurini oppidi senteutiam calumniatoris cxccpit.

centium papam,

eo defuiicto acce|)tas a Zozimo


,

Ab eodem Proculo
tyrannici judicii

post inultos annos sacerdos,


civitatis

succcssore, nihil |)ra?terca magis conatus cst

quam

defensor

Aquensium

ab ipso Rouiano Pontifice videri atque probari Catbolicus id (|ui(lcm litteris, idque libcllo fidci profcssionis eisdem juncto, dolo atquc fallacia praisti:

cum
sum
dotii,

contrairet afflicto, in ipsuin penetrabile et sastetique in eo hactcnus uinbra saccr:

cerdotale solium sanguine iimocentis pa^ne resperirrupit


:

tit

adeo ut uon potuerit a Zozimo


essc

rejici ut luTcreti-

cus; utpote qui scriptis protessus

sit,

se in

omnibus

paratum

cadem de

fide sentire, qiuc


:

Romanus

Pontifex senlienda proponcret


,

quibus [)ersuasus

Zozimus sicul fecerat de Cajlcslio, ita cliain de Pelagio jam Catholico (ut videri poterat) rcddito, dedit litteras ad eosdem episcopos Africanos, quarum exem])Ium sumptum ex eodem Vaticano codice hic tibi quam fldclissime cxscribendum putavimus quod est hujusmodi Zozimus episcopus Aurelio ct universis S.").
,

doncc tyranuo imago staret imperii quo loco post internecioucm patroni, sponte se exuit, et propria ccssione damnavit. 27. De Hcrote vero omnia similia, idem tyrannus, patronus c;cdis, turbaj prcsbyterorum contradiccnhum, vincula
addictio
tii.
,

ct custodia;, ct totius civitatis

similis poenitentia dc abdicatione sacerdoest,


si isti

Mirum

gem

longa erga

Dcum

laicum viruin ad bonain fruservitute nitentem falsis

litteris

percellere noluerunt, qui in fratrcs et coepi-

episcopis per Africam conslitutis dilcctissimis fra-

scopos tanta machinati sunt, qui tot tempestates Ecclcsiae reddidcrunt. Non decet episcopalem auctoritatem, et praecipue prudcntiam vestram, ad levium

tribus in

Domino salutem. Postquam a nobis Ca^Icstius presbyterauditus


fide sentiret

susurrorum

scripta pendcre. Ecce Pelagius, Ca;Ieslitteris suis ct

est,

etquid de

evideuter cxpressit; ea-

tiusque Apostolicte Sedi in

confessio-

dem quoque

qufe in libello coutulerat, rcpctiliscre:

bro professionibus, roboravit

dc cjus nomine ple-

nibus suis pra?sto sunt. Ubi Heros? Ubi Lazarus? erubescenda facta et damnationibus nomina. Ubi
illi

uius ad dilcctioucm Acslram scripta direximus. Ecce

Epistolam Hierosolymitani cpiscopi Praylii, (lui in locum quondam sancti Joaimis episcopus est ordinatus, accei)imus, qui causic Pelagii enixius adsti-

pulator intcrvenit. Littcras quoiiue suas idcm Pelagius


misit
:

purgationem contincntcs abundanlissime quibus ct professionis sua; fidem, quid sc-

qui scripta adolescentes Timasius et Jacobus ? Vos conjicite, si, qui qucedam, ut asserebatur talia in Sede Apostolica confitcntur, illa qua; de iisdem a pravis ac levibus aucloribus ac dubio rumore jactata sunt, oporteat credi. Aniate pacem, nain scridiligite charilatcm, studete concorditc proximiim tuum tanquain le plum est Diligcs
,
:

'

Prosp. iQ Chron.

92
ipsum. Qui magis
altcr altcri

ZOZIMI ANNUS
proximi sumus,

1.

CHRISTI U\7.
ct
Ilcroti,

quam

Lazaro
cssc?

litterarum

suarum

iicdisscquos

omncs qui iii Ciirislo unum cssc (lcbcnuis. Non omnis qui aiu-cs vestras ventus ingrcditur, uuntius est veri. Ideo^iuc animo prscsulc ct iii cxculjiis constituto sempcr opus cst, nc totum iam;e, totum lcstibus
laria
liceat.
:

An

nescicbiinl dilcctioncm vestram ad


IIiic

Sedem

Apostolicam rclaluram?
pciidio

ceito calumiiiio coiii-

agilur,

maximam partem

Rcccnsctc sacras littcras ct divina tabufalsi tesles occupavcrc, ubi

navigasscnt. IJbi de cpisco|ialii abdicando maria tcrraque luslrantur, ncc ullasuffragia l>i;Dleriiiittimt ubi vero innocentium faina pcrcclli:

tiir, oliosi ct dclicati,

sive acciisatorcs, sivc lcstes (in

sanctorum aul accusationem, aut pcricula reperimus maximam dico, imo totam, cum in ipsum Dominum nostrum Salvalorcm totius muiuli iios:

utro(|iie

cnim

fallcnlibus
siiis

nomen infame

cst)incubi-

libus et leclulis

litteris

abutuntiir; et totain

Africam, universiim(|ue tranquillum Gatholica) serciiitatis

tiam

et

Pontiticcm salutarcm

falsi

testcs insnrrexe-

innubilant ad libidines suas


(^hristi

diiai

pestcs.
illic

blasphemiam audiisse conrmgereiit. yEstimate quid jam possit prsctcrire fallaciam, qu;e in Deuin fidei, imo in ipsam fidem ac veritatcm
runt, qui se ejus
perjuriis

Ante tribunal
abcssc polerit,

omncs

stabiiiius,

neino

iicc

Domini,ciijus immcnsil;is omni-

bus

locis

ac rcbiis intervcnit, dcclinarc judicium.


lleri,et ex

impetum

fecit.
si

30.Si Deo nostro cordi fuitjproptcrovcsperdi((ui

28. llaec idco scripsimus, ut de ca>tcro

tas,Vcrbum carnem
talcin
sit

Domino formani
falsi

scr-

absentes, miiiusque noti de quolibet talia ex libidine

vicntis induere, ut diu interceptam reddcrct liber:

mcntientur,

fixi

sint pedes vestri adversus arielem


'

vobis gaudium, eos (luos

judices

fraudulentiae. llnde ct

lucernam pedibus

suis ac

crimiiiahantur, agnoscere a nostro corpore et Catliolica

lumen

semitis suis vir sanctus exorat? scilicet ne

veritate

nuiiquam

fuissc

divulsos. Ccrte hoc

inter fallaces tenebras sint ca?ca nobis et


vcstigia. Et in

errabunda
lex nostra

(jiiod iiostra

cxspcctatio dcsidcrabat, eluxit, ut

dam-

Evangelio

Numquid
:

iianda damnareiit, el sequenda sequerentiir. Si palcrlaiiiilias


^

judicat

nisi ab ipso audierit prius ct coEtiam in Veteri Teslamento Non credas auditui vano, el non consenseris cum iniquo ficri teslis injustus. Et nc fortcmultitiidiiii detralienliiim ante examinationcm judicii crcdcrclur, addit, di-

bominem,

i'editu

filii

gratulahatur, qui niorluus


insigne can:

gitaveiit?

fuerat ct revixit, perierat et inventus est; et jubet in

usum

ejus stolam

inundam,

lioc

est,

ccns

Non
^

cris

cum

pluribus in malilia, et non acalibi


:

cipics per eos (|iiam

peccatum. Et itcrum

Prius:

interroges, ne vitupercs

quemquam
:

et

vitulum saginatum quantum hasc uberior exultatio est fidei, non mortuos esse, uec periisse, dc quibus falsa vulgata sunt? Misimus igitur ad dilcclionem vestram cxcmplaria Scripturaruni, quas Pelagius misit (luaruni lcctiodidaj niciilis afferri, et
:

cuin intcrrogaveris, corripe justc. Et iterum Qiiai viderintoculilui,loquere. EtinActibusApostoIoruni

nem non ambigimus paiem


tobris. Ilactenus

vobis

iii

Domino de

absoluta cjus lide tsse Uctitiain. Dat. XI kaleiid. Oc-

adversus

priiici[)es

saccrdotuin el seniorcs Jnda;o-

Zozimus ad Africauos.

rum

poslulaiitcs absentis Pauli Apostoli dainnatio-

31

Libellus fidei a Pelagio missits


et

ad papam
littera!

ueni, justissimam sententiam Gentiiis Festus tribu-

nus protulit, (juam convenit etiain uos in facie credentium objicerc vcrccuadiam dicens ' Non est consuetudo Romanis damnare aliquem hominem, priusquamis qui accusatur, praiseutes Uabeat accu,
:

His

tian Pelagii

Ccelestii

in

fallendo

calliditas.
,

subjiciendai fuissent ipsa; Pelagii

satores, locunique defendendi accipiat ad abluciida

crimina. Si hancigiliirmoderationcm cxtra septiim


fidei nostra! positus lenuit

contra saccrdotalem pu-

qiiarum exempkiria ad eos eidein alligata Epistolaj se mittere eodem nuntio proGtetur; setl eas mininie ext;int tamen ex eisdem a iiitegras nacli sumus S. Augustino recitata fragmenta, qua) compaginare simul carum cupidiis leclor poterit. Reddcinus hic tainen ipsum fidei ipsius professionis libcUum ,
:

dorem
tes
si
:

inclinatio, credulitas de absenlibus in abscn,

quem
junxit,
ptus.

(ut siiperius
(]iii

dictuin

est)

Pelagius

littcris

quotusquisque immunis invenictur a vulnere ad omncm ferientis ictum credulum pectus ape29. Doceat nos terrena moderalio, qua3 saecu-

hoc

titulo in eo codice repcritur cxscri-

ritur ?

Libellus fldci Pelagii ad Innocentium cuiii

Epistola transmissus.
Credimus in Deum Patrcm omnipotcntem cunclorum visibiliiim et iuvisihilium coiidilorem. Crcdimus in Dominum nostrum Jesiim Christum
,

laribus arbitriisetcausis primuni de ipsis judicibus


eligendis, repudiandisque
sit.

Et

qiiaiita cunctatio,

quot

interpositaj dilationes? quotics adhibita coniperendinatio etiam sub ipso fmeccrtaminisaniphare

per

quem
et

creata sunt oninia,

vcrum Dcum unige-

judicia

cum innocenti reo? confugitur ad mare ct extramarina docuinciita; ut fidcs, quic in pr;csenli
plerimii}ue arctioribus strangulatur angustiis, sal-

nilum,
ti;,

veruni Dci fllium, non factum, aut ado-

plivum, sed genitum, et unius

cum

Patre substan-

quod

Giicci dicunt
P;itri,

op.ouaiov,

atqiie ita pcr

omnia

tem eniinus

vcniat. H;cc

omnia mcntior

iiisi

iu

aj(|ualem Deo

ut nec teinpore, nec gradu, iiec

l)atrocinium luenda! innoccntiaj rcpcrla sint. Tolerabilius esl eniin innoccntcni, quciiilibet tardius
veniri,
iii-

potcstate possit esse inferior:

t;mtumque coiilitemur

csse illiim qui cst gcnitus, (|uaiitus est ille qui genuit.

quam

cito

pro nocente daniiiarc. Gravc

liiit

Non autcm

(juia

dicimus gcnituni a Patrc

Joan. vii.

Ecd.

.ni.

* Act.

xxv.

zoznn ANNus
Filinm divina
cn^jiissc,

1.

christi 417,

9d

ct ineffabili p:cneratione

aliquod

ei

mutata, qui tam

tcminis adscribimns;

scd

nec Patrciii ali(|iiando


aliler confitcri

hominem
snsceptum
las

confitenliir, ut nec

Deum imperfectum in Filio, quam Deum vcrum nec


,

nccFiliiim. Ncc

enim
,

pos-

boniiiiem tencre cn^dantur. Nos autem dicimus


ita

nisi confitcamur ctiam suimis a^terimm Patrem coaiteriium Kiliiim ex l^ilio ciiim Patcr dicitur, et qui scmpcr Patcr tiiit, semper Filium liabiiit.
:

Deo

Filio passibile noslriini,ut Deicst

iinpassibilis

permanerct. Passus

enim Dei

Filius

non pulativc, sed vere, omiiia qum Scriplnra

3"2. Crcdimus et in Spiritum Sanctum, vcrum Dcuni ex Patrc procedcnlcm, axiualem pcr oninia

testatur, id est,

Patri ct Filio, voluntate, potcslate, Ecternitate, siibstanlia.


niliil

esuriem, sitiin, lassitudincm, dolorem, mortem, etcelerahujiismodi.Secundumillud, passus cst quod pati poterat, id cst, non secundura
iilam substantiam qua; assumpsit, sed

Nec est prorsus aiiquis in Trinitate gradus quod infcrius, su|)eriiisvc dici possit; sed tota
; :

secundum
incomFilii, id
;

illam qiuc assumpta

est.

Ipse

enim

Dei Filiussccun-

Dcilas sui pcrtcclione ffqiialis cst


bulis, qu;T! proprictatcm

ut exceplis vocaiiidicant, quic-

diim Divinitatem impassibilis


tibilis

cst ut Palcr,

pcrsonarum

prehcnsibilis ul Pater,invisibilis ut Pater, inconverut Palcr. El

quid de uiia pcrsona dicitur, de tribus diynissime unam possit intelligi. Atque ut confulantes Ariuin
,

quamvis propria persona

eamdcmque dicimus

Trinitatis esse substanliam

et

unum
ipsum

iii

tribiis pcrsonis

confltemur
sibi

Deum;

ita

imsibi

homincm ita tamen cjus habilationc secunduni suam subslantiam Deitas nihil passa est, ut tota Trinitas, quam impasest,

Dci

Verbum

suscepit passihilem

pietatcm Sabellii declinaiites, dislingnimus, non


sibi

sibilem conliteri necesse


Filiiis

est.

Mortuus
,

est

ergo Dei
id

Patrcm, ipsum

Filium, iiisum

secundum Scripturas

sccundum

quod

Spiritum sanclum csse dicentcs; scd aliam Pairis, aliam Filii, aliam Spiritus Sancti esse personain

niori poterat. Rcsurrexit tertia die. Asccndit in ca3-

lum. Sedet ad dexleram Dei

Patris,

rnanenle ea naest, in (lua

non cnim noniina tantummodo, sed

etiani nonii-

tura carnis, in (lua natus et passus

ctiam

num

proprietalcs, id cst, personas, vclut Gr<eci ex-

resurrexitrnon enim cxinanita est humanitatis substantia, sed glorificata, et in a^teriium

primunt xi-cmiatu;. hoc est, subsistcntias confilcmur. Nec Pater Filii aut Spiritus Sancli personani aliquando excludit ncc rnrsiis Filius aut S[)irilussanctus Patris nomcn personamque suscc|>it; sed Pater scmpcr Palcr est, Filius sempcr Filius est Spiritus Sanctus scmpcr Spiritus Sanctus est. Itaquc substantia unum sunt, pcrsonis ac nominibus distin:

cum

Dcitale
,

mansura. Accepta ergo a Patrc omnium polestate qiue in caelo sunt, et in terra, venturus cst ad judicium vivorum ac morluorum, ut et jiistos rcmunerct, et punial peccatores.
33. Resurrectioncm ctiam carnis contitemur, crcdimus ut dicamus, nos in eadcm in (iiia nnnc sumiis veritalc membrorum esse reparandos; quales(iue semel post lesurrectionem fuerimus aflecti, in pcrpetuum permansuros. Unam esse vitam sanctorum omnium, sed prajinia pro labore diversa e contrario pro inodo delictorum, peccalorum quoquc esse supplicia. Baptisma ununi tencmus, quod iisdem sacramenti verbisin infantibus, quil)UseUam in majoribus, asserimus esse celcbrandum. Homict
: :

guuntur.
33.

Ipsuin aulcni Dei Fiiium

qui absque

initio aBtcrnitaicm

cum
fliie

Patre, et Spirilu Sanclo posiiostraj

sedit

dicinius in

sa^cuiorum perfectum

nalura; hoininem suscei)isse ex Maria scnqier Vir-

Verbum carncm essc faclum, assumendo hominem, non permutando Dcitalem nec (ut quidam sceleratissime opinaulur) Si^iritum Sanclum
gine; et
:

dicimus fuisse pio semini, scd potentia ac virtute Creatorisoperatum.Sicautcm contitemur in Chrislo unam Filii csse personam ut dicamus duas esse
,

nem,

si

post

baidismnm lapsus
in eo

fuerit, jtcr pceniten-

tiam credimus posse salvari. Novuin

inentum reci[)imus

et Vetus Testalibrorum numero, quem

I^erfcctas at(|ue inlegras subslanlias, id esl,

Deilatis

sanctte Catholic;e EccIesi;E tradit auctorihis.

Animas

et humanitatis,

i\uixi

ex anima continetur, et cor-

pore.Atque nt conlcmnamus Photinum,(iui solum,


et

a Dco dari credimus, quas ab ipso faclas dicimus; anathematizanles onuies qui animas quasi [larlem
divina! dicunt esse substanlia!.

uudum

in Christo

hominem
,

conlitetur; ila ana,

Eorum

quo(|ue convel in
in

Ihcmatizamus Apollinareiu et ejus similes qui dicunt Dei Filium minus aliquid de humana suscepisse natura, et vel in carne, vcl in anima, vcl in
sensu assumplum

dcmnamus errorem,
cailis

qui eas ante peccasse,

conversatas fuisse dicunt,

quam

corpora

miltercntur.

Exccramur eliam eorum blasphcmiam,

homincm

his,
:

propter (|uos asabs^iue sola

qui dicunt impossibile aiiquid homini a Dco [n;s-

sumptus

est, luisse

dissiiniiem

quem
est,

cc|)tnm essc, et mandata Dei non a singulis, sed ab

peccati macula, tiua; naturalis

non

nobis confl-

temur

esse coiiformem.

omnilius in communi posse servari vel qui primas nu|)tias ciim Maniclueo, vel secundas cum Cataphry:

34. Illorum

quoque

similiter

phemiam, qui novo sensu


in
,

asserere

execramurblasconantur a
,

lcmpore suscepte carnis, omuia quse erant Deitatis hominem dcmigrasse ct rursum qua3 crant
humanitatis in

danmant. 30. Anathematizamus etiam illos, qui Dei Filium necessitatc carnis mcntituni esse dicunt, et eum propter assuin[iluin hominem non omnia fagis

Deum

esse transfusa, ut ((|uod niilla


est)

ccre [lotuisse qua; voluit. Joviniani quoi|ue

danma-

unquam

liajiesis

dicerc ausa

vidcatur hac con,

nius ha;resim, qui dicituullam in futuro mcritoruin


csse distantiain,
tes, ([uas

fusione utraciue exinanita substantia

Dcilatis scili-

nosque eas

ibi

habituros csse virlu-

cet et humaiiitatis, et a proprio statu iu aliud esse

hic habereneglexerimus.

Liberum

sic esse

::

94

ZOZIMI

ANNUS

1.

CriRISTI 417.
expediat, simulala repulsa, simulatc ne agant, cautiiis

semper Dei tam illos (|ui cum Manichffiis (licunt iiomineiu peccatum vilare iion posse, (]uam illos, qui cum Joviniano asseninl liominem non posse peccare, ulerquc enim tollil libertatem arbitrii. Nos vero dicimus, liomiiienisemper et peccare, et non peccare jiosse, ut semper nos liberi confiteaconfiteirmr arbitrinm, ut dicamus nos
auxilio
;

indigjere

et

expcriri

elenim vere poenitentcs qiio magis se

vident

eo instantius pulsant foies Ec^Iesia;, iniserahiliiis ingemiscunt, lamentabilius lugent, ser^^jici,

(|ue diriiis cruciant, bonis insujier

operihus iirgent,

ac

deiii(|iie

invicla perseveranfia cogiint sibi Eccle-

sia!oslia reserari.

Sicnamquenegatpia mater(|iiem

mur csse quam in


rite,

arbilrii.

Ha^c est fides, papa bealissime,

Ecclesia CaUiolica

didicimus, quanique

semi>er tenuimus, et teiicmus. In (jua si minns peaut parnm caule ali(|uid foite positum est
;

emendari cnpimus a
tenes.
tui jndicio

te,

qui Petri

et

fidem, etsedem

panem petentibus filiidis, ut secnm longius amluilare; eadem (|Uoqiie arte Dominus re|)ulit Chananajam et discipulis^si! finxit longius ire. Quod vero ad Pelagiuin spectat, juxta illud " Gaudium hypocrita; ad inhahet pnc manibns
[irovocet eos
'

Sin aiitem ha-c nostra confessio Apostolatus


;

siar puncti .

voluerit, se

comprohatur quiciimiiiie me maculare imperilum, vel malevolum, vel etiam non Catholicum, nonmehiereticum comprobahit.
Hactenus libellus
37. Ista
Pelaf^ii confessionis.

postoris

Quam citissime detecta vafritie imomne consilium ejus evanuitl Quomodo

mecnm

ipse

considerans, et singula
:

accurate perpendens, obstupesco quomodo impius hferesiarcha, cum se ab Innocentio papa fore dam-

nandum sensit, mox, ut pum quem gereret, tt


prffi

mentirelur se non esse luagni in omnihus speciem

Catholica confessione tanquam ovipellem, qua totus Catholicns appareret, superut ne jiilum quidem inesse indnxit; atque adeo
se ferret,

nam

sumus anno sequenti. Ejusmodi planefuisseCffilestii lihcllumqueni obtulit, ut tan(|nam hxreticus abjici miiiime valuisset, tuin qu;e recitataj suiit de ijiso E[)istokc Zozimi indicant, tnm etiam exempluni de Pelagio persuadet. Sed habuit illud amplius favorabile causa Ca;lestii, quod de accusatoribus sceleratis. cisdemque abscntibus, (jui et adversus absentem criinen objeccrint, viderel justissimam exce[)tionem ingessisse, deque eo, quod absque jndiciali ordiiie lata in ipvero id acciderit, dicluri
39.

snm
iii

in Concilio Carthaginensi sententia,

quam jus:

videri ijosset liDeretici?

Etenim

quod ad singnla

capita sua;

quod minus plene, hreresis condemnanda,


esto

tissime videri poterat appellasse. Cffiterum (quod est


sacris oraculis') sicuttelaaraneafiduciacjus

ejusmodi protessio adversariis, lynceis oculis ejus


crrores singulos perscrutantibus, videri potuisset in eo tamen, quod sententia illa ad finem posuit cototius confessionis, adversantium ora claustrepitumqne compescuit ut nullus plane, qui inveniri velut ha^rctlcum jure mutiret iii eam Si posset, dum videlicet verba illa subjunxit

etenim onmia ejus consilia ad lucem veritatis prorsus evanuerunt quoinodo autem id actum sit, scies anno se((uenli ex iis qua; de causae utriusque meritis
:

ronidem
sit,

dicenda crunt; ap[)arebitque unicuiqne res attente

niinus perite, aut

parum

caute aliiiuid forte posi-

tnm
ct

est; emendari cupimus a te, qui Petri fidem, sedem tenes . Quidnam reliquiim accusatoribus, ut in euni afferre possent,qui ad normain lidei per-

verissimum esse qnod fertur sa^ nititur mendacio, pascit ven" Perdes et illud Davidicum consecutum tuin omnes, qui loquuntnr mendacium . Jam vero qua; sunt reliqua rerum gestarum anni liujus prosequamur. -iO. De Privilegiis Ecclesice Arelatensis Zozimi
coiisideranti, (|iiam

cra [laroemia
1)

Qui

dis antishte? Vel

fectionem exspectare se profiteatur a Catholicre Sequam judici in eum sentenliam


ferre

papce Epistolw.
tit;c

Extant ex archivo Arclatensi pe-

litter

ejusdein Zozimi papaj hoc anno data;

jam liberum

esset, qni se

eadem

velle sentire,

quaj ipse sentiat, tam firmiler asseveret? Qnomodo inter hscreticos relin^iuendus Pelagius erat, et non
inter Calholicos adsciscendus, qui Catholica professione, Catholicasaperedeclararit, et hffirelicum esse

ad universos Galliarum episcopos de privilegiis Ecclesia; Arelatensis conservandis. Quod enim Evan-

gelium
S.

in Gallias per S. Petri Apostoli


fuerit, et per

discipulum

Trophimum allatum
:

Arelatensis erecta

ea

eumdemsedes de causa eadem Ecclesia pri-

non posse, contestatione illa apiiosita significaril? Ejusmodi plane fuit teclina Pelagii, utnon potnerit, ea confessione pra;missa, ut luTjreticns condenmari quod de Leviathan habet divinus unde merito Quis resermo', congruede Pelagio dici possit velabitfacicm indumcnti ejns? certenonnisiDeus.
,
:

niaria olim in Gallia habebatur,

cum

ejus episcopi
Pontifice,

non solum iiallium accipereut a Romano


ipsius
:

sed etiam vicein ejus agerent, vicariique dicerentur


testantiir
id

plures Epistolae

Komanorum

Ponlificum inferius recitandae ex ejusdem Ecclesiae scripto anliquitus codice acceptae. Sed tu ne imposturain putes, habes
tione S.

38. Vidisti, lector, valritiem versipellis hffiresiar-

eadem omnia expressa


'

testifica-

chfe, ovina pelle undi(|ue circumtecU,

omnique ex

Gregorii

[lapae in Epistoia

ad Virgilium

conantis

parteovempra!seferenhsIu|>iadiniscerisecumgrege ? Docuit plane rerum usus, haud facile in


Ecclesiam admittendos hierclicos, (luaiilumlibet pceiiitenliain pra; seferant; sed diu multumqne aiite

episcopum AreIatensem,necnon in Epistolasequenti ab eodem Gregorio scri[)ta ad universos Galliarum e[)iscopos; sed audiamus iiisam Epistolam Zozimi
|)a[)a;.

probandos, ahiue discuticndos esse

ul el

interdum
'

Mattli.

Prov. X.

xv.
'

Luc. .\xiv.

Psal. v.

i.

Job. xx.

'

Job.

viii.

'

Greg.

iv. ep. v. Ind. xiii.

ZOZIMI

ANNUS

1.

CHRISTI 417.
,

95
iit

41. Zozimiis iiiiivcrsis cpiscopis iior Gallias ct

nensi, auctorenKpie addiicere in suspicionem

septcin [trovincias

coiistitiitis.

falsD attribulasit Zozinio poutifici, quiucsl Silvestri.

Placuit Ai)ostolica;
parte
,

Sctli, iit si qiiis

cx (|nali-

Sed persto

iii

sentenlia,

iit

sit potiiis

Zozinii,
liie

(luam
ejus-

bet Galliariim

sub

quolibct Ecclesiastico
,

Silvcstri, ut legitimus

pnc

se fert recitafa;

gradu ad nos Uoniain venirc coiitendit vcl alio terrarum ire disponit, non aliter proficiscatur, nisi Melropolitani Arelatcnsis cpiscopi Formatas acceperit, quibus saccrdotium suuin, vcl locum Ecclesiasticum quein babet, seriptorum ejns adstipulatione
perdoceat
tes (qnia
:

deni Epistola; titulus, ca saltein ratioiie

])ersiiasiis,
lit

quod tunc temporis nou Paschasius, cujus


apfiaret ex Concilio Arelatensi

ibi
tit

menfio, Viennensi pricerat Ecclesia;, sed Verus,

quod ea

gratia statnimus, (juia plures

cpiscopi, sive presbyteri, sive Ecclcsiastici simulan-

nuUuin documcntuin Formatarum extat, pcrquod valeant coiifutari) in nomen venerationis


Quisquis igitur, fratres carissimi, praemissa supradicti

secundo sub ipso Silvestro papa celebrato; neque Claudins, ut vull Ado, qui ex nuper citatis Actis ejusdem Concilii erroris i'edarguitur. Cum aIio(|ui cuncta ista hic recitata magis congruant Ecclepiie Arclatensi. Scire debes, lector, Zozimum papam adeo voluisse salva privilegia Ecclesia; Arclatcnsis, ut irrita reddiderit (jure iu

irrepunt, et indebitain rcvcrentiam promerentur.

Concilio Taiirincnsi aute viginti prope annos sfatuta


esseut,

diaconus, aut deinccps inferiori gradu


venerit
:

Formata, sive episcopus, sivc presbyter, sive sit, ad nos


sciat se

cum

et

Narboncnsis provincia subdita cst

episcopo

Massiliensi.

Cuinque

accidisset

ut

duo

non posse. Quam auctoritatem ubique nos misisse manifestum est, ut cunctis regionibus innotescat id qnod statuimus omnimodis esse servandum. Si quis aiitem lucc sa-

omnino

suscipi

episcopi in ca provincia creati essent abs(|ue con-

sensu Patrocli Arclatensis episcopi

ordinatioiies

eorum

cassas reddidit

idem Zozimus papa,

circula-

res de his lilteras scribens ad Aureliiim Cartliagi-

lubriter constituta temerare tentaverit, sponte sua


se a

nensem episcopum, necnou ad


Hispaniis constilutos. Scribendi

alios in Galliis at^jue

nostra noverit

auteni privilcgiuni
et

communione discretum. Hoc Formatarum S. Patroclo fratri,

coepiscopo nostro meritorum ejus speclali con-

templatione concessimus.
42. Jussimus autem pra?cipuam, sicuti semper habuit, metropolitanus episcopus Arelalensium civitatis in ordinandis sacerdotibus teneat auctoritatein,

autem ad Aurelium episcopum Cartbaginem ea causa intercessit, quod in liac Epistola agitur etiam de Lazaro pradanmato a Proculo Massiliensi, qui fuit unus ex Pelagii aceusatoribus, ut nuper dictnm est. Sed audiamus Eiiistolam ipsain, qua; ex eodem Arelalensi codice aecepta sic se babet
44.

Viennensem, Narbonensem
jirovincias

Priinaii>,

et

Nar-

Zozimus Aurelio,

et univcrsis episcopis

bonensem Sccundam

ad

Pontincium

per Africam conslitutis, universisepiscopis pcr Gallias et

suum
lica;

revocet. Quisquis vero postliac contra Apostoet

septem [irovincias

consfitutis, universis epi-

Sedis statufa,

pra^cepta majoruin, omisso


in

scopis per Ilispaniam constilutis, a pari.

metropolitano episcopo,

provinciis supradictis
is

Cum

adversus staluta Patruin venifur, non


senteutia; qui in

quemquam
nari se

ordinare prffisuinpserit, vel

qui ordise carere

tantum illorum prudentia^ atque


Eevuin victura sanxeriint,
fidei, etCatbolic;c discijilina;

illicite sciverif,
:

uterque sacerdotio
potest

sed ipsi

quodammodo

cognoscat

quomodo enim

auctoritalem

irrogatur injuria.Quid

summi

Ponfificis obtinere, qui qua; erant Pontiiicis

servare contem|isil? Oinncs sane

admonemus, ut
:

quique finibus territoriisque suis contenti sint de qua re ne ad nos querela ulterius redeat, admo-

nemus.
43.
sia,

Dedit
sibi

enim exem[tlum Arelatensis Ecclene

qua2

Citbaristam, et Gargariam parocbias

in territorio suo sitas incorporari jure desiderat,

tam sanctum at(|ue venerabile est quain peninon exorbitare ab itincre majorum, (juorum canonica instituta veluti qua;dain fundamenta suiit ferendis fidci jacfa ponderibus? Sed nibil minus ab Urso et Terentio, quorum unus assidua sedis biijus medicina curatus ad emendati erroris pervenire non potuit sanitatem allcr vero antc aliquot annos objecta criminatione submotus (sicut civium scripla
eniin tus
:

de

c:i!tero

ullus sacerdos in alterius sacerdotis pra;-

testantnr, vel iugcsta docuerunt) etiain ab eo

i[iso

sumat injuriam. Sanc quoniam metropolitan;e Arelateiisium urbi vetus iirivilcgium

graduin

summi
:

sacerdotis accepit,
cfficus

a quo fuerat

minime derogantota;

ante damnatus
est [)obssimuni

dum

est,

ad

quam primuin

ex bac sede Tropliimus


Gallia; fulei

in

error in utroque, et quod omnibus, nec vellem aliorum

summus

antistes, ex

cujus fonte
:

de Terenfio, nec suani de Urso tenere sententiam.


43.

rivulos acceperunt, directus est

idcirco

quascum-

Sed

fac ut honesti inores

que parocbias

in quibuslibet territoriis etiain extra


(ut

sent, et jirobata suffragia.

Quid

illud,

hominibus esquod pra-ter-

provincias suas

antiquitus

babuit) intemerata
si

niisso fratre nostro Patroclo Metro[iolilano episcopo

auctoritate possideat.

Ad

ciijusnotitiam,

quid
uisi

illic

Arelatensium

civitatis (sine

cujus auctoritate juxta

negotiorum emerserit,
Scias, lector, in edita

referri

censuimus,

gnitudo causte etiam nostrum requirat

maexamen .

majorum

canoiies nulla penitus potuil ordinatio ce-

lebrari tunuiltuose, et turbide indebitis sacerdotia

nuper Bibliotbeca Floriacensi a Joanne a Bosco inonacbo Cffilestino, recitari Silvestri papaj nomine bauc eamdem Epistolam, in
fine additis nonnullis, quas faveant Ecclesiae Vien-

impiuguntur? nec
sed Lazarus

saltein comprovinciales episcopi

corrogantur, ut error velamento aliquo tegeretur;

dudum

iu Taurinensi Concilio gravissi-

morum

episcoporum senteutiis pro calumniatore

96
(lamnatus
al)
,

ZOZIMI
cuni
Brissii

ANNUS

1.

CHRISTI 417.
casdem Audi ergo
,

iiuioceiiiis e|)isco|ii

vilaui

provincias Vienncnsem, ct iNarboiicnsem


rcstiluens
illi

lalsis ohjcclionilnis a|i|i(!liissct,

post vcro indcliituiii

voliicrit intcgre conservari.

eotlcni Proculo, qui iiitcr cfuteros Syiiodo (lain-

qiuc ad ulriiis(|uc provincia) episcopos scribat


49.
cl

nationis ejus accesserat, sacertlotiuni coiisecutus csl,


a (|uo se
ii>sc

Zozimus cpiscopis provincia) Vicnncnsis,

Yitic

sua3 coiisciciitia datis litlcris in

abdicalioiicin sui spontc sulimovit.


46.

Narboncnsis S(;cunda', a pari. Mulla coiitra vetcrcm formam 1'roculus usuriii

Revcra inconyruiim
oniisso

fiiit,
,

ut illicituni sa-

passe dctcctiis cst

ordinationibus nonnullorum

sua confcssioiie spoliatum sacerdoteni pariler ordinarel, ne niliil cum inlempestive fieret, ne dics quidem ordinatioscilicet ut quibus cuiicta dccraiit, nis adsciscitur
cerdotio
,

Mclro|iolilano

indebite celebrandis, quas [iroxime

numcrosa

co-

gnitione discussimus.

Licct ipse

diu exsiiectatus,

fastidiose ferens sibi inducias attributas,

convenire

dissimulet
niovit,

attamcn
in

illa

[ira'sumptio nos

admodum

etiani legitinnnn
lis(|ue

tempus

deesset.

Quid

his lot taii-

quod

SynodoTaurincnsi,
ut sibi
Concilii

cum

longe aliud

im|)roba usurpationc poslliabilis addi potcst,


tcrritoria indebila

agcretur, in Ai^oslolica) Sedis injuriam subripieu-

nisi illud

rem, ut

cxircnuim, quod totum transcciidit erroad Arelatcnsem civilatem

dum

putavit

illins

emendicata

l)ra?st;u'et

obrcptio ordinandorum saccrdotum veluii


in

antiquitns pcrliiientibus locentur?

Unum

vilium

si

melropolitano
teslatcm
:

Narbonensi Secimda provincia posolis

in causis ialibus vcnisset, Aposlolicae Sedis aucloritas

et

ne
Sedi

impudentis indebila

[loslii,

etiam cictera destriixissct. Hic nHiltaconcurrunt,


ct

lando huic

videretur intulisse

conviliuni

iinproborum

damnatorum

ordinatio

praitcr-

socium
vit, (jui

sibi

Simplicium Viennensis

civitatis adsci-

missi Mclro[iolitani,

dotum

locorunuiue usurpalio, nec sallem


,

necnon et provincialium saceralicnorum imiiudentissima


dici

non

dissimili im[)udentia postularel, ut sibi

quo(|ue in Viennensium [)rovincia crcaiidorum sa-

custodita solcmnitas, et

Lazarus in consortio
bajc

iliicita'

ordinationis adscitus

ccrdotum pcrmitleretur arbitrium. Indeccns ausus, et in ipso veslibulo resecandus, hoc ab episcopis ob
certas

omnia apud nos


47.

gcstis tcstimoniisque discussa

causas Concilium agitaniibus


statuta

extonjuere

sunt.

quod contra
Atquc utinam
bujus
illi

in Terentio jiravi

tantum

mores, non ctiam Priscilliana supcrstitio patuissent, quai sedis

dudum
:

humaiiitate et misesibi paene

ricordia in lioc

consulcre voluit, ut cmeiidalio

Patrum, ct sancti Trophimi reverentiam, qui primus meiropolitanus Arclatensis civitatis exhac sededirectusest, concedere, vcl mutare, ne hujus ([uidem sedis possit auctoritas. A[)ud nos enim inconvulsis radicibus vivit anti(juitas, cui
dccreta
in

de c;ctero pcrmaneret
prseter

quod beiieficium
si

excmplum

pra-stitnm,

diliyentius obser-

Patrum sanxere reverentiam. Et quia redire ordincm suum intermissa pnpcipimus, F. C.

vare voluisset, erroris illum anteacti oportuit pirnitere,

metropolitanus Arelatensis civitatis episcopns

jam
et

non

ita praecipiti

iinpciu ac sacerdotium festi-

inde a Trophimo ordinationis seriem tem[ioribus

nare, ut ncc diei vetercm solcnmitatem, qua; custo-

roboratam

inviolabili

in

utra((ue

Narbonensi,
III kal.

dienda pra'cipue fiierat, observaret, nec indebito loco crederet abstinendum. Qiia de re ad sanctita-

Vicnnensi auctoritale possideat. Data


Ilonorio XI et Constantio
[)a[ia,
II

Octob.,

tcm

vestrain ct per totuin orbein,

ubicumquc,

el in

quacumque terrarum sonus


crit, scripta

Catholicaj

religionis

Hicc Zozimus mense scripsit ad Hilarium episcopum Narbonensem, cum prohibet


conss.
et

qui el

eodem hoc anno,

direximus, IVatres carissimi, ne Tcrenin

tium

connnunione Ecclesia; in quocumque Ecclcsiastico gradu, a qua in totnm anatheniatizati sunt, suscipiendosesseducatis. Dicuntur enim circulatores esse, quod nos ex sentcntiis agnovimus in eorum damnatione sacerdotali auctoiitate prolatis, quas in diversis regionibus cxccpcrunt. Removcndai sunt a sanclo corpore putrida; carncs, ct a massa sanctificationis acidnin cxccrandumque fermentum de quibus plnra scribcre jiudoris fuit, cum illis pudori non sit tanta fecisse . 48. Huic Epistolre is tinis imponitur, qui et suet
:

Ursum

cpiscopos in ea provincia ordinari ab alio, (luam ab episcopo Arelatensi Epistola autem coiTcctionis
:

acrimonia plena
dice sic se habet
50.

est,
:

quaj ex

codem

veteri petita co-

Zozimus Hilario cpiscopo Narbonensis

Primaj

provinci;!;.

Mirati

admodum sumus, dum

nobis studio-

sius requirentibus relatio tua de ordinandis in pro-

vincia Narboncnsi

Prima sacerdotibus loquerelur,


et desideriis tuis cui)is esse

quod

dum

asscrtioni,

consurium, praetermissa veteri fide, relationem tuam sub Iionestatis specie colorasti asserens in aliena
,

periori scriptcc per

eumdem Zozimum papam


:

ad

l^rovincia
uliiiue

univer.sos episcopos per Galliaset septem provincias


constitutos, ab

non debere fleri sacerdotes cum debueris, non quid tibi rectum videtur, sed,
ab
alio
:

tem pivxcipuam
ad
illa
:

Nisi

ab ca
vero

differt,

Jussimusauverbis scmper habuit, ctc. usquc magniludo, etc. In hoc tamen ha2C quod iila siibscriptione careat, lisec
illis scilicet

sicuti

quid habuerit antiiina consuetudo, suggerere. Ideoque vacuato eo ([uod oblinuisse a Sede Apostolica subreptitie comprobaris, (juia satis constitit Arelatcnsis Ecclesia; sacerdoti prisca id institulione con-

antiquo Arelatensi coData sub die x kal. Oclob., IIonorio XI et Constantio II conss. Addidit bis Zozidicc rcperiatur
:

sic subscriiita in diclo

cessum, ut non solum in provincia Viennensi, sed etiam per duas Narbonenses cjiiscopos faciat nam
;

mus papa

ut

sublatas ab

Ecclesia

Arclalensi

mcmoria; Trophimns sacerdos ([uondam Arelatensi urbi ab Apostolica Sede transmissus ad


sanctic

zoznir ANNUS
illas

1.

isle

christi A\1.
:

regibnes tanli
ct in alias

noniinis

rcvcnintiani

iirinins

confiilif

nt sallcni ab ordinatione (iraicipili


()iios

mclus

(\liittnit,

non innncrito ca
;

(|uain ;u ccpc-

siibmoveat,

cxaininata dissensio (discnssio)

rat

ancloritato

transtndit

at(|nc

lianc

ordinandi

cocrccre dehuisst;t. Scripta noslra in omniuin facies


nolitiiini

consnctndincm, et iiontificatnin loci illins, (incni ohliinicrat primns, ct jnstns, cnstodilnni ns(|ne in proximnm tempus gestisapnd noslialjitis nnillorum

pervenire

iit

ne

lioc

quideni
licere

i[)siuii tihi,

qiiod
Dat.

omnibus intcrdictum
III
I)

esl,

cognoscas.
II

kal.

Octob., Honorio XI et Constantio

consacerdotnm tcstimoniis approliatur. Kl. Ergo iicet sola, (|u;e in Sede Apostolica
liabita sunt, potuissent gcsta snfticere,
liac te
tu;e,

conss.

Revocasse vero suam sententiam

Zozimum

adversus Vicnnensem Ecclesiam datam, sequens


Epistola docet, data ad Simpliciura ejus civitatis ar-

tamen etiam
pracsumptioni

auctoritate confringimns,
exlulisse contra

et

chiepiscopum bis verbis

'

qnam
:

vetercm consueludiucni
justffi

Zozimus

episco[)us Simplicio Viennensi ar-

vidcliaris

niodnm noveris
neque sestimcs

prajscriptionis in-

chiepiscopo salutem.
Revelatum (f. relatuin) nobis est, ([ualiter in Taurinensi Synodo causas tua; dioeceseos prosecutus

dictnm

tijji

ulterius pontiricalum

de ordinandis sacerdotilius vindicandum,


licam Sedem,

cnm

lioc

videas Arelatcnsis episcopo civitaiis, et per Apostoet

fueris.

Et

licet Arclatensi episcopo,

antequam

lega-

per S. Tropliimi reverentiam, et pcr


et nostra recenti

tus tuus venissct, propter reverentiam sancli Tro-

veterem consuetudinem,

eviden-

phimi. jus

et

pontificium stiper tres provincias ba-

tissima delhiitione deferri. Si quid contra lisc, qutc


a nobis sunt sub Dei judicio statnla, tentaveris
:

bere, scripserimus;

tamen

si ita est,

ut scripla tua

non

nobis missa continent, interim usque


ventilctur, potestateni

dum

lucidius

solum quos faciendos credideris, e|)iscopatiim oblinere non posse, sed eliam ipse Catliolica coniinnnione discretus, sero de
et Constantio
illieitis
ival.

anliquam

tibi

manere per-

mittimus

prcEsumptionibus
lifec

ingemiscas. Dat. sub die v


II

Octob., Honorio XI

conss. Adjecit ad

insuper Zo-

zimus papa, ut vocatum hoc anno Roinam Proclum Massiliensem episcopum ob illicite pnrsnniplas ordinationes damnarit est de bis Epistola data ab
:

eodem

Pontifice, qure sic se habct

52.

Zozimus Patroclo ejiiscopo Arelatensi. Quid de Proculi damnatione censuerim, tenet

ut sicut in Taurinensi gravissimorum episcoporum Synodo, pacis consilio decretum est; viciniores tibi intra provinciam civitates vindices, donec plenius rei ordinem charitas Apostolica prosequatur. Lazarum indebite episcopum, criminatorein fratris ordinatum, scias nostro judicio esse damnatum. Data subdie kalend. Oct., Ilonorio XI et Constantio CC. Hactenus ad Sim|)licium Zozimus At de his Iioc anno satis.
:

53. E7'ro7- illapsits de Paschatis die, ct de fontibits

conscientia tna,
te

cum meo

interesset examini

nec

baptismalibus miracida.

Hoc eodem auno,

gestorum nostrorum auctoritas latet, vel scriptoruni, quffi de ipsius damnatione |ier terrarum diversa loca direximus.

ut Pascha non suo legilimo die celebraretur in Ecclesia, errore

supputationis paschalis femporis fac-

Unde metropolitani

in fe di-

tnm

est

sed
sit

quomodo

divino

gnitatem atque personam, etiam Apostolicae Sedis auctoritatem considera, in quem furtive locum per

compcrtus
ba^i

error, ut

non

siverit

quoque miraculo Deus quicquam


Lili-

in Ecclesia agi

perperam, Paschasius episcopus


verbis in Epistola ad S.
:

Synodo Proculus usurpatum irrepserat. Quicumqiic igitur ex Gallicanis undique regionibus veniuntsnb (|uovis Ecclesiastico nomine vel gradu, Formatas per te commoniti mittcndas esse cognoindebita

narrat

Iiis

Leonem Ro,

manum
dies

scant

alioquin sibi imputabunt,

si

inefficaciter liac

solemnitate postposila, te inconsulto, ad nos vcnire


lentaverint.

Quod ab episcopis usque ad ultimum gradum observari conveniet quia nonnulli ex quacumque militia se ad Ecclesiam conferentes, statim saltu qnodam sunimatim locum
Ecclesiasticum
:

religionis affec.tant, qui gradatim per Ecclesiastica

Pontificcm data Non ergo iiiquit, nos una longius posita terreat ne, cuin hocevitamus, incurramus errorem sicut tempore beatse recordationis doinini mei pra^decessoris vestri Zozimi, consulatu Honorii Augusti undecimo, et Constantii secundo. Tunc enim, curn declinaretnr ne decimo kal. Maii dies Pascha^ teneretur, celebratum octavo die kal. Aprilis, id est, pro embolismo communis est annus tentus, ct error gravissimus est ortus; in tantum ut ministerio certo, quod dono
: , ,

stipendia

venientes

explorata

solent

dissensione

Sancti Spiritus ministratur, ha;c veritas probaretur.

quoniam in nonnullis faclum infirmare nonpossnmus; si qui jam ordi(discussione) diflerri. Idcirco

Quod propterca

ipse etiam sancto atque a

gradu ad quem saltu subito pervenerunt, perdurare debebunt sic enini Apostolus neoiibytuni sacerdotio non statini cuinulari jubet el hoc idem canonum statuta sanxerunt. Hoc addinati sunt, in eo
:

quia locus venerando fratri meo Libanio diacono notissimus est. Cujus mysterii micredidi
,

exponendum

me

'

raculum
54.
])ellatur,

tale est.

Quffidam vilissima possessio Meltinas apin moiitibus arduis ac silvis densissime


:

mus

nostra sententia, ut quisquis de ca;tero, vel


sacerdotio, vel presbyterii gradu, vel dia-

constituta

illic
:

perparva atque

vili

opere constructa
canalis, uulla

summo

est Ecclesia

in cujus baptisterio nocte sacrosancta

conalus crediderit
sui subire

cumulandum, sciat, et gradus jacturam, nec in illuin valitura esse qua3

Paschali, baptizandi

hora,cum nullus

'

Bilil.

Fioriac. edit. a
L.^cv.

.lo

Cffilest.

par. ull. pag. 29.

'

Apud

S.

'

1.

Tim.

111.

Leoueni, ep.

TOMUS

VII.

13

98
sil lisliilii, iicc a(|iia

ZOZIMI ANNUS

1.

CIIRISTI 417.
icpcUlo Deus voluit in Ecclesia Catiiolica,

oinniiio vicina, lons cx so \v\tle-

siiigulis

lur

jjaiicisquo (ini fucrinl consccialis, cuni clcduc-

ul sibi i)Iacitam consigiiari.


u(J.

loriuni nulluni liaLcal, ut a(]ua vcncrat, ex sesc


(lescendit.

Sed quod

iu his

versamur, adjiciamus

his

Tunc crgo

(sicut

snpra diximus)

cum

sanctsB nicmoritc doniino {]uondani iiico ac beatis-

aliqua alia id genus nhracula ab aliis antiquis aucloribus cnairala et in priinis qu;e Cregorius Tu:

simo

jiapa

Zozimo (cum
iiresbytcr

a])iid

Occidentalcs crror

ortus fuisset) consuctis lectionibus nocte sacra discussis,

cum

secunduni morcni bai>tizandi

lucem ac]ua nou \enon consecrali (]ui ba])lizandi fuerant, recesserunt. Ut ergo breviter narrcm illa nocte cjuffi Inccscebat in diem Dominicani, deciino die kalend.
liorani rc(]uireret, us(]ue ad

argumenlo ila dcscribit miraculum de lontibus Hisj^aniic, (]uos Lusilania j^rovincia piofert. Piscina namque cst apud Osein campum anti(]uitus sculpta, et
ronensis

eodem

lcrnie

'

Est ct illud illuslre

niente,

ex marinore vario in inoduni crucis niiro composita


opcre, sed et icdes inagnai claritatis ac celsitudinis

desuper a Christianis constructa


rit,

est.

Igitur

cum
disci-

Maii, fons sacer hora competenti repletus est. Evi-

dics sacer post curriculuin anni decedenlis advene-

denti ergo miraculo claruit, Occidentalium parlium


fuisse

quo Doininus confuso


C(cnam
:

proditore,

mysticam

errorem . Ha?c Pascliasius. 53. Huic plaiie simile dcscriptum


,

pulis pri:cl)uit
extat

conveniunt

in locuin

illum

apud

cuin Pontiflce, cives jam odorern sacri prffsentientes

Cassiodoruin miraculum
exigit
:

quod

Iiic

describere ratio

aromatis.

Tunc dala oratione


praestolantes.

sacerdos oslia

argumenti lucc eniin liabet, dum agit de conventu Leucothca! in Lucania, fontenique ibi irriguuni ita describit' Est eniin locus ipse cainporuin amrenitate distcnsus, suburbanuin quondain
:

templi jubet siinul muniri signaculis,


virtulis

adventum

DominicK

Die auteni tertia

(quod est sabbati) convenieutibus ad bafjtizaudum


populis, advenicns episcopus cuin civibus suis, inspectis signaculis, oslia reserat clausa.

Cosilinatis anliquissimic civitatis,

qui a condilore

sanctorum fontium, Marcilianum noinen accepit. Hic erumpit aquarum i)ersi)icua ct dulcis ubertas:
iibi in

dictu, pisciiiam quain rehquerat

Ac niirum vacuam,reperiunt
:

modum

naturalis antri, aspidis fabricata con-

emanat, ut vacuum putes lacum, quem non dubilas esse plenissimum. Uic perlucidus usque ad fundum palet, ut adspectibus tuis aerem potius apparere judiccs, non liquorein. yEmuIatur serenam diem aqua subtilissima nani quicquid in itno geritur, inollcnsa aeris claritate monstratur Et paulo post Longa sunt illius
cavitas sic perspicuos liquores
: . :

plenam, sed ita cumulo altiore refertam, ut solet super oia modiorum Irilicnin aggregari videasque huc illuc()ue latices fluctuare, nec partem in adverdeflnere. Tunc cuin exorcismo sanctiflcato consperso desuper chrismate, omais populus pro devotione haurit, et vas plenum domi pro salvatione

sam

reportat, agros vineasque aspersione saluberrima

tutaturus. Et
sine collccto
vel

cum

exinde multitudo amf)horarum


hauriatur,
:

numero

nunquam tamen
ubi
iiifuns

Veniamus ad illud singulare muiuis sanctumque miraculum. Nam cum die sacratre noclis precem baptismalis coeperit
fontis

memoranda
,

describere.

cumulum

niinuit

licet

primus

intinctns fuerit, niox

aqua reducitur;

et baphzatis

omnibus,Iymphis
57.

in se reversis,

utinitioproduntur

sacerdos effundere^ et de ore sancto


tes

sermonum

fon-

nescio, ita et fine clauduntur ignaro.

emanare; inox in altuin unda prosiliens, aquas suas non per meatus solitos dirigil, sed in altitudinem cumulosque Iransmiltit. Erigitur bruluin elementum sponte sua, et quadain devolione solemni
praeparat se miraculis
possit ostendi.
tegat, eoscjue
,

Quidain vero ex

hajreticis

Deum non me-

tuens, neque venerationem prffislans huic loco san-

ut sanctiOcalio majestatis
fons
ij^se

neque credens corde miraculum, quod in eo Doininus ad cori'oboranduin suorum fidem praestare dignatus est, non silebo venit cum turba equorum
clo,
:

Nam cum

quinque gradus

soIutis(]ue imi^cdimcntis
l)oni,

qme

jussit in basilicam

tantum sub tranquillitate possideat, aliis duobus cernitur crescere, quos luinquam pra;fer illudtempuscognoscitur occupare. Magnuin stupendumque miraculum, lluenta labenlia sic ad humanos sermones vcl stare, vel crescere, ut cis credas audiendi studium miniine defuisse. Fiat venerabilis omniuin sermone fons iste ca;Icshs. Habet et Lucania Jordancm (Jornanem) suum. Ille exeinplum baptismatis pntstilit hic sacrum ministerium annua devotione custodit. Quapropter et reverentia
,

equilibusque iu ca pricsepia pra'f)arari, irridens miser quK de hoc loco narrabantur ab iucolis.
Igitur

media nocte pra;tereunte, a febre


,

coiTipitur,

ac pffine exanimis, et tardius quain debuerat poenitens, exclamat


ei,

equites ab

ade expeUi

erat

euim

sub rege

licet,

magna tamen

in illa regione fw-

testas. Expulsis^iue e basilica sancta equitibus, adse reversus ccepit clentibns proprium lacerare corpusculum, nec prorsus relineri a suis ob niiniam pole-

rat debacchalionem.

Tandeinque oppressus inter

loci et utilitas rei

dare debet populis sanclissiinam

pacein, etc.

Bxc

Cassiodorus nomine Athalarici

suoruin manus spirituin exhalavit. 58. Denique Theodegisilus hujus rex regionis,

regis scribenhs Epistolam ad Severum.

Probe ex his

inluciis, lector,

quain insaniant
miraculo annis

deploratissimi novalorcs,

dum

baptismalis fontis

cum vidisset hoc miraculum, quod in his sacratis Deo fonlibus gerebalur, cogitavit intra se, dicens Quia ingenium est Romanorum (Romanos enim vo:

benedictionem derident,

quam tauto
xsxiii.

citant hoinines nostrai religionis) ut ita accidat, et

'

Cassiod. Var. lecl.

1.

viii. ep.

Greg. Turon. de Glor. mart.

1.

1. c.

2i.

INNOCENTII ANNUS 16.


non
vit
:

CHRISTI 417.
:

99
illa

osl Dci virtus.

Vcniens vero ad arinum sequencuni cpisco[>i


sii^ilio

conhnuo implctur
Pciilecosten
scit.
;

duratque aqua
miracula
csse
iter est,
iii

usque ad

teui, ostiuni si^iillis snis


ii()suil(|ue

niunisi

moxquc
isla

transacta Pentecosle, evaiie-

custodcs in circuitu tenipli,

forte

Ulraque vero

provincia Lyciaj
credit,

ali(|ucni d(;iirclicn(iere possit Irautlis alicujus

con-

fiuiit. Si

quis autem

Iiacc ita

non

usque

sciuni, pcr ciijus iiif;cnium in fontihus aipia succe(lcrel


;

ad I^yciam non grande


tas fidcni
tis
;

pergat, et rei veri;

similiter ct alio fecit aiino. Terlio vero con-

illi

faciet .

Ilactenus ipse

de hisque saveluti

vocata virorum multitudine, fossas in circuitii basilica; fieri

ut intelligas csse

Deum

in Israel, ct in Ecclesia

jussit,

ne forle
:

locis

occultis lymph.-e

Catliolica

semper viguisse miracula, quibus

deducerentur

in foiitcm

fucrunt(|ue fossa; in pro-

digifo Dei, qua" vera sit Ecclesia, consignctur.


Hoc eodem anno, CO. Honoiii trinmphtis. sub nominalisconsnlibus, Honorius (inquit Prosper) triuinphans Homaiii ingreditur, pnceunte currum

fundo vicenum (|uiniim pedum, iii latitudine vero quindemim. Sed niliil abditum potuit reperiri. Talinem faciens, et credo pro liujus inquiaimi sequentis diem, quo hoc myslerium celebrabatur videre non meruit , eo
vit;e

men

sitionis temcritate,

ejus Attalo,

quem

r^ypara; vivere

Ha;c ipse

scd triumiihi

exulem jussit . hujiisnuUam pra;terea me-

quod arcaiuiin
psit.

virlulis divinaj investigare prffisumS.

moriam

extare scimus, nisi in

llabentiir autein in ea reliqui;e

Stepliani

pricscntatur Honorii imperatoris imago, in

nummis quibus requorum


'

levita; . Hicc Gregoriiis,

qni in

eodem

fonlc aliud

parte adversa efflgies inest militaris, sinistra Victo-

editiim subdit miraculuni. Porro S. Stephani reli-

riam, dextera
tans
,

quias allatas illuc ab (Irosio prcsbytero, pra?ter


qua? superius dicta
quenti.
suiit,

illa

Labarum tenens, captivum supplanquo Atfalus designatur, qui Clu'isti virtule


Sed
in

diceinus^juoque anno sc-

ipse lioslis Cliristian;c religionisfuerit penitus debellatus.

uno triumpho
:

(si

recte inspicis)

de

59. Sed nec caruit Oriens hisce adeo insignibus


editis divina virtutc miraculis. Etcniin

pluribus hostibus dcbcllatis cclebrantur victorise, et


gloriosa elevantur tropha?a

Sophronius
est

de Gothis in priniis,

eadem de Orientalibus
verba
'

oris scriptis tradidit in liaec

Soruba, inquit, vicus quidam


est,

ad ra-

dices moiitis, in(|uo sita estCoeanensium civitas. In

imperium evexere; de gentilibus deorum cultoribus, qui omnibus favere studiis liomini restituturo dcorum cultum de diis
qui
(ut

eum

vidimus)

in

eo baptisferium

quod

in sanctis Epiphaniis su-

ipsis,
;

vanis rcsponsis vanos Iiomincs inflammanti-

dat (baptismus eiiim ibi eo tempore celebrabatur), qui sudor per tres lioras continuis incrementis augetur, et post baptisma i>eractiim decresccreincipit,
et tribus aliis lioris

bus ac deiiique de Ariana perfidia, cujus sectae symbolis ciim Gothis Attalus arcto amicitia; ftTdere
junctus erat. Totigitur tantisque victoriae
corari
piuin, paulo ante
titiilis

de-

sensim delicit. Et in castello Ccdebratis, sub monte /Enoandro civitatis situm est baptisterium, quod iii prima Paschali sanclse resur-

Deus voluit Christiaiuim principem inaxime

Barbarorum atque Gentilium pe-

dibus compressum, oppressum, ac paine protritum.

rectionis festivitate,

cum

sit

lapis

unus, ex se ipso
'

Ilabet Adolpli.

itt

Hodor. pag. 387.

Sophr.Prat.

spirit.

c.214. 215.

Anno

periodi Gr;eco-Romanffi 5910.

Olymp. 299. Urb. cond. H70. Mart. Zozimi papae Honorii 25. 23. Theodosii Jun.
an.
1.

Indict.

15.

Jesu Christi 417.

et

16. et 10.

nurius Aiig. XI
lia

Coss. HoHonorii qidnta quinquennalia. et Fl. Constantius II, uterque in Occidente creatns. Honorius ob quinta quinquenna\
.

imperii viventc patre suscepti consulatum

iniil,

tempore edidisse, id de quintis ejus quinquennalibus oinnino asserendiim. A 2. Pelagius scribit ad Innocentium PP. num. l ad A. Imwcentins papa dic xxvii inensis

sed ea solemnia distiilit; qiiod

tam ejus vicennalia anno cdxi. (|uam tricennalia anno cdxxii exhibita manifestum faciunt, iiule cnim necessario scfiuitiir,

Januarii rescripsit ad Patrcs Concilii Carlhaginensis


ct Concilii Milevitaiii
(|iii

II,

familiarcin ad

cum

et ad (]uiii(iue episcopos, Epistolam dederant, sc(|ue

eum
lisse.

vel quiiita quiniiuennalia vel tricennalia distii-

Cum

aut.in constel,

eum

tricennaUa legitimo

Pclagianos damnasse significavit, iit anno supcriori num. t6 el sciiq. ostendimus. Currenli etiain anno.

; ,

100

INNOCENTII ANNUS 16.

CHRISTI

/|.17.

ut habct Baroiiius, Pelaghis ad Innoccntium papaiu


lilteras dedit,

ncgabat. In eo libro nulla mcntio Epislolanim ab


linioceiilio

quia cuni nouduni vila fiuictuin auniisil ct

dierat, libellunKiue suic fidci

Epistolain

rnni, idco(|ue vcl sub


jiis inilio

ad AlVicanos adversus Pclagianos scriptafmcm supcrioris aiini vel bu;

Prmjlii Joanuis
cessoris
,

suciii scdcm Hicrosolyniitanam qua ])luriinum commciulabatur. Antca


()iiatiior libros

i^romulgatus cst

alioquin tam cclel)rem

P(!lagiaiioium dainnationem
cuisset.

Augustinus non

ta-

edidcrat Pelar/liis

de libcro arbitrio,
emiserat post

ut verbis in specicm Catliolicis sensum bxn-eticum


dissimularct;

quod

ojnis in

liiccm

Concilium Diospolitanum ipso fine anni cdxv celcbratum. Epistola) ad Innocenliuin |)artem non minimain servavit Auguslinus in libro de gratia
Cbrisli cap. 30 ct scijq.
,

(luain Gariicrius in

Ap-

4. innocentius PP. moritur. A niim. 4 ad Innocentium Pontilicem Romanuin paulo post Pclagianorum damnationem, ex (jua tantam gloriam consccutus est, ut nullaci accessioin posterum lieri posse videretur, Deus citlo viudicavit, o ne quid ])ost illud divinum immortalc factuin inortale face-

12.

pendice ad Dissert. dc Scriplis pro baercsi Pelagiana pag. 380 cx codein libro, el cx libro de pcccato originali exccrpsit.
fcste

rct)), ut verbis utar Pliiiii

in Pancgyrico Trajani

Vcrum

ex ea E|)istola
seiitire

iiiani-

apparet

nibil

cuni aliud

de Gralia;

morlc Nervae imperatoris, quse tribus post adoptionem Trajaiii mensibus contigit. Illum anno cdi, et quidem die xxi Decembris, sucap. 10 loquentis de

auxiiio, (luani id

quod in Pala>stino Concilio damQuidquid vcro ibi pro Gratia videbatur diccrc, id omnc ad naturam et legein
nasse
vidcbatur.
rcferri

prcmum

Ecclesiic regiinen suscej^isse, contra coniest

nuuiem scntentiam asscruimus. Rcli(]uum

ut

poterat ac existimari auxilium gratiae tan(|uam ex abundanti concedi vclle cum illic ideo (lari bomiiiibus diceret, ut (|uod facere per
,
,

((

argnmcntis cx ejus sedis duratione, die emorluali, ac succcssoris ordinalione petilis, hoc extra omnem dubitalioncm ])onanius. (1) Anastasius tam in codicibiis vulgalis, quain iu ])Iuribus Mss. docet euin
sedisse

liberum jubentur arbitrium iacilius possint iniplerc per gratiam , ut testatur Augustinus in Epi,

annos (juindecim, menses duos,

dies viginti;

quod conflrmant Marianus Scotus, Regino, Ordericus


lib. 2,

stola CLXxxvi, nuin. 35.


3.

Ilonorius Augustodunensis, Ado, et Beda,


,

lagii.

Interim
illi

Augnsiinus promidgat librum de Geslis PeAtigusdniis, post(|uain Patestinae


accc|)it,

non quidein genuinus

sed vulgatus

uterque in

inartyrologiis, Catalogus Palatino-Vaticaiius, alius a

Synodi gesta diu cxpetita aniicorum opc


(juod vulgo in

Pa])ebrocio, aliusquc a Mabillonio editi ac vari Catalogi liuic Operi subjuncli, iu (|uibus

ea Pelagius absolutus diccretur,

omnibus Innoii,

quasi

cpiscopi a quibus judicio dimissus fuerat,

ccnlio atlribiintur anni xv,

menscs

dies xx, nisi

ejus scntentiam amplcxi essent, librum confecit,

quod

aliqiii

ex iisdem auctoribus ac Catalogis ha-

quo

quffi in

ea gesta fuissent, exposuit, et pios

illos

ac doctos pnesules, quos fama erat Pelagianos errores approbasse, dcfcndit,

ne

illo

velut absolulo

bcnt dics xxi. Ad btec Prosper juxta editionem Scaligcrianam scribit Innocentium sedisse annos xv, mcnses ii, dies xxi. In Chronico (piidem Prosperi
BdjUothcca' Colbertiuffi, qui quingentorum circiter

eadem quoquc dogmata putarentur judices approbasse, quie


nisi
ilie nisi

damnassct, nullo

modo ab
ille

eis

damnatus

exiisset ,inquit

Augustinus de Pelainven-

aimoruin, num. 1286, Aidinr Dmocentius Ecclesiam Roinanam gubernasse aimos xv menses ii
cst
,

gio loquens lib. 2 Ketract., cap. 47. Libcr

dies XXII, sed crrore librarii

unus

et altcr dies ibi

tus in Fcsulana Canonicoruin rcgularium Bibliotlieca a Vclscro editus

plus numcratur. Quare cuin Innoce^itius die duodecinia mcnsis Murtii currcntis anni ad
rit,

licorum

s;rculi biijus

priinum fuit Augusta; Viiideinilio, boc litiilo De Gest.is


:

Deum

migra-

ordiuatus fucrat anno cdi, die xxi Decembris


eniin sedit aiinos xv, menses
XIII Martii.
iii

Pelagii contra adversarios graVue

JJ.

N. Be

C.

ad

sic

ii,

dies xx, et seet ali-

Aureliimi episcopum Carlhaginensem

liber, ij^sc ta-

pultus cst die

Chronicon Prosi^eri

men
Ibi

Augustinus,

(jui ci

titulum

fecit

Gestis Pe-

quos Catalogos,
5.

([uibus duratio sedis Innoceyitii

lagii, illuin

aliquando De Gcstis Palcestinis i\i)\)e\\sil.

aiigetur vel minuitur, librarii corrupeie.

singula

corum

capila Pelagio a|)ud Patestinam

Et quidem

die

xu mensis Martii.

Inno-

Synodum
sic fuissc

objecta,

cum ejusdcm

ad

illa

responsis,

centium vcro die

xii

Martii vita functum, deducitur

minutatim

cxcutit, probatque cuni Synodi scntentia absoluluin, ut ipsa iiibilominus ba;resis

ex Maityrologiis, Roinano a Rosweido i^ublicato,

damnata
test,

fucrit.

Quanli monienti
vidit,

sit

liber iste, qui

post Baroiiii

mortcm luccm

cx co intelligi po-

omiiium qua; ad nos pcrvencre, vetustissimo, Hieronymiano a Florentinio e tcnebris cruto, alio vetusto sancto Hicronymo attributo quod legitur
,

quod Synodi

Acta, qua) Pelagiimi spectant,

tom.
tis

IV

S])icilcgii

Dacberiani

alio

antiquissimo
Fclicita-

eaque ab Augustino rcccnsita, ctmbncat, el (|uidein ad dcmonstrandum, quomodo Pelagias illusisset


Patribus Diospolitanis
protileri

edilo ab Holstenio
et Perpetua;,

cum

Actis SS.

Martyrum

ex Martyrologio Adonis, Notkeri

dogina tamcn Catholicuin coactus cssct, (^uod vcrbis [lostca ct scriptis


,

Bcda;,

dice Adoiiis, cx Manuscriptis antiijuis

nou quidem gcnuino, sed vulgato, ex Appenapud Galesi-

(l^/wnocen/HMObiit, ut exMarlyrologiisvcluslioribusliqiiet, dic


isis,

xn

Marlii A- D. 417.

qui iu

Dominicam incidcbat. Vivendi nnem

fccil, ut ex

Synimachi

praifecti Urbis relatione colligitur, A. D. 418, dle

Zosimifs probabililer ordinatiis cst die xviii ejusdem xxvi Decembris.

Mansi.

INNOCENTII ANNUS 1G.


niuiii, ct

CHRISTI 417.
:

101
,

Martyrologio Ms. Reginne Sneciae, aliisque pluribus Mss. a RoUando ad (iiem xn Martii in Vita SS. Iiuiocentii et Rasi cpiscoporuni recilalis. Quare Anaslasiiis, (|ni ilicit, Innocciitiuiu sci)iiltnni esse ad

Severum
euin
Cliristi,

Fragrant enim
39,

inqnit Augustinus ad

num.

Epistohc

tnir!

odore sincerissimo

ubi germanissimus gratiai ipsius dilector et confessor appares. Scd quod din tecum ex hac re

Vrsiim pileatnm

kalcml. Auf/usti, intclligendus

loquendum putavimus, primo quia jucundissimum


est,

dc

ali(iua

cjus translatione.

Ilicronyniiaui, iini

Auctor Marlyrologii depositionis cjus nieniinit, et ad

fecimus, ctc. D(!inde

iit si

(^uid

nostra disputa-

tione Deo adjuvanle iiosscmus, lua


fidci

uou

fides,

sed

dieni xii Martii, et ad dicni xxi Ueccnib.,

tam diem

ejus

trauslationis

quam dicm alicujus alterius cmortualcm memorat, iudcque valide coufirmatur


,

contra tales adniiniculetur assertio, sicut nos quoque in hanc facultatcin tuK germanitatis litteris

obscrvatio a nobis facla SS. Poutilicum translationes, dicbus quibus ordinati fuerant, (iuaiido(iue pe-

ractas csse,

quod multos
:

viros doctos dece|)it. In eo

enim Martyrologio ad diem Bomce natalem habetur


ccutii translatione,

xxi Dcccnib. Innocentii


depositio

S. Innocentii

episcopi, ubi depositio, sicuti sa'pe alibi, de Inno-

Iierani
CCCXIII.

non vero de ejus morle, ut perPapcbrocius, interpretauda. Vide dicta anno

6. Sentcntice nostrce contrario} refeUiintiir.

adjuvamur. Qiiare Garnerius in dissert. vi, pag. 3i7, pcrperam scripsit, Pauli)ium Pclagianis Nola; cxislentibus favisse, et eo usque Pelagii amiciliam coluisse, ut ab Augustino debuerit moneri graviter de periculo in quo versarctur , ubi loquilur de hac Augustini ad eum Epistola. Verum quidem est, Augustinum num. 20 scribere Quod proptcrea commemoravimus, (luoniam (luidem apud vos, vel in vestra potius civitate, si tanien vernm est quod audivimus, tanfa pro isto errore quidam obstina:

tione

nituntur,

ut dicant facilius esse,

ut etiam

Baronius, qui diein sepulturrts vcl translalionis ab Anastasio desciiptum pro die emortuali de more
intelligit,

Pclagium deserant atque conlcmnant, qui ha;c sentientes anathematizavit, quam ab hujus sententifc,
sicut
eis

Innoccntii

moriem usque

iu

dicm

xxviii

videtur, veritate

discedant , sed inde

mensis Julii, et Zozimi ejus successoris initiuin usque ad dicm xix niensis Augnsti differt,sed ex rescripto cjusdem Zozimi, de quo paulo post agemus, liunc die vicesima qninta Martii pra;seutis
amii
bit.

jam Ecclesiam Homanain rexisse certo coiistaPapebrocins in Conatu Clironico-llistorico ad


,

Paulinum Pelagianis favissc, inferri non potest. 8. Tcmpus guo ea Epistola data. Ea Augushni ad Paulinum Epistola lioc anno exeuntc data, cum scripta sit postacceptas Pelagii ad Innocentium lilteras, quas Zozimus Roina die xx niensis Septembris ad Patrcs Africanos misit. In ad Paulinum Epistolanum. 1 lcgitur
:

liac

Auguslini

catalogum Pontificum Romanorum Innocentium die XXI Decembris anni snperioris in Martyrologio Hieronymiauo notato, dcmortnuin existimavit. Veriim praiterquam quod coiistat, illum ad liujns anni initium vitam protraxisse, cum meiise Januario Pelagianos daninaverit, eo pactosedissct tantuin annos
XIV,

quibusdam
rationem

littcris

(Pelagius

Quod etiam nempe) ad tuam veneuon dcbcre cxistimari


;

datis,

iibi dicit se

sine gratia Dei defendere liberum arbitrium

cum
qua

possibilitatem volendi

atque operandi

sine

nihil boni velle atque agcre

valcremus, a Creatore
Haec enim ad ea spe-

menses

xi,

dies xxi,

quod auctores

et catalogi

nobis insitam diceret,


pserat

etc.

citati,

ut existimamus, non patiuntur, licet id vir

doctissimus siue auctoritate alicujus codicis Anastasiani, aut alicujus catalogi Pontificuiu

Roinanorum

persuasum habeat. De Zozimi, luuocentii successoris, ordinatione paulo post sermo erit.
7.

Augitstinus

ad Paidinum

scribit,

adversus Pelacjianos instruat.

A num.

ut

eum
Afri-

Innocentium scriLegant illam Epistolain, (luam ad sanctum virum Paulinum episcopum, ante duodecim fere annos, scripsimus, elc. qua; verba ex Epistola Pelagii ad Innocentium excerpta refert Augustinus lib. de gratia Christi cap. 35. Quare Augustini ad
ctant, qua; Pelagius in littcris ad
:

12 ad 15.

Pjulinum

Epistola post

mcnsem Septembrcm

cur-

Augustinus
sit,

litteras

ad Innoc.entium

papam ab

rentis anni data;

cum

Pelagii littera! ad Innocen-

cauis episcopis datas, Paulino episcopo Nolano mi-

una cum ejusdem Innoccntii

responsis, scripta

ad

eum

Epistola clxxxvi, alias cvi, ut ad Pelagiauos

vitandos cautus esset, et ad eos convincendos, qui

eorum haireses defenderent, armis instruerct. Pelaffius cnim antequam cjus hieresis innotesceret, a
Paulino amabatur, ut scribit Augnstinus in ea Epistola

num.

ct

multorum sanctorum virorum


Augustinusrefert, sehujus

amicus

erat. In ca etiani

hffiresiarcha; Epistolas ad euiu misisse, in (inibus se


satis giatiain

agnoscere aiehat Pelagius, i[uod a Deo

tium scripta!, ct a Zozimo iii Africam transmissaj in Augushni manus pervcnire non potuerint ante mensem Octobrem. Hinc Baronius num. 12 perperam scribit eas Augustini ad Paulinum litteras nonduin creato Zozimo exaratas esse. 9. Eusehius Cremonensis Valerianum PelagiaAd num. 15. nimi Alexandria pellendum curat. Cum sanctns Z??e6/5 Cremouensis in Italiamvenisset ex Oriente, ac Valerianum Valerii comifis servum, hominem guLTG dcditum, ac Pelagianorum eiToribus infcctum cx Italia Alcxandriam aufugisse

nobis insitam esse voluntatein, liberumiiue arbitriuiu fateretur, et Iioc sulficere putaret.

cognovisset, egit per lilteras

cum

sancto Cyrillo, ut
in

Ca^tcrum

nequissimnm nebulonem
quibus

ex

i^gypto pellcret,
nuiic,

Paidinus a Pelagianorum erroribus abhorrebat, ipsciiue Auguslinus loco laudato eos rcfcllit ex Ejiistolis PauUni ac prjecipue ex trigesima, alias viii, ad

cum

lcgatur

Quomodo

cum

beata;

memoriffi luuocentius Pelagium, Caileshumque cum suis capitibus condemnarit, cunctis eos abjicienti-

,; ,

102
biis Orienlalibus,

ZOZIMI ANNUS
Alexandrina Ecclesia

1.

CHRISTI 417.

in cominiilib.
1

Orontius unus de ejiiscopis ob hoBresim Pclagianam


postea ex Italia ejectis;
factionis prcsbyler.

nioneni recepit . Canlinalis Norisins


Zo/inii anle latani
tiain datas essc
:

Hist.

Ei^angeliis vero ejusdein

Pelag., caf). 19, recte infert, eas initio jionlificalus


ali

Utra(|iie Epistola

eodeni in l'ela}^ianos senten-

convitiis

iii

(^atbolicos, et piiTserlini in

non tantum Angnstinum


liberi arbi-

alioquin et Zoziini celeberriniurn

sed etiam senkintiis artibiisipie I*ehigianoriim referta


esf, scilicet
tiii,

judicium nominasset. 10. Eusebius Cremonensis conies iiidividmis Ad num. 10. Eodem fere tempore S. Hieromjmi. cum Eiisebius libros Aimiani diaconi Celedensis Pelaf^iani neijuissimi adversus Epistolam Hieronymi ad Ctesipboiileni reperisset, eosdem in Asiam iii scliedulis ad eunidem traiismisit, quibus Hieronymus morte iiifeventns respondere non potuit, uti

laiidibus iiaturm bumaiiae,

ac possibilitatis niaii(iatorum Deiexagg(!ratione,

ut accurate
et

ostenduntEmin. card. Norisius laudatus


i

Garnerius in Dissert.

de primis auctoiibus

liiE-

Pelagianfe cap. 7, qui primi ex HistoriBe Pelagiana? scriptoribus hunc Pelagianum cognoverunt,
icPsis

speraverat. Fiiit Eusebiiis palria Cremonensis, teste

ac observarunl eiim ab Orosio in Apologia cap. 2 dictum esse armigerum Pelagii Stat, inquit, immanissimus superbia Goliath, carnali potenlia tu:

Hieronymo

in Epistola ad

Pammacbium,

forenses

causas agita\it, ut ait Ruffinus in Invecliva priori,


et a tergiversatione illa actuum publicorum ad monasterium conversns adlia^sit majiistro nobili , nempe Hieronymo. Diu eidem sancto doctori, in monasterio Betlilemitico comes fuit exortis vero postea inter Ruffinum et Hieronymum dissidiis,
;

niidiis, omnia se per se posse confidens, caput, manus, totum insuper corpiis plurimo apparatu vestitus, habens post se armigerum suum, qiii, etsi ipse non dimicat; cuncta tamen ieris et ferri suffra-

gia subministrat , quia scilicet Pelagius in latina

lingua minus exercitatus, eo utebatur.


12.

Zozimus

fit

Papa.

A num.

17 ad 40.

Eusebius
ctus fuit
;

uti a
ita

Ruffino ]iluribus calumniis perstriin priori

Post Jrmocentii papa;


cessasse

morlem

\nastasiiis scribit

ab Hieronymo

sua Aiiologia

episcopatum dies

viginti.

Verum totidem

acerrime defensus est. I)eni(|ue cnm Ritffino, atijue Origenistis Pelogius ac discipuli siiccessissent, partibnsque
et

forte

gravioribus

Hieronymum

odiis

exercerent, Eusebius pro magistri atque amici bo-

nore excubavit. Ejus memoria colitur Crcmonse, ut \idere est apud Bollandum ad diem v Marlii, iibi Vitam ejus a Francisco Ferrario Canonico Cremoncnsi bujus sieculi initio scriptam, in qua
varia dubia ac incerla sunt, recitat.
\\.

dierum inter pontificium, quod per ha;c tempora semper obtrudit, illud eum latuisse ostendit. Cum enim Zozimns natione Cracns Innocenlii successor die decinia octava mensis Martii. in quam Dominica iiicidebut, ordinatus fuerit, ut ex dicendis in morte
ejus liquebit, vacavit sedes dies tantuin sex, et ini-

tamen

nymus in num, quye

Anniamis famosns Pelagianista. HieroEpistola lxxix ad Alypium et Angusliinter Augustinianas est ccii, alias xxiv,
libros

refert se accepisse

Anniani pseudo-diaconi

tium ac finis pontificatus Zozimi a diebus et annis, cum quibus utrumqiie alligavimus nullo modo removeri potest. Zozimum die xxii mensis Marfii jam pontificatum ade]itum esse num. 21 demonstrabo. Quare Dominica antecedenti die scil. xviii ejusdem mensis consecratus fuerat, cum die xii Martii S. Innocentius spiritum Deo reddiderit.
,

Celedensis missos a sancto fratre Eusebio presbytero . Baronius loco Anniani,

13. Ccelestius

Romam

venit.

Ca?Iestius audita

Valerianum substi-

tuendiim existimat, et Eusebium de Valeriano tam ad CyriUum, (juam ad Hieronymumlitterasdedisse. Vernm, ut observat ibidem Eininent. card. Norisius,

morte Innocentii ex Oriente Romam statim advolavit, ut Marius Mercator in Commonitorio bis ver Inde (E|iheso nempe, quo anno bis nos docuit
:

cDxii post(|uam Carthagine

damnatus
sub

fuit, sese

con-

Anniamis

a Valeriano valde diversus fuit, ejus,

tulerat) post aliquantos annos,

sanctffi

memoriae

(pie

opera prinuini Pelagius

dein Orontius episco-

Attico episcojio

pus ad sectam promovendam usisunt. Pelagii lateri adiia-rens in Asiam se contulit, suanKpie eidem

ubi in similibus detectus


viri

urbem Constantinopolifanam petiit magno studio sancti illius


alma urbe dctrusus
et in

ex praedicla

est, litteris su,

operam
de
eo 2

in Diospolitana in
:

num.
tur .

Synodo commodavit; nam laudata Epistola scribit Hieronymus Quic(|uid in illa iniserabili Synodo Dio-

per ejus

nomine

Asiam,

et

Thessalonicam
parati.

et

Carthaginem ad episcopos missis, quarum exemplaria habentes proferre

sumus

Praedictus

spolitana dixisse se denegat, in boc Opere profite-

tamen

Ca;Iestius efiam hinc ejectus ad

Urbem Ro-

Eo conventu dissoluto, causaquc ad Innocenlium papain devoluta, (pio Pelagio consuleret, in Ifaliam reversus Hieronymi Epistolam ad Ctesipliontem datam edilis contra illam libris impugnavit, qui (luidem periere. Quia vero Pelagiani sancti Chrysostomi laciniis sese occultare coiiabantur Annianus ejus Homilias e giccco in latinuni sermonein vertit. Ex illis quindeeim iiunc Iiabenlur, octo scilieet priores in Mattlueum quibus piveligitiir
,
,

sub sanctas memorife Zozimo episcopo tota ubi actis (quorum exemplaria habemus) interrogatus, cum ab illo cognitore aliquatenus terreretur, crebris responsionibus, et jirofestinatione perrexit
:

manam

condemnare apud Cartiiagiiiem fuerat accusatus, promiflens.hl enim et instantiiis jubebatur, ab eo(]ue vehementius ut id faceret, exs^iectabalur, atiiue ob hoc ipsuin iionnuila ilhiis sancti
secutionibus suis
prreseminavit,
se illa capihila, dc (juibus

spem

Epislola Anniaiii ad Orontiuni e[)iscopum, et septeni de laudibus Pauli Evangelo presbytero dicatae. Fuit

sacerdotis humanitate

dignus

est

haliitus; ct sic

Epistolam

quamdam

benignitatis

plenam ad Afros

/OZIMI ANNUS

I.

CHRISTI 417.
13.

103

cpiscoi)os nieniit (incerlmii aii Mcrcator de priori


vcl ilc iioslcriori Zo/inii atl AlVicaiKis E|)istola lo(|iialur) (jua ille

Oric/itales

Pontifex Romanns suspenderat tantum a lilterarum Aposlolicaruni gratia.


ct lilteris Ecclesia;

ahusns, vel aiUiuc abulitur

ail

iiiulto-

Oricntales itaque post Clirvsostonii exiliuin suspensi

ruin ij^noraiitiuin dcceptionein. Kpiscoi^is vero ex


Alrica rescribentiljus, onuioin(|ue causain (1u;e

sunt a commiinione
siast. lih.
2,

Roniana;;

apud
con(juic

sed hanc suspensioiieni Morinus in Exercitat. Ecclecap. 17 ct se^pi., docet lioc

eos facta iucrat exponenliljus, inissis eliain Gcstis


cviiuic,
recla
,

tcmpore

(iii;e

lueraut tunc cuin

illo vcl

de
,

illo

vocalus ad audientiani pleniorein

ut

proiniserat, lcslinaret iinplere, id est, ut

damnatis

prasdictis capitulis, sententia Afrorum Pontificum, qua fuerat communione pri\atus, alisolveretur, non solum non adtuit, sed etiam ex inemorata Komana Urbe profuf^it al^iue ob lioc a beat;e memoria) pradicto Zozimo episcopo scriptis ainplissimis vel longissimis perdamnatus est, in quibus et ipsa ca:

pliuimum usikitani fuisse, ct fere iiitra aliqua sequenlium capilum constitisse; ut scil. cum coepiscopis neque civilitur, iieque religiose communicaret is, cui neg;ita erat communionis et litterarum gratia;ab eo commciHlati
ei

clerici

non susciperentur;

non

esset cuiu collegis

Formatarum cominercium

auctoritate denique suflragii et consessu in Conciliis

abdicaretur. Interim tamen in Ecclesia et dioecesi

propria auctoritatem et dignil;iteiu,


plebe dioecesana

quibus accusatus fuerat, continentur, et oinuis causa tam de Cffilestio suprascripto, quain de Pclayio magistro ejus praviore videturessenarrata;
pilula, de

cum clericis et communionem integram et illibaliac

tam

retineret.

De

abstentione legendae etiam


,

Epistola Augustini ccix, alias cclxi

ad Ccdestinum

quorum scriptorumetnosliic
et

lialienuis exemplaria,

papam,
toiium

et Epistola

Lconis papa} lx, alias xl, ad Ana-

ad Orientales Ecclesias, ^yypti dia^cesiin, et Coii-

patiiarcliam

Constantinopolitanum.

Cum

staiitinopoliiU; el Tliessalonicam, el

Hierosolymam

similia

eademque

scripta ad episcopos transmissa

ergo episcopi Orientales liac tantuin po-na atlecti essent, debuit Zozimus tractoriam suam au eosdem
siculi et

csse sugy,erimus .
iA.

ad Occidentales inscribere, quod

et prre-

Zozimi tenipore pax

inter

Romanam
est.

et

stitit,

ut non tantum Mcrcator laudatus, sed etiam

Orientalem Ecclesiam conciliata iion

Ex his
maesse,

C;plestinus papa testalur in A|ipendice Epist. ad epi-

verhis Mercatoris, qui hoc teinpore vivebat, et quaecun)(|ue in Pelagiana causa gesfa fuerant, pne

scopos Galliarum c. 8, ubi citans

(luemdam locum

ejusdem Zozimi, inquit


dirigit beata;

In quain nos sententiain

nibus hahuit, discimus Ccclestium


post suain

aliiiuol

annis

recordationis pa|);c Zozimi regularis

damnationem Ephcsi commoratuin

auctoritas
ait, etc.
))

cum
Imo

scribens ad totius orbis episcopos,

cumque

inde Coustautiiiopoliin venisset, et in ea

Innocentius

ut prodit Gennadius
-i3,

urbe hffiresim suam clauculum disseminaret, Atticum episcopum Constanlinopolitanum eum inde
ejecisse, et

lib.

de

script.

Ecclesiast., cap.

Urbis Ronue

episcopus, scripsit decretum Occidentalium et Orienpost talium Ecclesiis adversus Pelagium datum quem successor ejus Zozimus latius promulgavit .
,

ad episcopos Asia, Thessalonica!,

et

Car-

thaginis adversus illuni litteras dedisse;

uon tamen

ad Pontificem Piomanum, cum quo non comiuunicahat, (juod Chrysostomi noiuen in Diplycha Atticiis

non
Et

retuhsset.

Cardinalis quideiu Norisius lib. 2


:

Hist. Pelag. cap. G, his Mercatoris verbis innixus

ad Orientales Ecclesias, yEgypti


similia

di(]ecesiiu,

et

Constantinopoliin, et Thessaloiiicam, et Hierosoly-

main

eademque scripta (Zoziiui nempe


b, infert,

papa;)

ad episcopos transmissa suggerimus


priino Zozimi inter

anno

Quare ex eo quod Zozimus tractoriam suain ad e[iisco|ios Orientales misit, non beue, ineo judicio, Eminent. card. Norisius euni aliter se erga eos ac Innocentiumge?,ui^e,<ii priino pontilicatus suianno pacein cum illis pepigisse. Porro ex eo quod Mercator laudcitus ait, Atlicum e[iiscopum Coiislanlinopolitanum Cceiestium Constantinopoli ejecisse,Litteris super ejus nomine et in Asiani, et Thessalonicani, et Carthaginein ad e[)iscopos missis , liquet

Romanani
inquit,

et Orientis

Ecclesiam

pacem conllatam,quia,

Zozimus ad Ecclcsias

Atticum,
nicaret,

Alexandriic, Antiochia.', et Constantino[iolisde Pelagianis ab se damnatis scripsit.

Unde

licet Cyrillus et

Atliius id temporis

nondum CUrysostomi nomen

iu

Diptycha retulissent, noluit taiuen Zoziinus Innocentii vestigiis inhajrere, sed ea dissensione oinissa,

licet cuin Pontilice Romano non conimucommunionem tainen habuisse cum Ecclesia Africana, et cum episcojio Thessaloiiicensi Sedis Apostolicaj in Illyrio vicario ideoque et qui cum Roinana Ecclesia communicabant communionem quaudoque cum illis episcopis Iiabuisse, quos illa a
;

eosdein per lilteras conveuit. De Zoziini


stola scribil Mercator
:

enim Epi-

sua suspenderat.
16.

QucC et Constantinopoliin,

etpertotninorbcinmissasubscriplionibussanctorum Patrum est roborata Yeruin Zozimus non alio luodo se gessit erga episcopos Orientales meniori;^ Chryquam sese Innocentius gesserat; sostoini inimicos
. ,

Ubi Ccelestius
sancti

Zozimus Ccflestium innocentem putavit. Romam pervenit, Zozimus papa in Cleinentis Basilica consessum habuit, etquid-

quid ad eam us([ue diein in ejus causa ;xctum fuerat, excussum esl, inlroductusque etiam Ccelestius,
ac lectus libellus, ([uo lidein
scribit
et

neque pax Piomanain inter Ecclesiain


restituta ante Bonifacii pontilicatum.
isla? Ecclesiffi

et Orientalein

suam

testabalur, ut

Sed cuin duai


,

Zozimus

in Ei^istola Iioc

anno ad Aureliuni

schisinate divisa

non

esseiit

Zozimus

universos episcopos Africaj data, et a Baronio re-

damnatis Pelagianis tractoriam suain non minus ad Orientales, quam ad Occidentales episcopos misit.

citata

num.

19 et seqq., in qua consules leguntur,

sed dies et mensis desiderantur. Ejus professio Zo-

104
ziino visa esl Catliolica,
Ciclc^slii

ZOZIMI ANNUS
non
(jiiod,

1.

crmisTi 417.
Lazarus Tiironcnsis ctiam Ecclequod ex eo patet, (|iiod in Tauriiiensi
liricciitm saiicti
Marliiii

(|na'

dognial;:

(liscipuliis fuit, el
sia; iiiesbyter,

contincbat, ipse approbaret; sed (|iiod Apo-

stolicic
illc

Sedis
:

jiidicinm
((

ainplecti se i^aratissiinum
inf^eiiii

Synodo aimo

cni, coacta

exhiberet

In Iioniiiie aceiriiiii

, ait

Tiironeiisisepiscopi successorem pliiriumcriniiniim


leiini (Icliilit. llcros Arelalensein,
seiii

Augnslinus
ruin cap.

lib.

2 contra duas Epistolas l'elagiaiioprofecto,


si

Lazariis A(|uen-

3, fini

corrigerelur, plurifalsilas

Ecclcsiam dero populoque contradicente inva;

niis profuissel, voluiitas

emendationis, non

seiaiil

doginatis aiiprobata est .

Non

pulavit

tamen Zoziliqiiet

c|)isc()|)()s lioc

Zozimus enim in anno data,

priori Epistola ad Africanos


ait
:

Patuit lios inobser-

mus, ejus libellum

sibi

debere sufliccre; sed variis

vatis

conditionibus,

plebe cleroqne contradicente

interrogationibus ejus animiim exploravit, nt

ignotos alieiiigenas intra Gallias sacerdotia vindicasse ginc,

ex laudata Zozinii ad e[)iscopos Africanos Epistola. Is vero Ccelestlum excommuiiicationis vincnlis,

qnibus ex verbis etiam patet, cos non orisede Callicanos fuisse. Lazarus (|uiiiem in

s(!(l

quibus innodalus erat, absolveiidiim csse non judicavit Sed interposito diiorum mensium tempore, donec rescriberctur ex Africa, resipisceiidi ei locus sub (|uadam mediciiialis sententi;c lenitate conces:

eodein Taurinensi Concilio a Proculo ciiiscopo Massiliciisi iiti

falsorum criminum delator rejectus fue-

rat, a (|Uo

tamen

fit

post miiltos annos sacerdos,

tyrannici judicii defensor civitatis Aiiuensium, etc;


stelitqiie

sus est , inquit Angnslinus lib. 2 de l'ecc. originali cap. 7, qnod Aurelio ciuteris(|ue episcopis Africanis per litteras Zozimus significavit datas

in

eo hactenus

nmbra

sacerdotii

donec

A7 kal.

Octob. sub hujus anni coss. et recitatas a Baronio nuin. 23 el seqq. lllis iitteris sanctos illos prssules

tyraimo iniago staret imperii, quo loco post interiiecioiiem patroiii sponte se exnit, et propria cessioiie damnavit , iniiuit Zozimiis in sccunda ad
Afros Epistola laudata

num. 26 apud Baroiiium.

durius increpuit dolcns Pelariii ac Ccdestii vices, qui cuin Calholica saperent, liKreseos damnati fiiissent.
17. Ccelestius

Constantiims enim, ut diximus,

qnem

Lazari pa-

tronuin Zozimus vocat, anno cdxi deposita pnrpura


ad Herotem confugit. a quo et presbyter statim orest, ut habet Sozomenus lib. 9, cap. trj, indcque ol) tyrannnm eo Iionore decoratum Arelatensiumodiuni sibi conciliavit, annocine cdxii popnlari

terrogatus.

Porro quod Iiabet Baronins num.


dum
quam
Ccelestium examinaret,
exactissime
si

de duabus Innoceiitii

litteris

in18,
iii-

dinatus

Zoziinum
terrogasse

scilicet

eum

assenliretur

tinnultn ex Arelatensi sede dcjcctus

est,

et

Patro-

Epistolaj adversus errores Pelagii ab Innocentio pra?-

c/usad
nico ad

eamdem
illius

evectns, ut scribit Prosper in Chro-

decessore ad nniversam Ecclesiam datiE


testari

et id

anni consulatnm. Lazarus vero anno

Augustinum ad Bonifaciuni

in lib. 2

contra

antecedcnti sponte Aquensis Ecclesia; regimine se

Epist.

Pelagianorum cap. 3, ubi de Zozimo scribit Insuper etiam Caelestiuni se purgare molientem, ad consentiendum supradictis Sedis Ajiostolica', id
est, Iinioceiitii

abdicarat, ne quid gravius ob tyranni amicitiam

contra se ab Honorio iinp. statueretur.


19.

Utriusque

prcesiclis

fama magna

fuit.

papffi

lilteris,

crebra interlociitione

constrinxerit , jam su|)ra consnlatnm est, nbi ostcndimus Innocentium papam prajfer duas decre-

Auguslinus tamen in lib. de Gestis Pelagii cap. 1, Sancti fratres et coepiscopi de eis loqucns ait nostri Calli, Heros et Lazarus , et cap. 29, eos bo:

ad episcopos Africanos missas, nihil aliud adversiis Pelagianos scripsisse, ideoque Angustinus
tales
citalus,
et

nos fratres vocat. Jam cap. 10 scripserat, aliquam quidem de illis apud Diospolitanum Concilium habitain a

de duabus

illis

Epistolis iiilelligendus,

quod

Joanne Hierosolymitano cjiiscopo querimosed illam ad


nllius

doclissimus cardinalis Norisius lib. 1 llist. Pelag., cap. 12, eliam observavit, et probavit ex ipsa interrogatione Zoziini in libello Pauliiii contenta, ubi
Ponlifex iiiquil
:

niam
lere
,

neque

eorum pra^judicium niliil vamomenti visam esse Patribus


Concilii

Concilii asscrit.

Denique iidem ab episcopis

Cognovisti (jualcs litteras dederit

CartbagincnsisinEpistolaapudAugustinianascLXXV,
sancti fratres et consacerdotes noniinantur. Baro-

Sedes Apostolica ad fratres et coei^iscopos Africanae


ProviiicicB?

nec aliarum litteraruin


et

ibi

mentio

ulla

fit.

18.

Zoz-imus Ilerotem

Gallos damnavit.

Lazarum

episcopos

num. 23 recte scribit De Lazaro remansit obscura memoria sed ex Herote Lazarum disce, (luos eiiiin calumnia par involvit, eosdem decorasse
nius
: ;

Zozimus

niagis sese prcipi-

^(lualem virtutcm pulandum


Massiliensi adhaerebat, etenim
latensis jura invasisset, atque

Caiterum

lioc

anno

tem

causa Herotis episcopi Arelatensis et Lazari episco|)i A(]uensis, qui severe in illis litteris perstringuntur, prasbiiit; quippe quos absentes et episcoin

Lazariis in Callias cx Oriente redierat, ac Proculo

cum

hic Patrocli Arect

Ursum

patu

et

coinmunione

privavit, sive Caileslii crimina-

episcopos consecrasset, ntvidere est apud

Tuensium Baronium

tionibus, sive Patrocli tuin temporis

sedem Arelateiiscm pro Ilerote occupanlis (|uerimoniis motns. Ileros et Lazarus et corani in Pahestiiia coiitra Pelagium ac Ca;lestium Synoduin Diospolitanain indiceiidam cnraverant, etposteaper lilteras universam Africanain Ecclesiam in eosdein lneresiarchas concitarant.

num.
luit,

XLiv et

seijq.,

Lazarus unus e tribus episcopis

(iiii

ex antiiiuo Ecclesia? ritu, ad episcopi con-

secrationem peragendam reqniruntur, qua; nbi Zozimus pa|)a acccpit, datis ad Africa;, Gallia;, et Hispania' antislifes litteris ibidem recitatis

Procuhim
dioecesis
fuerit

graviter incrcpuit,

non modo quod


;

alienti;

Heros sancti Martinl Turonensis episcopi

episcopos cousecrasset

verum etiam quod

ZOZIMI A.NNUS
Lazants iii consortio illicilu; ordinalionis adscitiis. Ncc [iliira Em. canl. Norosiiis lil>. 1 Ilisl. Polag.,
cap.
l^i,

CHRISTI 417.

lor
esf,

bratum

esl Vlll kal. A])rilis, id

pro cmbolisiuo
lloc crgo

coininunis aiiiius tentus, et crror gravissimus cst


orfiis , ut Aiderc
aiiijo, (|uo

aliiciue

Hisfo[-i;e

Polagiau.i! scri|itoros

de

est

apud Baronium.

utroijuc Pelagii et Cajlestii accusatore iu vetcribus

Pasclia die xxii Aprilis celebrari debebat

uionuiiienlis invenere.
20. Pclagius fidci profcssionem
wiltit.

in Occidciitc, vitioeterroredie

Postqiiain Zozimus
qua
ha^resis

ad Zozimian
Epi-

cst, eo^jue

die

xxv Martii peractum Zozimus jam pontificatum indeptus

pro Ccdestio scripsit

erat. Controversia

quidem de Pascbafe Innocentio


iii-

ad cpiscopos Africanos, Pelarjius


stolani,

suam quoque
qua sincere

sedente mota fuerat, ut ex his Paschasini vcrbis


telligimus, sed nonnisi

crimen a

so depelleret, misit

cum
bat.

aiijuncta fidei profcssione, in

(juid

gente illud co dic


die in Oricnte
coss. terra

Zozimo Ecclcsiam Rom. rccelebrafum. Auctor Clironici


:

crederet, (|uidve respucret, sese declarare prffidicaIn ca Cselestium imitatus, ea capila

Aiexandrini sub hujus anni coss. Pascha legitimo


His peractum his verbis docet vehemeuter movit, vesperi dic Parasceves, mense Aprili XII kalendas Maias. Accidit hoc ipso die, quo Doniinus noster .lesus Cbristus passus esl . De eodem terra; niotu loquitur Marcellinus sub biijns anni coss. Ex feiia aufein ab auctore

quorum

nemo

illum postulabat, multis disputat, scd ubi ad

I>a|)tismi

quaestionem venit,

c(

baptisma. inquit,
in

uniiin tencmus,

quod iisdem sacrameiiti verbis

infantibus, quibus etiam in majoribus, asserimus


esse

celebrandum

(|ua.'

verba niliilominus ipsuin


(jiialem graliam
iis

ad originalis culp;c confessionem


bant. Sic

neque exprimebat
,

sceret necessariam

et ex

non adstringeagnoqua; Augustinus de

Cbronici

Alexaiidiini

notata

apparet

Pascba in

Pelagianorum fraudibus tradit, intcUigimus illam fidei cxpositioneni, in qua niliil esse prorsus videtur nisi orlbodoxum, januain eoruiii omnibus crroribiis patefacere. Ea tamen accepta Zos/??j7/s scripsit
ad e|)iscopos Africanos supi"a citalam Epistolam
kalcnd. Octob. datam, in qua
ait,

etquidem Zozimus jam die xxii Martii pontificatuni obtinebat; Epistola enim ejus univerOrieiitc die xxii Aiiriliscelebratumfuisse, sicuti fieri debuif. Iino
sis

episcopis per Gallias et vii Provincias constitutis

dicitur data

XI

kalend. Aprilis ,

Honorio

XI

et

Constantio II coss.
22. Fontcs Baptismcdes in PascJiate

AY

liiiuido

purgare

nitus iinpleti.

aqua

divi-

Raroniiis

num. 56

refert ex

Turo-

se Pelagiuin^ ac lideni siiam tanta perspicuilale cx-

nensi

lib.

de Gloria Mart., cap. 24, quoddam


is

ponere, ut locum malignis interpretationibus niil-

miraculum, quod

in

Lusitania singulis annis


fleri

lum

reliiKiueret.

Quare Zozimus

Ca?lestii

verbis

hebdomada
piim
,

sacra Baptismi occasione

solitum

plenissimam fidem prajbuit,


in Epistola ad

quemadmodum apud
ipsemet declarat

fuisse affirmat in ])iscina

quadam apitd
,

Osern camtres

se expostulasse Africanos episcopos

additque Gregorius

Theodegisilum hvjus

eosdem anno sequenti XII kaleiul. Aprilis data, et eo anno a Baronio recitala. Verum culpam, quam imprudens admiserat, postea correxit,

regioiiis

regem fraudem subesse ratuin per

ideoque Auguslinus

eum quantum

in se fuit,

excusavit, fassiis

tamen

in variis locis libri secundi


inilio verbis

de peccato originali
lentis

Zozimum

fraudu-

annos cusfodcs adhibuisse, et nihilominus fonfcin baiitismalem semper impletum fuissc. Verum licet similia miracula Scepius alias sacri certuin sit baiitismi tempore tam in Ilispania quam in Gallia visa esse, narratio tamen Turonensis in plerisque
,

Pelagianaruni professionuin, ac

Ca;lestii pra;-

circumstantiis falsa.

Theodegisilus

eniin

annum

serfim simulatione, qua se et instrui velle, et Innoce?;;//decietis consentirc profitebatur,

tantuni

unum,

et

menscs sepfem regnavit, sed non

delusum

esse.

in Lusifania, qua; Suevis regibus parebat, et pra;-

Libellum

fidei

a Pelagio editum

refert Baronius

terea Osselnm

num.
et

31 et seqq.

parebat Theodcgisilo

21. Controversia de Paschate inter Occidentales

Alexandrinos.

nensis res
scrij^sit.

oppidum est agri Hispalensis, quod Gothorum regi. Quare Turoextra Gallias geslas patrum accurate

nuin.

.'j3

ad 60. Ex Epistola

Paschasini episcopi Lilybetani ad sanctuni Leonem Magiuini, qucB [lost priorem ejusdem sancti Lconis
Epistolam in nova ejus Operum editione coUocatur, liquet Zozimum jam ante Pascha currentis Chrisfi
anni i)onli{icatum

Ad num. 60.

truncatamanuinexilinmmittitur. Honorius, qui Ravennse consulatum a Romam triumpbans ingreditur, piffieunte iiiiit, currum ejus Atfalo, ut babetProsper in Chronico,
23. Attalus

Romanum

adeptuni esse.

Cnm

cui suffragatur Pbilostorgius


ait
:

lib.

12, nuin. 5, qui

enim Leonc Ecclesiam regente magna super Paschafe anni cdxliv controversia infer Alexandrinos
et Oecidentales orta fuisset, sanctus Pontifex

Imperator

cum

eo

(scilicet

Romam)

advenis-

set

hac de

re consuluit

Paschasinum, qui in ea

quam

ad

eum

lingua a^dificationem Urbis comprobavit. Cumque supra tribunal ascendisset, ad primuin ejus gradum transire Aftalum jussit. Post

manu

simul

et

rescrii)sit Episfola,

anno eadem de re

meminit controversite currenti exorfae, aitque Non ergo una


:

hfec dexfra;
alter

manus duos
,

digitos ei abscidit,
alter

quorum
vocatur.

quidein poUex
in

vero index

dies longius posifa teiTeat

ne cuin hoc evitamus,

Eumque

incurramus errorem , sicut tempore recoi'dationis Domini mei pricdecessoris vestri Zozimi consulatu Honorii Aug. XI et Constantii II. Tunc eniin cum declinaretur, ne X kal. Maii Pascha teneretur, cele,

insulam Lyiiaram relegavit, nullo alio supplicio eum afficiens, imo cuncta ad vitain necessaria ei subniinistrans . Est autem Lypara ^oliarum insularum prsecipua, a Sicilia non inultum
dissita.

Orosius capite ultimo de Attalo scribit

In

ToMUS

VIT.

14

lOC)

ZOZIMI
captus
ail

ANNUS
(lciluctiis

'2.

CIIRISTI 418.
qui ciim adinlicat aerain
iit

iiiari

Constanliiim

comitc

niis,

(lciiiclc iniperatoi'!

Ilonorio cxliibiliis, Iruncata inanii

intcrprctcs,

viil^'o

appcllainr

mundi secundum i,xx afiparcl cam in


,

vilcB rclictus cst .

Quarc Orosius Historiam siiaiii usque ad hunc amium pcrduxit pcrpcramque scripsit Marcclliniis in Chronico ad consulatum
,

Hispaniis pcr Incc tcrnpora in usu

fiiissc.

Galli ejus

inilium duccbant a Pascliatc, utdiscimiis ex Canone


Pascbali Nictorii Aijiiitani,
(jiiarc

ciim Ilispani a;ram

Theodosii VII et Palladii, ad


dentein,

annum

scilicct pra^ce-

Hispanicam,

(iiia)

annis xxxviii Dionysianam antescqucntia tcmpora usurparint, et


aiis|)icali luerint,

Orosium tiuiclibros siiosdescri|)sisse. Ipsemct Orosius in fnic sui Opcris ait, se digessisse
Historiam per annos 5018, ab initio

vertit, ]>er lia;c ct

seinpcr a kaleiidisJaniiarii

eosdem

mmidi usque

in

ab iisdcin kaleiidis iiiitium icnc Mundaiuc rcpeliisse


cxistinio.

prcesentem diem. Exaravii illum librum in Hispa-

ZOZIMI ANNUS

2.

CHRISTI

/i

8.

Concilinm Carthaginense in cansa Pclagii Christi annus decimus octavus siipra quadringcntesimum consulatii Honorii duodecimo,
1.

et Ccelestii.

suai fidci professionem ederc, libcllum


tulit
:

(|ui licet in

Catholicus, in

Zozimo obomnibus reliquis potuisset videri co tamcn re|)rehensione non caruit,

et

Tbcodosii octavo adscribitur Fastis.

Quibusijui-

cum
quod

originale peccatuin rcpcriri negasset.


pctiisset

Verum

dcin consulibus, inquitProsperin Cbronico, Concilio

eodem

libello doceri,
:

si

quid minus

et

apud Carthaginem septcm episcoporuin

Iiabito
,

duccntorum decein

rectuin pronuntiasset

placuit Zozimo, spe conver-

ad Pontificcin
:

Zozimum

sionis ipsius, cuin eo mitius agere.

Sed operam et

Synodalia decreta perlata sunt quibus probalis, pcr totum inuiulum ha-resis Pelagiana damnata
est . Ha;c Prosper.

impensam
ptis,

perdidit, ut constat ex S. Augustini scrilibcllo

necnon ex
3, Iiiter

Paulini,

ut

modo

dicturi

Verum

irrepsit crror iu

nume-

sumiis.
hccc

rum uam idem


:

ipse advcrsus Collatorem ducentos

autem qui convencrant Carthagine


:

quatuordecim cpiscopos numerat. Sed (juo potissimum anni biijus tempore idem Carthaginense Coucilium celebratum fuerit inde cerluni argumentum dcduci potcst, hocanno, ipso primo vcris inilio esse collectum, co quod ad idcin ipsum, cum babc:

rcm

naviter agunt

et

ne

esset (|uid

ab adversariis

in eos objici posset, profcssi suiit Patres se Innocentii pajia;

consectari atque amplecti decretum, (juod


:

retur, extant Zoziini papa3 littcra} data; quinto kal.

Porro propagatum illud esse usque ad menscm Maii, sancita iu eo decreta significant. At quoniam eodcm tempore, quo Carthagine illud ipsum Concilium habcbatur, Romaj itcrum cognoscebatur causa Pclagii atque Ca?lestii nos tum de rcbus Romx hoc anno gcstis tum Cartbagine in celebri illo Patrum conscssu transactis ordinetemporum acturi
Aprilis.
:

anno supcriori ab eodem diximus promulgatum quo uno ictu valido satis iidem sibi visi sunt Patres Pelagium Cailcstiumque posse confodere, eoruinijue errorcs prorsus exstinguere. Hoc igitur communi dccreto suftragio, dederunt litteras ad ipsum Zozimum Romanuni Pontificcm de quibus quidem
;

S.
liis

Prosper his verbis memiiiit


Africanis
:

', cuin agit de ConciErravcrunt ducenti quatuordecim

saccrdotes, qui in Epistola (|iiam suis constitutioni-

suinus.
2.

Cum autem tractarctur Roma)

causa

Ca;lcstii,

placuit Zozinio pa()ie ex Alrica vocare Paulinum,

qui

ci fiicrat

olim sub Innocentio pa[)a adversatus


:

bus protulcrunt, ita Apostolicaj Sedis antistitem B. Zozinium sunt allocuti constituimus in Pelagium atquc Cslestium per vcncrabiiem episcopum Innoceiitium de bealissimi Apostoli Petri Sede prolatam mancrc sententiam, donec apeiiissima confessione
:

qui prffiinisit libellum adversus Ca;lestiuin. Interea vero jussus Ccclestius

in Concilio Cartliaginensi

>

Prosp. adver. Coll.

, ;

, :

ZOZIMI ANNUS 2.
faleaiiliir pratiain

CHRISTI
biis lilteris,

/|18.

107

Dei

jier

.lesum r-liristum,

ctc.

Non

extaut

ipscts

quideui littcnc Syuodi Carlliagitautuni

ncusis, sed nec <|u;c a Zozinio ad cauKlcni tiuic rcddita" fuere,

verum

illtc

de causa prosequenda

couscriptue.

quas vobis misiinus, putavimus acnovisatisque illis scriptis, (|ua! ad illa rescripseratis crcdimiis esse responsum. r>. Sed post inissfc per Marccllinum subdiaconiim vestrum Epistohc oinne volumen volvimus

mus

cxplicatam

((

Zozimi paprc Epistola ad ConcUium CarEtenim (jui convcucre patres Cartiiathaginense. gine, suluufenso tuiere auimo, admisissc Zozimum paiiam ad audieutiam Ca^lestium (|uem etsi uon dequc liis alia, certe quidcm liaeresis iufamabat alias dedere littcras, quibus apud eumdem Zozimum quercbautur; scd nec ipsae quidem extaut.
4.

(|uo ali(|uan(lo perlecto, ita totuiii litterarum

prehcndistis textuin, quasi nos Ctelestio

comcommodanon
dis-

verimus

in

omnibus iidem, verbisque


(ut ita

ejiis

cussis, ad

omnem

dicam) syllabam prfcbue-

riinus assensum.

Nunquam
;

temere, quic sunt diu

tractanda, sinuntur

ncc sine

magna

deliberatione

statuendum
illas

est,

(juod

suinmo dcbct

disceptari judi-

Certc littcras pjuriinas cucurrisse etrecurrisseintcr

cio. Idcirco noverit vestra fraternitas, nihil

Zoziiuum jiapam, ct cpiscopos Africanos, S. Augustiidque ex rcdditis a Zoziino ad eos nus tcstatur describciniis littcris |)iol)e possumus iutelligcrc
'
:

nos post quas superius vel litteras vestras acccpimus, immutasse, scd in codem cuncta reliquisse statu in

quo diiduin fuerant, cuin hoc

nostris lilteris vestraj

nos hic eas ex codice Vaticano dcproniptas, quai


se lialicnt
((
:

sic

indicavimus sanctitati, ut illa qufc a vobis ad nos missa erat obteslatio, rcmaneret. Subscripsi. Bene
valete. Dat. Xll

Zozimus Aurelio ac

cetcris,

qui in Concilio

kalend. Aprilis, Honorio August.

Carthaginensi affuerunt, dilectissimis fratrilius in

Xll cons. Accepta tertio kalcndas Maias . Hacte-

Doiniuo salutem. Quamvis Patruin traditio ApostolicaB Sedi auctoritatein tantam tribuerit, ut de ejus judicio dis((

nus

littera; Zoziini.

G.

Instaaratiir
in ciijus

Romw judiciuin
maximo

advcrsus Cceles-

tium
jni/s.

ce|)tare uullus auderet,

regulasque servaverit

et

idque j^er canones semper currcns adliuc suis legi-

bus Ecclesiastica discii^lina Pctri noinine, a quo ipsa quoque dcscendit, reverentiamquain debetexsolvat: tantain enim liuic Apostolo canoiiica aiitiquitas pcr sententias omuiuin voluit esse [^otentiam, ex ipsa quoque Cliristi Dei uostri promissione, ut et ligala
solveret, ct soluta vinciret;
ditio
iii

par potestatis data conipso anniiente

eos, qui scdis ha^rcditatem,

meruissent. Habct enim ipse


siaruin,

cum omnium

Eccle-

Quod vero litteris anni superioris (ut vidimus) idem Zozimus papa Africanis episcopis signiflcaverat, iustauianduin fore Ronia3 judicium in causa Ca>lcstii, qui ab illis oliin damnatus recurrcrat ad Apostolicam Sedein pariter(|ue admonuerat, ut si qu;c contra ipsum adversarii habercnt, proferrcnt quamvis ipse Cajlestius (quod testatur S. Augustiiius ') libello suo professus csset, se correcturum si quid corrigendum in eo visiiin fuisset ipsi Zozimo Roinano Pontifici insuper et contestatus fuisset
, ;

causa

utitur studio Zozi-

tum hujus

inaxime, ubi sederat, curain;

sequi se velle (|uod ab Innocentio papa siia Epistola


defiiiitum essct
:

nec patitur aliquid privilegii aut aliqua titubare aura senteutia^, cui ipsa sui nomiuis firma et nullis hebetala motibus coustituit fuudainenta, et quai suo sine periculo temcre nullus incesset. Cum ergo tanta; auctoritatis Petrus caput sit, et sequentia omnium majornm studia firmaverit, ut tam humaiiis
diviuisque legibus et disci[)liuis

Tamen
et

inquit idem Augustiillo fieret,

nus

^,

((

hoc ut plenius

manifestius in

exspcctabatur cx veuturis ab Africa


luerat. Quaj

litteris,

in

qua

provincia ejus aliquanto calliditas evidenhus innoid continentes,


litterae posteaquam venerunt, non sufQcere hoininibus tardioribus sollicilioribus, quod se generaliter Innoccntii epi-

Roinain

omnibus

lirinetur

et

Roinana Eeclesia, cujus locuin nos regere et potestatem noininis oblinere nou latet vos, scd nostis,
fratrcs

scopi litteris consentire fatebatur

scd a|ierte

eum

carissimi

et

quemadmodum

sacerdotes

dcbere anathematizare qua3 in suo libcllo prava posucrat ne, si id iion fecisset, multi jiaruin intelli:

scire debetis: tameii cuin tantuin nobis essetauctoritatis,

gentes, magis in libello ejus


A|)ost()lica
illa

illa fidei

venena a Sede

ut nulhis de iioslra possit retractare senten-

credercnt approbata, proptcrea quod ab


erat,

tia;

nihil egiinus

quod non ad vestrain

notitiain

dictum

euin libellum esse Catholicum

noslris ultro litteris rcferremus, dantes ha?c frater-

quam emendata^

propter illud quod se papte Inco-

nitah, ut in

comniune consulcntes, non quia quid


nesciremus
,

centii litteris conseutire ipse responderat.

Tunccrgo

deberet

fieri

aut faceremus aliquid

cum

ejus proBsentia posceretiir, ut certis acdilucidis


astuti;i

quod contra utilitatem Ecclesia3 veniens displiceret sed pariter vobiscum voluimus liabere tractatum de illo qui apud vos (sicutipsi per littcras dicitis) fuerit
aceusatus, et ad nostrain qui sc assereret iniiocentein,

responsionibus vcl
traxit et negavit

hominis

vel correcho
:

dilucesceret, et nulli ainhigua remaneret

se sub-

non refugiens judicium ex appellatione

pris-

examini . Hajc ipse. 7. Verum [lostea coactus est, (|uid sentiret, publice interroganli Zozimo resi^oudere sed dc (iiiibus,
:

tina, venerit sedein,

accusatores suos ultro dcpos-

iu iirimis accipe.

Illi

quidein

ipsi Africani episcopi,

cens, ct quae in se crimina per


illata

rumorem

falso dicebat

condemnans

omnem
I.

ejus petitioncm priori'

Aiig.

dc pecc.
1.

oii:
(

7. et cnutr. ep. Pelag. adBonif.

el coiili'. Jul.
'

VI.

12.

1.

ii.c. 3.

Aug. contr. ep.

Pelag.

ad Bonil'.

Aug. contra duiibep. Pelag.

il.

c. 3.

1.

11.

c. 3.

108
(|iii

ZOZIMI ANNUS 2.
litteras

CHRISTI 418.

convenoruntCaiiliaginem, non solum

ad

dicahir homini pcr naturam . II.tc in libello Zo-

Zozimuni papam dedere adversus Cii^lcstium, vernm ct libcUum inter alia miscrc Paulini diaconi Carlliaginensis adversus Caelestium scriptum quo caj^ita
,

zimo oblato CaDleslius, (|uo palam fecit sc negarc originalc pcccatum (|u;c rccitans Auguslinus, haec
:

subdit

omnia continebantur
gandus
tur)

de (luibus
;

foret

interroli(|uidiu3

ipse

Ca-lcstius

qno

apj^arere

vel tiniiiit, vel erubiiit, (jiiem discipiilns cjiis

possct, htBrcticus ne,

omnino
fidci

esset.

papa de

an Catholicus (quod prolitebaest eliam a Zozimo sua) professione Cadcstius, hoc anno,

Compulsus

sensum suum vobis apcrire Pelagius palam siiie uliis obscuritatis ambagibus apud Sodom Apostolicam profiteri non timiiit, nec criibuit. Sed mul0. Iliinc

tum

misericors menioratai Sedis antistos (Zozimus

in posleriori judicio,

dari libclium

dedit illum

scilicct)

ubi ciim vidit

ferri

tanla pricsumptione
(si

quidem, et licct inanifestum contincre videretur crrorem; tamcnquoniam et bis vcrl)iscontcstationcm


pra^miserat, ejus exordio
forte,
liffic

pra^ci[)item,

tanquam furentem, donec


maluit

posset

licri) rosipisceret,

cum

sonsim suis inlerroga-

ita

scribendo

Si

tionibus et

illiiis

respoiisionibus coUigare,

quam

ut

hominibus, quispiam ignorantitc error


:

obrepserit, veslra senlenlia corrigatur

(ista
')

erant
li-

ipsiusverba, quae recitat S. Augustinus

bcrum

fuit

haud ex errore damnare hominem, qui


scripto pollicitus
(^ssct.

sc

abruptum, quo jam propendere vidobatur, im|)cllcre. Ideo autem non dixi, aperte ceciderat, sed proijendere videbatur;quia siiperius in codem libcllo siio (ie hujusdistricta fcricndo senlentia, in illud

(juod Apostolicsc Scdi displiccret, ex ejus sentenlia

inodi quacstionibus locuturus, ante praedixerat


forte,

Si

cmcndaturum
in eo

Quamobrem

ut hominibus
;

qiiispiam

ignorantiae

error

Zozimus tolus fuit, ut adbiliito vulneri olco, curarethominem, damnantemquo ea qua3 in hb(!llo perperam ctTutiisset, Catholicum redditum, Calhoa qua aberrans lica? compaginare posset Ecclcsia;
;

obrepserit

vestra sentcntia corrigatur. Ilanc ejus

j)racIocutionem
egit

vencrabilis

papa Zozimus tenens,

cum homine, qiiem falsic doctrinfe ventus inflaverat, ut ea qucm illi a diacono Paulino fuerant objecla,

totum

fere

cuisset.

Catholicum orbem dissentionibus misHffic quidcm ita sc habuisse, nos non contoslill-

damnarct, alque ut Sedis ApostoUcai


assensum.
ille

litteris,

qucE a sanctio memoria) suo pncdecessore manaverant, praebcret


tO.

jcctura ali(]uae longe petita profcrimus, scd


catione S. Augustini,

unde ut cum primo de ipse cuncta se accepisse tcstatur oblato a Caelestio libello, cujus fragmentum recitat,

imo ex

Actis publicis,
:

At

damnare
narot,

sed beati papa3 Innocentii litteris


;

ausus obsistere

quidem diaconi objecta non est imo seomnia, (|ua3 Sedos illa damnoluit
esse promisit
:

ista

narrat

damnaturum

atiiue ita velut

8. In libello

autem quem Romaj


ita

edidit, qui

])hreneticus, ut requiesceret tan(]nam leniter fotus,

Cestis ibi Ecclesiasticis allegatus est,

de hac re

a vinculis tamen excommnnicationis


creditns esse

loquitur, ut hoc se credere ostendat,


tare se dixerat
:

unde hic dubi:

solvendus,

sed

inlerposito

nondum est duorum

autcm

(inquit)

nam vcrba ejus ista sunt Infantes dcbere baptizari in remissionem pec:

catorum, secundum regulam universalis Ecclcsias, et secundum Evangelii sentenliam, confitemur quia Dominus statuit regnum cjelorum nonnisi
baptizatis posse conferri

mentium tempore, donec rescriberetnr ex Africa, resipiscendi ei locussubquadam medicinali sententi;c lenitate concessus est. Quoniam revera si deposita pervicacia! vanitate,

quod quia vires naturae non habent conferre necesse est per gratia; libertaSubdit vero bac ad verba Cfelestii Augustitem nus Si nihil de hac re dcinceps diceret, qnis non
:

))

quod promiserat, vellet atquibus se consensurum esse responderat, diligenter legerel, sanaretur. Sed posteaquam ex Africano cpiscoj^orum Concilio resquid fuerit consecutum, ut crijita directa sunt,
tendere, et

easdem

litteras,

justissime in
gite
,

eum

sententia proferretur, cuncta le.

enm

crederet conflteri etiam infantibus in baplismo

quia cuncla transniisimus


Ca^lestii

Hactenus de

originalia peccata dimitti, dicendo cos in remissio-

causa

Augustinus

ex quibus plane intelli-

nem
post
:

pcccatorum baptizari oportere? et paulo Atlendite itaque quid Cajlestius apertissime

gis certa flde testalum,

Romani

Pontiflcis in

qure fuerint partes Zozimi hoc judicio, nempo instar me-

quid vobis Pelagius occultaquippe adjungit, et dlcit In remissionemaulem peccatorum baptizandos infantes, non idcirco dicimus, ut peccatum ex traduce flrmare
dixerit, et ibi vidobitis
verit. Caelestius
:

dici Evangelici

curare

hominem
:

qui incidcrat in lapenitus omiserit,

trones vulneribus confoclum

oleum primo infunmansueludinis


et

dendo, indeque viuum

ut

niliil

quod

et pastoris esset Christianir!

videamur, quod longe a Catbolico sensn alienum


quia peccatumnon cum liomine nascitur, quod postmodum cxcrcelur ab homine; qnia non naturae
est;

inisericordiiB, et

quod

infracti judicis csset sedentis

in Aposlolico tbrono,

dum adhuc indignum

noluit

dolictum, sed voluntatis esse demonstratur. Et illud ergo confiteri congruum, ne diversa baptismalis

excomnnmicationis vinculo solvere. 11. At quoniam Paulini libeilum Carthagine missum coram Zozimo edilum esse, ut ex eo Caclestius interrogaretiir, qu;c sunt recensita declarant
licet

genera faccre videamur et hoc pra;munire necessarinm est, ne permysterii occasionem ad Creatoris
:

idem

libellus

nonextet; tamen

in alio libello

injuriam

malum antequam
orig. c. G.
iii

fiat

ab homine trudi

qui ab oodcm Paulino ad


est

eumdcm Zozimum

datus

'

Aug. de pccc.

riii.

-Aug.

ib.

c. 5. 6.

extremo loco j^ost damnatos Pelagium atque Caelestium, pro gratiarum actione, nonnuUa intexta

ZnziMI ANNUS
suiil ile oxaniine adliibito

CHRISTI 418.
ct opto
:

IOJ

ab ipso Ponlilice,

ciini

cni

nunc jam non mecnm, sed cnm


cst, sicut

uiii-

Ca?lestins

pnpsenscansam dicturus
:

sisterc se jndicio

vcrsa Dei Ecclesia causa

data ad beafitudi-

cogeietur

()nem

liic

reddere ex eodeni Vaticano


:

iiem tuam scripla testantur, cuni contra Apostoli-

codice, opcra^pretium dnximus, est iHijusmodi (1) l^.w I5ealitudinistna;justitiam obsecro, domine

cam sententiam
us(pu! ad
(lui
[iiiein

vcnire nititur

ncgando originalc

licccatum, qiiod in

Zozime
batnr.

pai^a venerahilis.

Nun(|uam

tides

vera tur-

omnes lionn"nes pertransiit, et mundi tenet lia-'rcditatein Ad;c illius,


:

ctmaximein

Ecclcsia Aposlolica, in (|ua

pravm

primus peccavit
cteloriim

qiiod in infantibus nisi per

fidei doctorts, ut

deiirehendnntur

lacilc, ita veraciter

sacramentum
ct regiinin
(pi;c

ba|ilisini dimiltitnr,

puniuntnr, ut moriantur

in illis nisi correxerint, in


illis

Iiabere

vitam asternam non possunl. Coiilra


qui
iii

quod delerius perpctrarant; nt

vera

sit fidcs,

eliam magistcr suus

litigat Pelagius,

illa

quam
ut

Aposloli docnerunt cl

Catliolicffi tidci

doctoribus

Homana cum onmibus tenet Ecclesia. Qnod si,


jam dudimi ab
efTecti

ipsa

damnavit

in judicio Orientali, tiua3 iste

Sedis

ApostolicaG coetu conalur adstruere. Ilabet adver-

cicteri

auctores ha^rcseos, qui

sum

se etiam veteres Ecclesiaruin doctores Catho-

Apostolica Sede, vel a Patribus Judicati, el extra si-

licos pluriinos Orientales el Occidentalcs, Meridianaj

num

matris

Catholicm
;

Ecclesia;

perpetua

partis et Septeintrionalis,(|ui in libiis suis illum de

morte percunt etiam bi qui nnnc deprehensi sunt, \'el dcprehendentur, in pcrOdia sua pcrmaneiit ut spirituali gladio, quo intcrimantur, tradantur
:

originali peccato

(si

sanari dcsiderat) possnnt docere.


,

nunc Pelagius

C;rlestius(|ue, qui a heataj memoriffl


(si

Habet B. Cyprianum martyrem B. Amhrosium confessorcm, Gregorium Nazianzenum, B. papam Innocentium. Habet etiani nune qui in ctirpore sibi
colluctentur,
si

pra;decessore tuaj beatiludinis papa lunocentio

ilie

lamen hos tanto cerlamini hasi

rectam respuant tidem et in sua perversa doctrina perdurent) damnali sunt. Cujus sentenliam sccuta beatitudo tna, Cadcstio, cnm a Sede Apostolica audiretur, inter ca'tera praicepit his verbis
13.
:

biles jndicat, aut certe qui vos sequi debeal,

vult

magis recta discere, qnain [irava docere. Habet (quod priinum est) beatiiudinem tuam, cujus illiim
oportuerat obedire
seiitentitc,

cuin audiret, DiUmia.

omnia, t|ua3 in libello Paulini continentur, hoc est, de qua;stionihus? Et


illa

Damnas ergo
:

Habet postremo
beat,
utar)
si

ijisos lactentes,

quibus misereri de(nt verbis

sibi

non vult;tiuibus

martyris

in alio loco

Cognovisti qualeslitterasdederit Sedcs

Apostolica ad fratres et coepiscopos Africana) provincicE?

Et adjecluin

Damnas

illa

omnia, qucB
:

non propiia,sed aliena dimittuntur peccata. 15. IJnde oro beatum Apostolatum lunm, ut hunc meuin libellum suscipi jiibeas, quo gratias
referam tanta^ Sedi,
jiarte

damnavimus, et tenes qntc tenemns? Et iterum Illa omnia damnas qiise jacfata sunt de nomine tuo ? Et iterum Vel ca qux in libello suo ex[iosnit Pau:

et

scntentiis justissimis pro

mea

latis

quem

idcirco direxi, quia

me

licet

sermone

linus? Et

cum me

diceret, posse ex his qna^


:

illi

ob-

jecta sunt, ha;reticum approbari

Sancto repletns

Spiritu, Apostolica auctoritate respnistis insanientis


et

calumniantis vcrba, hujusmodi profercndo sen;

tentiam, qua ipse Catholicus approbarer


sanari vellet, curarcs
:

illum,si
:

qua; hujnsmodi cst

Nolo

Damnas ea omnia qnic tibi olijecta a Paulino, sive per famam jactata sunt?Cui nou snfficit ista senteutia? Quis hanctam salnbrcni, tam amplcctibilem, tam piam rcspueret alius. nisi
nos circuitu dncas
:

subdiaconus a tua beatitudine cum Gestis Sedis ApostoIic;e directis, Carthagine convenit quarto noii. Novembris die, ut adessem ad Apostolicam Sedem, et tu;e jndicio sanclit;itis ad tiuam me fugisse, suggestum est, nec defutuium fore, promittcre, si adversum me et non pro me fuisset lata sententia. Ubi tunc igitur nihil agere potui, qnia is qui ad Sedem Apostolicam provocaBasilicus
:

verat,

dcfuit,

quem

oporluerat utiiiue merita


;

suffi

appellationis adstiiiere

appullatore,
rior est

maxime cum secundum etiain humanas


ille

nihil agente
leges, supe-

qui a fide devius est? Et


fuerat, se

ille

qui snperius professus


si

qua^cumque

illi

objecta tuerant,

contra

fulem vindicares, csse damnaturum, andi, Damna; et non solum non dainnat, sed ad injuriam fantam
(tantac)

Sedis contendit.

clesia

Romana reum suum,


est

ausus

Unde non ignorat jam Ecqui tam audaci spiritu contradicere, et non damnare quse bca-

Quid eniin jam mea intererat, utetiam apud vestram revercntiam prava? ejus doctrinae adstipulator existeret, de quo congaudcrc possem, si damnafis Iiis qns! illi a me objecta fucrant, sic ea per Apostolicae Sedis judicium roho-

semper

qui

vicit.

rari,

meruisset absolvi, nec prius se ordinari quam purgari pateretur? Sed vulpecula frandibus fuit

titudo tua
14.

damnari decrevit. Ego tamen Deo et Christo Domino gratias ago, quod Ecclesiaj sua; causam ita agi voluit, ut Sedes Apostolica, a qua oportuit ore diiorum Pontificuni hoeresim coiidemiiaii, ca
pit,

semper studens, ingenium suum mutare

nescit.

Non

se credidit posse

deprehendi, quoniam confi-

dentiam scmper

in foveis habuit, iu
sua:;

quibns deiner-

sum
jam

caput conscientiae

nititur occultare.

Quod

damnanda
:

prfece-

diutius latere non potuit; sed manifestins pn-

quae a

me

Cslestio fuerant ohjecta

cujus ego

blic;Uuin, spiiitnali per

non damnationem,

sed correclionem seinper optavi

resecatnr, ne amplius ferinis dentibus grcx

luam beatitudinem gbiiiio Domiui

(1) Libellus, seu Epislola Paulini diaconi adversus C,Tlestium Zozimo datus, non A. D. CDXViii, sed anno cdxvii scriptus est, ut in Monilo ad liuuc libellum docet Constanlius pag. 963. In eo Paulinus Zoziuio gratias agit, non quod Cajlestium damnasset, sed quod in gestis Roma.' .Mansi. auuo CDXvii mense Septenjbri institisset, ut Calestius ea damnaret capitula, qua; ipsi a Paulino objecta fueraul.

110
socotiir in partes,

ZOZIMI ANNUS

2.

iiisi

CHRISTI 418.

quem

pastor bonns sollicila et perlltinc auteni iiljeiluni direxi

ad Optatnm. Porro utriusqiio,


lcslii,

nempe
,

Pelagii et(>;e-

vigili cautela ciisloilis.

damiiationem

sic coiistat fiiisse

conceptam, ut

bealitndiiii tua>
clesi;v!

per Marcellinnni snbdiaconnm Ecitl.

(lartbaginensis. Dat. sexto

Novembris...

Hactenns Panliiii libellns pro gratiarum actioiie missns ad Zozinnnn, qno res gestie ab i])so Zozimo adversns Cffilestinm magna ex parte perspicna; redduntur. Quic antem adversus Pelagium Zozinnis egerit, jam ex majorum assertione narremus.
16. Idem in Pelagirmi prcestat. Certe qiiidem scriptorum ejus temporis testificationibus landatur ejusdem Pontificis sfudinm advcrsns etiani Pela-

correcti agerent pa'nitcntiam damiiati toto orbe Christiano i^enifns censerentur. Meminit Ca;lesliinis papa de Epislola Zozimi adversus Pelagia-

nos data, diim sciibit ad episcopos GaHiarum, iteinquc (iennadius Massiliensis, ct Possidius. 18. Sixlus presbyter instirgit in Pelagium. Accidil auteni et tnnc illud Romic, utcnrn adversus Pelagium ahjiie Ciclestium in sacro Patriun consessu corain Zozimo sententia lata essef, Sixtus Ro'

maiiiis presbyter, qiii postca Poiitifex Ciclestino successit, prinius

gium

lia^resiarcbam cxbibitnm

nam
'
:

inter alios S.

omniiini in eosdein palain inclama:

Prosper ba^c per ironiam liabet

Erravit sacro-

sancta benedicfio Sedis Petri, quae ad universnin

orbem papa Zozimus ore sic loquitur Nos autem, tamen instinctu Dei etc. Fuernnt ejusmodi littera; adversus emergentem ha'resini scriptce ab
:
,

id(|ne S. Angnstinus ea de causa ab eo factuin affirmat, quod more suo Pelagiani nienlientes, de Sixto sparsissent caluinniain, ipsum
verit aniilbemate

iiimirnin faverc Pelagianis, jactantes babere se Six-

ipso
ipsi

Zozimo papa ad universam Ecclesiam;

qiias

aniicum atque |)atroiium ad quam qnidem dilneiidam calunmiam, sanctus ])resbyler magnis
tniii
:

qni considebant Cartliagiiie episcopi Africani

sumptis

Sjiiritibus

ad debellandam

eam

bieresim
:

sumniopere landarunt; nain subdit paulo post ipse Prosper Erravernnt Africani episcopi ad cumdem papam Zoziinum rescribentes, eninque in sententisc hujus salubritate
redditis ad
litteris,
:

eumdem

cum
lia^c

auctoribns atque sectariis insurrexit

Iiabes

omnia

satis ex])ressa

iii

Epistola ad
iii

ipsum red^
:

dita a S.

Augustino, ubi

liaec

exordio

Quod
ni-

eniin fatcndum est charitati tnae, tristes

eramus

laudantes,
tuis,

cum
:

aiunt

Illud vero, (|nod

in litteris

mis,

cum fama
:

jactaret inimicis gratiae Cbristi te

suisti diceiis

quas ad uiiiversos curasti esse initfeiidas, poNos autem, tainen insfinctu Dei (om-

favere
retur,

sed ut hicc tristitia de nostris cordibus tergete

primo

priorem anathema
,

eis in ])opulofre-

enim bona ad auctorem suum referenda sunt, unde nascuntur) ad fratrum ct coepiscoporum nostrorum conscientiam universa retnlinius, etc. Et
nia post inulta
beatae
:

quentissiino pronuntiasse

eadem fama non

tacuit.

recordationis
et

Africaiiorum Conciliornm decretis papa Zoziinns sententia> snae

robur adnexuit,
Heec Prosper.

gladio Petri dexteras

ad impioruin detrnncationem omnium armavit antistitum .

Angustinus ba^-c ait de Pelagio ^ judicium Paheslinum, piopterea ibi videtur esse purgatiis, Ronianani vero Ecclesiam
17.

Sed

et S.

Deinde cum litleris Apostolicae Sedis de illorum damnatione ad Africam niissis tuae quoque litterae ad venerabilem senem Aurelium consecutai sunt, quic tametsi breves erant, tnum tiimen vigorem adversus eorum errorem satis indicabant. Nunc vero cum apertius et lafius quid de illo dogmate contraque sentires, in litteris tuis fides ijisa nobiscuin Romante Ecclesife loqueretur; nonsolum illud

Fefellit eiiim

omne

tristitiic

nubilum

fugit de cordibus nostris,

sed etiam taiitnm

ibi hctitiae

Inmen

effulsit,

ut

niliil

ubi

eum

esse notissimnni scitis, fallere

que non

potuit

quamvis

et lioc

fuerit

nsquequaulcnnKiue

egisse in nobis videretur ille

moeror

et

timor,

nisi

successurorum

conatus; sed (ut dixi) miniine valuit. Recoluit eniin beatissimus papa Zozimus, qiiid imitandus praecessor ejus de ipsis senserit geslis , PahBstinis videlicet. Attendit etiain, qnid de illo sentiret pranliin Doiniiio Romanorum fides quorum adversus ejus errorem pro verilate Catholica studia consonantia concordiler flagrare cernebat )>. Et

ampliorem flagraiitiam gaudioruni . Ha3c AugnsUnus ad Sixtum. Quiu etiam et illud ad sui purgationem adjccit, ut adversus eosscripserit. Testatur id

dein Pelagianos, quibus ainicus dicebatur,

mentarium
gustinus

quideni ipse

comAu-

canda

laudans hac de re animi ipsius consiCcelestii et Pelagii rescri-

lium.
19.

De damnatione

paulo

iiost

Cum

venerabili papfe

Zozimo Synocliaritati

dus Africana respondit, (|uod vestne


caeteris inslructionibus

cuin

ptiim imperatorum. Accidit post haec, ut quidam ex clero Roniano obnitentesZoziino]iapse,ab eodem
fuerint excomnuniicati
:

misimns

Hacc Augustinus

qui furore percih, ad imse coiisignifi-

ad Albinuni et Pinianuin nobiles Romanos Hierosolymis agenles. Addit inferius % einndem Zozimum papam litteris siiis, quas ad universas Ecclesias dedit, attexuisse ejusdem Pelagii blaspbemias, quas
vilareiil

peratorem HonoriumdeZozimoconqnesturi tulerunt; quos idem Pontifex, datis lilteris


cavit, sententia

lideles

oiniies.

Recitat

idem Augustinus

fragmeiitum earumdem adversus Pelagii haeresim Zozimi litterarum de peccato originali iii Epistola *

excommunicationis damnatos, a neextant i[)sa3 commonitionis Zozimi liltercE, (juas ad iiresbyferos ct diaconos Ravennam scripsit. Fiiisse hos fautores Pelagii, quos

mine suscipiendos

'

idein Zoziinus rebelles el jierturbatores

omnium
'

'

Prosp. conlr.

Col.

pecc. orig. c. 22.

^ Aug. de pecc. orig. Aug. ep. CLvii.

c. 8.

'

Aug. de

'

Gennad.

I.

cvi.

de Ecclesiast. dogm.
ii. 1.

Aug.

eii.

cv.

Aug. ep.

Zozim. ep.

ep.

Rum.

Pont.

ZOZIMI ANNUS 2.
vocat,

CHRISTI 418.

11

possunms

intclligerc.

Cuni igilur

(ut dicluni

esl) Roin;i>

a Zoziuio

|ini)a ct sac

ro coHcj^mo clcrico-

clesi;e h;icteiius

novo(iue scandali foniilc concilalo, bcalissimic Ecaliis nulct intenlata traiKiuillilus


,

runi

l'claj;ius

atquc Ca^lcstius (lanuiali csscnt, ab

iter aliud ancipili intcrprctalionc scclanlibus. At(el)

cotlcnu)uc Zozitno ad univcrsos Cutholicai Ecclesi;c


episco[)OS de
scripta}

ipsorum condcnuiatioiic

littcr;o

con-

ac dilucide absoluta sanctorum apicuni clarit;is quod sequi uuiversilas dcbcat^cxplanans, pro captu
,

esscnl;

niox eas consecutuui cst Honorii

versipellis ingenii

profanam novornm more anse,

inipcratoris rcscriptum advcrsus

cosdem

lucrcticos.

rum

nioventibus qua;stioncm

Palladi parcns caris-

Acccpinuis illud c latcbris


viro disertissimo piac
fessore Lovaniensi,

anli(|uilalis

crutum

sime alque amantissimc.


21.

mcmoria; llenrico Gravio

|)ro-

dum Roma;
jam

agcrct sul) Gregorio


:

tura in
pulsis

Ob quam rem illuslris tiia auctoritas vicomne a;vum lcgc nos statuisse cognoscat, ut
ex

XIV Rom.
tensis.

Pontifice,

aute vocalus a Sixto

na-

Urbe primitus capitibus dogmatis exe:

ctus cst ipse ex codicc monastcrii S. Vedasti Atreba-

crandi, Caslestio atque Pelagio


c;ctero sacrilegii scctatores

Si

qui hujus de
locis po-

mendis nonnullis abundet, mcretur tamen ipsa veneranda anti^iuitas etiam pannis attrita cultum. Est autem ipsum luijusmodi 20. Impp. Honorius ct Tlicodosius Augg. PalEt
licct
:

(luibuscumquc

tucrint reperiri, aut de pravitate


:

ladio pra?fecto prcctorio.


simplicitatis Ad conturbandam Catholicic lucem puro semper splcndorc radiantem, dolosaj
arlis

rursus proferre sermoncm a ad compctentem judicem pertrahantur quos, sive clericus sive laicus fucrit, deferendi habeat potesta:

damnata aliquem quocuuKiue corrcpti,

tem, et sine pra^scriplione aliqua perurgendi


relicla

quos

communis

sententia; luce,

novs

disputalionis

ingenio,

novam

subito emicuisse (cmersisse)


:

tenebras introfcrre deprchcnderit, contra Apostoli-

versutiam, pervulgata opinione cognovinuis quse fallacis scienliiB obumbrata mcndaciis et furioso tantum debacchata luctamine, stabilcm quietem cailestis conatur attrcctarc fidei, dum novi acuminis

cam

scilicct disciplinain

Evangclicamque claram
splendentem fidem

et sine errore

sentcntiam, vafra rudis se sectaecalli-

ditate pugnantes, involveutes^iuc


veri,

commendata mat vilitatis


singularis

vcnto, insigncm
,

notam
;

plebeiffi

aesti-

sentire

cum
,

cunctis

ac prudcntiae

ambagibus disserendo. 22. Hos ergo reperlos ubicum(|ue de hoc tam nefando scelere confcrentcs, a quibuscumque jube-

palmam
,

fore

communiter approbata

mus

destruere. Cujus impiaj commentationis auctores

corripi, deductosque ad audientiam publicam, promiscue ab omnibus accusari, ita ut probationem

parenti

Pelagium Ccelestiumque percrebuit extitisse. Hi cunctarum rerum Deo, pra^cipuajque sem-

convicti criminis stylus publicus insequalur, ipsis


inexorati exilii deportatione danmatis. Decet

enim

per majestati, et ter omnipoteuti ultra omne principium transeunli tam truccm inclcmcntiam saev;c voluntatis assignat, ut cum tormandi mundi opifi-

originem

vitii

a conventu publico scquestrari, nec

in communi eos celcbritate coiisistcre, qui non solum facto nefario detestandi, vcruin cliam exemplo

cemcuramsumeret,qualitalem(iueliominisstruendi
profunda spiritus conceptione librarct, fundati muncris fidei anteferret exordium, et morlem prajmitteret nascituro,
cati,

venenati spiritus sunt cavendi. Juvat aulem pcr

non hanc

insidiis vetiti fluxisse pec-

sed exegisse penitus legem imnuitabilis consti:

imperium nostruin,(|ua nuindus extenhujusmodi promulgala dillimdi ne scientiaj fortasse dissimulalio pastum [)iu'slet errori, atque quod condcmnaiiufiune se quisque putct audire

omne

pajne

ditur,

tuti

ad declinandum lethi exitialis incursum niiiil prodcsse abstinentiam delinqucndi, cujus ita vis
primitivi hominis errorem, in

tum

vigore publico,

scse

finxerit

ignorare.

Data

prid. kalendas Maias, R;ncnn;e,

putatur adstricta, ut non possit aboleri dcinceps qucm captffi menlis


:

XII et Theodosio VIII.

DD. NN. Honorio AA. conss. Hactenus sanctio

Honorii iin[)craloris.
23.

inops rationis caicitas irruisset, dilapsuni ad posteros

Ad hoc
:

ipsuni impcratoris rescriptum allu-

non

fuisse

tantumque apud eum, quem


,
:

inalai

sisse visus est

Julianus Pelagianus,
Si

dum

ait

adver-

suadae gratiaj infelix rapuisset illecebra

transgres-

sus Catholicos'

pro vobis potius ab impcratore

sionem

interdicti extitisse et discriminis

Cum

evi-

responsum

est

cur non in

medium

prosilitis et

hoc

dens Catholica3 legis omnifaria testetur auctoritas,


illum interitus
divin;e

publicis potestatibus allegatis,vos esse monstrantes,

omnium

fuisse v(?stibnluni,

quem

quorum

Christianus princefjs approbavit fidem?

sedulum li^iucat corrupisse mandatum. Aliaque quamplurima, qua; sermo resprtcceptionis


puit, lex refutat, quai perpetue
etiani

Ha!C ipse insultans, cavillare conatus ipsum rescri-

ptum, sed

et

cum
:

sit

recordari

tore auxilium peliisscnt.

exprobrans Catholicis quodabimperaHunc vero ita petulanter

qutc maturato sub dispositione plectcndi remedio ct celeritate festina oporteat intercipi, ne corroborato usu nequitiai adolesccntes vix valeant coerceri. Siquidem aures mansuetudinis nostrae recens lama perstrinxerat, intra sacratissimam urbem nostrain,aliaque loca hoc pestiferuin virusquorum-

Augustinns adversariis scriptis egregie Meminit cjusdein quoque Honorii imperatoris edicti Possidius ^ editumque ab eo afllrmat, postquam ab Aposlolica Scde cognovit Pelagium atque Caelestium csse damnatos; ait enini Et hoc tale de illis Ecclesiai Uci Catholica; prolatum judi-

agentem

S.

confutavit.

dam

iuolevissc

pectoribus

ut interrupto directo
'

credulitatis tramite, scissis in parlcs studiis disse-

Apud Aug.
c.

cont. Juliau. Pelag.

1.

iii. c. 1.

Possid. in Vil. S.

rendi, monstra impacatae dissensionis inducta sint

Aug.

18.

112
ciiiin ctiaiin piissiniiis

ZOZIMI ANNUS 2.
im[)crator Ildiioriiis niulieiis

CIIRISTI
alibi
'

'l18.

Innocentii succcssorem crimine praevari;

ac seciuens,

siiis

eos legibus damnatos, inlerlia^rcli-

cationis accusas

qiiia doctrina! Apostolica},

et sui

cos haljcri tlebere, conslitiiit.

Unde nonnulli

ex cis

decessoris sententia; noUiit refragari. Sed dc hoc


intcrirn taceo, iie
tius ciipio, laudibus

ad

sanctrt'

matris EcelcsiiB greinium, iinde resilieinnotescente

rant, redierunt, et adliuc alii redeunt,


et praevalescente advcrsiis

animiim tnum, quem saiiarc potiii damnatoris cxulcerem .


apparet

illum detestabilem erro-

HiBc ipse
lcstio

(iiiibus

cum

Pelagio atque Cnc-

rem reclaj fulci veritate . Yltec Possidius, qui cgregiam adversus eosdem a S. Augustino navatam
operani cominendat.
24. i?owi;

damnatiim

(luoqiie fuisse a

Zozimo ipsuni Juejus calumiiia

lianiim episcopiim

Capuanum. At de

in Zozinniin hactenus.
,

primum

Pelagitis et Coilestiiis.

inde Cnrtfiagine d<imiinti

Cffiterum post damnatos

Roinai a Zozimo Pelagium atciue Ca;lestium, ct post

Quid insuper idem Julianus cuni suis in effutierit, ipseetiam sanctus Augustinus alibi docet liis verbis ^ Quin ctiam Ro2().

Romaniim clerum
manos
terrore
clericos

promulgatam

in

eosdem Honorii sanctionem, Con:

arguunt, scribentes, cos jussionis


,

cilium Cartliaginense sequenti die errores Pelagii

condemnasse, inde patens deducitur argumentum quod cum testificatione Possidii certum sit, Honorii legein adversus eos latam fuisse postquain iidein Roma! damnali essent constetque ipsum edictum Honorii datum (ut vidimus) lioc anno sub dictis
:

pcrculsos non crubuisse pra3varicationis crimen admittcrc, ut contra priorem sententiam suam, qua Gestis catholico dogmati alTuerant, postea proiiuiitiarent malam hominum esse naturam. Imo

vero Pelagiani spe


crabile dognia

falsa piitaverant,

novum

et exe-

coiisulibus |)ridie kal. Maias

ipsa autein editio ca-

nonum

facta legatur kalcnd. Maiis, sub

qua etiam
:

Pelagianum, vel Cajlestianum persuadcri quorumdam Romanoriim Catboiicis mentibus posse (luando illa ingenia qiiamvis nefando
:

die repetiti ibi liabentur canones Concilii Milevilani

errore pervcrsa,

non tamen contemptibilia, cura

adversus Pelagianain

liccresim

constituti

plane

studiose corrigcnda potius,

quam

faeile

damnanda
enim

liquet dicta die in co Concilio

eam

bffiresim esse

vidercntur, aliqiuinto lcnius qiiam severior postulabat Ecclesiae disciplina, tractata sunt. Tot
et tantis inter

damnatain. 23. Pelagiani per Juliamim. calumniis appetunt Zozimum et clerum ; in Catholicos furuiit. Cum igitur Pelagius cum suis Romaea Zozimo papa

Apostolicam Sedem

et

Afros episco-

siasticis

pos concurrcntibus, et recurrentibus scriplis, Eccleetiam (lestis de hac causa a[)ud illam sedem
Cffilestio

damnationis sententiam accepisset, sparsisque per Cbristianum orbein ejusdem Pontificis adversus

prffscnte, ct rcspondenteconfectis; quoetan-

dem

Episiolaveneranda?memorioepapaeZoziini, qua;

eosdem scriptis litteris, earumdem auctoritate ubique locorum fideles populi contra Pelagianos anatliema inclamarent
:

interlocutio rcperitur, ubi pia^ceperit credi oportere,


sine ullo vitio peccati originalis

qni

iii

errore obslinatiori aniino

remaiiserunt, odio tabesceiites, exulcerati invidia,

hoininem nasci? nusquain prorsus hocdixit, nusquamomninoconscripsit. Sed cum hoc C;elestiusin suo libello posuisset, inter
illaduiitaxat,

non habentes quid jam

detecti facere

possent, ad

calumnias concinnandas stylum exacueriint. Piu^stitit id iii primis, qui post Pelagium atqiie Ca^lestium sectcB illius babebatur aiitesignanus, Julianus episcopus Capuanus
;

velle confcssus est; in

dequibusseadhuc dubitare, etinstrui homine acerrimi ingenii, qui


non
falsit;is

profccto

si

corrigeretur, plurimis profnissel, volun-

tas emendatioiiis,
est.

dogmatis approbata
est,

qui iiatrocinium ba?resis,

et ha;-

Et propterea libellus ejas Catholicus dictus


et

reticoruin suseipiens, pro ipsis adversusOrthodoxos

quatuor libros
alterain

edidit,

atque duas Epistolas, quaruin

Romanam misit,

alteram nomine decem,

et

hoc Calholicae mentis est, si qua foiie aliter sapit qiiam veritas exigit, non eacertissime detinire, sed detecta ac demonstrata respuere. Non eniin haequia
reticis,

octo episcoporum scripsit ad Thessalonicenscm epi-

sed Catliolicis Apostolus loquebatur, ubi


:

ait

scopum, meminit lioruin omniiim S. Augustinus '. At quid his inter alia? e stomaco concoctas odio in Zoziinum papam, Roinaniim clerum, atque ipsuin
S.

Augustinum calumiiias virulentas evoinuit quas nam in primis omnes ipse confutat Augustinus
:

hoc sapiamus et si quid aliter sapitis, id quoque Deus vobis revelabit. Hoc in illo factuin esse putabatur, quando se lilterisbeata3 memori:e pap;c Inuocentii, quibus de hac re duQiiot(|uot ergo perfecti,
bitatio tota sublata est, consentire respondil, etc.
Quffi

quod ad Zozimum spectat, haec ait ^ Quale est uutem, quod beat;c memorife Zozimum Apostolicic Sedisepiscopum (ut in tua pravitate persistas) pra;varicationis accusas? qui non recessit a suo praedecessore Innocentio, quem tu nominare timuisti, sed
:

superius dicta sunt.


27.

Sedquid in Augustinum idem ipseJuIianus Pelagianorum advocatus? Audi haecipsuin Augusti-

num

referentem

Uicis

me

(juoque ipsiim inno-

vasse sensus meos, et initio conversionis meaj hoc

maluisti
C;elestio
;

Zozimum, quoniam

(luia egit

primitus

leiiius

cum
si

se

in

his sensibus vestris,

quid displiceret, paratum esse dixerat corrigi,


nocentii litteris

et la)>.

consensurum

esse proniiserat

Et

quod tu. Sed fallis, aut falleiis, sive calumniando iis, qua; nunc dico sive non intelligendo, vel potius non legendoea quac tunc dixi, etc. Pluribus enim adversus se ab eo jactatas calumnias
sensisse,
,

'

Ag.

ail

lionif. cont.

Felag.

1.

il.

c. 1. cl 5.

^jig^ QQnt^ j|^


1.

'

Aug. cont.
c. 3.

1.

VI. c.

12.

II.

Jul.
^

1.

I.

c. 4.

Philip. lil.

'

^ug

g,]

Bonif. cont. epist. Pelag.


Jul.
I.

Aug. cout.

vi. c. 12.

ZOZIMI ANNUS 2.
coiifiitat.

tur

CIIRISTI
Iiis

'\\S.

113
Quod
papae

Sed de

liis

liactemis

rclitiiia

ciiiiii

prre-

verbis

Zozimo de Africano

t(!riiiuis, iil ciiiii

caliimniatiis est Jiiliaiius (latiioli-

Concilio scriptum cst, ejus(|ue rcscriptum ad uni-

onmcs eadcm sapere quoe Maiiicluci, ev eo (|Uod humanain vitiatam esse naturani. 28. At parum fuit Pelaj^ianis calunmiis agere verum (juo magis, et Romaiii Pontiticis auctoritate,
cos

vcrsos totius orbis episcopos inissum, etquod poste-

dicercnt

ipsum errorem brevilcr constitniiiiiis et supra niemoratuin librnm meuni, qiiein inodo ad vos scripsi,
riori Concilio Plcnario toliiis Afric;e contra
,

et lcgc imperatoris sese perstringi sentirent, eo audacius correpti furore, in Catliolicos insilicrc. Quid

hfpc

omnia

et in pra-senti legiinus

cum

ipsis, et

per

eos misimus vobis . Vocat itostcrius Concilium


illud,

ciiim in liumilis conditionis viros admiserint, ex


qiiae

iiis

quod hoc anno


respectu

est

celcbratum,

sic

ab eo

Constantium virum cJarissimum vicaria piu'fcctura pcrfunctum pcrpetrarunt, potest intelligi dc quo pauca tantum lia?c Prosper lioc aiino Hoc tempore Constanlius scribit in Clironico servus Cliristi ex vicario, Roina; habitans et prograin
;

cujus idem meminerat, suh Innocenfio papa Carthagine celebrati. Vides, lecfor, simul ac pullularunt infructuosi palmites
dictuin
prioris,

'

negantium liberum arbitrium, continuo ab Augustino fuisse convulsos, sicut et alios inalos frutices,

tia

Dei

Pelagianis resistens,

sanctioiic

corumdem

cx quibus recentiorum

novatorum prava dogmata

multa

pertulit, qure illuin sanctis confessoribus so-

plant;e adulterin;c oborfa siint.


31.

ciarunt . Hacc Prosper.


29.

De

vari/s hicubrationibus Augustini.

Sed Hoc anno, qui primus


norii

Co7iciUum Teleptense Bizacence provincice. est post consulatum Hoet Constanlii

qua} snnt reliqua dc rebus Pelagianorum yirosequa-

undecimum,

secundum, mense
:

mur

oratione. Sanctus Augustinus, qui (ut ait Pos-

Februarii celebratum habetur Concilium Telense


ita

sidius)

adversus Pelagianam litEresiin infatigabili studio laboravit, praBler alias coinplures


decein
aiiiios
,

quideni mendose legitur


est
:

sed Teleptense resti-

tuendum
rat,

erat Telepte

prima sedes provinciae

lucubrationes adversus eain editas


nein|)e post

lioc

anno

Bizacenffi, cui

Donatianus noinine episcopus praee;

damnatam Roma3 eamdein

lia>resim

qui liuic Concilio prafuisse legitur


titnlo,

quem

et

duos edidit

alterum de Cratia Christi, alteruin vero de Pcccato originali, ambosque ad Albinum, Pinianum, et Melaniam juniorem sibi notos Hierosolymis degentes; ut ubi Pelagius de sua purlibros,

invenies subscripsisse Concilio Milevitano,


sedis

eodem

nimirum

Donatianus Teleptensis

qui item reperitur nominalus in Concilio Carthaginensi hoc anno kalendis

primae sedis subscripsi

gatione securus sedem constituerat, quo inajori facilitate iKxresi

Maiis habito

nam

ibi in fine haec

de

electis judici-

sua orbein inflceret,

ibi

ad salutem

omniuin paratiim adversus venena distraheretur illuc eniin religionis crgo Christiani antidotum frequenti coetu concurrere soliti erant. De iisdem Posteaquam vero libris \\sic ijise Augustinus *
:

De provincia Bizacena cum sancto sene Donatiano primate, Cresconius, Jocundus, et iEmilianus quos invenis recensitos in dicto Concilio Teleptensi, nempe Cresconium, Jocundum, et Jubus
:

lianum loco
fuerunt
:

JEiniliani episcopos qui Concilio intersit

Pelagiana
Ecclesia^

lia?resis

cuin suis auctoribus ab episcopis

ut non

quod

dubites,

Telense, esse

Romanae, priuslnnocentio, deindeZozimo, cooperantibus Conciliorum Africanorum litteris convicta atque damnata est; scripsi duos libros adversus eos, unum de Gratia Christi, alterum de Pec,

restituendum, Teleptense. In quo quidein Concilio


niliil

aliud praeterea factum reperilur, nisi


,

quod ad

causae

de qua conlroversia vertebat, definitionem,

cato originali . Htec ipse.

jussa cst recitari decretalis Epistola Siricii Romani ut plane inPontiflcis ad Africanos cpiscopos data
:

Porro cui hactenus adversus Pelagianos pugnandum fiiit novum jain ac plane contrarium priori certamcu incubuit nempe adversus eos qui
30.
:

telligi

possit,

([uanta esset observantia

Africanae

Ecclesia; erga decreta

Romanorum Pontiflcum,cum
;

in Conciliis priino loco datae


stolae

negarent penitus liberum arbilriuin, sed oninia Dei gratiffi tribuerent. Erant bi ex inonasterio

recitari

Vincentius, et
32. S.

quod oliin ab illis Epiquod et antea factum juberentur Fortunatus legati testali sunt. Quid
actum
sit,

Adrumetino, qni (inquit ipse Augustinus), quod gravius est, negabant in die Judicii Deum esse reddituruin praemium secundum opera hoininum. Conlra vero alii ibi sic defendebant liberum arbitriuin, ut

praeterea ibidem

nihil apparet.

negarent Dei gratiam, asserentes

eam

se-

Augustinus legatus missus a Zozimo papa in Ccesaream Mauritcmia; ibi Donatistas confunclit; ex tota Africana Ecclesia superstitioContigit insuper hoc ipso nes et abusus evellit.
,

cundum

inerita nostra dari. Scripsit igitur ipse S.

Auguslinns ad utramque partem confutandam duos commentarios ', alterum de gratia et libero arbitrio, de correctione vero et gratia alternm, ambos ad Valentinuin et monachos Adruinetinos ad quos
:

Augustino et aliis episcopis injungeretur legatioaZozimo Romano Pontiflce in Caesaream


anno, ut
S.

tinus in exordio Epistolaj ad Oi)tatum


' :

Mauritaniae. Fidein sane facit hujiis rei ipse Augus, in qua haec

etiam extanl data;


riori
,

hoc anno

se

dus eam

Epistola.-, in

quarum

poste-

scripsisse

significare vide-

quas ad Mauritaniam Caesa IUae littera; habet riensem misisti, mc apud Cffisareain pra;sente venerunt, quo nos injnncta nobis a venerabili papa
,

Zozimo Anostolicae Sedis episcopo


'

Ecclesiastica ne-

Prosp.

i)i

Cl)ron.
vii.

his Coiis.

Aug. Reliacl.

1.

II.

c.

50.
Aus;. ep.

Exlaiit.

tom.

cum
VII.

duab. episl.

CLVH.

ToMis

15

14
ccssilas traxerat .
tiiio

zoznir ANNUS
Porro Possidius
aliis
ait, noii

'2.

alii

ciiristi

'i18.

Augiis-

tnndil(|ue hominis dicacilatem, ciim tuin


DonatislaJ effutirent
,

i[ise,

liim

taiitiiin,

setl

episcopis cominissani fuissc


;

liiijusinoiii

legationem

quos

illos

imlo, tiuoruin

illa

(lailhaginensi

vel

non licuisse in Collalione inelu arm;dorum, vel gratia


|irose(|ui

nomiiia rccilantur in ipso exordio (leslorum cuni

pra'sidentis magistratus,

cansain

quam

Emerito. Quid autem

ibi

agi contigerit,
'
:

idem

S.

niodo

tali

occasione, uhi nullus nietus,


[)ro|)riii
,

omnisque

Augustiiuis his narrat verbis

Orta est nobis


Coisariensem.

adesset securitas, in civitale


licet suis,

iiii|)ellentil)us

necessilas pergendi in Waurilaiiiam


Ilii

omnino

tacuerit, causa' (iiffidens, ([iiain

apud ipsam Cccsaream Emeritum iJonatistarum

fovcbat iniqviam.

Qno

leiii|)ore , ipse

episcopuni vidimus,
videlicet

unum

scilicet'eorum septem,

gustinus

',

scri[)si

etiain

iiKjuit Aulibrum de correclione

()uos pro sua; causa) detensioiie delegeranl (DonatisliB

Donatislarum, propter eos qui nolebantilloslegibus


iijqierialibus corrigi . Est h;cc E[)istoIa ad Bonifa-

tempore Collalionis Cartliagine olim

liabila!) et

qui in eadeni causa


illo

maxime

iaboraverat.

cium comitem
3r).

scripta

^.

Qu;u

cum

egerimus, praesentibus episcopis ejusiii

Quid

prffiterea

magna civium
'
:

ulilitale

idem

dem
qua

provinci;c, et plebe Cffisariensis Ecclesia;,


civilate et civis, et
fuit,

S. Aiiguslinus egit,

cum

Ca,'sareai esset,

ipse alibi

memoratorum

litcreticorum

alia occasione narrat his verbis


a|)ii(l

episcopus

Ecclesiastica Gesla testantur, quffi in

C;esaream Mauritaniaj populo


,

Denique cum dissuaderem

responderet, totum
lis

meis habentur opusculis. Ubi non iuveniens quid sermonem meum , queni de soMaxiniianistis in auribus ejus, et
,

[)ugiiam civilem

vel

potius
:

plusquam civilem

omnium
audivit.

qui

aderant explicavi
liber,

tanquam mutus
incipiunt
:

Hic

vel

hasc Gesta sic

Gloriosissimis

imper. Ilonorio XII et Theodosio oelavum conss.


Est hic

quani catervam vocabant neque enim cives tantuminodo, verum propinqui, ct fratres, postremo [)arentes ;ic filii lapidibus iiiter se, in duas partes divisi, |)er aliquot dies continuos certo tempore anni solemniter dimicabant, et quisque (ut quem-

quidem
:

pra?sens

aniius.

Extant(|ue

ipsa

consignata iisdcm consulibus, XII kalcnd. Octobris quorum meminit et Possidius

Acta

integra,

qui interfuit, ailque

'

33. Postea in Caesariensi Mauritaniae civitate

quidem granditer, quanlam crudele att|ue inveteratum inalum de cordibns et moribus eorum avellerem, pelleremque dicendo. Non tamen egisse aliquid me putavi, cum eos audirem acclamantes, sed cum flentes
(|iie

poterat) occidebat. Egi

tuni valui, ut

constitutus venerabilis memori;c Augustinus

quo

viderem
lectari
,

cum

venire

cum

aliis

cjus coe[iiscopis, Sedis Apo-

tlecti

acclamationibus quip[)e se doceri, et deautem lacrymis indicabant. Quod

compulerant, ob terminandas videliHac ergo occasione provenit, ut Emeritum ejusdem loci Donatistarum episcopum, qucm sua? sectae pracipuum in illa Collationc habuerunt defensorem, videret, et cum eodem publice in Ecdesia, populo adstante diversa) communionis, ex hoc ipso disputaret, et provocaret
stolicffi litterffi

ubi ads[iexi,

immanem illamconsuetudinem

a patri-

cet alias Ecclesiae necessitates.

bus

et avis,

longeque a m;ijoribus traditam, quaj


ij)sa id

jiectora coruni hostiliter obsidebat, vel potius pos-

sidehat, devictam, antequain re


tur, credidi.

ostendere-

Moxquesermonefinito, ad agendas Deo gratias corda atque ora converh. Et ecce jam ferme
octo, vel am|)Iius anni sunt, pro[)itio Christo, ex
illic

quo

ut quod forte (sicut dicebat) prosequi potuit in Collatione, sed permissus non
Gestis Ecelesiasticis
;

fuerat, in prajsenli sine alicnjus polestatis prohibi-

tentatum est. Haclenusde hisipse. 30. Irrepserant et alii ex Gentilium ritu in Africanain Ecclesiam pravi nsus, quos ideni S. Augustinihil tale

tione aut potentia securus dicerc minimedubitaret:


et in

omnibus |)r;esenlibus civihus, fiducialiter propriam defenderecommunionem non dcnegaret. Iste nec liac hortatione, nec suorum
sua
civitate,

suis

nus verhi Dei falce succidit, ut inter alios illi de quibus sic ipse ad populum * pro concione Isti eniin infelices, et miseri homines, qui ballationes et
:

saltaliones ante i[)sas basilicas

sanctorum exercere

civium inslanti petitione id facere voluit qui ei pollicebantur, se ad cjus reditnros conimunionem, etiam cum discriniinc patrimoniorum,
et
:

parentum,

nec metuunt, nec erubescunt, etsi Christiani ad Ecclesiam venerint, Pagani de Ecclesia revertuntur;
quia
ista

consnetudo ballandi de Paganorumobser-

salutis([ue suas temporalis

si

modo Cathohcam

su-

vatione remansit. Et
tianus
,

jam

videte qualis est

ille

Chris-

peraret assertionem.

qui ad Ecclesiam venit orare, et neglecta

At ille am|dius diceie illis Gcstis nihil nec valuit, nisi lantum Jam illa, inquit, Gesta continent apud Carthaginem inter e|)iscopos coiifecla, utriim vicerimus an convicti fuerimus. Et
34.

oratione, sacrilega verba

Paganorum non

erubescit
si

voluit,

ex ore proferre. Videte tamen, fratres carissimi, justuin


est,

ut ex ore Chrislianorum, ubi corpus

Chrisli ingredilur,

luxnriosum canticum quasi ve:

dum

a notario alio loco, ut responderet, admonereDei

nenum
quoque

diaboli proferatur. ll;ec ipse

ex cujus

tnr, et reticerel, ejus cunctismanifestaladiftidentia,

[ir;edicatione ballationes sublataB

fuerunt,
:

Eeclesi;e

augmenta ac hrmamenta

provenere-

ruiit.Il;ec Possidius. Ex[)robral id i|)sum pluribus


S.

more Gentilium exercebant saltatio tamen remansit; sed vocem ballandi, pro saltando,
qiias saltando

Auguslinus agens adversus Gaudentium

*,

vulgus relinuit.

Aug. Rclracl.
iii

c.

li.

c.

'

Aug.

'

Po.sMd.

Vit. S.

Aug.

14.

lib.

de Gestis cuin

Emeiilo.
1.

14.

>

Aug. Reliact.
I.

1.

ii.

Aug. cont. Gaudent.

i.

c.

Cbris.

iv. c. 24.

c.

48.

^ Aiig.

ep. L.

Aug. de Doct.

Aug. de tenipor. ser. ccxv.

ZOZIMI ANXUS 2.
Rursus vero dc alia ex itlololatria manan(e, proscripla consuctudine ila ad cunidcm popnluni Et licct crcdam, quod illa infeli.v con37.

CHRISTI

-'llS.

115

ritiam, etc. Vides

morcm

prislinmn canendi
et

omut
pari-

sed

jam

uesMissas;

ct

consideia unde introductum

sit;

CLPdem etiam voce submissa dicanlnr,

unde

suelndo,

quEe

de Paganorum prava obscrvatione


islis

ter evenerit, ut in ipso introitu Missaj, dicta anti-

rcmansit, jani nobis castijiantibus, et de locis


fucrit,

Deo inspirante, sublala; tamcn si adhuc a^noscalis aliquos illani sordidissimam turpiludi-

niore

phona, qui sequitur Psalmus non ipse integer ex |)ristino, sed unus tanturn ipsius versus tiica-

tur. At in ipsa

Romana

Ecclesia,

non ut Psalmus

nem

de hinnicula, vcl ccrvula exercere,


,

ila duris-

unus duntaxat ante Missam

praEcincretur, sed inte-

sime castigale
alitpios

ut eos pwnileat
si

rem

sacrilcf;am

grum

Psalterium ciim antiphonis psalleretur, Cae-

conmiisisse. Et

tpiando luna obscuratur, adliuc

leslinus ]iapa (ut suo loco diccmus) constituit. Sed

damare
ei,

cognoscitis; ct ipsos admonete,

d*

nuntiantes

quam

grave

sibi

pcccatum
certis

faciunt,

de his Iiaclenus, in qua? divertimusoccasionc ipsius Augustini legationis ad Ecclesiam Cajsariensem a


Zoziino papa ipsi ac collegis episcopis credita;.

quando lunam, qna; Dco jubcnte


ausu

temporibus

Quo

obscuratur, clamoribus suis a nialcficiis sacrilego


se defensare posse confidunt.

tempore certum
nos
id

est

eumdem

scripsisse
et

Epistolam

Et

si

adhuc

vi-

ad Optatum de origine anima?,


:

adversus Pelagia-

dclis aliquos
et (sicut

ad fontcs, aut ad arbores vota redderc,


dictimi
cst)

jam

sortilegos etiam et divinos,

(luidem ex ejus scriptionis exordio redditur manifeslum '. Ut plane mirum sit considerare res

vel percantatores inquirere, philacteriaetiam diabolica, et

cbaractercs, aut herbas vel succos sibi aut suis


;

appendere

diu'issimc tanta

pantes, dicite, quia


perdit baplismi

eorum pcccata increquicumque fecerit hoc malnni,

sacramentum. Et quia audivinuis,


viri

omnes ab eodem Augustino hoc anno gestas attjue conscriptas, quarum facta est anobis superius nien Infio unde idem ipse ad Albinnm et socios ter occupationes nostras, multo apud Carthagiuem, quam ubicumque alibi densiores, etc.
'
: :

quod aliquos

viros vel mulieres ita diabolus cir-

39.
sia;

cumveniat, ut quinta feria ncc


:

opera faciant,

ordinandis.

Zozimi papai decretum de ministris EccleHoc item anno Zozimus papa ad

coram Deo, el sanctis nec mulieres lanificium Angelis ejus contestamur, quia quicumqne hoc observare voluerint, nisi per prolixam et dnram poenitentiam tale sacrileginm emendaverint, ubi ai'surns est diabolus,
ibi ct ipsi

Gallos, Hispanos et Afros decretalem Epistolarn dedit

adversus eos qui ad sacerdotium confestim proalia

ruunt absque

prsvia ministralione in singulis,


ordinibus; definiens

qui sacerdotium prfficedunt,

dainnati sunt.

Isti

enim

infelices et miseri,
feria

qui in honore Jovis in quinta

opera non faciunt, non dubito quod ipsa opera

die

Dominico facere nec erubescunt, nec mefnunt.

quantum temporis in quolibet ordine quis debeat sed ministrare. Non extant ipsai t|uidem littera; eadem repelit in Epistola ' eodem argumento conscripta hoc eodem anno ad Hesychium episcopum
,

Et ideo

quoscumque

tales esse cognoveritis,

diris-

Salonitanum.
40. Quod insuper ad res Galliarum spectat, hoc item anno Zozimus papa Proclum Massiliensem episcopum ob illicitas episcoporum ordinationes

sime castigate. Et si se ementlare noluerint, nec ad colloquium, nec ad convivium vestrum eos venire permittite. Si vero ad vos portinent, etiam flagellis caedile, ut vel jdagam corporis timeant, qui de anima; suaj salute non cogitant. Ha?c ipse de qno et superius diximus, ab ipso sublatum fuisse in festis sanctorum martyrum usum cilbara;, convivia, atque cboreas de quibus amovendis adhuc ejnsdem sermones e.vtant ad popnlnm habiti '.
:

damnatum, nova adhuc molicntem


sectatus, scribens de his ad

litteris est in-

Patroclum episcopum

Arclatensem Epistolam, qua; in veteri Arelatensi codice sic descripta habetur


:

/tl.

Zozimus Patroclo episcopo Arelatensi.


et in [)ra.'senti cognoveris,
litteris ipse sis

Cum

et frequenti-

38. Inseclalus est |)arilcr

negligentia

quorumdam
illis

abusus illos, qnos ex Christianorum sensim ilqui negligerent interesse

bns a nobis

monitus, ut auctoritate

Metropolilani, quani tibi ApostoIic;c Sedis

pronun-

labi cognovit, eosilenniuo ipsosui ortu convellendos

tiatione firmavimus, Proculi ausibus conatibusque


illis,

curavit;

nimirum de

quibus adhuc reputat aliqua posse turbare,


,

sacris Missis, quive recederent

antequam absolve-

quique sermones iu Ecclesia miscerenl, dum Missae dicebantur sed et in eos qui quererentur de prolixitate Missarum de his enim ista haB Adhuc quoqne, quod valde dolendnm est bet ^ conqueri vobiscnm volo, quia sunt alitjui, et maxime potentes hujus mundi, qui cum veniuid ad
rentur,
:

renitens rigore, hujus rei oppressus occurrcres censuraque quain pro regularum confirmatione susceperas quippe cum et tibi nostrum delegatum nosses officium, et illum scires esse daninatum : miror, quid post ista Proculo liceat ac vacet illa quw consueverat, aut pejora committere. Quidnam putant unde istam habeas |)otestatem tuam, ut cen;

Ecclesiam, non sunt devoti ad laudes Dei celcbrandas, sed cogiint presbyterum, ut abbreviet Missam,
et

suerimus, censeanuisqne (]uicumque dc

illis

ad

ad

eorum libilum

cautet

nec

ei

liccl

niorem
ct ava-

nostras regioues veniuiit, sine tua non suscii^iendos esse Formata, nec i^iobandum quem uon provincia
positus
ii)se

Ecclesiasticumsequi propter illorum gidam

probavcris? Post istam ecce dclegalio-

'

Aug. de divers. Fcrm. cxv. de S. Cypr. serm. ni.


i.

conc.

et inPsal. xii.

Au;;. cp. CLVii.


1.

Aug. dc Grat. Chr,

c. 1.

Zozim. ep.

i.

Aug.

di.

lemp. senn. ccu.

lom.

epist.

Rom. Pont.

116

ZOZIMI ANNUS 2.

CHRISTI 418.

iiem ad nos ruinor advenit, Proculiim quasi consuelis ludere, et ut nioribus suis junxisse sibi quosilnm idoneos turbationibus iioniines, et
quffi
illi

posl

illa

iuterdixinuis ordinasse. Sed sciant quibus

hanc Epistolani

volunuis

in

notitiam

pervenire

suscepissc nuUaienus posse, quia aul coiitra regulas repente, aut postquam interdiximus, illi sunt ordinati. Dat. III

non. Mart., Hon. XII ct Tlieodosio VIII

dicium revocatam, judicasseque de ca S. Leonem papam, ut siio loco dictnri sumus. 43. MirabUis cotiversio Jtidworitminsnlce Minoricensis a Severo episcopo per Epistolam narrata. Contigit lioc ctiam aiiiio coiiversio Judajorum insuLx Minoricensis, virtute sacrarum reli(|uiarum S. Stepliani Protomartyris, (juas Orosiiis (ul dictum secuin in Hispaniam est) acccptas Hierosolvmis

Aug. conss.

litteras scripsit

Quo etiam lemporeeodemargumento ad Massilienses, (iiire ex eodem Are:

vexit.

Acciderunt quidem resadniiran(lrr,totiChrislitteris

tiano orbi facta perspicua; ex

Circularibus

latensi codice petit;x! sic se Iiabcnt

siliffi.

Severi ejus insulae episcopi ad oinnes Ecclesias daiis, et

Zozimus

clero, ordini, et plebi consistenli Mas-

publice ubique lectis; quas inter alios acceli(iuet


et

pisse

Evodium episcopum Uzalensem


populo eas recitare
fecisse
:

in id

Non miror Proculum inconsulta

adliucfronte

Airica,

corain

oblitum penitus pudoris quotidie digna damnatiouecoinmiltere, nec aliquando desistere, ut esse toties commonitus prohibitusque non cesset (ecce) coetum vestrae dilectionis sua qua sola notus
diirare, et
:

eniin inscriptus ad

ipsum liber leslaturhis verbis': Eodem naiiKiuc die, quo iiigressa! sunt Ecclesiam

beati Ste[diani sanctae rcliqui;c, in ipso principio ca-

est

turbatione confuudit, ncc Ecciesiain patitur esse

nonicarum lectionum Epistola quoqucad nosdelata cujusdam episcopi Severi noniine, Minoricensis
,

concordem,

cum

suis indigeat

semper

officiis,

qua-

insula?,

de pulpito in aures Ecclesia?

cum

ingenti

tenus aggerens postrema prioribus, malum aliquod Ciim quod ante comniiserat in pejus emendct
, :

favore recitata est: qua' continebat gloriosi .Stephani


virtutes, quas in insula

memorata per

prcTseiitiam
illic

ipse

jam nou

sit

episcopus, episcopos

facit, et lui-

reli(iuiarum

suarum

in

salutem omniuin

cre-

nianus largitor

aliis

se dicit posse prestare,

quod

dcntium perfccerat Judaeorum. Unde ex hac


tione taliuin factorum suoruni,

recita-

datum sibi aliquaiido immerito tenere non poluit. Addens sibi, jungitque in(|uietai mentis Iiomines,
et

tanquam cxtensione
:

inanuum suaruin
fidelibus
,

acclanianlibus et exultantibus

qui

soli

possunt favere dainnato, per (luoscum-

ipse dicere videretur

Ecce habetis marest

que turbaruin studiosos cogitat, ac sua fideussociefratres carissimi, vestri late conficiat. Sed habeo curam, niolestc ferens, quicquid ille quotidianis
,

tyrein . Ha^c ad

Evodium, cujus

apud

S.

Au-

gustinum
tant data?
et ipsius

honorifica inentio, ad

quem

etiam exEpistolse,

complures ejusdem Augustini

ausibus facit,
obviare
factis,

id

vos Christiaiium poi)ulum, et qui


posse perferre, nec ejus

ad

eum
est

scripta;.

in nosira charitate jiersistat,

Datum
tiquitates,

autein nobis ejusdein Protomartyris

aul repugnare conatibus. Idcirco cu-

gratia, ut inter scribendas Vaticanae bibliothecfean-

ram

vestra?

cominiserim litteris metropohtano provincicc fratri et coepiscopo nostro Patroclo tamen iterum cominitfo ut ipsius
vestri licet et prioribus
,
,

eamdein repererimus Severi Epistolam integram in nnllo detrimeutum passam quam (quod nesciainus ab alio editain) hic integram de:

tuti consilio,

et

pro disciplinarum ratione formati

scribere, ut

egregium

antiquitatis
sic

monumentum,
dominis
,

ejus obtemperantes nutibus dignuin possitis acci-

dignum existimavimus;
scopis
,

eniin se habet
epi-

pere sacerdotem. Dat. IV non. Mart., Honorio XII


et

44. Sanctissimis ac beatissimis

Theodosio VIII Augg. conss.

Hactenus

res

presbyteris

diaconibus, et universae frater-

gesta" in causa Procli, instigante Patroclo viro Iiaud laudato, sed ut ahenaj sedis iuvasore, admodum

nitati totius orbis

terrarum, Severus episcopus mi,

sericordia Dei

indigens

et

omiiiuin ultimus, in

improbato, qui Zoziino papEe nescienti causa fuit injuste aliqua peragendi sed de supplicio Patrocli
:

Redcmptore nostro a?ternain salutem . Intelligis consuetum hujus temporis syinbolum


Christo

inferius.

Catholicorum, qui, ut se longe abesse a Pelagiana

42. Porro scias Zoziini


tificibus fuisse

judicium a posleris Ponneglectuin. Nam qui successitZozimo

ingruente ha^resi deinonstrarent, se in ipso


ipsain

titulo

gratia et misericordia Dei indigere profitentur.

Sed

Bonifacius aliter definivit ex auctoritate sexti cano-

reddamus Epistolam.

quo statutum est, ut unaquseque provincia suum habeat Metropolitanum scribens enim Epistolam ad Hilariuin episcopum
nis NiCcBui Concilii
, :

43.

Cum
,

rificum csse
fecto
est
tia
, :

silere,

Dei opera revelari, etconfiteri honoRaphael Archangelus ^ moneat provel celare opera Christi periculosum
:

Narbonensem
vinciae

(ut suo loco dicetur) jussit ejus proMetropolim integre conservari, neque ad
:

in (luibus tainen
si

coinnuini

ct

simplici

adnumerandis major est grasermone referantur.


speciosissima pulchri-

Arclatensis episcoi>i juia pertinere

in

quain senabiit,

Celatur eniin

quodammodo
si

tentiam Bonifacii successor Cajlestinus pariter


'

tudo virtutis,

abundantiori eloiiuio circumdata

ut ex ejus litteris patet. Scias pariter cjusmodi controversiam diu mulluinque vexasse comphircs

fuerit atque fucata.

Quapropter ego quoque inagna-

Roinanos Pontifices, sopitamque SBepe ileruin

in jii1

Evod.

rie

Mir.

S.

Slephani.l.

i.

c.

2. apii.l

Aug.

toin.

X.
I.

eiiil.

1'laii.
'

Aug. dc diver^. serni. xxiii. xxxiii. etde Civ. Dei,


'

xxil.

Cwlest. ep.

I.

c.

IS.

Tob.

XII.

ZOZnil ANNtlS 2.
lia
,

CHRISTI 418.

117

fiii.T
,

apiid nos Clirisius operatus est,

non com-

posilo

sed veridico sernione rcferi^e agL'redior. In-

enim ille iii fide jam ardebat zelus, iunc spc salvandT multitudinis erigebat. Denique statim inlercisa suni etiam salutationis officia, et
familiaritatis

sula Minorica, inia ex Balearibus insulisest, (|uarum

nonien

evniciis

populis

s.TCularium quoijue auetoest.

non soluin consuetudo divulsa, sed ciiam noxia

rum

litteris,

pervul{;atum
et

H;ec inter Maurita-

inveteratce species charitatis ad odiuni tem])oraIe,

niam CcTsariensem

Hispaniam mcdio propemo-

sed pro

ffiterncT salulis

amore

translata csl. !n

om-

dum

irquoris spatio sita, anj^ustis

admodum

termi-

nis clauditur, lonj;itudinem triginta,


vero tria millia

latitudinem
'

nibus plateis adversus JuiItos pugna; legis, in omnibus domibus tidci proelia gerebaniur.
47.

iiassuum liabens. QuiT nune idcireo

JudToruin po]iuIus maxime cujusdam

commemoravi, ut agnosci possit, contemptiljilia mundi a Domino non solum in hominil)us,;^d etiam in locis eligi. \n liac itaque insula, quT omnium terrarum ])arvitate ariditate as])eritalc postrema est, duo parva op])ida, (luibus a Poenis indita nomina, e regione fundata sunt Janmiona ad Occasum, Magona ad Orientem spectat. lu liis milii omniuni mortaliiun ultimo nuper sacerdotalis offi, , :

Theodori auctoritatc ct ]ioientia nitebatur, cjui non solum inter JudTos, verum etiam inter Christianos

ejusdem oppidi, et sensu, puus erat, siquidem a]iud

et

honore

saeculi

pneciei (ut

illos

legis doctor,

i])Sorum uiar verbo) ]iatcr ])atrum fuit; in civitate

autem cunciis

curiaj miiniis exolutus, et defensor


ei

jam

extiterat,

jam nunc patronus municipium


ita

habebat. Christiani autem ui corde,

etiam

et vi-

pondus imiiositum esf. Sed Jammona auticiuum a Deo muiius etiam nunc reiinei.iit Jiid.Ti liabilare in ea nequaquampossint. Multossiquidem id temere
cii

ribus humiles, sed veritatis robore superiores, paironi Stephani patrocinium deprecabantur; donec

utrique exercitus,
dixisseni, datis
id

cum jam diem

certaminis con-

audcntes, aut regritudine iirTventos, aut repulsos,

iunc

indiiciis discesseruiit. Juda^is

aut niorte subitanea exstinctos


trucidatos tradit vetustas
rei
:

ant etiam fulmine adeo ut celebris liujus


,

in cujus se

magnopere exspectantibus, ut scilicetTheodorus, omnis synagoga viribus acclinabai, ex

fama

ipsis

(juoque Judseis, ne

id ultra

temere

Majoricense insula reverteretur, ad


sendffi

quam

foi te

vi-

audeant, metiuu fecerit. Nec lioc fide indignum ducinius,

possessionis gratia ]ierrexerat. Qui

quidem,

cum

etiam

luiios,

vulpesque,
:

et

omnia noxia
(juic

statim ut ad
ritate

animalia deesse videamus

cum earum
,

ad

eum missa legatio est, remeans, auctosua multos terruit, sed non exstinxii, sed conincendium
:

vescendnm bona;

sunt, ferarum copia magna sit. Hlud etiam magis mirum est quod colubri et scorpiones sunt (]uamplurimi, sed amiserunt om-

sopivii conteniionis
illico

majore siquidem
'

fidei

exardescens vioIcntia,ctiam vicinum op]iidum flamma corripuit. Et ut illud Salomonis im:

nino nocendi violentiam.

Cum

igitur

Jammonain

nullus Judaeorum, qui lupis ac vul])ibus feritate atque nequilia merito comparaniur, ne hospitii

Frater fratrem adjuvans exallabitur sicut civitas firma, ei alta statuerunt inuUi famuli Christi,
:

pleretur

laborem
-48.

itineris

luinimc recusantes, cunctas animi


nos

quidem jure accedcre audeat


bat, ui quotidie ab
liis

Magona tantum

vc-

vires huic hello tradere.

luii colubris, et scorjiionibus (ut tradebatui)

ferve-

Pendente igitur proelio,


jirobat;

quidem

Christi Ecclesia morderetur,

qualia prTparaverimus arma, subdiium huic Epistolaj

Sed antiquum illud beneficium carnale, nuper nobis S]iirituale


est
'
)

commonitorium

quod quidem non


a beatitudine

renovatum

est; ut illa (sicut


,

scriptum
niortife-

pro

quorumdam

instructione edi voluimus (quippe


,

generatio vi]ierarum

quT

venenatis iclibus

quia ea penitus egemus

ei

quam

sseviebat, subito divina virtute

compulsa,
istis

vestra magis speramus), sed ut animadverti possit,

rum

illud virus incredulitatis abjecerit.

non minimam nos soliicitudinem secundum moquibus ego


:

46.

Namque

diebus pa>ne

tanii sacerdoiii

nomen, licet indignus, ade]itus sum presbyier quidam sanclitate praecipuus a Hierosolyma veniens, Magonac non longo iempore moratus est qui postquam iransvebi ad Hispanias, sicut desiderabat, ne(]uivit remeare ad Africam denuo slatuit erat enim Hispania obsessa hoc tem])ore a Golhis, quod suo loco esi demonstratum et liic presbyter Hispanus crat Orosius. Sed pergii Tunc B. Siephani reliquias, quLC nuper revelata3 suni,
,

duin possibilitatis nosiras suscepii habuisse ceriaminis; Chrislum vero, cujus regnum non in ser-

mone, sed in virtule esi, nobis ne verbum qiiidem proferenhbus, suis omiiia viribus consummasse, ct absque ullo sudore certaminis exercitui suo hanc,

quam nemo
rat,

aui optare audebat, aui sjierare pote-

victoriam concessisse. Judaei igitur exemplis se Machabaei iemporis exhorlantes, mortem quocjuc

cum

ad Hispanias portare constituisset ipsas sine dnbio martyre ins])irante, in meniorati ojipidi Ec:

pro defendendis Icgitimis suis desiderabant. Itaque non solum libros revolvere, sed etiam saxa sudes, jacula, omniaque ielorum genera ad synagogam
,

conferre coepere, ui Cliristianorum aciem virtuie


sancii Spirilus

clesia collocavit.

Quo

facto, proiinus ille ignis,

quem
valde

munitam

(si

ita

res posceret) etiani

Dominus
siquidem nostrum

'

venit mitleie in terram, ei


,

quem
est.

corporis viribus propulsarent.


49. hiierea

ardere cupit

charitate ejus accensus


et

Statim

dum

hi apparaius gererentur,

ma-

iejior nosier incaluit, (sicut scriiitum esi


*
)

factum csi cor ardens in via. Tunc

gnoque

altrinsecus sludio

futurum

inslituitur bel,

lum

utrinque exercitus inenarrabilibus

et

abso-

'

1. Cor.

I.

Luc. 10.

J.

Luc. xii.

Luc.

,,

118
liilissimis soinniis

ZOZTMI ANNUS 2.

CHRTSTI

'il8.

commoventur

quorum
,

si

nul-

Illud

ergosolum videbatur obscurum, quod


:

in

do-

laiM

penilus facerem mentioneni

videlior parteni divina? glori;c


S. Apostoli Pauli

non niinimam operuisse. Sic enim


'

miiiii ISiibcn Juda>i, a leone cuiii lcrreretiir, ingrcs-

sus cst
leoiie,

(|uod (|iiidem nobis poslmoduin ab ipso qiiod dehinc

inseruit, dicens,

somnium Lucas virum Macedonem

sacra> liistoriaj
adslitisse in vial

qui lerruit, ut salvaret, evidentissimc expoesl


:

situm

suo

explicabiniiis

loco.

sione noctis, orantem ut jiivaretur

eo; et liac

Nuncaulenicffiptfc rci ordinem prosc^piar.


r>:2.

Apostolum \isione pra^inonitum,


nati

itincris alio desli-

Ex Jainmonensi

civilatc

ad profeetionem
iii

cursum ad Maceiloniam convertisse. Quanto itaque Domini nostri Jesu Cliristi major est gloria, quod id minimis atque indignis fainulis rcvelarc dignatus est, quod etiain beato Aposlolodcmonslratnin Scriplura celare noluit?Igitur brevitalis causa,

famulorum
itiiigris

Cbristi multitudo convenit, (jua;


:

ipso

oppido pulabatiir consistere


|irfssluiiii

tanta(|uc diflicillimi

laborein alacritale confecit, iiltrigiiiia niillia

ne

healitudiiii

vestra; faslidium

fortasse gignatur,

duo tanluin soninia inseram.


riO.

Apud nos devola (iua>dam

rcligiosissima,

jucundius transvolaret, quarn si ad suburamcenissimum ad convivia epulatiiri vocarcntur. Igitur Magonam pcrvenimus. Statim ego niissis clericis, adventuin nieum Juda?is iiuiitiavi,etutad Ecclesiamsanctam accederc dignabaiiiini aliijiKid
,

nominc

Tlieodora, qua; et virginitale corporis, et

religioiie |iropositi,etnoiiiiiiis

inlerpretatioiietypum

portare Ecclesia! mereretur, vidit in visionc noctis

renliir, poposci. llli autem inopiiiatum nobis niintium rcmiltentes, mandavcrunt, Ecclcsiam sibi (ne, credo, iiolluercnlur) ingredi die eadem nou opor-

viduam (juamdam nobilissiinam ad me, qui non pro


merilo, scd pro divini inuneris largitate sacerdotio

tere
suis

esse eiiim diein sabbati, ciijus fcstivitatem

illi

aclibus corrupissent.

Rursum ego
,

expetivi,

fungor, inserlas lilleras pcr se misisse (pra?inisisse),


qiiibus milii cunctos agros suos ad
sup|)licilerolTerret. Siinili eliam

ul nie ad

synagogam

si

mallent

opperirentur,

seminandiim somnio me quoque uUimiim peccatorum ad seiuinandum pi\Tcingere, et commovere dignatus esl.Vidua eniiii qua^dam altera
uobilissima,

(juandoquidcm ingressus Ecclesia}


tur
:

iioliutio viderefesti

iioii

utique eos a nobis in die


;

sabbah ad
lionestissilites et

opus servile compelli

futurum autem
:

nnim de
fugerent
,

lege conflictum, nec excitandas


aut,
si

quam

synagogffi speciem liabuisse

non

fabulas esse miscendas


et

non astute certainen


excusationem
in onini-

est, me, ut agros suos incultos susciperem, quando teinpus sementis urgerel, diligenter excolerem, deprecabatur. Qiiai est autem altera no-

dubiiim

simplicem
sit.

afTerrent

eosqiie

ostenderenl praBceptum, quod in eo die serinonem


conferre, prohibilum

Ad hsc cum
,

illi

bilissima vidua, nisi

illa,

quai Christum impie peri-

meiido

somnium

semetipsam crudelissime viduavit? Hoc utriusque unum csl. Ante triginta ferine

(|uam im])lerenlur dies, et vidisse, iios, et licet absolutionem ejus ignorareinus, tameii fralribus iiidicasse, inanifestum est.
51.

bus contradiclionein obstinatissiinam retulissent tandem illius lconis terrore compulsi ad domum in quain hos|iitio accesseram, confluxerunt. Ibi ego Qua?so, inquam, fratres, quare quasi adversus latro:

ncs, prBesertim in civilate

Romanis legibus subdita,

acervos saxorum, omniaque


deralis?
varia
sitilis

armorum genera

con-

Apud

Judffios

quoque

iniro diviine dispenolTicii

gregastis? Nos acquirere cupimus, vos perderedesi-

sationis ordine,

ut et nominis Tlieodori, et

Non

est

(qiiantum arbitror) a?quuin, ut tain


:

uno liomine socii^tas conveniiet, Theodorus qui sunimus sacerdos perfidi populi erat,somniuin, quod viderat, non solum Judajis, sed etiain propinin

mei

lite

alterutrum laboremus

vos vero (ut video)


sa-

nostrum sauguinem, nos vero vestram

lutein.

qua) cuidain matrifamilias priniaria>

iiisiiis civilatis,

53.

Ad

Iktc

illi

paululum

tcrriti

negavere

multisque etiain aliis Cliristianis, aiite iion paruin quam adimpleretur teinpus, his sermonibus propalavit Eunti inilii (iiiquil) in synagogam, duodecim viri inanus obvias oblulerunt, dicentes Quo vadis?
: :

factuin
ciiin

nostris afflrmantibus ita se habere, etiam

jurcjurando renitebantur. Tunc ego, ut noncffiptic

dum

contentionis abscinderem

Ubi res,

inquain,

ociilis

probari potest, juratione quid opus

leo

illic est.

Cum
;

ergo, audito leonis nomiiie, trepi-

dare coepissem

locuin tanieu,

dum fugam

paro,
illic

unde introspicerem,

reperi, et vidi
:

monachos

mira suavitate psallcntcs major milii pavor illico adjectiis est; et nisi in cujusdam nomine Ruben ingressus fuissem doinuin,
ct

inde ad niatrem propin-

est? eainus igitur ad synagogam, et utrum pro vitio an veritate vestra nitatur assertio, vobismetipsis testantibus coinprobabitur. Pergcre igitur ad synagogam coe|iimus, ct hyinnum Cbristo per plateam ex psalmus autem multitudine iTtitia; canebamus qiii mira jucuuditate etiam a JudLBorum populis
:

quam
ram

cursu

pra^cipiti coiivolassem,

neijuaquam cuine

decantabatiir

mortiferi terroris evasissem.

llla

exanimem
iiietu
,

cuin strepitu,

sinii siio coiifovens a


cripiiit.

discrinime pariter, et a

Huc ejus somiiium valde claruin est et iiilcrpretalione nou indigel. Qiiis eiiiin leo, nisi ille de tribu Juda radix David?Qua> propiii(|ua illa, nisi de qua scriptuin est ' Uiia est propiiKiua inea?
: '

Sed anteiiuain daiii JudTai nnilieres (ordinatione, credo, Dei)audaut scilicet nostrorum lenitas ciaiii ]ira'siinientes incitaretur, la])ides in nos ex sui^eiiori loco iminanissinios jaclare ca'])erunt: qui (mirum dictu!) cuin
,

fuit Periit inemoria eorum Dominus in Tternum permanel. ad synagogam perveniremus, qua'Iiic
'
:

et

Act. XVI.

Apoc.

V.

'

Caul. \i.

ZOZIMI AXNUS 2.
supcr confertissimam mullitiulinem
star,
,

CHRISTI

'l

S.

119
:

grandiiiis in-

summo
crede
in

unit;e vocis fragorc dixcrunl

Theodore,

desccndorcnt, ncniineni nostroruni non solum

Christiim.

Mira

indulgeiitissimi Doniini
i)etebanlur, ct niajora
est

ictu, sod

ncc taciu

(|uitlciii

vcxavcrc.

llic aj;nis suis

misericordia,
concesserat.

adhuc parva

lco ille terriljiiis inansucludiucni


lit
:

paulLiliini

abstLi,

Imo non miriim

de Omni|)otente

omiics siiiuidcni
jiotius

reclamantibus iiobis

saxa
cuiii

corripiunt, ct pastoris

commonilionc poslhabita,

unum

consilium cunctis zelus potius

Cliristi

(luam ira suggercret, lupos coruibus iinpclcndos ccnsuerunt; quamvis lioc illius, qui solus bonus
pastor est, iiutu tacliim cssc, nulli

dubium

sit.

Dc-

niquc nc crueutam grcgi suo vidcrctur pr;estifese nenio Juda^oruni se contaclum saltni victoriam fuisse, ne pro invidia quideni (ut mos est) simulavit. Sane quoniani omnimodis debemus vitaremcn,

miraculum. Ipse clcnim virtutem clamoris hujiis in auribus Juda>orum commutavit, qui olim cfTecit, ut ([uatuor Icprosi regis Syri;c, (jui Sainariam obscdeiat, castris |)otircnlur, ct (jui per Gedeon Madi;initarumagmina conturb;ivit, deditque trecentis" ejus viris ingentcm sine labore victoriam, efnciens per terrorem, ut mutiiis bostium multitudo vulneribus prosterucretur. Ita ct nunc ista vox longe ali'

tcr a

nostris immittebatur

circumstanlihus Judaeis suscepta est, quam a oinncs enim putaverunt dic:

dacium^unusexomniCliristianorumnunicroinventus est, qui

tum
suni

Theodorus

credidit. Itaque existimantes prin-

cum Acbam

'

illi

similis esse vcllct, qui


:

cipem
;

perfidi;B sua; ad Christi

fidem fuisse conver-

sub Jesu Nave de anatbcmate spolia concupivit nam servus cujusdam Cliristiani solus, duin aliquid
a synagoga diripere concupiscit, in
sionis incurrit.

cuncti pariter trepidi, ubi tiinor


:

non

erat,

terrebantur occurrentes

mulieres
ferali

eorum
ululatu

sparsis

crinibus

kpidem olfenQuidam vero nostrorum, quasi ad:

cum

nomen Thcodori
:

repetitis vocibus, accusabant, dicentes

OTheodore,
et

versus Judaium, laiiideni injecit


illisus,

qui capiti ejus


memiiiisset

quid fecisti? Viri auteni,


tixuras

alii
:

ad devios saltus
in

ut capilis sui, id
:

est,

Cbristi,

montium

coiifugere
,

alii

per ipsius opi)idi

admonuit quod vuhuis licct periculosum non fuetamen ct illum rapinae suai contiteri concupiscentiam compulit; ct cunctos, ne similiter laberenrit,

angiportus discurrebant
i'ent,

locum

quo

delilescc-

invenire cupientes.

56.

Ipse

Theodorus stupore perculsus,


iii

divi-

tur, prajsenti tcrruit ultione.


5-i. Igitur postquam Judaeis cedentibus, synagoga pohti suinus, nullus ex ea quicquam non dico

nam
git

sententiam

plcbe sua cernebat impleri. Fu-

impius ^ neinine persequente; sed tamen noa


:

nemine

persequeb;itur

enim

eos

ille

leo terribilis,

abstulit, sed

nec cogitavit diripere


libris
:

oinnia ejus or-

namenta, exceptis

atque argcnto,
libros sanctos, ne
:

cum

ipso

qui de synagogae loco (sicut Theodoro fucrat revelalum) per monachos rugitum emiserat, quo resistcntes tremefecit inimicos. Stabat igitur
in loco prorsus

paricte ignis assiimpsit

doeos injuriam patercnlur, sustulimus

apud Juargentum

eodem, quo

ei
:

vero, ne vel de [JKcda noslra vel de suo dispcndio

tcrror fueral lconis injectus


trepidationis inquircret, ct
leonis audiret,
teni

Theodorus pridcm per sonmium et cum causam tantaj


nostri

quererentur,
clis

ipsis

rcddidimus. Eversa itaque cun-

nomen solummodo

Judoeisstupentibussynagoga, ad Ecclcsiam cuin hymnis perreximus ct auctori victoria; nostra; gra:

nullam illic (sicut fcrebatur) feritavidens, tantum |)sallentcs monachos intueba-

tias referentes, effusis

precibus poscebamus, utvera


et

tur; et ab
ciebat

perfidiae antra

Dominus expugnaret,
inlldelitas

tenebroso-

atque elabi parans, etiam ipse


:

omni suorum multitudine dcstitutus, pcdum viam prospihorribili formidine

rum pectorum
S3.

coargueretur a luniine.
a

quem cum

apprehcn-

Ruben quidani Judaeus

Uomino, ut

pri:

nam rum

mogenitus omiiium constitueretur, est elcctus clamore sanclissimo lajtificans corda multo,

sum, non solum coiore \ultus, verum ctiam vocis offlcio deshtutum Ilubcn ille sauctissimus adspexisset, propere accedit, et trementem blando sernione
compellans, ad Christi fidem cohortabatur atque ingerens ei pro sutTragio inelus suai credulitatis cxemplum, domiis figura, ad quam pavore leonis
:

absolvi se a vinculis Judaicte superstitionis


:

stalimque primitivus Jacob faclus, signum salutare suscepit; et inde nostris latcribus

deprecabatur

atque consiliis

iiiliaereiis,

obstinatissimam ciincto-

confugeret,
57.

rum
lor)

duritiem nobiscum increpat.

Triduum

(ni fal-

quodammodo satisfacere videbatur. Verum ut et nos lideliter universa narrenon


eloquii

emensum

est,

ex quo nostri in oratione, et JuPost

mus;
tem

et vos, qui

ornatum, sed
:

verita-

da;i iu perfidia perstilere.

hsc

venit Theodorus,

quaeritis

libentius

audiatis

ipsius

Ruben

multitudinis sua; agmine circumseptus, ad locum,


in

quo

soli

synagogte parietes (qui post

liajc

creden:

tibus Judaeis siint subversi) superesse videbantur

ad

convenit. Ibi Theodorus

quem locum Christianorum pariter multitudo cum audacter de lege disomnia qu;e objiciebantur,
:

verba inserens, nihil ex simplicitate dictorum ejus subtrah;im. Aiebat cnim Quid times, domineTheodore? si vis certe securus et honoratus dives esse, in Christum crede, sicut et ego credidi. Modo tu
:

st;is,

et

ego

cum

episcopis sedeo

si

tu credideris,

serens,

irrideret atque

perverteret
bis superari

non

populus Christianus videns, quod verposset humanis, auxilium de coilo

Hos sermones Theodorus alta mente suscipiens, ad nos ait Fatenete (inquit) promissionem ciam quod vultis
et tu

sedebis, et ego ante te stabo.

imploravit. Oinnes itaque pariter clamantes,

cum

hanc. Sed permitlite mihi, ut prius alloquar ple-

4.

c. 7.

Jud. VII.

Prov. XXVIII.

'20

ZOZIMI ANNUS 2.

CHRISTI
im(|uam
ris) laiu

'llS.

Lein

meam,

ex reliqnis sponsio

cmn

ul inajorem conversionis meae etiam possim iuiiiere mercedem. H;ec ejiis iiiexistimabili cuiictorum exultalione
:

i)rotiiIit,

hic prffiscrtim inenti tuae (ut asse:

violenlcr insertiis cst

hoc ex Deo esse arobsecro,


el

bitror.
liis

Veruuilamcn elabora

fabiilis

suscepla esl

alii

in

eum
;

amabiliter irrueutes, os
alii

declinatis, interiiellatiouein molestajcogitationis

ipsiiis cl colia

muleebaut
alii

eum

ulnis mollibus

expelle.

Tunc

Meletius

ita

obstre])ere, et confusis

ainplectebautur;

autein ilexteram dexteraj adcoiiserere gestiebaut.

clamorilius peisonare coepit,


Iiictari iiou

uteum cuinsuamente
:

jungere,

et

sermonem

solum

iiulibus vultus, sed eliaiu totius

58. Perrexit

igiturTheodorusad atriuin suuin

cor]ioris indicio lunocentius cerneret

(]uod postea-

quolibet officio nosliorum LtIus,


noii peuitus carens.

tamen

auxictate

quam

iie

paruin quidem proficere

Nain

licet in

domum Rubeu

jecil eliaiu illud, ut

adverba qua;dain profana et turintellexit, et

per proinissioiiem suaui jam veniretiir, iiigressus

]iiaIoqueretur, et

nunc naribus
:

corrugatis,

aerem
foeti-

tameu, ettunc trepidus

erat,

quia iioiKlum ad pro-

sorbens inlionestos strepitus promeret, nunc


dis risibus

pinquam venerat, qu;e eum post triduuin materno suscepit sinu, et ab omni perturbatioiie trepidationis absolvit. Nos autem ad ecclesiaiii cum hyinnis
ex inore ])erexiinus. Beuedictus est paler misericordiaruin, et Ueus totius cousolationis ', qui dedit
capiti iiostro a(|uani, et oculis iiostris fontein lacry-

cachinnaretur

sed lucc ab aniino ejus

jam cunclas
serat.

nomeii Chrisli exslinguere nequivit insania, quia ejus medullas sauilatis ignis perva-

Quid ergo, inquit, Iimocenli frater?


ista

in con-

trarium verba

vertuntur

aholilionem mihi
ijisis
:

nomiiiis Christi nec scurrilitale verborum, nec

niarum, ut ploraremus vulneralos populi noslri. 59. Peractis siquidem mysteriis, ecelesiam egressi, noii miniinam in occursum noslrum Juda!oruin multitudinem conveuisse iiisi)exiinus. Oiunes
unauimiter deprecabantur, ut Chrisli characterem
a nie licet indigno pastore susciperent. Reversi ita-

possum obsceni sonitus extorquere blasphemiis aliiid siquidem milii reddi (miliicrede) sentio, quod cordis mei auribus quas frustra obstruere iiitor, Cliristi iioinen ingerere, incessabili clamore non desiuit.

His Meletii verbis taha lunocentius retulit


,

que ad ecclesiam,

et toto

corde Doinino gratias re-

Fratrem tuuin Theodoruin doctrina, houore, et alate majorem, ad Christi lidem conversum, hisauribus audientibus, ])Iebs Christiana testata est
teritne lieri, ut etiani tu
:

ferentes, illico in frontibus eoruin

signum

salutis

po-

impinxiinus. Qua; autein cuin his qui ad silvas sive

ad antra confugerant, Christi virtute gesta sint, (\ux lingua eilabitur? pnesertim cum unusquisque eoruin propriam conversionis sute habeal historiam.
Sicut itaque impossibile nobis est oinnia dicere
sic

Christi

ingratum cuncta prKterire. Quapropler unuiu miraculum, quod tuin a lidelibus probatis-

simisqiie viris coniperimus, precibus vestris adjutus evolvam.


60.
tius

Uuo quidain primarii Judieoruin, Melefrater, et Innocentius,

Theodori

qui Ilispania-

germani constrictus exemplo religionein Judaicam deseras? Quid ergo in hac terribili solitudine diutius tempus teriinus? quandiu etiam inoj^ia victus laborare poterimus? Quid causa; est, ut fame tabescamus, arescamus siti, obrigescamus algore? ad ])ostremum ((luod jain patiinur) nostra; liiijus solitudinis horribili teneamur silentio ? Numquid lationum vincula numquid Carbarorum gladios fugimiis? numquid sanguinem noslrum ])Iebs tanta misericors, quain pro nobis tlere consiieximus, concupiscit? recordemur, obse,

ruin cladem nuper eflugiens, cuin famulis suis ad hanc insukun venerat (sicut nunc ipsi etiain cuin

cro, quein

unquam

ItEseritvi
:

irrogaverit injuriam
in

nostrornm, vel saltem reveitamur adinnoxios, quos


;

sacramentorum terribili interpositione confirmant), ad unain speluncam, vel potius rupcin coiivenerunt, associando se duobus quibusdam Judccis humili loco orUs, qui islos

nullo Ia;sinuis inimicos

et

quod Deo placuete,

rit, fiat.

61.

Ad

ha;c Meletius

Ego

inquit, Inno-

legerant. Igitur cuin in

communis fugic principes loco eorum trepidi, auhe, ,

centi frater, quein


cis litteris

nonsolum

latinis,

sed etiam grae-

duos illos qui lantesque paululum resedissent jctate alacres et audaces erant, explorandi gratia ad
oppiiluin reiniltentes, soli derelicti sunt
ibi.

eruditum scio, et legein jugiter meditari, ohlilum reor, (luod per Ezechielem Prophelam Do-

minus

ait

'

Anima

qiue peccaverit, ipsa morietur.

Tunc

Si eniin legisti hoc,

prior Meletius

Quid

est,

inquit, frater,

quod ver-

exemplo

ailrahi posse

cur ine fratris inei Theodori ad fidein Cliristi existimas?


:

bum

(sicut docet religio nostra)

blaspliemuni aveleiiim fratrem

lere a corde

meo nequeo? Ex quo


fuisse

meum
nisi

conversum
niliil

inclamavit,

aliud milii
inihi

Christiauorum ])0pulus iii corde suggeritur,

Habet ille aniinam siiam, ita et ])eccatum suuin quod quidem peccalum milii, si Dominuin Deum nou relinquo, non nocebit. Testor autem illum, qui
eduxit palres nostros de terrai^gypli, me, si hiemis violeiitia non obesset, abrepto quocuin(]ue navigio,

hocvcrbum,
:

ignoratum pulsare hoc

usque ad hunc diein ])enitus chuiste, in nomine tlo. Quauto magis


aiiiiuo

al)

meo

nitor,

tanto violentius
:

ad (luaslibet terras soluin velle migrare nec ine possessionum amor, nec affectuuin cliaritas detine:

lenaciusque inluTrescit. Ad hacc Innocenlius


inquil, frustra
liic

Non,

sermo,

quem

cor tiiuin (ut apud

cunctos probatissimum

esl)

antea nec cogitavit, nec

quorum facilis niilii jactura est, fantum ne deuin patruin meoruni negare compellar. Qiiodautein consilio inutili ad civitatem reineandum decerret,

Hiercm.

Tlirtin.

i.

ZOZIMF ANNUS
nis
:

'2.

CHRISTI 418

121

miror

te

pnuleiitijsiimim virum noii

animo
Tlieo-

cogitans, veritatem inscius loqiieLatur. Iluic sernioni, |);ene pra^teriens vir lioneslus, ct
inter Judspos,

liraniilcre,

qmd

de

iiobis

fidmum
nostrffi,

censeas,
iii

si

dorus (oiiimna syiiagoga;

(juo

omnem

verum etiam

in civitate

non solum usque adeo

Hoc ergo sanius

fiduciam reponelxunus, aposlatare eompulsus cst. est, ut eamus ad agruni meum,


:

pivTcipuus, ut eliain iiunc defensor civitatis electus

nec nos ultra Clnistianorum oculis ingeramus possiimus enim illic interim delitescere, doncc op-

veraGaliLTum dicere, seque similem similia formidare attesfabatur causam quibus verbis taiitam snpramemorato juveni adjecit
sit,

Ciecilianus

liabere

portuno (empore ad peregriiia emigremus ciuando(|uidem iii hac insula ita apud cunctos odium nostra; religionis iucrevit; ut ([ui patriam non reli:

conridentiam, ut in coiispecfu

omnium

cursu rapiGalilaei

dissimo ad percipieudiim

iidei

bravium ad

nostri convolaret auxilium, ct ab liumilitate nostra,

querit, tidein
noii

patrum tenere non possit. Cur ita^iue voluntarium suscii^iamus exilium, ad quod (sicut res indicat) odiis civium, etiam si nolumus,

ut ejusdem inde nomine censeretur expeteret.


64.
((

Coecilianus autein

cum

esset

Judaiorum

pater, liabito

cum

Florino fratre suo tcqae Judoeo-

destinaiidi

sumus? Hoc

igitur consilio utrius^iue

runi palre seniore consilio, hujusmodi (sicut agnoviinus) verbis

sententia contirmata, laborem deslinati itineris arripiunt.


62.

synagogam adorsus

est

Ego

(inquit)

Sed
,

dum

per angustissimum ingrediuntenebris

cuin sim in lionore synagogte post Theodorum primus, non sicut juvenis Gaiilffius, cunctos quasi tre-

tur calleni

cogilalionuin
:

lucem

obca?-

pidus consulo, contestorque


atque

cantibns oculorum

ijisum (|uein inscii seqiieban-

commoneo
(si

tur tramitem, perdiderunt, et in locis desertis atque


iiiviis

ris derelicto

sed potius adhortor denuntians, ut errore pravi itinefieri potest) omnes pariter ad fidem
;

remansere.
aiit

Cum autem

sciudereiitur senti-

bus,
tiir,

rupibus (vepribus lacerarentur) arcerenpost(|iiam corpus suum longis foedavere vulne-

ribus, ad tantain priino (]uidem anxietafem, deinde

concurramus. Quod si vos ad Chrisnon attrahit, ego certe et Florinus frater nieus, sicut recusanfibus vobis tantam salutem vim inferre non possumus, ita nos cum uniEcclesi;isticain

tum

tanta virtus

etiam ad desperationem atque formidinem venere, ut compellerentur fateri, se ea judicio Dei justo ob incrudelilatem perpeti. Igilur noinen Christi, quod
ante se ultro ingerens repellebant, laceratis

versa doino nostra religionishujus, quam adstruere non valemus, ludibria deserentes, Christianorum

jam

cruribus invocantes, semitam,

qux

eos conlra vo-

numero fuleique sociabimur qui nunquam utique innumerabilibus Scripturarum testimoniis non soluin te, frafer Theodore, qui peritior reli(|uis videris,
;

lunlatem ac propositumsuum ad oppidum retraxit, corripuerunt sed cum ad civitatem inviti ac tre:

sedetiam cunctos convincerent,


vinci

nisi veritatem, quse

non

potcst, sectarentur. Tali Cfficilianum sensu

pidi pervenissent, curiosius oinnia percunctantes,

audiermit Theodorum etiain nunc Judauim esse,

plebein siiam affatum comperimus, multosque Judffiorum eadem die ad fidem Christi cum ipso con-

nec ullam, sicut existimaverant, populi Chrisliani pertulisse violentiam. Stupentes autem, et quod
ipsis acciderat,
iter

currentes cuni ineffabili exultatione suscepimus. 63. (( Prodigia sane, quae de cselo tuuc facta
sunt, sicut eloqui digne

dirigunt

ubi cuin eos,

non credentes, ad domum Theodori jam p;cne exacto prancur a se


;

dio. ille excepisset, illico inquirit causani,


et a civitate abscessissent

universumque ordinem

gestae rei,

magis

cum

risu,

quam cum

admiratione
concionari

coguoscil.
63.

Post triduum Theodorus

cum

ad plebem suam, eos(|ue adfidem Christi provocare


disponeret
:

ultro se otTerentium ad confessionem

Judaioruin eliani seditionem pertulit.

Nemo enim

eorum ferme

palam sensisse Christi polentiam contesiarefiir. Nam primo in concilio eorum adolesceiis quidam ipsius Theodori consoerat, (|ui

non

se

non adeain (;uldam), silere non audeo. Hora circiter septima Missam Dominicam solemniter ca?pimus celebrare nam duin nos advenientes ad Christi fidem Jnd^os vel cxhortamur vef adnotamus (siqiiidem nomina eorum scripsimus) populus autem tanti gaudii epulis saginatus carnalinm non meminisset escarum, pars diei major excurrerat. Cum igitur in ecclesia, qua3 p;uilulnm a civitafe sequestri in loco sita est, inqua S. martyris Sfephani nuper reconditK reliquice conquiescunt, nobiscum pariter plebs imiversa Missam opperiebatur duo quidem monachi, quos Dominus tesfes suoruin miraculorum pra^elegit, in campo
:

brinus, noniine Galilaeus, ut

congruum
rei

(sicut di-

ctum

est)

nominibus mysterium gests

finein deduceretur,
.

cum

usque ad ingenti invidia proclamare

qui ante fores ecclesi;B protendifur, in herbis accubabant. Vir autem honoratus, Julius nomine, cuin alio quodam de civitate ecclesiam petens, cum per
ipsos prffiterire coepisset, respondente (respiciente) uno ex monachis (viso mirabili) signo conturbatus,

hoc coepit Contestor (inquit) vos oinnes, ine JudtBOruin esse non posse in possessione siquidem in ea
;

Christianos consortes liabeo,

quorum

odiis

si

in

confusum
protensa

einisit

clamorem

conversusque ad

se,

Judaismo perseverare voluero, forsitan perimendus sum. Ego igifur vilffi meae periculo consulens, ad ecclesiam jain pergam, ut necem, quae mihi paratur, effugiam. Hnec Galilaens, cum ad tempus fugne
se pararet, quasi

qua; verbo ex[)licare non poterat, quid videretostendit. Erat globus quidain candidissimi luminis, proceritate sui staturam quasi homi-

manu,

nis ada'quans, instar

vasculorum qua vulgo Orcfe

ul caiisas conversionls

sua,'

reddinihil

disse videretur, de fufuri ScOculi

morte tunc

fulgoiis, ut viai)pellantur, tanta; vero claritalis suiii fuit, (|uo(l IVatri qui id prior nofavit (sicut ipso

TOMUS

VII.

46

; ,

122
refcreiitc cosriovinnis)

ZOZIMl

ANNUS
:

2.

CHRISTl 418,

Sol clccidcrc vidcrclur

lioc

pcrsuasione inalris pra;cipuc sua;,


eiat,
et consiliis

qux ailhuc superCliiisliaiiis


(jiii

sicul

islis

visiim csl quasi trans basilicani, in (|ua

demcntata,

ct a coiijugio viii rcli-

deniittciiatur (vcruni ita


sc

univcrsus uobiscuni populusconscdcrat, lcnto la|)su propinquum |)utavere, ut

gionc discederct. Cuin haic Thcodorus


jaiii

aciiiiiescentibus propalasset

Judicis,

con-

idcm

frater stupore percitus

cxislimans id

cursu pncriperct, post basilicam dccidissc scd ab illo rc:


:

vcrsi fucrant, acerriaia cominolione rcsisteiilibus

ampiitata dilalionis mora,

ad niatris propiiKjUK

tracliis fratie, f^ressiim inliibuit

ilic

ciiim ita (luiliiisse

sinum
vit
:

fcstiiius ipse, ut

iii

sonuiis viderat, convola-

dcm

ctiani sibi visuin

tanicn lon^ius

noii

post quein oninis, tani|iiain remoto obice, ad


iiivete-

(|uasi certus, sed

ut

ffistinians,

adsliucbat. Muiicrcs
iiitcr

Ecclcsiam synagoga conlluxil. Miruin dictu,


rati illius lcgis

autem
Mclctii

(iiia'dam
illiiis,

tunc Juda^a;,
ita sibi id

(]uas

matrona
de
cocaflir-

doctores sine

iilla

altercationc vcr-

ciijus sujira nicntio liabita cst,

horum,
runt
:

siiic

uUo Scripturarum ccitaminc credidect Christiaiios fieri

naculo perspieicntcs

ipsum visum

laiitum percimctati, an vcllent lidem Christi


:

mabant, quasi supra basilicam decidisset. Yerum hoc iilrum Angelus, an ipse Stephanus, quod visum
est, fuerit,

suscipere

credere se in Christo,

ciipcrc profitcbantur. Centuin (juidam ct duos (ut

incertuni cst.
diei

asserunt) aetatis atquc pcrfidiaj su;e iiabens annos,


sinc
vit;c

hora circiter quarta, id est, paulo antc(iuam hoc signum dcmonstraretur grando minutissiina quain iiicokc insukc illius gentili sermonc Abgislinum vocant, non usquequaC6.
,

Eadem

trium commutalionc verborum, spe futuric


alacer
,

decrepitus

oplarc sc ut in tinc teinpo-

riiin

suoruin per tidcm

Cliristi

ad spiritualcm rever-

terctur iufantiam; nobis(iuc putrefacla

jam

senio

que copiosa

defluxit

hrcc,

cuin odor cx ea mellis

mcinbra, ut quantocius per baptismum regeneraretnr, ingessit.


(JS.

fragrare coepisset, a multis quos pcr viam verberavcrat, dcgustata, dulcior meilc

compcrta
die
fiUos
'

est.

Mulli

Fuerunt quidam

Judici, qui praelereuntes,

itaquc sapicntes,
.i^ilgypto pcrfidia;

cum eadem

Isracl

ab

illuc appiilsi, op[iortunitate teinpoiis


riiiii

atque vcnto-

sua" atque a scrvilute cgressos viillis

aucupabantur

qui, navigandi concessa oppor-

derent,

li;cc

quse facta sunt, signis


,

qua; in
,

tiinilate,

credcre mahierunt. Tres igitur tantum


scd nobiiissimas Jud;Borum, ad virlutis
,

Exodo legimus

comparabant huic popuio


credercnt iiinovari
:

(lui

feminas

Deum

credulo corde intnens, vcriim etiam Israclis


mcruit,

suai gloriam dilatandam

in duritie perfidijc suae


est.

nomcn

manna
flliis
-

colum-

Christus permanere aliquantiilum passus

Ar-

nani quoque ignis, qua; patres in cremo prscedebat, ut etiam

themisia siquidcm Lectorii

(Lettorii)

qui nuper

a vcra /Egyplo atque fornace

hanc provinciam
filia,

rexit, et

nunc

coiiies esse dicitur,

(sicut scriptuin cst)

ferrea egressis,

ducatum

pra;:

conjugis Mcletii convcrsionc commota,


viri sui

cum

beret ad vitam, ostensam fuisse existimarunt

et
si-

una fcrme amica

et nutrice et paucis ancillis do-

revera (sicut lectione Exodi attcstatur) similitudo


fuisse crcdidimus, seinen coriandri

mum
vum

deserens, ad

gnorum minimediscrepat.Nametillud quod nivem


minuli ada?qua-

licct in vinea,

quamdam spelimcam, tamen remotiore paululum loco sila,


,

oblita leinineae infirmitatis evasit. Erat in ea par-

hoc quod apparuit, columuic igne;c speciem habuisse, inanifestum est. Utrumquc auteni signum ctiam Jammonge consistentibus fratribus revelatum fuissc cognosciinus nam et phiviain mellis multi , quibus intellectus rcquirendi et per gustus agnosccndi datus est, proet columna candidissiini illius luminis baverc multorum, quos dignos Dominus judicavit , se inbat, nicllis

saporem fercbat

et

novuinque torcular

lacusque novus factus

figuram

quodammodo

gcrere credentispopuli vide-

batur; non enim

istos sicut utres veteres, sed sicut

novos lacus
credimus,

mustum

Novi Testamenti recepissc, et

videmus. In eo igitur loco cum per bidiium matrona a viro suo oflensa, inexorabilis
et

permansissct ut
;

primum

tcrtia dies illuxit,


:

famulai

aquam

haurire inipera\it

quam cum

odore ct sa-

gessit adspectibus. Unde intelligi datur, Judsos per quouniversum orbem fidei lumine visitandos niam (luidcin nobis qui in hac insula, atque in Iioc
:

pore mellis dulcedinem rcferre sensisset, primo quidem ministrae succensere coepit; et cur ineodem

parvulo

(ut ita

dixcrim) orbe consistimus, tantus


illuxit, ut usque ad extreterminos signorum visio perve-

caeleslis gratia;

splendor

urceo mcl injecisset indignaus iij^iuirebat postquam autem, ut quasi ncgantem convinceret, ad lacuin pcrgit, de quo pauhilum concavis manibus hau, ,
:

mos

tcrra; vestrtc

riens

reperit aciuain,

niret.

in inellis suavissimi

qua per liiduum usa fuerat, versam dulcedinem advocans


:

67. a Sequenti igitur die


spectatio, ut

summa omnium

ex-

Thcodorus sponsioni suae satisfaceret, qui cum justis (quantum videbatur) allcgationibus cunctorum vota credcret ditlerenda diccns matronam prius suam, quam in Majoricensi reliquissct iiisula, huc se velle deduccre; ne forte, si abs(iuc consensu suo viruin suuni conversum
adinoncbat
: ,

itaque cunctas qu;e aderant, ut gustarent rogat, ne forle fallax sapor in faucibus tantum ipsius suavita-

tcm

incntiretur.

Omnes

guslantcs,iniraobIectatione

non aquani incUis sapore delibutam, sed mcl sincerissimum sohim aqua3 similitnaQecta! sunt, ut
diiieni censercnt.

Stupore igitur percit;e

dum

ad

fuisse agnovisset(sicut solct), pertinax perfidiaessct,

civitatem rcverti paranfur, curiosius agentcs, etiam rorcin (lui in herbis i)lurimis crat, degustatuin si-

'Exod.

XVI.

Exod. XIII.

milcin rcpererunt. 5'crgens itaque ad civitatem matrona memorata, ha3c marito retuht, et per eum

ZOZIMI ANNUS 2.
onuiilius iiulicavil; statiiiKiue ad Christi fidem sinc
reluclalioiie coiiscnsit.

CHRISTI

/|18.

123

jani in procinctu ihneris constituli, civitate digrc-

09. Voriim eailom die, (|ua Meletii


ritiidiiiem incni(lelitatis
est,

uxor amaahjicereex melle compulsa

deremur, Dominus populo siio (jnasi pro gaudium, quod solum deesse videbatiir,
Affinis

viati(;o,

adjecit.

siquidem Innocentii
est
:

illa vidiia

de pelago re-

eadcm,

in(|iiam, die,

qua memorata

filia Israel,
'

ducta

(jua;

subito se meis genibus advolvens,

quasi in deserto posita, illum aiiti^iuum

Mara

la-

fidei nostra3

auxilium
,

cum

lacrymis deprecabatur.
lenitate

cum,
ita

iiijeeto

Crueis ligno, oLdulcescere persensit


caelesti

Cui ego
(inquit

Cur

inquam, mulier tanta animi

mirinco vereqiie

onniis Ecdesia odore

fratres tuos deserere voluisti ?


'
)

Ad

Iutc illa

Et Jona
et

fragravit,

ut pi\Tsentiani Spiritus saiicti,


aliqnoties,

quam

et

Propheta a facie Domini fugere voluit,


Dei, licet invitus
,

ante

jam

sed

paucissimi senseramus,
:

tamen voluntalem
cipe ergo tu noii

implevit. Sus-

fraternitas picne nniversa sentiret


ctis illud fuit,

et

mirum cun-

quod per eosdem


et

dies serena prope-

modiim
Judffios

mittebantur,

permanente, creberrimi inibres depaulatim venientes ad fidein Cbristi pluvia |ir;ecedebat ita ut hoc auimadverjuf^iter
:

et istas orphanas, hoc miserabiliter acclamans, duas filias suas parvulas mibi cum fietibus iiigerebat. Quis non i)r;e gaudio flevit? Cui nou extorsit lacrymas la'titi;e niagnitudo? Suscepi plane ovem, el Christo eas nntri. Et

solum me, sed

tenles, vul[(o inter nos et quasi joculariter dicere-

quam

mus
ter,

Ecce jam

pluit, scitote

quoscuinque Judaeos

ex omni numero solam errasse i^utabamus; eamque cum gemino fcetu ad Christi oviiia
revocavi.
7iJ.

ad Christi lidein accessuros. Mirum diclu, frequendum adbuetalia Io(iueremur, a quibusdam Jufidei jaiiua

Sane per hos

octo,

quibus ha;c gesta snnt

daMs

pnlsabatur

nee inimerito

sicut

scriptum
ha>reditati
qiia; in

est

sua3

Pliiviam voluntariam segregabit Dominus. Desu|)er erant feminae,

ante initium Quadragesima?, Pasch;c a nobis celebrata est festivitas qningentas siquidem et quadies,
:

draginfaanimas ad Ecclesiam constat adjectas. Inane

odorein ungueutorum Christi currere recu

autem

et

supervacaneum non reor,


,

ut

cum mulla
in
fine

sabanl.
70.

propter infinitam copiam


Innoeeiitii
illius,

praetermisero,

cujus supra fecimus


prole
sua,

cominemorem

neminem

ex tanta Jammonensis

mentionem matrona cum


(sicut

venerabilis

fama est) vidua, illico ut Innocentium sororis coiijugem conversum esse conspexit navim conscendit, non solum perniittentihus, sed etiam suadentibus ncdiis quia ad fidem Christi nec verbis, nec miraculis fiecterentur. Uxor aulem Innocentii per quatuor fere dies verbum salutis, qnod ingerebamus, obduratis anribus recipiebat. Ii;ec cum om'nem respuens medicinam, insanabili incredulitatis
;

po|)uli multitudine, qui per triginta millia passuuni ante tot dies venerat, aut curam domns suae aut provisionem substantia; aut desiderii atrectnm
,
,

huic operi praetnlisse. Illud magis mirum, magisest, quod ipsam Judaicae plebis terram diu inertem nunc autem recessis incrudelita-

que gaudendum
tis

fructum

valetudine opijrinieretur, nullisque

Iiiiiocenlii

conin

jugis vel nnnis, vei precibus, vel laerymis nioveri


pusset; universa, Iiinocenlio roganle, ad

semine multiplicem germinare conspicinuis ita ut nobis in spe tantorum novalium gaudeamus, unde insignem |)erHdia eruimus silvam illic fertilissima fidei opera pullulare. Priinum enim ipsa synagogaj
,

vepribus

et recepto verbi

justitia;

domuin

qua babitabat,
plenitudini

fraternitalis niultitndo conveait, ha,

bens magiiuin dolorem animi

quod

tanta; laititiaj

nna

nuilier obsisteiet, quia

jam soror
cassa

fundameuta evertere, deinde ad novtxm basilicam construend;im non solum impendia conferunt, sed eliani humeris saxa comportant. Ha;c beatitudo vestra die (luarto nonarum Februalium virtute Domini nos^ri Jesu Cliristi arre]>ta, octo diebus ab eodem consunnuata esse cognoscat, post consnlatum
doinini Honorii
victore.

ejus

manifeste pulabatur.

Cum

igitur diu

verba surdis auribus ingerentes, nihil profecissemus ad cognitum orationis pra^sidiuin convolavi;

undecimum,
si

et Constantio iteruni

mus

precesciue, quas

liumana repellebat

im])ietas,

ad cielestem misericordiam vertimus. Itaque usque in horam tertiam ferme hynmorum et orationum
proeliis

bum

iudigni et peccatoris verdignanter admittitis, zelum Christi adversum

Quamobrem
sed propter

Ju(l;cos,

adversus Amalech

"

liostem Jesu ducis nostri


pivne (quod faten;

tuam salutem,

suscipite.

Deum, eorumdemiine perpeForsitan enim jam illud

sudavit exercitus. Inde

cum jam

pr;edictum ab Ajiostolo venil tempus, utplenitudiiie


tasse

dnm

est)

desperautes abscessionem moliremur

resumptis rursum viribus orationem cunctis indiximus, soloque strati, diu fievimiis et cum in con:

Centium ingressa, omnis Israel salvus fiat. Et forhanc ab extremo terraj scintillam voluitDominus excitari, ut universus orbis terrarum charitatis
flagret

summatione
et illa

orationis,
se,

Amen, populus
Christianam

acclamasset;

incendio
luissa

credere

et

fieri velle,

sub-

stola

enim

junxit.
la;h

Nos itaqne, hac eliamadiaboli laqneis eruta,

Chrisli fideles,

Hactenus Severi episcopi Epi(ut diximus) h;ec ad cunctos inter alia loca, etiam Uzali in Africa,
.

ad habitacula nosira perreximus.


71. Se(|uenti, id est, octava

ubi Evodiiis eiiiscopus erat, lecta est nt ante


die,

memi-

deiuum
:

qua

uinius.
73.

veneranius Jaminona, remeare slatuimus, optima praeclarae victoriffi gaudia reportantes sed cum

tiani laboranl, deque

Pro coHversione JudcBoriim ubique Ckriseadem re sanctioaes impera-

sal.

Lxvii.

Exod. xvii.

124
lorum.

ZOZIMI ANNUS 2.

CHRISTI 418.
sequenti celebrato sub Bonifacio Zozimi successore,
tiim ctiam ejiisdem Bonifacii
aiiiio
[)a[)a!

His auteiii quam citissime per universum


'

Cln'istianum oiijem vulgatis, Ilonorius iinperator

Epistola data

legem

tulil, (jua

Jiuhfos vetuit iionoribns et


si

ma-

[)arika' se((uenti

sub consulatu Monaxi ad cpi:

gistralibus fungi, mililia^que cinguio,


pissent, exui
:

qui acce-

scopos Callia;,

satis
csl,

manifeste declarant
,

([iiamobtri-

exemplo Miiioricensium JudcEorum, conversionem ipsorum ejusmocli


ratus
,

nimirum

rem ceiium

crrare eos

(jiii

Zozimi sedi

buiint tres annos, eum([ue iion


teni decessisse volunt
;

vexatione esse tentanilam. Sed et illud accidit, ut cum efEdem Severi episcopi litterai per omnes Ecclesias legerentur,

cnm

et

anleanmim se([uenin hbro de Romanis


:

Pontificibus i[isum nonnisi aiinum sedisse et nienses

Cbrislianorum pariter
initiis

omnium
,

duos ac dies undecim legatur


meiisiiim
et

licet ibi

de nu-

incenderentur animi ad conversionem Judeeorum

mero

aggrediendam, iisdenique

auspicandam

(jua

ccepisse scirent Minoricenses, nenipe inccnsione sy-

dierum errorein iiiesse, qua) dicta sunt de tempore obitus Iniioceiilii doceant. Morluus igitiir dicta Decenibris die Zozimus, sepultus est via Tibuiiina a|)ud corpus sancti Laurentii
niartyris, ut a[)paret ex eodein libro de

nagogarum ipsorum.

Tolerabilis visa est magistra-

tibus ejusmodi ex pietate proveniens vis illata. Sed

Homanis
hcec

cum

nec ob

eam causam

Juda>i convertercntur,

Pontiticibus, in

quo

et

de rebus ab eo

gestis

iidemque apud imperatorcm (jueri minime desisterent, opus fuil tandem consulere illis factumque est, ut post annos denuim qualuor, imperatores sancirent edictum, quo ejusmodisynagogarum pro;

leguntur

'

70. Hic constituit miilta in Ecclesia

Ut diacc-

cones laevas tectas de


[)er

[lallis

linostiiuis haberent. El

[larochias concessit licenliam benedicendi

hiberent incensionem, et

bonorum

de|)raedationem.

reum Pascbalem. Et
liiiin

praicepit

iit

nuUis poculum in

Sed quod nec sic desisterent, qni semel sumpta licentia hoc aggressi fuerant Christiani, aliis eodem

publico propinaretur :nonnisi tanliim in cellis flde-

anno

editis sanclionibus

oportuit cobiberi. Extant

ipsa edicta,
Ih:.

priinumque

sic se

habet

'

Placet in posterum nullas

omnino syna-

gogas Judffiorum vel auferri passim, vel flammis exuri. Et si (jute sunt post legem recenti molimine
vel ereplcB synagoga?, vel Ecclesiis vindicat;e, aul
certe venerandis mysteriis consecrattc
eis, in

pro his loca quibus ])ossint exstruere, ad mensuram videlicet sublatarum pra?beri. Sed et donaria, si qua sunt sublata, eisdem, si necdum sacris mysleriis sunt dedicata, reddantur sin redliibitionem consecratio veneranda non sinit, pro bis ejusdem quantitatis pretium tribuatur. Synagoga; de caetero nuIL-e
, :

maxime clericorum. Hic fecit ordinationem unani per inensem Decembrem, ordinavit presbyteros decem, et diaconos tres, et e[)iscopos per diversa loca numero octo . Hiec ibi. Quod autem ad cereum Pascbalem spectat, perperam acceperunt nonnulli, ut "a Zozimo pularint [irimo inventnm esse ejus usum; cnm illud tantuin a Zozimo institutum esse dicatur, ut idem cereus, qui in majoribus tantum basilicis incendi soleret, a-que siiigulis parochiis concederetur. Caeterum antiqiiiorem fuisse in Ecclesia P.ascbalis cerei benedictionem,etsymbolicnm Sacramentum, Prudentius, qui de eo hym-

num num

cecinit, docet.

77. Constat etiam

eumdem Zoziinum
Carthaginem

hoc anno
,

protinus exstruantur, veteres in sua forma perma-

tres legatos a latere misisse

Fausti-

neant. Hkc imp. XV kal. Mart. Asclepiodoto et Mariniano conss. Sequuntur dua; leges eodem argumento sub iisdem consulibus datiB quas, ne nimis prolixi videamur. pra^termittimus recensere Cffiterum, quod non idem est consecutus ^ventus, plane notum factum est, non synagogEe conflagra:
:

tione, sed Protoinarlyris virtute in ostensione signo-

rum

Minoricenses Juda'OS ad lldem esse conversos


7.^.

episcopum Potentinum in Picoeno, et Asellum atque Pbilippum presbyteros ob dissensionem quamdain Africanorum episcoporum cum Romano Pontifice obortam de prosecutione appellationum ad A|)Ostolicam Sedem. Quoniam vero inter hcTcipsum Zozimiim contigit mori, remque devolvi ad Bonifacium Zoziini successorem quid in hac caiisa gestum sit, dicemus anno sequenti, quo simul perdiffi:

ut ex dicta E[iistoIa satis exploratum babetur.

Zozimi papa

obitus et acta.

Ad calcem

cilem pertractabimus controversiam ad quinqiien-

nium
tatam.

iiiter

utramque partem ardenti studio

agi-

vero anni bujus, nempe septimo kalendas Jaiiuarii, iisdem conss. Honorio XII et Theodosio VIII, Zozi-

78.

De

mus papa diem


menses qualuor,
tur.

obiit,

cum

sedisset
:

annum unum,
enim de tem-

et dies

septem

ha!c

una

pore sedis Zozimi certissima supputatione colligunEteniin eum non ante annum superiorem

Moituo itaque Zozimo, non amplius non autem undecim, utaliqui dixerunt: nain litlerBe Symmachi prtefecti ad Honorium imperatorem datae boc anno, quarto kalendas
conflato.
die sedes vacavit,
:

electione Bonifacii., et Eulalii schismate

sedere coepisse, ex Consulibus, quibus nolatcB sunt litteia; Innoccnlii papaj datai anno superiori ad Con-

Januarii, de Bonifacii papae electione id satis evi-

cilium Milevilanum
esl
:

satis

perspicue demonstralum
[irffsentem

eumdemque

iiec post

annum

fuisse

reddemus eas ex codice Vatideiiter demonstrant cano una cuin aliis secundiim ordinem temporis ultro citro(|ue datis de sedanda dissensione in clero
oborta
;

su[)erstitem, tuin Acta Concilii sexli Carthaginensis

cujus pars ininor, facto schisinate, elegit

Eulalium archidiaconum contra Bonifacium pres'

L. XXIV. de Judsis-

Judsls C. Theod.

C.

Theod.

L. xxv.

xxvi. xxvu. de
'

L. xxv. deJudaeis C. Theod.

Conc. tom.

I.

iu Zozim.

ZOZIMI ANNUS 2.
bytcrum. Porro viventc adliuc Zozimo, fluctuatum esse in Iu'clcsia Roniana; ctob eam causam CNcommunicatos nonnullos ex ciencis fuisse, ipsos vero profectos Ravennam ad Honorium imperatorem, jam superius ex litteris ejnsdeni Zo/imi a<i Itavcnnates clericos

CHRISTI 418.

125

Scd tanta pertinacia rcstiterunt, ut quidquid minatum fuerit, facere minime diibitarcnt. Nam ctiam

presbyterum Bonifacium in ecclesia Marcelli ordinandum csse duxerunt atque cum eo ad sancti
,

Pelri basilicam processerunt.


vcstra?
est

Et quoniam pietatis

cnarratum est. Quomodo autem audiamus ex hujusmodi scbisma contlatum sit Symmaclii rebitionc ad Honorium imperatorem, ct aliis lilteris Romana! Ecclcsiae presbyterorum ad
ilatis
,

de bac parte referre judicium, statim


ut quod de hac parle pielas

pro comiietenti sollicitudine, vestram majestatem


crediili

consulendam

vestra decernat, prceceiito vestri numinis evidenter informet, etc. Dat. (juarto kalend. Januarii .

eumdem Auwustinum
temporum
Symmaclii
79.
recitamlis.
'

datis,

suo locoiideriusordine
btteras

Modo vero reddamus


:

81.

Ex

liis

autem
satis

litteris,

et aliis,

(|uas

idem

primo loco conscriptas

Symmachus
constituEulalii

eodcin argumcnto ad Honoriuni impemanifeste apparct ipsum fovisse


:

Exemplum

reiationis Synunaclii pnrfccti

ratorem dcdit,

Urbis ad

Honorium Augustum Ravenn;c

causam adversus Bonifacium

dum non
,

so-

tum.

QuaccumqueinUrbe geruntur, me tacerenon


convenit pro dcbito famulatus, quem majestati vestrse semper exliibeo. Cum diu episcopus Zozimus
gravi

lum potiora jura fuisse Eulalii quani tanquam res in aperto esset, ut nulla
tione prffipediri,

Bonifacii

sed

posset dubita-

Romamim
macbus
addideril

Eulalium legitimum esse Pontittcem, Bonifacium vero simrium,


ut non mireris, si idem Symnuper Epistote sententiam illam
pietatis veslra? est,

eumdcm

incommodo

laboraret,
:

quenter morluus jactaretur post ingressum meiunvitadecederet. Statim(utconveneral)


,

usque adeo ut freaccidit ut secundo die

litteris signillcavit;

recitataj
:

Quoniam
,

de hac

quieto

populum alloquendo commonui ut cum clericorum tractatn omnia finirentur, nec se


;

parte ferre judicium, etc.


ris esset

Quod

scilicet

imperato-

muneris

rebus disponendis misceret turbatio popularis siquidem certum esset in eligendo episcopo Dei omnipotentis exspectandum esse judicium, Domini imperatores Honori et Tbeodosi
victores
ofticii

Romano

l^ontifice,

cum eum

constat de legitime electo

qui se postea tyrannice in-

trusisset, expcllere, sicque paci consulere, et Ecclesiasticae discifilina; prospicere.

Quapropter ipse Ho-

pii, felices,
,

et inclyti

norius,

dum

putavit esse

verum quod Synimacbus


,

semper Augusti. Admonui

et

corporatos

rclatione suggessit, pro tuendo in sede Eulalio, et

quotiue interminatus sum, ac majores deterrui rej^ionis, ne quis quietem Urbis vestrae turbare
tentaret

expellendo Bonifacio, rescriptum dedit

quod nos

quod ita custoditum omnia fmirentur.


:

est,

ut sine strepitu

suo loco reddituri sumus. 82. Ubi vero imperator,


datis a

litteris

pro Bonifacio

80.

Verum cum

vir sanctus Eulalius ad Ec-

Romanis presbyteris, rem se aliter habere cognovit; tunc quod imperatoris erat munus persolvit, et judiciimi (ut

clcsiam Lateranensem de exequiis prioris episco[)i


a populo et a clericis fuisset adductus; ibi per bi-

decebat) exercuit. Sed


electis episcopis
,

num

pro arbitrio

ii)se

ex

duobus
,

duum cum maxima

mullitudine, et

cum

pluribus

vellet, sedere jussit?

sacerdotibus remoratus est, ut exspectaretur dies

tius convocatis episcopis

consuetus, quo posset solemniter ordinari.


ita essent,

Cum

bic

gnosci,

minime gentium. rem voluit ab illis coatque eorum sententiis definiri nempe ut
:

quem Verum po-

subito aliquanti prcsbyteri


ordiiiis
atl

cum

Bonifacio

ejusdem

Tbeodora? ecclesiam collecto

causa perspecte cognita, qui potiora jura foveret, legitimum Romana! Ecclesiae esse Pontificem, iidem
declararent.

populo, properarunt: ibi(|ue babilo traclalu, ipsum


ordinare cpiscopum velle cceperunt. Quod ubi comperi
;

Quomodo autem

rator curarit,

id egregie idem impedicemus ex ordine temporis anno se-

omnes qui

pariter erant, ad
:

me

ut venirent

quenti.
83.

])resbyteros depoposci

ac residens cuin clarissimo

Hoc eodem anno, iisdem

coss.

VI nonas
haec Mar-

viro tribuno Sereniano, eos

admonui, ne quid

te-

Julias, natus est Placidius Valentinianus ex Galla

mere

fleri

paterentur, aut contra sacra? legis ordi-

Placidia, ct Constantio Ca^sare viro ejus

nem
'

venirent, aut contra consuetudinis rationem.

cellinus

'

atque Sozomenus

*.

Habet

lias et alias inferius

re(JJendas C. Vatic.

'

Marcell. in Chron. lioc anno.

Sozom.

I.

:x. c. 16.

126

ZOZIMI ANNUS 2.

CHRISTI

/ll8.

Anno

periodi

Grsco-Romana; 3911.

Jesu

Chrisli 418.

Bonifacii pap<B 1.

Honorii 26. et 24. Theodosii Jun. 17. et 11.

Quinta (jinnqitennalin Honorii. 1. Honorins Kuii. XII, el Tlieodosius Aiip.


sii

Coss.

anno supcriori pcraclum,

in

quocumdcin

Zozimo

VIIl, illc

propter (|uinta ciuiiK|iit'nnalia imperii post Tlieodo-

interrogatum esse ostendimus. Nam cum hoc anno post allatas Roniam Africanorum lilteras examini
scse suhduxisset, statim sententia in illuin ac socios

M. obitnm susce|)ti, qufe


ejus vicennnlia,

lioc

anno

exliibita esse,

tam

quam

tricennalia ostendunt;
in

publicata, ncc ad aliud judicium tractusest;

quod

Theodosius vero consul processit ut Honorii


sulatu collega esset.
2.

coni.

ex Augustino

lib.

2 ad Bonif. cap. 3 patet, et infra

Duo

Concilia Carthaginensin.

Adnum.

explicabimus.
4.

Paulini diaconi libellus exciisatorius


ii

est.

Duo

Concilia Cartliaf;inc adversus

Pelagianos

lia-

Parte alia Garnerius in dissert.

de Synodis in

bita, et

locum Prosperi

Baronio citatum

commo-

dius infra explicahimus.


3.

Causa Cwlestiia Zozimo hocannorecognita

non

est.

A iium.

2 ad 18. Baronius putavit, Ro-

mae causam Pelauianorum hoc anno iterLim recognifam fuisse, et quidem eodem temiiore, quo in
Africa
pariter

causa Pclagianorum liabitis, Synodo IX observat, Baronium num. 9 et 15 perperam scripsisse, Paulinum diaconum dedisse libellum suum ad Zozimum post damnatos Pelagium atcjue Ccelestium, pro cjraliiirinn actione ; Panlinus enim ante menses aliquot illum attiilerat, neque -is aliiid revera est,
prajter

retractabatnr,

additque

Ccelestium

artiflciosam

quamdam

excusationem
adfuerit,

cur

hoc anno libellum Zozimo exhibuisse. Verum Em.


card. Norisius lih.
1

ipseinet ad conslitutum

diem non

Hist. Pelag., cap. 12, recte ani-

adesse dehuerit judicio Sedis Apostolicae.

imo nec Zozimo

madvertit, Cardinalem {loctissimum hac in re hal-

lucinatum, et lihelhun Ca^lestii mno superiori publice coram Zozimo recilatum fuisse in Basilica
sancti Clementis. Illud

qiiidem grati;c aliqua? eo in libello a Paulino referuntur, sed hac una de causa, quod Zozimus inter

agendum cuin

Ccelestio Paulini

mentionem

fecisset,

enim

certo liquet ex priori-

bus Zozimi ad episcopos Africanos litteris Honorio Aug. XI ct Fl. Constantio coss. datis, in quibus Die cognilionis resedimus in sancti Pontifex ait
:

eainque tanto honorificentiorem, quanto vehcmentius institerat, ut Ccelestius qufficumque Paulinus


in libeilo objecerat, sinecircuitii

damnaret,

si

niodo

Catholicus audirc vellet. Paulinus tantam Pontificis

Clementis Basilica,

etc.

intromisso Cadestio, libel


;

inslantiam interprefatus est velut honestain vadi-

lum

ejus,

quem

dederat, fecimus recitari


in litteris postea
illos datis,

quod

etiam
gmii

iterat

Zo/imus,

A7

kalend.

Octobr. sub iisdcm coss. ad

qua? Cartha-

IV nonas Novemhr.WWu?,

anni acceptre sunt

cuin eo die per Basiliscum suhdiaconum Paulinns


sese intellexisse scrihat Pontilicis

mandata, quibus

monii remissionem. Quid enim superesset causBB, cur judicio sese sisteret, cum jam et ejus fides proct libellus olim Aurelio Carthagine bata foret ohlatus pro induhifato litis instrumento acceptus esset? sed ad majorem evidentiam exscribenda hic pars ultima libelli, qua negotium fere integrnm
,

Romam

evocabatur. Aurelins episcopus Carthagi-

nensis statim rescripsit, ne quid innovaretur ante Africana' Synodi rclationem, et Zozimus prioribus
ex Africa
litteris

Unde oro apostolatum tuum, uthunc meuin libellum suscipi juheas, quo gratias refe-

continctur

rain tanta? Sedi, et sententiis justissimis pro parte

acceptis nihil ea in causa insuper

mea

se egisse testatus est in Epistola

lium die xxi


seqq. recitata
:

Martii data, et

hoc anno ad Aurea Baronio num. 5 et

latis quein idcirco direxi, quia me, licet sermone, Basiliscussubdiaconus a tua beatitudine cuin
:

Gcstis Sedis Apostolicte directus, Carthagine convenit IV

Idcirco noverit fraternitas vestra,

nonarum Novembrium

die, ut

adessem ad

quas superius vel litteras vestras accepimus, immutasse; sed in eodem cuncta reliquisse statu, in quo dudum fuerant, cum hoc
nihil nos post illas,

Apostolicam Sedcm,

ct tu;e judicio sanctitatis.

Ad

suggestum est, me iiromittere non defulurum fore, si adversum me, et non pro me, fuisset

quod

fuse

nostris litleris vestrae indicavimus sanclitati, ut

illa,

lala sententia. Ibi tunc igitur nihil


is

quae a nobis ad nos missa erat, obtestatio remaneret . Sic etiani

quod Baronius num.

7 scribit,

Cw-

lestium coact;im fuisse, cjuid. scntiret., jmblice interroganti Zozimo respondere, pertinet ad judiciuni

agere potui, quia Apostolicam provocaverat, defuit, qucin oportuerat utique merita sua appellationis adstruere, maxiine cum nihil agente appellatore,
qui ad Sedein

secundum etiam humanas

leges, superior est ille,

ZOZIMI ANNUS 2.
qiii vicit.

CHRISTI 418.

127
siillbcavit,
diiiii

Quid onim jam iiioainterorat,

sic iiica

pcr

nos,

antequam orircntur,
dcmerila inisit,

initiuni

A|>iisl(iiica^ Sciiis jiuliciiiiii

roborari, ul etiain aiiud

fidei ex mcrilis, et inf;iiiliuni iiiiiKiiKim fiitiira


rita, vcl
ati|iie

meprffi-

vcstrain rcvcrciitiain, inavic cjiis (locliiiuc adstipulutor

elcclionem Dci

cxistcrcm
liis,

Dc quo

conjj;au(lcrc
illi

posscni,

si

deslinantis
ruil;

omnia huinana mcrita pra?cedcre

asse-

(lamnatis

qux' a

me
:

olijccla fucrant, nic-

unde

ruissct absolvi, ncc prius se onliiiari (luaiii piirjiari


patcretui>i.

giani

factuin est, ut hiiic EpistoIcC Semipelapostea accrrimc contradixerint , ut prodit


lib.

Et postca
tiirc,

Hiiiic

aiilcin

lilicllnin di-

Aiigustinus

rcxi licaliUulini

per Marccllinum siibdiacoiiiim


,

dcm

Epistola cxciv, Augustinus

de Doiio pcrscvcr. cap. 21. Iii eaSixtum rogat, ut

Ecclesi;c Cartliaginensis

datum

VI idns

Novcm-

bris
5.

qute alia Pelagiani adversiis Catholicam fidem excogitarent, et quaicumiiuc ;ulvcrsus cos ipse pro fide
Catliolica edcret, nota sibi faceret
,
:

Aimo

missiis.

Ex quibiis patct
Zozimo.

superiori ex Africa

ad Zoziimnn PP.
iit

Ihcreticorum
,

priiuo, Pauliiium voca-

tum

fuisse a

IJasiliscns tne convenit,

in(|uit Augiishiius quippe inquictndine Scripturas vigilanUus pcrscrutcinur, unde, ne

ut

ovili

adessetn, etc. Sccundo, Basiliscum Pauliiiiiincoiivcnisse iv tionaruni Novembriutti die. Tcrlio, sexto
jiost

ChrisU noceant,

eis

possit

occurri,

tanquam de

somno
7.

ignaviffi nostra excitatur industria .

conventioneiTi die Paulinuni dedisse lilicllnm

VI idus Novembris {icrferendiim Marccllino sub liacono. Quarto, scripsisse ante fugain Ca.'Icstii de eo enini loquitur vcluli dc \n"ex Urbe Uonia
;

suum

fjine

Barotdi unum tantum Conciliutti CarthaA celebratum asserentis sententia rejicitur. num. 19 ad 2o. Vcnio nunc ad cxplicationem duorum Conciliorum CarUiaginensium in causa Pela-

sente

cum

tiitilur, etc.

contra Apostolicatn setitentiam vetiire In Sedis Apostolicai coetu conatur ad-

gianoruin boc anno celcbratorum, ex quibus Baronius unum tantum agnovit, num. 1, scribens:Hoc

struerc, etc. Quiiito,


irrili

Paulinum
:

tres attulissc causas

anno ipso primo

veris

iiiitio

esse colIectiim,eoquod

vadimonii, nempe quod appellatio pristiiia neylccta fuisset a reo defuit quem oportuerat merita sua; appellationis adstruete
tra
: quod condiclio insecundum mensem, non prius significata fuerit, quam totnm tcmpus effluxissct Convenit IV nonarum Novetnbriutn : quod signiticatio facta fuerit, non scripto, ut lege cautum est, sed verbo tantum quod nullius momenti, quia tne licet sertnotie, etc. Sexto denique, Paulinum non egisse gratias de sen:

ad i[tsum cuin haberclur, cxtant Zozimi papaj litter;c datse XII kal. April, Porro profiag^itum ilhid
esse

usque ad niensem Maii sancita iii eo decreta Yerum duo Concilia Carthngine coacta fuisse, indubium rcvocari noii [lotcst. Epistolaenim
,

significant B.

scriptionem
Martii,

Zozimi, de qua loquilur Baronius, Iianc praifert inZozimus Aurelio ac cceteris, qui in
:

Coticilio Cartharjinensi adfuerutit.

Qiiare die xxi

quo

ea;

liUei"c dat;c,
,

Concilium Carthagi-

tentia condemnalionis ultima, quai prapsenti aniio


lata est, sed

ncnse jam finitum erat


priina Maii

ideoque illud quod die

diem
libelli

viii

de bis solum, qua; acta fiierant ante Novembris anni CDXVU. Naiii Marccllinns

habitum,ab

illo

diversum fuit.Pricterea
,

delator

Roinam
enim
fit

appulit antc tcrtias


pra^sciitis

Zozimi

AugusUnus in E|iistoIa ccxv, alias xlvii ad Valentinum enumerans qua;cumque in Pelagianorum


,

litteras

ad Afros die xxi Martii


litteraj dattc

anni scri-

ptas
Ista;

in ipsis

appulsi Marccllini mcntio.

causa ab anno cdxvi gesta fueranl, ait Portant autem seciim et alia, qu;p vobis dirigenda esse cre:

vcro

sunt ante latam a Zozitno su-

didimus, quibus cognoscalis

([uemadmodum

Catho-

premani
constat.

in Ccelestiutti sententiam,

utex ipsisa[ierte

lica Ecclesia, in Dci misericordia Pelagianae hajresis

Quare optiine Garnerius concludil, Baronii opinionem ipsiusinet Paulini testimoiiio confulari cum ex eo pateat libellum ilhiiii anno superiori conscriptuin certumque sit Ccelestium curreiiti lantuin anno, idque post diem xxi Marlii, quo tertiam ad Afros Epistolam Zozimus dedit, Roma3 fuisse
;

vcnena repulerit. Quod eniiu scri[itum est ad papam Innoccntium Roinana; Urbis e[)iscopum de
Concilio |)rovinciic Carthaginensis, et de Concilio Numidia;, et aliquanto diligenUus a quinque episcopis, et qua; i|)se ad tria ista rescripsit
jtapa;
:

ilem quod
est

Zozimo de Africano Concilio scriptum


:

damnatum.
G.

cjusque rescriplum ad univcrsos tulius orbis episco-

S. Augustinus in

adversiis Pelagianos.

Ad num.

lilteris

ad Sixtum

scribit

pos

missum

et

quod

posleriori Concilio plenario

12. Epistolse divi

Augustini cxci, alias civ

et cxciv, alias cv,

ad Six,

toUus Africae contra ipsum crrorem breviler consUtuimus, etc. Ha;c omnia misimus vobis .
8.

tum presbyterum, et postea Pontificem Romanum data; quidem sunt hoc anno, sed non solum post utramque Synodum Carlhaginensemadversus Pelagianos habitam verum etiam post legalionein san;

Vides

Duo indicta AugusUnum

fuisse docet S. Aurjustinus.


testari.

Zoziino Ecclesiam RoConcilia adversus Pela-

nianam administrante, duo


per in Chronico non

gianos in Africa indicta fuisse.


disseiitil
iii
:

cti

Augustini
falsis

cum

Maurilauiam, de (jua infra. Sixtus Pelagianorum rumoribus eorum patroiii


,

Ab AugusUno Prosin quibusdam enim

exemplaribus, etprffiserUin

codice Ms. Augustano,

nus publicaretur ad Augustinum scri|)serat, cni Augustinus duas litteras dedit, quarum posleriores
universa; catlioIic;e doclrinae contra Pelagianos as-

qui inter Opera ejusdem in Bibliotheca P;Uruin tam edilionisColoniensisquam Lugdunensis lcgitur, non una Synodus, ut in vulgatis exemplaribus, sed duplex hoc anno Carthagine babita recensetur Honorio XII et Theodosio VIII, coss. Concilio apud
:

compendium continent. Nani iion solum ultimo ictu Pelagianos confecit, sed et Semipelagiaserta;

128
Carthaginem
liabito ccxvii

ZOZIMI ANNUS

'2.

CIIRISTI 418.
ct

episcoporum (legericlum

cernendo, sed

sapientiam ac doctrinam hncreticoet

ccxiv, ut Laljjioi edilio eivaria maiHiscri|ita liai)ent)

rum

artificiis

detegendis,

eorum argiimentis

re-

ad Pontificem Zozinuim Synodalia decreta perlafa sunt, quibus [)rol)atis per totum nuuulum hajresis

Pelagiana damnata

e?t.

Valentinianus Constantii

et

Denique Augustinus in laudata Epishila ad Valentiiium, primuni Conciliuin (]arthaginense Africaniim appellat, et alihi ter codem
noniine
illiid

fellendis, ostendisse.

PlacidicT filius naseitur

V nonas
lih.
I

.Inlias. (^artliaginis

cxprimit,

Concilium confra Pelagianos)).Qua> postrema verha,


inquit E. card. Norisins
Hist. Pelag., cnp. li,

vocat, ideoijue

secundum vero Plenarium duo Concilia inter se divcrsa fuisse

manifestissime indicat.
10. Duo Concilia adversus Pelagianos habita, alterum Africanum, alterum Plenarium, nppellatum. Usserius in Antiquit. Rritan. cap. tO, et

uhi hoc ohservavit, iuq>rudenter forte exscriptores

eraserunt, ne itlem repeteretur;


tio

cum tamen

ea leccon-

ca?teris verior videatur. Ilanc Card. Norisii

jecturam confirnio ex Mariauo Scoto in Chronico, ubi Prospero non citato ad cnmdem consulatum scribit Concilio apud Carthagineni hahito ccxiv et eo amplius cpiscoi>orum, ad papam Zozimum Synodi decreta perlata sunt, quibus probatis, per totum mundum ha^resis Pelagiana damnata est.Va: ,

lib. t, cap. U, recte ([uidem sub Zozimo Concilia ("arthagine contra Pelagianos coacta statuunt sed perperam uniim Pro-

Vossius in Hist. Pelag.


diio

vinriale pufant,
Africa. IUrain(|ue

alieriim

Pleuarium ex universa
fuisse

Synodum Plenariam

Em.

card. Norisius colligit ex laudatis Prosperi in Chro-

lentinianus Constanfii et Placidia;

filius

nascitur

nonis

Julii.

Carthaginis

chfeos et Pelagianos .

Concilium contra ManiQuic Marianus Scotus ex

Chronico Prosperi sine dubio rescripsit. 9. Nec Prosper cnntrarium docitit.

Antel-

nicoverbis. Ait enim Prosper, litteras (luibus Pclagianorum versutias Afri aperiel)ant, missas esse ad Scdcm A[)ostolicam a Synodo ccxiv episcoporum, qui sane nuinerus non erat ex sola provincia proconsulari, sed ex universa Africa. Nam anuo se-

mius tamen in Dissert. vui de Operibus SS. PP. Leonis magni et Prosperi Aqnifani num. 9 et seq. existimat, unicum tantum (loncilium, sed iu duas sessiones distinclum Zozimo sedente, in Africa adversus Pelagianos congregatum fuisse,quod Prosper in Carmine de Ingratis cap. ;J, Africam alloquens
,

quenti in Coucilio Plenario de appellationibus interfuere ccxvii e[)iscopi, ut dicenius. Indeque

AuZozimo Synodum sem[)er Africanam, nunquam Carthaginensem nuncupavit. Qiiesnello tamen Dissert. de Conciliis Africanis contra Pelagianos num. 33, non probatur qnod prigusfinus
[)riorem
siib

scribat
Convenere
Pontifices,
tui

mum
de cunctis urbibus almi

Concilium

Carthaginense, vel Provinciale

Deccrnis quoil

Nec
Etc.

sola est

geminnque senum colcberrima ccetu, Roma prnbet, quod repna sequantur. illic Synodorum exerta poleslas.

An alium

in

Buem pnsset procedcre sanctum

Conci'iiim, cui dux Aurelius, ingeniumque

Augustinus erat, etc.

Ubi Antelmius putat, ultimos versus de unico Concilio mentioneni facere, ct [)riores de du|)lici sessione
interpretaiur.

Venim

si

eumdem

finein Iiabita

unnm

plura Concilia ad Concilium appellare

potuit Hieronymus in Apologia II adversns Ruffinum defensorem Origenis, conlra quem varia in Oriente

Occidente celebrata fuerant Concilia, quanto magis idem Poet;c licuit? Ihrc aufem Hieronymi verha Ergo beati episco[)i, Anastasius (Pontifex Romanus) et Theophilus (episcopus Alexandrinus) et Venerius (episcopus Mediolanensis) et Chromalius
et in
:

Plenarium dicatur. Non Provinciale, inquit, quia non ex una provincia episcopi ccxiv convene1'unt qua? ratio fiiif, cur Cartliaginense non dixerit Auguslinus, etsi Carthagine habitum quo nomine priora duo adversus Pelagianos Carthaginensia appellavit pluribus locis. Non item Plmariimi, quia non ex omuibiis Africae provinciis coUectum, Africanum igitur vocandum censet, ut semper ab Augustino appcllatuni est; quia cum Plenariam Synoduin ex omnibus provinciis convocari angustiae temporis uon sinerent, et duas etiam provincias speciaret negoiium istud, proconsularem elNumidicani, ideo geminum Concilium Carthaginense et Milevitanum sententiam in Coilestium [ironuntiaveraf, indeque probabile puiat Quesneltus, utramque illam Synodum in unam coaluisse apud Cartlriginem, episcopis etiain aliis propinquiorum provel
:

\iiieiarum advocatis.
11.

omnis tam Orientis quam Occidentis Catliolicorum Synodus qui pari


(e[)iscopns

Aquileiensis)

ct

posset.

Verum
in

An ulrumque Concilium Plenarium


IiEec

dici

qusstio videiur esse de no-

sententia, quia

pari et sj^iritu, illum (nem[ie Ori-

mine, iilrum
de Synodis
ohservat,
sco[)os per

scilicet prior haec

Syuodus CarthagiII

genem) haereticum denuntiant [)Oi)ulis, etc. IIluslre etiam hanc in rem exemplum legere [)oteris anno ccclxxviii, uhi Macedoniani ad Liberium pa-

neiisis [lossit dici 1'lenaria.

Garnerius enini in Dissert.


integra; Provinciae epi:

causa Pelagiana habitis, Synodo

primatem unius
provinciis

pam

a variis Synodis missi dicunt, se


et

;ib

iina

Sy-

Tracloriam alii[uando vocasse

ex plu-

unius Synodi E[)istolani deferre, (luia scilicet omnes ill.e Synodi eanideni tidem et doclrinam uno consensu declaraveraiit. Imo Pros|)er ihideni plures Synodos adversus Pelagianos coactas diserte asserit, cuni ait, Synodos

nodo legatos venisse,

ribus vero

aIi(|uando convenisse epi-

sco|)os [)ro[)ter comiiiune negotium, noii tamen ex omnihus, cujusmodi fuit Byzacenum, ad quod ex

[irovincia proconsulari missi sunt episcopi legati

dcni(|ue aliquando ex tota Africae Dioecesi, id est, ex

non solum

potestatein et aucloritateni

suam

in de-

omnibus Alricanis

provinciis, accitu Cartbaginensis

ZOZIMI ANNUS 2.
episcopi, Conventus ccleljratos esse. Quare secumla Synodus CarUinf;iucnsis iioc anno congrcgata i'lc-

CHRISTI 418.
;

129
(|uatainen

diiim Fehriiarium absolvi noii potuissct

de re liubitaie iion
V.i.

licel.

naria tlicitur tcrlio

illo

scusu, quia nem|)e ad cani


:

ex onniil)us Africa'. provinciis episcopi convenerc

dicta,

prima vcro recte Africcuia al) Augustino scmper quia eidem cpiscopi variarum |irovinciarum
ipsa (piocpie Provincialia, |)rout

Africamtm circa medium Februariiim. quippe Zozimi ad Afros litteris lioc anno Piomae die xxi Martii datis, apjiaret Marcellinum
Ex
tertiis

Cartliaginensis Ecclesimsuhdiaconum litterarum liu-

interfuere. Et sicut Veteres Plenaria Concilia ali-

jus Concilii
Concilio,

perlatorem fuisse, ideoque


aiite

et

ex iirbe

quando appcllant

Carthaginensi
ejus

nimiruin episcopi, vel omnes unius |)roviiici;c apiid seniorem suuni, vel ex omnibus proviiiciis ad locum ab episcopo Cartliaginensi conslitutum con-

Romam Romam adveiitum Zozimus


Africani

mediuin Februariuni, iinitojam iirofectnm csse. Cuin enini post


die xxi Martii ad

quibus variarum provinciarum adfuere, Plenaria


grcgabaiitur
;

sic

Concilia

in

efiiscopi dici pos-

jam ab octo ad miiius diebus Marcellinus Romam adventarat, quia ])roIixissima scripta Concilii fuisse testatur ipse
Concilii
litleras responderit,

sunt.
12.

Zozimus
Utrmnrjue hoc anno celebratitm.
fucrit

in ea Epistola

Noncon-

Post missae, inquit, per

Marcellinuin subdiaconum vestrum Epistola;

omne

venit etiani interauctorcs, an utruni(|ue Coiicilium

voluinen volviinus
prolixitatis

quo aliquando

perlecto, etc,

hoc anno Iiabitum

Quesnellus enim loco

laudato, et Patrcs Beiicdictiiii in Praefatione ad to-

enim iiidices sunt voces ista^, ut ctiam Quesnellus num. 20 observat, et talis, qua; fa?dii
nomiiliil crearit

mum
non

Operum

runt, Coiiciliiim

saiicti Augustiiii num. Ki, autumaAfricanum ccxiv cpiscoporum au-

Zozimo; quain

prolixitatein Marii

Mercatoris verba iium. 27


tur.

recitanda etiain testan-

tunino superioris Cbristi


dubito, quiii

aiini

celebratum

esse.

Scd

Em.

cardiii. Norisius ct

Garnerius

laudali rectius ceusuerint, lianc

Synodum indictam

fuisse Cartliagine ab Aurelio/j/'o/)e kalendas Februarias, ut

habet card. Norisius, iion vero ante Quadragesiniam die xx Februarii boc aiinu inchoatam, ut
putavit Garneriiis qiii

aiiimum

noii advertit

ad Con-

Ex quo se(|uitur Marcellinum, circa medium Februarium Carthagine discessisse, postquam scilicet Synodus Africana ad finem perducta fuit praeterquam quod mcredibile est, Patres hujus Synodi Zozimutn de iis, quae gesta fuerant, non statiin certiorein fecisse. Quod si ea circiter medium Fehruarium fiiiita, profecto post annuin praecedentem in;

cilium Zellense die xxiv Eebruarii celebratum, cui


sine dubio interesse debebant aliqui ex episcopis ad

clioata fuerat.

Hinc corruit (luod

scribit

Quesnellus

Concilium Afric;.num vocalis, qui ideo circa me-

hanc Synodum autumnalem fuisse, ex eaque directum Marcellinum mense Novembrianni


nuin.
1.J,

dium Februarium
Zozimi ad Afros

abscdvi debuit. Parte alia [irior

siiperioris.

ejusque omnes instructiones

et

Gesta

Efiistola

amio pra'cedenti

data,

qua

cos moiuiit, ut mitterent aliquos intra


meiisein, qui Ccelestium

secundum

reum

peragerent, coiisi-

gnata
venit,

tuit Basilisco

([ui ipso

subdiacono Romana; Ecclesiae, niensisNovembris initio Cartbaginem pcr-

ut liquet ex libello Paulini, in quo dicilur,

eum JV

nonas Novembris

cum

Gestis Apostolicae

eumdein XII kalendas Aprilis currentis anni Zozimiun recepisse cum nullo modo verosimile sit, Marcellinum menses circiter quinque in itinere fuisse et intra diein xx et xxi mensis Martii, et prolixissima Africanorum scripta constitutionesque de Gratia ab eis propositas legere ac examinare potuisse, et euni in re tanti momenti ita perfuncSynodica
i)er
;

Seiiis directis

Paulinum sermoneconvenisse:

neqiie

torie officio

suo functuin esse. Qnesnellus nuin. 36

enim verosimile, Basiliscmii, ubi Carthaginem advenit, omnia Zozimi mandata statim executioni non dedisse. Quesnellus quidem qui contendit
,

liac ratione refellit

opinionem Ein. card. Norisiiqui


in Africa

tamen
esse
:

i'ecle

existimat anno cdxvii post receptas Zo-

ziini litteras

nullam

Synodum

collectam
ita

liaiic

Synodum habitam
aniii

fuisse niense
,

Octobii, vel
Paiilini

Profecto , inquitQuesnellus,

non

cre-

Novembri

pra3cedeatis

ex laudatis

dinius indormiisse Africanos rebus Ecclesise etcausae


fidei,

adhuc CaxWvdgme IV nonas Novemb. versatiim esse, jamdiuque antea in eam urbem pervenisse. Verum ex illis verbis maniieste patet, ea ad Basilisci adventum, non vero ad ejus in urbe Carthaginensi commorationem referenda esse,
verbis infert, Basiliscum

imo

propriae,

ut tamdiu distulerint congres-

sum episcoporum,

qui quotannis haberi solebata primatibus in sua quisque provincia cum tamen Synodus, ut jain dixi, citius convocari non potue:

rit.

Atjusteineam
si

rei)rehensionein incurrissent

ideoque

eam Synodum

ante

praesentis

anni

ini-

Africani,

tamdiu

distulissent

Pontificem Ronia-

tium cogi non potuisse. Certe ad congregandam Synodum adeo numerosam, ducenloriim nempe
quatuordeciin episcoiiorum, eo longius lemporis spatium magis necessarium fuit, quo plures episcopi e remotis Africaj regioiiibus vocandi erant, et

num

inonere de gcstis in ea Synodo, vel ipse Marcelliniis, si in eo munere obeundo obdormiisset.


14.

Ex

Concilio Africano obtestatio

mum

PP. missa.

Concilio

ad Zozimo-

Africano suo tempore

reddito, venio ad ea qu;E iueo gesta sunt, qua;,

aliunde

mos non

fercbat

ut

aiitislites

extra suas

numentis deperditis, nonnisi ex


libris Auguslini, Prosperi,

litteris

Zozimi, ac

Ecclesias

die XV Februarii jani ea


buerit, ut

Natalem Uomini cclebrarent; quare cum Synodus absnluta esse de-

ac Marii Mercatoris et ex

parte taulnin erui pOFSunt. Pcrmulta


iii

mox

osteiido,
si

congregata

fuil

inedio meiisc

Airicani, et iiide Roiiiam iiiissa fuisse teslatur


lib.

enim Roma Au

Januario, quia

tardius iiichoata fuisset, aule

me-

gustiiius

2 ad Bonifacium cap. 3

Tol eiiim

TOMUS

VII.

17

130
ct tantis intcr

ZOZIMI ANNUS
Apostolicam Scdcm
rcctirrcntibus

'i.

CHRISTI 41.
;

et Alros episcopos

nare

nisi

accnsntores

Romam

accnrrerent

et suaj

cnrrcntibiis
cis, etc.

ct

scriptis

Ecclcsiasti-

Ubi (loncilinm congregatum, ad Zozimum


misit(|ue ohtestationem, (lua no (juid innoCa'lestii

accnsationis capita probarciit; oblcstatoiiiini libellum intcrposuerunl, (|uo siinin sibi jus scrvari postulaliant, ct ut niliil de sciitcnlia in ulruiiKiuc illiim

scrii)sit,

varctur in causa

ante rescrii>ta pr.Tscntis

piolata immularctur,se(l in eodcin cuncla reliiKiuc-

Synodi. postulabat. Ex laudata cnim Zozimi


stoladie xxi Martii scripta, discimus

Epibis

rcnlur
tereiit

slatii,

saltem donec unuin c suis

Romani

init-

Synodum
Hffic

cum

idoneis causa; instrumentis, (luibiis hajartes apcrirentiir


,

ad Zozinium
tine,

scripsisse,

in principio scilicet et in

reticoruin

et
:

obtcstationcm illam niisisse.

Zozimi

legitinie et canonicc
stol.c

verba

Novcrit vestra IVatcrnitas, nibil nos post


superius, vel

docercturque (|uam damnati csscnl. Exticma EpiZozimi verba bujus obtestatorii libclli lestes

illas, ciuas vcl

nunc
in

iitteras vcstras ac-

sunt

Novcrit, inijuit, fratcrnitas vcstra, nihil nos

cepinms immutasse, sed


talio renianeret

eo cuncta reli(|uisse

post illas,quasvel superins vcl nniic lilteras vcstras

statu, ut illa, qufe a vobis ad


;

nos missa crat obtesse priorcset pos-

accepimus, immulasse
quisse statu, in
lilteris vestra;

scd in

codem cuncta

rcli-

rescribit

enim

quo diidum

fiierant,

cum

lioc nostris
(|Uffi

teriorcs
est,

Africanorum

litteras accepisse. Nefas

porro

indicavimus

sanctitati, ut illa

credere Aiirelium

unum

inconsultis coepiscopis

vobis ad nos missa erat, obtestatio remaneret .

suis obtestationem illam ad

Zozimum

misisse, licet

Hajc

enim verba,

wj/ss erct, indicant istam obtestapcrti-

id aliqui viri docti arbitrali fuerint.

Garnerius prae-

tionem ad priorem Africanoruin Epislolam


nere.
dO.
seriint.

fato
tuit,

Zozimi loco ininxus duplicem Synodum consti-

quK

cclebratic fiieriut

intcr

primam Zozimi

Epistolam anno pr;cccdenti ad Afros datam, et tertiam cjusdcm die xxi Martii bujusaniii ad illos scri-

Omnia

gesta in causa Ccelestii ad eum miPostq;iam priores istrc llttcrtC ad Zo,

prioremmense Decembri, velctiam Novembri annipra3cedentis, posteriorem ante Quadrayesimam hujus anni quod cx prima dicalur Zozimtis litleras accepisse cum obtcstationc Afrorum instrnmentisque causffi, quibus lilteris, non rcspondit, ex poste])tam
:

zimttm missa; sunt episcopi in Svnodo Africana coacti, matura deliberationc inter se inquisiere, quidnam facto opus esset, ut b;eretici artibus occnrrerelur. lluic itaque Concilio, ut recte vidit Quesnel-

lus

num.

'13

et seqq.,
ct

tribucnda qna; apud Augusti-

luim, Prospernm,

Marinm Mercatorem

ex Afri-

riori vero

Synodica missa

sit,

cui respoiisum

illtid

cano Concilio profccla annotantur, quia cx Synodo


kalendis Maii liabita ad

dedit die xxi Martii.

Yerum unicam Synodum

intra

Romanum

Pontificem

scri-

mensem

Octobris anni superioris et kalendas Maii

ptum non

hujus anni babilam cx ipso Garncrii fundamcnto, verbisque laudatis demonstrat Qucsnellus nnm. 9. Nam littera^, quas ex diversis Synodis missas Garnerins putat, ex una eadenniue scriptas docet Zozi-

ab Africanis Patribus nisi Epislola, qua Patrcs gratias reddebant Ponlifici quae ad nos non pervenit. Ad h;cc conslat cx divo Augustino in Epistola ccxv ad Valcntinum, cujus verba supra num. 7.... retulimns, Zozimi rcscriptiim aduniversos
est
totitis

mns

in Epistola dic xxi Martii data.

Eamdcm enim
:

orbis episcojjos

missum datum
aiite
,

Synodnm Zozimusalloquitur, cum


quas vcl supcrius, vel nunc
nius

ait

Post

illas,

cilium Africanum, et

esse post Conposticmuin Plcnarium.

litteras vestras accepi

Quare Conciliuin

illud

ex quo omnia causae Gesta


,

Et infra

vobis ad nos missa obtestalio

Rcscribit quippe acccptis postcrioribus htteris et ta-

missa dicuntur ad Zozimum primum cst Cartbaginense, seu Africanum, non vero sccundum seu Ple-

men eidem Synodo


litteras atlinet,

oblestationem, qu;e ad primas


;

attnbuit

qiiod phirics

eodem modo

in

eadem
13.

Epistola signiticatur.

Cum priores
zimum
zimi

Africani adversus
illa;

Zozimum expostulanmt.
litlerffi

Concilii Africani
eac

ad Zo-

perierint,

quid

continercnt, ex ipsis Zo-

terliis litteris

xxi Martii datis

cnm

Quesncllo
Africapriori-

num. W cxpiscandum. Cum enim utrisque norum litteris istic respondcant priori parlc
tisfacit.

bus; posteriori eaque brcvissima, posterioribus saApparetigitur duo

maxime
:

prioris Africanai

Synodi Epistola; capita fnisse unum quo graviler expostulabant advcrsus Zozimum, quod poslhabito et Africanac EcclesicC et Romantc ix^^r Innocentium
judicio,
(jiio finila Celeslii

narium, ut perperam scribunt Garnerius loco laudato in Synodo XII, ct Marca in dissert. de vetcr. Collect. Can., cap. 16. Neqiie etiam audiendus Marca citatus in eo quod duo Zozimi decrcta distinguit, quorum primum privatum sit, dalumque adversus Coelestiitm tanquamdecriinine sibi iinposito convictum, post priniam Synodum ('lu thaginenscm, scu post Concilium Africanum; aliud(|ue gencrale seu gencrahsEpistolaaduniversos e|)iscopos adverpost receptos secundae sus Pclagianam hrercsim Synodi Carthagincnsis canones, quod Prosperum in Clironico cujus verba num. 8 recitavimus docere
,
,

arbitratiir.

17.

Zozimus unico decreto Ccelestium

et

Pelalan-

causa fuerat, ad

novum

giimos damnat.

Decepere prnesulcm doctissimum


non
mentio habclur

eam examcn

rcvocassct. Hiic

enim

spectare vid(iur

vulgaloe cditioius Chronici Prospcri, ubi

privilegiorum Apostolicre Scdis comincndatio, quic tolam fere Zozimi implcl Epistolam. Sccundum
Epistolic capul crat AlVicanoriim
statio. Sciiicet

tum

uiiius (^oncilii Cailhagincnsis

episcoporum

obte-

sed eliain librariorum crrore dicitur illud fuisse ducciilorum dccem ct septcm episcoporum loco
,

cum

inlclligcrcnt cx Epislola Zi)zimi


festi-

hunc ad Pelagium Cadestinmque absolvendos

ducentoruin (luatuordccim cpiscoporum. Existima\it enim Prosperum ibi loqui de Coiicilio Plenario

zozi:\ir

ANNUS

2.

christi

/iI.

131
relationibus Carllia-

kaleiidis Maiis liabito; in libio vcro advcrsus collaioroiii


tloles,
,

Zozivmm quam I/mocentium

iilii

ait

Erraveriiiit diicciiti xiv sacersiiis

(|iii

in

Epistola (jiiam

constitutionilius

|ira'lnlcrunt, ita Apostoliea; Sedis anlislileni bealnin

Zoziiuuin sunt allocuti

consliluinius in Pelafj;ium

alque

(',;i'leslinm

pcr venerabilem Inuocentiuin de

ginensium Conciliorum usns auctorit;de Iioinanaj Sedis oiiiiic istiid uegolium couslitnisse. Subdit Augnstinus cap. 8 Cuni venerabili pa|iT Zozimo Syuodus Africana res[ioudit, quod vestra! cliaritatl cuni caiteris inslruclionibus misimus . Et caji. 21
:

Sede prolatam inanere senteutiani donec apertissiina confessionefaleanturgraliam Dei per Jesuin Cbristuin, uon soliun ad cognoscendani,
beatissinii Petri

Visus cst Pelngins ad tem|nis ali((uid dicere, ([uod fidci Catliolic;D couveniret, sed illam Sedem usque

in liuein fallere

non

prajvaluit. Post rescriptaquip|e

veruni etiam ad faciendain juslitiain, nos per actus singulos adjuvare, ita ut sine illa niliil vercE sanct<T(|ue pielatis liabere
,

Africani Concilii, etc.

In eodeni Concilio [irocu-

sam

cogitare, dicere, agere va-

leamus , sermonern liabere de Coucilio Africano seu de priori Concilio Cartliagiuensi. Verum Prosper in Cbrouico ijuandoasseiit, Caribagine habitum
esse Concilium ccxiv e[)iscoporuin, et ab eo ad Zozimitm Synodalia decreta missa, de priori Synodo Cartbaginensi verba facit, ut jam ostendimus, ideo(jue et in loco ex libro ejus

Zozimum, qua Pelagialiaresim inelius posset cognoscere, asserit Auguslinns lib.2 ad Donifacium cap.3, ubi de Ca;lestio
esse instructionem ad

nam

per Afiicanos conviclo


Africa
dilas
litleris, in

ait Hoc ut plenius et inanifeslius in illo lieret, exs[iectabatur, venturis ex


:

qua proviucia ejus


QuiD

ali([uanto calli-

evidentius innotuerat.

Roinam
,

litterEe

ducto,

eum
Ad

utrobi(]ue

sermo

adversus collalorem desil de Concilio ccxiv

posteaquam venerunt, id continentes nou sufficere bominibus tardioribus et sollicitioribus quod se


generaliter Innoeentii
fatebatur, sed a|ierte
e[jiscopi
litteris

consentire

ejiiscoporuni, ac de decretis ad Sedeiu


missis.
liaec

Komanam

eum

debere anafhematizare

mauifestum

est,

Synodum, cnjus

qn;e in suo libello [jrava [losuerat, etc.


li([uet priino,

Gestis [irobatissecuta estZciswi/seutentia

munduin missa, eain esse (|UBe cum |ilnriinis instruclionibus, Gestisijue praxedentium Synodorum ad Piomaiuim Pontilieem transmisit per
,

pertotum Ejiistolie volumen

Ex quibus Synodiim Africanam illam eamdem csse, cujus scrijibs acceptis consecutum est Zoziini decretum ad universi orbis episcopos missum. De-

Marcellimim sttbdiacomim. Sed b;cc oinnia jam a die xxi Martii accejita erant a Zozimo ut
ex
tertiis

nique eam i|isam Synodum esse,ex qiia instrumenta et Gesla oinnia missasuntad Zozimitm perMarcel-

ejus ad Africanos litteris constat. Denii^jue


cilata,

verba Augustini in Epistola ad Valentinum


in ([ua ait, se

liimm siibdiaconum ad causa; iustructionem :(|uandoquidem nonnisi post hanc ejusque rescri|ita secuta est Zozimi sententia. Quare inale Garnerius

ad

eum

misisse ([uod [lapa; Zoziino

omnia

de Africano Concilio
[ituin
et

missum

est,

ejus([ue rescri:

h.TC ad Synodum knlendis Maiis habitam. Quesnellus vero num. 14 ad istam accurate retulit.
19.

quod

ad universos tolius orbis episco[)os missuin posteriori Concilio Plenario tolius Afrieaj

Constitutiones de Gratia

contcntce.

Augnstino

ea relatione

coiisentit Prosper, qui res-

contra i|isuin errorem breviter constiluimus , manifeste ostenduut, decretuin ad universos orbis epi-

[loudeus ad Capitnla Gallorum


ait
:

scopos a Zozinio
Carlliagincnseiu
;

datum

ess(;

post priinam
et

Synodum
illain

i'es[). ad object. 8, ducentis quatuordecim sacerdotibus, quoruin conslilulioneni coiitra inimicos grati;c Dei

Cum

ideoque

distinclionem
gencralis in

lotus

dupbeis decreti,
lestittm lati,

(irivati scilicet et

Cw-

lestinus

inundus ain[ilexus est , (nain, ut inquit Caepapa in Epistola ad Gallos caji. 3, Africasententias suas fecerunt A|iostolici aulistites
,

mere coiuinentitiam credendam. ad Zuzimiim. Ad Concilium Africanuin refereuduin quod scribit


18. Relntio Conciiii Africaiii

norum

cnin probareut) veraci [irofessione


,

quemadmodnm

Augustinus
scilicet

lib.

de Peccal. Orig., cap. "


iii

et 8,

illud

revocasse

memoriam

papa3 Zoziino,

quod

ipsorum habet serino dicamus gratiam Dei per Jesum Cbristum Dominum, non solutn ad cognoscendam, veruiu etiain ad faciendam justitiam, nos
jier

ejus pnedecessor Innocenlius de Gestis PaLTstinae

actus singulus adjuvari

ita

ut sine

illa nihil
,

Syuodi judicasset, etpostcnjns

rescri[ila in
:

CkIcs-

ver;G sancta-que [lielatis habere, cogitare

tium justissima senlentia


posilo

est prolata

Sed inter-

agere valeamus

dicere, Haec eniiu ad illain Africanorum


ciijus
:

duorum
Sed

lueiisium, doiiec rescriberetur ex


[iostea(iiiani

Synodum

perlinent,

constitulionem totus

Africa, etc.

ex Africano episco[io-

rum

Concilio rescripta direcla sunt^quid fnerit couseculum, ut iu eum (CTlestiuni) senteutia proferretur, cuncta legile, quia cuncta transmisimus . Llbi vides, e\ unius Concilii Africani scriptis ad seulentiain proferendam inotum fnisse Zoziiuum, et ca[iitnm, ue i|uibus controversia mota erat, relationem

luundus am|)lexus est id est, cujus decreta ad Zozinuun pa|iain , ut habet ideni Prosper in Chroiiico
,

perliita

sunt; ([iiibus probatis per totum

mundum

damnata est . Post cujus Goncilii scri])lum, ut Augustinus in Epistola ccxv ad Valenlinum scribit, secutum est Rcscribasresis Pelagiana
[ituin Zozinii ;ul uiiiversos totius orbis episcopos.

Ex

ex iiiore ad euin factam esse; ut Aiiostolicae Scdis


auctoiitate accedeiite,

(]uo

etiam
est,

[losliiuaiu rescri]jta direcfa sunt,

conse-

quod

erat liinilibus Afric;e

culuin

circuniscri[jtum, universcB Ecclesia! per Occidentem


et

ut babet Angusliiins

ul in C;clestium sententia |iroferrclur , lib. 2 de Pecc. Orig., cap. 7, et

Orientem regiila fieret Ecclesiasticm lidei^et deuique verum es; e, quod scribit Marca laudatus, tam

deiii(iue ciijus Ca]iilula seu decreta iuseita csse

zimi

Traetori;e, testis est Marius

ZoMercator cujus

132

ZOZmi ANNUS

'2.

CHRISTI 418.

vcrba infra recitabo. Qiire omnia ex snperius diclis ex qua liquct de Synodo Africana essc intelli^emla niiniruni direclus Marcellinus, cujus onuies instru:

tan(|iiam

mcra

relatio

eonim, qiw prrrsules contra


in

Pelagianos facienda esse censcbant, ut joco laudato


legere est. Quare

quando Prosper
jierlala
:

Cbronico de
libro

ctioncs el Gesta Synodica per eunidcni recepit Zozi-

Concilio Africano loquens ait, ad Pontiticem Zozi-

mns,

et die

xxi Martii,

iis

acceptis ad Africanos res-

mum

Syuodalia decreta
5

csse, et in

pondit. His adde convenientiam

nmneri eiiiscoporum

contra collalorem^rap.

Erraverunt Africana

ccxiv, qui pariter et episco[)is liujus decreti condito-

ribns a Prospero ibidern trd)uitnr, et in Chronico

episcoporiim Concilia, qu;e decrelis suis conslituere utruiiKjue l)ei doiuim esse, et scirc qiiid facere debeainiis, el diligere ut faciamus, ctc.
iiiliil

datur Concilio ilb Carlbaginensi,


probatis
,

cujus decrelis

prorsus

per totum
est .

mundum

baeresis

Pelagiana

diversiim intelligit a rescriptis Africani Concilii, aut


a lilteris, qiKB cxspectabantur ex Africa ventnrBe,

damnata

20. Alia Constitiitio in ea

memorafa.

Ex

iiis

du

<iiiil)us

loquilur Augustimis, ciijus loca supra

consequitur, ut animadvertit Qucsncllus nuvn. 15,

ejusdem

Concilii xMricani

partem esse

<juod de iis-

tliaginensi

dem

ccxiv episcopis refertur in altero Prosperi loco


:

Imo quemadinodum in Syiiodo Caranno cdxvi coacta per bicc verba, Censuiinus hujusmodi persuasionis auctores anatbeman^citavimus.
bzari oportere , Patres Africani definierunt, quid

cap. 5 contra collatorem

Erraverunt duccnti xiv


suis constituboni-

sacerdotes, qui in Epistola,

quam

bus pra^tulerunt,

ita

Apostolicre Sedis antistitem


:

beatum Zozimum

allocuti sunt

Constiluimus

in

agendum viderelur, sed non pronuntiariiiit id Summae Sedi reservantes ut loco laudato ostendimus pari eademque ratione quaiido in Concilio
,
,

Pelagium atque C;rlcstium pcr venerabilem episcopuin Innocentium de bcalissiini Apostoli Petri Sede prolatam mancre sentenliam, donec apertissima
confessionc fateantur, graliam Dei per
tiim

Africano hoc anno congregalo Patrcs protulerunt,


ex libro Prosperi contra collalorem supra citata

Jesum Cbris,

Dominum noslrum non soUim


, ,

ad cognoscen-

dam verum

etiam ad faciendam justitiam


illa

nos per

actus singulos adjuvari, ita ut sine

nibil verae

Pelagium atque Ca?Iestium per venerabilcm episcopum Innocentium de bealissimi Apostoli Petri Sedeprolatam mancre sentenliam,etc. eodeni modo se gerunt ac Patres Concilii Carlbagincnsis anno cdxvi indicti, i<leo<|ue licet deliniant,
Constituimus
in

sanctgeque pietatis babere, cogilare, dicere, agere

nibil tainen pronuntiant,

se<i id

A|)OstoIicaB Sedi re-

valeamus
sis

)).

Neque enim

ba;c et superiori

numero

servant.

Uno verbo

in Concilio Africano episcopi


sibi

relata ex responsione ad cai^itula

Gallorum, diver-

misere relationem eorum, quae


videbantur, et auctores,
qiii

agenda

esse

Synodis adscribi possunt

Constitntio quippe ea-

decreta facta

memo-

dem, idem numerus episcoporum, eadem verba.


Baronius num. 16 ba!c verba, Constituimus in Pelagium, etc. prolata esse a Zozimo putat; sed
ipsa lectio docet, dicta fuisse a Patribus
Africani.
Concilii

rant, nonnisi in verbis differunt

ab

iis,

qui dicunt

rescripta vel litteras missas esse

a Concilio Afri-

cano.
22. Relatio ah Epistola
fuit.

Synodica distincta non

At, inquit Quesnellus, in Prospero contra

Canones de Gratia quomodo in ea expressi Emin. card. Norisius laudatus cap. lA, refellit Jansenium episcopum Ypreiisem, qui credidil Prosperum in Clironico, (|uando ait, ad Ponti21
.

fuerunt.

collatorem, cap. 5, bujus Concilii constiluiiones disertis vcrbis

nofantur

et tales conslilutiones,

quae

ad ad

Sedem Apostolicam

missa; sint,

cum

Syno(lica

Zozimum
totus

Epistola eisdem prajfixa, tales insuper,

flceni

Zozimum Synodalia

decreta perlata sunt,

(|uas

mundus amplexus sit,ut


babeliir
:

ex altero

intelligerc

canones octo "contra Pelagianam ba?re-

loco Prosperi in Cbronico

Erraverunt
in

sim statutos; quia, inquit card. Norisius, illi in posteriori Synodo kalendis Maii habita exarati sunt, et in Iiac priori procusa est instructio ad Zozimim, qual^elagianam bffiresim de facie posset cognoscere. Quesnellns vero num. 16 et seq. tuetur, octo illas constitutiones seu canones de Gratia sl non publi,

ducenti quatuordecim sacerdotes,

(jui

Epistola

quam
cuti
:

suis constitutionibus pra?tulerunt, ita Aposto-

bcae Sedis antistitem

Conslituimus
etc.

in

bealum Zozimum sunt alloPelagium atque Caeleschim

tium

Veriim

fallitur vir doctissimus,

catos, saltem condilos esse in Concilio Africano; ita

Epistolam Synodicam a Conciiio Africano ad Zozimum niissam ab illius constitutionilnis distinguit


Concilia

ut nec prius, nec serius procusi fuerint.

Verum

enim

in suis Synodicis i'eferebant ad


,

Sumut tota

mera

bffic

de nomine quocstio

ut anno cdxvi,
(|uitur de

num.

Augustinuseuim, ostendimus, quando loest.

muni

Pontiflcem, quae a se gesta bierant


fuerit,

hujus aucloritate jnsta, qure


flrmaretur
in
,

pronuntiatio

Gesbs adversus Pelagianos in Conciliis Carlbagmensi et Milevitano II illo anno celebratis, inodo scribit ex illis Conciliis niissas esse litteras
contra inimicos
ptas
,

quemadmodum
a<l

loquitur Innocentius

suo rescripto

Concilium Carthaginense aniio


;

graliffi Cbiisti

ab episcopis subscricondita fuisse statula,

CDXvi adversus Pelagianos habitnm et in iisdem Synodiiis, qiiibiis moli fuissent rationibus exi)one-

modo

adversus eos episcopatis Concilii condi-

tiim fuisse dccrctimi,

modo

ejusdem Iniiocentii ad Milevitanum Concilium adversiis Pelagianos eodem


bant, ut liiiuet ex rescripto

inodo denique illorum Conciliorum relationes missas csse ad Iiinocentiuin papam et decretnm CarIhaginensis Concilii iii Epistola Sjnodali memoratur
:

anno

culebiiituni

in f|uo Pontifcx ait

Miiltifariis

ciiuiiiem ad dcstriiendum tale niagisterinm uli pos-

semiis exemplis, nisi sciremns et sanctitatem ves-

ZOZIMI ANNUS 2.
tram ad plcnuin Sciiptin-as omnos callerc divinas,
pncsorliin cnin voslra rclalio
moiiiis
sil

CHRISTI 418.
:

133

laiilis

ac talilius

lcsti-

rclorla, ut

liis

solis valcal pra>sons(lo};ma

Itcm qnod pap;c Zozimo de AfricanoConscripfum ost, ejus(|iie rescriptum ad univorsos totius orbis cpiscopos inissum ct quod postoriori

vcrbis
cilio

rescinrli,

opiisqiie

iion

esse

rocoiidilis,

cum

liis

Cnncilio Plcnario tdtius Africa^contiaipsum crrorom

(qusc facilc vobis occnrrcntia posuislis) ncc andcant


oliviaro,

brcvilcr

coiistitiiimiis,

ctc.

U;vc omnia misimus

ncc possint?
II

F.t

rdVera ojnsmodi Hliloviii

vobis . El t;;inon in Concilio .\fricano conlra i|isuni

tani Concilii

Synodica, qua> tomo

Coiicil. pag'.
,

errorom
breviter,

ali(|iiid

constitiilum fiienit, et quidcin non

iSiS

lcuiliir, exliibct

varia Scripturac loca

quihns

ut in Concilio Plonario,
iis qu;i?

cum

variis sacra;

Patrcs Milovitani Pclagii ot Caiestii errores confodiunt. In fine vero rescripti ad Concilium Cartliagi-

Scriplurae locis, ut cx
ciliis

gesta fuerant in ConII

Cartliagincnsi ct Milevitaiio

innotoscit, sen-

nense anno cdxyi coactum Innocentius iiiquit Nec quid(|uam superesse duximus, quod dicamus,
:

tenhas suas comprobarint. Nata

it;K|ue

omnis \mc

cum

iiihil pnclermissum a vobis niliil conslct csse suppressum quo illi rofntali et penitus cofjjnoscan,

controversia (juod viri doctissimi aniinum non advcrterint ad usum rolationum a Oinciliis ad snm-

miim

Pontificcni

niitti

solitarum,
,

qnasi ad caput

tur csse convicti. Idcoque a nobis testimonia nulla

at(iue ad

apicem cpiscopatus

ut in(|uit Innocen-

ponuntur, quia
tat,

et his

plena relatio

est, etsatis

cons-

tius in Epistola iv

ad Fciicom Nncerianum cpisco-

ut doctissimos sacordotes cuncta dixissc.

Nec

pum,
lium,

vel,

ut idem scribit ad Milevitanum Coiici-

decet credere, vos aliquid


proficere,

prsteriisse .

quod ad causam possit Ex diiobus istis rescriptis


,

ad diio diversa Concilia missis {pud episcoiiorum ad summum Pontificom rolationos continercnt, et

ad Patrum, id cst, sui nominis et honoris auctorem ut per tolum inundiim posset Ecclesiis omnibus in commune prodesse . lUo enim usii

IcKpiciidique inodo ab antiquis usurp;ito suppositis,

morcm

servari solitum intelligimus, ac prseterea

oinnis hrec controvcrsia evancscit.


24.
lii

Conciliorum relntiones ab corum Synodicis distinctas non fuisse. Quare in Concilio Africano hoc anno
adversus eorunidcm orrores coaclo, non sese
gessere
alitcr

Africani ad

Quid continerent posteriores Zozimnm. Quid

litterce

Conci-

priorcs litterae

Patruin Africanorum ad

Zozimum

niisStT,

ad quas

ac in prBcfatis duobus Conciliis antistitcs Africani


,

nuUum rcsponsum dalum,

continerent, ex Aiigus-

ideoque in sua Synodica ad

Zozimum
et

pa-

tino et Prospero eruere conati

pam

missa Pelagianorum errores rcfutarunt,


23.

quid

postcrioribus inscriptum csset vcl

sumus; niinc quid annexum, ciim

decrevissent, significarunt.

Qnod ex

relationibus ab aliis

mitti solitis imiotescit.


insinuat,

Nihil ilaque atiud Prosper


a se gesta fnerant adversus

Conciliis

eodem Qucsnello cx iisdem Patribus dediicendum. Ac primum quidem prolixissima scripta ad Zozi-

mum
iii

quam

Patres Africanos in siia Epistola Sy-

nodica, narrasse

qux

missa fuisse, ipsemet Zozimus in Epistola sua ad Africanos xxi Marlii data, bis verbis tostatur Missa3 per Marcellinum subdiaconnm Epistolae
:

Pelagianos, qnidque censuissent ant decrevissent,

omne volumen
cto,
etc.

voluisse

quo

aliquando

peiie-

eo fere

modo

qiio in

duabus laudatis Synodicis


II qiiaj ad nos nec etiam aliud Prosper liis
,

Concilii Carthaginensis et Milevitani

porvenerunt, halietnr
verbis,

Quibus lilteris continebantur Africanorum qucrebT adversus Zozimum, quod crcdiilas aures Caelcstio commodasset, fidcin pra^biiissct vcrbis ejiis
,

qui in Epistola

quam

suis constitufionibus

nec ea

satis discussissct

Ifa

totuin litte-

prsetuierunt , significat. Perperain

enim

vir erudi-

tissimus vim facit in


bus,

istis

vorbis

siiis constitiitioni-

cum

illis

Prosjicr niliil aliud innuat,

quam

Pa-

mearum) compreheiidistis toxtum, quasi nos Ccelestio commodaverimus in oninibus fidem, etc. Secundo, cum cx gcslis Romani judi(scilicet
cii

rarum

matoriam snppeditasse, et tostimonia protulisse quibus in talibus decernondis moti fuissent eo prorsus modo quo a Patribus Concilii Cartres Africanos
, ,

inchoatis intcllcxisscnt Africani quod C;flestius

boati

Innocentii pap;c

lilteris

non
illa

cst

ausus obsi-

thaginensis et Concilii Milcvilani


rat; licet

II

pnrsiilnni fue-

enim

in eoruin Synodicis nulla constitutio

tamen scribens ad Hilarium Epistolam clxxviii, alias xciv, ait Jain cuin ista scriberem, cognoveramus in Ecclesia Carlhaginonsi adversus eos episcopalis Concilii (anno cdxvi habiti) conditum fuisse decretum per Epistolam sancto et
legatur, Augustinus
:

damnaret, damnaturum cssc promisit (vcrba sunt Augustini lib. 2 de Pccc. Orig. cap. 7) ex quibus sperabatur plenns ab eo dandus Epislolis Innocentii consensus : Romam littera) vencrunt ex Africa id continentes
,

stcre; iinose

omnia, quT sedes

non
bus
,

sufficerc homiiiibus tardioribus et sollicitiori-

quod

se gciieralitcr Innocentii episcopi littcris

consentire fatebatnr, sed apcrte


m;itizare, qiiT in

eum

debere anathe:

vcnerabili papa? Innocenlio dirigendum, et nos de Concilio Numidia? (eodem anno Milovi liabilo) ad

eamdem
ramus,

Apostolicam Sedem jam similiter scripseubi vides

stola et a litteris

Augustinum decrctum ab Epinon distinguere. Unde idem Augustinus in E[)istoIa ad Valeiitinum ennmeransqua? gesta fuerant a Zozimo adversus Polagianos, qure
so ad

male posuerat ne si id non fccissot, mulli parum intelligenfes, magis in libello ojus illa fidoi venena a Sede Aposlolica crederent approbata, propterea quod ab illa dictum
sno
libello

erat

eum

data projiter illud

libelium csse Catholicum, quain cinenquod se papa; Innocentii litforis


,

consentire ipse rosponderat , ut habel Augnslinus


lib.

Valcntinum

inisisse dicit,

lilteras

tantum ab
his

2 ad Bonifacium cap.

.3.

Qu.t pro peccati origiAfricani


,

Africano Coucilio ad

Zozimum

datas

memorat

nalis doctrina

monuerimt

ne ab hjd-

134
reticis

ZOZrMI ANNUS 2.
sub verborum larva Zozimo imponeretur.

illa,

CHRISTI 418.
quaja vobis ad nos mlssa erat, oblestatio remaAn idcm Marccllinus hujiis Zozimi ad Afrifuerit, an vero donec Caicausa ad exitum perducta cssct, Romae substi-

25. Missa

ann

littcris

Gesta alinriim ConciJin-

neret.
lestii
lerit,

nim

advcrstis Pclagiawis.

Tcrtio,

admonebant
ipsis

canos rcsponsi perlalor

Africani

Zozimiim

suis litteris, ut rccoleret quid

imilandus pra^deccssor cjus Innoccntiiis de


tahat
1'ela^ius
ct

qiiod vcrosimilius,

non

liquct.

senscrat Geslis Pala^stiiiis, (|uibus ahsojntimi se jac:

ut intcliifjeret Pontifcx ea

ncc

ignota fuissc Innoccntio, nec


ris

omnino

i^robafa, litlcEpistolffi

Zozimvs C0lestinm danmat. Cum co loco rcs esset, Zozimus examinatis qum hactenus adversus Ccelestium. tam Rointc, (]iiam in Africa
27.
facta fuerant,

suis inscrucrunt Africani

e.vceriitum
ista
lib.

illiiis

ad quin(]ue cpiscopos, quo


indicat

constabant.

euin ad plcniorem audientiam, suminunKiue judiciiim vocavit; sed h;eresiarcha cum


suas patcrc,

IIoc

sanctus Augustinus
:

2 de pecc.

artcs

nullumque superesse

fergiver-

Orig., cap. 8

Quid ergo, inquit, de Palirslina; Synodi Gestis, quibus se Pelagius absolutum essc gloriatur, sanctus papa Innocentius judicaverit, quam
,

sandi

moduin

videret, scse examini suhduxit, sive


apiil siios, sive in

latiicrit in

Urbe

proximis Romaj

locis substitcrit. Ciijiis fuga, ubi iiinotuit,

continuo

vis ct in litteris ejus

(juas nobis resciipsit, legere

lata in

eum

ac Pelagium decretoria sententia, scri-

possitis ct commcmoratuin, cnm vencrabili paptB Zozimo Synodus Africana respondit, quod vcsUvc cbaritati cum cseleris instructionilius misimus; ta-

ptaqiic universis
illa

mundi

cpiscopis a

Zozimo grandis

mcn,

ctc. Qiiarto, constat


,

ex conunonitorio Marii
illis

Tractnriam Mercator vocat, et ciijiis aliqua fantiim nobis fragmenta rcstant. Ha^c de hac re Mercatoris in Commonitorio verba: EpiEpistola, qiiani

Mcrcatoris

ipso ejus initio littcris

fuisse

illii.'a-

scopis

vero cx Africa rcscribentibus,

omnemque
:

gatum

(]uidquid in Africa
et

actum

fuerat adversus

Cadcstium

Pelagium

et

omnem

causam, qua;
expositam

apud eos

facta fucrat ,

ab

ipsis fuisse

missis eliam Gestis exinde, qusc fnerant tunc cum illo vel de illo confecla ; lioc est, Gestis Carthagi-

nensis Synodi anni coxii,

nensis

et

Milcvitana;

II

et Synodorum Carthagianno CDXVi hahitarum.

Quinto, missa sunt ct decreta de Gratia adversus non quidem ex formula errorcs Pelagianorum
,

edita, ut manifeste elicilur ex iis. quaj


littcris

leguntur in

Synodicis Conciliorum Carlhagincnsis ct MiIcvitani II, anno cdxvi adversus eosdem habitorum,
sujira

causam, qiiae apud eos facta fucrat, exponenlibus missis etiam Gcstis exinde, quac fucrant tunc cum illo, vel de illo confccta, vocatnr ad audicnliam pleniorcm, ut quae promiserat, fcstiiiaret implcrc, id est, ut damuatis pra?dictis caiiitulis, sententia Afrorum pontificum, (pia fuerat cominunione privatus, ahsolveretur, non solum non adfuit, sed etiam ex memon.ta Romana Urbe profugit atque ob hoc a heatac memoriae praedicto Zozimo cpiscopo scriplis amplissimis vel longissimis pcrdamnatus cst; in qnihus et ipsa capitula, de quihus accusatus fuerat, contincnlur, et oinnis causa tam de Caclcstio supra
:

quemadmodum
ptiirae

exposuimus, scd

variis Scri-

scripto,

quam

de Pelagio magislro ejus praviore,


ct

sacr;c locis et ralionihus ex ea deductis fir-

videlur esse narrata ((iiiorum scriptorum et nos hic

et postea a Concilio Plcnario,

mata, ex quihus conditi fuere canones octo a Zoziino, de (]uo infra.


20. Marcellinus ab Africanis

habcmus exemplaria),
lonicam,
ct

ad Orieiitalcs Ecclesias,
siinilia

^Egypti Dioecesim, ct Constantinopolim, et Thessa-

misms Romam,

medio

circiter

Martio

Romam

adventavit.

Hierosolyma,
lih.

eademque
:

scripta

Ex

ad episcopos transmissa csse siiggcrimus . Auguslinus vcro


ergo, in^iuit,
tis

jiriori itaque Carthagincnsi Synodo, seu Concilio Africano dune Epistols ad Zozimum datne, quarum ultima cuni Gestis, aliisque ad causam Pelagianam

2 ad Ronifacium cap. 3

Tunc

cum

ejus praesentia poscerelur, ut cer-

ac dilucidis rcspoiisionibus, vcl astutia liominis,

Ijcrtinciilihus

Marcellino

Carthaginensis

Ecclesiaj

vcl corrcctio diluccsccret, et nnlli

subdiacono, qui (]uamprimum ad Zoziinum dcferrel,

ncret, se subirixit cl negavit examini.

ambiguae remaNec differen-

consignata

fuil,

iiost(]uam Plcnariam

Synodum

dum jam
desset,
tiffique
si

circa kalendas Maii

habcndam

episcopi Carthagine

fuerat, sicut factum est, (iiiod aliis proniinium perversorum pertinaciac, demen-

congrcgati indixisscnt; pr;cviderant enini circa illud tcmpus rcsponsum a Sede Apostolica esse affercn-

non

posset .

Tum

cap. 4

Sed illud se

respondisse fallaciter novo exitu ostcudit,


siibtraxit examini,

cum

se

dum. Marcellinns Romam medio


(Jestis,

circitcr

Marlio

pervenit, ut supra ostcndimus. et Zoziinns pcrlectis

ne secunduin Africana rescripta, ipsa oinnino de hac quxstione verha memorare et


analheinatizare, qu;e in libello suo posuit, cogere-

omnibusqiie instructionibus, (puc prolixissima; erant, a Patribns Africanis confectis, A7/ kal.
in

April. seu die xxi Martii tertiam ad Afros scripsit


Eiiistolain superius a nobis ex|ilicafam,

tur. NeCxVugustinocontrariusestMercator, quando scribit Cfflestiiim ex Roniana Urbc profugisse; sigiiificat

qna cos

enim duntaxat eum


(jiia

in

vicina

RomEe

loca

cerlos facit
testalionis

rcm adhuc

esse integram, se

rationcm habuissc,
illas,

eorum ohomniaque susjien-

scse

recepisse,

ita(|ue

de re rursus infra. Ccelestius sese examini siibtraxit, et cmentita fuga ladoiicc

dissc
niliil

Idcirco, inquit, novciit veslra fraternitas,

tuit

apud suos,
jussit.

Honoriusimp.

eum Urbe
cjuo

pei-

quas vel superius, vcl niinc, litteras vcstras accepimus, immutasse, sed iii eodcm
nos post

Iciidum
28.
lai/iani

Rescriptum ab imperalore obtinet,

cuncla

reli(]uissi' stato,

iii

quo dudiim
indicavimus

fiK.Tanl,

cmii

Roma; pcllnntur.
et

Pc-

lioc noslris lilleris vestrai

sanctitali, ut

riam suain

Gesta Syiiodi

Znzinms enim TracloAlricaniu ad Honorium

ZOZIMI

ANNUS

'1.

((

CHRISTI 418.
ihi

135

inip. Ravcnnaj aficntem misit, petcns, nt Cirlestms omMes(|nc Pelapiani VvUc ^(illerciilnr, ct tdlodliristiaiKi

qurc

in codicc Tliuanco Ms.

orbe tanqnam

liaTcliei

liabercntnr.

(loiistans

Baronius narrat, liuc transfci-encia. Porro rescriptum sic inscribitnr Incipit sacrum rescriiiluni, acceplis Synodi SS.
:

(|ni|iiic Init
iiis

Ecclesia; consnctndo, cx (juo a Christiacst, iit [inr-

gestis

datum

Salmasiiis.

([ui

codicem
([ui

vidil, his

imperatoriLins in lihertatem asscrta

diiahus

litteris

SS. Cartliaginensem
citatiis
,

Synodum

inler-

tiin

ad c\lir|ian(las

liaM-cscs, si

(juando pcrtinaciiis

lirefatiis est.

Quesncllns

illum etiain

durarcnt; partim ad coercendos ha'reseon auctorcs.

legil, asserit in

cum

parlcs facercnt, ntraquc potestas a Deo ordi-

prascriptcn. Usserius,
git
:

eo Iiaberi Synodi saiiclffi, id est, sn([ui Oxonicnsi Ms. nsusest, le,

iiata, Ecclesiastica

nimiruin

ct imperialis,

conspira-

ret. lis acceptis,

Pelagianis(|ne a Zozinio damnalis

Sacrnm rescriiituni acce[ifis Synodi Gestis datum. Denique in codice Baluziano et Atreba((

Ilonnriiis rescriptnm emisit,

qnod Baronins cx CoAtrehatensis


eriiit,

dice

Monasterii

S.

Vedasti

et in

num. 20

et se(|([. puhlicavif, ac [lostca

Sahnasius

Eucliaristico, Usserius hb. de Britannic. Ecclcs. Pri-

mordiis, Baluzius in Append. ad Salvianum,


Mss. ope corrcctius dedit in Dissert. tionihns

ct iiu-

per Garnerins partim collatione edilionum, parlim


iii

de Conslitn-

imperatorum

editis incausaPelaj.;ian()rum.

Sed Augustinus testisestonmi exceptioncmajorlib. 3, cap. 1, adversus Jiilianum, quem liis verbis alloquitur Sane, ut dicis, si pro vobis potius ah imperatore rcsponsum est. ciir non in mediuni prosilitis? Qiiare certum est, rescriptum esse, ut recte Qnesnellus num. 27, nec audiendum Garncrium [lag. 2i0, qui ait, qnod Historia demonstrat non
et
:

tensi rescriptum niincupatur liajc constitutio.

((

Dicitur illud datiim pridie kaleml. Maias, Ravennce,

esse rescri[itum proprie, sed constitutionem,

cum

Eonorio XII et Theodnsio VIII. AA. CC; idcoquc hoc anno, post inensem scilicetct aliquot dics, qiiam Zozimus lcrliam ad Afros Eiiistolam die xxi Martii scripsisset. Quare intra illud tempus et Cceleatius postremo ad judicium vocatus, et Epislola Zozimi ad universos orbis ejiiscopos advcrsus Pelagianos data, ac imperiale decretnm ah

DD.

NN.

imperator nnlli vel pcr

litteras [letenli, vel

scri[itis

consulenti rescribat. Ointer, corrigendus Baronius

nuin. 23, qui citata vcrha Auguslini adversus Julia-

num,

Jiiliani i[isius esse arbitratus est.

30.

Zozimus acta Synndi


fit,

canw. ad imperatorem misit.

Certe ex serie

vel Urbicce vel Afriedicli

manifestum

suggesta indicataque fuisse impe-

eodein postulatum.
29. Mittitiir rescriptum illud
torii. In eo rcscripto Honorius ail Si(juidem aures mansnetudinis nostr recensfama [icrstrinxcrit, intra sacratissimam Urhem nostram alia(|ue
:

ad prcefectos prce((

dogmatis capila, idque e Tiactoria sua Synodi Africanie vel potius SynodiUrhicaeGesta miratori praecipua Pelagiani

Zozimo papa, qui ad euindcm cum


serat,

ut non tantiim ex eo titulo; sed et ex aliis monumentis clare elicitnr. Augustinus in E[iistoIa

loca

ita

peshferum virus

quorumdam

iiiolevisse

ad Valentinuni ccxv, cujus verba supra retulimus,

pectorihus. ut interrupto direct^B crcdulitatis tramite, scissis in partes studiis asscrcndi, materia imdissensionis inducta sit, novoque scandali fomite concitato, heatissimaj Ecclesia; hactcnns nnpacataj
tet intentala tranquillitas
piti
:

memorat
et

rescriiitum

Zoziini

ad

rmiversos totias

orbis episcopos 7nissum, infer

Concilium Africanum
Africa, evidenter in-

Concilium Plenariiim totius

dicans

Zozimum

accepfis Gestis Synodi Africanae

aliis

nempe

aliud anci-

intcrpretatione sectantihiis, et pro caplu vcrsi-

ingenii, profanam novorum commcntorum movcntihus quacstionem, Palladi parens carissime atque amantissime (erat is hoc anno pra^fectus prastorio Italia;, ad quem rescriptum suum Ilonopellis

Synodi Cartliaginensis Ccelestium ac Peet eadem Gesta ad Honorium transmisisse, ut Tractoriam suam imperiali auctoritate facilius roborarct. Piaterea variis in loseu
[irioris

laginm damnasse, ideo(|ue

cis

supra

citatis

semper
non

insinuat, Ccelestium post

rescripta Africani Coiicilii acce|ita


nasse, ab eoque
dissentit

Zozimum dam-

rius dirigit).

victnra in

cognoscat, ut pulsis ex Urhe primis capilibus dogmatis execrandi, Cailestio atque Pelagio, si qui hujiis de caetero sacrilegii sectatores,
tneriiit reperiri,

Oh quam rem illustris tua omne aevum, lege nos statuisse

anctoritas,

Prospcr contra collatorem cap. 41, uhi de Semi|ielagianis loquens ait Tunc istorum machin;e fracfaa suiif, tnnc in superbiae sociis ac princiiiihus corruerunt, quando
beataj
Ai)osfolico

qnibuscumque

locis po-

aut de pravitate damnata aliqucin

rursus proferre sermonem, a quocumque corrc[iti ad competentem judicem pertrahantur . Impcriale

memoria} Innocenfius ncfandi erroris ca[iifa quando Pelagium mucrone percussit a(l proferendam in se suosque sententiam, Palcestinorum episcoiiorum Synodus coarctavit quando
:

edictum jussione sua prosecuti sunt pra'fecti prtetorio, Junius Quartus Palladius ItaliiE, Monaxius Orientis, et Agricola Galliarum, (jui decreto suo, quod adhuc e.xtat, jussere Pelagium ac Ca;lestium ex Urhe ejici, omnesque istorum erroris convictos
facnltatihns suis spoliari, ac [lerpetuo nuilctari exilio.

Africanorum Conciliorum decrelis heattc recordatioiiis papa Zozimus scntentiae siiae roliur adnexuif, et ad impiorum dctruncationem gladio Petri dexteras

omnium
riani

armavit antisfifum

, id

est,

ad omnes or-

bis Cliristiani episcoiios adversus Pelagianos Tracto-

Baronlus anno cdsx uum. 4, recitat illud pivTfcctorum ediclum sed ut deinonstrat Em.
, ; ,

card. Norisius lih.


prcefecti currenti

Hist. Pelag.

cap. 13, tres hi

suam misit. Cum ifaque Zozimi sententia simnl cum xVfricanis decretis vel Gestis memoretur, non alia Gesta qnam Africana ad Honorium imp. Zozimum misisse credendum.
31.

anno dignitatem gessere, ideoque

Edtctum imperatoris ab Africanis postula-

I3G

ZOZIMI ANNUS
fidt.

2.

iii

CHRISTI A1

8.

tum non

Usserius in Antiquil.
(Jcslis

Britan.

paj;-.

titnliis illc referri


illo

deberet ad Concilinm Plenarium

"271, scribit,

Uouoriiim accopiis

Synodi

AlVi-

hand exspectato Zozimi decreto, legeni in Pelaf>ianos sanxisse, quod exlandato Honoriani rescripti titnlo collij;i pntat. Hanc explicanse ab ipsa niissis,

tnmen certum cst, snbsccntum esse edicfum. Quesnellus num, 40 ail, Romanos. eam epigraphem in suo Codice relin(|uere debuisse quod imperator suum
codice exaratum, qiiod
uiio saltcm die
;

cationem Salmasins, alii(|ne Protestantcs eo Inben(|nnd Zozinii papac aucloritas tius amplexi siint tnnc contempta fnisse videalnr. Inio ex Catliolicis
,

rcscripfum dedis<el post receptos canones de Grafia


saiicilos, in priori
scilicet,

ut ipse pulat, Concilio.


Concilio et confectos et

At canoiies

illi

in posleriori

Garnerins loco citato alii(|ue quidam post eum istam secuti sunt ea pnesertim epi^n-aphe moli. At Possidius in Vita Augustini cap. 8. hanc inferprelationem veram non esse demonstrat At illi, inquit, tanta} Sedis Apostolica; antisfifes (sc. Innocen, :

piiblicafos, ex dicendis certo patebit.

Quare funda-

menlum

illud

prorsus rninosum. Certe Ilonorii

rescripfum eo tendit, ut ex Urbe capila dogmatis


execrandi Ccelestius at(|ue Pelagius pellantnr, quod niateriam impacatic dissensionis in eam induxissenf, et tanieii in Concilio kalendis Maiis celebrato

tius et

Zozimus) suis diversis temporibus ecjsdem

Pelagianos notanles, afque a membris Ecclesife prcidentes, datis litteris ad Africanas, et ad Orieidis et
Occidenfis Ecclesias, eos anathematizandos et devi-

referunlur taiitum canones de Gratia in eo conditi,


nihiiqiie stafnitur adversiisPelagium ac Ca;lestium,

tandos ab omnibus Catholicis censuerunt. Ef hoc


fale

jam

qui ideo anfe Pleiiarii illius Concilii celebrationem a Zozimo papa damnafi fuerant per cjusTracto-

de

illis

Ecclesia) Dci Calholicie

prolatum judi-

cium etiam piissimus imjierator Ilonorius audiens


suis eos legibus danuiatos hipreticos haberi debere constiluitn. Norisius cardinalis eru(litissimus recte observat Possidiiim, qui Calamensis

ac sequens

riam ad e|iiscopos universi orbis missam. Rescriptum ita(|ue illud a Zozimo papa post dicm xxi Marlii, et ante diem ultimum Aprilis postulatum,

antcquam Tracforiam suam ederef, quod animadvertissef Pelagianos, qui Romae pofenles patronos
haltebanf, tnnuiltus in ea excifaturos, nisi auctoritale imperiali

in Africa

episcopus

fiiit,

Concilio Africano interin

Urbana Synodo Pelagianos damnavit, posfulasse ab Sacrum resimperatore rescriptum, cui titulus
fuisse, sed (piod subdil,

Zozimum postquam

\is

eorum audaciacomprimeretur. Quamenim Romanoi'um fides adversus Pelagii erroconcorditer flagaret, ut inquit Augustinus
8, lib.

rem

Synodi Gestis datum, ex dicfis dicendisqne subsistere non posse, et poslulationem edicli praecessisse danmalionem Pelaf,nanorum concripliim acceptis
stat.

de pecc. Orig. cap.

Romam tamen

moleslissimo

dissidio divellebant Pelagiani, et, ut loquitur

Hono-

rius in sua consfitufione, sfudia in parfes scinde-

Prseterea

memoria

lapsus

est.

ciim scribif,

lit-

teras Apostolicas de

lagianis

acce|)tas

damnafis a Zozimo Roniffi Peesse ab Africaiiis III kalendas

Maias. quae enim, ut aniniadverlit Qiiesnellus num. 36, litferae accejitffi hac die dicuntur, sunt fertia? data; A7/ kalend. April. a Zozimo, quibus indicat se prolixiora rescripta Africanorum accepisse per
Marcellinum,

anno narrat Constantium quoiidam praefectorum vicarium^ Romx Iiabitanfem eorum facfione multa perpessum esse, et sanctorum confessorum cafalogo adscribi
bant. Quare Prosper iu Chronico hoc

meruisse.

quibus lanfum abest, ut nuntiaret damnatum CcBlestiinn, qnin potius monebat omnia in eodem mansisse slatu, tiui erat quando obtestatio
et

periculum erat ne Pelaf/iani Romce Videfur Julianus apud Augustinum lib. 3 Operis im[ierfecti adversus Julianum cap. 3."), respicerc ad ea quae hoc tempore Romae gerebantur, cum ait Cur ergo, si credifis, et hoc
33. Qiiia

tiimultus cierent.

Africanorum venit in Urbem. 32. Petitum ab Zozimo post diem xxi Martii
finem Aprilis.
sia;

bonum
et

esse

quod

dicinius,

et

illud

bonum

esse

quod

dicitis, tanfis

totam Italiam facfionibus com-

ln Codice (|iiidem canonum Ecclerefertur rescripfum


,

Romana! cap. -13, recitatur Concilium Carthaginense kalendis Maii habitum cum canonibns in eo
conditis, et capite inse(|uenti

sub iioc Honorii pridie kaleiidas Maii emissum Incipit sacriim rescriptum acceptis Synodi tifulo
:

supradictvR Gestis. Scd facfum id errorecollectoris; quomodo enim imperator die ullima Aprilis accipere poluit Jiavennaj Cesla Syiiodi Carfhagine die prima Maii confecla? CoUecfor ilaque, (lui praqioslero ordine varias Ponfilicum
in

Cur seditiones Ronice conduclis populis IUud certuni Augusfinum in Epistola cxci, alias civ, versus liujus anni finem ad Sixtum lireshyteruni Romanuin data, qua eum exhortatur, ut pergat impudentes cohibere, ad tumultus, quos Pelagiani antequam a Zozimo condemnarenfur. in Urbe excitaranf, specfare Hsc cura major tibi restat, ut non solum salubri severitate pleclantur,
niovistis?
excifastis ?
:

qui errorein illum Christianoinfensissimumnomini audent garrire libcrius, sed eliam ii diligentissime

eum codicem
descriptiuu

inseruit,

Romanorum Epislolas cum Conciiium Urbicum


in exemplari,

vel Concilium
tur,

Africanum

quo uteba-

caveautur vigilantia fiasforali, propfer infirmiores et simpliciores Dominicas oves, qui eum pressius quidem ac fimidius, scd tameu insusurrare non cessant, penetrantcs

reperissef

proxime ante edicfum

domos, sicut
<iui

ait

Apostolus, et ca-

Honorii, codici suo non interferendum, edicti fitnlum iisdem (|uibus conceptus craf verbis, excri-

cum mutandus omnino fuisset ob prajtermissam Synodum ad quam refertur; cum alioquiu
psit;

Nec usquead profundum silenfiuin suiiprinuinf timore quod senliunt, sed faineu eaindem perversitatem sentire non desinunt. Nonlera qua; se^inunfiir exercila impiefatefacientes.
illi

negligendi sunt,

ZOZIMI ANNUS
milli (|nippe eoruni,
nilcslissjnio ctiaiu

2.

(|ue

CHRISTI 418.

137

antequam

ista postilunlia rna-

feccrunl Apostolici antistites,

cim probarunt,

ideo-

Soilis Apostolicii' judicio ilanina-

retur

vobis innotcscerc potuerunt


:

repente reticuisse perspicitis


sciri polest, nisi

quos nunc neculruni sanati sint


,

iiominare Aurelium idem crat ac nominare Innocenlium et Zozimiim, (|ui c-jus judicium auctorilate

cuni nou solum do^Mnata


illis

illa falsa

Pelagiaiiorum

sua firmarant. Sic quaiido Augustinus de niodo eam damnntione loquilur


,

tacnerint; veruni etiam


illa

vera contraria, co quo


(jui tamen lenius enim eos terreri opus
:

Jnnocenlio, niodo Zozinio,

modo

utri^jue attribnit,

solent studio defensaverint

profecto sunt tractandi. Quid


est,

quos
3
4
.

satis territos ipsa taciturnifas

monstrat?

Ex

sectindo ediclo constat prius a

Zozimo
Roma;

neque Concilia iii Africa adversus eos habita, vel Aurelium ab eorum damnatione excludit, sed divcrso tantum loquendi modo ulitiir. Quare non rninus Zozimus, quam Innocentius Africanorum
judiciuni siium fecerat, ideoque
ris edicti
si

postulaliim fuisse.

Quod

si

Pelaiiiani post judi-

ex

illis

posterio-

ciuui Zozimi et rescriptum imperatoris vix se


in officio continere jioterant,

verbis inferri potest,

Zozimum

Pelagianos

lea

non dubium quin annovo scandali fomite concitato beatissimcc Ecclesice nutarit attentata tranquiUilas. Quare Zuzi-

nondum danmasse, quando


gatuni
est,

prius edictum promul-

idem jdane
petiisse

infcrri potest de Innocentio.

Dcniqiie nullus
sein

sibi facile persuaserit,

Carlhaginen-

mus, antequam totum negotinm dirimeret, certus esse voluit iinperatorem edictum ])roniuIgaturum, quo c|ui sacrilegum dogma non ejurarent, pellerentur Urbe, et pneiiis aliis subjicerentur. Prius enim Honorii edictum, non Africanos, sed Zozimum postulasse demonstrat etiam secundum anno sequenti V iduutn Juninrutji, Ravenncc datum, et Aurelio Carthaginensi episcopo inscriptum, quod his verbis
inchoatur
:

episcopum
iiise

ab imperatore, ut Pelagiani

Roma
cui

expellcrentar, aut dccreta fidei in Concilio,


|iiKfuerat condita, sed a

Romano

Pontifice

nonduni confirmafa, per totum orbem publicarentur, ut

omnes

scilicet fideles
;

ad illorum observatio-

nem
iii

tenerentur

cum

nihil simile

unquam

antea

Ecclesia accidisset, et hactenus Concilia et epi-

scopi misissent relationcs de quwstionibus difficilio-

Dudum quidem

fuerat constilutuin

(hoc scilicet aiiuo per prius edictum) ut Pelagius

atque Cadestins infandi dogmatis repertores ab Urbe


Roina, velut qiuTdam Catholictc
pellerentur
:

utilitatis

contagia,

ne ignorantium meiites sa;va persua-

Sedem Ronianani, tanquam ad qua residebat iirincipatus Sedis Apostolicffi, ut supra solide ostendimus; quod eo magis de eo Concilio dicendum, quo eidern ut ait Prosper in Carmine de Incjratis cap. 3, ingenium Augustinus
ribus et ambiguisad

eam

in

sione iierverlercnt. In

quo secula estclementianostra

erat.

judiciiim sanclitatis tua;, quoconslateos ab universis


si

justa sententia; examinatione dainnatos .

Nam
ut
pelle-

lasse existimantis.

primum edictum ab imperatore petitum

est,

Pelagius et C;elestius, seu Pelagiani


rentur, factum id a Pontifice

Roma

Romano, non vero ab

Opinio Quesnelli Africatios edictum postuSed, ut manifestius sit, Quesnelli opinionem nulla probabilitate niti, ea hic verbis ejus proponenda. Is num. 12 ait, dum priores Africanorum litterLC a Concilio Africano scriptae de30.

episcopis Africanis, ad quos iion spectabat sese de


iis,

ferrentur ad

Zozimum

per ejus subdiaconuin Basi-

qua;

Roma;

lieri

deberent, ingerere. Quesnellus

tanien pluribus contendit, non

ab imperatore prolatum
sententia |irodiisset
;

fuisse,

solum prius edictum anlequam Zoziini

Uscum, episcopos in Concilio congregatos, veritos ne Zozimus nimium credulus proj^ensusque in

sed efiain illud ab Africanis

damnum
nein,

delestium, sententiam ferret in Ecclesia; fideique prodituram, geminam decrevisse legatio-

procuratuin, quod iin[ierator anno sequenti in altero


edicto condendo, iiriuscommemorarit, et in eo con-

unam

episcopum obeundam

ad Honorium Aug. per Vindemialem alteram ad Zozimum Pon;

dendo secutum
nihil,

Africanorum judicium, inquit num. 25, dejudicioZozimi, quod pi;ese asserat,

tificem a Marcellino subdiacono susciiiiendam, ac

teriisse, facta alterius nientione,


fuisset, et a debita primariaj

iniquum prorsus

Num. 28 addit, episcopos Vindemialem episcopum ob secretissima et ma])riorem secretiorem fuisse.

Sedi reverentia alie-

ximi ponderis negotia Ravennam

inisisse,

qui ununi

nuni. Quod enim de Itwocentio pariter siluerit, non

eadem

est ratio

quia non tam judiciuni proprium

habuerat, quain Africanorum judicium


rat. Ita vir

suum

fece-

doctissimus.
vere asserere potuerit

35.
se in
lii.

Quomodo imperator

emittendo edicto secutum esse judicium AureVerum cum Aurelius non solum Africano
,

solummodo subdiaconum Romam legarunt ad Zozinium. Tum num. 30 ]jost()uain narravit, responsum Zozitni die xxi Martii datum Carthaginem, ubi jam Patres ad Synodum convenerant, iiervenisse, magis suam sententiam his verbis ex])Iicat Perlectis Zozimi litteris non magnam ex iis spem pro
:

fidei

Concilio

sed eliam Carlhaginensi anno cdxvi conalterique Carthaginensi anni


cdxii pra;-

eiant in

causa conceperunt Africani. Totte quippe fere commendanda et inculcanda Apostolicae


,

gregato
fuisset,

Sedis auctoritate

indicabantque ejus judicium,


esset

eique

secundum ediclum anno


,

sequenti da-

qualecumque tandem
late

tum
tuin

inscriberelur, recte dicit imperator sese secu-

contradictione recipiendum esse.

futurum, sine ullius Tum de creduli:

quod suuin Innocentius et ejus judicium Zozimus fecerant, ut legitur in Pra^fatione capituloniin Epislobc Caelestini papae ad episcopos
scriplffi,

Galliffi

Africanorum Conciliorum

senteiUias, suas

nimia accusationem frigide repellit et tantura abest,ut dc ingenti illa instructioniim Gestorum{]ue reeeptione cuin nonnulla gaudii significatioiie scriberet e contra cum tffidio perlecliiin ab eo
:

TOMDS Ml.

18

138
EpistolfE

ZOZIMI ANNUS 2.

CHRISTl 41

8.

volnmen
cfsi

lcstantur rcscripti ipsius vcrl)a.

(piidcm

vcrosimile

Valerium

edictum

adversus

Denium
l)at,

omiiia in

codcm

stalu rcmansisse scri-

damnamloiiitra l)re\c tempus sed jjotiiis iii lonf^nm adliuc protraliciidam causam cssc satis clare indicat, (inm adhuc (iiuturnam tractationcm magnamciuc delilicrationem nccessariam dicit. Quare Africani inicmnullaiii

tamcn

tle

Pclagianos ab impcratorc obtinuissc, scd rogatum a Zozimn, non vcro ab episcopis Africanis. Male etiam
Qucsneiliis ad illud (ic^jlctum rcfert binc verba
giistini lib.
1

Ccclestio i^\wm

iiijicit,

Au-

de Nuptiis et Concupisccntia, cap. 2 cxponciitis, ([ua polissimiim de causa ad cum scriAugustinus, Altera , inquil bere voluisset
:

pcstivam lianc cunctationcm tergiversationi similli-

causa

est,

quia profanis

istis

no^itatibus quibus

mam
qui

a?gre ferentcs, utpote fidci paciijuc Ecclcsia?

hic (lisputaiido resistimus, tu jiotcstate curando et

pernoxiam, securi(}ue lacti de iin|)cratoris aninio, rcscita indicta; Synodi dic cmittendam a se

instando cllicaciter

rcstitisti ;

nciiue eiiini Augusti,

eodem tempore constitutionem spopondcrat, canones illos novcm jam in superiori Synodo conditos,
iii

l^lcnaria

quam

runt, publicarunt, ac

tunc liabebant, de novo statueomnium subscriptionc robo-

nus iiisinuat, ut cum interjiretatur Qucsnellus Valerium ])otestatc curasse et instaiitia sua impetrasse, ut edictum illud ab Honorio prodiret; eteiiini vehementercoiiquerilur Jiilianusapud Augus-

tinum

ratos pro pcrenni sanctione ac imnioliili fulci dc

Gratia Clirisli

regula

babendos dcfinierunt; non


In

et verba lib. 1, cap. 10 Opcris imiicrlecti Auguslini supenus descripta ita insectatur, falsa Lauveris misccns, vera^jue ctiam falsis letcgeiis
,
:

omitlentcs, ut par cst credere, ideni (juod in priori

dat

etiaiii

(nempe Augnstinus) potentem hominem,

Concilio constituere
Cffilestium pcr

Pelagium

scilicet at(iue

quod

nostris petitionibus, qui nihil aliud quain dari

vencrabilcm episcopum Innocentinm dc beatissimi Apostoli Pctri Sede prolatam manere sententiam . Ita Quesnellus. 37. Legatio Africanorum ad Honoriiim mcre
commentitia.

tanto negotio judices vociferabamnr, ut ea quae subreptionibus acta constabat , emendarentur potius,

obstiterit,

quain punireiitur examine, molesujcdignitatis nec disceptationi tempus, aut locum per-

Verum rcs non


;

eo, (juo ipse narrat

miscrit inipetrarc.

Quod ulrum

ille

(nempe Valerius)

modo,

se babuit

Marcellinus enim ad
;

Zozimum ab

Africanis

scopi legatio
a

quidem dcputatus sed Vindemialis epimcre commentilia, quia uon solum ea nullo Antiquorum mcmorata, scd ne (juidem ab

quem scribitur (ab Augustino) tani ne^iuiter fecerit, quam testatur ipsa laudafio (prfficedentibus
ad
verbis Auguslini conteuta) ipse vidcrit .

eis Icviter tacta.

Fundatur Qnesnellus in eo quod Augustinus in Epistola ad Valerium comitcm ordine cc, qua3 alias pra-fixa erat lib. 1 de Nuptiis, sub bujus
anni finem vel scquentis
initio data, scribat
:

Ubi 38. Ea ex Augustino perperam deducta. Julianus ad verba laudata ex hb. 1 de Nuptiis ct Concupisc., manifeste respicit, ut etiam fatetur.
Quesnelhis, qui ideo inde intelligere potcrat Pelagianos, postquam danmati fuere, adiisse imperatorem, ab eoque postulasse judices Ecclesiaslicos, qui eorum causam ad exainen revocarent, quod se per dolum et fraudem damnalos fuisse assererent. Sed

c(

Cnm

diu moleste habercm quod aliquoties scripserim et nulla tna; sublimitalis rcscripta mcruerim, repente
Epistolas tres
tiia)

benignitatis accepi,

unam non ad

me solum datam

per coepiscopum

meum

Vinde-

Valerius comes, cujus


tas,

magna

erat in aula auctori-

mialem, et non longe post per compresbyterum Firnium, duas, elc. Audivimus, quanta tibi cura sit ne (piis insidietur membris Cbristi coopertus vclamine nominis Christi, sive in veteribus cjus,
,

eorum conatus

irritos reddidit, obstititque,

ne

tempus aut locus examinanda2 rursus eorum causaj ab impcratore assignarentur.Quareqnemadmoduin Juliani, ita et Augustini verba edictum non spectant.

sive in reccntioribus inimicis

quanquam

sis

co-

Imo Synodi

geiieralis convocalioiiem tieri pe-

rumdem inimicorum
rori.
Hffic

providus saluti, infestus er-

tiere Pelagiani, ut iteruin

audirentur, sicut Augus-

atque hujusmodi, ut dixi, et ab aliis solcmus audire; scd nunc ea per supradictum fratrem plura et tcstatioria cognovimus . Quibus ex
vcrbis vir eruditissimus colligi putat,

tinus in fine lib. 2 ad Bonifacium post


:

biennium Verum istorum elucubratum in litteras misit superbia, qua; tantum se extollit a(i\crsus Deum,ut

Vindcmialcm

non

in illo velit, sed potius in libero arbitrio glo-

a coepiscopis suis Africanis delegatum pro fidei et ha^rcticorum causa, et ha^c verba, tinam non adme

riari,

proptcr
getur.

hanc etiam gloriam captarc intclligitur, ut illos Orientis et Occidentis Synodus congre-

solum datam designare rescriptum

fuisse

ad episco-

Orbemquippe Catbolicum, quoniam Domino


etc.

pos, a (luibus litteras prius Valerius acceperat per

Vindemialem, quein Ravennam misisscnt, idque


propter negotia
fidci, et

illum se infestum errori

ostendissc pro sua aiiud Ilonorium gralia edictum


eliciendo, (juo Pelagiani Urbe pellcrentur, et deni-

nequeunt, saltcm comnioQuare profectio Vindcmialis episcopi ad comitatum Valerii comitis litterae ad Augustinnm et ad alios cpiscopos Africanos illiusque apud impcratorem adversus Pclagianospatrocieis resistente pervertere

vere conantur,

que

luec csse Testatoria, qua; tunc cognovit de Va-

niuni inox explicatuin

iiibil

prorsus

commune

lia-

lerio Augustinus.

Sed mera ha;c divinatio,


;

quam

bent

cuiii llonorii imi)., cdicto dic

xxxAi^rilishnjus

referrc rcfutarc cst


toritatis

cum

Valerius vir

summa! auc-

propter varia negotia ad plures simul epi-

anni emisso. 39. Episcopi Africani 7iun(juam verili sunt ne

scopos scribere potucrit, sicut Vindemialis propter


negotia nobis ignota in comitatum venire. Valde

Zozimus Secundo

alirjuid /idei

contrarium decerneret.

incredibile est episcopos Africanos in Con-

: : ,, ,

ZO/JM[ AXNUS 2.
cilio cont;r('i;atos verilos fiiissc,

CIIRISTI

/|

S.

139

nc Zo/imus scnten-

tiani terret

iii

Keelesioc liilciiiuc

rani, ul loquilur

dainnum prodiluQucsncllus, aul ut tiabct num. 23

mus), ubi eum (Ccclestium) vidit ferri tanta pncsumptione pivTcipitem, taniiuam furentcm, donec
si

grave pcrieulum luisse, ne si a Zozimo judieium sentenlia! Innoeeutii Alricanorumquc contrarium pcrl)rodiret, ut jam prodituruiu crcdcbatur, indc

posset fieri, resipisccret, maluit euin sensim suis interrogationibus et illius responsionibus colligare
,

niciosum intcr utramque Eeclcsiam sebisma orirclur B. Nam liect fatciidum sit litteras Zozimi Afrieanis episcopis scriptas potuissehabercaliquid leniilluiiuiue dcucgabatur Africanos episeopos, iii quibus sanctissimi doetissimiquc totius orbis j)i\xsules emincbant, uti Aurclius,
lalis

(luam districta fcricndo seiitentia, in illud abruptum, quo jain propciiderc videbatur,impeIIcre.Ideo autem non di\i, aperte cccidcrat, scd propendere videbatur; quia supcrius in eodcm libctlo suo dc

qu;i;

Catlestio

nou

Imjusmodi qua'stionil)US locuturus antc pra;di\crat Si fortc ut liominibiis quispiam ignorautia; error
obrepsit,

veslra sentcntia

corrigatur.

Hanc

ejus

Augustluus, Alypius, Evodius

Possidius

aliique

pra^Iocutioncm venerabilis papa Zozimus tenens, quem falsa; doctrinsc ventus cgit cum hoinine
,

durioribus vcrbis insiinulassc inconsiderati zeli, curiositatis intemperantis violatorum canonurn


,

infiaverat, ut ea quse

illi
,

rant objecta, damuaret

a diacono Paulino fiicatque ut Scdis Apostolicai

crcdulitatis erga aceusatores indignos


judicii, et Ltsoe charitatis. Et <lcni(iue

pivxcipilis

htteris, (luae a sanctaj ineinoria;

quod duobus

manavcrant,

pra,'beret

suo prBcdeccssore assensum. At ille noluit qui:

sanctis Gallianim episcopis Pelagii aecusatoribus

dcm

diaconi objecta dainnare


litteris

sed bcati pap:c In-

Heroliet Lazaro, forte persecutiouem pro justitia passis, certe pcr vim scdcs suas relinquere coacli
atrociora crimiiia iracundioribus verbis intulerit
:

n(jceii1ii

non
illa
ita

est

ausus obsistere; iino sc

omnia qua; Sedes


promisil
cerct,
:

damuarct, damuaturum esse


a vinculis taincn

atque

vclut phrcncticus, ut rc(|uiesex-

IUum tamen ansam aliquam prabuisse


se aliquid

exislimandi

tanquaiu

lciiiter folus,

vcnB fidei contrarium decreturum, non video quoinodo affirmari possit. Paulinus eniin, qui anno superiori libellum suuiu conlra Ctelestium ad Cujus (nempe Innocentii) Zozimiim misit, ait
:

eommunicationis noudum est creditus csse solvendus. Scd intcrposito duormn mensium tempore doncc rcscrilerelur ex Africa, resipiscendi ei locus sub quadain medicinalis sentcntia; lenitate conces,

seutentiam secuta beatiludo tua

Ciclestio

cum

sus

Sede Apostolica audiretur, inter Cictcra prEccepithis Damuas crgo illa omaia, qiuB in libello verbls Paulini continentur, hoc est, dequaistionibus? Et iu alio loco cogiiovisti quales litteras dcderit Sedcs
:

nitate,

quoniam revcra, si deposita pervicacia; vaquod promiseral vellct attendere, et easdeni litteras, quibus se consensurum essc responderat, diligciiter legeret, sanarctur. Sed posteaquam ex Africano episeoporum Concilio rescripta directa
cst,

Apostolica ad fratres et coe|)iscopos Africanffi provincitx!?

siuit,

Et adjcctum

Damnas

illa

omnia, quae dain:

sententia proferrelur

quid fuerit coiiseculum, ut justissime in eum cuncla legile quia cuucta


,
,

naviuius, et tenes qua; teneinus? ct itcriim

llla

trausinisimus
-41.

omnia damnas quai


iteruiu
:

jactata suiit de

nomine tuo? Et
ex his
;

Vel ca quEe in libello suo exposuit Pauli-

nus? Et

cum

nie diceret

posse

qua;

illi

mtm
quo

Zozimus tempore inter Concilium AfricaPlenarium interjecto Ccelestium damnavit. Ecce hujus procrastinationis causam, tempusquo
et
iii

objeela sunt, ha-reticum approbari

sancto repletus

Ciclestium seutentia a Zoziino lata

illud

Spiritu Apostoliea auctoritate rcspuisli insanientis

calumniantis verba, hujusmodi proferendo seutentiam qua ipse Calbolicus approbarer, illum si sanari vellet, curares,etc.Ego tamen Deo et Cbristo
et

iicmpc (luod inter Concilium Africanum et Concilium Plcnarium interfluxit; quod Aiigustinus non
tantuin loco citato

sed el rursus cap. 21, inculcat

Domino

gratias ago,

quod

Ecclesiaj suse causaiu ita

Visus est taincn ad tcinpus aliquid dicere (scilicet sed Cadestius) quod lidci CathoIic;c convenirct
:

agi voluit, ut Sedes Apostolica, a

duorum Ponlificum
nanda
cta.

hceresiiu

qua oportuit ore coudcmnari ea dam-

illain

sedem us^iuc

in finem fallere

non
,

prBcvaluit.

pra^cepit, qiiai a

me

Ceeleslio fuerant obje-

in quam Post rescripta quippe Africani Concilii provinciam quidein doctriua illa pcstifera serpendo

Quamobrem cuin jam anno superiori Zo;/mus doginata Caelestii tanquain hserelica damnarit,
currenti Patres Afrieani vereri

pervenerat, sed

eam nou tam


quoque

late occupaverat, alle-

(lue pervaserat, alia

ipsius in

Urbc

Roma

non

poterant, ne dc-

cretum aliquod

in prffjudicium tidei proferret; nec ad malum illud vitandum Icgationcm aliquam ad imperatorem Ravennam mittere. 40. Citr Ccelestii jiidicio moram Zozimits atiuleril.

ubi diutissime vixerat, atque in his fuerat prius sermonibus contentionibus(|ue vcrsatus, cura fidelium fratrum prolata patucrunt, quK lilteris suis,

ctationem in
,

cunpartem intcrprelatos non esse nec eain tergiversationi simillimam existimasse testatur Augustinus; qui illius Concilii ingenium fuit. Is cniin lib. 2 de Pecc. Orig. cap. 6, ejus Scd luultum cunctationis nobis caiisam aperit
sinistram
:

Porro Africani Concilii Patres Zoziini

quas conscripsit per orbem Catholicum perferendas, papa Zozimus execraiula, sicut legere potestis atlexuit n. His adde locum Augusliui in Epislola ad Valentinum, alium(|ue Prosperi in Chronico quoe
,

num.
nihil

7 et seq.... iu

mediuin attulimus. Profecto


Pclagiana cerlius videlur

in tota Historia

misericors meinoratyc Sedis antistes (scilicet Zozi-

quain Zozimum tcmpore inter utrumqueConcilium Carthaginense iuterjecto, Ca;leslium damiiasse, ct statim r(;scriplum ad universos orbis episcopos iii-

; :

, ;

140

ZOZIMI ANNUS 2.

CIIRISTI 418.

scriptum emisis?e, ideoqiie ante diem xxx mensis Aprilis qiio Ilonorius impcralor eclictiim suum adversus Pelagianos dedit, in qno et diserte testa,

mini , sententiam in eum ferre non distiilerit. Quibiis probatis ad recilatam a Qucsnello Juliani

tur,

eosdem jam lia?relicos fuisse dcclaratos. -42. Prcncipuwn opinionis Qucmdli fundmuntum. Quesnellus tamen nnm. 2ri, Angnstinnm

tandem respondet
judicatum, ut

S.

objectionem adversus clericos Romanos bis verbis Se^ si, quod absit ita tunc fuissel, de Clcstio vel Pelagio in Romana Ecclesia
:

illa

eorum dogmata,

qiuc in ipsis et

sUcE sententia: manifeste suffragari conlendit, ail-

cum

ipsis
ct

que

Augnstinus

lib.

2 ad Bonifacium cap. 3,

banda

damnaverat, approlencnda proniintiarentur, ex boc esset ponotaRomaniscIericisinurenda.


litteris

jiapa Innocentins

refert,

Pelagianos de clcricis Romanis conquestos esse, scribentes; cos jussionis terrore percnlsos

tius [ira-varicationis

Nunc vero cuni


litterffi

primitiis beatissimi pajiaj Innocentii

non ernbuisse
lico

prajvaricationis crimcn admittere, ut contra priorem sentcntiam suam, qua Cestis Catlio-

episcoporum

respondenlis Afiorum
isti

pariter liunc errorem,

quem conantnr
esse, (jnod

jiersua-

dogmati affuerant, poslea i)ronuntiarent malam Iiominum csse naluram . Quin clericorum
,

derc, damnaverint

successor quoque ejus sanctus


isti

papa Zoziinus
viilis scntiunt,

Iioc

tenendum

de parscripse-

Romanorum nominc Zozimum ipsnm cum


comprebensum
tionis
velit,

suis

nunqnam

dixerit,

nunquam

dubitare non sinunt alia


fuissc festantur
4,

Au

rit, ctc. Profccto

gustini loca, qua'

Zozimnm ipsnm cum


I

pra^varica:

cuin

Ciclcslio, servala

accusatum a Juliano
, inquit lib.

Et

bustissimffi fidei

quidquid inlerea lenius actnm est duntaxat anliquissima! et rofirmitate, correctionis fuit clemena[iprobatio cxitiosissinia pravi:

tamen
centii

contra Julian. cap.

Inno-

tissima suasio,
tatis .

non
fidei

successorcm crimine pra?varicationis accnsas


successoris senlencap. 12. Confert

Tum

cap. 4, subdit Augustinus

Quomodo
sub

quia
tiae

doctrinnr: Apostolica! et sui

igilur ab

islis

desertoribus et oppugnatoribus

nolnit refragari .

Idcm

lib. G,

Gralia^Romani

clerici pnevaricationis argiiiintur

igitur Juliaims
posteriori
;

priorem Zozimi conventum


Pontificem
,

cnm

episcopoZozimo,quasi aliud senserintindamnatione


posteriore Crelestii ct Pelagii,

contendit(|nc

clericosque
affnisse

quam quod sub

Inn<3-

Romanos priori seutentia Catbolico dogmali


tius, ut ex

centio in priori senserunt .Posl quae verba frustra

quia videlicet ea p;pne absolutus abscesserat CslesZozimi litteris liquel, Cc-elestiiqne ac Pclagii profcssio fidei ut Catbolico dogmati consentiens, approbata fnerat; postea vcro posteriore sen,

Auguslinus probasset, y?s/o?2w terrore clericos Ro-

manos

praivaricatos

non

esse;

cum

qui factuni [ilane


Jj

negat, causam ctiam ejus inficietur; eamque ob


rationem,
si

Julianus clericorum

Romanorum nofuisset,

tenba,cum

videlicet lecbnis baeretici deteclis Catbolicam de peccato originali doctrinam sanxcrunt, eos j)ronuntiasse malam bominum esse naturam. Decretum igitur Zozimi nolatum bic babemus. At

mine Zozimum comprehendisset, opus non


ut Auguslinus ostenderet
prffivaricatnm
,

non

esse;

eum jussionis terrore ciim eum nullo modo buAu-

jus criminis

reum

esse validis rationibus antea de-

istud Pelagiani criniinantur

conditnm
ila in

Romanis
nomine
;

monstrasset.

Cum

ilaque Quesnellus pularet,

jussionis terrore perculsis, et

praevaricationis

gustiiium solvere objeclionem Juliani verbis


,

eam

crimen prolabenlibus. Quid


intelligit ba;reticus
,

[\on'o jussionis

nisi

imperaloriuiri edictum

tionis

proxime sequentibus quibus Zozimum praevaricacrimine immunem esse demonstrat, inde per-

quod proinde ex boc loco probatur anle Zozimi conslilutioncm biisse proIatum?Ad islam dejussio7iis

terrore objectionem nibil Augustinus reponit


,

quippe qui noverat

et

poslulatum a

se suisque

Africanis Honorii edictum, et istud ab imperatore

perani deduxit, Julianum clericorum Romanoijnm nomine Zozimum comprebendere, cum tatuen Au5i'!/s//?<s prius Zozimum, quam clericos Romanos pripvaricatum non fuisse probet, quia inde necessario consequens erat, illos in eo crimine non fuisse

prolatum, antequam Zozimi senlentia prodiisset.Ita


vir eruditissimus. i3. Bcfellitur.

cum
sat^

sese

non

aliler ac ipse gessissent.

At Julianum
Siniilis
,

44. Julicmus

Zozimum

praivaricationis accu-

clericonim Ro-

sed

manorum nomine Zozimum comprebendere, boc


est

mine.

Duo

nwiquam
alia

sub clericorwn

Rumanorum

no-

Augustini loca, a Quesnello

citata

quod plane nego.


struclaj

cnlumnia; in bunc
et

ostendunt quidem, Julianum praevaricalionis Zozi-

Pontificem

refutatio

copia

rerum

ac

nnmi

accusasse, sed

nou quod

intendit Qnesnellus,

llumen verborum (|nil)us Auguslinns adversarinm obruit Quesnellum fefellere. Prius(|uani enim Augustinus clcricos
purget, ait
:

illum clericorum
etiani designare;

Romanorum nomine Zczimum cnm in neulro loco clericorum Ro-

Romanos

prffivaricationis

crimine

manorum mentio
recitat

Iino vero Pclagiani spe falsa putaveet execrabile

rant

novum

Ca^lestianum jiersuadcri quorumdani


Calbolicis

dogma Pelagianum vei Romanorum

sit, ut legenti patet. Verba prioris Raronius num. 23, a quibus dissimilia non sunt verba [loslerioris Quale est autem quod beataj
:

mcnioriLC

Zozimum

Apostolicffi Sedis

episcopum ut

mcntibns posse, qnando illa ingenia ali(]uanto lenius, qiiam severior j^ostulabat Ecclcsia!
disciplina, traclala sunt .

in tua [iravitatc [lersistas,

pra^varicationis accusas?

Qui non recessit a suo praedecessore Innocentio

Tuin eam agendi rationcni a Zozimo adbibilam, laudabilcm fuisse ostendit, ideoque liiiiic pricvaricatioiic immerilo accusa-

quem

tu nominare

tiiriuisti

etc.*) a[)ud

Raroninm

legenda. Potiiil ila()uc Julianus clencos


caliiiimiari,

Romanos

i\uodJHSsimis a Zozimo

|)eUt;e terrore

lum cum
;

postijnam Cjclestius sese snbtra.vit exa-

in posteriori Caeleslii judicio aliler se gessissent ac

ZOZIMI ANNUS 2.
in priori siib Zozinio,

niRISTI

/|.18.

141
:

sed ob eaindem caiisam Znzi-

fidcntcrque dixisti

Ideo utiquc, quia pranparatur


et

mnm
lassc.

prawaricalionis acciisare non potiiit, sicuti

vohmlas
:

Domino,

ut boni aliquid agant, pater-

nec rcvera accusavit; qnia notnni omnihus erat, Znzimtmi jussionem illam ab imperatore poslu-

nis inspiraUonibns

Quare ex

citatis Juliani

verbis inferre i)ui(lem

suorum ipse tangit corda liliorum quolquot. enim Spiritu Dei agunlur, hi filii Dei snnt ut nec nostrum dcesse senUamus arbi;

Wcei, jussioiiem ab imperatore aute Ca>lestii (lauma-

trium,
singulis

et

in

l)onis

lionem petitam
Ecclesioc

fuisse, sed

cam

polilionem ab epi-

moUhus magis

quibusve voluntalis luimanai illius valere non dubitcmus

scopis Africanis faclam, sine fuiuianiento ct contra

auxilium
in

. Ila Ca:>Ieslinus.

usum

asscritur.

47. Post

Concilium Plenarium

45. Zozimiis et

episcopi Afri in damnatio7ie

Pelariii concordia conjimctissimi fuere.

Deni(]ue

Africa hoc anno coactum.

Quam

mdlum

aliiid

Epistolam

nullus
in

sibi persuaserit,

quod tamen

scribit

Quesnel-

ab episcopis Africanis in Concilio Plenario congregatis, ubi Tracloriam Zozimi recepere scriptam esse

lus, episcopos Africanos veritos,

ne Zoziynus aliqnid

prwjudicium

fidei

et Ecclesia; sfatueret, secu-

rosque faclos de imperatoris animo, qui rescita indict?e Synodi die emillendam a se eodem tem|)ore conslitulioneni spoi)ondisset, canones novem jam in sui)eriori Synodo conditos de novo slatuisse, publicasse, ac

Zozimus sub hujus anni finem vivere nec aliud ante mortem ejus in Africa Concilium congregatum fnerit. Quesnellus tamen, ut vim hujus argumenti declinet, supponit cum Garnerio mcnse Aurjusto habilam fuisse aliam Synooporlet, cuni
desierit,

diim,
ct

in

qna

lecta fnerit

omniuin subscriptione roboralos pro pequia


si

ad

Zozimum

Zozimi Tractoria, ideoque scriptum, de quibus tameu lilteris

renni

sanctione ac immobili ndei de gratia Christi


;

Quesnellus menlionem non

regnla babendos definiisse


sent,

ita sese gessis-

miserabilem Synodum, ut Hieronymus Diospolilanam vocat, celebrassent, imo et Schismatici fuissent cum causam fidei jam ad Zozimum a se
;

facit. Verumeo pacto in eam reprehensionem incurrit, quam Garnerio ipsc objicit quod is nempe male Concilia adversus Pe:

ipsis relatam,

et

de jure referendam, ejus responso


est

dnobus ab Augnstino Prospero(]ue memoratis, quinque constilucrit, quoruin primum anno cdxvii, alterum ante
lagianos habita muHiplicaverit, et pro

non solum non exspeclato, sed conteniplo temere


definiissent.

Quadragesimam currentis anni


Maii, quartuin

terlium kalendis

Quge referre, refellere


in

episcopos

enim Africanos
conspirasse,
inter

Concilio Plenario

eum Zozimo

mense Augusto

multa

concordiaque conjunctissimos fnisse, alia argumenta demonslrat Epistola

gralulatoria ab

illis ex eodem Concilio scripla, qua Zozimo de Pelagianorum damnatione, ut par erat,

quintum congregatum fuerit. Nain sicut Quesnellus Garnerium arguit, ut superius vidimus, quod duas Afrorum Epistolas ad Zozimum ex unico Concilio scriplas, duabus Synodis, male attribuerit;
die
circiter xvii Junii, et

pari eadein |ue ratione ipsemet Quesnellus arguen-

gralulati
Zoziini,
Epistolae

sunt. Hujus

Epistola?,

siculi et tractoriae

mentio liabetur cap. 8 capitulorum, quse


Caelestini

papae ad

episcopos Galliarum,

publicationem canonum de GraUa et receptionem Tractoriai Zozimi duobus Conciliis adscripserit cum ad unum, Plenarium nempe, omdus, quod
;

subjicit solent.

Episcopi Africani Concilio Plenario Zozimo


46.

litteras gratulatorias
scrifjunt.
,

ex

Cailestinus,

cui

illa

capitula attribuuntur
et

sludia,

Dei gloriam,

aliunde
in

ei

omnia opera, ac laudemque referenda placeal, nisi ex eo, quod

Quod omnia merita Sanctorum ad


ait
:

sint,

quia

nemo

ipse donaveril

quam

nos sententiam dirigit

lieatae

recordationis

cum scribens ad Nos autem instinctu Dei (omnia enim bona ad auctorem suum referenda sunt unde nascuntur.) ad fratrum et coepiscoporum
papaj Zozimi regularis aucloritas,
totins orbis episcopos ait
:

diclis manifestum est. Plenarium totius Africce kalenVenio tandem ad Concilium dis Maii habitum. illud Plenariurn Africae, quod die vicesimo nono inensis Aprilis jam congregatumfuisse ex eo liqnet, quod in terliis Zozimi ad Africanos lilteris die xxi Data XII kalendas Martii Roina? dalis legatur Aprilis, Honorio Aug. XJI consule. Accepta tertio kalendas Maias scilicet Epistola, et kalendis ipsis

nino pertineant, ut ex
48. Conciliimi

Maiis lecti subscriplique sint canones novein


Gratia.

de
nisi

Nain

licet in

Collectione Africana
scilicet

non

octo legantur,
nali, tres

duo
;

primi de peccato origiet

nostrorum conscientiam universa relulimus. Hunc autem sermonemsincerissimae verilalis hice radiantem tanto Afri episcopi honore venerati sunt, ut ita lllud vero, quod in ad eumdem virum scriberent litteris, quas in universas provincias curasti esse mittendas, posuisti dicens Nos tamen instinctu Dci, etc. sic accepimus dictum, ut illos, lui conlra Dei adjutorium extollant humani arbitrii liberlatem, districto gladio verilatis, vehit cursim transiens, amputares.^Quid enim tam libero fecisti arbitrio, quam quod universa in nostrae humiUtatis
:

medii de gralia; adjutorio,

tres ultimi

de impeccantia nonum tamen antiquissima manuscripta habent tertio loco insertum, quo ii con-

demnantur, qui parvulis Iiinc sine baptismo migrantibus, medium aliquem felicitatis locum extra coilorum regnum, ac dffiinonum contubernium assignarent. AnUquis codicibussufTragalur PhoUus in
Biblioth.

Cod.

liii,

qui

nonum canoncm

agnoscit,

eidemque eaindem sedem atlribnit. Quot praesules huic 49. Nimierosum fuit. ConcUio Plenario interfuerint, sciri non pntest; cum

conscientiam

retulisti ? Et

tamen

iiistinclu Dei fac-

tuni esse fideUter, sapienterque vidisti, veraciter,

Prosper in Carmiiie de Ingralis cap. 3, nbi numerum eoruni exprimit, rolundo numero utatur
:

1/i2
Cnndita
el sci'i|ita

ZOZIMl ANNUS 2.
siirit,

CHRISTI 41.
is

manent,

qm

de cataraclis
:

postea

die ullima Aprilis subscripsil, Pelaf/ium ac

;15tprni fontis lluxere


lil

undante mcalii

ter centenis

Procerum sunt

edita linguis.

Cwlestimn Bomano im[ierio pcllendos curarel. Ahicani episcui^i hac de re monili

Synodum

convoca-

runt, et (|nidem

Ex

his porro verbis liqiiet, aliqua


eclita

iii

lioc Concilio

decreta

essc,

canoiies neinpe illos de (jralia

modo

menioratos, (|nos Baronius anno cdxvi,


II

num.

perperam adscribit. In codice quidem canonum Ecclesia; Romana? caii. 13, Cuncilium Plenarium liis verbis exorditur Honorio Aug. duodecies consule, kalendis Maii, cuin
10, Concilio Milevitano
:

anlequam accepissent litteras die XXI Martii a Zozimo datas cum eis die lanlum xxix inensis Aprilis rcddita; fuerint. Nun multo post lecta in Pienario Concilio Epislola Zozimi ad oinnes urbis episcopos, novem illos canones condidenmt
;

ac publicarunt, litlerisque ad Zoziiimin datis gialias ei

egere,

ut noii tantum Icgitiir in Capitulis

Cadestino attributis, sed eliain totidem verbis apud

Am'elius episcopus Carlhaginensis in Basilica Fansli

Prosperum

libro contra Collatorem cap.

.^.

Super-

cum

Donatiano Teleptensi
aliis

prima3 sedis episcopo


duccntis tribus coepi-

sutitTractoriffi Zoziniiqua;dani

fragmenta, qu;e pro-

provinciic Byzacena^, et

lixissima esse debuil;


asserat,
Cajlesliiiin

cum
a

Marius in Coinmoniturio

scopis suis, elc, in Concilio consedlsset . Qui epi-

scoporum numerus
vati sunl,

legitur etiam

iii

Codice Canda-

vensi Ecclesia; sancti Bavonis. Sed numeri depra-

quemadmodum
:

et

apud Pbolium, cujus


in()uit,

locuscorrectioneindiget

Lcctns liber,

seu

Synodus adversns Pelagium

et Cicleslium

Cartha-

memorite pncdicto Zuzimo episcopo scriptis ani|ilissiniis vellongissimis perdaninalum fuisse, iii quibus et ipsa capitula, de (|uibus accusatus fuerat, contineiilur, etomniscausa lam de Crelcsti^j su|)rascripto, quaiii de Pelagio magistro ejus praviore videtur esse narrata quoruni
bealtc
;

gine in suinina a^de babiia, Ilonorio Felice Occidentis imperii clavum tenente (verum in Gra;coIegitur,
tv Tvi [A-(aXTi

scriptorum el nos hic habeinus exemplaria


31
.

Aurelim Zozinii Tractoriam pcr totam Afri-

izxAT.aia <S>xuan\i,

'Ovof lOJ to r?i? eaiTEpiou pjaaiAtia;

cam

pnblicari curat.

Tractoriam illum post Cunsiipra

id est, in

magna

Ecclesia Fausti, Ilonorio Occidentis

ciliuiii

Africaiium, et anle Pleuarium tutius Africa;


dataiii luisse,

imperium regente. Qnod eliam habet codex laudatus Ms.

Concilium,

ex Augustino et
necessario

Gandavensis) praesedit in ea Aurelius epiet

Prospero deinoiislravimus,
nellus aniinum non advertit

ad quud tamen Qiies;

scopus

Dotianus (legendum Donatianus, ut ex


Concilio
Zellensi

inde

eiiiin

dicendis in

paulo post patebit)


:

sequitur, cani ante Honorii iinp. edictum


fuisse,

emissam

quibus afTuerunt variis e provinciis sacerdotio prsestantes viri, nuinero duccnli quatuor et viginli. Damnat ha?c SyIjrimae sedis Byzacen;c provincia;

Peiagianos vero in

1'leiiario

totius Africa;

Concilio, in (inoTracloria |)ublicata,

danmatos docet

nodus aiialhemate eos, qui assererent, Adamuin mortalem esse conditiini, non autem pra;varicatiunis causa, inorte mulclatum. Similiter et eos, qui
recens natos infantes baptisino
cerent,

Aurelius Carthagiiiensis e|)iscopus in Epistola ad omnes ei)iscu|)us per Bysacenam et Arzugitanam


provincias constitutos,
data kul. Augusti Carthasc.

gine Monaxio

et

Plinta coss. anno

odxix, quo

quod

illos

minime indigere dipeccato originis ex Adamo non


non

Aurelius postquam secundam Honorii consUtutionem accepit, exegit ab omnibus episcopis, ut damnationi

putarent obnoxios. Eos qtioque qui aflirmarent^


inedio

quodam

loco paradisum inter et inferos

baptizatos

infantes beate vivere.

Sex item

alia bis

affmia capita, qua; a Pelagianistis et Cseleslianis tra-

duntur, anatheniate Patres jugiilant . Nunieruni illum ccxxiv depravatnm esse inde suspicor, quod
in lautlato Codice

Pelagianorum subscriberent ait eniin Super Ctelestii et Pelagii damnatione, eorumque dogmalis parlicipeni se sancta dilectio vestrain Plenario Concilio fuisse comniemini Et iufra Queiiiadmodum subscribere uiiusquisque vestrum de;
: . :

beat,

Gandavensi dicatur, etiam Cuncilium Carlhagine in Basiiica Famti habitum fuisse, et tamea cum Aurelio et Donatiano alios ducentus tres episcopos consedisse. Conveniunt tamen omnia exemplaria in eo, quod cauones de Gratia cum kalendis Maiis ilhgent.

nodalibus
Concilio

sive quorum SysubscripUo jam tenetur, sive qui noii potuistis eidem Plenario toUus AtriccE interesse
dilectio veslra cugnoscet,
(estis
)>.

In eo itaque Plenario tolius Africa;

Con-

cilio, iion

vero

iii

aliquo alio Caithagine ab Aurelio

ex tota dioecesi Africae iiiense Augusto cougregalo, ut comminiscitur Garnerius in disserl.


in catisa

In eo conditi canones IX, et Tractoria Zozimi recepta. Kes ita se habuisse videtur. Post.SO.

Pelagianorum

cntus

est

ii de Synodis quein Iiac re seQuesncIIus, Epistola Zozimi ad oimies

haliiUs,

quam Zozimns
Cselestii

die

xxi

Martii

tertiam

suam ad
videret

orbis ei)iscopus, lecta subscriptaque.


52.
cilio

Africanos episcupos Epistolain dedit, slatim causai

dirimendte scdulo incubuil,

(jiiod

Africano, Plenario,

Africanos judicii dilationem graviler ferre. CiinKiue

mode.

Canones de Gratia dici possunt editi a Conet a Zozimo, sed diversiQuoad controversiain, (lua; iiiter viros
aii

examini sese snblraxisset, eum ac totum dogiiia Pelagianuin damnavit, ca(|ue de re vel Africanus privatis littcris nuUa inleri)osita mura monuit, vel ad eosdem Tractoriam suam poslea per lulum orbem
is

erndilos versalur,

canones

illi

de Gratia conditi
Plenario totius

fnerinl in Concilio Africano vel in


AtriccC,

aut in hoc ultimo tantuin.promulgati, faciie solvitur ex iis, quie supra diximus de relalionibus
Syiiodornin
dubiis,
;id

puhlicaiidam transmisit
edicto,

dum

interim

iinperiali
et

Piiini;iiiuiii

Poutiliceni

iii

rebus

lidci

qiiod

Honorius

inip.

dare proiniserat,

aul diflicilioribus. Cuni enim Patres Con-

ZOZIMI ANNUS 2.
cilii

CIIRISTI /|18.

'l3

Africani

Synodicam snam ad Zozininm dcderc,

thagine ejus litleras accepisse, addihiuc

Ul au-

ccrlnni cst cos in

cam

inscriiis?c conslitnlioncs, ac

dccrcta Scriiitiirarum, sanctornnniiK? I'idrnm testi-

tem a Carthagine non rcscriberem, non occasio fuit pcrlatornm, sed alia magis urgentia, doncc inde
proflcisceremur, nos occupatissimos, et intentissi-

moniis iirolwta,
jugiilatnm
cilioUrbico
iri
iis

qiiiiuis

hfcresim Pelafiianam planc

arhilraiiantnr, ct

Znzhmmi cnm

Coii-

mos

cxaminatis ct sediilo discussis

eorum

continebant. Cum vcro inde digressi siinius, perreximus usquc ad Manritaniam Ca^sariensem
Ecclesiastica necessilas traxit. Tertio, in

pronnntiationcm, (|uam jnstam invenil, Scdis Apostolicffi anctorilatc flrmassc, nt lo(|iiar cnm Innocentio in rcscripto ad Concilinm Carliiaginenseanno

qno nos

causa Apiarii prcsbyteri, c|ui ad Zozimiim papain appellarat, ut anno sequcnti diccmus non parvuni
tenipus consiimptum. Zozimus eiiim Vaiisti^nim
et

CDXvi indictum.

Quare canoncs

isti

dici

possunt

conditi, et a Concilio AlVicano, et a

a Concilio Plcnario totius Africa;; a

Zozimo papa, ct Concilio qnidem


;

dnos

alios

legatos

iu

Afiicam misit,

et episco[)i

Africano in cujns relalione conlineliantiir


tifice

a Pon-

Roniano qui eisdem Apostolica-Sedis adliibnit


11,

auctoritatcm, nt verbis utarPatrum Conciiii Milevitaui


et a Concilio Plenario totius

eumdein Ponlificem rescriiisere , ut ipsimet [irodnnt in litteris ad Bonifacinm ejnssuccessorem anno sequenti datis. Unde non desunt, qui existlment hoc anno jam aliiina tractata fuisse
Africa; ad
,

Afric;ie;cum
et co-

spectantia ad

Synodum Carlhagincnsem anno


:

se-

Zozimus
lisse,

in suaTractoria dicat, se

ad fratrum

episcopo7i(7n

suorum

C07iscie77tia7Ji
cst, ct

imicersa retu-

quenli celebratam, quod Aurelius cpiscopus Carthaginensis capitulo i dicat Post dieni prffstitu-

Angustinns qni eidem Concilio interfuit, in Epistola ccxt, alias xlvii, ad Valentinnm scribat, sese ad eum misissc, quod
ut supra vidcre
posleriori Concilio Plenario totius Africa; contra ip-

tam
qui

Concilii

ut recordamini

fratres carissimi,

niulta tlagitata sunt per cxs[)ectantesfratresnostros,

nunc ad [iraesentem runt, qna; Geslis necessc


est,

Synodum

legati

advenc-

est consocicntur...
Nicffini Concilii,

Super-

sum

erroreni breviter constituimus


illi

quia

scilicet

ut

jam exemplaria
et a

qurc

nunc

paucis verbis canones

conccpti sunt. Indc

An-

gustinus aliique bsresim Pelagianam,


zimo,

modo

a Conciliis Africanis

modo a Zodamnatam fuisse

Patribus constituta sunt... in medium proferantur . Yerbum autem superest, non solet alicujus Concilii initio usurpari. Pra'terca
,

habemus,

quod iu OEcumenico Chalcedonensi adversus Eiityclien habito, iibi sancti Leonis papie et universorum episcoporum eidem Conciiio prffisentium nnanimi consensu
scribnnt, contij^itque in hoc Concilio
hseresis Entycliiana proscripta:

Faushnus cap. 2 ait ahqua sibi esse injuncta a Sede Apostolica, additque, cum vestra beatitudine
,

tractanda, sicut cl Cestis sniierioribus meniinimus . Tum De his ergo primitus, si placet beatitudini
:

Unde

et

nos

, in-

yestrae,

tractemns

et [lostca ca>lera,

qua; acta
:

vel

quiunt Patres Chalcedonenses in sua ad sanctnm Leonem, qui Concilio non interfnerat, Synodica, quippe ut inchoatore bonorum te ad utilita,

inchoata sunt, inserta flrmabuntur


capitula actionum

etc.

licet ct

jam

inserta sint Gestis ,

qua;

tem utentes,
veritatis

Ecclesias

filiis

ha;reditatcm sortemque
scd

vnlgo appellato, prolata snnt, ideociue jam inchoata fuerant, qnse in eo Couin Concilio sexto
cilio

omnia

ostendimus, non singulatim faciente in ocdoctrina,

tractanda erant.
54.

culto

unoquoque

uno

spiritu,

una
fidei

Ex

conspiratione atque concordia confcssionem


declarantes

soluta.

quani scilicct Leo inseruerat in suam ad Flavinum Constantinopolitanum episcopum Epi-

stolam. Denique

Zozimum

canonesillos iisdem qni-

Denique Augustinus iii Epist. csc, ahas CLvii, ad Optatum scribit, se a[)ud Cfcsaream ejus litteras accepisse, quo nos, inquit, injuuda nobis a venerabili [lapa Zozimo Apostolicae Sedis episcopo

duratio7ie Concilii Ple^mrii varia duhia

bus constant verbis, conceiitos ad Synodum Plenariam non misisse, sed formulam eorum dispositioni
reliquissc,

Ecclesiastica necessitas traxerat. Dein

num.

22,

tam

ipse

Zozimus laudatis ejns

Tractorite

verbis,

quani Patres Plenarii Concilii insinuant; cum hi in sua ad eum E[)istola gratulatoria dicant Universa in nostrae humilitatis conscienham retulisti

Pclagium et Cielestium damnatos fnisse Coucihorum cpiscopalium vigilautia, de quibus exempla recentium litterarum, sive qua;
Optato signiflcat
,

specialiter ad Afros, sive quai universaliter ad onines episcopos de memorata Sede manarunt, ne lorte ad vestram sanctitatem nondum pervencrint

Conciliwn Ple7iarium bimestre saltem fuit. cii'citer Julium continnatum fuisse sequentes conjccturai osten-

Conciliuni Plenarium ad menscm


,

53.

vobis curavimus mitti ab eis fratribus, quibus et has littcras, ut tua; venerationi dirigerent, dedi-

dunt. In ultimo decreto

Africano dicto legitur,


cxxvii

quod in Concilio vulgo canone xciv qui est canon


,
,

in

Codice

canonum

Ecclcsiai Alricana;

Item placuit, ne diutius nniversi episco()i, qui ad Concilium congregati suiit, tenerentur, ab universo
Conciliojudices ternosdesingulis provinciis eligi... qui omnes cum sancto sene Aurelio universa co-

Quare cum Augustiiius in Mauntania Ca;saxx Septembris CoIIationem cum Emerito Donatistarum episcopo liabucrit, ut infra videbimus sequitur [irimo, Coiicilium Plenarium totius Alricie durasse usque ad primum circiter diem mensis Ju-

mus

riensi die

gnoscant. Secundo, Aiigustinus in Epistola cxcm ad Mercatorem hoc auno data num. 1 ait, se Car, ,

alioquin Aurjustinus non mitteret Tractoriam Zozimi ad Optatum circa diem xx Septemb., quia eamdem jam aliunde acce[iisset Oplatus ; cum verosimile noii sit, cam slatiin ad universos Africa; episcopos niissam iion esse. Sequitur secundo, eam
lii
;

: ,

/,/l

ZOZIMI ANNUS 2.
E|jistoIaiii

CHRISTI 418.
quo(iue
vit,
(

ad Oplaluin

Aiigustinuin pcratiis onnii-

siiie

l)us no^otiis |iroiitei' (|Uce Cii^sareani


Ijita

venerat

ct
:

halioc

quid

dubio Pelagium Caiestiuinquc damiiantiiic desiderat, aut de (^uo queritur,


(|iii

Collalione cuin

|ira't'ato

Emcrito

scr\[mss-e
liiec, a

igiioranius . Ita Mercator


iiigerere in co (luod
ait,
;

suspicioiiem posset

enim

clare indicant Angustini verba

quo nos

Juiicmurn damnasse Pelacuin enim Julianus Zoziprajvaricationis crimine

Ecclesiaslica necessitas traxerat .

gium atque

Ca^lcstium

Augustinus scribit lib. de gratia et cle peccato originali. Seqnitur tertio Augustinum libros de Gratia C/iristi et de Peccalo Originali, Carthagine compositos ut ipsemet eorum initio in
55.

mum
lerit

et clericos

Romanos

accusarit, variis(|ue in locis hanc

calumniam repuAugustiuDS, min(|uam vero hoc criinen in


,

illum retorseril

patet

Julianum non damnasse

siiuiat,

mense

circitcr Julio, et
;

prolicisceretur, exarasse

antequum Ca?sareain cum Caisarea non Cartha-

Pelagium
latuisset,

Caiestium; hoc enim Augustinuin non qui lib. 6 Operis imperfecti contra Juliaet

ginem, sed Hipponcin sese contulerit, ut ex ejus Epistolis hoc anno datis liqnet. His libris occasioneni dedit colloquiuni Piniani, Albina\ et Melania

nuin

iiuni.

24

et seq.

ct Calholicis

objicit,

in

omnia, qute ipse Augustino ipsum retorquet, qui ideo

ideni pra.'stitisset, (luaiido

Zozirnum

et clericos I>o-

cum

Pelagio,

aquo dum adhuc


,

iii

Pakestina esscnt,

nianos prajvaricatioiiis crimine purgavit. Videtur


ita^iue

sunime contendcrant

ut errores,

labatur, scripto daninaret.

Qua de

quorum iusiniure cum ad Au-

Mercator tantum intelligere Julianum hos

h.eresiarchas

danmasse

ex eo

pra,'cise

quod eorum

gustiiium adhuc Caiihagiiie posilum scripsissent, is stalim duos illos libros proeudit, eis(iue nuncnpa-

dainnatori communicarit.

apud Baronium imm. 29. Quarc jure merito Augiisliiius ad Mercatorem scrijjsit, se
vit,

ut videre est

Datmiatur ciun complicibus. Juliani qui Tractoriae Zozimi subscribere noluere, alii non suiit quaiu octodecim Pelagianae
57.

complices

Carthagine occupatissimum fuisse. Seiiuitiir deni([ue, deceplos csse viros eruditos, qui ex laudatis

factionis episcopi, qui postca lilteras ad Ruruiii epi-

scopum Thessatoiiicensem
ruiii,

scripsere. Nestorias ad
iii

Augustini verbis ad Optatum deduxere, Tractoriam Zozimi, non in Concilio kalendis Maii habito sed in aliquo posteriori proinulgalam iuisse quod tam
,
,

Cyclestinum papani scribens


noniiiiat

gratiam Pelagiano-

sero eain ad Optatum Augustinus

non

transmisissct.

Ex duratioue cnini

Concilii Plenarii totius Africaj

Julianum, Florum, Orontium, et Fabium episcopos, ut infra videbimus. Julianus vero duas ad Zozimum Epistolas dedit, ut liquet ex Augustino lib. 1 Operis imperf. contra Julianum
n. 17 etseq. Mercator in Cominonitorio Subnotatio-

argumcntum
iratur.

illud eveiiitur, et iila

Synodus, cujus
esse denions-

nullus Anliquoium meminit,


56. Julianus Traclorice
luit.

lictilia

num
lis

cap. 9
,

aliqua fragmenta unius ex

illis

Episto-

refert

A nuin. 23 ad 28. Zozinuim Tracloria sua in

Zozimi subscribere no-

Ca'leslio
aiierte

qua Julianus quosdam ex erroribus in damnatis specie tenus reprobat, quos


in
iis,

postea docuisse ex

qua Augustinus hascripserat

Pelagianos, ab universis episcopis petiisse, iion soluin ut hairesim rejicerent; sed etiam ut ipsiinet

bet, innotescit. Mercator antea cap. 6


((

Audi nunc quid


quaiii ad
es
inittere,

oliin ipse pronuntiaveris in Epi-

rent,

proscriptionem ejus subscriptionibus suis roborainaiiilesle docet Mercator in Coimnonitorio


3,

stola,

ausus

Sedem Apostolicam illo tempore quando conventus detreclasti


in

Subnolatiouum cap.

in (juo ait
illa

Quai omnia

cuin universa Ecclesia per totum orbem, Pelagium

suprascripta capilula coutinet

beat;e

memori;e
Cons-

Calestiumque dainnare. Qua; antequam


saiict;ii illius

manus

episcopi Zozimi Epistola, quaj Tracloria dicitur, (]ua


Cailestius

Pelagiusque damnati sunt;

quiTj et

RoinancC Ecclesite veniret antislitis, te ageiite a nonnullis a te deceptis, per totam psene
Italiam circumlata, et

tantinopolim, et per totum


!)tioiiibus

orbem inissa sanctoruin Patrum est roborata

subscri:

tanquam magnum
Ex
alia Juliani

aliquid

cui Ju-

multorum auribus
que
Epistola nihil

insinuata cognoscitur. Ibi

lianus, et reliqui complices subscribere detrectanles,

inter catera, etc.

facere,

consentaneosque se noleiites iisdem Patribus non soluni imperialibus legibus, sed et sa,

ad nos pervenit.

namZozimum Porro Zozimum


ad

cerdotalibus statulis depositi


oinni Italia deturbati suiit
:

atque exauctorati, et

damnasse Julianum docet Augustinus lib. 1 coutra Julianum ca[). i, iibi Zozimum Juliaui damnatorcni appellat.

ex quibus plurimi resi-

Ad

Iia?c

Mercator citatus cap.

9, ait

pientcs, et a {)ra;dicto errore correcti regressi sunt


sui)|)lices

Quis

te in

superiore sententia tua vel suspicari

ad Sedem Apostolicam,
a sancta)
,

et suscepti

suas

posset aliud sentire,

quam

illi

omnes, qui, sanctfe


,

Ecclesias receperunt. Pra?dicti sane Ciclestius et Pe-

meinorice papa Zozimo pra?sideiite

Dei sacerdotes

lagius

non tunc piimo


esse

videntur

damiiati

sed

memoriaj Zozimo ab ejus decessore

Pelagium C;elcstiumque, teque danmarunt, super his omnibus de Adam capitulis? Qui tamen locus
benigne etiam interprttandus
ei
:

sanclai recordationis Innocentio, a

quo

et

Julianus
ut

fuerat ordinalus (episcopus

nempe
iit

Eclaiieiisis,

tor tradat, Tractoriam Zozinii ad

cum ipsemet Mercaeum missam, ut

infra videbitur, iion Capuanus,

habet Baroiiius)
pra}-

subscriberet,
esse.

quique post iilorum damnationem, usiiue ad


dicti

dejectum

eunique recusantem episcopatu Quare Mercator ait, Julianum daniPelagio


et Caiestio
;

Innocentii excessuin e vita, in ejus

commusenteu-

natum
idem

fuisse

cum

quia

cum

nione permaneiis, et pcrseveiaiis


tia, et

in siiicera

ciiin ipsis
est.

reipsa seiiliiet, cuiii ipsis pariter

comniunicans damnatori prKdiclorum, ipse

dainnatus

ZOZIMI ANNTJS 2.
58.

CHRISTI 418.

145

Angustino

primali Aqiiileiensi

lifiellum

Zo/iimis ila(|uc Tractopdei sucR offert Jnlianus. riaiii siiani ad Aiiiiilcicnscni ct Mcdiolancnscni priniatcs niisil, iit cam suis in Diocccsii)ns pnblicarcnt; (]ncina(lnKHlum [laulo anlca (lanmatis IUiin;c
ali

solum non
masse,
CO.

dcstriixisse Ecclesias, sed etiam confir-

ctc.

Damnantur
et socii.

Juiiauus

Garnerius
et

et

exauclorantur a Zozimo in Disserl. v dc Lilibcllum


istiiin fidci

bellis Fidei cditis a Pclagianis,

Anaslasio pnpa Orif^cnislis,

Clrroinatius Aqui-

cx Ms. Vcronciisi primus [lublicavit, existiniavil(|iic

l(!icnsis Aiigiislini
sis

dcccssor, ct Vencrius Mcdiolancnitidcni

inissum esse a Juliano

ab

c[)isco[)is Siculis

ad Sc-

acccplis ab Apostolica Scde lilleris,

in

dcm

Apostolicam,

et loco,

sancteac venerabilis fraet

suis Uiicccsibiis per sntrraj;aneos episcopos Oiigenistas


in

ter et palcr

Augustinc, lcgcndum esse, scmcte

proscribciidos curavcraiit, teste

Hieronymo

venerabiiis pater Zozime,


alii scciiti

Apolog. 2 conlra Ruflinum. Ilinc Avgustinus primas A(|uilciensis, ut observatKm. card. Norisius iii Notis ad Inscriptiones Epistolarum Sijnodalium
xc
et

sunt.

qua in re [lassiin eum Verum Emin. card. Norisiiiscitatus

ita

solide o[)inioncin
[lossil.

suam

|)robat, ut ca in

dubium

rcvocari noii

xcu

intcr Augusiinianas

Apostolicre
lillcris

Sedis

contra Pclagianos decrctum

cum
,

provinciarum e[iiscopos misit

adsuariim ([uorum nonnulli


li-

Hcnricusenim Palladius lib. 10, Rcrum Forojuliciisium prodit, post Chroniatium patriarchani Aquileienscm clectum Auguslinum, (|uo lcmpore altcr Auguslinus lIii)[)onensisepiscopus cloijuenti c ct doctrinaj fluminibusba^reticorum vcsaniam in Africa obruebat Augustini initium cum anno cdxiv, morlem vero cum anno cdxxh conjungit, ciijue Adelpimm successorcm Iribuit. Post liuiic sedit Januarius, ad quem sanclus Leo paiia aimo cdxlvii htteras dedit, et post Januarium
:

cum
fidci

Pciagianis crroribus tcncrenlur, fidci sna;

bclluni ad eiim dcderunt. Primis tribiis partibus


[irolessio

non multum
;

a Pclagiana et Caclcs:

tiana discrepans contincntur

fatenlur

Adam omnes moii


ipsi natiirale

scd peccatum originalc,

tamen per quod


qui

vocanl, plane rcjiciunt. /*e/(//?//;u[UOsuaiii


,

que ac Ccvlestium abunde fidcm


sibi falso

rcjcctis

Nicelas, ad (|uem idem Leo anno cdl scripsit.

Au-

im[)oncbantur erroribus

probassc cxisti-

niant. In extrcmis |)arlibus, ubi rationcm reddunt,


illos damnare noluiit, quod videlicet non fnissent, baiic in rem iisdem locis, quibus ante Zozimus in Africanos abutunlur, tanquam boc pacto nmtatam ei scntentiam cxpiobrantes. Dicunt se tamctsi ct nmncris sui et Cliristiana! cliaritatis sit, quos reos esse non viderent, bos tueri vellc, tamen niedios, sicuti jtroiniserant, manere, ut eosdem neque inauditos damnent, ncque absentes defendanl. Piimatem suum, si quidpiam iii his,

gustinus itai|uc Aquileiensis primas Venetiarum, Istriae, Norici utriusque, et Rhetia; prima) Tracto-

hffircsiarclias

riam Zozimi

cum

litteris

auditi

illi

episco[ios misit,

([uorum nonnulli

ad suarum provinciarum cum Pelagianis


fidei

erroribus tcnerentur,

memoratum

libellum,

Verona Venetiarum urbe

intra dicecesim patriar-

cha; Aquileiensis inveiitum, dcderunt, et hairesim

suain [iciiinacitcr defenderunt. Quare Zozimusiulianum, ejus(|uc socios de gradu ac dignitate dejecit,

qux> de doctrina sua et fide ad

eum scribunt,
:

ininus
si

ejusque in eos sententia relata fuit in tabulas ciim in Ephesina Synodo acta depositionis Pelagii, Cwlestii, Juliani, Persidii, Flori, Marcellini, Oron;

probet, id sibi significare posse dicunl


iiijuria

at vero

tii

et

sociorum

lecta,

confirmataque

fuerit,

ut vi-

urgeantur, se statuisse nullis vexationibus


:

cedere
se

ac prailerea ad Plenariaj Synodi judicium provocare eidem priniati dcclarant. 59. Juliaims perstat in hceresi. Sed [iropria

dere est in Actione v ejusdem Concilii generalis. Eam porro sententiam a Zozimo lalam fuisse, certo deducitur ex liis Augustini verbis Iib. 4 contra Ju-

lianum cap. 4

ipsorum verba hic referenda sunt


cuteris testimoniis confirmati;

His igitur et
in abseii-

Zozimnm) crimine
luit refragari.

Et tamcn ejus successorem (nempe prtEvaricationis accusas, quia

mcluimus

doctrinre A|)OstoIica! ct sui decessoris sententiee no-

tumet nobisinauditorum
nisi

ca[)ita diclare

sententiam,
igi-

Sed de hoc interim taceo, ne


cu[)io

animum
irritare,

cum

pra'sentes fuerint confutati.


ofticii
sit

Quamvis

tuum, quem sanare potius


laudibus
Pelagio
rat, ea

quam

tur sacerdotalis

et Christiantc cbaritalis

lui

eos qui se libcllis purgant, catholicos confifentur,


et

bis liquet,

damnatoris exulcerem . Quibus verJulianum, qui in Tractoria Zozimi cum

damnabilia

sibi objecta

condemnant,

libera auc-

et Cffileslio

nominatim damnatiis non

fue-

loritate dcfcndere, et in

dubiis rebus de unoqiio-

posteapoena atTcctum esseab eodem Zozimo,

que meliora senlire;

Kqualilatis librani inlcr

tamcn dudum promissam utrumque servantcs, nec damnamus inauditos, nec defensamus absentes. Certum sit igilur a[iud sanclilatem vestram, quia quantuinlibct boc marc venlis llantibus intumescat,
et

quod eidem scribere nollet. 61. 5. Leonis PP. tempore in Dioscesi AquiMercator, leiensi hceresis Pelagiana renata est. cujus verbasuperius recitavimus, tradit, ex episco-

pis qui exauclorati fuerant,

plurimos

resi|)uisse, et

amaris

in

nos tluctibus ctlcratur,

nunquam

inlc-

suas Ecclesias recepisse.

Verum

hseresis Pelagiana

gri judicii

domum,

quai su|)ra justitiam Chrisli

in eo Arcliie|)isco|)atu renata, et aliqui in

eumdem

fundata

est, [loterit

commovere. IUud ctiam, sancte


beala!

errorem
in

[)Ostca rela[isi

sunt. Photius eniin in Bi-

ac vcncrabilis fraler et [later Augusline, neccssario


res[)ondciiduin [lutavimus, quoil
cpisciipuMi
,i();'.iiiiein

blioth. Cod. Liv de

memoria"
)

(scilicct

Chr\sostonuini
,

in

E[iistoia saiictitalis lua;

rccUssime collaudasli

non

Pelagianorum damnatione qua; Ephcsino Concilio facta, loquens ait Cuin tem|)oris deinde [^rogressu sccla; hujus liomines per bseresis sua; abjuralioncm Ecclesia^ restituti essent,
:

ToMUS Ml.

19

146
itcriim

ZOZIMI ANNUS 2.
maluiTi
al)

cimrsTi

/i'l8.

ipsis

j^rincipium

siimpsit,

ut

cilium Zcllense, quod


r;ini a|>iiellatur,

;i

Raronio Teleptense perpcfuit post

Septimo eiiiscopo renascons eadem hies, antequam longins serperet, fuerit reprimenda, (iatis ad Lennem Roma; tunc Sedem ApostoJicani tenentem litteris . Erat Septimus seu verius Septimiiis episcopus Altinensis Altinum vero, urljs modo excisa,
;

habitum
II,

consulatnm Ho-

norii

\I

ct (^onstanlii

sexto knl. Murtii, 'u\vm\uc

hoc anno die xxiv Febriiarii. Telepteiise vero a Raronio, Siimoiido, aliisqne vocatum fuit, (jiiia ei Donatianns cpiscojjus Telcptis, urbis in Ryzacena
provincia
dicitur
sit;c
,

alias episcopaiis, erat i)atriarcliffi Aquileiensi subdita,

pia;fuit.

Verum

Teleptis

(juidein

ideoque altas

in ilia dioecesi
Iiaeresis

apud

Ecclesiasti-

prinia sedcs provincia; Ryzacenae, sed ea

cos prffisertim

Pelagiana

radiccs fixerat.

tantum de causa quodDonatianus,(|iiihuicEcclesia!


l)ra!sideb;it, 5e?i/or

Quare Augustini nomen ex oblato removeri non debet


festum
fuisse.
sit,

libello fldei a Juliano


;

episcopus crat

illius jjrovinciai;

cum

ex dictis luani-

aliam eniin apud Afros fuisse Metropolim a prima


scde, pluribus ostendit

eumdcni
in

ei

prfesentatum, liairesinKiue
arcbiepiscopalu

Emin. card. Norisius

lib.

Pelagianam

ejus

grassatam

Hist. Pelag., cap. 7, (jui ct cap. 23 libri priini

Adru-

metum

fuisse civilein

Metropolim Ryzalii demon-

62. Constantius. laiciis

Ad num. 28. Constantius servus Dci, qiiem Baronius c\ Prosnero in Cbronico ait, a Peopponit.

Roma

sese Pelarjianis

Ronne multa passum esse, numeratur a Palladio iu Lansiac?. Historia inter viros illustres, qui Romaj hoc teiripore vivebant. Postqiiam enim
lagianis

Hoc autem Concilium Zella;, quod opj^idum erat Ryzatii, habitum fuisse liquct ex Ferrando iii Breviario canonum, ubi canones ex Siricii Epistola in Synodo pr^eside Donatiano hoc anno liabila recistiat. latos, attribuit Concilio

Zellensi.

Nani

tit. vi,

cxxx

etcxxxviii canonibus recitatis, ait: Concilio Zellensi

cap.

t24 locutu.'

est,

de Macario ac

Pammachio
prffifectoruni

scribil: Const^ ntius


Ilalice,

quoque assessor

ex Epistola Siricii papce ; haec autem Epistola cum iisdem decretis Iccta est in Synodo Donatiani primatis, ut ex Actis patet.

tnsigncj -viri et eruditissimi, (jiii perveiierunt ad sum-.num pietatis et religionis . Ad haec auctor Pra}d estinali hseresi lxxxviii, qu;B secunduni

Mirum

itaque videri non


Zelleiisi

debet,
sibi

Donatianum j)rimatem inepiscopatu

subdilo
63.

Synodmu

Iiabuisse.
est.

cum

Pelagi ana

est, ait

Contra hos suscepit sine


. Carneriiis

Commentitium non

Qucsnellus

qui

scriptui-a

quidam Constanhustractator
obscrvat,

in PriEfp.tione

generali in Opera Marii Mercatoris

pag. 8,
giana?,

Deum

tribus hteresibus, Pelaet

xv ad Oj^era S. Leonis M. pluribus contendit, tam Concilium hoc quam Epislolam Siricri papae in eo recitatam siipposititia cfsc, primuni asin Dissert.

Semii)elagiana!,
laicos

Nestorian;e opposuisse

sertionis suae
petit
,

argumentum
scilicet in

ex

nomine

Concilii re,

lirimum

homines. Pelagianis enim primus


,

quod

eo varient eruditi

aliique

obstitit Constantiiis

priini restitere Semij)elagianis

presbjteris laici

duo Uilarius et Prosper, datis de illorum erroribus ad Augustinum Epistolis, jiri-

musque
affixa

Nestorii dohim detexit, cleroque oslendit, ad Ecclesiae valvas obtestahone Eusebius tunc temporis vel scholasticus Constantinopoleos, ut
,

vocandum contendant, cuin Te/ense, inquit, omnes Codices antiquiores habeant, et unicus Coiiex Trecensis a Chiltlctio in Notis ad Ferrandum habeat Zellense, qiiod ex littera T facilis lapsus sit
Teleptense

loquitur Tbeoj)hanes, vel rhetor, ut tradit Nicepho-

judex forensis, ut habet Leontius. Eusebius postea Dorybti cj^iscopus fuit, ut infra videbirus, vel

ad litteram C vel Z. V(!ruin codices illi, in quibus hoc Concilium Telense appellatur, eo in noinine corruptos esse oportet et litteram Z omissam. Zellam enim dici etiain Tzellam docet Holstenius in
Notis ad Tabulas Ecclesiast. Caroli a S. Paulo. Ne-

Carnerius in loco Prosj^cri a Baronio recitato, ubi leyitur Constantius servus Christi ex vicario Ronuc babitans pro ex vicario,
ait
: ,

mus. Verum quod

que eniin Synodus

basc

hacc urbs pertineret ad

Telce baberi j)otnit cuin provinciam proconsularem,


;

ut liquet ex Epistola ej)iscoporuni provinciaj proconsularis ad

legendum

esse,

ex vicano scu rusticano, refellitur


(jui

Paulum patriarcham Constantinopo-

ex Palladio laudato,

nonnisi in
differt,

verbis et in
vi-

modo

loquendi a Prospero

eumque non

litanum, et Donatianus, qui eideni praefuit, episcopus esset Teleptis omnium consensu provinciae
Ryzacenffi oppidi. Porro cuin Ferrandusdecies Con-

cannm, sed virum Roma3


fuisse docet.

in

dignitate constitutum

63. Dissidium intcr

decennium exortum. Ad uum. 30. Dissidium iiiter Adrumetinos monachos de prolixiore Augustini

monachos Adriimelinos post

cilium Zellense memoret, ut fatetur Quesnellus, parum curandum, quod hujus Concilii Mss. quae
ipse legit, habeaiit

Telense ; cnm
corrigenda

ea ex Ferrando,
sint,

qui sa^culo sexto

vixit,

non vero bic


in-

ad Sixtum

Ej^istola

perlinet ad

annum

hoc anuo data obortum cdxxviii, de quo eo anno agedissidii

ab exscriptoribus. 66. Decrela aliquot disciplince iterum in eo


culcata.

mus

quia hujus

occasione
et libero

scripsit

librum De Gratia
litteras, et

Augnstinus arbitrio, duas

Ad

alias Quesnelli conjecturas levissimis

fundainenlis innixas non respondebo, non solum

ad Valentinum

librum De correptione et Gratia, qu;c opera Baronius hoc anno ab Augushno

quia Schelslralius in dissert.


quinti cap.

iii

de Ecclesia Africana

cap. 12, et N;itahs Alexander in prinia parte saicuU

elucubrata i)erf)eram credidit, qiucijue hic sine nimia Hislori;e perturbatione cxplicari iion possunt.
64.

Concilium Zellcnse.

Ad num.

31.

Con-

sed etiam quia iis jain satistecere -4, Raluzius ostendit mihi disscrtationcm, (juain hac de re composuit, post belli cessationem juris publici
;

ZOZIMI ANNUS 2.
faciendaiii. Fuit lioc Conciliiim Provinciale in coiiue

])os

CHRISTI 418.
litteris

I'i7

subdens in
ex

lecla Kpistola Siricii \)a\>x

quani

aii

Africanos

iii

Synodo Iloniana
cuin
(ie

scripseiat

in (xMicilio Carlliat^inensi V,

anno ccc.lxxxvi. Postea anno cccxcviii lial)ilo,


,

damnatam animarum

Zozimiad universos orbis episcoargumentationem, qua creatione folli originale peccatum


esse Pelagii

iiicontinentia clericoruiii referretur j^lacuit


,

contendebat. Ccesareu Ilippoiiem Augustinus revcrsus scripsit ad Mercatorcm Epistolam cxciii, ut li-

et (iiaconos ab episcopos, iiresbyteros uxoribus abslinere, secundtnn priura statuta, id est, juxta (lefinitionem Concilioruni antccedentium,

Patribus

quet ex
co

iis,

qum

babel iiuni.

1, et

num.

3 significat

jam adductos

esse Pelagianos, ut infantes confi-

terentur per eos, a quibus baptizandi of[eru?itur,


credere, at e.xcipere, noii ita credcre in remissionem

anno cccxc sub Genetlio nenipe Carlbaginensis babiti, et Cartbaginensis V, cujus inodo memiiiimus
,

jieccatorum, taiiquam et

illis

remittanliir; sed

in (juibus

Siricii

litteras

lect;c

sunt. Veruiii cuni


iiicontinentia, duai

remissionem credere

fleri in aliis, (\\\Si


i|)S0

mapnaessetclericorum Afrorum
nit,

Verum
los in

coutendit Augustinus, lioc

banc non fitin eis. quod parvu-

Siricii Epistobc- ex (|uibus allera ad nos

inConeilio Zellensi relect;c

non pervesunt, etjuxtaearum

baptismo quadam ratione credere fatentur, facere non posse Pelagianos, quin originale in eis

pra^scriptum, deereta iterum aliiiuot diseiplinic capita,(|iiorum


tione

peccatum admittant.
69. Ratio

sunimam

retulit

Fernuidus in Bievia-

agendi a Zozimo in causa Proculi

num

canonum, ct liabentur etiam in Codiee eanoEcclesife Romaiuc cap. GO. De canoiic IX, in

Patrocli usurpata, non videtur probanda.

et

quo Siricius presbyteros bortatur ad continentiam, legendi Marca lib. i de Coneordia cap. 8, et Scbelstratins citatus.

num. 40 ad 43. Liltertc Zozinii ad cleruin et populum Massilieiisem dalaj sunt IV nonas Martii, sub
anni coss., iis(|ue iiivebitur in Proculum episcopum Massiliensem (jui licet exauctoratus, tamen pro episcopo, ut aiitea se gerebat ac significat, se Ecclesiai Massiliensis curam Palroclo Arelatensi demandasse ut ejus, velut episcopi sui iiulibusobtemperarenl. Cesseritnc Patrocio tandem Pruculus, exploratum noii cst. Sed, ut inquit Sirnioiidusin Nolis ad cani Epislolam, deZozimosubil
bujiis
,

67. jUigustinus ob negotia Ecclesice

Mauritanice missus.

A num. 32

Ccesaream

ad 39. Sanctus

Augustinus posl Conciliuin Plenariuni totius Africai kalendis Maii celeliralum lcgaliis inissus est a Zozimo papa in Mauritaniam Cicsariensem, ut scribil Possidius in Vita Augustini cap. li, (|ui postqiiani locutus est de Collatione Carlliagiiieiisi, ait Oiu:

mirari, quid factuni


tur, (|ueni

sit,

ut Proculo infensior videa-

nipotentis Dci
riensi

prffistitit

auxilium, ut postea
constitutus

iii

C;csa-

sanctum Pontificem llieroiiymus appelPatroclo, cujus ad epi-

Mauritaniaj civitate

venerabilis

lat Epist. IV, faveat coiitra

memori;c AugUstinus, quo


rant,

eum

venire

cum

aliis

seopalum Arelatensem fanlum aditum, etfcEdiorem


administrationem memorat Prospcr
in
iii

ejus coepiscopis Sedis Apostolica? litterae

compuleob terininandas videlicet alias Ecclesi;e necessitates bac ergo occasione provenit, ut Emeritum ejusdem loci Donastitarum episcopum, quem sua3 sectae pr;ccipuum in illa Collatione babuerunt de:

Cbronico

et

Cliroiiico impcriali Prusjiero attributo dicatur,

Patrocluin infami mercatu

sacerdotia venditare

ausuin

esse. Verisimile

prorsus est, subdit Sirmon-

dus, in tota Patroeli


rio Nai-bonensi
,

eum

Proculo Massiliensi

Hilaaliis

fensorem, videret

et

cum eodem

publice

iii

Ecclesia

Simplicio Viennensi, et

cum

populo adstante, diversa? communionis ex liuc ipso dispufaret, etc. Quare Augustinus in Mauritaniam Cffisariensem non pro CoUatione cum Emerito, sed ob terminandas alias Ecclesice necessitates missus
est. Scriiisit

coutroversia, etin ainplificaiidis bonoribusEcclesiae


Arelateiisi

plurimuiu momenti apud Zozimum haiiiliil dicatur) Consmilitum, niox Augusti, qui Patroclo
,

buisse (ut de Patrocli arlibus


tantii magistri

librum

unum

de Gestis

cum Emerito

et

Arelatensibus favebat

ut testatur idem Prosper,

Ccesariensi Dojuitistarum episcopo, qui extat lom. ix novae editionis cjus operum, in cujus iiiilio refert,

auctoritatem et gratiam.
70.

eam Collationeni babitam esse sub bujus anni eoss. A7 kal. Octob. Ccesarea; in Ecclesia majori. Unde
liquet, die

habita.

A num. i3ad75. Honoriiisimp. Ci\cyiidus


,

Judceorum magna ratio hoc adhuc tempore

xx Septembris apud Caesaream Augusti-

num

egisse, ubi

cum

receperit litteras Optati,etdealias clvii, eani

Mart. emisit legem 2.i Cod. Tbeod. de Judceis, cujus meminit Baronius nuin. 73,qua Judtci mililiaagentuin in rebus ut et palatiiia et armata in posterum
probibentur. Tria tainen iisdem
permittit.
liae lege

derit ad

eum

Epistolam cxc,

paulo
fit.

imperator

post scriptam fuisse, ut

jam

ostendi,

manifeslum

68. Augustinus de creatione aninm clubius. Porro in ea ad Optatum episcopum Epistola aperle

Priinum

iis

qui

iii

pra^senti Agcntes in

fatetur Augustinus,

jamdiu dubium

se csse de ani-

m;E origine, num crearetur immediate a Deo vel [ler traducem a parentibus iii filios derivaret, de
qiiare nibilex Scriptiiriscerticolligi posse ostendit;
scripsisse se ea de re

rebus vel Palatini sunt, percurrend;e ejus militiae, et legitimis stipendiis terminanda! facultatein concedit. Secundo, Adoocationis munere JudcEis fungi permittit liberalibus studiis inslitutis. Cuin tameii
Advocatio seminarium esset dignitatuin. Ex quo
apparet, Judccos liac tenipestate artium rudes
fuisse,

non

ad Hieronymum Epistolam scilicet inter Angustinianas clxvi, alias xxviii, a qiio noiidum responsionem acceperit, quidquid tamen
,

veruin arlibus et studiisimbutos, etiamjuris disciplina quininio et Socr;\tes lib. 7, cap. 13, me:

minit Adamantii Jud;ei Ale.xaiidria;,


docebat. Tertio, cnrialibus salteni

(|ui

inedicinam
fungi
iis

asseratur,

adsfjuendum

esse

pcccatum originale.

munere

148
[terniitlit.

ZOZIMI ANNIIS 2.
Ex quibns
li(|uet,

CHRISTI i1

8.

(luanlopcrc adhuc liac


liaiiita luerit,

scdisse
dics

tempestate Judcporum ratio

ut qui

atl

onuies promiscuc
quil)us cl

uiililias

ailniitlercntur,

donec id

rursuni Honorhis i^roliiberc nccesse


i|)sc

lial)uil:

imo
:

non intotum numerihus


reli(|uit;

))ul)licis in-

terdixit, sed

nonnulla

idquc

satis tiinide

Zo/iinum anmim timm, tnenses novem, ct novcm, quot meiises etdies iii laudato Cataloj^o a Mabillonio vulgalo cidem Poiititici etiam tribunntiir. Pontacus (luidcm citatus ait, in variis Mss. loco dierum ix, baberi dics viii, sed lnlcr[)ontificium, qiiod post Zozimi obitiim fuit, librarios uiiitatem
omisisse dcmonstranl,
siciifi ct

Quibus cuni dchcanl,


linc facit,
1

inquit, isla sufficcrc, intcr-

Zozimum

eo,

quo

dictani militiam pro nota

Quare

non debcnt a-stiniarc. (|uod Rutilms Numatlaniis Itinetempni'e scribebat,

obiit dic, s('[)ultuin fuisse. Ciun(|ne Anastasins tcsletiir,

eum

die xxvi mensisDecembrisse[)uItu!n, nia-

rarii lib.

boc

ii)so

cum

ayerct

nifeste apparct,

eumdem

Anastasium
ei

tot

menses

ct

de Falcria, cujus

loci

curam Juda?us

aycbat.

dies su[)ra

aniium iinuin
sit,

assignasse, cuni aliunde


die
xxii

ex[)Ioratiim
Atque iilinam nunquani Juda^a subacla
(^oinpeii bellis iinperinque Titi.

Zozimum
,

mensis Marlii
gessisse
,

luisset,

anni Christi cdxvii

jam

jiontificatum

Latius excisa: pestls conta^ia serpunt,


Victoresqiie suos nalio victa preniit,

ideoque et ordinatum esse die xviii ejusdem mcnsis, in (|uam solam Dominica incidit [lost diem xii
Martii Innocentii ejiis deccssoris

cmortualem. H;cc
[)aj)a

certa nodi difficilliini solutio. Coliliir Z(jzinius

Qiiod Baronius

num.

13 et seqq. dc Judaiis insul.e

in Martyrologio
bris, el

Rom.

ad dicm xxvi mensis Deceni-

Minoricensis et de r/ie</oro jLuheo


ritatis

summa?

aucto-

ctiam intcr Cbristianos, belloque inler Jud;i!os


coiiflaio

ct Cliristianos

abludit, ut iiiquit Gotliofredus

memorat, non adco hinc iii hujus lej^is Com-

meut., ex quo ha^c exccrpsi.


71
.

Moritur lozinms papa. A num. 73 ad 83. Anastasius in Zozimo papa de ejus morte verba faciens ait Sepultus est juxta corpus bcati Laurentii martyris, via Tiburlina, VIII kalendas Janua:

Baronius in Notis ad cum diem credit, ejus meminisse Eedam in suo Martyrologio ad dicin sed Zoziinus ille Martyrio xviii ejnsdem mentiis clarus nihil commune liabet cum Zozimo papa. Post Zozimi 72. Ei succrdit bonifacius. morlem Sedcin vacasse dics undvcim liabent exem;

sed [daiia Anastasiana, et cum illis Papelirocius cum ipscmet fateatur sanctum Bonifacium natione Romammi, ejus siicccssorem, die vicesima nona
;

rias

verum

in

variis

Codicibus

Mss.

in

fine

Editionis regiae cilalis, et in Florenlino ab llolstenio


in Correctionibus libri Pontificalis

memorato, loco

mensis Deccmbrisordinatum esse,id(iue in dubium revocari non possit, ccrtum pariter esse debet, interpontificium fuisse diioruin dierum, et in Anastasio llolstcnii

VIII knlendas Januarias, accurale lcgitur, VII kalend., dic scilicet xxvi mensis Decembris, quo idco die Baronius Zozimi niortem rcctccollocavit, quam Papebrocius in Coiiatu Chronico-Hist. cum dic xvii ejusdem meiisis pcrperam alligavit, persuasiis Pontifices

accurale liaberi

et ccssavit
;

episcopa-

tus per dics

ii.

Qua; vera Anast;isii lectio

sed librarii

ii, pro numero Arabico 11, undccimo, snm[isere, ct ex ii, feccre xi. Baronius ideo Sedem una tantum die vacasse crc-

numerum Romanum
[iro

scii

Romanos pluribiis sa^pc [)Ost mortem diebus soicmni sepultiira cohonestatos fuisse cum tainen ex variis bujus Critica^ locis constet, eos vel ipso die
;

didit,

qiiia

Bonifacii

inilium cuin die v kalend.

Jcuiuarii, die scilicet xxviii

mensis Deceiub.

[)er[)e-

emortuali,

vel

uno aut

altero post die eos lerraj

raandatos esse. Zozimi sedis duratio quoad menses


ct dies,
fnit, in
tatis,

connexuit qiiod liltcrns Syminachi praefecti Urbis ad Ilonorium Aug. cui scbisma post Zozimi mortcm conflatum significat, qiitc dicuntur datte
rani

quibns supra aiinuni

unum

Ecclesi;ip pra^aliis ci-

quarto kalendas Januarii, postero die ordinationis


Bonifacii d^ia& putavit.
nica in

omnibus

Anastasii exem|ilaribus ab
visis,

Verum

eae litlerae

ipso die

aut a

me
si

non mirum
initium

mendose descripta; ideoque Baronius anno cdxvii, nuni. 17, ejns

ordinationis ejus scriptae;

cum hocanno

dies

Domi-

diem

iv kalend.

Januarii, seu diem xxix

cum

die xix mcnsis Augusti illius anni co-

pularit, eiqiie practer

annum unum,
:

meiises ([ua-

mensis Decembris inciderit, ()U0 scilicet die ordinationcs Pontificum flcri solitae erant. Ad lucc in Martyrologio Hieronyiniano ad
legilur
:

tuor, dies se[itcm tantiim atlribucrit

Papebrocius
vi

dicm

iv

kalend. Januarii,

vero landatus ejus iuitium repetierita dic

mcnsis

Et Roina! Felicis et Bonifacii episcopo

Januarii pra;ccdentis Cbristi anni, eiquc adscripscrit

ruin deordinatione. Papebrociiis, qui locum illnm


rcfcrt, arbitratur scri|)tum fuisse
cis
:

annum
ncs

i,

menses

xi, et diesxii, pra?sertiin

ciim iion

Et Roinaj Feli-

soliim Anastasii cxem[)Iaria, sed ctiam Catalogi


|)r;cter

om-

ct

Bonifacii

episc.

dies ordinationis
:

eorum

)>.

uiuim

Mabillonio tom.

Iti

Analect.

Vciosimilius tamen legcndnm


[)a[iam hiijus

Et Roma! Felicis

pag. 426 editum, in niensibus et diebus eliam de-

et Bonifaciie[)isc.diesordiiiationis .

Porro Feiicem

Zozimimi die xviii mensis Martii superioris Chiisti anni ordinatum fuisse, mortinim
pravati sint. Sed

nominis

I,

die xxix mensis


esse
ct

Decemb.
schi-

Pontiflcein

Romanorum ordinatum
num.
11.

ostcndimus

vcro dic xxvi Deccinbris currcntis anni, idc()i[uc sedisse annum ununi, menses novem, et dies iiovem,
certuni ct iiidubitatum existiino.
Iii

anno

ccLXXi,

Quomodo,

quandc

snia in sancti Bonifacii clectione orluin, fuerit dissi[);itiini,

Ediiione (iiiim

aiino sc([uciiti expoiicnujs.


(jui

Chronici Pros[)eri a Pontaco curata, ct in Chruiiico


Ms. ejusdem Clironici Colbertino nuin. 1288, dicitiir

73.

Nascitur Valcntinianus,

pos/ea impeValentiniani

ravit.

Ad num.

83.

Dics natalis

ZOZIMI ANNUS 2.
Constantii ct
tiis.

CIIRISTI

'il8.

149

l*laci(tinc
iii

filii

in

Controvcrsiam voca-

Marcellimis
iii
:

Clironico
^ioiias

V 7wnas

Julins, Prosscri-

gnam luccm accipit. ^mcms primvs ornnium Pontiflcum Bomanorum certa constitutione Thcssalonicensi

pcr

Cliroiiico
ile

17

Julias

cum natum
,

episcopo vices Aposlolicae Sedis delcgavit


(lui

anno non niinor dissensio Prospcr et Tlieo|)hancs Valcntiniamim anno prajsenli, Marcclliinis et Idacius in Cln-onicis, anno seqiienti in luccm prodiisse trailunt. Setl ex dicciulis in morte ejus, Marcellinoet Klacio omnino adliajreniluni csse constabit. Olympiodorus utriijue sutTragatur, dum ait, Valentinianum annos natum mm amplius quinque Cssarem crealum csse, et jam septennem Augustum nuncupatum. Quarc cum anno cnxxiv Ca;sar, annovcrocDxxv excunle Augustus dictus fuerit, ante annum sequentem natus non cst. Idem Olymhunl
piodorus conjngio Constantii cum Placidia pernclo ait kalendis Jaiiuariis anni superioris narrato
, :

Anysio nimirum,

paulo ante Siricii Pontiflcatum successerat Acholio, a (juo Theoilosius Magnus fiicrat baptizalus. Ex Epistola enim Siricii ad Any-

sium data

iiiiuet,

licentia esset sine

ab eo statutum fnisse , ut nuUa consensu Anysii in IUyrico e\)\Anastasius et Innocentius


Siricii

scopos ordinare

successoresvicariamsuam potestatem eidem Anysio per lilyricianas provincias etiam commisere, ut docet

Epistola Innocentii ad
:

Anysium
est,

data, in
,

qua

iegitur

Cui etiam , id

Anysio

anteriorcs

tanli ac tales viri pra-deccssores

mci

episcopi, id est,

sanctK memoria; Daniasus, Siricius, atque supra

Hinc nata

fllia,

fllius

item, cui

quam Honoriam uominarunt Valentiniano nomcn datum, qui su:

memoratus vir (nempe Anastasius) ita dctulerunt, ut omnia quae in illis partibiisgercrcntur,Sanctitali
tuce, qua; plcnae justitia; cst, tradcrent

cognoscenda;

perstite

etiamnum Honorio

nobiiissinuis diclus,

im-

iiieam

quoque parvitatcm

iioc

tenore judicium
te

pellente fratrem Placidia . Baronius


et

Sozomenum

eamdcmque habere voluntatem


cere
.

decel recognos-

MarccUinum pro sua o|)inione citat; sed ille neque diem neque aniium nativitalis Valentiniani memorat, isque aiino tantuni sequenti
signat.
lioc natale

Generalia iuidein sunt

ista

mandata

inquil

con-

Baluzius in supi^lemento ad librnm 5 MarccC dc Concordia ubi de hoc vicariatu pluribus disserit,
sed quae

Dcnique in Polemii Silvii Lalerculo apud Bollandum in Pnrfatione ad Vitas SS. nicnsis Ja VI nonas Julii nuarii, ad VI nonas Julii legitur Natalis genuinus domini Valentiniani adco ut de anno et die nativitalis Valentiniani nulla duLitatio in posterum esse dcbeat. 74. Moiitur S. Amator episcopus Autisiodorensis. Obiit lioc anno sanctus Amator c|)iscopus
:

tamen indicant magnam a Scde Apostolica

|>otestatem collatam Anysio fuisse, scilicel ut omnia,

qua> in provinciisliiyricianisgcrcrentur ad iiotitiani


el

judicium Tliessalonicensis
ita intclligi

antistilis perfcrrentiir,

ut senteiitia etauctoritate ejus

componercntur. Quod

non

debet, ac

si

lum primum

causa;

omnes

lliyricianiE

ad curam Thessalonicensis epi-

scopi pertincre ca'pissent,


riatu Sedis

cum

decoratus est vica-

Autisiodorensis in Gallia, qui in juvenili aitate coactus a parentibus virginem

Apostolicre. Constat

enim ex ejusdeni
,

quamdam

desponsare

Innocentii Epistola ad

Rufum Anysii successorcm

cum tempus
emisere,

matrimonii consummandi urgerct,


angelus duas coronas
attulit.

pii

conjuges sese mutuo horlantes voluni virginitatis


iis(|ue

ibidem apud Holstenium pag. 49, ea tantum delegatione effectum, ut causa; qu;e secundum moreni
rcferri

Factus
prse-

episcopus,

tum

exhibitione miiaculorum,

tum
:

dicationis instantia
in

multos fidei jugo subjecit nain urhe Autisiodorcnsi adhuc novitas erat Christianorum ab idolis ad Dcum convertentium, quae
per praedicationcm bcatissimi Amatoris
iia

debebant ad Romanum Pontificem, velut ad patriarcham Occidentis, ad curam Thessalonicensis antistitis pcrtinercnt, ut qui primus erat inter primates lilyricos, id est, primus provinciarnm illa-

rum metropohtanus,

etiam ut Sedis Aposlolicai de-

ccepit

pullulare,etgermen fructificare charitatis, Christianosque palmites propagare, ut praj muitiludine eos


intra

legatus causas, qute inciderent in lilyrico terminaret. Nondum enim positi fuerant teimini vicariae
liuic potestati,

angustias brevitatis non caperet Ecclesia , inquit Stephanus Atricanus presbyter in ejus Vita

sed omncs oninino causa illarum provinciarum commissiE fuerant episcopis Ecclesiae

Thessalonicensis.
7C.
subdita2.
rito, et

ab Henschenio ad diem
addit,

primam

Maii recitata, qui

Amatorem, ibidem loco i^arvic Ecclesice Basilicam ffidificasse, ct kalendarum Maiarum quarta feria ad Deum migrasse ideoque hoc anno quo feria (|uarta in diem primiim mensis Maii incidit; quod confirrcat duratio sedis sancti Germani ejus
,

Emanerantur Metropoles ejus vicarialui Rufo viro de Sedc Apostolica bene nie-

qui post acccptum ejus vicariatum plurimis beneficiis Romanos Pontiflccs sibi devinxerat, ut

Leo primus
pag. 48

testatur, vices suas delcgans Innocen-

tius, his ad
:

eum

verhis utitur apud

Holsteniuin
ita

successoris,

quem

ipse ante

niortem post

se eligen-

Divinitus ergo ha3c procurrens gratia

dum
ctce

suasif, ut in liujus sancti

morte

osteiidetur.

longis intcrvallis disterminatis a

me
si

Ecclesiis discat

73.

Episcopus Thessalonicensis vicarius San-

Sedis per lllyricianas provincias.

Holsteiiius

consulendum, ut

prudeiilia; gravitatique tuae


,

com-

mitieiidam ciiram causasque

quae exoriantur,

in Coliectione

Roinana publicavit Acta Synodi Romanoe Bonifacio U sedente, sequenli saeculo celebrata}, ex quibus vicariatiis Apostolicfc Sedis in Illyrico episcopo Thessalonicensi concessus, qui densis

per Achaia;, Tliessaliae, Epiri veleris, Epiri nova;, et Cretae, Dacia^ Mediterranea;, Dacite Ripensis, Mcesiae,
Dardaniae, el Prfpvali Ecclesias Christo

Domino an-

nuente censeam. Vere enim ejus sacratissimis monitis lectissimae sincerilatis tuae providenliai ac vir-

adeo tenebris hucusque circumseptus fuerat ma-

150
tuti

ZOZIMI ANNUS 2.
hanc injiingimus
sollicituilincm;

CHRISTI

/|-1

8.

non primitus Apostolicos imitati, cjui beatissimis Aclioiio et Anysio injungi pro coruni meritis ista voluerunt . Paulo Arri|)e igilur, dileclissinic frater, nopost addit
haec ila statucnlcs, sed iir.-Bdecessores nostros
:

incipiant septem ProvincimhabercConsiliumn.Qui!


fucrint sepl(

m
iii

ill;o

Provinci;p, quidvc in co Convcntii

agcrctiir

siipra exposuinius.

Dc hiijusmodi vcro
legihus

ccctibiis, qiii

variis Codicis Thcodosiani

('(msi/ia vocantur, quiipie legitinio dic


siint

annuierant,
digna balicl
in

stra vice per suprascriptas Ecclesias, salvo

carum

omiics fcrc lcg.

til. xii libri

12 Cod. Tliijod. in

primus, quidfiuid eos ad nos necessefuerit miltere, non sine


[irimatu,
;

curam

et intcr

ipsos primatcs

(|iiarum

Commcnlariis varia
Nicolaiis de

notatii

Golhofrcdus. H;inc Honorii ('onslitutionem priini

tuo postulent arhitratu.

Ita

enim aut per tuam ex-

luccm dcdere
lib.

Cnsa

lib.

.3

Concordi;c

perienliam, quidiiuid iilud est finietur, aut tuo consilio

CalhoIic;i> 35, et Scaliger in

lcctionibus Ausonianis

ad nos us(|ue perveniendum esse

mandamus.

I,cnp. 2i, sed falsa utcrque inscriplionc. Est

thus, Thessaliic Lariss/i

Porro Civitas Motropolitana Achaia; erat CorinEpiri veleris Nicnpo/is


,

Epiri nova; Dijrrachiian, alias

Epidamnus, Daciaj

cnim, non Constantini MaQui, ut Cusanus ccnsuit, ne(|uc Constantird tyranni, utScaligero visum, sed Jhmorii Augtisti, Hincmaro tcste in Epist. vi, et Ms.
Ecciesia! Arelatensis, ex (]uo acceiitam
iii

Mediterranea? Serdica, Dacia; Riiiensis Rethiaria\el


Razaria, Dardania; Sctipi, Prrevali Scodra; Creta^

Notis Sidonianis piibiicavit.


ila

Metropolis Gortyna, qu;r pra?rogativam illam scm-

vinciariim

viilgo

Sirmondus Septem Gallia; prodiclarum non raro mentio


,

per servavit; deniipie


liquet

Mocsia

Viminaciiim.

Hinc

occunit

in Episfolis Poutificiis.

eam anno cdxu, quo

Iikc Epistola scripta,

79. Dissolvitur.

Cor|)ns tamen

ilhid

septcm

nondum
et

divisam fuissc in snpcriorem seu primam,


tanicn divisio a Thcodosio jun.

Provinciarum non multo post disccrptum


illius |)ars

est, cuin

inferiorem seu secundam, cujus Metropolis fuit


II?ec

Golhis ccssisset.Idaciiisenim in Chronico

Marcianopolis.
facta ante

auno Ahrahanii mmcdxxxiv qui kalend. Octob. supcrioris ;inni inchoatur, scribit
in Bietica pcr
qiii
:

Concilium Ephcsinum anno cdxxxi cele-

Vandali Silingi

bratum
in

cum

qua'dani conleslatio ad illud dirccta

fuerit, qu;B extat

qua legitur

cap.7Synodici adversus Irena;um, Dorotheus episcopus Marcianopo-

Valliam regem omnesexstincti. Alani, Vandalis et Suevis potentabantur adeo cresi


,

suut
(|ui

a Golliis,

iit

exstincto Alace rege iiisorum, pauci

leos Moesia3 secund;r subscripsi .


77. Potestas indicendi
sibi subjectis

superfuerant, abolilo regni noniine, de

Gundc-

Synodos

in Provinciis

rici

regis Vandaloruin, qui in Galhccia resederat,

eidem conceditnr.

Quoniam vero ea

se patrocinio snbjugarcnt. Gothi intcrmisso cerla-

interdum incidere negotia poterant, (luffi congregationem saccrdotuin re(|uirerent, hanc quoque Rufo potestatem fecit, ut quoties ea3 occasiones emerscrint, Synodos etiam exlraordinarias celebret ex pro Licitum autcni inquit, ct vinciis Illyricianis Apostolicae Sedis favore permissum tus fraternitati
:

revocati

mine, quod agebant, per Constanliiim ad Galli;is sedes in Aquitanica a Tolosa usqne ad
,

Oceanum

acccperunt. Vallia
siicceditin

eorum rege dcfuncto

cognosce, ut

cum

aliqua Ecclesiastica ratio vel in

tua vel in memoratis provinciis agitanda, cognoscendaque fuerit, quos velis episcoporum socios quibuscumque de Ecclesiis assumas tecum, quo-

regno.Infoedereenim, quod Vallia Gothorum rexcumConstantio pepigit,quando Placidiam Honorii sororeni reddidit continebatur, ut nationes barbaras, qus obtinebant Hispaniam, Go//' bello faligarcnt, ct (piidquid terrarum ere-

Theodorus

ptiiin csset hoslibus,

cedcret imperio

Romano, ut

colligitur ex Orosio, ciijus verba suo loco recitavi-

runi fide

et

moderalione, (luiihiuid neccssilas

cau-

mus. Vallia

itaijue

ob domitas, ut erat in foedere,

save flagitaverit, o[)tinuis dirigas arbiter et pracipuns, quippc a vobis lectus, dcfinias intercessor .

gentes barharas Aquitani;i? possessione auctus est,


noliilissimo Gallia^ tractu
rena;is

Quem eumdcm ordinem


sunt Romani Ponlinces. Rufns etiam sub Zozimo

se(|uentibus s;eculi3 secuti

Garunina flumine, et Pymontibus comprchcnso, ubi Tolosa, et ad


Biirdigala
silre

Honorem illum
,

i'etinuit

Occanum
nuit
lonia.

sunt, et in Hispania reti-

Bonifacio

ct Cailestino

successoribus Innocentii, ut infra videbinius. Epi-

scopus

ita(|ue

Thessalonicensis primus videtur, ut

nunc CatnNec (|noad annum audiendus Prosper in qui sub sequentis anni coss. scribit Chronico
tractiim Provincia?, ubi
, :

e\iguum

inquit Baluzius citatus, qui vicariatum Sedis Apostolica; obtinuerit.

Constanlius paccni firmat cuin Vallia, data


,

ei

ad

Ea Epistola data XV kal. Jid. Uonorio IX, Theodosio V. AA. coss., ideoque anno
Corpus septei7i Provinciarum Gallioi in Honorins imf). qui post anintegrum restituitur. num quadringentcsimuni corpusseptcm Provincia78.

inhabitanduni Aqiiilania secunda civitatibus confinium provinciarum


His|ianicis

et
; in

quibnsdam rebus enim

CDXII.

pra^ferendus

Idacius. In bello Gotliico

Atax

rex

Alanorum

in proelio

ciim multis suorum

c;csus est, et (jui cladi supcrhiere, desertaLusitania,

in Gallfficiam auhigcrunl, ubi Suevis confusi, gentis


et regni
linrji in

rum

in Galliis instituerat, sul) Iiujus aimi coss.

con-

iiomcn pcnilns ainiserunt;


Baitica, ac Alani
in

ita

]'andali Si-

stitutionem ad Agricolam i)ra'fectum pra^torio Galliaruni

Lusitania

omnes

ex-

XV knl. Maii dedit,


restitui pnccipit,

(jua institutnm illud in

stincti, et

Roniani in |iarlem His|ianiarum pcr Gointclli-

integrum

mandatque, ut
,

servata

thos rcstituti. Ex laudalis Idacii vcrbis ctiam

posthac annis

singulis

cousueludine

constitnto

temporCjin Melropolitana,id est,in Arelatensi urbe.

gimus, Afaceni Respeudiali in regnum Alanoriini snccessisse, Valiiam Gothorum regem, cui isidorus

ZOZIMI ANNIIS 2.
llispaleiisis
)iaieiii cuiii
iii

ct

CHRISTI 418.
.

151

(^lironioo

tiTs aiiiios allriliiiil,

post
et

Ecclesiam rcgit

Denique

iii

editione Lubbei, ad

Uonianis coniiiositani vita functuni; Theodoredum seu Theodorideni ciim oxcepisse.


80. lugens snlis eclipsis.

annnm

xxiv de Sixto sermo esl, annus xxv vacuus,


solis
ccli[isis, ct

Acciclit

ad aiinum xxvi refertur

Phara-

lioc

anno

miiMdi initimii. Quare eo minus aliquid ccrli cx eo

inagna

solis eclipsis a variis scriptoribus niciiiorata;

ciijus dieni nolavit auctor Cliroiiici Alcxainlrini qui

Cbronico deduci potest, qiio nullani Pltaramundi mcnljoncin Gregorius TLU'oiicnsis faciat. Qiiia taiiien
nihil aliud

sub liujus anni coss. ait: His coss. solis ecli|isisaccidit inense JulioXIV kalendas Augusti, dieVeneris hora viii , non vero feria v, ut niendose in Cliroiiico Idacii legitur; cuni lioc anno dies xix niensis
Julii

suppelit, in

quo

vcl

siinplex conjcctura

hoc anno, (|uo ingens illa eclipsis contigit, initium Pharamtindi consignare visum.
|)ossit,

fundari

Henschenius

iii

Exegesi de episcopatu Tungren-i

et

non cuni

feria quinta, sed

cum

fcria sexta con-

Trajectensi toino vii SS. rnensis Maii piffifixa cap. 10,


existimavit, citala vcrba intrusa fuisse in illudChronicon pncter auctoris inentem, quia, inquit, ha-

currat.Visaea Remis in Gallia post iiiediani iioctem, iit docet Calvisius in OpereClironologico,etaniedia
nocle Romae, ut iiolat Petaviiis
lib.

13 de Docl.

Temp.
:Ciini
esset

bemus
desiint
alibi

illud in

duobus codicibus Mss. quoniin


et
iii

anti-

IhBC de ea Pliilostorgius
dic xix mensis Julii, circa

lib. 12, cap. 8, liabet

quior est exaratus anno Christi dgxxiii,


oinnia
illa
,

hoc

Tlieodosius adolescentia? annos

jam ingressus
diei

qua;

de Francorum regibus

octavam

lioram

sol tan-

loperedefecit, ut stellaequo(iiio\ipa'fueriiit,tanta(|ue
siccitas liunc solis

defectum secuta est,utmiiltoruin

liominum ac brutorum animalium insueta mortalitas ubique tcrrarum grassata sit. Porro eo ipso tem|tore, (luo sol defecit, fiilgor quidam apparuit
coiii

legunlur. Conlinet hic vetustissimus Codex Chronicon Euscbii a sancto Hieronynio interprete continuatum tuin dictuin Prosjieri Clironicon, eisque subjunctum Chronicon Marii. Habemus pra?,

terea aliud Clironicon, in

(juo itcruin est Chroni-

simililudinem referens

quem
In
liis

nonnulli pras

imperitia

gor

ille

enim, qua; fulnobis ostendit, nihil erat simile comeUe.


in

comctam vocarunt.

Nam

neque

comam

desinebat lux illa, neque


pra.'fercbat, sed velut

uUam omnino

stella?

speciem

lampadis cujusdam ingens llamma per se ipsam subsistens videbatur, nulla subtus stella Ellychnii speciem pra;ferente. Sed et motus ejus longe diversus fuit a

con Eusebii a sancto Hieronyino interprete continuatum, deinde lioc ipsuin Chronicon Prosperl, tuin Sigeberti Gemblacensis denique inter alia quajdam legunlur etiam Nomina et Origo regum Francorum, deducta usque ad Ludovicum juniorem, i-egem et ducem Aquitania^; ergo usqiie ad annuin circiter mccl . Addit Henschenius non modo Turonensein non habuisse sic inlerpolatuni
;

Cliroiiicon Prosperi, sed


sa>culis

motu cometarum

ab ortu solis apquinoctiali, cauda Ursa; sitam transgressa, paulatim ad Occasum processit. Postquain vero universum caelum
est, tandem disparuit, cum cursus ejus plusquam quatuor menses durasset. Porro ejus vertex nunc quidem in magnani longitudinem acuebatur, adeo ut coni moduin ac mensuram excederet, nunc vero ad coni mensuram redibat. Alias prae-

mota enim primum inde ultimam stellam in


;

deri

nec Sigeberlum totis sex juniorem Turonensi, illud sic liabuisse vicerle ipsum non sequi, sed (juffi prinios Franreges attinent oinnia videri ex [n-opria ac

corum

perinensa

nuda conjectura scripsisse. Verum cum laudata de Pharamundo, et qua; infra dc Clodionc et Meroveo verba referemus, non tantum in omnibusCodicibus editis et duobus Mss. citatis, sed etiam in variis ahis

manu

exaratis legantur, longe verisimilius ea in


illis

duobus

cxemplaribus Antuerpiensibus

[irKter-

terea prodigiosas species oculis subjecit, quae a vul-

niissa fuisse. Et

tantum

abest,

ut Sigebertus Chro-

gariuin signorum natura illam differre ostende-

nicon illud noii legerit sic inter[>olatum, ut totum


fere transcri[iserit
,

autem a inedia ccstate et ad exitum ferme autumni perseveravit, fuitque signum grabant.
Ccepit
viiiin

quemadmodum

legenti patet.

bellorum,

et

mortahtatis

hominum

incredi-

bilis B.

81. Inilinm
chifB Francicffi
riiiis
initii

Monarchim

Fr^ancicw.
circiter

fundamenta hoc

Monaranno jacta.

Pseudo-Prosper in Chronico imperiali ejus meminit. Sed anni Honorii imperatoris a librariis in eo Chronico varie coUocati. In editioue Pitlioeana ad aimum xxvi Honorii legitur a Solis hoc anno facta defectio. Trigesinuis nonus Sixtus
:

Francia

Roinanam Ecclesiam regit. Pharamundus rcgnat in . In duobus Codicibus Mss. Colbertinis


n. 1038 et

Denique ex eo quod primiim exemplar Aiituer[liense contineat Chronicon Marii, quod anno dcxxiii, aliudque quod anno circiter mccl desinitj, minime sequitur, Chronica Pros[)eri utrique subjecta, iisdem annis exarata esse. Hinc enim taiitum colligi potest, priorem Codicem post annuin dcxxiii, quo Marius suuin Chronicon terminat et |)oslerioreni post annum niccL exaratum esse. Quare uterque sine dubio longe recentior est, quain vir eruditissimusputavit. Quod vero ibidcm liabet, difliculter probatum iri noinen Pharamundi anle sajculum nonuin ab ali-

num.
:

23i-2,

ad

eum

Honorii annuni ha-

lielur tanliim
in Fraiicia .

Solis defectio.

Pharamund regnat
:

quo mandatum fuisse litteris, refellilur ex auctore de Gestis Francorum qui ca[i. i, Pharamundi Francorum regis diserte meminit, et anonynius ille initio
sfficuli

Iii

editione Scaligeri dicitur

xxv.

octavi et Theadorico Calensi

Franciam
Francia

Pliaramundus regnat in Francia. xxvi. Solis facta defectio hoc aniio cum antea ad aiiiium xxiv scriptum sit Trigesimus nonus Sixtus Uomanam
; :

regente

vixit.

82. Situs veteris FrancicR.

Antiqua

ab Oriente Toringiam

et

Saxoniam habebat, ab Oc-

152
cidente

BOXIFACn ANXUS

I.

CHRISTI 419.
ut Wendelinus in legibus Salicis illustratis,

Rhenum

et

Oceanum,

a Septentrione item

nam.

Oceanum Germanicum vel Septentrionaiem, a Meriilie Alamanniam et Sueviam, sive amnem Lonam.
In Tabula Peulingeriana haec de Francia Transrhenana ad ripam Rheni prope litlus Oceani legunlur,

Papebrocius in Appendice n. ad laudafam Exegesim de episcopatu Tungrensi et Trajectensi, aliique re-

Chauci\ Ampshari,
Franci. Bructeri
:

bus
est

litleris

Cherusci Chamavi qui et quos inter et Chamavos majoripositum regionis nomen, Francia. Ha>c
. ,

enim lib. 2, cap. 9, Tradnnt multi Francos de Pannoniafuisse digressos ef primnm quidem liftora Rlieni amnis incoluisse, de hiiic fransacto Rheno Tongriam transccnf iores observanint. Turonensis

scribit:

measse. ibique juxta ci^itates vel pagos reges crinitos sibi statuisse .
,

Francia. inquit Valesius in Notitia Galliarum. in voce Fraricia, cujus Eumenius in Panegyricis
suis,

Tum

Ferunt etiam tunc CIo-

Ausonius

in Mosella.

Ammianus, Tabula Peu-

tingeriana,

Sulpicius Alexander apud Gregorium

Turonensem, Hieronymus in Vila Hilarionis, Claudianus, aliique meminenuit, additque Prospenmi in Chronico imperiali. cum Pharamiindum. Clodionem et Meroveum regnasse in Francia tradit, de Transrhenana quoque seu vetere Francia locutum,
videri posse;

cum Pharamundus

nihil

teiramm

in

Meroveus pleraque trans Rbenum, pauca eis flumen in Galliis obtinuerint. Sed quoad sedem priorum Francire regum Valesio assentire non possum; longe euim probabilius. Francos primum sibi regem creasse eis Rhenum in Tasandria Tungriaque regione, ac intra dioecesim TongricaGallia, Clodio et

dionem utilem ac nobilissimum in gente sua regem Francorum fuisse qui apud Dispargum castrum habitabat, quod est in Termino Tungrorum . non Toringrorum. ut in vulgafisedilionibus legifur. Xova itaque Francia Pharamundi tcmpore cis et ulfra Rhenum fuif; neque enim audiendus Papebrocius cilafus, qui asserit totam Francorum gentem infiidisse se in Taxandriam vicinamque Tongriam, et iii Gennania Franciam esse desiisse, et hoc nomeu migrasse in Cisrhenanam Tongriam
,

cum
faciat,

Sidonius .\pollinaris in Carniine

vii

fidem

adventanfe Attila in GaUias anno cdli, Francos, qui ulfra Rhenum erant, partes ilUus secutos

esse, eos scilicet qui fratrem Merovei regem agnoscebant, uf suo loco esposui.

BONIFACII ANNUS

1.

CHRISTI

419.

i.

Cum

Eoiwrius imperator Sytnmachi

rela-

quantocius

in fanfo

discrimine Urbi positae occurrere

tione deceptus pro Eulalio rescripsi^set. Bonifacius

exagiiatur a schisrnaticis. Qui sequitur Christi annus quadringentesimus undevicesimus consulatu Monaxii atque Plinta; uotatur qui quidem ob
,
:

studuit. Vigebat

namque adhuc memoria ca^dium

tempore schismaUs Ursicini adversus


patraiarum;
et

Damasum

quot annis fueiif laboratum, ut audacia schismaficorum penitus coerceretur; quan-

conflafum infer clericos Romanos schisma , irumnosus admodura Romanae Ecclesiae fuif. Ettnim conculcata justitia, favore Symmachi extoUebatur

tumque
tur,

in his

insudandum

fuerit praedecessoribus

imperatoribus. Ne igitur Urbs rursum faUa patere-

EulaUus

uude Bonifacius vehementer depressus


,

est, coacfusque deserere S. Petri basilicam

al(|ue

neve Romana Ecclesia tanfa iterum clade cum simul ac legit Symmachi relafionem, qua cerlior reddebatur Eulalium juxta
dedecore afficerefur
:

cum

suis

extra

Urbem

in

basilicam

S.

Pauli

canones, servatis ritibusomnibus, legifime electum,

secedere.

Inter haec

autein

Honorius

imperator
prae-

mendaci relatione ejusdem Symmachi Urbis


fecti

nonnihil in Bonifacium commovetur, quasi

Bonifacium contra intrusnm esse; ut in re certa nuUo indigeret examine, vel episcoporum consultatione, adversus Bonifaciura qui significabalur
,

quae

post electionem Eulalii in


sisset,

sedem se tyrannice infruarripuissetque violenfer quod alienum esse

constaret.

Quamobrem
,

veritus ne his furbis ipsa

omne jus fasque ordinatus, rescripfum dedif ad eumdera Symmachum. Exfant quidem ipsae Honorii imperatoris litferae datcB Ravenn
invasor, et contra
tertio

civifas confrariis discissa studiis, in contrarias scin-

deretur factiones

bellumque

civile

couflareturj

Eulalii esse

nonas Januarii, quibus deceruit ordinafionem legiUmam , monetque Bonifacium esse

liONIFACn
cocrceiKliini
,

AXNUS
cx Urbc
liis litto

CHRISTr 4)9.
foctus Urbis ha;c

153
Bonifacio,

utqiie

si

acquiesceio nolit

omnia nuntiaturus
accersit;

eum
suis
:

pellatur
ris

niisit

ad hoc ipsuin Hoinani


,

cnm

per ininistruMi

suum

qui una

cum

Aplirodisiuin triiuinum

ot
:

notarimn. Litlerai
laiidanda subli-

continebat se in basilica S. Paiili extia Urbein

ad

autcin Honoiii sunt liujusmodi


2. Gestis

omnibus

rcceiisitis,
iii

accersurus (accossurus) Symmachi minister, a populo vorbcratur. Ha!c cum Symmachus accepissof, publicari

quom

mitatis tu;c relalione perclaruit


nerabilis
sacerdotii

oniinatione ve-

priinum

jussit Iitteras imieratoris

veterem paucorum insolontia attentare voluisse. Nam cuni post absces-

quietom

pio Eulalio adversus Bonifacium datas, inde Urbis


ostia claudi,

ne Bonifacius in

Urbem

redire posset

sum

vencrabilis viri Zozinii, circa

meritum

Eulalii

qui interim ab apparitoribus servatur illaisus. Inter


liffic

ordine subrogandi communi judicio conveniens multitudo sonuisset, ac plena erga se omnia quoB
,

autem Eulalius agens


ibi

in Urbe, ad S. Petri ba-

silicam accedens,

sacra egit,
est.

regula Catbolica? posceret disci|ilina>, successoris

inensa latitia susceptus

Ha3c

suorumque imomnia ex litteris

conlirmatio custodiret vebementer miramur aliquos extitisse, qui solemnitato contempta, circa ordinationem alteriiis festinarent. In quorum castigandum factum mansuetudinem nostram rite opor:

Symmachi, quas ad Honorium cipiuntur. Sunt vero hujusmodi


5.

postea scripsit, ac:

Exemplum

relationis

Symmachi ad

prin-

cipem.

teret insurgere, nisi

inus, eos ad

boc tantum gerere decernereveniam pertinere, quod lapsum cito

Ubi

primum

sacer

sermo

pietatis vcstra; ex:

pectationcm populi celeritate praevenit


sibi

omne quod

proprium contuentes, ad deprecandi sulfragiumsunt relapsi, ignosci sibi super id quod vim perpessi conquesli sunt, postulantes. Convenire ergo votum, et studium nostrumcirca Eulalium sacrae legisantistitem, subbmitas tua dementiae noslraj auctoritate
senti
prae-

diversitas

voluntatum usurpaverat de episco-

l)orum eloctione subinovit, ac divina provisione inter initia i'esecavit,

quod

tarditale imperitae multi,

tudinis crescentibus
auferri,

studiis

difficilius

potuisset

cognoscat

cui competens

numerus ordinan-

domini imperatoros. Ob quam rem statim debito famulatu implore, quai fuerant imperata,
properavi
;

tiuin legitimus, solemnitas temporis, locique qualitas recte


3. a

eo

quod

felicitati

clementia} vestrae ad-

vcnerandum nominis apicein contulerunt. Cuin autem Bonifacio constet oinnia de:

scribendum est, res novi exempli, et maximae contentionis, magniquo certaminis, ul sine commotione populi coepta fuerat, ita salva clementia vestra

superflue exspectatam sententiam nostram cuni factum suum ipsi, qui pnesensimus sumpseiant, admotis damnasse precibus videantur. Absoluta itaque decernimus jussiono, extraordinaria pr;psum[)tione submota, Bonifacium interdicta confestim Urbe prohiberi (erit verecundiae ejus, ut morem gerens caelestibus constitutis, sponte discedat) pertinacius rosistentem, invitum praecipimus
fuisso,

esse

cum
quo

totius multitudinis quiete finita est.

Nam cum
;

eo tempore ad
(ut oportebat)

me

sacra perlata esset auctoritas,

sancti diei erat

celebranda solemnitas

statim

misso priniiscrinio, Bonifacium ad ine venire admonui, quod pra;ceptum fuerat, agni-

turum, ac

se a processione,
:

quam

sibi

inhibitam

didicerat, abstineret
processit, atquo

iiui

conventione contempta,
direxeram, dedit populo
est,

expelli. Plebeiae

sane seditionis auctores


tua,

cum

sociis

oum quem

suis sublimitas

Symmache

parens carissime

verberandum.
6.

atque amanlissime, statuat aitinori, atque in eos

Quod ubi nuntiatum

habito

cum

vica-

congrue vindicari, ut res toinere prfesumpta non transeat impunita. In qua re Aplirodisium vicarium tribunum, et nolarium dirigi a nostra mansuotudine placuit, ut prcesente eo, quac statuimus, celo-

tribuno Sereniano traclatu, ad S. Paulum, quo convenerat, et sacra exemplaria pro cautela direxi,
rio

ne quid in injuriam publicam depraceptis immissa multitudo tentaret; et partem ofticii pariter destifieri passus, cum ad Urbem populo remeare statim ad portas, tam contubernales, quam apparitores occurrerunt, (lui eum (ut statutum fuerat) Urbem vestram ingredi prohiberent. Verum ipsos quoque contemnondos credidit, atque violentor ingressus, a certa

turbatione vexetur, et pacata

quatenus quies populi nulla pereum veneretur universitas, quem secundum veterem consuetudinem observata sacrac legis mystoria susceperunt Dat. III non. Januarii, Ravenna; . Hactenus Epistola Horius impleantur,
:

navi. Sed

neutrum

vellet pariter

cum

Dorii Augusli ad
hffic

Symmacbum
apparet
,

Urbis praefectum

enini (ut
,

dictum
Eulalium

est) scripsisso

Honorium

iin-

peratorem

satis

quod

falsis

praeventus

Urbis parte pluribus occurrentibus, est repulsus, nec permissus, quod cogitabat implere. Quod ubi
turba,

relationibus,

esse

legitimum

Romanum
Symma-

qua; comitabatur, adspexit, sine aliquo tu-

Pontificem, Bonifacium vero invasorem alienfe sedis, et quietis publicac

perturbatorem

esse,

chi lilteris percepisset.

Verum
abiit

re deinde (ut se re-

vera Iiaberet) optime nota alque comperta, in contrariam

multu dispei'sa est. Ipse vero extra murum deducqui ne occulte tus, non longe ab Urbe remoratur per noctem ingressus Urbem, ad Ecclesiam convolaret, et rursus populi studia commoveret, com:

mox sententiam lium rescribens, Bonifacio


inferius
:

et

adversus Eulaprose-

muni

tractatu pro competenti sollicitudine, contuillic

favit.

Sed de his agemus

bernales, et apparitores quatuor

sine injuria

modo contextum rerum gestarum

ejus observaredisposui. Exspectans quid pielas vestra decernat, ut quies possit, quai hactenus servata

quamur.
4. His

Romam
VII.

allatis litteris,

Symmachus

prsc-

est,

perdurare. Circa partem vero Eulalii episcopt

Toucs

20

154
vencrabilis
viri, qiii

BONIFACII
eo die paene

ANNUS
multi-

1,

CIIRISTI A19.
tiensi episcopo,

cum omni

tudinc ad S.
brabat,

A])Osl()ii Pelri

basilicam solcmnia cclc-

tum

ubi

prinnim

pietatis vestra' pra;cepta


la^tilia Civitatis.

sunt

publicata, fuit totins

Unde

ea qua;

populus Romanus imblico gaudio diversis acclamationibus, agens gratias majestati vestra', credidi publicanda, et relationi

quem prope mortuum constat accitractum esse nolentem, senis a^gritudo testatur) in locum sibi non debitum, incustodito religionis ordine per ambitiim proruisset ccepit factum suum per hoinines disci|ilina! inscios ac re(iiain
,
:

ligionis ignaros indecenter tueri; a^stimans

humacoiistat

mcx

universa subjeci

ut

nis perlurbationibussecoiifundere sententiam posse

agnosceret pietas vestra,


tius correcta sint, qutB
ritate
quffi

paucorum

et

et quanta quicte Urbis tomale fnerant admissa temequanta gratia suscepta sint,

divinam. Et quoniam clementiam vestram


falsidica relatione

deceptam, ut nescio quid

in inju-

clementia vestra divino judicio,

et perseve-

randa; religionis reverentia dcccrnenda credidit, et

pro quiete Romani populi in perpetuum servanda


constituit. Dat. sexto id. Januarii .
7.

Supplex presbyterorum Romanorum


Iia;c

libel-

his

adEonorium de

legilima Bonifacii electione.

riam divini numinis sanciretis (nam divinum est, (juicqnid tantorum firmatelectio). Petimus pietatem vestram, ut removeri priora constitiita jubeatis, atque Eulalium, qui in locuin subrepsit alienum, ad comitatum serenitatis vestra; cum anctoi'ibus suis deberc adduci. Nos enim profitemur S. papam Bonifacium nostris cum sacerdotibus aHuturum re:

autem, qui erant ex Bonifacii jKirte presbyteri, quod scirent imperatorem Honoriiuu menInter

lictis

singulis

titiilis,

presbyteri

omnes aderunt, qui

daci csse
chi
:

deceptnm

relatione Urbis prffifecli


fieri possit,
:

sludent, ut quanto cilius

Syinmaidem im-

volnntatem suam, Iioc est, Dei judicium proloquantur. Jubeat etiam vestra clementia, omnes adesse, quos causa constringit: ejicietiam civitafe nolentes,
qui se non patientur adduci. Invenietis,
rit agilari

perator de veritatc certior redderetur

quamobrem

cum

ccepedivinis

ad

eum

dant

litteras,

quibns res gestas, quomodo


littera;,

interna discussio,

quod omnibus

revera se babuerint, certa


sive preces

fide narrarunt. Extant in eodem codice Vaticano ipsfe

legibus abhorreat,

verum etiam

displicere possit

Romanorum presbyterorum
Bonifacio in
:

ad Hono-

rium imperatorem pro


conscriptae
8.

hunc

modum

Petimus clementiam vestram, piissimi et impp. Honori et Theodosi semper AA. Post abscessum S. Zozimi [^aps Ecclesise Cathoclementissimi
licffi

Urbis Romaj (ut

fleri

mos

volebat, atque ipsa

quo hoc consecuti agamus aelerno impei'io vestro maximas atque uberes gratias . Hucusque preces presbyterorum ad Honorium imp. Qui prudenter quidem (quod viderent Symmachum piu'fectum studere Eulalio, ipsumque Bonifacium ab eo pulsum ex Urbe causam ipsam rogant ad ipsum imperatorem perferri, quod aliternon liceret in libertatem vindicare Bonifacinm oppressum fahumanis
:
)

religionis disciplina dictabat) plures in

unum

con-

vore pofentium
toris

fore sperantes, ut jussu imperaest) delecti

venimus sacerdotes, ut de constituendo successore communi judicio tractarenuis. Sed qnoniam Lateranensem Ecclesiam, obstructis psene omnibus ingressibus, archidiaconus Eulalius, contemptis impie

(quod postea factum

episcopi cau-

sam

electionis cognoscerent.

10. Honorius imp. ad se advocat utramque partem, episcopis ad judicium adhibitis, quo ob

summi
derat
:

sacerdotis exequiis, diaconibus, et paucissiplebis obse-

discissionem dilato

curat ut inierea Achilleus epi-

mis presbyteris ac multitudine turbatse


altero die ad

scoptis Spoletiniis loco Pontificis sacra Paschatis

eamdem
:

Ecclesiam, ubi prius

ab omnibus fnerat constitutum, habita omnium ibique participato ciim CoIIatione properavimus
Christiana plebe consilio,

His acceptis supplicibus litteris a Romce agat. Romanis presbyteris, Hoiiorius imp. rescribens ad Symmachum Urbis praefectum , monet ut agat
,

quem Deus

jiissit,

elegi-

tain cuin Bonifacii

quam
haec

etiam etiam

cum

Eulalii parle,
id.

mus. Nam venerabilem viruni Bonifacinm, velereni presbyterum, in lege doctissimum, ac bonis moribus comprobatum, et (quod enm magis ornabat) invitum, acclamatione tolius populi ac consensu meliorum civitatis asseruimus, divina; institutionis
ordine consecratum.
subscribentibus plus minus septuaginta presbyteris adstantibus novem di-

ut

ambo

se

Bavennam

conferant ad sextum
scripsit

Februarii.

Praeter

idem Ho,

norins ad sacerdotes diversarum


ut

omnes Bavennae
per

praesto

controversia

disceptarent.

provinciarum quo de tanta Rescriptum autem ad


essent,
kal. Fe-

Nam

Symmachum

Aphtonium datum XVHI


:

bruarii est hujusmodi

versarum provinciarum episcopis, benedictionem (bene electioncm) competentitempore constat fuisse celebratam ac prius omnia qua; solemnitas exige;

11. Post relationem sublimitatis tuae delatam mansuetudinis nostra; auribus, presbyterorum aHe-

gatio

causam nobis non supervacua;


experiri
:

deliberationis

bat, celebrata sunt.


9. Sed cum pra;dictus Eulalius, qui anlea per tres consacerdotes nostros fuerat ex multoruin

injecit.

Ideo decet, ambiguitate seposita, fldelem re-

rum ordinem comimis


adjuvet, multis

quamque partem

practermissus gesfas rei ordo arguat,

quam

servatis
:

auctoritate conventus, ne quid sibi temere praitcr

coram censentibus, approbari


simul qualitate perpensa,

ut

conscientiam cleri majoris assumeret, circumventis


paucissimis presbyteris,
versa;

utriusque

facti

et circa

custodia;

mancipatis,

male acceptis his, ac di(nii ad prohibendum

cum

litteris

venerant, cxhibito etiam

cum

aliis

Os-

unam rite definita consistat, et circa aliam temere assumpta non maiieat, Syminache pareiis carissime et amantissime. Ob quam rem illustris et pi'aecelsa

BONIFACII ANNUS
magnitiido lua, suspcnsis oinnibus qua) suporius
sunt
rato
(lecrcta,

1,

CIIRISTI 419.

155

nulliquc interim
prnDscntis

])ra^ju(lieio

conipa-

nam dum

accersit,
qiiid

quo studia partium conquiescerent, de altcrutrius electione Icgitima decernosset iinperator

auctoiitate

oraculi, ut iitrunique,

nendumesset, scirent alieno arbitrio terminandum.

hoccst, Bonifaciuin, et Eulalium rcligiosissimos viros instanlia digna conveniret, ut infra

Cwterum quod

maximc

pius res

diem sextum

Ecclesiasticas Ecclcsiastice atque a judicibus Ecclesiasticis esse tractandas,

iduum

rcbruariil\aveiinatuin civitatem pra^sentiam


:

mox

datis litteris,

Raven-

siiam maturarc uon dillcrant

omnilnis atciue (ieque)

nam

admonitis, qui aiictorcs utriuscinc ordinationis existuiit,

convenire jubet episcopos. Quibus, ubi illuc convenissent, Honorius scriiita commonitione, eis
signilicavit,

ut amotaexcusalione, noii desinl, ulfacto ijuis-

ne

cum

ipsis

sedcrent jndices qui Bo;

alterum proprio prolatis EcclesiasticEC instilutionis exemplis, defensor existat seque pur(]ue

erga

nifacii elcctioni pra>sto fuissent

ne iidem fautores

allerius partis, judices etiam csse viderentur.

Porro

gato, aliuin

magis

in

legem Calholicam
si

dcliquissc,

ipsa Honorii admonitio, (juam

Commonitorium ap:

pra?sumpta immeriti elcctione conviiicat, judieium

pellarc consueverunt, sic se habet


ii.

de statu suo quis(|ue,

adesseneglcxerit, sortiturus,

Omnia quideiu clementia

nostra in praj-

nimirum intelligi improvide, imo illicite se fccisse, quod coram non audcat defensare. Nos quoque ex diversis proviiiciis competentem luimerum sacerdotum scriplis nostrac serenitatis accimus ut reni deduclam in dnbium absolvat nobis coram disceptatio plurimorum. Cum autcm omnia futuro inte:

senti beatitudini vestra;

davit,

congrua ordinatione manut sequestratis omnibus, vestro judicio quid


lioc a

observari propter quictein populi deceat, sineretis.

Meminimus quoque
asquitas

nobis, in

primis quod

exspectabat

(cxpetebat), esse
iiitcrfuisse

mandatuin

Ut hi
et

ejiiscopi
ct

quos

eorum ordinahoni-

gra sunt jndicio rcservata, dctransactissibi blandiri

bus constat

postea subscripsisse sine injuria sui

nemincm

decct

prKsentis ctiam judicii

doccbit

exempluin, quod in ejusmodi iiegotiis observari debeat infutiirum. Dat. XVIII kal. Fcbruarii per Aph-

manente reverentia, judices non sederent, nec ulluin praistare testimonium possent; ne non tam

novam

prolaturi sententiam,
Ili

quam

servaturi fac-

tonium

Quae aulcni Ronice acta


his vcrbis

sint

per

eumdem

tuin praiteritum vidercntur.

ergo (sicut superius

Ajihtonium, relatio Symmaclii ad euindem Hono-

diximus), ah ea disceptatione se abstinere debebunt.


lllud
tra

rium data declarat


12.

quoque

similitcr
:

Cum

vir clarissimus

sacri

palatii vestri

cum

Aphtonius decurio cslesti pnrceptione ad Ur-

cognoscat
e
et

nutli parti

custodiendum beatitudo vespr;pjudicium compara-

tum, ((uod
Cuin
sint

nobis antea clarucrat constitutum.

bem venerabilem
navi,

convenisset,

omni genere
vestri

festi-

celeriter
pietatis

deshnata jussa propter quietem

quatenus pra^ceptisnominis

obedientiam
proceribus

popiili
:

nostrae secuta aiictoritate,

submota
poterit,

commodarem.
cium
et

Nam

statim

conventis

nihil hinc aut

vindicarc

pars altera

sacra jussio publicata, et ad religiosos viros Bonifa-

aut altera formidare. Attendentes ergo judicium


Dei, quod in tali causa vobiscum simul residere manifcstum est examinatis omnibus, id vos custodire decet, quod infundente ca;lesti Spiritu, habere Christiana legis integram reverentiam possit. Quae sequuntur sunt exarata alio charactere. t!'). Hacc Synodus inter se dissentiens praesentem causam terminare non potuit. Unde venerabilis imp. Honorius ad Maias kalendas hoc crcdidit negotium differendum et intcrim propter dies qui imminehant sanctac Pasclue, utrosque, Bonifacium scilicet, et Eulalium ab Urbe jussit abscedere, et Spoletinum episcopuin Achilleuin Roina sacra mysteria celebrare Symmaclioque pracfecto Urbi hoc idem suis scri[)hs insinuat. Magnarum deliberationum non debet citum nec temere proferenda sunt, quae esse judicium servanda in perpetuum sanciuntur. Saepe de episcopis Urbis aeterna! altercatione partiuin sub examine sacerdotum concessa cognitio est sed ne quod festinum celeritate judicii proferatur, id clementiae nostrae cedit arbitrio. At quoniam vicinitas sanctorum dierum episcopi pracsentiam postularet, nec in Urbe sacratissima fas est Pascharum pracsertim dies
: : ; :

Eulalium missa couventio

est,

domini im-

peratores. Clericos

quoque eoruni

prfecepi pariter

nihil futuro, cognosceiite pietale vesexamini. Uude haec omnia Gestorum serie comprehensa, ad plenam instructionem, subter antra, deesset

admonerijUt

nexui.

Verum postquam

pars iitraquc populi diversis


,

seditionibus

exagitaretur

singulos

admonihone

inissa conveni,
ct

quod

fieri

ne ad unain Ecclesiam convenirent, non licebat, intcr se mullitudo con-

Sed hoc illis visum esl, crcdo, suspectum, quo quietem saadendam credidi hoininibus perturbare volentibus Civitatem ob quam rein amba; partes cahimniosissime crediderunt contestationibus appetendum ut errorem suum compositis mendaciis excusarent. Quod ne in aliquo cleinentiain vestram lateat, eadem quae obtulcrunt, Actis inserta transmisi, ne quicquam suppressum esse
fligeret.
:

quererentur.

Superest,

ut ai^nd

clemeiitiam ves-

tram nullius
tiis

parlis studiis fainuli vestri appetantur

absentia, (|ui seinper majestati vestrse puris servi-

approbati

ne ab iinpugnahone

'

et

favore

ambarum
dum.
t3.

partiuin,

ut deccbat, credidisse putan-

Dat. VIII kal. Februarii .

Sic igitiir (ut

dictum

est)

Ilonorius imp.
se

sine sacerdote celcbrare: Idcirco,

Symmache

parens

tum Eulalium, tum etiam Bonifacium ad


'

Raven-

carissime atque amantissime, illustris magnificentia

Locus obscurus.

tua Achilleum nos elegisse cognoscat, quem a favore parlium constat esse alienum, qui mysteria

150

Bo?;rrFAcri

annus
1'estis

1.

finis

cHRrsii 419.

sacra observationis iniplerot. Transactis vero


dicbus, ex judicio sacerdotiim,
diri,
(jua'

hroreretambigunm, nec, nascentibussnbindccausis,


ccrtanlibus studiis possct iniponi, ac din de rebus variis delibcratio nostra penderet; futuram cognitionem ad integrum sacerdotum numero ple-

dcbeant custo-

consilioinaturiorctractabimus. Moncmussane, ut regionuni primatibus cvocalis, disciplina! publicse, quietique prospicias, quibusdecrelorum nostrorum prasccpta jubcas aperiri Ne quis scilicet ullum tumultum, neque seditionem audeat commovere quam si quis insana persuasione conquiret, non in eos tantum qui in pcrturbatione fuerint deprehensi, sed in repionum quoqne priores (noverit).... vindicandum. Novimus enim quietem publicam facile custodiri, si incentorum cupiditates,
: :

nioreconsilium, (Concilium) omnc negolium constituimus differendum ut causa ex omni parte li;

brata,

transaclis Paschie diebus lermiinuu

quem

quitas, et religio poscebat, acciperet. Simul quia

dc sacerdote nihil [loterat de(iiiiri, tcmporarie elegimus qui revcrenda sacris diebus mysteria celebraret
;

ut

ibi

Quirites

ad honorem

saci^oe

Urbis

prffisto

esset solcmnitas sacerdolis.Quarcimitati patientiam

et fomenta cessaverint . Hactenus ibi, quibus subjiciuntur littera;ejusdem inip. ad dictum Achillcum

vestram,

[ilacidis
:

animis quiE pro pace publica sua-

episcopum Spoletinum
i6.

his verbis

Quoniam de Romano

sacerdotio |)ropter

angustiamtemporis,
quffi

quam dierum
:

solcmnitas

fecit,

abesse episcopos a suis Ecclesiis non sinebat,


recte

dilatum constat esse judicium


nitas credidit

nostra sere-

sanctorum cullus dicrum dehita quictem publicam seditio nulla [lerturbel favor pro[irius circa nullum qui notetur ap[)areat. Dccet enim, siispensis sensihus, omnia nostro integrareservarejudicio; necfurorequodam, sed debita [irobitate exspectare poliusquam poscere

demus,

accijiile

tran([uillitate transcurrat:
:

ordinandum, ut beatitudo tua ad venerabilem Urbem congrua devotione festinet, (|uatenus


S. Paschai dies, ea quic convenit, quiete,

sacerdotem. Qiiod

si

pravos incentores secuti, tur-

barum tumultus
solum vobis
coin|)cilitis,
est,
,

potius

quam quictem

ac modes:

cum

tiam legerilis, quibus favelis, monstrabilis


sed et

non

solemnitate consueta,
plex neccssitas

populis

repraesentes

consuetudini obsit, quod


fecit.

differri

nec Synodum multi:

auctoribus vestris

quorum

consiliis inhffiretis,

Illud sane in priniis ac prxci-

ulla illorum mentio de quibus constat suspensos essejudicio. Hactenus Honorius ad Achilleum.
fiat,

pue commonenius, ne unquam

periculum salulis, ad quod nos imminebit. Neque enim venia dignus qui ab improbilate humanitatis nostrEe monitis
potest relineri. Dat. idibus Martii .
19.

non

Dedit tunc idem Honorius Aug. ad Senatum quoque de recipiendo Achillco ejusmodi lilleras
:

convocantis.

Honorii Epistoke episcopos ad Synodum Dum ista agerentur in Urbe; quo

17. Scimus, Patres Conscripti, a vobis cunctationem nostram non posse reprehendi, quibus semper in re omni probatur Conciliorum judiciique

ad dirimendam tantani causam plenior Synodus habcretur, Honorius imperator sludiosissimusChristiana?

concordis, episcopos alios hinc inde addilatam


statuit

Synodum
scripsit

congregare
S.

qua de

re ad diversos

maturitas.

Nec sane de summis


;

cita debuit, et poita

sanctissimos episcopos litteras dedit; interalios vero

tuit esse sententia

quam

ut reternam,

probabi-

etiam ad

Paulinum Nolaiium

e[iisco[ium,
[iluri-

lem ex omni parte decet essc perfectam. Inter episcopos, quos in Urbe sacratissimafavenlium studia
,

quem ob egregiam
mi
faciebat
;

sanclitalem doclrinani([ue

eiim enim et ante ob

eamdem causam
morbo
illo

partium voluntas elegerat, ab onuiibus qui aderant sacerdotibus jusseramus audiri et aliquoties
et
:

litleris

ad

Synodum

accercierat; sed
:

de-

tentus niinime accedere valuit

modo

vero, ut

om-

iterata

cognitio

cst.

Verum cum

longiores moras

nino veniat, his rogat


E[iistola

litteris,

quibus quantae esset


sic se liabet ex

examinatio tantae cognitionis


sitio

atferret, et

plura inquicelebritas

Pauliuusaeslimationis, probe intelligere possumus.

judicum

diligens inveniret, quibus finis citus

autem Honorii ad cum data


:

non

posset imponi, et feslorum

dierum
:

eodem
20.

pelita codice

ne (|uid temerarium promeremus, rem omnem credidimus differendam. Missus itaque est Achillcus vir religiosus episco])us Spoletinfc civitatis, per (juem sanctorum dierum celebritas imploretur. Ampliludinis vestne est, popularium mcnles ad quietem consilii salubriter rctinere, cuni probabilem ac nccessariam dilatiouem nostram dubilare nequcatis. Dat. idibns Martii. Ad populum vero ita scripsit idem Augustus
:

celeritatem definitionis exposceret

scopo.

Tantum

Sancto ac venerabili Patri Paulino epifuit apud nos certa sentenlia, nihilab
,

his sacerdotibus

qui ad

Synodum convenerant,
non
poluit

posse dcliniri,
qualitale

cum
,

beatitudo lua de corporis inaeitineris

causata

injuriam

sustinere. Et propter absentiam sancti viri

non qui-

dem

oblcntura, interim tainen

vitia

gratulantur,

cuni prava et vctus ambitio, et cuni benedicto viro sancttcque vil;c diu velit habcre certamen,utcontra
lia?c A[iosloIica!

institutionis

bona

de praesumptis
vere

maximani judicantes, nihil feslinum aut imniaturum credidimus proferendum. Ea enim in causa religionis de18. Fidci
,

curam

Quiritcs optimi

[icr vini

parielibus existimet confidendum.

digna causa, ([uam nonnisi coron;c tuae beata vita designatl Dilalum itaque judicium nunliamus, ut
divina pra3cepla ex vcneralionis tua; ore [)romantur, qui ea seciitus im(ilesti
:

cerni ccuscmus, qua; sine errorc ac re[irehensione


sententia2 ab

in

onmibus comprobentur. Itaque cuni cognilione, quam de episcopis, qui in Urbe fue-

pncceptorum

lator existere,

quam

nec polest alius eorum qui dignus Apo-

rant constituti, sub judicio sacerdotum intentionis

stolicis disciplinis est

approbatus. Specialiter itaque

BONIFACII
dominc
saiictc,

ANNUS

1.

CHRISTI 419.
cst pietas noslra,

157

merilo vcnerabilis patcr, justus Dei

cerfamcn adversus Papam Urbis


castitatc

famulus,(livinuMi opus,conlempto laliorctributum

Roma>,

vitia

cum

pugnare,

et

hnjusce

rei

hoc nobis visitalionis tua^ (si ila flicendum est) munus indulge:ut postpositis onmibus, quantnm temperantia et bis tran^piiliitas suffragantur
,

fam diiiturnum
dolcs, qui

csse conflictum, ut inter lot saccr-

ad

Synodum convenerunt, quibusdam

Synodo
prcEsfare

disscnsionibus

nondum
ita

pofuerit, Apostolica praepracferri,


'

profuturus, sine intermissione etiam desideriis nostris

ceplione flrmata,
se

(vita)

quam fantum
quoque ea

et benedictioni

quam cupimus

te

interdum bene

scire

adslipulanti

digneris . Ha'c ad Paulinuni Honorius.

Idemquc

parte, <iua' disceptat, sine dubitafione consensissef',

ad Africanos episcopos cadcm ex causa lias littcras dedit, quibus cos vocavit ad Synodum idibus Junii Spolefi liabendam
:

ut [ilane fuerif manifcslum, cxspecfari tua; judicium


sanctitatis, in cujus prwsentia

pronienda sententia

differrcfur, qui merito vitac praecedens, recte etiam

21. Serenitas noslra in


pr;pcipue

onmibus

causis,

tamen

ex transmarinis regionibus, ut judicarc possis, e%r

in bis quae ad vencrabileni religionem


,

propcnsuni cupit babere judicium. De sacerdotio Urbis ceferna; exorta contenfione etiam trans maria credimus esse nuntiatum quod a paupertincnt
,
,

Sed quamvis sacra domini germani mei Italia! Synodum evocans aucforitas non negligenda provcnerit socianda specialiter etiam serenitatis nosfrae scripfa judicamus
specteris.

Augusli principis ad

cis

non

potuif terminari. Ideo

mulforum

constat

necessarium esse judicium. Quapropter sanctitas vestra, quos \\lx bonuni ef legis docfrina commendat, intra

quibus precor, uf dcsiderabilem adspectum benedictionis tuae sine excusatione concedens omnipoet pro tenti Deo gratum jndices hunc laborem
, ,

diem id. Juniarum ad Spoletinam civitatem,amputatis excusationibus, properare dignetur ut id quod verifas ef religionis nornia dicfaverit, Deo pariter cuncforum nicntibus inspirante, sententia
:

proximo sacerdote,
fentiam

ef |)ro sancfce vitae


,

merifis sen-

remunerafionem vexalionis prolaturus hujus in prcTmio divino intclligas constifufam. Dat.


.

HI kal. Aprilis, Rcavennae


24.

HcTc ipse.
ante lifteras esse da,

judicefur; ne diufius Aiiostolica; Sedis sacerdotinm


differafur . H;cc ad cpiscopos Africa. Privalas vero

Quod aulem

ait, alias

tas ad ipsos episcopos per

germanum suum Hono-

idem imperafor ad Aurelium episcopum Cartbaginensem bis verbis scripfas littcras dedif 22. Aliam quidem veniendi causam optaveramus evenisse uf desiderafo benedicfionis tuae frueremur adspecfu. Sed quia adversus papam Urbis Romae ambitio reprehendenda cerlamen indixit, ef sanctam vitam in episcopo ;cstimatnon rei|uircndam; coeptum super hac discussione judicium non minor numerus sacer<lotnm, quam Synodi consue: ,

rius imperator Consfanfium intelligit, cui ob prae-

sororem suam Gallam Placidiam dedif uxorem; eumdemque in collegam imperii cooptatum, germani babuit loco. Caeterum non Africanos tantum, sed et Gallos episcopos Honoriiim praDsenfes Synodo esse voluisse,
claras res gestas adversus tyraimos
ipse tcsfafur aliis litteris inferius recitandis.

25. Eulalius temere in

Urbem

ingi^essus sedi,

tudo deposcif, in plures doctissimosque viros, quo-

rum

sanctifas tua princeps esf, [irorogavif.


casfitatis
ef meriti,

Neque
viliis,

quo propterea pulso Bonifacius Quod autem indicfa legitimus papa restituitur. Synodus fuerit intermissa nec ad effectum pertionem excitat
,

enim pra^mia
pcr alios

submotis

ducla, Eulalii temeritas causa fuit; justoque Dei


judicio factum est
,

quae respuit divinaj religionis sacrosancla praiceitfio,

ut suis operibus, absque alio

quam
:

fales

viros

ojiorfuif

revelari.

Et

novojudicio
in

ef tot

sancloruni Patrum fatigatione,


sute repulsionis. licet noid

qnamvis

sufficerenf

domini germaui mci Aug. prin,

semetipsum senfentiam
:

cipis scripfa

poterunf (proderunf
,

potuerunf

')

lens, i|)se proferref

quomodo aulcm

acciderit,

etiam in ea fanlum

quibus adventum

sancfifafis

Symniachi

pracfecti

Urbis relatio ea de re ad Con-

ture pariter adjunxi. Qu;cso ila^iue,

domine sancte

sfantium missa declarat,


scripsit his verbis
:

quam decimo

kal. Aprilis

pafer merito venerabilis, ut duplex bencficium tri-

buatis, et desideratae nobis benedictionis tua;, et necessarii pro habitudine judicii proferendi, interniissis

26.

Qufficumque subito, nullo opinante, pro-

omnibus (Dominum

intuens) de ejus sacer-

dote flrmando labor veniendi non debet recusari,


praistare dignetur . Ha^c

jutiicis referri possunt, et populuin rationis ignarum insperata novifate perturbant. Vir namque religiosus Eulalius quinto de-

veniunt, nec ad culpam

ad Aurelium imperator
Africv-c

cimo kalend.

Aprilis

Urbem, me

nesciente, meri-

qui et alias addidif ad celebriores

episcopos,

dianis boris ingressus est:

nempe ad

S. Augustinum et alios bic dcscriptos, ea de re singulas singulis, lifleras dans, iisdem tamen verbis conscripfas nomina autem omniuni ad
: ,

cum

perfulisse

quem credidi aliquod sepra^cepfum. Verum eodem die circa

quos Honorius scripsit, haec ibi recitata leguntur, Augustinus, Aiyiiius, Evodius, Donafianus Silva,

nus, Novatns, ef Venerius

litlerae

vero sunt bujus-

modi
23. Pervenisse ad

venerationem tuani

certa

vesperum Spoletinus episcopus, missis litteris, me credidit admonendum, quod sacra ad se manantia iii Urbe die sancfo Pascbac jussus sit celebrare. Quod praeceptum ante penifus ignoravi domine semper illnstris, et in cuncfis magniflce, meritoque subliniis ac prajcelse patrone. Quod cuni milii prius S. Eulalii innotuisset adveutus; stalim parendum
,

'

Locue obscurus.

'

Lociis obscui.us.

158

BONIFACII ANNTTS

1.

CHRISTI 419.

credidi invictissimi principis imperatis. Veriim

cum
fiarte

agncscit distuh?se,

interdiclo die llrbem sanctiis Aclnllens essetingressus,

einendarc non dillerat


gulis (|iKn in

commoto majestatis sua; . Uxc ConslanUus.

vigore

commotio

exlitit

populorum
el telis

ut ab una

mulliludo armata ferro


habitu conveniret. Et
processissem,
iit

ad forum

niilitari

cum, convocalis

proceribiis,

liabito

tractatu pro qniete Urbis,

populum alloquendo compescerem; primo ad conventum vencriint; deinde cum exspectaretiir S.


Achillei prsesentia, ut qua?jussafuerantpublicaret:

multitndine resistente, vcnire non potuit.


27. Et

cum

ad forum Vespasiani tam ego,


perur|j;ente populo,

Ciim itaque ipsius Constanlii o|iera, de his sinUrbe per Eulalium gesta esscnl, Honorius imp. ccrlior factus esset rescribens ipse impcralor ad Symmachum lirbis pr;cfectum, mandat Eiilalium j)elli ex Urbe, ac in cajteros dehnquentesjuxta conditionem cujus(iiie statiis aiiimadverti. In liunc eniin modum de his Honorius imperator VII kaleiid. Aprilis scripsit ad Symmachuin
: :

quam

vir speclabihs vicarius,

30.

Cum

ad sanandum jirima! perturbationis

fuissemnsin!j;rcssi,utquietem utrius(|ue partis mujtitudini

errorein, hoc geniis concilii clementia nostra repa-

snaderemus

subito armati servi

tclis

et

saxis, aliquanti

etiam ferro, i^opnlum patris Eulalii

aggressi sunt, qui inerines convenerant, ut

quod

ut donec de confirmatione Urbani sacerdotii sententia [irocederet absolula, ulerque eorum, quorum causa tumultus
randac pacis cujiida reperisset
;

praeceptum de episcopo Spoletino esset


rent
:

agnosceadversus
specla-

antea concrevisset, a sacratissima Urbe conversatione sejunctus fiituri judicii exspectatione penderet,
et spatio,

quosque

ita

sauciavenint,

(jui parati

imparatos venerant, nt

me quoque

et

virum
:

quo contineretur

alteruler, evidenter ex-

bilem Vicarium crederent appetendos, duin sedilioso furore nullam admiliunt pcnitus rationem nisi ad hberandum nos Divinitas adfuisset, egressique per
secretiorem

presso

;rquo aniino dissimulare non possumus,

pra;ceptis clemenli;E nostraj

publicum paene bellum,


:

quo calcarentur, indictum

inovendi ejus caput


extitisse,

impetum conspirantis multitudinis vitaremiis, minime potuissemus evadere quorum majorem partem in
partem ictiim saxorum
et
:

Eulaliiini, qui jussa transcendit,

secun-

dnm

ordinem

pr;rce|itoruin paulisper abesse

non

passuin,

Symmache

])arens carissime.

Unde

subli-

servis constat fuisse, ex

quibus aliquanti agniti

at-

mitas tua hoc nos statuisse cognoscat, ut ct salubris


su[ierior
tio

que

tenti

sunt audiendi. Unde quid partium measuggerere properavi


.

ordo praecepti,
:

rum

fuit, excellentiae vestrae

deberet custodiri
nisi

et moderata Synodi ordinaquod aliter fieri non posse

ut certum finem, rebus cognitis quae gesta sunt,

censemus,

Eulalius

omnimode urgeatur

ut

niagnitudo vestra decernat.


28.
tcrlia

omni

Cum
me

ita S.

Eulalius fuisset ingressus, et

ab Urbe discedens, insolenti populo praesens incitamenta non pracbeat, nec innocenUbus
celeritate
:

die secutus esset episcopus Spoletinus, nec

causa niortis exislat


si

cui esse

dubium non

debebat,

aliqua ad
rer,

data virtutum vestraruni, quae seque;

praece|ila venissent

peiiurbatio totius plebis,

quas in se et in periculum judicum sa^viret, exorta


est
:

et in

celeri

responso ante diem venerabilem


debeat, jusseritis; minantur se

Paschae quid

fieri

popuh invicem pugnaturos,


basilica alterulruni

dum

de Lateranensi

se existimant excludendos.

Ne

quid igitur adversi, quod sublimitatis vestrae fehcitas averlat, eveiiiat


:

hac praesumptionis obstinatione duraverit, non solum de statu suo judicium jam prolatum, verum etiam de salutis discrimine proferendnm culpae enim nullam veniam jam meretur, quam, cum prffldicitur, non cavetur nihil ex hnc excusationis habiturum, quod eo invito, a plebe asserat retentari. Si qui autein ex niimero clericorum commiinicanduin Eulalio, judicio pendente, censuerit; pari se
iu
:

peto ut evidenti praecepto ex-

sciat sententia esse

danmandum

laicos vero, qui

cludi furiosae contentionis periculosam pertinaciam


censealis. Data decinio kal. Aprilis .
(|ue,

post iiiterdictum inansuetudinis nostrae

communiohonestioris

Eulalius

ita-

neni

Eulalio putaverint expetendum

qui contra decretum imperatoris ante defini-

loci pffinani proscriphonis,

servos vero capitis esse

tuni judicium per episcopos ad

Synodum cogendos
occaindipoii-

subituros, nec ab hoc periculo doniinos exuendos;

Urbem, et pubhco! sedifionis sionem prffibere, se ipsum ea invasionc effecit gnum (ut dicetur inferius) Romana; Ecclesiae
ausus
est ingredi
tificatu.

His perccptis
rescripsit ad

Constantius iu huuc
:

modum
et

Symmachum
fideli

regionum, nisi spiritum plebis incondomuerint ac frenarint, sciantseraptos, ullimo judicio esse subdendos. Spoletinus autem episcopus (sicut dudiim fuerat defiiiitum) sanclis Pasch;e diebus ordinem festae solemiiitatis im()lebit, cui ad celebranda mysteria Lateranensem ecclesiam soli papriniates vero
ditie

29.

Ut cerla possimus quaeque cognoscere,

fachonum auctores
lateant,

nunlio

et

inspectore

non

cancellarium nostrum Vitulum direxinuis, ut domini invictissimi iirincipis affatus atque judiciuni ad cxiniielateni tuain et ad populuni celeri lestinatione deferret. lllud^pie monemus, utquicquid
sacris

decernimus, reliquis, qui hoc praesumere vopropulsatis. Sane nt prcedictus sacerdos Spolelinjc civitatis in locoejus sanctorum niysteriotere

luerint

runi ordinem coinpleturus susci[)i debcat, adinonemus. Per omnes vcro titulos ct ioca, quae coiiventu
celebri frequentaiilur, lisec qua; staluimus, propo-

auctoritatibus conhiietur,

nulla temeritate

nentur

ut universis liqueat, et noluisse nos turbi-

violetur; et qua; prtecepta sunt, effectui celeri maii-

dum

aliquid perpetrare, et ad lioc ut turbata

com-

dentur instantia

ne Augusti clementia, quod nunc

poni debeant, opperiri. Sciat sane sublimitas tua.

,:

BONIFACri ANNUS
reliquum officium quod tuis non soluiu gravissimic mulctae dispeiuiiis alfli^endum sed ct supplicium capitis sortitiirum, nisi enixa opera coiumodata, statutis clemcntiir iiostnc pnebere maturarit, efrectum. Dat. VIII ival. Aprilis, Ravenna; . Hactenus rescriptum
|iriiniscriniiiiii,

1.

CHRISTI

'(19.

159
suggeslum

et

quiete Urbis

quam

vestra felicitas rcgit,

aclibus olisecundat,

fuerit, sigillatim

pro rerum fide et ordine meliori-

bus indiciis nunliabo . Hactenus relatioSymmachi ad Constantium, qui de iisdem cerfiorem facere

Honorium imperalorem minime cunctatus est. vero omnia quie tcmcritafc Eulalii in Urbe
essent,

Cum
gesta

Honorii.
31.

Honorius imperalor
B

salis

aperte percepisset,
:

De
in

liis

autem
:

hcec in iibrode

tificibus in Bonifacio

Romanis ponEulalius eo quod ordinatus

ad

Symmachum hujusmodi
33.

lilleras dedit

fuisset

basilica

Constantiniana, et introivit in

tas,

Moderatione pr;cci|)ua egit nostra serenine locum posset invenire pra;sumptio Dei
,

Urbem,

et baptizavit,
:

etcelebravitPascha in basilica

enim judicio venerabilium sacerdotum


labat
,

cst dilata

Consfantiniana

Bonifacius vero (sicut consuetudo

cognitio, utquicquid religio, quicquid veritas postu-

erat) cclebravit ba()tismuin Paschoc in basilica sancta!

uiartyris Agnefis.

runtj et

Hoc audito Augusti utrique miseejecerunt Eulalium et missa auctorilate,


;

revocaverunt Bonifacium,

et constituerunt episco-

absque ulla perturbatione hoc disceptalio Sed pcr Eulalium usurpatione contra sententiam venerabilis Synodi multa illicite conunissa fuisse, relationis textus edocuit
tranquilla deccrneret.

pum

niam . Uxc peram gestis


32.
gnifico,

Eulalium vero miserunt foras iii Campaibi. Dc rebus vero per Enlalium perrelatio Symniachi habet, quae his vcrbis

qui prajsentia sua causam furoris populo suhmini-

describitur in

eodem codice Vaticano Dominosemper illustri et per cuncta ma:

totum perire voluit, quic(|uid moderatio Nam cum ordinahone noslra et sententia episcoporum, qiiorum in Synodo major se multitudo coljegerat, consensu etiam partium et
sfrans,

noslra conservat.

meritoque sublimi ac praecelso Constantio

professione id
specialiler esse

fieri

definifum esset
fuisset
facto,

ut sciret se

Symmachus.

daninatum, quicumque ad incilaningressus


:

Ubi

primum

sacra

Domini

nostri invictissimi

dum populum Urbem


buisse principiiim.
tot

oblitus

principis praecepta perlata sunt, sfatim (ut convenerat)

sui, probavit ex praesenti

quale videatur harecte hunc, post


;

debitum

tribui

obstinatione,

qua

siiie

famulatum. Sed Eulalius ea praecepto sacro Urbemingres-

Quoniam ergo

admissa, Urbe constat esse depnlsum

ad

quam
et epi-

sus est, etiam egredi constriclus per


tes
,

omnes

potesta-

eum

accedcre non dcbere, clementiae nostrae


:

pari

perlinacia

detrectavit.

Nam

vespertinis

quod pncceperat invictissimus iniperator, ea die, qua |)erlatum est, ei innotuisse agnoscitur, domine semper ilhistrissime
horis per officium Urbanuni, id
et sacratissime,

scoporum viderelur statuissejudicium Bonifacium venerabiiem virum episcopum ad cujus moderationem auctorilatcm nostram rectecensuimus jungendam, Symmaclie parens carissime et aniantissiine,
subiimitas tua

magnifice, meritoque sulilimis, ac

Urbem

ingredi debere, nos statuisse

praecclse patrone.

tractaturum

mandavit se diligentius nec tameii instanter admonitus exire


lecto,

Quo

curavit. Alia vero die

ruisum per oinnem

apparitio-

eliam nocturnis horis;;dmoiiitus, collecta multitudiiie, Lateranensem basilicam ausu temerario


credidit

nem

sub ejus gubernaculis reiigiosae iegis reverentia moderalione solita compleatur. Data ili nonas Apriiis. Accepta sexto idus Aprilis . Post iiaec autem Bonifacius pacifice in Urbem
cognoscat
:

ut

rediit

de cujus ingressu

iitec

habet relatio
:

Symma-

invadendam. Verum habilo tractatu

cum

chi praefecti ad imperatorem his verbis


3i.

proceribus,
tur,

omnibus
est.

offlciis

destinatis, ut pellere-

Qufficumque Deo auctore firmantur, me-

injunctum

Nam

et vir spectabilis Vicarius

ad

eamdem

basilicam

ire

decreverat

sed primo

firmantur. Nuper namque, cum ad me famulum vestrum sacra clerito diviiio pietatis vestrtc judicio

accedere pra2 nimio ferrore non potuit. Ego aiitcm tam corporatis directis, quam omni officio, ideo
illuc ire

mentiai vestnE emanasset auctoritas, quasi ambiguitate

submota

venerabilis viri Bonifacii episcopi

non

pofui,

ne quismihircmulus faceret re-

majestas vestra sacerdoUum roboravit.

Tam

grata

ligionis invidiam.

Tamen

salva excellentia vestra,

universis, quffi jussa sunt extitere, ut lioc et ordo

irrueutibus pluribus corporatis et majoribus regio-

ampiissimus

et

Romanus populus comprobaret


pii, feli-

num,

qui

[)raece|itis

imperialibusserviunt, de

eadem
est,

Doniini imperatores lionori et Tlieodosi,


ces, invicti, triumpiiatores

ecclesia

fugatus Eulalius,

de

Urbe expuisus

semper Augusti.

Nam

atque adjunctis ap|)aritoribus, illuc directus, ubi jussus fuerat residere. Mandatum etiam, ut vir religiosus, sanclus Achilleus episcopus

cum

statuta caelcstia per

me

essent recitata popuiis,

et edictis ex niore positis pubiicata, tantus fervor et


laetitia totius extitit civitatis,

cum

quiete

ut scilicetet reiigionem

quae jussa sunt,

illo ejecto,

sine strepilu populi, pro

redditam,

et piacstilam quietis

securitatem

omnes

sanctorum dicrum revcrentia celebraret. Nam ad custodiam basilicae Lateranensisapparilores apposui,


ne cui
(juid
([uaj
alii

gratulatione congrua testarentur. interjecto ilaque

biduo, Urbeui supramemoratus venerabiiis episcopus,

redderetur.

Partis

quoque

Eulalii ali:

omni

accurreiite plebe, ingressus cst, sicut se:

quanti capti cleriti sedifionis auctores

de quibus

reiiitas vestra consliiuit

jubealur exspecto. Lt quoniam de his intcriin


gesta snnt, universa virtutibus vestris credidi
:

ofticii quoque mei obsequia miiiime dcfuerunt; nec jam aliqua dissensio
;

remanet populorum

et

onmes divino

judicio,

et

suggerenda

quicquid

sequentibus

diebus pro

majestatis vestrae acquieverunt voluntati. Cessanti-

: :

no

BONIFACir ANNUS

CHRISTI

/|U>'.

ergo studiis, omnes qiiod praecepto Dei admostatiiistis, senlire ccTpurunl; at(iue acclamantibus quoD suiijecta sunt, gaudii sui causas plebs
biis
iiiti

scopo Largus. De mcrifo sacerdolis, (juem suis Do-

Romana
sicut
tuit,

leslata est, ac sercnitati vestra; gratias in


desislit;

minus idoncum probavit, scias sublatum esse certamen. Sanclum igitur ac vcnerabilem virum Ronifacium Urbis Romac episcopinn lirmavit clementia
princi|)alis
,

diessingulos agere non

quorum
Hirc

provisio

cujus electione

dndum

sanctitatcm

paccm Urbis
licet
ista

luelur, ita quietem Urbis resti.

tiiam praecci)it acciri, sicut sacri tcstautur aflatus


sui

populoque concordiam
jusserit

Symmachus.

cum

veneralione

j^rolali.

Oporlet igitur populos

Honorius imperator; iamen ex Synodo dncentorum et quinquaginta duorum episcoporum Eulalium esse depositum habet
Cseterum
liber de

Ecclesiasqui! tuas fcstinanter invisas, cui navigalio-

Romanis

Pontificibus;

verum nonex

trans-

marinis Ecclesiis, utlittera! paulo post describend;e


declaraul.

dempta necessitas et alia manu Incote Domini favor praestet annis compluribus, domine pater merito lionorabilis . Haec Largus proconsul ad Aurelium episcopum Carthaginensem
nis est
:
:

lumem

per litteras epiEn scopi transmarini ne ad Synodum pergant. habes, lector, de scbismate Eulalii, ab ejus ortu
35.

De

rel exitu certiores fiimt

eamdcm scntentiam 'ut acceperat ex Honorii imp. liltcris) ad cacteros absentes episcopos antea cnnvocatos ad Synodum ?cripsit Epistolas ne videqui in
:

licet,

re

jam

absoluta peregrinationis fatigarenlur

usque ad exitum ex Epistolis ultro citroque


:

datis

itinere.

compaginatam historiam sed qua; jiost ha-c secuta fuerint, ex aliis rursum Epistolis idem codex Vaticanus certam cognitioncm exhibet quibus in primis significatur, (|uod iuter ha>c Honorius imperator cum pacata cuncta sedataque comperisset confestim , ne episcopi transmarini in Italiam
:

38. Inter

Bonifacium

et

Honorinm

ultro citro-

que datai
lenda.
qu:e

litterce

ad

fiitura schismatis

Bonifacius itaque regressus in

mala pelUrbem,

suarum partium
atque ilhid
iii

erant, obire sollicitacuranon

deslitit;

primis, ut schismate conscis-

sam Ecclesiam
in
liis

consolidaret, civesque in

mutuam

navigare fatigarentur

primum

ad

Largum

pro-

concordiam restilueret atque firmaret.

consulem
verbis
:

Africae scripsit septimo idus Aprilis bis

plurimum

laborasset,

in

Cum vero morbum incidit

36. Viclor

Honorius inclytus imperator semcuras, nec


illa nos minus sollicisacerdotium judicamus.

per August. Largo proconsuli.

Inter

omnes

gravem, adeo ut noniiihil periculi obitus immineret. Sed Dei ope aliquantulum convalesccns, cum didicissct experimento male esse consolidatam Ecclesiae Romanae concordiam eam qiiibus posset
;

tat,

quam

pertinere ad

adminiculis fulciie curavit

et

consulens

in futu-

Cum enim
siti

Ae confirmando episcopo Urbis ajternae controversia tractaretur; atque hi qui in unum |)0erant episcopi de tanto negolio, paucos se
:

rum, ne

post

suum obitum
,

graviori scissura ea-

dem
hunc

distraheretur Ecclesia

de his sollicitus in

exisli-

modum
:

scripsit

ad

Honorium imperatoHonorio imperatori

maverint ad sententiam proferendani


(sicut sacri a|)ices

placuerat

rem

(1)

cucurrerunt) ut ex Africanis et

39. Bonifacius episcopus


M

Gallicanis provinciis plures episcopi comraearent.

Ecclesiae
,

me, cui Deus noster

meum

sacerdo-

Ea videlicet ratione, ne medio tempore quicquam prssumcretur id quod noslra sentenlia ordinaverat, et quod statuisse Synodi sententia videbatur. Sed his omnibus despectis, Eulahus sola usurpatione moram credidit occupandam; qucm (sicut decebat) nostra auctoritate constat cxpulsum, ac sanctum Bonifacium episcopum roboratum. Et quoniam consumptum negotium esl, incongruum
:

tium

vobis res

humanas

regentibus, deputavit,

cura constringit, ne cansas ejus, quamvis adhuc corporis incommoditate detinear, propter conventus,

qui

a sacerdotibus

universis,

et

clericis,

et

apud aures Christianissimi principis desim. Siquidem secus quam oporteat, eveniat, non vos id facere, qui
Cliristianae

plebis perturbationibus agitantur,

nostra clementia judicavit,


et itineris
litas

si

episcopi navigationis

cuncta a?qua moderatione componitis sed nos per nostram tacentem desidiam videbimur, quod civi:

tua

Synodum

injuriam paterentur. Unde sciat spectabifuisse solutam. Admone igitur,

tatis

quietem, EccIesiLC pacem pervertere valeat,

admisisse.
religionis,
erit,
si

prajmissis sacris affatibus, auctoritate tua singulos


sacerdotes, ut sciant

hanc ordinationcm esse


ut

ser-

vandam, quae conlinet,


orationibus vacet
,

ut quisque in Ecclesia sua

divinis

Cum enim humanis rebus divinae cultor Domino favente, praesideas nostra culpa non id sub vestra gloria (quam certum est semper rebus animo promptiore favisse)
:

couvenit

propterea (|uod

firino ac stabili jure custodiatur,

quod per

tot

anno-

causa

optimo judicio jam terminata vidcatar. Data sub die VII idus Aprilis )>. Hac impcrator ad Largum proconsulem qui mox ad Aurelium Carthaginensem cpiscopum scripsit bis verbis eadem
: ,

rum
est,

seriem,

et

sub

illis

eliam principibus obtinuit,


ul sub vestne imperio cleillicita

quos nulla nostrae


(iit

religionis cura constrinxit, id

fidens utar

licitis)

mcnliae niiniine quae sunt

formidentur. Ipsa
(Clirislianissime

significans
37.

qute acceperat

litleris

imperatoris

enim
epi-

Ecclesia devotionem

tuam

Domino

parenti honorabiU Aurclio

imperalor)

meo quidem scrmone,

sed suo venera-

(1) Epistola

Bonifacii ad Flonoriuiu de ambitu coerccodo sciipta est A. D.

cdxx

lial.

Juliis,

ut osteadit Constantius in

notis pag.

2025,

quem

vide.

Mansi.

KONIFACir ANNUS
liili

1.

in

CHRLSTI 419.

161

a|)pcllat

allbctii,

quam

Cliristus Dfius nosler

Sede Aposfolica permansurum,

qucm

ex

numero

vestri lidiis vickir ct fiul)(M'nator inipcrii

uni (lcspon;

satani
ali(|iios

sihi ct inlactani virjiiiictn

scrvat

ne iu eam
ru-

patiainini insidianlinm procellariim fluctus


ct

clericorum nova ordinalione divinum judicium et univcrsifjifis consensus elegerit. Unde id observanduin cst, ut omnes tranqiiillam mentem et pacilkos
aninios ex scrcnifafis nostra; admonifione custodianf, nec ali([uid, s(Hlitiosis conspirantibus, tentare coiicntur; cum certiim sif, nulli |iarfium sua studia profiitura . Ihec Honorius im[)eralor ad Bonifacium, de fnfura Scde vacante sollicitus. Etenim Eulalius una cuin suis a|)ud Antiiim non longe ab

iilidi,

quictam faciem

temp(.'slalis insolitai

morc

tiirliari,

gloriosissimeettran(|uillissime impe-

rator Auguste.
-40.

Ipsa
cst)

ergo

((^ure

uni desponsata, vestra ta-

mcn mater
tionc,

Ecclesia, hac pictalem vcstram lega-

quain

suis sacerdotibus

commisit,
Vobis

ap|)ellat

pra'tcrita, pra^scnliaqnc rcpctit.

(inquit)

glo-

riose imperantibus, crevit nieiis, (|ui

modo

tuus est
inter

populus

tam

tidus Deo, qiiam tibi

qui es princeps

Cbristianus. Eccc

enim

intcr ipsa mystcria,

preces suas
perii,

quas pro
(apud

vestri felicitate
et

dcpendct im-

Urbe exul agebatin Ecclesia S. Hermefis, opperiens obitum Bonifacii longa a>tate et mala valefudine fracti ac debilitafi. Veruni ipsum Eulalium Ne|)esina; Ecclesi;e poslmodum factumfuisseepiscopum, habelur in Pontiticali volumine.
-42.

teste

quem

de cujus sede agitur) S.


facii

H;pc anfeiii

omnia de causa

Eulalii et Boni-

Pelro, sollicitis pro rcligionis observantia vocibus

hactenus

scri|itis Episfolis et rescripfis

impera-

clamat
lilo

cnm

soliicita petilionc

miscctnr oratio, ne

hos in varias res semcl evulsa distraliat a cnltu so,

tenlatore

sollicitante

discordia.

Angeretur
et
iiisi

pluribus, princeps Cbrislianissiine, mater Ecclesia,


nisi in

torum cerla atque adeo explorala fide reddita memoria repetens, risum contine, lecfor, dum audis, quod qiii inter Novatores profifeturJJiisforiaj [)atrem ait, Eulalium a majori [larfe cleri et po[)uli
,

apud

te

suarum
,

esset

secura causarum

electum

fantie fiiisse modesti;!;

ut sponte cederet,
:

oppressionibus idolorum, in ba?relicoriim corfidc fua, divino cnltu pariter

licef i|ise

sciret ad se Pontificatum jure pertinere


et

rectionibiis

ciim im-

Bonilacium vero snperburn


deni invasisse. Vides

impium, alienam
:

se-

tlorente, vicisset. Habet refngium, mansuetudinis animuni, cum sua3 religionis veneratione conjunclum; cuin quicquid huic

perio

sempcr

pium

tua?

quem sectentur infelices ab Ecdesia deviantes bistoricum sed sinanius, sententia Domini, caecum et ducein ca?cornm in his et
innnmcris in quahbet ferme [jagina delirannos cff[)fa prosequamur. 43. In ddiramenta Juliani Pelagiani quatuor libros scribit Aurjustinns et ad Bonifacium mittit. Hanc ipsam quidem dissensionem Romani cleri in novo creando episcopo post Zozimum Pelagiani
aliis

proflciat,

vos ngatis,

et conferalis fratribiis et
viris,

consa-

cerdotibus meis [)robatissiniis


nibus,
(|ui

mc

et

ab om:

tem

Ecclesiam faciunt, hujusinodi legatis

(|uibus iirecamur, sacrae

causam

religionis prose-

(juentibus

in

Urbe

vestra?

mansuetudinis

hoc

aniuio, quo postulastis annnitis, in perpetnum sta-

tum

universalis Ecclesi consulatis. Dat. kalendis

.luliis .

His Bonifacii litteris percc])tis, Honorius iinperator ad 41.

eumdem

in

bunc

modum

rescripsil

Victor Honorius

inclytus

triumphalor

semper Angustus, sancto ac venerabili Bonifacio


papai Urbis
;efernir'.

Scripta beatitudinis tuae debita


:

reverenfitc gralulatione
sitis,

suscepimus quibus recenegimus omnipotenti Deo maximas gratias,


redditam didicimus
atteslatione
sanilafi.

episcopus Capuaconsueverunt ad quem h;pc respondens S. Augustinus ^ ejusmodi illudit dilemmate Memento sane quemadmodum de constituendo episcopo dissensionem populi Romani insullabundus objectas quod abs te quaero utrum homines sua fecerint voluntafe. Quodsi negas, quoniodo libernm defendis arbitrium?Si autem fateris,

hfcretici af(iue in primis Julianus

nus

in Cafbolicos objectare

quomodo
dogmafe

eain

vocas ultionem Dei atque a vestro

quod sancliinoniam tuam post longum incoinmo-

exorbitas,

dum

[^utari

divinifus vindica-

dum

oi)tat;x'

Et ideo

tum

atTecfas?

An tandem aliquando
ut in ipsis

concedis,

quod
Dei

revertentibus venerabilibns viris

gaudium nostrum
pefi-

obstinatissima contentione negaveras,

occulfo

sacrorum
inus
,

apicuiii

signamus, ac

judicio

fieri,

uti quotidianis

orationibus Apostolatus

tuum

veniatnr aliquid,
peccati?
puisses;

honiinum volunfatibus inquod et peccatum sit, et poena


nisi

studium ac votum suum circa salutem atque imperiuni nostrum dignetur impendere. Illud autem
pietati

Hoc auteni

in

isfa

tua senfentia saiilfionem

nuUo modo factum bominum,


quiddam de beato Dainaso
Pelagianos Ecclesia

nostrae satis placilum esse cognosce,

quod

Dei esse dixisses. Sed quando ante annos plurimos


tale tibi
tigif

sanctimonia tua de Ecclesiarum aut populi perfurbafione sollicita est


sit
:

et Ursicino

con-

qute ut ne aliqua ratione pos-

nondum

Romana damna-

evenire, satis clemenfia nostra credit esse provi-

verat . Ha;c Augustinus ex quibus [)laue coUigitur,


in
liis

sum. Denique beafitudine tna pra^dicanfe, id ad cunctorum clericorum notitiam volumus pervenire ut si quid forte religioni tuse (quod non optamus) bumana sorfe contigerit, sciant omnes ab
,

RomanaeEcclesiae perturbationibus,

exagitaretur Eulalii schisinate,

cum dire eumdem Julianum

episcopum Pelagianorum pafronum ea pro hcEresi stabilienda habuisse scripta pra; manibus, quorum

anibitioiie

esse

ccssandum. At

si

tenieritate

ciilaufes, fuerint ordinafi


,

his

tuturum penitus sacerdotem

duo contra fas nullum c\ sed ilkim solum


;

'

lllyiicum in sua hislnria ista deliramein sug>^illat


c.

auctor.

Aug.

l.vi. contra Julian. Pelag.

12.

TOMUS

VII.

21

112

]!OXIFA('II

AXNUS

1.

('IIRISTI

'i\'.K

anle, cuin

cle

Zozinio ab co cahminiani passo cgi-

iiiam allalas Roiiifacius jiapa

iii

mauibus haberct;

nins,

anno
cst.

siiperiore nieniiLiiiims.
liic

Scd

(|iioil

ralin

Alypius
dciii

c|)isco|)us
:

Roinam

veniens, S. Poiitincein

leinporis

exigil,

niotlo

dc eo iilurihus ayen-

c(jiivciiiret

(|ui

ea bene usus occasioiie, per

eum-

dum

misit in Africam

easdem

Juliani Ejiistolas ad

44. Dixiinus superius, diias ab eoilein Juliauo

Aiigustinuin, ut contrariis eas scriptis confiitarct


(piod ipse iiaviter

Epislolas esse scriptas, casdenique cuin ha;resibus

implevit, scribens

adversus cas

ctiam calumniis refertas, quibiiscuin Orlliodo.vos


oinnes, luin iineserlim Ecclcsiam lloiiianam proscidit:

lihros iiuatuor disertissimos,

quos ad ipsuin Boni-

faciuin

papam Roiiiam

misit, ut ejus |)robareiitur

quarum altcram Roinam,

Tiicssalonicainvcro
'

aucloiitalc. Profitetur id ipse quidein suis ad Boni-

allcram misit. In ea vcro Ilomain allata portentosis Catholicam Ecclesiam calumniisinfamavit, duin
iu jiriinis
diceret, Catholicos oinnes asscrentes cx Ad;c peccato naturain csse corruptain, saperc cuni

laciuni scriptis Augustinus

',

et in

primis
ct

cum
:

haec

habct de

Alyiiii

Romain advcntu,

dc Bouifacii
a

pap;c crga

eum

fraterna exhibita charitate

No[n'X-

veram,
dicantc
liis,
:

in(|uit, te

quidem, fama celebcrrima

ManichaGis

insuper dicere eosdein, meniitus


;

est,

nuptias non esse ex Deo


sensisse,

quod et S. Augustinum calumniatus est necnon etiain eosdem


; ;

el frequcnlissimis atquc veracissimis nunquanla csses Dei gratia plenus acccperam, beatissime atque vcnerande papa Bonifaci. Sed

affirmare, prolis generationcm ex diabolo esse

iti-

postquam

tc

cUarn pncsentia corporali frater ineus

dem

eos asserere, Patres Veteris Testamenti nun;

vidit Alypius, acceptosque a te beiiignissinie et sin-

quain a peccato fuisse per eineiulationein libcratos

cerissime, inutua miscuit, dictante dilcctione, collocjuia,

immodcrala libidine pollutos, imo et Christum Dominiim nostruin nou fuisse immunem a peccato, ilcmque baptismum
dicerent, Ai^ostolos

quodque

non dare omnem indulgcntiam pcccatorum.


et

Haec

temsimul et nic refudit animo tuo, teque mihi rcportavit iu suo tanto major iu nie tuae sancfitutis esl facta notitia ;
tecuinque convivens,
el
licct

parvulo

porc, iiiagno lanicn

libi juiictus atlectu, se

aha,

qux dicemus,

ille

canis imiiudens

non

est veritus

calumniose iinpingere Ecclesiai Orthoin Epistola


-

doxae.
45.

Quidnam ainplius?
ijjse

ad Tliessaet

lonicenses data
octo
sua^, secta;

Julianus una cuin decein


ut adversus Manicha^os
:

episcopis excitarc conatus cst oinncs


(ita

Ncque enim dedignaris qui quamvis altius j^rffisidcas, esse amicus humihum, et ainorem rei)cndere iinpensuin . El paulo |)0st de eininentia Roinaiia; Ecclesix' Pontiticii; cuin commune esse dicat omnibus, illis quibus pra;sunl, bene fungi cpiscopatus officio ipsum
quaiito ccrtior amicitia.

nou

alta sa[)is,

Oricntales episcopos,

taiiicn toralis

pnpemineiitem

celsiori fastigio spcculffi pas-

nani(|ue Catholicos

quod

ut eos

nominabat) insurgerent ad magis magisque pelliccret, tuin Zozi-

pro omnibus invigilare aftirmat, ut plane

declarctur,

quod

si

interdum contigcrit tuin ipsum

muin

papain, tuin

Romanum
S.

clcruni praivaricatio-

Augustinuni, tuni alios nominasse Romanos Pontifices,

nis retlarguit.

Sed luec cx

Augustino

satis diluta

collegas, et fratrcs, nihil

sunt in Zoziino anno

superiori.

Adjecit

insuper

quin

in cisdein

asscrenda

sit

mcndacissime impius

bcrum
serere

dicere, ncgare Catholicos lihoininis arbilrium post Ada> pcccatum, as;

nuinere pastorali potestas. spcclat per trausitum ad Bonifacium


:

tamen innniuutum, suinma super alios iu Quod vcro ad Alypium


ipsuiii

ve-

insuper fatum sub nomine graha3 atque eosdeni dicere, Deum acceptatorem esse personaruin, legem vero datain non ad hominis institutio-

possumus intelligcre, qua; scribit S. Augustinus ad Valerium comitem, dum ail % Alypiuin iicrrcxisse Raveunam, ubi morabatur Hononisse, ex his

majorem damnationemtradere etiam Spiritum sanctum auctorem virtutis in Veteri Testamento non fuisse itemque Prophetas et Aponein, sed ad
;

rius iinperator.
47.

ipsos,

Dc ea vero lucubratione adversus duas


ita S.

illas

Juliani Epistolas elaborata, et ad ipsuni Bonifacium

stolos

ininime sanctos,

sed comparatione alioruin

missa,

Auguslinus subjungit

Hsc

ergo,
ista

minus nialos extitisse, et in futura resurrectione homines Dei mandata incepturos iinplere hcEc et
:

quae isUs (ut dixi)

duabus

Epistolis

illorum

dispulaUone respondeo, ad tuam poUssimum

diri-

alia in

Orthodoxos vaniloquus ille congessit, ut colex commcntariis a S. Augustiuo adversus eum conscriptis. Ad ]iostremum vero questus est noinine coepiscoporum suorum, Pelagii dogmata a
ligitur

simplicibus quibusdam cpiscopis propriis in locis absque convcntu Synodali csse damnata quffirere vero se, ut tuin Orientalcs, tumOccidentalesad Irac
:

gcre sancUtatein, non tain disceiida, quam examiuauda, et ubi forsitan aliquid displicuerit, cinendanda constitui. Indicavit enim mihi frater meus (Alypius vidclicct) quod easilli dare ipsc diguatus es quaiiu tuasmanus, nisi vigilanUssimadiligentiafraIruin nostrorum, filiorum tuorum, venire iiou pos;

sint.

Ago autein

gratias sincerissima;

iii

nos bene-

exacte inspicieuda in convenireut.

unam

universalem Synoduin

volentuc tua;, (juod eas

me

latere noluisti litteras

inimicorum

gratiic Dei, iu

quibus reperisti

nomen

46. Accidit auteni opportunc, ut cuin ejusinodi

meum
Hffic

caluinniose atque evidenter expressum .


:

blasphemas ahjue meudaccs Juliani Epistolas Ro' Aug. conlra epist. Pelag. Pelag. ad Bonif. 1. 2.

AugusUuus

qui ad calcein quarU voluminis

ad

lioiiif.

I.

i.

Aiig. conlra

epist.
1.

'

Aug. conlra duas ep. Pelag.


1.

c.

l.

Aug. de

iiupt. el

concupisc.

11. c.

BONIFACII

ANNUS

1.

CHRISTI 410.
;

103
ac dcnii|ue
lix

cogeicliir,
(juac

de eoriiin conatii, ul ipsoruni Synodus o?cunienica Veriun istoruni sii|ierliia, l);i'c addit
' :

tius insulsas fatiiasque derisiones


liisloria
,

qu;e modesta csse debet et verecunda,

taiitiuu se extollit

adversus Dcuni, ut

iioii

iu

iinpudentissimas atqiie mordacissimas satyras red-

illo veiit,

sed poliiis in libero arbilrio yioriari,

liaiic

diderunt

Sed sinamus eos ad

libitiiin furere,

eliani ;,doriaiii captare iiitelli^ilur,


Orieiitis, et Occideiitis

ut propter illos

niiseratione polius deploraiulos (|uam styli


[lerurgeiulos.
49.

comacuminc

Syiiodus con^re^elur, orbein

(|uippe tiatluilicuni, tiuoiiiam,

Domiuo

eis resistente,

Jt(Ua7ii institutio

et

mores

perverlere uenueuiit, saltem coniinovere coiiaiitur.

cum Angustino
et S.

certamina.

Jam

ejusdemquc

vero ad certaille

Cum

potius

vij.;ilaiitia,

et diliiicntia pastorali

post

nien iiiitum inter Julianum Ca|)uanum episcopum

factum illis com|ieleiis, suflieieiisque judicium, uhicumtjue isti lu|ii a|)pariieriut, conterendi sint, sive ut sanentur att|ue mutcutur, sive ut ab aliorum
salute atcjue iiiteyritate viteiitiu" . Ha'C ipse
:

Augustinum redeamus. Juvenis quidem


ijiso

erat et auda.v, licet esset honesto loco natus, patre

Meinore (Memorio), cui cuin


intercesserat necessitudo

Augustino magna
i|)se
'

qui-

de eo eniin ha^c

bus plane
tionis
siiit

intelligas,

lector,

quam
;

deterioris contliillis

Ego

certe beata;
(jui

Novatorcs Pelagiauis
istis

pcteiilibus

immemor,

universale Concilium,

conlra refu^nentibus, et

tiain collo(|uio

omni

licet

huma^iitate et securitate vocatis, inter-

siinuin fecerat

memoriic Memorji patris tui non inecuin non parvain inierat aniicililtcrarum, tc^iue ipsum niilii cariscum te viderem in libris tuis non
;

quippe qui non sicut Pelagiani fucatas saltem liabeaut, quas prKtendant ratioues, sed omni impudentia ea jactent, qua;sciant
esse penitus

reuuentibus

antelncano convivio temuleiitum, sed insano convicio

turbulentum, introduxi
in alicujus

tc

sedandum atque

sanandum non
(jue

|)hilosophi auditorium,

ab Apostoloruin temporibus in hanc diem,


cretis

et deet

sed in sanctorum Patrum pacificum honoranduni-

Couciliorum,

et

majorum

traditioiiibus,

Patruin omniuin seutentia esse damuata. Sed i|nod ad Pelagiaiios pertinet, utique haud post niultos

annos
natos.

coiigregatum
in

est

Coucilium oecumenicum

conventum, etc. 50. Sed ex qii<irum schola prodierit novus hic dogmalistes, Insultans Romana; Ecclesi;r, Augustiiio, et omnibus aliis Calholicis tractatoribus contumeliosus juvenis, digiium
est

Ephesinum,

quo

pariter constat ipsos fuissedam-

ut jieiscrutemur.
^

At jam ad Bonifacium redeamus. -48. Bonifacius laborat adversus Pclagianos.


diligeiitia,

Exlat tjuidein S. Augustini Ej^islola

ad ipsum Me-

inorium episcoj^uni

(ita

nainque, pro Menuire, Me-

Quanta ipse invigilaverit

mel RomaB
drae

liaTcsis Pelagiana,

ne damnata seeademque instar hy,

morium,
taiuus) in

ejus Epistolae auctorilate

reddendum puappellat
ejii-

qua

et

de ipso Juliano jain tunc diacoiio


filiiim

pluribus
in

danmo
])er
<(

aucta capitibus sibilans graviori Ecclesiam Catholicam serperet, S. Pros-

habetur inentio, quein


scopus atque

communem

videtur vero ipse Memorius fuisse Capuanus


filiuin snuiii

his docet verbis^ .

Sancttp memoriffi Bonifacius piissimorum imperatorum Catholica devotione gaudebat, et contra inimicos gratiie Dei non soluin Apostolicis, sed

quando idem, cum adversus libros tamen Pelagianorum beati Augustini episcopi responsa poscebat)). Hsec ipse. Sed observa obiter: quemclarissimi, docetiain regiis utebatiir edictis. Et
esset doctissimus,
tissimi,

eidem Ecclesiae manciI)atnm diaconum ordinassc, quein non sacris (ut j)ar erat) sed sajcularibiis imbuendumcuraverit disciplinis, quas vetus loqueiitli iisusliberales apjiellat. Hiiic videas eumdem Augustiiium in eadem Epistola ad Memorium data disserere [)luribus liberales discij)Iin;is non esse eas, (ju;i3 vulgo ita dici consueveruut, sed tantiim quas docuit Christus suos in
primis Apostolos. Petierat
eiiiin

atque sanctissimi viri Augustinus, et Prosper Booifacium aeque sanctissimum atque doctissipraidicant,

Meinorius pro Ju-

liano sex libros ab eodein Augustino scriptos olim

mum
quem
rum

quem

et

Romani

cleri

sanioris

partis litterae

ad imperatorem datre commendant, et tandem ipsi imperatores suis scriptis adeo


'

de Rhythmo. Ad finein Epistola;, de eodem Juliano cum meminit, h;ec habet Uuein quidem, non
:

audeo
dico
te.
:

dicere, plus anio

quain

te

quia nec veraciter

celebrant; musc;E

mortuaj tuin
;

iniperitia, ct re-

sed

tamen audeo

dicere, jjIus desidero (juam

gestarum ignoratiune

tuin obstinata malitia,

Mirum

atque jurala ad detrahendumseniiier Romanis Pontiticibus inimicitia, euiiulein carpunt, subsannant,


dicleriisque perurgent,

riter

videri potest, quemadmodum queni jiaamo amplius desiderem sed lioc mihi facit
:

spes am|)lior videndi


tjuod

cum. Puto enim, quod


venerit, et

si

ad

sicut et alios frigida inver-

nos, te jubente vel inittente,

hoc

f;iciet

sione

nominum

deritleutes,

cuin

S. Bonifaciiiin

Ma-

adolescentem decet, maxiine quia

nondum
qua

lefacium, Innocentium prffidecessorem iNocentium,

curis majoribus detinetur, et te


tius apportabit . Haec

ipsum

milii expetli-

successorem vero
(ut

Boiiifacii Ctelestinuin, infernalein

Augustinus de

cliaritate,

de ahis

modo
sic

taeeamus) appellant.

prudentcs
Pliilip-

liistorici,

qui

converterunt historiam in

adolescenteni prosequebalur Julianum. Qui adhuc juvenis sede auctus nobili, nenipe Capuana (ut tra-

atque grave sedatumque dicendi genus in invectivas atque fureiitium declainationes, vel |)opicas,

Gennadius) fastii tumidus, litterarumque sajciilarium inllatus suj^erbia erunijiens in maledicla, eo niotlo sanctissimum senem Augustinum ij)sius
dit
,

^ prosp. advcr. Aug. contra duas epist. Pclag. 1. iv. c. 12. 3 iiiyiicum in sua liibt. suggillat auctor. prope fin.
'

col.
'

Aii?.

coiit. Jiil,

I.

I.

c. 4.

.Aug. cp. Ci.x.vi.

: :

164
amantissimum
ipse

BONIFACII
scriptis

ANNUS

1,

CHRISTI
r;2.

/i19.

exagitavit.

Qusc contrariis
'
:

De

his octo Juliani libris ridcm facit idein

Augustinus redarguit scriplis, sic cxorsus Contumelias tuas et verba maleilica, JLiliaue, quiE
liliris

S. Augustiniis scriliens

ad Quodviiitdeum

'

unde
durn

erroris arguuntiir (leniiadius

et

Honorius

',

ardens iracundia

(|uatuor anlielasti,
.

si

me

seplcin tantuni a Jnliaiio libros esse conscriptos traduiit.

contenuiere dixero, inentiar

Post voro recensitas

Qiiomodo autem hos Auguslinus ab Alypio

sanctorum Latinonun l*atrum de propositis qua^stionibus scriptas sentcnti.is, ad coercendam penitus honiinis cffrenem audaciam, ista post multa subjunxit de pra?stantia calliedra;
I'ctri
^
:

redeunte
IIos

Roma

accejierit,

ipse

docet

iiis

verbis

eiiiin

cuni Romaj accepisset frater Alypius


;

nondum

omiies descripserat

cuin oblatam occa-

An

idco

sioneni iioluit prajlerire, per quani milii (piinqiie


transmisit, proniittensetalios tres secito inissurum,
ct

contemnendos
eis

jiutas (recensitos scilicet Patres)

quia

Occidentalis EccIesitB siint onmcs, nec ullus est in

multum

instans ne respondere (lillerrem. Cujus

commemoratus a

nobis Orieiitis episcopus? Quid


illi

instantia coactiis suin

remissius agere

(jiiod

agcal-

ergo faciemus,

cum

Grajci

sint,

nos Latini?

bain, ut operi ulrique


teri

non deessem, uni diebus,


milii

Puto tibi eam partcni orliis sulTicere debere, in qua primuin Apostolorum suorum voluit Domiiius glorioso martyrio coronari
:

noctibus,
alijue

quando

ab

aliis

occupationibus

liiiic

biiic

venire non desislentibus iiarccre-

cui Ecclesiie prajsidentem

tiir.

Eratopusillud, quod pra; manibus tuin habe;

beatum Innocentiuin

si

audire voluisses,

jam nunc

periculosani juventulem

tuam

Pelagianis laqucis

exuisses. Quid eiiim poluit vir

ille

sanctus Afiicanis

Retraetationum nain siibdit Agebain rein plurinium iiecessariam nam retractabain opuscula mea, etc. Sed ([uando id con
:

bal, comineiitarius

respondere Conciliis,
lica

nisi ()uod aiitiquitus

Aposto-

tigit,

Sedes,

et

Roniaiia

cum

c;cteris tenet perseve:

ranter Ecclesia?

Hiec Aiigiistiiius

quibus videas

quanti ponderis et soliditatis existerent Roniano-

dicenuis suo loco iiiferius ad plures eiiim annos ejusinodi ncgotium productum est. 33. Ca'terum qiiod Jiilianum liaud diu supervixisse Gennadius dicat, duiii eum decessisse Iradit
:

rum

Pontificum reddi
;

solitai

ad consullalioiies resinstar

siib

Valentiniano et Constantio,

quem sequentianno
consenlire
:

ponsiones

et

(|uoniodo
ail

una

omniuin

satis

obiisse

scimus

ei

minime possumus
*

esse ducatur

coiilutandas Iia;reses, et audacein


Aiiostolicoe Sedis auctoritas.

quandoquidemauctoritate Prosperi
titicis,

constateum su-

juvenem infrenaudum
51.
:

pervixisseusque ad ultimatemporaSixti Roinani Ponlaverit poenilentiam

Sed quod ad pelulantis liominis scriiila pertinet mira audacia progressus, primuin onniium quatuor libros conscripsit adversus S. Augustini

commentarium

de

Nuptiis
')

et

coiicupiscentiis

sub (|uo ut reciperelur in Ecclesiam, simuimo etejusdem Prosperi'' auctorilate satis compertuiu liabetur, ad Leonis pap.-e tempora vilam propagasse sed et reperitur Julia: :

quem

dainiiatum Pelagium atque Caelestium elaboravit, ab illis provocatus; ne,


(ut ipse tradit
iiost

nus

iiiter alios

Pelagianos episcopos Occidentis in-

titesisse

Nestorio tenipore Concilii Epliesini. Rursus

dum

assertor

esset

originalis

peccati

damiiasse

nuptias videretur. Adversus hunc, inquam, tractatum, quem, monente Valerio coniile, Augustinus
scripserat, Julianus

vero de eodem Juliano Gennadiiis addit, ad aliam arlein esse conversum, niinirum ut hypocrisi deciperet,

quos

iion valuit doctrina sediicere

iiam ait*

quatuor libros viruleulos evo-

muit
tunc

'

ex quibus capita quaedam decerpta acci:

Hic Julianus eleeniosynis tempore famis, et angustiffi indigentibus omnibus suis proerogatis, multos iniserationis specie, nobiliuin praeci|)ue, et reli-

piens Valerius ipse ad Auguslinuin misit


est occasio,

cui data ut contra ea pro sua defensione posteriorem librum ad eunidem Valerium scriberet.

giosorum
nadius
:

Cum
dem

vero poslea quatuor

illos

libros

adversum

se

editos, integros accepisset,

ipse

Augustinus

in eos-

illiciens, ha^resi siue sociavit . Haec Genahiue de Juliano hactenus. 54. Alypii lcgatio ob reprimendos Pelagianos ad Honorium, qui adversus eosdem rescribit.

contradictorios sex libros conscripsit, ut ipse testatur ^ ad Claudium cpiscopum , a quo iidem

Quod vero

pertinet ad dictam Alypii episcopi lega:

tionein ad llonorium

quatuor Juliani libri ad ipsum Augusliuuni missi fuerunt. Sed quid inipetuosus ille veutriloquus? Cum duorum librorum numero se ab Augustino superatum esse vidcret, quippe quoniam adversus suos quatuor ab eo sex editi fuerant ipse adversus
:

imperatorem licet ipsa causa tamen ex iis quae secula sunt, conjicere possumus tantum episcopum pro

minime habeatur

expressa

rebus gravissimis illuc esse profectuni,

et

qiiidem

puto pro extirpandis latitantibus in Africa Pelagianis. Erant eniin nonnulli, qui licet Pelagianos se
esse
resi

hos sex conscripsit octo,


superatus,
ii^se

eodem numero, quo

fuerat

superare conatus Augustinuni; perinde ac non dc veritate Catholica, cujus essent potiora jura, sed de librorum numero altercatio esset.
Talis quippe uatura

superboruni hsereticonim

est,

ut

omni e\

parte primas referre veliut.

hainterdum asserere ininime dubitabant. Sit in exemplum, quod ex S. Augustini lilteris exploratum habetur de Vitali Carthagincnsi, (|ui licet Pelagii noinen fugere videretur, ex cjus taiuen doctrina dogma illud iinpium
Pelagiana deducebantur
,
'

minime

prohteri auderent; tameii quE ex

'

Aug. conl. Julian.

1.

i.

c. 1.

c.

Aug. cont. duas episl. Felag.


S3.

c.

5.

Aug. conl.

Julian.
ib.
ol

I.

i.

c.

II.

Aug. ep.
iilus.
c.
*

IV. e.\tat

Vir.

ij.

Aug.

Relract,

r.liiouic.

lom. vi. piinc.


llonor.

cilit.

Plant.

'

de Strip.

liccl. c.
>).

43.

1'riisp.

de Praedic. dimid. lemp. c

in fin.

Gennail. de Prosp. Gennad.


-

'

in

Aug. Relract.

1.

u.

c.

92.

de

Vir. illust. c. 'i5.

BONIFACII
(loihicebat,
iil

ANNUS

1.

CHRISTI

/|I!).

165
(^ulliolicjc veritatis coii-

diccret,

lolalris, vel aliis

non essc oranilum pro idonon credentibus, ut ciedercnt; sed


csse propoiieiulain doctriiite veri-

l'rbe Roina, veluti

quiedam
;

taiituniinodo
latein
;

illis

cajtcruin creilcre, vel

non credere, ex eorum-

ne ignorantium mentes scteva persuasione perveiierent. In (juo secuta estclementia nostra judicium sanctitatis tua;, (]Uo constat cos
lagia, pellerentur

dcin

peiulere arbitrio, noii autcin ex jiriEveiiiente

eos divina ^ralia.

Ad

huiic dedit

curandum
Epistolain
,

S.

Augusiiillo

ab universis just;csenteiili;eexainiiiationeesse damnatos. Sed (]uia obstinali criminis |ierlinax inalum


,

nus eruditain
tituio,

salis

ciiiain

ut coiislitutio geminarelur, coegit

reccnti

Au^^uslinus Christi scrvorum servus ,


vcro ejus iuercsim ipsc S. Augustinus

sanctione decrcvimus, ut

si

quis eos in

quoque quacunujue
i)ccn;e

inscripsit.

provinciarurn

jtarte latilare

non

nescicns, aut pro-

55.

Cum

pellere, aut prodere dislulissct, ])ra'Scri]ita;

impugnat, i^ristinum Ecclcsite morcm insinuat, nimiruin, publice orare consuevisse Eidelcs in Ecclesia (quod liodie (juoque servatur) pro iiifulclibus et catechumenis ait eiiim : Exerce contra oratioiies
'
:

velut parlicei)S subjacerel. Prajcipue tainen ad (juo-

rumdam episcoporum
riiiit,

perlinaciam corrigendam qui pravas caruni (lisi^ulationes, tacito consensu assc,

vel publica

oppugnatioiienondestruunt (pater

Ecciesiae disimtatioiies tuas

et

(luando audis sacer,

dolem Dei ad
lidem;
et

orare pro incredulis,

populuin Dei Deus convertat ad pro cateclmmenis, ut eis dcsiderium regeallare cxliortantem

carissime atque amantissime) sanclitahs tuie auctoritate moneri conveniet, qualeiius in abolitionc

ut

eos

pacpostene hsresis,
universos
faciat

omnium

dcvotio Christianorum

conseidiat. Religio itaque tua competeutibusscriptis

nerationis inspiret; el pro tidelibus, ul in co (]uod


esse cceperunt, ejus muiiere perscverent pias voces, etc.
:

admoiieri, scituros delinitione lesh-

subsaiina

monii

Sed cur (in(]uics) pro catecbumeuis illa ab Ecclesia precatio niiltcbatur, ut cis Deus inspiraret desiderium regcncratiouis, nempe baptismi? id ob eam (]uidein causain, quod (]uam
plurimi,
vel
Christi

hanc sibi dennilionem esse prtEScri])tam. ut quicunique damnationi sujira memoralorun> (quo pateat incns pura) subscriberc impia obstinatui,

tione neglcxerint, episcoj^atus amissione mulctiiti, inlerdicta in perpetuum, expulsi civitatibus, connnu-

ad

baptismum
vila^ suie

exspectareiit

nione privciitur.

Nam

cuin

ipsi

nos juxta

Synodum
rcruni

aetatem, ut quoto ipse


et ipsi

aimo

baptizatus est,
vcl ((]uod

NiccEnam confessioiie

sincera conditorem

eodem

initiarentur sacramento;

detcrius
sic

crat) ad obitum usque ilhul differreut, ut absque macula ulla post obitum reciperentur In cffilum. Advcrsus enim hos, ut erraiitcs, quamplures tum Graecorum, lum Latinorum Palrum leguntur declaniationes, dc (]uibus alias superius dictum est. 56. Quod igitur ejusmodi latcnles reguli in

omniuin Deum, imperiique nostri vcneremur auclorem non patietur sanctitas tua, scctic detestabilis homines in injuriam rcligionis nova et inusitata
;

meditantes secretis tractatibus occultare sacrilegium publica semel auctorit;de damnaluin. Una enim

eademque culpa

Africa furtive scrpereiit, et periculuin

immineret

est corum, quia ut dissimulando coimiventiam, aut non damnando favorem noxiuni prteslilerint . Et alia manu Divinitas te per multos annos servct incolumem, paler carissime
:

((

relur
esse,

ne Africana Ecclesia ejus inorbi contagionc inficenullum rcliquum jain videbatur rcmediam
:

atque amantissime. Data V idus Junias, Ravcnnae,

Monaxio
codicc
:

nisi

ul qui

prolerve iiimis dcspiccrcnt quae


iii

duobiis Conciliis
Ca?lestii ha;reses

Africa adversus Pclagii atque


Cartliaginc,

tum

tum ctiam

Milevi

in

Numidia

babilis statuta esseiit,

quiquc ea de re

Plinla conss. Sequebantur h;cc iu Eodein tenore etiam ad sanctuni Augustinum episcopum datuin rescripluin . 58. His acceptis Aurelius Carthaginensis episcopus ad cpiscopos sibi subditos dedit Epistolam,
et

decreta

Romanorum Poulificum Iiiuocciilii at(]ue Zozimi nihili faccrent, iidein lcgibus cocrcercntur imperaloruni quod esse curatum honorifica publicaque Alypii lcgatione putamus. Extat eniin dc his Honorii imp. rescriptum ea de causa in Africam
;

cui

hujusmodi Icgebatur

in codicc inscrii>tus tilulus

Epislola S. Aurelii Carthaginensis episcoi^i ad

omnes episcopos pcr Bizacenam


lcstii

et Axuritanam provinciam constitutos de damnatione Pelagii ct Cae-

haerelicoruin.

missum hoc

anno ad Aureliuin episcopum Carlbaginensem, quod liabetur in Collectione Crcsipso

Dilcclissimis ac desiderabilissimis fralribus ac

coniana, sed in nostro codice absque die el coiisule,


in exemplari vcro,

consacerdolibus Donatiano priinaj sedis, Januario, Felici, Palatino, Primiano, Gajano, et aliis Gajano
Januario, Viclorino, et cteteris pcr tractum provincia3

quod accepimus

a pra^claro viro
CAini

Henrico Gravio professore Lovaiiiensi,


esset,

Romse

Bizaccnffi et Azuritanae

conshtutis

Aurelius

hujus amii consulibus nemi)e Monaxio atquc Plinta

nolatum lcgimus est autcm hujus-

cpiscopus.

Sui)cr C;x;lcstiiet Pelagiidamnatione, coruin-

modi

57. a Impii. Hoiiorius et Thcodosius Augg. Aureho episcopo salutem. Dudum quidcm fuerat constitutum, ut Pela,

que dogniatibus participem sanclam Dei dilectioneni veslram in plenario Concilio fuisse commemini dilectissimi ac dcsiderabiles fratres. Sed quoniam pro honore Dei, in cujus inanu cor regis
,

gius et Caeleslius nefandi dogmatis repertores ab

est

constitutum, gloriosissimoruin princii^um Chris-

'

Aug. ep.

cii.

tianorum lidem i'ectam et Catholicam custodientium accessit auctoritas, quam per humilitatem

166
mcain

BONIFACII
uiiiversis coepiscopis iiicis voliiil

ANNUS
:

CIIRISTI 419.
eis

iiitimari

qualuor quidem nobiscum


:

ageiida

mandata

idcirco honorabilem fraternitaleni veslrani, missis


exeniplaribiis, instrnere festinavi, ne
c|niil

mali in

aliqua parte provincicT ex sni^radictornm serpentiua persuasione ab uiiiversali Ecclesia tolius orbis
exclusa, fortasse subrepat.

sunt Umini de appellationibus episcoporum ad RonianiK Ecclesiaj sacerdotem Alteriim ne ad Coiiiiliitiim episcopi iinporlune navigent Tertium de tiiicliuidis |ircsbyterorum et diaconorum causis
: :

Ob boc ergo

tain neces|)rin-

iipiid

linitimos episco|)OS,
:

si

a suis excoinmunicati

saria concertalio (contestatio) (Jiristianoium

cipum cbaritatem vestram


qua)
et

latere noii ilebuit, {de


liltera!,

perperam fiieriiit Quartum de Crbuno episcopo excoinmunicando, vel etiani Roinain cvocando, nisi
ea (|uie videbaiitur corrigenda, corrigeret

ad

me

ab bis dala;
lectis,

(|uarnm sinnil
subscribere

Iliicte-

exemplaribus

qneniadmodum

nus de maiidalis a Zozimo papa

legatis diclo

Com-

unusqnisque vestrum dcbeat, dileclio vestra cognoscat sive qnorum Synodalibus Gestis siibscriplio jam tenelur, sive qni non potuistis eidem Plenario
:

monitorio impeititis. Gl. Sed describenda sunt hic


torii
taiit

ij^sa

Commoni:

verba, (luo cuncta facilius possint intclligi

ex-

lotius Atrica) interesse Concilio.

Quo cum
:

in

supravessit,

(|uidem ipsins duo priccipua capila de (luibus

dictorum htereticorum damnatione


truin fuerit iutcgra subscriptio

omnium
omniiio

verlitur conlroversia, recitata in Concilio Carlbagiiieiisi


(I

niiiil

hoc anno

hidiito

ibi

enim

hajc leguntur

'

unde

uilius

dissinuilationis

vel

ne^digentiai, vel

Fratri Fauslino, et fihis Philippo et Asello

occultai forsitan

pravitatis aliqua

videatur merito
:

presbyteris Zozimus.

iit

remansisse suspicio. Et alia nianii

Opto, fratres,

Vubis comniissa negotia non

lateiit.

Vos

ita

beue

vivatis

mei meniores. Data

ivaj.

Augusti Car-

iiostra, inio

quia nostra

ibi

in vobis pnesentia
et

Ihagiiie, Moiiaxio et Piinta coiiss.

est, cuiicta peragile,

59. Si/nodus Carthaffinensts

cid intersunt le-

possitis

liabere

maxime mandalum
:

cuin

hoc nostrum
(jua;

veiba canonum,

gali Sedis Apostolica, nbi de appellationibus

ad

Romanum
Hoc eodem
cui

Pontificem
aniio,

amplissima

tractatio.

in

plcniorem lirmitatein huic Commonitorio insc-

ruinius. Ita

enim dixerunt
'^

dilectissimi fratres in

mense

Maii habita legitur

Syno-

Concilio Nicaino, cuin de episcoporum ap|ieIIatioiie

nus Cartbaginensis, (\nx ordiiie qiiinta recensetur, una ciiin Aureho, et Apostoiico! Sedis legatis
Ecclesi;i3 delecti
:

decernerent
62.
fuerit, et
"

Placuit autem, ut

si

episcopus accusatus

interfuernnt ex provinciis AfricaniE


judices, sive legati,

judicaverint congregati e[)iscopi regionis

omnes nninero viginti duo quod vero habelur in fine, subscripsisse eidem Synodo episcopos dncentos decem et septem, sic inlelligendum est. qnod quisque ex illis postea subscrisua Ecclesia eisdem decretis, quibus suos legatos ab ea provincia missos snbscripsisse sciret. Qnod autem hnic Concilio inlerfuisse leganlur Apopsit in
stolici

i|)sius,etde gradu suo dejecerint euin,et a[i[)ellasse


episco|)US videatur, el confugeril ad beatissimum
EccIesiiE

RomaniE episcopum,
[)ulaverit ut

et voluerit audiri, et
:

justum

renovetur examen

scribere

his episcopis dignctur, qui iu

linitima et propin-

qua provincia

sunt, ut ipsi diligenter oinnia requi-

legati

Fauslinus e|iiscopiis EcclesiiE Poten:

tinfe in

1'icoeno, Pbilippus, et Asellus presbyteri

Quod si is suam iterum audiri, depreiatione sua moverit Romaiuim episcopum, ut e latere suo
rant, etjuxta tidem verilatis definianl.

qui rogat causain

quidem anno superiori a Zozimo missi fuerunt quo defmicto, in Africa usque ad successoris elechi

[)resbyteruin miltat

eril

iii

potestate episcopi Rosi

inani, ([uid velit, et qnid existimet. Et

decreverit,

tionem permansere

creato vero Bonifacio

cau-

sam

jirosecnti sunt.

millendos esse qui prfesentes cuin e[)iscopis judicent, babentes auctoritalem ejus a quo deslinali

60.

Unde vero oborta


:

sit

causa Zozinio

ut bos

sunt

erit in
,

suo arbitrio.

Si

vero credideril snfficere


:

Carthaginem legatos mitteret, exquirendum in primis est qniE quidem ex Commonilorio (ita enim
appellabant mandata legatis scriptis prodita) quod
in hac

episcopos

ut negolio terininum inqioiiant

faciet

quod sapienlissimo
caiion
63.
e[)isco|)i
:

consilio suo judicaverit . Ha?c

satisque ad priinum Commonilorii capul.

Synodo recitatum

fuit,

possumus

intelligere,

De secuiido autem

capite,

ne ad comilatum

quod conlinetur in Synodali Epistola ab alio Concilio anno sequenti celebrato ad Bonifacium papam scripla, in qua de rebus gestis in hac Synodo ita Quia rogalio ipsa poscebat, ut apud scribitur
'

inqiorlune navigeiit, nihil pneterea, ((uam


hiiberi in Epistola Carlhagiiiensis
ibi

quod suimnatim
Coiicilii

ad Ronifacium diximus,

recitatum legi-

tur, cuni illud recitari petituni est a

Novato legalo

Acla Ecclesiastica a fratribus nostris Faustinocoepiscopo, et Philippo atque Asellocompresbyterisquie-

Mauriluniie Sitifensis,

dum

dixit

Nunc meminilecto, etiain

mus,

in

boc

[)ra;senti

Commonilorio

de
in

reremus, ut

promerent

quic([uid
:

fnisset injunclnin

agendum

nobiscum nonnulla quidem sine


eis
:

presbyleris, sive diaconibus contineri, qualiter ab


e|iiscopis suis vel flnilimis audiri

debeanl; ([uod

ulloscriiito prosecuti sunt verbis


tius llagilaremus,

sed

cum
,

id

|)0-

NiciMio Concilio miniine legimus.

Unde hoc

ipsuin

nitoriuni prolulerunt
gestis qui

quod in lilteris ferrent Conniioquod recilatuni nobis, etiam


:

jubeat sanclitas vestra nobis recitari. xViirelius e|)iRecitelur ad locuni eliain hoc quod sco[)us dixit
:

secum ad nos deferunt,


Coiic. Alric. c.

est allegatum. In

de[)Oscitur. Daniel notarius recitavit

'

Exlat

111

101.

toiii.

l.

Cuncil.

Coiic. VI. Cartli. c. 3.

Apud

Coiic. Sardic. c. 7.

HOXIFACII
Ci.

ANNUS
,

1.

CHRISTI 419.

167

De appcllalionibus
,

autciii

clericorum

k\

ejus successorum tempora Bonifacii et Cadestini cst

est, iiiiiioris loci

rcstat ip?iiis

Synodi ccila

resi)oiiiiisereii-

propagatum

ueeessario

iiic

nos, (|ua.'iiam sub Zo-

sio.

De

(|ua re (piid acliui silis,


iii

crodimus
iiie adiiiic

duni, (luod taliter dicliim cst


lio.

Saidiceiisi Conci-

zimo, (luajve sub ejus successore Bonifacio, ac deniuin Ca;iestino Pontilice acla sunl, cuiicla exacte
rcferemiis,
soliti

Osius cpiscopus dixit


iioii

Quid

inoveat,

pauluhim ab
:

instilulo deflecleiites,

quo

reticere

debeo. Si episcopiis forle iracuiidus


cito aut asjicre

sumus annis
rei

singulis singulas, in eis res gcs-

(quod csse noii debel)

commovetur
et ex-

tas reddere

eiiim

magnitudo

a iiobis cxtorquet,

adversus presbyterum, sive diaconum suuin,

ut qiuc in uiia eadeiiKjue caiisa sub tribus

Romanis

tcrminare
est
,

eum

de Ecclesia voluerit

provideiidum
commiiiiioiil

Pontincibus gcsta sunt annis pluribus, eadem eo

ue imiocens damiielur,

aiit perd;.t

neni. Et ideo babeal potestaleni ejectus


interpellet episcopos,
dili^'eiiler

liiiitimos

quo transacta suiit ordine referL.miis iioc ipso aiino, quo Cartbcginense Concilium ca de causa babitum
est
:

ut causani siiam audiaiit, et


(juia
ille

ut ita

ij)sa

historia exacte siiiiul perspecta red-

Iractent

noii oporlet iiegari au-

dita, sit facile reliqua consequi. Igiioratio

enim

his-

dientiain roganti. Et

episcoius qui aut juste,


iit

toricae veritalis plaiie egil, ut

pugnantes adversarii

aut injusle eiini

ejccit, patieiiter accipiat,

iieyo-

aerein verberarint

(luos et loqueiiles, (iiue ad

rem

tium discutiatur, aut probetur, aut emendetur senlentia etc. Ilaec in Commonilorio Zozimi ad legatos ex canoiie decimo septimo Concilii Sardi,

iion perlineiit, omniiio senlics deliiasse,alque in eo

desipuisse peiiitus, diim

sic in

lioc

uno laboraut,

pcrinde ac
per
lioc

si

uiiiversa Catbolica; Ecclcsiic iiioles su-

censis.

uuo

lapide imiilatur,

Oo.
cilio

autem recitarenlur in Cartbayinensi lioc aimo celebrato


Cuni
liaic

dicto Coiiaccidil, ut

sit

prorsus macbiua collapsura


liujus lenipli

quo evulso, universa non considerantes,


:

iu

structura

sibi

invicem inbffiientes

cum

de lide

citati Nica;ni

canoiiisdeappellalionead
;

Apostolicam Sedem contentio oborla esset


Africanis lantuiu exeniplaribus
,

non
aliis

iii

pncgrandes lapides, omnes a;que iiinixos esse super immobile fuiidaineutum Christum Josum. Sed age
res gestas ordiue prosciiuamur, atque

sed iiec in

ab

primum

qua;

Oriente

petitis,

citalus caiion inter decreta Nica^na


:

pnecesseriut, ut opus fuerit Zoziiuo tres legatos in

potuerit reperiri

cujus

rei

causa apud Zozimi sucut ad


ipsos
datai

Africam mittere.
68.

cessores Bonifacium, et Ciulestinum iidein Africani

Non

uiiaiii

(luidem tanlum pra?cessisse cau-

episcopi litteris conquesti siut

sain illam de restituendo presliytcro Apiario, ipsa

Africanorum

episcoporum signiricaut. Hujus est vesparum exanien, Novatorum ', iiuiuam diversaruni bteresum seclalorum incredibibs slrepilus, summa omniuni cominolio in ipsum Zozimum excitala, el in Romauam
litlera!

rei gratia toluin

exagitalum
,

in

niaudata impertita a Zozimo legalis suis, expressa Commonilorio, plane declarant uam cum de
:

episcopis appcllanlibus ad Apostolicam

Sedem
:

sit

priinum maudatum, plane intelligi posse vidctur, Afiicanos episcopos ad Zozimuni appellasse quod

Ecclesiam instar

iiigrueiitis

grandinis contumeiia:

quidem
tiiium

episcopi Africaiii litteris suis datis ad Caeles-

rum

vibrata jacula, et nialedicta

duiii

simul
et

iiicla-

papain his verbis insinuare videutur


itaque debita> salutationis officio
,

'

inant, ipsum Zozimiim


tentasse
Roniaiiffi

summo

scelere subripere

Pra;fato

inipen-

primatuin
ut plane

Ecclesia;,

quidein
juiicli

malis artibus, nenipe mendacio,

et falsatione Nica;lii

dio deprecaniur, ut ad vestras aures binc veuicntes non facilius adiuiltalis, neca uobis excommunicatos
iii

norum canonum

omnes

simul

cominunionem

ullra vclilis excipere, elc. Haec

dicant ipsum gessisse speciem

Aiiticiiristi.

His adde

eos de episcopis dicere iuferior qui sequitur


declarat. Pi\Tccsseiat

qua; impielatis defensor exaggerat, dicens, hoc


facto
esse.

uno

nuper causa
est
:

Ca)leslh, de

sermo quo

causain episcopi Romaiii fuiulilus eversain

anuo superiori dictum


Coiicilio

hic enini danniatus in

66.

Hac

et alia isti, niore suo,

niagua lemeri-

tate etTutienles,

quasi deformi superinducta larva


:

Carthaginensi (ut vidimus) provocavcrat ad Rouianum Poutilicem, et postea a Zozimo est auditus. Accessit ad cumulum causa Apiarii presbyteri, qui ab episcopo suo
tus,

perterrent pueros, rudes, inquam, ac simplices


tibi

Urbano excoinmunicaet in

risum movebunt, cuni videris tumentes montiuin instar fluctus in gracilem delicere spuinam, et robustos bos pugnalores ex Cadinea victoria de sua ipsorum uece captare triuinvero
,

lector, puto,

apud

Bomanum

Pontificem se purgans, ab

eodem

fuerat redditus

communioni; qui

eum-

dem Urbanum
])ellasse

accusationes gravissimasiutulit. Ap-

insuper aliquos episcopos


satis

Sedem

Aposloli-

phum

te

ipsum

veliin

interea palienter fiiiem

cam, quae nuper dicta sunt,

ostendunt.

Hxc

icquo auimo proistolari, et veri

amantem,

perlectis

quidem omuia
niissam,
litterie

pifficessisse

legalionem

a Zoziino

omnibus, judicium facere


ferre.

et

juslam sententiam

nifaciuin

67. Haec aulein ut facilius assequaris, cunctffi res


gestae

ob oculos

tibi

primuin ponenda; sunt ordine

Africaiiorum episcoiiorum ad Boad Cielestinum ' datie significant. Sed et aliquid aliud prfficessisse oporhiit, secundum ea qua; in mandatis habentur expressa, cum

et

temporum. Uuoniam verouuum idemque judicium coeptum sub Zozimo papa anuo superiori, eliam ad
'

dicitur

Ne ad coraitatum

episcopi importuue na-

vigent

Magdeburg. Cent. lom.

v. col.

1238.

et Defens. Molinasi.

ApudConc.

Afric. c. iOo.

Ibid. c.

101.

Mbid.

c.

105.

108

BONIFACII
,

ANNUS

1.

CIIRTSTI /|19.

(]ure tnnc inter Seciindiim igitiir illas fiO. ulramqiie partcm contrnvcrsia? vertehantiir, diccn(lum est mandata a Zo/imn papa impcrlita essc !(;j^atis, eademqnc cannnnm anctnritaie lirmata, (|ni

diaconis, ct aliis inferioris ordinis clericis appellare


liceret ad

episcopis,

transmarina judicia, sed qnesti de suis vicinos adirent c|)iscofios et si ab eis


;

rcpcrinntur essc Cnncilii cpcumcnici Sardicensis

nt

qund ad |)rinnnn spectat capnl de appellationc episcopornm ad Ronianam Ecclesiam, seu potins appellationis prosccntione. dc qno inscrtus cst C.omcanon scptimns C.oncilii Sardiccnsis, njoriilorio siib titulo tamen NicaMii Concilii. Sccinidnm itcm niandatimi, (juod in codcm Commonitorios^Mpiilur, dc non adcundo importunc comitatnm scd qna id auctoritate mandctnr, cxprcssnm ibi nonle^itnr; cum (|'iod nulla ca de re mota fucrit controversia (amcn liqiieat id ipsnm ejusdem Concilii Sardicensis anctoritate roboratnm -. Etcnim snggesta in
'
; :

qnoque provocandum putarent, Africana adirent. Concilia, vcl primafes, non autem qua-rerent judicia transmarina ? H.tc, inquam, cum ipsi statuissent, (juidnam advcrsus ha^c pra^ccpisse visus est Zozimus, cum ex canone Concilii Sardicensis voluit,
ejectis iircsbyteris, vel diaconis a siio

ipsorum cpi-

scnpn, ])ntesiatem im])ertiri, ut fmilimns adire pos-

sent e^iiscopns? Hicc


reaut,

nnu

satis viden.

quidem quomodo sibi cohreUnde non integra in ea Sy-

nodo Acta
Etciiim

recitata Iiaberi, opinari

seriim in praxi

cogor; cum \)rwcnntrarium oliservatum appareat.

jierspicuum

vidiinus) audisse

dicto Sardiccnsi

Concilio qncrela a Crato cpiscopo

Carlliaginensi

est, tum anno supcriori, (ut Zozimnm Ciclcstium damnatum a Concilio, tum hoc ipso anno audisse

Cartliaginensi de Africanis episcopis crebro nimis

Apiaiium ab

Urltaiio sun episcopo


,

excommunica])robasse,

ad

comiiaium

navigantilRis,

ct

quidem non

itro

tum

ut ]ilane liqueat

Zozimum minime

nvserabilibus personis oppressis snt)levandis, sed pro dignitatibus sapcularibus cognatis, vel amicis

quod ab Africanis episcopis fuerat definitum, ne


presbyteri, diaconi, et subdiaconi appeliarcnt judicia

impelrandis

dccretum tnnc Africani adituri comitatnm


:

fnit,

ut cnni episcopi pervenirent,


;

transmarina. PIus sane apnd

me

valet, (]uod

Romam

scitur iterum factum,

quam quod
est,

fertur semel dicin

ibi

Romano
,
;

e])iscopo causas exponerent

qni eas

tum
leris

etenim certum

multa
;

hoc dcsiderari,
pr.Tsertim
id
lit-

cxaminet

num

digna; sint quae


ipsi

perferantur ad
ejns qno-

quae non inveniuniur expressa

cnm

coniiiatum

et si tales

visa- fuerint,

ad Ctelesiinnm iidem episcopi Africani


'
:

ab eo

(pie impertito

auxilio, ad
niliil

imperaiorem deferrenin
aliis,

contenderint ubi aiunt


et
te

tur.

Scd cnr

adversus haec sicnt


fuisse

Presbyterorum quoque sequentium clericorum improba refugia (sicuti


:

objcctum

fuerit
,

ab eisdem episcopis Conciiii Car,

tliagniensis

causam sub ipiod iidem episcopi Africani haud pridem septimo Honorii consnlatu, eadem novo canone visi

eam quidem puto

dignum est) repellat sanciitas lua quia et nuHa Patrum definitione hoc derogatum esl Ecclesi AfriHa>c ibi, et Cictera qnae sequuntur de senNicaenorum canonnm, Isia auiem inculcasse voluiinus, ui nonnulla in illis Aclis desiderari quisque cognoscat; (]n;psi extarent, consona factis dicta
canaj
.

tentia

siint penitus

conllrmasse, duni siatnerunt ^ ut ad


,

comitatum
cisci.

ituri

Fornialam acciperent a Romano

Pontifice, nec nisi ipsius arbitrio liceret illuc proti-

ab

illis

esse facile inlelligi possent.


visis,

71. His

jam quid

in singulis conventibus,

Qnod vero ad tertium, et quarlum ordine posiiain Commonitnrio mandata speclat de apiiclla70.
tionilnis clericnruin

prffisentibns ApostoIiciB Sedis

legatis

actnm

sit

pervestigemus, et nnin aliquid fnerit

adversus suns eiiiscopos ((|uod

Romana?
eo
i]iso

Ecclesiic auctoritaiis.

imminutum Quidnam autem in


quam,
:

perlingebat causam Apiarii presbyteri conlra


ipsius
]iro

suum

Concilio hoc anno Carthagine celebrato desit, ipsi

episcopum Urbannm Siccensem), positus est mandati confirmaiione in Commonitorio caConcilii Sardicensis,

cretuni

Africani episcopi in Epistola,

non itidem

idemquc

recitatus
*.

defimcto hoc anno Zozimo, dederuntad ejus successorem Ronifacium papam, declarant his verbis *
B Litteris

ex scripto in

eodem

Concilio Carthaginensi

Sed

nostris ad

eumdem

venerabilis memoriae

cuni de lioc, sicut et de primo, objcctnm fuerit, nonreperiri in Nicaeno Concilin conjcctura est non levis, ut loco Nicaeni in textu (ut niinc lcgitur)
;

Zozimum episcopnm

datis insinuari

curavimus, ut

ea servare sine nlla ejus injuria paulisper sineremus, us^jue ad inquisitionem staiutornm Concilii

fucrit emendatnm Sardicensis, quod sciretur esse caunncm vere Cnncilii Sardicensis. Sed qnid est qnod iidem Africani episcopi Cartbagine congregati, recilato eodem canone ex commonitorio, eidem refragari visi sunt, tanquam incerti num esset cx Concilii Nica^ni dccretis, cum ex eodem canone Zo-

NicTni
byteri

Haec de potiori causa,


In causa

lationis prosecutione.

nimirum de appeiauiem Apiarii presibi

quid gestum
:

sit,

iidem superius
si

docent,
esset

dum

aiuiit

Hle (nempe Zozimus)

adhuc

in corpore, hoc acciperet gratius

quod videret pa-

zimus viderctnr conlirmarc jura if)Sorum, quibns ante siatuerant in Concilio Milevitano ^ et ren(jvaverant in Concilio Carthaginensi % ne presbyteris.

caiiusterminatum, domine fraler. Apiarius presbyter (de cujus et ordinatione et excommunicatione fuerat exortum non solum Siccensi, veruin etiam
toti

Africana; Ecclcsia>

non leve scandalum) de om-

'

Apiid Concil. Carth. vi.

c.

* Conc. Carlh. Apud Couc. Aer. c. 73. * Apud Conc. Afr. c. 92. 22.

c.

3.

'

Concil. Sard. c. 8.
vi. c.

9.

iO.

nibus erratis suis veniam pelens communioni est restitutus. Prior autem coepiscopus nosler Siccensis

6.

^i

Couc.

.^hlev.

Apud Couc. Carlhag.

c.

103.

Apud Conc.

Afr. c. 101.

BONIKACII
Urbaiuis,

ANNUS

1.

CHRISTI 419,
exeinplaria,

169
inventis in eiscitatis a
:

quod

in eo corrigendiiin visiim est, siiie


correxit.
Qiiia vero paci et
(jiiieli

rum
jiapa

non

iilla (liiliilationc

canonibus, egerint

iidem

ipsi lilteris datis


(iit

Zozimo ad

Ecclesia; iion lantiim ad pra'seiis, sed eliam

iii

pos-

Ctelestinum insinuant.
tores) argueriint

Non

(|uidein

hodie nova-

teriim

prospicieiidiim
iit

fuit

(luoiiiam
vel

lalia

mnlta

pra-cesseranl,
(leinceps

vel

similia,

etiam graviora

pra?caveri

oporlerel,

plaenit nobis, ut de

Sicccnsi Ecclesia, retento scilicet bonore firadiis sui

Zozimiim iinpostura!, dolnmvemaluin atque fallaciam proclamarunt, neque ob eam cansain derogandum putarunt Ecclesi;c Romanae jnribns. Sed quid? submisso animo rogaverunt, ut
inajori cautela

presbylerremovereturApiarius; etacceiitoepistolio,
iil)icum(|ue alibi vellet et posset presbylerii

Bomani

Pontificcs ex Africa querelas

munere
Palrcs

ingerentes susciperent, atque maluriori judicio causas tractarent,


rirent.

fuii^erelur

qiiod

eidem

ipsi

per litleras proprias

postulanli sine difficultale concessimus

Uxc

ne sic judicia rite ac probe facta peAt [incstat ipsorum audire verba, quai sic se
in E[)istola

ad Bonifacium.
'2.

babent
liic

ad C;clcstinuin

'

Prmfato

igi-

Sed qiiod

tantum modo atlingunt de

tur debita; salutationis officio, impendio depreca-

confessione Apiarii, idein hcec paulo apertius atque latius sunt prosecuti in litleris poslea ad siiccessorern Bonifaeii Caeleslinum, bis verbis
'
:

mur, ut
in

deince[)s

ad vestras aures hinc venientes


iiltra

iion facilius admitiatis, nec a

Triduano
diversa

communionem

velilis

nobisexcoinmunicatos excipere quia hoc


:

tainen laboriosissimo
eideni

agitato judicio,

cum

eliam Nica^no Concilio definitum, facile advertet


venerabilitas tua.
laicis

ohjecta afflictissimi quterercmus, vel

moras

Nam

si

de infcrioribus clericisvel

coepiscopi nostri Faustini, vel tergiversationes ipsius Apiarii


,

videtur

ibi

priccaveri

qui nefandas turpitudines occulere


fortis et longaniinis,

episcopis voluit observari,

quanto magis hoc de ne in sua provincia a


;

conabatur

Deus judex juslus,

communione
reslitui ?

suspensi, a tua sanctilate uli festinato,

magno

im|)eiidio resecavit. Tetriore qiii|ipe ac pu-

vel [jrffipropere, velindebite videantur

communioni

tidiore obslinatione

compressa, qua taiitum lividum

Ha^c ipsi

quibus vides eos non prohi-

(luridum)

cirnum impudeiilia negalionis volebat

obruere, Ueo nostro ejus coiiscientiam coarclante,


et

Romanam Sedem, sed tantum admonere ipsum Romanum Pontificein,ne(utaiunt)


bere appellationes ad
facilius

occulta qu;B in illius corde tanquain in volutabro

qiiam par
:

est,

ncc festinato, vel prajpropere


quidein exposcunt
eos

criminum jam damnabat, etiam hominibus publicante repente in confessione cunctorum objectorum flagitioruin dolosus negalor erupit. Et tandem
;

aut indebite agat


judiciuni,
74.

nam maturum

non autcm recusant.

Cuin ergo manifeste videas

non

refra-

de oinnibus incredibilibus opprobriis ullroneus se


ipse convicit; atijue ipsain

gari appeliationibus ad

Romanam

Ecclesiam, sed

qua eum
dis
nisi

et

credebamus

et

quoque noslram spein, optabamus de taiii puden:

lantum exigere,quod aequuin justumque videretur, ut matiiriori causae tractarentur examine proinde
:

maculis posse purgari, conveitit in geniitus quoniam istam nostram inceslitiam uno tantuni
miligavit,

(|uod subdunt, ut ubi sunt exorta, ibi sint linienda

negolia ob difficullatem prosecutionis judicii trans-

solatio

qiiod et nos labore dinlurnioris

marini, sed et quod ingeruntde non mittendislegatis

quajstionis absolvit, et suis vulneribus

qualenicum-

dc Latere
:

in

Africam,

et

executoribus cuin po-

que medelam
quare
ipsi

(elsi

invita ac sua conscientia reluc-

tentibus
lationis

haud ante
juri
illuni

dictis adversari pules, ut appel-

tante) confe^sione

providit . isla autein de Apiario

voluerint

penitus derogatum.

Nam

tam

explicite ad Cajleslinum papain Pa-

nequaquam

tres scripserint,

paulo post

dictiiri

suinus. tixc sunt

quae hoc annoreperiuntur in Concilio Cartbaginensi

modum, rum ut ipse Romanus


pinquis episcopis per
clariora

recusarunt prosecutionis causae qui eo canone ponilur priino loco, nimiPontifex


litteras delegaret.

coram Apostolicae Sedis


73. Zoziino

legatis acla.

causam ipsam proHa?c autem

vero inter haec morte sublato, eo-

quae dicta sunt, licet perspicua satis liaberi possint,


liisqua; dicturisnmus quisquc tangat, (|uam quaerit in quacstione difficillima veritatem quain nou possit

dem

pendeiite Concilio, episcojii Africani (ut dixi-

tamen reddentur ex

mus) de his omnibus dedere lilleras ad Boiiifacium, queiii acceperunt fuisse Zozimo subrogatum (]uibus cuin de singulis eum reddereiit certiorem, addideriint id i|)sum repetere, quod ad Zozimuin scripseranl, nempe omnia jura secunduin inandata se integra servaturos quousquc de NicaMiis canonihus
:

ut etiam

manu

quisque non
sihat.

fateri, nisi obstinate

procaciterque re-

73.
tinet
:

Primum

id

igitur quod ad appellandi jus perquidem haud recens institutum est, sed

fieret exactior exploratio.


suiit legali

Rebus

sic stantibus,

missi

in Orienlein, nenipe Constantino[)oIim

simul cum i[)sa Eeclesia Roinana conatum. Etenim cum Orthodoxoruni omniiim sententia, ipsa in orbe
Cbristiano (ut superius latissime demonstratnm
obtineal princi[)atuni; minorcs
est)

ad Atlicuin ejus ci\ilatis episcopum, ilemi|iie Antiocbiain


,

iiecnon

lidelissimis

Alexandriam ad Cyrilluni pro exemplaribus Nic;eni Concilii canonum.


et iu
cjiis

omnes ad majores,
et

cum

kesi sunt, posse liabere

recursum,

majores

Aiiteiiuam
ciuin

aulein legati redirent, contigit Boiiifa-

minorihus

pricsto esse debere,

cum

jus naturale,

mori,

locuin suflici Cfelestiiium.

Quid vero episcopi Africani post explorata Gra;co-

tum geiitium, atque jus scriptum confirmat. Sed quod modo ad Africanam Ecciesiam spectat, de

Apud Conc.

Afr. c. 105.

Apud Conc.

Afr. c. 105.

TOMUS

VII.

22

170
qua nobis
in procsentiarum

BONIFACri ANN^US
scrmo
:

I,

CHRISTI 419.
quibusdam nec episcopali spoliatos honore , nec relictos omnimodis impunitos qufc, ut a nostris temporibus remot:ssima non re([uiram recenlia memorabo. Clamet Priscus provincia; Caesariensis e[)iseo])US Aut ad primatum locus, sicut CKteris et milii [latere drbuit: aut e[)iscopatus mihi remanere non debuit. Claniet alius ejusdem provini^ia; Yictor e[)isco[)US, cui relicto in eadem pcBna, in qua et
:

ciim qui apud

eos claruere pnvst.uitissimi Patrcs, iidcmiiue Caliiolici, et Catliolictr veritalisaccrrimi vindices, ut sanctissimi

Oplatus atquc doclissimi viri Cyprianiis Milevitanus, et Augustinus, pari sententia absque
,

aliqua dubitatione, vel discrepantia tradant confir-

mentque, acpluribuspra;dicent primatum RomanEe


Ecclesiffi
:

icque et jus ad

eam provocandi
visi
:

e\ qna-

dam

necessaria assumptione,

sunt esse professi.


nisi

Quod vero ad usum

pertinet

id

antiquitus

servari solilum esset, liaud S. Augustinus in causa Erat Ecclesia (CarthagiCaeciliani ista diceret
' :

Priscus fuit, nusquam nisi in dioecesi ejus ab alio conimunicabatur episcopo clamet, inquam .\ut aut etiam in meis ubiquc conmiunicare debui locis communicare non debui. Clamet tertius ejus:

nensis scilicet ctiam transmarinis viciua regionibus.


et

dem
tus

provinci;e Laurentius episcopus


:

et

prorsus

fama celeberrima

nobilis

unde non mediocris

hiijus vocibus clamet

Aul

in cathedra. cui ordina-

utique auctoritalis liabebat episcopum. qui posset non curare consiiirantcm multitudinem inimico-

sum, sedere debui; aut epifcopns


iiiulta

esse

non de-

biii.Sed (juis ista vitiiperet.nisi qiii pariim attendil,

rum, cum se videret, et rioinauai Ecclesiaj, in qua semper Apostolica? catlicdrae viguil principatns, et caeteris terris. undc Evangelium in Africam veiiit, per communicatorias lilteras essc conjunctum ubi paratus essel causam suam dicere^siadversarii ejus
:

nec

omnia rclinquenda. necuno modooninia

vindic.inda?
i[)sa

Ha'c S. Augustimis. in his,

ut

ait,

Sede Apostolicajudicante, velaliorum judicia firmante.Sedel cum nnius generis casus tt unius

ab eo

illas

Ecclesias alienare conarentur . Hsec

cum ipse dicat, nonne fatetur. appellare illi licuisse ad Romanam Ecclesiam, si illnd ei damnum et injuria inferretur? nam quomodo fieri valuit, ut
Africanus episcopus a coepiscopis laesus in Africa, causam suam prosequeretur apud Romanam Ecclesiam, nisi jure appellationis? 76. Sed quid vetera exempla qusrimus? su[)petunt quidem nova, quae sedente ipso sancto Augustino in Numidia contigerunt.acquidem

tantum provinci^e recensetSedis Apostolicae de Africnnis episco[)is exhibitajudiciorum exempla.eademque ipsa recentia plane potest quisc[ue ex his intel:

ligere,

quam

crebra at(|ue adeo frequentissima esse

contigerit in aliis variis atque diversis multipliciin ea provincia cujus meminit, ejusdem Africanae Ecclesiae. Apostolicae quae quidem haud ab ipsa Romana Sedis judicia
l)US((ue

casibus,tum

tum

in aliis

Ecclesia exerceri potuerunt

nisi

cum

qui in Africa

sentenlia e|)iscoporum damnati esseiit episcopi, Ro-

minime
.

manum
S.

dubia

baud enim horum

est

levis assertio. quae

Ponlificem appellassent, qui (ut idem dicit Augustinus) aut aliler judicaret, vel ab aliis judi-

eodem

incultanto Patre atque doctore testante cante, in pluribus comprobante, adducemus in memira Dei providentia in rebus Catholicae dium.

cata firmaret.
78.

En vides frequentiam .\fricanorum


visi sint
:

episco-

EccIesiiE

moderandis! Eo ipso tempore, quo de Ni-

porum .Sedem modo resiliisse


iensis,

.\postoIicam appellantium. Sed cur

ut cuncta probe intelligas,


episcopi Fussa-

caeno canone ea inter Africanos episco[)OS controcujus versia agitabatur, casum contigisse voluit
.

pra^stat hic audire

causam Antonii
:

occasione ipsemet S. Augustinus. (|uem dictis Condiximus, compulciliis Carthaginensibus interfuisse


([uibns demonstraret exempla adducere Africanorum episcoporum recursus. etappellationes

Augustinus eam ad Caelestinum e\tat enim i[)sa, quam pa[)am scribit Epistolam consulere cuique liberum erit fiet [)lane, ut ex ea
de qiia
S.
:

sus

sit

ad Romanam Ecclesiam, cnm agit de Antonio episcopoFussalensi qui, relicto illi episcopatus bonore,
;

tum morem illum jam inolitum api>ellandi ad Sedem Apostoiicam ejusqne sedis auctoritatem intelligas, tum etiam interpreteris quae subdiiriiiscula
visi sint scripsisse

Patres Concilii Carthaginensis in

functionibus tamen fuerat intcrdictus episcopi sic damnatus ab Africanis episcopis, ut ministratione
.

ea quaiu citavimus ad Caelestinum papam Epistola, de non mittendo de Latere legatum in Africam ut
:

cessaret episcopatus,

cum

iste

sic

privatus, a[)ud

maxime

mireris,
:

quam

concinno ordine cuncta

sibi

Sedem Apostolicamappellans, recIamansdi.\it:Aut


in

respondeant

et

(quod diximus) admirabili Dei fac,

mea

cathedra sedere debui, aut episcopus esse


.

tum
S.

sit

providentia, ut casus contingeret


,

quem

et

non debui

Augustinus scriberet

ut nulia
,

[lossit

obscuritate

77. Adversus

hunc
fuit,

igitur S,

Augustinus, qui
ea sententia con-

velari, vel perplexitate involvi

atque dubdatione

unus ex episcopis

qui

eum

demnaverant, respondens
scopatus,hoiiortamer.
relictus fuerit;
stat

ostcndit,s;e|)iiis accidisse,

confundi, sed cuncla dilucida atque clara sinceraque ob oculos posilacontem[deris adeo ut tu i[)se, lec:

ut episcopis Africanis privatis adiuiiiistratione epi-

tor,

quovis affectus

sis

animo, atque etiam

si

ab Ec-

cum nomine

e[)isco[)i

eisdem
:

clesia? Catholicre recto

tramite procul aberres, non

quod demonstrat

liis

verbis

Exi-

possis

non

fateri,

qnm

vera certaque ex epistolari

exemplo, ipsa Sede .V[)OstoIica judicante, vel aliorum judicia firmante, quosdam [)ro culpis

historia deducta csse perspe.\ens. Accipe igitur rei


geslac

summarium.
Antonius episcopus Fussalensis ob enormia scelera, agente contra eum S. Augustino,

79.
Aug. ep. cLxn.

'

Aug, ep. cclxi.

edit. Plant.

lom.

ii.

qusedam

BONIFACn ANNUS
qui
oi

1.

CHRISTI 419.

171
magistratuum
illis

scdi ipsiiin proDliciciultini ciiraverat, ali epi-

cos

cum

militibus et

a|)paritura.

scopis cjiis proviiici;e (lcposiliis fuit ab episcopaliis


atlininistralione, ivliclo
l)ellat liic
illi

Qiiod (luidem illud primiim oslenditinserviisse praesides

tantiiin

scdis

tiliilo.

Ap-

provinciarum

et (|ui

pareljant miiites,

ad Bonifaciiim iloinanuin 1'ontilicein Zo:

Bomanis

Pontificibus, in e\e(|uendis Apostolic.T Se:

zimi successorem

siinnli|ue vafer lioino e\ Africa


stii

dis sententiis

tautum abest

iit

eas impedirent, vel


ipsis litteris, Pla-

prolicisccns, elictiit in

coinnieiiiiationein lilleras

rcmorarentur, vel ut Apostolicis


cet, subscriberent, arrogareiit.
H\.
fuerit

a primate Numidia! ad ipsuin Roniaiuim Pontiliceni,


(|uilnis ille ipsiini veluti

innocenlem
iii

exciisaret. His

CiTeterum reprehensione
ille

acceptis Ijoiiifacius papa a priinale


scopi comineiidaliouem lilteris,
ipse S. Aiigusliuus laudat)
jiro
si

Anlonii epi((juod

modus

vere dignus, ne ciim ap|)aritura militari exequendi


:

magnacautela
Aiitoiiio

Apostolica! Sedis sententias


(le

licet sanctissimi viri


:

rescri|)sit,

eo videanfur esse conquesti

haiid

tamen quoJ

eo adliibito temperamento,
reptio ihtercessisset
a Si
:

nulla videlicel siib-

ad prffisentein causam pcrtinet, quis dixerit impro-

naiii

in lilteris

hsc apposuit

bandiim,
niiim

si

exacte cuncta consideret. Etenim Antoesse


fieri

ordiuem reruin nobis fideliter iudicavit, etc. Sed contifi;it iuter Iia?c Bonifacium niori, et relin(|ui cansani iutegram ejus successori Ca.'Iestino Poutiapud t|uem coiilra suuni episcopum Fussalentici ses cansam prosetjuentes, querelas pariter eidein
;

calnmniam
certtim
,

passum, atque injuste dampotuit,

nalum, verisimile
diiin

scribente

pro

imo reddi |)ropemoeodem atl Sedein

Ctelestino

papa? ingesserunt adversus i[)sum

Au-

Apostolicam ipso provinciiX! totius primate, qui primtis oinnium in eum tulerat dainnahonis sententiam. Uato igitur, ut ex Aclis judicialibus jure rite(]ue coufectis iste

gustinum, quod perditissimnm hominem dedisset ipsis episcopum. Hoc ipso rerum statu, cimi ab adversario jactaretur fore inisstirum Cslestinum pa-

per Apostolicam
scribit

stattim pristinum revocnndus, certe

Sedem foret in secundum ea


de Fnssalensi-

quae ibidem S. Auguslinus


bus, id nonnisi batur,

'

pam
licet

sedem suam, in i|)sam videepiscopatus adniiuistrationem Autonium restiexecutores, qui iu


:

manu

militari expleri potuisse vide-

tnerent

ipse

Augustinus

atl

eumdem
|)ost

Pontiricem
alia baic

supplices litteras dcdit, in quibus

ad

finem

'

quod Romanus Pontifex sua sententia defiEtenim cives in euin adeo exacerbatos fuisse tradit, ut minime passuri essent ipsum amphus sibi episcopum praefuturum, inio in aliquod etiam
niisset.

80.

<(

Accipe (inquit) nunc qiue pt)stejus sancla)


viri

forent

vi

publica facinus prorupturi,


:

si

ipsis invitis

memoriae

(neinpe Bonifacii

jiapa') in

Africa

lit-

Autonius redderetur episcopus


leiisi
iiiiio

testatur

quidem

id

subveni bominibus opem tiiam in Christi misericordia nuilto avidiiis quam ille
teras gesta suiit, et

ipstim Augustiiius, hisverbis agens de piebe Fussa:

Doloie justo,
et

eum

sibi

prtcesse, ferre

om-

poscentibus, a
rari.

ciijtis

inqtiietudine desideraiit libeillis,

non possent;

cuin suo illiusqiie periculo in

Judicia quippe

et

publicas poteslates, et
Apostolicae

aliquotl scelus forsitan erii|)turam im|)atientiam sui

militares impetus,

tanquam executuros

doloris

Sedis senteutiam, sive ipse, sive ruinorescreberrimi

ostenderent . Hac ipse. Certe quidem nonnisi ex casibus iiujusceinodi emergentibus in-

comminantur
lici

ut niiseri homines Chrisliani Catlio-

troduclum
licaj

o()ortuit,

ut ubi

non audiretur Apostoa

graviora formideni a Catholico episcopo,

quam
te

Sedis pra^ceptum simplicibus litferis significa,

cum

essent hasretici a Catliolicorum inipeiatorum

tuni

ad illud

exequendum

Roinana Ecclesia
ut cogerent,

legibus forinidabant.

Nou

sinas ista

fiei i,

obsecro

clerici

legarentur cuin apparituris,

per Christi .sanguinem, per Apostoli Petri

memo-

quod

riam

qui Christianorum prtGposilos populonim monuit, ne violenter dominentur inter fratres .


,

juste videri poterat ilefinitum, iiiipleri. Porro rite, juste, |)ieque proexeqtiendis adversus refractarios et

Hac nam

Augusliiius

qtiibus pariter intelligas, quid-

institutis,

repugnantes justis sententiis et Ecclesiasticis implorare licere ab iniperatoribus eorum-

ex Coiicilio Carthagineui-i ad

eumdein

C;elesti-

qtie

piu-fectis

auxilium

non aliuin quempiam

num

Poniificem episcopi scribeiites sibi volueriiit verbis illis Executores eliam clericos vestros
:

<(

atictorem cito, sed ipsum S. Augustinum appelio, qiii htijus seiitentia; firmum assertorem atque de-

quibusque petentibus (potentibus) nolite inittere, nolite concedere ne fumosum typhum soeculi in tcclesiam Christi, qua; lucem simphcilaliset huniilitatis diem Deuin videre cupientibus jiraifert, vi;

fensorem
gustiiium

se [JiEebuit
atl

pluribus in
"-.

locis, et inter alia

in Epistola

Vincentium

C;cteruin

supplici

Epistola

adveisus
;

quod ad AuAntonium

deanuir inducere . Ha;c ipsi. Ex (jtiibus siiiiul oinnibus perspicue satis, puto, iiitelligis, sicut Augtisti-

apud Cielestinum agentem pertinet factum quideni fuisseiiisum Augustinum voti compotem ipsiust|ue petitioni

Romanuni Pontiticem

annuisse, suo

num

ita

et

relitjuos

Africaiios

episcopos

noii

loco dicemus.

refugisse Apostolicae Sedis judicium,

quod imploradefen-

bant pro conlirmandis a se


cutioiiem
refugisse judicii;
:

latis
;

senteiiliis,

ieclor,

demlisque ab eas impugnaiitibus


sed

nec rursuin exe-

adeo aperta ac perspicua luce, procul absit (quod insultantcs jactant hajretici) conaliim esse Zozimum papain appellandi
8:2.

Vidisline

quam

modo
'

e.xequendi

questos esse de exhorruisse uimiruni mitti cieri-

jiis

Augustino,

ab Africana Ecclesia sutrurari cum, leste ipso id jam antiquo atque recenti usu re;

Aug. ep. CCLXI.

edit. Plaiit.

,\pu(i

Conc. Afr.

'

Aug.

(licla e|).

CLXi.

Aug. ep. xLViii.

172
ceptum,
|iliirilnisfjiie
iii

RONIFAOri

ANNUS

1.

CHRISTI 419.
:

Afiica frc(|iieniatuiTi exein-

a Laterc foret agenda causa valde obnitebanlur executores


milli,
;

cui pnsteriori

modo
animo
magis

Plis, pra>scripliiiii fiiisse coiistet?

Sed
dici

ciir (inquiens)

sicut et iiii(]uo ferebant

ejusnioili dc appellatione oljorta cst controversia?

clericos

cum

ap]iarilura
:

in

Africam

Haud quidem
exemplis ante
pellationis

vere a

quopiam

potest, appel-

ut ex S. Augiistino vidisli

ciiin illiid

landi jus aliquando deiiey;atuin, (jnod tot constat


et

ojil^uTiil,

ut
illa

cum
de

quis ojipellaret Ajioslolicam Sec]iisco])is illiiis ])ro-

postea

comprobalum
:

sed potius

dem ab
,

delegaretur causa
Zoziino
paj^a

perspicue cernere est, de

modo prosequendte

ap-

vincia!;

ut

obortum esse dissidiiim quod satis e\identer possumus intellifJtere ex ipsius Zoziini pap;c commonitorio, in quo, ubi af^itur de primo inandato, non de jure appellandi citatus est canon
,

Ecclesiae Caesariensis
collegis.

causam

S.

vidimus delegante Augustino atque

86.

terve niinis

Quod vero legati et clerici executores ])rorem agere viderentur lios a Romano
:

Concilii Sardicensis, sed de proseqiicndaj appellatio-

Pontifice mitti, moleste


ruiit

nis

modo, nempe ut habet

ideni recitatus canon

iidem significaepiscopi Africani. Cerle quidem de liis agendi


se ferre
lilteris

quo cavefur, nt ipse Romanus Pontifex duplici via possit, si velit, appdpellanlis subvenire justitia?, nimirum vel per lilteConcilii Sardicensis scptimus,
ras, scribendo episcopis finitima! regionis, ut dili-

apud Cajlestinum tum pubiicis


episco])orum,

Africanorum

tum

privatis i])sius Auguslini occa-

sioiiem dedisse noscitur legatorum niinia in causa

prosequenda asperifas
lilleris

et iiisolentia.

Nain in praeegisse jiidi-

genter dc

causa

inquirant atque definiant

vel

scnti causa de Faustino legato iidein conquesti sunt

mittendo legatos a Latere in Africam, qui praesentes cum episcopis c.ausam ap]iellantiuin audi;int atque
judicent
:

ad Ca;lestinum,

i]isuin

non jam

quorum

posteriorem

inodnm

refugisse

cem, sed iiatroniim tervi;p progressum


conquesti
litteris
t\

scelestissimi A])iarii; et eo proesse


,

iit

diversas coepiscopis

vidimns episcopos Africanos, non aulein denegasse penitus ejus aiipellandi ad Romanum Pontificem. Etenim ratio in promptu est nain si jus appellandi denegatum ab eis penitns esset, non ille quidem septimus canon, sed quartus et quintus ejusdem Concilii Zozimo citandus fuisset, quo potissimuiii
:

Africanis (ut aiunt) inferret injurias, de

ad Ronifacium
^

'

scri])serunt,

quo antea quod


;

non essenl
litteris

phum

isluin (ut aiuiit) passuri

et in

ad C;plestinuin

rogant, ne

lumosum

saeculi

ty]iliuin in

(jue tyiibus,
et

Ecclesiam introdnei permitlat. Esl namidem quod f;istus et arrogantia unde


:

de appellandi jure agitur, his


83.
rit

scilicet verbis:

Plutaicbus

nomen quoque Typhonis ab eadem


:

Quod

si

aliquis episcopus adjudicatus fue-

giffica

voce deducit

usurpala
a S.

est

eadem vox ab
fre-

in aliqua causa, et pulavcrit se

bonam causam
:

.Auguslino' etiam; licet alicubi mendose,lyphus)),


loco, plus , legalur
:

habere, ut itcrum judicium renovetur


S. Petri Apostoli

si

placet,

Ambrosio etiam,

memoriam honoremus,

ut scribaaliis

tur ab his qui examinaverunt, vel etiam ab


episcopis qui in propinquo morantur. Et
ret
si

iiidica-

renovandum
84.

esse judicium, det judices, etc.


sic
:

quentiusvero a S. Gregorio. 87. Cuin igitur ex liis omnibus, quae dicta sunt, satis super(]ue liqueat, Zozinuim papam optimam fovisse causam, nec quicquam alieni juris usurpare

Sequenti itcm canone

Addendum

est (si placet)

huic sententi,
iit

quam plenam

sanctitate protulistis,

cuin aliquis

eorum episco|iorumjudicio, qui in vicinis commorantur locis, et itroclainaveritagendum sibi negotium in Urbe Roma alter episcopus in eadem catbedra, post appellalionem ejus qui videtur esse depositus, omnino non ordinetur,
episcopus depositus fuerit
:

conatum esse quo et pnedecessores omiies absque uUa controversia politi essent, duin Africanorum episcoporum apiiellationibus ad Ai^ostolieam Sedem detulerint, eisdemque jus dixerint, at(]ue causas
,

ipsas

verint

de quibus contenliones obortas essent, absol(]iia!nani rogo, subesse potiiit ratio doli
:

mali et imposlurae
citatus
est

ut su])posuerit Nica?no Concilio

nisi causa fuerit in judicio

Roinani

eiiiscopi ternii-

nata

? cum ])ra;seitiin qui ab eo canon, non miiioris esset auctoritatis atijue praestantiae, ac si esset Concilii Nicieni. Ubi

canonem Sardicensem

85.

Vides igitur qui fiierant citandi canones


si

igitur nulla inesse potuit vel levis fingendi ralio,

ejusdem Concilii,
controversia, et

AfriccC episcopos et

de appellandi jure fuissct inter Romanum Pontificem oborta


])otius

nefas est prtPSumere fictionem. Quis eniin ignorat


paris auctoritatis fuisse Concilium Sardicense atque

non

de

modo

prosequenda;

Nicaenum
nis

cuin
illo

ambo

fuerint cecumenica,

imo hoc

quoque potes ex ipsis ad litteris eorumdem Africanorum cpiscoporum Ccclestinum, datis illis quidem (ut vidimus) post
appellationis. Sed et elicere id

amjilius ab

istud habueril,

quod

illi

ex Africa-

episco|)is

re])eiitur,

Sardicensi

unus tantuin Caccilianus inlerfuisse autem cum Grato episcopo


(

acceptos ab Oricnte Nica^nos canones

duin

ipsi

Carihaginensi triginta quin(]ue


ul, salva |)ace Catbolica,

nt Atbanasius do;

non ncgant appellationem


ceptcnt, nem])e
si velit

cnm

proscciitionem acPonlifex per


litte-

cel) ejiisdem Provinciae episcopi ])r;esto fuere

adeo

Romanus

nequaquam potuissentSarnon recipere


jiotuit, alia
? Si

ras

eam delegare causam ipsis Africanis episcopis, secundum videlicet priorem prose(iueiida; causae

dicensis Concilii canones

ergo do-

lus inalus subesse

minime

idane exqui-

modum

sed a^gre lerre se dicunt |)rosecutioiiis

modos, nempe vel producendi essent

cum Roma;

suinnia

difliciiltate

Apnd Conc.

Afr.

c.

101.

Ibid.

c.

105.

Plutarch. de

testes, vel in Africa per legatos

Iside.

'

Aug. ep. CLXli.

BONIFACII
renrla caiisa cst, ciir a

ANNUS

1.

in

CHRISTI 419.
liceat, ndeliores

173
liabendos esse codices

Concilii

citatus

fiierit

Zozimo siib titnlo Nicscni canon Concilii Sartliccnsis.


(lel)L't,

argumcntari

Romana;

Ecclesia; arcbivio diligenti custodia as-

Conjectura; locus patens esse


nis
cle

ul)i

cessat oin-

servalos,

quam
jam

qnoslibet alios diversarum provincst

imjjostura suspicio. IJnde


ille

licet

opinari, vel

ciarum. Haud enim reccns


tatio,

ejusmodi argiimen-

qnod canon

Nicieni
;

Concilii

fuerit

cum
id

aliis

sed

vetus, a majoribiis usurpaia et solida


contigil in disceptationem venire
;

Iranslatus in Sanlicense

vel

quod, cuin

celebra-

fide recepta,

cum

tum

sit

pro coiriihoratione Nicffui


ciini illo fiieiit
iit
:

Coiicilii,

idem

reputalum
constans
lia,

t|tiod

apud

veteres adeo

fuit,

cum

reccnserent Concilia gencra,

Nicfenum poaerent (;onstantino|)Oliianum praetermisso penitus Sardicense quod tainen fuisse


post
,

codicum Romanorum et Orientalium quando ex integritate Uomaiue Ecclesiie cliartarum fuit [lerspicue demonstratiim, ijjsas sacrosanctas Synodos oecumenicas apud Orienlales ab ba;reticis esse
fidein

corru[itas, labefaciatas, ac penitus in falsum sen-

cecumenicum
88.

li(|uet.

stim mutatas et de[iravatas

quas

et ex

Romanis

Sed nec inirum est, quod nec novuni sit, si unus idemi|ue canon, vel plures sub diversis Conciliis censeantur. Nam ne longe pelila qua^ra-

codicibus oportiiit in pristinum veritaiis candorem


resiituisse. Facii

de bis omnibus certam fldem S.

Gregorius
Conciliis

mus exempla

in

proniptu

est,

(]uod in Concilio

papa, ((uein consulas. Si igiiur ea de Epbesino ct CbalcedoniMisi acciderunt


'

Cartbagincnsi anno sufieriori celebrato inserti ba-

cum

Ecclesiai
:

Orientales a Caibolicis regerentur


cst,

bentur canones Concilii Milcvitani: insuper


nes Concilii Hipponensis
in
(iit

et

cano-

episcopis

quid censendum

cuin Ariani, in

di\innis) translati sunt

posteriora Concilia
erit,
si

Cartbaginensia.
c|ui positi

Quid ergo
reperiuntur
,

quoruin manibus erant omniiim Ecclesiarum codices ei omnes ubi(|ue locorum conslructa; bibliotlieca!,

imposlura;

canones,

Orienialibus |)ra'erani Ecclesiis?

num

quis

sub

Conciliorum Carlbaginensiiim veril nomine Conciliorum Milevitani, vel


litulo

(luis cifa-

negal)it ialia accidere [loiuisse, inio ei accidisse iion


facilius existimabit?

llipiioneii-

Sed

iie liic

eadem

repetere co-

sis?

Num

qui id faceret, exclamaveris impostorem?

gamur, consule(|u;c
de causa
,

dicta suni siiperius terlio


citaii

tomo

non puto, imo potius exactum canonum cognifcrem, qui noverit proprios fontes unde manarint. Certe quidem plura de Concilio Nicffino sunt exempla, aliquot ejusdem Concilii canones translatos fuisse in Concilium Sardicense, nimiriim quintum, decimum quintum decimum sextum, et decimiim septimum, quos exscriptos invenies in Concilio Sardicensi sub numeris primo, decimonono, etdecimo
,

cur noinine Concilii Nic;eni

fuerint

canones Concilii Sardiccnsis.


90. His (lenique el aliis jiersuasi episcopi Afri-

cani

longe abfuit ut citatos a Zozimo canones non

repertos inier canones Nicffiui Concilii, sed sub Concilio Sardicensi , ut adulteriiios rejecerini, ei ut ad-

spuriosque danuiavcrint; sed eos jioiius ut legilimos ac fide dignos (ui par eral) liabueruni.
scitiiios

sexto.

89.
fuisse in

Quod

si

neges ea de appellationibus sfatuta


;

Cujus quidem rei locn|)lcs testis accedit Ferrandus diaconus Cartbaginensis EccIesicB (jui in hiijus sae,

Nicamo Concilio unde negationem lianc probare vales? Nuin illud unum satis esse potest argumentum quod codires Africani et aliqui Ecclesiarum Oiientalium illis carent? Ego contia, Romauffi Ecclesi;t> codices illos babuisse, teslilicalione

culi

flne

magno splendore

claruit iion Cartbagine

lanium, sed

in iiiiiversa Ecclesia Africana. llic

qui-

dem in suo Breviario, seu Concordanba canonum, quam diligenier elucubratam trecentis distinxit ca[liiibus,

eorumdeni

canonum meniionem
(^oncilii

habet,
:

Zozimi asseram. Modo a?qua lance perpemie, quibusnam codicibus major adliibenda sit fides simul considerans, qua" longo tempore sit passa naufragia
:

recensens eos sub iitulo


prajflxil

ipse recte inter|irelaius, alteri

imo eorum biijusmodi


Sardicensis

titulum

="

<(

De

provinciali

Synodo retracsi

Ecclesia .\fricana factioiie Donatistarum, qni

cum

tanda

jier

vicarios episcopi Urbis


Ita ibi
:

Romae,

ipse de-

Arianis foedus inierant

quorum

necpiitia ct illud

creverit .

iit

plane intelligas,

nequicquam
ijisius
,

quoque tactum csse jam diximus, ut ipsuni (^oncilium Sardicense, idemqueiEcumenicum, cui elcum
primate episcopo Cartliaginensi
trigiiita

ab

ijisis a|)|)ellationis

juri, sed

nec e.\ecutioni

per vicarios nem[)e legaios de Latere


esse
iaxai

faciendae,

quinipie

derogaium, vel imminuium


illis

cum modum

dun-

episcopi Africani interruerunt, |)osteris Africanis penitus interccptum fuerit, ut oinnino perierit, imo
et

dis[)licuisse, qua; dicta

sunt superius, do-

ceant.
91. Considera igitur, lecior, cunctaquae a nobis
allata suni

nomen

ipsuin inale apud eos audiens, respuere'.

tur,

tanquam Conciliabulum b;ereticorum


,

verte rursus oculos ad Oiientis Ecclesias

et

Conquibus

ApostoliccB Sedis

pro defensione Zozimi papae et jurium (([iiod sincere sine fuco et fallaciis

per plurimos annos fluclibus jactatw fueruni, considera, Arianis episcopis i^ra^sidentibus, expulsis penitus

rem

agamiis) non aliunde de|)rompta esse,

quam
,

ex

communioiiis episcopis quibus Komanam Eccksiam, jam superius ex rebus gestis singulorum annorum saiis
Catliolicte
:

omnibus malis

caruisse

ipsorum Africanorum virorum ac [lotissimum S. Augustini, ei aliorum qui huic Synodo interfuerunl, adversaniium e[)isco|)oruni, ex scripiis ab ipsis Episiolis et aliis quibus persplcue
teslincatione
:

perspicue demonstratum

est.

Ex quibus plane jure


'

Greg.

'

Ang. ep. eLXv. ad Fortunatum

et contra

Crescon.

1.

iii.

c. 34.

conium.

1.

V. ep. xiv.

Brev. Ferrand.

c.

149. 153. apud Cres-

' Conc. Sard. c. 7.

174
intelligere possis, omiiia rite,

RONIFACII
siiie

ANNUS

I.

mam
liiim

CHRISTI 419.
consummantes, assecuti
delcndi(|ue
siint martyrii pal-

dolo et impoet successoribus

tientia
;

siura, omniaqiie fideliter a

Zozimo

pariler foreiit

cx Ecclesiaslicis qui per illud spa-

Romaiiis Poiitiflcibus esse Iractata. Si crgo lia?c ex adversantiiun clomo petita rem adeo perspicuam

labiilis pricclarissimi confessores,

annorum centum

in Afiicana Ecclesia

claruerc
:

reddnnt

quid

si

exlarent

ipsorum
ciim

Pontificiim Zozimi, Bonifacii,


litteras reddita; responsiones,

Romanoriim etCiclcstini ail eorum


et siiie ipsis pe-

doclrina, at^iue vita? sanctitate conspicui


si

ctenim

integro saculo, hoc, neinpe a Bonifacio primo

usqiie ad Bonifacium seciiiidiim, Africana Ecclcsia

nitus evincatur cau-a? Ciim igitur jain cx liis tiuaB dicta sunt, plena fide [irobatiim liabeas jus aiiti-

pcrscveravit
tiierit

iii

schismate

nihil

csl ut ali^iuis

po-

inlerea

legitima iinperliri corona martyrii,

(luum

aispellandi ab Afiicanis episcopis ad

Roma-

vel

iii

aliiiuo confessionis

praniio munerari;

cum

Ecclesiam, illudquefrequeiitibus et antiquis et recentioribus firmatum exeinplis, perspicuiim<|ue

nam

et senlentia Cy[)riani

et ipsius

Augustini Afiicano-

riim antistitum atiiue docloriim, certum exploratiiiiKiuc sit,

redditum non rcm novam tentasse Zozimum


landi,

et suc-

nullam esse

|)0sse

schismaticorum coiii

cessores, nec suffnratos esse ((luod aiunt) jus appel-

ronain et pra;mium, quiciionnisi denlur in Ecclesia


Catholica elaigiri. Vide, rogo,
ille,

usque adeo manifcstum

sit

ipsa; cerle

(si

(iiiod

discrimen
:

possent) plane erubescerent cliarhe, qu;E a Novato-

quisijiiis

fnerit,

adduxerit Ecclesiam

cum

si

Bonifacium slylo lancinantibus sunt confumeliis cxarala;. Sint ildem ipsi judices, si quod tamen veri cognoscendi studiuin, (piod conatum est omnibus. eoruin insidel animis simulque discant omnes, quani olfusa seinel inente densa
ribus

Zozimum

et

ejus slare posset Epistola, corrnere nccesse esset ea ex parle Dei illain strucluram, qua; tol

sanctorum
aucta
lapi-

marlyrum
dibus.

et

confcssorum

vivis

est

calisine, est in traiisveisuin acla odio atipie livore,

feratur in prteceps

dum

iidein

ipsi

quaecuinque

ignoraiit, blaspheniant, et denle


9-2.

canino corrudunt.
qui ignoralioiie

Sed nec parcendum


liis

illi,

reruni gestariim, exturbis


sivit

actus in fugam, quieniendaciis latebras.

(quod
eiiini

piis

non

licel)

in

palam fecidemonstravimus clarissima omnino luce ab liomiiie vafro elaboratum esse commenlum, dum osteiidimus, nec boc tempore siib Bcmifacio, Caelestinovc, vcl coruin successoribus Romanis Pontificibns iidercisam fuifse vel ad uiiius diei tantum spatiiim, vcl horae momentuin, Africaiuc cnm Ro94. C<Ttcrum toto ca;lo (ut dicitur)

inus, et

Falso

existimans postreinis Alricanorum epililteris

mana
flet

Ecclesia
liis
:

communionem

qiiod

et tibi

notius

scoporum

ad Ca;lestiiium Pontificem datis esse conflatum schisma, divisauKiue penitus Africaquid iinnain Ecclesiam a communione Romana;
:

ex

{\ux infeiius singulis ferme annis dicturi


pulsaie

suiiius
iiiiini

ut nulla |)rorsus dubilatio hac de re ani[)0ssit


:

tuum

unde plane

intelligas

probe improbus

finxit

inipostor?

veliementius

Epistolani illani esse falsissimam, sive ejus specles

enim commoveor

quam

se

in eos,qui mendaciis labefactant, putant suffulsisse Uei Ecclesiain, columverilatis)

argumentum,
flnxit

sive explores quas in ea auctor con-

nani et firmamentum

quid. inquam, ille?

Qui igitur seinel errore duclus sibi persuasit boc tempore scissam penilus fuisse Africanam Ecclesiam a Roinana (proli nefas!) quam enorme excogitavit commentum? FinxitBonifaciisecundi papffi nomine Epistolam ad Enlalium episcopum Akxandriniim de reconciliatione Ecclesiai Carlbagincnsis cum Ro-

mendacia. His addas, quod dum Bunifacium secundum eam sciiberc E|)istoIam ad Eulalium episcopum Alexandrinum, |)lane de Eulalio tum Cpiscopo Alexandrino inanifestaB id redarguitur falsilatis cum conslet tempore Bonifacii
gessit alia a[)erla
;

secundi

|)ra:'luisse

Ecclesia; Alexau.hina;

Timotheum
dicen-

ejus nominis tertium, sive


duiii
;

quarlum

[jolius

euindcmque

liaereticum, et a

Roinana Ecclesia

mana, jani ante (utsibi videbalur) scbismate discissa ab his temporibus Bonifacii ac Cteiestini piffidecessorum Romanorum Ponlificum. Addit etiam ea de
re ab alio Eulalio episcopo Cartnaginensi libelluin ad i|)suni Bonifaciuin pro reconciliatione datum

alieiium. Sed iiec est

quod

flngi possitaliquis alius

Eulalius iiomine [iraefuisse Ecclesiae Cartluiginensi

cum

tcin[)orc

cjusdem Bonilacii, legnante Gcliinere

Wandalorum rege, nec unus esset rcperiri in Africa Calliolicae coinmumonis episcopus. Insu[5er dum
inconcinnus
slini

neciion

intercessisse

ad rem perficiendam

tradit

effictor in

eadeni E[)istola mcminit Ju,

litteras Justini imperatoris.

HKcquidem

etalia

men-

daciorum frigidus concinnator, sed callidus veterator, ibi habet. Patienler audi, et scies meie conimotionis paulo po>t justissimam causam.
93.

mentiliini esse significat? etenim eo


,

quain apcrte se tempore Bonifacii non Justiiius sed Jiistiuianus rcgnabat in Oricnte. Vides, lector, quot (|uaiitisque certis detiinc regnantis iinperatoris
tibi facla sit
liic

Ageudum jainpridem

alias

nobis

fuit in

monstrationibiis res
taiituiii

nota;

cum

vel

una
:

Notalionibus ad

Romanum
;

Martyrologinm adversus

ex adductis

rationibus plus^iuam satis


Epistola; falsilatem

eumdein impostoiem cujus quidem Epistola coinmentitia adeo immensa clades ea ex parte infeitur
Ecclesiie, ut nisi falsa onmiiio ea esse convinci posset,

esse potuerit ad
iiitelligis

arguendam

et

quaiito

periculo recipiantur

indiscussa

qiiae
liis

Romanorum
93.

Pontiflcum noniine cdila. At de


elucidatis, qua;

plane ex Ecclesiic Catbolicic allio expungeiida fuissent sanctorum Africanoriim martyrum aginina,

hactenus.

Jam vero

iii

maximam

con-

qui in perseculione Wandalica pro lide Catholica magna gloria certantes, atque agonem summa pa-

troveisiam ab adversariis deducta eraiit atque defensa


:

reliqua ejusdeni sexli Concilii Carthaginensis

BONrPACII ANNUS
absolvamns. In Concilio Cartlinsjinnnsi, sivc hoc, sive alio snb eodem Bonifacio celebrato, eilitns est

1.

CHRISTI 419.
recitari

175
consueverunt. Sed
(ut

usu semper in Ecclesia redeamiis ad Syiiodnm.


97. Decreta
est),

canon de
adinic,
tertio

libris

canonicis (iivinfD Scriptiirai


relalus

extat

jam

in

eadcm Synodo

dictum

sed

nescio qnoniodo
siib

Cartlias^inensi

nnmero

sub Concilio qiiadragcsimo


snbiiciiin-

magna
s

celentate legatione in Orientem ad per-

quirendi

Nicainos canones, diio inventi delectique

seplimo, nbi nd finem de confirinalione canonis per

sunt qui idem


ter,

munus

obirent, Innocentins presbyEcclesiic

Romanuni Pontificem Bonifacium


tnr
' :

ista

et iMarcelliis
:

subdiaconiis

Carthagi-

Hoc etiam
(el)

fratri et

consacerdoti nostro Bo-

nifacio, vel

confirinando
ista

legi

earuin partium episcopis pro canone innolescat, quia a Patribns accepimus in Ecclesia legenda. Liceat etiam passiones niartyrum, cum anniversarii dies
aliis

isto

qiiorum prior Innocentins presbyter missus est Alexandriam ad Cyrillum ejus Ecclesia> episcopum, Maixellus vero ad Atticum Constantinopolilanuin episcopum hajc quidein ex redditis ab eis ad
nensis
:

Synodum

litteris

perspicua fiunt
sei|iientis

(juibus Cyrillus

cornin celebrantur
lector,

H;ec canon.

Ex

qiiibus vides,

diem Paschatis anni


annuntiavit
:

ad XVII kal. Maias

qunntnm
Ecciesitr,

deferrent Afiicani

episcopi

Ko-

constat (luidem etiam

ipsum

(ut age-

mana>
nis, ct

dum

eodeiii
niliil

tempore, quo ea agiremiserunt submissioPonlirirem. Sed


in
br!g;ion;rapliis
illi

bat Theopbilns) annis singulis singulas scripsisse


Pasciiales Epislolas. E\tant ipsa; in Vaticana biblioth(!ca

tabalur controversia,
et illnd considera,

rcverenticE erg:a

Romaniim
si

qnod

susci-

vimiis, et latine

nuinero triginta duce, (|uas excribendas curadonandas per Federieum Metium

]nendis confirmationem requirunt

ab Apost(dica
et illud

Sede, quantnni abest ut ob caiisam aliorum cano-

num

ab ea voluerint separari?

Quamobrem
canones
illos

incumbentem. Quod ruisiim ad Innocentium presbyterum ad Cyrillum Alexandriam missum pertinct ipsum
diligenter in opus
9S.
:

accidisse diximns,

quod

liiet

citatos

inde prolectnm esse Hierosolymam, reddidisseque

nomine Concilii Nicmni inter alios Nicaenos canones minime reperiii contigerit; nihilominus ensdem, ac
si Nicffini

fuissent, cnstodiendos acceperunt.

Porro

Hieronymo litteras S. Augustini et Alypii ex ejusdem ad eos responsione perpicue possumus intelligere. Inter alia autem iidem Angustinus et AlyS.
,

canonein istum de sacrislibrisfuisse ((jnod postularant) a Bonifacio Romano Pontifice confirmatum,


inde certum ducimus argiimcntum, qiiod S. Augustinus scribens ad Quintianuni ha?c
ipsi

pius suis

litteris

reddidernnt S.

Hicronymum

cer-

ait

'

Vos
:

prius nohte in scaudaluin mittere Ecclesiam


in populis Scriptiiras, (jnas

legendo
slicus
ris in

canon Eccle^ia

non recepit

etpaulo post

Non

meiiiine-

Concilio inslitutum, (|ua; sint Scripturfe cano-

damnatione facta hera;sis Pelagiana?. Qua de re magna ipse Hieronymus Iffititia affectusest; unde ad eos Mihi, iii(|uit ', omnis occasio gratissima est per qaam scribo veslra; reverentia^, testem invocans Deum, quod (si fieri possit) assiimplis alis coliimba? vestris amplexibus implicarer, semper quidem pro merito virtutum vestrarum, sed nunc
tioreni de
; ,

nicfe, qiia; in po|)iilo Dei legi

debeanl? Recense ergo


ibi

maxime, quia cooperatoribus


hceresis Caelestiana jngulata est

el
:

auctoribus vobis
cor-

Concilium

et

onmia qniE

legeris,

cominenda
ab

qiiae ita infecit

menioricB, etc.

Hoec ipse,

ut de confirinahs

da nmltorum, ut
et

cum

snperalos damnatosque esse

Ecclesia sacris hbris.


96.

secenseant, tamen venena inentiiim non omiltant;

Quod insnper ad legendas passiones martyEcclesia anniversaria die canon sancivisse


:

quod solum

[lossunt,

nos oderint per quos putant


.

rum
fex,

in

libertalem docendae ha^reseos perdidisse


Meininit in

Hsec ipse.

videtur

id

licet

quidem iiaud improbavit Rom. Pontiminime Ecclesia Romana usu receperit,

eadem

ipse

E[)istola

de

S.

Eustochio
:

qiiod scilicet (ut testatur Gelasius) ex cis aliqna ab


idiotis,

aliqua

eUam ab
liaec

hserelicis

composita. Sed

intellige

probarentur fuisse de prolixioribus Actis

sanctorum martyrum, quorum vix pauca reperiri contingit suo pristino quo sunt scripta, candore atque simplicitate nitescere, dequibus hwc habet et sexta; Synodi canon ' QuiB a veritatis hostibus
:

proxime defuncta, et quidein (ut videtur) hocanno nam anno sequenU ab adventu Innocentii presbyteri se eam Epistolam scripsisse lestatur, qui hoc anno (ut dictum est) illue ab Africanis episcopis missus fuit. Sicque etsequentianno eam ab i[)SO Epistolam
scriptam apparet
ait)
:

ante

quam haud
:

[)rideni (ut ibi

S.

Eustochium
illa

defuiicta erat

fuisse

quidem
:

videtur

novissima oinnium E[iistoIarum ipsius

confictaj sunt

martyrum

liistoria>,

ul sic martyres

nam anno
nyinum
ile aliis

se([uenti (ut

dicemus)

eumdem

S. Hiero-

ignominia afficerent,

et qui eas aiidituri essent in

ex hac vita migrasse, Pros|ier affirmat.

infidelifatem deducerent, in Ecclesia

jubemus, sed eas


thematizamus
illaj

igni tradi

non publicari qui eas autem admitadhibent, aiia-

99. Enstochil Virginis obitiis et virtutes ; ttim

tunt, vel t;mi|uani veris eis


.

mentem

Ihcc

ibi.

Passiones

marlyrum, quas

Cicterum coin|iendiosa3 contineiit Mailyro-

quaquedie, quaiidem passi sunt martyres, tam apud Latinos quain Grsecos anliquo
logia, anniversaria

ejusdem familice viris et feminis. Ex his consignatum babes tempus migrationis clarissiniffi genere et saiiclitate celeberrimaB Eustocbii virginis, S. Paiilae filia?, agentis Betlehem una cum matre annis viginli, post illius vero obiigiUir (ut vides)

tuni annis quindecim

ut ex

litteris

ejusdem Hiescri-

ronynii ad
Conc. Carth. lii. Balsam. sext. Synod.
'

eam
Lxxis.

in

matris transilu ex hac vita

c. c.

47. 63.

^yg. gp. ccxxxv.

'

ApudTheod.
'

Hier. ep.

Hier. ep. xxvii.

176
plis

BONIFACrr
intelligi
iiotest,

ANNUS

CHRISTr 419.
concubina3 pra'dicabunt. Hinc
cliorus
occiirret;
et

dum

siib

consulatii Honorii

alius

castitatis
,

scxto et Aristeiuti (qui est

annus Doniini quadrinviniiili,

Sara

cum
malres
jani
:

nnplis
iii

veiiiet

filia

gentesinuis (luartns) nunierrit coiumorilionis ejus-

Pbanuelis Anna cuin viduis. Eruiil

diversisgregi-

dem PauKT
profecla

matris Betieliem aiinos

a tem-

bus carnis

et
:

spiritns

tiue. Loetabitur illa,

pore videlicet ijno una


erat
:

cnm

tili.i

Eustocliio illuc
in

qnod genuit
Hieronymiis
Enstocbii ad
triginta, et
ctclesti

exultabit isla, qiiod docnit, etc. Haec

quo qnidem teinpore usqiie


fili;B

de

futuro

diu ante
tale

descripto

pra^senlem
tici

annum
:

incolatus monasterii Bctleliemi-

Denm

transitu

namque

ante

superstitis

Eustocliii

amii iiitercurrnnt

quindecim

sicque anni fient

triyiiita

quinque mo-

amplius annos de veiituris cinii sponso ejus nupliis dulcc praccinuit epitbalamium,

nasticae oliservantiiE

ejusdem

Enstocliii in Bitlelie-

qiiod nos bic epitapliii loco


cryinis
,

posuimus.Non enim

la-

mitica mansione
proposilo

actis

jam

ante Uoukc in sanclo


(luiiique. Haec

sed

gaudiis

tiec

funeris, sed triumphi

una cum matre

aniiis

om-

nia liquentex leslificatione S. Hieronymi, castissima; virginis cum cajlesti sponso nuptiarum spiritualiiim
pronul)i,
gritatis

poinjia prosequi decet tantam virginem migrantem ad Cbristum virginiim sponsum.

morum

excultoris, et lidissimi ejus iiite:

decesserit, liaud exccssisse


:

scriptis, quiu qualis,


rit,

ad obitnm usque custodis ciijus quidem quantaque S. Eustncliium fiie-

sexccntis ferme locis,

baud obscuiis

notis decla-

ratum invenies.
optima,

Extitit ipsa

plane terra bona et cnjus speci-

quffi tanto
,

cultore digna fructum redilidit


in

autcm annos nala sanctissima virgo pulamus aetatis annum quiiiquagesimum utpole quam tempore S. BlesilUe sororis obitus (cujus suo loco et tempore quarto toino meminimus) liaiid provectaesatis a;tatis fuisse, idcm sanctns Hieroiiymus testari videtnr, ubi in consolatione Paula; matrisdeejusdem Blesillae obitu
101. Qiiot
' :

centuplum

et

quidem

patientia

ait

Parce saltcm Euslochio tuai

ciijus

parva

insigne edidit illud novissime(]uud grassatores passa, ca>des, et incendia, l)onorum(|ue depr;cdatio-

men

adbiic ajtas et rudis picne iiifanlia. Fuit


ipsa inter

autem

quinque

S.

PauhB

(ilios tertio

loco genita.

nem,
de bis

et

omnibus acerbiores minas, conqucsta apud Bomanum Poiitificem, noluit nomina


liis

Erat Blesilla omniuin primogenita, secunda Pauliiia,

terlia

Eustocliium, quarta Ruflina,

(|uiiito

vero

recensere sceleratoruin tanta sacrilegia perpetrantium, nec eorum ad facinus impulsoris edisserere
voluit accusatrix
;

loco et ultimo Tcxotius natus ut ex

testilicatione

(?jusdcm Hieronymi satis liquet.

Cum

igitur

tem-

sed signaculo Cbrislianffi

man-

pore profeclionis S. Pauhe ex urbe Hierosolymam


ante annos (ut diximus) triginta quinque, ut
testatur
lis;
*,

suetudinis ac patientii^ illibatam virginitatem, et custoditam quam exaclissime disciplinam monasti-

esset Ruflina quarto loco nata


,

idem jam nubi-

cam

consiaiiavit, sic

nempe sumina

integritate, et

qiuB diximus de aetate Eustochii

confirmari

sanctitate totins vita? trausacta;

periodum

quaiii bo-

posse videntur, ut quae ante ipsam orla Eustothium

neslissime atque sanctissime claudens.

imo principium vitae, cum exo|itatuin diu nuptiarum tempus advenit, jam longe ante plunmos aiinos ab ipso S. Hieronymo ei jugiter contemplandum ob oculos positum, cum in nobili illa de inslitulione virgiiiis
100. Hic finis Juli Eustocbii,
scriptione in ipsius sublimi profcssione virginitatis

baud minor annis liinc quindecim fuisse dicatur qiia quidem initadeannis Eustochii ralione, ipsam quinquagenariam dcccs^isfe dicendum erit. Porro
:

dies iiatalis sanctissimai virginis Eustocbii relatus

reperitur a
licas
S.

Romana Eccleia
fili;e

in tabulas Ecclesias:

quarto kal. Oclobris hoc elogio


B. Paula;
;

Euslocbii virginis

Eodem die qus ad pra>-

tyrocinio elucubrata ad finem ista de ejus fine pbi-

sepe Domiiii
ris

cum

aliis

virginibus enutrita, prcecla-

losopbatus, vel potius valicinalus, babet


ante oculos
^

'

Egre-

merilis fulgens, migravitad

Dominum
privati

Haec ibi

dere, quaeso, paulisper de carcere, et pracsentis labo-

publica testatione,

cum

ahoqui

obsequiis
fre-

quam nec tibi pinge mercedem nec auris audivit, nec in cor bominis ascendit. Qualis erit illa dies, cum tibi Maria mater Domini cboris occurret comitata virgineis, cum submerso cum suo exercitu post Rubriim mare
ris
,

omnes ferme
quentare.

sacra; virgines

eam

consueverint

oculus

vidit,

102. Sic igilur

cum

ex humanis Eustocbium nata est ex matre Lteta

decessisset, solatio amila; remansit Paula junior destitula. H;cc (ut

dictum

est)

Pbaraone, tym|ianum tenens

prfficinet

responsuris:

atiiue Toxotio lilio sancta;

enim honoiificatus est equum et ascensorem |)r()jecil in mare. Tunc Tbecla in tuos teta volabit amplexus. Tunc el ipse sponsus occurret, et dicet Surge ', veni sponsa mea, veni pr(iximamea,si)eciosa m('a,columbamea; quia ecce liiems traiisivit, i)lu\ia abiit sibi. Tunc
Cantemus
:

'

Domino

gloriose

tione

ad
^

ejiis

matrem
aviae
iii

scripsit

diclaque est

senioris

ejusdem

de cujus educaHieronyinus Epistolam ad discriminationem Paulae ista Paula neptis de qua


PauI;E,
S.
:

idein S. Hieronjiuus

dicta Epislola ad Augustibis verbis*


:

num,
bus

et

Alypiiim in
:

liiic

1'aula vestra

neptis

sed melius
iic|itis

ita in

aliquibus scriptis codici:

Angeli mirabunlur,
ut Sol
?

et dicent
,

Qua>

est ista pro-

Paula

vcstra

el

quod
:

sciiuitur

spiciens quasi diluculum

speciosa ul Luna, clecta

miserabiliter deprccatur, ul

memores

(^jus sitis,et

Videbuut

lc lilia;, et

laudabunt regiuae

ct

multum

vus salulut

)).

Ha.'c

de ipsa

quae iu

eodem

'

111.

Hier. ep. xiii. in


'

lin.

^ Jsai.

Lxiv.

Exod. xv.

Canl.

Hier. ep.

xxv.

Hier.

ep. xxvii.

Hier.

ep.

vu.

Cnt. IX.

* Hier. ep.

lxxix.

,, ,

BONIFACII
relicta monasterio,
rit,

ANNUS

1.

CHRISTI 419.

177

nol)is cst iiacleniis

quando diem extrcmiim clauscincompertum. Par est autem


al)

tcm nus

dicta a Pelagio iidcm Albinus (Albina), Piniaat(|ue

Melania ad ipsum Augustinum


alias.

qui

credere, ul (|u;c((|uod suo loco diclum esl superius)

postea sub Zozinio papa contrariis scriplis ostcndit

nata est ex repromissioue martyris, et

ipsisincu-

impii lueresiarchffi fallacias. Sed de his


iOo.

nabulis Deo dicata, tantarum(|ue feminarum saneta

De rebus autem

gestis Melani;e junioris,

educatione nutrita, ac S. Hieronymi scriptis ab iufantia ad snmmum \irtutum exemplar instituta

ac Piniani viri ejus, ac socioruin, ejusdem Melaniai


vitaj

tinem e^u-egia pariter clauserit sanctitate. 103. Sed et illud, et ex eadem S. Hieronymi
Epistola velim observes,

Acta declarant; nimirum peregrinatos esse in yEgyptum ad visendos sanctos monachos eremi ac-

ipsum non Paula;


,

neptis

nomine eisdem Augustino atque Aly|)io episcopis salutem impertire sed nominc etiam
tantum
quos ante septem annos diximus versatos in Africa, et poslea una simul venisse Hierosolymam ait enim Sancti tilii comniunes Albinus (All)ina), A|)inianus (Pinianus), et Melania plurimum vos saluAlbina;
,

Piniani, atque Melaniae

Albina matre ob ingravescentem senectutem Hicrosolymis inde vero redcuntes Hierosolymam, seorsum a conjuge Pinianum vitani cxcoluisse monasticam, Melauiam vero ad annos quatuordecim apud montcm Oliveli clausam in
colas, relicta
:

'

duxisseque ibi in angusto loco vitam angelis similem. Mira quidem hsc videbuntur sed si quis legat, quai de ejusdem Melaniie vita;
cella perseverasse
, :

iustituto

tant .

Hirc

ibi.

Verum

pro Albinus, Albina, et


nisi prae-

cum adhuc
tur,

antequam Hierosolymam proficisceretur, in Itaiia ac Romtc potissimum versare'

pro Apinianus, Pinianus restituendi sunt,


ter

idem qui supra Palladius

scripsit,

atque ea
Africa,

Albinam matrem fuerit illic Albinus filius. Sed quando (in(|uies) hi Hierosolymam pervenerunt?
ante triennium. Et ne putes nos agere conjectura

qua; de ejusdem vivendi ratione

cum esset in

demonstratum ejusdem Melaniae junioris ubi cum dicatur eadem annis septem in Africa comniorata; si repetas tempus ejus Roma illuc profectionis, quam accidisse diximus anno qui pra^cessit Urbis cladem, nempe quadringentesimo nono; et ab co tempore numeres septem illos annos, invenies utique ante triennium (ut dictum est) ipsam ac ejus socios Hierosolymam pervenisse, et una cum ea Albinam matrem Melanise junioris,utejus Acta testantur fuisse namque hanc Albinam nomine conjuvel divinare; habes id iiisum expresse
in rebus gestis
'
: :

eadem Acta habent; summuui hujuscemodi monasticffi vitae genus tum ipsam, tum virum ejus attigisse, haud valde mirabitur, cum se ab inilio penitissime Deo ambo addixissent. d06. Chiisti apparitio 7nirifica super montem
Oliveti,

lum.
rit iu

Sed quid

aliudque in haplismate conferendo miraciilioc

itcm anno

mirandum

accide-

Pala}stina,Marcellinusin Chronico, sub iisdcm


:

cousulibus Monaxio et Plinla, docct his verbis

Multse

Palffistini'e

civitates

villa:-que

terraemotu

collapsoe sunt.
l)or

Dominus

noster Jesus Christus, sem-

ubi(iue totus, super

montem Olivcli

Hierosolyma;

gem

filii

Melania; senioris, Palladius docet

viciuum sese de nube manifestavit. Multffi et tunc utriusque sexus vicinarum Gentium nationes tam
visu

autem Hierosolymam adventu post dies quadraginta defunctam esse Melaniam seniorem, Palladius * tradit, licet de aliis nullam habeat
404.
ipso

Ab

quam
in

auditu perterritio, at^iue credula; sacro


:

Christi fonte ablutae sunt

onmiumque

baptizato-

rum

tunicis crux Christi Salvatoris Divinitatis

mentioiiem

quos

dum

ait inferius

vitam duxisse

in Cam|)ania et in Sicilia; plane ignorasse visus est,

ex Augustino certum reddi eosdem in Africa dcgisse nescisse pariter, ex S. Hieronymo palam fieri eosdem Hierosolymam profectos esse (|n;e omnia pluribus testantur Acta S. Melania; junioris. Quin etiam ex eodem S. Augustino consfat, hos, cum Hierosolymam pervenissent, et Pelagium ibi agentem invenissent, ipsum admonuisse, ut ea omnino
; :

nutu extemplo pressa refiilsit . Ikec Marcellinus, ct alii.Cujus quideinreiadeo admirabiiis occasione, de tempore adventus Domiui ad judicandum coepti sunt ubique misceri sermones qiiod ex Danielis ^ Propheta} vaticinio jani pra;nuntiatus esset, adventus Filii hominis in nubibus, ct Zacharias 'de ipso loco ejus adventus super montem Oliveti praedixe:

damnaret, quec ab Orthodoxis adversus eum objicerentur ipsum autem, veluti eis obtemperantem scripsisse anathematismum adversus illos errores ,
:

qui ab Occidentalibus in

eum

objecti essent

sed

memoria aLuca* vcro Evangelista conscriptasuntverbailla in eodem monte Olivetl, ubi Chrislus asceudisset in caslum, Quemet de ii)SO Domino Jcsu ita piaenuntiata admodum vidislis eum euntem in caelum, ita verat.

His insuper accedebat etiam, quod

omnium retinerentur,

qua; ab angelis dicta,

quam

dolosc,

aperuit. Sed accipe

quamque veteratorie, S. Augustinus modo quui ipse de his cum Pc"


:

niet . His,

inquam,

divinis i^raedictionibus, et caeli-

tus ea facta apparitione, de venturi

Domini ad judiviros disceptari

lagio agentibus scriptis tradat

Scrii)sistis

mihi,

candum tempore
^*

inter

discrtos

cum eum

Pelagio vos egisse, ut

qua^cumque advcrsus

dicerentur, scripto damnaret;


:

eumque
))

dixisse,

cicptum. Cujus occasione scripsisse videtur Hesychius ad S. Auguslinum de novissima dic; quse,

audientibus vobis

Auathemo

etc.

Miserunt au-

cum

praecessissent (ut

ait) tot

signa,
^

jam videretur
prolixa dis[)u-

instare.

Cum
iii

et ipse S.

Augustinus

'

Hier. ep.
I.

tom.
c.

49.

lxxix.

'^

Extant apud Metaphr. die 31 Januar. el

Siir.

apailad. \n Lausiac. c. 33.

* IbiJ.

C.

47.

Ibid.
'

'

Pallad.
1.

Lavisiac.

c.

49.

Aug. de

Cliris. g-at.

I.

l.

1.

Act.

'^

Apud Aug.

ep. Lsxix.

Dan.
<

vir.

'

Zacli. xiv.

Aug. ep. Lxxs.

TOMUS

VII.

23

178
tatione,

BONIFACII
Epistola ad

ANNUS
reddita,

1.

non

CHRISTT

/|19.

eumdeni Hesychium
:

tur, orat.
priiis

Pauhis
illi

cjiis

probat institntum;

verum
(|uam

se
sit

ilidem egit de novissinii diei temporc (luam quidem hoc ab ipso scriplam esse aniio, ex eo redditnr

ba|)lismiiin

daturiim

ait,

lidei articulis

insUtutus, dies(|ue (iiiani|diires jcju-

exploratum

dum numerans

Doniini annos

ila

ait,

niis vacaverit.

Juda;us contra volunlatcm jcjunare

Domini computantur anni ferme (piadringenti viginli, a resurrectione autem, vel ascensione ejus anni pius minus trecenti nonaginta . Ca;terum ipse redargnit de liis curiosum nimis e\ploratorem; cum tamen ipse contra, diem ilhun

nativitate

coactus, acriter instare, nti baptismo donctur. Panlus quoniani iilum tain obnixe bafitismum [)ctcn-

instare demonstret ex signis; cum longe abesset,utimpletnmdici posset,(|uod apud MallhiEum Pra;dicabihn- hoc EvangeHum ait Dominus regni in universo orbe, in teslimonium onuiibus gentibus et tunc veniet consunnnatio nam sub-

haud

'

dit

Sunt enim apud nos, baraj innumerabiles gentes


*
;

lioc est, in Ah'ica bar,

tem mora nolcbatollendere, paratres ad ba[)lisinum necessarias. Cum([ue vestem candidam [iro illo emisset, et alveum ba[)tisterii a([ua imiileri jussissct, Juda-nm eo deduxit, ut illi ba[)tismiim ini[)ertiret. Veriim aqua universa, divina quadam virtute, qu8B oculis cerni [)raeci|)ue non poterat, subito exhausta est. At cum neque episco[ius, nei[ue alii qui aderant, accurate considerarent qua ratione id accidisset, sed aquam |)er foramen, quod in imo alveo
fuit,

in

tjuibus

nondum

per (|uod etiam alias

aquam

solebant educere,

Evangehum, ex iis qni ducuntur inde capUvi,etRomanorum servitiis jam miscentur, quotidie nobis ediscere, in promplu esl. Pauci tamen nnni snnt ex (juo qnidain eorum rarissimi
prffidicatum esse
,

effluxisseexistimarunt; alveiim baphsmi de integro,

foraminibus undique in eo firme obturatis diligenter implent. At cum Juda-usessetsecundo in alveiim ba[itistcrii deductns, aqua rursus penitus evanuit.
Itaque Paulus
tes agis, aut
:

atque paucissimi, qui pacah ftomani linibus adhiesed super eos rent, ita ut non habeant reges suos prfflfecli a Roniano conslituantnr imperio, et illi et
,

homo

(inquit) aut veteratoris par-

ipsi

eorum

pra'fecli Cluistiani esse coeperunt.

Inte-

riores

autem,qui sub imlla sunt

|)oteslate

prorsus nec rehgione Chrisliana ui bus dehnentur .Hsc Augustinus,


regis in Africa

Romana, suorum aliqui-

baptismum ignorans rece|)isti. Quare ubi ob miraculum a mullis eo concursum erat, forte quidam Judceum de lacie novit, eumque ab Attico episco[)0 baphzatum viderat. Hoc miraculum per Paulum Novatianum episcoi^um editum fuit )>.
Hacteniis Socrates, etipse Novatianus. Sed ha;c dih-

cum de bis agit. Sane quidem temporibus Genserici Wandalorum


,

genhori sunt examine discutienda


tholicam Ecclesiam nulli dari

extra

in interiori Mauritanise

parte in

|)osse

enim Camiraculum,

regno Capsur cojptum tuisse Evangelium [)ra'dicari, ' occasione confessorum illuc relegatorum, Victor
affirmat.

apud omnes
109.

in confcsso est.

i07. Cuni vero serperet venenum ha;resis Manichffiorum in Galliis hoc eodem tempore, Bonifacius papa

hoc anno interpellatus libelloaccusationis

nihil esse mentitum omuis de suis dogmatistis hBereticorum narratio) nihil est tameu quod ipse tribuerc jure possit episco|)0 Novatiano miraculum, quod potius tribuendum fuerat sacramento, sicut

Demus Socratem
sit

(cum alioqui suspecta

a clericis Ecclesice Valentinic adversus Maxiinum episcopum Maincha;orum sectatorem, delegavitcau-

nec prophetia Cai|)haj


illius
:

sed

cum

Pontifex esset anni

sam cognoscendam

episcopis septem provinciarum.

verum namque re[ieriri apud harehcos ba[)tismum, jam totius Catholicte Ecclesiae sentenfuisse Jiquet. Porro

Extat ipsa de his Epislola Bonifacii data hoc anno idibus Juniis sub consulatu Monaxii. Vides igiiur

ha longe ante definitum


tiaiii

Nova-

cum

verissimi assertores essent sanctissimae

accusationes episcoporum deferii sulere ad Romanos Pontifices. Quomodo auteni ManicbLci in Africa detecti fuerint,

Trinitatis, cujus rei causa (ut

dictum

esl)

passi sunt

Christiani
rari
:

inqieratores eos in civitaUbus

commo-

dicemus anno sequenli. 108. Hoc item ainio, iisdeni consulibus

de-

a;que probatum fuisse illoruin ba[)tismum ab Eccle.-ia Catholica, nulla est dubitatio vel controversia.

functo Chrysantio episcopo Novatiano Conslantinopoli, in locum ejus suUectum esse Paulum, Socra-

Non sic quidem de Arianorum atque Macedoniauorum baptismo accidit. Nam cunj Ariani additamcnto Eudoxii, iidem facU ibi in Thracia sunt Eudoxiani, eorum baiitisma, sicut et Maccdoniano-

suorum Novatianorum texens successionem episcoporum ahirmat sub quo de Juda;o ha;c contes
:

tigisse narrat

Judaeus qiiidam veterator Chris:

rum, Catholica Ecclesia penitus


bere

respuit,

in

quo

tianam fidem simulans, sa;pius baptizatus fuit per quam fallaciammultas corrasit pecunias. Postijuam autem multos ex variis sectis homines (Arianorum

nulla esset assertio Trinitatis, sub qua conferri de-

bapUsmum, Dominus
(iuquies)

suis

mandavit

A[)ostolis.

enim,

et

Macedonianorum baphsmum

receperat)

doio ludificatus, non habebat amplius quibus imponeret, tandem ad

pumvenit;ait
piendi flagrare

se
:

Paulum Novatianum episcomagna cupiditate baptismi reci-

bapUzatus est ab AtUco episcoi)0 Constantinopolitano, non evanuit aqua, sicut cum initiandus ille erat a Paulo? Ea nimirum ex causa, quod tunc nulla fieret per reiterationem in-

Sed cur

cum

juria sacramento,

cum

ante collatum sive per Aria-

per ejus

mauum

ut illud assequa-

nos, sive per Macedonianos, nullius esset

momenti
est consecst sacra-

'

Matth. XXIV.
1. 1.

Wand.

Aug. ead. ep. Lxxx.


1.

nec ante quidem Judaus ille baptismuni cutus, (|uam cnm ab Attico eo initiatus
^

Victor

de persecut.

Soct.

vji. c. 27.

meuto.

Stutit

tunc aqua, quia

tuiic

primum verum

BONIFACn ANNUS
baplismum coUalum
fuit
:

1.

CHRISTI 410.

179

lluxit,

cum

iu iirioris in-

juriamsecunduin i)aptisnium,licet
pra^parasset. C.essit i^ilur

if;iioraiis,

Paulus

miraculum

illud in coiillr-

B His qui conficiendi navcs incognitam ante pcritiam Barbaris tradiderunt, propter pctitionem viri reverendissimi Asclepiadis Cbersonilana; civitatis

mationem

potius Catiiolicw veritatis, (luain ad l'auli

episcopi,

imminenti
ipsis,
si

pffiua,

et carcere liberatis

merila iilustranda, queni Socrates laudibus ornat. 110. Ascle/i/ades episcopus miit pro ilamnntis.

capitale
|)Oiii

tam

quam

caHeris supplicium pro-

decernimus,

Conlij;it lioc

ipsoanno ilidem Constantinojioli, utcum

perpetratiim.
Plinta coiiss.

Dat.

quid simile fuerit in posterum Monaxio et Constantinopoli


,

quanipluriini ptcnani Iniluii esseiit, eociuod opifices conriciendarum naviuin ad Karbaioslraiismisissent;


ap:ente pro eis

Hoc

qiiidein

tempore ruplum fantus


:

inter

Komanos

et Persas fuit

cujus

rei

causa Cbrisdicturi

apud imiieratoremTlicodosiiiinAscle-

tianos, qui

apud Persas agebant, graviter vexatos

piadeepiscopoCbersonensi, oiniiesliberatisint;

cum

idem Augustus ejusmodi rescriptum dedit


'

'

esse, anno sequenti pro ratione temporis sumus.

L. ult. de pceais C. Theod.

Anno periodiGrffico-RorDana!59t2.

JesuChrisli 419.

Bonifacii

paps

2.

Honorii 21. et 25. Theodosii Jun. 18. et 12.

\.

Consules.

Coss.

Monaxitts

et

Plinta

Epistola Honorii

ad

Symmacbum

de Bonifacio in

prior Orientalis. ut liquet ex variis Cod. Theod. le-

Urbem
Aprilis.

restituendo, (juam refert Baronius

num.

33,

gibus eidem a Theodosio jun. inscriptis

posterior

dicitur data III

etiam in Oriente creatus; cum in Tragcedia Irena>i fuisse magistrum mititi;T3 ann. cap. -46 legatur
,

nonas Aprilis, accepta VI idus Hoc Bonifacium interet Eulalium dissidio

factum, ut
alii aliis

CDXXXi, sub Tbeodosio juniore,

ille

enim

Plinta

idem

cum

eo,

quihoc anno consulatum


et

gessit. Pr;B-

terea Priscus in Excerptis de legat. pag. 47, prodit,

primum Honorius, deinde Italiae reges, temporibus sese Romani Pontificis electioni iiumiscuerint quod malum a parvis profectum initiis, in grande Romana; Ecclcsia) dedecus degene;

Plinlam ex Scytbia oriundum


qui.,

exercituum ducein,

ravit.
3.

inquit, consulatus bonorein gesserat,

esse

legatum a rum regem, Attilas decessorem. A 2. Bonifacius verus Pontifex agnitus. num. 1 ad 43. Post mortem Zozimi, duo in Roma-

missum Tbeodosio jun. ad Rovatn Hunno-

Placidia operam sriam confert


et

iit

schisma
Afri-

exstinguatur.

Honorius quando statuit Synodum


ad

Plenariam apud Spoletum cogere,


canos Patres per

eam

litteras evocavit, prajter sacras dilitteras

valeseum privalas

ad Aurelium primatem a

iium Pontificem allecti sunt, Bonifacius presbyter et Eulalius arcbidiaconus, et hoc tertium scliisma, (]Uod Ecclesiam Komanam afllixit. Primum fuerat Novatiani adversus Cornelium, et secundum Ursicini conU-a.
Boiiifacio

Uamasum.
;

In tertio clerus pa;ne

omnis
Urbi

Baronio num. 23 recilatas, III kalend. April. Ravenna; dedisse scribit Baronius, deceptus his verbis, Sed quamvis sacra domini qiise in iis legnntur germani mei Augusti principis ad Italia? Synodum evocans auctoritas non negligenda provcnerit, so:

adluBsit

Symmachus
Eulalio.

pra;fectus

cuni perpautis

Uonorius utrumque electum Ravennam accersivit; babita Ravennai Synodus, et re infecta, aiiaaiiud Spoletum indicta; interimque uteique Llrbe abslinere jussus. Sed cum
aliis

judicamus autcm ait,


per

cianda specialiter etiam serenitatis nostra! scripta Siibdit enim Baronius num. 24 Quod
.

alias ante litleras

datasad ipsos episcopos


Constan-

germanum sunm Honorius imperator


intelligit, cui

tium

Eulalius

Urbem

ingressus esset, populi seditio orta,


et

indeque

is

ab Honorio pulsus

revocatus Bonifa-

cius^ (1) ac

maiidatum de Synodo Spoleti babenda per Largum Africae proconsulem revocatum fuit.

ob pra?claras res gestas adversus tyraimos sororem suam Gallam Placidiam dedituxorem . Verum Constantius anno tantum cdxxi Augustus nuncupatus, et hoc eodem anno eademque de re Constantius ac Symmachus pra^fectus Urbi

(I)

die IV Septemhris, ut habent

Bonifacius electus est A. D. 418, die xxviii Decembris, ac die xxix, quse Dominica fuit, consecratus obiit A. D. 422, et quidem Hieronymiana martyrologia. Consentiunt fere omnes Catalogi veteres, qui rcferuiil, sedisse Bonifacium unnos Ires,

menses

octo, dies sex, aut

sepiem,

.Mansi.

180
iiltro

liONIFACir
citroque lilteras scripscrc a Raronio
recitatas,

ANNUS
num.
2."1

1.

CIIRISTI /il9.
])U(loris

insurgeres, objecerit, vel exprobravcrit, atillico

ct seq({.

(juas
illustri,

Synimacluis
et

ila inscriliil

(jue
tiiaj

tii

niutus

non ausus

es ulterius ceiisura;

per cuncta magnifieo, mcrito(jue suliiinii et prscelso Conslantio Symmacluis , (]uare, ut recte vi(iit Emiiient. card. Nori-

Domino sempcr

ullas dolori ejus inferremolestias. Fuit itaque


filius

Julianus

J/ewom

ciiiscnpi,

ut etiam adverlit

Baronins
rein vel
iiuin,

sius

lilj.

Ilist.

Pelag. cap. 16,

littera! illa;

procul-

num. 50. Sed (]uod addit, i]isum MemoMemorium videri fuisse episcopum Ca]iua,

dubio ab ipsa Placidia Honorii sorore atque Constantii comitis ac patricii

atque filium sunin eidem Ecclesia;maiicii)a-

conjuge, data;, quod colli-

tum diaconum

gitur cx eo (|uod

illa

ibidem

qermnnnm siium Au-

qustum principein

appellat, cujus tantum erat, non \eroConstantii privati adhuc viri, oborto schismate episcopos ad Synodos vocare. Ita eadem Placidia

ordinasse falso innititur fundamento, scilicet quod Julianus Campanus fueiit, et Cemiadius eum Capjtanum episcopum fuisse asserere videatur. Hinc eniin sequi Baronius suspicatus
cst,

ut

Memorius quemadmodum

de oblitteranda postea Pseudo-Synodo Ei^hesina litteras deditad Tiieodosium imper. itemque ad /Eliam

lis, ita

erat genere nobinobilem Campaniie Ecclesiam rexerit; imoet

filio

jira^iverit,

tum munere, tum

sede Episcopali.

Pulcheriam Augustam, de quibus suo loco. i. Julianus in Apulia nalus. A num. 43 ad 54. Quia Julianus PelagianE lisereseos patronus

Nani, ut inquit Garnerius in Commentario Mercatoris, leves hte conjecturae,


]jania,

neque Julianus ex Cam-

sed ex Apulia originem duxit, et

Capuanam

plura pro ea scripsit, pluribusque


confutavit
;

eum

Augustinus
qui

Ecclesiam non tenuit in Campania, sed Eclanensem


in Hir])inis
,

de ejus genere scriplisque nobis hic


et seqq.

ut

mox

ostendetur. Et hcet Gennadius


lib.

agendum cum Baronio num. 50


non tem
vidissel

cum

vulgatis editionibus
45,

Opera Marii Mercatoris post ejus more tenebris eruta, nonnisi jejune de eo tractare potuit. Eum Attellanensem fuisse scribit Baronius anno cdxxx, num. 0. Vernni non ia Camjiania, ubi
Attella sita, sed in Apulia Jnlianum

Julianum Capuanum

de Script. Ecclesiast. cap. alfirmet, in Codicibus ta,

nien Mss. melioris nota;


legitur ista vox,

nulla

fit

nientio loci, nec

Capuamis ;

sed in quibusdam, Juetc.


;

lianus episcopus vir acer inge^iio, Ms. San-Germanensi.

in aliis, Jit-

natum, docet

lianits vir acer ingenio, etc. uti in pervetusto

Codice

Augustinns

lib.

6 Operis

imperlecti cap. 18, ubi

hac de causa insolescentem, et Augustino, quod ex Africa ortus esset, exprobrantem, castigat sanctus
Doctor
vel
liis

Yerbis

Noli islum

Poenum monentem

admonentem
:

nere

terrena inflalus propagine spernon enim quia te Apulia genuit, ideo Poenos

Julianam Juliani 6. Juliana mater Juliani. niatrem Garnerius suspicatur esse illam viduam, ad (inam Pelagius scripsit librum consolatorium sed postea re melius perpensa lianc amplexus est
;

o]iinioneni, quae docet,


scripsit,

viduam ad quam Pelagius


Olybrii consulis

vincendos putas gente, quos non potes mente Ex quibus Augustini verbis liquet, versus Prosperi in

esse

Julianam

viduam,
ii

quani explicationem
pag. 361. Haec Marii

se^iuuntur Labbeus tom.

Epigrammate contra

sancti Augustini de-

Concil. pag. 1516, et Baluzius insua collect. Concil.


citati

tractorem

verba:

est ejus (id est, Pelagii)


Aut Iranc fruge sua ffiquorei pavere Brilanni, Aut liuic Campauo gramine corda tument.

quem habemus

Denique libellus in manibus,


conti-

ad

quamdam Livaniam viduam, sermonem

nens exhortatorium, etc. , ubi videtur Pelagius, ut consilium suum occultaret, Julianam Livaniam
vocasse.

de Pelagio ac Caelestio, non vero de PeJagio ac Juliano, qui Apulus erat, intelligenda, uti suo loco
dixi.
5.

Nam
et

et illam
viii

fuisse

viduam eo tempore,
et

patet ex Eiiistola inter


stola

Hieronymi,

familiaritatem

Juliani parentes.
,

ante nol)is ignotum


torio

Nomen matris Juliani Marius Mercator in Commoni:

Pelagium fuisse, satisostenditejusEpiad Demetriadem Julian<E filiam. Praeterea Gar-

eam

nerius putat, subindicari a Mercatore


situin

rumorem

ali-

Subnotalionum cap. 4, nos edocet sancta; ac beatffi recordationis Memoris


filins?

Tune
niliil

(]uando sparsum fuisse in vulgus Julianum suppoparentibus suis fuisse. Sed alius, ut recte
Mercatoris.
lllud eiiim

episco|)i

Tu

Jiilianaj

priinarite femince

et

qua

Baluzius in notis ad Mercatorem, est sensus verbo-

honestius inter rcverendissimas matronas invenias, utero editus?


sim.
AJjsit, absit,

rum

ut

tibi

istud credere au-

caiido, ita diversos esse Juliani

lantum ait rhetorimores a moribus


,

Vernnlarum

te

eoriim potius crediderim filium,


et

])arentum, ut suspicari liceat suppositum illisfuisse,


iit sa?]ie

suppositumqueillis, utsa^pe dicitur factum,

quod

dicitur factum, aut


filio.

si

id

nou

erit,

degene-

tu potiiis tanta oiis tui petulantia et obscenitate ap-

rasse illos in
7.

probas; aut
nulli

si

id
erit,

non

erit,

degenerasse

illos in te

dubium

qui sanctos iliorum homiiuim

mores, sanctam vitam, institutunique noverunt,

Ejus sorores. Duas Juliamts sorores haquas suis disci])linis, utique non optimis, post obitnm sanctissimorum parentum erudivit, ut ex
bnit,

tuumque sermonem in scriptis, his^iue prudenter inspcxerint. Onorum sane post obitum sanctorum
liomiiium nierito
tii

verbis Mercatoris laudatis patet. Duxit

uxorem

vir-

gineni consularem,

lam
filii

iEmilii viri illustris, postea

duas

soi'ores tuas talibiis disei-

episcopi Beneventani

filiaiu,

plinis tui oiis erudisti.

Novimus, novimus

(juid tibi

Nolanus
iius, in

patris et

et Paulimts episcopus amicus, periiide ac ^(/si/-

una carum, cum

tu niniis severus ia ejus

ruinam

Juliani

et la;

matrimonium

scripsit Epitha-

BONIFACrr ANNITS 1?
Inniiuni,

CHRrSTT 410.

181

qnod

inter poemal.i Panlini ost xxii, alias

(i

observarunt. Etenim in voce Celanensis ,Yi\)(iV

XIV. Qiia' caiisasolverit lioc matrimoiiiiim,

an com-

impcriliam
litteram
si

Amanucnsium
pr.Tponas
est in
,

innne conjnijnm votum, an mors /(/% iiicertnm ccrtum taiiieii solntnm esse ante pareiitum Jnliani mortem. Scripsit enim ad Memoriiim Au^ustinus Epistolam ci, alias cxxxi, cum jam diaconus foret
Jnlianiis
et
:

post C ponitur, quam Eclanensem leges in Codice


:

vero Petri diacoiii, ubi Edanensis appellatur,

littera

D dividenda

et

(juic

perperam junctae

er-

Snperiores

(|niii(|iie liitri vixtilio

nostro
nol)is-

rorcm continent. 9. Episcopus fuit Eclancnsis.


tus, qui tradit,
fuisse

Ubi situm

condiacono Jnliano, (inoniam

et ipse

jam

{wcv'\\.Eclanum, o|)time explicat card. Norisiuscita-

cum

commilifat, eognitione digni videl)nntur, etc


iion licebat, aut esse

Eclannm

.seu

Eculanum antiquam

Tnnc autem temporis diaconis


in conjugio, Epist.
I,

aut certe eo uti, ut liquet ex Siricio

Hiri>inorum iirbem distanlem Benevento ex Itinerario Antonini M. P. xv, seu ex Tabulis Peutin-

cap. 7,etInnocentio
III,

primo

Epist.

ii,

cap. 9,

gerianis xvi, et

Camillum Pcregrinium

in

Com-

ct Epist.
8.

Episcopiis ab Innocentio papa ordinatus.

cap.

1.

mentariis de Ducatu Beneventano prodere, Eclanum postea Frequentum dictum fuisse tandemqne
,

Ab

Innocentio papa ordinatum Julianum docetMer-

terrse

motu dejectum,
viduatum
,

cator cap. 3,
inter

intelli^endum

quod de ordinatione episcopali oninino Jiilianum enim temporilius Zozimi e|)iscopos extilisse constat, tum ex Angustmo,
:

dum
ItalJEe

ob bella civibus propemoquod in Tabulis Ughelli tom. vui


et

Sacrae refertur in Abellinensis episcopi jnris-

tum ex Mercatore, tum ex Epistolis duabiis, quas ad Zozimum Julianus ipse dedit. Gennadius citatus Capuanum episcopum dicit in editis Codicibus,
eauKiue sententiam Baroniusamplexusest. Gelasius in Decreto de libris Apocryphis, et Beda Pra?fatione
in Cantica

dictionem transiisse. Holsleniusquidem in territorio Frequenti prope Mirabellam fiiisse Eclanum contendit,
et posteriori

vo Quintodecimum
fit

appella-

tuni

cujus mentio

in Actis sancti Mercurii

mar-

tyris.acpostea a Constantino

Grcorum imperatore
Verum
inCliro-

funditus eversum anno dclxix. Ita Holstenius in


Notis ad Italiam Cluverii pag. 1203.
in calce tomi ix Ughelli, in

Celanensem

eumdem

faciunt

Edanen-

sem Petrus diaconus

in fine libri de Incarnatione et


is

nico antiquo Beneventanomonasterii sanctaeSophiae

Gratia; Ilolslenius ac Rosweidus;

in

Notisad lau-

datum Epitlialamium,
verii,
tiant.

ille

in Notis ad Italiam Clu-

decimi mentio

recitatur

quo non semel Quintoquajdam donatio facta

Celennensem

in

Campania Julianum pronuii-

anno

xvii Radelchis principis Longobardi, indic-

Nonnulli ex Prosperi depravato Cluonico Attelensem fuisse contendunt. Est autem Attela

num

Neapolim

inter

et

Capuam
,

Aversa

Italis

hodie

Julio mense. Radelchim Benevenli domiLeo Ostiensis lib. \, cap. 31, memorat anno iudictio vero iii currebat mense Julio anni DcccLi
iioiie III
:

vulgo nuncui^ata, Denique Vossius lib. 1 Hist. Pelag. cap. 6, Heracleense?n vel Attelensem suspicatur.

DCCCLV,

quo ideo anno adliuc extabat Quintodecidictum

mum. Eclanum autem Quintodecimum


tissime praesens exploravit
:

Verum

Mercator, qui nec ignorare poluit epi-

fuisse recte asserit Holstenius, qui ea loca diligen-

locnm, nec minorem qnam quislibet merelur fidem, Eclanensem episcopum pronuntiat, simuk|ue litem dirimit. Nam in refutatione Symboli Theodori Mopsuesteiii ait Simul admonere volens Julianum ex episcopo oppidi Eclaiienscoiiatus ejus alius
: ,

vento hoc ipsum comprobat

nam dislantia a Benecum Frequentum


;

sis

hffireticum Pelagiaiium, seu Cselestianum,etc.,

Eclanum vero xv, indeque Quintodecimum postea appellatum. Certiim tamen est e|)iscoi)alem sedem Eclano everso Frequentum, vulgo Frigento, fuisse translatam, ininde M. P. xii circiter distet;
quit doctissimus Cardinalis Norisius.
10.

et in Praefatione in Tractatus Nestorii

adversus hae-

resim Pelagianam
nensi

Julianum ex

eiiiscopo Ecla-

Scripta

ejiis

hujus hffiiesis signiferum et antesignanum, olim ab Apostolica senteiitia exauctoratum atque depositum, in amicitiam interim censuit suscipienduin nempe Nestorius. Ilabet autem Mercator consentientem reipsa Prosperum , in cujus melioribus manuscriptis legitur, Eclanensis , non vero Attelensis ut notant Scaliger et Pontacus. Jam tamen a pluribus sajculis locns
jiarticipibus suis
,
,

cum

nam

aperte professus

postquam hceresim Pelagiaest. Vivebat adhuc Jidia-

nus anno cdxliv, ut ex dicendis infra apparebit. Quo vero postea anno mortuus sit, prorsus incertnm. Baronius num. 53 secutus editionem Suffridi
Petri,

existimat
:

Gomadium

Juliano habetur
tantino ejus

errasse, quia In ea de Moritur Valentiniano, et Cons.

filio

imperante

Vernm
;

is

error non
Ms.

Gennadio, sed

librariis

imputandus
et in

in correctis

ille

Prosperi corruptus.

Nam

in Bibliotheca Colber-

enim Gennadii

editioiiibus,
:

veteri

San-

tina

num.

240, extat Codex Chronici Prosperi

ab

quo Julianus dicitur Attelenensis, qui tamen in alio Codice ejusdem Bibliothecfe annorum quingentorum num.
oclingentis circiter annis descriptns, in

Germanensi legitur Moritur Valentiniano Constantii filio imperante, ideoque ante annum cdlv, qno Valenlinianus III peremptus est. Baronius Scripta Juliani postquam sub Zoziino hajresim Pelagia-

1286 vocatur Acclanensis. Codices Gelasii, Beda>, ac Petri diaconi depravati suiit unius littera! depravatione vel conjunctione, ut Eminent. card. Norisius
lib. 1 Histor.

nam

aperte

professus

est,

et

Julianum
refert,

variis annis edita,

Augustiui adversus promiscue hoc anno


fieri

quaj hic, in
;

quantum

poterit, in suos

Peiag., cap.

18, et

Garnerius in Uis-

annos digerenda
dat.

ut Historia Pelagiana clarior evaut ibidem diximus,

sert.

de primis auctoribus heeresis Pelagianee cap.

Anno

igitur superiori,

182

BONIFACII

ANNUS

1.

CHRISTI
tias

4.19.

Jidianus An&s SiAZozimum Epistolas dedit, (|uarum altera periit, altcrius vero quiEdam fragmenta Marius Mercator conservavit. Obtulit etiani Auguslino

damnare

filios

recens natos diaholi opus asse-

rere,

ac concupiscenliam essc

bonam, neque ex

|)eccalo
(jiie

primati Aquileiensi libellum

iidei

plurimorum

epi-

oriam, naturales vcro esse miserias, ipsammortein. Inierea Ahjpius in Italiam ob causam
discederet,

scoporum

oclodecim uempe qui sese ei conjunxerant, et cum co cxauctorati sunt, nomine scriptum; quem aliqui viri docti cum una (;x Epistolis ad Zozimum ab eo datis perperam confundnnt, exisiimantes enm libellnm non ad priniatcm AquiJeien,
;

nobis ignotam veniens, anie(|uam Ravenna,ubi imperator morabaiur,


iiitcllexit, (iiKC

Valerio coniite

conira Angusiini lii)rum priorem de

Nupliis Pelagiani garrirent, a

quo

liileris

ad Augus-

tinum

(lelerendis acce|)tis

Romam

profecius esi, ubi

sem, sed ad Zozimwn papam missum fuisse sed eam opinionem veram non esse jam demonstravimus. Meminit duarum il. Tres Juliani Epistola. harum Epistolarum Baronius num. 44, et num. sequenti Epistola? ad Rufum Thessalonicensem episcopum Sanctae Sedi valde addictum, datffl. In ea Ju-

Honifacius papa perhonoritice exce|)it. Eotempore Ali/pius excerpta (|uae(lani ex quatuor Juliani libris recens ab eo contra prius voliimen Augusiini

cum

de Nupiiis

ediiis, a Valerio

comiie accepit, quac una

cum duabus Juliani


piendos clericos

lilieris, alteris

Romam
alieris

ad deci-

Romanos

missis

Thessalo-

lianus

Zozimum

ac clericos

nis accusavit, ut videre est


,

Romanos praevaricatioapud Augustinum lib. 2


;

nicam ad Riifum ejusdem urbis episcopum directis, ad Augusiinum secum in Africam delulii. Utrffique liiterae, cum per lialiam secreto circumferrentur,
quorumdaniCathoIicorumvigilaniiadeiecttcfuerant,
ei

ad Bonifacium cap. 3 asseruitque adversarios liberum arbitrium de medio tollere Deum acceptatorem personarum fmgere legem ab illis datam as;

ad euindem Bonifacium miss;e, qui eas Alypio


discessit, tradidii.

cum Roma

Piiorem suam esse

augenda peccata seque appellare Synodum OEcumenicam. Hujus Epistolae epocha incerta; anno tamen superiori vel saltem currenti data, qnamvis non improbabiliier autumet
seri

non ad

tollenda, sed ad

negabat Julianus, cui Augustinus lib. 1 Operis imperfecti contra Julianum num. 1, respondet: Sed si eam non agnoscis, ecce, non sit tua. lUinam et
illi

libri

non essent

tui,

sed alieni, ne per eos tu


!

Cardinalis Norisius

lib. \ Hist.

Pelag. cap. 20,

eam

quo Julianum legationem ad Atticum Constantinopolitanum episcopnm misisse ostendemus, scriptam esse. Augustinus lib. \ ad Bonifacium cap. 1, intlicat, Jidianum confirmandis iis,
anno cnxxi
,

Alypium autem utramque Epistolam a Bonifacio accepisse testatur

longe a veritate fieres alienus

Augustinus lib. 1 ad Bonifacium cap. 1 (dndicavit mihi fraicr meus (nempe Alypins) quodeasilli dare
:

ipse dignatus es, quae in tuas

manus,

nisi vigilan-

qui Pelagianorum partes sequebantur, aliam quo-

iissima diligentia fratrum nostroriim filiorum tiio-

que
se

E[iistolani

Romam

misisse, in

qua

profitebatur,

rum, venire non


seu chartulas
scribit
,

possent)).

Denique excerpta

illa

cum

Manichaeis, id est, Catholicis, quos eo

nomine

ut ab Aiigustino vocantur a Valerio

infamabat, quasi dicerent naturam hominis esse

malam

non communicare. Haec autem videtur

circa hujus anni finem data.

librum primum de NupConcupiscentia adversus Jtdianum. Anno superiori cum Augustinus intelligeret, nonnullos apud Valerium comitem sibi imponere quod niiptias damnaret, asserendo originale peccatum, librum priorem de Nuptiis et Concupiscentia ad
12. Aiigustinus scribit
tiis et

Romam ad Alypium inissa esse Augustinus lib. 2 de Nuptiis cap. 1. 14. Augustinus scribit librum n de Nuptiis et Licei Augustinus maluisset illis ExConcupisc. cerptis non ante respondere quain integrum Opus unde fuerani desiimpla, vidisset, iamen ut Valerio
comite Ravenna

comiti faceret

satis,

ad ea nulla inierposita

mora

respondit
eidein

alierum de Nuptiis et Concupiscentia libruin elucubravii in prioris defcnsionem, illumque


,

eumdem comitem
exaratus est;

transmisit,

postquam Hipponem

Valerio pariter iiiincupavii. In eo osteudit,

Caesarea rediit, qui ideo sub finem anni superioris

Catholicorum dogmata
deliriis distare,

mullum

Jidianus contra euni iibrum quaiuor scripserit tempore schismaiis ab Eidalio adversus Bonifacium concitati cujus in illis libris ipse meminii. In eo voluiniiie docei Augustinus, bonas esse nuptias, malam vero concupisceniiam, qua bene utuniur nuptiae originis reaium tolli per Baplismum hominem factum a Creaiore, captiva,

cum

malam

esse concu|iiscentiam,

Manichaeorum bonas

aiitem nuptias, qu;c bene utanlur malo. Baronius


niiin. 51 Iiiijus libri

secundi Augusiini de Nuptiis


ILaliam,

meminii,
liani

cl nuin. 40, lioc


iii

Alypii proiectionein
Episiolas hoc
perit, et

anno consignai priorem ita ut duas illas Ju-

anno a Bonifacio ^/y/jms acce-

Honorii constituiionem datam


Hisi. Pelag. cap.

idus Junii
card.

tum

a deceptore, indigum Redeuipioris, filios(|ue

adversus Pelagianos impetrarit.


Norisius
lib.
1

Verum Em.
16,

ob originalem maculam nasci peccatorcs a mundis et sanctis pareniibus. Hujus prioris libri de Nupiiis et Concupiscentia meminil Baronius num. 51. 13. Julianus libros iv adversus librum primum de Nuptiis et Concupisc. scribit. Primi Jidiani impetus fuere coutra i)rimum illuin librum de Nuptiis, quem quaiuor libris oppugnare tentavit,

demonsirat ex Concilio Carlhaginensi hoc anno celebrato, de quo infra, hanc sententiam subsistere non potse. Alypius enim in Sessione liabita Ylll lial. Junii senteniiam dixii, ideinque III kal. Junii Acia Synodi subscrii)sit, ideoipie eo tempore A/ypius Ravennae esse noii poiuii, nc^iue ab Honorio rescri|)ium illud
impeirare. Quare card. Norisius cap. 21
,

in iisque totus esi, ut osiendat,

Augustinum nup-

priorem

nONIFACII
illam

ANNUS

i.

CHRISTI

/|10.

183

Alypiim

Italiam perfuctioiicin confert in anlie

nuni coxxi, quo et lilniim secunduin Augustino com|iositum aibitratur.


iri.

Nuptiis ab

Quo anno
est,

liber ille editiis.

Verum

vinus apparuit. In reliquis lucubrationibus hastatis pugnare visus est, in hac vero universum triariorum robur emisit. In duobus prioribus libris procul
a Calholicis

longe

amovet Manichffiismi infamiani

qua

verosiniilins

iiosteiiorem
esse
;

de Nnptiis librum

anno sequenti editum

cum

Alypius tam liunc ad Bomfacinm

librnin (luam quatuor Augustini

Juiianus Orthodoxos in invidiam, inio iii detestationem trahere conabatur. Quatuor reliquos totidem Juliani Ubris opponit; et in liorum primo, nempe
tertio ejus

contra duas Epistolas Pelagianorum in Italiam delulerit,


et

voluminis,

id

agit, ut appareat,

malam
malo

ad utrumque 0|>us com|)onenilum non


fuerit.

quidem
bene
dit,

esse carnis concupiscentiam, sed eo

parvum tempus insumptum


illos

Libros enim

uti

pudicitiam conjiigalem

illudque

malum

quatuor ad Boiiifacium
cap. 85, ubi de
:

citatos
lil).

ab Aly|iio ad
\

nobis non exsubslantia

alia, (iiiam

Ueus non condi-

eumdem
peif.

delatos testatur Julianus


illis

Operis iin-

nobis permixtnm esse, ut Manich;cus insanit,


sola Baptismalis grcatia expiari. In

luvc Julianus

adversus

sed per Adte inobedientiam exortum, ac in posteros

Augustinum scribit Sicut in his libris quos nunc per Alypium ad Bonifacium misisti, etc. Et lib. 2, Tuis libris, quos nuper ad cap. -179, idem iterat
:

traduclum

quarto

denionstrat, nialani esseconcupiscentiam ex peccato

orlam

gratiam neque ex meritis dari, neque neces-

Bonifacium misisti, etc. Quare Alypius iis quatuor Augustini libris acceptis Ravennam venit, et secundum librum de Nuptiis Valerio comiti tradidit

situ.tem

homini inferre

nuptiarum bonum mederi

concupiscentiffi inalo, et Etlinicoscognovisse malara


esse concupiscentiam. Libro quintotradit, ex

eadem
,

quod

testatur ipse Julianus lib.

Operis imperf.,
Pelagia-

damnationis massa alios esse gratis electos


vasa
irfe factos, et Maiiichaeis

alios

cap. 7, ubi alloquens

Florum episcopum

minime
et

favere Catho-

num
quem

ait

Quia

id

impendio poposcisti, imo in-

licos,

dum
;

libidinis

nialum,
est,

originis vitium

dixisti

auctoritate patria, ut libro tractatoris Pceni,

agiioscunt

sed Pelagianos potius,

cum

de ea

re,

ad Valerium comitem vernula peccalorum

quce a peccato libera

dicunt, peccata

non

nasci.

ejus Alypius nuper detulit, obviarem .

Unde

se-

Sexto taiidem libro ostendit, nasci infantes peccato


originali infectos, tolli per peccatuin ejus reatum,
et

cunda Alypii

iii

Italiam navigatio contigit statim ac

Augustinus libros quatuor contra duas Epistolas Pelagianorum, alterumque de Nnptiis elucubravit,

hujus peccati merito

fieri,

iit

tantis

ab infantia
parvuii

miseriis atteratur genus

humanum, utque

nou quidem eodem


derat, utputavit

aniio

quo prior

iiavigatio acci-

sine regeneralionis gratia morientes excludantur a

snbsequente,

Em. card. Norisius, sed anno illam nempe anno cdxxi. Quatuor illi ad
plurima continent, non tantum praesertim de rebus
;

Bonifacium

libri

regno Dei. 17. Julianus libros viii adversus ii de Nuptiis et Concup. scribit. Cum vero lib. 1, num. 34, et

dogrnatica,sed etiam Historica

cum

Ccelestio Roma? geslh a Zozimo papa, et de Pelagianorum querelis, eorumque aiipellatione a Sedis Apostolicai judicio ad Syiiodum Generalem, quibus abunde satisfecit sanctus Doctor. Iii quarto
insidias aperit, quae in (|uinqiie doctrinae

num. 36, Hieromjmus ipresbyter laudetur tanquam vita jani functus, isque die ultima mensis
lib.

2,

Septembris sequentis ChrisU


rit,

aniii

ad

liquet libros illos j)Ost

eum

Christi

Deum migraannum in

lucemeditosesse.EorummeminitBaroniusnum.51.
Julianus accejito Augustini altero de Nuptiis volumine, hortante Floro episcopo Pelagiano statim ad
illud

eorum

ca-

pitibus in Epistola

secunda Pelagianorum
arbitrii, et

ex|)ressis

latent, in laude scilicet creatura', laude

nuptiarum,

respondit.

Em. enim

card. Norisius citatus

laude

legis,

laude liberi

laude sancto-

cap. 22, osteudit

unum

et

alterum librum vivente


iis,

rum, docetque opus non

esse Synodo, ut baeresis aperta dainnetur, longe plures hicreses judiciis particnlaribus quam universalibus Synodis exstinctas,
et bicreticos propter

Bonifacio illum scripsisse colligi ex

quae Julia7,

mis habet

initio

fere Iibri

primi cap.

Indixisti

auctoritate patria, et caetera

mox

recilata.

Ibidem

getur Synodus
tus orbis
10.

superbiam urgere, ut congreperinde tales sint, propter quos to-

etiam haereticus vellicat quatuor AugusUni librosad

commoveri debeat.

num.
libri

Interim
illi

Aufjustinns scribit libros vi adversus JuliaClaudii episcopi industria integri

quatuor Juliani, contra quorum Excerpta

quos cum lib. 1 Operis imab Augustino nunc, et lib. 2, cap. 179, nuper ad Bonifacium missos scribat, non obscure indicatur, eosdem adliuc Bonifacio supersUte inchoatos. Reliqui post Bonifacii obitum exaraU, et

Bonifacium

scriptos,

perfecti cap. 85,

Valerio petenfe Augustinus scripserat, in ejiisdem

quidem

in Cilicia,

quo Julianus ac
hujus

collega;, Cacles-

manus

venerant, quos diligenter evolvens comperit

tiui papa;

decreto Italia excedere coacti, ad Theodosectas

illum, qui quaidani inde selegerat,


suisse, aut
rat,

non omiiia po-

Tum Mopsuestenum primum

magistrum

cum

quatuor libris invenenonnulla aliquantum putaverit esse inuita,

non

ut in

illis

navigare decreverunt, ut infra videbimus. Julianus in his octo libris asserta a se in prioribus quatuor
operosius

tanda.

Totum
Et

igitur

sese

colligens

Aucjuslinus

communire

tentavit,
;

concupiscentiam
esse origi-

grande volumen elucubravit, in sex libros distinctuni.

inter naturalia

bona recensuit

nullam

quidem

ut inquit

Cardinalis Norisius

nale peccatum dociiit, aliosque suos errores

magna

cap.

21,cum

in caeteris a se adversus
iii

Pelagiauos
paeiie di-

verborum copia magnoque argumentorum apparatu


detendere conatus
est.

editis libris mirabilis iuerit,

lioc

Opere

Julianus per multos annos

184

BONIFACII

ANNUS

1.

CIIRISTI /i19.
Aiirelio episcopo Carthaginensi
iiorius,
qii;i;

liuic Operi iiicubuit, illiiisqueexeniplariaab Alyjyio

simul mittebat Hocolligitiir

Romee reperia ad sanctum Auf^nistinum confutanda anno taiitum cdxxix, transinissa suiit, ut intra
ostendenius.
18. Octo libri

ad nos non pervenit. id


litteris

ex

ejusdem Aurelii
datis, et

ad episcopos Byzaceiiie
relalis.

[iro-

viiicia; at((ue i\\"m\i,\{di[\x

kalendis Augusti hac de re


In his

JuUani exarali nonsunt adversus

a Baroiiio

sex Augustini in Julianum.


putavit, bos octo

Baronius
ita est,

nnm. 58

enim

num. bi

Constitulionem iin[)eratoriam ab E[)islola


recta secernit Aurelius, eosque

sibi di-

JulianiUhros editos

fuisse contra

omnes ad

subscri-

sex sancti Auffustini, (]uil)us priora (|uatuor Jiiliani

volumina confutarat. Sed non


Julianus
illos in

ut animadocto lihros

\ertit Card. Norisius citatus; naiii

cum

in

Cilicia

componeret, Auf^ustinus sex


Itt

Porro Arzuges populi Africa; eraiit, (|ui Tri[)()litaiue et Byzacena; provincia; limites versus meridiem loiigo terrarum spatio incolebant ut ostendit Emiu. cardin. Norisius lib. 2
coliortatur.
,

bendum

Africa scribei)at.

(|uidem sanctus Doctor

Histor.

Pelag. cap. 8, praesertim ex Orosio

lib. 1,

diserte affirinat octo Juliani bbros. contra

alterum
est , in-

cap. 3. Baronius num.54.indicarevidetur, /l/y/jmm

a se de Nupliis cdituni pufj;nare

Factum

eam sanctiouem
petrasse. Veriim

coutra Pelagianos ab Honorio im,

quit in Pra^fatione Operis impcrfecti,

ut sub eo-

dem

titulo

etiam secunduin lii)riim

scriberem,

jam ostendimus tempore quo ea Ravenna; data Alypium Concilio Carthaginensi adfuisse. Videtur

contra

quem

Julianiis alios octo iiiinia loquacitate


-i,

itaque imperator impulsus fuisse a

conscripsit ; et lib.

ca\>. 5,

i^alam idem testatur,

Boiiifacio

papa;

cum

addens nihil a Juliano coulra sex illos suos scriptitatum fuisse Si er}j;o, ait, talibus incrementis loquacitas tua promovetur, quem non terreat non veritas, sed numerositas librorum tuorum, quani computare me pifjet? Homo enim stupenda ubertate facundus, qui prius uiii meo tuos quatuor et alteri meo tuos octo putasti esse reddendos, quis
:

rem

cap.

41 asserat

Prosper libro contra CoUatoBonifacium piissimorum


,

iniperatorum Catholica devotione gavisuin connon soluni Apostolicis sed tra inimicos grati;e
,

etiam

regiis

usum

fuisse

Edictis

Schisma
Aprilis

enim ab Eulalio excitatum, iniho mensis

non

timeat, ne forte sex libris nieis amplius,

quam

liuem accepit, ideoque Bonifacius huic rescri[ito obtiuendo vacare potuit. Nec refert quod Prosper plurium imperatorum nientionem faciat cum idem
;

mille tuos reddere mediteris


19.

Error Gennadio perperam altribiitus. Baronius ibidem reprehendit Gennadium, quod in lib. de Script. Ecclesiast. scripserit Julianum septem contra sanctum Augustinum libros edidisse, quod itidem Honorius Augustodunensis Gennadii
scriptor
affirmavit.

loquendi

modus

a Conciliis Africanis eo

lempore,

quo Houorius solus in Occidente imperabat, usurpatus fuerit, et Joannes episco[)us Antiochenus aliique episco[ii scribentes ad Theodosium jun. cum
solus in Oriente im[)eraret, dicant
:

Quoniam ve-

ro imperatores piissimi, prtecepistis, etc. , ut vi-

Verum

ut etiam

observavit

dere est

in

cap.

17 Synodici adversus Irenasum.

Card. Norisius, Baronius inciderat in depravatam Gennadii editionem opera Suffridi factam cum in
;

Qui lot[uendi modus observandus. 22. Subscriptiones damnationi hcereticorum

correctisGennadii editionibus de Juliano legatur

nunc primum
hujus
E[)islol8e

Hffiresim Pelagii defendere nixus sciipsit adversus

in usum inductce. Valde refert ad Aurelium verba notare, quibus

Augustinum impugnatorem

illius libros

quatuor,

et

iterum libros octo, ut liabent editionestam Frobeniana inter Opera sancti Hieronymi excusa, quam Auberti Myraei et Codex Ms. San-Germanensis vetustissimus calalogi Gennadii de Script. Ecclesiast. 20. Augustini Epistola ad Vitalem post decen,

nium

data.

Ad num. 54
alias cvii,

et seqq. Epistola

Augus-

omnes Ca;lestii et Pelagii damNon enimaliasunquam, inquit Garnerius in Dissert. iii, ubi actum est de profliganda liaeresi, |)r;ecessit ulla, quod sciamus, constitutio princi|)um ChrisUanorum de conveniendis universis episcopis; sive qui defuissent Concilio in quo fuisset, aut condita lidei formula, aut damnata cum
jubet im[)erator, ut
nationi subscribant.
,

tini ccxvii,

ad Vitalem Carthaginensem

auctoribus ha;resis, sive etiam qui in sua singuli


sede quiescerent, nequesuspecti haberenturnomine
lueresis, ut subscriberent latae

scripta, in

qua Augustinus, cum accepisset Vitalem docereinitium fidei non esse donum Dei, fortiterreclamat, pertinet ad initium Semipelagianismi, ideoquecommodius de ea a nobis agetur anno cdxxviii,

ab Ecclesia in

ali-

queni

hominem

sententiae.

NuUa

certe in toto Co-

dice Tlieodosiano est, uullaque

quo eam datain arbitramur. 21. Honorius imp. secundam adversus Pelagia-

ruin Ecclesiaslicarum

qua;

apud scri[)tores reenim jactantur de Euconstitutio


,

A num. 5G ad 59. nos constitutionem emittit. Honorius imp. V idusJtinias RavennwdiA Aurelium Epistolam dedit, (|ua signilicat, sese constitutionem, quam anno supeiiori dederat adversus Pelagiuni atque Caelestium, renovasse simulque sanxisse, ut quisquis eos, ubicuin([iie terrarum ageret, sciens non denuntiaret aut exi^elleret, ipsemet in exilium
pelleretur. Recilat lianc Epistolam Baronius
et seq.,

sebio et Theognide in causa Ariaiia, habent s[)eciem

longe diversani. Hiec igitur


potest

censeri

merito

exemplar consequentium plurimasancita est sacerdo-

rum. Lex autem subscribendi


tali

prinuim, deinde imperiali auctoritate, ut patet ex laudatis Pros[)eri de Bonifacio [)aiia verbis, aliisque hujus sacculi scriplorum testimoniis ab eodem
Garnerio in Dissert. de subscri[)tionibus exactis in causa Pelagiorum recitatis. Sicut[)orroiu Eutychia-

num. 50

qua; disliuguenda a Coastitutione, quaiu

na causa non

alia fuil

iormula

fidei,

quam

Epistola

ONIFACII ANNUS
sandi Lcoiiis de. Inrarmtiono ad Klaviamim; ila ncc in Pclagiana alia iiiissc vidclnr, (jnani Zo/imi
Tractoria
acl

1.

CHRISTI

'ilO.

18?

nniversos totins orbis opiscoiios.

Quod

cwni direcla suh die vi kalcnd. Dcconh., post consulainm Uonnrii XII et Theodosii VIII, ISonifacio 1'rhis RomcR ep/5cr?/jo.Quibnsex verbis Emin. card.
Norisius
lib.
I

cnm

alii

non obscurc, tuni MarinsMercatorin Com-

Hist.

Pelag. cap. 18, refcllit rneta-

nioiiitorio clarissirne tcstatnr: Ha;c


scriiita capitula
illa beatiB

omnia supra(iu;e

cbronismum

Raronii b;cc de Innocentio et Marcello

ut

jam superinS(lictnmcst,continct
damtotum

lcgatis Africanis

num. 73

scribentis

Antequam
ct in ejits

mcmorite cpiscopi Zozimi Epistola,

lcgati redirent, contigit

Bonifacium mori,

Tractoria dicitnr, (|ua Cadestius Pelaf;ins(ine


nati sunt, (luiu ct Constantinopolim, ct pcr

orbemmissasidiscriptioniliussanctorum Patrnm est roborata. Cui Jnlianus, et rcli^ini ejus complices


sul)scriljere detrcctantes, consentaneos^iue se nolentes

locnm suffici Ctclcstinum , ([ui jnxta Baronium anno cdxxui Pontificatum iniit. Cur cuim lcgati hoc anno cx Africa profccti pleno iiuadriennio Alcxandria; et Conslantiuopoli

nionem Baronius

dcsceiidit,

morati fuissent?Ineam opiqnod legcns Epistolam

eisdem Patribus facere, non solnm imperialibus


;

ad Cailestinum a Synodo Africana scriplam, vidit

le^ibus

sed et sacerdotalibns statutisdepositi at^iuc

exauctorati, ex

omui

Italia deturbati

suut.

23. Concilia Carlhaginensia vnlgo

appellata

anno habita. A num. 59 ad 98. Baronius Synodiim Cartlia^Muensem post considaIioc

VI

et

VIII

luni Honorii

XII

et

Theodosii VIII Avg., VIII ka,

anno babitam qucT sexta vulgo dicitur, quintam appellaudam censnit. Verum jam ostendimus, enm perperam ordineni Coneaque in re ciliorum Africanorum immutasse ernditos oinnes contrarios babuisse. Sequitur post
lend. Jnnii, boc scilicet
,

adbuc sub Ccelestino in causa Apiarii Faustinum lcgatum degissc Carthaginc, indcque ejusdem causae cognitionem usque ad Caclcstini pontiflcatum protractam existimavit. Sed bis Faustinus in ejusdem Apiarii causa legatus in Africam veuit. Primo quidem anno pra^cedenti sub pontificatus Zozimi finem, ac paucos mcnses Carthagine moratus, cum Apiarium episcopis Africanis conciliassct, Romam revcrsus est. At idem Apiarius Ccelestino Pontifice iinmanium criminum iterum accusatus, damnatusque Ca^lestini patrocinium imploravit, a quo Eccle-

hanc Synodum
his verbis

in

tomis Couciliorumalteriustilnlus
:

conceptus

Post consulatum gloriosisXII etTlieodosiiVlH

communioni rcstitutns est misso in Africam iterum Faustino legato, ut cnm episcopis Apiarii
siasticac
,

simorum imperatorum Honorii

cansam

Aug., Hl kalendas Julii, Carthagine, in secretario Basilicffi Reslitutte, cum Aurelius episcopus una

retractaret. Hic vero conscientia) rea; stimulis actus universa crimina qua; diu perfricta fronfc negarat, tandcm coufessus est. Qnai omnia in
,

cum

Faustino Ecclesia; Potentina) provinci;c

Italia?

Piceni, legato

Romanje

Ecclesiae, elc.

Sed b;cc duo

Concilia

non

esse putavit Baronius, et

cum

eo Per-

Synodi Africana; Epistola ad Ca^lestinnm narrantur. Quare certum csse debet Concilium Cartbaginense tam sextinn (\uRm septi?7ium ita vulgo appellata,
,

ronius Cardinalis cap. 48 Replicce sua; ad Magiuc


Britaimi;c

codem anno
23.
I?i

regem

unius

ejnsdeinque

verum duas tantum actiones Concilii. Cum tamen veteres


inter Cartbaginensia appellent,

finem accepisse. Concilio Plenario a?ino superiori habilo


initiuin et

Conciliorum Africanornm collectores, prins sextu?n,


posterius

septimum

vetitcs. Quod porro contcndebant Africani,abipsis Christiana; religionis in Africa primordiis consuetudincm obtinuisse, ut

appellationes tra?is?Jiarince

ab

eis in

modo

loquendi uon videtur discedcndum.


fnit
,

prcsbyteri, diaconi, el clerici infcriores in suis quis-

In priori

quod Plenarium

conditi

canoucs
priori

XXXIII, in postciiori

canoues tantum

sex. In

dc Appellationibus ad Romanam sedcm actum est occasioue Apiarii Siccensis Ecclesiae presbyteri, a suo episcopo ex Ecclesia Siccensi amoti, qui ad Zozimum ai)pellarat, liicque statim Faustimim Potentiw in Piccno

qnc provinciis judicarentur, appellationc ad transmarinos judiccs omnino iuterdicta, Raronius num. "0 perpcram arbitratur, decretum fuisse in Synodo canone xxii. priori Milevilana anno cdii coacta
,

Nam
in

canou

ille

iisdem omnino verbis conditus fuit

a Concilio Plenario Africae

anno

cdxviii celebrato

episcopum

cum dnobus

aliis

legatis

canone (luippe xvii ejusdem Plenarii Concilii

in Africam destinarat, ut Apiarii


rent.

causam

retracta-

Mortuo enim paulo post Zozimo, Apiarii causa in Pleuaria Synodo Africffi hoc anno coacta, disceptata est, ut pluribus narrat Baronius.

transmarina; appcllatioues vetantur; quod decretum ob tentatam id temporis contra Africame Ecclcsia;

consuetudinem ab

Apiario

appellationem

illud

anno finitum. Concilium vulgo sextnm appellatum, non solum annis quinque uou dur;ivit, ut vulgaris fert sententia; sed nec usque ad reditum legatorum qui ad Cyriilum Alexandrinum et Atiicnni Constantinopolitanum missi suut, jussu ejusdem Concilii, ad cx(inircnda INicffini Concilii staiuta, (luac hoc anno addncta snnt mense Novembri,ct cx Africa ad Bonifacium papam missa, hoc etiam anno VIH kalend. Deccmb., ut fidcm facit titnlus Syinboli Nica?ni in Concilio vulgo Africano sub uum, 104. Exemplaria Concdii ]\'i24. Utriimque hoc
,

emissum fuisse non dubitaudum. Cuspiuianus in Comment. Fastorum Cassiodori ad consulatum Monaxii et Plinta", ait
:

Augustinus Epistolam

scribit

ad episcopos Gra!cos,in cujus d;itis ponithosconsules . Quare cuni Cuspinianns Ribliothcctc Ca^sarea;
saiculo

proxime elapso

pivTfuerit, exislimo

eam Au-

gustini Epistolam in ea Bibliotheca ab illo Icctam,

ibidemquc adhuc
tilis

extare. Qua; admonitio lorsan inu-

non

crit, ut sciri possit

an ea sincera

vel su[)-

posititia,

quod magis

reor.

20. C?jrillus rescripsit Africa?iis de Paschate

anni

seqne?itis,

Prajfati

Synodi Carthagincnsis

ToMis

VII.

I8G
oratores
c.v

nONIFACII
Oiieiilu reiliiccs Atlici
ol Cyrilli

ANNUS
litteras

1.

CHRISTI 410.
partc coimcxis,

iiifcriori

rcddidissc

vii

iii

ultimo

Patrilnis Africanis reddidei-e. Cyriliiis in suis

Paschalis anni seqiicntis ad


]ir;eter

dieiii

xvii

diem kalcnd. Maii

numcro, cujus
lam
rciicriri

crroris a librariis coniniissi cxeiii|)la


:

])a?sini occiirrunt)

vcl brcvein illam Cyrilli Eiiistoalia


A])i)ciidice, scii

aniiiiiiliavit, iniiuit liaroniiis

canonum

niim. 99. Kt reveia ii Niea^noriim cxemplar peticraiil


Pascliatis
indictioiic,

conjiinctam ciiin
alia Epistola, ut

vcriiis

cum
;ipii(l

apud

Itiiclicrium pag.

etiain a Cyrillo, uti

diem
anni

annum, seu futura

in proximum nempe cdxx in-

72, et

Pcl;iviuni

cilatiim,

(]ui

utcr(|ue eani

cuin Mss. codicibus


citur,

contiilit. Ibi

dicare vcllet; qiiod utrum(|iie Cyrillus ejj;it, ea E|)istola ante Septembrcm, (jiio terlia indictio iiici|)iebat, scripta id osteiKlentc. ILtc Cyrilli

tam

iu Epistola

quani

in

autcm Pascha indiaddilamcnto, IXkal.


fuit.

Maias,

cujiis erroris Iia?c

causa

Cyrillus duas
lioc

Pasclia vero, ut scripsistis,


kal.

De nuntiamus vohis XVII


vcrba
.
:

intcr alias de Paschatc litteras dedit, altcram

Maias nos fulura indictioue cclebrare


illa

Verum
kal.

nota

Pasclialis

mcndosa,
,

et

loco

XVII
,

Maias,
Maias,

xv Aprilis scribeiidum XIV kal. xviu die inensis Aprilis, quo anno sequenti Pascha celebratum. Pelavius Iib.2 dc Doct. Temp. cap. Gi, de liac Cyrilli E|)istoIa fusc disserit
id est,
id
est,

amio ad Patrcs Africanos; alteram anno cdxliii ad monachos quosdam ad quos de Paschate aiiiii CDXLiv. quod in diein ix kalend. Maias incidebat, scri]isit; sciolus vero nescio qiiis, non adverlciis librarium duas (lyrilli Epistolassub unica iiiscriptione
,

uno tenorc exarasse et perpeudens Cyrillum in secunda Eiiistola, seu, ut sibi videbatur, in posteriorl
;

et iu

Api)cndice ad tonium
recitat,

ii,

pag. 8H4,

eam

inte-

parte Epistote, contendcre Pasclia celebrandum csse

gram

cxtatquc etiam tom.ii Concil.cditionis

IX kal.

Lal)bean;r pag. i673. Veriiin in ea non

XVII

kal.

Maias, ut apud Labbcum


lacinia alterius sci'i])toris

sed

IX

kalend. Maias
existiiiuit

Maias, diem in priori E])istoIa cxpressum, quein diversum videbat a die in secunda designato, mutavit, et loco A7F kal. Maias vel XVII kal.
,

legitur, eique ])raiterea assula cst longa (]ua!(iani


,

Maias,

si is

error jain in

eam Epistolam
iii

irrepsisset,
:

ut Petavius

in

posuit 7A' kal. Maias, uti

postcriori Epistola

qua

Pascha celebrandiim es$c IX kaie?id. Maias.PeiA\iuiin notis ad cam Epistolamealacinia auctam, ait Quod iu anli(]uis membranis quotidie
et itcratur
:

qutc conjectura optinia fuisset, licet in textum miniiiic

iuserenda,

si

Cyrillus unica Epistola qua;ct

cuinque apud Bucherium


asseruisset.

Petavium leguntur,

cernimus, cuin in eiimdem codicem larrago quaedam variorum scriptorum congesta esset, ac ])rimo
loco brcvis
illa Cyrilli

28.

Secunda ad monaclws de Paschate anni

Epistola

cum

cjus nominis

CDXLiv scripta.

inscriptione cernerclur, caHera qucc deince]is sine

Paschate duobus divcrsis annis

At Cyrillus duas Epistolas de scripsit, quas postea


congessere, ut
finitur,

auctoris titulo subjecta sunt, eidcin sunt attiibuta Cyrillo . Subjungit Petavius eaiii laciniam de Pas-

amanuenscs

in

unam camdemque
scripsistis,

vel haec verba,

quibus prior

demonstrant
vobis,

chate anni dcvii,

qiii

Dedam

anlecessil, videri intel-

De Pasclia vero, ut

mandainus

ligendam, cuni eo anno Pascha

IX

kalend. Maii

IX kalendas Maias nos futura iudictione celebrare


et alia

Beda lib. de Kat. Temp.cap. 41, et lib. de Argumentis Liince, pag. 131 ejusdem laciuiai seu a])i)endicis meminerit. Quarc concludit
fucrit, et
,

peractum

Deus ct Dominus sanctam Ecclesiaiii, id est, Congregationem custodiat . Haec data hoc anno ad Patres Africanos, ut inter omues con:

manu

Petavius, illius Appendicis auclorem liaud dubio ducentis annis ]iosteriorem fuisse. Buclierius vero
in lib. de Doct.

venit. Altera,

quae sc^iucntibus verbis continctur

Temp.

ca]).

3 et

?>,

Cyrillum de Pas-

chate amii cdxliv, (|uo illud

IX kalend.

Maias ce-

anno CDXLiii ad (luosdam niouachos a Cyrillo data ob controversiani de Paschate anni cdxliv, de qua etiaiii scripsit ad sanctiim Leoneni papam, ut inanifeste liquct ex Epistola Paschasini Lilybetani epi.

lcbratum

intelligendum esse autumat. Denique Card. Norisius loco citalo arbitratur, Cyrillum qui
,
,

scopi ad
bat,

eumdem

Pontiliceni data, in

qua
:

significa-

grsce
xviii

scripsit, res]ioiuiisse

Pascha peragendum esse

anno cdxliv,

iiouo kalend. Maii Pasclia celeeiiiiii

die xxiii

mensis Pliarmuti, qui concurrit cum die mcusis Aprilis, seu cum die xiv kalend. mcn-

braiiduiii esse.

Ait

Paschasinus

Diutino
inveni-

itaque tractatu vcl ratiocinatione id

verum
est .

sis Maii, in

dit,

(luem revera auno sequenli Pascha incised imperitum interprctem transtulisse IX kal.
facit

mus, quod ab Alexandrinffi


Cyrillo) bcatitudini vestra;
Cyrilli

Ecclesia; antistite (sc.

rescriptum

Sed

lia;c

Maias.DcAppcndicc nullam mentionem


card. Norisius.
27.
giiendoi.

Einin.

ad Leoncin papani Epistola


illo data,

periit, et

qu;c ad
illa

monachos ab
distin-

teniporis progressu

cum

Dua; Cyrilli de Paschate Epistolai

Verum hcc onincs

confusa est ab amanuensibus, quaiii hoc auuo ad


Patres Africanos de Paschate anni cdxx scripserat.
Inscriptio

interpretationes reji-

ciendaj,

observandumque brevem Cy?77//EpistoIam


vel seorsini
latinis Coiici-

quidcm Epistoke

Cyrilli

ad monachos ad

ad Carthaginenses, scriptam extare, sinc ullo additamento, ut in omnibus

nos iion ])ervenit, sed ex Epistokc seu partis Episto(lua; sui^erest, lcctione pater prinio, cain uon ad unuin,scd ad plurcs scriptam. Secundo, hosCyrillo

Le

liorum colIecUonibus, a Thcodoro Balzamoiie, aliisquc etiaiii grtccis, et in iis Pascha dici nuntialum

infcriores ac subditos fuisse

hic eiiini ait

Prae-

XVII kal.

Maii, (scd Jibrarioruin

oscilaiitia,

licet

cipio vobis, ne faciatis Pasclia in

mense

Martii, in

autiquus iiiterprcs recte veitisset A7V' kal. Maias,


id cst, XVII dic nicnsis Aprilis,

auiio cnibolismi, scd in IX kal. Maii. Tertio, qui

duabus uuitatibus

in

dc eo dicm Paschatis

sciscitati

fueraut; (nam se in-

BONIFACII ANNUS
(LMTOf^alnm
fiiissc ilicit)
:

1.

CHRISTI 419.

187

monachos

cxtitisse.
(|iioci

Ait

si-

F!//o, approbati sunt. IIorumConciliorumGesta


ci

(|iiiiicm Cyrilhis

liulicaho vohis

Pacliomius

CMmna^

mm Faustinus

Roinam

retiilisset,

Apo-

monachus

insignis,

faclis Aposlolica;

sr^tiic cgre-

sfolica} Sedis

consensu adeo probalasunt, utpartem

gius, fiiiuiatorquc /Egypti Ca'iiol)ionini, ediiht ad

monastcrium, ijuod liiigua /Egyiitioriim vocatiir Boniim, ctc. Excnipium (|iiip|)e illiid monachis
xidetur propositum.

dcinde fcccrint CoIIectionis nostra; vetcris, qua3 incipit a fertio Carthaginensi Concilio, et ca^tera ex
ordinc coniplectitur, quaj hahita sunt suh Aurelio
us(|ue ad VII Carthaginensect pra)tcreaMiIevitanum sub Aurelio. lii ea vetcri CoIIectionc contiiientur

Verum

(|uidem

cst,

Rcdam

lih.

de Hat.

Temp.

cap. 41, (luaHiam ex hac Cyrilli Epict Selciiitidc Ia|)ide, (|iuc

slola profcrre

dc Pachomio
Limcc,
Iianc

in liac postcriori Cyrilli Epislola Icgunliir, et lih.

de Arrjum.
saiictum runi

Eiiistolam

Cyrillo

ad

Leonem papam datam esse affrrmarc. VeBcda iii eo quod eam ad sanctum Leonem
est,

scriptam arhitratur, dcccptus


iii

ut rationes

mox

fantum canones, quos Ecclesia Romana recepit, eadeni serie et ordine, quo sunt iii Conciliis Africanis editi omissis canonihus cffitcris, quihus edendis defuit aiictoritas Ecclesia; Romana?. 31. Secunda Collectio canoniim Africanorum. Postea Dionysins alium ordinem sccutus est in
;

mediiim allata> clare ostcndunt, nisi Cyrillus cui his a Beda ea Epistola attribuitur, de Pachomio et Selcnitidc lapide, tam in Epistola ad Leonem, quam
iii

describcndis canonihus Africanis ah eo, qui ceptus


Africffi

jam

re-

Etcnim pra?misso universali Concilio hoc anno liabito, et positis


erat.
in eo cditis, statim

totius

xxxiii

Epistola ad

monachos

loeutiis fuerit.

Caiterum

canonibus

suhjungit CoUectioin variis


iis,

secundaiii illam Epistolani,quam Petaviiis laciiiiam


prioris vocat, vcruiii

ncm

a se confecfam
:

canonum
qua

Conciliis

partum esse Cyrilli, li(iiiet cx eo quod non solum ei a Beda asseratur sed etiam ex eo quod in tot honfe notffi codicihus Mss. in quibus descrihitur, eidem adscribatur.
;

Africanis editorum

in

selectis

qui ad disci-

plinam Ecclesiasticam pertincbant, cffiteros omisit. Pra^tcrea cum canones aliiiui in suiicriori Concilio editi poliantur aut expliccntur in sequenti, Dionysius ut

29.

dem
ex
iis

admisere.

Africani appellationes transtnarinas tanEpiscopos Africanos taiidcm ad-

compendium

lahoris Icgenti faceret, unica

editione contentus fuit, et ipsc alicuhi verba quae-

misisse apiicllationes ad

Romanos

Pontitices, liquet

dam
in

ex priorihus addit, aut dcniil,

iit

inquit Marca

exemplis, quae Baronius profert. Verum, ut


cst in Iioc Concilio Carthaginensi,
ita

Dissert.

de veteribus

CoUectionibus

canonum

notavit Marca lih. 7 de C6ncordia cap. 15, n. 3, id

cap. 4, qui et capite sequenti plura notavit de or-

factum

iioii

vulgo

dine Conciliorum Africa; in vetcri Collectione.


^^.

Sexto appellato, tamefsi

visum

fuerit Baronio,

Hieronymus meminit Aniani Pelagiani

num. 74, huic enim corum oppositiones


ceptaj in

sententiai manilcste

rcpugnant

mortis sancta' Eustochii.

et

Ad num.

98.

Divus

verbis

minime

anibiguis con-

Hieronymus
alias XXIV,

in

Epistola ccii inter Augustinianas,

eoruin E[)istola ad Ccelestinum pa|iam Bo-

Alypio et Augustino gratulatur, quod


Cffilesliana

nifacii successorem. Ccssere ergo tandcm Africaiii, quia Pontilices Roniani nihil voluerunt remittcrc ex

eorum opera
exstincta
sit,

seu

Pclagiana

haeresis

et excusat,

quoJ nondum

refellerit li-

jure sihi legitime qua'sito in Concilio generali Occidcntis, Sardicensi

bros Aniani pseudodiaconi


existimat,

Celedensis.

Baronius
;

uimirum; cum

posscssioni

co-

rum

consensissent Africani episcopi, qui ad ccrtum

terapus

morem

gesserant

Pontificum. Subsidio fuit

desiderio Sumniorum cxemplum Galliarum et

sed Innocentius presbyter ejus perlator in Orientem ad Cyrillum a Patribus Africanis missus, inde rediens
in

eam Epistolam anno

sequenti datam

Africam

ante

diem xxvi Novemb., ut supra

Hispaniarum, apud quas in usuin revocatum est privilegium illiid. Tum ctiam Novella Constitutio
Valentiniaiii

ostendi, ea dubio procul occasione viso Hieronijmo.,

suggercnte sancto Leone papa aniio

Epistolam de qua agitur aiferendam accepit, hoc non vero subsequenti. Quippe Epistolae ipso anno
,

CDXLV, quffi

Sumnio
aliis

Pontifici

supremam

auctoritaii

iiiilio,

ut observant Patres Bencdictini


,

iii

editione

tem
sint,

tribuit in judiciis

episcoporum, sive
,

Galli

Epistolarum sancti Augustini


excusat,

cum Hieronymus

aut ex

provinciis

quod Africanos

coegit

ad observationcm
incursio

canonum Sardicensium.

Praeterea

Vandcdorum, qui Arianierant, et in Africa anno cdxxviu dominari ccppere, Africanos necessiad arctissimam unionem

tate adigehat

cum Ecclesia

Rornana. Vesfigia tamcn quffidam contradictionis


exlant in Epistolis papce Leonis, in causa Lupicini.

quod Innocentius anno prmterito quasinequaciuam in Africam revers^irus, ipsius ad Augustiiiuni scripta nonsumpseril, indicat duas rnnocentii quarum prima si peregrinationes in Orientcm quidem Innocentius de suo in Africam reditu incertus erat, non est eadem cum illa quam hoc anno
:

Africanffi

Synodi auctoritate suscepit. Neque Baro-

Sed acquicvisse eos constat ex Ferrando, ex hus 59 et 60 Breviarii canonum.


30. Prior Collectio In hac

capiti-

canonum Africanorum.
Africae, qiisc

nius ex his Hieronymi verbis rectc colligit, Epistolam anno scquenti a legatione Innocentii scriptam
fuisse.

Synodouniversali totius
canones
illi

Sexta

^ulgo dicitur, pra>sente Faiistino legato Romanai


Sedis, relecti suiit

Garnerius tom. i Opcr. Mercatoris pag. 341, dc hac Epistola Hiernnymi loquens, suspicatur Innoceiitium, qui littcrarum Hicroiivmi portitor, non
fiiisse

oinnes,

(jui

diversis

euindem ac

(lui

Alcxandriam legatus

est

ab
in-

in Coneiliis cditi fuerant

temporc Aurelii primatis

Africanis. quia qui legatus fuerat Innocentius uti-

Cartliaginensis

et

nova definitione, consentiente

que reversurns

erat.

Verum Hieronymus solum

188
dicat,

BONIFACII ANNTJS
Epistolci;

1.'

- CIIRTSTI AU.
ciim sanctam ac perfectam in Christo
])ellct

Innocenthtm siifc prima sua percgriiiatione


in incerto fluctuassc,

pcrlatorom

iu

feminam

ap,

aiuio supcriori suscepta

Non
ei

dicit

an co ainio iii Atricam rcdirct. autcni in sccunda ])crcj^rinalionc, (|uando

Epistolam

suam

consignavit

anno
;

scilicct pra;-

senti, de rcditn

ccrtum noa
(|ui

tuissc

ideoqne Innn-

centius, qui littcras llicronvmi altnlit, divcrsus


est al)

non

Augustiniim ordine xciv iuter ejiisdcm Auguslini E]iislolas , cam(]iic sibi ab Augustino inEpistola adsedala laudalam significet, ai^j^areteam rectam fidem cdoctam cssc, ab Alypio pnrserlitu et ab Augiisliiio jicr illiid sc])lciiiiium, qno cuin siiiscain Ahica inansit. Cum
S.

Paulinus in E])istola ad

Innocentio,

Alcxandriaiu

al>

Africanis

vcro idcin Palladiiis ibidein tradat,


a/inos iialain

eam

sexaf)inla
id(]ue

missus fuerat. Mcminil in ca Epistola Hicronynuis sanctse Etistocliii, (|uoc in Tabulis Ecclesiasticis colitur IV kal. Octol)., ct dc ([ua ])lurii)us Baronius

ex Orientc

Bomam

rediissc,

aniio (;inisti cccxcvii, ut suo loco


ap])arct cliaiii
inddiissc,
lciensi

demonstravimus,
iii

eamcu'ca

annum

cccxxxvii

lucem
Aqui-

num. 99 ct sf^^j^]. Eam cjusijue matrem sanctam Paulam ad studium saiic(iinoni;e induxerat Jliero7iymus, idcoquc iiigcns odium sibi consciverat ai)iul
Romanos, ucc
sine

anno

ccci.xxi in Orienteiii lUilfino


et

comite sese contulisse,


vita

octogenaria majo-

rein

migrasse. Post ejus

mortem Melania
esl,

sus|iicione
Ej^ist.

quod

cas tui|iilcr

jnnior
clios

in

/Egyptum ad iuvisendos sanctos monamarito peregriuata


et

amarct, ut ipscmct scribit

xcix ad Asellam.

cum Piniano

tandemaiiiios

Quoad ejus dormitioncm, cujus dolore se veliemcnter occupatum tcstalur Ilicronymus in laudata Ejiistola ad Augustimun ct Alypiuin, ea circa lioc tcmpus contigit, cum Palladius lioc anno vel sequenti Historiam Lausiacam scribcns, in vivis eam
agere credat in
33.
ca|).

(]ue rcdiere

Hierosolymam,
iii

Melania

j)cr

(lualuordecim scse

domuncula

indusit, ut narrat

Baronius ex Actis ejus vit;e ct infra expiicabiinus. 33. Interrogatur S. Atujustinus cle die supi-eino

mimdi.
slolam

Ad num.
(^jus

10(3.

Palres Benedictini in edi-

125.

tione Epistolarum sancti Augustini existiinant, Ej)!-

Paula

juiiior et

Palcestina.

A num.

Melania junior florent in

cxcvii,

alias

lxxviii

ad Hesycliiuin

t02 ad dOO. Morte Eustocliii

Salonilaiiiiiii ciiiscoi^um,

de die supremo miindi non


qutc alias erat

Paula
Paula
((

ucptis ejus solatio destituta rcmansit. Erat

inqnirendo, ct E])istolain Hesychii ad ALigustinum

ex La;ta et Toxotio genita,

imo volo

et fu-

de signis ultimi Christi adventus


rioris anni

tura; virginitatis repromissione coucepla , inquit

Lxxix, nuiic cxcviii, scri])tas esse sub finem supe-

Hieronymus

iu Epistola

xxvu ad eamdem Eustofilius

aut pra;sentis'iniho

cliium scripta.
et

Toxotius vero

erat sanclte

nuin.

5 dicat, signa per id

quod Hesycbius tempus in caelo visa


;

Paulai senioris. Ilicronymus in

eadem ad Alypium
Sancti
filii

hiisse, huiic(jue resj)icere


solis

putent ad insignem illum

AugustinumE])istola

ait

((

commuj^reca-

dcfcclum, qui aimo prfficedenti contigit,


ut

quem

nes, Albiua, Pinianus,


salutant... Neptis vcstra
tur, ut

ct

Mclania ])huimum vos

Paula miserabiliter

multorum hominum, aliorumque aniinalium insuelam ubique morlem


tanla siccitas seciitaest,

memorcs

ejus

sitis, et

multum

vos salutal .
ct Aly])ii

inferret, inquil Philostorgius lib. 12, quibus He-

rbi Paula juuior dicitur neptis Augustini

tam

in editione Victorii,

quam

in editione

Patrum

Benedictinorum, scd errorc librariorum,

ni fallor.

Quomodo cnim Paula


(juibus Mss. lcgi
:

junior Alypii et Augustini

permolus videtur, inquiunt, occasioAugustinum de ulhnio die mundi. Hiiic Epistolam Augushni de fine siDculi cxcix, alias lxxx, ad cunidem Hesycbium, boc
sycliius signis

ncm

sumj)sisse consulendi

ncptis dici ])otuit? Baronius

scnsus constaret
ritualis

quidem observat in aliPaula ncptis, vestra, quo pacto cuin Paula ad discrimen PaulcB
dici

avia;, Paula; neptis

])otucrit, siculi et tilia,


et Alyi^ii.

spi-

aunoexaralam arbitranlur. Verum a senlentia Baronii, qui cas Ejiistolas occasione signorum ac terrae motuum, qni lioc anno accidere, conscriptas hiisse autumavit non videtur recedendum. Marcellinus
,

nempe, Augustini

Sed iidem PaMs. quo lectio

eniin in Chroiiico sub hujus anni coss.

ait

Mullae

tres Bencdictini uulliim

mcmorant

Pakestime civitales vilUcque lerriE molu collapsiE.

Baronii coin|)robelur.
gitur Albinus,

Praderea (juia in Ej^istola Hieronymiana, loco Albina \\\ quibusdam Mss., lesus]iicatur Baroniiis Albinam hauomiuc Alhinum. Vcrum Albina nullum hoc tcmpore filium liabuit Publicola cnim

Dominus noster Jcsus Christus semper ubique


et

totus,

supcr inonlem Oliveli HierosoIymiE vicinum sese

de nube manifestavit. Multa;etluncutrius(jue sexus


vicinariim gentium nationes, tamvisu
I^ertcrrita! at(jue

buisse lilium

quamauditu
in tunicis

credukc, sacro Christi fonte ablutaj

jnnior, ejus
34.

filius,

jamdiii obicrat.
Ilierosolijmis

Melania

sejiior

Melania scnior cum

demortua. Mclania juniori, Piniano hujus

sunt,

omniuuKjue baptizatorum iuimicis

Criix Cbrisli Salvatoris, divinitatis nutu, exleinjjlo


j)rcssa rcfulsit . Continuatio itaque

signorum, no-

marito, ct Albina MclaniiB senioris nuru circa initium anni cdx cx Sicilia in Africam transmiserc,

vaque
ultiina

sj^ectacula,
sa;culi

quiB lioc anno visa, ut de die

scrio inquirelur,

Eesychio ansam

ubi per septem annos apud Tagastcin urbcm scre , anno(|ue cnvii liierosolymam vcnerc

man,

pnehuit.
30.

ubi

Prodigia

(luce

cum

facullatcs (li\isisscl, intra quadraginla dics

lostorgius citatiis

hoc anno accidere. Phiposhjuam de eclij)si, qufc anno


locutus
est,

dormiit in bona scncctutc, ctsunmia mansucludine


ct

pra;ccdenti aj^j^aruit,

narravitquc qna;
:

vcneranda memoria

siaca caj).

Lau118, lo(]ucns de Mclania seniori, quain


,

iiKjuit Palladins in

dc ea co anno cx

ij^so

retuliinus, ait

Insequenti

auno

lciTiJC

molus

cocperc, qui cuin superioribus

BONrFACII
Iiaiiil

ANNUS
tcrrc-c

1.

CHRISTI

VIO.

189

farilo confcrri possiiif. Siniul aiilcm

cum

iiiolibus i;;nis (inoi|nc c ctclo dcmissiis,


Inlis

oimicm

sa-

clailcm inlnlil. Divina

nullam lamcn hoininibns cnim licni|;iiilas imniisso velicnienti vcnto, cum ignem uii(li(|nc fngasset, in marc landem iirojccit. Et viderc erat noviiin cinod-

spcm pneclusit

nomine notafam, uf vidorc csl nnno cnxxr, num. 8. Ea in rc aliud qnod dicain iion habco, nisi aliqnaiido licet rarius, unici consulis mentionem factam in Occidenfe, quando uterqne consul Orientalis erat. Aliud exemplum profero ex (|narto tomo Concil.
pcfifum, nbi pag. lOTO refertur Episfoia Simplicii
IKipa;

(lain

s[>cctaculum, maris vidclicct flnctus

(|iiasi sal-

Basilisco

Augnsto dafa,

licet

sciolns ali^iuis,

quosdam ac sylvas, dinturno tcmpore conflagrare, donec flamma penitnsin mari exsfincta esset.
fns
J'orro multis in locis

loco Basilisco Augusto, \\o?,m\\{ Zcnoni Augnsto, ni\ anno cdlxxvi, quo ea Episfola a Simplicio papa

cum

tcrra movisset, visa sunt

a'dium culmina magno cnm fragorc ac sonitn disrnmpi, adeo ut ii qui infra domos erant, cadnm ipsnni oculis suis cernerenf. Post liujnsmodi aufcm
divnlsioiiem, ita rursusjuncta et compaginata sunf,

ostendimns. In ejus subscriptione dicitur data quarto idus Januarias liasilisco Augusto conside. Et tamen Armatius Basilisci in consulafu colscripta,
:

lega consul etiam Orientalis erat qui ideo non mi-

nus
in

quam Basiliscos memorari debuit. Binius


Notis
ait,
iii

ibideni

ut

iiuUnm

ejus

rei,

qua; accidcrat, indicium rclin-

qnerctnr. Idem quoque pavimentis a'(lium accidit


diversis in locis.

notam consnlarem meiidum irrepsisse,etIoco Armatii, positum csse non\m, Augusti.


explicationem illam
refcllif

Nam

et

horrea eos,

qiii

snh

ipsis ipsis

Verum
stofa^

subscripfio Epi-

habitabant, oppresserunt,

frumenti acervum
:

cjnsdem

Ponfificis paulo post

ibidem

relata!,

suiierfimdcntia per subitos hiatus


ita coaiuit,

ac nirsns

soium

utcuiicfi ambigerent,

undeiiam

frniiicn-

quae dicitur data /// idus Januarii consule suprascripto. Quare Epistola pridie data unins tantum
consulis

tum

illud lcthale dcfluxisset. Alii prieterea hujus-

modi casus novi atque insueti eo tempore contigerunt, (pii quidem manifcstissime ostcndebant, non
naturali
tilcs falso

nomine insignita erai. Nisi qnis dicat, ha3C verba, Consule snprascripto, a librariis addita esse;

cum

in ea E|iisfola consulafus Basilisci nulla antea

modo

afiinc ordine ista evenire, ut


:

Genfla-

ojiinantur

sed divins indignationis

mentio facta fuisset. Quicquid hac de re sit, nonnisi paucissima exempla occurrunt,in quibus Ponfifices

homines immissa esse . Respiciebat ad has calamitatcs Augustinus quando in Episfola cxcix, num. 3(i dicebat Nullam, inquis, pafriam, nulluin locnm nostris femporibus non aftligi ant tribulari certuni est sicnt dictum cst, pra^ tiinoic ct exspccfatione, qmesupervcnientuniverso orbi . Luca; 21, V. '20. Huc rcfcrendum quod scribit Idacius in Chronico, anno Abrahami mmcdxxxv, qui kalend.
gella in
: :

Romani

vel

alii

Occidentalcs unius duntaxat

consulis meminerint,
crat.

quando uterque
xii

Orienfalis

38.

Cassianus Ubros
scribit.

biorum

Sed redco ad

de institutis

CcenoBonifacium papam,
episcopi Va-

cujus Epistola de accusatione

Maximi

lentini inscripta estPatrocIo, Hilario, Castorio, Leonfio,

Octohris superioris Chrisfi anni inchoafnr

In

Provincias constitutis.

etc, et ccetcris episcopis per Gallias et septem Patroclns erat mefropolita

Callicana regione in civitafe Biterris mulfa signa


effecla tcrriflca,

Paulini Epistola ejnsdcm civitatis

episcopi enarraf, uhiquedirecta . Deni(jue laudatas

Arelatensis, et ////araw Narbonensis prima;: Castor vero episcopus Aptensis in secnnda Narhonensi, et Leontius Forojuliensis in eadem |irovincia. Porro

Epistoias occasione eclipsis Solaris


visie scriptas

amio supcriori palam etiain faciunt verba alterius Idacii in Fasfis ad consulatum Monaxii ct Pliiitic His coss. S. Joannes (legendum, Praylins) Hierosolymorum cpiscopus qui supra, Epistolam

corpus sepfem ProvinciarumGallite vulgo dictarum,


licet

non

esse,

muhlalum, adhuc

snhsisfcbat; jiars sub impeet

rio

Romano

remanserat,

pars aifera Gothis foe-

dere cesserat.

Verum

Bonifacius pa|)aistiuscessiOnis

rationem non
Epistolffi liquet.

liabuit,

ut ex inscriptione laudatce
qiii

dirigif

per Ecclcsias orbis terrarum, qiue habetur designisterroribusque divinifus perpetratis . Qnare
eaj Episfolaj
tio datae.

Castor,

in Ecclesia Apfensi et

sub hujus anni finem vel sequcnfis

ini-

Manichceorum in Galliisgrassatur. Ad num. 107. Haresim Manichworum in Galliis


37. Hceresis

grassatam esse hoc fempore, ostendit E|)istofa Bonifacii papa; ad episcopos Galliae de Maximo Valentina;
civifahs episcopo accusato a clericis civifatis illius,

supplemento Martyrologii Gallicani ad diem xxi Septemb. colitur, non nuilto post ad Deuni migravif Ei Cassianus abbas Coenobii Massiliensis snos xu de institutis Ccenobiorum libros nuncnpavit, qui ideo ante prasentem annum elncubrati fuerant, parabatqne etiam deccm priorcs suas Collationes eidem iuscribere sed intcrea Castor e vivis exin
.

cessit.

quod secfam Manichajorum secfatus


dicitur data sub
clie

fuisset. Epistola

39.

Semipelagianis favet Cassianus.


libris

In

iis

idus Junias,

Monaxio

viro cla-

de Ccenobiorum institutis
gianaj sententia;
dixit,

postremam Pela,

rissimo consule. Porro

cum Monaxius

cf Plinta in

Oriente consules creati fnerint, utiins(|ue nomeii in Actis publicis in Occidente scriptis enunhari debuit,
vei
iii

moderationem Cassianus secutus nos posse bona opera humanisqnidem viribus

inchoare, at non sine divina grafia


ut videre est
sentire
lib.

eadcm

perficere,

formula post consulatum

ailhiberi, et vice versa

12, cap. 14.

Ne fanien putaretnr
dari, qua;

Oriente, quando uter(|ue consul in Occideiite dignitatem inierat. Et tamen Ikic ipso anno Bonifacius pajia aliam Episfolam dedit solo Monaxii coiisulis

gratiain

Dei

secundum mcrita
siibjungit

erat

Pelagianorum

ha>resis

Diciinus

cnim secundum

Salvatoris seiitcntiain, dari

quidem

190

BONIFACir ANNUS 2.

]iai)a

CHRISTI

/|20.

pctentibus, et apcriri piilsantiljiis, ct a qii.Trenlibus


invcniri
:

comparabili sludio sanctitatis, simili

sibi jusserat

sed pelitioncm ct inquisitioncm ct pulsanisi nuscri-

sennonc conscribi

vobis potissimiim
,

o beatissimc

tioncm nostram non csse condignam,


dia Dei id

Lconli, ct saiicte frater Ilclladi

credidi consc-

quod pclimus,
cst

dcderit, vel apcruerit

quod

crandas. Alter si(]ui(leni vcstium, meinorato viro et

pulsanuis, vel illud (]uod (pia^rimus,


niri.

feccrit inve-

germanitatis allectu, etsacerdotii dignilatc,


liis

ct (]iio(l

Pnrslo
.

nam(|ueoccasione

sii)i

tantummodo
conllist.

majus

cst, saiicti studii

fervore conjunctus, luc.

a nobis

l)on;i;

voluiilatis oblata ad ba'c oinnia


lib.

rcditario

fratermim debitum jure deposcit


ii

Ex

ferenda
cap.
1,

Ein. card. Norisius

Pelay;.

(]uibus constat, Castori Apta; Julia; c])iscopo fuisse

existimat,

Cassianum hos

libros cdidisse

fratrem

cognominatum illum Leonliiim,


cxtitissc.

et lu

etiam anle

damnatam

b;ercsim Pelagii ab Innoccn-

episcopum etiam
Leontius
ille

Vcruin cujns Ecclcsiic


iii

tio vel a Zozimo, quod Pclaf^ii sententiam, (]ua gratiam nonnisi legcm csse contendebat, cap. 18 rcferat et illam noii rcprebcndat, /Egyjilios^iue mona-

cpiscojjus
iii

fiierit,

controversia posi-

cbos di vin;c Providcntiai gratias egisse tradat, quod adjuvat nos )>, inquit Cassianus, et illuminat, ut ipsum adjutorium nostrum, quod non aliud quidaiu intcr|)retari voluiit (]uam legcm, intclligere et

commentario ad ix collationem sub judice litcm rclini]uit, an ca^ collationes LcontioForojuliensi, vel Leontio Arelalensi, aut Leontio Burtuin. Gazffiiis

digalensi nuncu])atic fuerint. Vcruin Savaro et Sir-

mondus, uterque
Forojulicnsis

iu Notis ad Sidoniiim,

quos nuper
Ecclcsioc

secutus est Aiilelmius in Dissert. dc


ca]). ti,

liiitiis

agnosccre valcamus. In quibus graviteraCassiano

has dcccm collaliones Leontio

peccatum est tum quod divinam gratiam ex Pelagii sensu exi)Iicatam cilra reprehensionem j)roi>osuit,
;

Forojuliensi sanctitatis laude celebriinscriptasfuisse


recte censuerunt
nisi
;

Leontius cniin Arelatensis noncdlxii

tum quod
fuisse in eo

Auguslini,

in

quem non bono animo

circa

annum

Arelatensem Ecclesiam

Opere ostendit, veram intcrpretationem tacitus praeterivit. Ex quibus ante Pelagianorum damnalionem libros xii De institiUis monacborum illum auctorem scrij^sisse suspicatur card. Norisius; cuin cx libris qiios postea contra Neslorium scripsit Pclagianorum hostis Cassianus agnoscatur.
40.
tio

rexit, et

Leontius Burdegalensis a Fortunato ccle-

bratus non nisi sajculo sequenU floruit, quippe qui


subscripsit sccundo Concilio Parisiensi circa

annum

DLxix habito. Caiterum collationes IIUb

decem ante

annuin cdxxvi, quo


\)tx;

S.

Honoratus ex abbatia Leridicatffi

nensi ad Ecclesiain Arelatensein translatus est scri-

Decem

priores CoUationes dedicat S. Leon-

Forojidiensi episcopo.

Mortuo Castore Cassiahan-editario jure,

cum

ei

adbuc abbati Lerinensi


iii

fuerint

sei)lein

consequenles,

(]uaruin Pra;fatione

decem

nus decem
ut
ait,

|)riores illas CoIIationes

Leontio episcopo

illarum priorum Cassianits lumninH. Uelladius\ero

et Castoris fratri

tanquam eidem
:

cujus causa regulce

illce

prius

inissa; fuerant, in^juit

debitas dedicavit. Leonliuin autein in illarum

Pbotius in Biblioth.
sancto Castore

Cod.

cxcvii,

id est, instituta

Praefatione his vcrbis cominendat

beatissimo papa; Castori, etc.

Debitum quod Nunc autcm quia dea

Coenobiorum, abbas tunc erat inonasterii Aptaj a


ajditicati,

et postea

episcopus

fuit,

relinquens nos Pontifex supradictus migravit ad

ut legitur in Prffifatione ad scptcm postremas Cassiani collationes


;

Christum, has inlerim decein collationes suinino-

sed cujus Ecclesia;, incompertum.

rum Patrum,

id est,

anachorelarum, quos

ille

in-

BONIFACII ANNUS

2.

CHRISTI

420.

1. Edicta contra Ccnlestium et Pelagianos. Quadringentesimo viccsimo Christi anno, Tbeodosio Aug. nonuni, el Constaiitio Ca^sare teitium consuli-

in

Chronico

profiletiir.

norii rcscriptis iina ctiin basrcsi

Quo tempore Ca3lcstius Hojam antea (ut vidiaudax


inferret in
]ielli

nuis) cxagitatus, cuin iterum sese

bus,

idem Constantius auetus imperio ab


Augustus
est

Ilonorio

Urbein,

iterum cuin suis


jubetur
:

Constanlii im])era-

ex Caesare

nominatus

id S.

Prosper

toris rescripto

quod acceptum ex vetusto

BOXIFACII ANNUS 2.
fodicc
tina
al)

psil

CHRISTI 420.

191

llemico Gravio

iliscrto

\iro Lovaiiicnsi,

etiam Constanliiis Placidiie vir, Valentiniani

cum
:

aliis siiiicrius rciUiitis, liie

edendiim cnra-

pncri pater, ut exilio mnlclaretur Ca;leslius ha?reticus. Scripsit advcrsns

vimns
Urbi.

sic

cnim

sc habet

enm

sentcntiam Volusianus
sectatus, co-

2.

Imperator Constantius Volusiano pra^fecto


proetcritic supcrstitionis,

pra-fectus

Urbis. Hic

vero Volusianns avuncnlus

(him tnm

tnm

i'c-

fuit S. Melania;,

Etlmicornm errores

centis picna vanitatis jamdiidum corri^i jusserimus,

lens deos; in mortc vero convcrtitnr, et a S. Proclo

qnolidianis

insinuationibus major

ficri

nuntiatur.

baptizatur Constantinopoli . Hucnsijue Photius

Et qnoniam discordia animos

commovet populo-

sed de his pluribus sno loco.


5. Urstts tribitnus in

rum

ca qna;

jaindudum jnsseramns, pi\Tcipimus


Iiis

Africa, Ethnicos et

iterari.

Unde

lectis,

eximietas tua, oinncs qni

chceoritm tnrpitudines insectatiir.

Iloc

Manianno,
S.

ilcin

Dci invidcnt pietati diligenlcr inquirat, et cos faciat

ad suggillandam Gentilium imposturam, pro animi


arbitrio oracnla falsa fingcntinm, accidit

statim a muris Urbis expclli

ita

tamcn, ut nc intra

quod

ccntesimum qnidem lapidcm habcant liccntiam consistendi. Cadestium qnoqne magis ac magis ex
l'rbe expelli

Prosper scribit

'

in libro de Prajdictionibus, et

nos

snperins attigimus, de Caelcstis templi demolitione


facta Carthagine
:

mandamus.

Constat eiiim,

iisdem ex

Cum,

in(|uit, a

cjuodam Pagano

medio
fuerit

gratiam et concordiam tencre \etcrem firmitatem. Sane deinceps si tale qnippiam


snblatis,

nnntiatum, officium

pra^stantiai tuic capitali

subdcndnm esse cognoscet. Non enim patimur impnnitum esse, praecepta nostra executionis
sentcntia;

falsum vaticininm velnt cjnsdem Caclestis proferretur, quo rursum, et via et templa prisco sacroruin ritui redderentnr ille, ille, inqnam, verus Deus, cujus prophetica vaticinia nesciuntomninomentiri, nec fallere,snb Constantio et Augusla Placidia, quo:

negligentia

protelari.
.

Vale

parens carissime

et

rum nunc

Filins Valcntinianus pius et Christianns


illa

amantissime
liaic

Et adjecta subscriptio.
lioc

Impleatur
.

imperat, Urso insistente tribuno, omnia

temj)la

quod jussimus; qnia


vero
ista
:

fama; tna; expedit

Post

ad solum usque perducta,

qua; sequuntur, in

eodem

codice le-

gcbantur
3.

turam scilicet memoria sui Wandalica nnnc inanus


,

agrnm reliquit, in sepulmortuornm ipsamque viam sine


evertit . Haec
ista dicat contigisse

Exemplar

edicti propositi a

Volusiano prjE-

Prosper

qui cuin

sub Con-

fectoUrbi.

stantio imperatore marito


dixit
:

Galla;

Placidia?,
,

quem

Volusianus praf. V.
diviufB
fidei

Hactenus Ca;lcs-

constat hoc anno imperare coepisse

et

sequenti

tium
etiam

et qnietis

publicaj turbatorem

fmem

vivendi fecisse, ad haec plane tempora perti-

judiciis

amica

edicti

snbduxerimt. Jain ieges perseqnentur absentem. Cni, quod prireis secrcta

nere noscnntur.
6. Quod antem ex eodein Prospero certum tempus habetur, qno nominatus ab eo Ursus tribu-

muin

est, a;ternac

Urbis negatur habitatio

ut

si

vel

in proximis fuerit diversatus,

debitum non evadat

exitium. Pro merito etiam temeritatis atque ausus

nns Ecclesite negotia jussione iinperatoris Carthagine curabat hic referenda sunt qua; sub eodem
:

pra;monemus, ne qnis iniquusnoxio latebrain putet esse pra>bendam: ne cum liujusmodi sit posita poena, supiilicinm ac stylum ncccsse sitproscriptionis incurrcrc, quis(juis reum divinis humanisque legibus apud se putaverit occultandum . Ita ibi, ac post ha;c 4. Excmplar edicli prfefectorum prffitorio. Junius, Quartus, Palladiiis, Monaxins,etAgrisni cunctos hnjus edicti cantione
:

cola iteruni praefecti praetorio dixerunt: (adversus)...

Pelagium atque Ca'lestium Catholici dogmalis fidem


saivis (snis) tractatibus destrueiites,
ci|)alis invaluit,

sententia prinut venerabili Urbe snbmoti bono-

ibidem contigisse de Manicha;is Possidius narrat his Apnd Carthaginem quoque dum per verbis ^ quemdam domus regiae |)rociiratorem, nomine Ursum, fidei Catholicaj hominem, ad quosdam Manichiporum, qnos Electos, vel Electas dicunt, prresenatqne ad Ecclesiam ab eodem tes perveniretur deducerentur, et perdncercntnr ab episcopis ad tabulas auditi sunt. Inter quos etiam sanctae memoriaj Augustinus fuit, qni jira; c;pteris illam execrabilem sectain noverat, et eonim j)rodens ejusmodi damnabiles blas|)bemias, ex locis librorum quos illi accipiunt Manicha-i, usqne ad confessionem earum: ,
,

rum

consilio (consortio) mulclarentur.

Hoc

igitnr

dem blasphcmiarum
illi

cos produxif

et

qus

inter se

omnes admoneri

ne quis sinistrse persuasionis erroribus crednlnm praestet assensum. Et si ille sit plebeius, ac clericus, qui in caliginis
oportet edicto
,

suo more malo indigna,

et turpia facere

consue-

verunt, a feminis illarum, velut electarum proditione,illis Ecclesiasticis Gestis


ita

declaratumesl. Atque
et

liujns obsccna reciderit


,

quocumque

tractus ad
,

pastorum diligentia Dominico gregi,


accessit, et

augmen-

judicem sine accusatricis discretione persona; facultatum \)ublicatione nndatns, irrevocabile patietur exilium nam superna majestas ut colligit ex
:

tum

adversus fures

et latrones defensio

competens procurata est . Haec Possidius. 7. Sed ista> Manichaeorum tnrpitudines in pu-

secreti igiioratioue
tationis

reverentiam,

ita et ineptae

dispu-

injuriam eximit per edictum


(nt antea feccrant) ausi

Hactenus

ibi.Compressi nonnihil hisce edictis Pelagiani, liaud

palam

sunt praedicare blasedi-

qniBnam fuerint licet Possidiua tamen ipse Augustinus in libro de Haeresibns ad Quodvultdeum qu;E quidem cum obscenissima3 sint, stjdus promere erubesceret,
blica Acta relatae,
,

minime

referat, narrat

pheinias. Meininit

hujusmodi contra Pelagium

ctorum

Piiotius in sua Bibliotbecaliis\erbis:Scri-

'

Prosp. de praedict. par.

Iii. c.

38,

PosBid. in Vit. Aug. c. 16.

102
iiisi

nONIFACII

ANNUS

2.

iliiiis

CIIRISTI

-'|2().

casdem coiitingcrct iib Angdsliiio acciporc, a inundo onmia innnda.ct pcr f|ucni cuni llTunit iinmnnda pura rcdduntur. Hcddamns liic igitur cjus vcrlia Dotccti, in(|nit, sunt tamen iidem Manicha^i in Ecclesia (sicut scis) apud Gartliaginom,
(iuo
,
'

boc noniino appollatus


giiiini

cst,

adliiic

laii(|iiain

ma-

tatus

animo teneas, et ob hoc iionicn tiuim voluoris esse cognomcn . Iniiuimirum S. Cyprianum, qni a sui doctoris
oi sanctuiii viriim

jam

to

il)i

diacono constituto. Quando instante Urso


l{ej;ia!

tribuno, qui tunc Domini


ducti suiit; nbi puclla
illa

pncluit, aliqui ad-

noininc Margarita istaiu


:

ncfariam turi)itudincm

jjrodidit

(|iia)

cum

esset an-

(^iccilius cognominari voluit. Sed subdit Noc dcfucrnnt, qui diccrent etiam hoc a te fuisse jactatuin, (juod ipse tibi, ncscio qua visione, appariierit, at^jue ad lios conficiendos libros, de (luibus tocum agere islo nostro opuscnlo institui sic adju-

noniine

norum nondum duodccim,

propter hoc scelestum

verit, ut ca tibi

scribenda,
ipse

quantum ad
:

res ipsas

mysterium se diccbat csse violatam.TuncEusebiam (luamdam Manicha^am, (|uasi sanctimonialem id ipsum proptei' boc ipsum passam vix comiinlit
,

rationos(|ue

altiiict,

dictaret . Ibcc

Augusliciiin pro-

niis, (jui (>jiis tictionoin

redarguit

quippo

fitcrotur desoruisse Rogatistas, illorum

ducem adco

conliteri,

cum

[irinnim

illa se

asseruissct integram,

propcnso sludio coloret.


'..

atque ab obstctricc
et

iiispici postulassot.

Qu;c inspecta,

Sic igittir Vinccntius vanis elusus a dffimone

quid essct inventa, totum iilud turpissimum scc-

visionibus, elatus fastu ct arrogantia^ inflatus spiritu, in

lus, ubi exciiiieiidum, ct

commisccndum concumbcnlium semon farina substeriiilur ((juod Margarita indicante absens uon audicrat) sinjiliter indicavit. Et recenti tempore noniuilli eorum reperti, et ad
Ecclesiam ducli
(sicut Gcsta cpiscopalia
,

docendo excellentiam einulatus,

scribeiidi

contia S. Augustinum

ansam

arripuit.

Quomodo
' :

aiitem id acciderit, ipse Augustinus sic narrat


Vinceiitius

Victor in Mauritania Caisaricnsi invc-

qua; nobis

misisti, ostendunl) lioc

non sacramcntum, sed exeinterrogatione


confossi
ista

cramentum sub
sunt.

diligenti

apud Ilispanum (|uemdam presbyterum Pefrum nonnullum opusculum meum, ubi qiiodam in loco de origine animaj singulorum, utruin ex illa una
nit

Quorum unus nomine

Viator, eos qui

primi hominis ac deinde ex parentibus propagentur,

faciunt, proprie Catbarislas, id est,

Mundatores, vcl

an sicut

illi

uni, sine ulla propagatione singnlae

Purgatores, vocari dicens, cum alias ejusdem MauicbKae sectiB parles in Macarios, et spocialiter Manicha^os distribui pcrhibcrct, onuies

tanien scire aniinam

tamcn has

trcs

formas sub uno auctore jjropagatas, et omncs generaliter Manicha;os esse negare non potuit. Hacte-

sum, verumnon corpus esse, sed spiritum. Et contra ista omnia inca idem Vinccntius Victor scripsit duos libros, etc. Hos cum a Renato monasingulis dentur, nie nescire confessus
clio

missos Augnstinus accepisset,

mox

contrariis
:

nus Augustinus.
8.

scriptis inflatam

nubein
ad

dissolvit in aera

quatuor

Vincejitu

Victoris et Leporii harcticorum^

eiiiin

conscripsit libros
,

adversus emergentem ab

Augustino auctore, rcsipiscentia.


Victor

Eodem tempore

inferis ba?resim

Renatum primum, secnndum

in Atrica novi erroris assertor emersit Vincentius


,

ad Petrum, duos autein reliquos ad ipsum Vincentiuin Victorem.

qui de

excogitavit,

animarum origine nova commcnta nempe eas non ex nibilo, sed ex divina
est.

doceptus,
licet

illi(|ue

Porro ipse Petrus presbyter ab eo adeo totus addictus est % ut ipse


laici

creatas esse substantia. At in primis per

quos ista Et quod ad tcmi>us spcctat; post damnatam Pelagianam \\xresim ista ab bomine prodita, S. Augustinus testacuniculos impius derivarit, dicendum
Inr,
ait
^

ffitate
,

senox, ct presbyter sacramento, illius

tamen
tur,
nisset.

etsi

juvenis atque
si

caput exosculareinve-

perinde ac
Accidit

caelitus

missum doctorem

dum
:

adversus

eum
,

agens, de Pelagianis birc

10.

tamen quasi miraculum (perraro


auctorem erroris vere recantare

Novellos ba-roticos

Pelagianos justissime

enim

est invcnire

Concilium Calbolicorum
navit auctoritas .

et Sedis Aposlolica;

damVicto-

Quod voro ad Vincentium


:

palinodiam) ut idem Vincentius Victor superatum se fateretur ab Augustino, atiiue cmendationis suffi
litterastestes ad
S.

quid de co ad ipsum scribens idem Augustinus tradat % videamus Cnm enim, inquit, quis esset Vincentius Victor, ab eis qui te no-

rom

pcrtinet

ipsum

scripscrit. Ita

quidem, quod
:

verant,

et

forte

adcrant,

requisisscm

audivi te

fuisso Donatistam, vel polins Rogalistam, nupei' au-

Anguslinus eum primo lenitate devinxit uam Quem tamen juvenem (nempe audi ipsum ^ Vinccntium Victorem) non prcrpropere dctcstanduni, sed adhuc docendum, quanta potui lenitate
:

tem conununicasse Catliolica\ Et cum gauderem tantum quantum de his solemus quos ab illo errore liberatos osso cognoscimus, imo vcro multo amplius, (juod ingcnium tuum, quo dekctabar in litteiis tuis, videbam noii remansisse aftud adversaadditum est a referentibus, quod me rios veritatis
,
:

tractavi

et

accopi. Obscrva agore consucverit


tico,

ab eo scripta rescripta corrcctionis ejus S. Augustini praxiin, quoinodo cum recens progrediente luTcre-

]ienilus obdurcsceret

antoiiuam desperata obstinatione rosiliret ac nimiruin ex Aposloli pbar;

inacbia propinaiulo illud


Si

primum inedicamcntum
(ait

inter illa gaudia eontristaret, ideo te cognoininari

priooccupatus fuerit hoino


;

Apostolus
,

*)

in

voluisse Vincenlium, (^uod Rogati successorem, qui

aliquo dolicto

vos

(jui spiriluales

esUs

hujusniodi

Aug. ad Quodvult. de b.Tresih.


1. ii.

c.

'ifi.

ad Pelr.

c. 12.

Aue. de

aiiiin. ct orig.
1.

>

Aug. RctMct.

I.

II.

c.

36.

'

Aug.

Iib.

de auini. ad Viac. Vict.

i. c.

1.

Aug. Relract.

1. ii.

c.

56.

'

Aug. de orig, anim.

1.

ii. c.

1.

Galat. vi.

nOXIFACII
iiistriiitc!

ANNUS
iiislar

2.'

CHRISTI 420.

193

in spirilu

lenitatis

ita

quidcni

ha^resiarclia, Le[)orius opcra S. Augustini, et Gallo-

Evanj^elici Arcliiatri, rcccnti vulneri oleuni infun-

dcns ante vinuni:


ipse

Quam aulcm

luijus clisci|)lina;

runi doctorum,al)li;eresi ad lidem Catholicani conversus est; de (juo ita Gennadius Leporius
' :

Auguslinus

fueril tenacissimus custos,


intellii;cre,

ex co

adhuc monachus,
[lurilatc vitie,
[irio,

|)0slea presbytcr, [)r;esumens


ariiitrio

etiam tu ipse poteris facilc


iKuresim ei^iscopum

(|uoil

cum

(|uam

tanlum

el

de conatu pro-

aliquanilo reccns lapsum in Anthropomorpliitanun

non Uci

se adjutorio obtinuisse credebat, Pclaca'|)erat

quemdam
ad

paulo sevcrius re-

giantim

dogma

sequi

scd a Gallicanis
|)er
su;t!

prelienVlisset, Epistola postca

eum
:

scri|)ta

ab co
scri-

doctuiibns admonitus, et in Africa

Augustinum
libellum, in

per Forlunatianum veniam petiit


bens,
b;uc

ad

quem
'
:

emendalus,

scripsit

cmendationis
,

de

i[)so

habet ejus exordio

Sicut

nunc con^moneo, ut fratrem nosIrum, de quo collocuti sumus. vldere ct rofiarc dipra^scns
roj,'avi, et

gneris
in se

ul ijinoscat mibi,

si

(juid

durius

et

asperius

dictum accepit in Epistola, ([uam me illo modo scri[)sisse non [iwnitet, quiadixi i|)sius cor|)oris oculos nec vidcre Deum, ncc esse visuros, ctc. Ca^terum liaud contcmnenda visa est ea opiuio cx
Anthropomor|)liilarum
com|)lures
vanitate

emenquod de incarnatione Christi male senserat, corrigens, Catludicam sentenham tulit, dicens Maneniibus in Ciiristo in sua substantia diiabus naturis, unam crcdendam Filii Dei [)ersonam . Ha-c Gennadius. Porro hunc auctorem
et satisfacit
:

quo

de errore

et gratias agit de

datione

simul

et

fuisse Nestorio sua) i[)siu3 ha>resis, Cassianus affir-

progressa

nam
^

mat iii commentariis ([uos advcrsiis toiium de Incarnatione conscri[)sit


,

eumdem Nesnam et inter


'
:

eam habuissc tunc dcfensores, idem Autum iii Epistola ad Paulinum eodem argumento conscripta tum alia ad Ilalicam "
gustinus docet
,

alia Ikbc habet,


et

Nestorium alloqiiens

tu Pclagianaj bKrescos spinosam


,

ostendis in germine

quod

[)ater

ergo lidem tuus habuisse tra Ita

sabuii

data.
It.
tini

dilur in radice? Lcporius

enim

ille

(ut

Le[)orius

Sed quod pertinet ad propositam

S.
:

Augus-

disci|)ulis suis dixil)

Dominum noslrum
:

asserebat,

de agendo cum luTrelicis disciplinam ut pleniorem ex eodem auctore ea de re institutioncm assequaris, de eodem Augustino diclasa^pesuiieriiis nimirum, quod ctsi cum iilis, in mentem revoca qui prima tinctura errore imbuti sunt, mansuetudine ac animi demissione agendum |)ulavit idem ipse tamen cum aliis in erroris fovea diutius immo; :

Christum factiim esse [)cr ba[)tismum tu in baj)tismo tem[)lum dicis factum esse per S[)iritum.Non
([uidem ad plenum eadem vcrba sunt, sed ad plenum una [)erversitas, etc De ejus vero tuni errore,

tum

[)oeiiitentia, isla su|)erius

'

d3.

Le|ioriu3

enim tunc inonachus, modo


apud
Gallias

presbyter, qui ex Pelagii (ut su[)ra diximus) institutione, vel potins [iravitate descendens,

rantibus, ncc inde educi facile |)atientibus, sed ex

maculis iisdem iterum alque iterum

infectis,

invc-

asserlor pracdicttC luTrcseos, aut inter primos, aut


inter

teratis, ob>tinatis, et |)enitus refractariis, el

contem-

maximos
ita

fuit, a

nobis admonitus, adeo

cmen-

ptonbus

lia>relicis

severitale

agendum,

us((ue adeo

datus

sae[)ius aftirmavit,

ut docuerit etiam esse eos vi coin-

conceptam persuasionem magnitice condemnavit, ut non miiius [ia?iie admiranda sit


inale

pescendos, adversus eosdein impcratorum (|uo(|ue


auxilio implorato.

correctio illius,

quam

iUxsn multorum
[lenitus

fides

quia

Haec sunl qune de S. Aiigustini

[)riinum

usu in agendo cum hicreticis liic ingessimus. Verum cum increscente in dies magis malilia hominum, sspe probaiit eventus quod liauil facilc hx,
,

non incurrere; secundum, bene repudiare. Is ergo in se reversus, nonsoluin in Africa, ubi tunc eratat(|ue nuncest, tamerrorem suuni cum dolore, quam sine pudore confessus
est,

errorem

reticus audiat suaviter

admonentis veritatem, sed


squa-

cst;

sed etiam ad

omnes admodum

Galli;e eivitates
:

[irogredi solcat quiscjue recedens a tide Catliolica,

flcbiles confessionis ac i^lanctus sui litteras dedit


licel

sci-

Leviathan instar

obstinationis comfiactus

mis; ergastulo [irimum coercere besliam errantem,


et in

ut ubi deviatio ejus prius cognita erat, illicetiani eniendatio nosceretur; et qui testes erroris antea

errorem niittcntem eamque ibi curare, saluinventum est sicuti prudentia probe docuit medicos, a vinculis incipere curare phreneticum. Severiori namque censura, et atrociori poena punienda esse delicta progressu temporis, qua; ante correcta non cessant, [ilane monet divina sententia in Lamecli ^ lata, et delinquentis ore ita [irolata
,

brius

fuerunt, iidcm postea correctionis cssent. Ex cujus confcssione, vel |)otius deploratione, nonnulla in-

ferenda existimavimus duplici ex causa; ut corrccliones eorum et nobis testimonio, et his qui nutant, excm[iIo essent; ((uorumque errorem sequi

non erubuissent, eorum emendationem sequi non


erubescerent
;

et sicut simili acgritudine

intirmaren-

Seplu[ilum ultio dabitiir de Cain, dc


12.

Lamcch vero

tur, ita simili


licet, Is

septuagies se[)ties . At de his satis.

remedio sanarentur , Nestoriani sciLeporii et Pelagianorum erroris assectatores.


[)erversit;ite, et ins-

Sed attexamus aliud huic simile de resipis-

ergo, agnita opinionis sua)

cenlia haresis seclatoris grande

ferme teinpoie (certus reticorum omnium audacissimus, dicendus

miraculum. Eodem autem annus ignoratur) liseet ipse

pccta fidei luce, scribens ad episcopos Gallicanos, ita exorsus est


:

14.

Quid in ine prinuim, o domini mei vene-

Aiig. ep.

XLi.

cxi.

Aug, fp_ cxii.

Aug. ep. viii.

'

Job.

'

Gcnnad. de

'

(jtnes. IV.

pag. 313.

Vir.

illus. in

Leporio,

c.
1.

59, et apuJ
vii.

Cassian. de Incaru. Verb.

Ilipr.
|.

toni.
i.

I.\'.

sibid.

Touus

VII.

25

194

BONIFACir

ANNUS
:

2.

'

CHRISTI
:

/|20.

randi et beatissimi sacerdotes, acciiscm, nescio

cl

nus
ait,

perdurassc autem usquead bicnnium, ex his


Socrates, possumiis colligere,

quid in

me primnm

cxcnsein, non invcnio. Sic inistiilta

(lua; Iradit ipse

dum

|)critia et superljia, sic

simplicitas

cum

per-

suasione noxia,
(ut verius dicain)

sic fervor

cum

inteni|icraiitia, sic

cum

siii

diiniiuitione deitilis lidcs,


et tan-

sub coiisulatii lloiiorii liecinn) tertio, el Tlicodosii decimo, uiia ciim bcllo cum Homanis sedato perseculioncm (luievisse. Ca'terum (|iiod ad tcinpus spectat, (luo

simul
tis

in

me

omiiia reccpta vi^nieruiit, ut tot


liiec

ea persccutio [)eiduravit, redarguitur a


^

siinul sit et obedissc, conftisio; et

eadcm ab

Theodorelo
ex bis
ait

Socrales,

cuin

ait

cain

propagatam

animo

potuisse

cedcre,

niilii
:

stiipciida gratulatio.

esse ad aniios circa triginta; qute (|ui(leni senleiitia


iiuio S.
iii

Et post pauca subjnngit


pientes iianc poteiitiam
ratione sapienles, quasi

Si

ergo mininie perciet

Augiistinus scribit, luinniliil robora-

Ilei,
iii

scnsu nostro
iiiferiora sc

propria
af>ere
tii-

tur, tluin
' :

decinio oclavo iibro deCivilate Dei


in

hac

Dcus

Quid modo in Perside? Nonne

Cliristia-

\ideatur,

ita

lioniincm cuiii Doinino iiatiim esse

iios fcrbuit perscculio, si taiiien

(|iiievit, iit

fugien-

camus, ut scorsum qu:e Dei sunt, sidi Deo demiis et seorsum qu;c sunt lioniinis soli lioniini repiitemiis quartam manifeste iiitrodnciinus in Triiiifale personam, et de uno Filio Dei non unuiii, sed faccre
:

tcs iiide noniiulli usiiue

ad Pioinaiia oppida perve-

neriiit? Ha?c cuin ipse tradat, et in line


libri se

ejusdem

ea scribcre dicat anno trigesimo a consulatu

qnod a iiobis ijise Doiniuus Deus Cliristus avertat. Ergo conlitemur Doiiiinum ac Deum nostrum Jcsnin Cluistnm, uiiicum
incipiamus diios
Cliristos
:

Filium Dci,

(jui sibi

ante sjccula natus ex Patre

est,

Manlii Tlieodori, tiui conligit aniio Domini trecentesimo nonagesinio iiono plane convincitur illa elucubrasse anno Domiiii quadringenlesiino vicesimo nono, (luo ea persecutio an cessassel, haud satis exploratum sibi fuisse tradit.
;

nobis a temporc de Si)iritu sancto ex Maria semper

tG.

At (luoiiam aiitcm Persarum rege indicta

Virgine factum liominem, iiatum

Deum

et couli-

ha;c perseculio fuerit, dubitatuiii tiuot|ue fuit.

Morfilio

tentesutramque substaiitiamcarnis acVerbi, uiium

tuo quidem Isdegerde, ab ejus successorc ac

eumdemqiie Deum at(iue hominem iiiscparal)ilein semper pia fidci credulitate suscepimus et ex tcin:

Bararanc fuisse excitalam, creditum

est,

ea potissi-

mum

rationC;

quod
liiii

ipse Isdegcrdes

amicus Arcadii,
oplime Theodo-

pore susceptaj carnis


Dei transiisse in

sic

omiiia dicimus, qua; erant


ut oinnia qu;e erant bo-

Tlieodosii ejus

lutelam quodaininodo suscepisse


(luidem Socrates
'

hominem,
:

visus, de Piomaiio imperio atqiie Theodosio

minis

bum

Deuni venircnt et bac iiitelligentia Verfactum sit caro, non ut conversione, aut niuin

meritus
rctus

fuit

seiisit id

aulem

siib

ipsolsdegerde id lactum affirmat^,


siut

tabilitatecoeperitesse,
divina; dispcnsationis

quod

iion erat, scd ut poteiitia

cui et adslipiilatur Cyrillus moiiachus in rebus gestis


^

Verbum

Patris
tieri

nunqiiaiu a
mystcrio,

saiicli

Euthymii. Sed ciijusnam partis

po-

Patre discedens, liomo proprie

dignaretur, inillo

tiora juia, relintiuiiuus lectoris arbitrio.


17.

carnatusque

sit
:

unigenitus secreto

quo

ipse novit

noftrum namque

est credere, illiiis

verbum

Qua?nam autem de his Socrates scribat, ad Isdegerde, insingula bic reddamus


'
:

nosse, etc.

Recitat qiuc reliqua sunt libelli Leporii

Cassianus ad perfeclam fidem de Vcrbi iiicarnatione


pertinentia
rio
:

ut

mirum

plane

sit,

antcquam

a Ntsto-

eadem

bocresis promiilgaretur, inveniri eain a

Persarum, qui Cliristianos Persiden incolentes ininime fucrat persecutus, mortuo, Bararanes ejus filius snsceptisregiii gubernaculis, a Magis ad eam rem impulsns, Chrislianos acerbe exagiquit, rege
tare,
illis

Leporio suo ipsius libello penitus confiitatam, asscrtamtiue ea de re sinceie Catliolicam tidcm, qiia
et

cruciatus et tormenta varia,

Persamm more,
Komanos
con-

inlligere ca'pit. Ilaqiie Clnisliani qiii inler Per-

sanctissima Virgo Maria Dei geiiitrix jure asseratur.

sas habitabaiit, necessitate coacli, ad

Ad finem
fidem, et

vero Cassianus liKc subdit

Hanc crgo

fugere, orare ne illos

tam misere opprinii


et

patian-

ejus coiifessionem, id est, Catbolicorum

omnium

tur. Atticus episcopus illos supplices

benigne exci-

unde sciibebat, et onines Gallicani, ad quos scribebat, comprobaverunt . At de Leporio hactenus. Magno quidem miAfricani episcopi,

omnes

pere,

omiiem suani curam


illis

opem

cogitationem ad ferendam convertere, imperatori Theodo-

raculo factum

est,

ut ipse lucresiarcha adco sincera,


consuevisset.
Pra^ler

adeoque vera contessione damnaret, quEe pugnaci


disputationc ante
dcfciitlere

Leporium hunc, alium invenimiis clarissimum genere in


S.

palam facere. Eodem tempore aliam etiam ob causam Romani forte adversus Persas animo infensi fuerunt. Nam Persae quidem et fossores, quos a Romanis ad auri venas excidendas mercede condnxerant, noluerunt illis reddere, et merces Romasio rcin

Augustini

'

monasterio profitentem. At

nis mercaloribus abstuleruiit.

Quam

offensionem

hfec de conversis sponle ha?reticis ad poenitentiam,

ut ingentia miracula dicta sunto.


13.

vehementcr auxit Clirislianorum ad Romanos perfugiuin. Nam rex Persarum illico miltit legatos, qul
illos ut fugitivos

PerseciUio regis Persarum

scevissima
iii

in

Christianos.

Jam vero ad res


,

lioc aniio

Orieiite

auxilii

repetant. Roniani auttin eos qui causa ad ipsos confugeranl, ncqiiaquam red:

geslas ab Afiica evocctiir oratio. His quidcni anni liu-

diderunt
'

imo vcro uon solum


liis

eos

ut supplices

jus consulibus

persecutio adversus Chrisliaiios in


Marc. in Chron. sub
Consiilib.
3

Perside sa^viit; testantur id Socrates ^ et Marceiii5


'

Aiig.

de Civil. Ufi,
I.

1.

xviii. c. 12.
'

= '

Theod.
Socral.

1.
I.

v.

c.

38.

vii. c. 38.

Aug. de diver. serm.

l.

Theod.

v. c. 38.

Apud Melapb.

die

xx. Jauuar.

'

Socrat.

'

Socr.

1.

ii. c.

20.

1.

VII. c. 18.

BONIFACrr ANNUS 2.
ronsorvarc, aiiimo conslifiieranf
nil)iis
;

CHRISTI

/|20.

195
jungcrc, deindc ingentcm
cos concludere
:

vcruni eliani om-

siinima
soriciim

opibiis

virii)iis(|iie

ad rcliiiionem Cliristianam
Clirislianos miscre
ct perseciilionis

cum diligenlia numerum in

[)Ostremo

propafiandam

enili, parali fiicruiil. Qiiaiiro[)tcrciim


i^ali

[)ietalis atliletas,

eoruin manibus pedibusque con-

Pcrsis bclliim f^erere, f|iiam


perirc, maliieriint .
caiisis Socralcs,
()iii

striclis,

ne bestias abigant, soricibus velut alimen-

Hkc de

bclli

tiim objiciunt. Soriccs

aulcm

faine oppressi,

scnsim

rcs eo bello jrcslas |)rosei|iiiliir.

carnes sancloriim absumunt, sicque diuturnum et

Nosaiitem,
qui
ait

(]iue

tle

pcrseciitiono et caiisa ipsiiis a

acerbnm cruciatum
ces
isti

illis

affcrunt.

Item(|ue carnifi-

Theoilorelo sunt posleris


' :

commendata, reddcmus

18.

Per idem tempus Isdegerdes rex Persacontra Ecclesiam concitavit,

rum persecnlionem
tiirus.

occasione ex re gesta,

quam sum

dcinceps narramultis virlutis


ille

arrejita. Aiidas cpiscopus, vir

natunc nostnc inimico et verilalis hoste edocli, tormenta alia bis quidem multo aspcriora cxcogitare. Sed tamen ne eo quidem modo athlclarum fortitudinem et conslantiam retuudcre iiotuerunt nam sua sponte accurrebant, magiio desiderio morlis appetendaj, per quam adia scelcrato illo
:

gcnerihus ornatus, zelo non opportuno


accensus,
:

(|ui(lem

tus ad vitam

immorlalem

[latcfil,

inflammati

quo-

Pyreum demolitus est templa cnim, in quibus 1TUJ id est, ignis, eorum Dcns colitur, Pyrea
,

rum duos

tresve in

memoriam

revocabo, quo per

hos eliam aliorum fortitudo cognosci queat.


20. Hormisdam qucmdain, virum in Persis apprimenobilem, ex genere Achemenidarum oriundum, patre [irajfecto, cum rex euin Christianum

vocanl Persa^. De qiio rcx per Maij;os cerlior

factiis,

Audam
et

accersit

ac priinnm placide

Pyreum

deiiuo aHlificare jubet.

eum coar^uit, Qui cum ei coii:

tradiceret, ne<raretque se illud

faclurum

rcx

om-

esse accepisset, ad se duci,

et
:

Deum

Salvatorem
rex,

nes Ecclesias Christianorum sc diruturtim ininatur.


Atqiie

[lernegare jubet. At

Hormisda

Quod imperas,

Nam

quod ante verbis minabalur, reipsa peifccit. ut [irimum Audam divinum illuin virum tru-

ne(jue

justum

cst (inquit)

ne(|ue utile.

Nam

quifa-

ciinKiue didicerit
cile

Dcum omnium gubernatorem

cidari niaiidavciat, Ecclcsias dcliirbari jussit.

Quod

aulem ad Pyrci cvcrsioncni attinet, liaud opi^orliine quidem illiid factuni fiiisse existimo. Nam sanctus
Apostolus- Atlienas adveniins, et civilatemsiqierslitioso

quamdam
illis

siinulacrorum cullu ca;catam videns, aram ab illis lionoratam minime diriiil, sed
ct veritatcm

verbo eoriim ignoralionem redarguit,


patefccil.

conlemnere, eumque denegare, multo facilius rcgem, quipi^c ciim bomo sit, mortalis natura; [larticeps, conlem[)turus cst. Qiiod si tuum im[)erium pernegaverit, o rex, gravissimo dignus sit suppliquanto magis merctur ille quidem, qui omcio nium rerum effcctorem perncgat? Rexautem,quem oporttierat sapieiitissimam ejiis orationem admira:

Attamen quod Audas tcm[ilum simulacri deturbatum exstruere rursuin noluit, scd iiitcrillnd efficere cum magnopere flci polius quam admiror, et corona dignum judico. Nam par impietas est (mea quidem senlcntia) ignem adorare, atque ei a^dificare delubrum. Hinc igitur persecu;

tiiin

esse

alliletam
ei

generosum

S[)oliavit:
btis, solo

dcditque

divitiis ct bonore inandatum, ut omnibus vesti([ui

subligaculo excepto, exutus, camelos

erant in exercitu duceret.

Cnm

vero dies complurcs

jam
et

|)r;eteriissent,

rexque

c tabulato des[)iciens, vi-

deret o|)tiinum illum virum et radiis soiis

exnstum
ac

lionis teinpcstas

orta gravissimos et turbulcntissi-

conspcrsum

undique
illius

pulvere

nobilitate

mos

fluctus contra jiiclatis

alumnus

concitavit. QucTB
veltit a

splendore patris

in

memoriam
et

revocato, pri-

lirocclla triginla

annos continuos a Magis,

muiii jubct euin adduci ad se,


vesliri.

indusio lineo
[lartim cru-

(juibtisdam tnrbinibus, agitata duravit. Magos

enim
:

Deinde

aibilraliis cjus

animam

elementa in deos referunt de quoriim commentitiis fabulis alio in opere, in quo corum quffstiones dissolvebamus, satis enuclcate
vocant Persae,
((ui

ciatu pncterilo, [lartim bumauitate erga


rata

eum
ille

decla-

mollilam esse

Nunc dcmum

(inquit) obstina-

tione deposita, lilium fabri negato. At


zelo accensus,

divino

dissernimus.
19.

indusium dilaceravit

Porro Gororaiies (Bararanes)

filius

Isde-

gem

projecto, sic

eum

atlatur

Si

eoque ad reme bujus causa


:

gerdis post mortein palris, ut regni [)aterni, sicbelli

pietatis

deserlorcm putas, habcas

tibi

donum cum

contra [lietatem a patre comnioti successor exlilit


([uippc |)aler

im[)ietate.

Hac cjus foititudine perspecta, rex


exturbavit.

eum

moricns lucc duo conjuncta filio reli(|uit. Tornienlorum aulem genera, et nova cruciameuta piis bominibus ab illis iuflicta, vix dicendo
explicari
|)olerunt.

e palatio

nudum

21.

Porro idem rex


ci

Su^em

mille

servorum

dominum,qui
ncbat)

contradicebat (quippe fabricatorem

Nam quorumdam
corium dctralumt

manibus,
:

biijiis uiiivcrsilatis

perncgare baudi|uaquam susti-

aliortim

aliorum capita a fronte exorsi ad barbam us(|ne cute exuunt deinde robustis vinculis a capite usque ad [icdes circumligare, et singulos calamos vi arcte conslrintergis

autem

percunclatur quis ex ejus servis ampiissimus essct deinde ei tradit reIi(]uorum do:

primum

minatum, ipsuinque doininum Sueuem jubet: quin etiam domini sui conjngcm

illi

servire

ei

in matri-

gere; ut partemcutis, ad
nes,

quam

motaj erant aruiidieffodere, eos

monium

dat, ratus eo pacto se veritatis [iropugna-

eo pacto gravitcr lacerantes, acriores doloris


efiicerent.

morsus
Theod.

Quin etiam lacus


=

'

1.

V. c. 38.

Ad.

xvii.

torem Suenem de senlenlia deducturum. Verum spes euin frustrala est nam Suenes domum supra [letram ajdilicatam habuit. Post bos Benjamin diaconum comprehendi, et in carcerem conjici manr
:

196

BONIFACII

ANNUS
venit ad
(le

2.

men
iii

CHRISTI 420.
liis

dal. Bicnnio vero post legatns

Romanus
:

vcrbis

'

Infinila
:

vero ab audacibus

et

regcin

(ie aliis

reljus

cum

co acturus

(|ui

dia-

iinpiis

illis

tentata sunt

qiiale videlicet et illud cst

cono cerlior factus, imi^elrat ei a i-cgeliiteraliouem. Rex auiem juliet, Benjamin [lolliceri, se doctrinam
Cbristianam

.lacobo Persa palralum.

aiitea fiiisset, proiiter

Is enim cuni Cbristiamis intercedcntcm sibi cum Isdc,

cum

nullo Ma^;o
reci|iil,

Legatus (juidem

]>eiijamiu

communicaturum. rcgis mandata


liac

gerde rege Persarum amiciliani

patcrnam

rcli-

gionem
vcrtit,

rejecerat.

Postcaiiiiaiii
fideiii

aiiteiii

per niatrem

effecturum. At l'eiijamin

cum legalum

de re
noii

et coiijiigem et

rursus ad

Cbristi
a.'gre

ipsum admonenteni
fieri,

audivissct, respondit

non posse
(luan-

eam rem
et

princeps

tulil

admonitus reacerbam
:

ul doctriiiam Iucis,(iuam a
:

Deo acceperat,
,

quamdam
mulla

propior novitatem

admirandam

post

aliis iinpertiret

nain abscoiidere talcntum


,

siipplicia siibiil morteiii.

Nam

ubi articulis
et apta totius

tum merealur

sup|)Iicii

Iiistoriam Evangelioriim

et jiiiicluris (|uil)iisque in

comnioda

aperte docere.Verum rex iJ temjioris liujus respoiisionis iguarus, jubet illiiin ex viiiculis eximi. Qui

corpdiis

membroriim

coiiformatione, et

manibus,
iiibil
:

biacbiis, pedibus et suris ei rcsectis, quaiii uiia

reliquum

quideni

(ul soleliat)

bomines ignoralionis tenebris

cum

ventre caput solum Iiabuit


fidein in

(luoet

obcajcatos inde eripere, et ad Iucem,()uae sola intelligentia percipitur, educere

niam ue tum quidem


id ipsiim

Christum abjecit,

non

cessavit.

22.

Anno autem
:

post,

res ab eo gesfa? regi

indicaiilur
coIel)al,

qiii

jubet

eum
ille
is

adduci, et Deuni,

quem
quo
deseiiidu-

postiemo ferro amputalum cst )>. Uxc de Jacubo Nicepborus. 2.J. Divinitm relatcc in Persas a Romanis victoria;.

denegare.

Tum

sciscitatus a rege,

Quod autein ad res bellicas


divinam virtulem
in

perlinet

eni-

siipplicio miilctandus sit

qui ejus

regnum

tuisse quiilem

opem

ferendo

rat, et alterius dilioni se sui)jicere in cat.

animum

Cbristianis adversus Persas, qua? narrat Theodore-

Morte (inquit rex)

et poeiia gravissima. Cui


:

rur-

tus

',

haiid obscure significant, ac in primis in bis


fffideris

sum

sapientissimus vir

Quo
,

pacto igitur (inquil)

(imc ipso exordio rupti

contigerimt, de qui-

coercendiis est Iiomo

illc

qui etrectorem et opifiet

hus

ita

ijise

Cum

Persae,

negoiiis

Romanorum

cem oninium

derelinquat,

unum

e conservis

quibiis districli tenebantur, cognilis, conlra vicinos

Deum
ginli

consecret, eiqiie

cullum vero Deo debitum

suos ruptis foedcribus belhim facerent, neque quis(luaiu


illis

tiibuat? Quibus verbis rex graviter


|)eduin tiajici jubet. Ubi

commotus

\i-

tum ab

hoslibus oppugnatis subsidio vein

arundines pra^acutas per ungues

manuum

ac

niret (imperator
fisus,

enim

pace jaindudumfacta con-

autem

vidit

eum hunc
(juffi

cruciatum baliere pro ludo, aliam rursus arundinein in

miserai)

membrum

genitale inlrudi
ei

mandat;

SLEpiiis extracta,

insertaque dolores

incussit plane

inexplicabiles. Post illud inllictum siipplicium,

pius

ille et

imimmanitate efleratns tyrannus virgam


et

ad alia bella gerenda Deus immenso imbre et maxiina copia grandinis in eorum exercilum demissa, tum eos prohibuit ab itinere ulterius facicndo, tum equoruin cursum impedivit adeo ul viginti diebus vigiiiti stadia usque conficere non posseiit, quoad

duces suos

et milites

robustam, crassam,
iientes valde

propter ramos undi(|ue einiin

duces Romani collectis suis in


ventarent.
26.

unum

militibus ad-

asperam

imam

alvi

sedem

configi

jubel; quo crucialus genere generosus Cbristi atbleta

oppressus extremum spiritum edidit.


23.

istos ipsos,
illis

Porro autem altero proelio commisso, cum jam urbeni Imperatoris nomine
cinxissent,Iu(librio

Infinila fere id

geuus scelera ab

im-

nuncupatam obsidione
posnit.
dies

Deus

ex-

l)iis

fuerc admissa.

Nequc cuiquam inirum

videri

Nam

cuni Gororanes amplius


bellica ad

quam

triginta

debet,oinniumreruinadministratoreinDeumeorum
ferilatem, inipietatemque
tolerasse. Eteiiim (|uot-

cum omnibus

copiis urbein haiic circumsedis-

set, et

multa instrumenta

urbes capien-

quol imperatores

aiite

iinperiiim Constantini

Magui

das

accommodata ad

murum
alias

applicasset, et infi-

rcgnaruut, contra veritatis professores iusana rabie


furere non desierunt. Atqiie Diocletianus ipso .salutari Passionis die cunclas ecclesias, quic in toto

nitas tentasset

macbinas,et

lurresextramoenia

exstruxisset; soliiis divinus


episcopiis ei restilit, et

Eunomius illius urbis machinationum adjectarum


At

Bomano imperio novem jam anni


denuo
nus
llorere,

erant, demolilus est.

Verum

vix

impelum
ferre

penitus

rej^ressit.

cum

duces nostri

inteicesserant

cuin

et illa; ipsae et

prceliari contra hosles renuerent, et obsessis


:

opem

atque uinUo majore amplitudine

spleiidore, (|uam aiitea, enitere Cffiperant, et tyranille

una cum impietate


tuin
bffic

exstiiictus est. At(|ue

iste episcopus se hostibus non auderent opponendo, urbem servavit incolumem. Nam cum iiiius cx regulis Barbaris consuetam blasphemiam
iii

Doiiiiiiiis

bella contra Cbrislianos exci-

Deiiin jaceret, et in

morcm

Bhapsacis

et

Senna-

laiida fure,

tum Ecclesiam

iiivictam

iri

pra^dixerat.

Quiii cliam ipsi reruiii eventus iios docent,

bellum

pliiscommodi
iiain liiec
illiid

quam pacem
,

solere nobis apporlare:

verba execrabilia funderet, furoreque incitatus miiiaretur se sacrosanclum Dei templum incendio vastaturuin sanctus iste vir rabieni ejus non
clierib
:

nos molles, niorosos et timidos reddit,


et

fereiis,

balislam

Tbomai Apostoli nomiiie inscriptam,


illius in

aulem animos acuit

res

praBsentis vilai
.

ad piiinas inuri slalui, ct ingcnlem lapidem in ea

laiKiuam fluxas coiilemnere facit Persica persecutione Tbeodoretus.

Haclenus de

imponi, nomineque

quem
1.

Barbari blasphe-

24. Addit his Nicephorus Jacobi Persaj cerla-

>

Nic.

I.

XIV. c. 19. 20. 21.

s Tlieodor.

v. c. 36.

BONIFACII

ANNUS
directo

2.

CHRISTI 420.
inter ipsos tiimultuarentur,
et

197
non haberent quo
in flu-

minm

conjccorant,

eum

cmilti jubet
ct in

qiii

in iilum

ncfarinm cjus os impactus, vultum dcformavit, capnt comminuit et ccrcbro d spersit luniuim. Quod cum vidissel dnx
rc^nilum dclatus,
,

aufugeient
viiiin

ipsi

se
,

armatos

[)r.Tci|)itarnnt

Enphratem

in qiio

hoinines circiler centum

millia siibmersi sunt. Sic

cum Saracenorum
,

co|)iis

Gororanes, qui
jfcrat,

si^e

capicndic Urbis excrcitum colle-

actum
vitalis
liis

est . H;rc Socrates

sub(lit(jiie alia,

sed bre-

inde disccssit, ipsoque


dcclaravit
:

tnm plane

at()nc

rcrnm cventu se vicob lianc causam mclu


percussit.

causa relin(]iiimiis. Ut antcin


retnlcrint,
Stylitfe

l*ersce in prce-

[losleriorcs

[)reces

qiioiiue

magni
ista

perculsns, foedera

cum Romanis

Ad

liunc

illius

Simeonis
'
:

intcrccssere,

de quo

modum sunmius

onuiiimi rcctor Deus fidelissimi

Tliodorctus

Quin

etiain ei ali((uando visae

sunt
in

imperatoris saluti consuluit,

quiquidem

et se

famu-

duae virga>, qua; fereliantur (|ni(lem de


terrani

caelis,

luin cjus esse iufrenue apnoscit, ct debitnin


lincslat

Domino

focdus post

obsequium . HaclenusTlieodorctus.Verum sequcntem annum initum esse (ut dixi: ,

autcm cadebant Oricntalem et Occidcntalem. Hanc autem Persicie et ScylhiciB gentis in im|)erium

Romanorum
niis,

insiirrectioiiem

significavit vir
:

divi-

inus) Socratcs tradil

perscculionem autein novis amplioris temporis spatio causis recrudcscentem propagatam fuisse constat. 27. Qua; prneterea de rebus ope divina bene
gestis in eo

et

iis

qiii

adcrant cffatus est visionem

niul-

tisque lacrymiset [irecibus repressit [ilagas,

quarum

intentabantur miiiic in orbeni tcrne. Gens qiiidem


certe

Persarum jam arinata

et jiarata

ad Roinanos
coeiilo

proelio Socratcs narrat, his

addamus.
'
:

invadendos, eis divina advcrsante voliintafe, a


est retardata, et intrinsecus in
:

Ubi

nonnulla pra?misit, ha;c habet Itaque simul at(iue imperator Romanus intellexe-

enim

alia

malis pro|)riis occu-

rat

Pcrsas
:

maximas

copias contra ipsiini compa-

palao.Et paulo post Ejus quoque fuit inagna fama apiid regem Persarum ul enim narraverunt
:

rasse

spe tota belli adii:inistrandi in Deo collocata,

legati
tiir,

(|iii

ad iiisum venerunt, diligcnter sciscitaba-

maximnm
accepisse
,

excrcitnm ex adverso

niisit.

Imperato-

rem autcm snminum


qnod

protinus a Deo beneficium


Constantinopolitani

ejus ope conndebat, ex hoc pers[ii-

qiue esset ejiis vita, et qusnani miracula. Dicuntautemcjus qiioque coujugem ex[)etiisse oleuin dignatum ejus benedictione, et tanquam donum

cuum
anxio
belli

esse poterit.
et sollicito

Cum enim

niagnum
et a P'(^ntes
li

acce[)issc. Qiiin ctiain


,

omncs

regis assechc

animo

essent, et propter incertam

fama commoti
viriim

et niultas in

euni a Magis acci;

forlunam

ancipiti cura distracti,

Angeii Dei
ire

calumnias, diligcnter rogabant


et

et

cuin in.

in Rithynia nonnnllis,

quos negotia necessaria

ilexissent,

diviuum nominabant
,

Addil

cogcbant, apparentcs, Jubent rcnuntiare Constantinopolitanis, ut


et

his

plura Theodoretus

intcr

alia

de Regiiia

bono animo sint, prccibussededant, firmam in Deo s|)em ponant, Romanos victores fore se enim administratorcs belli a Deo missos dicebant. Qno audito, non solum civitas confirinata fiiit, verum etiam militum animi multo ad bcllum
:

Ismaclitarum, qua; cuin csset stcrilis, cupida jirolis, missa legatione, [irecibus ejus id im|)etrare rogavit:
(t

jam

facta voli

compos, una
:

cum

filio,

queni pe-

perit,

ad

eum

perrexil

impeiiitaque ab eo bene-

dictione infanti, reversa est.


29. Tol vero tantaque adversus superbos Persas

facti alacriores.

28.

Ubi bclluin

(uti

docuimus) erat ex Arme-

obtenla, nonnisi virtute Chrisli

opem

ferentis

Ro-

nia in
in

Mcsopotamiam translatum, Romani Persas

mano
satis

cxercitui |)arta, habes in effigie cusi


ex|)rcssiim,
in cujus adversa
[larte

nummi
cernilur
Clirisli

urbe Nisibenoriim coiiclusos obsidione cingunt;

tnrresque ex ligno fabricatas, quaj machina quadain volvebantur,


([ui

imperatoris imago dcxtera tencns

Labarum

moenibus admovent

muitos,

iiomine insignitnm cx
tns et fortitudo
inscri|itio.
iiisit

gemmis

ex moenibiis [lUgnare, ea(|ue defendere niteban:

exercilus,

quo virutcircumductadocet
iutexto, iu

tur, trucidant
tior factus,

Bararanes igitur rcx Pcrsarum ccrerant in urbe Nisibenorum


:

cuin regionem Azazeiiorum vastatam,


(jiii

30. At subjiciamus his aliud vincendi genus,

tum

suos milites,

quo

Chrisliani

non armis, sed


:

charitate diniicant,

conclusi, a
suis co[)iis

Romanis obsessos ipse cuiii omnibus coiitra Romanos ire conslitnit. At qiio-

el su|)erant hostes beneficenlia

quam quidem

pu-

gnam

a sancli>siiiio viro Acacio episcopo exliibitam


^
:

niam Romanorum exercitum vehementer formidabal, auxilium postulat a Saracenis, quibus id temporis praifuit Alamundarus, vir excelso animo et bellicoso qui infinita Saracenornm manu secum adducta, regem Persarum confidere jubet quin etiain pollicetur, neque id adeo iniilto [)Ost. illi non sohim subactnrum Romanos, sed Antiocliiam, qua; est in Syria traditnrum. Vcruin cjiis promissio non successit ex sententia nain Dcus adeo ingentein Saracenis incussit timorem, ut Romanorum co|)ias
: : :

Socrates narrat his verbis

Acacius Aiiiidae epi-

scopus, ob facinus quoddam pra;clarum per id temiius ali eo gestum vehementer ab oinnibus ce,

Ciim Romani milites illos Persas, quos in depoiiulauda Azazcna captivos ceperant,
lebratus
fuit.

nullo

modo
:

leddcre regi Persarum in aniinum inqui eriint

ducerent
divexavit)

ca|itivi

numero

millia (qu;e res

animum

rcgis

circiter septem Persarum non parum

cius igitur hanc

fnme pro[)emoduin consum[iti sunt. Acamililum miseriam minime ne-

in ipsos

derepente irruisse existimarenl: atque

cum

glexit; sed couvocatis suis clericis, sic eos alloqui-

Socrat.

1.

VII. c. 18.

Theodor.

hisl, sanct. Patr. c.

26.

'

Socral.

1.

vr.

c.

21.

198
tur
:

nONIFACII ANNUS 2.
Deus nosfer neque lancibus, ncquc poculis
:

CIIRISTI h20.

Pcrsariim pro conciliando intcr


foedcre.

Romanos
:

et

Persas

quippe qui bis rebus minimc opus babcat. Qimc cuni Ecclesia niulla monumenta aurca argenteaque ex prnpensa
ej^^et

nam

ncc comedit, ncc

bil)it,

Scd iirose(|iiamur diicein Saracenorum in Ciim ergo (snbcasliis Romanoriiiu mililaiilem


dit Cyrillus)
filius

sic

ad

Romanos
adbuc

acccssisset

cjusque

fulclinm in

eam

bcnignitalc |)Ossi(leat

consenta-

Tcrcbon

ciiin cssct

iiii])iibes, at(|ue

adeo
sic-

ncuni

cst,

bisce rebus niililcs ca|)tivos e ciistodia

vere piier, ]ierciissus crat llagcllo da^inonis, ut qui

liberare, et

que. Ubi ba^c aliaque

famc prope enectos reficere sustentareid genus oratione percurreret, monunienta Rcclesi;^ coiillanda curavit, vendidit,

dextcram iiartcm cam, moiiu;c(iiie


poterat
:

coijioris ex

dimidio baberct

siiiiilem, et (]iia
ci sc

niinimc o])erari

lioc

aiitcm

habebat a capite us(|ue ad

preliaque ])artim niilitibus pro ca|)tivis redimeridis


dedit, partini ad eoruni

pedes

et

cum

patcr
iii

magnani partcm facullatum

famcm siiblevandam imillis

consuinpsisset

medicos, Tercbon ex artc illorum

pendit; postremo, vialico

superaddilo, ad suuni

iiulhim acceiiit emolumentiim. Post(]uam vero mi-

ipsorum regem
Acacio

reniisit. H;cc rcs

ab eximio
fecit

illo

\iio

jj;esta, rep;i

Persarum niagnam
liis

miratioet

nem, quod Roniani


et beneliciis liostes

rebus utrisqiie

bello

Arabiam, vidit ])ucr in somnis aliquid, visionem expergefaclus cam patri narrat. Ille aulem cum stalim pucruni accepisset, et iniiltos ex
grariiiit in

et

vincere laborabant. Fertur pncilesiderio

his qiii cjus

imperio parebant Barbaris, venit ad

terea,
cii

tum rcgem Persarum magno


,

Aca-

videndi tlagrassc

quo bominis adspeclu

fruere-

spcluncam Eutbymii et Theoctisti sanctissimorum monacliorum nam ut eo venirct, pra?cipiebat quae


:

tur;
regis

tum Tiieodosium imp.

Acacio praeccpisse, ut

ei

appariierat visio. At(iue fratres (|uidcm


vidissent mullitudinem, invasit
ct

cum

tan-

desiderio satisfaceret . Haec de Acacio So-

tam

omnes animi

crates.

angor

31. Mi7-a

conversio.

Scd quomodo ex hoc


(|iii

Persnrum ad Christianam religionem


bello Persico et

Theoclistus

mctus, nec sciebant (]uid agcrcnt. Sed B. cum illum timorein cjecisset cx animo,

accedit ad Barbaros, ct rogat

cujusnam

rei

opus eos

perseciitione in Cbristianos concilata maiiavit occasio,


tiir

huc adduxisset.
33.

ut apud Saracenos lides Cbristiana propagare;

illi

Venimus

(dixerunt) ad
:

videndum

Cyrillus,

eodem

sjcculo claruit,

omni

fide

dum de Saracenorum duce agit ob miserationem erga Cbristianos exbibitam datum est, ne a|)ud Pcrsas perseverans cum c;cteris genlis sua; pcriret. Scd audiamus eum qui rem sic Erat apud Pcrsas quidam Grfficus, aggreditur
posteris tradidit,

cui

Eulhymiuin. Beatus vero Tbeoctistus At ille (inquit) niinc quiescit et silet, neque usque sabbatum veniet in alicujus conspectiim, nc^iueadcolloquium cum ali(|uo. Tunc Aspebetns manus acci]iiens, ostendit filium, (pii erat semiaridus, et cujus pars

'

dextera erat

veliiti

niortua

dcinde eliam
incipiens,
in

filio

an-

Gentilis

scilicet,

noinine Aspebelus, qui

fuerat

nnit superciiiis. lUe

autem

rem omnem
Perside hanc

Saracenorum. Cuin autem circa finem mota esset a Magis pcrsecutio adiili ducentes boc sibi niagno versus Christianos ut oinnes venarenesse studio contendendum omnes quolquot erant tribuuni tur Christianos apud se pra^fcctos, quiii etiam illum (|iioque Aspebelum, nt omiics vias diligcntcr custodiicnt, constituunt, ut nullus Chrislianus posset elanculum confugere ad imperium Romanorum. His ilaijue Aspcbetiis videns tanlam in Cbrislianos incursionem et insaniain, motus misericordia coriim calamilatis, non soluni noii proliibuil quo minus fugerent, sed
diix tribus

ordine narrat

Cum

ergo (inquit)

regis Isdegerdis

plagain accepissem, miiltis et inedicin;E et magicae


artibus contrilus, nihil amplius ex eis fructus percepi, nisi

quod eas solum damnavi, ut

in illis

nnn,

quam

possim magnam habere flduciam. Deinde postquam in hanc Arabum veiiimus regionem hic
quo(]ue rursum

cum

priori

luctabar cerlainine, et

malis vexabar siniilibus. Noctii autem apud

me

ali-

quaiido cogitans ct considcraiis an usquain ab hoc

eis

qiioijue

mauum
,

piu'buit

adjutricem. Qua de
ct illius vcritus

morbo aliiiuam invenirem liberaiionem; quoniam ab iis qiii erant apud eos, nullum videbam mali Tecuralioncm; ipse sic mecum colloquebar rebon, ubi nunc suut qua; apiul Gra^cos et Persas
:

causa accusalus apud Isdegerdem,


crndelitatem

esse feruntiir medicina; artcs, et l\ux snnt in his


nug;i,',

acccplis prolinus suis

faciillatibus,

ct qu;e

eariim vulgo jaclatur ntililas? Ubi


el risus

cognationeiTKiuccuin pueroTerebone, Iransfugit ad

siint aulcni

]ra'stigia?

Romanos.
3i. Qu(is

revcra fiaiides

cum

accepisset Anatolius

(is

enini

quam
et

possunt eflicere

Astrologorum? Sunt omnia manifcstus, qua; nibil unabsque universorum opifice

tunc erat unus ex


in Arabia, el qiia;

pra'fcctis Orientis),
illic

eum

collocat

Domino.
3-i.
,

Romanis subcrat, Saraccnoiii

rum

prajfecliiram tradidit

nianus Aspebeti
Ha3C

sic

aperte ostendcns sinceram ct oinnis doli ex|)crtcm


fuisse ejus

acceptationem

quidem

])ra'stitit

Analoliiis prtvfectusOricntis, cujusetiamProco])ius-

meininit, ailque tunctuni esse legatione ad

regem

Cum ]mc ergo apud me dixisscm ab eo morbi liberationem, et nic ei vicissim esse relaturum vil;^ nuilalionein, et meChristianum futuriiin, suin pollicitus. Inlcrca aulem dum bac fierent, ct Deo hoc luodo esscm siiii])lex, ])aulatim in somiiiim dcdnctiis, milii vidcbar vidcre (]nemdam monachum, cui barba pro])ciidcbat his|iida, quique

petii

'

Cyrill.
I.

tom.

in Vit.

S.
1.

Euth.
1.

apud Metapli.

die

xx. Januar.

et

Sur.

Procop.

de bello Persico,

jam scnescebat et caiiis erat conspersus, nie rogantem quisnam esset morbus,etsciscilantemquidnam

BOXIFACII
mali nobis incubuissel. Cuni autein
tendisseni,
ille
:

ANNUS
ei

2.

CHRISTI 420.
jier

190
totam vitam
siib

morbum

os-

confertur, soli Deo coha;ret. et

Im|i!ebisne

(ini|uil)

(|u;ecum(]ue

60 vivere statuit

Deo

es |)ollicitus?

Deinde ciim ego rursum iiromi(iii(]uit)

cusque de
propagata
lus ]Kiucis

liis

magno duce et pra^ceptore . HuCyrillus. Quomodo autem per eiimfides Cliiistiana a]iud Saracenos eisdem a Juvenali episco])0 Hiero-

sissem,

me
:

iirompto et aiacri aninio omnia confec-

dem Aspebelum
est, et

turum
viam

Et;o

sum

Eulhyniius
,

c|ui
(|iii

ad Orienest

talem soiiludiiuin habilo in lorrenle


c|iia;

prope

solyiiiilano ]irefectus est ipse e|)iscopiis,idem Cyril-

tendil versus llierico

decem miliibus
Hoc

rem

[iroseculiis, narr;it
filii

liis

verbis:<iCum

distaiis

Hicrosolymis.Si visergo invenire mali soluveiii

tionem,

ad me,

et

Deus
et

te

per nos curabil.


excitatiis.

et ad veram traducerentur nobililatem, et in diversas excresce-

usque adeo mnltiplicarentur

Agar,

cuni

in soinnis vidissem,

essem

palri

statim narravi. Etecceoninibus poslpositis (ut jussit


visio) liuc nniic

rent cojiias mittit divinus Euthymius ad Juvenalem patriarcham Hierosolymitanum ]iostuIaiis ut


:

venimus

tet|iie

valde et enive roga-

eis

ordinaretur eiiiscopns.
jialrem

Ille
,

vero mittit ad

eum

mus,

ut iiobis osteiulas euni, (|ui per visuni nobis tuit


,

Petrum
jira^esse

Tereboiiis
et

iit

qui esset idoneus

indicatus
35.

vere divinum et adniirabilem niedicum.


Ha?c

cum

beatus audisset

Tlieoctisliis,

et

visionem
et ei

el apertum gratiffi Dei judiciuni esset admiratus: Eiitliymio interrupit(|iiielem acsilenlium,

deducere ad salulem .Quoto contigerit.suoloco dicemus. Pctrus ergo (pergit ille) sic jirimus ordinalur episcopus copiarum qiue erant in Pal;estina. Saraceno-

animabus,

autem Domini anno

id

oninii receiiset ordine, pueri

morbum

defec-

tum

ejus cjui iHiim esset curaturus, ejus promissa

quae fecit

communi Domino, soinnium


autem cuni

illiid, visio-

rumautemmultitudonon secusaclluviorum fluenta affluebant jierpetuo; et qui nunc accedebant, adjiciebantur prioribus, et hi omnes signali bajilismi
signaculo connumerabantiir

nem
rem

(ju;i?apparuil, et (ut

semel dicam) narrat sin-

cum

grege Cliristiano.

gula. Ipse

sibi (luoijue persuasisset

eam

rum. Sed de

his,

quiE dicta sunt, sufliciuiit

Hac-

divino c]uodani geri consilio, statiin descendit

tenus Cyrillus

quam

sincerissime texens res praj-

ad Barbaros.CiinKjue veliementerorasset pro puero, etei figuram crucis im|iosuisset non aii(]uo opus
:

clare geslas Eulhymii.


38. HEc de ejiiscopatus
lalo, jiostea contigere,
fidei

Saracenorum Pefro

col-

habuit tempore, ne^jue iitin oratione diutius


veraret, sed

jierse-

cum

])Ienissime CliristianjE

eum

valentem

et

omnino sanum

stalim

effecit. Stujient

etcitius

quam

Barbari ad id quod factum fuerat; ejus qui Liborabat corpus, eorum


vel ]iolius anim;c comiiiuet fiuiit

alios

dogmatibus eruditus, digiuis habitus est, qui docere posset, et ex duce inilitisc transforma-

quoque curantur animsc,


niter

sanilalem acci]iiiint,
jironi biiiiii

statim lideles.

retur in sacerdolem atque pastorem. Fructus isli fuerunt Persica? persecutionis, et ex fuso marlyrum sanguine copiosi proventus. Ila namque semper in
Ecclesia accidere consuevit, utexillata persecutione foecundioribus palmitibus propagetur, virescat vuldilafelur,

Quocirca

cadentes rogantiHam sanctam

animam, iit Cbristi obsignarentur signaculo, et partem Clirislianonim consequantur et nonien. 36. Non erat autem viri [lii et Deiiin amantis
ciinctari in bis rebus;

nere, surgat oppressione, cnscat excisione, angustiis et ex tenebris illuslretur. Et unde isla
et

neqiie
:

fiiit

Euthymii

in

liis

miracula natuia> ordinem cxcedenlia,


captuni longius superanlia?
tiana fides
virtiitis
iiisi

humanum
sil

rebus ulla cunctatio


potius

sed ciim vidisset eos corde

quod

noii

Cliris-

quam

ore sacrum

baplismum

jiostiilantes,

homiiium prndens inventiim, sed Dei

jubet parvain piscinaiii


luneae, quic

lieri in

quodam
in

angiilo

fjie-

opus, Divinitatis consilio stabilitum, et in

quidem

constitit

usque

liodiernum

qnx dici consueverunt;etqu;e lex in his postulat, fecisset omiiia prinuim quideni baplizat Aspebetum euin Petruni nomiuans, deincejis Marin fratrem uxoris Aspebeti,
diem. Cuni(]ue dixisset preces
:

perjietuum confirmatum, cui cedaiit necesse sit omnes adversaria? potestates, in nihilum redigantur, penilusque deficiant qui illud imjmgnant
:

ijisuin

vero inconcussum maneat, et crebrioribus

iclibus pressius solidetur, et vehemenlioribus

mo-

ambos
jiotius

claros genere, et insignes divitiis, vel divitias

tibus

fundamento immobilius

inhaerescat.

Sed jam

ordinantes laudentia

ipsis divitiis

et virlute, vel potius utenles pro causa et iiistrumento exer-

qua? sunt reliqua? anni hujus res gestae, narrare jiergamus, a]i[ionainusque coronidem ad res supe-

cendffi virUitis

ipsos reli(]uos.
set et

deiude aulem Terebonem, et post Quos cum quadraginta dies detinuis:

monnisset, pietatemque accurute docuisset, et omnibus modis ea flrma et slabilia reddidisset,qufe


pertinent ad salutem; ens dimisit
plius
iii

migrationem ex hac vila ad a?ternam Hieronymi ciijus nobilibus factis Annales nostri singulis pa?ne annis, quibus celebris
rius enarratas
S.

felicilatem

vixit, siiiit illustrati.

]iace,?e(l iion ain-

39. Hieronyinl obitus, cetas el scripta.

Hoc

Agarenos

et

Ismaelitas.sed a Sara oiiiindos,et

certos ha;redes promissionis


37. Maris
lus,

perdivinum baplismuin. aulem, (]ui fiiit Terebonis avuiicunon amplius voluit retro respiccre neque am,

igilur ipso anno, iisdemqiie consulibus, S. Hieronymuin e vila decessisse pridie kal. Octobris anno
a?tatis suae nonagesimo [irimo, Prosper testatur in Chronico. Ca?terum quod speclat acJ annos aetatis

plius omniiio sustinuit reccdere a moiiasterio,


ei

cum

ejus dissensisse a Prospcro videntur nonnuUi', qui

omnes consecrasset facultates, et parvi fecisset qua?cumque suiit in mundo, ac generoso el excelso animo non dignum duxisset desiderium quod in ea

majorem annorum numerum eidem


'

Iribuerunt,

Bed. Marlyrol. Ado.Usuard. Sigebert. in Cliron.

200
nempc nonaginta

DONIFACII
oclo, vel nonasinta

ANNUS
;

2.

in

CHRISTI A20.
Auguslini, revoca
ait
'

novcm

qiios

ria in Kcclesia Dei, pra;ter elogia

longe longius a vcritatis scopo al)criarc,


rius a noi)is ilicta sunt dc ratione

(|na^ siipe-

mcmoriani

illud Prospcri,

quo

annorum

ipsius,
nel)ra?o simiil et Graio, Latioque vi^nuslus.
Eloqiiio, mnruiii

aperle sigiiificanl
S. llicrouNini
sit

cum

et tcslificationc

ipsiusmct

liemonstratum ', ipsum nec pcrvenisse ad ffitatcm octoginta annorimi, sed natum anuos scptnaginta octo vcl novcni ex liac viia migrassc. Ne vcro liic iicrum cauKicm rcicxamus de

exempluin, mundique magisler,

elc.

IIoc
ntis
ster,

etiam litulo magistcrii cxornat


',

cnmdem

Cassia-

cuni ait

Ilicroiiymiis Calliolicornm niagi-

Hieronymi

;ctate

orationcm, auiuius

cst ut tu ca [)ro

cujus scripta per iinivcrsum

mundum,

quasi

arbitrio consulas, lcctor,

quam

ut

cum

fastidio ea-

divin;r

lampadcs

rutilaiit, elc. In

dem

repclila

dcnuo iMgeramus. Fractam quidcm


de eo annissuperioribus sunt euarrata
sil

Capsiodoriis,

i)Ost

(piam sententiam pncclarissimas de viro laudes,

laboribus, niorbis, sollicitudinibusque scnectulem


gessissc, quae

addit

'

bitror, nisi, ut in tcrra illa


Solis,

significant
cessisse,

ut pianc longe senior creditus


a;latis

de-

non armiraculorum, ad instar cjus qiioquc ab Orienle nobis lamparet clo:

In Betblelicm otiosum babitasse

qui duodcoctoginta annos

tantum

quiuin

vixisse apparcal.

42. Qiia; antcin S.

Hicronymus

reliqucrit scri-

Eleuim longiorem cjus aitateni opinandi, ipse scrii)tis suis S. Hicronymus occasioneni pra;buit nam cum claborarct commcntarios in Anios Propbctam ante annos quatuordecini, sc manu sua scribendi labores ferrc jani ultra non posse festatur *. Et ante annos dcccm, ncmpe eo tempore quo
40.
:

ptorum monumcnta,

Iiaiid

laborabimus numerare,

cum

eoruiii catalogus cxtct, spuriaque a veris dili-

gcntia Mariani Victorii Reatini episcopi segregarit.

Ca^terum nnnieraljimus nos ea tantum quse desiderari posse videntur. Fuisse namque ab eo elucubratum librum dc IIa}icsil)us, S. Auguslinus * testis est,
sed

Urbs capta est, dum elucubrarct cxi^lanationcm in Accedit ad Ezecbiclem 1'roplictam, de se ait ^
:

eum nunijuam

invcnire valuisse doluit. Rursus

lianc dictandi dilficultatcm,


lis

quod caligantibus ocul)cati

senectute, aliquid sustinciitibus

Isaac,

ad

ab codem scriptiim fuisse libruiu in quo doctissime disputarit de resurrectione carnis, eumque per Orosium prcsbyterum allatum in Occidentem,
etiain

nocturnum lumcn netiuaquam valcamus H;ebrtcorum volumina lcgerc qui etiam ad solis dieique
:

ad

Occanumque delatum,
qucin ut ad
se

firinat'

ideiii S. Augustinus afdescriplum mittat, ideni ip-

fulgorcm littcr;uum nobis parvitate ca^cai>tui'. Sed et Giaecorum comnientaiios fratrum lantinn voce

suin

Oceanum

lilteris

rogavit. Insuper

adbuc
'

desi-

deraturtranslatio viginti octo bomiliarum

Origenis,

cognoscimus . Sicut ct illud paritcr, quod ante plures annos ad Paulinum sciipsit * de misso jiileolo
:

quam
inat.

sc clncubrassc ipse testatur'


lalinitali

scd et alia

comaffir-

plura ex eodcin

donata Cassiodorus
boiniliffi

Pileolum, inquit, tcxlura breve, cbaritate


senili capiti

Pericrunt cjusdcm

triginta, quae ia

latissimum

confovcndo libentcr

accejii,

LuciT Evangcliuni sc scripsissc teslatur, et tractatus


scpteni in Psalmos. lusuper Cassiodorus
'

quam,

muncris auctore Lctalus . H;bc, iuaiile deccnnium cum scribat, jam etfeta senectute dcfunctum esse, opinaiuii dedil occasionem. S. Augustiuus euindem scncctute dccremuncrc,
et
ijisc

nieminit

de se

Epistobe ejusdem S. Hieronynii ad Antium, qua


ol)Scurissiiiiasclucid;\sse tradil iiiiaestiones.

Itemque

pituin decessissetestaturlibris

illis

contra Jiilianum

ab eo scriptam rcfcrt explanationem dejudicioSalomouis. Itcmque Notationes in omnes Propbetas


propter tyroiies conscripsisse asserit
copiosiores
illas,
;

ultimo loco

scri|)tis,

cum ethoceum
:

ornat elogio^
fuit,

i^oslea

vero

Nec saiiclum Hieronymum, quia presbytcr

qu;B extaul in eosdem Prophelas

contemncndum

arbitrcris qui gra;co et latino, insuper et licbrajo cruditus eloquio, cx Occidentali ad Oricntalem transiensEcclcsiain,in locissacris atque in littcris sacris us^iue ad dccrcpitam vixit Ktatem cujus nobis eloquium ab Oricnte usqiie ad Occidentcm, instar lampadis, rcsplenduit . Sed et Marccl:

explanationes elaborassc. Elucubrasse etiam volu-

men

iii

quatuorE\angeIislas,

iii
:

quoomnia

ipsorura

(]ua; essent

propria disscruit
libri,

edidisse insuper ex-

positionem Apocalypsis
firmat.

Carcmus quidcm nos

idem Cassiodorus afhis omnibus, quae

Cassiodori teinpore

cum

extarent, ipse in siia Biblio-

linus"

Fincm,

inquit,

vitajfccitadmodum senex,
Catbolicis

Iheca reposuit.

ibiiiuc (Bctliielietn scilicct) scpulliis cst,

quidcm

incxpugiiabilis turris, lurrcticis

autem

inli-

At nunc nobisde
ritis,

43. Vita S. Ilieronijmi mendaciis concinnata.


S.

Hieronymo ingesta ab impeqiiae

fatigabilis bostis tain

proposito vit;r sua;, quain

et

impostoribus suiit cxplodciida mendacia,


in scripta, sed

broriim a se editorum assertionibus depugnans. Hffic ipse. Scd rationem ipsius annoruin ex cjus scripti mclius colliges supcrius recitatis.
41.

noii qure

irrepserunt in Acta;
S.

duin nonnuUi dc rebus gestis


l)luia conlinxcre

Hici'onymi com-

commcnla.

E^iuidcin (ut puto) si-

Uuanta prujlerea

eflulscrit post

obitum glo-

cuh
'

fecit olini

prcsbytcr Asianus, qui

amore Pauli

Profp.
.

Tom. IV. Annal. ann. 0.


Aiiios,

2 Hier. in * Hier.

ep.

CLiii.

I.

iii.
'

prffif.

;i72.

edit.

Rom.
c. 7.

pag.

.329.
I.

3,30.
vii.

' llior.
1. I.

in Ezecli.

\m-l
'

1.

VI

I.

de InRral.

'

Cassian. cont. Nestorium de Verb. Incar.


divi. lect. c.

'

Cassiod.
in fin.

liistil.

21.

ad Quodvult.
I.

Aug. op. CCLXI.


in lin.

Aug. cout. Jul.

iMarc. in Cliron.

II.

Hier. de Scrip. Eccl.


lib.

' '

Auj.
llier.

lib.

de ha;res.

conlra Jovin.

Cassiod. Instit. divi. lect.

Cass. Arcad. et Ruf.

C.2. 3. 7. et 9. eoJ.

BONIFACII ANNUS 2.
(ut ex Tertiilliano

CHRISTI 420.

201
latinam linguam, (|uin-

diximus] Pcriodos Pauli


el
isli

et Tlic-

mcndacia, ul
qiie alias

cnm

pra^tcr

chc

coiifitixit,

ita
:

amore Hicroiiymi plnrima


ipsi,

Hieronymus

callnisse dicilur, neinpe

He-

coiiimcnti smit
clcsia

diiiiii

sane et

seiilciiti;c siiljjiccieiitur

ct

eidcm al) Ecpcriiic, (|uam ille


iit

tiiiic jiiste

irrogalam siibiie coactiis

cst. Avcrsatiis

scmper est candor Ecclcsiastic;c \critatis, imdor Cliristiana; sim[)licilalis cxliorruit omiie ([uod fictLim, et respuil oimie (jMod commcnlitium
iiaiiKpic ct

bneorum, GriBCorum, Clialdeoriim, Pcrsarum alque Medorum cum id pcnitiis contrariuin sit his qiuo de se ipse Hicronymus, ct de eodcm Auguslinus vere testantur, nimirum nonnisi Iriuni lingua;

runi i|)sum habuisse periliam


gnecffi,
et

vidclicct

lalinse,

liebraica!?

Quid

est

etiam quod idem


inter alia insignia

esse conspcxit

ct execrala esl

oinnino, atiiuc acii

pius effictor tribuit

Hicronymo

scmpcr
cii)liiia

inscctata est odio, ac severa coerciiit dis-

omne mcndacium cum


Sed mide
islis, isla-c

ejiis

auctore sinccra

etiam viiginitatis coronam, cum ipsemet S. Hieronymiis ingenue fateatur se niinimc virginem ad
:

tidcs.
44-.

Pammachiuiii enim
ut lingcrent dc S. llienoii aiimidc (|iiidcm

cum

scribit, h;cc

habet'

Vir-

ginitatem autem in ca;lum fero, noii (|nia babeam,


scd (juia magis mirer quod non liabeo. Ingenua et verecunda confessio est, quo ipse careas, in aliis pritdicare, etc. Quid alia pluia ibidem asserta opus est confutare mendacia ? 47. Addam pauca de ea qua; ordine sequitur Cyrilli nomine Epistola ad Augustinum de miraculis S. Hieronymi. Inlcr alia qua; iii ea auctor imperitus mendacia consarcivit, illud maxime prae
caHcris intolerabile,

roiiymo, irrepsit in
pnto,

mcntem?

(]uamcum scirentaliornm sanctorum


doctorum

1'alrum

Ecclesia;

res geslas ab eruililis viris legi

conscriplas, ut Antonii, Atlianasii, Basilii, Gregorii

Nazianzeni, Clirysostomi, Ambrosii, et Auj^ustini,

necnon
passi

S.

Grcgorii

Romani

Pontificis

liaud a;i|uo

suiit

animo, unius Hieronymi


iu ali(|uibiis

liis

omiiibus

haud imparis, sed


res geslr.s

etiam antefcrendi,

minime

fuisse

memoriaj prodilas. QuamEusebii, vel Augustini,

cum
,

iniprudcns,
hajresis

dum

se putat

obrein diversi pro iiigenii diversitate divcrsa excogitarunt invenla,


vel Cyrilli

eum
iiuin

laudare, vituperet

adstipulatorem

dum vcl

Hierosolymorum episcopi nomine consententia


adinveiitas
atcjue

scripserunt Epistolas, quibus res geslas ex animi


cujusc|ue

dum ait, tiinc temporis vixisse Sabiniahaeresiarcham, qui diias in Christo assereret voluntates, et S. Hieronymum advcrsus eum scriconstiluens,
psisse ad S.

commentas

conscriberent. Et ne ullus dubit.mdi lociis esset, eas

aliud

est, nisi

Augustinum Epistolam. At quid hoc reddere i[)sum S. Hicronymiim ha>re-

subinlroduxeiunt persunas, quas


putarint
illis

ipsi licet erraiitcs


liis

vixisse

temporibus. Sed ex
Qiiis eiiim

ipsis

mendaces
nati

quibus co(amabo tc) audiens Cyrilli episcopi Hierosolymorum noineii ad ista referri tcmpora, (|uem anteaimos trigintaipsius assertione S. Hieronymi constat esse defunctum, non statim ea iiidigiiabundus excutiat? 43. Sed et quod ex i|)sa inscriplione minime temporibus congruente, cuiicta cjUic in opereessent,
detecti suot et imiiostores, ex

sunt videri veraces.

ticum Monothelitam, Sabinianum vero, quem clamat h;tresiarcham, fuisse vere Calholicum? Qiiid insuper illud, quod mox subditur, Silvanum fuisse archiepiscopum Nazareth, cum diutissinie [lost contigerit

Nazareth esse Ecclesiam episcopalem

Quis

igitur tales ae(|uo ferat

animo im[)osturas?
confutaticne dignis, qua; in jam ad aliam menda;

48.

Sed missis

aliis

dictis Epistolis

continentur

cioniin aperiendam cloacam, renitens

licet, iiifera-

tur oratio, ad eam, inquam, qiiam


S.

arguerentiir erroris, qui postea


linctor

rietcm,

mcndaciorum polaccessit, at(|ue deliniens foris casurum jiaad temporum suffulcicndum mcndacium
consultum,
si

satis putavit fore

tituliini sic

mularct,

ut loco Dainasi papa; poneret

Damasum episcopum
:

Portuensem,

et

pro Theodosio imperatore redderet


Patri reve,

ejusdcm Hieronymi inccrtus auctorexslruxit. In qua iliud [irimum occurrit, quod admodum male consullus ait, ipsum S. Hieroiiymum Roma; fuisse presbyterum ordinatum cum testificatione ipsiusmet Hieronymi (cjuod suo loco siqicrius dictum csl) satis certo liqueat ipsum initiatum esse presbyterio Aniii

Vita

Theodosium senatorem, hoc moclo rendissimo Damaso Portuensi episcopo


tianissimo Theodosio
bius, etc. Quis ista

tiochia; a

et

Chris-

Romanorum

senatori Euse-

non videat, et non rideat adeo inconcinne compositam fraudem ? sicutetcumin multis aliis certam reperiet imposturam ul cum
;

Pauhno Antiochena; sedis episcopo. Sed sit quod ait, ipsum mentis et corporis custodisse virginitatem, jam diximus vel illud quod addit tempore Liberii papa; multa ipsum
cujus
fldei
:

scri|)sisse

ait,

veste nuiliebri illum Konia fugatum, inde profectum esse Constantiiio|)olim cum qu;c ex ejus
:

scrii)tis

dicta suiit supcrius, te satis

monere

|)ossint,

volumina, et emendasse Psalterium cum ejusdem ipsius assertione S. Hieronymi consletha?c esse facta sub Dam;iso. Sed qua; inscitia illa, dum Julianum Pelagianum lucrelicum, adversus quem S. Augustinus commentarios edidil, ManieliEeum
;

eo lempore cjuo ipse recessit ab Urbe, esse profec-

fuissedicit:

cum

cx cjus scriplis constet i[)sum in

tum recta Hierosolymam et Grcgorium Nazianzenum jam antequam Romam redierit audi,

primis adversatum ManicluEis,


gillavit falso Catholicos,

quorum nominesug-

duni asscrunt originale pecilla

visse.

catu m ?
49.

Quid vero dicendum de Epistola Augustini nomine ad euindem Cyrillum Hierosolymorum cpii6.

Quod vero spuria

Acla Thcclce baptizati

scopum

scripta? Quoties auclor cogit


VII.

ipsum

loijui

Hicr. ep. L.

TOULS

2a

202

BONIFACri ANNUS 2.

CHRISTI 420.
vcncrando monacbo firmitcr asselector, bis

leonis fabula ornabantur, ita ct ejtismodi indiscre-

me

sentire, et de

tus S.

Hieronymi landator nolnit cnrali lconis ca:

vcrare.
50.
S.

rere

figmcnto

crcdidit vir sim|ilcx

(nisi

ct

isla

Tu vero,

cxplosis, res

gestas

flnxit) esse

vernm qnod
iierce|)it; vel

(ut ait) al) accolis

Betblcbeaudivil,
sa-

miticis audivit acceptum.

Porro vcl

qux

non
tis

recte

qui narravil, iiaud rcm


:

exploratam visus cst babnissc ut Ilicronynuuu pro Gerasimo dixeril nam isla i|)sa de leonc in Pa:

Hicronymi non aliunde requiras, quam a doclo viio Mariano Victoriocpiscopo HcaUno, qiii (;am tibi uon alinnde qiiidem (|nam ex ipsins Ilieronymi scriptis deprompsit: bis tamen eniendatis, (lUKJure

cmeudanda superius
ualcs.

tilii

nostri su^gesserunt

An

laistina contigisse sanctissimo viro Gerasinio abbali,

Dclinuimns

te,
;

leclor, longiori

mora

in his

ram

Sopbronius Hierosolyniorum episco|)us narrat vebistoriam. Id vcro rernm ignaro de Hicronymo asserendi occasionem tribuisse vidctiir, qnod ejusdem S. Hieronymi imago una cum leonis effigie
'

confntandis ciroribus
tibi,

sed

elsi

fortasse

supertlue

necessario mibi ad

cavendam invidiam sunt


aliis scripla, et

ingesta,
tione,

ne

me

temere absijue apcrta dcinonslraa


[ilu-

pro aiiimi arbitrio ab

antiquitns consuevcrit in Ecclcsia pingi, utpotebie-

ribus legi solita, tumido cxsuiflare fastn, impeiilo-

roglypbicum cjus
clamoris.

in

bKreticis inscctaudis

infracti

rum

scbola conclamet.
51.

roboris, et vebemcntis in eos, instar lconis rngilus,

Ilorwrii rescriptiim

de clericis

Quisnam antein

ejus concinnandae Hicrolatet


:

raptorcs sacrarum

imagimim.

et

contra

Hoc item anno


'

nymi Vita; auctor fnerit, trum diaconum cojnobii


derecujnsdam
Jibcllo
Vitre S.

scimus tamen Pe-

Honorius impcrator advcrsus clericos cxtraiiearum


cobabitatione iiifamatos ad Palladium rescriptum
dedit. Accidit

Cassincnsis anctorem pro-

Hieronymi,

dum

ba>c ait in

()nem edidit de Viris

illustriljus

monaslcrii

nainque, ut qui sanctorum Patrum, ac ipsoruin pi\Tcipue qui Nicae;^ congregali snnt,
contenipscre decrcta, jnste eos imperatorum coer-

Cassinensi: Sebastiannsbeati Kcnedicti nionacbiis,

Hieronymi doctoris cgregii Vitam describens, legendam Ecclesiis tradidit, in qua (|urc a pucro institntio, quale in juventnte studium, quae in senectute ci scieulia fnerit, lucidissime satis dcmonslrat .
Ha3c ipse
:

ccndos edicto, Catbolici

ejiiscoi^i

(ut alias ssepe vi-

dimus

Adversus quoque raiitores sacrarum virginum ad eumdem Palladium pra;fectuin praetorio idein imperator rescripsit ^
accidissc) curarinl.

num

auteni ea ipsa Vita


facile

sit

qua? sine auc:

torevagatur, baud

affirmarim

absit bai-c

' L. XLiv. de Episc. et cleric. C. Theod. matrim. sanctiui. virg. C. Theod.

'^

L. it. de rapt. vel

'

Sophron. Prat.

spirit. c.

107.

Anno

periodi GrEco-Romanffi 5913.

Jesu

Christi 420.

Bonifacii papae 3.

Honorii

:i8.

et 2G. Theodosii Jun. 19. et 13.

1.

Viceiinalia

Tlieodosii.

Coss.

Theodosius

coss.

Contra vero anno sequenti quatuor constitu-

Aug. IX

et Fl. Constantiiis III, ille in Oriente, iste

tioncs in eodeiu Codice recitaulur; in

quarumtitulo
et

in Occidenle. Tliodosius

veute patre
2.

initi

ob viccnnalia imperii viconsulatum snscepit coUcga Con-

babetur

Impp. Uonor.

et

Theod.

Constant.

stantio Placidiae Houorii iinp. sororis niarito.

AAA.; praetcreaTbeopliaues non solum auiium, sed etiam diem ejus inaugurationis non edocet. Anno
enim Incarnat. secundtim Alex. cdxiii, qui kal. Septemb. currenbs Cbristi anni incboatur, ait lloc anno Conftaiilitis Valentiniani patcr imperium obtinuil stxto idus Februarias quarlo vero nonas Sciilcmbriles occistisest . Quare Constantius anno sctinciiti, et impcnum oblinuit, et illud ctiin
: :

tiatus.
lioc

Constantiiis

anno
\

seqiienti
5.

Augustus renun.

num.

ad

Baronitis Constantiiim

anno consulem ab llonorio ex Ca^sarc Augustum factiiin esse asserit, eain(|tie in rem Prospcrum
in

Cbronico

laudat.
dicit,
est,

Veriim

|)ra;tcr(iuam

qiiod

Prospcr non

eum

ex CcBsare

Augnslum

crea-

tum, ccrtuin

Constanlii Atignsti inincupalioii(?m


;

vila

rcbquit. Pbilostorgius
:

lib.

\^1,

niim.

10,

de

pertinere ad annuni scqtienteiu

in titulo enini le-

Constantio scribit

Ilonorius imperator Conslanaffinitalis

gum Cod. Tbeod. boc anno emissarum lcguntur tantum noinina Honorii et Theodosii impp., et in
subscriptione
:

tium magislrum militum ob


imperialcni
ipsi

bonorem ad
Placidia
ct nobilis-

tbronum

adscivit,

cum jam

Theodosio

IX

et

Constantio

V. C.

Valentinianum fllium edidisset, cui

;;

BONIFACII
simi digiiitafem
stantii iiiiaf;incs

ANNUS

2.
in

CHRISTI 420.

203

Ilonoriiis
(iit

trilmit.
iis

C;rterum Couaci

nioris eral
aj^^ere),

qiii

iinpcrinin

reccnter proinoli eraiit,

iniltnntnr in Orien-

tem. Vcrnin Tiicoilosins inanj^nrationi non acijuiescens, eas noii sni^cepit.


oii

iianc injuriani ad IxdJuin

Quare ciim Constantius sesc pararet inors vitam


,

affert, scdnlo cxaminanda. Porro deTheophancs iii co quod tradidit, Constantium morte violenta sublatum; cum OIym[)iodorus et Philostorgius, qui hoc tempore vixere, contrarinm doceant.

medium

ce|)tns est

4.

Constantius Naissi

in

Illyrio nattis.
e Pana^so

curasi|ne sistens niulationein pra^laiit,


rasset
fitis
:

cnm
in

iinpe-

menses sex

tit,

Olyinidodorns vero

excer-

Constantius Ilonoiii in Au^nistali impcrio


al)

collega

illo

quidein ipso pa^ne repugnante

constitntus. Placitiia
niarito dicta est
:

quoqne Angusta

fraire et

urbe Cadiip, (jui nuillis obitis jam inde a Theodosii Magni temporibns inilifiiT muncribus, ad summum tandeni imperii apicem evectus est. Is cnm ctetera fuit laude dignus, tuin quod auri nulla cupiditate flafuit,

Constantius genere Illyrins

(leiiide ail Tlieodosiuiii,

qui fralre

Honorii genitus Orientis parlibus Augnstus imperabat,


mittitur,

de Constantii im[)eratoris electione nuntins miniineque receptus est. Hinc morlmm


contra\it,
suscepti

antcquam quidem Placidise conjungeretur pccnniarum avidus evasit. Ipso crgo mortuo, cum poslulatis homines Ravennani undique contluxerunl, quos bonis ille per ingraret,

nain ea nxore ducta,

Constaiitius

pocnilens impeiii

juriain exuisset.

Verum

Ilonorii lenitas, et Placidia)

quod non jam, nt antea, eundi redenndique qno ct quando vellet, liberlas esset neque ludicris nt inoris ejns eral, operam dare jam imperatori permitte:

ciim eo arcta niniis familiaritas, frustra ut essent h;Bqueriinonia',oinnisqne adeojurisvisacpotentia,


elfecit ,

inquit Olyinpiodorus.

Verum

loco

retur. Igitur s('ptimo imperii meiise

(quemadmosextus abiit,

Verborum,
Naiaou mXtw?

ir.h navaiffocu TCo'X(o; Tii; KttJia;,


t-^; A.xia;,

legenduill

horum km

dum

et

iii

somniuin

sic iiidicaverat,

ut observat

septiinus iiiehoatnr)
stincta siinul

pleuritide exstinctns est.

E\-

Oh nipiodorum,
nrbe Dacice
vincia

id est, e

Labbcus iu Notis ad Naiso seu Na;so, aut Naisso,

cum

(iitione, (iiiam,

ipso in Orientem ira, atque ex|iequod ad im[icriisocietatein admissus

non

esset,
3.

animo

agilabat .
e vivis excessit.

Eodem ctiam anno

Ex

; Pan;psus eniin urbs, sed Cadia proomnibus geographis incognita. Nec refert quod Naissum a Stephano Byzantio Thraci assi-

quibus liquet prinio, Constantium aiino tantum se(juenti Augustuin renuntiatum, idqne die octava mensis rebruarii eodemque anno die secunda
,

cetur.

gnetur, et a Ptolemffio inter urbes Dardania; collolUyrium enim modo distinguilur a Thracia,

modo eam
riis

com[dcctitur juxta varias divisiones va-

mensis Septembris e
et

vivis excessisse
,

sicque

iiii,

perasse nienses sc|)tem

exceptis diebus septein

temporibus factas, eamdemque etiam ob causain Naissum inodo Dardania;, mado Daciae urbs appellatur. Hoc vero tempore eam Illyrio ac Daci;E
Mediterraneai attributam fuisse, docent non tantum locus laudatus Olympiodori; sed etiain Epistola Innocentii [lapa; anno cdxviii,

menses tantuin sex assignat, ideo ultimum non memorasse, qnia inconiConstantii inaugupletus fuit. Li(|uet secundo rationein legitimo tempore [leractani esse; anno
Philostorgium, qui
ei
,

num.

75, a nobis

me-

morata,

in

qua

tani

Dardania, quani utraque Dacia

eniin buit
:

quia

T/ieoclosius quindecennnlia exbiad ea autem dies Dominicus non electus, usus ferebat. Liquet tertio id nondum

se(juenti

subjiciuntur e|)iscopo Thcssaloniceusi


lyricianis provinciis.
5. Ccelestius et alii

cum

aliis II-

Constantium ex
esse, nt putavit

Cffisare

Augustum dictum non

dam
Nob.

Baronius. Extat quideni apud Strapag. 209, nuinmus Constantii, ex eo a Medioiii

barbo relatus,

quo

legitur

D. N. Constantius
ille in

Pelagiani anno sequenti a Constitutio Constanlii iinp. seu potius Epistola, qna jnbet Yolusiano prfecto Urbi, ut Pelagianos faciat statim e muris Urbis ex[ielli , pertinet ad annuni sequentem, quo
Constantio Urbe expulsi.

C. in postica, Vot.

Veruin numnius
Constantini

bofilii

norem

Constantii

C;psaris

Magni
recitati

[lercussns, ut et alii miilti a

Mediobarbo

qni

cadem aiitica insigniti sunt. Sed Antiquarii, sicuti nunimos unius Valentiniani alteri per|ierara attribnunt; ita et nunimos niiius Constantii ad aliuin
cjusilcm nominis referunt. Liqiiet quarto, Garne-

Constantium imperatorem dictum fuisse conslat; indeque liquet, Ccelestiimi [lostcjuam Zozimi examini sese subduxit, vel apud suos Romae latuisse, vel in Urbeni rediisse, vel in proximis substitisse cum Constantius in eadein Epistola dicat Ca;Iestium quoque niagis ac magis ex Urbe pelli manda:

mus
nio

Edictum vero pra>fectojum

pra;torii a

Baro-

rium

de Constitiitionibus impp. editis iu causa Pelagianorum, aIios(|ne viros doctos Iialluiii

Dissert.

iii

num. 4 recitatum
;

pertinet ad ainium cdxvhi

qui autumarunt, Placidiam dictam Augustain, qiiando Constantio in conjugem tradita


cinatos esse,
est
et
;

ut ibidem ostendimns ubi et diximus, hacc priora cjus vcrba, Juuius, Quartus, Palladius, Monaxius.
sine interpunctione legi debere;

cum

unins ejussint.

cnm Olympiodorus

diserte asserat,
;

eam

a fratre

demque
6.

pra^fecti, Orientis scilicet,

nomina

marito Augustam appellatam nullusque e\ Antiquis contrarium scribat. Liquet denique Prosperum in Clironico non raro contra Chronologiam peccare cuin Constantium hoc anno Augusfiim creatum, sequentique demortnum scripserit, jam;

Constantio imperante Gentiles ManichcBi in A nuin. 5 ad 8. Quod narrat Africa compressi. Baronins et Auctor lib. de Praedictionibns [lart. 3

de Ccelestis Deai teinpli demolitione facta Carlhagine, Urso insistente tribuno, et quidem sub
ca[). 38,

que varios ejus errores emendaverimus. Quare quae

Constantio

et

Augusta Placidia, pertinet etiam ad

20-'

BONIFACIT ANNUS 2.
quo Constantius impcrare
coc-

CHRTSTI

/i20.

aiiniim seqiienlem,
pit, et

Yivere dcsiit. Auctor vcro ille Vlacidiam Auguslani, non vcro Comtantium Au;^usluni aiiiicllat,
quia, ut iljidem iijsemet insinuaf, Valentiniano III Constantii filio impcrante, libruni suum scripsit

8. Angustimis varins libros scribit. Porro Augtistinum lioc anno libros (luatuor contra duas

Epistolas Pelagianorum Bonifacio inscriptos et libriim sccnndum de Nuptiis et Concupiscentia


,

scii|)sisse,

ostendimus aniio superiori num. H.

quo tempore cum jam Constanlius sn[)rcmum diem obiissei, eum sine titulo nominat. Quare male ex illis verbis Garnerius citatus, et quidam alii deduci pularunt, Placidiam. aute Conslantium maritum Auyustam uuncupatam esse. Valeret conjectura si anonymus ille Opus suum, antequam Constpntius
impcrarel, elucubrassct.
Illa

sunm ad ejvscopos Galex Africa misit. A num. 12 ad i."). Confessio Leporii in Gallia monachi, ubi, ui aii Facundus lib. i, cap. i, eamdem doctrinam Iradidit, qiiam posiea
9.

Lcporius libellum

liai

in

Orienie Nestorius, Baronii iempore anno suo

reddi non potuii, quia tunc Iib(dlus,


GalliLc misit, ei Epistola

quem

episcopis

porro

Dea

Ca-lestis,

cpiscoporum

Africai,

quam

aliornmqne tenqilorum eversio quindece^innlium Thcodosii, anno se(|uenti actorum indicium cxtat.

cuin eodem scriplo ad cpiscopos Galliaedcdere, nondum lucem vidcrani. Sed poshpiam utrumque Sir-

Eorumdcm
num.

s(denuiiuiu

argumentum
IG,

est,

(|uod l>os-

sidius in Vita Augustini cap.


6, ait Cartliagine
,

apud P.aroninm
llrso tribuno ad-

mondus publicavii, sum ui ci cerlns


,

nihil a viris dociis

pra^termis-

anniis assignari

possei.
3,

Emin.

lacium ab

card. Norisiiis

lib.

2 Hist. Pelng. cap.

et Anlel-

versus eos
torei,

ManicIkTci Electos vel Electas dicunt. Manicluci suos dividcbanl in Electos et Audi-

quos

miiis in Disseri.de IniiiisEccIesia;FoiojuIiensis cap.

utdocet Au^^ustinnslib. de lhcresibusca|).


:

.40,

ubi

ait

torum

et

His duabus professionibus, hoc est, ElecAudiforum, Ecclesiam suam consiare vo-

lucrunt

Quam

vero vana, inepta, et sacrilega

anniim cdx ab ha;revocatum libellum illum edidisse. Carnerius in Dissert. ii de Synodis in causa Pelagianorum hahiiis ad anniim cdxxiv, Sirmondus, alii^pie, ad annum inse(|uentem; Labbeus deni(|ue ac Patres Bet2, existimant, Ap/wr/w?2 citra
resi

Electorum illorum vita fueril, osiendit Augustinus lib. contra Fauslum sub tineni.
7. Aurjustimis confutat libros Vincentii Victoris de Origine animce. A num. 8 ad 12. Libri tjualuor de Anima et ejus origine Renato manacho dicaii, parlim sub priccedentis anni flnem, partim

nedicfini in Pra'fatione ad

tomum

Operum

divi
reji-

Auguslini ad

annum

CDxxvi palinodiam illam

ciuui. Vcruin eam ad annum cdxxvii perlinere ostendam, post(|uam breviter exposuero, quaj in duobus laudaiis inonumeniis contineniur. Aurelius, \Q. Carlhagine emendatus fuit.

currenlis inilio scripti sunl a sancto Augustino. Renatns enim autumno anni cdxvhi Capsarea) erat,ubi

Augiisiinus, ei
Iau(I;.iani

duo

alii
,

episcopi Africani scripsere

Epistolam
et

dilectissimis et honorabilibus
et Cilinio, et
,

deanimae origine consulentis Episiolam Augustino exhibuii, ei libros duos VincentH


0/J<ff//episcopi

fratribus

cnnsacerdotibns Proculo

quidem

alicujus Synodi Africanae

nomine

signifi-

F/c^om

a sedescripios Ca^sarea

Hipponem ad AuAugustinus
lib.

gusiinum transmisii a;4ate, ut


\, cap. 1, qni addii,sibi in
tos,

dicil

antumni fine
Ubi
illos

esse reddi-

ideoque anno

siiperiori.

Aur/uslinus

carunlque Leporiuiu poslquain ab iisdem correpius fuissei, ei Galliis exiurb;iins, irajecis-e in Africam ubi cuin non recfa quaedam snperei, nec vera sentirei, negans Deum hominem factum , sese eum
,

legit,

primum ex quatuorillis libris sine ulla dilut.ione


, ,

instruxisse
sicut per
eis, sic

in spirilu leniiaiis ,

rogaruntque, ut

inquit Augustinus cap. 20, secundum deinde, Episfohi; forma Petro jircsbytero tertium

conscripsit

suam praesentiam suscepius esset ab per suam Epistolam suscipereiur ab illis


ei illi.ipii
illo

vero

et

quarlum Vincentio

Victori inscri|)sit, sed alilib.

quemadmodum
cani, quia

quanio posi tempore, ui ex


tur. Vincentius

2, cap. 4, iniclli"i-

cuni

sariensi,

Caiholicae

Victor, juvenis cx Mauriiania C;cdoclrina! rudis atque expers,

Quia vero
ibi

in Galliis

cum eo venerunl in Africorrectiatque sanati sunt . Leporii error vulgaius fuerai,


suam
voluit
is

(juoque euiendaiionem

palam

cum

iemere traciaret quacstionem de animarum

apparere. Qiiare libellnm illuc misit cujus tiiulus:

origine, in errores Pclagianos


res impegii,

quem

ideo Auguslinus

quosdam, ei iis pejoconfuiandum


,

Ad episcopos

Gallice, dominis beatissimis el vene-

randissimis Dei sacerdotibus Proculo et Cilinio

cum ille in Operis sui exordio niodesie atquc humiliier profiiereiur non credere se sibi, ncc |)ropriam sentcniiam iueri, si imjirobaesse judicavii; scd
bilis

eumiiue hac subscriptione firmavit Ego Leporius libcllum ineo scnsu dictatum in quo fidem meam
:

Deo volente

in fiiiem us(iue ienebo, mednlliius ex-

deprehenderctur, Augustiims

magnam

lenita-

in eo Oiicre adliibuit, quod juvencm adhuc doceri posse pularci, ncc damnari, sed emendari cuperei. Quae spcs eum non fefellii; nam lib. 2 Retract. cap. ,%, ipsemeitesiainr,sepostea responsuni
is errores suos scsc abjecissc significabai. Vicloris ilaque libros duos contra Augusiinum, hic (juaiuor confutavil, in quibus

tem

primere volens in Ecclesia Cariliaginensi relecium ideoque coram episcopis in Synodo subscripsi congregaiis. Hinc joannes 11 pajia in Episiola ad Avienum scribii Lcporius in Episiola, quam Aurelius cpiscopus Carthaginensis, et bealus Augusii, :

a Victore accepisse, quo

tantae
II

nus, ct Synodus Africana firmavii . Ha^c Epistola olim fuit aucioritaiis, ui ex ea idcm Joannes

et

icslimonium sumpserit, quo dogma


l\. Pelagii erroribus adhceserat.

iidei confir-

hffiresim Pelagiaiiam, ei

pessima dogmata Vicioris

marct.

jmpugnavii.

Leporium

BONrFACri ANNUS 2.
arllnic

CimiSTI 420,

205

inonaclnim confcssioncm illam


Cassiamis
lili.
1

ediilisse, tcs-

Cum

taiilur
(iins

(lo

Incariiat.ca[)..i,et(;onna-

Gratia circa Pascba anni

ergo Angnstinus librnm de Correptione et Cliiisti quadringentesimi


iit

lili.

de

Scri|>t.

Eccles. cap. rJO,(|ui addiint, eiim

vicesimi scplimi in Incem emiscrit,

infra videbi-

|iresbyternm fuisse. Cassianns anlem librum illnin de Incaniat. scripsit anno (|nadringentesimo
[lostea

vicesinio

nono

([iio

ideo Le[ioiins
ejnrarat.

jam

[iresbyter

eial, Iia}iesinK|ue

jam

Euin

fuissc Pelagia-

mus, apparct conversionem Leporii aliquot post mensibus eodem anno contigisse, ideoque, et eum Nestorii qiii anno tantnm inseiiuenti in Oriente [^nccursorem ba-resim suam promulgare coepit
, ,

nuin,

Baronius ex Cassiano et Gennailio in medium atTerl, demonstrant. Imoi[isemet in suo libello


([ua!

fiiisse.

Card. Norisins citatns legens haec verba in

E[)istoIa

ad Proculum
esset,

et

Cilinium data:

Ciim prm-

errorem Pela^Manorum proprinm se tenuisse dcclarat: Illud etiam. in(]uit, niinime reticendum
linnc

occupatus
tilio

sicut Iiomo in aliquo delicto (scili-

censco, ([uod in

eadem

Epistola

(in

(jua scilicet er-

rores suos docnerat) simili devians errore snbjunxi,

Christnm
liomo
ita

Dominnm nostrum

[lafsionnm implesse, ut in
a Divinitatis anxilio

sic omnia nuUo qnasi


,

(\ux erant
[lerfectus
scilicet,

eodemque non parvo, nt de unigenito qnod erat in priiici|iio Verbum, etVerbum erat apnd Deum et Deus erat Verbiim.Cum autem venit [ileniludo tenqioris Veibuin caro lactnm est, et habitavit iii nobis, non recta quaedam saperet, nec
cet Leporius) Dei,

juvaretnr.VoIens

vera sentiret, negans

bominem factum, ne
etc. ;

videlicet

in Cbrislo

hominem

assignare perlectnm,

quo

substantia! diviiur, quie a?ijualis est Patri indigna

alienum et ab bis passionibns Verbnm Palris assererem, elsolum per se bominein egisse b:cc omnia
[lossibilitate

mutatio, vel corriqitio sequerelur,


asseri in cilata Epistola, deduxit,

et

videns

nullum Leporii errorem de divinaGratia coiTeclum

natnne mortaiis sine

ali(|uo

Deitatis

eumdem

ante |)U-

adjntorio probare conabar. Quare virtutes eliam


in Cbristo ex solis natura? viribns,

non vero ex

di-

viniB Gratic-E adjutorio fnisse [lutabat.


12. Coiiversus est postqitam Aurjiistimts

blicatam Pelagianam baeresim lil ellum memoratum scripsisse. Sed cnm Cardinalis doctissimus tam ex Cassiano et Gennadio, quain ex Iibelio Leporii bunc

librum

Pelagiannm

fuisse deinonslret, ejus

conversionem

de Correptione

et

gratia

edidisset.

Cuin vero

Angustinusin libro de Correptione et gratia cap. II, asserat, usque ad illud tempus neminem reperliim esse, qui diceret Cbristnm de Spiritn Sancto el Virgine Maria filiuin bominis natum, [ler liberum tamen arbitrium bene vivendo, et sine peccato bona
o[)era faciendo meruisse, ut esset filius

longe postquam Pelagins hffiresim snam publicavit, contigisse necesse est; Leporius daqwe ejusque socii
quffidam tantnm in Africa de Incarnatione, in qnivera sentireiit, asserueI n< nec recta saperent, nec runt, ideo(|ne et de liis solum eum Aurelius, Augiistinus, et alii

Dei,in(|uem

duo episcopi correxere, et ad Proculum, Cilininm aliosque Gallife episco[)OS scri[5sere.


,

lapsum esse fatetnr verbis laudatis Le[)orius, Auguslinus ad ejiis conversionem operam suam contulit, postqnam librum illnin eluu Ne(|ue eniin quisquam cubravit. Haec ejus verba
lamen errorem
se
:

Erat Proculus episcopus Massiliensis, Cilinius vero inceita3 sedis in Gallia episcopus.Sed cum tam card.

tanta rei Iiujus et fidei caecus est ignorantia, ut au-

deat dicere,

quamvis de

S[iiritu

Sancto

el

Virgine

Norisins.qnam Antelmius Ecclesiam Forojuliensem in secnnda provincia Narbonensi Cilinium tunc rexisse autumarint, in eam sententiam descenderunt. Verum CHinium e[)iscopum Forojuliensem
fuisse, id a [laucis annis, et

Maria (ilium bominis natum, per liberum tamen


arbitrium bene vivendo,
et sine [uiccato

non

nisi

ex falsa con-

bona opera
,

jeetura ab aliquibns excogitatnm.

faciendo mernisse, ut esset Dei Filius

resistente
est.

Leontium enim, quo sedente sanclus Honoratiis monasterium Lerinense fundavit, toto fere
Iioc sasciilo Ecclesiai

Evangelio atqiie dicente,

Verbum

caro factum

Forotrige-

Nain nbi boc factum est, iiisi in ntero virginali, uiide fnit iiiitinm bominis Cbristi? elc. Islam nativitatem bona o[iera secuta esl non bona o|iera

juliensi prffifnisse,anno(|ue

quadringentesimo

simo secundo

e vivis excessisse,

certum

et indubita-

me-

tum

esse debet.
11.

Leporium, qiii in libellosuo erroremistumaperle fateturjam correxisset Augustinns, scribens librum iliuin de Corre|itione et Gralia aliter locotns fuisset, cum [)ostea quando elucubravit circa finem vitte suffi librum iv Operis im[)erfecti contra Julianum num. 8i, et de boc Peruerunt,
etc.
si

Quod

anno conlinuata, sed non


39.

Persecutio Christianorum in Perside hoc incepta. A num. 15 ad

Agatbias

lib.

4,

[uig.

137,
:

regum Persarum

compendium

texens,

scribit

Isdegerdes

cum

lagianoruin errore edoctus fnisset;

ita

adversus
((iia!

annos regnasset, nullum unquam adversus Romanos bellum susce[)it, neque ulla eos affecit moleslia. Idem habet Procopiiis lib. 1 de

unum

et viginti

Julianum exclamarit

Ergoiie ista susce[itio,


fecit esse

Deum

personam, nibil illi homiiii valuit ad excellentiam justitia;, qnain dicis ei de vokintaria aclione subslitisse? Siccine vos contra Dei gratiam defensio liberi arbitrii praecipites agil, ut etiam ipsum Mediatorem ut esset Dei Dlius unicus, voluntate sua meruisse dicatis, et falsum esse quod tota confitetur Ecclesia, elc. 13. Ejus conversio in annum cdxxvu incidit.
et
,

bominem unam

Bell. Pers. cap. 2. Qiioad pacem cum Romanis ser Romanos, inqnit, quandiu vixit, pace vatain
:

beavit altissima, et im[ierium Tlieodosio conservaTheodosii pater vit B, cujus tntorem eum Aicadius

nioriens instituerat. Ex

anno
et

einortuali Isdegerdis,

quem cum praesenti anno tum est, ejus decessoruin

Cbristi concurrere cer-

successorum tempora

pendent. Viguit pax Romanos inter et Persas ab anno ccclxxxi, ut eo anno num. 11 apud Baroninm

206
\idere est, a Tlicodosio

BONIFACir

ANNUS

2.'

CHRISTI 420.
:

ncmpc Magno usque ad

ubi

ait

ajnilio tunc motic persecutionis in Pcrsidc

praesentem anniim, (jno Vararanes Isdcgerili patii

circa fincin rcgni Isdegcrdis Pcrsariim regis,

cum

succedens non solum persecutioncm adversusCluistianos in Perside conunorantcs ab eodem Isdegerde

Magi onincs Christianos ca[icre

vclleiit,

subditoium

Saraccnorum
ad

jira^fcctos

ubiquc \iariim conslitne-

anno

cdxiv, ut

anno

r.Dvni,

nnm.
;

3 etseqq. osten-

rant, ne quis Christianorum in Perside degentiiim

dimus, excitatam continiiavit

sed etiam l)cllum in


et

Romanos
fecisse
eratit,
;

movit. Agatliias (|uidcm

Procopius lauin

dati tradunt,

Vararnncm expcditionem

Romanos

Roinanos confugeret. Verum Aspebctus lunc [ira^fectus cxistens, cum hanc in (^hrislianos saivitiam et inhumanitatem a Magis civilatis
teiii[)oris

sed citm illum pra-fecti,

qni in fin/bus

excilatam

videret,
a

niiseratione

niotus,
.

neinineni

amice suscepisscnt, ipsum slatim reccssisse. At cum uterque sua cx Annalibus Persarum tantum deprompserit, in iisque cvcntunm infaustornm nulla mentio essct, belli quod per triennium fere duravit, quodque Romanis gloriosum fuit, nullam notitiam liabuere. Evagrius lib. 1 cap. t9 diibilat, an [ne\\[. Isdegerdes ye\ rrtrames ejus filius, qui cum Romanis bcllum gesserit. Sed Evagrius bellum cum pcrsecutioneCbrislianorum pcrperam con,
,

Christianorum

fuga im[iedivit

Addit Cyrillus

Aspebetum cuin filio a[)iid regem Isdegerdcin accusatum ad Romanos transfugisse, (|uns Anatolius
tuiie Orieutis pra;fcctus

susceptos, Roinanis sancito

foedere

subdidit,

at(|ue

As|)ebetum Saracenorum

ex foedere Roinanis siibjectoriim, (|ui in Arabia

mo-

rabantur, pra'fcctum conslitnil rus


lit).

. I)cni([ue

Nicepho-

14,

ca|).

21,

can.dem

bclli

causam ex So-

crate retcrt.
i6.

fudit, deccptus a Socrate, (|ucni laudat,

qui

lib.

7,

Hoc belhim Arcadio perperam adscriptum

cap.

18,

scribit,

hderjcrdem Cbristianos in suis

in lihris de Prcedictionibus.

Qua;

in

medium

ad-

ditionibus degentes nullatenus [lersecutum fuisse,

dncenda censui ut
de Prcrdictio?iibus,

error, qui irre[)sit in

librnm 3

sed a

graviter exngitasse.

Vararanem Magorum consilio inductum eos Imo Raronius num. IGdubitat,


rege persecutio indicta fucrit,

ca|). 34, Prospero attributum, quiqne Baronio anno cccxcv, num. 24, hacteniis([ue

quonam Peisarnm

omnibus fncuin

fecit,

tandem

medio

tollatnr

aitque sese relinquere lecloris arbitrio cnjusnam


parlis sint potiora jura.

Verum

cx dictis et inferins

dicendis persecutioncm bellum pracessisse, illam-

que Isdegerdem\nc\\o^?,?>&, docet Tbeodoretiislib. 5, cap. 39, ubi postquam narravil eum Ecclcsiis gentis Sed et Gororanes SU3B bellum intulisse, subdit
:

Sane nostris temporibus , inquit Auctor ille, apud Persas [lersecutionem faclam novimus, imperaiile Arcadio religioso et Christiano principe, qui netraderetad scconfugientes Armenos bellum cuni
Persis confecit.
ria,

(qui melius Vararaiies dicitur) Isdegerdisfiiius, post


patris

obitum, ima

cum

ejus regno bellum

quoque

adversus pietatem, quasi IkTreditario jure tiansmis-

sum
ctum
iis

suscepit. Et ipse
filio

moriens utrumque simul jim-

Eo signo, antequnm politus vietojam coeunfibus [iroelium mililibus, aeriae Cruces in vestibus [laruere. Unde etiam victor auream monetam cum eodem signo Crucis fieri pracepit, qna^ in usu totius orbis ct maxime Asi;v, hodieque persistit. Baronius ibid. bellum illud Arcadium
iiiter et

tradidit. Porro Theodoretus loquitur de

Isdegerdem gestum arbitratur, sedOrosius,

tam initio persecutionis, qiiam belli adversus Romanos, ideoque pleraque qus de illa habet, pertinent ad annum cdxiv, quo eam Isdegerdes movit. Hoc recentes Hislorici non aniqua; accidcrnnt

qui Tbcodosio juniore im|ierante scripsit,


CDXVii Historiam
ter Theodosiuiii

annoque
in-

suam

absolvit,

loquens de pace

0[iinionem
est
:

Magnum et Persas sancitam hanc evertit, cum ait Ictumque tunc foedus
:

madvertentes, hujus perseculionis narrationem mirum in modum perverlerunt, et gesta ab Isdcgerde

quo universus Oriens usque ad nunc tranquillissiiiie fruitur. Quare in laudalo Auctoris de prsedictionibus
liliro,

ad Vararanem ejus
15.

filiuni ct

successorem transtule-

loco imperante .Arcadio, legenfilio,

runt, qui error in posterum vitandus.

dum, imperante Tlieododo Arcadii

quia in

Causa

belli Peraici.
ait

Marcellinus in Chro:
((

exeniplari;scri[iluni erat imperan. The. Arcad. Fo.,

nico sub hujus anni coss.

In Perside in Chris-

qua; Librarius im|icrite exscri[)sit, ex duobus


a|ipellatur cjus vero ne|ios
niir,

enim
^Ji-

tianos persecutio desaivit , ex


cap. 18

qua bellum exoragit.

Tlieodosiis senior absolute Theodosius ab Historicis

tum, de quo duobus annis subsequcntibus


Socrates
lib.

nwdo jttnior, modo

duns iuijus bclli causas in medium affert. Prior \\xc est, quia Chrisliani iii Perside vexati ad Romanos confngicbant, et ab eis
7
,
,

niodo Arcadii filius, ut ab avo distinguatur. Hic ca[). 38, vocatur simpliciter Theodosius nonorius etiam Theodosii minor filius, et antea, Thcodosii
rii

benevole exci|)iebaiitur. Secunda, quod Persic auri fossores, quos nierccde conductos a Honianis acceperaut, reslitucrc nollent
:

vero religiosi principis imperio, ubi etiam libracoiilra auctoris

mcntem

i[ui

de seniore Theodosio
,

tum

((uod merces

Roma-

uis mercatoribus abstulissent .


,

Cumque Persarum

rex fugitivos repeterct et Romaiii Christiana; religionis causa nullalcnus eos prodere vellent, bellum

pcr Jovium ct Caudentium comites , ut ostendunt sequentia cui Symmaclius [inccoiiio lauduni in consistorio

loquitur, luec verba addideruiit

recitato arani Victoriie in

Senatu

reslitni intimavit.
nisi

grave contlatum

est. Alii Historici

confugii lantum

Joviiis enini et Caudentiiis

non

post Theodosii

Persarum ad Romanos mcminerc, iili Theophancs ad annum xvii Thcodosii, sed anno non suo, ct Cyrillus monachus in Vita sancti Euthymii abbatis,

Magiii

mortem Arcadio

et llonorio ejus filiis

juben-

tibus tenipla everterunt, Mallio et Theodoro coss.,

anno

scilicct cccxcix.

Nec auctor

libri

de pr.xdictio-

liOXIFACir
iiibiis liac
iii

ANNUS

2.

CHRISTI

V2().

m
31 et scijq. ex Cyrillo
reli-

re

falli

potuil,

cum

iiiseniet asseiat se

casione. Baronins

enim num.

pnrsentem fiiisse, (luaiido jnxla lloiiorii eclielnm idola et templa in Africa proslrata sunt. 17. Ex Armeids alii Romanis, alii Persis pareNec est(|UO(l (|nis dicat, aiictorem librorum baiit.

monacho

in Vila sancll

Eulhyinii dcmonslrat,

gionem Chrislianani pcr Orientem


Quare nullum dubiiim
de ea perseciitione
clesiastici

propter banc
luisse.

persecutionem Persicam valde aniplifualam


esse debet, quiii

de Pra-dictionibus iionnisi de Armeiiis, qui ad ditiones

Anonynius Persica loquatur, de qua Aiigus-

Romaiiornm

conruf;iebant, lo^jui, etSocralem

tinus, Socratcs, Theod(U'etus, alii^iue Historici

loco laudato verba facere de Persis, ac asscrere Ro-

nianos per
qu;t'

Armeniam
est

in

eadem

cum Arzanena,

Azaneiiem proviiiciam, iiilrasse, i(leo(|ue Sofuisse juris Ilomani,

Ecnientionem faciunt, et qiiin locus a nobis explicatus, a librariis corruptus fueiil qiiod et forsan manuscripla Iiujus auctoris demonstrarent, sed
;

cratem snpponere Armeniam


et

nulla in Ribliothecis

Parisieiisibus reperiri amici

Persas in ea regione Cliristiaiios persecutos non

monuere
est
,

et

Emiiientissimus cardinalis Hieronylitteras sigiiificare digiiatus

esse.

Armenia enim
,

inter

Romanos
lib.

ac Persas divisa

rnus Casanala mihi per


in

erat

Ammianus quippe

Persas post pacein

cum

24, cap. 7, scribit, Joviano imp. factam ma:

gnani ArmeniiB partein occnpasse Contigit , inquit Aminiamis, ut Armenia latus maximum Medis conterminanset xVrtaxala iiiter dissensiones et turbamenta raperent PartUi. Evagrius vero, qui sub saeculi sequentis exitum Historiam suain scripsit, lib. 5, cap. 7 ait Iiicolaj majoris Armenia;, quae nunc Persamenia dicitur (ba>c autem rcgio an:

oclingentorum annorum Codice PalatinoVaticano, signatonum. 237, descriptum esselibrnm illum de Prcpdiclionibus saiicto Prospero adscriptuin locum vero laudatum de Persarum perse;

cutione nihil ab edltis discrepare. Quare error


antiquus.
19.

ille

Mentio hujus

belli Persici in

dosii legibus.

Pertinet
De

duabus

Tlieo-

ad boc bellum Persicum


data sub
in

lex 10 Cod. Juslin.

cedificiis pricatis,

tea

qnidem Romanis

parucrat, sed

cum

Pliilippus

Iiujus anni coss. ///?(/. i17o,

qua Theodosius

successor Cordiani

eam

Sapori prodidisset,
igitnr

minor
reliqna
incolse

Provinciis linntem respicientibus, neinpe


vincias

per Pro-

quidem Armenia penes Romanos mansit,


vero omnis penes Persas) fidem Cbristianam professi,
:

liujus

etc. Ad Iia?c auclorem librorum de Praedictionibus nonnisi de bello a Tbeodosio juniore contra Persas gesto loqni demon-

Mesopotamiam, Osdroenam, Eupbrafensem, Syriam secundam, Phffiiiciam Libanensem, Ciliciam secundam, utramque Armeniam, utramque Cappadociam, Pontum Polemoniacum, atque Hellespontum permittit cunctis voleiitibus nuirali ambitu fundos proprios seu loca dominii sni constituta

strant baec cjus verba

Alias sane

quam

plures

(nenipe perseculiones) beatae memoriae Augustinns


scriptis suis inseruit,

vallare, ad
Persas.

repellendos scilicet submovendosque


istud

quas baud procul a nobis

et

vidit el sensit, credeiis et ipse

augmenta

Ecclesia?

qucB nos videuius implcrl. Sane nostris temporibns

apud Persas,
berent, locus

etc.

Sane

si

hcec ultima

verba

cum
Iia-

bellum etiani refertur lex 3 Cod. Tbeod. De littoritm et itinerum custodia, (|ua.' sub bujus anni coss. XIV kalend. Octob. Coustantinopoli a Theodosio data esl, qua is mandat liltorum et

Ad

praecedentibus necessariam connexionem non


ille

portuum custodibus

ac ducis limitis offlcialibus in

perfectum sensum non redderet.


vidit et

limite Orienlali, ne merces illicitas ad nationes bar-

Quare sanctus Anguslinns Persarum persecutionem et


est;

agnovit Iianc

baras deferri permittant. Hoc enim respondet narrationi


belli

in suos libros inseruit,

Socratis laudati

in

sccundum eumdemauclorem; quod quidem verum


inquit

Augustinus enim lib. 18 de Civit. Dei cap. 12, Quid modoin Perside? Nonne in Christia:

Romanis mercatoribus abstulissent. Pacis enim temPersici cansis fuisse,


Persa; AJerces

qua quod

dicitur,

unam

ex

pore inter Persas


destinatis

nos ferbuit persecutio,


tcs

tamen quievit, nt fugieninde nonnulli usque ad Romaiiaoppida pervenesi

eam

testatur lex. 4 toribus, in

et Romanos commercuim erat, rem certis locis et civitatibus, ut Cod. Justin. De commercds et merca-

in

rint?
et

Quis igilur dubitare potest quin Augustiiius auctor ille de una eademque persecutione Per

qua commercio

tres

urbes destinantur,

Nisibis in Mesopotamia, C(dli?dcnm in Osroena, et

sica,

verba faciant

et

idem designent
les

ac ista

quin hsc Augustini verba Anonymi, ad se confugienAugustiiius,

Arnienos, etc?
qua^

qnamobrem cum

qui libros de Civitate Dei absolvit anno cdxxviii de

imperante Tbeodosio jiiniore contigit in Peiside, loquatur, de alia sermoiiem non babet Anonynius, cum paulo pobt niortem Auguspersecutione
,

Artaxata in Armenia majori. Sed hac de re plura Gothofredus in Commentario laudatai leg. Cod. Theod. 20. Victoria a Romatds de Pcrsis reportata. Cum belluni fere per triennium dnrarit, varia inter

Romanos

et Pers; s gesta,

ut narrat Barouius ex Soait

crate, et osteiuiit

Theophanes loco laudato, ubi

tini

Opus
18.

siiuin absolverit.
et

Hinc Tbeodosius Ardaburium dncem

cum Roma-

D. Aufjustinus

auctor librorimi dc Prce-

dictioidbus loquuntur de
sico.

uuo eockmqne
,

bello Per-

Denique apparet

Augustini lociiin respexisse


scilicet

Anonymum cum dicat,

ad

Iiunc

inde cum Persicis exercilibus, et iiinumeris Saraccnoium anxiliariis copiis Arseum ((|uem Narseum Socrates appellat) Vararanes mandat. Arnis copiis,

se videre

daburius in Persidem usque penelrans, Arxane provincia devastata


,

qnic Augustinus soluin crediderat contingere debere,

in

Augmenla

Ecclesia;, luijus persecutionis oc-

Persarum dux

pariter in

Mesopotamiam ingreditur Mesopotamiam versus Eu^


:

208
pliratem progreditur

BONIFACII

ANNUS
Romanas

2.

CHRISTI 420.
jicrtinel,

cum

suis, qui cuiu


,

ut siio loco ostcndimus.

acies iiigriiere arbitrarenlur


tcrroriljiis

Dei

iinpulsu, vaiiis

(pic,

(|iii

niagiiam

vil;c

sua;

Theodoretus itapartem Aiitioclii:c exeEcclesicslicam absolvit


lii^c

agitali,
:

nicn ilcsilicrunt
vorticibus

ut craiit armis instructi, in fliiadco ut (ieccm myriadcs a(|uarum


rcli(|uosomiics,
ciii a

gil, (iiii(|iic

Historiam

suam
:

pxi/i/, ut ipsedicit,

Theodoti mortis ;
scribit

de sancto

iicricriiit;

cteam

iiiaximc

Zciioiie

Anacborela
cuin in nionlc

lcgionein, ac myriadcni,

Pcrsis iiiimorlaiium
(luccs (|ua(iiiaCliristo
,

vita snblalu-^ est, niilitia;


dit(liie

Simul ac Valens c cingulum dcposuit , adjiostquam e

noincu
versus

factiiin,

ciiiiclos(|Me

corum

Aiiti(icbia3 vicino,

Uomano

militc

circuiiiclusos,

Palatio cxiil, diviiia; contcinplationi vacasse. Valens

Pcrsis, (|uod injuslam viris rcligiosis


lisscnt,
Ilaiic

moricm

intii.

auteni dic ix mcnsis Augustianni cccLxxviii,emedio

vindictam exigente, Ardabuiius delcvit


et

sublalus est
vixit
ait:
;

Zeno quadraginla annos


(jiii

in

monle

illo

Romauorum
,

vicloriam fusiori scrmone nar-

Tlicodorclus cnim,

cuin ibidcm visitavit,


rctiniierit vir granda;iii

rat

Socrates

Azzaiiencin,
DIII.

qua de

provinciam Arzazenam appellat re Icgcnda qucC dicam aniio

Qiiod ad tantiim pliiiosopliia' culmen cvectus,

taiilam animi
viis,

modcrationcm
ijui satis

21

Obitus S. Ilieronymi.

A num.

qui

aiiiios

xl (ontiiicnter

monastica exerci-

31)

ad ol

tationc

posuerat,

adniirari, aut pares

ma-

Hieronymus mortuus est pridie kalmd. Octnbris, anno celatis siice xcv, inquil Prospcr in Chronic. sub bujiis anni coss. qui jam sub consulatu Rassi et Ablavii anno cccxxxi gcsto dixcrat Hieronyimis nascitur, a quo tamen anno ad currenlcm anni tantum siint nonagiiita, cxtremo eliam incomplclo memorato. Quare Prosper scri[isit, Hieronymum obiisse anno ajlatis siia; xc, sed
Divus
:

giiitudini alferrc laudcs (juis possit ? Ila(|ue atligit sanctus

Ercmicolaannum
:

Cbristi coxviii. Postea

recenset Tlieodoretus quid


idein Zeiio egerit
is

cum Alexandro
etc.

cpiscopo

Accilo igitur civitatis antistite,

autem magniis

erat
liac

Alexandcr,
vila, te

Quoniam
faculla-

jubeor migrare ex

carnni

(sc.

tum, quas Akxander


pervenies.
23.

intestatus
.

olim

reliquerat)

constituo

dispensatorcm

Quamobrem

librarius

summam
pag.
.i2,

auxit. Mabillonius

tom.

ii

Veter.
libri

in vivis erat. Si

aiiiio cdxviii adbuc enim anno emortuali

Analect.

profert

t^x

iJcrvetiisto Ms.

Valenlis imp. xl alios addas eiim

Cbristi

annum
usque

Gennadii de Viris illuslribus, Hieronymi elogium, quod in oinnibus codicibus editis decst, in qiio le-

Hoc

circiter

anno.

Alexandrum
traduntur
:

Nonagenarius fcrme (ut pcdiibcid) posteain Domino requievit; (|uem Stridon oppidum geiiud,
gitur:
<j

ad prKsenlcm circilcr annuni pervenisse, ostendit


Epist(jla

Thcodoreti ad Diotcorum in quaanni Tbco

Roma
tum

inclyta erudivit, Retbleeiii


cffllestis

aula

suscipit .

alma tcnet, spiriIdem Mabillonius

doti succcssoris .Mexandri egregie

Sex

nyini,

lom. iv Analect. e tenebris eruit Vilam S. Ilicroquam a Gcnnadio scriptam fuissc arbltratur.
is

(ncmpe Aiitiocbiae, inquit Tbcodoretus) cgo docens tempore bcat memoriae Tbeodoti Ananiios ibi

tiocbeni episcopi, qui


ct fiilsit,

Verum cum
rcm

iioii

tradat

nieronymiim cmuo aHatis


liic

suco

tum vitffi splendore tum etiam divinorum dogmatum

polluit
cogiii-

xc s|)iritum Deo reddisse, apparct liujus


esse
;

Vitae aucto:

tione,

alios

deinde tredccim annos tempore bcati

cuin anoiiymus
in

scriptor liabcat

Joannis, etc. Practer b;cc jam sepliiiius agitur anuus,

Ordinatus est Roma; presbytcr xxix annis,


vixit
,

tii-

apud Rctblcem quinquagiiita et mensibus


bus

proposito suo aniiis

quo Deo dilectissiimis archicpiscopus doinnus sedit Dicl non piitcst, Theodoretum sex illos taiitum annos Theodoti
vente,
docuit
,

sex.

pus implevit annis lxxwiii,

Oiune vitte sua; temet mcnsibus sex .

numcrasse, quibus eo

aiitistite

vi-

in Antiocliena

EccKsia calccbesim i|)semet


,

Unus eiiiin et idem scriptor de ajlate Hieronymi non ita locutus fuissct. Mitto alia qu;c cam Vitam Gcnnadio adscribendam non esse osiendunt. 0|)cra
oinnia sancti Hicronymidoctissimus Joannes Martia-

nay Congregationis sancti Mauri monacbus nova editione donare et notis illustrare exorsus est. 22. Theodotus succedit Alexandro in episcopaAlexander episcopus Antiotum Anliochenum. cbcnus, cujiis mortcm Raronins anno cdxi, n. 71 recitat, usque ad praesentem circiter annum vitam

aiitca scderit ibidem Theodutns Tbeodoretus Antiocbiae sacras litsuteras explanaret. Scribit enim Theodoretus pcrstite adliuc Alexandro sese ad Zenonem visitatioiiis officia persolutorum venisse, a quo cum benedictioncm peteret discessurus, ille recusabat, inquit, sc ipsum privalum quidem, nos autem mi-

quasi

cum nondum

lites

apiiellans,
.

tunc enim sacros Codices legebam

populo Dei
fucrit,

Quarc

cum

ctiam Alcxandro scdcnte,

sacras litlcras Tlicodorctus .\ntiocliia; interpretatus

protraxit,

ut colligitur ex

Tlieodorelo in Histoiia
(|ui

tam

Rollaiuius ad

diem

viii

nicnsis Januarii

Religiosa cap. 12, ubi sancti Zeo?i/s monaclii,

in Vitasancti Attici episcopi Constantinopolitani vi,

juxta Antiocbiam in Syria tloruit, Vitam dcscribit,


et ex Epistola Atlici

cpiscopi CP. ad

sanctum

Cyril-

lum dc
bcndo

noniincsaiicti (dirygostomi Diptycbis inscri-

(|uam Eminciitissimus card. Norisius lib. 2 Hist. Peiag. caji. 4, qiii usi sunt tam laudata Tlieodorcti Epistola, quam pisfato tcstimonio ex llistoria Religiosa

lioc

anno

data,

cum

jaiii

Theodotus Alcxandri

dcduclo

ad figcndum Thcodoli
,

c[iiscopi

successor Anliocbciiam Ecchsiam rcgercl. Rccital

Aiiliochcni

initium

concliiscrc

illud

in

annum
adhuc

eam Epistolam
nomine

Uaroniiis aiiiio coxii, nuin. 47 et

Chris

se(|uciiteiii

conferendiini.

seqq.; sed (piid(]uid ibi liabet de sancti Clirysostomi


sacris labulis inscripto,

24. A/i/ms pri/zius episcopatus Theodoti

ad hunc aniuim

in obscuro

est.

Verum

licet

uterquc ex verbis

BONIFACII ANNTJS 2.
Theodoreti
in

CIIRISTI 420.

209
laborabat ct circumcur-

Vita saneti

Zcnoiiis

recte

inferat

hac re

ipsi

grafiricareliir,

Tlieodoroluni eliam sub Alexandro sacras litteras

sabat. Accidit interim,


siiigulari
et

uU Gra;eanica virgo forma


pi\Tstans, Alhenais

exposuisse neuter tainen cjus opiscopalus


Zcuonis, et
tis

iiiiliuin

doctrina

nomine,

asse(|uitur.Ex cilalis enini Tliootiorcli veri)is in Vila


iii

Horaclifi philosophi

lilia,

cum

cogiiafis suis Conslan-

Epistola ad Dioscoruni

iiiler se colla-

tinopolim

veiiirot,

qu;r Alhonais coacta est felicem


et

collij;ilur (tuiilaxat,

Theodnretiim

Antiociii;i; ca-

urbom
2().

(sc.

Contantinopolim) potere,

suam

aini-

primo aiite ei>iscopatuin suum Cyrcnsom siib Alexandro, (luando sc. ut ejusverbis utar, miles erat, et nondnm dax. Secnndo, postijuam ad Cyrcnsem sedem evectns est, qiiod aniio cdxxiii coiitigisse certum.UndeTheodoretiisineaad Uioscorum Epistolanumorat duntaxattompus, (]uo e|)iscoleclicsiin doctusse,

tain coiivenire, cujus profectionis Ii.tc causa fuit.

Athenais paterna ha^redilate excluditur.

Heraclitus i^hilosophus pafor virginis diios habebat lilios moriturus tesfamentum condidif quo

: ,

duos

filios

Valerianum

ef

Gesium ex

asse scripsit

hiercdos: Athenaidi vero (scripsit in festamento) desideratissimaj filiic mea3 volo dare tantum contum numismata, sufticit enim illi forfuiia sua, qua uiiiversum geiius ac sexiim siiuin antecollit. Atque ifa decedit pater ejus philosoiiiius Afheniensis. Secundiim morfem pafris tcstanienfo aperfo, Afhenais (co-

patum gercns Antiochia^ docnit,annos nompesexsub Theodoto, ab anno cdxxiii, r]uo eiiiscopns Cyrensis
dictiis,

inclioandos, anno^iue cdxxix,

c]iio

Joannes

r/jcorfo^oin

Antiochenamsedemsuccessit,

absoliitos.

Hinc ad annum quadringentesimum quadragesiinum prinium sub Joanne ejiiscopo annos xiii docnit Theodoritus, aliosque sei)tem siib Domno qui
,

60 Christi anno Joanni successit, ut snis locis confirmabitnr. Quot vero annos siib Alexandro Tlieo-

gnifo se pra;terilam) rogabaf frafres, utpofe natu majores illoniinque pedibiis suiiplex advoluta petebaf, ne vollenf liahore rationem fostamenti, sed tertiam paternT hTredilalis partem sibi tradere, quod
diceret nihil se
i)eccasse
,

dorotns catechista et miles fuerit

incertum.
\n

Jam

sed quod

ipsi

scirent,

famen ab

aiuio cdxviii,

quo Zenonem

moiite

quomodo

prope Antiochiam silo visitavit, ibidem docuisse, nullus diibitandi locus superest; sed (juo postea

immunem parenfem alfecta fuerit. Et nescio, ini]uit, cur me morilurus pater exhagredem reliquerif ot cur post niortom sortein meam
erga
,

anno diem
dotns
lioc

incompertum.Cum taineu Theoanno jam sederit, ut liiiuet ox Epistola


obierit,

At fratres in sententia perstiferunf irafique sororem eliam persociiti doino paterua


inihi inviderit.
,

citata Attici Constanlinopolilani

ad Cyrillum Aloxanei

elimiiiarunf.

Quam

rocepit posfoa matortera illius,

driiium, Alexandri mors hoc vol supeiiori anno


contigit. fn

Chronico Nicephori

anni qiiinque as-

signantur, sed manifesto lilirarioriim errore;

cum
fn

anno

cdxiii

sedem Antiochenam adeptus

fiierit.

quod virgo esset, et soHanc (postmodum) secnm Constanfinopolim ad aliain cognatam amitam nempe suam seu patris Heracliti sororom doduxit. Ha;
pu[)illain, sod

noc solum ut
fiiia
,

roris

tufata esf.

tabulis Ttieophanis initium Theodoti alligatur

anno
recte,

illius

causa suscepta actionom contra

illius fratres

Incarnat. secuiidiim Alex. cdxii

qui kal. Soplemb.

instiluerunt, religiosissiinain(]ue Principem Pulche-

superioris Christi anni inchoatur, et


uti

quidem

exishmo.
25. Pulcheria tixorem qtiwrit Theodosio.

In

Chronico Alcxandrino sub liujus anni coss. legitur: Cum adolesceret Theodosius junior Aug. vivo patre in regia seu palatio apud pafrem educabatur,
et

riam Theodosii sororem adioruiit, docueruufque eam, quo pacfo virgo a fratribns circumvenfa sit simulque ejus prudeutiam et eloqueutiam conimendarunt. 27. Eudocia uxor Theodosio dcstinata. Cumque eamdeni Augusta Pulchcria ef formaexcellenfi,
:

cum

illo jiost

morlem

patris instituobatnr Pauli-

et

eruditione ]ira?slantem cerncrot, iutorrogavit ip-

nus quidam adolescentior comitis cujusdam domesticornm filius. Amabat autem ipsnm Theodosius.Et cuin jam in virum adolevisset Theodosius junior Ang., ciipiebat ducere uxorem eoque nomine sa>pe interpellabal Pulcheriam Augustam sororem qua;
,

sius cognatas, an virgo esset? Post(]uam


jiafre

virginema
aliis

custoditam, et longa instilutione sapientia;

stndio eruditam intelloxitjussitillam

una cum

amans

fratris

abstinebat a nujifiis. Pulcheria vero

laborabat in circumspiciendis multisadolescentulis

matronis a cubiculariis cusfodiri, atque in regia manere, seseque illarum i)ofitionom accipere dictitans, adfratremsuuniTheoilosiuin imporatorem ingressa Inveni, iiiquit, adoioscenfulam ])uram egre:

fiharum patricio sanguine ortarum et c regio sanguine nafarum, quas \olebat educari in regia cum fratre Ego dosidero virgincm cui Theodosius praestanfissimam forma , qua^ exstinguat oinnium aliarum ConstanfinopLilitanarum forinas et san:

ornatam, sublili froutis doscrii^tione et lineaniveo candore, luminibus mentis docenti naso magnis, singulari gratia, coma crispa et flava, maeruditam Grfficanicam virginem. turo incessu Quod simui ac audivit, uli juvonis exarsit, et accergie
,

guine regio. Quod

si

tamen

illa

ex nafalibiis regiis
digiii-

sito socio

suo

ot ainico Pauliuo, iietivil a sorore sua,

forma

noii sit einendatissima,

non curo, nec

uli ]ierspeciom

alicujiisnogotiiAthonaidem
(]iiaiii

insuum
:

tatom, nec stirpem regiain, nec opes,


tissima
exijclo.
sit

modo
,

lauda-

Pulcheria; cnbiculum adducorot,


uiia

per veliim
visa-

forina,

Quod

Pulcfioria

quocumqiie satu sit edita liaiic Augusta senfiens in omnos


et

cum

Paulino
illi,

siiecfaret, et

inlroducla est

quo placuit
cienteque

stupenle eaindem Paufino, suspi-

parfes (hujuscemodi quaerendi causa) sollicifa niisif.

fecit

Christiana; eraf enim Giffica religioue

Paulinus quoque socius Theodosii

amicus

ut in

seu pagana, et appellavit Eudociam

TOMUS

VII.

27

210

BONIFACII

ANNUS

2.

CHRISTI 420.

28. Vandali de universa Hispania occitpanda


cocjitant.

Idaciiis in Clironico aniio Aliraliami

nag. 171 et 172 nov;e edilionis. Fastidii ad nos non pervenere


editionibus

Duo
;

laudati libri

(juia

MMCDXxxv,
inchoalnr
et

(iiii

kalenil. Oclobiis anni Clnisti cdxviii


:

Operuin

divi

Aiignstini

tamcn tomo

in
viii

Gnmlericnin Vandalorum rejics certamine orto Suevi in Nervasis montiiius ol)si(lentur a Vanda Vandali lis. Tum anno Abralianii mmcdxxxvi
ail

Intcr

ciicunilcrcbatur libcr inscri|)tns


tiiina
,

de
cjiis

Yita

Chrisin

Hcrmericnm Snevornm

Ilolsteiiius

cuin

vctiis

excmjdar

Monaslerio

Casinensi

invenisset, in (|Uo
,

Faslidii

Suevorum obsidione
paniarum comite,
et

dimissa, iiistanle Asterio His-

nomen inscriptum erat aliqnot aiite inorlem siiam aimis, novam ejusdem libri cdilionem Boma'
fleri

sub vicario Maurocello,

ali-

cnravit, et card.Norisius lib.2

Ilist. I'elag.
,

cap.

quantis Bracarae in exitu suo occisis, relicta Galkr'cia ad Baeticam transierunt . Cum ita(|ne Gotlii
sedes in Septimania fixissent, et nonnisi Vandali el Suevi in Hispaniis remansissent, illi (|noruin erat
inler gentes c.rteras opinio virtutis singularis ad
tolius Hispaniffi

10, ac Patres Beiiedictini existiinaruiit

Ilolstenium

librum illnm de Vita Christiana, suo Auctori poslliminio restituisse.Verum cuin viri illi doctissimi
talcanlur, in libro isto iinpias (luasdani Pelagiisenteiitias

contineri, (|nod et accurale deiiioiistrant,

imperium aspirarunt, eamqne ob

non

polest esse fcrtus Fastidii, cujus

doctrinam
iis,

sa-

rem Suevos

in

montibus Nervasis obsiderunt; sed

nain et dignam fuisse testaturGeniiadius.Hicenim a


Pelagianis valde abhorrebat, ut li^iuet cx

cum

vicloriai spe depulsi essent, in Bitticam piovin-

quae

ciam transiernnt. Verum Homaiii qni Snevos Gallacciam deserere coegerant, e Btclica etiam expellere
conati sunt. At irrito conatu; Idacins

de Pclagio
clcsiast.

et Ctelestio in

eodcm

libro de Script. Ec-

memoriae mandavit. Fuit quidein Geiinaiis,

enim anno

dias Seini|iclagianns, ut colligitnr ex


tuin alienus fucrit a Pelagianis, (|U0(l
tis

quae de

Abraliami mmcdxxxvii,

qiii

kalend. Octobris hujiis


:

Aiignstino, Prospero, etCassiano habct; sed ([uanilli

Chrisli anni exorditur, scribil

Castintis magister

cuin mnl-

militnm cnm magna manu, et auxiliis Gothorum, bellnm in Brctica Vandalis infert; qiios ciim ad inopiam vi obsidionis arctaret, adeo ut se tradere jam
pararent
effugit .
,

Seini|ielagianis

commune
Severo
,
:

fuit,

osteiidnnt, quae

scribit de Suliiilio
pe|)ercit,

cui
((

licet

converso non

cuin de eo scribat

Hic in senectute sua


ut pecca-

inconsulte publico certamiiie confligens,

a Pelagiaiiis deceptus et agnopcens loqnacitatis cul-

auxiliorum fraude deceptus, ad Tarraconam victus


29. Floret in

pani, silentium nsque ad inoitem tenuit

macjna Rritannia Fastidius.

tuin quod loquendo contraxerat

tacendo penitus

Trithemius

lib.

dium, quem anno in niagna Britannia

de Script. Ecclesiast. scribit, FastiBritannoruin episcopnm vocat, hoc


floruissc. FJpiscopi titu-

emendaret . Practerea liber Faslidii de Vita Christia)ia msm\)[us iuii Fatali cuidam; libcr vero de
Vita Christiana, de qiio serino est
,

dicatus fuerat
:

cuidam matronae, quam

in ipso
tibi

opere alloquitur

lum

Fastidio etiam tribuunt edili Codices Gennadii

Tu
lior,

tainen duin peritior

api^arere possit et

me-

in libro de Script. Ecclesiast. cap. 5G; sed vetustis-

simus Corbeiensis Codex Gennadii ha?c tantnin de


Fastidio liabet, ut observant Patres Benediclini in
Fastidius Biilto edihone Operum divi Angnstini scripsit ad Fatalem de vita Christiana librum, et alium de viduitate servanda, sana et digiia doclri:

contenta

rndibus admonitionibns nostris interiin esto in(]uit Anctor Pelagiainis ipso Operis
,
:

sui iniho. Et paulo post

Ita et tu,

dileclissima
si-

soror, quain ego ceilus suin esurire niininm et


tire cielestia, etc. ;

neque Gennadius, qui Fastidii

na

qui tainen addunt, post

vocem

Britto

addi-

tum esse recentiori calaino episcopns. Verum Fastidium nunquam episcopum Londinensem fuisse
quod contendunt recentes
Historici Anglici, solide

librum legerat, in re tam maiiiresta liallucinari potuit. Quare cnin sciolus, nescio (|uis, incidisset in libruin a quopiam Pelagiano scriptnm de Vita Christiana, sciens Fastidium opus cum simili titulo edidisse,

se

eum

invenisse credidit;

quod non raro

demonstrat Usserius in Antiquitatibus Britannicis

contigisse inter eruditos convenit.

BOXIFACII

ANNUS

3.

CHRISTI

/|2'I.

21'

BONIFACII ANNUS

3.

CHRISTI

421,

Theodosius
Agricola
et

Eitdociam

rixorem

ditcit.

mulgata
"

'

sanctione constituit, qufe sic se habet


cessante, vetustatem et ca-

Qiiadriiif^entesiimis \ieesimiis prinius (|ni sccjuitur anniis,

Omni innovatione

Eustatliio signatur eons.

Quo

Constantius Augustus, qui anno superiori ab Honorio in collega fucrat assuniptus imperii, ex liac
\ita migravil
(lit
:

nones pristinos Ecclesiasticos, qui usque nunc tenuerunt, etiam per omiies Hlyrici provincias servari
pra'cipimus. Si quid dubietatis emerserit; id oporteat

testatnr id Prosper in Clironico. Tra',

non

al)S(iue

scientia viri reverendissimi sacro-

Constantium ineditatum esse inferre Tlieodosii bellum in Oriente, quod suam imaginem, cum esset creatus Augustus, perlatani ex
Nicepliorus

sanclte legis antistilis Ecclesiae Constantinopolitanse,


quffi

Romae

veteris pra?rogaliva tetatur, conventui

sacerdotali, sanctociue jndicio reservari. Dat. prid.


idusJiilii,

more Constantinopolim,

recipere

noluisset

sed

Euslathio et Agricola conss.

Hactenus
canones,

iinminens bellum, eo mortuo, prorsus evaniiit. 2. Quo etiam anno (ut auctor est Marcellinus^) Theodosins imperalor Eudociam Atticam Leunlii
pliilosoplii filiam,
sibi in

sanctio. Sed plane conimentilios suggessit imperatori Alticus,

quos

dicit prislinos Ecclesiasticos

ex

quorum

pra?scriplo se ista sancire Theodosiiis

liberalilius disciplinis

excultam,
(Socrates
'

prolitetur.

Nunquam

eniin antea vel in aliquo deti-

malrimonium

junxit. H;ec

enim

nitiim

tradit) Allienais

antea dicta, cuni ab Attico episcopo

apparet fuisse Concilio, neque usu reruin monstrari polest esse servatum, ut Illyricorum Ecfuerint episcopo Constantinopolitano; neque id postea obtinere jiotuisse permultos post annos Constantinopolitanos episcopos, pluribus
clesias subjecta-

baptizata est, ab eodem fuit Eudocia nominata; quae in laudem Theodosii egregiuin poema a se conscriptum de bello Tersico edidit; in quo etiam argumenlo plures versatos esse

Constantinopolitano

locis inferius apparebit. IJt vero veteris

scriptores,
inferius.

idein

aflirmat.

Sed de Eudocia sa^pe

rogativis Constantinopolis uterelur

id

Romae prsequidem non

Theodosii sanctio, qua jura Ecclesice Conttantinopolitana; ad Illyricwn exte^iduntur. Hoc


3.

de his quaj ad jura Ecclesiie, sed imperii pertinent, nec Patrum canones, sed imperatorum leges constituerunt. Ista autem et alia usurpanti sibi Anatolio

eodem anno persuasione

Altici

Constantinopolitani

episcopi (ut creditur) imperatoris

animus erga
illain

pie-

tatem projiensior inductus est ad legeni


Ecclesiaj ad lllyricum

san-

ciendam, qua jura episcopatus Constantinopolitanai

Constantinopolitanoepiscopotempore Concilii Clialcedonensis obstitit et penitiis rejecitS. Leo I{oinanus Pontifex. Sed de his pro ratione temporis suo loco pluribus agendum inferius erit.

quoque exlendi debere, pro'

L. VI. Cod.

de sacrosanct. Eccl.

et

1.

xlv. de Episc.

et cler.

'

Niceph.

1.

XIV.

c. 6.

^ jiarcell. in

Chron. his Cons.

'

Socr.

C. Theod.

212

BONIFACII

ANNUS

3.

CHRISTI 42 1,

Anno

periodi Gr.TCO-Roniana! 5914.

Jesu

Cbrisli 421.

Bonifacii papse 4.

Honorii 29.

et 27. Theodosii Jun. 20. et 14.

Constantii 1.

1.

Quindecennalia Theodosii.
ille
iii

Coss. Agricola
iit

et

EustalhiKS,

Occideiitc, ubi

praetectiis |)nctorio Galliariim erat,

anno cdxviii eo anno \iili-

imis;

liic in

Oriente

ut patet ex vaiiis legibus Cod.

Theod.

aTlicodosio jun. inscriptis (juindecennalia Theodosii jiost patrem imperantis in liunc annum incidunt, ijuorum multa indicia supersunt.
ei

demonstrant vicennalia prioanno removeri non possunt. Quare consulatum in annum sequen-

PraBterquam quod

id

adeundi cum Augustum Theodosium, tum Augustam, iit qui amborum Paranymphus fiierit. Baronius Eudociam ex Marcellino in Chronico fiiiam Leontii appellat verum id non dicit Marcellinus, sed Theoplianes in Chronico et Zonaras in Historia. Cuin vero aiictor Chronici Alexaiidrini, cujus verba anno superiori retulimus, eam filiam Heracliti asserat, apparet hunc vocatum fuisse Leonlium Hera;

ris

ejus imperii, qu;c a superiori

clitum.
4.

Theodosius jurisdictionem episcopi Constan-

tem

distulit.
2.

tinopolitani amplificat.
fit

Constantius

im per ator.

Ad

Ad uum.

3.

Lupus

in

num.

I.

Sclioliis

ad canones Sardicenses canone xvi obsersatis

tus,

Constantius lioc anno imperator ab Honorio creaseptimo impcrii sui mense vita functus est, postqnani rescripluni adversus Pelagianos emisisut anno superiori ostendimus. 3. Nuptice Theodosii cum Eudocia.Xd nuin.

vat,

Baronium non

percepisse

sensum

rescripti

set,

Theodosio imp. pridie idns Julii dati, quo jura episcopalus Constantinopolitani ad Illyricum quoque extendit impcrator. Hic eniin suam novitatem
a
in nullo

canone fundat
per

sed duo slatuit

Theodosii imp. de quo recte Baronius hoc anno, his verbis ab aucture Ctironici Alexandrini sub hujus anni coss. narra2.

Conjugium EudociaJ

et

Ecclesiaslica;

lllyrium

provincioe

primo, ut regantur

more

judicia, seu

tur

gem

Hoc anno Theodosius Aug. accepta in conjuAthenaide, dicta Eudocia, celebravit nuptias

citra omnem, seu quoad quoad consecrationes, innovationem. Deinde, ut gravioriim causarnm relalio non amet

canone antiquo,

lilius

ad

Bomanum

fiant, sed

ad ConslanlinopolitaPontilici

niense Dsesio, VII idus .lunias, iisdemque nuptiis circenses ludi et scenici in thcatro circi acti sunt eo mense Da;sio, 111 idus Junias. Susci-pit Thcodosius
ex Athenaide

num
mano

episcopuin, ulque in ejus Synodo audiantur

et finiantur.

lllyricianam dioecesiin

Ro-

aufert transcri|)tam in jus Patriarchi

cum

Augustaj fratres
intellexissent,

Eudocia filiam noinine Eudoxiain. cum regnare sororein Augustam


perculsi profugernnt in Hella-

Regia) Civitalis. Ha^c est unica per rescriptum in-

metu

ducta novitas, nec ullum pro ipsa anliquum canonem Theodosius adducit. Eodem modo Gothofredus
rescriplum illud seu legein
scopis expli(|uat, licet in ejus
4.o

dem, quos per nunlios accersitos (sublata suspicione) ad honores provexit, promovente ipsos imperatore Theodosio. Et Cesinin quidem (euin Zonaras Genesium apiiellat) dictnm creavit pr;pfectuin pratorio
Illyrici

Cod. Theod. De epicommentario aliqua ia

medium
3.

alferat a vcritate dissentanea.

populi

Valerianuin aiitein (Valerium a Zo-

nara appellatum) magistrum pnlatii, adirmante illis fratribus snis Augusta Eudocia Quod nisi vos nie
:

Marca Vera ejus rescripti interpretatio. num. \ genuinum Imlib. 4 de Concordia cap. 2 jiis legis sensuin hunc esse ait, ejusque legis membra diio. Priino cavetur, ut antiqui canones Eccle, ,

male

tractassetis,
,

ego

nunquam

coacla venissein

siasticivim
rici;\\a.

suam
si

oblineanl, etiamin provinciis///y-

Constantiiiopolim

nimqiiam imperassem. Impe-

riuin ergo vos mihi ab ipso natali meo comparastis. Bona eniin fortuna inea vos erga ine reddidit durio-

quid innovatum fuerit contra canones, episcoporiim incuria, vel ambitu, omni effectu caut
reat,

ubi

res, noii

vestra

iu

nie

sententia seu
et

volnnlas.

auctoritatem

Theodosius moribus antiquis integram et innovationes amolitur. reslitiiit


,

Paulinum vero ut amicum


rein,

nupliarum conciliatoconvictorcnH|ue Tlicodosius Auguslus jieroin-

Pars aulem
siani.

ista

commate distinguenda

esl a verbis

se(|uentihus legis, juxta lectionem Codicis Thcodo-

nes

houornm gradns ad dignitates evexit, ac dcmuni magistrum ptilalii et olliciorum creavil, (pii tantiim honorem adeptus est, ul ei potestas esset, et libertas

Tum cum

si

Secunda vero pars inci|)it ab quid dubictatis emerserit

Iiac iiarticula

in

cujus
,

lo-

irrepsit in

Codice Justiniani particula

ut
,

BOXIFACII
quae licet

ANNUS

3.

CHRISTI 421,

213

eiimdem sensum exprimere


ut

possit, nori

num,
vicaria

cui metropolitai Thessalonicenses adhffisere,


potestate privati sunt,

tamen

sic apcrtiini,

eum
liic

altera lectio pra'fcrt.


:

quod

liciuet

ex

eo

Sccunila!

autcm

partis
in

bium cmcrscrit
sedcpcllebant),
arbitrio
et

quod ducanonum interprelatione (quo


cstsensus
Si

<|uod Celasius in Epistola xi ad episco|)os Dardaniaj


et Illyrici,

metropolit;c Thcssalonicensis in schis-

praelexlu episcopi

canonum violatorum invidiam a eam non nniusepiscopi Metropolitani

mate defendendo obstinationem increparit. Hinc paulo post cum Dorothmis Thessalonicensis deces-

temperaudam, sed conventui sacerdotali, lllyricianaj di(X>ceseos Synodo commiflendam ita famen ut ea de re ad sedem Constantinopolitanam rcferatur. Attamen sub prcetextu conservandffi vetustafis, novitas magni momenti ad anipliplenw
;

sorum
vellet,

privilegio per totam lllyricam dioccesim uti Joanne Nicopolitano Epiri metropohta confradiccnte, his eumdem Hormisdas Epistola xxii redarguit Quo pudore, rogo, privilegia circa te illo:

rum manere
cupis
post
tibi

desideras

ficandam Constantinopolitanae sedis auctoritatem hanc lege indicitur; quaj ita canonicas qua^stiones
Conciliis lllyricianis reservat, ut res dnbifp ad epi-

servas? Et reverentiam,

quorum quam non

niandata
exhibes

non
fidei,

Ecclesiastica potestate deferri?

Neque

Hormisdam
8.

episcopi Thessalonicenses vices Se-

scopum referantur. Unde sequi videbalur, eas omnes provincias qua; intra fines Orienfalis impe,

dis Apostolica; in Illyrio gessere.

Vicariatus
venit.

illi

rii

comprebenderentur, ab Urbis Regia? episcopo


auctoritale regendas,

temptum
Znzimi

Bonifacii I tempore in con-

Non meminif etiam


quod cjus

Nicolaus

eadem
6.

qua

veteris

Roma?

epi-

papae, quia reipsa uuILt cjus

litterffi

de hac

scopus Occidentales provincias administrabat.

vicaria potestatedala' extant;


brevitati
nifacii
I

])onlif]catus

Theodoshis illnd revocal.

Verum innova-

adscribendum. Contigit porro tempore Boiit

tionem

diversorum episcoporum subreptionibns imp. in E|iistola ad Tbeodosium Aug. in quindeceniialibus hujus imperatoris impetratam, rescidit idem Theoper Illyricum , ut verbis utar Honorii
dosius ad postnlationem Honorii patrui, cujiis Epi-

cum Rufus

Thessalonicensis ej^iscopus,
vicarius de quibus-

et Sanctae Sedis per Illyricum

dam

Ecclesiaslica- discipliiue ca])ilibus

eum
sit

consuRufiis

luisset, et

Bonifacius ad

ejiis

consulta respondisset

ex auctoritate Sedis Apostolica;, jiassns

stolam et re.-criptum Theodosii post Marca?


publicavitHolsteniiis in Colleclione
et seqq.

mortem
pag. 81

Romana

Respondit eiiim Theodosius ad Epistolam Omni supplicantinm episcoporuui per Honorii


:

contradictionem a nonnullis provinciarum illariim e])iscopis, dum exequi curat Bonifacii mandafa. Timens vero fiw/^M ne infaustum liiinc constitutio-

iiim Pontificiarum exitum

sibi

imiiufaret Bonifa-

Illyricum subreptione remota statuimus observari,

cius, ut etiam occasione ista se?e vindicare a

quod prisca Apostolica discipliiia et canoncs veteres eloquuntur. Super qua re secundum formam oraculi

contcmptu Illyriciauorum e])iscoporum significahat, seque vel ex eo culpte eximere studebat, quod sibi
seiiiper oculis observari videretur beatissiinus Pe-

perennitatis tu;E ad

viros illnstres

pra^fecfos

praetorii Illyrici nostri

scripta porreximus, ut ces-

trus, cujus vices per lilyricum sibi coiumissae fue-

santibus episcoporum siibrc])lioiiibus aiitiqnum or-

rant,
cio

adeoque nou ausuium

se fuissealiquid ex offi-

dinem
illo

specialiler faciant custodiri . Porro de jure

Epist.

antiquo Ecclesiae Romana; ha?c scribit Nicolaus 1, Oporfet M, ad Micliaeleni iiuperatoreiu


:

suo remittere, eo ])raesente. Probabilem ac sapientem excus^Uionem admisit Bonifacitis., neque


iui])rudL'ntiam

Rufo

iiu]iutaiis,

neque negligenfiam;

vestrnm impi niorem


poribus

riale decus,

qnod

in

omnibus Eccle-

siasticis utilitatibus

vigere audivimus, ut antiqtium

quem

nostra Ecclesia habuit, veslris lem-

restaurare

dignemini

quatenus vicem

eaque occasione usus, iit illuni niagis excitaret ad conservandaui debilain Sedi A])ostolic;e reverenliam, vices ei suas, ut factum fiierata siiijerioribus Pontilicibus, delegavit litteris ad i])sum datis A7// A/.
Octob.,

quam

nostra sedes per episcopos vestris in paitibus

Monaxio

V. C. cons., id est,

anno cdxix
omisofficio

constitutos habuit; videlicel Thessalonicensem, i|ui

apud Holslenium pag.


sicut fuit Alonaxius,

54,

itbi

Plintce consulis

Romana'Sedis vicem jjer Epirum velerem, Epiruuique novam, atque Illyricum, Macedoniam, Tliessaliam, Achaiam Daciam Riparensem Dacianique medilerruneam, Dardaniam, et Pra;valim, B. Petro Apostolorum Priiui|)i contradicere nullus pra?sumat quie antecessorum nostrorum lemporibus, scilicet Damasi, Siricii, Innoceulii, Bonifacii, Ca;,
,

nomeu

praeter

morem

sum, qua de
9.

re

anno cdxix egimus.

Bonifacius episcopos lllyricianos in

conlimre fruslra conatur.

Qu;rnam fuerint connon


suiit

stituta Bonifacii, qucC rece])ta

aquihusdam

l^artium illarum episcoi)is, Bonifacius in illis litteris non exprimit. Illud tantum docct, eos qui con-

lestini, Sixti,

Leonis, Hilari, Simplicii, Felicis atque Hormisdae sanclorum Poiitificum sacris dispositionibus augebatur. Quorum deiiique instiluliones ab
eis iilis in

sensum

his slatutis

commodaverant, sacrarum

tra-

parlibus deslinalas, per nostros niissos,

ditionum fuisse mcmores. Quare ea consfitufa aliunde repeteuda sunt, el quidem ex aliis ejusdeni ex quibus colligimus Rufum Bonifaciis Epistolis
,

ut rei veritatem cognosccre queatis, vestra; augustali

potentia; dirigeie
7.

curavimus

eum nodum
ad

retulisse, episcojios illos

se inconsulto Sy-

Corinthiacam
(]ui

indixisse

pro

retractanda

Hormisda

sedente, ep/scopi Thessalonicenses

causa Perigenis,

Patrensis episcopus ordinatus

vicarialu Sedis Apostolicce privati.

Gelasii papae

quoniam

ejus civitatis incolae illum admittere recu-

non meminit Nicolaus

I,

quia post schisraa Acacia-

sabant, in Metropolitana sede Corinthi constitutus

BONIFACII
fiicrat a

ANNUS
Rufm,

3.

CHRISTI

./|21

Sumnio
sii)i

l'onlificc.

Acldiderat etiam

Thcodosii ad

cumdem

eo ctiam anno scripta esse.

vicarialum

per

Achaiam concessum
in sui

venisse in

contemplionem, liuncque ctiam

redundare. Rescrii^sit ergo Iloiiifacius menta episcoi^orum Iliyrieianornm qua; \etustati contraria eraiit, valere non |)osse, nec causas a Scdc
,

personam nova tenta-

Ubros vi adversus JuHoc anno Augustinus scripsit libros scx lianum. advcrsns Jidianum, ut ainio cdxix, lumi. Ki ostenAu(jiusti?ius scribit

H.

dimus,
seii

ct prailerea

Euchiridion ad Laiirentium,
qui ScholasticaR
ejiis(|ue

libruni

De

fide, spe et chnrilate,

Apostolica detinitas

refractari

in

provinciis;

sta-

jirinia fjiiaidam designatio fuit.

In eo eiiim lo(|iiitur

tum Perigmis

Corintliioiuni nietropolita; nulla posse


tiirliari
;

de Hicronymo tanqiiam jam morhio,


iniiiit in

me-

penitus ratione

et Coiicilia intra

lllyricum

libro

De

viii

Dulcitii qua;stionibus,
siciili

cum

congregari non posse cxtra conscientiam Rufi, adeo-

solvit

jirimam

Dulcitii

qiwstioncm,

que luinc honorandum projder Apostolicam vicein, absque quo non liceal ejiiscopos ordinare per illas
provincias.
10.

ad secimdam ejus qua^stioncm respondct.

etiam
Altico

annum

pertinet

etquando Ad hunc damnatio Pelagianorum ab


ut in

episcopo Constantinopolitano,

hujus

Auctores

rescripti

in

favorem

Verum Constantinopolitani a Theodosio dati. episcoporum lllyricianorum audaciam illa Bonifacii litterae non compressere; illi enim a>gre ferentes,
in

episcopi

niorte ostendemus.
12.

tancB.

In Chronico
:

Theodosius consulit urhi ConstantinopoliAlexandrino siib hujus anni

coss. legitur

His coss. aquara in Cisternam Pul-

omnibus

causis Ecclesiasticis superpositiim esse


suj^^gesse-

cheria! Augustae

immissa
i)ost

Thessalonicensem episcopnm, Theodosio


se veteris

kaleiid. Februarii, picescnte

runt, uti ConstaiitinopolilaucB urbis antistiti, qua?

gusto
suiier

Paulo

mense Peritio pridie domino Theodosio AuHoc anno statua Arcadii,


est

Romae

praero^fativa
si

potiri

gloriabatur

columnam
,

coclileatam in foro Arcadii, loco

hunc

lionoreiii tribueret, nt

quid dubietatisemer-

dicfo
Jiilias

Xerolojjlio posita
die

gerel iu piovinciis Illyiici, id non absque scientia


Constimtino|)nlitani episcopi terminaretur, ad

Sabbati
in

exem-

JMarcellinus
scribit
:

mense Pana;mo, VI idus idem habet Clironico nisi quod de Cislerna


dedicata est
,
;

plum

veteris

Rom;r, ad (luam

liebat relalio caiisa-

Cisterna. JEtii cnnstructa

est;

qucE ideo

rum

omnibus provinciis. Maximam invidiam habuisse amplissimam illam Rufi potestatem, quae episcopos illos ad tantum facinus audendum impuex
lit, probat Epistola Bonifacii iiiiiversis episcopis per Thessaliam constitiifis dala V idtts Martias, Horiorio XIII et Thcodosio X. AA. coss, aniio scilicet se-

videtur diversa fuisse a Cislerna Pukheiine. Haec


indicia quindecermaliam Theodosii enim hujiismodi soleinniis dicatis opera

porro

annis

|)ublica

condi solila et gloria; [)rincipiim consiiltum. Etsi

autem
a^state

urlis

Constantinopolilana aqiiis abundaret,


ciini scilicct torrente a^stu fontes
cacteris

tamen,

mi-

quenti apud Holsteiiium pag. 65, in qua Bonifacius


Ergo servate honorem debitum capiti, qiiia nolumus, ut iiitra se membra decertent, ita ut tcndatur eoriim ad nos usque certamen, dimi fratrem

nus
uti

beuigiii

quam

tempestafibus, aquae mi-

ait

norem

copiain emittunt liarum penuria laborabat,


lib.
\

habet Procopius

de ^Edif. cap. 11, quo

igi-

tur luiic

incommodo,

(juod sa;pe pleliem affligebat,

et coepipco|)Uin
coiiteniiitii,

nostruni
iiiliil

Riifiiin

dignum

ducitis

succurreretur, aedificatae sunt vaiiis in urbis tracti-

cui

novum

aucforitas nostra conlua

bus cisternaR paene innumerabiles, eaeque miraj magnitudinis et industriae,

cedit, setiuens

priorum graliam,

huic cura Ec-

quarum elegantiam
qu;e

ut et ex
1

clesiarum sa^pe videtiir injuncta. Qiiod factum ita intemeratum servari voluimis in futurum, sicnt a
Patribus hujus disposilionis lorma servata
decet fratres alterius dignitate
est.

am|)Iitudinem
Constantinopoli

testanliir

de

variis

cisternis

ab

iinperatoribus
collcgit

constructis
lib.

Non

aucloribus

Byzanlinis

Ducangius

morderi

Quare

Constantino|)()Iis ChristiamG . 28.

manifestum est, horuminvidoruin suasionil)us jiermotum Theodosinm, augendrc pra-terea dignitatis Coustantinopolitame urbis cupidum legem illam 43 De epi-copis hoc aiino edidisse, quam annosequenti
ad petitionem Honorii patrui revocavit, uti diximiis. Id autem factum anno seqiienti ex eo colligitur,

13. Beili Persici conlinuaiiu.

Subdit auctor

Chroiiici Alexandrini
tiata est

Eodem hoc anno reuun-

victoria de Persis relata mense Gori^iaeo vni idus Sej^temb. die Martii . Qure ctiain habet Marcellinus iu Chronico, die tamen et mense non
expressis. Licet
riori

enim

belluin Peisicum

quod eo data
videatur,
relractasse.

sit

pridie idus Julii, et verosimile

non

susceptum

fuerit nuijori

anno supetamen ex parte illud hoc

Theodmium

statim constitutionem illam

Pra;terquam quod Honorius anno sequenti tricennalia sua dedit, eaque occasione utendum esse censuit, ne sub principibus Christianis Romana perdat Ecclesia, quod aliis imperatoribus non amisit , ut ipsemet loquitnr in sua ad Theodosiiim Epistola. Qua; ciim in Synodo Romana Bonifacio
II

anno gestum, ideoque ex iis, quae ex Socrate Baronius anno superiori narrat, pleraque ad prfBsentem
pertinent.

In tragoedia Ireuc^ei

cap.

23,

legitur

Contestatio jirima .loannis Antiochense sedis Pa-

triarchae, et

sedente celebrata, recitata fuerit post tres


I

reliquorum sex, quam TheodosioimpeCbalcedone direxerunt, quando eis illic reliclis intrcavit Constantinopolim in qua schismatici, ut im|)eratorem ad suas partes pertraherent anno
ratori a
;

alias Epistolas Bonifacii

datas

V idus
coss.,

Martias Ho-

norio

XIII

et

Theodosio X. AA.

auno

scilicet

CDXXxi, se valde pro religione sollicitos liis verbis Nihil namque ab hac re, o imj)erator, testautur
:

sequenti, apparet Epistolam Honorii et rescriptum

tuo dignius esset imperio. Pro qua et contra Persas

BONIFACir ANNUS
(ilini, cl

fHRrSTI

/|'2'i.

215

conlra alios Barl)aros bcllo conteiuloic fcslil)i

Romanam

provinciam a Barbaris distinxerat. FloriSigebertiis vero in

liiiasli,

Ciirislo

piicciaras rciril)iicntc victorias,


|)ost

le^us lianc Britanudriim ad llonoriiim Icgationem

eo

(|n(id

pro eo proinptus extiteris . Paiiio


(luirsunius, ut dc
illiiin,

aimo supcriori consignaf,


iiico

Cbro-

Nunc autcm
sit

pietatc

cura. El nc

prima et sola fidei qui suh sanct;c concst

co Christi anno,
rccitat,

qiio

Consfantii

impcraforis
pufat esse

mortcm

qucm tamen pcrpcram

vcrsationis

Constantino

vix

tandcni splcndor

annum

cdxxui. Porro cx laudatis Bcd;e vcrhis inlel-

factus rclii^ionis Orthodoxa.', et pradcrca est confir-

niatus per licalos

avum

tu:i!

pietatis ct ]iatrcm, a

tuo vero impcrio in alfcras (|uoiiue Barbaricas ^entes et in


iii

ligimus, Britaanos, i\u\ a Komanis dcscrti rcmpublicam (juanulam consliluerant, Birbarisab Honorio viclis, sesc ei iterum anno incerfo suhjecisse ef currcnfi legafioncm ad illum misissc, ac subjeclionem

I*crsarum firmatus est rcgione, pcriclitctur


juxta vestram merfiadupliccs Cluistianostra

ipsis iiiipcrialihiis aulis, ct

contimuim promisisse.
1.^.

tur

Iraiuiuillitalciu.

Non enim

nismi doctrinas in Persidem directurus esi imperator;

pellati.

Scolos

Picti et Scoti transmarini n Britannis apcf Picfos a

Britannis transmarinas

nec

ali(|uid

apud cos

magnum

fides

gcnles appellafos csse, his verbis cxplicaf Beda cifafus


:

puiahilur,
dex.

dum

contcndeiitihus nohis nemositjuiira^dicaiionihus, sivc mysieriis


(luilihct.

Transmarinas dicimus

lias
;

gcnfcs,

non quod

Nec duplicihus

exfra Brilanniam essent positic

sed quia a parte

communicalur sana mentc


est

Ncc vero

pie

Briltonum eranf remotiP, diiohus sinibus maris in-

quis a tanlis Pafrihus ahsccssurus, ef sanctis .


ii. Prirna lcrjatio

Britannorimi ad Theodnsium.
in

Beda,

qui scrihit

Bomanos

Britannia rcgnare

quorum unus abOricntali mari, allcr ab Occidenfali, Britanni;E ferras longe lateiiue irrumpit, (luamvis ad se invicem perlingere non postcrjacentihus,
sini . Scoti iiaque ulira sinuin Clolce,

cessasse ab eo tempore,

quo Roina ah Alarico rege

ui a Taciio
Bodotrice,

direpta fuil, lib.

1,

cap. 12, prodit exinde Biifan-

in Vila

Agricokc ap|icllatur,
ille

ei

siiium

niam mililaribus cnpiis spoliatam pnrdfe patuissc duahus gcnlibus transmarinis vcliemenlcr s;ovit, Scoforum a Circio Pictorum ab A(|uilonc . Ob
,

quorum

in Occidenle

alter in Oricnie situs

esi, is(|ue iion

longe ab Edimburgo civitaie prima|)osita

ria hodierna! Scoiiic, habilahani. Pars

quam
sere

infcstafionein

Brifones

Romam
,

lejiatos

mi-

Britannis ad Septeutrionem
altera,

autem Magna; conjungitur cum

subjccfionem continuam,
destinafa,

dummodo

liostis

islhmo adeo angusto, ut videafur insula a


Clota ef Bodofria divcrsi maris
revecli angiisto

imminens longius arccrefur


legio

|)romiffentes.

Mox

rcliiiua Britannia divisa, uf explicaf Tacifus loco ciffistu per imfcrrarum spafio dirimuntur, quod tuin pra^sidiis fumabatur atque omnis propior sinus fcnebalur, suhmotis velut in aliam insulam hosfihus . Uuare valde liallucinafi sunf, qui murum hoc fempore ad Scotos Pictosque re-

quaj

boslcs

a Brifamiia

cxpulif,

tato

qua;i|ue Britannos inferim

horfata csf,

insfruerc

mensum

interduo maria trans insiilam


dis

murum,

qui arcen-

hostihus possef csse pra>sidio . Sed insnlani

non tam lapidihus quam cespifibus conad niliil utilem stafiiunf. Fccerunt autem euin inter duo frcfa, vel sinus (de (luibus diximus) niaris . Idem liabet Gildas in suo libcllo de Excidio
sfrueiites,

murum

pellendos a;diflcafum, vel


\el

cum

miiro ab Adriano,

cum muro

a Sevcro conslructis confundunt, ut

Brifannite. Fuit ita(|uc ce?pitifius

murus
(jui

a frcto

illo

aiino seijnenfi videhimns.

ducfus,

quod

Tacifiis in

Vita Agricohr

vocat, ad us(|ue

Cluidam fluvium,

Bodolriam eidem Tacito


Agricola

Cwlestis Dece tem|ilum Carthagine


esf, ufi

demolilum

dicfum anno superiori.

Clota dicitur, eo

nimirum

loci,

iibi oliiu

BONIFACII ANNUS

4.

CHRISTI

422.

1.

Patrocli episcopi Arelatensis temeritas a Bo-

nifacio coercetur.

Chrisli

annus quadringente-

simus \icesimus secundus consulatu Augustorum

Honorii decimo fertio et Theodosii decimo aperifur quo Bonifacius papa Pafroclum episcopum, qui favore Constanlii (ut dictum esi ex Prospero) sedem

!216

BONIFACri ANNUS

A.

CIIRISTI /|22.
ct

usiirpaverat Arelatensem, et adliuc 'alicnae metropolis jiira

piignando,

tcrrendo pacaverat, etc.


cst,

Sed res hoc

pervailens in Narbonensi provincia va-

nnno benegesta
(jiie

dextercqne [)i)gnatiim adversus


coss.

canlis pastore sedis ausns cst episcopiim ordinarc,

tyrannos, licel dissenserintinter se d ccs. Hoc

repressit; datisqne litteris

'

ad Hilariuin Narhonen-

anno sub iisdem

Maximum

et

namJovinum

sem

eiiiscopiim, jussit

iit

jure metropoiitani et prop-

tyrannosin bello victos etcaptos,

in(lei|iie

abdiictos,

ce|itione Apostolic;c Scdis ad

locum accedat,

et (inrc

occisosesse. Marcelliniisallirmnt in Cbronico. Tantis


Deiis inuneribus dccorasse voluit rcligionem
rii

agenda sunt \ideal, elSedi Aposlolice referat. Vides praxim crebris firmatam exemplis de summa Romani Pontilieis iii omnes Ecclesias et episcopos poteslate, utpote (jni pnesideat super omnes episcopos judex, ne (piis jiis alieniim usiirpet (|Uod et ex
:

imperatoris. Sed

redeamus ad Bonifacmm,

Honose ab

cxercitii
.3.

ablcgantem.

Erat Bonifacius genereThrax, ut ex ejusdem

praescripto Nic;enornni caiioiiiim


iitleris

se agere, iisdem
recitat,

ad S. Augustinum litteris ' conslat, ([uas suo loco osteiidcmus esse germanas. Hic Sebastiano comiti,
et confessione postea claro (cujus

docet,

cnm

cl

verba canonis

ubi

ait

Nnlli videtiir incognitaSynodi constitntioNica>nae,

Viclor

meminit)
litteris

(lUc^E ila

pnecipil (ut eadeiii projiria verba


jiis

ponamus)

junxit. Fiiisse

multa cum laude matrimonio conaiitem Bonifaciiim insignem [lietate


filiain

siiam

per unaiiKpiamipie provinciam

metropolitanos

virum, ex

S. Augustiiii

ad

cum

reddilis fa-

singulos babere debere,


posse subjectas
est)
:

nec ciiic|uam diias csse

cile potest intelligi.

Cum cnim

ipse, rclicto exercitu,

quod illi (i|uia aliler credendum servandum, sancto Spiritu suggerente censuerunt . Il.ec i|ise. Ex (|iiibus i|uam perspicue vides, sic ex Nicjjono Concilio (|uibuscumque metronon
politanis suas servatas custoditasiiue esse provincias,

abiegans se a Castino superbissimo duce, in Afri-

cam
quo

se protinus contubsset, nibil anti([iiius habiiit, in Aiigustini


est,

qiiam ut insinuaret se
et liumanissiine

amicitiam; a

acceplus

enutrita vero, et

aiicta

ut

tamen super onines Apostoiica Sedes


verior at(|uecertior esse potest

pastorali

sollicitudine vigilaret, alque jus diceret. Niilla qiii-

eadem est amicitia consucludine litlerarum. quidem ejusdem Augustini ad Bonifacium data E[)istola pnra?nelica ' qua cum vilam ChrisliaExtat

dem

canonum

inter-

uain brevi conq^endio stringat, licere tradit homini


Chrisliano, pro publica pace tuenda,

pretalio,

quam

qv\x usu reruui, jugi observatione


intelligis,

arma

tractare;

probata cognoscitur. Ex quibus manifeste

monet
tionem
turpe
et

pariter (jualiter in bello gerere sedebeat;

(piam per|ieram et imperite nimis ex Nicaenis canonibus angustare novatores vclint A[iostoIicai Sedis lerminos intra unius provincia? limites sed de liis
:

sed et de castilate servanda saluberrimam admoniingessit,

qua

inter alia

((

Valde,

inquit,
:

suo loco superius pliiribus actum


occasione ejusdem Nica-ni
Haec
cilati a

est,

hic

autem

qiiem non vincit homo, vincat libido obruatur vino qiii non vincitur ferro digna
est, nt
:

Bonifacio canonis.

plane tanlo mngistro sentenlia.


4.

quidem acta, scripla(|ue ab ipso Bonifacio papa sunt hoc anno (]iiiiito idiis Februarii, iisdem consulibus. Quomodo vero tandem sue temerilatis idem
Patroclus pcenas dederit, suo loco dicturi sumus.
2.

Duin vero moraretur ibidem

in Africa

Bo-

nifacius, et verbis ac litteris

tum

Augustini,

tum

Alypii

maxime

foveretur,
:

duce dignam duxit

sacris

vitam plane Christiano quoque dedisse ope,

Bonifacii ducis in Africain ab exercitu re-

ram

litleris,

ex consultafionibus
edoceri

quibus laceset

deuntis

Sub iisdein
Chroiiico
:

cum Augustino
quoque

amicitia et prceclara opera.


conss. luec iiabet Prc.S[)er in

sere consuevit i|)sum S.

Augustinum, ostenditur.
de Arianis,
satisfaceret

Porro eidem

cu|)ienti
ciiin

Do-

Exercitus ad Hispaniam contra

Wanfuit
:

natislis liacreticis,

abunde

Augus-

dalos missus est, cui Castinus (Craslinus)

dux

tinus, slatuin pra?sentis tempoiis EccIesiaB Africanae

qui Bonifacium, virum bellicis artibus pifficlarum,


inepto et injurioso imperio ab expeditionis sua; societate avertit.

longe melioris fuisse coiiditionis,


tendil his verbis
*
:

quam

antea, os-

Gralias ago

Domino, qui apud


in pluribns

Nam

ille

periculosum

sibi

atque in-

nos,

non quidem
et

in

omnibus, sed valde

dignum

ratus, sequi

quem

discordem, superbienad portum Urbis,

locis,

per alias Africae pnrtes sine ullis istorum

temque expertus

esset, celeriter se
:

atque inde ad Africam proripuit idque Reipublicae multorum malorum causa fuit . Ha;c Prosper. Quomodo autem dispensatione divina postea factum
sit,

ut qui Bonifacium sprevit, ipse Castinus profugus ad eum sese receperit in Africam, supplex ab 60 auxilium petens, suo loco inferius narrabimus. Porro res pra;clare gestas a Bonifacio adversus Wandalos cum tribunuin ageret, S. Augustinus pnedi-

insanorum mortibus pax Catholica cucurrit et currit, etc. Pluribus enim disputare pergii, quam salubrissit moderata coercitio haereticorum per imperatorias legesadhibita. De rebus aliis, quae in Africa inter Augnstinum et Bonifacium transacta siint
extant perbreves ntriusque EpistoUc ultro citroque
datae,

esse(cujusvis fuerit)

germanas rerum gestaruni illorum teniporum argumenta declarant stylo tamen visaj sunt
sed
iii

ap[)endice coUocatae, quas

Quis crederet, quis timeret, Bonifacio domeslicorum, ct Africte comite, in Africa


cat,

ubi

ait

'

Auguslini dissiiniles ob Laconismos, quibus in


scribendis auclor est usus.

illis

Verum

etsi
:

Augustini

constituto tam magno exercitu et potestate, qui tribunus cum paucis foederatis omnes ipsas gentes ex-

non

esse, quis ccrto

probare posset

sane quidcm

' '

Apiid Aiig. ep.

X. in appeml. lom.

ii.

Bonifac. ep. ni.

Concil. Nic. c. 6.

'

Aug. ep. lxx.

perseciit.

Waud.

1.

u.

edit. Plant.
*

Vict.de

'

Aug. ep. ccv.

Aug. ep. l.

BONIFACII ANNUS 4.
haiul assereret commentitias,
lcriiis
inaj^Mii
scil

CHRISTI 422.

217

potins alicujiis al-

PasceiiUus comcs in Africacxactorrcrumfiscalium,


iliilem Arianus.

nominis Afiicaiionini cpiscoiiornm

De amboriim autem
ctiain

[iiocacia Pos'
:

littcras cssc, piita Aurclii (lartliafiincnsis, vcl Aly[iii

sidius scribil, atque iu [iriniis de Pascentio ista


B

Taffastensis

cpiscoporum, jurc censcbit, (piod esse


:

Cum quodam

Pasccnlio comile

domus

re-

germnnic cerlo cerlins coifnoscantiir


noinine Auj;uslini
,

seil citentiir

giK Ariano,

(|ui jicr

auclorilalcm sua^ [lersoiuc Fisci


lidciii
,

cujus

inscri[)ti(ine

nolantiir.

vchcmeiilissimus exactor,
ter ac jugitcr oppugiiabat

Calliolicam atroci-

Quid aiitem ncfandi accidcrit


ad

in Africa,

cuin idcm
'

ct ([uain|)luriinos sacer-

Bonifacius Gothis pra^esset mililibus, S. Augustini

dotes Dei simpliciori fide vivciilesdicacitateac[)otestate cxagitabat et[)crturbabat


sitis)
:

eum
ri.

scri[ita

Epistola declarat his verbis

|)ra3scntibus (interpo-

Ornet mores tuos pudicilia conjugalis, orest.

honoratis et nobilibus viris apud Carthaginein

net sobrictas, et frugalitas. Benc eniin agere, et


illicila

non prohibere, consensus erroris

Qua;-

lulit.

dam

ebriam Golhi Herpe mentem

de Ecclesia egreditur Chrisli virgo sacrala, et corpus inciirril.


est

provocatus, idem S. Augustinus coram conSed idem ha?rcticus tabulas atque stylum, quod magister noster et ante congressum et iu congressu

ab

illo

instantissime
cusabat. Et

fieri

volebat,

ne adessent

Habeat, quaeso. miles siib comife [lositus discipli-

dum
atque

id

pernegasset, dicens

omnino requod metu

nam. Grave
ferro
.

enim, ut

quem non

vincit lioino,

legum publicarum
ptis nollet;

pcriclilari tabulis (talibus) scri-

vincat libido, aut volutetur vino qui nec vincitur

inter|)osilis, id
,

placere Augustinus

HtTC ad Bonifacium, utens

sententia superius recitala in aliis

eadem plane ad eiimdem Bolit-

episcopus

cum

suis

qui aderant consacerdotibus

vidcrct, ut abs(]iie ulla scii|)tura privatim disputa-

nifacium

litteris

'.

Quibus

acce[)lis Bonifacius, fa-

rent; collationem suscc|)it, [)ra!dicens (ut postmo-

cinus gladio vindicare redditis his Lrevioribus


teris pollicctur.
6. Tuffi
'

dum contigit)quod
quam
[)osset

pcstsuliitum conventum esse cuiforte dicere, nullo

libcrum arbitrium,

sanctitatis

Epistolam admonitu nie


si

terrificante

suscepi.
legitimiis

Etenim, venerabilis papa,


pavidos habet accessus
;

thorus

ille

quo

documento se dixisse ([uod forte non dixerit, vel non dixisse quod dixerit. 9. Et miscuit cum eodera scrmoncm, atque
scri[)turte

debet puuiri sup[)Iicio, diviiiasqui temeratrationes?

asseruitquid crederet,
vit
:

et

ab

illo

quid tcnenit audifidei

Arguetur ergo profccto, qui divina atque huniana


neglexit;
et

et

vera ratione

et auctoritate

([uein libido prajvenit, gladius

ultor

probafa docuit et ostendit nostr;c


illius

Scripturarum firmamenta
:

absumet.
sliis

angufama veridica publicavit, carccris periturum


in tantis

Eumque

quein insobrium

aulcm asserta, nulla verilate, nulla Scripturarum sacrarum auctoritale sulfiilta docuit et frusEt ut a se invicem parlcs digrcssfe sunt ille magis magisque iratus et fureiis, mendacia mnlta
travit.
,

quocumque
tis,

su|)plicio castodia retinebit . His vero


lilteris,

acccptis Augustinus

quantocius

aliis redili-

ne ad
:

ille

reus tanti criminis occideretur, occiirril,


Bonifaciiim
pari brevilate rescri-

pro fide sua faisa jactabat, ct victiim esse a se ipso


proclainans

ita

eumdem

mullorum

ore laudatum Auguslinum.

bens

7.

Ego quos

diligo,

arguo

et casfigo,

non oc-

cidi desidero,

Sola sufficit

nec carcere pleno squalore relrudi. admonitio polerit enim, si ei id divi:

venerabilem viruin minime laterent, coactus est ad ipsum scribere Pascentium propter illius metum omissis noininibus conferenfium et
Quae
, :

cum

nitus conccdatur,

tempus
:

poenitcntia3

condonari
cst,
si

qui Domini tem[)Ium ausus est violari. Sit ergo ipse

qui

fecit siii artiiter voti

fas

enim non

ut reus

episcopi suggestionibus occidatur.

Nam

in Barba-

rorum erroribus velimus


ad

(ut condecet) exercere

vindictam, paucos reperiemus, nec ipsos animosos

dictum vel gestum fuerit, fidelilcr iiitimavit; ad ea, si negarentur probanda, magnam lcslium habens copiam, clarissiinos scilicet atqu(! honorabilcs, qui tunc aderant, viros. yVtque ille ad duo sibi dirccta scri[ita unnm vix reddidit rescri[itum. In qno magis injuriam facere quam sua; sccta; rationem valuit declarare
in eis litteris ([uicquid inter |)artes
:

pugnam

fore . H;ec ipse

ex quibus vide, et

quod
tur .

a valentibus et voleiitibus Icgere comjirobabiHffic

admirare e[)iscopaIem mansuetudinem longe longius ab effusione etiam noxiorum sanguinis abhorrentem.
8.

Possidius de causa Augustini


Iia!c

cum
'

Pas-

centio.

Caeterum

fusius perci[)i possunt ex ipsis


litteris

Augustini tunc datis ad Pasccntiiim

et

Epi-

Atigustirn ctim Pascentio et

nis

certamen.

Accidit insuper, ut dum Golhi sub


,

Maximino Aria-

stola Pasccntii ad

i|)siim

Augustinum conscripta,
:

Bonifacio mililarent in Africa


lescerent.

Ariani il)idem inva-

Etenim cuni Gollii ipsi Ariani esscnt, una secum (|U0([ue ducebant, qiii sacra ipsis ministraret, Arianum e[)isco[)uni. Erat hic Maximinus noniine, qui eo temeritatis progressus est, ut

simulque ipsa collationc, scu [lolius parte ipsius ab ipso Auguslino scriplis mandata ad quE omnia lectorem rejiciinus; quem admonemus, perperam iu titulo poiii, habitam esse Hi()ponectanotanisexccjitoribus scriptam;

ausus

convenisse eos ad
noluisse
dari tabulis

fuerit S.

cessere. Provocavit

Augustinum ad disputationein de flde laquoque eumdein Augustiuum

cum Possidii sententia constet, cam disputationem Carthagine, et Pasceutiuin quaj dicercntur publicis man:

collegit vero postea ipse

Augustinus

'

Aug. ep.

I.

in

append. tom. u.

"-

Aug. ep. ccv.

Aug.

in

'

PossiJ. in Vit. Aug. c. 17.

Aug

Cp, LXSUI. LXXIV.

LSXV.

appenii. ep.

xxin.

LXXVl. LXXVJI.

Tojuus VII.

28

218

nONIFACII

ANNUS

4.

CIIRISTI

/|'22.

quae dicta in ea coiiccrtatioiio luisscnt. Scd ct ex Pascentii diclis illud ol>sci'va, hiinc ita fiiisse liomi-

Boiiifacii

ab co veiiiam petcntis,

fict

cuiijne

manituiic

fcsluin. Augiistini

autcm perbrevis ad cuni


'
:

nem
id

Arianiim, ut lamcn nolucril


inflif^cict

talis vidcii

ct

ob

scripta Epistola sic se habet


liJ.

Ario

anatlicma, profcssus tamcn sc

Miror (luomodo lani subito

fidci

murum

esse Aiixcntii, qui Mcdiolani scdil, scctatorcm attjuc

aricsrupcrit iiiimici.Novienim(|uarcligionesemper
sis

discipulum, vocans

cum

lioniincm sanctum, omnisct (|uoino(lo

Ecclcsiam Dci vcncratus. Quo instigantc, frater,

que

scientiic

virum. Scd

ipsc Anxeii-

homincin de Ecclcsia rapuisli? Tuussi dc tuoamico


forte pr;csumeret fugitivus; iiossct prociildubio
iii-

ab llilario Arianiis, suo loco supcrius dictum cst. 10. Quffi autcm tunc acta fncrint codein ferme tempore cum Maximiiio cpisco|ioArianorum, Possitius, latcns licct, detcctiis fucril

tcrccssoris causa

veniam promercri. Ergo


oflcnditur? Sed
',

si

amiciis

intciKlitiir, ciir Dciis

si

de potestate

l)r;csuinilur

Nabuchodonosor
iii

dius post rcccnsilas


narrat
'
:

i'es

gestas ciim Pascenlio ita


(juoiiuc ArianorLim
in

caiisa superbi;c
niulafiis. Noii
flliuin
iit

Cum

ipsornm

cpi-

bovem est confundam te

regcm intende, qui ex hoc homine comlucc scribo, scd

ut

scopo Maximino

cum

Gotiiis

Africam

venieiitc,

nieiim carissinium inoiieo. Ecclcsi;c igitur

apud Hipponcm, (|nam plnrimis


et

volentibiis atque

ilhcsnm revoca,
indixi

quem

ut irrcligiosissimus rapuisti.

petenlibus, ct prasclaris iiitcrpositis viris, contulit;

Oblatio vcro doiiuis tua; a clericis ne suscipiatur

quffi si studiosi

quid singulae asscruerint parlcs, scriptiim cst legerc volucrint, proculdubio inda:

:communioncmque
,

tibi interdico, doiiec

per-

acta pro ausibus, vel errore a


poeiiitentia

me

defiiiita
,

tibimet

gabunt

et

quod
ct ad

callida ct irrationalis lucresis ad se-

et

temporc condonato

pro hoc facto


olferas sacrifi-

ducendum
quoniam
thaginem
et

dccipicndum

protiteatur, et

quod

cordc contrito ct humiliato


niis crcctus

dignum

Ecclcsia Catholica de divina icncat Trinilale. Scd


ille
,

ciuin Deo . Ha;c ad Bonitacium

comitem Augusti-

hairclicus

de llippoiie

rcdiens Car-

ad ultionem sceleris vigore sacerdotali.

de sua mulla in collatione loquacitale victorcm se de ipsa collatione rcccssisse jactavil,

mentilus

est

qua? uti()uc iion facile a divina;


:

Quid ad ha^c rcspondisseputas taiitunicomitcni,duccin exercitus sic ab Augustino flagris censuraj Ecclesiaslicai verberaium? Audi redditam ad eum
Epistolam his
13.

legis ignaris examinari, ct dijudicari possent

a ve-

ipsis verbis

nerabili viro Augustino, sei|ucnti lempore stj'Io,.et


illius totius collationis

lliimilis saluto,

quod primum
tnae

est.

Sus-

de singulis objcctis, et responsis facta est recapitulatio ct quani illc nihil objectis referre potuerit, nihilominus niliil demonslratum
:

ccpi

autcm trcmens

sanclitatis

vcrba verbe-

ril)us plciia. Scio

(|uod veniae pra?paratur, qui ab


:

Augnslino perfectissimo saccrdote corripitur


dcbel episcopo denegari
casus. Ipse
,

nec

est, addilis

supplemcntis, qu;c tcmpore collationis


infcrri, et scribi

(luod voluntas facit aut

angusto cuncta
Id

niinime potuerunt.

enim

sibi

deiiegat

curam

qui
,

suam

enim egerat ne(|uitia hominis, ut sua novissima prosecutione multuni longissima totuni quod remanserat
diei

spatium occuiiarct

. Ha>c Possidius.

Extat haec disputatio, et liber S. Auguslini ad dis-

pulationem adjcctus -. Cujus aulcm sect;e Maximi Si fldein nus esset, audi ipsum ista i)rotitcnlcni nieam postulas ego illam teneo fidem,qua3 Arimini a trecentis cl trigiiita cpiscopis noii solum ex'
: :

mcdico non pnblicat causam. Hominem ergo piissime pater,c liminibiisEccIcsise raptum tuis sanctis adspcclibiis jussio mea, furorque subduxit. Alieno non suiit facta ista consilio. Dei et sanclorum ejus regimine vivo. lllum itaque virum morte dignissi-

nium, quein
suin.

(ut dixi)

meus de

Ecclcsi;e foribus

furor abstraxit, vita; tuis jussionibus

donamus, illaeAgnosco culpas. Indign;e mea? lacryma; jun-

posita, sed etiani subscriptionibus firmata est .

gaiitur tuis flctibus justis,quo possitha'c noia nigro

it. Bonifachts ab

Augusiino correptus ob vio-

jura; ei plenissime satisfacit. Jam vero ad Bonifacium comitem agentem cum Gothis in Africa rcvoccmus orationeni. Contigit
lata Ecclesia
ibi

inscripta titionc dcleri. EccIesi;T; milii iiitroitiis

non

negctur

illic

spcro veniam, ubi admisi culpam.

Oblatio vero doinus me;e (ut tua sanctitas) jussit ad


c;clcstis rcgis

id

temporis pcrgrave
alio

aliud

admitti facinus
;

Hactcniis coincs
priiicipcs

non ab

quideni qiiam ipso Bonifacio

qui con;

mensani, ejus manibus, offerctur . quibus discas quanta obscrvantia atqnc pr;rfccti provinciarum olim colue:

mox dem
>

fugientem aci Ecclcsiam, inde abstrahi jussit sed admonitus, illud po^iitcntia cxpiavit id quiex littcris Augustini eum redargucntis,ctipsius
:

rint sacros anlistites et loca sacra, ut

si

repentino

casu ca aliquando violari contigisset

eamdcm mox

culpam lacrymis

ct poenitentia expiarent, arbitrio,

cui revercuter parerent, sacerdotis.


Possid. in Vit.

tom. VI.

Aug.
I.

c.

17.

'

Aug.

conl.

Maxim.

libr.

diio
>

'

Aug.

1.

cont.

Maxim.

ia prim.

Aug. ep.

VI. in

appen.

Dan.

iv. ' Apud Aug.

ep. vii. in appen.

: ,

BONIFACir ANNUS

/|,

CHRISTI

-'i22.

nno periodi Grreco-Bomana 5915.

Jesu

Chrisli 422.

Caelestini

paps

1.

Honorii 30. et 28. Tlieodosii Jun. 21. et IS.

1.

Tricennalia Eonorii.

Coss. Honnriiis Aiig.


ille

proripuit

idque Reipublica? multorum laborum


.

XIII, et Theodnsins

Aug. X,

proptcr tricennalia

initium fuit
riori

Quibus jungenda qua; anno supe-

imperii viveiite patre

initi, iit

ex dicendis nuni. se-

queiiti constabit, Tlieodosius

vero consulntum (|uineditis

decennalihus suis anno superiori

dcbilum

in

Idacio diximus. Fuit Bonifacius sancto Augustino perfamiliaris, utliquetex Epistola ccxx, alias lxx, ejusdem Auguslini ad Bonifacium.

ex

eodem

hunc annum
2.
cisi.

dislulit.

Maximus et Jovinns /lispanice tyranni ocA num. 2 ail 8. .Marcellinus in Cbronicosub


:

enim sexdecim breviores Epistolce sub nomine Aagustini et Bonifacii, qnia discrepant a stylo
Ca^terac

hujus anni coss. scribit

In tricennalia Honorii,

Augustini, laciniis ine|pte consutis constant, et non recensentur a Possidio, existimantur a viris doctis
et

Maximus tyrannus
et

et

Jovinus ferro vincti adducti

nuper

a Patribus Benediclinisin

editioneOperum

de Hispaniis, ati|ue inlerfecti sunt

Idem de Maxinio

sancti Auguslini

Jovino babet Jordanes

lib.

de Regn. success.

quorum
anno

ab aliquo olioso scriptore conficta?; censurae standum judico, licet Baronius

cap. 90, ubi et loquitur de Jovino et Sebasliano fra-

eas gen-uinas esse putaverit, et aliquas ex eis hoc


retulerit.

tribus et tyrannis, de quoruni interitu suo loco eg\.

Qnare

si

Jordanes

et

Marcellinus non errent, duo

rus, qui hoc

De Bonifacio tempore vivebat

scribit
:

Olympiodo-

Bonifacius vir

fuere Jovini tyranni.

Verum utrumi|ue

liallucinari

erat heroicus, qui

cum

multis saepe genlibus bar-

existimo.

Quoad Maximum,

scribit Orosius lib. 7,

baris strenue pngnavit, paucis


hibitis,

comitem, occiso Constante filio Constanlinityranni, in ejuslocum Maximunn\y\emcap. 29, Gerontittm

interdum copiis adinterdum pluribus, nonnunquam vero et


:

singulari certamine

dam substitutum
Galliis puriiura,
nis,

fuisse, sed

Maximum exutum

in

et, ut verbo dicam, barbaras multas, variasque gentes Africa expulit. Idem justi-

dcstitutumque a mililibns Gallica-

tiaj

vel imprimis studiosus, et abstinens ac pecuniafuit, etc.

tnnc quando Orosius scribebat, inter Barbaros in His|iania agentem exulasse. Pseudo-Prosper vero
in Clironico imperiali ad

rum contemptor
4.

Collationis Augustini

annum

xxvii Honorii ait

Maximus tyrannus Hispaniarum dominatum vi Tum ad annum Honorii xxx Maximus tyrannus deregno dejiciturac Ravennam perductns sublimem spectaculorum pompam tricennalibus Honorii praibuit . In eo quidem Cbronico anni per ha^c tempora valde depravati. Sed cum Maximus
obtinet .
:

8 ad 10. Collatio sancti Augustini cum Pascentio Ariano habita in domo Anicia Hippone, prsesente Laurentio judice delecto a
confecta.

cum

Pascentio Acta

num.

Pascentio viro spectabili, spurlis Augustini scriptionibus a Patribus Benedictinis jure merito accenseii Operiim sancti Augustini. Narrat quidem Augustinus in Epistola ccxxxviii alias Lxis, ad Castorium, de fide coram disputasse

tur in Appendice tom.

juxla Marcellinum boc anno de regno dejectus fuerit,

biennio antea tyrannidem resumpserat.


3.

Bonifacius comes in Africam secedit.

verum
non

in illa disputatione obtinere

ab adversario

potuit Augustinus, ut notarii exciperent qufe

Quoad Bonifacium comitem, Idacius in Chronico anno Abrabami mmcdxxxviii, qui kalend. Octobris
superioris Christi anni inchoatur, post(|uam narravit

dicebantur; et tamen hujus altercationis Acta sic referuntur, qnasi omnia a notariis de verbo excepta
fuerint. Illa disputatio Carthagine habita, juxta Possidium cap. 17, ha^c in titulo prwnotatur acta Hippone. Huic praefuisse {'m^Mm- Laurentius quidam judex, qui Laurentins in exordio significat altercalionem aliquam vehementem iiiter partes pri-

Castini magislri milituin infelicem


:

iii

Vandalos

expedilionem,

ail Boiiifacius palatium deserens Africam invadit quod confirniat Prosper in Chronico, cnjus verba Baronius recitat Iloc tempore
;
:

exercitus ad Hispanias contra Vandalos missus est, cui Castinns


cis

dem

pra3cessisse: at in illa Carthaginensi disputatione


;

dux fuit; qui Bonifacium virum belliartibus prKclarum inepto et injurioso imperio
sibi

nullus prffisidebat judex


honorati viri alitiuot,

intererant

tantummodo
;

ab expedilionis sua? societale avertit.

culosnm

atque

Nam ille periindignum ratus eum sequi,


expcrtus esset,

quem discordem superbientemque


celeriter se

ad portum Urbis, atque inde ad Africam

neque ullum cum Pascentio babuerat Augustinus, ut cx eadem ad Castorium Epislola num. 8 inteUigiiur. Praeterquam quod dictio abhorret ab Augustini stylo, eadem est personarum
ante illum diem colloquium

rei gesta? tcstes futuri

220
oninium loqncla;
quc unus

BONIFACir

ANNUS

4.'

CHRISTI

/|22.

nnnm

(liccncH

altercatioiwni, r|nain niniiniin


exaravit.
iiiter

genns per totam una manns styhis-

Bonifacium papamnonparumangebant: Audioepisco[)orum(|uos(lam


Thessalos sub
in Colleclione
, in(|uitin

Epistolaad c[)iscopos
et

Auguslinum
5.

De collntione vcro Carlliaj^ino et eunulem Pasccntium liabita

liiijus

anni coss. dala,


[)ng.

ab Holstenio

recte disscril Baroniiis.

GG rccitata, Apostolico jure conleni[)to iiovum(|uiil[)iam contraChristi proprie pra;ce[)ta tcnlare,

Romana

cum Maximino et lihri Aii num. tO. Collaeum ah illo scripli. tionem cum Maximino Arianornm cpiscopo, et libros cluos contra eunulcm Maximinum a S. AngusCollatio Aiigustini

adversus

cum

se

ab Aposlolicaj Sedis
|)olestate se-

communione,
I^arare

ct,

ut

ita

dicam verius,
petentes

nihinliir,

eorum
sanctio

auxilium,

(|uos

Ecclesiaslicarum

tino post

eamtlem

cdilos, ipsc noii

mcmorat

iii

libris

non

dcdit
,

poteslatis.
et

regnlarum majoris esse Leguntur eiiiin [mecepta


in

Retraclatioiium. Quare
scri[)ti

cnm
,

libri

Uelractalionum

majorum
tica;

qiiibns

Ecclesias juris

aliquid

anno cdxxvui ut suo loco ostendam, eodem circilcr anno ])ul)!icati. Qinv in ca ColLitionc gesta sunt, exponit IJaronius ex Possidio in Vita Auguslini cap. d7. Sed lisc revocanda ad annum
sint

dcderint, invenimus.
disci|)lina;

Jam temerator

est Ecclesias-

quisquis in ejus leges,

cum

sibi

nihil debcaliir, irrepil ea sibimet vindicando, qufe


sibi a

Patribus negata vidcantur .


[)er

Tum

in Epistola

CDXxviii,

aut CDXxix ante

mensem Maium

(|uo

ad episcopos
data, nenqie
illa

Illyricum constitutos

cadem

die

Vandali Africam occuparunt.


6.

V idiis
,

Marlias, aperit qua?nam fuerit

Auguslinus

quwstionihtts.

scrihit libriim de octo Dulcitii

Dtdcitius tribunus et jnssionum

Ecclesiasticaj

prTSumptio nimirum prohibere, ne causae provinciarum Illyrici Orienlalis ad


deferrentur, adeo(|ue ex
ista

impcrialinm in Donatistas executor, ut liquct ex num. 4 et 9, Epistohu sancli Augustini cciv, alias LXi, ad cnm dat;E, ct circa annum cdxx scripta), singulari amicitia cum eo junctus erat, indeque
octo quffisliones
ei

Scdem Apostolicam
quK-

prssnmplione efrectum, ut eas auderent

retractare,
definitaj

supremo Sedis
Addit

Aposlolicaj

judicio

fuerant.

iilustrissimas
ct

Orientis
in

Ecclesias

solvendas proposuit. AuQtistinus

Alexandrinam iiempe

Aiitiochenam,

magnis ne-

cum

velcra sibi dubia objici videret, ex editis olim

gotiis senqier consuluisse

Sedcm Romanam, cjusque

a se Voluininibus responsiones ad singulas dubitationes excerpsit, ex (|uil)us librum De oclo DulcitH


qitcestio^iibus com[)Osiui;

auxilium [lostnlasse, quoties occasiones inciderunt ingentium [lericulorum eoque magis istam con;

enim

post Encliiridion,
(iua;slionis,

quidem lioc anno is cujus meminit in solulione


et
:

sueludinem scrvandam esse a minorum


relro anh([uitate usque ad ha?c novissima
:

episcopis ct ab Illyricianis [)ofissiinuni, qui ab

urbium omni

secuuda?
tinus.

elucubratus, et in Encliiridio

tempora

de Hieronymo tanquam vilafnncto loquitur Augus-

Ex

Praefatione ejus ?,pparet,

Opus

istud ad

Nemo paruerant conslitntis A[)oslolicne Sedis unquam, inquit, Apostolico culmini, de cujus judi-

hunc annum extat tam in

perlinere,
libris

modo corrigatur error, qui editis, quam in Mss. quamvis

mihi videtur, dilectifsiine nii Dulciti, non lardavi respondere interrogationibus tiiis; perPascliaquippe

hoc anno, quo Doininicuscjus fnit III kalend. Aprilis a Cartliagine mibi missas litteras tua; dilectionis
accepi, elc.

mannsobviasaudacterintuhoc rebellis extilit, nisi qui de se voluit judicari. Scrvant Ecclesiae niagna3 praidicta; per canones dignilales, Alexandrina et Anhochena, habentes Ecclesiashci juris notitiam. Servant, inquam,
cio
lit,

non

licet relraclari,

nemo

in

statnta

majorum

in

omnibus deferentes,

et ejus

loco

cnim ///

kaleitdas Aprilis, lefieri

vicissitudinem recipicntes gratia;,

quippe non potuit, ut post annum cdxx Paschatis Dominicus dies incidcret in mensem Martium, nisi vel anno coxxx, vel anno cdxxii. Quarc cum Augustinus in RetractaAprilis ;

gendum, VII kalend.

Domino, qui pax nostra est, nobis debere cognoscunt. Sed quia res postnlat apiirobandum documentis est, maxiinas Orientalium Ecdesias in magnis negotiis, in quibus opus esset disceptatione majore,
se in
,

quam

tionibns ante Pascha anni

cdxxx absolulis de eo

Sedem semper consuhiisse Romanam,

et

quotiens

mentioncm fecerit, pertinct sine dubio ad pnvsentem annum, quo dies Paschalis incidil in VII kalend. Aiirilis, seu diein xxvi Martii. Fuit autem facile ex vetustisliltcris vii detrita prioris una lincola,
pro
VII, scribi
iii,

usus exegit ejus auxilium postulasse. Descendjt deinde ad exempla sanctoriim Athanasii et Petri
AlexandriiE antistitum, tuin Melehi et Flaviani Antiochia;,
et

ad

i[)siiis

Nectarii Constanlinopolitani
:

ut inquit Garncrius in Disscrt. dc

Scriptis adversus IhTresim


7.

Pelagianam. Divisio lihjrici a patriarchatu

Occidentis

tentata a quibtisdani episc. Illyrici.

Theodosius
, ,

Ante breve lem[ius, id sub [)ra'decessore meo bealae recordationis Innocentio, Orientalium Ecclcsiarum Ponlifices dolenles

ordinationem, subdilque
est,

sc a beati Petri

communione

sejnnctos, per legatos

Aug. hoc anno revocavit rescriptum quod emiserat ut anno in favorem episcopi Conslantinopolitani snperiori ostendinuis. Tentata tamcn ut inquit
Itahizius in su[)plemcnto ad lib. 5 Marc;e de Coii-

pacem, sicut charitas vestra


8.

retinet,

poposcerunt.

Cattsa Perigenis episcopi Corinthi sollici-

cordia

ca]).

2i

divisio lllyrici a Patriarchatu Occi-

Sollicituni pra>sertum habet Bonifaciuni PP. tim habcbat Bonifacium caiisa Perigenis charitale sane erga honiinem Sedi Ajioslolica; addiclissimum,

denhs,

el

quorumdam

c[iiscoporum lllyricianorum

scd pr;cci|)ne [iropler convulsam ab episco|iis lllyricis

[)ricsumplio, qui catisas relraclare audebant, quai

Romani

judicii defniilionem

qui

[lost

illud

supremo Sedis

Apostolica3 judicio defuiitye fuerant,

eam causam

rursus judicare moliebantur in Con-

,,

BONIFACII
cilio

ANNUS
Epistola

M
quam
tiis,

CHRISTI f\12^
si

221
quid ab eodem
,

Corinihiaco

ut vidorc est in
:

eadem

nitus incitare videamur,

post-

iiniver^is cpiscopis lllyrici data


lioc peccal)atur

(iupliciler

enim

in

cpiscopus noslris cst auctoritatibus constitii-

advcrsus Sedis Aposlolicic niajesta-

contra disciplinamet proposilum sacerdotii fer-

tcni. Piiiuo,

reut, c|u;r

quod eam causam retractare pra'sumesupremo Romani Pontidcis arbitrio jiuliDeinde


qui
in
(|uoii

cata fiierat.

eam Synodum
erat

ceiebrare

cogitarenl pnrtcr
lonicensis
,

conscnsum
vicarius

Ritfi episcoiii Tlicssa-

cocpiscopus nostcr Rufus cui ad vicem nostram cuncla commitlimus. cuni caileris fralribus (|uos ipse dclegcrit negolium curabit audiie, ad nostram rclalurus omnia notionem qua;tur
,
, ,

admissum

omnes

Illyrici provincias. Ha^c

Romana; Scdis per duo capita complexus


eadeni
:

cumquc

cognitioni
.

ejus

rerum

cursus

et

ordo

monstrarit

Porro valuisse Apostolicae Sedis auclosit. Bonifacium vero slaluisepiscoporum citraRiifi conscien-

est Bonifacius

Epistola ad Rufiim

die,

ritalem circa Perigenem ex eo liquet, quod semper


is

nempe V idus Marlias lioc anno dafa Ad Synodum, qua> dicitur iliicite congreganda de causa fratris nostri et

dignilale sua politus

se, ul ordinationes

coepiscopi Perigenis, cujus scripsimns


[losse

statum, nulla
scripta

penitus ratione turiiari

falia

tiam celebrari non possent, ostendunt eadem Epistola ad episcopos Illyricianos, aliaque ad episcopos
Thessalos
\
I .

dire\imus,quibus universi fratres inlelligant, primo convenire se cilia tuam conscienliam minime debuisse, dcinde de nostro non esse judicio relicuil

eadem

die dala.

Pax Romanos

inter et Persas sancita.

Marcellinus in Clironico sub hujus anni coss. scribit Hunni Thraciam vastavcrunt. Persa; cum Romanis pacem pepigere , quod etiam Socrates
:

tractandum. Nuii(|uam elenim

de eo rursum
trac-

quod semel staluluiu


tari .

est

ab Aiiostolica Scde

9. Boyiifaciiis

alte insederat

liic

non vult eam retractari. dolor animo Bonifacii


(|ui

Adeo
,

lib. 7,

cap. 20, contigisse ait consulatu Honorii XIII

et

Theodosii X, et persecutioneni, qnae

adversus

ut ad

Chrislianos excitata fuerat in Perside, conquievisse.

episcopos lllyricos,

ad

Synodum Corinlhiacam
quinto
idns Martias

Quae in pace
rus ex eo

illa

sancienda
cap. 21.

Romanos

inler et Pcrsas

conventuri erant,

scribens

conligere, narral Socrates loco laudato, et Nicepholib. 14,

aperle comminatus abstentionem sit, si Perigenis causam iterum ad discutiendum in medium adducerent, cujus honor dubius el incertus per rcgulas omnino esse non posset post senlenliam Romani Pontilicis aCongiegalur ergo, inquit, ut redeamus ad causam hujus injuria?, Synodus cujus diJecto consullum sempersuperhabensConcilii recognoscat arcanum et fiet quod quideni fieri per regulas omnino non poleril, fralris et coepiscopi nostri Perigenis honor dubius et incertus, quani in Sede Eccle:

num

Tlieodosii xx[, loco scilicet


:

Theophanes vero ad annon suo, paucis rem


licet

perstringit

Hoc anno Theodosius imperator

anuorum
citurus,

vi

Persas et vicloriis prcmeret, Chrisliano-

luui tamen in Perside

commorantium sanguini

par-

pacem amplexatur, et Heleonem Patricium virum suiumis honoribus auctum et Anatolium Orienhs pra?fectum
cleinentia ductus
,

summa

legalos pacis f(iedus firmaluros mittit. Vararanes

cognita

suorum

jaclura, lubens admittit legalos,

siffi

supradicla; noslra seulentia collocavit

Et inlra

Convenientes, ut condecet, fratres, ne quis volens

in nostra

communione durare,

fratris et consacer-

dotis noslri

Perigenis iterum ad discutiendum in

stolus Petrus

niedium nomen adducat, cujus sacerdolium Aposemel jam Spirilus Saucti suggestione
firmavit
10. Jubet

ad se

referri

quod

circa

Synodo Corinlhiaca.
cio papae

Displicebat

eam

fiet

in

moautem persecutio, pacis occasione, conquieverit, eam tamen per annos triginta ab anno cdxiv inchoandos, perdurasse, teslatur Theodoretus, ut anno cdvhi et cdxiv vidimus. Sozomenus lib. 9, cap. 4, hffic de pace Persica habet Persae quidem cum ad bellum prorupissent, centum annorum inducias cum Romanis pepigere.
ita

atque

excilatus in Chiislianos persecutionis

tus resedit. Licet

itaque Bonifa-

episcoporum lllyricianorum audentia, qui Concilia congregare pricsumebant citra coiiscientiam Rufi. Nam Innocentius I ei concesserat, ut quoties causa aliqiia eveuiret, quae congregaliouein

Evagrius vero lib. 1, cap. 19, ail Persas insolenusque adco superavil, ut pacem ipsis per legalos poscentibus concederet, quae ad duodecimum annum impcraloris Anastasii permansit, ad
:

tia elatos

sacerdotum requireret, posset quos vellet episcopos de quibuscum(|ue Ecclcsiis evocare, et cum eis
conlroversias defiuire. Scd ullra hoc conslilnit Bonifacius, ne liceret episcopis Iliyricianis convenire,
id esl, Concilia

celebrare contra conscientiam ejus-

dem Rufi. Quare cum inaudisset episcopos illos Synodum indixisse apud Corinthum pro retraclanda caiisa Perige7iis, commotus et exagitalus, ut ipse
ait in

quo eam riiplam fuisse ad annuni dxxii vigere debuisset. Coiiliarii ila(|ue inter se non sunt Evagrius et Sozomenus, sed EvagriusetTheophanes iu eo inter se dissenliunt, (luod ille tradat pacem a Persis, hic vero a Romanis postulatam fuisse. Evagrio autem sulfragatur Socrates loco citato.
scilicet Chrisli nii,

annum

oslendemus,

licet jiixta [lacla usqiie

eadem

Epistola, propterea fuit,

Syuodum(|ue

non
esse

aliter celebrari maiidavit,

quaui ex auclorilale

Rufl, electionem vero


:

esl B,

a Rufo laciendain Sane quoniam survaudus accusatori locus inquit ibidem Bonifacius, ne audenliam pe

judicum

12. Foedus juralur a Persis ignis et aqua, ab iis pro Diis habitis. Theoi)hanes ac Cedrenus scribuiit, pacem hanc Procopio (patre Anthemii, qui postea in Occidenle imperavit) jiro Romanis legationem fungente, compositam esse. De Procopio ejusque legatione Sidonius in Panegyrico Anthemii

ubi

eam

egregie describil, versu 75, haec habet:

2'22
Huic quondam juveni reparalio
Assyria;
:

BONIFAril ANNUS
creilita pacis

5.

CHRISTI

4'23.

vcniens,

slupiiit priuiis se Farllius iu anuis liKsit

Consilium non firre senis. ConterriUis

Quisque

seiiet
:

sub regc Satraps

ila

vinxerat

omnes

magnas lioslium strages dcdit. Tum Bomani dennntiavere Briltonil)us non se ultra ob eorum defensioncm tam laboriosis expeditioriilius
,

Legati genius

trerauerunt Meilica rura,

posse fatigari. Qiiin etiam, qiiod et lioc sociis, quos


derelinciuere cogebantur, aliquid conunodi allatu-

Qua^que Draconigena; porlas non rlauserat hosti, Tum (lemum B^bylon nimis est sibi visa patere. Parthibus, at poslquam slaluil nova formula foedus,
Procopio
Ignis et
(lictaule

rum
factaj

j)utabant,

murum
(juai

Magis
:

juratur ab

illis

mite inler urbes,


cerat),

nec non rata pacta futura, Hic vivos leslatur avos : Chaldsus in exlis Pontificura de more senex arcana peregit

unda Deus

fuerant (ubi et

mari ad mare recto tramelum hostium Severus (luondam vallum fea

ibideni ob

firmo de lapide collocarunt,

et

valedixerunt
.

Murmura

gemraautem palcram rex ipse retentans


aris.

sociis

Fudit thuricremis carchesia cernuus


Suscipit hinc
Patricius,

lanquam

ultra

non reversuri

Quibus ad

reducem duplicati culmen lionoris, nec non pedilumque equitnmque magister

sua remeanlibus, Scoti, Picliijue


res
facti

solito confidentio-

accelerarunt strages cunctis crudeliores

Prseficitur castris, etc.

prioribus, doncc

omnis regio

totius cibi sustenta-

culo,excepto venandi solalio, vacuaretur. Idem ha-

Porro Procophim anno cnxxiv crcatuni csse niagistrum mililum per Orieiilem, de qua prajfeclnra diserle iliiiiem loquitur Sinodius, demonstrat lex 36 Cod. Theod. De erogatione militaris annoncB eo
,

bel (jildas in libelln de ExcidioBritanniic,

exquosua

anno

data.

13.

Secunda Britannorum ad Romanos

lcrjaiio

adversus Barbaros.

Scoli

Pictique

ut narrat

deprompsit Beda. Murus cespitilius InkT Bodmtiam et Glottfim, ubi olim Agricola suum conslituerat, rG(li(icatus fuit, mnrus vero lapideus Iioc anno conditus citeriur fuit ab ItliuncE aestuario, ad Tince oslium priiductus, ubi Severiis, per transversam insulam nuiruin aiite duxerat, et hic cst ille, (|ui hodie Piclicus appcllalur
;

Beda

lib. 1,

cap. 12,

cum Romanum
((

militem e Briadvecti navibus

ubi duo frela Badiianus

tannia abiisse conspexissent,

mox

ante

Severum

aliiim conslruxerat,

qua de

re legen-

irrumpunt terminos, cocdunlque

Unde rursiim mitluntur Romam legati, indeque rursum mittilur legio, qua; inopinata tempore autumni adomnia
.

dus Usseriiis
papae, ut

in Antiquitatibus Brilannicis.

Coeleslimts die x Scptemb. successit Bonifacio

anno sequenti videbimus.

BONIFACII ANNUS

5.

CHRISTI

423.

Sequitur ordine \. Eonorii obitus et laudes. temporis Christi annus quadringentesimus viccsimus tertius, descriptus in Fastis consulatu Mariniani, et Asclepiodoti, Romano imperio Honorii
obitu lugubris, qui decimo octuvo kalend. Septein-

gerens. Sed non id a rege rcquiritur satis vero superque ad laudem Hoiiorii, quod niiUus Christianoriim iinperatorum invcntus esl, qui per suos du:

ccs exstinxerit plures in im[)erium grassantes tyraniids, ncc ([ui iiigiuciites Barbaros saq^ius vicerit, imperium(|ue labans ac novis motibiis penitus peri-

hac vita migravit, ut Socrates ', Pros|)er, Marcellinus, et Cassiodorusaffirmant addit Paulus diaconns, csse defunctum Roma}, positiimquc in
bris ex
:

clitans crebrius restituerit

IhTc enini

quam

vera

certaqiie sint,
liiijiis

quK

aiinis singulis

ab exordio tomi

Mausoleo
ab
ses
oliitu

jiixta corpiis S. Petri Apostoli.

Imperavil
,

dicta suiit, facilc indicanl.

Caiterum rcligione

Theodosii patris annos viginti octo


et

meii-

septem minus diebus duobus.Vixit autem annos

quadraginta uiio minus,

mensem unum

ex|ile-

tum. Disseruimus superius adversus eos, qui Honorium igiiavum fuisse suggillant, quod i|)se niiii-

(|uam armis, iii omnibiis semper adversus Iiostes certaminibus iirimas tnlisse, ct Deo pro ipso pugnante, ferocissimos vicisse tyrannos, et pugnasuperius cissimos Barbaros sa^pissime debcllasse
jiotius,
,

quam
'

visns fueril in procinclu,pcrsuos duces bella

annis ferme singulispariter demonstratnm est, ut plane fiierit in ipso persjiicue declaratum longe
,

piffistare,
Socrat.
1.

imperatorem rcligione pollcre,

quam

ar-

VII. c. 23. et Marcel. el Cassiod. in

Chron.

mis.

Quandoquidem

ut tot tyrannos exstinxerit, et

, :

HONIFACII ANNUS
Rnrbaros
piifjiianilo s.Tpiiis

5.

CHRISTI 423.
mittit,

223
per quos postulat ut impeqiii in

superaverit,iicqiia(iuain
(iiios

rem Theodosium

(iuciim virtuti oa (|uis jurc censeat trihueiula,

rator declaretur. Theodosius legatis ejus in cuslodiani traditis, dnceni Ardahuriuin,


sico
res

lermeomnes

est expcrliis infi(ios,et pro(litores,etin

hello Per-

tyrannosessecoiiversos,a(lveisus(|uos rursus copioc


tlueendic fuerint, et arieipiti

plane maximas confecisset, ad

Joannem

pugnaiKium certamine.
intelli},'al

miltit . Sed id post

aniium sequeiitem faclum, nos-

Ut planc,
fuisse

si (luis lia^c

accuratc considcret,

miracuhim, ct nonnisi Deo i^roteijentc, ((uem ipse hcne culta pietate demcruit. esse factum, ut

tam diuturniim Honoriiis im[>erium

poss^ulerit, ini:

puf,Mintus jii^iler a Barharis altiue tyrannis

quos

que suo loco diceinus. 3. Quod ad ipsum Joannem imperium Occidentale invadentem spectat ipso exordio principatus a^que adversus Dei Ecclesiam belluni paravit. Etenini simul ac invasit imperium, primum om:

omnes
ferme

fultus diviiio praisidio noii soliini evasit, sed

nium, omnia
Christianis
Ecclesiasticis

simiil

ab ea privilegia ahstulit, qufe a


locis

et fclicissime

superavit. Uiide et factuni est,ut omiiia


Aiigusti
nuiuisiiiala

iniperatorihus tuin
collata fuerant
fori
:

tum

personis

ejusdem

cuderentur

et inter alia

omnem

ejiismodi oriiata troplKcis, nimiruiii ciim ejusdem

clerxis ademit

imperatoris imrgine Victoria insignita


sustinente

sinistro proculcante tyraniium, dextera vera

pedcque manii

omncs
eis

peiies

exemptionem, quos sa?culares judices causaiii dicere, et ab


saecularis
:

sententiam exspectare voluit

ha^c

quidem omqufe ablata

Laharum noniine

Cliristi

decoriim, cujus

nia ah eo peracta, Valenliniani sanctio,

ope omiiia dextere evenissent, qiiod tiaiul facfle,vcl saltem tam frequenter in cfcteris imperatorihus sit

ab eo privilegia revocavit, edocet, quam suo loco reddemus. Istis sihi nialis ad suiim interitum viam

cum ncc ali(]uis rum principum qui tot


reperire,
,

alius fuerit Christiano-

miserum
Ilis

illuni patefecisse, infelix exitus declaravit.


aliis

tantosque tyraniios ex-

plane et

innumeris

Sci?pe

contigit exeniplis

stinxerit

'

demonslrari, religionis et Ecclesiasticorum jurium


siinile

Ad liujusmodi (luidem
allnsisse visus est

gemis imaginum
in
et

defensionem esse solidum ad snstinendam niolem


imperii

Joannes Chrysostomus,
liaec

Eutropium
si

ageiis

ait

((

dum Quemadmodum

fundamentum

quo

si

careat, corruat

sit

necesse; ut male consultus suo

damno Joannes

ex-

regia- effigiei

non tantiim ornatus ex eo contingat


et diadesi

pertus
A.

est.

solio rex suhlimis sedeat purpuratus,

Theodnsii sanctiones adversus hwreticos, Ju-

mate ledimitus, qiiantum


regiis Barhari

sub pedihus (luoque

dteos et Paganos.

manihus

post terga revinctis proni

jaceant, etc.
2. Jnannes tijranmis insurgil qiii in Ecclesia jura drcernit. Aiite autem siium ohilum Hono-

Contra vero vides Theodosium, exemplo avi, ad Occidentale imperium e tyrannorum manihus vindicandum, arma prinuim spiritualia Deo potentia pncparare, nimirum (]ua} sunt
impolliita; religionis propensiori cura iieragere, ad-

rius

hocanno

(ut

hahent Prosper ^

et

Cassiodorus

^)

versantes
id

illi

luTreticos et alios hostes profligare

Gallam Placidiain Augustam cum filiis duohus Valentiiiiano, et llonoria, oh susi)icionem invilalorum hostium, miserat in Oricntem unde accidit, ul ijiso Honorio defuiicto, nulliis inOccidentecsset, quijure
:

ratus ad victoriam

de tyranno conseiiuendam
Sic igitur pugnaturus adveraiixiliis pra?-

maxime profuturum.
sus fortissimum
sanciens

tyrannum Barharorum

potentem, contra htereticos


ista
'
:

primum armaconvertit,

cognationis
Joaiines

iinpcrium

guhernaiidum

susciperet.

igitnr,

qui anno superiori (ul apparet ex


*)

Mamchfci

et

Phryges (quos Pepuzitas, sive

impp. rcscriptis
trarat,
vilis

pnrfecturam

prffitorii

adininis-

Priscillianistas (Montanistas), vel alio latentiori vo-

inter
et

notarios,

tenuit

homo, qui militaverat ante imperium arripere ausus est, quod usque ad annum post sequentem, Quonatalibus
ita

cahulo appellant) Ariani itidem, Macedoniaiiique et Eunomiani, Novi.tiani, ac Sabhatiani, caHerique hoerelici sciant,

univcrsa
illis
:

sibi liac

quoque

constitutione

modo

auteni luecse hahueiiiit, Socrates

narrat''

denegari,
dixit

qus

raloris Honorii certior factus esset,


celavit, aliaque

Uuani]uam Theodosius imperator de morte impeeam tamen alios


causa
alias
fefcllit. Mittit
si

auctorilas

generalium saiictionum interpunieiidis, (lui contra generalium

complures

urbem

Dalniatia', ut

commemorata de ea re eliam clani milites Salonas, quis in partihus versus Oc-

constitutionum interdicta venire tentaverint. Dat. V idus Aprilis, Constantinop., Asclepiodolo et Mari-

cidentem forte novis rehus studeret, prssto essent qui ejus conatus reprimerent. Quihus rebus ita
coniparatis,

niano conss. Ha"C imperator,et quidem Attico episcopo Constantinopolitano hac ex parte religiosior : siquidem illetolerandosesse Novalianosdicehat, per-

tandem mortem avunculi omnihus

pla-

nam

facit.

Interea temporis Joannes qui inter scri-

mittendosque eos Constantinopoli conventus agere, ut Socrates * ait, c|ui hanc ob causam ipsuin in caelum extollit. Rursum vero idem Theodosius mense
Julii

bas imperatoris principem

locum obtinuit, cum prosperum sua3 fortuna; cursum moderate ferre non posset, imperium accipit, legatosque ad imperato-

istam in omnes hfereticos edidit sanctionem qua penitius adversus hosles sihi numen conciliet 5. De ' hajreticis omnihus, quorum et errorem execramur et nomen, hoc est, de Eunomianis,

'

Apud

Lffil.
3 1.

Conss.

et

Pasq. Canon. S.
in

Mari.-e

Major.

Cassiod.
1.

Chron.

his Couss.

Theod.

quoiljussuC. Theod. el

aliis.


"

'

Prosp. in Chron.
L.
'

liis
.

ii.

de pignor. C.
1.

L. Lix. de bairet. C. Theod.

Socr.

1.

vll. C. 25.

L. Lx.

Socr.

vu.

c.

23.

de

hieret. C. Tlieod.

224
Arianis, Macedonianis,

BONIFACII
cacterisque

ANNUS

5.

ncm

CIIRISTr /|23.
rctulit . Haec
ipse.

omnibus, quo-

Vides igitur, (|uibusnam


()l)sc(]uiis

rum

scctas piissiniic sanctioni tacdet inscrero (qui-

pius imperafor erga religionem

viam

sibi

Lus cunctis diversa noniina, sed una perridia) ilia praccipimus debere scrvari, quac divi axus, cl pater
nostric clementijc constitucraiit. Sciluris univcrsis,

ad bituram percipiendam incrucntam de tyranno vicloriam straverit.


8.

quod

si

in

eodcm furore permanserint, intermiDatVl


id. Julii,

lur.

Bimifacio papa dcfunclo CcBleslimis crca-

Hoc eodem anno


', *

octavo kalendas
:

No-

natcC poeniT crntit obnoxii, ctc.

Con-

vembris
S.

Bonifacius
et

papa moritur
'

id

quidem

stantinop., Asclepiodotoct Mariniano conss.

Mense

Prosper

Marcellinus

testari

videntur,

dnm

vero Augnsti

Ii.tc
'

idem Tbeodosius

aiididit

Omnes

dnbiic iiiterpretationis

sentenlia rcsiihentcs, pnblicari prajcipimus,


lex supcr

ambayes hac quod

Eunomianis miiitare prohiliitis, ca.'terisque execraltilium religioimm et professionum ritibus pionuilgata coi;noscitur, nibil ad cos, qui cobortalinisuiit, perliuet. His ciiim sunl apparitoribus
obligati, in (juibus

ingressum referunt siucessoris; ex quibus plane corrigendi sunt, (|ui Sedi cjus triennium tanlum, vel paulo amplius tribuunt. Etenim qucm conslat sedere coepisse (utex ejus Epistola patet) sub
bis conss.

consulatu Honorii duodecimo

et

Tbeodosii octavo,

quinto kalendas Januarii, pervenisscque usque ad


anni luijus octavum kalendas Novembris, sedisse
oportct aimos quin(|iic

emensis mibti:e
susliiiere

stipciidiis, vcte-

minus duobus mensibus,

et

rani Primipili
id.

numus

cogunlur. Dat. VI
et

Iribns diebns. In libro Poiitillcum


Bonifacii obituin luec leguntur
:

Romanorum

post

Aug.,

Eudoxiop., Asclcpiodoto
e.v

Maiiiiiano

Petierunt clerus

conss. . Ha;c adversus eos, qui mililare probibiU


essent,

eo qnotl beretici
militiae,

vcl presbyteri

onera quoque
\itare
diclis

perperam

facta

interpretalione,

studebant.
bncreticos

Eulalium, revocari quod tamen non consensit, Eulalium Roinam scilicct reverti qui tandem in eo loco Campaniae post annum mor,

Adjecit insuper, ut cuin

legibus
^

tis

Bonifacii dcfunctus est

)>.

Haccibi. Post ha;c vero


,

omiics ffiqne perstrinxerit, Maniclucos


culiari

tamen pe,

ista

sequnntur

Hic Bonifacius constiluit

ut

hoc item anno edila sanclione exagitaret Sed


et

nulla niulier aut moiiacha pallam sacratam contingeret, autlavaret,


nisi

quam brevitatiscausa bic describere praetermittimus.


6.

autincensum

i)oneret in ecdesia,
ficri,

Jud;ros vctnit synugogas novas aedi-

minister: nec servum clericum


curiae, vel

nec ob|)0suit

ficare

',

dato adversus eosdem boc itidcm anno res-

cripto. Qui igitur in

omnibus

Cbristianae religioni

noxium rium in
hacc,

cujuslibet rci. Hic fecit orato-

coeineterio S. Felicilatis marlyris, et

adversus omnes cjusadversarioshicreticos, ilemque


Judaeos, lcgibus proniulgatis, ita prospexit: adver-

sus

quoqne

idololatras (siqui rcsidni essent)

bellum
:

hoc item aimo movit, ct (|uidem inccssabili sludio etenim Gciitilium deoruni cullum iteratis legibus
prorsus pcssumdatum voluit
:

patenam aigcnteam pensantem libras viginti, scyplium argenteum pcnsantem libras decem, amam argenteam pensantem libras tredecim, caliccs minorcs duos pensantcs libras qnatuor, coronas argenteas tres pensantes libras quindecim. Hic
fecit

siquidcm in primis

ordinationem uiiain

in

Urbe

Roma

per

mensem

hoc aiino, mense Aprilis in eos isla sancivit * Paganos qui siipersunt{quanqiKun jam nullos esse credamus) pronuilgataruni legum jamdudum
prescripta com|>escant, etc. Dat.
stantinop.,

Decembrem,
tres,

creavil presl)yteros tredecim, diaconos

cpiscopos per di versa loca triginta sex. Sepultus

est via Salaria in coemeterio S. Felicilatis

martyris
Haec ibi,

V
:

id.

April.,

Con

juxta corpus illius, octavo

kaleudas

Novembris.
.

Asclepiodoto
Junii in

et

Mariniano conss.
si

Ac

Cessavit episcopatus ejus dics


Citat

novem

rursum mense
7.

eosdem

Beda

'

libellum de miraculis Bonifacii papae;


:

Paganos qui super sunt,

quando

in exe-

sed cnjus Bonifacii non dicit

crandis

dajmonum

sacriliciis fiierint

comprehensi,

quamvis

capitali poena subdi debuerint,

bonorum
VI

proscriplione ct exilio coerceri jubenuis. Dat.

idus Junii, Asclepiodoto et Mariniano conss. Hoc planeestquod deeodem Tbeodosio Nic(!pborusait

recitat miraculuin de puero Judffioa patre in ignem injecto, quod Eucharisliam cum Cbiistianis accipiens, spiritus ardore succcnsus clamaverit se optare fieri Cbristianum, deqne ejus matre pnero opem ferente itidem in

vitamque suam accuratissime ad divinas leges composuit quam ob

Adeo

religiosus Tbeodosius fuit,

ignem injccta, et servatis ambobus illaesis. Ex anliquis monumenlis Vaticanfc basilicaj, quae collegit
Pelrus Manlius

tcmpore Alexandri

III,

hos versi-

causam quicquid

fuit

ex idolis relii|uam

ita

est

culos in seiiultura ejusdem Bonifacii sculptos tradit

fundilus disjecluin, ut posteris ejus ne vestijiium

quidem

prioris fraudis el seductioniscerncre sit daliis

Alria magniBci siint

mombris plena

sepulli
alini.

tum

sententiam vero dc

suam

in constitutio-

Sedis Apostolicse Bomfdcii praesulis

De eodem Bonifacio
SACRI FONTIS

extat

ejusmodi vetus Inscriptio

'

HONOR LABOR EST MERITUMQUE DUORUM

PONTIFICUM PER QUOS CONTULIT ISTA DEIS


<

L. Lxi.

(ie liaerel.

C. Tl)eod.

L. xxvii. de Judaeis C. Ttieod. - 6 Nicep. I. XIV. c. 3.


- '

L. xxiv. de Pagan. C. Tlicod.


'

L. xxil. de Pagau. C. Ttxod;

'Bed. iuCollectan.
niuu. 2.

'

Lib. de

Roman. Ponl.

Prosp. in Ctiron.
l'

'Marcell. inChron.

in fin.

Antiq. Inscrip. in appen. pag. 1164.

BONIFACII ANXUS

5.

CHRISTI 423.

225

NAM QVJE MAGNIFICIS COEPTIS BOMFACILS AUXIT UiDC C-ELESTINLS COMPSIT AD OMNE DECUS.

Ad sepulcrum

vero Bonifacii papfp

ista

'

POSTQUAM MORS CIIRISTS PRO NOBIS MORTE PERISTI IN DOMINI FAMLLOS NIL TIBI JLRIS ERIT PONE TRLCEM RABIEM NON EST SjEVIRE POTESTAS AUT QLID VICTA FLRIS NIL NOCITURA PIIS

HOC SIQUIDEM MELIUS (DEMISSE) DEMISSO VIVITUR ORBE CUM TAMEN UT VIVAT IIIC Slltl QUISQUE FACIT (f. HOC) HIC SITA SUNT PAP^ BONIFACII MEMBRA SEPULCHRO PONTIFICALE SACRUM QUI BENE GESSIT OPUS
JUSTITI^ CUSTOS RECTUS PATIENSQUE BENIGNUS

CULTUS

IN

ELOQUIIS ET PIETATE PLACENS

FLETE ERGO MECUM PASTORIS FUNERA CUNCTI

QUOS T^DET CITIUS HIS CARUISSE BONIS.

Itemque

Bonifacii.

SEDIS APOSTOLIC^ PRIM/EVIS miles ab annis

POST ETIAM TOTO PBiESUL IN ORBE SACER MEMBRA BEATA SENEX BONIFACIUS HIC SUA CLAUSIT

CERTUS

IN

ADVENTU GLORIFICANDA DEI

MITIS ADLNAVIT DIVISUM PASTOR OVILE

VEXATOS REFOVENS HOSTE CADENTE GREGES


IRAM SUPPLICIBUS HUMILl DE CORDE REMISIT

DEBELLANS CUNCTOS SIMPLICITATE DOLOS

ROMAM CONSUMERET ANNUS NUNC ORANDO FUGANS, NUNC MISERANDO FAMEM QUIS TE SANCTE PARENS CUM CHRISTO NESCIAT ESSE SPLENDIDA QUEM TECUM VITA FUISSE PROBAT.
EGIT NE STERILIS

9.
nifacii

Cum autem

(ut

dictum

est) post

vacasset sedes dies

novem,

tertio

obitum Bononas No-

patus annos vinginti sex, utique in hunc Clirisli annuin necesse est revoces sedis tyus primordia.

veniliris creatus est Caeleslinus, patria

patre Prisco. Fuisse

nem,

littera; S.

Romanus, ex quidem pacificam cjus electioAugustini ad ipsum scriplw deda'


:

Vocatus

rant, cui adgratulatur, his verbis cxordiens

Pri-

mumgratulationemreddomeritistuis, quod teinilla sede Dominus noster sine ulla (sicut audivimus)
plebis
suffi

descissione constituit. H;cc Augustiuus.

est invilus (ut ipse testatur) ad illius praefecturam Ecclesi;e exmonasterio, in quo ab incunaad Nobulis assuevit. Nam ipse de se in Epistola mum consulem sive consularem iuec habet Illud adjiciam ((luandoquidem calumniatores me cogunt hacc dicere) quod ante mcam conce|)tionem geiiitores mei me Deo offerre polliciti sunt, et ab in"^

Verum qui Eulalii schismatici factioniserant, in eadem scissione perseverasse, nec ullo pacto cum Ca;leslino

cunabilis juxta suas promissiones

me Deo
Iii

dedica-

runt, et
vero,

tali

cibo

me

educaverunt.
factus

monasterio

papa communicare voluisse Valentiniaui

"-

quousque episcopus
essem
de se
,

sum, commoratus

rescripta post

annum sequentem
suo loco agemus.

data significaiit,

cum
Hffic

invitus

episcopus

sum

ordinatus .

nosque de

liis

10. Theodovetiis creatus e/jiscopus Cyri.

Hoc
^

eodem anno Theodoretus


ad
(ut

Cyri in Syria civitatis est


litleris

vero episcopus, a Tbeodoto primum, deinde a Joanne ejiis successore episcopis Antiochenis Antiociiia! reteiitus est, ut pro concione
ipse. Creatus

creatus episcopus. Id plane coJliges ex ejus

populum edoccret

lestatur id ipse. Pollebat

enim

snnclum Leoneni

Rumanum

Poiitilicem datis

Doinini quadriugentesimoquadragesimonuno

suo loco dicetur cx certa consulum nota), auno ubi


:

mira dicendi facuiulia, diviuis litleris necnon externis apprime imbulus, ut ejus scripla contra Gentiles salis
licet de homiliis aperte fidem facuint quas ad populum habuit, nec una supersit. Porro
;

cum
'

ipse de se testetur,

habere jam in sede episco-

Aug. ep. ccLxi.


'

2 L. Lxsn. lx.xui. lxxiv. de Extant apud ipsum ia fine operum.

liu;r.

C. TbeoJ.

ALliq. inscrip. ia append. pag.

IICD. nuni. 45.

Theod. ep.

LXXXI.

ToMUS

VII.

29

226
quod
ipsc ait,'tot annis jussu
in

BONIFACII ANNUS5.
Antiochenorum
epi-

CHRISTI A23.
Cyri degisse
:

in Ecclesia sua

sed potius aliijuaiu

scoporiuu (locuisse
nuin, uon
sic

ecdesia ])opulum Antioclieaccipiendum est, ut AntiocliiiB semjjcr


constet ex suis ipsius scriptis, etiam

anni parlem in eo concioiiandi niuiicre Autiocin.x'


insumpsisse, dicendum.

manseril

cum

Anno

perioJi

Graco-Romanae 5916.

JesuChrisU

423.

Cielestini papa; 2.

Theodosii Jun.

22. el 10.

1.

Tricennalia Honorii.
^

Coss.

Asclepiodotns

Marinianus ille in Oricnte, qui et prBefectus prastorio lioc anno fuit sulj Tlieodosio, ut ex \ariis hic in legibus Cod. Tlieod. lioc anno datis lifjuet Occidente ubi anno eiapso pra-ffjctus pra^torio erat
et
: ,

dusa atque Elpidia, Placidioe nutrice, quibus illa tribuebat plurimum, adjuvante item ipsas Leonteo illius curatore, ut et seditioncs Ravenna; frequenter existerent (adbif rebat cnim ipsi ailhuc Barbarorum
turba,

tum

ex Adaulpiii,

tum

ex Constantii impera-

sub Honorio,ut constat ex variislegibusCod.Theod. Fuit aiitem pater Rufi Prcetextati Postiimiani .inmw
CDXLViu consulis ordinarii,ut (iemonslrat inscriptio ibidcm a Baronio num. 1 recitata. Tricennalia Honorii post patrein imperantis in hunc anniim incidunt.

toris conjugiis) et

vulnera eliam utrinque inferren-

tur. Doiiec

tandcm ob eas i[)sas inimicilias, et priori amori par nunc odinm, Constaiitinopolim Placidia,
fratre pra^valeiite,

cnm

iiberis ablcgatur. Soliis


,

Bo-

nifacius fidem

illi

servans, tinn ex Africa

cni pra;-

Tom.

Mnsei Farnesiani exhibctur

nummus

erat, i^ccuniam, ut poteral, submisit,

aureus Honorii, in quo legitur, Vot. xxx. Mult. lx. Ad num. 1. 2. Moritur Ilonorius imperator.

obseqiiiapraeslofuit.Qui post etiam ut ad

tum ad alia ei impcrium


Olymproficisci

ha?c redirct, nihil non'fccit, tulitque , inqiiit

Bonorium

Occidentis imperatorem Asclepiodoto et


,

piodorus. Placidiam ab

Honoriocum

filiis

Mariniano coss. niortuum esse


lib. 7,

tradunt Prosper,
ejus contigisse

coactam
coss.
4.

fuisse,

proditetiam Prosper sub hujusanni

Marcellinus. ac Cassiodorus in Chronicis, et Socrates


cap. 22, qui addit,

mortem
,

Joanjies tyrannidem in Occidente arripit.

Theopbanes in Chronico, quo ad diem consentit. Quare apud Olympiodorum, loco VI kalend. Septembris, legendum, XVIII kalend. Septembris ; in eo enim auctore describendo Ubrarii non seinel errarunt. Idem Olympiodorus, Cedrenus, et Philostorgius lib. 12,
die decima quinta mensis Augusti
cni

Post Honorii

mortem Joannes Primicerius

notario-

rum imperium

arripuit, et ut ad imperii consorrogavit, sicut habet

tium admitterclur,Theodosium
tcr

Socrates, citatus; sed contigit id quatuor aut circi-

jam

elapsis

mensibus a morte Honorii, ut colh-

gitnr ex Olympiodoro, qui ait : Missae in Orientem


litterae Augusti mortem nuntiantes, qute dum ultro citroque mittunfur, .loannes quidam tyrannidem

num.

13,

eum

aqucB intercutis morbo obiisse proest,

dunt. Mortuus

non

Ro?7ia;,

ut

Theophanes
est,

et

auctor Misceilae,

quem

Baronius secutus

scri-

bunt, sed Ravennce, ut tam in Fastis


in Chronico legitur,

Idacii,

quam

occupavit, atque ejus inauguratione imperii, tanquam ab aliquo futurae rei oraculo, jactum est
Cadit
,

idque leges Codicis Theodosia-

non

stat
:

ni hoc

anno mense Auguslo Piavenna? ab eo data) manifestum faciunt; cum nullaj Roma; hoc anno ab eo emissa? legantur. Natus erat Honorius aniio cccLxxxiv, die ix Septcmbris; ideoque vixit, non annos triginta novem, et mensem unum expletum ut habet Baronius, sed annos triginta octo menses undecim, et dies septem. 3. Placidia Constantinopolim petere a fratre
,

cxclamabat

Stat,

quod vulgus diclum invertens non cadit . Joannes quando

Roma

rat, Alarico

ab Alarico obsidebatur, ad eum legatus fuenotus et partium conciliator, qui alinotariis pra:"positus fucrat , inqnit Zozimus pag. 815. Mediobarbus tria hujns tyranni nu:

quando
lib. 3,

mismata refert, in qiiibus Icgilur D. N. Joannes P. F. AUG. Idem kgitur in nnmmo anreo Musei
Farnesiani, in cujus postica Victoria Aug. infra,

coacta.

A num. 2 ad
iil

-i.

Honorii erga sororem in-

Comob.
5.

sita affectio tanta fuit, ex

tus vita decessit,

quo Constanlius cjus mariperdite nimis amando, et assi-

4 ad

8.

Theodosius hcpreticos perseguitur. A num. Theodosius V idus Aprit. dcdit lcgcm 59

due os ejns osculando, turpis a|iud multos consuetudinis suspicionem non ctlugerit. Sed hic

amor

Cod. Tlieod. De hwreticis, qua his inierdicil, qua; gcneralibus antea sanctionibus intcrdicta fucrant.
Inter eos Phrygas

ia tantum brevi vertit odium, allaborantibus Spa-

nominatim

designat, quos, inquit,

BONIFACII ANNUS 5;
Pepyzitas, sive Priscillianistas appcl/tint. Sncratcs
vero
lib. 7, cap. 18, ait
:

CHRISTI 423.

227

Moiilaiiislic,

(|iios
iilis

l'c|iule;.;en-

viri

tamen anni quatuor cidcm adscribuntnr. Sed cum doctissimianimiim iion advcrtisscntad errorem
Prospcri ct Marcellini
,

zitas ct
(liis

IMiryyas viilgo noiiiiiianl .

De

(jui

E|iipiiaiiius liajrcsi

Pliryguni 48, nuni. ti, et


eos Phri/dictos a

mortem
gnare
sunt.
,

Bonifacii narraruiil,
ct

sub liujus anni coss. ei annos quatuor assi-

lucresi -i9.

Ex quo

et ex liac lege liquet,


ila

Calestini ponlificalum mutilare coacti

g lun scciam fuisse;


oppitio sive loco
tioiie

Pepuza quociam,
singulari venera-

l'liryf,'iae,

quem

liahebant, aflirmantes eos ca'Iestem Jerusalcm

(lescendere.

Quare eo proriciseentes mysteria

quffi-

dam

ibi

obibant, sacrisque ceremoniis pro opinione

sua vacabant. Novatianos etiani Tbeodosius cajleris


hffireticis

Post Boivfacii mor7. Coilestinus fit Papa. tem Iradit Anastasiiis Sedem cessasse dies novem, quod et in ejtis Codicibus Mss. habetur. Verum ex duodecima nempe die ordinationis Hilarii papEB mensis Novembris anni quadringentesimi sexage,

connumerat, sed non sine

Atlici episcopi

simi primi

quae certa est

ut suo loco videbimus

Conslantinopolitani consilio, licct Baronius contra-

inter pontilicia initiumque ac


Bonifacii, Ccelestini

finem successorum

Nam quamvis Socratcs lib. 7 cap. qutBdam memoret, quibus aliquando Novatianorum intra civilates conventus probasse quibus aperte videatur, idem tamen alia subjicit
rium
existimet.
,

25. de Altico

digerere necesse est


venerit,

nempe, Sixti, et Leonis Magni quod cum nemini in inentem


,

inde factum

ut liuc usque sanctorum


ordinatio, nec

horum Pontificum

iiec

mors

suis

Atticus testatus

est,

Novatianos se miiiime probare

diebus assignatiE fuerint quod ex dicendis cuilibet


manifeste patebit. Ccelestinus itaque natione

ut observat Gotbofredus in illius legis


tario.
6.

conimenad 10.

Cam-

Moritur Bonifacius PP.


et

A num. 8

Prosper

Marcellinus in Chronicis

mortem Boni-

decima mensis Septembris antecedentis Christi anni in quam Dominica cadebat, ideoque Sedes vacavit non dies novem
fiiit

panus consecratus

die

sub hiijus anni coss. collocant, indeque Baronius et passiin alii annum ununi ejus sedi adscribunt, qiiem Ccnlestino successori adimunt. Verum in utroque Chronico initium et finis Ponlificum Romanorum plerumque male consignanlur,
facii papffi I
,

sed dies sex


collato.
8.

die emortuali Bonifacii in

sunimam

Theodoretus episcopus Cyrensis creatur.


10. Theodoretus

Ad num.
creatus
iiinitatur

hoc anno

Cyn

episcopus

ideo(|ue

duratio sedis

Bonifacii
et

eniorlualis

ex Anastasio

annusque ejus veterum Pontilicum


,

Rom.

Catalogis eruendus. Scribit Anastasius Boni-

facium sepultum esse VIII kal. Novemd., seu die XXV mensis Octobris. Sed cum in Martyrologio Hieronymiano ad II nonas Septemb., seu diem iv

tamen cum ejusdem Theodorefi lxxxi ad Nomum consulem seu consularem et Epistols sancti Leonis papa^ad Dioscorum episcopum Alexandrinum, et hujus posterioris e|)ocham male consignet, opinionem suam qua> certa est, omnibus
est,

ut recte scribit Baronius, qui

Epistolse

persuadere

non

potuit.
,

Tlieodoretus

ilaque hoc

ejusdem meiisis legatur


Maximi, via Salaria
constet(jue
,

Roinae

in ccemeterio

anno,

et

qiiidem exeunte

Cyn

episcopatiim adep-

deposilio Bonifacii episcopi ,

tus est. In litteris

nona mensis Decembris aniii quadringentesimi decimioctavi ordinatum fuisse PoiiUficem Romanum manifeslum est diem ejiis emortualem in Martyrologio Hieronymiano diem vero ejus Translationis in libro Pontilicali annotatum fuisse sedit enim Bonifacius annos tres, menses octo dies septem,die nempe emortuali incluso, vel dies sex, eo excluso, ideo(iue anno
die vicesima
,
:

eum

enim, quas ad sanctum Leonem papam anno quadringentesimo quadragesimo nono dedit, postquam a Pseudo-Synodo Ephesina mense
Augusto
fuisset
,

asserit se viginti sex


:

rexisse

anni celebrata episcopatu dejectus annos Ecclesiam illam in eadem vero Epistola, quam Baronius
illius

num. 113 recitat, ait se anno superiore ad Dioscorum episcopum Alexandrinum ob calumnias
eo anno
in se concitatas scripsisse. Hanc secundam Epistolam exhibet Baronius anno cdxliv, iium. 21 et

superiori die quarta Septembris ad

Deum

migravit.

Verum quidem

est,

in

vulgato Anastasio haberi


;

seqq., sed loco

non suo data


:

est eniin

anno

cdxlviii,

eum
sed

sedisse

is

annos tres, menses quatuor, dies xiii error corrigendus primoexipsomet Anastasio
,

ut suo loco demonstrabo. In ea ad Dioscorum Epistola


dicit

Theodoretus

se

AnhochicB sex annos


episcopi
;

vulgato
et

in

quo

diserle legitur

Post annos tres

docuisse tempore

Theodoti Anliocheni

menses octo defunctus est Bonifacius , ubi librarius dies septem omisit. Secundo, corrigendus ex exemplari Ms. Thuaneo, cata'ogo Palatino-Vaticano, catalogo secundo et tertio Colbertino, ex duobus catalogis a Mabillonio tom. iii Analect.
pubhcatis, ex

alins deinde tredecim


soris, et
,

tempore Joannis

ejiis

succes-

annum quo eam Efiistolam scribit, septimum esse Bomni episcopi Antiocheni. Quare cum anno cdxlviii annum episcopatus xxvi inchoarit
idemque annus adliuc in cursu fuerit post PseudoSynodum Ephesinam mense Augusto habitam, anno
scilicet CDXLix,

Abbone Luitprando, Orderico

lib. 2,

pag. 443, Reginoue et Prospero in Chronico Ms. BibIioth.Colbert.,num. 1286 ab annis circiterquingentis cxarato in quibus omnibus habctur, Bonifacium sedisse annos tres, inenses ucto el dics septtm, nisi quod in aliquibus leguntur tantum
, ,

conse(|uens est, eum sub currentis anni finem episcopum Cyrensem renuntiatum; alio-

quin postPseudo-SynodumEphesinam
auspicatus esset, qui tamen

annum

xxvii

dies sex, excluso scilicet die

emortuali; in nullo

jam vicesimum octavum numerabat. Fallitur igitur Baronius, quando Iradit Theodoretum pra^senti auno Antiochia; docere

228
cnppisse
;

BONIFACII ANNUS

5.

CnRISTI 423.
hoc anno episcopus Cy-

nam

iit

anno cdxx vidimns jam tempore


,

ligitur. Qiiare Theodoretu';

Aloxanilri Tlicodoli ciecessoris


cliiae

catccliistani
(|iio

Aiitio-

rensis rciiuiitialus cst

Tlieitdotus

aulem

ciiiscopus

affebat,

saltem ab anno cdxviii,

sanclum

Antioclienus anno circiter cdxx, sub qiio Tbeodoretus vixit

Zenonem

anaclioretani in

monte
invisit,

Antiociiiic viciiio

annos

sex, a currenti neuiiie, qiio


,

ipsemet

conteni|)lationi

vacantem

eo scilicettempore

episcopus

quo Theodorelns
9.

ea iirbe docebal.

Opinio Cimmerii de anno ordinalionis Theodoreti. Garnerius in Aiictario Openim Tbeodo-

aniium cdxxix, quo Theodotus ad Deuin migravit, ut infra demonsIrabo. Qiio jiosito, vulgarique errore de anno emortiiali Tlieodoti profligato non soliim episcopatus
dictiis
nsiiiie

ad

reti Dissert.

ii,

cap.

1,

contcndit Theodoretum anno

Tbeodoreti inilium
aiit

sed etalia,(le quibussuislocis,

quadringentesimo \icesimo Ecclesiam Cyrenscm administrandam suscepisse, quod is Nomo consiiii in In monasterio tenipus Epistola Lxxxi birc scribat
:

suis aiinis reslituuntur,

aut ccrtins, et majori


viri

bistoriaj luce

cuin iisdeni illigantur. Ha-c


iis,

eru-

dilissimi

opiiiio ex

quie suis locis dicam adiiuc

(|Uod episcopaluin pra:'cessit,


tus eidscopiis ordinatus suin.
(jue ita vixi,

cum

exegissem, inviviginli (|uiii-

niagis evcrtctur. H;ec epodia niagiii est

momenli,

Annos

ut ex dicendis ajiparcbit.
1
1 .

ut netiue in jus vocatus sim a qiio-

Ccelestinus

(|uam,

elc.

Cum

auteiii

Nomiis,
gesserit,

incjuit Gariieriiis

'>,n\\ciu& Ccelestiyius

PP. Pelagianos Italia pellit. decessorum suorum vcstigiis inqiiidem singulos qiiosqiie Ro-

anno cdxlv, consulatuin

anno cdxx

cpi-

baerens Pela(/ianonim conatus infregit, eosque tola


Italia ex|)ulit.
Illi

scopum
(]ue

ordiiiatuni

oportet; cuni ab iioc anno ad

CDXLV, viginti (luinque interjiciantur. Quotiescum-

maiia;
initiis

EcclesiiE

prwsules sub eorum pontificalus

autem
;

i)iignant ioci

duo

uniiis Aiictoris jira;-

sertim ubi de nuineris agitur, (|uibus frcquens cst


lapsus

retinendus oninino est


sit

lociis,
;

qui et conso-

leiitare sueti, iisdem artibus in Cce^r.ximn irrepere tentarunt at illum decessoribus longe sibi infesliorem experli sunt. Ubi

subdole

lestini

nantior

aliis

esse suspeclus, et
iiui

quoad sensum et iiiinus debeat non ita facile viliari piduerit. Atnuinero prcxcedenti
allati
:

enim sub Bonifacio


sunt,

extra

cenlesimum ab Urbe
Italiae

la-

liidem ex Constantii imperatorisdecretodcgere jussi


Ca:lestinus

pugnant

loci

qiii

procul ab
lib.

finibus

eosdem

vero ex Epistola lxxxi productus

est liabct lia?ctria,

rejecit, ut

docet Prosper

contra Collatorem cap.

non habet aller; ille igitur isti praiferendus esl. Uuod autcm locus Epistolae lxxxi babcal hicc tria, ex eo constat, quod prinio consonet EpistoUe ii ad Dioscoruni, in qua refert Theodoretus se docuisse
Anliocbiie, utique

41

Venerabilis meinoriae Pontifex Ca?lestinus, cui

ad Catbolicae Ecclesiae pra-sidium multa Dominus


gratiae suae dona largitus est, sciens damnatis non exainen judicii, sed solum pcenilentia^ remediuni esse praestandum, CfElestium, quasi non discusso

cum

jani foret episcopus, sex anxiii

nos continuos sub Tbeodoto,


doti successorc, et

sub Joanne Theoexcepit,

negolio, audienliam postulanfem, totius

llaliae finiii

Domni, qui Joannem

bus

jussit extrudi .

Hinc Patres Ephcsini parte


:

septimum jam
dit

esse

annum, cum

scriberet.

Cuni

Concil. Epbes. Act. v

Perlectis in

sancta Synodo

ergo Theodotus vita exccsserit anno cdxxvii, ut tra-

Tbeodoretus lib. 5 Hist. Eccl. cap. ult., oportet, ut docere cop|)erit anno vel cdxx sub tinem, vel ineunte cdxxi. Episcopatum igitur iniit anno cdxx, aut CDXXI ineunle. Deinde quod idem locus non possit merito corruiitionis iiomine esse suspectus,
sive voces

conimentariis Actorum in depositione impiorum Pelagianornm et Caelestianorum et qua; a |)ielate


,

tiia

et

de ipsis decrela et conslituta sunt, judicavimus nos ea solida firmaque permanere debere . Gar-

nerius in Dissert. de Synodis in causa Pelagiano-

ruin habilis putat anno sequenti, aut anno cdxxv,

duntaxiit

nunicrorum integra?, dicantur scripl neque enim


ipsae
:

sive
T.i-n^

not.Te

coactam a Caelestino Romae Synodum adversus episcopos Pelagianos, qui fornmlaj


scriptte
fidei a

in

'5uo,

Zozimo

prae-

neque
tentiir.

fi

in

r-,

facile

per incuriam

librarii

commu-

Denique quod locus contrariiis

liabeat pro-

subscribere pertinaciler detrectabant. Sed sicut tempus Synodi illius, ita et Synodus valde
incerta.
12. Julianus

clivem describcntis lapsum in numeris, apertum quid enim proclivius, quam e in r-, Ewsa in i\ est
:

perverlere?

Ita

Garnerius.

tO. Refellilur.

Itccte
iu

temporis non solum

quidem

vidit vir doc-

lissimus alterutruin Tlieodoreti locum corrupliim.

quoque ex Ilalia met Julianiis in


parte
i

ex Italia expellitur. Porro tunc Calestium sed Julianum ejectum a Caelestino, fatetur ipseEpistola Nestorii ad Caelestinum
,

Verum
illa

vitium est

inscriptioiie

Epistolae
:

cjus

Concil. Eplies. cap. i6, qiia; Epistola ejecto:

Lxxxi, quiE dicitur A^iix

Nomo

coyisuli

vox eiiim

rum
se

querelas continct in haec verba


et Florus, ct Oronlius, et

Jiilianus

consul ab imperito librario loco consularis posita, ut suo loco videbimus. Ha;c porro emcndatio
cerlissima
;

quidam,

Fabius dicentes
et piissi-

Occidentalium partium episcopos, saepe


et

cuin utramque Eiiistolain a Garnerio

laudatam uno eo(iem(]ueanno scri|)tam fiiisse, ijisemet fateatur, ncc ncgari possit in utraque enim sermonem babel Theodoretus de mandalo impcra;

pnpdicalissimum imperalorem adierunt, ac suas causiis dctleverunt , taniiuam Orlhodoxi temporibiis Orthodoxis persecutionem passi . Et Ne canonicam indignalionem beatiIiaiilo post
:

mum

toris,
ret.

iit

sese iiitra fines Cyrestica! regionis contine-

tudinis lua3,

quaj contra eos pro seclis religionis

Deinde secundaiu ad Dioscoruin Eiiislolani anno cDXLviii datam, ex ipsamet Ej^istoia manifeste col-

forte probata est aliud

(]uiddam

quam

boc
-17
:

ffisli-

raent, etc.

Et Epistolaii, ibidem cap.

Saepe

BONIFACII
scripsi bcalitudini
ct c;rtoros,

ANNUS

5.

CHRISTI 423.
est,

229

h\^ propter Jiiliuniim, Orontium, qui sibi usurp;uit episcopalem di^nila-

chatus

ut infamia quaeque dicteria in prioribus

conlra sanctum Doclorem libris prolala, in


fere loco censeri possint,
si

iem,

crcberrimam aiiitionem apud piissimum et priTdicatissimum imperatorem faciunt, uosque conet

cum

his calumniis

laudum com-

parentur, quas Theodoro favenle Augustino importavit.

cidunl fre(|uentil)uslamenlalionibus, tanquam temporibus Ortliodoxis de Occidcnte projccti


13.

Julianm

?>i

CiUciam

se recepit.

Jidianvs

Hosocto libros Floro episcopo Pelagiano nun^\\\o Manetis Epistolam Constantinopoli inventam acceperat, ex qua plerasque sentenlias in
cupavit; a
hisce viduminibtis exscrihit, casque Augus/ino, ca;-

ac

colle),^Te

Qrlestiui dccreto Italia excedere coacli,

Tlieodorum Mopsuestenum episcopum navigare decrevere sciebant enim quanta is benevolentia eos suamque i|isorum sectam, quibus
in Ciliciam ad
;

terisque Orlhodoxis exprobrat.qnasi


in sententiariuu

cum

ManicluTis

paradoxis

c(dluderent. Julianus
scripturiendis impen-

multum
dit;

teinporis libris

illis

primus masister

fuerat, ut

mox

videbitur, comi^lec-

illorum exemplaria anno tantum cdxxvu ab

leretur. Juli'i7iu<: etiam

plurimum

ex

ejiis

sernioni-

Ahjpio Ronite repertaad sanctum AiigusUtuim confutanda transmissa sunt, utsuo loco dicetur. Scribit Maritis Mercator iu Commonitorio contra Julianum
:

bus adjumeuti sibi polliiebatur, quo validius incboatum adversns libriim secundum Au^'uslini de NuptHs et Concupiscentia Opus communiret, AudiendusMarius Mercator incommonilorio advcrsus
scripta Juliani. ipso initio
:

Id

nunc

isto

Opere tuo posl longum tempus elaNecessaria igitur capituli

borato

in Cilicia ingeris.

Simul admonere vohae-

repetilione, quid niare exarato, ct Oriente lustrato,

lens

Julianum excpiscopum oppidi Eclanensis,


esse Tlieodorum, ad

novum inauditunique
scrutcmur
15.
.

inde attuleris, dcnuo per-

reticum Pclagianum seu Cajlestianum, liunc secu-

Ex

qtiibus colligeie est,

JuHanum

tum

quem
suis

|ieiagratis terris et

diuturniores

in Cilicia

moras

fecisse.

exarato mari atque Orienle, lustrato cuni snciis et


participibus et
ajvTa/.atTt(ifci;

quam ad
magistrum
lesliana,

Cliristianoriim
teteiidit,

magno nisu tandogmatum praedicatum


suscepit,

haresis parens.

Thcodorus Mirpsuestenus primus Pelagiance Hic itaque de Theodoro Mopsue-

steno episcopo novo Pelagiano

agendum, quem nec


qui Pelagianam Hiscard. Norisium et

ut de haeresi Pclagianaseu Cac-

Baroniiis, nec Vossius, ncc Usserius, nec Jansenius

quam defendendam etseqiiendam

Yprensis episcopus, neque

alii

ab ipso confirmaretur, atqtie inde velut instructior octo contra fidem Catholicam potius quam contra
sanctffi

loriam concinnarunt, ante

Em.

memoriic Augustinum voliimina

illa

ut

(.arnerium agnovcre. De eo Garnerius variis in locis Notarum in Marium Mercatorcm, et card. Norisius
lib. \ Hist.

putat, conderet . Ita Mercator juxta editionem Baluzii caeteris

Pelag. cap. 9. plura observaruiit, ex qui-

correctiorem. Ex quibusconstat primo,

alios (|uo(]ne episcopos

Peiagianos una

cum

Juliano

longissimam in Ciliciam peregrinationem suscepisse.

Secundo

tertium

reliiiuosque Jiiliani

li-

bus praecipua seligemiis. Patria Anliochenus fuit, indeque a Photio iii Biblioth. Cod. xxxvui Antiochenus vocatus est. Una cum sancto Chrysostomo Libanii celebcrrinii apud Antiochenos Sopliistae, atque
yln^/m/^ra^/iH in Pliilosophia auditor fuit, ut docet

bros contra Augustinum, qui


fecto contra
rari

non

extant, sed ex

quibiis plurima recitat Augustiniis in Opcre imper-

Sozomenus
Theodoro
et

lib. 8,

cap. 2, qui addit,

Chrysostomum
id

Juliannm, ante currenlem annum cxanon potuisse cum post diem x Scptemljris anni
;

Maximo, ut

ejus

exemplo

facerent,

peisuasisse.

Cum

vero Chrijsostotnus foro relicto

superioris,

qiio Ccelestinus

ordiiiatus

esl Pontifex

monachum
persuasit.
tacsus
vit
:

induisset, hoc

ipsum Thcodoro etiam

Romanusscripti fuerint, et illius anni relii|uum vix suffecerit ad tam longam peregrinationem. Pra-terquam quod, iit mox diximusex Mercatore, Julianus multa a Theodoro in Cilicia dicere cu|)iebat, ut validius Augiistinum confutaret. Duos priores ex illis
octo vivente adhticBonifacio, ideoqiie ante

Verum paulopost is monasticae vitae perurbcm ac forum repeliit, et uu|)tias apparaintellexissset, Epi-

quod cum Chrysostomus

mensem

stolam ejusmodi verbis ac sententiis conscriptam, quEB humanae mentis captum excedant, ad eum misit. Quam ille cum acce|)isset, pcsnitenha lactus
est

Septembrem anni superioris, ostendimus anno cdxix.


14.

a Juliano elaboratos

cupisc.

Ubi libros viu contra n de NuptUs et ConAugustini scripsit. Cipterum Jidianns

rursusque rehclis facultatibus et nuptiis renuntians, Joannis consilio servatiis, ct ad Philosophicam vitam regressus est ait ibidein Sozome: ,

nus. Legendus etiam Socrates

lib. 6,

cap. 3, ubi et
et

absolvens in Cilicia libros octo contra


cupiscenlia, Theodori doctrinam in

unum

sancti

ait,eum monashcam vitam sub Diodoro


terio didicisse,
16.

Car-

Augustini, posteriorem scilicct de Nuptiis et Con-

gni tunc praerant monasteriis.

quimiue contra

Qno anno episcopus dictus.

Mortiio Ohjm-

Dialogos sancti Hieronymi voluminibus ab


assertani

eodem

pio episcopo Mopsucsti, qui Concilio Constantino-

suis

illis

luciibrationilius inseruit, (juod

etiam

in aliis suis

prioribus sciiplis

prirsliterat

Tlieodori argumenta repetit, ut fragmentahujusapud Photiiim in Bililiolh. Cod.cLXXVu,


in qiiibus

cum

Juliani dictis conferenti patct. Hic hacreticus


exilii

anno ccclxxxi coacto, interfuit, Theodorus locum subrogatus est circa annum cccxciv. Theodoretus enim in fine suae Historiip Eccles. scribit, mortuos eodem fere tenipore Theodotum patriarcham Antiochenum, et Theodorum Mopsueetepolilano
in ejus

amissi episcopatus dedecorc alque


exagitatus tanta rabie contra

miseriis

Auqustinuni debac-

num, seque cuni utriusque vita; iermino Historia; (luoque suacfinem imponere. Ibitradit, Theodorum

230
trigeyrta sex anyios

BONIFACII

ANNUS

5.

CHRISTI 423.
19. Lihros scripsH adversus

Ecclesiam illam rexisse. Quare


periluxcrit,

cum

Theodoretus, ut infra demoiislrabo, Historiam


emortualis fuit,

f/ustinum.

Tlieronymumet Auab Ilieronymo


et

Pelagiaiii

cum

se

suam usque ad annuni cdxxix


Theodori Mopsiiesteni

annus annoque
is

Augustino scriptis contrariis vellicari iiiti;Iligerent, Tlieodori Mopsuesteni patrocinium implorariint, ad


qiicin etiam

cccxciv, non vero circa anniim cccxci, ut credidil

Hieronymi Dialogos recens publicatos


scieiitia

Em.

card. Norisiiis, episcopus reniinliatiis fuerat.


17. Pinres libros scripsit.

detulere.
3,

Ille

tuinidus contra tres Hieroin

Facundus

lil).

iiymi libros satis

justum volumen
:

quiiiquelibros

cap. 6, refert fraginentiim Epistol<T Cyrilli ad Pro-

digestuin edidit siib lioc titulo

C(nilra asserentes

clum episcopum Constantinopolitanum, ubi

pluri-

peccare /lomines nalura, non voluntale. Hi Theodori libri Photii atate supererant, ut Ii(|uet ex Cod.
CLXxvii, cujus ope detexit Cardinalis Norisius

mum
nem

Tlieodorum laudat, aitque

profectus est B. Tlieodorus, et

Bene de vila qui quinque et qua:

rem

draginta annis elare in doclrina prtefulsit, et limresim expugnavit,


et

om-

nullam

alicubi delra-

ctionem ab Ortliodoxis in temporis hinc discessum,


et post

vila suseipieiis, i)Ost longi


et post

usque observatam, nec ipsemet Photio scribenti notam, Dialogos scilicet Hierouymi impugiiatos fuisse a Theodoro Mopsuesteno. Ait enim
nemini
liuc

muita certaniina,
sacerdotum
et

Photius, legisse se opiis Theodori Antiocheni, cujus


titulus
:

decem

millia libros adversus errores con-

Contra asserentes peccare,

etc.

adversus

scriptos, et posleaijuam iu conspeclu

Occidentales scriptuiii,

ubi qua; de auctore ano-

tur, etc.

imperalorum et populorum probatus est, periclitaIdem Facundus lib. 2, cap. 2, refert fragmenta Epistolfc Joannis episcopi Antiocheni ad Theodosium imp. scriptac, qua et extant in Synodico adversusTragoediam Irenaii, ubiJoannes dicit:

nymo ab eodem Theodoro confutato dicit, aliura non designant, quam Weronymum, ut Eniin. card.
docte ostendil. Tbeodorus autem non solum contra Hieronymi Dialogorum libros sed etiam contra
,

Augustini libros De peccatorum meritis

et

remis-

Theodorus,

quem quando

dicinius virurn, dici-

sione, itemque contra Epistolam Augiistini ad Hila-

mus

clarum finem habentem, etquinfoititer repugnantem cuncUs hoeresibus, et in expositionibus quas in omnibus Ecclesiis Orienlalibus faciebat et quibus in regia civitate valde esse comprobatus apparet, a nullo quoquam neque majorum neque similium judicatus est haereticiis; e contrario autem ab oninibus sacerin episcopatu

rium Syracusanum

scripsit,

ut ibidem Cardinalis
4,

quaginla paene annis

laiidatus demonstrat, qiii lib. 2, cap.

refert,

He-

sycliium Hierosolymitanum
dere
:

\mc de Theodoro pro-

nima

pietatis

Senectute jain cana debilitatus, sed miscintilla, si qua forte in eo fuisset,

dotibus, propter

eam

quae

illi

aderat doctrincc

f;ra-

tiam, inadmiratione semper est liabitus, etsuperio-

componere, adversus Domini Dei apparitionem pnesumpsit , ut legitur in quinta Synodo, ex qua et plures de eo argumento libros scripsisse patet; cum illius errores Synodus produinveterata, libros
cat ex iibro xiv de Incarnatione. In his Nestoria-

rem honorem tantummodo

gloria possedit, et non a sacerdotibus

sed a sacratissimo veslro avo, dici-

nam

ac Pelagianam hicresim tradidit, docuit enim,

mus

ter beato et a

Deo imperii

sceiitra

sumente,

et

vobis transmittente Theodosio, qui in desiderio visionis viri factus, in Ecclesia ejus doctrinse fuil au-

sicut Evaiigelicis vocibus edocti

ditor

magnus

ille

imperator, nec arbitratus est al-

hunc non incarnatum Verbum, sumus, sed hominem per vitae provectionem, et passionum perfectioncm conjunctum Deo Verbo . PIiis tamen nocuit
inquit Hesycliius,
Tlieoilorus mortuiis,

terum se talem comperisse doctorem super admiratus quidem ejus doctrinam, et colloquio delectatus
atque obstiipefactus,
18.
etc.

quam

vivens;
siiis

nam
libris
iiitulit,

superstes

quidem
Ecclesiae

uniis

tantum inserhs

erroribus
at

non modicam perniciem

mor-

Primus

toriance.

Sed

atictor hareseos Pelagiance et Nes-

T/ieodorus

dum

plus justo ingenio

tuus mille doctissimorum Patrum dexteras pro ipsius nomine defendendo arinavit, Syiiodos Synodis
objecit, atque in quaestione facti

indulget, et antiquiores semilas faslidiens,

novam

Apostolicam Sedera

viam sternere
nis

tentat, in

absurdissimos errores lapsus

a seijisa dissenhoiiem
in Dissert. de quinta

fecit,

ut fuse Card. Norisius


et

haereseon magister evasit, et Pelagianis ac Nesloria-

Synodo,

nos suis

locis indi-

nova dogm.ita procudit. Priinum ac veluti capitale Pelagianorum dogma fuit, Adam mortalem
faclum, qui sive peccaret, sive non peccaret, erat moriturus. Hunc errorem primus |ier ea tempora
docuit Theodorus,
gius,

cabinuis.
His Eudocia renuntiatxir Augusta. Eudocia creata est Augusta mense Audyneo, IV nonas Januarias, frequentesque fuere terrae motus, die luns, hora decima, mense Xanticho, VII

20.

coss.

dem

Rufinus, ac postreino Pela-

quod discimus a Mario Mercatore, qui Commonitorium adversus ha^resiin Pelagii ac Ca^leslii his verbis auspicatur Quaestio contra Cathohcam fidem apud noniiullos Syrorum, et pr;ecipue in Cilicia a Theodoro quondain episcopo oppidi Mamsisteiii (legendum, Mopsuesteiii) jamdudum inota, nunc usque penes paucoseorum adinodum proditur, elc. Progenitores videlicet humani gencris Adam et He:

idus Apriles , iiKiuit auctor Chronici Alexandrini

ad consulatum Asclepiodoti
multis
locis fuit, et

et

Mariniani
:

ad

quem

etiam Marcelliiius in Chronico


iii

Terrs motus

Erat Eudocia Theodosii junioris uxor, qua;


siiperiori

frugum inedia subsecula. ei anno

Eudoxiam

liliam iiepererat, ut testalur

vam

inortales a

Deo creatos,

etc.

idem Marcellinus. Uxores autem imperatorum Auguslarum noniine decorari solitae, vel poslquam lilios peperissent, vel in decennalibus et id genus

C^LESTINI ANNUS
festis
;

1.

CHRISTI 424.

231

ideoqiie Etidocia tricciinalium Ilonorii occa-

22. Alia; Theodosii leges

sioiie Aii^nista

nunciipata.

de Paganis.

Lege 2G de
V
,

tam de

Judceis,

quam
ne

Judceis, cujus Baronius

21.
emitlit,
7ialia

Theodosins lecjcm in favorcm Jiidworum

quam

poslea revocot.

Ad

non meminit, data


Christiani

idus April.,

probibet,

cadem

tricen-

Judreos la^dant

aut Synagogas

eorum

revocanda; etiam aliqum leges Cod. Tlieod. de

hoc anno a Tlieodosio Aug. emissa?. Prior est lex 25, quam Baronius anno cdxviii, num. 74, alieno scilicet loco, recilat, esliiue in universum, sicuti dua! scquentes data ad miserabiles prcces seu querelas Judajorum, (luos passim Cliristiani hac
Juda^is

occupent aut incendant, et vicissim ne Judffii circumcidant ali(|uem Christianum. Tum legc 27 data VI idus Jun., (|ua! nuper dc Judaiis et Synagogis eorum statuerat, confirmat, scilicet, ut nec novas

unquam Synagogas

ferendas sibi veteres pertimescant

permittantur exslruere, nec au. Ex quibus le-

tempestate kEdebant, Synagogas eoruin cxurentes,


et Ecclesiis
tes.

viiidicanles ac donaria

eorum
lib.
1,

expilancap. 13,

Memorat hanc legem Evagrius

gibus tam modico intervallo iteratis iiquet, quanta Judteorum hoc teinpore audacia fuerit, et parte altera quam varia subinde Christiani in hos moliti
fuerint.

testaturqiie, consilio sancti Simeonis Stylitae

mox

Praiterea

V idus

April.

Judroi vetantur

ab eodein imperatore abrogatam fuisse


porro
B,

Tanta

einere servos Christianos lege Cod. Theod.

inquit Evagrius,

Divinae gratia; virtus in

60 inerat, ut

cum
,

imperator Theodosius Juda;is Anrestitui jussisset,

tiochiam incolentibus Synagogas, quas Christiani


illis

v, ne Christianum mancipium Judaus habeat. Denique eadcm die dedit legem 22 Cod. Theod. de Paganis, cujus meminit Baronius num. 6, in qua ait Pa:

Simeon tanta ciim fiducia ac libertate ad eum scripserit, tamque acritereum objurgaverit, sulum imperatorem suum
ademerant

quanquam jam nuUos credamus, promulgatarum legum jamdudum


ganos, qui supersunt,
scripta compescant, et

esse
prae-

id.

Jun.

Deum

reveritus

ut imperator Tlieodosius, revo-

de Pagaui^, in qiia idem


cantes exilio et

iterat,

et

dedit legem 23 Paganos sacrifi-

cata jussione siia, cuncla in gratiam Clirislianorum


fecerit; et pra?lecto prtctorii, qui haec ipsi
rat,

bonorum

proscriptione mulctat; ex

suggesse-

potestatem abrogaverit

petieritque nomiiiatini

a sanclissimo at(]ue aerio martyre, ut pro ipso

Ueum

quibus apparet, quantum concideril hoc tempore status Piiganorum, et rccte Theodoretum lib. 5, Ipsa idolorum cap. 37, de Theodosio scripsisse
:

precaretur, suam(|ue
torio, qui

ipsi

benedictioneiii imperti-

templa, quae adhuc supererant,


jiissit,
tiiii

funditus destrui

ret . Inscripta liicc lex Asclepioduto piffifecto pra>-

etiam

cum

ea digiiitate consulatum hoc

ut posteri ne vestigium quidem ullum priserroris possent intueri. Hanc eiiim sententiam

anno

ges!-it,

dataque

XV kal. Mart.,

qua imperator

constitutioni super ea re data; inseruit .

Legendus

jubet, ut pro eref^tis Synagogis loca alia Judseis vi-

Gothofredus in

harum legum commentariis.

cissim restiluantur, in quibus ipsi possunt alias exstruere, et donaria erepla iisdem etiam restituerentur, vel saltem

eorum pretium.

C^LESTINI ANNUS

1.

CHRISTI

424.

\.

Inter

Augustimtm

et

Bonifacium Epistolce

tem
actus

quaesivit sibi salutem.

Magna quidem
,

divini

de Caslino in Africa confugiente.

Christi anCa-tiiii

judicii

disiiensalione factum est

ut ad

eum

co-

nus quadringentesinms
Castino
fuiieslus
,

vicesiiniis

quartus

sit

confugere,

quem sub

se militanlem

des-

ctVicloris consulatu describitur,


:

i|)si

priori consuli

pexit, et

ut ab exercitu recesserit, et in

eteiiim

profugus factus

in
ibi

qua ex causa Africam navigaiis, apud Boninescio

venerit, compiilit. ut superiori

Africam anno narratiim est.

facium comitem

cum

copiis

Gothorum agen-

Expunctum e Faslis consularibus Castini nomen inde possumus intelligere, quod rescripta Theodosii

232

C^LESTINI ANNTJS

I.

CHRISTI 424.
ef eum ab ipso BoniHisvero liujus anni exordiode con-

imper. hoc anno data, absqiie Castini consulis noniinc, Victoris tantuin collcgaj consiilatii

rct,

tentando fidem exercitns,

notata lc-

facio avertcndo.

guntur
in

'.

sule Castino narratis,


littcra; Bonifacii coniitis

jam ad

res Ecclesinsticas siy-

Extant

de fuga Castini
;

lum admoveamus.
4.

Africam, datne ad S. Augustimnii (|u;c cuni breves sint, et de rebus lunc gestis nos admoneant, hic eas descrijjenius sic enim se liabent
:
:

Aiigusiini Epistola

ad Cceleslimim de An-

tonio ejiiscopo Africano.

i[)S0 anno, (jui primiis numeratur Coelestini Romani Pontificis, scri-

Hoc

2.

Domino^

venerabili sancto patri Augustino

psisse ad

eum

S.

Augustinus Epistolam reperitur

episcopo Bonifacius.

cui
vitae

cnm

in primis gratulelur de ipsius electione

Castinus

ilie,

privatns ex consule,

mea;
|ie-

ac nominis (omnibus ut
jores committens ac

notum

est)

persecutor,

Iacitice facta, quibus ipse urgeretiir molestiis, ei a quibus ab eo liberari cupiai, significai. Apostolicaj

fmgens factiones, quasi meagesturum immemor donationum Italia fugiens, meis se in Africam defensionibus tradidit
runi a

eniiii

Sedis implorat auxiliiim, ad

quam

jiiste

dam-

mc

iiatus injustc

admodum
narrat
'

appellaveiat.

Rem

gestam

autcm

sic ipse

committcndum. Omilto, beatissime pater,olim mihi


ah eodeni ingeslas miserias
giens enim
,

In

magna,

inquii, iribulatione positus, haec ad

ostensa pericula

fu-

nunc usque

tham

evasi,

Thrax nalus, vix Scyduravi invido sub consule miles. Scd


vivo.

iuam beatitudinem scripta direxi. Quoniani volens prodesse quibusdam in nosira vicinifale niembris
Christi,

magnam

illis

cladem improvidus ut incauibi

divina potentia, quc novit planare sublimia, et altius elevare prostrata, fecit de superbo quod voluit;
et

ius

ingessi.

Fussala dicitur Hipponensi territorio


:

confine castellum
fuit,

antea

nunquam
sibi

episcopus

hostem meum,

me

quicto, victoria

mihi,qua no,

scd simul

cum

contigua

regione ad paroe-

vit, addixit. Suflicil pro funere victi tanta dejeclio adoravit saracam clavus, timuit Senator harbaruni caput, trcmnit nnlitem dux. Doloris dicunlur ista
,

ciam Hi|iponcnsis
bat
illa

Ecclesiae pertinebat.
:

Paucos habeillic

terra

Catholicos

c;uleras

plebes

in

patersanctc, cotliuruo.

Nam

vencrorilluslrissimum
:

piiiiuim consplcio Senatorem sed ue consucta fallacia mali erga me(ut soIet)aIiquid moet

consulem,

magna multitudine hominum constitutas Donaiistarum error miserabiliter obtinebat, ita ut in eodem caslello nullus essel omnino Catholicus. Actum est
ciim Dei miscricordia, ut omnia ipsa loca in uniiaie
Ecclesiae coha!rerent; per quantos labores et pericuIanostra,longum est explicare ita ut ibi presbyieri,qui eis congregandisanobis primitus constituti
:

liatur,

putetque se suis fraudibus Romanis ducibns

profuturiim, et iu

meo

versetur exitio; integrum


,

de suis sensibus det tUcT bcatitudini sacramentum si nullus in ejus corde vertitur dolus. Ego autem

sunt, expoliarentur, debilitarciitur, exc^rcareniur,


occidereiitur.
steriles
fecta.

per omnia qua; sancta sunt, juro, quoniam si apud eum aiiimi reperero puritatem, eum incolumem ac

sublimem

Italia;

Roinaeque reddam.frustratisinimi-

Quorum tamen passiones inutiles ac non fuerunt, unitatis illic securitate perSed quod ab Hippone memoratum casiellum,

aulem erit sua; animai, si aliquid in eo sinistrae partis invenero . Haclenus Bonifacius, ad quem ejusmodi habetur Augustini
responsio
3.

cis ejus et domitis. Hostis

millibus quadragiiita sejungitur,


dis, et

cum
,

in eis regen-

eorum
,

reliquiis,

licet exiguis,

colligendis

Domino

'

insigni meritoque

snbhmi

filio

utroque sexu aberrabant non minaces ulterius sed fugaces me viderem latius quam oportebat extcndi nec adhibendfc sulficerem diliquae
in
,
,

Bonifacio Auguslinus episcojius. Vir illustrissimus Caslinus sacramento se prodidit, quod sit ab omni culjja et erroribus alienus.

gentiae,

quam
:

certissima ratione adbiberi debere

cernebam episcopum ibi ordinandnm constiluenduinque ciiravi. Quod ut fieiet, aptuin loco illicon-

Qiiem tibi,ut

dicit foederatus ille Sonia, adliuc te in

palatio posilo, falsis suggestionibus concilabat.

Sed

gruumque requirebam, qui et Punica lingiia esse, instruclus: et habebam de quo cogitabam, [)aratum
presbjierum propler quem ordinandum, sanctum senem, qui tuuc primatum Numidiae gerebat, de longinquo ut veniret, rogans, litierisimpetravi;quo
;

ne totum quod tunc agebatur, mitiatur in medium, detur prolixitati compendium. David ille opilio regnum, parcendo inimicis, obtinuit. Christus pro Juda;is
,

qui

eum

crucis patibulo conlixerunt

Patrein

jam

piffisente

omniumque
ille,

in re tanta sus|)ensis

neirascereturrogavit,etindignishominibiisveniam
misericors condonavit. Crede
niihi fidele tradidit
igiliir

aniniis,ad

horam nos

qui mihi paratus videba-

homini

qui

tur, oimiino rcsislcndo frustravit.


5.

sacramentum,

ct (juajrit,

me

Ego autem, qui

uti(iue(sicut exilus docuit)

polhcitante, iua dcfcnsione vitic subsidiiim.Scio enim quod ejus salulis mihi promissa complebjs .

dilfcrre [lotius debui,

tarc ncgotiuin;

dum

([uam jiericulosum praicipinolo gra\issinuim et sanctissisiiie

Hkc Auguslinus
fiig;e

ad Boiiifacium timeiitem, ne siib simulatione Castinus coiisul, iras iyranni in


illi

niiim senem ad nos usque fatigatnm


pr(i|)ter
:

efTectu

se

simuiaus concilaias, Africam

proditiJne subi^e-

et aliis.

L XXXVI. de erog. 2 ApudAug.

remcare obluli non |)etentibus (jueiiulain adolesceniem Antoniuin, (ini niccuiii tunc eiat, iii monasterio quidem a nobis a parvula a;tate nutrilum, sed prae(luem vciierat, tuin longe ud
|)r(i|)ria

inilU.

in

ann. 1. xiv. de collal. 1. v. de donat. append. ep. x. edilion. Plantin. 3 Itid,

ep. zi.

'

Aug. ep. ccLxi.

C.F.LESTINl
fer lcctionis officium

ANNUS
,

1.

CHRISTI

A'24.

233

nuUis clcricatus p^radifnis


illi

et

falioribus

nofum. At

miseri,

(|ui(i

futurum
illis

fiie-

rat ignorantcs, oirerenti

euni milii obedieiilissime


e|)i-

versufa suasionc sancfum sencni primatem nostrum gravissimum virum, ut ei ciincta crederet, qiicm velut omnimodo inculpatiini venerando papa3 Bo-

crediderunt. Qnid piura? factum esf. Esse

Quid faciam? n(ifoa()iid luam vencranolo fionem yravare (luem nutrieiulum collcKi deserere ciuos collit^endos timoribus et doloribus
scopus
ccrpit.
:

nifaciocommcndarct, iiiduxerif; ct ca>teraqu;eame quid opus est recoii, cuin mcmoratus vcnerabilis senex ad tuain sanctiinoniam iiniversa retulerit? In
illis autem muftiplicibus Gesfis, qiiibus de illo nosfrum judicium confiuefur, magis debercm vereri ne tibi minus severe quani oporteret judicasse videamur, nisi scirein vos tam propensos ad miseri,

parturivi

et

quomodo

utruin(|iic

agam

re|)erire

nit,

non possuin. Res tjuippe ad tantum scandalum veut in eiiin bic apud nos cansas dicercnf, ([ui de
cpiscopalu suscipiendo, tau(|uam bene sibi concrimiiia capifalia, (|u;c

illius

cordiam, ut non

soliiin nobis,

quia

illi

pepcrcimus,

sulentibus, obtemperavcranf nobis. In ()uibuscausis

verum etiam
ille,

cum stuprorum

uonab
,

ipsis

parcendum. Sed qiiod a nobis auf benigue auf remisse facfum


ipsi cxislimefis csse

(|uibus cpiscopus crat, scd ab aliis (luibusdam ubjecta fueiaiit, probari miiiime pofuissent
eis cju;e invidiosissime j;cfabanfur,

est, in

pivTsciipfionem verfcre ac usurpare conatur.


:

at^iue

ab

Clamat Aut

viderefur esse

purgafus; tam
aliis,

miseraiidus factus est ct nobis ef

iu mea cafhedra scdere dcbui, auf episcopus csse non debui quasi nunc sedeat nisi in sua. Propfer hoc eiiiin loca illa eidein dimissa at;

uf (iuic(iuid a casfeflanis et illius regionis Uo,

quepermissasunt,
in aliena
illicite

niinibus de intolerabili dominalioue


diversis
batiir,

de rapinis

et

iu quibus priusepiscopuseraf,ne cathedra contra statuta Patrtiin translatus

oppressionibus et confrifionibns

objicie-

nc(iua(]iiam nobis tale viderefur, uf propfer

diceretur. Aut vero qiiisquam ita esse debet, sive sevcrifafis, sive lenifatis exactor,ut qiii non visi

hoc vel simul euncta congesta cpiscopatu


farenuis esse privandum, sed resfifuenda
renfiu- ablafa.

eum

pu-

(]ux' vide-

fucrint episcopatus honore piivandi, nullo modo in eis ali(iuid viudicetur; auf in quibus aliqtiid visum

Denique sententias nosfras sic temperavimus, ut salvo episcopatu, non t,mien omnino impunila rciinquercnfur, qum nou dcberent, vel eidein ipsi dcinceps ifcrumque facienda, vet caiferis unieuda (imitanda) proponi. Honorem itaque integrum scrvavimus juveni corrigcudo; sed corripiendo minuiG.

vindicandum, episcopatus lionore privenfur? Existunfexcmpla, ipsa ScdeApostoIica,judicante,vel


fuerit

aliorum judicata firmante, quosdam pro cnlpisquibtisdam, nec episcopatus spoliafos honore, ncc rehctosomniinodoiinpunitos,etc.))HaicAugustinus,subdens ef oslendens compfuribus aliorum exeniplis,
ifa in Africaessc punitos, ut tamen bonor episcopatus ab eis non fuerit ablalus. His alia addif, quibus indicat, Antonium ab Africanis episco-

aliquof episcopos

mus

potestateni, ne scilicet eis pneesset ultcrius,

cuni quibus sic egerat, ut doiore justo

cum

sibi

praessc ferre oninino nou possent, etcumsuoillius-

que periculo in aliquod scelus forsitan erupturani impatientiam sui doloiis oslcnderent. Quoruin talis
aniinus etiain tunc,(}uaiido
egerunt, evidenler apiiaruif
lis

ea sentenfia condemnafum provocasse ad Bonifaciuni i)apam,(iiii in ea causa rescripserat pro Anlouio, si tanien. sicnf ipse exposuerat, res sc habcret.
pis
8. Qiiod vero vulgoferrefur, affore exccuforcs ab Apostolica Sede directos in Africain, qui Anfo-

cum eis de illo episcopi cum jam vir spccfabise pr;cpotenti

Celer, de cujus

adversum

adminisin Africa,
liic,

niiiin iu sedein
illi

siiam restilucrent

his auditis,

cum

tratioiie

conquestus est.ntillam gcrat, vel

vel

uspiam

potestateni . Haec ipse. Porro Celer

cssent penifus consfcrnali, id ne accideref, idem Angiistinus Cajleslinuni vehementer rogaf his verbis
:

de quo scribil Augu^tinus, magistratu fungebatur


in

Non

sinas ista

lieri,

obsccro

tc

per Christi

Africa; ad

quem

ipse alias scribens


illos repriinat.

'

provocat
^

sanguinem, per Apostoli


fiaiiorum pra^positos

eum
stini

contra Donatistas, ut

De eodem

mcmoriam, qiii Chrispopulorum monuit, ne violenPetri

quoque Celere habefur mcntio


sisse

in Epistola

Angu-

ter doniinentur iiiter fratres, etc.

Quid autein ipse

ad Marcellinum. Reperilur et Cclcr postea ges-

Augustiuus statuerit aniino,


conlingeret in sedein restitui
cein, dolens ita subdit
:

si

proconsulatuin in Alrica sub consuiatu Felicis

pessimuin bominein pcr Roinanum Poulificonfitenperiofficio

ad Aiitonii causain spectabant, enarratis, implorans Augusfinus Apostolicae


et Tauri. His igitur, tiu;e

Me sane (quod
islo

dum

est beafifudini tuae) in

utrorumquc
ab

Sedis auxilium sic pergit


7.

culo tantus fiinor

et

nKPror

excriieiat, ut

Sed quid multis morer? CoIIabora, obsecro, nobiscum, pietafe venerabifis domine bealisjube
sime, et dcbita charitatc vencrande sancte papa et tibi qucE directa sunt omnia rccitari. Vide
,

cogitem gerendi episcopatus absccdcre, si pcr euin, cujus episcopattii perim prudenfiam sufTragafus sum,
vastari Ecctesiam Dei

cum
lens

et (quod Deus averfaf) etiani vasfantis perdifione perire cons[)excro. Reco,

episcopatum qualiler gesscril


dicio nosiro

quemadmoduin

ju-

usque adeo

cousciiserit,

commiinione
soli-

enim quod aif Apostofus Si nosmctipsos judicaremus, a Doiniiio nou judicarcmur judicabo
'
: :

privatus, nisi prius I<'ussaleiisibus oinnia redderen-

meipsum, ut
etmoituos.
illa

parcat

iiiihi

qui judicaturus est vivos

tur,

jani posfea utra


ei

Acfa fpstimatis rebus

Si

autem

et

niembra

Chrisfi,

qus

in

dos seposuerit, ut

communio

redderetur; quani

regione sunt, ab

exiliali

timore

et fristilia re-

Aug. ep. ccx.

Aug. ep. CLviir.

'

1.

Cor. xii.

TOMUS

VII.

30

23'
crcaveris, ct

C^ELESTINI

ANNUS

CIIRISTI A2/|
\i.
is

nicam

seiieclutcni
:

liac

inisericordia
iirai-

Scio (piod
at
(et)

sit

tua sanclitas pro

mca

vita

justiti;e fucris coiisolatiis

rctribuct tibi ct in

sollicita

senli et in futura vita, (|ui pcr te noliis in

ista tri-

bulatioiie succurrit, ct (|ui tc

iii

iiia

scdccoiislituit.
uiiinii

tyrannus illc ordinavcrit ac disponal, aiilcquam tuum saceidotium sciibcrct, novi. Obviamus ad morlcm iiltro lenden:

(|u;c

adversus

me

Hactenus Augustinus, suninio

(iit vitlcs)

an-

tibiis,

gore confectus. O.Annuisse quideni Augnstino Ccclcstinum Ro-

Chrisliis addiclos.

quos nostnc victoria; Scd si erga

(ut

credimus)

facict

me meosque omnes
:

aliud voluerit ordinare Divinilas

prccare ut ani-

manum

Pontificem, indc ccrlam capimus coiijcctu-

mam

ram, (|U0(1 idcm Ciclcslinus vchemciitcr ipsum coluit Auguslinum, ct laudibus mirifice cclcbravit (ut
ex ipsius Ca;lcstini
littcris

compctcns advcrsario seciinda vice rcsponsio. In pugna cnim utriusque des;cvit furor scd Deus inspiciet causas. Igitur ora,
liberel Deus, ct dabilur
:

infcrius dictiiri sunuis)

ut dixi; et vincet
ciiis

una

Trinitas nobis . Ha*c Bonifa-

cjusdemque

scripta

sarta tecta voluit in Ecclesia

dux

exercitus, cuin renuisset cxpetilam a ty-

essc dcfcnsa cl custodita.

Haud cnim par


et cnixius

est cre-

raniio Afric;c dedilioncm.


13. Inter Iktc

dcre, Ca!leslinuin

lia^c

rogantcm

expeten-

autcm advcrsus cumdcin Joan-

tem Augustinum, ncgando, in vcliementiorcm moerorcm conjiccrc, qucm diiexisse, et magno in honorc habuisse, cerlum est. Qnod insu|ier conslct
post
lia^c

nem tyrannum Tlicoilosius impcrator miltit exercitum iii Occidentem, sub duce sclcclissimo Ardaburio, sed,

Deosic disponcnte, nc mililiim viribus, vel


cst,

perscvcrasse Aiigustinum sua? Hipponcnsi

prudcntia; diicis, scd divin?c potenliiE adscriberetur

Ecclcsia)

indicium
judicii

cst,

cpiscopum prcesidcre a-ijue manifeslum cx animi cjusscntciitia Ciclcslinum in


rcscripsisse.Viiiisli,lcctor, Ecclcsiastici
ct ex
liis,

tyranni exstinctio, factnm

utreslongediversiim
fiiciit

ab optato atque sperato fiiicm


NariMt reni paucis Socralcs
rius cuin
lciain
;

consccuta.
:

eadcm causa
casti quffi

istis

vcrbis

'

ArdabuAqui-

praxim;

puto, in

memoriam

revo-

Salonas vcnisset, Iransmisit


flaiite,

in

superius dicta sunt de usu appcllationis

ad
lita

Romanam

Ecclesiam,
:

ct

sentcntia cxsiicclari soali-

ab eadcni

ut

niliil

adversus hujusmodi

quando

obnisi sint cpiscoi^i Africani, scd

lantum

in

manus tyranni dclalus est. Qui, illo coinprclienso, spem concepit, Thcodusium nccessitate comiiulsum fore modo Ardaburium ducem suum salvuin vellct, uti ii^sum
ventoque advcrso
in
,

eo refragati, quod ministri cxccutores

cum

a|)|)ari-

crcaret, declararct(|ue

imperatorem. His

auditis, et

tara niilitari miltercntur. Sed ct h;cc intcrdum

Theodosius, et cxercitus ctiam


missns, anxio et soUicito

conlra tyiannum
fuit,

cum opus

est,

jure sancteque

gustini sententia superius est

fieri, cx cjusdem Audemonstiatum. Mcmi-

animo

ne quid mali

nitautem hujus

E[)istola;
'.

Augusiini ad Ctclcstiiiuin

Possidius in Indicuio

Ardaburius a tyranno perpetcictur. Ha^c Socrates. Quomodo autcm, misso Asj^are filio Ardaburii, et pater cjus cst liberatus, et tjrannus exstiuctus, di-

tO. Joannes tyranmts Africam invadere conaQiiod vero ad JoanArdaburiiim ditcem cnpit. tcntasse hoc anno nis tyranni conatum pcrlinet jungere sibi Africam, cui (ut dictum esl) Boiiifacius pra^erat, sed restitisse illum, Prosper in Chroiiico
tiir,

cemus suo tempore anno seiiuenti. 14. Theoduretiis adeersm Marcionitas aliosque Quod ad res pertinet hcereticos maxime laborat.

Orientalis Ecclesia;, Tlieodoretus,


riori

sub hujus anni consiilibus docet


nes duin Africam,

his vcrbis

Joan-

quam

Bonifacius obliacbat, bello

quem anno supecreatum diximiis eiiiscopum Cyri civitatis, octingenlas (ut ipse tcslatiir ^j sub se paroecias liabentis, cum regionem illam Marcionitis hfercticis
confertam viderct, ad cos ab crrore liberandos
[iri-

reposcit,ad defensionem

suam inOrmior

faclusest.
,

Ob
sibi

id scilicel,

quod

militcs misit in Africam

eam

mum oinnium
litteris
^

adjecil animuiii, sic(|ue (ut cx ipsius

vindicaturus jure bcUi proviiiciam. Hlcc plane etiam duabus brevioribus illis Auguslini et Bonifacii Eiiislolis significantur,

patel)

[ilusquam decem millia i|)sorum ad


;

Ecclesiam Catholicam convertit


cis i|isuin csse

cum

vel

unum

ex

quarum

priorAiigustini
:

ad Bonifaciuin

sic

paucis scripfa sc habet

]>olcrat

nam

lucratum, quasi miraculiim videri facilius est inveniie Marcionilam a


[ilane

tl.Africa! littus (ut audio) miles alligit trans-

Genlilibus olim occidi, (juam a Christianis Ecdesias


redditiim.

marinus. Sed cujus merili dux, qui a Catliolica veritatc dissentit? Quid orein (sicut oportct) ignoro? Adest (|uidein Africic olim paratum iii Italia bel-

Hoc

munerc persuasum habeo

eumdem Tlicodorctum adeo sibi Deum coiiciliasse, ut


liccl in castris

Nestorianoruni aliquandomililaverit,
,

lum

sed

maniffi;

tamen non invideo fili carissimc, Roscd dico quod sentio. Non dabit, Divinitate
,

denuim
dierit,

in

Ecclesiam

deserlor factus im[iictatis, reali-

atque sancto finc quievcrit. Sed age jam

juvante, Calholicus lucretico terga. Tui cordis intentio dirigaturad l)ominuin; noii militcm tiinebis,

non Golhum

Bonifacius valde

non Huiiniim . Ilaclenus ipse ijuod pius pugnaturus esset advcr^us mililcs, (|uos Joanncs lyrannus impius in Alricam miserat. Sed qua; ad hicc Bonifacius ', audi
, :

quid ex certaminibus ejus adversus Marcionitas ab eo cdilis referamus, cx quo rcliqiia iilura cjusccrtamina, qu;c nos latent, cogilatione saltein assequi possumus. I[isc eiiim in Hisloriasanctoium Palruin,

cum

rcs jiraBclaie gesias

S.

Jacobo auachureta
*

uicmoria; prodidit, ha;c de his habct

Possid. ia

Indic. c. 7,

"-

Aug. ep.

iv. ia

append.

'

Apud

'

Socr.

1.

A.ug. ep. v. io append.

cXLVi.

vii. c.
*

23.-^

Theod.

epist. ad

Leonem.

3 Tlieod.

ep.

Theod.

hist. sanct. Patr. c.

21.

C^LESTINI ANNUS
IS.

1.

CHRISTI

^i24.

235

Exocrandns Marcio miillns spinas impietatis


in

ngione iirljis Cyri. Kas ciim coiiarer ct evellere radicitiis, omiiem laborem subibam omnibiis macliinis assidiie utebar. Qiii antem mea fiiiebantiir ciilliira, cnm me eo nomine deberent ego aiitem orabam, et dilifi;ere. detraliebaiit iiiilii rcddebnnt maia pro boiiis, et odiiim pro dilectlone mea et magieis ntentes pra^stigiis, el malignornm freti ope da^monnm, conabantnr belliim gerere, qnod snb visnin noncaderel. Et noctu venitcinidam da;mon exitialis, clamans. et lingua utens Syriaca: Cur (ini|uiens) tii bellum geris cum Marcione ? Cur hanc iiiiiinam adversus enni suscipis? Qiianam is te
seminavil
,
' : :

nobis locum ingrediendi in \icum. Slatim autein invenimus serpentem factiim ex seris materia, qui ab hls adorabatur. Cuiu eniin adversus opificem, et

universoriim creatorem belliim aperte suscepissent,

execraiidnm serpentem
colere inteiidebant. Talia

tanquam

illius

hostem,

ego beneficia a mihi vc-

nerando

caitlte

siim consecutus.

Qiioniam aiitem divinarum revelationum narrati(uiein ingressa est oralio age narrabo quae
17.
,

aiidlvi

ab illa lingua ab omni mendacio aliena. Narrabat non ulla gloria; inductus cupiditate (fuit

unquam
sisti'

aflecil

molestia
:

Uesine belligerare

de-

a malevolentia

aiit

disces experientia, quan-

ab eo vitio remotissiina) sed usus cogebat dicerc, quai volebat celare. Snpplex ab eo contendebam, ut oraret Deum universornm ut redderet niihi segetem
illa

cnim divina anima


(|iildain

cuni illiim

tum bonum
vidissem

sitqnies Scias

quod

le

jampridem conte

mundam

a zizaniis, et a seininibus lucreticis


:

eam

fodissem, nisi cliorum


ciiin

martyrum
qiii

custodicntein

omiiino liberaret
Dixit ifa(|ue ad
tibi

me

eniin valde angebat abomi-

Jacobo. Hiec ego audivi, et dixi cni,

nandi Marcionis error, qui


:

plurimum

invaluerat.

dam
Audis

ex familiaribus
(in(|iiam)
:

projie

me

dorinlebat
:

qua?
et

(in(|uit) aiidivi

cum

dicnntur? Ille vero Oinnia vellem surgere et respicere,

opus

est

me oratus Nec me, nec ullo alio ad Deum intercessore. Habes enim
insignem
te
,

Joannem

illuin

Verbi

vocem

Domini

etscire quis loqueretur, tua causa quievi, quia te

prtccursorem, has pro

preces assiduo offerentem.

putarem quiescere. Ambo itaqne surgcntes, respeximns ne(|iie ullum qui inoveretur vidimus,
;

Ciim autem ego dicerem,

me

et ejus

credere ora,

tionibus, et aliorum sanctorum Apostolorum

et

nec

(juis

loqneretur audiviinus.

llla

verba

alii

(luo-

qne, qui nobiscum liabitabant, audiverunt. Intellexi igitur,

proplielarum, quoruin ad nos nnper delatiC sunt reliquitt? Esto (inquit) bono animo. Habes Joan:

quod marlyrum qnidein cliorum dicebat leeylbum olei inartyrnm, qui ciim a multis
martyribiis collectam liaberet lienedictionem, pendebat in

nein Baplislam. Sed nec enin sic passum silere sed multo inagis urgebam, interrogans, et scire de:

siderans, cur ejus potius meminisset. Hle

autem

meo

lecto. Siib ineo

antem

capite eratmagiii

Vellem

(inquit) aniplecli et deosculari

ejusamabiles
eas,
:

Jacobi vetiis amictiis, qui quovis clauslro adainantino


fiiit inilii

reliijulas.

Cnm autcm
quidem
est

dixissem

Non alferam

validior.

nisi pollicitus fueris te ea

16. Qiiin

eliam

cum eorumdem

Marcionita;

atqiie i|tse
attiili

dicturum, qutc videris pollicitus. Ego vero postridie


:

rum maximnm
exitum
:

vicuin essem ingressurus

deindc

ea qua; desiderabat
soli

et

cuin omnes jnssisset

miilta essent intcrmedia, qua;

mihi prohibebant
iit

absccdcre, Ikcc nilhi


18.

narravit

misi ad

meum

Isaiam, rogans,

divinuni

Quando
:

lios,

inquit, civilatis patronos, qui a


et

conseqnerer

aiixilliim. Ille

vero: Esto

(in(|uit)

bono

Phcenicia

venerant

PaUcstina
in

cuin

Da\idica

animo. Solula sunt omnia illa impedimenta iiistar telce aranearuin idque noctu me docuit Domi:

excepti chorea

venit mihi

inentem cogitare,
Post

num
non

ha; essent illius

insignis Joannis reliquia?, et

nns, non in soinno

obumbrans, sed revera osten-

alterius martyris qui ejus essct nominis.

dens. Vidi eniin (alebat)

cum

incepissem bymnosunt, ser-

diam,

in illa parte,

in qiia illa loca sita

ergo diein ego qnide:n stabam ad hymnos decanfandos video autem (|uemdam candida veste
:

unum

pentem (|uem(iam ignis siteciem pvx se ferentem, qui ab Occideiite reptabat in Orientem, et ferebatur per mediiim aerem. Cuin orationes aufem tres
peregissem,

rursum

vidi intlexnm, et orbiculatam


et ejns

Frater Jacobe, curnobis advenienhbus non venisti obviam? Cuin autem ego rogarem, quisnam esset respondit dicens Qui a et cum Plioenicia, et Pahrstina nuper venimus

iiidutnm, at(iue dicentem

ostendentem figuram,
vissein, adspexi
in

caudam

capiti

con-

[irompto, et alacri

animo nos omnes excepissent


et

et

junctam. Cuin rursus aulem octo orationes absol-

pastor, et populus,

cives,

et

riistici,

tu

solus

eum in duas parfes dissectum, et fumuin resolulum. Heec ipse Jacobns quidem praevidit nos autem vldiinnsexitum, qiii coiisenlilejus pridiclioni. Mane enim mali anctoris dremonis imperio parentes, qui olim quidem erant secfce Marcionis nunc autem sunt classis Apostolica? ab Occidente profecti, nudos nobis enses ostendebant. Hora autem dieitertiasimulcoacti, curain gerebant suae solum custodiae, sicut serpens qui cauda caput suum contexit. Octava autem dispersi dederunt
:

eorum honoris non


eam,
se
qiise fuerat,
:

fnisti particeps.

Innuebat autem
dicit

dubitationem. Ad ha;c ergo

dixisse

noro, et

Abseulibns et vobis et alils, et vos hoadoro Deum universorum. Rursus autem

die sequenti, eodeni tempore,


ruisset
:

cum ille ipse appaVides (inqnit) frater Jacobe, eumillic stan:

tem, cujus quidem veslis est colore nivi similis est autem prope illnm positus ignis clibanus. Cum autem ego illiic oculos convertissem, et illum esse

Joannem Baptistam conjecissem


erat indutus et
(inquit)

nain

et

vestitu
:

manum

habebat ut baptizans

Is est

quem

tu conjecisti.

Quin etiam

(inquit Ja-

23G
cobus)

CyELESTINI

ANNUS

I.

sunt
:

CIIRISTI /|24.

cum

tu ali^iuando iioctu ad

primum \icum

ex necessitale,
lioc

non autem ex animo a


beatissimus

me
cum

dicta
ali-

ad seditiosos, eos docturiis abircs; et ut ego mnjori el veliementiori sludio Deo oflerrem orationem

etiam

Paulus facere

(|uaiido coactus est . Hjcc (inidim ipse,

gra-

maudasses tota noete vigilavi rof^aiis Dominum. Deinde andi\i voceni dicentcm Ne timeas,oJacobe: magnns enim Joannes Baptisla tota nocteorat Deum universornm. I'^acla enim fuisset magna ctc:

vissiinariim

procellarum inipetu qnateretur, proest, ut suo ioco dicemus. Rursus vero idem ipse eadem permolus occasione, in epidere coni|)uIsus
stdla

quam
'

scripsit ad cultores vitae monasticie h;ec


:

des, nisi illius inlercessione exslincta fuisset diaboli

de iisdem

audacia. Ihec

cum

milii narrasset, praecepit ut

ego

solus scirem, et nc alios

assnmerem conscios. Ego non soium niullis narravi, sed etiam mando scriptis . Haclenus de bis Tlieodoretus acceplam ferens conversionem Marcionilaaulem
utililatis

Ego vero lugeo et suspiro, quod eas quas pauio ante illis qui labe Marcionis erant inalliili demonstiafiones fecti ex quibus plures
, ,

gralia,

quam decem

millia, divina gratia et oi^ere ad sanc-

cboreta;
gentis.

riun S. Joannis Baptistre precibus, et Jacobi anaapud Dcum pro ea causa legatione fun-

19. Porro non sobim cum Marcionitis fuit Theodoreto contligendnm, sed cum aliis quoqne lia^relicis suam ipsins Ecclesiam labefactantibns, de (jnibus ipse ad Nonuuu consularem liaec babet
' :

tissimum dnxi bapfismum, easdem niinc illis qui Iiabiti sunt nobiscum fideles, ob eam qua; orta est infirmitas et luTiesis, iterum afferre me cogit. In tesfimonium scilicet bene adminislralae Ecclesia;. Porro ex lioc numero decem millinm Marcionitarnm ad Deum conversorum, restiluendns est textus ejnsdem Tlieodoreti in Epistola ad S. Leonem pa|iam,
iibi

legilur mille, loco

Tlieodoreti rebus gestis, coeptis

decem millium.Sed de anno superiori ipso

Vicos octo Marcionis lucresi laborantes


veiifalis

vicinis locis ad

agnitioncm
in

libenti

una cum animo

cpiscopatus sui

cxordio, in his quae siiectanl ad

Marcionilarum conveisionem,
tione exploratum haberi
qiii

modo

satis. Illud

vero

duxi

alium pra'terea vicum Eunomianorum pleet aliuin

nuiic non pr;ctereunduin, ipsius

quoque

testifica-

num,

Arianorum
:

lucem
ne

veritatis acce-

tempore

Tlieodoli, et ejus

dere proeuravi

et divina ope,

unnm quidem

ante

eum
imo

[irailuit

Ecclesiac Anbochenae, et qui

apud nos extat ba?reticornmzizaninm, aut germen. Nec ista sine periculo feci, sed sanguineni sa^pius
effudi

postea,

et

Dominus

episcopus, ipsum
'

poslqnam Joanni subrogatus est Tbeodoretum perseve-

meum,

saepe etiam

ab

ipsis lapidatus

fui, et

rasse Antiochi;c docere


ipse in Epistola

populum

testatur id (|uidem

stcpe ad inferorum et morlis portas perveni.

Sed

ad Dioscorum episcopum Alexan-

jam
'

insipiens factus

sum,

dum

glorior

hasc

autem

drinurn.

Theod, ep. lxxxi.

Theo(i. ep. cxlvi.

'

Theod. ep. lxxxi.

Anno

pcriodi Gra?co-Romansc 5917.

Jesu

Christi 424.

Caelestini papac 3.

Tlieodosii Jun.'23.

et

n.

1.

Consulcs.

Coss.

Castimis

el

Victor,

ille

in

A nuin.
scribit:

ad

i.

Prosper in Chronico ad consulatum


,

Occidente, ubi supra diximns fuisse magistruin militum, liic in Oriente, ut ostcndunt leges Theodosii

Mariniani et Asclepiodoti anno superiori gestum

Honorius moritur;

el

regnum

ejus Joannes

boc anno enim s;cpius monuiinus, in Oriente si in actis publicis uniiis tantum consulis mentio fieret, Orientalis meinorabatur, el vice versa; quod cum Baronins non animadvertisset, existimavit Castinum e fastis fuisse expunctum cum tanien anno tantum sedafae, et ejiis solius consulatii
,

notat;^; ut

occupat,conniveiile,ut putabatur, Castino, qui exercitui magister militum praeerat . Tum ad consula-

tum Theodosii XI
narravit, ait
:

et Valentiniani,

ad

annum nempe
fuisse

se(|uentem, poslquam

tyrannum profligatum

Castinus in exilium actus est; quia videbatur Joannes sine conniventia ipsius non potuisse

quenti e gratia Thcodosii imp. exciderit, ut narro.


2.

mox

pivTsumcre. Quare

cum anno tantum


et in

se-

Castimis anno sequenti in exiliim missus.

(luenti aperte imperatori ingratus fnerit,

exi-

liuin missus, consulatus ejiis

omni perturbatione

C^LESTINI ANNUS
vacavit.
inili;

1.

CHRISTI 424.

237
intellectu valens et virtii-

Ncqiic

nomen

ejns fastis erasiim vcrisi-

Vir leni animo,

rerum

csl; cuni Cast/mis

ab Hoiiorio imperatore Oc-

tem suo
ribus

pretio ccstimare

cidentis coiisiil creatiis fiierit, et lioc aiiiio

Joannes

im[)eriuin tenuit,

gnarus,quinque per annos moderate usus. Nam nec de lato-

tyranniis in Occiiiente noniinalus


3.

sit.

anrem

dedit, nec ulliiis injiistac cajdis s|)onte

5. Auf/ustiniis scrihit Ccplestino

tonio episcnpo Fussalensi.

A niim. 4 ad

PP. de An10. Epi-

auctor fuit, nec inhiavit rebus alienis. Caeterum in

Rarbaros
sibi

niliil

agere voluit, ([uod Ryzantinam vim


, in(|uit Proco[iius lib.
\

tola Aiifiiislini ccix, alias cclxi,

ad Ccelestinum Ro-

adversam experiretur

maniini l'onti(icem, qiia


facla gratulalur
,

ei

deejiiselectionepaciflce

eique exponit causam


,

Antonii

de Bell. Vandal. cap. 3. Joannis etiam clementia prudentia atque moderatio apud Siiidam, in voce
iwavv^;,

episcopi Fiissiilensis
sn;c

qui adininislratione Ecclesiaj


al)

iisdem fere verbis ac apud Proco|)ium com;

ob scelera privatus

eodein Aiijfustino ap,

mendatur
Tn, id est

pcllaverat ad

Sedem Apostolicam

data est

sub

finemanni cdxxii,

qiio Ccelestiiius die x Septeiiibris

ret,

ea in

apud Snidain ha'C verba, nim ^oSv non legantur, appaProcopium inserta fuisse; cum aliunde
sed cuni

per onnos (jiiinqne

ordinatus esl Pontifex Ronianus, quod non tantum


ostendit Augnstini congratiilatio
in
;

Joannem per quinquennium principatum


prorsiis
sit

exercuisse

icA

AxAm

Antonii

a veritate

alienum,

et

hoc vix potuerit

NumidicE Synodo dainnati appellatio ad Ronifaappellationem


admiserat. Quare

Procopius ignorare.
5.

ciiim; qui interea defunctus erat, eiqiie Ccelestiniis


suffectus
Epistola?

Valenliniamis Ccesar renuntiatur.


cst,
[lost
;

Ya-

hujus

lentiniamis Caesar nuncupatus

epocba a Patribus Renedittiiiis accurate Ex ea vero Epislola inler alia infelliffimus, boc ScTciilo, (]uemadniodum, et in praecedentibus, episcopatum dimittere, si graves cauSiT intercederent,permissum fuisse.NamsancfusAufjustiniis de cedendo episcopatu Hipponensi cogitavit, propter scandala ejusdem Antonii, qiiem ipsemet ad episcopatuni [tromoverat, ut imprudentiam suain liac in Ego, inquit, Fusse animadversione castigiret salen^es Catliolicos filios in Christo meos et Antoconsifjnata.
,
:

diem decimam mensis Oclobris ciirrenfis anni lex enim 33 Cod. Theod. De annona et tribu/is, de qua mox, eo
die Constantinopoli data, Tbeodosii diintaxat

nomen

pnefert, ideoque post


jain in

eum diem

Valentinianiis, qui

Occidentem missus

fuerat, C.^Esarea veste in-

dutus,

dum

Thessalonicaj esset. Ex laiidatis

piodori verbis liquet, Valentinianum

Olymanno tantum

CDXix

natum

esse,

utanno
qui
ait

cdxviii,

num. 73ostendi.

Olympiodoro sutfragatur Frigcridus a[iud Turonen-

nium
tali

episcopiiin filium in Christo

meum,

benignidilij^o,

sem lib. cessum

2, cap. 8,
,

Post divi Honorii ex,

caritatis sanctitatis tuffi,


etc.

quia iitros(]ue
sane,

utrosque conmiendo,

Me

dum

est beatiludini lua;, in isfo

quod confitenutrorumque iieri-

uno tantum Valentinianum pucrulum lustro peracto, a consobrino Theodosio imperatorem fuisse creatum . Prosper in Chronico sub hu:

jus anni coss. scribit

Joannes

dum

Africam

quam
Au-

culo, tantus timor, et mcEror excruciat, ut ab officio

Bonifacius obtinebat, bello reposcit, ad defensionem

cogitem gerendi episcopatus abscedere, et mentis errori meo convenientibus dedere

me
,

la-

suam

inflrmior fuctus est . Sed Epistola3 duae

si

per

gustini ad Bonifacium iv scilicet et v, quibus hoc


jirobat

eum, cujus episcopalui per imprudentiam suffragatus sum, vastari Ecclesiam Dei, et, quod ipse Deus
avertat, etiam

Baronius ex earum numero sunt, quas anno

CDXxii supposititias esse ostendimus.

cum

vastantis perditione perire con-

spexero
in

Anno cdxxxiv cessionis Silvani episcopi Thracia exemplum atferemus. A. Exercitus adversus Joannem tyraiinum ex
.

sice

Singulare privilegiiim Thessalonicensi EccleTheodosius V id. Octob. Constanti7iop., Victore V. C. cons. deditlegem33Cod. Theod.
6.

concessum.

Oriente inissus.

A niim. 10 ad
:

De annona

et tributis,

qua Macedonicc^ dioeceseos

14. Gesta

hoc anno
recilat

adversus

Joannem tyrannum

his

verbis

Olyinpiodorus

Remissa

est

Constantinopoli a

provinciarum tributi modum sancit, et Thessalonicensi Ecclesiceimmunitatem a tribulis firmat. Quod singulare privilegium uni in tota Macedonica dicecesi,

Theodosio Placidia

tyrannum

et illa

cum liberis, adversus Joannem quidem Augusta? nomen, Valen,

imo

in

tota

prcTfectura

prtetoriana lllyrici,

tinianus vero nobilissimi titulum iterato siiscepit.

Submissus quoqiie exercitus bellique imperator utriusque mililite, Ardaburius nimiriim cum Aspare filio. Ad Thessalonicam cuin ventum esset Helion officioruin magister a Theodosio missiis,
Valeiitinianum in
illa

concessum, quanta ejus claritas esset demonstrat. Hinc non sine elogio in Sacrosancta , inquit Theoea lege nominatur
Thessalonicensi
Ecclesiae
:

dosius

Thessalonicensis

Ecclesia

civitatis

ex-

Hanc legem memorcat Baronius sub Cari imperio anno cclxxxiv, num. S, quod in Codice
ce[)ta.

i[)saurbeCa;saris vesteinduit,

annos natuin non am|ilius quinqiie. Cum autem ad Italiam pervenissent, Ardaburius a tyranni militibus capitur, missusque ad illum amicitiam cum eodem init. Ejiis interim filius Aspar uiia cum Placidia in magiia rerum desperatione luctiique versabantur. Sed Candidianus niultis occupatis urbibus partaque rebus bene gestis nominis claritate, luctiim dissipavit, animosque reddidit . Porro Joanncs fiiil
,

Justinianeo lege 8 de Sacrosanctis Ecclesiis , per errorem librariorum Caro impeiatori attribuatur,
ut

jam anno

cclxxxiii observavi.

Verum rescriptum

istud ad euni

annum
:

pertinere non potest;

cum

in

eo imperator dicat

Quk

disposiho in

perpetuum
su-

observanda,

initio indictionis octava;


. Indictio

congruum

enim octava kalendis Septembribus currenUs anni inchoata; anno vero quo illud recitat Baronius, Indictiones non-

mere debebit exordiuni

238

C^LESTINI ANNUS
inslitute eranl;
gessit,

1.

CHRISTI 424.
quoquc
et

dum

neqne Victor eo anno consu-

episcopns, atque dctectus, a sanctis


rabilibus

vcne-

latum

ut rccte Golliorredus in iujjus legis

Hierosolymorum

locis esl dctiiibatMs.

Quod

Comment.

oi)seivavil.

ejusdcm samti Tlieodoti ad rcverendissimum Urbis

7. Vicariattis tntius

nicensi conunnainr.

lUyrici episcopn ThessnloHolslenius


iti

Ronia; cjiiscoiium, et snncta; reconlalioiiis Praylii

Collectione

Hierosolymitani

efiiscopi
afl

missa

scri[)ta

testantnr,

Romana

exliihet

Epistolam Cailestiin papse, Periepifcopis per Illyritum consli-

(|Uorimi exemplaria

docMnientiim habemus in

geiii TA\\n\\\i\

novem

dalam sine dic et consule, et recitatam in Synodo Roniana a Bonifacio II cckbrala. Ex ea Epistola discimus, Felice/n episcopum [irovinciaj Dyrracena?, quorumdam accusantium facsi tione circumvenlum pa;ne op[iressum fuisse Ccelestini diligentia non intervenisset. Ea occasione Ccelestinus lllyricianis episcopis signilicat, jam inde ab antiquilate Sedem Aposlolicam derivasse parlcm aliquam sna? sollicitudinis in provincias lllyricianas, earumque curam Tlicssaloiiicensi Ecclesia> semper
tutis inscriittam,
,

manibiis. Cum ergo Pelagius rectietidei jirofessora Joanne Hierosolymilano, itcrunique ab Eiilogio motroiidlita Caesarecnsi judicatiis fuissct, ad Thendotitm
totius

Orientis

[latriarcham appellalionem iteium

Ortliodoxi interjiosuere,

quanio Thendotits Eccle-

siam Antiochenscm rcgebat. Ex laudatis porro Mcrcatoris verbis liqiiet, Praylium, Joaiinis siiccesso-

rem

(|ui

anno cdxvu ad Innoccntitim


versi|iellis

|)a|)am

pro

Pelagio litteras (ledcrat,

Pclagii jxistia errordms,

quos hoino

millc
ex

fucisdudum obduxerat,

[irobe cognilis, illuin

commissam conlirmasse se eam aiictoritalem Rufn episcopo Thessaloniceiisi, cui eos obedire priccipit in omnibns cansis Ecclesiasticis. Tum declarat
esse
;

Gariierius in dissert.

sua direcesi exturbasse. de Synodis in causa Pelagia-

norum
fert

liabilis,

ad hanc

Synodum Antiochenam
Cod. liv
:

re-

verba Photii

in Biblioth.

Porro haec

causas, qua; sine Rufi aucloritale et consensu agi

quidcm Pelagiana scu Cadcstiana


vasit, et

haeresis,

non

in

nimirum eiiiscoporum ordinationes, Conciliorum celebraliones, et majorum cansarum


non
possent,

Oricnte duiitaxat viguit, sed etiam Occidentem

i)er-

Carlhagine in Africa ab Aurelio atque Au-

relalionem ad

Sederu Apostolicam

Sine

ejus

gustino deprchcnsa et coiivicla variisque publice


Conciliis
tireiit,

consilio , inquit Ca^lestinus, nullus ordinetur, nullus usurpct eoiiem iiiconscio commissam illi

damnala

est. Ejecli

vero, qtii

cum

his sen-

taiiquam

haeretici,

extra Ecclesiam, tempo-

provinciain

colligere

nisi

cum

ejus

voluntate
si

ribus ejiifcoporum Theophili Alexandriae, et liinocentii Urbis

episco[)os pra?sumant,

per euni etiam ad nos,

Romic, tam

Romanis,

quam

Africanis,

quid
licae

est,

rcferatur .

Excommunicf.tionis
liis

mox

caeteristjue Occidcntis episco|)is , aitque Garnerius,

poenam
Sedi

intenlat illis,

qui
:

constitnlis Aposto-

loco Thenphili A/exandrice,

legendum

esse

Theo-

non obedierint Sed hac prieceptione cognoscent et eum, qiii refragandum noslne auctoritati,

doti Anliochice, (|uod Tlico[)hili temporibus Pelagiani vix innotiierint in Oriente.

Verum

Pholii locus

vel illius crediderit jussioni, a fraternitatis

ccetu,

cum

ipse sescjiaret,

segregandum

Ostendit

haec Epistola,

quam

a!gre lllyriciani episcopi Thes-

salonicensis vicariatui sese subjicerent. Est

porro

Dyrrachiiim urbs Macedonise, maris lonii, inter Brundisium


salonicam.
8.

|)0sita in
Italiae

ora occidua

urbem elTbes-

purus est, recteque is asserit, Pelagianos Theophili temporibus cjectos fiiisse exlra Ecclesiam tanquam hajreticos; cum Theophilus usque ad mensem Octobrem anni cdxii vixeiit, eoqiie anno Ccelestius Pe\aigii discipulus in Concilio Carlhaginensi ab Aurelio primate damnatus fuerit. Nec refert quod Theophili tem|)oribus hacresis

Pdagiana

vix in Oriente

Synoclns Antiochena adversus Pelafjianos. Habita Synodus Antiochice circa hac tempora
is

innotuerit;

cum

Photius non aftirmet, Theophilum

Pelagianos ex Oriente ex|)ulisse, sed tantiim, eo Ecclesiam Alexandrinam regente, Pelagianos ex Ecclefuisse, qtiod in dubiutn revocari non Nec minus verum estquod asserit Photius, casu (juo liaec damnalio Theophilum latuerit; Photius enim non dicit, eum in aliquam bujus rei |iartem venisse, aut eam ejus opcra faclam esse. Denique scribere non potuit Pliotiiis Theodoti et Innosia ejectos

contra Pelagium, qua

ex Hierosolymitana dioecesi

expulsus
cap. 3.

est,

ut docet Mercator in Commonitorio

lagius

Adhuc etiam Hierosolymis constilutus Peaccusatus fuit apud Synodum scilicet


,

potest.

Diospolitanam anno cdxv habitam, et [irimo quidem tergiversando, ambiguis quibusdam se professionibus tegens, et [irosequens dubia, vel rcspon-

dens, illani tunc videtur e|iiscoporum audientiam


delusisse. Sed

postmodum

evidenter deprebensus,

mj/// tem[)oribus Pclagianos Ecclesia ejectosesse; cum Iiinocentii tem|)ore non Theodolus, sed Alexander ejus decessor Ecclesiam Antiochenam administrarit.

insistentibus accusatoribus a posteriore Synodo, cui


sanctae

memoriaj

Theodotus Antiochiae

pra'sedit

C^LESTINI ANNUS

1.

CHRISTI 425.

239

CELESTINI ANNUS

2.

CHRISTI

425.

i. Valentininmis Augvslm. Seqiiens annus Domini quadiin^^entesinuis vicesinius (|uintus, consulibiis Theodosio Aug. nndecies, et Valenliniano

populum
potius
(si

aflalur

Reliclis his oblectamentis, hajc

videtur)

nos rcferannis,
illi

ct

ad ecclesiam

profecti

preces Deo, quibiis


occiso

pro tyranno ipsius


fiindamus. Quoe

CiEsare
iiluxit
:

ejus consobiino, Occideiitali imperio felix

niaiui

agamus

gratias,

|)ie

cuui, exslincto Joannefyr.inno, redditapace,

cum
fiiit
;

dixisset, noii

modo

spcctaculis finis impositus

ipse Valentinianus a Tlieodosio


latus, ut sanclus

Angustus
*,

est ap|iel-

Prosper

',

Socrates

et Marcelli-

verum etiam omnibus illis neglcclis, per medium Circum, una voce gratiaruni actionem pari-

nus

'

testantur. Id

autem hoc

aiino coiitigis-e, die

ter

cum

imperatore decantantes iverunt. rectaque


.

\ero decimo k;;lendas Noveinbiis, idein Socrates


tradit
:

ad ecclesiam Dei conteiuierunt


(|ui caiite

Ha^c Socrates:

qui addit, venientem ipsum Valenlinianum

(juidem alqiie prudenterfacta luTcnonAsvirtuti,

Coiislantincqioiim, a^gritudine
salonicfe,

acce[)isseqiie

'

ibi

cium

a Tlieodosio im|)erii

detentum fuisseThes[)er Uelionem Pidiicoronam. Verum lurc de

[laris

diicis

sed

imperatoris nligioni esse


constat,

acce[ita ferenda docet.

Etenim

tum Arda-

burium, tum Asparem ejus


tros secta fuisse Arianos, de

morbo

anno superiori, ex eo redditur exploratuin, diim liquet lioc i|iso aiino eumdein Valentinianuin Augiislum iiiense Julii fiiisse Acjuileia?,
evenisse
uti rescrii)ta

magisquibus inferius plurifiliiim miliiiii!

siii

ab eo

ibi

data declarant, de quibus


exitns

bus dicendum erit. Hic finis tyranni, qui Im[)erii [irimordia ab immiiuitione Ecclesiic jiirium est auspicatus. Vides, ([uomodo Spiritu Dei flante, bulla

agemus
2.

inferins.
et

Joawiis lyranni clades

nisvictoria.

; et

de

Hun:

Sed quomodo se habuerit Joannis


*

tumens repente disru|ita est. A. At non liic finis belli siquidem postexstinctum Joannem tyrannum, confligendum etiam fuit
:

tyranni exitium, a Socrate


t<

descri[)tuiTi

ponanius
et

cum

Aelio fnrtissimo duce, sub se babente sexaginta

Aspar, inqiiit,

filius

Ardaburii, ciim
,

[latrem a

millia

tyranno com|)reliensuin
co[)ias

et

infinitas

P.arbarorum

affirmat. Sed
acta,
sic

Barbarorum, (|uos fuisse Hunnos, Prosper [lugnatum est, et iilrinque caede perres

'

ad auxilia tyi'anno ferenda accessisse, certior

inter eos coni[)osila; suiit, iitAetius

factus esset,
ret.

omuino

iiicertus aniini eral, qiiid age-

auctus comitatus dignilate,


retur
;

ab im[ieratore recipe-

Itaque iireces

[lii

imperatoris

illo

tem|)ore rur-

Hunni vero

aiiro doiiati, ad [iropria remilte-

sum [)lurimum monienti


Angelus Uei
adjacens
rutus, duxit,
(lu
iii

habuisse, coiislabat.
[)astoris

Nam

rentur. Sic igilur Dei o[ie factum est, ut


orbis

maximus

habitu et forma

ducem

motus brevi temporis


iii

s[iatio

sedatiis fuerit,

itineris Asiiaii se piaebuit, et per

stagnum Ravennae
tyiannus coiiimoco[iias ejus defi

exstincto netiuissiino imi^crii [^erduelle, et Barbaris,

ea

namque

civilate

qui vocati fuerant


gusta

Italiam,

absque conqiroviiicia-

ducem Ardaburium tenuil) qua via nemo unquam iter


[latefecit.
llle

liuin daiiino pacifice abire jussis, Galla Placidia

Au-

cisse

comme-

moratur. Deus igilur, qua transiri non poterant,


transitum Aspari
tuni copiis per sta-

cum Valentiniano tilio Augusto in Italia summa [lace regnantibus, quorum quidem felicitatis

guum
iuit,

cujus aqiia diviiia ope


;

penilus exhausta

misma

traductis

porlas civilatis, qiiasa[.ertas otleudit,

ingressus tyranuuiu o|)|)rimit.


3.

Uuo
e

teinpore etiam im|)erator sanctissimus


sigiiilic.itiim est, ty-

(cui ludos Circenses |)erageiiti

rannum
erga

medio sublaluin

es^e)

suaiii

exiiniam

hoc tenqiore prirgrande cusuni aureum nuextat, in cujus altera parte Valentinianum Augustuin habes, dextera volumeii (ut creditur) Evangelii, siiiistra super globuin geminam crucein altera vero |)arte margaritis ornatam tenentem intueris i[isam Giillam Placidiam Augtistam, dextera erigentein, qiiie 0|)[)iessa a tyianno jacebat,
:

Deum

pielatein pers[)icue declaravit. Sic eniin

Italiam

sinislra vero

gemmalam crucem

gestaii-

tem, cujus potentia Occidentale imperium, post


'

Prosp. in

Chron.

Chron.
1.

Socral.

1. *

vii.

'

Socrat.

vii. c.

25.

c.

24.

Marcell.

in

Ibid.

Prosp. in Cliron.

2/^0

C^LESTINI ANNUS
uUo

2.

<(

CHRISTI

42;").

Honorii obitum a tyranuo pra;reptnm, absque

Privilegia pra?feritarum

legum,

Ecclesia; sive

ierme negotio recepisset '. 5. Theodimi sanctio de restitnendis Ecclesice juribus et cnntra hcereticos. Verum ba;c omnia (ut dictnm est) prisci omnes liislorici Tbeodosii pietati Iribuerunt, qui ob Catliolica> reiigionis patrocinium tot tantaque a Deo beneficia consequi

clericis delala, servenliir, etc. Dat. ()iid.


Aqiiileia;,

non.

Julii,

D. N. Tlieod. Aiig. XI et Valentin. Ca;s.

conss.

et

idein b;rc

ad Bassiim comitem reruin privatarum mcnse Octobris


' :

Privilegia Ecclesiarum

omnium

qiiae SEecuIo

meruit, diim

piis

sanctisque operilius diviniim


iit

sibi

nostro tyrannus inviderat, prona devotionc revocanius scilicet, ut quic(|ui(l a divis priiici|(ibus cons:

numen
quibus

coiiciliavit,

ipsius exordio exort;^ tyransatis

titutum
causis
legii,

est,

vel qucC singuli qiiique antistites pro

nidis ante

anuum superioremabuiule

diximus,

Ecclesiasticis impetrarant,

sub

poeiia sacri-

plaiie juiifj;entla sunt, (|ua!

idem Tbeodosius

jugi

solidata slernitate serventur. Clericos

imperafor, bujus i|U0(|ue aniii exordio, ac deinceps


pro Cliristiana
religione decreta sancivit;

etiam, quos iiidiscrefim ad soeculares jiidices debere


deilnci,
iiifaiistus

unde

et

proesumptor edixerat, episcopali


est,

ad prospera cuncta gerenda Divinitatem reddidit

audieiitia;

reservamus. Fas enim non

ut divini

Mense enim Februarii ipsis kaleiidis ad Asclepiodotum PP. ita scripsit de sacris testis diebus religiose sancteque absque speclaculorum
sibi proiiitiam.

muneris ministii temporalium pofestatum subdantiir arbitrio, etc. Qu^fdesunt reliqna constitutionis Iiujus in codice Theodosiano jam cuso, ex scripto
anli(iuo voliimine
ita siippleiitur. Itn(|ue

impuritate servandis
6.

aucfori-

Dominico, qui septimana; totius primus


at(|ue

est

t;is

tua in

onini

aevo

mansura

in

provinciarum

dies, et Natale,

Epipbaniorum,

Cbristi

Pas-

missa nnfitiam, prpecipiaf, etiam sub poena sacrilegii, ciisfodiri.

cboB, et in Quin(|uagesim;e diebus, (|uaii(liu ca;lestis

Specialiter id illiistribus com|irelien-

lumen lavacri iinitanlia novani sancli baplismi lucem vestimenta lestantur; quo lempore et memoratio Apostolica; iiassionis totiiis Cbrislianitatis magistriB a cunctis rite celebratur
:

sura

pr;Fce|itis,

ut in omnibiis circa Ecclesiastica


stafiita

veternin principiim

servenlur. Diversos vero

episcopos iief;irium Pelagiani, et Crelestiani


tis

dogmaconfi-

oinni tbeatrorum

errorem seiiuenfes, per

Patroclum

sacrae legis

atque circensiuin voluplate per uuiversas urbes earumdem populis deiiegata, tots Clirislianorum ac
fidelium nientes Dei cultibus occu[)eiitur. Si (|ui etiam Judaii im|iietatis amentia, vel stolido pagauialiud esse suptatis errore el insania delinentur
:

antistitem pra;cipimus conveniii.

Quos quia

conventionis tempore, intra quos deliberandi tribuimus


:

dimus emeiidari
f.iciillatem,

nisi intra vigiiili dies a

errata correxerint, seseque Catholico-

rum

fldei

reddiderint; Gallicanis regionibus expelli,

plicationum noveriiit tempus, aliud voluptatum. At ne quis exislimet in bonorem numinis nostri, veluti majore quadam imperialis oflicii iiecessitate compelli, et nisi

atqiie in

eorum locum sacerdotium


et futuroe

fidelius

subro-

gaii; qualenus pnesenlis erroris niacula de popu-

lorum animis tergatnr,


jiissioiiis insliluat.

bonum

disciplinae

divina religione interru|>ta, spectaculis

Sane

(|uia religiosos

populos nullis

operam
renitatis

pivrstet,

otfensam,

subeundam forsilan sibi si minus circa nos


solebat
:

iiostne se-

decet superstilionibus depravari, Maiiicha?os, etc.

devotionis

Prout

inferius

ex

eodem cuso

codice

Theodo-

ostenderit,

quam

nemo ambigat, quod


nostra ab

siano descripta leges, et post haic qua; sequuntur.


Juda;is

tunc

maxime maiisuetudini

biimano ge-

quoque

vel

Paganis causas agendi, vel


Chrislianae

nere defertur, cuin virtutibus Dei omuipotentis ac meritis uiiiversi obse(|uium orbis iinpeiiditur. Dat.
kal. Februarii, Constaiitino|)oli,

militandi licentiam
legis

denegamus, quibus

Tbeodosio A. XI
idcirco,

et

nolunius servire personas, ne occasione dominorum vitam veneranda; religionis inimuteiit. Omnes igitur persoiiaserrorisinlansti
nisi
liis

Valentiniano Cses.

conss.

H;ec

quod

in

jubemus

excludi,

spectaculis coronare

solerent imagines

imperato;

rum,

et faustis eas

acelamationibus prosequi

qui-

bus quidem, ob propensiorem divinum cultiim feslis imperator volens libensque diebus exliibenduin
,

emendatio matiira subveuerit. Datum octavo idiis Julii Aijuileia;, consul. doinino Theodosio Aug. XI et Valenliniano Caes. coss. In cuso aufem
codice
sic.

Dat. VIII id. Octobris, Aquileiff, D. N.


et

carere voluit. Qui autein pnecipui

festi

dies essent

Theodosio A. XI

Valentiniano Caes. cons.

apud Christianos,

et celebriori

bonore recepti, eainsi-

8. Vidisti, lcctor,

quae invasor imperii, et Juviolator tyrannus priino inob idque tnn(|uain fcenum,

dem

sanctione significantur.
7.

rium Ecclesiasticorum
gressu lege sancierit
;

Sed

et

Valentinianus pro acceplis adeo

gnibus a Deo muneribus, pro gratiariim aclione pias valde hoc anno sub iisdem consulibus edidit sanctiones: adeo ut niliil sibi aiiti(|uius fuisse visum fuerit,quam ulea quie Joaiines tyrannus abstulerat,
privilegia Ecclesiis concessa,
edita sanctione, cunclis
illib;ita

quod velociter nec quicquam


liarbarorum
capitur, et

arescit,
ei

quam

citissime defecisse

profuisse

cenfum ferme

millia

in Italiam advocasse,

cum

iiiiser

paene

solus ab Asjiare angelico du.ctu iniparatiis offensns

servari debere,
ita

redderet inamfestum,
'
:

rescribeus ad Georgiura proconsulem Atricae

jngubdnr conlra vero de iminani tyranno, Barbarorum copiis praepolente, imbellem pueruluin Valeiitinianum, iiislar David, inspera:

tum
'

retulisse triuin|)hum

qui et pro graliarum

In niiisco
(le

Hieron.

Manlilio

L. V.

spectac. C. Tlieod.

Cannn.

S. Mariae Majoris

de llrhe.

L. xuvi. de Episc, et cler. C.

Theod.

L. xLvii, C. eod.

Patroclus eral Episcopus ArelalensiSi

CiRLESTrXI AXNTTS 2.
actione
lias,

CIIRISTI /|25.

2/i1

qnas

lcgis,

affixit

iil)i(|uc

locoruni dc

restituenda liherlatc Ecclesiastiea sanctiones.


9.

Moyscs vir milissimus super omncs homines qui morantur in terra idcin ij^sum de Thcodosio impe:

Onod insuper

tyranni favorc, hajrctici atrjne

ratorc jain dici potest. Propter

quam quidcm manpra'Iiorum ccrtrojiha^a contra

scliisinatici,

qui antea legibns Honorii religiosissimi


erant,

suetudineni Dcus hostes

illius sine

imperatoris compressi
cce[iissent erigere,
:

jam

suljlevati

capita

taminibus snbjugavit; sicut

cum

rari

palanKjne vagari, ac Romas moidem imperator hoc eodem anno, Aquiieia^ cum esset, adversus cosdcm ejusmodi iiromulgavit

Joannem tyrannum
qu;c
j)ost

statuta, tuin
est,

cladesRarbarorum

consecuta

evidenter ostendunt.

Nam

edictum

'

Deus talia beneficia in hunc sanctissimnm impcratorcm contulit, qnalia in cos qni olim jnstitiam in
vita diligenter colebant, contulerat. At(juc

10. Manicha)os, hasrcticos, schismaticos,

om-

cerlenon

nemque scctam
spectu Urbis
pra^sentice

Catholicis

inimicam

a!)

ipso ad-

assentandi studio compulsus


ita se

lu-cc

scribo

sed revera

Roma; exterminari prajcipimus, utnec criminosornm contagione fojdentur. Circa hos autem maxime nrgenda commotio est, qni pravencrabilis
papffi

habere, omnibus deinceps pcrspicuum decla Post

rabo.
1:2.
'

tyranni necem, Rarbari quos

ille

vis suasionibus a

sese

commu-

ad anxilium

sibi

contra

Romanos fcrendum

accer-

nione snspcndunt, (}uornm schismate plebs etiam


reliqua vitiatur. His, conventione prajmissa, viginti

siverat, in fines imperii

Roinani incursionem facere


solcbat,
:

diernm condonavimus inducias; intra qnos nisi ad communionis redierint unitatem, expulsi us(]ue ad centesimnm lapidem solitudine quam eligunt, macerentur. Dat. VI kal. Aug. Aqnil., Theod. A. XI et Valentin. Cses. coss. Se^juenti vcro mense de
,

Quo audito imperator, uti istarnm rerum curam Deo conimendavlt


constituerunt.

atque precibus se totum dedens, brevi, quod in oplatis erat, estconsecutus. Quibus autem cladibus Rarbari
opj)rimerentur, non
ceiisere.

Primum

illoruni dux,
;

inconnuodum est hoc loco renomine Cughas fuljiestis

iisdem ad jiroconsulem Africae ejnsmodi rcscrijitum


dedit

*
:

niiiiis ictii interiit

deinde

suhsecuta, maxi-

mam
luTreses,

partem

hominnm

qui

ei

jiarebant, e
:

medio
su-

omnia schismata snperstitionesqne Gentilium, omnes Ca-

Omnes

omnesque

perfidias,

sustulit.

Neque hoc

satis esse

videbatur

sed ignis

etiam de ca^Io delaj)sus, complures


pererant, absumpsit. Qu;e res

eorum qui

tholicfe legis inimicos

insectamur errores.Si quos

Rarbarorum animis

vero hajc quoque clementia? nostrse statuta pcena comitetur, et noverint sacrilegic snperstitionis auctores particijies consocios proscrij)tionc plectendos
:

maximum injecittimorem, nontam j)roptereaquod contra bellicosam Romanorum gentcm arma ferre
ausi fuissent, (juam

ut ab errore perfidiae,

si

ratione retrahi neqneunt,


;

auditos animadverterent.
scojxis

quod Romanos a Deo pra;i)otenti Eo tempore Proclus epi-

saltem terrore revocentur

et

universo suppiicatio-

prophetiam

quamdam

ex Ezechicle petitam

num
bita

perpetunm denegato, criminibus deseveritate plectantur, etc. Uat. prid. non. Ang.
aditu in

Theod. A. XI et Valentiniano C?. Rursus post dnos dies sanctionem edidit adTersus eosdem, cujus hoc est exordium ' \[. A Barbaris in imperium grassantibiis Theodosius, relifjionis et virtiitum exemplar, divinitus Manichfeos, htercticos, sive schismaliberatitr. ticos, nisi Iiis emendatio natura subvenerit, etc. Dat. VIII id. August. Aqnileia;, D. N. Theod. A. XI et Valentiniano Coes. conss. Sed qna; pro gratiaAquileia;, D. N.

conss.

eamque jn-a;clare ad salutein jam tum a Deo Romanis datam, non sine maxima omnium commendatione accommodavit. Prophetia autem haec est Tu, fili honiinis, vaticinare super Gog principem Rlios, Misoch et Tohel. Judicabo
in Ecclesia docnit,
^
:
,

euin morte

et

sauguine, et pluvia inundanti et lapiet ignem et sulphur pluam super omues (jni sunt cum eo, et in gentes
:

dibus grandinis,

eum,

et suj)er

innltas

cum

eo

et

magnificahor, ct glorificabor, et

notus ero in oculis nuiltarum gentium, et scient qnia ego sum Doininus. Hac de causa Proclus (ut
dixi)

rum

actione de j)ercef)tis beneiiciis persolnta sunt

maximam

consecutus

est

laudem

Hacteuus

Deo a Christianis principibus munera, eadem ad majora promerenda ab ipso beneficia amj)Iiorem illis viam aperuere. Accidit enim post haec, ut praeterRarbaros illos, qui a Joanne tyranno vocati sese ct ad propria remearant, infuderant in Italiam sollicitati cnm parassent advenalii ab eodem tnm audita morte ipsius haud continere se valuerint, sed in Romani imperii fmes grassati fuerint quomodo autem Deus absqne armis onines illos consumjjserit, desuper fnlmina jaculatus in
, ,
:

Socrates,

quod prndenter

apj^ositeque

Gog nomen

rerum eventis Cnghai Rarbaroruin duci Proclus accommodasset. 13. Sed hic adverte, ne ex tempore sedis Procli episcopi Constantinopolitani, hac sub eodem jam episcojjo accidisse putes quem post abhinc ferme decenninm sedere coepisse, ejusdcm Socratis asserex
;

tione certissimuin est

nulla

enim

ratio j^atitur, ut

cuni haic ipse evenisse tradat


invitatis

mox
jam

post exstinctura
vocatis, et

tyrannum Joannem de genlibus ab eo


ad cladem imperii,
et

hostes,

Socrates describit

cum mansuetudinem
*
:

loco motis, post

prsedicat Theodosii istis verbis

Sicut libro

Nume:

novem aunos
pus
illi

facta fuerint, et nonnisi

ad illud tem-

rorum de Moyse loquitur diviua Scriptura

Erat

flnes attigerint

Romanorum. Sed de Proclo


quod cum adhuc presby-

sic illa intelligenda scito,


'

L.LXII. de hsret. C. Theod.

de hiret. C. Theail.

'L.

Lxiil. C.

TheoJ.

'

L. LXIV.
>

'

Socrat.

lih. vii, c.

41,

Socrai.

lib.

vn,

c.

41.

Ezech. xxs\ni.

TOMUS

VII.

31

242
ter illa perorassel in Ecclcsla
Rolet in panepyricis) pro

CJ5LESTINI ANNTJS 2.

CHRTSTI 425.
:

coram

ijopulo (ut as-

illum rcsUtuissct
Nice])l)orus

concione laudans Tlieoilo-

leges divinas fides . ILtdc Thcodoretus


',

hujusmodi erat imperatoris erga itemquo


,

sium, res abeo ^cslas omnesretexens, ea de Cuglia,


et aliis Barbaris divinilus exstinctis narratione opportuna fuerit prosecutus. ii. Porro quem Socrates Cngliam appcllat, Theodoretus eamdem narrans historiam, Rhoilam

et alii

illud fortasse ex institutione

sancke sororis Theodosius niente versans de servis


Dei diclum
erit
:

Qui benedixcrit

tibi,

benedictus
.

et qui maledixerit, erit

malediclus

nominat,
titas

dum eamdem rem


'
:

gestani (ne diversam

17. Sed tantam anirni Theodosii cum religione demissionem ali(]uis nimium jirudens scrui)uIosi-

putes) sic refert, gratias Theodosio divinitus

imper-

tatem seu sui)erstitionem dixerit,


narit
:

et fortasse

dam(ut

recensens

Cum

Rhoilas dux Scjtharum,


Istro,

veruni scias

eam odoratum
tecit,

csse

Deum

qui Nomadae dicuntur, trajecto

cum

ingenti-

verbis divinte Scri])tur;c utar) in


t]uod i^alam
tuitu

odorem

suavitatis

bus

copiis Tln-aciam popuiari et jircEdas agere inci;

omnibus
,

peret

ac Constantinopolim
et

urbem primariam obat(|ue


:

prffistitit

qute

dum religionis ejus inomnem humanuni captum

sessurum,

momento temporis capturum,

excederent, rependens et remunerans opus iliud

adeo solo quaturnm minaretur


jactu, el facibus cailitus demissis
bussit,

Deus fuhiiinnm
illum conipenitus

mensura

conferta, coagitata,etsupereflIucnte,

dum

cum

tum univcrsum exercitum

absum-

psits.Hicc Tlieodoretus, eadem (]uo(iue Nicepliorus '. At licct diversitas in nomine sit (accidcre

absque armis immanissimos fortissimosque Barbaros debellavit ut (sicut suo canhco occinuit Debora) ^ de ca>lo pugnatum sit contra eos. Cum e
,

contra videre

sa?])e

contigerit, Christianos principes

nam(|ue

solet

eumdem liominem

sa-pe diversis

no-

parvi facientes censuras Ecclesiai, et Ecclesiastica

minibus nominari) rem lamen non diversam, sed

jura calcanles robustissimoslicet pararmt exercitus,

eam probe
potest esse

testatam

unam eamdemque fuisse, nulla dubitatio, cum iidem in eamdeni senet

atque classibus mare replerint, adversante

illis

Deo,

tentiam conveniant, renique narrent,


tradant, quie suis temporibus accidisset.

posteris

15. Theodoretus igitur una cum Socrate laudibus celebrans Tlieodosii imperatoris mansuetudinem, et pium erga Deum cultum, quorum causa tot tantaque a Deo beneticia cst consecutus, ut ty-

rannos, et Barbaros in
santes,

Ronianum imperium

gras-

absquesuorumsanguiniselfusione compresserit; ne reni verbis tantum agere videretur, factis eam ipsam confirmans, narratiT! a nobis de rege Barbarorum cum suis fulmine exstinctis hisloria2 Quanista perpetua memoria digna ])ra'misit quam (inquit) iste imperator niultis aliis virtutibus eximie decoratuserat, clementia tamen, velmaxime mansuetndine, animi tranquillitate, quae nullis procellis agitari imterat, fide deniquesincera etspectata excelluit cujus rei certissimum argumentum os'
:

jacturam fecisse non hostibus tantum pugnantibus, sed ipsis etiam elementis in ullionem violatoe religionis exsurgentibus, etsacrarum legum conteinptum ac Dei ministrorum oppressionem ulciscentibus. Utinam et sajculum nostrum istiusmodi careret exemplis. Sed ad Theodosium rursum recurrat oratio, de quo in Vihs Patruni ista scribuntur*: 18. Manebat quidam monachus ^gyptius in et dum suburbano Constantinopolitanae civitatis transiret Theodosius junior imperator per illam viam, reliquit omnes qui in obsequio ejus erant, et
, :

omnium

venit solus in cellam ejus; et pulsans ad

osUum

monachus. Videns autem eum, cognovit quia imperator esset sic tamen suscepit eura, tanquam unum ex offlcio militantium. Cum
monachi, aperuit
ei
;

ergo introisset
Ca'pit

fecerunt orationem

et sederunt.

tendam.
16.

Virquidam vitam

excolcns monaslicam,

autem eum interrogare iniperator dicens, quomodo sint Patres in /Egypto. Et ille Orantpro salule nostra omnes. Imperator autem circumspi:

animo paulo audaciore rei cujusdam petendic


;

pra^ditus,

ad impcratorem

ciebat in cella cjus,


vidit,

si

quid haberet, et nihil

ibi

gratia accedit.

Quod cum
intcrdicit

ssepius fecissct, imperatori Ecclesiastica

communione vinculoque
dit.

Ecclesi;c ei injecto, dcce-

parvam sportulam habentem modicum panis, ct lagenam aquEC. Et dixit ei monachus Gusta modicum et infudit ci panem, et misit oleum
nisi
: ;

Imperator autem fide cumprimis excellens , ad Palatium venieus, cum tempus instaret convivii, et

omnes convivuj adessent, dixit se non prius capturum cibum quam Ecclesia; vinculo solveretur.
,

et dedit ei aquam bibere. et manducavit Scis quis sim ego ? Et autem ei imperator ille dixit ei Deus te scit, quis sis. Tuuc dixit ei Ego sum Theodosius imperator. llle autem statim et sal,
;

Dixit

Proinde
mittit, ut

unum

ex

familiarissimis
ei,

ad episcopum

potestatem facial

qui ipsum ligaverat,

Cum autem episcopus respondisnon debere cujusquam vinculum admittere, significassetque eum soluturn esse non tamen so\incuIo solvendi.
set,
:

humihter. Et dixit impesecuram vitam babeUs, et non cogitatis de hoc saeculo. Veritatem dico vobis quia licet in imperio natus sim, nunquam tamen delectatus sum, sicut hodie pane et
adoravit, salutans
:

eum

rator

Beati estis vos monachi, qui

lutione
verat,

illa

contentus

fuit

donec

ille

qui

eum

liga-

aqua

s;itis

enim

et libenter coniedi.

magno cum
V, c. 3G.

labore conquisitus, comniunioni

tunc honorare

eum

Et cocpit ex imperator. Senex autem egre-

>

Theod.

1.

2 Nicep. lib. 14. c. 4.

Tlieod. lib. v.

'

Nicepb.

1.

XIV. c. 4.

'^

Num.

Judic. V.

'

Vit,

e, 36.

Palr. par.

ii. c.

14. dc liumilitale.

: ;

aELESTINI ANNUS
diens fugit, et iterum venit in

2,
in

cimrsTi
pauperes
esse
;

/125.'

2/(3

i^gyptum

Ilacfo-

qua

piv-cccpit,

illorum pauperum

iia-

nus
des.

ibi

atque dc Theodosio

satis.

19. Aftici episcopi Constantinop, obitits et laii-

Hoc eodem anno Atticus Constantinopo-

pofissimum rationem, qiii mcndicaro erubcscunt addens nec ab accipiendo cgentcs esse excludendos lia;reticos, cum videlicet opus ha,

bendam

litanus cpiscopws,
viginti

cum
'.

agerct in cpiscopalu annos

bent

nafur.-c ncccssarii

sic

unum,
co

sexto idus Octobris ex hac vita

mi-

Calliopio Afticus in

enim se habet Domino salutem


sum,

gravit

ha^c Socratcs

Sed error

irrepsit in asscr-

Certior

quidcm

factus

infinitos in vestra

tum ab

numcrum annorum
,

sedis Attici,

nam

non annos viginti unum sed tantum decem et novem, menscsscptcm, minusdiebustribus scdisse, revcra repcritur nam idem ipse atijue Sozomenus tcstantur, scdere coepisse anno Christi quadringen:

urbe fame opprimi, [)iorumque egere eleemosyna. Cum infinitos dico, iiitelligo multitudincm, cujus certum numcrum ostendere nequeo. Quoniam igitur

numerum

pecunire

i[)se

ab eo accepi, qui divitias

large ct quasi plena

tesimo sexto,
idus Octoltris

tertio idus Martii,

et

hoc anno, sexto

mortuus est. Vacavit cpiscopatus usque

iis, qui eas probe admiusuque venit, ut nonnulli egestate premantur, quo alii qui opes habent, easque

manu
:

nistrant, suppeditat

ad pridie kalcnd. Martii, qnibus ordinatus cst Sisin-

istis

minime

largiuntur, penitus explorati sint

tu,

Laudatur a Socrate Atticus, quod nomcn Joannis Chrysostomi in Ecclcsia recifari voluerit scd id factum est (ut suo loco diximus) pra?cipiente, imo cogenfc Innocciitio Romano Pontificc. Laudatur et a Cyrillo Alcxandrino in Epistolis ab eo scriptis contra Ncstorium quod insignis csset orthodoxise
nius
*.
: :

frater carissimc, istos trccenfos aureos a

me

accipe,

eosque in pau[iercs,

uti

volueris,

impendc. Velis

autem in eos confcrre, non qui vcntris causa quasi mercaturam pcr totuni viia; tempus mcndicando exerccnt, scd qui mcndicare erubescunt. Neque in
hacofficii parle uflaiu scctae, vel religionis cujus-

quo nomine ctiam

a Cffilestino

prffidicatnr in suis Epistolis, ut

Romano Pontifice in ea quam ad Nesextollit elogio


:

quam, rationem ducas


:

ncque porro respcctum ad

torium scripsit, ubi cjusmodi

eum

eos qui a nobis in fide scnfcntia dissentiunt, habeas sed in illud unum incumbas, ut qui fame

Rexit, inquit, sanctae

memorice Atticus Cliristianum


(

cruciantur, eos alimentis subleves


Epistola.

Hactenus

Attici

populum

pra?decessoris

nempe Joannis Chryso-

stomi) cxemplo, ct sacrilcgus persecutus est errores

ha>reticorum

Ha^c ipse. Inter alias vero res ab

tianis schismaticis vetuisse,

' Sabbane ipsorum auctorem Sabbatium defunctum colerent ut sanctum, sublato ejus opera clanculo Sabbatii corpore e sepul-

Attico laudabiliter gcstas, recitat Socrates

22. Quod autcm in erogandis eleemosynis nullam vult haberi rationem cujusvis scctcC ha^reficorum, sed omnibus tribui indigentibus accipe
:

de his accurafius S. Gregorius scribat in E[)istola ad Joanncm c[)isco[)um Ravcnnatem ' s De


qiiffi
:

hoc quod
tici

dicitis inccnsa; civifati

Sevcri schisma:

tura.
20.

eleemosynam

esse

mifiendam

idcirco vcstra

Sed
est,

et in

eo Atticus majore laude dignus

fraternitas sentit, quia qua> contra nos in Palatiuin

habitus

tavitatque rejccit

quod Pclagianorum Icgationem confuquod cgregium facinus S. Pros:

per

his pra;dicat vcrsibus

Quid loquar, et curam, magna quam gessilin urbe Constautmopuli, docto bouus ore sacerdos.
Atticus, antiqua legatos lia:reticorum,

pra^mia mittat, ignorat. Qua; ctsi non transmitteret, nobis considerandum fuit, quia misericordia prius fidelibus et postea Ecclesice hostibus est facienda. Juxta quip[)e est civitas Phanum, in qua multi captivi

sunt; ad
.

quam
,

ego jam transacto anno trans-

mittere volui

sed infer hostes medios

non pne-

Confulando tide? Ue qua tunc impia corda Quamvis se obduclo legerent velamine forniae
Judicii, et tacit;c tuleruit

sumpsi

Ha3C Grcgorius de his

quae ad Atfici

tormenlarepulsae.

spectant E[)istoIam. Porro eidcm Attico tantum tribuit Socratcs ut dicm obitus sui prajvidisse ac
,

SedetS. Augustinus ", dum agenscontra Julianum, afQrmat Pclagianam hffircsim fuisse damnafam
Constautinopoli, Attici episcopi praeconiacclebravit
testatur hoc i|)sum etiam Cadcstinus pa[)a in Epistola

Afque de Attico hacteuus. Conmortem sedcm Constantinopolitanam vacasse usque ad annum seqtientcm. Agcmus suo tcmpore de eo qui in locum ipsius substiprffidixisse affirmct.
tigit

autem post

cjus

tutus est Sisinnius pridie

l^al.

Martii.

ad Ncstorium''. Quoto autem anno

Attici sedis

haec facta sint,


possit;

cum haud

satis

ex])Ioratum haberi

23. Theodosiiis de professoribus litteranim optinie decernit.

hic ad finem ejus vitaj quasi


est.

ornamentum

Hoc eodem

anno Theodosius im-

sepulcrale apposuisse, sat


21.

Praedicatur a Socrate itidem Attici erga


:

paupercs munificentia idemquc recitat ejusdem Epislulam pcrbrevem ad Calliopmm Ecclesia; Nica;na3

gymnasium litterarum Constantinopoli in mcliorem formam restitueret vetuit([ue in priinis, neminem publice docere, aliove
perator adjecitanimum, ut
in loco scholas littcrarias aperire,
es?ent, et ad lioc i|)sum

quam
;

qui probati

munus

dclecti

presbyterum, cuni

eosdemque

ei

dcdit aureos crogandus

in Capitolii auditoriis [)rofiteri debcrc. Locus iste instar veteris Romae a Constantino Constantinopoli

Socr.

1. 4

VII. c. 25.

'

Ib. c.

xwi.
^

erectus fuit, et Capitolii


Socr.
cod.
I.

nomine

(ut

suo loco dictum

lib.
iii.

vii. c
1.
'

cap.
*

15.

Prosp. carm. de Ingratis.

Aug. cont.

Jul.

Ceelest. epist. V.

Greg.

1.

II.

ep.

xxsu.

244
cst) iiisig^uitus, rei

C^LESTINI ANNUS
littorariac cxerceiulae adscriptiis.

2.

CIIRISTI 425,

cui(|uc loca specialiter depulata assignari faciat tua

Porro profitentiuin minieruiii edila sanctione ita voluit dcfinitum : llabeat, inquit, audilorium specialiter nostrum, iii liis primum quos Romanae
'

suhlimitas, ne discipiili sihi invicem possint ohstrepcrc, etc.


Ilaic

quideni
cos

lioc

anno,

tcrtio

kalcndas

Martii

idihus vero cjusdem meiisis alia


',

ruisum
liiiic-

eloquentia; doctriiia
Ires

commendat,

oratores

quidem

edita saiictione

qiii

diutius

iii

eadcni

numcro, deccm vcro

graniniaticos. In his eliam

tione mernissent, comitiva! ordinis primi dignitate idcni ini|ieralor lionestare voluil, hos, scilicet, grae-

qui lacundia graicitatis pollere noscuntur, quinque

numero sint sopliista}, et grammatici aique deccm. Et quoniam non liis artilnis tantum adolcsccntiam
generosam optamus
scientiai
institui,

corum grammaticoriim

Ilelladiiim

ct

Syrianum,
ct

latinoriim Tlieopliilum, sophistarum

Martinum
:

profundioris quoquc
socia-

Maximum,

jiirispcritorum Leoiitium
cffileros

eodein quo-

atque

doctriiiffi

memoratis magistris

que Iionorc
Iifcc

exornandos

fore,

cuni viginti
:

mus mus

auctorcs.

l'num

igitur adjungi cscteiis \oIu-

duorum annorum cursum docendo complessent


sanctioiiihus
statiiit.

qui

pliilosopliia; arcaiia

rimetur, diios quo(|ue


Ita ut

quidein liocanno laudahiliter Theodosius edilis

quijuris ac legum formulas pandanl.


iL. ui. do stud.

uni-

liber. C.

Theod.

'

L.

i.

de prof. C. Tlieod.

Anno pcriodiGra?co-Romaii;c591S. Olymp. 301. Jcsu

Cbristi

425,

C;clestini papa;

2.

Theodosii Jun. 2i. el 18. Valenliniani

III.

1.

1,

Quhita qninqueimalia Theodosii.


,

Coss.

Tlieodosius Aiig. XI

et

Valetitinianus

Cffisar,

ut

suspicioncm prfcveniens, Aquileiam urhem maxiniam occupavit, Placidia ct


sionis inopinre ccleritate

recte in faslis Hcraclii imp. a Dodwello puhlicatis legitur, ct in legibiis Cod.

Valentiniano ipsum comitantibus. Et hic quidem

deinceps datis.

Ille

Theod. mensc Januario et propter quinta quinquennalia

maximam

civitatem ahsque nllo negotio cepit. Ar-

imperii

cum

patre administrati ut ex ejus vicen-

iialibus et Iricennalihus

certum

fit

Yalentinianus

daburium vero violentus quidam ventus excipiens, una cum duahus triremihus in manus tyranni detulit. Ille de foedere ineundo cogitans Ardaburium
humaniter
friieretur,
.

vero ob imperium Caisarcum anno superiori sus-

exccpit

qiii

cum maxima
,

lihertate

ceptum.
2.

ductores

tyranni

Joannis tyranni interitus.


liJ,

A num.

tioiiem propensi erant,

jam ad defeccontra tyrannum animavit.


qui
,

ad

i.

Philostorgiiis lih.

n. ti,

recitaia

Honorii

Simul

imp. morte, Joannis tyrannidem et interitum liis verhis narrat. Joannes ciim tyrannidem arripuisset (UomaB scilicet, uhi Palatini militcs siio e nu-

ut Aspari filio per litteras significavit taiKiuam ad paratam victoriam adesset. Qui cum celeriter adventasset una cum cquestrihus copiis,

conserto levi proelio captus cst Joannes, proditione

mero eum imperatorem


coi)ius lih. 1

dixerunt, ut testatur Pro-

de Beil. Vandal. cap. 3), legationem misit ad Thcodosiuni. Sed re infccta, lcgati insu|)er contumelia affecti, alius alio per Propontidem relegali sunt (hujusexilii unus Philostorgius meminil).

eorum, qui circa ipsum erant, et Aquileiam ad Placidiam et Valentiuiaiium deducitur. Illic dextra manu
prius amputata, postea etiam capite truncatus est,

cum

per

exerciiisset.

unum ac dimidium ar.num tyrannidem Tum vero Theodosius Valentinianum

Placidiam vero

et

Valentinianum tertiiim, qui post

Romam
et

obitum

Ilonorii liyzanliuni profugerant, Theodosius

3. l\]ense circiter

niissum imperatorem renuntiavit . Aprili in potestatem Placidiae

Thessalonicam misil. IUic i^atrueli suoCacsarisdignitatem concessit et Ardaburio magislro militum ejusque filio Aspari belli advcrsus tyrannum administrationem commisit. lli Placidiam et Valentniianum secum duceiites, cum Paiinoniam et lllyri,

Valenliniani Ronia venit.


,

Joannem tyrannum
captum non
fuisse dies insuillud

tardius

quam mense

Aprili

paiiloque post occisum, ex reriini qUcC postea contigere, serie intelligitur.

Non enim pauci

mendi

fucre,

ut Constantinopolim faustum

cum

pertransissent, Salonas
lia;c

ccperunt. Post

urhem Dalmatiie vi Ardaburius quidem cum iiava-

miiilitim perferrctur. Consta7ttinopoli \ei'o III idus

J/aH Theodosius dedit legem Cod. Theod.


tionibus
,

le /je^;-

libus copiis coiitra tyraiinum profectiis est. Aspar

Tcro assumi^tis secuiii ciiucstrihus copiis ct imi)rcs-

nuiitiat;i,

eique ludos Circcnses cdenti mors illa ut Iradil Socrates lib. 7, cap. 23,post diem

; ,

CiELESTINI
XIII Maii,

ANNUS

2.

CIIRISTI
cit

425.

245
dedu-

quo ea

lox

cmissa

cum

ipse in Italiam
\'e-

Valesii versionem, ex quilnis vir doctissimus

proficisci iiislituissct,

postquam Tliessalonicam
(scilicet

nisset,

morbo

iiigrueiite ulterius progreili prohibi-

tus

est.

Misso igitur ad coiisobriiium


|ier

Valenpatri-

tinianum) imperiali (iiademate

Helionem
iiiiiuit

cium
cai.

ijise

Coiistantiiiopolim rediit,
circiter
;

Socrates

non auctori Chronici Alexandrini, sed Socrati standum, qui eam nuncnpationem A' kalend. Novemb. apud urbein Constantinopolitanam nunliatam dicit. Verum Socrates aliud non designat quam non multo post Attici exequias et ingressum
Theodosii in

24.

Mense

Jimio Tliessalonica digressus


:

enim Olympiodoius Joanne tyranno, Placidia una cum Caesare


videtur Helio
ait

Cffiso
filio

Ra-

vennain

iniit.

Heiion vero

magister

et

patricius

Urbem Regiam, significatam esse nuncupationem Augustam Valentiniani junioris, die x kalend. Novemb. Ronuc factani, iia ut dies ille non ad diein, quo ea in urbe regia nuntiata sed qiio
,

Romam invasit . Cuin aiitem Valentinianus XVI kalend. Anrj. Aciuileiae legem C>2 Cod.
De
hareticis, ad

Ca?sar

Romae

facta fuerat, referatur.


,

Eam enim

inaugura-

Thod.

Faustum P. V. inscripserit, jam ante diem xvii Julii quo ea lex emissa, Roina in Valentiniani et Placidiaepotestate erat; ea enim ad prcCfectum Urbis mittitur. Ea vero ferri non potuit, nisi postquam Valentinianus jam accepisset, Helionem Romam occupasse, quod ideo factum circa initium
mensis JuUi.
4.

tionem RomcC peractam afflrmant Philostorgius et Olympiodorus citati ac praeterea Prosper in


,

Ciiron. imperiali,

ac Idacius in

Chronico. Quare

falluntur Marcellinus in Chronico, et Jornandes de

Reg. success. cap.


6.

'J7,

qui scribunt, Valentinianum

Ravennce imperatorem factum.


Aetio parcit, qui

Diiratio

tyrannidis Joannis.

Ex
ante

ranniadsciverat.

Ad num.
scribit

Hunnos
4.
:

in

auxilium ty-

Prosper in Chronico
Placidia Augusta et

quibus

sub hujus anni coss.

liquet

primo Joannem tyrannum


;

mensem

Valentinianus Cccsar mira felicitate Joannem tyran-

Maium

interfectum quia ad ea, qua; narravimus peragenda, vix menses duo sufflciunt. Liquet senica? constitisse. Tradit

num

opprimunt;et regnum victores recipiunt, data venia Aetio, quod Hunni, qiios per ipsum Joannes
exciverat ejusdem studio ad propria reversi sunt .
Idein

cundo, Theodosium per aliquot menses Thessalo-

enim Socrates

cap. 23,

eum

habent Cassiodorus

in

Chronico,

et

auctor

Constantinopolim ingressum postridie


est. Is

quam

Atticus

Coustantinopolitanus episcopus sepulcliro conditus

autem

die

decima mensis Octobris


tertio,

obierat,

eodem desumptum. Frigeridiis apud Turonensem lib. 2, cap. 8, rem magis explicat Postquam enim narravit, legatos Joannis
Miscellae hb. 14, sed ex
:

ut ibidem Socrates prodit. Liquet

Joannem

a Theodosio fuisse despectos, adjicit


ita

exeunte anno cdxxiii, ut ibidem insinuavimus, ty-

Dum haec gererentur, legati ad tyrannum reversi sunt,


:

rannidem
per

arripuisse

cum
ait,

teste Philostorgiolaudato,

mandata

atrocia

reportantes

quibus permotus

umim

ac dimidium

annum

illam

exercuerit.

Joannes, Aetium id temporis

Idacius in Chronico

Verum

Joannem Ravennaj occisum. factum Pliilostorgius testatur, de quo non dubitandum qnia Idacius de rebus
id Aquileia?
,

tem cum

ingenti auri

curam palatii gerenpondere, ad Chunos transtempore, etfamiliari mandatis hujusmodi: Cum

mittit, notos sibi obsidiatus sui

amicitia devinctos

cum

extra Hispanias gestis |)arum edoctus fuit. Raronius

primum

partes

adversae Italiam ingressa; forent,

Socratem scribere Valentinianum Constantinopoli venientem aigritudine ThessaJonicai detentnm fuisse, ibi^jue per Helionem imperii coro1,

num.

tradit,

venturum. Et quia de hoc viro consequenter plura memoranda sunt, genus moresque ordiri placet. Gaudentius paprimoris locis, adomesticatu exorsus militiam usque ad magisterii equitum culmen provectus est. Mater Itala, nobilis ac locuples
ter, Scythiae provincicTS

ipse a tergo adoriretur, se a fronte

nain accejiisse, ac
accidisse.

morbum illum anno superiori At Socrates, non Valentinianum sed


,

Theodosium Thessalonicai aegrotasse refert, illuinque per Heliouem quem Theodosius in Italiam
,

femina. Aetius

misit, veste imperiali

indutuin esse ac denique non Valentinianum sed Tlieodosium Conslantinopo;

anuis Alarici obses

a puero pnttorianus, tribus donec Chunorum, post haec Carpilionis gener, excomite domesticorum, et Joanfllius,
;

lim rediisse.
Dies natalis imperii Augustei Valentiniani. Diem natalem imperii Augustei Valentiniani nota5.

nis curani palatii gerere coepit .


7.

Pax Romanos

inter et

Gothos rupta.
:

Scribit etiam Prosper post laudata verba

Arelas

Alexandrini sub hujus anni His coss. Valentinianus junior a Theodosio creatus est Augustus, inense Hyperberevit

auctor Chronici

coss.,

ubi

ait

nobile oppidum Galliarum a Gothis mulfa vi oppugnatum est, donec imminente Aetio non impuniti abscederent . Idem habctPseudo-Prosper in Chro-

taeo,

kalendas Novembris

terculus Sylvii

quod confirmat Laapud RoIIandum, in Pra-fatione ad


;

nico imperiali

qui et testatur, Aelium Gaudentii

comitis in Galliis a militibus occisi filium fuisse


sed id refert ad

Vitas SS. inensis Januarii pag.

-43,

ubi ejus frag-

annum

iv Theodosii post
Iiaic

morteni

mentum habet
Octobris

A'.

KL. Nov. Natalis Valentiniani


die xxiii

purpurai. Quare Valentinianum

inensis

Augustum

a|ipellatuin,

certum

est. Ditfi-

cultatem tainen
scribit
:

facit Socrates qui lib. 7, cap. 25, Nuntiala est nuncupatio Augusta Valenti-

tempora Chronicon ejus, quoad annos iinperatoriini, valde depravatum. Idemdeniquehabet Isidorus in ChronicoGothorum. Ex quo liquet Theodoricum Gothorum regeni pacem cum Romanis sancitam ante hunc annum rupisse.

Honorii regnantis, quia per

niani junioris dic x

kalend.

Novembris

jnxta

Baronius ad has ValentinianiAugusti victorias

2/iG
refcrt
tica

C^XESTINI ANNUS
nuniiTinm Placidii Valentiniani Aiignsii
:

2.

CHRISTI 425.

in pos-

insciiptum
id
est,

Votis

XXX.

Multis XL. Infra (^o-

mob.,

ConslmilinopoU obsignata moneta.


illud in tricennalibus Valentiniani

Verum numisma
percussuni;
ferunt,

47 De episcopis, qua Privilegia Ecclesiarum, quae jam pro causis Ecclesiasticis impetrata fuerant, contirmavit, et praitcrea forum Ecclesiasticum stabilivit. Qua ex lege liquet, Joannem iyrannum privilegia Ecclesiastica pidjlicis eiiam edictis imminuisse,
et clericos indiscretim

cum (|U(Tcumquebujusmodi
aliis

vota [nveet id

non
festis

annis quani

decennalibus,

ad judices saiculares deduci


adversus

genus
tica
8.

cuiiere

mos

fuerit, ut in dissert. Ilypa-

debere, edixisse.
10. Valentinianus varias ler/es emittit

demonstravi.

vetita.

Spectacula

diebiis festis et

Dominicalibns
cu[iientes, bic

hcereticos.

A num. 9 ad

19. Die xvi kalend.

Ad num.

5 et seq. Theodosins ct Valen-

Aquileiai, Valenbnianus dedit

Aug. legem (32Cod.TIieod.

tinianus immortaliiati

commendare
ille

Dehmreticis, qua
ticos,

ManicliBeos, Ha-reticos, Scbisma-

imperii sui exordium,


lia,

quinta sua quinquenna-

omnemque sectam Catholicis inimicam ab ipso


praicipit. In hujus Impp. Theod. A. et Vaad Fcnistum P. V. Quare jam
:

boc anno datis Ecclesiae CaiboHomanae consiiluere. Tbeodosius kalend. Fcbruarii emisit legem o Cod. Tbeod. De spectaadis, qua Festis Christianorum diebus spectacula exbiberi vctuit. Tbeodosius Magnus solo Dovariis legibus
licae et

adspectu Roinae exterminari


legis inscriptione legitur

Reipublica?

lentinia?ius
iiiense Julio

Cces.

minico die spectacula inhibuit, ludosque tbeatrales,

ursorum, Iconum, pardorum, ut liquet ex leg. 2 De spectaculis. Postea Honorius ad petitionem Patrum Africanocircenses, et venationes, veluti
et

Joanncs tyrannus ca^sus fuerat, Romaque Valentiniano Ctesari parobat, qui ubi ea potitus est, curani suam convertit ad Ecclesife statum in ea e4 in Italia restituendum quia per Joannis tyrannideni perlurbatus fuerat. Porro inter ha;reticos
;

rum

Concilii

Carthaginensis V, ut babetur in Co-

dice African. canone lxi,

omnibus

Festis Cbristia-

norum

diebus in universum spectacula prohibuit;

sed T/ieodosius jun. omnibus eliam Festis, supplicationumque Christianarum dicbus ea edi vetat, Quingiiagesima eliam diebus. Jam D. Cbrysostoinus Homilia v in cap. 1 Geneseos, veliementer incrcpuerat populum, quod Quadragesima; et jejunio-

Valcntinianum Pelagianos comprehendere dubiuin esse nondebet cum Sirmondus in Appendice ad Cod. Tbeod. referat conslitutionem Valentiniani ad Amaciiim prafectum pratorio Galliarnm deconveniendis per Patroclum Arelatenstm episcopis qiii,
;

busdam Pelagianis, datani VII


Baronius
nuiii. 7

id.

Jul. Aquileite.

rum

diebus ad circensia certaniina sese contnlisset,

et ante

eum

Nazianzenus Epist. lxxiv. Celensinm

partem bujus constitutionis recitat, et Gotbofredus in Notis ad legein 47Cod. Tbeod. farraginem potius diversaruni legum, quam legem esse censet. Veruni is immerito Appendicem Sirmondi ad Codicem Tbeodosianum rejicit cum Lug;

pra?sidem eo nomine reprebenderat, quod jejunii


diebus speclacula exbiberet. Secnndo, bac constitutione Natale et

Epiphaniorum
Pentecosten,
eis

Christi dies distin-

dunensi et Aniciensi Codici, Divionensis auctoritatein adjungat. De bac constitutione ad Amacium legendus Garneriustom. Oper. M. Mercat. pag.258,
i

guuntur,
in

licet
i

eo tem|iore, quo D. Cbrysostomus


in

habuit Orat.

unus

et

idem

dies

observandumque in haruiii leguni titulis haberi Impp. T/ieodosius et Valentinicmus Ccesar, quia
:

urbe Constantinop.
Januarii.

assignatus esset, sextus

Cffsares imperatores etiam appellabantur, uti saepe

nempe

Indicat Theodosius,

adeo Festis

moiiui. Deinde prid. tion. Aug. Aquileite dedit leg.

diebus speciacula se vetare, ut,

etsi Naialis aliquis

63 De hcereticis, Georgio proconsuli inscriptam, qua


biBreticos,
sc. positos.

imperatorum

in

aliquem ex
quia
sc.

praedictis diebus inci-

proscriptionis p(rna mulctat, in Africa

honor principis infra divinte Religionis contemptuin consistere debet. Ita posiremam partem hujus legis expbcandam docet Gotbofredus in ejus Cominent., non vero, ut Baronius putavit, deimaginibus imperatorum coroderit, ea iis edi nolit,

Et denique VIII
hoereticis,

leg.

6i De
Italia^,

id. Aug. Aquileice dedit qua Manichmos, ba^reticos et

schismaticos universis urbibus exterminat, urbibus


scripia

nari,

faustis(|ue acclamationibus excipi in


solitis
;

solemni-

ut recte Gotbofrediis notat, quia ea inBasso comiti rerum privatarwn sub Valentiuiano. Propagatum itaque excmplum ab Urbe
sc.

bus spectaculis
in

verum de

speciaculis, quaj

Roma

ad alias urbcs,

et

quidem paucissimis

post

bonorem
9.

principis, ejusque natalibus specialiter

diebus.
il.

exhiberi consueverant.

Hnmii imperium Romanum


lib. 7,

devastant.

Valentinianus privilefjia Ecclesiarum

ricorum confirmat.
episcopis,

A num. 7 ad

ct cle-

Socratcs

cap. 43, refert quot et quanta

mala

9.

Valentinianus

])assi sint

Barbari, qui Joanni tyianno suppetias tu-

pridie non. Jul. Aquileics legem iG Cod. Theod.

De

lerant;
lib. 5,

quod tainen paulo aliternarrat Tbeodoretus


cap. 37, licet utcnjue de

Georgio [)roconsuli Africa; direxit, qua


Ecclesiae et clericis anterioribus legibus
I]a-

codem Roi/a seu

Privilegia

Rova

Hiiniioruin rege loquatur

Cuni Roila Scy-

concessa per Africam |)roconsulareni confirmat.

tbai'uui

bac

illac

vagantiuin regulus Istruin

cum

ronius banc legem latain existimavit, ut privilcgia


lulerat.

innunierabili exercilu transgressus, Thraciam vaslaret ac depopularetur, ipsamque llrbem Regiam obsessurum se, et primo imi)etu capturum, funditus eversurum minaretur, fulminibus et igneis tiir-

redderentur Ecclesiis, qu;e Joannes tyrannus absVernin Joannis tyrannis Africam [irocoiisu-

larem non

pervasit, ut ex inox dictis liquet.

Tum

Valentinianus VIII idus Octolj. Aquilcice dedit leg.

binibfts

ca;Iitus

iininissis

Dctis

illum exussit,

ct

C.-ELESTINI

ANNUS

2.

CHRISTI

/125.

2'i7
lia^reticos

nnivorsfts cjiis coimiis dclcvil , iiujiiit Tlicoilorctus,


qiii

noduin adversus Messalianos


ibidcm.
13.

de qna

Roila' iioniinc intcllinit Rontn, seu lioram, qui

anlc Atlilani Hinniicis j;cnlil)ns iniperavit, nt docct

JuUanus

in Orientc

damnatus.

^ kiWcws,
Urbe

Priscus inilio Exccrftl.,

ul)i ait,

norum rcgnuni ad
crravit

Attilain
fle

Rova Mortuo, Hnn])ervenissc. Quare


Cet.
fuisse

ut rcfcrt Baronius ex Prospcro Carm. de Ingratis,


l'elagianos, qui legatos ad euin miscrant, ex

Jt^riiandes lib.
,

Rcli.

ubi

scribit

Coiistantinopolcos expulit,
circa

quod

contigisse videtur

Rovani

qucm Roain
tamcn
,

apitcllat,

germanum

patris AttiUi}, qui

reclc babct utriscjue Attilam

.Inlianiis

aniium cdxxi, aut inscquentem. Ejectus fuit et Pelagianus cx Cilicia circa bax tempora.

succcssisse

et

patrem cjus non omnibus Hunnis

priTfuissc, scd .\ttilam, Jiletta fratre frautliltns pcr-

Marius enim Mercator in Praefatione ad Symbolum o Agnoscat supraTlicodori Mopsuestcni scribit


:

empto, cunctos sibi subjut;assc. 12. Moritar S. Atticits episcnpus Constantiyiopoleos. A num. 10 ad 23. Socratcs lib. 7, cap.25,
dc sancti Attici cpiscopi Conslantinopolitani morte
lo(|uens ait
:

non fastidierit, manente apud memoratum Tlicodorum illa, qua eum diximus niala fldc secum Nestorium decepisse, etiam sibi magis suoque dogmati, dc quo male turgidus
dictus Julianus,
si

lcgcre

Anno

episcopntus sui

primo

et vice-

et

niale sanus libros confecit, esse contrarium, se-

simo, die sexto idus Octobris, abiit e vita, consulatu Tbeodosii XI et Valcntiniani Ca^saris primo . Sed
error inepsit in
fuerit, ut

numcrum

illum;

cum enim
est,

Atti-

cus mense Fcbruario aut Martioanni cdvi ordinatus

anno cdv demonstratum

vicesimum

Sedis

annum non

absolvit, ut rectc vidit Baronius,

qui tamen perpcram cjns ordinationcm dedncit a


die xiii mensis Martii anni cdvi, nt ibidem ostendi. Quare tam in Tabulis Tbeopbanis, quam in Cbro-

nico Niccpbori anni viginli accurate

ei

assignantur.

que ctiam post de Cilicia abscessum, ab eo in episcoporum provinciic sucC convcntu, anatliemate esse damnatuni)). Quibiis ex vcrbis liquet, non solum Iiabitam csse in Cilicia Synodum, in qua Julianus cum sua bffiresi damnatus est sed etiam ipsum Tbcodorum Mopsuestcniim in ejus damnatione, saltem verbo tcnus consensisse. Qua3 Synodus circa ba;c tempora celebrata. 1 4. Vanduli Romanos in Hispaniis adoriunlur. Idacius in Chronico anno Abrahami mmcdxli, qui
;

Atticus zelo immoderatoadversatus estsancto Cliry-

kalend. Octobris supcrioris anni inchoatur,

ait

sostomo,
pcrstitis,

et post Arsacitcm., in ejus

etiam

tum

su-

Vandali Balcaricas insulas depraidantur. Deinde


et Hispali eversa, et Hispaniis

sedeni successit.

Verum crimen

pa>ni-

Cartbagine Spartaria,

tentia deinde et recte factis expiavit. Ejus in repur-

depredatis, Mauritaniam invadunt b. Vandali Ro-

gandis ba?resibus vigilantiam, et in ortbodoxa fule

manis adversabantur, idcoque Cartbaginem qua? in


ditione
lib. o,

propugnanda sinceritalcm
sini
:

prffidicant Patres E|ilie-

Romanorum
cap. 3, scribit

in

egenos vero liberalitatemdescribitBaronius

erat, solo trquarunt. Mariana Carthaginem Spartariam con-

ex Socrate. Denique de ejus contra Messalianos

hx:

reticos zelo bacc babct Pbotius in Bibliotb. cod. lii

tari coepisse, et ejus aetate vix in


lias

sequenti tempore propter porlus nobilitatcm habiea sexcentas fami-

Scripsit et Atticus Constantinopolitanus episcopis

Pamphylia existcntibus, ut undique Messalianos veluti sacros ac detestandos exturbarent. Quin et idem ad Ampbilocliium Sida; prffisideutem simililer
in
scripsit B. Colitur die viii Januarii in

Mena^is Atti-

numeratas esse. Raleares etiam insukc (Majoet Minoricam Iiodie appellant) Romanorum auctoritatem sc(|ucbantur. Quare Gotbi in Gallia, Vandali in Hispania adversus Romanos in armis crant, licet ipsi inter se miniine convenirent. Moricam
ritur Praylius episc.

cus, ejusque Vita ex variis aucloribus a BoIIando

Hicrosolymorum ut anno cdxxix

ad

eum

dieni collecta. Ei successit Sisituiius, ut


Is

ostendemus.

anno sequenti vidcbimus.

slatim celebravit Sy-

: , :

UH

CVELESTlXr

ANNUS

3.

CIIRISTI ViG.

C^LESTINI ANNUS

3.

CHRISTI

42r,.

4. Sishitiius

episcopus Constantinop. eligilur,

litteris

prodere

Philippo competitore rejecto.

Novo consulatu
et

scriptis

mandare nonestanimus. De

eorunitlem imperatorum, Tlieodosii duodecimo,

non

erit,

improbo) ipsotamen mea qiiidem sententia, alienum pauca hoc


aiisus
est
,

admodum
illo

Valentiniani seciiiulo, novus incipit aniius, quo no-

loco disserere. Philippus Syda; ortus fuit

hffic

qui-

vus episcopus Constantinopolitanam sedem Sisinnius suscepit administrandam de cujus electione


:

dem

cst civitas Pamphilia?, in

sophista natiis dicitur, cui

qua eliam Theophilus Philippus se cognatum

ita

Socrates

Post

mortem

Attici

de episcopo
alii

esse gloriatus est. Hic Philipiiuscum essetdiaconus,

eligendo veliementer certatum


lippuni presbyterum noniiulli,

est,

dum

aliiim
Plii-

Joannis episcopi consuetudine, qua


est,

multum usus
cujusque

in eo lionoris gradii collocare laborarent.


alii
:

Nam

impulsus,

iii

studiislitterarum

permultum opeat^iue

Proculum, qui
designari
luit

ris et laboris collocavit,

multosque
collegit,

et varios

etiam presbyter
desiderabat

fuit,

cupieliant

sed populus uni-

generis libros in

unum

Asiaticum

versus conimuni consensu


:

Sisinnium

dicendi genus studiose imitatus, multa conscripsit.

qui quiilem presbyter quoque

Et quo Juliani imiieratoris libros refelleret, ojius

non tamen in ulla ecclesia intra urbem Constantinopolim ordiiiatus, sed in Ela^a, suburbio ejusdem civitatis, quod e regione illius situm est (in (|uo

etiam, (|uod Historiam Clirislianam inscribebat,composuit, inque triginta sex libros distribuit
libri

singuH tomos complures continent, adeo ut omnes


:
:

quidem ioco

dies lestus Ascensionis Salvatoris

ab

siinul prope inillenumerosint

argumentum etiam
,

ilniverso i^opulo Constantinopolitano celebrari solet)


sacerdotii dignitatem sorlitus.
illius

cujus(iue tomi

Omnes

laici

desiderio

ad episcopatus lionorem efferendi tenebantur


singiilarem pietatem percelebris
(jiiod
fuit,

tum quod ob
tiiin

polissimum

pauperes, supra

quam
;

ejus

ipsum toinum fere exaequat. 3. Hoc opus non Historiam Ecclesiasticam sed Christianam inscripsit multasque et varias in eo congessit materias eo quidem consilio, ut se doctrina philoso|ihorum non expertem fuisse decla:

facultates ferebatit, fovere, sustentareque laboravit.

Itaque laicorum studium tulit superiores

Sisin,

niusque ordinatus est pridie kalendas Martias Tbeodosio XII et Valentiniano minore Augusto se-

Comniendat pariter Sisinnium Marcellinus, eumque virum sanctae simconss.


Hai^c

cundum

Socrates.

plicitatis

et

simplicis

proedicat

sanctitatis

quem

ris

hoc ipso anno creatum dicit. Sed quod prae cajfeaeslimandum est, eumdem Sisinnium summis
laudibus
2.

grammaticas, astronomicas arithmeticas et musicas crebro citat quin etiam insulas montes, et alias res non magni moinenU describit unde opus inflatum et plenum inanis ostentationis factum est. Quare si quid ego judico neque indoctis , neque doctis prodesse poterit. Quippe indocti insolentem illam et nimio artificio elaboratam dicendi rationem qu in eo docti autem crebram est, animadvertere nequeunt
raret, qiiapropter pneceptiones
,

ornat Cnelestinus

Romanus

Pontifex in

eorumdem verborum

rcpetilionem

qua

in

illo

Epistola ad Nestorium, de

qua suo loco dicendum.


tra-

De Pbilippo autem competitore,qui repulsus


^
:

est

ab eo Historiam Christianam esse scriptam,


((

dit verbis istis Socrates

Poslea Philippus pres-

byter, qiioniam Sisinnium sibi prfelatum videbat,


illius

usurpatur, condemnabunt. Caeterum quisque de libris illis pro arbitratu suo judicium faciat ordinem vero temporum quibus res gerebantur, ab eo confusum esse audeo quidem affirmare nam temporibus Theodosii commemoratis ad tempora
:
,

ipso edito,

ordinationem graviter perstrinxit in opere ab quod Historiam Cliristianam inscripsit


ct Sisinnio,

Athanasii episcopi recurrit

ssepissime factum est. Sed de Philippo satis .

quod quidem ab illo Huc-

qui
et

dum

qui episcopus ordinatus erat,

usque Socrafes
ria

in cujus

sententiam de cjus histo-

episcojiis qui

eum

ordinaverant
dicit,

et

laicis

vel

maxiine obtrectare studet, ea

i\ux niibi (quo-

omnes abiisse, inde certum deducimus argumentum (juod Photius in Bibliolheca sic de
eruditos
,

niam

illum, qui

tam inconsiderate ejusmodi verba

ea

Historia Christiana Philippi

Sydita;, potius

CiELESTIXI
ilisccplalio
et
Sisiiinii
,

AXNUS

3.

CHRISTI

V2(;.

249

qiiam
illo

liistoria csl. Vixit tenipore Procli

contingeret cx bac vita migrare, in


episco|)aIein
prajcessisset

eamdem scdem
eiiiscopo Milevi-

ei)iscopornni
:

Constantinopolitanoruni.
creavil Dens, elc.

successorem

cnjus quidem rei recens

incipit al)

In principio

exemplum de Severo

Longe
iios,

(iiversns

ab

iioc fuit Pliilippus ille Am|)liipo-

tano

(lui

sibi

vivens successorem delegit episco-

lites liistoricus,

qni scripsit Rliodiacos iibros obsce-

cnjus nieminit Siiidas.


i.

pum, prout eadeiii ipsa Acta declarant, (|UEe Iiic ad verluim ob multarum rerum cognitionem inserenda putavimus
7.

Eleclio episcopi Cyziceni.


ut

Accidit antem
eidem
pncfecerit

sic enini se

babent

'

iiiter lixc.

cum

vacaret sedes Cyzicena, Sisiunins

Gloriosissimo

Tbeodosio

duodecies

et

e|)iscopus

Constantinopolitanns

Valentiniano Augusto iterum consule, sexto kaleiidas Oclobris,

Proclnm presbyternm Constantinopolitanuni, Cyziceni vero


tenuit
rit,
:

cum Augustinus

episcopus una

cum

qui et eam Dahnatium monacbnm cur antem non potins Procluseam obtinue, '
:

Ri^Iigiano et Martiniano (Martiano) coepiscopis suis

consedisset in ecclcsia Pacis

Hipponensium Regio-

hanc Socrates i'ationem affert neglecta a Cyzicenis factum est


,

Hoc, inqnit,
leye
,

num

illa

qua;

(Regiorum), pni!sentibus Saturnino, Lefiorio, Barnaba, Fortunatiano, Rustico Lazaro, et Eradio


,

jubet, ne qnis episcopus designelur abs(|ue sententia et

presbyleris

adstante clero et frequenli


:

populo

auctoritate episcopi Constanlinopolis.

Legem

Augustiniis episcopus dixit


proinisi charitali vestraj
,

aulem propterea neglexerunt, quod Allico soli (ut illi putabant) nominatim auctoritutem illam conceProinde Proclus cum suae ipsius Ecdcsiae adminislrationem non obiret, in ecclesiis Constanlideret.

Quod hesterno dic propter quod vos volui


hoc agendum
,

fre([uentius convenire, et video frequentius conve-

nisse,

mora

oniiii postposita,

est. Si

enim aliud velim loqui,


audilis.
8.

in illud suspensi

minus

mansit in quibus docendo permagnam laudem adeptus est . Ha^c Socrates. Vides igilur, ncque in ipso Hellesponto jus aliquod ex ali(|ua Synodo oecumenica vindicasse sibi episcopos Constantinopolitanos, sed Attico id tantum fuisse connopolis
,

Omnes

hujus
tus
in
:

vita;

in hac vita mortales sumus, et dies ultimus omni Iiomini est semper incerin infantia speratur pueritia, et

verumtamen

pueritia speratur adolescentia, et in adolescentia

cessum, nescio cujus


5.

legis auctoritate.

Theodosii lex adversits idololatras.

lisdem
,

speratur juventus, et in juventutesperatur gravitas,

consulibns Theodosius imp. Dei auxilium adversus

Barbaros at(|ue rebellantes tyrannos expertus


aiino snperiori
,

sicut

ita et pra^senti

incessabili stiidio se

erga

Deum

pro gratiarum actione pinm exhibens,


edita sanctione
,

utrum contingat tamen quod speretur senectus autem aliam aetatem quam speret, non habel incertum est enim ipsa senectus quandiu sit honiini illud tanien certum est nullam remanere a?tatem
et
iii

gravitate speratur senectus


est, est

incertum

rursum nova
ita statuit

^
:

esset idololatriaj

quod vesligium peuitus abolendum curavit, cum


,

si

qua' possit succedere senectuti. Quia voluit Deus, ad istam civitatem cnm vigore tctatis adveni , et

tamen juvenis
scelerata3

fui, et

senui. Scio post obitus episcosolere

Oninibus

dis

Iiosliarum
,

mentis Paganse execranimmolationibus damnandisque


,

porum
et dolui

per ambitiosos atque contentiosos


;

Ecclesias perturbari
,

et

quod

sa^pe cxpertus
,

sum

sacrificiis

casterisqne

antiquarum
interdicimus
si
;

sanctionuin

auctoritate

prohibitis,

cunctaque

eorum

fana, templa, delubra,

restant integra, pra?cepto

qua etiam nunc magistratunm destrui


ChristiancB
religionis
,

debeo quantum ad me attinet ne conlingat, huic prospicere civitati. Sicut novit charitas veslra , in Milevitana Ecclesia niodo fui petierant
:

enim

me

fratres
;

et

maxime

servi Dei qui ibi sunt,

collocatione^iue venerandai
signi expiari

ut venirem
tris et

quia post obitum beatac memoria? fraibi

pra^cipimns. Scientibus universis

si

coepiscopi mei Severi nonnulla

perturbavoluit

quem

Iiuic legi

apud competentem judicem idoneis


Dat. XVIII kalend.
et

tio

populi timebatur.
,

Veni

et

quomodo

probationibus illusisse constiterit, etiam niorte esse

Doininus

adjuvit nos pro sua misericordia, ut curn

mulctandum.
Theodosio XII
Phoenices

Valentin.

II

(IV) conss.

Decemb., C. P. Penes

pace e|)iscopum acciperent,


rat c[iiscoi)us
set
,

quem

vivus designave-

namque etiam tempore

patris ejusArcadii
,

imperatoris invaluisse idololatras


litteris
est.

jam superius ex
demonslratum
Ecclesiae

sancti Joannis Chrysostomi

Jam vero ad
6.

res Occidentalis

trans-

cuin inuotuisvoluntatem pra^cedentis et decedentis episcopi sui libenter amplexi sunt. Minus tamen aliquid factum erat, unde nonnuUi conlristabantur quia frater Severus credidit posse sufficere, ut successoeis
:

eorum. Hoc eniin

eamus.
Angiisfinus episcopatu deligit.

Eradium

coadjutorem in Hujus quoque anni consulisibi

rem suum apud clericos indc non esl locutus, et


nulla
tristitia.

designaret
erat inde
tristilia

ad po(uIum aliquornm non:

Quid plura?
ordinatus

fugata est, gau-

bus consignata habentur Acta Ecclesiastica a notariisEccIesiae publice exceptade re gesta per sanctum Augustinum Hipponensem episcopum cum allegit
,

dium

episcopus, [irfficedens episcopus designaverat.


est
9.

successit;

quem

Ergo ne aliquis de
,

me

queratur, volunta,

sibi

coadjutorem

in episcopali functione

Eradium

presbyterum,

quem
-^

optavit etiam sibi, postquaua

quam credo Dei esse in omnium tem meam vestrum notitiam profero. Presbyterum Eradiura
>

>

Socr.

1.

vii. c. 28.

L. iiU. de Pagan. C. Tbeod.

Aug. ep, cx

Tojus

VII.

250
niilii

C^LESTINI ANNUS
succcssorem volo.

3.
post

CIIRISTI V2G.

iiopiilo acclainatuni cst


:

mcridicm occnpalionibns honiinum tencor.


et

Deo gratias, Clnisto laudes dictuin cst vicics tcr. dictum est scxies Exaudi Clu'isle, Augustino vita dccics. Te patrem, te cpisco|ium dictinn est octics. CunKiue rcticcrclnr, Augnslinus cpiscopus dixit Non opus cst mc dc landiltus ejus aliiiuid dicere
: : : :

Obsecro vos

obstringo

jicr Christiiin,

ut huic

jii-

vcni, huic jircsbytero Eradio,

quem

Iiodic in

nomine
iiojtnlo
:

Christi designo succcssorcm inilii, jiatiamini nie rc-

fundcre oncra occiipationum nicariim.

acclainatum

est

Judicio tuo gralias

agimus

dic-

favco sapicntia!, et parco vcrecnndiic


nostis
scio
:

sulficit iiuia

tuin cst vicies sexies. Curn(|ue rcticcrclur, Augusti-

eum
lioc

rogo, ut

me velle dico, quod vos vellc mccum orctis exliortor, admoneo omnium in pace Cliristi coUatis et conflalis
:

et lioc

iit

vcstrffi

nus ejiiscopus dixit Ego charitati el benevolentiaj apud D(niiinum Deum nostrum gratias ago
:

mentibus conlirmct Dcus ijuod operatus est in servLt servct cum uobis. Qui misit milii euin incolumcm, servet sine crimine ut qui facit gau, ,
,
:

dium

vivcntis,

locum supplcat moricntis. A


,

notariis

Ecclesia! (sicut cernitis) cxcipiuntnr qu;e diciinus,

imo dc illa gralias ago. Ergo, fratres, quic(juid est quod ad me jicrfercbatur ad illuin jierfcratur. Ubi nccessarium habueritcoiisilium, meuni non negabo auxihum. Absit ut me subtrahain tamen qnicijuid est, quod ad ine peiierebatur, ad illuin pcrferatur. Ijise me auteiii consulat, si forte non invencrit quid
:

excipiuntur

qui-c dicilis

ct

meus sermo

et vestr;e
,

faceie debcat

aut poscal adjutorcm,

quem

novit
ali-

acclamationes in terram non cadunt. Apertius dicam Ecclesiastica nunc Cesta conficimns;
,

ul
sic

jiatrcm

ut el vobis nihil dcsit, et ego


si

tandem

enim
sexies

Iioc essc

(quantum ad liomincs

attinet) confir-

inatuin volo.
:

A populo acclamatum
:

est

trigesics

(juantumcnmquc spatium milii hujus vita? donaverit Deus, iiisani meaiii quantulamcnmque vitain non deni seguitici, nequcdonem inertia;,
quando,
sed in
saiictis Scripturis,
,

Deo gratias, Cliristo laudcs. Exaiidi Christe Augustino vita dictum est terdccies. Te patrem, tc episcopum dictum est octies. Dignus est, et jnstus est dictum est vicies. Benc meritus, bene dignus dictnm est quinquies. dO. Cumquereticeretur, Angustinusepiscopus dixit:Ego (ut diccbam) voluntatem mcam et voluntatem vestram Gestis Ecclesiasticis ((luantum ad homines attinct) confirmatam volo. Quantum vcro
: : :

quantum
et ipsi

ipse jiermittit et
jiroderit,

largitur

cxerceain

hoc

et

j)er

ipsum ctiam vobis. Ncmo ergo invideat quod magnum habct negolium.
12. Video
invitavi, omiiia

olio

meo,
vos

me

de

liac re,

propter
,

quam

vobiscum

egisse

qua; debui. Hoc

ullimum rogo, ut
bere, qui
est
:

Geslis islis

dignemini subscri-

j^otcslis.

Hic mihi responsionevestra opus


dc hac assenpopulo acclaniatum est: vicies quinquics. Diguumest,
:

teneam responsioneni vestram

ad latentem Dci voluntatein

omnes

(ut dixi)

ore-

sione aliquid acclamate.


Fiat,
fi;it
:

mus, ut confirmet Deus quod operatus est in nobis. A populo acclamatum est Judicio tuo gratias agimus dictnm est sexdecies. Fiat, fiat dictum cst duodecies. Te patiem Eradium episcopiim dictum
:

dictum
:

est

justum

est

dictuin est vicies oclics. Fiat,

fiat

dic:

tum

est

quater decies. Olim diguus,

ohm

merilus

Augnstinus episcoscd nolo de ilio lieri, quod de me factum est quid autem factuin sit, multi scilis; illi soli ncscinnt, qui tunc aut nondumnatierant, antnondumhabebantictatcmsciendi.
est sexies.

Cumque
Scio

rctlcerctur,
scitis et

pus

dixit

quod

vos
:

dictum est vicics quinquies. Judicio tuo gratias agimus dictum est trcdccies. Exaudi Christe, Eradiuni conserva dictum est octies decies. Cumque reticeut rctur, Auguslinus ejiiscopus dixit Bene habet
: : :

ea quae Dei sunt, circa sacriflcium ejus agere valca-

mus

Adliuc in corpore posito bcatiB inemori;c patre


episcopo sene Valerio, episcopus ordinatus
sedi

et

in qua hora supiilicationis nostrae, maxime comincndo charitati vestra, utomues veslras causas
:

sum

et

et negotia intcrmitlatis, et

pro

isla

Ecclesia et pro

cum

illo

quod

Coucilio Nic;cno prohibitum

me

et jiro presbytero

Eradio Domino jirecemfunda-

fuisse nescicbam, ncc ipse sciebat.

Quod ergo remc, nolo reprchendi iii filio meo. A populo acclaniatum est Dco gralias, Christo laudcs dictum est tredecies. Cumcjue rcticeretur, Auprehensum
:

cst in

tisB.Hucusque ejus diei et causaj Acta Ecclesiastica. 13.Eratautem Augustinus hoc tcinporc annum aetatis agens sej)tuagesiinuni secundum,episcopatus vero trigesinium secundum, prout ex ratione ejus
aatatis ct sedis

guslinus episcopus dixit

Erit prcsbyter (ut est)

superius liahita facile deduci potest.

quando Deus

voluerit, fulurus episcopus. Sed |)iane


Cliristi,

modo

sum, adjuvante miscricordia quod adhuc usque non lcci.


facturus
di. Nostis ante ali^inot

annos quid facere vo-

luerim, et non permisistis. Placiiit mihi et vobis proptcr curain Scripturarum,


et patres

quam
,

milii

fratres

annos quatuor. Porro hcentia sibi succcssore bene usi sunt complures sancti episcopi, cum quos sanctissimos scirent, eos ad ejiiscopalc munns deligcrent. Excresccnte vcro hoininnin iniquitatc, cuni successionem antistites refunderent in jiropinquos, quos carnahs
Vixit vero post li;vc
ista

de subrogando

mci coepiscopi ilnobus Conciliis Nuinidi;e et Carthaginis imponere dignati sunt ut per quiuque dies nemo mihi molestiis esset. Gesta conlccla
sunt. Placiiit, acclamastis. Recitatur placitum ves-

affectio,

non meritorum

excellentia

commendarct

proscrijita est
tis

ab Ecclesiic sacris canonihus et dccresummorum Pontilicum ejusniodi successores suf;icultas.

brogandi

trum

Parvo tempore servatiun est circa me, ct postca violeiitcr irruptum est;etnon pcrinittoi', ;id quod volo vacare. Antc uiciidiem ct
et acclainatio vestra.

14. Libros

Relraclationum
:

scribit Atigustimis.

Scd illud (ju;crcnduin Quodnam adco magnuin (ut ail) negolium islud fuit, jirojilcr (juod adco cnixe

CJCLESTINI
poslulavit

ANNUS
hxc
qua-

3.

CHRISTI

42(J.

251
ipsc dolcns.

otium? Quaenam,

rop,o, fiicrunt post

viventi

mortua sunt B.HaJC

Magno ergo
:

S. Augiistini in sacris litleris elncuI)iationcs,

Dci beneficio id concessum est Auguslino

qui de

rum causa curne c|iiscopali ((|uo(l liactenus nunquam fecerat) nuntium rcmisit? llliid in i)riniis insidebat cjus menti ncgotium, (luod
scripta recognosceret, et

iisdem Retractationibus suis, scribens ad Quotvultdenm diaconum Ecclesia' Carthaginensis, qui ab eo


scribi |)eticrat

ante annis conceperat animo, ncmj^e, ut

jam pliirimis omnia sua


rccte

de Hteresibus commentarium,

me-

minit

ubi

et

quibus

aliis

dclineretur hoc lempore


' :

quod minus
'
:

dictum

videri posset,

ingenue retractaret. Ad Marcelliniim


Si

enim olim
volo,

scriliens, ha;c ait

milii Deus,

quod

SeJ occupatus scriptionibus, his vcrbis ostendit ne quidem hoc polui , nempe dc Ha^resibus librum scribere, talibus curis supervenicnlibus im[ieditus,
ct

itncstiterit,

ut

omnium

librorum
,

meornm

quascumquc mihi rectissime displiccnt opere aliquo ad hoc ipsum instiluto coUigam atquc dcmonstrem tunc videbunt onmes homines, qnod non
:

me

nam quibus omnino dissinuilarc non possem ab eo quod habcbam in manibus,averlerunt.


:

Hoc autem

est

octo edidit posl

illos

ubi respondco libris Juliani quos quatuor, quibus anle respondi.


,

sim acceptalor persona; mea^


implere valuit
foret,

Ha?c ipse. Porro

quod diu ante fuerat medilatus, nunquam hactenus


:

sed

cum

nec impleturus aliquando

quandiu negoliis detinerenlur cpiscopaUis; ut rem adeo sibi visam necessariam explere posset ejusmodi substituendi Eradium consilium iniit, ncG quidem sine Dei nutu quod jam impenderet ipsius ad Deum transitus datum est enim ei a Dco spatinm, quo saluberrimum mente conceptum opus conficeret. Hoc quidem anno et sequenU duos illos Retractationum libros a S. Augustino conscrij^tos
,
:

Hos enim cum Romae accepisset frater Alypius, nondum omnes descripserat, cum oblatam occasionem noluit prwterire, per quam mihi quinque transmisit, promittens alios tres cito se esse missurum et nuiltum instans ne respondere dilferrem. Cujus instantia coactus sum remissius semper agere quod agebam, ut 0|ieri ulrii]ue non dccssem, uni diebus,
,
,

alleri

noctibus,quandomilii ab

aliis

occupationibus

hinc atque inde venire non desistentibus parceretur . Haec ipse:quem perscverasse

quidem

inejus,

modi
obitu.

scriptione in

Julianum usque ad mortcm


,

esse, ex bis quae Possidius scribit, ut

affirmemus,

tcstatur Prosper in Chronico

ubi agit de Auguslini


,

adducimur

etenim

ait,

illis

absolutis, brcvi ex-

Quod vero

spectat ad libros Retractationum


:

curso tcmporis spatio, contigisse

Africam irruptioncm , anno scquenti dicemus.


13.

Wandalorum in qnam quidem factam esse


^
:

ista ipse

Possidius igitur de his agens, ha;c ait

mox subdit 17. Agebam vero rem plurimum necessariam nam retractabam opuscula mea, et si quid in eis me offenderet, vel alios offendere posset, par:

et editos recensuit libros, sive eos

aAnte proximum vero diem obitus sui,asc dictatos quos primo tempore conversionis suae adhuc laicus, sive quos preset quaecnmbyter, sive quos episcopus dictavcrat que in his recognovit aliter quam sese habcret Ec;

tim reprehcndendo

partim defendendo quod legi


:

deberct et posset, operabar

et diio

absolveram, relractatis omnibus

libris

volnmina jam mcis, quo-

rum numerum nesciebam,eosque

desiastica regula a se fuisse diclata, vcl scripla,

cum adhuc
nusque

Ecclesiasticnm

usum minus
scripsit

sciret,

miet

intelligeret, a semetipso et

reprehensa

ducentos triginta duos esse cognovi. Restabant cpistolaj, et tractatus populares, quos Gra^ci homilias vocant:ct plurimas epistolarum legeram, sed adliuc nihil inde dictaverain, cum me isti Juliani libri occupare coeperant

correcla snnt.

Unde etiam duo

volumina,

qnorum nunc
id

(juartorespondere ccepi.Qnando ergo


si

(|uorum est titulns, De recensione librorum. Prajreptos etiam sibi (|uosdam libros ante diligentiorem

explicuero, quinto^iue rcspondcro,

tres

non
,

supervencrint, dispono(si Deus volucrit) qua? poscis,


incipcre; simul agens
illud de retractationc
turiiis et diurnis
tis

emendationem
tur, licet eos

a nonnullis fratribus conquereba-

postmodum emendasset. Imperfecta


enim ab eodem tunc scriptum
,

utrumque et hoc scihcet et opusculorum nostrorum,noc,

etiam (luaidam librorum suorum,pra;ventusmorte,


reliquit, etc. Addit
fnisse

commentarium

cujus est titulus,


exislimari

Specuut

temporibus in singulis distribuad Quodvultdeum qui et quai pollicitus est, pnrstitit, scripsitque de Hseresi.

Hsc Augustinns

hun

i6.

Magna plane debet

felicitas,

vel sequenti

qua; qnisque elucubravil, ante obitum recognoscat.

Meminimus dictum superius, S. llicronymum crubuisse senem qua; scripserat adolcsccns. Scimus S. Gregorium Nazianzenum doluisse hoc sibi non licere, ob urgentem jugiler morbuni, ct oplasse id
ipsum ab aliquo
cjus vcrba,
fideli

commentarium, et quidein certe hoc anno nam si ad annum post sequentem ea scriptione pervenisset quo coepla est divulgari Nestorii ha?resis, cjus haud dubium mentionem habuisset. Sed tamen illud quod animo conceperat,
bus, qui exlat,
:

minime prsestare licuit, nimirum ut essent suornm operum recognosceret


haberent
,

qua; reliqua
,

et

qua; opus

amico
,

prajslari

sunt hrec
:

retraclaret; nain de aliis (|Uffistionibus

cum in morbum invectus est Situ carieque libri mei obsili sunt lucubralioncs meaj rudes adhuc et inchoata;. Quibus quis tandem amicorum ultimam
Aug. ep.
VII.

haud contemncndis sibi scribendi oborla recens est openc prelium erit occasio quainam illa; cssent
:

hic recensere.
18.

manum
2

apponet?onmia etiamnum
.^uc;.

Sed prius dubitationi

illi

occurrcndum

Pofsid. Vit.

c.

28.

Aug. cp. aJ CiioilvuUJ. liabelur lom.

vi. anle librum ie li;eres.

252

CJJ.ESTINI

ANNUS

3.

CHRISTI
,

/|2(i.

Cum

constct tcstificationc Possidii, diios illos RetraliI)ros

auctorem
tunique

(pii

clalionuin

ab Auf;uslino al)Solutos csse ante Wandalicam cladcm, (luam li(|ucl cssc cocptam anno sequenli (juomodo accidit, ut idcm S. Auguslinus
;

K|)istolas affixa,

in Prirfatione ad dictas ipsorum eosdcm episcopos nominat; addi-

inter alia sua o|)era rctractasse ponat' liliros

\'ijj;inti

id cssc superfluo in Epislola Prosperi ad Aiigustinum. Qiucnam autem fuerint tiirbie istaj coiilra S. Augustini scripta in (JaHiis concitatas, ex

daosdeCivitatcDei,cumeos
visse, ipsius

vix postbicnniuiu absol-

iisdem utrius^iue
cile
int(^lligi

littcris,
:

Augustini tcstificationcliqueal?Etcnim

potcst

aliorumque scriptis perfaiiimirum accidisse, ut cum


qiii

in fine decimi octavi libri

cum

dicat, interlapsos

pervenissent in Gallias scripta S. Augustini adversus Pelagiaiios


inter quos
;

esse a consulatu Manlii Tlicodori

(quem

contigisse

nonnulli

Pelagio studuissent,

\idimus anno Domini unde(iuadringentesimo) annos ferme triginta; dicendum plane esset, post bieuniuni eos vix absolutos. Ne igitur Possidium mcndaccm esse velimus; dicendum est, ipsum Au-

adnumcrabatur Joannes Cassianus prcsbyter Ecclcsi;c Massiliensis, cognomento Collator,


ea carpere, acriterque insectari cirperint. Insur-

rexerunt vero pro eisdem


sores viri
Hilarius,

scriptis prtccipui defen-

gustinum
mentarii,

intcllcxisse

dc

libris illis nobilissimi

com-

eruditissimi

(quos diximus) Prosper et

quosjam ad illamusquedicm

absolverat;
vigenti

posuissc autcm deinde intcgrum

numerum

tum Augustino notus

duoruni librorum, quos postea non absque censura


i'eli(iuerit.

19.

Qua
et

occasione Ubros De prredcstinatione

sanctorum
f/ustinus.

Quffiuam autem importune adeo in

De Bono

y^erseveranliai scripserit

Auliis

commercio litterarum tanautcm se usum essc Augustino magistro testatur. De se enim ita Prosper in dictaEpistola ad Augustinum Ignotus quidem facie, sed jam aliquatenus (si reminisceris) animo et sermone compertiis nani pcr sanctum fratrem meum Leontium diaconum misi Epistolas
prior
erat, Hilarius
: :

quorum

occupatum ollcnderint Augustinum,iit eum ab

illis

et recepi, etc.

qui

et inferius

de Hilario

ista

habet

evocarint, jain dicamus. Prosper Aquitanus, et Hilarius Arelatcnsis, ambo sancti Augustini studiosissimi, hoc

Unum eorum
studiorum

praecipuae auctoritatis, et spiritua-

lium
aliis

eodem tcmpore

scripserunt ad ipsum e

sciat bcatitudo tua

Galliis singuii singulas litteras,


res,

easdemquc

prolixio-

omnibus

tua;

sanctum Hilarium Arelatensem admiratorem, sectatoremque in esse doctrina; . De se vero ipse


ita

de quibusdam qu;cstionibus ab adversariis ipsius Augustini in medium adductis. Ad iias ergo dubitationes solvendas, eidem divertere opus fuit.

Hilarius Augustini discipulus

in suis litteris

Nolo autem sanclitas tua

sic

me

arbitretur scri-

bere, quasi de his qua;

nunc

edidisti, arbitretur haec

Quod enim ad tempus

spcctat ipse Augustinus

hsc

scribere, quasi de his dubitem. Sufficiat mihi poena

habctinprimis^:Deni(iuecummeacunctaopuscula
relractarem, eaiiKiue rctractationem
rer, cujus opcris
stilo

mea, quod
sentia

pra^sentise tua; deliciis exulatus, ubi

proseque-

salubribus tuis uberibus nutriebar, non solum ab-

jam duos absolveram


:

libros, ante-

tua crucior,

verum etiam

pervicacia quo-

quam scripta veslra prolixiora sumpsissem, etc. Hursum vero postcriori libro ' Propterea, inquit, nunc facio libros in quibus opuscula mea rctracnec ipsum in omnibus me secudcmonstrem sed proficienter me existimo, Dco miscrante, scripsisse, non taraen a perfectione coepisse: quandoquidem arrogautius loquor quam verius, si vel nunc dico me ad perfectionem sinc ullo errore scribendi jam ista fctate venisse. Sed intcrest, quantum et in quibus rebus erretur, et
tanda
suscei^i, ut

ruindam, qui non fantum manifesta respuunt, sed etiam non intellecta reprehcndunt, etc. 21. Qua'nam fuerint, qute a Pelagianis clam sub Catholico nomine latcntibus, ohjicerentur, ex
iisdem
quffi

tum

fuisse

eorum

littcris intelligere potes,

ea

nimirum
et pce-

Augustinus

scripsisset

de vocatione

nitentiaclectorum, deque gratia pra^veniente,


a voluntate

quam

hominum

pra'veniii jactabant, et alia


S.

his cognata, ut

idem qui supra


:

Prosper pluribus
id

ea Epistola significavit

pra^stitit

ipsum Hilarius

quam

quanta pertinacia siiiim quisqiie dcfendcre conetur errorem. Boujb quippe spei cst lionio, si eum sic proficientem dies ultimus vita> liujus invcncrit, ut adjiciantur ei quae proficienti defuerunt, et perficiendus (piam punicnfacilc (luis^iue corrigat, vel

Arelatensis, plura addens. Quibiisomiiibusacccptis,

Augustinus hisce diebus ad eaelucidanda, et adversariorum objectiones confutandas conversus, in al-

tum

pelagus ingeiiii vela pandit

inspiranteque dilibros,

vino Spiritu, duos ad

eosdem conscripsit
:

dus potius judicetur


dignissima.

. Hicc ipse, et

notatu quidem

20. Qui igitur ad

Augustinum ea scripserunt
:

Prosper et Hilarius, nondum erant episcopi ideo eos Augustinus lilios, non autem fratres appellat, sicut et Ca;lestinus papa, cum de iisdem scripsit ad
episcopos Galliarum
'
:

allerum iiiscriptum de Prwdestinatione sanctorum, altcrum vero de Bono perseverantia; ad cujus finem cjusmodi contestalionem apposiiit Qui legunt bicc, si intelligunt, agant Dco gratias. Qui autem noii intelligunt, orent ut eoruni illc sit doctor
:

quando autem

contigcrit

creari episcopos, suo loco dicetur. Errare ergo scias

interior, a cujus facie est scientia et inlellectus. Qui vero errare me existimant, cliam atque ctiain quae suiit dicla considerent, ne fortassis ipsi errent. Ego

Aug. Retract.

c. 3.

'

* Aug. ad Prosp. de pradest. sanct. 1. n. c. 43. Aug. ad Prosper. de bouo persev. 1. ii. c. 21. ' Caclcstm.

autem cum pcr cos, qui meos laborcs legunt, non solum doclior, vcrum ctiaiii emcndatior fio, propitium mihi Deum agnosco, cl hoc pcr Ecclcsia} doctores niagis cxspecto,
si ct

ep. VIII.

in ipsoriim

manus

vc-

C.ELESTIXI
niiint,

ANNUS

3.

CIIRISTI Vili.
libuit

253
cx fructibus postca cditis,

difrnonturque nosse
S.

qiisB

scrlbo . Ilacc ipse,

Hilarii

namque

di^na (inidcni
cjus ndniirahili
jilane, nisi

Anf^nstiiii

niodestia,

aniniiqnc
:

arboris

cum

sunuiiissione verccundia
liis

ut

laudibus istis a majoribus dictis proscqui. Qnod vero ad Ililarium, de (|uo igitur,

plantalioncin

aliunde, cx

saltem intelligere valeas,


:

pertinet

commcndat ipsum
Bononiensi
S.

inter alia
'

una
elo-

ipsum diviiio S|iiritu illa scripsisse cain noii siiper (lucmpiam aliiim, (|uam super iuimilem, (|uietum, et trcmciitem scrmoiiem Dei, divinum fucrit coiitcsattore numcn, Deiis jier Prophctam
aftlatum
'

cum
gium

S. Pctronio
.

Eucherii

iUud

Hilariiis

iiuper, et dc Italia

nunc

antistes

Petronius,

ambo ab illa plenissima (ut aiunt) mundana; potestatis sede, unus in religionis, alius in

tatus, sicut ct Jaeoijiis docuit, uLi ait

Qixx de
est,

saccrdotii nonien asccndit . ILtc Eucherius,

cum

sursum

est sapicntia,

primuin quidein pudica


suasil)ilis,

deinde pacifica, modesla,


ticns, etc.

bonis conscnct

crealus est Pctronius ei)iscopiis Bononiensis, perseverante Hilario in vita monastica.


24. Prosper in Attffiistini adversarios scribit. Scd redeamus ad Prosperum, qui his temporibus

At longe longius dicam,

qnam

lon-

gissime abest, ul (juld hujusniodi in ali^iuo reperiatur ha^retico.


22. Sed ct hic obiter attingenda qua) Hilarius

Arelatcnsis inter alia S. Augustino volnit innotcs-

pro defensioiie scriptorum S. Augustini exurgens accrrimus propugnator, advcrsus eos quoque qui clam (quod palam non audercnt, damnata jam haeresi Pelagiana) in S.

cere, adjecta ad Epistolam ejusmodi appeiidice

Sciat sanctitas tna, frafrcm

meum,

cujus

maxime

obloquerentur, ut in
contra hos

Augustinum adeo inverecunde eum Etlmicismum nccnon


: ,

causa hinc discessinius, cuin matrona sua ex consensu pcrfcctam Dco continentiam devovisse. Unde

Manichffismum calumniose
,

inquain

rogamus sanctitatem tiiam, ut orare digncris, quo hoc ipsum in eis Dominus confirmare et custodire
dignetur
.

iamen

primum

niinis imi)ingerent Prosper iniens ipse ceromnium hos fuisse Pelagianos


S.

ostendit aperte in
conscripsit,

Ha-c Hilariiis. At quisnain fucrit iste

commcntario quem ad Buffinnm demonstrans insupcr Augustini doctri:

germanus
ipsius

ejus,

adhuc
eis

me
',

latet

dc sorore vero

nam
"^

Pimeniola nomine

eadem dedicata ab
narratur historia,
viceni

nupta Lupo viro illustri, Deo cx consensu castitate

ab universa Catholica Ecclcsia esse i-cceptam, iilorum vero ubiiiue daimiatam de his enim ha?c ait Has autem vcrsutias, quibus se filii tene:

cum

contigit

eosdem

jjios

conju-

ges post scijtcnnium

amore

perfcctioris vita; se in-

hrarum in similitudinem filiorum lucis transfigurare voluerunt, cum el Onentalium episcoporuiii


judicia, et Apostolic;r Scdis auctorilas, et Africano-

separasse, sauctiimque conjugem Lupum sub S. Ilonorato abbate coenobii Lirinensis vitam monasticam excoluisse, inde vero a Treccnsibus ad

rnm

episcopatum assumptum mira sanctilate claruisse.


Hic

Conciliorum vigilantia depiehenderit beatissimus quoque Augusliims pr.Tcipua atque hoc tempore portio Domini saccrdotum copiose et pul: ,

namque

ille

Lupus collega

S.

Germani

in lega-

chre

in

multis

voluminum
veritalis

disputationibus destruxlt;

tione Britannica advcrsus Pelagianos suscepta, de

utpoleintcr muItaDci doiia, quibusillumabundantissime


Spiritus

qua

siio loco inferius

pluribus dicturi sumus.

implevit, habens etiatn


virtu-

23. Hic
niis celebrat

ille

Lupus,

qucm

tot tantisque pricco-

hanc

scientiic et sapientiae ex Dei charitale

Sidonius Apollinaris,

cum

ipse crealus

episcopus ad
lustra

eum

scribit in episcopatu

novem jam

perfunctum, cujus monitis haud parnm Sidonius ipse profecerat. Atquantns hic (quod est admiratione dignum) evaserit ex homine conjugato
sacerdos, ha;c

tem, ut non solum istam (Pelagianam hseresim scilicet) adhuc in suis detruncationibus palpitantem, sed etiam multas prius hsercses victoria verbi detot

modo
*
:

obiter ex ipsius Sidonii Episto-

lae

et

Benedictus Spiritus sanctus, Pater Dei omnipotentis, quod tu palcr palrum, et episcopus episcoporum, et alter saiculi tui Jaco-

exordio accipe

certaminum palmas inter triumphorum coronas ad illuminationem Ecclesiffi, et ad gloriam Christi qua ipse illustratus est perfulgenti, quidam nostrorum (quod de ipsis multum dolendum est) occultis, sed non incognitis
bellaret. Cui iiiler tot
,

bus, de

quadam

specula charitatis, nec de infcriore

susurrationibus obloquuntur, et proutsibi obnoxias ali(iuorum aures, opportunasque repererint, scripta


ipsius, quibus error

Hierusalem

tola Ecclcsia; Dei iiostri


:

meinbra supcr

inspicis . El inferius

Post desudatas militiic Li-

iiifamant, diccntes

eum

Pclagianorum iinpugnatur, liberum arbifrium penitus


noinine necessitatem pra>,

rinensis excubias, et in Apostolica Sede novein

jam

submovere, etsub
dicare fatalem
:

gralia?

decursa quinquennia, utiiusque sanctorum ordinis te conclamatissimum primipilarem spiritualia castra venercntur, etc. Ha'C de ipso, quem quidein
mirifica sanctitate coiispicuum

adjicientes ctiam
et

mani generis massas,


scilicet

duas illum huduas credi velle naturas, ut


,

omnium
,

Galliarum

episcopi intuebantur ct venerabantur

oinnes (ut idem


ct

ait)

scirent esse

cum cum normam morum,

cokmmain

satis,

virtutum. Sed de Lujjo h;cc moilo occasione cjus conjugis S. Pimeniolffi sororis

tanta; pictatis viro Paganoruin et Manichaeorum adscribatur impietas. 23. Quae si vera sunt cur ipsi tam negligentes, ne dicain tam impii sunt, ut tam abruplam pernicicm ab Ecclesia non repellant? tam insanis pnedicationibus non resistant? nec saltem aliquibus scriptis eum, a quo talis emanat doctrina, convc:

'

Isai.

XLVt. secundum

Siir. die .'ixix. Julii.

lxx.
Sld.
I.

Jacnb. lu.
cp.
i.

Acla S. Lupi apnd


'

vi

Eiicher. ad Valcrianum.

ei)is'.

Prosp. de

liiier.

arbit.

254

C^XESTINI ANNUS

3.

CHRISTI

/|26.

suluerint,

nlant? Magna eiiim gloria sna humano gencri consi Augiislinnm ab errorc rcvocavcrint.
noii

diaconus vir sanctus, RomBe pecunias distribnens, intcrfcctns . Ha^c ipsc. Cifternm longe dispar
Titriiisqiie

Imo noverunt,
promissionis
tota
fiile, ita

solum

Romanam Africanamquc
partes, universos

conditio et causa nccis. Etcniin Titus vir

Ecclesiam, et per
filios

omnes mnndi

sancliis (ut ait) inter sanctos adscriptus est niarty-

cum

(loctriiia linjus viri, siciit in


;

res

congruere sed etiam iii ipsis locis, in quilnis advcrsus euin qiicrinionia concitatur, csse, propitio Dco, plurimos, qui
in

gratia; coiifessione

ad perceptionem Evangelica? Apostolic[r(|uc doctrinae saluberrimis cjus disputalionibus imbiiiuitur, et quoditic in mcnibris corporis Cliristi (in quantum ea ipse multiplicat) dilatantur. Si recte reprehcndi-

ultore '. Patroclus aulem suorum sceleriim numine, poenas dedit; quippc qui (ut suo loco superius dictum cst) piilso Herote viro digno, alienain scdem violentus invasit, et vicinorum episcoporiini (iit patet ex Epistola Ronifacii Romani
,

Pontilicis)

jura turbavit, Succcssit autem Patroclo


,

mur, cur non constantcr arguiniur? Si argueniH non sumus, cur occiilta obtrcctatione mordemur?
Sed
quis nescit
,

cur

ista

privatim dc slomaclio

garriant, et publicedc consilio conticescant? Volentes

Honoratus abbas Lirinensis coenobii (|ucm S. Encherius primo Insulanuni, inde vcro mayislrum Ecclcsiarum appellat, cum ad Salonium scribit. Landat cum ctiam Sidoiiius Apolliiiarisin carmine ad Faustum. Porro res ab eo gesta; scriptis commcndatffi sunt ab ejns succcssore Hilario, scd plane
S.

enim

in

sua justitia magis

quam

in Dei

gratia glo-

pcrierunt

qiiae eniiii

cxtant Iribus conscripta libris,


Hilarii csse, in Notis

riari, nioleste ferunt,

lentissim;T3

quod his quajadvcrsusexcclauctoritatis virum inter multas collatio-

altcrius poUiis,

quam

diximus.

Sed de Hilario
27.

inferiiis

pluribus.

nes assernere, restitimus, ctc. Ha-c et alia Prosper adversus hujusmodi susurrones. Scd de his niodo

Verumquod
,
:

ad Fclicem magistrum militise


,

spectat

qui adeo nefaria scelera patravit


occisus

haud

hactenus. Qua; aiitcm pcr advcrsarios jiost obitum S. Augiistini adversus ejus scripta excitata suiit

inullus abiit

enim

est

una

cum
,

Aetio magislro militum post trienniuin

uxore ab ut auctor
,

suo loco dicemus. Jain vero qua' hujus anni sunt reliqua prosequaniur.
prcelia,

idcm

est

Prosper

qui itein de Felice tradit

ejus

opera indictum fuisse bcllum in Africa adversus

26. Felicis mafjislri militiim scelera.


ipsis

His

consulibus

inquit Prosper

in

Chronico,

a Patroclus Arelatensis

episcopus a tribuno
;

quodam

Bonifacium comitem illic ciim excrcilu agcntcm '. Sed id anno sequenti couligisse, cum idein Prosper affirmet, dc his suo loco agemus.

barbaro vulncribus.laniatns occiditur quod facinus ad occultam jiissioncm Fclicis magistri niilitum referebatur, cujus impulsu traditur etiam Titus

'

.Martyr.

Rom.

die xv. August.

Prosp. in Chron.

Anno

periodi Graeco-Rornana? 5919.

Jesu

Christi 426.

Caeleslini

paps 3. Tbeodosii

Jun. 23. et 19. Valenliniani

111.

2.

1.

Vicennalia Theodosii.
et

Coss.
II,

Theodosius
ille

crant. Iste Philippus patria Sidensis (est

autem Side

Aug. XII,

Valeiitinianus Aug.

proptcr

vicennalia iniperii post patris

vero proiitcr impcrium


initum.
2.

mortcm suscepli, Iiic Augusteum anno superiori


Constantinopolita7,

nrbs Pamphylia:-), conscriiiserat Historiam Christianam, ut eam appcllaverat, de qua pluribus ibidem
Socrates cap. sequenti, quae exlabat adhuc tempore
Pholii, qui in Biblioth. Cod.

xxxv, tcslatur, se eani

nus.

Sisinnius

fit
\

episcopus
-i.

num.

ad

Socratcs Ub.

cap. 20,

asserit, post AUici episcopi

CP. obitum alios |)Ostu-

ac fuisse prolixissimam, atqne ostentationis plns liabct, iiiquit, quain ulihtaUs . 3. Episcopus Cyzicenus ab episcopo Constantilegisse,

lasse

cum
tii

Philippum Sidcnscm, alios Sisinnium : sed univcrsus popnlus Sisinnium optaret, ordinatus est, inquit, Sisinnius pridie kalcndas Marconsulatu
dosii XII, et

nopolitano orciinatus.
7,

Ad num.

i.

Socrates

lib.

cap.

28, tradit,

mortuo Cyzicenoruni cpiscopo

proximc sequente, qui fuit ThcoValeutiniani junioris Aug. II . lloc

Sisinnium Cyzici antistitem Prucliim ordinasse. Hic tamcn primns iion fuit ex cpiscopis Cyzicenis, qui ab episcopo Constantiiiopolitano e[iiscopus ordmatus
fucrit. Scribit cniin Philoslorgius lib.

autem anno dies ullimus Fcbruarii in Dominicam incidit, qua ordinaUoncs eiiiscoporum ficri soliliu

3,

nuin. 3

Post Eustalhii, Euscbii et Eleusii depositionem,

; ,,

C.TILESTINI

ANNUS

3.

CIIRISTI A2f).
ordinatus didicil.
ca|>. 8.

255
Qua de
re legendus
et praece-

Maris nl^jno Eiuloxiiis, aniiuonte Constantio (Constantini inagni


filin),

qnom jam

Knnoniinni Cyzici cpiscopnm


Constanlinopolitanns.

Possidius in ejus Vita

Quare hoc

ortlinarnnl . Erat Maris opiscoims Clialcecioncnsis,

dentibus stpculis sancti episcopi Coadjutores et successores sibi dcsignarinit


tiente, ut variis

Euilo\ius opisoopus
(liu

Qnarc

anlc Atticuyn, Constantinopolitani cpiscoi)! Cyzi-

clero et plcbe consenexemplis oslendit Natalis Alexander


,

ccnis pnosnlos (lederant. Poslea


staluit,

ut proviiicia Hellosponti, in

Synodns Trullana qua Cyzicnm

iu parte 2 quinti sacculi cap. I, artic. 2.


6.

posita, pleno jine snhjiceretnr Jo'77z archiepiscopo

nu7n.

A num.

Augustinus

scribit liljros

duos Retractatio-

14 ad 19. Baronius hoc et se^iuenti

novic Jnstinianopoloos, sen Constantia? insuko Cypri

anno duos Retractatiommi //irosab Augusiino conscriptos esse existimat, (juod Fossidius cap. 28, post-

Metropolcos,

ita

ut ipsius (jnoi|ue Cyziccni episcopi

provincia' Ikilospontiaca; ordinationem celebraret.

qnam

Socrates
storgii,
sisse

lib.

i,

cap. 7,

lumen

alfnndit loco Pliilo-

cum

ait,

Constaiitivm edicto proposito jnset EnEndoxinm episcopnm

Eleusiimi Ecclesia Cyzicena extnrbari,


in sede collocari, et

librorum suorum recenconsequenti tempore divina volimtate et potostato provenit, ut Vandali in Afrioam irrucrinl, quod Baronius anno sequenti
locutus esl de
:

illa

sione, subdat

<(

Vcnmi

bi'cvi

nomiinn

contigisse putavit. Einin. card. Norisius lib.

Hist.

Constantinopolitanum hunc Cyziccnae urbis episcopum conslituisse. Quare existimandnm, simile indultum Atticum a Theodosio jun. accepisse, vereque
dixisse Cyzicenos, qui

Polag. cap. 24,

eam opinionem
fuit in

alio

argumento pro-

bai, quia, inquit,

Octob. CcEsareic

Augnstinus aiino cdxviii kal. Mauritania, ut suo loco vidipost scripsit libros Retractatiosusce|iisset

XU

qnemdam monachum

episco-

mus; octennio vero

pum

sibi

constituerant, Solius Attici persntice

hanc
lib.

num; nam cum corrigendum


agnovit

Opus de

prserogalivam concessam esse, ut habet Socrates


7, cap. 28.

Doctrina Christiatm inscriptum, imperfectnm illud

Ad num. 5. Paganis interclictrt. Die XIX kal. Decemb. Theodosins emisit legem 2.5 Cod. Tlieod. De Pagaiiis, inscriptam Isidoro prffifecto praitorio, scilicet Illyrici qua sacrificia sub pcena morlis interdicnntur, et templa qna^ superes4. Sacrificia
,

Libros , inquit

lib.

2 Relract. cap. 4,

de Doctrina Christiana,
.

cum

imperfectos compeeis sic relictis

rissem, perficere malui,


retraclanda transire
cit
:

quam

ad alia

Tertium igiturlibrum perfe-

Addidi etiam. inquit, novissimnm librum, et

sent, destrui

jnbentur; prfficipitqne cuncta eorum

fana (leslrui, collocationeque venercmdce Christiance


religionis signi expiari. Ubi vox deslruendi accipi

quatuor libris Opus iltud implevi . At in libro isto qnarto de Doctrina Christiana inter librorum Retractationem elucubrato,tradil, se ab octennioapud Csesaream Mauritania; dissnasisse populo pugnam
Et ecce jain ferme amplius anni sunt, propitio Christo, ex quo illic nihil tale tentatum est . Quare inde colligit Cardinalis Norisius ha^c Angustinum hoc anno scripsisse, et Retractatiimum libros anno sequenti

conmiode
delicet

potest pro superstilione sua spoliari, vi-

qua; lapidibus poragobatur


octo, vel

mox

expiata delubra in

Ecclesias converti

jubet Theodosius. Corte sub Tlieodosio Magno Pagcmi\\i%\ templa sua dirui a;gre ferentes, ea alios et

publicos in usus saltem mutari volebant, quod ferme

argumentnm orationis Libanii pro Templis. Deniqne Theodoretus sormone de Martyribns 8 testatm-, sub Theodosio jun. templa idolorum vel diruta, vel ea ipsa eornnive materias in Ecclosias mutata, idque
est

quo Vandalorum irru])tionem

in Africain accidisse

aulumat, completos esse. Alii denique idem colliguiit ex Eradii eloctiono, qua3 ad hoc fuit ab Angustino instituta, ut magnuni illud opus excqui posset.

ut hic cavotur, expiatione pnecodenti. Plura Gotho-

Vorum cum

irrnptio Vandalica contigerit

tantum
noni, ut

fredus in hnjus legis Comnient.

monse Maio anni quadringentosimi vicesimi


infra demonstrabo,

Eradius eligitur coadjnlor Hipponensis a S. A num. 6 ad 14. Dies xxvi Septembris hoc anno cum die Uominica concurrit; quare cum eo die Eradius coadjntor divi Augnstini ordinatus fuerit, ut ipsemet Anguslinus in Epistola ccxiii, alias cx, qua; hujus anni consulibus notata est, testalur, manifestum est, in Africa episcoporum ordinationes diebus Dominicis lioc tempore fleri
5.

manifestum

est,

duos

illos

Re-

Augustino.

tractationum libros ante


perductos non esse.
7.

annum

cdxviii ad flnem

Libri de Civitate Dei ante libros Retracta-

tionimi completi.

Baronius num. 18 inquit, cum


esse ante

constet testificatione Possidii, duos illos Retracta-

tionum libros ab Augustino absolutos


dalicam cladem,
quenti
XXII de
:

Vanse-

quam

liquet esse coeptam

anno

solitas

esse.

Sic

Valerius

Hipponensis episcopus
Carthaginensi

quoniodo
alia

accidit, ut

idem sanclus Augustibiennium

oblenla

dispeusatione

ab episcopo

nus inter
absolvisse

sua 0|)era retractasse ponat libros


,

sanctum Augitstinum coadjutoreiu sibi assumpserat, et Hippouensem episcopum ordinari curarat, qui una secum Ecclosiam regeret. Episcopatum susciperesub viveiiteepiscopo contra morein EccIesisB Augustiniis recusabat sed cum jam nonnulla exempla praicessissent, ejus excusatio non admissa. Is tainen in se ipso postea fieri non debuisse, ut vivo suo episcopo ordinaretur, et
tolius Africas primate,
;

Civitate Dei
,

cum

eos vix post

ipsius Augustini testificatione liqueat?

etenim in

flne xviii libri cuin dicat, inteiiapsos esse

a consulatu Manlii Theodori

(quem conhgisse

vidi-

dixit, et scripsit,

propter Concilii Nicffini canoncm,

annos ferme triginta dicendum plane esset, post biennium eos vix absolutos.Ne igitur Possidium mendacem esse velimus: dicondum est, ipsum Augustinum intelloxisse de quos jain ad libris illius nobilissimi commentarii
cccxcix)
,

mus anno Domini

250

C.TILESTINI

ANNUS

3.

CIIRTSTI

/|2().

illum usque diem absolverat. Posuisse autem deindc, iutegrum numeruni vi;;iuti duoruiu lihrorum quos postea non absque censura rcliqnerit. Ita Baronius, qui recte quidem ol)servat, libros de Civitate Dei ab Augnstino anuo cdxxvui completos esse, sed in eo

Africa evertisse, ipsa Augustini verba nos dubitare

non sinnnt

Nnmeratis proinde consiilibus

, in-

quit Auguslinus, ccclxv anni reperiiintur impleti,

per casdem idus Maias, consulatu Honorii et Eutychiani.


[)isset

Porro sequenti anno

cum socium

acce-

quod eosdem post libros de Retractationibus, quos lioc anno editos ccnset, absolutosexistimet. Card. Emin. Norisius citatiis recte ostendit, universum volumen de Civitate Dei ante libros Retractalionum terminaluni fiiissc exco quod Aiigusliallucinatur,
;

Manlium Theodorum (|uando jam secundiim illud oraculuin Daemonum, aut figmentum Dffimonum, nulla esse debuit reliIlonorius consulem

gio Cliristiana, quid per alias terrarum partes forsitan factiim


sil,
,

non
in

fuit

necesse perquirere. Interim


notissima et eminentiset Jovius

tinus lib.

'2

Retract. cap. 41

scribat

Utrum

vel

qiiod scimus

civitate

quomodo
limam

Deus, qui spiritus

est,

etiam per corpus


difficil-

sima Cartliagine AfricEC Gaudentius


les iinperatoris

comi-

videatur; scd

eam

postca quajstionem sane


id
satis

Honorii, XIV kalend. Aprilis falsorum


et

in uovissimo,
,

est,

libro de Civitate Dei

vicesimo et secundo quaiilum arbitror, expli-

Deoruni templa everterunt

simulacra fregerunt.

cavi . Expiicatur ea qutrstio cap. 29,


lius Operis de Civitate Dei

quod est topeuultimum. Quare An-

gustinus totum illud Opus ante libros Retractatio-

uum

perfecerat

ideoiiue ruit conjectura Baronii


libros illos xxii de Civitate

arbitrantis,

Augustinum

Dei nominasse, nou (juod eosdem integros


poris edidisset, sed

tumtemquod universo Operi eum libro-

rum numerum
8.

destinasset.

Idque anno cdxxviii. Quoad alteram partem objectiouis a Baronio fact;p, quod nempe Augustinus in tine libri xviii de Civitate Dei dicat
,

a con-

XIV nempe kalend. April. anni cccxcix) usque ad hoc tempus per triginta ferme annis qiiis non videat quantum creverit cultus nominis Christi? Libri itaqne xxii de Civitate Dei anno CDXxviii triginta ferme annis a consulalu Mallii ad flnem [)erducti,et |)ostea libri duo de Retractationibits eo anno exeunte com[)Ieti. 9. Liber de Hrpresibus anno cdxxx ab Angustino editus. Quoad librum De Hceresibus cujus meminit Baronius nuni. 14, elucubratus is ab Auguslino anno cdxxx, ut liquet ex argumento deducto tam ejus E|)istoIa ccxxiv ad Quodvultdeum diaco-

Ev quo

(ex

sulatu Mallii Tbeodori (non vero ManIii,uteditiones


S.

num,
cis

qui ab eo flagitarat, ut hsereseon


texeret,

omnium
Possidii.

Augustini corruple habent)

seu anno Chrisli

catalogum
In ea
ait

earumque

errores ac ritus pau-

cccxcix usque ad

annum, quo

libriim illum scribe-

com[)Iecteretur

quam

ex

Indiculo

bat effluxisse annns

ferme triginta, ex quo deducit

Augustinus, se duo Volumina jam absol-

Baronius librum illum xviii ante

annum

cdxxviii

visse, retractntis

ad finem perductum non esse, ei Cardinalis Norisii citati responsio non satisfacit. Ait enim libros xxii de Civitate Dei anno superiori in lucem emissos,
triginta
et

omnibus libris suis. Quare cum duos Betractationum libros nonnisi exeunte anno CDXxviii absolverit, librum De Hceresibus in quo elucubrando non parvum tempus insumptum, ante
,

annos

illos

ab Augnstino memoratos, non a


sc.

annum cdxxx non

conscripsit. Pra>tereaPossidiusin

consulatu Manlii, seu anno cccxcix, sed a superioris


anni coss. Honorio Aug. IV et Eutychiano, anno
Christi cccxcviii

Indiculo, cap. 5, tradit, de HcBresibus

ad Quotvultscllicet

deum diaconum imperfectum Opus,


interveniente,
illustr.

morte

enim, inquit Cardinalis Norisius, Augustinus confutat illud Centilium Oraculum fabulosum post annos ccclxv a primo Petri miraculo cultum Christianorum desiturum,aitque illum numerum Ilonorio etEutychiano coss.terminatum idibus Maii ex quo, addil Augustinus, usque ad hoc tempus per triginta ferme annos, quis non videat, quantum creverit cultus noesse
:

numerandos

Ibi

ut interpretatur Isidorus de Viris

cap. 9.

Ad

haec in

eadem ad Quodvultdeum

Epistola asserit Augustinus, se opus illud susceptupost absoliitam responsionem ad quintum librum Juliani ex illis octo,quos hic edidit post illos Quando quatuor, quibus jam responderat inquit, id explicavero, quintoque respondero si tres
, : ,

rum

non supervenerint (nempe

vi, vii, viii, Juliani,


si

quos
,

Non dixit absolute triginta, sed ferme triginta, quo loqnendi modo, aliquot annos uempe ad illum numerum deficere signiiicavit
minis Christi?

nondum

acceperat) dispono,

Deus voluerit

ea

quEB poscis (nempe librum de HcEresibus) incipere,

simul agens utrumque,


licet

et

hoc

scilicet,

et illud
;

de
sci-

unum

aut alterum.

Ita vir

eruditissimus, et de Doc-

Retractatione opusculorum nostrorum

qnia

trina Augustiniana

quffiscribit Augnstinus,
est,

eum

libros

oplime meritus. Verum ex his non minus fere manifestum Retractationum ciirrenti anno exor-

tertium

Retractationum librum moliebatur,

cui

tamen nunquam

manum

admovit,
et

aliis

libris

scribendis occu|)atiis.Annoitaque cdxxix elaboravit


libros de Prwdeslinatione

9um esse, etinter eosdem scribendos, libros de CivitateDeiterminasse,qnameodemmediotemporeIibris IV de Doctrina Christiana linem iinposuisse. Augustinum vero annos illos ferme triginta, non enuinerare ab annocccxcviii, ut interpretatur Emin. card.
Norisius,sedaconsuiatu
Mallii, et

sanctnrum

de Perseve-

rantia, ad postulalionem Prosperi et Hilarii


chi, ut
in

monatrans-

mox ostendemus, ac priores Jnlianum, cum nonduin Alypius


ejusdem
,

libros

quatuor

ad

eum

misisset tres libros ultimos

Juliani, et tan-

annoqiie inseciuenti,

dem anno cdxxx quo

ad

Deum

migravit die xxviii

quo constat Gaudentiiim,

Jovium, jnxla constitulionem Ilonorii imp. eo aiino datam, templa in

mensis Augusti, librum de Hceresibus, et libros vet VI adversus Julianum exaravit, utrique cnim operi

C^.LESTINI ANNITS 3.
inmiorluus
esl, ul lie libio

CHRISTI 426.
Irahit,

257

dc

Ildiic.sibus jani LisLca-

loiaai

jampridem apud sanctitatcm tuam


.

(iiiiius, el <le

libro sexto aiiversus .luliaiiuin indicat

per litteras velle coiiferre


1
1
.

1'ossiiiius cap. 4,

ubi

ait
,

llein

coiitra seciunlani

Juliaiii

respoiisioueni

Opus

ini|ieifeetmn . Lilier
sancti Auyustiiii
lios

i^itur ille
liinc

uitimus

fuit

Opeium

Augustinus anno cdxxix libros de Prcedestinat. SS. et de Dono pcrsecerantiai scribit. Quare Z///arm5, qui ad Augustiiium scripsit adversus Se-

Possidius de libris cjus loqueiis,


dicit, (|uia scilicel

duos imperfectos esse


10.

lantum mortc pKC-

niipclagianos, diversus eral ab Ililario tunc epi-

scopo Arelatensi,

et

in qua^stione de initio fidei ac

ventus eosdcm absolvere non potuit.

Prosper

et

Ililarim adoersus Semipelagia-

nos ad Augustinum scribunt.


.loannes Cassianus
scientia

A num.
et

11)

ad 20.

dono perseverantitc a partibus Cassiani stabat, at prceter hcec omnia (Augustini scilicet) se profitebatur amplecti, ut testatur Augustinus libro de Dono
perseverantio)
cap.
21.

moruni

inleyritate

Baronius

num. 20

dicit,

clarissimus,qui post hujus saiculi initium monaste-

rium

MassiliiB a'dilicavit,

sancti Augustiiii senten-

tiam de gratuita prx'destinatione tuin ad fideni


rere existimabat
multisi|ue non

tum

Prosperum et Hilarium nonduin episcopos fuisse, quando Epistolas illas scripsere. Verum ex verbis citatis Prosperi constat tiinc Ililarium jam Arelatensein episcopum fuisse, ideoijue Hilariuin qui ad

ad gloriam a sanctorum Patrum opinione ablior:

modo de conimuni

doctorum vulgo, sed etiam (luorumdam episcoporuin pietate et eruditione insij^iiium

Augustinuin scripsit, fuisse et laicuin, et diversum ab Hilario Arelatensi. Prosperum vero hoc tempore
fuisse laicum, rnox osteiidimus,
et infra visuri

eamdem
(|ui

opi-

su-

nionem tuebantur; adeo


tur.
Illi

ut

plures

doctrintc

nius euin
nistrasse.

nunquam episeopatum Regiensem admiSecundo


ait

Augustini favebant, ab hujus seiitentia revocarenpostea


ei

Baronius, addititium esse in


;

Semipelaijiani

apiiellati.

Verum

Epistola Prosperi titulum episcopi Arelatensis

ali-

Prosper

Hiiarius, non Arelatensis episcoims, ut

qui vero viri eruditi, loco

Ililarii

Honoratum, qui

putavit Baronius, sed vir laicus,


satisfacere

non

possent,

cum per omnia eis rem ad Augustiiium retuleoffeii-

hoc anno creatus

est

episcopus Arelatensis, legen-

dum
iion

essearbitrantur. Sed pra'terquain

quodomnes
lia3

runi, rogarunt(|ue, ut, qua! in ejus libris pra:;sertim

codices Mss. habent Hilarium, ainb;c

littera>,

de Correptione et Gratia, quosdain suoruin


debant, clarius explicare vellet.

Eam

ob rem utervii

que

litteras

ad

eum

dedit, qua3 ad alias toin.

hoc anno ad Augustiiium data>, sed anno quadringentesimo vicesimo nono, cuin is in libris Retractationum mentionem non laciat librorum de

Operum

divi Auguslini,

nunc

inter Epislolas

Augu-

stinianas ordine

ccxxv

et ccxxvi

extant. Prosper

tum moribus tum studio commendabilis Augustinum nunquam viderat, sed tantummodo officiosis
litleris

Dono perseverancompositorum. Libros autein Retraclationuin absolvit AuPrffidestinatione Sanctoriim et de


tia;, |iost

acceptas has litteras ab Augustino

salutaverat, quas per

Leontium diaconum

gustinus sub finem anni cdxxviii, ut su|)ra monstravimus. Quare cum Uilarius anno laiitum cdxxix
episcopus Arelatensis renuntiatus fuerit, ut ex di-

direxerat, ul Hilaiius in fine sua; Epistolai insinuat;

ipsemet se tantum ex ordine laicorum fuisse quodammodo indicat, quando profitetur miniine sc
et

parem

auctoritati adversariorum, a

quibusmultum
honore supereuberibusque
lai-

utraque Epislola, et uterque liber de Praedestinatione Sanctorum et de Dono perseveraiitiai ad euni Christi annuin pertinent. Hinc Auceiidis liquebit,

et vitffi meritis et

summo

sacerdotii

gustinus

lib.

de

prffidest. Saiict.

cap. 3, ait

Cum

tur. /yi7fl?v'?veroin sua Epistolasignificat, seipsius

mea opuscula
libros,

retractarem, eainque retractationein

prcesentice deliciis aliquando potitum,

stylo persequerer, cujiis operis

jam duos absolverain

salubribus nutritum fuisse, ac postremo n. 9 se

antequam

scripta vestra prolixiora suinpsis-

cum
1,

indicat, et

Augustinum appellat Patrem,vn\i\o

sem,

etc.

vicissim in libro de Pra;destinationeSanctoruincap.

12.

Quando

illos scripsit,

mmcupatur. Quare hallucinati sunt, qui hunc Hilarium cuui Hilario Arelatensiepiscopoconfilius

episcopus Arelaten-iis.
Sciat sanctilas tua,

Baronius
cum

S. Hilarius jam erat


nuin. 22, refe-

rens ha;c verba Hilarii, qui ad Augustinum scripsit

fudere. Pi'osper etiam in suis

lilteris

loquitur de eo-

fratrem iiieum, cujus

maxime
ait,

dem
ac

Hilario Arelatensi episcopo, ostenditque illuni

causa hinc discessiinus,

Matroiia sua ex con-

unum

ex

iis

fuisse,qui Cassiani partessequebantur,


faciens omniuni, qute a

sensu perfectam Deo continentiam devovisse,

Augustinum certiorem

adhuc

se latere, (juis fuerit iste

germanus

Hilarii

Cassiaiio ejus(|ue monacliis conlra illius de proede-

Arelateusis.

Verum cum

Hilarius Arelatensis epi-

stinatione gratuita sententiam in Galliis asserebantur, ait:

S|)eramus non solum tenuitatem noslram disputatiouum tuaruin prtesidio roboraudam sed etiain ipsos, quos meritis alque liononbus claros
,
,

scopus has htteras non scripserit, significat Hilarius laicus, qui eas dedit, fralieni suuin continentiae
perpelua3

votum mutuo

sensu
ista

iniisse. Pricterea

inler conjiigem suam conBaronius nuni. 23, referens

caligo

istius

opinionis obscurat, defscatissimum

lumen

gratiaB reeepturos.

Nam unum eorum

prajci-

virum, sanctum Hilarium Arelalensem episcopum sciat


puae auctoritalis et spiritualium studiorum
,

verba sancti Euclierii in Epistola Paraenetica ad Valerianum, in qua ait Hilarius nuper, et ia Italia nunc antistes Petrouius, ainbo ex illa plenissima, ut aiunt, niundanae potestatis sede, unus in
:

bealitudo lua admiratorem, seclatoremque in

aliis

religionis,

alter

in

sacerdotii

nomen

ascendit ,

omnibus

tuce esse doctrinse, et VII.

de hoc quod in que-

addil

Haec Eucherius,

cum

creatus est Petrouius

TOMLS

33

, ,

258

C.ELESTINI

ANNUS

3.

CimrSTI

-i^C).

episcopus Bononiensis, perseverante ante Hilario in \ila nionastica , lioc fundaniento ex lilteris Prosperi (leduxit, Ililariuni

nico his coss. tradit Patrocl/im episcopnm Arelat(uisem a tribuno (piodain barbaro occisum fuisse.
Ps('udo-Prosp(!r in Chronico impeiiali, ad
Ilonorii inip. de Patroclo habet
tcnsis episcopus, infami
:

nontium
lil).

fuisse episcopuni.

annum

xx

cum

Prosper cas

lilteras

(Jciiit.

Vernm

in(|uit

Patroclus Arela-

doctissimus card. Norisius

llist.

Pelag. cap. 2,

mercatu sacerdolia vendi-

aperte colligitur, oiipositum ex

Eucherii \erl)is

tareausus.

Ei successit sanctus Honoratxis antea

etenim 7iuper refertur ad 7anic, qnasi dicerel Eiiche7-his, Hilarius nuper episco|ius in Gallia, et ?/c
Petronius in
tionis
Italia
;

Lerinensisabbas, decujuspatriaannocDLV, num.27,

agemus. Sermoin laudem

illius

anniversario obitus
(|ui ei succ(!ssit in

aiias

sensus ac proprietas diccpisco-

ejus die habitus a Sancto Hilario,

omnino corrumpitur. Porro tempus patus Petronii nos edocet in eadem Epistola
rius,

Euclie-

cum

dicat, se

eamscril)erea?jno UrbiscoiidiUE
octogesi^no
si

millesimo

ce7itesi77io

rjtii^ito,

ideoque

sedem Arelatenscm, extat apud Bollanduin ad diem XVI Januarii, quo sanctus Ho/mrati/s colitur. Baronius existiniavit Vitam sancti Honorati, quam Isidorus lib. de Scripl. Eccles. cap. 16, ab eodem
sanclo Ililario scrijitam asserit, periisse.
diversa noii cst a lauiiata Oratione funcbii

anno

Christi cnxxxu,
est,

Varronianam putationem
tardins,
si

secutus
tronii

aut ctiani

Capitolinffi aut

Verum ea quam
,

Frontinianae adha'sit. Qiiare iniliumeiiiscopatus Pe-

ctiam retulit Suiius ad diera xvi Januarii. Alia auteni sancfi Ho/wrati^\\A, tribus libris distincta faIiulis et deliriis ]ilenaest,

cum anno

nius ia Historia de regno


lia

cdxxx non bene illigarunt SigoItalia;, et Ughellus in Ita-

ut observat Baroniiis anno

Sacra.
13.

CDLV, nuin. 19. Antelmius in Dissert. De Initiis Ecclesia;

Argu77ie77tnm librorum de P7'cedesti7iat. SS.

Forojuliensis cap. 16, ostendit, hujus Vitae

et

de Do7io persevera7itice.

Auguslinus Prosperi
scrip-

fabulosa!

auctorem

esse

Rayr/amdum
,

Feraudu77i
Ncapolitani

et Hilarii litteris
sit libros,

permolusduosad ulrumque

Gallo-Provincialem Poetam vernaculum, qui \i\ebat tempore Caroli


II

priorem de

Prcedesti/iatio7ie Sa)ictoru77i,

Andegavensis

posteriorem de Do7io Persevera7itice. In priori docet, Semipelagiaiios in qusslione de Prsdestinatione

regis et ProviiiciiE comitis. Sanctus Ho/ioratus post

suain

iii

Orientem peregrinationem, monasterium

Sauclorum non recedere a Pelagii sententia, si humani arbitrii virihus initia fidei adsciihant incrementuni certe ejusdem Deo dare superbise esse.
:

Leri/ie//se fundavit, in

quo

ejiis

terapore floruere

Quasi vellet priores


riores

sibi

partes trihuere

poste-

niedium attulisse, sed quac Cypria7ius atque Ambrosius ante dohac de re se cuerant, nempe tidem esse a Deo

Deo

nihil novi sese in

Lupus, monachi, qui deinde ad episcopatum in diversis partibus Galliarum assum[)ti sunt. Est autem Leri/ia insula Provincia; adjacens adversus Antiiiolim. Tem|ius condili illius monasteEuclicrius
,

Maximus,

Hilarius, Faustus,

aliique celeberrirai

rii

incertuni; citius

tamen quam par

eiat,

Baro-

aliter sensisse

aliquando
scri|itis

dum

episcopo

nonerrasse,sed postea convictum


,

et in opusculis a se

nius cjus condilum consignat circa

annum

cdlxxv.

Honoratus enim sancto Leontio Forojuliensi episcopo sedente illud


ffidificavit,

hoc prtecipue testimonio, Quid autem habes quod 710/1 accepisti? quod testimonuun de ipsa etiam fide accipiendura probat. Fideni inter alia numerandam esse opera, (luii)us Dei gratiam prajveniri negat Apostulus gratia duritiam cordis auqui a Patre et ad Chrislum venire onnies ferri docentur ut veniant. Denique prtcdestinationem
fuisse
; ; ,

teste sancto Hilario


:

laudato in ejus Vita cap.

3,

dicente

Vacantem

in-

sulam ob niraietatein squaioris et inaccessam venenatorum aniinalium melu, Alpino haud longe jugo subditam petit. Prtcter secreti o|iportunitatem, sancti

ac beatissimi in Christo viri Lcontii episcopi oblectatus vicinia, et charitate conslrictus plurimis
siliin

sine meritis

non solum aperle ex

Epistolis Apostoli

novo haustu protrahere conantibus


ad

Quare

deduci
tuita_'

verum etiam

ex Cin-isto pra;cIarissimo gra-

cum Leonliusanno cdxxxu


sa^culi annos.

Deum

inigrarit, ejus

pnedeslinationis exemplari. In posteriori lihro

episioi)atusiiiitium videtur incidisseinprioreshujus

qui esl de Do7io persevera/ilicB docet perseverantiam gratiam aliquibus a Deo iu bono esse donum Dei
:

dari, quia misericors est, aliis negari


est
:

quia justus
accipien-

Cassianus

perseverandi graliam non

secundum

tium merita, sed aliis misericordia dari, aliis justo ejus judicio non dari cur ex adultis ille potius quam iste vocelur, quemadmodum et ex duobus
:

Cassia/msxi\ post/'emas Coilatimiesscribit. abbas monasterii Massiliensis jincter priores collationes decem, de quibus supra egiinus, quarum septem alias quatuordecim elucubravit priores sanctis Honorato et Eucherio inscripsit (pias iteralis lilleiis ab eo Eucherius extorsit teste
io.
, ,

parvulis cur
tabile esse
:

iste

assumalur,

ille

rehnquatur, inscru-

eodem
rura

in Pnefatione
,

ad Collationem
Collationes

xviii.

((

Post

autem, cur ex duobus piis huic perseverare donetur, non illi; sed istud tamen certissimura hunc esse ex pr;cdestinatis, illum non csse. His duobus Augustini libris diu a
inscrutobilius
,

consiiectum

inquit, atque collo(|uium trium iUo,

senum

(|uoruin

sancto

fratre

nostro Eucherio compellente utcura(|ue digessimus . Edita; se|)tcm istae Collationes antequam

Callicanis doctoribus contradiclum, sed tandera pari

cum

reliquis auctoritate ac reverentia excepti sunt.

M.S.

Ho7iorati(S ex abbate Le/n^te/isi

fit

episco-

Honoratus ad episcopatura Arclatensem eveheretur; o sancti fratres Vos ail enim ibidein Cassianus Honorale et Eucheri, tanta illa subliniium virorum>
:

pus Arelatensis.

Ad

nuni. 20. Prosper in Chro-

a quibus priina anaciioreseos instituta suscepinuis

C^LESTINI ANNUS
laude flammamini

3.

CHRISTI

42(3.

259

iit

etc.

Scptem postrcmso
el Tlieo-

audacter libcri arbitrii vires plus justo contra Dci

dicatiB siiiit Jov/iiiano,

Minervio, Leontio

gratiam evexit.

Nam

siiie

Dci gralia docuit posse

doro monacliis
([iiando priores

iii

Sloecliadilnis dcgeiitibiis. Qiiare


scripsit,

nos baberc scientiam

boiii cap.

12, ubi et gratiam

septem Cassianus
;

llonora-

tus nontinm erat episcopus

cum cum

et Euclic-

rium Cassianus fratres


vit,

appellet. Reliquas

septem

quando(pie pncvenire liberum arbitrium , ([iiandoque ab isto prKveniri tradit dici Deum salvatorem, ciim pr;cvenit, susceptorem, cum prsvenitur
:

CoUaliones, (|uas Joviniano aliis^pie monacliis dica-

cap. 17;

posse liomines suis viribus Iiabere fidem

jam iii manibus halicbat cum priorcs scptcm ad Honoratnm ct Euclierium misit. Nam earum
,

cap. 14, S|)em et desiderium boni cap. 9, orare

Deum

ca[>.

12

tentationcs vel gravissimas

quales

mentioncni

facit

in

fine
:

ejusdcm
Si

l>rcXfationis

ad

Job passus

Honoratum
vestii sitim
aliffi

et

Euclicriuin

vero sanctam studii

ctiam lucc saliare nonipiiveriiit, septem


deside-

Ne tamen Pelagianam sententiam tenere [lutaretur, ea bona o[iera a libero arbitrio inchoari tanlum at
est, sine gratia

posse superari cap. 14.

CoIIalioncs,(|u;c ad saiictos^iui inStoecliadibus


,

sine Dei gratia perfici nullo


IiffiC

modo
,

posse dicebat;

consistuiit insiilis, emiltenda' sunt, fratres

Iiabet ca[). 8

Qui

cum

in iiobis

ortum quem-

rium

ut arbitror, vestri ardoris explebunt . H;b


aiini

dam

bonaj voluntalis inspexerit

illuminat

eam

porro septcm ultiina} ante dicm xv Januarii

confestim, atque confortat, et incitat ad salutem,

CDXXix, quo sanctum nonoialum e vivis excessissc dicemus, scripta;. In Stoecbadibus, qua; insulae sunt
in ora Provinciaj contra

increnientum tribuens
fine

ei

quam

vel ipse plantavit,

vel nostro coiiatu viderit emersisse . Et cap. 9, in


:
c(

Olbiam

nullum

illius

Ut autcm evidentius

clareat etiam

per

monasterii superest vestigium. Theodorus unus ex

monacbis
Cassianus

quibus septeni
scripsit
,

postremas CoIIationes
post

Forojuliensis
fuit
;

sanctum

Leontium episcopus
et

cum enim

Stocchades

bonum, (juod beneficio Creatoris indultum est nonnunquam bonarum voluntatum prodire princi[)ia qua^ tamen nisi a Domino dirigantur, ad consummationem virtutum pervenire non possunt;
iiatura;
,
,

vix iinius diei itincre a Forojulio distent, ejus fania

Apostolus
perficere
iius.
((ui

teslis est

diccns

Velle

adjacet mihi
. Ita Cassia-

virtutcs
,

facile

potuere

ut

eum
ille

clerum Forojulicnsem movere sibi episcopum pricficeret; coque

autcm bonum non invenio

Plura hac de re Cardinalis Norisius laudatus

magis, quod
Gallicanis

necdum

in insulis illis; scd et in


disciplinic obscrinstituisset. Ita
:

fam Pelagianorum quam Seinipelagianorum


17.

provinciis monasticcc

Historiam cgregie illustravit.


tatis

vantiam sanctissimis regulis primus

enim Cassianus

in

laudata Praefatione
ct

Emensis

ad Ecclesiam
,

Theodosius favet Judceis conversis et AposValentinianus redeuntibus.

juvante gratia Cbrisli, etc, totidem

nunc vobis,

o sancti fratres Joviniane, Minervi, Leonti, el Theo-

17 idus April. emisit legem 28 Cod. Theod. de JudcBis qua duo privilegia filiis [iroselylis id
iinp.
,

dore

credidi deputandas

poslerior siquidem ves-

est,

ex Judaeo Cliristianis effectis,

iii

paterna succes-

trum illam ccenobiorum sanctam atque egrcgiam


disciplinam in Gallicanis
piovinciis
.

sione tribuit.
tibus Judtci

Primum
non idco

estquodexliteredari a pareujiossiut,
,

antiqiiaruni
igilur

ncque legilima

eis

virtutum dislrictione fundavit


fuit,

Tbeodorus

minus

relinqiii. lloc

primum

nempe mutationem
(larte
,

ccenobitica? scvcrioris disciplinae rcstitutor in Galliis

rcligionis [^ateriuTc vel avitae

nou censeri hac


si

quam

sanctus Maitinus, aliique prius in Iiasce


,

inter legilimas exhairedationis causas


liberi

videlicet
privile-

partes invexerant

sed

tem, Theodorus
16. In

iste

quam haud diibie collabenantiquarum virtulum dislric-

ad meliora diverlerint.
est
:

Secundum
ut

gium
in((uit

ut etiam exbaeredalionis causa subsistcnte


eis

tione quasi iterum fundasse reputabatur.


illis

legitimam
,

rehnqui o|)orteat,

plectitur.

Semipelafjianorum opiniones amTn his CoIIationibus Cassianus libcrius

honorem religionis videantur . Idcm imperalor 17/


in
7

electae

boc sallem, meruisse

idus April. dedit

de Gratia et libero arbitrio sensit


prioribus decem.

Nam,
'2'i

ut ostendit

quam in illis Em. card. Nori,

legem

Cod. Tbeod. de Apostalis, qua

cum

alias

aposlasia;

crimen
fiuiit

atque adeo pcense in apostatas


qui exChristianis Judaei vel
,

sius lib. 2 Hist. Pelag. cap. t, licet CoIIatione tertia


a cap. 11 usqiie ad

coiistilutaE in eos etiam,

disseruit

de divina; Gratite necessitate non tamen adco confidenter locutus est,


ad Lerinenses
,

Manichaei
tione

cadere solent
iis
,

poeiias

hac constituconsti-

compiehensas

qui ex Christianis Pagani

uti in CoIIatione xiii

in

qua animo,

facli essent,'

proprias esse voluit.

Utramque

sior factus

non jam

titubanter, sed aperte

atque

tutionem omisit Baronius in Annalibus.

260

C^LESTINI ANNUS

4.

CHRISTI 427.

CJILESTINI

ANNUS

4.

CHRISTI

427.

Bonifacio per cahimniam inferttir bellum


et

fuisset

in

Hispaniam

ibi

affinem

Wandalornm
sibi

cujus occasione plures inter ipsu7n


Epistolce.

Augustinum

regibus uxorem duxerat, eosdenKjue Barbaros


foedcre

Advenit amnis Domini


,

qnadringente-

nuptiarum obstrinxeral. Unde

facile

fuit

simns vicesimns seplimns


dabnrii
'

consnlatu Hierii et Arinvidia Felicis niagistri

iniperatori jjersuadere, ahquid ijjsum in

Romanum

inclioatns, Africanse provinciae funestns,

imperium machinari. Quamobrem


sus

statuit ut adver-

primnm quidem ob bellnm


;

eum

bello decerneret, dictosque duces in Afri-

militum Bonifacio comiti cum exercitu in Africa de quo Prosper in Chronico his agenti illatum
,

cam

mitteret.

Quorum

plane

adventu
'

nonnihil

consulibus

ita

habet

Bonifacio

cujus [)otentia

perculsus animo Bonifacius, ad S. Augushnum has lilteras dedit, de belli eventu sollicitus
:

gloriaque in Africaangebalur, bellum ad arbitrinm Fehcis, qni ad Itahani venire annuerat, publico no-

3.

Domino

venerabili sancto patri Augustino

episcopo Bonifacius.

mine illatnm
Sinoce
,

esl,

dncibus Mavortio,

et

Galbione, et

Gravenobisest beUum. Inimici mncro nostra


,

cujus pro(hhone Mavortius et Galbio, cum Bonifacium obsiderent, interempti sunt; moxque
ipse a Bonifacio dolo detectus
,

pectora pulsal. Deo funde preces

ut soles
,

tua

sit
,

nobis comes oralio. Rauca buccina

terrifica

tuba

occisus

est.

Exinde

gentibus, qufe nti navibns nesciebant, dum a concertantibus in auxihuni vocantur, mare parvum

puto cjuod et sidera terreant. Hostium clamor immanis adest sed his non terremur. Novimus enim
:

isla

non hodie. Ergo

venerande Christi sacerdos


,

factum est belhqne contra Bonifacium Sigisvultum comitem cura Iranslata est
:

ccepti

in

pete
ipsi

Deum

ul jacula in hosles dirigat noslra


.

ac se

Haec

trucident niulua caede

Haec breviter Bonifafiducia


:

Prosper.
2.

cius ad ha^c

Augustinum magna
^
:

qui ad

eum

Verum

non Fehci, sed Aetio apud

histo-

ista

pauciora reddidit
4.

riam Miscellam, qua; Panlo diacono adscribitur,


tribuuntur; ejnsqne traditurdolo etinsidiis factum, rcs iit Bonifacius apud imperatorem male audirel
:

Domino

et spectabili viro Bonifacio

Augus-

tinus episcopus.
n

Gravi de pugna conquereris. Dubites nolo.

autem gesta

sic ibi

narratur

Cum

Bonifacius

Utile tibi, tuisque

dabo consilium
;

arri[)e

arma

principatum Occidentahs Libya? percepisset, etapud Africam potentia gloriaque augeretur; invidia in-

oratio aures pulset auctoris


tur,

quia quando pugnaparti

Deus
5.

apertis caelis prospeclat, et

quam
,

flammatus Aehus accusationem facit adversus Boniet tanciuam rebeUionem meditantem facium
,

ads|)icit

juslam, dat

palmam

Haec Augushnus.
ut

Cum
;

vero res ex senlenlia accidisset

obtinere

Libyam satagentem. Et
fuit
:

haec

quidem

PlaciCffite-

diae fatebatur, qu;B

mater Valentiniani.
et te dolose

rum
noh
;

Bonifacio scribit

Si accersitus fueris,
,

accedere

duces Mavortius et Galbio proditione Sinocis occiderentur Bonifacius Deo haec omnia accepta ferens, rursus ad eumdem sanctum Augustinum haec
scripsit
a
'
:

accusatus enim es

vocant impe-

ratores. Ha;c suscipiens Bonifacius, etveluh proprio

Domino

venerabili S. Patri

Augushno

epi-

servo Aetio credens


et

accersilus accedere distuUl.

sco|)0 Bonifacins.
Mainis sui)erba, Deo juvanle, cecidil, quae ante paululiim audax gladium erecla porlabat. MuUi de nostris autem, Christo ex adversis cecidernnt
:

Tuncimperatores Aelinm quasi devotum recipiunt, adversus Bonifacium Mavorlius et Galbio niittuntur . Keliqna nl snpra. Porro ansa Bonifacium accusandi et in susi>icionem adducendi ajiud imperatorem, ea a.'mulis tributa est, quod cuni eidem
, ,

juvante,
bilis

nuUus
:

est vulneratus.

Ora

igitur, veiiera-

papa, uttalis de inimicisulliosaepe prtecedat.

iionifacio jussu

ejusdemimperatorisproficiscendum

Ista ipse

ad qute htcc Augushnus rescripsit,


*

cum

aegrotaret
'

Altaburis ex veteri inscri. in Basilica S. Pauli


tiist.

Romic.

Paul.
'

diac.

Miscel.

1.

xiv.

Aug. ep. XII.

Ibid.

Ibid. ep.

xiv.

'

IbiJ.

ep

xv.

C^LESTINI ANNUS
6.

4.

CHRISTI 427.

261

Domino

insigni

meritoqiie suljiimi

filio

Bonifacio Augiislinus episco|ius.

super Catholicam fidem Ariana impietate subverterunt . Haec ibi. Ex littcris etiam posfea a S. Augustino ad

Lecto
:

me

vacare, nobilitatem

Inam

latere

credo

ultimumque diem
victoriae.

milii exopto venire.

non Gau-

eum

scriptis liquet

ipsum Bonifacium
affir-

navigasse

ex quibus redarguas Procopium

deo tuaj

Civitatem, quirso, serva

Roma-

nam
et

tnos ut bonus reges comes. Nihil de viribus

propriis

])rEesumas. De auctore gloriare virtutum, nullum curabis penitus inimicum. Valen.Sed ad eum rursum sic Bonifacius quam religiosis' :

non ipsum, sed ejus germanos in Hispaniam missos esse, et Wandalos infauste nimis in quod hoc anno, iisdem conAfricam convocasse
',
:

manlem

sulibus, contigisse, Prosper nofat in Chronico: nisi

utrumque

accidisse dixerimus,

diversorum tempodesperatio

sime
cit

rum
Divinitas preces et lacrymas despi-

habita ratione.
9.

Nunquam

pcccatorum. Cupis ipse quidem de liac vita sesed nobis opus es, curus ad cffiii regna migrare
:

alioqui

Quo tandem (proh dolor I) pium adegil? Cum enim

virum

se calumniis op-

pressum, caputque

suum

infatigabili studio,
:

sum-

fessis

in tantis

adhuc

periculis constitutis. Itaque

maque

potentia peti cerneret


sibi

jamque

sciret

om-

ora nobiscum, ut tua nobis salus aliquantulum

nem

temporis condonetur
Bonifacius.
7.

Hactenus ad Augustinum

Scimus quidem perbreves has litteras ob laconicum scribendi genus, practer Augustini morem ab ahquibus non creditas ipsius esse. Sed si quis personam ad quam scripsit, et tempora exacte consideret, nempe Bonifacium perduelleni Romani imperii declaratum, ad eum(|ue eo tempore Augustinum scribere certe quidem oninis adhibenda ipsi
:

clausam esse viam excusandi se apud imperatores, quos magis magisque recentioribus Romani exercitus cladibus exasperasset adeo enormia et homine Christiano prorsus indigna, et
prorsus
;

indecora patravit, ut infelix


Africa;,
rierit

sibi

in primis, ac toti

Ecclesiapque Catholicaj

imniensum partu-

malum. Sed unde ipsi, ut vel talia cogilaret, malorum origo ? Desci verat jam miser a pristina pie-

tate,

morumque
:

probilate, in

quahactenusseS. Au-

gustini monitisconlinuerat.etindicsmagismagisque

fuit industria,

unde non solum


sisse

ne ad illum ista scripsisse sciretur a consueta scribendi forma reces:

profecerat
didicit

sed in vilia

miser experimento,
esset,

oportuit, sed (ut assolel) nolis Bonifacio tanperspicuis htteras exarasse


:

nim
aiite

'

jam prolapsus enormia, quam malum et amadereliquisse Dominum Deum, quem


demerens operibus, expertus
sfepius

tum
dit,

secus aufem acci-

sanctis

fuit,

cum idem Bonifacius ab eo reprehendendus cum nulla Augustinus poluisset nota suspicioinuri,

suum

fuerat protectorem, et hostium appetentium

fuisse ultorem. 10.

nis

quod ad rebellem imperii


etsi
;

scripsisset.

Ante haec autem,

accidit, ut

cum

ad se de-

Verum (quod diximus)


Augustinum
ficias ieril,

quis contentiose nimis

fendendum adversus aemulostotis

viribus Bonifacius

haud (si prudens est) inesse neget easdemEpistolasesse germanas ab omni prorsus fictione remotas, ab aliquo alio Africanoconscriptas, ut superius diximus,

intentusesset, belliscivilibusRomanisinler se exer-

citibusconfiigentibus, Barbari Africani in finitimos

rum episcoporum
8.

Aurelio, aut Alypio.


Bo7iifacius in
acl Africce

Romano imperio subditos grassarentur. Haec miseratus Augustinus,ad ipsum Bonifacium indeterius prolabentem, ul eum ad meliorem frugem repopulos
vocaret, Epistolam scripsit, in cujus exordio postalia
ista

immania prolnpsns facinora,


devastationem vocat.

Vandalos

Sed

habet

'

Scio non deesse homines, qui te sediligunt. et

quid post hiTC accidit?Cum (utvidimusex Prospero)

cundum vitam mundi hujus


ipsam
tibi

secundum
,

ejusdem

cura Sigisvulto comiti legata esset, idenKjue valentioribus copiis adversus Bonifacium exercitum comparasset propriis diffidens viribus ipse Bonifacius quid pra?stilerit, apud Paulum diabelli
:

dant consilia, aliquando


:

ulilia

ali-

quia homines sunt, et sicut possunt, ad pracsens sapiunt, nescientes quid contingat sequenti die. Secundum Deum ne pereat anima tua,

quando

inutilia

conum
que

sic res gesta

narratur
in

Bonifacius igitur

non

facile tibi

quisquam

consulit

non quia desint


est et

sentiens se
sibi

non posse tuto Africam fenere, cernens-

qui hoc faciant,

sed quia

difficile

invenire

perniciem totins Reipub. effervescens, transfretans e Libya in Hispauiam, ad Wandalos Alanosque venit. Cumque Modegis-

peiiculum instare,

quando tecum

ista possint loqui.

Nam

per desideravi, et

nunquam

iuveni

locum

ego semvel tem-

clum rium

invenisset
et

tus est,

mortuum, et filios ejus GunthaGensericum imperium moderantes, hortaut Hispaniam Libyamque in tres parles
una
in

l)us, ut agerem tecum quod me agere oportebat cum homine, quem multum diligo in Christo. Scis autem, qualem me apud Hipponem videris, quando ad me venire dignatus es, quia vix loquebar, im-

dividerent. Qui pollicili sunt, unicuique parti se

becillitate corporis fatigatus.

cum

ipso

principaturos

iu

communi tamen

me

saltem per

litteras tibi

Nunc ergo, fili, audi sermocinantem, quas in


mittere putui, pericu-

quemlibet hostem ulturos. In talibus ergo professionibus Wandali Alanique fretum transeuntes Libyam habilaverunt ; et cunctam paene Africam
ferro,

periculis tuis

nunquam

tibi

cogitans perlatoris, et cavens, ne ad eos, ad quos nollem, mea Epistola perveniret . Vides ex

lum

Hamma,

rapinis crudelissime devastantes, in-

his Augustini in scribendo cautelam

ut non mi-

'

Aug. ep. XVI.

Paul. diacon. hist. Miscell.

1.

xiv.

'

Procop. de bel. VVandal.

1.

l.

Flier.

ii.

'

Aiig. ep.

lxx.

202
reris, si in aliis perbrcvibus,

C.TiLESTINI

ANNUS

4.

CIIUISTI

427.

ad eiim dalis Epistolis


:

cujusjiidex ego non


aiidiie

sum

quoniam

partes

ambas

consuetain mutaverit (liclionem.SedsulKlit


peto, ut ignoscas,
si

Unde

me

[lutas plus timuisse,

quam

tamen dixi (|uod timui. Audi erj^o me, imo Dominum nostrum pcr ministcrium infirmitatis
debui
:

mea>.

Recole qualisfucris, adhuc incorporeconstiluta religiosic memoria; |)riore conjuge tua, el re11.

non possum. Sed qualiscuni(|ue sitcausa tua (dc (|uo modo quacrere, ct dis|)utare non opus cst) nuiii(|uid corani Deo poles negare, quod in islam necessitalem non pervcnisses, nisi bona sa^culi liujiis dilcxisscs qua; lanquam servus Dci, qiiem le anle noveramus, contemnere omnino, et pro nihilo
:

bahere debuisti
sic qua;rere,

et oblata

centi ejusobitu,

horruerit, et

quomodo tibi vanilas liujus saeculi quomodo cupieris servifulem Dei. Nos

utereris ad pielalem,

quidem suuicre, ut ea nonautem negata vel delegata


illa

ut |)ro[)ter

in istam nccessitalem

novimus, nos tcstes sumus, quid nobiscum apud Tubunas de animo, et voluntate tua fueris collocutus
:

ducereris

ubi cuin amantur vana, perpetrantur


:

soli

enim eranms

ego, et frater Aly|ius.

Non

enim existimo tantum valuisse terrenas curas, quibus impletus es, ut lia^c dc memoria tua penitus
delere potuerint.

pauca quidem a te, sed multa propter te et timentur qux ad exiguum temi^us nocent, si taiiicn nocent, coinmitluntur ea qua3 vere in aelernum noceant? De quibus ul unum aliiiuid dicam

mala

cum

Nempe onmes

aclus publicos, qui-

quis non

vid(!t,

quod mulli homines


poleiiliam
sinl,
,

tibi

cobaereant
:

bus occupatus eras, relinquere cupiebas, et te in olium sanctum conferre, at^iue in ea vita vivere, in

ad

tucndam tuain
tibi

et

salutem

qui

cliamsi

qua
res,

servi Dei monaclii vivnnt.

L't

autem non
Cliristi

face-

quid

te

revocavil? quia considerasti, ostenden-

necab aliquo eorum ullae timeantur insidiaj nempe tamen ad ea bona, quae ipsi quoque non secundum Deum, sed secunomiies fidcles
; ;

tibus nobis,

quantum

prodesset

Ecclesiis

quodagebas, si ea soja intentione ageres, utdefensai ab infestalionibus Barbarorum quietam, ettranquillam vitam agerent (sicul dicit Aiiostoius ') in omni tu aulem ex hoc mundo nihil pietate, et castitate
:

duni saeculum diligunt, per se cupiunt pervenire ac per Iioc qui refrenare, et compescere debuisti
cupiditates
fiat
,

tiias,

explere cogeris alienas

(juod ut

necesse est ut niulla quie Dco displiceiit fiant,

nec
post

sic
:

quaereres, nisi ea qu;e necessaria essent huic vitae


sustentandffi tuffiac tuoruni, accinctus baltheo castissimac continentia! et inter arina corporalia spiri-

tamen explenlurtalescupiditates. Et paulo Quando eigo poteris tol hominum arniato-

citas;

rum, quorum fovenda est cupidilas, timetur atroquando (iiujuam) poteris eorum concupiscenliam, qui diligunt
fieri

tualibus armis tutius ac fortius munilus.


12.

mundum, non
iiisi

dico saliare (quod

Cum

ergo
,

te esse in

hoc proposito gaude:

nullo niodo potest) sed aliqua ex parte pascere,


lu facias, qiiae

remus, navigasti
(iebebas

gasse, obedientiti' fuit,

uxoremque duxisli sed naviquam secundum Apostolum"^ sublimioribus potestatibus uxorem autera
:

ne uiiiversa plehs pereat,


prohibct, et facienfibus
vides
taiii

Deus

comminatur ? Propter quod mulla conlrita, ut jam vile aliquid quod


Africae,

non

duxisses, nisi susceptam deserens continentiam,

rapiatur, vix inveniatur.

cum compedolorcm autem nieum ex aliqua parte consolabatur, quod audivi le illam ducere noluisse, nisi prius Catholica fuisset facta. Et tamen hffiresis eorum, qui Ycrum Filiuni Dei negant, tantnm pr.Tvaluit in doino tua, ut ab ipsis filia tua bai^lizarctnr. Jam vero si ad nos non falsa perlata sunt (qiuu ulinain falsa sinl) quod ab haereticis etiam anciJlffi Deo dicaUe rebaplizatffi sinl; quanlis lantum inalum plangendum est fontibus lacrymarum? Ipsam (juo^iuc uxorem non tibi sulTeconcupiscenlia victus esses. Quod ego

U.

Quid autem dicam de vaslatione

rissem

(fateor)

miratus obstnpui

quam
nas,

faciunt Afri barbari, resi^tente nuilo,

dum

tu

talis tuis neccssitatibus

occuparis, nec aliquid ordi-

unde

isla

calainitas averlatur? Quis


,

autem

cre-

deret,

quis timeret

Bonifacio domesticorum et

Africae coniite in Africa constituto

exercitu et potestale, qui tribunus,


deratis ipsas gentes
verat, iiuuc

cum tam magno cum paucis fueterrendo paca-

expugnando,

et

lanlum

fuisse Barbaros ausuros,

tantum

progrcssuros,

taiita vastaturos, tanta

rapturos, tanta

loca, quie plena populis fuerant,

deserta facturos?

cisse, sed

concubiiiaruni iiescio
Isla oiniiibus

quarum conimix,

tione

pollutuin,

loquuiitur homines

et

forsilan
taiita

Qui non dicebant, quandocunique tu comitivam sumercs i^oteslalem, AIVos barbaros non soluin domilos, sed eliain tributarios futuros Romaiiffi Rei])ublica>? Et

mentiuntur.
mala, qnae
sunt. Quid
te,

palent et tot et
es,

posleaquam conjugatus

consecula
et

nunc quani
:

dicam? Christianus es,cor babes, Deuni


;

spcs hominuni, vidcs

in contiarium versa sit nec diulius hic lccum lo-

times

tu ipse considera quae volo dicere

inve:

quendum

est,

nies de quantis malis agere debeas pceniteutiam

iios dicere.

quia plus tu poles ea cogilare, quam Sed forte ad ea respondes illis hoc esse
:

propter
periculis

quam
est.

tibi

credo

Dominum
,

parcere, el a

impulandum

qui

te

laeserunt, qui luis officiosis


:

omnibus
Sed
si

liberare

ut agas

eam

sicut
est'':

virtutibus noii paria, sed contraria reddiderunt

agenda

ilkul audias,

quod scriptum

quas causas ego audire,

et

judicare

Ne

tardcs convcrli ad

Dominum,
dicis

ne^iue differas de

die in dieni.
la.

Tuam causam iiotius adspice et cum hominibus quibuslibet, sed cum Deo
te cognoscis,

non possum. inspice, quam uon


habere

Justam quidem

habere

te

causam

quia in Christo

fideliter vivis;

ipsum

1. Tiin. II.

Rom. xui.

'

Eccl. v.

limere debes ne offendas. Nam ego causas superioquia ut Africa tanta mala parcs |)olius attciido
:

C^LESTINI ANNUS 4
tiatur,
suis
(lol)oiit

CHRISTI ViT.
pufiiiant milites Cbristi
,

263
non
ut occidant liomines,

liominos iuiputare
te

peccatis.
()erli-

Vcrunitaiuen noiiin
nere,
pei- (|uos

ad

coium unmcrum
)>.

sed

iit

c\puy;neiit principes, et poteslates, et spirita-

malos

ct ini(|uosl)eustln^eliat p(rnis

lia iic(iiiiti;e

tcmporalil)us, (|uos volucril

Et paulo posl luijus:

cnim
sunt
:

bosles sancti vinciint


et

modi eum impufjnat dilcmmale i^. Si eipi til)i bona suiit


il)sum lerrennm
stare uisi
te
est,

diabolum et an;.'^clos ejus hos quos vidcre non posista tameii (|nos uon videnl, vincimt
,

id est

pitTstila,

(|uamvis
(|uia et

terrena et transKoria, ab imperio

Romano,
:

non

c.Tleste,

nec polest pivTsi

vinccndo qu;e scnliuiit. 17. Sed ut te ad istam vilam non exhorter, conjux impcdimento esl sine cujus conseiisione
,

quod babet
noli
tibi

in potcstate

ergo bona in

continenter

coUata sunt,
Dialis. (Juid

reddere niala pro bonis. Si

aulem mala
pro

irropala suiit, noli reddere niala

non licet vivere qiiia elsi tu cam post illa verbu Tubimensia ducere non debebas illa tibi lamen nibil corum sciens, innocenter et
tibi
: ,

istorum iliiorum
:

sit,

nec disculere
:

simpliciter niipsil. Atiiue utiuain posses

ei

persua-

volo, nec valco jiidicare

e^o Cliristiano lot|uor Noli reddere vel inala pro bonis, vel mala pro mallicis
iit

dere conlinentiam

ut sine

impedimento redderes
1

Deo

quod
el

te

debere co^noscis
,

Sed

si

cum

illa

lis.

cnim

forlasse
Si

In tanta iiecessitale

i|iiid

ageie non potes

serva saltcin pudicitiam conjuga,

vis

faciam?

consilium a

me secundum

lioc

lem

roga
iioii

Deum
poles

qui te de neccssilalibus eruit,


possis aliqiiando. Veriiiniioii

STcuhim
tula
sit,

(|u;cris,

quomodo

islasalus tua trausitoria

ut (luod

modo,
,

ati|ue polcntiaetopnlentia, vel ista servetur

tanieii, ut

major addatur quid tibi respondeam, nescio. Incerta quippe ista certuin consilium habere non possunt. Si autein secuiuhim
quaiii

nnnc habcs,

vel eliam

in

ipsis

Deuni diligas bellis (si adhuc


,

diligas

mundum
opus

ut

in eis te versari
:

est)

fldem teneas
facias

pacem

(|ua;ras

ut ex

mundi

liiijus

bonis facias bona opera, et propter inundi boiia non

Deum
verba

nie consulis, ne aiiinia tua pereat, et times


verilalis dicentis
'
:

opera mala, aut non impedit coiijux,


te

aiit

im-

Qiiid

prod(^st

homini,

si

pedire non debet. H;bc ad te,fili dilectissime, ut

totum mundum hicreiur, animas autem su.t dclrimeiitum patiatur? habeo plane qiiod dicain est apud iiie consilium, quod a ine audias. Quid aulcin opus cst ut aliud dicam, qiiam illud quod supra dixi Noli ^ diligere mundiim, nec ea qus iii mundo sunt. Si quis autem dilcxerit munduin, non est
:
:

scriberem, cbaritas jussit, qua

secundum Deum,
:

non secundum lioc s;pculuin diligo quia et cogitans quod scriptnm est Corripe sapientem et amabit le coriipe stultum et adjiciet odissete; non te utique stultum sed sapientem debui cogitare . H;ictenus Augustinus ad Bonif;iciuin , plane
'

charitas Palris
si

iii

vir forlis es.

Hic appareat illo . Et subinde Vince cupididates, quibus iste dili:

gitur

mundus

age |)cenitentiam dc

pra^teiitis nialis,

quando ab

eis cupiditatibus victus per desiderianon bona trahebaris. Hoc coiisiliuni si acceperis, si tenueris atque servaveris et ad boiia illa certa per;

admonentem audisset. Sed incommotus proli dolor vcluti oestro percitus furenti animo (cum se cerneret potentioribus aemulorum exagitari procellis) ad auxilium Wandalorum confugit, quos (ut dixiinus) in Afi icani
beatuin,
si

h;cc eiiin

dignalione

trajiciendos ciiravit
elTecit,

ex qiio infelix

nolens licet)

venies, et cuin salute


versaberis.
16.

aiiiiii;e

tua; iuler ista iucerta

Sed forte iterum quacris a ine,

quomodo

manus Wandalorum deveniens, sic captiva ad ceiitum annorum spatium sub barbarico jugo permanserit. Quomodo vero sero tandem
ut Africa in
ipse Bonilacius
illis
iii

ista facias iu tantis

muiuli hiijus necessitatibus iinet

gratiam rediens imperatoris, ab

plicatus.

Ora
^* :

Psalnio
eiiim

Deo quod habes in lu uecessitatibus meis erue nie. Tuiic


fortiter,

dic

deflciens, adversus illos frustraexercituin

duxe-

flniuntur

isl;e

necessitates,

quaudo
et

fliiiun-

tur
te,

ista;

cupidilates.

Qui exaudivit te,


bclloruin

nos pro

dicemus anno se^iuenti. 18. A VandaUs Arianis Hispania agitatiir. Quanta auteni dainna Calholicae esset allatura Ecrit,

el

ut liberareris de tol tantisque

periculis visibi-

clesiT societas ista Bouifacii icta

cum

Wandalis,

liuin
vita

corporaliuinque

ubi solum isla


,

amicitia nuptiarum vinculo stricta,

jam aute paex nova

non

qnandoque finienda perichtatur aninia vero perit si non malignis cupidilatibus captiva
,
:

tenUa indicia piscessere,

cum videlicetorta

coiijuge prolesab Arianis impio fuit initiata baptis-

tenealur
hostes
,

ipse exaudiet, ut interiores et invisibiles

id est, ipsas cupiditates, invisibiliter et spi-

ritualiter vincas . Et post

temi)tu
addit
tibi
,
:

salubriter iiiculcata
Si

nonnuUa de inundi conad postremum h;ec enim conjuyem non baberes dicerem
, ,

mate qui et deteriora adhuc prajsumentes in ejusdem Bouifacii donio ancillas Deo dicatas virgines rcbaptizaruiit de quo queritur Augustinus. NuUi plane Barbari, a-que ac Wandali, obslinatiores
; ,
:

facli suiit

defeusores Ariana; perfldiT, et acerbiores

quod

et

Tubuiiis dixiinus, ut iu sanctitate


:

adversus Catliolicos persecutores

continenliae

viveres

Addercm
,

pri^ihibuinius, ut jain te,

quod tunc fleri (|uautum rerum humaiia,

persecutionem
de his

diraiii illaiii,

nain ut taceamus quain postea intulerunt


:

Ecclesiffi AfricaiUB,
(luffi

de qua suis locis dicturi sumus;

rum
runi
,

salva pace
,

potuisses

ab

istis

rebus bellicis

egerint in Hispania, ante^iiiain iiaviga,

abslraberes

et ei vitae vacares in societate sancto,

rent in Africam

sub Trasamuiido Waudalorum


,

cui tunc vacare cupiebas

ubi in silenlio

rege adversum dicatam Deo virginem

hisloriam

LUC. IX.

2 1.

Jo. II.

Pu.

XXIV.

Prov. V,

; ,

264

C^LESTINI ANNUS

4.

CIIRISTI 4'2T.

airei'am,quaD a Grcgorio Turoiiensi ila de^cribiUir'. ut puella qutcilam 19. Factum est, itiquit
,

colendo.

Hoc

iteni

anno,

cum

Christiana pietas

propensiori cultu (ut parerat)sanclissimam Domini

religiosa, prcTdivesopibus, ac

secuinlum
et

sajculi di-

Crncem

coleret, et passini ubi(|ue


:

locorum eamdem
ex parte effrenis

gnitatem nobilitate Senatoria tlorens,

qnod
,

liis

pingeret, vel sculperet

ne

liac

omnibus est nobilius, fide Cathdlica pollens, Ueoque omnipotenti irreprehensibililer serviens ad hanc qncpstionem duceretur. (kunqne regis fuisset
oblata conspeclibus
:

religio irreverentioj patefaceretadituin, imperatores

Theodosius
ediderunt

'

et

Valentinianus ejusmodi sanctionem


nobis cura diligens, per
:

ccrpit

eam prinmm ad

rebap-

Cum

sit

tizandum blandis sermonibus illicere. Qiiae cum venenosum ejus jaculum fidci parma iiropelleret
prcccepit rc\. ejns f.iculiates auferri, qut
:

perni numinis religionem tueri


Christi neniini licerc vel in
in

omnia susignum Salvatoris


silice,

solo,veIin

vul

jam

meiite

marmoribus liumi

fjositis iiiscul[ierc,

vel pingere

possidebat regna paradisi deinde snppliciis applicatam sine spe prajsentis vitoe torqueri. Quid plura? post multus quaestioncs, post ablatos rerum terrenarum thesauros, cum adhuc frangi non posset, nt bealam rescinderet Trinitalem ad rebaptizandum invita deducitur. Cumi|ueillud coenosum lavacrum
,

sed

quodcumque

re|)eritur, tolli,

gravissima pa'na

mulctando eos qui contrarium statutis nostris tentaverint, specialiter imperamus. Uat. XII kal. Jun., Hierio et Ardaburio conss. 23. Concilium in Oriente contra Massalianos hareticos. Hoc eodem etiam anno in Oriente

vi

cogeretur immergi, ac proclamaret Patremcum Filio ac Spiritum sauclnm unius credo esse snbdigno aquas unguine cunctas stantiaj, essentia-que
:

((juo

vero loco, nescimus) celebratum estConcilium

adversus Massalianos htEreticos, alias sape damnatos.

Quod autem
extinctio
,

perdifficilis essel

horum
et

hffiretico-

inficit, id est,

fluxu ventris aspergit. Exhinc ad legitimam ducta qna^stionem, post equuleos, post flammas, post ungulas, Christo Domino capitis decisione dicatur. Ha>c Gregorius, qni et affirmat, per eumdem regem Arianuin aliosquoque in Hispa-

rum

ex eo accidit,quod clam sub Cadelitescerent


:

tholico

nomine

inventi

nullo

negotio, pro arbitrio exigentis, se ha;resim

damnare

simularent;
repeteutes,

quam

protinus, simul ac liberum esset,

eadem qme ab

Ecclesia vetita essent

nia vexatos esse Catholicos, diversisque tormento-

facerenl et docerent, prout Acta sa;pe adversus eos

rum
tos,

generibus crnciatos, ac denique morte mulctaporro fugalis corona martyrii honestatos


:

superius
essent

recitata

declarant;

quibiis et quffinam
satis est

eorumdem
,

ha;reticorum sententia;,

undique

Catholicis,

corumdem martyrum memoria


de

demonslratum.Pertajsi igitur episcopi liorum causa


sa;pius fatigari

remansit obscura. Fugisse quidem nonnuUos

Hispania episcopos, eorum plebibusfugajam lapsis, vel peremptis, vel captis, S. Augnsliiuis ^ afnrmat in Epistula ad Honoratum. Sed ad res Orienlalis
Ecclesiffi

ut iidem

illud in Synodo sanxere decretum, quantamhbet iniaginem poenitentiura praise ferrent, non amplius iii Ecclesiam reciperen,

tur,

quamjam

visi

essent saepius elusisse relapsi,

veniamns. 20. Constantinnpolilanus episcopus Sisinnius ?noritur, et memoria Joannis Chnjsoslomi publice Hoc eodem anno in Ecclesia incipit celebrari.

Celebrem quidem hujusniodi fuisse episcoporum conventum, iiide possumus intelligere, quod inlcrfuisse eidem et subscripsisse reperiuntur inter
,

alios

Sisinnius Constantinopolitanus ej^iscopus, et

contigit

ut S. Joannis Chrysostomi, cujus

nomen

Theodotus episcopus Antiochenus; ut Photius,


agit de

cum

in Ecclesiasticns tabulas fuerat reslitutum

ab Inno-

eodem

Tlieodoto, tradit. Perierunt


;

quidem
Photii
ita

centio Roniano Pontifice


Ecclesia aimiversaria

memoria

rilu soleumi in

liujus Acta Synodi

et

tantum canon

quem

die

celebrari ca'perit sexto

Bibliotheca servavit, reliquus reperitur, cujus

kalendas

Octobris. Marcellinus

enim

id

tradit in

ineminit ipse

cum

agit de ipso

Theodoto Anlio-

Chronico sub anni hujus consulibus. 21. Quibus etiam consnlibus, nono kalendas Januarii)), inquit Socrates % moritur Sisinnius
episcopus Constantinopolitanus, vir ob temperantiam, ob rectam el piam vivendi rationem, denique

cheno, etSynodaliEpistoIadata adBaronianum, sive Beroniciannm et Amphilochium atque universos


, ,

Pamphyliae episcopos, adversus eosdem in


tibus

illis
;

par-

ingruentes

Massalianos

hccreticos

in

qua

hujusmodi decretum Synodi haberetur

ita descri-

ob benignitatem in pauperes, omniuni sernionibus celebralus, moribus facihs, affabilisque, simple.x, et veritatis amicus, ac propterea nemini quicquam
exhibuit negotii
:

ptum
fiierit

24.

Si quis post

anathematismum aliquando
,

unde

curiosis, et qui aliis facesfuit, at(|ue

sendo molesliani dclectanlur, offensioni

adeo apud eos opinione venit ignavia; . H;ec ipse. Cessavit episcopatus ejus sedis mensibus tribus, ac
diebus qnindecim.

deprehensus vel verbo, vel opere in suspicionem Iiujus morbi lapsus nunquam amplius in posterum locum babeat ncqiie si decies millies polliceatur se esse paratum ad omnia qnse ad pcenitentes atlinent . H.xc ejus Synodi canon exPhotii
,
,

Agendum

igitur de ejus succes-

Bibliotheca deiiromplus.
23.

sore anno sequenti.


22.

Ex

schola Theodori Mopsuesteni hceretici


,

Imperalorum sanctio de

criicis

signo rite

qui

perperam a Theodoreto laudatur episcopus Antiochice Theodoreto mortuo


>

Joannes
sufficitur^

Greg. Tur. Fran.hisl.l. w.

c.

11.

Uug.ep. cxxx.

Socr.

1.

Vil. c. 28.

L.

c.

nemmi

licere

sigaum.

,,

r.l^LESTINI
a/iique

AXNUS
Orientis.

4.

CHRISTI
,

4'27,

'10

ejusckm
lincc

generis

aliis

sedibits

carc

tuin clandestinum ApoUinaris manipuliim

Post

autem Thcodotiis
liac

ipsc

Antioclicnus
lunic ns(|uc

iini)iignarc,

tum optimam Iierbam


:

sanctis Christi

cpiscopns cx

vita
,

inifiravit. Ail

ovibus suppcdilarc

cujus frater Polycronius EcclcIsto

aimuin pcrvcnisse codcm anctoi-c proditur, dnin dcclarat.ennidcm cnm Sisiimio suljscripsissecidcm Epistolic Synodali ncque liniic aiiniim pnclcriissc,
:

siam Apaincenscm gubcrnavit.


fiiieni

(luidem in loco
:

historiaj faccrc,

aniinus est

At^iue

omnes

(|ua!

liabct Tlieodoretiis in flnc sikc liistoria!

',

pos-

sunt cuiqnc rcdderc

numifcsluni

dum eamdem
:

vehemenler oratos volo, ul piecibiis suis labores compcnsare non gravenfur.Spatiumquidem centiim ct (inin(|ue
qui sunt

cam

ali(iiiando

jiciiccluri,

cum

oliitu Tlicodoti

claudens, spatium ccntum ct


se

annorum

ista

complectitur hisloria

qu;E initium

quinque annorum
Eusebius
*

complccti lcstatur

cuni(|ue

proriteatiir se liistoriam cxordiri al) co

tcmpore quo

ab ipso nimirum Licinii tyraiini cxitu, qnem occidi contigisse vidimus anno Domini Irecentcsimo viccsimo lertio ab co anno si incipias
desinit,
;

habet ex rabie Ariana,exitum autem a morte hominum prajstantissimorum Thcodori atiiue Thcodoti Haec ipse qui ex inita superius ralione ad prxsen:

tem annuni eamdem


apparct.

scriptis

prosecutus esse

satis

numcrare annorum ccntuni

el

quinquc periodum

ad hunc usque aiinuin quadringentesimuni viccsiscplimum pcrvcnies , quo ait dcfnnctum

mum

28. Sed cur hic desinit? ea quidem ex causa rcor,quod noluit attingere Ncstorii tempora, qui anno sequenti creatus est Coiislantinopolitanus epi-

fiiisse

Theodotum

de quo agimus

Antiocliennm

episcopum.
cui

Cum

igitur id ipse scribat, et ad haec


,

tempora pervenisse

Photius ex Synodah E|)istola


:

scopus sciens namque per scabra sibi iiicidendiiin fore, prudentcr (luidem cessavit ab historia; scriptionc, quando in seipsum opus fuisset, convcrlere
:

cum

Sisinnio subscripsit, ostendat

perspicuo

styluin. Certe

quidem

ipsius testificatione affirmari

plane intelligis,

quam

erret Nicepiiorus in catalogo


,

Antiochcnorum

aiitistitum

dum

eidcm Theodoto
,

posse videtur, scriptam ab ipso fuisse historiam ante Ephcsinum Coiicilium


E[iistoIa
'

hujusmodi
:

etenim in

annos duntaxat quatuor iu scde tribuit qucm ad aniium usquc dcciinum sexlum vixisse episcopum ex superius dictis cumexCyrilli Alexandrini litleris,

quam

scripsit postea

ad Euscbium Ancyrae

episcopum, cuin sua scriiita recenset, quae [lost dictuin E[ihesinum Conciliuin elaborasset, nullam pe-

tum

ex Photio atque Theodoreto evidenter satis

apparet.
26.

Defuncto
,

aulem Theodoto laudato


est in locuni

satis

mentioncm habet unde dicendum est,hoc triennii s[)atio,quod iiitercedit ab hoc anno usque ad Concilium E[)hesinuin, ab illo
nitus de scripta a se historia
:

episcopo
suesteni

subrogatus

ipsius Joanncs

dictam bistoriam cssescri[ilain.


2V).

ex schola (ut exitus demonstravit) Theodori Mop,

Verum

hic considera,

ipsum Theodoretum

sicuti et Nestorius

Theodoietus
,

et alii

complures
plane

in Syria sacerdotes

ex quibus clades

ex immensis laudibus quibus ornat Theodorum Mopsucstenum nefandissimuni ha^reticum, plane se


cjus fuisse

oborta est Orienlalis Ecclesia?. Occulto


terribili

Dei

judicio factnm

est

namque, sed , ut uno

communionis, haud Icvein suspicionem


:

concilasse

eodeinqne ferme tempore Theodori illiusalumni,


foetus vi|ieriiii diccndi,

damno

Ecclesia;

maximo

in

imo adeo studiosus ejus extitit, ut credendi occasionem dederit, quod ipse ab eodem Tbcodoro nomen derivando dici voluerit Theodoretus.

praecipuarum sedium episcopos fuerint cooptati neinpc Joannes hoc anno crcalus Antiochcnus episcopus Ncstorius vero anno sequenti in Constanti,

nopolitana; Ecclesiae pra;[ectuiam vocalus


loco dicturi

ut suo

sumus. 2".Sed audiamus Theodoretum, Theodori ejusdem laudibus historiam scri[)tam a se claudentem et maxima ob id cain omnium scntcntia, ignominia afficientem. Ha^c enim habet ad calcem ^ Per id tempus quo dictns Theodotus rexit Ecclesiam, Theodorus episcopus Mopsuestiae, qiii totam
,
:

Quo nomine S. Gregorius [)apa suggillat quoque Sozonienum, cjus(|ue historiam, ubi de ipsa agens - Sed ipsam inquit, quoque historiam Sedcs A[)Ostolica recipere recusat quoniam inulla mcntilur, et Tlicodorum Mopsucsiiaj nimium laudat, atquc usque ad diein obitus sui magnum doc: ,
:

torcin Ecclesiic fuisse perhibct . Ilaec

cum

dicat S.

Grcgorius de

Sozomeno, qua^ apud Sozomenura


,

hodie miniine leguntur jiutavit aliquis nimium sibi sapiens S. Gregorium errore lapsuin, et quod
essct
legi.

sua doctrina crudicrat, et contra universas hgereticorum phalanges victoriam reporChristi Ecclesiam

apud Theodoretum,

dixisse

apud Sozomenum
,

taverat, obiit

mortem.

Iste et

Diodori viri excellen-

tissimiE doctrinaj particeps factus est, et sanctissinii

Joamiis socius et adjutor


ipsos
sapientiae
fluentis

nam communiler

inter

Sed qui euin crroris arguit, crravit qise cum uon coiisiderarit multa desiderari in hisloria Sozomeni, quae exciderunt, et illa ipsa tempora, in quibus de eodcm Thcodoro Mopsuesteno tractandi se
ingcrebat occasio.
fatione
ipse

praecepla ex s|)iritualibus Diodori

Cum enim

in suae historiae Prae-

hauserunt. Triginta sex annis praisulatuin

testetur se

eam producere usque ad


Thcodosii
,

gessilTIieodorus, nequc unquain cessavitcontra Aria-

decimum septinium consulatum

viginti

nam

et

Eunomianam sectam

velut in area dimi-

prope aiinorum rcs gestae in ea desiderari certum est. Sed adversus homiuem audacter nimis carpen-

<

Theodoret.
1.

1.

v. c, ult.

Tbeodoret. in

prffit. 1. j.

Theo
*

itoret.

V. c. ult.

Theodorel. ep. Lxxxii,

"

Greg.

1.

vi, ep,

xcv.

Tojiis MI.

34

2GG
teni S. Grcgoriiim

C.^^,LESTIXI

ANNUS

4.

CIIRISTT

'i27.

Romanum

Ponlificcm, in Nolis'
efi;inius.

nubilavit vero ex Nestorii amicitia, obscuravitfjuc


yicnitiis

ad Romanuni Martyrologinm plurihus

ex suscc[)lo adversus S. (^yiilluin cjusdcm


patrocinio.

Qnoil vero ad Tlieodorelum s|)eclat addictissi-

lucresiarcli.e

Sed

spiraiite deiiide

Dei

mum

Tlieodoro

accipc |)aucis tolain ipsius vita;

bciii{i;nitate diviiii

Spiritus aura, fugatis (lensis nuiii

periodum, cx qno Deum [)Uirinmm laudes. Qiii a parentibus Deo dicatus, numeros magna cum laude monasticffi instiliitionis aljsolvit, consuetndine Tlieodori Mopsuesleni tanlam yloriam obumbravit, ob'

bium

j^lobis,

cirulgentibus rursus

cor

ejiis

divina

gratia) radiis, iteriim pulcber, gloriosus, ac

decorus

a])parLiit,at(|ue in coinmuiiicalione Catliolica; Ecclesi;e ct

mum.
Not. in Roin. Martyrol. die xxiii. Decemb.

tus

diem clausit extreautcm tibi pncsens, et qui sequitursexAmialium tomus pcrspicuc deraonstrabunt.
amicitia S. Leonis pa[)ae

Ha3C

Anno

perioJi Gr.ieco-Romanap ri020.

.lesii

Clirisli 'i27.

C.ffiiestini

paps' 0.

Theodosii Jun.

20. et 20. Valenliniani

III.

3.

i.

Consules.

Coss. Ilierhts et Ardabiirhis.,

Aetius et Bonifacius, validi ambo, bellique rerum


pcritia

uterque Orientalis
ralse

Hierins enim
:

memoratur

his

secundi

aetalis

suaj nemini. His aemulatus


:

verbis in Cbronico Alcxandrino

His coss. instau-

smitThernue olim dicttcConstantinianae, minc antem Theodosianse, perticientibiis o|)us Hierio ite~ rum praifecto et Ardabnrio consulilKis, mcnse Hyperberelffio, V nonas Octobris y>. ubi in Gra?co Ardaburii

regimcn intercedcbant ca'tcrum tanta animi erat magnitudo, virlutesque aliae, ut si quis ntrumvis Romanorum ultinnim dicat, a vero non sit abituriis; ita oinnis Romana laiis in illos duos confUixerat. Horum alternm Bonifacium PlacidiatoU
circa civile
praefccit

nomen

deest omissione librarii, et Hierius di-

Afric

dolebat id Aetio, sed niinime dis;

citur [^ra-fectns Urbi, errore Radcri, et Ducangii in

suis versionibus.

Hierium enim

prattorio fuisse liquet

amio [^rsfectnm ex legibus Cod. Theod. cidem


lioc
inscri|)tis, et

hoc anno a Tlicodosio


prffifectnm Urbis,
ficat,

vox

'ETvapxo;

tam

quam

pra.'1'ectum
aliis

praetorio signi-

ut ipsemet Ducangius ex

ostendit in Glos-

sario mediaj Gra^citatis.

De Thermis Constanlinianis

noiidum enim in apertum. odia proruperant, sed sub persona amicifia! tcgebantur. Profectuni jam in Africam Bonifacium criminari apud Placidiam Actius ca^pit, ut regni appetitorcm ct ipsi et imi^eratori Africam erepturuiii. Neque rem exploratu difficilem, si enim Romam Bonifacium vocaret, non veiiturum. Haec iit
plicere sibi
;

rem ostcndcbat

plura habet Ducangius in Constantino|)oli Christiana lib. 1, 27. num. 5, ostcnditi|ue, opus illud
stantio ejusfilio,

incei)tum fuisse a Constantino M. absolutum a Coiietde suo nomine Thcrmas Constati-

audiit fcmina, laudatuni Aetii consilium sequitur. At occuparat jam Aetius clam scribere Bonifacio, niatrem impcratoris insidias ipsius in exitium slruere ejus rei indicium praedixit, fore ut sine
:

tianas ap|icllatiim. Sed

cnm

eis

Constantius extre-

landem sub Theode illius nomine Theodosiance appcllata!. De Ardaburio consule Asparis palre supra locuti sumus anno cdxxiv

niam nianuin

noii apposuisset,

causa subite revocaretur. Ha^c erant qutc litteris ilisius contincbantur, quibus neutiquam spretis Bonifacius,

dosio jun. confecta?

sunt, et

simul adcrant qui ii^sum ad iin|)eratoreni


silentio

accirent, iiegavit se aut iin[)eratori, aut matri ejus

pariturum, Aetii monita


cidia intellectis
credidit, quain

premens. His Plaprinci|)i

et seq.
2.

Bellum in Bonifacium comitem gestum.

tam Aetiuni fidelissimum

Anuin.

1 ad 20. Baronius refert verba Prosi^cri in Chronico assercntis bellum contra Bonifacium comiteni susceptnm fuisse, ejusque cuiam in SegisvuUum comitem translatam. Rein gestam explicat

suspectum liabuit Bonifacium. Hic vero ncc parem se iin|)eraloris potcntiae sentiens, nec salutein sperans, si Romain proficisceretur
consultarc coepit (|uoinodo Vaiidalos
ret,
sibi

adjungelioc fal-

qui

Africae

|)ropinquani Hispaniam, ut dixiibi

ex Anctore Miscclkc, et aliquibus Epistolis Auguslinianis ad eunulcm Boiiifacium. Vcrum brevcs ilia;
EpistolEB,

mus, obtinebant. Mortuo


litur Procopius,

Godigisclo

(iii

quia Godigisclus ante iiigressum


Hisi^aniam inortuus
filii

uU supra ostendimus,
[)Ost

supposilia; sunt, et
vixit; ideo-

Vandalorum

iii

est,

ut anno

auctor Miscelku longe

Procopium

CDVi, iiuin. 14 ostundimus),

successerant duo,

que

rcs ha'C verbis Proco|iii ex[)onenda. Proco|iius


lib.
1

itaque

Hist. Vandal. cnp. 3,


:

calamitatcm Afri-

natus justa matrefaniilias GonUiaris (Gundericus ab Idacio in Chronico, et ab Isidoro in Historia Vandaloruin
ai)i)cllalur],

Cic liis vcrbis jiarrat

Duo

Pioinani duccs eraiit

Gisericus aliler

genUus

quo-

C^LESTINI ANNUS k.
riim
ille .Tlato ct

CHRISTI A27.

267

iiiRcnio socors

alter vcro ad bella

pliirimuni cxcrcitiis, ct solcrtia^ cxiinins.


3.

linnifacius Vandalos in

Missis i^itnr in

Africam invitat. Hispaniam Bonilaciiis de amico-

corrupta ac mutilata, quia ejus temporc melior non cxfabat. H;ec antcm nno fenore r(>cit;iiida duxinins occasione insidiariim lionifacio comiti al) Aetio strnctarum. Certum enim iinnc esse debet Vandalos

rnm nnmero
filiis

potissimis,

cum amhobns
cuiqtie
si

Godi^iscli
tcrtia

mensc tantum

Maii anni cdxxix in Africam ingres-

a^qnnm

init firdns, ut
:

ipsornm

sos essc. Qiiare qu;e post illam irruptionem facta

pars Africa> cederct

quod

(|uis bcllo inipeteretiir,

narrat Procopiiis, ad suos annos ab a^qno lcctore


refercnda. Divus Augustinns, qni sninma necessi-

commnne pericnlnm
tum ad Gadiim
in

csset.

Ha^c pacti Vandali, fie-

transvecti, in Africam

venere:eorum

tndinecum
aiino

Ronifacio coinite conjunclus erat, hoc


scripsit E|)istolam ccxx,
alias lxx,

locum

Hisi)aniain

Visigntlu insedeiunt. Postea

ad

enm

RoniEe qui erant noti Bonifacio, expensis ipsius moribus, (|uanqnam non crcitibile esset, talcm regni

recte a Baronio

num.

10 et seqq., ubi

eam
;

inte-

cupiditateabduci,

rem miral)antur: quidam eornm


,

gram enim

recitat,

cum

pra^senti aiino illigatam

ex ejus

lectione apparet, illam scriptam csse

tempore

exjussu PlacidiiB proficiscuntur Carthnginem, ubi

cum

Bonifacio collocuti

conspectis Aetii litteris,

beUi in ipsum tanquam in imperii perduellem illati. Unde Aiigustinus num. 5 sic enni alloquitur
:

reque oinni comperta, Romam citissime redennt, et (inomodo se res liabercnt Bonifacii, referunt. Attonitafemina, Aelinm quideni necmalo affecit ullo, ncc ei exprobravit ausa iii principalem domum, quando et ipsi ninltum erat potentiie, et res imperii Eegrffi esse coe|)erant. Amicis interiin Bonifacii aperit moiiitus Aetii, fidemque suam jurejurando obstringens, obtestatur, ut,
si

qnidem dicis liabere te cansain, ciijus judex ego non sum, etc. Et oblata quidem snmere non autem debuisti, ut eis utereris ad pietatem
<(

Justain

negata vel delegata


istain necessitatem

sic

qua^rere, ut propter illa in

perducereris . Baronins
lib. 2,

num.
mar-

19 refert ex Gregorio Turonensi

cap. 2,

possent, viruni ad palria!

amorein retrahercnt, neu iiatcretur Romanuin sub Barbaris esse impcrium. His intellectis, Boiiifacins
et consilii sui et societatis init;e

cum

Barbaris pd-ni-

tenliam agens, rogat eoSj promissis eliam additis,


nt Africa decederent.
4. Africa a Romanis amissa anno cdxxix. Sed cuin Vandali dicta illins non modo non probarent, sed et in contumcliam suam interpretaren

tyrium cujusdam virginisHispanffisnhTrasamundo Vandalornm rege. Verum Tra%amundus Guntamniulo fratri in regnum Vandalorum in Africa non successit ante annum cdxcvi, ut anno cdxcv demonstravi et nonnisi magno errore Turonensis scripsit, Trasanmndum successisse Gunderico Vandalornm regi, ideo(|ue in rebus extra Gallias gestis ei non adhajrendnm, nisi quando aliis Historicis non contiadicit.
,

6.

S.

Chrijsostomi

tur, coactus ad

arma

venire proelioqne victns Hip-

celebrata.
tis

Ad nnm. 20. Marccllinus


:

memoria Constantinopoli
sub sequen-

ponem regium se contulit, marilimam Numidi;c urbcm praBvalidam, qnain, juxta positis castrisobsessum ennt Vandali (nicnse
scilicet circiter

anni coss. scribit

Beatissinii .loannis episcopi,

Junio

ducem habentes Giserichnm, mortiio jam Gonthari, qnem fratris dolo percmptum, sunt qni tr;idaiit. Aliter Vandali,
anni cdxxx, ut infra vidcbimus)
qui euin in Hispania captum a Gerinanis et in crn-

duduin maloruni episcoporum invidia exulati, apud Comitalum cffpit inemoria celebrari mcnseSeptembris diexxvin. Verum Baronius mendoso Marcellini codice utebatur, ut sa'pe monuiinus. Joannis
Chrysostomi noinen sacris di[)tychis ab Attico Constantinopolitano episco[)0 jain ah anno cdxx adscriptum fuerat, ut snpra ostendimus, sed ejus corpus Cumanis Constantinopolim tantum translatum

cem sublatum memorant, compotemque totius Giserichum dncem in Africam suis fuisse. H;cc
a Vandalis audire memiiii.

rei sic

At

ii

cuni innlto exacto

anno cdxxxviii, ut ibidem dicctur.


7.

tempore nec
reiitur,

vi

nec conditionibns Hippona regium

Obitus Sisinnii episc. Constantinop.

Ad

sui juris facere potuissent, ac

iame insuper affiictaobsidionem solverunt. Nec ita multo post


qni^iue ciim eo erant Romaiii, cuni a
et

nnin. 21. Sisinnius episcopns Constantinopolitanus

Boiiifacius,

Roma

Byzantioque cxercitus

ducem

accepisseiit

Asparem, ausi tentare bclli fortunam, ingenti commisso iiroelio, inullum hoslibus inferiores, fiigam quo quisque poterant coeperaiit et Aspar quidem
:

sub hnjus anni coss., ut tradit Socrates lib. 7, cap. 28, ex hac vita migravit die ix kal. Jannarii, cui Nestorius nonnisi anno sequenh snccessit. In Chronico Nicephori et in Tabulis Theophanis anni duo
Sisinnio attribuuntur, qui ex dictis incom|)leti intelligendi snnt.
8.

ad sua rediit
fectus,

Bonifacins vero ad Placidiam pro-

Sisinnius

adversus

Messaliatios
cocjit.

purgavit se adversus suspicionem, ut inique

Constantinopolitana

Synodum

Ad num.
ait,

in

iirbe

in se snsceplam. Atque eum in moduni ablatam Romanis Africam tenuere Vandali . Ha!c Procopius; Asparvero et BonifaciusaVandalisanno cdxxxi

23

et seq.

stantinopoli

Sisinnio sedente habita Synodus Conadversns Messalianos, qui et Eucheti,


nesin loco ea habita fuerit.

vel etiam EnthusiastcB dicti sunt. Baronius


cire se

superati, ut ibi Baronius narrat.


5.

quo

Au(iustimts

scriljit

ad lionifacium.
14,

Barorefert,

in Biblioth. Cod. lii


nii

Photius ab eo laudatiis Synodica} Sisin-

Verum
:

nins anno sequenti nuin.


(lentibus

qua) duobus pra3ce-

fragmentum

refcit, in

quo

legitur

Sisinnins

numeris

in

medinm adduximus,

at^jue

sed usus estedilione Procopii incredibili perversitate

Theodolus et universa sancta Synodus, quse Dei graha in magnaurbeConstantinopolitana coacta

, ,

2G8
est consccrandi t;ratia
sinnii, etc.
rii

C.ELESTINI

ANNUS
Si-

4.

CIIRISTI 4'27.

Dco amantissimi episcopi


Sisinnius
(iie

complcctitur
diuni
:

ah

Arii

quidem vesania ducens exor-

Qiiarc

cnm

uitima Februa-

dcsinens vero in obitu praDstantissimorum

superioris CluMsti aimi consecratus fnerit,


liiec

eodem

viroriim Theodori atque Theodoti . Anticiui enim


aliijuo

etiam tempore

Synodus Conslantinopojitana haltila. Ilanc Constantinopoli coactam observat BaInzius in nova Collcct. Concil. pag. 37-4, ex Actis Concilii Ephesini parl. 2, Aet. 7, pag. 809, et tam
Photii, (|uam Concilii
Epliesini verba in

suas ah aliquo insigni eventu inchoare, et mcmorabili easdem claudere, in niore positiiiii habebant. Porro si annos cv addas aliis annis cccxxv, habchis annos cdxxix ullimo incompleto
Ilislorias
,

medium
recitat
et Ni-

pro

c()iii]il(!to

iiumerato

cujus ha-c ratio est


alleri

quia

adducit. Baronius

anno ccclxxxmi, num. 39

qiiaiido additur

niimerus

numero, numerus

Synodum Sydce

contra M(>ssalianos coactam,

cephorus lih. 2, cap. 1 i, rcfert sectam illam circa ca tempora exortam esse. De cadem ha;resi ejus(|ue dogmatis agit Theodoretus lib. 4, cap. 2, asserit(|ue Valentiniani primi tcmporibus natam esse. Legendi
Epiphanius lih. dc Iheresibus hacresi ullima, et Augustinus lib. de Hmresihus cap. 57. Dn;c Synodi adversus illos habitai; prior Sydce \n Pamphylia cui prnpfuit Amphilochius Iconii episcopus, de quo
et

addendus iiicipiciidus ab eo cui addilur, ideoque primus ex illis cv annis conciirrit ex parte cum anno ultimo ])rioiis numeri cccxxv, qiii ideo his numeratiir, (]uia iiars est anni cccxxv, et pars prioris
aniii

iiumeri cv. DecepitBaronium aliosque initium

Baronius loco

citato,

et

posterior

Constantinopoli

cum enim Arius aliquot ante Concilium Nica^num annis eamdem docuerit, existimaruiit centum ac quinque illorum annorum exordium, Tlieodoretum deduxisseab eadem htcresi, non vero a Monarchia Constantini, aut a Concilio
hicrescos Arianfe;
,

qua Gesta in priori Synodo relecta et confirmata. Quod fraudi fuit I'etavio in lih. 13 de Doctrin. temp., uhi ait Sisinnium SydcB Synoduni de ([ua agimiis, celcbrasse. 9. Theodoretus anno cdxxix Historimn suam Ad num. 23 et seqq. Ecclesiasticam terminat. Theodoretvni ad lumc lantnni annum Historiam suam Ecclesiasticam perduxisse communis omniiim o])inio fucrat antequam dissertationem Hypaticam in liicem emisissem, nisi qiiod Valesius in flne notarum suarum ad Tlicodoretum scripserat, se communi o|)inioni pcnitus non acquiescere, quod in videret, Theodoretum Moiisu(;stia3 e|)iscopum cujus et Theodoti episcopi Antiocheni morte eam claudere asserit Theodorctus anno sequenti adhuc in vivis fuisse. Vcrum Thcodoretum anno taiitum quadringentesimo vicesimo nono pncstantissimo illi Operi fmem imposuisse, certum et induhitatum esse debet. Ipsemet enim in Historia; suai Pra'facelehrata a Scsiniiio, in

Nic;eno

quo

lia;resis
fuit.

illa

ante

aliquot aniios

exorta, profligata

Verum

Eusebins, cujusHisto-

riam continiiavit Tlieodoretus, ad annum tngesimum vicesimum (iiiintum Opiis suuin jierduxit, ideoque
ab eodem anno Theodorctus Historiam auspicatus
est, et

tionem non
tus initio
11.

quia Eusebius rerum eo anno actarum menfecit, de iis sermonem habct Theodoresiii

Operis.

Theodoretus Historiam

anno cccxxv.
Historiffi

Recte itaque Gennadius


annnm

suam

inchoavit ab
iii

libro de

Script. EcclesiEst.

inchoatae a Tbeodoreto
,

notavit

Sunt

iniiuit, ct ejiis

Hisloriip Ecclesiaslica? libri, (jiios imitatus

decem Eusebium
vicenna-

Caesarienseni

scri]isit,

incii^iens
,

a fine librorum
id est, a

Eusebii, usque ad
lihus Constaiitini
, ,

suum tempus

tione ait

Et Eusebius qnideni Pakestinus a sanc,

tissimorum Apostolorum tcinporibus exorsus res in Ecclesiis gestas, usque ad Deo acceptum Constanlini principatum perscripsit. Ego vero a fine Historia; illius

usque ad imperium Leonis senioris sub qiio mortuus est . Quia enim ut mox soliti erant scriptores Opera sua a re aliqua dixi plerumque ah imperamemorahili inchoare toriini decennalibus et id genus festis aut illa publicahant aut denique terminabant ut in laudata Disserlatione ostendi. Quare vere scripsit Enscbinm Historiam siiam usque ad Gennadiiis
,
,

initium operis luei

sumam

;
;

ubi Graecum

vicennaiia, Nicomediensia scilicet, Constantini per-

hahet

[;.=/.?'.

Tri; KuvaTav-rivo-j eEotpiXou; Pc((i0.ax;

dupleX au;

duxisse
id est,

et

Theodoretum

a fine librornm Eusehii

tem Constantini principatus distingucndus prior desumptus ab anno cccvi qno imiierium iniit, et
,

ab anno Christi cccxxv, quo vicennalia illa edita, Historiam snam auspicalum esse. Quia famen

cum

])osterior ab anno cccxxv, quo Licinio sublato solus ac monarcha regnavit. Quare cum Theodoretus de itriori ejus principatu intelligi non jiossit, manifestum est eum ideoque Baronium ab de ejus monarchia lo(]ui anno cccxxin (]uosdam alios ab anno cccxxiv initium HistoriiBThcodoreti perperam deducere; cum
aliis

iinperatoril)us corregnavit

habemus tantum
sficae

(]iiinque libros Historiae Ecclesia,

Theodoreti
,

exislimatum
principio
dis

a quibusdam viris doctissimis Gennadium tam in fme quam in


Historiis Theodoreti recensen-

lihrorum

hallucinatum esse; quod

nemo

ex veleribus

(]uam quinqne Historiae EccIesiasticaG Theodoreti libros unquam agnoverit. At numqiiid Sozo]ilures

neuter Constanlini
possit.

priiicii)atus

ah

illis

annis repeti

menus

lih. 1, ca]). 1, testatur, se

complexum
et

esse

10.

RefelUtur vulr/aris opinio.

Ad ha>c TheoQuinqueautem
Iutc Historia

quae ah Ascensione Christi ad Licinii imperatoris

exauctorationem gesta essent;


veteribus aliquid ex prioribus
in

doretus ab eo aiino, quo Arius in Synodo Nicacna

damnatus
ac

quove

desiit

Eusebius, Historiam siiam


:

mediiini

atlulit?

tamen quis ex Sozomeni libris Certe non Cassiodonis non


illis
,
,

sese incipere in ejnscalce indicat

Photius, non Nice])horus, nec ullus ex auctoribus

centum annoruin

sjiatio res gestas

qui extant. Nihilominus prohahilius est, Theodore-

(M'LESTINr

ANXUS

h.

CIIRISTI

'\'17

269
fiiisse.

tum
ciiiu

qiiinqiic ultinio^
iion

libros, (]Uos ci
;

Gennadius

Mopsucstensem evcctum
ei

Eu])us in Scboliis

attiiliiiii,

cliiciibrapse

sed indc non sciniitur

Notis ad Epistolam xiv Synodici adversus TraIrenaei


,

llistoriam

suam uon
cccxxv
;

incepissc ab

anno

qno

ga'diam
Coiiciiio

exisiimaiis

Theodorum aimo

se-

Con<tantiiiiis Niconicilise viceiinalia edidit,


scilicct
Clirisli

ab anno

(]iienti vita

fiinctum esse,

aii eiini iiiteresse potuisse

cniu

lioc

cx

l*ra;fatione

Tlieodorcii manifcsiissinie dcdiicaiur.


12. Theodtitiis
sKcsleiijfS

Antiochcmis
et

et

Thendoriis

auno cdxxix dcmortni.

Mop-

Theodnrctiis

anno ccclxxxi celeDiodornm Tarsenscm e]>isco]>um dolose obtinere ui in Symbolo de S])iritu Sancto duiiiaxat poneretur: Qni ex Patre procedit. Verum
Constantino))olitaiio

braio

et

per

iia(]ue
ejjiscopi

Mo|isnesicnus

Theodotus

Antiocliemis

noii

annum us(]ue quadringentesimum viccsimum nonum in vivis fncre. Theodntnm autem anno CDXxix demorluuin esse li(|uei ex Commoad
,

dicl;c

iiitorio
titiiliis

Marii
(^jiis

Mcrcatoris sub illius anni coss., ut


osttiiidit,
1

Tlieodosio

jiiniori

oldato

cum

iliideincap.

et 3 Tlieodotiis
is

dicatur cpisco|)iis
circiler

sanctcp.

memoria'. Sedii
iv,

annos

dcccm

Tbeodnrns sed Olympiiis ejiis decefsor praeSynodo inlerfiiii ct Theodorus ex dictis viiam usque ad anniim cdxxix propagavit. Theodornm excepit, non Thomas ut piitavit Garnerius in Notis ad Marium Mercatorem.scd Vl/e/p/H^x, vireruditione insignis at ob iinpietatcm Nestorianam in secundam Armeniam a Theodosio imp. relegatus ut paiet cx Epistola cxc ejusdem Synodici, in quo eiiam
,
,

non vcro annos


viris

ui errore librariornm lcf;itur ia


,

recitaniur (]u;edani Episiobx' a Me/etio scripia5. Porro

Clironico Nicc|ibori

annos sex iit perjieram erudiiissiniis persnasum mullo niinus annos


aiii
,
,

Chomatius,

quem

in ejecli Meleiii

locum Joannes

XVI, ut arbitraius
scribit,

esi Baroniiis,
iit

qui

cjiis

initium
,

episcopus Aniiochenns ordinavit, decessor fuit Thoma>, ul liquei ex Antiochena domni Pairiarchse Sy-

deducit ab anno cdxi,

videre csi

num. 23

iibi et

nodo

ac ex Mopsuesiense Ecclesiae di]iiychis jussu

Tbeodorctum Hisioriam siiam ordiri abipso Z,?'c?// tvranni exitu, qiiem perperam ]>iitai contigisse anno cccxxiii. Liciniiis eniin, ut anno cccxviii, n. 7 demonstravi , anno cccxxiv debcllatus est, et
insequcnti Constaniini jussu occisns. Porro Theo-

Jnsiiniani

imp. prolaiis

in

Mo])suesiena

Synodo.

Neque enim dubito quin viri dociissimi, qui CAomatium a Tlioma non distingnunt, fallaniur.
14.

nnm

Theodoretus Innge piost Co7iciliu7n EphesiHistoriam Eccles. scripsit. Inqiiirendum

dotnm anno
anno
cdxxiii

cdxxviii adliuc vixisse

colligitur ex

resiai,

quo anno Hisioriam snam


,

qnae desinit in
scri]iserit.

Episiola Theodoreti

Dioscorum Alexandrinum a nobis explicata in qua Theodoretns


ad
,

obilu Tbeodoii et Tbcodori


Baroiiiiis

Thcodoretus

num. 28

ait

Certe

quidem

ipsius testi-

ait, se

sub Theodoto Antioclii per annos sex Caiescilicet cdxxiii, qiio episco-

ficatione aftlrmari posse videtur, scripiam


fuisse

ab ipso

chistam egisse, ab anno

painm Cyrensem adepius


anno cdxxix Tlieodoio
sine

est,

usque ad inilium
;

episcopaiiis Joannis Tlieodoti successoris


successerit, sex
iili

qui
anni,

cum
non

incompleti, sed completi numerandi. Vivebat eiiam

dubio anno sequenti Tlieodorus Mojisiiestenus, Evagrio lib. 1, cap. 2, ubi de Ncsiorio ad episcopatum urbis Constantinopoleos proficiscenti ioquens ait Quo quidem iempore Ncstorius apnd
teste
:

hujusmodi Historiam ante E])liesinum Concilium eienim in Episiola (]uam scrijisit jiosiea ad Ensebinm Ancyrce episcopnm cuin siia scripta recenset, qutE post dictum Ei>besiniim Concilium elaborasset, nullam ])eniius de scripta a se Historia meniionem habet unde dicendum esi hoc triennii spatio quod iiitercedii ab hoc anno us(]ue ad Concilium Ephesinum ab illo diciam Historiam esse
:

scrii)tam . Ita Cardinalis doctissimus.

Vernm cum
sit

Moitsuestiam congressus,
illins

cum Tbeodoro
pieiate

audita

Episiola

illa

qnae ordine est lxxxi

data

anno

doclriiia,

recla

deflexit, sicut in

Epistola

qnadam

de his rebus agens scribitTbeoduin

lus . Garnerius

Auciario Tlieodoreti in Vita ejusdem Tbeodoreii cap. 4 auiumai Evagrium de,

quadringentesimo quadragesimo octavo, ut anno cdxliii demonstrabo, ex ea inferendum nondum eo anno Theodoretum Hisioriam suam in lucem
,

emisisse

ceptuni, quia, inquit, Theodorns


obiit.

-Jiuno

cdxxvii diem

non

potuit.

cujus ideo menfionem in eadem facere Qiiomodo enim Thcodorelns ante Con-

Verum

fine

Historia! Tbeodoreti

suo anno

cilium Ephesinum egrcgiiim illud

Volnmen elucu-

reddiio liquet vera esse quse nariat Evagrius. Corrigendus et error Photii , qui in Bibliotli. Cod. xxxi
ait,

brare potuit, ciim

iii

libro 5, cap. 36, referat Reli-

Theodotnm mortuum qnando Consianiinopoli sacrorum antisies Sisinnius fuii. Cuni enim Sisinniiis die xxiv Deccmbris hujus anni vita funcfussit,
patet ex laudatis locis Theodoreii et Evagrii
,

quiarumsancii ChrysosiomiTranslationem in urbem regiam quae facta est anno cdxxxviii ut suo loco
,
,

videbitur?
i]isae

Aliquanto posi, inquit Theodoretus


Reliquia' in
etc.

quoque niagni Doctoris


translaiae suiit
,

urbem

Theo-

regiam

dotum

Sisinnio

supersiiiem fuisse, annoque se-

regiaj urbi donavit is, qni

Hunc porro ihesaurum nunc imperium obtinet


inicgram
verbis

quenii adliuc in vivis exlitisse.


13. Meletins siiccessit
,

Theodoro.

Succcsserat

qui et avi

nomen

praefert, etiiietaiem ejus


.

aique illibalam servat


intelligimus,

Ex quibus
,

etiaiii

Theodorus Ohjmpio qui Concilio Constantinopolitano anno ccclxxxi coacto inierfuit, cum(]ue Tbeodoretus cap. ultimo suaj Histori;B de Tbeodoio scribai In ei>isco])atu annos peregit sex et triginia , apparet ipsum circa annum cccxciii ad Ecclesiam
: ,

et SoTheodosio jun. iniperante Hisioriam suam ])ublicasse. Hinc Vaiesius in Praefatione ad suam ejusdem Historia? versionem docie

Thcodoreium
,

quemadmodum

craiem ac Sozomenum

observat,

eum

in lib. 5

cap. 3

tradere Eniycheti?

270
opinioncin jain fiim cnin
tiirb.-is

(^.KrjvSTINI AN.\l'.S

'l.

CIIRISTI

Vi7.

Ilistori.iin
:

conscribcret
liac

in

Ecclesia concit.isse
Laodiceiii
,

Ex

rndicc
in

fine Eusehii exorsos usque ad tempora Theodosii jun. Hislorias suas perduxisse. Qunre nrgumentum

(Apollinaris sc.

doctrina)

pnlliilavit

a teslimonio

velerum

a Valesio

deductum

se ipso

Ecclesiis opinio ilia


Deitatis
:

unam
,

esse natiiram carnis ac

corruit.
IC).

et illa

qune Unij^enili Divinitnti passionem


|>liires

Rpfellitur opinio conlraria.

Ait denique
Theodoreti nihil

attribuit,et

alia;

(iu:c

tum

intcr populos,
,

Valesius, Ilistorinm Ecclesinsticam


fere aliud esse,
Siicratis ntqiie

tuin inter sacenloles aliaruni

provinciarnin
!ia?c

nia-

gnain discordinm concitarunt. Verum gesta sunt . Quibus verbis Eutycbianos


schilas

postea

ct

Tbeopaerant,

qni ex

Apollinaris stirpe prognati

quam sup[ilementum Historiarum Sozomeni qnac ab iliis pra>terinissa ernnt, Theodoretum accurate commemorasse Socralem ac Sozomenum cuin Constnntinopoli dege:

haud obscnre
13.

dcsif.;nnt.

rent, (|ua? in Ecclesia Constantinopolitana contigeet

Thendoretns, Socratcs,
cap.
asserit,

Sozomemts

dem tempore
lus
Jib.
.0,

sitas scripsere Historias.

Theodore-

eo-

rant, scriptis prodidisse, Theodoretuin vero qni in

partibus Orienlis vixit

res Orientnlis Ecclcsiae dili:

39,

persecutionein ab Isde-

gentissime persecutuin essc

et deiii(|ue

Theodore-

(^erf/pPersaruin rege adversusChristianos excitatam

tum

errores,

qui a Socrnte et

Sozomeno admissi

perit,

annos triginta durasse. Quare cum anno cdxiv coeanno cdxliv quo desiil, Ilistoriam suam nonTheodoretns prnmulgarat. Videtur itaque ea
et

fuerant,

presso

non raro in Historia sua correxisse, supeorum nomine prffi sua modcstia. Verum
et

dum

Theodoretus de Socratis
tior csset, et in

Sozomeni Historia sup-

ipsofine Tbeodosiani imperii edita. Socrates, Sozo-

plenda iion cogitavit, sed

cum

ulro(]iie

longe doc-

menus

Tbeodorelus uno eodemque teini)ore re-

Oriente versaretur, errores pluriincidit, vilavit,

rum

Ecclesiasticarum Historiain scribere a^'gressi

mos,

in

quos uterque

et

quia res in

sunt, iilein

omnes

scribendi princi|iinm suinpsere,

Oriente, quain
lebat, ideo in
est
;

eumdemque
iis

fere finem Historiic su;e inqiosuere, ab temporibus exorsi, quibus Eiisebius Historiain

qus in urbe regia gesti' melius calillis quam in istis fnsior et diligentior
tres
isti

contra vero Socrates et Sozomenus easdem levi-

suam terminaveral.
data, qiiam

Valesins tam iu Pnefatione lau-

ter atligere.

Quare non dubito, quin

scri-

versionem Socratis et Sozoineni arbitratur, Socratem priorem Sozomeno ad Historiam scribendam se contulisse, et post illos Theodoretiim ad res Ecclesiasticas scriptis maiidandas

in Pnefalione ad

ptores,

qui

omnes

sibi

idein

argumenium propo-

suere,

non solum sub extremis Theodosii jun. temquod de Socrnte et Sozomeno infra videbitur sed etiam eodem tempore Historias suas
poribus
, ;

animum

applicuisse. Et

quidem Theodoretum

Ecclesiasticas in Iiicem eniiserint. Luculentuin hujiis rei

post illos scripsisse, oinninin fcre Anti(|uorum sen-

exemplum babemus
viri

in

Hisloria Pelngiana,

tentiam fuisse

dicit.

Cussiodurus in Pracfatione
pra-tixit,

quam nuper duo


sc. et

doclissiini Cardin. Norisius

quam

TripartiUe

Historiie

Tbeodoretum

Gnrnerius eodein tempore ex veteruin

monu-

postremo loco nominat. Justinianus (juoqne imperator in Edicto De Confessione verce fidei., et Photius in Bibliotheca euindem ordinem servant. Sed et Nicephorus iii exordio Ilistoriae sua?, Ecclesiasticoruin scriptorum indicem texens, Tbeodoretum post Sozomenum collocat. Nec aliter Evagrius in prooemio Operis sni. Hiec prior Valesii conjectura,
quic profecto valde infirina. Cassiodorus eniin in Praefatione laudata prius nominat Tbeodoretum, et
postea

inentis

mnxima cum laude


qu;cdam

ingentique labore edu-

xere, et publici juris fecere. Horuin

enim

alter dili-

gentissiine

persecutiis est, quaj alter aut


attigit.

Sozomenum,

ac ultiino loco Socr.atem, qui

tamen
nat.

in libro de Divinis lectionibus cap. 17, So-

cratein priori loco, et

Theodoretum ultiino nomiTheodorus lector in Epislola, quain prxfixit

Historia? Ecclesiastica^, dicil eam scriptam esse a Theodoreto, Sozomeiio ac Socrate, seque eam ordiri ab Historia Sozomeiii. Evagrius in lib. 1, cap. 1, ait Historiam Ecclesiasticam post Eusebiuin a Sozo-

Uterque easdem difantiquorum testimoniis (lunndoque resolvit, et saepe uhi unus olfendit, alter scopulum tanla felicilate superat. et quod dici potcst in conlrarium itn solide discutil, nt credas enm nlleri confutando totiim intentum fuisse. Si enim in Historia scribenda qunndoque peccatur, miilto mngis in critica, in (|ua aliquando non offendere potis non est. Quemadmodum autem dici non potesl, unuin ex duobus istis Historiae Pelagianae auctoribus plura cx altero furatum esse, cum alter alterius opus non viderit ita non audiendus Valesius in eo quod aulumnt, ex tribus Ilistoriae Ecclesiasticae scriploribiis alterum alterius scrinia compra?terinisit,

aut leviter

ficultales

iisdem rationibns

et

meno, Tbeodoreto

et

Socrate

litteris

inandatam

esse.

pilasse, et ex illis

eum

qui nlteri nli(]uid addidit,

Ad

hsec Justinianiis in
:

eodem

Edicto de Confessione

aut allerum interdumeniendavit, hunc posteriorem


videri scripsisse.

rectae fidei

Atipie IhTc teslantur

Soznmenus, HeTlico-

sychius, Socrates, ac Tbeodoretus, qui pro

doro multds libros scripsit . Et tamen Valesius ex eodein Edicto infert Theodoretum post Socratem et

.Sozomenum

scripsisse, licetneget

Sozomenum
1, ait,

ante

Socrateiii Ilisloriic Ecclesiasticai

inanumndmovis.se.

Denique Nicepliorus

\n lib.

1,

cap.

Sozome-

Theodorus non a Sozomeno, sed a TlieodoBnronius num. 29 nrbitrntur, libruin ulliinum Historiae Sozomeni mutilum ad nos Theodorttm Mopsuestiae pervenisse, quin, inquit eum nimium laiidasse nsserit Gregorius Magnus, quod tainen in Sozomeni Ilistoria noii legitiir. Ve1".

reto latidutus.

num, Theodoietuin,

Philostorginm, et Socratem a

rum

Vnlesius in

fiiie

Notarum ad

Ilistoriam Theo-

C^.LESTINI
(loreti,

ANNUS

4,

CHRISTI
et

/i^T.

271
ad

recte

scrihit,

(hibilancUim

non

esse, quiii

cidentem,

propius acccdil

mare

et

com-

(Irofrorius nicniori;e vilio la|isiis

sit, et

pro T/ieodo-

plcctebaiur Cyresticarefjio vicos oclogiiita, qnaruin

reto

Sozinneninn

|iosiieiit.

Ktoiiim Grcfiorii

M.tcmain-

Ecclcsiarum curani
retus ad Leoneni
fesso

sibi

obvenisse scribii Theodocxiii.

poribus Hisloria Ecclcsiaslica Sozomeiii


plius coiitiiiebat, (|iiam (|uod niinc

niliil

liabcniiis;

cnm

Magnuni iii Episiola siudio incubuit in parocbiam a


quo

Inde-

Marcionitis,

Cnssiodorns, qui diu ante Grcgorliim vixit, ei qui

Arianis, aliisque ha^reiicis purgandain, (|uibus vero

Historiam Ecclesiasticam Sozomeni Triparlita; sudc


iiilexuit. intcrriores
rit.

laboribus, ei

fruciu, iiiscmei in Episiola lxxxi

Sozoraeni codiccs non habuepoa

Nomo

Unde

igitnr integriorcs Grcgorius nancisci

tuissct? Pro certo liabeo , inquit Valesius,

Gre,

ei in Epistola cxlv ad monachos Constantinopolilanos; decein Marcionitarum inillia a se sacro Baptismo lincia rcferi. Porro etsi

Consulari ex\}on\i

gorinin

Magnuni non
est
:

alibi

k>gisse

Sozomenum

Aniiochiae subinde eiiani conciones liaberet vocatus

quam
ila

in Ilistoria Tripartita, in cujiis lib. tO, ca|). 3i,

Eo autem tempore, quo Tlieodotus sacratissimus Anliochcnam regebat Ecclesiam, Theodoriis Mopsuestise quidem episcopus, sed totius doctor Ecclcsia;, terminum vita; sortitus est. hl cum legisset olim Gregorius, ex Sozomeno desumptnm esse existimavit, eo quod nullius scriptoris nonien, nec hujus, nec multorum praicedentinm capitum
scriptum
htulo
vitio
sit

tamen ad Synodos, ab eis nunquam abfuii, ut ipse in eadem Epistola lxxxi prodit, et iiiter haec Comcomposuit
:

mentarios in Cantica Canticorum, aliaque plura de Theodoreii casu scqucntibus annis agemus inierim legendus Garnerius in Viia Theo:

doreii a se composiia in Auctario Oper.

ejusdem

Theodoreti.
20.

Pax

Visigothos inter et
in

Romanos sancita.

prEefixum. Hinc factum


scripserit pro

est,

ut menioriiB
.

Sozomenum
18.

Theodoreto

Qutc

Valesii conjectura certa videtur.

Vitw Theodoreti stmmariiim.


Theodoreti Baronius

Chronico sub hujus anui coss. ait : Pannoniae quffi per quinquaginia annos ab Hunnis reiinebantur a Romanis rcceptae sunt . Quare

Marcelhnus

Compen30 paucis

dium

vitEe

num.

Hunni in Pannonia sedes elegerani anno ccclxxvi qiio anno nuin. 4 diximus eos inde Goihos expu,

verbis exhibet,

qnam

juvabit inagis explicare, quia

lisse,

hisqne Valentem imp. in Thracia sedes

assi-

sa^pius se(|uentibusannis de eo actnrisumus. Natus

itaque Theodoretiis ex parentibus nobilibus ac opulentis,

sed pietate longe praestanhoribus, quein a


j)recibus suis

Idem habet Jornandes de rebus Geticis cap. 33, qui addii, eos a Paimonia a Romanis et Gothis Videns Vallia Vandaexpulsos fuisse, subditque
gnasse.
:

Deo Mncedonius Ascefa sanciissimus obtinuit, nt ipsemet Theodoretus in


giosa cap. 13 teslatur.
rio tradiiiis est,

los in

suis finibus, id est, Hispania; solo, audaci

Hisforia Reli-

temerilaie ab inierioribus pariibus Galliciac (ubi eos

Vixdum
vitas

septennis monaste-

fugaverat

dudnm

Ataulfus) egressos

cunctos in
et

nbi in

religiosae institutis et

praedas vasiare, eo tempore,

quo Hierius
Valliee

Ardabu-

litteris ita profecit,

ut et palernas opcs panperibus

rius Consules processissent, nec mora, niox conira

largitus sit,

et sacris

profanisque doctrinis jiKne


excolnerit. Magistotius orbis ea aetate
,

eos movit exercitum . Sed loco

reponenigitur in

omnibus mentem admirabiliter


tros elegit,

dus

est

Theoderiois Golhovum rex, qui Valliae suc-

quos sequerctur,
,

cesserat, ui ex diciis conslai. Osirogoihi

Theodorum eloquentiae Chrysostomwn utrumiiue Antiochenum el suae ffitatis, ui iunc erat opinio, lumen eximium. Ainbos
ceieberrimos
scientiffi
,

Oriente, et Visigotbi in Occidente, hoc

anno a Ro-

vero
citer

sic in se expressit,

postmoduin
,

ut Theodori errores infeliChrysostomi elo(|uentia tanfo


tucrelur.
incoluit,

manis siabant, ideoque Theodoricus rex Visigothorum, qui et Gotlii sine addito dicebantur, pacem pepigerai cum Aetio, a quo anie biennium ab Arelatensis urbis obsidione

remotus fuerai,

et e Gallia,

pcrniciosins

qiianlo admirabilius

Non

ubi rcgnabat, bellum in Italiam iranstulerat adversus Vandalos

aliud

saltem iniUo monasterium

quam

Romani nominis

inimicos. Loquitur

qiiod sancti

Euprepii dicebatur, prope Antiochiam posiium. Sed accidit forte, ut ea tempestate in monasterium degerent Nestorius et Joannes, quornm
alter Constantinopolitanaj postea, alter

de hac pace Sidonius Apollinaris in panegyrico Aviti vers. 21.5 ei seqq. docctque, eo in foedere da-

tum

esse

Antiochena}
fuit

nem Arvernorum
quuni.

obsidem Theodorum clarissimum juveAviti postea Augusii propin,

Ecclesiae pra^fuit.

Cum
,

his

duobus arcta

Theoaliis

doreto necessiias
causis
orbi Christiano
taie,

qua2

cum postmodum

ab

confirmata esset,

magnum
intulit,

Oricnti toii(jue

Ducis hinc pugnas et fwdera regum

malum

ISestorii

improbi-

Pandere Roma

libet.

Variis incussa procellis


tiia

Jocmnis
19.

caecilate.

Bellorum, Reti Getliico

Gallia pacis

Ejus labores ante et post episcopalum. Alexandro ei Tbeodoto Ecclesiam Aniioclieiiani regenlibus per plurcs annos Antiocliiae Catecbistam egil, ei licet adscriptiis esset in clerum, de rigore tamen asceiica; disci|)Iinai nihil remisit, nec anno CDXXiii Cyrensis episcopus quamvis rcluclans creatus, asceticam vitam vivere desiit. Posita esi Cyrus
in ea parte Augustee Euphratesiffi, qua; vergit ad Oc-

Pignnra jnssa dare e^t

inter qna; nobilis obses

Tu, Theodore, venis, quem pro pietate propinqui Expelis in media pellili primi(iis aula
Tutus, Avite, fide.

Diciiur Theodoricus pellitus,


vestirentur.

Sirmondus

in

Notis ad

quod Gothi pellibus Sydonium

Geihicum , inquii, hoc foedus, post Arelatensem, ni fallor, obsidionem intelligi debet. Quam

272(nnjecturaiii
(lis

C.TlLESTrNI
cerlani
esse

ANNUS

4.

CIIRISTI 427.
pliir(;s

docct

laudatiis Jornan-

qiiod

vcstruin nnn

ila sentiant,

scd liberum
,

ac prapterea fopthis illud currenti anno icfum essp, nut sallem allerutro ex duobus pracedeulihus; cum Theodoriais mna c.mw , Arelatem
lociis,

aibitriiim adjiivari fateantiir per Dei gratiam


recta sapiamiis, atipie facianius .
23.

ut

Au/)ustini/s

componit libros de Gratia


dc Gratia
et
illis

et

nbsidioiiecinxerit. Diiravit pax

illa

usqiie ad

anniim

Lihero arbitrio

ct lihros

CDXXXVI.
21. /)/ss/dinm occasfime doctrina; Aiigiislini de

Qiiare Augiisliniis
ut
iii

de Correptione.

instriicndis stalim

hbros

Gratia exortiim.

Libri

eluciibravil De gratia et lihero arhitrio, ipiibus ac-

De qratia
et

et libero arhi-

ceptisad siios Crcsc/niius et Fclix redire cogilabant,

Gratia nccasione controversiarum inter mouachos Adrumetinos exortarum, hoc anno a sanclo Augustino editi. Baronius quidem anno cnxviii, nuin. 18, eos tunc
scriptos existimavit Jansenius vero decennio post, annoscilicetcDxxviii.VerumcuminRetractationibus ante fiuem anni cdxxviii absolutis, ultimi omnium
:

trio, item(|ue liber l)e

Correptione

suo monasterio Pascha cidebrarent,


[ler

nisi

Au-

gustinus, ut eos magis instrueret.


retinuisset, ut ipsemet scribit ad

aliquos dies
:

ex vestra congrcgalione ad nos venerunf,

Valentinum Qui nobiscum

egisse Pascha noverit charitas vestra,etc. Praeterea

una cum
lcctio

E[)islola

iiislriimenta causain

ad Valentinum dedit eis omnia Pelagianam spectantia. Verum


cjralia et libero

recenseantur, ad huuc
Hilarius

annum

pertinent.

Prffilerea

librorum De
lociiin

arbitrio novo
legisset

monachus

in Epistola
:

anno cdxxix ad Au-

errori

dedit; cuin

enim quidain

guslinum data, ait Librum du Gratia et Libero arbilrio non bahemus siipercst, ut euin, (|uia utilem
<(
:

(lua-stinni
si

confidimus

mereamur
non

jani diii compositus fuissct,

accipere . Quod adhuc eo anno in

Galliis is liber desideratus

fuisset. Pio?[ier (]ui-

dem
larii

in Epislola

ad Au<;uslinuni
ait

cum

Epislola Hi-

nionaclii in Africam missa lotqueiis de


:

Adru-

omnia boiia opera esse dona Dei, iiide deduxit, neminein corripiendum, si Dei pra-cei^ta non facerei, scd pro illo tantummodo nrandum Deum, ut ipso dnnanle faceref, quod jubcbatur. [d sancto Auguslinn Valentinus [)er F/orum monachum significavit,(|ui, ut prociii ab Adruniefinis oinnem erroriira caliginem ex[)elleret, librum De c/irreptione etgralia
inscri[)tiini

metinis monachis
misericorditB Dei
similia movisseiit,
,

ut

cum

Evenit ex disposilione quidani intra Africam


el

com|iosuit.

Qui quidein liber


1

inquit

Em.
teriis

cardiiialis Norisius lib.

Hist. Pelag. cap.

23,

librum de Correplione

Gratia

[sarvus

plenum
tiain

divinae auctoritatis emitleres.

Quo

in uoti-

maximus, totus mysrefirlus, uni versam divinae grahae ceconomiam


est,

mole

sed doctrina

nnslram insperata opportuiiilatedelato, putavi-

oculis subjicit, ut jure merito aureus a \iris doctis


iiuncu|ielur, sit(|ue veluti clavis, qiia ad

mus omues qucrelas resistentium sopiendas , Massiiiensium scilicet ac Semipelajjianorum; ideoque


libri
illi

universam

Auguslini de Hivina gratia, et libero arbitrio doctri-

nec tardius, nec citius

quam

hoc anno

nam

aditus a[ieritiir. In

eodem
illi

voliimiiie Seinipela-

videntur scripti.

In Monasterio Adrnmeti. Erat in urbe AfricEP (vocabatur AdrunietumjDyzacenc-c Provinciie Aletropoli insiyiie monasterium, cui pricerat Valen2-2.

gianos, qui post biennium in Galliis emersere,


giistinus evertil, iiideqiie

Au-

contra hoc

0[)iis

mare non cessabant. Porro Pascha


anni Paschate intelligendum
,

illud

dedade hujus

ante quod libri


,

De
sub

tiiiiis,

eo tenipoie quo nov;e de Gratia el Libero arinler

gratia et libero arbitrio ab Augiistino editi

et

monachos Adrunielinos cnntentiones Florus ejiisdem ccenobii monachus Uzalam Proviiicite proconsularis urbem ad suos profecbilrio
iialie suiit.

hujus auni finein liber De correptione et gratia. Card. Norisius 24. Libri isti hoc amio editi. cilatus utrumque opus ad annum cdxxiv; Garnerius

Epistolam ad Si\tuin presbylerum, qui poslea Roinanus Pontifex crealus est datam exscripsit, eamque Adrnmeliim transmisit.

tus, ibi saiicti Au^;ustiiii

Hanc cuin Adrumetini monachi


ejus sensuin assequerenlur, iino
stiiii
iii

perle^^issenl,

nec sensus ab Auy^u-

et libero arbitrio ad euindem De correpti/me et gratia ad annum cdxxv referunt; quod inde provenit, quod Ganierius libros Retractationum anno cdxxvi, Em.

vero libros De gralia


aniiuin, sed lilirum

mente prorsus alienos

distralierentur, graviora

eo in monasteriodissidia emersere. Indeque factum, ut Cresconius et Felix monachi reclam Epistolte intelligenliam ab ipsomet Auguslino discere volueriiit.

Qiue uterque
inqiiil,

Augushno

dixerit, narrat
:

AuguRetule-

slinus in Epistola ad Valentinum niissa


ruiit,

monasterium vestrum nonnulla dissensione luibalum, eo quod quidain in vobis sic graliam pracdicent, ut negent lioininis esse liberum arbitriuni, et quod est graviiis, dicant, quod in die judicii non sit vel redditurus Deus nnicuique secundurn opera ejus. Etiam hoc tainen indicaverunt,

card.Norisiushocanno com[)letos fuisse existiment. Scd cum uonnisi aiife finem anni cdxxviii ab .\ugustino in lucein emissisinl,utanno cDxxviostendi; iion dubito, quin uterque vir doctissimus citius qiiam par erat, memoratos libros De gratiaetlibero arbitrio, ac De correjitione et gratia consignarit. Alia hnc revocanda. Hoc circiter anno Theodoretus sciibit libros De curandis Grcecorum affec-

t/onibas, uti dixi aiino cdxxxix. Hilarius e[iiscopus

Narbonensis moritur, ut videre


;;orinnoiKichi conversioad
ul

est anno cdxlv. iehunc aniiuin revocanda,

anno cdxx

dixi.

fJilLESTIXI

ANNUS

5.

CHRISTI

'|28.

273

C^LESTINI ANNUS

5.

CHRISTI

428.

\.

Africce a Vandalis facla clevastatio,

clcmque causa>.

cjiis-

manus,

qufe eos ad punienda Hispanorum flagitia

Consulatu Tauri atcjue Felicis

illuc Iraxerat, etiam


ire cogebat.
I|)si
;

ad vastandam Africam trans-

annus
illuxit

Clnnsti quatlringentesiinus vicesinius octavus


,

denicjiie fatcbantur,

non suuin
,

esse

tur.

quo Afiica Wandaloruin grassatione vastaSimul ac eniin annosuperiori perfrcti Gaditani


,

quod
geri.

facerent

agi cniin se divino jussu


intelligi

ac perur-

Ex quo

potest

quanta sint mala

angustias scse in Africam immisere

favenle

illis
,

nostra, ad quos vastandos atque cruciandos Barbari

jam

exercitu

qui eos vocaverat, Bonifacii comitis


illis
,

com|jelIuntur
3.

in\iti .

Et paulo post
in

cum

deesset

omnino qui

occurrendo

resisteret,

Unde qiiod WandaM


:

Africam transierunt,

sed adesset qui incenderet

non secus ac flanima


,

non

est divina; severitati, sed

impulsu venti vehementior reddita


sacra atque [trofana devastant.
singulis orationem instituamus
lioinini

cuncla siinul

tandum

gravi eniin eos,

Afrorum sceleri depuantequam illuc pergerent,


:

Antequam autein de quantum fr>s est


,

ac longa iniquit.te traxerunt

et ideo intelligere fuit


,

debemus

quia

|)iclatis

divinffi

quod pcenam

cx causis occulta Dei jierscrutari judicia

diu debitam distulit; [)iaculoruin autem et crinii-

cur tam immani flagello ea


divexari,ut

meruerit provincia
ex Wandalis altera,

unasimul

duplici liac affligeretur clade,


,

nuin , quod aliquando [)eccator |)0pulus qua> merebatur accepit nisi forte hoc non meruisse credi:

altera ex Bartiaris Africanis

inus

cuin utiquenulli magis,utpote inquos

omnia
genera

Ariana perfidia crudelius saevienle, narrare aggrediamur atque in primis, quae liac de re [losteris
:

simul improbitalum
conlluxerint.
Cffileri

atque
eniin

iin[)uritalum

commendavit Salvianus

Massiliensis e[iisco[)us suo:

flagiliorum

vitiis
:

obligati sunt
et
si

rum tcmporum
scripsit
2.
'
:

scriplor, ins[jiciainus
,

qui cuncta
isla

non

iin[)licantur
:

bomines etsi nonnuUis quibusdam tamen violeiilia non carent inale,

mentis acie rimatus

de malorum causa

con-

volcntia carent
:

et si

libidine a;stuant, rapacilali

Compulsus

est

criminibus nostris Deus, ut

hostiles plagas de loco in

locum

de orljc in orbein
quai Afroruin
"\

spargeret, et excitt:tas [j^ne ab ultimis teiTLC Ihiibus

gentes etiain trans inare mitferet


scelera

non serviunt multos denique etsi accusat inconticorporum simplicitas commendat animoruin. In Afris p;cne oninibus nibil horum est quod ad utrunique pertineal id est bonuin a^que ac malum, quia totum admodum malum adeo exclusa
nentia
,

[junirent . Testatur

quidem Procopius

naturiE originali sinceritate, aliain


his

quodammodo

in

Wandalos populos fuisse circa Meotidem [laludem considentes, eosdemque fame pressos, in Germanos
illos

naturam

vitia fecerunt. Exce[)tis eniin [laucissi,

niis Dei servis

quid

fuit tutuin Africa;

territorium
post

irrupisse qui Franci dicuntur. Pergit vero Sal:

quam domus una


rursuin.
4. Sicut

vitiorum

Ac

aliqua

vianus
|)atrio

Quid eniin
illa?sre
?

numquid

abductai a solo
?

degere intra Gallias non potuerant

aut ne

in

sentinam profunda; navis collu-

degerent,

cum

cuncta vastaverint
bant
:

avobis usquead tempus illud Sed esto, intra Gallias formida-

viones omniuin sordium, sic in mores

eorum quasi
;

cx oinni

mundo
,

vitia fluxerunt

nullain eniin im-

quid in Hispania, ubi exercitus nostros etiara bellando contriverant, numquid consistere aut per-

probitatem scio
specialiter

quaj

illic

noii redundavcrit

cum

utique etiain Pagana ac

ferinffi
,

gentcs, etsi habeaut

manere metuebant jam victores,jam trium|)hantes?


quibus usque ad hoc fortitudinis factuin contingcret ascendere, et [)Ost experimenta belli diu [larati

mala propria
;

oinnia execratione digna.


sed pndica
flda
;

non sunt tameii in liis Gothorum gens perOda


per-

Alanorum im[iudica, sed ininus


sed
hospitalcs
; , :

Bomanae Reipub. vires etiain cum Barbarorum auxiliis pares esse non posse. Poterant
intelligerent sibi

Franci mendaces,

Saxones

ergo iUicsedere, nec timere. Sed

illa

utique

caelestis

'

Salv. de vero judic.

1.

vii,

Trocop. de

bell.

Wan.

1.

:.

crudelitate efferi sed castitate venerandi omnes quippe gentes habeiit sicut peculiaria mala , ita etiam quaedam bona. In Afris paine oninibus nescio quid non maluin. Si accusanda est inhumanilas,

TOMUS

VII.

, ; ;

274
inluimani
siint;
si

C^KLRSTIM ANNUS
cbrictns, ebriosi sunt;
(lolus
;
,

5.

CIIRISTI 428.
in gurgites
est,

si

falsitas,
;

(|uc monilioiie, praicipitcs scse dedissc


tur|)ilu(liiiiiin.

fallacissinii sunl;

si

frautlulciilissiuii

si

cu-

Uiide

Uei

vindicta factum

ut

piditas, cupiilissimi
rilas

si

pcrfidia, perliiiissiuii.lmpuliis

(icdigiiantcs sanclis
traditi
tutciii
7.

obtemperare saccrdotibus, juste


iii

eorum

atc|ue blaspliemia
:

omiiibus admi-

sunt Barl)aris enecandi, vei saltcm


rcdigendi.

servi-

sceiula
nialis,

non suut

ijuia

illis (iu;e
liis

snixuiiis

diximus

aliarum f;entium vitia,

autcm eliam sua


:

ipsorum vicerunt. 5. Ac iirimum


quis nescit
txniis
,

putes
,

ne Ca.'tcrum quod ad Salvianum spectat eum, dum pravos mores Africanorum sug:

ut dc impuritate dicamus
obsceiiis

gillat,
ti;E

exparvis

mngna composuisse,

quasi elcquen-

Africain totam

libidinum
lio-

artc amplilicationibus reiii exaggerans, ex pau-

semper arsisse? non ut terram ac sedem


:

cis

mulla, vel ex minimis


:

maxima reddere

sit

cona-

minum,

sed ut Etbiiam putes inipndicarum csse

tus

scd parcius dicas egisse,


iieiiitus

dum

bis

non

leviora

flammarum

naiu sicutEtima

intcsliiiis
illa

(luibnsdani

iiitacfa

praitermisit,

nempe immensam

naturaj fcrventis ardoribus, sic

abomiiiandis

mullitudincm Donatistarum a temporibus Constantini obstinatissima pertinacia in scbismate perseverautium, immania in se ipsos et in alios perpetrantium, (pii nullo vnlucrunt curari renie(lio,quantum-

jugiter fornicationum iyiiibus eructavit.


;

Nec volo

hac in re assertionibus meis cnidi tcstimonium rc([uiratur geueris liumani. Quis non omnes oiunino
Afros impudicos generalitcr
sciat, nisi fortc

convcrsos
polest

id est

fide et religione

ad Deum mutatos ? Scd

libct

impcratores cdictis

et episcopi scriptis et col-

lationibus sa;i)issime ab ea mentis duriiie ipsos re-

hoc tam rarum est ac novum , tiuam rarum videri quemlibet ganeonem non esse ganeonem aut quemcum(]iie Sixvum non essc saivum. Tam infrequens est enim hoc et inusitatum, irapudicum non esse Afrum (luam novuiu et inauditum
, , ,

vocnrc sluduerint. Licet enim nonnulli vel metu

poenarum cx legibus Augustorum


fidem
in
et

vel

aliler

ad

unilatcm Catholicam
obsliiiatioue
siiatio

(ut

superius ex Au-

gustino dictiim est)fuerint restituti, rchqui


erroris

tamen

manscrunt

adeo ut nec

Afrum non

esse

Afrum.
,

lla

enim gcnerale

in eis

centuni
valucrit

annorum

Wandalica; persecutionis
:

malum
6.

impuritatis cst, ut quicumtjue ex eis

impu-

dicus esse desierit

Afcr non esse videatur


et

At pauca sunt baic,


,

parvi ferme

mo-

ut corunidem cervix ferrea perdomari plane secunduin illud prophcticum ', in inedio fornacis scoria argenti lacti sint non aulem pur,

menti esse

quis

dicet

si

alia

nefanda Afrorum

gati rubigine

sedtribulationis igne succeiisi, dete-

scelera considerarit, qua; idciu auctor narrat,

dum

riores

sint rcddili.
iii

Quid mcmorcni Manicliajos

se-

agit de capta ab iisdem Bnrbaris deiude Carthagine

creta

Africa habilantes latibula, saqie dctectos,

qna; nos suo loco dictuii suiuus.


solutnin nimis

Quod nutem ad

sffipe ejectos.

nunquam autem

ad Catholicnm fidem

Afrorum libidincm
:

quam

adversus

eos adeo Salvianus exaggerat certe quidem in hoc potissimum Pntres ejus provincia; incubuisse visi sunt, ut habenis eos coutinentiK coercerent. Quan-

vere conversos? Scatebat etiam Africa Arianis,quos cavendos saqie admonuit Augustinus. Blaspheiniis
tiuo

nominis Dci abundasse, inde colliges ex Augus', cum agit de morione blasphemantes lapidibus
insectari solito.
8.

tum cnim

eos putas advcrsus adulleros et inccstuo-

sos declamasse,

cum

et

conjugalem thorum mira


mireris) S.

Sed

et

idem

S.

Augustinus paucis

his die-

coercuerint observanlia? Videas (quod

bus, quibus, capta a Wandalis Africa, supervixit,

Auguslinum
dragesiuia;

suadere conjugibus a tempore Quausque ad octavam Pnsclue abslinentiam


'

cuin cludein barbaricam nonnisi ob cxuiidantem

ab usu conjugii,
rantia
titii,

siiniliter et festivis
si

diebus; contes-

peccalorum copinm ijisos pati tesletur; jaiii in profunduin illud scelerum eos pervenisse dcmonstrat,

tari^jue evenire sa;pe, ut

secus ngereul, intempe-

conjugum nasccrcntur filii leprosi, et arrepvel lunatici. Hinc rursum reperies ab eodem

quod a divina Scriptura ' verbis illis signillcatur Impius cum in profundum vcnerit peccatorum cum ista gecontemnit . Hinc illa; lacrymte
:

affirmari triginta dicsprcescribi, ne intrarent in cc-

mens

Inler tantas,
posita
est

inquit,

anguslias

et in

mulieres virum accipiunt insuper admonere ne pollutus nocturno phantasmate parclesiam,


:

cum

ipso fine

verum

universa provincia;et
et

quotidie frequcntantur si)ectacula. Sanguis liomi-

ticipet

sacrnm communionem; sed, ut grave facinus, jubere id ipsum expiari debere prius cordis compunctione, eleemosyna atque je-

cum

fidelibus

nuin quotidie funditur

in

mundo;

insanienhuin

planctus omiii moestitia voces crcpilant in circo. planctus onmi moestitia aflligciis cor! acceptior! Libet
et
flere.
:

junio.

sanctissimos Patres
tes

Hiec ex multis, (]uibus valeas considerare nou dcfuisse Africanos oestuau-

Plangimus
et

dilectissimi

et

illos
tali-

nos

quia

nos

digni

sumus, qui cuin


elc.

ardore libidmis Ecclcsiastica cocrcere disciplina simul et cognoscere ])ossis (ut dictum est) si in ha;c adeo levia iidem Patres veliemenler inveberenlur,

bus

vero de idololatriam ndbuc seclantibus, consentienlia his,


Inferius

merito

flagellemur,

qute ex Salviano suo loco diccntur,

ista subiiifert

quid eos
alios alias

fecisse

i)utandum adversus adulleroset


:

Annon

sacriflcavit,

qui imngines idoloruiu per

nefandas libidines admittentes

verum-

noctciu ludentcs (quod Nocluriuim vocantj libentis-

tamenillos omni excussojugo mandali, contempta'

Ezecli. xxil.

'

Aug. de lemp. scrm. ccxLlv.

l'rov.

iviu.

Aug. de pecc- merit.

et remiss.

1.

Aug. de ser. temp. barbar.

CiPJ.ESTINr

ANNUS

5.

CHRISTI 428.
10.

275

simc spcciavit? Sacrificavit, prorsiis


(|iio(l

sacrificavit, ct

Atquomodoiminutafa?Interestenim, non

iicjiis

cst,

11011

taiiri,

vcl

ciijuslihct pccoris

soliim etfecfus reruin, scd cliani cffectuuin causas


diccrc. Difficile quippe cst, inipiidicitiam verbo aut

ali^iiiani victiiiiaiii,

sed i[)sani aiiiinaiii iioininis prc-

tiosam. In iioc
paiici

taiii
:

ncfamlo
tota lioc

sacriticio

non

iiiuis vcl

jussionc

tolli, nisi

fucrit ablata
nisi

et diflicile est,

puisti

acciisanlur

civitas fccit,

qu;c lota

dicitiam verbo exigi,

fuerit

exacta.

Quod

conscnsit; nec ab

liostiJjiis,

ncc a Barbaris, sed a se

utique scientes

sic

iinpudicitiam

siibmoverunt,

anima se occidit vidciKlo, connon proliibcndo oiniics rcmansimus rei et dutn nolumus paccm civitatis tiiibari pcrversam, pacem quam desideramus, non accipimus conlemnimus paccni scrvarc bonorum rcctam moriim, et pcriit pax temporum nostrorum . Hacc ct alia plura Aususlinus suos Hippoijcnses ad
ipso omiiis Iiomo in

qiiod impudicas conservaveriinl,

noii interticientes

scnticndo
:

mulierculas
tale

iiifelices;

ne vitiorum curam crudelipeccata auferre cuperent,


:

rcspergerent; ct

dum

|ioenitciitiani

coliortatus,

qnani

et

agere neglige-

peccatorum resecatione peccarent sed ita errantes emendavcrunt, ut factum eoruin medicina csset, poena non csset. Jusserunt siquidem et compiilerunt omnes ad maritalem thoruin tiansire merefrices scorfa in connubia convertcrunt, implenipsi in
:

bant

nam idcm
:

ipse

liac ad eos, ipso orationis

exordio

Admonet Dominus Deusnoster, non nos


:

' dicliim atque mandatum Et ut unaquffique niulier viruiii liabcat suum, etunus-

tes scilicet Ai)osloli

debere negligere nostra peccata, qiiando talem demonstrat iram suam ipse quippe juste punit nocentcm, quianiillum invenil pcEiiitentem . Scd de iisdeni rursuni cuin de Hipponensis civitatis obsidione agemus. 9. Accidit plane Africse, quod Deus per Ezcchielem populo Israel fuerat comminatns nimi:

quisque vir conjugcm suam. Addiderunt quoque ad libidinem comprimendam sevcras pudicificB
sanctioncs, decretorum gladio impudicitiam coercentes, ut puritatem scilicct utriusque sexus et

domi
le-

connubii servarct afrectus,

ct

iii

publico metus

guin

ac sic duplici praisidio castimonia niteretur,

cum

et intus cssct

quod amaretur,

ct foris

quod

ti-

ruin,

quod impudicitiis

suis ipsuni niiruni in

mose

meretur.
11. Leges quidem illorum nequaquam illis sunt legibus consentanea?, qua^ ita parteni improbitatis

duin ad iracuiuliam provocassent, missiirnm


fore
prajdixit in eos hostes,

qui cloacas ipsorum


ait
' :

libidinum exhaurirent,
inaiuis

cum
.

Dabo

te in

removent, ut partein obscenitatis admittant;


illa

eorum,

et

destruent lupanar tuum, et deino-

ut

Romana

decreta, quae scorfationes

quidem

lientur

prostibulum

tuum

Nam

de Wandalis

vastantibus Africam idem qui supra Salvianus isla

ab alienis uxoribus removeruiit, ad oinnes autem solifarias passini admiserunt; adulteria vetantes, lu[lanaria ffidificanles
casti
:

subjecil^

dum

licct

Wandalorum
,

dctestetur siiper-

timueriiiit videlicet, ne

minus

biam, fastum(|uc barbaricum eorumdem tamcn pncdicat castitatem, quain, invitos licct, iidem cogerent, scro

saltem disccre Africanos. Ait enim

ab omni eos penitus impuritate proliibercnt. At non ita isli, de qiiibus loquimur, qui sic iiihibuerunt scorla et adulteria,
ct [luri essent, si

homines

laudcm eoruni lia'c possiint talia, etiamsi alia non dicam. Abominati enim sunt virorum impurilates; plns ad haoc addo abomiSnfricere
igitur ad
:

qui et feminas nullis volucrunl esse feminas, nisi mariiis suis . Ac demum imilta lociitus in detesta-

nati

etiam feminaruin

hornicrunt lustra ac lu-

panaria; horruerunt concubitus, contactus(|ue meretricum. Numquid hoc crcdibile uUis vidcri potest,

Romanos

hajc admisisse, Barbaros horruisse?


:

Et paulo inferius
nius,
los

Grande est profecto quod dicigrande ac supcreminens. Quis credat Wanda-

tioncm fornicationcm probanliuin, ista ad finem addit Erubcscamus, qu;eso, et confundamur. Jam apud Gothos impudici non sunt, iiisi Romani: jam apud Wandalos nec Roinani tantum apud illos [irofecit studium castimoniai, tanfum severitas disci|iliiiae, non solum quod ipsi casti sint;sed(ut rem dicamus novaiii, reiii incredibilein, reni paene
:
:

quippe

Romanis ista fecissc? Remota omnis carnis impurilas. At quomodo reinoia? non sicut rcmoveri aliqiia a Romanis solet, qui slatuunt non adulterandum, ct priini aduitcrant statuunt non furandum, et furantur, etc. Ac subinde Non talcs ergo isti, de qiiibus loquimur, Barbari ad cinendandam nostraruni tiirpiludiniiin labem cxtitcrunt. Abstiilcrunt eniin de onini Africa sordes virorum molliiim, conin
civitalibiis
est

etiain inauditam) casfos etiain

Romanos
[laferetur,

esse fece-

ab

illis

runf. Si inflrmitas id

exclamare super vires meas cupercin, ut toto orbc resonarem. Pudeat vos, Romani ubique populi, pudeat vitae vestrae nulla; [laene urbes lustris, luillai omnino
:

humana

impuritatibus vacant, nisi


barbari esse C(Eperuut. Et

ilJac

tantuin, in quibus

tam impuri sumus

miramur si iniseri, qui miramur si ab hoste viribus


:
,

tagioncs etiam

horruere ineretricum,

iicc liorrue-

runt fantiim
penitus

aut temporarie submoverunt, sed

vincimur, qui honestate superamur mirainur si bona noslra possident qui mala nostra execrantur nec illos naturale robur corporum facit
:

jam non essc fecerunt. pie Dominc, o Salvator bone quantum cfticiunt per te studia
,

vincere

sibi aliud

nec nos naturte infirmitas vinci neino persuadeat, neino aliud arbitretur sola
:

disciplinae
pliiiaj,

per

quffi

inutari

possunt

vilia

disci-

nos inonim nostrorum

vitia

vicerunt .

Hacte-

sicut

ab

illis scilicet

iminufafa sunt.

nus Salvianus

ut

iilaiie

oinnibus iierspicuuin esse

Ezech. XVI.

Salvian. de vero judic.

1.

vii.

1.

Cor. VII.

276
possit Dei consilinm,

C^LESTINI ANNUS
quo
tradidcrit Africanos in
(|ni ista

5.

CHRISTI 428.

onerc caruisse, qiiod mihi imposuisti, qunprendo

maniis imniaiiinni liarbarorum. Porro


ploravit Salvianiis,

desui

magni nominis cpiscoims

temporis

fuit,
,

landatur(|ne ab Enclicrio episcopo

tcmpora nosQuamvis enim Epistolam illam breviter scripserim, nihil tamen me


tra invcneriint, facere dcbeatis.

consiliiim, (|uid in his pcriculis, qiu-c

Lugdnncnsi

simul

cnm

Vincentio,

qnos sanctos

viros elo(iucnlia ct doctrina eniincntcs fuisse tradit

in Pnrfationc ad libros de Qnicstionibns Vetcris ac

pnetermisisse arbitror, qiiod et respondenii dicere, et qua-renti audiie sufficcret. Quandoquidem dixi, nec eos esse prohibendos, qui ad loca (si possunt)

Novi Tcstamenti, quos ad Salonium

inscripsil, ad efiam Salvianus eosdem suos commentarios dcdit. Fuit autcm ij^se Salonius Viennensis episco-

mimifa migrare dcsiderant;


ciila

ct ministcrii nostri vin-

quem

quibus nos Christi charitas alligavit, ne deseramus Ecclcsias, quibus servire dcbcmus, non esse

pus. De

Wandalorum vero
' : ((

in

Africam progressu
calli-

rumpenda.

Ista

siint

quidem verba, qum

in illa

hoec Victor habet


12.

Epistola posiii . Htec Aiigiistiniis, qui ad

ipsum

Transiens igitur quantitas univcrsa,

Honoratiim de hisea Epistola fusiorcm habettractationein.


li. Detectis dolis Aetii, Boiiifucius rccedit

ditate Ceiserici (Genserici) ducis, ut

famam

terriiii-

lem suffi facerct gentis, illico staluit omnem multitudinem adnumerari, uscpie ad illam diem, quam
hnic luci uterus profuderat ventris. Qui
sunt, sencs, juvenes,
parvuli,
servi,

Wandalis.

Quid
:

a
'

vero interea egerit Bonifacius,


,

reperti

qui Wandalos provocarat in Africam


narrat his verbis
a

Procopius

vel

domini,

ocluaginta millia numerati. Qua? opinio divujgata

usquead bodicrnum,
rus a?stimatur,

cum

sit

ncscienbbns tantus numenunc exiguus et innrmus.

Romai amici Bonifacii facinus consideraiites quem semper in oflicio perseverantem cognovcrant satis admirari non poteInterea
,

rant. Nonnulli jussu Placidia;

Carthaginem

delati
lit-

Invenientes igitur pacatamquietamque provinciam, speciositatcm totius terra; tlorentis qnaquaversum,

eumdem
cidia;

convcniiint. Ubi vero Aetii iusidias ac

tcras ab eo exhibitas accipiunt, statim reversi Pla-

agminibus impendcbant, dcvastando depopulabantur, incendio ct bomicidiis totnm exlcrminantes sed nec arbustis fructiferis onmino pasinq)ictatis
:

sed aliena culpa errassedicunt.

rem omnem deferunt, Bonifacium non sua Illa animo perculsa,


dissimulavit
,

cum

Aetio (|uidcm

ccbant
post
sic

nec quiccpiam

ne forte quos antra montium, aut praerupta tcrrarum, vel seclusa quffique occultaverant,
:

eorum
testate

quse coiitra imperatorem gesta erant, probro

eorum transitum illis pabulis nutrirentur et eadcm atque itcrum tali crudclitate furentibus, ab eorum contagione nullus remansit locus immu: :

objecit,

quod exercitus rerumque


haberet
,

summam

in po-

Verum

Bonifacii

jam esset, amicis omnia communicavit de


et

res

in

discrimine

qua3 autem in sacra loca, sacrasque personas admiserint, ex eodcm auctore inferius dicturi sumus. Erat autem Africanorum haud exiguus numerus, qui bonis expoliati ad loca munita
sc receperunt

nis . Haec Victor

vehementer conqueritur. Jurat sese a?quam Bonifacio fore, si illi rem animo detrectare, tum reni Romanam a Barbaris perditum iri non
Aetii fraude

permittere, persuadeant. Hiec ubi


illico poenitens, et

ille

accepit

facti

initam

jam societatem

detestans,

dans

S.
:

quos suis Hipponensibns commenAugustinus ' in concione tunc babita, ba>c


:

uti ex loco discederent.

in fine

Facite

'

Abundant peregrini captivi, et spoliati. vobis amicos ex mammona iniqnitatis .

Wandalos mullis millibus nummum tentare coepit, Quod cum minime ausculprobris potius insultare viderentur,

tarent, qiiin

necesse fuit ad

manus

venire. Victus Bonifacius


,

13. C<msultatio Afrkanonim episcoponim an fufjiendum. Hoc ipso tempore, quidnam pastori-

bus populorum facicndum

Hipponcm Regium se reccpit civitatem NumidicB maritimam ac munitissimam. Hanc Wandali, Genserico duce, exercitu admoto, obsederunt.

una cum
gladios
:

cateris

esset, fugiendumne, vel Wandaioruin opperiri catenas et

Guntha-

cum

riiisjam decesserat, afratre (ut putatur) interfectus.

duo

episcoiii

bac de re controversia verteretnr, consuluerunt S. Augustinum quo:

rum
sis,

altcr fuit

quem

Quodvultdeusepiscopus Cartbagincnhis tcmporibus post Aurelium sedisse


*

Vandali autem illum potius dicunt in Hispania a Germanis captum paloque infixiim jain in Africa Gcnserico res gerente . Porro ille legitimus filius
, ,

et

regni successor erat

Gensericus autem frater

Cartliagine Victor

tradit
S.

liic ille

ad

quem

diacoli-

luun baud pridem


tistes

Augustinus de Hsrcsibus
"

quem (lua- rescripserit, idem Angustinus dem Honoratum scribens, ila mcminit
:

fiiit Honoratiis anTabeiincnsis Ecclesiap, cujus Possidius meminit, necnon do consultatione Quodvultdei ad
:

bruin conscri|)serat. Alter vero

Procopius nominat Giintharium, Isidorus Gundericumappellat, fratremque


Genserici
(iit
:

nothus. Illum vero

qucm

sed neqiiaquam a fratre interfectus, sed


')

ait

Isidorus

cum

capla Hispali irrcverenter in

ejiis

civitatis ecclesias

manus

extenderit,

mox
:

Dei

"

ad

eumQuod-

judicio a dsemone correptus interiit. Additque Gen-

((

Charitati

tu

sericiim ex Catholico esse factiim apostatam


e\ Isidoro. Hic fuit pra^sentis anni in Africa
status
:

haec

niisso

exem])Io

Ei^istola?,

(luam

fratii

vultdco nostro coepiscopo scripsi, putabam

rerum

mc hoc

cKtera autem

setpieiiti

anno pro temporis


ad Hipponense prs-

ratione dicemus. Meminit quoqiie Possidius de Bonilacio a


ora,,.

Wandalis superato,
Wand.

et

barban

Lc. xvi.

l'ossid.

Vit.S. Aug. c.

30. _

Viclor.de per.. Wand Aug. ep. clxxx.

T_
'

PiocoiJ. de bcl.

I.

1.

hidor. in hisi.

Wand.

, , ; ,

C^LESTINI ANNUS
sidium confugiontc.
facio

5.
rint

CHRIKTI
,

4'28.

277
a vcra pietate ct sinceritate
,

Quantam vero Wandali


Afiiciv

Boni-

ut ipsimet ex
fidei

quo

victo

inliilcrint

cladeni

diccinus

iiiferius.
t.-j.

rcdditi sint Barharis oninibus cnideliores, neiiuioresquecnnctis gcntihus

CalIio1ica>

dcfcccrunt

Francns,

quonim ingeninm

descriljittir

Denm verum

ignorantihus

vincit Aetins.

Cnr aiitein detrectaverit in Aetiiim


omninm auctorem
manu
ejus
nlcisci Placi,

qnamtiimlihet usque

inalorum horum
dia
:

ad tempus conati siint nonnulli ipsorum tegere Iiipum ovina pelle. Sed Inpus scmper lupus cum
,

praeter illa qiux ex Procopio diximiis

nempc
esscnt

quod

vires
esl

exercitus in
,

positjT?

perspicuus cunctis oslenditur. Id quidem de Francis de quibus est sernio nostro


offertiir occasio
,
,
,

ailditum

quod lioc anno agens cum exercitu in Galliis, pugnans adversnsFrancos, rem henegessit: nani suh iisdem conss. inquit S. Prosper in Chroa Pars Galliarum propiiiqna Rheno quam nico Franci possidendam accepcrant, Aetii comitis armis
: ,

tempore
illis

satis

evidcnter apparnit

diini

si

de vcre de im-

Catholicis agitur, vix in orbe Christiano sit invenire

ceqnales prohitate atque constantia

si

pictate subversis et conversis in haereses, liaud facile


sit

reperiri IkTreticos his ncquiorcs.


:

Clamant hac
Ca^lestimcs

recepta est . Hicc ipse


iisdem- consulilius,

eadem Cassiodorus siih Sidonius quoqne Apollinaris in


: ,

lapides. Sed reliqua |)rose(|uamur


17.

Francos

clericos

exprohrat
et

Panegyrico de consulatu Majoriani qni suh Aetio tunc eques adversus eosdcm Francos iiugnavit ad vicum Helenam. Nam heiie usus Aetius opporlunitate temporis,

de nova habitits inventione


di(]ni

promotione ad
Viennensis
,

de cnjusdam inepiscopatum. Quod ad

statum pertinet Ecclesiarum


scilicet et
:

Gallia'

Narbonensis
fnisse

ducentes in

adortusex improvisoFrancos clioreas nuptiis cujusdam nuptte Franco clarae


cepit
,

turhatum illum
Ca?lestini ad
,

ab

innovatorihus
qui
illis

ex

litteris

cpiscopos

pueUa;

et

eam

et cateros in

fugam

egit,

praeerant datis hoc anno


:

novo casu metu<]ue percuisos. Persimili plane modo olim Francos imparatos offensos, levi negotio a Juhano Apostata superatos fnisse, Ammianus affirmat '. Praierat hoc tempore Francis Clodio. Haec
,

potest

intelligi
,

emersisse
vestitii

mense Julii nimirum novatores

quosdam
cincti

qui in
,

clericorum
incederent

novum usum
palliati
,

inducerent

nempe
,

ut

prae-

renibus

eo quod
dicens

Dominus
' :

in

Evangelio
veslri

narrans
oliosis.

Sidonius

ApoUinaris
:

describit

pariter

suos admonuisset,
pracincti, etc.

Sint

lumbi

Francorum corporis cultiim


16. Illud de Francis

sed ha^c relinquinnis


prsetereat,

non

tilihus

quam
<(

Christianis
:

ipsos dici foedifragos

nam

tam a Genanhquis scriptorihus de eis Vopisciis iii Pro,

Reprehendit igitur hos Cadestinus, vetiiitque ne novus at(]ue diversus ah eo qui haclenus usui fuisset induceretiir clericorum habitus
, ,

sed illum qiiem a majorihusaccepissent, retinerent,

culo

gere
ipsi
,

ridendo fulem hvanId ipsuin Salvianus^ sa^piiis. Sed ita qiiidcm


essent idololatrae
a quibus
( ,

Francis familiare est

nec a peregrinis clericis peregrinum acciperent usum veslium quod pra^slaret, morihus magis quam indumeiitis saccrdotalem prae se ferre deco;

cum adhuc
hostias
,

et

humanas
,

rem. Hedarguit etiam


vitae

eos,
;

cffiderent

ut

Procopius anctor

negarent poenitentiam

quod petentibus in fine necnon quod adsedem


crimiillis

est^) nec statim ut facti sunt Christiani

omiiino vero exculti penitusChristianis niorihus, eo rehgionis et fidei alijue constanlia; prorecesserunt.

episcopalem ah
nosi,

eis laici provecti fuerint et

Tandem

exprohrans factam ab

Danielis

cujusdam

ad episcopatum

contra jus fasque proniotionem.

venere, ut inter Christianos

omnes

et

ohservantissipii

mos

fidei

populos invenli sint maxiine


,

atijne

Cujusnam facinoris iste ab Orientalihus accusalus fuisset eadem Ctelestinus Epistola narral his
,

fideles defensores Ecdesiae

veritatis et discijilina!.

custodesqne Catholica; At quod de Francis dicimus


est nationihus, quaj antc-

verhis

18. Daniel

enim, nuper missa relatione ex

de

aliis

quoque dicendum
:

quam

fidem Christianam susceperint, depravatis constat fiiisse moribus uhi autem sacro sunt imbuti haptismo et Cliristiano signati charactere

novum hominem

dum
stolo

qui crealus est secunjustitiam et sanctificalionem, ipsum inquam,


indiiti,
,

sunt

Christum
'
:

Dominum nostrum

jure dicente Ano-

Quicumque baptizati estis Christum inAt haec de Gentihus barharis feralihus assueUs moribus, per Evangelium redditis mansue

omni quod tenuevirginum monastcrio, nefariis estohjectionibus accusatus multa a mullis ohjecta flagilia. In quanam lateret tcrrarum |)arte, quapsitus est ut si suiB innocentia^ confideret, contra sc judicium postnlatum minime declinaret. Missae sunt ad Arelatensem episcopum per Fortunatnm subdiaconum nostrum prceptiones, ut ad juilicium episcojiale
Orientalibus ad nos |iarlibus, ah
rat
: :

duistis .

dcstinaretur. Tantis gravatus testimoniis, tanta fa-

tis

et piis,
:

Legibus

pluiibus agit Tlieodoretus in libro de ut vel ex hoc uno cernere perspicuo liceat
;

veritatem CalhoIica3 fidei cum hoc minime sit invenire apud ha>reticos penes quos tantum abcst ut
,

cinorum accusatione pulsatus, sacrarum (ut dicitur) virginum jiollutus inccstu, episcopus asseritur or Sacro nomini ahsit inet paulo post dinatus facilius est, ut hanc dignitatein tali dando juria
:
:

ipse amiserit ordinator,

quam eam

ordinatus obti-

Gentiles

unquam ad vitam
xx

excultiorem perduxe-

neat, etc.

Ha'C ex niullis satis ad exiirimendam

consuetam judiciorum praxiin, quomodo majoris


'

Ammian.
1.

Goth.

n.

1.

'-

Salvian.

1.

iv. et

vn.

Procup. de bel.
'

>Galat.

lii.

Luc

XII.

Civlestin. ep.

i.

278
mnmcnti
rent ad
caiisa

C^LESTINI ANNUS
ab Orienlalibus ctiam deferri solcPontincem. Ad postremum an

5.

('IIRI.STI

V28.
exorsus prudentibus
viris .safis

illius doctrina;

de-

Romanum
subdit
:

monslravit.
21

tem

isla

Massilicnsis vero Ecclesiae sacer-

Nam simiil ac cpiscopusquarto idus Aprilis

dolem, qui dicitnr ((|Uod diclu nefas esl) in necem fratris sui taliter gralulalus, ut hnic qui ejus sanguine cruenlatus advencrat, porlionem cnm eo
habituriis occnrreret, vestro
legio

ordinatus

cum

fuit, Felice etTauro consulibus, extemplo orationem apud imperatorem haberel, hanc

senleiitiam, qunc miiltis in ore est,

coram universo
caslum tribuam.
IIsc \erba,
ba-retici, lu-

eum audiendnm

col-

populo protulit
cis tu

Mihi, o impcrator, terram hajretitibi

delegamusn. HiEC
est.

ipse,

alludcns plane ad

iinrgatam Iribiie, et ego


iii

Arelatensis episcopi Patrocli necem, de

qua superius

Tu mihi
tibi in

pronigandis hfcrcticis subveni, et ego


Persis snbvciiiiam.

ex Prospero dictum
talibus satis.
19.

Sed jam de rebus Occidcii-

protligandis
illi

quamvis

quibus odio hnbebantur


:

evectio, et

Nestorn ad sedem Constantinopolitanam Quod ejus primordia episcopadts. sub vero ad Orientalis EcclesiBe slatum spectat quarto idus iisdein consulibus FeHce et Tauro

bentes audierlnt tamen his qiii ex ratione noverunt de interiore mcntis cogilalionem conjecturam
facere, neqiie ejus
dia,

animi levitas, iiequc inverecuniucanis glariic cupiditcas, pr.Te-

neque

prc-eterea

Aprilis

sufTectnm
episcopi

iii

locum

Sisinnii

Constnn'.

tinopolis

Nestorium presbyterum Antio,

ne minima quidem mora interposita ejusmodi voces tam temerc jirofunderet, obscura
sertim
csse potuit.

cum

Socrates tradit monacbo enim olim ab eadem Ecclesia Antiociiena

chenum

ex

Quod

Imo

vero,

etiamsi illud in proverbii

sanctissi-

consuctiidinem
civitas

abiit,

dicere

licecat,

neque aquam
acerbe et

mum
S.

atque doclissimum nacta fuisscl antistilciu Joannem Chrysostomum Constantinopohtana


inde alium
illi

jam

degusfavercat,

cum homines

graviter persequi aggressus est. Haec ipse.

Ecclesia,

aliquot
sione,

annorum spatium,
:

similem acccptura post niira omniiim conscn-

Nestorium delegit

cjusmodi enim illorum

fuisse consilium, tcstatur Cassianus

suorum
:

teinpo-

rum

scriptor,

cum
(

ait

li^c in
te sibi

de Antiochena Ecclesia
ex qua illum

Nestorium - Quia sumeret sacerdolem,


)

Sed concitum contine grcaduni, leclor, ne cito abeas in sentenliam Socratis, dum ita primiim invehitur in Nestorium ob bn.jusmodi sibi visum temere dictum. Cur enim displicueriiit ista tu arbiter esfo. Non quidem ex his Socrati, dicam quod de reprebensibilis Nestorius videri debuit
22.

pedibus

nempe Joanneni
.

ante prccelegeillo

hffireticis

protligandis

episcopali egerit libertate,

ral; recepluram se in te credidit, quicqnid in

habere desiisset

Quod

prcTeci[Hie

factum

scias

Theodosii inip. impulsn. Sed quoinodo, quandove


sit, Socratem audiamus ita diPoLitmortem Sisinnii, visnm est iinperatori propter homines inanium reruin appefentes,

vigonque sacerdolali sentcntiam illam dixerit; nec quod in ha^reticos primo bellum indixerit, meruit reprebensionem. Quid enim in oplimo qiioque pastore, qui prffificilur gregi,

eleclio Nesforii facfa

magis desiderari debet,


iila

centem

'

quam

ut ingruentes

lupos arceat? Ciir pra;terea

temeraria, vanaque et inflata fastu sententia

neminem

ex

ilia

Ecclesia (licet mulfi Pbdi[)pum,

cum

pollicitatione vicforiae adversus Barbaros obtisi

complures Proclum designatum cujierenl) ad episcopatum illum eligere, sed advenam Anliocliia
accersere conslituit. Erat

nenda?,
e.\pulsi,

ante ab eo fuerint Ecclesiae perduelles


possit
;

vidcri

si

id a

Deo

praeslari solere,

namque

illic

Nestorius ex

cum
et
aliis

Germanicia oriundus, voce in primis sonora, linguaque diserla et ob eam causam tanquam ad doccndum i)0|>uluin admodum accommodatus, de
;

ab imp-eiatore facta pra^cedunt, et vctera recentia excmpla clamarent? Sed quod una cum
talia

bairelicis

ex ea sentenfia exagifandi quoque

fuerint Novatiani, quos et

idem Nestorius magno-

illorum sententia accersitur


20. Si Nestorii

pere insecfatus est


spectes, certe
est.

inde plane accidit, ut Novatia-

majorum genus

quidem ab impiis impius


testatur de

])rognafus

eo Suidas, fuisse
:

sateni nelandi lurresiarcliac

Efenim nepotem Paiili Samocujus errores jam pe-

eadem expertus verbera, verbis Sed audi quod subdit 23. Quinto die postquam erat episcopus designatus, duin ecclcsiani Arianorum in qua clam et
nus ipse
Socrcates,
illis

ipsum

incesserit.

mandatos ipse instaurare conatus est, tcmi)us opportunuin oppericns. Diim enim in suo monasterio S. Euprepii apiid Antiochiam sifo versatusest, nihil auti(]uius babuit, qiiam ut simiinitus oblivioni
lata sanclitate

ex occulfo preces fundebant, demoliri institueret


eos ad

tantam adegil vecordiam, ut


ipsi

cum

ecclesife

vastationem cerncrent,
eanidein succenderent.
ffides

etiam facibiis injectis

Quod quidem incendium


Ex qua

magnam
:

sibi a|)ud

omnes

conciliaret

vicinas depascens, penitus assumpsit.

gratiam,
tus,

et

aucuparetur inde,

quem

est

consecupercurso

re tunuiltus in civitate concitcatus est, Arianique ad

honorem

Nam
:

triinestri

spatio

Anliocbia Constantinopolim deducitiir Nestorius qui ijuaiKiuam a i)Iciis(jue ob

(subdit Socratcs)

temperantiam laude

et

piicdicalione oHereljaiur

ulciscendum parati. Vcrum Deus urbis conservalor non passus est maliim longius serpere. De ca?tero vero iion haeretici modo, verum etiain ejusdem cum eo fidei fautores, Nestorium incendiarium vocaverunt. Nec boc pacto acquievit; sed
relicos

lamen quales

pr;cterea ejiis iiiores

fuerint, priiiuis

dum

contra hae-

>

Socr.

1.

VII.

c.

24.

'

Cassian. de Incarn.

1.

vii.

eo erat)
vexai'e

machinas struebat, civitatem (quantiim in prorsus evertit. Quin eliam Novatianos diaggreditur,

v:i. c. 29.

inde

impulsus, quod Paulus

Cir<:LESTINI

ANNUS

5.

CHRLSTI

/|'28.

279
quorum

eorum episcopus ob pietatem


late
tiiit.

tanta famrc celel)ri-

nis (|uidem, Macedonianis, Apollinarianis,


lioc
est

Voruiii imperatoradinoiiilioiiibusconatum

cjus re|ircssil.

feslum fasclialis
sis

Quibus autein iiieoinmodis cos (lui atl deciinum (juartum diem menin
Asia,
et

celehraiit,

Lydia,

Caria affeccrit,

et

(luam niulli Mileti


conllala
Ilsec

Sardis sedilione pro|)ter


milii

eum

quod noccnti meditatione decepti crcduntdc veritatis fonte mendacia, intra nullam civitatem ecclesiam habere liceat. Novatianis autem ct Sa!)batianis omnis innovationisadimatur licentia, si quam forte tentavcrint. Eunomiani vero, Valenfacinus,
tiniaiii,

iiiterieriiit,

omitlcndum arbitror.

MontanistiC, seu Priscillianista!

(sic

dicti a

Socrates et binc ilUc lacrymic.


24.

Priscilla,

non autcm a

Priscilliano)

Phrygcs, Mar-

Porro de ordinatione Nestorii scripscrunt


episcopi, c]ui ejus interfiierunt ordinationi,

cianisla! (Marcionitae),
cliitic

Borboriani, Massaliani, Eu-

ex

more

(Euchaitic)

sive Enthusiasta:, Donalistii;,


,

Au-

adCa^lestinum

Romanum

Pontitlcem, multis Yitam


id (|ui-

diani,

Hydroparastatai

Ascodrogita}

Photiniani,

et doctriiiam Ncstorii

pnedicantcs. Testantur
papa?
lilteraj

Pduliani, Marcelliani, et qui ad

dem
datce,

ipsius

Ca^lestini
:

ad Nestorium

ubi

ait

<(

Lsptilica\ilanimamnostramvenieii,

unam usque scelerum nequitiam pervenerunl Manichaei, nusquam in Romano solo conveniendi, orandiqne habeant fa26.

tium enarratio nuntiorum quam mox firmavit eorum, qui interfucrunt ordinatioiii tuae, relatio collcgarum qui tibi testimonii tantum detulerunt, (juantum ferri liuic debuit, qui aliiinde videbatur
:

cultatem, Maniclucis etiam de civitatibus pellendis.

Quoniam

nihil

omnibus relinquendi
flat

loci

est, in

quo eUam

ipsis

elementis

injuria

nuUa

electus. Tanla anlc opinione vixisti, ut tuis te aliena


civitas invideret .

his penitus pra'tercohortalinam in provinciis,etcastrensem, indulgenda militia nullo donationis fa:

H;ec Caelestinus

eadem fcrme
ab iisdem epiaccepissct

ciendiE invicem, nullo

testamenti,
:

aut voluntatis

Cyrillus
scopis

'

Alexandrinus,

cum

et ipse

ultima) penitus jure concesso

cunctis(|ue legibus

de ordinatione Nestorii

litteras

quif contra

lios,

cicterosque qui nostr;e fidei refra-

plenas cumulatasque immensis ejus prceconiis, et


id

gantur,

latae

sunt, diversis(|ue promulgata;

tempo-

quidem illi baud (iit fieri solel) adulatione, sed tum ex ejus vita (ut fama erat) antea bene instilula,
alacrilale illa

ribus semj)er viridi observantia valituris, sive de

tum ex
tulit iu

(juam ipso sedis

iiiitio pr;c

se

donalionibus in haereticorum factis ecclesias, sive ex ullinia volunlate rebus qualitercumque reliclis,
sive de privatis anlificiis, in (juae

hostes Ecclesia; insectando.

LUinam
:

liisce

domino permittente

ipse se Ncstorius coiitinuis-set limilibus

certc qui-

vel connivente convenerint, venerandic nobis Catholicie vindicandis Ecclesiae


;

omni laude ob eam causam celebrandus fuisset. Quid enini mafiis pro|)rium Ortbodoxi antistitis est, quam Orlhodoxam pra?dicare doctrinam, omnes^iue
deni
lifereses
(si

sive de procuralore,

qui
auri

lioc

nesciente

domino

fecerit,
si sit

deccm librarum

mulctam
ila

ct exilium,

ingenuus, subituro;
servilis condilionis

posset) penilus profligare, radicilusque


?

mctalhim vero post verbera,


sit
:

si

convellere
25.

ut nec in publico convenire loco, nec cedifi-

Omiies hcereticos per legeni exagitat TheoNestorio, exccptis Pelagianis, qid-

dosiiis, siiadcnte
biis

idem Nestorius favet. Theodosius igiliir sua sponte currens ad insequcndos IkTreticos (ut vidimus ex diversis legibus singulis ferme annis adversus eos datis) calcaribus jam ad cursum vehementius excitatus ejusmodi advcrsus eos edidit hoc
,

legum quicquam meditari valeant omni civili et militari, curiarum etiam et defensoruin et judicum sub vicare sibi cccltsias, necad circumscriptionem
;

lio. Illis etiain

librarum auri interminatione proiiibendiauxiin sua omnibus manentibus firmitate, quae de militia, et donandi jure, et testamenli faciendi vel negandi penitus,vel incertasvix concessa
ginti

anno, mense Maii sanctionem % Nestorii haud dubium persuasione commotus


:

personas, poenis^iue variisde diversis sunt haereticis

promulgalae

ila

ut

necspecialequidem beneficium
ingenuos, vel servos proinihali mystcrio,
:

Impp. Thcodosius,

et

Valentinianus AA. FIoita est

adversus leges valeat impetratum. Nulli haeretico-

rentio pra.'fecto prajtorio. Hffireticorum

repri-

rum danda
piios, qui

liccntia, vel

menda
licaj

insania, ut ante omnia, quas ab Orthodoxis

Orthodoxorum sunl

ad

acccptas teneiit ubicunKjue Ecclesias, slalim Catlio-

suum
tlum
licic

rursus baptisma dcducendi

nec vero

illos

ferri

non ambigant quia nec proprias habere debuerant, ab Orthodoxis possessas, aut conditas, suaque temeritate invasas ullra detineant. Dein ut si alios
Ecclesiic tradendas esse
potest, ut qui
:

qiios emerint, vel qualiterciimque habuerint, necsua; superstitioni conjunctos

non

prohibendi Calhofecerit, vel

scqui religionem Ecclesite.

Quod qui
sit,

cuiii sit

ingenuus, in se

tieri

passus

vel

sibi

adjungaiit clericos, vel


;

(iit

ipsi ;rstimant)

sacer-

non
cta

dctulerit, exilio et

decem librarum
Quae omnia

auri

factum mulcusto-

dotes

(leceni librai-um auii


fieri

mulcla per singulos ab


sit,

damnabitur, teslanienti
liceiitia.

et donationis facienda;
ita

eo qui fecerit, et qui


tatein pra}tendant,

passus

vel

si

pauper-

utrique deneganda
diri

(iecommuniclericorum ejusdem

superstilionis corpore, vel etiam donariis ip^is extorta,

no^lro inferatur a^rario. Posl liac,

quomam
:

non onmes eadem austeritale plectendi sunt

Aria-

'

Cjril.

ep.

ad Theod.

= L.

Lxv. de

hicret. C.

tom. Theod.

v.

Concil.

liphes.

edit.

Pell.

decernimus, ut nulli jndicum liceat delatum ad se crimen miiiori aut uuUi coercitioiii mandare, nisi ipse id pali velil, qiiod aliis dissimulando conccsserit. Dat. III kalend. Junii, Constanliiiopoii, Felice ct Tauro conss. Haclcnus Theodosius, inscrviens in comprimcndis hajreticis novi aiitistitis incenso desiderio, cujus impulsu etiam turpes per-

, ,

280

C^LESTINI ANNUS

5.

CIIRISTI 428.

sonas coppit exa^ntarc. Siquitlem adversus lenones,


(|ui

invilas prostituercntfeminas, rescriptum doilit'.

Ista (|ui(lem

oiunia ex sentenlia Neslorii, impuisu^iue

(\jus a Tlicoilosii sancita,

scu polius innovala, ea (|UiC

quo temporc alias h;crescs persequi aggreditur, tetriorcm harcsim iiitroducere in Ecclesiain. Liberatus' quoque diaconus lioc anno sub dictis consulibiis ortum ponit ncfaiidae hajresis.
30.

supei'iiis (iicla suiit lacile

persuadcnt.

27.

Sed

illud diligcntcr oliserva, in toto

nupcr
lia-

tucndum

Scd iinde ha;rcsis ista prolluxerit, accurate inest. Dcdncit eam Cassiamis ' e fa;culentis

recitato cataloRo liaereticorum,

millam pcnitus
(jui

fontibus Ebiona'is, derivatque per lutulentos ipso-

bcri

mentioncm Pelagianorum,
liis

in primis, ut-

riim cuniculos, qui Christi negaverunt divinitatem

pole

tcmporiltus vi^^cntes, ctsul) Attico episcopo


ut ex

demum
libris

vcro

|)er

Pelagianorum esse pcrductam


,

antc damnati Constantinopoli, fuerant nominandi,


et acriori supi)licio coercendi
telligas
:

cloacas tradit. At contra Socrates

qui se in Nestorii

liis

probe in-

versatum
Iia'cait'
:

dicit,

Ncstorium ipsum
id

favisse I\'Iagianis. ConfirCiclcstiiius

dum

contrarium affirmare videtur, Ncstorius autem apud complures


,
,

matur

quidcm ex co quod

Epistola post sc(|iieiitcm


data qucritur de ipso,
se

papa in anniim ad i|)sum Nestorium


IkTrcticos a

venit in

opinionem

solum
ct

esse assercret

quod Dominum hominem quodque Pauli Samosateni


,
,

quod Pelagianos

Pholini opinionem in Ecclesiam introducere niteet

Roma

cxpulsos, receperil Conslantinoiiol'. Nestocsse [irogiiatos, quae

rctur. Atqui de liac re tanta certalio

tumultus

riaiios

quidem cx Pela^ianis
inferiiis, satis

cicbatur, ut geneiali Concilio ad


oinis esse videretur.

eum sedandum

dicta suiit supcriiis ex Cassiano de Leporio, et qiia;

diccntur
28.

perspicue demonstrabunt.

Quid pricterea acciderit, ciim hoc tempore totiis esset iii perscquendis hfereticis, So Nestorius autem, quocrates narrat his verbis * niam multa contra Ecclesiie consuctiidinem molicNcstorius
:

Ego vero dum librosa Nestorio rcperio imperitum, et doctrinae penitus expertcm hocque vcre et ex animo ejus vitia dico. Nam nequc odio in iUum incensus recordatione rcnovare neque ul quibusdam gracditos lego,

homincm

tificer,

pauciora
,

batur, sibi propterea gravissimum


sicut eventus

odium

peperit,

rerum ab eo gestarum
Ilcllesponti episc.

satis declarat.

Cerma) urbis

Antonius Ncstorii

ferocitati in iKcrelicis profligandis obsecutus,

Mace-

donianos gravitcr exagitare conabatur


excusaret,

et

quo

se

neque Paulum Samosatenuin neque Photinum imitatur; neque denique Dominum hominem solum esse lanquam dicit sed vocem duntaxat , Dci])aram larvam reformidans declinat hocque illi j)rae increvi. Ncstorius

quam reperi meo quidem


,

commemorare
,

de-

judicio

mandatum

a Patriarcha (episcopo scili-

signi inscitia

et

ignoratione contigit.
,

Nam

tametsi

cct Constantinopolitano) se de ea re acccpisse

simu-

natura lingua erat diserta


fabatur,

ct jirojitcrea

doctus pu-

labat. Itaquc Maccdoniani, ctsi ad tcm|ius se vcxari

passi sunt, postca

tamen ubi Antonius eos


:

aceibiiis

inseclaliatur,

tolerare potuerunt

non ampHus illam injuriarum molcm sed tam c;eco animorum impetu fercbantur, ut libidine ulcisccndi ;cquo et bono
:

tamcn revera imperitus fuit. Quin etiam vcterum interiiretum scrij^ta perdiscere dedignatus cst: lingute enim volubilitate, etelegantiainsolenter

])ra'lata

per viros ad
ciirarent.

eam
Hoc

reni missos

Antonium

tum veteres prope neglexit turn se omnibus antecellere existimavit etc. Hacc Socratcs qui etsubdit, voccm Deiparam abantiquis
se cfferens
, ,

i])sum

occidendum
torii

scelus a Macedoniaiiis

p;itratum, taiKiuam materia ad

ferociam

luit.

inccndendam NcsQuareMacedonianis una Ecclesia


sita,

Arianis assertam
,

Constantinopoli extra vetera urbis moenia


Hellesponti tenebant
nulli
tialis

al-

etiam ab Eusebio ciijus cilat auctoritatcm. Assentimur Caisariensi quidem Socrati rccte primarium edocenti fontem
Patribus usurjiatam
,

atque adco ab
inter

ipsis

nempe

alios

tera Cyzici, alioe praeterea complurcs, quas in agris


,

ablatae

fiierunt.

Unde nonConsubstan-

Ncstorius vencna hausit

eorum ad Ecclesiam
assenscrunt

revcrsi, fidei

. Hffic Socrates,
t.

cademque Marmagis-

cellinus in Clironico paucis refci

manare solent, ex quo et nempe ex tumore mentis, ncglcctuque sanctorum Patrum atque contemptu antiquarum Ecclesia! traditionum cum sibi nifastu inflatus eloquii, se non mium sapiens
unde omnes
haercses
,

20. Hcrcsis Ncstoriance orltts, ct qiiibiis


tris et

indigcre doctore [lutavit.


31.

Scd jam de eadem iiteretur. Nestorio lugubrem aggrcdiamur enarrare traga;diam hoc anno ordiri coeptam de qua ha.'c S. Prosassertoribus
;

Ca^erum quod
vestigiis

ipse negat
,

Nestorium Pauli

Samosateni

institisse

exacte videtur esse considerata

haud res ab eo cum omnes qui de


,

Ncstoper sub iisdern liujus anni consulibus' rius Constantinopolilanus episcopus novum Eccle:

Nestorio scripserunt

secus sentiant

atque in pri-

siis

ex Maria lioniinem tantum et non

molitnr errorem inducere, pnedicans Christiiin Dcum n;Uuin


,

eique diviiiit;itcm collatam esse pro merito. Iluic imiiietati prajcipue (^yrilli Alcxandrini episcopi industria, et pajia; Cajlcstini repugnat aiictoritas Hacc Prospcr. Sic videas
)).

mis S. Cffilestinus papa ad ipsuni Nestorium scribens insu]icr et S.Cyrillus Alexandrinusepiscopus demonslrat Ncstorium quindccim ca|)itibus eadem cum Paulo h^rcsiarcha scntire. Ccrtequidem longe ante Ncstorium inter latinos Patres S. Ambrosius
: ,

non alium quam Paulum Samosatenum


sectatores suggillat
,

ejusque

hominem maxime impium


'^

dum

ait'

Nonnulli etiam

'

L.

II. (le

lcnon. C. Tlicod.

Socrat.

Prosp.
4

'

Libcrat. diac. Breviar. c. 2.


1.

ia Cliron.

Socr.

VII. c. 32.

'

Cassian. de lucar. Vcrb.


c.

1.

1.

Aii br.

de Inearn.

6.

C^LESTJNI ANNUS
aliud Dei

5.

CHRISTI 428.

284

Verbum alium vcriun


, ,
,

Dei Filium crcdi-

ul non valuerit ex eo cccno pcr S.

dcrunt

cuni ipsum

qui in principio crat


in sua propria vcnisse

Vcrbum
,

sostomuni abslrabi. Vides,


ista

lector, ex

Joannem Chryquo manarint


,

apud Deum Patrem


Selista testetur
:

Evan-

principia

ut ha'c tantum scisse

sit

hajresim

quam quidem

sentcntiam esse a
si

Nestorii

pcnitus confutasse. Lcge

el

repete quaj

Nestorio acccptam qnis


petas originem
,

non vidct? At

altiorem

invenies

eamdem

posilionem hanc

Ario tribui ab Alexandroepiscopo Alexandrinoapud

miro eloqucntia; fluxu scripsit S. Joannes Chrysostomusad Theodoruin lapsimi t|ucm istum ipsum fuisse dc quo aginuis Mopsucstia; postea creatum
; , ,

Socratem

'.

32. Sic i^itur

cum

ncpfari

non

po?ssit Ncstorius

complura ex Pauii Samosateni birresibusmutualus,


reclamantibus contra Socratem Caiiestino

episcopum, suo ioco su|)erius dictum est. 35. Asseritur pariter DiodorusTarsensis episcopus Nestorii pra;ccptor fuissc. Ccrtc quidem eam-

Romano

dem doctrinam

Diodori fuisse, qua; fuitet Theodori


'

Pontifice, atque Cyrillo Alexandrino episcopo; ta-

Mopsuesteni, Tbcodoretus qui

affirmat.

Sed qua;uam

men
sciens

ad excusationem Socratis illud affcrri posse

fuerit Diodori de fide senlcntia, ex S. Cyrillo accipc,

qnod versipellis haeresiarcba Nestorius, male audiri in Ecclcsia nomcn Pauli Samosateni atque ab Orthodoxis omnibus procul exItlodi simulavit se eunidem Paulum pariter defestari, profiterique Nicfenum Concilimn, ut eo modo audientium sibi animos conciliarct. Unde accidit
videtur,
, ,

dum tradit Nestorium a Diodoro didicisse perfidiam,ha!cait ^ Diodorus quidem cum primo fcmpore Spiritus sancti impugnator existeret (ut
:

aiunt) Orthodoxa;

putavit) Macedoniante

commuuicavit Ecclesiae. Hic (ut deponens maculam perfidiae,


a>gritudinis qualitatem. Sensit
alter sit Filius

in alteram

recidit

ut ipse Neslorius in

Paulum

istajactarit

Sic pe-

enim

(ut scripsit)

quod
ct

seorsum, qui
est, et alter

reat Paulus Sarnosatenus, qui

nudam
,

nobis Domi-

de semine David

sancta Virginc natus

humanitatcm etc. Porro inter Nestorium et Paulum Samosatenum ejusmodi ponitur differentia ,quod ille negaril in utero sanctissima; Virginis Christum fuisse Deum Paulus autem sempcr. At nec qui tradunt Ncstorium secunicani
deliravit
,

]iroprie Filius Dei Patris existat.

Qui ovina pelle lu-

tum Paulum, vel alios impios negantes hypostaticam unioncm carnis cum Verbo eumdem cum illis omnia sqne sensisse adslruunt nam et in eo potissimum ab illis omnibus Nestorius discrepabat,
,
:

unum se Christum boc nomcn tantummodo ut Patris Verbo Filio unigenito tribuens graham vero et huic deputans (sicut ipse dicit) qui est ex semine David, qucm et Fiiium vocat, tanquam unitum (inquit) ei
contegens, sinuilatquidem
docere,
:

pum

qui

secundum veritatem

est Filius

unitum autem

dum
cui

se Nica?na^ fidei assertorem esse profiteretur,

illi

penitus adversarentur

cujus

rei

causa glode Christi

riosus inccderet; et licet paria

cum

illis

nonsicut nosasscrimus, sedjuxta solam dignitatem et auctoritatem et honoris aqualitatem. Hujus discipulus Nestoruis fuit et ex librorum ejus eloquiis obscuratus, simulat quidcm se unum Christum etiam Filium et Doniinum confiteri verumtamen
: :

incarnatione sentiret, se

tamen

illisadversari, inani

studio jactitaret. Sed viciniorcm attendamus cana-

lem, ex quo in ipsum dogmata ista fluxerunt.


33. Certe

Nestorii

agrum prava
constat,

mdiviiluumque in duos partitur, hominem dicens Deo Verbo, wciuivoca nuncupatione, et honore et ajqualilate atque dignitate conjunctum . Hactenus de Diodoro Cyrillus.
et ipse

nnum

quidem

sententia

omnium

36.

Admonendus
,

hic, lector, es,

usurpari inter-

Nestorium discipulum fuisse Thcodori Mopsucsteni episcopi de cujus obilu ex Theodorcto paulo superius eginius testantur id Evagrius et alii. Quinta etiam occumenica Synodus daninasse repe,
^-

Theodoruin pro Diodoro et contra, cum longe discrepent inter se licet uterque fiierit Tarsensis e|)iscopus Tbeodorus enim prffifuit Tarsensi Ecclesia3 tempore Concilii Nicaeni cui etiam inter Ortho:

dum

ipsum Theodorum veluti ducem Nestorii quod ipsum affirmatS.Gregorius' papa scribensad Eulogium episcopum Alexandrinum. Justinianus imperator hoc idem profitetur, promulgata snnctione cujus est exordium a Scientes quod nihil, etc. eadem plane babet de Theodoro Mopsuesteno Liberatus' diaconus. Sed nec ipsi etiam
ritur'
:
, :

doxos rcperitur esse subscriptus Diodorus vero (ut suo loco quarto tomo diximus) eidem Tarsensi Ecclesia; ex monachorum abbate a Meletio episcopo Antioclieiio ordinatus est, qui quod, dum vixit, pra:

vam

senfentiam reticuerit, inter magni nominis


fidei

episcopos claruit, et Orthodoxa;

acerrimus pro-

Nestorii fautores ierunt inficias

lapsum
fatur id

Theodorum errore verum recantasse palinodiam fesquidem Joannes episcopus Antiochenus in


esse
, :
,

unde et factum, ut cum a Basilio, tum etiam a Joanne Chrysostomo laudaretur, qui eum iu eremo nactus fuerat institutorem
pugnator habitus
est
:

quin

eham

Theodosii majoris edita sanctione


fidei

inter

Epistola ad Nestorium
34. Qualia vero

de qua suo loco dicemus. Theodori hujus primordia fuerint, suis locis annis superioribus demonstratum cst, nempc desertorem monachismi extitisse, etluxuria2
sordibus non inquinatum tantum
,

corypha30s Catholics
Sic

recenseretur. Omittimus
mirificis
ille

dicere de Theodoreto, qui


I^raeconiis extulit.

quidem
et

eum semper dum vixit, non


Catholicos.
latuisset, ex

latuit

tantum

sed

claruit

inter

sed

obrutum.

Porro post ejus obitum, qualis intus

'

Sncrat.

1.

i.

IV. it aliis.

c.

3.

I.

Evagr.

1.

i.

Gieg.

vi. ep.

xxxi.

c.

2.
s

'

Synod.

v. cecu. Act.

'

Tlieod.

1.

Liberat. Bieviar. c. 4.

Success.

V. c. ull.

fide

^ Cyril.

de Incar.

Unig

et in

epist.

aJ

L. iii.

de

Cath C. Tlieod.

ToMUS vn.

36

282
ipsius

C^.LESTINI

ANNUS

5.
culsi

CHRISTI 428.
sunius
,
:

de ipso,
maji:ni

dcpromplum cst tum de collcga


'

scriptis.

Sanc quidcm tum


ista

quamvis enim

id

ore suo facere no-

Tiicodoro Mopsuestcno

Iiierit

atlainen scdcns, et andicns alium,

ncmpe

Leontius

liabet

Extiterunt iisdem lemporiljus


viri,

supra
duxit,

memoratum Dorotbcum,

ut boc diceret, in-

quidani duo
et

Uiodorus cpiscopus Tarsi,


advorsus Arianos, et

ct Tlieodorus MopsuesticTj qui

subornavit(pie. Cui etiam confcstim, ubi e catbedra dcsccndissct, in divinorum mysteriorum

Macedonium,
sasque

Apollinarcm pujjfiiabant, miivercommentariis ilhistrabant, et in prctio babiti mortcm o|)pelicrunt nec ipsis vivis quisquani dictum aliipiod cornm rcprcbendelitteras sacras
:

celebralione comniunicavit . HcTC S. (lyrillus ad

CKlestinum
ris

Romanum
:

Pontificem de Ncslorii erro-

exordio

ct alios,

ad Acacium Berceensem, de quibus suo loco infcrius.


scribit

cadem

bat,

imo quamplurcs
:

scriptis enconiiis cos celebraet

38. His dc

Dorotbeo

dictis

quisnam

fuerit co-

runt

nam

et Basilius,

.loanncs Cbrysostomus

ncatus Anastasii presbyteri, socii(pie Nestorii, de

quo

eos pracdicant.

Verum

post bajc,

exorto dogmate
scribere,

snpcrius mentio facta est

Evagrius cx Epistola

Nestoriano, coactus est Cyrillus,

(|ui et ipse

eos laudasset, adversus

corum opcra

pridem quod

Tbeoduli
ter,

ita refert

'

Anastasius

quidam presby-

pervcrsa imbutusopinione, Judaicorum dogma-

dogma suum
alia Leontius.

Nestorius ex eis confirmaret . Ha?c et

37. Qui igitur bos babuit ad impictatem addis-

tum, (|uae tenebat Ncsforius, acerrimus fautor, et ei ad cpiscopatum proficisccnti comes, ubi Nestorius cum Tbcodoro in urbe Mopsucsfia congressus audita illius doctrina, a vera pietalc de^civit
sius,
:

cendam

magislros,

Ncstorius ad eani promulgan-

Anasta-

dam

Anastasio presbytero sectatore

dogmatum
;

Ju-

inquam,

(ut a

Tbeodulo
est)

iii

Eiiislola

quadam

dseorum (ul Evagrius ait ^) classico usus est scd et prseconem adbibuit, qui eodem tempore eamdem hcjeresim Consfantinopoiim majori etiam auctoritate
prcTdicaret,
ipse

de bis rebus scriptiim

in disputatione

apud podicere
:

pulum Cbristum

sancte colenlcm in Ecclesia Cons-

fantinopolifana babita,

palam ausus
:

est

Dorotbeum episcoiium; cuni tamen Nestorius jam totius impiclatis pracentionem


^

occinuisset, prout cx Cyrilli litteris

ad Coclestinum
cujus
dovis
loci

Nemo Mariam Deiparam vocet nam Maria (inquit) bomo erat, at(|ue ab bomine Deus nasci non potest. Qua; (luidem vcrba cum populus Christo consecratus graviter et acerbe ferret, et disputationem illam

apparet, in quibus bcxc Icguntur

Is igitur,

paulo ante mentioncm


episcopus creatus
ex
est,

fcci,

Nestorius, ubi

primum

cum

piis exliortationibus

mesticos seque ac peregrinos,

quorum magiia
id

non sine causa baberet pro blas[ibemia Nesforius isfius blasphcmia! auctor et dux non solimi non prohibuit illum, neque rectam sanam([uc doctrinam
:

omnibus

civilcitibus,

et

regionibus ad

tutcatus est,

verum
i|isius

eticam

verba in primis rohorare


:

convcnirc
futire,

solet, inslituere

debuisset; ea studuit ef-

contendit, et in iisdem defendendis acrius institit

quae absunJa et rationi dissentanea, et ab

atque sua

o[iinione hisee adjuncta,

catque

Apostolica, et Evangelica fldc,

quam

nKnjores nostri
,

adeo

adscrijita,

magna semper
derunt, non

constantia

rctinueruiit

perinde ac pretiosam

quamdam

nobisque margaritaiu tradi-

effuso atque ejecto,

venenoque animi sui in Ecclesiam multo nicajorem blasphemiam


:

parum

discrepantia sunt. Porro

autcm

homilias, quas pro concione noii infrcquenter babuit, et bucusi|ue habere

adeo ut ad sui perniciem hanc impiam sententiam Ego eum ([ui spaliis menslriiis, hoc
docere concitus est

ijisins
,

capitis
:

nimirum

cst,

bimestri,
certe

non

desiiiit,

taiiquam evi-

et trimcstri, et ita deincciis adoleverit,

Deum

densquoddam
pietatem misi

doctriiiffi iilius

aigumentum ad tuam
:

non

ap|)eIIavero

proferre non dubitaret, sicut


[iriore Coiicilio

tum

Et

])ost

aliqua

Cum

is

talis

a Socrate,

tum

Eplicsi celebrato

modi evasissct, accidit inter citlcra, ut episcopus quidam Dorotbeus nomine Constantinopoli pra;sto esset, eadem qua; Ncstorius, sa|)icns et sentieiis, vir
quaestus causa adiiLitioni im|)ense deditus, lingua-

pcrspicue narrcitum est. Hucus(|ue Evagrius. Sed ad Nestorium auctorem malorum oinnium recnrrat licet mccrens in Iiis diutius detineri cooratio
,

gatur.
39. Nestorii ptimordia, hi/pocrisis et licentia

que ad tcn:eritatcm us(jue


ptus.

(ut

scriptum

esl)

jirom-

Hic

cum

Constantinopolitanffi

Ecclesi;c

Sy-

Episcopatwn

adepti.

Quibus

aulem
ii)si

ipse Neslo-

naxi,

pra;sente

Nestorio

catbcdram occujiasset;
:

rius [irogressibus ad

li;rc

adeo execranda devenerit,


Nestorio fuit
,

voce inclamare ausus est Si quis Mariain Deii^aram dixerit, anatbcma sit. Mox ingens univcrsi populi clamor, et disccssio consecuta est nolcbat enim diulius cum eo coiumunio:

magna sublataque

dignum
reto

est ut

audiainus ab eo qui
,

amicitia iiitime junclus, ab ipso


,

in([uam

Tbeodo;

qui et visus cst eidcm aliquando favisse qui narrat his verbis lic-cc omnia in Epistola ad Spora-

nem

Iiabere, qui tcnicre, talique sentcntia [)rsedi:

dium

Omnibus, inquit, notus


civitcite

ille

exhtit.

ctus csset . Et post multa

Ad
illi

Nesforii

autem

Gernicaniciornm
alicam

ortus iioino iste,

Ex cuinam

conatum quod

attinet, ct

magni
(|ui

admirabilesque
(jui

ac cclebrati Pcatrcs noslri,

Scacram Virgincm Dei-

param

esse dixcrunt, ct nos ipsi

quoque

adhuc

superstites

sumus, una cuin

ipsis

anatbemafe per-

Ex alia vero regioncm |ieragrans, insfar ^gypficaca; plagae ad magnam Antiocbensium pcrveniturbem inqua libcralibus artibus mediocriter instructus et imbuexercitio initio deditus fiierit, ignoro.
,

tus, et pulcberrima ct

maxima
vil. c. 32.

praiditus voce

in

Leon. 6e Sect.

act. iv.

Evagr.

I.

i.

c. 2.

'

E.\laiil iuler

epist. Cslest. Tap.

Evagr.

c. 2. et Socr.

1.

, ,

C^LESTINI ANNUS
Ecclcsiam Dci
saccrdoiiini
snsccjita
vita

5.

CHRISTI 428,
:

283

cnm
in

certa cjiis pcrnicic irrciisil; ct

immcro

adscriptus

popnli Dci rcgtindi


,

cnra,

ipsomct piincipio
,

(|nalis in lota

sua fntnrus essct


,

apcrte ostendit.

Non enim

divinnm Paulum clamantcm Qui vos conturbat judicium ])ortabit (inicunKiuc est illc sed snper sacri altaris principnm saccrdotum candclabrum non lucernam veritatis , scd impietatis tenebras
,
:

itificnunm illiim

ct

frnctuosnm dicendi cliaractc-

collocat

et excogitatur et

ab

illo

primum

novitatis
videlicet

liominum aniinos pasccre et posset scd ad popnlarem anram declinando vaiinm populi applansum nt (|ni\is alins, ancu-

rcm

iniitatns
:

cst

(|ni

facinus

exordinm

(|uod

non oporteat

sanctam virgincm Dei Verbi sccnndum carnem gcnitricem, Dci niatrem confitcri scd Christi tan,

liando, instal)ile ct abjcctnm vulyus ad sni dcsidc-

tuin
doxa>,
,

matrem
fidei

licct jani
,

din

et dinlissime

Ortho-

rium
tans
,

concitavit.

Sordida (]uidem indutns vcstc

pnccoiics

juxta Apostolorum traditio-

ina'stus et tristis incedcns, forenscs

tnmnltus dcvicl intcn-

corporis palloie et macie abstinciiliani siinu-

nem Dei genitriccm illam ore confiteri , et corde credcre nos docucriiit Domini matrcm. HaecTheodoretus.
41. Pergrave plane illatum est EcclesiEE per Nestorium hoc tcmpore scandalum, dc quo Vincentius

laiis, libris donii nt

plurimuin incuinliens

tus

et quiete sibi vivcns, his artibus et i)Icros(|ue

simnlatio,

nibus
potius

alliciebat

ad sui adiniralionem
,

(inonsciue ad graviorem provenit ictcdem

videri

horum tcmporum

scriptor sic ait

'

Qiialem
gre-

quam

esse Cbristianns, et

suam magis qnani


'

fiiisse

nuiier tentationem

putamus, cum

infelix ille
,

Christi gloriam qua;rere stndens.

Nestorius subifo ex ove convcrsus in

lupum
lii

Quoniam vero (jnxta Domiiii dictum) niliil occultuin, quod noii rcveletur, et iiiliil abscondituni (juod non prodeat in Incein; et bona
iO. y

gem

Cliristi

laccrarc

ccepisset?

cum

ipsi

qui
quis

rodebantur, ex

magna

adliuc parteovemcrederent,

idcoque morsibns cjus niagis patcrcnt.

Nam

opera inanitcsta Ouiit,

et

quae mala siint occullari


calculo qui reruni potic-

eum

facile errare arl)itrarclur,

(inem tanto sacerdo-

niinimc possunt
abysso Ncstorius

imperscrutabili judiciorum Dci

tuni studio persecutum vidcrct? qui

cum magno

eorum

saiictorum amore,

summo

jiopuli favore celebrare-

bantnr, et Ecclesiam administrabaiit, ncciion ipsius

qni tunc teniporis nniversi orbis sceptrum tencbat,


Cathoiicic
tanre
orbis.
rniii

Ortbodoxorum Ecclesite Constantinopoliscdcm obtinet, qnin etiam parumabest, lotins


Hinc deinde sccutae sunt tragoeditc ilhc quanniversa teiTa,et mare ipsuin re|)lctuni cst.
,

tur, qnotidie palani divina tractabat eloquia, et noxios quoqne JuiUcorum afqne Centilium confutabat crrores. Quo tandem justo modo non cuivis

Ut
ac

primum enim maximam


si

illain

scdem occupavit,

fidem faceret, se rccta docere, recta pricdicare, recta Qui nt uni haucsi su;c aditum patefacerct, cunclaruni ha^reseon blasphemias inseclabatur, etc. Inferius vero dum de cjusdem Nestorii
sentire?
errore
disputat
,

tyrannidcm quamdam sacerdotii praefccturam rapuissct, noii amplinsin seipso iiiiiiietatem, quam antea mentc conceperat, contiiicre valnit sed ex potestate licentiani quamdam stultam adeplus,in mediuin illam profcrt et omnibns patefacit qiiam
;

eum

ex diametro

adversantem
:

AiioIIinari fuisse dicit; tas dicat


,

nam

subdit

Cum

veri-

ex dnabus substantiis,

nnum
:

esse Chri-

stum

Apollinaris coiitrarins veritatl ex nnaChristi

divinitate duas asscrcbat esse substantias

Nestorius
se

antea adversus Uiiigenitum

Dominum

conceperat

autem contraria ApoIIinaris morbo


iii

dum

duas

blasphcmiani

ct

contra Apostolica dogniata aper,

tum

susci[iit

bcllum

contra eliam sanctos Patres

distinguere simulat, duas introducit repente personas, et inaudito scelere duos


vult esse Filios Dei duos Christos , unnm Deum alterum hominem unum qui ex Patre alterum qui sit generatus ex matre . Hasc Vincentius: atque de his modo satis.
, ,
,

Christo substaiitias

qui ab ipsis Evangelii cunabulis Ortliodoxai fidci

duces
et

et

magistri fuerunt, eoruin sententias nititur

conculcarc, regiai civitatis Ecclesiam pcrturbando,

universum orbem commovendo


Malth. cap. 10.

nihil veritus

'

Vincen. Lirin. cont. haeres. c. 16.

' Ibid. c.

17.

28/i

CiELESTINI

ANNUS

5.

CIIRISTI 428.

Aiino peiiodi Gra;co-Romana3 5921.

Jesu

Clirisli

428

Ciulcslini papfc

7,

Tlieodosii Jun. 27. el 21. Valentiniani

III.

4.

1.

Quinqiiennalia Valentiniani.

Coss.

Felix

flumine Ana divino brachio prfficipitatus

interiit.

el Taitrus; [irior Occidentalis, ct qiiidom Galliis, ut aiinis CDLXiii et dxi

Quo

ita cxsfincto,

mox quo

cocperat, Gaiscricusena-

quibus cjus posteri consulatuni


:

vigavit. Quarc non Giintharius, scu, ut


sed Gisericus cjus frater, ut
iiius clarius

eum

ahi

gcsscre, ostendemus

posterior Oricntalis fuit, ut

appellant, Gundericus Vandalos in Africam duxit,

liquet ex prosoi^ographia Codicis Tlieodosiani.

Ad

anno cdxxxi, quo Baroid asserit,

liunc

Taurum Patricium
Pclusiotac.

extant Epistola a Thcodo-

quain hic num. 14

rursus

reto scripta, ordine lxxxviii, et Epist. cxciv et dxl


IsiJori

ostcndctur.

Valentinianus imperii CaBsarei

quinquennalia exhibuit.
2. Gensericus Vandalonmi rex in Africam irA num. 1 ad 15. Quemadmodum caplte Tumpit. ab Alarico Gothorum rege Urbis; ita ct capta? a Gcnserico Vandalorum rege AfricK epocha cardo

itaque

Ea irruptio anno sequenti facta. Cum Vandalorum in Africain irruptio facta fuerit mense Maio, non dubiuin quin ea ad sequcntem
3.

quidam

est

horum temporum; quare


cst cerlis

ha^c postcrior

eo magis nobis

argumentis adslruenda,

quo nullus cx reccntioribus, quod Iegerim,eamsuo anno reddiderit. Alii enim cum Prospero in Chronico Gotliorum in Africam irruptioneni anno superiori, alii

annuin pertineat. Decepit viros doctissimos qui cain hoc vcl supeiiori anno collocarunt, inodus annos numerandi ab Idacio usurpatus neque enim animadverlere hunc Chronographuin, qui tam Eusehii quam Hieronymi ChronicaconUnuavit, horum exemplo annuin ab aulumno inchoare; et quia Idacius Vandalorum in Africam ingressum cum anno
,
;

v Theodosii post Honorium imperautis copulavit


fani
illi

cnm

auctore Chronici Alexandrini ac Ba-

qui

cum

superiori Christi
,

ronio currenti anno consignant;

cum tamcn

sc-

qui

cum

currenti euin conjunxere

anno quam Idacium sibi


,

quenti anno contigerit. Idacius enim in Chronico anno Abrabami mmcdxliv, (|ui kalendis Octobris superioris Christi anni inchoatur, scribit Gundericus rex Yandalorum capta Hispali, cum impie
:

favere

arbitrati sunt;

nec enim fuisse existimo, prceferendum esse cenfalsi sunt; anni enim Olympiadum in hujus

qui in rebiis Hispanicis Prosperum vel Auctorem


Clironici Alexandrini Idacio
suciit.

Verum

opinione sua
,

elatus nianus in Ecclesiam civitatis ipsius extendisset,

tain

impcralorum

quam

mox

Dei judicio

dmone

correptus

interiit.

Cui

Clironico meinorali, pra!tcr(|uam

Gaisericus frafcr succedit in regno. Qui, ut aliciuorum relatio babet, effcctus apostata de fide Ca,

loco suo

quandoque moti

fucre,

quod a librariis plerumque male


accu-

ab ipsomet Idacio
rato rcfcruntur,

in Hisloria

Romana parum

Ibolica,

iuArianam dictus

cst transiisse

perfidiam

Idcm habet
tradit,

eum Era

Isldorus in Historia Vandalorum, ubi cdxlix, seu aniio Cbristi cdxi, in

quod de morte Honorii et ajtate Theodosii nullus negaverit; cum illam anno cdxxiv
accidisse, ct Tlieodosium tunc
fuisse

annoruin viginti sex

Hispania rcgnare capisse in GalhTci;c partibus, et regnuin tenuisse annis decem cl octo. Quare currcntiannointcriit,anniqueiIIixviiiincoinpletifuere.

Tuin anno Abrabami mmcdxlv (jui kalcnd. Octobris hujus Christi anni inchoatur, h;Ec Idacius nar,

rat,Gaiscricus rex de Ba^tica; provinci;i} litlorecum Vandalis omnibus corumque familiis, niciisc Maio

autumet. In annis itaque ab Idacio cxpressis ad annos Ers Cbristianai reducendis,semper ad annos Abrahami attendendum, et in usum vocanda mcthodus, quain in Dissert. de Pcriodo Graeco-Romana, tradidi; qua; non minus claraacfacili?,quam certa est. Isidorus et ipse Hispanus, qui Idacium
exscribere solet, in Historia

Vandalorum regnum
,

ad Mauritaniam et Africam reliclis Iransit Ilisi^aniis. Qui |iriusquaiii iicrtransiret, Hermigarium Sucvum
vicinas
iii

Geiistrici hiijus expedilionis auctoris consignat era

Iransitu suo provinciasdcpra'dari,rccursu


in Lusitania

quadringentesima sexagcsima septima qua? cum kalcndis mensis Jannarii sequcntis Christi anni inclKjatur, et ciim

cum
cum

aliiiuantis suis faclo, praidaiitem


Qiii

codein absolvilur; quia scilicet

conscquitur.
S.

haud procul de Emerita, quam

Isidorus exorditur aunos principum ab eo qui se-

Mailyris Eiilali;e iiijuria sprcverat, inultis

quitur inorlem decessoris. Ibidein ;uiteni slahm de Genserico scribit


cuiii
Hic dc Ba'lic;c provincia; littore Vandalis omnibus, eorumqiie familiis ad Mau:

pcr Gaiscricum cusis, ex his quos scciiin babeljat, arrepto, ut pulavit, Euro velocius fug;e subsidio, in

C^LESTINI ANNUS
ritaniam et Africam trajccil
.

5.

CHRISTI
post

/|28.

285
anni cdxxix, nulla
,

Joriiandes lib.

ilo

cum

mensem Aprilcm

amqucE

Reb. Get. cap. 23, anno


niorato, ait tantiim

hiijiis irruiitionis

non

niein

I)lius in

Codice Thcodosiano exlet constitutio


fucril,

Gensericum jam a Bonifacio


,

Africaui invilatnin
dicititr
4.

per tractiim anfjustum, quod

Fretum Gaditaniim,\mi\{\\o?, transposnisse.

Probatur ex legibus Cod. Theod. anno seqtienti datis. Leges anno seqnenti a Valentiniano imp.dat Africa; invasionem eo anno accidisse eliam evincunt. Qnatuor in Codice Tlieodosiano Imjns im-

peratoris

eseque
Africse

qnem Africa perlinebat, lej^untur, emissa ante mensem Mainm et ad Celerem


,

ad

pncler legem 33 De anno cnxxx in gramanitcstum est tiam Byzaconai proviiici;c datam Vandalos ante monsem Maii anni cdxxix in Africam ingrossos non esse uec provinciam Byzacenam ante annum cdxxx a Vandalis sub jugum missam. C. Iterum probalur ex lcge hoc anno emissa. Verum qnidom est, Valentinianum lioc anno legem

Africanorum causa dala

susceptoribus, kalend. Marliis

proconsulem direct,
iis

in quilius
licet

nullum huea de qui-

22 Cod. Theod. De tyronibus, V kalend. Martii dedisse,qua Africa; proconsularis sacerdotos,tyronum


prffistatione

jus calamitatis

vestigium extat;
et tributis

immunes

esse definit, et
:

Gothofredum

bus in
est

agitur, id exigere vidercntur. Prior, qua;


,

3i De annona

data est

kalend.

Chronologia Cod. Tlieod. scribere Forte pertinet ea lex ad Vandalorum in Maurilaniam supein

Mart. Florentio et Dyonisio coss., eaque proliibet

riore

anno transfretationem

Verum
:

ex ipso legis

quartum mensem ab alicujus edicti pubhcatione Africani ad solvendum conipellantur.Sccunda,quaj est 38 De appellationibus et consultatio)iibHS, eodem die iisdemciue consulibus
Valentinianus, ne ante
data, Valentiniamts a Rationalibus ad |)roconsulem
AfricBC appellari \ult.Vvani Rationales procuratores

tenore contrarium dcducilur


vilegii

bujus enim priquia proconsularis


intra Afri-

sacerdotibus Paganis concessi duas ratio,

nes affert imperator. Priina est


|irovincia in qiia

Carthago

sila

omnium

cam provinciarum
tur expensis; et in
debet.

obtinet principatum.

Socunda

quia hujus provinciffi sacerdotes majoribus fatigan-

imperatoris in Africa. Tertia, quic est 183


rionibus data legitur

De decuAfric;c;

uno praegravatus

in alio relevari

V kal.

Maii, iisdem coss. ad

legationem pi-oconsularis Provincia!


fuerat Bubulciis legatus,
riaa

seu

estque de re tributaria in universum. Qucstus enim

quod

Africani rei tribnta-

Vandali iam aniio superiori Africam invasissent, non unius provinciaj sacerdotibus privilegium illud concedendum fuissct; sed oxtendendum ad sacerdolos aliarum provinciarnm quas

Quod

si

occasione premerentur. Quarta est 18G

rionibus

eadem

die

data et

De decueamdem ob causam

emissa, respondetque ntraque lex totidem (lucrelis a Bubulco factis. Prior querela erat, qnod etsi securitates

occuparo non poUionil. Dioecesis enim Africae et sex provinciis conslabat, ut Rufus in Rroviario Notitia imperii docent. Quare ex hac lege liquet
hostis
,

tributorum a

se

solutorum sub
alio

alio

procon-

monso l''cbruario, omnia in Africa adhuc tranquilla fuisse. Hujus autem legis eniitcurrenti anno,
tenda; occasio, qua; Gotliofrodum fugit, fuore quin-

sule haberent,

tamen ab

proconsule
tieri

ea; refrica-

rentur quod priori lege in posterum


lentinianus. Allera querela fuit,

vetat Vaalii

qtiennalia a Valenhniano odila

quod Curiales

pro

aliis in

eodem

civitatis terrilorio tributa solvcre


fleret, et ut

cogerenlur; idque passim

loquitur lex,

ineamfamam

mali jugitale pcrvcnit, ut nullus


in ordine cujusque urbis

annis enim linjustam urbibus ac provinciis quam ot privalis hominibus ac peculiaribus ordinibiis privilegia de more concessa. Regnatum est a Vandalis \\\ Africa por aniios anqilins centum
:

modi solemniis

dioatis,

pa^ne Curialis idoneus

donec Belisarius imperanto Jusliniano cam rnrsus


iniporio
7.

valeat invenirin.Quare prohibet imperator, ne alius

pro aliena possessione conveniatur. 5. Probaiur iterum ex iisdon legibus.

Monet Porro
querelis
(luerelis

Romano adjecit. An episcopis fugere

liceat in pcrsecutione.

Epislola Augustini coxxviii, alias clxxx

Gothofredns in Comment. his duabiis lcgibus jun-

gendas esse duas laudatas, duabus Africanorum respondentes. Una ex


fuit,

aliis
istis

ad Ho7ioratum, cujus iiieminit Baronius num. 13, qui consultus a Quodvultdeo episcopo, an Vandalis
adventanlibus
,

episcopis vel clcricis

recedendum

(]uod pro dissimulatione jndicuni, compulsore

misso, Africani pnssessores in pra^dam millerentur.


Altera,
rei

quod appellalionum

a Rationali in privata?

causis occasione ad longinqna trahcrcntur; qui-

an non, scripserat ea de re ad Augustinum, data ost anno qnadringentesimo trigesimo panlo anto mortoin divi Angustini. Possidius enim in ejus Vita cap. 30, narrata Hipponensis uresset ex Ecclesiis
,

bns duabus qucrelis lotidem salnberrimis conslitutionibus

bis

obsidione,
ait
:

quK

circa

mensem Junium
minime

illius

medetur impcrator. Quod

si

jam

cun-enti

anni cocpit,

liiteroa

reticenduni

est,,

anno

aut superiori Africa a Vandalis devastata fuisset, non dubium, qnin Valentinianus ali(|uam
,

cum memorati imponderont

hostes, a sancto viro

hujus

rei

mentionem

in

quatuor

praifatis legibus

quoque nostro coepiscopo Thiabensis Ecclcsiae Hontrunmam iHis nor;ito, litleris fuisse consuUuin
,

anno seqnenti

datis injecisset, significassetqne, aut

calamitates, aut fidelilatem subditoriuii

tum

fundamenfavorum a se in illis concessorum. Iino eas leges non dedisset; pars enim AfriciB, qua3 post Vandalorum irruptionem in Romanorum poloslate remansit, nonlegibus sed snbsidio indigebat. Qiiare
esse

episcopis vel clericis adventantibus ex Ecclesiis recodendum essot, nocue et ea Epislola recitala, Possidius cap. se^iuenti et ultimo morlem Augustini refert, quffi, dnm Hippone civitas obsideretur, con,
:

tigit.

Quaro ea Epistola

scripta,

non anno cdxxvih,


sancti

aut CDXxix, ut in nova

Operum

Augustini

: ,

286

C^LESTINI ANNUS

5.

CHRISTI 428.

editione a Palribiis Benecliclinis ciirata legitur, scd niedio anno cdxxx. Hoc summarium responsionis

obtinuerant, amiscre. Ilinc Idatius in Chronico anno

Abrahami mmcdxlviii
tium
in

qui kalend.
ait
:

Octobris anni

Auguslini
sicB
sit,

Quicumciuc isto modo fugil, ut Ecclencccssarium ministcrium illo fugicutc non dcfacit (luod Dominus pnrccpit, sivc pcrmisit. Qui
:

Chrisli cdxxxi inchoalur,

j)cr Aeccrtaminc Francis ct in jiace susceplis, Ccnsorius coiiics legatus mithtur ad Suevos . Quibus
a

Superatis

autcm

sic fugit, ut grcgi Christi ea, quit>us spirita-

verbis

non

significat
,

Idatius

eo

liter vivit,

alimcnta subtrahantur, mcrcenarius

ille

Francos victos csse

sed tantuin eos

Abrabami anno paccm cum

esl qui videt

lupum venicntcm
.

et fugit,
al

quoniam

Aetio pejiigisse, Aetiumque post iiaccin illain lega-

Augustino iu eadem Epistola pluribus probata. Quod vero Baronius, eum Qiiodvidtdeum fuisse hoc tempore e[)iscopuni Carthaginensem Aurelii successorcm tradil,

non

est ei

cura dc ovibus

Qua;

tum ad Suevos misisse; quia Cbroiiograiihi, prBescrtimque Epitomatorcs, qua; diversis annis gesta uno tcnorc recilant, si intcr se ordinem habeant. Quare ibi Idatius lotjuitur de prisUna dignitate ab
Aclio rccupcrafa, (juod tamen noimisi
jiost

iis, i|ua; infra dicemus, Capreolum scipaulo ante Concilium E|)liesinum Aurelio successisse, et Caprealo Quodvultdcum, anno cdxxxix, quo Cartiiago a Vandahs occupata, in exilium mis-

refcllitur ex
licet

ali^iuot

sum.Dicitctiam Baronius istuni Quodcu/tdetn7i eum esse, qui ab Augustino pcr litteras peliit, ut librum De hceresibus componeret; sed lioc valde inccrtum cum in Epistola Synodica Concilii Carlliagincnsis anno cdxvi adversus Pelagianos, cclebrali ad Innocentium papam, legantnr tres episcopi eo nomine, quod Africanis fauiiliare fuit, appellati. Cur Boni,

/acm5 comes Vandalos

in

Africam ascivcrit

anno

annos conligisse, vidcbimus. Sirmondus quidem in Nolis ad illum Paiiegyricum conlcndit, hoc bcllum ccrlius vidcri gestum post annuin Cliristi cdxlv quo tempore narrat Turonesis lib. 2, cap. 4, Clodionem Thoringorum linibus egressum Tornacum ct Canteiacum urbcs, aliaque mox omnia ad Somonam usque fluvium occupasse. Vcrum niliil afTert (juod suam conjccturam Baronianie pra;ferendam esse demonstret. Ibi enim Franci victorcs, et tamen Prosper, Sidonius ac Idacius de eorum cladc loquuntur.
,

superiori cx Procopio explicavimus. Deni(|ue Sal-

10.

.4

Clodio7ie reges

vianum a Baronio citatum presbyterum


fuisse,
8.

tantuin

orifjimm ducunt.
certo, circa

Clodio aulein Francorum


facit

Francorum primce

stirpis

rex,

suo loco dcmonstrabinuis. Victoria Aetii de Francis.

cujus mentionem ibideni

Baronius, anno in-

Ad num.

15 et

seq. Recte Baronius scribit, noluisse

Placidiam pcenas sumerc dc Aetio, (]ui Donifacium coniitem ad prodendam Yandalis Africam ])rodilione sua adcgerat, quod illc iioc tempore bellum advcrsus hostcs impcrii Romani fortiter gcrcrct. Bellum tamen sub hiijus anni coss. adversus Francos susce])tuin, de
in Clironico a

rum iniit. annum v


scribit
:

tamen hffic tcmpora, rcgnum FrancoPseudo-Prosper in Chronico impcriali ad Thcodosii post Honoriuin imperanlis Clodius rerjnat in Francia, sed teinpora in
,

eo Clironico valde depravata. Sigebertus in Chronico Clodionis inilium

cihus

regnum

iniisse videlur.

anno cdxxx collocat, sed Quidquid autcm sit


est,

quo loquitur Prosper


et

Baronio citalus,
ca>sis,

de anno, quo regnarc exorsus


de
illo

Gregorius Turo-

Cassiodorus in Chronico sub luijus anni coss.,


ait
:

ubi hic

Aetius mullis Francis

quain

occupavcrant pro]iinquain Rlieno partcni reccpit Galliarum bcUuni, iiKiuani, istud aiilccessil Bo;

nifacii prodilioiicin. Fortitudinc certe Aclii

sequen

non mcminit, Fcrunt tunc Chlogionem uhlem ac nobilissimum in gcntc sua regem Francorum fuisse, qui apud Dispargum castrum Iiabitabat, quod cst in lcrmiiioTlioringorum (editio Ascensiana
nensis lib. 2, cap. 9, qui Faraniundi
scribit
:

tibus aiinis inqierium ctiain


scribit Jornaiulcs lib. de
blicai

dcfensum

de eo cnim
Reijiu-

anno mdxii

Parisiis facla loco


in his

Tlioringorum, habet

Reb. Get. cap. 31.

Tungroruni),

aulem

parlibus, id est, ad

me-

Romana' singiilarilcr natus, qul supcrbiam Suevorunn Francorumque barbariem immensis cxdibus servirc Roniano inq^erio coegisset . Ad num. 15. 9. Clodio a Romanis victus.

ridionalcm jjlagam habitabant Romani usque Lige-

rim fluvium,
ribus ad

ctc.

Chlogio autcm missis explorato-

sub hujus anni coss. scribit Pars Galliarum propinqua Fdicno, ijuain Franci possidendam occupaveranl, Aetii comilis armis rcccpta. Baronius huc refert victoriam a Majoriano antequam
Pros])cr

urbem Caniaracum, pcrlustrataomnia ipse secutus, Romanos proterit, civitatem apprchendit in qua jiaucum tcmpus rcsidens, usque Suminam fluvium occupavit. De hujus stirpe quidam Mero-

veum regem

fuisse asserunt, cujus filius fuit Chil-

dericus. Ubi situm esset Dispargum., et

quonam

iniperarct ie])orlatam

dc qua Sidonius in Panegyrico Majoriano Augusto anno cdlvui dicto, vers.


,
:

210 canit

anno illa; victoria; a Clodionc reportatai, inter recentcs rerum Francicarum scriptores non convenit sicuti ncc an Meroveus Clodionis successor, a quo
reges priin;e stirpis MerovingiciappcIIati, cjus
filius

Pugnaslis pariter, Francus qua Cloio patentes

Attrebatum terras pervaseiat. Hic coeuntes Claudebaut anpusta vias, arcuque subactum
Vicuui llelenam flumenque suuul sub tramitc longo Artus suppositis trabibus Iransuiiserat agger.

At Clodionem patrem fuisse duoruin filiorum, ex quibus Mcroveus junior erat, Priscus in Exccr[)tisdcIegationihus, cujus vcrba anno cdxxxii.
fuerit.

num.
in

19 rcferemus,

ita diserte asserit,

ut mirer, id
filios

dubiuni multos revocasse.


ei

Priscus enim

Franci enim nonnisi hac cladc, qua; jam

in Galliis

Clodionis viderat, idcoque

tuto fldes haberi po-

C^-LESTINTr
test.

ANNUS

5.

CHRISTI 428.
est,

28i
auctores
;

certum Aidoafur, Meroveimi filinm tnmen primie stirpis resiim rranconim, non a Clodionc, sed a Meroveo denominati sunf, a(i|iellati(]ue Merovingiei, qneniadmodum regcs sceunda^ stirpis, non a Pijjpino sed a
licet

Pono

vocat Nestorii impietatis patres, hoc

fuipse Cloiiioiiis, rcpes

boc cnim Gra^ci


dosio impetrat.

nominanf. 13. Nestorius legcm adversus ha^reticos a TheoiraTSfa;

Ipso sua; ordinalionis

initio

lcgem

contra

omnes

ba^rcses a Tbcodosio imp. Nestorius

Carolo Liquct

Magno
id

ejns

filio

Carolovinfji

nnncnpali.

impetravit, (]ua de re gloriatur in capite C Synodici

de Merovingis ex Pra-fatione pnrfixa lcgi-

advcrsns Tragocdiam Iren;pi, ubi fragmentum ejus


Epistola; jiost

bus a Dagoberto primo Bojoariis, Alemannis, et Hoc decrctnm cst a|)ud regem ct Franeis tradilis principes ejus, et apud cimctum |)opulum Cbrisiia:

biennium
:

scripUi;,

ac post acceptas

saneti Caelestini litlcras,

quibus jubebat ut Palino,

diam cancret

Legem

inquit Nestorius,

infer

num
tunt

(jui

iiifra

rcgnum Meruvingonim

consis-

ipsamet ordiiiationis

inilia

contra eos qui Ciiristum

purum hominem
Nestoriiis ordinatur cpiscopiis Constantino-

dicunt, et contra reliquas luerescs

H.

politanus.

nnm. 19ad29. Mortuo sub finem


esl,

innovavi. Est lcx 65 Cod. Tbcod. De ha^reticis a Baronio num. 23 et seq. recitata, (]ui hcetejus a^late

anni superioris Sisinnio episcopo Constanlinopolitano Nestoriiis in ejus locum subrogatus

non
ad

Synodicum citafum in lucem nondum prodiisset, recte conjeceral, eam a Theodosio Nestoi-ii im]iulsu
promulgafam. Socrates
siinul
lib. 7,

quarto idus Aprilis, ut

cum

Socrale

lib. 7,

cap. 29,

cap. 29 scribit,
in

eum
:

Baroniiis et Garnerius in Pra'falione Historica

ac

e])isco])US

crealus fnit,

Oratione ad

posteriorem parlcm Of)cium Marii Mercaloris autumarunt sed kalciidis Aprilis, ut testis est Lilieratus diaconus cap. Asm Breviarii. Et ralio est, quia hoc
;

Tlieodosium imp.

hal)ila, bfpc intcr ca^tera dixisse

Mibi,

impcrafor, da ferram b;ereticis purgatam,


tibi

et

ego

cKlum retribuam

mecum
.

brereficos de-

anno
sco]>i

dics Dominica,

quo Constantinopolitani

epl-

bella,

ego Persas fecum debellabo

Quare Nesto])erseculorcm

ordinari

solili

erant, in kalendas Aprilis seu

rius

accerrimum

sese ba^reticorum

diem primam cjusdem mcnsis incurreril. Verosiquo Nestorias in scde mile est Socratcm, diem
,

credi volebat. .lain

quidcm ab annocDXXii Romanos


sibi

inter et Persas pax sancita fueral; sed qui a Varara-

episcopali collocalus est, pro die ejus ordinalionis

nes Persarum rex Christianos

subditos vexare
et

perperam sumpsisse. Mortuo Sisinnio inter agende successore clerus Constantinopolitanus divisus est, ideoque visumTbeodosio imp. Nestoriuni
ex Antiochena Ecdesia aecersere. Erat
nicia oriundus opindulo Syria^,
grius,
et, ille

non

desistebat, pax illa duralura

non credebatiir,

dnm

a Persis
li.

Romani

valde abhorrebant.

Ea

lex contra hareses xxui lata.

Eam

le-

Gernia-

gem

explicalGotbofrediis inejusComment. observat-,

ut scribit Eva-

monasticam

vitani

professus erat in Laura

sancti Eiiprepii pro|)e Anliochiam, ubi versabantiir

Joannes poslea |ialriarcha Anlioclicnus,


retus dein Cyreiisis
e[)iscopus.

et Tlicodo-

que Theodosium h;ereticos viginti tres in ea nominare, eosqnequaluorin classes distribnere, et diversos poenarum gradus constifnere. Priina classis eorum est, quibus inlra civibdes tantum, non in agris
Ecclesiarum jus adiniif
\\oi,{vc?.;
,

Magistium habuit TJieodorum Mopsucstenum, a quo didicit male seiide Incarnatione Verbi.

ideoque (juasdam extra


ct

civitales eis Ecclesias relinquit. Qiio in

tire

Cumque magnain

sanc-

Arianos, Macedonianos,
classis

censu ])onit ApoUinarios.

titatis

speciem

allectarct, Conslantinopolini a

Tbeo-

dosio evocalus, illuc venit

cum

Anastasio presbytero

omnium

dum
odii.

consiliorum suorum socio, quo poslmousus est velut administro sui in Deiparam
Nestiirius discipnlus fuit

eorum, quos suisEcclesiisconfentos neque alias de novo a^dificare, pula Novatianos et Saljbatianos. Tcrlia est eorum, quibiis
Secunda
csse jiibet,

nusquam
neque
in

in

Romano

solo conveniendi, oraiidique,

agris facultatem palere jubet.

Postrema

12. suesteni.

Theodori MopQuia porro Tlicodori Mopsucsteni epi-

in classe
pelli

sunt Manicha-i (juos etiam civitafibus exiiiandat. Unde liquet ctiam levissimam Nova1

scopi discipulus fuit, b;ercsimque a Paulo

Samosa-

tiatiorum

SabhalianDrum condilionem
constitui
:

gravis-

teno edilam secutus


Pauli

est,

dicitur Tbeodori filius, ac

simam ManiclKTorum
et

nempe

Novaliani
]ier

Samosateni

nepos a Theodoro

presbytero

Sabbatiani meliori loco inler ba^reticos

bajc

Railhuensi in libello de Incarnalione, qui extat in


Bibliotheca Patruni, cujus(|ue verba in suuin Lexi-

con transtulit Suidas. Qn;f

sic

a Baronio

num. 20
Petavius

tempora habebantur. Deiii(]ue lucrelicis Catholicos, ut sorvos habereqiiocumqiie tifiilo permittitur, sed mysteriis suis imbuendi vcl probibendi eos Catholicam religionem sequi, interdicifur poena
decein librarum auri.
15.
exilii, et

accipiuntur tan(|uam ex Pauli Samosateni stirpe,

ejusque nepos fucrit. Quod tamcn, ut


lib.
1

ait

Tbeologic.
|)rocedit,

Dogm. de
cst,

Incarnaf. cap. 7, nihil

magis

qnam

ut Theodori (|Uoque Mopsuc-

Ingianis.

Nestorius ex parte tanlum adhcercbat PeInter illos haTeticos non memorantur

steni filius,

boc

eo patre genilus, iisdein ex ver-

bis fuisse credalur. Ila(|ue

non generisacsanguir.is,
illis

Pelagiani ; certum famcn Nestorium peccafuni originale fassum esse, et in hoc ca])ife contra Pelagia-

sed doctrinffi erroris^iue cognatio verbis

expri-

nos

stelisse.

Testantur

id Cailesfinus |)a])a et

Marius
:

mitur. Sic Cyrillus

iii

Epislola ad

Tbeodosium Imp.,
Mopsuestenuin

Mcrcator,

ille inE]iisloia

ad Ncstorium

scri])la

Le-

qua) recilata est inquiuta Syuodo, Collatione v, Dio-

dorutn Tarsenseui et 1/ieodoruni

gimus, inquit, (]uod de originis vitio recte sentias, (luodquenaturam ipsam culpaobstrictam iidii iieges,

'288

C^LESTINI ANNUS
cam
taiukMU exaclnm ileMlmii justo cxolvcre

5.

in

CIIRISTI /|28.

et (nioJ

Eo

cxmplari dicitnr,

eamdem
,

essc Nestorianam
scilicet a Nestorii

doceas,

qiiofl a del)itficc gciieralioiicoiivim Irahit.

ct C;elestlaiiam

hmresiin

prout

Mcrcator vcro Pra;fatioiic iii Tractaliis Ncstorii advcrsiis ha^resim Pclaiiianam cx cditioiic Baluziaiia
\mg. 119.
lleiii
;

ejiisdem coiitra liajiesim Pela^ii

scii (ladestii

coiitra (iiioriini

pravam

ct

impiam

dc-

promulgahatur, non vcro proiit docehatiir a Nestorio, qni ignoi-are non [^oterat Synodum Theodoti c|)isco|)i Antiocheni adversus Pelagianos ; cuiii ipse Nestorius preshytcr Antiochcnus esset,
discipulis

finitionem,

quamvis

rectc senlirel, ctdoccret, Julia-

quaiido ea coacta.
17.

num tamen
siiis

ex cpiscopo Eclanensi

cum

iiaiiicipihus

Nestorius hoiresim
i^ropalavit
:

hujus haeresis sif^niferum cl antcsignanum, olim ah Apostolica scntenlia exauctoralum at(juc depositiim, in amicitiam iiiterim cciisiiit suscipiendum. Spein enim ahsolutionis promittcns, ipsnm qiioque Cadestiiim littcris snis, (|uaruin exemplaria suhdidimus, consolatiis est. Qnod utrum malitia, au
Yecordia feccrit, non facile nosci polcst
;

suam propalare
i|)SO

incipit.

.\

iium. 29 ad 39. Nestorius hoc


;

anno

hae-

i^rinmm Erat episcopus (juidam , ejus factnm narraut ini|uit Cyrillus iii Epistola ad Acacium BcroGcnsein, Dorothcus nomine, Constantinopoli eadem, quaj
icsiin suani
alii

tamen

aliter

Ncstorins senticns
deditus,
diiin frequens
in

ul contra

vir questus cansa adulationi linguaque ad temcritatcm promptus. Uic


,

qiiornm
diixit,

distoii.is

senlentias,

pra^ter

propriam imiier-

esset

in

Ecclesia populus, Nestorio

pictaleni, (|UPe illnm

ad damnationcm usque

Calhcdra Constantinopolitana; Ecclesia; sedente,


et inagiia

rectissime senticl)al etdocehat, eos et amicos


qni(|ue cuin patrono

surrexit,
(|iiis

voce inclamare aiisus


esse dixerit,
et discessio

est

Si

hahcrel, et spc vaniu promissionis fovendos ct lac-

Mariam Deiparam
Socrates vero

anathcma

sit.

tandos pufarct

memorato
et

in

Mox ingens popnli clamor,


est, etc.

consecuta

Ephesiensi Concilio a ducentis septua;;inta

qua-

lih. 7,

cap. 32, ita

rem nar-

iterumqnc damnati sunt. Nunc ifaque hic contraeoseodem Julianocumcomplicihus suis in Constantinopolitana urhe constituto
tuor episcopis iterum
ct

Causaejus generis fuit. Anastasius preshyter, qui nna cum eo Antiochia illuc veneraf, ejusque consuetudine semper usus erat, et in niagnohonore
rat
:

eum traclantem puhlice iu mus ejus liahilus est scrmo,


verbum de vcrho
toriJ

Ecclesia audienle pri-

ahillo hahitus, eique in rebus gerendis consiliarius,

de grsco in latinum

quodam tempore

translatus .

16. Pelagiani Constaritinopolim veniunt Nes-

Primus ille ISestorii ordinatinm audita. scrmo contra Pelagianos anno sequenti hahitus,
ut
ibi

videhimns. Porro ex

laudatis

Mercatoris

verhis intelligimus,

de peccato originali

non solum Ncstorium recte scnsisse, sed etiam Julianum

ciim Persidio, Marcellino, Floro, aliis^iue episcopis Pelagianis exauctoralis, audita Nestorii ordinationc, hoc anno Constantinopolim venisse ut sc. novi
,

Mariam a in Ecclesia docuit neminc Deiparam vocari debere eam enim hominem essc, ct ab homine Deum non posse nasci. tam clericoruin Ha}c verba omnium animos quam laicorum, magnopcre conturbarunt . Quocumque tainen modo res acciderit, non tantum patienter tulil ^aiorms Anastasium Dorotheumque impie locutos; sed cum decrevisset conceptum ex longo virus per se tandem evoinere, in magna Ecclesia, ubi frequens erat omnium ordinum conses: : ,

sus,
qiii

episcopi

ope

imperatoris
cl

animum
qncrclis

suis

querelis

inflecteret.

De adventu
iii

tcstimonium

habuit de Incarnatione Dominica, totum continet venenum impietatis tunc primum a Nestorio propalata? Hahet matrein Deus,
: :

Sermonem

fert ipse Nesloriiis

utraque ad Ci.T!lestinum pro Pelagianis Epistola a Garnerio tom. ii Oper. Mercatoris recitatis,

crgo excusahilis gentilitas ma,trem Diis suhintroducens. Non, vir optime, Maria
inquit intcr alia

quarum

prior circa hujusanni fiiiem

videtur data.

Intelligimus

sccundo

Nestorium
in

adversus Pelagianos tractatus hahuisse


clesia, et

sua EcPcla-

eosdem

hsereticos bis

damnalos ab Ephe-

peperitDeum, etc, peperit hominem Deitatis instrumentum, hominem OKtpooo-*, etc. Scrmonis initium est, Doctrina pietatis est, etc. Illum recitat Marius Mercator, qui e gracca in latinam linguam verterat,

sina Synodo. Deniqiie in qiio Ncstorius

cum

apud Garnerium

toin.

ii

Oper. Mercatoris pag.

3.

gianissenserit, ct in quo dissidcrit. Ncstorianos tamen a suo magistro dcsciscentes Pelagianum

dogma

Photius in Bihlioth. Cod. Liv. Asserunt, (|uandoquidcm nostiK Chriet Dens oiunes stus natune sit particcps factus
docuisse tradit de
iis
,

homines

similitcr

salvos ticri vclit,

bct etiam per arhitrii sui lihciiatem

unuin quemliproprium pec;

Adversus Scrmonem illum Procliis Panegyricam orationem dc laudihus Dcipara. Virginis Cyrillus Epistolam ad monachos /Egypti, et Homiliam xvii Paschalem, aliaque plura scripsere, et Cassianus septem libros edidit. quos idcirco de Incarnatione inscripsit, quia in his pugnahat adversus Nestorii
,

catumcorrigere, et Deo dignum se facere idcirco non genitum esse Verhum, sed eum qiii ex Maria natus esl oh naturalis voluntatis dignitatcm habuisse Verhum concomitans ciim sola ista nojjilitatc
,

tractatum de Incarnatione. Omnes Nestorii nomen in diclis opcrihns tacuerunt, quia cum scriherent.

necdiim damnatus fuerat, imo nec publico judicio


de ha^iesi postulatus.
18.

Ad primum

et

eadem

appellationc

comnmnicare cum

fideles cohorruere.

Nestorii sermonem omties Ad tantam basphcmiam co-

ratione liliationis . Qiuc

vcrha Photius dcscripsit


:

horrcscentihus omiiibus, ea fuit auditorum indigiiatio, ea(|ue

ex lihro, cui

titiilus crat

exemplar Actorum ab

lidclium

animorum commotio,

ut

Occidentis episcopis adversus Nestoriana dofjmata.

non dcfuerint, qui

in sanclissima Ecclesia

coram

C^LESTINI ANNUS
est eo die, quo sermo de Incanialione dictiis est, ut siinplex (inidam monaclius, stalim haJjita concione, ciiin fidei sludio
illo

5.

CHRISTI 428.

289

reclamarciit

facliiin

enim

contra Synusiastas scripsit, cujus fragmenta, quae

arderet, in
xis

medium

Ecclesiic progressus,

cum

Syna-

celebraretur,

iin|iietatis

pra3coiiem, (|uod luere-

ibidem Garnerius. Diodorus, lib. de Script. Ecclesiast. absolvit, licetjam seniopa;ne foretconfectus, nonduni o|)us suuin scripserat, alioquin ejus Hieronymus
,

supersunt

recitat

quando Hieronymus

ticus esset,

tunc

ille (scilicet

ab ingressu proliibere conatus sit. Sed Neslorius) ctcsum magnificis pra;(lagris(|ue

ineminisset.
20. Cotivettientia Nestorianismi cum erroribus Theodori Mopsuesteni. Leontius Scholaslicus, cum adolescens a seclariis Theodori Mopsuesleni suas in partes adductus esset, diuque ab ipsis ste-

sidibus tradidit,

denuo dissectum, et publice ca?sum prtccone non abs(|ue clamore prtEeunte, iii exilium oxpulit. Neqne tragnedia lucc
,

liiscefinibus constilit

etenim qui parles seijuebaniii

tur

omnia per
nisi

\'im ageiitis, post inipiam illius con-

cionem,

Deus

iiroliibuisset,

ipsamet sacroeraiit
.

tisset taiidem atrulgeiite divino luinine detexit fraudes improba; fattionis, easque aUquando, ne pergerent ini|)rudentibus nocere, palefecit omni,

sancta Dei

Ecclesia

ca^dein

edituri
iii

Ita

bus, libro quein

iiiscri[)sit

de Nestorianorumim-

monaclii Constanliiiopolitani
peratori
oblata,

Sii[)pIicatioiie

im14,

pietate secreto tradila principio, et de ejus pareti-

parte
scribit

Concil.
Cyrillus

Eplies.

cap. 30.

Factum quoque

ibidein cap.

ut plebs Constantinopolitana, levibus quibusque


et iis qui Nestorio adulabanSynaxi abstineret; abstinuerunl ab

de Theodori, contra Incarnationem, ut loquitur, colliguntur ea, quibus Theodorus in quinque prolibris

tibus triutnphus. Jain vero Leontius in Excerptis

vanisque liominibus,
tur, exceptis, a

positionibus

blas[)hciniic

convincatur.

Priinum,

ea quo(|ue

omnia

fere

monasteria, eorunKjue Arpars Senatus verentes,


:

quod Verbuin non sit reipsa factum homo, sed visum duntaxat fieri. Secundum, quod Christus sit
solus honio
in qiio Verbuin inhabitaverit , jani inde a priina formatione. Teitium, quod homo iste
,

chimandrila^, imo
iie

etmagna

ipsomet

episco[)0,

et illis etiam,

quos Antiochia

discedens, inde

sum evomentibus,
acciperent

secum abduxerat, quidvis |)erveraliquod in fide detrimentum

sit

adoptione tanluin Dei


Cliristi

filius.

mater

non

sit

Deipara. Quintum,

Quartum, quod quod dua;

in ipso extant hypostases etsi

ad faslidium unitas

19. Convenienlia Nestorianismi ciim aliis /ubresibus.

Garnerius

personaj inemoretur, sed qualis neinpe


et

virum

inter

laudalus pag. 306 et seqq.


et

uxorem

re|)eritur.

Qua; et Nestorius docuit.

pluribus agit de convenientia hseresis Nesloriana;

21. Epistola
sita.

Pauli Samosaleni, ac cuin (logmatis Diodori Tarsensis et Theodori Moj)Suequibus pluriinum illustrari possunt, (|UcE steni
ciim ha^resi Ebionis
,

Ad

nuin. 39 et seq. In E[>istola

ad Sporacium Theodoreto suppoad Sporaplura referuntur


;

ciutn

Theodoreto attributa
ea scripta
sit

de
el

Nestorio, quoruin partein recitat Baronius


licet

verum
,

(le

iisdem Baronius habet.

Verum

fateturCarnerius,
,

ab aliquo anliquo auclore

dogmata varie ab antiquis referri et Nestorium iii variis ca|)ilibus ab illis dissensisse. Docuit Ebio Cliristum fuisse nudnm hoininein, sed (!ximie sanctum, etmorum integritate promeritum, iit in ipsum tota fere |)lenitudo efficienticE divinae
liorum
descenderet; uiide
factus
sit;

perperam tamen adscribitur Theodoreto ut osteiidit Garnerius in auctario Operum Theodoreti. Quisenim credat, quai dicitauctor
forsan
ignobili,
,

non

illius EpistoL-c

adversus Nestorium,
apostatas
a.

el

ejussectatores,
,

qiios inquinatores |)ortionis Dominicae

desolatores

filius

Dei adoptione singulari

agri Christi

filios

et invidifc
,

mancipia

([uibus

in

ca|>itibus

eidem consensit
44
lucresis

appellat, dicta fuisse

Theodoreto

(\m

nusquam

Nestorius. Divus
Pauli Samosateni

Augustinus
fiierit

htcresi

fere nonnisi hoiiorifice de eo in suis Operibus locu-

tria ca[)ita facit.


;

Primum, quod

tus eratV Quis sibi [)ersuaserit,

hominem amanteni

Christus non semper


aliquid

alterum, quod inilium


;

fainam constantiae haic


lisse
,

et
,

plura his similia protuquaj tanta causa fuisset


si

exortus ex Virgiiie sum|)serit


ainplius non
fuerit

postremum, quod
;

nullo verbo iiidicala

quam homo. Eadem


habet
et

inutat;e ea in re sententiffi? Certe


aiite

Epistola illa

habet totidem verbis auctor Pra^destinati


Nestorius.
cidit in

Diodorus Tarsensis cum senuisset, inerrorem dum Apollinaris hffiiesim inconillius enim basphemia;, quain siderate insequitur Theodorus [lostmodum Nestoriusque defenderunt, nullam parlein non asseruit, ut merito dictus sit Theodori parens, et Nestorii avus. Docuit duos in
,
:

Chalcedonensem Synodum prodiit, cur Patres Chalcedonenses tanto ainbitu damnari Nestorium
a Theodorelo peliere
blico
,

cnin tain aperte scripto pu-

jam inentem suain aperuisset? Cur ipsemet

Theodoretus quaiituinvis utraque potestas urgeret, vi tantum coAcius Nesturium dainnavit, ut videre
est anno cdli ? Cur tergiversatus est in eo execrando, quein jam instruinenlum dajmonis, impium,amentein et per sanctos Epliesi congregatos , divino suflragio de [lontificalu dejectum dixisset ? Si ea Epistola post Concilium Chalcedonense scripta cur siluit Theodoretus de eo, cum Ephesini magnifice in ea Epistola ineininerit, et in ulroque Nestorius sit proscriptus? Cur Sporacio scribens uni ex illustribus Concilii Chalcedonensis cognitoribus non fecit
,

Christo

inesse

filios

Dei

eum

qui ex Maiia
:

non

esse

filiuin nisi

adoptione seu gratia

Ver-

buin neque duas habuisse nativitates, neque natum ex Maria Verbuin non esse Christum, sed Deum dici non posse [)assum Christi Dominum
:

seu crucifixum. Quibus sex propositionibus, vel


(jiniiiiio,

vel

linetur.

magnain partem Nestorianismus conEjusmodi errores inspersit Operi quod


Vil.

TOMLS

37

290
mentionem
portatac
,

C^LESTINI ANNUS
\icloriPC de Ncstorio eo in Concilio rc-

5.

CHRISTl 428.

Jam

pcr (piintpicnnia deccm, non a;(|uvis sacer-

cum

viriim

tam noLilcm, tam(|nc

religio-

dotibns lantum,
antclatus(pie

vernm

et aiiliquis,

quolies collatus

sum
di

laudarct? Cur,

si

antcVSynodnm

iJla

Epistola

Theodoreto

scri[ita,

criminantibns Clialcedoncn-

scm Synodnm,

(juod Tlicodorctum reccpisset, nullo

requisito ab co scripto (juo sc

alicnum a Neslorio
illis
,

Lupus anno ci)i.xxiii, quo prior Ejiistola ad cum scripta jam nona quinquennia, scu annos xlv in episco|iatu exegerat, hoc anno, non vero superiori, quo nulla (juinqueymalia
sis, etc. Si

itaque

probaret, responsum

non

est

ab

(|ui

ejus cau-

aut alia cjusmodi solcmnia cdila, ad episcopatum

sam

tanto ardore tuebantur,

scriptnni exigere (jui

non fuissc opus ab co tam clarum tanu|uc manifesista; et

Trecarum

qua; urbs cst Campani:c

evectiis (2).

tum

sponte volcnstine cdidissct? Milto alias conjc-

Verum (luidem est, passim ejus cpiscopatus initium in annum supcriorem conferri, quod laudatus Anonyinus scribat
sancto
,

cturas a Garnerio in medinni allatas,(iuia


dibilitcr appetens,

exacto biennii spatio


Antisiodorensi
,

eum cum
contra

animusTiieodoreti a natura magnus,et fama; incre-

Germano

e|)iscopo,

mibi plane persuadent iianc Epistolam non longe post cjus niortem ab alicjuo Tlieodoreti studioso ei fuisse supi^ositam.

fundamento opinionis vidgaris. Nec quenKiuam movcre debct, quod Pbotius in Bibliotb. et Tbeodorus abbas in Aryumento
22. Respondetur

Britanniam profectum esse. Verum innumeris exemplis in hac Critica bicnnium exactum triennium , et allatis patet hujusmodi notas temporarias sa;pe biennium aut trieiinium utrinque iiicompletum dcsignare,et nonhceresim Pelagianam
in
, ,

nisi

ex circumstantiis

aliisque

indiciis

intelligi

Synodi Epbesina;, caput 12

libri quarti

Haireticarum
,

posse, an auctorcs, de bicnnio aut triennio absoluto


vel inchoato loquanlur.
tur,

Fabularum, quod ab ea Epistola non


Scctis et

diflcrt

Tbeo-

doreto tribuant; quin etiam Leontius in hbro de

Theodorus inde jubeant aynosci, quautum

exosus essct Thcodoreto Nestorius. Leontius cnim

Sed biennium, de quo agiincompletum fuisse, et Lupum duos annos Julianos non integrus ante Britannicam legationem episcopum fuisse, liipiet ex Sidonii Apollinaris verbis
,

quinlam Synodum , 1'botius tribus stFculis a morte TbcodoreU, et Tbeodorus adbuc serius scripsere, ideoque bac in re facile falli puluere, et consequenter scriptores in eumdcm crrorem |)ertrahere. Quare cum conjectura) Garnerii simul compositae
post

vim

denionstrationis babeant, Epistola

illa a

genui-

nis Theodoreti Operibus distingnenda.


23. S. Lupus fit episcopus Trecensis. Sanctus Lupus monachus Lerinensis cum annum unum
,

laudatis et iii hujus episcoiiatu constituendo magis coiifirmabitur. 2-4. Vita S. Uilarii episcopi Arelatensis emendatur: Quesnellus in fine tom. Operum sancti Leonis papa; exhibet Vitam sancli //iYara Arelatensis episcopi a sancto Honoralo Massiliensi episcopo scriptam, in qua cap. 6 legitur de sancto Hilario ,

qui ne ad ci)iscopatum raperetur, sese occultarat


Spiritalis

praeda adstat ante oculos inqiiirentium

illic

egisset (1),

magno

fidci calore

regressus cst ad

ut ca, que ipsi rcmanserant, pauperibus elargirctur. Et ecce dc improviso ad urbis Trecensis episcopatum rapitur , ut scribit Auctor anonymus in ejus Vita apud Surium ad diem xxix mensis Julii. Quod hoc anno contigisse deduco ex Sidonio Apollinari qui anno cdlxxu Arvernensis episcopus dictus, lib. C, E|iist. i ad
, ,

urbcm Matisconensem,

(nempe idem Hilarius) et nibiloininus ignoratur. Quorumdani tamen indiciis declarata capitur. Et, o
superna; gratiae dispensatio
pastoris oves egerunt;

inaudila

Ibi

officia

nec immerito postmodum


,

abegit exinde

Lupum
>>

ubi oves primilus

officia

pastoris pcregerunt

Quesnellus in margine

scribit,

videri

Lupum
tas

scribens,

eum jam

in sede cpisco|)ali
dicit
:

annos

quadraginta quinque excgisse


mililia;

l'ost

desuda-

Lirinensis excubias, et

in
,

Apostolica

Aucturem ludere in lupi nomine, et indicare ad Trecenscm sedcm ])0stea evectum ex Lerinensi monacho. At certum est,sanctum Lupum anno cdxxix, qiio cum sancto Germano in Britanniam profectus est, secundum c|)iscoi)atus sui an-

Lupum

Sede novcm jam dccursa quinquennia etc. , nbi Sidonius episcopatus Lu\)\ annos per quinqucnnia numerat, quia hoc anno, quo Valenliniaiius inipcrii Ca^sarei quinquennalia dedit episcopus creatus fuerat. In alia Epistola ad Lupum scripta, qua; libri noni decima est, iu eodcm loquendi modo perstat
,

nuin jani inchoasse ut inox ex Lupi Vita ostendimus. Quare in textu sancti Hoiiorati lupi nomen minori characterescribendum, ct ad S. Lupiim non
,

referendum aliter sensus non constat. Henschenius ad diem v nicnsis Maii eamdein sancti Hilarii vitam dcscribit sed textus duobus in locis ibidem
; ,

(1) A(inotan(iuni hic

esse censeo in gcnnina Vila S. Lupi, et in altera auctiori et inlerpolata

nequaquam

legi
illi

virum sanctum unius tautum


liujns anni delinitum

anni luoram in Lerinensi monasterio Iraxisse.


acceperint, ignoratur
BollandislEC
;

Quauquam enim

id legilur in

Surio et Vmcentio Bellovacensi, unde

tempus
Vide

cum

in nullo id legatur vila;

Codice M. S. nec in eo
;

quem Hugo
alii

FlaviuiaceMsis hislorioim suain scribens consuluit. Hinc

moram

illam

ad sex vel ad septem annos traliuut

alii

longms,

arctius

spatium

deDiiiuut.

CoDJectuia;

omues

cerli

nibil.

Bollandistas ad diem 29 Julii pag. 62, etc.

Mansi.

(2) Epi>copatus S. Lupi exordium melius conelilueretur cum vulgari seulentia anno 427, vel 426, qund et Bollandislis ad diem 29 Julii pag. 63probatur; ita eniiu melius supputalur bieunium illud, qnod idem sanctus CRit )n PonliDcati) aule prolectiouem suam Brittannicam. Neque contrarium evincit Epistola SiJonii apuil Pagium, qua; si admiilatur scripla K. 473 de quo tauieu dubilant Bollandisls, nil))l aliud asserit, quam

tunc episcopatus S. Lupi jain ellluxisse

qumquennia

nnvein. Nec tanta diligenlia usi sunt veleres

uno

vel altero

anno

jain fluxissent, religiose id annotareut.

Sidonium vero ideo

liiuc aniios S.

e quinquennalibns Valentiniani (A. 428) ceperit, asserit I'agius coujcclura magis ingeniosa couslituta, locus permittitur coliocaudi Epislolam S. Eucherii de

quam

iu suppulandis aiinis, nt si quinquennia novem Lupi per quinquenuia reccnsiiissc, quod tpisc"|.alum solida. Ita vero allera sede episcopalui S. Lupi

Laude Eremi anuo 426 exeuule,

vel 427 ineuale.

Mansi.

,,

C-F.LESTINI
corrupfus
dila!
iiiii

ANNUS

5.

CHRISTI 428.
,

291
,

siipernrc gratio^ dispcnsalio inau-

officia pastoris

ovcs CLicrunt. Neciinmerito

episcoporum sive judicum , sive defensorum ut ab hac impotentium palrum et dominornm necessitate

))oslmo(luni abeyit ex nicnte Injium, ubi oves pri-

liberentur.

Nempe

cj)isco|)orum

curam

res

mitus pastoris officium pereycrunt


}tbi officia,

letjcntlum, ihi officia, ct


,

Loco enim loco abecjit ex

mcnte liiptnn, le;;cndum manifcstum cst.

abecjit

exinde liipum, ut

incumbebat, ut caslitati publica? consultum csset. Ex (jua ctiam lege liquel, ut notat Gothofrcdiis iii ejus comment. lupanarium adliuc usum hac tempestate inter volentes in
haec tangebat, iisque

Ex

25. 5.

Eucherius

scribit

Ubruin de laude Eremi.

Oriente stehsse

ct

quidcm Constantinopoli. Quod

initio

episcopatus Lupi deducitur, sanctum


,

Eucheriitm monachum Lerinensem Epislolam De laude Eremi sive de Vita solitaria ad Ililarium, postmodum episcopum Arelatensem, sed tum adhuc
,

etiam patet cx ejusdem Theodosii Novella d8 Delenonibus annocDxxxviii data qua deinum lenones
,
,

in ea

urbe vetantur, ut eo anno apud Baronium

n. 37 legitur.
27. Epistola Augustini

monachum

hoc anno eliam scripsisse. Ililarius sanctum Honoratum sub fmem anni cnxxvi Are, ,

norum

prcpcnrsorem.
in

ad Vitalem SemipelagiaScmi|)elagianismi initia

latem, cujus dictus fuerat c|)iscopns, proficiscentem

quaedam exhibentur
alias cvii
,

Epistola Augustini ccxvii


,

comitatus est, annoque cdxxvii Lerin;c iterum se


reddidit
,

ad K//a/e??i Carlliaginensem data

cujus

testibus sancto Honorato Massiliensi epi-

scopo cap. 2 dc Vita sancti Hilarii, et ipsomet Hilario in Oratione de sancto Honorato Arelatensi episcopo
cap. 28, ubi Hilarius ait
lictis
:

Ab

insula, cui

me

dere-

meminit Baronius anno cdxix, num. 53; in ea enim Augustinus cum sibi delatum fuisset, Yitalem virum eruditum in Carthaginensi Ecclesia, ut ibidem legitur num. 2, doccre initium fidei non esse

episcopatus ejus principiis, secreti


, ,

amore red-

donum

Dei

foiiiler

reclamavit, aitque

Illi

dideram non andco dicere ncscius fortasse pra?s~ cius amovere satagebat Quare data ea de laude Eremi Epistola post Hilarii exurbe Arelatensi ad Lerinam rcdilum, utibideni etiam Eucherius fatetnr
,
.

(nempe Pelagiani) omnia ad fidelem piamquevitam

hominum
arbitrio
,

pertinentia

ita

tribuunt libero voluntatis


,

ut hahenda ex nobis

non a Domino puea, quGe

tent esse poscenda: tu

autem
fidei
,

si

de

te

audio,

mi carissime Hilari, redditus inscrtus que consortio plurimum tibi, plurimum etiam illis conhilisli qui nunc pro redditu tuo alacri cxullatione loetantur . Denique quando ca Epistola

Horum

tu,

vera sunt,

initium

ubi est eliam initium

bona?, hoc est, piro voluntalis,

non

vis
,

donum
vit;c

esse

Dei

sed ex nobis nos habere contendis


:

ut credere

incipiamus

ctetera

autem

religiosae

bona

scripta

Lerincnsi

monasterio sanctus
in
et
;

Maximus
in episco-

Dcum

per graliam

suam jam

ex fide petentibus

qui

postea ad

Regiensem

secunda Narbonensi

Ecclesiam evectusest, prffcrat,


palu Trecensi

Lupus

jam

constitutus erat
:

cum
,

de Lerina

quarentibus, pulsantibus donare consentis . Vitalein ex precibus Ecclesiic confutat Augustinus ac duodecim regulas proponitad fidcm Ecclesia; perti,

Eucherius loqiiens ibidcm dicat Ha^c nunc successorem ejus (scilicet sancti Honorati tunc episcopi Arelatensis) tenet

nentes circa qua?stionein de Cratia Dei.

Non

videtur

autem dnbitandum

quin ha;c ad Vitalem Epistola

Maximum nomine clarum

scripta ab Augustino fuerit,

postquam librum de

quia post ipsum meruit adsciri. Jhcc habuit rcveicndi nominis

Gratia et Libero Arbitrio, ac libruin de Corrcptioiie


et

Lupum,

qui illum nobis ex Tiibii


,

Gratia in

luccm

emisit. Vitalis

enim

circa
,

eamexis-

Benjamin Lupum retulit etc. gitur, perperam a quibusdam


sub finem anni cdxxvi, vel

Ex quihus

intelli-

dem cum Adrumetinis


timavit,

qnccslionem laborans

viris doctis existima,

non

alitcr

posse liberum hominis arbi-

tum, Epistolam illam ab Eucherio scriptam


initio

vel

trium

et

Dei juslitiam servari, nisi dicatur, etfidem

anni cdxxvii,

cum

et divina? suasioni

Lupus toto anno cdxxvii in monasterio Lcrinensi commoratus fuerit; etquando ea Epistola data jam Trecensem episcopatum oblinuerit quam dignilalem hoc tantuin annoconsecutuscst. Cumqne/Warius nondum Arelatensis episcopus esset, eam anno sequenti in lucem eniissam dici non potest; cum die XIV, aut xv Januarii anni cdxxix, sanctus Hono,

cx propria voluntate

conscnsionem esse a nobis, id est, ita ut quisque pro eo quod


;

ex libertate naturali fccerit

pra?mium

vel suppli-

cium

sit

recepturus. Quia vero in libro


arbitrio
,

De gratia

et libero

cap. 7 et seciq., contrarium ab


id est,

Augustino assertum eral,


fidem ac

ex Dei donoipsam

bonam

volunlateni venire, hoc forte per-

motus
regulae

Vitalis apertius contradicere ccepit.

ratus ad

Deum

migrarit

eumque

in episcopatu

Arelatensi Hilarius exceperit.


26. Theodosii lex adversus Lenones.

dosius

sub

Theohujus anni coss. dedit legein 2 Cod.


,
,

Theod. De lenonibus XI kal. Maii ex qua patet quanla fuerit hujus Sfeculi corru[)tio, et erga episcoposreverentia. In ea
tuit in
cillas

Porro duodecim de arcano graticE praevenientis mysterio traduntur ab Augusfino in eadem Epistola, parum dilferunt ab octo canonibus in Concilio Arausicano adversus Semi28. Epochaillius Epistolce.
,

quibus

Catholica

sententia

enim imperator poenas


lilias

sta-

pelagianos anno dxxix celebrato conditis. Viginti quidem et quinque Arausicani canoncs numerari

lenoncs

patres etdominos, qui

vel an-

suas

vel

etiam conductas pro paupeitate


iis

personas prostituunt invitas, ut ex

(]ua?stum fa,

vulgosolent; scd postremi tredecim non tam canones per se videri possunt, quam priorum octo conflrmationcs qua?dain ab Augustini testimonio
,

ciant; his postestate data imjdorandi su/Jragii

sive

petitae.

Indeque Garnerius in

Dissert.

de Scriptis

, ;

202

C^LESTINI ANNUS
VUall

6.

CHRISTI

'i2n.

adversiis lioeresim Pelagianatn suspicatiir ex

cum postquam eosdem


lijjros

edidit, bbros duos adversus


,

parente ortum esse Gallorum errorem

qui Arau-

Moxitnimim Arianorum episcopum


de Pra'dcslinatione
el

ac prscterca

sicanis canonibus (lamnatur, ideoque Semipelagia-

de iJono perseveranticp.

nam

sectam in Africa primum nrtam esse. Dicit etiam Garnerius, annum quo ea Epistola data, inccrtnm esse sed cum tam lilier de Gratia et Libero
;

ac libros quatuor, et forte quinque 0|ierisimperfecti

adversus Julianum elucui)raril ante


in quijjus conscribendis

annum

cdxxx,

Arbitrio

quam

liber de Correfilione et Gratia

anno

superiori in luceni emissi fuerint, ea Epistola iioc

non parvum tempus insumptum. Augustinum enim in Epistola ccxxiv ad Qnodmdtdeum qua; alias extabat tomo vi, ante
,

anno data videtur. 29. Opera ab Aii(]usthio linc anno composHn. Hoc anno Aitrjnstimts absolvit libros xxii de C/ritate Bei et libros duos Retractationum ut anno

]il)rum

I)e

hceresibus

scribit se

absolvisse duos
niliil

libros Retractatiojntm

sed

adhuc

de

terlio

dictasse

quod
,

acce|)issct

ab Alypio (|uinque priores

libros Juliani (ijuos confutat in

Opere imperfecto)
ccepi.

CDXxvi

ronius,

num. 6 et seqq. ostcndimus. Sed cum Baaliique omncs irruptionem Vandalorum in


,

qnorum

mtnc qnarto respondere Quare non videtur dubium, (luin Augustinus


in(|uit,

aiuio

consignassent Africam cilius quam contigerit neccssaria quadam consevaria Augustini Opera cutione ante annos quibus scri|>ta fuerant, collocarunt. Porro libros Relractatiomtm mensesaliquot
,

quatuor priores adversus Julianum, et forle quintum composuerit, iileoque quin ante finem pr.Tsentis anni libros duos Retractationum lerminaril propter rationem jam assignalam.
seiiucnti libros
,

ante anni insequentis initium elaboratos oportet

C^LESTINI ANNUS

6.

CHRISTI

429.

Britannia ab hceresi Pelagiana Uberata

et

pffnitenlia;

remedium

esse praeslandum, Caclestium

quando Scotia ad fidem Christianam


versa.

Quadringentesimus undetrigesimus annus


Ca>lcstinus

fuerit con-

quasi

non discusso ncgotio audientiam postulantem


:

adscriptus est Fastis consulatn Florentii, et Dionysii


:

quo

Romanus

Pontifex Britanniam

ab eo et praedecessorum suorum statula et decreta Synodalia inviolabiliter servanda censebat, ut quod semel metotius Italiic finibus jussit extrudi

Pelagiana ha?resi infeclam legatione Palladii diaconi liberavit. Id quidem sub his consulibus Prosper
'

ruerat abscindi

nequaquam

admitteret retractari.

summatim complexus

sic narrat

Agricola

Pelagianus, Severiani Pelagiani episcopi filius, Ecclesias Britanniae dogmatis sui iiisimulatione corrupit
:

sed

actione PuUadii diaconi papa Ca;leslinus

Germanum

miltit, ut deturbatis

Antisiodorensem episcopum vice sua ha?reticis, Britannos ad Calholicam fidem dirigat . Hxc in Chronico Prosper; qui adversus Collatorem agens, dum Czelestini laudes praedicat, ista subdit
'
:

Nec vero segniore cura ab hoc eodem morbo Britannias liberavit, quando quosdam inimicos gratiae solum sua; origiiiis occupantes (Pelagius eniin Britannus cum esset, ex Britannia complures allegerat sibi discipulos) etiam ab illo secreti e-\clusit Oceani et ordinato Scotis ej^iscopo, dum Romauam insulam
studet servare Catholicam,
fecit

etiam

barbarain

Christianam

Htec Prosper, Scotorum etiam insi-

Venerabilis memorife

Pontifex Caelestinus, cui ad Ecclesia; Catholicaj pra-

nuans factam hoc tempore conversionem. 2. Scimus tamen recentiores scriptores ', qui hoc nostro saiculo res Scotoruni sunt prosecuti,
longeantiquiorem vindicare
sibi

sidium multa Dominus gralia; sua; dona largitus est; sciens damnatis non examen judicii, sed solum

Scotoruni Christia-

'
'

Hect. Roaetius hist. Scot.


in libello

I.

vt. Sander. de visib. monarch. Oeor.

Prosp.

in

Chrea.

Ita

apud Bcdain.

I.

i.

c.

17.

'

Prosp.

Thomsoii
Scot.
I.

de anliq. Chr. religiou. Scot. Geor. Buch. reruin

adv.Collat. infin.

IV.

C^LESTINI ANNUS
nitatcm, iicinpe a tcmporc Victoris papa; ct martyris, qiii lcfjationc

6.

ab

CHRISTI h29.

293

persecutione, e Britannia profiigi Christiani in Scotiain se


illis

inlerpcllatus Don.ildi piimi linjiis


rcgis, in

contulcrunt cxtorrcs

neque

dum

addunt

Hoina clcricos qni cos docnerinl Evangclinm. Sed mira-

nominis Scotoriim

Scotiam

niiscrit

excoli cocptiim \itam moni.sticam ardentio-

ribus
(lapa

stiidiis.

Primum

vero

eam gentcm

aCa^lcstino

mur

tanta

li;cc

anliiiuiorcm

Scotiim clironogra-

episcopnm
:

habiiisse Palladium,

omncsconsen-

plinm Mariaiuim prorsus


propin(|uani penitus

ifinorassc, cl

P.edam

illis

tiunt

quem

sic dicit S.

latiiisse, et

nescisse ista Hicro-

rcsi lihcrasse, ct

Prosprr Britanniam ab haeScotiam barbaram gentem fecisse


illos, qiii

nymnm,
EcclesitT,

qui ad

Oceamim
'
:

scribens de Scotis adliuc

Christianani, ut Scotos

adlmc

Gentilitio,

Gentililnis ista liabet

Audiant Ethnici mcsses

imo
tore,

ferino ritu vivebant, reddiderit

plentur
didati,

de quibus quotidie horrea nostra comaudiant catecliumeni, qni sunt fidei can-

tianiC religionis cultores,

omnes Chriseosdemque sub uno pascpiscopo prae-

unoqne

ovili collegerit, ipso iilis

ne uxores ducant ante liaptisina, ne lionesta jungant matrimonia, sed Scotorum ct Asotorum
ritu ac

sidenle;

sunt

qucm jnre iit suum Apostolum venerati Scoti, magno honore prosequentcs ejus reli-

de Rcpublica Platonis promiscuas uxorcs,


liberos habcant .

communes

Bcec et alia per iro'


:

Mcrnia Scotiaj provincia collocatas. Ex his autem habes quibus redarguas asserentes Sedulium
qiiias in

niam. Idemque advcrsus Jovinianum


iescenlulus in Gallia viderim Scotos

Quid,

iii-

quit, lo(|uar de ca'tcris nationibus, cuni

ipse ado-

Christianum poetam, quem tantopere Gelasius papa laudat, habuisse pra?ceiitorem Hildcbertum Scoto-

gentem Britannicam humanis vesci carnibus, ct cuni per silvas porcorum greges et armentorum pecudumque reperiant, pastorum natcs et feminarum papillas solere abscindere, et has solas ciborum delicias arbitrari? Scotorum natio uxores proprias non habet, etc.

rum archiepiscopum
esse potuit Hildeberto

etenim cumipse Sedulius ad

Theodosii imp. tempora rcferatnr,


ceptore,

quomodo usus
prae-

Scotorum archiepiscopo

nullus adliiic ordinatus erat in Scotia archiepiscopus, et Palladiiis absqiie conlroversia prisi

mus

fuisse dicatur ejus gentis antistes?

Habes autein

ex antiquitate Sedulii hominis Christiani, ejusdem-

quidem Christianorum ista esse non omnino Gentilium expertium penitus Christiana; doclrinae. Sed ad hac dici potest, ut in aliis omnibus provinciis accidisse vidimus, sic eas Evangelium acce[)isse, ut tnmen (|uaniplurimi Gen3.

Certe

possunt, sed

que doctissimi, quo intelligas ante Palladium cognitam, et acceptam a Scotis Christianam religioiicm, florente ex ipsis doctissimo viro,

eodemque

maxime

pio,

cujus optimi ingcnii extant hactenus

tiles pristino ritu

viventes remanscriiit ab Evange-

complura nobilissima monurnenta. 5. Qui igitur Evangclium priino a Victore Pontifice

lica gratia alieni. Certe

quidcm Christianitatem

ali-

Maximo accepere,

et a Ca'lestino [lapa

primum

quam

tempore ipsius S. Hieronymi oportuit extitisse, ex qua et qni Pelagium sectati fuerint, de quibus, cum idem pivcfatur in emersissent
in Scotia
:

episcopum, a (|uo sunt omnes iienitus redditi Christiani, eatenus Christi gratia profecere, ut qni olim Gentilitio ritu viventes ob ferinos mores, ut porten-

Hieremiam
Pelagio
:

',

haec symbolicis

Latrat per

quibusdam figuris de Alpinum canem grandem et

tum

ostentui erant

humano

generi, postea

oinnium

prsestantissimi evaserint Christiani, Christianamque

corpulcntuni, qui calcibus magis possit ferire,

quam

fldem
nere

summa

diligentia excolentes, Apostolico

mu-

dentibus

habet enim progenicm Scoticaj gentis, de


vicinia
.

(ut suis locis dicturi

sumus)

in exleras gentes

Britannorum
reticus,

Et superius

'

de eodcm

longe positas latis>ime


propagarint.

cenigmatice item agens, anteqiiam detegeretur Iut-

Porro

eam eamdem

atque locujilelissime Ecclesiam


nubilissi-

eumdem

stolidissimum, et Scotorum pulti-

mam

hoc nostro saeculo Deus


constantim

tentari permisit,

ut

bus prffgravatum appcllat. Sic igitiir Hieronymi tempore in Scolia Christianisinum viguisse oportuit, ex qiio ahqui prodiere Pelagiani. Cerle quidem assertoribus Scoticse gentis Christianitatis temporibus Yictoris papa; lavet Tertullianus, ciim adversus
Judffios

Christianae

pneclarissimiim

specimen
liabuit)

ederet,

cum

inter alios martyres

habere ctiam nie-

ruit (quod nulla hactenus Christiana

gens

Reginam, CatholiciB fldei eximiiim decus et ornamenlum, diutissima conlessione in carcereante


i[)sam
probat.ini,

agens ha^c

ait

'

Britannoruin inacccssa

nobiliori

Romanis
nia;

loca, Christo vero subdita

Porro BntanTertulliani

jam ad

lcgationes hoc

corona martyrii aiictam. Sed anno iii Britanniam missas

loca inaccessa

Romanis tempore
illi

redeamus.
6. Palladhts Scotonim episcopns creatus iu Diu-e fuerunt istaBritanniam lcgatus mitlitur.

fuisse Scotos,

quos

sul>jugare nuUatenus valuis-

sent, recte intelligi posse videtur.


4. Sic

igitur qui

a Victore

Scotos

Evangelium accepisse

Romano Pontifice majornm traditione


:

scripsere, liaud sunt refellendi

iiec quod tradunt majorem in Scotia auctum esse numeriim Christianorum, cum vigente in orbe Romano Diocleliaiii

nimirum Palladii diaconi altera, altera vero S. Germani e|iisio[)i, sed [)Ostcrior ex priore, ambaeque ex uno eodemque jirodeuntes fonte nempe a Caelcslino Romano Pontifice; ut ex Proslegationes,
,

cui et prse c;eteris

pero, qui res geslas sui temporis scripsit, apparet; inluTrendum praerogativa tanti
auctoris, res qu;e

Rier. ep.
1.

lxxxiii.

Hierein.
c. 7.

ni. prsf.

' Hier. cont. .Invin.


1.

1.

ll.

Ibid-

i.

praef.

ob oculos,

et prae

'

Hier. in

Teit. advers. Judaos,

scribentis, omiies a?que consentient.


fiiisse Palladii

manibus habuil Duas [iraeterea

legationes in Britanniam,

eodem au-

294
cfore liquet
;

C^LESTINI ANNUS
priorcm nimirum
,

6.

CHRISTI A29.

cum
;

hoc anno

fidcm mire dilatat.

At quoniam

res

summas,

et

occasione hfcresis Pelaginnrc ab ipso Crclestino Romano Pontifice missus est Britanniam posteriorem

plurium annorum spatio confecfas cogimur, jactura vcterum monumenforum, transilire jejuni, res,in-

vero post sef|ncntem


per)

annum

(ut iticm

afdrmat Pros-

quam,
funcfas

prccclaras a Palladio in hac lcgatione per:

cum

Palladius ex diacono crcatus episcopus ad

Scotos ab

codem

missiis est Ca:>Iestinn. Ap:annis de

singulis ex ordine
7.

rerum geslanim, et tcmporis. Primimi vcro quod ad Palladium diaconum

Beda ', dum amio ocfavo imperii Tlicodosii jmiioris missnm nam esse Palladium a Cfclcstino Romano Pontifice Pontificatus ips-ius Ca-Icstini ab eo tcmpore post annos ocfo configit, nempc dccimo scxto ejusdem Thcodosii imperaforis. De Palladio anfem, quisnam isfe fucrit, |icrvcsfigaiidum est. Gra'cum fuisse hominem cum dicant, vane pufavit aliquis ex recentioribus ' hunc illum fuisse Palladium Joannis Hierosolymitani pernccessarinm nam illum non diaconum, sed episcopum, non expugnatorcm Pclagii,
specfat, ex Prospero corrigendus cst
ait,
: :

age de S. Germani Icgatione orationem de qua primum (quoil ad rationem tcmporis specfat) ex Prospcro rursum corrigcndus cst Beila. Etcnim cum Prospcr sub hujus anni consulibus refcrat Icgationem Germani opera Palladii procuratam apud Bedam ' 'ponitur post obitum
instituamus
; ,

Theodosii junioris sub Marciano impcrafore

auscul-

tandum autem Prospcrum potius ex dictis rationibus, quam Bedam, nemo non videt. Flxtant Acfa ipsius S. Germani episcopi Icgati posteris tradita, et omni fide consignafa a Consfantio presbytero
,

sed defcnsorem fuisse, superius pluries dcmonstra-

tum est. Vixit hoc fempore alius quoque Palladius, ad quem Cyrillus Alexandrinus scripsit commentarium de Adoratione ct cultu in Spiritu sanclo. 8. Ca?fcrum qucm fuisse putamus, constat his temporibus vixisse Palladinm diaconum S. R. E. qui reperitur scripsisse haud pridem sub Zozimo papa res gestas S. Joannis Chrysostomi, nempe dia-

cpiscopum Lugilunensem estque ilc utroque mentio apud Sidonium Apollinarem. Meminit etiam ejusdem Consfantii, qui Vitam S. Germani conscripsif, Isidorus ' scd cum episcopum nominet, alii vero presbyterum non mirum videtur ut idem postea cpiscopus factus sit sic et apud Sidonium, et in Conciliis Gallicanis Consfantius nominatus reperifur episcopus scripsit autem ea Constantius ad Censurium Anfisiodorenscm c|)iscnpum, ad quem
scripfa ad S. Paticntcm
:

lloruerunt

ambo hoc

sa?culo

exfat

quoque

Sidonii Apollinaris

'

Epistola.

Ex qui-

logum ilhim

alferius Palladii episcopi Helenopolis

bus omnibusintelligas, baudad ignofum ab ignoto, et vulgari homine ea de legatione Germani esse
conscripta, sed a nobili auctore, qui inter claros
illustiesque viros hujus sa^culi vixerit.
dO.
S.

cum Theodoro
numerafur
praeler

itidem Romana? Ecclesia; diacono


Ecclesiasticos

qui quidem Palladius diaconus apud Trifhemium


infer scriiitores
;

nam

Cum

vcro anctorifate Prosperi


in

satis liqucat,

Vifam Joannis Chrysostomi ab ipso scriplam per dialogismum, in quo Palladius episcopus, et Theodorus diaconus interloquuntur, librum etiam contra Pelagianos, et homiliarum librum unum, et ad Caelestinum Epistolarum librum unum, et alia graeco sermone ab eodeni cdita idem Iradit. UUnam extaret liber ille Palladii Episfolarum ad Ca?Iesflnum Certe quidem, cuncfa qua; in hac legatione ab eo gesta essenf, fuisse accurafe scriptis mandata
!

Britanniam a Cailcstino missum esse Icgatum Consfantius veroac posteum Beda tradat a Synodo Gallicana id factum pofuit
;

Germanum episcopum

quidcm utrumque facile mittendum Synodus illa


probasset; vel

contigisse

vel, ut

quem
comlegare

delcgissct, Pontifcx

quem

sibi

ad

eam provinciam

deberef, ipse Caelestinus arbifrio Gallorum episco-

porum

reliquisscf. Cerfe

quidem

clades ipsa illata

Brifannorum

Ecclesia?

ab ipsorum gentili Pclagio,

illis E[iistoIis,

opinari

rentes, de rtbus

possumus cum nos illis camagni ponderis memoria pcrpetua


:

ac ejus discipulis, priusinnotuitepiscopis Galliarum


Icgatione Catholicorum antistitum Brilannorum, ut

dignis, nibil prffiterea

quam

qua?dicfa sunt ex Pros-

exConstanfioIiquct. Qui igiturlegibus im[)eraforum

pero, habeamus expressum. Scotos quidem ipsos ab eo ad Chrisli fidem conversos fuisse, et ex munere A|iostoIico consecutum quoque fuisse nomen, ut Apostolus Scotoruin fuerit nuncupatus, una om-

undiqne
piefafis

(ut

dictum

csf)

exagitafi Pelagiani fuere

in insula illa in primis, ex

qua Pelagius auctor imca[itare

oriundus erat, latcbras

curarunt

ubi affecfafo ex

more

tifulo sanctitatis, in se populi

nium cum Prospero


ad Hibernos,
et illic

quoque Evangelium pncdicasse mandalo ejusdem Cadestini Romani Pontiticis, Probus


estsenteniia. Navigasse
tis,

oculos convertentes, in eos paulatim

cum

praedica-

tione Christianae vittc pcrfcctionis, qiiam se profiferi

testatur in rebus gestis sancti Patricii a se conscrip-

jacfabant, venena ha>resis instillarunt; qu;e adeo eorum praecordiis inlucserunt, ut jam medicinam

qui et nominat
Ca^Icslini.

eumdem

Palladium, archidiacoS.

num

Porro morfe praivenfo Palladio,

Patricius coeptum ab eo o|)us absolvit, dc

quo suo
,

loco diccnduin inferius.


0. Alte7'a

Gcrmani

legatio

comite Lupo

in

Britanniam ; qid per

sirjna et labores

Catholicam

nullam admittcrcnt, suorumque [lastorum lupos unde opns fuit, e vicinis Galliis, imo e longe posita Romana Ecclesia adversus ingruentia mala auxilium implorare. Sed non unus Germanus cpisco[)us tantum susce|)it onus subeundum verum additus est illi coUega vir sancarcentium vocem contemnerent
:

'

Bedahist. Angl.

I.

l.

c.

14

et de sei aelat. in

Thendos. Jun.

<

Bed. desex

act.

Trilhem. de Script. Eccles.

c. 4.

ethist. Angl.

1. 1.

i.

c.

\1.

et

Isid.
1.

de

Vir. illust.

Sidon.

1. ii.

ep. xii. el

iii.

ep.

ii.

vi. ep. xxii.

, ,

CiELESTINI
lissimus Liiinis episcopiisTrcconsis
:

ANNUS

6.

CHRISTI 429.

295

aniboqiic sicut

Pauliis ol Barnabas, in Evangeliuni segrcgati. Sed


jani reni

timcbant. Qui impcrio sacerdolum dum ab obsessis corporibus delruduntur, et tempcslalis ordinem et
pericuia qiuc intulerant fatebantur, viclosque se

ipsam a Constanlio descriptam referre ag'


:

{^rediamur
II.

eorum
inquit,

meritis et imperio

Eodem,

tempore ex Hritannis

di-

14. Interea

recta legalio Gallicanis episcopis nuntiavit, Pelagia-

omnes
slolici

est vel

non negabant. Britannorum insulam, quac inter prima vci maxima, sacerdotes Apo,

nam

perversitatem in locis suis late popuios occu-

raptim opinione, pnedicatione

virtutibus

passe, el
curri.
est
:

quamprimum

fidei Catbolicte

debere suc-

impleverunt. Et

cum

quotidie irruente frequentia


in ecclesiis
,

Ob iiuam causam Synodus numerosa collecta omniumque judicio duo pra3clara religionis

sfiparentur, divinus

sermo non solum


et per devia

verum etiam per

Irivia,

fundebatur;

lumina universorum precibus ambiuntur, Cermanus ac Lupus Apostolici sacerdotes, terrani corporibus, caelum mentibus ]iossidentcs. Et quanto necessitas laboriosior apparebat, tanto

ut passim et Ode Catbolici firmarentur, et depravati viam correclionis agnoscerent. Erat in illis Aposto-

lorum

instar gloria, et aucloritas per conscientiam,


:

eam

proniptius

doctrina per litteras, virtutes ex meritis

accedebat

beroes devolissimi susceperunt, celebritatein negotii fidei

pra^terea tantis auctoribus assertio veritalis. Itaque

slimulis maturantes . Subdit post haec


in itinere
S.

regionis universitas in eoriim sententiam prompta


transierat; latebant abdili sinislrae persuasionis auctores, et

auctor,

quomodo

apud
,

Parisios sanctam
pra?scius futuro-

virginem Genovefam

Germanus

rum vocatam Deo


reperlum cruce gestandum dedit
:

nummumque.casu impressum eidem in memoriam


despondit
ac de navigatione in Britanniam

populos evadentes.
tione concepta,

more maligni spiritus gemebant perire sibi Ad extremum diuturna meditapraesumunt


diviliis,

inire conflictum. Proce-

dunt conspicui
assentatione

veste fiilgenti, circumdati


:

mox
et

hivc addit
1-2.

multorum

contentionisque

subire

Hi itaque

Oceanum mare
:

Cbristo duce

aleam maluerunt,
rant,

quam

in

populo, qiiem subverte-

auctore, conscendunt

qui famulos suos inter

pudorem

taciturnitatis incurrere,

ne videren-

discrimina et tutos reddidil et probatos. Ac


vecta ducilur, donec ad aequor

primum
pro-.

tur se ipsi silenlio damnavisse.


15. lilic plane immensffi multitudinis

de sinu Gallico flabris levibus navis in altum

nume-

medium

perveniret

ubi porrectis in longuin visibus nibil aliud videretur,

eliam cum conjugibiis ac liberis excitata convenerat. Aderat populus spectator futuriis et jurosilas

quam

Ccelum

el

maria. Nec multo post occuriit

dex. Adstabant partes dispari conditione dissimiles


liinc

in |)elago legionis inimicaj vis


tos ac tales viros

daemonum, qui tanOppo-

pervadere ad recipiendam populo-

rum

salutem

lividis iniquilatibus iiividerent.

divina auctorilas, inde bumaiia prfesumptio binc fides, inde perfidia binc Cbristus, inde Pelagius auctor. Primo in loco beatissimi sacerdotes
:
:

nunt pericula,

|)rocellas concitaiit,

cajlum dieuKjue

prffibuerant adversariis co|)iam disputandi, quaj sola

nubium

nocte subducunt, et tenebrarum caliginem

verborum nuditate diu


et

inaniter et aures occupavit

eongeminant. Ventorum furorem vela non sustinent, et Oceani moles fragilis cymba vix tolerat. Cedunt ministeria victa nautarum. Ferebalur navigium oratione, non viribus. Et
niaris atque aeris borrore

tempora. Deinde

antislites

venerandi torrentes

eloquii sui

cum

Apostolicis et Evangelicis tonitruis

profuderunt. Miscebatur sermo proprius

cum

di-

vino, et assertiones frequenlissimas leclionum testi-

casu dux
i3.

i|ise

vel Pontifex, fractus corporis iassitu-

dine, sopore resolutus est.

confutatur
reos se,

monia sequebantur. Convincitur vanitas, et perfidia ita ut ad singulas verborum objectiones


:

Tum

vero quasi repugnatore cessante, tein-

dum

respondere nequiverunt, faterenlur.


:

pestas excitata convaluit, et

jam navigium

perfusis

fluclibus mergebatur.

Tunc bcatus Lupus, oinnes-

que turbati, excitant seniorem,elementisfurentibus opponendum. Qui periculi immanitate constantior,


Ciiristum invocat,

Oceanum

iiicrepat,

et
:

procellis

saevientibus causain religionis opponit

stalimque

Populus arbiter vix manus continet judicium cum clamore testatur. Cum subito vir tribunitiae potestatis cum conjuge procedit in medium, decem annorum filiam ca'cam sinibus ingerens sacerdotum (juam illi offerri adversariis pra?ceperunt. Sed illi conscientia puniente delerriti jungunt cum parenli:

assumpto oleo, in nomine


bortatur uuiversos

Trinitalis levi aspergine

bus preces,

et

curationem

iiarvula; a

sacerdolibus

fluctus saevientes oppressit


:

funditur
quillitas

oratio adest Divinitas, fugantur inimici, tran:

coUegam commonet uno ore el clamore pro:

precantur. Qui exspectationem popub et inclinatos

Ac deinde Germanus
suo capsulam

adversarios intuentes, oralionem breviler fundunt. pleiuis Spiritu sancto sanctam

serena subsequitur

venti contrarii ad

iti-

neris ministeria vertuntur

navigiuin famulatrix
spatiis
,

invocat Trinilateni, et protinus inbteientem lateri cum sanctorum reliquiis collo avulpuella^ oculis applicavit

unda subsequitur

decursisque immensis

sam manibus coinprebendit, eamque

brevi optati btloris quiete potiuntur. Itaque conve-

omnium

in conspectu quos sfatim, eva-

niens ex diversis partibus multitudo excepit sacerdotes,

cuatis tenebris

lumine

veritatis implevit. Exultant

quos venturos etiam vaticinatio adversa praedixerat. Nuntiabant enim sinislri spirilus quod

parenles, miraculo populus conlremiscit.

Postquam

diem

ita

ex animis

hominum

persuasio iniqua de-

lela est, ut
'

sacerdotum doctrinam sitientibus desi-

Const.

1.

I. c.

10.

3iuJ Sur. tom. iv.

!bW.

I.

I.

c. 22.

deriis sectarentur.

t2<)(;

('.fif.KSTINI

AXNUS
omnium

(].

CIIRISTI

V2!)

d6.

Compressa

ilai|iie

perversitate damnabili,

18. IntereaSaxones, Pictique belluin adversus

ejiisque aiictoribiis confMlalis,


lidei

animisqne

Britones junctis viribus susceperunt, quos


necessitas in castra constrinxerat
:

eadem
trepidi

beatum Albanum martyrem, auctori Deo per ipsum gratias acturi, pro|ierab;nit. Ul)i Germanus, ouinium Apopuritate composilis, sacerdotes ad

et

cum

parles snas
aiilistituin

pane

iinpares jiidicarent, sanctorum


Qiii

auxilinm petierunt.

jiromissum maexer-

stolorum diversornmi|ue iiiartyruiu reliquias secum babcns, facta oratloncjussit revelli sepulcrum, pretiosa ibidem muiiera conditurus arbitrans op:

turantes advcntum, tantuin securitatis el liducia;

contuleiunt, ut acccssisse
citus. Itaque Apostolicis

maximus crederetur

portunum, ut memljra sanctornm ex diversis regionibus collecta, quos parcs inerilis rcccpcrat ca?lum, sepulcri quoque unius tenerel bospitium. Qiiibns depositis, bonoriticeque sociatis, de loco ipso, ubi
beati martyris etlusus fncrat sanj^uis,

ducibus Cbristus militabat iii castris. Aderantetiam Quadragesima; venerabiles dies, quos religiosiores leddebat prccsentia sacerdotum, in tantiim ut qiiotidianis prajdicationilius instituti certatiin

ad gratidiu baptismalis convolarent.


Ecclesia ad diem Resurrectionis

massam pul,

N;uii

maxinia exercitus multitudo undain lavacri

secum porlaturiis abslulil in qiia apparcbat, cruore servato. rubere marlyrum citdcm persccuveris
:

salutaris expetiil.

Domiiiicae frondibuscontexta componitur, et in ex-

tore pallenle. Qnilins

ita {^estis,

innumera bominum
est

peditione cami^estri instar civitatis a[)tatur. Madidus


ba|)tismate

eodem

die ad

Dominum

conversa

tnrba

Ha;c

procedit exercitus, fides fervet

iii

po-

Constantius.Vide ct considera bic opportune. lector,

pulo; et conteinpto

armorum

pra'sidio,

Divinitatis

quienam
cultu
scopi
baiit,
,

sit

|iia

traditio,

putanda Catbolica fidcs,etin sanctorum niuu ea, quam sanctissimi cpiin

exs|)ectatur auxilium.
d9. Interea Iktc institutio vel

forma castrorum

seqiicntibus signis, Dci testificatione doce-

bostibus nuntiatur

qui victoriam quasi de inerm


exploratione cognoscitur,
,

au quairi

demolitione martyrum sepulcrodolor!)fa^x baerelicorum


et

exercitu pra'suinentes, assuin[)ta alacritate festiiiant

ruin in

eadem insula(prob

quorum tamen advcntns

sanctorum cxtorquet? Sed inissis bis (nam quis corrij^et quos Deus despexit) sacros antistites mira adbuc in eadem insula agentes prosequamur: subditenimConstantius.
carniiicina

bodie vi armoruni

Cuinque emensa solemnitate Pascbali recens de lavacro major pars exercitus arma capere etbellum
parare
teiitaret
:

Germanus ducem

se pralii

profi:

tetur. Eligit expeditos, circumjecta percurrit

et e

17.

Inde

dum

redeunt, insidialor inimicus

regione qua bostium sperabatur adventus


:

vallem

casualibus laqueis prffparalis, Germani

pedem

lap-

sus occasione conlrivit, ignorans illius merita,sicut

Job beatissiini, afflictione corporis propaganda. Et

circumdatam editis montibus intuetur quo in loco novum componit exercitum, ipse dux agminis. Et jam aderat ferox bostium mullitudo, quam appropinquare intuebantur in
subito
insidiis constituti.

dum

aliquandiu uno in loco


;

iiifirniitatis

necessitate

Cum
,

coiistringitur
exarsit

iu
:

vicinia

qua nianebat, casuale

Germanus
,

signifer

universos adnionet

et

incendium quod consumi^tis doniibus,quae ad babitaculum illic palustri arundine teyebantiir in quo idem jacebal tlabris stimulantibiis ferebatur. Concursus oiunium ad antislileni convolavit, ut clevatis nianibus periculum quod imminebat evadeiel. Qui omnibus increpalis, moveri se fidei pra^sumptione, non passus est. Multitudo oinnis desperatione perterrita obviam occurrit incendio.
, , ,

jira^dicit

ut voci suaj

uno clamore respondeant.

Securisque bostibns, qui se insperatos adesse confiderent, Alleluia, tertio repetitum, sacerdotes inclainant, Sequitur

una vox omniuin

et

elevatum

cla-

morem,

re|)ercusso aere,

montium

inclusa multi-

plicant. Hostileaginen terrore prosternitiir, et ruisse

super se non solnni rupes


etiani ipsain cali

circumdatas, verum niacbinam, conlremiscunt trepi:

Sed ut potentia Dei manifestior appareret, quicquid custodire tentaveral turba, consumilur quod vero
:

datioiU(|ue injecta; vix sufficere

pedum

pernicitas

credebatur. Passini fugiunt,


deiites vel

jacens et inlirmus defenderat

reservatur

bospi-

arma projiciunt, gaunuda corporaeri[)uissediscrimini. Plures


[)rfficii)ites,

tium

sancti

viri

expavescens tlamma transilivit

etiam timore

fliimen qiiod sensim ve-

ultra citraque des;Bviens; et interglobostlanimantis

nientes transierant, devoravit. Ultionem

snam

inno-

incendii incolume tabernaculiim

quod babitator

cens intuetur cxercitus, et victoria!

pra?stita;

otiosus
,

inclusus servabat, emicuit. Exultat turba miraculo, et victam se divinis virtutibus giatulatur. Excubabat diebusacnoctibus antetuguriuin pauperis turba
sine

spectator efficitur. Si)oIia colliguntur exposita

et

numero,

bi

animas curari cupientes,

bi cor-

pora. Referri iu'(|ueuiit, (|u;e Ciirislns operabaturin

pradain ca;lestis victoria' miles religiosus adipiscitur. Triumpliant Pontifices, hoslibus fusis sine sanguine, triumpbant victoria fide obtenta, non viribus.Compositaitaqueopulenlissimainsulasecuritate
multi|)lici,

famulo, qui virtules faciebat infirmus. Et cum debilitati su;e remedii niliil adbiberi pateretur qua:

superatisque liostibus vel spiritualibus,

vel carne consiiicuis, quii)|ie qui vicissent Pelagianistas


et

dani nocte candentem niveis vesbbus vidit sibi adesse i)ersonani,(|u;c inanu extcnsa jacentem videretur attollere
,

reditum

Saxones cum tolius moerore regionis moliuntur. Tranquillam navigationem


:

impcrabat.

J'ost

cum(]ue consistere lirmis vcsifiiis quaiu borani ita fugatis doloribus


,
,

merila [)ropria
carina rcsliluit.

et intcrccssio

Albani maityris parafelix

verunt, quielos(|ue anti^tites suoruin desidcriis


20. M In reditu

recepit prislinam sanitatein, ut die reddito

ilineris

laborem subiret

intre[)idus.

venerabilium sacerdotum exul-

, ;

C-SILESTINI
tant Gallifc, gaiulent Ecclesise,

ANNUS

G.

CIIRISTI 429.

297

dicmones contreniiscivitatis

num

Pontificem misisse, idcm qui accepit ipse Cae'


:

cunl.

Certe

exs[)cctatio

piopria;

beatuni

lestinus papa testatur

(|uales

autem

ii

essent,

Genuanum

votis (iuplicihusambiebat,
et inter nunitii

quam elapud

qua; de iisdem Nestorii libris postea per visumde-

majeslatem ilivinam

i)rocellas ser-

vaie consueverat. Tributaria

solitum et necessitales
|)upilios orbatos

enim functio prffiter innumene cives suos quasi


civitati
,

monstrata fuerunt sanctissimo anachorettc, declarant (piye, ante^iuani reliqua prosequamur, hic adducamus in medium ex Sopbronio, rem gestam,
;

parente depresserant. Et pro qniete

utse habuit, describente bis verbis


23. Accessimus ad

vel requie (|ua'siturus

remedia

post mari-

ditur. Itaque Gallias illustraturus parvissimo

tima discrimina labores terrena; expeditionis ingrecomilatu et exigua eveclione progreditur, qui pro largis-

abbatem Cyriacum presbyterum Laura; Galamonis juxta sanctum Jordanem


:

narravit(|ue nobis, dicens

Die

quadam

vidi

per

somninm nmlierem
tam,
et

honesta

facie,

purpura indu-

simis tbesauris Cbristum ferebat in pectore . Adiit

cum

ea viros duos, et ipsos venerando hapra;claro. Arbitratus sum mulieDominam nostram sanctam Dei duosque viros qui cum ea erant, san,

enim pra;fectum Galiiarum, rogaturus pro


suis. Fostalia vero

civil)us

bitu, et adspectu

ab eodeni sacro

antistite insignia

rern illam esse

opera edita, idem auctor subdit de posteriori legatione e.jusdem in

genitricem,

eamdem insulam eadem quoque


:

ex causa suscepla
Sixto

sed

quoniam ea

contigit

sub

Komano

Pontilice, de ea suo loco

21. Ccelestiims de electione

monet Apulos,
ipse CiElestinus

et

Calabros.

agemus. episcopormn adHoc eodem anno

ctum Joannem Baptistani et sanctum Joannem Theologum et Evangelistam. Egressusque de cella, rogabam illam ut ingrederetur qutc non acces:

sit.

Permansi ergo diutius orans


:

et

obsecrans
factus

dicens
ut

Ne
:

qua;so

avertatur

bunnlis

Romanus

Pontifex, qui in Britan-

confusus

et alia

plurima hujusmodi. lUa igitur

S. Germanum legavit, et Scotos ad fidem per Palladium convertit, pastorali functione sollicitus, vicinarum Ecclesiarum curam non negligens, ad

niam

me

vidit instare precibus,

eamdemque

postu:

latiouem iterare, severius mihi respondit, dicens

Habes intra cellam inimicum


ingrediar? Et his dictis
,

meum

et

vis

ut

episcopos Apuliu; et Calabria; Epistolam dedit, qua

abscessit.

Vigilans au-

admonuit, ne ex

laicis
:

eligerentur ex clero

assumerentur episcopi, sed et quod illi ad excusationes


allerrent,

suas studia populi


:

et

verbis admonuit est sequendus, nosque (si nesciunt) eos quid liceat, quidve non liceat, comnionere, non bis consensum pra^bere debemns. Uuis(juis vero conatus fuerittentare probibita, sentiet censuram Apostolica? Sedis minime defuturam quai enim sola admonitionis auctoritate non corrigimus, necesse est per severitatem congruentem regubs vindicemus y>. Ha;c Ca;:

conatum Docendus

eosdem popuhis, non

his

tem affligi coepi et cogitabam numquid in mentem neque enim peccatum contra illam admisissem erat aliquis alius in cella mea, nisi ego solus. Diutius igitur me ipsum discutiens, nihil inveni quod in illam peccassem. Cum vero vidissem me nimio
:

moerore absorberi, surgens cocpi libruni, ut lege-

rem quod per hujusmodi lectionem dolorcm


cogitationesque repellerem
:

meum

librum auleni illum mutuo acceperam a B. Esycbio [^resbylero Hierosoevolvensque librum inveni lymitancC Ecclesiae
: ,

duos ipsius Nestorii libros in fme voluniinis


ptos
:

scri-

lestinus.

moxque

aguovi,

bunc

ter

22. Nestorius suce haresis libros clanculum injEgypti monachos diffwidit, qidbus per Episto-

sanctae Doniina;

nostrse

inimicum illuni Dei genitricis semperque


esse
abii,

lam

proisto cst Cyrillus.

Sed

Virginis Maria;.

Tunc surgens
;

librunique

illi,
illi

jam quomodo

se

qui

eum mihi accommodaverat,

reddidi, dicens

habuerint huc anno res Orientalis Ecclesia; tumultibus Nestorii perturbata?, videamus. Nestorius igitur,

Accipe librum tuum, Irater neque enim ex eo tantum utilitatis accepi, (luantum detrimenti. Cum ille
vero delrimenti ipsiuscausani sciscitarelur, omnem illi rei ordinem retuli. Qui zelo succensus, protinus

cupiens per totum

promulgasset ba^resim Conslantinopoli, orbem amplioribus spatiis dilatari, omnes quibus poUebal vires inipendit, quo ista posset implere parum enim sibi visus in ipsa primaria urbe novam bffiresim promulgasse, ad
:

quam

duos illos Nestorii libros ex volumine pra;scidit, eosque igni tradidit, dicens Non manebit in cella mea Domina3 nostrae S. Dei genitricis semperque
:

eam
dit,

latins

diffamandam sua

et inter alios

scripta ad diversos dead /Egypti monachos quos ut


:

Virginis Maria; inimicus . H;cc


24.

ibi.
illi,

Ejusmodi namque

fueruiit libri

quos

deciperet, se nonnisi NicaeniE fidei professorem esse ostentans, nibil se nisi ex Nicfeni Concilii pr^scripto docere, fraudulenter suis
litteris pra;

(ut diximus) per divcjsas orbis

partes Nestorius di-

vulgavit, qiiorum blasphemias


rillus

idem qui supra Cy-

se fere-

ex quo factum est, ut nonnuUi ex eisdem ^gypti monacbis ipsius errori consenserint ha;c quidem omnia Cyrillus ipse testatur '. I*orro non

bat

litteras

tantum ad diversos Nestorius sparsit, sed et libros ejusdem baeresis defensores dedit; quos etiam per Antiochum virum illustrem ad Ca;lesti'

seorsum collegit % et confutavit. Horum causa magna; inter ^Egypti monachos excitata; sunt turba?. ad quas sedandas Cyrillus priniam scripsit Epistolam *, ubi inter alia Audio exiliales quosdam rumores inter vos proseminatos, nonnullos quoque oberrare, qui sinceram vestram lidem de;

'

Cffilest.

ep.

V.

r.jril.

ep.

I.

dogin. Nestor.

Sophron. Prat.
i.

spir.

c.

G6.

Cjril.

de

'

CjvU, ep.

edit. Pell.

TO.MUS Vll.

38

298

C^.LESTINI

ANNUS

G.

CIIRISTI /i29.

moliri studeant, et inanimn vocabulorum bullas

silium ea Epistola,

quam

post
'.

Ephesinum Conci-

rude vulgus eructantes, utrum esor^ov sacram Virf^inem appellare liccat, iu controversiam vocare audeant. Pra^staret saneejusmodi qua!stionibus omnino supersedere, et in ea quK ajjstrusioris consiapuil

lium ad Thcodosium dedit


,

27. Cyrillus jtissu Ccelestmi, parcEiielicas lit-

teras dat Nestorio,


tur.

qucm

proiiide ornnes adversan-

Cum autem

qnae

ad ^gyj^ti monachos

derationis sunt, nec aliter fere, nisi vcluti in speculo, et in a;nigmate, etiam ab
ritate
iis

scripta impii Nestorii

pervenerant,cadem ab inccrlo
Ccclestinum

qui ingenii cele-

homine
essent

Romam
,

ad

papam

perlata

mentisque subtilitate ])ollent, perspici possunt, netiuaquam inquirere (nam simpliciorum captum subliliora tbeorematacxcedunt). At quoniam horum sermouum expertes non permansistis, fitque probabile conlentiosos quosdam non defuturos qui venenum, quod semel banserunt, veluti spicula qute-

iisdem in fratrum coepiscoporum consessu et percognitis horrendis confertis blasphemiis

idem Cffilestinus ad Cyrillum Alexandrinum episcopum scripsit, ut diligenter perquireadinventis


,

ret,

num

illa

rcvera fuissent a Nestorio exarata

impossibile enini

quodammodo

videbatur,

talia

de

dam

imbecilliorumanimos defiyere conabuntur; prelium facturum jjutavi, si i^auca qua?dani bis de rebus ad vos dissererem, etc. Docet enim ex Patrum sententia, qui NicEcno interfuerunt
in

Nestorio credere, de quo nuper Orientalium episco-

opera;

me

porum litteris pra'conia accepisset tcstatur id quidem Cyrillus in primis ad enmdem Nestorium datis
:

hoc anno
litleras

lilteris,

ea occasione, quod audierat illum

Concilio, et ex ipso in jtrimis S. Athanasio, sanctis-

admodum

expostulare ob datas a se ad

monachos
ijiso

simam Virginem, Deiparam


25.

appeliatam.

adversus blasphcmias ad eos ab

Nestosic

Cum

vcj"o in tota illa tractatione S. Cyrillus

rio missas. Epistola

autem

Cyrilli ad

Nestorium

a Nestorii

auctor in

nomine abstinuerit, qui ut blasphemia; priniis nominandus erat hinc ducimus


;

se babef^

28.

Advenerunt Alexandriam
,

viri

aliquot ve-

conjecturani,

onmium

Epistolam a Cyrillo primam esse conscriptam antecjnam Nestorius


,

eamdem

neratione ac fide digiu

qui pietatem tuam graviter


Iffidendi

stomacbari, nullumque niei

causa lapidem

perfricta fronte

palam

se

auclorem
:

et

dcfensorem

non movere

niibi

renuntiarunt. Cupienti autem

horrenda! impietatis proderet


tari videtur ipse Cyrillus
'

vel fiotius (quod tes-

scquenti Epislola)

quod
esset,

etsi in libris uiissis Ncstorii

nomen inditum
ipsum

haud tamen
Nestorii
:

Cyrillus facile credere voluit eos esse


in Epislola ad

nam

scripta hffic haiis

bet

Noster proinde hic animi dolor ex tua


dixit,

natus
:

est, (lUcC pietas

aut etiam non dixit

si-

quidem

scbedis, qua? ea die referuntur,


ipse in Epistola ad
,

parum

fidei

habeo. Ihcc

Neslorium anno

sequenti scri|)ta

post(]uam scilicet Casleslinus ad

nilbi agnoscere, undenam pietas tua in banc segritudinem incidisset, Alexandrinos quosdam Epistolam illam , quam ad sanctos monachos miseram circumferre, eani(]ue rem odii molestia^(]ue causam esse, responderunt. Ego veromiratussum majorem in modum, pietatem tuam non perpendisse, secumque repuiasse eas in fide turbas antequam ego quic^juam omnino scriberem, ex quibusdam pietatis tuK sermonibus excitatas fuisse. Annon obsecro, priusquam ullse penitus ejusmodi cbartae vel com,
,

Nestorium at(]ue Cyrilliun litleras reddidisset, qufe sequentis anni consuhbus signatffi sunt. 26. Dissimulavit ilaque prudeuler eo modo Cyrillus, ne videretur vetera instaurare certamina, pugnareque rursum (ut olim Tlieoiibili tempore)
episcoi)um Alexandrini.un contra Coustantino]iolita-

menlarii circumferrentur,

dum quorumdam

per-

versorum emendationi studemus, insignem molestiam pertulimus? Eo nanii]ue malum hoc paulatim serpendo pervenit ut nonnuUi Christum Deum
, ,

appellari

ai^gre

patiantnr

sed polius

Divinitatis

organum etinslrumentum, boniinemque Deiferum,


et alia his ineptiora.

num

antistitem.

Quo

igitur apjiareret, sc contra lucinire

resim, non contra

certamen; illud hoc ipso reruiu cxordio consilium iniit. ut sic ad

bominem

ex his natus est


:

iEgy|jtios

monachos
:

scribens,

nomen tamen

Nesto-

non dixit parum fidei babeo.

Nosterproinde hic animi dolor aut etiam si(]uidem schedis, (iu;c ea de re feruntur,
,

qune pietas tua dixit

Cum

igitur fides

tam insigniter
;

rii reticeret

(]uod et pra^stitit in conunentariis eo

kederetur, totque jwssim perverterentur

qui tan-

argumento ad ipsos imperatores atquc ad reginas unde etiam conjicere j^ossumus, hoc conscrii)tis quoque tempore libros illos a Cjrillo esse conscriptos, tacito Nestorii nomine, ne ex eo Theodosii aninms offenderetur, qui Nestorium Anliocbia ac:

dem

tacere hic licuit?

Annon

ante tribunal Chrisli

sistemus?An intempestivi silentii rationem reddituri nou sumus, praesertim nos qui ea de re hunc in locum ab eo evecti sumus ut qua? oportet prae,

diccinus?
Et quid nunc obsecro consilii capiam ? 29. (tuam hic namque pielatem appellare com])ellor)
,

cersitum, rejectis
nopolitanaj

cffiteris

in ei^iscopum Constanli-

deligendum curarat. enim vereretur Cyrillus, ne veneua Nestorii


Ecclesi;e

Quod
in aui-

quandoquidem
Ecclesiai
episcopis, qui

Ca;lestino

religiosissimo
,

Romanaj
piissimis
,

mos Augustorum
aulamque
induxit
:

et

Augustarum

illaberentur, in

e])isco])o
i|)si

jubcnte
adfuere,

cajterisque

magislratus reli(]uos ser])erent; ut ad eos scriberet, antidotum(]ue pararet, in animum


et in

ita

postulantibus
et exegeses,

inves-

tigare cogor, cbartute ne

illaj

quae illuc

declarat

namque

ipse

hoc animi sui con'

Extat. Act. Coiic. Ephes. tnm.


I.

i.

c. 2. edit. Pell.

'

Cjril. ep.

II.

Eph. tom.

c. 2.

,,

C.ELESTINI
,

ANNUS

G.

CIIRfSTI 4'29.

299

ad se nescio qiiomoflo perlala^ siint a tua pielate scribunt an vero ab alio (|ii(ipiani profectio siiit enini,iit (jui gravissiine videantur oflensi. Quoniodo
:

dam
rei

adjumento fuerunt
causa
,

opera dcporlala, ibidem lecta, tanto permnltis ut phirimi e magistratu ejus


,

per iilteras gratias


snsceptir

iniiii

egerint.

Verum
ine

vero eos

(jui

ab oiniiibus totius
,

Orieiitis Ecelesiis

hoc ipsiim Neslorio quasi


conlra

novum (juoddam
subministravit.

subiude
vissinie

luic veidilaiit

el

contra hicc sclicdia gra-

me

fomentum

Me
,

niurniuraiit

cjuando(]ue sedal>inuis?

An
in

ila(|ue ut
niliil

capitalem hostem inipiignat, aliud plane


iiie

exiguas lorle turbas

ex

liujusmodi

boiuiliis

de quo
eadein

incuset iiabens,

quam unum hoc

Ecclesias excitalas cxistimat? Onines enixe

suda-

(]U0(1

(\\nv ille, sentire

recuso, eam(]ue qiiam

mus

oiiines, ut eos iiui iiescio (juo jiacto, uti secus

a majoribus accepiniiis,necnon cx divinisScrijituris

quani oportebat, saiierent, jjersuasi sunl, ad rectnni verilalis tramitem reducanius, impendio eluljoranius. Cuni autem pietas tua banc murmuraiidi
necessitatem attulerit: (pio, quaeso, jure

didicimus,

fideiii

dens, non paucos ad

ami>lectendam esse serio persuasanam menteni siibinde redu-

me

incusat?

cam. Veruni tloccifaciens qua; is adversum me hactenus maidiinatur, Deoque qui oninia potest et
novit,
]>eriiiittens
;

Cur odiis in nie llagrat? Cur temere nie allatrat? Cur emendata oratioiie sua orbis ofrensionem non
sanat ? Nani
detur.
30.
offensi
etsi
;

alterani rursus epistolam

quae

rectiB fidei

exposiiionem brevi compendio coniple-

praiterfluxit

seriiio

utpote in

cterelur ad

memoratum Nestorium
,

exaravi

serio
,

populo currens

tamen

seria retractatione

emen-

eiimdem admonens
(]ueni

obtestansque ut ad

modum

E[>istoIa pracfinit, sapiat.


:

Sed nihil omnino

Ne graveris,
sunt
,

olisecro,
liaiic

iis

qni non leviter

ajiud illuin etiam tuni effeci

nam

ad hoc usque
,

unam

6=c.tc.Vxu

voceni largiri
:

tempus
pergit,

eadeiii

illa

qux

initio

]>robarat

probare
facit .

saeramque Virgineni Deiparam appellare quo illis qui noii levem liiiic furte moeslitiam ceperunt, medenles et nostrae quoque famae et existimationi consulentes in populorum pace, aiiimoruniqne
, ,

nec modiiin ullum perversa docendi


Porro Epistola,
ad
ciijus hic
:

Hiec Cyrillus.
32.
fuit

])osterior

eum

Certo auteni pietas tua persuasum halieat

consensione Ecclesiasticos convenfus celebremus. nos et


,

vero ad
iiuiii

quoque verba, quac in id denuo reversus (quod


decere existimo)
te velut

meminit C\riIIus quod declarant illa eadem continentur Ego


data
'
:

((

me

vincula et carceres et catera

omnia hujiismodi quin et i[)sum quoque vita; discrimen propter Cbrisli lidem adire paratos esse. Fateor

fratrem in

potissimum Doinino etiamintelligi

incommoda

inonere iion gravabor,

etc. Qiiibus aj^paret,

eani

quam

alteram Epistolam

dicit,
:

debere

autein, beatffi memoriic Attico

etiamnum

superstite,

secundain ad Nestorium dalam


ex ejus

esse plaiie

eamdem

queindani nie de sancta et consubstaiiliali Trinitate hbellum composuisse, iii quo et de Unigeniti quoque
incariiatione nonnuila

argumenlo narrato

in Epistola ad Caelesti-

num
rium
tia

agnoscitur,
:

cum

concinnentia attexui.
sohiin Attico
,

nunc conscripsi Verumtamen licet non ipsi


iis

quae

contineat

nam

in flne
:

haec habet

brevem expositionem ejusdem Epistolae ad NestoAtque liaec quideni in pracsenfldei

ca?terisquc episcopis et clericis, sed

ex charitate quac est


,

in

studiosioribus

quoque popularibus euin legerim

exishmavi

ohsecrans

te

ut

Cliristum scribenda fratrem et coram


,

nulli taiiien per id teinpus illius copiani feci. Probabile


fit

Christo sanctis(]ue Angelis ejus obtestans, ut haec

ergo, edito

jam hoc coinmentariolo, non

de-

nobiscum

et sentias et doceas,

quo Ecclesiarum
et

pa.x

fiituros,

qui

me

accusent, hujusmodi oratiunculam


prius quani Constaiiliiiopohtanse
pietati

conscrvetur, dilectionis quo(]ue

concordiae vin-

nie concinnasse
Ecclesiie

culuni inter sacerdotes


Saluta
,

indissolubile
,

mandaretur . Hactenus prinia Cyrilli ad Neslorium Epislola. 31. Rursum vero idem Cyrillus secundo Nestorium adnionuit, alia ad eum data Epistola cujus est Intelligo quosdam meiB apud tuam exordium
1'ontificatus

tuae

quaj a])ud

te

est

frateriiitatem.

permaneat. Te quae
,

nobiscum

est, salutat in

Domino

. Haec Cyrillus

ad

Nestoriuin. Extant autein ad duas Cyrilli litteras

totidem ad

euiri

a Neslorio reddita;
,

litterac

am-

baeque refertce arrogantia suinma


,

atque tumore in

pielatem acstimationi detrahere. Est quidein ipsa

dogmatica,

in (pia cuiii

baeresim impugnat, doctrinte


nrniat asserliones. Porro
litteiis

Catliolicae demoiistrat et

fastu^jue se super verha mordacia erumpente oinnes antislites efferente. 33. Qui aulem jiraeter Cyrillum hoc tempore

hujusEpistoIiC meminit ipse Cyrillus in

ad
iii

Nestorium execrati

fiierint, ideiii Cyrillus in litteris'

Caelestinum

Romanum
,

Pontificem dalis, cuni


qiias

primis causas irariim


rius suscepisset

adversus i|)sum Nestoscriptis

ad Cielestinum aniio qni sequitur dalis declarat his tein[)ore plebs Quin hoc i]>so quoque verbis
:

ob

scriptas adversus pronuilgatam

Constantinoi>olilana

(levibns ciuibusdam vanisque

impietatem defensiones, alte repetens, de


eo magis Nestoriuin ferierunt
eis

ad

hominibus

qui

i]>si
:

adulantur, duntaxat exceptis)

nionachos adversus eain impietatem meminit: quae


,

a Synaxi abstinel

abstinent ab

eadem omnia

paene

qiiod comphires ex

non monacbi taiitum quoque cives profecerint


inquit
',

sed Constantinopolitani

Nani eadeni scripta, ad Constantinopolitanam urhein quoruni:

monasteria, eorumque archimandritae; abstinet et major quoque jiars Senatus, verentes nc ab illo, vel ab illis quoque quos Antiochia discessurus inde
,

Extal in Conc. Ephes. tom.


Cyril. ep, lu. et ep. IX.

i. edit. Pelt.

'

Apud

Caelesl. ep.

tom.

i.

epist.

Rom. Poat.

Apnd

apud

Cyril. ep. viii.

'

Extant inter ep. Caelest. Pap.

,!

300
,

CiELESTINI ANNIIS G.

CIIRISTI

/|'29.

sccum abcluxcrat qui el ipsi quoque quidvis perYcrsum evomunt etc. Et iiiferius Sciat niliilomiuus lioc quoque sanctitas tua, nempe comnienla
, :

libello Basilii archimandritre


Accidit,
iit

po|)ulus usitatam

sunl hujusmodi' pridemque receplam


publice
,

fidei

doclrinam
:

requirens
hic
:

aliquando

illius Oricntales episcoiios

non probare
se

sed offcndi

inclamarit
iiAnEMUs.

regulum

habemus
populi

eimscopum
illo

non

cos alipie (lolere

ct prfficipue

Macedoniai episcopos.
,

Verum

conatus ncutiquam

Et quia hoc Nestorius non ignorat

omnibus

sa-

mansit impunitus
articulo

pars
,

namque
in

temporis
civitate

pienliorem existimat, se solum divina? Scriptura; scopum attigisse autumat, se solum Clirisli myste-

comprehensa
abstracta

et
tali

regia

hac

ad tribunal
rata
,

rium cognovisse somniat. Atqui quomodo non magis secum rcputat cum omncs per terrarum
,

immanitate diverbeexceptaquc est, qualis ne apud barbaras qui,

dem
riiis
:

nationcs (|uando(|ue usitata fuit . Et infe

orbcni sparsi Ortliodoxi episcopi

et laici,

Christum

Non defuerunt qui populo


,

pra^sente

et

Deum Virginem
,

vero qua; illum genuit, Deipa;

audiente

ram

esse

confileantur

se

ciatiu'

errare?
et
.

Vcrum
,

fastu

solum qui istud iiifitumens insidiis(|ue et


,
,

marent
vissima

coram illo reclaquamvis hoc i[isum (pioqiie non citra grain sanctissima Ecclesia
,

incommoda

quae ea de causa pcrtulerunt.

sedis potentia fretus

elTecturum se arbitratur, ut

nos

i|isi

reli(|ui

onines snae sententia; subscri-

bamus
quenti.

Hajc Cyrillus ad CaBlestinum anno se-

34. Ciir

Theodosms 7ionrepresserit Nestorium,


abiisiis

qui

ejiis

favore

in Ortliodoxos furit.
,

Sed unde vis tanta Ncstorio ut adversante hcet non demitteret animum sed ipsi orbe Catholico magis magisque ad stahiliendam impietatem majo,
,

Denique simplex qiiidam monachus zelo quodam vebementi instigatus, per mediam Ecclesiam progressus, impietatis praeconem, quod haireticus cssct quod(|ue populi Synnxis haberetur, ab ingressu prohibuit. Sed hunc ille (nempe Nestorius) flaegregie ca^sum magnificis pra^sidibiis tradidit grisque denuo dissechim publico pra^cone non ab.sque clamore pra^eunle miserando spcctaculo in
,

exilium expulit. Neque tragO'dia haec hisce finibus


constitit
:

ribus in dies conatibus erigcrctur? Acciilit [ilaiie dolendum illud, quod Nestorius imperatorem fa-

post

impiam

etenim (]uidani ex proscripti contubernio certissimam nisi illius concionem


,
, ,

ventem

sihi

nactns fuit
;

cinaretur impietati

non quidem ut cjus patrosed donec controversia illa a


;

sancta Ecclcsia dilucidata forct


sibi putarit.

ipse

hominem
,

(ut

opus suum) quem Antiochia accersierat

fovendum
Constan-

Quod enim
,

rejeclis reliquis

tinopolitana; Ecclcsia; clericis, qui ad eani

sedem
pra;-

Dcus prohibuissct in ipsamet sacrosancta Dei Ecclesia ca?dem edituri erant. 36. Porro autem qua) nos ab illo perpessi sumus ea omnem fidem omnemque opinionem longe supcrant. Eteiiim quo perfecte edoceremur, verane ea essent an falsa qua? de eo accepera, ,

tum

a populo postulari

tum

a clero eligi videban-

mus,

in episcopale
:

palatium illiusjussu hortatuque

tur, ipse
tulisset
:

omnibus illis suo calculo Ncstorium ut quod semcl fecerat recte factum
,

conscendimus
vultis

aliquoties

autem

in aliud et aliud
:

esse

tcmpusrejecti. Vix tandem prodiens


,

Quse (inquit)

defenderet (quod solent principes) causa; Nestorii


proesto erat. Accedehat his

ea jiaucis exponite.

Postquam vero ex nobis


:

quoque

quod reprehen-

audivit qua? docuerat, puta


aliud peperisse
nihil

sacram Virginem nihil


sibi

sione

dignum cognovit factum


adversus
jain a

parenlis Arcadii

quam hominem

coessentialem
;

cum

episcopum
episcopo

Constantinopolitanum
Alexandrino.
Sciebat

studuit Theophilo
praeterea
,

rursum ex carne nasci posse, nisi carnem ea recta^ fidei non satis consentanea videri quampri:

tempore Tlieodosii senioris sui avi, seniulatos esse episcoposAlexandrinosgloriam Constantinopolitanorum antistitum
,

mum
serio
rati

decurionibus, utiiosaturba abreptoscaedant,

dum
,

Petrus labe-

mandat. Cfesi autem inde ad Ecclesiasticum tribunal abducimur ibidemque veluti nequam scele;

factandam curavit elechonem magni illius episcopi ncc latuit Tlieophilum cuGregorii Nazianzeni rasse deponi S. Joannem Chrysostomum ejusdem sedis episcopum. His igitur et aliis permotus imperator, haud (ut par cral) continuo repressit homi:

supidicium promerili denudaindignis modis vapulamus, jaclamur, calcibusque impetimur. Quid multis? ejusmodi nos in Ecclesia iiijuste ab iiijustis per,

summumque

mur,

denudatique

pessi

sumus

cujusmodi ne intima! quidem


,

sortis

nem

delendendum suscepit. Hinc videas, prudenter quidem Cyrillum cum scribit ad Caelestinum numeratque omncs Nestorio resis,

sed potius

homines

in foro civili

nedum

clerici

et

monachi

et arcliimandritae experti

sunt aliquando. Ca;terum

diu multumqiie in episcopali consistorio divexati

tentes

eum
dem
ei

nihil prorsus de imperatore loqui, neque rursiim accusarc sed sohta modestia quae
, ;
,

rursum fame

essent ejus studia pro Nestorio, reticere; qua; quipotius per h:gatum,

quem

misit Possidonium,

secreto iiuntianda, (juam litteris credenda esse,

tabescentes, inde ad supplicum ergastuhim abripimur, eoque in loco non modico tempore conclusi asservamur. Neque illius furise his contentae quieverunt, verum per quamdam imposturam magnificentissinio celeberrima3 civitahs hu-

putaret.
33. Impcratoris ergo favore incalescens bcstia

jus pra'fecto tradi nos curavit.


37.

Per huiic ergo ferro onusli ad publicum


ex-

illa,quaiu violcnla in adversaiiles

sibi

prosiliit

reorum carcerem abstrahimur. Hinc iterum


'

Res nanique ab eo

gestai Constantinopoli
,

hoc ipso
vero in
Exlant iuler Acta Conc. Eplics.

anno

et in

sequentem producta;

relataj

C.ELESTINI
tracti,

ANNUS
sisti-

6.

CIIRISTr

-129.

301

catenisque ut antc iinpedili, iir.Ttorio

nuntiare? Noluit equidem


in finc testatur,

Synodum

cogere, ut ipse

Cumqiie ibidem nullus iilane, qui nos accusaret, pra^^sto cssel, orrline rursum ad Ecclcsiasticum Concilinm deducimur liucque reducti, deiuio ab
nuir.
:

absque nutu (iit postea innotuit) C.Tlestini liomani Pontilicis. Scd rursum idem CyQuid (iiiquit) vetabatetnos rillus in alia Epistola'
:

illo in facieni

ca-dimur. Deui(|uecom|iositaoratione,

(|uo(iiie

vocibus
si

illius

contraria scriliere ac sentire

fraudem quamilam, ut |)Ostca patuit, commentus (alium nam(]ue filium animo occultaliat) naturalem Dei Filium cx sacra Virgine natum dixit eumiiue in modiiin exceptos tandem dimisit . Ista monachi
:

Anathema,
rit?

quis

Mariam Deiparam

esse negave-

Verum
sint

ne

rumve
rium
torius

id hactenus propter illum facere nolui, qui episcopum Alexandriuiim, ^gyptioSynodum anathematis sententiam in Nesto-

talia perpessi

exposuerunt

in libello Tlieodosio dato

quorum modestiam magnopcre


runt
:

illud

commendat,
ista

quod eidem imperatori ad postremum

subjece-

dicant . Haec idcirco, quod cum Nesanathema in omnes dixisset, qui Mariam Deiparam dicerent; etsi jure ipse contrariam huic
tiilisse

Quamobrem iterum

atque itcnim immor-

talem piissimam^iue fidem vestram obtestaniur, ne Orthodoxam Ecclesiam Orthodoxi piissimique regni

sententiam feire potuisset in omnes qui negarent Mariam Deiparam, tamen niodestia?, et pacis causa hactenus abstinuisse voluit.
et

adulteratam in postremnm neglectui habeatis. Non expetimus contumeliam indigne nobis illatam vindicari, Deus novit desideramus autem Christiana; fidei fundainenvestri

temporibus ab

ha^reticis

39. Sed accipe et illud Cyrilli mansuetudinis animi modcrationis his quoque temporibus exhi-

bitum digmim exemplum. Cum clerici Constantinopolitani adversus Nestorium formassent libellum,
(juem otferrent imperatori primum omnium miserunt illum Alexandriam ad Cyrillum, ut de eo
,

tum inconcussum, inimoiumque


proinde majestas sacrain
simi
et

persistere. Vestra

oecumenicam Synodum

primo quoque tempore coire jnheat . Ha?c sanctisilli viri. Quae antem passi sint clerici Constan-

judicaret, et sententiam ferret.

Ad quos
enim

ipse rescri-

hens, ne darent illum persuasit, ne agere viderentur


Nestorii accusatores
rescripsit
:

tinopoljtani, qui Nestorii

communionem

aversaren-

inter alia

ista

ad eos

tur paucis bis Ca^leslinus papa explicat in Epistola

ad Nestorium

me
Cyrilhis, et

Libellum supplicem vestra opera ad missum, quasi is citra nostrain senlentiam im

3S. Qiiantd a Nestnrin pertulerit

qua niamuetudine et ciira ejus saluti studuerit. Audio vim maximam Cath(ilice senlientes, qiiibus nos commiinicamus, clericos sustinere ita ut et
:

peratori porrigi

non debucrit, accepi

et legi.

quod prolixe
Nestorium
censeatiir)

iii

eum

incurrat,

qiii illic agit,

Verum nempe

(sive fratris,

sivealioquocumque nomine
;

hactenus suppressi

ne adversus nos
alia

his etiam civitas interdicta dicatur, etc. Qui au-

insurgens, se per nos hfcreseos apiid imjieratorem

tem

in viros sanctos sibi

coram

resistentes talia tan,

taquc patrare non timuit vel eruhuit

idem

in

delatum cavillaretur . Hsec ipse et genus, quibus declaratur (|uam aegre,


(licitur)

plura id

et obtorto (ut

absentes repugnantes sibi vibrare jacuJa totis viri-

collo (^yrillus protraheretur ad

pugnam

Qurenam meditatus et omni dolo adversus Cyrillum Alexandrinum epibus minime


scopiim
est

prtetermisit.

licet

bellum sanctissimum videretur, etsponte appetendum ab omnibus Orthodoxis adversus emergen-

prosecutns,

siiis

ipse Cyrilliis

litteris

pnesertim quas primum hoc ipso anno ad eumdem Nestorium dedit, aliisque ad clerum Constantinopolitanum postea datis quilius

notum

facit, illis

tem imiiietatem. 40. Quam autcm propensiori studio


charifatis Nestorii salutem

Christianaj

Cyrillussnmnia patientia
est)

(quod charitatis propriiim


tiir

procuraverit, testan-

queritnr missos a Nestorio tanqiiam pra.'cones quos-

plane

litterae ilte

dam

qni nefanda crimina adversus ipsiim Cyiil:

(|nibiis rogat, ut

amicum Nestorii scripta;, ab insania illa hominem retrahat


ad
: :

lum ubique spargerent


Cyrilh ad
CyrilUis
destia,

sed qutT fiierint

ista, ipsius

est

illarum exordium-

Novi dilectionistuaesince-

eum

reddita> litlera? patefacinnt. At contra


egit tolerantia, mansuetiidine et

ritatem, etc. Et posl mulla,

omni

mo-

prout

litteraj

Pontificem
id

dat;ip

ab eo scrijita; ad CTlestiiium demonstrant, in quibiis post miilta


:

fuisse, Synodicis htteris

Fateor autem in animo ipsum commonefacere, nos cum eo communionem retinere non posse, qui talia doceret ac saperet ratus tamen lapsis manum porrigendam prostratosque tanquam fratres erigendos esse, hoc ifisnm in hodiernum usque diem non feci attamen ne nihil hic agerem, hortatus siim illum per litteras, etc. Sed qnid est quod ait

, : : :

genus hsc habet'

quo sit aniino crga ipsum Nestorium, declarat his verbis Me itaque non offendit ulla injuria vel contumelia, nec quamvis multa illa convitia, quibus me petunt quidam, de quihus nihil tale snspicabar sed in oblivionem abeant litTC oninia; judicabit autem eos Deus, qui
:

talia

nugati sunt.

Modo

salva sint (|ut fldem conet

cernunt, et amicus ero

dilectus

nec cuiquam

concedam, ut me religiosissimum episcopum Nestorium diligendo superet, quem etiam (coram Deo loquor) in Christo celebrem esse ciipio, elc. Vidistine
filii
,

leclor, quales veri esse soleant Orthodoxi


pacifice progredientes

Synodicis

enm

convenire

litteris,

nisi

adversus

pacis, vere Israelilae,

ad

eum

i^ilgyptiorum episcoporum
a

eumque
'

Synodum cogere, sua ipsorum communione aiienum pro-

bclliim ?

nempe

consuevisse

primum

offerre
:

pacem,

quam
'

et

magis optent, salva

fide, suscipi

praemit-

Exlant inter epist. Caeleslin.

Apud Act. Ephes. tom.

i.

c.

8. edit. Pelt.

^ Cyril. ep. vii.

302
tereque legationes, et

C^LESTINI ANNUS

6.

CHRISTI 429.
;

dum

rogant qnac pacis sunt,

vibratos validos ab boste ictus sculo cxcipere charitatis.

Sed qufcnam contra Cyrillum Nestorii arte probros.-c calumnia> sparsa; fuerint, alibi cum scribit
41.

poslca ad clcricos Constaiitinopolilanos

'

reccnset

niniirum collegisse Ncsloriuni circuitores, et deploratos bnmines, qui ad boc vagarentur, ct ubi(|ue

hoc progressu reliquit impressa vestigia quod et crit inspicerc in litteris ab ipso datis ad diversos anno sequenti etenim pra;terquam ad Nestorium, boc anno ad neminem se ea de re scripsisse, idem ipse Cyrillus testalur in dicta Epistola ad Caclestinum sc(|uenti anno coiiscripta, illis vcrbis Ad nullum alium consaccrdotnm nostronnn
crebro
:

((

scripsi . H;ec

locorum adversus ipsum Cyrillnin prolna disscminarcnt


et alii
:

Nestorii causa boc


excitatis.
4.3.

quidem satis de Orientalibus turbis anno magno damno fidelium

erant

isti

Ciicrcmon, Victor, Sopbronius,


iii

testatur id eliam

Eiiistola

ad Acacium

'

Juvenalis Praylio succedit in Hierosnlymi-

ipsum Ncstoriinn datis litteris, quarum lutclligo quosdam, ctc. est exordium ' ulii iu Jactant autem voces in me insania [ileter aba nas bic quidcm, quod ca?cos egcnosque per injuriam oppresserim alius (]uod ferrum in mafreni
et illis ad
:

tono episcopntu.
Praylio

Quo

ipso tempore,
ei)iscoi)o in

defuncto
longioris

Hierosolymorum
esl Juvenalis.
coiisfat

locum ejus

subrogatus

Hand (luidem ad

temporis spatium

Praylium propagasse se-

strinxerim

nonnulli, (|uod ancilla? pra'sidioanrum


:

dem, cum extent Cyrilli Alexandrini episcopi litterae sequenti anno ad Jnvcnalem Hicro.solymitanae
sedis

alienum abstnlcrim

qnidam denique, quod ejusmodi improbitatis suspicione laboraverim semj^er, cujusmodi ne infestissimos quidem bostes laborare

antistitem dats
est,

quamobrem

necessario af-

firmandum
tur
;

in Nicepbori Cbronicon, ubi scdi Praylii anni viginti adscribun-

irrepsisse

mendum
ejus

optaverit quis|iiam.
rina; sunt alii,

Vcrum
,

islos,

et si

qui ejus

fa-

cum
in sede

habita

ratione

praedecessoris

struin ef

non multum moror; ne su|)ra magiDominum vel etiam supra majores meos

ncmpe
cim

Joannis decessus,

eum

nonnisi annos trede-

eadem

transegisse

diccndum

sit.

Quan-

tcnuitatis

me mcnsuram

cxtendere videar. Fieri

tum vero temporis

sederit Juvenalis, in fine ipsius

enim

vix potcst

inieris)

ut pravorum
os

((|uamcumquc demum vitEC rationeni maledicorumque bominum


,

illi quidem malcdicenlia! et jdenum habeutes. corani onmium Judice cansam olim dicturi sunt. Ego vero ad id denuo reversus, quod me potissimum decere existimo, te veluti fratrem in Domino etiamnum admonere non gravabor, etc. Porro istas omnes calumnias

dentes evadas. Sed

acerbitalis

inania prorsns fuisse figmenta, inde pcrspicuo colliges, quod in judicio Ephesino, ubi ejus accusatores
audili sunt

omnes, nec unus ausus


vel

est

de bis adver-

dicendum erit. 44. Haud miiltum temporis intercessit, cum hoc anno creatus Juvenalis episcopus Hierosolymitanus idem oidinavit Petrum primum episcopum Saracenorum, quem diximns ex duce ipsorum a S. Eutbymio essead fidem Cbrislianam conversum. De luijusin episcopnm promolionc superius dictum est bic autem ad certum ejus ordinationis tempus declarandum oportuit iteinm meminisse nam hoc, vel sequenti anno id accidisse, inde ceitum deducilur argumentum, quod reperiatur ipse Pe: , :

sus Cyrillum libellum accusationis ofTerre.

trus (ut dicemus) interfnisse post sequentem

ex bis saltem (appello te iterum, lector) penes borum alterutrum, vel Nes-

42. Intuerisne

Ephesino Concilio
ordinari
lis

qui nec ante praesentem

annum annum

potiiit,

cum nondum
,

creatus esset Juvena-

torium, vel Cyrillum,

sit

veritas, et qui

Deo
:

militet,

episcopus Hierosolymae
geutis

qui dictum Petrum


ordinavit.

vel diabolo? Furit ille, clamat, fremit, dissecatur

pontificem

Saracenorum

Magna

corde, stridet dentibus,

infligit

verbera

iste

contra

quidem

Dei providentia factum est, ut

quo tempore
qui

modeste, paticnler, atque quiete rem

agit,

obtempa:

Dei Ecclesia gravia passura esset ab

illis,

eam

perans divina

legi jubcnti

((

Si

quandoacccsseris
ei

ad expugnandam civilatem, otTeres

piimum

cem

ha!c

plane suadet et jubet Spiritus lcx


'^

propagare deberent in exteras regiones, et barbaros j)opuIos; tnnc acciderit, ut iidem Barbari omnium immanissimi ad fidem Cbristianam se sjionte contulerint,
et ex eis
aliis

etenim ex sententia Jacobi Quic de sursum est patientia, priinum qnidem pudica est, deindc pacifica, modesta, suasibilis, bonis conscnliens, [ilena
:

qui

cum

sanctis Patribus

unus constitueretur episcopus, Nestorium damna:

turus esset in Concilio Epbesiiio

ut plane imple'

misericordia, et frnctibus bonis,

non judicans,

sine

simulatione

His plane legibus obsecutus S. Cyril-

lus, charitatis, et pacis frequenter et

ubique in toto

oraculnm Multi venient ab Oriente, et Occidente, et recumbent cum Abrabam, Isaac, et Jacob; filii autem Regni ejicienfiierit
illiid
:

tum

Dominicum

((

tur in tenebras exteriores ,

Cyril. ep.

* Deul.

XX.

vii.
'

cyril.

ep.

xiv.

>

Cyril.

ep.

viii.

Jac. 111.

C^LESTINI ANNUS

6.

CHRISTI 429.

303

Anno

periodi

Graco-Romana' 5922.

Olymp. 302.

Jesu

Cliristi

429.
5.

Cseleslini papae 8.

Theodosii Jun. 28. et 22.

Valentiniani

III.

i.

Quinta qidnquemialia Theodosii.

Coss.

Florentius et Diomjsius, iiterque Oiientalis. Prior


enini anno superiori prajfectus praetorio snb Tlieodosio jun.
fuit,

ut liquet ex

Iej:g.

Cod. Tlieod. et ex

Germanus ac universorum precibus ambiuntur Liipus, etc. Eam Synodum autiimno praesentis anni habitam, Anonymus in Vita saiicti Lupi indicaf, quando ait, eos i>rofectos temporibus hyber,

Actis Concilii Clialcedonensis in quilnis dicilur


prcpfectics,
et

Ex-

nis,

id

est,

sub hiijus anni finem

Terribiles

sterior in

Exconsul Patricius Florentius : pocapite 176 Synodici adversns Tragoediam


Excousul,

Oceani fluctus, temporibus hybernis mari se committentes orationum gubernaculis mitigarunt .

Iren;pi dicitur Prceses ulriusque militice et


et

apud Priscnm pag. 47 liabetur eum fuissu ex Scytliia oriundum, ac legatnm niissum ad Rovam Hunnorum regem Attilae decessorem cum jam antea consulatum gessisset. Quinta quinquennalia
,
,

Synodiim hanc Gallicanam numerosam fuisse scribil Beda lib. 1, cap. 17, ubi de hacGermani et Lupi Inveniunt missione in Britanniam verba facit
:

saliibre consiliuni (Britanni scilicet), ut a Gallicanis

anhstitibus auxilium belli spiritalis inquirant,

quam

Theodosii post patris niortem imperantis, eaqiie anlici|)ata, ut ejusdem imperii tricennalia denionstrant.

ob causam collectamagiia Synodo


fidei

(scilicet in Gallia)

qiKTerebatur in conimuiie, qui illuc ad


:

Prima legatio S. Germani in Britan)iiam. A num. \ ad 21. Prosper in Chronico snb hujiis
2.
:

succurrendum mitU deberent atque oninium judicio eligebantur Aposlolici sacerdotes Germaiius Antisiodorensis, et
(1)

Lupus

Trecassinaj civitatis episcopi, etc.

anni coss. scribit

Agricola Pelagianus, Se\e-

Inter eos^ qui fidem

Orthodoxam hoc tempore

in

riani episcopi Pelagiani iilius, Ecciesias BiitannicC

Britannia oppugnabant, aliqui viri doch Fastidium

dogmalis sui insinuatione corrupit. Sed actione Palladii diaconi papa Ctclestinus Germanum Aniisiodorensem episco[ium vice sua mitlit, et deturbatis htereticis Britannos ad Calholicam fidem dirigit , vel, ut alia lectio habet, redegit. Haiic sancti

Germani Antisiodorensis Lupo episcopo Trecensi


Vita sancti Lupi scribat
:

episcopi,
,

collega

sancto

numerant, sed hunceximieCatholicum fuisse supra monslravimus. 3. S. Genovefa pedibus ejus provolvitur. Duni Germanus in Britanniam proficiscitur, et per territorium ParisiaccB urbis Iraiisit, ei complures obviam procedunt, qui puellam quamdam Genove-

legationem Britannicam
;

fam nomine eminus


tibus hujus
fllite

conspicatus, dixit ejus paren-

accurate collocavit Prosper

cum Anonymus

in

nativitatem, ipsis

quoque Angelis

Exacto biennii spatio (ab

ketitiam peperisse, ut narrat Constantius loco citato


cap.

episcopatu
evecti)

cum

nemi)e Lupi anno superiori ad eum sancto Germano contra ha;resim Pelain Britan-

20etseq. Idem legitur

in Vila sanctoi hiijus

virginis a Chiffletio in

fine Historiffi Bedae

edita.

gianam, quae sanam oppugnabat fidem,


.

Genovefa postea multis miraculis ac virtutibus in


Galliis refulsit, ut in ejus Vita narratur.

niam profectus est Constantius presliyter in Vita ejusdem sancti Germani apud Surium ad dieni xxx Julii, testatur, utrumque episcopum a Synodo GalHcana incerto loco habita in Biitanniam niissum. Ex Britanniis directa Libro enim 1, cap. 19, ait legaho, Gallicanis episcojjis nuntiavit, Pelagianam
:

Gesta in

Britannia a

Germano

23 describit,

Lupo idem Coiistantius cap. ut videre est apud Baronium, ailque,


et

paulo ante Paschalia festa, anni nempe quadringentesimi trigesimi, Saxones Pictiqiie bellum adversus Britones junctis viribus suscepissent, Ger-

cum

perversitatein in locis suis late populos occupasse.

manum
ducem

Insulanorum precibus
praebuisse, et hostes in

motum

exercitui sese

Ob quam causam Synodus nunierosa collecta est, omuiumque judicio duo praclara religionis luuiina

fugam compulisse,

dum

Alleluia, tertio repetitum, sacerdotes excla-

formula in ea, ut non obscure deducilur, (1) Hanc Synodum Gallicanam Trecis in Campania celehratam fuisse inde deducilur, quod fidei condita contra liaresim Pelagianam in Britannia panlo ante invectam appefetur Trecassina confessio in Vita S. Lupi anliqua apud Boiland)Stas ad substituit: Ad fidem sance Confessionis. V]de Boldiem XXIX Julii. Porro liaec genuina loci hujus lectio videtur, pro eo quod Surius lemere
landist. ibid.

M^NS'-

30'

C.l:i.ESTINI

ANNUS

G.

CIIRISTI 429.
lib.

contiy;isse

mant. Quare cum Constantius cai. 28 testetur, lifEC emensa solemnilale Paschab\ manifestuin cst, nonnisi anno sequenti (lcrmamim el Lupiim in
Gallias rediisse; licet Baronius liocanno

Beda quidem
refert.

2, cap. 1,

hacc Gregorii verba ad

pra!dicationem sancti Augustini, ejusque sociorum


est ajiud
liliros

uno tenore

Svnodum C.allicanam et reditmn lcffatorum in patriam referat. Eadein qua; Constantius, fuse recitat
Beda loco laudato.
4.

Veruin cuin Gregorius anno dxci, ut videre Baroiiium eo anno niiiu. 40, Moralium absolverit, non potuit Gregorius illa scribens

intendere ad Augustiiium, cujus missio Anglicana


aiino tantuin dxcvi decreta est, et annis seiiuenti-

Germanns Verolamii Synodum


Synodis
in caiisa

celebrat.

bus executioni mandata. Beda itaque hoc


lapsus
G.

iii

loco

Collectores Conciliorum, et post eos Garnerius in


Dissert. de

est.

Pelaf(iauorum
,

haititis,

Opinio Sirmondi de anno prioris

lecjationis

scribunt sanctum
esset,

Germamim duni in Britannia rero/m// Synodum celelirasse; quam in reni


et

Sirmondus in Notis poslhumis, S. Germani. qu;e referuntur in Appendice ad tomum iii Concil.
editionis Labbeanae
,

citant

Bedam

Constantium, quamvis neuter Veniliil

existimat

Synodum

Gallica-

rolamii, qufe uriis eral Alliionis, cujus liodie


prcTter
faciat,
,

ma>nium fragmina superest mentionem Verolamiiiamtin Synodum collectam tradit

priorem Germani legationem iu Britanniain perliiiere ad annuin cdxlvi, quam iu rem laiidat Sigebertum iu Chronico, et Bedain lib. 1, cap. \1,
et
|iost Saxonum in Britanniam adventuin, Germani legationem commeinorat; et vero , inquit

nam,

Florilegus in Historia sua ad

annum

cdxlvi, pro

ubi

quo

faciunt, inquit llsserius in Britan. Eccles. Anti-

quit. cap.

M,

et anticjua;
,

fani Albani membramdcR,

Sirmondus,
ter insancti

postea contigisse necesse est

cum

ex

quae eo in loco

iibi sancti

GmMcw/ sacelium

etiam-

legationis istius historia,

quam

Coiistantius iiresby-

num

superest, Iiiinc

jjro
;

suf^gestu

verbum Divinum

Germani

Vita descripsit, Britanuos con-

elTatum fuisse testantur


cap. 23,
tur,

ct ipse Constanlius lib. 1,

stet prtesenle

quem

saiicti

Albani, qui Veiolamil coleba:

sepulcrum aperiri tuin jus-isse refert Germanus, inquit, omniuni Apostolorum, diversorumque martyrum reli(|uias secum liabens facta
,

oratione, jussit revelli sepiilcrum, pretiosa ibidem

Germano cum Pictis et Saxonibuscontlixisse; Saxones autem quo anno in Britanniam irrupcrint, etsi non omnes consentiunt, tainen ante hunc annum irrupisse nemo tradit. Adde quod idem Constantius auctor estGernianum exBritannia reversum, alteruiu mox iter iniisse Arelatum; quo
tempore Galliarum prsetorio piffifectuserat /4x///aris. At Auxiliarem hoc anno et proximis pi;efectu-

arbilrans o[)portunum ut ex diversis regionibus collecta, ([uos pares merilis receperat ca?Iiim, sepulcri quo: ,

munera conditurus

membra Sanctorum

ram

gessisse, vel ex eis patet, quae

que unius teneret hospitium. Quibus


norifice atque sociatis
:

depositis lio-

sunt de causa Chelidonii.

de loco ipso ubi beati martyrisellusus fuerat sanguis, inassam pulveris secum
portaturus abstulit
vato,
in (jua apparebat, cruore serrubere niartyrum cffidem, persecutore pal;

lente
5.

S.

Gregoriiis

sionis

meminit.
allusit

Ad lianc Germani
dubio Grcgorius

M. hnjus S. Germani
et
lib.

7nis-

Lupi victo27 Moral.


:

riam

sine

cap. 6, Ikec verba Job cap. 30 exponens

Cardi-

nes quoque maris operiet


tens

ait

enim

Omnipo-

Chronico Prosperi C;elestini CDXxix affixa est Gertnani legatio, insititii, ut apparet. luendi suspicione non caret, ab iis fortasse, qui cum Palladium in eas oras a Ccelestino missum legissent, GcrmanumWnAtim abeodem in Brilanniam destinatum credidere. Quod neque a Beda neque a Constantio vel Erico, neque ab ulio scriptore antiquo est proditum . Verum haec Sirmondi opinio 7. Refellilur. ab auctore Vitai sancti Lupi evertitur, ut ex dictis

paulo ante dicta Quare quod in vulgari papa2 temporibus anno

Dominus coruscantibus nuhibuscardinesmaris

liquet,

eique Sigebertus contrarius est;

cum

hic

operuit, quia emieanlibus pra?dicatoruin miraculis

diserte
et in eo

duas Gerww?^/ legationes Britannicas

referat,

ad fulem eliain termiiios muiidi iierduxit. Ecce euim paene cunctarum jain gentium corda penetravit. Ecce in una flde, Orientis liinitem Occidentisiiue
conjunxit. Ecce lingua Brilannise, qute nihil aliud noverat, quam barbarum frendere, jamdudum iu
divinis laudibus Hebra:^um
cceiiit Alleliiia

rcsonare

Ecce quondam tumidus, jam substratus sanctorura pedibus servit Oceanus ejusque barbaros motus,
;

solum peccet, quod eas suis annis non redPriorem Lupo comite factam dicit aiino CDXXxvi, quod iu causa fuit, cur posteriorem Baronius in annum cdxxxv congesserit. Secundam recitat Sigebertus anno cdxlviii, non vero cdxlvi, aitque Severum Trevirensem episcopum Germani sociuin fiiisse. Pneterea inrerum.AnglicarumChrodiderit.

uologia hoc skcuIo

alii

duces a Sigeberto sequendi,

(|uos terreni principes

edomare

ferro nequiverant,

hos pro divina formidine sacerdotum ora siniplicibus


verbis ligant
:

et

qui catervas pugiiantiuni infidelis


iidelis

plerumque in magnos anachronisiuos incidit. Qiioad Bedain a Sirmondo citatum, hic Socratis, Sozomeni, et Theodoreti exemplo saepe res, quse
quia
is

nequaquam metuerat, jam nunc

humilium

diversis
Iiet,

annis contigere, ne narrationein intertur-

linguas timet. Quia enim perceplis ca;Iestibus verbis, cIaresceiitibus(]uoqiiemiraculis viiiuseidivinae cognilionis infundilur. ejusdem Divinitatis terrore
refrenatur
riis
;

uiio tenore recitat.


et

Quare

lib. 1, cap.

13 refert

Aiiglorum

Saxonum adventum
Germani
et

in

Britanniam,

quem

certuin esse debet, anuo cdxlix accidisse, et

ut prave agere metuat

ac

totis

deside-

postea cap. 17,

Lupi in Britanniam na-

ad

ffiternitatis gratiaui

pervenire concupiscat .

vigationcm, tumquc alteram Germani legationem

OiELESTINI ANNIJS 6.
sancto Severo episcopo Trevirensi coniiio
faclani.

CHRLSTI 429.

305
cnim inlVconsuIatu Honorii,

pellarant. Claudianus

Qua)

cum anno

cdxlvii obita fuerit, ut

iiifra

osten-

quem anno

cccxcviii gessit, canit

(lemus, Beda
]}rior

utramque

circa ea tempora, quibus


Maduenint Saxone fuso
Orcades. Incaluit Piclorum sanguine Thule
:

leyalio peracta, narravit, ac stalim de legalie-

tione sancti Augustini a sancto Gregorio papa

creta

vcrba

fecit,

licet IicTc ultiina sa;culo

tantum

Scotorum cumulos

flevit glacialis

Hiberne.

scquenti in fincm vergcnte missa fuerit.

Saxones Britanniam infestaSaxones inter et Britones habitam, (lUKSirmondum in transversum egit, Us8.

IIoc tetnpore

bant.

Quoad pugnam

Claudianus

et Statius

Magnam Britanniam Thule

nomine
Scotiae

Orcades vero insula) sunt ad Se[)tentrionem, in mari Caledonio, et ab


sa>pe appellant,

serius in Antiquit. Eccles. Britan. cap. 2, rcspondet,/

eo tantum Pictico Freto divisa). Claudianus itaque

longe priusquam Hengistus

Saxonibus in Britanniam appulisset, frequenter in eam Saxouas irrumpere solitos. Initio enim imperii Valentiniani
primi Saxonas, non minus

cum suis

Saxones diserte vocat. Praeterea Sidonius ApoIIinaris in Pancgyrico Aviti anno cdlvi recitato versu 83, ait
illius incolas
Viclricia Cccsar

quam

Pictos et Scotos
Signa Caledonios transvexil ad usque Britannos.

ccrumnis continuis Britannos vexasse, auctor est Marcellinus lib. 27, cap. 8, et alibi, et sub Honorio

Fuderit et

imp. de Stilicone

ita

canentem Britanniam inducit


Stilic.

Hostes

quffisivit,

quanquam Scotuni, et cum Saxone Pictum, quem jam natura vetabat

Claudianus

lib.

2 delaudib.

Quajrere plushomines.

lllius effectum curis, ne bella timerem Scotica, nec Pictum tremerem, nec littore toto Prospicerem dubiis venturum Saxona ventis.

Loquitur Sidonius de Julio Cffisare, et Caledonios qui habitabant in flnibus Magna; Britanniaj et in
ejus Occidentali parte,

Saxones

et Pictos appellat.

Hinc ad insulam a Saxomim inipetu defendendam institutus fuit comes littoris Saxonici per Britanniam, ut babet Notitia imperii quo prtesidio ab:

in parte Septentrionali Magnjc Britannia; morabantur. Neque Sidonius, ut eum interpretatur Sirmondus in
Notis ad illum Panegyricum intelligi potest de Anglo-Saxonibus, qui paucis annis antequam Panegyricum illum Sidonius haberet in Britanniam venerant; Saxones enim Anglorum socii partem
, ,

Quare jam a

Romauorum temporibus Saxones

Romanis legionibus jam ante hunc annuin cessante, non mirum, si e Saxonico illo littore
ductis binc

crebras incursiones perpessa fuerit Britannia, ut dc


Vortigerni consiliariis Saxonas in Britanniam anno
CDXLvii invitantibus Gildas in libello de Excidio Britannia; jure merito exclamarit
:

Britanniae meridionalem,

Septentrione posita

est,

non vero partem quae in incoluere, ut omnibus no-

altissimam sen-

sus caliginem
!

sent,

hebetudinem tremebant; ut

desperabilem crudamque mentis quos propensius morte cum abesita stulti

men
tes

sponte invitabant

dicam, sub unius tecti culprincipes Taneos dan,

Pliaraoni consilium insipiens (Esaix', cap. 19) .

cui tamen non assentio in omnibus. Septentrionalem Britannice parlem incolebant. Saxones enim, de quibus loquitur Constantius in Vita sancti Germani in ipsamet Britannia habitabant, quod manifeste indicat Beda lib. t, cap. Ante paucos sane adventus 17 et seqq.; ait enim eorum annos (nempe Saxonum, Anglorum et Jutarum) haeresis Pelagiana per Agricolam illata Sevefidem Britanniarum fu3da riani episcopi filium peste commaculaverat, etc, quam ob causam colIta Usserius,

9.

tum. Saxones autem a Sidonio nuncupantur Calecum Pictis fcederati, qui uterque populus integram Caledonioruni gentem Magna; Britanniaj partes Septentrionales habitantem conflabat. Ex quibus manifestum est, Pi-osperum in Chronico prioreni Germani legationem Britannicam accurate hoc anno retulisse, et verum esse quod Constanhus et Beda citati tradunt, Germano i\\ Britannia agente,
donii
Britones ejus precibus Pictos Saxonesque in

fugam

compulisse, hosque Saxones in Scptentrionali parte Britanni, et in insulis Orcadibus sedes habuisse.
10.

Et qiddemjam a

scecido siiperiori.

Jam

ante

annum

Christi ccclxiv

Saxones cum PictisSep-

tentrionalem partem Magna; Britanniaj habitabant, ut certo colligi videtur ex his qua; Ammianus lib. 26,
cap. 4, ad consulatum Joviniani et Varroniani eo

lecta

magna Synodo sacerdotes Germanus

etc.

eligebantur Apostolicis
,

anno gestum, habet


tinuis .
nalis,

Picti, inquit,

Antissiodorensis

et

Lupus

Scoti, et Attacotti Britannos

Saxonesque et a;rumnis vexavere conSeptentrio-

Trecassina; civitatis episcopus .


terea Saxones, Piclique
junctis viribus susceperunt

Tum
cum

cap. 20:

In-

Erant

yl/teco^// populi Scotiae

bellum adversus Britones


:

et

trepidi

partes

ubi nunc comitatus Buquamensis, ut recte Nicolaus Samson. Hoc ipso tempore Pi'ovinciae illae
Septentrionales ad Orientem
nes,
sitae, uti

suas piene imparesjudicarent,sanctorumantistitura

Angtis,

Germani scilicet et Lupi. Quare ante adveutum Anglo-Saxonum in Britanniam jam alii Saxones in ea insula sedem fixerant et de istis Beda et Constantius loquuutur. Hi vero alii non erant, quam Scoti ac Hiberni, quos Scriptores latini longe ante Constantium Saxones apauxilium petierunt

Mourray,

aliajque lingua Hibernica

Marnon utun-

tur, et populi e regione

montes incolentes versus Occidentem insularum Hebridum dictarum inferioris regionis Occidentales Saxones appellare solent ut
,

observat

Cambdenus

tor arbitratur,

autem auchoc nomeu ab antiquis Northumbris


39

pag. 90 et 93. Hic

TOMVS

VII.

300
infcrioris

CiRLESTINI

ANNUS

6.
in

CHRISTI 429.

Scotisc habitatoribus origincm ducerc. Veruni bac in rc labitur; Nortlmmbri cnim ultra

j)Osteritali

Scotiam misso quiccjuam lilterarum monumenlis proditum fuisse, niliil est quod faciat
13.

Frelum Ecbmburgcnse nuncjuam scdes liabucrc


sicut ncc Angli
Scotiai

fidcm. Dc hujusmissionc anno cdxxxi agemus.


Cyrillus
Ilomilia Paschali xvii refellit.

Scptcntrionalem partcm hodicrni

regni uncjuam incolucrc; et tamen anno

primum Sermonem NestorH in A nuin. 22 ad ^13,

cccLXiv juxta

bantur. Quare

marc Germanicum Saxones moracum Nortlmmbri nuncjuam Saxones


neque
in Scotia habilarint,

appellati fncrint,

Am-

Vcnio nunc ad rem Ncstorianam, ciijus synopsim pra^fixit Garnerius tomo u Operum Marii Mercatoris, ubi cxhibet plura istius causaj instrumenta, qua; in

mianus de

veris Saxonibus, ScotlBC incoHs,

omnino

bunc usque diem,


ignota.

vel obscura fuerant, vel j^enitus

intclligendus. Qua; quia

nou

satis

nota scdulo expli-

Cum

tainen tunc Garnerius non vidisset Sy-

canda fuere.
est.

11

Palladius hoc anno in Scotiam missits non Baronius a num. C ad 9, agit dc Palladio

nodicon advcrsus Tragoediam Irenaii, quod postea Lupus subtitulo Casinensium litterarum., in lucem
emisit,
bris involuta

diacono, cujus cfflagitatu Prosper loco laudato asserit

Germani legationem Britannicam a Ccelestino papa decrctam esse. Pulat vero Baronius hoc anno duas ab hoc Pontifice missas legationes alteram Palladii, alteram Gerincmi, et ntramque boc anno susceptam. Verum non clicit Prospcr, Palladiwn hoc anno in Britanniam venisse, sed tantum anno CDXxxi, ut ibidem videbimus. Pr;cterea Bcda Prospero suffragatur tam in Ejiitonie, (juam in Historia. In Epitomc enim ad annum cdxxx scribit Palladius ad Scotos in Christum crcdentes a Caelestino papa primus mittitur cjiiscopus , quod in Historia lib. \, cap. 13, dicit contigisse anno imperii Tbeo,
:

non labi, ct plura tenenon relinquere. Gesta boc anno, de quibus vix in codem Synodico mcntio, accurate

non

potuit in multis

pertractavit, quic ideo hic,


vitate,

quanta

fieri

poterit bre-

ex eoexhibebimus. Die Epipbaniicsacra san-

ctus Cyrillus de

anni indixit,

more diem Pascbatis currenlis homiliam Paschalem ordine xvii ad alias Ecclesias misit. Cum enim mense Octobri anni CDXii Alexandrina; Ecclesiae regimen susceperit eam ad hunc annum pertinere certum est. Ea hoet

milia Cyrillus tidei


sic exj)licuit,

dogma de

Incarnatione Verbi

ut egregie refellerit

sermonem

pri-

mum

Nestorii de Virgineo partu, annosuperiori ha-

dosii jun. octavo.

Baronius

num.7 Bedam

pcrversce

temporum

rationisinsimulat, licct huic

cum

Pros-

Nihil in ea Cyrillus

bitum, singulis partibus non leviter perstrictis. 1-1. Ea ante ii et iii Sermonem Nestorii edita.
de
iis,

quae boc anno Cons-

pero egregie conveniat, quia scilicet Baronius non animadvertcrat, Bedam annos Theodosii inchoare

tantinopoli gesta, habet, licet nullam, posteaquain

ab anno Christi cdxmii, quo post Honorii mortem in Occidente regnare ccrpit. In eo itacjue tantum Beda dilfert a Prospero, (juod ille annum, quo Palladius Roina in Britanniam missus, Prosper vero

de hac controversia Nestorium inter et Proclum exorta rescivit, prajlermitterct occasionem Procli

superea defendendi; exquo liqueteam publicatam,

antequam Nestorius secundum et tertium suum sermonem, dc quibus mox, faceret; et deceptum
Garnerium, qui in laudata Pra^fatione pag. 2 monachis circa diem Festum Theophanias indictam fuisse diem Paschalem, et pag. 14 ac 18, postquam varia hoc anno in causa Nestorii gesta Garnerius recitavit. refert, Cijrillum de more misisse homiliam Paschalem ad omnes Ecclesias eam
esse
scribit,

annum, quo

illuc appulit,

12. Palladius in

brum

reliquit.

memoret. Scotiam missus nullum


Baronius num. 8,

li-

Pi-ffiterea

et

anno ccclxxxviii, num. 110, et anno cdxvii, num. 1, tradit, Palladium, qui ex Romanae Ecclesiac diacono, Scolorum factus cst episcopus, scripsisse sub Zozimo papa rcs gestas sancti .loannis Cbrysoslomi, nempe Dialogum illuin altcrius Pallaclii ejiiscopi Helenopolis cuin Tbeodoro ilidem Romana; Ecclequi quidcm Palladiiis diaconus aj)ud sia; diacono Trithemium numeratur inter scriptores Ecclesiasticos. Nam prffiter Vitam Joannis Chrysostomi ab ipso scriptam per Dialogismum, in quo Palladius episcopus, et Thcodorus diaconus interloquunlur, librum etiam contra Pclagianos, et Homiliarum librum
:

scilicet qua;

ordine est xvii, et postea homiliain

xviii,

qua dicm Paschatis indiceret in annum cdxxxi. Verum jam anno cdi demonstravi , non solum in Oriente; sed etiam in Galliis Festum Paschatis anni,
(jui in

cursu

erat,

seu Theophania!. Quare

indictum fuisse die Epijthaniae, mos ille ad solos monachos

non restringendus.
13.

unum,
et alia

et ad Ca^lestinum Epistolarum librum unum, grco sermone ab eodem edita idcm tradit. Utinam exlaret liber ille Palladii Epistolarum ad Caelestinum , inquit Baronius. Verum, ut animadvertit Usserius in lib. de Britannic. Ecclcs. Primordiis cap. 10, Baronius perperam Joanni Tritbcmio

Eusebius laicus Nestorio contradicit. sermonem alterum fecit velut adversus Arianos et Macedonianos, reipsa vero adversus Catbolicos, quo priorem confirmare visus cst. Quo tempore contigit mirabile cjuiddam, atque audax faciiuis, quod narrat Cyrillus lib. 1 qui projjtcr singularem Contradict. de Eusebio doctrinam et pietatem Dorylei episcopus postea reNestorius paulo post priorem
,

tribuit, quffi Joanni Bala;o Ccnturia 14,

num.

6,

nuntiatus

est. Is

cum

inter laicos versaretur, inipie

accepta erant refercnda. Solet


illa

enim BalKus, non


scripta ab
iis

solum Aucloribus assignare, qua;


legit;

fuissc alicubi

scd etiam qua; scribi ab

illis

dicentem pro concione ej>iscopum ausus est verbo palam arguere, sua^quetidei, atque animosw in hffilescs fortitudinis si)ccimen eximiuni dedit. Fecit el
tcrtium Nestorius, brevi post temi)ore
,

[)robabililer poluisse ij)sc conjecit.

Palladio

enim

velut in

, ,

C^LESTINI ANNUS
Apollinaristas, de

6.

CHRISTI

/|29.

307
et seqq,,

incunfnsa

doQmate, seu Oeo-jVMo^a, id est, de diiarum in Christo naturanmi con-

fuse etiam

apud Baronium niim. 35

neque

tantuin querclis po[)ulus

rem
:

egit

sed minis quo-

junclione, et rcciproca

nominum commimione ;

in

que

et

publica exprobratione scelerum qua; s[)ecie


objecit eiiim indigenfacuitatesciue
;

(]uo veiieiuini texit paulo artificiosius, taiitoque noeeiitius [)0|)ulis iiifudit,


ristas, (|ui

pietatis Nestorius tegeret

quod videreturin Apolliua:

tiuin negligentiam

pau|)erum cupidis
est projectio-

naturas iu Ciiristo coiifundebant, invi-

boiniuibus erogatas

suni Gatliolicis ea tempestate nonieu invelii

quan-

nem

in

mare,

et

tum minatus pastoris in hqnnn

versi

necem

quam
sola

luTresim

suam dc

Cbristo puro liomine, et

iiK[uit Cyrillus in

Encomio

Virginis. Minas excepis,

[)rit'st;uitia
|)otiiit.

a ca;teris liomiiiibus diverso, taccre


et latine

sent facta

nisi

magislratuum potentia
favcnlis

ipsiusque

uon

LUruinque scrmouem gra;ce

imperatoris Nestorio

retinuisset

metus.

ibidem Garnerius. Obstestationem suam in eum publice pro\ 0. Furcnti in Gbristum bicrctico [ilurcs maponit.
cdidit

Utrumquc

libera simplicitate

su[)plicatione

monachi in laudata Tbeodosioobjecerunt postquam enim


: :

gnis animis restiterunt, primusque omniuui pnefa-

impotentiam Nestorii, et furendi adversus quemlibet, licentiam exposuerunt Superbia^ in([uiunt,

Eusebius laicus obtestatioiicm iu euiii publice proposuit, eoque facto omnium aniinos intlammaadversus episcopum luTretica vit in tidei studio PauH Samosateni dogmata renovantem. Refertur
tiis
,

qua omnes parvipcndit elatus pecuniisquc et corruptorum quorumdam bominum potentia fretus, et, ut libere quod res est dicamus, vestra quoquo
,
,

Euscbii obtestatio in parte


et

1
:

Goncil. E[ilies. cap. 13,

bis

verbis incboatur

Quicumque scbedam

hanc accepturi sunt, eos per Sacrosanctam Trinitatem adjuro obteslorque ut eaindem cpisco[)is, necnon et laicis presbyteris, diaconis, lectoribus
, , ,

domiuatione fretus ha?c facit . 18. Proclus pro Deipara contra Nestorium orationem habet. Dum cuncta ferverent odiis, Proclus Cyzicenorum episcopus pergebat iuEcclesia
,

populum

ut antea

docere,
,

dumque

fieret

amplis-

quoque Gonstantinopoli babitantibus ostcndant ejusdemque excm[)lum ad evidentem ba^retici Nesut qui eatorii confusiouem iistlem impertiantur
;

sima quaedam Synaxis babuit in maxiino omnium ordinum coetu pro Deipara Virgine contra Nestorium Orationem Panegyricam, diefesto solemniore, ideoque Cbristi aut beata; Virginis, in qua oratione,
,

dem

prorsus sentiat, qute Paulus Samosatenus, ante

licet adversarii

nomen tacuerit,

prffisidentcm episco-

centum sexaginta annos a Catbolicis episcopis anathemate condemnatus , in secunda scilicet Synodo Antiochena anno cclxx habita, ut ainio cclxxi,

puin reveritus, ha;resim tanien omnibus notam summo auditorum plausu relellit. Factum narrant

TheopbanesetCedrenusad annum primuniNestorii.


Goustituerat Nestorius

num. 2

ostendi, et ex bis Eusebii Dorylensis verbis


prsefatae

festum solemnius Proclo


bic vero rcpente

epochani

Synodi passim male assignatam

quo doceret populum


dixit
:

magna voce
,

ibidem anno suo rcddidi. Hsec coutestatio coutra

EomiUa

in

Dominam Deiparam
etc. Hffic oratio

Virginalis

omnes Ecclesia; Constantiuopolitanaj clericos propocum istorum plures fuerint ab ba^resita non est
;

siarcba adeo alieni, ut e civitate proscribi maluerint,

adbuc extat. Licet dicenti magnus plausus ab omnibus datus sit, ausus est tameu Nestorius continuo pro more populum
hodie solemnitas,

quam

ejus

adbasrere impiis dogmatis;

sed

proposita fuit
tores
in

adversum solos profani episcopi fauab bomine laico, quem Leontius Byzantinus

III contra Nestoriaiios ac Eutychianos libro affirmat, tloruisse in judicandi potestate, et Anastasius

Bibliottiecarius ac

Tbeophanes

fuisse Pulcberia!

Au-

summaquc impudentia ac impictate Procli prscipua quaeque dicta reprebendere, imo et blaspbemiaB damnare. Nestorianae orationis initium est, Amatores Christi populos etc. Recitat eam Garnerius ex Mario Mercatore pag. 26. Nestorium vcro facultate dicendi ex tempore valuisse testatur Soaffari
,

gustic scbolasticuni, el auctor Breviculi Eutycbia-

crates lib. 7, cap. 32.


19. Nestorius in suis
fellit.

nistarum, fuisse agentem in rebus, et denique Marius Mercator in Scholio ad iu Nestorii sermonem,

sermonibus Proclum re-

Neque
, ,

contentus Nestorius semel dixisse


,

admirabilem
tiori

sibi collegisse

eruditionem,

et

conteu-

voce inclamasse ipsum ante scecula Verbum etiam secimdam subiisse generationem, idest, illam

adversus Deiparae laudatorem tres iterum babuit tribus consequentibus post Paschalia sermones

Synaxibus
arguit,
sit

quibus

tres prfflcipuas
sit

Procb sententias

secundum carnem et ex midiere. Hujus Eusebii laici plurimum a laudatis Auctoribus commeudati non meminit Baronius in Historia Nestoriana. 17. Populus in Nestorium commovetur. Tunc pariter, exemplo laicoruni incensi presbyteri cum in Ecclesia quae Irene maritima dicebatur, iu

quod Deus

passus etmortuus,

quodDeus
dici

uoster Pontifex,

quodque beata Virgo


,

debeat

0OToc.

Unum

prae caiteris dixit in ingenti

corona

per suos coacta, reliquis nocentiorcm cujus initium Gontumelias quidem hajreticorum in me tanquam delirantium macbinas, et liorum in mare
:

pravum dogma

invecti essent, continuo iniuis ct


silere jussi

comminatas submersiones, perturbationum quoque


persecutionum nova, qua; intenduntur, quam et indigentium negligeutiam nobis objiciunt, et aliorum in nos garrulitatis deUramenta taiuiuam ranarum strepitus rideo , aut
desideria, et

auctoritate freudentis episcopi

sunt

ul populus usitatam fidei piu^dicationem requirens pubbce inclamaret Imperatorem habemus, episcopum nou habemus . Ita legiturin

Unde

accidit

molimina
,

Supplic. BasiUi part.

Concil. Epbes. cap, 30, et

certe

quantum infantium

jacula seu castra contre-

,,

308
misco, ut in
etc.
aliis
,

CiELESTINl
n lii

ANNUS
nomen
,

6.

CHRISTI
,

/|'i'J.

liac

Oratione

taciiit
;

Procli

submiserat

trilnis

prinribiis

sed
,

singula ipsius

argiicns

at(|ue

ca

imprimis

qua; continerent

pro nobis morliium, Yiruni omnilms exinde hairetici calumniatoris satis notnm miserrimi ApoUinaris Ariique nomine tradnxit. Has iv Orationes Nestorii recitat ex M. MercatoreGarneriuset

Dewn

qui non tantum de more rcs agercnt Ecclesiarum yEgyi)ti in urbe Regia; sed etiam (lui excubarent pro fide ccrto(]ue de singulis Nestorii molitionibus alque consiliis pra>sulem suum monc,

rent.

Ab

omncm
quibus

his cum nuntiatum esset, Nestorium lapidcm movere quo Epistolae auctorem
, ,

offenderet
et

litteras dedit

Cyrilhis ad Nestorium
,

notis illustrat.

objecta purgaret

et
,

motuum
querelas

causas

20. Cyrilhts scribit

monachis JEgyptiis ut

sese

Nestorio opponant.

refunderet in

suum auctorem
et

et

Romani
,

Miserat Nestorius per lldos

Pontificis de Tractatibus a se missis exponeret

et

homines primum sunm traclatum de Incarnatione,

poenitentiam suaderet,

suam sponderet

in pro-

cum

nonnullis

aliis

Homiliis in provincias

ad pes-

movenda
teris

re fidei
1

constantiam. Epistola hacc recilit-

teni latius

spargendam. His in

^gyptum

perlatis,

tatur in parte

Concil. Eplies. cap. 6. Acceptis

Cyrillo Alcxandrinai Ecclesicc episcopo necessitas impositaestscribendi ad monaclios, ut obviam iret

Nestorins rescripsit per


,

Lamponem

presbyte-

rum

brevitcr
,

malo
et

(|uod

propter nonnullorum
,

quorum
:

in

accusatione
sisset.

quidem sed non sine gravi Cyrilli quod intemperanhus ad se prior scrip,

manus

scripta venerant imperilam simplicitatem , proclive credulam levitatem tinieri poterat enim erat, ut commotio animorum, quac jam sub-

22. Nestorins tentat


stini

occupare

animum

Ccele-

PP.

At(]ue hoc inilium


duos
et
,

fuit apertae

conten-

orta fuerat
et in

paulatim, ut fit altercatione cresccret pertinaciam erroris, ha?resimque verteretur. Ha


, ,

tionis

inter

Alexandrina?
erat

Constantinopolitanae

majorum sedium antistites, quorum, ut


:

narrat Cyrillusipse Cffilestino papaj in parte 1 Concil. Ephes. cap. \k. PrEcstantis illius Epistoloead

rem

maxima tunc auctorilas exinde coppit res agi magno animorinn a?stu orbe Christiano in duas
,

monachos exempla
Ca^^Iestinum
,

inquit

Cyrilhis in Epist. ad

partes diviso. Tentavit Nestoriits occupare


Cce/es^/n;',
lectis

animum
,

quorumdam
siariis

ad Constantinopolitanam urbeni opera dcportata (a Cyrillo suis Apocri

quia didicerat ex

litteris

Cyrilli illum

missa sunt)
,

ibidemque lecta, tanto adjuegerint.Verum hoc

tur,

quibusdam tractatibus, qui Nestorii ieYtmad ipsum ergo vehementcr otTensum esse
: ,

mento fuerunt
causa per

ut plurimi e magistratu ejus rei

litteras Cyrillo gratias

ipsum Nestorio quoddam irae contra Cyrillum susceptai fomentum subministravit . JussitergoNestorius Pholium quemdam respondere; et occultas

Epistolam dedit, occasione Pelagianorum episcoporum Constantinopoli existentium misit(]ue aliquot Tractatus per Antiochum virum illustrem,qui venenum continerenl multis verorum dogmatura involucris absconditum. Tres saltem hi Tractatus
,

primum,tum apertas inimicitias adversus Cyrillum exercuit. Cumque in urbe regia .-Egyptii quidam
versarentur,inquosAIexandrinus episcopus proptcr infamiam vita? ex canonum prascriiito animadverad calumniam eos Nestorius subornavit terat Cyriilo faciendam dandosque adversus ipsum sibi
, ,
,

quantum

colligere licet ex Caelestini litteris

et Cas-

siani libris,

ab Antiocho delati sunt. Primus de


,

Incarnatione

quae turbarnm causa. Alter in speciem contra Macedonianos et Arianos ; tertius qui
,

veluti adversus Apollinaristas , reipsa in Catholicos


existebat.
Ejiistolae
,

initium est
etc. Recitat

Fraternas nobis

ac Theodosio libellos
clesiam
ciere

quibus argueretur, non Ec;

invicem debemus
,

modo male

administrare
et
1

sed in

^gypto

etiam contra imperatorem


,

magistratus turbas
Concil. Ephes., cap,
et in

CDXxx num. 3 et seqq., datam existimavit.


23.

eam Baronius anno quia eam tantum eo anno


Commonitoriitm suiim

ut videre est in parte


ii

M. Mercator

42, in Epist.
Cyrilli

Cyrilli

ad Nestorium,

Apologet.

Theodosio imp.

Orienteitaturbatovidetur Marius
,

offert

ad Theodosium.

21. Ccelestinus

PP.

consulit Ctjrilhim de tiirbis

a Nestorio
poli
,

excitalis.

Non tantum
,

Constantino-

Epist.

ut liquet ex sed Oriente toto turbatum est sermonum I Cyrilli ad Nestorium , occasione

: quos cum accepisset aliunde Ca>lesti7ms, simulque nuntios de turbis Ecclcsiarum Orientalium otTensus inde cum aliis episcopis quorum

Nestorii

Mercator suum Commonitorium obtulisse Theodosio imperat. contra Juliamtm et Ccelestium caeterosque Pelagianos, in quo totam ejuscemodi hominum causam ita patefecit ut cunctis innotesceret quos homines amicitia sua Nestorius foveret. Ha3C Operis quod inscrijitio Item exemplum Commonitorii super nomine Ca?lestii gra;co sermone a Mercatore
, ,
: ,

datum

est,

non soluni

Ecclesia; Constantinopoli-

in coetn relationem de cunctis

lieri

voluerat

con-

tana;, sed

sulendum

ratus est super ea re Cyrillum, an per-

tum
per

etiam plurimis religiosissimis viris;obIaquoque piissimo jirincipi Theodosio semper


,

inde se reshaberet, atque fama jactabat. Harum Ccelestini litterarum nieminit Cyrillus in Epist. i ad

Augusto

id

ipsum ex graeco

in

lahnum

translatura

eumdem Marium Mercatorem

Christi servura

Nestorium. Uno eodemque circiter tempore Epistola adversus Honiilias Nestorii niissa esta Cyrillo,

tum

ad monachos, ut crudirentur, tum Constanlinopolim ad clcricos Alexandrinos a quibus spar,

in consulatu Florenlii et Dionysii VV. CC, perquod Gommonitorium cognito funestissimo errore, imperiali pra;cepto tam Jnlianus defcnsor et sequax ejus

cum
idem

cactcris sociis et participibus suis,

quam

postea

geretur

plures eniin Cyrillus e suis clericis eo

Caelestius,

deConstantinopolitana urbe detrusi,

C.KLESTIN'!
in Synoilo quoqiie Ephesiensi
ffinta

ANNUS

6.

CHRISTI

4*29.

309

duccntonim septuailaquc

(luin^iue

episcoporuni sentenlia poslmotlum


.

in

pnrsenti damnati sunt

Commoniloiium

quam teslari siiam esse animi sui senfcntiam ctc. Scri|)lum incipit Lcqi litteras missas a vobis, ctc. et hahelur part. 1 Concil.Ephes.
gressibus diccre;
,
:

lioc

anno

Florenlii et Dionysii consulatu notato e

cap. 12.
26. Nestorius secundam ad Cyrillum scribit Epistolam, hicque rectam fidem exponit. Nestorius tempore Quadragesim;c, sccunda; Cyrilli Epi-

gra^coinlatinum versum, poshjuamjam imperatori

oblatum

luisset, et CcBlestius

anno cdxxxi damna-

tus in Concilio Epliesino.


2i. Basiliiis aliique

monnchi Theodosio expo-

stote,

mmt qwE

passi sint a Nestorio.

secundam

et ipse

suam

reposuit, quae
,

cum

Ohlata

est

lcgeretur in Concilio Ephcsino

visa est Patribus

cliam Theodosio supplicatio a Basilio diacono et archimandrita, aliisque sanctis monachis, qua [)ost exposita quae liactenus indigne passi essent, paterenturijue quolidie a Nestorio
;

continere doctrinam Catliolica3 contrariam, nec iin-

merito;

cum

Cyrilliana; sccundffi contradiccret, quae


lidei
1

sccunda qua;dam erat

a majorihus acceptai

post oljjectum

quoque
patro-

expositio. Extat ea Partc

Concil. Ephes. cap. 9.

liherasimplicitate imperatori

suum
:

lia^retici

Scripsit etiam Nestoriiis iteruin CcElestino papse,

alteriim, conduo maxime postulahant vocari Synodum qua dissensiones fidci tollcrentur alterum comprimi Nestorianorum audaciam, ne inlerim pergerent bacchari. Tcmporis ratio conficitur ex eo, quod in illa sup])licationeres Nestoriana;

cinium

retulitque de Pelagianorum causa. Litteras (detulit

Valerius vir

illustris,
,

qui lidcin faccrct,non scriptis

tantum Nestorii
tanis, id est,

cnjus erat amicissimus; scd iis etiam, qnce dicturus erat de rehus Constantinopoli-

de Pelagianorwn qucrclis apud impedc contcntionibus Ncstorii, partim


,

dicuntur pcrinde se iiahere ac in


Coelestinum
;

litteris

Nestorii ad

ratorem,

et

cum
aliis
:

augeri nimirum et invalescere in dies,

Cyrillo urhisque Regiffl clero


ipsius doctrina
oCfensis.

partiin

cuin

Nestorio multos, ut ipse quidcm mcntitur, errorcm


dedocente, ut autem verius monachi aiebant
et
,

minis

verherihus terrente. Recitatur ha^c supplicalio

exordium est Scepe scripsi beatitudini tuce propter Julianum, etc. Hanc Epistolain Baronius anno sequenti num. 7
Epistola;
recitat.

Conc. Ephes. cap. 30, ex qua varia refert Baronius num. 35 et scqq. Tunc etiam Cyrillus respondit nonnulhs querentihus quod cum audisset impiam Nestorii doctrinam ruere in pejus non continuisset sesc tacendoque passus esset ipsain per sc interire scd e contrario misisset Constantinopolim Epistolam quam ad monachos i45gyptios
part. 1
, ,

Cum

vcro Cyrillus cx suis didicissct inte,

pesccre fidelium ardorcm

Ncstorianornmque ani-

mos

accendi, invalescente in dies apud inultos opi-

nione, quod de dogmate quifstio non csset, sed de

unica tantum vocula, vcritus nc vafcr lucreticus, et Ccelestino per littcras, ct Theodosio hlandis serinonibus, et ahis Ecdesiis per fidos ministros imponcret, dedit

vulgus Nestorium exacerhasset , et quasi coegisset perhnaciter ohfirmare animum alicnse reprehensionis impatientem. Scripto
scripscrat
,

eaque sparsa

in

ad Ccelestinum

litteras, et

ad alios scrip-

Cyrillus exposuil,

tum
1

facli sui

causas, tuin negotii

momentum, quod
teret.

silentium nequaquain permitConcil. Eplies. cap. 10.

Videatur pars
Cyrillus
scribit.

2S.

stolam

Intcrim a suis Constantinopoli raoranlihus accepit Cyrilius (|uartum Nestorii ser-

secundam ad Nestorium Epi-

ad Theodosinm, partim ad Pulcheriam. 28. Moritur Praylius episcopus Eierosolymorum. Ad num. i3 et seq. Praylius episcopus Hierosolymitanus ultra annum cdxxv non vixit, ideoque eo anno Juverialis ei sncccssit. Quare cum

tain rectae fidci expositionem niisit, partiin

Praylius episcopatum susccpcrit anno cdxvi, ut suo

monem

adversus Proclum; imo

et intellexit a

qui-

bus calumniam in urbe, quihusvc incenlorihus pateretur; rescivit etiam liomines qui Nestorii partcs sequehantur, de pacc verha facere. Quare
,

scripsit ex

Synodo Alexandrina, qua; singulis annis de inore habebatur, secundasad Ncstorium litteras,
quibus
et se

ah improbis ipsius adulatorihus inju,

dccem eosque incompleChronico Nicephori lihrariorum errore ei anni xx, ct inensesvi;in Tahulis vero Theophanis anni xx adscribantnr non dubito tamen, quin in Nicephoro, loco annos xx, legendum sit, annos x. In Vita sancti Euthyinii a Cyrillo inonacho scripta dicitur, Juvenalem Lanram hujus sancti Abhatis dedicasse anno lii Euthymii ipsius, die vii Maii,
loco diximus, scdit annos
tos, licet in
:

riain

pati
,

quereretur

et

sermonem quartum
,

in

indict. XI,

ideoque anno

su|)criori,
lii

quo usque ad

Proclum quasi ahud agens

Habetur ea Epistola part. 1 Concil. Ephcs., cap. 8, et in Concilio Chalcedonensi data dicitur 7nense Mechir indictione xii. iEgyptii mensein Mechir a die xxvi Januarii nostri auspicantur, ideoque cuin ea Epistola indictione xii scripta sit,ad anni hujus initium pertinet. Hujus Epistola^ parlem recitat Baronius
refelleret.

mensem Augustuin annus

Eutliymii in cursu

fuit. Natus cst enim Euthymins, tnense Augusto, quarto Graticmi consulatu, ut habet Cyrillus. Sed ex hoc similihusve argumenhs deduci tantum po-

test,

num.
illos

Suh idem temporis, imo eadem via, suos Ai)ocrisarios misso Commonitorio Cyrillus
4-1.
,

docuit, (jua ratione deberent,

si

de pace tractaretur,
-

gerere se

cum

Nestorianis, quibus pacisci conditio-

nibus; quid ad qusstiones respondere; quid in con

Jiwenalem jam anno superiori Ecclesiam Hierosolymitanam rexisse. Licct autem anno cdxxvih quo ea dedicatio peracta, Dominica non inciderit hajc taincn dies apud in diem septimam Maii sancti Euthymii discipulos solemnis erat indeque novum templum in hujus Sancli honorem constructuin die ehain septima Maii dedicatum fuit codemque pariter die ejus Laura mutata in Ccp.m, , ,

, ,

310
bium
,

C^.Ln:STINI

AXNUS

6.

CIIIUSTI 429.
rcliquit

ctiam declicala

ut infra videbitur. Juve-

enim sua aut paupcribus


peribus erogavit
,

aut vendita

i^au-

nalis paulo post

suam
,

ordinalioncni

Petrum

epi-

ut babet Auctor librorum de Vita

scopum Saraccnorum
Baronius amio cdxx
ex Saracenis
alii
,

quem

ex duce ipsorum a

Conlemplativa

lib. 2, cap. 9,

idque cxemplo Hono

sancto Eulliymio cssc ad fidcm

convcrsum

ostcndit

rati decessoris et

Vcnantii hujus fratris, de quibus


:

Persas

num. 37 consccravit. Porro ut alli Romanos colebant


, ,

Hilarius in citata orationc


ribns, cx

Possessio qu;e pau|)e-

Procopius lib. 1 de bello Pcrsic. cap. 17, et Menander Protectordocent. Dividebantur vero in Phylas seu Tribus duodecim , ut Nonnosus in Legatione
,

quo ab ipsis fuerat possessa servierat, pauperibus nunc distribuenda distraliitur,quan(Io


nenipe patriam reliquere. Baronius, qui cam orationem non vidcrat, in Notis ad Martyrologium

Orosius initio suffi Ilistori;c scribunt ac singulis tribubus prseerant Phylarchi, ut vocabant. Denique Petrusjor//i<5 ordinatus fuit episcopus copiarum
ct
,

Pvomanum ad dicm
vixissc

xvi Januarii

ait,

Uonoratum

qua; erant in Palaslina, inciuit Cyrillus in Vita sancti Eutbymii. De Saracenis vero PabTCstinis le-

gendus Procopius ibid. cap. 19. 28. Moritur S. Ilonoratus episcopus ArelaCum sanctus Lupus anno superiori epiiensw. scopus Treccnsis dictus fuerit,quo tempore liilarius Honorati episcopi Arelatcnsis successor adbuc monachus Lerinensis erat, ut anno superiori diximus, liquet mortem ejusdem sancti Honorati ad bunc annum pertmcrc, at non ad diem dccimum sextum mensis Januarii, quo eam BoIIandus ejus vitam quia sc. in aliique passim collocant explicans

usque ad Sixti 111 Pontificis Romani tempora, sed nunc ccrtum est, mortem cjus ultra l)ra3scntem annum difrerri non posse. Sub 29. Finis Patriarcliarum Judceorum. hujus anni coss. III kalend. Jtm. Tbeodosius dcdit lcgem 29 Cod. Tlieod. de Jiidceis ,qu3i de auro coronario duo indicat. Primum eum canonem (]uondani patriarchas Juda^orum coronarii auri nomiue dc Synagogis omnibus etiam Occidenlalium parhum exegissc. Secundum, post excessum patriarcliaruin, primates Judceorum hoc ssculo banc pcnsioncm susce|)isse. Ex quo Blondellus libro contra

Martyrologiis eo die colitur. Sanctus enim Bilarius ejus successor in oratione funebri, quam de eo
habuit, nuni. 29,
in Ecclesia
ait Honoratum Epiphaniorum die sermonem babuisse cum jam in morbum incidissct qui morbus ingravcsccns octavo
, , ,

Ecclesiae pag. 532, et Gotbofredus in Imjus legis Comment. recte colligunt Patriarchas Judffiorum nullos amplius hac tempestate fuisse, electosque deinccps Pnwzato, quibus cum succes,

primatum

sionis jure patriarcbatus deferretur,

quod ex Epi-

eum

vel

nono

die a solemnitate pra^dicta

paulalim

attcnuando confecit , inquit

Hilarius,

ideoque

uno ant

altero ante die sanctus


et die

Honoratus ex hac

pbanio ha^rcsi xxx, quse est Ebionitarum , evidens est. Sane Thcodoretus quoque lib. 1 Dialogorum quos scripsit contra Eutychianos post annum cdli sua ffitate nullos amplius Judaeorum patriarchas fuisse prodit qui desiisse vidcntur sub Tbeodosio
,

vitamigravit,

xvi Januarii sepulturai attri-

juniore

inter

aimum cdxv

et

currcntem. Jussit

buendus. De sedis ejus duratione Iutc tantum habet Hilarius num. 26 Arelatensis alloquens Brevi tempore, quo vobis indultus est, et sanctus Honoratus
;

autem Theodosius pra^dicta lege, ut Judaicum illud. coronarium suis largitionibus infcrretur, id est
fisco

Massiliensis episcopus in Vita

cjusdem
,

sancti Hilar

ii

emenso biennio vita functum ejus episcopatus esse, indeque consequens est inihum incidisse in finem anni cdxxvi. In Vita quidem sancti Hilarii juxta cditioncm Henschenii, ad diem v mcnsis Maii, loco borum vcrborum, e??ieso
cap. 6 tradit
,

eum

suo vindicarctur. Plura Gotbofredus citatus. 5. Augustinus varios libros scribit. Divus Augustinus hoc anno postquam Prosperi
30.

et

//;7r monaclii littcras accepisset, libros

Auo&De
compoquintum

Prcedestinatione et de
suit
,

Dono

perseverantice
,

ac prajtcrea quatuor libros

et forte

Opcris imperfecti in Juliamim, ut

anno superiori

gemens a biennio scd error ille ex editione Qucsnelliana emendandus. Hilarius in laudata orationc gloriatur, quod sancU Honorati
biennio
,

legitur,

ostendimus. De htteris Prosperi

et Hilarii et libris

exbortatione

mundum

reliquerit, ct insulae Lcri-

duobus dc Pncdestinatione et de Dono persevtTantiaB, egimus anno cdxxvi. Initium itaque Semipelagianorum ad hunc annuni retrahendum.
Vandali &\ Hispaniis in Africam navigarunt,
ut

nensis incola ctrectus fuerit. Liberalitcr et nobilissime educatus fuerat Hilarius factusque episcopus
,

anno superiori visum

est.

omnes ultimae paupertatis numeros

explevit

bona

C^LESTINI ANNUS

7.

CHRISTI 430.

311

C^LESTINI ANNUS

7.

CHRISTI

430.

Possidonii legatio

ad Ccelestinum.

Trigesiclarus illu-

mus supra quadringenlesimum Clu-isti aiinus amborum Auguslorum consulatu, Tiicoclosii nimirum
decinio tertio, Valentiniani vero tertio
xit, seil
,

ad Nestorium tunc primum redditae , hoc anno leguntur, tertio idus Augusti, sub dictis anni luijus consulibus Tbeodosio decimum
Caelestino
data;

terlium, et Valentiniano terlium


legatur iu
Epistola
edita

licet

mendose

Catliolic;i2 Ecclesiaj
:

ob concitatas per Nesto-

nuper
:

Ca?lestini

ad Nestorium

rii

rium turbas a;runmosus quo littera; ipsius Nestouna cum aliis ejus scriptis pro defensione b;crcsis lucubratis, per Anliocbum virum illuslrcm
Ca;lestino

consulatus

Theodosii

decinuis quartus

cum
niani

Valentiniani tertio

tertius

Theodosii
contigisse,

nam nonnisi decimus consulatus cum tertio ValentiFasti

Romano

Pontifici

reddit;c

sunt.

Cum

onmes

manifeste
(|ui

demonpraece-

paulo post, ante eliam

quam

ipsa Nestorii scrijtta in

trant; ut ex consulatibus

eorumdem

latinum translata essent, o|)portune contigit adventus Romam Possidonii diaconi Ecclesioe Alexandrin;c ad eumdem Caeleslinum Romanum Pontillcem cui cum litteras, tum etiam volumina dedit quibus Nestorii execranda impietas omni ex parte latissime confutabatur. Quid autem, liis acce[)tis
;

dunt, et subsequutitur, absque aliqua vel levi dubitatione potest intelligi.


3.

Nestorii littera;

ad

Ccelestinum.

His

igitur in
litis,

hunc

modum

de veritate temporis stabihic litteras ab ipso Nestorio

jam describamus

ad Cffilestinum

Romanum
'

Pontificem niissas, quae


in veteri scripto codice

atque perlectis, statuerit Ca;leslinus contra Nestorium, littenc ab ipso tum ad eum, tum ad Cyrillum et alios eadem ex causa reddits apertis,
,

tamen nonnihil mendosae


:

de quibus onmibus antequam sime indicabunt agamus, ex more, consignanda est certa firmaque dcmonstratione ipsa veritas temporuni <iiia slabi:

leguntur his verbis (f Fraternas nobis invicem debemus collocutiones, ut (unanimiter nobiscum obtinente concordia, impugnaturi) unainter nossecuiiduniobtinenteconsuni hoc antiloquium
et

lita

res

quce tractandte

sunt, clariori vcritatis

cordia pugnaturi diabolum pacis inimicum. Quor? Julianus quidam, et Florus,

nitore
2.

perspicua) in

omnibus efrulgebunt.

Cum

ex redditis a Ca;lestino
litleris

Rom.

Pontilice

ad

Nestorium

salis

liquido ac

manifeste
ipse

dicatur,

eodem ferme momento temporis quo

litteras Nestorii accepit,

supervenisse Possidonium

cum
et

litteris Cyrilli

ac voluminibus ab ipso missis,

Orontius, et Fabius, dicentes se Occidentalium partium episcopos, sa;pe et piissimum, et praidicatissimum imperatorem adierunt, ac suas caiisas defleverunt, tanquam Ortbodoxi temporibus Orsajpe eadem et tliodoxis persecutionem |)assi apud nos lamentantes, ac saepe rejecti, eadem fa:

antequani

latinitati

legisse Cajleslinum

qus

redderentur Nestorii scripta, per eumdem Possidonium


:

cere

non desierunt: sed

insistunt [)er dies singulos

im|)lentes aures

omnium

vocibus lacrymosis. His

missae erant,
certius
legatio

Cyrilli chartas latine scriptas


est,

certo

aftirmandum
Possidonii
,

eodem anno quo


hic

coniigit

aeque evenisse reddi

Nestorii

quibus oportuit, usi sumus, cum negotii eorum veram hdem nesciremus. Sed quoniamapertiore nobis de causis eorum
eos sermonibus,

quidem ad

litteras Caelestino.

Erat

Possidonius Ecclesiae

Alexandrinaj diaconus, ut

anno datae ab ipso Cajlestino ad Joannem episcopum Antiochenum in fine significant quem quidem hoc item
littcrae lioc
:

ipso

anno

Romam

a Cyrillo ad Ca;lestinum venisse


intelligi,

opus est, ne piissimus, et Christianissimus imperator noster molestiam saepe ab his sustineat ne nos, ignorantes eorum causas, circa negotii defensionem dividamur; dignare nobis notitiam de his largiri ne vel quidam ignorando justitiam venotitia
:

legatum, indepotest

quod

littenc

'

ab ipso

i-itatis,

iinportuna miserahone conturbentur, velca-

>

Caelest. ep. v[. loni.

l.

epist.

Rom. Pont.

'

Ex codice

Aatouii Augustini.

'M2
nonicam indignationem
tra cos
])i'o

C^LESTINI ANNUS
beatitudinis tua;, qua; con-

7.

CHRISTI

/i30.

qua; contigerunt. Rebus oslcndimus, quia fraterno

scctis religionis forlc iioc a?sliment.

probata

cst,

aliud

sectarum novitas multum (nullam) mcrctur dcfensionem a veris pastoribus. Undc etnos non modicam corruptioncm
Orthodoxia; apud (luosdam
4. Est
liic

quiddam quam

Nam

animo ncgotium eorum, quos pra;diximus, nosse cupimus, non dcsiderio curiositalis importuna}, cum ct nostra narramus tanquam fratres fratribus, veritatcm sectarum nohis inviccm publicantes, ut sit milii principium litterarum verissimum. Dixienim,

repericntes, et ira et

lenitate circa ffgros quotidic

utimur.

non parva, sed affmis putredinis Apollinaris et Arii Dominicam enim in homine unionem ad cujusdam conlcmperationis confusionem passim commisccnt adeo ut et quidam apud nos clerici, (]uorum alii cx impcritia, alii ex hairetica fraudc in sc olim celata, qua plurima, et Apostolorum temporibus contigcrunt, tanquam

cnim

irgritudo

cum has litieras incij)crem, quia fratcrnas nobis debcnuis inviccm collocutioncs. Omnem qua; tccum
csl in Christo fratcrnitatem, ct qui

mecum

sunt, sa-

lutamus . Hactenus Ncstorii litterae ad Ctelcstinum scripta! ab eo pratensa causa Pelagianorum episco-

porum.
C.

Hi quidem damnati in Occidente, et sedibus

expulsi, Constantinopolim

commigrarunt, a Theo:

haeretici a?grotcnt

et

apcrte blasphement

Dcum,

dosio imperatorc auxilium imploraturi

quorum

Verbum

Patri

Homousion, tanquam

originis iniet

itidem occasionc
lilteras,

aliis

quoque post
:

haic se dedisse

tium de Christotoco Virgine sumpsisse,

cum tem;

idem Nestorius
tibi

testatus est posteriori Epi-

plo suo ffidiflcalus esset, ct carni consepultus

eam-

slola

demque dicuut

i)ost

resurrectionem commiscuisse
transiisse Deitatis (ut in
et

acceptas hic

carnem, sed in naturam


com])endio dicam)
et

Dcitatcm Unigcniti

ad ori-

ginem conjunctai carnis referunt, et commortiflcant carni. Carnem vero conjunclam Deitati ad
Deitatem transiisse blasphemantipso Verbo Deiflcalionis

quas ab eodein codice cudendas curavimus. Quem autem primo loco posuit Julianum, ut Pelagianorum signiferum, haud alium esse putamus, quam illum ut ei)iscopum Capuanum patria Atellanensem Prosper in Chronico docet, quem sanctus Augustinus contrariis scriptis exagitavil. Posterior vero
,

ad Calestinum data

quod nihii cst aliud, nisi utrumque corrumpere sed et Virgincm Christotocon ausi sunt cum modo quodam, Thcotocon (hcere hanc enim Theotocon vocantes (ita quideni legendum esse persuadet, quod in Concilii Ephesini Actis ha;c sic reddantur Citra horrorem sacram Virginem Dei genitricem appellant) noii pcrhorrescunt, quod sancti
: : : '

Epistola Nestorii ad Ca^Iestinum sic se habet


7. SflBpe scripsi beatitudini tua3

'

propter Julia-

illi,

et

supra

omnem

pra;dicationem Patres per NiJcsus Christus incarnatus

ca?am nihil amplius de sancta virgine dixissent,


nisi

et caeteros, qui sibi usurpant episcopalem dignilatem et creberrimam aditionem apud piissimum, et i^raedicatissimum imperatorem faciunl, nosquc concidunt frequentibus lamentationibus tanquam temporibus Orthodoxis de Occidente projccti. At hucusque scripta de his a tua veneratione non suscipimus; quae si haberem, possem
,

num, Orontium,

quia

Dominus noster

eis

respondere, daremque compendiosum responluctibus

est ex Spiritu

sancto, et Maria Virgine.

Et taceo
Christi,

sum

eorum

nunc enim ab

incertis dictis
aliis

Scripturas, quffi ubique Virginem

matrem

eoriim non habet quis ad quod se convertat;


patribus (partibus) projectos esse dicentibus

non Dei Verbi,


dicarunt.
5.

et

per AngeloSj et per Apostolos pra?-

ha-reticos eos vocantibus, et ideo de Occidentahbus


;

ipsis

Propter qure quanla certamina sustinuimus,

vero jurantibus calumniain se sustinuisse,

et peri-

ffistimo

famam prajcedentem docuisse beatitudinem hoc quoquc attendentem, quod non fruslra sed enicndati sunt, gralia Domini, certaverimus
tuam
; :

culum pro Orthodoxa

fide ex
sit,

subreptione perpessos.

Quorum
ranlia.

utruin certum

nobis gravis est ignosi

Nam
est
;

condolere
ct

eis,

vere hteretici sunt,


si

multi ex his qui perversi erant discedentes a nobis,

crimen

iterum non condolere,


et

calumniara

quia
est

propria et paricnt Homousios nativitas, cui

sustinent,

vivere

commissa

est

illa in

homine unio

creaturae

Dignetur igitur amantissima Dci anima tua informare nos, qui ad


est.

durum

impium

humanitatis DominicK, Deo conjuncta; ex Virgine per Spiritum. Si quis autem hoc nomen Theotocon propter natam humanitatem conjunctam Deo Verbo, non pi'opter parentem proponent dicimus
;

utrumque momcnlum hucusque dividimur, id est, et ad odium, et ad miscrationem eorum doceri autcm volumus quain de his sententiam teiieamus: detineamus enim eosdem viros per dies singulos
:

quidem hoc vocabulum in ca quK pe])erit, non esse conveniens. Oportet enim veram matrem de eadem esse essentia (qua est) ex sc natuin. Ferri tamen ])0testhoc vocabulum propter ipsam considerationem, et quod solum nominetur de Virgine hoc verbum propter inseparabilc templum Dei Verbi cx ipsa, non quia ipsa mater sit Dci Vcrbi nemo enim anti(]uiorem se parit. Hicc quidem existimo prajcedcntem famam signiflcassc. Exi^onimus vero eliam nos
:

dissimulantes spe

et

exspectatione beatitudinis tuae.

Non
vilis

rum

enim, o ATnerandissime (sicut nosti), res discussio piac secfae, nec parva est probatio eoqui hoc agunt. Multus enim etiam nobis labor
est

hic celebratur,

dum

elaboramus eruere

sordidissi-

niam impietatem pessimaj opinionis ApoIIinaris et nescio enim quemadinodum Arii de Ecclesia Dei quidam de Ecclesiasticis quamdam contemperationis imaginem Deiiate, et humanitafe Unigeniti acci:

'

Tom.

I.

Conc.

cilil.

Nicolin.

t>ociis

dcpravalus.

'

Ex codice Antonii Augustini.

C^LESTINI ANNUS
l>ioiites

i.

CHRISTI V30.
pcrvcrsitafcm
ex
(jiiibiis
:

313
aulem
ct

ifgrotant Dcgritiidinc pranlicloriim bacrcticoet corporis

niisit

mullasexpositiones

riini,

(Inm

passiones amlent snperfnn-

pcrvcrsa sapcrc dcprebcnsus, ac jani ciini

(lerc Dciiati Uiiigeniti, et


atl

immntabilitatem Dcitatis

execratione

tanquam

hLereticus

condcmnatus

est .

natnram corporistransiisseconfinynnt; etntramque naturam, (]ua^ per conjnncfioncm snmmam, et inconfiisam in una persona Unigeniti ailoratur contemperationis mutabilitate conbmdunt. Cxd qui nec sanctorum iliorum Patrum expositiunem meminernnt, aperte ad eos reclamanles Credimus in unum Dominum Jesum Cbristum Filium Dei incarnatum ex Spiritu sancto. et Maria Virgine. Haee enim vox in nomine quod signiflcat ulramquc naturam, id est, Cbristus est DeitaU Patris Homousius, humanitas vero posterioribus temporibus nata est ex sancta Virgine, qua; propter conjunctionem Dei,
:

Hffic Cyrillus.

9.

LHtercB CyriUi per Possidonium

tinttm dalcc.

Sed

ad

Cceles-

qua) sunt ista consecuta, dica-

mus. Jam plane fcfellit inanis spessua, etca^ca praesum|)tio miscrum, qui fieri posse stulta existimatione putavit, ut Ecclesia,

quaj

(ut

est sententia

Patrum) baereses omnes semper incessabili studio insectata, easdein penitus profligavit alque disjecit: eadem ipsa acceptura foret tale portentum monstrumque deforme, omniumque teterrimum, quod
spiritu satanico concepisset, vanitate formasset, et

horrendum

visu

composilum

peperisset superbia,

tatis

ab Angelis

et

boniinibus simul cobtiir.

Eum

aluisset malcdiclis,

atque blasphemiis saginasset.

ergo qui bic propter sectarum pravitatcm

tot labo-

ribus fabgalur, considero, quid itcrum pati neccsse


esl, si negotium pra^dictorum virorum ncsciat, timeatque nimis ne additamentum ba?rcticorum per ignorantiam bic positus faciat. Unde rogo, ut undique studiosum sit sancta) anima! tua? donare noti-

Sed quomodo illud, siniul ac Romae visum, eodem ferme momento temporis Apostolico confossum est gladio, jam dicamus. Primum vero de Cyrilli ad Cadestinum papain Epistola, quaeetprimo loco lecta est, instituamus orationcm proordine rerum gesta-

rum

ac

temporum.
episcopusAIexandrinus

tiam praedictorum virorum,

maximc cum

littcrarum

10. Cyrillus igitur

cum

sequester fldelissimus Valerius cubicularius possit


beatitudini tuse per se ex[)onere molcstias eoruin.

frustra tentasset Nestorii

Cfclesbni papa; litteris

cmendationem, quam ex procnraverat quo de oinni:

Omnem

in Christo fraternitatem, quse

tecum

est,

ego et qui mecum sunt, plurimum salutamus . Hactenus Nestorii ad CfElestinum btterae pro Pelagianis
8.

bus ipsum Romannm Pontiflcem redderet certiorem, ad ipsnm Icgavit (ut dictum est) Possidonium
Ecclesiaj

Alexandrinae diaconum, cui ad


Practerea

eumdem

primo loco scribentis. Sed quodnam Nestorii consilium

litteras dedit.

vero, ne in

damnationem

fuerit scri-

bendi ad Ca^Icstinum

Romanum

Pontificem, perve-

sligandum
tacuisset,

est.

Ut auteni qui

jam ferme biennio


insuperqueuna
id

modo adipsum
:

scriberet,

ipsum Caelestinum ad id praestanparatum, sed ut dilatione aliqua exspectaretur, si toleranba ejnsdem ba^resiarchae morbus curari possct, ista in mandatis Possidonio dedit Si, inNestorii excitaret

dum

cum
illis

btteris, et codices a se pro bsGresis defensione

quit, Ncstorii litteras, et ex|iositionum illius codices

adjungeret

ea

quidem ex causa

factum esse

redditos Caelestino compereris, tu

videtur, qiiod
baeresi

cum idem
sibi

Nestorius in promiilganda

redde
ferius

litteras: sin secus,


:

acerrime

adversanteni Cyrillum Alexan-

quoque illi meas non reddas . Sed haec inPossidonius autem cum comperisset, tam
exegeses
cst
illius Caelestino fuisse

drinae Ecclesitc e[)iscopum invenisset, qui

tum
:

sedis

Epistolas
hibitas,

quam
.

ex-

auctoritate, tuni excellenli doctrina Orientales epi-

compulsus
Hacc

ipse
ita

quoque quas

ferebat

scopos ad suas partes trabere facile posset consirans ex antiquorum usu , in bujusmodi de flde

exbibere
drini

namque

transacta esse, ex rela-

tione Pctri primiccrii notariorum presbyteri Alexan'

oborbs controversiis dubia lance suspensis, in eam partem favorabile inclinare judicium, in quain Ro-

intexta

Extant autem
Si in

Epbesino Concilio babentur expressa. ipsae Cyrilli litterae ad Caelestinum


datae,

mani

Pontificis sententite calculus ap[)oneretur ut promereri posset, omnem conatum adbibuit, curans id tractari per Antiocbum virum illustrcm,
:

papam Possidonio
Ubi infcrius
:

quarum

est

exordium

eum

rebus usqiie adeo

seriis, et necessariis, etc.

Tradidi, inquit, et Epistolas

quoque

qui Cselestino papse, qua) pro defensione ba^resis hactenus ab eo essent scrij)ta, rcdderet ut illis
;

ame

scriptas (ad

Nestorium

scilicet)

Possidonio, ut

tuae sanctitati eas offerat. Fuisse


litteras a Cyrillo
i[)se

autem has primas

(o

summa

tislite

primario Catbolica! Sedis anpersuaso, universa simul cuin eo Catbolica


!)

dcmentia

ad Cffilesfinum conscrijitas, id illis v Sane bactenus alverbis ostendit, ubi ait


:

Ecclesia in

eamdem quoque
'

sententiam traberctur.

tum

De bujusmodi quidem vana hominis spe baec babet Cyrillus in E|)istoIa data boc anno ad Juvenalem Hierosolymorum episcopum, verbis bis Ratus autem quod ct Roniana! Ecclesiai sacerdotem in
:

Nequc enim quicquam omninode illo, qui Constantinopoiitanam Ecclesiam boc tempore administrat, vel ad religionem tuam, vel ad ullum alium consacerdotem nosfrum scripsi non ignotacui.
:

rans prfecipitem celeritatem in ejusmodi rebus


vitio

cnm

suam sentenliam

pertrabere queat, scripsit ad do-

[)lerumque conjunctam esse solere,

etc.

minum meum

ac religiosissimum ac [)ientissimum Caleslinum, inserens Epistolis dogmatum suorum


'

H.

Post

bsc vero
tom.

narratis quae gesserit Nesto-

Act. Conc. Ephes.


ir.

i.

edit. Pelt.

Toni.

i.

ep.

Rom-

'

Apud

Cyrill. ep.

xvi.

Pont. po3t ep.

CKlest.

TOMUS

VII.

40

314

CiELESTINI

ANNUS

7.

CHRISTI

/|30. pra'coniis extulerunt,

rius adversus Catliolicam fidem, quoBve ipse Cyrillus

Patrcs Concilii Ephcsini

et

pro cjusdein dofeiisione opcratus csset


sciret,

quanivis

Evagrius

'

Scholasticus pro digiiilate argumenti et

quod
liaud

ctaliispra.'dicarat, scriptis^iue firmarat,

auctoritate scribentis,

divinam appcllat; fpun tum


iii

Nestorii sententiam

tamen

omni esse execratione dignam; suarum partium esse ratus, novam


et

cx latino in gr.Tcum, et rursum e gra;co


redilita

latiiium

Iranslatione,

tum eliam

scribeiitiiim vitio

lia^resim

condemnare,
Pontificis

qua; de fide cxorirentur


id

(ut assolet in
scrii)ta
(!sse

antiquioribus, quai SEpc sapius deoportuit) aliqua

quwstiones definire, sed


esse
jicit

tantummodo muneris
ad finem Epistolai sub-

Romani
:

ista

At quamvis res

ita se

habeat, non prius tamen

illius

communionem

coiifidenter deserere ausi fuipietati

interdum contraxisse sit, veneranda certe anliquitate conspicua permanet qna primum ad ea qua; spectabant ad Pelagianos, pro quibus

mcnda

cognoscitur.

Sed utcum(|ue

mus, c|uam htpc ipsa ris promde, iiuid hic


nobis constet,
teat,

tuaeindicaremus. Digne;

Nestorius scripserat, respondit

est

autcm hujus-

sentias, declarare

quo

liquido

modi.
14.

<t

communicarene nos cum

illo

opor-

Dilectissimo fratri Nestorio Ca^Iestinus.


diel)iis vita'

cum
mens

an vero hbere eidem denuntiare, neminem eo communicare, qui hujusmodi erroneam


et prsedicat.

Aliquantis

nostne post nefandum

et

doctrinam fovet

Porro

tua,'

integrilatis

sape damnatum dogma Pelagii atque Calcstii Catholica fides quietem habuit, (juando eos cum
sua; disputatioiiis scquacibus telis unitatis sententise

ac super hac re sententia non

modo

piissimis

Deoque devotissimis Macedonis episcopis, sed lotius quoque Orientis antistitibus perspicue per litteras exponi debet nam cu|)ientibus illis ansam dabimus, ut omnes uno animo in una seiitentia persistant, rectffique fidei, qua; jam impugnatur, opem ferant. Et in fine post recensitos tomos, quos [iro lidc Ca:

Oriens Occidens(jue percussit. Deniijiiesancta; recordationis Atticus CathoUca; magister fidei


,

et

vere

beati Joannis etiam in ista successor, eos ita perse-

cutus est pro re communi, ut


illic

iis

nec standi quidem

copia prastaretur. Mansit nns post ejus exitum

soIUcitudo vel maxima,

cum successoripsius,utrum
:

thohca a

se scriptos mittit
:

Romam

ad Caiestinum,

etiam

in ejus fide est

succederet, qua?rerenius

quia
sibi

Tradidi et Epistolas quoque a me scriptas Possidonio, studiose illi injungens, ut tuee

moxaddit

difficile

continuari qua)

bona sunt (nam

sanctitati

eas offerat . Hactenus ipse. Vidisti

haud
ni-

obscure, lector, pristinum

morem

ab ipso exordio
de

sape alternis vicibus adversa succcdunt) habuimus tamen post hunc, a quoeramuscontiiuio deserendi, sanctum Sisinnium celebratum simplicitate et
,

Romanae

Ecclesiic in

Annalibus dcmonstratum,

sancUtate collegam,
sancta simplicitas

eam fidem quam


magis,

invenerat,

mirum
Dde

solius esse cathedra3 Petri quaistiones


et

pra'dicantem. Legerat profecto simplex sanctitas, et


:

definire,

emergeutes ha;reses

cum earum

Timendum
:

quam

alte sibl

auctoribus condeninare.
12.

essesaj^iendum; etalibi^

Ailiorasectanda non esse;

Synodus Roinana ex qua Cclesthms dat

Nestorio paroenitkam Epistolam.


igitur,

et

iterum

'

Si quis aliud prsdicaverit,

Cselcstinus

prffidicavimus,
saeculo
;

anathema

sit.

quam quod Hoctamen exeunte de


tantum, in
enarratio
iiiter;

his

visis Cyrilli ipsis

litteris^

perlectisque ab eo
:

cum
ei

se sollicitndo nostra in

missis

una cum

etiam voluminibus

posteaque

quantum
latificavit

Dominus

noster j^ermisit, extenderet;

inspectis Nestorii litteris, et reliqnis ab

eodem pro

animam nostram universorum


firmavit
,

defensione hairesis scriptis, convocat episcopos; habita Synodo,

nunUorum, quam mox


fuerunt ordinatioiu tuae
tibi

corum qui
collegarum

omnium

sententia fuit tanta blasphe-

relatio

qui
ferri

mia condemnata,

auctori vero ipsius


est
si

ad resipiscendum concessum damnatione feriendus et ipse,


persisteret.

decem dierum spalium, eadem

lesUmonii lantum detulerunt, quantum


Aixisti,

huic debuit, qui aliunde videbatur elcctus. Tanta


antea opinione
deret
:

in asserto errore

ut tuis te aliena civitas invi-

Collectnm quidem fuisse ea de causa Roma?. ex more Concilium, littertc Cyrilli ad Nesto Et rium postea redditai declarant his verbis
'
:

tanto

nunc

terrore vitaris, ut tui in aliis vi-

deanl qualiter fuerint liberaU.


Ej)istolastuas, quibus potuimus dare responsi erat enim graccus in latinum sermonem vertendus quod
15. in

Dudumsumpsimus
niiiil

quid nunc, obsecro,

consilii

capiam

(tuam hic

angusto

namquc j)ictatem appellare compellor) quando^iuidem Cailestinoreligiosissimo Romana? Ecclesia; episcopojubente,ca:terisque |iiissimisepiscopis,qui
adfuere,
ita
illi

cum

licet sero

facimus, sancti

fratris et coepiscopi

postulantibus, invesligare cogor, etc.

Est de eadeni Synodo etiam mentio in


Cyrilliad
13.

aliis litteris

Joannem Antiochenum postea datis. Qua; igitur tunc in Romana Synodo


Nestorium

Cffi-

lestino Pontifice adversus

definita fuelitteris

mei Cyrilli probatissimi sacerdotis per filium meum Possidonium diaconnm talia de te scripta suscepimus, quibus his qui de tua ordinaUone detulerant, periisse suum testimonium doleremus. Ronis enim l)rincij)iis tuis malus (quanlum videmus) successit eventus bonis, inquam, jirincipiis, qua3 apud nos
:

runt, ab

eodem
:

Pontifice ia datis

ad euni

ita

celebrata fuerant, ut resjionsum dantes ad relatio-

sunt expressa

ex Grieco reddita, nos

quarum cum plura extent excmpla eamdem ex vcteri Cresconiana

nem

fratrum, vos facercnms participes gaudiorum.

Sed considerantes
Iratris
,

mmc et (luerelam
tandcm

de

te j)ra!dicU

CoIlecUone describemus Epistolani,

quam quidem

et interpretatas

cpistolas

aperlam

lu

Act. Conc. Ephcs. cdil. Pclt. lom.

i. c.

2.

'

Evag.

1.

I.

c.

4.-2

Eccl. iii.

'

a^.LESTINI
blaspliomiam contincntcs,
ilintl noltis
:

ANNUS

7.

CIIRI.STr

'l^O.

315
vorba lurbarc. Qui un-

Apostolicnni

tatom blasphema in
(|iiam

Dcum
esl

vidomus

ossc dicendiim

Vollcm nnitarc vocem


:

non dignus

anatliomato jiidicatus, vel

meam,
nisi
(le

(piia

confnndor
se

in vol)is

riuinimo mntavi,
disputator.
ipsis,

adjiciens, vel detrahons


nifeste tradita

prseci|iitiis

rcvocot impiiis

fi(I(!i ? Plone iterum ac maab Apostolis nobis noc argumonlum

Neccsse csl cnim, ut


pra^cipitnr,
,

malum
,

cx vol)is

sicut

nec imminutionem rcquirunt. Legimus


nostris
:

',

in libris

aufcramns. Le^imus erf^o epistolarum tenorem et eos liljros quos illustri viro filio meo Antioclio rcddcnte suscopimus. In his quidom a nobis

investigatus

dci^rcliensus et tcntus

es,

quod

multiIo(iuio labcfactaris,
ris

dum

vcra involvis obscuvel confiteris negala,

rursum utraque confundcs,

ncgare confessa. Scd in Epistolis tuis apertam non tam de fide nostra, quam do fc tulisti sontontiam, volons de Deo Yerbo aliter quam fidos
vel nitcris

habet oninium, dispulare.


16.

non addi deboro, non (ietrahi magna quidem, etaddcntcm, etdetrahcntem p(rnaconstringit. Undc cautorinm pra^paramus ot fcrrum quia ultra non erunt fovenda viilnera, qua; mcrentur abscindi. Scimus certe majora vitia majoro somper dolore sanari. Intor multa qua3 a te impie pra^dicata universalis recusat Ecclesia e Symbolo ab Apostolo tradilo plangimus baec vorba fuisse sublata, qua; nobis tolius spcm vitac salntisque promittunt quod (|uarc flat, loquuntur Epistolae tnac, dc (inibns nulla
:

Ecco nunc

in

quani de

te

vocamur sen-

dubitatio ost, quia eas ipse misisti

quas in

manus

tcntiam, eccc quae

tuarum snnt
illo

benoficia (voneficia)

nostras nolucramus vcnire, ne de tanli


sceleris

cogeremur

novitatum
accusaris.

post(|uam ignoratus elecluses, cognitus

genere judicare
latius,

omnium

disputationum

Gentium doetore ^ dicendum est Nara qnid oremus, secundum quod oportet, noscimus. Nonne hscc Ecclcsirc illi vcrba conveniunt? quac probatos sibi viros, non notitiam, sed famam secuta, contempsit, jam inhaercns tum opinioni bcne do te credontium. Quis enim intra ovile velut rapacem lupum putaret abscondi?Vox est ejusdem Apostoli ' Oportet h;i}rosos essc, ut probati manifesti sint. Aperi anres, etejusad Timotheum * vcl Titum dictos audito sermoncs (]uid his aliud prsecipit, quam ut novitates vitentvocum profanas? Ad impietatcm enim ista proficiunt, qu;e sempor spinas ot tribulos intulerunt. Timotlioum ^

Jam nunc cum


:

tuaruin vias brcvis earum scrmo conclusit. Extendisli le

multis anfraclibus circumisti, sero

tandem diversoilinore pervenisti ad impium constitutuni. Scimus quid illc ^ cavcrit, qui pra?cipit contenlionos vol pugnas legis esse vitandas Sunt enim (inquit) inutilcs et vanae. Quod igitur vanum et inutile judicatnr, nemo dubitat minime profuturum. 18. Itaque quamvis et jam frater Cyrillus secundis te Epistolis suis asserat esse conventum, intelligas volo post primam et secundam illius et hanc corrcclionem noslram, quam constat essejam ter:

certo rogasse se dicit, ut Ephesi

quibusdam, ne qnis
milii

aliter

remanens, nuntiaret praidicaret. Ante oculos


:

Hieremiae Prophctce vorba sunt


^)

Horribilia
ini(jui-

(inquil

facta sunl

super terram, Prophetse

ab univcrsitate collegii et convenlu Christianoruni te prorsus esse sejunctum nisi mox, quse nisi in cam viam remaledicta sunt, corrigantur deas, (luam se Christus esse testatur. Male in hunc arma desperatione movisti, qui te snper familiam
tiain,
; ;

Uxc, dicas volo, quasi ignota te transeunt, aut quasi nota contemnis? Si quasi ignola tc transeunt; non sit pudoris rcctum discere, quando timoris non fuit perversum docere. Si quasi nota contemnis intellige te inexcusabilem fore, cum a te commissi tibi talonti quaesierit ille rationes, qui per nos de hoc sanclo foenore suum lucrum semper exspectat. Adspice (\ux poena illum manet, qui abscondit ' acceptum, qui integrum certe restituit quod accepit unde evidenter adverto, quod sit ot qualo periculum, ncc hoc quod acceperis, redditatos |)rophetizant.
; ;

suam
missa

velut fldolem

prudentemque pcrmiserat ante

constitui. Periit tibi linjus vice officii boatitudo pro-

non solum non das cibum in tempore, verum interflcis, quos ille suo sanguine et sua morte qu;esivit. Vonenum namqiio est sub tuis
:

etiam veneno

labiis,

quac malodictionis et amaritudinis plena vi-

demiis,

cum

contra

eum

qui suavis

est, niteris dis'

putaro. Ubi est diligentia pastoralis? Pastor bonus

disse.

An

tu

Domino dicturus
:

es

Quod

dedisti

mercenarius vero cst, qui eas lupis dimittit et tradit. Quid hic tu pastor acturus es, qui Dominicuin gregem pro lupis ipse dispergis? Ad quaiuam grex Dominicus septa
ponit pro ovibiis suis
:

animam suam

mihi, custodivi

cum

sic

scindi partes ejusvidea-

confugiet,

si

intra ovilia Ecclesiao sanciatur?


te palitur

Qua

mus

Ecclesiic ?
17.

futurus est tuitione defensus, qui


conscientia vivis, pa?ne ab

pro cus*)

Qua

omnibus
fuisse

tode niptorcm

Et alias (inquit
ovili,

Dominus

habeo

in hac civitale desertus?

optaveram eos tunc

oves quae non sunt ex hoc

et illas oportet
:

me
tibi
sit,

tam cautos, quani nunc sunt,


subveniri.
gere, quae
poi)ulo

cum

sibi

desiderant

Unde
sit

tibi

in has quaestioncs verba diriIiaHc in

adducere. IUo alias se promittit adducere perount quas habebas. Tametsi quidom cortum
(luoties ista coiitingunt,

blasphemia, cogitasse? Unde

non oves pastoribus, sed

reverentia sancielur

episcopum pracdicarc, quibus virginci partus ? Non debont voteris fldei puri-

magis ovibus pcriro pastores. Et vocem meam (inquil) audient. Quare? Ut flat unus grex. Ad illius

vocom unus
'

flt

grex

ad tuam vocem aut


ut in
tc

inflcilur,

Cor. V.

2.
8

Tim. u.
JO.

^ 1.

Rom.
Tim.

v.
i.

'1.
^

Cor.

xi.

Flierem. v.

aut fugatnr.
'

Durum

est,

de Actibus Aposto-

1.

Tim.

vi.

'

Matth. xxv.

XIS.

Deut. V. XII.

2. Tim. vi. Tit.

lil.

'

Joan.

x.

Ibid.

,,

;, ,

310

CJiLESTINI
'
:

ANNUS
(inquit)

7.

CIIIUSTI 430.

lonini beati Pauli \erba conveniant


vcs in vos,
sur},^cnt

Ego

velut

eorum
:

qua; gesta sunt ncscius, consulcre voinvenisse requiem, non puta:

scio quia introibunt post disccssum nieuni lupi gra-

luisti;

sedibus suis, injusta dicentes, expulit justa

non parcentes gregi et ex vobis ipsis honnnes quc-erenles [lerversa, ut abducant


:

damnatio
nuis csse

quos

illic

mirandum
,

invcnerunt enim impiam

discipulos post se. Hrec a te

aliis,

quam

dicta tibi

piajdicationem
innocentes.

cujus comparatione se existimant

velinms

docenda enini
:

tilti

lucrant,

non disccnda

qua; dicimus

nam

quis ferat, iloceri episcopum,

qualiter debeat esse Cliristianus ?


19. Diligenter adspice in

Legimus quam bene teneas originale peccatum, qualiter ipsam naturam asseras debitricem, et eum delictum merito reddcrc, qui descenderil de gencre debitoris. Quid tccum faciunt, qui sunt Iktc negando damnati? nun(|uain sine suspi-

quam conditionem

voceris

accerseris, argueris

quid liorum convenit

sacerdoti? duris dura responsio; si tamen vicissitudo est, verbis blaspliemiam vindicare. Au tibi a nobis existimas esse parccndum, cuni animae tuai
ita ipse

cione ea qua; sibi sunt adversa conveuiunt

ejice-

rcnlur denique,
rent.

si

tibi

quoque

similiter displice-

non

parcas, et

omnibus

velis

et pra)teritis

et pra-sentibus et futuris

bencficium salutis auferre?


fidelis

Cur tamen ea quae in hos tunc sunt acta qu;cruntur; cuin certum sit, illinc ad nos a Catholico lunc antislite Attico gesta directa? Cur non
memoria; Sisinnius quicsivit? quia utique sub decessore suo probaverit eos jure damnatos.
sancta;

Persequar plane boni Domini mei

servus ini-

micos, cuni Propheta


perfecto.

asserat, odio eos odisse

cam.

Memor rursus, altero Quem hic ego res|)iciani?

loquente

',

ne par-

Deflcant
quibiis

iiifcliccs,

spe se honiinum fuisse deceptos,

Cui liominis aliquid

jam

potuit jiropter

communionem

sola poe,

reservem, quando agitur ut niilii totius spei mea; causa tollatur? Ipsius in Evangelio Domini verba
sunt, quibus ait
*
:

nitentia subvcnire. Ecce scire de his incipis

si

qua
quia
,

ante nescisti.

Causam tuam magis modo quam aho:

Non

sibi

patrem

non

sibi

ma-

rum
aliis

Catholica et festina deliberatione curato


'
:

trem, nec
prffiponi.

fiiios,

nec aliquani necessitudinem debere


talis

convenientcr dicimus

Medice cura
:

te

ipsum

qui

Etenim

frequenter est pictas

ex qua

desideras subvenire
recipit,

sgritudinis tu;c qualitas

nascitur impietas,
ritati illi,

cum
est,

vinccnte carnis affectu chacharitas praiponitur corpo:

non

aut praestare pcrmitlit inducias.

quae Deus
tenditur

22. Alexandrinae Ecclesiae sacerdotis fidem et

ralis,

cujus intuitu aliquibus sa;pe deferimus

at

piobavimus

et

probamus. Et admonitus per


sentire te oportet, qu;c nos,
si

eum

ubi ad
est

eum
illa

qui est ipsa dilectio, necesse

rursum cadem

nobis-

nec

serventur,

quorum
tandem
:

auctor vocatur in

cum

fralcr esse vis. Si tibi sensiis datur,

damnatis

causam.
20. Expergiscere
dicendffi vigilis,

quia non sunt


,

istse

quas non exhibes custodise sed rapinffi. Velimus te in hoc quod pra>dicas dormire et vigilare in hoc quod impugnas. Levius cerfe ferremus, si in utroque dormires nemo tibi perdi:

omnibus quaj hucusque sensisti, statiin IiaGC volumus pra^dices, quae ipsum videas pracdicare. Nos contra fas etiam nolumus sacerdotes esse correptos;
quibus sicut pnemissa conventione consulimus, ita in hos necesse est damnationis sententiam, si abutuntur nostra salubri admonitione, firmemus. Hoc

tus esset,

nemo

quccsitus

nullo

animarum
,

dis-

tamen

erit post

damnationem
si

pravi dogmatis ple-

pendio moereret Ecclesia, nullo compendio L-Etaretur. Satius ei esset, si hanc sponso suo ita ut accepcras, resignares. Sed quid multis inoror? loquente frustra superaidihcatum; quid, architecto Paulo quaiso in quo non invenio fundamentum? Audio
^*, ,

num

correctionis indicium,
,

revocentur omnes ad
nisi
fiat

Ecclesiam
tur exclusi

qui propter Christum ca|)ut ejus viden-

revocentur omnes. Quod


ejecit
:

quod

dicimus, ejiciendus qui

quamvis

in nostra

vim maximam Catholice sentientes quibus nos communicamus, clericos sustiiiere ita ut his etiam laetamur eos pra;mium civitas interdicta dicatur confessionis acquirire; sed dolemus, quod episcopo
,
: :

communione sint isti, in quos talis cognosceris extiAd clerum quoque Ecclesia; Constantinopolitana3, vel omnes qui censentur noniine Christiano
tisse.
,

qualia necessitas postulavit, scripta direximus


si

ul

ni perversffi disputationis obstinatione persistis

persequente.BeatusPauIus Apostolus persecutorern prajdicatore mutavit: nefasestmaximum pnBdicato-

nec haec quae frater Cyrillus piu'dicat, nobiscum

rem
retro

persecutore

mutatum. Digere in numerum ha)reticos,qui hujusmodi qua;stiones Ecclesiae


quis unquam de hoc certamine victor Habes certe tua? civitatis exeniplum PauSamosatenus occupala Ecclesia Antio: :

intulerunt
revertit?

quibus tibi non separatum scituri exemplo jani CiUiti, quahter animae suae decocto et maturato judicio dcbeaut providere. 23. Aperte igitur hanc nostram scias esse
praedicaveris; a nostro collegio,
potest esse

cum

communio,

te

intelligant

lus civis
chise,

sententiam

ut nisi de

Domino
et

Christo nostro ea
et

suorum seminum messem reliquos inventores malorum, Ecsententia! censura sem()er non clesiis occupatis
talia pra;dicaret, collcgit
: ,

cum

pncdices, qua;
salis Ecclesia

Romana

Alexandrina

univer-

Catholica tenet, sicut et sacrosancta

Constantinopolitanae urbis Ecclesia ad tc usque opet hanc perfidam novitatem qua; hoc quod venerabilis Scriptura conjuugit, nitilur separare, intra dccimuni diem a primo innotescentis

dispar ejecit.
21.

time tenuil;
,

Hos quoque haereticos

de quibus nos.

'

Act. XX.

Ps. cxxxviii.

'2. Cor. xiii.

'

Matth.

XIX.
'

1.

Cor.

III.

Luc

IV.

, ,

C^LESTINI ANNUS
tihi

7.

CIIRISTI

'i30.

317

hujus conventionis dic

numerandum,
;

apcrta ct

in Lcporio Pclagiano satis perspicuo demonstravit

scripta confcssionc daninaveris

ali

universalis te

exemplo, ea

disertis

sane verbis ipsum essc profcsiii


:

Ecclcsiaj CatiioliciP coninuniione dcjccluni.

Quam

siim in Occidente, qua; postca


crcafus episcopus pra^dicavit

Oiienle Ncstorius
ille

formain nostri judicii filium mcuni Possidonium diaconum cum omnibus cliarlis ad sanctum consacerdotem mcum mcmoratcc Alexandriiiai urbis antistitem, (]ui

licet

poenifcns

palinodiam,
illani

quam

vidiinus

recantarif. Sed sicut

dolosain, itaiiianem prorsus esse scias excusationcm

ad nos super

lioc ipso

plenius retulit

Ncstoriiad Ciclestinuin,qua ut se Pelagianum


csse doceret, de |ieccafo originali atiiiie de

destinavimus, ut apat vice nosfra, (lualenus stutu-

minime
tire
:

tum nostrum vel tibi vel universis fratribus iniioquia omncs debent nosse quod af^iliir. quotescat
:

libero hominis arbitrio demonstravit se recte sen-

ties

omniuin causa

tractatur

ct alia

manu :Dcus
III.

le

custodiat incolumcin,frater carissime.Data fcrtio


(III) et

idus Augusti, Thcodosio IV

Valcnliniano
in

Aug. conss. 2L Scd antequam ulterius progrediatur


prosequendis oratio
,

his

de Nesloiio ((luod ad hanc

non omnia Lerna^iC hydra; cajiita in iinum saltem illudque fcrocius in Filium Dci, cjusque matrein extenfum fuissc constat. Sed de his hactcnus. .lain vero coeptam semel dc liftcris Ca^lestini per Possidonium in Orientem ad divcrsos missis prosequamur orationem. 23. Ccelestimis de Nestorio ad Cyrilhim aliosetsi
,

nam

ipso

videas

spcctat Epistolam) illud

admonenduni; ipsuin

ninii-

qiie episcopos scribit.

Caelestinus igitur ad

ip-

rum non tanfum


modo

favissc Pclagianis (ut supcrius de-

monstravimiis ex edicto Theodosii iinpcratoris, quod


evidentius apparet ex Caslcsfini papai(|uerclis)

sum Cyrilluin Alexandrlnum episcopum per eumdem Possidonium, quem ille miserat, reddidif littcras,

quibus ipsuin ccrtiorem

fecit

de
;

liis

qute

sed etiam in aliquibus

eadem

sensisse cuin
,

illis

eteniin sicut de radice truncus

ita

ex Pelagiana

impietate Nestorianas liquet progrcssas esse blas-

Romte gcsta essent adversus Ncstorium quoruin oinnium ut sit legifimusexecutor, his ad fmcin Epi Quamobrem nostrse sedis stola; mandat verbis
'
:

phemias

ut non mircris,

cum

vides Nestoriiim
e[)iscopos

auctorifateadscita, nostra^pie viceetloco cuin potesfate usus,

Pelagianos haereticos ul)ique


recepisse Consfantinopoli
,

damnatos
,

cjusmodi non absque exquisita severitate

atqiie ut gentiles

suos

omni officiorum genere


pro his iterum ad iiisum
lestinum. Symbola

confovisse

scripsisseque

sententiam exequeris; nempe, ut nisi deccin dierum intervallo ab hujus nostrte admonitionis die

Romanum

Pontincem Cxplane detcgit

namque

iiitcrcessisse intcr Pcla,

gianain atqiic Nesforianam hKrcsim

numcraiidoruin nefariam doctrinam suam conccptis vcrbis anatheniatizet, cainque de Christi Dei nostri gcneratione fidem in posfcrum confcssurum se spondeat, quain et Romana et tua; sanctitafis Ecclesia et universa deniquereligio Christiana pra;dicat illico
:

Cassianus secretorum Pelagianorum optiine conscius


in libris ad Leonein Ecclcsia; Roinauffi

diaconum de

Incarnafione Vcrbi, ubi primuin hacchabet' :IIIud sane unuin prffitercundum non arbilramur, quod
peculiare et iiroprium supradictae
dicentcs
illiiis
,

sanctitas tua

illi

Ecclesia; prosiiiciat . Ha;c et alia

Ca>Icstinus littcris ad Cyrillum datis

hoc anno

iis-

haerescos
fuit;

dcm

consulibus
lector,

et die,

nempc

tcrtio idus

Augusti.

quae ex Pelagiano errore desccndcral

quod
Chris-

Vides,

in his

onmibus tum ad Nestorium,

quidem solitarium hominem Jesum


si

tum ad Cyrillum

datis liftcris Ciclestini, ipsuin qui-

tum

sine ullo peccati contagio vixisse; eo progressi


velint, sine peccato

dciu ut primuin Catholicjc Ecclesia; episcopum,

sunt, ut assererent, hoinines,


esse posse . Et inferius
:

suinmum
fcrentem,

pontificium
sic

summumque

jus prae se

Unde

advertit

novus

nunc jam non novs hacrcscos auctor (Ncsforius sciqui Dominuin Salvatoremque nosfruin solitarium hominem natum csse contendit, idem se omnino dicere, quod Pclagianistie ante dixcrunt, cfc. Et paulo post Ncc dubium cst re ipsa pcnitus dcclarante hic enim illud est, quod intcrctissionilicet)
: :

bcniem,
iiitcr

dum

iicmpe lo^pientem, ut potcslatem hailliiin damnat, huic mandat, ef senconstituil,

tentia; suae

executorcm

quein ceriuin

cst

Orientales cpiscopos ]irimam cathcdram obti:

nere

in

illumquescnfentiam dainnalionisintrepide

jaculari, qui regiae urbis, novaeque Romaee])iscopus


existens, fastu el arrogantia tiunens, favoreque pol-

bus suis (Nestorius

scilicef)

Pelagianistarum quereilloriiin

lcns im[icratoris,
2G.

nuUi

coiiccdat.

las fovet, et scriptis suis

causam

asserit;

Quod autein

constet his litteris Caelestinuni

quod

subtilitcr his, ac (ut verius dixerim)

subdole

Cyrillo in

patrocinatur, consanguineaj sibi iinprobitati iniprobo

suas

tradit

prosequenda causa Nestorii legasse vices Thcodorus ^ ad eumdem ab ipso CaesigiiiticatLir ])lcna

suffragatur affecfu, sciens scilicet ejusdem se csso


sensus,
sibi

lestino fuisse iiiissnin jihrygium, iiisum neiniie jial-

ejusdem

spiritus

et

idco dolcns cognitam

lium, quo

pofestas,

coque

Cyril-

hieresim ab Ecclesia esse disjunctam, quamscit

luin csse usuin in E]iIiesino

Concilio, et in sacris
:

sibi

utique perversitate conjuncfam


et

. lla;c Cassia-

nus de protectione
Pelagianis;

connnuiiionc Ncstorii cuin


inferius
^

quod ])rivilesolemniis inore Iloinaiii Pontificis gium affirmal esse pro])agatuin postea ad Alexandrinos c])iscoi)os successores. Nicc])horus
'

idemque
et

eadem

refricat

et

autcm
Caelcs-

exaggerat

acerrime

(ut par est) in

nefanduin

mifram, qua Romani utereiitur Pontiticcs, a

hajrcsiarcham Nestorium invehitur :sed

hsc omnia
'

Calest. ep. lu. in


i.

fin.

'

Cass. de Incarn. Verb

1.

i.

^ Ibid.

1.

v.

Theod. Bals.

in

Nomoc. Phol.

tit.

viii.

sNicqili.

1.

.\iv.

: ;

318
lino

C.ELE.STI\I

ANNUS
:

7.

ncm

CIIHISTI

/|.3f>.

missam aftiniial, nccnon nomcn papa; sed ct conccssum dicit ut appcllarctur univcrsi orbis judex.

gat crrorcm
facil.

suiim, in Ncstoriiim irrogalo menlioRcli^pia;


ct ruifuin

vero codcin arguincnto ad


episcopos datic
:

Vcrum

dc papa; nominc
cpiscopis

alilcr rcs se

habct

Juvcnalem,

littcra;

dcsi-

constat cniin illud olim


cst)

conimune
:

(ut alias

dictum

dcrantur, scd abs(|ue jactura

nam

iisdcm plane

fuisse rclifpiis

sed nec dc

nomine
con-

verbis eicdem conccpta; erant, qiiibiis dicla Epislola

judicis univcrsalis salis liquct. Ccrtc (|uidem nihil


prajterca Cyrillo conccssvun a Ca?lcslino,
cedi
solcal
iis,

quam

etenim in ali^iuibus cxcmplaribus ad Joannem non ad Joannem tantum eadcm Eiiistola repcritur
:

quihus crcditur vicaria


:

pra.>fcctura,

vel Icf,Mtio a Latere, cxistimalur

ut

potestas |)ropag;arctur ad posteros,

aulem cadein non in insigni-

scd insuper ad Juvenalcm llierosolymitanunij Riifuin Tlicssalonicensem , Flavianum


inscriiita
,

Philipi)cnsem
2i).

'.

bus duntaxat, sed etiam in auctoritate, exemplum


extare nescinuis.
27.
cl

Cyrilli Epistola;

ad Acacium Bera>ensem
e/iiscopos de Nestorio.

Joannem Andochetium
hffic

Ad quosiiam

insujjcr Oricnlalcs episcoiios

QuiB vcro post


diversos

gesta sint, ex litleris Cyrilli ad


iiitclligere
:

de iisdem scripscrit CiBlcstinus, in line cjusdem Eadem h;ec et EpistohT ad Cyrillum ita declarat ad sanctos fratres et coe|)iscopos noslros Joamiein,
:

possumus

in

quibus quidem

dignoscendis, ct cerla nota temporis distinguendis,

ineminissc oportct qua3 ipse Cyrillus in Epistola per

Rufum, Juvenalem, et Flavianum pra^scripsimus, quo noslra, imo divina Christi Domini nostri scntentia

Porro Joannes,
tiochenus
,

pluribus de eo manifesta sit. Ha;c ipsc. qucm nominat, erat episcopus An-

Possidonium ad Ciilestinum datahoc anno ait ', se hactenus dc his quaiad Ncstorium s|)ectant, ad nullum scripsisse episcopum, prasterquam ad ipsum Caeleslinum quamobrcin affirmare necesse est*di:

Rufus vero Ecclcsia) Thessalonicensis episcopus, et Juvcnalis Hicrosolymorum antistcs, ct


Flavianus praesidebat Ecclesia; Philippcnsium. Extant insuper datae per eumdem le;;atuni Possidonium ah codein Caslcstino ad clerum Constantino-

versas Cyrilli Epistolas ad diversos episcopos datas,

oinncs post ha;c fnisse conscriptas.

Insuper

cum

neque

aliis scriptis

ipsuin Cyrillum exagilasse Nes-

politanum
certiores

littertc,

(juibus de iisdem quae supcrius


Nestorii,

dicta sunt de
:

damnatione

est ipsius Epislote


iiiihi

eosdem reddidit Ad eos exordium


'
:

monachos duabus ad ipsum Nestorium dalis, ex eadem Cyrilli ad Ca^leshnum Epistola colligi posse videatur inde et illud quoque infertur, reliqua adtoriuin, praitcrquam liltcrisadyEgyphos
ct
scrii)tis,
;

versus Nestoriiim

qux

rcpcriuntur Cyrilli scripta,

qui faciunt Ecclesiam

locuturo dct Aposlolicus

in quibus noniinatim Nestorianus crror confutatur,

sermo principiuin, ctc. Inter alia autcm quibus eos fortitcr af;ere admonct, uno excmplo illo Athanasii magni lidei atlilctic corroborat, quod sicut ille
ab Arianis,

ita ipsi

posl h;ec omiiino scripla ab ipsofuisse.


et

Epistohc

illa3

Cyrilli quae

Rursus vcro inveniuntur ante indicesse conscript;x!, et post


est)

tum Concilium Ephcsinuin


lestino habitam, easdcin

a Ncstorio pidsi essent

nam

ait:

Synodiiin Roinaiiain hocaiino (ut dictum

a Cae-

quicumque Ecclesia cstis ejecti, p;cne nostrorum temporum bcata; recordatioiiis AtlianaHabetis vos,
sii

Alexandrinai Ecclesi^c |irudeiitissiini sacerdotis


sit illius toleraiitia ?

exeinplum. Cui non consolationi


cui

hoc pariter anno abeoesse siquidcm ediclura daias, afllrmare necesse est Theodosii, quo in scquentem annuni Synodum cogendam indicit, daluni apparct ' sub anni bujus
:

non spcm
.

faciat ejus exspcctata reversio? Ejici-

tur xVrio perscquente, scd revocandus Domino propassus est carcerem, passus angustias sequentc

consulibus Tbeodosio XIII et Valentiniano cimotcrtio kalendas Iieccinbris.

III,

de-

30. His prEecognilis, quse extant Cyrilli

ad di-

nec mirum si vir Apostolicus ea passus est, quibus se Apostolus gloriatur exercitatum. In his ta-

versos Epistola; boc aniio data;, ex quibus res gestae qua3 scriptae sunt in causa Nestorii colliguntur
:

men omnibus

secutus est illum,

qiii sibi

in Iribula-

prius, qua; postea, tcmporis ordine rcfercmus. Equi-

tionibus placerc testatur. Fugatus illincct in nostris partibus roboratus cst. Deniquc hic ei redintegratus
est status, et in liac sede

dem

illa

primum

vindicat sibi locum, qua; ad Acainscripta, dala illa qui-

quietcm communionis
.

in-

cium Beroeensem habctur dem non antequam ipse


Ctelestinum
:

Cyrillus

scriberet

ad

venit,

qua scmper Catbohcis subveuitur

Hajc

idcirco Cajlcstinus inculcat etin

memoriam

revocat,

quo eos certa spe alat, victores niinii iim adversus omnes ha^reticos semper fore (lui ApostolicK Sedis
muniinine fulciuulur.
28. Extaiit etiain littera> ab ipso Cajlestino per

eumdcm

Possidoniuiii ad

Joannem Antiochenum
:

siquidem (ut dictuiii cst) ipsc in Epistola ad eum missa tradit, ad nulhim hactcnus consacerdotem sc de Ncstorii luTresi litteras dedisse nec insuper post acceptas litterasa Ciclestino de Nestorii anatliemate eamdem ab ipso Cyrillo ad Acaciuin oportuit csse scriptam siquidem (ciuod primo loco ponciidum erat) nihil penitusin ea de Nestorii dam: :

Opepisco|)um dala;, (lua; lioc habent cxordium taremus, ut sicut una est Divinitalis cssentia, ita unam quoque apud omncs omniiio liomincs, ubi-

natione Icgitur.
cesse est,

Quamobrem

illud ut

dicamus neCyrillum ac

eodcm icmporc

qiio ea inter

cuinquc tandem locorum degant, rcctic fidei veritatem obtinere . Ibi et de auathemate, si non corri-

Ccelestinum de Ncstorio tractabantur, ad Acacium Beroeensem illam esse conscriptam cpistolam. Erat

Conc. Ephes.

edit.

Cont. ep. vii.

Apud

Caelest.

ep. tom.
i. c.

i.

'

Caslesl. ep. iv.

"2

Caelest. ep. vi.

epist.

Rom. Pon.

* Act.

Conc. Ephes.

edit. Pelt.

tom.

25.

,,

C^LESTIXI ANNUS
enim Acacius magncc
caeternm invetcratus
vens,
siibiliilus

7.

CIIRISTI 130.

319

opstimationis

episcopus

ob

doctrinain et actatem ion|,ram in sede perfnnctam,

(liernm nialornm, nialis fa;

el versipellis

quippe

(|ui

primum

in turbis adversus
excitatis Tiieopbilo

Joannem Cln-ysostomnm olim


Alexandrino episcopo
inlia^sisset,

qui universa? Occidenliscommunioni adha3Exemplaria nanique rescripserant ad [)ientissimum Rufnm Thessalonicensem e[iiscopnm, et ad alios ([uosdam picntissimorum qiii iu Macedoiiia sunt, episcoporum qui et semper illius adba-sere
illis,

ab

rent.

atc]ue

dcmum

(utdiccturcx Aclis Concilii Ephesini)

favit Nestorio,
licos,

ejusque sectatoribus advcrsus Catbo-

inbicrens et ipse contra Cyrillum Joanni epi-

scopo Antiocheno. Extat ipsa Cyrilli Epistola, quae Qni vebementer contristati sunt, ctc . versatur in detestatione Nestorii rccens emergentis
sic incipit
'
:

haeresis.

31. His Acacius acccptislitteris, magnoperc adgavisus esse videri voluit, susceptum esseaCyrillo

patrocinium CatholicK fidci eamdemque ipsius Epistolam ostendit Joanni episcopo Antiocbeno amboque simul execrari visi sunt nefandam impietatem rescribcnsqne ad Cyrillum, eum bortatur,
;
:

autem nibilominus ad Jiivenalem pientissimum Hierosolymitanai Ecclesia; cpiscopum. Est enim pietatis tuac considerare quid conducat. Nos enim illius sequemur judicia, verili ne a tantornm virornm conununione deficiamus, qui nullis aliis de causis indignantur, neque ob res minutas, sed propter ipsam fldem, ct qua; ubilibet sunt Ecclcsias [lopulique wdiflcationem motus excitarunt . Hccc ad Joannem Cyrillus. 33. Eodem quoque argumento hoc etiam tempore scri[sit ad Jnvenalem Hierosolyinitanum episcopum ', ubi post recensita quEe tum a se, tum a
sententiis. Scri|5serunt
,
,

ut fortiter agere pergat, et de Joanne Antiocheno

Nestorium gesta atque decreta eum ut ipse ad vindicandam la^sam Catholicam fldem arma capesseret quodessent, bortatus est
:

Caelestino adversus

episcopo

Curavi, inquit \ ut Epistola pietalis tua^ a sanctissimo et pientissinio Joanne


ista

signiflcat

nam
et

vero consilium
:

sibi

ineundum
erit,

putarit, ita de-

clarat

Necessarium autem
regi
et

ut Cbristo amanti
pietati

Antiocheno episcopo legeretur. Qui ubi Ik-cc audivit, multa cum consensione et compassione eadem
aflectat,

religiosissimo

universis magistralibus

scribainus, consulamusque ne

hominem

qum

et

nos senileni agentes Eetatem

cum

praeponanf, sed largiantur orbi terrae fldei firmita-

ipse recens ad episcopatnni venerit, qui per gratiam

Dei in certaminibus ad episcopatum pertinentibus


ita floret,

ut pra^clare de

illo

sentiant ac glorientur,

tem, ac greges Dominicos a malo pastore liberent, nisiuniversorum consiliis obtemperaverit . Scripseritne Cyrillus hoc tempore ad Tbeodosium, baud

quotquot per Orientalem administrationem sunt Deo dilectissimi episcopi. Is pietatcin tuam, ut traditur, obsecrat, ut sanctitas tua, prudentia

certum
34.

est.

Joannis Antiocheni ad Nestorium Epistola

quam

habet usa, intolerabile illud


pit, ita in

verbum quod proru-

eumdem ad resipiscentiam adhortantis. Inter haec autem cum Joannes Antiochenus episcopus per
Alexandrinos clericos
lestini

facis,

manus sumat, ut per ea qnas loqueris ac Apostolicum illud exigente ipso tempore
,

litteras accepisset
,

tum

Ca^-

Romani

Pontiflcis
:

tum

etiam Cyrilli de

ostendas,

quo Apostolus

dicit

Etenim

si

potestate

uti voluero,

quam Deus mihi


:

ad ffidiflcationem, non

damnatione Nestorii omni qiia potuit celeriiate pi-Eevenit, ut easdem adNestorium mitteretConstantinopolim
Ecclesiae
,
:

ad destrnctionem dedit, baud pcenitebit.


alia
scit

Hac

et

adjecitque suas, quibus

ei suasit,
,

[)acem

Acacius ad Cyrillum
:

qnod

si

cx animo, Deus

rccantando

jialinodiam

amplecti. Sed

ni

certe progressus ejus atque Joannis Antiocheab his longe discrepare postea inventi sunt. Etlioc

reddamus
conducunt
.scriptffi

bic litteras ipsas Joannis, quae


bistoricae veritati
:

admodum

sic

enini se habent

enim qui

anno adeo Nestorium

infensi appa:

pariter

nomine etiam

ruere, paulo post eidem patrocinari coeperunt

sed

Syriai e[)iscoporum, qui

aliquot insigniorum simul tunc Antiochiae ade-

de his suo loco.


33. Inter haec

rant,

aulem

redditis Cyrillo per

Possi-

35.

quorum nomina in Domino meo

ea ponit

"^

piissimo

sanctissimoque
S.

donium

Ecclesia; Alexandrince

diaconum

acceptis
:

cpiscopo Ncstorio Joannes in

Domino

RonifB a Cwlestino

Romano

Pontifice litteris

quas

Meam

de tua

ad diversos episcopos superius numeratos inscriptas legit, ad eosdem mittendas ex ipsius Crclestini admonitione curavil; sed et dat alias Cyrillus ipse litteras ad Joannem AntiocbisB episcopiuu, (|uibus de rebus Roniffi gestis adversus Nestorium ista in flne

num meum

|ier domimagniflcumque per omnia comitem

[lietate

sententiam

ni tua; patefeci.

Irenteum sincere absque ullo prorsus fuco dileclioEtquoniam veraexpurgationeusus,

oinni (ut arbitror) suspicione

apud

te

vaco; libere

de

Romano
tum
:

Concilio subjicit

Lectis

namqne

in

candideque sinceritati tuae iu posterum consilium dare inslitiii. Poteris autem ex iis qu;B suasurus

Concilio , Roma,- babito scilicet,

tum

exposilioni-

sum,

nostri erga te candoris

non

leve

argumentum
:

quibus pra'sertim non est sycopliantia; locus, babent enim illius subscriptionem Sancta Romana Synodus qufe maniiesta
Epistolis ejus, in

bus,

sumere, simulque quantie ea charitas, quae secundiim Deum cst, curae nobis sit, perspicere quam sane cbaritatem qui consectantur, illi divinis legibus
obtem|)eraiit; qiii vero ea neglecta imposturis student,
ii

sunt

notavit.
:

scripsit

Quanquam et ad tuam pietatem quibus etiam obediendum est necessario

suis

se

telis

prius conflciunt,

quam
1.

eos,

'

Cyril. ep. xiv.

Apu(i Cyril. ep. sv.

3 Cyril.

ep. xiii.

'

Cyril. ep. xvi.

Act. Coac. Eplies. edit. Pelt.

i.

c.

31.

320
quos adoriunlnr.
Il;rc

C^LESTINI ANNUS
itaqnc opportnnc (ut existi-

7.

CHRISTI

/|3().

fidclcs circum(iiia(|ue

dcgcntcs hujus

(|iiirslionis et

mo)

praefatus,

tc

ctiani

alqnc cliain
tibi

rogo, ut

mu

coiitrovcrsia; causa intcr sc conllictari, (luolidieque

consultorem
admittas
puas.
36.
:

liaiid
si

nialiim

fiitiinim

bencvole
rcs-

a sc inviccm divelli.
38.
((

neqiie,
iii

iinid utilc, aiit diviiia' cliaritati

Vcrnm

csse (luod dicimus, ex ipsismet rc-

cogualum

dictis

mcis occurrcrit,

id

ipsum

bus haud
dciis et

difliculter perspicere licct.


et ijisa

Nam

el Occi-

yEgyplns

quoqiie Macedonia ab ca

Equidem oportcbat
pertnrbatioiiibus

ut dc rcbus bonis at:

queutilibns inter nos confcrremus


cata

vcrum quia

pec-

nostra

Kcclesiasticis inf;cns

ostium patefeccrunt, idco ea cliaritali tna> explanare cogor, qua3 nuperiime ex Romana et Alexandrina urbe ad

unione sesc abrumpcre decrcverunt, quam singularis Dci bcncficentia pcr multos sanctorum Patrum cclcbriumque episcoporum, et praecipue pcr sanctissimi magnique illins patris nostri Acacii sudorcs nioiestias(|uc communi Ecclcsia" ulililati impcrtivit.

mc

perscripta sunt.

Etenim

clerici

Quis, quicso, reprehendat,

si

ea qua; scntis,

Alexandrini diversas de tua pietatc littcras magno ad nos studio pertulerimt, unas quidcm piissimi
episcopi Ca^lestini, rcliqnas

liberc exponas?

omnes

sanctissimi

e|ii-

Imo vero quis laudibus non efferat, si iiomcn, cujiis scnsum pietas tua (ut cognovimus) possidct, proptcr publicam quietcm,communemque
cas? Qiiod
si ita

autem antigrapba mittens, cliarilatem obnixe tuam rogalam cnpio, ut ita eas iegat, nc qua binc aniini pcrturbalio consnrgal; ex qua contentiones minime leves seditioncsque admodnm noxicC socpcnnmero exoriuntur. Sed neque rem hanc tantam parvi quoque ducas, ut contcmnas diabokis namque rcs inilio minus rccte habentcs per supcrbiam novit ampUtlcare, in eamqne magnitudinem paulatim evehere, ut postea onuicm cnram omncmque mcdicinam respuant. Quare benevolum ac studiosum affectum ad illarum litterarum lectionem atTeras viros quoque nonnullos cordatos ac tibi benevolos ad propositaruin rerum considerationem socios tibi adjungas illisque non
scopi Cyrilli
:

Iiarum

orbis pacem, aliqnaiido amplecti, in


visuin est,

aniinum induperpulchrum ct ad prai-

scnlein controversiam
tibi

peropportuiiuni

cxcmjdnm

hoc loco in mcntcm reducam, cujns te quoque mcminissc velim temporis enim ex quo illud
:

a|iiid

nos accidit, adco

mnltum non

interccssit, ut

jam animo excidere potuerit. 39. Memoria hand dubie tenes cum beato Theodoro in expositionequadam excidissctquiddam (juod libi in primis, cui per id tempus caeteris liberius agere licebat, tum ca;tcris quoque omnibus ad quorum aures pcrA'enerat ne^iue rectc, neque salis quoque calholice dictum vidcbatur quo pacto ille, posteaquam dainnum turbamque, qua! exiguus
,
,
:

quae grata, sed


facias. fucati, ac

(juffi

ulilia
si

sunt effandi potestalem


plurcs,

admodum
sectas
,

lapsus pepererat, considerasset

expcn-

Omnino enim

arbitri

minimeqne
:

dissetque nihilo secius ejusmodi tumultuationes,


dissidiaque generare posse (solent
,

liberam diccndi quod sentiunt facultatem

namque

nacti, pra^sentis negotii disquisitioni

adhibeantur

delibcratione consequemnr, ut quod nunc perplexum et durum ac triste censetur, mox leve et LTtum sit. 37. Enimvero licet dominns meus Ca-lestinus Deo devotissimus episcopus deccm tautum dierum intervallum ad terminum usque responsioni praellnitum valde angustum litteris suis expresserit tamen res ea ejusmodi est, ut uon dico decem diebus sed uno, imo vcro paucis horis tota conflci posse videatur. Nam quid facilius est quam nomine
facillime illud ca
: ,

commodo, multisque
congruo
in Christi

sanctis Patribus usitato, et vero nihiloniinus salutariquc ex Virgine orlui per-

sationc uti?

Cum

riculosum
tet.

sit,

omnium nostrum Regis dispenhoc ergo neqiie gravc, nequc pe;equum nonest utsanctitas tua refununc apud
se cogitct
Si

Necjue id

pugnantia docere vidcar.


sai)it ct sentit

Turpe est, si enim mens tua eadem


:

qua3 sancti Palrcs Ecclcsitcque docto-

rcs sentiunt et sapiunt

(nam hoc, domiue

nii, et

ex

homincs cjnsmodi arrepla occasione, ultro citroqne tumultuari atque a se mutuo sejungi) cogitasset prffitcrca parvam ofTcnsionis sciiitillam magnum sffipe fomitem discordiae subministrare (quod etiam nuncapnd nos usu venissecernimus) accommoda tandein opportunffi correclionis secum reputasset non post multos dics generose in mediuin progressus, id quod a se non satis commode dictnm fuerat, in gratiam Ecclesia; nihil quicquam veritus omnem mox factaque emendatione correxerit calumniam adversum se excitatam penitus exstinxerit et quamvis nemo nesciret, quod ab illodictum crat, minus rcctesinccrequedictum fuisse; attamen qiiod prompte id rctractaret quoddixerat,hominem statim complcxi sunt omues. -40. Equidem non ad probrosam aliquam orationis correctionem, neque ad puerilem palinodiam (ut sic loquar) iiictatem tuam invito. Sedquiamulli (ut intclligo) non infrequentcrex te audierunt, quod ipsam solam vocem non piam quoque ipsius vocis
,
; ;

commnnibus amicis de te accepimus) quorsum vereris pium annui tui sensum convemultis
et

ex

notioncm averseris

si

qui vero celebrioris famae

Ecclcsiaslici auctores tibi fnerint, ut ipso

quoque

nienti voce publicare, pnescrtim, cuni tot tant;eque

tumultuationes ac disceptationes ex te nata; ob oculos jam versentur? Eas namque (mihi credc, Deo
dilectc)

tumapudljnitimos, tuin apud longe qnoque

positos turbas cuncitasli, (iu;c ingentem cx inspeato Ecclcsiis tempestatem pepcrere : constat enim,

sacram Virginem Mariam Deiparam appellcs te istud neutiquam recusaturum hanc ob rcin te itcrum atque iterum moneo esse hortorquc ul libcra id vocc dcpromas, quod citra erroreni sapere certo dignosccris. Age, inquam, rei

nomine admisso
,
:

qiiam recte tcnes,

nomen quod

a multis srepc Pa-

,,

C^LESTINI ANNUS
(rilms

7,

CHRISTI 430.

3'21

usurpatum scriptum
, :

ct

pronuntiatum
,

cst

religiosissimos,

tuaque

pietatis studiosissimos, epi,

adjunfjcrc nc graveris

ncciuc

piam rcctamquc nolioncm in tare pcrgas. Etcnim nomen lioc 6;ct'>.o;, nulliis unquam Ecclesiasticorum doctorum repudiavit.
,

vocabuhim quod animo gignit, rcfu-

scopos a])ud
scriberc voliii

me
,

liabens

qiios etiam
illa) littcra!

tunc prcsto
atTerrcntiir,
,

essc contigit, cuin infaust;e

ratus ingeiiui amici officium


,

illud-

que

a promissionc
,

Qui aiitcm

illo suiiindc usi

sunl,

ct uuilti

rcperiun-

tiirum

si

fraterno

mca non alienum me pra^stiquodam consilio cxistimationcm

tur ct apprime celcljres.

Quod

si qiii

suiit qui illud

tuam

graviler hoc tempore laborantem nonnibil

non usurparunt,
insimularunt
,

illi

nunciuam

crroris alicujus cos

sublevarem.
43. Quocirca

qui

illo forte usi fuissent.

Sane duin

pictatem

tuam rogo

oblcstor-

supervacanca quadam ad vaiias lijcreticorum opiniones solum s[ieclante curiositate


incitati
,

que ut ea qua) ob

sancta; Ecclesia; tranquillitatem

nomen

cum

Dci timore

veraque crga

te charitate

exposui,

cujus sentcntiam rccte tenemus, i^ertinaciter res-

placido

animo

suscipias.

Nam

nonsolusba^cdictavi,

puimus; aliud niliil (ut videlur) facimus, quam quodfratrum nostrorum conscientias et tcmere, et
absque ulla ulilitate graviter ofrcndimus , planeque contemninuis. A\. Etcnim si id quod nominis significatione offertur, non recipimus, restat, ut in gravissimum errorem prolabamur, inio vcro ut circa inexplicabilem illam unigenili Filii Dei oeconomiam pcriculosissime vcrseinur
:

scd (ut

videlicet

modo aiebam) domino meo

prajsentibus multis episcopis,


Arclielao episcopo piissimo
,

Apringio, Theodorcto Heliade, Miletio, et Macario, qui per Dei gratiam Ecclesia) Sardicenaj pra>fectus
est

nuperrime
te

qui oinnes et in fidei doctrina ins-

tructissimi et tui studiosissimi

una niecum, domine


litterarum illarum
si

mi

rogant, ut animo

facili

turbinis instar rucntium impetuin sistas. Qiia?,

quandoquidcm hoc nomine


nominis notione repu-

sublato

vel

liujus potius

diata, sequilur

mox

illum uon esse

Deum

qui ad-

quidem obstinati restiterimus, molesliam afferent non modicam sin autem obscculi fuerimiis, neque turbare neque ali^iua cx parte confundere nos
:

mirabilcm illam dispcnsationem nostnc salutis causa suscepit tiim Dei Verbum nequc se exinanivisse
;

poterunt. Haec, tua perinde ac propria cordi baben-

neque in servi formam sesc demittcns ineCfabilcm quamdam benignitatis magnitudinem liumano gcncri exhibuisse. Hanc enim Dci erga nos clcmcntiam divina; Scri|itura; hinc prajcipue constituunt quod unicum illum sempiternumante omnia sajcula natum im(lue Dei Filium patibili modo ex sacra quoque Virgine ortum
,

monere voluimus; jam tuum est, a-quo benevoloque animo monita nostra complecti nisi forsites,
:

tan
tui
,

minus
et

nostri

amans

ita

comparatus

sis,

ut

cum

Reipublicte

Christiana!

damno

obstinate

isthffic

aspernari decreveris. Obsecro, ut quamprifuerit,

mum
visum

quod visum fuerit, imo vero non quod sed quod utile fuerit, rescribas .
,

oslendunt. IIuc
liis,

namque
:

diviiius

fendit

Apostosed ip-

dum

ita ait'

Misit

Deus Filium
,

suum factum
,

Hactenus Joannes Antiochenus cum aliis Syria} nominatis cujus Epistola? mentionem liabet Liberatus diaconus in Breviario',
cpiscopis
44. Qiiid Theodoretiis de Neslorio senserit in
siia

ex muliere. Clarc hic ostendit

non

aliuni

summct
si

Dei unigenitum in luccm prodiisse.

Quod

ad Irenmim Epistola
cst

declarat.

Prastitisse

virgo a sanctis Patribus proptcr hanc generatio-

Deipara nominetur, ut vcre hoc nomine ab nominatur nescio quorsum attinuerit, ut quffistionem banc nequaquam necessariam (bona
illis
:

nem

Joanncs, quod Catholicum decebat episcopum, numerosqucexplesse veri amici sed contra pietatem et amicitia; jura sancita dcinde

hactcnus visus

Iieccavit,

cum

venia tua dictiim


Ecclesiasticam

sit)

et contra illos ipsos

et

contra

dire consiho,

rcnitentem homineni sahibri obeadbuc amicum retinuit atque fovit

pacem quocjue

(ut vides) agitandaiu

cum

jactura Catholica) fidei, et

damno

privationis

susccperimus. Etenim nulli uospericuloexponimus


si

communionis Ortliodoxorum

antistitum.

Etenim

ca scntimus et loquiniur

qua? doctores in Ec-

clesia Dei

celeberrimos sensisse et docuisse , certo novimus. Supervacaneuin autem censeo illoruni


loco percensere
:

qui h;ec scripsere ad Nestorium eidem iiitima conjuncti necessitudinc, postea iu Concilio Ephcsino

nomina hoc
ac nos
,

nosti

ut qui baud secus ac

enim illos a;que nos omnes quod


,
,

pro ipso Nestorio steterunt, maximevero eideinaddictus qui hic nominatur, Tlieoderetus Cyri episcopus, laudator
ex quo
sibi

(ut

vidimus) Theodori Mopsuesteni

discipulus illorum aliquando cxtiteris


/t2.

glorieris.
:

Iiaud

levem maculam supcrinduxit.

Hoc nostrum,

qua;so, consilium admitte


:

ha.'c

per nos rogatus exeiiuere


gliscenti novitati

locum, nulhim
dites.

nulium dissidiis fomentum suppeomniiio


litterte

Qui iidein omnes ea quoqiie ex parte nonnihil suspecti redduntur, non recto pede incedisse in Evangeliiim,

dum

Nestoriiim non ut baereticum arguunt,

Cogita,

si

priusquam

u1I;b

sed ut qui recte scntiat,


priidenter voce
illa uti

tamcn minus caute atque


recusetcjue pcrti-

missa; forcnt, niulti contra nos extitere infrenes

dclrectet,

psneque
taiita

intolcrabiles;
litteris

quales nunc futuri sunt,


(nciupe nomaiii Ponlificis)

naciter nimis dicere Virgincm Deiparam

cx illahs

utendo voce, nibil detrimenti


inferre
possit,

ipsi

cum ca de fidc doctrinai


;

subininistrata fiducia, qualique in

postcrum adver-

quam

sequitur rectam.
,

Quomodo
tibi

sum

nos audacia sunt usuri. Haec ego complures

autem

in his delitesceret anguis

subjicienda

Galat. IV.

'

Liberat, diac. in Brevia. c. 4.

TOMUS

VII.

41

;:

322
hic,
lector,

C^LESTINI ANNUS
est Epistola ipsius
:

7.

CHRISTI 430.
Dei genitriccm appellas,

Theodoreti ad Ire-

nem

na;iim cpiscopnin

(inidcm illc Iren;cns, cnjus ipsc .loanncs Anlioclienns in dicla sua Eiiislola mcliic

illam
larcs,

minus
sed

adjecisti, ut

aliis

huic nuncnpationi hominis gcnitricem appclnominibus huiic sensum signiti-

minit ad Ncsloriuin; f|neni

licet

comitcm

appcllct,

casti .

Ikec de techiiis et astu, vafricicque in occul-

tamcn cx comite idcm


))us
reli
,

est postca ordiiiatns cpisco-

tanda prava scntentia sub Catholico nominc jam


tibi

nt sno loco dicemns. Epistola igitur Theodosic se lialicl'.

ex his palam facta sunt, Icctor. Sed (juod


arguit,

cum-

ad Irena^nin
45.

dcm plurimum
Mopsucsteno,
loribus
48.
et

hoc ibidem de Tlicodoro

exspectare
dies
(ut

Non est (ut \idetur) bonum, amplins non cnim solnm non quievit, sed iii
dicam) Ecclesirc tempestas
illi,

Diodoro Tarsensi haeresis hujus auc:

mox

subdit

ita

angelur.
Ecclc-

Quaiido vcro

me

arguitis,

quod sanctos

Venerunt sicniidcm
si;E

(jui
,

Synodum convocant,
et nostro
,

ac beatos Palres reliquerim atque rejecerim, Dio-

et nonnullis Metropolitis
litteras

necnon

dorum
riim
:

videhcet et
nccessariuin

Theodorum
etiain

e catalogo Docto-

dedcrunt;
,

misi, ut cogiiosceres

quarum exemplum ad te juxta illud poetaj, malum


,

duxi de hoc nonnulla


caput, nullos alios

dicerc. Priinuin eniin, o

carum

malo jam

obfirmatum et sola nobis Domini bonitate opus esse, nt tcmpestatem quiescere faciat: illi cnim tantuni id iacilc est, nos vero hujusmodi quiele sumus indigni satis autcm nobis critpaticntia; gratia ct \irtus ct donuni ut per Iianc hostes vinccre possimus. Hoc enim divinus Ai)ostolus peteudum esse, nos docuit Facite cnim (iiKjiiit) cum tcnlatione proventum ut possitis patienter susticssc
:

insignes, ct illustrcs viros

me

omisissc scito. Dcinde

illud etiam animadvcrte, qiiod illc (|ui accusatur,


testes afferre debct,
sia,
si

et

qnos ncc

ipsi

de quibus iniUa cst controveraccusatores argnere posscnt


afferret qui

vero reus

eorum teshmonia
,

ab accu;

et arguuntur nec etiam accusantur ipse judcx ipsos facile admittcre vellet. Si enim Patrum encomia et laudes conscribendo hosce

satoribus

nere.
46.

sanctos oinisissem,

fatcor
:

me
sin

deliquisse, et erga

Tcautcm,
illos

Dco

dilecte, in primis oro


illos

Doctores ingratus essem


sor,

autem
et

dum

accu-

ut detractorum ora obstruas, ac

doceas, quod
extra
sagittas

cxcusationcm
,

meam

attuli,

eorum usus
:

non
et

oportct,

(ut

aiunt)

qui

existnnt, eos reprchendere, qui invicem prceliantur,

percutinnt, et percutiuntur. Quid enim intercst,


illis

de quibus nulla est dubitatio testimonio cur frustra illi (jui hac scire nolunt, nos accnsant? Quanto vero honore prosequar viros illos (Theodo-

sum

hisarmis aut

prcelianles uti

et hostcs vinccre ?

rum

scilicet
illis

ac Diodorum) testatnr liber ipse,


conscripsiinus, in quo, ea qua;

quem
ob-

Magnus namque David ncqne omnibns

arinis in-

nos pro

illis

dntns alienigenarnm propngnatorem conculcavit Goliath, et Samson asini mascclla armatns niille

jiciebantur, confutavimus, nihil veriti accusatornm

eodem tempore
dctrahct
,

prostravit

et

nullus ejus victorite

potentiam, nec insidias contra nos structas. Aliam igitur quajrant causam impostnra;, qui verborum

neque victorcm pusillanimilalis argnct, quod nequc hastam vil)rans, ncque scutnm objicicns, neqne jaccns frcquenlius, vel arcum tendens,
hostcs dcvicit. Ita igitur de
prceliaturi,
illis
:

mihi vero ea vanitate delectautur et garrulitate mcns, is animus, non ad Iiujus vcl illius gratiam
:

omnia
et ejus

facerc et dicere, sed Dei Ecclesiam a>dificare,

qui pro pietate sunt

sponso

et

Domino
j^Ieni

neque dictioncs sunt scnticndum est qnajrendae, quffi controversiam excitarnnt, scd enthymemata et argumentationes qua veritatem apcrte declarant, et eos qui adversari audent, rubore perfundunt. Quid enim inlerest, hominis simul vel et Dei genitricem appellare beatam Virginem
, ,
,

porei cultus causa, nec honoris

tiarum ac curarum
appellare vereor
cientia
,

non enim cormultarum niolescnpidus, (luem miserum


placere
: :

haic facio

testis cst nhlii

cons-

dicere ipsam geniti

matrcm
est ut

et

ancillam
et

et inferre,

jamdiu enim sponte mea ilUim omisissem, nisi divinum vcrerer judicium, et tribunal et nunc certo scito, domine quod necessitatem et occasionem exspecto prope autem esse illam puto,

mea

quod mater quidcm


Jesu Christi
,

hominis Domini nostri


:

ut ex

iis

quaj fiunt ct parantur, conjicerc valeo .

quod quidem sycophantia; et captionis, vel erroris causam pnehct, tacere; eumdem autem dicere sensum, aliam iisurpando nuncupationem? 47. Pra;ter baec et illud scire oportet, quod alterum commune est Virginis nomcii suum, allcrum vcro suum et proprinm et quod de hoc tota controversia orta cst, quic utinani orla nunciuam (juod quam plurimi vcterum sanctorum fuisset
ancilla vero ut Dei
: :

Hactenus Epistola Theodoreli ad Ireiia>um, qns extat ordine dccima sexta cx ccntum quinquaginta septem ejus Epistolis, quas Gra;ce scriptas codex
continet Vaticanus, vertit

autem

eas in latinuin vir

cum

priinis disertus, inci vcro studiosissimus, cui


:

plurimum debeo, Frcdericus Metius porro hic eam edendam curavimns ad inspicieudas latebras iion tam Joannis ac Thcodorcti ipsius, quam onmium Syrorum ei^iscoporum qui Nestorii patrociniuin
,

Patrnm honorabilins nomcn tribuerunt

Yirgini

susceperunt.
49.

hoc etiam tua fecil pielas in diiabus, vcl tribus orationibus; habeo enim nonnullas, quas tuiim mihi Deo dilectum caput misit et dum canidem Virgi:

Quod vero
e[)iscoi)um,
ait, et

pcrtinet ad

Theodorum Mopsue-

stennm nodiam
serit
:

quem Joannes rccantasse paliquem se defendisse Thcodoretus as:

niliili

(luidem facienda sunt lucc

ctenim ex

TUeod. ep. xvi. cx Cod. Valic.

scriptis suis

meruit

ille

post

mortem

ut impius con-

C^LESTINI ANNUS
demnari, nomcnquc cjnsc sacris
tatnr id
(|uiilcm
Qiiinta
'

7.

CHRISTI
diligi

/|30.

323

lalnilis dcleri

tes-

Synoiius,
usqiie
ail

ct Jnslinianus

postulat? Qnis in die judicii nobis patrocinabiliir? aut qnalem tum cxcnsationem invenie-

rem

impcrator, ilum
pcrnianciis
est.

ait

Iste

mortcm snam

mns,

([ui

tanto

tcmporc

silcnlio utentes, tiia illa

in inipictatc,

ab omni Ecclcsia cjeelus


dicitiir,

malcdicla, quibus illum invasisti, dissimulavimus?

llaqne onniis pleiiitudo Mopsuestena; Ecclesiaj,


luisse

Quod

si

dnm

iiaic
:

sentis et doccs, te

qua episcopus qnod Paganis, et


in

cnm

ipsum tantum-

iavenisset

modo
ret.

la^deres

fortasse

minor nos

sollicitudo tenc-

Judseis, et
est,

Patribus adnnnieratns

Sodomitanis a sanctis delcvcrunt ijisi ex illo


ejus, sicut Gcsta
il-

tempore
iii

e sacris Diplycliis Ci\itate

nomen

cadem

apud Concilium episcoporum

Ecclesiam gravitcr offendisti, ac qui Constantinopoli versantur, nova; insolila^quc ba^reseos fermcntum, scd omnibus ubi(|uia totain

At

non
vis

iis

modo

lius provinciicconfectaostendunt. H;cc Justinianus

in eilicto dc fide CatboJica.

Uuacnam vero

locorum dcgentibus objecisti (circumfcruntur eninipassimtnarumexegesconlibelli) qus, obsecro,


oratio silenho nostro defendendo satis idonea rcperietur? autquomodo scrmonis Cbristi memores esse

essent sa-

cra Diptyciia, accipe ex Epistola /Egytiorum episco-

rum

ad Analolinm Constantino^jobtanum episcocontra

non

pum

Timotbeum

invasorcni scdis Alexan:

drina;,

a Etiam in vencrabili ubi ba!C babentur Diptycho, in quo pia; mcmoria; transitum ad cibIos

poterimus ? Nolitc (inquil) arbitrari quia pacem venerim inittere in terram non veni paccm mittere, sed gladium vcni enim scparare hominem adver'
: :

sus patreni
Certc
si

suum,

et

filiamadversus

habcntium e])iscoporuni vocabula continentur, qua3 tempore sanctorum mysteriorum sccundiim sanctas
regulas releguntnr, posuit ct Dioscori

fidcs violatur,

matrem suam. omnis omnino erga parentes


et fratres
;

revercntia

tanqnam

nomcn

inanis et periculosa valeat. Fa-

etc.

cessat lex illa

amoris erga liberos

Jam vero ad
Nestorii

Cyrilh Alexandrini reliquas in causa

quia

hoc tempore res gcstas revocemus ora-

tionem.
50.

Synodus Alexandrina cx qua

mori uhque satius est piis, qnem vivere, quo mehorem (ut scriptum est) inveniant resurrectionem. 52. Ecce igitur una cum sacra Synodo, qnaj
in

lerjatio

ad

magna Romanorum

civitate,

piissimo

Nestorium, deferens ad eumdem Epistolam Synodalem et duodecim Anathematismos, et Synodales litteras ad clerum Constantinopolitcmum. lalcr

episcopo

autem qui jam cogere Synodum usque ad Cselestini Romani Pontificis cognitionem Cyrillus
haDc

comministro nostro Calcstino prwsidente, convenit, jam tcrtio his te litteris contestamur et obtestamur, ut consilium nostrum sccutus, stolidis illis absurdisque dogmahbus qus foris publiccque
fratre ac

doces

quamprimum nuntium
et

mittas

fidemque

Alexandrinus episcopns (nt ipse testalur in litteris superius memoratis ad eumdatis) fuerat retardatus,
redcunte Possidonio diacono cum litteris i[)sius Ckleshni, quibus inter aha vicem suam ij)si in prose-

rectam,

jam inde ab

initio

per sacros Apostolos,

et Evangelistas,

qui Verbi spectatores, et ministri fuerunt sanctis Ecclesiis traditam reverenter suscipias. Quod sane nisi juxta tempus in litleris Ca-lestini sacratissimi

quenda causa
git

Nestorii delegaverat, confestim colle-

reverendissimique

Alexandrise

Synodum
Cajlestino

Romanorum epi;

quae ab

eodcm

qua percognitis his papa advcrsus Ncstorium


:

in

scripta fuisscnt,
gati,

quatuor in primis decernuntnr lcqui Constantinopolim proliciscantur, reddituri

htteras Cslestini ipsi Nestorio


tionis, nisi inlra

cnm

decreto dainna-

expressum prffifinitumque praistiteris certo scias nullam tibi deinceps cum episcopis et sacerdotibus Dei consnetudinem nulluin sermonem, nullum deniquc iiiter eos locum futurum esse. Neque enim acquum est, ut nos Ecclesias turbatas,
scopi
,

pra;scri|)tum tcrniinum resipisce-

legatorum autem nomina hoec sunt, Tbeopenatque Macarius; quornm tus, Danicl, Potamon Tbeopentus episcopus erat Cabasorum, et Daniel Darnensium, ut ex ipsorum relatione * in Epbesino
ret
: ,

populos offensos, fidem rectam labefactatani, gregem Christi misere abs te dissipatum, qui illum, si
rectas fldei doctrinam consanctorunique Patrum pictatem aemulari hbuisset, conservare alioqui debueras, diutius negligamus.
sectari,

quidem perinde ac nos

Concilio cognita palet


clesiaj ministri erant.

reliqui

duo Alexandrina; Ec-

53. Illud quoquij latere te

Decretum (luoque in eadem Synodo fuit, ut iisdcm legatis Synodalcm darent Epistolam ad Nestorinin, quce pra^terea fldei Ortbodoxae confessionem

nolumus, nempe
clericis,

nos promiscue
cis

cum omnibus tum

tum

lai-

contineret,

cnm duodecim
;

anatbemalismis ad cal*
:

cem

positis

qua; sic se habet

51.

Cum

Salvator noster diserte pronuntiet

Qui amat patrem aut niatrem plus


est

quam me, non


flet,

me

quoque, quos tu proiiter fidem excomniuiiicasli, vel ordine movisti, communicare. Haud enim par erat, eos qui reclam fidcm tenere comperli sunt, ob iniquam tuam scnleniiam detrimentum aliquod pati ob id nimirum, quod recte sentientcs, tua; doctrina; assentiri noluerunt: nam et liujus quoque
,

dignus

et
est

qui amat filium aut filiam plus

exauctorahonis
Ca?lestinum

ct dissensionis, in Epistola

quam me, non

me

quam
si

ad
fit

dignus

quid nobis

Romanornm episcopum

scripsisti,

quibus tua pietas supra Cbristum omniuin Salvalo-

mentio. Ca;teruni minime sat esse putamus,


rentia tua fidci
illa

reve-

'

Exlat. tom.

ii.

Concil. Chalced.
* Acl.
*

Coucil. nov. edit.


s

edit.
c.

^ In

ep. viror.

illus.

pro

Conc. Eplies.
Pelt.

Pelt.

tom.

ii.

c.

16.

Symbolum quod a sacra et magna Synodo, qute per Spiritum sanctum in urbe

Conc. Eplies.

edit.

tom.

i.

14. et edi. Cont. c.

15.
1

Mattli. X.

Matlli. X.

, , :

32'

CiliLESTlNI

ANNUS

7.

CHIIISTI 430.
inferni

Nicaca quondain convcnit, exposiliim cst,

nobiscum
neqtie sin-

tale et multiplicitate tricipitcm fabulosain

confiteatur
(leare,

nam

elsi

vocc tenus illud


intelligis,

|>rofiteri vi-

bestiam,

attamcn ncquc rccle

cere quoque, sed perverse plauc, praipostcrc^jue


interiiretaris.

Lern;eam hydram scptem sibilantem faucibus; cum duodecim ista jugiter apertis blaspliemaverit oris, quai ab iisdem Patribus, exeinplo Daniclis, ejusmodi offis injeclis, sunt occlusa subet
:

54.

Verum

pnT;ter lioc opcra;

prctium quoque

duiit eiiim
llis

fuerit, ut ea
lizes,

omnia

scriptis execreris, ct analliema-

omnibus,

et te (iuo(iue subscribere, cl ci-

publiceque alijures, qua; sccleste ct profane


sensisti, aliosque ilocuisti
;

tra
tiri

omnem

fucuin ac doluni una nobiscum asscn-

hactcnus
postliac te

ut

ca

rursum

oportet. Qua; vero tua reverentia anatheinatis

sensurum
cffiteri

et

docturum sancte

polliceare, in Oricute,

execrationc condeninare debet, ea noslra; huic E|)istohc in Iiunc modiiin hoc loco subjiciuntur.
57. Aiiatliematismus j^rimus. Si quis Einmanuelem Verbuin Deum, et ob id sacram Virgincm Tlieolocon esse non confitcatur (gennit enim illa incarnatum Dei Verbum secundum carnem) anathema sit.

qua; et nos et
\'cl

onmes, quotcjuot vel

in Occidente

vivunt episcopi doctorum ac popuEpistolas porro

lorum duces. Ad

quod
:

atlinet,

quas

Alexandriua Ecclesia ad te inisit eas tum a sacra Romaiia Synodo, tum a nobis omnibus quoquc ab

omni errorc et vitio iinmunes judicatas esse scias. Hisce autcm litteris nostris ntraque sulijunximus, et ea qua; te oportct sapere et doccre, et ea rursum
a quibus
B

Secundus.

Si

quisunt, qui Dci PatrisVerbum

le

convenit abstincre.

Catliolicai Apostolicaiqiie Eccles\x fldcs, iu qua universi Orientis et Occidentis Ortliodoxi episcopi consentiunt, liujusmodi est Cre:

Porro autcm

sccundum liypostasim nnitum, ei unum tantiim una cum sua carne Christum esse, eumdem nimiruin Deum siniul et homincm non confitentur
carni

anathema
Christo

sit.

Tertius.

Si quis post

unionem hypostases
est

in

dinius in

Deum Patrem omnipotentem, ctc usque

distinguit,

eaque duntaxat conjunctione

ad

finein, ubi scripta liabeiitur, quai ipse profiteri

easdem

inter se nectit,

quK

secundum
et

dignita-

debeat secundum Catliolica; Ecclesiai pietatem ; qua; nos brevitatis causa rcferre pra3termittiinus illud insuper hic reddentes , quod dum iidein Synodi
:

tem, vel auctoritatem, vel potestatem,


potius quae est

non ea
:

secundum naturalem unionem

anatlicma
B

sit.

Patres in eo
dant,
et

argumento versantur, ut de Verbo traquod semel assuinpsit proprium reddidisse


,

Quartus. Si quis duabus personnis, vel hypoquffive

stasibus eas voces aftribuit, qua; in Evangelicis, et

nunquam

diinisisse,

de sacratissima Eucliaristia
:

Aposlolicis Scripturis passim occurrunt


sanctis de Chrislo aut ab ipso

cjusmodi habcnt veram sinceranique doctrinain 55. Quin illud quoque non possuinus hoc loco non adjiccre, nenipe duin unigeniti Filii Dei, hoc
est,

Jesu Christi niortem, et ex morluis resurrec-

tionem annuntiannis, ejusdemque inca^lum assumptionem profitemur, incruenlum in Ecclesia Dei cultum nos obire, myslicasque benedictioncs adire, eaque ratione sanctificari, utpole sacra; carnis, et pretiosi sanguinis Christi oinnium nostrum Salvatoris participeseffecti.

quoque Cbristo de se ipso dictoB sunt, et alias quidem homini seorsum a Dei Verbo considcrato adscribit, alias vero tanquam in divinam majestatem convenientes soli Verbo, quod cx Deo Patre est accommodat anatbema sit. Quintus. Si quis dicere audet, Christum non esse veruin Deuin, sed hominem tantum Deiferum, (iiiatenus niutpote unum naturalemque Filiuin
:

cominunem
tanquam
viri

suscii)iinus

Neque enim illain,ntcarnem (absit hoc) neque rursum

inirum Verbum caro factuin carni et sanguini periude ac nos communicavit anatbema sit.
:

cujuspiam sanctificati, aut diguitatis tantum tTqualitate Verbo consociati, aut divinam
inhabitationem
sorliti,

sed

tanquam vere

vivificam,

Verbum, Cbristi Deum, vel Dominum esse dixerit, ncciue postVerunum buni secundum Scripturas incarnatuni eumdemque Deum simul et bominem esse confes Sextus. Si

quis Dei Patris

ipsiusque Verbi propriam.

Namcum

vita sit et

Deus

sus fuerit

anatbcnia
Si

sit.

secundum naturam

siinul atque

unum quiddam
dicat

cum

ipsa sua carne elTectum est, niox vivificam diilli

vinitatem

contulit.

Quamvis ergo ad nos

Amen, amcn

dico vobis, nisi inanducaveritis car-

Jesum Christum, hoininem tantum, divini Verbi vi aclum essc dixcrit, aut illustrcm illain Unigcniti gloriain illi ipsi homini veluti alteri cuipiain ab ipso Verbo advenisse comSeptimus.
quis

Filii liominis, et bibcritis ejus sanguineni, etc. neutiquain tamen illam commiinem, hoc est, honiinis cujuspiam nostra; coiiditionis carnein esse,

nem

mentus

fuerit

anathema

sit.

Octavus. Si qu^s
ipso

cum

Dei

homincm assumptum una una cum ilio Verbo adoranduin


,

debemus (quomodo eiiim hominis caro secundum suam ipsius naturam vivificacssequeal?)
existiinare

glorificandum, una
altero existentem

cum

illo

tanquam alterum
csse,
,

in

Deuni appellandum

dicere

scd vere

illiiis

propriain

qui nostri causa Filius

ausus fuerit

(Iiuiic

cnim intellectnm

parlicula

hominis

et faclus el api^cllatus esl, etc.

cum,
(|uot ciiiin

adjecta perpetuo ac necessario afferre con-

5G. Omissis igilur reliijuis, anatliematismos ad

siievit) ct

non uua potius adoratione Emnianueleni


illi

calcem positos taiitum his suljjiciemus


illi

honorat, unanuiue hactenus


tribuit,

glorificationeni atest

numero

sunt, tot a;que

numcrare

fuit Nestorii

quatcnus verbum factum

caro

ana-

ha^resis capita, superanliailla quideni, et defonni-

thema

sit.

C^LESTINI ANNUS
a Noiius. Si

7.

CHRISTI

/|30.

321

quis

unnm Doniinum nostrum


;

Je-

ram
siiio,

Patribus retulerunt in

magno
: '
:

Concilio Ephe

sum
alt

Clirislum a Spirilii sancto lan^iuam a virliite


se

cum

a Synodo

rogarcntur
dixil

Theopentus

allena glorificatum tlixerit

efncaciam(|uc
ipso

Cabasorum episcopus
:

Die Dominica,

cum

qua contra immnndos


inter liomines

s|iirifns uterctnr, et tlivina


al)

miracula operaretur,

eodem

Synaxis perageretur, ad episcopalem basilicam ascendiinus ibidenKiuc toto praisente clero, multis-

acccpisse ])ricdicavcrii, et

non

i>ro|)riniii

naturalem-

qne
dit
:

illius esse

Spiritum, per (luem divina signa edisit.

anatliema

quc ])roceribus adstanfibus, litferas, de quibus hic sermo est, Nesforio reddidiinus. Eadcm prorsus, et Daniel quoqiie Darnensium ci)isco])US affirmavit.
Flavianus PhiIi])poruin e])iscopus dixit
litterisne
:

Dccimus. Cliristum Jesum nostra? confessionis Pontificcm et Apostolum cxfitisse, eumdemque semctipsnm pro noljis in odorem suavitatis Deo Patri ol)tulisse,

Dic, quajso,

ab eo factum
:

sit satis.

Daniel Darnensium
res]iondit
:

episcopus dixit

Tunc

nihil nobis

indi-

divina Scriptura

commemorat.

Si quis

cavit autein, ut postcro die privatim illum conveni-

er^^o dixerit,

esse

Pontificem et Apostolum nostrum non ipsnm Dei Verbum, posfeaquam caro et liomo
est,

remus. Porro

se(|ucnti die redeuntibus nobis, adi-

tum
fuit.

nobis similis factum


ex muliere natus
i|)so
:

sed

hominem

illnm, qui

est,

quasi alterum (|uempiam ab

diversum aut si quis Christum pro se ipso quoque, et non solum pro nobis sacrificium obtnhsse affirmaverit (ne^iue enim is oblafione opus analiabebat, qui nuHum peccatum commiserat)
:

neque ullo nos responso dignatus Theopentus Cabasorum episcojjus dixit Litteris, de quibus proxime dictum est, acceptis, ut postridie illius diei reverteremur, sermonemque seorsum cum eo misccremus, pivTcepit. Abivimus ergo at postero die reversos nos non admisit; adeoque ut litteris satisfaceret, nihil liabuit pensi,
interclusit,
:

thema

sit.

ut publice pro concione


Si quis ipsani

eadem

quaj ante et his

Undecimus.

Domini carnem
est,

quoque

vivificam, ipsiusque Verbi,

quod ex Patre

pro-

lum
tire

priam esse negaverit, sed alterius cujuspiam ipsi Verbo secundum dignitatem tantum conjuncti, aut divinam tantum inhabitationem sortiti, esse dixerit; neque vere rursum vivificam, ut modo memi-

Neque enim soanfe redditas litteras perversa effutiebat, sed etiam postea; imo vero tunc multa perversiora effudeteriora deprompserit.
coepit,
ibi.

et

usque hodie

effutire

non

cessat .

Uxc

CO. Nestorius

ad imperatorem

quod Verbi, quod ornnia vivificat facta anathema sit. sit propria, confessus fuerit Duodecimus. Si quis inficiatur Dei Verbum secundum carnem passum, secundum carnem crucifixum, mortemque secundum carnem gustasse, et primogenilnni tandem ex mortuis factum esse quatenns videlicet vita est et vivificum, ut Deus anathema sit . Hactenus anathematismi exSynodo
niinus, eo
: :

excitat contra Cyrillum.


et

confiigit
ita

suos

Porro qui

contumeliosus legatis

fuit,

mutus, eos vocatos non adextitit

mittendo, quique j^ervicax atque contumax


in

parendo

litteris

Romani

Pontificis, et

Synodi

scripti, Cyrillo auctore.

58. Adjecerunt his litteris iidcm Patres

Synoda-

quod peculiare ha;reticorum est, illud tantum egregie prajsfitit, nimirum ut ad vitandum judicium Ecclesiasticum, sentcntiamque ab eo illatam eludendam, Theodosium imperatorem adierit interpellaveritque eiim, at(]ue commoverit adversus Cyrillum, veluti dirum persecutorcm. De ipso enim
Alexandrina?,
Nestorio
ita

lem aliam Epistolam ad clerum

Constantino|)olifa~

Liberatus diaconus

Cognoscens

ita-

num,

(|ua ex decreto

Pomani Pontificis damnaliopariter

ncm

Nestorii sii,mificaut, et

communicant; declarantes

corum qui cum in suam,


,
:

illo

que Nestorius, quod Cyrillus non paterelur Ecclesiam sic csse in perturbationibus, et jiopulos sub
scandalo, subrepsit
]>io

lioc

imperatori Theodosio

ut

est, totius Ecclesice Catholicie

communionem
est

recijii,

Sacram ad eum
coinpesceret
:

dirigeret, et a sua

eum

persecutione

qui ab eo fuissent cansa fidei se])arati


:

harum

et scripsit

ad

eum Sacram

imperator,

htterarum initium ' Serius, et vix tandem eo devenimus, quo initio venire oportebat, etc. His
prajferea adject, et alia; litferce ad patres nionasfe-

riorum Constanfinopolitanai
diuntur
:

urbis, (jute

ita

exor])ro

arguens eumtanquain inquietum, et scandala suscitantem >. H;ec Liberatus. Sed litteras Theodosii ad Cyrillum suo loco reddemus res modo Ncstorii Consfanhnopoli gestas ordine prosequamur.
:

Pietatis

vestrae

zelum

quem

01. Acceptis NestoriuslitterisCyrilli a legatis

ab

Christo infamato, idque in Ecclesia Orthodoxa, ostendislis exacte cognovimus. etc. de iisdem eniin

eo Alexandria missis tur

lectisque anathematismis iUis


hairesis ca|iita

quibus singula sua3 ipsius


;

jugularen-

qua! facta essent adversus Nestoriuni reddiderunt

tantum abfuit ut

illis

subscripserit (quod par

eosdem monachos certiores, quos


coe])erant,

et viriliter,

ut

agere exhortantur.

59. Accei>tis legati a


ris his, ]>rofecti

Synodo Alexandrina litteConstantinopolim cuin essent, quid

ab eo in primis requirebatur) ut eadem poet in erroris ealumniam adducere, labemque hLcresis in Cyrillum eoruin auctorem ex illis inferre onmi conatu cum i]ise studuerit, tum
erat, et

tius car])ere,

per eos

actum

sit,

eorumdem primuin locum

ha-

etiam ad hoc ipsum pra>sfandumconvocaritamicos,

bcntes Theopentus et Daniel episcopi ita postca co-

nimirum Joannem episcopum


Act. Conc. Ephes.

Anhochenum
6.

et

'

ep. IX.

Apud Acta Conc. Ephes. tom. - Apud CjTil. ep. su.

i.

c.

15.

edit. Pelt.

apud

Cyril.

'

edit. Pelt.

tom.

ii. r,

Liberat. Brev.

c. 4.

tom.

II.

Concil.

326
alios Syrioc cpiscopos

C.^RLESTINI

ANNUS

7.

CIIRISTI 430.

ad cjusdem Joanuis ditione


,

id i^romptos ct alacrcs sul)

positos, ejus^iue voluntati

lestinum de convocanda Synodo adversus Nestorium. Quis cnim duhitare potcrit rcm tantam
,

Tlicodoretum episcopum de Cyri, et Andrcam ilidem in Syria sacerdotem Excmi^lar epistolic perquibus ha-c Lihcratus veniens ad .loanncm Antiociicnum, offcnsus est iu
ol5temperantes
nenii)C
, ' :

Roma; puhlicis comitiis in Synodo pertractatam non fiiisse vel per Valentinianumipsum Augustum,
vel alios per lilteras

Theodosio signidcatam?

Cum

his percognitis consulturus ipse paci Orientalis Ecdcsi.c, ad

ipsius Cyrilli Capitulis

putavit

enim eum

dnm

inunodcrate occurreret Ncstorio, in sectam Apollinaris declinare. Mandavit ergo Andrctc, et Tlicodoreto, et cpiscopis Concilii sui, ut iu

das, de
vit,

omnesque prorsus dissensiones dirimencogcnda Ephesi Synodo remcdium excogita-

agcre(|ue cocpit de ea re
:

cum
et

Cffilcstino

Romano

scripto respon,

Pontifice

indicit vero, ubi a Cajlestino litteras rcd-

derent contra ipsa duodccim capitula

tanquam

ditas accepissct.

Hinc forlasse

provenisse potuit

Apollinaris doyniata instauranlia . HcCC Lihcratus.

illud Ncstorii affectatum silentium,

cum

nihil pror-

Audicns autem ista Cyrillus, omnem ansam arreptam ah adversariis eripiens, postca (ut dicetur) declarationem edidit^duodccim illorum capitum,qua longe longius ah lucresi Apollinaris ahliorrere se
docuit. Ilaecquidemipse, ante(|uam iidem qui supra

sus legatis respondere voluit; quod videlicet exspectaret

fore

ut

cogeretur univcrsale Concilium

sic^jue ex lata sententia Cffilestini, et exccutione ejus

Theodorctus,

et

Andreas suas conscripsissent


:

in Cy-

rillum antitlieses

quae

autem sccuta

sint

cum

ea-

decem dierum spatium nullum penitus interim dispcndium passurus esset. 03. Certe quidem non sine consensu Cajlestini papa; congregatum fuit EphcsinumConciliutn,quod
infra
,

suo loco diccmus. Ex etenim a his igitur omnium malorum causa lluxit NestoriidefensorihusSyriic episcopis in suspicionem

dem

ab Evoplio sunt

allata,

ipsius asscnsus neccssario rcquircrctur


fessi

nam

pro-

snnl Patrcs in Chalcedonensi Concilio, absquc

auctoritate

Romani

Pontificis

haud

licuissc

Syno-

ha?resis adductis conscrii)tis in

Nestorinm a Cyrillo
ct

dum
sina

congregare. Id quidem de hac Synodo Epiicprofessus est ipse Cailestinus in Epistola ad


,

anathematismis, inde factum

est,

quidem

astute

uimis, ut sententia in Nestorium lata haud valuerit executioni maudari; cum (jui cjus cxccutor a Ca3lestino

Romano

Pontitice

cum

amplissima potestate

data nimirum sua voluntate ipsam csse collcctam.Quin eliam praescriptam fuisse formam Ephesini Concilii ah codem C;cIestino Ro-

eamdem Synodum

prrepositus crat, ipse ha;resis accusaretur.

Quam-

mano

Pontifice,

Firmus

Ctcsarea! Cappadoci;e epi-

obrem Thcodosius impcrator

i'em eo progressam

ratus, ut opus esset universali Concilio (quippe quod non Nestorius tantum, sed et Cyrillus reus

criminis ha?resis diceretur) apud Ctelestinum Ro-

manum
quidem

Pontificem egit de convocando Ephesi in


universali Concilio.

est. Sunt et quihus dcclaratur ex consensione et impertita auctoritate ab codem Pontifice Cailestino coactum esse Ephesinum Concilium quai inferius cx divcrsis datis Epistolis certiora reddentur cum

scopus in ipsa Ephesina Synodo testatus

alia certa signa,

annum sequentem
Ca?lestini

Factum

id

alioqui
litteris

ncmo

inficias ierit

eamdem Synodum

fuisse

Romani

Pontificis auctoritate, re-

quirente Theodosio per virum illustrcm Petronium postea creatum Bononicnsis Ecclesiai episcopum
ejus
vita;

Acta testantur \
i7i

ejusdem Theodosii imperatoris indictam. Quas enim hoc anno dicta die Novembris eadem ex causa Theodosius ad episcopos Ephesum conventuros litteras dedcrit, descrihemus qua; quidem non
;

62. Indicitur

annum proximum Synodus

sic,

ut hal)et inscriptio, ad Cyrillum datie leguntur,

et alios episcopos, et

Ephesina per Epistolam a Theodosio ad Cyrillum alteram privatim ad Cyrillum

ut ad

eum

privatim tantum missK fuerint, sed ad

datam.

Quoniam vero angustia temporis haud

singulos mctropolitanos, eo quod haj essent publicae littera?. Quasnam autem privatim post has datas
litteras ipse Cyrillus acceperit

hoc anno Nestorio Constanquas scriptas fuisse vidimus Romffi tcrtio idus Augusti, et Alexandriam ad Cyrillum primum perlatas, et post hahitam illic
patitur, ut post redditas
tinoj^oli litteras C;clestini,

ah imperatore, his
data Epistola

suo loco subjiciemus. sic se hahet


'
:

Communis vero

6i. ReipublicfC nosfrae constitutio ca quas erga

Synodum easdcm Constantinopolim


tas; liaud,

Ncstorio alla-

Deum
hanc
solet.

cst pietate

pnccipue nititur

multaque

inter

inquam, fcrt ratio temporis, ut post haec omnia admoneri a Theodosio potuerit Cielestinus at(|ue accepta ab eo rcsponsione, dc convocando in aunum sequcntem Concilio litteras ad cpiscopos Theodosius scriheret hoc anno, terho decimo kalendas Decembris, quibus datcB efEdem sub anni ejus
,

et illam

cognatio ac familiaritas intercedere

Nam

ct ex se

prosperis alterius successibus

invicem pendent et utraque incrementa sumit,


,

Quan(lo(iuidcm ut vera religio justa actione perficitur, ita et Respublica utriusque ope nixa florescit. Cum ita(|ue Dcus optimus maximus imperii hahenas nobis tradideril, iisque qui imperio iiostro parent, pietatis et justcC actionis quoddam quasi vin-

consulibus reperiuntur
in

ha>c

cum
,

ita se

liaheant,

ut cxistimemus adducimur sentenliam haud Theodosium exspectasse Cielestini papac litleras Ncstorio reddi, cum ipse agere ca'pit apud Cajeain

culum nos

cssc vohierit

liarum inter se societatem,


providcnlia
frcti

partim (luideni

privata nostra

'

Liberat. Brev. c.

Conspicua sunt.

4.

' Extat

apud

Cyril.

tom.

iv.

incipit

'

Apud

Act. Eplics. tom.

i.

c.

33. edit. Pelt. apud Cyril. cp. xvii.

Sigoiiius

eam

restituit et edidit.

et edit. Contian. ep. xxvjii.

; , ,

C^J.ESTINI
partini (iuof(uc

ANNUS

7.

CHRISTI 430.
qui simul alque

327
,

huniano

prffisidio

usi,

intlivulsani
:

dcvotissimis episcopis fore

rerum

pcrpctuo liaclcuus conscrvarc cuixe contcntiinuis ad cuni(|uc luoduin proinovcndiB


Ilcipubiica;
pictati

Ecclesiasticarum caiisa, al(|uc adco controversiarum


totius orbis gratia uostro

jiroptcr

salutcin

incumbiinus, ul in onuiilius

Synodum

cogi iutellexcrit,
,

hoc decrcto sanctissimam non properc studioseque

fcre

suliditoruni

nostroruni

commodo
,

intcnti

occursurus

unnm
scdnlo
et
,

hoc pcrpctuo urgcamus


ut
[)je

contcudainusiiuc
,

rchf,qose(iuc privatim vivant oniiics

ut pios dccct, in Rcpublica versentur uuiversi.


utriiiuc

est, curam impendcre cnim vix potcst, ul qui altcri serio invigilant, alterius curam ncglcctui liabcant. 65. Antc omnia autcm opcram danius ut

Deniquc

ciuam par

rebusque tautojicre nccessariis ac Dco consulturus sit. Nos quo(|uc harum rerum cura; scdulo incumbentes, niillum impune abesse sinemus. Nec ullam ille vel apud Deum vel apud nos quoque habiturus est
usqiic adco gratis pro virili
,

non dcsistimus.

Ficri

excusationem, qui statim impigre secundum

praefi-

nitum tcnipus ad destinatum locum pra^sto non fuerit. Enimvero (|uicumque ad saccrdotalem Syno-

Ecclcsiasticus slatus cjusmodi

sit,

qui et

Dcum

de-

dum

ccat,et temporibiis nostris

quam maxime congruat;


et

scienticc

idemque cx oninium coucordia


tranquilhtalcm obtineat,
existat;

consensione

suam

alacriter non accuriit, is sane conparum siuccra) se esse ostendit. Dcns in multatemporaincolumem teconservct, sanctissime

accitus

tum

per Ecclesiasticarum
et scditionibus libcr

piissimeque pater. Dat. Constantinopoli

tertio de-

controvcrsiarum pacem a turbis


nota, et repreliensione

tum dcmum ut pia rcligio ab omni oinnino immunis persevcrct; corum-

cimo kalendas Deccmhris, consulatu domiuorum nostrorum sempcr Augustoi'um Theodosii quidem decimo tertio A'alcntiniani vcro tertio. Lecta; sunt
, ,

que vita qui vcl inter clericos censentur, vcl niagno quoque inter illos sacerdolio fnnguntur, omni prorsus uffivo et culpa vacet. Quia vero intclligcbanius
,

publice et inter

Coucilii

.\cta

relatae

Hacte-

nus

ibi.

cum
sunt

pcr cos qui


,

Dcum
:

diligunt, pictatique addicti

68. Porro privatas idem imperator littcras ad Cyrillum ipsum dcdit pcrinfcnsas eas quidem
,

tum

pcr aiiimos rursum pictatis studiosos

utpote qui verbis Ncstorii fidem adhibens

fuit in
' :

sa^penumero jam ante, ob ea qua; subinde accidunt, rcligiosam sanctissimorum episcoporum undequaque in unum coactorum Synodum necessariam judicavimus. Hactcnus tamen, ne eoruni pictati molcstiam cxhibercmus, cunctantiores hac in re fuimus. At nunc vero tam Ecclcsiasticarum, quam qua; hisce cohffirent, publicarum
isthaic obtincri posse

eum

plus aequo

commotus
,

suut hujusmodi

Iinpp. Cicsarcs Thcodosius et Valeutinianus,


,

victores

triumphatores

maximi

semper Augusti

Cyrillo episcopo S. D.
Pictate

quidem
si

nihil

nobis est autiquius


laudabile
religio-

propter

quam

qui forte iucautius dcliquerunt

venia dignoscensemus.At
est, illos

parum interim

rerum

controvcrsia eain usquc adeo necessariam

ea indigere

qui propter

summam

declarat, ut refutari nullo


66.

modo
illa

queat.

nem plurimum
spectant
,

Quamobrcm

ne

qute ad prfesentem
si

commendari, maximisque houoribus cumulari debucraut. Oportet autem saa nobis

rerum tantopcrc utilium inquisitionem


(id

cerdotes

cum morum

suavitate, fideique integritate


;

neghgeutius curcutur, in pcjus incrementa sumant

in primis ornatos esse

tum maximum animi can-

quod

a
)

temporum nostrorum
tua pictas
,

pietate lalicnum

esse decet

Deo bene propitio, operam quod jam in foribus urget, elapso, sub sacrai Pentecostes diem ad Ephedabit, ut sacrosancto Pasciiate,

dorcm ac sinceritatem per omnem vita> cursum praj se ferre ac certo denique secum statuere
;

uniuscujusque
faciiius

rci

naturam, potissimum vero incor-

rupta3 pietatis doclrinam sedulo investigandi sludio

siorumAsiic civitatcm accurrat, nounuUosque qiios

quam

perhnaci

animorum

contentioue in-

nimirum idoncos
sua; episcopos

judicabit

sanctissimos provincia;
:

veniri.

neque
apti

necessarii
;

simul eodcm sccum adducat ita ut sanctissimis ejusdcm provincia;

Etenim jam inde a primisus(iue temporibus, non imperantis cujuspiam aut certe imperium
usurpantis inlcrmiuationes aut protervicB, sed san-

Ecclesiis desint

ncque

ii

censebuntur, in sacra

rursum qui ad cam rcm Synodo dcsiderentur, De


screnitas

ctorum Patrum

eam

nobis constitucrunt.
consilio
,

indicta

autem sanctissima Synodo nostra


:

tia, et

sacrarumque Synodorum decreta Nam religioncm prudenmagis quam cujusquam impcrio fir,

ad omnes omnino Deo dilectos episcopos Metropolitanos litteras scripsit

mari, nuUi
60.

opiuor,

dubium

esse potest.

quo nimirum hac tandcm


,

Nunc
,

igitur tua pietas exponat, qnid ita

ratione turba;, quaj cx multis dissidiis

et concerta-

nobis

quibus religionem tantopere cura; esse non


contcniptis
,

tionibus hinc inde enata! sunt, rite


siasticos

secundum
et
illa

Eccle-

ignorabas

sacerdotibusfiue quot(|uot

canones

consopiantur

pra^terea

qua;

parum
;

dcccntcr hactcnus admissa sunt, corri-

circumquaqne deguut (quos utique in unum locum coactus natam de religione controversiam discutere,
dirimereque par erat
)

gantur

et pietatis deui(iue qua3 in

Deum

est,

pu-

dcspectis

hasce turbas, dis?

bhcffique utilitatis firmitati consulatur.


67. Ca;terum ante sanctissimam coactam Sy-

cordiasque inter Ecclesias concitaris

quasi vero

impetus temerarii
deantur
Apud

pietatis

doctrinam magis

quam
et

nodum, communcnKiue ejusdem, qua; de omnibus dabitur, sentenliam, iiiliil quidquam in ulla prorsus re privatim a quoquam innovetur. Omnino autem persuasum habemus, neminem ex piissimis Deoque

sedula diligensque veritatis inquisitio decere vi;

plusque apud nos valeat versutia

au-

'

Act. Coac. Ephes. lom.

i.

c. 7. edit. Pelt.

:,

328
(lacia,

C^LESTINI ANNUS

7.

CHRISTI 430.
;

quam curaaut

industria
,

aut aliudquippiam

candor ac simplicilas, oblcctct. Quamvis erf?o lionorcm iion usquc adco ma;?num inde ad nos accessurum existimemus si a tua pietatc oljscrvcmur; ncc omnia nirsuin turbatum iri si quod liic indi;j;nationis excmplum in te velinuis ederc atlamcn lioc tempore
aiiimi
, ,
:

liujusmodi magis nos

quam

buntur, mcrita laudc prosequentc ca;leros(|ue qui impcrarc forte mallent qiiam in iiicdium consiilerc, aut aliorum dc ejusmodi rebus consilium au;

dirc, coercente

nulli oinnino,

iit

maxime
et tuain
litteris

velit in-

lcgruin istud

erit.

Quamobrcm,
quod
aliis

quoque
ad
uiii-

rcvercntiain, ad tein[)us

vcrsos metropolitanos cpiscopos


prajsto adesse oportet.
te

inissis

ediximus,

nobis

iiiagis curoc est

ut sancta pax

cxoptataquc

tranquillitas Ecclcsiis restituatur, (|uam ut privatas

nostras injurias proscquamur.


70. Scito interim

magnam
,

al)S tc

rerum

per-

turbationem excitatam

esse. Nccpie
iis

mirum

est sane,

Nequc prius nostram amicirccupcraturum confidas, (jiiam omni pertiirbatione et aniinorum a^gritudine seilafa, ad propositarum qua;stionum disciissionem ullro accurreris. Ilac nam(]ue ratione, (luai pro tuenda
tiam
,

eum

(|ui

modum

excessit

conatus suos non dc-

opinione accrbe inconsulteque abs


suiit,

fmivissc, qua^ ad Ecclcsias et saccrdotes spcclant sed ultra progressum de nobis ipsis (|uoque quid,

te jam admissa neque privato dolore perculsus, neque alicui

pncter decorum infestus admisisse


ceiiseberis. id

videberis

et

dam

a pietate nostra prorsus


nisi

indignum

crcdidisse.

qua; adhuc reliqua sunt, legitime transigere velle

Nam

aliquod inter nos de rcligionc dissidium

Qnod

si

quid autein sccus visuin

fuerit,

orluiii cssc,

persuasum

liabuisscs, aut ccrte aliquid


:

liujusmodi ex litteris tuis oriturum sperasses cur, obsccro, alia privatimad nos, alia rursum ad Eudociam religiosissimam conjugcm mcain,alia tandcm

sc

ncqua(]uam sustincbimus. Valc . 73. Vidcs, lector, quanto pcriculo immisceant regcs in his quaj sacerdotum sunt quantoque
,

niajori discrimine aurcs prffistcnt querelis hajreti-

ad Pulcbcriam sororcm

meam Augustam, eamdem-

corum. Ecce
gcstis s;B])ius

tibi

Theodosius

(ut

ex rebus ab eo

quc

studiosissimam perscripsisses? Quod l)rofecto dissidium si inter nos forte natum iuisset, nosque ad cum modum affectos esse contigisset
pietatis

vidiinus) religionis integritate nulli


Nestorii verbis c rccto

secundus,
tis

modo lamen
illi

men-

sensu motus

favet (quod pro

monstro ha-

omnino tameii vitupcrationcm etfugere non potcrat, eiim qui tanto locorum intervallo a nobis disjungitur, curiosius in res nostras inciuircrc
:

bendumest), adversus iiniversam Catholicam Ecclesiam


tcr,

eum impugnantcm
iraquc
a^stuat
,

succcnset vero vehemenCatholicaj


in
fidei

si

id

autem

in

Cyrillum

inter nos

non

existit

conari ut existat

id

vero cu-

propugnatorem

et

Cajlestini

papa;
;

ea tuenda

jusvis potius

dignius

quam sacerdotis fuerit. Quid eiiim inquam uno impctu uno(]ue animi conatu,
omnia
velle

vicariam pra;fecturam agcntcm

cunctaquc ab eo

sancte pieque gesta in detcriorem partem accipiens,


in pravum seinpcr est sensum interprctatus excusanda tamen in ipso mens recta, sed reprehendenda niinia facilitas in adhibenda fide falsis Nestorii persuasionibus. Qiiod vero ad rerum gestarum ordi:

Ecclesiastica et regia

confundere

ac a
dcsit

se invicem divellere? quasi vero alia

onmis

occasio, ex
71.

qua laudem et gloriam aucupere. Ne igitur clam te sit, quonain in statu


:

res

nostnc versentur

noris Ecclesias et

rcgnum

nos-

nem

pcrtinet, pervertunt

quidcm

illuin,

qui hanc

trum conjuncta
tate et

esse,

noslraque accedente auctoriaspirante

Thcodosii Epistolam primo loco rcponunt


ipsa manifcstc constet, scriptam esse post

imperio,

et Christi Salvatoris nostri

cum ex Synodum
;

providentia, magis subinde intcr se coitura esse : tum tibi (|uoquc a nobis ignotum esse, ne hinc

ab codem imperatore

[lublicis litteris

74. Theodosii igitur

haud mens

fiiit,

convocatam. errantem
:

capta occasione jure conqucri ac dicere queas, te ob


pietatis

sequi Nestorium, sed ut cjus causa disquireretur

doctrinam in reprehensionem inciderc

quam

quidem pietatis doctrinain in sacra Synodo in utramque paitcin ventilatam ealenus obtinere voluinus, quateiius veritati, et rationi consentaneum esse judicabilur. Atvero sivc illi veniam impetraturi sintqui a Patribus victi discedent, sivc non nos sanc civitatcs siniul, et Ecclcsias conturliari nequaquam sinemus scd ncc eain quoque doctrinam indiscussain manere patiemur, cui dijudicaiKke eos prfelici
: :

hinc ipse non Orientales tantum, sed etiam Occidentalcs episcopos, metropolitanos videlicet, et qui
esseiit insignioris
ris

nominis, ad Syiioduin datis

litte-

advocavit, et inter alios S.


:

Augustinum
id
'
:

acccr-

senduin curavit
fuerit,

cuinam vcro
Iiis

negotii creditum
Scripsit

Liberatus narrat

verbis

im-

perator et beato Augustino IIii)])onensi cpiscopoper

Ebagnium Magistrianum,
suain pi\xsentiam
:

ut ipsi Concilio pra;staret

qui Ebagnius veniens Carthagi-

0|)ortet,

qui sacerdotiis ubivis gcntium pra^sident,

per quos et nos quoque in veritatis senteiitia stabilimur, et inagis magisquc identidem stabilicinur. 72. Oinnino autein nemo (|ui vcl aliqua ex
partc ad rcinpublicam pertinct, (piacuuKiue liducia
frctus, iiiconsuUius

i])sius antistitc,

iiem magnain audivit a Campolo (Caiireolo) urbis bcatum Augiistinum ex hoc mundo

migrasse ad Dominum. Acceptis ab eo ad imperatorem litleris loquentibus de obitu beati Aiigustini,


Consfantinoiiolim,

unde venerat,
; :

rediit

;>.

ILtc de

quippiam
:

aut inipedirc studeat


nationis scntcnliam

alio(|ui

hoc negolio tcntel, cnimccrtani condciniii


:

Auguslino Liberatus
poliis,
liis

scd inendc.se ajiud

eum Cam-

pro Caiireolo legitur

Caprcolum namque

neutiquam cvadet

quandoqui-

dicbus sedisse episcopum Ecclesiae Carthagi-

nostra majcstate, eos qui i^rompte alacriterque ad cjusmodi iuquisitioncm advolare noa cuacta-

dem

'

Liberat. in Brcviar.

c.

5.

loin.

n. Concil.

C^LESTINI ANNUS
noiisis,

7.

CHRISTI

'iSO.

329
omni
sae-

Sncccssit
sii)i

VinccDtius Lirinensis liaiul obscnre teslaUir. liic Genedio, qui a vivenlc adlnic Anrclio

nostras transiens provincias et regiones,

vicns crudelitate et atrocifate, cuncta qua; potuit,


cx[ioliaflone, cajdibus, aliisque

fuerat subrofjatus, ut superins, cnni actuni est

innumerabilibus,

et

de secuncio Concilio Carthaf^incnsi, cst dcmonstra-

tum Capreolum autcm deum sedisse, ex Victore


;

ante,

non

post Quodvult-

m;dis depopulata cst, nulli sexui, nulli parcens Ktati, nec i|isis Dei sacerdolibus el minisinfandis
tns, ncc ipsis ecclesiarum ornamentis, seu instru-

Uticensi possunuis intelli-

gere

lu-cc

quoad

S.

Auguslini ad Synoduni vocaid

mentis, vel

a;diflciis.

tionem.

Considcra (ut

siepe

ingeram) cx his

77. Et

hanc ferocissimam hostium grassatioille

rectam Tlicodosii mcntem, quod non sic faveliat etenim doctissiNcstorio ut patrocinaretur errori mos ac sanctissimos ad Synodum convocare episcopos satagens, iitique sincerum de perquirenda
:

nem
bat
:

ct

vastationcm

hoino Dei

et

lactam fuisse

et fieri,

non ut

c;eteri honiines, sentiebat et cogita-

scd allius et |irofundius

eam

considerans, et

in his

aniniarum

[iivxcipue vel pericula vel

mortes

\eritate

animi candorem [ir;c sc tulit. ~o. Sancti Augustini, Vandalis Africam dire vastantibus, idtima concio, inftrmitas ct obitus. Uuod aulcm ad S. Augustini obitum spectat, vides in primis htteris Tlieodosii confirmari eum ad hunc siciuidem hoc usque annnm viiam propagasse

sludium

ct

amplius (([uoniam sicut scriptum est Qui apponit scientiam, apponit dolorem et cor intelligens, i[uasi tinea ossibus) fuerunt ei lacrymce * panes die ac nocte, amarissimamque et lugubrem pr;e cicteris sua; sencctutis jam pajne ducejirajvidens, solito
' : :

bat et tolerabat vitam. Videbat

enim

ille

homo

Dei

anno, mcnse Novembris (ut vidimus) ejus littera; de Synodo dat;c reperiuntur, qua; S. Augustinunr
vocantes ad

civitales excidio [lerditas parilcr

cum

a;dificiis, vil-

larumque habitatorcs

alios

hostili

nece exstinctos,

Synodnm mortunm
est,

invenerunt. His

alios eflugatos ati[ue dispersos, ecclesias sacerdotibus

plane consentiens
tur

quod sub

liujus anni consu-

ac ministris destitutas, virginesque saeras et quosque

libus S. Prosper Augustini observantissimus testa-

continentes ubique dissipatos, et in his alios defecisse tormentis, alios gladio

ipsum hoc anno


:

e vita nn'grasse

ubi

ait

in

interemptos esse, aUos

Augustinus episcopus per omnia excellentissimus moritur quinto lialendas Se[)lembris, libris .luliani inter impetum obsidenlium Wandalorum in ipso dierum suoruni flne rcspondens et
Chronico

in ca[itivitate, perdita animi et corporis integritate

ac

fidei,

malo more

et
et

duro hostibus deservire. Cerlaudcs de ecclesiis deperiisse,

nebat eniin
et a^diflcia

hymnos

ecclesiarum quamplurimis in locis igni:

gloriose in confessione Christianie gratiai pcrseve-

ransB.ILTC Prosper. Quibus omniljus erroris redarguitur Marcellinus, qui anno su[)eriori sul) consulatu Felicis et Tauri recenset in Chronico obituni

solemnia quoque, quse Deo bus concremata esse sacrificia ac debentur, de propriis locis defecisse sacramenta divina vel noii qutcri vel quarenti qui
:

tradat,

non

facile re[)eriri

in i[)sas

montium

sylvas

Auguslini. Wdic de tempore


70. Tertius
'

satis.

et c;ivernas

petrarum

et s[)eluncas

confugientes, vel

nensis a Wandalis

jam tunc agebatur mensis Hippoobsidionis Bonifacius enim


:

ad quascumque munitiones, alios fuisse expugnalos


et interfectos, aliosncccssariissustentaculis evolutos

comes a Wandalis victus,


civilatcm

in

eamdem

Hi|)[)onem

(evacuatos) atque privatos, ut

fame contabescerent

ad ejus obsidionem Wandalos provocarat quatuordccim autem menses camdem pcrdurasse obsidionem tcslatur
se rcci[)iens,
:

munitam

ipsosque ecclesiarum pr;cpositos et clericos, qui


forte Dei beneficio vel in eos

non incurrerant,

vel
at-

incurrentes evaserant, rebus onmibus expoliatos


t|ue

Possidius

cnjus primo tempore mori contigit


Carthagine, Cirta, et

Aullip-

gustinum
,

cuni eo statu res African;c esi^ent, ut

exce[)tis tribus civitatibus,

nudatos egentissimos mendicare, nec eis omnihus ad omnia, quibus fulcicndi essent, subveniri posse. Vix tres superstites videbat ex innumerabilibus ecclesiis, hoc est, Carthaginensem, Hipponen-

pone rcliqua; omnes a Wandalis ca[ita; essent quantavero hominum strage, et Ecclesiarum clade, audiamus h;cc a et divini numinis contumelia
,

sem,

et

Cirtensem, quai Dei beneficio excisoe non

sunt, et

earum permanent
pmesidio
:

civitates et divino et

Possidio

qui interfuit, referente

ipse

enim Calasic

mano

fultoe

licet post ejus

huobitum urbs

m;c e[)iscopus se ad Auguslinuni tunc recepit Hip-

Hipponensis incolis deslituta, ab hostibus fuerit concremata. Et se inter lucc mala cujusdam sapientis
sentenlia consolabatur, diceiis
:

ponem

rein igitur

onmi luctu prosequcndam

aggreditur,

haud puto absque lacrymis, enarrare,


instituit
:

Non

erit

magnum

cum

de obitu sancli Augustini or;dionem


ut

Brevi, inquit, consequenti tem[iore, divina volun,

quod cadunt ligna et lapides, et moriuntur mortalcs. Hicc omnia ille, ut erat sa[iiens, quotidie ubertim
ejus, ut etiam

tate et [lolestate provenit

manus ingcns

tclis

armata,

et

l)ellis

cxercitata

immanium hostium

Wandalorum et Alanorum comniixla, secum habens Gothorum genteni aliarumque diversarum


,

Accrevitque moeroribus et lamentationibus adhuc in suo stalu consistentem ad eamdem Hipponensium regioiium civitatem ab iisdein hostibus venirelur obsidendam quoniam ia
flebat.
:

gentium personas, ex Hispania parlibus transmarinis

ejus tunc defensione fuerat constitutus

comes quifoederatus

navibus Africse influxisset

et irruisset

uni-

dain Bonifacius
exercitu
:

cum Gothorum quondam

versaque per loca Mauritaniarum

etiaiu

ad alias

quam urbemferme quatuordecim mensi-

Possid. iu Vit. S. Aug. c. 29.

roaaiJ. c. iS.

Eccl. 11.

'

Psal.

xu.

TOMUS

Vll.

42

'

330
biis coiichisain olisedtniint
:

CvELESTINI
nani ol littns
:

ANNUS
manipsi

7.

CHRISTI

/|3().

illi

luxuriosi, cupidi, blaspliemant et


tra Deiiin, dieentes
:

mnrmurant contanti

nnni
ile

intorcliisione alislnleiunt
aliis

(|uo ctiani

nos

Deus,

(|ui(l
lit,

mali

feci-

vicino cuni

noslris

coepiscopis coniuge-

nius, ut lalia

patiamur? Uiide

ut

iiilcliccs isli

ramus,
nius.

in eailemque onnii obsiilionis leinpore lui-

amore

liujus viltc obligali, ncc istam tenere itossint,

et illain

nobiscum sujier bis inforluniis Pa;pissime colloquebamnr, ct Uei tremenda judicia praj
78. Ubi

tus, amiltant

sempiternam, dc (|ua fugiet dolor et gemiet (juod iicjus cst, nec ista mala prte:

scntia possunt evadere, ct ad

illa

qu;c aiteriia inala

oculis nostris positaconsiderabamus, dicentes

Jus-

sunt, eoruni crimina eos faciunl jiervenire.


80.

tus

'

esDomine,'et rectum judieium tuum. Pari-

Non

insultans, sed geinens et dolens hsec

terc(ue dolentes et fj^enientes, et fleiites

orabamus

dico. Ecce sicut in eo qui supcrbo ac rcbclli spiritu

miserationum Patrein
nt de

et

Ueum oinnis

consolationis,

emcndare se

noliicrit, inipletur (|uod


est,

scriplum
:

est

'

cadem nos

tribulalione sublevare dij;narefur.

Qni in sordibus

sordescat adliuc

justus autein
spes

Et forte
tutis et

[irovenit, ut

una cum eo ad mcnsam


lioc

consti-

justiora faciet, et sanctus sanctiora.

Non enim
;

inde confabulantilnis coeperit coram nobis


Noveritis

bonoriim
videtur
ipsa spes

in isto est inuiido poslta

Spcs enim quaj

dicere
tis id

me

tempore noslra; calamita-

(ait

Deum

rogare, nt aut banc civitatem ab liosti-

quoniam et Apostolus) - non est spes mundana, qua; videtur, in amariludine


:

A idetur,

bus circnmdatam libcrare diynetnr. aut si aliud ei suos servos ad perferendam suam voluntatcni fortes faciat, aut cerle ut ine de boc sieculo
accipiat. QucT ille dicens
deince|)S, cuin
el ipsi (lui in
,

vera
maiii

(versa) cst

amaram

enini potionein mtindus


infelicilas generis
et diligitur
:

suis dilectoribus piopinat.


!

busi

Amarus

cst

mundus,
:

pulas,

nos quoque instruens

similiter

tino

eodem et nos cum nostris omnibus, eadem fuerant civifate, a summo Deo petcbanius ct inferius de eodem AugusYerbum Uei usquc ad ipsam extremam
:

amaretur? Vos alloquitnr veUbi est quod amastis? Ubi ritas, dilectores numdi cst quod pro inagno tenebatis? Ubi est quod dimitdnlcis essct, qualiter
tere

nolebatis? Ubi simt tot regiones? Ubi sunt

tanta! splcndidissima' civitatcs?

Kgritudinem impra;lermisse, alacriter, et fortiter sana mente, sanoque consilio in ecclesia pra?dicavit Ilffic Possidius. Erant conciones ilte perbre ves, qnarura una tantum dolore plena; cl lacrymis nobis reliqua est, quam bic describendam putavi.

dicta sunt, qiiam insultando.

Lugendo polius ista Magno affectu ista de-

putarcntur
81.

si

tantummodo audirentur.
(iculos nostros dira calamitas et

At cuni

obsidionis percusserit, et
affligat
:

nunc tempore mortalitatis mortuorum hominum sepelicndis corpoilli

mus nam cum


:

cia>

lugubrein faciem Africanaj provinnobis reddat; ob id ad ccrtiorem rerum gestarum

ribus vix

qui rcmanere videbantur, occurrerent.


illa

Considcrantes etiain
illata

mala, qua'justoDeijudicio
in captivitatein

cognitionem, Aimalibus intexendam esse, ratio insliicc autem coucio eo tibi gratituti a nobis exigit
:

sunt

quando

tota; jirovincise

ducta? sunt? Sustinuimns matresfamilias abductas,


l)ra!giiantes abscissas
;

tior csse debel,

quod verain

scias, qui consuevisti

et nutriccs, evulsis e

manibus

apud
eo

Gentiles historicos confictas prolixasque aucto-

])arvulis,
lios

ris arbitrio

composilas legcre oralioncs

sed et ex
,

atque in vias projectis, nec vivos ipsos firctinere nec mortuos permiserunt sepelire.
,

eam jucundiorcm

ac cariorem accipies

qiiod

Crucialus niagnus ct dolor, tiinor et horror, tortores


cordis pariler iusistebant
;

novissimus omnium (|ui extent, Iiunc scias fuisse S. Augustini sermonem avidius enim accipi solent uovissima parenlis eloquia sic vero sc babet -. 79. Quoliens, balres carissiini, aliqua; advcr:
:

niaxima

cum

a talibus

fcmiuis hoc iinpia barbarica exigebat potentia, ut quffi se scicbat multorum mancipiorum fuisse do-

minam, barbarorum
geret ancillam.
Sic

se siibito sine ullo pretio lu-

sitales

veniunt

quotiens aut boslililas, aut

siccitas,

aut mortalitas justo Uei judicio nobis fuerit irrogata non ejus injustitiae, scd noslris boc peccatis
;

imiiutare

dcbemus
est

quia sicut

dicit

Apostolns
:

'

impletum est in nobis quod dictum est |)er Prophetam David ' Vendidisli populuin tunm sine iiretio, ct non fuit multitudo in coimnutationibus corum. Dura a delicatis et nobili:

Non iniquus

Deus, qui infert iram mullorum enim nialis moribus atque clamoribus exagitatus est mundus. Et ut ex boc omnes intelligere possint, apertius cbaritati vestrai insinuo. Sic sunt boni et
mali,

bus midieribus

servitia siue ulla miseralione

liuma-

nitatis a Barbaris exacta

sunt

strepilus clamoris
talia

hujus in anribus nostris urget, duni


at(ine

audimus
ho-

videmus
?

Numquid

fcrrca; sunt carnes

quomodo

si

duo vasa
et alind
:

sint plena,

babeat putredincm,

aromata

unum prcliosa, cum


et

minum, etiam
niatur

si

ferreus servus ia aliquibus inve-

uno

ventilabro ventilata

illud vas ubi fuerinl aro-

82. Qiiis ista audiens, vidensque

non doleat?
Quis dabit

mata, odoiein desiderabilem, alind autem fcetorem intolerabilcm reddit. Ila simul boni et inali indiscrete

Unde cum Propbela


capiti

dicere iiossumus

meo

a(|iiain,

aut oculis incis fonlem lacryma-

quidem

turbati, sed alto Dci jiidicio se|)arati.


:

Quotics aliqua tribulatio in mundnm veneril qui boni suiit, \clut sancta vasa, gratias agnnt Ueo, (pii
eos castigare diguatur
:

rum, et plorabo die ac nocte interfectos iilia; jiopnli mei? non solnm inortem corporum veruin etiain
,

illi

vero qui suiit superbi,

animarnin. Chrislianis loquiniur. Multos cognovimus in ista visitatioue siue sacramento baptismi ex

Psal. cxviii.

'

Aug. de

Ump.

serm. cxi.

'

Roni.

iil.

'

Apoc. XII.

Rom.

11.

'

Psal. XLiii.

llieren). ix.

CiELESTINI
liac vifa fuisse ereptos,

ANNUS

7.

CHRISTI 430.

m
illiiis

atque inter vasa

irae relictos.

prae

Oiiis luctus idoneior,

quis planctus ceisior invcniri

se fert) ipse vero defunctus invenitur quinto kalend. Septembris. Sed (|uid de aegritudinis ejus
litteris

potost,(|uan(lo sic cxarsit ini omnipotcntis, ut n^pclleret

tempore Possidius

ctiam talicrnacnlum siuun,


illc

iii

quo
'

li;il)ita\it

in

Et ecce, inquit, tertio

commendarit, audiamus. obsidionis mens decu-

iiominiinis? Et

etiam

(|ui

unico

Filio

suo non
ccdcsiae

pepcrcit. sed pro nol)is onuiibiis tradiilit illum; ncc

prctium
niilli

tanti saiiguinis attciidcrit,

iiulli
,

clero,

nulli

sacratic

virgini

nnlli parcere

civitati.

buit lecto febribus defatigatus, et illa ultima exercebatur a^gritudine ultimam plane Possidius dicit,quod frequentcr Augustinus icgrotare consucvisset, ut ex ipsius Epistolis intclligi potcst nani ad suos scribens, tradit' quod ob minus idoneam vale: :

83. Nos vero, fratrcs carissimi, quibus Dominus non pro nostris meritis parcere sed adbuc ad
,

tudinem ab episcopis exciisaretur, quominus


aliis, ipsi

ut

legationcs transmarinae ex Synodis injunlitteris

poenitentiam reservare dijjcnatur, non sine grandi timore debemus considerare, quod ha?c omiiibus nobis praebeantur exempla. Et ideo illorum mors
proficiat

gerentur. Sed et in
aliis

ad Profuturum

',

ad Victorinum % atque itemque ad Dioscorum *

ad nostram salutem
correctio
:

eorum
:

tribulatio

nostra

sit

de aliorum plagis faciamus

medicamcnta viilneribus nostris et semper fimeanius quod Dominus in Evangelio dixit ^ Pntatis quod hi GalibTci [irm omnibus peccatores fuerint quoniam talia passi suiit? Non, dico vobis scd nisi
:
:

meminit, nccnon ad Darium Epistola S et ea quam dedit ad Nobilium ". Quid autem accidcrit, dum ultima hac acgritudine Augustinus afflictaretur, idem ita narrat
Possidius
^
:

scribens, de sui corporis infirmitatibus

poenitentiam egeritis,

omncs

similiter peribitis. Et
sit

et lecto vacantem, suo n?groto venisse, et rogavisse, ut eidem maniim imponeret, quo sanus esse posset

8o.Itemque ad a-grotantem

quemdam cum
eumque tum

ideo qui solebat essc luxuriosus,

castus

qui su-

respondisse,

si

ali(|uid in his posset, sibi


:

hoc

perbus, sit humilis; (|ui erat invidus, sit benignus; qui pcr fraudem vel calumniam solcbat res alienas rapere, incipiat de suis largiores eleemosynas dare.
a nobis requirit Dominus Non dixit nobis Jejunate plusquam potestis, et plusquam vires vestrffl fueA vino vel a carnirint, vigilate. Non nobis dixit bus abstinete. Non a nobis requiruntur (ista) sed hoc dignatur injungere, quod onnies homines pos-

utique primitus

pi\Tstitisset

etillumdixisse, visftaesse
:

se fuisse, sibique per

somnium dictum

Nimis delicatum

cst,

quod

noster, fratres carissimi.

Vade ad Augustinum episcopum, ut ei manum imponat, et salvus erit. Quod diim comperisset, facere non distulit; et illum continuo sanum ab eo discedere
fecit .

Ha?c de miraculo Possidius

quod qui-

sunt

cum

ipsius gratia sine grandi laborecomplere.

Sed quod pessimum, multi sunt, qui durissimum


et

dem extremo vitae articulo Deus per eum operari voluit, ut quodam veluti signo tum res ab eo sancte pieque gestas tum pia doctaque ejus scripta consignata relinqueret. Quomodo vero ad felicem ad Deum transitum se pararit, Possidius ita declarat.
,

amarissimum

avariti;c

jugum cum

multis labori-

bus volunt fcrre,etdulcejugumCliristi et onus ejus malunt leve dissimulant humeris suis imponere
:

autem nobis inter familiaria colloconsueverat, post perceptum baptismum etiam laudatos Christianos et sacerdotcs absque digna et
86. Dicere
qiiia

cum multis peccatis sub sarcina gravi succumbere, quam jugum Christi, qiiod potest eos in caelum clevare, suscipere. Vos vcro, fratres,
ter et fideliter cogitantes

competenti poenitenlia exire de corpore non debere. Quod etiam ipse fecit ultimaquadefunctus est fegri-

vobiscum sapien-

vestris

durum

dirumpatis a cervicibus et asperumavaritia; jugum,etjugum


vestris
'
,

Nam sibi jusserat psalmos Davidicos, qui sunt paucissimi de pipuitcntia scribi; ipsosque quaterniones jacens in Iccto contra parietem positos
tudine.

Christi

suavissimum
:

cundum Apostolum
levantes in ca?lum
vestra, et vos

humeris imponite, seconversationem vestram


Christus apparuerit vita

ut

cum

diebus suae intirmitatis inluebatur et legebat, et jugiter ac ubertim flebat. Et ne intentio ejus a quoquam impediretur; ante dies ferme decem quam
exiret de corpore, a nobis postulavit pra^sentibus

cum

ipso appareatis in gloria (luod

ipse prsstabit . Hiicusque

sermo. Et quidem puto

ne

qiiis

ad eiim ingrederctur,

nisi iis

tantum horis,

quamplurimi spoliati omnibus bonis contluxisscnt Hipponem locum muin avaros ista dixisse, (juod

nitum, nec facultates Ecclesia! ad omnes alendos


suppeterent.

medici ad inspiciendum intrarent, vel cuin ejus inferretur refcctio. Et ita observatum factumque est. Et oinni illo tempore orationi vacabatB.Ac paulo post Membris omnibus sui corporis inco([iiibus
:

84.Cumvcrojam
perdurasscl obsidio
tione,
,

tribus mensibus ejus civitatis

lumis, integro adspectu atque auditu,

et (ut scri-

qui hactenus verbi praedicavigiliis


,

ptum

est)

nobis adstantibus

et videntibus, ac

cum

pauperum cura, precibus ac


pro populo jugiter laborasset

apud

Deum

jegritudine

alfectus, cogitur lccto

dccnmbcre
:

quantum autem
reperitur
inscriptio

eo pariter orantibus, obdormivit in j)ace cum patribus suis, enutritus in bona sencctute. Et nobis coram positis, pro ejus commeudandacorporisdepositione sacrificium

temporis spatium intercesserit ab hoc sermone us(|iie

Deo oblatum

est, et

sepultus est.

ad obitum,

feria quiiita

numera dictus hic enim post Dominicam Fassionis (ut


-

>

Kom.

viii.

Luc. xiii.

Aug. ep. cxx.f vni. Aug. ep. Lvi. in fio.

2
*

Aug. ep. ccxvii. Aug. ep. cclxii.

Aug. ep. cxljx.Aug. ep. ccli.

^ Pliilip.

v.

Possid. in Vi!a Aug. c. 29. 30.

, ,

332
Il^c dc obitu
,

CiELESTINI
ct fiincrc

ANNUS
more

7.

CIIRISTI 430.

nna cum Mi?sa,

ex

ciistodia.

Qui enim considerct ferocissimos Barbaros


:

exhibito Possiditis; qui suporius


:

cum

vixisse tradit

longa pra^pcditos obsidionc redditos sa^viorcs


I)ulct(iue

ro-

annos scptua^inta scx iii ciiiscopali vcro lunctione aunos trigiuta sex liabuissc, cx iis (\v\x a nobis dc
sedis cjus exordio dicta suut, satis ccrto colligi
tcst.

sccum,

eosdem

paritcr

perfidos

fuisse

Ariaiios, scisseque ctiam ex rccentioribiis advcrsus

po-

Ai iaiios

ijisos

Dicsvoroobitusin tabulis Ecclesiasticis scriptus

muin
quain,

at(jue

dispulationibus, nciupe contra MnxiPasccutium comitem publice babitis,


sibi
,

fuit annivcrsaria

mcmoria repctendus

celebrique

Augiislinum accrrimum
ista

hosleiu

quis

in-

cultu in Ecclesia Iransigendus quinto kalcndas Sep-

tembris.
87. Universa Aiigrtstini scripta, et qui

impiignaverint

et

cJefcnderint.

eadem
obitu

De

ejus

non miraculo ducat, ut Wandali iiejicrcerint Augustini scriptis? certe non ipsorum id (juis^juam dixerit adscribendum csse clementiffi, sed Dci magnBC potenti;B, qua cohibuit
considcrans
grassantes instar fulminis Barbaros, et sua cocrcuit
disciplina, nec sivit

etiam Victor Uticcnsis bis verbis meminil, cum agit de clade Wandalica Ea, inquit ', tempestate Hip:

quicquam inconcessum inva:

pon rcgiorum obscssa

cst civitas,

quam

ouuii laude

dcrc, vcl tentare vetitiim

ba^c (juidcm jira^stare,

dignus bcatus Auguslinus multorum librorum confector Pontifex guberuabat. Tiinc illud eloquentia?,

divina^tanlumesse potuitfacultatis, secundum illud


Job divinum eloginm Numcjuid mittes fulgura ct ibunt, ctrevcrtentiadicenttibi Adsumus?
in
' :

c(

quod per omnes campos bat, ipso mctu siccatum


synthii vcrsa est, etc.
libros suis

Ecclcsia2
cst

ubertim decurrellumcn, at(jue dulcedo

quod

scilicet fnrentcs

bominum motus

diviiue tan-

suavitatis dulcius propinafa iu

De liis commcndatos ista Possidius-: Testamentum autem nullum fccit; quia unde facerct pauper Christi non babuit. Ecclesi;e bibliotbecam et omnes codiccs diligcntcr posteris custodiendos sem-

amaritudinem abautcm quos reli(|uit

tum

subjecti sint voluntali

eosdem ad libitum mo-

deranti.

89. Scd qui

non

valuit per Barbaros perdere

penitus sanctissimi viri scripta, per h;creticos et ca-

per jubebat. Si quid vero Ecclesia vel in sumptibus vel in ornamentis babuit, lideli presbytero, qui sub

eodem domus

Ecclcsiae

curam

gerebat, dimisit.

Nec

lunmiosos homines ea diabolus summis viriluis labefaclare conatus est nec quidem admovit ad ea demolicnda arietem imum, sed plures; nec unum vel alterum adversarium, sed ipsos plures ac plurimis armis diversis in locis armavit. Primum enira
:

suos consanguineos, vel in proposito vel extra constitutos, in sua vita ct morte more vulgi tractavit

quod non ut divitias haberent, sed ut aut non, aut minus egereut . HcTc et alia Possiet cffiteris, erogavit,

quibus,

dum adhuc

superesset,id,si opus fuit,

quod jam certamen, Augustino vivente, aggressi fucrant, eo mortno, acrius instaurarunt, quindecim scribentes objectiones adversus eos quos in Pelagianos ipse sanctus Augustinus scripserat commentarios. Pursus vero VinGalliaruin (juidam presbyteri,
ipso

dius, qui (ut ipse testatur) quadraginta fermc aunis

cum

eo vixit

summa

concordia, scri|)torum ipsius

confccit Indiculum, de
88.
((

quo

ipse his verbis

quidam rcm j^rivatim agens, sexdecim in eosdem proposuit objectiones. Insuper et Camillus et Tbeodorus presbyteri Genuenses dccem dubia
centius
objecere.
siliensis,

Tanta autem ab eodem dictata et edita sunt, tanlaque in Ecclesia disputata, excepta, atque emendata, vcl adversus diversos haereticos conscripta, velex canonicislibris expositaad a>dificationem

Adhuc etiam

et

de qiio superius dictum

Cassianus presbyter Masest, advcrsus ejus-

dem

aliqua intulit.
Hilarius in

sanctorum EcclesitB filiorum, ut ea omnia vix quisque studiosorum nosse et perlegere sufficiat. Verumtamen ne veritatis avidissimos in ali(]uo fraudare videamur, statui, Deo pra?stante, in hujus
opusculi tine etiam

egit, adversusque eam Porro contra hos omnes steterunt Hilarius Arelatensis, et Prosper Aquitanus quid
:

Augustiui doctrinam

adversarios scripserit,

non

apj^aret

Prosperi autem adhuc supersunt arma, quibus pro Augustino in hostes indefesso studio dimicavit
:

librorum, tractatuum, et epistolarum Indiculnm adjungere qiio qui magis Dci veritatem quam temporales lecto
: ,

eorumdem

adversus siquidem Gallos liber extat responsionum, volumen etiam contra Vincentianos, tertius iusuper
liber coutra

Genuenses

illos

presbyteros, ac item

amant

divitias, sibi quis(jue

quod
:

voluerit, ad lcet id

quartiis contra collatorem,

nempe ipsum Joanncm


(ut ex ij)So ajiparct) siib

gendum

ct

cognoseendum

eligat

ad scriben-

Cassianum
Sixto
lariiis

inscrijitus,

qucm

dum

vel de bibliotheca Hipiioneusis Ecclesia; petat,

Komano

Pontifice edidit. Ca^ferum iidem Hi-

ubi emeudatioraexemjdaria forte potueritinvenire; vel unde voluerit, incjuirat, et inveufa describat et
habeat, et
i>etenti

atque Prosper sequenti anno

Romam

se con-

tulerunt, ahjue

apud Ca>lestinum conquesli

sunt,

ad scribendum sine invicha

et ipse

tribuat. Ha;c Possidius. At plane miraculo factum csse videtur, ut concremata anno setjuenti Hipponensi civitate a fuientibus Wandalis, iisdcmque
Arianis,
ij)sa

quod (jua; a S. Augiistino scripta essent, eadem a Romauis Pontificibus Innoceutio, Zozimo, atque

busdam

Bonifacio confirmata, et Conciliis stabilita, a quiGallicanis jiresbytcris iteriim revocarentur

Hijiponensis l)ibliotlieca iltosa


si

f)er-

in controvcisi;uu. (Juid

autem

bis audilis pra-stilerit

manscrit, angclica (juidein,

uoii

humana
Vit.

vallata

C;clcstinus, (liccmus siio loco


110.

anno

scijuciiti.

Joannes Cassia7ius, horlante Leone Ro-

Vict,

de persec. Wand.

1.

i.

Possid. in

Aug.

c.

31.
'

Possid. c. 18.

Job. xxxviii.

C^LESTINI ANNUS
mana; Ecdesim
riitm.

7.

CHRISTI 430.

333
admoncretnr EcClcsia vitare
possimns,

(rrc/iidiacono, scrifnt contra Nesto-

Constantinopolitana

IIoc ipso

inonitn Lcoiiis

autom anno Joannes Cassianiis Romano; Ecclcsi;p Arciiidiaconi ailliccliflit.

Ncstorium apostrophe
facile

ut cnim id ctiam opinari

il!a

ancloris ad finem oporis collocata

vcrsns Ncstorinin dc Incarnatioiic V(!rhi scptcm


bros Inculcntissimos
sci'iptos constct,

persuadet,

cum

dcmiiin post alia cjusmodi


' :

Cum cnim
anno

ipsos ab eo

Nestoriiim cxagifat invccliva


tor

Tn, o im|)iissime

dum

adlnic Ncstorius scdcrct Conin Concilio Fplic-

atiiue im[)iidentissime, praeclarffi urbis contaniina,

staiitinopoli.

qucm

sequen.ti

Cafhohca) et sanctT plcbis gravis et exitiosa


et

sino liquct fnisse e sede deposilum, ct ejus locnni subrofi;atum


eis
:

Maximum

in

confagio, stare in Ecclesia Dei et loqui audes;

cum(|uc nulla insu[)cr in de Epliesino Conciiio mentio habcatur, cujus


:

blasiihemis ac furiosis vocibus tuis sacerdotes sem-

per

illa^sffi

fidei

et

CafholicT confe.ssionis infamas,


vitio

nccessario nicminisse oportiiit

plane ante Ephesi-

magistrorum priorum
litana; urbis

plcbem Constantinopotu

nuin Concilinm, damnationemque Nestorii, eos ab i|)so fnisse eUicubratos, diccre neccsse est, et hoc i[)so qnidcm anno, quo (ut vidimus) ha^resis Nestorii

errare?
tu

Tu ergo emendator priorum


Nectario

antisfitnm,

Cregorio exccllenfior,

plane innotuit Occidentali Ecclesia;

antc

antem

susurri tantuin (|uidam de ea pertigerant oras Occi-

Scd cur (dixerit aliquis) per Cassianum Leo archidiaconus ista pi\Tstari voliiit cum i|:se Leo eruditissimus esset, et quam felicissime id cxhidentr.Ics.
,

bcre valuissct;
arbitrio

cum

pra^serfim Cassianus de libero

omnibusque Orientaliumurbium saceniotibus, qni etsi non ejusdem nominis, cujus In ((uos nominavi, cjus tamen fidei fueruiit, quod quidem, quod ad hanc causam pertinef, sufflcit qiiia cum de flde agatur, omnes in eo idem sunt quod optiini, in (juo consortcs sunt optimorum. Unde et ego ([uoqne ipse huniilis, etobscuprobatior, tu Joaiine piVTstantior,
:

haud

recte sentire, sed

cum

Pclaj.;ianis ali-

rus nomine, sicut mcrito,

licet

milii inter eximios

quid habcre
innotnisset?

commune,

editis

Collationum

libris

Constanfinopolitanffi nrbis antistitcs


,

locum magistri

post scri[)tas eniin Collatioiies

ipsum

hortatu Leonis elucubrasse


tatur.

commentarinm illnm

contra Nestorium, ipse in operis Prppfatione tes-

usurpare non possim studium tamen discipuli affcctum(|ue praesumo. Adoptatns cnim a beatissimae memoria; Joanne episcopo in ministerium sacrum, atque oblatus.Deo; efsi corporeabsum, affectu
illic

91.
est,
lis

Ad

luTBC

quidem
et alios

ilhid in primis

dicendum

sum

et

illi

dilectissimo mihi ac venerandis-

qui hoc tcmpore in nonnnlS. Auguslini scripta carpebanf, hand se Pelagii


:

Cassianum

simo Dei populo efsi nunc pra?sentia non admisceor, tamen mente conjungor. Et hinc est, quod condolens ei atque compatiens, in

errores fovcre professos esse


aif, et

sed (ut sa^pius Prospcr

vocem nunc

tristitire

indicant

littcra! Ca?Iestini

liomani Pontificis

ac doloris erupi

et

quod

unum

potui,

flebilem

tholici

ad Gallos, dc quibus agemns anno sequcnti) ut Caversabantur inter Calholicos, ct Pelagianos

se

damnare
i|)sis

errores, et in eos

declamare

pra? se fe-

rebant; quod et videmus ab


in his
libris,

eodcm Cassiano factnm

sns Ncstorium scripsit,

quos delncarnatione Verbi adverdum frequenter cxclamat

Nestorium ipsum a Pelagianis csse mutnatum errorem. Leonis igitur hac ex parte illud videtur fnisse consilium, ut ne opinarentur Oricntales h.Tresim Nestorianam ex Pelagiana [irognatam defensores habere iii Occidcntc qui Pelngiani erroris quoquo

querimoniam, quasi pro membrorum afque artuuna meorum inflrmifate, clamavi. Etenim si juxta Apostolum ^ dolente quidem minore corporis parte, condolet major afque compatitur; quanto magis dolente majore, minor compafi oportet? Inhumanissimum quippe esf, ut in uno atque eodem corpore majorum inflrmitatem minoia non sentiant, cum minorum majora [lafiantur.
,

93. Uiide obsecro ac deprecor

intra Constanfino|)olitana!

omnes vos, qui urbisambifnm sifi, et[ier

atrectuni patriiE cives inei, ct [icr uiiifatem fldei fratres


est

modo
luerit

sus|)ecti redditi cssent,

per

unum

ex

illis

vo-

mei

Nestoriuin oppugnari. Riirsum vero, ne qni in Occidenfe articulnm illum de libero


arbitrio Pclagiani erroris scri[)tis editis hactenns dc-

validissime

''j

estis, ut separetis vos ab illo (iit scriptum lupo rapaci, qui devorat Dei poiiulum, ut *

fendisscnt, affinifate dogmatis consurrecturi esseiit


|)ro

defensione Nestorii
anteccllehat,

omnes

dem

scri[)tioiie

Cassianum in [)rimis qui Leo diaconns prudcnter qiiisua eum teneri voluit obligatum, et
;

cibum panis. Ne * tetigcrifis, neque gusfaveritis quicquam illius quia sunt omnia ad interitum. Exite de medio ejus, ac se[iaramini ^ et immundum ne tefigeritis. Meinentote magistroruin veterum sacerdotumque vestrornm, Crcgorii nobilis per orbem, Nectarii sanctimonia insignis, Joannis flde
;

cum

co

omncs qui

intcrCatholicos Pelagiani erroris

viderentur essc fautores. Prssfitit id libentissime


C.issianus

illius,

ac [>urilate mirabitis, Joannis, iii(|uam, Joannis qui vere ad similitudinem Joannis Evanet

omnique studio in opns incubnit, quo se acerrimum hostem cum Pcfagiani, tum Ncsforiani [ira? se fcrret erroris, (juem jam Pclagianonim omnium famosissimus Leporius de quo superius
,

gelistfT,

disci|)ulus

Jesu, et Apostolus,

quasi

siiper pectus
buif.
Illius
:

Domini sem|)er aficctumqne discu-

inquam

inemenfote
illius

illum sequiillius

mini

illius [)uiifatem,

lidem,
:

doctri-

dictum

est,

publicis litferis adeo fnerat defestatus.

nain ac sanctinioniam cogifate

illius

mementote

1)2. Iiisu[)cr autem potuit et illud etiam fnisse hac dc rc Leonis consihum, ut [)cr Joannem Cassianum (;onsfanlino[)olitante olim EcclesiiT diacouum.

'

Cassian. de Incar. Ver.

1.

Psal. XIII.

Coloss. u.

vii.
i'

2.

i.Cor. xii.

Maiih.

xx.-~

Cor. viii.

334
semper doctoris

C^LESTINI ANNUS
vcstri ac nutritoris, in ciijiis quasi

7.

CIIRISTI

.'i30.

groniio quoilaiiiimtdo aniplexuquo

crcvistis,

(jui

quam olim ob .loannem conceperat, ct nupcr auxerat ob damiiala ab eo oiiniia iHcresis Pclagianm
capitula, qiionim ali(|ua
i|ise

coiiuiiunis milii ac voliis niagistcr fuit, cujus disci-

cuiii aliis clandestinis

puli
illiiis

al(|uc

iiisliliitio

sunius.

Illiiis

scripta lcgite,

iiilornialioiiein tcnete,

illius

fidern ac

meri-

Pclagianis adversus Augustiiii scripta tuenda susceperat. II;cc igitur Cassianus scri|)sit, instanle Leoiie

tiini

amplcxamiiii.

difiicile,

Uuod etsi asse(|iii grande est ac sc(]uiiniiii tamen pulcliriim ct sublime


:

Homanai
[lost

quoiiiam in

summarerum non

adc^itio taiilum, sed


:

Ecclesiip hoc tem[)()r(! arcliidiacono, (jui Sixtum sumnius creatus cst Pontifex ita se liabet vetus et recc|)ta Ccnnadii lectio, ubi lia^c de
:

'

ctiain imitatio ipsa laiidanda cst

(|uia

nun^iuam
carct,

Cassiano

Ad cxtremum rogatus
Incarnatione

a Leone Urbis

fcre aliquis cjus rci |iortione ad

plenum

(|uani scandere ac pervenire contcnderit. lile

ad ergo
ille

Roniana! arcbidiacono,
versus Ncstorium de

[iostea e[)isco[)0, scripsit

ad-

Domini

libros
et vi-

vobis in seiisu scinper, et quasi coiispcctu


in aiiimo et cogitalione versetur
:

sit,

septem,

et in bis scribendi
fecit,

apud Massiliam,

ille

denique ipse

vobis etiam, qua; a

me

sunt scripta, coinmeiidet


scri[)si,
ille

quia
dite

lia!C pro|itcr (lua;

cgo

medocuit;
esse crc-

Theodosio, et Valentiniano regnaiitibus . Ante autein (|uam ad ha;c scribenda manum admoverct, jamdudum absolvcrat libros

vendi finem

ac per boc
:

non tam mea

lia!c,

(luam

illiiis

quicquid putatur csse discipuli, totum ad lionorem convenit requia rivus ex fonte
coiistat, ct

Collationum, ut i|)semet in Pr;cratioiie testatur, cum ita exorditur : Absolutis dudum Collationum s[)iritualium
libellis, etc.
;

ex quibus |)0ssunius invel

ferre magistri .
94.

tclligere, i[)sum

anno

su[)eriori,

qui

eum

pra;-

Cum

luBC scribat ad suos Constantinopolita-

cedit, nisi foite lioc ipso, easdein

Cdlhilioiics absol-

nos Cassianus, illud oliserva, (|uod cuiii de laudatis episco|)is Constantiiiopolis agit, miUani penitus Attici habet mcntionem, ut Cyrillum, imo Cadcstinuni papani, ct Sixtuiii lecisse apparel ut plane inlelligas euiu noiiduin stomacliuincxbausisse bile.
:

visse

quaj (|uo anno a Pros[)ero sunt iinpugnata!,

suo loco dicemus.

'

Gennaii.

(Je

Vir. illus. c.

61.

Anno

perio(ii

Graeco-Romanffi 5923.

Jesu

Cliristi

430.

teleslini papae

9.

Theodosii Jun. 29.

el

23. Valenliniaui

III.

6.

i.

qnennalia.

Tricennalia Theodosii et Valentiniani quinCoss. T/ieodosins Aug. XIII et Valen-

Porro

nummus

ille

aureus Theodosii repraesentatur

tom.

Mussei Farnesiani.

tminmis Aug.
quia
ille
;

III.

Sumptus ab

utroiiue consulatus

2.

Possidonius

inOriente tricennalia imperii vivente [latre hic vero in Occidente Augustei imperii suscepti quinquennalia d(Hlit. De Theodosio sub luijus anni
coss. scribit Marccllinus
:

S. Cyrillo mittitur.

Romam adversus Nestoriiim a A num. 1 ad 27. Sanctus

nalia qessit. Extat

mimmus

Theodosim iinp. tricenhujus im|)eratoris iii


,

Cyrillus episco[nisAIexandrinus die Epiphaniorum diem Paschatis bujus anni indixit, et de morc ad oniiies Ecclesi;is niisit homiliam Paschalem ordine xvui currebat eiiim ea die annus xviii Pontificatus
;

cujus antica visitur Theodosius cum his verbis cirDN. Theodosius P. Aug., id est perpetuus cuni Augustus. In postica reprajsentantur du;E figura;
: ,

habitu consulari
I(?guntur
est,
:

indutaj
,

et

circum
,

lia-c

verha

mult. XL infra, Coiiob., id Vot. XXX Constantinopoli obsignata, nem[ie moneta. Vide ([Uit! de eo nummo divimus anno cccxciv, nuni. 2.

Cum
et

ilaque duae

figiini!

ilUrconsularcsTheodosium
,

Iii ea usiis allegoria pugn.T cum pravis animi motibus ineunda! visus est fideles incendere ad pugnaiidum fortitcr pr(Elium Doniini mysteriumque Incarnatioiiis ita exposuit, ut qua ratione Deus (licatur mortuus uiide Nestorins calumniam maxime faciebat Catholicis, manifeste explicaret. Sub tincni potissimum orationis oiimcs hortatus est ad iiidigentium sublevationem cujus negiecta! Nesto-

cjus.

Valentiiiianiim

exhibeant

liqui^t

non solum
;

rius accusabatur. Interim Possidonius Alcxandrina'


EcclesiiB diaconiis litteras Cyrilli

etiaiu ex

hoc anno [)i;cfata solemnia edidisse scd ca, qmi! tani pnccedentibus quaiii dirigenda esse. subsequentibus annis data sunt
utriimijiie
illis
,

Homam

altiilit,

(|uod Ccelestinus Nestorio scribeiis iiinuit, ut videre


est part. i Concil.

Ephes. cap. 18.

Dudum,

inquit.

, ,

C^i;LESTINI

ANNUS
iiiliil

7.

CHRISTI 430.
doceret
,

335
(juod
cclatiim

siimpsiiniis K|iistolas tiias, quilms in anifiislo


|)ohiiinus
(lare
rcsiioiisi
; :

iit

iinpeiatorem
()ui

volebat

oral

eniiii

iii

laliiiuin

Neslorius

ideo lioc

anno causam

igiiorare

non

sernio

verleiKliis

qnoil cuiii
iriei

licet

sero faciiiius
probatissiini

liotuit Pelagiaiioriim, tiliain


riuiii
,

sancti fratris et coepiscopi

(lyrilli

nec a Caclestiiio iiaj^a ejus noex])etere. Reddita estper Valerium cubiculasiciiti


:

sacerdotis per tiliuni nieuin Possidoiiiiiin iliacoiuiin


talia (le te scripla

|)rima jier

Antiochum

viros ex aula

suscepimus,
,

(|iiibiis liis(]ui

(letua

l)ra'stantes

vafer ciiim

ille ha^reticiis,
,

prius^iuam

ordiiiatione retiilerant

peiiisse

siuim teslimonium

proderet in apertuin impielatem

i^oteiilum aninios

(lolereiniis . Neslorii lilleras

ad (^tcleslinuni recitat

corruperal,

iit

(|uorum favore sedein acceperat,

Baroniiis
Nestorii
se(|., et

num. 3 et ad eunidem

se(|(i.

Secuiidas vero ejusdein

eorumdem

potentia sanctorum sibi adversantium

Pontificein litteras
C;elestiiii

num.

(j

et

conatus oppriineret.
4. Ccelestinus

denique Epistolam

ad Nestoriuin
coss.

ex Synodo
auxiliuin
;

num.

14 et seqq. Hicc data dicilur tertio idus Aiig.

Nestorium.

Caelestinus Nestorio indignatus, quod


pncberet
,

Romana

scribit

ad

Theodnsio
loco IV,

JV

et

Valentin.

III Anfjg.

legendnm

XIII. Epistola; Nestorii ad


(!t

Sed C-

Pelagianis episcopis

diulius

lestinum sunt sine die


nobis, etc.

consule. Prior Epistola


,

Nestorii ad Ca'lestinum, cujus iiiitium


,

Fraternas
ut ibidem

data est auiio superiori


,

ostendinuis

ct

per Antiochum illustrein

viruin

sancto Ctelestiuo cuin quateriiionilius expositionum


Iradita.

Nesiorius eniin in ea niulta


:

nuisse certamina dicit

imo

et pkires

jam se tum de

susti-

clero,

tum
sibi

ijua vi, qua proinissis, coegerat rerum Constaiitinopoli gestarum fania late per orbem sparsa erat. Quare quae refert coiitingere non potuere nisi anno Nestorius
(le

monachis
:

consentire

et

CDXXviu, aut
Epistola
,

iiise(|uenti.

Corruptissima erat

illa

CynV/o Alexandriiio litteris quibus ejns errores memorabantur, statiin acres ad Nestorium litteras dedil, qiiibiis illum utiveteruni hareticorum patronum, iiov;cque insuper haereseos auctorem increpuit. Laudatas tamen litteras non recta ad Nestorium perferendas voluit Cceleslinus, sed jier Possidonium easdem ad Cyrillum in i^iigyptuin misit, qui illas postea Constantinopolim transmitteret Quain nostri , in(juit Caeleslinus apud Baronium luim. 23, in te judicii formulam cum caeteris omnibus chartis et conimentariis per hlium nostrum Possidonium diaconuin cujus supra niemininiiis ad sanctum Cyresponsioiiem distulit
,

at acceptis a

sed eain [iluribus locis emendavit Garnei

rillum inemorata' Alexaiulrina' Ecclesi;e e])iscopum,


(lui

rius tonio
3.

M. Mercatoris pag. 67.

ea ipsa quoque de re fusius ad nos retulerat,


,

Binas ad Ccelestinum PP. Nestorius scribit Epistolas. Nestorius licet a se rejectos fuisse Pelagianos ad Cselestinuin scripserit benigne tamen

transmisiinus
ciat
,

ut noster hac in parte vicarius effi,

quo nostrum decretum et tibi et reliquis (]UO(iue omnibus fratribus patefiat . Veruni ante(|uaiii h;e litterae C;t;lestiiii

illos

excepit
In
:

ideoque

novum

se

liibiiit.

prioribus eiiiin ad

illis advocatum exCalestinum litteris

Constantinopolim perve-

scri|)sit

.lulianus quidain, et Florus, et Orontius

etFabius, dicentesse Occidentalium ])artium episcopos, Sccpe et ])iissimuin et liraedicatissimum im[)e-

1'atorem adierunt

ac suas causas defleverunt tan-

Julianum cuin coUegis urbe Regia acceiito a Mario Mercatore contra eosdem Commonitorio a Theodosio expulsum fuisse, testatur idem Mercator liis verbis Per quod Commonitorium cognito funestissimo errore et c;etera anno superiori
iiirent,
, :

quain Ortbodoxi temporibus Orthodoxis persecutionein passi, sx\)e eadem et apud nos lamentantes, ac
saepe rejecti eadein facere

num. 23

recitata. IUi ia.mei\

Pelagicmi

in vicinia

stunt in dies singulos iinplentes aures

non desierunt; sed insioiimium vorogans ut bre\i


iiiter

cibus lacryinosis

)).

Postea nescire se fmgit causas,


Catholicos

ob quas

illi

])roscripti essent enixe

responso signilicaret, nuin forent


nunieraiidi, an

moras traxerunt, ut ex dicendis liquebit. 5. Gesta in Synudo Romana. Habita autera Romce sub iiiitium Augusti a Ccelestino Synodus, ut videre est ajiud Baronium num. 12 et seqq., in qua laudatae ad Nestorium littene dat;e, in eaque damnatus Nestorius , jussusque ne depositionis

cum

bajieticis

computandi. Daronius

poena mulctaretur,
restituti

iiitra

decimum

a denunhatione
;

nuni.
patria

Capuanum, Attelanensem. Vcrum anno cdxix jam ostendicit

Julianum
fuisse

fuisse eiiiscopum

dieni, Alexandrinae confessioni subscribere


in

postea

Ecclesiai
;

conimunionem, qui propter


;

dimus, eiim

tum

episcopum Eclanensem ac naduas j^artes fecit Nestorius, quarum altera dePelagianorum eiiiscoporum
,

fidem

ejecti fucraiit

in Apulia. Epistolae sua;

sententia; ])rovincia
scriiitcE

Alexandrino praesuli exequendae denique ex Synodo septem E])istolaea SuinmoPontitice, Cyrillo

demandata

causa, alterade sua; et ulriiiuerespondit Ccelestinus,

scilicet, ut

Sedis Apostolicae vice hoc in negotio fun-

sed secundffi prolixius

quia

rem

ipsain continebat,

geretur

Nestorio, ut ad |)(Eiiiteiitiam rediret, clero

propter

quam

tota Ej^istola conscrijjta fuit. In se-

Constantinopolitano, ut constansremaneret in flde;

cunda

Ejiistola

Nestorius

perinde atque

iii

priina

partim Pelagianoruin causam, ])artim


Ccelestinum
agit. Ilice

suam apud

Joanni Antiocheno, Rufo Thessalonicensi, Juvenali Hierosolymitano, Flavio Philip])ensi, id est, majo-

autein secuuda Epistolaaiino


,

rum
fldei

sediuin Orientis e[)iscopis, ut strenue


agerent. Recitantur ea;
littera; part.
1

causam
Concil,

praicedenli etiam data

cum
,

Mercatoris

Commoni-

torium eo anno Theodosio Aug. oblatuni contiiieat totam Cuilestii Pelagii et Juliani reliquorumque
,

Ephes. cap. 13, 18, 19 et 20, consignanturque omnes eadem temporis nota, /// idus Atigusti, Theodosio

episcoporum causam, illudque Mercator

scripserit,

XJIl

et

Vdentiiiiano JIJ

coss.

Baluzius

33G

CiELESTINI

ANNUS

7.

CIIRISTI
misit.
(juain

430.
Wiicr^?,
\>iiv

tMincn in Notis ad Acta Concilii Epiicsini pag. 437


o!)Scivat, in antiquis Codicibus
gusti.
G.
lejii

ijisas

cliam sccundas Nestorii

Possidoin
Ejii-

]\" idus Au-

nium
slola,

Non
aiino

j)otuit

ila^juc

Ci/rilliis
,

supcriori

scrijisit

niciitionem
liujus anni

mata.

In

In ea Pclagiaiwrum exauctoratio coiifirliac Sinodu Roniana danmati ctiam


([ui

faccre Synodi Komaiia;


cclcbrata;.
8.

mense Augusto

Pelagiani, ut

sociclate crroiis

cuni Nesiorio

Fahida recentiorum Grwcorum dc Pallio a

Junj^^crentur, eadcni scntenlia pcrceilcrenlur. Liquct

Cadestino ad CijriUum missa.


dicit

Prajterea num. 13
scrmone

ad Neslorium apud Baroaium nuni. li et 21. Qua3 Cxdeslinus atlvcrsus cos statuit, confirinavitSynodus Ei)Iicsina,
id
lilteris citatis

ex

Cajlestini

paj^a^

Baronius,

Ej)istolaiTi

Calestini ad Ncstorium,
e latino in grae-

cujusmodi nunc liabetur,

cum,

ut videre est in cjus partc u, Act. v.

Uuie a pictatc

rursus e graeco in latiaum versam esse. Sed illud, inquit iilem Garnerius, incredibile videet lati-

lua
ncs

ile i[)sis

dccrcla et consliluta sunt, ct idem oin-

tm-; Ej>hcsiaa eniiu (juaicumqiic e grscis in

tecum slaluimus, cos pro danmalis Iiabcntcs , in(piiunt Patrcs Ephcsini. Baluzius in nova Collecl. Coiicil. j). 378 publicavit commonilorium, (juod
Cyrillus dcdit Fossidonio cum milteretur Roinam propter Nestorii negotium, in (juo Cyrillus si^^uificat Ciclestino eiaores iNestorii, confutal(|ue, etdocet

num
cst,

convcrsa suat,
:

aliis

in editioaibus alitcr lc-

giiatur

Epistola vcro dc quaagitur, ubiijuc


vcil)is,
ct iis

iisdemque
Baronius
a

eadcm quidcm lalinam loVicariffi

(juendi lorinam aj)crte rctincntibus. Dcaiijue (juod


Iiabct

num.

2(i

de iasignibus

po-

testalis

Ccelestino ad Cyrillum niissis, id est, de

Nestorium, iicmj^e
byteri,

(jui

inimicus erat

Pliilij)pi

prcs-

Phrygio sive Pallio, sive capitis tegumcnto, (juam

quem

ut scribit Socrates lib.

7,

caj).

29,

Mitram

vocant,

rcfcrtur quidcin a receatioribus

plures ad ejiiscopatum rcgi;e urbis j)romovere volueraiit,

Grtecis, sed sinc

veterum testimonio. Et quia

siinul

cocgisse

Synodum

ia

eadem urbe
tanquam
(jui
si

ct

Cx-

cum
tum

ii)sis

lestio, (jui ibi

dcgebat, j)ersuasisse, utlibellum darct


Philij)[)um,

dicuntur ab iisdem Auctoribus nomina Papa;, tum Judicis universi orbis ej)iscopo
vix

adversus

eumdem
:

Maniar-

Alexaiidrino tributa,

cliajus esset

Fecit,

ut Cajleslius libellos daret

etiam apud Baroniuni.


rcceatiorcs
rilli
isti

Cum

ullam fidcm inveniunt dcnique liKC oinaia


ad succcssores Cy-

adversus presbytcrum Philijipunij


guerat,

ipsum

Gra;ci asserant,

nccjam cum ijiso j^ropter liajrcsim \oIebat convenirc. In liis autem libcllis accusalionis caput
erat, (juod

transmissa, plane nugantur. Quis


vetcres oinnes

enim
,

nesciat,

(juod

imagines docent

quoslibet

ncm

Manichieus loret. Deiiule vocavit honiiad Concilium (Nestorius scilicet). Venit ille

Grajcos ejiiscopos, saltem Metropolilas, Pallium gestasse,

cujusmodi Occidcntalcs
ej)iscojiis,

antistites a

Summo
Papce

promptus ad sc defendiim. Quoiiiamvero Ca;Icstius non habebatuade probaret objeclum crimen, a consj)ectu se rcmovit, et ad Concilium non venit d, iiujuit Cyrillus in suo Commonitorio.
i'em agens secunduin canones,
7.

Pontifice donoaccijiiunt?Quisigaorct noinen

quibuslibet

judicis tolius orbis, nulli at-

Atiguol loca S. Cyrilli explicantur.


scribit

Ca}-

terum (juod

Baronius uuin. ll,loquensd6


pajiain litteris, Cyril
fliie

tributum ? Aut quis oj)inctur Mitram, qualis vulgo in usu esl, sunmk-e illius jiotestatis esse signum; iino (lualeni nunc gerunt Summi Pontifices, vel ab antiquioribus gestatam, vel ad vicarium, si quando id sane si conligissct, memifierct, transmissam
;

l^rimis Cyrilli ad Cailestinum

luin nemj)e in
I)ro fidc

earum

rcccnsere

tomos, quos

Calholica ab se scrij)tos mittit

Roniam ad

tanquam rei, aut insolenlis hocuno in facto, quod nunc tractalur, aut ordinaria*, quoties vicaria potestas a summis Pontificibus daretur,
nissent Vetercs,

C;cIestiiiumB. Videntur, inquit Caruerius Dissert. u

ut scribit ibidem Garnerius.

De

Pallio Iiodierno et
6 de Concordia
scribit effigiem

de Syaodis Iiabitis in causaNcstorii j)ag. 330, Cyrilli verba huic expositioni contradicere. Ait enim ibi-

antiquo caute legeadus Marca


qui cap.
G,

lib.

auni. 3

fallitiir,

diim

tam qu;B ille dicit ct saj)it, quaiii qua3 beali ct magni illi Patres nostri Iradiderunt, clare persjiiciat, iiasi tomos aliquot, capitum (juoruiiulam Iragmeata coatincntes, quos etiam ab iis (jui AIexandri;c versaatur, latiiie quare Io(juitur Cyrillus, iion de reddi curavi

dem

Cyrilhis

Quo

sanctitas tua,

veteris Pallii exhibcrc

numisma
et

Theodosii imj). in
Aj)ostolos habitu

quo

dicit,

Philipj^um

Joanaem

tomis ase
12
dicit,

edilis,

sed de toinis,

(jui

coiitinebant qu;c

exccrpseratcxsanctis Patribus.Tum Baronius

mmi.

Cwlestinum jiost acccj)las Cyrilli j)cr Possidonium lilleras Synodiim coavocasse, cujus mentioncm fecerit Cyiillus in Ej)istoIa j^rima ad Ncstoriuni. At, ut inquit ibidem Garaerius, hac in Ejiistola Cyrillus ad Nestorium scribit quidein de Romana aliqua Synodo sed illa, quemadmoduin praeccssit haucce j^rimam Cyrilli Ejiistolam ad Ncs;

episcoporum reprcTsentari. Haac eaim exj)Iicationem anao cccxciv jain rejecinius, ostendimusque illud non Philippum et Joaimem, scd imperatores Theodosium et Valentiniaimm III exhibere. De eo iiumismate etiani lioc anao num. 1 locuti sumus, diximusque cusum esse in Theodosii tricennalibus. 9. CtjrUlus scribit Acacio Herasensi episc. de
Nestorio.

A num. 27 ad 50. Sanctus Cyrillus per


Bcrceeiisi in

Possidonium Epistolam misit Acacio

oamdem
et seq.,

fere

sentealiam, atqiie dvlestiiio papce.


Ejiistola agit

De hac ad Acacium
(jubb

Baronius num, 30
;

j)rius niissa dici

rillus tesletur, in Epislola

potest cum Cysua ad Ctelestinum, se


iioii

toriuni, (jiiod jicr se ajicrlum est


est Cyrilli

ita

quoque prior

liac de re scrij)sisse prius ipsimet Ca;leslino,

qtiam
siqui-

ad CBelestinum

litteris,

ad

qucm nempo

idli ulii

consacerdotum

neque etiam postea

C^LESTINI ANNUS
(l('!n

7.

CIIRrSTI /|30.

337

(latanim asc liltcranini ad Sodcin Apostolicam


si

nnllain tccit nicntioncim, taclnnis nliiiuc,

snas a

tnmion et Macarius cpiscopi. Baronius, num. .^0 duos nltimos in ordincm ministrorum Ecclcsite
Alcxandrina! rcdigit, sed nullo
CoMcil. Ephcs. Act.
tissiinus
teste, ct

Ciclcstino acccptas scivissct; inandavcrat ciiiin Pos~


sidimin, nt cas Ccclestino

contra Pctri

non

prins rcddcrct, (|uam

primiccrii notariorum vcrba, quBC leguntur Part. 2


i
:

cidcm datas
tci-is

a Nestorio novissct. Statim acccplis litAcacins rcspondit, sed pro ingcnio, snhdole

Verum

ea etiam qua> saiic-

niiniinin. (7/'''^'"''^ enini ita laudavit, proptcr stu(liiiiii

piissimusque Alexandrina! Ecclesiaj episcopns Cyrillus, et nniversa ^Egypti Synodus per Thco-

fidci,

nl interim Nestorium excusaret


;

tan-

peniplum
etc.

ct

Danielem

et

quain vcrbo solo lapsuin dentiaj damnavit, qnod


vocula
alter
(|na>stio,

utruin(|ue vcro iinprnorta


essct
Io(ini

religiossimos ejiiscopos ad

Potamioncm et Macarium euindcm destinavcrant,


si

cum

de nna
nollct,

Et deniqne contra antiquam consuefudinein


antistites

alter

Patrum morc

conveniendi

majorum scdium,

quando

rcm

veliemeiitins nrgeret,

qnam

ratio sineret.

Etsi autein neutrins in partes abivit exprcssis verbis,

vocandi cssent ad judicium, per tres saltem episcopos, ut variis exemiilis probat Garncrius in Dissert.
11

oculatius tanien intuentibus videri

jiotcst in
lit-

de Synodis habitis in causa Nestorii pag. 338.

Neslorianas |)ropendere.
tera?

Recitantnr e;e Acacii

12. Ncstorius significat Ccelestino

imperatorem

part.

Concil. E[)hes. cap. 23. Ita Garnerius

indixisse

Synodum

fjeneralem.

Interim Nestorius

in Prtcfat.ad iO.

tom. iiOperumM. Mercatoris, pag.

Acacius manifesle favet Nestorin.

M.
At

tcrtiamad Cmlestimim scripsitEpistoIam, cujusversionem nobis conservavit Marius Marcator pag. 353
editionis Baluziauce, et pag.
lis litteris,

Acacius

satis nientem suani prodit, suaimpie in Nestorium propensionem, cum respondeat, hunc quod beato Paulino esse passnm qnid siinile ilh,
v.

80 editionis Garnerii.

qu?e hactenus

storius

et

lucem non viderant, NeCyrillum perstrinxit, quasi sibi male

(Antiocheno ejiiscopo) accidisse


etsi trcs

traditiir.

Hic enim

hypostases palam dicere recusarct, re tamen

conscius inetueret Synodi de libellis in se oblatis judicium, et accusavit inalign;c cujusdam tergiversationis, inorosa!(|ue inconstanticT,
/piciTOToV.Mrcjiceret,

et virtutc

titcbantur,

ab illonim sententia et lide qui hoc jtronon rccedebat. Sectabatnr hic autein

qua mox vocem

modo

ad libitum admitteret. Cce-

piissimos Occidcntis episcopos, proiiterea qnod Romana; linguEe angnstia sicnt graca phrasis, trcs hypostases diccre cominode non ferat . Respondit,
,

lcslimim postea artificiose hortatur, ad componendam litem inter dimicantes de eeoToxto et k-i^ar.m-/.^ partes, jnbendo singnlcas, abjecta sua illa, qua^ purum

CyrillumetCcTlestinuin, nti olim I*aulinuin patriar-

Deum,
voce

vel puruin

hominem

significare posset, uti

cham
que
(|iife

ac

Damasum papam,

hffirere in syllabis, ideo-

tertia, xpwjtoto'/.w, (iucT

utriusque alterius vim in se


id^iue callide velut insul:

lianc litem parvi esse

momenti. Adjecit vocem,


:

conjunctain habeat. Deni^iueindictam ixTlieodosio^^e-

P^eatam Virginem negavit Ueiparain iinprovide

neralem Synodum monet,

elapsam Nestario, snbdiditque


riini,

Quanquam
et

plu-

tuni clero adscrijiti,

tum

plebcii

quoqne ex
ad nos us-

tans Pontifici, ob dcclnicatam ipsiiis sententiam Placuilvero,in(piit, piissimisiinpercatoribus.Dominoad-

uri)e Constanlinoiiolitana

Antiochiam,

juvante, etiam

Synodum

inexcusabilitcrtotius orbis

que

profccti,

a priEiliclo sermone abhorrere

non

tcrrarum indicere, propter inquisitionem aliarum


reruin Ecclesiasticcarum . Qutc vox, inexcusabiliter et Sacra imperatoris, de qua mox, cad mctropolitas, indicant non obscure, iuquit Garnerius, Syuodum
.,

videantur. Aiunt cniin in sensu nihil continere,

quod

vel Apostolicae doctrinoe adversetur, vel fidei a

sanctis

Patribus in

Nicffia

congrcgatis definitaj re-

pugnet . Asscruit esse quiBstionein de noinine, et Nestorium, licet forsitan male locntum, tanien recta sentire, quinimo nec male locutum (inoniam et e clcro et e populo Constantinopolitano mulli voces ejus non improbarent. Erat Acacius magm nominis episcopus, qui ab exilio reversus post Valcntis iinp. morteni, qua; anno ccclxxvih contigit, consecratns fuerat episcopus, ut docetThcodoretus lib. cap i.
:

rogalu Nestorii iudictam, et communicatam cum ipso indictionis quoque formain. Quare cuin indictionis decretum consignctur A7// kalend. Decemb..,
ea Epistola non inultnm
iiosl

dicm iilum ad

Ca:'les-

tinum

a Nestorio data.

."i,

Vir

animo mobili,
il.

et

modo

virtutibus,

modo

exces-

sibus insignis.

Synodus Alexandrina adversus Nestorium.


30 ad 61. Cyrillus acceptis Ca^lestini

13. Nestorius accipit litteras quibns citatur a Dum IicTC Constantinopoli geruntur, eo CyriUn. appulerunt quatuor episcopi, quos diximus a Synodo Alexandrina ad Nestnrium missos, litterasque Apostolicas Cajlestini, el Synodicas Cyrilli ejus vicalegatorum rii, Nestorio dcderunt, ut Thcopemptus

A num.

papa? litteris Concilium in /Egypto coegit, indeque

Ephes. Act.

Synodicam misit Nestorio, qua contincbantur tria fidei exposilio duodecini anathematismi subscribcndi, et denuntiatio seutentia; ab eodem Cfelestino
: ,

unus narravit Patribus Ephesinis part. 1 Concil. I, et apud Baronium num. 59. DieDominica, post synaxim paractam in episcopium ascendiinus, ibidemque toto prfesente clero, cunctisque fere illustribus adstantibus, litteras, de quibus sermo
est,

latae.

Refertur ea Part.

Concil. Ephes. cap. 36.

Nestorio tradidimus

quibus acceptis constituit

Legati sunt a
Ccelestini et

Synodo episcojii quatuor, qui litteras Synodicam dareut Nestorio cleroque


,

nobis, ut sequenti die


:

sermonem cum eo habere-

Constantinopolitano

ac Archimandntis.

li

fuere

Theopemijtus Cubasorum, Daniel Darneasium, Po-

mus. Abivimus crgo at postero die reversos non adniisit, neque etiam satisfecit litteris, sed publice pro concionc eadem, qUcX ante, ct his quoque dete43

ToMis vn.

338
riora

CiRLESTINI

ANNUS

7.

CIIRLSTI

^'i30.

dissc in

dogmata proposiiit . Dominicain illam incidicm trigcsinnim nicnsis Novembris qui

cembris, (luodct scri[)lum rcjicritP.aluziusinCodice Dcllovaccnsi, qucm pra; rnanil)us liabuit. Prajterea

fnit, docct Marius Mci-calor juxta cditionem Emin. canlin. Norisii lil). 2 Ilislor. Pelag.

Dominicalis

Dalnzius ibidem rccilat Synodicam Cyrilli ad Ncstorium, quffi his verbis clauditur Data merisis No:

cap. 7, ubi cx Codicc Palatino-Vaticano

num.
:

234,

rccitat Epigraplicn pra^fixani a Mario Mercatore ser-

vembris die xxx, Indictione xiv. Et tamen in laudato Synodico Tragoediae adversus Irena;um, loco
Indictione xiv, habetur, Indiclione

moni cuidam

Ncstorii

ncmpe duodccimo

Itcm

ejus (nempc Ncstorii, in(jiiitMarius Mercator)sermo


in Ecclcsia babitus (poslijuam liltcras CEclcstini Ro-

Lupnm
ir>.

loco citato, ([uam

xiii, tam a[)ud apud Daluzium pag. 680

Collcct. Concil.

mani
et

episcopi et Cyrilli Alcxandrini denuntiationes

Nota temporaria

litteris

accc[iit) Vlll

idus Deccndjris cons. Tiicodosio XIII


III

Nestorius, male addita.


tione

quibus citatur

Idem

Italuzius in cdi-

Valentiniano

Aug. post sextum diem, quam

ejusdcm

litteras sinnpsit.

Dulcem nobis prfeccdcns

E[)istolain

doctor, etc.

qua) ullima vcrba illius sermonis

priora sunt. Nestorius itaque die xxx


i'as illas

Novemb.

lilte-

Synodicas accepit,

est,

VIII idits habuit illum scrmonem in Ecclesia, (juem recitat

sextum diem, id Decembris, seu die viejusdem mensis


ct post
8.%,

M. Mercatoris pag. 357, referteamdem Synodicam Cyrilli, in cujus fine ha?cverba, data mensis Novembris die xxx, Indictione xiii vel XIV, non lcguntur queniadmodum nec in versione ejusdem Synodica; Dionysio Exiguo attributa

Operum

in tonio

iii

Concil. cdit. Labbeanffi, pag. 412.

Cyrilli Synodica extat graece et latine

Imo ea tam toino v


in Actis

Garnerius citatus pag.


quit Mercator

quemadmodum

et

alium

Operuin

S.

Cyrilli part.

ii,

pag. 67,

quam

a Ncstorio dictum, die altera, id est, Dominica, in-

14. Dies citationis et dies

apud Garnerium pag. 93. quo Nestorius Sermodistinguendi.

Labbeana; pag. 396, et apud (laincrium pag. 69, et tamen ibi nec graece, nec latine legilur citata temporis nota qucC in duabus
Concilii Ephesini cdit.

nem, hahuit

ad populum

Cum

au-

vcrsionibus latinis

mox
;

tem
data

Epistola, (|u;c Alexandriai die


est,

uUima Novcmbris

([uibus liquct primo,

datam

inti'a

Constantinopolim pervenire non potuerit spatium septcm dicrum, Garncrius loco VIII idus Decemb. reposuit VII idus Decemb. in quem diem Dominica cadcbat, et pag. d9 suaj Prasfationis in ilium uUinium tomum Mercatoris, ait Tempus quo data est Synodica, atque ideo Synodus habita, in vetere manuscripto invcnimus, nem[ie diem ter:

Cyrilli, scd additifiam

memoratur. Ex non esse sancti eo magis quo Cyrillus non


laudatis

illam

Romanos, sed i4igy[)tiacos usurpat, ut omnibus nohim. Li(|uet secundo additamcntum illud
inenses

factum essc post


Indictio

xi Ecclesiai

saeculum

cum
;

antea

semper a Septembri inchoaretur ideoque currenti anno, die xxx Novembris, non Indictio xiii,
sed Indictio xiv, in cursu fuerit. Liquet terUo illud

tium Novembris indcque colligit, Synodicam die tertia Novembris Alcxandria; scri[)tam, Constantinopoli septimo Decembris, seu VII idus Decemb. a
:

ex probato aliquo

monumento desumptum

fuisse

cum

Nestorio acceptam, et

sermonem

illum, cujus ini-

xxx Novcmbris Cyrilli Synodica scripta quidem non fuerit, sed tainen Nestorio denunUata ac tradita. Liquet quarto datam illam in editionibus
die
latinis diverso

tium

est

Dulcetn nobis prcecedens doctor, etc, die

decinia terlia mcnsis

Decemb. aUerumque
In Codice Ms.

die se-

tus lector

eam

charactere scribi debuisse, ne incaua Cyrillo positam putaret. Liquet


Coiicil.

quenti, qui Dominicustuit, rccitatum. Pag. vero69,

denique, Baluzium pag. 422 uovae Collect.

Garnerius habet

Carmelitarum Discalceatorum conventus Parisiensis data (nempe


:

recte animadverUsse sequenUa Mercatoris verba iu-

te\[iuncUone, aul, ut ego arbitror, Parenthesi, dis-

Synodica) lcgitur mense Novcmbri die xxx, indictione XIV. Qmv. temporis notae nisi emendcnlur
coha;rere non possunt.
Cyrillus

tingucnda esse hoc


in Ecclesia habitus

modo

Itein

ejusdem serino
Ro-

(postquam

litteras CajlesUni

Nam

scri[)sit

procuidubio

mani
et

episcopi et CyrilU Alexandrini denunUationis

postremum
Si

Ncstorio anno cdxxx, et Nesto-

accepil) VIII idus

rius Cyrilli litteras accepit Constantinopoli VII idus

Decemb.

qua

igitur fides Codici, accepta fuisse

Constantinopoli Epistola se[)tcm post diebus, AlexandricC scripta essct, (|uod


,

quam

Decembris, cons. Theodosio XIII Augg. post sextum diem, quara easdem liUeras sumpsit ita ut dies viii idus Decembris sit scrmonis habiti non vero denuntiaValenliniano
III
;

onmino

iucredibile.

tionis acceptae, ut putavit Garnerius, qui ideo

si dicatur Alexandrise CohEerebunt omnia facile scripta ui Novembris, accepta Constanhnopoli sep-

de[iravare, et rei gesta; serieni


fuit.

textum corrumpere coactus

timo Deccmbris,
rio,

et indictio, ut parcst,

nona JanuaSeptembri,

quomodo

esset

decima

tertia, scd a

sit

quo niense decima quarta incepit. Garneiio adlucLupus in Notis ad caput 1 Synodici adversus Tragoediam Ircnffii. Veruin Garncrius et Mcrcatoris textnm corrumpit, et diem habitcc Synodi comininiscitur.

Id.Nestorius amicorum opera anathematismos curat. Nestorius acceptis Romauic et Alcxandriucc Synodi litteris, confcsUm e.\emCyrilii confutandos

plum Antiochiam

inisit

ad

Joannan Antiochenum

amicumsuum rogans, ut a doctissimis episco[iis sui consilii, ct nomiuaUm ab Andrea episcopo Samosateno, et a Iheodoreto episcopo Cyrcusi scribcuduin

Duo solum

cxenqilaria Marii
sc. et

Mercatoris
[)riori

supersunt, Vaticanum

Uellovacense. In

tam

Card. Norisiuslaudatus, quaiuBaluzius iu nova

jus

Collect. Concil. pag.

422 legcrunt, VIII idus De-

curaret adversus xii anatLematismos Cyriili in huSynodica coutentos, quasi Apollinaris Ariive haircsim renovarent. Baronius nuin. 50 el scq. xu

C^LESTINI ANNUS
illns

7.

CHRISTI 430.

339

anatliematismos

recitat,

qiii

iiiliil

aiiiui

siint

sus crat ab Andrea


hic eiiim
liqiiet
ille

monacho Constantinopolilano
:

f|uani ratruni seniontiir,


(|uoil

quibus

niliil

conlinctur,

anno

cdxlviii adliuc erat inonachus, ut

nou ubiciue ac

scni|)er

omnes

docuissent. Oni-

ex Epistola Tbeodoreti 103 ad euin scripta

ncs anallieinatismi reilucunlur ad qualuor proposiliones. Prinio,

vero episcopuseratSamosatcnusin EupbraU'sia;

quod Dei

Filius vere

sit

tactus lionio.

IJIieratiis eiiini cap. 4, dicit

Andream

ct

Tbeodore-

Sccundo, (luod idem sit, et nou alius, Filiiis Dei, (lui filius hominis; at(|ue ita Deus ex muliere natus sit, duasque Verbum generationes liabuerit. Tertio, ijuod virj^o sit Deipara. Quarto, quod Immortalis morteni pertulerit, et idem crucifixus, (|ui adorandus. Porro fuit Andreas hoc tempore iuler Orientalcs doctringe

tuni luisse tunc consilii Joannis Antiocheni episcopos. Pneterea M. Mercator cxhibet Epistolam Tlieo-

fama pietalisque

celebris

ad queni

cxtant trcs Tbeodorcti Epistola\ Andrea) et Tlieodorcti objecta Cyrlllus ante

inscqueulis anni Pasclia


,

ad Andream Samosatenwn, (|uai secundum Garnerium pag. 274 Operuiii M. Mercatoris anno sequenti data est. Quare Baronius utrumque Andream in unum perperain confudit. 18. Primus Theodoreti casus. Atque bic primus fuit Theodoreti casus cuin enim scriberet pro amici causa, nempe Nestorii non reprehendit tandoreti

diluit duplici Apologetico


tales cpiscopos, altero

altero adversus Orien-

tuin

Cyrilli

capila

propter speciem ApoIIinariani


abreptusest, propter

adversus Theodoretum. Uter-

erroris,

quod

abis qiioque boiiis contigit; sed Cffico


iiise

que legendus

a|)ud (Jarneriuni paj^^ I33et pap-. 178,

inipetu in errores quatuor

Operuni M.Mercalorispag. 219 et 3-24. Baronius num. 01 ait, Cyrillum declarationcm cdidisse duodecim illorum capitulorum
vel in editione Baluziana
,

qua ab
((uidem

lucresi Apollinaris sese

abhorrere docuit, ct
et Aiuireas

antequam Theodorelus

suas
,

quos a quinta Synodo damnatus fuit. Scriptis suis tentavit fideni monasteriorum, non urbis tantum regiaj; sed etiam Orientis et ^gypti. Volebat enim Theodoretus paribus arniis cum Cyrillo uti paribusque pugnandi arUbus. Scripserat Cyrillus ad
,

conscripsissent in illuni antitheses. At ea exi)ositio

/Egypti

monachos de Nestorii errore

Eiiistolam

quae legilur in part. ni Coiicil. Epbes. pag. 812, et


liis

verbis incboatur

Omnia, ut scriptum

es(,

pe-

banc Ajiocrisiariorum ministerio in urbe regia, per nionasteria, ct inde, utfit, pertolam civitatem spargi

tente

Synodo confecta

est a Cyrillo in custodia posito,

ut e\ Epistola Schismaticffi Synodi ad suos legatos

ad imperatorem notat Garuerius pag.


17. Theodorelus et

3iJi.

Andreas monachiis scrilmnt Baronius ibidem exiadversus Ca/jitula Cyrilli. stimat, Andream post solutum Concilium Ephesinum ad sciibenduin contraCyrilh CapituIaaJoanne Antiocheno impulsum fuisse, et anno CDXXxi, num. 183 ait, tulisse Aiidream eam pro inipietate mercedeni, ut ex monacho Constantino|)olitano Samosateluis episcopus fieret. Veruni uteniue scripsit aiite Conciliiim Ephesinum, ut diserte de se testatur Tbeodoretus in Prtefatione sui Pentalogii Priusquam Conveutus, in(|uit, apud Epbesum celehraretur, duodecim capituiis striclim ac aperte restiti-

suam eadcm Urbc. Eadem monasteria Theodoretus adversus Cynllum inovere voluit et qua erat auctoritate, plures viros sanctissimos ubicuraverat
:

divulgaverat etiam Syiiodicain

cuni

ca(iitulis iu

qiie

locorum

iii

Catbolicum

fldei

defensorem exa-

cerbavit, et pajne emovit. Scripsitetiam Gennadius,

post ali(iuot annos ad

sedem Constanlinopolitanam
yEgypto Isidorus Pe-

evectus, et hoc tempore pietatis laude celeberrimus,

adversus

Cyrilli Capitula, et in

lusiota sancti Cyrilli magister et quasi pater, sed

verbis, (lua;

ab errante zelo oriebaiitur, ut inquit

(jarnerius in Ilistoria Theodoreti cap. 4, ubi plura

de ejus casu habct. De Theodoreto agit Baronius

num. 4i
10.

et se^p].

Theodosius
01

mus

ut praescius

horum

fieret inlelleclus

etiain

studiorum
plures ex

et rationis expertibus.
ista protulit, in

Uuia vero se nia-

nifestum, qui

Concilio declaravit, et

ad 74. Nestorius cum, acceptis a Joanne Antiocbeno litteris, visisque exemplis tum Apostolicffi scntentiie, tum Epistolarum Cadestini ac

Synodum Ephesinam

tndixit.

num.

eis, qui couvenerant, imperiti penitus, nec ulla dogmatis inibuU notitia, pia ba;c arbitrati sunt, opera; pretium visuni est iterum contra mti

Cyrilli

ad eumdein Joannem, intelligeret quanta impenderet tempesfas, tentavit eani in caput Cyrilli convertere. Quarc cuni ipsuin apiid
suo
caiiiti

sermonemque
niultipliciter

disteiidere, et succisam blasiihemiam confutare. Quibus ex \erbis Lupus

in

in Notis

ad caput 20 Synodici adversus Trageediani

Theodosium, tum impietatis in Deum,tum criminis imperatorem accusasset, petiitconvocari generale Concilium, in quo judicium de reo institueretur.
Theodosius Ncstorii instinctu illud Concilium
iii-

Irenaei, recte deducit,

Theodoretum

bis contra capi-

tula scripsisse, breviler ante


ipsani.

Hujus

libri

iii

Synodum, prolixe post (|uiuque divisi qua^dam nobis

fragmenta conservavit Marius Mercatorapud Gariierium pag. 207 et seijq. Mercator nititur probare
Tlieodoretum eadem
sensisse, id est,
,

atque cx uuiversis Dioeccsibus episcopos ad diein Pentecosles sequenlis anui Ephesum vocavit, missisad niajorum sodiuni antistites Cailestinum P.omanaj Rufiim Thessaloiiiceusis Cyrillum Alexandixit,
,
,

quoe Theodorus ac Nestorius


filios,

driiia3,

duos reipsa
atque
ita

nos

distiiixisse;

filium Virginis
esse,

duosque Dominierum
Porro

Joannem Antiocben;E, Juvenalem Hierosolymitana;, Caprcolum Carthaginensis, litteris. Ut autem singulos sine excusatione vel niora, cum suis,
(juos idoneos scirent, veiiire jussit, ita vetuit,
((

esse revera honiiiiem

ratum

qiiaiitumcum(|ue

ne

contrariam opinioucm

teiiere videri voluerit.

ulla iiiteriiu aiite coactain

Synodum, communeniesset, scnten-

Andreas,qui scripsitadversus CapitulaCyrilli, diver-

que ejusdem,

(luai

de omnibus danda

, ,

340

CiELESTINI

ANNUS

7.

CHRISTI 430,

tiam, fieret privatim a c|nibiiscum(|uc iniiovatio, ut legitur


scilicct

tarat, et (juidcm
21.

\mL

Coiicil. Kplies. ca|). 'M.


,

Consulcbal

Ncstorio

(|uem aliociuiu sentcntia Sedis

Apostolicaj de suo solio crat dejcctura.

Datum

cst

Theodosii

ConstantinopoU A7// kalend. Dccemh., Theodosio XIll et Valcntiaiano Ilf.

Edictum

AA. CC.
20.
Nest07'ins
l)is

palinodinm recantavit.

Pra^terea lialmit Nestorius

mum
id est,

Mercatorcm,

tertium, cnjus liicc (jni illum recilat

scnnoncm ordine deciepinraiilic apud Marium


,

mense Decembri currentis anni. LltruinIdque Joannis Antioclieni siiasu. qne sermonem, xii nenipc el xiii recitavit A^cs/or/?/5 l)ost acceptas Joannis Antioclieni litteras, a Daronio num. 3.') et se(|q. relatas quibus eum Joanncs hortalus est, ut pacem Ecclcsia; amplccterctur, et Bcatissimam Virgiiiem exemplo multorum sanctorum Patruin D(Mparam confltcretur. Nestorius cnim rcscripsit ad Joaiincm Antiocbenum, ut legitur in capite 3 Synodici adversus Tragcediam Ireiuei

juxta editionem

Cognosccns

igitiir

ex

Iiis,

qua; scripsistis

iit

dixe-

Baluzii pag. 83. Itcm incipit

ejnsdem die altera Dominica , ideo(|uc die septima mensis Dccembris; cum duodecimus die sc\la ejusdem menquae in diem sabbati incidcbat, dictus ab eo sis fuerit. In isto Sermone xui ((ini ante Marium Mer,

raiu, tain religiosilatis tute Ijenevolentiam circa nos,

(luam curam pro Dei Ecclesiis competentem per has littcras meas, causaj quae mota est, cerlamcn solvere festinavi apnd amicam Deo animamvcstram,
,

Domine. Et hoc innotescere intendimus


ante tuae religiositatis lilteras
et
,

quia
,

et

catorem in lucem editum ignoratus fncrat) Nestoet riiis suasu Joannis Antiocbeni |)alinodiam canit beatissimam Yirf;iiicm Ueiparam appellandam esse fatetur, metu sciiicet mandati roiililicii sibi die xxx
,
:

ut

ita dixeriin

solvi

ego ipse, respiciens

(juia oportebat cx dclibera-

tione

omnium nostrum

consoiie

et

iinaiiimiter

Novemb.
cuit
:

indicti.

At fraudulenter, ut eventus do-

In

Cbristi aiipcllatione complectitur


(iiKpiit

que naturam

utramNcslorius cxplicans haec verba


,

Matlhaji cap. i, liber generatiouis Jcsu Christi)

ut

nihil sine altcra possit intelligi. Hiiic et sanctae Vir-

gini

eo quod eam Cbristi genitricem dicimus


QtmrMi,

nomen geminse appcllationis convcnienter aptamus,


id est,

vocem, qua Dci Genitrix nominatur, exponere, etc, unde ut niillam ovem quo posset perire despirerem, sicut ipsuin bominein Dominum fecisse coiisut picimus Cbrisli eam vocavimus Genitricem ha!Cvox utrumque, inanifeslesignaret, idesl, Deiiin et hominem . Cuin litteris mittit Nestorius exem))lar scrmonis sui xiii. Ejiis versio diversa ab ea quam jani babebamus apud Marium Mercatorem
, , , ,

quod

est gcnitrix Dei.

Quoniam aufilii ,

sed utrobiijuc sermo integcrest. In flne suai EpistoI;i;

tem

oportet, proj^ter eos, (|ui lucidiorcm re^iuirunt


,

intellectum

maxime cum
,

siiit

EcclesicC

iiti

rius,

de indictione Synodi Epbesinae loqnitur Ncstocujus verba Lupum in notisad eain Epistolam
:

manifestiore locutione propterea et modo eadem deflnitione quia prius breviter de illa beata Maria semper Yirgine pra!dicabam, etiam nunc evidentiore
,

in

transversum egere
a

QuEeso igitur

inquit

Nestorius,

ut quiescentes ab
,

hujusmodi curis de
(|uai

causa

j)ra!senti

et scientes

quia per gratiam Dei


consuete, ut
et in

sermone sumnia voce i^roclamo


Yirgo
ct Dei cst,
;

quoniam sancta
id estjeeoTOM?,

eadem

et

sapiiimus seinper, et sapinius in his


fldei pertinent, orate

ct

bominis genilrix,

ad pietatem
his ipsis
,

et av6j)Mi:oToxo;

Gcuitrix (luidem Dei, propterea


in ea
;

quod
,

templum quod

creatum est a Siiiritu Sancto unilum esl Deitati hominis vero Genitrix propter susceptas a Divinitatis natura noslne natune primiantccedenli die tias . Jam in sermone duodecimo habito Nestorius, licet debaccbatus sit adversus Cyrillum ct in ipsum quoque Joannem Antiocbcnum amicum siium inveclus, liujus tamen consilium seiiuitur, ul ipscmet in xui sermone asserit ct
,
.

pahnodiam exemido Pauli Apostoli solatur: Igitur


ut

et iii omnibus reliquis a Domino Christo impetremus auxilium, et digni efficiamur ut ad inviccm. Manifestum est enim quia si nos inviccm viderimus duin nobis banc ipsaiu Synodum doiiaverit, (jiiam sperainus, et istud, el reliqua qua^cumque flcri oportct, ad correctionem generalitatisatxjue juvamen, absque scandalo, et cum concordia disponcinus, etc. Lupus enim in Notis ait Iiuiicla Synodus nescio ex quibus causis, cespitavit et luusit. Hinc eiiim Basilius diaconus et archimandrita et
, :
,

eorum conciones etiam

elegantes et sapidulas

superemus, dicamus cotozov; sciebat nanujue etiam Paulus talia facere, ne scissunc flcrent per aliquam cum gratiam pivTdicabat jushtiam coloratam
,

duin Nestorius apertuin hffiresiarcham ac tyrannum ageiet fieri Syiiodum


plures
ipso coUegae
,
,

cum

iiistantissime postularunt a principe, ct nisi

fleret

provocarunt ad

Dominum Deum.

Propter nescio
:

legisque inutilitatem confldentcr arguebat, etc. Quare fallilur Socrates lib. 7, cap. 3^2 ubi scribit,
,

quos tunc pendcntis Synodi obices dicit Duin nobis Synoduin donaverit, quain speramus . Ita
Liipus.
22.

Nestorium vocem Ueipara perpetiio rcjecissc, et cap. 34, ubi loquens de GcsUs in Synodo Epliesina naro P^riiitcntia duclus rata Nestorii depositionc ait
, ,
:

Ea

turhatio cessavit.
aliiijue

Palinodia audita Constantinopoli per^ Qxwm Basilius arcbimandrita,

Mariam Deiparam
dicatur,
si

appellareca-pit, his vcrbisutens:


,

monacbi, noii hoc anno sed superiori,

siip-

placet, Maria Dcipara

et

simultas omnis

plicationcm suain
inflictas

quavexahoncs
et

sibi

a Ncstorio
fleri

conquiescat.
diceret,

Verum iicet mulata senteiilia Iia^c nemo tainen illud adinisit . Nestorius cnim jam ante deposilioncm suam in Concilio Ephesino factam
,

exponebant,

Concilium generale
,

postulabant, Theodosio pra?sentarunL

ut ibidein

nuni. 24 ostcndi

et Nestorii

verba

Iia!C,

dum

nuhis

paliiiodiain

scnicl et itcruin

rccan-

hanc ipsamSynodum donaverit., celebrationi Synodi

CiELESTINI

AXXUS

7.

CHRISTI 430.

341
re fanta altercatin, fantnsque

ponornlis iinppclimentnmaliquod interpositnni fnisse

herct.

Verum hac de

nullo niorio (iosigiiant. At,

iiKiuit

Lnpus

in Notis

ad

tumultiis est excitatus, ut opus fuerit gcnerali Concilio

Kpistolam
ail

iv

Synodici

(\ux est Joannis Antiocheni

.l>osfquam vero Nestorius iialinodiamcecinit,


,

lMrnnimC;rsareffiCap|)a(loci:cepiscopnm, Joannes
illoobice, (iualiscuin(|ne
tii(M'it,

i)ertiirbafio

qua? crat Constantinopoli

jam quie-

(le

inentionem

facit:

vit, de qua?stione

dispensationis pise snsceptione

tiue

Qnod antein ininc iiistat , inquit Joannes, hoc qnoniam per Dei Deo ainaliilitati signitico
:

sententiaj , ut scribit

Joannes Anfiocbenus ad Fir,

);ratiam pertnrhatio qnaj erat Constantinopoli,

jam

qnievit de qu;estione dispensationis pi;B snsceptione


sententiaj
:

nou quod

jioeniteiitia vel

correctio sH-.

qui famen frusfra conanon quod pcenitentia veJ correctio sit secuta purgare Nesforiiim quem cerlum est anfe Suam ])alinodiam eadem semper docuisse, qua? im-

muin

Ca^sarcBe e]iiscopum

fur his verbis,


,

secnta

sed qiiia sana intelligentia, et

nomen

Dei

pius Anasfasius ejus iiresbyter.Vernm

dum
ad

Joannes

Genitricis

competenter accepit

sapiebat siqnidem
veluti dare
ha-retici

lunniltum Coustantinopoli
scrihit.

cessasse

Firmnm
Episfola
:

sic prius sanctissiinus


ijisaj

episcopus Nestorius, sicut res

eumdem

fovet scribens in

eadcm

docuernnt. Cavebat vero

nomen

Ca]iitula quaa

circumferuntur, tanquam qucc

reli-

posset, ui diximus,

unde nos sequaces

giosissimi episcopi Cyrilli, consonare

cum
ef

doctrina

Apollinarii reprelienderent. Quia vero sic et ante


sapuerit, inde convincitnr, quia et cito constitit, ad-

Apollinaris

quae

ne

pafiamur

nos

ait

Joannes, rogo tuam religiositatem,


in

si

hiTcCapifnla

nionentibns nobis

sicut a ])ropriis

fit

et

nomen
fidei
xit .

accepit, et in dnobiis sermonibus

ipsum sanam

Pontica sint Di(rcesi viilgata

dignare ha^c ipsa

inspicere, et cognoscens incongruitatcm, quae in eis


est,

expositionem et irreprehensibilem nobis direHaiid dubie, subdit

abjura ea apud nmnes Deo aniicissimos episcopos,

Lupus

Joannes bis ad

qui

ijisum (nempe Nestorium) seripserat. Altera utriusipie

eadem sentiunf . 24.. Joannes Andochcnus ex Capitulis

Ctjrilli

Epistola
:

latet

aut
,

periit.

Notanda snnt ha'C


Constarithwpnli,

verba

Pertiirbatio

quce

erat

Sed Firmiis prima; Cappadocias metro])olita, ac primas Ponficai


turbandi occasionem snmpsit.
Di(TPceseos,

quievit. litec qualiscuni(|ue quies forsilan etfecit, nt

constans in fide periiiansif, et in Epliefuit

indicta Synodiis viderelur

non necessaria
,

ideoque

sina

Synodo

unus

e prrecipuis sancfi Cyruli de-

dormitaret. Veruin erat dolosa quies; et

i|isa

abusns

fensoribus.

Nestorius ccepit in Orthodoxos


ac
illa

clericos pra;sertim
:

monachos
,

apertum tyraiinum agere patrare quai Basilius ac alii ref^i;p civitatis archiman,

dritffi

Tbeodosio repraesentarunt,

et
,

adversns

illa

Joaimes tanien ex Pontica Dioeccsi Himerium Nicomediensem, Bitbyni;B mefropolitam, ac Eutheriitm Thyanensem, metropolitam secnndaj Cappadocia;, et Ilelladivm Tarsensem episcopum, mctropolifam primaj Ciliciae adeo adversus Cyrilli
Capituta accendit, ut posfea,
comiiosita
esf,

postularc

omnino

tieri

Synodiim

alioquin ad fre-

mendiun
23.

Divinfe Majestatis tribunal |provocaturi .

Et sic Synodus revixit.

tuni

suum

cum pax in Ecclcsia ab ea exclusi fuerint. Fundamenac totius factionis adversus Cyrilli Capi,

Diasphemia in Deiparam valde Constanlinopolitanos commoverat. H;cc Lupus, qui quidem reete observat deperditam esse unam ex Epistolis Joannis ad Nestorium cum qua liic sermonem

tula his verbis nos edocet Joannes existimaret,


iis

quod nempe

doceri

duarum

in Christo

Domino

naturarum non unionem,sed unitatem

et confusio-

nem

Intendunt

namque
tibi

ista

Capitula, inquit

suum

xu, in (luo sicnti et in posferiori Beatissimam Vir^inein Dei Genitricem appellavit, ad Joannem
,

Joannes,

sicut licet

legenti cognoscere, cor-

pus, quod DeusVerbiim (lesanctaVirgineassumpsit,

transinisit

et

tumultus Constantinopoli excitatos

quievisse

sed

cum
,

fitgit

causa cessationis hujus-

modi tnmuttuum,
diserte

memoret

bei Genitricis enim alia de causa boc etduolnissuperioribusannis Constantinopoli tunniltnatum fuerat nisi qiiia
,

eam Joannes Antiochemis Nestorium nomen competenter nunc accipere. Non


licet

ejusdem, cnjus Divinifas, esse naturae Divinitafe permutationem, sicut nosti, non valente siiscipere. Unitionem namque summam et conjunctionem
:

affirmet(|ue

dicere

pium

est,

idcntitalem vcro natiirge dicere,

nimis illicitum
Nestorii ad

est B.

At

Cyrilli

Capitula, ut ea le-

genti patet, ab ea impietate valde aliena.

Cum

vero

Nestorius in suis sermonibus h;ec Anastasii presbyteri

sui

vcrba

cum

in

Ecclesia doceret prolata

Joannem, et Joannis ad Firmum liftcrae panlo post sermoiiem xiii a Nestorio die vii mensis Decemb. habitum, datae fnerinf, ad currentis anni
finem pertinont.
25.
Dissert.

Netno

Mariam

vocet

Deiparam

confiimarat

quasstiones , in^iuit Socrates lib. 7, cap. 32, ea (le re pervicaciter proponens, et \'ocein DeiparcE ]ierpetuo rejiciens. Proinde cnm hffic qua^stio ab
aliis aliter

Non
ii

vero

Calestinus.

Garnerius in
causa Nestorii

de Synodis

habifis in

pag. 351, aliquot loca

Annahum

Ecclesiast. recte

excepta esset
in

dissidium ortum

est

in

Ecclesia.

Ac veiut

nocturna
,

quadain iiugna
illa

emendavit. Num. (il hoc anno dicifur, T/ieodosium apud Caelesfinum ogisse per Petronium postea croa-

iemere dimicantes,

modo hoc modo


pariter

dicebant,

tum episcopum Bononiensem de convocando

in

idem atlirmantes

et negantes.

Nestorium
,

annum
qua

vero pleri(|ue in ea sententia esse existimabant

ut

seqiiontem Ephesi universali Concilio. Sed hanc opinionem convellit Mercator, patefacta die,
filter;c Ccnleslini

Domiimm nudum

esse

bomiiiem

assereret, cl

Pauh

Nosfoiio reddit;e sunt, trige-

Samosatensis ac Photini

dogma

in Ecclesiam inve-

siina sc.

mensisNovembris, non soptima Decembris,

342
iit

C^LESTINI ANNUS
piitat.

7.

CHRISTI 430.
ii

perperam Garnerius
anto
diel)iis

Nam

inde constat,
esse

Capreoli Cartliaginensis episcopi, in parte

Concil.

ciuodecim

indictam

Synodum

Eplies. cap. 9, pag. 529 recitat;c, et a Baronio

anno
Gene;

<|uam
tini,

littera; cxiiilterentur.

Secundo,
pra.'ter

oljservat Gar-

CDXxxi,

num. 38

ct seqq., ubi

etiam

eum

in

uerius, indiclam

non

esse

Synodum

consilio Cteles-

ut arbitratur Baronius:

ea

enim quae

anno sequenti in medium alTerentur, pugnantes Coilestinns eodem tempore volunlates hat)uisset;

subrogatum esse perperam asserit cum sub finem superioris s;rculi vita funclus sit, ut jam ostendimus. Colitur Aurelius in anticiuo Calendario Ecclesi;c Carthaginensis a Mabillonio tom. iii
th/ii locuin
liic

cum
in

liinc

damnationis scntentiam defmitivam ferret


;

Analect. publicalo, diexxmensis Julii


gilur
:

ibi

eniin

ie-

Nestorium ; et executores sentenliffi mitteret inde causam Concilio permitterel. Tertio, Garnerius pag. 3'i-4 dicit, se silji persuadere non posse Theodosium egisse apud Cadestinum per Petrouium.,
qui dicitur a Tlieodosio ad Ca'lestinum in causa Nestorii missus, et lator litterarum imperatoris,

XI II

kal. Ag. Depositio sancti Auriii.

Emi-

nent. card.

Norisius

lib.

2 Ilistor. Pelag. cap. 8


;

Aurelium laudibusjure merito exornat per annos eiiim lere qiiadraginta quibcis primatum Afiic;e tenuit, Donatistas universa fere Africa exdusit, Pela-

gianos in pluribus Synodis anatbemate percussit,

quibus respondit Pontifex se ne liffiresis lalius serperet, oecumenicam, ut moris esset, Synodum indicturum. Qui^e Synodus Eplicsi i)nor sequenti

Paganoruin templa
redegit, ac in

anno celebrata

est,

frequenti
si

ducentorum episcopofules adliibenda esset


,

rum conventu
scriptori

Nam

qua

religionis usuin septem Pleuariis ex uiiiversa Afiica Conciliis orthodoxam doctrinam ac disciplinam egregiis legibus confirmavit. 27. Muritur et Alypius Tagastensis episcopus.
in Christiana;
et

decem

Actorum
;

sancti

Pelronii

non impulsu

Eudem circiter
giistini tuni

Nestorii, sed odio

Tbeodosius procurasset cogendam

quo Aureliiis tenipore, Aiypium episcopum Tagastensem spiritum Deo reddidisse


existimat Card. Norisius citatus. Fuit Alypius
in patria,

Synodum

non eam ipse indixisset, sed CcBlestinus ; non eo tempore, quo indicta est, tulisset Pontifex sed ferendam Synodo damnationis sententiam non execulorem sententia; Cyrillum mandasset constituisset, sed totam Synodum. Verum nutat fldes Actorum, quantumvis eam interpolatis veteribus monumentis Sigonius in Historia e|iiscoporum Bononiensium firmare conatus sit. Nestorius enim unde et Synodi ipse petitam a se Synodum fatetur
, ;
;

Au-

tum

Carthagine discipulus,

et in

Pelagiauo bello collega.


est.

adh;erens erravit, cuni eo


sacris aquis ablutus

resiiiuit,

Cum eo Manicliaeis cum eo Mediolaiii

Hierosolymam ex Africa

Ilieronymo Augustinum amicissimum reddidit, et longinquarum peregrinationum periprofectus


culis pro Pelagianis extirpandis, devoratis, doctis-

simis Epistolis contra

eosdem

perscriptis, nobilissi-

petitor a Cajlestino dicitur, et legalis Sedis Apostolic;c,

ipseque imprimis studiosissimus

Pontificiaj

ctiam ad Ilonorium legatione ea de causa perfunctus, inter divinaj gratia^ propugnatores secundus

ma

dignitatis assertor Philippus,

non a

Ctelestino, sed

ab

ab Augustino nominandus venit. Plures


contra

cum

eo

imperaloribus indictum Concilium testalus est;et 00 tempore congregatum, quo senlentia Pontificis

Nestorium lata maiulanda erat executloni executionem Cyrillo, non oecumeniciB Synodo,
in
tini, et Actis Concilii

et

Pelagianos Epistolas conscripsit; iiuleque factum ut prfficlarissimi Patres qui contra eos Epistolas ad Augustinum dabant, easdeni cum
,
,

Coe-

Alypio

communes

facerent.

Sanctus Paidinus No-

lestinus commisit, ut ex litteris Nestorii ac Cceles-

aperte constat.

26. Moritur Aurelius Carthaginensis Episc.

lanus episcopus Alypium adeo ainabat, ut illius vitam litteris tiiulereinanimo habuerit, d;ita ea de re

ad ipsummet Alypium Epistola, inter Augustiniauas XXIV, alias xxv, ubi totus iu ^4/y/)^71audesetruiiditur. H;cc aliaiiue plura Emineut. card. Norisius

A num.
tiiio

74 ad 89. Scripsil imperator beato Augusipsi

Hipponensi episcopo, ut
mortiio

Concilio praestaret

suam

pra^sentiam, inquil Libeiatus cap. 5, qui addit,

de Alypio, (pu

iii

Martyrologio

Romauo memoratur

Augustino tunc Cartbaginensem


Conciliiim
ait

Capreolum episcopum

Vessulam diaconuin
misisse legalum.

suum

ad

Epbesinum

Quod vero

Baronius

dio seu
est.

num. 71 Capreolum Genetblio, jam supra a

successisse Geiie-

nobis confutatum

ad diein xv mensis Augusti. 28. Obitus S. Augustini Hipponensis episcopus. Hoc etiam anuo Vkalend. Septembris, ut utriimque testatur Prosper in Cbronico, inter impetus obsidentium Vandalorum in Christo obdormivit Au-

Vivebat adhuc Aurelius anno sui)eriori, ut liquet ex Marii Mercatoris Commonitorio tunc Theodosio oblato, qui laudans

gustinus, de cujus gestis ac scriptis sa?pe disseruiinus. Duo ejus ultimaOpera fuere liber de Hceresibus,
el

Ambrosium, Iniiocentium,
Praylum, eoibeattB recor-

Zozinium, Tbeodolum
giue accusato,
ait

et

cjuod

libersextusOperis imperfecti adversus Julianum, ulrumque moite pra;ventus absolvere non

dationis appellat, sed loi|uens de CtElestio Cartlia-

potuit, ut suiira
atl

oslendimus. Ultima ejus Epistola


data, ccxxvui alias clxxx, qua? est
est,

De infrascriptis capitulis apud Aurelium episcopum memoixihe urbis, per libellum a (iiiodam Paulino diacono sanct;e niemoria; Am:

Honoratum

de fuga in persecutioue, boc anno scripta

ut

biusii Mediolanensis episcopi

estaccusalus.

Quam-

auno CDXxiii ostendimus. Ccppit a;grotare Augustinus tertio urbis Ilip|)oiiensis obsidionis meiise, et
giavi febre correptus
fecil, ut scribit
iiitra

cdirem anno superiori adliuc in vivis erat Aurelius, qui tamen eodein aniio, vel sallem currenli ad

paucosdies fiiiem vivendi

Possidius in ejus Vita, qui et docet

Ueum

migravit, die incerlo, uttidem faciunt

litterae

illum annos septuaginta sex vixisse, et ,per annos

aELESTINI ANNUS
tjuailragiiifa

8,

CHRISTI 431,

343
iii

cpiscopatum

Hipponenscm

^cssisse.

ifaque hoc anno Sucvos inter ct populum, qui


parte GalhccicC,

Ejus Oi>erascdiilo studio Patiuin Bcnedictinorum ad Mss. codiccs ct editioncsanti(|uioics castigata, et varie

posfquam eam Vandali deseruerant,


csf.

dominabatur, coniposifa

illustrata, niajori

cum

fructu, ac minori tem-

30. Jiulmncji et Norici

pnris

dis|)cndio a studiosis in

posterum

legi

pote-

Tum

Idacius

ah Aetio ckbellati. Per Aetiuin comifem non procul dc

runt.
2'.>.

Pax

Siievos inter ef Gnlkecos sancita.

Arclafe

(jua^dam Gotboruni nuiiins exslinguitur,

Anaolfo optimate

eorum

capto, Jutbungi

|)er

eum
Ala-

Idacius in f.hronico
i\alendis
:

anno Abraliami

mmcdxi.vi, qui

similiter del)ellantur et Nori , id est Norici. Ju-

Octolms superioris Christi anni inclioatur, Suevi sub Hcrmerico rege medias i^artcs per plebem quo! castclla C.allpecise deprsedantes
scribit

, ,

fhungi, inquit

Ammianns
Italicis

lib.

17, cap. 6

mannorum

tutiora rctinebat, acta


ca])tivitate,
(lua;
cii

suorum partim

c;ede,

partim

pacem, quam rupcrant, lamiliarum,


:

tcnebanlur, rebibitione instaurant


e.\

Htcc Ida-

verba luccm accipiunt

verbis Isidori in Hislevi

contcrminans tractibus RhcTBtias turbulente vastabant . Cum Juthungis Idacius Vindelicos et Noricos jungit, qui tunc uua fortasse rebellarant. Adversus eos Aetins, qui Feprovecto, magister lice ad patriciam dignifatem militum factus esf, ut habet Prosper in Chronico
pars,
siib praecedentis

toria

Suevorum,
:

dummodo

cmendatione ju,

anni coss. exiicdifionem suscepit,


qui postea imperavit, teste

ventur

Vandalis Africam transcuntil)us


sortiti sunt, etc. Gallicia^

Galli-

cui

comes

fuit Avittts,

autem ia parte provinci;T3 regno suo utebantur, quos Hermericus assidua vastatione depraedans, tandem morbo op[)ressus, pacem eis fecit . Ita habet editio Grotii; editio vero Labbeana, Galli antem in parte provinciam
soli

Suevi

Sidonio in Panegyrico Aviti,


Nil sine te gessit,

num.

230.

cum plunma

tu sine illo.

Nam

post Julliungos, et Norica bella, subacto.

Victor Vandalico, etc.

c/.

Verum utrobique
,

loco Gallicice

aut Gallise
;

GaUa^ci. Qu;b emendatio certa cum legcndum Rursum Suevi Idacius anno sequenti scribat quod initam cum Gallnecis pacem conturbant anno cdxxxv cx alio Idacii loco confirmabitur. Pax
:
:

insequenti

Sidonius dicit Norica bella; Idacius enim num. militiae Aetius dux utriusque ait
:

Noros edomat rebellantes . Vigebat hoc tempore pax Gothos inter et Romanos, sed Barbari ab excursionibus faciendis vix sese continere polerant.

CyELESTINI ANNUS

8.

CHRISTI

431.

\ Post ca^dem in Ecclesia Constantinopolitana patratam, Tlieodosii sanctio de Ecclesiai immwiiSe(juitur annus celebris memoria oecumetate.
.

nica3SynodiEphcsinfe,consignalus consulatu Anicii Bassi,et Flavii Antiochi.Hicille Antiochus patricius


ex eunucbo, qui poslea delatus

eunuchi inter patricios militarent. Clara quoque Antiochi hujus memoria est in collectione Codicis Theodosiani, cum de eo ista habeat imp. Theodocon Longum esf memorare (luid in hujus sius
'
:

apud ipsum Theoet

dosium imperaforem, privatus bonis,


in
:

rcdactus

negofii contulcrit vigiliis suis Antiocluis, cuncfa sublimis ex praifecto et consule . His de Antiocho consule dictis, jam res hoc anno sub

summatione

ordinem, inter clericos professus est, ut Suidas factum testatur est Theodoreti ad eum Epistola illud adornantis,perindeac ipse sponte sfficulo nuntium remisisset, et non coacfe vitamalienamacuria agere insfitnisset. Hujus occasione editam sanclionem a Theodosio, idem Suidas addit, ue amplius
'

ejus consulatu gesfas recenseamus. 2.Sed antequam de ipsa agamus


sina, cx

Synodo Ephemore, ordine temporis, quaj anfe ipsam hoc


in

anno contigerunt, primum

medium

afferamus.

cxpulsis clericis CafholicaB fulei, Nestorius sibi Ecclesias omnes qute erant Constantinopoli vindi-

Cum

Theod. ep. xcv. ex C. Vatic.

'

L.

I.

de C. Ttieod. auct. Novel.

tit. i.

, ,

344
cassct, contijfit
fiissinie

C^iLESTINI
nnani ipsanini cajde

ANNUS
tnr-

8.

CIIUISTI 431.

hominum
id

crimeii

snum

videat,

proianari.

Uuoniodo auleni
iii-cc

accidorit

(pioque confugiat.
idco indulgemus
vel vcsperc
,

ad expetendam opcm ipsc Hanc autcm spatii iatitiidinem


iii

Socrates rccenset,
fectis,

diccns

'

His rcl)us confortc fortnna in

ne

ipso Dci icniiilo

ci sacro-

scelus

quoddam nefandum
cst.

sanctis altaribus coniugientium qiicmquani maiie

Ecclcsia cdilnm
fcrilatcm ex|)erti,

viri scrvi, j^enere l)arliari,

Nam cujusdam pra'polcntis cum innnancni licri sui


ferre

cubare

visl

pernoctare liccat, ipsis lioc


ij^sis tpii

clcricis rciigionis caiisa vetantibus,

con-

cam

non possent, ad Eccle-

fugiunt pietaiis ratione servantibus.


4.

confii|4crunt, atque gladiis cincti ad altare prosiliunt. Rogaii igitur ut abirent, nullo niodo obsecjui volciiant, sed sacris ministeriis obeundis

siam

specie, eos qui coiifugiunt


liabere prtecipimus, quce
tciii[)iis

Arnia (iiioque in quovis tclo ferro , vel ininime iiitra Ecclesias


, ,

non inodo a summi Dei

erant

impcdimento.

Qum
,

eiiam dies complures


(|ui

ac divinis altaribus prohibeaniur, scd etiam

sirictos icnebant gladios, paratique erant ad qucjii-

ccllulis,

domibus,

hoiiuiis, balneis (ba|)tisteriis),

cum(|ue

obtruncandum

iiios

adiret. Ita^pie

arcis, at([ue [^orticibus. 1'roiiide bi (|ui sine

armis

uno clerico iiiterfecto, altero vuinerato, ad extrcnium sil)i ipsis neceni consciverunt. Unde quidaiii eorum (|ni aderani, dixii, tempii profanationcm
aliqiiid niali

ad sanctissimum hei
iiim altarc, sivc
iiriie

t(!ni[)Inni,

aut ad sacrosancsive in

usquam gentium,

hacafma
aii-

confiigiuiii,

somnum
i[)sis
iii

inira

tenqilum, sive
desi-

portendere; duos([ue pociic cujusdam


citavit

i[>suin aliare, vel

omiiino cibuin cai^ere absque


ciericis arceantur,

seiiarios in

eamdem

sententiam

qiia

eorum

injuria ab

gnaniibus spalia, qua;


Nam Cum
sffpe signa talia dari solent,

ecciesiasticis se|)tis

eorum

tuitioni sufticiunt,

sacia foeduin templa polluit scelus.

esse

proposiiam
si

adducentibus ca[)ilalem poenam si qui eos conentur invadere.


anniiit, neqiie conscntit,

Quibus

perfuga non

Atque eum qui ista dixerat, minime fefellit opinio quippe et divisionem populi (ut videtur) et aucloris
;

abdicationem significavit.Hffic Socratcs anno Marceilinus contigisse tradit, sub iisdem consulibus rem gestam referens, licet paulo diverse, his vcrbis Barbari in Augusta
divisionis
:

quai hoc ipso

ad iurbanda iemeritas. 5. Hos vero qui teinpla cum armis ingredi audent, ne hoc faciant, piffiinonemus. Dchinc si teiis cincti,quovis EcciesiiE ioco,vcIad tempiisepta,
liiicferenda humanitati reiigio est, et a divinis
,

loca qua; dixinius

vei circa, vel extra sint

statini

eos, ut

arma

re-

nostram hosiiii ritu confiuunt ignem in Ecclesiam ad comburenduin aitare dum infesli jaciuut, invicem sese, resistcnte Deo, trucidant subdit, hoc eodem tempore ob tritici penuriam Tiieodosium imperatorem a po|)uio iapidibus impetitum.
:
:

urbe

nutriii ad Eccicsiam

ponani, auctoritate episcopi a solis clericis conveniri |)ra'cii)imus, data cis liducia, quod religionis

nomine
tur.

ineiius
si

quam armornm

pra'sidio

munian-

Sed

Ecclesiie voce moniti, post

tottantorum-

([ue deiiuntiationcs noluerint arina reiinquere,

jam

clementia nostra a[)ud


piirgata, armatis
(si

Deum

et

episcoporum causa
intromissis, tra,

3. Quod vero ad Ecclesiffi nefandam profanationem spectat; eam ante Apriiis mcnsem accidisse, possumus ex eo conjicere, quod idem Theodosius consuiturus in posterum hoc aniio vicesima lerlia mensis Mariii ad Antiociium praiectuin iirretorii euindemque consuicm ordinariuni, sanctionem de,

ita res exegerit)

abslrahendosque esse cognoscant et omiiibus casibus esse subdendos. Scd neque e|iiscopo inconsuito nec sine nostra , sive judicum armain bac aima urbe vel ubicumque jussione tuni quemquam ab Ecclcsiis abstrahi oportebit; ne,
iiendos se
, , ,

dit

de eccicsiastica immuiiitate
(|ui

soliicitius

conscrscilicet

si

niuitis [lassim Iioc liceat, confusio gencretur. Dat.

vanda,
esse

et latioribus terniinis dilalanda;

ne

decimo
et

kal. Aprilis Constantinopoli

Aniioclio V. C.
:

])ularentur,
,

ad

eam confugiunt,
:

niinus tuti
:

Basso coss.

nisi aitare

tenuerint

sic

cnim

ipsa se habet
:

habent
peritur.
6.

eam

Hactenus Theodosii imp. sanctio ium codex Theodosianus', tum etiam

Pateant
,

summi
et

sola aitaria

Dei templa timentibus nec oratorium iempii circumjectum

Jiistinianeus-,

caternm neuirobi

ipsa integra re-

quod

Ecciesias quadriiiariito intrinsecus parietum septu concludii, ad tuiiionem confugientium sancinius esse i)roposita sed usque ad extremas fores
:

Inter Acta autein Ephesini Conciiii hajc ipsa


,

consiitutio

ut sancita est
,

nuilum passa mutila^


:

tionis dis[)eiidiuni

invenitur
,

ubi inter alia noei

Ecclesiae,

quas oratum gestiens populus primas

ialu digna
se

de se ipso

cuin

primum oninium
,

ingreditur, confugicntibuSj arani saiutis esse praecipimus ul inier tenipH,qiiod parietum descripsi:

imperator reddere voluit obsequcntcm

hiEC ait
cir-

Nos quilegitimi

im[ieiii

arinisnunquam non
,

mus

cinctu, et post ioca pubiica ct januas primas

cumdamur, quosque
non convenit
reiinquimus,
jeslatis
,

sine armatis sti[)atoribus esse


foris

Eccicsiae, quicquid fuerit interjaceus, sive in ceilulis, sive indoniibus, horiulis, balneis, areis atque
,

Dei iempluni ingressuri


el

arma

Nec

porticibus, confugas interioris teinpli vice tucaiur. in extraliendo eos conetiir quisquam sacrilegas
:

ipsum etiani diadema regiiE mainsigne humiUter dc[)onimus, et sacra


ac-

altaria

muneruni tantuin ollerendorum causa

niauus immittere

ne qui hoc ausus

sit

cum

dis'

L. IV. de his qui ad eccl. confug. C. Theod.


tit.

'

Socr.

1.

VII, c. 33.

eod.

L.

iii.

C. Just.

Conc. Ephcs.

edit. Pelt.

tom. v.

c.

L'l.

C^LESTINI ANNUS
ceilimiis
;

8.

CHRISTI /iSL
Porro
csse

345

f]uibns qiioqueoblalis, ad cxliymim

eom-

satis intelligi potesl.

nemo non

videt latinis

miiiio(|U('

alrium

mox
qiii

nosrccipimus, iU'C(|iiic(iuam

aiiti(]uioribus

standum

excmplaribus, quoriim

cx

|)r()|)iii(|ua

Divinitate nobis
:

arrogamus

Hc dc

omniuin vetustissimum nobis exbibet Cresconiana


ut nulla de impostura possit esse suspiEx ea vero ad Syiiodum Eiibcsinain Cffilestini E])istoIa illud ex[)Ioratum rcdditur, sic ab eo Romanaque Synodo missos esse tres lcgatos in Orientem non ut redditis irritis quae anno superiori adversus Nestorium ah eodein Pontifice decreta essent causa ejusdem novo subjaceret examini sed potius ut senlentia; in Nestorium latae iidein legati essent executores ut plane ap])areat niliil praeterea ab ipso Pontifice tributum Synodo nisi ut cognitis his quae anno superiori ibidem Romae in Neslorium decreta fuissent, eadem executioni mandari curarent; nec
Collcctio
,

sc Tlieoilosius

sequenti anno novis casibus

b;cc ex parlc corrigcic coactus cst, dato item de


liinitibus ecciesiaslica;
'.

cio.

immunitalis rescripto ad

llierium
7.

Sed de bis

satis.

Legati Occidentales ad Conciliiim EphesiActuris jam nobis niim cuni Episto/a Ccelestini. dc Epbesino Concibo, de legationibus |)rimum e

remotioribus orbis rcgionibus illuc missis dicendum erit. Constat autem ex univcrso plane orbe
,

Cliristiano illuc legatos esse directos

si(]iiidem ha?c

Iiabentur in relatione
Icgati
-.

Pliili])])!

Ajiostolica!
,

Sedis
,

Omnes namque
quaenam
est
:

Orientales

vel

per se

vel certe per suos legatos sacerdotali buic consessui

quicquam reddamus
9.

praeter

sententiam Caeleslini

sibi

arro-

intersunl . Sed

istae

fuerint legationes

gasse oecunienicum tantum Concilium constat. Sed


hic Epistolam Ca;lestini ex Cresconiana
:

dicendum nobis
Occidentalium
,

atque

primum

de Occiden-

talibus illa |)ra!cipua fuit, quae

nomine omniuin
,

CoIIectione deprom[)tam'
Spiritus

transmarinis Africanis exceptis

sancti tcstatur praesentiam con-

decreta esta Ca-lestino

Romano

Pontifice, ut facile

gregatio sacerdotum.

Certum

est

enim quod
,

legi-

ejusdem Concilii Epliesini ad Tbeodosium imperatorem. Cwlcstinus enim non anno superiori (ut vidimus) collecta contentus Romae Synodo adversus Nestorianam liaTcsim
colligi potest ex relatione
,

mus
in

quia nec potest veritas nostra menliri


ista

cujus

Evangelio

sententia est^

Ubi duo vel tres


,

congregati fuerint in nominc


in

meo

ibi et

ego

sum

medio eorum. Quod cum

ita sit,

ut nec huic tain

quamdiu haercticus esse persisteret, Nestorium condemnasse, atijue Cyrillo episcopo Alexandrino
,

brevi

numero

Spiritus sanctus deest; quanto magis


,

delcgasse vices suas, litterasque ad i|)sum iiecnon

ad Nestorium dedisse et ad clerum Constantinopohoc insuper anno litaiiuni alias etiam addidisse ad Ephesinum indictum Concilium ex Synodo
,
:

quando in unum convenit sanctorum? Sanctum namque est pro debita veneratione Concilium (collegium), in quo utique nunc Apostolorum frequentissiinae illius, quam legimus congregationis adspicienda reveren-

eum nunc

interesse

tanta turba

Roma; habita legationem decernit, annuente ijiso sacro Patrum consessu cui idcm prffifuit Civlestinus. Id quidem Paties Ephesini Concilii in eadem ad Tbeodosium relatione signiticarnnt Iiis verbis^
, :

tia esl.

Nunquam
;

his defuit magister

quem

accepeet

rant praedicandum. Adfuit seinper his

Dominus
ille

magister

sed nec docentes a suo doctore deserti


ille

sunt

docebat

qui miserat
:

docebat

qui

Etsi

ingens itineris intercapedo univcrsam illam

dixerat

quod docerent

docebat qui in Apostolis

sanctorum episcoporum multitudinem ad nos pervenire prohibuent; attameu illis in locis simul
coacti
,

suis se confirinat audiri. Haec ad

omnes in commune
cura per-

Domini sacerdotes mandattc


venit
:

prffidicationis

Ca'Iestino sanctissimo piissimo(|ue Romaiiai


,

urbis episcoiio prffisente et praesidcnte


fide

nostram de
Et

sententiam sumnio consensu


:

[ira'dicaruiit .

hanc sollicitudinem jure constringimur, quicumiiue per diversa terrarum, eorum vocc nomen Doniini pra;dicainus, dum
hffireditario

namque

in

infia

Viri isti totius

Occidentalis Ecclesiaj sentenlitteras exjio-

illis

dicitur

Ite,

docete

omnes

gentes. Advertere

liain nostr.x

buic Synodo coram per

suerunt,
legationis
tifice,

etc.

munus
(ut

Uui autein delecti ad obeunduin fuerunt a Calestino Romano Ponesl)

debet fraternitas vestra, quia accepimus generale mandatum omnes etenim (etiam) nos agere voluit,
:

qui

illic sic

in

commune mandavit

oflicium.

iidem
Porro
,

dictum

pro reliquis orbis Occi-

dO. Necesse est, ut

competenter nostros selabores,


:

dentalis provinciis functi sunt legatione.

quamur

auctores,

subeamus oinnes eorum

hoc anno habitam productam fuisse usque ad menseniMaii, evidens illa esl demonstratio quod littereea Caeles8.
,

Romanam ipsam Syiiodum

quibus omnes successimus in honorem

praiste-

tino

ad E|)hesinuin Couciliuni ex Synodo dataj rede quibus quidein periuntur octavo idus llaii
:

eorum diligentiam praedicantes (conservando), postquam monente Apostolo, nullam praedicationem jubeinur adjiccre. Non est enim mi-

mus

(prsesentemus)

Caelestini litteris in

primis observandum est, eas


latino

scriptas fuisse ex

more,
,

sermone
,

inde vero
praeju-

reperiri in graecuin
latinitati restitutas

translatas

et

e graeco rursuin

non

sine

tamen magno

nor tradentis officio custodia traditorum. Illi jactaverunt fidei semina, nostra bac sollicitudo custodiat, ut incorruptum et multiplicem fructum nostri patris familias adventus inveniat, cui soli utique Apostolorum assignalur ubertas. Loquente namque
electionis vase
',

dicio

germana;

sinceritatis, ut ex diversitate

earura

plantare et rigare

Dominus

dederit

non sufflcit, nisi incrementum. Agendum igitur


-

L. ult. de

l)is

qui contug. ad eccl. C. Theod,


16.

edit. l'eli. tuiii. 11. c.

sibid.

Act. Epbes. Conc.


'

c.

17.

Crescon. imanuscrip.

Maitli, xYiii.

1,

Cor,

iii.

TOULS

VII.

ii

346
nunc
licani
est

CiELESTINI

ANNUS

H.

CIIRISTI 431,

labore comnnnii, nt credila et per Apostopetitur, ut

qiiam ut
et

cum

fiducia loquamini

verbum
licet

Dei,

quam

successioncni hucusque detcnta servcnuis.

servare quie praedicare concessit, ut repleti Spi-

Illud

enim a nobis
'

sccniidum Aposto-

ritu sancto (sicut scriptum est)

ore diverso,

lum

ambulemus

nec enim nunc spccies, sed fidcs


:

unum
ratis ?

tamen, (juod
Ilis
,

Spiritiis

sanctus docuit, profe-

nostra vocatur ad causam

spirituaiia

arma sumeiula
verborum) ut

sunt (quia bella siint


il.

mcntium
ibi

et tela

1-i.

in nostri Rej,'is foedere pcrduremiis.

ait

Apostolus

omnibusbrevitcranimati (quia, sicut scientibiis legem loquor, et loquor


fidei

Omnes nimc

])ositos
-

lieatus Pauliis

sapientiam inter perfectos) adestote Catholicae


et

Apostolus monet, ubi Timotlieo


vit
:

remanere manda-

Ecclesiarum quieti

adestote (quia sic

dicendum

ipse igitur locus,

eadem
:

causa, et

jam modo

cst) et

pKcteritis et pra;sentibus et futuris, rogantes,

ipsum requirit offlciuni nos quoque nunc agamus et studeamus illud quod agendum tunc ille suscepit
:

atque servantes quae ad pacem sunt Hierusalem.

Direximus pro nostra sollicitudine sanctos


et

fratres et

ne quis

aliter sentiat, et qutestiones prapstanti-

consacerdotes nostros, unanimes nobis ct proba-

bus maxime fabulis ne qnis inlendat, ut ipse pnrcepit simus unanimes, ununi (quia sic expedit)
:

tissimos viros
et

Arcadium et Projectum cocfiiscopos, Philippum presbyterum nostrum qui his quae


;

sentientes

nihil per

contentionem,

niliil

agere per

agentur, intersint;

et

qua

a nobis antea statuta sunt,

inanem gloriam
corde
sit

gestianius, ut
;

cunctis

una anima cum uno quandoquidem fides, quae est una,

exequentes
titatem

quibus prffistandum per vestram sancnon dubitamus assensum, quando id quod


:
'

pulsatur.

legitur, videatur pro universalis Ecclesiaj securitale

imo lugeat hoc nobiscum omne commune collegium quod vocatur in jndicium,
12. Doleat,
;

decretum. Data octavo idusMaii, Basso et Autiocho consulibus . Hactenus E|)istoIa Caelestini ad Concicilium E[)hesinum per legatos missa.
15. Ccelestini altera Epistola
et

qui judicaturus est

mundum
;

discutitur, qui dispatitur, qui re-

cussurus est omnes


scitis

et

calumniam

demit. Accingatur armis pectus includal

Dei vestra

paternitas

altera

ad Cyrillum.

His subjiciendas putamus


:

ad Theodosium,

quse galea caput nostrum muniat, qnae lorica


:

non vos nunc

demum Ecclesiastica
dubitet, favente Dodepositis arniis, pa-

rectores castra ceperunt.

mino, qui

facit

utraque
illa

Nemo unum,

eodem mense Maii Theodosium imperatorem, ad Cyrillum Alexandrinum alteram quaj quidem cum nondiim alicubi cuscE habeantur ut vel nunc priduas ejusdem
Ca^Iestini Epistolas

datas, alteram ad

cem

futurani,

quando

se ipsa

causa defendit. Respi-

mum

prodantur in lucem, ratio postulat argumenti.


aliis

ciamus rursus etiam

nostri verba doctoris,


ista

qnibus
'
:

Accepimus ambas una cum

ejusdem Calestini

proprie ad episcopos utitur,

pra>dicens

At-

inferius recitaudis a viro egregio Antonio de Aquino,

tendite (inquit) vobis et universo gregi, in

quo vos

qui nobilis planta; clarae familia?, niemoria S. Tho-

Spiritus sanctus posuit episcopos, rcgere Ecclesiam

mae

clarioris, nobile

germen eosdem ex radice de-

acquisivitsanguinesuo. Inde ad hec vocatos hos legimus, qui istud audirent, quo nunc

Domini,

quam

ducit, et producit fructus probitatis atque doctrinae.

Unde auteni

ipse acceperit,

notum

faciet,

cum
,

ad
in

quibus est fidei nota prsdicatio, sit nunc erga hanc etiani nostra nota defensio exhibeamus liis nostrae mentis illa veneratione constanliam, qua sunt digna quae magna sunt, qua; pio sensu tranquillitas diuturna servavit. Annuntientur vobis qma ab Apostolis intemerata regnarunt (signantur) quia nunquam coutra Regem Regum verba tyrannica; dominationis admissa sunt, nec opprimi per falsitatem potuit negotium veritatis. 13. Vos hortor, fratres carissimi, respiciatur
sanctitas vestra convenit. Ejibesis ergo,
:

Decretales Epistolas

Romanorum

Pontificum

quibiis colligendis niirum in

modum

laboravit, loistis

cupletissimum auctarium addet. Tu interirn


fruere, ac

primum

Epistola per

eosdem

Apostolicae

Sedis legatos data, quac sic se habet


10. Caelestinus episcopus

Theodosio Augusto.

Sufficiat licet

quod

sollicitudo vestrae cle-

menliae circa Qdei Catholicce defensionem, cui pro Christi Dei nostri amore, qui vestri uni^erii rector
adesse modis omnibus festinatis, integram immaculatamque eam, pravorum dogmatuni danniato errore, servatis in hoc semper munimen vestri
est,
;

illa

sola dilectio, in

qua utique secundum vocem


reliquias prffisentes vene:

Joannis Apostoli (cujus

constituentes imperii

scientes

regnum vestrum

ramini) manere

debemus

sit

oratio
illius

communis ad
praesentia; sit

sancta; religionis observantia


:

cominunitum firmius

Dominum
futura,

scimus qux

vis

supplicante concordiler tanta multitudine

duraturum sed huic caelesti curae, vel gloiiac unusquisque nostrum pro sacerdotali officio operam nostrain, in

sacerdotum, quando locusille moveri potuit, in quo unaniniiter legimus duodecim supplicasse. Quaenam fuit Apostolorum jietitio supplicantium ? nenipe ut
acciperent,

quantum valemus, impendimus;

et

huic

Synodo,
in his,

nostram prffisentiam quosmisimus, exhibemus; jiietatem vestram


esse jussistis,

quam

ejus

verbum Dei Ioi|ui cum fiducia, et per manus virtutes agere, qiiarum, prsdicante

turbidae novitati licere vestra

Domino, acceperant potestatem. Et vestro nunc sancto conventui quid aliud postulandum,
Christo
'

sub divini obsecrantes obtestatione judicii, ne quid mansuetudo permittat neve facultas aliqua his, qui divinae majestatis po-

tentiam in humana) disputationis ralionem arctare

2. Cor. V.

1.

Timoth,

i.

'

Act. xx.

'

Hkc ex

eJit. Contiana.

CiELESTINI

ANNUS
iri-

8.

CHRISTI 431.
Sedes agere

347

contendunt, qiio perturbetur pax Ecclesiastica,


buatur.

stolica

cum

delinqueniibus

quibus
:

omncs ad poenitentiam

vias sterncre consueverit

n.
regni
;

Major vobis

fnlei

causa debct esse,

quam
secu-

sed describamus hic ipsam Epistolam

haud sane
;

anipliusque pro pace Ecclesiarum clementia

prolixam
habet
:

hactenus

nunquam

editam

qua) sic se

vestra debet esse soHicita,


ritate

quam

pro

omnium

pera,

si

terrarum. Subseqiuintur enim omnia prospriniitus, qu Deo sunt cariora serventur.


fide tioruit,

19.

Cslestinus episcopus

Cyriilo

episcopo

Alexandrino.
Intelligo sententiam sapieniissimi Salomonis' impletam non enim aliter cjuam sitiens aquam frigidam, de terra longinqua iteratum nuntium per
:

Abrabam

omneuKiue orbem
si

gloria suee
,

prosperitatis implevit. Moyses populi

liberator

ze-

lum Domini

contra eos,

quos a Dei cultu recesinimicos suos subderet,

sisse probarat,

armavit. David regem sua pra^cepta


ille

litteras tua>

dilectionis accepi

qua3 nos invicem


Indiffi-

servanteni, in regno, ut

nostri consilii

pariicipatione

conjungunt.

Dominus
clesiae in

custodivit. His rogo,

excmidorum

vallati

culter esi Ecclesiarum, et CaihoIic;c iidei speranda

prffisidio, fide,

observatione, virtute, universalis Ec-

Deum nostrum

|)iissimum cultum, ue sibi

aliquid dissensio vindicet, custodite.Pro vestri

enim

imperii salute geritur, (|uicquid pro ciuiete Ecclesiae,

vel sanctae religionis reverentia laboratur. HcTbc,

gloriosissime et Iranquillissime inqierator Auguste,


(quia in vestro corde esse novinuis,

Deum illic inesse

hac elaborare Chrisiianisvidemus. Non est inefficax in divinis maxime causis cura regalis, (\[ix pertinet ad Deum, qui fideliter ienet corda regnantium. Ilaque breviier responsum tua; reddimussanciitaii. Eienim qucBris, utrum sancta Synodus recipere debeat honiinem a se pra)dicata danmaniem an quia indutranquillitas, ciuando pro

simos principes

sic

non dubium) Augustis etiam auribus per fratres, et coepiscopos meos Arcadium, et Projectum, et compresbyterum meum Pbilippum quos misimus intimamus hoc a pietate vestra suppliciter deposcentes, quod vos babere credamus in votis, ut ipiod a Deo petiiis, boc in fide ipsius causa pra^stetis. Dat. idibus Maiarum, Basso et Antiocho conss. Hactenus Cselestini ad Tbeodosium imp. Epistola, plane aurea qua quidem innotescit, tnm bene disponi a Deo regnum, cum reges pro Ecclesia solliciti sunt;
,
: :

cianim tempus emensum est, sententia dudum laia perdurei? Super hac uirique consultaiione communi communem Dominum consulamus. Nonne nobis respondei illico per Prophetam ^, mortem se nolle morientis; et per Apostolum Paulum ', om-

nem hominem
tiam veritaiis?

velle salvumlleri,eivenire

ad scien-

nunquam
:

displicet

Deo acceleraia in
,

contra vero corruere,atquein alias gentes transferri

regna, quoties principes jura sibi usurpant Ecclesiastica


:

quod quidem

in

ipsomet Tbeodosio persin cjus obitu


,

picue declaratiun,

qux dicemus

ma-

nifestum reddent,

cum

alioqui ista ipsa in singulis

ferme Christianis

sit

demonstrare princiiiibus;
erga religionem,
ita nacti

nam
sunt

sicuti se ipsi gessere

Deum
rum
et

protectorem ac propagatorem,veI e contrario destructorem imperii. Ut plane videas ex ipsis reeventis, insanire penitus, qui

correciio tuse sit hoc sanctitatis cum venerando frairum Coucilio (consilio); ut orti in Deo Ecclesia sirepiius comprimaniur, et tinitum annuente, negolium votiva correctione discamus. 20. Conveniui autem nos deesse non dicimus neque enim ab his absenies esse possumus quibus nos ubicumque positos , fules tamen una conjungit. Nolo nos corpore isto censeri, cujus praisentiam AposioIus'adsignat infirmam illic sumus; quicquid illic pro omnibus agitur cogiiamus spiritualiter agimus, quod corporaliter agere non videniur. Studeo (|uieti Caiholicae, studeo pereuntis

quocumque

moderationem

saluii

si

iamen

voliierit

aegriiudinem confiieri.
et nobis susiineniibus
:

regni humanffi tantum prudentia) lancesuspendunt,

Quod

ideo dicimus, ne volenii se corrigere, forsitan

quidem mendaci statera, dum EcclesiiB juribus majoris esse ponderis ducunt jura regnandi sed
:

deesse videamur.

Nam

etsi

uvam %

spinas sibi addiderit

impleatur, manenti:

haec obiter.
18.

tiiius siatutis prioribus, sui

fruciu judicii

colligat

Jam vero ad posteriorem

Cselestini Episto-

quod sulco diabolico seminavit, non nosiro


,

consilio,

lam ad Cyrillum Alexandrinum episcopum veniamus,quam hocitem anno eodem mense Maii datam fuisse apparet, et quidem ea occasione, quod ipse Cyrillus datis rursus litteris CaBlestinum haud pridem
consuluerat, quid
pisceret, qui
lata

sed se periturus auciore. Probet nos veloces pedes

ad effundendum sanguinem non habere quando sibi eiiam se medicum cognoscat oblatuni. His au,

tem

agendum
ipso

esset,

si

Nestorius resiex sententia


Pontifice fuerat

jam laqueo analhematis

adversus

eum ab

Romano

innodatus. Monuerat praeterea Cailestinum Cyrillus

quos erga Caiholicam fidem iua fraternitas habere suspectos; si scripta direxerint, pro qualiiaie rerum eis non respondere necesse est in quia toia cauiione quo ncgoiio nemo subrepet tractatur. Dat. nonis Maiarum, Basso et Antiocho
,

dicit se

de Syris episcopis, qui suspecti


esse ex eo \idel)antur,

admodum

redditi

VV. CC. conss.


hactenus.
21.

Haec Cacleslinus

atque de

litteris

suscepissent.

His
sit

quod inquam

Nestorii patrocinium
Caelestiuus
acceptis;

Qui

legati

Romani

Pontificis fuerint.

est.

quid

ponderato judicio et temperato Christiana clementia agendum esse respondil, docens quam consulte, quam mature,

agendum

in causa Nestorii,

Ai de Apostolicae Sedis

legatis

modo agendum
Tim.
ii.

'

Prov. xsv.

Ezech. .xxxiii.

' 1.

' 2.

Cor.

s.

quam

religiose,

quamque

paterne soleret Apo-

5 Isji. V.

, :

34^

CiELESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI 431.
ipsa Ephesina Acta
'
'

Atque in primis qiiod ad Philippum S. R. E. presbyterum pertinet hunc eumdeiu csse putamus
.

dem cum

teslenlur, Liberalus

quo(|uc in Breviario

tradit. Littenc

autem ab eo(jui-

cum

eo, (pii

ejusdeui nomiuis, ordinis, atque nuiin

deiu episcopo Carthaginensi ad Synoduin datac,

neris missus reperitur


luia c\nii

Africam a Zozimo jiapa Faustino episcopo Potentino legatus a La-

miserrimus status Africanae EccIesicE describitur, sic se habent


bus
et

tere Pliilippus

dictum

Homanus presljytcr, de (|uo superius Quod vero ad reii(pios duos lefj;atos epiquarumnam scopos Arcadium atque Projectum fuerint Ecclesiarum antistites, nus^iuam apud Acta
est.
:

2i.

Piissimis, beatissimis(|uc

et

sanctissi-

mis consacerdotibus, qui uude(pia()ue ad sacram Synoduin convenere, Capreolus episcopus in Doinino salutem.

expressum reperire potuimus fuisse quidem viros praiclaros et insig;nes, quibus tanta legalio credi valuit, nemini dubium esse debet reperimus tarneu in litteris Ca?lestini papic ad episcopos Galliaruni, inter alios Arcadium nomiConcilii

Epliesini

Optassem, piissimi

fratres,

venerandam

ves-

trani

Synodum

in

eum rerum
et

statum incidisse,
sennostris,

(pio uobis quo(]ue delectis


tentia aliquot ex fratrihus,

communi omnium
cocpiscopis

nari;

sed nec

ibi,

cujus EcclesiiE episcopus fuerit,

instructam potius legationem mittere licuisset, quam excusationem lamentatione dignam. Verum hunc
aiiinii

puto Arcadium,qui re|)eannos octo Concilio Regiensi sub consulatu Valentiniani decimo septimo. 22. Sed quod ad Projeclum episcopum spectat illud sane nol)is compertum est, claruisse his temporibus Projcctum episcopum Forocorneliensem
exprimitur;
ritur interfuisse post

eumdemque

impetum
Domini,
et

diversae causae impediunt.


fllii

Primo

eniiii

nostri religiosissimi Theodosii

imperatoris

littera;

ad

manus

nostras perlata;, ejus-

inodi erant, quoe

felicis

recordationis fratris, et copeculiari ra-

episcopi nostri Augnstini i)ra;sentiain


tione flagitabaiit.

Verum quod
;

ea; illuiii jani

tum

de quo Petrus Chrysologus Ravennas episcopus, qui his quoquetemporibusclaruit, honorifice niemiuit: in ejus enini ordinatione sermonem habens ', h;ec
inter alia,
dixi, sed
tre,

vivis excessisse comperissent

ego regiam illam in-

sinuationem,

licet

ad praedictum Augustinum desti-

nata foret, excijjere compulsus, missis ad universas


Africa; provincias congruis litteris, consuetisque articulis

cum de ejus nomine agit Projectuni non abjectum. In te projectus sum de venex utero iiiatris mea; Deus meus es tu. Et vero
:

Synodum

cogere volui, quo

nimirum ex

fratrum, et coepiscoporum nostrorum nuniero deligerentur nonnulli, qui ad venerabilem beatiludinis vestra;

Projectus

iste

\ina3 in utero

ex utero hunianai matris, matris disemper mansit qui domus sua; ne: .

Synodum

prinio

quoque tenipore amanvia;

scius, donius Dei esse perstitit habitator

Hac
:

ibi

darenlur. Atomnis hac tempestate


sus
est.

aditus prfflclu-

de 60 Chrysologus,
cile

et alia in

laudcni ipsius

ut fa-

Etenini effusa hostium multitiido, ingensque


vastatio, qua; incolis partira

opinari possinius,
tanta-.

hunc illum

esse Projectum,

ubique provinciarum
tionis spccieni,

queni

legationis functio decoravit.

Atque de

exstinctis, partiin in fugaiii actis, absolutani desola-

legatis episcopis salis.

quoquoversum longe lateque

porri-

Capreoli episcopi Carthaginensis altera per legatum ad Conciliiim Epistola pro universa Africana Ecclesia, altera de Verbi Incarnatione.
23.

gitur, oculis oUert, proinptani

illaiu coeiindi facul-

tatem adeniit. His itaque impedimeutis episcopi, quibus propositum id erat prohibiti ex totius
,

Quod rursum ad legationes Occidentalis Ecclesiae quominus solemnis ex more legatio mit-' spectat teretur abepiscopis Africanis, Wandalorum grassatio
:

iinpedimento. Cajterum non defuit ofOcio Capreolus episcopus Carthagineusis, quin, etsi quod optabat pra;stare non licuit niiseril tanien Epheluit
;

ambitu simul convenire nequiverunt. Hisce incommodis accedebat, litferas regias ad Paschales demum ferias ad nos perlatasesse, quandojam inde usque ad indictam venerandani Synodum vix diiorum mensiuni spatium supererat. Quod sane teinAfriciB
))oris

intervallum

etsi

nulla in pra;sentiaruni a
ojijecla

sum diaconum
dedit
:

Ecclesia; Carlhaginensis, Bassulani,


,

bostibus difficultas

fuisset

ad Africanam
vix sat erat.

seu Besulam nomine

cui et lilteras ad

Synodum
haud

domesticamque Syiiodum cogendam

cum

alioqui, etiamsi in suinnia tranquilli-

tate coUocata; fuissent res Ecclesite Africana,

tamen pateretur anguslia temporis

cogi ex instituto

25. Verumtamen licet solemnem aliquam legationem niittere neutiquani valuerimus, attamen pro))ter reverentiam et obscrvantiam, quae Ecclesiaslicae disciplinae

Carthagine generale Concilium, et inde generalem loco oninium decerni legationem. Etenim anno su])eriori a Theodosio scripta) littera; de Synodo ha-

jure debelur, diaconum Bassunostrae

lam

filiiiiii

ineum una cumhisexpurgahonis

benda

E|)hesi

nonnisi

ferias reddita; fuere ipsi

hoc anno ante Pascliales Capieolo Carthaginensi epiest)

oratorem ad vos niitlendum existimavimus. Quamobrem, venerandi fratres, vestram sanctitateni ilcruni atque iteruin rogatam cupio (etiam si
litteris

scopo, qui in locum Gennadii (ut dictum

fuerat

lideiii

Calholicam

))er

tantani

venerandorum

sacerslalio-

subrogatus.

Isle igitur

deploratissimi lempoiis pres-

dolum Synodum

Dci nostri auxilio

munitam

sus angusUis, ne |)enilus deesset ofticio, ejiisdcm Ecclesia; diaconuin, Rassulam (Besulam) noniine,

ncni suaiii firmiler retcnturam certo coiifidam) ut Spiritu sancto cooperanle, queiii cordibus vestris in

cum
'

excusationis

litteris

legavit

Ei^hcsum

id qui'

Concil.

Eiihes. cdit.

Pelt.

tom.

ii.

c.

19.

Liberat. diac.

Petr. Chrysolog. serm.

clxv.

Brcv. V.

C-ffiLESTINI

ANNUS

8.

CHRISTl 431.
,

349
Galliis

oinnibiis quoc actiiri cstis, prrcsfo fiitiirurn noii (\n-

tam
I.

nii[)er

ad nos e

missam

a Pctro Pithaeo

bilamus, uovas doctrinas,


riliiis

ct antciiac Cliristianis

au-

iniisitatas
,

priscaj

auctoritalis
,

roborc insresis-

triicti

e niedio

protlitfctis

tantaque constantia

ac virtute quibusciim(|ue
talis,

novis crroriljus

bumanilatc ct eruditione pra;stanti sed dolemus eain non integram exbiberi ex qiio desed fine carentem ut erat in codice scripta fuit. Sed quicquid antiquilas oflert, sive
C. clarissiino, viro
: ,

ne bos quos priilem impufrnavit Ecclesia bisque tenip(>ril)us renatos Apostolicte Seclis auctoritas,

niuliluin

sive corrosum mendosumve sit lamen grato animo solet. Epislola autem
,

accipi
sic

se

sacerdotnirKjue in ununi congrucns sententia


secunihT' dispulationis prjetextu vox

babet
28. Dilcctissiinis ac religiosissimis
et
filiis

o|ipressit,

jam-

Vitali

duduni perempla renovare videatur.


26.

Tonantio Ca|)reohis e|)iscopus.

Quod

si
,

quid forte novaruni controverid

Sum[)tis atque perlectis

litferis
,

vestris,
filii

quas

siai-um inciderit
ciatiir oportet,

tempestivo) disciissioni

siiiiji-

[)er

Numinianum

religiosum virum

dilectissi-

vel

ut vel recte dictum comprobetur, condemnatione dignum explodatur. At vero si quis ea qu;!" jam olim dijudicata sunt, denuo in(luirere tentaverit
:

mi,
datffi

transmisi^tis, saluli ac sludio vestro,

quo fun-

ac vetustcT fldei Catbolicfe regulam inviolabili sum [)lurimum gratu[)ietate tenetis ac defenditis
,

is
,

sane aliud nibil facere censequa) bactenus valuit


, ,

latiis.

bitur,

quam

de

fide

aperte
tuin ut
defiobti-

At vero Nestoriana; baireseos novain infansicut quibusdam locis jam dainque perniciem
,

Unde ad posteritalis exeinplum ea (luoque, qu;c jam olim pro Catbolica


duliitare.

c(P[ierat pullulare
suffi

a[uid vos

quoque

velle zizaniaj

fide

scinina imi^eratorum cordibus injicere. Veruni

nita et constituta sunt,

perpetuam firmiiatem

nere valeant

oportet ea
,

omnia

inconciissa

immo-

credo atque confido [)erfectuin agricolam Dominuin Deuin omniuin creatorem in omni loco domisu;e babere ac semper bahiturum esse Evangelic frugis o|ierarios qui licet ante tempus messionis imniunda semina exlirpare non deheant, continuis lamen oralionibus ac pra?dicalionibus sem|)or invigilent, ut aut et illa cum temj)us est, si fleri convertanlnr et convertentur in triticum aut cerle non usquequaque inimicus hu-

taque conservare

quffi

superioribus tem|)oribus a
quse de Ca-

naliouis
digiios

sanctis Patribus coustitula sunt. Porro qui illa per-

petuam
tbobcfe
ritate
,

stabililatem retinere voluerit


fidei

ratione statuerit,

is

non propria aucto-

sed antiquorum Patrum judicio sententiam


ila

suain corroborare dcbet;

ut partiin veterum
et sententiis

partim receiitiorum sanctionibus


cita

f^la-

sua comprobans, unam eamdemque Ecck^siae veritatem, jam iiidc ab inilio ad pra^senlem usque teniporis articulum simpbci puritate invictaque
,

mani generis lencra frumentorum nascentia


adulterinain intermixtionem valeat suflocare. 29. Jam enim (([uod etiain ad veslram ,

[)er

fllii

decurrentem se docere et tenere ostendat. Ha;c pro |)r8esenti Afiicanorum legatioue, (\ux necessitas superius memorata imconstantia
,

et auctoritale

notitiam pervenisse non duhito) intra Orientis parcongregata tes, ubi priinum pestis ista surrexit
,

pedivit

venerabilibus
prcPsentiumiiue

vestris

aurilnis
,

suggerere

placuit.

Obnixe interim

rogo

ut

cabamitatibus
,

reruin
slrain

temporum
su|)erbiffi

non sed manifestae tautum


absentiain

spectatis noaut negligenti;p,

necessilati

adscribatis

Hactenus
lector,

litterae

episcopi Cartbaginensis pro uiii:

versa Ecclesia Africana

ex quibus iutelbgis, pulo,


veri:

Synodo sacerdotum cui etiain legatio iu vcstibulo cum suo auclore noslra non debiit alque inserlore compressa et radio A[)ostolica! lucis exslinctaest. Nec mirari dehet charitas vestra, si etiiiin post damnalionem suarn intcr morientis fetidos adbuc flatus expiret. Estenimsein[)er[)erbnax bcerelicorum audacia et in suam male [lerniciera argumenta (augnienla) pecccatoruni [)ondere persegloriosa
, ,
,

quo cbaractere verain Catbolicamque

verant.

Quod

si

nondum

forsilan cognovistis

facile

tatem Patres nostri ab b;presi dislinguere solerent nempe illain Catbolicam esse fidein atque germanain pietatem , securainque rebgionem (luam ma,

lectione poleritis addiscere.

30.

Quarnvis igitur Christianis

el devotis

men-

libus
flciat

ifisa
,

universalis Ecclesiffi auctorilas [)lene suf-

jores tradidissent, et einergentes adversus


reses

eam

bjc-

condemnassent; oinnique expiosa novilate, de antiquis semper semitis eosdem interrogasse quo vel uno tantuin exem[)lo veluti potissimo telo, conficias uno ictu omnes recentiorum Novatoruin
:

docuit) in hac causa

nec veslra (quantum rnissus a vobis sermo ne minor vidciitur assertio


:

tamen ego quoque


sanctaB

petitioni

atqiie interrogationi

libaianges

cum

eas reperiautur ba;reses iuslau,

unam quam

necessarinm videar denegasse responsum, verarnque doctrinam hanc esse confiteor,


Evangelica
teiiet

ac tradit doctrina! antiqui-

rasse, quas Patres suis scriptis


et

Ecclesia Conciliis,

tas; id est, Dei Filiuin

Denm verum

et

hominem
perPro|)hetis,

vetus pnescriptus ubique usus millies execra27. Cognovisti, puto, (quod est in proverbio] ex

verum unius
soii.

[irorsus alque insepar;ibilis esse

tione damnaruut)).

Nec

sicut in aliis Patriarchis

A|)Ostoli8, caeterisque saiiclis alque [)ra3clarissiinis


viris

unguibus leonem
bliniein

ex brevi
;

in(|uain

E[)istola su-

habilavit aut hahit;it Deus


illani

iia in

Clirislum

Tbeologum

cujus meritis
bic
libi

;istringiiiiur,

ut

Jesuin divinam

[ileniludinem velul exlrin,

aliain ejus Ei)istolain

boc eodein tempore de Verbi

Incarnatione conscriptam

cudendam cureiuus

e veteri

nunc primum manuscri[jto desump-

credimus advenisse sed [)ro[)iio quodam niodo Fihuin Dei eliam F^iliuin hominis factum utqui ingeniti Patris subslantia unisecus

atque

ineflabili
:

, : ,

350
genitus

C^LESTJNI ANNUS
permanebat,
ac

8.

CHRISTl 431,
(enim)

pcrmanet

niirabiliter

sicut ciim

ab oinnipotenUa DeitaUs

homo
ila

suscepto homine, fier(.'lprimogenitus in multis fraet Vertribus et qiii erat in principio Verbum
;

Chrisliis Jesus

non

polest esse aliciijus (alieniis),

et in his (|uaD in

iiomine vel circa


sed

hominem

gesta

bumcratapud Deum,
,

et

UeuseratVerbnm, Verlunn

sunt,separari non polest Deiis. Natus est ergo

homo
:

caro fieret, et habitaret in nobis. Ex quo igilur mysterium quod absconchtum fuit a ScTCuUs in
I>eo
,

qui

nondum

fiierat
,

cum
,

eo atque in eo nasci

ccepit

per

Angebmi

in utero Virginis aperiri


illi

atque in

eum

sanctus Spiritns snpervenit, et


:

obumbravit Deus in hominem nasci dignatusest, qui sempcr erat, ut homo nascerctur, quahs antea non fuerat. Qui enim sine matre
virtus Altissinii
in ceeUs aeternergenitus est, ipse in terris sine putre
in utero Virginis
est
:

dignatus est Deus qni nunqiiam non fnerat quia et habilavit in nobis. Verbiim caro factum est Simili modo eliam passus est impassibilis pcr passibilcm quein snscepit et immorlalis moiluus est, et qui nnn^iuam moritur resurrexit. Ne^iue enim alioqiiin vel in passione defuit illi homini Deus non est Dominus gloriae crucifixus. An dicimus
, , ,

liomo de Spirilu sancto creatns

Deum
fiiisse,
sibi,
licit,

in suscepto

et

ideo in Clu-isfo Jesu separari vel subdividi

aut vero nietuendum

homine etiam apud inferos non est non divinitale

Dei hominisque nullo niodo credimus posse per-

quasi poenaliter fuerit,

quam

milla qualitas

af-

ne nonjam in Divinitate Trinitas, sed quaternitas numeretur. Beatus Apostolus Pauhis, dum ad exuen31.

sonam

nulla dimensio circuniscribit. Cujus magni-

tiidinem

nemo

capit,

praesentiam
,

nemo

fugit,

c<

secrelum nemo

dum

veterem hominem
exhorlaretur
,
' :

el

induendum novum

fideles

Prinuis, inquit,
cffilo

homo
:

de

lerra terrenus

secundus de

cslcsUs

qualis

lerrenus, tales et terreni, et qiiulis


caelestes.

ca^Ieslis, tales et

Quomodo portavimus imaginem


et

terreni

splendorem nulius atteneri omnipotentigil, liines includi immensuni tem abscondi ubique (liffusum. Resolvere (sicuti scriptiim est) inferorum parturitiones, in quibus ^oluit et quulifer voluit, rerum Dominiis venit, subjici liujusmodi conditioni non potuit. Audi eum
invenit
,
,

portemus
dicant
,

iniaginem ejus
est

tiui iste

de
de

caclo est.
cffilo
,

Rogo,
est

anle tot

annorum

millia

dum
:

beato Job mirabi-

quomodo

Iiomo
iitero
;

si

non

Deus conceplus
Christo,
si

in

aut qua> discretio est

carnis et sanguinis in

homine Adam,

non homo isle plenus est sibi vult secundus homo de caelo; transmissa ac non sicut scri[)tum est , Spiritus sanctiis ifl Virginem supervenit? Sed quiaVerbum,

homine Dco. Quid enim numquid caro


et in

lium suoriim opera per nubein velut improperanU similis pnedicaret hoc quoque inter iiinuNumquid absmeras sui polenUas cumulanfem aut brachium superborum tulisti iinpiis lucem
'

comminuisti, aut venisti ad fines maris aut in vcsUgiis abyssi ambuIasU, aut Ubi , inquit, ape,

riiinlur

metu
fe

porfiu

morUs

aut janitores inferi

caro factum

est,

ideo caelestis

homo

a|)i>ellalus

nec

propterea carnem veram non Iiabuit qui de caelo


descendit, quia

carnem Deus
dixit'
:

accepit. Merito de se

ipsoidem Dominiis
iiisi

Nemo

ascendit iu ctElum
,

qui de caelo descendit, Filius hominis

qui est

timuerunt, aut cognovisU laUtudines sub caelo? Si Patris hsec vox est, nihil ergo est omnipotenU difficile, nihil omnino poenale quoniam qui ubique est, nusquam non est, quaiido ei Quo etiam Propheta ex personu cujusdam dicit*
videnfcs
;
:

in ca^Io. Certe

adhuc loqucbaliir

in terra

nec ad

il)o

a spiritu tuo

et a facie
,

lua

quo fugiam?

Si

Patrem post victoriam

j^assionis ct

gloriam resurverilatetesti-

rectionis ascenderat; et

lamen Filium hominis jam

in ca3lo esse diccbat; hoc uiique


ficans, quia et i)ro|)ter

omni

ascendero in caelum tu ibi es; et si descendero in hoc omni tesUficans ac demoniofernum, ades cujus majestate plena sunt omnia strans Deuni
:

batur in terra,
caelo.

et

propter

hominem Deus conversaDeum homo habitabat in


:

quodam
etiam

incomprchensibili atque inexplicabili

modo

Unde eliam Apostolus*

Qui descendit

in-

quit

ipse est qui ascendit super

omnes

caclos, ut

impleret omnia. Item alibi^

cum

de carnis suae

autem quod magis probabile esl in his qua; de eo tanto ante in propheUa pnedicta suut et impleta Filii Dei vox est quoniam per ipsum fucfa sunt omnia et sine ipso faclum est
inferis interesse. Si
,
,

cibo et potu sanguinis Salvator ipse

mysUce loqucretur, sciens quod offensi ex hoc ejus discipuli murmurarent, dicentes Durus est hic sernio quis potest eum audire ? sic ait Hoc vos scandalizat?
:
, :

nihil

ipse in luinine visitare dignatus est obstrusa


,

inferoruin

el pi\Tpositos
:

morUs

praesentia invictae

Miajeslatis exlcrruit

et

propter liberandos quos

voluit, inferorum portas reserari praeccpit.

De

ipso

si

ergo videriUs Filium hominis ubi erat priiis?


32. Ecce et bic advcrtilis
,

quemadmodum
,

siquidem Joanncs Aposfolus in Apocalypsi loquiPosuit, inquit, manum dexteram super me lur^
:

propler unilatem Dei liominis(|ue personae


in utero Virginis conslat csse

Filium

liominis ubi crat prius, perhibi'tuscensurum, quein

formatnm

et ex eo

humana!

nativitatis

sumpsisse principium. Nenio

itaque sacrilego spiritu audeat separare, quod videt


et in ceeIg et iu terra virtute inseparabili

permanere

ego sum primus et novissifneram mortuus, et ecce sum vivens in saccula Sicculonim.et habeo cluves morUs et infcrorum. Proptcr Deitatcm quippe primnsquonium principiuui , quod et loquitur nobis propter humanitatem vero novissimus quia suscipere non
dicens
:

Noli temere

mus,

et

vivens

(lui

dedignatus
'

est

crucem
^

mortemque pro

nobis. Et

1. Cor.

XV.

2Joan.

i.

Joan.

iii.

'

Ephes. iv.

>

'

Joan. VI.

Job.

xixviu.

Psal. cxxxviii.

'

Apoc.

i.

C.ELESTINI
i(li;o

ANNUS

8.

CIIRISTI 431,

351

cui in divinitate iiuda sunt

omnia creatura-

fatis nostraj

runi, etiani in
el inferoruin.

homine

suscoi)to habet claves mortis

genera suslinebat. Non eiiim habcmus sacerdotem, qui non possit compati inrirmitatibns noslris. Etenim (sicut ait Apostolus ') expertus est

33. Tantum igitur abcst Deum Dei Filium incomniutabilem atque incomprehensibilcm ab inferis potuisse coiichidi, ut iicc ipsam animam assumpti

hominis creilamus

illic

aut exiliabihter suscep:

tam, aut lenacitcr derehctam

sed nec

carncm

ejus

credimns contayione ahciijus corruphonisinlectam. ' (sicut I'etrus I|)sius namque vox est in Psalmo interiiretatiir Apostolus) Non derehnques aiiimam
' :

meam

a|)ud inferoSj necjue daliis

Sanctum tuum

vi-

dere corru|)tionem. Ipse pro|)ter culpam nostram


faclus est vehit lioino
'

omniasecmidum similitudinem sine peccafo. Similis Pater, si fieri (lolest, transhiiic cst eham illa vox ^ verum non sicut ego volo, sed eat a ine calix iste quod tu vis. Nonne in hoc vencrat, ut [iro nobis hunc calicem biberet, et venenum a serpente pro[)inatuin tah anhdoto salutis expelleret? Nonne po. testatem habebat [lonendi aniinam suam et potestatem habebat iteruni sumendi eain ? Nonne ipse dixerat Neino eam tollit a me, sed ego a me i[)So [)ono eam? ettamen iiunc velutdubitans loquitur et
:

'

'

sine adjutorio inter

mortuos
locus

excusans, ut et

illic

divina potestas appareat, et hic se

hber. Tuiic enim qua; non rapuerat (sicut scriptum


est
*)

conditio huinana cognoscat.

Nonne

Iioc

myslerium

exolvebat.

Non

igitur

mirum,

si

Deum

ante teinpora aiterna in Deo fuisse abscondilum cla-

ahquis

recipit, nec tamen capit, prffisentiam seiitit, majestatem non impedit, expavescitomiii|)oteiitiam, substanliam non inchidit siquidem illa summa et perfecta beatitudo inextinguibilis liicis nec oliscu:

mat ^ Apostolus? Num ergo velut re[)entinuin aliquid Christus expavit, quod certo tempore faciendum in aBternitate cuin Patre disposuit? 35. Ha;c ergo et talia cum dicuntur, aut fiunt,
sicut s;x;pe

nec variari locis, nec passionibus afnec conditionibus minui, nec temporibus valeatcom[)utari. Dei ergo Fihus proprium hominem ncc in inferis deseruit, nec apud inferos dereliquit. Cujus autein virtiite ac majestate antiqua (aliquai)
rari tenel)ris,
fiei,

diclum

est,

veram hominis infirmiiatem


Dic,

fragilitatem([ue demonstrant, nec ideo pra;sentiam


divinte majcstahs evacuant

homo

quisquis es,
Christo pas-

qui putas
sionis

Deum

Christuin ab

homine

tempore separatum, an recorderis

eum

pas-

Sanctorum corpora
inferos
scidit,

visa sunt surrexisse,

si

Deus

suris discipulis suain prEesenliam fideliter pollicen-

minime visitavit? Quis ille est, qui petras terram conimoverl, Solem obscurari, diem
velum templi
in

tem, qui dicit'


qiii

Cum vostradiderint,
,

nolite cogitare

quomodo aut quid loquamini, non enim


loquimini
sed
S[)iritus
ille
,

vos estis
,

fugari,

duas dividi partes effecit? Numquid homo tantum, non eliam Deus? Ergo ei nec in cruce, nec in morte, nec in sepulcro, nec in
inferis defuit

Patris

vestri

qui

loquitur in vobis.
tibus

Itane

qui

servis

facien-

voluntatem Domini

tanh muneris graUam

promisit, donavit, et exhibuil, sibi qui nullo existente [leccalo [iro nostris peccatis

in

34. Nec aliter aut de alio solet intelhgi, quod Psahno dictum est ' Auferte portas Principes
:

mortem

subiit in-

vestras, et elevamini porta; Kternales, et introibit

noxiam, utPatris faceretvoluntatem, divinumauxilium [)assionis tcm|)ore denegavit, et Deus hominem,

Rex glori. llnde expavescentibus atqiie inlerrogantibus Quis est iste Rex gloriic? Responderunt Dominus tortis et potens, Dominus potens in proelio. Quo inoelio, nisi in quo moitem calcavit? Peccalum imiocens occisusexstiiixit, ettrophffium victoria; de diabolo et ejus angelis reporlavit. At enim ipse in crnce dixit ' Deus, Deus ineus, quare me
: :

quem ob
sitate,

haec sustincnda nulla

compulsus neces-

suscepit, in liac perfunctione destiluit? Loiiiter

quitur

tormenta martyrum pra;sens, nec eos


cst eniin

aliquid meditari |)ermitht, et se ipsuin in crucis

patibulum dereliquit? Ipse

(quod sa^pe ac

seniper est rc[ietenduin) nccdistingui (dividi) potest

Dei hominisque persona, ([uia unitur in ea diversa


substanlia. Absit aliud credere, absit de

dereliquisti? Sed ista suscepti hominis vox est. At-

omnipo-

tende unde sumj^ta

sit,

Longe a salute mea milis ha!c vox est etiam illi, qua dicitur * Trishs est anima mea usque ad inortem. Nonne paulo ante In hoc contristati eshs ipse discipulis suis dixerat ' quoniam dixi Ego ad Patrem vado, et jam non vi: : :

quid sequitur'' verba delictorum ineorum. Siel illic vide


:

tente sentire, nec nasci acternus, nec crescere perfectus,

nec impassibilis
est,

pati,

nec immortalis mori


sicut

sine ulla sui immutatione vel corruptione,

jam diclum
vinitas .
36.

sicque ha;c pati non posset sola diJt

Desunt reliqua.
Orientales episcopi,
,

imprimis Cyrillus

debihs
In

me

si

diligeretis

me,

gauderetis utique,

Ephesum advetmmt quos

prcevenit Nestorius.

quoniam vado ad

Patrein, quia Pater

major

me

est.

quo ergo jnbet gaudere discipulos, qualiter

cre-

At de legationibus Occidentalium ad Ephesinum Concilium hactenus. Jain vero ad Orientales episcopos ad Synoduin profectos convertamusorationem : de qiiibus illud admonendum putamus, dishnctionem Ecclesiarum qus sint inOrientevel Occidente,

ditur contristari potuisse magister, nisi ut in hoc


suscepti hominis passiones et fluctuationes ostenderet? Qui

dos, confirmandosque venerat,

enim propter nos redimendos, instituenomnia in se iufirmi-

non quidem ex

situ orbis,

secundum Cosmographo-

rum exactam
<
i>

descriplionem, factam reperiri, sed

Ps. XV.

Psal.

xxiii.

Act.
6

11.

Psal.

Lxxxvii.

Matlh. xxvii.
'

Marc. xv.

* Psal.
'

lxviii.

Psal.

xxi.

Hebr.

iv.

Matlh.
i.

xxvi.
'

Malth. XXVI. Marc. xiv.

Joan. xiv.

Rom. xxvi.

Coloss.

Joan.

x.

Ibi().

Matth. x.

352
|iro

CMiir.ESTIXI

ANXUS

8.

CHRrSTI 431
Porro Cyrillus Alexandrinns,
ociili

ratione partiti

Romani

iinperii

qiia otiam ex

38.

in

quem omcujus ge-

causa accidat, ut interilum qua;


riantur adnumeratfp, ut
(|uaG

in Moridie potius

nium Orthodoxonim

conversi crant, utpote


I*oiitilicis,

esscnt collocandic KccIesiiT, inter Orientales repe-

aucforitate pollciitcm Hoiiiani

sunt Libya;, Cyrenes,


Orientalis imperii

r(d)at vices, antesignaniis in prcelio

advcrsus impie-

Peufapolis, atciue totius /f^gypti, nulla alia (|uidem


ratione, nisi

tafein siiscepto, Ahixandria solveiis, vcntiirus


siiiii,

Ephe-

(juod

partes

siiit

in

Rliodnm insuiam primo

appuiit,

unde ad

ab omnilius in rebus Ecelesiasticis atiiueciviUbusde iiis usum, Iiabes id ipsuin ex S. Augustino, cum a^it adversus Donatistas, aitpraeter rece|)lum

nam

que

'

Ubi

sit
,

Cyrene

lorte

nescis

Libya

cst,

Alexandrinos Epistolam scripsit de prospera uavigatione ipsos hortatus ab bonos consectandos inores est ejus Epistolse exordium Gratia et benignitate Christi Salvatoris magnum illud iasiios
: '
:

Penlapolis est contigua est Africsc. Ad Orientem magis pertinet (pertinere), vel in distributione provinciarum imperatorum cognosce. Imperator Orieiitalis mittit judicem ad Cyrenem . Ha'c ipse ()ua3 obiter semel attigisse, satis sit, ne quis putet Patres
:

tuini|ue pelagus emensi, |)ervenimus


liide

Rhodum, etc vero E[)hesum solvcns magna actus est maris tempestate, ut ipse testatur in Apologia ad TheodoEphesnmante
|)riestitutam imperatoris lcgibus

siuin imperatorem. Pervenit tandcin

diem:

cum

iterum
:

et

nos

cum

illis

frequentcr errore labi,

cum

dida-

ad

siios

eam

dedit Ejiistolam

quae ita incipit*

provinciarum Ecclesias inter Orientales legi contingat adnumerafas, sicut et alias ad Septemtrionis

rum

Desideranli mihi vestram moderationem, etc. ,


iiiter alia

ubi

de Nestorio,
',

quem

ibi

plagam vergentes interOrientis Ecclesias

pa-

Socrates

ait

ipsum statim

post

repererat (nam dicm Paschatis

riter recensitas, ct Occidentales item diccre qua; spectant ad Meridiem et adversam illi Borealem

cum
tum

magiia pojiuli multitudine Ephesmn profecesse, et

cum

eo Irenaeum comitem Nestoriaba'c habet


illa
:

partem.
Theodosii imperatoris Orientales episcoi>i vocati erant ad Conciliiim Eiiliesi
37.
litteris

num hominem)
Qui
igitur

Circumcursat per
potest,

omnia
gloriae

loca perversa insidians


:

pervigilque besfia, Christi

at

nihil

omnino

inani

celebrandum

ad diem prspstitutum adesse omni sollicitudine curaverunt, (|ui scilicet ad exploden,

jirorsus cassaque

permanenfe. Insidiatur autem non bomini cuipiam vulillius feritate et malitia


isfi

dum novum
ab
inferi

portis

portentum et effngandum monstrum proditum, alacri afque accenso

gari, nobisve siinili, sicul novi

magistri arbi-

animo essent. Inter omnes autein Cyrillus primae post Piomanam pra;rogativa sedis, et ipsius |)rimse Sedis vicaria prsfectura rcliquos omnes episcopos
antecellens,

Deo omnipotenli. Verumtanien audiat Duruin est tibi contra a (juovis Christum amante * stimulum calcitrare. Feiit enim miser se ipsum
trantur, sed
:

uiiaque

cnm

filiis

suis ad interitum ruit, etc. Hfec


;

morum

atque magis magis(|ue cum egrcgia sanctitate, tuni eximia divinarum


enituit,

plane de Nestorio Cyrillus

cum
illuc

ille

praccucurrisset

ad

Synodum, ut singulos
si

adventantes episcoaliqua arte

rerum scientia claruit. Inter alios etiam magni nominis e\ magnis \iitutibus, coniparati, ex Armenia venit Acacius Melitinae civitatis episcopus fuit Iiic
:

pos ])ertentaret,
pellicere
:

in

suas

i^osset partes
illi

sed frustra cessit

omuis conatus, cum


sacra
vestigia

oinnes sancforum
aninio
statuissent.

Patrum

sectari

institutor

magni

illius

Euthymii

arcbimandrittc,
in

Prsoccupavit
ex jiatrocinio

novus

Goliath
fretus

qui

liis

temporibus exiniia sanctitate florebat

Pa-

campum, armorum

comitum

cujus rebus gestis a Cyrillo diacono scriptis de eodem Acacio houoritica memoria esf. Malaestina, in

potenfia, insultaturus agniiuibus Dei viveiitis. 39. Sed quiC jactabat infelix ? horreudas plane

nomiuis fuit et inter primos sanctos episcopos Cyrns AphrodisiT Caria; antistes, de quo extat in conslitutione ' Tlieodosii im[)eratoris pneclarum elogium. Sed et inter csteros magni meriti sanctos episcopos recensendus esl etiam 1'etrus Saragni
jiariter

voces, execrandasque blasphemias illas saepe repetens el inculcans, nem|ie


'^

Non

est

dicendum,
:

factum esse hominem propter nos et il Ego bimestrem et trimestrem Deum lud addens noii dico . Haec nefarius Iiomo et impius, os dia:

Deum

cenorum antistes egregiae sanctitatis vir hic nempe ille, quem idem qui supra niagnus Eufliy,
:

mius,

et reddidit

num,

et prac excellentia

una cum suis ex milite Chiistiameritorum ut gentis suas


:

boli, cum quae ab illo ipsi suggesta essent, veluti energuinenus, spiritu agitatus satanae, sic foris evomuit, ut intus graviori blasphemiarum incendio eestuaret. Etlutiit ista miser, cum inter alios contulit

priinus episcopus crearetiir, procuravit

cui et ad
ut Cyrillo

cum

Theodoto Ancyra; episcopo,

et

Acacio MePatribus
^

Synodum

profecturo idem Euthymius,

liteno, qui poslea ha;c

eadem detulerunt

Alexandrino episcopo, simulque Acacio Mclitino in omnibus inbacresceret, persuasit de his enim non
:

Synodo considentibns, ut dicemus. Porro hac ipsum dicentem, omnes qui audiebant, execrabanin

monachus taiifum sed et Nicephorus * fidem facit. De aliis aufein qui egregia sanctitate pollerent, haud quid exploratum dicere possumus, cum tamen haud defuisse pulemus.
Cyrillus
,

torio

tnr episcopi, excejitis suis Pelagianis', qui ipsi Nesjungebantur isti namque (ut vidimus) Roinae
:

a Caelestino depositi,confugerantConstantinopolim,
xxxii.

'

Cyril. ep.
I.

Aug. de Paslorib.

in

fin.

tom.

c.

27.

= Cyril.
I.

ep.

xxxin.
Cyril.

Socrat.

vii. c. 32.

et Act.
*

Ephes.

edit.

PeU.
relat.

Act. IX.
et

Ex

L. ult. de ann. et trib, C. Theod.

Apud

Sur.
1.

die

XX. Januar. -i
c.

Synod. apud Cyril.


6

toni. iv.

Idem

Apolog.

epist.

xx.
t.

* Nic.

xiv.

33.

Habenl. Act. Epties. edit.Pelt. tom. n.c. 6.

'Cyril. Apol.

iv.

' ,

CiELESTINI
ct

ANNUS

8.

CHRISTI

-431

3r)3

ab ipso Neslorio obviis manibiis susccpti fucrant,


impictatis
collcg;c

cpiscopos,

Alexandrum Apameac,
|),i|iaui

et

allcrum Alcxaninsupcr ab
illis

at(|ue ut
liabiti.

carissimi,

honorificc

driim

IIicra[)olis

episcopuni, [irout ex Synodica ad


data
[latet
:

Cailesliuuiu

40. Joannis episcopi Antiochehi


littcra; se

ad Cyrilhim

excmanlis ne Concilio adesset.


lilteris

Inler

Joamiis nomiiie luec luintiata


cc[)it

fiiisse

verba

Pra;-

uobis domiiius Joanncs cpiscopus, ut


:

[lietati

hasc

autem cum tempus adessct jam convenlus


iniperatoris ad:

veslrie dicanius

Si

tardavero; qiiod

facitis, facite.
'.

agendi, dicsque [ira^scripta


venisset

Ihec a[)ud Cyrilluui in E[iistola ad Comariuin


[lianc

Ita

humanitate quadain visus esl oninibus exspectan(kis Joainies episcopus Antiocbenus, (jui
episcopis

luinio Nestorio toliis

addictus, et a Chrislo
ha.^c

[iiorsus relictus. Subdit

aulem
:

in A[Jologia

ad

una cum aliis sibi subjectis moras nectebat. Jain ante


technas fraudcs(|ue (|uas
torio clanculo
i|isc

dolo nialo

Theodosium
erant

inip. Cyrillus^

Cum

sextus decimus
iis

deleximus iiominis Joamics cuni suo Nes-

dies ageretur, vix


[iraecipui
,

tandem
et
i[)si

aliqui ex

qui

cum

i[)S0

Metroiiolitani

vcnerunt,

pcrtexuerat. Cujus coiisilium ilhul


est,

niinirum refugere priesentiam Ephesiui Concilii; ne allerum de duobus


plane fuisse invenluin
pati

compelleretur, vel invilus ferre calculum in


;

nomine sancta; Synodo aiinuiitiarunt omnino non esse ejus advcutum cxspectandum, sed maturandum ut decrcta vestra perficcrenlur. Tunc tandcm aegre sancta Synodus in sancta Ecclesia,
i[isiusque

danmationem Nestorii vcl si secus facercl, illumque defeiiilere aggrederetur, eamdem cuni ilbi subiret danmationis sententiain, alque e sede
pali

episco-

depositus
'

sic

damuatus cxcederet.
:

Porro

de ejusinodi cunctalione Joannis hac postea ad Tbeodosium Uoi enini Antiochenaj


Cyrillus
((

qute S. MARLE dicitur, congregata est . Hactenus usque ad Synodi [iriuci[iium Cyrillus ad Thcodosium imperatorem. 42. Nwnerus episcoporum Synodi Ephesince. Quot autem episcopi in ca convenerint, una
re[ieritur assertio
:

eademque firmior
que Synodicis

ex ipsis nain-

Synodo abfuit licet a ^estro imperio ad prascriptum diem adesse jussus.


prajcst

Ecclesia^

a sancta

lestilicationibus,

quibus magis stanplusquain du:

dum

esse,

nemo non

dixerit, coustat

Detrectavit autein adveiitum suuin, ut cunctaiido,

improbilah ejus qui contra Christum nugatus est, iiempe Nestorii, gralificaretur imo ob id quod (ut vcrisimile, vel certe veruin et indubilatum cst)
;

ila Syiiodica ceulos e()isco[)OS eidem iiiterfuisse ad clerum Constaiitino[)olilauum data significat, id

i[)sum alia data Synodica ad im^ieratores, necnon


Cyrilli episco[)i Alexandrini ' ad clerum Alexandrinum adeo ut non curandum sit, si, qui Iiodie in cjusdem Synodi Actis subscri[iti inveniuntiir, centuni quinquagiula trium episco[)orum nuluerum taiitum ex|ileaiit nam qiiain plurimos in
litteiie
:

eadem cum

illo sentiret .

Ihec ipse. Iuterea

autem

idein Joannes in itiiiere nioras iiectens, ad Cyiil-

liim Kphesi consistenlem suie cunctationis excusatorias lias litleras dcdil


il.
et
'^

frigidas satis

Domino meo

religiosissimo, sanctissimo,

cis dcsideiari,

CoUectio Crcsconiaiia redarguit, in

comministro Cvrillo Joannes in Cbristo S. Non mediocrilerme cruciat, postquam sancti((

(|ua uoniiuantur et
siiicC

numerantur e[)iscopi, qui E[)heSyuodo iuterfuerunt '% cenlum nonaginta ita


:

tas tua E|)hesi

prssto esse

coepit,

paucis

liisce dic-

quidcm

iu nostro codice

fortasse in aliis

exempla-

bus. Etenim sanctitatis tuse desiderium

non

niiiius

vibus integer ipsorum nuincrus,

quam

res ipsa, ut iter hoc


sliiiiulat.

cupiam, nie

quain cihssiine absolverc Taudein ergo post multas

decurlatus dabitur reperiri. Sed de saecularibus


gislratibus, qui a Nestorio delecli,
suiit missi

nuUaque ex parte ma-

exanllatas itineris molestias, sanclitalis tuie jireci-

bus adjutus, prs foribus urgeo


dies (tot enitn
facio, nihil
sjiatii

nam

Irigiiita iotos

intercapedo postulat)

iter

usque

ab imperatore E|ihesum, dicamus. 43. Theodosii Epistola ad Synodum per CanPncter Irenaium comididianum legatum data.

quicquain quietis prorsus mihi indulinteriin

tcm,

quem sibi amicissimum

gens

muUis

religiosissimis episcopis

ob

Caiididianus

Nestorius sccum duxit, comes domeslicorum idcmque Ncsto-

itinerisinsoleiitiam etdillicultalem graviter ahlictis,

rianus missus est a Theodosio imperatore, qui Sy-

atque non paucis quo(jue jumentis ob conliiiuum ilhim


profectionis

nodo

iuteressct,

laborem

exstinctis.

Tu

igitur

reutur tranquilhtate
et

curaretque ut oninia summa agerevera tainen qui Neslorii


:

Deum

preceris, obsecro, ut hosce quiiique aut sex

causam acturus, eidcm

in

omnibus

prEEsto esset,

ihneris dies cilra a-griludinein percurrere, sacrum-

adversus Orthodoxos tyranuice ageret, ut rerum

que ac sanctum tuuin caput nobis complecti

et ex-

osculari liceat. Joaimes, Faulus, Macarius, c.-eterique

eventa patefecerunt. Quas autem litteras eidem ad Synodum imperator Theodosius dederit, hic descri-

qui apud nos sunt religiosissiniiepiscopisanctitatem tuam salutant. Ego quo^iuc cum meis domesticis

universam quiE

tecuiii agit fraternilalem

plurinmm

bendas esse putamiis sic enim se habent ' 44. Imp. Casares Tbeodosius et Valentinianus, victores, Iriumphatores, maximi, semper Au:

saluto. Iiicolumis vale, et pro uobis orare perge,

gush Synodo
8

S. D.

domine piissime ac sanclissime

Hactenus ad Cyrillum Joannes, prsemittens ad haec nuntianda duos


.
<

Cum magnam omnium,


tora.
c.

quae e Republica

Cyril. ep. sx.


edit.

iv.

Ephes.
'

Contian.

32. 34.

Cyril.

Apolog.

ad Tlieod.

Act.

Syuod.

Ephes.

edit,

Pelt.

Cyril. Apolog. ad Tlieodos.


*

'

Act.

Apud

Act. Eplies. edit. Contian.


i.

Act. Eplies. edit. Coniian. ctedit. Pelt. tom. ji. c. 1. et tom.


in Cuacil.

tom. i.c, 21.

Conc.

Ephes.

Act. Eplies. edit. Pelt. c. 32. tom.

I.

TOMUS

VII.

43

354
sunt,

C^LESTINI ANNUS
curam habeamus, tum vcro maximani illopielatcm rcli^ion('m<|ue conservandam

8.

nunc

CHRISTI

-'i31.

neat, ante
in
,

rum,

quffi atl

perlinere arl)iti'amur. i*erea nanuiuec;i'tera fiuociue

solnta

moveri sinat, quameorum omniiim,(iu;e qua'stionem vocata sunt , aiiibiguilate ea (|ii;c ad veritatis investig;ilioiiein lacinut

bona liominibus sui^peclitantnr. Scripsimus proindc non ita multo ante de pielalis vestrai Synodo apud Ephesiornm mctropolini congre^^auda eaipie Saene
;

exactissimo indfcio discutiaiitur, linenii|ue Drtho-

doxa religioni congruiim sortiantur.


47.
l)iet;is,

Quin

et

hujns quoqiie admonita

sit

vestra

nostra? inseruimns, (|u;e institutaMcicpiam

maxime

uempe

serenitati nostr;e visumesse, ut nulla

couvenire censebamus. Qnia vero ordinis, quietisque quam sacric vestr.e Synodi consultationes jurc

omiiiiio in sacra vcstraSynodo, antetiam in pul)iico

decenlem (luoqne curam adliibitam oportuit; ne lianc (juo^ine parlem quo inidique
de|)oscunt
,
,

Ephesiorum judicio pecuniaria aut criminaliscansa adversus ali^iuem agitetnr. Quod si (|uid hujusmodi
cxfiterit, cuipiamve usu veiierit, hujiis integram cognitionem niagiiffi huic nostr;e civitati reservatam volumiis. Deiii(iue nec id quoque vobis clam sit

tranquillitas adesset,

i)nelermittendam exisiimavi-

aliis

mus. Non arbitramur autem pietatem vestram, nt pacem conciliet, alterius cnjuspiam extrinsec;e opis egere: siquidcmadnostrum erga religionisstu-

videlicet, magnificentissimum

neque sanctissimae
liis

vesfra?

Synodi

comifem Irenaiuin consiliis neque


,

dium singularenKiue providentiam


lianc

i)ertineret

ct

qu;e exiniio legato nosfro Candidiano a nobis

quoque non ncgligere. Igitur Candidianum prteclarissimum religiosissimorum domesticorum comitem ad hanc sacram vestram Synodnm abire jussimus,sed ea
45.

deniaiulata sunt, ullatenns comiiiunicare debere;

ut qui solius amicitiae causa

cum

sanctissimo

|)iissi-

ino(|ue celeberrim;e civitatis hiijus episcopo Nestorio Eptiesnin profectus sit . Hactenus Tlieodosii ad Synodnin Epistola qnam Sacram dicnnt ea nainqne de causa ad verbuin ipsain voluimus recitasse ut
:

lege et conditione
versiis

ut

cum

(ju;rstionibus et controniiiil
,

dogmata incidunt, quicquam comnulne habeat (nelas est enim


qnae circa
fidei

qui

quae sint jura, et offlcia fegati Ca'saris in Synodis

sanctissimorum episcoporuni

catalogo adscriptns

omnibus palam
48.
bis
et

fiat.
,

non

est,

illum Ecclesiasticis negotiis et consultatioet saecu-

Concilio legitime congregalo


tertio

Nestorius

nibus sese immiscere) verum nt monachos


lares ac ca;teros denicjue
culi causa vel eo
lorte

vocatus

renuit
litteris

accedere.

Cum

omnes qui
,

Inijus specta-

igitur
toris

post

terminum

Theodosii impera-

nunc confluxerunt, vel in poslerum ab eadem illa civitate omnibus niodis submoveat (luandoquidem non licet illos qui omnino necessarii non sunt sacrorum dogmatum examen aliquo tnnuiltii inqiedire,et iis qnae
conlluent
,
:

praeflnitum, dies

adhuc quindecim episcopi

Ephesi Joannem Antiochenum episcopum exspectassent et de ejiis adventu omnem jam spein
,

contrivissent

ut
,

Synodum jam

inchoarent
,

illiid

etiam iiupulit

(luod episcoporum

qui e diversis

cum

tranquillil;ite a vestra sanctit;ite constitiii defi:

provinciis ;csti\is

caloribus longo itinere fatigati

nirique debent, obstaculmn aliquod afferre

tum

advenerant, aegrotare complurescoepissent, et exeis


aliqui defiincti esseiit
;

rursus ut diligenter prospiciat


sensio ex

ne qua gravior dissanctissinice

cum

mutuo repugnandi

stndio coorta, et saBv;B


,

liimes, similia pati timentes,

qui remanerent incoopus urgereiit. Tesfali


Interea

tempestatis instar debaecliata

Synodi

sunt (luidein vero

id ipsi in

Synodafi Epistola ad Theo:

vestne consultationem, exacliorem(|ue veritatis indagationem qnuvis modo obturbel tum deniqne
:

dosiuin imperatorem missa, his verbis


aiii

quo operam det sedulam


visum
luerit
,

ut

omnibus
,

et singulis

quidein episco|ii senio confetti inusitata inter alienos vivendi consuefudine graviter ;ifflige-

qua; dicuntur, rite perceplis, singuli inoffense quod


in

medium proponere
id fuerit, refulare
,

vel ab aliis

propositum,

si

opus

queant: quo
,

ea tandem nitione

ubi per singulas propositiones

bam

exceptionesque iuquisilio citra nllam onniino turcontenlionenique habita fuerit, quod omnibus

bantur; alii adversa valeludine in vitae periculum adducebantur; nonnuUi vero ex illis in hac ipsa urbe diem extremum obierunt quidani denique gravi rerum pennria conflictati, et ob id nioiie impafieufes, im|iortune ut Sjnodafes conveiilusprimo quoque tempore auspicarentur, nos urgebant Hacc
:

)) .

placitum probalunique
46.

erit,

cominuni

vestiae san.

ipsi.

ctitahs sentenlia conslituatur, decernatnrque.

49.

Quamobrem consensu omnium decima


die

Ante oinnia autem severe eidem magnifiut quani centissimo Candidiauo mandatum est
,

quinta

impenss morae

quae

fuil

vicesima

priina meiisisJunii, pridieejns diei

qua Synodus ha:

sludiosissime observet, ne

quem

ex sanctissima Sy,

beri coepta est, judiciaii ordiiie res inchoatur

inissi

nodo vestra aut redituni molientem aut ifer ad exercitum nostrum aflectantem, aut ad alium quemcumque locum abscedere cupientem prius inde
,

namque

sunt a 1'atribus qu;ituor episcopi, Hermoet

genes Rhinocurune, Athanasius Parali;e, Petrus Pa-

rentolorum,

Paiilus

Lamp;e

episcopi,

invitare,

abire permiltat,

quam
,

diligentiadhibiladiscussione,
,

ea omuia decrela delinitaque fuerint qucc in disquisitionem venerant. Ilinc, ne uUam omnino aut Ecclesiasticam aut aliam (|uaincumque controver,

seu polins citare Nestorium ad diei sequeiitis futuruin in pubfico omnium consessu judicium. Qui ab
iilis

conventus, inagno fastu sperneiis eos, h;ec tanest

tum

verba rotunda ac fastu ptena focutus

siam undecunique natam vel niofain qu;e ad propositam sancti (logmatis considerationem uon perti,

Considerabo, et videboi). Retulerunt h;ec oninia

iidem missi ad

eum

episcopi in

prima

liabita scs-

C^LESTINI ANNUS
sione
',

8.

CHRISTI A31.
csso

355
terminum pr.Tscriptum noimullosmoram illam

die

nimirum vicesima secunda


litferis,

mcnsisJiinii.
aii

jam diu interlapsum


cogenda? Synodi,
a^gre ferre,
et

Nestorius aulem in

quas postca

Tiicoilo-

episcopos

sium

misit, tcstalurse misisse

cpiscopum, peteiilem
;

exspectari debcre Joannis

adventum

ncc ante co-

rarent;

rcm aggredi oinnibus visum

quod comphires mala valetudine laboest. Ac sic

gendam Synodum, quam Candidianus comcs ipsis diem indiceret; luncseadfuluruiu pollicilum. Quatuor vero dierum dilationem Nesloriiun petiisse ipsum jactare solitum, habent littene Cyrilli ad CojHariuni.
50. Collecla igitur

primo loco, exposceute Cyrillo editie sunt litterae Theodosii hoc anno ad Syiioduin dafa^, quas nuper
reddidimus. Sed Theodoto episcopo Ancyrano rcm differri placuit usque ad Neslorii iu Synodum adventum. Piogati sunt interea quatuor episcopi, qui
pridie hujus diei ad Nestorium

Synodus

ipsa est in Ecclesia

advocandum ad Sy-

sanctissimae Dei Genitricis Marire, Mariana ob

cam

nodum
illius;

inissi

erant, ut de illo referrent. Qui cuin

causam appellata. Dispositis(|ue sedibus, ct jiro [lersonarnm difi;nitate iisdem singulis distributis pnc:

sidere Cliristuin Synodo, eo significavere mysterio,

dum

sacrosanctum D

Evangelium

in coiispicua

tumore plenain responsionem rursum alii antistites niitterentur, qui eunulcm Nesforium convenirent. Qiii ad hoc delecti fuerunt, hi snnt, Theodulus epiretulissent Pafribus

placuit episcopis, ut

sede posuere in mediocollocafa. Testatiirid


S. Cyrillus in Apoloj,Ma

quidem
:

scopus Eleusa'

Pala?stina', Desiderius ejiiscopus


,

ad Tbeodosium bis verbis-

sonensis Creta?

CherTlieopentus e[tiscopus Cabasorum

Sancta Synodus in sancta Ecclesia, qurc Miriana

iEgy[)ti, addifus et Epapliroditus lector et notarius

vocatur, coni,'re;iata est, Cbrisfumqiie asscssorem


capitis loco adjunxit
:

Hellanici episcopi

Rhodiornm
'.

quibus

et haic

nun-

veneraudum enim Evan-^e:


:

tianda Nestorio tradideiunt

llum in sancto tbrono collocavit, vcluti in aures sacerdotum indamans Justum judiciuni judicate
Judicabilis inter sanctos

S.T. Oportebat quidein [lietatem iuam per religiosissimos [liissimosque episco[jns, uti ad sacram Sy-

Evan^elistas,

et Nestorii

voces

.
:

Hx'C

ibi.

Et in Synodali Epislola ad Tbeo-

noduin in saiicta e! Catbolica Ecclesia, Iiac ipsa luce congregafam veniret, hesterno die admonitam, nullafenus
coacta
defuisse.

dosium Sanclum Evangclium, quod iiisum Cliristum ob oculos poiiebat, in tbrono q li locum medium obtincbat, propositum fuit, etc. , id quidem ex more qiiod et in Cbalcedonensi (iuo(|iie factum esse Concilioargumento sunt iila verba judicum at:

Quoniam vero
est
;

sancfitas

tua in

Synodo desiderata
,

[ler

Tbeo[ientum, Desi-

deriuin

et

Theodulum
,

religiosissimos sanctissi-

inosque episcopos et Epaphroditum lectorem et notarium Rbodiorum civifatis te deuuo rogare


,

que senatuscoram Patribus dicta


51.

'

QuoniamEvaii-

cogimur, ut

te

gelia posita a reverentia vestra perspicimus, etc.

earum rerum
siint,

nobis adjungas, et nulla ratione ab tractatione, quae jain pra? manibns


:

Quod vero ad reliquum sedcndi ordinem


:

diutius abesse [lergas

praescrtim

cum

reli-

speclat

Cyrillum vicem ayentem Roinani Ponti-

ficisprimum obtinuisse locuin, inde vero Arcadium legatnm niissum a Cxdestino ubi venit, postea Jiivenalem episcopum Hierosolymitauum, abiue Tlieodotum Ancyr<E episcopum agcntcs [latronos Synodi, subinde vero duos alios Sedis Aiiostolicae legatos Projectum episcopuin ac Pbilippum presbyterum, ac reliiiuos demum episcopos, ex Cresconiana Collectione, ubi ponitur subscriptio

Deoque addictissimi imperatores nostri, ut casteris omnibus posthabitis, ad fidem conflrmandam suinmo studio incumbamus, tantopere
giosissimi

nos urgeant . Hactenus mandatum Synodi ad Nestorium perferendum. Quid aiitemad haec Nestorius? relatio facta a Thcopento episco|)o, nbi ciim collegis
ad

Synodum
54. v

reversiis est, declarat his verbis

sacra et niagiia hac

Synodo ad

religio-

omnium

episcoposin-

rum,

colligi

posse videtur. Quae


sat erit hic

autem diebus
reddi,

gulis facta

siiit,

summatim

cum

extent ipsa Acta Concilii Eidiesini, quce singula fusius doceant

sissimum episcopum Nestorium missi, ad domicilium illius venimus. Visa aufein non parva mihtnm fiisfibus instructorum multitudine, nostrum adventum indicari rogavimus illi aufeni, ne id fieret,
:

qus

cuni tamen piu'termissa nolumus, ad plenain rerum gestarum exactamque co:

impediebant.

Dicebant

illum

seorsum

nonnibil vero as-

quiescere, seque

nequempiam omnino couveniendi

gnitionem conducere pos-e videntur. Videamus igitur(]uid diebus singulis per Actioiies singulas factuni
sit.
5"2.

sui causa infromitterent, jussos esse.

Cum

sereremus,

fieri

non

[losse, ut

nullo accepto responso,

Die itaque vicesima secunda Junii

primam

recederemus, quod sacra Synodus [luldico scripto illum citaret, suoque conventui modis omnibiis
adesse cuperet;

sessionem haberi contigit, in qua Petrus presbyfer Alexandrinus idemqiie tribunus et notarius legit

quajcumque
gesta

jier

C;elestinum

papam

et

Cyrillum
recitata^

quidam ex illius clericis egressi, idem quod paulo ante milites, responderunt. At vero ubi perstamus, responsum urgentes Floreu;

esscnt contra Nestoriuin. Postea ex sugges-

tius devotus tribunus, qui

tione Juvenalis

llierosolymitani

episcopi

snnt
riuri

liltera;

Tlieodosii imperaloiis datiE

de Synodo indicta.

anno Cunique cognitum

siipeesset.

Candidiano magnificentissimo illustrissimoque devotornm domesticorum comite una venerat, in medium prodiens

cum

tanquam qui responsum aliquod allaturus esset, exspectare nos jubet. Paremus non gravatim. Tan

'

Acl. Synod. Ephes. superius citala.

^ Cyril.

Apol. tom. iv.

Act
Eplies. edit. Pell. tom. li. c. 2.

' Concil.

Chalcedon. Act. iv.

Ibid.

, ,

356

C^LESTINI ANNUS
Nestnrii clerico foras cgrcs-

8.

csset,

CHRISTI 431.
ullum omnino qui a Synodo missus
pcrmitlant
.

dem una cum quodnm


sus, itaiios affatur
:

acccpisse, ne

Milii

ipiidom Nostorium Yidere


:

ad ipsiun ingrodi

Hactcnus

iion licuit, (ler aiios iuitcni lia'c significavit

Cum

Joannis cpiscopi relatio (|uam collcgPG testificatione


firniaruiit.
f)7.

omnes episcopi sinml convenisscnt, tum se qnoque adfuturum atque tioc ipsiun pietati vcstrse renuntiatum voluit . Ha.'c coram Synodo Theopentns episcopus eadem quoque ct collega^ reliqui retu: :

Inta.

Hisauditis, cum niillaspesaniplius adveiitiis


:

Anathemata

et

sententia in Neslorium pro-

lerunt.
ria.

Qnibus

acce])tis, saucta'

Synodo \isum

cst,

ut judiciario servato ordine,Nestorius denuo, etiam


tertio per e[iiscoi)os citaretur
:

denuo onmem aditum iincclusum scirent ad Synodum celebrandain convertuiit aniinum etiinpenduul dfficia. Lecta cst per Candidianum comitem, quam ad Synodum
Nestorii csset, iino et vocaiidi eiim
(iit

missioue suut Any-

diximns) Tlieodosius dedit Epistolam

licct

comes

sius Tlieljaruni,
et Daniel

Domnus

Helladis, .loannes Epesti,

se iiivilum

nolentemque absijue

pnrseiilia Joannis

Darnensis

episcoj^i, ncciion

Anysins notaCappadocia;,

Antiocheni id facere contestaretur, ut ipse postea


affirmavit in conciliabulo a Neslorianis ceieliralo.

rius et lectorFirmi ejiiscopi

Cffisareffi

dato eisdcin scripto mandato, quod Nestnrio offcrrent,


Sancta Synodus canoconcepto nibus obtemperans, tanqiiam leni ac patieiiti animo hactenus ferens, cn tcrtio ad suum consessum te
iiis

Inde vero priino loco, cx


Nica^no
fid(!i

more

reciluto sacrosancto

verliis

Symbolo,

lecta est

subinde

Cyrilli
:

epi-

scopi Alexandriiii Epistola ad Nestorium

qua ab

onmibus

Catliolica

comprobata,

mox

jussa est legi

invitat.

Digneris itaiine vcl nunc tandem

te

huic

antigrapha Ncstorii ad Cyrilluni reddita Epistola


qu;e ut IhTretica
et

conventui adjungere, corumque dogmatum quae hajretice pro concione disseminasse diceris, in communi Ecclesiaj conventu rationem reddere. Quod
nisi

omnium

sentenlia improhata est,

ut im|iia conclamata,pariterquedamnata, iisdem-

qiie conclaniationibus,

coram dc omnibus

hisce, sive ex scripto contra


te

te allato, sive citra

scriptum

expurgaveris

san-

una cum ea auctor ipse Nesomniiim ore damnatur his vocibus Quicum(|ue Nestorium non anathematizat, anathema
torius
:

ctissimam Synodum nccessitate compulsam, juxta sanctorum Patrum sanctiones, sententiam adversum te pronuntiaturam esse, niliil (|uicquam dubites. Ista misit Synodus ad Nestorium citatione tertia
peremptoria.
56. Quid

autem ab
'
:

eis

acfum

sit,

Jonnnes unus

ex missis episcopis

cum

aliis

rediens haec exposuit

Cum veshbulo appropinquarecoram Synodo mus, ecce tibi non parvam militum fustibus armatorum manum intra ipsum vestibulum otfendimus. Rogamus, ut ad fediuni, quibusNestorius utebatur, januam nos admitterent vel saltem, ut ipsi ilhun nos cum tertia jam citatione adesse certiorem faciant, a sacra Synodo ad uruun hoc destinatos, ut
;

Quicumquc communicat anatlicma sit. Omnes Ncstorii epistolas et dogmata anathematizamus. Omiies qui cumNestorio commercium Iiabent, aiiatlieinatizamus. Quicumque hiinc non analheinatizat, anathema sit. Hunc recta fides anatliematizat. Hunc sacra Synodus anathemalizat. Qui Nestorio commiinicat, anathema sit .
sit
:

Hunc

recta fides anatheinalizat.


,

cum

Nestorio

58. Post h;ec auteni suggestione Juvenalis Hie-

rosolymornm
mani

episcopi,

quem

patroniim

Synodi
el

egisse diximus, legi jubetur Epistola Ctclestini RoPontificis de

damnatione Nestorii; insuper

E|)isfola e Concilio

Alexandrino, aliaque Cyrilli ad


et

ipsuni
nisi

Nestorium tum dala de ejns danmatione


pareat Ca?Iestini. Quibiis cognitis
,

suam

pietatem blande,

onmiquecum mansuetudine
multum(|ue
pra!stoIati,

litleris

invitenius. Veruni diu

nec

onmium
latio
liin

sententia coniprobatis, addita his est re-

sub umbra quidem ab illis satellitibus consistere imo vero insolenter impudenterpermissi sumus
:

que huc illucquenos impellentes,

vix tantillum loci

concedebant, ubi pedem quiete figeremus. Sed neque ullo quoque humanilaUs benevoloque responso

episcoporum, qui dictas litteras Conslanlinopoad Nestorium pertulerunt, quam suo loco ante reddidimus. Post hfec vero jussi sunt sanctissimi episcopi Acaciiis Melitinus et Theodotus Aiicyne

coram omnibus

referre,

quas nuper Ephesi audis-

nos dignabantur. Porro auteni cum nudlas horas illud suliiiule reiietentes frustra exspectassemus Quatuor tantum episcopi jira-sto siiinus, nullo conviciandi studio incitati, necpie ob id missi ul qnippiam contumeliosum aut inhonestum designemus,
:

sentoreNestorii liorreiidasjactatasesse blas|)heiiiias. His autem pluribus recensitis, suggeslione Flaviani


episcopi

Philippensis

prolata sunt in
,

divina priinuiii Scriptura tesliinonia

mediuin ex quibus de-

monstraretur, Verbi incarnationem indivise et in-

ordinem ctiam nunc tertio illum, uti ad sacram hanc Ecchsiam properans sacr?e Synodo intersit, aniice admoneamus. T.uidem milites per quosdam signiticant, aliud millum responsum nos esse acceptiiros, etiam si ad vesperam
sed ut

secundum

juris

confuse in utero Virginis factam, duaruinque naturarum conjunctione unam tantuin redditam esse

personam, Christiim Jesum,

Ueum

et

hominem

quibiis addita; siint sanctorum anti(|uoruni Patriim

usque in domus veslibulo opperiremur. Addunt ad ha!c quoque ncmpe ca de causa veslibulo se custodes adhibitos, illudque a Nestorio in mandatis
Act. Eplits. eJit. Pelt. lom. u. c. 2.

de ejusniodi veritafe solidre inconcussteque sentenquas continet Cresconiana Colleclio. A quibus quantum abhorrerent scripta Nestorii. ex ejiis qiiaternionibus in Synodo jussis legi palam factum est
tiiP
,

omiiibus. His igitur cuin


'

omnium

detestatione, et

execratione audiUs, jussfe sunt

alia;

ad Synodum

aELESTINI ANNUS
spednntes
scripta^
siio loco
lep;i

8.

CHRISTI 431,
gloriam
ct

357
laudem
saiicto,

littersc,
al)

proditirque in priniis qiife


(',artliai;incnsi,

in Ecclesia Dci tidelcs cxiiltantes

fiieriiiit

cpiscopo
:

qiias

Deo dederunt,
qiii

et

Chrislo

cjiis

cum

Sjiiritu

(lcscripsimiis

(pia:

laiuiattu at(Hic Actis

viudicassiH per sanctos Patriis sauctissimnm Vir-

(lciiinin insertae

sunt. Vcriini adversns N(!storiiim


(iiia>

sententia a Patribus lata cst,


59.
((

sic se liabct

'

ginem Mariain Deiparam a Nestorii portentosa calumnia. Quo autcm extemporaneo triiimpho ipse
pius, Dcoqiie dil(H-tus, Virginis clicns ac subdiliis,

Cum

inter crnlera rcli^nosissiuius Nesto-

rius neipie nostra? cilationi parcre, niMpie sanctis.-i-

ejusque

ciiltor populiis Ephesiniis exceperit

progre-

mos rnrsus
se luissos
(pi;c

religiosissiinosque cjiiscopos iiostros ad

dientesetantavictoria

latrcs, littcra; Cyrilli Alexaii,

admittere voluerit

noii

potuimus ad

drini tunc temporis ad siios scripta) testantur

cum
sic

impie dociiit cxaminationem, aiiimum noii adjimgcrc. Edocti ita(|ne partini ex litteris commentariisque illius liic piibliie lectis partim rursuni e seruKuiibiis ()uos iii liac Eplicsiorum metropoli liabuit quique teftimouiis comiierti sunt illuin inipie docere et sapere per sacros canones
coriim
, ,
;

de rebus tunc gcstis eosdem reddidit certiores;

enim

se liabent

'

62.

Ephesiornm plausus

et lcciitia.

Etsi

fusius pietati vcstnc qua; gesta siiut, signiiicanda

erant; urgentibus taincii tabellariis, breviiis scripsi.

saiictissimiqiie
palris
inviti
iiostri

Romaiuc
litteras,

Ecclcsia^ ejiiscopi Ciciestini

sanctam Synodiim vicesima octava mensi Payni, Ephcsi, in magna ejus civilalis EccleScitote itaqiie
sia,

lacrymis sutlusi

et

psne

ad lugubrein liancsentciiliam fcrcndam iirge-

Cum

qurc Maria Dcipara vocatur, celebrari ca?pisse. aiitem integium dicm cousumpsissemus: tan-

uiiir. Igitur

Dominus uostcr

.lcsus Cliristus,

quem

dem ipsum Nestorium


coiifcrre

sacro Concilio adesse et se

vocibusque impctivit, per sacram banc Synodiim cunulem Nestorium omni


suis ille blasphcmiis

uon sustincntcm condcmnavimus, deposi-

tioui()ue subjecimiis, et

prorsus episco(>ali dig^nitate [irivatum,etab iinivcrso


niliilominus sacerdotum consortioet cwlu alienum
csse decrcvit

Hactenus vcrba

in

Noslorimu prolatfe
,

ab cpiscopatu exclusimus. Sunius autem hic congregati cpisco|)i iiltra ducentos, fere pliis minus trecenti. Perduravit aiitem universus civitatis populiis a niane usque ad vespe-

seiiteutia'; cui oiiines episcojii subscripseruiit

nu-

mero

(ut liabent Acta)

plusquam

diicenti

quam

ram sancta! Synodi judiciiiiu exspectans. Ut autem audierunt infelicem illum essedepositum.cfcperunt

qnideni, liisce additis


torio siguilicari
:

litleris,

voluit

Synodus Nes-

omnes una voce sanctam


Deuin
glorificare
,

pra?dicare

Synodum,

et

quod

cecidisset fidei inimicus.

Synodus juvta religiosissimorum imperatonim nostrorum procscri|)tum iii Ephesiorum mctropoli per gratiam Uei coacta, Nestorio novo .ludae.
60. Sancta
,

Clirislianissimorum(|ue

Egredientes vero nos ab Ecclesia dediixerunt cum lampadibus usque ad diversoriiim nostrum (erat enim jain ves)iera)et facta est miilta lietitia,etluminaria iu civitate posita, ita ut et mulieres
adolentes thymiamata

quoque

Aguosce,

te pro[iter

impias concioncs

tiias

cnm

thuribulis nos pra>cedeitaque suillins


:

obstinatanujue adversus sacros canones contumaciam, coutumacem(|ue obstiuatioucm vicesima sc,

rent. Ostendit euiin Salvator blasiihemantibus glo-

riam suam, qiiod omiiia

possit. Facturi

cunda

incnsis Junii

jam

deciirrcntis secundiim Ec-

mus

chartiilas coinplectentes

deposihonem

snnctionum dccreta, a saucta Synodo cxaucliualum at(|ue adeo ab omni Ecclesiasticic digiiitatis gradn aniotum esse . Hactenus sancta Synodus ad Nestoiium.Secul.Tsunt post damnatum Ncstoriuni acclamationes, quibus C;clcstinum papam, qiii jain ante damnasset Nestoriiim mirifice laudaverunl: testantur id qiiideiu litterae Synodales
clesiasticaruiii
,
,

indeque, Deo comitante, ad vos festinare. Christi gratia, onines sumus bona animi et corporis valetudine.

Optamus vos valere

in

Domino,

dilectissimi

et desideralissimi y. Hiicusiiue Cyrillus

ad suos.

die sequenti scriptic ad imperatores.

eadem sacra Synodo Cadecretum firmatum est: rei)ctito namque NicaMio Symbolo, sub anatliciiiate pricceptum est, ne quis aliiiuid pra>ter id quod pcr euin detini61. 1'ust liiEC vero ab
iholicffi tidei

Tunc plane accidit ut sicuti ignorantes verum Deuin, divinonum ludibriis demeutati,DianamMaguam propensiori studio colere, et conclamare solebant, ita iidein ad veram per Aposfolos translati religionem, beiie versa rerum
.63.
,

Ephesii olim

vice,

iisdem praecinenlibns,
episcopis

et rcliquis

successoribus
,

sanctissimis
a!quo,

succinentibiis

omnes ex

Mariam Deiparam,

celsioribus attollerent vo-

tiim esset, ad fideni adjicere ullo

modo

tentiirct.

Hunc

ilaiiiie

prima3 diei.

lincm acceperunt Acta Concilii Ephesini Sic igitnr piojirtus est draco ille ma-

cibns, pra-couiis exaltarent, jugiterque repetereut, quaui et propensiori et infatigabili studio iterareut
:

gnus, qui insidiabatur Virginis partui, invidens illi divinitalem. Et sicut iu ca?lo magniim pcrtigit gaudiuin Angelos oinues easdcm voces victoriiE iterum
repcleutcs
:

obsequio venerari, et cclebriori cultu frequentare perseverarunt. Porro per publicos pnccones damnationem Ncstoni Epliesi promulgiitam, et procla-

matam

fnisse,

Candidianus
est.

coiiies in couciiiabulo

Nunc

facta est saliis ct virtns, et

postea testatus

Sed jam ad sequeulis

diei

Acta
et
,

rcgnuin Dei nostri

et

potcstas Christi ejiis; qiiia

pcrgamiis.
64.

pidjectus cst accusator fratrum nostrorum

ita ct

De

rebus gestis Epistolce

clerum Constantinopolitatumi.

ad Theodusium
Sequeiiti

die

\ci. Ephes. Conc. edit. Pelt. tom.

ii.

c. lU.

Ibid. c.

11.
>

Apoc. XV.

Cyril. ep.

xxxiv. tom.

iv.

358

C^LESTINI ANNUS

8.

CHRISTI 43

1,

vicesiina terlia mensis Junii, Cyrillus,

cum

in

unum

ciim Maria Dei gcnitrice


liicrit
t(iri
:

Ephesum aliquando
'
:

inco-

convenissent cpiscopi,

lial)uit
:

ad |iopninm liomi-

cst cjus

initium

Nemo un(|uam
Scriptre

Crea-

liam, cujns est exoniium

Alacrcm vitlco congregationem sanctorum omnium, (|ui liic iiromple a sancta Dcipara Maria vocali convencrunt, ctc. Ulji

siin obsislere

ausus, etc.

aiitcm sunt

a Cyrillo alia', sed privalim, de Neslorii

damnatione

EpistnUc, et inter alios ad clerum ejiisdem urhis, ut


ex eoriim ad ipsuin reddilis litteris
(i(i.
^

com|ilura in lauilcm saiictissima'


tns, in Nestoriurn acerrinic (ut
est.

l)ei

penitricis locu-

aiqiaret.

par cral) iiivectus

Aestorivs opc Candidiani Theodosium in-

Postha^c vero scripta? suiit a Synodo littercc ad Theodosium impcratorcm de rehns Ephesi gcstis usque ad Nestorii damnationeni cst illarum exor;

tercipcre conatur.

Qux

vcro funesta post haec

accidcrint, ipse stylus exarare


cit.

Accidit planc (ul antiipiis prophetiis


*
:

magnopere exhorresjungamus

diurn

'

Vestra

pielr.s, jiiissinii

christianissimi(|ue

historiam), jiixta illud Apocalypsis

principes, elc.

ct in fine, ipiid

ab eodem imperaliis

jcclum

vidissel,

iratns est draco in

tore Patres peterent, c.xplicaverunt

verhis:Ves-

abiit facere prcrliiim


(]ui ciistodiiint

cum

Cuni se demulierem, et reliquis de semine ejus

tram autem majcslatem ilerum at(|ue iterum rogatam cupimus ut universam illam dDctrinam e sanejusilemque lihros ubiquc ctis Ecclesiis submoveri locorum repertos jubeal flammis absumi. Qiiod si quis vestras sanctiones sprevisse compertus fiierit, ille vestrae dominalionis indi^aialionem non absque formidine sentiat. Hac enini ratione fiet ut Catholica fides per vcstram [lietateni miinita persistat ilhTsa, nosque juges |iro veslra majeslate preces fundamns, per qiiain et Chrislus gloriricatiir et gloria Dei omnibus hominibus illnslrior redditur. Porro autcm quo isllia^c sint clariora magisque adjungere placuit Acloriim monimienta. aperta Subscripsimus omnes quotquot piissimi episcopi in superioribus commentariis fuimus ordiiie recenHa^c Patres ad Tlieodosium; licet, ex more, siti ad utrumque Augustum datam csse Epistolam, in, ,
, , ,

mandafa
sletit

Dei, et

habent tcstimoniuni

Jesii

Christi

et

sujier

arenam maris
,

cui

jira?sto fuit bcstia c inari asceiidens,

aucla caiiitihus

sejitem
regiis

cornibusijue decem armata ornafa vero diadcmatibus visu borrenda ob hlasphemia)


,

nomina

su]ier cajnta exarata.

Cum

videlicet Nesto,

rius deterrimus

omnium

hffiresiarcha

damnatus

belium, nullo nisi arenae sterilis fundamciito subnixus, ah emergenti hesfia aucupafur auxilium dum videlicet sa^culari poteshcet, deiiu) iiistaurans
;

tate, coinitibus iiisis, regiis,

armis, vi tyrannica ex-

seriptio pra? se ferat.Qua eliam die,


tertia niensis Junii,
ejiiscopi litteras

nempe vicesima
Synodo

iideni qui intererant

perbreves de damnatione Nestorii


*

scripserunt ad Euchariiim et cleruni Constantino-

politanum
65.

his verhis

Sancta Synodussccundum religiosissimo-

rum

piissimorum(|ue imperatorum nostrorum de-

cretum Ephesi Dei gratia congregala, illustrissimo Euchario reverendissimisqiie preshyteris, el ceconomis cseterisque religiosissimis (atholicissimisque
,

et Cathoficam verifaquibus quidem rebus symboiicx' illa? species quani concinne aptentur atque ejus fautoribus congruant, ipsius histori;c verifas plus satis significabif. Aggrediamur ergo tragoediam omnium funestissimam ct de Synodo acumenica E])hesina in S|jiritu sancfo legitime congregata, transeamus ad vespanim examen,crabronuin lurmani, synagogam Pharisa^orum, pradonum speluncam, et conventicufum safanffi ha>c enim iion esse iiiania vcrha in jiam]iinosluxuriantis orafionis,eximprobis ipsorum ius satis invenies, uhi videbis tofum ab ipsis factis negofium peragi vi, melu, infreni audacia et soluta hcentia, non niore ejiiscojjorum , sed piiafarum ut non obscure cernere jiossis, omnes legiones sjiirifuum infernorum uiia cum hominibus scelestissi-

jiugiiare
:

conafur sancfos Dei

tem

Constantinopolitana" Ecclesiaj clericis salulem.

niis

ad roborandum Antichristi

dominium

in castris

Agnoscat pietas vestra blasphemum et nefarium illum Nestorium propter im|iiam suam doctrinam, prcEfractanKjue adversus Ecclesiaslicos canones contumaciam, hesterno die, qui fiiit mensis Junii jam labentis vicesimus secundus, a sancla

Ncstorii mililatsc.

Age

igifur

lugubrem exordiamur

narrationem.
67. Candidianus
cis puhlicffi

cura

ut

comes, cui ab imperatore jiacum tranquillitafe Synodus


:

agerefur, mandata fuerat

studens Nestorio, ejus-

Synodo juxta Ecclesiasticas sanctiones exauctoratum, et ah omni Ecclcsiastico gradii, et ordineamo-

deuKjue jialronus

elfectus,

primum omnium
liis

ferros

maris(iue vias solerti cura custodiri, asservaritjue

tum

esse. Sedulo jtroinde omnia, (\\\iv ad Itei Ecclesiam ]iertinent, curate et asservate certi exactam \os illi rationem reddituros, qui Dei voliintale, jiiis;

tyrannico oflicio jubet

ne de

qua) in Synodo

gesta essent, litteriE jierferrentur ad imjieratorem


\el alios
:

iiise

vero ad euin scribit advcrsus Cyril-

simorumque ac

religiosissimoriim

imperatorum
pra^ficie-

lum

et reliquos, caliimniatus eos,

quod

jirffijirojiere

nostrorum nulii comniuiiihuS()ue


Conslantinopolilana?
tiir. llactenus

siiflragiis saiicttc

nimis, non exsjiectato Joanne Antiocheno


conveiiisseiit;
Ejiliesi

eiiiscojio,

Ecclesiae

episcopus

nientitus insujier

non omnes qui

Synodalis Epistola. Alia insuperre-

eranf ejiiscopi, Syiiodo interfuisse, vocatoscsse


:

perilur Epistola Synodulis


scrijita

eodem argumenlo con-

que ininime

adjecilque illud quoque

menda-

ad clerum itideni Constantinopolitanum, in qua mentio hahetur de Joanne Evangelista, quod

ciuni, eos qui convenisscnf, discordesintersefuisse.

'

Cyril. ep.

Synod.

i.

Act. Ephes. edit. Pelt


edit. Pell.

loni.
c.

ii.

'

Act. Ephes. edit. PeU. tom.

li.

c.

12.

Ephes.

tom.

ll.

24.

c.
^

27.

Extaiil. in Act

Conc

Apoc. xii.

C.ELESTIXI

ANNUS

8.

CIIRISTl 431.
illi

350
,

Uivc qnidom oimiia pro Nuslorio adversiis iinivcrsam sanclam Syuodnm aCiaiididiaiioad Tli(;odnsiiiin
(iiissc coiisciiida,

majorem
eo

fidcm conciliandam
,

novem qui cum


Ilcr;iclcaj

erant

episco[ii

iicm[ie
,

Frilillus

(lyrillns
ct

iii

Epistola pdslca data


ct arclii-

Tiinicia;,

Hclladius Taisi

Hinierius Nicoine(ii;c,

ad
lcs

c|>isco|ios

Comariiim,
est ejns

Polamoiicm,
' :

Alcxaiidcr A[)amea', Eulhcriiis Tyaiioruin, Dasilius


Tliess;ilite
lis
,

iiiandritam Daliiialium Coiistantiiiopoli


aftirmat
:

commoranclc.

exordium
iNcstorii

Exsiicctavimns
Ncstorins snas

ct

Ma\iiiius Aiia/.;;rbi Alexandcr Hicra[)0Dorotheus Marciaiio|)olis Mysia Nestorianoj


,
,

qnidcin \cncraiidissimi
His

advciilnm,

f;cces.

antcm Candidiani comitis

iilteris

70.

Joa7mis

Aiitiitclteni

enmdcm impcratorcm Tlicodosinm addit, in eamdem (|UO(ine seiilcntiam et argumcnlum, nisi


ad

aiidacia.

Anlequam aulem
,

Ephesiim adcentus et les a Joanne Aiilio-

quod

islc

pluia mendacia consarcivit, ct qutc falsa

erant, variis oriiata pigmcnlis rcddidit

apud rcrum
:

gestarnm ignaros imperatorcm tuiic


68.

lide

diguissima. Est Nestorii ad

dattc EpistoiiXi initium

Piclatis vcslrcC

dccreto ad

Epliesiorum

cheno atque collcgis c[)isco[)is scliisiiiaticis E[)hcsi geslas narrare aggrcdiamur; hic nieminisse debemus non receiis et ob Nestorium fuisse Anlioclicnorum anlistitum dissidium adversusCyrillum, vel alios praidcccssorcs sed plane vetus ob eam quidein causam, qiiod Alexandrinus e[)isco[)Us
,

civitatem vocati, etc.


ret im[ieratorem,
litteris?
Nic;riia3

Vcterator enim, quo decipe-

jirimus post
tistcs,

Romanum
sibi

in

Ecclesia Catholica an-

quid [irimum profcssns est suis se lidei non profcssorcm tautum,

jura
,

vindicabat totius Oricntis Eccle,

siarum
illi

refragantibiis Aiitiochenis e[)isco[)is

qui

sed

acerrinmm

cxliibuit

dcfensorcm
:

cujus (ausa

subjici indigno fcrcbanl

animo. His igilur

jactis

se E|iliesum vcnisse testatur

rerum vcro ^e tarum

ante, et coalesccnlibus in dies discordia; semiiiibus,

seriem rccensere aus[)icatura mendaciis,


/Egypti e[)iscoj)OS exs[)ectare voluisse
tioclienuni

cum

ncgat

factum ut odio im^iellcnte, concilus nimis Joannes


cuin suis ferrctur adversus Cyrillum
illo
,

Joannem An[lartis

et
,

qui

cum

[^rsmittentem

alii|uos,

qui brevi fore

erant

episcopos. Sed

liis

jiatefactis

jain ccep-

suum

nuuliarent adventum. Adjecit, adversa;

tam historiam [)rosc((uamur.


71. Die quinto a Ncslorii

antislites egisse lyrannice, intentasse


lites [)er

minas,

satel[ler-

damnatione
iicnqie

(ut

Eva-

civitatcm s|)arsisse, qui tumultu

cam

grius' auctor cst) Joannes e[)iscopus Antioclienus


uiia cuin

turbarint, quique el ad

domum

i[isius Nestorii [ler-

suis

Ephcsuin vcnit,
:

viccsima
i[)sa

strepenles acccssciiiit
rint;

mortcmque eidem intentahorunKjue omnium dncem fuisse Memnonem


,

sc[)lima niensis Junii

tcstantur id
iii

quidem
:

Acta

E[)licsina% et Cyrillns

A()oIogetico'

ex quibus

e[)isco[)Uiii. Quid hoc? llle objectare ausus in Catliolicos vim, ct mctum, cum i[)se polleret duoruiu comitum ap[iaiilura, ct eorumdem

E|)hesiorum
est

j)lane errorisarguuiitnr qui

[lostbiduum vel triduum

adveuisse

Joannem
,

aftirinant'.

Quidautem Joannes
est Eiihesuin
,

ipse cgcrit

simul ac ingrcssus

Epi-

mihtibus vallaretur, quorum haud exiguus iiumcrus esse [loteiut ctiuiim Caudidianusad lioc niissus ab im[ierutore, licne sti[)atiis agminibus milituni
:

slola Synodalis

ad C;clestinum papam missa de:

clarat his vcrbis''

S[)cral)aiiius

iuturuin

ut reli-

giusissimus Joaniies
(lictalcin

Autiocliciius

diligentiam ac

Ephesum
locum
posset,

vciierat.
sibi

Uis adjecit conquestus,

omncs

Synodi laudarel;

et fortan ctiaiii

querere-

Ephesi csse
sibi

occlusas Ecclcsias, nec [latcre sibi

aliijucin ad Syiiaxim: cuiii

lamcn negare nou

quod tardius dcpositioiiem Ncstorii aggressi csscuius. Veruin eiiimvero omnino coutrariuin,
tur,

ac suis Dei gcnilricis basilicain,


fuisse
,

imo

contraque
tus cst

quam

s()crabamus
,

degeneravit

iiiven-

omnes
ille,

a[icrlas

si

recte sentieiis ciiin aliis

enim
,

iuiinicus

et

maxiinus

cum

sanclae
,

e[)iscopis convenisset.

H;ec et alia eOuliit callidus

Synodi
rcs

tum
,

recto; Ecclcsiai uni fidci liostis

sicut

postulans ab im|)cratore (ad hoc ciiim cuncti

i()s;e

declaiarunl. Nani simul atque E[ilicsuin

ejus conatus, et slndia tendcbanl), ut legitimam cogi

juberet Syiiodum, absque tainen

jjgy[)tiis,

in

qua

duo ex uiia([uaque
Cy.

[iroviiicia

adcsseut autistitcs.

Ad postrcmuin
si

vero quasi gravissima a

Catholicis [lateretur, clausit E[)istoIain ista pcriodo

antcquam (lulverein cx itinere coiinoiidum dcposito pallio collcchs quibusdam qui uiia cuin Nestorio dcfccerunt, ct blasphcma contra suiiiii i[)Sorum caput luquuntur, et glori* Christi taiitum non illudunt, quos
ingrcssus est

tractum abluisset

Quod

id Ueri

non

[lotest;

saltcm curelur, ut
i[)sani

sibi i()si

veluU collegium circilcrtrigiatahominum,

tuto nobis ad [)ro|)ria rcilire liceat: uain

vilam se

noijis

hanc ercpturos coinminantur

noiiien eiiiscopaluum
alii

habentium

collegit

quoruin
,

vafre

extorres vagantur, nec Ecclesias habeiit

alii

quidem
novain

istaj ut

qui depositus csset, iu


:

suam

sedein

s;e|)cnumero gravibus de causis a metru[)olitaiiis


suis sunt dcpusiti (suiit auteiii cuin
giaiii
,

revocarctur Constantinopohin
inlelix

sicuti
,

et astute

ad

illis

ehain Pelae Tlies-

Synodum

[irovocat

a Icgiliina

con-

el Ca.'Ieshaiii
ejccli) his
,

et

cx

illis
,

quidam qui
colkctis
aiite
,

deiimatus, cuin scirct eain ininime concedi debere:


iiisu|)cr reditum [lelit quam mendacissime causatus discrimen vit;e, qui ad sui cuslodiara sciret excrcitus cuin coniitibus habere (laratos. Sub-

salia
est

sunt

inquam
iieino

rein ausus

tutumque

iinpiam
est .

qualein

illuin

unquam

ausus

Quales autem hi esseut, Synodica Or-

scripserunt post qisum huic Nestorii Epistolae


xx.

ad
'

Evagr.

1.

1.

c.

3.

IV.

' Act.

Ephes.

' '

Cjril. Apolog. tom.

Cyril. ep.

Act. Eplie?. edil. Pelt. tom.

iii.

c.

20.

1.

XIV.

c.

37.

edit.

Pelt.

tom. iv.
c.

c. 1.

'

Liberat.

diac.

Brev.

6.

INIcepli,

Extat apud Cyr. ep. Synod. xil.

:; ,

:m
Uiodoxorum ad
Cyrilliis iiisiiiiial
7i2.

CJF.LESTim
ini|ieratore.m
iii

ANNUS
ei

8.

fllRlSTI /llM

missa declarat',

haclenus Epliesi gesla cssent, ut


prtclocutus
,

sibi

visum

est,
:

A|i(iio;.;(;tico.

Verum

ii:cc

postca.

recilavit

litteras

imperatoris

in

Qiiid vero

idem Joamies

ipsa iirima die per

(|uarnm v^duti sacra


episcopi
,

Irenmiim (oniilem ndmiseiit adv(!rsiis Hei episcoiios, a saiiclaSynodo nii.ssi fiierant ut ei in via occnrrerent, lilter;e Meiiiiionis Epliesini efiiscopi ad
(lui
,

illi

assurrexermit omniis lurpiter adiilaiites contra Ectlesia) moleclioiie

rem

ciini tantus lionor

ScripliiivE

lectioni.

deberetur (luntaxal divina; Prosecutusque de rebiis in


,

cleruin Conslaiitinopolilamini doceiit


K

liis

verbis^

Agiioscens aiitem S. Concilium proxime futuruni

Synodo gestis iiarrationem nonmilla mendacia eidem simul intexiiit. Tunc Joannes suas querelas
adversus

(^jus

adventnm

lionoraiis et

debitum sacerdolale
epi-

Synodum

protulit, qiiod ab ea miiiime


si

iniplens, misil

quosdam Ueo amanlissiniorum

e.xspectatus esset. His ila prtemissis, periiide ac

scoporuni etiam

cum
,

reverendissimis cleritis in
ha;c
:

Neslorius Catholieus esset, et


esl

(!jus

doclrina in omni(jiiidem

occursum ejus
lionorem

ut

faciens

et

debilum
,

bus Orlhodoxa de eo ne verbum


,

factum

adimpleiis

(jui

item maiiifestarent
es^et

sed acciisationes proposit;c suiit adversus

Mem-

(juod deberelaNeslorii colloquioabslinere, eo a saiiclo Concilio

quud

iioiiem episcopuiu Epliesiiium, el Cyrilluni Ale.xan-

damnatus

ob iin[)ielatem

driuuni.
74.

quam
inisit
,

luerat meditalus. Ipse veio Joannes

non perubi

Sed quffinam erant


,

istffi?

Adversus Meninoiiiteiitasset.

se^iuenlibus
Ilii

euin militibus, in itinere se


;

nein quidein
sisset;

iiuod
ejiis
,

omnes
clericis

Ecclesias Nestorio clau-

videri.

niliilomiiius secuti sniit


et

et

doinum
,

atijue

minas
suis

In

plurimas observaiites horas, et non iiermissi cuin eo habere colloqiiium manserunt nihilominus iiijurias patieiitjs. Post niultas
aulein horas, cuin hoc
ei

mansit occurrerunt

Cyrillum vero

quod

scriptis

ad Nestoriuin
admiscuisset.

Constantinopolim

missis
,

biereses

Demum

oinnes e[iiscopos
,

qui legihma; Synodo

visam
,

luissel, evocavit

iiiterfuerant

tur[iissime
alios esse

Dei cultores episcojios et clericos per


niililes.

introducens eos

iiimirum illorum
alios,

infamaiunt jaclantes Arianos Euiiomianos


,
,

Cuni(|ue

illi

qua; a sancto Concilio


:

necnou

A[)ollinaris errore cons[iersos.

Ca;le-

mandabaiitur, manilesta fecissent jiraimisitmagnificentissimum Irenaium et qui cum eo erant, episcopos et clericos importabiles inferre plagas
,
, ,

rum
lata

in Cyrilliim

tantummodo
eis

at([ue

Memnonem

confestim

al)

depositionis sententia est

ainbo([ue ut ha^retici condemnati suiit, atque sede


de[)ositi
;

noslris comminislris, et clericis

ut etiain in discri-

Cyrilliis

quidem quod
,

liareticain doctri-

His igitur gestis, venientes ad sacrnni Concilium qui niissi luerant Dei cullores
vita; veiiireiit.

men

episcopi

et

plagas ostendentes,

et

quiE

fueraiit

acta narranles sub Gestis monumentoriini, sacro-

sanclo Evangelio proposito


veriint

ad indignationem
,

mo-

vero, quod mullaque contia caiiones [leregissent reli((uos autem e[)iscopos excommuiiicatioiii subjectos esse voluerunt, quousqiie Cyiilli ta[)itula condemnarent. Ita quidem isti
naiii suis scripfisnianif(.'stasset;

Memnon

Cyrilli

Ca[)itula

iiromulgasset,
:

sanctum Concihum

cum
:

euin casligantes
quse quidein ex:

iiullo a

tanonibus
,

[iraescripto juris

ordine servato

excomnumicatum pronuntiarunt

vel specie tenus


salteni
,

nec
et

illis

quos damnarnnt
protulerunt
,

citatis

communicalio manifesta facta est . Hiec ibi (juibus pariler deelaiatur, terliain hanc esse habilain a Catliolicis aclionem ex qua missi suiit episcopi
,

tantam

senlentiam

inore

schismahcorum

ha;reticorum

sacros canones

Joannem a qiio niale liabiti ad Patrum consessum a quo legati fuerant redierunt. 73. Cunciliubidu7n Nesturii et Joannis damnantium Cyrillum , aliosque et Pelagianam
ad
:

subvertentium. 7.J. At describamus hlc ipsain ab eis latam senlentiam, quam sic priElocutus Joannes Antiochenus
Ego qiiidem nemiiiem ex iis uiiquani qui ad sacerdotiuin a Deo adstiti suiit, exlra Ecclesiastici corporis contmunionem ejici. Sed quia usu inferdum venit, ut membra qua'dam imniedicabili morbocorri|)iaiitiir; ob totiuscor[)orisincolumitatem qua;dain nonnuiiquam resectiones adhibeaniur, necesseest. Cuin

instar lulminis furibundus intorsit'

hceresim

co)ifi,rmantium.

cedere debuit
riuni et

apparalus ad
,

salanas pra'sideret

Talis nanique pni?conciliabulum cui quod collectum est per Nesto,

o[)tarem

Joannem excommunicatosepiscopos, cuneta Candidiano comite iirocurante; cui adfuerunt Pelagiani et alii ob scelera e tlirono anle ejecti epi,

ita(|ue Cyrillus et

Meiiinon insignis

illius iniquita-

scopi

locus eliain

illi

congruus, non ajdes sacra,


in sacris aedibus,
,

tis,quae accidit
siastica;

auctores exfiterint, et ut Eccle,

sed diversorium fuit:

nonquidem
,

sanctiones

piaque

pientissimorum
,

Au-

sed in caupona ea tractanda erant

in (jua lusores,

meretrices

ganeones

et

reliqui

nebulones suos

sohti sunt habere et frequentare congressus.

Con-

occasionem prabuerint, et [iradictorum ca[)itulorum promulgatione , se harehcos esse, [ilenissime significarint

gustorum decreta

pessumdareiitur

venere

ibi

die ipsa

qua advenit Joannes vicesima


,

aquum
rem

est

ut

i[)si

quidem exauetorationis seniii

septiina mensis Junii

nenqie die quinta a damiiatione Nestorii. In ipso igitur Joannis diversorio


ipsis,

tentia [ilettantur; reliqui vero qui

ijisorum erro-

abducti sunt, excommunicationis vinculo tan-

collectis

siinul

Caiulidianus

de his

qua;

tis[)er

innodentur, donec [iroprio tandeni delicto


,

agnito

ha;relica Cyrilli tapita auathematizent, et

Apud

Cyril. ep.

Synod. iv.

Act. Conc.

Eplies.

edit.

Pelt.
'

tora. IV. c. 13.

Act. Ephes. edit. Pelt. tom.

iii. c.

1.

C^LESTINI ANNUS
in fide a saiictis Patribiis NicfcnB
galis cdila plane acquiescant
:

8.

CHRISTI 431
:

301

fniondam

con^a-e-

zelus testuans, ct pratensa defensio pietatis

sed

ita

ut niiiil prorsus

vcnenum

as|)idum sub labiis eorum,

et

cum

mellili

extraiieum aut pere{j:rinum addi sinant, ct juxta

sinlsermoneseorum superoleum, ipsisuntjacula.

nosirorum im|ieratoriim litteras coetui noslrose adjun^ant et controversarum tandem qujfstionum examinatione rralerne siiscepta, piam fidein una nobiscum coiiflrment . Ilactenus
|iiissimorum
,
,

novam fraudem. ad Synodum occumenicam luTC appareant esse conscripta, ad eam tamen ne^iuaqiiam missa fuerunt sed clanculo rem agentes,
adspice
77.

Nam

Cum enim

sententia Joannis atque aliorum Nestorianorum ca-

lumniaiitium Cyrilli capitula, qua^ superius recensuimus.


est ad

ad nuperatorem et ad clerum Consfantinopolitanum miserunt exlant ips;c litteistha>c cimi litteris


:

ra>.

Sicque factuin

est,

ut in remotioribus civitati-

Hac ab eis lata sententia, scriptus al) eisdem ipsam sanctam oecumenicam Synodum dam,

bus ex eorum
pere

litteris

Synodus cecumenica magno-

infamaretur,

cum

ipsi

episcopi

(|ui

erant

nationis libellus
76.

qui

sic se

habet

'

Ephesi in Synodo congregati, nihil penitus


scirent: ha^c

horum

0|)tassemus quidem, juxta sanctissimo-

rum Palruni canones, piissimorumque ac Christi amanlium regum nostrorum litteras, Synodum pacate celebrari potuisse. Quoniam vero vos li;eretico
sensu meiiteqiie usi, non parva temeritate tumultuatione(|ue

enim se ignorasse, testati suntCyrillus Memnon, quorum causa ])otissimum agebatur, in libello diu postea oblato Synodo. Tandem vero post longum temporis spatium iidem Nesforiani
ac
ipsain

damnatioiiis sententiam Ephesi publice af-

privatim inter vos consensum

cele-

flxerunt;, ut

suo loco dicturi sumus.


his contentus fuit cocfus ille satanicus
:

brastis (tametsi

secundum terminum

a relifjiosissi-

78.

Nec

mis principibus nostris pra;finitum pra; foribus jam ageremus) omni(iue turbarum genere civitatem, et sanctam hanc Synodum implestis, ne videlicet in capita, qu;e cum Apollinarii, Eunomii, atque Arii
improbitate et perversitate conspirant
: ,

nam

qui in grafiam Nestorii non siint veriti adeo

imi)udenter non Cyriilum tantum, et Memnonem, sed universum sacrosanctum damnare Conciiium ;

inquirere-

addenfes praivaricationem, in gratiam Pelagianorum, qui aderant, episcoporum, restituunt confir-

tur ne^iue tandem episco|)orum undeciinKiue piissimorum iiuperatorum nostrorum opera convocatorum adventum exspectastis cum tamen magnificentissimus comes Candidianus, et scripto et dicto, nequicquam istiuscemodi adorireniini, sed commu;

mantque Pelagianam ha-resim swpius ante damnafam illud impie statuentes, Ads animam minime per peccatuin mortuam esse, privatamque vitae grafia,
;

neni omnium episcoporum consessum exspectaretis, severissime vobis interminaretur Ideo tu, Cyrille
:

neque peccatum originale esse propagatum in |)osteros. Ha^c quidem sapientissimi isfi sancito canone decrevere. Sed accidit sive doto malo, sive librariorum
incuria, ut Iia;c ipsa Acta pseudosynodi Ephesinse admixta fuerint cum legifima Synodo oecumenica ibidem celebrata, et in quibusdam codicibus inter Catholicas Synodi sanctiones spurium hujusmodi lateret decretum ut plane pro monstro hahendum
:

Alexandrine,
pali

et

tu

Memnon

hujusce

civitatis

episcope, scitote vos exauctoratos, omniqiie episco-

honore exutos,
soli,
,

tico ministerio, et sanctione

quippe qui

ab omni praeterea Ecclesiaspenitus esse amotos ut sanctorum Patrum canones conet


:

fuerit, ut

culcarentur

omniaque confusione

et turbis

misce-

rentur, auctores et duces extiteritis. At vos reliqui omnes, qui seditiose et inique contra Ecclesiasticas
sanctiones, regiaque decreta Actis consensistis, tantisper

Synodus Ephesina, quani constat (ut dicetur) damnasse Pelagianos, Iiaberet nihilominus constitutionem, qua hteresis Pelagiana coufirmaretur.

anatliemati subjacete

donec agnita culpa


sanctis Patribus in

vestra resipiscatis,

fidemque a

79. Sensit quidem et detexit atque damnavit ejusmodi imposturam sanctus Cregorius papa; collationeque facta cum antiquo codice Romanae Ecctesia\ in

Nica'a civitate congregatis expositam integre suscipiatis, niliil illi

quo

nihii tale potuit reperiri, ex eo alios

externum ac peregrinum attexentes

codices depravatos esse redarguit. Extant hac de re

capita praiterea haeretica a Cyrillo Alexandrino exposita,


a[)erte

ut quaj Evangelicae et Apostolicae doctrinfe

repugnent, anathematizetis
fldei

et litteris deni-

ejusdem Romani Pontiflcis litfera; ad Eulogium ' episcopum Alexandrinum, ad Anastasium ^ episcopum Antiochenum, et ad Narsetem ^ comifem. Sic
igitur Nestoriani furore perciti, nulla habifa consi-

que piissimorum Christique amantium Regum nostrorum, qui


quffistionem quiete agitari, accurate^jue discuti prcecipiunt,

deratione

non dico Ephesini

Concilii

nuper

habiti,

per omnia pareatis .


:

Hactenus libellus damnationis

quibus omnibus

sed nec aliorum tot in Africa, Rom;e, Consfanhnopoli, et iii Palastina habitornmConciliorum incon-

quadraginta tres episcopi subscripserunt, inter quos adnumeratur Theodoretus episcopus Cyri, et Paulus Emesenus. Observatione quidem digna res est,

demnationem Pelagianae
gianos episcopos
:

hteresis,

ad defensionem

sui erroris adjunxenint sibi coflegas impietatis Pela-

hcet ipsorum aliqui paulo post

quot quantisque se involvant indumentis hajretici, in ore canones, in verut videanlur esse Catholici
:

sanioris mentis efJecti,


militia,

deficientes a sceleratorum ad Catholicae Ecclesiie castia se receperint,

bis

Hdes,

eademque Oriliodoxa Nicfena


edit. Pelt.

in factis

Greg.

I.

VI, ep.

xxxi,

oreg.

I.

iv. ep.

XLVII.

Greg.

>

Acl,

Ephes. lom. ni. c,2.

1.

V. ep.

xiv
4(i

T05IL'S VII.

, ,

362
iit

CiELESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI 431,
ejusdem Synodi oRcumcnica;
lector, et considerasli
,

niissa

Palladium ad Theodosiuni Hinc videas, quod cuni numerentur in lioc ipsoruni prinio convenlu Nesloriani episcojii quadrayinta tres, postea recenseri tri^Muta - tantnm
testatur Syiiodica per
'.

Iuta((ue

((uarta sesin

sio. Vidisli,

[luto,

plena
le-

Synodo professum Philippum Aposlolica; Sedis


galuin esse Caiholicae Ecclesiaj ca[iul
tistitem
ca[)ite
,

Roinanum

an-

et octo, inde(|ue triginta

unum

''.

Hic

linis Concilii

reIi((Uos vero oiiines


:

e[iisco[ios siib

hoc

malignanlium, synagogaj conspiraiilium in Cliristum et Ecclesiam ejus, ex quo maloruin omnium


fluxere principia.
80. Legati

membra

(|uod

quidem

est

susce[)tum elodicere

giuin abs((ue invidia, et faustis (lostea (iraiconiis ac-

clamatum. Scd qua; die scquenti acta


Pontificis adceniunt,

siiil,

Romani

cum

(irosequainur.
82.

Concilio a/junt, res fjestas approbanlcs. Post \mc autem accidit, ut duodecim diebus elapsis, nimiruin decima Julii, legati a Ccelestino Pontiflce missi appellerent Epliesuni
varielate
:

Undecima
:

Julii

in solitum

consessum, ad

Dei genitricis Mari;c ecclesiam Catholici


sco[)i

omnes

epi-

qui

licet aiitea exs|)ectati,

sed

convenere ubi [lost Juvenalis e[iiscopi Hierosolyinorum prffilocutioiiem, ad ea quic hesterna die
acta essent in Syiiodo, legali Apostolica; Sedis
in
:

temporum eorum

navigalione pra?pedila,

tardius a|)puleruiit: cuin tamensatisSynodo \isum


est, set,

damnalionem

Nestorii

suum calculum
:

adjecere

reni aggredi, (juod loco i[isorum Gyrillus ades-

qui ex

Cffilestiui

papai decrelo vicem gerebat

Romani Poiitificis. Eadein autcm die qua veiierant, in Synodnm introducti, a Patribus digne, (ut par
erat) excepti

quorum (irimo loco Philip[)us presbyter sententiam suam dixithis verbis NuIIi dubium est, imosaeculis onmibus notum est, sanctum beatissimumque
'

sunt Arcadius

et

Projectus episco|ii,

legati

atque Philippus S. R. E. presbyter, Apostolicae Sedis qui litteras obtulerunt legendas a Cieleslino
:

Pelrum Apostolorum principem et ca()ut, fideique columnam, Ecclesia; Catholica; fundamentum, a domino Jesu Chrislo Salvatore nostro, liumanique
generis Redem[)tore CEelestis regni claves accepisse,

papa ad Synodum datas qnai (ut scripta? erant) latino sunt recitato! sermonc, ob dignitatem Apostolica; Sedis latine scribentis inde eajdem Graecte redditaj, iterum lectiB sunt, atque omnium senten: :

solvcndique atque ligandi potestate

quam

acce()erat,

necnon per successores suos hucusque semper vivere, causasque decernere, semperque viclurum esse. Hujus itaque ordinarius succesfuisse
;

usum

lia Catliolica!

jirffidicata;, et

acclaniationibus fauslis
Cajsareae

sor et vicarius

sanctus

beatissimus([ue

papa et

acceptcE. Post liaic vei'o

Firmus episcopus

e[iiscopus noster Caclestinus nos suos (iro se quasi

Cappadocia) de his qua; hactenus acta essent in Synodo, quomodo videlicet, exprescripto litterarum
Cielestini pap;c

vicarios

ad hanc sanctam

Synodum

misit, etc.

Intelligisne,

quein

sibi

locum

in Ecclesia

Cathohca

eumdem omnium

ad Cyrillum et ad Nestorium etalios, Nestorium haereticum et contumacem

jure vindicare semper consueverint Petri successores

Romani

Pontifices? et in

quam

frequenti audi-

sententia condemnassent,

i'eddiditcertiores.

eosdem legalos Excusaverunt autem iidem legali


maris tempestateprolegi qua) ab ipsis hac-

torio,

quamque

celebri totius plane Catholici orbis


sit

tlieatro,

cunctis s[jectantibus et audientibus,

larditatem

suum

et inorain ex

tant;e rei veritas prsedicata ?


lici
iiis

ductam

pelieruntque sibi
'

oinnes qui aderant,

quam non dico Cathosumma consensione proeadem


ipsa praeclario-

tenus decreta fuissent,


lippo legato
81. a Gratias

sic in

Synodo loqueute Phivenerandteque huic

auribus acceperunt

sed

ribus

quoque

prteconiis

confessus est qui ca'teris

agimus

sanctcB

eruditior in castris

adversariis

modo sub Joanne

Synodo, quod

litteris

Calestini saiictissimi beatissi-

mililabat Theodoretus,

cum

postea ab his expediens

mique
bra
,

papa; vobis recilatis, sanctie Ecclesia;


vestris

mem-

se nexibus privatoruinallectuum, liberiori voce sae-

vocibus, piisijue pnecoiiiis sancto vestro capiti vos exhibuerilis noa enim ignara est vestra beatitudo, totius fidei, caeterosanctis
:

pius suis Epistolis (ut dicemus) tantam (irofessus est


veritatem. Sed ca'(itain jani historiam prosequamur, 83. Posl Pbili[)[iuin legaium duo reliqui in

rumque A|)Ostolorum caput


extitisse.

B.

Petrum A[)ostoIum
impedita aliquanto

eamdem

Proinde cuni

iiostra parvilas multis rnaet

senlenliam pedibus abiere, et in damnationem Nestorii dictis ac pronuntiatis sententiis


subscripsere
,

gnisque tempestalibus jactata


serius
accesserit
,
:

primoque loco
:

Philip(ius

(iresbyter

rogamus ut ea nobis patefieri mandetis qua; ante adventum nostrum in sacra hac Synodo acia sunt quo juxla sanclissimi pa^jae
;

nostri

pra^sentisque

Iiujus

coetus

sententia,

et

duos reliquos legatos episcopos quibus intelligas, quod etsi praestare dignitate certum sit episcopos presbyteris, eos tainen qui proxinia connexione ca(iitis, cardinales
S. R. E. legatus subscri[jsil ante

nos quoque illa nostro suffragio confirmemus nostroque calculo a[)probemus . Ita i[)se. Post haec prffilocutus est Theodorus Aucyra; e()iscopus nonnulla iii laudem Ca;lestini Pontilicis indeque subsecuta Actorum lectio, et Nestoiii ilerata
;

(iresbyteri nominaiitur, aliquid habuisse,

quo

inter-

dum

piffiferrentur episco[jis. Actis igitur jain contra

Nestorium a Synodo a-cumenica, legatorum subscriptione munitis


,

scri[ita

est Epistola

Synodalis

ad Thodosium
natione
Ncstorii

im(ieratoreni de conlirmata

damvicem

damnatio

ha;c

ex Actis Ephesini Concilii. Abso-

per legaios

Apostolicani

agentes non solum Ca^Iestini


'

Romani

Pontilicis, sed

Act. Ephes. edit. Pelt. tom. iv. c. tO.

C.

10.

2 Ibid, c. 7.

ibid,
>

' Ibid.

tom. n.

c. 15,

Acl, Ephes. edit. Pelt. lom. n. c. 16.

C^LESTINI ANNUS
totiiis

8.

CHRISTI 431,
Terrorem
etc.
,

363
Scripturrm

orbis Occidentalis cpiscoporum. Est EpistoIa3


'

pit'.

milii divinse

cxempla

Vcslram, Clirislianissimi reges, erga pietatem cnrani et stiuiitim iiniversorum Deus apprincipiiim
:

inferunt,

Quod insuper iisdem caliimniaren-

tur lurrelici

Cyrillum affirmantem

prime gratam acceplamquc


riim

liabet

etc.

Dedit

in Clirislo cpsc pcrsonani,


iii

eumdem

asscrcre

unam tantum unam


ipsum

eaclem Synoclus aliam prieterea Epistolam ad cle-

Christo naturam, idem Jsidorusscriiisit ad


-,

Conslantinopolitaniim

eodcm quoque
:

arjiu-

Epistolam

qiia

significavit ex phirimis S. Atha-

meiito conscriplam, et legatorum etiam subscriptione niunitani, qua; sic incipit^

uasii sententiis liquido

Huc deveniinus,

stum constarc
bilis

natiiris.

apparere ex duabus ChriCaeterum veritatcin tandein


,

ut rein apprime luctuosam vobis indicare cogamur, etc. Sed cum Aideas in neulris hariim Synodalium Epistolarum ullain penitus menlionem

edoctus, ipse Cyrillum ut perstet in sentenlia

immoscri-

adhortatus est;

ahamque

postea ad

eum

psit

Epistolam
86.

'.

haberi de rebus geslis per adversariorum concilia-

bulum, damnatisque ab
et

eis Cyrillo

cum Memnone

dam

sanctissimo

Quid insuper Nestoriani? De Victore quomonacho in vulgus sparsere, quod


:

universa Synodo, de quibus in primis expostu-

hostis Cyrilli esset, et ca ipsa saperet, quffiNestorius

landum plurimuni fiiisset; evidcns est argumentum ((juod diximus) omnia ab eis clanculum sub
silentio actitata.

impie piVTdicaret
ceret.

sed accidit ut idem Efihesum se

conferret, et veritatem vix

fandcm omnibus

patefa-

84. YersitticB Nestorlanorum et calumnice in Ci/riUum. Sed quem non moverunt illi lapidem, quamvc artem et dolum inicntatum praelermisere,

Porro rem gestam scitu dignam ipse Cyrillus in Apologia ad Theodosium imperatorcm ita describit * Expertus cst mecum infrenataj linguaj jacuia dilectus quoque solitarius Victor. Pi\Tdicarant enim de ipso qiiidam ex his forte qui mentiri
:

quibus Cyrillum, quem


lare

praj csteris odio proseque-

rentur, ali^pia aspergere possent infamia et suggil-

consueverunt
contra

quod

et ipse
Ita

absurda qua^dam
ad

sit

calumnia? Quienim viderant sic in Orientem obstruxisse aditus omncs, ne quid lilterarum ad imperatorem perferri posset cum scissent de damnatione Neslorii scriptas fuisse liltcras Alexandriam
:

me

nugatus.

ut

cum Ephesum

me

vehementcr illum nonnulli ex sancta Synodo accusarint; imo universi, unum esse ex imvenisset,

jiiorum

numero,

vociferantes, aversati
et

sint

con-

a Cyrillo, occurrenteshis, in

^gyptum

dedere

litte-

stanterque parricidam

hoinicidam,

efsl

quas alia

ras quibus significarent Cyrillum

eodem animo, quo Tbeophilus insecutus est Joannem Chrysostomuin, commotum contra Nestorium eumdem absque perendina dilatione excommimicasse qua; quidem res commovit animos ctiam sanctissimorum
:

sunt hujusmodi, nominarint. Et cum lioc senex intellexisset, multis admodum ipsum sanclis episcopis
circumslantibns, sublatis in csluin manibus, premorem per sacrosanclum baptisma, et veneranda Christi mysteria nuUius horum scelerum se
ter
, ,

virorum
85.

et inter alios

Isidori

Pelusiotai, qui ad
:

scripsit Epistolam ' Acta Pseiulo-Synndi quce vera Synodus dammit, et de quibus dat Synodalem ad imperatorem.,et Encyclicam Epistolamad omnes. Pra^po-

Cyrilhim in ha;c verba

conscium esse juravit atque ita vix landem offensoriim animos ego et ipse pacare potiiimus . Ha?c
:

Cyrilhis. Cognoscis jam salis, puto, lector, pcrquos mendaciorum ctversutiaruin infraclus serpere soleat

sterus favor

haud acute

cernil

odium autem
,

nibil

oinnino cernit. Quapropter si ab purus atqne imniuais esse stiides


sentenlias ferre
;

utraque larva
noli

ipsam vero veritatem , etsi mille hostiuin cuneis circumvallelur, erectam sui fiducia recta progredi, et ca?lum magna semper alaciitale
infelix impietas;

violentas

conspicere. Scd Synodalia


87. Elapsis ab
qiie
,

prosequamur Acta.

crimina justo et integro judicio committe. Quandoquitlem Deus etiam qui omnia scit antequam oriantur, pro sua humaniillata
,

verum

cum

hac ultima sessione diebus quinhoc intcrslitio temporis Catliolicis inno,

tuissent

episcopis

qua;
,

Nestoriani

impudenter
,

tate

descendereacSodomorum clamorem perspicere

egissent adversus Cyrilluin

Memnonem
:

et

omnes

voluit, hincvidelicet nos ad res accurate perscrutan-

reliquos oecumenicaj Synodi antistites

consulturi

das ac proferendas erudiens. Mulli enim ex iis qui Ephesi coacti sunt, tetraducunt, ut tuas iniinicitias

quid in re tanta agenduin


Jiilii

foret,

decima sexta mensis

persequentem
Christi

ulciscentem et non ea qus Jesu orthodoxe quacrentem Theophili (inqiiiunt) ex sorore nepos est, illiusque mentem et sententiam iniitatur Ut enim ille perspicue adveret
,

Dei genitricisbasihcam convenere. rbi priinum oblatus est querelarum libellus a Cyin
rillo

eamdem

sunt

episcopo Alexandrino et Mcmnone Epliesino adversus Joannem quod licet sua culpa sero longeqne post prKscriptum tempus advenisset, sibi
,

sus divmitus afflatum ac Deo cariiin

nein

(Ghrysostoinum
iste

scilicet)

virum Joanfurorem eCfudit sic


;

etiain

gloriari

ac se jaclare

exjtetit

etiamsi

spretisque Patribns Synodi, Nestorio communicasset, clandestinamque Synoduin ex improbis et ejectis episcopis
,

tamen

judicis

offlcium

vindicasset

latum sit inter eos qui acciisantur, discrimen . Hactenus Isidorus, (lui et aliain ejusdeni ferine argumenti ad euindem dedil Epistolam quae sic inci-

collegisset, ausus(|ue esset, nulla servata judicii ra-

tione, absque doiiiinalione vel cilatione pra;missa, in ipsos sentenliam ferre atque gradu dcponere.

'

Act. Ephes.

edit.
i.

Pelt.

tom.

u.

n.

2 ibid.

c.

33.

'

Isidor.

' Isidor.

Peius.

1.

ep. cccx.

crcxxiv.

I.

I.

ep.

ccclxx.

2 Ibid.

ep.

cccxxii.

Ibid.

ep

4 Cyril.

Apol. lom. iv.

,, ,

3G^
Recitato
libello
,

CJELESTINI
igitur,

ANNUS

8.

illi

CHRISTI 431,

aiiditoque

Concilio univcrso,

rint ex

corum manibuslibcrati cognoscebant enim


;

interlocutus

magnus

ille

Acacius Melitenus
asseruit
,

Commodum

episcopum,

in cujus civitate ali-

cpiscopus, nullius essc jienitus


a

jui'is

(|u;r

(juando vcrsati essent.


nis

Demiun

arcliidiaconus Jdan-

communicantiljus (Tcumenica; Synodi


hus, acta essent
dari
:

cum
,

Nestorio contra Patres

tamen adluic

omnilius Iegil)us repugnanliIjenignitali Synodi

locum
;

petiit,

ut Joannes auctor

omnium

audi-

retur

eumque
Missi
,

judiciali ordine

ob eam causam csse


ci^iscopi

citandum.
88.

chartam dedit ad Synodum defercndani, (juam e|)iscopi accipere noluerunt, quod non i[)sorum id muneris esset. Adjecit postea archidiaconus Joarinis nomine ejusmodi verba: Ne(jue vos ad nos mitlatis neque nos in j)osterum quicquam ad vos miltemus siquidem j)0stquam decreto nostro semel
;
:

sunt igitur Ires

Petrus

ad imj^eratorem detulimus
ij)se

quid oj^us

sit

facto, ut

Paulus

et Arclielaus,

qui nomine Synodi conveni:

ad nos perscribat, exspectabimus

Ha?c

ille.

rent i|)sum a militil)us

Joannem Antiochenum episcopum


vetiti

sed

Cum

vero cuncta quse accidissent missi episcopi


;

sunt ad

eum
:

accedere, vix(|ue
dimissi vcrociun

revertentes Synodo exposuiss(!nt


Patres, dicturi

quid decreverint

intra scdium admissi vestibulum

minis, jurgiis, atque blaspbemiis in fidem Calbolicam ad sanctam Synodum rediere. Sed deereto
,

charta

illa,

sumus, ubi primum quid contineret quamarchidiaconusdeferendam Synodo


:

obtulerat episcoj^is, dixerimus


quae sic se habet
'

innotuit

illa postea,

Synodi per tres alios episcoposjusso secundo citari, occurrentibus eisdem militibus evaginatis gladiis, vix tandem ejusmodi a Joanne per milites elicuere responsum Episcopus Joannes ait Nos homines per nos gradu motos, et exconununicationis vincu:
:

91. Ej)iscopis a nobis

excommunicatis sancta

Synodus

haec significat, et suadet.


est,

Crave rcvcra

peccare,

Deumque
:

et

Domi-

num

ad iracundiam provocare

sed longe gravius

lis

innodatos responso non dignamur

.
,

His et

aliis

cst et periculosius, peccata poenitentia

relalis

per missos Joannem episcopos

etsi satis

su-

In hoc

perque ea videri poterant ad hominis proterviam declarandam, tamen adhuc tertio esse citandum sancta Synodus statuit. Sicque liis rebus gestis

fmem

accepit ejus diei Actio

cum

Juvenalis Hiero-

non diluere. autem malum vos eo ij)so manifeste incidistis, quod ini^juis seditiosisque Cyrilli Alexandrini ct Memnonis Ejihesini studiis et machinationibus animo pertinaci adstipulari hactenus non desinitis. Quare et bac quoque de causa excommunicationem
estis nec injuria. Nam cum amicitire ostium per nostram sententiam patefactum vobis cerneretis; nibili id duxistis neque ut ab excommunicationis vinculo absolveremini , quicquam pensi habuistis imo vero hominum baeresi conta-

solymitanus episcopus inter alia in Joannem Antiochenum, incusans ejus refractarium animum, dixit, ob legatos saltem Apostolicae Sedis Roma missos

perpessi

eum

parere debuisse

Cum

pnrsertim

inquit

Apostolica ordinatione et antiqua traditione in consueludinem abierit, ut Antioehena sedes perpetuo a

minatorum

Romana
89.

dirigeretur judicareturque .

sanctorumque Patrum canones et impcratorum decretum fa'de calcanfium et sexcenta


,

Postquam autem cjusmodi contumeliosum responsum episcopis illis missis Joannes dedisset, jamque palam delexisset, a se Cyrillum cum uniadjiciens crimen versa Synodo exconnuunicatum
:

alia per iniquitalem

perpetrantium

(projiter

que

etiam gradu moti


exuti
sunt)

omnique

episcopali

dignitate

necessitudine et consuetudine usque


nisi matin-e
illo

bodie libere utimini. Scitote proinde,

crimini, confestim chartas publice jussit affigi, qui-

quod

wquum

cst provideritis, et a

noxio

com-

bus declararetur Cyrillus e|)iscopus Alexandrinus


esse sectae Apollinaris baereticus
:

scheda
diei

omnia de

Cyrilli haeresi

eadem jam nuntiata esse


continebat

mercio vos semoverilis,fidemque sanctorum Patrum Nica;norum sincere complexi fueritis et nostro
,

imperatori. Quibus Cyrillus acceptis, ad sequentis

Synodum
90.

retulit.

Decima septima

igitur die Julii in

eadem
moneri

tandem consensui juxta religiosissimorum Regum nostroriun prfescriptum placide citra ullam omnino contentionem aut turbam vos adjunxeritis; fore ut vcstram stultitiam justius quam nostram sententiam accusaturi
92.
sitis

Deipara; ecclesia collectis in

unum

episcopis, Cyril,

Hactenus Joannis delirium.

lus de affixa publice charta questus

petiit

Cum autem

sancta cecumenica Catholico-

debere Joannem de eadem affixa charta et irrogata contumelia rationem reddere ostendensque quam longissime abesse, ut aliquando Apollinarem vel
;

rum Synodus disset, quam


posset
persisteret,

relatione

episcoporum de Joanne au-

procul abesset, ut spes aliqua esse

aliquem haireticorum sectatus fuerit,

in

eumdem

ApoUinarem

et

alios

onmes
,

ba;resiarchas intulit

placuit sancta; Synodo anathema. His acceptis Joanncni tertio per tres episcopos citari delecti(|ue sunt ad opus Daniel ei^iscopus Colonia; in Armenia civitatis, Conuuodus Tripolis Lydia;, et Timolbeus
:

Synodo illum citatum adfore, qui obstinatus judicemque omnium tan(juam j^brenesi correjitusageret: haud diutius dissimulandum rata, in ipsum et qui cum eoeraiitej)iscoposanallieinatis
rint
:

seiitentiam tulit, nisi

quamjirimum ab co recessenomina auteni singulorum cxpressit, inter


:

quos Tbeodoietus reperitur, qui ut armiger Joanni


iiibairescebat

TbermaD civitalis Hellesponti episcopus. Accidit autem ut cum bi ail Joaimis babitationem se contulissent, et a clericis Joannis male excepti essent,
,

erant

omnes numero

Iriginla sex.

Insuper cuncta ab

eis acta

contra Cyrilluin et

Mem-

u mililibus

(jui

aderant commiserationis causa fue-

Act. Ephes. edil. Pelt. lom.

lll. c.

3.

CJELESTINI

ANNUS
irrita

8.

CHRISTI 431.

3G5

nonem eadem oecumenica


espo dn\it
:

Synndiis prorsns
liis

scriiisitqnc

de

Syiiodalcm ad Tlieo-

dosiiun
'

imperatorem Epistolam, cujiis est exor Qnn? sancta^ snnt Synodo a dominatione dinm vesfra mandata, etc. , qna qiiidem inter alia Pa:

filios impietatis sum venenum expuat. Occurro illi nudatiim babeiis sancti Spiritus gladium pugnoque adversus lianc bestiam propter Christnm. Qua de cansa non collaboras cum eo (|ui Iioc boniim facere conatnr? Quare et ipse non siinni consistis in
;

tres petiernnt,

nenomen Synodi

lialtere sineret,

qni
fnit

acie? Sternatur

oinnium manu
et
:

commune
Contrivisti

re[)ii-

a scliismatiois

seorsum ab universis collectus

femus

Iioc

certamen;

simui vincentes gratias


capita

scliismalicornm conventus; ajjeretqne ipse Constan-

referamus Salvatori, dicentes


draconis.
9.J.

cxemplo, qniqnossciret a cietu omnium esse divisos, poena mnlctandos exiliicensuisset nec ullo pacto fieri posse, ut noinen Synodi olitineret
tini lAIa^nii
:

Sed nos quidem legitimi Salvatoris sacer,

dotes bellicosissimi
tores,

mysteriornm
qiii

ejiis

dispensa-

convcntns triginta sex

episcoponim scliismaticohaljeret Peiagia-

su|)eramus eos
:

contra gioriam ejus nu-

rnm, qui

pr.Tsertini
;

damnatosjam

gantur

tu vero

nos admixtos

cum

e contra esset vere legitima Sy-

certasse, et

non ita. Vides iios veluti in belio adhuc pugna; stillare sudorem, adeo(|ue

nodns universalis ducentorum et decem episcoporum, qu3p pr.Tcipue legatos secum liabeal Apostolicfe Sedis omniuin Occidentalinm vicem agentes. Jubeatque ad postremuin, rogant, ut (|n8e a sancta Synodo
contra

refociilalione s[iirituali et consolatione Ojius babere,

ac

jam

vicisse. Tii vero

cum

sis ordinatiis inter fra-

tres, et Christo

Domino

noineii dederis,

debeasque

impium

Nestoriuin gesta sunt, solidam obli-

neant flrmitatein.
93. Scri[>sit insuper eadem sancta Synodns Epistolam Encyclicam ad universos Cliristi tideles, quibns omnium episcoporum nomina. qiii damnati

nobiscum armari ad [uignam, adversns veritatis dogmata arma convertis. rem inauditam manus cum iioste non consernisti cnni iiis ([ui ccrtarunt, non concertasti tempns beili tarditale advenlus tui
I ; ;

declinasti
liter

a longe stetisti spectaior

eorum qni
vidisti,

viri-

certaverunt; hostem prostiatum, linguamque


et

omnium

ipsius initium

conscnsu fnerant, voluit innotescere est ^ Cum essemus Ephesi secundnm


: :

blasphemam repressam
luisti.

punitam

ac doChri-

Dic,

quTSO,

quam ob causam? Quod

imperatoris litteras congregati, elc.


sex canones, quibus sancta
(]uis se

, cui

adjecere

stnsvicit?

Synodns

signiflcavit

ne

Quod contra adversarios invaluit? Quod obmulnit os grandiloquum? Qnod sedatus est morbus, qui inter
satis
filios

cunjnngeret cnin Nestorio, vel ejus partes


qui vero secus
et
fe-

Ecclesiae grassaliatur?

tntantibus et inliTrentibus schismaticis Joanni ac


sociis vel sectT Pclagiana; viris
;

fuerit,
'

viriliter
:

Davide

cerint, ut dejicercntur

ab episcopatu,
ei

subjacerent

anatliemati, jnssit. Decrevit insu[ier sancta Synodus,

dicere te, Domine, oderam, et super iniinicos tuos taliescebain ?justo odio oderam eos, et inimici facti suiit milii.
90.
tio
;

nobiscum agere, Nonne ([iii oderunt

et iilud

Verum cum

ut

quicumque

a Nestorio et aliis

adhajrentilnis
:

Vernm

liornin nulla

tilii

prorsns est ra[letis,

depositi essent,

suum

etiam, ul clerici
a

locnm addidit(|ue atque populus non subjaceant iis (jui


reciperent

sed e contra eos qni vicerunt, jacnlo

et

invidentiae telis vuinerare conaris,

quos

[lotius

ad-

Synodo

deiiositi

bendam

esse

momenti

fnernnt episcopi, nulliusqne haeornm restitntionem pcr


schismaticos factam
:

mirari debebas. At etiamsi nos acerbe petas; nihii

tamen

veriti,

dicemus

Sagittae

infantium

facta?

Nestorium

et collegas

ac de-

sunt plaga) eorum. Et tametsi externis armis

te ip-

mum

depoiiendos pronuntiavitoinnes qui res gestas

Synoduni oecumenicam E|ihesinain conati fneriiit irritare, eosdemque anatheniate feriendos eadem sancta Synodus edita sanctione deper sanclain
crevit.

sum circumdans, belluin adversus B]cclesiam Domini moliris; arma tamen noslra (sicut scriptuin
est)

non sunt carnaiia, scd potentia Deo ad destructioncm mnnitioiium. Invenies autem Ciiristi milites
qui lecuin suut, fortiores
id est,
:

Hactenus septima Actio.

94. Cyrilli homilia

ad pnpuhim.

Post

haec

vero per dies quinque cessatum est a sacris Comitiis quo teni[iore Cyrillnm [lutamus illam habnisse
:

ad po[mlum homiliain, cujus estexordinm^: Oueb

Christum sit virtus etc. cum ea ad tempusaccommodataadversus Joannein Ad te namqne aiiostroplie, digna relatn, ubi ait
dilectissimis in
:

scutnm fidei et animi Christum habent, liabent fhoracein justitiiB, galeam salntis, et gladinm Spiritiis. itaqiie etiamsi andax et veliemens, multoque fastus incedas, et ad inorem jactabiindi Goliath barharica contra nos arrogantia et insolentia intumeiis,

spontanei arma,

usus

est

scas; vincet
lites

tamen

Christus, vincet per pios satel

suos, sicut David, eic.

Sed quid [irTterea?

milii

serino

nunc

est,

qni elatnm adversus

omnes
om-

Sciens Cyrillus pnhlicislitteris se ah eo suggillatum


Sahellianisnii,
i|ise

sn|iercilium erigis, et ex Orientalibus regionibus

[lublica

concione suain agens

huc

venisli. Itaque

iii

universi Salvatoris nostri


et

cansam,

in adversarios invectus,
illi,

nium

ministri siimns,

concreditiim est nobis


:

cni favebant

prfcdicationis istius ministerium

non onines cum


liniiis? Erexit

illo

(ul

ob (]uam causam sumns, ut ([ut illiiis snnt, vevides) draco ille mnlloriim capi-

tnnc E[)hesi

Pelagii hTresim, vchementer iiisectafus est, iiabens homiliam illam, cujns est exordium ^
:

Qiii sacris litteris

atfendunt, etc.

tum
'

ca[iut

piofaiium ac scelestum, ut in Ecclesiae

97. Niccena ficles amfirmatur ; hccresis Pelagiana cian Nestoriana in Synoclo ckminatur.

Apud. Cyril. ep. Synod. v.

^ ibid. vi.

^ Cyril.

hom.

iii.

'

Psa\.

cxxxviii.

'

Cyril.

hom.

v.

366
Quinqiie aiitcm post
liacc

CJELESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI A3

a superiori scssione intcr-

lapsis diebus, die vicesima

secunda

Jniii,

oclavus

Sed mea dum proles in summa armatur ab imis, Congrna bellandi tempora nnn habui.
Et
coiiiian(.'nine,T

post

tristia

vulneia fraudis
pari.
:

congrcssus
clesia,

iii

loco solito, ipsa Deipani Mariaj Eccst,

Aspera conserui

pra;lia fine

habitus
'

ea niniirum ex causa, quod Ncs-

Me tamen una
llla

dedit victani scntentia lelho

toriani
illis

decipere simpliciorcs solerent, cxbibentes

volens iterum surgere, bis cecidit.


oritur,

Mecum

mecum

niorilur,

mecumque sepulcrum
:

a se scriplam iiovam fidci confessionem, vcluti


:

lutrat, et inferni carceris inia snbit

Nic.cnum symbolum
et

agebant autem

id

Anastasius

Quo nos

prajcipites insaua superbia mersit,

Exiitas donis, et tnmidas meritis.

Pliotius

Ncslorii primipilarcs, de quibus supra,

Nam

Christum pietate operuin

el

liisque conjuncti

dem

Jacobus at(pie Antonius, qui quideceperunt Lydos Quartadccimanos, qui ex co


dici solet)

Esse Denm,

in capitis foedere

mercede volenles non stetiinus

Speranlesque animi de libertale coniiiam, Perdidmius quam dat gralia jn^titiam.

errore emergcre cupientcs, in Nestorianismum im-

Quiqne

igilur

gemina; niiserans busta ruinai,


exilio consoriare cave.

pegerunt, de calcaria (ut


incideiites.

ad carbonariam

Ne nnstro

Dctexit

Ecciesia; Philadclpbia?,

fraudem Cliarisius ceconomus ab illis tanquam iiiweticus,

Nam

si

qua; Domini data raunera sero fatemur,

Hicc liomini credisdebila, noster eris.

quod ipsorum noluisset recipere confcssionem , damnalus; qui eam scripto iibello detulit Epliesum, obtulitque Concilio. Qua cognita a sancta Synodo atque damnata ut caverent in posterum, canoiiem addiderunt, ut nemo subscribendam offerret aliam fidei professioncm quam NicEcnam
, ,

liactenus de sepulta
resi

cum

ignominia Pelagiana ha;Concilii

una cum Ncstoriana, quod Epbesini


tOO.

hac novissinia Aclione factum diximus.

Damnata jam

in

Synodo

ba^rcsi Pelagiana,

civcs Ephesii ardore fldei CatlioIica^stuantes, iiaud


j)ati

absque ullo additamento, gravibus adversus secus


facientes statutis poBnis.

potuerunt, eosdem Pelagianos episcopos

iiitra

civilalis

mcenia contineri, sed populari


expulerunt. Declarat
'
:

vi

atque tu-

98. Sequenti
Julii,

vero die,

nempe vicesima
Piomffi

tertia
:

iiiultu firotinus

id

quidem idem

actum

cst

de damnatione lurresis Pelagianae

Prosper his versibus

lectique

inprimis

commentarii

conscripli
Prsetereo, quanto fuerit bene

sub C;clestino
haerelicos, ex

Romano Pontifice adversus eosdem quorum pra?scriptoconsecuta estejusnomiiiatorum IhTereticorum damna;

mota tumultu
semina morlis.

Clara Ephesos, non passa din consistere tectis

dem

ha?resis et

Vasa iis,

et

morbi

ilatus, et

tionis

conclamatio

nomina autem Romte danmaSed reliqua prosequamur.


101. Inter privatas res gestas, in

torum et Ephesi, uIjI cum scbismaticis erant, sunt hKc: Julianus Pra'sitiiiis, Fiorus, Marcellinus, et Orientius, qui omnes cum I*eIagio et Cajlestio au,

Synodo

esi

Juvena/is episcopi Uierosobjmitani

ctoribus hairesis, iterum damnati sunt

constat id

sane ex Synodali Epistola in hac sessione scripta ad


Ca^Icstinum
pit^
:

Romanum

Pontificem, qua; sic incituffi

Sanctilatisqnidcm

circa pietatem, etc. ,

primaIn hac item Synodo canones tnm sibi arrorjantis. sex editos csse, et datam Synodalcm E|iistolam ad univcrsos Christi fideles, alii rcferunt, nos diximus Actione se|)tima. Post haec diversEe alia; causaein
catis/i,

(juam quidem statim postbanc absolulam Actionem fuisse conscriptam, ex eo intelligi potest, quod cum de singulis rebus Ephesi geslis certiorem reddiderit Cailestinum, usque ad damnationem Pelagianorum
pervenit.
99. Prospcr etiam in

Syiiodo productae sunt.


et

Nam

suggestione

'

Valeriani

Amphilochii in Pamphylia et Lycaonia episcoporum damnati pariter sunt in eadem Ephesina Sy-

nodo Massaliani,
est petitio

Eucliaita;,

et Entluisiastie.

Oblata

ab Eustachio metro[)olitano Pamphyliac,

Chronico sub bujus anni

qui

jam

senio confectus, episcopatus curae

consulibus de

damnaUone Pelagianorum cum Nes: ,

rcmittens, ut
patus, a
scripsit
'

nomcn

et
:

Congregata apud E|diesum |tius Nestorius cum ducentoriim Synodo sacerdotum omni hajresi nominis sui, et cum miiltis Pelagianis, qui cognatum sibi dogina juvabant, damnatur. Testatur id ipsum S. Gregorius in Epistola ' ad Anastasium Antiochenum. Sed accipe eiegans e|iitaiihium de iia;resi Pelagiana damnata et cum Nestoriana sepulta, a S. Prospero editum '

torio ista iiabet

Synodo petiit Ephcsina Synodus ad Synodum Provin'

nuntium honorem retineret eiiiscoquod obtinuit, deque his


insu-

cialcm in Pampliylia congregatam. Oblatus


per
ut
fuit libcllus

ab Euprepio

et Cyrlllo episcopis,

Nesloriana lues successit PelapianK,

Quai lamen est utero prngeueiata oieo.


Infelix niiserae genitrix et
filia

secundum antiquum morem illius provincite unus episcopus duobus jure metropolitano [iraeesset cpiscopis, quod sancta Synodus ex prisca ejus regionis consuetudine ratum habuit. Ex quibus omnibus satis intelligi ])otest, niliii esse, ut Actionum numerus, quibus in unum simul convenire patres
contigit, certus defiiiiri queat. Eteniin absolutisquic

nata;

Prudivi ex ipso sjerniine, qnoii peperi.

ad ha'rcsim
ticos

et iKcreticos et siinul

cum

eis

schisma-

Nam
Ue

funilare arcein meritis piior orsa superbis,


ca(iite

aJ cor|ins ducere 0[ius volui.

condemnandos

spcctare videbantiir, contigit

eos,
'

emergenlibus novis rebus

dum

Ephesi detine-

Act. Conc. Eph. edit. Pelt. tom. n. c. 28.

Synod. xii.
l)b.

'

Gregor.

1.

vii. ep.

XLVii.

'

Apud Cyril. ep. Apud Prosp. ante


'

'

Prosp. de Ingrat.

de Ingr.

c. 3.

' Ibid. c.

1.

^ *

Ex Act. Conc. Ephes. edit. Pelt. tom. Apud Act. Ephes. tom. ii. c. 3.

ii.

C^LESTINI ANNUS
rentur, novis seinper conventibus
ile(|uerei)us agemiis
teni|ioril)us
illis

8.

CHRISTI 431.
quod
illis

30;
et octo

consulere,

cernat,

trecentorum decem

Pa-

uua

(lecernere, ipsis prLrserlim

truni conslitutionibiis inveiiialur adversum, id justitiic

cuni

al)

iniperalore Epliesuni

niissus est
(lales, el

comes

leg^itus

itcrum ad explorandas res Synocontrarias inler sc dis-

consideratione cassetur

quoniam universaj
servetur .

pacis tranqiiilhtas iion aliter polerit euslodiri, nisi

conciliandas

ambas

sua canonibus reverentia


Hicc S. Leo, ea

iiileinerata

sidciiiium partes.
10-2. Iiiter alia

nimirum

occasione,

quod idem Ju-

autem

in lioc

eodem

Epliesino

venalis ej^iscopus (luae tentavit in hocEplicsino Concilio perficere, conatiis est

Concilio pertractata, fuit causa suggesta a Juvenale

postea in Chalcedonensi,
tiiiic

episcopo
tentavit

Hierosolymilano

qui priniatum

lolius

cum

ei

adversatus est idem


liis

Pontifex S. Leo
satis

SyriE Pakeslina! sibi et suecessoribus suis arrogare

sed de

suo loco pluiibus. Haec

ad res gestas

cum

gravi C;csariensis Ecclesiai prtcjudicio,

cui

tum

cx traditione,

tum

ex Concilii Nictcni de-

in Concilio Ephesino. Quod item ad Ecelesiarum jura perlinet, tractata est etiain iii S. Synodo causa

creto debei)atur, (lucm bactenus possedisset, totius


PalajstiiKTC |)rimatus.

totoCliristiano

Uuod enini ob fre^iuentem ex orbe Hierosolymam pereyrinationem,


et officiis

Cypriorum antistitum exposlulaiitium adversus Joannem Antiocheiium episcopum prailer jus fasque super Cypri
auetoritatem
:

insulai Ecclesias vindicantem sibi

majori liaberetur lionore


leretur
riensis
;

dipnioribus co,

sed de ea causa agetur suo loco.

Hierosolymorum episcopus
hinc
sibi

quam

Ctesa-

arrogandi

super Ca>sariensem

antistitem auctoritatem, sup])editala est occa^io Juvenali. Cui id ex decreto Synodi stabilire conanti,

Synodi ad Theodosium abeimdi llic autem omnibiis, ac potissimiim quae ad Nestorii causam spectare videbanlur penitus absolutis, S. Synodusad Theodosium impeiOi. Epistola
petentis.

veniam

episcopis ferme

omnibus

in

suam

ipsius sententiam

ratorem

litteras dedit,

quibus

petiit

ut episeopis

jam
'

perductis
restitit

(jui

Apostolicae

Sedis lociun tenebat,

Cyrillus Alexandrinus episcopus, conservans

cuiqiie illibata jura sua ex


praescripto.

canonum Nicajuorum
rei

Hujus quidem

gesta;

licet

inter

Ephesini Concilii Acta nulla prorsus mentio liabeatur redditur id lamen ex S. Leonis paps littcris
:

mala valetudine et ino])ia laborantibus daretur ad propiia remeandi licentia sic enim se habent Piissimis et Deo amanlissimis Theodosio et Valeiitiniano yictoribus triumphatoribus semper Aug. sanctaSynodus, quaegratia Christietnutu ves:
:

trac potentia; in

Ephesina nietropoli coiigregata

est.

manifestum, qui in Epistola ad Maximum Anliochenum episcopum data lisec narrat bis verbis 103. Subrependi enim occasiones non praetei'mittit ambitio. Et quoties ob incurrentes causas generalis congregatio facla fuerit sacerdotum, diflicile
' :

Circa pietatcni sollieitudinem vestram et stu-

dium, Christo amabiles imperatores, omnium Deus probans, etiam sanctorum episcoporum Occidentalium zelo animos excitavit ad vindictam injuriam
passi Uoinini nostri Jesu Cliristi.

Nam

licet pluri-

est

ut cu[)iditas

improborum non

aliquid

su])ra

mensuram suam moliatur ajipetere. Sicut etiam in Ephesina Synodo, qua imi)ium Nestorium cinn illo
dogniate suo perculit, Juvenalis episcopus ad obti-

muin itiiieris spatium pervenire usque ad nos illam muUitudinem sanctorum prohibuissel episcoporuiii
:

sed tanien

illic

congregati, pracsenle etiam


epifidei

nendum

Palstina3 provincia> principatum credidit

Romae sanctissimo et Deo amantissimo scopo Ca;lestino, eliain hunc nostrum sensuin
magiia;
cuiii

se posse suificere, et iiisolentes


titia scripta

ausus per coinmen-

multa consonantia pra;dicaverunt:et qui extra


suiit, alienos esse penitus,

firmare

quod

sancta;

memoria!

Cyril-

hunc seusuin

et sacer-

lus Alexaudrinus episcopus merito perhorrescens


scriptis suis,

mihi, quid praedicta cupiditas ausa

sit,

gradu definiverunt. Ha;c itaque etiam prius (piimiis) et niagna; Ronia; sancUssimus
dotio, el cleio, el

indicavit, et sollicita

precemultum

poposcit, ut nul-

episcopus Cadestinus, antequam colligeretur sanctissima Synodus, per suas litteras nuntiavit
,

lus illicitisconatibuspra;beaturassensus.
Epistola;
risE

Nam

cujus

com-

ad nos exemplaria

direxisti sanctie nieino-

Cyrilli, eam in nostro scriiiio requisitam nos authenticam noveris reperisse . Ha!C sanctus Leo quibus plane demonstrat, adeo Juvenalem ad sua
:

mitlens sanctissimo, et Deo amantissimo episcopo Cyrillo Alexandrorum inagna; civitatis, suum obti-

nere locum
ipsa sanctae

et iiunc

rursus per alias

litteras haec

Synodo manifesta

constituit,

quam

con-

vota uuiversam pauie Syiiodum perduxisse, ut

una
ir-

gregari poteutia vestra praecepit in

Ephesinam meper sanclissimos

cum

legatis Apostolicis, renitente Cyrillo,

ad ea

tropolim quas etiam destinavit,


:

et

ritanda requireretur Aposlolica)

Sedis auctoritas,

episcopos Arcadium et Projectum,et Deo ainantissi-

cujus unius

sit,

quaj a multitudine episcoporum in-

juste decernerentur, penitus abolere, utpote Ecclesiae

universali praesideat judex et vindex

sacrorum

ca-

nonum
rent.

adversus omnes qui eos labefactare tentain

Unde

Pontifex S. Leo

hancsententiam hsecmoxsubdit idem Hoc tamen proprium defiiiilionis :

presbyteruni Philippum magna; Roma;, complentem praesentiam sanctissimi,etDeo amantissimi episcopi Ctelestini. Uuia ergo viri venientes voluntatem totius Occidentalis sancU Concilii manifestam huic Synodo fecerunt per litteras, concordemque nobis sensum pielaUs, et fidei monstraverunt; et

mum

meae est, ut quantumlibet numerus sacerdotura amplior aliquid per quorumdam subreptionem de-

uobiscum unanimes, tain per Epistolas quam per ea qute mandata sunt, atque etiam ex scripto dej)o,

'

Leo. ep. Lxii,

'

Ex codice AnlOQ.

Augiislini.

368
suerunt,
iacti

CiELESTINI ANNIJS 8.
surit;

CIIRISTl

'i31.

cuni neccssario
retiilinius;

et

de eoruni
suiit

alios

esse penitus irritauda

de ca^tero integranriletiue

apud nos conconiia actum


ad
potentiani
veslrani
|>ietas, {|iiia

fuisset, qutc dif,Mia

(liim esse jiidicium, ut

cuncta recte
:

exami-

ut sciat vestia

nareiitur ac promiilgarentur
scopis oinnibus, ne
recedtsre aiideret;
(|iiis

ob

id(|ue Jussit epi-

uiio cominuni^iiie decreto lotius orliis

eorum
,

ulio |)acto

Epheso

terrarum a nobis prolata niiper seiiieiitia est, (]uam edoceri et manilestam fieri zelus vester circiler fidem pietateiTKiue procuravit.
105. Qiiia ei'^'0

imo

et in

mand.ilis dedil |)iovin-

ciariim
aiitem

omnium prtcsidibus ne (|uenipiain eiiiscopiim in Ecclesiam suam redire permitlerent est


:

neyotium

fineni accepit, opta-

bilein veslrai potentiie et uiiiversis Ecclesiis caute-

exordium' Magnificentissimi Caiididiani devotorum domesticorum comitis reejiis Epistolse


:

lam praebentem,
et habitatione

et fidei

firmilatem; supiilicamiis

latu, etc. B

Data aiitem tertio kalend. Angusti,


Missus vero
est

ita

vestrcE pietati, jani

nos a solliciludine requiescere

restituenduin est (juod alicubi legitur deciino lertio


kal. Jiilii.

perejjrina, alios

quidem paupertate
et in peregrinaita

cum

his litteris

Epliesum

constrictos, alios auteiii

laiigiiore depressos, alios

Palladiiis magistrianus.

vero senectute ^raviter inciirvatos,


tioiie

107. Ilic
didisset(|ue

autem cum Ephesum

pervenisset, red,

liabitacuium ferre amplius non valenles,

litteras

utriusque partis episcojiis

et

ut etiam (|iiidam ex nobis cpiscopi, et cierici


:

more-

ipse ad studia Candidiani abreptus,

Joannis atque

rentur ut tandcm re(|uiesceiitcs a tali sollicitudine, curam Ecclesiffi mayiKX' civitatis liabeamus. Proliiberi quoque dcprecainur, et ad judices locorum litteras

cum

terrore traiismitti,neali(|ua rursus altera

difficultas inq^ouatur Ecclesiis, aiit tribulatio rever-

unde tantam prtesetulit redeimdi ad ini|)eratorem celeritatem, ut exspectare iioliierit lilteras cecumenicai Synodi adTlieodosium scriptas subscribi ab omnibus totius Syuodi episcol)is tunc adslantibus. Porro littera) ijisie ad imperaNestorii partibus favit
:

tendi ad suas provincias saiictis episcopis. Pietate

torem tunc
ratione

scriptae ejus

argumeuti fuerunt, ut narpalani facerent dolos


,

namque monstrata, et oiiinium orbe terrarum coiisouum decretum sujier ea proferente, pneter paucos qui amicitias Nestorii pietati pra'ponunt :juslnm
lietimus beneficium, supplicantcs vestrcC poleiitiie
,

rerum gestarum

ver-

tandem nos
natione
tentia

a cura quiescere, et cogitare pro ordi-

arrogantiam Joannis, et collegarum ejus, neciion Candidiani atqne Irena?i coniitumvim atiiue tyrannidem; ostendentes pariter, universam Synodum, triginta exceptis, omnemque simul Ecsutias, at(|ue

futiiri, et

tate LTtari, et

de cetero iii fidei firmitate, et piepure atque salubriter pro vestra poCliristo orationes

clesiam Orientis, et Occidentis in


ratore, ut (luinque e

uuam eademque

conspirare sententiam. Petierunt deniiim ab impe-

Uomiiio omniuiii

offerre.

Synodo accerseret episcopos


:

Cyrillus episcopus Alexandriffi retuli. Juvenalis epi-

Coiistantinopolim, a quibus plene de cunctis rebus


gestis in

scopus Hierosolymorum
Ca-sareae retuli
:

retuli.

Firmus episcopus
fuerunt

et

oninis quo(|ue Synodus retulit.

Uxc quidem

Patres.

Veruin

iiilercc})tae

hujusmodi quo^iiie littera;, sicut et alia; a sancta Synodo Constantinopolimmissffi, idque factum dolo Candidiani comitis omuia ad nutum Nestorianorum
agentis.

lOQ.rntercepta fraude Candidtani Epistola, deceptns Theudosius in episcopos decernit; qiii litte-

Synodo doceretur est autem Synodalis Vestra majestas pieexordium tatem confirmatam percupiens, etc. ; snbjeceruut vero litteris suis nomma omniuni schismaticorum seorsum coiivenientium, qui erant onines triginta numero. 408. Cum vero ejusmodi a sancta Synodo scripiaj litterai minime dari potuerint Palladio maliujus Episloke
'^

ras Synodales ei clanculuni miltunt.

Cum igitur

gistriano, nec per (luein aliuin tuto Coustaiitinopo-

lim mitterentur, obsessis a custodiis ilineribus,


facultas ulla suppeteret; illud o|)portuiiuiii necessitas in re

idem Candidianus comes, cui ab imperatore Tlieodosio pax, et trau(|uillitas Synodi fuerat eonimeudata, favens Nestorio, iiiha>rensque Joannis Antiocheiii episcopi partibus, curasset

iiimirum,
litteras

adeo deplorata consilium suppeditavit : cum ipsis iilane innotuisset missas a se

ab ha^reticorum et schismalicorum conventiculo datas quas diximus


ad eumdem im[)eratorem perferri stiiduissetque mira sollicitudine, ut a sancta Synodo ad
litteras
;

interccptas seinper fuisse,

Constautinopolim ad iinperatorem et alios, idemque fore de caeteris


:

quas postea missuri essent

fidum nacti hominem,

eumdein
sulerent,

in

mendicum

ipso corporis habitu trans-

eumdem,

et alios

Conslantinopolim scriptae

litteraj

formarunt, cui loco baculi, quo peregrinantes uti

interciperentur; ob id^jue custodias

tantum posuisset

uon Ephesi ad explorandos omnes inde ingre:

piabuerunt arundinem,quae intus


eis scriplas

litteras

omnes ab

Constantinopolim ad diversos

dientes, atque in itiuere [^osilos, sed id ipsuin fieri

Constantiuoj^oli per fautores Nestorii procurasset

imperator acceptis a Joanne et ei inhffirentibus episcopis litleris cuin miraretur nihil prorsus a Catholica

Synodo ad
,

se scribi; nihil doli sus|)icatus,inter-

nimirum oninium litlerarum, quas ab interceptoribus ablatas acceperant sicque tandem hac via bene consultum est, ut ipsoruni litteraj sero licet, perveneriut tamen ad imperatorein, et alios qui eorum silentium adeo Egro
iucluderet, exemplaria

prelatus est
culpae;
dedit,

silentium in re tanta indicem esse

nioxque ad

Synodum Ephesinam
contra ordinem

lilteras
'

quibus

[ireecepit, acla
,

suum,

Apud

Act. Conc. Ephes. edil.Pelt. lom. iii.


edit.

cap. 18.
et

Apud

Act.

Conc. Ephes.

Pelt. toni.

iv.

c.

10,

apud

Cyril. ep.

que mandatuni

sive

adversus Nestorium

sive

SynoJ. IV.

,, ,

:;

C^LESTINI ANNUS
animo
pertnlissent. Qiiitl

8.

CHRISTI 431,
tmv
aviToXixwv sitiTCMTtwv paaiXei KaXXivixM
,

369
:

autem

factuin sit,

cum

avatsopi

ita

Ut

rcddilin snnt

(lonstantinnpoii Synoiiales Eiiistolic

omniuo
si

illud, Calliinoreni

suo loco paulo post dicturi suinus. Sed videanuis


inlerca conatus Nestorianoruin, scelera sceleribus

aliqni

codices

[tost

ex|)lodendum. Quod Callinicum habent etiam


sit

insucntium.
tort.

Schismaticorum

litterce

ad alios.

ad Theodosium

et

regem Persarum, ad euin |)laiie sensum accommodanda sunt verba, ut dicat Ad Theodosium victorein regis, sive regum Persarum . Certuin est
:

Scripscrunt et scliismatici, inore suo

texentes calumnias, ac
ras ad im[)eratorem,

mendacia consuentes,
sic

litte-

(|Uii?

incipiunt

'

Hoc,

pii

retfcs, OrlliodoxiB fidei


liaee

tirmainenlum,
illa

lioc

columen,

eniin Theodosiiim adversus Persas bellum gessisse, curasseque ut Cluistiana lides apud Persas propagaretiir hitc eniin ex iis quiE suo loco superius diximus; manifesta reddimtur. Quin eham et ildem
:

basiscst, etc.

Sed inira

versutia jnncta
,

schismatici in libello

'

cum

arrogantia schismaticorum fuit


ipsi
;

dum suam
,

misso de

liis

mentionem

eidem Theodosio paulo post faciuut, cuin rogant ne


, :

paucitatem excusant, quod

noluissent plures
si

patiatur, fidem Christianam per ipsuin in Perside

secum

ei)isco[)os

convenire

potuisse dicentes

voluissent, et

numero longe

praestare adversariis,

sed abstinuisse,ne ex multitudine tumultus et confusio orirctur.

iminissam langnescere, ubi et hffc addunt Non in Persidem, o rex, mittas Christianismi doctrinas, etc.

enim duplices

Addiderunt piaeterea numerositatein


,

112. Porro

cum

Iiaiic

emendationem, tuin

alias

illam adversariorum conflatam esse ex li;rreticis


:

et

plures, quibus vides citatos textus

Actorum

Concilii
alia,

excomnumicatis inculcantes et invidiosiim illud, quo in illos provocaretur indignatio [)rinci[)is nempe se simul perrexisse ad Ecclesiam S. Joannis Evang:elistiE, acturos Deo gratias, et rogaturos
i[isum pro salute iniperatoris, sed ab adversariis occlusas fuisse valvas ejusdem Ecclesia, adeo ut sibi

Ephesini discre[iare ab editione Peltana, sive


scias

haud inconsullo

esse factas, sed

magno

studio

ad hoc adhibito a Petro Moriiio Parisiensi viro doctissimo, qui ipsa integra E[)liesina Acta contulit

cuin exem[daribus Vaticanis, ut ipsa E[)hesina Synodus quain purissiina edi possit, sicut et aliaj cecuineuiciB,

opus fuerit

foris orare

im|)etitos fuisse

fustibus, et in

indeque revertentes in via ab Ephesino populo lapidibus atque fufjam actos eaque omnia prawrdi:

quas Vaticana proela

modo cudere

inci-

piunt. Sed

prosequamur reliqua quiE ad rerum

gestarum historiam pertiuent.

nata
niati

fiiisse

Memnone

episcopo Ei^hesino calum-

H3.
statuit.

Consta7itinopolitana civitas commovetur,

suut qiiem
:

rogant ab iin[)eratore Epheso esse

pellendum

hffic et alia illi,

quibus

animum

inqie-

ratoris in adversarios concitarent.

dlO. Addiderunt bis alias litteras iidem Nestoriaui ad pra?fectuin

urbis,

necnon ad pricpositum
estque illarum exor-

scholaslicorum

extaut

i|isa3,

dium

Ad

summum

(ut dicisolet)
'
:

malum

deve-

niinus ,elc.

Harum vero

Inter alia delicta nul-

pro Synodo Cuin autein S. Cyrillus videret sanctos episcopos serumnis pressos adliuc Ephesi detineri ut mcerentes erigeret, egregiam habuit concionem, ciijus est exordiuin hujusmodi " Beatus Propheta Davitl, qui spem siiain ad Deuin fixam liabent, ad constantiam intlainmans, ait ' Viriliter agite, et confortetur cor vestrum, omnes qui sperahs in Do-

rei veritate explorata, et Theodosius

omnibus ingeminantur Synodum. Alia pra>terea extat eorumdem E[)istola eodem argumento scri[ita ad i[isum impeiatorem Tlieodosium, cui tamen alicubi iira^figitur titulus Ad Callimoreni regem Persarum. Incipit ' Pielas veslra,
luin graviiis, etc. Quibus

mino,
viiiiE

etc.

Itaquidem ipseducisexercitus munere


lia^c

quereliE

adversus

oecuinenicam

fungens, ne animos des[)ondeantClirish milites, diScripturae verbis hortalur. Cuin


E[iliesi

gererentur, acciditut Coiistantino[ioliin deferreutur hlterae arundini inclusa; per meudicuin missae
:

quas

cum

qua) benefaciendo orbi, et Ecclesiis Dei clarescit

[lissent,

Orthodoxi, ad quos scriptie erant, accelechs illis, coguitisque tyi"annicis, quas Caiusidiis, et prodi-

Sed cur ad Callimorem regem Persarum? Nullus quidem hoc tempore ejus nominis rex regnavit in Perside, sed
jussit
etc.

nos E|)hesi cougregari,

tholici Patres Eplicsi paterentur,

tione ac violentia

piratica,

quibus a schismaticis

Nestorianis fides
patrari nefas,

Catholica vexaretur;

tantumque

post

Isdegerdem Cadabes,
*,

et post

hunc

Blases, ut ex

Procopio

et aliis* patet,

seu (ut vult Socrates') post

ribus

quantum uec sub Ethnicis im[)eratoullam Synodum esse passam, memoria esset

Isdegerdem Bararanes. III. Veruin scito emendatiora exemplaria his de Gallimore carere, et loco Caliiinoris habere Cidlinicum, nec de rege Persarum ullam fieri mentionem sed liatc tantummodo qua) sequimtur, loco
:

zelo aestuantes, eo fiduciae provenere, ut absque

metu in aulam irrunqierent, omuiaque imperatori palam facerent, universainque civitatem ad fldei Catholicifi defensionem cominoverent. Qui autem hujusmodi provinciamsuscepere, haud tyrones, vilesque
lixae,

titnli

|)i;E|)onuntur E[)istoli;e : Relatio

episcoporum
:

Orientalium ad imperatorem victorem


ita

quse verba
;

niilites fuere,

seguesve qui fugaiu ca[jlaturi essent, sed centuriarum primipilares, proelia

Grajce in codice

scrii^ta

leguutur, videlicet

adversus daemooes ciere assueti, mundi contemptores, et qui nou vererentur potentiuin vultus; qui-

'

Apnd
'

Act. Conc. Ephes. cdil. Pelt tom.


c.
1.

Ibid,

10.
I.

'

ibid. c.

Evagr.

c.

in.

U.

iii.

18.

' Ibid. c.
I.

9,
' i.

Procop. de belio Persic.

Apud
12.

Cyril. in Apolog.

'

Socr.

i.

vii. o. 8. et 18.

Apud

Act. Ephes. edit. Pelt

tom. vi.

'Ps. SX.VI.

ToMis

VII.

370

C^LESTINI ANNTJS
ct (iro

8.

CHRISTI 431,
exclaniat
:

bnslocoglorifecederentcnntiimcliic,

maxinio

mul voce
ilai|uc

Analhema
in

Ncslorio. Sanctus

lucro duccrent i^rolnndere pro veritale tiienda vi-

Dalmatins ubi

suggcstum ascendisset
;

tam

quos ctiam

lioslcs

pnr cxcellentia mcritorum


illis

di\it

Si viiltis audire, qnieti adcste, et discite

ne-

veneraturi essent,

incuticntcs

ijiso

adspcctii

(pie his qua;

dicentur, obstrepere vclitis

Adesle

tcrrorcm. Tales planc crant duciorcs illi in spirituali militia ordinuni mililarium, palres monaclio-

aulem
lis,

j)ra'scnli

aninio quo verba cxacte pcrcijicre

valeatis . Recitata vero fuit ab eo Epistola

rum, quos arcliimandritas vocarc consueverunt quos ijisos suarum Eiiistolarum classico sancta Syiiodus fier sanclum Cyrillnm (ut vidimus) ad pro-lium excitarat. Erant liorum prajcipui Comarius, Potamon, atque Dalmatins. In qno quidcm coiise:

Synoda(piam illam fuissediximus datam ad Comarium,


'

jus

Potamoncm, ct Dalinatium Arcbimandritp.s, ad cufinem apud Cyrillura hrec quae referimus scripla habentur. Ea autem lecta, Dalmatius ista
subdidit
'
:

rendo certaminc virtus


tii

in

primis enituit S. Dalma-

116.
divit,

Quam nunc

pietas vestra Epistolam aulegit,

spcctatissimi sanctitale viri,

quem

eximiae jirobi-

eam
ei

piissimus imperator quoque

et

tatis

ergo

convcnire

Tlieodosius

ipse

aliquando
:

fidem

habuit.

Nam

ego,

cum

mibi

allata est,

consucvcrat, ab eo salutis monita acccpturus

hic

dixeram

impcratori
:

eum

ad

sanctam

Synodum
illa

enim, in mcditullio licet celeberrima! urbis, montium solitudinem sibi paraverat, cum e loco nunquam pedem cxtulerit. Qua^ autem ipse una cum
collegis ac subjectis sibi monacliis egerit,
tris

scriptiirum
scripta sunt,

quae autem suggesseram,


:

pnE-

me,

et lecta

quamvis non plene misit enim ad sunt verum ne qua illum tristitia affi:

non nos-

ccrem,

qus scquebantur

prajmisi,

quae rclatores

verbis, sed

Actorum publicorum
:

intclliges, quse

sic se

habent

'

non exliibuere, sed illarum loco alias quasdam litteras subjeccrunt. Erant autem quEe cum ipso sum
locutus convenientia
,

114.

Confeslim onines ArcbimandritEP monastipati

et

ad

rem opportuna;
non

quffi

chorum

catervis

exurgunt,

hymnosque

et

nunc coram

vcstra pietate repetcre opus

est,

Psalmos decantantes ad Regiam contenilunt. Erat autem inter alios Arcbimandritas S. Dalniatius, qui annis plus minus quadraginta octo pielatis studio
reclusus, extra monastcrii sui septa

ne ut elatus et gloriabundus apud quempiam vestrum in rcprehensionem incurram. Conteret enim Deus hypocritarura ossa. Imperator omnia quae
facta narrabantur, ordine audivit, audiendoiiue ga-

nunquam

pe-

dem

extulcrat; nec ab ullo

unquam,

ut aliquando
fre-

visus est, et Deo gratias egit

neque audivit solum,

egrederetur, adduci potucrat,

cum tamen ob

sed narrationis (|uo(iue seriei sanctae Synodi (sicut

quentes terrcemolus Constantinopolim concutientes,


crebris piissimi rcgis nostri precibus, qui ad illum

accedcbat, ad egrcssum

communemque aliorum

majestatcm dccebal) assensus est, non meis quidem verbis ad hoc inductus sed patrum et avorum suorum fidem secutus. Scripta itaque (ut par
illius

supplicationem jam antea provocatus fuisset. Ceeterum dum de hac conlrovcrsia, quid facto opus esset,

erat) susccjtit et legit;

persuasusque

ait

Si res ita

habet, cur eiiiscopi qui adfuernnt,

huc non veniunt?


:

Deum

precando consulerct; vox

cielitus
:

ad

eum
enim

Cui ego

delapsa,

ut egrederelur, imperavit

noluit

Deus gregcm suum perdcre in fmem. Comitabatur eosdem etiam non parvaOrthodoxorum turba. Cum
vero intra palatium essent, Arcbimandrita; ab imperatore acciti, recta

Nerao eorura venire sinitur. Et ille Nemo Rursura ego Detinentur (inquam) et prohibentur ne veniant . Intelligis ex Iiis, puto, lector, nequaquam ex sententia imperatorisscriptum
:

prohibct.

esse ad

Synodum, nequiseorum

discederet Epheso,

Plebs vero et
et

mox ad illum ingrediuntur. monachorum turba antiphonarura


intenta foris remansit.

etiamsiad imperatorem proficisci velle diceret. Pergit vero suscc|)tara semel orationem Dalmatius
:

Psalmorum modulalioni

117.

Qui e Nestorii factione sunt, eorum plu:

115. ArchimandritaB vero, tequo exoptatoque

rimi eunt, et redeunt libere

qute vero a sacra Sy-

responso ab imperatorc accepto, ad suos continuo regrediuntur. Ex regis voluntate, ut ad S. Mocii basilicam contendant onmes, mandatur, ibidem

nodoacta sunt, ca nemo advestram pietatem referri permitlit. Cajteruni pro altera, hoc est, pro parte
Cyrilliana,

cum

coram omnibus

dixi

Sex

milliane

imperatoris mentem, tiim


-

allatcE

([uoque Epistola;
versus postre(erat

seuteaham percepturi. Omnes itaque tam monachi,

quam
luam

plebeii,
civitatis

Psalmum postrenmni
partem concinnenles

enim via, qua incedebant ex princiitalibus una) ad S. Mocii martyrium abscedunt. Et hic rursum non parva

episcoporum audire malit, an unum tantum hominem, eumque iinpium? sex millia autein eos aiebani qui sub Metropolitanorum sanctissimorura episcoitorura |)otestate degunt (hfec omnia auteni eo
speclabant, ut accerserentur et venirent, qui ea quae

monachorum nudtitudo cum liynmis, et ccreis occurrit; hominumque mullitudiiicm conspicati, magna onnies adversus
Chrisli

inimicum (nempe Nes-

torium) voce exclamarunl. Taiidem ubi oranes in


B. Mocii Dasihcani ingressi csscnt, publicc recitata
est Epistola.

loquor autem de sanctissiquos sacra Synodus huc destinatura Recte quaesivisti. Rursumque adest. Et respondit Preceniini pro me. Quid muUis? jecit, et dixit Certe novi imperatorem Deo et sacrae Synodo obsefacta sunt patefaccrent
;

mis

ei)iscopis,

Populus Conslanlinopolituuus unu

si-

cuturuin polius, quain perversis hoininibus. Orate igitur pro impcratore, et pro nobis, Populus Con-

'

Apud

Acl. Eplics. edit,

l'elt.

lom.

ii. c.

19. 20.

Cyril. ep.

XX.

Apud Act.Ephes.

eJit. Pelt.

tom. n.

c.

20,

C^LESTINI ANNUS
stantinopolilanus
tlienia Nustorio .
c1elej;ilur

8.

CHRISTI 431
'
:

371

una simul voce exclamat AnaHactenus Acta, ex quibus plane


:

cst

exordium

Sperabamus ^gyptiacam tem-

mens animusque

Tlieoiiosii ([ui videiialur

pcstatem, qna; sanctas Dei Ecclesias graviter hacteuus exagitavit, per pietatis vestnc litteras tandem
ali(|uando sedatum
iri
:

Ncstorium paulo propensior nonnisi ad rectaui, ()uram, sanctamque religionem fuisse aikliclns, lieet a magistratilius ipsis, hominibus Neslorianis ad tempus mendaeiorum offusum nebula certum sit, cuu: de veritate plene dccernere minime lieuit. Dalmatius vero his peractis, mox dedit lilleras ad Concilium de rebus Constantinopoli cum imperatore populoque tractalis est earum Jam iiide ab ineunte fctate in Orthoexordium doxa fide educati. 118. Contigit autem paulo post, ut et lilteris
ex nuiltis erga
: ' :

sed spe

uostra frustrati

suiuus, etc. , multa prffterea invidi(jsa, ct calumuiis


ris

animum

plena coacervaruut ad concitandum im[)eratoin Orthodoxos. Porro has litteras non

ad IrcniTum missas, sed per Irena?um allatas, ipsius E[)istola ad Synodum schismaticorum reddita docct- et ipsa; littera? id declarant.

Qua^autem acta
littertc

sint

per Iren<Eum a Nestorianis missum,


postea
datffi

ab eo

ad

illos significant,

res gestas ab e[)iscopis a

simulque insinuant Synodo oecumenica missis


,

continent enim E[)istoIarem hisloriam

sed

eam

Isidori Pelusiotai celeberrimi doctrina et sanctitate

tamen
niis

(jUfe affectu

privato conscri|)ta, velut nexibus

mouachi

discipulique olim saucti Joannis Chry:

sostomi, imperator admoneretur


pisset quffi tyrannice

cum enim

acce-

agerentur Epliesi a comitibus

imperatoris, ad ipsum inq)eratorem litteras scripsit,

quibus inter
cra;

alia declaravit

quanto periculo res sacrederentur


:

sfccularibus

magislratibus

est

quiiiem Epistola brevis, sed sublimis sensibus

red-

libera, haud careat calumreddamus eas tamen, cx quibus complura elici possunt ad rerum gestarum cognitionem pernecessaria; sic euim se habent ' \1\. Vix vel uunc tandem ad sanctitatcm vestram scribere, qualemque desiderabam tabellarium invenire, etquissusce|)ta3 provincis successus
])ra;pedita,

minimeque
:

atque mendaciis

damus

hic ipsani

sic

enim

se liabet
tibi
:

per gratiam Dei


iis

extiterit vestrae

pielati

patefacere,

Si

tu taulum tem|)oris

sumas, ut

qua;

Ephesi decernenda sunt, iutersis


ea
ita

se

habitura

sint,

ut a

uon dubito, quiu ncmine re[>rehendi

integrum fuit. Venimus in regiam civitatem triduo j>ost iEgyptiorum adveutum. At vero quot in ipso mox aditu pericula sim perpessus, id nuila ratione
c'X|)licari potest,

queant. Sin autem turbulentis odiis calculos permi-

nedum

brevi Epistola.
,

Nam

optimi

quisnam a caviilis et dicteriis Concilium vindicabit? lluic autem malo remediuui atluleris, si ministros tuus a dogmatum pncscrii^tione removeas
seris,

viri

illi

ante

me

civitatcm ingressi

commode,
sat
sit)

et ex

voluntate usi
fere

omnibusque (tantum enim dixisse


inescantes, alios

omnium

aures prfeoccuparanl, alios

(ul
sint,

qui

magno
et

hiatu ab eo distiueti ac dirempti

quidem mendaciis
confictis in nos

(ut fieri solet)

utsimul

imperatori,ct Deo servire studeant)

ue ahoqui imperio quoquc motum ac jactationem afferant, lerlidiae suae machinas ad Ecclesice petram
effringentes
:

calumniis instigantes, omncs deni(jue publice, privatimque ea ratione in suam sententiam allicientes,utetiam pra?cipui quicjue princi[)um reliqui([ue nou pauci qui vel auctoritate
,

nani ea firmo loco defixa


ut ne ipsi

est,

eamque
do-

causam habet,
minentur;
pollicitus cst .

quidem
is ciui

inferi portai

am|)liori in Republica

[>ollebant, vel

diversa in

quemadmodum

eam

constabilivit,

rebus

bellicis

nuuiia obibant, persuasi essent, exao[iortuit adliibila, judicationeque

Hactenus Isidorus ad Theodosium,

minatione

quam

profectionem suadeus Ephesum.

Theodosius igitur his iiersuasus, audita Nestorii damnatione legitime facta, absque ulla mora, decretis Synodi oecumenica; acquievit. Ad sedan119.

das

aulem
et

alias controversias,

didiani,

quas ex litteris Canschismaticorum acceptis obortas scie-

bat inler partes Joannis atque Cyrilli;

secundum

petitionem Orthodoxorum, facultalem tribuit oecumenica3 Synodi episcopis, ut quos vellent Constau-

mox consetuta, ct omniunani eamdemque sententiam congruenlibus, Nestorium, qui deserta causa aberat, justam, factisquesuisdignam exauctorationem per[)cssum esse. Sane scholasticum magnificenfissimum, Christoquedilectissimum cubicularium inter alios ita dementarant, ut ne uomenquidem Dei[)ar;c E[)hesi audire sustinuisse (Nestorium scilicet) percxaminationi consentanea

bus

e|)isco[)is in

tinopolim mitterent, qui


essent, qua!ve

sibi

rcferreut quae facta

suasissimum haberet. 122. Veruuitamen ob inexpugnabilem veritatis

ageuda pro

Ecclesite [)ace foreut.

virtutem, vestrasque orationes

et

immensas

120.

Quam

fraiidnlenter egerint schismatici

cum

Theodosio, qni Joaiinem comitem sacrarum

laroitionum legulum Ephesiim mittit.


tur nuperatoris voluntas oecumenicae

Cum

igi-

consecutus, ut non solum pericula, quse prima statim fronte (ut dixi) se ofl^erebaut, evaderem, verum etiam ut magnificentissiDci miserationes, id

sum

Synodo innotuisset, uiox decreta est legatio episcoporum ad i|isum Theodosium Augustum. Tunc enim et schismatici legaverunt Ireiifeum comitem, cui, et litleras [)erferendas ad imperatorem dedere, quarum

mos princi[)es perconunode convenirem, universamque rerum sericm ([uantum licebat, et res
,

j>ostulabat, explicarem. Qui

simul atque nostram

relationem

accejiisseut

evestigio

omnia

(jua; vcl

iEgyplii, vel x-Egyptiorum fautores per

tyrannidem

'

Apud

Act. Eplies. edit. Pell. tom.

ii.

c.

2i.

Isidur. Pelus.

Apud

Act. Ephes.

lora.

iil.

c.
c.

1"
14.

Ibid.

c. 14.

Apud

l-

i.ep. cccxi.

Act. Eplies. edit. Pelt. tom.

iii.

372
tam
qiie
in prajsenlcm caiisam,

C^LESTINI ANNUS

8.

CHRISTI 431.

comniiscrant, ad
l^t

\olncrnnt.

quam in nos ipsos quoimpcraiornm anrcs refcrri nt multa pancis complcctar, cum
ct

ISo.

Quidam enim affirmabant,


iit

qiire

utrinque

facta essenl, utriiKpic valeredcbcrc, at(picailco

non

(luoriim tantiim,

aii(piando visiim

fuerat, sed

plnrima utrin(|ne
et

ab iisqni

cum

Cyrillofaciebant,

trium

dc|>(>sition('m

ab

illis
:

agitata

rnrsnm qni uobiscnm sentiebant, essent placnit, ut ntraque pais, tam ego videlicet,
illus-

Nestorii,

CyriUi at(iue

connrmandain esse, nempe Mcmnonis. o Alii contra,

omnesquidcm

qnam

^gyptii, sna^que causic tuenda} gralia,


Restiti

tribus princii)ibns pncsentibus, piissimmn impcra-

torcm adiremus.
iicc nlla

ne

i<l

tierct,

identidcm

exanctorationes cx ajqiio nullas deillustriores vero episcopos qui et ccrnendas esse fidei doctrinam accurate ad veritalcm adamussim examinarent, et qiise Epbesi acta essent, candide
:

rcpetens ac protestans,
pis accepisse, sed

me

ea de causa non adesse,

cx|>oncrent,

buc accersendos censebant. Non deerant


lapidem moverent, nt manifestis
oiniiia istic (iiiain diligeutis-

manilata bnjusmodi a picntissimis episco-

tamen qui
siiicreiitur,

omncm

tantum littcrarnm lator^em advenisse. Verum enimvero etsi acriter reclamarcm, attamen quod scmel decretum fncrat, absqne nila cnnclatione obtinuit. Qnare divina providentia etiam

decretis instructi apicntissimo rcge E|>liesum abire

tanquam

tum

nobis

opem

ferente,

Augiistique
reipsa,
,

animum ad
;

veritatem

impellcnte; et
Dei
sit

qnod cor Rcgis


adversarii

sime cognitnri, et quam comniodissime compositiiri. Quod ne fiat, qui nos aniant, obnixe procurant non enim ignorant, cujns illi sint animi, qui liffic moliuntiir nc(|ue nesciunt, quo fine id con: :

vere in manibus

declaranle

silii

ceperint.

Verum lia!C,utcumque Domiiio

visuin

causa cecidernnt, damnationisqne sentcntiam in se exceperunt (oportet enim paucis rei evenlum expe-

liierit,

succedant. Iiiterim sanctitatem vestrain rogaut

tam cupio,
qui

Deum

pro

me

orare non gravetur, ut


et in
vitae

qnod neque Nestorii depositionem defendere neque qua; hic per mendacinm et falsidire) propterea

tot pericula

jam olim perpessus sim,


qiicE

mameae
est

gnis adbuc discriminibus, ob illam


insidiatnr,

fatem effutierant, ulla ratione posscnt constitnere.


123.

mullitudinein
,

verser.

Tcstis

enim

Quin

et illud

quoqne omnibus

perspi-

mihi Deus
aliud nihil

cuum

per

me

evasit

nempe

etiamsi recto con-

cum ad regis cognitionem vocarer, me exspectasse, quam ut fluctibus maris


Sed Dominus
(sicut

gruoque ordine servato Concilium convocatnm fnisset, yEgyptio tamen Nestorium condemnare nullatenus licuisse ut qui ipse qnoque condemnatorum catalogo adscriptus esset. Sed neqne ullam qnoque causam absque magnificentissimi comitis Candi;

statiin objicerer.
astitit

scriptum

est)

mihi,

et

de ore leonis, aut mille potins leo-

num

catulis

liberatns

sum

Hucnsiiue Epistola

Irena^i comitis

diani sententia tractare, vel adoriri jure potuisse.

Etenim omnes

illius

denuntiationes, et

commina-

tiones, Sacra praiterea per


scripta, et alia similia

eumdem
,

ad

Synodnm
:

Ncstorianorum principis. 126. Sed quid taiidem decretum est?Dum haec considero, illiid plane Domini de Leviathan alludentis ad pravum dacmonem apud Job in mentem Hnic montcs herbas ferunt et venit, nbi ait
'
:

non pauca, rege ad majorem recitata sunt rei evidentiam ita jubenle neque quicquam omnino, quod iniqna illegitimaque illo-

omnes

bcstiaG agri

ludent
hairesis
est,

ibi

si(inidcm ubi pri,

nuim hujusmodi
cgressus ex inferis
alios specie

monslrum
illi

draco

iste

tulerunt

snppetias qui

rum

stndia aliquo

modo ob

oculos ponere posset,

quadam

probitatis et potentia antecel-

vestris intercedcntibns precibus,

omissum
ita

est.

lere videbantur, comites et e|>isco|>i. Et

hoc ipso

124.

Dcni(|ne ut veritatis hostes justam ab


:

om-

tempore,
in

cum

imperatoris animus in dubio esset et

nibus sententiam retulerunt


,

vestrac

pietatis

quodam

a^quilibrio constitntns liuc illucve im-

judicium ab omnibus ut justum, probatum, et conlirmatum est. Nec dubium habemfis, quin pius imperator ^^gyptiorum depositionem ad sanctas
Dei
Ecclesias

pellendus paulo
Acacii
rins
:

momeuto
Berceensis

ecce opportune adfuit


officiura
su[>e-

procuratum a factione
episcopi
hic
,

schismalicorum
,

de quo

plura

quamprimum

sit

perscripturus

quidem natus anuum centesimum


prae

deci-

Cyrillum perpetrasse, aperte denuntiaturns; necnon dignas quoet illegitime

omniaque tyrannice,

mum cnm
ferre ad

ingravescente
Epliesi

senecta

se

con-

Synodnm

celebrandam excusaret,

<jue in eos qui

tam graviter olfendcrunt, po-nas sno

temiiore decreturus.
nostrae

Huc

itaque res evaserunt


disce()tationis

hic

oxlitit . Hffic

apnd imperatorem quidcm quaj

terminns

ipse Irena^us ostentator

Paulo episcopo Emcseno * suas vices delegavit quem constat advcrsns Orthodoxos iiilucsisse Joanni, decretis et loco Acacii ejnsdem Pseudo-Concilii subscripsisse. Cnm igitnr sic oppignoratam fldem
Acacii

gloriosns exaggerat, ut fidem industriamqne

suam

per vicarium Nestoriani nacti

essent, eo

amasio Nestorio probatam redderet, (|uam f;ilsa sint, vanaque spe concepta, inanique jactantia exarata, ijtsa qua' idcm snbdit, certnm reddunt; nam
]>ergit
:

nt adversus delirum seiiem Cyrillum et Memnonem hoc ipso tempore scribe(pai nescicns ejusmodi conrct ad imperatorcm

etiam

adegernnt

Caderuni, inquit,

cum

Joannes mcdicus

junctionem Acacii
cans

cum

Nestorianis, liberam judi-

Synccllus Cyrilii (ut nostis) advonisset, advcrlinuis plerosque Principum repente fiiisse mutatos ut (|ui jam ne audire quidem ea a nobis vellent, quae
:

et recti aniini ac sincerissimi

Orthodoxi ejus

csse sententiam, (iiieni longaiva aetas et prffidicata

doctrina praj ca;lcris commendabat, ratani habuit.

dc

illis

fuerant juilicata. Emerseruntque varia

mox
'

inter illos judicia.

Job. XL.

2 Act.

Ephes.

edit. Pelt.

tom.

m.

c.

19.

C^ELESTINI

ANNUS

CHRISTI 431

373
essc

Secundiim

igitiir

Acacii pcrsiiasioricm, scnlcntias

Momnonem
Addidcrunt

a
'

Synodo cccumcnica
liis

depositos.

ailversiim se invicem datas statuit esse servandas,


()nnusi|ne res inter se ipsi componerent, stndens
ita

alias, (jiiihns

ciim dc justa damnasibi

tione Ncstorii
(lyrilliim atfjiie

multa hab(!ant, reddi

petienmt

conciliare

episcopos

dissiiientcs.

Mittcns(|ne

se-

Memnonem
ut

se i[)Sosvern nuii()uam
scbisinaticis.

(|uestrcm pacis Epliesum

Joannem comilem, ad
liaec

addiici

jiossc,

communicent cnm

nlrumijtie conventiim easdcm lilteras dedit, misitt|ue

Dederiiiit et iiliam Epistolam ad clcriim Conslanti-

ad eos dictam Acacii Epistolam, de (lua


'
:

nopolitanuiii eodein quo()ue argnirento

[)etentes

habet

adjuvari,

d27. Ut autem sanctitas vestra cognoscat, se non inodo per nostric pietatis lilteras ad concordiam communcmqne pii doj;niatis paccm con,
:

Qui in tanta rerum fluctiiationc vcrsamiir, etc. Sed et i])se Cyrillus e vinculis scripsit ad archimandritas, jainque rebus
(]ii;b

sic

incipit

meliorem

s|)cni

allulgere
qiii

declarat

his

verbis

'

scnsioneiiKiue incitari
antistitis

etiain Acacii

Beiceensinm
ille

Benedictus Salvator,

liujiismodi niigas contra

Epistolam, ()ua id(!m vir

inculcat,

ine elTutientes falsitatisredarguit. Etenim ))Osl()uain

snadettjue sedulo, ad vos misimus.

Ilic

enim cum
|)er

proiiter extremae senectutis imbecillitatcm sanctis-

simi vestro Concilio adesse non


ras exposuit, qu;B et suae
OrtliodoxiE religioni

jiosset,

ea

litte-

dominus meus inagnificentissimus, pricclarissimusque comes sacrariim largitionum Ejilicsuin venisset, nihilque corum omnimii (|ii;b dicta fueraiit, veritate niti coinperisset,

|)ietati

convcniebant, et
Tlieodosius.

animadvcrtit in eos

()ui

talla

non paruin (|uoqne prodesse


contra Cyrillum Nestoriani,
,

niigati fuerant.

posse intelligebat . HiPc de Acacio

iinius fidei
ulli

Agnovit autem saiictam Synodiim caiisa contendisse, ct neqiie milii, neque


blas)iheniuiii
.
:

Porro animarunt

eum

alteri

gralificandi stiidio, sed divino zclo inilluni

cum

de

illo
:

jactarent

Apollinaris

liieresis

esse

censain,

quod nimiruin

ferre

restitutorem

nam

in sua E[)istola postea ad

ipsum

non
lus,

posset,

Nestorium condemiiasse
in
Iiis

HcEC Cyril-

Thcodosium data
scriptis

h;cc

habcnt %

cum
:

de Cyrilli

adhuc tamen vinctus


ubi
ait
:

Domino

sed quain

Apollinarish;rresisinfamia suggillatis, et ab
tales,

celso aiiimo ista perferrel, ex


ligi potest,

()u;e subjicit iiitel-

Acacio
quiunt,

ut putabat invenlis

0))time, in-

scit vir ille,

decem

el

centum annos natus

130. Interea loci nos vincti, custothti()ue as-

qui oinnem ffitatem in A|)Ostolicos sudores insuin|)sit


et

servanuir, ignari

))rorsiis

quo tandein

res hfec sit

plurimis Synodis interfuit, et ApoUinaris asseclas

evasura. Verumtainen gratias agiinus Cliristo, quod

vicinos

semper habuit,

etc. Talia
illi

sunt de Acacio

pro noinine

illius

digni habeamur,

non soluin vin:

))i"rconia scliismaticorum, qu;e

ignominia? magis

culis constringi, sed caetera quoi)ue oninia ])erpeti

cedunt ()uam laudi, sicut et illa ()u;c de eodem iiitexuntur a Theodoreto in Epistola ad Beroeenses ^ 128. Erat autem qui missus est Ephesum ab imperatore Joannes i)>si Theodosio (ut aiunt) ab
eleemosynis, qui pro))riori tilulo comes dicebatur
celeritate pervenisset,

neque

eniiii

ista

prfemiis suis carebunt


:

subdit

haec vero de constantia Synodi

Non

))otuit

autem

sancta Synodus induci ut cuin Joanne communiEn, inquiens, cor))ora, caret; sed aniinose restitit
:

sacrarum largitionum. Qui cum Ephcsum magna prima die ))atefactis litteris
jure dc))Osilos

en Ecclesias, en civitates in omnia h;EC potestatein nos autcm, ut prius cuin Orieiitalibus habetis coininunicemus, quam ea di-solvantur quae pcr
: ;

imperatoris declaravit Nestorium, Cyrilluin, atque

illorum

syco])liaiitiani

contra commiiiistros nostros

Memnonem

quos oinnes, ne dissidia

conqiarata sunt, illique rectam fidem confiteantur,


id ficri iiullo
torii

inajora concitarentur in po))uIo, carceri

quemque

niodo potcst. Dignoscuntur eniin Nesloc)ui,

suo voluit mancipatos; siquidein Nestorium custo-

dogmala

sentire, et coiititeri.

Totaque
])ro

diendum tradidit Candidiano et Memnonein Jacobo itidem


nia prima die ))eracta,
litteris

comiti, Cyrillum vero


comili. Forro
hffic

universitas in his disposita est. Precentur

nobis
in

om-

Orthodoxi omnes. Ut autem B. David


flagella ))aratus suin .

ait

Ego

stalim Theodosio ipse


:

Hactenus Cyrillus.

Ista qiii-

Joannes significavit, quarum est exordium ' Cuin sciam conducibile ])ietati, etc. ()uibus htec summatiin coni))Iexa plnribus dcscribuntur.
129.

dem

ex parteoecumenicaeSynodiatque Cyrilli delata


131. Dolosa

suiit Constantino])oliin.

Schismaticorum

et

De

Cyrilli captivitate Epistola

Synodi ad
defensores

tis

adversiis Cyrilliim et

Synodum ad
?

Joannis comiimperatorein

Theodosium^ejusdeniqiteCyrilliadArchimayidritas.

relatio.

Quidnain

interea Coiicilium malignan-

Dolentes
Catholica;

autcm episcopi
perversa
ita

Ortiiodoxi

tium,
deiitia!

et

synagoga potentium

Eo quideni impiilitteris

fidei

nlatione scelestium
,

imperatore
conscri))sere
V

pessime habitos
,

ab ad Theodosiuni
est
^
:

provenere, ut non vcriti sint

a])ud

Epistolam

ciijus

exordinm

Theodosium agere, utNestoriidamnationem irritam redderet, quod scilicet qui eum condemnassent,
haerctici ipsi essent,

Cliristianissima regia()iie vestra majestas, etc.

mentientes Cyrilli
^
:

scri))ta esse

()ueruntur dece))tum imperatorem,

cum

illi

nuntia-

A))oIlinaris h;cresis labe conspcrsa


il)Soruin Ei)istoIae
:

cst

exordium

tuin essct, non Nestorium tantuin, sed Cyrillum, et

Edocti ex sanctissimoruni, et

Apuil Act. Epl)es. edil. Pelt. tom.

iii.

Apol. tnni. IV.


Eplies. toin.

c. 15.

'

Cod.

Vatic. ep. Tl)eod.


II. c.

iii.

append.

1.

Lxxv.

Apml
*

CjTil. in

Apud

Acl.

'

'

Apud

Act. Eplies. Conc. edit.

c.

Apud

Act. Ephes. Conc. edit. Pelt. tom. iv. c.

8 ibid. c. 18.

*Ps. xxxvii.

li.

' Ibid.

c.

15

'

Act. Ephes. edit. Pell. lom. v.

Pelt. toiu. IV. c. B.

8. append. u.

Mk
elc.

aELESTINI ANNUS
lilteris
,

8.

CHRISTI 431.
pctiit,

piontissimornm minisirornm nostrorum


Adjecornnl
liis nliiis, f|nil)ns

sancta Synodo

ut sibi scripta darctiir fidei


Conciliavicos ad amicitiam

sif,mificarnnt, se

cxpositio, ut ct illos consentire et subscribcre facerct, ct

nna cnm Jonnno comile tcslimonio


Berceensis Epistolo? cj;isse
rilli

Acacii eiiiscopi

rcversns diccrct

cnm

ailvcrsariis, ut

Cy-

capitnla tnnfjnam luTretica flamnarcntnr, scd

nec|uicfinani

reni

sil)i

apud ilios profecisse. Ut anfcm majoapnd impcratorem fidcm conciliarcnt, ad


'
:

humanis inlcr sc ofrensisdissidontes. Ubi hoc sancta Synodus intcllexit, rursus omniiio rcstitit, dicens Non exponimns nos ipsos contumeliic non enim
: :

finem EpistoK-c adjeccrnnt Ortliodoxtc fidci confcssed in eis illi sionem recitat h:cc ipse Cyrillns de damnationc Nestorii ne vcrlaim quickm, qtia; primo loco ponenda erat, cum scircntipsum adver:

tanipiam lucretici vocati sunius scd ad hoc venimus, ut fidcm rectam rcstituamus, quam et resti:

tiiimus, nec opus est regi utfidem discat,


sciat, in

cum hanc
:

qua

illc

baiitizatus

sit.

Itaque ne hoc qui-

dem
qua;

Oriontalibus processit

Ha;c de his Cyrilhis


:

sari

symbolo ab
ista

eis edito,

in
:

qno

ct

sanctissima
inlclli}i:as

autem
134.
d

velit per cos agi, addit his verbis

Maria Dei penitrix affirmatur

ut |)lane

Ha^c a pietate vestra doceantur omnes,

haud sincero animo, scd frandnlenlcr ab ipsis esse tractata, qno nnum illnd asseqni posscnt, nempe scriptorum Cyrilli damnationcm est autcm

omnia

pra^sertim pientissimi et sacratissimi Archimandri-

iota

illa

Epistola adulationc
:

dcnuilcens

animum

\x; ne forte prffidictus Joannes , conics sciHcct, revcrsus alia pro aliis dicat, aut doceat, nt qiioriimdam aures oblcctot. Ne pigrescal vero pielas
veslra neqiie lahorando pro nobis lassctur, sciens

imperatoris, quEE sic incipit


noslri sajculi

Mcrito quis dixcrit,

homincs, quod tuo impcrio gubcrncntur, bcaliores iis qni ante nostram BPfatem fuere, etc. C;cternm qnod spcctat atl ipsorum fidei professioncm
tote
,

qnod
hic

se

ipsam

[)ropler

episcopi,

hominibus commcndet. Et graliam Deo amantissimi qui vos nunqiiain viderunt, animas siias
ct

Deo

ct

Salvatoris

ista liabct

Cyrillus

Illud

autem

sci-

poncre

[iro

vobis parafi sunt


:

accodiintque ad nos

quod cum

fidci

expositioncni conqioncrent

ciim lacrymis, dicenlcs

Et ad

cxulandnm una,

et

inter se contcndcrunt, ct adinic in contcntione te-

ad conimoricndum parati snmus. Versamur autem

nentnr.

Nam

alii

quidcm admittnnt, utsancta Virgo

omnes

in

miilla tribulatione;

quod excubiis mili-

Deipara dicatur, cnm eo, ut Homipara dicatnr. Alii vero prorsus hoc ncgant paratcsqncsecsse dicunt,
;

tum custodimur,
universa

eos etiam ante lectos,

cum

dor-

mimus, habentes, maxime vero


Synodus
:

nos. Reliqna vero


,

ut

manus

snas ainpntandas prtcbcant polins,

quam

dofatigala

laborat

plurosque

ut hnjusmodi voci snbscribant. Ubique autcm turpiter se gcrunt, ha;rctici dedarati . Ha^c Cyrillus. Ca?tcrnm oblinuisse eorum sentcntiam ut Dcipara
diceretur, ipsa confessio docct
:

mortui sunt multi etiam siim|)tibus snas vendnnt . Hactenus Cyrillus. At

dcstituti, res
licet ipse ct
:

Meinnon
relicjui

vincti arcta custodia tenercntur


ei)iscoi)i

tamen
ulique

scd et

quam

dolose
as-

omnes

haud

libcri erant, sed

his ipsis Yocibus ulcrentur, superius cx

corum

sertione denionstratnm est. 132. Ca;terum illud Catliolicos vchementius perturbavit,

jain revcrsurus

custodicbantnr a miUlibus. Joanncs eiiim comos cum essct Constantinopolim, ct pacis trophffia forct
r.b

ostentaturus

ne quid litlerarum
aliis reliiturus

comcs, (pii seqnestcr pacis advenit, ut rem se bene gessisse significarct, eaque de causa majorcm sibi ajiud imperatorem

qnod Joannes

ipse

Orthodoxis scriberctnr, quibns mendacii rodar-

gni possent qua; ipse imperatori et


esset, reliquos

onmes Orthodoxos episcopos sedulo

fideni conciliarct, scribcns


est universaiu

adcumtnrpitermcntitns

asservari prieccpit.
135.

opcunienicam Synodum assensam c^se in daiunationem Cyrilli adoo ut jam de loco, quo scripsit in exilium esset dcportandns, consuleretur enim de his ipso Cyrillns, ubi ha^c rcscivit, ad cle;
:

Synodi ad cleriim ConstayUinopolitamwi

llli tamen, Deo volente, Epistola derenmi statit. clam scripsore Epistolam, qna clcrum Constantino-

politana^

Ecclesiicderernmsiiarnm slatu miserando


:

rum populnmciuc
:

Constantinopolitannm istis vor Turbata est admodum sancta Synodns, ubi bis ' magnificentissimum et gloriosissimum comilom

admonuerunt qua cum numercnt tiium mcnsium spatium, quo cjusmodi custodia vallabanlur a tempore quo Cyi illus et alii cpiscopi ad Synodum convencrunl circa principium mensis Junii,quo hujns-

Joannem non
et

rccte

omnia
illic

rohilisse audivit

ita

ut

de nostro

exilio,

qui

sunt, consultent, quasi

sancta Synodus irregularem et nefandani dcfpositio-

neni a Joanne, et ha^reticis qui cnin eo sunt, factam


acceptarit, etc, etc.

modi pcr Candidianum comitem coeplicsunt turbcE, monse Augusti datas illas ab eisad clorum Constantinopolitanum litteras possumus intoUigore, qua-

rum
omncs
in

est

principinm

'

Qui in tanta negotiorurn

133.
tentarit,

Quid pra}terea idem Joannes comcs per-

tempcstato constituti
custodiiim

sumus
:

et inferius

Sciat

quo

jactare se jiotuisset episcopos


;

ilafiue pietas vcstra, noii

amplius nos Ephesum, sed


iiKiue
illa

unam concordiam redegisse Cum autom ferius snbdit


:

idem Cyrillus sic inhanc rem memoratus

inhabitaie

trimestre

jam

tcmpus

incliisos,

nctiue per marc, neque p(;r tcri:d

magnificentissimus vir non osset assocutus, ncmpe ut Joannes Antioclienus episcopus ab ipsis in com-

ram

tuto ac sccuro

iinperaforoni) vcl

iii

pium exercitnm (nempe ad aliqucm aliiim locum qucmEtenim jam


ssi^ius accidit,

muuionem
'

reciperctur

etiam hoc cxcogitavit,

ct a

l)iam miltere pcrmitti.

r.yiil.

Apolog.

Cyril. ep. xxii.

'

Cyril. ead. ep. xxii.

Apud

Cyril. ep. Synod. xi.

C^LESTINI ANNUS
iil

8.

CHRISX:
:

/|

375

qiifc a nol)is

sunt missa, haiui sine miile pericu

tur defensione Barharos ab ipso imperatore vincen-

iis

rcddi pofucrint; ut latorcs iiioruni,

quo scrva-

dos

ciim interea jam vincerctur atqiie deleretur


;

rcntur, in alias atciue alias sese fornias coacti sint

penitiis in Africa Koinaniis exercitus

qiiod paulo

quod omnia niendacitcr ad picntissinnun impeiatorem


mulare. Qiiod autem
ita

custodimur,
l'ost

liinc est,

post innotiiit, ciim cladis nuiilium

iterlatum est
!)

Coustantinopoliin

ut planc

(o

mirandum
iii

acci-

contra nos defcrantur

lia^c

ro^^ant iideni

disse appareat, tnnc niale

piignatum

Africa esse,

plurimum, ut agant apud Tlieodosium Augustum reddi Synodo Cyrillum ct Memnonem, utque detur adire posse ipsumTlieodosinm sin minus, liberum
;

cum
pati

fides Catholica, ejiisqiie dcfcnsores Patres

san-

ctissimi

adeo gravia cogerentur. Sed

et
etsi

ignoniiiiiosa tyrannica vi
tardiiis,

tandem sapiens

sit

unicuiijue episcopo in patriam reverti.


d36.

Theodosius, suo

maximo (iamno

didicit,

Deum

vin-

De

liis

praeterea qiia; iidem sanctissimi


illa

dicem

Catholica! Hdei insurrcxisse, iiro Barbarisque

Patres Epliesi paterentur, est scheda


litteris

cum

ahis

missa

',

snb

titulo

Communitorii breviter

pugnasse adversus Romanum exercilum, cnm ejus comites et lcgati contra ConciHuin oecumenicum
indcfcsso sludio laborarent.
138. Porro

quidem, quod furtim viileatur esse coiiscriiita, his verbis ad clerum Constantinopolitanum data
:

rem gestam, grandi volumine


his

di-

Necamur

a>stibus,

cum

aeres sint graves; et


:

gnam, Procopius
Constantinopoli,

paucis absolvit

'

Interea

paene quolidie aliquis sepelitur

ita

ut

languentes ad pro[)ria remittantur. Et


ejiiscopi in his sunt.

omncs pueri alii omnes


reveren-

Romaque

exercitu adveniente

cum

Aspare
riint
Victi

diice,

Bonifacius,

Romanique qui

in Ah'ica

Unde consequens

est,

erant, spiritus assumentes, acriter rcsistere coepe:

tiam vestram adire Christo amabilem principem et dicere, quia opprimitur Synodus ab his qui prohi-

verum non melior


ad

priore fortuna successit.

unum

onincs, alius alio

fugam arripuere;
:

bent terminum dari, ut consumpli languore necentur. Scire vero reverentia vestra deliet, quia licet in

Aspar Constantinopolim, unde venerat

Bomfacius

Romam
nifacii

profectns,

sese

Placidiai

ex his

quorum

tantiim
fiet

nitantur ut

omnes nioriamur, non tamcn


Hactcnus Patres ad
cle-

culpa vacabat, reconciliavit . vero

Hec

Procopius, Bo-

aliud pra:'ter hcec qiife decreta per nos sunt a


iiostro Christo .

Salvatore

rum

ConstanlinopolitaniE Ecclesiie. Inspicis, lector,

reditum anno seiiucnti Pros^ illata clade Paulus diaconus. De Marciano autem, qui post Theodosium
lier^ recenset:

Komam

habet eadcm de

in quot qiiantnsve angnstias

cum

impietas Nesto-

fuit imperator,

hoc praiio ab hostibus capto, hac


:

regiorum ministrorum conjecerit sacrosanctam Synodum oecumenicam ut ea sit passa Eplicsi, qua? ncque inter barbaras gentcs
riana, tuni inlidelitas

subdit Procopius
139.

Hoc

igitur
:

modo Wandali Africam Roin


fuit,

manis

erijiuere

captivos vero quos ceperant,

perlatura iiiuiuam fuisset.


137. hiterea

custodia habuere, inter quos Marcianus


exercitus a Vandalis in
et

qui

Romanus
a quibns

Africa vincitnr

Marcianus capitur.

Thcodosio succcssit. Cura igitur Gensericus forte


pra^ciperet, ut captivi in aula

sub die cogerentur,

Sed hic paululum consiste, intuereque et obstupescejudicium Dci, quiest terribilisin consiliis siiis

ut adspectibus eonimconsideratis,sane conspiceret,

hominuni nam intclliges, secundum illud Davidicum Non dormiet, neipie dormitabit qui custodit Israel cuin eodcm tcmpore, haud diutius fuerit |irotelata vindicta. Dum enim barlarico more Catholica fldes unacum defensoribus suis
siiper filios
:

qnisregiam haberet indolem ac indigna prcescnte interim iidem inedia ac labore fessi liiiiui obdormiscerent aquila forte volans supra
si

fortuna iiateretur

Marciani caput paiisis

astitit aiiis.

Gensericus igitur

Epliesi

(ut

vidcs)

viin palitur, direque exagitatur,

atque adeo ignominiose traclaiur, eodein qnoque

tompore Homanus exercitus a Barbaris


trucidatur, jiaucis fuga
tis.

viiicilur,

la[>sis,

reliquis captivis ducesse,

Hocipsumquidem tempus

quo Theodosius

porlentum tacitc notans non frustra hoc fore, jussit ad se venire (luinam vir esset, interrogat. Ille se Asparis arcanorum omnium sociuin fuisse inquit, quem Romani domcsticum comitem vocant. Gensericus igitur meditanset aiiuilfe gestum, et Asparis qiianta esset apud Byzantinm potcnlia, hominem de medio tollere ab re putavit esse, neque verisi:

imperator junctis copiis Occidentalis imperii, misso Aspare invictissimo duce, bellum gessit adversus

Gensericum Africam occupantein, ex libello schismaticorum paulo post (ut dicemus) oblato Theodosio imperatori, satis exploratiim habetur, in quo
inter alia ha}c scripta leguntur
scilicet
^
:

mile ut quamprimuin interituro signa volatu illa ostendisset nulla enim ratione eum interfici oportere. Nam si postremo regnaturus est, morti non
:

esset

apud eum derelictus; quod ea quae Deo sunt

decreta nullateiiiis prohiberi possunt. Quaproiiter

Cum

hac

fide

Barbaros

vicistis

et

tyrannos destruxistis,

jurejurando cuin obligat, sibi aniicum fore, neque ullo modo contra Wandalos venturum . Ejusmodi
ergo pactis simul
initis,

qiia

et

premitis

nunc opus habetis in bello, (juo Africam est enim Deus omnium couunilito ve:

dimissus

est

Marcianus re-

dire Constantinopolim.

ster, etc. n
fidei

Hajc Nestoriani, profitentes se esse vere

140. Catholici episcopi imprimis Alypius per

defensores, pollicentes ejus fidei

quam

tueren-

Epistolam

et

legationem

Synodum

solantur , et

'

Ex codice Anlonii
tom.
111.

Auguslini.

Extanl inler Act. Ephes.

edit.

'

Procop. de

bell.
1.

Wandal.

!.

i.

Prosp. in Cliron.

'

Paul,

Pell.

c.

4. et

apudCyril. Apol.

diacon. Miscel.

xiv.

37G

C^LESTINI ANNUS
offunt.

8.

CHRISTI

'i31.

cum imperatore
Plirynnm

His

igitiir

rerum

Afiica-

lum
hoc

assum[)sisti.

nariim casil)us Tlieodosius prudcnlior,


instar,

licet sero,

obturasti.
est,

Tu impium venennsi draconis os Tu voracem Bel everlisti. Tii illiiis spem,


et [)rffisidcntiam

rcdditnr tandem
statu

sed id postea,

domiiiatnin

xm

coemptain

cum

acce[)tie cladis accrhissiimiin

iiuntium accepit.
,

labefactasti, aiire.T([ue statiife a[)[)aratum perdidisti.

Iiiterea

rebus

eodem

persevcrantibus
fidei

i]ui

Et([iialenani os s[)iritiialibiis charisma1ii)ns


liim zcli
iit tiii

imbuvaleat,

erant Constantiiiopoli Catliolicjr


inter

defensores, et

encoinia

[iro veritate ex[)licare

eos

primum locum

tenentes episcopi pereconsoia-

qui beali Theo[)liili

quondam avimculi
similis evaseris,

tiii

stu-

grini, (|ui illuc pro fldei defensione se contulerant,

dioriim lemulus,

audieiites
tionis

quae patres Epliesi palerenlur,

ad ter beati
cesseris ?

illius

necnon Athanasii martyrium proxime acillique


ille precibiis

i^lenam

tantes viriliter

ad eosdem dedere Epistolam, lioragere, simulqiie omne suiim spon-

Etenim ut

riiin Ii;eretic()ium inacliinationes,

armatus, iniquoperinde ac peri;

dentes pro ipsonim defensione officium et dilif^ensi tiam atque etiam profecturos se Epliesum Oportebat quidem incipit Ei)islola ' juberent nos in aftlicliomim teiitationumque vestrarum societatem reeeptos, non auimis tantuni, sed corpori,

culosos
sic

tua

quosdam scojinlos devitabat, evadebat([ue quoque saiictitas iniqui illius conatus, vilae
inflrmam
profligavit.

integritate, conscientia;que puritate veluti

quanqiiam procellam
113.

bus (luoque vobis adesse, etc. In flne autein a|)iid Contianam cditionem tempns ita describitnr Data Indictione deciina mense Augusti die vicesima quinta . Ex quo plane rerum gestarum valeas me:

sas criminationes, quas ha^retici


feliciter rehitatas,

Sane beatus Athanasius pnst multas falilli impingebant,


exiliiimque
et

eorum

decreto, qui

tunc rernm potiebantur


baiit,

hoc ipsuin fieri curapatienter toleratum, id consecutus est, ut et


majori([ue

tiri

tenipora.
141.

seinper purior illustriorque evaderet,


accidit ut sancta

Tunc etiam

Synodus ad
*

l)atieiitia;Iaude splenderet,

quo

profani

illi

homines

eosdem episcopos Constantinopoli agentes eas reddiderit lilteras.


affecti

plura falsioraqiie
tur victoriis,
sibi

quarum

est

exordiuni

Qui

ita

crimina inteiitabant. His igicertaminibnsque martyrii corouam ille


i[)si

nomina eorumdeni e|)iscoporum tnnc Constantinopoli commorantium, et pro Synodo laborantium expressa,
sunt, etc. , habent in inscriplione

qna" sunt, Eulalius, Eutrechius, Chrysa[)hius, Hie-

remias, Tlieodnlus, et Isaias


clesiaruni e|)isco[)i fuerint,

sed

quarum

hi

Ec-

Homousion statuit, perversamque Arii orthodoxam doctrinam paene calcatam denuo erexit ac sancti tandem Marci Evangelist^c thronum in sublime evexit, cui tu quoque pnesides, sanctis illius vestigiis iinpigre innectens,

doctrinam

calcavit, et

non exprimltur. Rogant Patres ut in sententia perstent, et pro sancta Synodo quod quidem illos quam dilinaviler collaborent
:

sistens.

Prccor ilaque, sancti.^^sime pater, nt dignus

aliqiiando habear, qui te

virum adeo sanctum co-

ram

cernere, tiiaque genua complecti, et tempore

gentissinie [)erfecisse, exitus declaravit. Porro eo-

pacis coronati martyris ads[)ectu frui merear. Uni-

deni quo antea statu perseverare adhuc res E[)liesias, iisdem litteris Patres significarunt, Iiis verbis
' Quod vero sanctitas vestra prohibeatur quoniinus ad nos pervenire queat id ex nostra: ,
:

versum rerum nostrarumstatum, et quomodo ciim fiducia egeriinus, et tuis sanctorumque Patrum jirecibus freti eliamnum agamiis, quantaque liactenus certamina subierimus, id totuin Candidiaiius
dilectus diaconus, qui |)arvitatis

rum rerum
runt,

statu [)roficiscitur. Ita eniin terra


niliil

ma-

mea^

litteras saiic-

rique obsidemur, ut
vestra;

eorum

([uie

nobis eveiie-

htudini tua; dcferl, ordine exponet. Saluto univer-

sanctitudini significare

potueiimus.

sam sanctam Synodum


saiii

uiia

cum

vestra sanctitate

Fuerit

aulem vestrarum

[)arlium, precibus et la-

martyrii corona decorata. Deus nobis largiatur, ut

crymis instare, elc. 112. At non episco[)i tantum ageiites Constantinofioli, eas quasdiximus, reddideruntadSynodnm
litleras;

kBtique in Doinino
.

[iro veritate

certare perga-

mus
pius

Hactenus ad Cyrillum Alypius. 111. Quanta rursumaninii constantia


i|)se,

cum

Aly-

sed

et

qui in clero Constantinoiiolinano

tuin reliqui orthodoxi ex clero Constan-

eminebat Alypius Candidianum diaconum legavit Ephesum ad invisendos sanctissimos Patres fidei
Catholicaj confessores;

tinopolitano pro sancta

Synodo apud iin[ieratorem


illi

indefesso studio egerint, inter alia plura indicat


libellus
pit
- :

cum

et Cyrilli

vincula suin-

ab

i[)sis

novissime

oblatus, qni sic inci-

mis (ut [lar erat) honoribus jjrosecutus, has litteras ad eum dedit ' Beatus homo, quem Deus dignum censuerit, sanctum Deo(|ue dilectum ca|)uttuum martyriicon:

non ignoremus vestram [lielatem sanctas Dei Ecclesias fldemque piam ab illis pra^dicatam, et a majoribus traditam maximi semper fe

Cum

cisse, etc. ,

ubi libero [ilane studio,

quam

erraret

fessionis

sertisredimitnm (iilectionisoculo
sanclissime
[)ater,

c(.)ntueri.

conflrmando

Cyrilli a schismaticis [lerperam


;

factam

Tu enim,

vigilanli
Tii

lumine sanjiojdite

ctorum Patrum viam

trivisti.

utroque

claudicantes, recta ad veritatein incedere docuisti.

simulque ingeus discrimen in quod uiiiversum Christianum orbem constiluisset id faciendo, ob oculos posuerunt fore
exauclorationem, [latefecerunt
:

Tu fiduciam

es indutus Eliae.

Tu

solus Phinees ze-

namque, ut universus Catholicus


Cyrillo

orbis, qui,

cum

communicaret, ab ipso imperatore

et aliis

Acl. Eph. edit. Contian. c. 47.

et edit. Pelt.

tom.
'

iv.

c.

20.

Act. Eplies. tdil. Pelt.

tom. iv.

c.

21.

'

Ibid.

Ibid. c.

26.

Apud

Act. Epiies. edit. Pelt

tom. iv.

c.

16.

CEI.ESTINI
qiii

AXXUS

8.

CHRISTI 431.
'.

377

ciim

(liiinnassoiit, iicnitiis sejiaraicliir, et affore

legatos niissa
niciiico legati

Missi sunt auteni a Concilio oncu-

ut snis tcm[>orii)iis

marhriorum tempoia

instau-

c|iiscopi

seplem

inter ([uos

])rimum

rareutur, inilncerelurqne tyiannica inEcclcsia perscculio, cuni

locum
ter,

tenuit Arcadius, cpiscopus ApostoUciC Scdis

omnes

ex aiqno parati sint etiam

\itic

Icgatiis; profcctusque cuincis est Philippus presby-

clispeiKlio ilecrelis cecninenic;c Syiiodi

intia;resccie

uiius cx tribiis legatis Apostolicae


iirofecturis a sancta

Sedis.

His
ser-

potius, quain

pauconim collcfjarnm
Fnciuiit
[ilaiie

Neslorii impia

autem
t

Synodo cjusmodi
:

asscctaii vcsti^ia.

Iixt tanti ajind

vanda pncceiita impertila


i".

siint

Tlicodosium pondcris, ut niutato concilio, decre\erit ali(|uos utriiisque partis ciiiscopos Eplieso ad
se

Philippo religiosissiiiio Deoque dileclissimo prcsbytero Ca;Iestini piissimi Apostolica; Scdis


niagnic

vocare Coiistaiitinopolim

qiiomoilo autcm id

Roma;
,

Vicario, piissimis

accideril, paulo post dicturi


1-45.

sumus.
ille

episcopis Arcadio, Juvenali, Flaviano

Interea temporis Acacius


vir

iS'.

Acacius valichxnlur de proxima pace.

doto, Acacio

Evoptio, sancta et
Dei
,

sancUssimis Firmo, Tlieooecumenica Synoet


,

magnus

Mclitensis

dus

quae per gratiam

gloriosissimorumque

episcopus, longe diversus ab

illo

Acacio Bera-ensi
spectatns
,

cum doctrma
conspiciens
,

tuiii

sanctitate

liis

regum nostroruni nutnm in Ephesiorum metropoli coacta est, in Domino salutem.

angustiis consternatam sanctam


naiii

Synodum

Ephesiin

divino

alflatus

Spiritu, spiritu
,

rum nostrorum
qui per eos
,

Piissimorum ChrisUque ainantium imperalopermissa legationeproorbis salute,


qui

jilenam corani Patribus liabuit concionem


brevi atfore

qua
,

paccm

vaticinatus, omiies reviviscere

civitate congrcgati sunt,

sumere aniinos,
tur

eri;;ercque languentes vires liortaille

tamen

suscepit,
,

una nobiscum in Ephesiorum anxium pro recta lide cerad regiam urbem missuri, eam pro
,

ila

eniin prreco

ctclestis

exorsus est

'

recta flde

sanctisque fratribus et patribus nostris

Cernentem me, dilecti, coetum huiic, spiritualemque sacrae Synodi consessum gaudiuin siinul et fiducia siibit: gaudium (piidcm, qnod cuni oiiininm sim minimus in maximo hoc amicitiac pelago teniiem sennonis scapham moderari adigor fiduquod magnos istos seditionum fliictus cia vero propediem sedandos, Dominicffique pacis tranquilli, ,
: ,

sanctissimo Deique amantissimo

Cyrillo archiepi-

scopo
tionis

el Dei amantissiino episcopoMemnone, legaprovinciam unanimi calculo vestrw pictati coram Christo injungendain cxistimavimus. Utroruniqne itaqiie securitati, vestra;, inquain, ct nostra>, consultum cupicntes lioc prajceptorum dipioma
,

instruximus, vobisque exhibcndum duximus


,

ut et

tatem ad universus Catliohcte EcclesioC coetus redituram nc(|uaquani ambigam, etc. Equidem liaud
falsns extitit vates.

Ex hoc enim tempore post den,

sam

noctis

caliginem

fulgor velnti snboricntis

nos scianius propter qua; vos miserimns et vestra quaeque pietas intelligat niliil se jiraeter hoc facere debere. Ante omiiia autem sanctitas vestra sciat, nullam se cum Joanne Antioclieno apostaticoque

aurorae solis pra;nuntiae paulatim illuxit. Post h;cc autein, res gestas mensisAugusti claiisit sancta Sy-

nodus illa sessione in qua oblatus est libelins a Regino cpiscopo Constantiai in Cypro cujus extat inter Acta E[ihesina homilia in Synodo dicta Epliesi post exauctoratum Nestorium quo querebatur adversus Joamiem episcopum Antiochenuni quod sibi pra-ter majoruni consuetudinem vindicare
,

conaretur Ecclesias Cypri insuhc. Re percognita ct diligenter examinata statutum est a Synodo ut
, ,

servato pristino nsu, nec Joannes

Cypriam

nec

alii

ejusdcm Concilio communionem habere posse tum quod impietatis iiraeconem Nestorium adeo una nobiscum deponere non voluerint, ut usque ad vcstiam quoque profcssionem illi patrocinari conslanter [lerrexerint tum rursus quod contraomnes canones sanctissimos Deique amantissimos episcopos Cyrillum Alcxandrinum et Memnonem Epliesiluim condcmnare ausi sint potissimum vero ad pr;cseiis usijue teinpus de Nestorianis dogmatibus dcfentlcndis anxii, multique ex illis tanquam Cadestum denique quod Uani jaiii olim depositi siiit
:

invadant

alieiias Ecclesias. Cclcbrala est auteni

hu-

totius

orbis

Synodum
si

haereticam appcllare

non

jusmodi .\clio pridie kalendas Septembris, ut vetcra ipsius nionumenta declarant. Sed revcrtamur ad
'^

dubitariut.

148.

Quod

qua

forte vis, regiacve voluntatis


,

Tlieodosium.

nutus ad

Iioc

impulerit (nam piissimi

Christoque

et

utraqueparle, nempe Schismaticorum Catholicorum, legatio ad imperatorem. Iniped46.

Ex

carissimi Augusti sanctioni pro viribus


cst)

obediendum
libellis

siquidem

illi

praedicU Ncstorii depositioni vo-

lator igitur acerrimo

illo

Orthodoxorum
consilia

libello

luerint subscribcre,

veniamque suppUcibus
,

expergefactus
perterrelactus

et
,

amissi in Africa exercitus nuntio

a sancta Synodo de his petere


sides

qua; in nostros prae-

meliora

landem
,

iniit

temere admiserunt; anathematizare rursum

nempe

Epheso Constantinopoiim mitterentur episcopi (jui coram ipso imperatore de rerum summatractarent: scripsitque de his ad Joannein comilem Ephesi adhuc agentem, ut habet Synodalis Epislola ad Theodosium per

ut septem ab utraijue parte

Nestorii dogniata,et adversari illos, qui eadeni


illo
,

cum

aperte sapiunt
,

vel sapuerunt

elaborare tan-

dem una nobiscum quo sanctissimi episcopi Cyrillus et Memnon nobis restituantur haec inquam
: ,

si

bona

fide pra?sUterint,

permitUmus

vestrae sancti-

tati, ut

commuuioncm

illis

polliceatur.

Apud

Act. E|,he8.

e(iit.

Pell, tom. vi. c.

H.

'

Conc. Eplies.
'

^dit. Felt. toui. 11. c. 4.

Apud

Act, Eplies. edil, Pelt, toin.

c,

22.

' Ibid. c.

19,

TOMUS

VII.

48

, ,

378

aELESTINI ANNUS

8.
giili

CHRISTI

/|31.

140. At siiif^ula ad nns ])erscril)aiiliir, quo ct nobis quociue vobiscum consenlicnliljus perrccla cuni iis pax incatur cavete auteni ne prius iliis
,
:

omni

alacritatc vos subscripluros

et

ad jiiuni
,

communioiicm
recipiat
saiicta

sj^ondeatis

quani

prtpsides

siios

ixcrcitnm missuros. Quijijie niaiiifestum cst quod cajtitiila a Cyrillo Alexandrino adjccla ad fidem Patruin qui Nica!iio Concilio iiiterfuerunt tanqiiam
,

Synodus
,

scire
si

(juoque volunnis

iKvrelica

modis omnibus

et a Catbolicaet Apostolica
illi
,

vestram sanctitateni, qiiod


Inerit iieylectiim

quid liorum a vobis

Ecclesia aiieiia ejiciuntur . Itec

quibus con-

neque sanctam Syiiodum Acta vestra habituram rata, necjue vos ad comniunioneni

denmantcs
pvgnat.
essent
Cyrilli
ij)so
,

Cyrilli caiiitula siibscripsere.

152. Cyrillus hijiiria Ephesi iktentiis scriplis

suam adinissuram esse . Hactenus sciies praiceptorum, quam Commonitorinm dicere consuevere.
Adjecit
liis

Quod

vero missi Epheso ab adversariis

qui ajiud

impcratorem

scrijita
,

ejusdem

saiicla

Synodus
est

litteras

ad Theodosiiim
' :

imi^eratorem
dia, etc.

quarum

exordiuni
,

Omnia

redargnere conarentur bffiretica ct absente inde accidit ut tanta essel causa tractanda
:

Clu'istianissiini

imperatores

majestatis vestrae stu-

jure

quidem

ut de

minus aequa couditione

aj)ud

imj^eratorem in Apologia ad
,

eum

data idemCyrillus

autem a schisnialicorum convenliculo missi luere, Iutc snnt eornm noniina .loannes Antiocbenus, Paulus Emesenns, Ilinierius Nicoinedia",
iSO. Qui
,

Macarius Laodiccnsis, Aprinj^ius Clialcidensium Tbeodoretus Cyri et Ilelladius Ptolemaidis , sed


,

couqueslus sit cum ex parte Nestorii defensorum jussus esset adesse Constantinopoli Joannes episcojius Antiochenus oninium coryj^haeus schismahcoruin, ijise vero interea Eiibesisubcustodiadetineri:
,

his

enim jure verbis

exj)ostulat

'

Pra;terea

cum

octavi

nomen
dattB

deesse videlur

pos legatos esse

namque e|)iscoConstantinopolim, litteite eorumad


:

octo

Rufum
leni

testantur in line
,

octo pariter ab

Orthodoxis niissos esse constat

cum
lis
'
:

tanien de sep-

tantum
dol.

aliqui atlirmarint.

igitur consodales

Epheso ad illiislrem illam civitatem adducerentur qui ad hoc erant a sancta Synodo ordinati ut iis (jua; apud eumacta fuerant, patrocinarentur cuijiebam viris ilhs adnumerari |)iimum quidem ob eam causam ut dominationem vestram viderelicta
:
:

schismatis

ista

mandata dedere
in baiic

Quoniam

Ecclesiasticic

causae

gratia

rem deinde ut coram vobis contra ij)sum Antiochenum episcopum jure agerem ostenderemque
: ,

propler

quam omnes

Epbesiorum urbem

eum

sycoj)bantam egisse,
furiis

et

inique insaniisse impe,

vocati sumus, prcEsenti temjiore vestra novit pietas quod juxta edictuin pientissimorum Regum nostro-

tentibus

esse

superatum
Nestorii

j^rojiterea

quod

capita blasj)bemiarum

aiiathcmatizavi .

rum

in

celeberriiuam Constantinopolim

citati

sumus

lUcc ipse.
\r,i.

ad suffragandum veritati, fideique sanctorum Patruin

RelictusautemCyrillus Ej)hesi haudotiose


:

dogmatibus, nos tamen omnes jussi sumus esse vobiscum.Opera^pretiumautemest, utomnium


et rectis

consistit

sed qnid agit

Quod enim

sciret

duodecim

illa Cajiitula

a se scrijita contra Nestorii impietatem

nostrum niens quasi pra:'sentium manifesta fiat. Hnde propria babemus, quae a vobis fiunt, ct peiiinent ad timorem Dei et pacilicandain beneque ordinandam Ecclcsiam.Quapropterhunc vobislibellum, quo mandatum contiuetur, fecimus, quo prscipi-

ab adversariis in controversiam deduci et baeresis infamari ne jjcrperam ab eis facta ipsorum inter;

pretatioue labefactari possent, ipse

illis

exjilanatio-

mus mus

et
,

permittimus perfectamque potestatem tradi-

eadem cognita et orthodoxa fucrint in sancta Synodo aj)probata. Nam in ApologiaadThcodosium ista babet* Fidei

nem

adjecit,

cum tamen jam

ante

quam
,

et

si

nos

ipsi

pnesentes essemus
iii

nainque meae rectitudinis teslimonium dedit Ro-

haberemus

ut

cnm

vos gratia Dei

pra3dictam
sive

mana

Ecclesia, et i)ra?terea sancta

Synodus ex uni-

maguam

civitatem pervenerilis, sive apud pientissio])us fuerit, sive in Consistorio


,
,

mum

regem

verso orbe qui sub ctclo est (ut ita dicam) congregata. Quod euim nullo pacto alienus ab Evangelica
et Apostolica traditione

in sancto

conventu

sive

Patrum Synodo de
habeatur
, ,

bis

qua3 inquiruutur

sermo

bac valeaUs
,

rectani et

deprebensus siin et quod minime obliquam sacrorum dogmatum


,

libertate dicendi, sapientia

atcjue diligentia

ut

semitam percurram
sunt
,

commum

sententia confessi

vos decet alTerre pro


scilicet

communi Ecclesiarum usu

idque

scrij^to in

commentariis qui leguntur,


. Hffic ipse.

laboremque bunc suscipientes pro nobis omnibus manentibus et comitantibus et amantibus, et tanquain coram onmibus acta essent babentibus

quiqne a

me

scribuntur

154. Miserunt

eamdem

Cyrilli

explanationem

omnia quaj
istud ipsuui

in

hac causa

agitis et acturi estis.


,

Et

qui erant Ejihesi Nestoriani schismatici ad suos lescd qui semel gatos profectos Constautinopolim
:

oramus vestram sanctitatem


minus
alacris
sit.

ne quod

jnavuin imbuissent sensum

ut in deteriorem par-

communi

usui profuturum et ad gloriain Domini

tem jam
rent
,

ijisi

a recto devii

recta quaHjue couverte:

Christi facere

Tamelsi videbitur,

Synodalem E])istolam cum omnium subscrijjtione mittendam contitemur omnes communiter et sin,

ea quoque calunuiiari aggressi sunt nam iidem ij^si in relatione ad suos bicc habent ad flnem
et Ej^istola;^
:

Denuim misimus

vestra; sanctitati

i'e-

cens factam expositionem ab Aie.\andrino hajreti'

Apud

Acl. Ephes. edit. Pelt.


iii.

tom. iv.
c.
i'i.

Act. Eplies. edit. Pell. tom.

c. 22.
'

Extaut apud
ia Apilog.
>

Apud

Cyiil.

Cyril.

Apolog.

' Ibid.

'

Apud

Cyril.
ii.

Apolog. et Act. Conc.

lom.

IV. el

Conc. Ephes.

edil. Contian. c. 62.

Eplies. edit. Pelt. tom. in. c. 1. append.

, ,

CJELESTINI
,

ANNUS

8.

CHRISTI 431
apud Romanos cima mensis nam
:

379
,

corum capitulorum evidentlus etiam per illam osteridcns suam impietatem . Ita ipsi. Sed et idem
Cyriiius scripsit lioc cpKKpie iempore Apolof^iam ad

bris

eademque prorsus

dies

unde-

testificatione Bedae' ex Anatolio,

Tiioodosium imperatorem, quie


et incorru|ita

inci|)it

Divina

natura
et

purgat cnim se deomnil)US

eamdem fuisse rationem mensium graecorum ac lalinorum apparet. Sicque intelligas circa finem mensis Augusti legatos Eplieso profeclos esse,
,

a scliismalicis conlra se caluinniis iu

hanc

usc|iie

diem

illatis.

Sed

tunc tcmporis
scripsit

Tlieodorus epi-

scopus Ancyra; (uttestatiir Gonnadius')


Epliesi

cum

itidem

moraretiir,

adversus

Nestorium

lil)rum rcdargutionis el confutationis, ut ait, dia-

ordinatum sed auctoritate sacraruni Scripturarum detextiim muitis eiiim assertionibususus cst, antequam Scripturarum testilectica (iiiidem arte
,
:

Nestorium vcro tertia die Septembris absque spe dimissum. 157. Caeterum non accidit ut sperabant legati schismaticorum , nimirum audiendos se fore ia Ruffiniana ab imperatore quamobrem cum conjicerent illum erga Catbolicos esse bene alTectum exulcerati livore ad ipsum misere libellum queresedis esse
,
:

larum locupletem qui


erat, etc.

ita

exorditur'-

Orandum

moiiia poneret. Haec

ii)se:

jam vero quid per


,

lega-

tosactum
quain

sit

Constanlinopoli
,

videamus. Sed antede


Nestorio

pervenirent

quid
est.

statuerit

imperator, dicendum

\oo. Theodosiits legatis Catholicis favet,fidem-

qne Ciilholicam tuetur, opera Pidcherioi. Dbi autem legnti Epbeso recessisseiit mandato Tlieodosii jussus est Nestorius recedere Epheso et quo
, ,

vehuntur autem nullum ad libellum oblatum meruissent habere responsum cum ex hoc viderent se habitos esse contemptui rursus querelas ingemiuant
; ,

primis in Cyrilli capitula incaliimniaiites ea esse ha^retica. Cum


iii

Quo

aliunKjue rursus hfjellum inferunt

cujus est exor,

dium Quod
tes
,

'

Sffipeiiumero pietatem vestram

etc.

et illud

pudendum ad finem ponunt,

peten-

vellet pergere

nuUa

ami)lius spe revertendi ad se,

deni Constantinopolitanam
fuit.

qua juste depositus


ap-

episcopus

ne quis in locum Nestorii in sede collocaretur donec de eodem ilerum ioret judicium
,

Interea

cum

legati

jam Constantinopolim

ventilatum.

quillitati

propinquarent, idem Tbeodosius imperator tranurbis consulens, quod sciret cives in schilegatos

smaticos Nestorii fautores iiifenso animo esse, jussit

eorum

apud Chalcedonem. Sed neque qui a sancta Synodo missi sunt Constantinopolim ingredi voluit. Verum haud sequo aiiimo
degere
,

autem Theodosius imperator quod schisinaticos vehemeutius exacerbavit nimirum cum legatos oecumenicee Synodi venire intra urbem adversarios autem ad
138. Inter ha;c
illud

addidit
;

propria redire pra?cei)it


sus Cyrillnm atque

sed et Acta ab eis adver-

Mtimnonem,

universamque

heec passi suiit ipsi schismaticoruin lcgati


relatione abipsis ad suos Epbesi
scripta
liis

ut patet

Synodum

ut vana penitus abolenda censuit. Ha;c

commorantes con-

cum
seiit,

verbis^

adversariorum scbisinaticorum legati accepisvehementer consternati sunt, et eo magis


,

156.

Postquam Chalcedonem venimus (nam

exterriti

quod

veluti absoluta
,

omnino causa

ipsi

Constantinopolim nequenos, neque adversarii nopermissi sumns propter seditiones bonomonacborum)fama accepimus, quod ante octo dies, priuscjuam compararemus (en gloriam pientissimi regis) dominus Nestorius ab Eplieso dimissus sit, ut eat quo liberet. llnde valde duluimus quandoquidem vere ea qucc illicile et absque judicio facta sunt, jam robur habere videntur . Videsne, lector, quod ante sa?pe mille signis demonstri intrare

ab imperatore inauditi

dimissi sint. lidem igitur,

runi

animo mirum iu modum perturbato, tertium ad Theodosium supplicem adhibere libellum ' querelarum plenum expostiilationunKiue quo niini, :

rum

tuerentur Catliolicam fidem abire jussi essent, adversarii vero defensores erroris
(ut dicebant) qui
:

Apollinarissuas recipere sedes juberentur

est

au-

tem

libelli

queruli e.xordium

Non hunc eventum

stratum
bis suis

est

schismaticos

illus

fuisse erga Nesloid ipsuin

sortituram vestrai pietaUs vocationem exspectabamus, etc. petulantcr quidem et perfricta fronte
,

rium propensissimos;
,

sicuti et

nunc

ver-

agebant

fidei

Catholicte defensores, qui hactenus

sese

illi

addictissimos csse declarant? Sed


fore
:

patrocinati essent Nestorianae blasphemia;

omnium
et

subdunt quiE in proximo putarent

agenda Sciat autem vestra sanctitas, nos promptos pro fide certamen inituros et certare velle ad mortem usque. Kxspeclamus autem liodie hoc est, undecimo mensis Goidiei transiturum pientissiinum nostrum regem ad Ruffinianani villam et illic causam auditurum etc. Erat Ruffiniana villa
,
,

horrendissima3
l)ffine

talisnamque esse

solet insitus

innatus ex
,

immensa superbia proveniens mos

luereticis

ut impudentissime agenles, qui ex sce-

lere erubescere debuissent atqueconfundi, insolen-

atque proterve jactent se esse fldei Catholicae quam produnt, prostituunt, atque penitus perdunt.
ter

defensores,

locus amffiuissiinus a Ruffino praifecto constructus,

de quo plura superius sub Arcadio imperatore.

159. Vigilavit, quod nunquam obdormivit pro fide Orthodoxa Pulclieriae Augustaj studium

Habesex his,
tcnipora

lector, unile

etiam rerum gestarum


est ipse

quai fratrem vallatum undique a Nestorianis comi' Bed. de ralione temp. tom. III. c. 2. appeni. ii. * Apud Act. Conc. Ephes.

colligas,

cuni testantur se ea scribere

undecima mensisGordiei;
Gennad.
c. 15.

mensis Septem-

c.

12.
'

Apud

Act. Eplies. edit. Pelt.

Ib. c.

3. et apud Cyril. in Apolos:.


c.

edit.

Pelt. tom. iii

4.

appeud.

ii, et

Apud

Act. Conc. Ephes. edit. Pelt.

t.

iii. c.

3.

apud

Cyril. in Apoloi.

,: :

380
tibus
,

CJELESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI 431
102. CiEterum

eripuit

penitusque obrutum fluctibus mendaciorum qui iu luceni tantlem emersus, quic vera, lucis opera jam quffive esseut falsa per?piciens edere ccepit; doluitque magnopere sanctam Syno:

cum

Ncsloriani pra;terspcmom,

nem

quam

conceperaiit
Pulclieri;TO

vidisseiit

Theodosium

impcralorcm
](eiiiliis

Augustffi
,

opera Nestorio

dum
sam

ex falsis
esse.

comitum rclatiduibus gravissima pasIndustria quidem ct vifiilantia S. PulOrtliodoxaj in


,

cheriffi res fnlci

positas

nec historici salis superque ad hajc perspicue demontradanl hoc tempore Ecclesia stranda, S. Lconis papa> Romansc diaconi tcstificatio esse dehet qui postea
,

licet

mcliorem slatum esse neque Acta Synodalia

animo alicnatum atque erga Calholicos redditum propensiorem indigne ferentes, iii utrumqiie commoti (piod alilcr non valerent , calumniis furore enim amhos vchementissime exagitarunl [lerciti ea nefanda de ipsis jaclare non sunt veriti
; ,

quai Siiidas narrat

Iiis

verbis
,

Nestorio

adco infensa
bant
,

luit Pulclieria

ut qui illum

autem adama-

1'ontifex, in

omnilius ferme
,

litteiis

ad

eamdem

Pul-

clieria

cheriam datis ejusdem pra^dicat erga fidem Orthodoxam exbihilum sem|icr studium indefcssum et curam propensiorem, hacque ex parte diynam pra;dicat totius Catholica; Ecclesiaj prfpconiis ceiebi-ari. Ipse enim S. Lco non aliunde quam ex rehns jam

antea pro Ecclesia Catholica ab ipsa pra^cLnre gestis, penitus insinuandi argumentum validum petit, ut

adversus Eutycliis ha-resim tempore sui Pontificatus iit cuni inter alia isla scripsit', qnihus pro])onsior Pulcherise aninius

S|)argerent eo invisum esse PulNestorium (|uod illam incestus cum fratre imperatore Theodosio criminatus esset . Hccc scelestissimi illi. Sed qiiid mirum sicin Cliristi sarictam Virginem insanisse qui in Virginem virginum sanctissimam Dei genitricem adeo conlumeliosi fuere? Sed miro quodam divino consilio factum est, ut j)er virginem Christi sponsam Virgo Deipara a Nestorii vindicaretiirblasphemiis, duin circumventum ac penitus ol)rutum Theodosium Nestorianorum
, , ,

rumorem

emergentem ipsam impelleret,

fallaciis

e tenebris in

perspicuam

veritatis
,

lucem
:

eduxit. Cedit itaque Pulcherite laudi

quicquid ipse
inter;

hoc tempore pro


160.
n

fidc solhcita; declaratur


,
,

ex hoc temi)ore pro Catholica fide est visus egisse


adscribitur

Quod in^iuit semperde sanctfe pietalis vestrae mente prajsumpsimus, id plenissime expeChristianam fldcm quamvis riendo cognoscimus vohis tamen diversis pravorum appeLatur insidiis prcesentibus,et in defensionem ejus a Domino prxnon enim Deus aut suse paratis non posse turbari misericordiae sacramentum aut vestri laboris deserit meritum, quo dudum sancta? religionis hostem
, , , ,
:

autem domesticorum

insidiis

si

(lum |iermissi sunt Nestoriani liberius agere


oratio depromat.

ad-

versus ([uos qu;c post ha;c acta sint, continuatione


163. Neftoriani legati,
,

quorum acerrimus

de-

femor Theodoretus pluries ad imperatorem adTheoynissi, tandem ad propria revertijubentur. dosius igitur, cassis jam redditis cunctis ab eis

ab

ipsis visceribus Ecclesia; depulislis,

cum

heresim
:

suam
non

tueri impietas Nestoriaiia

non potuit

quia
,

fefellit

famulam

Dei

et disci|iulam veritafis

adversus Catholicos Epliesi constitutis, annuit tandem, ut iidem Chalcedone transmitterent Constantino[)Olim, et una cum legatis Synodi opcumenic;E
conflictarcntur de
esse hajreticos
ii)si

(luantum simidicihus infunderetur veneni per illa loquacis hominis colorata mendacia, etc. rursus OO^ertur ergo pietati vestne vero ad eamdem ^
:

duodecim

Cyrilli capitibus,

quos

adeo proclamarent.
et

Cum autem

simul amha- partes convenissent,


legati conteiiderent

Catholicoruni

digna materia

qua

|ilacitam

Domino curam

sancti

accersendum
:

esse

Cyrillum,qui
tergiversa-

cordis exerceat, et pra^cedentium meritorum coronas eflam de praeseiitis crroris aholitione multiplicet
:

siiam pivTsens causam ageret

illi

rati

sicut

enim Nesloriana impietas,

iUi

et

Euty-

chiana blasphemia ab

eliminanda consortio quibus ejus adversus Ncstorianam ha?resim effugandam studium commendatur. 161. Imbuerat quippcipsaanimum sancta lecquos Cyrillus Alexandrinus ipso tione librorum
,

omnium est Catholicorum . Hsc et alia plura id genus,

tionem hanc esse ex diffidentia malfe causffi, quasi primas in eo congressn tulissent, ad suos Ephesum scripsere jactantes est autem exordium Epistola;'
:

Precibus sanctitatis vestrse datusestnobis accessus ad pientissimum regem , etc. Sed ut eosdem

Ephesi in

oflicio

continerenL etiam ilhid menda(puto

citer addidere,

Acacium Orthodoxum

quidem

Mclitenum illum sanctissimum praesulem, de quo


sa^pe superius) in suis scripsisse libris
; ,

Nestorianffi ha-resis exordio (ut dictiim est superius)

Divinita-

scripserat ad Reginas

inter

quas

ipsa

tunc altius

tem passam

esse

cum

tanien

ille

non Deitalem,

eminehat. Voluit nanKjue summic sapientise suaj dispensatione divina providentia, ut per virgincm summa Virginis dignitas , qua Dei mater est ajipellata
,

sed Deuin, nempe Christum hominem factunieumque vere Deum, crucis supplicium suhiisse dicerct
sed ventose jactarunt etillud, iiimirum
Consistorii

omne
,

sacri

inotfcnsa penitus servaretur. Hujus igiliir claet aliis

studium

iii

ipsos esse

moribus,
tatus
,

vocibus tandem Theodosius exci,

a Constaiiliiio|iolitano

populo

conversum, seque freciuenlari a quo


schismalici

resipiscens coepit solcrtius evigilare

et ea

monereiilur
16i.

viriliter

pro

fide agere.
;

curare, qua; ad fidem illibate servandam conducere

Ila3c

(juidem ad suos
(ut

qui

viderentur

Iicet,(juod nalura clementissimusesset,

tunc el miserunl

iisdem

litteris

tradunt)

duo

cum
'

fldei

hostibus mitius vidcretur egisse.


<

Ap\id Cyril. in Apolog. el

apud Acl. Ephes.

edit.

Pelt.

tom.

iii.

Leo ep. XXXIX.

Leo ep. xlv.

c. 6.

append.

ii.

CiELESTJNI

ANNUS
illi

8.

CHRISTI 431.

381

cxposilionis tidei exemplaria Epliesum, ut eis


subscrii)ercnt.

tuuitatcm temporis, ac auditorum benevolentiam,


etiam
iioc lioc faccre, si

Porro alterum

illorum ab

iisdem
,

snbscriptione

firmatum
est

Constantinopolim

(lui

coopcralurus

fuerit.

(luidem nostro pro|)osito Deus Porro ut vcstra sanctitas etiam

erant Epbesi, ad legatos dedere, quod rccitat Cyrillus in Apologetico


:

non

ignor(!t, scitote
,

quod videntes
,

Cyrillianos

illiusexordium

'

Propter

tyramiide

et
ita

fraudibus
ct et

et

adulatioue, et donis

Ecclesiasticas qnai^stiones, etc. in ea taiuen pro-

oinnes (uf

dicam) decepisse, non raro pienfissimagnificentissimos principes obse-

fessione

ne vcrbum quidein de liffresis Neslorianai damnafione babuerunt. Adjecerunt et litteras, qua3 Quoniam didicimus vestros pro reliincipiunt '
:

mum

regem,

cravimus, ut

nos ad Orientem dimitteremur, et

vestra pietas ad propria demigraret.

Cognoscimus
et instituta

gione labores,
duodeciin

etc.

Misere pariter

et

CyiiUi

in

enim quod

iii

vanum moras

nectimus,

capitula

expositionem editam Epbesi.

iion perficimus, eo

quod Cyrillusubi()iie fugitcollosuis


edidit, manifeste

Adjecere insuper Epistolam ad Tbeodosinm imperatorem, qua gratias illi ageiites, quod a se missos
legatos

(|uium nostrum, coiisciussibi blasiibeniias, ([uas in

duodecim

capitulis

redar-

tandem
sit

in

suum couspectum

admisisset,

guendas. Placuit autem pientissimo legi post multas adbortatioues, ut singuli ad pro|)ria

institerunt pro restilutione Ncstorii,quasi illegitime

redeamus,
siiis

damnatus
stola
^
:

ab

b?preticis,
:

capitulorum

Cyrilli

necnon pro daiuiiatione incipit autem i|!Soruiu Epililteris, etc.

ad hoc ut yEgyptius,
Ecclesiis

et
:

Mcmnon
enim

Epbesius in

maneant

sic

.poterit

^Egyptius

Edocti ex sanctissimorum, ct pientissimo-

rum miuistrorum nostrnrum


dUo. Qnitt

demum?

Admisit iterum ati|ue

ite-

rum
riis

ac

quiutum

us(|ue

Tlieodosius iiuperator

omnes exca^care muneribiis suis, ut ille quidem cum innumera fecerit mala, ad tbronum suum redeat iste vir innocens (nempe Ncstorius) vix ad suam mansionem dimittalur. Oinneiu qua; vobis:

scbismaticos legatos ad cougressum

cum

adversa-

cum

est fraternitatem, et

nos

et

qui nobiscum sunt,


pieutissi-

coram se babitum. Cum vero eo amplius illi detecti jam inqiii essent, et impietatis defensores
imperalor ipsos ilimisit, et reverti jussit ad propria cum illi ad suos, desperatione victi, postremas bas dedere litteras *
existere
:
: :

plurimum salutamus. Joannes episcopus Antiochenus valerevos in Cbristo precor, domiui


iiii

et sapientissimi.

Subscripsere et

alii

similiter.

Quinto accessus nobis contigit,

et

quam-

vis

multum

de b^reticis capilulis disputaverimus,


sit

Hactenus Nestoiianorum legatorumadsuosEpistoIa. 167. Vides, lector, quam bi Nestorium studio indefesso coluerint ut vel ex boc ipso intelligere valeas, quam iiiique, quam(|ue impie adeo contu:

juraverimust]ue ssepius pientissimo regi, quod inipossibile

meliose
tur.

iii

tanti ha?resiarcha; expiignatores

inveban-

nobis
si

communicare

bis

qui diversa
:

sentiunt,

nondum
sit,

exploserint ca|)itula

et

quod

Cyrillus etiamsi

rejecerit

capitula a nobis susci-

piendus non

eo

quod
sit
:

ipse

haGresiarcbes factus

nilul

quod et adversarii instarent, impudenter obluctantes non compescerent, nec cogereut eos, ut ad inqnisitionem etcoilo^iuium
rent.

tam impite birreseos tamen profecimns, eo et auditores bos tam


veiii-

Habentur et litfercE Tbeodoreti eodem ferme tempore Cbalcedone datffi ad Alexandrnm Hierapolitanum episcopiun in scelere defendendo collegam quibus in primis, conjuratum contra Cyrillum
:

quam
tatis,

naviter egerit pro causa tueuda, his exordi'


:

tur verbis

Nulluin Iiuinanitatis,nullumasperi-

Hac euim via effugiunt, ne capitula examinentur, et de bis disputari prorsus non siiiunt. Nos autem pro|)ter vestras preces us(|ue ad mortem instare parati sumus, et neque Cyrillum suscipere, neque capitula ab eo exposita, neque illis coinmunicare priusquam explodantur, qutc fldei male
,

nullum adhortationis, nullum declamationis genus omisimus, quo apud pientissimum regem, et illustre Consistorium non simus usi . Et paulo De amico autem sciat ()Ost vide quid de Nestorio tua sanctitas, (|uod si quando ejus facereinus mentiouein vel ai)ud pientissimum regem, vel apud illustre Consistorium, defectionis notabnmur: tantcB
:

adjecta sunt.

Obsecramus igitur, et vestram sanctitatem, ut sapiatis eadem quie nos, eumdeuKjue laborem oslendatis certamen enim nobis pro religione
166.
:

sunt eoruin qui intus sunt, in illuin iniinicitiic. Et pientissimus rex prai quod est molestissimuin onuiibus aliis aversatur nomeu, manifeste dicens:
,

ipse dedit.

est,

quam solam habemus

spein, et pro|)ter quain

De boc mibi nuiiuslo^iUcatur; specimenenimsemel Attamen duin bic sumus, non cessabimus omni opere, et cjus partis curam agere, scienilli

exspecfanuis fruituros nos benignitate


nostri in futuro sa?cuIo. l)e pientissiino

Salvatoris

tes factain

ab impiis injustitiam
sed dixeriin
etiain

. Hcec

cum
:

autem,

et

dicat ipse,
fuisse

jam non solum cum


;

Nestorio

unauimem

sauctissiino

episcopo

Nestorio

sciat

vestra

pietas

vides

coucorporcum
illis

studuerimus quidem de ilio sermonem inserere sed nunc nou potuimus, eo quod omues vel ad ipsum noinen bostiliter afticiuntur. Nihilominus
qiiod
:

unde magis mireris immeiisam erga ipsum, cum postea datum


niodi

Dei misericordiam
est

ex hujus-

curae nobis erit, tametsi res sic habeant, per oppor-

taudem baratbro impietatis emergere. 168. In quo qnidem quam profunde mersus modo ageret, et ex illo accipe, quod (ut ipse iisdein
Apud
Cyril. in Apolog.
ii.

'

ApufJ Cyril. in

Apolog.

Apud

Cyril. in Apolog. et Act.

Um. lu. c. 7. append. ui. Act. Ephes. edit. Pelt. tom. iii. c. 8.
edit. Felt.

Ephes.
'

Apud Cyril. in Apolog. et ' Apud Act. Eplies. edit.


Apolog.

et

apud

Act. Ephes. edlt.

Pelt. tom. ni.

Pelt.

tom. iu.

c. 10.

appeud.

ii.

etapud

Cyiil. in

c. 9.

append.

382
ad Alexandruin
licet
iii

C^LESTINI ANNUS
datis
litlcris

8.

CHRISTI 431.
esse dixcrit, Deitatem passibilem constituerit.

prnfitotnr)

mf!p:m)

passum

pcriciilo irriientiuni nionailKiriim, et alio-

170.

Sed

mirnm

dictu qiiam calumniose ad

riim Ortliofioxorum ad la|iidationeni (iil ait) us(iue grassanliuni versaretur niliiloininus non iinctermisit adversus Synodum, ac potissimum conlra
:

lueresim adstruendam cilare iidcm Nestoriani consueverint sanclos Patrcs, quanta(|ue


meniiri jactantia, universos Icrme orbis episcopos
S(;ciini sentire, et

suam ipsorum

Cyrilli

capitula concionari, Nestorianos Constanti-

ex Orthodoxis pro
litteris

libitii
'

hwreticos

nopoli
locuples

(;iialcedonem

ad

se

|iertraliere
:

et

illis
liis

reddere

ut suis

ad

Hufum

presbyterum

apeite Nestorii dojimata


lestis lioinilia

propiiiare
illa

esl

de

fecisse nosciiiitur,

diim ut honiincm pellicerent ad

una

ipsius Tlieodoreti,

Ncstorii h;presim consectandam,

Martinum quem-

apud

Cyriiii
'

Apologeliciim
:

liactenus

asservala
sit

dam

finxerunt Mediolanensem episco|)um esse Ne-

quae incipit
nis, etc.

Cliristus

nobis dux
,

sermoproficis-

ul)i
,

ad

Nestorianos

qui interjacens

storianum, misisseque traclatiim sancti Ambrosiide Incarnatione ad imperatores, quo Cyrilli impugnarctur sententia, et Nestoriana ha?rcsis firmarelur
poribiis Mediolanensis episcopus
:

trajicerent

mare

dum

Constantinopoli

cerentiir

Clialcedonem, ut

ipsum
:

Tlieodoretum
Terrihiles F*ioaii-

ciim revera nullus ejus nominis exhterit his tem;

concionantem audirent,
diatis

liaic ait

et

longe procul

pontidis tluctus Iransire ausi estis, ut iiostram

abejset, ut sanctiis

Ambrosius
:

suis scriptis confir-

vocem, quam

vestri

pastoris

vocis effigieni

putatis ,

nempe
socii

Neslorii. Desideratisenim audire

marcl dogina Nestorii hajerant artes hajreticornm, j)ro animi senteiitia, quod vellent, absque pudore
fingere, mentiri, et subdole atque veteratorie cuncta

juctindas vestri
jiastores

pastoris

fistulas;
,

pastoris, (|uem
ut putant
:

calamis occiderunt
:

ad

peragere.

Dcus per Proplietam clamat Pastores multi corruperunt vineam meam, etc. plura exag^erans in Patres oecumenicne Synodi, qui Ncstorium conqiios

ITl.Dimissi tandein ab imperatore legati schismaticffi et haereticK factionis, abire jussi

Ecdesias suas

ciiin

sunt ad Joannes illorum dux episcopus

demnarant. 169. Sed et quomodo Nestorianam illis manifesto absque aliquo velamento ha!resim prfcdicaveex his quai ipse subjicit, perfacile senties, ubi invehitur in Orthodoxos Deum patientem afiirinanrit,

AiiUochenus ullimum Vale pronuntians, perbrevem illum sermonem ad suos Nestorianos habuit, cujus
est

exordium

Sancta lex est ut patribus accepta


filioruin snnt.

ferantur ea

(lua^

Meus

est

Galaad,

nieus est Manasses, imo uon mei sunt, sed Dei, ejus
(jui

tes,sicdicens

momenti
sint, ct tate,

Hnncquiomniaverbofecit, et unica non sunt ut de his quai non eraiit, ut essent, sola volun:

vestram

cum

nostra congregavitEccIesiam, etc.


sibi

inclinatione exhibet ea qu:B

H;ec et alia arrogantia pleiia, vindicaiis episcopo deslitutos.


172.

Nesto-

rianos, (lui erant Conslantinopoli, Nestorio

eorum

quasi oblitus

horum omnium,
:

passionibiis objias-

noxiuni
sibilis

facis, et legein
:

ponis ut adoretur Deus

Hunc tandem finem


ciuffi

accepit IhTreticorum

Nos autem invisibilem Unigenitum incomprehensibilem, inexcogitabilem,


et
inferiiis

et scliismaticoruin

factiosa rebellio

atque violenta

tyraiinis,

ad qninque fcrine mensium

spaUum

el conversus passibilem esse credemus? absit ad Cliristum Salvator noster et benefactor, ne


:

simus adoralionis tua;, ne sic ignoremus tuam naturam, ne sic ingrali siinus detuisdonis, ut suspiceinurpassibilem nostrum liljeratorem, qui nos
sic aposlata;

e passionibus ad impassibilitatein transtulit, et nobis passionibus obnoxiis impassibilitatem largitus est.

Haec ipse, quibus aiierte vides duas in Christo i^ersonas coiistituere a se invicem separatas, nullanKiue factam in una iiersona daarum natuiaruin unita-

tem indivisam, incoufusani,


proinde
esse

et

inconvertibilem

ac

cum negat Deum passuin, Christum iion Deum aifirmat, separans naturain divinam ab
:

humana
bili

cuin e contra Catholici, unione indivisiduariim naturarum in una persona facta, Cliris-

tuin

Deum

profiterenlur passum, ut tainen Divinita|)assibilem. Vides igitur

tem negarent esse

hominem,
(]a-

cum

liberos inter suos haberetaffcctus, quai etlutire


:

soleret

cum

et litteris suis

calumniose asseral

vehementissime contrariis fiuctibus exagitavit Ecclesiam. Licet igitur sancita a Patribus damnatio hffiresis Nestorian;e cuni auctore suo Nestorio firmuin vigorem obtinuerit qua3 tainen ab eadem Synodo statuta fuerunt adversus Joannem Antiochenum atque collegas sacerdotio ac sede privatos, haud adeo propere visa suiit imperatori executioni fore mandanda, sed spe pacis ineuodce sunt retardata, ne cuin Joanne Antiocheno totius Syriai episcopi ab Ecclesia Catholica sepaiarentur. Sic igitur hoc prifitextu permissus est Joannes cum suis ad Ecclesias sibi creditas absque jactura redire quod quidem diviiio consilio factum esse, exitus deciaravit nam anno sequenti dissidentibus ad concordiam revocatis, composita pax, Ecclesiis^iue tranquillitas reddila est. Sed non profuerunt Nestorio islic mor;e, qui cuin suis in monasterio sancti Euprepii apud Antiochiani perniissus est ' agere quadricnnium, si forte al) insaiiia resipisccret. Verum cuin compertus esset
:
:

tholicos uiiam tantuni in Chiisto pr;eiiicare nalu-

inajori obstinatione obriguisse, decrcta est

illi

rcle-

ram cuin tamcn


cutus est Cyrilli

hi

faterentur ex duabiis natiiris


:

gatio Oaseiia omniuiii deterrima, de


iiilerius

qua suo

loco

uuani esse personam

qua eUam caUinmia


quasi
ille,

[irose-

ageuduin.

cai)itula,

cuni

Deuni
'

Exlant apud Act.


iii

Ephes.

edit. Pelt.
1. 1.

tom.

Apul

Cyril.

ApoloR.

aiJ

fin.

Cynl.

Apol. ad

lin.

m.

c.

13.

Apud

Evagr.

c. 7.

C.l^LESTIXI
173. Depos/fo Nestorio,

AXXUS
cpiscopiis

8,

CIIRISTI

'ilU.

383

Maximianus

loco diccmus) suhrogatus cst: dcsidcratur cjusmodi

Constaiitinopoiitaniis eligitiir, qid prcnclaras


rillo

dat litteras.

Cy-

Epislola Ca!lestini.

De creatione vcro Maximiani

in

Ant(3(|iiain

antein rcccdeient
tnissc loco Ncstorii

rcdiln Cyrilli ha}c haheutur in aliis Aclis Concilii

logati stliismaticornm,

crcalnm

Ephesini
474.

'

Constantinopolitannm c|iisco|inm Maximiannm, halicnt

Jussit aiitcm his qui dc sancto ct

magno

qnaHlam, (|nfe niinimc milii iuxihantnr cum |ilnra simnl memlacia insnta liabcant ut cnm ilii clicitur, hoc anno slatim Ncslorinm iii cxilinm
Acta
'
;

univcrsali Concilio erant (ncnipe oclo lcgatis inissis)

ingredi in Ecclesiam, et ordiiiaro episcopnm sanctaj


Ecclcsia} ConstantinopolitaiiK; (|uod ctiam
cst.

factum
epi-

niissnm csse

cnni cx

liis (jnffi

suo loco certa

lcstifi-

Ingressi antein ordinavcrunt


litec

Maximianum

catione diccntur, conslet nonnisi post annos (juatuor

scopum. Et post
scoposahire

jussit imperator, oinnes epiin propriam regionem Joannes Antiochenus episco:

Nestorio exilium irrojiatnin.l'ra;tereasi

ante
in

hornm lc^atorum
Ncstorii
alii in lilteris

iirolcctionem

verum esset Maximiannm

unumquemque

et abierunt. Mansit liic

locnm

subrogatmn
tunc

esse; utit]uc Tlieodo-

pus, et (|nicunicocrant, in se grcgali cxistentes. Ingressiis

rctus, et
datis,

cum

profecluri csseiit
:

autcm

est Cyrillus

episcopus Alexandriam
civitas

cjusdem

rem

in

meminissent (|uamobcontrariam potins sententiam imus. Creasntfectionis

Atliir terha,

et susccpit
.

eum

cum multa
tertia

exccllentiaj gloria
Atliir

Hactenus

ibi.

Porro

mensis

tnni (jnidcm

locum Nestorii cpiscopuin Constantinopolitanam octava Novembris, Soin


'

Maximianum
est.

eadem

dies est qua;

apud Uomanos

tertio ka-

lendas Novembris. Scripserunt et legati ad Cyrillum

Sed cum trimestre spatium intcrlapsum ab cjusdem depositione Nestorii us(|ue ad suhstitutioncm Maximiani tradit\ plane in nucratcs

auctor

de Maximiani ordinatione, qui has ad eos


reddidit
*
:

litteras

175.

Dominis desiderabilihus,
,

et Dei cnltori,

mero

esse errorein, affirmare necesse est


*,

iiam

cum

bus

et

comministris Juvenali

Flaviano

Arcadio

superiori capite dicat

mense

Junii depositnm esse

Projecto, Firmo, Theodoto, Acacio,et Philippo pres-

Nestorium; non

tres, sed c|ualuor nienses intercur-

bytcro, Cyrillus in Doinino salulem.

rissc oportnit a Nestorii deposilione iisque

ad Maxi-

Satisfaclum nohis est iternni, et ipso experlvciitas vivit, et vincit se:

miani subrogationeni.ld ipsuin affirmat de i|uatuor mensibns Liberatus diaconusin Bi'eviario,cum ait'*:

mento cognovimus quia ciindum sancti voccm


(omniuin) nihil
gat advcrsus
:

rcsistit

antein

ei

oinnino

De electione episcopi rursnm c|ua;stio orta est. Multi enim Pbilippnm ciua^rebant preshyterum,qui a Joanne cognomcnto Chrysostoino diaconus fucrat ordinatus, mullaqiie scripsit volumina contra Jiilianuni Apostatam imperatorem. Alii vero Procluin presbyterum qua;rebant, quem ad Cyzicum Sisinnius episcopus ordinavit. Qui prinsquam Cyziciim proficisceretur, proccdentes cives ejnsdem civitatis Ualmatium inonachum sihimet ordinaverunt epi

estautem

sic validissima, ut insur-

omncs

inimicos, et resistentiuin sibi


,

virtntcm solvat. Ecce enim

ct ecce faise

quidem

loquentiuin ora destruxit, et illicitarum blasphe-

iniarum caligo cessavit, resplcndet autcm vcritatis dogiuatum pulchritudo ordinato episcopo secundiiin decretum Dei atque Concilium per sanctitatem vestram reverendissimo et Dei cultore Maximiano, quem etiain, et longa tetas ornavit non in desidiis
,

scopuin,

quoniam

Attico prfedeccssori Sisinnii soli


,

et deliciis
et
(jiii

constilutum, sed

iii

lahoribus et virtute

hoc prffistitnm videbatnr

nimirum ut episcopns
(^yzicenis
: :

Constaiitinopolilanus darct episcopum

sed [iroceribns Palatii ut fieret displicuit

quod

quidein factum est postea. Manehal ergo Proclus

non hahens Ecclesiain propriam, qui tuiu


sia

iii

Eccle-

Catholica Constantinopoli valde florebat.

Cum,

que quatnor transissent menses post Ncstorii damnalionem Maximiaiuis ordinatur episcopus vita quidein monachus, ordine vero presbyter, constantis quidem fidei, idiota tamen sennone suh quiete vivere eligebat Hiec Liberatus eadein ferme Socrates ^, qui et catalogum texit eoruni qui ex alia in
,
. :

multa rerum decoratus cst cura pro veritate ct dogmatibus pietalis. Cougaudcns igilur uiiiversis Ecclcsiis, et popnlis ibidem constitntis, nierito proclainabo Benedictus Dominus, quia visitavit, et fecit redemptionem plehis sna;. Non enim poterat dormitare sic bonus pastor, ut etiain snam animam ponerct pro ovihus et semper salvificare scicns,
:

jam

anti(|uain (cl aliquando) quidcin bestiam a sa-

cra, et divina aula repulit.


et totius

Sapientissimum autem,

virtutisinsignein prajceptorem elcgit,

quem

etiain
hili

credimns decorari

in oinni hono, et venera-

aliam sedem translati sunt. Addit autem inferius


Caelestinum
esse

'',

Romanuin Pontilicem

rescripsisse,niliil

akpie prtccipua virtute pollentcm guhernare sub sua nianu populuin constitutum.Incolumesvos esse in Domino el nostri inemores, oramus, carissimi ct desideratissinii
17t).

impedimento quominus
in aliani posset

uniiis civitatis episco:

Htec S. Cyrillus.

pus

dem

Ecclesiam transferri (luod quidccretum Caelestiiii licet poslMaximianielectio-

nein imiotuisset, profnit tamen Proclo, cuin, defuncto Maximiano, confeslini


Apud Act.
iii

Simul ac autein Constantinopolitans EcclesicE thronum Maximianus conscendit ad vere magnuin sanctuinque Cyrillum Alexandrinum epi,

locum ejus
c.
'

(ut

suo

scopuin tanticertaniinisdecoratum insignihus mentis convertens oculos, has ad eum litteras dedit '

'

c.
'

36. in En. 39.

Eplies. edit. Pelt.


s

tom. v.

idem.

lib.

Liberat. diac. Brev. c. 7.

'Sucrat.

eod. c. 34.
1.

H.
So
c.

rat.

Socrat.
1.

1.

vii.

vn.

34.

vii. c.
'

33.
'

Idem. eod.

Ex Cod. Antonii Auguslini.

^ ibid.

Apud Act Ephes.

edit.

lib. c.

Pelt. tom. IV. c. 24. et

apud Cyr. ep. xxiv.

384

CiELESTINI ANNTJS 8.
Religiosissimo Deofjuc dilcctissimo

CIIRISTI 431.

commi-

jiersonam agebal, vicemque gercbat, Ca;lestino, in(inaiii,

uislro Cyrillo arcliiepiscopo Ale.\aiKlriiio Muxiniia-

Romano

1'oiililici?

Quod

iion ignorantes no-

nus

in

Doniino salulein.

biles

illiiis

lemj^oris scriptores, gloriosum affixere

Expietum

est (iesiderium

tuum, Deo

de\olis-

ajterna? ineinoriie tanta; viclori.c titulum, adscripsere(|iie C<Elestino.

sime

perfectum cst, iiuod peras; ad fjuem perductuin


;

relij.;ioiiis

causa susce-

Qui eniin inler prajcipiios


ita

enii-

est pietatis trnc

votum

nebat, S. l'rosper

de ipso

'

Per

liuiic viruin

sieclaeulum factus es

'

Ani^elis et liomiiiilnis, uni-

(Ca^lestinum

videlicet)

omnes

Orieiitalcs

Ecclesia;

versisque Christi saceiiiotilnis. Ncque eiiim solum


in Clirislum credidisti, sed

gemina

peste purgata; sunt, quaiido Cyrillo Alexan-

incoinmoda quoque pro


qiii

drina; urbis antisliti, ^loriosissimo fidei (^athohca; defensori, ad

ipso

pertulisti.
illius
^

Solus dignus existimatus es,


in corpore tuo

stigmata
es illum

portares. Confessus

Apostolico aiixilialus est gladio

execrandam Neslorianam impietateni, quo etiain Pela:

coram
'

lioniinibus; i^romeritus cs utipse te


iii

giani. duiii cognatis conloederantur erroribus,


riiin iirosternereiitur .

ite-

conliteretur

corani patre
coroiiis,

pntsenlia Angelorum.
|)ietate

Hac

Prosper. Qiue ininime

Rcdimilus es
debentur.
niavit
:

(juic

pro

certantilius
te confir:

ignorantes

ij)si

Patres

(jui Ej^liesi conveiieruiit,

nec-

l'otuisti

omiiia in Cliristo

(|ui

liumiliasti
tornieiita

satanam per
:

iiatieiitiam

con-

temjtsisli
:

conculcasti

furorem
:

jirinci-

fanicm jtro niliilo duxisti j)uni i^anem ' eiiiin habebas, qui de ca'Io descendens cailestein vitam
homiiiibus impartitur. Quia vero nos nec ab
liis
;

non Maximianiis ipse recens creatus episiiopus, atque etiain Theodosiiis imperator, legationem miseriint ad ipsum Ca'lestinuin Romanum Pontificem, eidem gratulantes de prostrata cuin auctore lia;resi
Nesloriana. Missi ad lioc

suntRomam
:

byter, el Epictetus diacoiius, qui


ruiit ipso die Natalis

Romam

Joannes presperveneliis

abfuimus, duin
testatibus,

et liic

sensibiliter

castigamur

et

Domini

agemus de

anno

vestras afflictiones, quas, duni |)riiicij)atibus et po-

sequenti.
179. Sed

dum

niuiidi doniinis, el rectoribus tenene(juitiii;

quod onine datum optimum,


descendere a Patre
,

braruin liarum, duni


i77.

spiritibus resislitis,

donuni

iieriectuin

et omne luminum

tolerastis, audilione accei)iiiius.

sancta Dei Ecclesia novit


civitalis epi-

eidem

ipsi
Filii

immortales
Deilatis, et

Qiiia vero

ad magni.B hujus
;

gratias egit,

quod vindex

extitissel

scopatum jiromoti sumus


sime,

dignare, Deo dilectis-

Matris ejus honoris, utriusque prasconiaillisvocibus


celebraiis
,

tum
,

precibus nos fulcire,

tum consiliis quoque


Scripturae
^

dirigere

tuni oniiii denique beiievolentia; studio

Patribus, ubique

quas a sanctis sciret frequentatas esse locorum matrem dei mariam oinlaudans atque pnrdicans. Tunc
illud accepisse creditur Angelica

I)rose(jui,

quo

liac ratione illud


:

dictum

iiium ore cantaiis,


et

in nobis adimj)leatur

Frater qui adjuvatur afratre,

additamentum
:

quasi civitas firma. Vere etenim sjiiritualis dilectio niunita civitas


sutfodi,
est,

quae neque cuniculis a diabolo

neque scalis ab eodem potest superari, neque etiam bellicis satance machinis credere novit,
ut qua; a Clirislo Doniiiio custodiatur, Cliristo utique
illo tibi

qui

niundum

liuuc devicit, et senij)ilerna

bona
:

pra?paravit, et aliquando nihiloniinus dixit ^ Qui non accipit crucem siiam et seijuitur me, nou est me dignus. Cum itaque Christo Domiiio dignus

sancta maria, m.\ter dei, ora pro nobis, quod oninium tidelium ore dici, ac frequentius repeti, et laiKiuam j)rima qutedam eleinenta a jiiis parentibus una feriiie cum lacte infantibus propiut fieret secundum illiid Prophenari consuevit Ex ore infantium et lactentium jierfeticum illuderentque superbo draconi cisti laudem tuam
salutalio
etc.
;
: :

pueruli.
180. Sed et Pulcheria

Augusta virgo

sanctis-

evaseris

projiterea

quod crucem tuam


:

sustulisti,

sima, cujus in servanda fovendaque adversus no-

sectatorque

illius etfectus sis

Cliristum pro nobis

vam
nium

liairesiin

fide Catbolica

commendata
'

seinjier

deprecari ne omiltas fraternae virtutis ornanienta

est vigilantia
laiitic

atque studium, excitavit


victoriae

amplissi-

proprias prairogativas esse ratus. Vale in Domino,


et

pro

me Deo

dilectissinie, et sanctissinie frater ac

coinniinister ora
:

>. Hactenus ad Cyrilluni Maximianus quae recitasse voluimus taiiquam post victoriam triumj)hi carmen. Reddidil vero ad Jlaxiniianuni Cyrillus litteras quarum esl exordiuin Opportune, ut arbitror, elc. 178. Ccelestini papce iti damnanda hwresi Pulcherice in templo Matri Dei Maria; excitando
'

monuinentum, veluli triumnimirum sub noniine Dei genitricis Maris augustissinium templum in Blacbernis juxta niare positum, quod sua postea mole
j)lialem fornicem, erigens
labaiis Justinianus

imperator

restituil.

tixc qui-

dem

Constantinopoli nova; Romseasancta Pulcheria


:

facta fuere

cujus exemplo excitatee sunt lidelium


est,

nientes, ut in diversis orbis j)artibus id ipsuin preestarent


;

et

Theodosii in Schismaticis puniendis lciudes.


si

factumque

ut licet frequens antea esset

cultus sanctissima! Dei matris, post ha^c divino excitante Spirilu frequentior fueril atque celebrior,

Porro

ducis laus ceditabsque invidia imperatori;

cuinam prima; debenlur tanlEe gloris, et Cyrilli et comministrorum laboribus parta), nisi illi, cujus

vixque reperiri

essel, qui absque nominaret sanctam Mariam.

titulo Dei geiiitricis

181. Adjecit auteni ad haec


>

omuia Theodosius,

1.

Cor. iv;Philip.

Prov. xviii.

XT. ^Gal.iv.

Maltli. x.

Malth.

x. Joan.

vi.
'

'

Apud

Act. Ephes. edil. Peit. tom.

Prosp. cont. Collalorem prope Qn.


l.

Ps. viii

Matlh. xxi,
or.
i.

V. c. 25. el post Apol. Cyril.

Niceph.

xiv. c.

2.

'

Prosp. de

iedif. Justia.

Imp.

Ci[-:LESTINr
nt

ANNUS

8.

CHRTSTI 43

1,

385
monacho

Iren;cmn comiteni protediim cnm Ncslorio EpliesMm ol) sludiuiii erga eum iiiipensum adversnsCalliolicam tidem exanctorant quem nt patronnm cpiscopi Syri creaverunt postea Tjri ejiisco,

nt crcaretur episcopus Samosatenns, cx


Coiistaiitinojiolitano,

pmn

ijna

eliam praifeclura
nl suo

jnssu
loco

ejnsiJem
dicetur.

ob suscc|)tam Ncstoriana; impicfatis dcfensioncm quem summis laudibus ijise celebravit Thcodoretus E[)isloIis ad ipsum scri[)lis. Cccternm Cyrillus contrariis scriptis horiim
;

'

impcratoris dcpositus cst;

omnium
enim
dio,

molitioiies

disjecit

conlra Orientales

I'arcm qniilem irrogatam fnisse paMiam in Caiididiaiium Palladiiiin aU|ne Joaiinem qui menda,

scripsit

A[>oIogeticum, coiilra Theodorelum


;

vcro commentarium ad Evo|)tiuin

in

cujus exorscri[)ta,

cibns rclalionihus Indificasscnt imperatorem


sanctis cpiscopis Eplicsi congrcgatis adco
riti

et

de

quam

vilipenderet ea Theodoreti
"^

his

male me-

esseiit

possunins intclligcre; nimirnm ut par


[icrcelleret

sententia

eos,

quos par delictum obTlieodorelns pro


lice-

primis verbis significat, ubi ait Lectis autein his qwx in eo habentur, gratias Deo cum hymnis offerebam, tantum non et illud dicens Doin
:

noxios eidcni suiiplicio reddidisset.


182. ISeslorhis

niine, libera

me

a labiis iiiiquis,et a lingua dolosa.

etmaxime
,

resi scriptis laborant

qu(B evertit Cyrillus.

et

Sed
'
;

qnid interca
Inipii in

filii

tenelirarnm?

Num

juxta illud

Sentiebam enim me ubique calumniis impeti, idque [icr singula capita. Cogitabam antem et hoc, qnod familiares nonnulli dicebant, virum istum in
litferis

tenebris conticcscent

pudore

sntrnsi

exercitatum, et in sacrarum litferarum co-

devoialjant snb siientio moerore cor

suum

ob-

gnitione

maxime provectum. Verum ab

intelligen-

mutuere? niliil niinns. Eteiiim ipse Nestorins caput snper omnes filios snperbiie indulliim ad [loenitentiain tempns illiul tolum inijiendit in coacervaiulis
,

tia efflcacia;

horuin capitulorum tantum abscessit,


fingat se ignorantem, elc.
:

ut de eo

nunc plane sentiam, quod quorumdam


hactenus

desideriis indulgeiis,

nialetliclisalqnc calumniis, libros conficiens adver-

Sed de

his

jam vero mergat

slylus e

doctrinam a sacrosancta oecnmenica Syiiodo Eplicsina comjirobatam quus ullricibus flammis absumendos (ut sno loco diccmus)
sus Catliolicam
:

spinetis Orientalibus, et se transferat ad res gestas


iii

ticis

Occidente. Sed nus(|uam pax, turbato ab haereutroqiie orbe.


184. Gallicanos

et TheodoCatholicorum dogmatnm tnnc temporisojipugnator, impulsn Joannis episcojii Antiochcni rursus advcrsus Cyrilli capitula et editam abeo dcfensionem vibrat tela, dum eadem

im|5erialis sanctio

condemnavit^ Sed
,

retus cjnsdcm (latronus

et

scripta

quosdam preshyteros Augustini Ccelestinus, data ad eorum episcopos Epistola, coercet. Haud enim levis
impugnantes,

perturbatio exagitabat Occidentalem Ecclesiam ob

petnlantiam quorunulam Gallorum presbyterorum


(ut

novis

scri[)tis

impngnat
,

scopos

in Italia (losilos

enim litteras ad epiqui erant magni nominis


:

dcdit

aimo superiori dicfum


in

est)

temere suggillantium
Pros-

sancti Augustini advcrsus Pelagianos cominentarios

nempe Mcdiolancnsem Aquileicnsem


,

et

Ravenna-

editos

quos contraria

scri[)ta objecisse S.

tem,clamaiis
suis
ca[iitiilis

et

obstre[iens, instanrasse Cyrillum


:

perum Aquitanum,
est.

a^qne suo loco demonstratum

lucresim Apollinaris

fcstatur id qui-

dem
a

ipsemct Tlieodoretus in Epistola postea scripta


'.

Sed quod nesciat semel veritatis transgressa limitem ha^rcticorum procacia inodestiai repagulo
coiitineri;
et

ad Doniinum e[iiscopiim Antiochcnnm

Qui enim

convinci

licet

rationibus possit, vinci


:

Romano

c|)isco|)0

per Cyrillum sciebat Nestorinm


si

tamen
stitcre,

nescia obstinafe resiliat


et

iidem andacius ob-

iiii|iugnari,

in

illnm

potuisset, coiicitare studuit


illi

qua'(|ue insana effutire in sanctissimum


Ecclesia;

cclebriores
pserint,
set,
si

Italite
:

sacerdotes. Scd quid

rescri-

at([ue

celeberriinum

Doctorem minime

i|ise silet

osfentasset uti(|ue ct jiroclamas-

dcsUtere.

Quamobrem
,

ut qui

scri|)tis

quid in Cyrillum iidem episcoiii rescri[isissent. Sed ab illis repercussus (iit par est credere) ne
sua;
esset

deri potuissent, auctoritate Apostolicre Sedis

minime suacom-

[icscerentur

idem

saiiclus

Prosper
qui

jirodilor temerilatis

qutc rescripseriiit

Hilario Arelafensi ad Ciclestinum

cum collega Romanum Pontiambo apud eum-

conticere, satius judicavit.


183. Quid [iraeterea? Nonsatis visus

flcem iirofectionem insfituit

doretus Joaiini
versus

nam
:

et

unus TheoAndream episcopum ad-

dem

studiose egeruut, ut ejusmodi nugatoribus ora (([uod par erat) obstrueret. Ccelestiniis igitur, qui

Cyrillnm armavit, impellens ut contra Cyrilli capitula scriberet editumqne est ab eo opus nomine Orientalium, quo majoris ponderis haberetur.
his plane

hfteris Tuentii episcopi consultus plenissime scripserat, putansilla cuin modo rursus presbyteros suflicere potuisse
;

haud pridem ad dubitationes ahquas

De
et

nitione ad

ambobus Cyrillus meminit Enlogium data, ubi in flneait'

in
:

admo-

obstre[)cre, relatione Pros|)eri etHilarii percepisset;

((Deinde

ad e()iscopos, in
fungerentur,
niis eos,

quorum

Ecclesiis

illi

presbyterio

contradiLtioncs liabes a nie contra eos factas, qui

scri|)sit

adversum capituia Synodi ea scripseruiit. Sunt autem duo e[)iscopi qni Iioc fecerunt, Antlreas et Tlieodoretus . Ha?c i[)se. Tulit autem Andreas a Joanne
eiiiscupo

quod

E[)istolam, redargiiens in prisinant, ipsis tacentibus, in Ecclesia

loqui presbyteros,

Anliocheno eam pro imjiictate mercedeni,

cum absque episcopo nihil illis concessum sit de doctrina prcTSumere. Esl Eiiistolffi exordium ' Apostolici verba praeceiiti sunt, apud
:

'

1.

Reg.

II.

Cod

Vaiic. Grtpc.

= L. ull.
'

de

hffiret.

C. Ttieod.-

'

Theod, ep. cxn.

Theod.

ep.

xxix.

cxiiv.

Exlat apud Cyr, tom.

iv.

Cjiil. ep. .vxx.

'Caeleit. ep. vin.

TOMUS

VII,

49

38G
Judaeos atque Gcntilcs
bcre, etc.

C.ELESTINI
siiie

ANNUS

8.

CIIRISTI

'|3I,

ofTensione nos esse de-

Ililario

auctor accessit,
verbis

cum
'

adversus Collatorcin
:

agit, (le ea liis in ei)iscoporuni reprelicn-

mcminit
:

necnon de eodem

185.

Postmulta vero
S.

Ca;i(!sliiio lioinaiio

Pontiflce
istis iiisis,

Per liunc,
saiicta!

iiiquit,

sionein sinentium talia garrirc iircsliytcros inculcata, de

vinini

iiifra

Callias

qui

memoriic

suspicioncm

Augustino, cujus doctrina ab illis in lifercsis tcmcre adducebatur, hmc ait Augustiiium sanctic recordationis \irum [iro vita
:

Augustiiii

scripla reprehcndunt, maleloquentia; est

adcnipfa libertas, quando coiisultatiomim aclione


suscepta, el librorum
(iiii

errantibiis dis|)licebant,

communionc sempiMbabuimus, ncque unquain hunc falsa; suspicionis sallem rumor aspersit (]ucm tanttc scicntia; olim fuisse meminimus, ut iiitcr magislrosoptimoseliam
sua atque mcritis in noslra
:

pictate laudata, (|uid oporteret

dc coruin auctorilate

scntirc, sancto nianifcstavit eloquio, evidcnter pro-

nuiitians qiiantiim sibi pra;sumptionis istius novitas


displiccrct,

qua aiidereiitquidain

adversiis antiquos

ante a meis decessoribus haberctur. Bene crgo de

magistros insolciiter insurgere,


luinnia in

et indisciplinata ca
:

eo

omnes

in

commune

senserunt

utpotc qui

ui)i-

pra?dicatorem verilatis obslrepcre

que cunctis ct aniori fuerit et honori. Unde resistatur talibus quos inaie crescere videmus. Nefas est
hffic pati religiosas

subdit his recitatum Ca;lestini de S. Augustino nu])cr

elogium,

ciii

ista

mox

addit

Contra istam

membra
rari
:

animas, (luarum afOictione ((|uia nostra sunt) nos (luoiiue convcnit macelios

clarissimam laudatoris tubam, contra istam sacra.


tissimi teslimoiiii dignitatein

audct quisquam nialiemitlere, et pers])icuae

quamvis maneat

bcaliUido promissa,

([ui-

giue interiirctationis

murinur
scilicet

cumque probantur

propler justiliam pcrsecutioncm

sinccris^imacque sententiae

nubem
est,

obliquae

ambiest

sustinere, etc. Junguiitur Epistoiai capita

qu.edam

guitatisobtendere? ut
libroruin de (luibus
titulus,

quiain

Ejjistola ])apa>,

advcrsusPciagianos crrorcs ab Apostolica Sedeoliin ab Africanis dccrela Conciliis, qnibus deberent insistere, qui sub Catliulico nomine, Ucet Pclagium
et

actum

non expressus

hinc eos appareat non apiirobatos,

et istara

in

sanctum Augiistinum laudahonem pro auctoralitteris C;elestiiii

atque Ca;lestium anathcmate condemnarent, eurum

inciilo fiiissc

tamcn dctendere conarcntur


capita esse Pros|)eri,
collegit ex decretis

crrores. Putantur illa

cuin obnili
cx eis
tini

collatam. H;ec Pros])er in eos, qiii papae miniine auderent,


ajiprobatos esse

qui

(ut protiteri videtur) ea

tamen

iiaiid

Romanortim Ponlificum, siinulque Concihis Africanis, ubi idem auctor hivc habet
in fine
:

libros cavillabantur.

omncs Augus Maneat Unde subdit


:

l)lane,

maiieat

ista conditio, ut
si

horum librorum
et

no-

Profundiores vero difficilioresque partcs


latius

vitas repudiata videatur,


viri dissentit

in

eademcausa ejusdem

occurrentium qua>stionum, quas


runt, qui
hffireticis rcstitcrunt,
ita

pertracta-

anhquitas, ut et inulile

sicut iios

non audc-

judicetur,
(iidit,

quod ab

his qute contra Pelagianos


:

mus

contemnere,

non necesse habemus adsubtrahendum


est,

dissonans invenitur .

incongruura conAc paulo ])ost Agnos-

struere;quia ad confitendum gratiam Dei cujus


operi et dignationi nihil penitus
satis sufflcere

cant calumiii;itores, superfluo se objicere, quod his


lihris
sit

non

speciale

neque discretum testimonium


Apostolica eniin Sedcs, quod a

credimus quicquid secundum pra;dictas regulas Apostolic;c Scdis iios scripla docuei"int; ut prorsus non opinemur Catholicum, quod
appareat
prajfixis scntentiis esse

perhibitum, quoruni in cunctis voluminibus


:

norma laudalur
praecognitis
sibi

non

discrepat,

cuiii

praccognitis

contrarium

. His,

probat,

et

quod judicio
Sed
li;c

jungit,

laude noii di\i-

inquain, profltetur, profundiores quajstiones illas de prffidestinatione sanctoruin nequaquam ab Ai>ostolica


tas,

dit, etc.

sub Sixto emerserunt calumniosae

exceptiones, cuin S. Prosjier adversus eos insurgciis,

Sede deflnitas

illasque tantuin esse stabilijjosse

conlra Collatorem (ul dicemus) volumen ela-

qua3 ad

condemnalionem erroruni sahs

boravit. Vides
tionis littcrac

jam ex

his,

quantffi esscnt exislima-

sufflcere viderentur.

186. Scd et illa ab codem auclore inculcata notanda sunt, quibus demonstrat, non dccrehs duntaxal

Romanoriim Conciliorum prorsus

destrui Pe-

lagianos errores, sed traditionibus Aposlolicis, quas

l{omanoruin Ponhlicum. 188. Mcminit liujus quoque Cffilestini Epistolae Photius in Bibliotheca, ubi ait de ipso CalesUno : Scri])sit quoque ad episcopos Galliarum de lide sancti Augustini . Agit insuper, laudalque dictam
Caelestini

usuetjugi observatione rccepcrit eosdem penitus labefactari lica


,

Ecclesia Catho;

Epistolam etiam Vincentiiis Lirinensis,


:

dum

videlicet

ubi

ait

Sed

et
:

papa Caelestinus pari modo, eaait eniin,

orare consuevit pro infidelibus, Paganis, Judaeis,

demque
vero
hsec
fiiit

sententia

elc.

Post recensita
:

necnon catechumenis; sic plane docens, absqiie divina graha illos non posse ad salutcm accessum haberc. Uunique rursus exorcismis et exufflationibus abiguntur a proxime baplizandis spiritus ne(|uam, (ilanc fachs
haereticis, schisinaticis,

atque

lapsis,

ejiis

dicla adversus novatores, addit

Ergo

beati Ccelcshni beata sententia,

non

ut ve-

tustas cessaret obruere novitatem, scd jiotius novitas dcsiiierct iiicessere vetustatem
licis
:

quibus Aposto-

Catholicisque decretis quisquis refragatur, in-

profltctur Ecclcsia, peccato originali

humanam

na-

sultet

])rimum omniuin necesse

est

memoriae

S.

turain esse corruptani,


187. Sed

ct a sataiia

occupatam, ac

Cffilcsliiii,

qui slatuit, ut desineiet incessere novitas

Uei gratia indigeie, ut liberetur.

quod ad

diclain C;elestini Epistolara


'

Prosp. adv. CoUat. prope Bn.

"

Vincent. Lirin. adv.

hsres.

spectat

sanctus Prosper,

(jui

ejus scribendee cura

c.ull.

C^LESTINI ANNUS
vctiisialem
lestiiii,

8.

CHRISTI 431,

387

IKtc Vinccntins dc dicta Epistola


iit

Cx-

(|iiam lanti ponderis csse (locet,

salis sit

Massiliensis sni temporis res gestas scribcns quara , qnivis alius post plura clapsa siwula aliter sentiens.

ad oinnes IhTrcscs evcrtcndas novas scnlentias in

Scimus
dcuKjue

in tabulis

qno polissimum argiimento tnm Pclaf^ianoriim, tum aliorum oinninm ha}reticonim fnndaincnla idcm anctor conveliit operc illo conlra lia;rcs(!s scriplo, ccrte aurco. Ex quo inlelliEcclcsiani iiidnccntes;
gas, longe

Ecclcsia; essc

Ecclesiaj Bituricensis duos ejus adnnmeratos Sulpitios episcopos, eos-

sanclitatis titulo insignitos et iiiter sanctos

in Martyrologiis receiitos,

quorum

alter Pius,

Severus

alter csf dictiis, alfcr


vic^csinia

diversum essc Vincentiiim liunc


illo

Liri-

decima septiina Jaiiuarii, alter nona cjusdcm mensis colilur. Neminem

Vincentio liominc Pclagiano, cujus sunt Vincentiana> objectiones, ([uas S. Prosper cgregie confntavit
:

nenscm ab

liic

nam(]ue monachus Lirincnsis


vero unus
c.\

hunc Severiim, de quo est episcopum nominet, vcrnm tantummodo preshyterum sicut et Honorius retexens cataloguin
serino,

reperi antiqiiorum, ()ui

monaslcrii

fiiit, ille

preshyteris

illis

claroruin virorum. Scd

Gallicanis, tiui

una cum

collcgis invidiose S.

Au-

et longe procul ahest, ul qui in fabnlisepiscoiioriim Bitiiricensium ponitur Sulpilius

gustini scrii)la carpehat, de


nit
',

quo r,ennadius memi-

Sevcrussuh Giinthranno regevixisse, intcrfuisseque


Matisconensi Concilio suh
sit

ejus Incnhrationes recensens,

eumque ah hoc
presbyfacit

eodem rege
ille

cclehrato, hic

ostendit csse divcrsum,

quem Lirincnsem

de quo

est

sermo

nani

Sulpitius cogno-

terum nominat
S.

^;

cujus etiam mentioncm

Euchcrius

in

Piacfatione lihri Instiuctionum ad

Soloniiim,

qucm una cum

Salviano cloquentia et

sapienlia ceiebrem fuisse

commendat.
qnos

dictiis est, et suh Gnnlhramio rege sesuccessorem Bemigii, habet Gregorius Turonensis procul vero ahhorret, ut Sulpitius Severus discipulusS.Marhniad Gunthranni tempora deduci

mento Pius
disse
:

'

189. Inter alios vero quos reccnsuimus Aquitani;c preshyteros Pelagii fuligine denigratos,

fuit Sediscipulus et scriptor Vitre S. Martini, et S. Paulino Nolano episcopo amicitia con-

sua Episfola Cadestinus papa insectatus est,


ille

unde plane fatendum sit in eas fabulas errorem illapsum, quod etiam in Notis dixiinus. Qui aufem hoc saiculo illustravit sedem Bituricensem,
possit
:

verns Sul|)itins

fuit S.

tus episcopus, de

Simplicius arbitrio Sidonii ApoIIinaris creaquo ad Euphronium necnon ad


,

junctissimus. Hic

inquam arreptiis , et ipse ea alluvione Pelagianae hsEresis in Aquitania potissiexundantis, tandem niagno Dci beneficio resi, ,

mum

PcrpetuumsanclosepiscoposextantejusdcimSidonii afque concio in ejus hahifa electione. At de his hacfenus.


Epistola?,

ipsum vindex insurrexit erroris. De 60 enim ista Gennadius ' Severus presbyter, cognomcnto Sulpitius, vir genere et litteris nobilis,
puit, atque in se
:

191. 5. Patricii Apostolatiis

bernos.

Hoc eodem

anno suh
ait

sancfus Prosper

missum

et HiconsuUbus Palladium ordinatum

ad Scotos

iisdein

et paupertatis et iuimilitatis
et in flne post

amore conspicuus
,

primum episcopum ad
fuisse ad Hiljerniam

Scotos
,

iierductum quoque

enumeratas cjus lucubrationes

ista

addit
et

Hic in scnectute sua a Pelagianis deceptus agnoscens loquacitatis culpam, silentium usque
: ,

ductum

sed cito morte subex hac vifa migrasse, ex Proho, qui res

insulam

gestas sancfi Patricii scripsit,

ad mortem tenuit; ut peccatum


contraxerat, tacendo penitus

qiiod loquendo

Hibernorum

quidem
:

dictum cst superius, conversionem Deus sancto

emendaret.HTc cuin
,

Gennadius illius ax|ualis dicat, parestcredereipsum Severum hoc resipuisse tempore quo percelebris ista, de qua est seriuo, CTleslini Knmani Pontificis
adversus Pelagianos ad ejusdein provinciae e|iiscopos
scripta Epistola, ipsi
(ut credi

qui (ut tradunl) Scotiis genere, natus cx sancti Martini Turonensis e|iiscopi sorore ah eo clericus ordinatus, quadriennium sub ejiis
Pafricio rcservavit
,

instihitione transegit: iiide a sancto

Germano

Antis-

siodorcnsi episcopo sacris

litteris

imhutus. Vocatus

potest)

innotuit, ex
sensit, et

qua

se

ab Ecclesia Cathohca dcviiim csse


ad

pharmacum

evomendum epotum venenum


illiid

ac-

vero a Deo ad Hibernoruinconversionem,non prius illuc se conlulit, (luam Romam ad Crelestinum papam accesscrit, acccpturus ah Apostolica Sede ad
ejiis

cipiens sanatus est.

gentis conversionem Apostolafum

lucc qui-

190. Sed hic

considcrandnm

quomodo
episco-

dem Probus^ac

Sigehertus: veruin

ille

ab Amatore

hnnc Severnm Sulpitiumdicuntfiiissealiqui

pum

Bituriccnsem,

quem Gcnnadius

collega ejus

atque gcntilis nonnisi prcsbyferum nominet, et in


eo ordine pcenitentem dicat esse

c|iiscopo ordinatum ipsum tradit Scoforum antistitem; Sigehertus vero id ait factum a Ciclestino Romano Pontifice Roina?; unde in palriam rediens,

dehmctnm?

cujus

quidem

testificatione
,

hominis certe haud rerum


utpote
in

Severi ipsius ignari

viventis, ali^iuando existimavi,


,

eadem provincia hunc diversum esse

Hibernos ad Christi fidcm suscipiendain convertit. Res ab eo in ejusmodi A|iostolatu gestas ideni Probus et alii conscripsere, scriptaque ab eo elucubrata recensuere. Ha!C igitur de episcopatu Patricii post

Sulpitium ab illo quem dicunt episco|ium Bituricensem licet post Guihcrtiim, qiii pro eo scripsit
;

cerle

Apologiam, arcliicpisco|inin Bifuriccnsein appcllet: apud me majoris est auctoritatis Gennadius

dcfunctum Palladiuni hoc anno eo missuin cum sub Cajlesfino papa accidisse tradant; ad fineni anni hujus, vel sequentis exordium, ante ohitum Ctelestini configisse, aflirinare opus est siquidem Coeles,

'

Gennad. de Script. Eccl.

'

Ibid. c. 61.

Gennad. de

'

Greg. Tur.

1.

vi. c. 39.
t.

in

Sidon.

1.

vii.

ep. viu, ix.


i.

Prob.

Vir. illust. c. 19.

in Vit. S. Patricii Sigcbei

Chron. et Bal. Cent.

388
tinns

CiELESTINI

ANNUS

8.
in

CHRISTI 431,

grasse reperitiir. Vides

anno sequenti mense Martii ex hac vita miautom onuiil)US fnisse per,

sua Ecclcsia paciflce perseverassc.


dici [lossit,

Unum
illiim

igitur

reliipuim est cpiod

regem

Wanda-

s|iicuum

al)

A|)ostolica

Sede

ac(i|)ientlum

esse

Evangelium ad conversioncm (ienliuni; cum ex orimo (ul cum poeta dicam) ex l)is extrema parte
,

loriim [iroxime defuncturum a Paulino [iriedictiiin, nou intclligcndum csse de Genserico (jiii in regno consenuit, sed de fratre ipsius Gunthario Godigi,

divisis toto

orbe Britannis Patricius


et

Romam

se

con-

scli

filio,

quem cum
in
'

fratre Genserieo atqiie


,

Wan-

tulerit;quod

ab

aliis

iactilatum, suis locis dicturi

dalis

transiisse

Africam

Procojiius

',

Pauliis

sumus.
192.
i^.

diaconiis

et alii' auclores aftirmant,

eumqiie dolo
:

Panlmi, dc

nijiis captivitate in

Africa

fratris Genserici

historia veritas dilitcidatnr,

brationes. Scd ai^ponamns ad anni bujus rerum gestarum priTclaram coronidem obitum magni viri
S. Paulini

mors heatissima

et htcn-

enim interitum
[ira^dixisse

mcdio morte sublatum hujus re[)entinum obvenlurum potuit


:

S.

Pauliniis

caplivos

autein

illos

ex

Nolani cpifcopi, de (|uo ianta snperius


:

hoc ipso quinto tomo sunt dicta quem boc eodem anno X kalend. Julii ex hac vita in ca?lum feliciter migrasse, hujns anni consnlibus Basso et Antiocho, Uranius ejns discipnlus scriptertio, quarto, ct
'

Campania; oris in Africam abductos non bello aliquo sed Wandalic;e classis invasione, (|ua potentcm fiiisse Gensericum, eaque infestasse His|)aniam,
,

llaliam

insulas, et Orientales etiam oras


,

Victor

torum monumentis posleris commendavit bunc illum namque putamus esse IVanium, cujus idem S. Paulinus meminit in Epistola * ad sanclum Del:

phinum Burdigalensem cpiscopnm.


anteqnam gloriosum ejus ad Deum diflicultas haud mediocris transitum referamus disquirenda atque enodanda est quonam modo convenlre potest, sanctum Paulinum sese obsidem
193. Sed
,
:

Scimus tamen ad vitandam fraternae caidis infamiam a Wandalis posterioribus traditum ((jiiod referunt Proco[)ius et Isidorus) Guntharium ne(|uaquam transiisse in Africam, sed in Hispania a Germanis captuni paloque infixum vel ab invadente eum [)ravo da^mone csse necatum sed dum aiunt primo id Wandalorum regi regnanti in
affirmat*.
, ,
:

Hispania accidisse, plane de ejus parente esse intel-

Wandalorum in Africa et post ejus obitum remeasse Nolam ac deinde defunctum si quem dixinuis in Africa regnasse primum regem Gensericum, propagasse cum regno
dedisse pro
filio

vidna? rcgi

ligendum a[)[)aret (]uem primum invasisse His{)aniam Iraduiit onines enmque regnasse ibi annos sexdecim idem Isidorus affirmat. Caeterum (juod
,
; ,

ad Guiitharium

filiuni spectat

quanam

ratione

sit

verisimile, ut transmissis

Wandalis omnibus in Africam, solus remanserit Guntharius in Hispania?

vitam constet ^ capla Carlbagine annis triginta septem sicque pervenisse a'tate ad annum Domini quadringentesimum septuagcsimum sextum ? Cterum bistoriam illam totam a sancto Gregorio * scriptam, et a posteris acceptam onmibus habes eam etiam a sancto Eulogio ^ Cordubensi citatam) haud putamus ob banc causani leviter rejiciendam sed nec Uranium mendacem dixerimus sub hujus anni consulibus Paulini obitum referenlem nt
,

Wandalos quidem omnes

transiisse ex Hispania in

Africam, tcstatur Victor, qui eosdem numerat octoginta millia. Sic igitur qua> de S. Paulino scribun-

tnr et rege Wandalico


tur, niliil [irohibet.
19.J.

ut ad Guntharium referan-

Quod vero

Victor res

Wandalorum

in

nullam de Gunthario mentionem babeat id evenisse a[)paret, quod [lersecntionem tantum Christianorum enarrandam suscepit breAfrica prosecutus,
:

contra ejus assertionem,

Paulinum adbuc
,

ultra

vique libello res Iriginla se|)tem

annorum

perstrin-

annos quadraginta (|uinque vixisse aliquo modo dicendum existinicmus siquidem qui ex annis ajtatis ejus tomo quarlo su[)erius suppulatis ad
: ,

gentem
fatetur.

plurima omisisse o|)ortuit, quod et ipse Scd quod ad Uranium pertinet; ipsum prosecufum csse Pauli obitum potius quam vilain
,

bunc usquc

deductis, rcperitur pcrvenisse ad annos


,
,

idcm
tetur.

ipse in Praifatione ad

Pacatum
,

inscripta profi-

haud diutius vixisse putamus vel borlum colere valuisset. 194. Quamobrem per|ilcxitalem hanc alii enodare conali eo confugiendum esse pufarunl ut isla de filio viduai atque Paulino non sub perseduodeoctoginta

aptum

fuisse qui regiiun

Post haec autem a nohis edita


mitti Florentia a

contigit ad nos

Magno Ducse
,

Etruria;

Ferdinando

Epistolas ejusdem S. Paulini

descriplas ex

anUquo
scriptio,

Codicc Bibliotlieca; Medicea;,


de Vita
in
et obitu ipsins

[)ost

quas inerat Uranii

cutione Wandalica

debeant contigisse

sed Gothica sub Alarico dici quibus ne^piaquam assentiennihil

Paulini ad

Pacatum

(|ua integre
illa

absque unius apicis diminutione


bistoria de redem[)to a S. Paulino
,

dum putamus
ritatis

cum

penilus de Africana
,

legitur tota
sui

provincia sibi Alaricus vindicavtrit

in

quam
,

secu-

perniiitatione

filio

vidua?

usqiie ad ejus ex

causa ab Urbe profugi


,

(ut

vidimus) taiiquam

ad locum tutum Gotbis inaccessum se contulerunt constat vcro prajterea ex his qua; de eo dicta sunt, Pauhnum post tempus Gotbica^ grassationis
:

AfricaNolam reditum, prout a S.Gregorio descri[)ta ut evidenter ajipareat ea quae ab eo in Dialegitur logis de S. Paulino scri|)ta leguntur, ab Uranio ipsum totidcm verbis exscripsisse. Sed quid accidit?
:

Cum
I

vidercl librarius, velquis([uis alius

ille tueril.

Exlat apud

Siir.

lom.

iii.
1.

die xxii. Jiin.


i.

3 Viclor.
!>

de pers. Wandal.

in

tiii.

Paulin. ep.
dial.
1.

xvii.
c.

'

Gre?.
et

iii.

1.
1.

'

Procnp. de beU. Wand.

1.

i.

l.

Paul. dianon. Mstor. Miscella.


i.

Eulog. in documecto Marlyriali ad Florani

Manain.

XIV.

'

Victor de pers.

Wand.

in fia.

' Ibid.

: :

C^LESTINI ANNUS
eadem
S.
qiicc
:

8.

CHRISTI 431.

389

ab Uranio narrantiir,

scrilii

pariter a

byter de Lucania> partiims veniens, missus a sancto

Gregorio superfliium existiniaiis repeterceailem,


vero ipsa exscribere ex S. Gregorio |)apa
,

episcopo Exuperantio, sive a viro clarissimo fratre


ejus Uisalio,
(lui ei

(lecenliiis

per ipsiim nuntiummunerisgra-

longe ceiebrioris noniinis aiutore


in

eadeni pneteiiit

tia (|uiiii|uai;inta solidos

miserant

(|uos

cum

acce-

Uranio

(\ux inferius descrii)erct ex Gregoiio.

pissetsanctusPaulinus, benedixit
Gratias ago tibi

Dominum,

dicens

Yeriim fidelius actuin per scriptorem Medieei Codicis


,

quem
iii

iion
illa

piguit post descripta ea

invenit

Uranii liienbratione,
,

omnia ut rursum eadeni


,

rantes in

te.
,

presbytero

Domine, qiii noii dendinquis s|)ehis autem quinquaginta solidis ipse qui eos exhibuerat, nianu sua duos
De

(relictocodice

ut iiivenit, inte^ro, abs(|ue decurta;

tione) descrihere ex S. Gregorio cui hoc noniine debenuis pliirimiim dum adeo nobilem historiam ex quo primiim foiite maiiarit, ostendil, nem|)e (^x
,

(decem)dedit; reliquos veronegotiatoribus,qiiivestinienta [)auperibus dederant, reddi inandaviL Iiiter


ha;c

autem

cum nox
(]ui

diei

successisset, us(]ue

ad

mediam noctcm

]iaululuin quieti concessit, donec


lateri

Uranio, qui ejusdem S. Pauiini tempore

vixit,

ex eo

criidescenle dolore,

ejus niinius

inerat

vero ipsa tluxerit in Gregoriuin, qui post


:

ferme duceiitis ea descripserit ex Gregorio in Uranio eonsutam ullo modo aliquis dicere poterit, qui inUranio connexionem verljorum et sententiarum ipsiiis accurate considerabit in quibus scissuram facile recognoscet. At de ipsa historia ab Uranio jtrimum descripta hactenus. Ciim Porro ejus obitum describit liis verbis antetriduum quam de hoc mundo ad cxdeste habitaculum vocaretiir, dum jam de salute ejus omnes
,
' :

eumannis non aulem e contra

gravaretur, excitatus, multisqiie etiani ex su])erfluo

archiatronum ustionibus fatigatus, usque ad

(]iiin-

tam horam
duxit.
vir

anhelum ])ectus Deinde advenienteluce, consuetudinemsuam


nixlis

lassiim atque

sanctus

agno\it. Itaque, ut solebat, excilatis

more et ordine celebiavit. autem die iiresbyteris et diaconibus atque omnibus clericis exemplo Dominico paccm hsereditariam pra?dicavit. Transactis autem his, tacitus usque ad ves])eram perduravit. Deinde quasi ex
omiiibus, niatutinum ex
,

Facta

'

desperassent

et

duo ad eum episcopi


,

visitandi stu,

somno

excitatus

lucernaricE

devolionis

tem]ius

dio convenissent

id est,

sanctus

Symmachus
ita in

et

BenedictusHyacintinus (Hidruntinu?),

eoruin

adventu recreatus
carnali

att|iie
,

refcctus est, ut ol)lita


eis

omni

infirmitate

totnm

atque angelicum

exhiberet affectum. Et quasi

profecturus ad Domi-

manibus, lenta licet voce ': Paravi lucernam Christo meo, decantavit Domino. 197. Tunc deinde facto aliquandiu silentio, circa horain qnartam noctis, omiiibus (]ui aderant, sollicite vigilaiitibus, siibito tam ingenti cellulaejus
cagnoscens, extensis
terr;pinotu conciissa est, ut hi qui lectuloejus assis-

num,

jubet

sibi

ante lectulum

exhiberi, scilicet ut una


sacrificio,

suum sacra mysteria cum sanctis episcopisoblato


:

animam suam Domino commendaret


,

tebant exterriti at(]ue turbati, ad oraiionem se jactarent, niliil tainen scicntibus bis qui pro foribus
consislebant
:

simul etiam eos qiios pro disciplina Ecclesiastica a communione mysterii extorres esse praceperat ad

neqiie eiiim |)ublicus

ille,

sed j^rivaille

tus in cellula fuerat ternemotus.


gelicis susceptus

Nam

(lum)

an-

pacem
brasset

pristiiiam

revocaret.
la;to

Et

cum

ha^c

omnia

sanctus episeopus
:

atque perfecto ordine celeex circumstantibus


,

subito clara voce interrogare coepit, ubi

manibus, debilum Deo s])iritum exhalavit. Yidimus, flli carissime, vidimiis, et inter lacrymas atque singultus vidisse gaudemus, etc.
Subdit gemitus universffl Ecclesiie de ejus obilu,
pnrdicat et ejus laudes, ati]ue in fiiie ait Paulinus cjiiscoi^us X kalend. Julii, Basso
:

essent fraties sni.

Tunc unus
fratres suos
;

qui putavit,

quod
,

id est,
:

episcopos

qiii

Obiit S.

tunc aderant
fres tui.

qucfreret
:

At

ille

Ecce hi sunt fraSed egonunc fratres meos, Januaait


illi

el Aiitiu-

cho

coss. Hiijus

quidem Uranii

scri])tionis

niemi:

rium atque Martinum


suiit, et coiitinuo

dico, qui

modo mecum

loculi

nisse visus est Gregorius Turonensis, ubi ait'

De
:

ad nie veiituros se esse dixerunt quibus Januarius episcopus simul et martyr Nea-

transitu

politanfe urbis illustrat

Ecclesiam
fuit.

Martinus autem

autem ejiis est aj^ud nos magna lectio novisse hanc ])ariler Uranii lucubralionem sanctum certum est, Gregoriuin ' Bomanum Ponlificem
,

vir per
legitiir)

omnia Apostolicus
(I

(cujus Yita ab

omnibus

Galliarum episcojius

196.

Et hisdictis, exteiisis ad cirliim manibus,


:

duin eadem de terrtemotu factoin ejustransilu scribit. Huiic tandem beatum linem consecutus estille, SLii Sc-eciili maximum decus et ornamentum dignuin

hunc psalmiim Duinino decantavit ^ Levavi ociilos meos in montem, unde veniet auxilium mihi auxilium meum aDominoquifecilca^lum etterram.
Deinde, collectaoratione, coininonitusest a sancto

inventum,

quem

scriptis suis celebrarunt sanclisviri

simi atque doclissimi

Hieronymus

in Oriente,

Posthumiano presbytero, quod pro vestimentis qiuc


f)auperibiis fuerant erogata, quadraginla solidi debereiitur.

Prosper Eucherius in Gatliis hoc i])S0 sa;culo, postea vero sanctus Gregorius papa atque atii. 198. Beliquit post se nubihssimi ingenii monu-

Ambrosius
et

in Italia,

Auguslinus

in xVfrica,

audissetsaiictus Paulinus leviter Securus esto, fili crede mihi quia non deerit qui debitum pau])erum solvat. Et ecce

Quod cum
ait
:

subrideus,

menta, licet attingere miiu^uam voluerit interprenon quidem ino])ia tationem divins Scriijtune
,

ductrinae, vel tenuitate ingenii, sed potius

adim-

non longa interpositamora, ingrediturquidani


E.\lat

pres'

Joan. XX.

Psal. cx.xxi.
1.

'

Greg.

Tur.

de glor. couless.

'

apud Sur. tom. u. die xxii.

Junii.

Psal.

cxx.

c.

107.

Greg. Pap. dwlog.

ui. c. 1.

390
randa animi suinmissione
scribcns
luBC ait
' :

C^LESTINI ANNUS

8.

CHRISTI 431.

nam

S.

Hicronymus
ausi>icantem

ail
:

euin

tuiic

lyrociiiium

Maj^num liabens iiif^^^enium, et iiifiiiitam sermoiiis supellcctilcni, etc. Scrijiserat enim librum pro Tbeodosio impcralore, quo inaRnurn edideiat specimen inf;eiiii lociipletissimi. Veriim (ul dixiinus) cuin se totum Cliristo addixit professione moiiastica, mintimn stylo n-misit, nec quic(|iiain amplius scripsit, iit ederct. Etenim qux re|ic-

omniiim mearum Epistolarum ita immemor eram, ut mens (_'sse non cojrnoscerem, nisi vestris litteris crcdidissem unde majiis accepi documentiim
:

cliaritatis vcstnc,

quia plus

me

vobis, quani mibi

iiotuin esse perspexi . lla!C ipse ad E|)islobT illius


et

Amandum
:

est

tenipiis

exordium oinni rei sub

Oinnia tcnqius babent,


liabet eadeni

c;rlo est

codex Vaticanus atque


nibiis

cecinisse

quaj carmipicque lusisse reperitur, eadem


Nolaiiiis.
si

Sed

riiuiturejusEpistol;E,nonipsiusstuilio, sed industiia


S.

Amandi

episcopi

Burdijjjaleiisis

seivataj

smit

aniicorum dilijj^cntia ciislodita putainus. Est celebris inemoria ejiis in Dci Ecclesia, a qua indelebili iiota in

fatetur (|uidem id ipse Paulinus in Epistola ad ciiin


scripta, sed

tabiilis

Ecclesiasticis illibata servatur,

noudiim cusa

ubi inter alia

Lcgi-

et die natali ipsius aiiniversaria celebritate recolilur.

nius, inquit, in tergo E|iistohe, annotationem Epistolariim, quas nieas esse indicatis
:

At

modo de Paulino

satis

cujns rebus praeclare

nam

vere prope

gestis teitium, (juartum, et quiiitum

hunc Anna,

lium
'

tomum

Hier. ep. xiii.

vir fuerit,

dccoravimus; ex qiiibus quisque intelligere valeat.

quanlus

iste

Anno

periodi Graco-RoQianae 5924.

Jesu Chrisli 431.

CaDlesUni papae

10.

Theo(iosii Jun. 30. et 24. Valentiniani

111.

7.

1.

Theodosii qninta quinqitennaUa.


et

Coss.

QuJn*a qufnquennalia Theodosii post mortem


impernntis.

patris

Anicius Bassus
lis,

Fl.

Antiochus
Anici;i

prior Occidenta-

erat

enim
;

e familia

clarissima
periori

posterior Orientalis,
curiciiti

Roma; boc tempore ubi tain auno supra^torii gessit,

quam

pnrfecturam

ut liquet ex legibus Cod. Tlieod. Hic in Actis Concilii

2. Theodosium sentenliam adversus ISestorium latnm suspendisse, putavit Marca. A iium. 7 ad 23. Marca lib. 4 de Concordia cap. 4, num. i, ait Nestorius cum damnatus esset, a Synodis duabus,

Eplii^sini

pag. 706 editionis Labbeana! vocatur

Flavius. l)e Antiocho varia babeiit Baronius hic et

Romana et cem dies,

Alexandrina, nisi resipisccret intra deappellasse videtiir ad imperatorem, ab

Gothofredus in Prosopograpbia Cod. Tbeod. ; sed hoc tempore floruere, in unum confundunt. Constat eniin ex Novella Theodosii
tres Aiitiochos, qui

eoque rescriptum obtinuisse, quo sententia utriusque Synodi, vel suspenderetur, donec a Synodo
oecumenica,
rei

quam

cogi

Nestorius curabat, judi-

jun. 33, Albino coss. anno


ex
illis

sc.

cdxliv data,
ibi

unum

ciuni institueretur, vel antiijuaretur omniiio, facta


iii

jam mortuum

fuisse,

cum

legatur ilbis-

integrum restitutione. Opinatur, ut videtur,


iirius

memoiia; Antiochus, isque in Novella ejusdem imp. prima Theodosio Aug. xv coss. aiino sc. cdxxxv emissa nominetur Antiochus exprwfccto et cousule. Et tameii Marcelliiiiis ad Zenoiiis et Postbumiani consulatiim anno cdxlviii geslum, nientioiiem facit
tris

inqiiitGarnerius tom. iiOper. M. Mercaloris pag. 82,

eruditissimus pra-sul, Nestorio


fuisse utriusque

signiticatam

Synodi sententiam, quam vel quereretur apnd imperatorem, vel Coiicilium ipsius nisi eiiiin in ea inente sit, ex rogatu iiidiceretur
:

Antiocld
tertius
fiiciunt

Imo fuit Antiochus, isque eunuchus, de quo verba Siiidas iii voce Antidchus. et in voce Eunupra^fecti [inclorio

luuc

viveiitis.

isto facto id

non concluderet, propter quod maxime


Princiiies nenipe

laborat

aliquando

inqiiit

Marca,

Synodo

indicta ad controversias dirinien-

chus, Tbeoplianes ad aniiuin Tlieodosii jun. xxxvi,


et

das, prioris sententiic in judicio Ecclesiashco latfe

Zonaras

iii

Vita Theodosii

jiiii.

queni asseruiit,

executioiiem suspendisse
cisse,

nec

id

ipsos injnria fe-

Theodosii
scribit,

jiin.

jussu lactum csse clericum. Zonaras

hunc

esse Antiochimi, qui Isdigerdis Pers;i-

cuni (iecretiim suspensionis, iiec iniqumn patribus oliin jiidicatum sit, nec rejectum, sed ac-

rum

rcgis iioiiiine

impeiium

Bomanum

adniiiiis-

ceptuin potius libentcr, atque in acta relatum, tan-

tiavit,

sed hunc tertium Aiitiochum nullus coiisuprsetorii

}atum, aut pra^fecturam

gessisse

tradit.

nima

quain judicii regula. Tuin adducta Sacrie nou iniparte , pergil Marca, equidem non perspicio,

(LELESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI 431.

30i
|)a[)ae

qua ratione Theodosins


nere poluerit,

lianc siisitonsionem decor-

Commonitorium

Ca;leslini episcopis et

uisi |K'titioni

Nestoril, qui se indicta


si

preshyteiis eiiiitihiis ad Orientem.

causa ilainnalurn querehatur, ejusi|ue,


pellationi locuni

hibet, ap-

Cum
et

Deo noslro, sicutcrcdimiis

et s[ieramus,

clenius, qu;c ad (^onciliuni


ita

indi-

auclore, ad dcstinata vesira caritas vcnerit loca, ad

cenduni Tlieodosium provocavil,

ut inleriin ap-

fratrem
liuiii

cocj^iscopum nostrum Cyrilhim


et

coiisi-

pellaiione pendente, vel, siniavis, restilutioiie rei in


nihil iiinovaretur. Cujus suspensionis integrum tantum abest, utquerelam inovcrint l'atresin Conci. ho Ephesino, quin |)oliiisrcscrii>tiiin Actis inscri jus,

vestrum omiie convertite,


arbitiio, facietis
,

quidquid

in cjiis

vi<ieritis

et

auctoritatem

Sedis

Apostolicac custodiri debcre niandainus.

Siquidem

serint, et suspensionisoinniiiorationeni habueriiit .


3.

RefelUtur liwc opinio.

Verum

opinioni,

qua Marca ratiocinium siium


partiin

inniti voluit,

repugnat

ipsametSacra

Tlieodnsii,

partim Mercatoris,

quem non

viderat, auctoritas, partim ipse Nestoriiis,

ut ibidem Garnerius demonstrat. Sacra consi;;natur


die XIX meiisis

et instructiones, quae vobis tradita; sunt, hoc loquuntur, ut interesse conveiitni dcbealis, ad disceptationem si fucrit ventum, vos de eorum sententiis judicare debeatis, non subire certamen. Quod si transaclam Synoilum, et rediisse omnes eiiiscopos viderilis, re([uircndum est qualiler fuerint res liniix. Si pro anUqua fldc Catholica res gesta; sunt et

Novembris,

et

Mercator docct, Sy-

sanctum fratrem meuin Cyrilhim Constantino[)oliin


didiceritis

nodi Romana3
tas ilie

et

AlexandrinBclitterasiVe^^ontf reddi-

profcctum,
nostras

ire

vobis

illo

necesse

est,

ut

XXX mensis Novembris. Nestorius autem cum Suinnio Pontifici scriberct post indictionem Concihi,
scri[)sit

Epistolas

[iriiici[)i

[)orrigatis.

Quod

si

aliter

actiiin est, et in disseiisione rcs sunt, ex ipsis

rebus

[icriiide

ac

si

nihil

de senteiitia Sedis
iiovit scse

conjicere

poteritis

quid

cuni

coiisilio

supradicti

Apostolic rescivisset. Qiiare Nestorius non ap|)ellavit

nostri fratris agere debcatis. Data VIII iduuni Maia-

ad imperatoreni, poslquam legitime

ruin, Basso et Antiocho consulibus .


5.

dnabus Synodis damnatuni, neque denuntiatam

Legati Synodi Ephesiiice fueriuit tantum

Sedis Aposlolicffi senlentiam Theodosius ediclo suspendit. Nestorius


a

executores sententice in Nestorium latce.


itaquc ad

Missi

quidem

cogi

Synodum

postulavit

Synodum
a

E[ihesinam

legati,

ut exeque-

Theodosio,

sed

privatis

tantiim

[)recihus,

non

rentiir quae

Ca^lestino

jam

statuta fiierant

quoad

vero ex

|)ra!scripto jiiris,

scilicet

ah imperalore juindictam Syno-

les Nestorii, et Decrehs Coiicilii poiidiis Apostolicae


auctoritatis adderent.

diciumexerccnte. Sententiaitaque Sedis ApostoIiciB,

Unde

Caelestiiius in Epistola
:

cum

denuiiliata

non

fuerit, nisi post

ad

Synodum

recitata a

Baronio num. 9

Direxi-

duin, quod .Marcam fugiehat, praiventa polius videri


debet, ([uam edicto suspeiisa,
teat.
4.
si

mus
viros

pro noslra sollicitudine sanctos fratres et con-

pioprie ioqui opor-

sacerdotes nostros

unanimes nobis

et [irohatissimos

Synodus Romana adversus Nestorium. cum curreiiti anno accepisset Sacram imiieratoris, fecit quod tum solebant A[)OstoIicae SeCcBlestinus
dis anlislitcs,

Projectum episco|)OS, et Phili[]puin [)rcshylerum nostrum, qui iis quac aguntur,


et

Arcadium

intersint, et quae a nohis antea statiita siuit exe-

qiiantur . Phili[)pus postulans sihi exhiheri quae


aiite

Romam

evocavit ei)isco[)os Occidenta-

adventum

acta essent,

causam

reddit,

quo

les, hitiue illic coiigregati,

ut aiuiit Patres E[)hesiiii

jiixta beati [lapae

nostri, [)raeseiitisque liiijus sancti

Concilii in relatione ad imperatores, et


flde

rectam de sententiam inagno consensu pradicarunt, eossentirent, alienos esse [lenitus saet gradu definierunt. Pra;terea quos ad Ephesinam Synodum destinaruiit,

coetus sententiam, Acta nos ([uoqiie coiiflrmemus .

Arcadius

Secuti formani Caeleslini sanctissimi

que qui diversa


legatis,

papae ApostoIic<e Sedis, qui nos dignatus est hujus


negotii executores suos mittere, etc.

cerdoho, et clero,

Projectus

Ego

([uo(iue auctoritate legationis A[)Ostolicae Se-

mandata

sive instructiones dederunt,

ut discinius

dis uiia

cum

fratribus sententiae executor existens,

primo, inquil Baluzius in Nova Collect. Concil. pag. 382 ex Commonitorio, quod Cadestinus illis
dedit,

deflnio, etc.
6.

Legati in Synodo
hiec

Romcma

nominati.

Sycum
,

tum

ex relatione

Concilii Ephesiiii

ad Au-

nodus

Romana

initio

mensis Maii habita;

gustos; ex qua eliain illud iiitelligimus, eos

mandata sua ex scriiito de[)osuisse apud Synodum. Ea nunc iion extant sed Baronius num. 8, ex E[)islola
;

tam

Epistola Cffilestini ad
altera ad

Synodum oecumenicam

quam

CcBlestini ad

Synodum

E[)l)esinam coUegit, sic ab

Tlieodosium inip. ex hac Synodo scriptae, data? sint VIII idus Maias, tertiaque ad Cyrillum III Nonas Maii. In ea delech legati, qui in

eo Roinanaque Synodo missos esse legatos in Orien-

Ephesina
et

CtElestini pra^sentiam sup|)lereiit, /l^^carfms


e^iiscopi, ac

non ut reddihs irritis, qucB aiino superiori adversus Nesturium ab eodcm Pontiiice decreta esseiit, causa ejusdem novo subjaceret examiiii sed
teni,
;

Projectus

Philippus presbyter Homa-

nus. Arcadii ac Projecti incerta est sedes ac patria.

Nam quod
cadium
II

Baronius

potius ut seiitentiae in Neslorium lalic iidem legati

in Galliis

num. 21 et seq.susi>icatur, Arsedem habuisse, Projectum ForoGarnerius in dissert.


in litteris Caelestini
iii

essent executores. Qiiod saiie confldentius asseruisset

cornelii, inde evertitur, inquit

Barouius,

si

Commouitorium
vidisset
:

Ca;Iestini a Baluzio

de Synodis habitis

causa Nestorii, undestabiliri

ex duohus Codicihus Mss. altero Colberlino, altero

posse videtur. Ait

enim Baronius,
,

Vahcano erulum inserendum.

illud

Annahbus omnino

ad Galliarum episcopos de sancto Augushiio a calumniatoribus defendendo nominari Arcadium ,

392

C^LESTINI ANNUS
ma:

8.

CMRISTI 43
et

inter cos, quibiis liltcrre insciibnnliir. At inde


nifeste conchuiitnr,

scnfiam

anctorifatcm exigcbat, quae a Ci/rillo


llis ifa(|iie

alinm csse Arcadium ad quem scri|isit C't'/t'A7//;s; aliuin (|uem misit E|iliesum scribcbat cnim lioc anno ad Arcadinm, Galliarum episcopum, (|uo tcmporc Arcadius lcf^atns Epiiesi
\ersabatur,
litterap, ita

siipplcbatiir.

se ipso prior eraf ct poste-

rior, ratioiu; liabita utriusqiie sedis. Uiide in inscri-

ptione Episfolic ad Synodiiin

Ephcsinam

dat;c

ab

episcopis Constanlinopoli rcpcrtis, Ccplcstinns Cyrillo prx'fcrfur, id csf,

(larncrius. rAiin
tiini.
ii

lamcn

ea; Ca^lcstini

Cyrillus ipse agcns Vicario


Patriarchani
Alcxandiiniini.
,

quoc lcguntiir

Concil.c(lil.Labbean;e

noniine

anteccdif

pag. 1611, initio anni seqncntis datic, ut longe \erosimilius Baronii conjeclnra non prorsus vana.
,

Qiiare episcopi provinciarum Maccdoiiia;

Helladis

Tliessali;c, iifrius^iuc Epiri vcteris ct novae, ef insulae

Aflcrt deindc Baronius

1'ctri

Cliiysologi scrnionem

Crcfae, scripfo sciitciitiam snain


cilio

promenfcs

in

Con-

in ordinatione Projecti Forocornelieiisis

habitnm

Chalccdoiicnsi,

iioii

dubitarunf assercre priinae

quo probet cjusdein noniinis legatum forte ForocorVcrnm sermo ille inquit Garnerius, a Glirysologo jam episcopo dictns
neliensi Ecclesia; pracfuisse.
,

Syiiodi Epliesiiiae praesidcs fuisse Ccflestiman Aposlolicae Sedis

cpiscopiim ef Cyrillum Alexandriiiae.


ipsa Chalcedoiiensis

Lno Synodiis
9.

idem

discrte pro-

est, quipiie in

ordinatione cpiscopi, (|uem ipse con-

fitctur in delinitione fidei.

secrarct. Chrysologiis, ay\[em ordinatus cst a Siocto,

Lec/atormn consessus in Condlio.


esf. ciiin

Ca?lerum
,

qui anno sc^iucnfi Cadcstino sncccssit. Quare non


potnit

observandiim

eodem Marca ibidcm


Romance

trcs

concioncm

liabcre in ordinatione illius, qui

istos Ieg;itos, cfsi Ccelestinuni et

Occidentalem SynoEcclesice

aiite praesentein

annum
in

adeo tribus annis


7.

cpiscopus fuissct, ipsunKiue cura pastorali anleccssissct.

dum

repransentarenf, attamen se

S. Cyrillus prcefuit Synodo Ephesiiue.

vel A/)ostolic(E Sedis legatos inscripsisse. et iisdem

Launoius docfor Parisicnsis ncgat, Cyrillum vices


Cailestini in Concilio Epliesiiio teiiuisse; scd, ut
tat

nominibus a Synodo quoque designatos. Qiiod affinet ad ordincm (luem inter se legafi fenereiit, qiii pcrturbatus aliipiando vidctur in Acfis Synodi, consfitui
dcbcf, inquif Marca, cx lifteris Caclestini ad
ef ad

no-

BaUizius loco citato pag. 488,

cum

in

monuatque

Synodum
suos

mentis, qua^ gcsta sunt in Ephcso sub prcTsentia co-

Tbcodosium,
et

(lui se fiatres ef cocpisco;)Os

rum

qui de Roina vcncruiit ei>iscoporum


,

Arcadium

Projectum,
ait.

et

comprcsbytcrum suuin
secuta est
qiiae

presbyterorum, de Cyrillo dicatur

regcnte etiam

locum

sanctissimi ct beatissimi archiepiscopi

Roma-

Philippum misisse Synodus Ephesina


tur Actionc
iii

Euindem ordinein
iv,

in

sua interlocutione,

habe-

norum

Ecclcsiae Caelcstini , nullns tergiversationi

et in

Acfione

ubi posf Cyrillum

locus esse potcst. Aderat igifur Cyrilliis et fan^iuam

vices gerentein Cx\ei,i\m, Arcadias ef Projectus episco[)i et lcgati

episcopus Alexandriae, et tanipiam vicarius Ca?lestini,

Philip/jo preshytero et legato pra:fe-

sicut paulo post Flaviamis episcopiis Philip,

runtur, et eos Jiivenalis Hicrosolymorum subseqiiifur.

pensis interesf ef suo ac Riifi Tlicssalonicensis no-

Atque sine dubio hic refentus

fuit

ordo in

ubique exornatur, etiam post adventum lcgatorum Sedis Romanae, ut pafet ex Actione iv, ubi legati Romani sfalim posf Cyrillum anfe reliquos omiies episcopcs
miiie.

Cerfe in Actis Concilii

lioc

titulo

eoruin consessu. In ccnsendo autem saepe primus loquitur Philippus ; ef in subscriptionibus Cyrilluin
et

Arciidium sequitur Juvenalis Hierosolymitanus


Projccfo ct Philippo prajferfur.Aliiiuando etiam
ef l*hilipi)um excipif

qiii

quoque Ephesinae ante trium legatoruni adventum non soluiii ex pneroganoininantur.


ef Syiiodo

Imo

Cyrillum

Juvcnalis,

quem ArJii-

cadius et Projectus sequuntur. Quandoque vero


pertiirbafio ab exscriptoruin incuria profluxit.

fiva sedis su;c, sed etiam

Ca?Iestini

praefuerat. ut

venalis tres legafos in subscriptiune auteccdif. Quae

hqucf ex Actione

Coiicil. Ei)Iics.

Considentibus
Maria
reli-

in sancfissima Ecclesia qua; appellatur

giosissimis et sanctissimis episcopis, Cyrillo Alcxandriae,

10.

Mandatum

Concilii a librariis corruptum.

qui et Caelestini (]uoque sanctissimi sacratissi-

oscitantia in eo niandalo conspicitur, qiiod a Concilio episcopis ad


pi-olicisccntibus
esf,

Suinma vero anianuensium

niique Roman;c Ecclesia? arcliiepiscopi locum obtinebaf, ef Juvenali Hierosolyinornm, etc.


injuria; cuin
ci

Comitatum

injunctum

quod eo

Neque

ordine conscriptum

uf Philippus presbyfer Icga-

a Cailestino Sedis Aposfolicae aucto-

tus dicatur Apostolicie Sedis et Arcadio afque Juvenali (qui legati

rifas delegata esset

ad executionera sententife contra


latae;

Nestorium in Roniana Synodo


agebafur in Concilio Ephcsino.
8.

de quo ncgotio

Unde

PerroniiisCardinalls in Responsione ad
lib. 1,

nomine non ornafur) pncferatur. regem


cap. 3o, colligebat, Philip-

Magna? BrilannicT

Et

iio?niue episcopi
Si quis

obtinuit.

Romani primum locum

pum

prcsiiytero ideo Arcadio

autcm sciupulose inquiiaf, an


,

lalere l*oiitilicis

missus

csscf, rcUtiui

jure AlexaiidrincE scdis,


clesia

(|iii secundus locus in Eccompelebat secunduin canones et absenle Romano Pontilice prinuis; an vero Vicario nomine Synodo praesiderel, rcspondet Marca lib. 5 de Con-

Roniana. Quod taincn, uf recfe


pro legatis Apostolica; Sedis

quod a duo a Synodo Marca observat, repra'Iatum


,

pugnat legatorum subscripfionibus, qui

se ex ffiquo

et Ecclesiie

Romanas

gerunf. Sane ncgari non pofest, qiiin lcgati quoque


a latere ex tcquo dici debcanf; rejccla disfincUone,

cordia cap. 4, noniine Pontilicis

primum

obtinuisse

locum. Conjuncti quidcin eranf duo illi digniftitis gradus in persona Cyrilli, sed coiifusi non erant; quia Synodus cecumenica Pontiflcis Romani prae-

quae viris erudilis faiifopcre placuif.


loco petito ex Epistola ad JulicUium

Quod Leonis Coensem ej^isco:

pum

XXXI, alias xix,

connrmafur

Per fratres

C^.LESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI 431.

393
vii

noslros Jiiliamim cpiscopum, et Renatiim presbyteriim, soil et liliiim meum cliacomim Ililarum, qiios

fuisse

sacram Pcntecostes diem, ideoque diem

meiisis Junii. Patres vero Concilii in Epistola ad

ex latere
11.

meo

vice

mea

misi, etc.

Synodi lociis ab iinpeLocus Condlii. ratorc electus, ut ipsamet ad CiElestinum seribil iiostrum Salvatoris Ciirisli Seciindum oinnium voluntatem, [liissimorununie ac Christi amantium impcratorum noslrorum sanclionem ex multis variis(iue jirovinciiseiiiseopos supra diicentos in Ephesiormn Metropoli nos convenisse , quod et Theodosius in Epistola ad Orientales asserit. Teinpus
etiam ab eodem imperatore electiim, ut testatur Cum pia Synodus in Epistola ad Cffilestinum
:

imp. pag. o"0, aiunt


sis

Vicesimo secundo die men-

congregati siimus. Et tamen paulo antea scripserant MEia ^i iiy.i. S, axa;


:

Junii sccimdiim

Romanos

r,jj.:fa;,

aitb

xri;
,

a-^ia?

nsvTriXooTr,;

api9[j.c'jfi.Eva;

(j'jvExpoTT,(ia|AEV

TYiv

aicpoauiv
:

id

cst

juxta versioiiem ibidem rela-

sexdecim integris diebus exactis proinde , sexdecim totis diebus post Pentecosten), ad Synodicain audientiam convenimus Cyrillus au

tam

Exactis

[iroinde
(sed

post Pentecoslen

vertendum

tem

loco laudato ait


,

spectavimus
XXII

Christi

amantium imperatorum

edicta per (]U[c fui-

die Pentecostes,

Adhuc sexdecim dies ex[lost Pentecosten nempe. Quod si a seu a die vii mensis Junii ad diem
:

inus evocati, tem|ius saiictm Synodi consessui prsescriberent diein esse Pentecostes, etc.

ejusdem inensis numeres,

dies

tantum xv

totos

lloc

festum

sive elapsos habebis.

aulem currenti anno

in

diein

seiitiniam

mensis
et seq.

formulis scriptores

Verum hujusmodi loquendi tam giffici quam latini dies tanquod


et

Junii incidit. Daroiiius an. cdxxx,

num. 62

tum sexdecim

inchoatos saepe exprimunt,


in
Iioc

existimavit, Concilium a Ccelestino indictum, litte-

rasque iinperiales aliud


ctorias,

iiihil fuisse,

quam mandati
lib.
i

Apostolici ([uasi executorias, atqiie adeo puras tra-

Opere variis exemplis demonslravi. Sic Anastasius loquens v. g. de aliquo Pontiflce Romano die prima mensis Maii

deannis dicendum, ut passim

qua

et in sententia fuit

Bellarmimis

demortuo quandoque

asserit

Sedem

cessasse

dies

de Conciliis. Sed ea refellitur ex Epistoki aniio superiori niemorata, in


dictio,

sexdecim, qiiamvis ejus successor die deciina sexta

qua prius decreta

dicilur in-

quam

Ccelestino iimotuerit. Deinde ex tota


se jussu imperatoris

serie

Actorum, quibus Patres


vel semel.

convenisse sa?pius testantur, nec mandati^ApostoIici

meminerunt
coruin

Tum omnium
:

sive Hislori-

istius a-tatis,

sive

aliorum quorumcumque
silent

ejusdem inensis consecratus fuerit, quia sc. diem inchoatum pro transacto habet. Cujus loquendi modi varia in hac Critica exempla occurrunt, sicuti et vocis grsca! Tb oxc,- pro toto sed non integro usurpatfe. Ciijus significationis meminit etiam Henricus Stephanus in Thesauro Ling. Graecaj.
13. Nestoriana hceresis in Hispanias irrepere
tentat.

Scriptoriim testimonio

enim communiter
a[ierte

de Sedis Apostolica) jussu, de imperatorio


loquiintur. Denique confessione ipsiusmet
Pontificis, qui

Snmini
mandati

Carthaginensis,

A num. 22 ad 36. Capreolits episcopus cum ad Synodum Ephesinam grasnon


posset,

ciim scriberet ad iinperatorem, per

santibus in Africa Vandalis venire

Bas-

suos tres legatos

Ephesum missos
facit,

sui

sulam diaconum

mentionem non
nis
:

facit

vero imperialis jussio-

offlcio upeiani nostram , in quantum valemus, inpendimus, et liuic Synodo, quam esse jussistis iiostram prasenliam,
a

Pro sacerdotali,

iiiquit,

in

quos misimus, exhibemus. Quid quod Theodosiits inip. qualuor in Sacris, sive qute Metrohis
,

ad eamdem delegavit, ut liquet ex ejus litteris ad sacram Synodum, quas Baronius recitat. Sed quod pertinet ad aliam Caiireoli E[iistoIain ab eo inscriptam, dilectissimis et religiosissimis filiis Vitali et Tenantio, seu, ut Iiabet exemplar, quo usus est Sirmondus tom. i Opusc. Constantio, et recitatam a Baronio num. 27
Ecclesia;

sue

politis in

Provincias missa; sunt, sive quaj ad Syno-

et seqq.

ea

uno aut
tantuin
,

altero

anno post

currentem

duin

directcC,

suum maiulatum memorat ubique

data.
iius

Ejus

passim, Apostolicum nusquain. Legendus Garnerius laudatus pag. 82.

pervenit

sed

fraginentum ad Baronii maSirmondus ibidem integram


Epistola servorum Dei

refert, et pr;cterea

Tempiis Concilii. Tempus Concilii ab imperatore electum fuisse, testatur Synodus in Epistola ad CEelestinum Cuin pia Christi amantium
\i.
:

Epistolam, cujus occasione ea


titulus
:

data

luit.

Hujus

iiTiperatorum edicta, per quae fuimus evocati, tem-

pus sancta- Synodi consessui pra^scribercnt diem esse Pentecosles, etc. ideoqne diem vii mensis
;

S. Capreoqua uterque renuntiat Capreolo Nestorianain ha;resim velle zizaniae suse semina in Hispaniis Illud consulimus honoriflcenspargere, aitque tiain tuam, ut de bono thesauro cordis tiii nostris
Vitalis
et

Constantii

Spanonim ad

lum,

etc.

Junii, in

quem

hoc anno Pentecosle


Iiic

incidit.

Illud

visceribus irrigari jubeas, quEe fides Catliolica recta

tainen iionnisi die vicesimo secundo ejusdem mensis

teneat,
litteris

quorum

petitioni prolixis et doctissimis


;

inchoatum. Juvat
cihi

explicare verba, quibus Con-

satisfacit

Capreolus

et

tempus

in Actis exprimitur,

non solum quia


;

post celebratam

Synodum Ephesinam.

quidem non longe Ait enim


:

aliiiuos

viros doctos irretitos tenuere

sed etiam,

Jam enim,
pestis

(juod etiain ad vestram notitiam perintra Orientis partes, ubi pri-

quia, qiia! passim de parliculis aut phrasibus tem-

venisse

non dubito,
ista

pus dtsignantibusdiximus,
Constantinopolitano, tom.

iis

magis confirmantur.

mum

surrexit

congregata gioriosa

Cyrillns itaque in Epistola ad


iii

quosdam de

clero

Concil. pag.

od^i, ait,

Synodo saccrdotum (nempe E|iliesina), cui etiain legatio nostra non defuit, in vestibulo cum suo auctore atqiie assertore compressa, et radio Aposlolicie

terminum

sanctoe
VII.

Synodo a

piissimis

impp. positum

TOMUS

: ,

3!)A
lucis exstincla cst.
si

C.ELESTINI
Nec mirari debet

ANNUS

8.

cnRiSTr

YM.
et (lisi)iit;illoiiibiis brevissic;ipiliil;i fidei
,

cliaritas vcstra,

Alexandrino contradicit,
se

etiani

post (lamnationinn

suam

iiiteriiiorientcs

mis respoiidendo duodecim


missa fiicrant,
tismi Ncstorii in
[lart.
i

(pi;e

ad

spiritus fcelidiis adiiuc liatus adsjiiret . Deogratias

refellit . Kecit;intur

analhenia2'.).

Capreolo ante aiuium cdxxxix, quo Cnrlhafjn a


Vandalis occupata,

Concil. Ephes. cap.

Cum

jam

successerat, ut ex Annali-

vero

bus

liquet.

14. Niimerus Patrum Concilii. A num. ,36 ad 49. Baronius iiiim. 42 af;it de numero episcopo-

rum, qui Synodo E|)hesiiine adfuere quo in numero cuni Veteres non consentiant, Baluzius in Notis ad Marium Mercatorem recte asserit, illam opinionem
;

videri verioreni

(|Ufe

ducentos aut circiter fuisse


Cresconiana a

Appendice refellat Mercalor duos posteriores Nestorii sermones nempe xn et xiii,milia(pie sit in eo opusculo mentio, neque de condemnatione Nestorii, ne(pie de apjirobatione Capitiiloriim Cyrilli a Concilio Ephesino sed tantum di; eorumdem approbatione ab Ecclesi;i Romana, iioii dubium, quin liujus anni initio iii lucem prodierit; cum sermo xin, die vii mensis Decemh. aiini superioris a
iii
,

docet. Id

enim
citata,
,

lef^itur in Collectionc
iii

Nestorio habitus

sit.

Cyrillus\)ev

liyemem

tria

opera

nominantur et numerantur e|)iscopi qui Epliesinfc Synodo interfuerunt, centum nonaginta , et idem numerus reperitur in firfeco Codice BihlioIlieCcE Begiffi num. 206. Adde quod Marius Mercator, (|ui in Pra^fatione in TractaBaronio
(|ua
((

elucubravit, quibiis partim anatheinalismos suos,

partim orationem

Proc/if'

Cyziceni ej^iscopi tueretur.

Uno enim

oppositioneSi^.iicfreffSamosateni,
:

nomine

Orientalium factas

altero Theodoreti objecta solvit:

tertio conlradicit libro

lus

Nestorii adversus h;cresim Pelaijianam

dicil

fuisse

ccLXxiv, et in epigraphe sui Commonitorii

ccLxxv,

cum

descripsisset

nomina episcoporum,

(pii

sententiam daninationis tulerunt adversus Ncsto-

cuidam Nestorii adversus Proclum. Habentur liaec Opera part. ui Concil. Ephes. cap. 1, ipso iuitio. Garnerius in 16. Actn Concilii pert.iirbata. Praefat. ad toni. ii Oper. Mercatoris dicit, nihil im-

rium
ait

ea coDigens in

\)a^.
,

218 Editionis Baluzianre,


qui interfuerunt Synodo
illic

plicatiiis esse

ordine temporis

quo contigere plu-

cxciu fuisse episcopos

contra Nestorium, qui tamen cxc

tantum repe-

rima, quaj secunda [larte Concilii Ephesini continentur niliil peiturbalius dispositione scriptorum,
;

riuntur. Quare Mercatoris exemplaria quoad

numesolet.

quia Collector omnia

ita
,

permiscuit, utiii torquendis

rum

e|)iscoporum Ephesini Concilii sine dubio cor;

curiosorum ingeniis
facere, videri queat.

oblectationem

sibi

voluisse

rupta

enim Garnerius tamen


hic

a semetipso dissentire

non

Ad

haec Baiuzius in

Pr;i!fat.

ad

Mercaforis

auctoritate

innixus
sen-

contendit, istius Synodi episcopos fuisse ducentos

Acta Concilii quinti observat, varia, quae extant exemplaria gra>ca et latina hujus Synodi sic esse
,

septuaginta quatuor aut quinque, et ut

suam

tentiam confirniet, ulitur lectione veteris Codicis grseci, relata a Labbeo tom. ui Concil. pag. 573:
((

ut qu;rdam in quibusdam codicibus composita babeantur quae in aliis desiderantur contra vero
,
:

Sumus

hic congregati episcopi ultra ducentos

quod num. 1 pluribus demonstnit. Baronius, qui editione Roin aliis desiderari {\n\s alii exhibeiit,

fere plus

minus
,

trecenti .

Verum

illam lectionem
,

mana

ustis
:

est

Sessiones

novem hujus

Concilii

etiam Codieibus gra'cis quibus usi sunt Cominelinus et editores Bomani ostendit Baluzius loco cit;tto eam vero repugnare
falsam esse
et adversari
;

numerat

nam

tamen sequemur editionem Labbeaqutc in omiiium manibus versatur, ut hae


liic

nostra' Notre

cum

maijori fructu legantur. Baluzius

omni

retro antiquitali
est
,

ipsemet Garnerius fatetur.

typis dedit antiqiiam

versionem Concilii Ephesini


dixi,

Quare slandum

ut recte Baronius

num. 42

quae ab Antonio Coiitio anno mdlxxiv Parisiis apud

testimoniisC?/n7//etepiscoporum Synodi Epbesin;e,


a Garnerio insuper habitis ;ic dissimulatis, qua? maepiscopos qui huic Synodo internifeste docent
,

Nivellum cdita fuerat, sed, ut jam

cum

inultis

mendis
sit,

ct lacunis.

Cum enim

in Concilio

Vlaudata

ac nota Liberato Carthaginensi archidiacono, ac


C, Epist. xxxi,

fuere, uon fuisse ultra ducentos octodecim.

Gregoriomagno lib.

multum intererat,
,

rilli.

15.

Anathematismi

xii

adversus totidem Cy-

ut ope vetustissimorum exemplarium emendata in

Cum
,

Cyrilli Epislola

capitibus

non

soli tradila fuisset


,

premi potuisset
videret
iis

duodecim a quo sed communiter omnibus, velut


suis

cum

Nestorio

corpus Conciliorum inscreretur quo editionibus posterioribus lux ali(]ua subinde aflulgeret.
17. Cyrillus et Nestorius

Ephesum
,

accedunt.

perfecta quffidam fldei regula

quasi tolidem
et ipse

telis

cumque Nestorius suam doctrinam peti


; ;

Festis Paschalibus peractis

incidit

autem hoc

anno Pascha
profectus

in

diem xix

Aprilis, continuo Nesto-

duodecim

anatliematismos condidit, singulos

rius Constantinopoli, CyriUits Alexandria Epliesum


est. Ille

singulis Cyrillianis respoiulentes

quos

cum

sine

magiio comitatu in hanc Urbem

responsione ab omuibus legi videret Marius Mercator, qui ea tenq^estate versabatur Constantinopoli, scripsit Opuseximium a Garnerio priinum publica-

veniens adduxit secum decem ejiiscopos de suis quorum nomina subscripta sunt relationi ab eo
facta;
,

de rcbus Synodi

ad iniperatorem. Longe
,

tum

pag. 110 suaj editionis, et pag. 142 editionis Baluzi;inffi. Inscriptum illud Opus: Liber contra-

plures Cyrillus adduxit episcopos

ut

li(|uet

ex

dictionum adversus Nestorii bkisphemiarum capitula duodcciiii, (|uibus liltcris ad se mis-^is a saiiclo
Cajleslino

Roman;e Lrbis

o|)iscopo, el sauctoCjrillo

Aclionum subscrii^tionibus. Cum Nestorio venere comiles duo Candidianus et Irenwus ; ille cum iiiandatis a!) impcratore, ut ordinem in Synodo servaiiiiuni curarct; iste tanquam piivatus Neslorii

CJELESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI

'iSI,

395

amiciis, (|uanquam ct ipse Candidiamts Ncstorio


iiii|icii!-c

ct iiiilla.
ca|). 7,

In Synodico adversus Tragosdiam Irenaei


((

ia\

il.

1'crvenit

Eiihcsum CyrUlus quatuor


,

refertur,

Contestalio directa R. Cyrillo


,

et

aut (luinquc clicbus antc l'cntccostcn


nicus
Quiiito
(iics

ciijus Doniiinciilit.

his {|ui

cum

eo convenerant

lioc

aiino in scptiniuni

.lunii

proviiiciaruin c|)iscopis
sustiiieri volebaiit, ct
ficri
,

diversarum qui Joannem Antiocbeiium


ah
aliis

aljliiiic

die aclfnit /i'e?2/ Ilierosolymita-

nus
stria

ciini l'al;cstinis.
|ier

Joanncs Antiochcmis Jc

iiidu-

viain traliens nioras

cum

Orientalibiis,

iter

luiic eo [incscnte Synodum co quod sicut scripscrat beato Cyrillo vix ei triduanum su[)ererat. Dirccta vero cst pridic
,

scripsit Cyrillo per episcopos duos, cum abesset tantum itincrequinque aut sex dierum. Rescriptum silii a Cyrillo die xx Juiiii testatusest, in aliaE[)isl()la

per celcbrarciitur Gesta contra Nestorium qua; deposilio ejus est facta . Est boc egregium

quam

anliquitatis

monuinentum, quod bactenus

latucrat,

ad Cyrillum part.

Concil. Epbes. cap. 36 recitata.

cni [irtetcr Nestorium sexaginta oclo episcopi subscripsere, ac tria jiostularunt.

Synoilus statim divisa est in duas conimuiiioncs


niinor Nestorio, niajor ct sanior pars Cyrillo adbajsit,

Primo observari Ni-

prcBsertim

Memnon

Epbesinus. Nestoriani sacro


saiicli

Pcntecostes die tentarunt occuparc Basilicaiii

Joannis Evaiigelista?, ut
rent
rius
,

ibi

Oflicia divina eelebraloci

cajuam Synodum, quain per Cyrilli Capitula everti sicpe dixerat Nestorius. Secundo, nc ante adventuin Joannis Antiocheni Nestorii causa inchoaretur. Tcrtio, ne quis olim aut nu|)er a suo e[iiscopo de[)0situs in

sed inlcrccssit

Memno7i tanqnam
iii
,

Ordina-

coinmunionem aut gradum


quos suis

restitueretur,

ut

ijisi

queruntur

relatione ad Seiiatuin
sibi

|)ropter scibcet clericos,

blcas[)beiniis

ob-

Constantinopolitaiium

qui addunt nequidein

sistentes Nestorius regia civitcite ejecerat.


Lu[)iis in Nolis

Legendus

permissum

fiiisse illic

orare. Ortliodoxi in

magna

et

ad illud caput.

primaria Ecclesia Deipar dedicata sanclae l*entecostes festum celebrariint.


18.

Inclioatur

tiocheni adcentum.

Synodus

ante

Joatmis
|)osl

An-

Concilii. A num. i9 ad 66. Dicbus sexdecim [lostdiein condictum abimperatore Actio prima die xxii mensis Junii, qua luit feria
20.

Prima Actio

Decinio scxto

Pente-

costcn die

Epbesum advenere Alexander ApameEupbratesiic Metropolitcc


Patriarcha;
,

secunda incboata est. Cyrillus enim in litteris quas Epbeso [lost i[jsain subscripsit,adsuce Ecclesiae
,

ensis secundffi Syria;, et Alexander Hieropolitanus,


Proviiiciae

clerum

et

populum

ait

Scitofe S.

Synodum

in

Synodo de

niniia Joannis eoriim

mora quarenti
ipsuiii

dicentes

((

Mandavit nobis, ut

pietati vestiBe indicesi

mus, ne Synodum
id fiat ,

prorogetis,

amplius
v.

tardare contiycrit, sed potius, quod opus est facto,

Ephesi Ecclesia, qute ap[)ellatur Dei[)ara Maria, vicesima octava niensis Pauni, fuisse factani. Cuin autem totus dies ibidein fuisset insumptus, tandcm Ncstoriuni depositionis sententicB snbjecimus . Diem xxviii Pauni mensis ^gyptiaci

Magna

civitatis

ut lcgitur in part. u Concil. Epbes. Act.


:

incidere in dieni xxii Jiinii certum. Prajlerea judiciales actus diebus Domiuicis, pitcsertim in Coiiciliis alias fleri solitos
iii

In Relatione ad Ca;leslinum PP. additur


ha;c
illi

Ciim

renuntiassent, certoque constaret

tam ex

quam ex iis qua; nuntiata fuerant ipsius noniine, eum detrectare coiisessum, vel quod amicitiffi, qua; i[)si cum Nestorio interccdebat indulyemora,
,

quod is Ecclesia; sua; fuerit clericus; vel etiam tjiiod quorumdain pro illo deprccationibus morem gereret, saiicta Synodus iu Magna Epbesi
ret; vel

non fuisse observat Carnerius n de Synodis in causa Nestorii babitis [lag. 351. Quare uon bene Baronius iium. 52 et qua Synodus baberi pridie ejus diei seqq. ait coepta est, judiciali ordine rem inceptam; quod
disseii.
,
,

missi sint a Patribus quatuor episcopi invilare scu

Ecclesia
vit .

qua; appellatur Maria, sessionem celebralib.

potius citare Nesturium ad diei se([uentis futurum in [lublico omniuin consessu judiciuin. Priina enim

Evagrius

1,

ca|).

3,

Joannem excusare

nititur, sed

Synodus ad im[)eratorem Tbeodosium


:

hiee retulit

((

Exactis scxdccim integris diebus post

Peiitecosten, ad

Synodicam audientiam convenimus.

ad Nestorium Syuaxim, quam judiciaria citatio cid Synodum.Verum quidem cst, Ephesiiiae Synodi Codices tam grxcos (juani lafinos hailla

quatuor episcoporuni

inissio

ainica potius fait invitatio ad

Cumvcro

Joaiines ([Uoque,sanctissiinus Antiocbena!


,

Eeclcsice episcopus

per Alexandrum Apamcie, et Alexandrum Hieropolis religiosissiinos episcopos

bcre A' kal. Julias, scu die xxii Junii, et in Actione Concilii Cbalccdonensis ubi ista descripta sunt,

legi,

sud die

XI Kalendurum Awjustarum,

seu die

quos
sitain

[)ra3niiserat,

nobis signilicavit, ut rein [iropo-

tarditate

aggredcremur nondum comparens longiori molcstiam sanctce Synodo atliilit. Itaque vicesiino secundo inensis Junii congregati sumus .
19.

XXII mensis Julii,sed ulrobique mendose. Sententia neni[)e die xxiii Junii, iii Nestoriuni lala [)Ostridie,

qu;e fuil feria


21.

iii,

signilicala est.

spectandum
sancti

Plures episcopi contestato denuntiant exesse Joannem. Contra justissimum

A
et

Candidianus comes contra eam contestatur. nuin. 66 ad 78. Eo i[iso die Candidianus comes

('?/r<7/i!'

agendi nioduiu [jIuics

episco|ii

[iro-

testnti suiit, postulantes, us([ue

ad Joannis advenJoaiiiies cuiii suis

tum
in
caiii

difrerri

Synoduin,et ipscmet
im|)cratorciii
Cyrilli acla et

ad imiieratorein de gesfis in Concibo; retulit ila mendacitcr, ut aninium Tlieodosii jain in Nestoi ium pronuin et a Cyrillo aversuin in totam Syuoduin cominoverint. In Synodico adrelulit

Nestorius, scd

variis

ad

relationibus
iii

dixerunt,
Nestorii

versus

Trag(i'di:iiii

Irciu-ei

ob reiii omnia damnationem, non

[)riiiiis

(|ueiitil)us rcferuiifur

tria

cap. 9 et duobus seCandidiani Edicta, quiu


prioris legitur
:

fuisse Synodalia,

idco([ue irrila

luicleiius lalueraiit. In fiue

Pro-

3%
positmn
cst

C^LESTINI ANNUS
dccimo kalendas
ct
Julii in Eplicsina civi-

8.

CHRISTI

4^51.
seiiue rogarc magnificentiam

celobrare collectam
cjiis,

talo , seu

(lic

xxii niensis Junii.

Ex co

liquet, Can-

ut ad eos traiisiret, ct conlestarctur, ne cal,

didianum omncs

singulos primates

episcopos
,

carent Ecclesiasticas sanctiones, et pia decreta


(|iio

ne-

rogassc, ut exspcctarent

Joannem Antiochenum

et

collectam celebrarent

cum
tum

niliil

ab

cis

obtitieret,

Synodalcm consessum

dem

(|uidam depositi,alii

quorum juste quivero commnnione privati


viri,

introiissc,ac obtestatum esse, ac denique

cum

coac-

sunt i^ropter haereticam vesaniam, et inex|)licabiles


tiiiiiultiis illicitos,

tuisse jubere, nt Sacra lef;eretur, sine cujus

piaruuKjue sanctinnum contem-

prasleclione

Synodus inchoari non poterat.ldipsum Candidianus cxposuit in sua Relatione coram Joanue Cyrillus et McinAntioclicno, postquam ailvenit non ut Sacram prcclegerem eftlagitaruiit. Cum vero id recusarem propter sanctilatis vestrae absentiam, quodque alii pra^terea cpiscopi ac metropolitani nccdumadvenissent, coegcruiit me iIIi,seignorare assercnlcs quid a Dominis nostris esset pra;scriptum. Coactus ergo, ne turbie cujuspiam aut ipsis coiigrcgatis seditioiiis occasioncm praiberem Sacram legi. Verumtamen etiam discessurus ct
:

l)tiiin.CandidianushaecpostcaretuIitadSynodum Ego in ipso Sabbato ad vcsperam rogavi, et sequenti die valde diluculo vadens ad rcverendissimum epi-

scopum Cyrillum, id est, Dominico dic (ideoque xxviii mensis Jiinii) non cessavi rogare atque precari, ut
meic postulationi concederet. llli vero non aquiescentcs exierunt,collectamque fecerunt. Contra quos contendere ultra non valui . Liquct autem ex Actis Synodalibns Joannem audila Candidiani relatione conclusisseCyrillum cum suis denuo pra^varicatum
csse,deli(|uisse in
et

proBsens ipsos contestatus suin, ne prorsus aliquid

quartum Canonem Antiochenum, Joannem minatum esse sesc ad principes rela2i. Theodosius rescindit rjesta in

agerent

Capite

11

ejusdem Synodici recitatur

turum.

Edictum Candidiani,

dum

aftixam Nestorii damna-

tionem refixit, ct caiiite 10 refertur Epistola seu Edictum, quo Candidianus significavit Doniinh i>nperatoribiis relatum esse de omnibus. Inte22. Conciliabulum Joamiis Antiocheni. rim scripsit Cyrillus Dalmatio arcliimandritae, suis-

prima

Aclione.

Candidiani relalione Conslantinopoli lecla, Theodosius rescripsit continuo per Palladium magistrianum, jussitque omnia rescindi tanquam
Interim
,

vitio gesta, et

communi

sententia examinari dog;

mata, ut tanto facilius omncs consentireiit


ficri

nec

ulli

que Constantinopoli positis, ut iiitelligerent, quid facfo opus foret in hac rcrum coiivcrsione ac perturbatione, molicnte scilicet Candidiano, ne verum
imperatori pateret
,

potestatem exeundi Epheso, sive in patriam,

sive ad

essent,

quo

comitatum, priusquam omnia rite absoluta foret necessitas rei maturanda-. Rescri-

ut videre est part.

Concil.

Ephes. post Act.

i.

Habebatur Dalmatius

omnium

monachorum

sanctissimus,ut(iui totos quadraginta

ptum imperatoris quod part. ii Concil. Ephes. Act. iii lcgitur datum Constantinopoli /// kal. Julias, venit Ephesum sephmo aut octavo abhinc die. Lectum
utrique parti , et properante Palladio, cum a Synodo, tum a schismaticis responsum est. Quod a sacra Synodo datum responsum, in vulgatis codiciest

pedem non cxtulisset, vitamquc ageret Angelica? parcm. Quibus vero suis scriocto aiinos inonasterio
pserit Cyrillus, docet litterarum iiiscriptio,Macario et

Potamioni cpiscopis Tiniotheo et Eulogio preseaque Garnerius Baronium arguit opinanlem Macarium et Potamionem non fuisse episcopos, quod etiam anno superiori refellimus. Interim Joanncs Antiochemis quinto die a lata in Nestorium sententia advenit, die Sabbati, ideoque die vicesima se|)tima Junii eademquc die suum Conciliabulum egit, et, ut Iial;ct Relatio quint;c Actioiiis ad Ca?lestinum jiapam, Joannes simul at(]ue Eiihesum ingrcssus cst, antequam pulverem ex itinere contrac,

bus consignatur kal.


quia
tieri noii

Juliis,

sed manifesto errore

byteris , ex

potuit, ut litlcraj Theodosii datae

Con-

stanlinopoli 111 kal. Jidias, Ephesuni tantopere dis-

tantein

duorum dierum

spatio advcneriiit.

Synodus

factum hactenus, ut veritas lateret imperatori, pctiilque ab eo accersiri, et una quinque episcopos, qiii coram exponerent quid rerum ab utraqiie parte,etquaratione gestum
(liiesta est,

C a)ididi ani avlihus

esset.

tum

excussisset,

antequam

se

vesle exuisset

rem

ausus

cst impiam.Eteiiiin |irivatum

dam

confecit, depositionisque

scriptum quodiiomen et contume,

Canon Pelagianus. A num. 78 ad 80. Acta Synodi Ephesiiia? legitur canon totus Pelagii haeresim docens, ut hic observat Baronius,
2.5.

Inter

quem sequuntur

Jansenius, Vossius, Usserius,

alii-

liam iinpcgit sanctissimo Cyrillo versa^Synodo contumeliam


etiain
fecit.

et

|)ientissimo

Meinnoiii. Excommunicationis iiomine etiain uni-

que passini, (lui aiiint canonem illiim editumfuisse a Joanne Antiochcno in suo Conventiculo, ut faveret

Insuper
ut

licEc

scriplo

episcopis

Pelagianis

qui

sese

cjus

factioni
lib.

publico mandata deposuit legenda quibussiia;

adjunxerant. Canon apiid sanctum Gregorium


0, Epist.

libet; tlicatri parietibus aftigens,

iinpielatis

XXXI

ad Eulogiuni.

talis

est

spectaculum exhiberet . 23. Joannes Antiochenus tentat impedire, ne


Cyrillus et ejus episcopi

aninia, qiiia in peccato

mortua non

fucrit

De Adae eo quod
si

Missam

celebrent.

Tmn,

diabolus in cor hominis non ingrediatur, et

quis

hoc

dixisset,

anathema

esset. Pclagianos episcopos

ut legere est in cap. I2.Synodici tragocdia; advcrsus


Irena'uin, Joannes Antioclienus j)ra'sente sua

una cum Joanne Antiocheno, etSchismaticis Orientalibus Coiiciliabulo adfuisse probant


illi

Synodo

scriptores

ac Candidiaiio coinilc dixit, Cyrilliim alios(|iie episcopos,


iii

ex Epistola Cyrilli, et ex

litteris

sanctffi

Synodi, in

(jiios

senleiitiam tnlerat. vp|le

Missarnm

quibus ha^c leguntur

Siint

aiitem

cum

illis

CJ^LESTINI

AXNUS

8.

CHRISTI

/i3

397
piiblicc in

{ncinpe Scliiwmaticis) etiam Pclagiani et Cfelestiani,


ct ex illis (jiiidain qiii

nobiscum

quod ipsiim ex suggesto


est.

cx Tlicssalia sunt ejccli .


,

Alexandrino teinplo testatus

Qiiarc Joanncs Antiochenus


(|U0(1

et rcliqui Scliismalici,

Joannes et Collega; Pelagiana dogmala propugnassent , mansi

At

egrcgiam

sibi

operam Pclagiani
Pelagianffi doctrina)

episcopi

na-

cum

fidei

symbolum

edidissent,

neque Catholici

vasseiit,

canonem

conformeni

pronuntiari a Cyrillo debuissent, nisi cliam Ca}lestii


errores scripto daninassent.

edidere. Ita vulgaris sententia.


26. Conciliabulo Joannis Antincheni

attribulus.

Vcrum Emin. cardinalis Norisius


eam falsam esse quorum lia^c siimma.
cerlis

perperam
lib.

jiciebatit.

2 Hist. Pclag. cap. 9,

argu-

mentis ostendit,
tcst

Dici

non posuffragia
,

Pelngianismum Orthodoxis obirati CyriUo, quod duodecim anathematismos exarasset, quos dein Synodus sequeretur, eisdem reluctabantur, quasi
28. Orientales

Sanc

Orientales

Joannem Antioclminm admisisse ad


secuti fucrant,
ilii

Cyiillus iinus Conciliornm magister liaberi vellet.

ferenda in suo Conciliabulo eos Pelagianos

(|ui

Hinc

latjB

contra Nestorium sententia; nomina ad-

Nestorium

nempe Jitlianum, Flonim,

dere recusabant, unde Ccelestio, neduin Nestorio patronos semet pr;ebere videbantur, ex quo ea nata suspicio est, Ncstorianos eos esse, vel Ca;Ieslianos,

aliosque, ut

scriptores volunt.

Nam

initio

qua-

draginta et ampliiis episcopi /o(7w?hs Conciliabulum


subscripserc,

quorum

nomiiia in Actis recensenliir,

Ecce verbaSynodi
scopos
seqiii
:

in Epistola ad

Provinciarum epi-

sed nullus Pelagianorum nominatur. Rursus a

cum

Cumprimis

Nestorii et Caelestii sententias

sancta Synodo in rclatione ad Tlieodosium per. Palladinm inagistrianum niissa, triginta quinque episcopi scliismatici nominatim recenseantur, nullus inter eos Pelagianorum cernitur, quod ipsum in litteris Synodalibns, in quibus damnantur Orientales, videre est. Hoc ipsum coiligitur ex litteris Concilii

riuin

manifeste sunt ex eo deprehensi, quod Nestonobiscum condemnare noluerunt . Utraque pars tum Cyrilli, tuin Joannis Antiocheni coinmu-

nionein

cum

Ca^lestianis sibi

invicem exprobrabat,
et

qiio adversarios in

omnium
ait
:

detesfationem

odium

traheret. Cyrillus in Epistolaad Caslestinum loquens

ad Cselestinum

in
:

qiiibus Patres de Joanne


Sibi ipsi velut

de Joanne Antiocheno
set

Cum

vixcurru
et

desiliis-

Antiochcno scribunt
circiter triginta

colleginm

Joannes, cubiculum(|ue ingressus esset, adhuc

bentium

collegit,

hominum nomen episcoporum haquorum alii extorres vagantur,


alii

pulverulentus sententiam putidam


iis

stultam

cum

tulit,

quos consentientcs habebat. Erant autem

nec Ecclesias habent,

causis a Metropolitanis suis dcpositi sunt

sa?penumero gravibus de sunt au;

viri

agrestes, et Cadestiani depositi, et qui Nestorii

tem cum illis etiam Pelagiani, et Cselestiani, et ex illis quidam, qui ex Thessalia sunt ejecti, etc. Ex qiiibus Pelagianos non inter illos triginta, sed potius illorum triginta comites, vcl adstipulatorescsse

dementiam tuebantur . 29. Et vice versa Orthodoxi Orientaiibus. Porro hanc eamdem calumniam Cyrillo schismatici inurebant, ut ex eoruin litteris ad Riifum Thessalonicensem
patet, quse in

Conciliabulo Ephesino

deducit card. Norisius; alias cur uiia


ginta episcopis Conciliabuli Acta
27. Episcopi hujtis

cum

illis

tri?

leguntur. Hanc quidem ab Orientalibus de Cyrillo

non subscripsere

ConciliabuU immunes a labe Pelarjiana. Sed neque dici potest, episcopos Orientales, qui pro Antiocheno contra Cyrillum

calumniam falso diffamafam adeo certiim est, ut a nullo in dubium vocari possit; etenim Cyrillus cum
Catholicis Pelagianos damnavit. Illa vero quae Cyrillns

conspirarunt, Pelagiana hoeresi infectos fuisse.

Nam

in

communionem

de Orientalibus [lublicabat, quod Ca^lestianos admitterent, non per calumniam

cum
illam

absoluta Synodo Antiochenus obslinato contra

animo

discessisset

itcrumque

cum

iisdem

episcopis Antiochia? Cyrillimi sacris interdixisset,


acceptis

quidem scripta sunt, sed ex suspicione concepta, tum quod Pelagiani tani|uam Nestorii excubitores advenerant, tum quod Orientales eidein Nestorio
favere videbantur,
etsi

minacibus

litteris

Theodosii ab Aristolao
et Cyrillo,
si

qui aderant Pelagianorum,


;

tribuno delatis, quibus

illi,

qiiampri-

eos ad colloquia admittebant


lit,

ex quibus tainen

inum non convenirent, exilium indicebatur, fidei snae symbolum texiiit, quod casteri episcopi Antiochiam vocati subscripsere, ac per Paulum episcopum Emesenum ad Cyrillum peiferendum curavit in quo sane syinbolo, quod in Actis Concilii Ephesini legitur, et

Orientales posse a quoquain


tiaduci
;

non tanquam Pelagiana


Pelagianos
Pelagianis

hffiresi infcctos

cum nunquam

ad ferenda secum suffragia admiserint, ac Cyrillum


infamaturi,

eumdem communicati cum

consilii accusarint. Qua; aperte


tales

recitatur a Liberato cap. 8, nonnisi


facit
:

non modo

demonstrant, OrienPelagianorum doctrinam, verum


;

de Christo verha
lecto,

altuinque de controversiis Pelagianis silentiuni. Sanctus Cyrillus eo Symbolo

etiam personas damnasse

et

nonnisi ex suspicione

collusionis cuin CcBlestio accusatos fuisse a Catholicis,

Catholicum Joannem

cum

cffitcris suis

Orienlit-

quod ex supra
.30.

i'ecitatis

Synodi verbis non ob-

talibus pronuntiavit, datis liac de re ad amicos


teris.

scure colligitur.

Valeriano Iconii episcopo

lipec scripsit

Uni-

Gregorius

1\J.

versi Orientales episcopi sinuil

cum Momino meo


claruin

Pelagianos.

testatur Orientales nonfidsse

Orientalibus a Pelagiana; hfereseos


,

religiosissimo

Antiochenorum episcopo Joanne, per


conditionem,
pollutas

nota vindicatis

quid

de canone
in

illo

Pelagiano

scriptam
constituere

manifestamqiie
uiiiversis
,

quem
sit.

Gregorii M. testimonio

schismaticorum

quoniam

quidein

Actis legi Baronius aliique scripserunt,

dicendum

Nestorii novitates

condemnant, anatheinatizantqiie

docte exponit Emin. card. Norisius. demonstrat-

,,

398
qiie

C/ELESTINl

ANNUS

8.

mc

CliKISTI 431,
ex regia urbe transmissus
Catholica
est,

canoncni ilhiin ab iisdcm Orientalibiis nequaquani prociisuin fiiisse, nec linjiis dicti alteruni a Grcfjorio lesleni dat, (|iii lib. 6, epist. xxxi ad EuOrientales qui cum Joaiine Antiocheno lo^ium
,

ad

agnovi hoc,

(jiiod (|uacdani caj)itula

cum

ha?reticis fue-

rant reprehensa,

nempc

signis et annotationibus

a Pelagianisaiipofitis,

dcquibusGregorius
ii

in illa ad

contra

Cyrillum

stetere,

ab

onini

Pelagianismi

Narscni Epistola. Garnerius tom.


loris

Oper. M. Merca-

suspicione absolvit.
dixit, transinissas sibi

Etenim postquam Gregoriiis


fuissc dcfiiiiliones velufi al)

pag.

(i"2

ct seqq.

recte ctiam

canoncm

illuin

Schismaticis Orienlalibus perperam attributum refellit.

Ephesina Synodo

asscrlas,

quariim una erat

Adce

animam

peccato non esse mortnam, qitoniam dia-

32. Actio

II,

111

et iv Concilii.

A num. 80 ad

bolus in cor hotninis non ingreditnr^


in ea fale inveninius conlineri

hc

scribit

173. Interim die

decima

Julii /'/i////)/j!<s presbytcr,

Quia ergo pcrserutantcs E|)hcsinam Synodum nihil de Ravennati qnoque Ecclesia velustum valde codicem ejusdcm Sy;

Arcndius

et

Projectus cpiscopi Epliesum appulere,

nodi ad nos dcferri fecimus,

habcbamus, eum
tionc anathcmatis,

ita

et ad Synodum, quam concordare invenimus, ut in

eadcmque die habita Actio secunda; postridie Actio III, in qua lecta qua; ante gcsta fuerant in depositione Nestorii, et dicta in euindem Neslorium a
tribus legatis sigillatim sententia, et postea relatum
a

nullo discreparct, et nihil aliiid continet in deliniet reprobatioiiis, nisi

quod duoreprobanf.

postiilata discedendi facultas,

Synodo ad imperatorem (lelcgatorum adventu, et quasi omnia peracta


ut videre est part.
i

decim Capitula

beata;

memori;e

Cyrilli

essent,

Concil. Ephes. Act. u.

En

apertissinie testatur C.rcgorius Orientales schisniliil

Actio IV pcracta est die xvi Julii, in qua oblatus a


Cyrillo et

maticos
Capitula

Pelagiaiio siniile

dogmati docuisse,
Actis

Memnone

libellus,

quo apud sanctam


sibi

sed tantiim anathcmata publicasse contra xii CyriiJi


,

Syiiodum exitostularunt de injuria


libus lacta pctierimtque vocari

ab Orientaqui

quae

etiamnum

cx

Conciliabuli

Joannem ;

cum

Schisniaticorum patcnt.
31.
insertns.

Canon Pelagianus

Gregorius

Actis Sijnodi

Ephesinw

itaque in ea seu ad Enlo-

non compararet, pronuntiatum a Patribus irrita esse qu;c Joannis Synodus fecisset adversus Cyrillum et Memnonem; dccretumque ut hac de re scriberctur imperalori
priusciiiam jure in
,

gium, seu ad Narscm comitcm Epistola, non scribit canonem illum Pelagianum Ephesi ab llaereticis,
vel a Schismaticis

ac tertio citaretur Joannes

ipsum ageretur.

insertum

ut illum

vulgaris,
;

33. Actio V Concilii.

Die xvii Julii habita

quam inipugnamus, sententia interfiretatur sed ait quemdam Pelagianum Acta Synodi suis ainiotationibus correxisse, et dictum Catholicum Ephe-

Actio
lata in

quinta. et Joannes tertio vocatus, qui

cum

renuisset legatos episcopos per se audire,

eum

Synodus cjusquc cpiscopos cxcommunicationis


iteruin irrita esse, quaj adversus

Synodi expunxissc, addilo canone Pelagiano. Ut eniin intclligatur Epistola xxxi ad Eulogium libri VI, legenda prius cst Epistola ad Narscm cosinae

sententia statuit

CyrUlum, aliosque gesta essent. Facta insuper Relatio de sententia a Synodo adversus Pelagianos
episcopos dicta, ut vidcre est part.
Act. v.
ii

mitcm

cxiv, qua; est xiv quinti libri. In hac scnbit

Concil. Ephes.
litteris

sanctus Pontifex
peccavit

Hunc ergo lociim (nemiie cum Adam, cjus est anima mortua) qui in eo:

Intcrim Joannes tentavit occupare

imperatoris

animum, ab eoque

petiit,

Synodum

dem

codice, qui niihi a fratre nieo Joanne

(sc.

Jeju-

vocari, autConstantinopoIim aut certe

Nicomediam

natore Constanlinopolitano episcopo) c|)iscopo transinissus est, annotavit liLcreticiim


,

uiide citius luinlii perfcrrentur in

urbcm rcgiam.

Pelagianus

cst

quia sententia ista evidenter Pelagii est. At in Epistola ad Eiilogium scribit Praeterea ante tiien:

serat,

qucm Joanncs ad imperatorem miConstantinopolim veuit, et procuravit damnationem Cyrilli \n Ecclesia publicari. Vernm adIrenccus comcs,

nium cogente causa monachorum


retici

Isaurise,

qui hte-

acciisabantur
qiiibus

frater et

mihi quondam consacerdos mcus Doniinus Joannes litteras


,

satisfaciens

veniente Joanne medico et Syncello Cyrilli, aula in partes scissa est. Vicit sententia de mittendo e pri-

moribus

aliqiio

misit

nitcbatur ostendere

eos Ephcsinse
et velut ex ea-

JAeoffos// jiibcret, Cyritlum,

qui tres esse depositos nomine Memnonem, et Nesto-

Synodi deflnitionibus contradixisse,


deni Synodo certa nobis, quibus
continebatur, de Adie anima, quia

ipsi obsisterent,
illic

rium, omnesquc in unam Synodum cogerct. Missus igitur Joannes comes sacrarum, cum litteris imperatoris

Capitula dcstinavit. Inter alia anfcm scriptum


iii

ad omnes utriusque

[larlis

cjjiscopos

nomiini-

peccato mor-

natim

inscriptis, ut coitionis in

unain Synodum

tua non fuerit, eo quod,diaboIus in cor homiiiis

tiuni daretur.
3i. Actio
VI et
vii

non ingrediatur,
esset.
Ille

et

si

qiiis

hoc

dixisset,

anathema

Concilii.

Die

xxii Julii,

vcro codex transmissus a Joanne pa-

cclcbrata sexta Actio, in

qua damnatum Symbolum

non erat codex continens Acta Synodi Epliesinaj, ut contraiiae sententiae auctores existimarunt, sed codex contra quemdam Athanasium presbytcrum, ex Epistola xiv ad Narsem. Nc(|ue oppositum docct Crcgorius lib. 7 Ei)ist. XLVii ad Anastasiuin Anliochenum, duin scritriarcha Constantinopolitano
bit
:

Thcodori. Die ultima Julii coacta septima Actio, intcrimqiie Epliesum Joannes sacrarum comes advenit,

et episcopis

ambarum partium
;id

condixit in se-

qucntem

dieni

siium divcrsorium. Adfuerunt


et

Joannes Antiochcnus
tio,

Ncstorius

cum

suis; adfuit

et Cyri/lus cuiii aliis ei^iscopis, ortaijuc cst allercaaliis

II

Sed quiaex annotatione

haeietici Codicis, qui

uegantibus Nestorium interesse debere,

C^LESTINI ANNUS
aliis

8.

CHRISTI A31

;'.!)!)

contra contcndentilnis, et Cyrillum rejicicnti-

episcopus ad nos scripsit, librumque beati Ambrosii

bus.

Comes Nestorhim
irreconciliabiles

tradiclit,

Cyrillwn in custodiani nionuit(iue imperatorem, episcoiioruni aniet

de Uominica Incarnatione ad piissimnm iniperato-

rem

misit

qui hajrcticis

illis

capilihus (Cyrilli

mos

videri. Tentavit

partium concordiam, scd fruslra. In imperator Nestorium recedere a Coucilio, et ex utraciue parte li\LMtos ad lu-bem re^nam veiiire; nec videntur morali, (|uoniinus sese iii viam darent; cum Orientales suis ad socios litteris se Chalcedone fiiisse dic quarto Septembris testentur. Suos legatos elegit sacra Syuodus, suoscjue Oriengustiis jubet
talis

idem comes his rerum an-

scilicef)

conlraria docet , Baronius, iminam, dicit,

Nesforianos fmxisse

Martinum (|uemdam Mediola,

et revera nenseni episcopum esse Nestorianuni nullum ejus nominis exstitisse his fem|)oribus Me-

diolanensem episco;>um. Verum in veteri Catalogo episcoporum Mediolanensium a Mabiilonio primum


tom. I Musffii Italici part. 2, pag. 109, et postea a Papebrocio initio tonii vii SS. mensis Maii publicato, Martinianus numeratur inter episcopos Mediolanenses, eumque etiamnum Ecclesia Mediolanensis IV nonas .lanuarii colif, et Ennodius epigram-

factio.

Imperator lcgatos Schismaticorum in

et ciuidem satis benevole in s|ieciem, sed ussit legatis Synodi CatholicsB sese comit.iri, utcp ropiun Constantinopoli

villa

Rufiniana (|uinquics audivit,

mate

81

ordinarent, Orientalibus iulerim Chalcedone relictis.

Ambrosium librum
minicce mysterio
in eo aliquid in
;

laudibus exornavif. Pra;terea verum est, scriiisisse de Incarnationis Dosed falsum, sanctuni Doctoreni

Hi tandem post acceptam abeundi poteslatem miserunt suis Ephesum, deploratam esse Nefttnrii

causam,
riis

et Cyrillianos tyrannide, adulatione et

do-

omnes

decepisse. Quid a suis legatis oecumenica

Synodus acceperit, Acta non referunt, sed tanlum Cyrillum die xxx Octobris Alexandriam apiiulisse, et a siiis quasi triumphantis exercitus duclorem acceptum esse. ILtc summa rerum post septimam et ultimam Actionem gcstarnm, ciuibus explicandis, ut immoremur, hujus Operis brevilas nou
patitur.

mediuin adducere, quod capitulis Marfinianum Cyrilli adversetur. Quare existimo (|ier errorem Martinum appellatun!) scripsisse quidein ad veram Synodum Eplicsinam, eo tempore quo Schismatici ab ea discesserant, sedejuslitferas,
,

qiio casu

maticis, eosque inde

incertum, redditas esse episcopis Schisoccasionem sumpsisse in vul-

gus spargendl eas ad se directas fuisse, missumque ad imperatorem librum, quo capitula Cyrilli haeretica esse probaretur. Sic

33.

Emendnntur Armales
332,

Eccles.

Garnerius

enim ipsummet Cyril,

hmi

capitula sua anatheniatizasse

per Orientem

loco laudato pag.


scribit

corrigendum monet quod

divulgarunt, similiaque subinde confinxere. Inciderat Baronius iu


stoliu,

Baronius num. 128, Joanneni sciUcet comi-

tem Ephesum ab imperatoreniissum ad rescomponendas fuisse ipsi Theodosio, ut aiunt, ab eleemosiais, qui proprio titulo dicebatur comes sacrarum largitionum , in(|uit Baronius. Nam comes sacrarum largitionum nonerateleemosinarius, sed unus
de secunda (|uadriga iilustrissimorum, cujus officia prolixe describuntur in Nolitia imperii. Corrigen-

cum

dicat,

mendosum codicem laudata; Epieam ad Rufum presbylerum scriConstan-

ptam

fuisse.

37. Maxi?}rianus ordinatur episcopus

tinopolitanus.

num. 173 ad
partis,

178. Post decre-

tum

a principe Nestorii exiliiim, post

gatorum utriusque
Orientalium
audifos

adventum leOrthodoxorum scilicet et


,

(^onstantinopolim

ac

denique

post

dum etiammonet, quod


Apologiam
bis
scilicet

Baronius num.

13-i asserit,

eosdem

legatos Orthodoxos,

Maximianus

ad imperatdrem a Cyrillo comin custodia defineretur. Ver-

ordinatus est episcopus Constantinopolitanus. Baro-

positam Epbcsi,

cum

nius quidem iion solum negat, Nestorio exilium


ante annos quatuor sequentes irrogatum

enim

ilia

finitur,

que non obscure indicant,

Cyrillum Alcxandrioc scripsisse post reditum, cum pace jam frueretur, velut in tuto a tempestatibus

M axi^nianum creatiMn
legati scliismaticorum

esse

sed etiam episcopum, antequam


;

recederent,

quod

existimet,

Nos velut ex ardenti camino creptos placidissimis vestris nutibus servastis, ut una cum aliis, qui per universam vestram /Egyplum sparsi sunt sanctis episcopis et monachis conlinue pro imperio
portu
:

Acta Ei)hesinic Synodi editionis Peltani, in quibus utrumque legitur, hac in parte mendosa esse. Ve-

rum

Peltauus nihil hac de re habet qiiod diserte


in antiqua versione Concilii Ephesini,
sequitiir,

non legatur

vestro et victoria ac stabilitate gratiaruin actiones

quam
non

quamque nuper

Baluzius in nova

sanctissimo Christo ofleramus . Prfeterea nionet


Garnerius, perperam

collect.

Concil.

eiiiendatiorem dedit; quod etiam

dere

Baronium num. 173 conhmAndream monaclium cum Andrea episcopo

referatur in editionc Labbei pag. 1057, et


certis aliis

quod

Samosateno, qua de re egimus anno snperiori. 36. Nec S. Ambrosius nec S. Martinianus capitulis Cyrilli contrarii sunt. Denique Baronius iinm. 170 legens lia3C verba, qute extant in Epislola

quorumdam episcoporum Orientalium Constantinoliolim Clialcedone missa ad Ruium Tbessalonicensem episcopum, qui
fuit,

Concilio Epliesino

non

iiiter-

recifata pag.

736 editionis Concil.

Marfiniis

inonumenfis probari non possit. Euntibus H;ec verba anti^ina! versionis cap. 70 Consfanfinoiiolim septein et septem episcopis (scilicet ex utraque parte, ut habet editio Labbei) safisfactuin est per semetipsum praesenti imperatori, quia magnum et universale Concilium omnia regulariter et conseqnenter agens damnavit Nestorium, et approbavit quidem eos, vituperavit aufem Orientalcs, et postca Nestorium exilio destiiiavit.
denique
:

sanctissimus Ueoque dilectissiinus Mediolanensium

Jussit

aulem

his,

qui de sancto

et

magno

et

univer-

/iO()

C^LESTJNl ANNUS

8.

CHUISTI

'l31

sali

Concilio erant (nimirum lep;atis a Synodo Catholicorum missis Constantinopolini) ingredi in Ecet onlinare episco|nim sancta; Ecclcsiae clcsiam Constantino|)olilan;p. Quod etiam lactum est. In,

honoribus, variisque pra^miis donatum, postea au-

lem relegaluin ad Oasim ediclo Theodosii


etiam primuni suiim exilitim dissiinulat.
39.

Lbi

Locus

exilii fuit

moruislerium S. Euprepii.

gressi

enim ordinaverunt Maximianum episcopiim.


lioc jussit iniperalor oiiuies

In laudato Synodicocap. 24, extat Epistola pra;-

Et post

episcopos abire Et abie-

unumquemquc
runt
B

ad pro|)riam reyionem.

38.

Nunc

h;ec

Post Neslorhim rn exiliitm propulsum. duo capita sigillatim probanda. Et qui-

Aem

rcnti anno, iterunique

NestoriusXn^ \n exilium pulsus; primo curanno cdxxxvi. Hoc anno in


sancti

suum monasterium
in

Euprepii, ante porfas


est;

Antiochiassitum, aniandatus
quilur
Ccelestimis
])apa in

anno verocDXXxvi
piiori exilio lo-

fectorum ad Nestorium, ut curn honore ad siium monasterium remearet, ex qua intelligimus, Nestorium postquam accepit imperatorem nuUum precibus amicorum suoriim reliquisse locum, rogassc praifectum prajlorio, qui hoc anno erat Anliochus, sicuti diximus, quando de ejus consulatu locuti sumus, ut cum publicae evectionis honore in suum monasterium reduceretur, quam et ab eodem obtinuit. De ira imperatoris erga Nestorium loquitur
Theocloretus,

insulam Oasim deportatus. De

summus

Nestorii amicus, in Epistola

Epistola ad

Synodum
Christi

ad Alexandrum Hierapolitanum

suum

metropoli-

Ephesinam data idibus Martiarum sequentis


anni, ibidem a Baronio
ait
:

lam, quain ad

eumdem

dedit ex urbe Chalcedocap. 30, ait:

num. 4

recitata,

ubi

num.

nensi. Recitatiir ea in

eodem Synodico

Scripsimus clemcntia! principali, ut de sanitatis medio longius inHrmitas auferatur. Didicimus namque hunc (scilicet Nestorium) Antiochiam rc

vertisse, atque sibi illic,

unde venerat, vivendi

pra;-

stitam facultatem. Innocentium exitium est islud

exilium, etc. Elaborate, fratres carissimi, elaborate,


obsecro, ut vere tollatnr de

opus

fecit

sola decet tales

medio vestrum, qui hoc homines solitudo . Quia


ante

Nestorius

ejusdem
fuerat,

monasterii

e[iiscopatum

monachus

eum

illuc
;

liberum dimissum
lanien, ut Cicero
exilio affici

De illo que Theodoretus de Nestorio lo(|uens vero amico lioc cognoscat sanctitas vestra, quia quoties ejus fecimus mentionem, sive coram piissimo principe, sive coram consistorio principis, fecisse adjudicati sumus injuriam. Tanta enim eorum, qui intus sunt adversitas contra eum. Et quod est omnium pessimum, quia et ipse piissimus imperator nomen ejus plusquam cirteri aversalur, nobis manifeste dicens Quia de hoc nulkis mihi manifeste aliquid dicat. Typum nainque jam semel ea,
:

fuisse existimavit

Baronius

cum

in Parad. 38 recte scribit,

quos leges

vokint, exules sunt, eliamsi solum non mutarunt.

Lupus
tinxit,

in notis ad caput 24 Synodici adversus TraIrensei,

goediam

duo quidem

Nestorii exilia dis-

, ubi ti/pi noedictum principis de fide, ut recte explicat Du-Cangius in suo Glossario, in voce Typus, eaque Epistola post tertiam aut quartam audientiam legatorum Schismaticorum a Theodorelo

quEe ad illnm perlinent, suscei^erunt

mine

significatur

sed perperam scripsit hoc anno


esse,

primum

de-

scripta.

Antiochus vero, qui prwfectorum nomine


licet

cretum

etTheodosium, quieum Pe/ras Arabia;

designatur (quia
cerneret,

unus tanlum
post

prsefeclus de-

relegarat, Nestorii

mutasse in ejus CDXXxvi Petras Nestorium, relegari


sed locus
Legati
exilii

amicorum precibus locum exilii monasterium. Verum anno tantum


jussit imperator, mutatus, ut eo anno videbimus.

omnium tamen nomina

in titulo Edicti

de

more exprimebanlur), nonnisi


relas

multorum quelicet ei

eam ad Ncstorium
esset. Ait

Epistolam dedit,

amicus
nos

quidem Orientalium

in

Epistola ad suos,
:

sunt geri

Ea quse per Synodi visa judicium tempore longo distulimus, licet

enim

adhuc Ephesi essent, scripta, aiunt Postquam Chalcedonem |)ervenimus (sub nempe mensis Augnsti finem, cum inde undecimo Gorpia;i mensis die, seu die undecimo mensis Sei)tembris Epistolam ad suos scripserint caj). 2U laudati Synodici recitatam) nam Constantinopolim neque nos, neque adversarii nostri intrare permissi sumus propter seditiones bonorum monachorum, fama accepimus, quod ante octo dies, priusquam compararemus, en gloriam pieutissimi regis, Dominus Nestorius ab urbe Eplieso dimissus sit, ut eat quo liberet. Unde valde doluimus quandoquidein vere ea, qua; illicite et absque judicio lacta sunt, jam robur habere videntur sed vel legati Schismatici
: ;

dum

muki

valde culparent, et existerent iinportuni.


litterae

Quoniam vero

nobis tua; sanctitatis redditae

sunt, manifestantes fastidiosum tibi esse,

quod

in

Epheso remoraris, eos qui per omne ministrare direximus .


40. Nestorii superbia.
sibi transmitli iion petierat, nisi

iter

debeant

Nestorius evectionem
quia

suum

exilium

decretum
rescripta

fuisse acceperat. Capite


:

dici refertur Epistola, cui titulus

25 ejusdem SynoEpislola Nestorii

ad eumdem prcefectum prcetoriorum Antiochenum, ad Epistolam sicpra scriptam, sed loco, Aiitiochum, a quo ea Antiochenum, legendum Epistola data. Quanta fuerit Ncstorii superbia, et quantum abhorruerit a cai^itulis Cyrilli, a quibus
,

exiliuin Nestorii dissimularunt, vel de recessu Nestorii

male

edocli fuerant, ut laudata

numero supesi1,
lib.

riori

Syuodi Ephesina; verba nos dubitare non


Sic Nestorius
7,

nunt.
cai).

ipse

apud Evagrium
essc, variis

narrat,

se in

monasterio Euprepii quaatlectum

etiam alienum animum Theodosius habebat, ex Suscepimus, inejus responso manifestum lit quit Nestorius, tuae magnitudinis litteras, in quibus cognovimus a piissimo et omni laude dignissimo imperalorc praeceptum, ut nos iii monasterio
:

diiemiii spatio

commoralum

degeremus. Et decreti

donum sumusamplexi.

Nihil

C'.^^r,ESTrNr

annus

8.

ciiiusTr

'i31,

m
privatos, ct iuter eos rne-

ciiim nobis ainplius Iionorabile

cst,

(|iiani f)ro pie-

Christiana
iniiiit

communione

tato reuiolio. Illiul aiiluni ineiitis vcslrie innginliidi-

Joannis

[tatriarchfe, />oro</te/ Marliaiiopolitani

nein qiia-so, ut pro reliyione freiiueiiter ad ineinoriain


piissiini

cpisco|)i,

Uelladii Tarsensis, Ilimerii Nicomediensis,

(irineipis

reducatis

ut verbositatc per publicas

C^rilli, (fuas adjudieavit pietas cjus,

Thyaneusis. Horum vero quia a Synodo Ephesiiia dcpositorum, ob siugularein eoruni conet Eutlierii

inipcrialcs lilteras nolel ubi(|uc, ut per universas

orlliodoxas lcgantur Ecclcsias . Theodosius

tamen

tumaciam, depositio iu hac Maximiani Synodo confirmata. Hinc Joannes in laudata Epistola ait:Sus-

postinodum meliora
ravit.

doctus

in

eadem adversus

Cyrillum, et ejus Cajiitula sententia non perscve41. Ordinatio Maxiniiani.

nempe

pensioues coutra nos segregationesque iniserunt, pcr suas tractoiias. Praiterea de se|)tem epi-

scopis, qui

Iiiterim cum no-

novuniepiscopumConstautinopoIiconse:

cravere, ail Joanucs

vus episcopus in Nestorii Xomm subroganduscsset, quadrimestri spatio post hujus abdicatiouem elapso, die XXV Octobris, qui Dominieus crat, Maximianus
eiiiscopus consecratus est, ut scribit Socratcs lib. 7,

Transgressione rcgulae sub regulae fach suut poena ; id est, ut explicat Lupus in Notis, incurrerunt in poenas ab Antiochenis ca-

nonibus
nisi post

statiitas.

Joanues Chalcedone non discessit, ordiuationem Maximiani et post Sacram


,

cap. 35, ubi ait

Elapso quatiior

mensium
kalendas

spatio

iinperatoris
et

a depositione Nestorii,

Maximianus

cligitur episco-

datam circa initium mensis Novembris, memoratain in ca|)ite 32 laudati Synodici post
,

pus

, ([uod cap. 37, die octavo

Novem-

couteslalionem Joauuis etaliorumepiscoporum,qui

bris,

Basso

ct Aiitiocho coss. faetuin fuisse prodit.

In versioue quidein Christophorsoni, loco quadrimes^re, legitur trimestre sed contra textum grs,

cum, qucm errorem


phorus

recte notavit Daroiiius. Nice-

in Chronico, Nestorio attribuit aiiuos tres et

Chalcedone releuti suut, intrante iinperatore in cum parte adversa, haec ad Ephesum Sacra directa est episcopis, qui cuin Alexandriuo episcopo couveuerant , ut habet htulus prsefatie Sacrai hactenus ignota; a Scholiaste prajfixus.
in

Constantinopolim

inenses duos, neglecto scilicct tcrtio mense, qui in-

In ejus

completus
42.

fuit.

Maximianus
quos

Synodus Constantinopnlitana Maxindani.

statiiii ab ordinatione sua in Synodo Constantinopolitana lilleras de inore dedit ad priinas sedes, at^jue eUam ad e|iiscopos vetcris Epiri,

fiiie subjccit Schoiiastes haec verba Missa Sacra ultima oniuium. Directa est, quando jam redieratin civitatem suam beatus Cyrillus, Alexandriie patriarclia . In hac uUima Sacra ait inipera:

tor
est,

Quoniain neque uuiri vos possibile factum uec ad reddendam ralionem de his circa qua>

scliisinatici

fallere

tentabant,

proinde ac

si

dubitatio est, veiiire voluit venerabililas vestra, de-

sanctLe Synodi

communione
uon

fruereiitur, (juamvis a

crevimus, ut Orieutales episcopi ad suas patrias


ecclesias reverlautur, et
Ita videlicet

et

pristina sentenlia

rccessisscnt.

Quamolirem
i(J

ca-

noues, qui part. iu Concil. Eplies., cap.


tur,

legun-

ut Cyrillus

Synodus Ephesina solvatur. intret Alexandriam Mem,

ad ipsos missi
iis,

suiit, a

ex quibus certiores red-

none

in

derentur de

quae contra Schisinaticos et Nestoillis

44.

Epheso ])ermanente . Post ordinationem Maximiani legati Orien-

rianos decreta fuerant, et qualis deiu pcena


coustituta esset, qui

cum

ijisis

communicare

prte-

sumerent
episcopi,

Cap. 38 Syiiodici adversus Tragoediam

IrenaBi recitatur Epistoia sancti

Joannis Antioc/ieni
iii

talium discedunt. Orientales episcopi licet redeundi liceutiain jain ab imperatore accepissent, nihilominus ncque Chalcedone, neque Eplieso recessere, utrobique conantes, ut novi episcopi electioiiem impedirent, ne Nestorius, cui impense favebaiit, ab oinui sfie recuperandi episcopatus excide-

quam

inentio est

prwfecto scripsit ub Ancyra, Synodi Maximiaui recens ordinali


:

(iiia

Nunc

quoque cooperatorem
episcopis
illuc

sibi

sumentes illum (ncinpe


missis)

Maximiauum ordinatum
a

Constantinopoli a scptcm

Veruin nunc ordinatione Maximiani peracta compulsi suut redire ad propria. Valde tamen veroret.

sacro Concilio

(juem in

simile

est,

ut inquit Lupus in Notis ad illud caput

Coiistautiuopoli produxerunt, direxerunt contra uos

DuuKiue excoinmunicatioiiis conculcaveruut termiiiuin, et coinininislrant condemnatis, et secundum sanctorum patrum regulas per
ad Ancyrain,
etc.

Synodi episcopisextreinum exitum apud Ephesum j^ra^stolatos csse, pra^serlim quia imperator valde pro pace sollicitus erat
rei

33, plures etiam e sacnc

hoc

ipsi

(juoque depositi

sint,

suspensiones contra

nos segregationesque miserunt, etc. Notumfacimus in prffiscnti, quia uos ncc istos esse sciinus episcopos, nec illum qui ab
istis est

ideoque permittcret adhuc protrahi Synodum, si aliqua pacis spes alTuIgeret, et sibi ab ea rescribi. Ait cuim in eadein Sacra imperator Hoc significainus vestra; religiositati tautummodo,quod quan:

factus.

Naui

illi

qui-

deni transgressione regulae sub regula;


pceua;
ille

facti

sunt

diu vivimus Orieiitales adjudicare non possumus. Coram enim nobis nuUa ex parte couvicti sunt. Si
igitur ulla pacis remansit intentio,

vero ab eis nihil accepit, quia nihil hailli

bebaiit (juod impertirentur,

qui semetipsos ante

privaverunt .
43. In

ea aliqui episcopi gradu depositi.


est

hanc potius eUgentes nobis absque contentione rescribite. Alias de profectioue vestra mox ad ista, quae scripsimus, cogitate
.

Quare

sicut

Theodosius

Cyrilli Capitula

nec

Synodus Ephesiua, ut videre


pag. 801 et seq.
Ecclesias misit,
iii

apud Labbcum
ad

damnavit, ncc

|)rubavit; sic Orieutalcs nullo

modo

Epistola,

quam

omncs
se

orbis

damnare

voluit.

Ex quibus tandem oinuibiis

enumerat episcopos a

gradu vel

verum

esse

quod

liquet, dicitur in auhiiua versione Con-

ToMUS VH.

31

,. , ,

,:

/|.()2

C^J.ESTIM A\Ni;S
Eiilicsini, et \a grirco-laliiia a

8.

CHKISTI

\',\]

cilii

Labbco

edila
,

cum
dubito

us(|iie

ad
ea

dicm

xviii

Jiilii

(jiisdcm anni

ordinato sciUccl 3Iaxirma)io jnssissc ini|ieratoreni,


ut onnics
(|iic

snpcrstcs fuerit, ut anno sc(|uciiti ostcndcmiis, iion


,

e|iisco|)i ail

propria reniearent,cleceptuni-

(luin

E[)istola

ad scijuentcin

amiiim

essc Itaroniuin, (|ui pulaliat pcriocbani citatam

[lertineat. Iliiic in plerisque

codicibus siibjiciiiiitur

Concilii plnra siuuil inciuiacia insuta babere.

aiictoritatcs e[)isco[)oriini Apostolica) Scdis

de f/ratin

ib.Joamies Tarsenscm Synodmn adversiis Cyrilhm celebrat. Porro liuni Joannes Anttochemis in suutn Patriarciiatuui rediret, Synodum Tarsen-

Dei

et libero

voluntatis arbitrio

ut videre cst

apud

sem convoca\it,

in

(|ua ali^iuos episcopos Cyrilli

sectatores deposnit, ut liciuel ex cap. 136 Synodici,

Baroniuin nuin. 18."), quoe ab E[)istoIa Cailcstini jure inerito distinguuntur in editione Labbeana. Naiii deccin istorum Capitulorum stylus plane diversus est a stylo Epislols. Dionysius qiiidem in

ubi recitatur Epistola ab Alexandro Hierapolitano


episcopo cx prscipnis episcopis rcbcllibus uno, ad

sna CoIIectione hujus Ccelestini

E|)istola3

ad Gallos

eumdcm

Joanncni dala, in cjua plnribus conlra Ca

episcopos data; eadein Capitula de eo argumento tractantia, ct hoc i|)SO lcmpore concinnata subjunxit
;

pitula Cyrilli invcliilur:

In Tarso, inquit, quinque


:

sed

ex bis deposuisti lucrcticis et consonavinms vobis

S.

Leonis M. Dissert.

ut observat Quesnellns toni. u Oper. iii, \\t?,cmc\ Dionysius, quialiis


satis ostendit

Nequc dubium cssc dcbct, (luin in eadem Synodo non solum Ca[utula Cyrilli; scd etiam iiisummct
Cyrillum eique adlucrenlcs damnarit Joannes, cum id discrte Icgatur in ca|). I il ejusdcm Synodici in quo rcfcrtnr Epistola Mclctii cpisco[)i Mopsucsteni
ad Ncoterium comitcm, dicit^inc iMcIctius Reversus cst a Constantinopuli ad Orientcin idem Antio:

hac in re errandi causa fuit,


existimassc

se

non

eornmdcm
fuisse.

Ca[)ituloruin

Ccelestinum
Pontificis

auctorcm
initio

Quoties

enim

unius
,

scripta ab alterius scri[)tis secernit

decreti prioris

creta

hunc seinpcr titulum pra^figit, bicipiimt deN. Papce quein deince[)S non re[ielit. Cuin
,

cbenus

(post ordinationcm sc. Maximiani). CoIIcgit rursus in Tarso Concilium. Scripsil Synodicas litteras, in quibus ct Cyrillum deposuit, et eos qui pro

taincn in horuin Capitulorum consignatione Cx\estini nomeii su[)primat, et ba!C soluin praiinillat

prceteritorum Sedis Apostolicce episcoporinn auctoExpliciunt auctoritates ritates ; in fiiie autcm


:

eo ascendcrani Coiistantiuopolim
festa
cil.

quorum manibuc usque


;

prceteritorum

etc, fatendum tainen

[lost

Diony-

sunt nomina

Baluzius in nova Collect. Con-

pag. 939, lioc Tarsense Conciliuin

sium passim creditum esse, ea Capitula a Cce/estijio edita. Huic euim Poutifici ea adscribuntur a Petro
diacono
,

boc anno alligavit sed memoria; lapsu, loco quinque episcupos, septem episcopos posuit. Ibidem cxbibct Concilium Antiocbenum paulo post Tarsense babilum, quod colligcre

incognitum recte

cum

aliisque

qui in causa
,

Romani

missi sunt

lib.

lidei ex Oriente de Incarnatione et Gratia

D. N.J. C. ad Fulcjentium cap. ultiino, a Cresconio episcopo Africano in fine sua; CoIIectionisCanonum
circa
sitE

se dicit, vir eruditissimus ex Liberato cap. 8, et ex

aniium dcxc emissaB, a Floro magistro, Eccle-

Socrate

lib. 7,

cap. 3i,

nbi

Iiic

scribit

Joamies

Lugdiinensis nomiiie adversus Joannem Scotuin


Christi d

Antiocliiam reversus, convocatis pluriniis episcopis,


Cyrillo, qui

scribente, aliisque plurimis, quibus Dionysiuscirca

jam Alcxandriam rcdicrat,cpiscopatum

annuni

codicem Decretorum

Ecclesiae

Ro-

bac in rc Socralcs, sicuti et in quibusdam aliis, quas eodem capite de Nestorio ac Synodo Epbesina narrat, manifcste faliitur; cum
.

abrogavit

Yerum

inanse ordinans errandi occasionem prBebiiit.

47. Cupitula de cjratia

perperam
Gail.

ei attributa.

Sirmondus tom.

Concil.

ea

Ca[)itula

certum sit Joannem postquam rcvcrsus est Antiochiam, aliam Synodum non cclcbrasse, quam eam in qua de pace cum Cyrillo actum, de qua anno sequenti quo ea babita, vcrba facicmus. Quoad Liberatum, is de eadeiu tantuin Synodo Antiocbena sermonem liabet, ut Icgeuti liquebit. Quare quod Tarsi gestum, Socrates Antiochice hcixxm perperam
scripsit.

Ccelestino quidein abjudicat, sed

certum illorum
Baronius
scri-

auctorem proferre
psit,

noii audet. Recte

putari illa capita esse Prosperi; quain in senviri doctissimi abiere. Einiiicnt. card.

tentiam passini

Norisius in Vindiciis Augustinianis cap. 8, id duabus conjecturis probat. Prima, quod Capitulo vinlcgunet Patrum Africanoeadem omnino eodemque inodo recitat Prosper contra Collatorem cap. 10, quo loco eadem

tur verba littcrarnm lozimi

46. Ccelestinns

comprimit Semipelacjianos.

runi

qiia;

A num.

184 ad 189.

Dnm

btcc

iii

Oriente adversus

Iiinocentii testimonia ponit, quas in Capitulis

vulgo

Nestcriwn geruntur, Semipelacjianoriim factio in Galliis augebatur quarc Prosper et Bilarius qui Augustini doctrinam delendendam susceperant
; ,

Zozimi periere earumque iuitium apud Prosperum et in Capituhs illis lantuni habetur. Secunda est, ProspeCaBlcstino attributis leguntur. Litteiae
,

illae

Romam ad Ccelestimmi papam profccti obtinuerunt ab co E[)istoIam ad Galliaj episcopos dalam in qua eosdcm acrius incrcpuit quod tantam
,

rum
quod

cap. 9 contra CoIIatorem


dixerit,

eumdem

arguere

Augustinum quaedam contra Pelagia-

licentiam quibusdam [)resbylcris darent. Extat ea

tom.

II

Concil. |)ag. 1611

scd sine die et consule;

cumquc Baronius

existimaret, Ccelestinutn die vi

nos justo amplius asseruisse : ibique vellicat sobrietatem adversarii. At in Capitulo iii Ccelestino quod ausi adscri[)lo rci^rebcnduntur Massilienses tanquam necessariuin sint obIo((ui Augustino
, ,

mcnsis A[)rili^ anni se^iucnlis vila funclum csse hujus E[)isloI;e hoc anno mcnlionem fccit. Vcrum

niodiim exccsscrit. Quae


ruisseiit
,

si

vcre a Ccelestino dicta

repeteiida hierant Prospcro ea de re [uo

CiELESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI

/|31.

403

Aiignstino contra Collatorem lilisante. Quid ciiim


validiiis

eorum ipsam

subscriptionis nostnc hrcvitatem sus-

addiici polorat

atl

os caiiimiiialon ol)stru-

cnilum tam CL'!cl)ri Apostolicic Scdis tcstimonio? Si capila illa Csc18. Magis amfirmatur. lcstini esscnt , incjuit ihidcm Cardinalis Norisius, et a Sede Apostolica emanassent, iion vidco qua

pectam essct habitura . Qiiibus niliil cxpressins proferre poterat Pros[)er, ut oslcnderet, haiic lucubrationem suo prorsusgenio, suoconsilio, motiique
proprio suscc|iisse, et [)ublici juris fecisse. Nequc
eliain ex auctoritate Sedis Apostolic"c ad

Gallorum

ratione Faustus

Reiorum

Vincentius Lirinensis,
(si iii

objectiones in
[jantcs, sed

nullo fernie a Vincentianis discrc-

Hilarius Arelatcnsiscpiscopus
iere)
,

senlentia persti-

ac

alii

Galliarum cpiscopi ab liKresi excusari


Cffileslinus opiniones

in

eodem sensu finequc digcstasrcs|)ondil: neutro cnim 0[)ere de eo vcluti [lotiori [ira^sidio

possintat(|ueinterdivos, ercctisaris, connumerari.


Si

enim sanctus

SemipelagiaVincentius

mentionem faccre nonomisisset. Deni([ue si tractalus conlra Collatorem, qui postremus cst contra Massilicnses, posteriorque rcs[)onsionibus ad
ct Gallos, ex delcgationc A[)ostoIica scri[)tus est,

iiorum
alii(iiic,

Aposlolico decrcto damiiasset,

lixas

easdem postea asserentcs, iKcrescs jani condcfendissent. Neque respondere juvat eos ob
esse. Nani,

Vinccntium cur

ignoranliam invincibilem excusatos

ut

etiam cjus non meminit, ut bostem facilius suffocare posset? Qiiare, ut fides Prospcri liberetur,

idem doclissimus Cardinalis in Dissert. iii de Anonymis Scrupulis circa veteres Semipclagicumnan
sectatorcs eimlsis ac eradicatis pay.
lilter;c
illa^

omnino dicendum

197 scribit,

fuerant encyclicffi ad ipsosniet Gallia)

Ojius qiio contra Pclagianos fidem sese defcndisse dicit, aliud non esse, quam Capitulorum iiidiculum, seu Auctoritatcs de rjratia Dei. Plura bac de re Anlelmius cilatus. Porto Vin,

episcopos da1a\ Elogium in iisdem sancli Augustini conteutum Semipelagiani sinistra interpretatione minuebant, teste Prospero cap. 42 contra Collatorem. Easdem in suoCommonitorio Vincentius citat. Quare eas litteras eaque Capitula Gallicani Patres non ignorassent. Pra^terea episcopi tencntur scire canones iiniversalis Ecclesiffi ac decreta contra ha;reses ab A[iostolica Sede damnatas.Quare illorum ignorantia in episcopis peccatum est si contraria
, , ,

centium illum, cujus suiit Viiiceiitiana! objectiones, csse Vincenlium Lcrinensem, quod ucgat Daronius

num.
sio.

188, infra

monslrabimus.

A num. 189 ad 191. Sulpicius Severus sancti


unus ex
illis

50. Sulpicii Scveri S. Martinidiscipidi conver-

Martini episcopi Turonensis discipulus non potest


esse

Pelagimis, quos Ccelestinus in


sit,

E[)istoIa laudala perstringit. Licct

emortualis incertus

sentiant ac doceant.

Ilinc Innocentius

Pontifex
ait

annum

Romanus

ad Brutiorum episcopos Epist. v,

Ecclesiasticorum

canonum norma
,

nulli esse debet

incognita sacerdoli
satis est

quia nesciri
.

indecorum

aPonlifice, Ubi obiter observandis lioc


Iut;c

hujus sa>culi Gennadius in lib. de Scri[)t. Ecclcs. ait, euni /;* senectute sua a Pelagianis dcccjitum cul[)am suam [)Ostea emendasse. Quare jam ;etale [)rovcctiis erat,

cnim annus ejus non videtur tamen ultra vicesimum vitam protraxisse.

quando
bertus

Pelafjius

lia;rcsiiii

suain disseminavit. Gui-

teinpore episcopos
fuisse.

sacerdotis

nomine dcsignatos

Quesnellus
esse

-W.

Capitula

illa

Leoni M. male etiam tributa.

laudatus contendit, divum

Leonem

Magnum verum horum


quod ex
slyli ipsius

Capitulorum

parentcm
Antel-

charactere, aliisque con-

jecturis sese

dcmonstrare cxistimal.

Verum

mius

in Dissert.

prima de veris Operibus SS. Leonis

Martinus abbas Gemblacensis, iioii vero sanctus Guibertus Gemblaccnsis monaslerii fundator, ut [lutavit Baronius, Apologiam scripsil pro Sulpicio Severo, sed ea ad nos noii [)ervcnit. Baronius anno cccxciv, num. 9G, ait Sidpicitan fuisse Romamtm civem et in Galliis degissc. Verum ipsemet in Dialogo i, cap. 20, ct Gennadius docciit cuni fuisse donio Aquitanum etquidem e Nitiobrigibus;
:

M. et Pros|)eri Aquitani,

eam

o|)inionem evertit,
iiti

et

cum
[lum,

lib.

2 sueb Historia; Phaibculium Ageiini episcoe[)isco[)um vocet.

ex vocibus ac locutionibus, quibus Prosper

solet,

cumverbis hujus Indiculi minufatim dit, unum eumdemque Prosperum


ad objectioncs
Ajiostolica'

collatis osten-

in Pnffatione

Vincentianas

indicare se ex
illa

Sedis
:

Agennuni autem in Cum Paulino eiiiscopo Nolano sumnia neccssitudine conjunctusfuit, utostendunt PauUniadillum Epistolfe,
Nitiobrigibus esse, inter omiies constat.

suum

mandato

Capilula

composuisse
ct Qdei,

qua; inter ejus operaleguntur, ubi plura deejusvir-

Propositis singillatim sedecim capitulis, in(juit,

tutibus.^^M^yO/a/iVt^ennomen variisinMarlyrologiis
legitur ad

sub unoquoque eorum sensus nostri

quam

diem xxix

Januarii, sed ibi [lassim dici-

coiitra Pelagianos, ex ApostolicEe Sedis auctoritale

tur sancti Martiui discipulus, et e^iiscopus Bituricensis;


SuI[)icio
iufra,

ubi Prosper non defendimus, verba ponemus tuin emissam contra Vincentium defensionem, sed aliam antea ex Apostolicce Sedis auctoritate factain
:

cum tamen certum


Severo

sit,

eum

Butirigum

e[iscoiiis,

ab utroque de quibus

diversum

esse. Inscri|)tuni fuerat

nomenejus

sigiiilicat.

ad objectiones Vincentii reponere, tain parum in mandatis illi dalum fuisse videtur,

Nam

Martyrologio Roniano, sed qui Martyrologium illud

sub Urbano VIII retractavere, ejus iioinen expunxere. Sulpicii conversione, singulari p(rnitenlia, et
pictate a sanctis viris celebnitis, Ecclesia Gallicana
illustrala
csl
,

ute contrain

Pra;fatioiie sese

pendulum, per[)lexumdefeiisionis gcnere,

([ue satis cssc lcstctur, in cjus

ipio adversariis responderJt; ail


iii

enim
,

Qu;c

falso

(|ueniadiiioduiii

cl

cjus scriplis a

nos jaclari, facile ct suiricicnlcr siitiscriptiono

Labbeo

in Dissert. de Script. Eccles. eiiumeratis.

uiiius

probarcmus

anatbeniatis

nisi

malignilas

51. Puiladius

primus Scolorum cpiscopus.

fm
Ail

C.KLESTJNI
191.
:

ANNUS

8.

CIIRISTI 431,
52. 5. Patrichis IlibernioB Apostolus.

num.

Prospcr in Clironico sub hujus anni

Ct-clc-

coss.

scribit

Ad

Scotns in Christum crcdcntos


Paliadius, ct primus

rum sanctum Patricium


Iliherniani

circa

h;rc

tempora

in

onlinatur a papa cpiscopus mittitur


junioris octavo,

Cffilcstino
,
(]uo(l

missum
,

et lliherniai

Ajiostolum ap])clct

cap. 13, diccns id conti^nspc

anno

ctiam halict Beda 1. 1, inipcrii Thcodosii

landum

esse

inter

omncs
:

convcnit. Probus in Vita


,

sancti Patricii scrihit

Patricius

qui

cum

co

deducto
ladii
in

nisi

amorlcncmpe Honoiii impcratoris (|Uod Prosper anuum adventus Pal-

crant, declinaverunt itcr ad


tatis

qucmdam
cj)iscoi)nm

mira- sancli,

hominem summum
,

Amatorcm
:

Scotiam, Beda vcro, ut in morc positum

noTiiine

in

])ropinquo loco hahitaiitem

ihique

habet, annuni ([uo illuc a Cfclcstino missus,


rat, uti

anno cnxxix jam indicavimus. gna controversia est Ilibernoti inter et Scotos de Palladii apostolatu, llibernis, (]uos certum csl a
Veterihus Scntos api^ellatos fuissc, contendcntilius

mcmoVerum ma-

sanctus Patricius c])iscopali gradu ab

eodem arcliil^rirsnle Amatore suhlimatus cst. Hunc Amatorcm Baronius in Martyrologio Bom. ad diem Maii
i

illum intclligcndiim judicavil, cui in Antissiodorensi


cpisco])atii

Germanns
ad

successit

ad

suam insulam Palladium missum


seu, ut

e contra vero

fuit Bollanilus

eumdem

qua et in sentcntia dicm. Verum mmAma,

Scotis

nunc

dicitur, Scoto-Britannis, ilium

tor
rit
,

Germani decessor anno


ct

CDXviii ad

Deum

migra-

sibi vindicantibus.

Difficultatemauget Prosjier lihro


caj.

contra Collatorem

Ponhlice scribens

il de Cailestino Itomano Ncc scgniore cura ab hoc eodem

Germamis Patricii magister fuerit, existimo Amatorem. a quo Patricius ordinatus, fuissc episcopum Auguslodunensem in Burgundia, de quo SanMarthaniin episcopis.4iduensihusad
cccxiv scrihunt
in
:

morbo
vit,

(Pelagiana nenipe liaMcsi) Britaunias lihera-

annnm

circiler

(]uando (|uosdam inimicos gratia} solum su?b


et

originis occupantes, eliam ah illo secrcti) exclusit

Amator sepultus Augustoduni Poliandrio, uhinunc sila est B. Stej)hani Ecclesia


S.

Oceani

ordinato Scotis e|)iscopo,

dum Bomanam

in strata

nuncu]iata

id est

in via lapidihus strata.


,

insulam stiulct scrvare Catbolicam, fecit etiam Barharam Cluistianam . Porro liarbaruriim noiuiue Romani designahant gentes omnes a sua ditione ct cultu alienas ideoque Iktc Prosperi verha, fecit etiam Barbaram Christianam, ali(iui de Scotia, aliqui de Hibernia interiiretantur. Qua de re legendus
,

Memoratur in Martyrologio die xxvi Novemhris de quo niliil ampIiusreferturinFastisTabuIas vulgares bujus Ecclesiae secutis . Quare cum nulIusAmator episcopus in Galliis per haic tempora legatur, non videlur duhitandum,quin sanctus Amator Kugvtiiodunensisepiscopus Patricium ordinaverit, et quior, perperam exishmetur, quam fucrit.
is

anti-

Usserius in

lih.

de Britan. Eccles. ])riniordiiscap. 46,

Alfordus in Annal. Britan. hoc anno, aliique scriptores Anglici et Hihcrni, qui inter se de hac Palladii

53. Moritur S. Paulimis episcopus Nolanus.

Ad num. 192

missione digladiantur. Quod ad


Pros[ieri

me

s])ectat,

non existimo laudatum


affeclu legi ])Osse,

locum sine partium

Narrationem mortis sancti Paidini e])iscopi Nolani bahemus ah Uranio presbytero, teste oculato, in Ej^istola ad Pacatum, qui eam
et seqq.

dantur, Iktrbara nem])e ct

quin in co insuUe duaj deprehenRomana; cumque Scotia liodierna unicam tunc cum Britannia insulam com])onerct, Prosperi verba de reccnti Scotia intelligi posse non videntur, quia tunc majori ex parte

his vcrbis claudit


[)us

Ohiit sanctus Paulinus ei)isco-

dccimo kalcndas Julii, Basso et Aulioclio VV. CC. consulihus . Natus crat Burdigala ut babet idcm
,

Uranius
ante

nobilissimis et ditissimis parentibus

et

caBomanacrat, non verolihcraac Barhara. Ad ba;c I'ro6i)er aflirmat Palladium pro Scohs episco])Uui ordinatum cssc tunc vero ])nctcr Hibernos nulli alii Scoti erant, ut inflnitis antiquorum locis pro;

suam conversionem amplissimas dignitales adeptus est, ipsum eham consulatum non quidem ordinarium ut anno ccclxxv, num. 1 asserit Baro; ,

nius, autsuirectuni,ut ])utavitChiIfletius in

secunda

parte Paulini lllustrati, sed

honorarium

ut in Pro-

hari

potest.

Videatur

Cambdenus

in

descriptione

Britannise.

sulatus

legomenis Dissert. Hy]iat. num. 20 ostendi (1). Coneniin ordinarius post Constantinopolim

(1) Consulciu uOD honorarium sed quod idem Muratorius primus vulgavit,

sufTectiim fuisseS.
in

Paulinum probal Muratorius Anecdot. quo de hoc consulatu suu sic alloquitur S. Felicem :

t.

i, Diss.

ix, p. 159, ex Carniine Natali xili,

Te

duce, fascigerum gessi primaevus honorem

Teque meam moderante manum, servante salutem, Purus ab bumanae Cedis discrimine mansi.

nec jus sanguinis habebant consules honorarii, ncc fafces pr.Tft^rebanl ; quippe qui consnles erant nomine tenus ut eos appellat Procopius Goth. hb. 3. Oefsisse se autem, ait, ilhim consulatum in primrrva juventa, adeoque optime suspicatur idem Muralorius cousulalum hunc aJ annum ejiis 24 circiter pertinuisse, A. Ch. 37S. HiEC vir clarissimus ; sed niatunus verba S. Paulini cx eodem Nalali expendcns, merito suipicor, sermonem ibi esse de dignitate consularis Cainpsnia;, qiiam eumdem S. Pauhnum post consulatum gessissc, idem vir doctus omnium
1'orro

dc

Bellii

prirnus suboJoratus fuit. Ait igitur vir sanctus duce, seu auspice S. Felice

fascigerum honorem gessisse

se

statimque subdit

libamioa barbse Tunc etiam prima; Ante tuum solium quasi te cirpente totondi.

Tunc

igitur,

dum

fascigerum gereret honorem, Noia^ agebat, rli

cl

apud S

Felicem barbam depnsuit. Corte

si

con?ulem Romamini egisset dc-

CiELESTINI

ANNUS

8.

CHRISTI 431.

405
illo in ser-

conditam a Conslanlino Mapno anniis rotlditns cst nnllique amplins consnlcs snfTccli in orbe Rnmano
postea visi
fortnna?
,

caiilivnm sibi redimerot, so ipsum pro

\iinlcm

trailidisse,

ac

Vandnlorum

resis genero in

ut exposui anno cccxi. rniiliniis tanfaj


dcscrnit, el sa;cnli \aniseccssii. Ibi

Africa colendis liortis se addixisse. Addit Gregorins

commoda landem
se

iatibus abjectis in
filio

Hispaniam
dicavit
,

mortuo

totum

Deo

jdexusest,

etcum

/"/(erfl^/rtuxore^piissima
vixii.

vilam monasticain ammatrona,


liarcinone presbyleratu

tanqnam cum sorore anno circiier cccxcni


insequenti cccxciv

inviius initiatus esf,


secessit,

Nolam

annoque postquam prisancti Fclicis


,

eumdem regis gcnerum monitum, socernm ejus brevi esse inferiturum, et ad liaec regem asscruisse eumdem Pau//???w? et complures alios se vidisse per noctem sedentcs jndices, qui e manibus ipsius flagellum abstulerant tnmque Paulinum compulsum fuisse
dintins Iioc ageretur,
a Panlino
:

cnm

dicere se esse episcopum,

quem

ipse j^ro

filio

vidua;

mum

C/"meM

iVrt^i?//^//?? in

honorem

confessoris Nolani in His|)ania composuisset

quod
die

diei XIV Januari sancio PYdici sacra affixit, et posiea

vicarium suscepisset. Quare bonorifice Vandalornm rege remissus est Paulinus, nibus captivis civitatis ejus, quos rex, ut
ficaretur,

Nolam a cum omipsi grati-

siugulis
cecinit.

anni

nova

Naialifia
et

carmina eadem
rebus

relaxaverat.

Post non nuiltos vero dies


, inquit

locuti

De ejus episcopatu sumus.

gestis, suis locis

Vandalorum rex occubuit


interprefafur,

Gregorius.
ita

55. Defenditiir a Baronio.

Baronius

ha^c
vel

54. Relatio S. Gregorii

cana S. Paidini.
lib.

M. de

captivitate Afri-

Vandalorum regem anno coxxviii

3 Dial. cap. 1,

Sanctus Gregorius Magnus insigne charitaiis exemplum de

insequenti Ifaliam depopnlatumesse, ex ea captivos abduxisse,


r/c/,

mortem Guntharii,

seu rectius G?mrfe-

eo refert, quod Baronium, aliosijue viros dociissi-

Vandalorum

regis, qui decessor fuit Genserici,

mos

valde
in

torsit. Ait

enim Gregorius, cujus propria

a Paulino praidictam esse, Guntliarium, post(|uam

paucacontrabo, Caw?;)??/mpopuIantibus Vandalis, et plurlmis in Africam cai>fivis abductis, cum vidua qucedam posceret a Paulino, ul filium
verba

cuin fratre in Africam

iransiit,

dolo ejus ibidein e

medio sublaium,

acca|)iivos illos ex Canii)ania! oris

in Africam abductos esse Vandalicai classis inva-

posiiisset illam

tioueui

apud Apostolos qiios suam piosequens adnectit

speciali religione se coluisse

in Epistolis suis profitetur. Id etiam niullo

luculentius patet ex

iis,

quas ora-

Jam

tunc prcEmisso per honorem pignore sedis


locis habitacula fixi.

Campanis metienda

Te

fundanle tui ventnra cubilia servi.

Ilis

verbis aliam a consulatu, qui superius


sibi

commemoratus

creditur, dignitatem
saur.lus vates asserit
ilu

exprimi

vel

ipsc

Muratorius asnoscit. Quid

cnim essct quod

Ilomanus consul sedem


cujiis

Campanis

in locis eligeret?

Sed
S.

Imc j(im tunc


;

sibi accidisse,
iste

cum

fascigeruin

hnnorem

gere'et,

houoris occasioue prcrinisit pignus seilis

quam

post plures annos

electurus erat

diguitas.

Uemuiu pust deicnptioueiu tcdium quastunc ad

Felioom eicitavit,

honor erat consularis Campaniffi rerum a se gestarum narratiujiem resumcns, ait :


crgo fasciger

Ergo ubi bis terno ditionis fasce levatus, Deposui nulla maculatam caede securim.

.\lUidit

hic aperlissime

od fascigerum illum honorem


iis,

de quo

in

exordio

uti

etiam inler caitera argult iUud


cecinerat

Nulla macu/atam ccede sccurim

quod aperle congruit cuni

qua; prius de se fascigerum

honortm gerente

Purus ab humani sanguinis discrimine mansi.

Igitur si fasces illibis terni, etsecurisinnoxia

honorem consularem Campania; exprimunt, eumdem


securim nulla
caitle

pariter et fascigerum illum

honorem desi^nare

credendum

est.

Merito vero bis ternos

illos fasces, et

niaculalam de consulari

accipiendos esse Muratonus censet,


lantuin consularibus dab.intur. Si

cum Homano consuli non sex, post hicc ex me quffiratur utrum


qua
auspice S. Felice

sed bis totidem fasces adsisterent

Campania; potius, qiiam de coiisule Rouiauo ; forle vero ad dilTereutiara consulum senis

re ipsa coiisularem dignilatem unqiiHui ohlinuerit l'auliuus


illa,

viro sancto abjudicandani nihil perraoveri nie


ibi

quod ne verbo quidem de

gesla sua hic narrans

recensenda assumit, sed ea

seligit,

gesserat. Profecto nec

respondeo ad illam ; Paulinus memiuerit. Nec euim omnia sua Senatoriam dignitatem ea occasione comniemorat, quam

lamen oblinuisse ipse alibi profitetur. linum est igitur quod negolium nobis facessat, nimirum prafecturain Cauipania; primo a^latis flore, quo lempore primam barbaui nouduni deposucrat, geslam. Anle haiic vero prafecluraui, si queiii gessit, cousu aluni consutuisse oportet, ut ex eodera Natali Iiquet, et ab omnibus admilti constat. Tunc autem plus nimis junior videtur nobis Paulinus, quaui ut ipsi amplissiina illa dignitas demandaretur. Ergo vel alios magislratus consulatu infenores obiisse reputandus est
;

vel consulatum

quidem sed honorariuni tantumraodo

gessit,

quK
ille

utraque

1'agii

conjectura est.
hic aniuiadvertenda sunt iu chronologiani .Muralorii, res gestas S
urlie iNolam

Nunc qu<Edam
S. Paulini

Praisulis secunduni

temporis seriem dirigenlis. Statuit

adventum ex
;

annoChristi aSO.

Ibi

llispaniam

et cuui ab llaUa procul

adhuc peregnnaretur auno o93,

vero censet annis sex circiter subslitisse. Post h.xc in Galliaui remeavit; tuni venit ia iNatale secuudum S. Felicis cecimt, ubi Uaec de se commemorat
:

Tria tempore iongo


Lustra cucurrerunt, ex quo solemnibus
istis

Coram

vota

tibi,

coram mea vota

dicavi.

Si tria hiTC
luis S. Felicis
ejiis

lustra

anniversanis interfuil.

ex urbe ^olam cilius

ab annis 395 dcccrpscris, supcrcrit annus 380, qui postremns fuit mor;c ejus Note, ex quo nunquam deinceps solemniliis coiistilulis, vel Canipaiiaui S. Paulini piailccluram ad uiucum annum deUniamus oportet, vel adventus quam anno 3S0 consignaudus est, qiionim primiiin nnii admiltil Muraioriiis, alli niin plnnc nigat. MaNsi.

406
sione;
cap. 3,
toria

CiELESTlNl

ANNUS

8.

CHRISTI VJI.

qaod probatex Procopio


et
illa

lib. 1

deBcll. Vand.
Ilis-

ex Ms. liihliothcca} Medicca;, in inio

liami MMCDXL, qui kalend. Octobris anni ChrisU Paulinus nobilissimus ct CDXxiu inchoalur, ait
:

a tircyorio niagno descri|)ta

attril)iiitur

eloqueiitissimus
bilior factus,

dudnm

convcrsionc ad

Deum

no-

Uranio, a qiio sanctuin Gregorium cain accepisse


existiiuat, (juaj postea prictcrinissa fuerit a hl)rariis,

vir Apistolicus Nola


:

scopus habelur insignis


facta

Campaniae epicui Therasia de conjuge

quod Grcgorius
opinio Baronii,

scriptor cclcbrior eani refcrret. H;cc


(|ui

soror, tcstimonio \it;r beat;e ;cquatur et

me-

crcdidit,

Paiduium

j^osl

Ro-

mani ab Alarlco (lothorum regc

devaslatain ab eovitaj suae

deni capluin fuisse, ct poslea sub finem

Vandalis in Africa serviisse, eo quo ex Gregorio M.


exposuinius inodo. Qute duplex captivitas in Breviario Uoinano ad diein sacrum etiani legilur.

xxii

Junii sancto Paulino

5C. Est tatnen contra fidem scriptoriim antiqnorum. Verum tam narrationi sancti Gregorii, i|uam Baronii ex|)licationi noii soluin non surira-

rito,ubi Idacius loquitur de Therasia lanquam adliuc vivente, quamvis jam circiter a dccennio vita functa essct. Sed quidqiiid de Idacio sit, tunc 1'aulinus scpluagenario major hortis colendis haud idoneus fuit. Unde cuni Idacius, Procopius, Victor Vitensis, aliique auctores omncs prodant, Vandalos non alio duce quam Genserico in Africam ex Ilis]>anis transiisse, isque Paulino compluribus annis
snpcrstcs fuerit, ejus
tigerit,

morlem, quai

cito |)0stea

con-

sanctus pra'sul pricdiccre non potuit.

^antur auctores,

(|ui

hoc saeculo vixerc, sed etiam

58.

advcrsatur Procopius, qui s;cculo sequenti diu in


Africa tomrnoratus est a Justiniano
illuc

tum.
tat,

Quoad
(|uo

Evertitur prcecipuum Baronii fimdamenMs.

quod

in Bil>Iiotlieca

Medicea ex-

cum

Belisario

iii

Ilisloria a

Gregorio Magno descripta

missus. Nam Prosper in Clironico ad annuni CDXXVM loquens dc rebeilionc Bonifaciicomitis, ait

Exindegentibus, (|u;Euli navibusncscicbant,


a concertantibus in auxilium vocantur,

dum

quo sanctum Gregorium eam acccpisse putat Baronius, et librarios caindem ex E[)istola Uranii ideo expunxissc, quod a
attribuitur Uranio presbytero, a

mare per-

Gregorio scriptore longe celebriori referretur, Chiflletius in parl. 2 Paulini Illustrati cap. 23,

vium factum

est

)i.

Quarc navigationis ars Yandnlis

qui ejus-

ignota erat, antc(|uam a Bonifacio coinitc in Afri-

dem

Ms. excmiilar liabuit, recte censuit sub Uranii

cam

invitarentur. Ad ha^c Procopius citatus scribil, Guntharium seu Gundericum puerum adhuc fuissc,
in Hispaniis regnavit, et Vandalos, inquit, a

solius

nomine Vitam

sancti Paulini ex Uranio Greillo

gorioque conflatam, in
neri
;

Mediceo Codice contisit si-

cum

quod

stylus ejus Hisloria^ Gregoriauo

Giserico,

cum

solus regnarct,
:

diictos in Africain
sic

inillimus, Isidorus lib. 6 de scrip. cap. 4, asserat,

fuisse fcrunt (scilicet Vandali)

Vandabs

ipsis

Uranium obitum duntaxat Paulini


disse,

littcris

prodi-

acccpi . Quare Guiulcricus iiec generiim liaberc


potuil,

nec uii(|uam in Africa


facit,
jiost

fuit. Tertio,

Idacius

nec aliud rcpraescntcnt antiqui et bontc nola; codiccs Epistolai Uranii. Qua? Ghiftlctii conjectura
videtur ccrtissima

in Glironico fidcin

Gandcrici regis mor-

tem Gensericum ejus successorem cuin Vandalis


niense Maio anni (|uadriiigentesimi viccsimi noni in Africam Iransfretasse, quo idto teinpore classem in Campaniam inittere, indeque captivos abducere potuisse,

cuni tot Vitas Sanctorum habeainusabaliisAuctoribus interpolatas. Certe Baronius nuin. ultimo asserit, in Codice tam Vaticano quam
;

Nolano, refcrri Eiiistolam sancti Paulini ad Amanduin scriptam, cujus cxordium est Omnia tempus
:

nullus

sibi persuaserit.

habent, etc. et in qua Paulinus scribit

magis probatur. Uibes enim in Africa occiipandic, novuinque regnnm lirinandum et dilatandiiin erat, non vero piraticaexercenda, et
57. Iloc
in alia regna cxcursiones facicndaj. Porro

ia tergo Epistola)

Lcgiinus annotationem Epistolarum, quas


:

meas

esse

indicatis

etc.

Et

tameu

Chiffletius

part. 1 Paulini Illustrati cap. 24,

demonstrat, eam-

Gunderi-

cum nuniiuam
pius citatus
;

in Africa fuisse,

non solum Procolib.

dem Epistolam, qua; etiam in editione Antuerpiensi num. 26 iii unam confusa cxhibctur, in duas dividendain esse
et
;

sed etiam Jornandes

de Reb. Gel.

quod

ef

pra^stitit

novus editor Opeprior xl ordine est,

cap. 33 diserte asscrit. Ait eniin

ordinem ac succes-

ruin sancti Paulini, apud

quem

sionem Regum, qui Vaiidalis in Africa pr.Tefuere, hunc esse Priinum Gisericus, qui Pater et Dominus scqueiis Hunncricus, terliiis Gundamundus, ctc. Nec Paulus sive auctor MisccUiE lib. 14, cap. 9, conlrarium asserit, licet obscurius loquatur, et quamvis contrarium scribcrct, nulla ei hac iii re
:
:

cano

iisdem verbis inchoatur, quibus in Codice Vatiet Nolano posterior vcro ordine xli ibidem
; :

collocatur, ct his vcrbis cxorditur

Lecjimus in tergo
si-

Epistolce annotationem, etc. Mitto inlinita alia

inihum errorum a librariis aut ab interpolatoribus admissorum exempla.


59. Refelluntur sentetiticc aliorum.
tius in parle 2 Paulini Illustrah cap.

cuin exscrihat Proco|)ium, fides adliibciida esset quein noii intcUexit. Profccto si Paulinus vel in Hispania vei in AiVica cai)tivus vixisset, Idacius, qui
,

Chiffle-

24

et seqq., et

hoc

ii)S0

tenipore

in

Hispania

floruit, et

initium

quffi

novus editor Operum saiicti Paulini in Dissert. vii, esl de hnjus sancli captivitate, videnles hanc

in Africa adco accuratc notavit, insignem noii ignorassct is tamcii, licct (lc Piuiliiio tan(|uaiii dc \iro cliuissiino loiiu;itur, osleiidil se parum dc iis, qu;c ad hunc s|)ccl;ib;inl, edoctiim fiiissc. In (llironico. (iiiippe aiiiio Abiarcgiii

Vandalorum

Baronii explicationem
se fcrre,

nuUam vcrisimilitudinemprae

rcm

tain

ad aliam confugcre, ut narrationi divi


su;i

Grcgorii
\

lidcs slare possct. Obscrvariint itaque

andalorum noniine

postcriorcs scriplorcs^ Gothos

cliam aliosque Barbaros designasse, existimarunl-

C.llI.KSTINI

ANNIS

8.

CHRISTI

'l31.

'lOr

(|iic,

captivitalem sancti Paulini, dc (iua lo^iuitur


accidisse,

onmia mca,
libri

tu scis . Trcs priorcs de Civitate Dei

(ircfjdriiis,

derico
siil)

aiit

non siil) ( i unfhar/ scu Gimsed Genserico Vandalormn rc^ibus


,

ab Augustino aniio cdxiii clucubrati, iil anno cdxii, num. -4 ostendimus. Ex Nola vcro capla,

Alarico Colliorum rejjc


,

cum
,

Italiam
(|uod

depo-

|ni!arcliir

scd

in

eo disscntiuiil

Chifde-

tius vclit Paulinum pro filio vidiiic ad Alarici gcncruin in Africam postca abductum essc cditor vcro Opcrum sancti Pavilini cum liortiilanum cgisse in Ilispania, ubi post Alarici mortcin Golhi, (lui et Vandali appellati, domiiiati suiit. Vcriim (juomodo;

Paulinoque lento a Gothis, (luos, quemadinodum ct c;i!teros Barbaros ostendi, lapsu temporis, Vandalos appcllatos, ansa arrepta fingendi ea, qua^ a viris piis accepta, Gregorins vcra esse credidit. Potuit

quidem Pauli/ms cum multis clvibus Nolanis


ubi
Ilalia)

duci captivus Brutios,


docet Jornandcs
lib.

diii

Gothi resedere, ut

de Reb. Get. cap. 30, qu;e quifinibus posita est,


Alarici fratri
ijji-

cumciue iuec
perabiles
cotetaneos,

Ilistoria
,

exponatur, difiicultatcs insucontrarios


liabct

dem

regio in cxtrcmis

patitur

et

scriptorcs

que pra^dicere Ataulfo uxoris


rege
sed

qui tam de Akirico, quam de Paulino verba feccre. Alariciis cniin anno cdix die xxvi inensis Augusti Romam d.vastavit, ut anno cdx, num. 2 ostcndi. Postea ISolce fuit, et Pauliiium de,

Alarici intcritum, cxindeque in

ejusdem prffiinium ab hoc

cum

aliis

captivisNoIanis in libertatem asseri;

nec longa esse potuit, nec ea durante Pauliniis hortulanum agere. Inde
hffic captivitas, si contigit,

tiimit, ut ibidcm num. 2 viderc est. Alarico sub ejusdem anni fmem vel insequcntis initio cxstincto, Pauliniis Epistolarn, qua; periit, ab Augustino acccpit, et idibus iMaiis anni cdx ad Augustiiium re-

etiani oriri potuit traditio caitlivitatis sancti Patdini,

cujus adeo ienaccs sunt Nolani, ut Ambrosius Leo in Historia Nolana lib. 2, cap. 13 scrib;U Paulini ex
;

ut anno cdix vidimus. Tum codcm aiino CDX exeunte Augustinus scripsit ad Paulinum Ei)istolam xcv, aiias ccl, et deni^iiie ab eo Christi anno
scripsit,

ad CDxiv missiB ultro cilroque intcr Augustinum ct Paulinum Epistote aliquot qute exciderunt, ut
,

pompisapopulo Nolano, ritu peranliquo celebrari a XVI kalend;is Julias usque ad X luilendas ejusdem inensis. In Traditionibus enim urbium sa?pe falsa mixla veris fuisse ccrlum est. Sed Paulinum vel in Africa vcl
Africa redilus meinoriam,anniversariis
in Hispania

captivum

fuisse, ibique

Iiortum diufius

ostendunt Patrcs Benedictini in Chronologia Epistote cxLix, alias lix Augustini ad Paulinum, qua resi)ondct ad qua^stiones aliquas sibi ab eodem Paulino propositas in Epist. cxxi, alias lviii inter

coluisse penilus incredil)ile. Universa Paulini Noiani

opera, nuper

secundum ordincm tcmporum, quanpotiiit,

tum tunc

fleri

disposila, et

cum

variis Mss.

Auaiite

diligenter collata a Joanne Le-Bruno, qui

nomen
ad

gustinianas. Ex quibus evidens cst,

Paulinum

suum

prse humilitate tacuit.

annum
diutius

cdxiv non fuisse, aut in Hispania aut in

61. Gallceci a Suevis

Africa nutriendis oleribus occupatum, cl hoc ab co

actum

esse,

quod tuinen divus Gregorius


aliis

Aetium mittunt. iianii mmcdxlvu


Christi

Idacius in Chronico anno Abra:

male

habiti Idaciimi

qui kalendis Octobris superioris

loco laiidato asserit. Pivxterea D. Grcgorii M. ;ctate

anni inchoatur, scribit

Actius dux utrius-

Vandalorum iiomen

Barbarisnon tribuebatur,
Africana vel Hispahffic

que

militi;e

Noros

cdoinat rebcllantes.

Rursum
sibi

ut patct cx dictisanno cdvii.


60. S. Paulini captivitas
7iica

Suevi initam
Historia
cius

cum

Gallfficis

pacein libata

occa-

sione conturbant.

fabulce simillima.

Cum itaque
suam

Ob quorum depredationcm Idaepiscopus ad Actium ducem, qui expeditionem


Galliis, sustipit

omni

fere ex parte nutet, et Gregorius


aliis

eam

referens
cer-

agebat in

lcgationem. Vetto, qui de


ef-

prout ab

didicerat, fidem
est

Iii)crarit

Gothis dolose ad Galkeciam venerat, sine aliquo

tum apud me
Civitate

eam

esse fabuke simillimam, ciilib.


i

fectu redit ad Golhos . Loquilur de seipso Idacius

jus fundainentum fucre verba Augustini


Dci cap. 10, ubi ait
:

de

Lemicffi in Provincia G;ill;eciae episcopus, indic;it-

Paulinns noster, Nolcnsis episcopus, ex opidentissimo divile voluntate pauperrimus et copiosissiine sanctus, quaiido et ipsam Nolam Barbari vastaverunt (aiino scilicct
a

queeos

Ga/Zfficos,

quos Suevi turbabant,sub Roniafuisse,

norum

patrocinio

cuin ad eos confugerint,

CDix ), cuin ab eis teneretur, sic in corde suo, ut ab eo postea cognovimus, precabatur Dominc, non
:

quando a Suevis male babiti sunt. Iiulicat pneterea Gothos qui hoc tempore pacem cum Romanis colebant, finxisse se Galkecorum causaiii suscipere.

Anno cdxxx,

nuin. 30 locuti

sumus de

victoria ab

crucier propter

aurum etargentum;

ubi enim sint

Aetio de Noricis reporlala.

/i()8

CiliLESTINI

ANNUS

II.

CIIRISTI 4132.

C^LESTINI ANNUS

9.

CHRISTI

432.

i.

LeQalione accepta Qricntalhmi de renim

audis reddidisse ad camdeni Ephcsiiiam Synoduni


litleras;

cxitu, Ccelestinus insi/j7ies reddit Epistolas

ad

epi-

nc putes adhiic eam

Eiihesi perscverasse,

scopos Ephesi constitutos,

mianum,

et

politaniim.

ad

cleruui
Christi

ad Tlieodosium et Maxipopidamque Constantino(iiiadringeiitesinius


et Valerii in

jam

(ut

vidimus) superiori anno dimissis episcopis:

sed ad Patres qui convenerunt, ul)i(|ue degentes,


eas datas Encyclicas esse scias.

annus

Sunt

Iia;

novissimaj

trigesimus secundus consnlalu Aetii


Fastis Properi et Cassiodori notatur,

sanctissimi Patris Epistohc, ultima ejus elogia, oh


id digiia; ut

quoriun prior

verhatim

liic

describantur

qua; ex eo,

in Occidente, posterior vero priniariuni mayistiatuni


est assecutus
iii

puhi, gratiores accipientur, (|uod


edita;

Oriente. liluxit plane


;

aanns

iste sui

haheantur. Accepiinus nos

nondum aliciihi easdem cum aliis

exordio Roman;c Ecclesiaj kBtiis

cum

suscepta le-

cjiisdein Pontilicissuperius redditis

gatione Orientaliuni, de iinpii Nestorii dejectioiie,

Maximiani vero |)roinotione, litteris a sancta Synodo, necnon a Tlieodosio imperalore, attjue etiam
a Maximiano Conslaiitiiiopolitano episcopo ipse Ro-

ab eodem docto Antonio de Aquino, de (|uo superius. Prima igitur Ca'lestiiii E|)istoIa reddiia hoc anno niense
viro

Maiiii ad
sic se

sanctam Syiiodum per legatos inde missos,


:

hahet

maiuis Pontifex Cajlestinus certior factus


2.

est.

4. Ca;Iestinus

episcopus sanctae Synodo apud


fine

Erat plane ipse sanctissimus senex instar Si-

meonis Prophetfe, exs|)ectans redenii^tionem Israel. Quippe quod (ut suis ipse testatus est litteris, quas proxime redditnri suinus, dalis ad clerum et popu-

Eiihesum constituta;. a Tandein malorum


deni nohis omnibus iu
inaiuis
ipsi

gaudendum

est.
:

TanDex-

commune dicendum'
:

tera tua, Doinine, glorificata est in virtute, dextera


tu;e

lum
aiiiini

Constantiiiopolilanum)

nimio dolore et angore ohpessumdalam Catholicam tidem ah


|)ric

confregit inimicos

proprie

namque

confnich sunt; quando iniqua Io(]ueiitium, di-

impio Nestorio et ejus sectatorihus, jam somnus recesserat ah oculis i[)siiis. Sed et sicut cum Si-

cente David % os videamus esse destructum. Hu-

meone
etiam

erat exspectaus

cum

ipso, factus

redemptionem Israel iia jam voli compos, cygneis


; ' :

jusce tamen tain fideliter peract;B rei vos executores, defensorcs nohiscuin videmus fuisse fidei (fldeles
Dei)

sacerdotes, qui convenientes in ununi, et se-

modulis occinens canticum illud Nuncdimittis, Domine, servum tuum in pace, quiaviderunt oculi

cuiidum Apostoliim % non quaj vestra sunt qua>rentes, sed qu;e Christi Jesu, uegolium Domini

mei salutare tuum, etc. , exauditus a Ueo, hoc auno post tres menses (ut dicemus) e\ morlalitale subductus, vocatus est ad eoronam, quam de salva
facta fide Catholica, et conservata sarta tecta Christi
divinitate, et ejus matris sauctissiniai digmtale, ac-

communis

egistis.

mur

saiictitate,

Apud vos ergo de veslra loquiquorum in omnem terrani soiiiim

gaudemus
prffidicta;

exiisse,
\eritatis

cum

et in

fiuem ejusdem orbis

a vohis verba venerunt. Deus


:

cipere dignus
3.

fuit.

nosternon patitur latcre quod pncshtit quia lumquaiu beneficia superna celantur. Ita namque fit,

in humanis, ad cominunem Ia;titiam mutuo participandam reddere litteras gratulatorias, quas acceperat, recinens viclorite canticum ex Occidenle,

Reliquittamdiuipsum Doniinus
esset

quantum opus

munere innotescentecaelesfi, pro voluntate diviua (sicut scriptumest*) omnis homo salvus fiat, et veniat ad scientiam veritatis. Loquor ergo (ego)
ut tanto

quod pra;cinuissent Orlhodoxi magno gaudio in Oriente, scrihens postrcinas oinnium litteras, a quihus acceperat, nimirum ad S. Synotlum, Theodosium impcralorem, Maxiniianum e|iiscoi)um, et clerum, populunique EcciesiaiCouslaulJnopolitaua3. Sed cura
1

solam contra hostem Joanue dicente Apostolo % vicit et mundum : Vobis cjusdem projirie perscribo serinonibus % qui secundum divinam paginani, ut patrcs cognovistis quod ab inifio csl;
victorihus, et qui in proBliuin

porlaveruiit lidem, quae

et

'

Exocl.

XV.

Luc. n.

' 1.

Joan. v.

'

Psal.
Il)i(i.

LSii.

3 Philip.

ii.

M.

Tiui. l.

ii.

: , ;

CiELESTINI
ct
iii

ANNUS

9.

CHRISTI 432.
cui militatexecufio

/.09

ul jiivenes,
voliis

dum

forlcs cstis, et

verbiun Doinini
in talibns sociis

fclix iiii[icrium,

divinorum

nec

nianct, vicistis

malignum
nducia

hic

minus
:

tclix,

qucm

prredical dominatio

munda-

gratnlaiites.
liabnit

De hoc evcntn mininic

clul)ital)amus

norum
(|ii()

animnm nostrum

s|ieianili,

qui vobis

hoc testimonio dignus est, (|ui ordinandns probari.non (|ui im|)robari potiiit ordinatus. Scimus
itincrc
,

viilercmus divincc causa" pondiis iiicnmbcre, quos

sanctus frater

et

coe[iisco[)us

noster

bcne

admodum
',

noveranuis,

secnndum

illud pro-

Maximianus
gloria,

lilieticum

odissc congrcj^ationem

cum

im|)iis

non
*)

esse scssuros.

malignorum, et Optime ergo hoc

quibus gradatim stipcndiis ad fastigium sacerdofale pervenit non bunc divitiarum


:

nou vclut

in potentia

cupidum

qui solet
:

credidi, quia contra nocentes atque perversos (sicut

inessc ambicntibus,
gio

honorum
fidelis

saltus evexit

suffra-

su|)radictus ait

innocentes et recti adhaeserunt

pauperum, quibus
;

scrvus et prudens ci-

mihi.
5.

bum
Una
igitur

eademque

relatione per

filios

constif utus cst

dabat in tempore, super omnia Domini sui bona ' ct tamen etiam si desidcrium
nonnisi propter opus
:

nostros reiigiosos et Deo amabiles viros

Joannem

fuit e|)iscopatus,
ait

bonum
et

(sicut

Epictelnm diaconum dejectionem justam, et exaltationem didicimus justiorem; illud quod in Evangelio leginms, approbantes ' Quia

presbyterum

et

Apostolus
et

*)

concupivit

ita

Deus noster,

quid

Dcns noster exaltat buniilcs, et potentes de sede deponit. A qna sententia ille nosler sapientissimus ininimc deviavit, qiii ait a Deo noslro bumilium scrvatam memoriam et perditam superborum quod quando magis videatur impletum, quam nunc,
' ,
:

cur velimus, attendit. Quisdubitet, posse magis agere prffisidentem, quod [lotuit exercere subjectiis? Exosus ct blas[ihemus istud officiiim non povelimus,

cum
ossa

Salvator uoster parans benemeritos bonorare,


'

corporum curas, qui nitebatiir animas vulnerare facta est iiiina ejus magna, tam ruina magna, quam prava doctrina. Nunc qui de prffiteriti emendafionc gaudemus, cavere nos convenit in futurum, ne possint magis ac magis quae
terat habere, id est,
:

hominum

sibi

placentium
ejecit ?

dissipavit, et pro-

abscissa suut pullulare

quia necesse
,

cst,

quocummenibra

viso pastorc dignissimo, tcralem


suis

Inpum de ovibus

que

[lestis

htec loci
[ler

sit

nostri

corporis

immaculatus agnns

vestra fraternitate scripta

Legimus ejus a primordia, nec quisquam


:

vexentur, et

patientiam nostram pejora priori-

nostrum mirari potuit, qiiia nota dixistis assertio testimonium comperta non impendatur incertis (|uasrunt bonorum bunc actuum palastra scmpcr exercqit talem hunc didicimus, qualem in litteris invenimus talem certe (ut brevitcr dicam) qualem
, :
: ;

bus nutrita videantur. 7. Scripsimus clcmentia? principali, ut de sanitatis

medio longius infirmitas auferatur.


revertisse,

Didici-

mus namque bunc Antiochiam


unde venerat, vivendi tem. Innocentum exitium cst
sibi illic,

atque

prffistitam facvdla-

istud

exilium. Ad-

Doctor noster esse


nienter

omnium vcre homo Israelita, in quo dolus non est. Nonne laudibus in eum vestris ista convcniuut? Taliter
:

sacerdotem ut convejudicio mereatur audire * Ecce


piu^ce[)it
;

spiciamus
quai
clere
illic

diligenter

quid

iliic

possent

parere

sunt ante concepta.


:

Non

est notis

sua-

difficile
(|ua;

in

oculis est

clesia,

per hunc periit


(|uis

ejusdem civitatis Ecsacerdotem et tamen


:

denique
tas,

quffi

dixistis,

audisbs.

Talem successorem
beata simi^liciobtineret

laboramiis advertere
nisi forte

cui fuerit causa peccati

quajrebat sancta? ut

memorim

Sisinnii

(quod pro quiete Ecclesiarum dicimus)

locum suum nonnisi

sui similis

sacrilegi
est

etenim melius agimus, si abstinentes jam ab illius nomine, sedem vacasse dicamus. Actuni
divino judicio, ut

hunc

Ecclesia pro remedio

deceptum se ille demonstret, deserendo damnatum. Sed quis illic speret aliquem posse corrigere, ubi arcem tenere videat perversitatis auctorem ubi colatur ab omnibus exulatus ? Magna illic cst
,

tulit, et concordiam Quid non poterit pra^stare per tempora, cujus hoc primordia pra;stiterunt? Hfcc de eo invicem dicimus, quem pax reparanda qurebat. Interfuimus, nec uos diximus absentes, cum

mercretur. Deniqnediscoidiam
reddidit ordinatus
:

(quod lugentes dicimus) despcratio sanitatis, ubi dolore, et omne ') omne caput in cor in moestitia a pedibus usque ad caput. Quando
(sicut Isaias dicit
ibi

membrum

ubi periclitatur corporis tota

aliquod habere poterit spcm salutis, compago? Elaborate,

ejus capiti vcrba mystica diccrentur,

cum
:

rcdderc-

fratres carissimi, elaborate, obsecro, ut vere tolla-

tur

omnibus divina
illic

Iffititia

salutaris

postremo
in

nemo

Catholicoruni defuit, ubi

omnes

com-

tur de medio vestrum \ qui hoc opus fecit: sola decet tales homines solitudo ubi enim debet hic
:

mune
boc
esse

vicerunt.

invenire solatium, qui sic tractavit ubique regnan-

6. Laitati praeterea

et Cbristianissimi principistestimoniOj

sumus clementissimi de cumEpiest, si


,

tem?
8.

Peracta est a vobis totius

summa

negotii

stolis dilectionis vestra;

ejus sententiam videremus

concordem. Nec

mirum
sermo
(

cor regis, quod

agendum nunc est quod instat et restat, ne sit in vacuum laboratum. Longius quidem sumus positi;
sed

est in
rit

mauu

Dei,

cum

his senserit

qnos ejus novein Augusto

sacerdotes. llaque

regalis divinas res exe)


:

Omncs habet

per sollicitiidinem totum propius intuemnr. B. Petri Apostoli cnra prffisentes non
:

quendo

multiplicat

miUtat Aug.

nos ante Deum nostrum de Iioc possumus excusare, quod scimus nam quanquam htec quae loquimur,
:

Ps.
'

XXV.

Psal. Lii.

Ps. XXIV.
6

LUC.

I.

'

PS. IX. XXXII. et CXI.


ji

Jo.

I.

'Mattli.

XXV.

M.

Tim.

III.

^lsa.

I.

* 1. Cor. V.

TOMUS

VII.

52

/l1()

CyELESTINI

ANNUS

9.

CIIRISTI /132.

sanclitas vostra tacuerit, agnosciiiius


diiijjjentius re^iuirentes.Tanla^

tamen oninia
finis, (jui
:

rectionis,

episcopum a veslra
;

fraternitate voluiniis

igilurcauscC

conveniri

ut

nisi qiiaiscntiinns, senserit,

novellam

siiperesl, actibiis vestris, quieso,

respondeat

(juia

blas|)liemiam
sioiie

eodem exemplo

scripla sua profes-

nolunius
gistis.

in moiiico vos deesse, (jui

maxinia pere-

Adjutorio apud reges terra; his cstote (|ua' scripsinuis: noruiit et ipsi (|ui(l suisdeheantprasstare teniporil)us
;

coiidemnans, intcUigat de se (|uo(|ue Ecclesiam (|uod fidei iiostrac respectub imperat, ordinare.

sciunt (|U0(1

(laliiolica} lidei

funda-

mento sua regna


iluit
liis

subsistant. l'nra

sanctis paternai et avitai credulitatis

ab lia?rcdil)us vena servatur


custodit lortis,
id

Credendum taineii de divina est inisericordia, (juod oinnos in viam redeant veritatis, si de supradicto loco horum malorum caput et cansa auferatur.
,

Dat.

id.

Mart.

Aetio et Valerio coss.

llactenus

ab

illis

incorrupta per posteros, nec lianc iu

Epistola Cffilestini Pontificis ad episcoposqui Epliesi

aliquis

unquam
est,

limus

infecit

cui fidelis est cursus

evordium;

cum

quod

iii

convenerant ad sanctam Synodum (juihus potissiinum de Nestorio Antiochiapellendo (|uam pruden:

origine acceptum
9.
<j

videtur in prole.

tissiine egit.

Qua; enim

damna

cjus ibidem

com-

Caneni, et operarium
:

malum

pariter per-

sequamur
tes
:

tacite pra?seiites,

quod hortamur absen-

moratio attulerit Catholica; Ecclesia?, res postea gesti', inforius suis referendai locis, manifestabunt
ut plane certuni apparuorit gravissimo
iinperii
Ecclesiffi, ct

nam

cuin hanc curain generaliter omnibus

debeamus, pra^cipue tainen nos convenit Antiochenis prfficipitantibus siibvenire, (juos pestifer inorhus
obsedit.

Theodosium sero nimis sapientem parere (luantocius Ca^lestino. Sed jam ab


dainno
distiilisse

Absolvamus modis

talihus

civitatem

in

ipso Ca;lesliiio ad

qua

Actus Apostoloruni loqiiunlur ') dictos omnibiis ergo virluj)riiniim legimus Christianos tem pnrstemus, quibiis secimdum religionem de(sicut
:

anno

et die datas litteras

12.

Tlieodosium hoc eodem videamus. CaelesUnus c|)iscopus Theodosio juniori

oumdem

Augnsto.
Causis suis divinam providentiam praestitisse quod sperabamus, agnovimns: nec enim aliud futu-

herc nos novimus (|uod vocamur. Hancantem sollicitudinem nostram priescntes proharunt Deo amahiles filii, ct carissimi atqueanimis nostrisacceptissimi Joannes preshyter et Epictetus diaconus, (juos
reversos ad

rum

nientes poterant ffishmare fidoliuin regnanti-

hus vobis,

vos festinato

rcniisinius

soUicitius

pra?dicatio in

quam id quod Deum impia


fldei bella

evenisse

gaudemus, ut

concideret, et

cum

suo

hoc agentes, ut quos diebus Dominicai Nativitatis accepimns, Resurrectionis Dominicae tempore redderemus.
10.

auctore novi dogniatis damnala pravitas deperiret.


Illata

(|uidem

sunt, et regis aeterni sacri:

De

his

autem qui cum Nestorio videntur

verborum jaculis nativitas appetita sed vos, Christo Deo nostro auctore, rognantes, hostes impios
legis
fidei

paruni pie conseysisse, atque se socios ejus sceleri-

vestra?

virtute

vicistis,

ca^lestem

revocantes

hus addiderunt, quanquam legatur in eos -vestra sententia, tamen nos quoquc decernimus, quod videtur. Multa perspicienda sunt in
talihus causis,

triumphum, per

(|uod religioso muiiiinen in periie-

tuum
potest

praestetis

riae vestras

imperio. Vere enim prophotica glovox convenit, et regaum veslrum dici


sfficulorum, quod defensffi
reli-

quas Apostolica Sedessemper adspexit. (^uod loquimur, CEcIestianorum testantur exempla, quod spem de Synodo hucusque gesserunt. Ilahent, si resipiscuiit, co[)iam revertcudi quod liis solis non per:

regnum omnium

fidei merilis
gioiiis

propagatur, et crescente sanctae


et

ohservantia, Chrisliana; insertum rcverentiae

semper

augetur, gloriosissime

tranquillissime

mitlitur, quos

proprie

cum

auctoribus haereseos

oinninm fratrum constat suhscriplione damnatos. Per Dei namque misericordiam aliquos ex eorum nuinero ad nos jam rcdiisse gaudemus. Quod hoc consilio faclum est, ut quos conscientia mixla non
poterat
,

imp. Auguste. Ecce nunc domus Doinini orahonihus vacant, et vestrum per onines Ecclesias Deo nostro ohlatis sacrificiis cominendant imperium.
Nihil,
pestifer ulterius

saltem sententia sepaiaret. Hoc

moneo,
caput

nerat

amoto perturbatoris ausu scandalis licet; animas hominum sermo non vulsaiutem omnibus suarum animaruin, duni
,

vestra fraternitas sequatur


sceleris

exemplum

sit

universali Ecclesia? consulilis, reddidistis. Ha3c est


vestra pracdicandi regni vostri clemontia, per

cum

liis,quos Synodalia loquuntur statuta,

quam

damnatuin;

reliijui

quoscum hocsentientesincomnon habemus,


in civitatihus

non
non Deo
bit,

terrcE,

non

provincia;, sed

omnium

anima3 sunt

munione

Ecclesiastica

defensae. Imputabitis

suis, et se in noslro

coUegio noverint non fnturos, nisi secundum Ecclesiaslicum et Christianorum principum constitutum, danmata iKcresi cum auc-

helhs,

non

gladiis, sed sola

hanc omninovictoriam,quam devohone, quam

estis dediti conquisivistis.

13.

Manet hic

vestrae gloria; titulus, et

mane:

toribus sociisque damnatis, se profiteantur Catho-

forinam etiam circa eos volumus custodiri, qui suhripiendum ex Ecclesiasticis causas a Christianis princi|)ibuscrediderunt, et alio ordine rursus Ecclesias occuparunt.
licos sacerdotes.

Quam

ut nulla illum aetas, nuUa vetustas aboleat aeterna enim sunt, quac iEterni Regis amore pra;stantur. Sic Abralnc fides saiculis durat. David Regis

merilum

11.

Antiochenum vero,

si

hahet spem cor-

Dei zelus fecit esse perpotuum, cum inimicos Doi suos credidit inimicos , et odisse quos Deo odibiles approbasset. Elias otiam Propheta falsa
fuit

prophelantes non

contentus refellere, sed eliam

in illos voluit vindicare; ut eos pcrsequendo perde-

1 ,

CiELESTINI
ret, (|iios in

ANNUS

9.

CHRISTI

/|32.

11

perditioncrn
illo

niti siii
lllc

iioinili

pervideret.

iU. Caiis;!; fidei

congrue

ct Ecclcsiastica) cl
(iiii

l'ar

til)i

cum

^loria.

ialsa propiictaiitilius

paiipiMum
gritatem

iitilitatis

causa subjungitur; ut

iiite-

rcstitit, tii falsa (ioceiitibus. llle

nicnticntcs in Ueinn
Cln-isto

fidci pricstitistis,

pauperum (luoquc com-

Proplietas pcrsccutus est


priciiicaiitcs

tii (ie

Deo

nosti'o

inipia

aljij;is
:

sacerdotcs. lllc tantuni

modis consiihitis. lllustris et saiicta! recordationis Proba possessioncs in Asia constitutas longa a majorilnis vctustatc sic rcliquit, ut

vindictic niteiitus cst


cat, ut (|ii;c

vestra pictas sic impia viiidi:

majorein summain
ct
:

sunt reli^iosa delendat

ncc cnim

sufli-

reddituum

clericis

pauperibus,

monasteriis aniiis
sed h;c possessio-

ccret aljc^isse morlios cl pcstilentiam 1'epnlisse, nisi


et salubrcs

singiihs pra3ciperet erogaiidam

auras rcdderes, et vitalem infcclis subilli

nes ibidem constitut;c in

damnum paupcrum, hujus

stanliam ministrares, talem

Ecclesia;

consti-

tueiido Pontiliccm, qui oliin lioc sc dif^^num lasti^io

negligentia (ut gravius nil dicamusjqui his |ira;fuerat, ea siiiit ratione tractat;c, ut non solum consucta
tione

omniiius, (luibus notus


si

cst,

approbassct. Fert

illi

ac

sui

corporis

parti

Uomana tcstimonium,
et

quaj
,

buuc sempcr
clcsia
serat,
riae
:

inter suos liabuit

numeravit

Ec-

non solverent, verum ctiam subreptitia iinpetraearum justum dominium violetur. Rogamus liiet;item vcstram, ut religiosa!, et illustri domui, et
Ecclesia) id pro clcmcntia vestra praestctis, ut oninis
liis

suorum merita, (luibus sancte adlitedecessorum. Ita cnim revcrcndissimffi memoferunt


et oiticio coliajrcbat, ut

ab

insidiantium inquietudo disccdat, ut tam

viro Attico Catbolic lidei propns^aiatori fortis-

simo mente pariter


fuluri in
14.

jam tunc

eodem episcopatus
Sed
sit lioc

insijnnia prffilucercnt.

arcano divin;c majcstatis arbitrio, ut in posteriim (iu;ccumque sunt meliora scrvcnlur, ct ad (luietcm pcr aliqua turbatorum scandala veniatur. Debitum est fratris mei Maximiani
episcopi gioriaj, ut aliquem
illi

siiis dominis sit tiita posscssio.Quod pauperiim aciiuiritur, vcstrum esse credetur. Dat. idib. Martiarum, Flavio, Aetio et Valerio VV. CC. cons. Rursum vcro codcm quoque die liffic scripsit ad rccens eleclum Constanhno-

Ecclcsi;c

(piam

indc

aIiiiioni;e

politanum antistitem
Constantinopolitano.

17. Ca!lesfinus episcopus

Maximiano episcopo

|ira;latu!n luisse in

hoc quod sustinuit, civitas pftuiitcret, et nunc clecto eodem, illi se intef;ritatem lidei debere senliret.Sed huic tanta? pro suo mcrito illius Ecclesia; saccrdoti elccto taliter, ct consensu sanctaj congregationis
qua3 interfuit, ordinato, ad componendum Ecclesiaj statum et omne vulnus prav;c h;cresis radicitus evellendum, ne audeant qu;i3 abscissa sunt , pullulare; obsecramus, et poscimns sub illius invoca,

amplcxi sumus fraternitatem talemque sanchtatem tiiam , (lualcm noveramus, inspeximus, simplici scilicct puritate gloriosum, et mentis fulgorc potius (luam honorc perspicuum quem in se atque in statum
el

Vidimus,

tuam

in litteris

tiiis

suum

de cujus hde semper gloriabamur, Ecclcsia, qu;e niinc tc pr;csulem divino judicio post, quam illum (lui cam obsidebatejecit, acccpit. Sume
illa,

tione,

quem

colitis, iidei veslra;,

ut consucstis,

arma

gubernacula not;e

tibi iiavis,

camqueut

didicisse te

praestctis.

Nunc

enini est omnis opponenda custo-

dia,

ssevierit exclusus,

ne rapax lupus ab ovilibus Doniini gregis, cum rursus serpentino lapsu ad mor-

ex tuis prioribus novimus, rcgc. Obsiste undis qiias ille vcnliis, qui et a navi vectorcs abcgerat, sed omni-

bus inimicus

excitavit,

omni eam laterum cupicns

tem perveniat animarum, ellossis qua potest parte cuniculis. Ncc cnim potcst quiescerc, cum j)rted;B suoe rapidus cu|iiat incubare. Munimen sanis, remevallatc muris vcstne tldei dia pr;Bbele sanandis
,

compagc

dissolvere, ut rapidis

cam

possct vortici-

bus devorarc; professus falsum

{(juid

cnim non

iniquitas profitctur? gubernatoris officium, ut viderctur regere, quos perdere nitebatur. Adliuc te excitataj

rcligionis Catholic;c veritatem

per quos, et crc-

ab eodem unda> circumsonant,


procclke sollicitant
tibi
:

ct clati fluc-

dentes muniti sint

ct tanti

sequaccs erroris non

tus

vcl

rcsiste

pervigil

et

audeant introire. Hic enim plenus victoriae vestiie fructus est, nihil rcHnquere, quod rursus Dei Ecclesia debeat forniidare.
ejecit sententia

Qucm

igitur

universorum

commissorum tibi qua potes cura succurre. Fac quietum mare csse, quo navigas fac tua arte tutam navcm post
:

commiss;c

navis magistcr, saluti

sacerdotum, in prffidicatione sacrilega perduraiitem eum vestra clementia ab omni societate reinoveat, ut facultatem aliquos perdendi

quam gubernas. lllum sequere piscatorem, qui maris aquas pediut ad Christum Dominum nostrum bus quein
cas tempestates, quas sustulerat,
,

noa habcat.
13. Keligiosos

ambulantcm
meos Joannem prcsEpictetum diaconum tant;c rci nuutios
vcro
filios

in

mari

viderat, posset pervcnire, cal-

cavit.

byterum,

ct

cum
lectis

lotius

Ecclesia;

gratulatione siisccpimus; et
plebis

nutritus,

in totius

congregationis Christianm

Sequere priorum, a quibus eruditus es et exempla ponlificum, beatissimi Joannis in pncdicando scientiam, sancti Attici in i-cpugnandis
18. a

apud bcatissimum Apostolum Petrum vestiffi pietatis apicibus, Deo nostro pro vobis vota pcrsolvimus. Ita eiiim ad uos, agcnte Domino, [lervcnerunt, ut ad eum diem (juo (celebramus) Christi Dei nostri Natalcm secundum carnem, cui quKstio inferebatur, concurrcrent, ct impictatcin conjuncliin uni-

lueresibus vigilantiam, dcccssoris tui Sisinnii, cujus


te

successorem crcdimus, simplicem |iuritatcm ut illa (ut solcbanius) gratulemur Ecclesia. Coiigrega sparsos; piumquc animum qualem te habcre
;

dc

novimus in cos quos dissipaverat perturbator cxerce. Congrega populos tuos ad matris sux ubera
,

versa congregatio confutaret.

revoca quos inhibito veneni sapore abstraxerat ini-

412
miciis.

C^LESTINI ANNUS
Contirma in
fido,

9,

CHRISTI

432,

quos videris appetitos

cura
et

(|iios

iuspexeris viilneratos; reniove qui

non

sentiunt meilieinain; inlerdum eniiu dolor tollitur,

bone credens dobet simpliciter aperirc. Qnis cnim ad examcn vocare audeat Deiini, eunHjiie discutere qiialifer vcnorit subvenire? Non fuit difficile Deo
I)()ssc

cum

ea (puc suut noxia pra^eiduntur


:

salus reli-

(juod voluit,

cum
?

dignatus cst liberarc, qui


terrenis argiitiis in supe-

quis ]iraiparalur

Latus canipus

est,

Irater caris-

jiotuil.

Scd uiide

illi

peccatori in tanta caligine sua

sime,in (pio gloriani etviyilantis pastoris et benigni sacerdotis exerceas et sapore menles ChristiauiC salubritatis intundas ut plus in reparaudo potuisse
, :

lumon non

videre

Unde

rioribus positam coUigere veritatem? H.tc in tenebris suis videre

te liqueat,

quam

ille

potuit in kedendo, qui inii-

verbum

tator diaboli maluit esse

quam

Cbrisli,

perturbans

onmium
operam
fides et

Ecclcsiarum quietem, cui nuuc debemus


in
,

commune pra;stare ut omnium una unus sit auinuis sacerdotum. Teneat manus tua Dominiciun ventilal)rum, et purget aream creditam
tibi
,

non possunt, qiii lucernic illius quod esse lumon semitis suis David iiiojiliota tostatur. Cum quo PsaIiiiograj)ho ^ (ul siijira diximus) matrem ketantom, in uterum siiuni, quem dissijiatio hucusque ridicula et blasnosciimt,
'

jibeina turbabat

reversis

filiis,

cantare delectat

Ecce

"

quani

ut a frunieiitis

]ialea3
'

separcutur, et

fratres in

bonum et quam jucundum habitare unum. Compctenter hffic ergo verba deeo
:

onine, juxta

mandatum

Clirisli

Dei noslri, horreis

fuerim mutuatus
salis

niihi

namque

ex parte

maxima

triticum aggregetur.
19.

vcnerandfe cx Trinilatis auxifio, Ecclesice univer,

Locum

impictas novella non habeat

et

compresso olim

i>cr

totum orbem

siia

damnatione

noto Ciclestiano errori a tua vigilanlia resistatur; ut

quietem ot summani pncsentium vindico gaudiorum, quem nunc usque omnes qui scandalizabantur ' urebant et inflrmitas aliquantoriim faciebat inflrmiim.
21.

quicumque bujus
societate

dogniatis sunt sequaces, ab


repellantur. Obsistat
illis

omni

hominum

per te

Meniinit charitas vestra, apud vos mihi


j^ationtia fuisse

Spiritus sanctus his iu

omnibus, qui ad has quascumque couantur provincias pervenire, ne corum impia prffidicatio resurgal. Obsistite eis; ita enim, ut damncntur quocunujue pervcniunt, innotescunt, et
sulficiat,

dudum

de

sermonem
:

jactavi quai

dcbui semina sacerdos in animo Christiano, nec me vobis seges exspectata decepit quid enim jiafientioe
vestra; messis infulerit, ipsis fructibus apjirobatis.

tanquam non
:

illis

sententia toties repetita

His invidens severat perituram zizaniam intra ali-

longinquas terras, remotasque pi'ovincias inquietant sed eos ille {lerscquitur, cujus fidem

quantoruin
longc ahud,

menfes

agricola

periturus;

severat
vel in-

quam

acceperat

seminandum,

sua pravitale persequi nitebantur. Sed quo se abscondant, ad quas latebras confugiant, sua se impietate prodenles, (invenire) non possunt. Filios vero
nostros religiosos viros

venerat seminatum.
doctrina jactavit

Habemus

certe fidei vestrae se-

mina, qme ipsius Domini sermo, vel Apostolorum


:

qutc quotios ista contingunt,


simplici fidei messis

non

Joanncm jiresbytcrum

et

ea tcrra qua; suscejat, sed alia superfusa corrum-

E|tictetum

diaconum cum magna


,

Lciitia suscepi-

punt
terit

niliil vestrto

Domini po-

mus,

et

cum majore

gratulatione remisimus. Dat.


Aclio et Valerio VV.
Cailcstinus.

imputare, qui in Evangelio auctorom zizania)


:

idibus Martiis

Elavio,

CC.
cle-

conss. Hffic ad

Maximianum

Ad

In bono interrogatus ostendit. Illi tunc dixerint semine unde zizania? Nos dicamus In tanto regno
:

rum autem ejusdcm


civitatis

Ecclesiaj, ct j)opuIuin

ejusdem

fidei

iinde perfidia?
Christi
:

Respondemus tamen vobis


inimicus hoc
fecit.

ser-

per eosdem legatos ista conscripsit,

quK

monibus

Homo

Qualiforti-

nonnihil depravata omni industria emendare cura-

ter vos exercuit jiriorum pala>stra,

docforum

vimus

20. Cailcstinus cpiscojius clcro ct plebi con-

tudo vestrai mcntis... adstruxit; ipsis agnitionem debctis hujus erroris, quorum hic indignus laudifuit, qui bona fam gloriosa tem colunibaj simplicitatis, sed

sistentibus Constantinopoli.

bus
:

despexit,

non par-

ExuItatiG niatris est congregatio filiorum

in toto studuit ser-

denique

laitatur Eccle.sia, ita se tilios,quos diabolus

pentis astutia'.
22.

disperserat, iterum
filius perditionis,

congregasse
sit

ut ex

liis

nisi

Nec miriim,

si

parans occidere simplices


secufus

neino

jierditus:

quia euni filium

animos,

suum nequaquam
quo
Dei
filiis

pater agnovit. lllum

uamque

ex

primus
pisse
vit.
;

erat (sicut legimus) iniitatus, vobis legitimis

est, qui snadendo Denique verbis illum legimus decehic inforre mortem nonnisi por verba tenta-

eum suadendos

occidil.

lucreditatem conabatur auferre, quos


^

Non tamen imjiuue suum

estsecufus aiictorem,
altor
;

diccnte Apostolo, pro fide vestra, et hasredes


et Christi nostri

Dei,

luturos credimus cohaeredes.

Non

quando Juda; * ejiiscopatum utrumquc tenet una sententia

accopit.

Jure
(si-

quia in iinum

ergo
ij)so

ci

palmam de

his referre jierinissum est, qui de


:

vos,

magis per arma fidei triumjiharunt victorcs imo cominunis rcgis de hoste victoriam loqui;

cut legimus) ambo peccaverunt. Sic licot utcrque anlo oculos nostros Salvatoris nostri calumniator et
tiaditor
:

tamcn dolibcrare

difficile

estinter discus-

tur tyrannus cxclusus

vicit in vobis,

cujus incerfa

sorcm
delicet

nativitalis, et

mortis auclorcm. Facti sui vi-

fcrri divinitas jiulabalur. Sejiarctur pravifas (nativitas),

vacuuin statim Judam pwnituit, jincvenit

qua;stionem dixerim

quam

sibi

unusquisque
*

Psal. cxviii.
si

Psal. cxii.

'

Psal.

cxxxii

'

Liic. 111.

* 2.

Cor. xii.

Roin. viii.

Act.

II.

C^LESTINI ANNIIS
c.xitum oris suppliciiiin prodiloris
:

9.

CHRISTI 432.
ct

413
tcnelis saccrdolis,

illc

statim la;

namqiie
cst,
ila

memorilcr jam
vit

hoc

(|ucuiM, |ioccaluiu suuui contcssus, clcj^it


pictatis pcrtinacia f-loriatur.

iiic

im-

Catholici ad Iiiinc scri[)la dodoiis, qiiibiis ciim

Nec cgo

perfidiic iiuic

corru[jtiim,

vclit

csse

correctiis,

stiKiuit;

ilabo

uonicn crroris, non


liierit, iiitra caiii

est error impielas

onmis

nixus est labentem revocare collcgam, [lorrexit dex-

(icni(|ue (jnoties Ecclesiaj, vel cjus (luicli

diabolus

invidus

nata contcnlio salvam scr(jiio prolicieliat iste

vavil ipsiiis ccitaminis causam,


conllictus, (pio laboraljatiir,

uon ut

rcli^ionc (|uivis

uno volens [ilurimis subaiiimum vcteris saccrdotis, quod nutat cpiscopus ruina multorum. Egit, sicut scri[)turii cst Bencdicam opiis Doniini diligentcr. In
terain niagisterii sui, in
veiiire; |)ercellebat
:

vinccrct, sed

iit

ipsa relij^io vinceretur. Mcministis


:

nullo

ei officio

A|iosloli vir Apostoliciis defuit, ob-

meminisse blasithemiie sed jaiu oblivionem tantorum malorum voio sanctis mentibus imperatam e\ aiiimis, iiui sublatus est
certe ejus, (juia necesse cst
:

secravit, adnionuit, iiicreiavit.

At

ille

qui in pro-

fundum blasphcmiarum suarum


retiir
,

[londcre inergect

tanti

viri

doctrinam renucns,

abusus

oculis toUatur
est

tollalur, iu(|uam,

(iiii

sic

vocatus

hortalu, docilis essc rcniiit, ciim doctor esse


posset
:

non

pracursor inferni. Habuit crcbras sinister pra;tetendit

egit injuriis teiiaccm recli esse perversitatis


:

dicator insidias,
(ut

arcum suum
numero,

fre([uenter

asserlor gloriatus

hinc nec contristatus est frater,

lcgimus) et ore suo spicula venenata jactavit;


vcstro in
(|iieiu fcriret,

ncmincm tamen
invenit
f,qttare
' :

secum repulans, quod merito sibi conservo non parccret, qui suo Domino derogarct. Inventus est
per diligentiam
vidus servus.
tiani, et auxit
ille

rctorta in se tela redicrunl, |iosK|uani saiii

obscuro rectos corde nou

potuit;, ct niliil

Nam

dcEvangelio frugifilius, etproet paternam servavit substantalcntorum. Necduplicasse

in filios lucis licuit fllio

tenebrarum.
iii

numerum

23. Quae nos de vobis


lis

bello intcstino posi-

cura at(]uc sollicitudo tunc habiiil? In inodum

eum, sed mulliplicasse dixerim sortcm, quem videbamus etiam loiige positis pio foenore siibvenisse.
sanctai prffidicatioiiis usiira
!

duximus noctes, quia talibus causis omne tempus an,i;ustum est; non oculos somiio declinavimus iii([iiictes. Quem enim caperet dilectio dordicruin

quam

hic gratiam

ante
niet,
illic

communem Dominum

fidei

negotiator invehic merito

qui proi^ter aniinarum lucrum negotium et


exercuit, ubi talenta accepit?
:

miendi,
tics

sic vif,Mlante ra[jtore,

ncsciebamus. Quis in-

Nonne

tra caulas

timor? ((uanta

intra septa

formido?

qiio-

a patrefamilias audilurus est


fidelis, intra in

Eiige scrve bone, ct

lui>orum jejuna esuries niulta circuit, aditu

gaudium Domini
quoque, quaj

tui? Ilajc huic


aliis

qua?rit praidam, srevit et absentibus


[lernicies, ([iianta hic

inconsummata
'^rcx

competunt,
23.

qiii illa

sunt com-

pro sua cautione laiide


attigit

missa, servavit.
((

dignus

est,

([ucm non

secum

ra|itor inclucst

sus? Patct caiisa tuitionis hujusce, in aiicrtum


qui restiteritinimico. liitclligamus et fatcamur
ncs,

cum

a se

Quid ille auditurus est, quidve dicturus, commissaj sibi rei ralio rcquirctur, qui
si

om-

uti([ue involvitur reatu, ctiani


dilis, esset ipse

vobis per alios per-

quod vos

ille

tutatus est paslor, qui in Evanj,'eadfuit,

servatus? Nostis profecto pro vestra


[iraeesse etiain

lio se dicit csse [lastorem;

nec vos deseruit


nani([iie quotidiaiii

eruditione, qua? prena negligenlcs


tes
;

qui [latiebatiir in vobis

in

hunc

quippe quos Apostolus

'

maneat sacerdodomi-

nis acuebatiir lingua blaspliemiis,

i[)suin dcntes

suos impius tractator arinabat;

inaiii

tamcn semper
^

bus suis jubeat diligcnter. Hcli % sacerdos denique per se iiiculpabilis divinam [)er filios incurrit offen-

clusus est morsu, quando ejusdem pastoris virga


vos consolabalur et baculus, qui gregem
vobis hucusqiie

sam

otlendit Pontifex palcr

olTcndit potestas et

suum

pietas. Si igitur ille

cuni pr;csumptionem filiorum


;

etiam pasccndum tradidit iturus ad ca!lum. Htcc non mutata sunt pascua, eisdcm
pabulis cstis impleti Apostolico vos doctorcs et pio

non refrenat
duni ncc

incurrit

quanto

iiiagis hic

Dominum,

ipsi parcit,

offendit?

Non
:

liuiic desideni,

semper scrmone paverunt


salubribus cibis esca

verum noxia fuerat pro sup[)Osita, quando adversarius


:

esurientibus animabus mixtas sjiinas lloribus exlii-

non liunc dixerim negligentem habuistis hominem sermonis assidui, alque (apud expertos loquor) habuistis vigilem pcrdilorcm (iiroditorem). 26. Nec tamen beatus Petrus Apostolus deseruit
tale

bebat

ncc tamen fraus

ista

decepit vos, qui Cliristi

tamen graviter

laboraiites

nain

cum

se[)arari

suavis odor cslis in Domino,


aliud oluit ([uam solebat
:

postquam vobis longe


mortiferi grami-

niembrum

de Ecclesiastico corpore, horrens

hcrbam
audire.

nis liorriiistis, se[)sislis aures vestras spinis,

nc

lin-

omnibus putredo suaserit, ciim fcrro obtulimus et fomentum. Sed ille abiisus nostro studio, quo illuni
scquitur qui nec de pusillis ali([uein vult [)erire, niorlcm dcsperatus optavit. Deni([ue ct mcdicinam
vel hoc

gnani ne([uain
nit

[)oliiissctis

Non ergo
;

perveiiiterio-

ad scnsum, ([uod oUendil auditum

ncc

reiii ferirc [lotuit,

quod

cxtcrior noii recc[)it. Vitastis

cum,
tistis.

cui ((luanlum didicimus) ct in faciem rcsti-

respuens, elegit abscindi; tulit de se Aposlolicum ', nobiscum senticns, i[)se judicium, ut abs-

cinderetur, qui nos contristabat, et volebat conver Vitastis

-2i.

qucm

Alcxandrina Ecclesia
sententiam
'

memoria digna sancta secundum beati Pauli Apostoli


a
:

Evangelium Christi. Nulla suo vilio languenti medico (ut diximus) arte defiiimus. Non facluin est
tere

jam

scirctis esse correctiim

Icgistis

nostraj celeritale sententia;, ut esset nobis

'

Publi-

'

Psal. X.

Psal. x.xii.

'

1. Cor. v.

>

1.

Tim.

lii.

1.

Rtg. IV.

Galat. v.

Luc.

xvm.

414

C.-ELESTINI

ANNUS

9.

CIIRISTI /|32.

caniis aiil EUinicus. Scinuis (|ualiler ct (inoties lios


t]ni

essc nesciret.

Quid

illi

i)roluil lioc vitassc?

refugere
ra-

ad hxc kndiuit Scrijitura


(|U0(|ue vitletnr

juli<!at

conveniri

voluit, (jiios eflugere

non dabatur. Qua enim

quod nunc

inii^ieluni.

Diccndiun

tione possit evaderc, perswiuente eo, cui se nullus

deni(]ue adliuc.

Tunc

fraler fralrcni

admonuii; demullis testibus

hinc iiertinax uno

et altero, irno et
ai)

abscondit? An (luia talibus sociis usus est, sine peccato se exisliinans, negare indignatus (|Uod Proplieta
tiio
si

conventus

est

conse(]uent(!r

universali Ecclesia,
Niliil

clamavit

'

Quo
Si

il)o

a facie tna, ct ab adspectu


:

nostro quo(]ue sermone corrcptus.

iirfccox,

cum

eo

niliil in lioc efi;imus

iminatarum quein

diu-

ascendero in c;clum, tn ibi cs descendero in infernum, tu ades. llle clamat la,

quo fugiain?

turnaj consiitutionis servatus ordo damnavit.


]ioluimiis ullra differre;

Non
')

tebrani suis deesse peccatis


Ille

nec a Deo posse

celari.

ne (sicut scri]>lum cst


et
:

enim

faletur ulii^ine praisentem,

quem

hic co-

cuni furanle currere videamur,


fidei
-

cuni adultero

nostram ponerc portionem maxime quando oculus scandalizans jubcatur auferri. Ad liKC illo compendio totiens oblata remedia campuni ad ccrtamen exposcit saccrdotale postulat, cui non erat interfuturus, examcn, egressurus ad l)elluni, cas:

Taiidem

natur asserere intra utcrum dehiisse snsceptum. in sacerdotibus suis sanctis sicut semper,
,

Spiritus vivens

unus

in oninibiis statuit

quod

orani-

bns subveniret, luiUa de putrediue, nulla de vulnere nascente suscepit quia diligenter ainputatum
;

trorum dux hoslem professus,


fidein ])ortans

et

doctor fidci contra


pro-

arma

perfidiir,

cum non tam


tunc ad

fectus

quam

videtur ex|)ulsus.
quccro
(]ualia

27.

Non

Dominum

quod manus spiritalis abscidit. Ejice (inquit Salomon ^) de concilio contentiosum, et exibit ciim illo discordia. Secuni scandalum suuni, quod intulerat, amputavit quia apiid vos quod invenerat, hoc reli(iuit. Non poterat, loquente Domino, eradiest,
;

vesfra vota fudistis,


tis

cum

exitus doceat (]uid i^otueri-

cari

plantatio

quam

plantaverat Tater, et qu;e in


:

Nec nos gestarum rerum ])uletis ignants, quarum nobis ordinem sancti fratris Cyrilli relatio
optare.
pati^fecit.

Admonuit hominem, quem nunc inexcu:

uberem fruclum probaretur afferre servavit vineain suam Dominus Israel domns' cjus cst vinea Domini et ideo mirandum non est, si furem doeo
: :

adesse consabilem faceret ex more conventio tempsit. Qnis pelitorem Synodi, Synodo crederet de-

mus

ejns evasit, cujus legiinus

nec dormire, nec

futurum? perculsa
veritatis
:

est illic falsitatis levilas

pondere

nec se ausa cst fulgori radianlium sacerdotum latitantis perfidi caligo miscere lucem tenebra; fngerunt; quia societalem lcgimus ^ iiis esse
:

dormitare custodem. 29. Quid agetimpius perhnax; quid sibi spei, quid permansit auxilii? non habet locum veniae,
cui scriptum
ignosci. Inciinatur

quod nec liic, nec in futuro possit omnis elatus, contia exaltatio:

non posse invicem sc contraria semper oflendunt. Ubi est quod sibi dictum est *, quod loqueretur in lumine, et supra tecta, qnod audiret in auribus,
:

nem

parit humilitas Christiana

quia liunc ipse,

qui supra

eum

'

requiescit, exaltat. Illius per Pro:

prajdicaret? Sed

si

idcirco volens praesens latere, nt

phetam verba sunt ' Non habitat in medio domus mex faciens superbiam qui per Apostolum ' pro,

ferendam sententiam verecundia, judicante conlucernam suam cur voluit scientia, prffiveniret habere siib modio, si eam bene putabat accensam?
;

miltit se stnltam miindi

sapientiam perditurum.

Toto sancto convcntui lucere dcbuit, ut liabere lumcn omnium lumine probaretur. Non fallit divina
sententia
^

Audiat nunc a nobis, quod Paulus tunc, et cuin jam Ad insaniam multarum perprajdicaret, audivit ^ venit itinere litterarum. Absit tamen ab eo Iiujus
:

exemplum. Non

quoniam

(jui

in tencbris sunt,

lucem

vi-

derc non possunt. Mansit absconditus, ut vitando sacerdotale coliegium ipsi rcnunliaret quodammodo
dignitati. Sic se ille priinus

homo

'^

Adam

peccati

quod de Doctore dictum est, Cur prajferea contra vas abjectionis, vas electionis vocemus in medium? cum ad exprobrandiini hunc (huic), ille sufficiat, qnem in cruce cuin Christo post scelera tanta pendentem,
eniin
digiius est audire indoctus.
supplicii beneficium fecit

sui conscius ante faciein

Domini nudus occuluit; et qui iion in eum, sed in ejus mandata pcccasset, exet timorcm pavit illani quam contempserat vocem deceptus incurrit, postquam simplicitatis fiduciam
:

Dominum

confiteri

sui

ab eo

memoriam
diluit

poscit in regno; hoc brevi ser-

mone

quicquid admisit, criminibus tempo:

rum

temporis punCto subveniens

nec moratur

vitio pra;varicationis amisit.

Nam
:

facit

dubilare de

pra^niium confitentem, statim ejus remuneratio et


vicissitudo respondit, qui libenler excepit hora ad
se

crimine confessio lalebrarum nemo se in causis gravibus innocenter abscondit. Sic ergo illius nostrffi mortis auctoris, perdito honoris et gloriie vesii-

quacumque conversum
:

Mecum
Ad

(inquit

'")

eris

in jjaradiso

promittit

ei

futuram societatem, qui


justiliam corde

mento, secutus exemplum, merito iioc cum priino homine Adam fecerit, qui Deitatem Adaj novissimi
sic negavit.

secum

prffiscns

jam

pateretur.

credulitas, ad salutem facta est ei ore confessio ".

Exclamare
fuit

liic

in lanlain contrarietatem
:

rerum pa,

28.

Non

ante ocnlos tantorum vexatio

riter et fiere

debemus

Nefas cst

lioc

episcopum

sacerdotum, non congrcgatum ex omni pajne muiuii abfuil ab liis, cum quibus se l)arfe Concilium
:

(luod latro potuit

(petiit),

non invenire.

1
'

Psal.

XLix.

Joan.

111.

2 .Matlh. v.
ii.

Cor. VI.

Psal. cxxxviii.

'

MalUi. x.

Genes.

Psal.
'"

cxx.

prcv. xxil.
'

' Isai.

Luc.

x.iili.

"

ull.

Psal.

Mallli.

xv.
i.

1.

Cor.

Isai. v.

Act. xxvi.

Hom.

X.

C^LESTINI ANNUS
30.
l>('i

0.

CIIRTSTI -432.
et

A15
illc

fidni, et porfidiic
!

pTOinium

o jiidicia

pelra

angularis lapis
,

construxit. /Edificate
:

abyssiis imilla

lalro iiaradisum

inoniit, ct sa-

cordos oxiliuni.
iuiciprctcs
\it.
:

Hahomus tamcn
illc i)Ositus

liiijusce rci

vcros

lumc

iutcr

tormenta cof^no-

(|ucm
'

liic |)osilus
:

in lionore ncscivit.

Nonnc

lioc

illiid esl

honorc essct, non inlcllcxit comparatiis est jumcntis insipicntibus ? Ouid csl aliud intellcctus ct judicium, nisi scirc saj)icnliam ct disciplinam, ct intellij^cre verba pruEt lioino
iii
,

cum

super hoc, Catholici (|uod soletis didicislis quid sit super a^dificare quod ardeat hoc delrimcnto illud pciisabitiir, cum opcra singulorum probarc C(eperit iguis examen. Gaudeo vos fundamento huic non sti|)ulam,nou Iigna,non fcenum,sc(l illas imposuissc divilias, quas architi^clorum sapientiuiu
:
'

prajcepta

mandabant imponi. Bene mancbilis, qnia


:

tam

sollicitc fabricatis
;

liabitaculum

magnum

tales

(lenti;c? Illa est vcra sapicntia, (jua!, ipso

Salomone
:

pollicentur expensa3

auro, argento, et lapidibus

dicente ^ de timore Domiiii sumit cxordiiim


se iiiter ])crrectos loqui beatus Apostolus
'

quam

affirmat,

cum non tam jirave est, (]uod eam tunc miiiime numdus aguovit, quam quod nimc episcopus igiioravit.

uon potest, conmausionem. NuIIo pretio taxantur Deterna quippe quai' non iiijuria, non vctustate solvuntur, quae jam ab inslitutione mundi justis Dominus prffipretiosis illam vobis, qn;v fcstimari
struitis
;

paravit.

31.

miam mc et
;

'

Hoc loco utar Domini noslri pcr Hieresermonibus Cultores legis meai nescierunt
:

33.

(^onfortentur nianus fidelium fahgatffi


^,

labantia, hortante Proplieta


qiii pusillo suiit

genua roborentur
:

proplietantibus iniquitatem Prophetis, |)Iau:

animo convalescant

noster Salvasit

serunt manibus sacerdotes. Et per euindem alibi


Sacerdoles mei sacrificavcrunt mihi
ficte.

tor apparuit

ostcndit falsitati Deus, quid


,

pul-

Utebatur
et pro-

sare, et incessere veritatcm

postfjuam

sibi

controfilii

tamen defcnsiouc
talem

et

laudc genliliifiu, cpiscopum

versia inde facta est,

unde subvenit. Unde,

nunquam

fuisse testantium. Vere


:

hwc

carissimi, permanete in

eum

qui est, ut vincalis


sententia estote

babiliter

loqucbantur

nam quaudo

poluit episco-

in vobis. In ipso scnsu, et in


perfecti
:

eadem

pus inveniri, qui Christianus esse ncsciret? Ideo tamcn nou inimicus esse probatus est, quia nunquani displicent hostibus proditores. Audivimus hunc agentem contra legem et iniquum (|ua; sint adfucrunt iiiter alios, nec descsolatia prosecuta
, :

ut a Filio bominis,
:

cum

venerit in

ma-

jeslatc sua, iion audiatis

Disccdite a
:

me

maledicti,

sed Venite benedicti, possitis audire

maneat haidos

rcpulsa venturi
iii

vos tales

volumus
,

inveniri, ut

cum
quod

igne stent abjccti a sinistris, vos a dextris invitet


ut parctur,

rucrunt
tia

eum
^

Ctelestiani iniquitatis operarii^

quos

ad rcgnuni. Non exspectabitis

Hymnidici
:

nostri

perse(|uitur manifesta senten-

jamdudum

quippe inimici Dei disperguntur,


;

olim vos, ut regnetis exspectat. Angustam nunc portam festinauter intrate, qua; eos accepit, quos

pereuut qui oiicrantur iniquitalem sicut idem dicit " velut cibum pauis plebem Doininicam devorabant. Habuit ergo sccum sui magistros exllii
et
:

nnnquam

spatiosa invcucruut. \lxc dilectioni vestra?

pro kelitia Catholicorum dicta sufficiant, quoe saepe


recensere vos volumus, ut triumplio
tes intclligatis
fidei

gratulan-

habuit hujusce parare

rei perfectos tyro

doctores

nam
;

se-

Deum

charitatis ct pacis esse nobis-

difficile est, quos scclera sola juuxerunt quia majore ligantur glutino focdera vitiorum. Quis tamen horum flnis est? nempe ille (|uem legimus ' Irritavit in illoDominus, et erunt post ha?c dccidentes sine honore in contumelia inter mortuos in ffitcrnum. Sed quid diutius inimoranuir? fastidium
:

cum. Dat.id. Mart.


conss.

Flavio, Aetio, ct Valcrio

VV. CC.

His redditis
Orientem
tius

34. Ccelestini papce laudes, obilus et res gestce.

per eosdem inde missos legatos in

litteris, Ca^lcstinus, cfelcstem,


,

quam

diu-

concupicrat
,

gloriam

cum

sanclis

omnibus

forsitan faciat sernio i^rolixior

sepelire

dimiltamus mortuos mortuos suos. 32. Audite nunc, et capite simplicis verba doctoris; audite ab eo quffi a majoribus nostris noaudite certe biscum positus frequenter audivit semper audila, nec studio novitatis inventa. Nostro
: :

consecuturus

ex pra;senli vita decessit, pontificia

admiuislralione bene perfunctiis. Talem piane tan-

tumque decebat
bolus

pra?esse Ecclesiae Catholica; custo-

dcin et vigilem eo tempore, quo ex adverso dia-

subintroduxit clanculo
qni

furem

ut

gregem

])erdcret atquc rnactaret. Qualis

vobis loquitur ore collega


est uuite (unanimiler)

quia una fidcs necesse

a Deo Pontifcx fuit


crisis latebris hostis

slaret

namque parandus pro muro domui

praidicetur.

Non

hic
:

iii

ejus

Isracl imperterritus ct inconcussus,

cum

ex hypo-

a nobis persona alicujus tcstimonium mutuatur datus est qui est elcctus ex noslris, non est inco:

humani

gencris super eminen-

tem cathedram,

in

primaria et nobilissimaomnium
et

non aliuude deductus habuistis laudabilem de pia'senti judicio suo fama dudum decepit
gnitus,
: :

Orientalium civitatum, perspicuum omnibus,


rus esset ChrisU divinitalis

con-

spicuum cunctis regia pompa decorum collocatu-

plura de eo loqui cautio est; quia opera supervacuaestnotalaudare. Nunc tainen vos nostris nepropriis sermonibus decet cavere commonilos mo in vobis illud quatiatfundamenlum, quod firma
absentes
: :

wmulum

Anlichristum

quem

antequam quis qualisve esset, peniius innoiesceret, clientela consulum et priefectorum amei,

biret, atque

etiam foverent obsequia imperatoris?

Ex
Paal.
B Psal.

Nestorii igitur

summa cum

iiotentia impietate

XLVui.

xci.

pjov.

I.

Psal. xiii.

'

3 1.

Cor.

II.

'

Hierem.

ii.

Sap. iv.

/llfi

SIXTI

ANNUS

1.

CHRISTI
utqui primus
et

/i32.

metiri licet Caelestini maxiniani ciim religionc vir-

omnium damnavit RommNestorium,


Synodo
Kpliesina

tutem

ut plaiie satis
ffloria'

sii|)cr(|iic

snfficere possit ad

per legatos ab oecumenica

supremnm
cuin impio

tituhim Ca^leslino, impietatem

ieque cjiciendum curavit, hic ipse impudenter dicatur favisse Nestorio?

iiroflif^asscj et

ante(|uam in o!cumenico

En quas

iiiitiatur

infestas
liccat

Concilio damnarelur, iilato in

cum

ante anatlie-

muscas Ecclesia
:

de quibus

et illud

Exodi

mate, exstinxisse. Erectis per ^doriosis (ie expugnalo


fide Catliolica oecumeiiica!

ijiitur

permansuris seinseiitentia staljilita,

liirresiarclia troplisis, et

Synodi

usurpare ' Corriipla est terra ab liujiiscemodi muscis grammaticis, inquam, illis, qui absqiio magistris lioc nosfro soeculo ex improviso prodiere
tlieologi,

quam

fruslra concutere atque labefactare fuerat ag-

imo

et profitentur

severissimos tbeologoin sup|)licium perfi-

gressa perlidia; impcrlilis insupcr salutaribus nionitis, et

rum

se csse censores.

Sed baic
:

tan(|uam teslamcnto

relictis in recitatis

nu-

per

litteris,

(|uomodo
Martiis,

fiitura

mala cavere possent,


;

dorum, de quibus Sapientia - Hlos enim locustarum, et muscarum occiderunt morsus, et non est
inventa sanitas anima! illorum, qui digni erant ab hujusmodi exterminari filios autem tuos nec dra:

atque dispositis ab quibus eas ad Orientales dedit Epistolas, non amplius i|uam viginfi duorum dierum evolula jjeriodo, pro recipienda bene perfuncti laboris exspcctata mercede feliciter et exoptato migravit ab Dominum.
coin|)ositis

rebus cunctis beiie


ipsis idibus

conum vencnatorum vicerunt dentes . 37. Ad postremum vero de Cxdestino minime


illud pra;tereat, ejus Pontificatiis

tempore

in

Avendocet

tino erectam fuisse in

lionorem Sabiii;c martyris


iiiscriptio

35.

Hoc

igitur ipso anno, octavo idus Aprilis

Ecclesiam,
Iiis

prout ejusmodi velus


:

S. Ciclestinus

papa ex bac

vita migravit,

cum

se-

versibus

disset

annos octo, menses quinque, et dies tres. Receusetur a Gennadio inlcr scri|)tores Ecclesiasatque de ipso
dicfavit,
et
ait
'
:

*
CULMEN APOSTOLICUM CUM C^LESTINUS HABERET, PRIMUS ET IN TOTA FULGEUET EPISCOPUS URBE,

ticos,

Ca^Iestinus

Urbis Roma3

cpiscopus decreta Synodi

adversus

supradictum
coiifir-

H^C QU^ MIRARIS FUNDAVIT PRJISBVTER

URBIS

Nestorium
ad Orientis
turis,

liabitum

volumen describens,
,

ILLYRICA DE GENTE PETRUS, VIR NOMINE TANTO


DIGNUS, ET AB ORTU CHRISTI NUTRITUS IN AULA,

Occidentis Ecclesias dedit


in Cbristo

mans, duabus

unam

Filii

manentibus perfecte naDei credendam esse personam.


:

PAUPERTAS LOCUPLES,

SIBI

PAUPER, QUI BONA \ITM

PR^SENTIS FUGIENS MERUIT SPERARE FUTURA.

Ha;c de Cailestino

qu:c vero subdit de Sixto, diceIn libro


:

mus

])aulo iiiferius.

autem de Romanis
David centum quiii-

Sunt Dei beneficio,

et alia tanti Pontificis vetera

Pontiticibus

ba!c

de eo

Hic multa constituta

monumenta
sic se

refossa, et ex

abditis

in

lucem

edita

fecit, et constituit,

ut Psalmi

afque in priinisejusdem Sepulcri epitaphium, quod habet


'
:

quaginta ante sacrificium ])sallereiitur antipbonatim ex omnibus; qiiod antea non fiebat, sed tantum
Epistolc'e

Pauli recitabantur, et sanctum Evangefecit

PRJiSUL APOSTOLIC/E SEDIS VENERABILIS OMNI

lium. Hic
tuni

uempe
liodio
fecit

constitutum de omni Ecclesia (decread universalem Ecclesiam pertinens)


Julii, etc.

QUEM REXIT POPULO DECIMUM DUM CONDERET ANNUM


C^LESTINUS AGENS VITAM MIGRAVIT
IN

ILLAM

quod
Hic

arcbivis Ecclesiae tenetur reconditum.

DEBITA QUiE SANCTIS ^TERNOS REDDIT HONORES

basilicam

collatis.

De eodem

CLcIesfino

Subdit de donis illi exornante sacris ima-

CORPORISHIC TUMULUS REQUIESCUNT OSSA CINISQUE


NEC PERIT HINC ALIQUID DOMINO CARO CUNCTA RESURGIT

ginibus Mcniorias
In Epistola

martyrum ba^c Hadriaiius papa ad Carolum Magnuni imp. babet Ite:

TERRENUM NUNC TERRA TEGIT MENS NESCIA MORTIS


VIVIT, ET ASPECTU FRUITUR

BENE CONSCIA CHRISTI.

ruin

de sancto

terlio Concilio S.

Ciclestiuus

papa
Scd de CiElestino hactenus.
38.
Sixtits ejus sitccessor

proprium suum coemeterium


Ha!c ipse.
30. Sed

picluris dccoravit .

pro

fide

Ephesina

quod secundum

illud Apostoli

'
:

Sa-

laborat, per Epistolam Nestorium et

pientibus et insipientibus debitor suni


est

exuftlaiula

tiocliemim convenit.

Defuncto

Joarmem An-

igitur Cajlestino

musca mortiia,

qua^ suavitatem
'

perdit un-

Romauo

Pontifice,

sepultoque in coemelerio Privacasset episcopatus dies vi-

guenli,

quam

alias sui vilitate

coiitempsimus. Unus
Ecclesiasti-

scilke via Salaria,

cum

eniin Lauientins Valla

grammaticus,

ginti (al xxi), sexto kalendas Maii Sixtus |)atria

Ro:

carum rernm
niagna

peritia? i^enitus expers,

ignarus

quam

sit diirereiitia

inter Cailestinum

papamatque

manus ex patre id quidem hoc


ipse

Sixto creatur
aniio

Romanus Pontifex factum, tum Prosper, tum


atque totius EcclesicB
accepit,

Cailcslium collegam Pelagii, dece|)tus miser similitudine nominum, clarissima luce licet, in foveam

Marcellinus in Chronicis meniinere.Simulacautem


Sixtus Ronianie

Sedis

tamen

erroris

illa[)sus

dixit

Cailestiimm [lai^am

CatholiciE

clavum moderandum
illibatae

(juem

vi*

infeclum fuisse errore Nestorii. Quid boc magis insulsum potuit excogitari atque etfutiri ridiculum,

diinus ex sancti Augustini


zelo
fidei

litteris

ad

eum
in

datis

servanda!

mirum

moduin

'

Gcnnatl. de Script. Eccl.

c.

.')}.

Rom.

i.

'

Exod.

* Laurent. Val.

de

falsa donat.

Constant.

5.

vm.

Sap. vi.

j\|)t.

inscr. in

append. pag

Aug. ep. civ. et cv.

SIXTI

ANNUS

CIIULSTI /i32.

/,I7

jrstiiassc, niliil aiili(|uiiis lialiuit, <|iiaiii iit (aiinlciii


iiinx, scriptis

sno ioco dictuin. Qui igilur stipcr ciniiicntissiiiium


tliroiiiuii

ad

iiiiivcr'sas Oriciilaics

Kcclcsias liltcTestatiir
id

evectus csl sumiiius INintifcx

Sixtiis, liaud

ris

rccideret

in

oniiiibiis slabilitani.
'

satis sibi visiim est

quideni Geiinadius verbis istis, cum agit de ipso Similiter etiain Sixtus Sixto jiost Olcstiiiuni successor Cadcstini pro cadom rc et ad ijisum Nesto:

lium

Ephesinuin connrmasso Conciscd quod sciret Pcfri muneris esse, fratres


Ephcsiiiis Actis

confirmare, atque coilapsos crigere, in lioc ipsiim


tofus iiiciibuit, ut (jui restiteraiit
Oriciifalcs episcopi,

rem
ipse.

(Ncstoriuin)

ct

ad Oricntis cpiscopos adversns


.

cosdem

Catholica; fidci rcdderct

errorem ejus succidcnduin sentcntiasdirexit


30.

Ha;c

obsequentes.

Quod enim

Nesforiana^ ha^rcsi Pelagianam

sciret dedisse nianus,

utramque eumdcm
rexisse, qui
editis

jani

vehcmentiori inipetu adversus creatum Pontiticem insurscriptis

olim prcsbytcr

luculentissimis

condemnatuin quo pacto eum ad pocnitentiam provocarct; curain reIi(iuorum gerens, ad ejusdem primariuin fautorem Joannem Antiochenum cpiscopiim litteras dedit meminit carum Vincentius
-il.

Sic ergo qui ad Nestorium


si

scripsit,

eam vehemenfer

exagitavit, quis poterit dubi-

tare? Qui enim prcsbyter hfereses protligavit, et (ut S. Augustinus de co testatur ^) harcticos terruit;

cademquecpistola cjusmodi fragmentum recitat qiio demonstret Romanos Poiitiflccs fuisse anfiquilatis Ecclesiastica} tcnacissimos, et noLirinensis, ex
,

jam

ipso insideniem Petri throno, quibus putas ip-

vitatis hostes infcstissimos; ait

enim'

Qu^omnia

sum

eos

verborum

appcliisse fulniinibus?

Verum
prffi|ia-

licet

ciimulatc abundeqne sufficerent ad profanas


:

omnia

sapienti consilio, ncc


gessit,

quicquam animi

novitatcs obruendas

propera commotione

exliibens se [irius

plcnifudini videretur, ad

tamen ne quid dcessc tantaj postrcmum adjccimus ge-

trem atque pastorem, quam judicem. Hac de causa Gennadius ait, Sixtum Ponfiticcm ad ipsum Nestorium jam anno superiori damnatum scrijisisse litteras, dum illc ageret in monasterio S. Euprepii apud
Antiocbiam rclegatus, si forte in monastica tranquiUitafe ad mcliorem statum mentis rediret, qui
frequentia vallatus
pexit

Apostolicse Scdisaucforifatcm, unam scilicet sandi papai Sixti, qui nunc Pioinanam Ecclesiam venerandus illustrat, alferam pra^dcccssoris sui beafaj

minam

memoria; papaj Caclcstini, (luem bic quoque intcrponere, necessariuin judicavimus. Ait itaquc papa
Sixtus in Epistola, quain de causa Ncstorii Antio-

liominnm desipuerat. Non dcspastor, qui scirct |ias-

chcno misit episcopo


Apostolus, fidcs una

Ergo
est,

(inquit)

quia,

siciit ait

morbosam ovem curare

(|ute

evidenter olitinuit,

torem

omnium

Christiim de perdita ove quterenda


et inculcasse

diccnda credamus,
iila

ct

tenenda credamus. Tandcm


ct ait
:

vivum cxemplum. Sed qui prajdecessoris ipsius CKlestini mcSixti quoquc mcdicinam dicamenta contenipsit propinafam exhorruit idiiote (|uod sccundum divinae Scripturai senfentiam % nemo corrigere valeat, quem Deus dcspexerit. Tantum enim abfuit ut
insinuasse

sermonem

qua3 tencnda ct crcdenda prosequitur,


liceat iiovitaU
:

Niliil ultra (in(|uit)

quia nihil addi


fides ct crc-

convenit vetustati. Perspiciia


Apostolice

majorum

dnlitas, nulla coeni permixtione turbetur.


:

Oninino
per-

ut

majorum credulitatem
.

pers[iicuitatis
coeiii

lumine ornaret, novas verc profanitatcs


mixfionc describeret

Nestorius

et

Ncsforiani, qui

iili

penitiis inhaiserant,

Htec ex Epistola Sixti ad


reddituri

corrigerentur, ut ad calumiiiasaf(|ueprobiosa mciidacia deciinantes,


Cyrilli
litteras

tum
:

i|isius

Sixti

nomine

tum

Joannem Antiochenum Vincentius, quam sumus infcrius.


-i^iJ.

flnxerint

pro Nestorio

atque ejus

Thcodosii pro pace Ecclesice solliciti Epi,

blasphemiis dafas
inter

sed idaiino sequenti post pacein

Joannem Antiochenum atque Cyrillum Alexandrinum compositam nosque de his suo loco acturi
:

ad Joannem Antiochemim ad Acacium et At Simonem Stylitam mirce sanctitatis virum.


stolce

sumus.
rilli

Caeterum illud consfat ex litteris sancti Cyad Acacium Mefitenuin episcopum datis ct aiiis, ipsum Sixfnm, siniul ac regimcn Aiiostolica; niliii anliquius liabuisse et Sedis est consecutus
40.
,

non Sixtus tantiim, sed et Theodosius imperator hoc eodem anno, et vivente adhuc Ca;Iesfino Romano Pontifice apud Joannem Antiochenum episcopum naviter egit, ut damnaret Nestorium, et cum Cyrillo
Alexandrino iniret concordiam
,

pacenique

intcr

omncs

Oricnfalcs Ecclesias conciliaret. Ususque ad

magis in votis, quam qua a sacrosancfo Concilio oecumenico Ephesino decreta fuissent, stabili finnitate consolidare
:

quamobrem

statim eadcin rafa


:

hoc consilio Maximiani episcopi Coiisfantinopolifani, qui cuin et aliorum episcoporum Orthodoxorum eo crant, illud in primis (quod alifer res transigi
,

habuit, et Pontilicio adjecto decreto flrinavit

quippe

non

possef) ex sententia
ipse,

qui acerrimo studio Nestorianoruin iiatriarclias Pelagianos (ex his

Joannem

eorumdcm dccrevit, ut tuin tum Cyrillum utriusque videlicet


,

enim eos
csf)

fuisse progenifos, superius


esset, fuerat

partis auctores,

Nicomediam convocaret, haud

per-

demonstratum
insectafus,

olim cuni presbyter

cum
*

in sociefatem criminis

caiumniose
sed de his

ab adversariis inductus
Augustini

esset, ut ex litteris sancti


:

ad ipsum

scriptis apparet

missurus eos inde discedere, nisi iisdem inter se mutuo ad concordiam jiristinam restituiis. Ad liujiis lcgationis obeundam provinciam dclectus est vir integer piusque Aristolaus nomine, tribunus et notai'ius, quem Antiochiam misit cum litteris ad Joan

' Gennad. de Vir. Aug. ep. civ. cv.

illust. c.

54.

Aug. cp. cv.

Eccl.

VII.
Vincent. Lirin. adv.
liseres.

cap. ult.

TOMUS

VII.

S3

, :

/.is
iicin pjiis civilatis

SIXTI ANNTJS

I.

CHRISTI
43.

f\32.

episcopuni, aiklens alias ad Acavoluit

Cuin

ila(|uc

uniim

lioc

nostrum

csse stu-

citim cpiscopiun Bci'a!enseni,et Sinieoncm Stylitam

dium

et

consilium non ignores, (|uo pax ceita et


sublata(|ue

anaclioretam
ainiil

\irum sanclissimum
al)

([uos

fiima, omni proisus coiitentione ct a^mulatione


qu;e accidit sedata
Ecclesiis, qua;
ris(|uc
aiixilio
,

cumdcm Joannem
codem

sciiuestrcs pacis acccdcrc.

sanctissimis orbis

Epistola autcni

Tlieodosio impcratore ad
' :

Joannem
43.

Aiiliociicniun scripta sic sc liabet

Aiiimi nostri scopus, collapsae pacis rcvila; vestra; institu-

Orthodoxam lidem |)rolitentur, c;i'teomnibus snbdilis nostris intcgre ciim Dci rcstituatur omnibus posthabitis ad Nico:

dinfegratio est, quarn vos juxta

mcdia3 civitalcm

summa cum

celeritate venire

ma-

tum
lis

])iofitcmini, ca3terosque

omnes

(utpote cliarita-

causa ad saccrdolium etiani adscripti) doccre


desinitis.

turcs;nec ulliim oninino episcoporum tecum adducas, sed pauciilos tantum clericos qui sanctitati
,

nunquam

Quia crgo
:

liaiic,

deccbat, turbari contiyit

ojierLC

unde miiiime pretium visnm est

tua;
tis

famulentnr
festina

c;eteris,

inqiiam, omiiibus seposi:

ad id vos uryere, ad qnod alios miiversos, siquidein

certo tibi

huc citra ullain dilationem accedere persuasum habcns Cyrillo sanctissimo


,

admonerentnr, venturos, niliii dubitamus. Res enim detcstanda, plancque inexspcctata nostris hisce teinporibus accitiil, nempe saccrdotum veram rcligioiicin

episcopo per majestatis nostra; litleras inandatiim


esse

ad

profitcntium discordia, et ea quidem tanta, ut

onincm narratioiiismodum excedat. Eiiimvero cuin ut oninis omnino contcntio vel ad minimam usque sus|)icioncm e medio facesserct,
si)es erat, fore,

perfectaEque unionis fructus cxurj,^eret

tum demum
fcgritudinis,

gravia

illa

dissidiorum lumultuantiumque incendia


:

quoque eadem animi |)iomptitudine accurrat addituiiique, nullum ad nos accessum prius habiturum quaiii iiiter vos conveneritis onmemiiuc mutuain inimicitiam penitus exueritis et per |)ropriam concordiam communcque omniuin votum stabilem iiiter vos pacem constitueritis. Atque hoc ipsum et tuae quoque reverentia; dcnuntiatnm volo. Etcniin cum sitis viri
,

ut ipse

enmdem locum
,

cxarserunt

qua de causa veliemeiis

adco celcbres, minime decet vos vel bona pacis, vel

justique doloris occasio ex ea re nobis oflcrtur. Ccr-

mala

discordiae ignorare.
Iiiterea
,

nimus cnim
indigeant

Ecclcsiasticic pacis doctores, ipsos con-

40.

cordiaj foiites eo discordiarum prolai^sos, ut talibus

admiltemini

vero ad nostram praesentiam non antequam ea omnia correcta emen-

qui suo horlatu ad


officii

id

eos impellant

quod pro
gantur.

sui

munere

ultro praestare obli-

dataque fucrint,qua; tanta nos aegritudine afl^ecerunt quantam verbis exprimere vix possumus
, :

dum
<(

studiosa pacis concordiaque et mulua; inter


,

AL

Quapropter hujus tanti mali exitum inde


:

vos ainicitiae conventio intercesserit


iter

et

per illam
aut

invenire sperantes, unde origincm traxit


diligenter, ut

enixe ac

primo quocpie temporc hocconficiatur,

ad nos vobis patefactum fuerit quorumcumque episcoporum aut


exauctoratio tentabitur
:

nulla jirorsus
ordinatio

curantes ne hoc contenlionis vitium latius serpat sanctissimo celebris civitatis hujus c|)iscopo Maxi-

sed

si

quid interim hujus-

modi usus
pr;esertim

postulaverit

hoc totum tranquilkr paciderici


,

miano, ca;terisque omnibus qui in eacomperiuntur sanctissimis episcopis, et uuiverso denique illorum clero ad nos adscitis, sedula consultatione inquisivi-

fic;cque Ecclesia; Catliolica; constitutioni reservetur

cum

religiosissimi

mysteria tantisper sufficere queant

ad divina donec perfecta

mus ex quibusnam rationibus OrtliodoxcC fidci mcmbra qua3 duduin ante bene unita infelicis
, , ,

aliqua unio consequatur. H;cc hactenus a


sint.

me

dicta

Nec dubitamus

si

sinceram

immotamque
,

casus interventu, misere


lur,

jam nunc
:

divulsa cernunest,

denuo conglutinari

vosque, hoc

tu, et

Cyrillus religiosissimus Alexandriaj cjiiscopus, inter

atque Ecclesiastico statu dignani aiiimi nostri sententiam diligenter ac pie expenderis quin totis animi viribus, totaque mentis virtute ad hoc iiicubiturus
dox;e
sis,

vos coeuntcs, omni simultate, molestaque contentione, (juai inter vos cxarsit, deposita, ad prislinam

ut ea oninia quae a nostra pietate Orlho-

fidei,

sanctarumqueEcclesiarum uniendarum

rursus concordiam adduci possetis. Pr;cdicti autem episcopi rcspondcrunt si Nestorii depositioni sub:

causa sancita et ordinata sunt, tcmpestive conficiantur sed neque ullum quoque ejus rei gratia aut
:

scriberes, illiusque doctrinam anathematizares, fore

laborem

ut omnis altercationis niateria


tur
;

mox

e niedio tollere-

aut difficultatem aut ignominiam aut injuriarum condemnationem recusaturus. Quod si


, , ,

Cyrillusque sanctissimus Alexaudrina; Ecclesiaj

vero (quod non credimus) nostra;


justoque auiini nostri proposito
,

liuic conscientiae,

episcopus

cum

suis,

tum

Caslcstinus

quoque

nobilis-

privato judicio,

sima; civitatis

Romana; episcopus, lum


tua pictate ad
si

reliqui tanfidei

dem omnes
saccrdotes,

quotquot ubiquc sunt Orthodoxae

cum

rcnt. Cajtera vero,

commuiiionem rediqua) forte essent, quiB cmen;

humana;que alicujus perturbationis impulsu, ahquando obniti institueris nostraque decreta tloccinon dubitet saiictitas tua se obedientiae et feceris
, ;
,

promptitudinis, quae saucta; Dei Ecclesice concorditer conslituenda;

dahonem
in

dcsiderarcnt

ea a vobis ipsis privatim vel


,

jure

debetur, neglecftc

meritas

conimunc consultantibus

facili

negoUo

recte

poenas daturum esse . Uactenus Theodosii ad Joan-

expediri posse.

nem cpiscopum Antiochenum


has

Epistola. Sed pra;ter

litteras alias secretiores dedisse


,

per

eumdem

Aristolaum ad ipsum Joannem


'

ut

damnaret Nesto-

Apud Conc. Ephes.

cdit. Pell.

tom. v. c. 3.

rium,

et in

omnibus

Cyrillo assentiretur, testatur

SIXTI
Cyrilhis in Epistola
rcckiituri
acl

ANNUS

1.

CHRLSTI 432.
Stylitam
,

/il9

Dynatum
(ut

',

quam
est)
,

infcrius

Simconem
admiranda;

incomparabile hujus saeculi


,

snmus.
Scri|isit

sanctitatis exeni|)Ium

de quo

et
'

supc:

47.

insuper

dictum

imperator
qui
iotius

rlus mentio facta est ejusmodi litteras dedit


49.

ad Acacium
vitate et

Berceensem

anfistitem

Quoniam quidem exploratum habemus

Orientalium macliinationis consuHor

pra:>senii ^va.-

rerum agendarum
'

usii

atquc peritia habe,

batur, et ad alios coepiscopos et anachoretas


sic se

quaj

habcnt
Nihil

omnino eorum omninm a nobis


,

est

praiermissum
noslro studio
sanctitas

qurn relifjionis

CiiristianiE
lioc

causa

totam reverentia; tuaj vitam ad Deuni esse conversam, caque integritate vixisse haclenus, ut divinam erga nos benevoleutiam certa quadani fiducia provocare queas, non potuimus in pra^senti has ad te htteras non perscribere, teque etiam at([uc ehani rogare, ut hoc pacis concordia;que negotium , quod
a divina providentia vere dependet, hoc pohssimum iempore quam maxime promovere satagas dissi;

effici

debuerant. Atque
a Joannc

ipsum

vestra

cum

piissimo Ecclesia?

Antiochena episcopo,
episcopis iiui
scere
poterit.

tum

a ca^teris quoque sanctis

diumque
cata;

diaboli technis paci recte aliquando radi-

apud illum versantur, dihicide cognoAcciderunt autem nonnuliic inter quosdam circa reli^nonis nepotium difficultates et confroversiie, quas qnideiu evestigio de medio tollere et abolereexoptabamus; verum negotiorum magnitudine et multitudinc impediti, (|uod volebamus et conabamur, conficere non valuimus. Certa nihilo-

et constitutffi

injectum

confestim e medio

tollerc contendas. Id qiiod tua; sanclitahs precibus,

ejusdemque apud
confisi
si

illos qui eam confirmare dissipatam(|ue reslituere possunt, hortaiu impulsu(iue


,

futurum, minime dubilamus. Nam , brevi Joannes piissimusEcclesia; Anhocheuffiepiscopus,


,

Nestorii
tavit,

qui Iiasce controversias princi|)io exusci,

minus
Deus
,

fixaiiue stat sententia

ab hoc concilianda?
,

pacis studio

non prius

desistere

quam

misericors
,

vestris
et

intercedentibus precibns

Ecclesiis

unionem

pacem

resfitiiere

dignabitnr.

Decet

fidemque fecerit se novo insanoque dogmati in posterum non consensurnm neque antea consensisse unquam divulsorum membrorum uniodenuosubsequetur quippe
, : :

deposihoni subscripserit

proinde vestram sanctitatem, omni diligentia, studio,


ac contentione ha^c a Deo deposcere
tos
;

cum omnes
inquam
dentales
,

Aosque proba,

in hoc conveniant concurrantque si, Joannes istud fecerit religiosissimoque


, :

Romana; religionis sacerdotes esse manifesto argumento declarare . Hactenus Theodosius ad Acacium et alios (ut habet inscriptio) aliarum
,

episcopo Cyrillo consenserit


,

quemadmodum
,

Occi-

et Constantinopolitani

reliquique

omnes

ierrarnm orbis episcopi

cum

eo consentiunt; qnae

provinciarum e[iiscopos et solitarios. Quod vero ad hanc Theodosii Augusti 48. Epistolam speciat velim nomenclaturam observes, qua imperatorfidem Catholicam propriori vocabulo, Romanam religionem appellat; propriori , inquam quoniam dicendo tantum fidemCatholicam, cum omncs ferme lueretici eam apud se esse profiteantur, haud facile illosdistingueseonomine (dum
, :

quondam

rursum Hanc namque molestiani turbamque, supervacanea parumque utilis, imo vero noxia doctrina nobis peperit qua; quidem si per vestras
coalescent.
:

fuerant conjuncta, Dei benignitate

preces explosa, proculque ab animis nostris ehniinata fnerit pacatos nos rcddet divinamquc defen, ,

sioncm

(uti

tio ha;c ct

speramus) nobis resfituet. Nam contendiscordia adeo nos coiiturbat, ut existi-

agitur

cum

ipsis) a vera; pietatis


illa
,

cultoribus

secus

memusprimam

autem voce

Romantc religionis , qua; pecunam non comliaris et propria est Orthodoxorum istud ipsum erat municare Romanae Ecclesia;

i)ra>cipuamque omnium nostrarum calamitatum occasionem vel hanc unam pra>buisse. 50. Confidimus autem, regni nostri res consilio
benignitatis et humanitatis Dei
Ecclesiae
et

esse processuras,

constituere

quempiam ha-reticum atque

schismati-

Orthodoxa;

cum

ut ex his qua? dicta sunt su])erlus ex Optato

egregio facto

Milevitano, sancto Augustino, sancto Ilieronymo, et


aUis veteribus satis superque sa>pius
est.

certamen, ut
iibi

membris vestro hoc conjunctis. Certa igitur pulcherrimum superes da;monis conatus hoc enim
fidei
:

demonstratum

maximum
viribus
:

ceriamen imputabitur,
parta
:

et victoria te

Porro sicut in Oriente (ut apparet testificatione Theodosii imperatoiis) ejusmodi vigebat loquendi
usus, ut pcr
lica

summis
factis

quam

adeptus

ipsum

secutus fueris

ea qua; profileris,

tum

gerens,

tum

Romanam

Religionem

deberet intelligi;
tantuin
,

ita et

Cathoin Occidente, nec apud

fides

confirmans. Consuetis orationibus, qua3so,

Latinos
jienes

atque Catholicos

verum etiam

Barbaros eosdemque ha^reticos ejusmodi receptam esse consuetudinem quae alibi diximus ex Victore Uhcensi et Gregorio Turonensi de quibus
, ,

nostrum imperium, quique ei parent, sine intermissione Deo commcnda; ut nobis, quorum omnis cura (qiiemadmodum convenit) in pace religionis ipsius potissimum versatur, copiosa bona ab ipsius potestate sup|)ediientur Hactenus Theodosii im.

et suis locis

coutinget

fieri

mentio, manifeste decla,

peratoris littune ad
51.
erat,

Simeonem

Stylitam.

Sed ad Theodosium redeamus qui etiam cjusdem argumenti , pro pace scilicet inter dissidentes episco|)os concilianda, ad niagnum illum
rant.

Verum
licet

ut

comparatus magnus ille Simeoii super coluinnam in solitudine positus


sic

vitam parem

caelitibus

in

ierra

duceret
:

curam
'

Ecclesia; Dei

minime

abjecerit

zelo

tamen enim

Cynll. ep. xsxiii.


c.

Extant

apud Conc. Ephes.

edit.

Pelt.
'

tom. V.

10.

Apud

Eplies. Conc. edit. Pelt. tom. v. c. 15.

420
pictatis exsestiians
,

SIXTI

ANNUS

1.

CHRISTI 432.
ct

nullani pnctcrmisit aliquando


;

pra!sidium
praj oculis,

tutelam parantes
(pii

Ha!c Thcodoretus

occasionein

illi

consulcndi

cujns

rci

causa cliani

cjusdem provinci;e accola,


scri|)siU|ue

ba!c

omnia babebat
i[)so

cum

opus esset, scribcrct ad imperatorcm, ab codcnKjue vicissim soleret acciperc litteras. Thcodo Ha-c retus enim de ipso agens, iiaie inier alia' quidem omnia faciebat, ncque sanctarum Scriptualiquando rarum curam abjicit ct providentiam
: :

dum
Sed

fiercnt,

magno

Simcone adhuc
datur
:

snperstite.

cum

alio tendal ora-

tionis cursus, a|)ud

quidem pugnans adversus Gentilium

im]>ietateni,

aliquando frangcns .ludicoruni audaciam, aliquando aulem fuaans, et iirolliyans turbas Iiajreticorum, aliquando de Iiis scribens ad imiicratorem, aliquando
prajsides et mayistratus ad

hunc diutius immorari minime conveniemus cum sa^pe inferius. Modo autem de Joanne Anlioeheno episcopo, ad quein Theodosius scripsit, coeptam prosequamur orationcm.
Antiochiam SyrioB episcoet Nestorii damnationem subscribit, miltitque ad Sixtum et Cyrillum, in qtiem Neslorianorum calumnim refellimtur.
53. Joannes, vocatis
fldei

pis,

veram

cnnfessionem

divinum ineitans zelum,

aliquando etiam

ipsis

Ecclesiarum pastoribus majo-

rem

curam gerere praicipiens . Hacc et alia Tlieodorelus quiquidem in eo quod ait, Simeonem
gregis
:

Hic quidem

ctsi

de fide

Catholica

gloriaretur

aliquando fregisse Jud;corum proeaciam,


beret adversus eos ad impcratorem
;

dum

seri-

illud plane in

magna tamen labe consi^ersus est ex consuetudine atque defensione Nestorii deterius vero foedatus, cum in suspicionem adductus est init;e cum eo
:

mente

Iiabuisse visus est,

quod de codem Evagrius


animo, ut ad imperato-

occulta; societatis,
cilio

dum

damnationi Nestorii

in

Con-

narrat bis verbis':

Virtus porro diviuffi gratia;

oecunienico E[)bcsino proclamatae, non tantum


potuit ut subscriberet, sed

tani penitus in istiusinsedit

non addnci

eidem semper

pcr legem jubentem ut Judsis Antiocbiam incolenlilnis ipsorum synagogae, quas ante Christiani ab illis abstulissent redderentur, adeo

rem Theodosium

mirum
rei

cujus causa factum est, ut com[)Iurium sanctorum


est pertin;icius refragatus:

in

modum

virorum animi
baec

in

eum juste commoti


qum
Cyrillus

fucrint.

Ad
in

adeoquc aeriter propterca eum incrcparit(soIum namquesuum imperalorem Deum quo Cbrisveritus est) ut imperator Tbeodosius tianorum satisfaeeret volunlati, sua mandata revocaret; praifcctumque qui ipsum de JudiEorum
libere
scripserit,
,

namque

spectant
S.

monachus

Eutbymii, quas posteris fideliler tradidit, tum de S. Eutbymio, tum de Domno monacho cjusdem Joannis episcopi Antiocheni ex
sorore ne|iote narrat verbis
istis
:

rebus gestis

Is

autem (Euex
iis

synagogis reddendis docuerat, abdicaret magistratu atque sanctissimum atque ca^lestem orarct marty-

tbymius

scilicet)

cum

ct alia didicisset et

qu;e

facta fuerant

ab episcopis Orientis,

quod Joannes
:

rem,

uti

nominatim pro
,

ipso

Deum

obsecraret,

qui praeerat Antiocbia3,


ctus esset, ut

cum

esset

Orthodoxus, indufuit

obtestareturque

atque sua ipsum impcrtiret bene-

eadem
fuit

sentiret quae Nestorius

dictione . Ha-c Evagrius.

gravi

tristitia

cor ejus sauciatum.

Eodem modo

Porro magni bujus Simeonis nomen ob ejus ingentiaque miracula non in Oriente solum, ubi degebat, sed in Occidente fuisse I)ercelcbre, quaj de eodem tradil bis verbis Theodo Cum ergo pervolarct fama in retus, significant^
52.
rairiflcas virtutes
, , :

etiam affectus

Domnus

illius

nepos consobri-

Eutbymium, ut ei permitteretur ire Antiocbiam, ut avunculum suum, qui sup[ilantatus fuerat, restitueret, et jam veluti jacentcm erigeref. Ille autem cum praevidisset non futurum
nus
:

rogavit itaque

omnes regiones
vicini, sed qui
:

concurrcbant omnes non solum

illuc

tutum advcntum, sed


:

ei

potius inutilem et
(inqiiil)

etiam multorum dierum itinere aberant pro exposcendis ab eo diversis (prout quisque opus baberet pro se, vcl pro suis) divinilus
impertiendis miraculis. Sed pergit Sic autem omnibus undique advenientibus, et per totam viam
:

minime conducibilem
non
o[iortel te a

Nequaquam
: :

fili

Laura recedere

tua opus habet praesentia


fide declinavit
:

sed etsi

neque enim ille paululum arecta


illius

Deus autem, qui novit cor


i[)se

recfe se habere,
id

illum convertet, et reducet ad

instar fluminis affluentibus, videre est pelagus bo-

minum

in illo loco constitutum,

quaque excipit. nostram habitant rcgionem, sed et Ismaelitae, et Persffi, et Armeni qui sunt cis sulijecti, et Iberes, et Homerita?, et qui illis sunt interiores. Venerunt autem multi quoque qui baliitant extrcmaOccideotis, Hispani (inquam) et Dritanni ct Galli, qui quod est intermedium occupant. De Italia enim superva-

quod fluvios undeNon solum enim confluunt qui

quod bene erit. Et tu quidem, o fib, si quidem in quo vocatus es, et loco, in eo perpetuo manseris
;

perficies,

et

gloriam adipisceris, veram, inquam,

gloriam, ct qu;c ex Deo cst, qua; nunquam excidit. Sin autem his neglectis, et tolerantiae contemptis cogitationibus, a Laura tentabis discedere obtinebis
:

quidem adniinistrationem, quem tuus babet avunculus sed eam tibi rursus auterent mali homines
:

et prffistigiatores,

cum

abilliusiiriusseduetusfueris
est in sanctis

caneum

est

dicerc.

longe maxima,
porticibus
ei

eum

Aiunt enini Piomae^ qu;e est fuissc adco oninium sermone

ignoratione. Et haec
lliymius.

quidem qui
proficiscitur

Eunec
<|ua2

Domnus autem, cum bac mandata non


curasset
,

cclebratum, ut in officinarum

onmium

vestibuliset
sibi

multum
vale

Antioehiam

parvas posuerint imagines, binc

quidem

dixit s;mcto, et

nec

ei ullo

modo suum
onmia

signifieavit recessum.
1

Cum

illic fuisset,

Tlieod. Vit. SS. Talr. c. 26.

'^

Evagr.

I.

l.

c.

13.

Theod.

ei

[)ra!dicta

fueranl elfectum sunt sortita. Hleque


poenitentia,

Vit. SS. Patr. c. 26.

postea

magna ductus

quod non obedis-

SIXTI
sct,

ANNUS

CHRISTI Ud2.
niulta(|uo utrinque ct dicta et facta
;

421
quoque

ad ipsiim rovcrtilur,

frpavi

dolorc visccribus

sissct,

cruciatus et acerbe ^iejiloraus B.Hacic Cyrillus. De


ipso

cssent
versi

ad noslras tandcm Ecclesias


;

et civitates re-

autem Domuo
54.

jilura

suo loco inferius.


a Tlicodosio impcratore

sumus

At quicl,

liiteris

attincbat,

Synodi sententi;c per

neque (|uod ad Nestorii de[ositionem id tempus subscrise discor-

acccptis

una cum
Syriro in

Aristolai

lcgatione,
illis

Joannes

psimus.
56.
diis

Vocatis
(|uil)us

unum

episcopis,

videlicet,

Porro autcm ciim mullis intcr


dissidcrcnt;

hactenus adversus Cyrilium

et alios Epliesi

Ecclesife

unumque

illud

omncs

congregatos usus fuerat comminislris, convenit una

cum

illis

Cyrilli

etiam Acacius Beroeensis (prout littcrai ad Acacium Mclitenum oslendunt) initque


consilium, ut (|uid opus facto esset, decer-

oportere visum esset, ut omiii dissidio e medio sublato, amice inter se iterum congruerent religiosissimi ad iiitc Christique amantcs
:

maxime cnrare

cum

eis

imperatores id i|)sum (luoque

quamprimum

lieri

Ne autcm ad dicendam causam Nicomediam proficisci Joauncs ex mandato Theodosii cogcretur,


nerent.
illud inter eos consullius deliberatur,

vellent, sevcrei|ue jnberent, ac celeberrinuun tri-

ratam haben-

dam cum

csse

damnationcm
, ;

ha?resis

Nestorianai

una

ipso Nestorio

sicut Theodosius suis lifteris

notarium Aristolaum ca de causa ad nos omnis mox contcntio facesseret, sanctaciuc sanctarum Dei Ecclesiarimi pax ubi^iue vigeret placuit et nobis quoque in sacra Synodi senet

bunum

milterent, ut

sicque redintegrandam admonuerat faciendum esse communicationem cum Roniano Ponlifice


,

tentia,

qu;c Nestorium deposuit, acquiescere, ippro deposito iiabere, ac


:

sumque

blasphemam

illius

atque Cyrillo Alcxandrino, omniqiie simul Ecclesia


Catholica, a

qua hactenus schismate

pra-cisus esset.

Quse omnia Arisiolaus legatus a Thcodosio missus


haljens nullum amplius de proflciscendo Nicomediam Joanni negoliiuu faccssivit; utpole qui
rata
,

doclrinam anathematizare eo quod nostra} ([uocjue EcclesiiE perinde ac vestra sanctitas, rectam semper inculpatamque fldem tenuerint, eamdcmque populo assidue commcndarint, retinendamque prasdicarint. Assenlimur nihilominus et Maximiani sanctissimi

hac via concordiam inter dissidentes episcopos conciliandam fore conspicerct. Joannes igitur ex Synodo tunc Antiochiffi habita de daninatione Nestorii et

pientissimique

Ecclesiae
:

Constantinopoli-

tauEe episcopi ordinationi

denique

cum omnibus

Synodalem dcdit E[iistoIam ad Sixtum non autem ad Cyrillum cum eo enim aliter episcopum Alexandriimm agendum pulavit, ut paulo inferius dicturi sumus. Epistola autem ad Sixtimi papam a Joanne tunc
ejus hiEresi

Romanum

Pontificem

terrarum orbis episco[iis, si modorectam sinccramque fldem habucrint eamdemque servaverint, communicamus . Hactcnus Joannis ac collegarum ad Sixtum papam atque alios collegas Epistola, com-

munis quidem episcopis omnibus Catholicae fidei, qna Catholicam Ecclcsiarum omnium communio-

scripta sic se habet


55.
lio
c(

'

(1)

nem
qui sacerdo-

nanciscerentur, et((ui hactenus schismate scissi

Pi'a}cipuum

eorum studium,

fuissent,

harum

lilterarum compagine unirentur.

funguutur, divinumque istud cpiscopatus mi-

uisterium a Christo

omnium

Salvatore sortiti sunt,

primariusque eorumdem scopus hic esse debet, neinpe ut in flde recta excellant, eamque populum sibi concreditum fldeliter doceant. Cum itaque res ita habeat, anno proxime lapso, sacra Deo dilectissimorum episcoporum Synodus, juxta religiosissi-

Pervenerunt ha; liltenc Romam anno sequenti. Quaj vero Sixtus papa rescri[iserit, suo loco dicemus. 57. Cum Cyrillo autcm Alcxandrino eiiiscopo,
adversus
chenuSj

quem

acerbissimas inimicitias csercuis-

sent, aliter sibi


et alii

agendum putarunt Joannes Antionimirum ut collega?. Syria; episcopi


;

morum

Christi(|ue

amantium imperatorum
causa convenit
Ca^lestini
:

nostro-

quasi datnri essent

rum decrctum in Ephesiorum metropoli


Nestoriana3
haeresis

profliganda)

ab eo, velut

in

legem, suspicionem adduclo hsresis Apolipsi

veluli Orthodoxi ei

consessuque

linaris, exigerent Catholica! fldei

confessionem, qua

una cum
siae

beata?

memori;B

Romanae Ecclc-

sua Capitula tanquam erronea condemnaret.

Cum

quondam

episcopi legahs fldeique vindieibus

celebrato, praedictum Nestoiium

doctrina utentem,

tanquam profana multorumque passim scandalo-

ergo his se minimeconsensuruni idem Cyrillus suis tunc illud iidem Syri episcopi litteris declarasset
:

consilium inierunt, ut

Paulum episcopum Emese-

rum

auctorem, et in flde praelerea Catholica graviter errantem, depositionis senlentiEe subjecit. At vero postquam et nos quoque eodem advenissemus ,

num

legatum Alexandriam mitterent ad Cyrillum, qui si posset, ab eo quod petitum antea fuerat, extorqueret; sin minus Cyrillus acquiescere vellet,

remque omnem, ut gesla erat, accepissemus, graviter commoti fuimus. Cum ergo ea de causa non
parva inter nos
Apud
et

tunc de damnatione Nestorii,


ptas lilteras ei redderet
:

et

ejus haeresis scri-

Synodum

controversia interces-

qiiidem omnia testatur ipse S. Cyrillus in Epistola his diebus data ad


h;T!C
'

'

Act. Conc. Ephes. edit. Pelt. toai. v. c. 17.

Apud Conc. Ephcs.

cdit. Pelt.

tom. v.

c. 7.

adpopulum

(I) Quum hffc Epistola pra;cesserit concionem qnam Cjrillus die xxvin mensis Pharmuti, hoc est die xxiii Aprilis, confirmata jam pacc habuit, itus, ac reditus, quibus ad pacem perventum est, non permiltunt, ut hoc cilius anno k'6'i coutigerit. (Juare Barunii senleutia, quod ha!c Epistola scripta sit e conciho quod Joannes posl acceptam Theodosii Sacram Aatiochkc habuit, et quod eamdem Cyrilh datam neget, Mansi. non probatur Constanlio in Monito prsevio ad hanc Epistolam pag. 1229.

li'12

SIXTI

ANNUS

1.

CHRISTI 432.
Cbristi

S. Acaciiini

Melitcmmi Armciiia' cpiscopum,

stre-

incarnatione concorditer a nobis editam

miiim

(iit

(lictiimcstaimo supcriori) Catliolicaj fulei

quam

proinde

pietati tua;])er ()ra3dictum [)iissimiim

puj;;ilem.

viriim misimus.
(j|.

Paulus Cyrilliim convenissol, niultis ciim i)ersua(lere conaliis est, siia damiiare Capitiila et iiiter alia hoc iisus (!st argumento : Si
58.
:

Cum autem

De Virgine

itaqiie Dei])ara

quomodo

sen-

sci'i|)tis

a Mai^no Atlianasio stare vellet)). Ciimf|ue


ille

deque Ilnigenih Filii Dei incarnatione, dicemus brcvitur, non iit iis ali(|iii(l addamus, qiia; ab inilio cx divinis litteris, sanctoct loqiiainur,

tiamus

se ab ejiis doctrina miniiiiam rccessnrnni fore

rumquc Patrum

tradilione hausimiis, scd uf hdei

spojiondisset

])rotulit l'aulus
,

Atlianasii Epistolani

(|iia \idebatur Cyrilius convinci ad Epictetum posse. Sed eam ab ba^reticis fuisse depravatam, ba-

nostnc rationem rcddamus. Dicemus auteni, niliil omiiino (ut modo aiehamus) fidei in Nica-aa sanctis
Patiihiis cxposit;c adjicientes. llla nam(]iie (ut alibi

bita coUatione

cum

originali scripto, (juod asserva-

a iiobis indicatum

cst)

ad

omnem

])ietalis

cognitio-

batur
fuit
:

in

arcbivo Alcxandrino, facilc percognitiim


:

nem

omiiis(]iie

lia;retic;E

pravitatis

depulsionem

unde Paulus spe illa omnino frnstratiis est quidem Cyrillus ipse testatnr iii dicta Epistola ad Acacium Melitennm. Cum igitiir niilla spes Paulo reliijua esset, ut in snam senfentiam Cyriltunc protnlit litteras Joaniiis AnIiim perduceret tiocheni, et collefi;ariim cjns, (|iiibns pax omnino conciliari posset ipsa; antem sic se babcnt 59. Religiosissimorum imperatorum nostrorum edicto, Deo dilectissimorum episcopornm Synodus ad Ephcsioruni melropolim, cum Ecclesiahsec
:
: ' :

abunde sat est. Sed nec illa quo(]iic quae ca])tum nostrum excedunt, temere hic ingeremiis, sed iiro])ri;G

infirmitatis

coiifessione
liis,

excludentcs eos qui

sticarum reruni, et controversiamm, tiim rectcc quoque fidei causa dudum conveniiejussaest. Cum autem ad iirffidictam civitatem pervenissemus, ac citra miituum colloiiniuni inde rursus abiissemus
(iiullum

quibus consideramus, qiise snjira hiimanum captum sunt. Habet vero nostra ex])ositio in luinc modiini B Confitemur Doininum nostrum Jesum G'2. (Miristum Unigenitum Dei Filium esse, Deum (lerfectum et hominem pcrfectnm ex aninia rationis compote et corpore conslitutnm Ante sa>cula (]uidem cx patre secundum divinitatem genitum, (loin
:

adoriri nos velint in

stremis verotemporibns
et propter

dum

eumdem iiisuin propter nos nostram salutem ex Maria Virgine secunliumanitatcm natum Eunidem Patri con: :

autem

est opei\T

prelium, pacis tempore,

snbstantialem

neglecti colloquii causas imiuirere) accidit, ut Ec-

secundum divinitatem, nobis, itera coessentialem secundum humanitalem si quidem


;

Qnando oninesergo id maxime ciirare oportet, iit omni animorum dissensione contentioneque e medio subiata, ipsique reliChristi Ecclesii^" denno consocientur
clesi in graves discordias inciderent.
;

giosissimi ac Christi amantissimi reges, hoc ipsuni

ut

fiat,

serio

mandent; cjusquerei

gratia

dominum
ac graves

meum

prpcclarissimum, a|)prime(]ue conspicuuni


,

naturarnm facta est unio quo fit, ut unum Christnm, iinum Filinni, unum Doniinum conliteaniur; et secundum bunc incoiifusa; unitatis intellectum, sanctam Virginem Deiparam esse prohtemur ])ro])terea quod Dcus Verbiim ex i])sa conce()tum, et incarnatnm et bomo factum est, templumque ex illa snm])tum sibi unierit.
:

tribunum Aristolaum buc amandariiit prmterea una cum illo litterasmiserint,

t)3.

Ad Evangelicas porro

Apostolicasque de

qu;T? (]nain-

Domino
tinentcs

voces quod attinet; scimus graves theolo-

primum

nos convenire jnbent, (]uo scandala omnia

gos alias quidem fanquam ad

unam personam
,

()er-

e niedio tollautur,

omnisqne perturbatio
illornm
litteris

et oCfensio

promiscne accipere
illas

alias

vero
;

propter
et alias

consopiatur.

naturarum diversitatem divisim usurpare


piis

niorem gerere Yolentes, recta niox domiiuim nostrnm, Deo per omnia dilectissimum et sanctissimuni episcopum Pauluniad sanchtatem tnani mittendum duximus quod consilium sanctissimo piissimoquepatri noslro Acacio, cffiterisqne qni nobiscum erant, Deo dilectissimis episcopis probatus fnit. Fecimus hoc auteni majoris securitatis compendiique causa eo niniirnm, quod alia commodiori ratione quffi a religio60.

Nos

qutcindivinitatemconveniunt, ad Cbrisfi divinilatem alias vero, nempe bumiles, ad ejusdem biimanitatem referre solere. Hocjiicto fuiulamento, [)lacuit nobis qnoomnis tollaturconquideni, nt])ote
;
;

tentio, universalisque sauctis Dei Ecclesiis per or-

bem
((uae

siiarsis [)ax

rcddatur

exorta videntur, de

necnon scandala omnia, medio tollantur Nesto;

rium quondam Constantino[)olitanum


()io de|)Osito liabere
;

e[)isco[ium

tum

(^rofanas illius [)ravasque


:

sissiinisimperatoribus nostris sancita

suiit, perficere,

vocum

novitales auatbematizare

nobis in
rit.

unnm

convenientibus, integrum non fueilli,

Ecciesi;e Dei, ([uas

[)roi)terea quod apud nos sunt, rectam sanamque

Mandavimus autem

ut personam nostram
,

lidem obtincant
(([ueinadmodiiin
lidelitcr tradant.

illain([ue
et vestra

custodiant, ac populis

sustinens pro nobis ea tractet


constiluat,

unaque vobiscum quai ad pacem faciunt id quod hnjus


: :

qiioque sanctitas

facit)

Consenlimus nibiloininus ctin or-

legalionis ])nccipuuin caput est


tuic

simulque

pietati

(hnalionem ((uoque sanctissimi piissimi^iue Maximiani sancta; EcclesicB Constantinopolitanai episcopi.


Et

cxhibeat exposilionem de Domini nostri Jcsii

communicamus taudem
habentibns

universis orbis terrcB

Apud

Act. Ephes. edit. Pelt.


sit

tom. v.

c. 5.

item apud

religiosissimis episcopis
Cyril. ep.

rectam inculpatamque h-

xxxviii. ad Dynatum

menlio ejusdcm.

dem

et retinentibus. Vale,

domine

piis-

SIXTI
sime,
iioljis

ANNUS
:

1.

CHRISTI

/|32.

m
iiam
cl
iii

lValfin(iio

siiicorissiinc

iiiiiii

(lilcde

ac

])ro

dam

iiarrarent
,

(luerimonias liaiiere se
sancta

orarc

|icrj;c .

Hactciiiis E|iislola Joannis Aii-

siniulabant

taiii]uam

Synodo
sed

quae-

lioclicni ct

socioriini ad (Ivrilliiin Alcxaiulrinuin.

dam non
(]uideiii

siiit r^ccte

dicta et facta. Et liujiismodi

Scri|itas casdcni liltcras


tiiiccin, neciioii

ad Sixtuin Roinaiinm Ponad Maxiinianuni e|)iscopuni Consi|)sc (lyriiliis iii

i<]pistokis

iion

acccptavi,

rcspoiidi

Uuomodo

qui praelcritorum gestorum gratia veiiiam

tanlinopolitaiuim tiadit

Epistola ad
ipsos

Uyiiatuin, (|ua ct nonnulla secreliora intcr


fuissc transacta docet,

nimiriim

lidci

confessioneni,

(|uam Joaniics

ct

Orientalcs i^rofessi suiit, pra-mis-

sam antea ad
liic

illos fuisse

ab ipso Cyrillo. Rcddenda

cst

iyitur ipsa Cyrilli ad


rei

Dynatum
:

'

Epistola,

(|UEe

exactam tolius
64. Pietati

gestte

sericm ])andit, ncc

dcnuo injnriain nobisinfcrunt? memoratus pientissirnus episcopiis excusaret, juramento^iuc aflirmarct, non esse iiunc illorum scopum, sed magis sim])lici eos animo ista scripsisse dilcctionis gratia et hoc accepi verum ad Synaxim eum non admisi nisi ubi dato prinuim lihello, Nestorii dogmata scri])to anathcmatizavit,
jicterc dcl)eaiit,jam

Cum autem

ista

a])ud alios ita facile est inveniri


tu<E
,

proquc
,

de])osito illuin liabere se confessus est, et

qua?

pacein Ecclcsiarnm

ordiiiationi religiosissimi et pienlissiini

Maximiani

quani sectatur, concernunt, siguificanda duxi. Aniiocliiain itaque

episcopi conscnsit.
67.
Petiit

Dominns meus ccleberrimus


veiiit

tribu-

antem, ut

istis

a se loco

omnium

nus

et

notarius Aristolaus
litteras
,

allcrens

secum

qui per Oricnlem sunt, pientissimorum e])iscopo-

regias

quaj

reiigiosissimo

Antioclienoe

Ecclesi;c cpiscopo Joanni

niandarunt, ut scelesla

rum rum

reccptis lihellis,
niillo

niliil

exigerem amplius. Ve-

modo
ei, si
illi

ac(]uievi, sed

domino meo

cele-

Ncstorii

dogmata

anatlieinatizaret, et

depositionem

berrimo tribuno ac notario


significans
ei)isco|)US

cliartani misi etexhibui,

ejus [iro conformitatc sancta; Synodi decerneret, et

pieutissinuis Joannes Antiochenus

communioncm a nobis qutereret. Et lia?c (]uidem coiitincbant ill;B littera;. Caeteruni quidam cx
ila

suhscripscrit,
esse

tnm demum commuetnotariiis Arislolaus

nionein

illis

rcddendam. (^unctationem autem

Orientaliijus ei^iscopis, qui forte

Nestorium nonqui
et

eorum celebcrrimus tribunus


moleste
tulit.

dum condemnarunt,
rectam nostram fidem

et

illis

patrociiiantur,

Cuin itaque pientissimus episco])US

sollicitant,

gloriam om-

Joaiines suhscripsisset, et qui

cum

eo erant Nestorii

nium

Salvatoris nostri

adorantibus baud medio-

criter insidiati sunt, ut piciitissimusac sanctissimus

dogmata manifestins anatliematizassent, confessique essent illum se ])ro dej)Osito habere, et ordinalioni religiosissimi ac pientissimi

Acacius 15era?ensis episcoi^us ad runt quanquain ita tanquain


:

me
ipsi

scriberet, curaquffi scripsit,

consensissent
haec

communionem
ilhid
sit

illis

Maximiani episcopi rcddidimus


:

me

petuiit;

nempe opus
omnia,

esset,

ut quic contra Ncslo-

rium

a nobis sunt scripta, deleantur, et

tanquam

namque ilhs bantur. Notum et


initio

et Epliesi a S.

Synodo profione:

sanctitati tu;e

instabat

irrita abjiciantnr

et ])aciscamur in solo lidei

religiosissimus

ac

])ientissimus

episcopus
et

symbolo a sanctis Patribus Nica>ffi determinaloe. Novit autem saiictitas tua, quod tales oliin iiisorum in Nicaena Synodo positioncs faeriiit. 63. Ego vero ad ista rescri|isi, ]ietcre eos impossibilia; eo quod quie scri|)simus, recte scripserimus,
recta; et incul|)ata;
fidei

Panlus,

dcpositorum

(Elladii dico

et Eutherii

Emcrii

et Dorothei) gratia obsecrans, ac petens,

ut

qua; contra eos decreta sunt, abrogarentur; con-

tendens(]ue

fieri

non
nisi

posse, ut pax Ecclcsiarum ad

finem deducatur,

etiam haec particula addatiir.

patrocinantes

nec

quicquam omnino scrijitorum nostroruin ncgaturi simus neque enim aliqiiid (sicut dicuiit) tenicre
:

esse diclum, sed

ubique nos rectitudini


virluti

lidei
:

ad-

haerere

et verilatis

consentire

oportere

Ego vero rcsi^ondebam, rem eum conari impossibilem, nequc uiiquam nos hoc ])ermissuros. Scripserunt aulem earndcm Epistolam (]uam miserunt et ad me, et reli(]uos pientissimos et sanctissimos episcopos, et ad Sivtuin magUcG Romaj episcopum,
et

magis eos talibus ambagibus ac dilationibus non uti, neque extra ea qu;c necessaria sunt elabi, sed secunduni id quod ipsi pientissimo ac Deo dilectissimo regi et sanctae Synodo rectum videtur, ninii-

ad sanclac Constantinopolitanae Ecclesia? episco. Htcc Cyrillus


recitata!.
:

]ium Maximianum
littcrffi

sunt autem hve

Joannis nu])er

G8.

Has (luidem ubi accepit Paulus episcopus


legatus, ex])crtusqne esset Cyrilli con-

rum

Nestorii

nugas

et

blasi)liemiascontraCbristum
illius

Emesenus
ab
illo

factas
iiteri,

anathematizare, depositionem(|ue

con-

stantiam, nullo unquani pacto fore impertiendam

ac ordinationi saiictissimi ac pieiitissimi epi-

Joanni et collegis ejns

communicalionem
;

scopi Maximiani coiisentire.

GG.

Cum

istas

itaque litteras ad eos misissem

absque illarum litterarum ])ublicationc facere id miiiime pnetermisit. Sicquc edilis nni^er recilatis
litterisJoannis de pace firmanda,

considerarentqiie
reci])erent, nisi

lieri

non

posse, ut
ipsis

conimunionem
facienda erant,

una cuin

vertc fidei

ad fmein, quae

perductis: iniserunt Alexandriam religiosissimum ac

confessionc atciue damnatione Nestorii, Cyrillns ea cuncta cognoscens probavit qiiodquidcm etiam ex
:

Paulum Emesenum e])iscoi)uiii afferentem quidem ad me conimuiiionem concerneutia, verum talia, quoe non admodum decentia quael)ientissiniuin
'

ejusdein Pauli scriptis apparet

*. Sic igitnr absque Capitulorum suornin damnationc cniicta Cyrilli gesta sunt quod et recitata nuper scripta testautur.
:

Cjril. ep.

xxxvill.

'

Apu(i Acl. Ephes. tom. v.

c. 4.

424

SIXTI

ANNUS

sis

CHRISTI

/|32.

Ci). Ex liisantcm f|iii faverant Neslorio, spargebant in vulgns, Cyrillnm in oinuihns coiisensisse

Per.sani, qiiaiii liabent


:

in

qua videre
et

est

Acla Concilii CbalcedonenNeslorianum liominem exul'

Joanni, alque danniasse priorem senlenliam. Tlieo-

tantein

insiiltantem, taiKiiiain

sibi

cansa esset

dnrelns enim Cyriilo in

eam
de

us(|ue (iicm infensissi-

adjudicata, ctjactantem Cyrillum pirnilciitem tan-

miis adversarius, in Ej^istola ad

Domnum
:

episco-

dcm

pum

Antiocliennm

'

iirec

liis

liabet

Necanlea,
Capitula

recantasse palinodiam, atiiue Joanni in omnibns consensis.se. His ergo permoti complures baud
inferioris

iiKinit,

conimunicavimus CyriUo,
,

i|ni illa

ordinis viri scandalum

passi sunt, et ad

scripserat

(juous(^|ue

doctrinani et professionem
(luaea nobis dictasunt, nulla

Cyrillum de bis scripsere


biores. Aiiclor eiiim
(lui

(ut vidinuis) litleras acer-

fidei edidit

consona

iis

fertur

nomine

lb;e ((piis-

mentione . Ila^c ipse, et quidem niodo modestius, (juam alii jaclantes sua ab ipso Cyrillo fuisse damiiata Capitula; cum de illis al) ipso niillam esse babitam inentionem, Tbeodoretus affirinet, iiec quideni niendaciter. Sed quid insuper falso adjectuni est? Qnod eiiim nuper ex S. Cyrilli scriptis aiuiisti ipsnm Cyrillum niiiiqiiam imperiire voluisse coinmiinionem Joaniii Antiocbeno faulori Neslorii, nisi priiis tidei Catlioillis

de

Capitulis facta

quis

ille

fuerit)

eamdem

circularem Epistolam per

provincias legendam misit pro solatio

suoium

et

ignominia Catbolicorum. Ca'terum (iit publica Acla testantur - ) producta in Concilium Epistola illa, non esse Ibai comperta, sicfjue ea damnata, absolutus cst Iba. Sed de his inferius jam vero ad res
:

inter Cyrilliim
~-2.

Paulumque

transactas redeamus.

His

igilur

ex Cyrilb

sentenba

oranibus

probe confectis,

cum sic mutuo in unani eamdemque


cum
pace

lic.T

professionem Alexandriam niitteret secunduin

lldem Cafbolicam concordare simul et consentire


amlia; partes repertae sunt, inita est simul

datum ad boc ab ipso Alexandria Anliocbiam prototypum, ex quo niittendam Antiocbia lidei jirofessio-

nem

ejiiscopi arripueruiit

ex lioc ipso iidem Syri;c occasionem dicendi, a Cyrillo, ut reciperetur aJoanne, fuisse missam fidei Callio:

Joannes exscriberet

conimunio, perfect;ujue unitas sancita foedere sacramenlorum. Etenim qui pro Orientalibus legatione fungebatur Paulus, in Ecclesiam ad Synaxim
a S. Cyrillo introductus
est,

datumque

ei

ebam
excep-

qua et visus esset, sua se scripta damnasse Capitula, quod nuUa de ipsis in ea ab
licre

confessioiiem,

babere sermonem ad populum, qui


tus est plausu
:

summo

ipso mentio lacta

esset.

Vides scbismaticorum ver-

sutias, sentis ex verifate

com|)arata ad fallendiim
vobibili inversa alea,

mendacia,

dum

veluti

manu

sed b;ec postea, imo ad finem anni bujus contigisse probantur ex iis quai inferius dicturi snmus perducta namqiie fnisse constat usque ad anni flnem basc anni bujus exordio cccpta ne:

instar prwsligiatorum, iidem spectautium fallenti.s

gotia.

oculos, Cyrilbiin ex actore in reum, et

Joannem ex

73.

CyriUl ad populum

et

Pauli pro Joanne

reo suo voluntatis arbitrio in actorem prodigiose

legati homilia

transformant.
70.

pax
fabricator, et

et

Orthodoxam fidem profite7itis, nnde Jam vero e tristibus communio redditce.

Ejusmodi plane portentonim

pra^sligiarum conciimator est ille nequam pater mendacii nominatus, sub quo ad lem|)us ita radii solis esse dicuntur ^ dum sno nitore coruscam occnltare el comiirimere
uitilur veritatem; de
'
:

aliquantulum emergat oratio, et qu;e in bis conflictationibus moerens diutius versataest, in loetis exultet; et taniiuam in deliciarum campo latius spatietur.
S.

Dum

antcm

lurc agerentur, incidit natalis dies

quo

Joannis Baptist;^, quo Cyrillus inecclesia perbre-

merito et profibeticum illud asscritur


:

Prote-

vem bujusmodi
babet

babuit concionem, cujus titulus ad


,

gunt umbra) uinbram cjus cuni videlicet filii tenebrarum conspirant, et priEsto sunt in oinnibus i|)si principi tenebrarum, dum qua) ille suadet ingeritque mendacia, isti ipsa comparatis undique fallaciis ornant, pingunt, atque compingunt. Ha^c
,

temporis rationein plurimum confcrt

qui

sic se

Homilia

'

Cyrilli

episcopi dicta

in N;\tivitate
,

Joannis Bnptistoe, Pbarnuiti vicesima octava


ctione

indi-

prima

quideni

iieregregie
iis

prtBstitisse

Nestorianos

tum
qui

Aprilis dies

apud Romanos mensis vicesima nona. Diverse plane a com:

est b;ec ipsa

qu;B superius de

dicla sunt,

tum

qucE dicentur,
alios

muni
ab

ordine solitos /Egyptios celebrare festos dies

perspicue demonstrabunt.
stabant a parte Nestorii,

Nam

iiraMer

aliis,

diximus primo tomo Annalium. Sed

lifec

etiam ipse Tbeodoretus iisdem aggressus est Cyrilbim urgere calunmiis,

Cyrillus ad
7 i.

populum

nempe ab ipso sua fuisse damnata Caiiitula. Ita quidem iile inlerpretatus esse videlur dictam lidi
i

dogm;itum certissimam

Eos qui pietate firmi sunt, et sacrorum et ornatam babent fidem,

terrani uberein Propbeta

nominat diccns

Et

eritis

regulam a

S.

Cyrillo

niissam, ut ipsius perbrevis

vos terra pinguis, dicit Dominiis onmipotens; et

eodem tempore ad JoanAntioclienum episcopum quae recitatur in qiiinta Synodo, collatione quinta ad tinem reddeEpistola deelarat scripta

nem
iiius

benedicent vobis onmes gentes Terram vero ubereni esse dicit, pro, fcecundissimam et frucliferam,
:

et

fructuuin domesticorum matreni, atque iiutricem.

nos
71.

eam

inferius.

Qui iusuper cupit Nestorianorum videre stropbas, legat Epistolam (lua; fertur Iba; ad Marin
Tlieod. ep. cxii.

est omiiis Deo amabilis et sancta anima, cultorem veluti quemdain et seminatorem

Hujiismodi auteiii

'

Job. xli.

Job. xl.

II.

Act. VI.

2 Coac. Chalced. Act. x. Conc. Chalced. Act. x. ^ Ex cod. Anton. Auguslini.

et

Conc. Nic.

,, ,

sixTr
^>tiiis

ANNUS

I.

id

crmiSTi

'i32.

/i25

honi

sorlit;i

Cliristum,

(|ui oliaiii

sacroruui per

nol)is(io!;iiialuni

conscrvat (coruscal) scientiani.Sed


excilatur

ncm

slaiisargumenlo i*aulus ad niieiii pcrdiiccie oralioob liigruentem imiltitudincm cogitur: constat

oniiiiuni

iuimiciis (hoc cst sataiias)

quidcm ex eo

(iiiod

vespere

ejiis

dici riirsus in

teinpora, supcrseminans tritico inalisiiia zi/.auia. At

eodein conventti

Ecclcsiastico
ista

conconlaiit

(ie

cKtero pcr oinncin coiisislcnies orbem


eiiiscopi, rcctani et

mane

prosecutus orationcin

Paulus inchoatam Nu[)cr pra'fatur


'
:

terrariim

Hci cultores
:

niiani

apiid dilectionein veslram enixius disserentes, pro-

conlitentes fittem
Ecclesiis,

copulati siiiuiilcm

suiit nostris

pter fratrum noslrorum trequenliain,

locique

aii-

magis autcm totins orliis tcrrarum etiam apnd Orientem constitutis coiilessi cnini snnt Deo amantissimi episcopi iiii constituti rectam et sine profanatione fidem. Qiia; auteni scripsitad nie Deo
:

gustiam, ante absolutum

sermonem suggeslum
quamvis

de-

serere coinpulsi suinus. At

seinel repulsi,

age idem certamcn denuo tentemus. Strenuus au-

amaiitissinius et reverendissimus
cliia'

episcoiuis Antio-

tem vir (nempe


faciat
:

Joanncs, qua? vero ad

eum

rescripserim, Deo

favente, audietis B.

Haec Cyrillus inore

majorum,

vultu

impigerque palaestra? hujus magister quod tunc faciebat, etiam nunc decernat illc ccrlamen. Tunc enim alacri blandaque arrisione nostro se certamine
ille,

Cyrillus)

(piod

non consuevissent admilti ad commuiiioiicm

oblectari, niinime obscure indicabat.

Tunc, inquam,
su-

publice excommunicali, absijue rclatione facia ad

blande arridens, dexleramque veluti olivoo rainum


obtendens, se a nobis stare,

populum.
73.

puernmque suum

At in

lilteris

ultro citroque datis


iiitejicr

et in rc
iste

periorem evadere, corona(]ue redimiri, ac victorem


declarari avide se cuperc, manifestodcclarabat .
77.

maximi momenti consultanda,


esse

annus

videtur insumptus, aiitc(|uaiii Pauiiis legatus, firmata concordia, ad communicatio-

Sed liKC intcrciiiiens verba populus accla-

Orientaliiim

mavit

Hoc Dei donum


:

est

Cytille,

omnes

reddi-

integram in ecclesia admilleretur. Nam (|uod ad exaclam iiabendam ratioiiem tcmporis spectat,

nem
cum

in aiitii|uis inoiiumculis

'

rcperiatiir ex|)res-

sum, introinissum Pauluin a Cyrillo in ecclesiam habiiisse ad |)opulum homiliam de lide Catholica die vicesimo nono mensis Cliiacii apparet id ali eo
;

Dignus digno conjungitur. Populus Episcoporum patrem serva, Doniinc. tuus dixit Bene venisti episcope Orthodoxe, orbis terrarum doctor. Qui sic credit, diligitur. Magna doctrina magniis quoqiie encomiastes. Paulus episcopus
disti tui similes.
,

dixii

Redeamns

itaque ad Deiparam Mariain

et

factum esse ipsa die Natalis Domiiii, neinpe vicesima (iiiinia mensis Decenibris. Eieniiii conslat,

Emmanuelem,

etc.

multa^ine de

Iiis

locutus, per-

Beda

auctore et

aliis, /ELiyptios inclioare

aimum

ducens ad finem orationcm, contestatus est se ea locutum, qu;c S. Athanasius, Theophiliis, Cyrillus
,

quarto lialend. Septembris, numerareque pcr inen-

inio et antiqui pra^decessores episcopi Alexandrini

dicrum triginta cnrriculo terminatos. Ccrie ses quidem ipso die Cliristi Nativiiatis a Panlo habitam e-se homiliam illam, ipso ejus exordio declaraliir,
Opportune nobis liodic religionem ubi dicitur ' vestram adliortari datum est, ut sacruin quemdam chorum constiluainus, et cum sanctis Angelis ex:

semper in Ecclesia docuissent. Demuni vero finem imponens, populum ad audiendum Cyrillum invitavit. Qui post Paulum suggestum conscendens perbrevem eodem argnmento habuil orationem, qua

magna
est

ea qua3 a Paulo fuissent dicia probavit. Sic igitur toiius Ecclesise L-rtitia, firmaia stabilitaque

clamemus
viilus

Cloria in excelsis Deo

et in terra

pax

honiinibus bonse voluntalis.Nam hodie nobis parnatus


est, etc.

inter se

pax tolius OricntaIisEccIesia!,communicantibus mutuo qui aiitea a se invicem divisi erant


:

Quod cum
,

ita sit

alterum

de duobus dicendum
sis

est, vel tituliim

de certa incn-

die esse

mendosum

vel

.^gypti

Ecclesiam
(ut

usuin illum pristinum reliquisse, (juo


est

dictum

Panlusque rc bene confecta ad Joannem quibns missus in yEgyptum legatus fuit rediit, aflferens secum Cyrilli litteras ad ipsumJoannem Antiochenum cpiscopum, quarum est hujus
episcopi
,

et alios, a

suo loco) diein Natalem Doinini cclebrare con7G.

modi exordium

suevit sexta Januarii.

78. Lffitentur
:

cffili

et exultct tcrra

soluta est

Sed redeamus ad Paulum qui ubi concionem prosecutus, sanctissiniam Mariain Deiparam Peperit itaque Deipara appellasset verbis illis Emmanuelem popuhis acclamavit Ecce fides eadem est, donum Dei,CyriIIeOrtliodoxe: hoc audire
: : :

eniin interjacens maceria;


bat, conquievit, et

quod

niffirorem affere-

cupiebamus. Qui non ita loquitur, anathema sit . Cumque et idem Paulus paulo inferius duas pernaturas in Christo uno professus essct, unam scilicet personam affirmans, rursuin populus acfectas

taiidcm dissidiorum genus Subdit de legatioiie Pauli deque niiitua inita concordia ubi fidei Ortliodoxa? professio ab ipsis per euni niissa lecta est, quam hisce suis litteris Cyrillus descripsisse voluii de se

omne

sublatiim

esl, etc.

vero calumniam suspicioneinque oniiiem auferre qua hactenus adversariornm scriplis pulsatus esset,

eadein cuin Apollinare sentire

nain subdit

Si

claniavit

Recle venisli, Orlhodoxe episcope, dignus ad dignum Christiani dicunt, donum Dei,
:

Cyrille

Orthodoxe. Posthaec autem ineodem per-

sanctissimum nostri Salvatoris corpus non ex Virgine natum, sed e ca^Io allatum asscrimus quomodo poterit illa Deipara (quod prtedicamus) esse
:

'

' Aptid Act. Conc. Ephes. edil. Beda de ratione tempor. c. 9.

Pell.
'

tom. VI.

c.

13.

ia

tit.

'

ApudEplies. Conc.
edit. Pelt.

edit. Pelt.
c. B. et

tom. vi.

c.

14.

Apud Conc.

Apud

Cyiil. horail. vii.

Ephes.

lom. v.

apud

Cyril. epist.

xxvm.

TOMUS

VII.

54

426
intelliyoncla?

SIXTI

ANNUS

1,

CIIRISTI 432.

Qumi

eiiini

lanileni iila peperit,

si

Doinino ineo revcrendissimo


in

et religiosissimo

Kmnianucleni sccnnclnincarnein vere non


iSisu

pciierit?

et sanctissimo patri episcopo Nestorio

Theodoretus

me
se

proinde exiilodciuli snnt, i|iii iinjusinodi contra garriunt. Ila (luideni Cyrillus suf,'gillansTlieoei alios, (|ui

Doniino gaudere.
81.
<(

Qiiod non urbana conversatione delector,


altis

iloretum

advcrsus (luodccini capila a edila conscripsissent. Ad calccm vero liaec de Epislola S. Athanasii ad Epictetum ab ha;reticis
(lepravatasubinfert: Quiavero(lidicimus,quosdani

nec sa'culari curatione, nec gloria, nec

sedibus
:

sum

Orthodoxain pncclarissimi ])alris nostri Athanasii Epistolam, ciuam ad B. Epictctum scri|)sit, adulteratain,

tuam sanctitatcin licet eniin et nihil aliud, ipsa tamen solitudo civitalis quanigubernaresorlitus sum, sufficit hanc me philosoi)liiaiii docere. Non solum eniin solitudineni sed eliain plurimum babet rerum lumultus, qui
alligatus, aibitror scire
,

hinc

la^di

depravatamquc edidisse, multosque graviter rati hoc uiile et salutare fratribiis fore,
:

possunt facere
dent.

j)igros

etiam eos qui valde

eis

gau-

Nemo
,

igitur persuadeat tua; sanctitati, qiiod

ex vetustis e\enii)laril)us, qutp sincera etincorrnpta

apud nos extaiit, traiiscripta ad sanctitatem tuam misimus. lkrcCyrillus,utomnc foramcn obslruat, per quod imiiielas aiitea irrepsisset. Ista oinnia qua;
interJoannciii cl Cyrilluin transaclasunt,in publica relata fueie monumenta, et a phiribus exscripta ,

ego episcopalem sedem cupiens, cohibendo oculos meos tanquam postquam ) Orthodoxas suscepi iEgyptiacas litteras. Ut cniin cuin ipsa verilale
(

dicain, sa^pius eas perlegi


liffireticas illas

et sabtiliter discussi

ct
:

amaritudine liberatas esse inveni

(luoruni excinplar se ad

Domnuin Antiochenum

episcopuni mittere Tlieodoretus in Epistolaadeumdein teslatur, ubi ait Misimus cliam exemplar eoruin qua; tempore conventionis et pacis scripta
' :

imponere; etceiie in odio liabens, (|uani aliusquidam, patrein illarum, lan(iiiain aiictorcin tuinultuum existenlein orbis
et
eis

timui qiiamdam

maculam

<(

terrarum. Et spero nullas pocnas sustinere


gralia in diejudicii
:

liiijus

quoniam intentionem justns

sunt, etc.
79. Rece|)tam quidcin fuisse Cyrilli

Epistolam

judex exquirit. His vero qute adversus tuani sanclilatem iiijuste et contra lcges facta sunt, nec si ambas

absque etiam duodecim capitum damnatione ab eis itidem qui ea impufinabant, Theodorelus unus ex iUis testatnr iii Epistola (ut dictuin esl) ad Domnum Antiochenum episcopum Joannis successorein ubi
:

manus meas

ali^iuis incidat, paliar

consentire

diviiia videlicct gratia

meadjuvante,etinflrniitatem

aiiima? supportante; et

hoc certuin

etiain exigenti-

bus per
tati

litteras feci

direxi vero etiain tua; sancti;

inferius de alia Cyrilli Epistola ad

Acacium

scripta

quK

rescripsimus ad ea quae scripsit nobis

ut

At ipsemet Cyrillus
liis

dum

scnbcret ad beatum

cognoscas, quod nuUuin nos tempus propter divi-

Acaciuin,suam de

capitibus nieiitem et

animuin

nain virtutem mutavit, nec multipedes (polypodcs


stelliones) vel versipelliones docuil,

declaravit, cuin dixerit se illa scripsisse, ut se obji-

quoruin

bi (|ui-

ceret et opponeret ad illius novitatem et vanilatem, et qiiod composita pace, crant clara ornnia et mani-

dem

petram,

iUi folia

per colorem imitantur. Uiii-

versain frateniitatem quse tecuiii est, in Domiiio


ego, et
(lui

qui tainen adliuc post initaiii concordiain eadem carpere minime destitit (ut apparet ex dicta data ad Domnnni antistitein Antio:

festa . Ha3c ipse

inecuin sunt, pluriinum salutamus .


ista

Hactenus ad Nestorium Tbeodoretus. Ad Joannem


vero Antiochenum episcopum perbreviter
scripsit
:

tum

chenum
tollere.

Epistola), sua vero pra'dicare ac

super ex^

Ca;terum cuni postea in quinta


adversus
S.

Synodo
fein,

82.

Quoniam

sapienter gubernat Deus et nostrae

res est justiori lance

perpensa, ipsius Theodoreti

scripta

Cyrillum fucruiit sanctorum

sententia condemnata. Qnin etiam et Theodosius imperator(ut inferius suo loco dicturi suinus)

Palrum

et populorum procurans salucongregare nos in unum praiparavit, et consonantes sibi omniuni ostendit voluntates. Communi-

providens concordia?,

ter eniin

perlegentes yEgyptiacas litteras


,

et exa-

cuncta scripta adversus Cyrillum abolenda penitus


esse, sancita lege, inandavit.

80.

Cyrillo subinfensiis.
luin spectat
rillo
:

Theodoretus adhuc Nestorio adhcerens et Quod rursum ad Theodore-

etsi acccjierit lidei

formulam

a S. Cy,

minantes earuin subliliter sensum invenimus consonantes dictis a nobis eas quaj inde directa; sunt et palam contrarias duodecini capitulis, quibus usque ad pra;sens, ut alienis a pietate, repugnaiites perniansimus. Nam illa quidein habebant
cariialiter

conscriptam eidcinque subscripserit


ofticiis

haud

carnem
et

factuni esse Dei

tain cito potuit deseruisse Nestorii amicitiam,

quam

siibsistentiam unitam, et

Verbum, et per conventum per unitatem


primogenituni factuin

diutius pluribus coluisset

ad ipsum enim
,

naturalem,

DeumVerbum
,

hoc tempore ejusinodi dedit Epistolam


inscriptione lecta ac scripla
'
:

qua; hac

ex mortLiis. Abdicabant vero et


quic de Doniino factic sunt

vocum

divisionein

ftiit

in eadein quinla

et alia

vcro ad ha;c

Synodo oecumcnica Ejusdem Tlieodoreli ad Nestorium post unitatem inter Orientales


facfani
:

ct sanctissiinum

Cyrillum

'

Theo(]. ep.

cxxii. ^ Quinta

Synotlus, c.

13.

Quinta Synoilus,

babebant Apostolicis quidem institutis aliena, haereticorum vero genimina zizaniorum. Quacvero nunc directa; sunt, Evangelica generosilate decorantur . lla;c ad Joanneiii Antioclienum Theodorctus, quo suani in adversando Cyrillo excuset, seu dcfendat polius incensam contradicendi libidinem; cum

Act. V.

tamen haud diversam

vel

contrariam a se antea

SIXTI
editis cnpitulis iliis

ANNUS

1.

etsi

CIIRISTI 432.

427
cst privato

duodcciin ct

aitpositje

ad ipsa
,

antehac visus

animi

affectii

favisse

defensioni novissinie ediderit fidei

iirofessionem

Nestorio, postea tameii ;equiori

sed in omniljus concinnam et eonsentientem priori-

erga Cyrillum, at(|ue tandcm vehementius csse adversafuisse

animo

bus suis
Iioc

sciiptis.

Ilocquidem

aniiiio visus est fiiisse

tuni Nestorio,

ijise

in Epistola ad

Sporadium data
'
:

Tlieodoretus erga Nestorium etiam post concordiam

abunde

test;Uiir, ciijus est

cxordiiim

Cum
sed

unireli-

anno initam

(|uippe cpii recitatisadeum niiper

versiis orbis

jam paulatim

rueret, etc.

litteris aileo obstiiiate

nuiuiuam assensuruin sententifc in illum lal;c sie(|ue certum cst ipsum ali(|nandin perseverasse animo snbinfenso
professus
sit,
:

quas anni hujiis res gestas prosequamur. 8.'j. De Jmkvis in insida Cretui seductis
pisccntibus.

et resi-

Eodem

ferine

tempore, sequenti

adversiis

eumdem

Cyrillum
:

quem

iiec

proprio

nempe anno a consulatu


Socrate
^

Antiochi et Bassi (ut ex

nomine vides unde magis intelligere valeas immensum a Deo poslea pra?stitnin iili beneficium cnni hiijusmodi ipsuin involutum densa
dignari
,

colligi posse videtur). Multi Jiukei, inquit,

in Creta insula Clirish fidem receperunt, tali cala-

mitate ad
tor se
dixit, uti

eam rem

inducti, Judajus

caligiiie liberavit.

Moysen
iu

esse simulavit, de(]ue ca;lo

quidam veterademissum

83. Cyrilli virtiis in exhibendo sna scripta cognoscenda Joanni Antiocheno et sibi snbjectis. ct adversariis. Quod autem ad sanctiim Cyrillnm S|)ectat, obstupesco quidem, duin incredibilem et plane incomparabilem aniini ejus considero mansuetudinem, at(]ue modestiam cum summa animi submissione conjunctam (luibus quidem omnibus

Jud;eos qui illam insulain incolebant, per

mare

dem

continentem traduceret : se namque eumesse qui olim Israelem per mare Rubruin du-

cens conservasset.
aliud moliebatur,

Ad annum vero integruin nihil quam ut singulas civifates totius

insute peragraret, Jud;cos iu illis luibitantes ad illud credendumimpelleret, hortareturque utomnes


suas divilias ct ])ossessiones relinquerent. Nam eos per mare aquis exsiccatum in terrain promissionis
se trajecturum polliciius est. Illi igitur ejusmodi vana et falsa sjic in fraudem illecti, omnia opera quibus uti solebant, deposuerunt, facultates et for-

virtutibus, pra^ter

innumera

illa

specimina cdita,

superius recensita, additamentum


cit

modo

illud adje-

omni laude dignissimum. Efenim

perturbationis Ecclesife,

cum

(|ui tempore Concilium esset Epliesi

congregatum (quod

res et persona,

qnam

gerebat,

Romani
tia,

Pontificis id exigeret) firma

animi constan-

inflexo robore, erecto sacerdotali vigore adver-

tunas neglexeriint, earumque potestatem eas accipere vellent permiseruut.


86.

illis

qui

sus episcopos adversantes, persecutores comites, et

Ubi dies profectioni ab

illo

veteratore

imperatorein semper
liata pace,

stetit et restitit

postea conci-

pra^stituta advcnit, ille prscedere,

subsequi oinnes

inita concordia,

penilusque fugata disamicitiam, ut qui-

cuin mulieribus

et pueris coeperunt.

Eos ergo ad
:

cordia, adeo

omni

officio coluit

bus antea adversatus fueral, se subjecerit, duin quos suorum scriptorum expertus esset calumniosos reprebensores, eosdein ipsorum habere voluit cognitores. Eteniin quaj post ha?c opera elucubravit eadem mittere votuit Antiochiani ab ipso Joanne episcopo in primis, ac deinde ab aliis sibi subjectis episcopis cognoscenda. Cur ita sanctus sacerdos? nonnisi ut hujusmodi certis ex liduciacoin, ,

promontorium mari mare se praecipitare


Providentia
interiissent.
illis

iinmiiieiis deducit

ex eo in

jubet. Proinde qui primi ad

pra;cii)itium accesserant, ita faciunt; et nisi divina

prospectum

fuisset,

multo plures

Nam

forte fortuna aderant Christiani,

quorum alii piscatores, alii mercatores fuerunt. Hi nonnullos eorum aqua prope suffocatos ((]ui jain
tum
ne
in calainitate constituli

suam ainentiam agno:

scere coeperunt) extrahentes conservarunt


se in

alios,

paratis amicitiaj signis eosdein Syriic episcopos in


officio arctioribus vinculis contineret.

mare

dejicerent, prohibuerunt, exitio co-

rum
ipsi

qui ante se pra^cipites dedissent,


:

common-

Teslis

quidein liorum
ubi
ait

est ille

qui adeo

strato

Judaei

tum

fraude

[latefacta,

cuin teinera-

fuerat adversatus Theodoretus, in Epistola ad Dio-

scorum

',

84.

Quod vero
:

beata;

memoriiB Cyrillus

sae-

riam ipsorum credulitatem incusarunt, tuin PseudoMoysen illum occidere contenderunt. At euin niillo modo conifirehendere poterant quippe clam se ex
:

pius ad nos lilteras dedit,

tuam sanctitatem aperte


:

eoruin ads()ectu subduxerat.

et quando sua opera, qua) coiitra seire arbitror similiter Julianum seripserat, Antiochiam misit

animo

insedit opinio

Unde nonnullorum eum exiUalem daemonem

cum

ea qua3 ipse de emissario cdiderat, et petiisset


illa

a B. Joanne Aiitiocliiae episcopo, ut

ostenderet
:

magistris, qui in Orienle scientia pr;cstarent


tus
ille

bea-

Joannes
:

Cyrilli litteris

obtemperans, libros

nobis misit
nioria;,

quos cuin legisseinus,

hominem

su-

ipsorum gentis perniciem hominis speciein induisset. Qiiocirca nuilti Judsi in Creta ea clade iinpulsi, Judaismo derelicto, ad fidein Christi se transtulerunt . Hucusque Socrates habet eadem Paulus ' diaconus ex Theophane, et Nicephorus ', qui ha;c ad tempora Procli Attici successoris
fuisse, qui in
:

nius admirati, et scriiisimus ad Cyrillum beat;e me-

refert: sed prasstat auscultare Socratein, qui res sui

qui iteruinnobis rescripsit, et nos diligentes


;

temporis scribebat.
87.

ac benevolos suo testimonio declaravit

(juiE lilterse
:

Causa

Britii Turonensis episcopi

ad Sedem

apud nos servantur


Theod.

Hactenus Theodoretus

qui
'

Theod. ep.

'

e|).

L.xxxiii.

XIV.

i.

ep.
I.

Socr.

1.

vii. c. 36.

Paul. diac. Miscel.

* Nic.

XIV.

c.

40.

428
Apnstolicam appcUnntis.
Occidciitales
;

SIXTI

ANNUS

CHRISTI 432.
non credidi. Post absccssum aiunt Turonici saccrdoti suo Vade cum, et cxcrce ncgotium luum. Justinianus
:

lioc

Qnod ad codcm anno sanclns

rcs spectat
liritins

sa^pc vocavi, cujus videns virfutes


cujiis
jiost

Tu-

ronensis cpiscopns oppressns advcrsariornm calumniis,

a[)pellat, a

ad Romaiiaj Scdis Pontiticem a sede pnlsns quo in sedem suam restitnitnr. Sane

vcro egrcssus

Turonis, Vercellas

Italia'

civitatem

ingrcssiis, jiidicio Dei percussus, obiit peregrinus.

qnidem appcllare consncvissc Gallicanos episcopos ijuam frc(incntissimc ad Aiiostolicam Scdem, sanctus Leo in Epistola ad episcoiws provinciiB Vien-

Turonici cjus obitum audientes, et in sua malitia


jicrdurantes,

.^.^

Armentium
:

in

locum ejusconstituunt.

nensis docct his verbis

'

Nol)iscum ilaque vestra

At Hiitins ej^iscopus [{oniam veniens, cuncta quae qui ad Scdcm Apostolicam j)crtulcrat, jiaiiK refert
residcns,
et

fratcrnitas recognoscat, Apostolicam

Sedem pro

sui

jilcrum(|uc Missarum

solemnia cele-

reverenlia a vestra; ctiani provinciffi sacerdotibus

brans, inibi, (]uic()uid in sanctnm

innumeris relationibus esse consultam, et pro diversarum ((|uemadmodum vetus consuctudo posccbat) appellalione cansarum; aut retractata, aut confirniata fuisse judicia .

virum deliquerat, dcflcndo diliiit. Scjilimo igilur regressus anno a Homa cum auctorifatc pajia! illius Tuionos redire
ct venicns ad vicum, cujus est nonien Laudiacum, scxto ab urbe milliario, mansionem accipit. Armcntins vcro fcbre corripifur, et media nocte spiritiim exbalavit quod jirotiiius Brifio episcopo per visum revelatum est, qui ait suis Surgite vclociiis, ut ad tumulandum fratrem nostrum Turonicum Pontificem occurramus. Cumque illi ^enientesportam civifafis ingrederentur, ecceistum jicr aliam portam mortuum etTercbant. Quosepulto, r>ritins in cathcdram suam regressus est, seiitcra jiostca felicitervivens annos. HucusqneGregorius. Sed ubi Laudiacnm dicitur, reslilue, Langia-

disjionit

Ha:c et alia sanctus Lco.

Sed quod ad r.ritii causam, audiamus Gregorinni ^ cjusdem EcclesiaB antistitem rcm gcstam ita dcscri-

bentem

88. Trigesimo terlio ordinationis ejus

anno

oritnr contra

Nam

mulier ad

cum lamcntabilis causa jiro crimine. qnam cubicnlarii ejus vestimenta


ablucndum, qua^ sub
specie re-

defcrre solebant ad

ligionis erat vcste niutata, conceiiit et peperit.

Qua

de re surrexit omnis po])ulus in iram, et tanlum

crimen snper cpiscopuni rcfcrunt, volcntes eum dicebant cnim unanimitcr lapidare Diu pietas sancti tuam celavit luxuriam, nec Deus non diutius
:

ijiuet

manus

tuas indignas osculando poUui. Ipso


:

(|Uoque e contrario viriliter hoc negante


(inqnit)

Afferte

infantem ad me.
dies

Cumque

oblatus fuisset
ait

est opi)idum sex millibus Gallicanis distans ab ipsa Turoncnsi civitatc, situm ad flumen Ligeris, quod vulgo vocatur Langey . His item consu90. Bonifacii comitis exitits. libus , inquit Prosper \ totius orbis pace et con-

cuni

infans triginta

ab ortu habens,
te
si
:

ad

eum

sensione mirabili, Bonifacius (dequo

ssej)e sujierius)
,

cpiscopus

Adjuro

per Jesum Cbristum Filium

Dei omnipotentis,
cunctis edicas.
nieus. Populis

ut

ego

tc

generavi, coram

Non es (inquit) tu pater Et ille autem rogantibus, ut qnis esset paait saccrdos Non esl hoc meum tcr, interrogaret (]uod ad me pertinet, sollicitns fui vobis autem si aliquid suppetit, per vos qua^nte. Tunc illi magicis
:

accepta ab AtVica ad Italiam pervenit et Urbem magistri militum dignitate tjui cum resistentem Aetium pro?Iio sujierasset, paucos post dics morbo
:

exstinctus est. Aetius vero,


in ayro siio degeret
:

ibi

cum dejiosita potestate cum quidam inimicns ejus

illic

opprimcre eum tentasset, profugus ad Urbem, et in Dalmatiam, dcindeadHunnos in Pannoniam


jiervenit
;

Iia!c

artibus facta asseverantes,

insurgunt contra

quorum

amicitia auxilioque usus,

pacem
certa-

cum mutua
bant
:

cons])iratione, et trahentes

eum

dice-

jirincipnm interpcUatai potestafis obtinuit . Ha;c


Prospcr. Aj)nd

Non

diutius nobis falso pastoris

nomine do-

Paulum

diaconum siugulari
:

niinaberis. llle

autem, ad satisfacicndum adhuc po-

mine
nus
^

a Bonifacio legitur victus Aetius

Marcelli-

pulo, prunas ardentes in byrrum suum posuit, et ad se stringens usque ad sepulcrum beati Martini projeclisque ima cum populorum turba accetiit
:

autem vuluere ab Aetio

intlicto periisse

Boni-

ante sepulcrum prnnis, vestimentum

suum inustum
:

.'pparuit, illo quo(]ue sic |irosequente

Sicut istud

facium, narrat. 91. De obitu Joannis Ravennatis episcopi, cui perperam asseritur clata a Valentiniano constitutio Hoc itcm Domini anno ex hac vita (le usu Pallii.

vestimentum ab
corpus

bis ignibus videtur illa^simi, ita et

mulicrum coitu est impollutum. non credentibus, sed contradicentibus, trahitur, calunmiatur, ejicitur ut scrmo sancti Martini adimpleretur, quo dixerat Noveris te in episcopatu multa adversa ])assurum. Hoc enim
a
89.

meum

migrassc ponilur sanctus Joannes Ravcnnae episcopus, cujus pra^clara cst memoria intcr sanctos Ravcnnafes
anfisfiles. Qnod autem ad hunc ipsum dafum legifur Valenfiniani imperatoris rescrifitum, quo Bavennafi Ecclesia? conceditur, ut sit archicpi-

IUis vero

scojiatus, et
et

ijisiiis

Ecclesire antistites utantur jiallio


:

Justinianum e|)isco])um constituunt. Deni(]ue Britius Homana; Urbi pa])am exjietiit, fli ns ct cjulans, atqne diccns Merito hiec j^atior, qiiia jiec(^jecto,
:

omni genere

pontiflcalis decoris
suiit

nnm

ha'c vera

sint,

ad exactam

revocanda censuram. Et ut

cavi in

sanctum

Dci, et

cum

delirum

ct

anicntem

cuncta possint diligcntius examinari, bic primum describendum est ipsum imperatoris rescripfum
,

recitatuni ab co
'

(jui

diligenter res cjus Ecclesiai est

Leo pp. Lxxxix.


X. c. 31.

Greg. Turon de Gcsl. Frauc.

lib.

ii.

c.

1.
1

et

I.

Prosp.

in

Chron.

faul. diacou.

1.

xiv.

Marcel. lioc anno.

SIXTI
prosecufiis,

ANNUS

1.

CHRISTI 432.

429

92. In
.lesu

Hioronymo Riihco sic enim se lialict nnmine Domini Dci Salvatoris no^^tri
:

universali ct pcrpetua

omnium
jiictate

deinde qui succede-

rent, archiejiiscopornm pr.Trogaliva

Joanncm doargumentis

Cin-isti.

FI. Yalentinianus fidcjis Jcsu

Cln-isti

navit. Itoc ipsc ex

{lolins

(jiarcat, quacso)

major iniperator
,

.loanni Airo sanctissimo archiepi-

qiiam veritate. Etenim ne a longe

petitis

scopo Raven.
i

civitatis.

utamur
iilena i>iefatc

ex imperatoris

Si

Redemptoris noslri
suffi

clemcntia
,

ijifius

intcrj^retatio

n scrijifi vcrbis verborum de quali gcrmana (jua'ratur


:

i"'

(lignos

majcstatis

honorificat saccrdotes
,

et

enim

pallio
ista

intcllexerit,

nonnc

ipse declarat, cuni

charismatnm
(|ni

(lono clarificat

(|uanto

ab

(^jus pietatc

rcgalia sccptra

magis nos, guheinanda sus-

mox

subdit?

Sicut ciclcri sub nostra Christia-

nissima potcsfate sape

dcgenfes friuuitur metro-

cci)imus, culluni religionis et reverentiic honorificcntius dcbemus impendcre, eis maximc (]ui virtu-

politae archicpiscoj)i (juidcm,

non

Ca'sarcs. Si igitur
est

Revenuati archiejiiscopo
lii,

ille

conccssus

usus palipse

lum cxpcrimcnto Dco cog-noscimus propin^jnantcs iil inde illis eham pnrstet augumeiitnm, undc cos
:

quo

alii

archiejiiscojii

ufi solerent,

jilane

Valentinianus declarat de
cssct

communi
:

caetcris

Metro-

proliahilitcr Dci clementiam... salnte

impetrare con-

politanis pallio intellexissc


(si

fidimns. Ac proinde impcrinli auctoritate sancimus,

sanctitatcm

tnam

et

sanctam tuam Ravcnnatem

Ecclcsiam, atcjue universos postea Dco... PriTsules archieratica dignitate evectam, metropolilie decore

alias illud dicendum volumus de jialudamcnto cam dchcre voccm intclligi) omnes metiopolitanosanlistifes imperatoris quo palndamento decoros incedcre consucvisse
;

niliil dici possit


9-i.

absurdius.

suhlimandam

seii

archicpiscopali fastigio... praepo-

Cum

igitur ex vcrbis ipsius rescripti de eo


sit,

iicndam. Constituimus subsacrosanctii! ejus Ecclesiae dilione ordinationem totius .4<;mili:c nostroe provincia3

pallio intelligi necesse

quo

rcliijui

uti

solerent
Ponti-

metropolifani

certnm

cst uonnisi

aRomanis

civitatum

omnium Deoamahilium cpiscopornm


Eornm
populi,

ficibus illud arcliiepiscopis fuissc solitum impcrtiri,

creationis, id est, Sarseuc^p, Capsenie,

Forum
hentiffi,

Livii, Faventia!,

Forum

Cornelii. Rononia?,

ah imiicratoribus nunquam. Et nt de his nulla remaneat dubifafio; constat esse profcssosRavennates


ccpisse

Mutina^, Regii, Parmre, Placentia^, Rrixilli, Vicoha-

Hadria-

omninnKjue monasleriorum sub


ei

cjus dispositione rejacentium, ct in eis servientinm

inonacliorum. Conferentes

ob dccorem Apostolicai

tum palhum, tum alia privilegia se acab Apostolica Sede. Eteniin S. Cregorius papa in Ej)istola ad Joanncm Ravcnnatem episcopum Pra;ceptumheatEcmemoria! data ha!c inter alia
episcopos,
'
:

dignitatis lionorem paliii et ornnis jtontificalis decoris

decessoris nostri
Iransmisistis

Joannis

pajia;

nohis in

subditis

sub nostra Cliristianissima potestate saepe dcgentes fruuntur metropolitffi. Condecet enim nos ad honorem sacerdolis efficaciter propter... et maxime ubi serenitatis nostnc pra;sicut
cffiteri

usnm,

annexum, conlinens oinncs consuctu-

dines ex privilegio pra'decessorum nostrorum concessas vobis Ecclesiaeque vestrie dcbere servari . Et inferius de jirivilegiis a Romana Ecclesia Ravennati concessis
:

fulget prffsentia
titas tua,

(juatenns securitate suHnlta sanc-

Scitote in scrinio uostro de privi-

sancta(jue tua in

perpetuum

Ecclcsia, cinn

meritis virtntum, honoris etiam nostrtc screuitatis

legio Ecclesiffi tuaj subtiliter perquisitum. Et quidem quffidam inventa sunt, qua; omnino possint fraternitatis
niliil autem in tuaj intentionibus obviare quo de hujuscemodi capitulis pars vestra; possit Etad postremum Admoneo Ecclesiae roborari
: : :

dono
(juitus

et

in j)osterum fulgeat.

Dat VI
:

id.

Januar.

Ravcn.

Hactcnus privilegium

(juod (juidem anti,

scrijitum

non negamus

et

recentioribus

historicis res Italia^ prosecutis


(jui

cognitnm scimus,

quatenus,
tibi ha;c

nisi

decessorum

meorum

munificentia
,

de eisdem Ecclesiis Ravennati archiepiscopatui

subjecfis jiariter

memincre

sed

num

accjue

germa-

plateis pallium ferre ulterius

ut in per priviicgium tributa docueris non prcesnmas, ctc.

num

sit,

hoc disserendum

cst.

93. Imperiosa plane res est

amor

patrioe,

imo

Haec et alia plura Gregorius, illud frequenter inculcans , sic concessnm ab Apostolica Sede r)allium
episcojio Ravennati, ut illo

tyrannus, ul qui sajpe historicum cogat ea tueri, (juae si de aliis dicei'cntur procul exjilodcret cum
:

non

alio

modo

uteretur,

quam quo
esset.

uti

solcrcnt

omnes

episcojii

metropoli-

et intelligat, (juot concives habeat, tot

duros exper-

tani, quibus

tiirum fore censores, etinofficiosi (juercla redargni,


forlassis et patria;
cribi,
si

proditorem inscribi at(jue pros-

cjuod

jiublica servant archiva

monumen-

idem ab Apostolica Sede conccssum Caeterum neque facfum, ut concesso semel jiallio Ecclesiai Ravennati, illud absque nova concessione Romani Pontificis superinduerent iidem
archiepiscopi Ravennates
illud sibi concedi
fice;
,

tuni, et

civium omninin ore

fertur, in controversiani

scd singnli successores


iieterent

revocare, negare, et imjiosturee redarguere vir disertus el verilatis cullor auderet. Hinc videas nos-

ab

ijiso

Romano

Ponti-

trum Ruheum jure cjuidem horrescentem pallium ab imjtcratore conferri in eodem privilegio dici, co
a pietatc potius cjnam veritate ij)suin adactuin, ut
ista diceret
:

quod docel exemplnm Maximiani Ravennatis episcopi in locum Joannis subrogali, cum et illud
ipsi petenti

Nou

jiallio illo

(juidcuKjnod Pontifcx

Maximus

e divi Petri corpore


(jiiasi

sumjilum pra?bcre

Gregorius - papa misit. Scd quid accidit? Cuin Ravennates cpiscopi aliquando schismate divisi essent ab Ajiostolica Sede, ne ab ea cousueto more petcreiit pallium, tunc
95.

consuevit, sed (juodam

j)aludamento, quo ia

civitale el jioinjiatumuti soli

Ciesaresconsueverunt,

'

Greg.

1. II.

ep.

uv.

Grcg.

I.

v. ep.

vm.

430

SIXTI

ANNUS

I.

CIIRISTI 432.

imtannis vafnim cjiisinodi cxcogilaliiin fiiisse coinmciiium, iit nomiiic Valcntiniani im|). sanclio scrilicrctur,
et

maximi sunt momcnti ad


gciniis.

postremum

pcrvcsti-

qua declararclur ct jura arcliic|iisco[)alia perpetuum usiim |)alii ab i|)so Ravcniiatibns ar-

90.

Quonam modo,
tcmporc
sub
S.

rogo, [lolucrunt ab

eodcm

inij). Iioc
iii

tot ci cssc

conccssa^EccIesiicquaj

cliicpiscopis fiiisse concessa; ac sic ipsi, invilis licct

diclo [irivilcgio nomiiiaiitur,


eliain

cum

nonnullas ex

nomaiiis Ponlificihus, pallio ulcrentur. Mos c|uiciem islo vetus scliismaticorum fuit, iit ali ipsa Uoinana Ecclesia schismate scparati ad palrocinia
,

Leonc Homano rontifice conslct fuissc siib arcliiepisco|ialu Mediolancnsis Ecdcsi constitulas? Etenim cuin ex prtcce|)to cjusdein S.
illis

confugcrcnt imperalorum. Id c|iii(lcm factum esse in hac ipsa, dc qua csl sermo,conslilulione ini[icratoris, pi\Ttcr illa ([ua! dicta siint,

Lconis

pa[ia! coj^erct

EusebiusMcdioIanensisarchie-

[liscopus ex sibi subjectis cpisco|)is [irovinciale


ciliiim, cciiuin est
sul)scri|isisse

alia [iliira rcclc

ipsam intncnti demonslrant. Confcrat cam ciiligcns cuni aliis cjusdcm Augusli sanclionihus, ct vidcliit ccrle longc longius ab iliis abhorrcrc.
iiKjuisitor

Conad illud convenisse, atquecidem inter alios episco|)um Rcgiensem, e[ii-

scopum Placentiiium,
rcscri[ito

Ouamnam
rum

iilius

constilulionum co

modo

inciperc

ct Brixillensem, qui in dicto nominantiir intcr episco|)OsRavennati addictos Ecclesiae. Exlat qiiidcm dc his E[iislola S\ no-

cleprehendct? Vcl c|uamc|uis inveniet ipsius velalio-

dalis

oimiium

coin|)rovincialiuin cpisco|)orum sub-

iinperatorum sancilam conslitutioncm, in (|ua licet unus Aiiguslorum alii|iiid slaluat, non omiiiiim iunc rcj;naiiliuin im|icralorum nominasimul ap|Kinantur? Quid ctiam sibi vult illud in tilulo,

scri|ilionibiis coiisignala,

atque

ty[iis

cxcusa post

cur non Maximus , ut omnes solcbant? ciir Major , quod nulliis sic inscribere consuevit? Mitlanms rcli(|ua nam in singulis fcrme vcrbis ejusmodi esset adhibenda censura. Sed satis hoBC tibi, prudens et sagax lector, puto sufficere possc ut eliam lacendum sit ([uod absque consulibus datum rc[)eritur rcscri[itum
Major Impcralor?

; :

nnmeratas quinquaginla duas cjusdem S. Lconis E|iislolas. Scd salis, diccs, lector, dctectas pcnitus senlimus ini|)Osturas jam ex his ad alia emergamus. Vcrum sciant omnes, nihil ob id detraclum
:

cssenobilissimte Ecclesia! Ravennati, sispuriisexufflalis,

ipse
in

purus dcmonstratus
[lallio,

cst fons primarius,


sit

unde
et

eam, ut

archiciiiscopali sede

insignita,

sacro dotata

[irivilegia effliixcrc,

nempe

ab ipsa Romana Ecdesia, a qua


litaiii

ct relii|ui metro[)0-

se id juris consecutos csse,

cougaudcnt. Sed

quod

tantffi

rei

privilcgiura

constitueret.

At quae

ad scqucnlis anni res gestas oratio evocatur.

Anno

periodi

GrKco-Romana: 5925.

Jesu

Cliristi

432.

Sixti papa;

t.

Tlieodosii Jun. 31.

el

25. Valenliniaui

111.

8.

Consules.

Coss.

Fl. Aetuis, et Valerius

cap. 15, inter se confundant, et

ex legibus quas

prior Occidenlalis, ubi inagister militum erat, ex


(]ua dignilate

laudant,

[lateat,

Valerium hoc anno


S.

consulem

ad consularcm inultos Iransiisse compluribus exein|)lis li(|uct. Is iii subscriptione trium


dicitur Fl. Aetius. Valcrins in Oriente crcatus,

varias dignitates in Oricnte gessisse eo

quo Valerius ainicus


Honorii imp.

tempore, Augustini agebat in aula

E|)isloIartim idil^us Martiis a Caelesiino |)apa dala-

rum

indeque in lege 5 Cod. Theod. De Ids qui ad EccleDat. V kal. April. Consias confugiurit, legitur stantinop. Vulerio, et qui fuerit nuntiatus, quia scilicet Acliuin in Occidcnte consulcm dictum essc,
:

2. Explicantur litterce Ccelestini PP. ad Maxim.ianum episcopum CP. datce. A nuin. 1 ad 35. Ca!lestinus papa i'rf/6s il/ar</ seu die xv ejusdem inensis, et fcria iii post Dominicam iv QuadragesiiiKB rescripsit ad Synodicas Maximiani ComiSin\.\-

nondum

Constanlinopoli innotuerat. Valerius anno


fuit,

nopolitani c|)iscopi, el ad Rclationem Synodi Epliesiiiii!

superiori magister ofliciorum

ct Nestorianae

de cjus

meritis ac

virtuiibus.

Eadem

die

factioni favit, ut liquct ex Ejiistola Joannis Antio-

similes scripsitliiicras ad Tlieodosium, et ad clerum


po|)iiluinque

cheni ad euin data, ideoque divcrsus est a Valerio licet utrumque comitc sancti Augustini amico
,

Constantinopolitanum, quas
rccitat.

omnes

Baronius
notis ad

inlegras

Epistola

Ca/estini ad

Gothofredus

in

Prosopographia

Cod.

Theod.

et

Maximianum

docet nos varia, ut observat Lu[)us in

Emin.

cardinalis Norisius lib. 1 Hist.

Pelagian;e,

cap.

50

Synodici adversus

Tragoediam

A
,

SIXTI
Ireiui'i.

ANNUS

1.

CHRISTI

/iB^.

431

l'rimo, (luod ConslaiitinoiioJitana


sanxerit, oniiies ah K|iiiesina

Synodus
niin.itim

Maximiani Synodo no-

damnatos episeopos e siiis sedil)us exturbandos esse, pi;Esertim(|iie Dorntlmtm.Eutherium, Hellddium, ac Himeriam. Seciindo, (|uod ea Synodus lioe decretum ad Ca'leslinum retnlerit, ut ab
eo confirmaretnr
tos
;

foriicum suis dogmatis dainnationem. Quare Thcodosius pra-lalas Ciclcstini litleras seciiiiisest. Eariim liic esf fitnlus Cteleslinus cpiscopus S. Synodo
:

apud Ephesum
Tlieodosiuin
slini

constitutce. Qurc vero

eadem

die ad

(lat;e sic

inscribunlur

Epistola Ccele-

papa> ad Theodosium pnst Synodam. Eamdein


lifterLe

licetenim per Apostolicos leganonnisi tamen jiissu

epigraplien pra;ferunt Apostolicie


,

ad Maxi-

coudita

essent decrota,

Romani Ponlifieis exeeutioni mandabantur. Terfio, quod Cwlestimis decrefum iliud quoad omnes suas partcs confirmandum non judicaverit. Censuit enim onmes Nestnrii asseclas, et Epliesi damnafos cpiscopos a suis sedilnis, non exfrudendos, ncc eisdein omnem spem veni.T et restitufioiiis prfficidendam. Exisfimavit Ca^lestinus iXccrninm istud nimisdurum,
ac confi-ariiuii anfiquo canoni, olimsancti Aflianasii

mianuni episcojium et littera; ad Consfanfinopolitanum clerum, ac populum. 4. Error a collectoribus Conciliorum admissus. Lupus loco laudato, nbi iisdem verbis tifnfnin

illarum Epislolarum

recitaf, recte

quidein observaf

Ccelestinum
siios legatos,

per Epliesinain Syiiodiim infefligere

quibus

omnem

suain auctoritatein de-

.Maximiaimm consecrarant, cum iilo Synodum feceranf, et omnium Acforum firmitatem


legarat, qui
a Pontifice petierant, qui ideo
vit

suasu a

Romana

Ecclesia cdifo

quo

solis liacresiar-

ipsos adliuc appella-

cliis, licet

poenifenlilHis tollehatur spes pristini gra-

dus recuperandi. Hunc canonein C;clesfinus quoad Nestorianos ofjservari voluit, ef quiden cuni alia extensione, illorum nempe respecfu, qnos proprie cum aucforibus liiPresis constat omnium fratrum
<(

Ephesitmm Concilium. Vernm non animadvertit vir doclissimus, quod si in litteris eadem die dafis, ad Theodosium ad Maximianum, et ad Con,

stantinopolitanos posituni fuisset, Epistola Ccelestini

post

Synodum
, ,

sequeretiir

eadem

die

xv neinpe
ha-

suscripfione
esse ipso

damnatos . Quani viain ineundam ostendit 1'onfifex exemplo Pelagianorum a se damnaforum, ac Italia ejectorum, qiiorum
ad

Martii

Cieiestinum asseruisse

Synodum adhuc
iiiter se

beri

ef

dissolulam esse

qu;e

pugnant.
istis

Quare JjUpuin decepif cotlector Aeturuin Concilii


Epliesini toin.
slolis
iii
,

licet aliqui

Synodum
,

provocassent, et pceniten-

pag. dOGU et seq^]. qui

Epi-

tamen ad saniorem menfem redibant; utique ob clementiam erga se


tiam
contem|)sissenf

jam

duplicein tilulum apposuit, et in trium postepriori fitulo scripsit post

riorum

Synodum. Veruin

exercifam.
3.

Ccelestimis restringit decretum,SynocU Epheepisc. Nestorianns.

manifesto errore eo niiiius lerendo, (juod prior earumdem lifterarum fifufus ibi exaratus sit eodem
characfere ac secundus, inde^jue lecfor discernere

since

datum adversus

Quarto,

non fanfum a Romana Ecclesia hanc clementiam inductam; sed efiam [)er imperiales leges stabilifam, ideoque non posse non adliiberi. Quinto, quod redituri e Neslorii hsresi ei)iscopi, debeant ipsum cnm suo dogmate anatlieaffirmat Pontifex,

non
iii

possif,

an uferque addifitius
litulis

sif,

aut neufer. Sic

(luorumdain Conciliorum Provincialinm dies eorum celebrationis eodem charactere describitur ac ipsuminet Conciiinm et taeadein editione in
;

men

dies
;

ille addififiiisest, ct

non raro ex

falsa con,

matizare, atque
ha^c
professio

ifa Ecclesiis suis

rcddi. Sexfo, qiiod

jectura

quare

iii

fufuris Conciliorum edifionibus

debeaf efiam ab episcopis, qui principi obrepseranf, ef (|ui per s;rcuexigi ac


[)i\TCstari

similes interpolationes rejicieiKkc, et omniahuJLis-

niodi ingeuiorum tormenta procul


5.

amandanda.

farem aucforitatem suas Ecelesias receperanf. Ubi loquifur Ca'fesfinus de Joanne Antiocheno, aliis(|ue apud Epliesum damnatis episcopis, quos ad propria
dimiffens r/ieof/oM.sOrtbodoxosae innoxios judicarat,

S. Ccelestinus PP.moritur die xix Jidii.


alii

nuni. 35 ad 39. Baronius, quera passim


sunt, autuniavif, Ca;Iestinum
XXII

secuti

nou ainplius quain


,

dierum evoluta periodo

ideoque in suas sedes recipi jusserat. Hos enim Cceleslimis ad isfain professionem emiftendamcompelli mandat. Iteniqne eamdem clemenfiam erga
jubet,
licet

litferas dedif^

postiiuam laudatas ad Deuin migrasse VIII iclus Aprilis,

seu die vi ejusdem inensis, quo

eum

sepullum
refereii-

Anastasius asserif. Veruin diein iiluin passimemor-

Joannem Antiocbcnum adhibendam


factionis
cai)ut,
et

tualem creditum ad aiiquam franslationem

omnium

suffragiis
,

damnafum,

dum

esse, tain duratio Sedis Ca'lestini et Sixfi III


,

nempe non propter liseresim sed propter tumulfum ac contumaciam damnatns fuerat. Casquia
lesfini Episfofa circa Pasclia die tertia

ejus successoiis
Hilari, (lui

quam
excepit,

initium Leouis Magiii et

Aprilis cele-

bratum Consfantinopoiiin
parf.
est
:

pervenit, et circa

idem

teinpus emanavit Theodosii jussio, quae legitur in


III
c(

Concii. Ephes. cap. 24, cujus

liic

titulus

Exemplum

Sacraj imperatoriLe, per Aristo-

fribunum et nofariuin misss ad Joannem Antiochenum episeopum, de sanctarum Ecclesialauin

rum

Baronio

pace ac unione consfituenda . Recitatur a num 43 et seq^j. eaque efiam imperafor

jubet, nihiiexigiab episcopis Orientahbus, nisi Nes-

manifesfum faciunf. Idem dicendum de die v idus Aprii. seu die ix ejusdem mensis, quo S. Calestiniis papa memoratur in Mss. Vaticano Ecclesiae S. Petri, et Usuardo Reginae Sueciae. Pia?terea tain Baronius, qiiam afii coimnunifer Sedem ejus anno uno mutifanf, scribunfciue, euin sedisse annos oeto et afiquot menses cum tamen certum esse debeat, eum sedisse antios novem, menses decem, et dies novem, ideoque obiisse die xviii aut XIX Jufii. Poufiflcafum enim iniit anno CDXxii , die X mensis Sepfembris ut suo loco
:

hunc

132
ostciidi (I). CiDlestiiuini scciissc

.SIXTI

ANNUS

I.

CHRISTI

/l3'i.

lur Auaslasiiis,
tlicca

tam

viilgatiis,
,

annos noccm tcstauqiiam Ms. in BiblioAlibo


Floriaccnsis

Uuoad

cessalioiicm Scdis, pcr hrcc tciii|)ora ab Aiiacollocala

stasio nonnisi cx conjcctuia, ct idcrunKjnc

Colhcrtina

asscrvatns

modo

ait

cnim,

]iost

Ccnlcstiwam

eodcm Scdcm
falli.

abbas, calalogns nomiiuim Aposlolicornm a Mabillonio tom.


Bibliothecvc
Prfcter
iii

vacasse dies xxi, in quo indiibitatum est cuin

Analcct. cditns, ac Catalogi


ct

ii

ct

iii

Colbcrtina),

Prosper in Chronico.

Quare ciim Sixtits III nalionc Romanns die \iccsima quarla luensis .lulii in qiiam Dominica cadebat, consecratiis fuerit,

ac menses dccem habent diio excmplaria Mss. Anaslasii, Thuanea, Ordcricus lib. 2, Abbo Floriacensis, Lnitprandus,
sedissc

annos

novem

Scdcs dies tantuiu quinqiic


hcnresi revo-

aut ad
7.

sumiuum

sex vacavit.

Prospcr, variiquc catalogi

tam
ct

Colbcrtini,

quam

alii.

care.

A num. 39 ad 85. Sixtiis, ubi


evcclus est
,

Conatur Sixtus Nestorium ab


nihil

ad Aiiostoliut

mcnses dcccm scdisse dies novem, doccnt Anastasiiis tam vulgatus, qiiam Ms. Colbertinus, variique catalogi, in quoriim tamen ah(pnbus liabcntur tantum dics octo, uli etiam in
Ciironico Pros|)cri ex cditione Oiuipbrii, qnia ncnipe
librarii

Demum supra

annos novcm

cum culmcn

prajtermisit,

Nestorium ad danuiationcm su;c ha-reseos perduc(>ret. Gennadius eniin lib. de Script. cap. 54, inquit
:

Similiter etiam

Sixtus succcssor Caelestini


,

jiro

eademre,ctad ipsum Nestorium


tentias direxit
in littcris
)>.

et

ad Orientis

proclivi

crrore loco

ix,

Sicpc vii aut viii

episcopos adversus crrorem ejus succidendum senId

ponunt. His addc Anastasium ex correctione Holstenii

magis explicat ipsenict Sixtus

a Schclstratio luiper

pubhcalum, ac catalogos

IV

ab eodem
0.

editos.

Ei sncccdil Sixlns III. Quoad Prosperum tamcn non dnliito, quin variis lemporibus varie qunad numcros corniplus et interimlatus fuerit (2), nam in Bildiotli. Colbcrtina niim. 20-i, extat Exemplar ab annis circiter octingentis cxaratum, in quo
ad consulatum Mariniani
et Asclepiodoti
,

Joanncm Antiochcnum anno sequenti datis, ct a Baionio ibidein num. 17 rccitatis, in quibus scribit Credo ad dileclionem tuain rerum
ad
:

cursus et ordo pertulerit

qualiler ei

(sc.

Nestorio)
,

voluimus

nostra admonilione succurrere


,

retinui-

nius in pra!ce]is euntem

etc.

)>

quanlum vero
fiet.

Six-

tus ]>ro i)ace Ecclcsiarum Oricntaliuiu concilianda

scu

ad

laboraverit ex diccndis uianifestum


reiu

In

eaindem

Romana; Ecclesia^ pra?sulatum gessisse annos novem, ct dics ac mcnses prictermittunlur ct tamcn in eadem Bibliothcca asscrvatur alind Excmplar num. 1280 a quincjuc circiter sa-culis descriptum in quo ad eiimdem consulatum lcgitur, cum prfesnlatum gessissc annos novem, menses decem, dies octodecim, quod ex aliquo Anastasii Codice, quoad dies xviii dcpravato, translatum cst ab ahquo sciolo in illud
cdxxiii, dicitur Ccelestinum
:

annum

omnem operam suam

contulit Theodosius, ut

moxostendo.

Baronius nuiu. 73

Cyrilli Oratio de Nativitate Joannis liaptistce.


refert partcin liomili;e sancti

Cyrilli,dicta! in Nativitate

Joannis Baptistce,Phar-

muti vicesima octava

indictione

prima

quam

dieiu cuiu xxix Aprilis

nostri concurrere asserit.

Chronico Prosperiannm. At Ccelesfimmi, plus quam dics octo ant novcm, supra annos novein ct mcnses

Veruiu ex Kalendario a nobis cxhibito liquet, enm Pharmuti diem incidere in xxiii mensis Aprilis cuinque Indictio iirima kalcndis Scjitcmbris hujus
Chrisli anni exordiatur, ca Oralio

auno scquenti

deccm non

sedisse, ex diclis dicendisquc liquct. In

Cyrillo habita.
8.

antiquo Epitaphio a Baronio


tur, CaBlcstinum
obiisse,

num. 37 rccitato dicidecimum dum conderct


Papcbrocius in Conatu

Theodosius paci Ecclesice totus intentus.


ordinatione,
ait

Libcratus narrata iMaximiani cpiscopi Constantinopolitaiii


:

annutn, (]uod vcrum


XVI
in

est.

Post ]iaululum vero

Chronico-Ilistorico Pontiricatum ejus inchoavit adie

vidcns iiujierator Cyrilli

et

Joannis pcrmansisse

Scptcmb. anni cdxxiii, illiulqnc protraxit ns((ue prinuim Augnsti |>rteseiitis aniii, ei assignans annos viii, lucnses x, dies xvii, sed ha?c stare non possiint; certum cnim Anastasium initinm
diein

discordiaiu, intolerabilem judicabat

corum

dissen-

tiouem

et

vocans tunc ad sc Maximiaiinin episco-

tos

Calestini accurate exorsum essc, ideoqiie et Caele-

annos novem, inenses decein quod dies ordinationis attribuissc


stino
,

et dics

novem
Leonis

sancti

plurimos tunc Constantino])oli reperquomodo tolleretur Ecclesiarnm dissensio, cogitabat. At illi dixerunt, quia non aliter hoc fieri posslt, nisi iirius iretur, et praeferretur unius fidci vinculuin, elJoannes Antiochenus
et alios

pum,

e]iisco])OS

Magni, qui hactenus in obscuro


tionis ejus successoris extra

fuit, et dies ordiiia-

episco])US aiiatbcniatizaret Ncstorium, et

improba

omne dubium

ponent.

ejus dogmata. El gaviso valdesuperhocimperatore,

(1) Coelestinus die


libri

x Septembris consecratus

fuisse credilur.

Mense

Julio

A. D. 432,

decessit

die vi vel ix Aprilis deposituin fuisse referanl. Sibi adversaulur et Pontificales libri, et veleres catalogi,

et aliquot dies tribuunt. In Corbeiensi vetuslissimo catalogo au. ix, menses x, dies xvii, Ccelestino adscnbunlur.

quanquam Marlyrolngia, et Pontificales dum Caileslmo aunos ix, menses x, Wansi.

Aetioet Vn/e)-io. Roman;e Ecclesi;n xlii prieficitur episcnpus (2) Prosper vulpalus in Chronico de ordinatione Sixti papa!lll,h<ec trailit Xyslus annis viil, diebus xviii lotius Urbis pace, el consensione mirubili. Deinde post aliquot coiisulum tollegia liabet Valentiniuno Augusto V et Anulolio, defuncto Xijslo episcopo, quudruginla amplius diebus Homuna Ecclesia sine antistite fuit. Hinc lapsum es;!e
: :

Baroniura et alios Conslantius nolat pai;. 12J7, qui putarunt, Sixlum decessisse katendis Aprilis. Corbeiensis catalogus vixisse tradil, annos viil et diesxix. Pagius diem obilus Sixti statuit in diemxi Augusti A. D. 440, Cnnslanlio placeret, nt obitus ciicaJulii mensis exitum collocarctur.

diaconus Leo pupa

CKlcruni Prosper Ms. Vaticanus vetustissimus li.TC lantuin liabet : Aetio et V/derio. Sixtus papa fit. Dcinde Valentiniano fit. Nulla dierum et annorum Sixli mentione facta, ueqiie de vacatione Sedis post Sixti obitum.

et Anatolio Mansi.

SrXTI

ANNUS

1,

CHRISTI

/182.

133
de his, quas sunt agenda Con-

niissus est lioc i|)Siim agcru Arislolaiis Iriijuiius,

leni. Ilabentes igitur

Sacram

principis clefereus Joamii el Cyrillo

iu
,

qua
nisi

ciliimi, et intuentes, (piia salva iiietate

conmiiiiatus est utriiiuc Nicnnicdiam exilium

pacem

lial)erent ail

inviceni . Fuit iixc secunda

Syuoclus Coiistantiiiopolilana a Maximiaiio celelirata, seu, ut


alii

l.ilicratiun

inlerprctantur, consiiltatio

cliam de pace (luasdam propositioiies direximus, etc. Extat quidcni iii fiiie Auctarii operuni Theodoreti a Garnerio coiiipositi citatuin Synodicon scd ciim post Garnerii mortem Auctarium illud
oporleat cogitare
, ;

episcoporuin iu paialio coraiii imperatore, dc ra-

Ecclesiarum constituendaj. Adeo autein imperator a disscnsionc, cjua Ecclesia Orientaiis


tioiie pacis

lucem prodicrit, cxistimo eum niorte praiveiituni non potuisse ex illo Synodico excerpcre, quai
in

ad suani Ilistoriam Nestorianam,


reli

et

Vitam Theodo-

tuiic lacerabatur, abliorrebat,

ut ad

sanctum

Si-

a se editam illustrandain plurimuin conferre

meoneni

Styliten sciipserit

Contcntio et discor-

poterant.
10.

dia adco nos contiirbat, ut hanc exisliniemus pra^ci-

Synodits Joannis Antiochice coepta

piiam omniuni nostrarum calamitatumesse caiisam, et conlidamus rcgiii iioslri res ex voluntate bcnignitatis Dei esse processuras,
si

absoluta.

et Beroeoe
ait,

Fallitur tertio Garnerius,

quando

res Ecclesiic, et

ortbodoxai ridei

inembra conjuncta copulatacjue

fueriiil, ut le^itur in ejus

Episloia ai)ud Baroniiim

num.
,

ad Simeonem Styliten 50. Scripsit et ad


cst in

sanclum Simeonem Aristolmis, ut videre


Synodico laudato cap. 52
aitque sperare se

Theodoretum impatieiiter tulisse tractari de pace E[)istol;E cnim citati Synodici ostendiint illuin pacis cupientissimum ac studiosissimum fuisse. Quarto, quando scribit pacis negotium idem fuisse quod Nestorii condemnatio eteiiim licet hsc inter se connexa essent Tlteodoretus lanicn studuit illa
:
,

pacem
cjui

discernere ac separare, ut ex

codem

Synodicoli(|uct.

sancitum

iri,

confidentcs de tu;r orationibus sanc-

Quinto,

ait

Garnerius, Theodoretum fuisse Cyrillo


infensuin
:

tilatis, et instanlia attiue

hortationibus ad eos,
et

supra
Cyrilli,

modum
quam

at erat potius Capitulis

fundare lianc poterunl,


suos

redinlcgrarediscissam

personaj ejus oltensus. Sexto dicit,


in

%. Joaiines Antiocheniis

ad pacein adducat.

Acce|)tis Joannes Antio-

Syiwdum

celebrat, ut

quod Synodus
in ea

laudata ad Samosatensem

Andream

Epistola scribalur acta apud Acacium,

quod tameii

chenus imperatoris mandatis Concilium apud Antiochiam coegit, ut legitur in Collectione


Coiicil.

tani

non legitur. Porro Synodum Anliochiae habidcmonstrat Alexandri Hieropolitani Metropolita!


est

Garnerius tanicn tom. n Oper. M. Mercatoris pag.2"4,


refcrens Excerpta Mcrcatoris ex Ejiistolis et libris

Epistola ad Theodoretum, (|ua:

C.

Synodici

Tunc

inquit Alexander,

in Antiochia inter nos

quin(|ue Theodorcti, in t|uibus Mercator de Tlieo-

locuti sumtis, dicentcs

Aliam quoque scrij^sit ad Andream Samosatenum episcopum lectis sancti Cyrilli pontiasserit ficis Alexandrini litteris a Beraa direclis inde non obscure confici Synodum, qute a Joaiine Anliocheno,dum pacis ncgotium tractaretur, habita scribitur apud Acacium Bercece, non vero Atitiodoreto
ait
:

quod si Cyrillus illani conditionemsusceperit, abjeceritqueCapitula, pacem fieri


convenit. Ubi palam agit de Iiac Synodo, indicatque, Patriarcham Joannem prius cuin Alexandro
ipso
,

Meletio

Mopsuestensi episcopo ac Theodori

chice, ut coinmuiiiter tiaditur, celebratam fuisse.

Verum Lupus
varic lapsuin
,

iii

Scholiis ad caput 53 Synodici ad,

versus Tragcediani Irenaei

ostendit, euni hac in re

Synodum(|ue [lartim Antiochiae, partim Beraa} habitam; id enim diserle scribit sanctus Cyrillus ad Acacium Militinensein episcopum Orientales episcopi apud Beroeensein Acaciuin
:

Andrea Samosateiisi episcopo, ac Theodoreto sacram principis jussionem discussisse, et certam de ejus executione formam concepisse, et tunc cum istis transiisse Beroeam omiiia communicaturum Acacio, qui eam forinam approbavit, indeque solo suo noinine ad Cyrillnm scripsit. Hinc et
succcssore,

Cyrillus noii

isti

Synodo, sed

soli

Acacio

rescripsit,

litterasque noii Antiochiain, sed


Ilaec Cyrilli

Bera;am dircxil. Epistola quinquagesima sexta est citali


Acacius

congressi

scribi ad

me

curarunt conventionis mo-

Synodici.
fidis

Eam

mox
;

Joanni,
et

is

aliis

sibi

dum,

modo, quem ipsi i^rffiscriherent, fieri nondebere . Nempe Acacius annos centum et decem natus itineri sese committere non poterat nec
nisi

eo

episcopis

commimicavit

de

ipsis

a se dis-

cussis Theodoretus scripsit ad

Andreain Epistolani,

quam
dicit,

ad Patriarchales Synodos accedere; ideoque Patriarcha ad ipsiiin veniebat. Notanda eniin sunt verba
bcec
:

M. Mercator nobis conscrvavit. Hinc Mercator ipsum scripsisse, tectis S. Cyriili litleris a

Scribi
,

Garnerius

ad me curarunt. Decipitur sccundo quod Theodoretum huic pacificatori;c


Synodicon enini ad-

Bercea directis. Qiiare recte asserit Lupus, hanc Synodum fuisse Antiochenam et Beroeensem, Aiitiochiffi

coeiitam, et Bcrctae absolutain,


11

quod postca
de Conciliis

Synodo non

iiitcrfuisse dicat;

fassus est idein Garnerius in dissert.

versus Tragcediain lrena;i testalur, Theodoretum huic Synodo adfuisse. Iino cap. 54 refertur Epistola Alexandri, Andreic, et Theodoreti e()iscoporum ad

in causa Nestorii habitis, quaiido de hac

Synodo

locutus

est.

M.

Helladium Tarsensem episcopum ex ipso Concilio data, in qua legitur Intravimus Antiochiam convocati ct iuvenimus per divinam gratiani vera
: ,

Cyrillo, et Maxiiniano.

Epistola Synodica Joannis directa Sixto, Baronius num. 54 et

seqq. recitat Epistolam

acl

Sixtum iiapam, a Joanne

non

esse, quai fuerant diflamata; et

inimicorum

veritatis

superfluam verbositatem
VII.

et araneis sirai-

Autiocheno datam, postquam iuSynodo Antiocliena et Maximiaiii assensus est damnationi Nestorii ordinalioni, et Ecclesiarum pax sancita fuit; sed
,

TOMUS

tiU

SIXTI

ANNUS

1.

CHRISTI

/|32.

Concilio

pcrperam dicit, oam ad Sixtum tauluni dalam. Iu enim Ephcsino grrece et latiue cilito n Lab-

Synodum solum

islud

anathcma

a Cyrillo excgisse;

bco tom. III Concil. pag. I08S, rcfcrlur ea Epistola, cujus lioc initium cst, uti apuil Raronium, Prceci-

dc A^e.5<om vero damnationc niillam fccisse mentionciu. Ha;c Lupus in Notis ad cam Epistolam qui
,

ex variis

aliis

ejusdcm

Syiiodici iianc

Synodum An-

pnum eorum studhim,


tris, Sixto, Cyrilio, ct

ctc.

epigraphc vcro

Sanc-

tissimis Dco(|uc dilectissirais fratribus ct

comminis-

omnes, qui

mccum

Maximiano, Joanucs, ctrcliijui sunt, in Domino salutcm .

tiocbcnam pliiribus hactcnus ignoratis, in quibus iinmorari non possumus, illustrat. \'i. Confessio fideinon a Joanne sed a Cyrillo
edita.

Orientalcs
infringi,

ciim ccrnerent

omnes suas

(juarc IkTc Eiiistola scripla tribus Patriarcliis,

non

macbinas

[)aruerunt

tamen
.1

.luvciiali patriarcbfc Hicrosolymitano, quia oannes ob rcs Pakcstinas a Juvcnali aversus erat. Addit Baronius, se loco suo dicturum qu;D Sixtits

jussis, impctraruiit([ue a

tandem impcratoris Cyrillo omnino in pacem


capitulis sileretur.

pro|)cnso, ut pars ([u;clibet fidei sure expositionem


scripto darct, et de
Ifa([ue

duodccim

papa ad Joanncm
bat, litteras Sixti

rescripscrit, quia scilicct

autuma-

M ct scqq.
studium,

ad Joannem anno cdxxxiii,

num.

Joannes Paulum Emesenum Alcxandriam misit cum littcris ad Cyrillum, recitatis a Baronio
niim. 59
et seq([.

a se recitatas
;

lam laudatam
ctc.

rcsponsum cssc ad Epistocujus iiiitium, prcEcijmmn eoriim


littcrae
iis
illic Sixti ad uos iion quas Baronius pro illis
:

Continent ilkc professionem

fidei

Vcrum

quam etiam sanctus Cyrillus inseruitsuis ad Joanncm litteris, quarum iiiitium, Lcptentur cceli, ut
fessio,

pervencre, ut liquet ex

sumebat. In illis cnim Sixlus ait a Exordium tui sermonis gratus accipio, quia non cst tibi controvcrsia perfcrcnda, qui Christum Dominum nostrum bono liumani gencris, ita ut natus est, confiteris
:

num. 78. Porro ea Con non a Cyrillo, ut vult Baronius num. 63, sed a Joanne Antiocbcno et Oricntalibus ad Cyrillum missa, ab Iioc vero suis ad Joanncm littcris citatis
videre est a|iud Baroiiium

inserta, ut patctlcgenti

integram Epistolam tom. ni


:

sulisequcnfer Ecclcsia; addis luciferum et ubique luccntem sed et nunc vos, imo omnes, qui lucis
:

Concil. pag. 1103, in quibus ait Cyrillus

Qnod
cilra

Ecclesiarum disscnsio supcrflua [irorsus

et

illius

signum

fronte gestatis, luciferos confitcmur,

etc.

Ha?c sanctitatem

tnani

volumus

pra^dicare,

qu;c scribis .

Hac diccbatJoauncs insuaadSixtum Epistola (juod cum noii asscrat in ea, quam boc anno ad Sixtum, Cyrillum et Maximianum scribit,
manifestum
est,

eain in (]ua

riisse, et

quam anno

liajc legebantur, pesequenti recitat Baronius non

esse

responsum ad illam, quam


12.

hic refcrt.

Ex laudata Epistola C.
Tlicodoretum, per
misit

Theodoretiis pacis Ecclesice cupidissiyniis.

ullamjustim causam accidcrit, id cx cbarta quam dominus mcus religiosissimus episcopus Paulus nunc attulit evideiiter cognovimus qu;e irrceamprehcnsibilem continet fidei confessionem que cum a lua sanctitate, tum a cicteris quoque religiosissimis episcopis qui illic degunt, compositam asserebat: quam etiam ad verbum huic Habet antem nostiffi Epistola; inscrcre placuit. De Virgine autem Dei Genitrice in liunc modum
, ,
; :

Synodici, cui
:

bunc

epi-

quomodo
8, et

sciitiamus, et ca?tera a Baronio nuni.

gra|)bcn Iren;cus apposuit

Epistola Alexandri ad
tali

Cl et seqq. recitata.

Idem teslantur Liberatus cap.


cap. 6. Nec Cyrillus in Epia Baronio

quam suum

condilionc pro-

Evagrius
ad

lib.

1,

per liticras satislicrct de his, propter quai satisfactioncm nifcbatur exigere ,


si ei

adventum,

stola

relata

num. 64 et seqq. contrarium insinuat, ut Baronius num. 63


Donatum

discimus primo, Tbeodorctum Alexandro Hieropoutipsum ad paccm inflectcret, promisisse Cyrillum cogere ad anathcmatizanda sua Capitula a quibus adco alienus crat
litano mctropolitano suo,
,

arbitratur. Baluzius in iiova Collect. Concil. pag.

590, rccitat Epistolam Joannis Antiocbeni ad Cyrillum de pace, in qua Joanncs asscrit, se confessio-

nem

illam fidei fecisse


in

et

Epistolam

Cyrilli

ad

Alexatider, ut sinc boc anatbcmate ne([uidem pacis nomcn audiie vellet. Hinc Alcxander rcspondet,

qua ait, se a Paulo episcopo accepisse com[)Ositam a Joanne et aliis episcopis tidei ProfesJoanncm,
sionem.
1 i.

banc cxecutionem jam esse seram imo et ridiculam; cum Cyrillus Nestorium propter contrarium
,

Capitulis

dogma condcmnasset
,

ut IuBrcticum,ridet-

composita fuerat.
terra.

Confessio fidei anno snperiori a Theodoreto Ha;c Cyrilli Epistola ea est,

que Theodoretum

quod crcderct, Cyrillum esse correctum. Sccundo, discimus qua^dam acta ac decrcta Antiochenffi Synodi. Dicit enim Alexander, in
,

qiKT his verbis exorditur

Lcetentur cmli et exultet


facit

De utraque mentionem

Alexander me-

tropolita Hieropolitanus in Epistola ad Theodoretiim,

ea statutum fuisse

ut pax admitteretur,

dununodo
:

qiuc extat cap. 96 Synodici advcrsus Tragccdiain


Irena^i, ct

Cyrillus sua Cajiitiila repudiaret. Quare ista Syiiodus a prioribus actis plurimum rccessit ipsc enim

profert,

quod hactenus omncs latuerat, in lucem Thcodoretum sc. primarium auctorem


Joanne ad Cyril:

cum cajtcris factiosis legatis Joannes Antiochenus Chalcedone, ctiam corani ipso principe IVequenter
jurarat,

fuisse Iaudat;c Confessionis fidci a

lum

missa;

In

Novella nam([uc, inquit, Epistola

cham
tula,

Cyrillum a se tractandum uti ba?rcsiarsi sua analliematizarct Cajiinon recipicndum, nisi in laicam communio;

idco(iue ctiam

(a Joanne scilicct ad Cyrillum data), dum transcurrisscm totam partem, (|u;tj etiam Cyrilli jacet iii litteris, et contulissem ad eam, quae tunc a vestra

nem. Hic vero parati suut ipsum rccipcrc iit episcopum. Secundo,^/ea;a?2c?e/' afflrmat, Antiocbenam

religiositatc conscri|)la cst, repcri

neque

fines illius ipsius Epistola;

quia ncque initia, (nempe a Theodo-

SIXTI

ANNUS

1.

CHRISTI 432.

435
in iis

relo scriptae), posuerunt Iii.qui ad yEfTyptiim directi

lum, de quibus anno scqucnti agemus; cum


scribat
exilii
:

sunt, anno scilicet cdxxxi, cuni Joannes comcs saci'aruni largitionum missus est ab imperalore ad ufranK|ue partem Synodi Epliesinai episcoporum
,

Non

se exuli vestro

(sc.

Nestorio, cujus

locus erat monasterium sancti Eu|)repii)frater

noster Joanncs addiderat, non ejus cst blasphema


pr;edicatione deceptus.

ut eos ad pacem pcrdiiceret. Tunc enim cpiscopi qni cimi Joanne Antiocheno erant, pcr eumdem

docef, suspendit
esl,

Nam quantnm rerum exitus suam sententiam, non negavil, id

Joannem comitem
ubi

relationeni ad Tiieodosium inip.


,

misere. lloc discimus ex Auctorc Synodici cap. 17

suam in Nestorii damnatione sententiam. Paidus 10. Pax sub anni finem coniposila.

eam

refcrt, et in

epiyraphe

ait

Epislola Joan-

Etnesenus, rcljus utrinque composifis, non tantum

nis Antiocheni episcopi et

Synodi

(partis sc.

Synodi

communionem

reccpit, sed ctiam potestatem

ha-

Ephesinac, qua) Joanni adlia^rebat, non vero Synodi

benda; ad populum, pnesidente Cyrillo in

magna
et

Antiochena?, cujus meminit Liberatus cap. 8, de qua supra egimus, ut pcrperam Baluzius in Notis explicat) qnee cum eoconvenitad imp.Tlieodosium, quam dircxerunt )ier eumdem Joannem comitem (anno sc. superiori) in qua etiamCatholic;e fidei illa
confessio continetur,

Ecclesia, homilia;, die vicesima quinta Decembris,

qua Catholice locutus


Deipara Virgine
legcre est

est

de Incarnatione Verbi,
totius |)0puli plausu
liciuet,
,

summo

ut

apudBaronium. Ex quibus
,

ante currentis anni finem constitutam fuisse.

pacem Quoad

quam postea(nemi)ehocanno)

Theodorethin

is

licet

pacem

Ecclesi;c voluisset,

Cyrillus Alcxandrinus episcopus per pacificam laudavit Epistolam (ciijus sc. initium, LcBtentnr c(eli

quia tamen Nesforium injuste deposifum fuisse sibi persuascrat, Iiuic scripsitEpistolamaBaronio niim.
81 recitatam, in

ut recte Baluzius oitservat), scribens eidem Joanni

qua

ail

Ilis

qu;e contra

tuam

Antiocheno

pra^snli

per legatum

pacis

Pauluni
superiori

venerationem
si

injiisfe

atque inique patrata sunt, nec


quis abscinderet, potero

Emesennm episcopum .Cum enim anno


Joannes Antiochenus
et

niihi

utramque

manum

cjusdem

facfionis episco[)i

pra^bere consensum, divina proculdubio mihi coo-

viderent imperatorem ad pacem omnino propensum, laudatam relationem ad eum misere, in qua

perante gratia, et infirmifatem anima; sublevante.


Praiterea scripsit ad Dorotheum Moesix metropolitam, Nestorianum pertinacissimum, postea Cassaream Cappadocia; relegatum Epistolam cap. 138 Synodici adversus TragaHliam Iren;ci, in qua petit,
,

assernntjSeConfessionemfideiNica?noe ad episcopos,
qui ab ipsisdiscesserant,sesemisisse, sedeosflectere

non

potuisse. Et quia Joannes

flcaverat, velle

comes eisdem impcratorem, quid de Sancta


fleri
,

signiet

Dei

orationibus ejus sfabiliri,

ut firmi, inquit, et in

Genitrice Virgine sentirent, C(;rtiorem

mise-

rnnt ad

eumdem Joaimem eam partem quam diximus a Tiieodoreto fuissc compositam, qnamque hoc anno Joannes Antiochenus per Paulum Emesenum ad Cyrillum direxit. Huic Cyrillus subscripsit, et eam suis litteris qua;
eum
per
Confcssionis fldei,
incijiiunt, Lcetentur cceli, inseruit.

dogmatibus persistamus, et claudamus oculos, ne sanguinis injustum judicium videamns et claudanius aures nostras, ne audianuis
et

cadamus

in ter-

ram

ubi sanguinis injusti judicii nomine deposiintelligit,

tionem Nestorii

qua degradatione

ita

aversus erat, ut veritus non fuerit communicare

Via ad pacem sine partium prcejudicio faciendam inita. Uti enim Joannes Cyrillum Apol13.

linarii

atque Eunomii,

ita

hic

sectatorem asserebat. Quare

dum

Joannem Ncstorii inter utrumquc

admissa quidem Epliesina fidei defidamnatio, ac Maximiani ordinatio, sed neuter voluit errasse in dogmate, sed tantum alterins acta et opinionem non plene intellexisse. Hinc quemadmodum Cyrillus sua Capitula anathepax
cst inita,

nitio, A'e.s^or

cum Dorotheo, a (juo norat vocem, Dcipara, anathemate perculsam fuisse. Baronius num. 8i dicil, Theodoretum adversatum fuisse poslea Nestorio, testari cjus Episfolam ad Sporacium. Verum jam anno cdxxviii ostendimus, eam Theodoreto fuisse suppositam, (luod quicumque duas has Theodoreti E|)istoIas cum iis, qua; eo anno Baronius nuin. 39 ex Epistola ad Sporacium refert, conferet, manifestissinie intelliget. Profecto Garnerio, qui hanc suppositionem detexit, nullibi conjectura! felicius,
quam
sere.
17. S.
in vulgaris istius opinionis

matizare constantissime detrectavit; ita &i Joannes in nullo a prioribus suis scriptis recedere voluit.

eversione succes-

Eamque ob rem

i|)sam fidei Professionein

quam

Briccius in

anno superiori ad imperatorem miserat, intra pacis


articulos contineri, et a Cyrillo confirinari voluit,

restitutus.

A nuin. 87 ad

episcopatum Turonensem 90. Baronius refert ex

ut recte caput istud Synodici exponit Lupus. Cyrillus vero propter

consensit,

studium pacis in onmescondiliones indeque postea Orientales occasionem


in
,

sumpsere spargendi

vulgus mendacii quasi sua in Orientalium sententiani venisset. Cffiterum licet Joanucs cum Cyrillo fraudulenter se gesserit, nunquam tamen blasphemia;
Capittda retractasset, et
Nestorii{As'\{, sed

Turonensi lib. 2, cap. 1, et lib. 10, cap. 3l,sanclum Briccium episcopum Turonensem sancti Martini successorem trigesimo tertio ordinationis ejus anno de adulterio injuste a Turonensibus accusatum fuisse et ab his Justinianwn in ejus locum subrogatum. Briccius Boniance Urbis papam expetiit Justi.

nianus autem post


cellensein
obiit.

eum

abiens,

apud urbem Ver-

Turonici

iterum

Armentium

tantum ejus personae, quod

eum

statuerunt. At Briccius

Romam

veniens,

cuncta

injuste dciiosilum existimaret.

Id certe tradit Sixlitteris

qu;c pertulerat papa; refert. Septimo igitur regres-

tus

III

in datis post initam

pacem

ad Cyril-

sus anno a

Roma, cum

auctoritate papa3 illius,

Tu-

436
ronos rcdire disponit
:

SIXTI
et
,

ANNUS

1.

CIIRISTI

.'132.

vcnicns ad vicnm, cujus

10. Legati a

nomen

Landiacum sexto al) nrbc milliario mansionem acccpit . Armentio mortuo, cum mors
est

ad Romanos

missi.

Romanis adSuevos, et a Francis Ex bis intelligimus primo

ejus Rriccio revelata fuisset, a is iii Catliedrani suam regressus est, scptem postca feliciter vivens

annosB.Ita summatim cx Turoncnsi. Verum Iutc ad prfpsentem annum non pertincnt. Turonensis enim, qui modo scribit, sanctum Martinum anno
cccxcvn ad Deum migrasse, et modo aliani opinionem seqnens mortem cjus cum anno quadringentesimo copulat, successionem /Mcct, ctsequentium episcoporum Turonensium scmper deducit ab anno
cccxcvii, ut in Dissert. dc

Idacium Galla;corum lcgatum ad iinperatorcm anno snperiori missuin, ut ibidem diximus, ab co oblinuipse, ut Censorius comes ad Suevos mitteretur, (|ui pacem inter eos et Gallaicos componerct, (luain et sancivissc anno sequenti videbinius. Int(!lliginuis secundo, Clodionem Francorum regem allerum c suis filiisad imperatoremValentinianum, seii ad Aelium, qui omnia moderabatur, nt inter

|
*

anno

ct die
illa

mortis sancti
Briccio im-

Martini ostendit. Quare calumnia

pacta anno cdxxx, qui xxxiii erat ordinationis ejus, Romamque vcnit Ctelcstino sedente, sed a Sixto III
ejus succcssore in sedem restilutus est anno CDXxxvii, annonempe septimo al)cjns Romam adventn. Cum

Romanos ct Francos pax reslitueretnr, legasse. Neque enim ad aliiid tempus referri jiotest quod narrat Priscus, quando verba facit de bello Attiliano, paucos post obitum Clodionis annos gesto. Ait enim Priscus, loqnens de Attila At Francos bello lacessendi illi causa fuit regum ipsornm obitus, et de
:

j
"

rcgno inter liberos controversia. Seniori Altila stu-

enim
rit, et

Bricciiis nitra

annum

cdxliv in vivis non fue-

juniorem Aelius tuebatnr, qnem RomtB vidimus legalionem obeuntem nondnm lanugine
deliat,
,

septem post restitutionem annos sedein occuparit, ejus iu cain rcstitutio ab anno circiter CDXxxvii removeri non potest. Baronius ait, ubi

efflorescere incipiente, flava coina, et capillis propter

densitatem, ct inagniludinem, suj^er iiumcros effusis.

Hunc etiam

Aetius in filinin adoptaverat, et

Lmidiacum

dicitur, restitne Lanrjiacmn. Est oppi-

plurimis donis ornalum, ad iniperatoreni, ut amiciliam, et societatem

dum

sex millibus Gallicanis distans ab ipsa Tuionensi civitate, situm ad flumen Ligeris quod vulgo vocatur Langcy . Ita Caniinalis doctissimus. Ve-

cum

eo faceret, miscrat. Mor-

tuusestClodio annocirciter qnadringentesimoquadragesimo octavo, iux\ci\\ie Meroveiis juniorejus filius Aetii pra>sidio freius

rum

Gregorii locus j)urus est; Laiidianim

enm

ad

regnumobtinuit, etfratrem,

Ligerim, Gallice Mont-Louis sex miliiaribns distat ab urbe Turonensi, diciturque Moiis Laudiacus a situ, ubi ait Gregorins sanctum Per|)etuum episcopumTuronenscmBasilicam iii lionorem sancti Laurentii construxisse. Langiacum vcro in Turonibus
eliam sitnin ct ad fluinen Ligerim Gallice Lanrjcy, vocatur a Turonensi lib. 10, cap. ult. Atlingavia, ubi dicit, conditam esse a sancto Marlino episcopo Turonensi Ecclesiam, [)0stquam cives baptizasset.
18.

cujusnomen
circiter

ignoratur, circumvenit, qui ideoadAt-

tilam confugit. Quarc boc tempore Meroveus


ffitatis

annum

vicesimum

attigerat. Cointius refert

Ikpc Idacii verba, superatis per Aetium in certamine Francis et in pace susceptis , ad annum CDXxviii, quo Prosper in Chronico narrat Aetium l^artem Galliarum aFrancis occupatam recuperasse.

Verum
rioris

ha^c rccilare refellere est;

cum

Idacius de

Franci a Romanis in pace suscepti.


Idacius in
Clironico
,

Ad

re a se visa verba faciat, indicelque eain sub supe-

anni finem vel currenti conligisse. Turonen2. cap. 9,


ait

nnm.

90.

anno

Abrahami

sis lib.

quosdam

asserere

Meroveum
filius,

MMCDXLViii, qui kalendis Octobris superioris Ciiristi anni inclioatur, ait Superalis per Aetium in cer:

esse de stirpe Clodionis,


et

Meroveus vero, a Sigeberto,


si

ab

aliis

(inibusdam diserte dicitur Clodionis


ponit.

tamine Francis,

et in pace susceplis, Censorius co-

sed priscus auctor coajvus,


extra

recte explicetur, id

mes

legatus inittitur ad Suevos, supradicto

secum

omnein controversiam
Aetium,

Idacio redeuntc. Bonifacius in ajmnlationem Aetii de Africa per Placidiam evocatus, in Italiam ad palatiuin redit.

20.

Aetius excidit e gratia


()ui

Valentiniani,

Intelliginnis terlio,

hoc anno Fastis

Qni dcpulso Aetio in locum ejus suc-

cedcns, paucis postnicnsibus, iniloadversusAetium conflictu, de vulnere, quo fuerat percussus, interiit. Ciii

noinen dcdil, iioslquam vidit Bonifaciiim comilem ex Aliica reducem magistn militiim dignilate exorfiiisse, cuin eo in certamen venisse, occisoqne Bonifacio suffectum fiiisse in magislerium mililum Sebastianum comilem inagni nominis virum,

naluin

Sebaslianus gener substitutus, per Aetiuin


Totius orbis pace et con-

de palatio superatus expellitur . Prosper vero sub

bujns anni coss. habet


per
tate

cl,

ut Victor Vitensis

lib. 1

de jiersecut. Vandal.

et

sensione mirabili Bonifacius ab Africa ad Italiam

Idacius laudatus docent, Bonifacii

generum
iii

sed

Urbem
:

venit, accepta niagislri

militum digniexstinctus est.

cuni Aetius. qui in Pannoniain fugerat,


//astianum e
jioliin veiiit,

Valenti-

qui

cum

resistentem sibi Aetiuin proeliosupc-

niani et Placiiiiaj cjus inatiis gratiain rediisset, Sejialatio exjiulit, qiii jiostea

ravisset, paucos post dies,

moibo

Constantino-

Aetius vero,
geret,

cum deposita ibique cum (juidam

potcslate in agro suo deiniinicus ejus repcntino

occursu opprimere tentassct, |)rofugus ad Url)eni, atque illinc ad Dalmatiam, deinde Pannoiiias ad Hunnos pervenit: (juorum amicitia auxilioque usns |)aceinprincipuinetjusinterpellalajpotestatisobtinuit.

vidcbimns , et Aetius jiristinum locuin reciijieravit. Plura infra de Scbastiano, cujus Ecclesiasticis viri clarissinii exilis in Annalibus
ut
iiifra

mentio.

Hoc

circiter

anno

sancti Eucherii Ejiistola de


est.

laude eremi scripta, ut anno cdxxviii videre

, :

SIXTI

ANNUS

2,

CHRISTI 433.

437

SIXTI

ANNUS

2.

CHRISTI

433.

Imposturas Neslorianorum in
sc(iiiitiir

se et

Sixlum
EpistoIri-

fuit

per Nestorianos diabolicum excogitatum adver-

confictas dclegit et destruit Cyrillus per


las.

sus S. Cyrillum
3.

commentum.
longe
lateque
ia

Qui

oniine (juaclringentesimus
aniuis, noniiiie
,

Ha'c cjuidem de Cyrillo

gesinnis tertius
Tlieotlosii

Cliristi

cousulum
et

Orientalibus Ecclesiis diffamata, iilurimorum san-

Augusii (lecinuim (luartuiu


:

Anicii
exorti

ctorum virorum animos pulsavere, ut Acacii episcopi


Meliteni,

Maximi
turbiiies

inclioatur

cjuo novi ex veteribus

Valeriani Iconii, Succcssi episcopi


:

Orientalem nonniliil cxagitaruiit Ecclesiam. Staliilita eniin [lace ultimo aniii superioris termiiio iiiter Joannem episcopum Antioclienum
atc}ue

Diocffisareoe,

sed et perturbavere atque aliorum insignioris fama' monaclios Ortliodo.vos, et inter alios inagnum illum Isidorum Pelusiotam, qui nonniliil
infense ad Cyrillum ba^c scripsit
4.
'

Nestorium
inter

Cyrillum Alexandriniim sectali essent, erga


atcjuc

nonnulli ex

iis

qui

eum

liactenus pro-

Oportet te,

admirabilis, inconvertibilem
ca?lestia,

cliviores, liaud rata liabuere

cjuffi

pactis conventis

semper
tibi ipsi

esse,

neque timore prodere

neque

Joannem

Cyrillum Iransacta fuerunt;

causantes niiiiiruni liaud suscipiendum in

commu-

iiionem fuisse Cyrillum abscjue

suorum Capitulorum
ex parte Cyrilli in

contrarium apparcre. Nam si ea qua; a te nunc scri|ita sunt, comparaveris prioribiis; aut adulationi apparebis obnoxius,aut falsitatis minister,

damnatione. lUirsum vcro


ipsuni

ali(|ui

commoti

sunt,

quis conditioniiius

Sed quomodo lucc rato diacono reiii gestam ita narrante 2. Ascendens ergo Antiocliiam Paulusobtulit Joanni arcliiepiscopo ct oinni concilio Epistolam Cyrilli. Qui ut cognoverunt eum suscepisse fidem a
'
:

quod de eo acccpissent, inicomnumicasse cum Orienlalibus. se liabuerint, audiamus ex Libe-

vana quideni gloria superatus magnorum autem allercatorum non iiiiitatuscertamina, qui omni vita sua in exilio affligi passi sunt, qiiam ut perversum
,

dogma usque
Ha;c Isidorus
:

eodem ferme argumento

ad aures saltein suas admitterent . et superius

nominatos episcopos ad
duiit.

eumdem

Cyrillum

scri-

psisse, qua; rursus Cyrillus ad eos rescripsit osten-

At non hoc sohim scelcstissimi operati sunt

se directam, et in ejus suliscrijisisse confirmatio-

nem, pacem cum eo


pro
ex
illo

et cjus

fecerunt Concilio,

dam-

Nestoriani; sed graviushis addiderunt facinus, cuni falsas litteras nomine Pliilippi Romaiii presbyleri

nantes Nestorium, et suscipientesMaximianum, qui


faclus fueratepiscopus
;

qui in Concilio Ephcsiiio lionorifica functus erat

le-

dubitantil)usadliuc
et cul-

gatione, vulgarunt, quibus signilicabatur, Sixtum

eis

aliipiibus Cyriilo

communicare, putantibus

Romanum

Pontificem segro tulisse animo


:

damna-

eum

errassc^, et postea

veritafem agnovissc,

pantibus Joannein, cur ab eo non cxiiefierit Capilulorum ejiis damnationem. Ex altcra autcm parte quidam de palatio per Eulogium presbyteruin et

tionem Nestorii (jutc quidem audicntibus magiuim scandalum inlulcrunt tcstantur id ipsius Cyrilli litteric pro sua dcfensione conscripta>.
:

apocrisiarium Alexandrina; Ecclcsite culpaverunt Cyrillum, cur susccperit ab cpiscoiiis duarum consensionem naturarum, quod Nestorius dixit et docuit.

Sed

et

scopo
ratus.

lioc

ipsum de
el

Valeriano Iconii et Acacio Mclifensi epiCyrillo videbafur . Hac Libeilhul

5. Ilis enim omnibus imposturis ba^reticorum occurrcndum fuit Cyrillo Alexandrino, qiii proxime aderat. Quamobrcm ad Acacium Melitenum litteras reddidit, iilene docens, non aliter quam fide Catho* lica salva, se cum Orientalilius pacem composuisse

est

earum exordium
et
. etc.

Res (iiiidcm dulcis et ad-

additum cst, ut Nestoriani Epistolam quanulam nomine Cyrilli confinxerint, qua se palinodiam recantare ipse significaret, et
Porro
quae facta essent Epliesi

miranda
tio,

plurimi faciciuia est fratribus salutaHis quidem cum qua; ab imperatore


et aliis,

Tlieodosio,a Joanne,

potissimum vero a

omnino rescinderet

tale
'

lii

addit. ad Liberat. diac.

"^

CyriL ep. xxix. et

in Act.

Ephes.

'

Liberal. diac. Breviar. c. 7.

edit. Pelt.

tom. v. c. 7.

438
Paiilo legato cpiscopo
latirn

SIXTI

ANNUS

2.

CHRISTI 433.
8. Scripsit ct

Emeseno

gesla esseiit, siiigilliis

ad Valcrianum
littcras,
:

reconseat

niliil

se innovasse dc
,

(juffi

in

codem argumento

lconii episcopum quas dc Incarnatione


'

Concilio Ephesino

probata Ini^sent

itliiribns
,

defini

Vcrbi exegeses nominant


c[)isco[)i

nionstrat, insinuat(|iie Nestorianornm conatiis

in ([uibus [lariter ad finem demonstrat, (|nam longc absit, ut Orientalcs


,

ciim se ab eapace exclusos 'vidcant, omnia sludcant perturbare


tint
:

nempc
hanc
et Si

Syri
illi
,

cum

Nestorio sentiant, el

(juo gravius in Ecclesia proelium cNcipost

(|iiam falso
sint.

calutnniam impingere conati


ifa

nam
qui

mulla adversus ipsos


'

ista
:

subdit,

Hndc
:

eum

ut ea caute agat,
illos

in fine ad-

cxcogitatas ab cis apcricns imposturas


qiiit,

Eos, in-

nionet

<(

qni igitnr sunt, qui


:

diversa ab his

cnm

ipsis

eadem
,

senlire
ct

non sustinuerunt,
|iro-

tlagitiosissime dilaccrant

sanclornni e[)iscopo-

riim Apologiani (dc Oricntaliijus lo(iuor) accrbe


scindunt.
libidine ad ea qucc lubet, ct
(licunt eani a Ncstorii

Deinde dctorquentes eam pro ipsorum

non

recte senticntes,

vocum

novitatibus noii discrc,

pare. Simul autem ct nos vitiipcrant quasi iis qua; olim scripsimus contraria senscrimus, etc. vocat Apologiam Orientalium quam su|)ra recitavimus eorumdem fidci professionem quam adversarii ja, ,

nulla corum dictis fides vcrum tanquam impostores et mendaces, sccundnm [latrcm suum diabolum amandentur, ne quando illos (|ui rccte incederc cu[iiunt, perturbent. Quod si ((ui Epistolas concinnatas ab illis cxhibucrint, tanquam qua; a viris s[)ectatis editcc sint; tanquam spuria; ct commcnhtia; rcjiciantur .
sentire falso affiruiaverint
:

adhibeatnr

Ihcc ad Valerianum Cyrillus.


9.

Sed

et

ad
et

Dynatum

episco[)iun
,

Nicopohs

E[)iri scripsit
(lc

hoc eodein anno Epislolam

qua

cum

ctarent

eamdem

plane csse

cum
:

ea, qiiam ipsi Nescd ipiam Iioc


fal-

rebns intcr se

Orientales transactis cuin ccrtio-

slorio faventes olini cdidissent

rem
nc
ct

reddit, mittit ([uo([ue E|)istoIas ea de causa in-

sum

idem Cyriilus pluribns aperit. 6. Ad postremum vero quid cavere dcbeat, bis verbis admonet Si Epislolam nonnulli circumtulerint, tanquam a rcligiosissimo Pliilippo Ronianic
sit,
:

tcr se et

Joanucm uKro cilroque


ab
aliis

datas;

admoncns,

[ira^ter illas, alias

evulgatiis accipiat. Fuit

((

de

i)is i|)sis

admonendus

apociisiarius ejus Eulo-

gius agens Constantiiiopoli, apud


Paialinis

quem

a nonnullis

EcclcsiiE

prcsbylero scriptam

ijuasi

sanciissimus
fe-

episcopus Sixtus depositionem Nestorii moleste


j'at,

querehr non leves de i[)SO Cyrillo ingestcB fuerant (ut diclum est) quod duas naturas in Christo,
sicuti

non credat hoc sanctitas tua scripsit enim consona sancta' Synodo, omniaque illius Gesta contirmavit, et nobiscum consensit. Si vere a quibusdam circumlata fuerit Epistola, tanipsique bene loquatur;
:

Nestorius, confessus esset.


ha-'c

Ad hunc

igitur

Eulogium, cuin

ab eo per litterasCyrillo significata fuissent, littcras ipse reddidit, quas Commonilorium ad Eulogium nomincant in quo haec ipso
;

(luam a

me

scrijifa, qiiasi
;

eorum

qutc Epiiesi gcssi-

cxordio

Expositionem

quam
istos

Orientales fece-

mus
])cr

poeniteat

conlcmnatur
destituti .

ct Iioc.

Siimus cnim

runt, reprchendunt nonnulli, dicuntque

quod duss
tole-

Salvatoris gratiam adliuc sana

ranti ralione

non

mcnte et coopeHa;c ad sanctum Aca-

naluras nominent, et quod


raverit
,

Alexandrinus

cium

Cyrillus Alexandrinus de Nestorianorum te-

chnis atque calumniis. Litteras autem, quas se dicit


accepisse a Sixto
,

Qui vero Ncstorii sunt, et hunc ita sapere dicunt, attrahentes ad se eos qui excactam veritatem ignorant. Accusantibus autem
laudcaverit.

imo

paulo inferius reddituri sumus


Iiis

nos, illud dicendum esf


retici
illis

Non

esse

omnia qufe
:

ha3-

modo Cyrillum
ctemur.
7.

afflictatum

angustiis

consc-

dicunt, fugienda et recusanda


quffi et

nam

multi ex
:

ca confitentur,

nos confitcmur

utpote

Quod enim sciret et aliorum aures eamdem pervasisse calumniam, scripsit eliam ad Iias ipsas
calumnias confutandas idem sanctus Cyrillus ad Successum Diocccsarea; in Isauria ciiiscopum qua
:

omniuin conditorem et Dominum CEse dicunt an consentaneum crit, ut ob eam causam tales confessioncs fugiamus? Ila dc Nestorio
Ariani, cuin Patrcin
:

scntiendum.
et alia Verbi

Is ctianisi

duas naturas esse


natura) Iioc

dicat, car-

cum

de duabiis naturis non divise

(ut

Nestorius di-

Yerbo pluribus disputet, et in muUis ditferre profcs-ioncm Antiochenorum aNcstorii perfidia itidem palam faciat,
cebat) sed indivise et inconfuse unitis
iit

enim tamen non secundum unitatcm nobiscum confitelur, etc PJunis et Dci Vcrbi diffcrcntiam
,

significans (cst

ct alia carnis

ribus cniin docel, sic Nestorium duas in Christo


[ira;dicare naturas, ut eas inter se divisas
tcr

nec locus calumnia; esse possil (|nod in ipsa sua


:

duas pari-

l^rofcssione Nestorii hfcresim confirmarit

ad po-

strcmum de Nestorianorum falsis litlcris, tum l'hilippi Romani prcsbytcri tum sui ipsiiis nominc sparsis, admonel, cautumquc reddit, ne illis fidem
,

personas constituere asseveret, Ortliodoxos autem duas in Christo semel unitas, non tamen confiisas confiteri

naturas, atque

unam taulum
aIio(|ui
')

consti-

tiicre Christi |)ersonnin.

Cuin

a Nestorianis

adhibcre debeat
l'ontifice

atque etiam de Sixto


facit, sciipsisse
,

Romano
(juai in

illam

quoque

(ut ibi i[)se tcstatur


;

Cyrillus

calum-

certiorem

ipsum consona
eo
-

iiiam [lassus

sit

quod

cum

dicercl duas natnras in


illi

in

omnibus

E[)hesino Concilio
:

et

cuncta

unam personam
turas in

csse unitas,

jactarent duas na-

acla essent stabilivisse


<(

est ejus

Epislote exordium

unum
:

confiisas praidicare cuin Apollinari

Dcclaratur quidem veritas,

etc.

Cyrillum
aliis

qua quidem calumnia cum ibi,tuin


scriptis sLcpe se ipse purgavit.

quoque

'

Ibid.

ep.

XXIX.

in

Cyril.

Cyril.

in

fine

lib

dc

Incarn,
'

unigeniti.

ExlatinterAtl. Epb.ed.felt.t. vi.c.

17. -Cyril.ep.xxx.

^lb.

RlXXr
d(.

ANNUS

2.

CHRISTT 433.

/i39

rillo,

E\ non

Iiis
liis

igitur qurc dicta siint, incubuil Cy-

tantum

so

ipsum a Nestorianoruni
fKJci

tcnlc,

rclatio digna mitdc cju3 victoria gratiilantur. gaudii c.Tlcstis judicium digna conventu
! ;

lilterare

calumniis, sed ct Joannein Autioclicnum,

aliosque Orientalcs,

quornm probaverat
;

pro-

leFsioncm, (lcfendcrc
diligcntissimc

quotl plurihus scriptis

quam
pa-

laU^shaberc debuit cognitores et quia rcs et causa dcposcit, locum quoque convcnit intueri. Ad beatum Apostolum Petrum fraternitas iiniversa convenit
:

pra^stitit. II.c

quidem
illi

turlia; post

ecce auditoriiim congruens, auditoribus conaiidiciidis.

ccm

lioc

anno

agitai'i

c(r|)tiT3

sunt a Ncstorianis in

vcnieiis

Ilabucrunt

coepiscopi

nostri

Orlliodoxos. Sed (|uil)us armis


Iimi i)ararunt? Ila^c

luijusmodi bel-

illuin congratulationis tcslcm,

cum

sciveris, pcrfacile intelli:

noris cxordium. Sanctas

qucm habemns honamque et venerabili Syest, ipse

ges sub (|uibus hi signis militarint

etcnim

cum

nodo, qnam

natalis

mihi dies, favente Domino


pnecedit
spirilu

eos videris nonnisi calumniis, fraudibus et imposturis


litteras
,

congregarat, quiasiccredcndum

falsas

magnorum virorum nomine

quandoquidem probetur nec


defnisse
juvit
:

nec corpore

adornantcs
siientes
;

verbisque mendacia mcndaciis concujnsnnm militcs ipsi fuerint, probe nosccs, nempe, ministros satansc transfignrasse se in angelos Incis. Nescit cnim pura religio imposturas, necqu.-erit fucos veritas, nequc fides Catliolica nititur calumiiiis et fraudulcntiis, graditur libera et

adfuit palmae, qui contentioni

non defuit:

vota noslrorum, qui videret bolo primo inter Apostolos tradito dcrogari

animorum

Sym:

passus est nefandum


spicui puritatcm.

caput gaudcre

solatiis,

non nec
:

turbari diu sicut lufulento gurgite fontis illius per-

Ad nos

reversi sunt fratres

ad

secura sincerilas; sola gaudens coniite simplicitate.


d
I .

nos, inquam, qui

morbum communi

sfudio perse-

Sixti

ad Cyrilhmi et Joannem Anllocliemtm

qucntcs,
14.

Epis/ola; de pace inita gratulantis,

Ecereticontm calumnicE.
pertinet ad Sixtiim
riani

In

itnde

dilatoi

animarum curavimuspanitatem. Non se exiili vestro (Ncslorio scilicet)


:

sanest

i^riinis

vero quod
,

ctus frater noster Joannes addiderat

non ejus

Romannm

Pontificem
,

Nesto-

suis

litteris

calunmiati sunt

ipsum fpgro
:

animo

tulissc Nestorii

abrogationem

sed qiiam id

a veritate abliorreret,

ipse S. Cyrilliis in tcstimo-

blasphema pra^dicatione deceptus. Nam quantum rerum exitus docet, suspcndil suam sententiam, non negavit nam quid in invciitorem malorum posset aliud judicare, nisi quod probatur ipse (Deus
:

nium
mus)

veritatis
,

falsitatem

ad convincendam Ncstorianorum ad se scriptas ab ipso Sixto (ut vidilittcras,

vidclicet)

per sacerdotessuos, cujus agebatur causa,


Statucrat Iioc

sentire?
sertore

quas industria viri eruditi Antonii de Aquino nobis codex Vaticanus cxlnbuit, licet mendosas satis cum vero sciamus nondum impressas hic ipsas cudendas quam potuimns emendatiores cnravimus, pnT^cIarum sane antiquitatis monumentum ostenditur enim, quam vccitavit
:

caslroriim,
:

perfidia judicari

nimirum de nostrorum dequod a ducibus fidei suaderet nun(|uam se a nostro numero

separasset, in (juem potuit et rcverti. Exulta, frater

carissime, et ad nos recollectis fratribus, victor


exulta

rum

sit,

quod

Cyrillus

ait,

Sixtuni

magnopere e\e:

cratum

esse Nestorlum, et Ifctatum inita inter Or:

nam si qua?rebat Ecclesia quos recepit neminem perirc voluinus de pusiliis, quanfo magis gaudendum nobis est sanitate rectorum ? Legimus, una ovis quanlum gaudii reporlata praestiterit et
: : ;

thodoxos concordia
scopo.

sic

enim

se Iiabcnt

idcirco intelligendnm est, quid laudis liabeat tantos

12. Sixtus episcopus Cyrillo Alexandria} epi-

revocasse pastores

greges aspiciuntur in singulis,

Magna sumus
(sicut
sollicitis

krtilia alacritatis impleti, postvisitavit.

nec unius hic causa tractatur, quotics agitur de sanitate multorum. La^tamur hic nihil egisse nos

quam
perire

legimus) cx alto nos Oriens


nobis,
quia
(qni)

pr3CCoquum,quando fructu
lamur.

nostrre senlentiajgratu-

Ecce enim

nemincm

volumus, sanctitas tua redintegratum cor|)US


:

15. Siistinuimus fratres, cerfi eos

EcclesiEC suis Eiiistolis indicavit

redeuntibus ejus
foris

sed uvas esse lecturos

in evidenti est

non spinas, nostrorum

in siia

membra compagibus
;

neminem

jam

videmus errare
fecit,

quia intus omnes positos fides una

testatur. Lffitamur e

scilicct)

ablatum soli quod sensit


:

medio nostrum, qui hoc opus sibi nunc noii credet(Nestorius


et infclligit

obfuisse

qui contra

vindemia gaudiorum, qua- sanctam Synodum larvincam suam custos gilate gratulationis imi^Ievit ilie curavit, qucm ad custodiendam domum Israel nec dormilare, nec obdormire David propheta ' testatur. Infecundum illud Cliristo nostro nec afTerens
:

hunc nixus est (Cyrillus videlicet) eum protitemur omnibus profnisse. Sed convenit a tristibus nos ad Iseta transire qiiia ipse cui mota quKstio fuerat, de Ecclesia nniversali moerore sublato, tempus nobis prffistilit gaudiorum. Christus denique Deus
;

fructnm suscepil flamma sarmenlum sed ut hoc videnms convenire damnalo, ita de reversis ad nos fratribus convenit dicerc, (|uia non potuit a diabolo
:

eradicari plantatio,

quam

planlaverat Pater

'.

Illum

ergo

sibi ignis ffternus,


:

hunc

possessoris aeterni vi-

noster
stravit,

quain vere (vera)

sit

sua causa,

mon-

quando

ita

res dignatus est gubernare, nt

nea vindicavit in tanfum ut Antiochenae Ecclesiaj sacerdotem vocariasancfitate tuajam nunc venera-

tantaj rei et talis

judicium servaret suorum con-

bilemvirum

et

domnum

(dominum) gaudeamus:et

ventui sacerdotum.
43.

merito vocalur domnus, qui

communem Dominum

In
:

tractarunt

unumcongregati Apostoli de fide seepe iu unum nunc conveuientes Apostolici

/i40
recngiiovil,

SIXTI
(ini

ANNUS

2.

CHRISTI
(I)

/|33.

iiicarnationis ojns

voco Catliolica

cxcedcns (excedaiit)

licet

inerilum

meuni

et

nobiscnm mystcrinm confitetur. 1G. Bene nobis brevitcr tna fraternitas, qua} snnt super codem negotio f^esta, narravit sed niirati non sunius, qnod a dissenticnlibus in te com;

cognoscam, exordium famen tui sermnnis gratus accipio (juia non est tibi controversia perferenda, qiiiCiirisluni Dominum nostrum
cxtra
lirec

me

esse

posilam lcpiiuus

dejectionis

(diclionis)

injnriam.
votiva)

boiio liumani generis, ila iit natiis cst, confileris subsequenter Ecclesia; addis Luciferum et ubiqiie
:

Novimns

frequenler [)aterc calmnniis veritatem,

liicentem
ijlins

sed et

nunc

vos,

imo omncs qui

lucis
:

nec tamen
(|ue

nnqnam

posse falsitate superari


:

signuni fronte gestatis, Luciferos coiifitemur


fide f)ra!dicantes
:

snnt semper lidem molesti;c pra'dicanti

his

nam-

sint

crgo omnes

Domini sacerdotcs
et

cnm I)ealitudine copiosa merccs paratur in ca>lo, quibns propter jnstitiam makKlicliones, persecutiones. et omne malum pra^cipilnrsustinere. Passus
:

Luciferi et ubique lucentes


Lucifer, de

sit
:

Nestorius

ille

quo scriptum
:

est

'

Cecidit Lucifer, qui

manc
elisus

oriebatur

cecidit, sed

superbiens cecidit, sed


et [jonere

es falsitafcm, ut victricem faceres veritatem

et ideo

cum

ascendere disponit in ca'lum,

unnc insullandum

est falsilati,

quia nnllus perire

mcmorati fratris optamus vcnire scimns ei et pro iionore et pro labore tno dare responsum non est (sicut fralri et coepiscopo nosfro Maximiano
nostri Joannis clericos, et
: :

potuit vcritali. ENspectamns igitur

snper rali sidera sedem suam, ct promitlit Alfissinio similem se futurum. llle ad simililudinem se aptabat Altissimi iste in suain simililudinem vocabat
:

Allissimum

hominem namque natum eum

tan-

timimodo
terinm,
subsfitit.

pra^dicabat, auferens Incarnationis

mysnostra

sa^pe jani scripsimus) etiam ipse redeuntibus difficilis

et illud

evacuans, imo illud imi^ugnans,

aperire
sit

januam

ut vere, nisi perditionis


ei

filius,

quo secundum
19. a

symbolum Udes

et

salus

majorsecausalugendi, ([uod mcrnit solus excludi. Ha^c ad venerationem tuam fratcrnitas mecum sanctascribit, probans tuos in omnibus et confirmans laborcs qui tamen graves, aut amari non esse potuerunt, quia huic impensi sunt, cnjus onus leveetjngum suave portamus. Dat. XV kalend. Octobris, Theodosio XIV (^t
perditus; sitque
;

nemo

Non est certandi jam tempus hoste prostranseundum nobis ab his est qnas bella moverunt importunuin est victoriaj temi)ore adhuc de pneliis disputare. Qna; liic evidentior rerum fides, quic ratio major potest esse, quam ut y^alma fruamur, auctore Doniino, atquc bono jucundo, quia in
:

trato,

Maximo consulibus . Extat in eodem codice Epiquam eodem argumento idem Sixtus hoc stola eodem anno et mense et die scripsit ad Joannem episcopum Antiochenum,cumcidem congratulatur
,

unum

fralres

rursus ca^pimns habitare

Hec
:

sanctitatem tiiam

volumus

prirdicare, qua3 scribis

expertus es negotii pra?sentisevenlu, quid sit sentire nobiscum. B. Petrus Apostolns in succcssoribus
suis,

his verbis

quod

accepit,

hoc

Iradidit.

Quisabejus

se velit

17. Sixtus Joanni episcopo Antiocheno.


Si

ge|)arare doctrina,

qucm

ipse inter Aj^osfolos pri-

Ecclesiastici corporis gloriam,

si

ejus inte-

mum
riim,
aliis

gritatem dilectio tua considerare dignetur, profecto


hTctitia; nostra>.

non quaret interpretem.

Ipsa;

nam-

magisler edocuit? non hunc auditus per altenon sermo lectus insfruxit doctus est cum non scriptui\T, non scriptorum ore doctoris
: ; ;

que evidentissimte res loquuntur, niffrorem nostrum rcpenlino sancti fratris nostri Cyrilli in gaudium sermone conversnm tantuiri hanc ergo sollicitudinem nostram nos evasisse dclectat, post:

passus est qua?stionem


fidcni, et qiia;

aljsolutam et sim[)Iicem
acce|)it;

controversiam iion haberet,


sciiiper,
et in

([uam utique meditari

qua manere

dehemus, ut sensu
ris,

j)uro sequentes Ai)Ostolos infer

quam

reo nostra; fidei tua fuit sanilas poenitudo


,

Apostolicos esse mereanuir.

nunc se vere exulem Abundant ei in deserlo


colligat
:

nunc

se

scntit

ejectum.

uon
20.

laboris incumbit, ut Ecclesia;

Non parum nobis oneDomini ma-

spina;, (|uia deest

uva quam

cula desit et ruga.

hos habetfructus, quierga vineam Domini nostram noluit exercere culluram. Credo ad dilectionein tiiam
liter ei

mus
lesti

Quam super hoc csse solliciti nos debeaclementissimorum et Christianissimorum

rerum cursuset ordo

pervenerit, qua:

regum cura

testatiir.

Adspice, frater carissime,


:

cae-

voluimus nostra admonitione succurrcre retinuimus in [ira?ceps euntem, qui erat blasphemiarum [londere in profundamergendus. Si negotii ((nalitatem justa lance pensemus nulli non videbitur Neslorius sero damnatus, cui non profuerit debitus sermo |)neteritus. Fruamur nunc [irajsentibus bonis, nec diu ha^reamus in tiistibns, quibiis Dominus gaudere concessit.
:

ncgotio (]uam se vigilanter impenderint


:

cogi-

talionum ferias nesciverunt nec dignati sunt terrcna curare nisi cajlcstibus paruissent. Quoties Apostolicam Sedem, quoties diversos fratres eorum serino commovit, ini[)enderuntse ejiis negotio. Quis
,

eorum unquam negavit


reddat usura
:

iinperio? sciunt se

illi foe-

nerare solhcitudinem suam, qui


de qua
re nos

eam cum
convenit
foederatos

grandi
gloriari

18.
talis

ft

Audivit universa fraternilas, qua; ad naqualiter


[irffiside

quia calestem

Hegem videmus

reges

mei convenerat diem,

bono humaiii
giatulenlur
:

generis, Apostolica; Sedis

me

(1) Apostolicce

Sedis

me

prwside.

Constaiitiiis in nolis ad

Melius, ait Conslantius, ad Sixli

mentem

resarciietur

hanc Epistolam pag. 1260 animadvcrlit, Baronium de suo supplevisse gratulenliir. Mansi. Apostoiiae Sedi me prcesidere grutuleris.

SlXTr

ANNUS

2.

ciiRiSTi 433.

[iro

habere leiTanim. lutelligimt (sicut ail David ') ct ([uanilo (sicut simt (jui juiiicant tcirani (iicil alibi ') ipsi ct onmcs [mpuli laudant nomeu
cnulili
;

^2-1. Incendium Constcmtinopoli. Quod vcro, danmato licet ubique Nestorio, et in unam senh;n-

tiam Occidcntalibus OricutaIiI)US([uc couvenientibus


cpisco[)is,

Doniini. Ergo ([uia


est, ct

una

(sicut dicit A|H)stoius

')

fides
te-

nonuulli iiihiloininus
:

codeni Nestorio
his

vincenlcs ol)nituit, diccnda crcdanius, ct


;

ccrtainen iiistaurariut
crcvit,

nou aliunde

fiducia

nenda dicamus
niliil adjici

niliil

iillra
:

liceat novitati

quia

eonvenit vetustati

dilucida ct pcrsi^iciia

majoruin credulitas nuUa coMii [)ermixtione turijetiir


:

lialjct

coc[iisco[ium
litaiiic

[)robatum nobis virum fratrem, et nostrum Maximianum Constantinoi)o-

quain quod ciim Ncstorio mitius actum est nam apud Autiochiam iu mouastcrio suo S. Euprepii uominato liberc agere, et cum omnibus quos vellct, cousuctudinem hahcre permissus est, qui ob execrabilem ha^rcsim longe longiusextra Romanum

Ecclcsia;
:

sacerdotem
a^^-^ritudinis

divino

illic

judicio
astii-

coiisecratum
ti;o

ut

morbum, qucm

venena sopitis iufuderant, supcret simiilicitatis dulcedo succedens qui non illic aliud, quam crc;

orbem de[)ortandus erat, ut factiim est postca, sero tameu nec nisi post inflicta a Deo flagclla. Qui enim ista postremis votis mouentcm saucta; memoriae Caelestinum non audierat Theodosius im[ierator
,

dimus poterit pra^dicare, nisi ([uod a decessoribus meis nobiscum positus freqiienter audivit. Dat. XV kal. Octobrium, Tlicodosio XIV ct Maximocoss. Ex
his

de longius relegando Nestorio, divinam in se

ira-

cundiam

coucitavit.

Sicut

enim cum hujusmodi

hajresis defcnderctur, luctuosissima clades illa inflicta est (ut

igitur omnilius

quam

[ierspicue

confutantur

Nestoriauorum calumniai de Sixto Pontifice sparscE, quod dcpositionem Nestorii animo infenso tulisset, Sed 21. Qiiando hceretici Accphali dicti sint. quod su[)crius demonstratnm sit, complures fuisse neque cum qui Cyrillo minime inhoerescerent Joanne Antiocheno episcopo partidpationem aliquam habere vellent, sed seorsum absque capite Synaxes agerent novam ex iis sectam esse conflatam, quam Acephalorum nominavit antiquitas, Liberatus diaconus existimavit '. Cocterum rcceptior ut nonnisi post Chalcedonense illa sententia est Concilium Acephali hreretici coepti sint nominari testatur id inter alios Leontius scholasticus ^ Subdit

manus

exercitus in Africa

videmus) Ilomano imperio, cum Romagno dedccore Romani


penitus profligatus est,

nominis,

et Gatholica; fidei

cum

vicerint Barbari Orieutalem, et Occidentalem

Romanus
miserint
:

exercilus, et Ariani Catholicos


ita

sub jugo
sineretur

nunc

(o

miraudum

!)

cum

damnatus Nestorius
clade hoc ipso anno,
est

liber inter Gatholicos

agere

Gonstautinopolitana civitas

portentosa

affecta

est

cum

triduauo inccndio

magna

ex parte cousiimpta.
23.

Sub hujus

S.

Prosper in Chronico

cnim anni consulibus hscc Maxima urbis regia)


:

pars Se[)tentrionaIis per tres dies incensa, colla[)sa([ue est mense Augusto . Hajc Prosper, eadem quoque et Marcellinus '. Socrates ^ id ipsiim affirmat sub iisdem auni hujus conss. accidisse, incendium quidem tale quale nunquam antea visum auditumve fuerat; sed ait biduo perdurassc, cum
,

autem Liberatus

Tunc

et

Evoptius Ptolemaidis

Peutapoleos regionis episcopus accipiens exemplar


litterarum Theodorcti, qui scripserat contra duode-

cim

caiiilula Cyrilli, direxit illud Cyrillo, ut

respongra-

dcrct ad ea, ct sua cayiitula exponerct.

Quod

scilicet

vehementioribus

grassaretur
basilica

augmentis.

tissime suscipicns Cyrillus, fecit expositionem Capi-

Vcrum quod Novatianorum


rit,

non conflagra:

tulorum suorum, et ad inter[)retationem duodccim addens expositiones, qiio videretur pleiiam [iro eis
reddere rationem.
Itaque Cyrillo suscipiente
et
,

Novatiani Socrates

miraculo tribuit Pauli tunc temporis episcopi ob eamque i[)se Novatianus


addit a Novatianis celebrari solitam anui-

ct

causam

defeudente fidem Orieutalium episcoporum,

sua

capitula cxponeute, pax et unitas Ecclesiis reddita


est.

In qua pace gaudeute Ecclcsia, iuimicus [lacis

versariam diem ejus liberatiouis XVII kal. Septembris. Caiterum nulla unquam fuisse vel esse potuisse miracula haireticorum, sa?pe superius demonstraest, et levissimam nullius([ue momenti esse fidem haeretici hominissecta; suic hominibus miracula adscribcutis. Porro quod ad inceudium spectat; ista et alia mala commeruisse pati regiam civitatem affirmari posse videtur, quod adversus

ffimulus veritatis

non

quievit adversus

eam movere

tum

vasa sua,
beratus
:

et

su[)erseminare zizania. Hactenus Li-

qua? vero his subdit, nos suo loco dicemus.

Quantum autem
Cyrilli

fueritnecessariaejusmodi posterior
,

interpretatio

inde colligere potes

Theodoretus'^ iuEpistoIaad

Domnum
:

quod Antiochenum
,

quantum iidem
juxta

Syri episcopi ad ea demolienda la

boraverint, tradit his verbis

Sunt eniin, inquit,

morem consuetum

Synodi plusquam quinqua-

Goncilium qui erant rerum arbitri damnato licct complures ipsorum favere non desiuerent siquidem ex litteris ejusdem Ncstorii Evagrius ^ narrat, toto quadrieii-

Ephesinum

Nestorio favisseut, et

duodecim capitulorum damnatiouem osteudunt . Ha!c ipse ut Mon mireris, si ad pacis soliditatem voluerit [losteginta Synodica Gesta et scripta, qua;
:

nio post damnationem, in dicto S. Euprcpii monasterio variis i[isum esse affectum houoribus, et plu-

rimis
licet,

donatum

prajmiis.

Quomodo autem

sero

rioribus scriptis Cyrillus cuncta penitus clucidasse.

post se([ueutem auuuui in


fuerit deportatus

Oasim iuaccessam
seclem

sohtudinem
'

suo loco dicemus.

Psal. II.
liii.

c. 9. in
^

Ps. cxLVlii.

Ephes. iv.

24. Petri
'

Chrysolocji

cid

Ravennatem

Libera. diac. Brev.


i.x.

Leont.

1.

de Sect. secl. v. toin.

Bibl. sanct.

Tlieod. ep. cxii.

.Marc. in Ctiron.

Socr.

1.

Vli. c. 38.

Evagr.

\.

i.

c. 7.

TOMUS

VII.

; : ,

442
electio.

SIXTI

ANNUS

2.

CIIRISTI 433.

Sed qiiid hoc anno in Occidente? Cum Ravennales Uomam venisseiit ad Sixlum Romannm
Pontificem cuin decrelo electionis Ravonnatis episcopi,

lagium atque Pelagianos velut ejus iiaircsis primos auclores vchcmenter exagitasset factum esse vi:

suni cst nonnullis, ut calumnia! loco duceretur,

(|uem in locum Joannis nuper detuncti snbrogandum elcyerant, prieter sententiam Sixtum
renitentem invenerunt;
iiui

quod
esset,

a Catliolicis

viris ut

Prospero

et aliis,

ipse

Cassianus Pelagiana; ha^resis in crimen adductns


ac proinde editas ab eo Collationes Palriim absque erroris snspicione fideles incaute legerent absquc delectn, utpote viri Catbolici, cujiis cniicta
esse Catholica existimarent

a S. Felro Ajjostolo per


S.

visum

sitii

a|)i)arente

una cuni

Apollinare suo

disci|)uIo,

|)rinio ejus Ecclesi;e e[)iscopo,

quem

or-

dinare deberet, admonilus ante fucrat.


accidit, ut sanctus Cornelins

Cum

interea

Forocorneliensis epi-

cum suo diacono Petro nomine inviseipsum Sixtum Pontificem ([ui intucns Petrum, ipsum plane illum esse co^movit, quem Princeps Apostolorum in Ravennatem episcopum fore ordiscopus una
ret
:

unde accideret, ut iidem nescienles efficerentur ea saltem ex parie Pelagiani, qua adversus gratiam ab eo liberi arbi:

trii

vires pracdicarentur. His igitur latentibns nialis

ut occurreret S. Prosper, adversus CoUatorem librum

nandumostenderat.Mox(|nejuljetRavennatesadesse,
et

qui instituendiis esset ipsorumepiscopus docuit

ncmpe diaconum
sed resistentibus
esse ex alterius

Forocorneliensis Ecclesiae Petrum


illis,

hoc anno conscripsit, et quidem erudilione insignem, quo et veneiia produntur, et adversus ea antidolum praeparatur. 2U. Id quidem lioc ipso anno sanclum Prospe-

ac reclamantibus haud moris


clero assunii aliquein in

Ecclesia;

rum cum
et

pracstitisse, ipsius testificatione liquet.


iii

Eleiiim
'

ejiiscopum, compulsus Sixtns ea de re divinum consilium aperire, et visioiiem illam acceptani notam facere Ravennalibus;
fuit

Ecclesiae Ravennatis

annos numeret viginti amjilius, nempe exactos Quo, inquit, contra


0[)eris

|)ra'fatione

inimicos gratiac Dei Catholica acies hujusviri ductii,

nempe
tempus

S.

Augustini, pugnat et vincit

idemqiie

qui tandem ac(|uiescentes Poutiflci


peraclis,

cunclis rite

gaudentes

cum

Petro a Sixto ordinato epi-

nnmerare incipiat ab anno Concilii Carthaginensis, in quo primuni Ccelestius danmatus


illnd

scopo reversi sunt;


est,

exituqne dilucide declaratum

nonnisi a Dco clectum fuisse,


sanctitudo
:

quem admiranda

ut quac subdit ipse declarant, et docent ea qu;e de orlu cjus ha^resis in Chronico profitetur, duceiis
est,

morum

et

doctrina insignis mirifice

commendarunt
Ilieronymus
illustravit.

hicc prodita sunt ex antiquis Ra-

vennatis EcclesitB monumentis, quaj vir disertus

Rubeus commeiitario edito egregie Porro quod ad ipsius Petri tyrocinium


cducatorem suum Cornelium, haec
locutus est
beatissiinse, vita

pertinet,

et

ipse Petrus aliquando pro concionc

ejusmodi annorum numerum a Luciani consulatu, qui est aiinus Domiiii quadrigentesimus deciinus tertius plaiie constat dictnm numerum annorum viginti in hunc ipsum annuni desinere, quo consulatum gessit Tlieodosius Augustus decimum quartum cum Maximo, quo ipse S. Prosper in Chronico ejusdem Joannis Cassiani honorifice meminit verbis
:

Cornelius namqiie memoriae

istis

Joaiines
,

monachus, cognomento Cassianus


:

clarus, cunctis virtulum titulis ubique fulgens, ope-

insignis

ct

facundus scriptor babeturi)


intelligas,

quibus
ait,

rum magnitudine
ipse

uotus imiversis, pater mihi


:

fuit

sane verbis
declarat
:

eum adhuc

vita superslitem fnisse ii^se

euim me per Evangelium genuit ipse pius piissime enutrivit: ipse sanctus sanctam instituit servitutem ipse Ponlifex sacris oblulit, et conse:

ut plane

cum Gennadius

eum

post scriptos libros

contra Nestorium finem

vivendi fecisse, significare voluisse, nihil pra^terea,

mibi caruni colendumque Cornelii noinen. Anior ergo cognominis me comcravit altaribus
:

et ideo

superveniente niorte, ab ipso scriptum fuisse, per-

Corneliensis Ecclesia; desideriis desideranter occurrere, etc. Ha;c de Pelri primordiis , reliqua
Iiellit

inferius suis locis.


25. Prosper hceresim
scriptis

latentem insectatur.

Pelagianam in Cassiani Hoc item anno san-

annum Domini quadringentesimum trigesimum quintum, Trithemins tradit, cui tamen haud inviti consenserimus. Certe quidem S. Prosperum redarguisse Cassiani adhuc viventis scripta, non solum qua; in Chronico tradit
venisse ipsum quidein ad

ostendunt, sed et quae habet in fine operismauifeste


declarant, his scilicet verbis de Cassiano et
S.
aliis

ctus Prosper reviviscenti in Occidente et clanculo

serpenti
suit.
tari

haeresi Pelagianai se validis scriptis oppoin Ecclesia


,

Aguslini reprehensoribus agens

Quorum
despe-

Periculosum quidcm

bellum
iis
,

exci-

tameu,
divisi,

dum adhuc non


;

sunt a fraterna societate

videbatur non ab boslibus

sed ab

qui Ca-

toleranda magis est intentio,


doiiec

quam

tholico

nomine

in

Ecclesia versarentur

imo

et

randa correctio
cipes, et
liaic quffi

magna cum laude adversus Pelagianos


lentioribus telis pugnasse visi

errores va-

fuissent. Quis

enim

Dominus per Ecelesiae prinlegilimos judiciorum suorum ministros, per paucorum superbiam, et quorumdam
suiit turbata,
:

caveret hostem,

quem

in castris fidelium

militan-

tem
(ut

in hostes jecisse jacula pervidisset? Tale quidaccidit


esl)

in Ecclesia. Cuni enim Joannes Cassianus |)i'esbyfer Massilicnsis Ecclesia;, adversus Nestorium, disertum atque perulile de Incarnalione Domini

dam hoc tempore

superius dictum

componat. IkccProspcr, Cassianum inter Catholicos professores adnumeratum. 27. Pcr Sixlum autcm Romanum Pontificem S. Prosper perfici quod optare se dicit, paulo sniie-

imperitiam

cum

perorat

quibus

intelligis

commentarium

cdidissct,

codemque volumine Pc-

'

Prosp. coni. CoUat. prafat.

Prosp. adv. Col.

in fin.

SIXTI
riiis

ANNUS

2,

CIIRISTI /|33.
addidit, ut ei reriim isfarum
:

M3
palma merifo confc-

sifrnificavit his

vorbis
,

Confidimus Domini

protertiono ])r;rstan(liim

ut quod opcratus cst in

Innoccntio, Zozimo, Bonifacio, Cwlcstino,

Romanis

pra^dccessorihus Pontificihus, operctur et in Sixto;


et in

ratur quem infer alios de Africie partibus cito nobis credimus csse dirigendum . Heec Cassiodorus sed putamus ipsum s|)e frustratum non
: ,

cnstodia Dominici grcgis h.TC sic pars gloria)


illi

accepisse; siquidem

Ado

'

Viennensis episcopus, ab

huic rcservala pasfori, ut sicut


ctissimi
senis

lupos abegere ma-

ipso Cassiodoro id operis, ut

nifcstos,itahicdcpcllatoccultos:illo auribus suisdo-

elaborafum affirmat,
Catholicis
arbitrio
et
gr.atia

dum
sed et

Cassianum corrigeret, ait Opera illius a


:

(nempe Augustini ') insonante sermonc, qiio collaborantem secum hortatus cst, dicens Sunt enim quidam justissimc damnati, qui impietates adhuc libcrius dcfendcndas putant ct sunt qiii occultius penetrant domos ct quod in aperto clamare jam metuunt in secreto scminare non quicscunt sunt autera qui omnino siluerunt
:

cautissime legenda
:

maxime de libero Encratifarum hffiresi


,

incautius favit. Errorcs illius Cassiodorus Raven-

natum Senator purgare volens, non ad plenum omni ex parte potiiit . Ha!C ipse Ado. Sed numquid
Augia> stabulum liber non valuit?
illc,

qui

tot scopis

emundarl

nentes quod ore

magno timore comprcssi sed adhuc corde retijam proferre non audent qui
, ,

30. Falli certo scias, quv ex eo, qui prai manibus habetur Collationum liber Cassiani, defendunt ipsum

tamen

esse possunt frafribus ex priorc ipsius dogmatis defensione notissimi. Proinde alii sevcrius
alii

fuisse

omni ex

parte Catliolicum, ut videre potes in

cocrcendi,

vigilantius vestigandi

alii

tractandi

appendice ad Cassianum Roma; editiim; perinde atque si quis cum aliquem videat esse sanum, ex eo

quidem lenius, sed non segnius sunt docendi, ut si non timentur ne prodant, non tamen negligantiir ne pereant. Hucusque recitat Prosper S. Augustini vcrba scripta olim ad Sixtum ipsum cum
presbyter esset, quibus opportnne
cultos Pelagianos

nunquam

antea a^^grotasse velit asscrere

morbosum

(juidem olim fuisse volumen illud, ex medicorum in eo impensa diutius arte certo certius intelligere

eum
:

in

hos oc-

Gennadium a^que Pelagianum Cassianum excusantem, Prosperum vero


potes. Nisi libeat auscultare

insectandos intlamniat. Quid au-

damnantem
in

fem Sixtus
ejiis

egerit,

Pontificis

incertum est caremus enim scriptorum monumentis *quac et


,

his vcrbis Legi et librum Prosperi personam Cassiani adversus opusciila Cassiani
:

sub persona
probat,
ct
ille

Coll.aforis

qua; Ecclesia Dei salutaria

adversus Ncstorianos qnoquc fuisse edita vidimus.


Constat tainen ejiismodi Prosperi scriptionem effectu

infamat nociva. Qu.-e enimvere Cassiani Prosperi de gratia ct libcro arbifrio senfentia;
beati

minime

caruisse.

fuerunt, in aliquibus sibi confraria; inveniunfur.

CoUationes a quibiis emendatoi. Si(|uidem Prosperi admonitione illud in primis factum est, ut Cassiani scripta cautius legercntiir et corrigercntur, potissimum vero Collationes ipsre :

28. Cassiani

Hic etiam Prosper post obifum librorum ejus contra ha^reficos


Christi defensor cxtifit . IIa!c

Augustini

inimicos gratia;
:

quidem Cennadius
absolvit;
si

sed

dum Prosperum damnat,


,
,

et

cum valde proficuffi esse cognoscerentur vitam Christianam cxcultiorem secfantibus; ne pro medela ipsos haurire exeis venenum contlngcret, a nonnul(|ugc
lis

Cassianum absolvit
plane refragante
illi

damnat. Etenim
et

duin Prosper
,

inipugnat Cassianum

defendit

Augustinum

sancfo Augustino, Cassianum

emendatffi fuisse rcperiiintur.


id
prrestitit

Primum quidcm

condemnat,

omnium
tunc

Ecclesiffi

Eucherius, Lugduncnsis presbyter, cuin Cassiani opcra coniS.

rum

absolvit.
ait,

nadius

defendcntem Augustinum S. ProspeSed an verum sit quod collega GenEcclesiam Dci probassc opuscula Cassiani
et

pendiose seligens, qu;e ufilia viderentur in epitomen accurate redegit haud enim dubium, a Catholico
:

ut Catholica,

qua; (inquit) ut nociva

Prosper

infamat

, Gelasii

censuram consule,
inter

qiia

viro

nonnisi Catholica selecta fuisse


et

testatur

id

Cassiani

opuscula

apocrypha

ut

eadem minime

quidem Cennadius
qui sanctitafis titulo
his verbis^
:

ipse Massiliensis presbyter,


sic

Catholica rejiciuntiir. At dc Cassiano hactenus.

suum Cassianum

exornat

Sed et S. Cassiani quredam opuscula lato fensa sermone, idem Eucherius angusto verbi

resolvcns tramite, in

unum
farinae

coegit

volumen

, Ha;c

Dasso Acta Synodi spuria finem praesentis anni, nempe mense Decembris, evolutis jam anno uno et mensibus octo a creatione Sixti Roinani Pon.31.

Be Sixto

et

et

legitima historia.

Ad

Cennadius ejusdem

ciim Cassiano; qui ne

tificis

(ut h.abenl res

gesta;

Romanorum

Ponti-

diceret, erroribus confutatis

Eucherium expurgaudo

ticum) celebratum est

Romm
;

Concilium in causa

contraxisse opcra Cassiani, latum sermonein circumcidisse pr.ctexuit.

ejusdem

Sixti papa;,

cum

ab Anicio Basso exconsule

turpi calumnia exagitatus est


in Galliis Eucherius, id

cum

ipse Pontifex

29.

Quod autem

ipsum,

nempe

Cassiani CoIIationum expurg.itionem Victor in Africa pr.Tslitit; de quo isfa Cassiodorus' Cas:

siani dicta Victor Martyritanus episcopus Afer, ifa

Domino juvantc,
Aiig.

purgavit,

et

qua; ininus erant,

Synodo causam. Reperiuntur qua;dam Acta ejus Concilii nimia antiquitate corrupfa atqiie undique depravata quae ne et aliunde cogatur quid habeat quod dcsidcret petcre lector, hic addenda putavimus. Quorum cum
sponte voluit
judicari
in
; ,

suam

diversa sint exemplaria, in aliquibus


'

eorum

prajpo-

ep. cv.

"-

Gennad. de Vir.

illustr. c.

63.

Cassiod.
'

iist.

div,n. lect. c. 29.

Ailo in

ChroD. anno 425.

in fini

, ,

:: ,

khk
siti

SIXTI
liaitenliir

ANNUS
scntcnlia

CHRISTI A33.
cnarrabat dicens
:

cnnsules atqiic dies,sc(l

mca

Si dclicta

mca

contra

me

sunl

ascitilii,

(jnippo (|ni

notatmn

lialieant

dicm sexto
qua-

scmi)cr, probatio quarc

lcalciKl.

Scptcnibris aimi

fina(lrini,^ent(?siiTii ct

non fit? Et cccpit omnis plcbs urbaiia clamarc,ut dicta cjus Augustus,cl
3i.

dragesimi, qni contigit post obituni ipsius Sixti

clerus Urbis Iioma' [)robarct examine.

nimirum sub consnlatu Valentiniani ct Anatolii, quibns RomanumConcilium dccxpurgationeipsius Sixti in eis legitur congregatuni, in quo ct Sexlo
kalcnd. Septcmbris condemnatio facta |)onitur ejus

Audito hoc Augustus Valentinianus


fiei'i

dixit

Pia petitio. Et jussit

sccundum

dicla, ct con-

grcgavit univcrsum senatum Urbis Rom;e, et Sixtus

episcopus congrcgavit presbyteros Urbis Roma;

et

accusatorum. Reddamus nos iiicca

qua? licet

men-

clerum, necnon
(lerunt in

et

monastcria scrvorum Dci. Et sect coepil

dosissima rcpcriantur, facta tamcn collaiione alio-

uno

coiiflictu (consessu) in basilica IIclc:

rum exemplarium
omnibus a?quc
3"2.

cuni

iis

qua) habcntur typis


ita ct in

niana, qna; dicitur Sessorianum Atrium


studiose clamaiis dicere ad

excusa, hictibi ea pa^nc cmaculata, utinam


vera, dcscribimus
:

Augustum

Intrcnt qui

separaverunt filium a matrc Ecclesia, et corroborent (comprobent) univcrsa vclainina conlis sui. Augustus autcm Valentinianus tacebat. Respondil Leo diaconus, et dixit Justa petitio non abscoudatur. Erant autcm ibi Patricii Exconsules isti Pate:

Valcntiniano ct Anatolio viris clarissimis

consulilnis, Crescentius

Deum
omnes

quidam ex nobilibus timens quas composuerat pcr annos vitaj sum


fecit

facultates suas Ecclcsiaj rcliquit, ctin integro

Ecclesiam
natur

hffircdcm

atque

instituit.

dimisit prredium in partibus

Sicilia?,

qua quod nomiIn

riiis

exconsul

Anatolius exconsul

ipse

Bassus

cxconsul, et Mariniamis patricius, Sigisvultiis patricius, Honoratus patricius, I>ontejus expra;fectus


ct
:

^gianum (Argianum)

quod

pra;stat solidos

septingentos. Secus hoc praedium

proximum non

advocati
:

isti,

Quintus, Dcutcrius, Alexander, He-

longe erat praidium Mariniani. Venicns autcm in Urbem Romam Octavius servus Mariniani, insinnavit Mariniano, et laudavit pra?dium Ecclcsia?. Tunc

liocarus

prcsbyteri

autem Roma; omnes quadra:

ginta octo (noveni), diacones quinque. Iiitroivit au-

tem Epiphaniiis presbyter,

Marinianus perrexit ad episcopum Urbis Rom;c Sixtum, ct coppit rogans postulare ab eo fundum Ecclcsiaj supradictum. Rcspondens Sixtiis episcopus Urbis RonKP, dixit Nihil ex meis redditibus, carissime fili, accrcvit Ecclesia), unde pauperum scnecta
:

et dixil Quanquam in meo arbitrio sit, judicer, an non judicer tamen in mco judicio non abscondatur veritas. Respoiuiit Au:

gustusValcntinianus, et dixit ad

publice universas intimationes tuas

Bassum Confitere quoniam si non


:

probaveris, eris obnoxius Ecclesia; et Pontifici


et

nam

sublcvari dcsiderat

nec veni Ecclcsiam subvertere. Hoc audito Marinianus tabuit (turbavit ira) intra se
:

ipsum

et disccssit. Epiplianius igitur

ingcnuus ex

nobilibus parcntibus procreatus


sic nutritus fucrat

et facultatibus dives

quasi in

domo
,

Bassi exconsulis
et coepit

hic venit ad Sixtum episcopum

rogare

eum,

ut ingenuitas ejus servaretur per Ecclesiam.

Veniens autem Sixtus episcopus Urbis Romte ad Bassum, coepit rogare cum de ingenuitatis monumento. Tunc iratus Bassus respondit ad Sixtum

damnatio tibi commanct. Et iterum Augustus dixit ad Maximum Parens Maxime,justa fuit postulatio tua. Levavit se Augustus, ct dedit in arbitrio Sixti episcopi, judicarc judicium suiim. Et discesserunt cum Augusto omnes. Et eiat sicut in pristinum unita Ecclesia, ut cum gaudio et joco discederet Valciitinianus Augustus a Sixto episcopo, insultans Mariniano et Basso.
:

33. Alia
teros Urbis
sistebat

autcm die fecit coUigi omnes prcsbyBom;e, et sedit in eodem loco, ubi con,

episcopum
servi.

Nemo

judicavit

dominum

ex consilio

occupavit. Exicns autem Sixtus episcopiis vcnit ad Valentinianum Augustum, et cnepit rogare cum de ingcnuitate Epiphanii,

Mane

misit, et univcrsa pra^dia cjus

Augustus, et fecit commune Concilium et damnavit Bassum et Marinianum, ita ut in comniune ambos simul sublevaret ct raisit auctoritatis
:

munimcn

tantum ut chirographo Augusti munitus pcr Ecclcsiam vindicaretur. Et coepit studiose (sicut decet Ecclesiam semper) sublevare

supcr omnes episcopos. Audicntes hoc B;issas et Marinianus, coepit Bassus gravitcr ferre Marinianus desidcre; ita ut Bassus prmdia sua, qufe

composuissct per onmes annos


Ecclesiae derelinqucret, ut ad

gravatos.

vitaj sus!, omnia communioiiem admit-

autcm Marinianusde hisquasupra Bassum, dicens (|ua5dam (quasi) dc malitia Sixti episcofii, et quod pcr Pctrum audierat scrvum Sixli cpiscopi, quod consecratam
33. Iratiis

terctur, et

non sublevaretur.
: ' :

Nam

et

Marinianus

dicta sunt, venitad

ore proprio clamabat, dicens


bis Evangelicis

Scrii^lum est in ver-

Dimittite, ct dimittetur vobis.


dixit
^
: :

Hoc cum audiret Sixtus,


:

Scriptum

est in

stuprasset. Concilio inito, cccperunt

ambo
: :

accusare

Evangelicffi doctrinai vcrbis

Qui peccavcrit, in

cum apud Augustum

Valcntinianum ita ut acccnderetur Augustus et matcr ejus furore ct suspenderunt sc inviccm a communione. Sixtus autem
episcopus Urbis Romaj sciens omnia qua dc eo ad Augustum intimabantur, ct quia a comniunione

hoc sfficulo dimittctur ei qui autem peccavcrit in Spiritum sanctum non remittetur ci ncque in hoc ncque in futuro. Et (nec) eos revocavit ad commu,

nioncm,
et

ita

ut dc hoc s;ccuIo

ambo

sic

transircnt
:

(lamnavit eos sexto kalciidas Scptembris


,

ita ta-

multus

|)opiiliis

Romanus
et jjcr

se scligerct, vcnit ad ba-

men

ut Sixtus cpiscopus scdcns in sede sua sic ju-

silicam B.

i'etri

Apostoli, et fccit (jnasi suprascri-

ptum verbum,

Lconem diaconum populo

SIXTI
dicaret,

ANNUS

2,

CIIRISTI /|33.

4/,

dicons

ct

piofcrcns Evangclia vcrba per


'

pra^dia facullatum cjus Ecclesiaj Catholicai socia-

caindinii doclrinain, diccns

Non

cst servus

supra

runt. Qui Bassus nutu divino intra trcs mcnscs


rilur
:

mo-

doniinuni, ncquc discipuhis super inajiistrum. Et


dixcrunt Bassus et Marinianus, quod scorti assnniercnl negotium, relegit Evangelica in loco ubi
(liiia

cujus corpus Sixtus cpiscopus

cum

lintcami-

nibus

et

aromatibus manibus

siiis

Iractans rccondidit

et sepelivit

ad B. Petrum Apostoluin in cubiculo pa-

scriplum est

Sedente Jesu

ct scribentc digito

iii

rcntum
cra

cjus . Ha;c ibi. Erat post apsidem

autcm Aniciorum

sa-

terra, et qnia uoii invenicbant,hid;ei

quomodo euni
ct liocrcspon-

a.'des

basilicffi saiicti Petri,

dc qiia

damnarent, adulteram adduxeruntci,


dil

Jcsus

Si (|uis c\ vobis sine peccato est, injiciat

super ipsam lapidcm. Et bpcc per verba Evangelica


judical)at

scdem suam. Actum


varia

in

basilica

Hele-

diximus pluribus ad finem superioris tomi, in qua eraut Aniciorum sepulcra Bassus enim ct ipse Anicius crat, qui antc annos duos cuni Antioclio gesserat consulatum. Ex his igitur qua) vcra germanaque
:

niana

Hactcnus Acta.

sit sit lectio

de Sixto

ct

Basso historia, (juajve spuria et depra-

36.

Quod autem

vcrborum

illo:

vata penitus habeatur, lector, intelligis.


38. Spiiria

rnm

Et eos revocavit ad

communioncm

, vel

Acta Sixli

cum

Polychronio.

Nec cos revocavit ad communionem


:

, priori le-

Sed quod
de Actis

in

Iiis

qua? ad spuria de Sixto Acta perti:

ctioni consentitEpistolaejusdcm Sixti


iii

ad Orientales,

nent, vcrsetur oratio


illis,

non pra;tcrmitlimus dicere


Sixluni

qua baec lcguiitur Condcmnatus cst memoratns Bassus iu dicta Synodo ita tamen ut in ullima die viaticum ei uon dcnegarctur |U'optcr bumaniiatem pictatis Ecclcsicc . Porro quod ibi ionitur Ma, ,

qua;

intercumdcm

Romanum
Hierosoly-

Pontificem et Polychronium
ibi

quemdam
Basso.

mitanum assertum episcopum


post recitata Acta Sixti

transacla leguiitur

cum

Quk

in pri-

rinianusderisisse Pontificem, etidcircoillasubjicias

vcrbaSixtus; Qui pcccaveritinSpiritum sanctum,


etc. sic accipe,

quod

scilicct ficte

idem veniam po-

stulasset.

Sed

cum

in pctitione vcnia; perstitissent

ambo, eosdcm

ibi sul)ditur esse

revocatos ad Ecclc:

mis cum notata consulibus Valentiniano septimum et Avieno babeantur, ccrte (juideni non ad Sixti papa; tcmpora, sed ad Leonis Magiii suiit rcfcrenda pontificatum, nempe ad annuin undecimum sedis ejus. Veruin Iiis longe graviora eamdein Iiistnriam
labefactant,

siam. Sed niajor inde suboritur difficnltas quomodo condcmnatio Probi et Mariniani facta lcgitur

nimirum iiullum

dari

locum

vcl

tem-

pus ui sub Sixto vel Leonc aliquis Polycbronius


noinine Hierosolymorum episcopus esse potuerit,
sedcnte jani ab

sub
ct

dictis

consulibus scxto kalendas Septembris,

et

Epistola ad Oricntales a Sixto scripta de Bassi obitu

scpultura data babetur sub iisdcm consulibus

anno Doinini quadringentcsimo undetrigesimo Juvenali episcopo post Prayliuin


,

lialendis Aprilis ? et

quonani pacto

in ca Epistola

pro Anatolio consule Florentius cuin Valcnliniano

propaganteque sedem usque ad annum Domiiii quadringenicsimum quinquagesimuin scptiinum.


Intcrfuisse
Conciliis occumenicis,
ct

ponitur?Sed et iiide major augetur diflicultas qua anno ea dieAugusti confecta Acta isfa leguntur, cum obiissc Sixtus dicto anno longe ante legatur, nempe quinto kalend. Aprilis? Sed et quo:

ratione eo

eunidem Juvenalem duobus Epbesino de quo actuni est, Chalccdonensi de quo diccmus seqiienti loiiio ex
qiiidem

ipsorum Actis luce clarius redditur exploratum,


adco ut nec
revocari.
vel

modo eadem

subsistet E|)istola, (|uae data legitur

minimum

quidein in dubiuin id valeat

dictum sit eo anno quinto kalend. ejusdem Sixtum csse dcfunctum?


kalend. Aprilis,
37.

cum

Ha>c igitur,

cum

ita se

babeant, ubi erit

Unde cum
sibi

hffic

subsislere

uuHo modo
:

sub Sixto vel sub ejus succcssore Lcone Polyut quomodocumque sub signatis clironii locus
,

queant, quod

invicem adversentur
et e

certe qui-

consiilibus

illa

potuerint Acta esse confecta

dem
essc

aliunde quaiii cx dictis Achs ejusmodi existimo

39. Qua) prffitcrea ibi leguntur de obscssa civitate

petendam bistoriam,
:

puriori fonte bauricn-

Hicrosolymorum

iioc

tem|)orc

nullo

modo

dam esse, nempe cx omnium pcrvetusto

libro de

Romauis

Pontiticibus

subsistunt.

Rursum vero nec apud Nicephorum

ubi cum agiiur de Sixto, non ultimo cjus sedis anno, sed boc ipso anno secundo

eas esse passus ipse calumnias legitur bis scihcct


vcrbis Hic jwst annum unum et menses octo criminatur a quodam Basso. Eodem tempore audiens lioc Valciitinianus Augustusjussit Concilium et sanctam Synodum congregari et facto cou\entu cum magna cxaminatione per judicium Synodicum purgatum a quinquaginta sex episcopis, et condemnatur Bassus a Synodo, ita tamen, ut ultiino dic viaticum ei non negarctur proptcr humanitatem pietatis Ecclesiffi. Hoc audiens Valentinianus Augustus cum inalre sua Piacidia Augiista, furorc sancto commoti, et oinnia proscriptioue Bassum condemiiaverunt
:

episcopum Constantino[)oIitanum, ([ui texuit catalogum episcoiiorum Hicrosolymorum, ncque apud Nicepborum Callistum, vel Evagrium, qui horum

temporum Oricntalis Ecclesia; prosecuii sunt res geslas usquam vel levis saltein Polycbroiiii nominis inentio babctur. Undeautem cjusmodi solvi possint
nodi, et ea Acta probari, hactcnus

qu;c

tamen ut lcgitima

citata

inano Pontifice in
rein, et a Pctro

E|)istoIa

non invenimus scimus a Nicolao Road Micbaelem impcrato:

Damiani

in Ei^istola ad

Henricum

Ravennaiem, atque ab
illis

aliis

postea recentioribus de

minime
si

dubitaniibus. Libenter

equidem audiveritati in

rein,

quis csset, qui

eadem Acta
enim

om-

nibus re(iderct consentanea, vcl saltem ali(|ua ex


parte verisimilia
:

licet

in bis

boris insumpscrim, nibil i)rajtcrea

plurimum lasum consecutus,

,,; ,

M6
nisi
iit

SIXTI

ANNUS

2.

CIIRLSTI W.Vi.

impossibile csse rcpererim, ad vcritalis lineani cadein r^svocari aliqiio modo posse cmn ergo
:

scndis consnllins cxistimavi

cnm

prxscrtim qui ca

cuplunt, liabcant

alibi

ubi

lej,^ant.

ea esse

talia iiactus fuerini, abstiiiere

ab

illis

rccen-

Aimo

periodi Graco-nonian<x

592G. Olymp.

303.

Jcsu

Chrisli

3.

SixU

III

papac

2.

Theodosii Jun. 32. el 26. Valenliniani UI. 9.

nnlia.

Coss.
mortem

Decennalia Valentiniani
Thcodosius
Aiig'.

et

Theodosii tricenet Fl.

vestra', ut

pcrfccfam festivitatem
et jubeatis,

pra^stetis

mundo

XIV,

Anicius

(|natenus nnlla civitas ab hac celebritate


festivifatis extorris sit
:

communis
ainicissi-

Petronius

Moximns

in Occidentecreatns, qni postea

iit

Dco

tyrannidem arripnit, nt anno cdlv videbimns. Hic


Tlieodosii consnlatus enrn tricennalia imperii ])ost
patris

mi episcopi
Ecclcsiis

(]ni

inter prwcedentes turbas expelli

visi

sunt
oinui

ad

i^riorem

habitiim rcdusint
liberi

snsccpti celcbrasse demonstrat, qiii

cantur,
nt

ct

ab

importunitate
reliqniaj

ideo anticipavitqninta(|uinqnennalia ejusdem imperii, nt ex serie consulatuum ab co initorum coUisi-

nulla;

pusillaniinitatis

Ecclesiis re,

sideant . Lo(|uitnr de quafuor


dixiinus Maxiinianum
in
siia

Edidit ct yalentinianus inipcrii Ca^sarci decennalia ut ostendit nninmus pr.npgrandis apud


fiitur.
,

quos episcoi^is Synodo noininatim


alios

deposnisse, ac iu

eornm

sedes

ordinasse

Diicangium
fibus nuin.

in Dissert. de inferioris a-vi


(51,

Niiinisma-

(]uos bac de cansa Cyrilliis a

pace excluserat. No-

cujiis

Antica reprajsentat ejns vul-

tiim

cum
P. F.

.solita

inscriptione D. N.
in Posticaccrnitnr

PLA. Valentinia-

tanda bacc verba, expelli Ecclesiis visi sunt, et ista, ad omni importunitate sint liberi, quia, ut notat

nns

Ang.

Maximns consudcxtra, lcTva

lari iiabitu

in sella sedcns,

volnmcn

scipionein cnin Aquila tcneus, noinine liinc iude adscripto, Pctronius Maxiinus V. C. cons. qui cum

Lupns in Scholiis ad Synodicon superordinatio nou habiiit cffectuin; Marcionopolitani enimSaturninum, et Tliyaneuses sunm superordinatum cjeccrunt, neque tamen Dorollieus Marcionopolitanus
,

hoc scilicct anno, annoque cnxriii an nuininns ille ad priorem vel ad posteriorem ejns consulatum referendus sit. At hoc anno illuin percussuin minime dnbilandura, non solnin (jnia uumeralis nota in eo non lcgitnr, qiia; hoc tempore, qiio rarissime iteratusconsulatus concedebatnr, oinissa non fiiisset sed etiain (|uia

bis consul fnerit,

e])iscopus ac Eutherius Thyanensis episcoi^ns fuere

Ducangius

hncret,

securi
isfi

ideoque Joaunes imperatorem supplicat, ut quoque ad pacein admittantur, et Iioc modo


;

univcrsa
cujiis

per

Orientem

Ecclesia

quiete fruatur.

(piando iinperatores inferioris


latn decennalia, et id

sules ordinarios

non inito consugenus Festa exhibebant, consecum in nuinmis quandoque


Eevi

Sixtum III tamen relatio periit, sed indicatur in rescripto ejusdem Sixti ad euindem Joanuem dato, qui affirmat eam fuisse soleinniter lectam in Synodo
h;cc retulit ad

Eodem tcmpore Joannes

quam
fex

ejus Natalis

dies

congregarat.

Cum

vero

Sixtus IX kaleud. Aiigusti consecratus fuerit Ponti-

ex[)rimi curabaut, ut in part. 2 Dissert. Hypat. cap.


7,

Romanns,

ejns E])istola

tam ad Joannem, qiiam

num.

17 monstravi.

ad Cyrilliiin scripta uonnisi librariornm errore dicitur data

2. Cyrillus et Joannes Antinchenus imperatori papa; pacem sancilam sirjnipcant. A num. \ ad 23. Ubi priinum pax composita est, Cyrillus et Joannes Antiochenus suis singuli litteris ad Sixtum
et

XV

kalend. Octobris,
])Ossit

nulla sententia convenire


Sixti.

cum dies cum die

ille

in

natali

De ea Joannis Epistola
snperiori.

dei^erdita vide dicta

anno
cet.

Homanuin Pontificem relulcrunt. Retnlitct Joannes Anliochcnus ad Theodosium iinp. per Epistolam
tradidit Aristolao tribuno, qni cuni Panlo Eineseno paci illi sanciendie incnbneraf. Epistola loaniiis ad iniperatorem rccitatur cap. !>1 Synodici adversns TragTcdiam Ircnmi, qiia significat imperatori

3.

Epistola Cyrilii

Joannes de (]uatuor
fratris
:

ad Sixtum multa
illis

7ios

edo-

Episcopis per Cyrilin

quam

lum

aliquid scripserat; ait

enim Sixtus
:

Epistola

ad Cyrillum nuin. 10 apud Baronium

Exspectaet

mus memorati
o])tainns venire

nostri
ci

Joannis clericos,
et

scimiis

pro honore
sa^pe

pro labore
et coepi-

expulsam
,

essc

omnem

ba^resiin

oinncmque

tuo dare res])onsum. Non est, sicnt

fratri

anatbcmali/ala Nestorii dogmala , depositionem cjus admissam siciiti et ordinalionem Maximiani : Suppiicamus autcm, subdit, pietati

coiiteulioncin

scopo

nostro

Maximiano

jam
sit

scri])siinus

eliam ipsc redeuutibns

difficilis a])erire

jantiam, ut
])crditus
.

vere, nisi pcrditiouis lilius,

ncmo

et

SIXTI
sit ei

ANNUS

'2.

CIIRISTI

/|'33.

/./.7

rnajor caiisa liigendi,


.

(|iio(i

nicruit soliis

(;xtlo

(iiunia iiifclicia, |irtcsertim

nc facta essetcum injuad


Mctropolitain littcras
iii

cliuli

Ex

quiliut; (lisciuius

piiino, Cyriliuui

ria cl cm'ru|)lione Cliristiaiur fidei. Scribit cnini

Joanne Autiocheno in sua rclatione apiid Pontilicem (|ucslum esso dc variis iiia'SortinK|ue (|uod Joannes se el Memnonem dcposuisset. 1'ontifex
,

Alcxandrum

IJieioiioIitaiium
citati rclatas,

cap. 00 Synodici

(luibus ail

lii-

geniisco apud meinetiiisuin cngitaiis, (piasi iion ali-

enim cum paterne cousolatur de hac


detfiiie
:

injuria, spon-

quid novins nuiic nobis ab Alexandriadcferatur


cuiii

l'ax

ad Joamiis Icgatos, (|uandocuni rclalionibus advenerint, se plnra diclurum non soluni de lionore, sed eliam de labore Cyrilii. Secundo disciinus,

corruptione

flet fldci.

Nam

littcras quidciii
,

qutc ab Alcxaiidria directa3 sunt, legcns

(|uas ct

CyriUum

eliain

istorum
,

quatuor

episcoporum

ohin tuic sanctitati transuiisi, clarioi'ein vidiimpietatem divulgari . PlurescnimOricnlaliuni cpiscopi


alflrinabant
licct
,

exclusionein rclnlisse
adjecisse illos restitui

rogasse ut conflrinaretur, et

Cyrillum

a suis recessisse Capitulis,


,

non posse sine gravi injuria Maximiani, qui illos iii sua Synodo iion solum damnarat; sed et alios iii eorum locum supcrordiiiari

ea anathematizare nollct
et

ac esse correctum
:

ideoiiuc paccin cuin ipso facicndam

sed Andreas

affirmat, ipsos decipi

istam paccm fore non Orsed

curarat. Tcrtio, Pontilicein fuisse alieiuun ab hac durilia, quod optarct nullum per depositioucm perdi, ac perpetiio a pace excludi, nisi sokim perditionis flliuin

tbodoxorum commiinioncin,
Apoliinaristis
;

ipsorum cum

Nestorium, de quo
\n

ait

Non

se exuli

confusionem adeo a Capitulis Cyrilli abhorrebat. In codcm Synodico cap. 92 recitatur Meletii cpisco[ii Mopsucstcni Epistola rescripta ad

vestro sanctus fratcr noster Joanncs addidcrat .

Alcxandrum Hicropolitainim contra Paulum

e[)isco-

monasterio sancti Enprcpii non liber erat, sed exul, quod et indicat Sixtus iu Epistola ad Joanncin, ct supra ctiam ex Ccclestino con-

Quare Nestorius

pum

Theodori succcssor hactcnus ignotus fuerat, sed ex variiscjusdeinSynodici locis tunc innotescit, constatquc illuin ob suam
Emcseiuiin. Meletius
isle

tra

vuigarem sententiani ostcndiinus. Quarto,


,

disci-

coniumaciam
G.

in

de liis rebus Roniam retuhsse. Pontifex autcni hac clementia ususcst, ut recte Lupus in Notis ad Synodicon, proplcr Koinaftius

Maximianum

SEOpe

lium deportatum

perpetuum ac remotissimum fuissc; qua de rc infra.

cxi-

Pluies Orientales ab ea abliorrent.

Varia
factiouis

autem ad Alexandrmn Hieropolilanum

nam

Heliadii Tarsensis episcopi, et Eulberii Tliya-

illis adba;renhum episcoporum a|ipellalionein, de (lua infra. 4. Gaudet Sixtus quod Joannes in viam redie-

nensis episcopi, ac pluriuin

adversus initam Ecclesiarum (lacem caput, Meletius scribit. Primo, se a facienda hac pace fuisse semper alienum, et in cadcm sententia, postquani facta
est,se peiseverare; ciuoniam
|)ensalioiiein
,

hanc pacem

iion dis-

rit.

Pra;terea notanda ba;c verba


:

Sixti

iium. 13
sibi

uti

fama

erat, scd inanileslam pra;-

apud Baroniuiu

Illum (iienipe Nestorium)

ignis a^ternus, hos (iion vero liuiic, ut legitur

apud

varicationem existiniabat. Sccundo , affirmat, se hac iu re essc turrim adainanlinam nullo Coiicilii
vel auctoritatis pondere

Barouium
aeterni

id esl

Orientales cpiscopos) [lossessoris


,

movendani. Tcrtio, Cyrd:

vinea vindicavit

iu

lantum ut Antiochenaj

lum nequaquam
scriptis, ideo(iue
sic

reccssisse a suis Capitulis, aliisquc

Ecclesia;

sacerdotem vocari a sanctitate tua jam


ac

nunc venerabilein virum

Domnum
([ui

gaudeamus.
Doini-

Et merilo vocatur Doninus,

cominunem
(1)

num
enim

recognovit, qui Incarnationis cjus niysteiium


.

voce Catholica iiobiscum conflletur


in sua ad Sixtuin rclatione

Cyrillus

permanere hicrcticum hunc esse receptum a Joaune patriarcha, et propterea banc pacem nequa^iuam esse Orlhodoxorum cominunioncm, scd nianifcstam ipsorum confusionem cum ha"rcticis. Quarto, hoc probat Meletius cx ipsis Cyrilli lilteris

Joannem Autiochenum appellaverat, uon Dominum, scd iJomnum, et papa gratulatur. IJoruin noininum differentiam
recte cxfionit antiquus
Iiic

Constantiuopolim scriptis ad quosdam

suos clericos, lameniantes illic publicam famam csse, quod omnia sua contra Nestorium scripta anathcmalizasset
,

versus

Cajlestem Do-

cunctosquc ad ipsa projicienda

minum,
episcopi

Doinnum . Porro depositi nonainplius vocabantur Domni nec ullo


terrestrem dicito
,

prcBparassct. Loquitur istc Scbisinaticus, ut notat Lupus in Scholiis ad illudcaput, de EpistolaCyrilli

honoris titulo exornabantur; indcque Sixtus gaudct

adTlieognostum, Charmosinum, ac Leontium, ejus


incivitate Regia Apocrisiarios, iu cujus flne
Iia^c

Joannem

jam nominari venerahiIcm/Vo;num, exindcque colligit ]a;sum Joannis bonorem


a Cytillo

plene resarcilum fuisse.

Vix pax nuntiata

Occasione pacis novum schisma exortum. fiierat ciim in variis Orientis partibus a Scbismaticis tunuilluatum est. Andreas
5.
,

Quapropter neminem despondcre aniinum sinatis. Non eniin sic dcsipuimus, ut nostra abncgaverimus. Quiniino, manenius in cis, quaj
lcguntur
:

Sainosatenus episcopus

slatini ac eain accepit, tiinuit

Recta euim et incnlpata sunt, ct Scripturis sacris, ac fldei , qua; a sanctis consentiunt . Harum Patribus nostris edita est
scripsimus et sentimus.
,

Epistolam pag. 1257, ut Cyrillus hononficis titulis Joannem (1) Ex verbis Sixli tanlura conseqiiitur, inquit Conslantius in Nolis ad lianc sequitur, ut Cjrillus antea Joannis honorem exornans, pala.n eilm couin.unionis ejusdem consortem aunoscere se teslalus sil. At non inde panler illo prudentia et moderalione aseret. depositione niulctatum habuerit. Cerle auctor ei fuitCffilestinns, ui suiiima cnm laiserit, aut eum ut tuetur Conslantms m notis^pag. l^DS, De die, quo data est ha;c Epistola Pagius suspicatur, quare notam temporis talsi coargmt; eam lamen

quem

vide.

,,

, :

/|/i8

SIXTI

ANNUS

2.

CIIRISTI /i33.
salvct,

liUcrarnin

cxemplar Mclclins
,

dicit, sc

Alexandro

municare; alioquin ut animam suam


digiiitatem
ct

mox

Iransniiltcrc

ut clarc vidcat cjns |)crtiiiaciam,cuni-

civitatem

relicturum.

Pra'cipnniii
[irobaret

quc indcbife
iii

fine

esse rcccptum. Aiiti(|uus Scholiastcs hujus Epistolic rcctcadvertit, utramquc par,

ejus fiindamcntum erat,


[)o|)ulis
iii

qnod nnllatcnus

Ecclcsia pra^dicari Iianc propositionem,


est

tem volnissc vidcri victriccm hiiicquc alios affirmasse Cyrilhim renuntiasse snis Capitulis, cessisse Joanni, ct (|uasi veniam suiiplieassc alios sparsissc
;

sacra Virgo

Dei Genitrix. Respicit ad Ca[)ituin

lum
scd

XII

Cyrilli,

qno
,

is

dicit

non simpliciter,

contraria

et dixissc cessisse

oinnia Cyrilli [loslulata, uti


7.

licri

Joatmcni, qui revera dcLuit admiserat.


,

carne Deum Verbum essc [lassum et morluum. Asserit Alcxander, vanas esse similcs cxplicationes, ct ab errore ApoIIinarii non
cuiii addita

voce

Et marjis qunm

alii

Alex. episc. Uieropocpi,

[lurgare.
sco[)is

Quarc Alexander

fuit

unus ex

illis

e|)i-

litanus.

Rcs loii^ius processit; ex hac cnim


discordia cxorlum est
,

Orientalibus, de quibus varia


Regios

cum Joanne
,

scopornm

dum

Oricutales accrliiori odio

novum Scliisma quam aiite initam

sacrarum largitionuin
ac |)opuIuni

coniite tractantibus
civitatis

Cyril-

lus e viiiculis scri|)sit ad


:

cleruin

tes insectantiir.

jiaccm Cyrillum et /Egyptios cpiscopos ei adha^rcnUin Alexandernieropolitanus paccm

cum

fldei

Sed et illud quoque sciatis, ncmpc cxpositioncm componerent, inter se con-

conclusam

fuissc, ac

Panlum Emesenuni
,

rcdiisse

tendisse, et in ea altercatione ctiani

nunc

versari.

acccpit, scripsit Epistolam ad Aiulream Samosate-

Nam

alii

ex

illis

sanct;c Virgini

num

cap. 93 Synodici rccitalam

in

tanqnam de
Capitula

viro notorie lia^rctico,

qua de quod
:

Cyrillo
scilicct

tionein Deiparce, ita

conceduut ap[)ellalanien, ut simul quoque Eose esse, ut

mi}iis Genitrix dicaluv; alii vero prorsus ncgaiit

sua

non respucret, loquitur


est

Venit
ct

adduntque paratiores
taiidas prtrbcant,

manus

suas

ampu-

finis , inquit

coiitiimacissimus Sdiismaticus,

quam

ut hujusmodi voci subscri-

communio
non

revcra facta

ad

impinm Cyrillum

bant
et

erat vero Alcxander


seiitentia

unus ex

illis

cpisco[)is

Cyrillo liffiresim rcliiiquentc, sed nobis ipsis

ab ea

nunquam
est

voluit recedere,

Lupus

per unnin verbum, qnod est in Epistola positum , inferentibus htercsim , ctc. Quoniam vero nulla

in Notis ad illud caput docte explicat, lias pro[)Osi-

tiones,

Sacra Virgo

Deipara, Deus

est

mortims,

mihi pars, neque sors


sive

cst

cum

eis,
,

sedsive exihum,
sive ignis
,

aliasquc id gcnus, a quibus Alexander, niagni aUo-

mors

milii

sive

pnccipitium

sive

quin nominis eiiiscopus, adeo avcrsus


9.

erat.

proponantnr, Deo me roborantc universa sustineam potiusquam communicem talibns, flrme iencat sanctitas sua . Idem scribit Alcxander ad
bestiaj

Qid neque Cyrillum neque Orientales seque-

bantur, Acephali dicti.

Liberatus cap. 9 loqucns

Theodoretum

cap. 9i Synodici, explicatque quod-

nam

cssct illud

verbum ex quo dcdncebant


,

Cyril,

de defensione Orientalium episcoporum pro duabus naturis Christi a Cyrillo composita, ait: Quam quicumque tunc miuinie receperunt hos csse puto
,

lUud crat vox Theotocon id cst, Deipara, ut recte Baluzius in Nohs ad eam ut Epistolam, non iinio secundwn hypostasim pcrperam Lupus putavit. Sed de voce illa mox agemus. Alexandcr in eadcm ad Andream episcopum Epistola invehitur etiam in Joannem Antiochenum, quod in lilteiis ad sc datis, quibus sine dubio eum ad paccm hortabatur, assercrct, Cyrillum esse coi-rcctnm, ac jain vere oiihodoxum. Ait non Cyrilliani cos csse ha;reticos.
, ,

auctorcs Accphalorum, qui neque Cyrillum Iiabent


ca[)ut,

neque quein scqnuntur, ostendunt Raronius


.

num.
lib.

21 dicit rcccptiorcm esse sententiam Leontii

de Secl. ut nonnisi post Chalcedonense Conci-

liuin Acephali ha>retici coepti sint


inqiiit

nominari.Verum,

Garnerins in Historia Theodoreti cap. 6, ut Leontio fides tribuatur, qute procul dubio debita
est,

liim

sed

ipsummet mntalum
Cyrilli

csse

ntpotc qui con-

tenlam in

erubcsccret.

Epistola iueresim admittere non Uno verbo affnmat, quicumque Cyrilli

non contiuuo videtur abroganda Libcrato, cum quod possit concordia. Scri[iserit cnim illc Eutychianorum parti iste quod Orientalium facuterque apte ad vim vocis tioni, nomen obtigerit
iiiiri
, ;
:

pacein et coininunioiicm amplectuntur, habcri a se pro hcereticis ideoquc non a solius Joannis, sed
,

ad significandam sectain, quae, qui [lar est, crit tamen Liberati , quam capiti non conjungitur
facta;
:

Leontii potior inde causa,

quod

ille

tradidit,

unde

etiam ab omniuin istorumcominunionc sese recedcre. Denique ait, nolle se ei pcr Epistolam respondere, sed per Commonitorium, quo ei dolum et hffiresim exprobraret ncc (piidem cum e[iiscopum
,

primuin

rnm

hoc toto negotio auditum sit Acephalonomen iste , unde Eutychianis inhaiserit
in
;

quanquam

Leontii

quain Liberati notior

est sen-

tentia; pro[)terea

quod mansitdiuEulychiana

factio

nominaret.
%. Nonvult Alexander />. Virginem appellari Eodein leinore Alexandcr similes litDeiparam. teras ad Theodoretum dcdit cap. 9-i Synodici rela-

cum
sita

suo iiomine; Oricntalium scditio brevi coinpoest. Qntc concordia videretur certa, si Liberatus

dubitalivc
10.

nou loqucretur.
Thyanensis MetropolitcB ad Helladius Tarsensis et

Tarsensis et

tas, in

quibus

ait,

se

malle deserere episcopatum


,

Sixtum PP. appelUmt.

quam

paci, quic tacta fuerat adhaircre

nnnquam

comniunicaturum cum episcopis ac populis qui eam admittcrcnt, sc famen nolle cum illis litigare,
[laratum fcrre uiium([uem([ne
in
[iroprio
illis

Eutlierius Thyanensis metro[)oIita!, postquam viderunt non soluin sese a pace exclusos scd etiam de:

scnsu

positionem ab E[)hesina Synodo factam, et a Constantino[)oIitana Maximiani confirmatam, probari

abundare,

dummodo

iion cogatur cnin

com-

etiam

et admitli a

Joanne patriarcha, nihilque

sibi

srxTT

ANNus

2.

crrRisTi /i33.

niinc Puporcsse pnvter exiliiim, Theodosio pacoin


initain (inniilnis niodis iuente, ct adversariis nia-

/icTin antiquissima;.

Rogamus, inquiunt,

cl

nnni pra'si(iiariam pr;i'bentc,appellarunt ad Sixtnm Romamim Ponlincem non solum advcrsus pa,

ceni

scd etiam adversus


IIoc

omnia
el
:

Ejiliesini

Concilii

Acta.

nos docet Kpistola


IIC Synodici

ejusdem

Eulherii
ciuic

provolvimur pcdibus, ul inanum porrigas salutarcin et auferas mundi naufraginm, omniumquc horum in(|uisitioncm jubcas ficri, ct his illicitis cajlestem superduci correclioncm. Ul revoccntur (juidem S. |iaslorcs, qui injusto
tua; rcligiositatis

sanctis

Alexandro Hicropolitano
legitur cap.

Thcodorcto data,
temi^ore, nt

Perclaruit, in(|uinnt,
adjiciat

hoc csse justum pr;rsenti


sanctitas

in

snnt a suis ovibus effugati, et redd;Uur gregibus ordo, ct antifjua concordia. Rogant se ac alios, aut ejcctos, aut dcjcctos episcopos in iniegrum res-

vestra ca^teris rcctitudinibus


,

suis et lioc

studinm

tcmpus, ut dirigatis ali(inos cnm communi hac formula, et litteris accommodis ad Occidcnlis partes el cxcitctis ad hoc pro fldc certamcn cos, qui illic sunt hahcntes insituni fidci zelum. Timor est enim nc praevenicnciuod
exigit
,

nunc

omnia, ac etiam definiri. Olim quidem concurrissemus nos ad sanctitatem tuam, qui e diversis regionibus surclractari

titui,

per

papam
:

Tum

pergunt

nius, id est, ex Euphratesia

ex utraque Cilicia
,

se-

lihus littcris aliorum, (piasi unitio facta

sit, ct

rcbus

inconf^ruis conscntientibns universis, scj^niores ap-

parcant ad ea qua male acta sunt, corrigendum . Quibus ultimis verbis indicant Hclladius et Eutherius, lianc

appellationem interjectam cssc ante da-

fam init;B paci a Sixto conlirmationcm; rogant vero Theodoretum ac Alcxaiulrum, ut hanc coinmunem appellationis formulam cni ideo adluvreant alii quamplurcs cpiscopi, Romam transmittant; qnod
,

et

ladii Epistola

factum cssc mauifcstc dcclarat Euthcrii et Helad Sixtum scripta, quaj cap. 117 ejusSynodici lcgitur.
11.

dem

Fundamenta hujus
et

appellationis.

In ea
jussisse

cunda Cappadocia, Bithynia, Thessalia et Ma-sia, nisi dotineret nos luporum lerror, insidiantiuin gregibus ad rapinam, et ad errorem, omncnKiuc adversitafcm. Unde coacti sumus nostra vice dirigcre roligiosissimos clericos ct monachos, qui imploant lociim nostrum . Quid post eam appcllationcm interpositam fccerit Sixtus, ncquc iu laudato Synodico neque alibi legitur. Lupus quidem iii Notis ad capnt 117 Synodici autumat, Pontificcni cam admisisse, ct ante datas Cyrillo ct Joanni Antiocbcno litteras, quibus paccm confirmabat, a Baronio num. 12 et seqq. recitatas mature omnia retractassc, etiam Constantiuopolitanam Maximiani Synodum, et appcllantes, non quidem in omnibus scd in (luibusdam exaudivisse, quod probarc cona,

Eutherius

Helladius varia in

medium adducunt

lur ex utracjue
legitur

illa Sixti

Epistola.

Verum

nihil
,

inca

adversns Cyrillum ac ejus Capitula, ea esse scihcet

blasphcmam vocum novifatem, Cyriilum

easnbscribi a Nestorio, alioquin dcponendo; Nestoriiim haereticis dolis conscntire noluissc, ct ob id

quod contrarium non insinuet ideoque cxistiniandum, Pontificein sancita a Synodo Ephesina efrectum sortiri voluisse, nisi quod aliqua in Synodo Maximiani facta circumscripsit, et quatuor
nietropolitanos dignitate depositos in integrum restituit,

solum ab Ephesina Synodo damnatum, et quidcm ante multorum, qui exspectabantur cpiscoporum adventum, atqne ita sinc Synodo Dum ccrte , inquiunt, Cyrillus auctoritatem judicis non iiaberet, sed ejus qui judicandus est ordinem, eo quod
,
:

dummodo

pacis arliculos subscriljcrent.

Ex

Iioc

cgregio antiquitatis

monumento
Romanos

apparct, (^uan-

tum

hallucinati fuerint, qui voluore Orientales epi-

scopos

nunquam olim

ad

Pontifices, sed

contra invicem moverint (luaestiones. Et erat prssidens rcus et sententia princcps qui sustinebatur
:

sempcrad geuoralem
vocasse.

totius Ecclesi;c

Synodum

pro-

multis scntcntiis supponendus

Varia etiam in

13. A/exatider Eieropolitanus Metropolita

medium adducunt
cham;
pra^scrtim

advcrsus Joannem

snum patriar-

quod qu

jiiste

cgerat, postea

sua provincia ad Sixtum appellat. Capite IIS Synodici adversus TragcEdiam Irensi narrat Irc-

cum

manifestam pncvaricationem, Cyrilhim sinc poenilentia ac anathcmate suorum Capilulorum in comniunioncm admittens. Contra Ephesinam Synodum plura ctiam atlerunt, prsesertim quod Cyrillum, qui rcus crat, iu pra-siretractarit, ac lapsus sil in

Alexandrum llicropolitanum episcopuin etiam ad Sixtum papam appellasse; loquens enim


na;us
,

dc Euthcrio
ait
:

ct

HcUadio, qui jam idcm praistiterant,

Dum

certe,jam comperissent, quod deceptus

jam

dem

Neslorium sine debito examine ac ante convocatornm episcoporum adventum damnarit; quod [)romissionibus, minis ct fraudibus alios episcopos ut senlentiaj in Nestorium subscriberent
admiserit
, , ,

adduxerit

quod

cpiscopos, qui rccusabant etiam

Romanaj Ecclesiae pi\Tsipersonam calumnias pervcrsis reprehcnsionibus approbassct Icgatos tamen ad Occidcntem impigre direxerunt, manifestas^iuo feccrunt hujusniodi fraudos, qua; in hanc causam ctiam de rcccnti fucrant paratffi. Hoc idem vcro
Cyrilli versutiis, qui

dcbat, adversus Nestorii

damnarit,

et alios

appellantes

dcnique quod non detiectent damnare Nestorium, sed


:

superoidinavcrit

mox

et

magnus

fecit

Alexander, accusans

illas

im-

pias pactiones, quaesuper alia incongrua et in fido

velint judiciali
tieri.

ordine ct juxta sacros canones id Plura ctiam dicunt pro Nestorio, quic eo ten-

dunt, ut crcdatur iniquissime damnatus, inauditus, innocens, auctoritatc, violentia ac tyrannidc.


12. Appetlationes

Orientalium ad Rom. Ponti-

auxcrunt discordiam . Ex quibus discimus Irelueum, licet Neslorianum, idco^iue ab Apostolica Sodo aversum, Romanas appollationes probasse ot usum appoilationum a Pontiticc inale informato ad mclius informandum,seu peteudtc Apostolici judicii
,

ToMus vn.

57

/i50
retractalionis,

SIXTI
,

ANNUS

2.

CHRISTI 433.

coilom Pontificc,
cssc.Vcriiiii

non a gcnerali Synodo swl ah ii>so aiit cjns siiccessorc, antiquissimum niliil a Sixto ol)tinuit Alcxandcr; cum,
suinus, cpiscopatu ilcjcctus fucrit, ct

ut

iiifra visuri

l)cenilenliain agente perscrij^ta, et id quoquc contomnatur. Nain jicr gratiam Salvatoris nostri , sana mente sumus neque rationis usii excidimus. Iii Synodico adversiis Tragoediam Iren.Ti cap. 121 re:

nou soluni Alexander, vcruni ctiain omnis cjus provincia Roinam a|ipcllavit, ut patct cx E|)istola Mclelii cpiscopi Mopsuesteiisis ,
iu cxiliuin inissus. Sctl

fcrtur Ei)istola Thcodorcti, (lui lioc


rillo

tempoie a Cytituliis est

valde ahalicnatus crat,

cii.jiis

juxta

editionem Daluzii,
jf;gyi)tii

nam apud Lupum


:

corruptus :<(Ea
Vel verain

data cideni Alexandro, Theodoreto, et (luinquc


cpiscopis, ([ua; refertur cap.
in (|ua ait Melctius
:

aliis

quae rcscri])ta sunt ad Prophetam de ea,(iua;dicilur


poDnitenlia . Initium vero
si
((

119 laudati Synodici,


(jui

si

Eos (inidem,

ad Occiden-

quis putet, vel


uti(|ue

flctam /Egyptii pa-nitentiam, milii


est

teni directi sunt,

Deo amicissiinos

clericos ita sns-

cepimus, ut couse^iucns crat noslros, et qui pro tali causa sunl destiuati. Qiios etiain dimisimus ul per graliam Dei ad ulteriora proccdant. Fcstinamus aulem si Dominus annucrit orationihus vcstrai sanctitatis, et nos similia gercre . Ex quihus iutclligimus, legatos Alexandri Hieropolittc fuisse clcricos ac monachos, (]ui vero ah istis Romam missi
, ,

loquitur de

plurimum eadem
illa

odinin contra

eam

Ubi

poenitcntia ac Cyrillus, ab eo

vocatiis jEfjyptiiis, in

cadem

Epistola ad Acacium.

Pluribns in

Epistola Theodoretus in Capitula

Cyrilli invcliilur, ex

qua intclligimus quam

falsis

criminationihus Cyrillus infestatus fuerit.


IG.

Incendium Constantinopolitammi.
et

Ad
in

num.
siih

23. Socrates lih. 7, cap.

39, Marccllinus

non tantum Alexan(irum scd onmem cjus provinciam Piomain appcllasse, et Mclctium hujusmodi appellationi adliajsisse iino et Thcodorctum. 14. Existoschismate multa mala in Ecdesiam rednndarunt. Dum schisnia grassaretur, sauctus
et
,

sunt, fuisse

solum dericos,

Chronico,
Iitan;c

auctor Chronici Alcxandrini scribunt

hujus aimi coss.

magnam

urbis Constantinopo,

Isidorus Pelusiotadcdit ad Lcontium episcopum

lit-

teras in ejus Operibus recitatas lih. 4, Epist. cxxxiii

sacrarum litterarum destructa est et corrupta, et quod unusquisque suos affectus divinis oraculis praefert, ea res tantarum tragffdiarum et calainitatuin causa extitit. Nam bcllum irreconciliabile, et non iiidictuni legitiine incidit iiiter eos, qui

Quod

lectio

et quidcm partem incendio conflagrasse mense Auffusto, quamvis Socratcs et Auctor Ghronici Alexandrini in die non consentiant, et Marcellinus habeat, inccndium durassc dies tres conlitiuos Socrates vero per duos dies ac totidcm noctes. A num. 17. Prosper confutat Cassianum. 23 ad 31. Massilienses Calestini papae litteris haud repressi asserehant commendatam in illis priorum saucti Aucjustini voluminum doclrinam non vero

approhata ea qure ad Adruinctinos, ct paulo post ad Prosperum etiam Cassiani passim

j)acis conciliatores cssc

debuerunt. Qui avidissime,


;

siquidem possint, scse mutuo vorcnt et antiquissimum hoc ducunt, ct onmihns rehus anteponunt,
vivos

quidem

occiderc, sepultos
ct

doinos everterc,
iu se

autem rcfodcre monumentuni omne aholerc.


et

et
Ita

Hilarium scripserat. Collationcs j^er totam Galliam acriter defendehantur. Quare Prosper librum in luccm emisit, quem contra Collatorem inscriiisit, in quo ea, quai Cassianus iii xin CoIIatione ad Lerineuses
ct

inviccm armantnr,

fallacias tcxunt
,

cum

quidem

didicerint Christuni

non

signis et mira-

culis, scd (iilectione et charitate suos notasse disci])ulos . Discordia


tot

autem

illa

episcoporum, cx qua
:

mala

rat,

redundarunt, adeo invalueut sauctus ahbas concludat Quid igitnr fain Ecclcsiam
si

perperam de divina gratia docuerat, vellicat ac refellit. Duodecim Cassiani assertiones eo in Opero examinat, quarum indicem versus finem suhnectit, et uti ab Augustini encomus c]u?! lihri initium fecit, ita et delatis AuQustino laudihus eumdem conclusit. Nonnulli eo fere tempore quindecim breviorcs
sentcntias, et has prorsus absurdas publicarnnt veluti

ciendum? rigendum
15.

quidem

id fleri possit,

malum

lioc cor-

minus, quiesceiulum . S. Cyrillus variis cahunniis impetitus.


est; sin

delestationem ejus,
et

ah Augustino assertas ut tah commento et quem impeterent, ohtinerent,


,

ah

liis,

quae infainassent,

curam

exterriti lectoris

Pra?terea

cum

varia de Cyrillo a Schismaticis sparlib.


!2

avertercnt. At

idem Prospcr

edito libello,

quem ad

gerentur, Isidorus ((]uem Facundus


nis trium Cai)ituloriiin scribit,
tia3
((

Defensio-

pro

vitic

ac sapien-

patrem ah ipso Cyrillo ct lionoratum et vocatiiin ) ad euin scripsit Epistolain a baronio num. i recitatam, qua illuin admouuit, ut
suaj meritis, ut
ita se gererct,

Capitula Galloritm Responsiones vocavit, calumniarum nchulas procul ab Auguslino amovit. Hoc autem Opusculuin post librum contra Gollatorcm
cdituinvidctur,quodinilioilIiuscontraGassianumse
scribere protestatur, omitlens interim,qii;u vulgus^
inquit,

ut non videretur docerc coutraria, ct

ignobile

et

sparsis ruinoribus fomcnta dare; qui


alieni crant, varios

enim

a pace

inteiniieranler ellundit . Ilaque

procax ineptorum loquacilas cum Prosper veliiti

adversus cum sermones disslpahant, ut omnibns j^ersuaderenl, eum ad obti-

Augustini defensor in ora fam;e versarctur, Camillus


ct Tlieodorus

Genuenses preshyteri

cum quihusdam

nendam paccin, (]ua3 jam scripserat, retraclasse, imo et de illis iioenituisse. Quare ipseinet Cyrillus
Acaciuin Melitincnsem episcoi)um Si qua Epistola a (luihusdam circumferatur, tan^iuam a me de iis, qua; Ephesi acta sunt jam dolenle, ac
scripsit ad
:

difficultahbus iu hbro sancti AugusUiii de Pradestinatione SS. premerentur,

duhiorum solutionem

((

ab eo petiere,
inscriptuin
Ilsec
:

ad eos librum Adexcerpta Genuensium Responsiones.


is(|ue e vestigio misit
iib.

Em.

card. Norisius

Ilist.

Pclag. cap. 10.

SIXTI
18. Cassiani sanctitas.

ANNUS

2.

CHRISTI 433.
civitatibus

451
,

Prospenm

currenti

prior cst Antipolis


sita
:

in cujns

diocccsi

anno libniin
scilicet,

sniini contra

CoUatnrem, Cassiannm

insula Lerinensis

postcrior Fnrojalitim,

quod

elncnbrassc, rccte ostendit IJaronins. Licct vero Cassianus Semipelagianns tnerit, qnia tamen

interjacet inter Rcgittm, \n (|no ea oratio habita, et

hoc tempore nondnin damnata erat, cnm opinione sanctitatis Massilia' ol)iit. Nam Grcgorius Masnus lib. 6, Epist. xu, ad Respeclam abbaIkpc

opinio

juliensis civitates

lissam Massilienscni laudat monastcrium qnod in hnnorem sancti Cassiani est consecratum. Visitnr adbuc illiid Massilia', ubi cjus memoria colilur ad (liem XXIII Julii, et ante cujus sepulcrum die noclu([110 Incerna ardet. In Synodo tamcn Romana a Gelasio celobrata inter damnatos libros Cassiani ac Faiisti Reiensis cpiscopi nnmerala snnt Opera quia ab eo lempore alterntiius opinionistueri tutum non fiiit. Negarunt quidem ali(|ui thcologi Cassianmn
,
,

Lcrinensem insulam. Quaro Antipolitana ct ForoMaximtim frustra sibi espiscopum optarunt, ccrtunique, Leontium hoc anno ad caelestcmpatriam transiisse, idco(|nc qiia;ei a Baronio, aliisque viris doctis attributa sunt, ad aliosejusdem nominis antistites referenda esse; cum Maximiis Honorato annocDxxvi in abbatiam Lerinensem suc21

cesserit.
.

Maximus

bas Lerinensis.
strati

fit

episc. Reiensis et Faustus abi

Chifflctius Part.

Paulini IIIu-

cap. 17, et alibi existimat,

eum

Barbaris in

orani

Gallo-Provincia;
,

maritimam irrumpentibns

ab Angustini doctrina recessisse, sed qnaj Baronius habet contrarinm manifeste ostendunt. Annus mortis

ejns incertiis.
19.

Accitsatio Sixti

siispecta; fidci.

Ad num. 31

PP.

et Polijchronii
et seqq.

episc.

Acta Synodi

Uomanic de causa Sixli III

Pontificis

Romani

stn-

pro accusati a Basso exconsule, in qua dicitnr pnrgalus clcro, senatu, et imperatorc pra^sentibus
,

falsa

consiilum notaconsignantur, et anacbronismis

occisum esse ct martyrio vitam finiisse. Verum Vandali, quos Barbaroriim nomine intclligit Chitfletius, hoc tcmpore de regno in Africa stabiliendo^ ex eaque Romanis ejicicndis, non vero de provincialibus invadendis, cogitabant. Qnarc recte Antelmius cap. 19, arbitratiir, Tlieodorum Leontio successisse;cum subscriptns legatur Synodo Reiensi anno cdxxxix ct Aransicana; primo! post bicnnium Theodorum sancto Leone habitis et certuni sit Magno Ecclesiam Romanam regente cpiscopum Fo,

scatent
Sixti

nec ullum robur illis accedit ex Epistola ad episcopos Orientales cum contexta sit ex
: ;

rojnliensem fuisse

et alios anlistitcs

memoratos
si

in

duobus
vivis

piffifatis

Conciliis, aliis Galio-Provinciffi ci-

sententiis Concilii
gorii

Toletani VIII, Felicis


I,

III,

Grc-

vitatibus praifnisse.

Neque enim Leontius,

jam

Magni, Hadriani

Codicis taiu

Theodosiani

quam

Justinianei, Aniani interpretis, etSixti Pytha-

gonci. Ejusdem farinajsunt Acta de Synodali acctisatione et expttrgatione


rosolijtnitani, quEe

ab utroque Concilio abfuisset. Si itaque aliquis Leontius martyr Ecclcsia; Forojuliensi praefuit, id post Theodorum sine dubio conexcessissct,
tigit.

non

Poltjchronii episcopi IlieSixti III

Faiistus in citata oralione scribit


(ut

Non

post

sub Pontificatu dicunlur habita. Toto enim Sedis


pra>fiiit

Roniai

longum tempus
in

meministis) sancto orbata pa-

Sixti

tempore
,

store populi pra^sentis (Regiensis scilicet civitatis,

Jttvenalis
niliil illis

Ecclesiae

Hierosolymitana;

et

qua

illa

oratio dicta) Ecclesia,

piam supplex man-

Actis insulsius.

Refertur

quidem accusa-

tio et piirgatio

Sixti III in libro Anastasii, sed

cum

in eo aliie fabulai recitentur,


|iect;G fidei

utraque historia sus-

haberi dcbet. S. Leontin episc. Forojtiliensi demorttto Maximns abbas Leriimisis fngit episcopattiin il20.

compcrto (nempe Maximus) instructo reinige profugus evolat , etc. ideoque septennio in abbatia Lerinensi exacto Maximits episcopiis Reiensis renimtiatus est, cumque in ea Abdat iegationem.
ille

Quo

batia cxcepit Faitstiis

monachus Lerinensis

ejus

lum.

Hoc vcl superiori

anno sancto Leontio


,

epi-

encomiastcs, qui postea eidcm ctiam in episcopatu Reiensi successit, testc Sidonio in Eucharistico ad

scopo Forojnliensi in Gallia demortuo

sanctniu

euiudcm Faustum, cnjns supra


Fuerit quis Maximus
ille

ca^leros cultor fuit,

Maximum abbatcm

Lerinensem sancti Honorati creati episcopi Arelatensis successorem civitas pra;sulem postulavit, quod ex Orahone Fausti Reiensis de landibus sancti Maximi Regiensis episcopi clare dcdncitnr. Dicitur inea sanctum Maximum per annos seplem abbatiffi Lerinensi praefuisse: etqiiasiB, inquit Fanstus, annorum hebdomade transacta
22.

Urbem

tu cujus

monachusque

antistes et abbas

Bis successor agis.

Maximus, Thcodorus,

et

IlUarius iino eo-

(nam
pavit,)

plenis septem

annis ibidem Christi gregem

Ex his demqiie tempore episcnpatum gessere. jilane evertitnr quod scribit Baronius anno cdlxvi,

Rachel

ac(]iiisiturus pra;fertiir insula;, pra^pa.

nnm.
piiin

ratiir Ecclcsia;

Aliquanto post habet Faustus

Am-

biebant illum diversce patriaj, sed vel maxime proxima eremi civiias, qna; territorii ac flnium suorum

14 et alibi, Maximum iiempe electum episcoReioi'um post Pros|)crnm sancti Aiigiislini dipnetenpiam enim quod Prosper nunscipiilum
:

quam

incolam velut propriumamplectebatur indigenam ambiebat illum proxima eremi civitas, qua; inter locum bunc et insulam (ut noslis) interjacet. Qua ille suspicioiie perciissns tristem parat cgiessum, ct
:

ut vel solum episcopatus fuit Maximi initium demonstrat, Fausttts ante Hilarii episcopi Arelalensis obitum qui anno cdxlix accidit, abbas Lerinensis fuit. Sanctus enim Ilonoralus

episcopus

episcopus Massiliensis in Vita sancli


tensis episcopi ca[). 3,

Ililarii

Arela-

longinquum meditatur exilium

L\ duabus

illis

loquens de sene Caprasio

452
primo Leriucnsis
proximiis
S.
essel, ait

,S1XTI

ANNUS
morli
ita fu-

CHRISTl 433.
tabilc est

insiiUc
:

monaclio,

cliini is

quod

refcrt

auctor anonymus Synodici

In

codem

loco tnnc tcmporis


ct

advcrsiis Traga-diam

Faustum iiresbyterinii paritcr turorum pra?seius tionoravit, ut


saccrdotcs Theoclorum et
sicicre .

aljbalem

Irentci cx iiisomet Iren;co, cujus verba in linguam latinam ipse vcrtit Has
:

inter sc et sanctos

omnes

beati Isidori, presbytcri ct abbatis Pelusiotic,

Ma\imum compcllcret recrgo sanctus Caprasius pcrfcctie consummata}(]uc gravitatis scncx describatur ab

exccr|)si et transtuli ex Epistolis ejus


I)us, (jiia;

duobus

milli-

Cum

sunt pcr quingentenas distributa; in Aceinctcnsis monasterii codicibus velustissimis quatuor. Ubi ctiam per
coiitinctur.

Ililario Arelatensi in

Orationo funel)ri (c]uam


el idcni

lialtuil

ordincm singularum numerus


cst,

in morte sancti Honorati licccssoris sui), (juando


sancli juvcnes
illius

Et ultiina
:

quain cgo (luoque

ulti-

VenaiUius

Ilonoratiis scse

mani posui

disciplina;

obiit;

cum

tcrras ct

subdunt, sciiucnfi circitcr anno hujus sajculi iiiitio, (|uo utrumciue per maria assidue comitatus cst, jam essct an-

Deo gratias )>, inqiiit Irenaius, (jui ciim hoc tcmpore vixerit, et paucos post annos Tyriorum Mctropolita dictussit, utsuo loco ostendam,
nulluin

dubium

essc debet,

quin

Isidoriis

Abbas

norum
,

gravitate confectus, ut inquit idem Hilarius,

fucrit, licet

Bollandus ad diem

iv Februarii,

quo

in

scxagcsimum ad minus annuni tiuie attingeret ct hoc lcmporc nonagcnario niajor csset ut incjuit idem Antclmius in Appeudice ad eamdcm disscrtationem cap. 3. Quare lioc tcmporc Hilarium
ideocjue
,

Mcnaiis colitur, Baronius in Notis ad Martyrologium

Roinani, aliique ])assim

cum tantum monachum

et

presbytcrum
nodici,

a])i)ellent.

Pra;terea auclor i])sius Sy-

qui paulo post Justinianum imperatorem

Ecclesi;c Arelatensi

Maximum
Faustum

Rcgiensi
abbatiaj

Theodo-

vixit, ca])iti sexlo huiic

titulum

pra'fixit

Epistola

riim Forojulicnsi
prajfuissc
,

et

Lerinensi

sanctissimi doctoris Ecclesiic Isidori, presbyteri el

certum

et

aliciuibus in locis

emendari,ct

indubitatum. Ex his Annales in cpiibusdam aliis

ahbatis inonastcrii circa Pelusium, ad archicpisco-

pum
se

Alexandrire bealissimum Cyrillum . Et postea

supplcri possunt,

liciuctquc Faiistum

non

in nii-

recitat

imcfata Irenaii vcrba. Dicit autem Irenajus


illas

nori Britannia, seu Armorica provincia, sed in Ma-

Epistolas

quas

refert,

excer]isisse,

seu ex
in

gna Britannianalum esse, cum hoctempore annum a'tatis ad minus trigesimum atligcrit, et diu post Armorica minoris Britanniie nomine apiicllata fiierit, aliiiuot nempe annos poslquam Anyli etSaxones

codicibus Accmctensis

monasterii

transtulisse

duo mille Ej^istolas, sed se non omncs ]iosuisse. Qiiare numcrus Ei^islolarum Isidoriadliucinsertusest. Deniquc Nicephorus
siiiim ojius, in iisque contineri
lih. 14,

Magnam Britanniam

occu|iarunt, et plures cx

cap. 53, loqucns de niagnis viris


:

qiii

Theo-

veteribus colonis in
iiiine

Armoricam, (luam dc suo uoappcllarunt, fugere compulerunt. Qua de re


monas-

dosio jun. impcrante florucre ail


ille

Talis Isidorus

fuit,

qui in Pelusio monte prasfuit. Nilus et


,

infra.

Marcus
Pelusii.

23. S. Isidorus fuit presbyter et abbas


terii

Post

clcsiffi

antistes

hunc annum nulla amplius


/a7V/o?v'

i'ologio

et sa]iicns item Cyri EcTheodoretus . Quarc licet in MartyRoniano etin Menologio Gra:coruin Isidorus

pra;clari asccta;

occurrit mentio sancli

Pclusiot;e, cujus sa^pc

dicatur tantum Monachus, uti etiani appellatur a

mcniinit Baronius in Annalibus. Erat Pelusium, a

quo Isidorus Pclusiota


pta;,
iii

dictus, /Egypti proprie

sum-

Facundo citato, Suida, aliisque, non videlur tamen dubitandum, quin Pelusii montis monacbis pra;fuerit.

seu inferioris, urbsiirimaria post Alexandriam,


et

qua Isidorus presbytcr

abbas

fuit.

Sanctus
cos

24.

Romanorum opera Suevos

Ephrem

cpiscopus Antiocbenus apud Photium in Bihlioth. Cod. ccxxviu testatur, Isidorum mona-

pax sancita. hami mmcdxlix


Christi

Idacius
qui

inter et Gallce-

in

Cbronico anno AbraOctobris supcrioris

kalend.
ait
:

clium clarum

domo Alexandrinum
,

ac sunmiis

anni inchoatur,

Regresso Censorio
Galla;cis,

sace?'dotibus venerabilem fuisse.

Apertc sanctiim

ad palatiiim Herinericus

cum

quos

pra;-

Chrysostornum defendit
atque Iiujus

Arcadium et Cyrillum, avunculum Thcophilum perslriuxit


lib. li,

corumque

sinistras adversus viriini sancluin sus-

dabatur assidue, subintcrvcntu cpiscopali datis sibi reformat obsidibus. Sym])hosius episcopus pcr eum ad Comilatum legatus inissus, rebus incassum frustratur arreptis. Aetius utriusque militia; Patricius
. Missus fuerat Ccnsorius a Valciitiniano ad Ilermcriciim Sucvorum regem, iit i^accm iiilcr cum et Calhecos, qui siib clicntcla noniano-

ceptas molitiones taxavit, teste Niceplioro

cap. 53. Facundus

lib.

2 Defensionis trium Capilu-

a])i)ellatur

loruin duo millia Epistolarum


Ecclesice ab eo scripta
niille al)
;

ad

cndificatiotwm

Suidas vero Eiiistolas ter

eo cxaratas Iradit. Extant tamen tantuin

rum

cranl, sancirct, ut

anno superiori

dixinius.

Isidori Epistola; bis mille

centum ac trcdecim. No-

SIXTI

ANNUS

3.

CHRISTI

/i34.

453

SIXTI

ANNUS

3.

CHRISTI

434.

1.

nam sedem

Proclus ex Cyzicena in ConstantinopolitaQui ortline sc(|uitur transfertur.

tunc

Romanus

Pontifex
esse

litteris significavit,

ilhid

minime debere

(|uadringentesimus trigesimus (juartus Domini an-

nus nomine cluorum consulum


hindfe l\alcnclis Jannarii aperitur
Aprilis
:

Asfiaris

ct

Areo-

cujus pridie idus

impcdimento, quominus ipse Proclus eligi possct. Sed cum tardius C;clestini Utterai allatae Constantinopohm esscnt, jam electo Maximiano, Theodosius imperator ex carumdcm
Cselestini litterarum prsescripto

cum annos duos


fuisset, ex

Maximianus Constantinopolitanus episcopus, et menses c{uinque Ecclesia? prEeliac vita decessit


:

Proclum modo mox


S. Joannis

ehgendum
3.

curavit.

lia^c

Socrates

',

(|ui et

Fuit

autem ProclusistediscipuUis
i[)sa

de substilutione Procli spectatissimi viri in locum a Tunc erat forte seiitimana jejucjus lia!c subdit niornm, quaj proxime festum Paschatis antegredi:

Clu'ysostomi, et in

ConstantinopolitanaEccIesia

eloquentia clarus, utquaj superius de eo dicta sunt,

tur,

diesque ejusdem

(jui

vulgo dicitur quintus.


ne controversia vel

Quo quidem tempore ab


prudenter tractata
fuit.

iniperatore Tlieodosio res

manifestum reddunt. Ex quibus memoria lapsuni inteUigas Socratem, dum non Chrysoslomi, sed Attici fuisse scriham afflrmat nisi dixerimus in
'
:

Nam

tumultus denuo
ctatione,

in Ecclesia cicretur, abjecta

dum adhuc

cunMaximiani corpus insepultum

eadem functione Attico etiam inservisse. Porro cum idem auctor Procli virtutes commendat, mansuetudine potissimum
cpiod
ait

eum

enituisse

testatur

sed

jaceret, per episcopos qui ibi aderant,

sede episcopali collocandum curavit.

Proclum in Huic autem

negotio suffragabantur EpistohT! C;clestini episcopi

Komani, quas ad Cyrillum episcopum Alexandria; ad Joannem episcopum Antiochenum et Puifuni Thessalonicse episcopum misit, quo eos doceret, niiiil obsistere, quominus cjui unius civitatis vel nominatus fuisset episcopus vel etiam esset in
et
, ,

nulUim ha^reticornm ab eo fuisse vexatum, id quidem ignavi polius quam studiosi pastoris sujier gregem vigilantis csset. Verum quae deeo inferius dicenfur, quam omni ex partc Proclus laudandus
4.
sit,

faciledcmonstrabunt.

Troadis. Hujus occasione translatioiiis Procli ex Cyzicona in Constantinopolitanam Ecclcsiam Socrates de Silvano episcojio ejusniodi

De Silvano episcopo

<(

aliam civitatem transferretur


Procli Socrales.
2.

Haecdesubslitutione

narrationem instituit^:

Jam

vero,

inquit, de Silvano,
litteras

quem

Philifi[iopoH

urbe Thra-

Quod autem ad
Pontificc

de Proclo a CiEles-

ciae

tino

Romano

datas pertinet,

haud hoc

arbitror pauca

Troadem translatum dixi, non incommodum commemorare. Silvanus primum in


:

tempore post obitum Maximiani illas scrijilas esse dicere possumus, cum nuUum intercesserit tcmporis spatium, quo ipse Piomanus Ponlifex reddi certior potuisset sed ne(|ue hoc tempore CsEleslinus, verum Sixtus ejus successor Romanas pra>erat Ec:

Troili sophista; schola rhetoricam didicit

qui quo-

niam religionemChristianam diligenter excoluit, et monaslicum vitae genusexercere nitebatur, pallium


philosophicum gestare noluit. Poslea Atticus
accersivitad se, ct e[)iscopatu Philippopolis

clesiffi

scias
,

autem has

datas fuisse litteras a Cae-

navit

qui triennio in Thracia a'tatem


et

eum eum dodegens, cum


cxile

lestino

cum damnato

Nestorio

in

locura ejus

frigus tolerare

non posset (corpus enini habuit

Calholicus subrogandus fuit antistes.


tero
Ecclesiai

Cum enim

admodum

tunc inter omnes emineret Proclus, qui ex presbyConstantinopolitana?

haud pridem

imbecillum) obsecrabat Atticum, ut in ejus locum alterum subrogaret episcopum, se non ob aliam causam quam ob frigus accusare vitam in Thracia traducere, docuit. Silvanus igitur hac de re in cjus locum sufTectus, Constantinopoli commoratus est,

creatus esset episcopus Ecclesiaj Cyzicena?, et ob

eam causam ab

electione in

episcopum Constan:

tinopolitanum repellendus videretur

Cffilestinus

monaslicamque vivendi disciplinam semVII. c. 40.

'

Socr.

I.

VII.

c.

au.

Socr.

1.

' Ibid. c. 36.

/i54
|)or excoluit.

IXTI

ANNUS

3.

CHRISTI 434,
Volnsiani, de Melaniaejus nepte, ct Proclo episcopo,
(jui

Adeo cnim .il) oiniii fastii alicnus fuit, numero in fr('(|ucnti nnillitudinc civitatis, (|urR tum celebris crat, sandaiiis iiidutns ex fa'no confectis incetlcrct. Non longo tcmi)orc interposito,
ut sirpe
:

Volusianum

Constantino[)oli l)a|)tizavit, ((norum

episcopns Troatlis morilur

(|ua

dc causa Troades

vcniunt Constantinopoliin (|ua'situin episcopum.


5. At duni Aiticus sccuin consilium inibat, (|uem ad ilhul munus dcsij,Miarct, forte Silvanus in cjns conspecluni \enit (|uem iit vidit Atticns, confcstim curam cogitandi dcposuit, cl ita Silvanum
:

de ejusdem VoPelagianum. Veruin de eo illud breviter repetendum, hunc ipsum csfc Volusianum, cujiis conversionis causa a matre
supcrius,
lusiani edicto advcrsus Ca'Iestium

mcminimus

dum egimus

Chrisliana[)cr Marcellinum

(liximus sanctum
ciini

tribunum intcrpellalum Augustinum, ut ad Christi fideni


scd dahs ca de re ultro citroque
i[)so

convcrtcret

litteris,

ut id faccrct, ab

sanclo Augustino perpra.'stitit


:

allocutus est
(|iiominus
pias
:

Non

est ulla

tilii

amplius cxcusatio,
ecce tibi lo-

siiadcri

tunc minime valuit. At


id vel sero

Ecclcsiae

administranda? curam susciiiabet algoris


:

Deus, ut

tandem

perficcret
'

(|ua

tandem autem

nam

Troas

niiiil

occasione, ipsa sancta? Melaniaj Acta

simplici pe-

cum

ani(iMuim, (lucm Dcus corporis tui imbecilli-

destrique siylo

quidem

scripta, sed vera, bis verbis

tali paravit.

Ne cuncteris

igitur,

sed

Troadem

ire

reserant
8.

matnrcs. Quapropter Silvanus eo migravit. Sed miraculnm ab eo ediium pcrcensere aniinus est.
0.
irXiTr,

Redduntur Melania>
(jui
illo

Iittera3

Volusiano,

([uidem

ab ejus patruo tempore creatiis erat

Navis oneraria j^Iane maxiina, qua; vulgo

praBfcctus Roinan;p civitatis, missus vero erat lega-

ob lutitudinem vocabatiir, iii (jua ingentcs velicbantur columngp, nupcr in littore Troadis fabricata fuerat. Ha?c cuin in mare traducenda esscf, et niagna hominum inultitudo cnin inultis funibns

tus Byzantium

ad Eudociam iniperatriccm
Illa

antcm

significabat Epistola,

dcre dcsideraret.

hoc quod jam diu illam vivero cupiebat et ipsa quoque


:

videre patrunm, ct
dcsisteret o[)inione.

ei

persuadere ut a Gentiliura

eam

traliere conarctur,

tiierat.

ncc commoveri (|uidein poUbi istud dies coinplurcs factum fuit, putadffiirionio

batur navis a
ciat

detineri.

Itaque Silvanum
fa-

e[)iscopum adeuiit, rogant ut preccs in eo loco


:

Dnbia auteni animi, ne ([uid Deo videbaiiii|)rii(lcns faceret prffiter id quod tnr; cuin ali([uibus aliis monachis rem communicasset permitterent autcm illi, ut posset [irolicisci,
.

nam

eo pacto soluin

navem

posse in niare
se ipso pi"e-

egreditur Hierosolymis ipsa beata Melania Constantiiio|)olim

l^rotralii credebaiit.

At

ille

modeste de

vcrsus arri|)iens

iter.

Per

dicans, se peccatorem ai^pcllavit; di\itque illud


sui, sed alicujus justi esse.

non

autein transibat civitatem et regionem,


[)ar erat

quamcumque eam quo


ofticiis.

Verum
ibi

ubi acrius instafundit,

onuies prosequebantur honore et

bant, venit ad

littus,

preces

Deo

funem

Civitatum enim sacerdotes


()arvo

et pontifices earn

non

unum manu
gredi.
raptiin

apprehendil, jubeti)ue alios opus ag-

Hujus igiiur leni pulsu agitata navis in mare fertur. Hoc miraculum a Silvano editum

honore afliciebant: et veneranda^ virgines, et quotquot erant egregii monachi eam adorabant et salutabant, et tanquam e ca;Io venientem adspiciebant.
9.
i[isuin

omnes illius provinciic incolas magnopere ad [^ielatem incitavit. Silvanus et aliis etiani vit;e ofticiis
magna;
suae
bonitatis ostendit indicia.

Cum

autein venisset Chalcedonem et ad

Nam cum

siiium niaris, verebatur ingredi, et videba-

clcricos ex litigantium controversiis qua?stuni facere videret, deiiiceps

tur [)crlurbata. Ventura enim in


el silentii

maximam

civita-

neminem

ex clero judicem esse


libellis, uniim bono favere pro

teni imilier quac vixerat in exercitatione, ([uietisque

pcrmisit

sed acceptis liligantium


laicis,

maximam curam
((ui

gesserat, et iion gustacivitate,

ex fldelibus

quein ie(|uo

el

veral tumullus

sunt in

nierito exti-

certo cognosccrct,
cit
:

eum causarum

cognitioni pracfe-

sicque liligantes conlentione et controversia

liberavit. His

a[)ud onines sibi conciliavit .

de causis Silvanus niaximani gloriam Hucusque de Silvano

mescebat et refugiebat. Atque divertit quidcm ubi crat tcm|)lum oinni ex parte benedictaj martyris u[)liemiie. Circa mediam autem noctem martyr
noii

[)arum cx se efludit suavissimi odoris et vo-

Socrates.

lu[)tate replet ineffabili.


cia,

Quocirca bona acccpta fidu-

Mclania> jwiioris Acta, qiice patrmim Volusinnuni ad Christum convertit, pro fide Catholica
7.

diluculo frelum audacter trajecit, et ingressa

laborat.

Hoc

est

Byzantium. Hospitio vero excipitur a quodam

eodem
(iit

aniio

quo Proclus

sedis

viro illustri, et alioqui bono,

C()iistantino[)olitana;

regimen

suscciiit,

sancta Mela-

qui ad pracpositurtc

nominequidem Lauso, honorem ascenderat . Hic ille

nia junior, (jua;

diximus) Hierosolymis monasti-

qiiidcm videlur esse Lausus, ad


tlalata

quem
vocat,

Palladius

cain vitam agcbat, litteris a suo patruo Volusiano


{'oiistantino[)olim

sua scripsit Lausiaca

eodem

eiiiin

quoque

accersihir

quo cum venisset,


moreretur, vitam-

nomine Palladius euin prispositum


cuslodem imperii nomiiiat
:

qucm

et

i[)sum Volusianumreluctanlem Lactenus ad ClirisU

qiia?nam pra'|)ositura
ait,

fidcm convertit,
((ue

et ut Cbristianus

haec cssiit, idein in fine operis declarat, ubi

consequerctur
|)ra!clara

>x'ternani

tum

|)recibus

ad

eum

sacro prtcfectum fuisse cubiculo. Scd pergit


:

Deum, tum
Sed colamus,
cgit.

verbis a[)ud i[)siim infatigabili stiidio

auctor

niemoiia dignam hisloriam reiii

quam

((iiideni IMiotiiis

siia

Bibliotlieca
'

Exlanl

cognovit esse

germanam, dum

apud Melaphra&t.

die

uUinia

Jaiiuaiii

et

Sur.

tom.

ii.

agit de legatione

cad. dic.

SIXTI
iO.

ANNUS

3.

CHRISTI
1-2.

43/|.

455
illa

Invenit aulcni

suum

qnociuc! |iatriuini Vo:

lioc posl(|uain

audivit,

etsi
,

proptcr

lusiaiiuui gravi luorbo opprcssuiii


liiiu aiiiiiiratus. lornKr(|ui!

(]ui fjiis lialti-

dolorem coxcndicis

vix se ])0ssct inovcr(!

manibus
Valdo

cl V(.'stilus incrcdiliili ex

et lectica proliniisad

eiim vcda
,

i^roriciscitiir.
ille

iiio|)iuata

stii|iclaclus

niutaliouc (exlcnuatus

enim
Mela-

cnim angebatur
sed (]uod

aniiiio

uou (]uod
esset

nioreretur,

adiuoiliiin

crat

vultus ejus excrcilatioue)


:

inagna

mortcm

subirct aniniffi. iitqui baptismi


asscculiis.

voce exdaniavil
nia carissiuia!

qualcm cx

(|uali tc vIlIco,

incorruplioncni
vciiil

uoiulum
,

Oeinde

llia

vcro cv cjus scrnione sumpta


|)a-

(luidam alius
,

ci

significans Voliisiauum esse


sa^jic

occasioue

A me

(|uo(]uc (in(]uil) discc, o beatc

baplizalum
nisset,

ct

cum cam
morbo

(nucsitam non inve,

true, ct accijie

judicium fuluroruiu bonoruni.

Nam

scd eain

detineri didicissct
fil

alium
bap-

ncc ego taiitam des]iicatui yloriani lialmissciu, ncc pccuniam, ucc abjecissem curaiu i])sius cor])oris, uisi persuasum habcrem, me bis i)roi)edicm longe

duccm rursus

nactus, per illuin

filius lucis,

tismuin conse(]uilur. Cuni hicc


ris, et

ci

dida

cssent,

cum

doloreaninunc i^rorsns ccssavit etiam

morbus corpo,

majora acce]>turam. Non autem [)ev sc solam, sed jier multos quo(]ue alios iii ejus luenlem sciisim irrepebat bcata Melania, et cjus falsam religioncm

lunibus (]uidem carcbat etiain dolore


ct

et pcs

movcbatur,
dedecore
ceret
; :

coinmunis

inimicus alTiciebatur
per sc ipsa confi])rius

adco ut

vi:e reli(]uuin
,

studebat labefactare

sicut ctiam |)cr sa]iientissifidci

et (]ui porlabant

pro eo (]uod
slatim

porta-

mum
clavus

Proclum, cujus
Ecclesiffi

tunc erat creditus saccr Constantino])olitanEe. Qui cum ad


dicitur

bant
Lant.

Deum laudandum Oeindc cum venisset


ad

manus cxtende,

ad patruum

ct verbis

cum

venissct, et suasii beata; Melaniffieum ad pieta:

eum

confirmasset, et de ea quiB

illic cst vita,

disse-

illumadeo esse admiralus, iit etiam dixerit post agnitam veritatem, (]UO(l si Roma Ires babcret tales,nec illicquidcni nomcniinquam audircturGentibum sedhtcc quidem |)0sli.\i
is
:

tem dirigeret

bona spe prasditum transmisit ad viain quaidiicitad Deiun, cum pulcberrimo viatico,
ruisset, LTtiiin et

nempe
hivc

pretioso Cliristi corpore et sanguine


,

eum
Et

instruxisset

ct sic ut tuto recederct perfccisset.

11.

PosUiuam autem Volusianus


ini])cratorem

sensit Mcla-

niam

acIIc

quo(]ue ad id incilare

quidem boc modo nuiltos quidcm dics bic


inullis
trici

gesta sunt.

llla

autem cum
impcra-

transcgisset, in paucis vero


et antc alios

veritus protiuus ne violcntum et

uon voluniarium

i)lurimum profuisset,
ijisi

baptismum et quain ex eo csset consecuturus ipse mercede privaretur , eain a cwpto proliibuit. Et is quidem (ut diccinus paulo
rei)utaretur esse
,

et
ii

iiniieralori

(is

autem

crat Tlieodosius)

nam
aiiimi

majori opus habent curatione, ut majori

quorum

mundi

gloria essent tumidi;

cum

post)

rciu a sc adimplevit

et abjurala
Illa

Genlilium

ha-cet alia])Iura fecissct, egreditur decivitate, etc


13.

opinione, tiaduclus est ad Cbristum.


alioruiu curain abjecit
Nestorii blasphemia,
:

autem nec
in

Pcrvcnisse autein ipsain ad diem Paschalis


,

sed

cum

tuiic esset exorta

Hicrosolymam

auctor subdit

ut ]ilauc appareat,

etmalignusmultos
adversus

errorem
;

sequenti ab ejus adventu anno Doinini

abduccrct etiam ex
i])sa

iis

qui erant in verbo veritalis

solymam
a

rediisse
,

erat quie
et

magnum
et

eum

inibat certa,

nihil profccisse

eam Hierocujus monitu Eudociam nonex eo potesl intcUigi quod et ad


: ,

mcn,

vanum

inane rcddebat cjus soi^bisma


iis

percgrinationein Ilierosolyinam

j^ostea

suscipien-

mane usque ad vesperam


interrogabant,

respondens qui cam


qui dcccpti liicrant,
nialiguus

muUisquc

cx

iis

pcrsuadens, ct eos rcducens.


se

Quamobrcm

ab ea vinci non ferens, in virum ejus conversus, ncnipe Pinianum, et ei apparcns miserabilis, cuin lugubri ct nigra vcste accedit ad eam terrcns et
:

quando autcin id contigcrit, suo loco diccnius. Porro, non Eudociam Augustam tantuin , sed ct Theodosium congressu Melaniae esse reddituni mcliorem ex rcbus |Jostca consecutis possunuxs opinari. Quod enim Melania
etiain inllainmasset
;

dam

gravia minitans
peratoris et ejus

et

prinnim quidem se ipsius imet in

famulorum cor mulaturum


,

par est crcdere eum adversus Neslorianos concitasse permovisseque ut Nestorii libri imiieiatorio vetarentur edicto;quod
Calbolicaj lidci zelo ffstuarct
;

contrarium traducturum dcinde etiam ut miscrabili exitu flnirct vitam procuraturum, gravissimis
,

scquenti anno, quo

ij^sa

rccessitConslanlinopoli (ut

confecla doloribus. llla autcm Iianc cssc artcin


ligni intelligens, Chrisli
illi

manomen, quod gravissimam


is

dicemus) est promulgatum. Cclcberriini quidem nominis fuisse Melatiiam tum antiqua parentum
nobilitate tuin eliam admirabili sanclitatc

plagam

affert, invocans, effecit ut

slatim cva-

nescerct. Dciiule

cum

accessissct cuin qui

cum

ipsa

totoque factam orbi Cbristiano nolissimam , qu;u dicta suiit tum de ii)sa tum de cjus avia Mclania seniore dc, ,

erat sacerdotem, et incei^ifset narrarc ca qua3 videsensit repente dolorem in coxcneumi]ue adeo acrem ut voccm amiserit et nemo dubitaverit id essemanifestum inimici insultum. Cum sic ei productus esset dolor ad scx uscjue
rat et audierat
(licc
,

nionslrant.
14.

Theodosii saluliris constitutio.


:

Sed quod
;

ad Theodosium impcratorcm spedat sicuti rebus sacris bene consuluit duin Constantinopohtanaj
,

Ecclcsioe

Produm
,

dies, ct illa

hora niaxinie nialum inteiulcretur, quo


ct niinas

necessilatibus

ita inojjum quas ex frumenti penuria cos pati

prajficieiuluni curavil

nigrum adspcxerat,

audierat (aderat enim

conlingeret, accuratc prospexit,

dum
si

sexcentas et

dics scptimus) accidit aliquis renuntians

patruum
repentina

undecim auri
ras adscripsit
'
'

libras huic operi

perpetuo inservitu-

Volusiauum venisse in periculum morte vitam mox finiret.

ne

pcena dupli apposila,

quid quovis

L.

III.

de frum. urb.Const. C. Theod.

/156

STXTI

ANNUS3.
:

CHRISTI

/|3/|.

pratcxtii tacrit a magistratil)iis iinmiiiutiim

liac

a saccrdote perciperet, semihora mandcns, trajiccre

eiiim lilieralilatc sdlari voliiit

aliiiiia

cx partc moerosiisccjita. Ali

non valuit, noiuliim


stolus
'
:

illofiigato, de

(jiio

dicit Ajio-

rcm
(ie

cx siipcrioris aiini

iiicciuiii

cladc

Quae consonantia Christi ad

l.clial? et ilc,

(!0(lem quoqiic
lionis

hoc anno

ilata constitutio' rcperitiir

runi

Non

potcstis

calicem Domiiii bibere

ct

clericoriim et monaclioriim ab inteslato


ct moiiastcriis
,

caliccm

da3inonioruni.
saccrdote
,

Manu

igitur facicm

(;jiis
;

eoruni
15.

ccclcsiis

(iiiibus

adscripti

sustciitanfc

ne sanctiim

i^rojiceret

erant daiulis, palronornm jurc scrvafo.

De Virgine a dwmone
,

obsessa.

Sub liujus
,

qiiodam diacoiio suggcstum est, ut calicem salufarem


guffuri cjus iionfifex applicaret
Statini ut
,

quod

facfiim cst.

quoqiie anni consulatu sanctus Prosper, dum agit jiseuet ejus pra^cursoribus (le signis Antichristi
(loprophetis et impostoribus,
(|uiil

accidcrit admira-

dignuin Cartbagine , (jujc adbuc Romano imperio libcra servabatur, iiarrat liis verbis Nostris quoquc tcmporibus, Aspare V. C. consulc
tione
"'

queni diabolus obscdcrat Salvatoris inipcrio rcliquit sacramentuni quod orc gestabal ciim laiide Hedcmptoris transglutissc , puella clamavit. Hinc K'ctitia, binc voccs in gloriam
,

locum illum

Dei

(]Uod
,

post

cxjjulso

])uella

octoginfa et duos dies diabolo dc potesfate fuerit eruta inimici.


i^ro

Cartbagini

constituto

lioc
illic

signum diabolicum
accidit
,

Oblatio igitur rursiim gratiarum actionis


sacrificiique

ea

fif,

monstruosuin(|ue (]uod
])atri;e

quis illius

pcrcipiens cerfani parteni prisco est

? Qua'dam jiivcncula Araba babitum gcstans, cum in balneo lavans simulacrum (]uoddam Vcneris im])udice

civis

ignorat
Dci

reddita usui.

Tunc

ctiarn

natione,

aiicilla?

divino actus diaconus ejusdem

duiu hsc aguntur, s])iritu tifuli statuam illain


,

sublafam confregit
niis

iii

pulverem

omncmque
;

insi-

res]iiceret

ct

sei])sam

ei(]ue
:

sc

consimilans

diantis asfutiam superavit divina majcstas . Hacte-

domicilium

se diabolo i^ivTbuit

staliin ille leo (]ui

de

arrcj^titia

virgine Prosper
:

qui et de impo-

rugiens circuit,

qucm

quiercbat, invcnit. Mealus

storibus ista subdit


18.

igitur gutturis ipsius occupans,

nuUuin cibum nulcx cajito


pai'entcs

Novimus ctiam

lumqiie potum trajicicns

j^er

se]iluaginta icrmedics
sibi diaboliis

subs]iccie monachi,qui
se operari fatebatur.

totidcmquc noclcs jcjiiniuin


])Ossessoque vase cxbibuit.

illuc advenissequemdani quaedam signa curationum Cunique circa ca?cos ct claudos

Hoc monstrum

])bantasticos

quosdam ageret

lusus,
;

eosque oleo

puellai ])crlotdicrumsi)atia aufcrri])0sse sperantes,

nescio cujus mortui ossis liniret

ut sibi visus gres-

(lum juge nialum ulterius tolerare non jiossunt,


sinuil

cum

filia

scse ingcsscrunt
:

saccrdoti

qu;e

acta erant fideliter indicantes


fatebatur,
(june sibi

hoc tantum puella


,

susque redditos ifsfiniabanf, disccdenfes, in illis quibus antca tenebantur, infirmitatibus permanebant sed in his proditum se cognosccns seductor
:

avcm quamdam

noctis nicdio apparcre

ille

aufugit.

Iii

ore nescio quid infiuulcrct.

lalia fecisse,

quidam Christianus

Asia vero sive ipsum, sive aliiim religiosus ct nobis

16. Stu])or tunc iiierat cunctis, videre

pucllam

enarravit. Ha)c ipse: quae auteni addit de Floro

nullis iudiciis diuturni jejunii foedatam

nullo pal-

lore scu tabe vcl dcbilitatc confectam

quin potius

impostore in Ifalia, sub Leone Roniano Pontifice agemus suo tcmpore.


19.
ijiso

robusfam

succo

viscerum

mole

membrorum.
quo

Qui

fuerit

Vincentius Lirinensis.

Hoc

CiiiiKiue incrcdibilia vidcrcntur, (]ua? dicebantur,

habilo consilio, in monasferio pucllarum in


rcliquiai S. Ste]ihani sifa? sunt
,

sacerdos ])uellam

siinulcti)ra?])Osifoconimeiulavit. IUic

prima tantuin

anno, qui numeratur tertius a Concilio Ephesino Vincenlius Lirinensis cum adversus omiies hierelicos, tum pra;cipue ad sepeliendas penitiis atque NestoCslesfii recens emersas Pelagii
,

dic apparuisse illam


])asse, (juod

avem

asscruit, sibique incre-

rii

hffireses
:

disertissimum

elucubravit
pra^sens
:

commentempiis
,

ncquc fame, neque siti compulsa illuin ap]icferet locum, quo sibi acccdcrc non liccret. Per duas sane hebdomadas niliil cibi vel poculi sumcns
in

tarium

signat ipse

quidem

dum

monasterio mansit. Accidit autcin

ut quintus

Ante trieniiium de E]iIicsino Concilio ferme in Asia a])ud E])besum celebratum cst, viris de cujus clarissimis Rasso Antiochoque conss. ait
^
;

decimus Dominicus illuccsccrct dics asccndente nobiscum sacerdote, ut inatufinum illic sacrificiuni solito oflerretur. Puellam i)ra'])0sitiis ad altare per,

quidcni o])ere

Gennadius* Vincentius natione Gallusa])ud monasterium Lirinensis insula!


lia;c

liabet

duxit, eo incessu et habitu


fiis;E

(]ii()

solcnt rubore per-

prcsbytcr, vir in Scri])turis sancfis doctus,et notitia Ecclesiasticorum d(<gmatum sufflcicntcr instructus,

ex epulis poculis(]uc nuilicrcs advenire. Sed


illa

clamore flctus sui cunctis quibus adstantibus gemitus lacrymasquc induxit


ul sc
prostravitaltari,
,

composuit ad cvitanda ha;reticorum collegia nitido safis et aperto scrmonevalidissimam disputationem,


absconso noniine suo, tilulavit, Percgrini advcrsus ha;rcticos. Cujus operis quia sccundi iibri maximam in schedulis partem a quibusdam furatain i)crdidit, recapitulato ejus paucis sernioiiibus
quaiii
,

tantum inaliim auferendum ])ra;sens plcbs Domiiium exorabat crat cnim jain indcccns murmur in
:

populo.
d7.
cajfcras

Peracto

ita(]iie sacrificio,

cum cadcm
Domini

intcr

scnsu prisfino compegit, et uno in libro cdidit


Ikec Geiniadius.

brcvcm parliculam

corjioris

fiiicfam

'

I>.

I.

de bnnis cler. el

ninii.

C. Tlicnd.

^Prosp. de

proiiiis

ct

'

pixdic. Dei diuiid. lemp. c. G.

I.

Cnr. X.

^2.

Cor. vi.
c.

G4.

'

Vinc. Lirin. conlra

lia.'rct.

c.

42

Gcnnad. de Scrip. Kcc.

, ,

SlXTr
20.

ANNUS
ex

3.

CHRISTI

/|34.

/157

Sod (|iiinam

fiicrit

islc Viiiccnliu!?,

iis

Florcbat
ilUistris

plane

liis

temporilnis

illud

cmnobinm,
:

(|na; ipso inilio


i|ise snpiietlitat

pncfatnr

iipcris,

nnde
ait
'

in(|niranins,
:

saiictornm domns, insnbc Lirincnsis, de

argnmcntnni, nbi

Cnm

ali-

(|no plnribns

(jnandin variis ac

trislibiis s;ecnlaris

militiie t;n'bi-

excepit c

nibns volvcremnr; tandcm nosinporlnm rcbgionis


cnnctis semjter fuiissinHim, Cin'isto aspiranlc, con(lidimus
:

suo loco agciidnm crit inferins li;cc tumnllibns Calliarnm tanquani portus (ut ipsc ait) c iiroccllis libcrum Viiiccntinm i|)suiii; cnjns (|uidem {jnani mira fuerit eruditio, libcllns
ipsius ostcndit; ut vix
sit

nt

ibi

dcpositis v;niitalibns ac snpcrbiae

repcrirc qni paucioribiis

flatibns, Cliristianai bnmilitatis sacrificio

placantcs

charlis

majora

etfcliciori tractatu concluserit; liccl


sit (ut

Denm, non solnm


ipse.

pntscntis

vita;

nanfragia,

scd
Ha^c

commeiitariolus idem
his

ipse tcstetur in fine)

etiam futuri sa;culi inccndia vitare posscmus

ex diiobus a se scriptis

Cominonitoriis

epitome
et

Quamobrcm

in

cam addncor

senteiitiam, ut

temporibus

admodum accommodatus,
semper
postcris profuturus,

in

hic

ille sit

Vincentins Gallianmi ali^inando, vivenle

Ecclesia Catholica

cum

sancto Martino, pr;cfcctnra nobilitalis, (inem Severus'' mirifice laudat,

nnnqnam
laboravit.

defuturi sint novatorcs haeretici, ad quos

nosque de eo superius egimus.


Sever. in dial.
c.

penitus explodendos

idem auclor

summa

industria

'

Vinc. Lirin. praf.

i.

12.

Anno

perio(]i

Graeco-Romanffi 5927.

Jesu

Cliristi

434.

Sixli III papiB 3.

Theodosii Jun.

33. et 27. Valentiniani

III.

10.

i.

Consules.

Coss.

Areobindas

et

Aspar.
iiifra

Prior in

Oriente creatus,

de quo frequcns

scrmo
reti;

erit, et

ad

quem

extat Epistola xxiii Tlicodo-

seminibus doctriufe Nestorii surrexerunt, et insistebant, dum pro sanctissima Ecclesia in niedium staret sanct;B memoria! Maximianus, qiii omni quidem
diligentia iisus est ad luijus mali

consulatum in Occldente gessit, ut liquet cx iis qua; Baronius habet num. 15, iibi ostendit, eum hoc anno Carlhagine fuisse. Missus autein in Occidenteni adversus Joannem tyrannnm, ut videre est apud Baronium anno cdxxv, nuni. 2,
posterior

peremptionem nec tamensuflccithancmalam plantationemeradicare, quiascilicet non satis vigoris et doclrinae Maximiano erat ad rcsistendum Ncstorianis quos post ejiis
,
:

mortem majores turbas


subduntur, intelligimus
bcatissimus a
:

concitasse ex verbis qii;e

anno cdxxxi \'ictus fuit a Vandalis in Africa, ut habet Baronius eo anno num. 138. 2. Moritur S. Maximianus episcopiis Constantinopolitanns. A num. 1 ad 4. Sanctus Maximianus episcopus Constantinopolitanus obiit Areubindo et Aspare coss. pridie idus Apriles, feria quinta
septimance, quce Festum Paschale proorime anlecedit, inqnit Socrates lib. 7, cap. 40, et

Igitur duin snbito idein

|)riesenti vita

migrasset,

tanquam

f;i-

cultatem pra;sumptionis susciperent, qui lianc partnriebant seditionem, neque absconditam ne^ini

quidein accu-

rate

cum

iuciderit,

dies XII

Pascha hoc auno in diem xv Aprilis feria v in Coena Doinini fucrit ejusdem mensis. Addit Socrates, Maximia-

tiam suam continere dignati sunt, sed coacervat;v multitudines iii ninltis partibus civitatis Nestorium publico clamore reposcebant et Urbi pericula Ecclesiaeque minabantur inceiidium. Eth;ec caus;i fuit, inquit Lupus in Notis ad Synodicon, cnr Theo,

ideoque

dosius Proclum anleiinam Maximianus sepulturac

num

hiennium ac menses c/iiinque, ideoque jam recte scriiiserat, eum ordinatum die xxv Octobris anni cdxxxi. Celebris est ejus cnltus apnd Grfficos, ut videre est apud BoUandum ad diem xu
sedisse per
April.

mandarctur, in tlirono collocari voluerit. 3. Toto ejus Pontiftcatu Nestoriani tumultuati sunt. Taurus pra^fectus |)ra3torio ac patricius

vir personis Ecclesiasticis valde addictus, ad

quem

extant dna; sancti Isidori Pclusiotfe Epistola; scieiis


Procli promotionem Joanni Antiucheno fore gratissimam, statiin ad eum de ea scripsit ut |)atet ex
,

Ex Procli Synodica, cujus fragmentnm

reci-

latur in Synodico adversus Tragoediam Irena;i, dis-

eimus fautores Nestorii toto pontificatus Maximiani Quoniam (luidcm , tempore tumultuatos esse ut habet Procli Synodica, multa medio tempore
:

litteris

Joannis ad
B, inquit

eum
:

rescriptis et recitatis

cap.

123 Synodici

citati

Scitote

magniflcentissiine

domine

Joannes,

quia non p;irva milii

tempestas tenuit seditiosornm

qui ex corruptificis

viri illius experientia sit, sed et

quaedam mulla no58

TOMUS

VII.

/.58
lilia,

SIXTI
et novcriiii (jiiam se

ANNUS

3.

CHRISTI

/l34.

ad univeisa ucconiniodo
nia;,'na

lial)eat.

Et conlidenlcr dico, (|uia


et

stanlinopolitanorum donavit EcclesiiC

Deus Conper studium


(|ui

sfatutas,

ad pacis conditiones (^yrillum inter ct Joannem ct ab imperatorc conflrmatas accedere


vellent, fecit bic,

quod Augiistinus
in

coiitra Donatistas
xciii
,

\ostrum,

curam Dco amicissimi

princii^is,

faciendum esse judicavit


XLViii ad Vinceiitium,

E|iistola

alias

cum bcne

viderit, velociter (iuo(|ue dcliberata

com-

ubi

ait,

Donafisfas

legibiis
di;

plevit, ne ulla invidia

bonmn judicium

violaref.

imperialibus cxcufiendos

fuisse, nt
et

tnnquam

Sed sicut cfrcctum cst per ma^nificentiam vestram, sic rogo ut anuuatis et de istaruni pacc partium co^itare.

somno

lelharqico emerqerent,

in salutem unitalis

evigilarent. Tlieodosius

enim pauci (juidan effrenati, cjui |)acem, quam Dcus donavit, et (luam pius e.xccutus
Sunt
imperator, propriam duxerint lajsionem
. IIa!C

est

enim ad Joannis Antiocbeni omncs cum eodem communicarent, aut ab Ecclcsiis cjicereutur. Hujus Sacraj inentio est in Synodico cap.
j)ostuIationem Sacrani dcdit, qua jussit, ut
124j ubi recitatur Epistola Meletii episcopi Mopsue-

verba, et noverim^

quam

se acl universa

accommode

habeat^ ex|)iicant (|uod Socrates laudatus tradit

Proclum fuisse Attici episcopi Constantinopofilani diaconum ac notarium, Proclum scilicet placidum erga omnes fuisse, dum hcereticos hac
dixit

postquam

Maximinum Anazarbi metropolitam, in qua Domitianus qui nunc qu;cslor est, scripsit Deo amicissimo Hclladio Tarsensi metropolita'
steni ad
ait
:

(luod

Sacram (luidem contra nos

obtinuisset Verius

ratione potius
sttideret.

quam

Et certe

ad reclam fidem adducere Maximianus cum quibusdam


vi

(ejusdcm Joannisprocurator) pra:dictajubentem,etc.

Sed peromniamagnificentissimus Taurus praefectus


lioc
l)etu

Oricnlalis factiouis episcopis dure se iiabuerat, Cy-

cognoscens,

ef sicut

revera divino aliquo im-

rillum i^ermoverat, ut quatuor metropolifas a pace excluderet, et plures jusserat sujjer ordinari novos
episcopos. Quare Joannes paci Ecclesiai procurandai
totus intentus ex Procli

motus, illam quidcm publicari non sinit: in-

Irans vero ad principem, futuras ex boc eversiones


obtestatus est

urbium

et aperte dixit,

mansuetudine meliora spe-

est Tbracia, talis et Cilicia erit, qua;

quod qualis pane sola refecit)).

rabat.
^.

mansit ad tributa solvenda,


Dorotheus
el

si

boc impleri permiscpraifectus


prffitorio

scribere recusant.

Theodoretus episcopi paci subDorotheus Martiniopolis in

rit; et sic

vacare Sacram modis omnibus


lioc

Quare

cum Taurus

anno

M;csia secunda

mctropolita, vir a pace Ecclesioi

fuerit, ut liquet ex legibus Codicis

Tbeodosiani ad

alienissimus,

scripsit

Ilieropolitanum el

ad Alexandrum episcopum Tlieodorcfum Episfolam cap. 137

cum
sani.

direcfis, apparet,

eam Sacram hoc anno emis-

Synodici rccitatam, qua significavit Proclum sfalim a sua ordinatione lilteras dedisse ad Marfiniopoiitani! EcclcsicE cteruni et

populum, quibus

pateret,

quam
ct

simulata fuerit pax nuper inita; sed cleruni


Evangelicie fldci concerfantem sese

populum

non

deseruisse. Intelligit, inquit

Lupus

in Notis, Satur-

ninum qucm Maximianus


rat,

in ejus

locum consecraet cle-

Domitianus qucestor, ut legiturcap. 12S SyncMopsucstcnsem, ut cum Joanne Antiocbeno adjungatur, una cum cceteris episcopis primce et secundce Provincice Cilicum. Sciat enim, iuquit divina virtus, quod decrefum divinum completum, subetiam promulgandum hujus rei scriptumque gratia interim relinui, etc. Verum tantum abest,
dici tofo cordis aflcctu bortatur iMeletiuin
, ,

bactenus sedcm obtinerc non potuisse,

ut rebelles episcopi

initne

paci consenserint, ut ali-

runi ac

populum

in

rebellione persistenfem sibi


:

adhaisisse. Subdit Dorottieus

Igifur ad integrio-

quos e suo Collegio ad principemlegare decreverint ad cjusdem Sacne recisionem obfinendam quod
:

rem praifatorum scriptorumcomprebensionem conipar Epistolae ejusdem propriisnieislilteris juncfum


vestnc religiositati direxi, uf
et utite,
si

ubi ad Joannis Antiocheni aures pervenit, mandaimpctravit quo jubetur, ut nullus Orientalium episcoporum Constantinopoliin
tuin ab imperatore
,

vobis rectum videtur


parifidn-

quo omnes nosad magnam civitafem

proflciscafur,

quemadmodum

signiUcat

Joannes

ter concurranuis, ut
cia

cum

comiiefenli in

Deum

Antiocbenus Alexandro Hieropolifano,


cap. 12(5 Synodici recitata. Patriarclue
principis

in Epistola

colloquamur amico

Cbristi imperatori pro or.

enim Decreta

tliodoxa flde, id
a|iparct,

minimc ncgligamus

Ex quibus

metropolitis, hi vero suis episcoi^is desoliti

iiopolitanum evcctus
sore

Proclum statim ac ad tlironum Consfanfiest, opus a Maximiano decesfortitcr

nuntiare

erant. Cap. 127 et sequenti de exe-

cutione ejusdem Sacra3 agitur.


(j.Ejus viqoremidti episcopisedepulsi.

ca'ptum

prosecufum. Tlieodoretus

Tum

accepta Dorotbei Epistola ad


(lere est ca|).

eum

rescri|)sil,

ut vi-

cap. t29AIexaiiderHieropoIitaiuis, Theodoretus Cyrensis, et quidamalii episcopi scribunt, episcopis

laudavit
tufis

38 Synodici, et invictum ejus aninuun Exemplar cnini, inquit, principale vironmibus qui imifari voluerint, vos ccrfamini:

SyricB

et

Cilicice
,

CappadocicB

primce ac secundce, et secundce pluribusque invehuntur in Joanncm


episcopis cx suis Ecclesiis pulsis

bus bis ])ra3sidens proposuit Deus, ut per imitatioueni vcslris insignianuu- cliaracteribus )>. Postea
ostendit nibil sibi
A'e.5^(>nV

Antiocbenumquod
alios ordinet,

rogantque, ut non despiciant Eccle-

videri injustius,

quam

factam

sias Dei, qutc in tanfa

sunt tcmpeslate. Quare Tlieo

dcposifionem.

doretus a factiosis episcopis adhuc stabat. hi fine


,

5.

Theodosii Sacra adversus episcopos

Nestorio adhwrebant.
doretus,

Cum

qui

illius Epistola; ait

Alexander:

Ultra

annumjain,

itaque neque Theoalii

sicut nostis,

ncque Borotheus, neque plures

episcopi

habeo quod post adventum Pauli meraetipsum ab ADtiocheni communione sejuuxi .

SIXTI

ANNUS

3.

CHRISTI 434.

/i50

E\ (|uo confirniatur quod supra scripsimus, Sacram cum Paulus impcraloris lioc anno ilatani osso Eniesenus episcopus lcgatus pacis Gyrilium intcr et Joannem sancita' postremam suam concioncm
;

8. Alexander in sentcntia animttm obfirmat sed Theodorelus fluctuat. Interim Theodoretus, cujus animum Sacra imperatoris vehementiir con-

Alexandria; kalendis Jamtariis superioris

Christi

Alexandrtim llieropolifanum Episfolam cap. 146 Synodici relatam, qua significat,


tiirbabat, scripsit ad

anni habuerint, et post ejns reditum Anliochiam


.loannes paci suhscripserit, et Alexander metropolila

Tittim Dionysii magistri militum vicarium, ad se


et

ad sanctos monachos Jacobtim (hujus


i[)se

cognomen

ejus tunc

jugum

excusserit,

datis vcrbis declarat.

quod ipsemet lanUnde cum Pascha hoc anno


scripta.

erat Nisibenus, cujus

in

diem xv mensis
Synodalis
illa

Aprilis inciderit, ante festum

Thcodoretus encomium enarrat cap. 21 Ilist. Religiosae) Sitveonem scilicet Stylitam, et Baradatttm (ad quem suo loco vidcbi-

illud

Epistola

Responsum

enim Helladii metropolila! Tarsensis etaliorum episcoporum ad eamdem E[)istolani recitatur cap. i30 ubi iiujuiunt, sc non potuisse cjusdeni Synodici
,

mus, quemadmodum et ad Siineonem, postea Leonem ini|icratorcm de dissidio


si

scripsisse Ecclesiaj

Alexandrina') dedissc ad selitterasminarum plenas,

pacem uon amplecteretur

risisse se

de minis,

Synodnm
ris

celehrare, prohibentibiis,

itt

videtis dieteni[)0-

sed paratum esse, et civitatem relinqiiere, et proet ad vitam mo7iasticam confugere. Ex , quo ap[)aret, quantum imperatoris Sacra Theodoretum perturbasset, et quanto studio viri sanctitate illustres euin in viam reducere cuperent. Ad Theo-

bus, eo qiiod Pasclia; festivitas instet

quem

vinciam

characlerem recfe Lupus in Notis observavit. Iino in cap. 131 rccitaliir rescriptum e[)isco[)orum secuiidae Cilicia? ad laudatam Epislolani Alexandri
Hieropolitani metropolitffi, in

quo

aiunt,

anno

pra;-

doreti Epistolam respondit Alexander, ut legere est


ca[).

tcrito eis sij^nificasse se deseruisse

communionem
Quamobrem,
ma-

147 Synodici, se firmuni i)ermanere in iisquaja


:

Joannis
tas

et ejus

sectatorum, et ab eo tempore mul-

principio deflnivit

Quia vero, inquit, non sim


grate suscipiam, etha>, quas

ab

illis

contradictiones passosesse.

confentiose disposifus, sed habeain pie condescensionis atfectum, et

certuin

est,

huulatam Sacram hoc anno ab imperai[)S0

eam

tore datam, idque

anni

initio,

ut ex diclis

nunc

direxi chartas, tuae satisfacient sanctitati , quia

nifestum fit. Certuin pra?terea varias Synodos Iioc tempore a rebellibus e|)iscopis celebratas. Certum denique hoc anno ante Pascha multos jam a Joanne Antiocheno rebelles episcopos a suis scdibus jmlsos,
aliosque in

scilicet

Alexauder ([uasdani de

[lacis

negotio condi-

tiones ad euin miserat.

9. Theodorettis bono animo omnia faciebat. Responsum Theodorefi ad illas Alexandri litteras

eorum locum subrogatos,

ut liquet

recitat

Auctor Synodici cap. 148, quamvis contra-

etiam ex sequentibus Capitibus ejusdeni Synodici 132, 133, 134 et 135. E|)istola enim qua? cap. 136 legitur, extra locum collocata, ut ibidem advertit
Luj^us.
7.

rium

existimet

Lupus

cum

ipso cjus initio asserat

Tlieodoretus, se accepisse directas sibi chartas, et in


titulo Scholiasfes scribat,

Theodoretum
qui
in

legisse di-

rectas sibi

conditio7ies

titulo

Epistolae

Sacra peculiaris contra episcopos

iv cceteris

obstinatiores.

Joannes Antiochenus \\Aen5 AlexanMaxiCilicia? metropolitas, et

Alexandri ad Theodoretum jam scripserat, illiim huic direxisse cotidiliimes quasdat^i de ipso 7iegotio,
id est, de pace de

drum
lum

Euphratesiae, Helladium prima; Cilici,

minum

secunda3

Theodore-

Epistola ad

qua locutus fuerat Theodoretus in Alexandrum cap. 146 Synodici relata.

caiteris perlinacius

Nestorio adha;rere, [)ecuillos

liarem Sacram adversus

cap.

140 Synodici

recitatam impetravit, qua eos expelli a suis Ecclcsiis,


eisque novos prfefici statuitur
;

Quare hallucinatus est Lupus, qui autumavit illam Alexandri ad Theodoretum Epistolam, quae legitur ca[). 147 Synodici datam esse post Pascha superioris
Christi anni,

ejus executio

com-

non vero

currentis.

Quid porro

conti-

missa

fuit a

Dionysio magistro militum Tito comiti

ejus vicario, ut Ii(|uet ex illius refcriiito cap. 142

neat Epistola Theodoreli ad Alexandrum, qua3 extat cap. 148 Synodici, docet Scholiastes, qui circa tem-

Synodici relato.
mitteret

Ad
,

hacc Dionysius, ut nihil prajter-

pora Justiniani imp. vixit


beati

Satis

ostendit, inquit,

eorum

qua; ad [)ium imperatoris consilium

conferre [)oterant

ad qucmlibet ex quatuor

illis

episco|iis sigillatim litteras dedit,

quarum

exem[)lar
in Notis

si tamen vero has ejus a[)probenius esse Epistolas (quia nempe Irenroiis vir schismaticus eas in sua Tragoedia exhi-

Theodoreh subjecfa responsio,

legilur cap. 143 Synodici.

Lupus quidem

buit),

euin reverentia et allectu archiepiscopi tunc

ad illud caput autumat, eas res[)icere executioneni |)rimae et generalis Sacra;, emissa? adversus onines
[)aci

sui liujus Alexandri, et adversitate beati Joannis


episcopi, et voluntate

omnessecum
;

pariter uniendi,

ac patriarcluB rebelles e[)iscopos.

Verum

Ire-

ncEus, in epigraphe

earumdem
:

diserte testatur, eas

non vero Nestoriani erroris assensu, ad universalem quippe qui et unitivae pacem tardius accessisse
beati Cyrilli Epistola? fidein, ([uam tantopere nilitur

datas esse
tione
:

[)ro

secund;c

et peculiaris Sacrae

execu-

ait

enim

Epistola

magniflcentissimi
scripsit

impugnare Nestorius
dejuctioni Nesforii et

perseverautissime ab initio

Dionysii magistri mililum,

quam

ad

unum-

ap[)robavit, et [)ra'fulit

duorum episcoporum
illius

causae,
ejus.

queni([ue episcoporum, qui nominantur in Sacra, ut aut consentirent his, ([UcC ab Autiocheno sunt
gesta, et

anathematismo dogmatis

Et nunc ad haec ad onines

conditiones Alexan-

cominunicarent

ei,

aut ab Ecclesiis et civi-

drum episcopum suum

latibus exirent .

conatur adducere. Et postea hoc per niultas cuin singulis efficacissime egit Epi-

/lOO
slolas, ut

SIXTI

AXNUS
Quod
Undc

3.
ct

CHRISTI

/|'3/|.

omncs ad

unitioiicm pcrduccrct.

in cvmctis, eo

suailcnte, paucissimis cxceplis,


,

suo
et

studio annuentc Dci gratia

adimplevit.

mayuas
10.

inimicitias sustinnit

eornm, qui usque ad

fincni suo crrori perlinacitcr adlKcserunt .

Sed Alexander mojori pervicatia aninium

nonayinta virginum in quo cgrcgia virfutum excmpla cdidit. Piniano demortuo mansit iiifra templum, idque ad quatuor <mnos integros. Dcinde cor/ilat etiam virorum excitare monasterium, (|ho perfecto, cum parum ab boc opere respirasset, redduntur ei litterce ab ejus patruo Vohisiano, qui illo
,

obstinat.

Qvxiv:

(luidem vcrc ab Sclioliaste dicta.


illis litlcris

quidem tenipore
civitatis,

erat creatus pra>fectus


lerjatus

Ait

cnim

Tlieodoretus, in

se accei)issc

missus vero erat

tam ab
(scilicet
Ro|,ro

llclladio Tarsensi,

quam ab
nunc

Eutberio Tbyaobtinuit
,

Eudociam imperatricem.
cjus Vita.
12.

Ita

Romanca Byzantium ad auctor anonymus in

uensi episcopis,

quod

is, ([ui

sedcm
:

Proclus) oiibodoxe docet


igitur sanctitalem
fidc,

subditque

tuam, utlcgeus

ba3C, sicut

fidem convertit.
liisiaid cl
citiiis

Volusianum prcefectum Urbis Romm ad Quare prtcfectura Romana Vo-

de Ecclesiarum cogites pace, qua? secundum vcritatcm nimis commoventur, ct facti snmus uuivcrso populo ridiculum. Si autem dc rccta
sic cl
tuffi

profectio

Constantinopolifana Melaniai

sanctifati videtur, utconditioncs Antiocbcni pro

quam anno quadringenfcsimo trigcsimo septimo, ut annos memoratos enumeranti, eosque ab anno cdxvii deduccnti macontingere non potuerc,
nifesle
patebit.

pace suscipiamus Ecclesia?, ut exclusis bis, qui ab eo iniquc sunt ordinati, foris ab Antiocbia colfo(juamur, ct boc facics sicut tuam decet rcligiosita-

Mela?iia, ubi Constantinopoli fuit,


inivit

niagnum adversus Ncstorianos


inultos ex
iis

certamen,

et

ad sinuni Ecclesia! reduxit.

tem

Verum Alcxander
:

obstinatus in susccpto

Volusianus patruus in
ccrsivit;

Cumque morbum incidissef, eam acdebneri didicisset, bap-

ncc ad nllas pacis conditiones desccndcre voluit, ut ostcudit cjus rcsponsum ad Tbeodorctum, quod extat cap. 149 Synodici. Hoc Tbeodorctus videns censuit, Ecclesiae pacem amplecproposito pcrduravit

sed

cum morbo

tismum

acccpit, ct postqiiam illain vidif, ad

Deum

migravit, ut ex Mclani Vita narrat Daronius. IUe

teudam

Alexandrum suum metropolitam ad camdem hortari non destitit, ut


csse
ct

uibilominus

aufem cum multos quidcm dies liic transegisset, rediit Hierosolymnm, et contento quodam cursu cucurrit, salntaris Passionis diem festum celebrare
Hierosolymis
;

osteudit ejus ad

cum

Epistola, qufc extat cap. 151

qiiod

ei

efiam successit ex sententia,


qui intelligeudus est de die

Synodici. At ad eum rescripsit Alexander, ut videre est cap. 15"2 Synodici, se magis approbare eam
qua; bic est

inquit aucfor citatus,

Passionis anni quadringenfesimi trigesimi octavi

Icm mortem,
nes, ffitcrno

cxpulsionem et exilium, ct temporaet opi>robrium bomiuum et irrisiotormcnto ; ct denique se Cyrillwn

quo infra videbimus, Eudociam Augustam Hicrosolymam profectam ibidem a Melania exceptam
esse.

babcre luiereticum.
ii.

13.

Melaniaposttricnnium Hierosolymis Con-

A num. 7 ad 14. Mehmia, stantinopolim venit. cx Africa adven<iu anno cdxyh llierosolyniam citius Contavil, ut anno cdxix, n. 3i demonstravi,
staniinopolim ad Volusianum pi-efectnm urbi, cjus liafruum, venire non potuit quam initio anni qua-

tance

fume

Theodosius consulit urbi Constantinopolilaboranti. Ad niim. 14. Tbeodosius

Decemb. dcdit legem 3 Cod. Tbeod. de frumento iirbis Constantinop. qua sexcentariim imdecim auri librnrum qtiantitas, ad coemptionem frumentariam perpetuo dedicafur frumenti cnim
die v krdend.
:

dringentesimi trigcsinii septimi. In Yita cnim ejus apud Surium ad diem xxxi Januarii, legitur eam cum matre, Albina scilicet, ct Piniayio marito,
|)Osfquam annos sciitem in Africa commorata fuisset, conscendisse et appnlisse Alexandriam, ibique in morbum incidisse. Recuperata sanitate ver-

pcnuria fuerat Constantinopolian. cdxxxi, ut prodit Marcellinus in Cbronico, et fames Conslanfinopoii

subinde exoriebatur ob ingcnfem ibi popnli frcquentiam. Priori legc de frumento urbis Conslantinop. quingentas

navem

dicarat Tbeodosius, sed


bet. Intelligitur

tantum auri libras ad eam rem nunc liberaliorem se exhi-

utraque lex de publica frumenti ad


in
et

sata est

erant.

cum iis, (pii ibidem virtute maxime insignes Hic cum cdiquandiu essent versati, Melania,

usum

urbis Consfanlinopolifana! comparatione, ad

relicta Albiiia malre, quia scuio confecta erat, voiit in Aigyptum una cum Piniano; postcjuam vero ibi-

sublevandum videlicct inopem plcbem, afque dicm vivenfem non ea tanien menfc, quasi iion
;

privatis intra

eam urbem frumeiilum


liceret.

iu

proprios

dem

aIi(iuo
;

tempore mansere, reversi

suiit

Alexan,

usus coeniere

Quare exfra banc proprii usus

ct inde sese contulerc in montes Nitriic postea Hicrosolymam redierc, ubi ei paratum erat tabcrnaculum in montc Oliveti, et die festo lumi-

driam

rationcm, privatis coemptioneni interdicere videtur Tbeodosius. Nolebat scilicet pius princcps, privata coemptionc niiseruni populum strangulari, sed publica sublevari,cum niodico ct tolerabili admodum incremcnto, ut in(|uitGotbofredus in Commcnt. ubi

niim se ipsam Melania inclusit in domuncula, legemque sibi imposuit, ut nullum neque videret,
neijue ab ullo viderctur.

Hanc lomje
ei

laboriosissi-

7nam vitum dicuHt


tuordecini.

fuisse Melaniai

ab annis quaemigrassel
,

Deindc ciuu mater

in

pluribus has lcgesexplicat. 14. Privilegium a Theodosio jun. Ecclesiis ct Dedit et lcgciu recitatam monasteriis concessum.

altera

domuncula annum

Iranscr/it

sed cuni miilli

in Cod. Tlieod. de

bonisclericorumct nwnachorum,
pricfecti pnctorio, Oricntis

ad

eam

vcutilarent, coiislruxitCa:nobiuni/;/ws(/m

ad suggeslioneiii Tauri

SIXTI
scilicct,
fiiii

ANNUS
ct

3.

CHRISTI 434.

m
de Operibus SS. Leonis Magni
in dissert. ix.

Ecclcsiarum comniodis fnvcbat,


E|)istolarum crat

cui

commcrcium

hidoro l'elusiota,ciuorum tant. Eapcr Oriciilis imjicrium lionaclcricorumciuorinucumcjuc, episcoporum scilicet, prcsliyterorum, diacouorum, diaconissarum, et subdiaconorum, vel altcrius loci, vcluti lcctorum, monacliorum, etmonialium, deficientilius successoribns tcstamentariis,

cum Theodoreto et ad eum Epistola? aclluicex-

Alexandcr tom. x Hist. Ecclcs., cap. 3, art. 7, manifcsle meojudieio, demonstrant, quibus adde An-

telmium

in dissert.

et Pros[)eri

Aquitani

16. Vincentius ille diversus

Lirinensi.

non

est

a Vincentio

Yincentius, inquit Antelmius, e

moquod

nasterio Lerinensi

magno
orie

religionis et anachoreseos
dicti
(

ardore in secrela Moidis Capo-Fnlvi

non Fisco, et per euni petitoribus, iit bactenus factum, verum Ecclesia^ct monasterio, iinibus fuerant destinati dedicatiquc deferuntur. Ex ea liijuet primo, hac tempestate Ecclesiasticos, ct monachos tcstandi jus liabuisse, suoscjue in bonis suis, non tantum ab intestato, sed etiam ex testamcnto lucredes. Quod confirmant varia episcoporum testamenta, ct inter alia illnd, (]uod memoratur apud
,

promontorium
regione Lirini
aggressus
sui
est,
)

cst

Forojuliensis
,

maritima; c

seccssit iion

ibi(|uc

Commonitorium
;

quod
:

unotenore

sed inter varia

temporis spatia perfecit. Hnsc ipsemet sub initium


libri

insinuat

((

Locus autem quod urbium

fre([uentiam, turbasque vitantes rcmotioris villulfe,


ct in

lum

eo secrctum monasterii incolamus habitacuubi absque magna distractione fleri possit


:

Basilium Epist. ccxxi. Secundo, testamcnto deticiente

illud,

legitimos hffiredes eis successisse

neciue

tantum parentes, aut liberos, verum ct agnatos et cognatos, imo et uxores, a ([uibus post clericatum aut monachatum susceptum separati vivebant. Terlegitiniis hnTedibus deficientibus hujusniodi tio clericorum et monachorum bona Ecclesi;e et monasterio, c|uibus dcdicati fuerant, imposterum acijuisita csse. Quare Theododiis antiquum jus hac in parte rcscidit. Quarto, hac adhuc tempestate monachos cxtra clerum fuisse, quod liquet etiam ex lege Cod. Theod. xxxn de episcopis ab Arcadio imp. anno cccxcvni emissa. Hinc vidcmus monaclios smpe in clerum provectos, qua de re legendi Athanasius in Epist. ad Diaconium, Hieronymus Epist. III ct IV ct in Epitai)liio Nepotiani, Theodoretus, Palladius in Lausiaca passim, aliique. Denique hac quoque lege agi de monialibus vitae soli,

quod canitur in Psalmo Vacate et videte quoniam ego sum Deus, etc. Etanfea immediate Videtur mihi minimo omnium servorum Dei Percgrino, quod res non miniina; utilitatis, Domino
:

adjuvante futura
Palribus accepi,

sit,

si

ea qure fideliter a sanctis

comprehendam, ctc. Ad quod me negotium non soluni fructus operis, sed


litteris

etiam consideratio temporis, et opportunitas loci adhortatur, ctc. Ex quibus tiim fjrini noa degisse

Vincentium, primo subodoratus


risius citatus;

cst cardinalis

No-

sed

cum eum

liic

secessus lateret,
,

Pcregrinum istum ad villulam Massiliensem ex probabilioribus, ([uastnm habuit conjecturis amandavit. Ex ejusdem tamen Commonitorii variis locis colligitur Vincenlium his annumeraiulum esse presbytcris, qui in ora

maritima Gallo-Provincia?,

et in

tari;c deditis

ac sanctiinonialibus. Plura Gothofredus


Vincentiuyn Semipelagia-

in ejus

Comment.
10 et seq. Fmce?j^mwi

qua versabatur, Auguslini doctrinam coram impugnabant adeoque et Vincentianas objectiones, vel cx ejusdem Vinceiitii aut asseclarum officina piodiisse tanquam
:

dioecesi Forojuliensi [irfficipue in

do. P?'osper refellit

duriora

nitm.

Ad num.

qu;B ex Augustini postremis

libris,

ac

quemdam
af-

Prosperianis principiis erui credebantur.


17. Vincentius

Semipelagianaj factionis virum constat, sancti Atigustini defensoribus alicjua


tinxisse, velut

errorum monstra

ohjicit adversariis.

Opus istud
eniin

Lirinensis novitatem doctrince

aureum,

et

nun-

Augustinianaj dc praidestinatione do:

quam

satis

[iro

dignitate

commcndandum
compcrtumque

eo fine

eorumque contexuisse indicem sedecim propositioncs continentem. Hunc indiculuin confutavit Prosper in Responsione ad Capictrina; consectaria

scriptum
gustino
sua;

fiiit,

ut Augustini doctrinam in suspicio-

nein traheret.
lib.

Notum

ex

Au-

tula Objectionum \'i)icentianarum,

qux maxima ex objectionibus altero libro a Prospero dilutis coincidunt. Vincentianffi objectiones
parte

de Praidest. SS. cap. 3 et 4, hunc sanctum antistitcm in variis editis initio conversionis
tractatibus,

cum Gallorum

Massiliensium scnteiitiam,

circa

fldei et

bonae voluntatis initia diserle tradidisse, et

sancti Augustini discipulos, Prosiiernm sciiicet,

Ili-

Massilienses his anterioribus libris veliiti

larium monachum, aliosque cjusdem de gratia et pra;destinatione doctrinrc assertores, propius quam

clypeo incunctanter utcntes, ([ualibet data occasione Aiigustini discipulis re[)Osuisse, se in


istis nomiisi eoruin ducis ac magistri rnctare verba. Quare, ut erat Augustiniana; doctrina; defensorum valida exceiitio,

Augustinum ipsum insectabantur


sancti doctoris opiniones

quasi singulares

surdissimos in errores

temere propugnando, abexecrandas blasphemias laberentur. Porro Vincentium, quem Prosper confutat, alium non esse quam Vincentium Lerinensem, doctriuffi sanctitatisfama celebrem, qui auctor est Commonitorii adversus |)rofanas omnium hxreticorum novilates, hoc anno, ut ostendit Baroiiius, in lucem editi, ex ejusdem Operis vcrbis Em.
et

sancti Doctoris scientiam

incretnentorum profectibus eo pervenisse, ut agnoverit, castigaveritque senex,


qiia; jiivenis

ignoraverat, ac

minus

perile scripse-

rat

rcclamabant, anteriora Augustini scripta ideo etiain magis aliis qiiibusque probanda,
:

ita alii

qiiod

illis

sulfragaretur antiquitas,

posleriora au-

tem

nonnisi

novitate
et

card. Norisius lib.

Hist. Pelag. cap. 11, et Natalis

omnium sanctorum

Vehementius erudilorum fratrum instabat


niti

possent.

/iG2

SIXTI
iii

ANNUS

3.

ne
tis

CHRISTI 43^.
iinius liominis novitius error universalis
anlii]u;c vcrilati pi.Tponeretur.

Prospor
liis

Rcsponsis ad Gcnncnsium duhia, supcr


:

dogma-

inaxinie proposita, aiens


intclli{,Mtur

Quia ncc

jiisia
,

nec
(]ui

rational)ilis

coruni cssc persuasio

hujus

viri

scnlentiani tot incrcnientoruni profecfi-

bus BDclificatam, ad adolcsccntia! rudinienla revocabant, ut


initia

19. Vincentius Lerinensis nec Pelagiamis, ncc Augtistinianus eral, ideoque Senupelariianos sequchatur. Totus orbis Christiaiius post saiicti Au-

magis suffraiiarctur

Iia^rcticis,

(|uocl iuier
,

gustini obilum circa (in.Testioncs de gratia et pra)destiiiatione tres iii ])artes scissus erat in Pelagii scctam, in Seni.ipelagiamrum factionem, et in Au:

convcrsionis suce im|)eritc scuseral

cpiani

prodesset Catliolicis, c|uod pontificali diligcnliic verilas revelarat


:

mcrito

illos lioc

prayudicio utentcs,

gustiniancp doctrincE defensores. Quisquis Pelagia-

ct in liis, c|ua?
()ii

duduin abdicata lueraul, immorantes, doctoris {iravilas notat, (|uod (jui curaverunt
ipsius iiulagare, noluerunt
.

nus non
is

erat, et

Augustini doctrinam impugnabal,

crat Semipelagianus. Quiscjuis a Pelagianis et Se-

omncs scnsus
18.

cum

(^jus

niipelagianis dissentiebat, Aurjustinum pra^dicabat,

eruditione proficere

Novitatem doctrince refeUit Prosper. Hoc invictum profecto argumentum est, quod cx
ipsis

ncc usquam luxrcscos PelagiaiuT! mentionem faciebat, (iiiin Augustini victorias prajdicaret, ejusque
auctorilatc

lueresim illam

debellaret.

Vincentius

Augustini

effatis

rccudit Prosper in adversa-

rios

retor(]uendum. Vincentius post(]uam auream


perscripsit

autem /,e?me?is non solum Pelagianus nonerat; S(xl eliam Pclagium, Cadeslium, Julianum uli ca;tcros li;creticos, exccrabatur, ut videre est capp. 3,
13, 33 ct ult.

illam sentenliam siib finem Commonitorii, ad Ti-

motheum
cisti,

((

Eadem lamcn,

cjuae

didi-

Non

doce, ul

cum

dicas nove,

non dicas nova,


:

sectator

cum

fuit ctiam Augustiniana; doctrina; ne semel in toto Commonilorio eum

sic

tandem Augiistini discii)ulorum objectionem

laudet, et toties
rit,

eum commcndandi
ct

occasio se dede-

iugeniose jiroponit ac resolvit


cet alic]uis
:

Sed forsitan
|)lane

di-

quolies Pelagianorum

meniinit, imo, ut

jam

NuUusue ergo

in Ecclcsia Cliristi pro-

diximus, ejus doclrinam tecte,

per cuniculos imalii

fectus

liabebitur

religionis ?

Habeatur

ct

pugnat. Nec solum Vincenlius, scd etiam


pclagiani Pelarjianum execrabantur,

Semi-

maximus. Nam quis est tam iuvidus bominibus, tam exosus Deo, qui id prohibere conctiir sed ta:

quod
1

testatur

Prospcr contra ingratos. Cassianus


nat. cap. 3,

lib.

de Incar-

nun

ut vere profectussit

ille fidei, noii


iit

iiermutatio.

eum

refellit,

sicuti

Si(]uidcm ad i^rofectum pertinet,

in

semelipsum

gratia et lib. arbitrio cap. 1.

Faustus lib. 1 de Gennadius tres contra


scripsit, et

unaquscque res amijlilicetur


Crescat igitnr oportet
proficiat,
;

ad permutationem

eumdem

H;rresiarcham libros

Hilarius

vcro, ut aliquid ex alio in aliud transvertatur.

Arelatensis episcopus in

plenaria

Callia;

multum vehementerque tam singulorum, quam omnium, tam


el
,

lcgatos in Britanniam conlra Pelagii sectatores

Synodo anno

CDxxix destinavit.
20. Vincentius Lerinensis sancte obiit.

unius hominis (]uam totius Ecclesia) a'tatum ac sa>culorum gradibus, intelligentia, scientia, saiiienlia, sed in suo duntaxat genere, in eodem scilicet

Qiiia

vero Vincentius Lerinensis, aliique plures ab Augustino in controversiade prjedestinatione ad fidcm


recesscre,

dogmate, eodem sensu, eademque sententia,


Uiius

etc.

quando

fas erat,

ea de re in ulram(]ue

homo

cujus

eruditioiie

firolicere

nole-

bant Massilienses, AuQustinus erat, (jui ex integro sonlentiam abdicarat, in cujus placita tanto

magis videtur
aliaS

Vincenlius\>!i\,en{ev invelii,

quanto in

omnes

haereses

studiosius

insurgere {irima
facit,

fronte pcrsi^icilur.

Denique Prosper etiam ad Aueuni certiorcm

anno ab ejus obitu in Arausicana Synodo inter fidei canones relata csl, aliqui ex Semipelagianis in niagna exislimatione vixere, et mortui Sanctorum honores meruere. Vincentii enim Lerinensis nomen Marlyrologio Romano inscribitur ad dieni ix
liartem disputare et sancti doctoris sententia
fere centesimo
kal. Junii, et monaclii Lerineiiscs reliquias ejus
bili

guslinum

scribeiis

Semipela-

no-

gianos sua dogmata venerando vefustatis iiomine Obstinationem lueri, et ei novitatein objicere
:

loco re])osuere. Certe Augustinus Semipclagiadileclore^i sui, ct

nos fratres ac

Prospcr
et

licet alias

suam,

inquit, vetustate dcfendunt, et ea qua3 de

eorum
ct

hoslis, sanctos,

honoribus

meritis claros,

Epistola Aposloli Pauli ad

Romanos

scribentis ad

egregios in

omuium virtutum

maiiifestationem divinae gratiic pra;venientis electoluin merila proferuntur, a iiiillo un(]uam Eccle;-iasticorum ita esse intellccta, ut
aflirmaiit .

ris caiisa appellat.


f;iti

studio viros honoQuare perpcram Ileterodoxi pra)iis (juai

Commoiiitorii auctoritatem rejiciunt, in


et

nunc sentiuntur, At Vincentius Lerinensis, ut Em. card.

doctrinam de tradilionibus

Patrum usu spectant;

Norisius observat, in toto passiin Commoiiitorio id iiuum inculcal, tenendam antifjuitatem, vitandam

de gratia enim tanluin et pncdestinatione inter Semipelagianos et saucli Augustini discipulos controversiaerat; in aliis doctriiia; Catholica; capitibus

novilalem

(]uis didicerit.
tlieca! Ilegia;

a doctore ea essc dicencia, qu;c ab aiitiHinc iu tribus Mss. Codicibus Biblio-

omnino conveniebant. Cumque traditionem

fidei

Vincenlii libri hic titulus cst

TractaSe-

regulam essc doceat Vincentius Leriyiensis, ea in re crrorem non iiropiignat, nec a sancto Augustiuo,
aliisquc P;Uribus, et Ecclesiae doctrina dissentit, scd

lus leregrini

pro Catholicoi

fidei anticiuilate.

milielagianorum enim cantilena erat, Auguslinum pr;eter oiniies iii (]UiCstioiie de pncdesliiiatioiie SS. Patrcs sensisse, ideoque eum in ea nonsequcnduin,

ceptis Augustiiiiaiue scnteiiti;u

ex rcgiilis principiisque in Ecclcsia sua wtale re|)r;elensam novila-

tem, ac ouuies ha;reses inipugnat; ideoque

haeretici

SIXTI

ANNUS

4.

CIIRISTI A35.
illinc

m
fiiisse

validins impiifjiiari iion iiossmit, nc feliciiis vinci,


(|iiam (ioclriiia (lommoiiilorii Viiicciilii
(le

fiigcre

coactiiin

inferius videbimns.
aiiiii

Lciiiicnsis,

Marcclliniis (|iiideni siih sci|ucnlis


hit,

coss. scriin Africa

(|no libro lcgciuli Scri|itores laudali.

Schasliaiiiim

Urhe Augusla
|)Ost

l'u;;isse, et

21. Sebasti(i>ius

imper-atorem.

comes

confiiQit

Idaciiis in

ad Tlieodosium Clironico anno Aliracdxxxiii


el

intcremplum esse; verum


coiitigit,

utriiiiKiue diversis annis


iiifra

et

lonye

euni aiimim, ut

os-

hami mmcdl,
iiiclioatur, ait

((ui kal. Ocloliris aniii (^liristi


:

tendani.

Sehasliamis c\ul

iirofugus ef-

Ilonoria Atlilam advcrsus impcrium Occidcntalc concitat,

fcclus (Palatio ncmiie Valeuliniani imp.) navi^rat ad

ul anno scquenti videre

cst.

Palaliuin Orientis , (]uo scilicet confuf^erat; sed

SIXTI

ANNUS

4.

CHRISTI

435.

\.

Damnantur

libri Npstorii.
Cliristi

Quadrino^entefastis
:

bonorum

csse

coercendum. Dat.

III

non. Augusti

simus trigesimus quintus


giistis

annusduobiis Auconsulibus Tlicodosio decinnim (|uinluni ct


(pio
iii

Constantinop., Tbeodosio XV, et qui fuerit nuntialus B. Hiec

cadcm
fiiiein

sanctio ex Codice Thcodosiano


'

Valcntiniano quartum notatus exlat in

accc|)ta, ali(|uanto lalior extat

cum

ex scriptis Nestorii jugiter

Ecclesia Orientali

nain

ct

ad

apud Epbcsina Acta ejusmodi hahet additamentum

controversiai agitarentur, concilarentunjue tumul-

Sumina proinde

illustrisque auctoritas tiia curet,

visum est Tbeodosio imperatori discorscminarium, ipsosque Nestorii lihros puhlica edita sanctioue damnare. Hoc igitur aniio ad Leontium pnefeclum pi'a^torio ista rcscripsit 2. Damnato portentoste superstitioiiis auctore Nestorio, nota congrui nominis ejus inuralur gretus et rixaj,

ut nostra boic sanctio

omnibus

i^rovinciis usitatis

diarum

tollere

edictis et proinulgationihus

priino

quoque tempore

'

Hancautem iegem roinano simul et graico sermone edidinuis, quoomnes persiiicue intelligere
nota
tiat.

queant. Ilicc fectorum,qui


runt,
illa ijisa

ihi

quibus appeiidix inlucret


*

pra;-

eamdem sanctionem

[iromulgave-

galibus, ne Cbristiaiioruin appellatioiie abutantur

inslantius inculcantes.

sed

queinadmodum

Ariaiii lege diva'

memoria) Con-

ob similitudiiiem impietatis Por|)hyrianl a Porphyrlo nuncupantur, sic ubi(jue participes nefandai sectai Nestorii Simouiani vocentur ut cujus sceius suut in deserendo Deo imitati, ejus vocabulum jure videantur esse sortiti. Nec vero iinpios libros ncfandi sacrilegii Nesloril adversus venerabilem Ortbodoxorum sectam, dccretaque sanctissimi
stantini
:

Theodori Mopsuesteni scripta improbata, et Hujusmodi autein promulgalo a quibns defensa. edicto, tanijuam ohstructo forainine aspidis, alia via impietas, ncscia legihus coerceri, sibi exitum ad aliorum exitium fraudulenta quipsivit. Et quonam modo? Audi consilium satanaj. Cuin ita iibri Ne3.

storii (|ui inventi

coetus antistitum Epbesi hahiti, scriptos babere, aut

legere, aut describere


genti

quisquam audeat. Quos diiistudio rcquiri,ac |iublice comhuri dccerniut neino in religionis disputatione aliquam
,

essent igne vindice cremarentur, ne magno periculo eorum lectio clandestina usui inox qiii hiaspbemiaruni fluenta sic esse posset exsiccata videriint Nestoriaiii, i|)suin fontem ape: ,

ruere

unde

illa

primitus derivarant
,

nimirum

mus.
dani
viila,

ita

Tiieodori Mopsucsteni

et Diodori Tarsensis episco-

supradicto noniine faciat nientionem

ant (piibus-

poruin

a quihus veneno propinalus Nestorius fue-

eorum hahendi

Concilii gratia in a;dihus, aut

rat, libros

ubique legendos ex|iosuere;


,

et

quo

iatius

aut suhurbio suo, aut aliipiolibet loco conven-

s[iargerentur hlas|)bema; chartaj

eorumdem

volu-

ticuluin clain aut aperte [iradjcat, quos

omni con-

ventus celehrandi licentia privari statuimus. Scientibus universis, violatorem bujus iegis puhlicalione

Syrornm, Armenorum atque etiain Persarum linguam transferenda curarunt. Sed et iilud contigit deterius, quod eos esse Catholicos probare

mina

in

>

L. ult. de hKret. C. Tlieod.

<

Act. Ephes. edit. Pelt. tom. v. c. 13.

= Ibid. c. 14.

: , ;

MVv
conati sunl, utpote
niaiii in
qiii

SIXTI

ANNUS

4.

CIIRISTI 435.

ciiccrent in ipsis csse lcgiti-

inter

sanctorum Patrum Epistolas susccpit,

ct

con-

duaruni naluraruni conlcssioncni. Erant aulcni lii lihri ah iisdeni contra Eupcrsona
ati|iie

Ciiristi

firmavit.
0.

Scripsit

autem

Proclus

Epislolam
in

ipsi

noiniuni

Apollinareni conscri|Ui. Haliet


((ui ista

lia;c
'

Joaniii
dicit
est,
:

cui et

tomum suum

diiexerat,

tpia

ouinia Libcratus diacoiius,


4. Ul)i IhTC

niox subdil

Dicentes auteni iterum iiassibilem Deiim, id


(|uia est

agnoverunt Acacins Mclileiuis iu Armenia cj^iscopus, et Rabula Edessic civitatis episcopus (de quo Ibas successor cjus in Epistola suadicit
:

Cliristum,confitemur eum,

seciuidum
;

(piod factuin est, id est, pro|iria cariie crucifixuiu


et ila i)ra;dicantcs,

nuUo modo fallimur


Trinitatc

Hunc

i)ra!sunipsit, qui oninia ])i\Tsumit, aiierle

quidem

et

ununi ex

quouiam secunduin carncm


:

sua analliematizare, scilicet de Tlieodoro Mopsuesteno supcrius lo(|uens) scripserunt Armein Ecclcsia
niffi

crucifixum fatcmur, et divinitatem passibilem miniine blasphemantes quod Deus passus, non autem passa
,

scilicet recte

dicatur

episcopis, ne Tlieodori Mopsuesleni libros susci-

divinitas.

Sed Rasi-

perent,

tanquam
;

lia^rctici

essent

et auctores

dog-

matis Nesloriaui

insinuilantibus episcopis Ciliciae


,

Rabulam,
gati sunt

ct

Acacium

quod

lioc

non cx

charitate,

sed ex ffmulatione, et contcntione fecissent. Congre-

ergo in

unum

venerabilcs

ArmcniT

ej^i-

scopiw.Fuit hoc nobile Concilium prajsenti anno in Armenia celebratum, cui idem Acacins cum Rabula Edesseno episcopo interfuit. De Acacio autem ([ualis (|uantusque vir fiierit, sape superius est demonstratum de Rabula Iitc liabet Thcodorus le Rabulas Edessenus episcopus c^cus erat ctor : :

litis quidam diaconus sumens tonium Procli, quem Armenis scriiiserat, Alexandriam venit, et Armeniorum libellos suis hbellis adnectens, obtulit Cyrillo ejusdcm urbis antisUli. Quibus rumoribus (ut ferunt) permotus Cyrillus, quatuor libros scripsit, tres adversus Diodorum Tarsensem, et Theodorum Mopsuestenum, quasi Nestoriani dogmatis auctores,

de hicarnatione librum, in quibus continentur antiquorum Patrum incorrupta testimonia,


et aliuin

idest, Fehcis paps, Dionysii Areopagita; episcopi,et

Gregorii mirabilis facundiffi viri nominati. Et licet


in eis libris

Andreas vero Samosatenus (hic signifer Nestoriano-

Theodori Mopsuesteni dicta laudentur


cdita
,

rum

fuit)

accusavit

eum,

quasi contra duodecim

contra Arianos
Nestorii
fuisse

ipsum tamen magistrum


Contra quos Catholica)
illos

capita Theodoreti scripsisset . Ha?c ipse.

Cum

igi-

contendit.

tur sic (ut dictum

est)

convenissent episcopi in Ar-

veritatis defensores sic

Acephali responderunt,
:

menia, stabilita flde Catholica, et cognitis Theodori Mopsuesteni scriptis, inventisque impiis a tramite Orthodoxae fidei abhorreutibus; ne ipsi soli eos damnasse vidercntur, scd universa Ecclesia Orientalis

libros

non csse Cyrilli quoniam testimoniis, quae contra mortuos posuisse in eis dicitur, contra viventem Nestorium non est usus ne^iue in Synodo, neque in aliquibus Epistolis unde dicunt illos nec
:

ad id peragendum legationem ex Synodo direxerunt ad Proclum Constantinopolitanum episcopum, de

diclasse Cyrillum, nec cdidisse libros.


7.

Itaque Rasilius diaconus Constantinopolim

qua

ista 5.

habet Liberatus diaconus

'

veniens, libelloscomposuit, et archicpiscopo Proclo


et

Miserunt duos iiresbyteros Leontium,

porrexit, associans cuncta qua3 antehac Cyrillo

ar-

Aberium ad Proclum Constantinopplitannm episcopum sccundum morcin cum libeUis suis et uno volumine Theodori Mopsuesteni, scire voleutes, utrum doctrina Theodori, an Rabuke et Acacii vera
, ,

jam destinarat tomum suuni Armenis, in quo tomo nullam facit de Theodoro reprehensionis mentionem. Quod cochiepiscopo obtulerat. Proclus vero

gnoscens Rasilius, scripsit libellum,

et in

suo opere

csse probareiur. Ita(|ue

Proclus accijiiens Armenias


ct illud

docuit, libros Theodori vitandos, sicut Arii


:

etEuno-

episcoporuin

Theodori volumen, diligenhus utraque examinans, tomum Armenis scripsit et deshnavil; in quo posuit, ad interimendum Nestorianorum versutias, qui duas in Christo
libellos,

mii blasphcmias quandoquideni prudentibus inconvenienter eum scripsisse apparet; quoniam Arius et

Eunomius unam
ipsi

in Christo
:

stantiam praedicaverunt

degenerem Patris subut Theodorus autem


(

iiiducunt personas,

unum

de Trinilalc incarnatuni

accusant) duas e contrario docuit in Chrislo

qucm
ticis

et direxit

Joanni Antiochcno per Theodotiiin

naturas

ab invicem
:

scilicet

divisas qua;

duas
exor-

(iiaconum, conlinentem subter capitula ab hoireprolata, cxpefens ab eo pro

constituant personas
ipsa Procli Epistola

hac omnia

Liberatus. Extat
est

commiini
(nem[)e

fide ser-

ad Armenos, cujus

vanda, ut

cum

suo Concilio

eum

tomum
cum

dinni

'

Non

mediocriter, fratres, confudit aniet

se scriptum ex sentcntia
ct subscriberent.

Armenorum)
,

susciperent

mum
tulit

nostrum,

moerore validissimo sauciavit


coer-

Joannes antein

et

qui

eo

ruinor novcllorum erroris zizatiioruin,etc. Trauseain iu latinum Dionysitis ille magnus, gnomcnto tamen Exiguus, occasione ejusdem
roris

erant congregati cpiscopi, lcgentes tonium, et ejus

laudantes compositionem, subscripscrunt in eo, et Proclo transmiserunt


ratori
:

hunc

et

Chalcedoncnsis Sy-

suo tempore iteruin puUulantis, utipse docet


:

nodus per relationem suam, quam Marciaiio impedirexit, ad probanduni non tantum gcstis

Synodalibus,

verum eliam

Epistolis fidem conslare,

ad Felicianum pastorem ex (jua iupossumus, quid esl quod eaEpistola Proclus in 00 versatus sit argumento, ut ostcndat unum cx Trinilate passum.
in Piffifatione
tciligere

Liberat. diac. Breviar. c. 10.


'

'

Tlieod.
ii.

Collert. tom.

li.

Bilil.
'

Libcrat. diac. in Brev. c. 10.

toffl.

Conc.

Exlat tom.

i.

BiW. sanct.

, : ,

SIXTI
8.

ANNUS

k.

CIIRISTI /iSS.

iG5
tale

Ut igitnr rerum gcstaruin


,

Inijus aiuii ccr-

Theodorum prwfcrens
tulit

dc cjus accusatoribus

tiorem coguitioucm asscquaris


nysii Epistola ad Pastoreiu
antistitis
:

ha;c accipc cx Dio-

judicium

eo quod dogmate veritati contrario

Tcmporibus,inquit',

nominati Procli vidclicet, Tiicodosio imperalore rcgentc Rempuliiicam per Syriam et


,

uterentur, interponcns de Symbolo in Concilio sibi oblato tesseradecadas faclas a Carisio presbytero. Niiiilominus ct Proclus pcr Meimam diaconum

Armcniani discipuli Tlicodori Mo|)sucstcnfe


episcopi

civitatis

suum

rescribens

cujus cssent

illa

Capitula

quae

pravam

fideni,

corruplo Syml)oio, rudibus

populis cxorsi sunt intiniare, cailiditate subtilissima,

beatam Trinitatem sic unius csscntiic i)ra;dicantes ut Cbristum Dominuni nostrum conditorem uni,
,

Thcodori dicebantur, qutcsivit. Qui pro cjus excusatione ignorare se dixit. Verumtamen duas memorati Joannis Epistolas, id est, primam et tertiam laudes Mopsucsteni continentes Chalcedonensis
,

versitatis,

unum

ex Trinitatenullatenus faterentur
Iisec

Synodus postea

per relationem

suam Marciano
Procli
,

uude sequcbatur
ditas
,

inepta sua? temcritatis absur-

imperatori directam

cum tomo

quem

ad

ut quia Christum constat


,

verum

esse

Deum

ac

Dcminum quatuor
,

personas in tribus adstrue-

rent

duosque Dei

Filios

proculdubio pra-dicarent.

Sed huic impietati mire pontifex antefatus obsistens, docuit Christum Dominum nostrum et in principio Verbum apud Deum, Deum Vcrbum unum dc Trinitate esse, per

quem omnia
salute nostra

facta sunt, beato


,

Paulo

testante

Unus Domiiuis
,

Jcsus Christus

per

quem

omnia

et j^ro

cumdem vcrum homit^iliiun,

nem factum unum

mansissc

nec quartam

in Trinitate crevissepersonam. Haic ipse, qui infe-

rius docet id ipsuni ex Theodoro didicisse Nestorium,

ejusque sectatores negantes

unum

ex Trinitate,

quod

Christo inter se divisibili


affirmarcnt.

Christum Dominum duas naturas in conjunctione unitas impie


scilicet

Sed quid accidit? Licet Procli Epistola ad Armenos Catholica comperta esset quod Theodori Mopsuesteni, atque Nestorii ejus impietatis succes9.
,

sanclorum Patrum Epistolis susccpit et conlirmavit . Hactenus Liberatus, non anni hujus tantum res gestas sed et sequentium usque ad Cyrilli obituin prosecutus quse quoniam singulorum annornm ditrerentia discriminari minime possunt ut qua; quolibet anno usque ad illud tempus gcsta sint scribantur hic in unum ex ipso simul posuisse necesse fuit. il. In quibus illud iterum admonendum eumdem Liberatum diaconum a nescio quo Nestoriano incaulc nimis cam quam narrat esse mutuatum historiam, qua refert probata scripta Theodori Mopsuesteni non scriptis tantum Joannis Antiocheni, sed et edicto imperatorisatque etiam scriptis Cyrilli episcopi Alexandrini ipsum Theodorum fuisse laudatum quin etiam (quod deterius existimaridebet) dum ait Synodum Chalcedonensem relatione ad
direxit, et aliis
, ,
:

Armenos

Marcianum

facta suscepisse et confirmasse Joannis

Antiocheni Epistolas, quibus laudavit Theodorum

soris errores

damnaret

tamen quod nulla

in ea de

mentio haberetur, commovit plurimorum animos pra^cipue vero monachorum Armenia; qui experti fuerant eumdem Theodorum sani dogmatis adversarium. Quid autem Armenia; monachi adversus Theodori scripta cgerint, Liberatusubi supra narrat quem lamen caute legendum putamus, utpote qui ex aliquo Nestoriano eam vidctur mutuatus historiam; quod in pluribus demonstratur, ut dum ait eosdem Armenos monachos insectantesTheodori Mopsucsteni scrii)tafuisse
ipso Tlieodori expressa
, ,
;

Mopsuestenum, eamdem S. Synodum Chalcedonenin idem crimen adducit, quod laudes Theodorl quot et quales receperit et doctrinam. Vidcsne lateant colubri sub uno cespite falsitatis? sed securim ad radicem admoveamus. In primis autem quod ad Cyrillum spectat, quomodo potuit ipse accipere laudes probareque scripta Theodori qui

sem

eadem

sapuit

cum

Nestorio,
?

cum

adeo reperiatur

demonsIremus ex ipsius Cyrilli scriptis postquam hac de Theodoro Mopsuesteno in controversiam deducta
adversatus esse Nestorio

Sed

id apertius

Apollinaristas. Fuit enim mos Ncstorianorum Orthodoxos onmes adversantes Nestorio, nominare
,

sunt

editis.

Lucubratio quidem

illa Cyrilli

de expo-

Apollinaristas

videmus episcopos Oricntales Ephesum convenerunt cum S. Cyrillum, tum alios Nestorium impugnantes et Cyrilhun sectantes, Apollinarislas appellasse. Sed Liberati verba reddamus ^
:

ita

qui

pro

Nestorio

Symboli claborata ab eo fuisse post scriptam Procli Epistolam ad Armenos, sua ipsius testificatione monstratur, dum ipsam citat et laudat ' Proclus ipse, qui nunc sanctae ConIiis verbis
sitione Nicasni
:

stantinopolitanaj Ecclesia;

thronum adornat,

reli-

10. Tunc Joannes Antiochcnus episcopus Synodocongregata, tres pro Thcodoro Mopsuesteno dictavit Epistolas unam quidem direxit Thcodosio imperatori, aliam autem Cyriilo Alcxandrino et
:

giosissimus, et pientissimus pater, et coepiscopus scripsit ad Orientales piissimos episcopos in haec

verba
vero
etc.
:

Et Incarnatus
et

quidem

est,

etc.

inferius
insi-

Scripserunt adversarii, qui pra; multa


,

pientia Nestorii

Theodori scripta non cavent,

tertiam Proclo Constantinopolilano episcopo

lau-

dans ineis Tbeodorum, et ejus exponenssapientiam. Ad ha!c autem imperalor dirigens Sacram Joanni derogalores illosTheodori contra salutem propriam
venire judicavit. Cyrillus

ffiquoque poudere
torio.
12.

Vides igitur S. Cyrillumunaeademque lance, Theodorum cxpendere cum Nes-

autem
2

pra;scripto

suo

spectat,

Quod autem ad Chalcedonense Concilium quod dicatur recepisse et confirmasse Epide Exposit. Symb. Nic.

Ib ante epist. Procli praefat.

Liberat. Brev. c. 10.

Cyril.

ToMiJS VII.

59

, ,

/^60

SIXTI

ANNUS

4.

CHRISTI 435

stolas a Joaiine datas landibus Tlicodori rclertas

sione Nestoriana) hasresis in Orientali Ecclcsia contigeriuit,

rcddamus

hic vcrba ipsa, qua; in relatione Synodica


:

causam Thcodorum

fuissc dixerit;

puto
:

ad MarcianuTU, cilata a Liberato, scripta liabentur sicenimse habcnt': Sienim pcr EpistoiasEcclesia)

sanc hunc ipsum veritatis collimaturum scopum


ct

dogmata

dcclarari i^ro una(iua(|uc (|ua^stione dig:

(|uidem quic de eo superiusdictasunt, liociiisum facile monstrant cum enim iste prava docens, ca
:

num

culpajudicant

ipsum

primis bcatissimum
qui
:

addiscentes adeo conciliasset sibi discipulos;

facti

Cyrillum

(luilibet poterit dcnotarc,

iittcris suis

suut iidcm Thcodori blasphemiaruin pugnacissimi


defensores, usque adeo ut ejus sententiLU assertor

Orientalibus,

quod

scntiebat, exprcssit

necnon, ct

magnum Proclum

huic \itupcrationi subjiciet, qui eisdem Orientalibus volumen ad Armenos pro fulei congruentia destiuavit. Iluic autcm consociabitur

Ncstorius evaserit ha;rcsiarcha.


IT).

Germani

Antissiodorensis in Brilanniam

legatio et res

rjestce.

a IIoc

eodem anuo

, in^iuit

ad culpam,

et sapientissimus

Joanncs Antiochenus

Prospcr,Guiidicarium Burgundionum regcin intra


Callias habitantcm Aetius bello obtinuit,
ei

episcopus, qui hajreticorum malcdicta repellens, ct Apostolica doctrina religiosissimum dogma dcclarans, totius Orientis confcssionem,

pacemquc
:

supidicanti dcdit,

qua non diu

potitus cst

siqui-

sanctissimo Proclo

et

ei

(jui
,

\eIutexuno ore, [icr idcm tempus


.

dcm

mundi rcgebat gubernacula

dcstina\it

Ha;c
;

populo suo atque stirpe delcverunt . PoIIcbat Actius magistcr militiaj copiis Alemannorum, quibus et rcliquis Barbaris timendus
Ilunni
crat.

cum

sancta Synodus ad Marcianum impcratorem

in

Sed

et Gallos illos,

quos ad Occanum vergentes


,

quibus \ides nullam de Theodoro

Mopsuesteno

mentionem haberi, sed istos ut magni nominis episcopos in exemplum adduci. 43. Nec cst quod quis adhuc instet et urgeat, laudatas a Synodo Epistolas Joannis Antiocheni, quasi hoc ipsum esset laudibus Thcodori consensisse,

vocant Armoricos, ab imperio Romano deficientes pcr eosdem Alemannos comprimeiidos c-uravit, qui-

bus eam concessit crudeliter nimis provinciam devastandam factumque esset nisi S. Germanus episcopus Antissiodori protinus obstitisset. Quo: ,

modo autem
furori

tanta fuit in sacerdote potentia, ut


,

ejusque scripta probasse nam cum rectam in omnibus fidem (ut \idinms) dictis Epistolis professus esset, adeo nt non potucrint eadem Epistola; a
:

barbarico rcpentinus obviator occurrcrit

Conslantius

horum temporum
:

scriptor
S.

iii

omnibus

integerrimus narrat in ejusdem

Gerinani Vita

Proclo non recipi atquc Cyrillo et ipso Theodosio imperatorc, nihil viruientum ex Thcodori doctrina
cst. Sed quod ad Theonon eum laudavit Joanncs, ut erroverum tantummodo cxcusavit non ris auctorem qua; nomine Thcodori circumfercsse Tbeodori rentur. Ita quidem rem sc habuissc, \erbis illis

quam

eisdem admiscuissc ccrtum

dorum

spectat,
,

rcddcmus nos nobilem historiam iisdem quibus idem auctor verbis enarrat, dum legationem, qua functus est ad barbarum regem, describit. Verum ordo rerum gestarum postulat, ut primo qua? statim praicessit, ejusdem Germani posterior in Britanniam suscepta legatio, ejusdem auscripsit

ctoris verbis reccnscatur. Accidit eniin, ut confutati

Liberati manifeste probatur


ait
:

quae retulimus

ubi

semel atque convicti

fugatique Pelagiani

iidem

Nihilominus et Proclus per Mcnnam diaconum suum ipsi Joanni rcscribens, cujus essent illa qua; Theodori dicebantur, qua3si\it. Quai pro ejus

captautes latibula, ad tempus indixerint sibi silentiuin, postea vero furlim eamdem hiTresim prasdi-

cxcusatione ignorare se dixit


14. Vides

carent, sensimque impietatis semina spargerent eademque crescerent usqne ad messem, cum rur-

igitur

ncgantem Joannem

fuisse a

sum

oportuit ex Galliis illuc

initti S.

Germanum.
'
:

Proclo
tria

littcris

interpel]atum,si nou esscnt Theodori

Rem
nam

geslam

sic

idem Constantius narrat

illa

haeresum capita ([ux ab Armeniae mo:

46. Intcrea ex Britanniis nuntiatur, Pelagia-

nachis clrcumferebanlur, cujusnam essent

Joan-

perversitatem iterato paucis auctoribus dila-

nem

\ero respondisse, se pcnitus ignorasse. Quibns


intelligis, sic

plane

laudatum a Joanne Theodorum,

tari.Rursumqucad beatissimum Germanum preces omnium deferuntur, ut causam Dei, quani prius
obtinucrat, tutaretur.
occurrit,

immuncmque

ab omni labe criminis ha^resis reddi-

Quorum

petilioni

festinus

tum,eo quod putaret calumniam passum,dum sub cjus nomiiie circumferrentur errores. Quod igitur
Theodori ea ipsius scripta esse ncgarent, quai diffamata per totum fuerantOrientem:indeaccidisse videtur, ut prudcnter Proclus in Epistola ad Armenos, crrorcs ipsos redarguens, nullam penitus
(lefensores

dum

et

laboribus delectatur, ct Christo se

gratanter impendit. Cessit

tandem

inimici invidia

victa virtutibus, nec tentare ausus est,

quem

Dei

amicum jam

senserat. Adjuncto itaque Severo epi-

scopo totius sanctitatis viro, qui tunc Treveris ordinatus ei)iscopus,gentibus prima; Germania; verbuin
Dci prajdicabat, Parisios iterato

de Theodoro habuerit mentioncm


postea scriptis Theodori,

delcctis

autem
proret

dum

expetit

totius

cadcm cum auctore


, :

sus damnata fuisse, et dictum cst superius


loco pluribus diccmus infcrius
lucc

suo

plebisplausu, uttantum viruin decebat, cxcipitur, Ad itincris tranquillilatem elcincnta et infcrius


:

modo

salis,

ne

conscntiunt

navigium venti

lluctus aera prose-

quis ex Liberati Iiistoria in crrorem aliquo


labatur. Si quis

modo

quuntur.

autem malorum omnium, quae occa<

Const. Vit. S.

Gcrm.

1.

ii.

c. 1.

apucl Sur.

tom.

lil.

die

xxx

'

Synod. Chalc. Act. xvi. lom.

i.

Conc.

Julii.

SIXTI
17.
Intcrca sinistri spiritus

ANNUS

4,

CHRISTI

/i35.

/iGT

pcrvolantcs pcr

sacerdos pclicrat, complcrclur.

Ad slalioncm
:

([iiiii-

totam insulani, Ccrnianum vcnirc invitis vaticinationibus nuntiabant in lantum, nt Elapiiins qui:

tam rex
i[ise

exercitusqiic se rcccpit

pacis sccuritalcm

fidclissimam pollicchirca condihonc, ut venia, qiiam


pnrstilerat, ab im|)cratorc vel ab Aetio petcretur. Interea pcr interccssionem, et
ccrdotis

dam

regionis illius priinus in

occursum sanctorum

sine ulla manifcsti luuilii rclationc propcravcril, ex-

meritum

sa-

bihcns sccuni tilium, (picm inipso florc adolescentiai


dcbilitas dolenda

rcx comprcssus est

exercitus revocatiis,

damnavcrat

erat

enim

arcscenti-

provincia; a vastationibns absolutffi . Subdit Constantius

bus membris conlracto poplite, cui pcr siccitatem


cruris usus ncfj;abatur vcstifiii.HuncElapbium provincia tota subsciinitur. Vcniunt sacerdotcs, occurrit inscia

novissimam

dcscribere

sanctissimi

viri

legationem pro Armoricis ad conciliandos cos cum Valentiniano impcratore, quod rex Alemannorum
petierat, et ipse
illi

multitudo. Confcstim bencdictio et serdoctrina profunditur.


Rcco;;noscit

pollicilus fuit

describit rcs

monis
:

divini

mirificas in via,

cum

in Italiam vcnit,

ab co gcstas,

populum in ca (|uam reliiiuerat crudelilatc durantem intclli^nuit culpam cssc paucoruni :in([uirunt auctorcs iiivcntos(]ue condcmnanl. Cum subito Elapbius manibus advolvitur sacerdotum oflcrens
,

quas brevitatis causa relinquimus [lefifuro ipsum Icctori. Nos autcm hic tantuin qua; apud impcratorem Ravcnna! agentcm tunc gcsta fuerunt, fontem

filium, cujus nccessitatem ajtas et debilitas etiam

sine precibus allci^abant. Fit

communis omnium

dolor, pra!cipue saccrdotum, qui

ricordiam

ad Statimque adolcscentcm beatus Germanus sedere


per tofa iniirmitatis spatia medicabilis dextera per-

conccptam misedivinam clementiam contulerunt.

eodem auctorc rcddemus. 19. Ejusdem Ravenna^n ad imperatorem lerjatio et obitiis. Fcrcbatur, inqiiit ', jam pcr ora Ravennahum populorum. et adventus sui moras praevius accusabat affcctus. Tandem diu exspectatus
ex

excipitur. Providerat

quidcm, ut nocturno ingresIllic

compulit, atlrccfat |)oplitem debilitate curvatum et


currit.

sus tempore sccrcta obscuritate tegeretur; scd de-

siderantium cxcubias vitarc non potuit.

Pctrus

tur,

Salubrem tactum sanitas festina subsequiaridilas succum, nervi officia receperunt; ct in


filio

tum

Pontifex Christi Ecclcsiam Apostolica instituille

tione retincbat . Erat hic

magnus

Pctrus coct

conspectu omiiiiim
ia pectoribus

incolumitas

patri filius
,

gnomento Chrysologus, clarissimus


doctrina

sanctitate,

reformatur. Implcntur populi stupore miraculi

et

exccllens

intcr

Ravennates

episcopos.

omnium

fides Catholica firmabatur.

Regebat etiam

Romanum imperium
jam juvenc
:

Placidia
ita

Praedicatio deinde

ad plebem de
:

praivaricationis

regina

cum

Valentiniano

qui

Ddem

emendatione convcrlitur

omniumque

senlcntia

pravitatis auctores expulsi ab insula, sacerdotibus adducuntur. Quod in tantum salubriter factum est, ut in illis locis etiam nunc fides intemerata pcrduret. Itaque com[)ositis omnibus, beatissimi sacerdotes ea qua vcncrant prosperitate reversi suut.
18. Vix

Calholicam diligcbant, ut cum oinnibus imperarent, Dei famuli sublimi humililate servirent. Quiomnes

venerabilem saccrdotcm certantibus studiis provido abeunt principes occurrunt amore suscipiunt
: ,

proceres, Ecclesia

cum

exullatione amplectitur.

Ad

domum
jam

de transmarina expcdilione

diversorium saccrdotis regina venerabilis vas argenh amplissimum rcfertum cibis delicatioribus
sine ulla carnis admixtione transmisit
:

Armoricani tractus fatigationem bcati antistitis ambiebat. Offensus cnim superba insolcntia rcgionis vir magnificus Aetius
remeaverat,
ct
Icu,atio

quod

sus-

ceiitum

ea ratione distribuit

ut cibos ministris

suis traderct, ipse vero vindicaret

argentum, remit-

tum Rcmpublicam gubernabat, Eocharich ferocissimo Alemannorum regi loca illa inclinanda pro
qui
rcbellionis pra?sumptione pcrmiscrat, regiquc ido-

tens loco muneris patinulam ligneam,

dcaceum continentem. Quod


gaudio ingenti complcxa
est,

panem horutrumque cum quod argentum suum


illa
:

lorum minislro objicitur senex unus sed tamcn omnibus Christi prKsidio major et fortior. Nec inora, fcstinus egreditur, quia imminebat bellicus apparatus. Jam progrcssa gens fuerat, totumque
,

transmisisset ad pauperes, et escam illam beati viri

cum

ministerio abjccti vasculi suscepissct


et

nam

et

lignum postea auro ambiit,


diis, et

panem

multis reme-

virtutibus rescrvavit.

iter

eques ferratus impleverat, et saccrdos noster obvius fercbatur, donec ad ipsum regem, qui subsequebatur, acccderet. Occiirrit in itinere

20.

Quadam

die

dum

plateam latissimam

turbis angustialus ingreditur, carccrem refertiim


vinctis su|)plicia et inortem
ibat.

gresso et armato duci inter


iiitur
:

jam prosuorum catcrvas oppomedioquc infcr[)retc, primam precem sup-

exspectantibus pra^ter-

Qui agnito transitu sacerdotis,


collatis vocibiis
:

unum

clamo-

rcm
enim

sustulerunt
,

causam

requirit,

plicem fundit, deinde increpat diffcrentem

tremuin

manu

injecta, freni
sistit

ad cxhabenas invadit, atque


:

agnoscit

custodes evocat

subtrahuntur. Divcrsae

iu eo loco

universum
:

exercitum.

Ad

haec rex

feroci?simus admirationcm pro iracundia, Dco imperante, conce[)it


,

stupct constantiam, veneratur

reverentiam auctoritatis pertinacia permovetur. Apparatus bellicus, armorumquc commotio ad consilii

miserorum turbam in ergastuli illius noctes damnaverant. Quo se vertcre miscricordia non habebat tandem ad notum rccurrit auxihum, et quod difficilc erat ab hominibus imjietrare, a majestate divina deposcit. Gressum divertit
palatii potcstates
:

ad carcerem, cernuus in orationem

membra
xxx
Julii.

prostcr-

civilitatem deposito tumore, descendit

tracta'

turque qualiter non quod rex voluerat, sed quod

CoDst.

1.

II. c.

13. et seq. apud

Surium

die

:, ;

AG8
nit.

SIXTI

ANNUS

4.

CIIRISTI 435.
exiguitate

Tum
,

vero Dominus noslcr adslantilnis populis

contenho,

dum
:

dccst

quod

cn|)innt.
reliquiis
iiiteriori

gratiaui

quam famulo

suo triljucrat

ostendit.

Solius bcncdictionis hxves capsulam


sanctis
cilicio

Clausnra vinculis et sera constricta dissolvitur, rcpagula ferrata dissiliunt divina pictas reserat,
:

rcgina suscepit

cum cucullam cum

Pctrus (^piscopus usur|)avit. Scx vero antisti-

quod

mcdilalio

humana)

crudclitatis arclaverat.

tcs, ul ali(iuid
tatis

monumcnti
,

ex successione sancti-

Proccdit ad liljcrtatcm turlja de vinculis, cxliibcns

acciperenl,

disrumpere

quod

supeifuerat

vacua oncra catenarum, tciicnsncxus,quibus antea tcneltatur. Piclinquitur carccr innoccns aliquando et pnccedente pietatis triumpho ([uia vacuus lurba miscrorum gremio Ecclcsi;c j^audcntis inferlur . Ilis addit auctorde Volusiani filio, qui prajcrat canccllis Patricii Sigcsvulti, e mortuis ad vitam iti:

mahierunl: unus pallium alter cingulum accepit; duo tunicam, duo sagulum diviserunt. De a[)paratu defimch fervent studia confcrentium, accusantium cur parva ex[)ensa mortuo dcbei'ehir. Acholius
cor[)us
vcstivit.

aromatum constrictione solidavit, rcgina Quibus omnibus rite perfcclis, expensis


ministrosque

dem Germani

precibus revocato, necnoii de alumno

ct evcctioiiibus itcr instruit imperator,

Acholii eunuclii pra^positi impcratoris cubiculo e morbo caduco ejusdcm S. Gcrmani orationibus li-

cjus copiosalargitione [irosequitur. Sacerdotes rcligionis obse([uium, et in praesenti instruunt, et or-

berato sed de causa susccpta; lcgationis


:

mox subdit
,

'

dinationc [iricmittunt,

unumque agmen reformatur

21.

((

Causam sane Armoricauic


percgrinationis

rcgionis, qu.x

ad Gallias. Placentiam corpus

dum

[)ra;terit, cffica

necessitatem

indixerat

objecta

jam

noctc pervenit

quod

in Ecclesia

collocatum

venia, ctsecuritate perpetua ad


set

arbitrium,

nisi titubalionis

proprium obtinuisperfidia mobilem, et

dum

vigiliis sanctaj

devotionis excolitur, matrona

quaidam cjus

loci paralysi dissoluta, ila ut

nullum

indisciplinatum

convocasset

populum ad rcbcllioncm pristinam quo facto et intercessio saccrdotis


,
:

membrum

suo fungeretur

offlcio, precariode[)oscit
:

ut feretro corporis subderetur


surgit mulier viviflcata per

ibique usque ad
attoUitur
:

evanuit et imperialis crudelitas (credulitas) circumqui tamen pro calliditate scriptione frustrata est
nuiltiplici brevi poenas perfidaj tcmeritatis exolvit.

lucem extcnsa dccubuit. Mature corpus

mortuum

mirantibus

populis

pro[iriis

Haic de fine legationis pcrfunctai. Scd qui honestavit illum in laboribus Dcus, taiidem et complevit labores
illius,

quium.

Excii)iunt Galliae
,

pedibus debitum reddit obsepatronum pro[irium famuHasc ex multis a hdelissimo

latu majori

ctc.

a terraad cffilum evocans,

cum adhuc
obitum
ita

Ravenna?

moram
:

traheret. Describit ejus

Germanus igitur Constantius ^ matutinali solemnitate pcrfecta, dum

quadam

die,

cum

episcopis

sermonem de
protulit
fratres

religionc
,

confcrret,
:

mcestissimam

menhonem

inquiens

carissimi, transitum

Commcndo vobis, meum. Videbar mihi

per nocturnum soporcm a Domino nostro vialicum pcregrinationis accipcrc ; et cum causam peregrina-

inquirerem Ne metuas, inquit; ad patriam, non ad percgrinationem te dirigo tu habebis paccm, etrequiem scmpiternam. Dcrivabantintellectu
tionis
: :

deprompsimus, utpote res fama omnibus ferme notas ad viros sanchssimos Paticntcm episcopum Lugdunensem, et ad Ccnsorium successorem Germani Antissiodorensem cpiscopum conscribente qui ad calcem ejusmodi quasi veritatis sigillum imprimens, conteslationem apposuit Deum testor conscium secrctorum me plura de domini Germani factis agnita ct probata tacuisse ex quo reum me esse fateor, supprimendo, quodmirabiliterad profcctum
scriptore

Constantio

gestas sui temporis,

((

omnium
nimium

divina vutus opcrata est; et ideo bendo succinctum magis me arbitror fuisse
.

in scri,

quam

aho somnium sacerdotes, sed ille studiosius commcndabat extrema, dicens Bene novi quam patriam Deus suis famulis repromittit. Factum est ut post quo ingradies aliquot sequeretur incommodum
: :

Hajc ipse de S.

Germano

Antissiodorensi

episcopo viro Apostolico,


triginta, et dies viginh

ac se|)ultum in

quem sedisse tradit annos quinque, translatum vero sua Ecclesia kal. Octobris. At de
satis.

vescente, civitas tota turbatur. Accclcrabat qui vo-

Germani lcgationibus jam


23.

cabat adgloriam, ct fcssum a laboribus Dominus invitabat ad pra^mia. Rcgina Placidia, deposito imperiali supercilio, occurrit pauperi, rcquirit infir-

De edUione
facta est

Codicis Theodosiani.

Hoc

codem anno
siani

promulgatio Codicis Theododccimo quinlo kal. Martii cdita sanchone* ad


,

mum,

tribuens quicquid ab ca bcncflcii postulat

peculiariter sane petiit,

quod

illa

invita concessit,

ut gleba corporis sui patri;c reddcrctur. Visitautium

^cro tanta fnit diebus ac noctibus muUitudo, quanlam aut admisit a(Utus, autdomusreccpit tcinpus
:

iinme choris

psallentibus

tercliatur. Se[)timo

in-

commodi
fertur.

die ad cffilum aiiima fchx et beata trans-

Orientis, in qua nominantur qui in opus laboravcrimt. Porro illis visum est nonnisi confirmari et intcrseri cas constitutiones, quas princi[)es Christiani sanxissent, incipientibus a Constantino Magno. Cffiterum etsi Gentilium impcratorum nulla his admixta lex est, haud tamen priscorum jurcconsultorum i|)se Theodosius voluit sperni rcsponsa,

Florentium [jra-fcctum
viri clarissimi

prffitorio

22. Ha3redit;\s deinccps relicta (Hviditur, par-

de quibus jam

ista aiite
ita

sanciverat, atque ad Sena*


:

tem

prfflsumit

dotes.

impcrium Et quod fleri dc


1. II.

[lartcm vindicant saccr-

tum

Urbis Roma)
24..

rcscripserat

oi>ibus solet, nascitur de

aPapiniani, Pauli, Gaii, Ulpiani, atque

<

Const.

c. 18.

2 Ibid. c. V.).

>

Novel. Tlieod.

tit. i.

'^

L.

i.

dc resp. apudC.Tbcod.

SIXTI
Modcstiiii scripta iiiiivcrsa
at(iuo Paiilum,

ANNUS
ut

A.

CHRISTI 435.
dedit ad .loannem (lcfensorcm
hffic
'.

460
Quomodo

firmamus
ct ca>tcros

ita

Gaium

quam
autcm

rii^ianum

comitetur au-

a diversis diverso ordine disposita, a

ctoritas lectioiiis,

qux

cx omiii opere rccitatur. Eo,

Justiniano imperatore sint meliori digesta ordinc

rum

(|uoquc sciciitiam

quorum

tractatus atquc

atque aucta, suo loco dicemus.


20.

scutentias, pra^dicti

omncs

suis operibus

miscueSaljiiii,
illi

Hoc ilem anno,

dnm

lcgibus populusdoce-

runt, rataui csse ccnsciuus, ut Sc;pvo1x',


.luliaiii,

tur et coercetur, turpe scelus in

domo

regia regiahis

atque Marcclli,
:

omniumquc quos
libri,

cclc-

quc pcrsona admitti contigit.Etenini sub


tradit de

consu-

liraruiil

si

lauien

eorum

proptcr antiquitatis

libus Marccllinus (ut cmendatiorcs codiccs habent)

(iivcrsiB

inccrlum, codiciim collatiouc firmcntur. U!)i autem sententiai profcruntur , potius numcrus
:

vincat auctorum

vcl

si

numcrus
:

a?qualis

sit,

ejus

Honoria filia Galhc Placidiio Valentiniani imp. sororis, quod consuetudinc Eugenii procuratoris infamata est, ob eamque causam Constantinopolim ad Theodosium missa. Est hujus Honoriae mentio in vetcri inscriplione, quaj erat Pavenna3 in
basilica S. Joannis Evangelista? his verbis
^
:

partis prwccdatauctorilas, in ((ua exccUentis in^^cnii

Papinianus cmincat qui ut sinyulos vincit, ita cedit duobus. Notas eliam Pauli atque Ulpiani in Papiniani corpus factas sicut diidum statutum cst,
^ir
,

san-

CTISSIMO AC BEATISSIMO APOSTOLO lOA^NI EVANGELIST^

prfficiiiimus iiifirmari.
tcntiffi

rccitantur,

quorum

Ubi autcm parcs eorum senpar censetur auctoritas


;

PLACIDIA AVGVSTA CVM PLACIDO VALEISTINIANO AVGVSTO

ET FILIA SVA IVSTA GIIATA IIONORIA LIBERATIONIS MERITO

(juod

sequi debeat,

cligat

moderatio judicantis.

Pauli

quoquc

sententias

nms, etc. Dat. VII NN. Tlieodosio XII


ibi.

semper valere prscipiDD. idus Noveinbr. Ravcnnaj


,

et

Valentiniano

II

coss.

Uxc

VOTVM soLviT. Hicc ibi. Porro quam erexit basilicam, camdem sacris etiam imaginibus dccoravit eadem Galla Placidia, aiiposuitque iconas complurium Augustorum, Constantini, Theodosii majoris,
Arcadii, Honorii, ct Thcodosii junioris a parte dextera, a sinistra vero Valentiniani majoris, Gratiani,

23.

Verum

prajter

Theodosianum

Codiccm

Cregorianus erat at(|ue Hermogeniaiius, in quibus

Constantii

patris

Valentiniani
alias

tertii

Gratiani neet inscrip-

cjusmodi jureconsultorum sentcntiffi digestaj erant ct principum placita. Quibus omnibus non dedignatos esse Romaiios Pontifices in iis qua contra Christianam religionem minimcverterentur, S. Grcgorius papa declaravit

potis, Joannis nepotis, et

imagines

tioncs.

Tu vcro de

his consule

Rubeuin

fusius ista

prosequentem.
Greg.
ep.

exemplo in ea Epistola

1.

II.

l.xiv.

Ilieron.

Rub.

hist.

Ravenn.

1.

ii.

Anno

periodi

GrKco-Romana; 3920.

Jesu

Chrisli 427.

Meslini papa 6. Theodosii Jun.

20. et 20. Valenliniani

111.

3.

Septima qiiinquennalia Theodosii


Valentiniani.

nalia
et

et

decen-

cram

Coss.
,

Theodosiiis Aug.

XV,

Valentinianus Aug. IV ille propter septima quinquennalia imperii vivente patre suscepti, utex ejus triccnnalibus et octavis quinquennalibus manifeste liquet, hic propter Augustci imperii decennalia ad quai referendus nummus qui extat apud

direxit ad Isidorum praefcctum praetorio, recitatam cap. 188 Synodici,qua cum ^hoiio, Petras IreiiKum , IreucEUS conics in exiliuni mittitur inquit imperator, qui maledictum Nestorii cultum
:

non solum sccutus

est; sed et instituit et studuit

niullas cuni eo provincias, eo


raj prajcsset, evertere,

quod

ipse iili cultu-

uudatum

cunctis dignitatibus,

Ducangium
legitur
:

in Constantinopoli Christiana, in

quo

et

D. N. Pla. Valcnlinianus P. F.

Aug.

in [>o-

stica, Vot.

X. Mult. XX. R. V. Conob. Visitur impcrator habitu consulari sedens dextra globum , si;

insuper ipsa pi'opria facultate; et Photium vero eisdem impietatibus implicatum adjcque facultate nudatum, qua? et in publicam proficiet rationem, in
,

Petris exiliari
et

decrcvimus

ut paupertate perpetua

nistra

sceptrum tenens. Miud numisma aureum in

niusaio Farnesiano referlur in cujus postica legi-

tur

Vicloria

Augustorum
Comob.,
comes
et

in area vero

Vot. X.

locorum solitudine crucientur, Isidore pater honorandissime . Daluzius in Notis ad illam Sacram suspicatur, eam anno sequcnti datam, quo Tlieodosanctionem dc Nestorio in exilium mittendo direxit ad Isidorum prcBfectum et consulem. Lupus vero etiam in Notis existimat, hanc Sacram
sius aliam

Mult.

XX.

infra

id est, Constantinopoli ob-

signata nioneta.
2. IrencBus

lium

missi.

Ad num.

Photius Ncstoriani in exi1

et scq.

Theodosius Sa-

emissam

esse statim post

confirmatam Nestorii dara-

470
,

SIXTr

ANNUS

4.

CHRISTI 435.
nia ejus scripta comhiiri. Hiijus lcgis puhlicatio ac

nationem ct confirmationcm Aclorum Ephesinse Synodi ab imiicratorc factam quod dccrctum hoc hitum sit in Jrntupimi adhuc laicum (luein credit anno cdxxxii ci)isco[iatum Tyrioruni adeplum cssc. Verum hwc Sacra ordinc suo in Synodico recitala, ct Isidorns lioc anno sicuti ct se(|uenti pra?fcctus pra!torio fuit, ut numcro sc^iucnti demonstro. Irenmim post hunc annum crcatum essc episcopum Tyrioruin, infra vidchimus. Lupi error inde proce;
,

cxecutio Aristolao tribimo ac

notario

demandata
Orientales

fuit,quii(ieo secunda vice ad

Joannem AntiocheEcclesias

num
dcm

ab iinpcralore
Aristolaiim

missiis

adiit. Liqueiit Iiac


,

ex Epislola sancti Cyrilli ad

cum-

guam
Cyrilli

scripsit

rogante Beronia Quia ampjius expe:

cia)io episco/)o Tyri, ut inquit Sclioliastes Synodici

cap. 194, ubi

eam

Epistoiam recitat
niliil

dicunt )),inquit Cyrillus, ((quod


terc

dit,

(juod autumarif, Epistolam


esse ah

xi.ii

Synodici scri;

dcbeamus super ea, qua; imperialcs


Iioc

et piai lit-

ptam

Irenso jam episcopo ad Candidianum

terK contincnt, ct

pctunt a tua

virliitc,

dignare,

cum tamen,

ut recte \idit Baluzius citatus in Notis

oinnium juvando opinionem,

pra^iiarare illos ana-

ad cap. ini Synodici, data sit a Theodoreto, et missa ab Irenffio, ut in Epigraphe ejusdem capitis diserte
notavit Scholiastes.
3.

thematizarc Neslorium, et polluta ejus dogmata, eumqiie habcre dcjectum, ctc. Ilis namque conjunctis anathemati adversus Nestorium omnis de ca;,

Lcx Theodosii de

Nestorii lihris comburendis

ad prcefectos prcntorii missa.


X'efertur lex, qua3 contra

In Synodico cap.
Iioc

tero, ut

tamen

arliitror, vacabit incusatio, et

munda

tfll

erit conscientia

hominum

ut nec hi

qui per civi-

Neslorinm

anno pro-

tates

sunt populi, contligant ulterius contra sc, vel


,

posita est, sed alterius versionis ab ca, tain quae


extat parte iu Concilii Ephesini cap. 45,

quam

quaj

omnino scandalizans aliquid in magistris confitentes quod cuncti teneamus in nobis rectam et inaccusabilem fidem
5.

recitatur a Baronio; in Synodico


lex, sed priora

tamen non tota tantum verba referuntur, et ejus


vero cap. 46

Summarium ab Scholiaste editum. Cum


dosii siibjiciatur
libris

partis tertiie Concilii Ephesini laudata; Sacra; Tlieo-

Extensio legis Theodosii effectum sortita 7ion est. Bei^onicianus ej^iscopus Tyriorum valde Orthodoxus, cujus meminit Cyrillus in ea Epistola,

cdictum prffifectorum de Nestorii in cujus Epifrraphe hsc verba lcj,^untur Flavius Anthemius Jsidorus Flavius Bassus, Flavius Simplicius Reginus prcefecti edicunt liquct certum esse quod supra asseruimus, Isidorum hoc anno fuisse pra-fectum pra3torio; cum ei committatur executio Sacra! a Thcodosio data; JII

non legendis,
:

Cyro in eam sedem, hujusque mentio mandato, quod Orientales Ephesi constituti dederunt Legatis suisConstantinopolim proficiscensucccsserat
cst in

tibus, edito tom.

iii

Concil., pag. 723, et in

Syno-

dico capp. i3 et 18. Quare, ut recte observat Baluzius in Notis ad cap. 194Synodici, Beronicianus

7mn. Augtisti Constantinop. Theodosio


fuerit nuntiatus
,

XV,

et

qui
;

ut vidcre est apud Baronium

verum

loco III non. Aug.,

April., ut infra

legendum, /// kalend. monstrabo. Denique hoc anno Jsi,


,

hoc anno Tyriorum cpiscopus Cyro\a.m successerat, non vero Irencmis, ut putavit Lupus in Notis ad idem caput. Beronicianus enim Irena?o non potuit succedere cuin is anno cdxlviii cpiscopatu Tyrio pulsus
;

sit,

eique successerit Photius, ut docent Acta Synodi


liabita}.

dorum fuisse prfffectum pra^torio sc. Orientis et Rcginum pra^fectum praetorio IHyrici, docet lex 8 Cod. Theod. De principibus Agentum in rebus, sub
hujus anni
i.

Berytensis anno cdxlix

rillus Aristolao tribuno dedit de

Consilium quod Cyaddendis quibus,

dam

ad pra)ceptam a Theodosii lege professionem

coss. cmissa;

qua

in dignitate

anno etiam

sequenti Isidorus

fuit, ut tunc ostcndemus. Theodosius Nestorii libros comburi jubet.

Laudata lex data a Tlieodosio contra Nestorianos, quia quidam Orientalesepiscopi omnibus pacis conditionibus sese subjicere noluerant, et Joaimes patriarcha ad majora inconvenientia conniverat, ac non paucos ad pacem admiserat; ([uod non tantum aliis episcopis, sed etiam populis valde displicucraf, indc(|ue multi tumultus contigerant ilii cnim epi;

non videtur cffectum habuisse, ob multorum scilicet episcoporum dicentium se cogi non posse ultra legis terminos, contradictionem. Capite enim 195 Synodici refertur Epistola Cyrilli ad Joannem Antiochenum, qua queritur, quod Orientalcs anathematizassent quidem Nestorium, sed tamen eadem, qu;c ille prffidicarent Tua sanctitas )>, inquit Cyrillus)), si tamen omnino suntaliqui tales, dignetur eos monerc atque confundere, et sistat sapientes
:

sco|)i

eo

modo

recepti pra;dicantcs qua?

non oporte-

vocum novitates Nestorii modo anathcmatizant eas,


tentcs ut
G.

et loquentes.

Nam

quo-

ret, civitatcs

tiones,
et

commovcrant. Tres crant pacis condidamnatio Nestorii, damiiatio ejus dogmatum,


,

manere desiderant, iniquam ?

quomodo pacem perrepugnantes ei eamque evervel


,

cli ; et
alii

admissio ordinationis tam Maximiani (\v\am Protamcn ut ex variis Synodici locis apparct,

damnationem
pii

Nestorii, uli Theodoretus,

alii
;

or-

dinationcni Maximiani vcl Prodi rcjeccrant

(|uod

cum quidam
sent,
lioc

cpiscopi ad Tlicodosium rctulis-

anno citatam Icgcm emisit, qua etiam non solum ha^resim Nestorianam;scA ctiain Simo7iianam appcllarijussit, ipsum ab omnibus solemniter anathemale pcrcclli, ac om-

Joannes Antiochcnus de nimia conniventia Hoc ipso tcmpore sanctus Cyrillus scripsit etiam ad venerabilem Maximum Antiochenae Ecclesia; diacoiium et archimandritam aitque Cognovi ex dilecto monacho Paulo pictatem tuam usque ad hanc dicm recusarc cominunionem reliarguitur.

<(

dogmata

Nestorii

giosissimi cpiscopi Joannis, eo

quod

aliqui sint in

Ecclesia Antiocliena,

(|ui vcl

adhiic cuiii Ncstorio


for-

sentiunt, vel senserunt

quidam, nunc autem

: ,

SIXTI
lasse

ANNUS
iioii

4.

CHRISTI
ait
:

43r).

/i71

ab co abicnnt. Maxiimis rcluleiat,


in
dicecesi
;

tau-

misit,

Juxta divinas pr.TCCpUones vestras


cuiii

tum

sed

cliani

in

ipsa

Antiuclicna

conimunionem
facta est,

sanclaSynodo

(|uic

in E[)heso
([ui

Ecclcsia, (|uosdam,qui ante

cum

Ncstoiio |ialam
admitti ad

amplectimiir, et Nestorium,

quon-

scnseraut, jani id nc^arc, ct post istain iicgatioiieni,

dani

fuit felicissima) Conslantiuo[)olis e[)iscopiis lia-

nulla iinposila poena ab

codcm Joanne
,

beinus de[)osituni, ct anathematismo subjecimus


su[)er

intcgra communionis gTaliam. Retulerat secuiido,


alios

omnibus, quiu
scri[)tis

iin[)ie coraiii

Ecclesia docuil,

Neslorium quidcm abiiegare scd Ncstoriana palam scntire et tainen a Joaniie admitti. Sunt illi ipsi, de quibus agit Cyrlllus in E[)istola ca[i. 193 Synodici relata iicqiie dubium quin Maximiis pro[)ter istam Joannis conniventiam scse ab ejus
, ; ,
,

seu

iii

ex[)osuit, seu seinotim locutus est,


et

sequentes sanctos episcopos Sixtuin Homa;,


cluni
,

Pro-

magni nominisConstantino[)oIis et Cyrillum Alcxandria!, et Joannem Antiochia;, ct omnes reliqiios religiosissimos e[)isco|)os in omnibus qua) pie
defniiuntur ab
eis,

communione segregavcrit et novi schismatis fundamentum jccerit. Vernm Cyrillns illi rcscripsit, ut ad sui l^atriarcba; commuiiionem rediret, ct rcliqua
dis[)eiisatorie dissimularct,

coanatheinati/antesipsumNestoiin[)ie

rium,eteos, qui eadem

asserunt, id est,

Nestorianos, quos juste vestrum sic cognominavit

quia, inquit, res egct


suspectos cpiscopos

ma(jna moderatiom. Lupus in Notis ad caput 194


Syiiodici suspicatur,

imperium , iii hoc anno data,


nari jubet,
CoIIect. Concil.

sanclioiic videlicetcontra
in

Ncstorium

qua Tlieodosius

ita

eos cognoini-

Joannem

ad novam

cum

laudatis conditioiiibus [)rolessionem

indeque a[)paret, Baluziuin in nova hoc Concilium Tarsense cum anno


bciie copulasse.
iiiter episcoiios,

non qua

coegisse,
Nestorii

imo iie(|ue ab omnibus eain exegisse, damnationem admitterent, et i[)sum


;

pro dc[)Osito baberent cum Theodoretus ad cain conditionem accedere nolueiit, nequc anlc Cbalcedonense Concilium Nestorium damnare voluerit;

Secundo, non bene qiii huic Synodo interfuere, Zenobium Zephiriiepisco[)Uin; quianon
superiori

non

cliam nominare

noininatur iu eadem Synodica inter alios,quieidem subscripsere,et [)iu'terea ob pertinaciain in exilium


[)ulsusest, ut infra videbitur. Dcnique
referre ad lianc

qua

in [)crtinacia
7.

quidam alii etiam [)ermansere. Synodus Anazarbica, in qua episcopi re-

non bene

deunt ad obedientiam.

Interim Tlieodoreti exem-

plo plurcs episcopi ad obedientiam Joannis Antiocheni rediere. Maximinus enim Anazarbi cpiscopus

Synodici scriptam ab Helladio, Zenobio, aliisque ad Alexandruin lliero[)olis episcopum, caHerosque, quia ea
E[)istoIa, ut

Synodum Epistolam cxxx

anno superiori num. 6 demonstravimus,

secundai
ganei,

Ciliciae

metropolila, ac onines ejus sutfra-

co anno scri[)ta occasione Sacr;c gcncralis, cujus

cxcepto Meletio Mopsuestensi episcopo, paiii

rccisionem Helladius et episcopi ejus Metropoleos

cem amplexi sunt

Synodo ylnasari/ celebrata


et ejus cpisco[>i indicant, se

ab imperatore petere cogitabant.

Quamobrem Synocelebrari

ut liquct ex Synodica cap. 159 Synodici recitata, in

dus,qua3
vero ad

ibi

dicitur

nondum

potuisse

qua tamen Maximianus

spectabat ad [lacem cuin Joanne impedieiulam, non

rejicere Cyrilli Ca[)itula,

cum

ad Joannem Antioilla

chenum ad quein
,

ea Synodica dirigilur, scribant


Ca|)itula

eam reci[)iendam. Porro Ilelladium plurinium laudat Basilius Seleuciensis e[)iseopus, et Tlieodoretus in Historia Religiosa cap. 10, loquens de
saiicto

Semper nos oninino turbaverunt


tua religiositas,
)) ,

quffi et

stepius ut [)rava exisleutia


;

quod miruin videri non debet cum Cyrillus quando pacem cum Joanne Anliocbeno iniit, consenserit, utde duodecimsuis Capitulis sileretur. Hanc Synodum currenti anno congregatam non vero anno cdxxxiii, ut autumavit Baluzius in nova
repulit
,

Sco[)uIo, de eo habct,

Theodosio Anliocheno abbate monasterii in postquam Theodosii inortem


:

narravit

Gregis prffilccturam suscepit admirandus Helladius, qui per annos sexaginta laboribus

illis

defunctus, Cilicum divinitus poslca factus est


illis

antistes, pristinam noii deserens philosophiam, sed

CoIIect. Concil. pag. 942, docet Epistola Joannis

An-

laboribus

pontilicales

quotidie sudores adjisu[)erstcs fuit; Ba-

Proclum e[)iscopum Constanlinopolitaiium cap. 197 Synodici recitata, in qua eiiumerans provincias Patriai-cbatui suo subjectas, quai pacem susceperant, ait Cilices utrique ab anno prteterito his convenientia et consona per conspicuum tribunum Aristolaum coin[)Ieverunt . Quare cum ea Epistola anno sequenti data fuerit, ut ibidem ostendemus Synodus Anazarbica Iioc anno sine dubio celebrata; quod et Synodus Tarsensis in prima Cilicia hoc anno habita etiam manifestum facit. 8. Synodus Tarsensis in qua recipitur lex data
tiochcni ad
:

ciens . Post hanc


silius

pacem non diu

enim Seleucensis

in lib. 2 de Vita et

mira-

culis S. Thecla; Martyris testatur,

eum

fuisse valde

senein et successorem habuisse


9.

Marianum.
Theodoretus
tentat.

Post

Synodum Anazarbicam

suum Metropolitam ad pacem perducere

Theodoretus nuUis laboribus pepercit, ut Alexandrum Hieropolitanum suum inelro[)oIitam ad pa-

cem

amplcctendam

venit Antiochiam

adoersus Neslorium.

patriarcha rediit,
cap. 166

Unde postquani graliam cum Joaiine suo scripsit ad Alexandrum E|)istolam


[)erduceret.
et in

Helladius cniin e|)iscopus

Synodici relatain, in qua


fecit,

cum

hac de re

Tarsensis metropolila primae Ciliciffl,ubi ad

eam

certiorem
ruin, ut

asseriiitque patriarcham consensu-

provinciamAristoIaus tribunus

et

notarius accessit,

nemo
esse.

cogatur ad damnationem Nestorii,


et Isauriain

cum laudata sanctione Theodosii celebravit Tarsi Synodum cum suis episco|jis, et in Synodica cap. 192 Synodici recitata, quam ad Theodosium imp.

jainque Ciliciam
reversas

ad ejus

communionem
,

venturum,

et

sese ad sermones inter Patriarcham et

Subdit Theodoretus

cum eum

472
Iiabilos
(]uit,
:

SIXTI

ANNUS

4.

CHRISTI

/|35.

Scrvo autem, iueitlcm declaraturum uarrationem colloculioni futunc. Invenimus

carius Dionysii magistri militum ad


scri[)sit,

Alcxandrum
:

ut videre cst cap. 180 Synodici

Si post

enim
nare

ct satislactionem,
scilicct

quLC lua>

munckc conscien-

has littcras mcas sanclilas lua in dilatione


rit,

[)crstite-

ticC salis sit ((luia

Alcxantlcr Ncstorium tlam-

eisque

communicare

noluerit, clarct ([uod


litteris (id cst,

non
im-

rclij;ioni tlucebat: el

ah omni cam tlubiiatione

sit

dc

CiX'tero

necessarium divinis
qua; a[)crte

\alcat iir;cvcnire) cui et Isauri cretlcntcs et Cilices,

pcratoriis) uti,

[)r;ccipiunt,

ut hi qui
in exilium

sunt comnumioncm ad ilominum mcum sanctissimum cpiscopum Joanncm . Tlicodorclum Cilicum nomine ibi tantum e[)iscopos secunchB Cilicia^ non vero utriusque Cilici, ut perperarn eum intcrprclatur Lupus, intelli{;cre, ipsemetTheodoretns in alia Epistola ad Alcxandrum, qua? extat
aniplexi
cap. 108 Synodici, n-os edocct
sanctitati
:

sanct;e

Synodo comnumicare uoluerint,

a sauctis Ecclesiis re[)ellantur . Ubi Baluzius in Notis scile monet, in hac phrasi cla7'et qiwdnon sit, tollcndam esse negationem quae sensum pervcrtit: quod demonslrat Epistola Dionysii magistri mili-

tum

cap. 181 Synodici rclata, in

qua idem quod

Iimolesco, inquit,
et

ejus vicarius Titus urget, et onines machinas adhibet, ut

tmc, quia Cihccs

ct

Isauri

Eulogius

virum

sibi

amicissimum ad communionem

Anliochiam direxerunt, etin litteris suis ut episcopos nominarunt el Alexandrinum ct Constantinopolitanum, atljicientes non se communicare depositioni

Ecclcsiffi

adducat. Sed

cum

Alexander
dici, se

rescripsisset, ut

ad utranique Epistolam habetur cap. 18-2 Syno-

ex sua scntcntia

nunquam

discessurum,

et

sanclissimi

episcopi

Ncstorii

cum tamen

episcopi [irinix' CiliciffiNestoriumdiserle anathematizarint, ut

[)Ostquam

ei)isco[)i

oslendinms nuniero superiori. Verum prinnB Ciliciae ad communionem

Deo [)otius quam hominibus pariturum, Titus pra;ccptum dedit ad Lybianum Euphratesice, in qua Hicro|ioIis sita, judicem, quo ei jubet Alcxandrum,
si

in

proposito perstiterit, loco jiroprio amovere, ut

Joannis patriarclk-e rediere, ct lam Synodus Anazarbica, quam Tarsensis celebralic sunt, MdetittS

legitur cap. 183 Synodici.


11.

hi exilium mittitur.
Synodici,

Lybianus, ut liabe-

Mopsuesteims cpiscopus ad cuindem Alexandrum dedit Epislolam cap. 171 Synodici relatam, cui Ire Epistola Meletii nffius hanc epigraphen pracfixit
:

ad Deo amicissimum episcopum Alexandrum, qua scripsit quod hi quidem qui erant ex sccunda Cilialii vero Ciliccs et Isauri sicia communicaverint militer sint transgrcssi, qutcpiejudicaveriut olim.
,

ad Titum vicarium pncceptum ejus decimo septimo kaleyidas Maii, sibi rcddilum csse, et Alexandrum Hieropolim etepisco[)atum maluisse reIinqu(Te, quam communicatorem sanctcB Synodi fieri. Hic dies decimus quintns mensis Aprilis nonnisi de mense Aprili anni insetur cap. 184
retulit

J ^

([uentis intelligi potest

cuni, ex niox dicendis ad-

Ubi tamen Ircna^us


ris

Cilices prinu-c Ciliciae

cum

Isau-

copulat, contra loquendi


,

modum

a Theodorelo

usurpatum
Cilicia;

qui Isauros

cum
;

episcopis secundaj

conjunxit. Quarc Ircna'us in illius Epistohe

quando libros Theodori Rabidas. Tant;c Alexander, qui jam ab annis trigintaet ampliuscpiscop;itum gerebat, apnd suos opinionis erat, ut populus ejus expulsione au-

huc episcopatu
)\^mns.\-\\,

poliretur,

ei^igraphe tem|)ora confundit


tem[)ore,

cum
illi

Isauri

eodem

dila Ecclesias clauserit, pliira in

comitem Titum ac

quo

episcopi sccundffi

Ciliciffi,

cum Joanne
Nesto-

Joaimem

[jatriarcham protulerit, totque tumultus

conuuunicarint, et eadem, qucC


ex diclis
li([uet
:

professi sint, ut
Ciliciae

cxcitarit, ut

CiUces vero prima?

rium anathematizare non rcnuerint,

et

aliquanto

post Isauros ct secundai Ciliciic cpiscopos tempore,

communionem
manifestum
fit.

Joannis am[)lexi sint, ut ex dictis

Sed quid([uid de

liac

epigraphe
:

sit,

Lybianus ad comitem Orienlis in cjus qiia; habetur cap. 183 Synodici miserit, signiticaritque, pueros simul ac sencs, mulieres ac virgincs, et omnes maturae ac senilis a^tatis , violentas sibi nianus inferre velle, si tantus prasul Ecclesia; Hieropolitana? non reddegratiam deprecationem,
retur.
tistis,

Meletius in E[)istoIa, cui ca praefigitur, ait

Omues

Qua

in re Hicropolitani similes fuere

Dona-

nos Ciliccs reliquerunt ; ideo^iue Cilices ulriusque Ciliciai, ([uod recte Irena^us vidit, licet Isauros cuni
episco[)is [)rinia3 Cilicia^

de (luorum i^ertinacia in Annal. Ecclesiast. agitur. Misit et clerus Hieropolitanus supplicatio-

malcconjunxerit.

10.

Alexander

in obstinatione perstat.

nem
His
liic

ad Joannem patriarcham, ad quem respondit Circa eum quod legitur cap. 187 Synodici
:

actis nihil

pra^tcrmissum, ut tam Alcxander,

quam

Melctiusad utriusque Ciliciajcxcmplum scquendum


induccrentur. Theodorelus, [)0st(iuani in Alexandro

cuncta servavimus, quaj ad remedium pcrtinebant. Sed et nunc quaj nobis sufficere dignuni cst, peragentes, spondemus, quia
si

possibile fuerit, ut cor-

suo niclropolila convertcndo o|ieram,


didisset, scripsit

oleum [)erad Joannem Antiochenum Epistoct


17-2

rcctione resipiscens, dcponat superbiam pristinani,


l^arati

sumus

exci|)cre, et ad

vos

cum

nostra atque

lam, (]ux habetnr cap.

Synodici, ailque

In

illius festivitate remittere. Si

autem

jani

semcl
iios

sta-

suo tcnore pcrniansit Doiniiuis meus sanctissinius et Deo amicissimus episcopus Alexander, credens eum suimmc csse justititc cujus rci gratia neque
:

tuit pr;cciiiitare se i[)sum

ad conimunionis quidem
succ,

hcsionem, perdilionem vero aniniK

qui-

ainicos atlatus,

neque preces

admiitit, sed Evangelidc[)utat dis-

corum transgrcssioncm mandatorum


cst,

|)ensativam condescensioncm, ctc. conse(juens vero

ut ct cmoUiatur temporis spatio . At Tilus vi-

Deo et hominibus satisfecimus . Sed cuni Alexander in conlumacia pcrsisteret, exiliatus est in Famothia jEgypti mctallum, ut inquit Ircna;us cap. 190 Synodici, quod anno sequcnti post mensem A[)rilem contigisse, supra indicavimus.

dem

ct

SIXTI
12.

ANNUS

h.

CHRISTI 43 o

473

ExiUum

Mcletio

pariter

Quoad Meletiiim
11011

episco|iiini

irrogatum. Mopsueslenuni ,

(iiii

Dorotbajo, Zenobius cpiscopus Zepliyrii prima3 Cili-

niiniis (iiiain

Alexander pervicax

fuit, scripsit

Anastasius episcopus Tenedi in Cycladibus, Pausianus episcopus Hypalic iu Tiiessalia, liasiiius


ciic,

ad euin Tilus vicarius Epistoiam cap. 173 Synodici


relalani,
iii

LarissaD Tbessalia! mctropolitauus, Julianus

metro-

(|ua aHirmat, se in ejus f;ratiam dincrre

polita Sardiccnsis, Theoscbius episcopus Cliii Bilby-

executioiiem Sacnr, neni|)e generalis.


tius, ut legitur

Verum

Mele-

cap. 174 Synodici, rescripsit ad Ti-

luin, et eleganti

compendio exposuit (|ua;cum(]ue

sub Nicomediensi metropolila, Acil.inus episcopus Castri Barbalissi in Eupliratesia, ct Muximinus Demctriadis Tliessali;e episcopus, aut fugere aiit ab
niue

Joannes patriarclia adversus Cyrillum ac ejus Capitula egisset, tandenH|ue conclusit, se ad ejus coinniuiiioneni acccderc non posse. Quare Sacra adversus Meletium executioni necessario mandata fuit Solus inler liujus CilicicB episcopos perstat ad finem Dominus meus Deo amicissimus episcopus Meletius, (jui ejcctus estmiliiari superinducta coliorte,
juxta

quam cuin Joanne Antiocbeno communicare. De bis legendum Synodicon, in quo sparsim et intercise eorumdem meutio
Ecclesiis recedere maluere,

occurrit.
li. Nestoriani libros

vincias disseminant.

Theodori per varias pronum. 3 ad 15. Liberatus

in Breviario cap. 10, scribit, Nestorii libris


riali

impe-

eorum qui
(]uam

suiit Antiocliia) jussioneni , iiKjuit

lege proliibitis, Ncstorianos

coepisse Diodori

Zeiiobius episcopus Zepliyrii iu prinia Cilicia,


E|)istola

in

Tarsensis, et J/jeof/ore Mopsuesteni episcopi circum-

scripsit

ad Alexaiuirum Ilieropolita-

num

cap. 175 Synodici relata. In Meletii


,

locum
caj).

or-

non sapuisse nova Nestorium, sed antiquorum Patruin prosecutum fuisse


ferre volumina, dieenles

dinatus a Joamie Cliotnatius


iu Epislola ad iinperatorem
,

ut ipsemet Joaunes

qua^ extat

180

ex qua liquet, Thomam c\)\?,coMopsuestenum, cujus mentio in Antioclieno Concilio sub Domno, et iu Synodo Mopsuestena sub Justiniano Augusto non successisse Tbeodoro, ut bacteuus credituin, sed Chomatium successisse Meletio, liuiic Tlieodorum excei)isse. Ea Epistola Joannes precatur imperatorem, ut Meletium in tcrritoSynodici, exponit
l)Uin
;

doctrinam. Posteaipsa eorum volumina in Syrorum linguam el Armeniorum atque Persarum transtuleruut; quod ubi agnovere Acacius Melitinensis, et Rabulas Edessenus episcopi scripserunt Armeniaj episcopis, ne Tlieodori Mopsuesleni libros susciperent, tanqnam baeretici et auctoris dogmatis Nestoriani.

Contra vero episcopi


et

Ciliciaj
fioc

iusimularunt
charitate,

Rabulam

Acacium, quod

non ex

sed ex cemidatione atque contentione fecissent. Congregati sunt ergo in ununi Armeniae episcopi, et miserunt duos presbyteros Leontium et Aberium ad Proclum Constantinopolitauum episcopum, scire
\oleutes,

rioMopsuestensi delitescentem ab universa provincia Cilicum expellendum curet, quod post dejectionem
sacerdotale ministerium prffisumerel, et perturbatioiiem Ecclesiis ingereret. Meletius e suis latebris
scripsit

ulrum doctrina Tbeodori, an Rabulae

et

ad

Alexandrum Epistolam, quaelegitur


:

cap.

Acacii, vera esse probaretur. Itaque Proclus dili-

177 Synodici, isque rescripsit eam, quffi capite inse-

gentius utramque examinans, tomuni scripsit, et ad


eos destinavit; in quo posuit ad interimendas Nestorianorum versutias, qui duas in Cbristo inducunt personas, unum de Trinitale incaruatum ; quem et direxit Joanni Anliocheno per Tlieodorum diaconum suum, continentem subter Capitula ab ha;reexpetens ab eo, ut cum suo Concilio ticis prolata
;

quenti ibidem refertur der dicat


:

in cujus flne

cum

Alexau-

Hogo, ut digneris nos per veuerabiles litlerastuas juvare ad instantia certamina )),api)aret

Meletium aliquot saltem mensibus ante Alexa?idrum e sua Ecclesia expulsum esse. Deprecationem Joanuis Antioclieni ad imperatorem effectum sorlitam esse mauifestum facit quod lren;cus cap. 190
Synodici de Melelio scribit
tiua
:

eum

susciperent. Joannes

autem

et

qui

cum

eo

Hic exilialus
est,

iii

Meli-

ArmenitE

civitate

defunctus

niulta millia
, ubi, loco

erant congregati episeopi, tomi compositionem laudantes, eideni subscripserunt, et Proclo transmiserunt. Ha!c
renti

passus ab Acacio ejus Ecclesiae pra>sule


millia,

legendum videtur mala, ab Acacio sc. Melitinensi episcopo, quem tam dire vexarunt Nestoliani, Meletio illata, quod etiani iu exilio positus
paci
Ecclesiaj

summarie ex Liberato descripla, et curanno gesta tomus enim Procli ad Armenos


;

dicitur

dat.

Conslantinopoli, cousuiatu piissimo-

rum

Theodosii Aug.
15.

XV et

Valentiniaui IV.
quce ea in re hoc

insidiaretur,

et

turbas ciere cona-

relur.
13. Alii tredecim episcopi

gesta.

aut Ecclesias suas deserere coacti.


et

autin exilium missi, Aiite Meletium

Hinc evidentcr patere existimo, subscriptionem legis Theodosii pro combureiidis Nestorii libris, quae dicitur data III non. Augusti Constantinop.
et qui fuerit nuntiatus, ut Theodosio habetur in Codice Theodosiano , vel ut legitur in Codice Justiuianeo leg. 6 de hcereticis, data /// kulend. Augusti, quoad inenscm ulrobique men,

Summarium eorum

anno

Alexandrum tredecim
,

alii

episcopi vel in exilium

XV

ejecti, vel ullro

Ecclesias suas deserucre, ne

cum

comniunicarent aut Neslorii deposilioiii consenlirent. llorum catalogum texit Ireuaais cap. 490 Synodici. Abbibus Dolicbii in Eupbratesia epiCyrillo

dosam

esse.

Quoinodo enim

iutra

menses quinsequentis

scopus, Dorot/iceus Marcionopolitnuus metropolita-

que, ab Augusto

nempe ad Jauuarium

nusMffsia; secunda', Eutherius episcopus Tbyanensis

Chrisli anni, tot diversa, quic niox ex Liberato narfleri potuere ? Postquam ea lex emissa et per imperium Orientale pi-omulgata, Nestoriaui li-

metropolitanus Gappadocise secuudai, in exiliuin

ravimus,

missi. Valeanius et

Eudocius episcopi

MoesicE

sub

TOMLS

Vil.

60

/i7/i

SIXTI

ANNUS

/|.

et

CHRISTI 435.
licet varios librosimpietatis

hros Theodori in Syriacam, Arnieiiiam, ac Persicam

Theodorus
posuisset,

plenoscomEcclesiiE,

linguam
per
Post
cii(s

Iranstiilenint,

ac deinde cani versionem


provincias

mortuus

erat

iii

communione

istarum
lia'c

(lentiiim

disseminarunl.
et

versabatiir in

magna

apiid

pleros(|ue existiina-

Rafmlns Edessenus metro|)olila,


et

Aca-

tioiie. Ilinc

Leontiusin libro de Sectis proponit lianc


:

Melitinensis in seennda Arnienia metropolita


,

(jUiestionem

Cur Chalccdonensis Syiiodus ab Iba


pricdicat,

Synodos con^rcj;ariml
stantinopolini
atl

Tlicoduri Mopsuesteni

non

requisivit, utTlieodornin anatlieniatizaret?Cur

libros anatlieinatizarunt.

Deinde duos legatos Con-

ejus in

qua Theodorum

Ptoclum misere, isque tomum

liun rece])it? Et respondet:

Hoc

ad Mariin Episto]iotius de sancto

suum
,

de fide sul) linjus anni coss. elucnbravit, qui, ut recte observal Luihis in notis ad cap. 43 Syiioprout liodie extat, mutilus est. Siiiuidem ei dici desunt Capitula, quaj ex Tlieodori libris decerpla
eidemtoinosubiicxuit, ac etiam desideratur Manda-

Cyrillo quajri debebat, (luam de Synodo.

Nam

S.

memorii3e Cyrillum, curn noimulli


rerent,

lioc ijisum quiE-

ut Theodorns anatheniati subjiceretur, ad

I*rocIum scripsisse constat,


anathematizaii debere.
versi
si

miiiime

Theodorum

Nam

Orientales, inquit, uni-

tum,

(]U0 toniuin subscribi

ab oinnibus

jussit, et
litteris,

Capitula anatlieniatizari.
(|uas Cyrillus ista

Liquent haec ex
et

Theodorum pro inagno doctore Iiabent. Quem anathemati subjecerimus, in Orientalium Eccledissidium ingensexcitabimus.
anatheinalizari

de re scripsit ad Acacium

Meliti-

sia

Quorumunus

est

ad Firmitm Ccesareensem in Cappadocia metropolitam Pronenseni, ad Theodotiim


:

Ancyranum,

Ibas, (]ui eiim

non patietur. Jam

Ihas
rillus

Rabuke demortuo

successerat,
])ost

dum

hicc Cy-

clus
leeta

tomo pupposuit
ex Tlieodori

etiani Capitula
,

codicibus

qnaidam, coli\ux consonantem


to-

ad I^rocluin scripsit;
prieter

buhe omnis clerus


consensere.
17.

mortem enim Radecem aut duodecim,


in ejus

Nestorii perfidia) intellectum liabent, et adhortatus


est etiain illa

qui illum postea accusarunt,

electionem

anathematizari .Tandem Proclus

mum suum tam Armeniis, quam Joaimi


misit,

Autiocheno hicque Concilium Anliochenum coejfit, et


Procli

Et sui

facti rationem S. Cyrillo reddit.

tumum
ab
aliis

cum

annexis Capitulis ab omnibus

subscribi jussit; cpiod quidern ab aliis factum, sed


subseriptio negata, pr;esertim ab Iba Edes-

seno presbytero,

quem

ideu Proclus in litteris ad

Rabulas rebellione sui cleri pressus, omnia a se gesta ad Cyrillum retulit et sui facti rationes expo Jam vero quidani unitatem secundum subsuit sisientiam omnibus modis abdicaut. Morbus enim aliquis sublatens inveteravit Orienti, immedicabilis
:

Joannem Antiochenum datis jubet compesci ac casligari, quod nec tomo subscribere, nec Capitnla aniiexa anathematizare voluerit. Quaj (luidem omnia a niense Augusto ad Januarium lieri non potuisse
evidens
est.

vulneris

modo depascens mos quidem latens, apud


cilia

EcclesiiE corjius, et pluri-

quasi studiosos
li\tenter

et

super.

extollentes eruditione,

honoratus

Cyrillus in suis ad
illius

eum

litleris,

posti]iiam laudavit

Quare in lege Tlieodosii contra

libros

Nestorii lata, loco data III non. Aiig., vel loco ///

kalend. Aiig., legendum, dAlixIII kal. Aptil., sicque


his

incom]iarabiIem alacritatem, ac inexpugnaSicut vero sollicibilem confldenliam, subjunxit tos optime gubernare, non in serenitate navigare,
:

omnibus peragendis,

et

Synodis Anazarbica

et

sed in tempestale posse

navem

servare, probatissijiriEsidere,

Tarsensi, de quibus supra, celebrandis


ficiens erit.

tempus

suf-

mos

declaraf

sic

efiam sorhtos Ecclesiie

4G.

Rabulas

anathetnatizat.

Porro Rabidas Ephesum


et

e/Jisc.

Edessenus libros Theoclori


venerat
subscripsit Epislolce

non omnimodo rernm serenitas claros demonstrat, magis vero solertia in tribulafionibus, et fortitudo,
et palientia, et fortiter resistere instabilibus hipreti-

cum Joanne

Antiocheuo,

corum sermonibns. Semper quidem tua


sanctilas,

splenduit

Orientalium ad Ilieropolitanos, qu;e extat cap. 13


Synodici. Subscripsit et Epislolai

pnecii^ue autein
et

modo

facta

omnibus
veritatis,

eorumdem

Orien-

Orientahbus columna
sicut et
novffi et

firmamenlum

taliuni ad ejiiscopos Constantinopoliin missos, ut le-

quemdani pestiferum morbum


procedit

expellens,

gitur cap. 28Synodici. Veruin posleaab eis recessit,

abominandic hiereseos Nestorii blasphe-

seseque Catholicis adjunxit


cap. 10, et Epistola Ibie ad

(ut

Marim Persam,

hquet ex Liherato in qua


iiost

miam. Nam
lius dico
intelligit
,

quidem ex

altera radice

il-

qui de Cilicia erat,


illa Cyrilli

ista iinpietas .

Ubi

Rabulatti vocat tyrannum), et (juidem stalini

Theodorum

Mopsuesliae in secunda Silicia


Epistola in CoUat. v

)iacem Cyrillum

inler et

initam, ut deiiionstrat

Joanucm Antioclicnum Epistola Cyrilli ad Rabulam


ei

episco])um. Legitur
18. Atulreas
netti

quintiE Synodi generalis.

cap. 108 Synodici recitata, in qua Cyrillus


uit

expo-

Satnosatenus episcopus defensio-

omnem

pacis tractatum, et

cunctarum

ultro ci-

troque Epistolaruni exemplaria mittit. Rabulas igitur videiisha;resim Nestorianam, postlibrosiVei/ti/^zz


flamniis addictos, iieromiiem Orientalem dioecesim,

Andreas episcopus Samosatenus et Rabulas jamdiu inter se dissidebant; ille enim iibi jiax inter Cyrilluni et Joannem constiTheodori suscipit.
tuta
fuit,

utrius(iue

communioni

adhipsit, et schis-

imo

et

per Anneniain

ac Persidein sub Theodori

iiomine latius ser[)ere, non solum Theodori Iibros sed et ipsani Theodori jiersonain solemuiler in Ecclesia analhematizavit. Ibas presbyter Edessenus et major pars cleri Edcsseni Rabulai contradixere, quia

maticos deseruit, ut liquet ex cap. 101 et seqq. Synodici; ut yl/ea"a?i(/erHieropoIitanusmetropoIitanus ejus ad eanidem accederet, omnem diligenham
,

contulit; vir
singularis.

enim erat magnaj doctrina^ ac virtutis Verum, ut liquet ex cap. 101 et 102 Sy-

SIXTI
nodici,
coacliis
fuit

ANNUS

h.

CHRISTI 435
lesius, qui

475

Andreas mutare solum su2b

Synodicon advcrsus Tragirdiam Irena;i


pufavit
post

provinciaj
abiitcjuc in

propter tumultus adversus se cxcitatos,


Mesopotauiiaui, iu qua Rabulas episco-

non

viderat,

scribit

Tbeodoretum

Theodorum falli in co quod paccm Orientalium scri-

pus erat Eilcssenus, qui commotus erat adversus jiropter condemnationeui Capitulorum Cyriili, ant alias ratioues nobis incosnitas. Cum vcro Ra-

eum,

psissc adversus Capilula Cyrilli.Vcrum Theodoretus opus, ante Concilium E|ihesinum exaratum, post
illud
ct

bulas hoc

anuo
etiani
,

libros Tlieodori anatiiematizavit,

absolutum, magisamplilicavit, utjamostendi, tunc Andreas secundum suum Opus contra Ca-

damnavit
Cyrilli

qux Andreas

scripsit
,

advcrsus

Capitula

indcque Andreas

cui aliunde

Theodori
dedit ad

memoria iu vcncratione erat , litteras Alexandrum Ilieropolifanum suum mctropolitam, qui anno tantum scqucuti cpiscopatu suo
est,

dejectus
nodici,

ut

mox

diximus, rccitatas cap. 43 Sy:

Quare accurafe notavit Theodorus illud post reconcdiationem cum Orientalibus in lucem prodisse. 20. Decretum Joannis Antiocheni adversus Rabulam. Ubi Joannes Antiochenus quaj gesta fuerant a Rabula intellexit, misit ad episcopos Os-

pitula CyrilJi promulgavit.

in (|uibus inquit

Hi qni pro recta fide

laborant scripserunt milii ab Edcssa, quia Rabulas


apertissime declinavit a dogmalibus veritatis,
et

rhocna! provincire, cujus Rabula metropolita erat, decrctum cap. 4i Synodici relatum, cujus titulus
est
:

Synodicum decrefum Joannis Antiocheni

persequitur rectiB

fidei

defensores;

ita

ut Thcodo-

episcopi et reliquorum ad cpiscopos Osrboena; piovincia; contra

rum quidem bcatum

rect;E glorificationis

inagistrum
et

cumdem Rabulam
et

Edesscnaj civilatis

prajsumeref anatheniatizare in Ecclcsia,

multa

episcopum. Hkc auctor Synodici; hajcvero Joannes


(id
:

mala contra euni diffunderet


et illos,

anathematizaret vero

mulfis

dignis

fide

viris

subtiliter

qui ea, qui

iilins

sunt, legunt, insuper et


et illa et

qui

illa

(lcgcndum, insuper

qus, ut recte

evidenfcr, ut bene explicat Baluzius ex aliis Synodici locis) et integre didicimus quia honoranest,

corrigit Baluzius) scri[)simus,

niunt etnon portaverint

quicumque vead combustioncm Thcodori


illa,

Codicem,
illo

et eos, qui iiraeter

qua; Cyrilli sunt,

dissimus Rabulas, et Edessam perturbat et omnes provincias babifant, Aposlolicaj fidei valde contraria perpetrans, ct eos qui recfe sapere
qui vicinas

sapiunt, etc; amici vero (nenipe Ibas, ct qui

cum

elegerunt verlit in fugam,

erant Edesseni
si

qui persecutionem sustinent,

et mulfa mojifur contra Orfhodoxam fidem. Unde compulsi sumus hfec dis-

ostendi flduciam, quia circa ea consilium

jam scissionem fieri ct minime id nunc usque fecerunt. Mihi autem rafionabile videtur, ut qui fiducialiter impie agit, et omnes
interrogant nos
oporteat

tinare

centes a [ilurimis vesfrae religiosifati Epistolam desut si vera sint ista, qua; hic diffamantur a
:

pluribus,
vefis,

immunes

vos ab ejus

communione

ser-

donec

eum

evocantcs ad nos,

et integre dis-

abjuravit Orientales, et nos contra

eum

clare

pu-

cutientes qua; ad
safisfacienti,

cum

iiertinenf,

aut ignoscamus
satisfactioni-

gncmus

aut convictuni

subdamus
decrefum
alio

\^. Andre.as episc.


psit adverstis

Samosatce
Capilida.

Cyrilli

diios libros scri-

bus rcguL-e

Facfum

illud

a Joanne, qui,

Abhorrebant

sicuti plures Orientales,

ab omni

Syndjolo

prcC-

tam Alexander, quam Andreas, siculi et plures episcopi qui pacem susceperant, a Capitulis Cyrilli, etAndreastam ante Goncilium Ephesinum, quam post ejus celebrationem adversus eadcm scripserat nomine episcoporum Orientalium. Cyrillus Apologeticum adversus priorem Andreae librum edidit, qui adhuc extat, sed ad secundum non respondit; alterum enim Opns Andream contra Cyrilli Capitula composuisse, docte ostendunt Garncrius tom. ii Oper. M. Mercatoris pag. 175, et Lupus loco laudato, ex libro Anastasii Sinaitae, qui Ditx vice dicitur,

terqiiam a NicKuo

aversus erat,

sua

civitate

episcopis.

advenis in Similem confradictionem


esse deducit
litteris, in

cum

Acacium Melitinensem passum


laudatus ex sancfi Gyrilli ad
scribit
:

Lupus
quibus

eum

Perlegi Epistolam vestre sanctitatis scri-

pfam ad reverendissimum episcopum Antiochia3 Joannem, plurima; plenam confidentise, simul et amoris Dei. Scripsi autem et ego tales Epistolas ad ipsum .
^\.Joannes convocat Synodum Antiochenum
adversus Rabnlam.
per
Haec interim magnos motus Orientalem Ecclesiam concitarunt, in-

quod fragmentum ab eodem Anastasio recitatum non repcriatur in objccfionibus Andreae a Cyrillo confutatis. Tempus quo secundum illud opus ab Andrea scriptum, nos edocet Theodorus lector
lib. 2,

omnem

deque 7oan?;es, postquam accepit

tomum

sibi

aPro-

clo episcopo Constaiitinopolifano transmissum, convocavit Synodum Antiochiae, cujusfragmenta nobis

ubi

ait

Post reconciliationem

cum

Orien-

duodecim Cyrilli Capitula scripsisse dicitur. Rabula episcopus Edesse CcEcus erat. Accusavit autem Andream Samosafensem episcopum quod contraduodccimCnpifula Cyrilli scripsisset , ut recte texfum Thcodori emendavit Valesius, non vero, ut anteriorcs editiones, quasBaronius num. 4 secutus est, hahent: Andreas vero Sa^nosatenus accusavit eum ; hoc enim plane falsum est, nec a Tbeodoro lectore proditum. Vatalibus Theodoretus contra

conservavit Facundus, et collegit Baluzius in nova Gollect. Goncil. png. 943 et seqq. Scripsit Synodus

ad Proclum, plurimumque ejus tomum laudavit. Tiim inquit Siquidem sobrie agere velint, qui
:

turbis et juvenilibiis levitatibus contra

commune

corpus Ecclesia;, nunc nescio unde potesfafesumpta, utunfur, ct suas quidem patricis relinquentes, venientes vero ad imperii

urbem,

et

calumnia adverillic siint

sus proprios episcopos eorum, qui

sordi-

dantes

auditus

non utique nunc necessariura

47(1
fiicrat.

SIXTI

ANNUS

4.

ad

CHRISTI 435.
iis

PosteapUiribus laudanl Patrcs Antiocheiii


aiunti|uc,

aut suffragari vcllet

quai scripsit ipse,

anaUicma

Theodorum,

quod

si

in cjus iil)ris

ahqua

etiam in propria pcrsona subiisset. Quoniam vero

liutantur ol)scura, siiniUa miilta, ct a [)hirimis anleriorii)US cjus Patribus dicta cssc. Similia ad snn-

Deum
iis,

abiit, siiflicit,

ut cgo puto,eaqua3absurde

ab eo scripta sunt,

rcjici

ab

cis

qui recte sentiunt;

ctum Cyrillum

scripscre^

ut Ie;fcre est apiid Fa-

cum
Et

(]ui in

ejus libros incidunt,

eUam

ulterius

cundum

(]uem extat ctiam fragmentum llpislolna Synodalis ad Tlicodosium imp. qui legem cmisil ibidcm rccitalam, qua julict, ut cum omni
,

apud

progrcdilumiiltuumoccasionesnonnunqiiampariat.
i)er aliuiu

vero

modum

anathcmahzaUs ac

ejec-

ftatnant Ecclcsia,

ne quis adversus cos, qui in


(|uicqiiam de crctero talc

cjus

pace defuncti
.

siiiit,

hs Ncstorii blaspbemiis, una cum ciscjecta sunt, et qiuc illius sunt, iilurimam hal)cnha ad ista consonaiitiam. Et si(]uidem hoc agercnt iiidiibitanter per

prresumat
citato

Laudata vcrba Procli ad

Synodum
a

cx-

lant etiam cap. I9G Synodici, sed

pcrpcram

Lupo

Orientem, nullum(|ue esscttumultum inde sjicrare, dicebam nulluin csse impcdimcntum nunc exigi
eos in scrijjUs hoc facerc. Si vero, sicut scribit sanctissimus episcoiius AnUocbia; Joannes, ehgant utl-

ad tempora Dioscori cpiscopi Alexandriui re-

fcruntur.
22.

Quidam monachi insurgimt

cretwn Joannis Antiocheni.


tres Antiocheni,

Quod

adversus describunt Pa-

que magis comburi, (]uam aliquid ejusmodi peragere


,

quare

hammam

soi^itam

resuscitamus

quosdam
et

scihcct

stantinopolim venisse

Tlieodori

monachos Conscripta non minns

sedatosque tumullus importune commovemus, ne forsitanunquam ultima priinis pejora invemantur?

quam

Nestorii damnanda esse clamasse, pluribus narrat Baronius nuin. 6 et 7 ex Liberato cap. 10,

Et hcec dico vehcmenter (juidem incrcpans quae scripsit memoratus Theodorus, timens vero futuros
a quibusilam proi^tcr tan aliquo

iliudque ante celebralionem

Anhociicnge Synodi

eam rem tumultus, ne


,

forsiqiii-

conhgisse, ex cifatis Fragmentis Facundi manifes-

modo

ea quae Nestorii sunt, lugere

tum
in

fit.

Porro Synodus Antiocbena loinuni Procli


projjavit, quia, ut inquit Liberatus loco
fecit

dem

coloratim incipiam

secundum

illud

quod

omnibus
:

alicubi a Poeta

dictum

est

apud Graecos quod occa-

citato

Prochis in tomo nullam

de Theodoro

sione Patrocli siias calamitates unai]uaeque liigebat.


Si igitur ha}c tu;e sancUtati placent, indicare digne-

mentionem , quia sc. censuit Nestorianam luem eliminandam esse, et de Theodoro salubri dispensahone tacendum, ut facilins excilati tumultus sedarentur. Ad eamdcm dispensationem probandam Cyrillum perduxit Joannes ut patet ex
rcprehensionis
:

ris,utcominunibus

litteris

mandentur. Potest etiam


nialint,

iis,quiha;c itcUcrunt, dispensahoreienarrari, ipsis-

que persuaderi, utquiescere


scandali

quam

Ecclcsiis

litteris

ejus ad
scribit
,

Pioclum

Nunc

vcio, inquit, sicnt

occasionem pra^bcre. Misi autcm etiam exemi)Iar eorum, qufeasancUssimoepiscopo Joanne


ad

ad

me

sanctissimus
illos

episcopus Antiociiiaj
alterius

me

scripta sunt.

Joannes

inihuin apud

tempesfahs

tua, accipiet

Quod cum legerit sanctitas omnino occasionein ad ipsum argu-

ne forsitan quidam enim quosdam ad magnam illam civitatem pervenisse, deinde interpellasse ChrisUanissimos imperatores, et postulasse, per divinam ipsorum sanclionem, anatlieinstabiles ad priora revcrtantur. Dicunt

surrexit, et plurinnis est limor,

mentum
24.

Joannes Cyrilhun ct Proclum inducit ad Non tantuni Cypartes Theodori suscipiendas. sedetiam Proclus iu Joannis sentenham ritlus licet Maximus archimandrita sanctitate concessit

matizari

libros Tbcodori
;

memoratum virum
ejus.

Mopsucsteni, ipsumque magnum vcro ejus nomen

et doctrina

celeberrimus nihil pra?termiserit, ut

eum

in contrariam sententiam deflcctcrct.

Imo quidam

esse per Oricntem, et mirificari

nimium

conscripta

Et sicut dicunt, constristantur omiies, quod vir nobilis et dcfunctus in commnnione Ecclesia-

ejusmodi dispensationi non solum noluere acquiescere; sed etiam Procli tomo annexa, et ab illo dainnata Caiiitula coepere divellere eis Theodori
,

rum, anatbemahzetur
23.

Cyrillus excusat
:

Cyrillus in sua Epislola


scriptis

Theodorum. Pergit Nunc vcro quod in conncfarie dicta, et

nomen

praiponcre

eidem anathema adscribere

ac

hujusmodi chartas per

omnem
,

Orieutem spargere

dicentes jussu Procli hgcc

ficri.

Ex

illis

unus

fuit

ejus invenimus

quadam

Maximus arcbimandrila

qui Proclum ad scriben-

nimia plena blasphemia, nulli dubium est recta senhenUum. Sciat vero tua sanchlas, quod prolata apud S. Synodum expositione ab eo coniposita, sicut
dicebant
reprobavit

dum

sentenha

loinum gcnerose accenderat. Veriim bic in siia perstitit, et Maximuni increpuit, maiidans

ei nihilfieri

qui

])rotuIerunt,
S.

nihil sanuni habente

dcbere siiie Joannis Antiocheni consilio. Discimus hiec ex fragmento Epistolae Procli ad

eam
His

infellectibus, et

ihientem.

Synodus, ulpote perversis jilena Nestorianam impietatem (]uasi efvero condemnatis, qni sic sapiunt

cap.

Maximum, quod Memor 1


:

extat

ajHid

Facundum
,

lib.

8,

est tua revcrentia

qnando ad

nullam viri memoriam fecit dispcnsative, nec i|)sum nomiuatim anatliemati subjecit iiropterdispensationem
:

sanctissimum Anliochenum ciiisco|)um tibi litleras injungebam, quia omnia ciim cjus adinonui voluntate
ticri

oporlcre

et

nihil ad

confusionein vel
,

ne (jiiidam ad
est res

cientes, se ii^sos

exisUmationem resjiisc|)ararcnt ab Ecclesia. DispensaUo


viri

tumultuin Ecclcsiarum pacein babenlium agi

sed

tomum
sine

quideiu subscrii)i, Cai^ilula autem subdita


siibhlita-

vcro in his

o])timaacsapicns. Si eniin adhuc

nominc, luec tan(]uam non liabcntia


pietatis averti et abdicari.

in vivis esset, et Ncstorii

biasphemiarum fautor

tcm

Quomodo

igitur pcr

SIXTI
litloras didici

ANNUS

/|.

CIIRISTI /|35.
cverterc? Qualc

477

nunc,

(luia Tiieodori

Mopsiicsleiii, ct

Iranseuntium Patriim

damnum
,

;;lioruni (|uorurn(lani
liilis

iioiniiia i)r;rposita
illi

sunt Capi-

non apertum
ctiain

adaiialhcmatizanduin, cuni

jam ad ncuin
supcrvaca([iios

solum refiitare aiialhcmatizaic? Vi enim aliiid aliciii


crit,

dicla iion

sed
pla-

mif;ravcriiit, eos (|iu

vitam
post

reli^iiicrunt,

ceal,aliudiion, in ;ili(iuoriim,sive postcrioriim,sive

iiciim

cst

iiijuriari

mortcin,
Ro},'0

nec vivos
sicut

non nostroruni,
cis

;ili(piando
liliiis

ciilpavimus?

erg;o, feslina

cxtjuircre, scd

omnia permittere
toini,
siiit

aucloritall

cjusdem rcvcrendissimi consaccrdotis Joamiis. Post


siiliscriplionem

autcin

ct

post abjectioncm

alia ratio est. Ut aiitcm anathema imponatur, arbitramiir audax et asperum apparere, ct si person;c cum dictis non anathematizentur. Quis enim iiostrum spcrct, (piod aliuin possel nioverc? Aut (|uid lioriim non pnebcat occasionem

Caiiitiilorum, qnae cujus


pr;ei)ara

i[;noramus, continuo

semper, ut poimli pcrlurbentur

Et

Iioc (iiiideiii ct

diaconum Tlicodotum venin; ad regiain civit;itcm, qualenus tcinpestale ct tumullu non iinpleantur Ecclesia;
(|iiid

viventibus, ct traiiscuntibus contingcre solel.

urliis sanctissimsc, et

donctis ali-

desiderio

impii Ncstorii, qui se putat habere

Quod non scienti tantum luec dicimus, sed etiain plus omnibus considerare valenti magnitudincm Iuijus absurditatis. Quid autcm iion pra?beamus ex hoc
dcsidcrabile Ncslorii defensoribus? Quis eniin euin

multos similia saiiicntcsn. 25. Joannes Theodori Capitula recipi tentat. Ha>c solcmnis yictoria Joanni patriarchre, atiis-

non honorabit,
Aut ubi ejus

si

cuin

isto, et aliis

qui in episco-

patu vitani deposuerunt, simul


opiiiio

anatlicmalizetur ?

Theodori fautoiibus iiovos aniinos addidit eosque acccndit ad ipsa etiam Theodori Capilula ab
(pie
,

perba^c non accipiat incrcmen-

aiiatheinatc libcranda, licet negari


iii

non

posset qniii

hominum dc istis occasionem assuincns, non confessorem vocaverit,


tum? Quis
autcin deceptorum
veluti propter
illi,

hujus libris repcrirentur. Quarc Joanncs hajc ad Cyrillum scripsit de tomo Tlieodori, in quo illa
contiiicbantur
ccrta, et
aliter
:

illa

passiim, qu;c passus

esl, qiK-e etiain

qui in Ecclesia fulseruiit, passi sunt? Qiiis autem

Sunt

in illo

tomo quiedam

in-

quam

dicta sint, intelligi valentia.

Confitemur hoc etiain nos. Plurima vero corum


aperta videmus et sine aliqua anibiguitate recta.

inentem habentium ncscit, quia ea, qu;B dure a B. Theodoro dicta sunt, necessitate compnlsus dixit ? Proponebat enim euin totns in commune Oriens
iiiter cos,

Sed

illis

quffi

pulanlur obscura, similia multa a plu-

tam

doctrin;T!

qui antc nos fucrunt, sicut virtutem mulhabcntein adversus bairescs contra
,

rimis antcrioribus ejus, et yloriosis Patribus dicta

quas pugnans
cius

invenimus. Et periculum impendet non lcve, ne in istis etiam illorum solvamus ejus viri reprobantes dicta, qui in episcopatu

dimicans inulta quadam divisione ususest, non cx pravo infellectu vcniens, sed efficaet

quidem defunctus,
et alios ha;reticos

adversum ha-rclicos illo modo neque unitalem summain ignorans


absit
:

uti

judicans

agonibus autem adversus Arianos,

decem millibus per oinnem suam vitam ubi^iuedecoratus est. Quod si fuit, multa etiam in aliis Patribus aperte dicta retraclatnri sumns et reprobaturi. Excerptis cnim istis similia quajdam invenimus apud terbcatum ac nobilem Athanasium, qutcdam etiam apud B. Basilium, qu;edam apud Gregorium utrumiiue, multa vero et apud Amphilochium sa;pius dicta. Non parva vero et apud communem PaIrem B. Tlicophilum. Sunt enim etiam quae tua
sanctitas ita confitetur, et

negans , ejusmodi sunt omnes ejus libri, sed naturarum proprielates amplius dividcns, sicut
vel

pleni eniin

et

pugna, quain adversus hoereticos habuit


dictavit.

facien-

duin

IIoc

et

tua religiosilas dispensavit


litteris vestris

aperte in anterioribus

ad

satisfactio-

nem quorumdam
sapientiaj

venerabiliuin
tuffi

coepiscoporum
virtutis,

nostrorum, quod et ipsum proprium cst .

luffique

27. Cyrillus Tlieodori Capilula rejicienda censet.

Ita

Joannes Antiochenus apud

Facundum
Veriini

eumdem

de

illis

habetin-

lib. 8,

cap. 4, ubi illius Epistola valdecrudita einen-

tcliectum.
clo in

Qu;Tdam etiam ab ipso amabili Deo Proeodcm ipso tomo, qucm ad Armenios inisit,

datior est,
ha'C

quam

in

Operibus sancli

Cyrilli.

omnia hunc sanctuin non solum non moveqna Theodorum,

quo mullis sensibus istis decerptis concurrit. Et dies non deficiet percurrenles bcatiim Eustachinm
Antiochcnae
vestra;
civitatis

runt, sed etiam gravissime offendcrunt. Disphcuit


pra3sertiin Cyrillo7off?i//saudacia,

episcopum, qui
illos

fuit

pro recta

ac impiacjusCapilulaprcesumpsitmagno Athanasio,
aliisque siiprcmis Ecclcsia; Palribus, ct (|uibusdam

fideinNic;T?no Concilio, ct niagnffi fania^ Alexandria;


;

sed etiain post

sanctissimos episcopos
istis

Meletium, Flavianum, qiiibus plura tia sunt dicta.


20.

concordan-

Ostendit

Quid jamdicain de iis, qui in Occidente secunduin eamdem doctrinam, et eamdeni confessionem decorati suiit, quos cliam lua sanctitas melius novit? Intende itaquc, rogo, ad qnod
nisi rccipiantnr.
a

muHa

secutura inconvenientia

ipsorum hinc indc non recte sonantibus articulis comparare. Quare Joanni rescripsit Infames opiiiiones Diodori, in(|uain, ac Theodori, ctaliorum qnorumdam, <;uos non laudare satius erat, ne (luid
:

gravius dicain, propterea quod plenis quodaminodo vclis adversus Christi gloriam feranUir, ncmo, obsecro, sanctis et Orthodoxis Palribiis nostiis,
sio,

Alhanafiat

iiiquam, Basilio,Grcgorio, Theophilo, ctreliquis

prajcipitium nos impcllant,

(pii

tcm verbis contendunt.


vel
retur,
si

Quid

ad nullam utilitanon hinc laesionis


qui volunt dicta

tribuat,

nequopacto resha^c nonnullis scandali


exislimatitibus revera
ita

occasio,

sensisse, ac do-

corruptionis et confusionis plcniim noii gene-

cuisse viros totius rccta; fidci custodes, etqiii contra

aperiamus januain

his,

perversas opiniones

non modo

Nestorii

sed etiam

,,

/i7S

SIXTI
qiii

ANNUS

4.

CIIRISTI /135.

nliorum,

idein qiiod Ncstorins anle

ipsum scn-

scrarit, el litteris

mandaverant,
:

op|)o:<ilos libros re

liiliiernnt . Siibjungit Cyrillus

Optanuis autem,

omnes res suas ajfant, nequc turlias Ecclesiis excitcnt, jam pcr Christi gratiam, et doctorum ul)iut

Syriacam transtulisset quod ipsos pcr omnem nrientem disseminasset; quod Procli ad Armenios tomuin noluissel subscribere, et annexa iUi impia Ca|itula damnare. Proclus causam jiixta vi canonem Nica^num ad Joannem patriarchnm remisit
;

que tcrrarum vigilantiam scdatis, neiiue vcl aliis ncgolia denuo facessant . 28. Leqnli ad Thendosium misst, itt Theodorus Ad Ikbc de OrieneJHsqne Capitula damnentur. talibus gravitcr expostulavit C>/rillus apud Acacium Mclitincnsem episcopum, qui in Eplicsina Synodo ei scmper adlKCsit; ad (|ucm cum rescripsissct Acacius S(? ad Joannem Iiac de re liltcras dcdisse plenas confideiiticB, sitmd et amoris Dei, re])Osuit Cyril-

scrio(|ue admoniiit, ct per Heli sacerdotis, qui


iion castigatos filios in sempitcrnas

ob gchennas des-

cendit,

excmplum

contestalus

est,

ut

Ibnm

corrigescribit,

ret ac puniret.

I^iberatus qiiidem

citatiis

Ibw accusationem fuisse a[iud Domnum palriarcham Joannis nepolem ct successorem. Sed hic aiictor non semel in hac Historia labitiir, rectiusqiie Acta Synodalia Concilii V habent Cum a
[)riinam
,
:

scrii)tis

Procli niilla

lus

Scripsi vero et ego tales Ejiistolas, sed, ut

cufatoriim facta
riint

emendatio pro qucrimoniis acest, defuncto Joanne inter[)ellavc-

vidctur, pcjora vincunt .


(lis,

Verum Armenia>,

Persi-

acaliaruin gcntium episcopi, a Cyrilli, ejiisdcm

Acacii, Theodoti Ancyra:', ac Firmi Ctcsareo! Cappa-

ejus successorein,iterum Ibam accuQuaniobrem longa illa accnsationiscatena, qu<c usque ad Chalcedonensem Synodum perdurasantes .
vit,

Domnuin

citati,

quatuor Concilii Ephesini columinum, actis exad Proclum et imperatorem lcgarunt episcopos, clcricos, ac monachos euin libello, qui extat in quinta Synodo Colat. v. Hi atfirmarnnt, Theodocia?
fuisse

originem duxit ex hac

inipii

Theodori causa.

Interea
cjus

30. S. Cyrillus lihros scribit contra Tlieodorum.

dorum

hominum

diaholiccB formce, ejus fa-

Cyrillus contra Iheodorum et Diodorum magistrum suos scripsit libros, quoruin fragmcnta Concilium V nobis conservavit, exposuitque

cinora exi^osuere, pra?sertim blasphcmam ejus conqua Antiocheni otlensi ipsuin lapidare cionem
,

pni fatorum

Capitulorum

originem

et

scopuni.
ejus-

Laudavit dispensationem in utrius([iie favorem adhibitam, et postea subjiinxit


:

voluerant, quod ut ipse vitaret, palinodiam cecinit.

Quoniam vero
:

Hujus

palinodiffi

meminit

in litteris ad Nesto-

inodi dispensationem Cyrilli et Procli


riint

non suscepe-

rium
legati

ipse patriarcha Joanties, cuin eiini ad ejus

exem|)liiin

sequeudum

horlaretur. Asserunt

lamen
in-

([uidam Orientales episcopi e contrario vero [)ermanserunt dcfendentcs ctiam ipsas blasphemias
Palribus, videns sanctus Cyrilius ini[)ietatem
et

Antiochenos ac alios Orientales adeo

Theodori, et dicentes eas consonare scriptis a sanctis


,

constantcs ac versatiles esse,


exclainationibus magnificent

ut ii^summct haere-

siarcham jam non lapidibus invadant, scd gloriosis


:

inde simpliciorum
libros

laesionem tiinens

coactus est
,

Crescat fides Theo-

conscribere adversus
et

dori. Sic credimns, sicut Theodnrus. Tandein con Miseratus Deus Ecclesias suscitavit cludunt multa contra Theodorum, in quibus et nos humiles
:

versus ejus blasphcmias

post

Theodorum et admortem ejusdem

Theodori ct ha;reticuin, et impiuin, et su[)er paganos et super Judaeos blaspliemum eum ostendere , id est, anathematizarc.
Iiiter

constituti nihil prffitermisimus,

usque ad mortem pro veritate certantes, sicut et in nostris contra


et scripta

unum

post varia habet :aQuid eniin aliud

fragmenta sit (|uam

Theodorum

ejus libellisad Alexandrinum

l?.(iucus ct

scandalum
et

lingua distorta loquens, et

religiosissimum episcopum diximus, ct in his qua; ad vestram sanctitatem dicimus et [)ctimus, post:

quam
nus

isti

perlecti fuerint, et illos perlcgere, quate-

traditioni sanctorum Evangelistarum impudenter resisleiitia?Recusandum igitur eos, qui tam nialis culpis

sacris litteris abhorrentia et

Apostolorum

fiat iinitas

vestra contra Thcodoruin, ut sacri-

obnoxiisunt, sivein vivissint, sivenon


est.tribus
dit,

Sed Theo-

lega capitula et dogmata ejus, et eoruin qui similia

doretus, qui Theodoro magistro seniper gloriatus

sapiunt vel docent. Et sicut Doinino piacuit dani-

cumlibris,etquidem amarulentis, defendiscimus ex fraginentis,qiiibus

nominatim in Epheso ab universali Synodo sacrilcgum Nestorium sic per vos etiam antea condemnatum sine nomine saerilcgum in varia impietate Theodorum nominatim condemnari manifeste, et
;

quemadmodum
:

iiari, et eos (\\.\i sccundum iin[)iissiinam cjiis expositionem hactenus in Syria ct Cilicia sapiunt et doccnt .

VSynodusCoU.ivusaest, ad causam Theodori judicandain Quid igitur , inquit Theodoretus, novuin dixit Theodorus, quod tantis euin blasphemiis Ia|)idasti jubens illi ut frrenaret liugiiam, quando
i[)se iie

tuain currere

ita

effraenatam dimisisti? Vide

quis te callidiorem existimet, his adversus Theouti injuriis,


illius,

29. Ibas episcopus Edessetn/s accusatur tanrjuam auctor istorum tumultuum. Eodem tein-

doruin

quod Apollinarium,
dicto, sicut

et qui ea

qufe sunt

sapiunt, sceleratissimos vocavit. Si

pore ([uidain EcclesicT Edessenn; clerici, ac monachi ad regiam civitatem accesscrnnt, et ainid imperalo-

hoc non

est, ciir

absono

crapulam

tan-

tas hiijiismodi

adversus

eum

blas[)licniins cffudisli?

rem et Prochim patriarcliam accusaverunt suuin episcopum Iham qui Rabula; successerat, quod esset |)rimus haruin turbarum auclor, et fautor pertinacissimus; quod Theodori libros in linguam
,

Sed redco ad Cyrillum. 31. Cyrillus et Proclus legem petunt adversus Theodorum. Cuiii plurimum obstaret Theodosii

lex, quaj Cyrilli ac Procli

dispensationem pro Theo-

, ,

SIXTI
(lori

ANNUS

h.

(IIRISTI /|35.

479

persoiia coiifirinavcrat, Cyrillus ad


:

i)riiici|ieiii

scripsit

Tlieoilonis (jiiidani

liiit

et aiile eiiiii
ille

Monachus Acoemetns anonymus discipulus sancti Alexandri fundatoris Acu-metorim in urhe Constaiitiiioiiolitaiia, in Vita, (luaiii
scri|)sit, et

Dioilorii!;, Iiic (iiiidein


siiesliai

Tarsi civilatis,

vero Moppatres

de sancto Alexandro
ur-

episcopus.
iii

Isti

Neslorio

iiii|)ietatis

Bollandus ad dicin xv Januarii iiriinus e

fiieriinl;

snis eiiim libris (]iios coinposueriint

teiiehiis eniit, |)rodit,

Rabulam ciim cujusdam

iinniaiiitcr blasplicinavcruiit coiitra Clirisliiin

om-

bis prajfectus esset, et idola coleret,

ad fidem con-

niuin nostriim Salvatorem, nescientcs ipsius niyste-

versiim

impius Ncstorius,(iua! sunt illoruni, in mediiim proferre, el expulsus est a Deo de sacra aula. Cum vcro anathemati subjecissent dicta
riuni. Voluit igitur

a saiicto Alexandro, m eaijiie variis confirmatum cuin enim divitiis et facundia pnestaret, non siiie magiio labore ad religionem
fiiisse

niiraculis

Christianam perductus
exterminator
tus est
et

luit.

Verum
illi

jiostea idoloruin
,

cpiscoporum alio modo iterum ea introducuiit, admiranles scripta Tlieodori,


Nestorii
,

ali^iui

Orientis

inaeco factus veritatis

moituo

epi-

scopo Edesseno, metropolilaiK-c


:

Ecclesiye piffifec-

et dicentes
ctis

euin recta sapuisse,

et

consonantia san-

((

OrdinatusB, imiuit

Anonymus,
Persidi
ErectEB
;

episco-

Patribus nostris Athanasio, et Grejiorio, et Ba-

pus, portus qiiidani divinjc cognitionis factus est

Mentiuntur vero contra sanctos viros; scripserunt enini qua3 Theodori ac Nestorii blasphemias
silio.

uon soluin SyritB, Arinenia>, jiropemodum orbi terrarum.

sed et
in

toti

ea urbe

impugnant. Quoniam

if^itur didici, (luod et ad piissimas vestras aures (]nidam eorum referunt, rogo

suntjaniolim Divino nulu Iingua3 Syriacee scholaj in viciuarum civitatum commoduin.Nam viri principes atque alii locupletes liberos suos eo institutionis gratia ablegant, etc.

ut intactas et inviolatas animas vestras conservetis

ab impietatibus Theodori ac Diodori. Sicut enim jam dixi Neslorius eoruin verba locutus est, et propter hanc causam, ut Impius, condeninatus est
,

Viduarum

et

pnpillorum

erat paler. Exteros Gentilium fllios bis in


e scliola ad se evocabat
,

inensem
veritatis

eosque verbum

ab universali Synodo, (luaeDei voluntate


in Eplieso
et

est collecla

docebat, etc. Id vero egit,


sed totis trigiiita annis
i>

non duobus aut

tribus

cittera (luae legi possunt in Epistolae

quibus

scilicet rexit Eccle,

fragmento
32.

in Concilio

recitato.
et

Eam

obtinent.

Cyrillus

Proclus

qui

idem negotium promovebat, quod [letiere ab imperatore impefrarunt; hic enim severissiniani legem, qna Nestorii personam ejusque seclatores ac libros ])ersecutus nuper fuerat, hos onmes exuri,iIIos vero jubens Simonianos appellari, extendit ad Theodori ])ersonam ac libros, ideoque datnin in ipsum a Cyrillo ac Proclo anathema firmavit. Quibus annis
,

de siam Edessenam. Rabuke successit Nonnus quo aiino cdli, num. 52 et seq. 33. Burgundiones ab Aetio penitus debellati. Anum. 13ad23. Prosper in Chronico suh hujiis anni coss. scribit Hoc eodem anno Giindicarium Burgundionum regem intra Gallias habitantem

Aetius bello ohtinuit, pacenique


dit,

ei

supplicanti de-

quae hic iino lenore retnlimus, contigerint, inconi-

pertum. Sed anle annuin cdxl Iucc peracta esse non


\idetur dubitandum. Cffitenim ea non dimoverunt

siquidem Huiini cum populo suo atque shrpe deleverunt , ubi Prosper duas Aetii magistri mililum expeditiones adversus Burguiidiones fuliciter susce|)tas iudicat, de quibus

qua non diu

potitus est

Joannem Antiochenum a suo proposito; neque enim Ibam castigavit, neque Theodorum dcfendere desiit. Imo Domnus ejus iiepos ac successor Diodorum et Theodorum defendit, ut infra videbimus.
Rabulas successor fuit S. Eulugii in Ecclesia Edessena. Cfeterum Rabidas, queni Cyrillus in Epistola ad eum data dicit, factum fuisse omnibus Orientatibus Ecclesiis columnam et /irmamen33.

mentionem facit. Is enim anno Abrahami mmcdlii, qui kalendis Octobris huIdacius in Chronico etiain
Burgundiones, aiiiii inchoatur, ait qui rebellaverant, a Romanis duce Aetio debellan-

jus Christi

tur .

num

anno Abrahanh mmcdliii BurgundioCuin itaiiue Burgundioiies ruptis foederibus Belgicam infestassent, Aetius eos domuil, et Belgicam eorum populatioiiibus liberavit. Burgundi<mes enim in eam Galliarum parlem
ccesa vigmti mUlia.

Tum

tum veritatis, videtur f uisse


cujus virlutes et exilium

successor sancti Eulogii,


a Valente inip. irroga-i,

irrupisse discimus ex Sidonio in Pancgyrico Aviti,


(jui

ipsi

huic bello
:

cum

Aetio interfuit. Heec Sidonius

tum

describit Theodoretus hb.

cap. 13,

quo

scili-

vers. 230

cet ternpore sanctus Barse

ipse vero Eulogius

byter erat.

Is

episcopus Edessenus, ejusdem Ecclesia? adhuc presdefunctum Barsem excepit interfuit,

que Concilio Aritiocheno, Damaso scdente, habito anno ccclxxviu aut inseqiienti. Nam siibscriptus reperitur in Epistola, qua Synodus Antiocheiia confirmat qux facta fueiant in Synodo Romana adversus Auxentium cujus Epistolffi fragmentum recitat
:

Nam post JiUhungos, et Norica bella subaclo Victor Viudelico, lielgam, Burgundio, quem trui Preiserat, absolvit junctus libi.

Quffi itaque

Holstenins in Collect.
etiain

Romana

pag. 175. Interfuit


Constantinoi^olitano
circiter cdvii
,

Prosper uno tenore narrat, Idacius in suos anuos distribuit, testatunjue Gundicarium anno sequenti ab Ilunuis interfectum esse. Hanc secundani de Burgundis victoiiam Pseudo-Prosiier
in Chronico iini^eriali, ad

Concilio

oecninenico

annuin Theodosii
:

xiii ])Ost

priino, et vixit

usque ad

annum

quo

Rabulas factus est episcopus Edessenus. 34. Prasul fuit zelo animarum insignis.

Honorium regnantis Aelio adscrihit Belluin conexarsit, tra Burgundionum gentem memorabile per Aetium de(]U0 universa pa3ne gens cum rege

180
lata , ut
riaiia

SIXTI

ANNUS

/|.

CIIRISTI V^^i.
,

habet cditio Labbcana, iibi cdilio Scabf^cperperain habct, cu7n rege Peretio deleta,
(jui

Domiiiicalis F. in cursii fuerit ideoque ct Germanus inortuo Amatore consecratus sit. Scd frustra

Actio etiam canidcm adscribit Sidonius,


tos versus his \erbis prosequitur
:

lauda-

Bcda? et meliorum auctoriim Anglicorum adventum Anglo-Saxonum in Britaiiiiec niaiu ab aniio cdxlix reinovel Cainbdcnus
coiitra auctoritatcm
,

I
*

Vincitur

illic

melius mortem sancti Gerwian/


juiigit; ciim

cum

ciirrenli coii-

Cursu Herulus, Chuni

jaculis, Fraiicusquc nalalu.

Germanus anno cdxliv


,

Concilio ab

Hilario Arelatensi indicto

nt

mox

dixi, iiiterfuerit,

ubi Sidonius dicit,

Aritum

Ilcrulis cursu,

Hunnis

jaculis, et Francis natalu prsccelkiisse. Hi enini trcs

populi, ahiquc postea il)idcm mcmorati Romanorum hoc in bello auxiliarcs fuere. Est porro hic tertius ntinnorum in Gallias advciitus quas tunc strages in iis ediderint, nulius mcmoriae mandavit.
;

3i , legatur, Auxiliarem pra;feclum pra^torio Galliarum eum Arelatem advenientein perhonorifice excepisse , quod
ct in Vita cjus citata lib. 1, cap.

narrat Constantius, aiitequam de profectioiie Brifaciat. Auxiliarem vero anno cdxlv priefecturam Gallicaiiam gessisse et Roiiia Arelatem ad sanctum Hilariiim scripsisse, constat ex sancto Honorato episcopo Massiliensi in Vita ejusdem Hilarii, in qua cap. 17, Epislolam integram Auxiliaris recilal.

tannica Germani verba

3G.

Anmis

etnortualis S.

Antissiodorensis.

Germani episcnpi Baronius sccimdam sancti Ger-

mani

Antissiodorcnsis episcopi in Britanniain navi-

sua maculabant

jrationcm ad Pclagianos, quirursus insulam ha?rcsi inde deturbandos, in liunc Christi


,

38. S.

Germani

legatio Britantdca

annum confert, et eum postea mortuum asscrit. Verum Germani mors ab anno cdxlviii removeri
non potest; Constantius eniin in ejus Vita hb. 3 Sedit idem dominus ct apostolicus cap. ult. ait
,
:

rica, ct ItaUca.

Aretno-

Cum

itaque

paulo ante mor-

tem, sanctus Germatius sancto 5et'ero cjiiscopo Treverensi collega, iu Britanniam trajecerit, ha-c legatio ad annum circiter quadringentesinium quadrage-

noster sanctissimus

Gcrmanus

in episcopali cathe-

simum septimum
his verbis inchoat

spectat. Constantius

enim

lib. 2,

dra annos xxx


Sancto apud
Ivalend.

dics xxv. Obiit vero plenus Spiritu


,

cap. u, ea narrata, expeditionem ejus Arinoricanain


:

Ravcnnam Hahaj civitatem pridie Augustas, Valcntiniano adlmc juvcne iinperante cum Placidia matre . Coiistantius hb. 1, cap. S, jam scripserat, sanctum Amatorem ejus decessorem ad Deum migrasse kalendariim Maiarum quarta feria ideoque anno aliquo littera Dominicali F. notato sicuti cst annus Christi cdxviu in quam feria (juo ideo die prima mensis Maii quarta incidebat y4m<7/o?' sitiritum Deo reddidit,
, , , , ,

Vix domuiii de transmariiia

exiieditione remeaverat, et

jam

legatio

tractus fatigationem beali antisUtis

Armoricani ambiebat. Ar-

morica regio,
adepta
cst,

quffi

postea Brilannife minoris

nomen

Redouibus, Ambiariis, Osissimis, et VeneUs, qui ConstanUno tyranno in Galliis imperante Honorii imp. permissu sesein libertalcm asseriierant, ut suo loco diximus. Sed cum Aetii iinperia gravate acciperent, hic Eoinc(5lebatur a CuriosoIiUs,

ut supra dixiinus. Quare sanctus Germanus eo pariqui Dominicahs fuit ter anno die septima Julii
,

charico Aletnannorutn regi, genUs Aremoricae ul-

consecratus est eijiscoims Antissiodorensis, et postquam sedisset annos xxx, et dies xxv, die uUima
inensis
Julii

tionem mandat, et regionem contumeliffi ac rcbeilioiiis pervicacem ccnset incliiiandam Barbaro. Cum itaque infesta vis Aleinannorum Aremoricis
,

anni quadringentesimi quadragesimi

iinmiiicrct,

lii

opem auxiliumque

pacis et veniie

oclavi ad ctelcstem patriam migravit. Certe interluit

impelraiida; causa
tuiit
:

beatum Gennanum ad eum mit-

Synodo

in Gallia

anno

circiter cdxliv a sancto


,

Genti bellicosissiinae , iiuiuit CoiistaiiUus


Et sacerdos noster obvius lerebatur, donec,

Hilario episcopo Arelatensi celebrata

de qua anno

cap. 5.

cdxlv,

num.

13. Garncrius
ii

tom.

Oper. M. Merca-

ad i|isum regem,

toris in Dissert.

de Synodis in causa Pelagiano-

(|ui subsequebatur, accederet, etc. Apparatus bellicusarinorumque commoUo, ad consilii

rum, Synodo xxi, putavit Germanutn anno cdxliii quod tunc Valenlitdanus anno vita functum esse CDXX natus juvenis dici potuerit. Verum vana lirec
,

civilitatcm, dcposito

tumore descendit,

tracta-

turque qualitcr, non quod rex voluerat, sed quod sacerdos pcticrat, compleretur. Ad stalionem quie-

observatio
locis
,

cum

ex dicUs in variis hujus


attigere
,

crilicaj

tam rex exercilusque


ipse pra-slitcrat,

se recipit

pacis securitatem

homines qui

annos quadraginta ab
et

fidelissimampollicetureaconditione, ut veniaquam
tur .

antiquis dicantur

y?^t;e/ie5

Constantinus Magnus
lib.

appelletur flfZofece?25 a Lactantio in

de Mortibus

Perseculorum cap. 29, dum de eo loquitur annos triginta nato, ut jam observavimus. 37. Opitdoties contraria; coti/utatw. Denique Cambdeiius pag. 94 et seq. tuctur opiiiioiiem Nitui

ab imperatore vel ab AeUo petererem sanctus Germanus niagiia festinalione Ravennam proticiscitur, ubi a Valentiiiiano

Eam

in

imperatore

et

Placidia

ejiis

niatre provido aniore

suscipitur. Illic Pctrus (Chrysologus scilicet)

tum

Pontifcx Christi Ecclesiam Apostolica instilutione

scriptoris anliqui Britannia),

num

in

advenlum Anglo-SaxoBritanniam anno cdxxvih Felicis et Tauri

reUnebat
disset
felix et

. Sed cuin Gcrmanus in morbuin incifcptimo iiicominodi die ad clcIus aiiinia

consulatu notato consigiiantis. Cambdenus

suam

beata translcrtur , inquit Constaiitius ainio

opinionem inorte saiicti Gerniani, (|uaiii Iiuic anno afligit, probatam contcndit,quod annocDVii Liltera

scilicet CDXLViii. Fuit

Constantius presbyter Lugdii-

ucnsis,

quem

Sidonius Apollinaris sa;pe laudat;

SIXTI
qui

ANNUS

4.

CIIRISTI

A35
in

/i81

cum Vitam

sancti Gcrmaiii sancto Paticnti F>ng-

tam Germaiii
ma' Gcrmaniic,
excoluit,
alias

r>ritanniam

excursioncm

anno

(iunensi episcopo liicarit, li(|uet


sa'cuii

eum

ante iuijus
Keila,

CDXxxvi collocat, sed eliam exislimat, gentcs priqiias

tinem opus illud eluculjnisse, ex qiio

Severus vomere praulicationis


(luain

qu;c de
tus est.

Germano

lialiet lib.

1, cap. 21,

mutua-

iion esse

Ihirf/undiones, cis

J9. Alemaiini Aremoricis vicini.

Porro ex eo
j^u-

Rliemim vcrsus Moguntiam


qiie a veritate

habitantes. Scd

utrum-

manifcste alicnum, jam(]ue aniio


liurr/undiones ante

quod

Coiistantius cilatus de reliellione Arinoricanoscriliit


:

CDXiii et sc([. demonstraviniiis

rum

Ofiensus superbieiiisolentia ref;ionis

aiiiium CDXVii Christianam rcligionem suscepisse,


et
iii

\ir maj^nilicus Aelins, qni

tnm Rempublicam

ex

mox

dictis liijuet,

praedicationem sancli Severi

bernabat, Eocharich ferocissimo Alemannorum regi


loca illa inclinanda pro rebcllionis

prima Germania, ejusque

cum

sancto

Germano

priesumptione

permiserat, quye

ille

aviditate barbarica; cupiditatis

Britanniam prolcctionem, pertinere ad annum CDXLviii aut circiter. Vixit Severus juxta Bouverum
in in
et colitur in

inbiaverat, dednco Eocharicum sedem habuisse ad Ligerim Aremoricanisfluvinmvicinuin; alioquiii

Annal. Trevirens. usquead annum circiter cdlv, sua Ecclesia die xv mensis Octob.

quomodo barbarus iste rex leroces hos populos domare potuisset? Hinc in Vitasancti Eugendi abbatis
monasterii Jurensis
diernaj, scripta a
iii

comitatu Burgundite ho-

monacho Jureusi coajvo ejus discipulo, num. i7 refertur quoddam miraculnm ab eo patratumcuiii quosdam monachos snos sal quEesituruni misisset, diciturque
diros metuunt, ac vicinos
Quadam die dum Alemannorum incursus,
:

A 41. Codicis Theodosiani promulf/atio. nuin 23 ad 2(j. Gothofredus in Prolegomenis ad Codicem Theodosiaiium cap. 1 ostendit, hactenus ab omnibus erratum in anno consignando, quo Codex ille conditus est, ob mendam scihcet, qua3 in subscriptione NovellaB de Theodosiani Codicis auctoritate, etiamnum liicret. Editus est eiiim et promulgatus
CDxxxviii, et
id est, anno Theodosio Aug. XVI coss. tamen in laudata Novella librariorum
,

qui inopinalis viantibus non congressione in cominus, sed ritu superventut|ue solerent irruere bes-

Tyrrheni maris potiusquam devicinis Heriensium locis, coclile decernunt petere sal.
tiali,

e limite

coss. ideoque errore legitur, Theodosio Auff. currenti anno. Id probatur ex legibus, et quidem

XV

Hos enim Alemannos non video

alios esse posse,

quindecim numero, quae per annum currentem, ac duos subsequentes lata;, et in Codicem Tlieodosiaposteriorem consulum notam prsfePrsterea Novella, qua Codex Tlieodosianus coiifirmatur, data quidem dicitur Theodosio Auff.

quam

qui ad Ligerim habitabant. Mabillonius quii

num

relatae,

deni sfficulo
Notis ait
:

Benedictino, ubi Vitam illam recitat,

iii

runt.

Hic Aleinannorum nomine

iiitelligo

Francos, ab anliquis Gerinanos dictos, qui Sequanos Heriensium insulam, vulgo Tlsle de Nernionin finibus Pictonum et Armoricorum adire non sinebant . Veruin liis tem|ioribus Franci (|uidem Gm??aM/ dicti, sed nunquam Alemanni imo nec Germani Alemanni appellati ante xi aut xii sa3culum. Parte alia Sirmondus in Notis ad panegyritier,
:

XV,

et

qui fuerit nuntiatus

verum
;

ea inscribitur

quam tainen Elorentio praefecto prfctorio Orientis dignitatein Isidorus hoc et sequenti anno adliuc
gessit;

post

quentis,

hunc Dariiis tandemque anno

partc ultima anni insecdxxxviii, post

Darium

Elorentius, ut liquet ex variis legibus a Theodosio emissis. Hic codex non soluin per Orientem , sed

cum

Aviti

num.

2iG, arbitratur in laudato loco

etiam per

Occidentem receptus
Galliis,

fuit;

iino

apud
et ejus

Alamannoriim regem mendose scriplLim esse pro Alanoritm, quod iiiquit, Erici monachi versus docent. Verum Ericus, qui nono Ecclesia;
Constanlii
saeculo
vixit,

Ostrogothos in Ilalia regnantes viguit, sicuti

Breviarium in

in Hispaniis

sub Visigothis,

in

corruiitum excmplar Vitic sancti

Burgiindionibus, regibus Francorum prinu-E stirpis, ac sub Langobardis per Italiam, ut in laudatis Pro-

Germaiii a Constantio scriplae procul dubio inciderat, cuin certum sit, anno cdxlvii ac insei|uenli,

legomenis demonstrat Gotliofredus, qui


illustravit.

eum

Notis

quo Aetius Eocharichum in Armoricam immisit, Sangibaniim regem exstitisse Alanorum, et iircelio
Attiliano, cui interfuit, superstitcm fuisse.
40. Floret S. Severus episcopus Trevirensis.

42.

num.

2G. Baronius in

Ad Honoria Constantinopolim mittitur. codicem mendosum Chronici

Quoad sanctum Severum Trevirensem archiepiscoct iu hac legalione sancli Germani collegam, haec de eo habet Beda lib. 1, cap. 21, Germanus

MarceUini incidcrat, ut passiin infra vidcbimus; Chronographusnon sub currentis, sed sub a Honoria Vasujierioris anni coiisulibus scribat
ciiin hic
:

pum,
M

adjunclo

sibi

Severo totius sanctitatis viro (qui


[latris

Engenio procuralore suo sluprata concepit, palatioque expulsa, Theodosio priiicipide Italia transmissaest: male enim contia
lenliniani imp. soror ab

eratdiscipuliis beatissimi

Lupi Trecassinorum
Uei piffidicabat),

episcopi, ct tuuc Treveris ordinatus episcopus, geii-

tibus primae Germaniaj niare couscendit . Quare


gicic
cis
;

verbum

nou tantuin populis Belfrequeutcs ex Darbaiis

Occidcntalem Rempublicam cogitabat . Rem niacap. 97 gis explicat Jornaades de success. Regn. suam Honoria duin ad aula; decus virginitatem co^cretur custodire, clam misso clientulo, Altilam
:

sed etiam Gernianite priuia! geutibiis, quae

Huunorum rcgcm
niente Attila

invitat in

Italiam

cumque

ve-

Rhcnum undique tum


Romano
VII.
lib. 16,

affluebant, verilatis
in Belgio

lucem monstravit. Bucherius cap. 13, nou solum itera-

votum suum netiuiret explere, facinus quod cum Atlila nou fecerat, cuin Eugenio procuratore suo conunitlit. Quamobrem lenta a germano,
01

TOMUS

482

SIXTI

ANNUS

5.

CIIRISTI

.'i3G.

ct in Constanlinopolini Tlieodosio principi destinata


est

43. Vandalis

pax

C07icessa.

Pros\)er
:

in

Chro-

Regnal)at itaciue lioc tempore Aitila ciini fratre suo Blcda, seu Bletta, ct successerat Oclari et Roce, ut prodit Jornandes lil). de Reb. Get.
B.

nico sub hujus anni coss. scrihit

Pax facta cum Vandalis, data eis ad hahitandiim per Trigctium in loco Africsc Hippone HI idus Febr. Dc hac pacc

cap. 35, Rua)7i Priscus

Rouam,

Tlieodoretus
cap. 43,

lib. 5,

Isidorus in

Historia

Vandalorum
paccm

ait

' Cui

(sc.

cap. 37, Roilam, Socrates vero


appellanl. Tcslatur
is,

lib. 7,

Rubam

Gcnserico)

Valcntinianus junior Occidcntis


subsisterc,
mittit,
ct

imp.

Roam

suppetias Joanni ty-

non

valeiis

partcni

ranno

Deoimperiiim Romanum protegcnte, fiilmine pcrcussum interiisse, qui sub ipso et maximam partem Barbarorum
tulisse, et

non niulto

post,

Africa^,

quam

Vandali possederant, laiKjuam paci-

fico dcdit,

condilionibus ab eo sacrameiiti acceptis,

erant, partini fame, partim igne e ca'lo misso pcriisse,

id contigisse,

quod Theodoretus citalns conlirmat, atque ciim Roa Tliraciam vastarct, ct depo-

ne quid ultra invaderet. Verum Gcnsericum sacramenti religionem violasse, post quadrienniuin videbimus. Porro alteram pacis conditionem refert Procopius
ei in
lib. 1

Historiae

Vandalorum, ut

sc.

Gen-

pularetur, ipsamque
et

Urbcm regiam obsessurum

se

sericns Valentiniano imp. tribntiim pcnderet, dato

primo inipctu cajiturum, ac lunditus evcrsuruni niinaretur. Quie lam Socrates, quam Tlieodorctus fidci Tlieodosii jun. tribuunt. De Roua liaec habct Pseudo-Prosper in Cbron. imperiali ad
csse
xi Theodosii

obsidem Hunerico
fuisse

filio. Qiiaj

Sacramento conin
Hist.

firinata

teslatur

Isidorus

Vandal.

Et CDLXvii seu Christi cdxxix. Firmata


inter

aiitein postea

annum

post

Honorium

regnantis, seu

ricus ad

imperatorem et Gensericum amicitia, Hiinepatrem remissus est, ut prodit Procopius

Christi cdxxxiv: a

RugilarexChuniiorum,

pax firmata moritur, cui Bleda succedit, Attila fraler, idque anno CDxxxiv

et

cum quo cum eo

ibidem.

SIXTI ANNUS

5.

CHRISTI

436.

4.

Nestorii in

interitus.

Qui

Oasim

relegatio et miserandus

lerum mole oppressus teneatur


cst,

operae pretium

scquilur Chrisli annus quadrinct

ut screnitatis nostrai senteiitiae subjiciatur, caillius

gentesimus trigesimus sextus, Isidoro


consulibus apcritur
:

Senatore
fautores
in dies

lamitateque moribus

digna opprimatur, nt

quo cum

Ncstorii

qui vcnerandis Ecclesiae legibusabjectis, traditioni-

universam Oricntalcm Ecclesiam majoribus


miscercnt turbis
et

gravioribus concussionibus exalicet,

husque contemptis, nefandfe haereseos auctor extiterit; quique dum illorum quos proditionis sua;
socios sibi adjunxit, fidem corrupit, alicnie corruptionis

gitarent; Tlieodosius iinperator, scro

tandcm

auclorem maluruni omniuin Nestorium in Oasim deportaiidum dato rescripto decernit, directum illiid (luideiii ad Isidoriim agentcm hoc anno una
,

crimeii suo ipsius capiti aggregavit. Tua proinde celcbris auctoritas, bac praginatica sanclione, sive hac propria auctoritate ostensa, praedi-

cuin consulalu pruitorii prtefecturam

est

autem

ctum Nestorinm oh admissam

a se impiclatem in
:

hujusmodi

'

nostrum erga Rempublicam studium perspicuum est, haud minori tanieii nohis est cura;, ut sacrosancta quoquc religio recte conslitualur. Si eiiini haiic rite curaverimus, fore optamus, ut ct
2. Etsi
jiiihlicis

quoqiie rcbus

hac ratione consuiainus.

perpetuum exilium Pctras abire compellat omniaquc illius bona Ecclesia; Constantinopolis fisco addicat quo augusti loci illius opes, cujus ille sacra mystcria nuper prodidit, auctiores evadant. Hac cnim ratione futurum est, ut et religio sanctissimiB fidci intacta in mentibus hominum persevcrct, et
;

Quare cuin Ncstorius


saccrdos,

Catliolicic

quondam

Ecclesia3

uunc

rccta; fidei proditor,

tautorum sce-

regni nostri felicitas religione miiiiita quotidie magis magisque floreat . Hactenus rescrijitum contra

Nestorium.
'

ApuJ

acl. Eiilies. eJlt. Pelt. toin. v. c. 12.

3.

Fuissc

quidem Pctras locum

exilii

ab inipe-

SIXTI
ratore decrctum
,

ANNUS

5.

CHRISTI

/|36.

/|83
satis

iii

Oasena

/Egypti provincia posi,

aliis lilteris,

quas ad pr;cfeclum Tiicbaidis dabat,

tum indo possumus omncs temporis hujus

intelligerc

scriplorcs

quod auctorcs in Oasim Ncsto,

potcrit intciligi.

Nam

in illis videre licct, ijuod

cum

justas

dci>ortationem rium dcportatum fuisse Iradunt onmium famosissimam,de qua superius et in Notis pluribus dictum est. In Oasim quidem dcportatum
esse Ncstorium,

eum
tem.

liomiiiibus poenas non luerit, ultio divina ex imjiroviso oppressit, et quasi caplivum du-

cens, in accrbissimam

oinnium

conjecit calamita-

Nam quoniam

majorcs lucre debcbat pcenas,

Thcodoretus
' :

in Episfola

ad Spora-

Non sohmi sacerdotio Ncstorius ejcctus fuit divino quidcm judicio, sanctorum Ei)hesi congregatorum Patrum dccrcto, sed
dium
tradit his vcrbis
o

ex Blemmiis a qiiibus captus crat, dimissus, Tlieodosio redifum illi pcr cdicta dccernente, circiter

extremas oras Thebaidis, dc uiio loco in alium deniigrans, atque ad terram collisus, fmem vivendi

ctiam impcriali nutu Oasim incolerc damnatus, p(rnas qua^ impios exspcctant, has pra^guslarc civid ipsum affirmat Socrates ', id dcnique cx \nl
:

dignum

anteacta vifa cst consccufns, ipsoque vita;

exitu alter Arius dcclaratus, in


cet, et quasi

quo perspicue elupro certo dignoscitur, qua; merces sit


et
,

ipsius Ncstorii liltcris Evagrius

'

prodit, qui et res


ita

impia!

iii

Cliristum blas|)liemitc proposita. Uterque


Ncstorius, in

post haDC

al)

eo gestasex iisdem scriptis

recenset

enim, Arius

eum

similitcr jecit

Qucmadmodum autem
sit,

Nestorius in exilium ejecillo

tns

et
sit

quid postea de

factum, et

quem

vita>

blasphemiam altcr appellando creaturam, alter Iiominem tantum csse existimando et inferius
:

exitum

consccutus, et quas poenas blasphcmiai

ostendens pro iniraculo, ut


studio prosequeretur,

quem

Tlieodosius tanlo

tas scriptis prodiderunt,

causa dederit, neutiquam ah illius qui cjus res gestradilum cst. Qua) omnia
jilane intercidissent, fuissentque

cumdem

in

exihum

jusserit

solum
dacii,

vertere, ista subjecit

temporis diuturniillis

tatc ita dcleta

obrutaque, nt ne de
posset,
nisi in

omnino

vcl

scmel audiri

ipso Ncstorio cditum, in

librum quemdam ab quo istarum rerum conli


:

Yerum ne crimcn, inquit, subeamus menipsum Nestorium, qui nos islas res doceat in medium adducamus. Age, Nestori, recita mihi qua36.

netur narralio, forte fortuna incidissem


infcrius post reccnsitam,

et

paulo

dam ad verbum ex jamdudum Eplicsi

Epistola abs te ipso de

Iiis

qua^

quam

Ephesi ob blasi)he-

de sanctissima religione agitabanturconscripta, etad pra;fcctum Thebaidis missa


:

miam

subiisset, sententiam, ista subdit

i. Porroautem in eodemlibro ostendit, Thcodosium primo propter amorcm, quo eum complec-

tebatur^ ejus abdicationem

minimc ratam

fccisse

Ex imperatoris edicto (suiit lurc vcrba Nestorii) Oasim, alio nomine Ibiin aiipellatam, demigrarc coach sumus. Ac quibusdam dcindc interpositis adjungit isfa Postquam Oasis, quam supra dixi, a
:

deinde

cum quidam

episcopi ex utraciuc factione

Barbaris capta erat,


funditus vastafa
;

igniquc et ca;dibus (sedibus)

ab urbc Eplicso ad Thcodosium (idem ipsum namque imperalor postulaverat) missiessent, potestatem

datamad suum monasterium revcrtendi, quod jam Theopolis dicitur, silum est cujus nomen a Nestorio non ponitur illud quidem, tamcn fcrturappellatum csse monastcrium Eu[)repii quod quideni ante portas Antiosibi

nos ab iisdcni Barbaris, qui nos (qua causa adducti, nescio) sunt de repente commiserati, dimissi sumus, n)inacil)us quibusdam contcstationibus ad nos perterreracicndos adjecfis, ul

ante portas Antioclii;e, qua?


;

(|uamprimum
eain

e rcgione

illa

egredcremur

nam

Mazici (inquiunt) nobis abcuntibus, sunt exlemplo

chicc

locatum esse, pro certo cognoscimus; et ab iisdem non amplius duobus stadiis distare. Narrat

Vcnimus igitur in Thebaidem quibusdam quos Barbari ob misericordiam (quid autem volucrint, eiiuidem non habeo
occupaturi.

cum

captivis

idem ipsc Nestorius, se in eo loco quadriennii spatio comnioralum esse, variis affectum honoribus, variisque praamiis donatum, postea autcm relcgatum ad Oasim edicto Tlieodosii. Verum quod caput ornnium erat, penitus occultavit. Neque certe in eo
loco vitam degens, a sua destitit blasphemia
ut Joannes Anliocliiaj pncsul istam in
:

dicerc) nobis adduxerunt.

Postremo
:

isti

ad cara sua

(|uisque domicilia dimissi sunt

nos autcm ad Pa-

nopolim nosmetipsos propere recepimus. Verebamur namque ne quis, quoniam captivi eramus, ansam inde ad negotium nobis facessendum arriret,

adeo

apertum pro-

piens, vel fugitivorum crinien contra nos confingevel alio quodam accusatioiiis genere (varia;

fcrretscntcntiam, Nestoriumscilicct perpetuo exilio

mulctandum esse . Ex his vidcs, lector, Joannem Antiochenum Nestorii antea propugnatorem, post pacem initam cum Cyrillo ejus adversarium penitus evasisse. Sed subdit Evagrius
5.
:

enim calumuiaihoininibus nialiliosis solent abunde suppetere) iios per fraudcm implicare moliretur . His Ncsforius ad imcsidem scribens, fugam suam
coloribus adornavit, subdit niox vcro Quapropter vestram celsitudinem obsccramus, ut nostra; captivitafis, sicut leges postulant, curam habcahs, et ne patiamini quemquam lioinincm caplivum vetcrato:

Scribit pra3terea Nestorius

alium libellum
his

acute et subtiliteradquemdam videUcet ^^Egyptium

de sua

in Oasiin

relegationc, in

quo de

rcbus

disputat uberius.

Quae autem pertulerit supidicia


latere

ne omnis posferitas velut ribus ad pcrnicicm dedi tragice hoc decantet, satius csse a Barbaris duci
:

ob conceptas ab ipso blasphcuiias (quippe obtutum


Dci

omnia contemplantem
Theoii. ep.
i.

nou
Evag.

potuit) ex

'

'

Socr.

1.

vii. c. 33.

'

1.

i.

c. 7.

captivum, quam auxilii causa ad imperium Romasic iium confugcre. Atiiue jurcjurando adjecfo Nobis pcr vos, qua;so, l^raiferea ab aliis postulavit liceat in hoc commorari domicilio, ad quod ab
,
:

/i8'i

SIXTI

ANNUS

T).

CIIRISTI /|36.
addit tamen Tbeodorus ' Lector totum ejus cori>us putrediiie fuisse consumptnm id ipsnm affirmat quoque Cedrcnns \ cum lingiia tofum computruisse corpus eadem etiam tradit cTferi habent
: :
:

O.isi,
iit

cnm

ossfiinns a Barharis dimissi, ncccssimus

quic{|ui(i

Dco de nobis
:

(lecrcttnn

sit,

id jani

iiol)is

ol)veniat
:

iia-c

ex prinia Epistola acceiita


ista snbjunt^nt
:

Evagrius liabet
7.

ex sccnnda autein

Has
,

litteras

ad

l^erscriptas

sive

nt

tnam am|ilitndincni argumcntnm amoris


a patre
(lua^so,

a nobis
erf;a te

Nic(!|)liorus
griiis
',

'.

Corrigendiis tamen
ail

ex diclis EvaNestorii

dum

infcrius,

post

morlem

mei, sive nt adnionitioncm

ad filinm misillis

sam dncis; animum,


explicatis, (\uw

attcnde rcbus in

sane pcrmnltiT' snnt, e.Tqiie paucisfieri

subrogatum Maximianum ConstantinopolilanJB scdi in locnm ipsius Nestorii, ac deinde Proclum nam vivo Ncsforio, imo necdum in exiliiim acto, eos gu:

simis Ycrbis, f|nanfinn


preliens.T. Oasis,

jioterat,

a nobis

quT

Ibis

quoque

dicitur,

comNoma, :

bcrnare coppisse Ecclcsiam Constanfinopolilanam


safis li(|ui(io

demonstratnr. CTterum non anle prtE-

(lum mnltitudine in cam irruptionem faciente jamjiridcm penitns vastata est. Et paulo post Qut
res

lio

cum

ita

accidissent, tna amplitudo, nescio

qua

causa impulsa, aut qua arrcpta occasione,


ut ad regionem

jussit,

sitam ad extremam

quamdam, Elephantinam nomine, oram provinciT Tliebaidis per


:

milites barbaros cx Panopoli abduceremur quo quidem manu militnm. quos dixi, misere raptati sumus. Ac cum itineris Ion,i;itudinc essemus fracti, contritique mandatum minime scriptum illud qui-

senfem annum Nesforium proscriptionem cum exipassum csse, tumrcscriptum imperatoris datum ad Isidorum consulem hujiis anni declarat, tum ctiam lifferT ipsius Nestorii fidem exploratam faciunt, utpote f|UT quadriennium tcsfentur eum in suo monasterio in pacc frc(]uenfatnm muneribus et honoribus transegisse cnm (Miim co fuerit amandatus post Concilium Ei)hesinuin absolnlum in fine anni (luadringcntesimi trigesimi primi, quatuor his
:

additis annis habitationis in monastcrio, iioc plane

dem

rursns a tua mag;nitudine accepimus, uti Panopolim rcverteremnr. Itaque molestiis, qune in
tanto et
litati,

anno in exilium actiim colliges. Quoto autem exilii anno extremum dicm clauserit, haud satis explora-

tam

prolixo itinere nobis obfigernnt, debi-

tum

habefur.
10.

corpore

morbo

vexato, et

prT scnectute lan-

Theodoretiis defend/tur

a caliimniis.
:

guido, manibus etiam et lafcribus confractis, veniibique adversis casibus et nuis denuo Panopolim
;

Quod rursiim ad
dicfa

Ncstorii finem spectat

licet ista

acerbo dolorum morsu concisi, fere

animam

egi-

mus.
8.

Rursum

vero aliud

mandatum scriptnm

singillatim minime explicet Theodorem omnibus notam satis sibi visus isfis verbis ipsius exfrcma clausisse, quibus ait' Unde quoniam turpissima et maxime ignominiosa morte

nuper

retus, ut

tua celsitudine ad nos allafum nos a Panopoli ad ([uoddam illius confinium tradnxit. At cnm nos jam fincm mandatis contra nos editis sfatutnm fore

perituri sunt ini(|ui

pontificafu per sanctos qui Epbesi congrcgati fuerant, divino suffragio ejectus est, etjussu imperaforis Oasim habifare damnatus,
:

putarcmus, cxspectarcmusque imperatorum

illn-

fnturi
tiui a

impiorum
'

supplicii illinc coepit


sit,

sfrissimorum de nobis volunfafcm, de improviso aliud crndcle sane dabatnr mandatnm, ut jam quarfo

sna amenfia consuniptus


compleverit:

et in

exordium, ut se dicfum
pec-

Aposfoli

Quornmdam hoininum
quam cum

nuilctaremur exilio. Et paulo infra Sis, quTSo, liis rebus gestis confentus satis tibi sit, tot exilia contra unum corpus decrevisse acquiescas, amabo te, incommodis, quT.jam abs tua amplitudine acceliimus. QiKCstionem, qux cst exercenda de nobis (per qnos oportnerat causam dcclaratam fnisse) (lUTSO imperatoribns nostris invictissimis (ut Tqui:

cala manifesta sunt prTcedentiaad judicium . Ha'C


ipse
:

qui quidem

oli

pristiiiam,

Nestorio

(nt vidimus)

consuefndinem babuit, infamatns

cum

cssef, arrepta inde Nesforiani occasione,


fifias

commen-

qnasdam Theodoreti atque


:

Nesforii ad invi-

cem

datas vulgavere litteras, qnibus secta;


testalur id
'
:

commu-

nio monstrabafur

quidein Leontius
et illud cir-

tas postulat)

tanquam a eadem jam


fcras
ratio
;

permittas. Ista consilia a nobis ad patro ad fllium scripta sunt. Qiiod


sicut anlea graviter ct iniquo

te,
si

Scholasticus, ubi ait

Sciendum
:

cumferri quasdam Theodoreti ac Nestorii Epistolas,


in

animo
vinccre

qnibus se mutuo recipiunt

sed fictiiiT sunt, et

fac

quod volnnfas jubet

si

modo

fingunt eas IiTretici, ut caruin ope

non possit volunlatem. Ad istum modiirn Nestorius tam imi^erafores quam eoriim magistratus
velut pugnis, et calcibus verberarc, maledictisque figere iion dubitavit neqne rebns adlitteris
:

piigncnt. Si cui vcro cognoscere libet,

Synodum opqnam gravi

brum
ad

Ncstorium Tlieodoretus odio proseciitns fiierit. liipsiiis Tlieodoreti perscriptum de IlTresibus


legat.

Htc

Leontius

extat ex

illis

Epistolis

una

versis,
fuit.

quas pertulerat, ad modestiam traductus

9. Ipse

equidem

accepi a scriptore qiiodam,

Nestorinm inscripta recitata ad finem qnintae ActionisquinfTSynodi, et aliT ad alios datT, qnibns ipse Tbeodoretus societatis cum Neslorio redar-

modum
hujus

(jno decessit e vita, talem fuisse,

nimirum

giiitur.

cjus linguam vermibus


vita;

excsam

csse,

sic(pie

cum

H.

At snnt ipsius Theodorcti scripta plurima,


Cnlleclan.

judicia

miseriis ad graviora snpplicia jnsfo Dei iiifligenda ea(|ue sempiterna migrasse .

llactenns dc his Evagrius, qiiT ab amaniiensi Ncstorii et ex ejus Epistolis accepit. His consentientia

'Theoilor.
5

in
1.
I.

ISiw|ih.
fabiil.

XIV. c.
iv. in

hii-ret.

^Cfdi-pn. Compend. Theodos. Minore. Tbeodoret. Evagr. Leont. de Mestorio. Tim.


in
:;fi.

'

I.

i.

c.

8.

'

1.

v.

'

sect.

act. IV. toin. IX. Biblioth. sanct.

SIXTI

ANNUS
,

5.

CHRISTI 430.

/18.^

qusc, nisi niniia prolixitns fatigarol lcclorcin


illiiis

pro

sincora tldc prolianda addnci in nicdiuin pos-

Ancyranum

sent, nenipc EpistoLc ipsins illa^ad divcrsos data;, et

Celerinam diaconissam, ad Eusebium e|iiscopnm ad Timothcum c|isco[)iiin ad Andream, ad monaclios Constaiilinopolifanos, et ad


,
,

(|uidem g^crmana",
locnin, Epistola

(|iiil)us niliil

sit

(jnod

olijici

pe-

nitus valcat, ut quip intcr cas


'

primum

sil)i

vindicat

qiiibus planc

postremum dna' ad Leonem nomanum Pontillcem omnihns ct pristina illa cum Ncstorio
:

ad S[ioradinm, qua cuin auctorc


est

consuetndiiic contractam

maculam
I>ost

plus satis ah-

cxecrandum dogma Ncstorii ali;e complures ad divcrsos


tidci
rii

inscctatus; insupcr

stersit, diluit, at(|uc |)iirgavit.

initam ([uidrm

scri[)ta',

quihns

rccta)

pacem, jniictani(]uecum Cyrillo

et aliis Ortliodoxis

profcssionem, a(lvcrsantemi]ne cjiisdcm Nestotcstatam, sartam tectam


,

communicationem i[)sum Nestorio addictum


;

fuisse,

im[iietati,

confirma-

tam, stabilitamquc reliquit, utEpistola ad Euscbium scholasticum *, alia ad Discorum, ali;c insu[)cr ad
'

nulla prorsus cst mcnlio scd pro Cathtjlica fide strenuc atquc im[)igrc lahorassc, plurima siint ino-

numenta. Verum dc Theodoreto


fcrius crit.

ssepe

dicendum

in-

Theodoret. ep.

i.

TheoJorcl. ep. xxi. Liii. ci. cix.

cxxxi.

CXLIV.

Anno

periodi Gra!CO-Romanffi 5930.

Olymp. 301. Urb. cond. Theodosii Jun. 36. 30.


et

1190.

Jesii Cliristi

437.

Sixti 111

pap

6.

Valentiniani

111.

13.

el

Coss. Fl. Anthemius Isidorus 1. Constiles. Senator, utcrque Orientalis, ut de priori liquet

hunc titulum
scri[)tiB

pra^fcrat

a.

Interpretatio sanctionis
[iraefectnm

ad

Isidoriim

gloriosissimum

ex lege de Nestorii libris comhurendis anno superiori ei directa, nt ibidcm diximus, cx Isidori Pelusiotae Epist. cxcix, lib. 1

ad

enm

data, et ex variis

legihus Cod. Theod. a Gotliofredo Prosopographia


eiuimeratis. Extal eliam Epistola Theodoreti ad Se-

natorem Patricium ordine


tione Marciani iinp. ad

xliii,

hicqne

in AIlocu-

Syuodum Chalcedonensem

dicitur Patricius et Exconsul.

Eum missum aTheo-

dosio juniore ad Attilam testalur Priscus cap. 48.


2.

Neslorius in Oasim relegatiis.

Ad

iiuni. 1

consulem ordinarium . Garnerius quidem in Praifatione ad partem 11 Marii Mercatoris pag. 51, contendit, illud anno superiori emissum esse, postquam Nestorius in nionasterio suo quadriennii spatio moralus esset. Sed non animadvcrtit vir eruditissimus quadriennium ; ct hujusmodi vocabula modo annos incompletos, modo completos desigiiare. Lupus in Notis ad capul 21 Synodici adversus Traga^diam Irena;i, cjusdem est cum Garnerio opinionis, adiiitque imperiale exilii decretum
praitorio et
,

et seqq.
illi

Nestorius duplici exilio affectus

fuit.

Prius

recilatum a Baronio
in

num.

2 et seq(|. qiio Nestorius


relegari jubetur, rcs-

anno cdxxxi

post Synodi Ephesinaj celehratio-

perpetmmi exiliuyn Petras

ncm

irrogatuni, tunc

Euprepii [iropc

enim inmonasterio sno sancti Antiochiam sese continere jussus.

picere

primum

ejns exilium,
fucrit.

cum

in

secundo in

Oasim deportatus
3.

Quare
grius

falsa est vulgaris o|)inio, qua; docet

eum

liac-

tenus fuisse libcrum, ut su|>ra dcmonstravi. Eva-

fragmentum Epistolae Nestorii, in qua is ait, permissum sibi esse ab imperatore, nt ad monasterium sunm revertelib.
1
,

quidem

cap. 7

refert

Secta Nestoriana nondum in Oriente exVcrum in utroque capite vir doctissimus hallucinatur; cum Isidorns aiite praecedeiitem annum prrefectns [ira'torio non fuerit, et titulum destincta.

retur . Sed sive id veruin


in

sit,

sive a

superho

liaere-

siarcha excogitatum, certum est monasterium illud


ei

poenam

vcl tunc, vel panlo post assigiiatum

ut suo loco ostendimus. Addit Nestorius, quadriennioseillic coinmoratiim, postea


ratoris in

nullo argumento locum decretum quidem hahet enm Petras relcgandum esse, sed illum postea mutatum oporlet; cuin ipsemet Nestorius apud Evagrium citalum asserat se Oasim amaiidatiim
creti a
,

compilatore additum esse

ostendat.

Quoad

cxilii

autem

edicto iin[ie-

locum qui Oasis dicitur, esse relegatiim, ideoque hoc anno, pricsertim cum rescriptum Theodosii in antiqua versione Concilii Ephesini cap.

83

addalque Evagrius Edicto Theodosii Nestorium loca subinde mntasse circa fines Thebaidis. Erat autem Oasis Marmaric;e urbs in continiis .-Egypti. Ibi adhuc vivebat, quando Socrates Historiam suam
csse,

, ,

486

SIXTI
:

ANNUS

5.

CHRISTI

43f3.

absolvit; cuin lib. 7, cap. 3i, scribal

EUamnon

nns constabat.
bat, et

Ilac Epistola Joannes Antiocbenus


Tbeodori Capitiila damnanda csso exponitiiiita' pacisseriem exor-

depositus et in exilium missus,Oasiin incolitn.Ncstorius, ut videre est apud Evagrium loco laudato tam lamenlabiliter mala quibus cxpositus erat
,

respondet ad (|ucrimonias Procli, qui a Cyrillo sta-

cum

illo

censcbat.

Summarie

enarrat,

ut a Tlieodorelo pra?dicatus fuerit vclut

dicns a prima legatione Aristolai tribuni et notarii


aniio CDXxxii suscepta; fateturque se impias,
aiitea

sanctissinuis fidei defensor. Hinc exorta monaclio-

quas

runi Orientalium iu Neslorium propensio,


cheria(pie Augusta
tlienia Nestorio,

ct (\\\o(\

inConcilioCbalcedonensi coramMarciano imp. Pul,

non animadverterat, Nestorii blasphemias, jam sese perspectas liabere, ejus dogmata ac perso-

Patribus inclaniantibus ana-

nam jam

solemiiiler anathematizasse

et

cum

eo

tumultuose quidam reclamarint viruin sanctissimum anatliemate percelli, ut refert Evagrius lib. 2, cap. 2. Ilebed-Jesu diligeus libroruni Syrorum inquisilor, in suo Catalogo plures
(]ui Syriace ejus defensionem scripsere. Denique in Synodo Diamperitana sub finem sajculi xvi ab Alexio Menezio arcbiepiscopo Goano adver-

oinnes, qui similia docent et sapiunt, et dcnique hac


in re soluin h;cc oinnia
cuiii

non

fecisse

sed etiam se-

oinnes sui patriarcbatus episcopos, quod beiiigne interpretandum; cuni nec Theodoretus, nec

recens(!t,

alii

qiiidam episcopi

id i)ra)stiterint, nisi in vi et

Actione

viii

Cbalcedonensis Concilii,

inetu ad id

com-

pulsi.

Enumerat
fuisse

postea Joannes oinncs sui patriar-

sus Nestoriauos celebrata, dicitur Actionev, decreto


I,

cliatus provincias, in

quibus Nicffiuam fidem rece-

b;cc a diacono Nestorianorum liujus


:

temporis

Missarum solemnia recitari solita Connnemoranuis quoque Patres nostros sanclos et veritatis doctores dominum et sanctum Ncstorium, S. Diodorum, S. Tbeodorum, S. Epbrem, S. Abrabam S. Narsisum,omnes (luoquc doctores et presbyteros
inter
,

veritatis cultores. Orenuis, ut ijjsorum orationibus,

jam dixerat, et nos docet eas undecini fuisse, nempe duas Syrias; Paraliani, id est, Pboeniciam maritimam, Pboeniciam secundam duas Mesopotamiam; Osrhoenam Cilicias; Arabiam; Eupbratesiam, etlsauriam, quas omnes ad novam l)rofessionem compulit. Asserit lamen Nestorianam luem nondum plane exstinctam esse in Cilicia, haud
ptam
;

veritas pura, ac sincera doctrina


et professi sunt, in

quam docuerunt

dubie in secunda, propter


Meletio paulo ante
exiliuni niisso

scilicet

Mopsuestenses a

onmi Ecclesia saucta custodiatur usque ad consummatiouem s^culi . Nestorius a


sua blas|)bemia nunquam exitu alter Arius declaratus
i, cap. 7, et 4. J?i iiniverso

Alexandrum Hieropolitanum iii corruptos ac accensos. De episcopis


:

destitit
est,

ipsoque

vitae

PhoenicifE maritimtc btec habet Joannes

Hi qui

inquit Evagriuslib.

pluribus narrat Baronius.


patriarchatii Antiochia;

ex Paralia snnt Deo amicissimi episcopi, his consona componentes et subscribentes direxerunt . Ubi
J'arali(B noinine

adversus TragXTcdiam IrenEci cap. 197 referlur Epistola Joannis Antiocbeni ad


cepta.

In Synodico

pax siis-

Lupus Cyprum

intelligit;

Ete.

niin

inquit,

Paralia idem est

quod maritima

Verum Em.

card. Norisius in dissert. iv de Epochis


cap. 3, docte ostendit, ibi

Proclum Constantinopolitanum (luam boc anno datam, non vero sequenti, ut putavit Lupus, indicat Iiis vei'bis Joannes loquens de iis qua^insuopatriar,

Syro-Macedonum

vocem

cliatu in cansa

Nestorianorum gesta fuerant

post-

quam
suum

Paulus Emesenus eitiscopus legatus pro pace, ea peracta, initio mensis Januarii anni cdxxxiu in
i^atriarcbatum venit
:

Paraliam, non Cypruin , sed Phffiiiiciam primain designare; siquidem Ikcc ad distinctioneni Plia-niciffi mediterraiiea;, seu ad Libanum, TOf^xia, id est, 7naritima, dicebatur. In veteri Notitia Ecclesiarum
viiiciai

Nos oinnia qua?cum(lue oportuit fieri, ante quatuor aunos, iiiox ut venit v.h /Egypto ter beatus Paulus,et fecimus,et egimus, et diximus.Tum : Cilices utrique ab anno praterito liis convenientia et consona per conspicuum tribunum Aristolaum compleverunt , id est, pacem in Synodis Anazarbica etTarsensi susceperunt; quod cuin anno superiori conligerit, (inatuor iUi anni incompleti, non vero integri intelligendi. Uxc tamen Epistolaaimojam provectodata,cuin Alexancler Hieropolis episcopus die xv mensis Aprilis, currentis anni, ut ego Synodicon caj). 184 interpretor,

seu Pro60 legitur ETOp-/.t*? txiivwo; pa>.tac Phosnices tnaritimce, ubi primo loco nominatur Tyrus metropolis, dein Berytus. Itaque Joannes Antiocbenus in hac Epistola nominat primo
pag.
:

loco eiiiscopos Paralice, id est, Pboeniciae maritimae,

quibus adjungit episcopos Phceniciae secunda!,aIio3(|ue. Valesius in notis

ad

lib. 3

Evagrii cap.33,recle
:

(luidein obscrvat,

duplicem fuisse Phanicen


quic Gra^cis T.i^%Ui
,

alte-

ram Maritimam
caput, inquit,
teres .

seu

xapaxJa

dicebatur; alteram Libanensem nominatam,cujus ut docent Notitiai vefiiit Emesa


,

Veruin Dainascum

fuisse

Metropolim Pbce-

Ecclesiam suam descrere coactus fuerit


litteras dederit

et

ad
illi

eum
epi-

nices Libaneiisis prLcter cap. 97 Synodici citati denionstrant suhscriptiones episcoporum , quae in

Andreas Samosatenus
facta;

cum

codem Synodico leguntur

cap. 13

Joannes epi-

scopatu adbuc [loliretur, occasione damnationis Ca-

pitulormn Tlieodori a Kabula


est,

quod certum

anno superiori

contigisse. Hiec itaque Epistola

scopus Damasci metropolitanns . Tum post plures alios metropolitas, Panlits episcopns Emesce, post quein subscrihunt varii alii episcopi. Porro episcopi
Cypri id teinporis, ob impetratum ab Synodo Ephesiiia privilegium aiitocephaliii; in favorein episcopi
Constantia;,
jiiri

a Joaniie scripta, postqiiam Tbeodori defensioiiem aperte suscepit, et Cyrillus bujus Capitula aiiatbe-

matizanda esse voluit.


5.

patriarcha; Antiocheni sese sub-

Umlecim provinciis patriarclmtits

Antioc/tc-

traxcrant, ac idein Constanliensis episcopus totius

srXTI
insulx'
iiil

ANNUS

").

ciiRisTr 430.
priinao,
rboeiiit'
ritr;

487
Ciliciie

Liiiius

Exarcluim Ecclesiasticum agchal. iiti cxpotom. Coucil. iu Nolis ad Syuoilum


I

Anazarhum
;

secundic; Edessam Os;

Amidam

M(!sopolamiac
Petrieic, et

Eplicsiuaui
fi.

\)i\ii.

3G7.
et

Boslram Arabiic
seii

Seleuciam Isaudeuique Uierapo-

Metropolita Tyri

Damasci Protolhroni
ad Propaci sul)scri|isere,

lim Eiiiihnlesiie
risius in

Euplirateiisis.

Em.

card.

No-

appellnti.

.loanncs Aiitioclieiuisiu eadem

clum Epistohieuumeraiiseos, qui


ait
:

Illi

qui cx secuuda Plia?uicia venieutcs prote

de Epochis Syro-Macedoniim cap. I, aiiimadvertit, Melropolim Pho-uices Libaiii, aPli0Pni('e marilimadisjuiictain fuisse, etbiuasproDissert.
iv

pter ordiuationem relij^iosissimi episcopi Tlieodori,


(|ui

vincias Ecclesiasticas evasisse, ([uo

tempore Augusti
sunt.

tua dignus est sauclitate, (|uemque

arbitror

civilem

[)rovinciam

in

duas

[^arliti

Valens

nosse, illuin dico, qui cst

asecunda

Catliedra, id est,

eniiii im|).

ut sancti Basilii Cacsareaj in PontoMetro-

Consessu, ipsiqiioque sul)scripscruut,(iiiia

uempe
qua-

polita?

jurisdictionem

Ecclesiasticam imminiieret,

ex quo Pliamicia in duas Provinciasdivisa

fuit,

Cappadociam
scopus

in duas provincias divisit, ac altcrius

runi una Maritima seii prima, alia Libani sive secunda dicebatur, T>/rus Maritima), Damascus vero altcrius ad Libauum Metropoles fuere. Erat Theo-

Thyanam melropolim fecit; atqiie Anthymus epiThyanorum melro|)oliticam sibi statiin [)0uti

teslatem arrogavit,
Gregorii Nazianzeni.

palet ex Epist. 33 aliisque

dorus secuuda?
Joaunis,

Pliffiuicia!

metropolita

successor

qui

cum

Joanne

])atriarclia fuerat

apud

Ephesum,

interfuitque Coucilio Chalcedonensi. Eru-

In Dioecesi patriarchatus
quam
aliis

Plures Metropoles

civiles in

eo cjuam in aliis.

Aiitiocheni longe plus

Lupus, cur Damasci episcopus dicalur a secunda Cathedra ex Epauaguostico Basilii imp. in Concilio Constautinopolitano IV Act. i, pag. 979, iibi legilur Ab Oriente vero prototlirouum Antiochiffi, id est, sanctissimum metropolilam Tyri
dite explicat
:

regionibus [^rovinciarum civilium nufuit.

merus auctus

Nam
;

Cilicia,

Syria, ac PhiEnice

in binas singulae provincias civiles partitaj fuerunt

Palacstina vero in tres

haecque divisio videtur facta

ab Arcadio

cum

in lege 30 Cod.

Theod. De erogat.

etc. Infra

Defiuitio

tomi metropolitai Tyri primi

sessoris, et primatis sedis

Theopoleos Anliochiae
dicil

Ad eamdem Synodum

Elias Theodosii patriarchae


:

Hierosolymitani vicarius ac legatus

Sanctis-

anno cdix, eoque primo imperii Theodosii junioris mentio sit prima3, secundae et tertiae Palaestina'. Idem Card. Norisius in Dissert. II, cap. III, paragrapho i, recte notavit, Osrhoenam
milit. annonce, data

simus Thomas metropolita Tyri

sicut et vobis no-

provinciam post Constantium Augustum distingui


coepisse
tur,

tum

primge sedis existens sedis Antiochia?, qua3 patriarcha privata, et ipse locum tenet sedis illius,
est,

a Mesopotamia, cujus

antea pars censeba-

usque dum flat patriarcha in eadem sede. Ob hoc non oportuiteum deferre litteras niissas ab alio ali-

quo cum ipse auctoritatem et potestatem haberct in eadem sede. Multa etiam hac de re collegit
:

quod probat ex lege Cod. Theod. 70 De decurionibus a Valente imp. auuo ccclxxv data, et ex Synodo I Constantinopolitana anno ccclxxxi coacta. lu hac divisione, cum Mesopotamia inter Euphratem et Tigrim posita sit, pars quac ad Occidentem
Euphrati praetendebatur, 0'/joe?ja dicta
fuit
;

Ducangius
post

in Glossario mediffi et iuflmse graecitatis

altera

mortem Lupi Antequam Epistola;


citur,

publicato, in voce,

T:pwT(iepovo;.

quam Tigris terminabat,


servavit.
8.

vetus Mesopotamice

nomen

Calsiuenses, seu, ut rectius di-

Synodicon adversus Irenceum, inlucem ederentur, sciebamus quideni iuter archiepiscopos sedi
Antiochenai subditos, Tyrium metropolitam primaj
Phffiuiciffi, primum locum Protothronum appellatum

Tres Pcdcestince patriarchce Eierosohjmitano

stibditce.

Ex

praef

da Antiochenarum provinciaisto [latriarchatu divulsas, et

rum enumeratione

discimus etiam tres Palcestinas

obtiuuisse, et in Oriente

tunc fuisse [)enitus ab

esse; at hujiis

honoris

Ilierosolymilano patriarchae subjectas;

cum

illarum

partici[)em etiam fuisse metropolitam secundae Phcenicitfi, prorsus nos latebat. jgnorabamus eliam privilegium illud sedis Tyriensis adeo antiquum esse, et non deerant, qui existimarent hanc iustitutiouem esserecentiorumGrircorum.WiIlelmus euimTyrius

Joannes nullam mentionem faciat. Verum ab ista divisione adeo abhorrebat Gcnnadius Constantinout [)olilauae Ecclesiie presbyter et archimandrita
,

suo [latriarchiB sancto /'roc/o i|)sain admittenti conimunicare noluerit, longe ininus ipsi Juoenali. I[)sam

lib. i4-,

cap. 12, hrec tanlum habet


iiiter

Certum
,

est

auteni quod

tredecim archicpiscopos

qui a
ita

etiam Cyrillo probatam non fuisse ostendit auxilium, quod ab ipso postulavit Gennadius. Tainen
Cyrillus
torie
[>acis amanhssimus ei suasit, ut dispensacommunicaret et occasionem magis idoneam
,

diebus Apostolorum sedi AntiochennB subditi fuerunt, Tyrensis

quidem priinum locum obtinuit,


)i.

ut iu Orieute Prothronus appelletur


7.

exs[)ectaret,

jectcB.

Quia vero plurimum


Apamceam

Metropoles Patriarchatui Antiocheno subrefert scire Metro-

poles, quibus Patriarchatus Antioclienus hoc

tem-

ne propter hoc dissidium Ecclesia laceraretur. Sed Chalcedonensis Syuodus Juvenalis ambitiim et decretum EphesiniE firmavit. Secundo discimus, Arabiam ac duas Phoenicias tunc Juvenalis nianus evasisse, qui tamen hanc qu;i>sUonem sed iterum in Chalcedonensi Synodo proposuit causa cecidit, ut in ejusdem Concilii Actis legere
,

pore constabat, observandum ex monumentis Ecclesiasticis liquere, Antiochiam Metrojiolim fuisse


Syriae primae
;

Syriae secund;e

Phceniciai primaj, seu Paralia

rynon DainascumVhwmdva
;
;

est.

ad Libanuni, seu mediterraneae

Tarsum

Ciliciae

9. Visiyoihi

pacem turbant.

Prosper

in

Chro-

/.88
nico sub liujus anni
coss. ait
:

SIXTI

ANNUS

0.

CriRISTI /|37.

Gotlii pacis placita

cloriu, et

Gnndicarii
(jui

perturbant, et pleraque municipia vieina sedibus


suis occupant, Narbononsi oppido

anno

su|)eriori

horum regis casdes, de (pjibus num. 35 egimus. Eral tunc llunno

tnaxinie infesti

rum

rex Atlila,

postquam Gundicariiun Bursibi

quod cuni diu obsidione el fanie laboraret, per Litoriuni coniitein abutroque periculo liberatuni est. Idacius vero anno Abrabami m.aicdlu, ([ui kalend.
Octobris superioris Cbiisti anni inchoalur, scribit

gundiomun (boc nempe


diacouus in

regem

occurreiitem

i^rolriverat

anno), ad uuiversas depriinendas Gai-

lias suui sicvitiic relaxavit

hnbenas

inquit I*aulus

Narbona obsideri

Abrabanii mmcdliii
Aetio duce, et
Litlorius

Tum anno Narbona obsidionc liberatur niagislro niililuni sub quo scilicet
ca'pta per Gotbos.

de episco(iis Mutensil)us, dum loquitur de gestis ab Attila anno cdli. Hadrianus


libello
lib. 3 Iler. Francic. existimans, Paulum de uno eodeinque anno peracta verba facere, ait eum deceptuin csse cum Attila anno tantum cdl' t^ranciam afilixerit. At Paulus non nisi ex occasione IO(iuitur ibi de eversione regiii Burgundionum,

Valesius
re

mibtabat.

Romanos

inter

et

Visigothos

partem Septimanite incolentes, jam ab annis deceni et amplius pax vigebat, sed Thcoduricus regnum suum dilatareYoluit, etea occasione ha;resis Ariana
in Gallis magis amplificata.
10.

qu;B prieludium
in

quoddam

fuit

eorum, quai postea

Francia agere Attila medilabatur.

Revocandae Burgundi ab Ihinnis protriti. ad hunc annum Humiorum de Barfjundionibus V\-

Hunc

autein

jam anno superiori/7Mni'sdominatum


videre
est.

esse, ibidein

SIXTI

ANNUS

C.

CHRISTI

437.

\.

Grassante persecutione in Africa sub Gen-

pro elegantia formae atque ingenii


acceptus
fidei
,

admodum

regi

serico, insignis Epistola Antunini Constantince epi-

scopi

mum

Quadringenlesiad martyrium adhortaiitis. trigesimum septimum Chiisti annum signant consules Aetius, et Sigesvnllus (Sigisvultus) quo
:

professione atque

amore

Catliolicic

cum
(ut

nullis minis deturbari posset,diu fustibus


est,

casus, ad infamem servitutem damnatus


ideo
apparet)
interfectus,
illa a^tas

nec

dira persecutio a Wandalis illata

Africanam exagitavit

impii regis eliam Prosper.


"2.

ne superata sa;vitia gloriaretur . Hactenus

Ecclesiam

id

quidem

bis aggressos eos esse consu:

libns.sanctus Prosper in Cbronico narrat his veibis

Fueruntlii primitite

martyrum
ca,'teris

persecutionis

Gensericus (Geiscricus)

rex

Wandalorum

intra

Wandalici.e, nieritoqiie prae

sunt laudibus

habitationis

sus

limites voleiis Catliolicam fideni

celebrandi, uipoie,

Ariana impietate subvertere, (|uosdain nostrorum episcoporum ealenus persecutus cst, ut eos privatos jure basilicarum suarum, etiam civilaiibus pelleret,

aperuere
divitiis,

(jui aliis ad martyrium viam quoruin antesignanus Arcadius affiuens gloria Sccculari conspicuus, et conjugalus
:

erat

qu;e oinnia Iiaud levia videri poterant fore ad


ha!C cuncta

cum ipsorum

coiistantia nullis siipeibissimi regis

martyrium impedinienia.Sed superavit


et vicit athleia

terroribus cederet

paulo vero post subdit


viri,

Per

ChrisU corroboratus ab ainico caris,

idem tempus quatuor Hispani


ricuin

Arcadius, Proobse(|uii
clari

simo

sanciissimo sacerdote

Antonino episcopo

bus, Paschasius, et Eutychius, diiduin ai)ud Gense-

Consiantintc civitatis, qui scribens ad

eum

Episto-

merito
:

sapientia,'

et

fidelis

babcbantur quos rex ut copulatiores sibi faceret, in Arianam sectain transire piaicepit. At illi facinus constantissime respuentes, excitalo in rapidissimam
irain Barbaro, priiiium proscripti, deinde in exi-

lam, ipsum boriatus est, ut forti perferret aniino (lua; fidei Catholica; causa dirus tyrannus mala inferret: porro ipsa Epistola redolens aiitiquuin illuni

Apostolicum characterein
tatis (Trinilaiis),

sic se

habet

'

3. Perge, fidelis aiiiina, perge, et confessoruni-

lium

acti, tum atrocissiniis cruciali suppliciis, ad postremum diversis mortibus interempli, illuslri martyrio miserabiliter occubuerunt. Puer autem

gaude, quia pro noniine

Cliristi pati

meruisli couluineliam, sicut Aposloli

cum

llagellati

Paulillus nomiiie

frater

I'aschasii

et

Eutychii

'

Eilat.

lori).

1. Dlbl.

sancl. col. 435.

,,

SIXTI
sunt. Ecce

ANNUS

0.

et

CHRISTI 437.

489

jam scrpens

illc

sub pcdilnis tuis jacet


[ircnic

ipsc coiifli^cro potult, scil

ij^sc ccciilit,

(|uia le cli-

diTc non potuit. Rogo


siirj^at islo
iii

lc,

caput cjus, non


tc
:

Pauluni quos rogare solebas ut palronos, habebis amicos? Cliristum mox tua anima vidcljit, ct corpus tuum erit in refrigcrio rcsurrcctionis, ut ct ipsa
caro
vitieat,

agone

niartyrii,

ncino

comniovcat.

(juod tua

anima cum

exicrit

mox

vi-

Ecce gaudct Cliristiis, ct inspicit tc Itctanlur angeli, et adjuvant tc. Tnrba dffinioiiuin calcancuni

debit.
6.

Fremit diabolus, gaudct Cbristus. Roga

tuum

obscrvat.

Ne

dcficias, et

Iufi:ent,

gaudeant.

Tccum

cst
:

daemoncs ijui nuiic omnis cborus marty-

plora, poscc auxilium, et

mox

accipics in

mcntc

solatium.
tur,

tuorum exspectant tc martyres, coronam cxtcndunt. Rogo te tcne quod tcnes, ne alter accipiat coronam tuam. Quantum temporis est, qno pugnaturus eris? ct quantum tcmporis erit, quo in aiternum victurus eris?
runi praeccssorum
et defcnduiit, et
,

Timc ubi sempcr

pcenas aeternas, ubi semper ardein tenebris et

ciatur, ubi ciim diabolo

num
modo

corpus et anima cruct corpus in aeterexuritur. Gebennas expavesce, et Christum

anima

tene.

recuperabit,
prodest,
seris?
si

Modo cst ut aut vi vas, aut [)ereas. Nemo te si in ista pugna defcceris. Et quid tibi

Jam

cffipisti,

perficc.

Hodie apparet, cur pateris


:

diabolo consenseris, et

mox

corpus amipotcstate

Dominum niliil latet non te causa, cum tibi ingerit nebulam


sinms
patiaris.
4.

fallat
:

diabolus in

Aut nescis quia

vita corporis tui in


i)otest

boc vult ne carisintegra


,

est Dei tui,qui tibi


si

confcstim auferre

carnein,

dcrcliqueris fidem? Quidain Cbristianus,


fide in

dum

Verum,

frater,
:

habes certamen
,

pro
sibi

equuleo torqueretur

retulit adstitissc

certus esto si mortuus fueris martyr cris. Job' non attendit uxorcm,ctidco vicit; non familias, non divilias, non amicos, et mcrilo
est ista confessio

linteo aqua proaquain in facicin spargeret, et linteo detcrgeret. Doncc torlus est iste, Angelus non reces-

angelum splcndido vultu cum

fuso, qiii ci

superavit.
et ideo
:

Adam

nuilierem suam plus

satis dilcxit,

sit,

consolans euin, et refrigerans eum. Confcssor


Cliristi

tam lacrymabiliter cecidit. Sic dicit Dominus ' Qui non dimiserit patrem, aut matrem aut uxorem, aut filios, aut familias propter me, non est meus discipulus. Quid si conditione vitae mortnus
,

autcm

poenas quas sustinebat, pcnitus

non

senticbat ; fuit hic Tbeodorus Antiocbenus sub

Juliano confessor.

quando pro Christo pugnatur; quia


supcrat dolores inundi
vinitas, mitigatur
:

Minus tormenta sentiuntur virtus animi


et

uxor te, aut familia babuit revocarc ? Nam qiiem tenuisti, ipsuni altende, ipsi btere, tene eum fortitcr, ne dimiltas, ne respexeris retro, aut uxorem, aut divitias, aut familias. Sursum cor, perfccesses
;

cum

invocata fuerit Diacerbitas. Ecce pro

tormentorum

Doinino (hoinine) tcntus


fidem, etiam
si

es, et aftlictus

non perdes

amiseris carnein. Exhibc Deo banc


:

tam

inclioasti

cecidit dijnicat, ipse

pugnam.Ipse teciunarcbangelus,qui tecum luctatur, sed tecum cst


ct Spiritus sanctus.
:

perseverantiam, et ne valde timeas pcenam autenim


grandis
cst, et cito finitur;

aut levis

erit,

et

non
,

Pater ct Filius
5.

valde cruciabitur anima.


te,

Vide ne timcas
filios
:

adjuvat
'

ut coronet

te.

7.

Tu autcm
:

exora, quia luctari coepisti


inchoasti
,

nec

matcr pro Cbristo misit ad morteni antc cam cruciabantur, et ipsa magis eos bortabatur, ut morerentur ipsa aulem post

Septem

Machabaea

defecisti

martyrium
te

custodi aniinam

tuam. Adjuro
pateris

mortem;

pcr Trinitatis unitatem, pro qua serva cor tuum ct coufirma per

filios

occisos ecce

jam

exultat

cum

filiis

coronata.
:

Spiritum sanctum,

quem

in te exufflare voluisti

et

Respice quia in utero matris Deus


spiritum et

te fecit

ipse tibi

quem

in te bonorasti.Confligefortiter per puritatem

animam

dedit, ipse te ornavit ratione et

IJaptismi,

quod contemnere

noluisti.

Securus esto

sapientia, ipse caelum fecit et terrain et

omnia quae

in eis sunt.Sicte vult suscipere pro fide

ut

tibi
;

morientem, plenam exbibcat majestatem. Respice munest.

de corona, securus pugna, donec voluerit tibi Dominus tcrminare victoriam. Probat modo Deus anituuin ibi cst oculus Dei, contemplatur te de

mum

dum
las;

periturus

Respice solem,

lunam

et slel-

solvenda sunt. Confiige fortiter pro anima tua, qua? aut semper vivit, aut semper perit.
et ipsa

Ecce dimissa sunt tibi peccata tua, et omnes iniquitates tuas Deus pro bac pugna delebit, quoecumque usque liodie committere potuisti. Audi de bac re Ezecbielem dicentem Quacumque die ini^*

hora in horam quid agas, quid cogites quomodo firinum te vidcrit, gaudet pugnes, (juomodo stes si infirmum, succurrit ct sublevat. Tu et adjuvat tainen certa pro veritate usque ad mortem, et eris non solum tibi, sed et cffiteris in salutem alioquin
, : : :

a te

quus conversus
justitiam,
ultra, dicit

fuerit

ab iniquitatc sua,
Justitia tua, fides

et fecerit

Deus exiget tuam animam etalienas.Signifer es si tu cecideris, ab Cbristi, in acie primus ambulas nam aliorum morte non eris immunis. Haec time
: :

omnes

iniquitates ejus

non memorabor
tua
:

et si viccris, pro

multorum

salute pugnasti,et coro-

Dominus.

quia

"

nam

miiUiplicem acccepisti.
8.

justus ex fide vivit. Tribulatio, expoliatio, exilium

rcmissionem tibi contulit peccatoruin, mors autcm aperit tibi regna caelorum. Qualis eris, cum te cum sancto Stepbano videris? Qualis eris, cum Petrum,

'

Job.
'

II.
I.

Rom.

Gen. iii. Hebr. x.


2

3 Maltli.

x.

'Mach. vii.

'

Ezecli. iii.

est, Dcus non potest esse minon potcst imitari. Scis ista tene fortiter veritatem. Audi autem breviter quod praemisi Deus unus cst, Pater et Filius et Spiritus saiictus, ncmpe et tamen ad solum Cliristum pertinet caro abud est anima, aliud ratio, et tamen in anima est et una est anima, sed aliud anima agit, aliud ratio

Deus unus

nor, Deus

TOMUS

VII.

62

490
ralio
vila,
:
:

SIXTI

ANNUS

C.

CURISTI

/l37.

anima vivil, ralio sapil ad animani pertinet ad i'ationem peiiinct sapiontia; cl tainen nec

unum

animaest sine ratione, ncc ratio sine anima, et sint, anima sola suscepit vitam, ralio
siiscepit sapientiani.
sint, et

cum
sola

mortuus est, Cbristus baic pro culpa tua (|uanlo magis tii lirmns stare debcs pro anima tua, ut ncnio toilat coronam tuam? Jain in stadio es,
:

calca forlitcr, ne timeas, nibil paveas,

niliil

penitus

SicPater

et Filius

licct

unum

pciiimcscas
tyrcin

quia omnis pro

tc Ecclcsia

dei^reca-

unus Dcns

sit,

taincn ad

solum Ciuistum
igitur in

tur, ut vincas. Exspcctat te Ecclcsia Catholica

perlinct caro, sicut ad solani rationem iiertinet sapientia, licet

suum,

iit

honorificet sicut Stepbanutn

marsuum.

non rcccdal ab anima. Eccc


;

sole calor et splendor in inio radio sunt; sed calor


exsiccat,

Vide ne confundas nos in boc sa-culo. Vidc ne humilies nos iii conspectu adversariornm.Sustiiict te-

splcndor illumiiiat

aliud

suscipit calor,

cum Dominus
prastcrita

Cbristus

Sustinct

aliud suscipit splcndor, licet ab invicem calor et

Esto securissimus de corona,

tecum Ecclcsia. non timeas pcnitus

splendor non polcrint scparari: suscipit ergo splendor illuminationem, non fervorein suscipit autcm
;

quaicumque comniittcrc potuisti peccata . Hucusque Antonini episcopi Epistola ad Arcadium,


ut babet editio Margarini.
12. Cajtcrum apud Gennadium non Anloninus nominatur auctor qui eam scripsit Epistolam, sed Honoratus, de (juo bis agit verbis Honoratus
'

calor fervorem,
9.

non illuminationem.

Aliud ergo singularilcr agunt, ct tamen ab

invicem non recedunt, sic ct Filius suscepit solus carnem, et tameu non dcseruit Patreni, nec se divisit

hic

a Patre. Filius itacjue suscepit

carnem

iii

pro-

ConstaiitiiKG Africai civitatis

episcopus scripsit ad
fidei

prietate, et

tamen

et Patcr ct Spiiitus

sanctus non

Arcadium qucmdam, qui pro confessione

Ca-

defuerunt majestate. In divinitate a;ciualitus, in carne Filii proprielas, nec tamen ab eo Patris aut
Spirifus sancti recessit divinitas.

tboIiciB in partibus Africa? a Genscrico rege

missus

exulabat, Epistolam ad labores pro Cbristo fcrendos

Carnem

suscepit

hortatoriam, et exemplis praisentibus

et

Scriplura-

Cbristus;
cessit?

numquid

a Patre aut Spiritu sancto re-

Ergo vera

est unitas. Iinplcvit

autem carnem
eo fuit Pater?

relationibus roboralam, et qiiaj confessionis fidei perscverantia non soluin pralerita purget peccata, sed ct

rum

Christi et Pater et Spirilus sanctus, sed majestate,

non susceptione. Vis

scire
'

quia

iii

nadius. Dici

Non sum

solus (inquit

Cliristns) sed et Pater

me-

meritum procuret inartyrii . Hicc Genquidem posset, aliam lianc ab illa Epistolam esse ad eumdem Arcadium datam, nisi et
hic

cum
erat,

est.

Audi de Spiritu sancto, quia quod cuni eo


^

ejusdem Constantinfe
13.

civitatis

episcopus dicepeiiinet;

Evangelista

referat

Jesus plenus Spiritu

retur.

sancto regressus ad Jordanem. Ecce solus Cbristus suscepit carnein, et tamen Pater et Spiritns sanctus

Quod vero ad Arcadium ipsum


proelium excitatus,
iii

tanto classico ad

omnibus
s[)eci-

non defuerunt majestate si ciclum et terram iniplent, carnem Cbrisli deserere non potuerunt, quando in divinitatis unitate transierunt.
:

constantissimi atque fortissimi Cbristi militis

men

edidit,

et ut alii

adversariumque vincendo prostravit, post se vincerent, exemplo monstravit. Ce-

citbaram respice ut musicum melos sonis dulcibus rcddat, tria pariter


10. (boc)
:

Ad banc

lebris est

horum martyrum memoria

in Ecclesia

singulis annis publico pra?conio ubiqne repeti con-

adesse videntur, ars, manus, et cborda

ars dictat,

sueta idibus Novembris. Praetcrmissa sunt


ista a Viclore,

autem

operantur, sed sola cborda resonat quod auditur; nec ars, nec inanus sonum reddunt, sed cum cum cborda pariter operantur. Sic ncc Pater, nec Spiritus san:

manus

tangit,

resonat cborda

tria

qui

Wandahcas

clades in

Numidiam

aliasquc

illi

baud admodum

proximas provincias illatas scribere laboravit, rebus tantuin Ecclesia)


ibi

Caiibagiiiensis, ubi agebat, intentus; qui et post

ctus suscipiunt carnem, sed


ter operantur
:

tamen cum

Filio pari-

captam ipsam Cartbaginem, qua


narrare aggreditur
1-i.
:

contigerint,

sonum

sola cborda excipit,


:

carnem

solus Cbristus suscepit

operatio in tribus conslat;

agemus de illis igitur suo loco. Sub bujus quoque anni consulibus , in-

sed

quomodo

pertinet ad solain

cbordam

soni red-

quit Prosper

dilio, sic pertinet

ad solum Christum carnis bunia-

^, Valentinianus Augustus ad Theodosium principem Conslantinopolim proficiscitur,

na} susceptio.

filiamquc ejus in

matrimonium
:

accipit .
sibi

Eadem
apud
:

grandi mcerore posito, ut qufficumque dicta sint, vix cordi nieo occurrcre potuerunt. Ha3c est recta regula fidei pro Iiac si quid
:

11. Hffic a parvo in

Marcellinus, qui addit

Eaque

iiupta,

Tbcssalonicam, Ualiam repetens, biemavit sequenti vero (ut subdil) cum Eudoxia uxore Raven-

tibi contigerit,

marlyrium

pcrfecisli.

Cbrislus alaCbri-

nam

ingressus

est.

Eadem habet

Socrates

'

sed
id

pas accepit, Christus sputa

alieiia suslinuit,

quod ad tempus
anno

spectat,

ab utroque discrepans,
Isidori

stus felle et aceto potatus est, Christiis spinis coro-

factum affirmat sub consulatu


videlicet sui>eriori.

ac Senatoris,

natus

est,

et inter latrones iincjuos

depulatus at
,

justus,

Cbrislus lancea pcrforatus est

Cbristus
'

'

Joan. XVI.

Oennail. de Vir.

illust.

c.

95.

Prosp,

in

Chron.

'

Socrat.

Luc. xiv.

I.

VII. c. 43.

SIXTI

ANNUS

G.

CHRISTI

/(37.

491

Aiino periodi Giicco-Ronjans 5930

Olymp.

304.

Urb.

cond.

1190.

JesuChrisli 437.
13.

Sixli

111

papaj 6.

Tlieodosii Jun. 36. et 30.

Valentiniaai

111.

1.

Quindecennalia Valentiniani.

Coss. Fl.

AetiitsIIet Sigisimltiis, uterque Occidentalis. Baro-

nianus junior mense Octobri,XII kalend. Novcmb. ingressus Constantinopolim nuplias celebravit,
,

nius omittit notam

numeralem
;

in

consnlatu Aetii
et

referendo

sed memoriae lapsu

cnm primnm

tertium ejns consnlatnm recte consignet. Sigisvidtus anno cdxxvhi in Africam adversus Bonifacinm
missns, ut legitur in Clnonico Prosperi, ubi
dicatur

uxorem Endoxia Theodosii et Eudoci;c Aug. filia, menseOctob. IV kalend. Novemb. Snscepit ex ea geminas filias Eudociam et Placidiam ,
accepta in

de quibus

sa?])ius

infra

sermo
et

erit.

Gothofredns in
lib.

cum
;

Chronologia Cod. Theod.


in re

Valesius in Notis ad

Comes

Sigisvultus,

idem

est

cum

eo

cui

7 Socratis, cap. 4i, contendunt,

majorem fidem hac


prfficedenti

inscribitur Novella de tyronibus et occultatoribits

adbibendam

esse Socrati has nuptias ad con-

deserlorum
data
,

lib. \, tit.

41, an.

cdxl a Valentiniano
comiti
et

sulatum

Isidori et Senatoris

anno

gestum

inscrijitaqne Sigisvaldo

magistro

tttriusque militice. Factns est postea Patricius; ita

enim appeliatur a Constantio presbytero in Vita sancti Cermani Antissiodorensis episcopi lib 2 cap. 17, cum loquitur de miracnlis anno cdxlvui
ab
Iioc sancto

Quod confirmat Valesius ex .lornande in lib. de success. regnorum cap. 97, ubi postquam locutus est de stupro, quod Uonoria cum Eugenio
referenti.

procuratore suo commiserat (anno

sc.

cdxxxiv, uti

suoloco

dixi),

subdit

Post ba?ctertio anno Valen-

Bavennas

patralis.

Quindecennalia

tinianus imp. a

Roma

Constautinopolim ob susci-

imperii Ceesarei Valentiniani in luinc annuni inci-

piendam

in

matrimonium
,

dunt.
2.

Prima

persecutio

Vandalica.

A
et

principis filiam venit^ dataque pro

Eudoxiam Theodosii munere socero

num.

ad 14. Gensericus Vandalornm "rex Arianus Ortbodoxos hoc anno perseqni coopit, ut fnse Baronius
prosequitur ex Prospero in Cbronico,
ex Epistola

suo tota Illyria celebratis nuf)tiis ad sua regna cum uxore recessit . At Jornandes non dissentit a Prospero, aliisque ejusdem sententite, secunduni quos is interpretandus. Scire enim non possumus, an
auctoreshis loquendi formulis, anno
tertio, triennio

Antonini episcopi Constantiufe civitatis ad Arcadium qnemdam a Genserico in exilium missum. Ait Baronius n. 12 apud
stolfc,

post, et similibus, annos integros vel incompletos


intelligant, nisi vel ex circnnistantiis
scrii)toribus
,

Gennadium auctorem non Antoninum sed Eonoratiim

illins

Epi-

vel ex aliis
;

appellari.

aequalibnseadem referentibus

et parte

Verum

Mabillonins tom. u Vet. Analect. pag. 45,

alia Socrates,

etiam quando res a se narratas nota

observat, in pervelusto Ms. Codice Corbeiensi Gennadii, ubi in editis legitur


tinre Africa; civitatis

consulari consignat, sa?pius errat

quam

Prosper;

Honoratus Constanepiscopns , baberi Honora:

priEterquam tpiod auctor Chronici Alexandrini rem ex .\ctis publicis descripsit. Porro quod ait Jornandes de totalllyriaaValentiniano remissa Theodosio, confirmatur a Cassiodoro lib. 11, Epist. i, qni de Va-

tns Antoninus Constantiffi civitatis eiiiscopus, ubi

tamen Constautia loco Constantince perperam


Inr. Civitas est Africs

legi-

Mediterraneae (Cirta etiam

lenhniano prodit

Nurum

sibi

amissione

Illyrici

appellata)

regni
et

hodie cognoiuinis caput. Porro

Antoninum

Constantinum

unum enmdemque

comparavit, factaque est conjunctio regnantis, divisio dolenda provinciis. Divisum fuerat Illyrium in

fuisse etiani probat Buinart in Hist. Persecutionis

Vandalicee pag. 431 et seq.


3.

Nuptice Yalentiniani
14.

cum

Eitdoxia.

Ad

anno ccclxxix, quando Thcodosium Magnum in consortium imperii adscivit, ut anno ccclxxx, n. 5 et seq. ostendi.
Orientale et Occidentale a Gratiano

num.

Non solum

Prosper, Marcellinns, et Cas;

Quare post annos lvih ad pristinam formam


4.

rcdiit.

siodorus in Chronicis

sed etiam auctor Cbronici

Post divisionem lUtjrici Pontifices


illitd

Romani

Alexandrini snb bujus anni coss. tradunt, nuptias


Valentiniani imp. cuni Eudoxia filiaTheodosii imp.
celebratas.

jHs suitm in

retinuere.

Ponlifices Roniani

post islam donationem

mensem

Imo auctor Chronici Alexandrini rei gesta; diem memorat, quos ex Actis publicis desumpsisse non dubitandum His coss. Valentiet
:

jussuum retinucre in omnes Illyrici Ecclesias usque ad Leonem Isaurum, qui increpitus a Gregorio III qnod usuin Imaginum in
templis abrogasset, et contringi jussisset, provincia-

492

SIXTI

ANNUS

G.

CHRISTI 437.

quaeaSiciliausqiieadThraciam pcr IUyricum, Acliaiam ot Macedoiiiam porrigel)antur, administrationem ab Ecclesia llomana avulsit, et
Epifuin
,

rum

ferre

non

possent.

Omnibus

pra^ivit

Tibato^

(jui

tandein rapinis fatrociniisque cuncta


Ha'c factio

rc(f(fidit infesta.

Constantinopolitanac

triituit.

Sixtus

anno currcnti

scripsit iiniversis episcopis

Synodo apud Thessalo-

Bagaudarum nomen, ut alia qiiondam suh Galciio Maximiano, de quoanno cclxxxv locuti suniu5,iisdem de causis assumpsit. Sub Diocfetiano
enim
fiiim
et

nicam congregandis

ut \iderc est in collectione

Maximiano simifium factiosorum

et rel)el-

Holsteniana protiii)uitque, ne invito velinscioAnastasio episcopo Tliessaloniccnsi, Piufisuccessore, ullus

hominum cohortem

cepisse, auctor est Oro-

sius lib. 7, cap. 25. Pseudo-Prosper citatus ?^/^m'o?7'5

auderet aliquem ordinare. Epistola dala est Januarias, Aetio iterian et Segismilio coss.
die ad
scripsit

X V kal.
Eadem

GallicB noinine
ultra

eam Gallife partein intelligit, (luie Rhodanum sita est ex dicendis aiino cdxl,

Proclum episcopum Consfantinopolitanum IUyricanoeomncs Ecclesiai, uta decessoribus nostris acccpimus, ct nosquoque lecimus, ad curam nunc pertinentThessalonicensis antistitis; ut
:

num.
(>.

4.

Eorum motus
Salvianus.

tribuit

amritice magistratuum atSalvianus presbyter Massi-

liensis lib. 5

de Gubernat. motus Bagaudarum, qui

sua sollicitudine,
assolent
,

si

quac inler fratres nascantur, ut


,

hoc

et

duobus supcrioribus annis contigere, ad


:

actiones, distinguat atque| definiat

et

ad

cum

quidquid a singulis sacerdotibus agitur, referatur . Balsanio in Commentariis ad Synodum in


Trullo pag.
3.")9,

inexplebilem judicum avaritiam his verbis refert De Bagaudis uuiic inihi serino est, qiii per malos
judices el cruentos spofiati,
afflicti,

necati,

post-

tradit Tliessalonicenses episcopos


et

quain jus Roman;c

fibertatis

amiserant, etiam ho-

olim fuisse legatos episcopi Romani,

hunc jus
ordinandi
liallu-

norcm Roinani
fiis

noininis perdiderunt. Et imputatur

habere

dicit

constitueudi
,

legatos

in patriarchatu

infeficitas
;

sua; imputamus his

nomen

cafami-

Constantinopolitano

episcopos

autem

tatis sua;

negat episcopum
cinatur
;

Romanum
enim

habere.

Vcrum

provincia;

ilte,

quajtunccum

scribe-

imputamus nomen, quod ipsi fecimus. Et vocamus rcbelles, vocamus perditos, quos esse comperimus criminosos. Quibus enim aliis rebus
Bagauda!
facti

bat Balsamo, erant sub patriarcha Conslanlinopoli-

sunt, nisi iniquitatibus noslris? Nisi

lano,anteafucrant sub dispositioneepiscopi Romani,


ut suis locis magis vidcbitnr. Scriptor autem
vixit
iste

improbitalibus judicum? Nisi eoruin proscriptioni-

bus

ct rapinis,
(>roi)rii

qui cxactionis pubfica;

sub fmem saiculi duodecimi. 5. Bagaudte grassantur in Galliis. BagaudcB per ha;c tempora Gallias valde afflixere. Pseudo-

quaestus

nomen, in emofumenta verterant; et indibestiarum, non rexe:

ctiones tributarias pradas suas esse fecerunt? Qui


in simililudincm

immanium

Prosper enim in Chronico imperiali ad


Theodosii post
idterior

annum
:

xii

runt traditos

sibi,

sed devorarunt ut

nec spoliis tan-

Honorium imperantis
:

ait

Gallia

tum hominum,
lacerationc etiain,

ut plerique latrones solent, sed


et, ita

Tibatonem principem rebellionis secuta a


societatc discessit

dicam, sanguine pasce-

Romana
ravere
.

quo

tracto initio,

om-

nia piEue Galliarum servitia in

Bagaudam

conspi-

uem

anno xni Thcodosii narrat eversioregni Burgundici, ct anno xiv ejusdem im:

Tum

peratoris subdit

Capto Tibatone

et

Cceteris

seditionis partim principibus vinctis, partim neca-

actum est, ut latrociniis judicum strangulali homineS et necati, inciperent esse quasi Barbari, quia non perinittebanlur esse Romani. Acquieverunt enim esse, quod non erant quia non perinittel)antur esse quod fuerant coactique sunt saftem vitain defcndere, quiajam libertalem videbantur? Ac
sic
:
:

conquicscit , hoc sciPseudo-Prosper anno sequenti referatpromulgationem Codicis Theodosiani,


lis,

Bagaudarum commotio
Christi

licet

anno

cum

bant se penitus perdidisse . 7. Hunni in Gallias irrumpunt.

hujus anni cos. scribit


Gallias

Prosper sub Bellum adversus Gothos

qii;c

eo revera peracta
et vectigalibus ifa

cst.

Magislralus

Romani per
attrilis

tot

irruptionum damna, provincialium

opi-

bus

exsanguem pfebcm

inalc ha-

Chnnis auxiliantibus geritur. Est hfec quarta in Hiinnorum irruptio, de qua agit Baronius anno cdli, num.4o et seq., ubi eam confundit cum
Attifiana, qiia; sexta fnit. Clades Vasatensis civitatis

bebant, ut multi eliam Gaflorum, et non obscuris


natalibus editi quajrcrent apud Barbaros humani-

ad lumc Ilunnorum adventum,

annumque sequen-

tatem, quod

Roraanorum barbaram iuhumauitatem

tem referenda, ut anno

cdli ostendemus.

SIXTI

ANNUS

7.

CHRISTI

/|3H.

493

SIXTI

ANNUS

7.

CHRISTI

438.

1.

SolemniscorporisJoannisChrysostomi Con-

stantinopolim translatio.

Christi aiino
,

vicit

memoria
:

locus

quidem non

clausitsacerdotis

qiiaiirin-

gentesimo trigesimo odavo

Tlieodosio Aiigusto

miracula laudalur,
0l)us

sed in Ponto jacet, et in orbe terrarum


et

longa

manu

ostentans vos

clamat

decimum sextnm
Febniarii

et

Fausto consuliljus, sexto kal.

meum

vos estisin Domino. Ilerum Joannes in

venerandum corpus S. Joannis Chrysopompa trauslatum est Constanlinopolim. Quanam autem praevia occasione icl factum sil, et quo auctore, sunt cuncta dilucidius
stomi Comanis celebri

verbis pretiosre pra^dicationis margarita, Scripturai


impollutffi a

Deo

inspiralai bibliolheca,

divinusthe-

saurus intelligentia?, studiosis inanibus adversus


avaritiam fak acutissima, vehemens diluvium ha-reticorum qui iion blandientem potentiam. vel odio debacchantem pertimuit (sicut Joiinperialein
;

expUcanda.
3.

Quod

in primis ad
',

tempus

spectat; id hoc

anno

accidisse, Socrates

Marcellinus in Clu-onico,
epi-

sei)Ii)

^gyptiam.
Sed paveo minorem laudibus navem ma-

et alii traduut. Accidit

aulem, ut cuni Prockis

4.

scopus Constantinopoli annivcrsaria die transitus S. Joannis Chrysosfomi, ex more, panegyricam ad

gnas res gestantem

mergcndam
Joannem,

attonitus; nullus
est alius

enim digne
Joannes
:

laudabit

dum non

populum orationem

haberet,

ita

universi Christi

sicut ciiim

undarum

fre(|uentia, ita

innu-

fideles Joannis arnore incaluerint, ut

acdamationinii-

merabilis innndanlium mullitudo, et laborantium


indnstria et fortitudo et magisteriis piis inundant et

bus indesinentibus inter concionandum, Proclum


pulsare aggressi, concionem ad fineni perduci

currunt. In eo libertatissplendescunt radii,


alio Sol Deitatis conclarescit, alio

quorum
fit

nime siverint, petentes reddi sibi Joannem, sacrasque ejus reliquias Conslantinopolim transferendas. Nacti sumus partem illam concionis, quam tum
Proclus ad |)opulum habuit, recitari in Ecclesia solitam die translationis if)sius. Inler veteres enim
codices, quos antiquitas Lechonaria nominabat. in

emundatio

Oralio

thodoxorum,

alio

idolorum
alio

jierditio innotuit,

erroris emendatio, alio synagogffi nudilate


siilendeut, alio
gratia^.

ffidificia

mores,

e ca^lis coronie fulgent

saccrdos, cnjus
aeris
!

tantum

industriaj
!

lucrum,
actse

quantnm
vit;T3
!

suavissimi odores

nomen non

quinto

horum tomo

qui apud nos sunt, invenimus

negans acta
gelica
iste
iste
ille
:

cognomen reddens speciem


cajlis altior!

(lictam Procli orationem, sed

depravatam

satis

et

lingua ipsis

o magister Evan-

nimia velnstate pajne consumptam,


licuit)

quam

tibi (ut

tonitrua temperans! Joannes ille,


ille

Joannes

reddendam putavimus, rati fore tibi cariorem, quod nec apud graecos (quod sciam neque latinos edita habeatur. Acci[)e eam
hic
)
:

emendatam

prcedicalor, iste tuba


:

ille

inconcnssus,
:

sine servitute

ille

sine seclis, iste singularis

virgo

iste

castitatis

defensor

ille
:

in
ille

eremo
corri:

3.

Certe gratias Deo, fratres carissimi,

modo
into-

baptizaiis, iste in civitate retia mittens

inenarrabili, (|uod in

domo

ejus, in

qua sacra

piebat adulferantem, iste corripiebat raptores


capite aniputatus est, iste
se ferre
iste

ille

(nempe Joannes) pacifice agitur, et sine proeliis in qua suavissime sacra modulata est lyra, et audienUum spirituale repletur spectaculum in qua Evangelica invaluit arundo, et lloribus Orthonuit tuba
;
;

eamdem
:

conslantiam prae

non dubitavit

ille

in carcere inclusus est,

in exilio

deporlatus

sunt huic multiplicata

doxiffi

portns impletur. Est facta Joannis niemoria


:

certamina, propter hoc multaj et coronne. 5. Joannes cum beatissimo Paulo nnnc cla-

omnibus civibns rete, sic ut rectos fidei trahat non enim sic pisces trahit piscatorum rete, sicut
rectos fide trahit Joannis

solemnitas. gratiam (Joannem), finem, et locum, et tempus vincenlem


I

Tempus enim
'

superavit amor, finem

autem

invicta

Socr.

1.

VII. c. 4.

sumus. Oiniiem locum artem Midse nuin Phrygia Matrem quae deorum davit (fugavit) dicebatur, sine filiis fecit. In Ca^sarea publica merein Syria Deum iintricia honoris vacua spoliavit pugnantes synagogas evacuavit in Perside verbum pietatis seminavit. Ubique Orthodoxse fidei radices

mat

Bonus odor
:

Christi
:

onini liberavit errore

in Eplieso

/i04
posult.

SIXTl ANNtlS 7.

CHRISTI 438.
,

Munclum

Dci notitia linRua rcplevit


:

libros

nempe Chrysostomum
meonis gestasset
imbuisset,

qui

eum

pcr baptismum

conscripsit, rctia salutis oxjjandit

cuni Joanne de

genuisset in Christo ct elalum de fonte instar Siin ulnis,

patcrno Vcrbo tlicologizavit

fessionem fundavit
dorcs effudit
:

cum

cum Pctro piam conPaulo proplcr fidcm su:

ac Christiana religionc

eumdcm parentum suorum


:

culpa

cum

cum

piscatoribus

Orlhodoxife rete

Joannes, tua quidcm vita anxia, mors deduxit. autem gloriosa, sepulcrum vcro bcatuni, mcrces autem copiosa Hucus(|uc Proclo pcrduccre licuit
!

viventem expulsum, tum mortuum extra suam Ecclcsiam hai)erc scpulcrum fore enim opus pietate

dignum,
ipsorum,
ret. Ilis

si

pie funcfi viri


:

pnstliminio
si

sic

sacrum cadaver restituat namque bene consuli animabus


eis

orationem tine carentem, acclamationum jugibus tonitruis intcrruplam ])oiiuli adstnntis et instantis sibi Joanncm reddi cuni Proclus cx niore illa laiitum apponens verba a Gratia et miscricordia Domini nostri Jesu Cluisti cum Deo Patre et Spiritu
: :

patratum ab

facinus ipse sic exj)iarefert, selectosquc

Theodosium persiiasum
in

viros ex Senatoribiis ad opus perficiendum legassc

Comanam

Ponto civitatem

quibus in mandatis

dedisse, ut solemnissima
nis corpus inde

pompa venerandum Joan-

sancto, gloria, potcstas, ct magnificentia in saicnla

sublatum, choris psallentium sa-

saeculorum

fmeni imposuit orationi clamoribus

populi interce|>t;B.
G. llis percitus

crorum ministrorum comitantibus, accensis cereis dc loco in locum quam religiosissime ac gloriosissime avehendum curarent.
8. Accidisse
dit,

instar
petiit

Proclus acclamationibus populi, Nicodemi, abiens ad Tlicodosium, audacter corpus Joannis. l*crmotum quidem Proclum
'

autem idem Cosmas Vestiarius

tra-

cum

senatores

Comanam

pervenissent, et

litte-

hisce clamoribus
transferri

])opuli

ab imperatore

petiisse

ras imperatoris

quibus translatio jubebatur, epi-

debere

Joannis

venerandum

corpus

scopo ct civibus aperuissent, pervenissentque ad


locuni ubi in theca argentea Joannis sacra pignora

latione ipsius, ostendit,

Cosmas Vcstiarius ea orationequam habuildetransnccnon Nicejihorus % atque alii. Curasse autem id Proclum propler unionem

asscrvabantur

inde ea auferre et deferre conanti-

eorum qui ex
his verbis
'
:

parte Joannis erant, Socratcs narrat

Exiguo, inquit, tem])ore post

Pi'o-

clus episcopus eos, qui pro]iter Joannis abdicatio-

numine, concessum fuisse, ipsoniinirum sacro corpore instar silicis locoinhaerescente, et immobile permanente. Facto autem sa3])e periculo, reque saepius frustra tentata;utea
bus, minime, rcsistente

nem seiiaratim conventus agebant, cuin ca>teris in concordiam reduxit, et prudentia corum animos
qua ratione illud effecerit, dicam. Corpus Joannis Comanis sepultum, ubi imoffensos permulsit. Sed
peratori

omnia qua?
rcnt,

accidissent,

Theodosio

litteris significa-

consilium iniere. Qua;

cum

ipse imperator
aliis

Theodosius accepisset,
ctissimis viris,

adliibitis

Proclo et

san-

eam rem
,

iiersuascrat,

Irigesimo quinto

anno post cjus abdicationem Constantinopolimtransferendum curavit quod cum multo honore et
,

quid esset opus facto, sententias ipsorum rogans, ipse qnid sibi visum esset ajieruit nimirum ut ad Joannem ipsum tanquam viventem litleras daret, sui^plicis instar libelli, quibus eum,
de admissis in i])sum peccatis a parentibns veniam petens, rogaret humillimis precibus, utConstantino-

splendida

pompa

publice cclebrata

in

Ecclesia

Apostolorum condidit. Hac re igitur, qui propter Joannem conventus seorsum faciebant, ad Ecclesiae concordiam reconciliati sunt <|uod factum est ad decimum sextum consulatum im])cratoris Theodosii
:

polim rcdire, snanique sedem jiristinam capessere


dignaretur. Patefacta itaque imperatoris sententia,

sexto kal. Febr.

Hwc

Socratcs

qui

cum

liic et

ab omnibus teque probala atque laudata fuit. Recifat idcm Cosmas lilteras, a quibus puto etiam Nice-

paulo inferius triginta quiniiue annos numeret post abdicationem ipsius, manifestum est cum numerare
a priori expulsione,

phorum
9.

exscripsisse

sunt autem hujusmodi

Orbis totius doctori et spirituali parenfi,

qu

dringentesimo
tione

tertio.

contigit anno Domini quaMeminit de eadem transla-

sancto Joanni Chrysostomo Theodosius imperator.


Corpus tuum, ut aliorum defunctorum, exanime esse putantes, pater venerande, illud e tumulo transferri et ad nos deduci, sicut tilii patris amantes desideravimus. Ad quod praestandum, ciim dcbitum impendissemus honorem, quantam valuimus animi demissionem atque modestiam, ut ut tamen quod in optatis par erat, exhibuissemus
, :

Theodorus Leclor \ sed ante omnes Tlieodo-

^ rem paucis attingens, narraturus (ut puto) rem gestam uberius, si ad haec tempora suam his-

retus

toriam perduxisset.
7.

Cffiterum ut res se habuerit, qui exacte

eam

recenseat invenimus

Cosmam
:

Vestiarium, qui lu-

culenta habita oratione de eadem translatione, qua;


gesta fuerint exacte recenset invenimus ^ ejus orationem encomiasticam conjunctam Procli orationi, quam recitavimus. Ubi inter alia ad persuadeiulum id Thcodosio, eo potissimum usus est argumento, nimirum quod minimc pati deberet patrem suum,

erat,

niinime consequi digni essemus, imperatorius

fortasse fastus,

quo sacularia gubernamus

et reli-

giosa pra'sum])simus, fuit impedimento. Quocirca

rogamus te patrem, patrcm vere revercndissimum (te enim ipsuin perinde ac viventem allo(iuimur)
ut aniiuas
cffjitis

nostris

et qui

poenitentiam alios

docuisti, ct nostriim
' Marc. XV. Theod. Lector

conatum

superasti, poenitenti;

Nicep.

I. 1.

xiv.
11.

c.
in

45.
fm.

in Collect.

>

Socr.

I.

vii. c.

Thood.

l.

v. c,

36.
U.

In noslra Bibl.

tom. v.

Vil. Sanct.

bus veniam impcrtiri digneris nobisque te magno animi ardore cxpetcntibus, et humili confessione peccata nostra accusanlibus reddere te ipsum mi-

SIXTI

ANNUS

7.

CHRTSTI

/|38.

A95

ninie flctrcctarc aniplius velis, ncque longiore cunclationc (lilatiouc^iiic nos crucics
niiscrationis
(^t iii
:

dcbilis

(luod ncciuc coni-

(lignnni luo!, nc(|uc amoris nostri

virum sanctum pcrduccntes, in urbem imKum(|ue primiim circa dcportaruiit. Amanlium magni Tliomir, lcmiilum exccpit, indo
perantcin

exs|)cctatioiiis

aMjua

sit

compciisatio

(luippe qui-

vero ad Ecclesiam sancbn Irenes delatiis


postca impcriali currii scpiilcrum

porro
iu saii-

lius

non corjtus ct cincrcstanlum tuos, scd ct ipsani luam umbram oculis contemplari, magnoperc iu oplatis sil . Hactcnus lilteric, alia tanicn apud Nicephorum translalione redditae. 10. Cmn antem has ab imperatorc legati senatores litleras acccpissent, quas Sacrani vocant, eas
(ut par eral)

cvectum

ctoruin Apostoloruin
12.

templum

illatuin est.

Ibi

imperator sacro tuinulo chlamyde

tccto, et fronte

munem
Duduni

alque oculis urnfE impositis, comsupplcx prccationem pro parcntibus fecit.


illi

magna

veneratione super pectns Joan-

eum teneruni adhuc

nis corporis coliocavere; indicto(|ue pervigilio, assi-

mortui fucrant, in pupillari iEtate relinquentes.Seorsum vero pro matre (iuo(|ue prccatus est, ut tumuli ejus motus
eniin

duis

Ucum

rogavere prccihus, ut hocipsum pra^sta-

Immillimis votis religiosissimus exposceret imperalor, rcddcrclque saltem defunctuni Joannem


ret, (|uod

Constantinopoli,
nis,

quem

nt majorilnis augeret coro-

exulare at(|ue exulcm tandem mori permiserat.

Peractis precibus, rcs lcntatur, reperitunjue e\ voto

Joannis corpus mobilc tollitur sacra sarcina humeris sacerdotum, prKcedentibus ac priccinentibus
:

clericis

alque monachis, iuuli(iue contlucntibus insicque de loco in locum, Clialccest

ccnsas faces gestantibus, quise(|uebantur, et priccedcbant. populis


:

enim et quinquo tempore scilicet et ipsa Ecclesiam concutiebat. Nec ille id non exoravit confestim namque urna cjus constitit. Atque ubi saccr Proclus viruin sanctum in eumdem secum thronum collocavit, plebs circumfusa Recipe, imiuiens, thronum uno ore exclamavit tuum, o pater. Fcrtur ipse qiioque tum, qux dudum claiisa fuerant, labiis rursum apertis, ad popnlum dixisse Pax vobis sicuti id circumstaiilcs homincs
atque slrepitus consisteret
:

triginta

cpe (duo) annos jam


:

is

quatieliatur

et

Proclus patriarcha se audisse

tcstali sunt.

Porro

doncm tandem delatum

venerandum sepulcruin,

sacris mysteriis pcractis ad relitiuiarum ejus repo-

sacrum corpus intus iuclusum habens. Quomodo aulem Constantinopolim perlatum sit, (luic Cosmas
longiori prosecutus est oratione, Nicephorus
'

sitionem itum
antistes ad

est,

etepiscoporum manibus magnus

ea-

dem sunnnatim complexa


11.

ita

recenset

basim sacra? divinaique mensffi, veluti sacer et inviolabilis thesaurus conditns est, cpiscopis cpiscopus, martyribus quamvis sine sanguine
martyr, Prophctis Chrisli, et Apostolis magna at(iue aurea Ecclcsia; Christi tuba, omnes omnium aures personans, et pia dogmata, etpriccepta clare musicis

Poslquam auteni

itinere confecto in liltus

ex adverso Constantinopoli ad Chalccdonem


et

cum

rcliquiis sancti viri pervencre, transiit eo imperator,

Senatus im[icratorius; transiit etiam patriarcha,


magistratusque omnes,
jctatis

et judiccs,

et

deindc homiet

plane modulis occinens. Factum id vicesimo septimo mensis Januarii die. Ingenli autem facinore

nes generis et

omnis, per fretum in mare


:

isto illi

pcrinde atque in continente vadantes


tes,
pit.

ad

Pi'o-

suasi, Ecclesia'

etiam qui propter ipsum seccsserant, peromnes conjuncti at^iue uniti sunt .
:

pontidem, os Bosphori ardcntibus funalibus tegen-

sacrum tuinulum imiicratoria Iriremis exceTum sane miraculum quoddam cdidit Deus,

prodigiisquic

unquam

visa sunt,

longemajus.

Cum

enim

certa et conslans esset in mari tranquillitas,

repentina subito exorta est piocella, et navcs iiinumerabilis illius classis alia? alio diversac saluti suiX)
consulentes dispersic sunt. Ea autem qnae sacriun
illud

habet illud ampliiis Cosmas codem Joannis corpore in tlirono considente, universuin populum candidi cerei oblatione ipsum adiisse, ac salulasse, atquc tanquam viventi in cerei oblatione obsequium exhibuisse. Jam olim ipse sanctus ex Cucuso exul scribens ad Olym-

Hactcnus Nicephoriis
in sua oratione,

piadem ^ juniorem viduam, pra^dixerat fore ut iiise redirctConstanhnopoIim quod landem, licet noii ut
:

pondus

et

pr.Tclarum thesaunmi vchebat im-

illa

putabat,
i.3.

peraloris triremis, funibns de repente ruptis, veluti

implctum est. Subdit autem his Nicephorus ^ hoc eodcm


esse factam S. Ignatii cpi:

divina gubernata
Ecclesia
post

manu, ad

viduae

agrum appuht,
spousa Christi

temporc translatioucm
scopi

vidua3, in(|uam, illius, propter


|>astore tanto

quam

viduata fuerat; et rursum

tulit sententiam,

mortem quo(|ue juslo judicio legilimam ille agrum viduiE auctoritate sua attribuens atque confirmans, Dco nimirum niagnum illum glorilicante et iniquum exilium ejus ajierte
,

Roma Antiochiam Hieronymi' testificatione jam suo tcmporc Iguatii veneraiulum corpus erat translatuin, et in suburbiis Antiochia; extra portam
Antioclieni ct martyris
id, si

sed

quomodoverum

Daphniticam collocatum? quse


lica anniversaria

translatio (ut

quaique

anti(iua testantur Martyrologia) ab Ecclesia Catlio-

praedicante. Et ([uoad cjus lieripotuit, iielram navis

memoria

repeli consuevit
S.

dccimo

quod iniraculum hodie quoque cernitur, et egregii illius viri ardorem eximium quovis prajcone clarius attcstatur. Hoc ubi factum est, serenitas rursum advenit; ct naves aliiE aliunde colIectiE cum apparatu et comitatu maximo, carminibusque
discidit
:

JoannisChrysostomi nobilis oraho, et de ea superius mentio facta est. Videtur autem secunda ha;c fuisse translatio, quando (ut ait Evagrius * ) Theodosius imperasexto kalend. Januarii,

dequaextat

Chrys. ep. n.

'

Nicepli.

1.

XIV. c. 43.

in Ignalio.

-Niceph. l.xiv. c.45, ^llieron. dcScrip. Eccl.


1. i.

'

Evagr.

c. IG.

/.%
tor c priori Inco scpiiltiira3

SIXTI
ipsiiis, in

ANNUS

7.

CIIRISTI /(38.
Tbeodosius imp. deinceps (post translationem JoannisCbrysostomi corporis scilicet) [ireces

Fortunm temjiissit
:

vcrbis

'

pluni solcmiii apparatii


translationis

Iransferri

cnjiis

diem

Antiocliia) esse quoliliet

anno

so-

Cbristo ollerrc, (|iiibusgratiaspro acceptls beneliciis


agat, ('brisliipie

lemnem
14.

et a

Greijorio episcopo cultii celebriori

nomen hoc munere obeundo


cce|)il.

exi-

auctam, idem (|Uoqiic teslatur I^vngrius.


Jnventlo reliquiartun sanctorian qnadra-

miis

boiioribus decorare

Qiiin etinni

Eudo-

ginta martyrinn.
politano (cpioto
facta cst

Sub Proclo ctiam

ciain conjiigem
citus erat. illam
iu

Constantino-

Hierosolymam misit. Quippe pollihoc votum persoluluram si llliam


,

aiitcm aniio scdis ejus, nescitur)

revclatio in suburbio Constantinopolis re-

liquiariim sanctoruin quaciraj^finta

sub Licinio diximus (|uomodo vero ea?, S. Pulcbcria3 revelante sancto Tbyrso martyre, inventa! sunt, Sozomenns
:

martyrum, (|uo imperatorc Scbasle in Armenia passos

matrimoninm collocatam cerneret. Qiiin illa ipsa et omnes alias inuret Ecclesias Hierosolymorum bibus vcrsus Orientem sitas, tum eo proficiscendo,
,

tuin

domum
S.

illustravit . H;ec Socrales.

quc

rcdcundo, variis ornamentis lionoriQce Porro pcrsuasione qnoMelani.TB junioris, cum illa (ut vidimus) essct

pluribus narrat

cui se inventioni interfuisse

memorat, locellumque tradit foramcn in buisse, per quod solerent ips;e sacra; rcliquia; tangi quod quidem moris fnisse etiam in Occidente, alibi
diximus,

commcdio ba-

Constantinoixili,

hujusmodi peregrinationem Hierosuscepisse,


:

solymam Eudociam
tur, in quibiis luec de

ejus Acta testan-

dum
rat

Iktc fierint,

Eudocia ^ Interim autem imperatrix Eudocia (Eudoxia) ive-

dum

de Apostoli

l'etri

sepulcro liabuimus
post

Antiocbiam. Paruerat enim Melania) monitis,

mentionem,
'
:

acturi de bis alia rursus occasione inliirc

ciim ea venisset Byzantium, suadcntis ut lianc susclperct peregrinationcra, et veniret

luuUa Sozo Ipsum porro loculi tegmcn velut in menus mensam sacram fabrefactum erat. In summo autem, ubi niartyres jaccbant, exiguum foramen apparebat. Adstans autcm quidani de familia iniperatoris, tenuem virgulam, quam forte babebat, per foramen immisit, et extractam naribus admovit, ct unguentum fragrantissimum olfecit ex quo slatim tum laborantibus, tum adstantibus bona spes suferius suo tempore. Ait igitur
;

Hierosolymam,
fie-

ut vidcret loca sancla, et quae ex eis percipitiir,


ret particeps sanctificationis.

Cum

Melania itaijuc
fuit atrecta

ci

proccssisset

obviam, luagno bonore

ab

imperatricc, ut qua;

eam

matris loco haberet, et

duabus decausis providentia; divina? ageret gratias, nempe quod us(]ue adeo celebratam Hierusalem, et sancla loca (]use videret, digna sit babita, et quod in
sit lllia secundum spiritum. Siautem magni ainoris imperatricis in Melanium, (juod non dubitaverit tantum iter aggredi, et eo accedere, et qua; illic erant virgines tanquam

ea

talis

malris facta

borta

fuit.
((

gnuin

est

13.

Itaque

cum

locellum avide aperuissent

Eusebiam inveniunt (qua; se sepeliri in eodem sepulcro jusserat, in quoet dictasmartyrum reliquias seorsum posuerat) illud vero cpiod ad caput ejus imminebat in arca foramen celatum proprio intus
,

sorores salutare, ct amplexari.


17,
pli

Porro autein
illa

cum

celebraretur novi tem-

dedicatio,

et utrinque ei ad labra circumdatum, plumbo conglutinalum ferrum ipsum continebat. In mcdio rursiis foramen istud apparens,

tegebatur operculo,

bat.

quoque aderat, et festum celebraHanc autem rem bonam consecutum est quidmaligni improbitate
,

dam dignum
virlule.

et

boni Dei

Pedem

imperatricis, qui injuria da;monis e

etiam nunc manifcstiiis declarabat

intus

baberi

compage
recte
in

erat luxatus, illa absque dolore apte et

martyres (en babes in loculo martyrum secundum foramen). Ha>c ubi annuntiata cssent, e vestigloacet episcopus ad martyrium currunt imperator (quod nos dicimus Confcssionem). Tum solutis per
artiiices ferreis illis vinculis,

suum locum

reslituit.

Cum

ha?c et

non

pauca
et se

alia a

niagna Melania percepisset commoda,

confestim sine negolio


:

opercuium illud cxtractum fuit sub boc autem multa unguenta, et in bis pixidesdua; argentea; reperta;

simul etiain exsatiasset spectacnlis, decrevit et ei quidem Melania Constanlinopolim cum tanquam bonas comites dedisset preces, ipsam dimisit . Ha;c ibi sed de EudocicC reditu Constanreverli
:
:

tino|)olim

agemus anno

sequenti,

quo

contigit.

Quod

sunt,
igitur

in

Tunc

quibus sanctac reliquite jacebant. imperatrix Deo preccs gratulatorias


as-

vero ad Melauiain spectat,

quantum
est,

supervixerit,

non
vita

constat, sed illud

certum

ipsam monastica
|)raenovit,

fundcbat, quod se tanta rcvelatione dignatus csset,

magna

observatione perfunctam, et miraculis

tum quod sanctarum rcliquiarium iuvcntionem

pluribus illustratam, die,


bris ultiina ad

quam

Decemsanctas

secuta esset. Post Iktc pretiosissima tbeca marlyres

Deum

migrasse,

et inter

bonoratos intra vcnerabilcm Thyrsi Ecclcsiamcom])osuit, publica festivitatc (ut a'quum erat) cuni de-

relatam anniversaria meinoria in Ecclesia celebra-

tam.
18.

bonore ac pompa ac psalmodiis cclebrata, cui et ego ipsc inlerfui . lla^c Sozomenus. 16. Eudocia percgrinatur Ilierosolymam. Hoc insuper ipso anno, ciui sequens est ab Eudoxise
bito

De Eudocia; autem profectiiMc Hierosoly:

mam

Evagrius itidem scribens, ba3C addit ' Eudocia vero postea ad sanctam Cbristi civilatem ubi babita oratione ad populuin, in l)rofecla est
:

nuptiis,

Eudocia mater i)eregrinata

est Ilicrosoly-

exircma

{larte illius

hoc carmen

recitavit

mam
>

voti

solvendi causa, ut Socrates tradit his


'

Socr.

1.

VII. c.

Sozom.

1.

IX. c. 2.

XXXI. Januar.

46.

I.

Apud Melaph.
i. c.

die

xxxi. Dec. Sur.

die

'

Evagr.

20.

SIXTI
Slirpe satani vestra

ANNUS

7.

CHRISTI hdS.
,

497
honorem

me

et sangiiine glorior esse.

sabalur

mulfas rcs ad Dei Salvatoris


gessisse.

illustraiidum

Nam

sancta icdificavit
iii

mo-

Qiio

qnidem

si^aiificavit

colonias

Gracia co

nasfcria, et loca illa qute Lauras vocant,

(luibiis

si quis istaruin rerum coguoscciuiarum studio fcneatur sunt a StraJjoiie gcographo, Ptiicgonfc, DiodoroSicuIo, Ariano, etPisandro

dediictas esse. Qiiod

tamefsi varia ratione vivitur, tanien

vitai

insfifutuin
,

ad

unuin

eumdemqiie
. l*ergit

fiiiem

spectat

eumqiic

sanctissimum

describere Evagrius niona-

poeta, ab Ulpiano pi\Tterea, Libanio et Juliano sophistis

cborum

Palesfina' vivendi diversi gcneris iiisfifufa,


aliis

omnium

pra.'stantissiinis

scriptis

exquisite

qua; nos ex

aucforibus superius enarravimus


'
:

mandata

19. Haec

cum

dicat Evagrius,
:

intime perscrutatus apparet

si

haud rcs Judaicas enim leyisset quaj

Josephus eo argumento conscripsit, diversum plane sensum versui ilH Eudocife accommodasset, nimi-

rum eam
tinis

significare volnisse Gra^cos ipsos e Pala?s,

originem ducere noii Pakcstinos e Graicia. Siquidem Josephus recitat Epistolam regis Lacedtemoniorum ad Oniam sumnium Pontificem, qua
'

fatetur iiiter Lacedtemonios, et posteros


:

Abraham

Cum Eudocia subjicit multis Iiujus generis hominibus Theodosii conjux collocuta est, et multa hujusmoih monasteria (ut ante dixi) wdificavit Hierosolymorum rcfecit moeliiide cidem pronia, ea(|ue pulchriora reddit pheticum valicinium Davidis aptarunt, quo dicitur-: Benigne fac Domine, ut in bona voluntafe tua Sion aHlificentur muri Hierusalem . Siquidem tv 7fi *W.;a in bona voluntate, sigiiificat ^ 21. Sed pergit Evagrius reliqua Templum,

ati|ue inierius ista de

aliquam cognationem infercessisse ut illos ex isfis, non istos ab iilis originem duxisse voluerit deinonstrare. Sed quani infcriores Grwci fnerint, quos Evagrius citat, ul de rebns Hebraicis recte scribere

iiiquit, exstruxit

pneterea ad

memoriam

S.

Stephani

primi diaconi,
diiie
disfaf)

et

martyris splendore ac pulchritustadio Hierosolyma

eximium (quod quidem non

idem Joseplius contra A[)ionem pluribus primo toino exemplis aperte demonstraviimis. At in Iiis inodo non immorandum. 20. Qute autem ipsa Ilierosolymis, ubi pcr annum ferme integrum versata cst, Eutlocia Augusta
potuissent,
docet, iiosque

ipsaque in eo, simul atque ad vitain immortalcm |)rofecfa est, condila fuit . Hsc Evagrius.

Porro non ba^c omnia unius


tnerunt, sed cuin

aiini spalio

perfici

po:

rursum

illuc rediit ipsa perfecit

agemus de
Marciano
iis(|ue
,

his pluribus inejusobilu. Contigiteuim,

eam secundo

post

obifum Theodosii
:

imperante
,

egerit; qui ejus vitam scriptis prosecuti sunt, narrasse, Evagrius tradit

rursum Hicrosolymam

redire

ibique

omnino
quit

perierint,

quod ea non extent, sed qua; ipse paucis complexus est,


:

sed

ad fiiiem vitam transigere


'

iterum nain(|ue

ipsain peregrinatam esse Hierosolymam, idein Eva-

hic describamus. Atque iu primis

Coiislat, in-

grius

tradit,

atque

alii

omnes

historici res Eudocioe

% eam, cum

in sancta illa Christi civitate ver-

prosecuti.

Joseph. Antiq.

1.

x.

c.

xiil.

c. 9.

Evagr.

1.

i.

Idem Evagr.

fin.

1. 1.

l.
i.

c. ult.

^Ps.

l.

-s Nicepli.

1.

IV. c. 50.

in

Evagr.

c. 21.

Anno

pcriodi

Grco-Roman 5932.

Jesu

Cliristi

438.

Sixti

III

papce 7.

Theodosii Jun.

37. et 31. Valentiniani

III.

14.

\.

Theodosiiis Aug.

Coss. Septima qumqxiennalia Theodo s> i. XVI ct Anicius Acilius Glabrio


,

nalia

Faustus, in Occidente creatus, ut docet

inscriiitio

celeberrima reddidit Codicis Theodosiani promulgatio, de qua anno cdxxxv. 2. Translatio reliquiarum S. Clirysostomi.

ab Onuphrio in Fastis rclata, in qua et dicilur prmfectus urbis sub Valcntiniano 111, Urbis scilicet Rout mauffi quam dignitatem obtinebat anno cdxxv,
,

A num.

liquet ex lege 62 Cod. TlK^od.

De

hwreticis.

Sumplus
,

hic a Tbeodosio consulatus propter seplinia quinquennalia imperii post patris mortem initi ut liquet ex ejus tricennalibus. Hajc septima quin^iuen-

ad 13 fuse agit Baronius de translatione Reliquiarum sancti Joannis Cbrysostomi Comanis, ubi vir sanctus in exilio obierat, Constanfinopolim sub hujus cap. facta ut tradit Socrates lib. anni coss. VI halend. Feb., seu die xxvii mensis
1
,
,

Januarii,

quo etiainnum

ejus natale in Ecclesia Rois

mana

celebrafur.

Verum cum

dies

hoc anno in
63

TOMUS

VII.

A98

SIXTI

ANNUS

7.

CHRISTI 438.
:

leriatn quiiilam incidcril, ca Iraiislalio cxtra ordinciii facta, (iiioad

XL martyres Sebasteni coluntur


Sozoinciii lib.
1),

exj)licans capiit 2

enim

sffipius

dicm, scd iioii qiioad aiuuim ut diximns, transialioncs Sanclornm, dc;

dicationcs Ecclcsiaruin, ct alia id gciius annis de-

cennalibus ct hujusmodi solcmniis

destinatis

de

mcntein non venissct laudatiis locus Chronici Alex. hujus inventionis annuin detegerc non potuit. Sedulo tamcn collcgit quffi ad liorum sanctorum martyrium jicrtinent.
ubi cuin
ci
iii

more
ris.

(iebant.

3.

Translatio reliqiiiarum S. Ignalii rnarty-

Eral S. Thyrsiis uniis c xl illis martyribus. 5. Prior prufectio Uierosolymitana Eudocicp

Ad

nuin.

l'J.

Translatio rcli^iuiaium sancti

Aug.

Ad num.

10 et

sc^j^j.

Socratcs

lib.

7,

cap.

Ignalii martyris, episcopi Antiocbeni, facta (luidcm

47, scribit,

Eudociam Augustam voto

se obligasse

Theodosio jun. imperante, ut tcsialur Evagrius Scd luijus auctoris verba non bene inter|)unctioiiibus dislincta, primo Niccphorum lib.
lib. 1, cap. iC.
14.,

Hierosolymain ad vota Deo pcrsolvenda j)rofecturam si filiam suam nuptam vidisset. Quare h;Ec peregrinatio recle Iioc anno a Baionio recitata;

cap. 4o, ac postca Christophorsoniim, aliosque

cum matrimonium

illud

anno

sujicriori j)eractum

errorem induxcrc. Quare ea sic cum Valesio legenda Cum robustiora ejus (nem|)e Ignatii) ossa
in
:

fuerit. Praiferea Marcellinus in

sequentis coss. habet


I^rincipis

Chronico sub anni Eudocia uxor Theodosii

quLC superfuerant, Aiiliochiain deporlata, ct in co!-

ab Hierosolymis urbein Regiam rcmeavit,


posita;

mctcrio collocata fuissent, multis post annis translatus esl:

bcatissimi Slephani primi martyris reliquias, quai


in Basilica sancti Laurentii

cum Deusoplimus

inaximus Theodosio

id

venerantur, se-

martyrem majori honore afficeret ut(jue templum jampridcm da^moniis consecratum, quod incoke Tycha;um nominabant, fortissimo victori ac martyri dcdicarct. Unde duae
suggcssisset, ut Deiferum
,

cum
in

dcferens, ideoque currcnti


iib.

anno
1,

illuc

sese

Eudocia contulcrat. Evagrius

cap. 20,

hanc

rem habet

Eudocia,

dum

ad sanctam Christi

Dei ac Doniini nostri civitatem pergeret, venit Antiochiam. Ibi cuin publice verba fecisset ad popu-

translaliones reliquiarum S. lynatii distinguendae de priori ayit Baronius anno cx, num. 7, tuncque
;

lum, oratioiiem suain hoc vcisu

clausit:

hai reliquiic
est

Roma AnUochiam

sunttranslata.
xlii,

Deea
iii
:

Et ciipio, et laetor vestro


sc.
Ita

me

ex sanguine nailluc deductae

Homilia sancti

Chrysostomi

tom.

tam. Colonias
lesii,

significans, qua;

Cum

igitur, inquit, iliic

(nempe Roina;)

vitain po-

fuerant ex Craecia.

habet accurata versio Vaper vocem


;

suisset,
est

imo vcro

in

cjclum profcctus
.

csset,

reversus

qui observat Christojihorsonum pessime hunc


intellexisse. Putavit eniin
:

deinceps coronatus

Altcra rcliquiarum S.
ee

locum

v9auTa

Ignatii translatio contigit,

quando

invcctcc suut in ^e?/j/w;

solemni poinpa Tychceam, illudque ejus

id est, ibi, significari


etiain in

urbem Hierosolymain

quem

errorem prolapsus

cst Nicej)horus lib. 14,

Nicephorus perperam scripsit, eas Theodosii jun. temporibus Roina Constantinopolim |)erlatas fuisse, et jussu cjusdem irnSed
peraloris Anliocliiam deportatas,
illic

memoriae sacratuni.

cap. SO, cuin


sit

tamcn Evagrius, qui Historiam scripejiis

Antiochia?, ubi causidicinam exercuit, Antiochiam

inlelligat,

quod ex sequentibus
,

verbis facile est

in coemelerio

animadverlere
dici

cum

ea de Hierosolymitana urbe
Craeco-

esse depositas. Diu eniin antc Theodosii jun. prin-

non

j)otuerint.

Neque enim llierosolyma

cipatuin iuc rcliquiie dcposita? crant

iii

coemeterio

rum

fuit colonia, sed

potius JudtEorum et postea


et

urbis Antiocliia;, et Thcodosius hoc anno ex coemetcrio, (|uod erat exlra [lortas urbis Antiochia;, eas in

Roinanorum. Nec denique Ulpianus, Libanius


reli^jui

Urbein
ris

dej)ortavit.

Hieronymus eniin
:

in

lib.

de

Scri|>t. Eccles.

de Ignatio scribit

Reliquiic corpo-

ab Evagrio citati quos dicit de his Coloniis scripsisse, de Hierosolyma urbe aliquid in litteras misere. Nec Eudocia Augusta, (juae doino erat
Atlieniensis, cives Hierosolyinitanos compellare poluit laudato versu.

c^us AntiochitE jacent extra portain Dajihniticam


)).

in ctt'inelerio
pcrioris

sa-culi

Heiisclieuius in
bruarii.
i.

Hicronymus autem sub fincm sulibrum illum scrijisit. Legendus Vita sancti Ignalii ad diem i Fepassommi. .\nnum Inventionis rcliquiarum
Scbctstia>

Baronius tamen

num.

19 prava

versione Christoj^horsoni decejttus existimavit, Evagrium res Judaicas liaud intimc perscrutatum
fuisse; cuni Graeci e Palaestinis,

non

PaliEstini a

Inventio xl

martyrum

Graccia
lib.

Ad

nuin. 14.

oiiginem duxerint ut li(juet ex Joseplio 10 Anliiiuit., cap. 3. Veruin Evagiii verbis accu,

sancturum (juadrarjinta martyrum^ qui Licinio imj)erante maityrium fecere, docet nos auctor Clironici xMexaiKhini (jui ad annuin cdli, seu ad consulatuin Maiciani Augusti et Adeiphii scribit
:

rate in

linguam

latinain

conversis apparet, euin

nulluin hac in re reprehensioni lociim relinquere. De altera profectioneHierosolymitanaEudociiE infra


serino
6.
erit.

Pul-

cheria

Marciani

iinj^eraloris

conjux

sanctoruin
,

quadraginta

inarlyrum

Sebastiai

passorum

jicr

visum reliquias invenit conditas in ade S. Thyrsi prope ainbonem quihus templuin cxtruxit extra
,

Melania, quje Moritur Melania jimior. e Hierosolymis Constantinopolim venerat, illucque postea redierat, ut suo loco ostendi-

anno superiori

muros
ct

Troadeiiscs Caisarius consul et j)rcefectus CiEsarius iste ille est, (jui anno cccxcvii consulatuin
)>

mus, Eudociae veiiienti obviam bonore ab imperatrice alfecta

proccssit, et
est.

magno
quoque

Porro aulein
illa

cum

celebraretur novi teinpli dedicatio,

quod perj)cram rcvocat Bollandus ad diem x


gcssit,

pncfecluram j)ra;torianam

in

dubiuin

Martii

quo

adcrat , inquit auctor aiionymus iii actis saiictae Melaniae apud Surium ad dicm xxxi mensis Jauuarii.

, :

siXTi

ANNUS

8.

cimrsTi 430.

499
n.

Ex qno
(|in)

li((net,

hanc dodicationem cnrrcnti anno,

ceptos essc

Baronium anno cccxcv,

i3,

qui

Tlieodosins septinia (|nin(|neniialia dedit, cele-

Probam

poetriani

cum

Aiiicia Faltonia

Proba con-

liratam esse, pra?sertini cnni saiicta Melania aniio


S(!(|neiiti

fudit, aliosquc (lui

de ea loquentes in varios crrores


et

ad Denin mifjrarit

ait

enim anonymns
die nicnsis

incidernnt.
8.

Sacram animam cmisit nltima


iii

De-

Romani

cembris, cnin esset dies DoiiiiMiciis, ideoqne anno


se(|neiiti (jno Doiniiiica

Imn

fjerunt.

adversus Stievos

Visignthos bel-

Idacius in Clironico aiino Abra-

nltiiiiam

diem Decenibris

liami MMCDLiv, qni kal. Octobris superioris Christi

cecidit.
7.

Floret Valcria Faltonla Proba.

anni inchoatur,
Valcria

ait

Gotliorum

Cc'P?a

octo millia
Gallfficiffi,

sub Aetio duce, Suevi


ricns rex

cum

parte [ilebis

Fallonia Proba, Adelfii proconsnlisuxor,


e clarissima Anicioriim

et poetria

cui adversabantur, pacis jura confirmant. Hernie-

familia, matrona rari et

elegantis
\i.\it.

iiij^enii

us^inc

ad ha^c circiter tempora


ex veibis
,

(Suevorum sc.) inorbo oppressus Rechilam filium suum constituit inregnuin, qui Andevo-

Priina

omiiium

excojj;ita\it

Virfiilii,

tnm cum
Ba^ticae

(|nein

totum memoria3 tenebat


ex Virgilii poemalibns

varios

ntrins(|ne
ciiiin

siia, quain habebat inanu, ad Singilionem fluvium aperto Martc prostravit, magnis

Testamenli locos metricedescribere. Excerpsit


hinc
sns,
iiide

ejus anri et argenti opibus occupatis .


Prosiier in Chronico de Golliis
:

Idem habet

nnnc integros ver-

Hoc quoque anno,


multas insulas,
.

positiiiu veluti

nunc qnasdam eornin particulas, et o[)ns procentonem ex nniltis pretiosis pannib


collegit

inqnit, iidem

pirata? (Vandali sc.)

sed pra^cipue Siciliam vastavere. Adversus Gothos


in

insutum, servata Ilexamctri lege

qnem

Vir

Gallia

(ina?dam prosjiere gesta

Isidorus in

f/i/io-Centones hiscvlpsH, ut legere est in Biblioth.

Historia

Snevonim

ideni

de Suevis narrat quod

veternm Patrnm. Hoc tamen opns Gelasius papa in Decreto de libris Apocryphis inseruit. Endocia An gnsta Valeriam Faltoniam Probam imitata Homcn,Centones composuit. Tliomas de Simeonibns ordinis S. Augustini anno mdcxcii P.ononia; Ilistoricam deDissertationem pnblicavit in qua demonstrat
,

Idacius, aitque Rcchilam seu Reccilanem a palre

missum adversus Andebotum (ita eum appellal) RomancB miiiticB ducem, eam victoriam reportasse.
Quare Roinani hoc anno
in Hispaniis
in
Galliis

cum

Visigotliis,

cum

Suevis bellum gessere.

SIXTI

ANNUS

8.

CHRISTI

439.

Reliquiarum S. Stephani Constantinopolim Quadringentesimus undi^qnadragesiinus sequitur Christi amuis, consulibns Theodosio (lecimum scjitimum atque Festo notalns Quo , inquit Marcellinus ', Eudocia uxor Theodosii principis ab Hierosolymis in urbem regiam remeavit beatissimi Stephani primi martyris reliquias secum
1
.

rum

translatione

hsc leguntur

Thcodosius imidistribuendffi,

translatio.

tatione Pulcheriae multuin pecunise misit ad archi-

episcopnm Hierosolymiiannra egenis


ac

crucein auream
,

lapidibus

pretiosis

ornatam,
tigeretur.
reli-

qua; in Cranio
quias dexterae

nempe

Calvaria! loco,

2. Arcliie|iisco[)us vicissim ei

dono misit
:

manus Stephani primi martyris


[lerlatic,

qua;

deferens, quas in basilica sancti Laurentii positas


fideles

venerantur

Htpc ipsc. Thcodorns

quoque

habet sub Theodosio imperatore reliquias sancli Stephani et sancta; Agnetis collocatas esse Constantinopoli in Martyrio sancti Laurentii. Apud
leclor

eaipsanocte Pulcheria Augusta S. Stephanum vidit sibi dicentem En impetrasti qnod precibus tuis petebas, et ego
ciim esscnt Chalcedonem
:

Chalcedonem obviam sacris

veni.

Itaque ipsa, assumpto fratre


profecta est; iisque in

reli(|iiiis istis
,

Cedrenum de earumdem
'

sancti Slephani reliquia-

.Marc. in

Chron.

palatium illatis munificum templnm beatissimo Stephano condidit, inque eo reliquias de|)osuit . Ha?c ipse, sed anno vicesimo Theodosii imperatoris.

, ,

,,

500
Nicephorus
sul)
(lit:(|uo(l si
'

SIXTI

ANNUS

8.

CHRISTI 439.
vinculis Petri,

autcm

cniTi

cadem ferme recenseat,

non tamen a

S.

Joannc Cbrysostomo

Praylo episcopo Hierosolymitano acciilisse tra-

(ut pra; sc fert tifulus)


cateiiie

habifa

quod nondum

Petri

vcruni

cst,

diversani illam esso oportuit

innotuisscnt, nec Consfanlinoi^olim delnfaj

Protomartyris rcliquiarum translalioiiemabista sub

cssent, sed a Proclo potius,ciijus


est facfa translatio
:

Juvenale cpiscopo llierosolymitauo per Eudociam


facta.
3. Sanc quidcm complura dc liis liaud fide di^na ab aliisscripta reperiuntur,niminun non de niembri

fempore ejusmodi catenarum iii qua (]uidem oratione ha!c inler alia habentur dc conservafione, et inventione calenarum ipsarum Catcnas illas in
:

carcere derelictas
vinte cognitionis
ct

ijisi

Hcrodis ministri,
cffulsit,

([iiibus di-

alicujus S. Stcpbaui, ?ed totius corporis facla (lon-

lumen

stantinopolim translatione a .Fuliaua nobili vidua

apud

sc

ipsos vcluti

clam snstiilerunf thesaurum quemdam eas narratum


sibi

clam

Sed quoniam sub Magno Constanlino, ct Euscbio Constantinopolitano epiillud subn|)iente.

conscrvarunt. Quod vero a patre suo (ut dicifur)

traditum

et

de cafenis

illis

quisque
et

scopo id conligisse auctor babet,


oratione de

liaiid fideni

ea

liis-

acceperaf, posferis suis deinceps credebat, et tuto in


loco cafenas illas occultas servabat
:

toria sibi conciliat, sicut nec quae habet Nicaitas in

quoad

Ju-

sub eodem Constantino imperafore, atqne Mctrophane ejusdcm civitatis episcopo, qucm voluit auctor mutasse loco Euscbii, quod sciret cum Arianum fuisse Constantinopolilanum cpiscopum verum ante Honorii tempora nunquam reliquia; corporis Protomartyris visa; sunt. Rejectis igitur fabulis;qu8e hoc anno facta est pcr Eudociam Stephani Protoniartyris reliquiarum translatio cam ut germanam omni fide testatam recipimus. Sed ad Eudociam. 4. Inter sanctas rcliquias ab Endocia Hierosolymce acceptas, etninent catencc sancti Petri qiiarum pars ab ea missa colitiir Romcc in Basilica ibidem
translatione, facta (ut
ait)
: ,

eadcm

daica natio bcllo devicfa

captis Hierosolymis,

ad

nihilum redacfa
rorc sublato,

est, et

snpcrstitioso idololatria; er-

Romanorum

sceptra ad imperatores,

qui Christi fldem sequebantur, translata sunt. Qui-

bus

Christi, et

Aposlolorum
esf
ef

facta

omni honore pro-

sequi sfudentibiis, ha}c etiam Apostoli Pcfri catcna

manifesfa facfa
reposita cst;

ab

illis

ad

urbem hanc regiam


templo jure opfimo

Iranslafa, in Apostoli Petri sacro

miraculorum effeenim videntes, illum mente inspicimus hanc tangentes


ut cjus ipsius

quam

ctricem, et vencramur, ct amplectimur. Hanc


:

erecta.

illum a nobis tangi exisfimamus, etc. 6. Subdif de ejusdcm Pefri gladio in eadem
basilica custodilo, et magno honore habito, ex quo plurima testatur scalurire solere miracula ac demum: ((Efsi, inquit, in vetere Urbe Roma S.Pefrus diversatur per corporis sepulturam, quam Trbs illa sorlita cst: non tamen a nobis ipsis abessevultquod pertinel ad illius gladium, et catenam. Adest enim apud nos, qui parfein lianc ut fotum corpus contised nenles, ab ejus conjuncfione non separamur
:

Ista

(juidem sicut muiiificentia imperato-

ria locis sanctis

plurima contulit,
Accepisse

et loca

sancta

erexit,

ita

a Juvcnale Hierosolymorum

episcopo

multis donata recessit.

quidem ipsam

beatissimas fascias Salvatoris nostri Jesu Christi

Pulcheriam Augustam dono misisse, Donata pariter dicitur ab eo duabus cafenis illis, quihns ab Herode S. Pefrus Apostolus vinctus fuit quarum alferam Piomam ad
easque ad
S.

auctor cst Niceiihorus

"-.

cum una eademque


catenas, vestes, et

sit

grafia, qua; per ejuscorpus,

Eudoxiani Augustam filiam misit, de (|ua dicturi alteram vero Constanfinopoli in sumus postea
:

ubi ad iiosfremum ad ipsuni

gladium miracula operatur, etc, S. Pcfrum orationem


inquif, esf

Ecclesia ejusdcm principis Aiiostolorum asscrvari


voluit; in cujus rei gcsta?
festa statuta est
:

convertens

Omnium,

maxime pium

memoriam annua
Menologio h;pc

dies
lia-

nam

Grceci in

ut fidelissimum imperatorem nosfrum pro telis militaribus his eatenus armes, munias, custodias, vicforiis et troplueis

Die decima sexfa Januarii apud urbem bent Constantinopolim veneratio pretiosae illius catena! qua beatns Apostolus Pctrus Christi causa, Herodis vinctus est . Ha!C ibi. Quidni veneraturi jussu
<(
,

corones, hostibus terribilem


facias, ut

et

subjectis

benignum atque optabilem

pace

fruenfes sub ejus regno simus, efc. Hactenus de


catenis Constantinopoli collocatis.
7.

essent homines catenarum Pelri niemoriam, quibus Deus eamdem abiue ipsi Petro contulif in edendis

Cafena vero

illa,

altera de

Petri catenis, missa ab Eudocia Eudoxia?

miraculis adeo admirandam afque visibilem virtutem?Ut plane illud Uavidicum * sit cum stupore canendum Nimis honorati sunt amici tui Deus:
:

mam, haud minori venerationi in dem qua; illam accepit Eudoxia,


non impar,
ea vinctus
in cjus
fuit,

duabus ejusdera filiaj RoUrbe fuit siqui:

matri refigione

cum
rit in

et

detestanda

illa

instrumenta martyrii voluein

glorice tropba^a aniniata couverfi,

quibus
invlsi-

Christi gloria prajdicefur, et in

arma quibus

biles conficiantur ac prosternanfur hostes,

necnon

in fontes e quibus fideles innuniera hauriunt jugiter


beneficia.
5.

Extat

quidem luculenla oraho

dc cjusmodi

Niceph.
i.

1.

XIV.

c. 9.

2 Ibid.

c. 2.

Ps.

cxxxvni.

Apud

Sur. die

Augusti.

niemoriam, cf Pefri Apostoliqui Dco basilicam in Exquilino monte augusfam sane, Augusfa;quc nomine dignam: Tifulus enim EudoxiiE nuncupata esf dicta etiam S. Petri ad Vincula Ubi non illa tanfum Hierosolym is a maf re Eudocia missa catena recondifa est, sed et divino miraculo liuic illa conjuncta dicifur, qua sub Ncrone Roniffi vinctus Pcfrusiucarcere (nt diximus) Mamertino diu defentus est, a Romanis Pontificibus (ut dictum est in Alexandro papa et martyre) custodita. Habent enim fabulaj Ecclesiaserexit
((
, .

SIXTI
tic;r,

ANNUS

8.

CHRISTI

/|39.

501

ambas

has catcnas simul collatas, cjusdem ge-

SED NON ET MERITUM MONUMENTA INCLUDERE POSSUNT

neris et artis invontas, sibi invicem divino mira-

NEC QU^E CORPUS HABENT SAXA TENENT ANIMAM


Vir.TOR

culo copulatas, junctasc|uo ac simul unitas e\ duabus unam etTcctam esse ([uarum memoria; ixalenda)
:

EMM

Ml NDI SUPERATA

SPIRITUS AD

MORTE TRIUMPIIANS SUMMUM PERGIT IN ASTRA DEUM

Augusti fuere a Honiano Pontifice consecrata;

in

earumque nomcn Deoiiidal)asilica dedicata. Qnam autem solita; fuerint catena; istm coru?care miraculis, S.

Epislolis locu[des teslis est.

Gregorius papa in suis ad diversos datis Morem vero fuisse RoPontificum, pro
noliili munere aliquid earumdem catenarnm ad insigniores

CUMQUE SIT IN CHRISTO VITA DURANTE REPOSTUS AD CHRISTUM TOTUS MARTVR UBIQUE VENIT ILLE SUOS SANCTOS CUNCTIS CREDENTIBUS OFFERT PER QUOS SUPPLICIBUS PR^ESTAT OPEM FAMULIS.
Est aliud ibidem positum Ei>ita[)hium his ver-

manorum

ex limatura

sibus

personas mittere, plurima exempla declarant, quce


suis locis opportunius describentur. At de vinculis
satis
:

QUIDNAM IGITUR MIRUM MAGNO

ex quibus liabes qua) corrigas in sermone,

qui fertur nomine Beda;, de vinculis Petri, cujus cst

exordium

Solemnem observnntiam,

etc.

Extant

SI CULMINA PETRO QUOLIBET EXISTANT jEDIFICATA LOCO CUMQUE PER TOTUM CELEBRATUR ECCLESIA MUNDUM

antiqua; Tnscriptiones nuper in lucem proditie de

eadem
sibus
'
:

Basilica,

iisdem sacris vinculis dccorata,


ipsis

Urbe vero Romana ab

corroborata, his ver-

IN FUNDAMENTO FIXA PETRO MANEAT NAMQUE ILLUM DEUS IPSE CAPUT QUI CORPORIS EXTAT PROPTEREA PETRyE NOMEN HABERE DEDIT DICENS ESTO PETRUS QUONIAM FUNDABO SUPER TE QUAM MUII NUNC TOTO MOLIOR ORRE DOMUM IN

TE PER CUNCTAS CONSISTIT ECCLESIA GENTES


VINCIT, ET INFERNI CARCERIS IMPERIUM
(SACRAS)

HIS SOLIDATA FIDES HIS EST TIBI HOMJE CATENIS

PERPETUATA

SALIIS IIARIIM

CIRCUMDATA NEXU

NAM CLAVIBUS
QU/ECUMQUE
IN

LIBERA SEMPER ERIS QUID ENIM NON VINCULA PRiESTENT


QU.f:TETlGIT QUI CUNCTA POTEST ABSOLVERE VINCTA

CAELORUM CLAUDERE PORTAS

ET RESERARE DEDIT PRO MERITIS HOMINUM

TERRIS FUERIT SENTENTIA PETRI

H^C

INVICTA

MANU VEL RELIGIOSA TRIUMPHO

H.EC ERIT IN CAELIS SCRIPTA NOTANTE DEO

MOENIA NON ULLO PENITUS QUATIENTUR AB HOSTE CLAUDIT ITER BELLIS QUI PORTAM PANDIT IN ASTRIS
THEODOSIUS PATER EUDOCIA CUM CONJUGE VOTUM

DIXIT ENIM TU ES

MAGNO MIHI NOMINE PETRUS

ET TIBI CAELORUM FORTIA CLAUSTRA DEDI

HAC DITIONE POTENS TERRA CAELOQUE PETRUS STAT


ARBITER
IN

CUMQUE SUO SUPPLEX EUDOXIA NOMINE

SOLVIT.

TERRIS JANITOR IN SUPERIS.

At non in Urbe tantum vigebat memoria vinculo-

rum

Petri, sed in alia

quoque

Ecclesia, cujus epi-

Sed adhuc ibidem rursus aliud Epigramnia


ubi de vinculis mentio
:

scopus Achilles erat, constructaqne Ecclesia, bisce quatuor cam nobilitavit inscriptionibus valde piis, quas a temporis injuriis vindicatas hic descriptas consecramus immortalitati sunt hujusmodi ^
:

QUI

ROMAM ROMAQUE VENIS HINC ASPICE MONTEM

EQUE PETRI SEDE POSCE VIATOR OPEM


QU/E MERITIS QU^E SANCTA FIDE DISTAT AB ILLA

ANTISTES CHRISTI DOMINI DEVOTUS ACHILLES

CULMINA MAGNA

PII

STRUXIT HONORE PETRI

CRUX ILLIC REGNUM HIC QUOQUE VINCLA PETRI OMNIA MAGNANIMUS PASTOR CONSTRUXIT ACHILLIS
SOLLICITAS POPULI HUC ADHIBETE PRECES.

NEMO PUTET VACUAM VENERANDI NOMINIS AULAM SISTERE QUOD NON SIT CORPORIS ISTA DOMUS MAGNA QUIDEM SERVAT VENERABILE ROMA SEPULCRUM IN QUO PRO CHRISTI NOMINE PASSUS OBIT
SOLVE JUVANTE

Et in fine telrastichon,

quorum duos primos


:

versus in

usum

recepit Ecclesia

(AL.

JUBENTE) DEO TERRARUM PETRE CATENAS

QUI FACIS UT PATEANT CAELESTIA REGNA BEATIS


IPSE TUA PETRE DISRUMPI VINCULA JUSSIT

QUI TE CONSTITUIT MUNDANOS SOLVERE NEXUS.

Sed ad Eudoxiam redeanius. 8. Quce Anliochenis Eudocia contnlerit. Non praetercant qua; de Antiochenis numificentis-

^
:

statua ex

.nere

artificiose fabricata, quae

adhuc

inte:

gra servalur, lionorarunt. Sed rependit ipsa vices ejus eniin horlatu Theodosius impulsus, maximam
civitati

sime Eudociam Hyerosolymis Constantiiiopolim re-

adjunxit accessionem,

inurumqne

amplifi-

deuntem excipientibus

tradit Evagrius, ubi


,

ait

cavit ad

Postea

Antiochiam profecta

Antiocheni illam

portam usquequaead Daiihuein suburbium ducit, sicnt quique cnpienti perfacile est videre. Nam ad nostram usque atatem veteris muri vestigia ex
i[isis

>

Anliq. Inscript. in append. pag. 1174.0.4.

6.

2 ibid.

pag.

a. 7. 8. 9. 10.

IHi.

reliquiis, qua; oculos

quodanmiodo ad

Evagr.

1. 1.

c.

20.

eam

quasi

manu

ducunt,

facile indagari possunt.

502
Sunt
tanieii (lui dicunt,

SIXTI

ANNUS

8.

CIIRISTI /|39.

niuruin illuni alianlifiuiorl

Tlicoilosio ililalntum, (luin etiain cuindcin

(IticcntarLim Iil)raruin rcfi'ieii(lo Valciilis

auruin balneo in

tcrrarnm pcnetrabili frigore slerililalis laosione damuavit? nisi (jtiod ad imiiictatis vindictain transit
lcgc sua natiirtc

dccrttiim.

Quod ne postbac
(iit

siisti-

qiiadain parte accenso tribuissc. Vcruni

non du:

ncre cogamur, pacifica ultione


est

diximiis) pianda
n.

bitaiulum

Tlieodosii

junioris

illud

opus fuisse

superni niiminis vcneranda majcslas


Genlilibus
data conslitutio

Hacle-

eteniin Tlieodosiiis
cliiffi

mnjor

tantiini

abfuit ut Aiitio-

nus de
siilibiis.

Constantino-

bem angusliorcm

pomiTria dilatarct, moenibustiuc auclam urredderct, ut ob contumcliam (|ua


illis aftccla^ siint,

poli pridie kalcnd. Fi^brtiarii

sub bujus anni con-

imperatoria! statu;c ab
tate atciiic jiiribus (ut

eam

digni-

11. Cjjrilliis et

Tlteodoretus scriptis

suo loco dictum

cst superius)

(idversus Idololatros.

Ad extirpandam

pugnant
igitur ex-

diminuerit.
9.

Adversus Gmtiles Theodosil constiliitio. Hoc anno, meiise .lanuarii, Tlieodosius imperator adversus .ludacos, Sainaritas, Gentilcs, afi|iie Iiaereticos, digiiam Cbristiano principe cdidit saiiclioncm cujus sancienda! causa illa prtrcessisse vidclur, quod cuin pluribus siinul annis cadum niutatis tempo-

crcscentem multiplici gerniinc infaustam idololaIriam non imperalori


tate

tantummodo fuit regia potessiimma indnstria laborandum, sed et sanctis

Patribus, omnibiis inteiitis ncrvis, scri[)tis cditis iiisiidandum. Hacenim ocrasione S. Cyrillus Alcxandrintis securim ad radicem aii)oris admovcns commenlarios disertissimos edidit ad confutanda
,

rum

vicibus liaud se

benignum etagrorum

culturae

Juliaiii Aposlatffi scri[)ta in

Cbristianam rcligionem

proiiitiuni exbibuisset,

magna
:

singulis annis labo-

claborata, (piibus tanquain poteiiti telo impii uti

ratuin esset inopia frnguin


violatic recta;
fieri

quod qiiidem nonnisi

religionis causa, Dei justa vindicta,

legum minas

in eosdem convertit uUionem. Inter alia autem dum Paganos exagitat, quo idolorum cultorum fuerit
inlelligens imperator,
et

progressa temeritas,
rent litare hostias,

cum

publice etiam prresumeedicto

idem impcrator eodem


'
:

ad Florcntium praifectum pccElorio dato, post multa


dcclarat bis verbis

Hinc perspicit nostra


et Gentilis

cle-

mentia, Paganorum quoque

immanitatis

ad Clirislianam religionem labefactandam : hac enim de caiisa Cyrilliis se cam aggressum esse provinciam in operis Pra>fatione ad ipsum Tlieodosiuin impcratorem inscripta, his verbis aperte significat, ubi primum laudans Tbeodosium a cultu religionis, alludens ad recilatam adversus Paganos editam sanctionem istaprremittit' ^quissimarum quidem legum splendor omnia undique jubare suo tanquam fulgur illustrat et mansuetudo, pietasque in Christum cxhilarat etiam caelum ipsum, hoc est,
solereiit
: :

vigiliam nos debere sortiri, qui natuiali vesania, et


licentia pertinaci, vera; religionis tramitc dissidentes, nefarios sacrificioruin ritus, et fiinesticsupersti-

supernas,
post

et rationales cajlestestine virtutes

Et

nonnuUa de
:

Juliani libris in Christianam re-

ligionem

editis praelocutus,

hanc

sui instituti affert

tionis errores occultis exercere

quodammodo

solli-

rationem
12.

citudinibus dedignantur, nisi ad superna; majestatis

Quoniam autemplurimi

superstitiosi con-

injuriam, ct tcm[ioris nostri contemptum, eorum scelera professionis genere publicentur, quos non

venientes cos qui Christum sapiunt, susdeque praetexunt, nobis exprobantes illius contra nos scripta;
et

promulgatarum legum mille lerrores, non denunvel si emcndari non tiati exilii poena compescunt possint, mole saltem criminum, et illuvie victima;

dicunt tanta gravitate edita, ut carpi


;

nusquam
nostris

valeant

nullumque adhuc inventum esseex

doctoribus,

qui vel contradicere, vel subvertere

rum

discerent abstinere. Sedprorsus ea furoris peciis

dicta illius qneat. Adliortantibus itaque multis, et


Et nunc vade, et ego aperiam os tuum accomodavi me, ut decutiam quidem Graecanicum supercilium adversus Dominum Christum se extollens adjuvem autem, quantum licet, deceptos, demonstrando deceptum, et igno-

catur audacia,

improborum conatibus
si

patientia

fisus Christo dicente


;

nostra pulsatur, ut

oblivisci cupiat,

dissimulare

non

possit.
10.

Quanquam

igitur

possitesse securus (severus),

amor religionis nunquam quanquam Pagana detrabali

mentia cunctorum suppliciorum acerbitates exposcat


:

rasse sacras

Scripturas
.

lenitatis

tamen memores nobis innata%

Salvatorem incusat
Cyrilliis.

eum qui nostri omnium Hac de instituti sui ratione


nullum hactenus
esse in-

jussione decrevimus, ut

quicnmque

pollutis conta-

Qui

cum

dicat,

minatisque mentibus in
fuerit

sacrificio quolibet in loco

ventiim qui

Jiiliani libros confutarit,

apparet sane

comprcbensus

in fortunasejus, in

sanguinem

Philippum
periiis)

illuin

ira nostra consurgat. Oi)ortet

enim dare nos hanc

slantiiio[)oIitana
[)ost S.

comi>etitorem Procli in sede Conassequenda (de (pio dictum est suid

victimam meliorcm, ara Cbristianitatis intacta servata. Andiutiusperferemusmutaritem[iorum vices, iratacicli temperie, quaPaganoruin exacerbata perfidia, nescit natura? libramenta servare? Unde enim
ver solilain
je.juna

Cyrillum

gcniis commentarii ad-

versiis

Julianum elaborasse.
Tbeodoretus ctiam

13.

impiorum Gentilium

pulsatus blaspliemiis adjecit hoc item tempore aniinuiii,

gratiain abjiiravit?

Unde

fcstas niesse

utduodecim

disertissinioslibros scriberetad[iraifigcret opeii


:

laboriosum agricolam iii spe destituit aristaruin? Unde liiemis intemperata ferocitas ubertatem

verstis eos,

tilulumquc isliusmodi
alTectioniim,

Curatio

Gnccarum
I.

vel Evangelicaj

Novel. Theod.

tit.

iii.

de Jud.

'

Cyril. adver. Jul.

i.

Praefat.

Ezech.

iii.

RIXTr

ANNUS

8.

CHRLSTT

/l3i).

503
plane deplorans exprobrat
,

vorilaiiscx rii\Tcornni ol r.cnlium pliilosopliiacognitio . Trailit


iil

sentii, etc. ICadeni

([ui

ipsc in oiicris i'ra't'ati(inc, ni)i cliarn

his ([uo([ue
|iiis

temporibns

claruit, S. Maxiiniis c[)isco-

ejuscYordio
ligionis
liis

lia-c clcC.cnlililuis

palain (^hristianffi rc' :

Tauiiiiensis in scrinoiie qucni hahuit kalcndis


invcctiis viilicineiitcr in

tcin[)oriluis iiisnltaiitihns

Sai[)enu-

.laiiuarii,
(Jeiitililia

eosdcm, qui cx
iii

nicro

accitlit,

nl noniinlli cornin

(|ui

snspensi Gen-

su()crslitione in [)oricntosas sc iransinuia-

tiuni ct Gra!coruiii

fahulas adiniraiitur

mecum

fa-

rent forinas,ciim viri non infeminas taiitum, scd


diversa geiiera [lecorum,
iino
ct

miliarius divcrsati, fuin


oljtrcclarcnt,

Cliristiaiiairi lidcni
iiiliil

coinice

(lorlcntoruin se

asserenies
illis

nos alind i|uain mercbus

consueverint transformare.
15.

rain creduliiatem

iiisinuarc, quosdivinis
:

Sed

([uid

de su()erstilione

illa,

qure exhibelia;c

imbncndos accipimns
dilatis

tiim vcro et Apostolos tar-

batur,

dum
s(!

Circcnsia agerentur? Veruin ad

at((ue inscilia; aeciisarint,


,

Barbaros pro|)ter-

erat e.\cusatio eoruni qui ea exercebant Circcnsia,

ea incnl|iaiiics

qni oinni careant clocutionis or-

dum

ea

Cliristianos

non
(o

in

deorum, sed

Christi

natn. Quiii el pro ridiculo liabere sc dixcrint,


lionore ullo martyres
stullitia? i^eiius

prosequamur
si

insitj^nis

quod enim

honorem
nns' post

facere affirmarcnt: in quos ha;c Salviaalia


:

Christo

amentia monslruosa!),

esse addcntes,

qui vivcnlcs homi-

Chrisio Circenscs offerimus et niiinos, et tunc hoc

nes ab
et alia

iis qiii

jain vita fnncti sint,

nllum

sibi

comaffi-

maxime cum ab

eo aliquid boni ca[timus,

cum

modum

coni[iarare contendant. Aggcssernnt vero,

prosperilatis ali([uid ab eo attribuitur, aut victoria

quaulam hujus gcneris malcdictis valde


et explicni

nia, quae sane ipsa suis locis liher hic,

qnein cudl-

mus, edocebii. Ego vero que solvendis;


esse duxi,
si

quidem

illis,

qua; tnnc aflerri o[)ortuit tnalediclis objcctionihnset

nefarium scelns, rcin([ue


ab illoruin
falli

iin|iiani

connivens, dissimulansi[ue

[icr()etiar

sim|iIicioris nota; hoinines,


tiis,

versu-

de hosiihus a Divinitaie (^rffistaiur. Et ([uid aliud hac in re facere videmur, (|uam si quis hoininis bcnelicium largienti injuriosns sit, ant blandieniem conviciis cedat, aut osculantis vultum niucrone transigat, etc. Pluribus enim liorum insectaiur amentiam licel iidem Magni Gregorii Thanmaturgi id se faccre defenderc potnissent exemplo, qui
:

iieque litterarum nionunicntis aliquid tradam,

ha;c suis Neocffisariensibus aliqua^nlo visus est concessisse,


illo

quod iliarum accusationum vanitaiem stulliliamque redarguat, etc. Ha;c Tlieodoretus, ahunde (iropinans antidota ad curandos Gcntiles morbo tabidos,
praeservandosquc sanos
fideles,

tanien

Gentilinin

et

persecutorum

imperalorum tenipore, cuin

Chrisliani ab his divelli

minime

possent

sed et lac parvulis, et olus inflr-

ne cadcm luis con-

tagioneafticcrentnr. Infelicia [dane iein()ora, quihus

eosdem opus
les,

fuerit subire labores adversus Genti-

quos jam imiumeris

dociissimarum

scripiio-

mis ministravit Aposiolus, aiate vero auctis et sanis cibnm solidiorem. 16. At utinam his temporibus ludis hisce res transacta tantinnmodo esset, et non niagis serio
impiis idololairiae cultibus aliqui ex nobilioribus

num

jaculis confccerant antiqui Patres, qui adver-

sus eos plurimas claborarunt Apologias,

quarum

nos priorihus Aiinalium toniis meminimus. Porro hujusmodi suoruin scriptoruin advcrsus Gentiles
ipse

atque potentioribus occupaii fuissent. Audi, rogo, quid S. Prosper sub hujiis anni consulihns refeinquit, qui secundse ah Aeiio Hunnis auxiliantihus prteerat dum Aetii gloriam superare appetit, dumque Arnspicuin responsis, et dtemonum signiflcationihus fldit, pugnam cum Gothis imprudenter conseruit; fccitque intelhgi, quantuin illa eorum, qna; periit manus
rat
^
:

Littoriiis,

mentioneni hahet Theodoretus in Episiola ad


*.

Patricio potesiati

Renaium
clades in

unde imperium, sancti episcopi in' vehuntur. Cicterum non Oriens taiitum, sed ct Occidens ejusmodi ei'at his ipsis ieniporibus Geniilium supersiiiionis inorho laborans in quos inveniuntur hujus temporis virisanctissimi declarnasse, et inler alios Petrus Chrysologus, qui multus cst in
14. Adversits superstitiones resurgentes,

Romanum

prodessc

[)oiuerit, si

potiorihus consiliis,
;

quam

siia

temeritate uti maluisset

quando

ipse taniatn hostipiffilians,

bus cladem

intulit, ut nisi

inconsideranter

in capiivitatem

incidisset,

duhiiandum

foret, cui
;

redargucndis

illis

qui kalendis Januariis personati


:

potius parti victoria adscribcrctur . Haec Prosper


et Isidorus
:

inccdcrent, Gentilium deos reprassentantes


inter alia niulia qu;c in eos exaggerat,

nain

'

dilucidius

rem paucis

pcrstringens,

hsc

iiahet

Quis

satis

lugeat eosqui simulacra faciunt semel-

ipsos? nonne isti amiserunt imagineni Dei? siniilitudinem perdiderunt ? Chrisii exuti sunt indumentum, qui se simulacrorum forinis sacrilegis for-

Littorius dnm primum res prosperas adverait sus Gotlios, qui sub rege Thcodorico Arelaiem obdenuo responsis da>momim gessisset sederunt
,
:

dece[)tus, in hello a Gotbis,


rahiliter superatur
:

et

amisso exercitu, misequi ante hostium millihus


fallacia

mavcrunt.

Sed

dicet
:

aliquis

Non sunt

haec
:

caesis gloriose vicerat,

dum

d;cmonuni ora-

sacrilegiorum studia

vota sunt ha;c jocorum

et
:

cula quaMit, ignobiliter victus interiit . Haclenus


Isidorus.

boc csse novitalis liclitiam, noii vctuslatis errorem essc hoc anni [irinci()iuin, nonGeiitilitatis offensam.
Quis dciinpieiaie ludit? Ue sacrilcgio quis jocatur
?

M.

Dc|iloravit ha^c fusius SalvianusMassiliensis


:

episcopusislisverbis'

Denique [)robavitliocbeIlo

Piaculum quis

dicit

risum?

satis se decipit,

qui

sic
'

'

TlieoJ. de curit. Gaec. alfect. prolog.

-Tlieoi.

Salvian. de vero judic.


Goiti.

ep. cxvi.

ChroB.

1.

vi.

Prosp.
I.

iti

Chron.

isidor.

Salvian. de provid. Dei,

vii.

F50/1

SIXTI
infolicitas noslra.

ANNUS

8.

CHRISTI 439.
ruerat in oratione victoriam '"fe. Hactenus de his Sdvianus. Sedet Sidonius A|iollinaris in Panegyrico Avito Augusto diclo his versibus de temcritate
,

proximo
illi

Cnin cnini
illis

rent, priosunipsimns nos in Ilnnnis


in

Collii metuespcm ponerc,

Deo
illi

cuni
illi

\)a\

ab

poslularutur, a nobis

negaretur
nuis
:

cpiscopns millerenl, nos repellcre-

Liltorii

ctiam in alienis saccnlotihus beuni lionoEt caimt hoc sibimet


Ciallia

rarent, nos eliam in nostris conlenineremus: prout

solilis iJefessa ruinis

actus utriusque partis,


illis

ita ct

rerum terminus
[lalma
,

fuit,

suscipicns, Gclica |iallebat ab ira.


iiil

Nil precc,

prelio, nil milite fractus agcbat

dala csl in

sunnno

timoi'e

nobis in

Aclius. Capto terraruiii


Littorio
:

damna patebant
prn|.rios

summa
in
illis

elatione confusio. Vere ct in nobis tunc et

in

Rliodauum
:

producere

fines

evidenter probalum fuit ilkul Domini noslri


^
:

Tlieodorico fixum

nec erat pugnare necesse,

Pcd migrare
Victor, etc.

Gelis rapidam trux asperat iram

dictum

Ouoniam

(jui sc cxallat,

humiliabitur; et

qui se humiliat,

cxaltabitur.

lllis

enim

exaltatio

data est pro humilitate, nobis pro elatione dejectio.

En

in

Nanniue

afinovilliocille

dux nostra!

partis (Liltorius

adegerunt
dit.

quod barathrum consultorem suiim consulta idola. Viguisse quidem in Occidente his
'

scilicet) (jui

eanulem urbem boslium, quam eodem

tem|)orii)US idololalriam, Salvianus

pluribus tra-

die viclorem se intraturum esse pnpsumpsit, capli-

Et quid miruni,

si

et rpsi

amjilissimi inagistratus

vus intravit , Arelatcm videlicet. l'robavit scilicet quod Propheta dixit ^ Quia non est hominis via ejus neque viri est ut ambulet, et dirigat gressus suos. Nam quia viam suam juris sui existimavit
: :

(nescioquaincuria) cultoribus dfemonuni tradeban-

tur? nain

(ut

vidimns) Litlorius

Romano

pr;cerat in

Galliis exercitui, ct in Africa

Cyrus a^que Ethnicus


:

mililum
plioribus
stratibus
Hffic

(ul
(

liabetEvagrius) %ductor erat

(|ui

am-

necgressum
pem,

directionis haluiit,
')

nccviam
,

salutis in-

ut

dicemus

auctus est postea magi-

venil. Effusa est (ut leginnis

abjecho super princiet

nempe

prretorii

pnTfectura et consulatu.

et errare fecit eos in invio


est,

non

in via

et

plane est infelicitas principum, ut exsiccare


ipsos
,

ad nihilum deductus

velut aqua decurrens. In


infelicifatem pra;-

scelerum fluenta legum spongia frustra laborent,

quo quidem pnTter ipsam rcrum


runi usurparet, pateretur.
tis

cum
fluere

obstruerc

fontes

uiide

mala

solent

sens in judiciuni Dei patuit, ut quicquid se factu-

pra'termittant.

Nam

quia sinc divinilaa se

auxilio acDei ductu


;

capicndum

hostem cre-

diilit

ipse captus est


:

consilii ac sapicntia;

summam
:

19. Carthago a Vandalis capta siiorum flagiSed quam diris ista cladibus tiorum dat pccnas. divinitns vindicentur, Oriens et Occidens maximis

usur[iavit

ignominiam temcrilaUs

incurrit

viu-

exagitatimalis, etiam alienigenis fidemfecere,

dum

cula quaj
potuit,
lieret?

aliis [jaravit, ipse

substinuit.

18. Et quod, rogo, evidenliusDcijudiciumesse

quam

ut habcLis pmedatoris fiduciam, praeda


esset ?

triumphum pncsumens, triumphus


alligarctur,
;

imijerium Orieiitale dira diu arflictatum est fame, Occidentale vero lioc ipso anno in Gallia nobilissimi est passum jacturam exercitus. Sed longe lugubrius atque funestius illud accessit dum ad fliieni anni
,

circumdaretur, corriperetur,
brachia tergo gereret
bat, vinctas

retorta

hujus clarissima oinnium


cEmuIa, et licet tandem
illi

civitas,

Romana; Urbis

videret

manus quas bellicosas i>utapuerorum ac nuilierum spesibi

subdita, splendoris ta-

men

gloria cedere
est.

nescia

Carthago, inquam, a

ctaculum

fieret,

illudentes

Barbaros cerneret
viri,

Wandalis capta

Sub hujus quidem anni consu-

irrisionem sexus promiscui sustinerei? et quimaxi-

libus ea potitos esse Wandalos,

tum

S.

Prosper

habuerat supercilium subiret ignavi? Atque utinam

mum

fortis

morlem
breve re-

tum

Marcellinus

affinnant

factum

id

hoc anno,

lioc ijtsum

medium malorum

non diuturna toleratio. Ille autem, quantum ad poenarum longitudinem perlinet, longo tempore et diuturna in ergastulo barbarorum tabe consum[)tus, in hanc miseriam reut (i|Uod plcrumque homines eliam dactus est
esset,
,

decimokalendasNovembris, ipse Marcellinustradit, Aetio rebus sed decimo qiiarto Prosper, cum ait quffi in Galliis comiionebantur intento, Gensericus
:

(Geiserlcus), de

cujus amicitia nihil metuebatur,

decimo quarto kalendas Novembris Carthaginem


dolo pacis invadit
diverso
vertit.

poenis ipsis gravius atque acerbius putant) in mise-

rationem hostium deveniret. Et cur hoc? Absque dubio, nisi quia (ut jam dixi) illi , nenijie Gothi, illi crediderunt in Dco humiles, non rcbelles manu Dei esse victoriam, nos in nianu nostra, imo
:

omnesque opes ejus, excruciatis tormentorum genere civibus, in jus suum Nec ab Ecclesiarum spoliatione abstinens,
;

quas
loca,

et sacris

vasibus exinanitas,
,

et

sacerdotum
cultus

adminislratione privalas
sed

non

jam

divlni

suoruni jussit esse habitacula. In uni-

in sacrilegaatque im(iia,

quod

cst|)cjus, nocentius-

versum

captivi populi

ordinem

Sffivus,
:

sed pra;-

que quam

naliva. Deni(|ue ipse rex hostium (([uan-

cipue nobilitati,

ct religioni

infcnsus

ut noii dis-

tum

res prodidit ac probavit)

stratus cilicio |)reces fudit,


jacuit,

usque ad diem jiugnae antebellum in oratione ad bellum dc orationc surrexit; priusquam


capesseret sn|i|licatione |)Ugnavit
:

ccnierclur, hominibus ne magis an Dco bellum intulisset. Hkc Pros|ier. Et Isidorus his addit *
:

Gensericus, sacramcnti religione violata, Carlliapervadit,

pugnam manu
ct ideo

ginem

Siciliam depra^datur,

Panormum
19. in
fin.

fldens processit ad

pugnam, quia jam me'

Salvian.
in

devero
Chron.

'

Luc. XIV.

Prov. XVI. sx.

Psal. cvi.

'Prosp.

judic.
*

1.

vi.

Evag.

1.

Marc. in Chron.

m.

c.

^lsidor. hist.

Wand.

SIXTI
obsidet,

ANNUS

8.

CHRISTI

h'A9.

505

Arianam

pestileritiaiii

pcr totam Arricain

introiiiittit,

sacerdotcs Ecclesiai expellit, niartyres

incolnmes, non gradu, quasi more Raccliarum crapulffi catervatim inservientes.


22.

plnrinios etncit . Sic ipse SMinmatim relepens

om-

Jani

vcro

illud

cujusmodi, aut

quam
iion

nia a perfnlo liarliaro

iiis

teriipniibns perpetiata.

grave, genere quideni dispar, sed


scriptioiies dico

iniiinitate

20. Sed cur Deiis dedi Waiidalis

eam

civitatem

dispar, nisi forte in hoc dispar. (luia majiis; pro-

permiserit, ex Salviano \iro sanctissimo accipe, qui


lioc ipso

orpbaiiornm, viduarumalflictiones,
;

tempore, nec ob aiiam causam, (|uam ut divinam erga liomines providentiam, et justa ejus
arripuit. Ipse igitur, cur tradi
et

judicia monstret, ejusmodi scribendi ai'gumenlum

Cartliaginem ab

illis

Wandalis Africam, capi perniissum a Deo esset,


de totius AfricEe
sce--

(iiii ingemiscentes (luotidie ad Deuin, finem malorum imprecantes, et quod gravissimum cst interdum vi nimia; amaritudinis etiam adventum hostium postulantes aliquando a
,
,

paiipcriim

cruces

Deo impetraruiit, ut eversionem tandem a Barbaiis


in

demonstrans, picEter
thagiiie ista iiabet

illa (|ii;g

commune

tolerareiit,

quam

soli

ante a Romaiiis
prffitermiltantur,

leribus exundantibns scribit, de ipsa civitate Car' :

toleraverant. Sed esto,

hwc omnia

Nec discurram per loca sin-

quia

gula, aut cunctas discutiam civitatcs, ne studiose

videar iiuserere aut investigare, qriae dicam una tantum universarum illic urbium principe, et quasi matre contentus sum, illa scilicet Homanis arcibris semper traiula, armis quondam et fortitudine, post splendore et dignitale, Cartbaginem dico Urbi Romanaj maxiine adversariam, et in Africano orbe
:

ferme aguntur orbe Romano, et spomalis nec pauca dicturum. Quid ergo impudicitia atque iuipuritas, de qiia lorjuor, numquid ad eversionem Afrorum sola suHiceret? Quae enim fuit pars civitatis non plena sordibus?
et in toto

pondi

me

de

liis

quasi

Romam

qna? mibi ideo in

exemplum

ac

testi-

urbem platea aut semita non lupanar? adeo paene omiiia compita, onines vias quasi foveae libidinum interciderant, autquasi retia pratexerant, ut etiam qui ab liac le periitus abhorrerent, tamen
quic intra
vitare vixposscnt.

moninm sola sufticit, quia universa penitus quibris in toto mundo disci|)Iina Reipublicre vel procuratur, vel regitur, in se habuit. Illicenim omnium ofliciorum i)ubIicorum instrumenta, illic artium liberalium schola illic pbilosophorum officinffi, cuncta denique vel linguarrim gymnasia, vel morum illic
,
:

Latronum quodammodoexcubias
viatorimi spolia captantes
ita
;

videres

commeantium
calles,

qui insidiarum frequentium densitate

omnes

admodum

sepissent, ut nuilus

omnes anfractus ac diverticula ferme tam cautusesset, qui non

in aliquos insidiarum laqueos incurreret, etiam qui

quoquc etiam
tiam potestates
:

copia; niilitares,
illic

et regentes
illic

mili-

se de plurimis expedisset. Foetebant (ut ita dixerim)

honor proconsularis,

quo-

cuncli urbis illius cives ca?no libidinis,

spurcum

tidianus judex et rector, quantuin ad

nomen quidem
:

proconsul, sed quantum ad potentiam consul illic quoque omnes rerum dispensatores, et differentes inter se tam gradu quam vocabulo dignitates, omnium (ut ita dicam) platearuin ac compitorum pro-

sibimetipsismutuaeimpudicitiae nidoreminhalantes sed horrori tamen eis horrida ista non erant, quia

idem omnes borror

infecerat

unam enim

illis

putes fuisse libidinum fornicationumque sentinam, ccenuni quasi ex omni platearum et cloacarum labe
collectum.
23. M Et quae illic spes esse poterat, ubi praeter

membra populi gubernantes. Hac ergo tantuni conteiiti simus ad exem|)lum, et testimonium Cceterarum ut intellicuratores cuncta ferme loca urbiset
:

gamus scilicet, quales iUx fuerint civitates, qua3 minores liabuerunt probi oflicii procuratores cum
;

quod in templo Dei erat, nihil videri penitus nisi sordidum licebat? Qnanquam quid dicam in Dei
id

teniplo? hoc quippe totum ad sacerdotes tantum, et

viderimus, qualis
rectores.
21. a

extiterit,

ubi

summi semper
ut pojniteat

fuere pro-

clerum pertinet quos non discutio, quia Domini mei ministerio reverentiam servo et quos ita solos
;

Quo

loco prope

est,

me

fessionis meae, id est,

quod superius spopondi, cunctis prope Afrorum criminibus praetermissis, de iinj)u-

puros arbitror fuisse in altari sicut pereuntibus Sodomis solum Loth fuisse in monte legimus '. Cieterum quantum ad plebem pertinet, quis in illo
,

ritatibus pr<Tcipue ac biasjihemiis eoruin

me

esse

numero tam innumero


quis

castus fuit? casluin dico?

dicturum. Video eniin quasi scaturientem


vitatein
:

vitiis ci-

non

fornicarius,

viiieo urbem omnium inicjuitatum genere lervenlem, i)lenam quidem turbis, sed magis turpitudinibus, plenam diviliis, sed magis vitiis vin,

satione, sine

non adulter? et hoc sine cesterniino. Rursus clamitem itaque neillo populo esse poterat, ubi adulter plebem Ecclesiasticam
si

cesse est. Qure spes in

cum uuus interdum


reres,

centes se invicem

homines nequitia flagitiorum


bos unguentis oblitos, cunctos vario

polluat, ibi inter tot niillia,

diligentissime qua;-

suorum,

alios rapacitate, alios impuritale certantes,

alios vino languidos, alios cruiiitate distentos,


sertis redimitos, illos

luxus niarcore perditos, sed pane omnes una erroruin morte prostratos, non omnes vinolentia te-

mulentos, sed omnes peccatis ebrios. Populos putares

castum vel in Ecclesia reperire vix posses ? utinam haec essent sola quae Plus multo dicain diximus, et contenta illic virorum impuiitas fuisset solis sordidarum mulierum fornicationibus iiiquiillud gravius et scelestius, quod illa, de nari quibus beatus Apostulus Paulus ^ cum suminaanimi
:

non

sani status,

uon

sui sensus,

non omnino

lamentatione conqueritur

in

Afris

paene onniia

'

Salvian. de vero judic. et provij. Dei,

1.

vn.

Gen.

XIX.

Rom.

i.

ToMus vn.

]0G

SIXTI

ANNUS

8.

CimiSTI
iioc ila esse

439.
Acquiescamus
vides per-

fueriint; scilicel qiiia masculi, reliclo natiirali usu


feniina^, exercentes, etc. rnrsnni vero
:

potenlissimi qniijiie ac sublimissimi.


:

sed cuin ditissini;c qna;f|ue ac poten:

2i. Sed forle, iiiqnit, id \cl occnltnm, qnod loquimur, erat; ct saltein lioc provideliant procuratores, ne luiblica^ passiin disciiilimc ocutos civitatis scelera

tissim;e doiniis tnrbain f;iciaiit civitatis

potentinm sacrilcga siipi-rstilione nrliem ciinctam fiiisse polkitam. Neniini autcin diiltinm
paiicoriini

propalata pollnerent

quod

si

faclum

utique fuisset, quamvis multi cxtitissent opere ipso


sordidi,

est,omncs dominorum familias aut similes esse dominis aut deteriores, qiiamvis hoc usifatius iit detcriores, elc. Porro eo imnianiiis

non omnes tamen

liieraiitvisu at(|ne

animo

horum

sacrile-

sordidati. Et solet res tlagitiosa,

qnando
:

af;itur oc-

gium

el

impietas existimari debuit, quod post lot


episcopi Carthnginensis (qn;c vidimus

cnlte

fidem facinoris non mereri


admiltere, et
fieri

supra antem

s;incti Aiirelii

omnein inonstrnosi

piacnli execrationem est, scelus

ac receiisuimus) stiidia exhibita in demolitione idoli


at(iuc profani i^jus dclnbri
,

summnm
Ijcre.

pudorem

sceleris

non

lia-

post tot adliibita a pro-

Quid, rogo,

illic

prodipiosiiis potiiit? in

consulibns
leges

et tribimis

ad hoc ipsiiin ofticia, post tol

urbe

Cliristiana. in

urbe

Ecclesiastica,

dam

doctrinis suis Apostoli instituerant,


siiis

qnam quonqnam passemetipsis

imperatornm

atqiie rescripta

adversus idolo-

latras in Africa data, post

deniqne

tot

Carthagine ab

sionibns

martyrescoronarant,
et

viri in

eodem
cilia

sancto episcopoetaliiscnllegiscelebrata Con-

feminas piofitebantnr,
piaciilnm esset,
si

boc sine pudoris umbra:

culo, sine nllo verecnndifpamiclu

acqiiasi

parvnm
iii-

malo

illo

malornm

tantnni

qninarentnr auctores, per publicam sceleris professionem fiel^at etiain scelus intejirse civitatis. Videbat quippe ba^c universa civitas, et pntiebatur vide:

ad ablegandam penitns impietatem et pravos mores, additis concionibus, vel secretis admonitioadhuc tamen vigeret nibns sanctornm virorum apiid potenfcs adeo iinmane cum impunitate deli:

ctiini.

27. Accessit vero ad

Carthaginensium sacrile-

bant jndices,

et ac(|niescebant
sic diffuso

populns videbat,

et

plaudebat

ac

per totam iirbem dedecoris

giornm culmen odinni adversus sanctos viros, per quos ad meliorein frugem vel jirecibus vel mori,

scelerisque consortio, etsi

non

faciebat actus
.

comnume hoe omnibus commnne oinnibns faciebr.t


Salvianus, pluribns invectns

assensus

Ha^c

et alia

exemplis potnissent aliquando resfitui. Nam idein Salvianus, qui iuTC cuncta, utpofe ibi versatns, safis superqne perspecta habuit, ad omnia su-

bns

et

in illos qni liabitu incederent muliebri, vesleque


velis ac picta facies feminas f)enitus imitantes, res

perius dicta

ista

ullimo loco subdit

'

Esto, in-

quit, illa qua? diximus de contagio idololatriae ad

perpetrarent obscenas, quibus turpissime fcedarentnr.

potenfissimos

quosque ac nobilissimos pertinueilla

At post miilta quia de impuritate Afrorum jam 25. Sed multa diximus, nunc de blasphemiis saltem pauca
:
'

runt. Numiiuid

leviora, qna; nobilibus, ignobi-

libusque

communia?

odia scilicet atque execratiodico


:

nes sanctoruin

omnium

sacrilegii

quippe

dicamus. Professa enim illic jujjiter plurimorum Paganitas fnit habebant (luippeintramuros patrios intestinum scelus, Ca^lestem illum scilicet, Afrorum
:

genus
et in

esf, Itei

odisse cultores . Et post nonnulla de


:

iinmanitate sceleris inculcata


,

Ita igitnr (subdit)

daemonem dico cui ideo (ut reor) veteres Pagaiii tam specioste appellationis titukim dederunt, ut quia in eo non erat numen, vel nomen aliquod esset et quia non liabebat ali^iuam ex potestate
:

monachis id est sanctis Dei Afrornm probatur odium; quia irridebant scilicet, quia maledice,

bant, quia inscctabantur, quia detestabantur, quia omnia in illos penefecerunt, quae in Salvatorem no-

virtutem, haberet saltein ex vocabnlo dignitatem.

Quis ergo

illi

idolo

non

initiatus? qiiis

ipsa, forsitan ctiam a nativitate

non a stirpe devotus? Nec loquor

strum Judaeornm impietas fecit . Et post alia ad rei demonstrationem allataexempli causa ista subjecit; Non sine causa itaque illud fuit, quod intra Africa; civitates et niaxime intra Carthaginis iniiros palliatuin et pallidum, et recisis

de hominibus sicut vita, ita etiani professione ac vocabulo Paganis, et qui siciit prolani erunt errore,
sic

comarnm fluentinm
tain infelix ille

jubis ad cutein

fonsum videre

popu-

nomine

tolerabiliorqnippe est et niiiius nefaria

Ins quain infidelis sine convicio atqne execratione


vix poterat.
28. Et si quando aliquis Dei servus aut de yEgyptiorum coenobiis, aut de sacris Hierosolymoruni locis aut de sanctis eremi venerandisque se,

Gentilitasin honiinibns professionis snse. Ilkid perniciosius ac scclestins,

quod

innlli

eornin

(lui

pro-

fessionem Christo dicaverant, mente idolis serviebant. Quis enim non eornm qui Chrisliani appellantur, Caelestem illnni aul post Christuni adoravit,
aut (quod pejus est multo) ante

quam Christum?

ad nrbcin ilUmi officio divini operis accessit; siinnl nf in poptilo apparnit, contumelias, sacrilecretis

Quis non daeinoniacorum sacriticiorum nidore plenus divinai domns limen inliavit, et cnni factionc
ipsoruni dicmoniim Christi altrae consceiidit
;

gia et maledictiones excepit

nec salnin hoc, sed


cachinnis, et

improbissimis flagitiosoruin

hominum
,

nt

tam iinmanis criiniiiis mini non venire, quani sic


noii

fnisset,

ad

templum Do:

detestantibus ridentiuin sibilis quasi taureis ca;devere ut si (luis ca inscius rerum fieri videbatur
:

veiiire? et inferius
ista

26.

c(

At, inquis,

non omnes
viu.

faciebant, sed

non aliqnem hominem ludificare, sed novnm inauditumqne monstruin abigi atque exterminari
rel,
Salvian. de vero judic.
viii.

'Salvian. de vcro judic.

I.

1.

SIXTI
arl)ilrarclnr.
iiensiiiiii

ANNUS

8.

tali

CHRfSTI /|39.

507

Eccc Afroriiin cl |irmciiiue Carllia<j;ilitlein et ad (iimin Et niiramiir si


: :

industria ahslulit rapax. Ila potitus primaria


Africfe, inler se ct

urbe totius
titiis

exercilum omiics parvidelicct, qiio idein

nniic Hail)ar()s
sancti viri in
est

illi

perlcnint

ciiin

videannis qnod

est proviiicias, eo

modo
:

illis

liarliaros iterkileruiit. Jnslus

crgo

Doininns

et rectnin jndiciiini

snnin,
et

etc. Ista

(]uidein

Salviaiiiis.
,

Quibus onniiljns
(ijuod

eani adjice

coiisidcralionein
sceliis videri

(jua

delerrinnim omiiiuin
popnitenli;c decla-

potcst)

contcmplus

Dispouens quoque singulas quasque provincias, sibi Bizacenam, Abaritanam (Abduritauani) Gctuliam, et partem Numidia; reservavit exercitui vero Zcugitaiiam vel proconsularem funiculo ha-rcdilatis divisit . Hicc de expi
:

Victor narrat his vcrbis

ratnr.
29. Eteiiim cuin anle

latione et divisione

bonorum
:

Victor

quid anlein

decennium Waiidali
locis

in-

in personas Ecclesiasticas et nobiles laicos adinis-

vaserint Africam
titi

at(|ue

munitis

omnilnis po-

fucriiil,

cimi(|ne Roinani exercitus


,

nim

fueriiit snperati

abeisdcm ilesub Bonifacio duce priiiuim


,

sum sit, ita subdit quam cunctatus est,


hiles

Pr;eterea prBccipere netjua-

ut episcopos alque laicos no-

de suis Ecclesiis ct sedibus nudos penitus

postea vero sub

Aspare

et

Basilisco

fusis
;

simul

effugaret.

Quod

si

(optione proposila) exire larda:

Orientalibus at(]ue Occidentalibus copiis

sola ipsa

rent, servi perpetui remancrcnt

(|uod etiani iu
et lai-

Cartliago undii|ue vallata liostibus ct obsessa pcriculis,

plurimis factuin

est.

Mullos eniin episcopos

non

est cxterrita et tiinore

correpta ad pauii-

cos, claros atque honoratos viros, servos esse novi-

tenliam, (jua Dei indigiiationem antevertere valuisseiit


;

mus Wandalorum.
31.

(juain

potius, addentes peccala peccatis, ab

Tunc vero mcmorataj urbis episcopum


Dco
,

invilo licet, extor(|uere, atiiue relardanle niiiiis, cc-

id est, Caithagiuis,

et

homiuibus manifcslum,

cclerare velle

CaiihagineiiSt s videri i^otcrnut


illud

nt
:

plane
<(

secundum

Hieremiic

'

acciderit
:

illis

Percussisti eos, et

nou dolucrunt
:

atlrivisli cos,

iiiduiaveruut renuerunt accipeie disciplinain faciein suam supra petram et nolueruiit reverti. Ego aulein dixi Forsilan pauperes suiit et stulti igunrantes viain Domiiii et judicium Dei sui. Ibo ipsi euim cognoigitur ad optimates, et loquar eis
et
,
:

nomine Quodvultdeuni ct maxiuuim turbam clericorum navibus fraclis impositam nudos alque exptiliatos expelli pnccepit quos Dominus miseratione bonitatis sua; prospera navigatione Neapolim Cam:

paniae perducere dignatus est civitatcm.

autem alque

honoratorum

exilio crudeli contrivit,

Sanctorum multitudinem prinio postea transmarinam in par-

verunt viain Domiiii et judicinm Dei sui. Et eccc niagis hi simul confregerunt juguni, rnperuiit vincula. Idcirco |icrcussit eos leo de silva . Nain ]n-xter illa qiia; dicta sunt haec nirsuin accipe de Car,

tem projecit. Pulso autein episcopo (ut prsfati sumus) cum clero vencrabili, illico Ecclesiam nomine ResUtutam, in qua semper episcopi commanebant,
sua; religioni mancipat, atque universas, qua; intra

niuros fuerant civitalis


:

cum

suis divitiis abstuht .

thaginensibus a Salviano

Circumsoiiabaiit ar-

mis muros Carthagmis populi


riabat
iii

Barbarorum
alii

et

Sed et superius Basilicain (intjuil) majorem, ubi corpora sanctarum martyrnm Perpetn.ne et Felicitatis

Ecclesia Carthaginensis insaniebat in Circis, luxutheatris


:

sepulta sunt, Celerina!, atque Scillilanorum, et

alii foris

jugulabanlur,

inlus

alias

quas nou destruxerunt suoc


:

religioni

licentia

foruicabaiilur

pars

plebis erat foris captiva ho:

tyraunica niancipaverunt
etiain quae foras

et post

nonnulla: Sed

stium, pars
a

iiitus

captiva vitiorum

et |)auIo post

muros erant

ecclesia;,

quascumque
et ani-

Fragor (ut ita dixerim) exlra muros et intra muros piudiorum et ludicrorum confundebatiir; vox morientium voxque bacclianlium ac vix discerni
,
;

voluit, occupavit, et pra;cipue

duas egregias

plas saiicti martyris Cypriani,


fudit,

uuam
est

ubi sanguinem

aliam ubi ejus sepultum


:

corpus, qui lo-

forsitaii i)olcrai plehis ejiilalio, qu;\i

cadchat in hello,

cus, Mappalia, vocitatur

item ad

Decimum

dicta,

sonus populi, qui clamabat in Circo. Et cuin ha?c oninia ficrent, quid aliud talis populus agebat, nisi ut cuni eum Dcus perdere adhuc fortr.sse nollet, taet

priina vero ad

Sextum nuncupata, quod tolidem


1

distarent ab urbe

ipidibus de (]uibus superius, ubi

actum

est

de sancti Cypriani martyrio.

men ipse exigcrel ut perirel? Hsc Salvianus. Sed audiamus Viclorein quid de acerbissimo persecutore scribal, postquam Carthaginem caepit
,

32. At quid tunc acciderit cuin

Wandali proxilittus

main

civitati

Cypriani

Memoriam ad
ita

positam

invaserunt, Procopius

narrat

'

Hoc itaque

30. Post has (inquit


niaj, ipsain

')

truces impiefates insaGcii-

urhein

maximam Carthaginensem

sericus (Geisericus) lenuit et intravit, ct anliquam

illam

tein redegit.

ingenuam ac nobilem hberlatem in serviluNam et Seuatorum urbis non parvam


Deinde proponit dccre-

templuin Waudali, imperaiite Valcntiuiano (Honorio), pulsis Christianis ac sacerdotihus multa ignominia ejectis, tenuerunl, ipsius cura Arianis delegata. Quamohrem Afris maxiino dolore perculsis,
,

ac aniini pendentibus, dicunt,

mulliludinem captivaxit.

apparuisse

tum,

ut unusquistiuc auri, argenti,

gcmmarum,

vestimentorumque pretiosorum quodcumque haberet, offerret, et ita

brevi avitas atque paternas opes

Cyprianum in somnis hono animo Christianos hiijus rei gratia esse jussisset, sese brevi lempore ultorein fulurnm pollicendo. Ubi res in vulgns prodiit, Afri oinnes exspectabant ullionem hanc in Wandalos nec propterea unde haec procedcre possent, conji,

et

'

Hier. Lli.
1. 1.

2 Salv.

de vero

jutiic.

1.

vi.

' Vict.

Je Pers.

Wan'

dal.

Procop. de belloWandal.

1. 1.

508
ccre
iillo

SIXTI

ANNUS

8.

CHRISTI

'i39.

modo

poterant

etc.

H.tc Procopius, ubi

30. Theodosii varioi constitntiones et re.icriptn.

agit de .Iiistiniano impcratore jmst

annos cenlnm

Qui
tia
tiles

iioc
,

anno

(ut

vidimus) ad avertenda ingruen,

Africam rccipiente, et Wandalos ad niliilum redigente. Sed sulidit dictis nuper Victor 33. Quis vero sustineat, ac possit sine lacrymis recordari, dum pra-cipcret nostrorum corpor.i
:

mala

adversus .ludtcos
potentiiim

HiEreticos
;

atque (Jencoiitra

[>leiiissimam edidit sanctionem

idem

rap.icitat(!iu

pauperes

oi^primentiiim

defnnctorum sine solemnilate liymnorum cum silentio ad scpulturam jierduci? Vides ex his quanti religiosam fnneralem pomiiam .Tstimare consueverint Christiani
,

nMviim dedil ad Floreiitium pr.Tfectiim pra'lorio rescrij^tum ', quo vetuit, ne quis sine jiidicis anctoritale alicnis

rebus regia vela suspenderet, vcl


apjioneret
:

titii-

liini imi>eratoris

sub nomine cnim impatebatvia

dum

ea caruisse

inter

omnium

lu-

jjcratoris qnasi jiisto litulo potentioribus

ctuosissima, ([UT
sent,
et pars

illis

temporihus accidere
:

jioluis-

fortunas invadendi alienas, diversis pratensis causis,


variis(|ue coloribus

adnumerat. Sed |)crgit Addidit ad hac, ut clericorum, quai remanserat, poenali exilio
.

comparatis. Sed neque ob


est
:

id
,

exslinctum hoc

malum

ad qiiod tollendiim
*

truderetur
tius

Qu.t .aulcm his suddit, sequenli


;

\)0-

laborandnm
n

fuit

etiam sancto Gregorio Romaiio


ad Constantinam Augusfani
taufa

poris

auno facta esse vidcntur nos pro ratione lemreddemus singula suis locis. 34. Sed quid Wandali in eas, quee adhuc CarSalviauo vidimus) reliquias

Poiitifici, ita scribenti

In Sicilia

autem insula Stephanus qnidam marichartularius


pra^judicia,

narum partium
loca singulorum

thagine erant (ut ex

tantasquc oppressiones operari dicitnr invadendo


,

idoIoIatri.-E ? Uti^jue ipsi

una ferme

pra^stiterunt die,

et sine dictione

quar nec plurimis aunis ex quo Christiaui coeperant imperare, plurihus licct legibus pertentarint, perficere imperalores ullalcnus valuerunt
fuerit,
:

possessiones ac

domos
ad

titulos

causarum per ponendo ut si velim


,

Acta singula
voliimine

(jua!

me

pervenerunt, dicere,
.

magno
,

uude

0|)us

lia^c cxjilere

non possim

Hbec ipse

qui

iratnm

Deum geutcm barbaram

ex remotis

care, qui ne vestigium


litiffi

orbis finibus ad ha>c pra?standa in Africam convoquidem ibi rehquere Gentiimpietatis.

irrcpentemcjusmodi pravum usum in Ecclesiasticos viros, continuo tollcndum curavit habita ' Romae
Synodo. Porro illam putamus
litiilos

fuisse

inter vela et

Etenim quod ad Carthaginem spe'


:

ctat, ait Victor

ffidem Memoria;, et

viam quam

: :

Carlhagineo dignam tliealro Cajleslis vocabant,


*

funditus deleverunt

habet de via
ria sui

eadem quoque Prosjier Quam, inquit, sine meuionuuc Waudalica manus everUt .
Ca?Iestis

quod in illis imago depictaerat ut ex eodem Gregorio ' apparet iii imperatoris liinc titulis vero nomen ejusdem inscriberetiir Sicnt doininorum prsdiorum illud Chrysologi ^
differentiam,
,

sujier

liminibus

affixi

tituli

proloiiuuntur (perle-

guntur, ctc.)
tores

33. Porro illud in primis

magnopere observau-

dum
a

persecntionem hanc iu Ecclesiam Africanam


Ariauis illatam, Catholicos

Wandahs

tantummodo

pertigisse, Donatistas vcro vel ad eos turpiter defe-

Idcm quoque .\ugustus adversns calumniaepiscoporum edidit sanctionem \ qua et consullum voluit juribus Ecclesiasticorum, et cohibuit licenliam clcricorum ac monachorum qui absque
37.
,

aut persequendo Catholicos, eisdem Wandalis memores quidem majores suos se conjunxisse sub Constantio imperatore fffidus cum Arianis adcisse,
; ,

litteris episcoj)i

cui subjecti essent, Constantinopo-

lim accederent. H;pc quidem ad eumdem Florencujus incomparabilis tium priefectum pra^torio
,

versus Catholicos iiiiisse, ac j)roindc nou ut hostes quipjte qui eisdem iu sed ut socios cos excepisse
,
:

anabaptismi symbolo pari ex dispari tamen causa, jungereutur impietate. Quidiiam euim cunctali quos adversus suut sese conjungcre Wandalis Catholicos etiain in Oricntem ad Aj^ostatam impe, ,

eodem imperatore ad Cyrum hoc eodem aiino rescripto plurimum commendatur. Etenim cum lenones sfejie vetiU, pensitatione tamen
probitas ab
^'

quadam
tius ut

in

airarium conferenda

Constantinopoli
:

turpe opus cxercere permissi essent

ipse Floren-

ejusmodi turpitudinum

faece civitatem

pur-

ratorem legatos misisse meminimus? Itaque qui se quasi jiollutis juugere despexeruut, et Catholicis
, ,

gatam redderet, latifundium suum donavit, ex quo


sic igitur iidem reddifus Reipub. solverenlur bonorum siiorum dispendioConstantinopoIim lenonibus reddidit oniuino liberam (juem quidem ita redemj)fum decorein urbis ut conservaret Theodosius impcrator, ad Cyrum (ut dictuin esl) adversus
: :

(juam sa^pissime moniti resilierunt modo Arianis dedere manus, mutuoijue fttdera inierunt, sibi ipsis pocnas illas inlligentcs quas sua ijisorum sce;
,

lera exigebaut, diim in j)rofundiorem sese foveam conjecerunt. Juuctos quideiu fuisse Donatistas Wandalis
sio
,

ea quae Victor
,

'

in tine operis habet de Nica-

eosdem rescri|)lum dedit, ubi de Florentio istasunt Ac licet Florentius nos illud adverleret verba
:

Donatista

satis signilicant.
illata

At de clade Carthareli(|ua

execrari
lis
:

etiam cessante vicaria oblatione vecliga-

ginensium hoc anno

modo hacleuus;

tamen ne ullum ad ajrarium incommodum


propriam possessionem
obtulit, ex cujns

vero pro temporis ratione rejicimiis in se^juentem anuum. Sed jam ad Thcodosium revocemus ora-

jierveniref,

redditibus possit accedere

quod
^

j)ra3dicluni pessi-

tionem.
'

L. II. C.
1.

ut nerao privalus.

Greg.

1.

iv.

ep.

xxxiii.

Vicler. de pers.

c. 38.

' Victor.

Wandal. 1. l. de pers. Wandal.

1.

Greg.

IV. ep.

Lxxxviii.

Prosp. de 'praDJict.

par. iii.

ep.

1.-6

Petr. Chrysolog.

iii. in fin.

C. de Epis. et cleric.

' Greg supra cp. xliv. cp. I. i. L. xxn. serm. cLiv. de S. Slep.

et

'

Novel. de lenon.

tit.

svm.

Tlieodos.

: ,

SIXTI

ANNUS

8,

eis

CHRISTI

/iSO.

500

{jeniis consueverat pensitare, etc. Ad liunc item Florentiniu extat Tliemloreti' Epistola, implo-

mum

ab eo olim Arianismos, ea ccnsura ccrtum est


;

Euscbii hisforiam essc notatam


tissimi dcfciisorcs, atquo

cum tameu Nova(iiiilins

rantis auxilium ailvcrsus caluinuiantes lircreticos.

tiani divinilatis Filii Dei csscnf (ut vidimiis) constan-

1'alronus

!iic (|uiileiu fuit

Calliolica; lidei

pro qua

ob cam caiisam

ab

tucniia atlfuit ipsi Theodosio iniperatori iu Concilio


('oiislaiitinopolitano
,

imperatoribus

et episcopis tolerati.

Nec

cst

quod

in (|uo ipsius opera dctectus


:

est Eufyclies latcns htcrcsiarcha

scd et cuni impe-

quis calumniose agens, arguat esse rcjicienda qiue prodiintur ab lia^rcticis fiiissc narrata. Etcnim qui
his rcspondeat, uniis

ratore Marciano pra^sto fuit sacrosancto oecunienico

cui

ncmo ob

auctoritatcm

Concilio

Chalccdonensi
,

ut eorumiiem Concilio-

atquedoctrinam rcfragari
ista

possit,

Gelasius in

medium

rum

Acta significaut
3S. Elucebat

de qiiibus suis locis dicturi

prodeat: Ipse enim in tomo de vincnlo anathematis

sumus.
hoc quoque tempore inter magislratus virtutc pra;stantes Tlialassius pra-fectus pra?torio
lllyrici,

habet
libris

Num

([uidnam

in ipsoruni IiaTctico-

rum

non multa.qua! ad vcritatem


,

pcrtincant,

ad

quem

lioc

ipsoanno, iisdemque

leguntur? Num (|iiidnam vcritas rcfutanda est, quia illorum lihri ubi [n-avitas incst, refutantiir?

consulibus extat cjiisdem Tlieodosii imper. rescri-

Aut ideo pravi


veritas
,

libri
illis

suscipiendi sunt
inserta est,
;

corum

(|uia

Porro eximiaj viri probitatis crgo Proclus Constantinopolitanusepiscopuseumarcliieiiiscopum


pluin ^
creavit Ecclesise Ca^sariensis in Cappadocia
:

qiue in
:

non negatur?Ait

Apostolus
nete, etc.

Omnia probate
Id

qiiod

bonum

cst, te-

rem
ita

gestam Socrates
narrat
'
:

sub anni hiijus consulibus

Proclus eodem tempore, ad

decimum

septimnm consuiatum ejnsdein Theodosii iinperatoris rem plane admirabilcm et qualem nemo
, ,

ipsum ctiam ex sententia Cyrilli episcopi Alexandrini panlo ante est demonstratnm. -iO. Nec vero aliiim huic contrarium scnsiim non enim Pontifex Poniifici, S. Gregorius habtiit
n
:

et Gclasio S.

Grcgorius est adversatus,

dum

Sozo-

veterum aliquaiido cpiscoporum ciTecerat, aggressiis est. Nam Firmoepiscopo C.Tsarea; Cajipadocirc mortuo, CcEsaricnses Constantinopolim adventant epi-

meni bisforiam visus est improbasse,cum ad Eulogium Alexandrinum episcopum scribens IhTc ait
'
:

Sed ipsam (|uo(|ue

Sozoineni bistoriam
:

Sedes

cum Procluslustraretanimo, episcopatum designaret; forte fortuna die sabbatorum, diim aliqucm despicareconabatnr, omnes Senatoresqui ilhnn spectarent, ad Ecclesiam accedunt in quorum miincro fiiit Thalassius qui gentium, etcivitattim lllyrici prTfecturani gerebat cui partiura versus Orientem adniinislrandarum cnram (uli fania est) iinperatoris jussu suscepturo Proclus maniis imponit, et pro pra?fecto episcoiium
scopum
qua>situri. At

Apnstolica recipere recusat


titur, et

([iioniam miilta

men-

qiiein ad

eum

Theodoriim Mo^isuestite nimium laudat, ct usquc ad dieni obitus sui magniini docforem fnisse
perhibet. Ftestat ergo, ut
cipit,
si

(|uis illam

historiam re-

Synodo

pise

memoria; Justiniani lemporibtis


facta? contradicaf.
,

de tribus capitulis
est
iit

Qui ergo huic

contraria dicere non valet


re[)cllat
)>.

illam historiam necesse

H;ec Gregorius. Sed quo sensu

Caisarca; creat.
status id

hunc inodum Ecclesioe temporis prospcrum et feUcem successum


Atipie
in
:

Hactenus Socrates addit ha?c Nice[)hoAt ille (Tbalassius scihcct) contra animi sui sententiam in Ecclesim gradum asccndit, eamque
habuit
'
:

nemo non videt, qui rem de nimirum non recipi ab Ecclesia Romana Sozomenum Theodori Mopsuequem qui rccipiat, qiiintiE Systeni laudatorem
accipienda
ista sint,

qua

agitur, probe considerat

rus

rite

administravit

ciim

factum impcrator asgre ctione sua comprobaret


39.

quidem tam siibitum ferrct mox tamen id san,

qua ille damnatur, rcfragari se scntiat. In quT vera dixit quomodo potiiit reliquis autem ab Ecclcsia Romana non reciiii ? efenim Anastasius bibliotbecarius de eadem Sozomeni hisforia hsc
nodo
,

in

. Ha;c ipse.
et

cium.

Porro

De Sdzomeni
ista

Socratis /lisloria jiidi,

scribens Socratcs

liujus anni
,

dam hornm mentitos quTdam prTtermisisse


et

habct in Prsfatione MiscelbT Verum quia quosquibiisdam fnisse in et


:

probatur,

queinadmodum

consulibus sute fiiiem iniponit bistoriaj

sicut

et

S.

papi Gregorius de
:

Sozomeno

a[)ertissime

Sozomeiius, qui (ut ipse in Pia>fatione testatur) ad

scribit

obsecro, mendacia
et .

eorum

veris npproba-

eumiiem deciinum septimum coiisulatumTheodosii

fionibus arguas,
su|)|ilcas

quT omiserunt
projicere
;

niliilominus
eriidifione
,

suam
licct

pariter historiic

scriptionem pcrduxit
iis

qui

Vides igitur clarissimum

Novatiani essent, et in

quoe ad i|>sorum

virum Anastasium nou


purgari ea,
vidisfi
,

dogmata spectant,
reperiantur,

privato sttidio plura mentiti esse


[ira^sertim
falsa

dum

miracula suis
lidci

augeri desiderare lector) nos |)ro viribus


et
-

Sozomenum sed quT ipsa (utsaepe


[)ra?slare

conati

tribuunl

Novatianis tamen majoris

lasium Komaniiin Poiitilicem bos fuisse scbium C;esarieusem inde [lossumus existimare quod Eusebii historiam rejicit inter apocrypha Socratis vero et Sozomeni nequa((uam. Verum non ob res gestas ab Eusebio uarratas sed o.b sparsos in
, , ,

apud Geqnam Eu-

suinus. Sed alibi in Notis

ad

Romauum

Martyro,

logium redarguinnis Melchiorem Canuin

Magnum

' qui Gregorinin audacter niinisbistoriam igno-

dum ([uae apnd Theodorefum de laude Theod(n'i Mopsuesteni re|)criunlur, Sozoineno Gregorium tribuisse rein ignorans ipse, putavit.
rantiic sugillavit,
,

'

Theod. ep. lxxxix.

ult.

Novel. Theod.
42.

tit.

vi.

'

Socr.

'

Niceph.

1.

xiv.

c.

Greg.

1.

VI. ep.

xxxr.

'

In

Rom.

Martyr, die xxiii. Deceiiib.

3 sielch.

Can. loc. Theoi.

ii. c. 6.

510
Non

SIXTI
attcndil censor istc dcsidcrari
,

ANNUS

8.

CHRISTI

/i39.

duos Sozomeni
illo

scopusea qua; ad /Egyptum pcrlincnt. tanlummodo


gubcrnaret, et unaqua;(|uc
(|u.'e

libros

in

(luibus

de Tlicodoro

tractabalur

(liocccsis rcs propri.is, ct


istis

liistoria.

ad

eam

spcctant. Hic vero

delinilionibus
et

41.

Cadcrum quod ad camdcm Sozomeni


apud
(|uam Socratis
Iiistoria
:

histoPlio-

slare ininime vulf, sed R. Marci

sedem sursuin,
apertc
iiiagni

riam tium

perlinet, uiajoris iila a>stimationis


tiiit,

deorsum
(luod

agilat;

pra^sertiin

cum

noverit,
illius

sed nobis cerlc

commoQui
hns

Antiochensium magn.i

civiti.s

dior Socratis

cccidil,

qua pcr cimsulcs

Pelri throiitim obhiict, qui


el

B. Marci magister hiit,


ct princeps.

more m^jorum tcmpora

distin;;uuntur.

Apostolorum chori primus


(luidein

Grajcos auctorcs primus lradi(hl latinilati, fuit Epi-

tliroiii

celsiludincm agnnsciiiius,
:

Nos vero ac nos

phanius \ir doctissimus, idquc a Cassiodoro impulsus, qui ha;c tcstatur his verbis
'

ijisos

novimus
et

Post Euscbii

lcm

vcro liistoriam apud Graicos Socratcs, Sozomenus, et Tlieodoretus scqucntia conscripserunt quos a
:

Tuam
lide

ct mctimur Aposlolorum huinililamansucliidinem a iiiajoribus didicimus. autein pietatem obsecramus, ut sanctos caet

luuies conculcatos miniine ncgligiis,

pro divina

viro Epii)liaiiio discrtissimo

ia
:

uno corpore, Dco

prompto pugnes animo


s])ciii

in

lianc

enim hahe-

auxiliantc, trausfcrri curavi

facunila Gra'cia
esse

nc insultcl habcre se necessarium, quod nobis judicet


Haec ipsc, qui ex iisdcm Tripar-

mus
seqiii

salutis, et [ler liaiic misericordiam coiiexspectamus. Ne vero etiam haec tua pictas
:

subtractum

ignoret

scito,

domine, quod ex eo tempore Diosco-

litam comiiaginavit. Sed jam, (|u;c amii hujus sunl

rus coepit nos odio proseqiii, qui in Synodis apud vos habitis tempore Procli beata) memoria; vobis-

reliqua prosequamur.
-i2.

Synodus C omtayilinopolitana

Contigit

cum idcm
scculi
:

statuimus, sanctorum Patruin caiiones

Prodi Constantinopolitani ci^iscopi tcmpoiilius celcbrcm Synodum cogi Constantinopoli, cum illic Dioscorus Alcxandrin;e Ecclcsiic diaconus agerct Apocrisiarium. Hinc enim veteres exsuscilans controversias, hujus celcbrandi cpisco|ionim conventus dedit occasionem, nempe dejure dioeceseos movens qua'slionem cum instaret esse ei>iscopi
his
, ,

(1)

de qua re semcl at(|ue itcrum coiiqueet

stus cst,

quod jura Antiocliensium


(ut
ait)

Alcxandrino-

rum
et et

Ecclesia;

nos jirodidcrimus. Horuin


(ut arbitratus est)
.

opportunilatem nactns
ejiis studiis
;

odium

simultatem manifestavit

HiBc Theodoretus de

Dioscoro, et

lioc

tempore cuin degeret

Constantinopoli
cpiscopus,

qui postca Alexandrinus creatus


coiiceperat

Alexandrini pra^sidcre omnibus Orientis Ecclesiis, utpole qui primus csse sciretur in Ecclcsia Calholica posl

Pontilicem

Romanum

anlistes.

Refragatus

est his

potissimum e|iiscopus Antioclienus, negans


Nicicni, etConstantinopolitani Concilio-

ex

canonum

rum

pra^scripto debere se subjici picrsuli Ecclesia)

Alexandrina>,
distinctaj

cum

ex dictis Conciliis fucrint penilus

diocccses.

Porro Synodo congregata,

ct

odium in ipsum Flavianum Theodorctus ipse (lueritur. SeddereliquisquiBad Dioscorum pertinenl, suisinferius locis agenduni eril. Quid pra^tcrca in hac Synodo gcslum sit, iiihil invenimus. Sub hujus quoque 4i. Cdncilium Rcgieme. anni consulibus celebrata reperitur Synodus Regiensis decimo sexlo kal. Deccmbris, noii quidein
egessit, ut dictis iitteris ad

omne quod

causaquam exactissimeventilata ^cafuit sanctorum Patrum scntentia, ut servarentur quaj in dictis sacrosanctis
Conciliis Nica?no et Constantinopolitano

Regii Lepidi, sed Regii Galliarum in provinciaNar-

boncnsi.

Elcnim quid opus

fuit

Regii in /Einilia

provincia cognosci causain episcopi Ebredunensis?

Cum vero Theodoretus Cyri episcopus acerrimiis defensor insurrexisset pro Ecclesias Antiochenaj juribus hinc factum est (ut ipse testatur) ut Dioscorus ex hoc tempore eum gravi odio
statuta esscnl.
:

Fuisse aiitemRegiensem, seu Rcgcnsem, vel (utalii


dixerc)

Regionensem episcopatnm

in Gallia

Narbo-

neusi sub Aquensi metropoli,

hidices Vaticani de-

monstrant. CoUeclam (|uidcin

cam
:

fuisse

Synodum

fucrit prosecutus,

quod nunquam deposuit, sed ma-

ex episcopis GalliiB Narbonensis

tuin ex eo qui

joribus in dies fovit augmenlis. Narrat ha^c quideiu

primo loco
gis

in ea positus liabctur Hilarius episcopus

omnia

ii)se

Tlieodoretus in Epistola ad Flavianum

Narbonensis, qui

Constanlinopolilanum episcopum postea data, in qua post alia hsc lcguntur :

43.
scilicet)

((

In illa

cum

urbe (ConstantinopoU convcnissent B. Patres in Synodo


regia

enim

cecumenica sub Theodosio Majori,


qua)
in Nica>a statuta

consona

iis,

sunt a sanctis Patribus

ibi

et piufuit Synodo, tum ex colleibidem nominatis ipsi subjectis episcopis, scies; quod eosdem ferme oinnes repcries nominatos in Concilio Arausicano post annuin sequentem itidcm in Gallia Narbonensi sub consulatu Cyri celebrato. Ebredunum aulem fuisse sub Viennensi metropoli, subscriptiones episcoporum Concilii Epaunensis de-

congregatis, statuerunt, et diceceses distinxerunt, et

inonslranl.

Tu vero consnle
haud
inviti
'

quaj in Nicoliniana cdi-

unicuiquc

diirccsi, qua; ipsi

convenicbant, tiibue-

tione huic Concilio pnBfixa sunt; quibus accurate


eluciibratis,

runt, expresse prohibentes, ut ex alia dioeccsi aliam

subscribimus
in Ei^istola

addentes

nullo pacto aliquis invaderet^ sed Alexandriaj cpi-

Sidonii Apollinaris verba

ad Pahentem

'

Cassiod.

inst.

div. sect. c. 17.

Tbeod. ep. lxxxvi.

'

Sidon.

1.

vr. ei ist. ult.

(1) Concilium sub Proclo K. D. 137,

non 439 celebratum csse contendit Constanlius

ia

Monito prjcvio ad Epistolam

Siiti papae III,

pag- 1267.

M^Nsu

STXTI
episcopiim Liiffdiincnsem,
vinci.T rcccnset
:

ANNUS
cjiis

8.

CHRISTr

/(30.

511
;

dum

popnlos

pro-

fcris

conatibus patcre pcrmisit

et ita

omnes Cathoipiasi

s,

Qiiantas, iminit, tibi pratias Are-

licos defectione fallacis bcsti;c gaiidere fccit,


tuiic

latenscs, Rcgcnsi

Avcniocns, Aransioncnsis qno

priinnm siiperbissimam
'i(j.

li;ercsim

Apostolicus

quc,

ct All)cnsis, ValcntituT(|iic, ct TricassiucT urljis

gladiiis detruiicasset . Ibcc Prospcr.


Qiiibiis

profcssor cxsolvant?

PrtEtcr ca aiitcm f|U3C dc or-

plane vides

lector,

magna

laiide

dinatione pcrpcram facta cpiscopi Ebrcdiinciifis in


liac tractata

rcjiccre

Romanam Ecdcsiam

liTreticos

illos,

de

sunt Synodo, de

illis

etiam actuni epir,d

qiiibus est suspicio,

scopis, qui ex hsrcsi \cl scliisiuate

Ecclcsiam

non cx corde, sed callide subripere conari Cr.tlioiicam commuiiicationem, iit temporale

redirent,
tiira
qiiiis

qiii qiio

loco liabcndi essent, Patres


:

ma-

commodum

assequantur. Id qiiidem Sixtus

consiiltatione dctiiiienint

egerunt

et

de exe-

consilio Leonis diaconi, qui ei sciiucnti

anno

in epi-

defiinctornm episcopornm.
Accidit cnim, ut ciim
liis

scopatu siiccessit, el pi\T excellentia meritoruin at-

io.

tcmporibus noniis

(jue doctrinT Magiii

cognomentum adcptns
in

est.

nuUi

cpiscopi, qui sectati essent Pelapjinm, ad Ec:

ipso

autem

Sixto

eamdem
;

scntentiam
:

De idem
Haec

clesiam se redire ptrnitentes simularent

omexpe-

Prosfier agens adversusCoUatorem, sic ait'


sil

nem
qni

reci|iientli

sedem spem ademerint iidem


:

Patres,

pars huic reservata pastori


ejiis

ct
,

iit

illi

pi\Tdeces-

ipsi

Concilio Regiensi interfucrunt

lioc

sores

Innoccntius, Zozimus
Ha'C ipse.

P)Onifacius, Cseita
liic

rimento probantes, (|ui vere poeiiiterent, vel ficte. Quin etiam liaud facile eos ad communionem Catliolicam,

lestinns liipos abegere manifestos,

dcpcllat

nedum

plum

docet Sixti

ad sedcm esse accipiendos, exemRomani Pontificis de Juliano epi-

quem hic Atellanensem Julianum nominat Prosper, eumdem fuisse Juliannm antea Capuanum episcopum, qni adversus
occultos
.

Porro

scopo Pelagiano. Siib hiijus enim anni consulibus de

S.

Augustinum
:

JiilianoipsofamosissimoPelagianoh.Tchabelsanctus

test

tot tantaque scripserat, intcUigi poAtellanensem vero, non Capuaniim ab eo scias

Prosper

iii

Chronico

Hac tempestate Julianus

Atel-

nominatum,
scopus
esset,

qiiod

non amplius
(ut in

illius

EcdesiT

epi-

lanensis jaclantissimus Pelagiani erroris asscrtor,

qiiem

quem dudiim amissi


exagitabat
,

episcopatus intemperans cnpido nuiltimoda arte fallendi correctionis spem prcEferens, molitus in commuuioiiem Ecclesiae irrepere sed iis insidiis Sixtus papa diaconi Lconis
,
:

mus

inferius)
tradit.

eodcm Leone papa abipso Pontifice idem Prosjier '

dice-

coer-

cilum

Lortatu vigilanter occurreus, nullum aditum pesti-

'

Prosp. aJver. Coll. in fm

Prosp

de PrreJ.

c.

7.

Anno

periodi Grffico-Romani' 5932.

Jesii Cliristi

439.

Sixti papae

8.

Theodosii

Jiin.

38.

et 32.

Valentiniaui

IIl.

13.

1.

Octava quinqtiennalfa Theodosii.

Coss.

Postica, imp.

XXXIl,

coss. XVII, PP.

Con. Ob.

Visi-

Theodosius Ai/g. XVII, eiFestiis in Occidente creatus, ut ceitum facit Novella Theodosii lib. 1, tit. de
Jitdceis,
tio

lur ligura sedens dexfra globuin


sinistra

scipionem tenens.
It.

Iii

cum cruce et stelia, nummis vero Valenin

Sfimaritanis, et Paganis, inscripla Floren-

tiniani senioris

hunc exhibet Ducangius


:

Conslanid

P. F. P. Orieutis, dataque prid. knl. Febr. Con-

tinopoli Christiaiia

N. Valentinianus P. F. Aug.
cos.

XVII cnss. ct qni fuerit winQuare Festus RoniT a Valentiniano consul didus fuerat. Tbeodosium antem pro[iter odava quiniiuennalia imperii vivente patre initi consulem processisse, indicat Marcellinns in Clironico, sub hujusanni coss. Theodosins imp. octava quinqnenstantinop. Theod. A.
tiatiis.

in Poslica, imp.
est,

XXXII

XVII P. P. Con. Ob.,


dextra

Constnntinopoli obsignata moneta. Rcpnrsensedens,

tatur figura galeata

cruce, sinistra liastam tenens.

Anno

ccclxxv,

globum cum num.


Valentinia-

13 osfendi

Valcntinianiim illuni

esse

num

nnlia dedit, ubi de

iis

soleninibis, qiiic a priori

adversam ejus partem referri ad Theodosium jiiniorein, qui utrumqne numisina aureum
111

et

ejus imperio deducuntur,

eum

vcrba facere, osten-

Constantinopoli peicuti

jiissit,

cum eadem

in utro-

dunt decennalia ejiisdem imperii anno cdxi memorata.

Tom.

mus

exhibelur

Musei Farncsiani hic Theodosii numD. N. Theodosius P. F. Aug. in


:

que Antica, ut ibidem pluribus exposui. 2. In niimmis impp. Chrislianurnm orbis et Mediobarbus pag. 335, crux sa;pe reprcesentantur.

i12
prodiicit

SIXTr

ANNUS

8.

CHRISTI 329.

miiDmiim Theodosii jun.

in postica inscri-

ohjcclionibus, singnlas
Ojieris tiluiiis

ptum, Th. P. XXXVII. Cos. XVII.


Visitur figura setlens dextra

P. P.

Con. Ob.

ita repcllit, ut corpus iiide diiodecim |iartibus efflorescens conficiat. Hic ejus
:

glohum

teiicns. Raris-

De Curandis
\\\
:

ajjcctionihus

Crmcoscri-

sime

lioc

saxMilo Imperatoris titnlus oi) victorias

rum

libri

duodecim.

fine ostendit

rationem
viri,

dari solilus, et trihnnitia ixilestas in

nummis Au-

beiidi

gustornm leyuiilur. Trihnnitiam j)olestatem xxxvii hoc anno absolvit Tlieodosius, qui anno cdii ab
Arcadio patre in consortiumiinperii atrectus fuerat.
Notavit aulem Cuperus V. C. in Apollieosi

Homeri

duodecim dispntationes conscrii)si, et ostendi (|u;ciiam de Dco et maleria, mundiiiue fabrica, et de virlute ac vitio senserint giVTci philosophi et qua^nam iisdem de rebns sacnc nos littera! docuerint, et quo pacto
(iiiaiii teiiuit

Has ego vobis, o

pag. 148, veteres per glohuin freijuenter lellurem denolasse. Hinc in numismatis JiiUanus Aug. apud

illorum quidcni
iiis

jam
;

exstincta

siiil

oninia et obliviocivitatcs et pro-

caligine induta

nostra vero lucc floreant ac vi-

Tristanum, Caracalla apud Patinum, globum


:

tc-

geaiit,

innumerisque per singulas


Ante hu)ic

Uadrianm locupletator, et resnens reclor orbis titutor orbis dicuntnr; (juo pertiiiet Julium Ctcsarem ex dccrelo Senatus apud Dioiiem lib. 43, super imaginem orbis aiream insedere. Ex babito
Julio CcTsari bonore, factum est, ut orbis in

vincias auditoribns freqnenteiitur .


i.

scripsit.

Tempus (pio
cap.
i,

annum

Theodoreliis adversus illos


Iii

diiodecim

libri

a Theo-

doreto editi valde obscurum. Videtur Baronius, inquit Garnerius in Auctario


sert.
II,

num-

mis ejus frequentissime videatnr, bicqne mos ad


alios
siret.

operum Theodoreti Dissuam sententiam ex eo confecisse,


vii
,

imperatores regni
Tito

equo

insidenti

bonorumque lucredes trauoibem figura armata, et


lcnent, uti prxter

quod

ait

Theodoretus sub finein sermonis

cum

bortaretur Gentiles, ut rejectis suis

sacrificiis. sacriita

M.
ros

Julio Pliilippo Jupiter trihuunt; sapeque im-

ficium laudis offerrent Deo


I^ersuadeant,

Vobis ut
leges,

faciatis

peratores

eum manibus
testatur

innume-

uon principum

neque supplimaris ac
leges a

nunimos

riuni. Orbi postea Cbristiani Augusti Crnccni

Hadriani statua apud Ferraim-

ciorum metus, sed


terra' incolis est

veritatis potenlia, (]ua;


.

jam notissima

Verum

posuere, ut significarent, quemadmodum narrant Cedrenus Suidas, et Codinus, se proi^ter fidem in

Theodosio
ea qua)

annum data; adversus Paganos inagis conveniunt cum Theodoreli dictisquam


aiite prffisentem

Chrislum ternc Dominos factos esse. Terram per globum signitlcarunt ob rotundam figuram, iier Crucem vero fidem ob Cbristum illi affixum, intellexerunt. Jam in Justini et Marciani nummis Victoria altera manu corollam, altera globum, cui

Crux loco
stiani

Victoriffi,

quam

c.ieteroquin multi Chri-

imperatoresretinuerunt, gerit. PiuraCuperus


Cyrillus et Theodoretus scribunt adversus

laudalus.
3.

lioc anno lata; qnia imperator prKcedentibus legibus poenam capitis sacrificantibus Paganis statuit. Sunt autem ejnsmodi dua3 quas Annalibus Baronius inseruit alteram aniio cdxxiii alteram anno cdxxvi. Videtur itaque Theodoretus scripsisse anno libros De Curandis Grcecormn affectionibus CDXXVii aut circiter, ut quos suis legibus terruerat imperator, eos ratione ad Christianam fidem superstitionis Genlilis victricem adduceret. Haec Garne:

Gentiles.

Ad num.

13.

Julianus imperator

cum

rius loco laudalo, ubi plura de egregio boc opcre.


5.

a fide Christiana defecisset, defectionis causas scripto


libro reddidit,

Romani apud Tolosam a

Visigotlds victi.

novumque Ceulilismum

informavit,

A num.

IG ad 19. Prosper in Chronico sub bujus

tanto recenliorem vetere, quanto arlificiosius pluriuiu Deorum secundariorum religionem unius su-

anni coss. recitat bellum a Littorio duce Romano adversus Gothos infeliciter gestum ut videre est
,

premi cultu temperal)at imiirobabat enim Gra^corum Barbarorumque veierum nefarias absurditates, cx suis ipsorum Cliristianosque imo et Judaios
:

libris

impugnabat; ut pbilosophica; sus


faceret.

religioni

locum
veluti
totis

Hunc

iinperatoris apostatre

librum

apud Baronium. Idem bellum paucis verbis Cassiodorus in Cbronico refert His coss. bellum adversusGolhosHunnis auxiliantibus geritnr,et Littorius dux Romanus ab eis capitum.Loquitur etde eodem bello Idacius in Chronico ad annum Abrahami
:

qui apud Cyrillum fere integer reperitur, Gentiles

MMCDLV, qui

kal.
ait

Octobris superioris Christi anni


:

clypeum opponcbant Cbristianis,etCbristiani

incboatur, ubi

Bello Gothico sub Theodoro

viribus imiietendum pularunt, donec Gentilis superstitionis aliquid mctucndiim superesset; sujierfuit

rege apud Tolosam, Littorius


sultius

Romanus

diix, incon-

cum

auxiliari

manu

irruens, coesis bis ipse

editam,et a Baronio
septuaginla
sati

vero usque ad Novellam Theodosii hoc anno num.9 et seq.recitatam.Quare

vulneratus capitur, et post dies paucos occiditur. Inter Romanos et Gotbos pax efficitur . Lo^iuuntiir
et

boc argumento verquidem ad populum multi, Tractatibus vero Theodoretiis et Cijrillus. Nam Nazianzenus invcclivis diiabus in Julianum personam

aimorum

s|)atio in

sunt, serinoiiibns

nico (lothorum, ac Salvianus

de insecuta pace Prospercitatus, Isidorusin Cbrolib. 7 de Providenlia,

cujus verba recitat Baronius

num.

17.

Sed perpe-

magis qiiam bbrnm inseculns


tis

est.

Theodoietus ar-

rain Salvianum Massiliensein episcopum facit, qui fuit lanluiu prcsbyler, ut suo loco ostendam. Prasterea ubi Salvianus dicit
:

plus babet
libri

quam

Cyrillus; hic

enim ad singulns
,

Illis

exaltatio data est

Juliani

Periochas responsioncs subjungens homiiiem pressis vcstigiis eliam evagantem sequiille

lur;

collcctis

in couciunuin

ordiucm

Juliani

pro Immilitate, nobis pro elatione dejectio. Namque agnovithocille dux nostrae partis (Littorius scilicct), qui eamdem urbein hostium, quam eodem die vic-

, , ,

SIXTI

ANNUS

H.

CHRISTI h39.
Postquara unJique nullum
Pr<'csi(iium,

513

torem

sc intraturum essc pr.Tsumpsit, captivus in-

travit . Ihijoui illani

Baronius interiirelatnr Arela,

ducibusque
:

tuis

niI,Roma,relictum

esl,

Focdus, Avite, novas

sa:vuin tua pagiua

regem

tem, ileceptns a Prosi^ero


bal)eat,

(jni

loijnilnr de IjcIIo
cle isto

Lecla domal.

Gothicoai)ud Arelaleni,ante(inani

sernioneni

quod tanien ad Tolosam sedem regiain yestum esse, Idacius, qui Baronii tempore non extabat,
diserte testatur.
6.

Pax Rnmanos

inter et Visigothos sancita.

Mala tnnc ab Hnnnis auxiliaribus Galliis illata auxilium istud irrnptioni siniilliinum reddidere. Ad hanc irruptionem aliqui recentes Historici obsidio-

nem

nrbis Vasatensis referuut, sed hos

anno cdli

Sidonins in Panegyrico Avito dicto, postquam de


Bello Bnrgnndionico locntus est, a versu 243 ad

confutabimns.
8.
19

Carthago a Vandalis occupata.


et

A num.

315,sermonem
Avito, docetqne

liabet

de bello Gotiiico

et

de renovatribuit

ad 36. Prosper

Marcellinus in Chronicis Car-

tione pacis cuni Theodorico ; luijus

landem

tunc fuisse praefectum prajtorio Galliarnm. Denique testatur, Littoriiim postqnam

enm

Arecomicos domuisset, et Scytharum turmas Hunnorum scilieet, per Arvernos duceret, et illi barbara feritate Arverniam vastarent, exortum esse Aviti in illos impetnm, et singulare cum Hunno equite certamen, quod magna pompa describit.

thaginem hoc anno a Vandalis captam direptamque tradunt. Addit Prosper Hanc autem captivitatem Carthago subiit, anno postquam Romana esse coeperat dlxxxv . Capta Carthago a Romanis Cor:

nelio Lentulo et L.
lib. 1
;

Mummio

coss. ,ui prodit Velleius

ideoque anno Periodi Gr;eco-Romane 5348 cui numero si addas dlxxxv, pervenies ad annum

ejusdem Periodi 5932 qui cum praesenti Christi anno concurrit. Marcellinus ait, hanc cladem acci,

disse
Nova bella iterutn, pugnamque sub ipsis Jam palriae muris perilurus commovet hoslis. Littorius Scyttiicos equites tum forte, subacto Celsus Aremorico, Gethicum rapiebat ia agmen
Per
terras,

kalend.

Novemb. sed

illa

diei nota

men-

dosa; standumque Prospero, Idacio in Clironico, ac


auctori fragmenti Augustani ab Henrico Canisio
])nblicati,

qni eain contigisse asserunt

XIV

kalend.

Arverne, tuas,

etc.

Novemb. seu die xix mensis Octobris, quia ab eo die Gensericus Vandalorum rex qui Carlhaginem expugnavit, regni sui initium desumpsit, ut in morte ejus videbimus. In eo fragmento Augustano librarii errore, uti exislimo, legitur: Post consulatum Theodosii

Ubi loquitur Sidonius de auxiliarium Ilunnorum perfidia, et hostili grassatione, de qua etiam queritur Paulinns
lib.

6 de Vita sancti Martini. De hoc

bello et pace qute postea Gothos inter et

Romanos

xvu

et Festi Geisericus

Vandalorum rex Car-

sancita est, agit etiam Jornandes lib. de Reb. Geticis

cap. 3i, ubi ait: Hunnis quoqueauxiliariisLittorio

Romanus exercitus movit procinctum dinque ex utraqne parte acie ordinata,


ductante, contra Gothos
:

thaginem ingressus est die xiv kal. Novemb. Alioquin Carthago anno sequenti in Genserici manus venisset, quod dici non potest. Peccavit et Idacins in Chronico, qui anno Abrahami mmcdlv kalend. Octob. praecedentis Chrisli anni inchoato, ait:

cnm

utriqne fortes et neuter infirmior esset, datis

dextris in pristinam

concordiam redierunt,
,

fcedere-

que firmato, ab alterutra fida pace peracta recessit uterqne. Qna pace, Attila (Hnnnornm oninium Dominus, et pa^ne totius Scythiai gentium solus in

nem Africam
citius,

Carthagine fraude decepta XIV kal. Novemb. omrex Gaisericusinvadit.Idaciusitaque

auctor

citati

fragmenti tardius Carthaginis

mnndo

regnator) erat famosa inter

omnes gentes

claritate mirabilis

anni coss.

ait

post ancipitis

.De hac pace Prosper sub hujus Pax cum Gothis facta, cum eam pugnae lacrymabile ex{)erimentum

humilins qnam antea, poposcissent , 7. Qidnta Hiinnorum in Galliam irruptio. Est haec qniiita Huunorum in Galliam irruptio, qua

ea

summopere

aftlicta

ut colligimns ex Paulino

Petragoricensi, qui hoc tempore vivebat, in lib. 3


Vitae sancti Martini.

excidium referunt. Chiftletius quidem in Notis ad Victorem Vitensem, et ad Vitam sancti Fulgentii, auctore Ferrando, contendit, hanc formulam enuntiandi consulatus ab auctore citati fragmenti usurpatam, euindem sensum habere cum illa vulgata qna usi suiit Prosper et Marcellinus. Sed eum falli certissimum cuin inter consulatum et post consulatum unins anni discrimen sit. Baronins num. 29 loquitur de expeditione Basilisci adversus Vandalos quasi praecesseritexcidiumCarthaginis; sed ea nonnisi Leone Magno imperante suscepta, ut suo loco
;

Cum

subito patefacta

me!n graviore periclo

demonstrabimus. 9. Socrates Historiam suam idtra hunc

Auxiliatores pateretur Gallia Chunos.

Naui socium vix ferre queas, qui durior boste


Extet.

A num. 39 ad 42. Socrates et non co7Uinuavit. Sozomenus nterque Historia; Ecclesiastica? Eusebii
,

annum

continuator, testantur se Historias suas usque a^ XVII Theodosii consulatum, hujus imperatoris octa-

Ha!C expeditiotam Hunnis,qui caesi fugatique fuere, quam Gallis infausta fuit. Sidonius enim loco laudato

cum

capto Littorio Gotliis piiguandnm non fuisse; nuUa; essent Romanorum vires, quai eorum impetus remorari possent
ait

quinquennalibus memorabilem perduxisse; quia sc. id geniis solemnia epochae quffidam erant ad quas priorum Ecclesiae saeculorum scriptores, tam profani quain Ecclesiastici, in hbris suis aut incipiendis aut absolvendis respiciebant. Valesius
vis

ToMus vn.

; ;

51/i

SIXTr

ANNUS

8.

CHRISTI 439.
Theodoretus Jlistorias suas scripserunt. Caeteerrant passim rccentiores liisforici qui arhi-

qui ufrumque Historicum e graeco in l.itinum


et

vcrtit,

qnamplurimos crrorcs pracccdcntiuui inlcrprcsustiilit,

rnm

tiuu

in

Prajfationc

sui

0|icris oliscrvat,

trantur,

Socralem

et

Socratcm pafriaiu iiabuisseConsfantinopotim; cum ipsemct in lib. r;, cap. 24, se in ea urbc nalum atque eilucafum fuisse tcstctur; camque ob cansam se res
illas

Eccfesiasticas currcnti

Sozornenum Historias suas aimo ]iublicasse; qncniad(jui

rnodum enim

Tlicodoretus,

suam Historiam

Eccfcsiasticam ultra

annum

cdxxix non produxitj

praccipue

commemorasse, qna?

in illa civitate

eani(fcm adliuc efaborabat anno cdslvui, ut loco


citato
et

acciderant. Anfea cap. 16 scripserat, se

admodum

demonstravi

pari eadenKiue rafione Socrates


circiter

adolesccntem Constantinopoii auditorem fnisse Belladii ct Ammo)iii Grammaticoruiu Gentilium Constantinopoli causas actitavit,

Sozomenus eodem

tempore, quo Ttieo-

doretus, suas scripserunt. Hos tres auctores


circifer

eodem
et

indequecognomentum

tempore suas Historias

Eccfesiasticas,

adeptus esi Scholastici ; sic enim Advocati eo tempore vocabantur. Tandem abjecta causidicina ad

eiucubrasse et promulgasse,

unumque

ex alio sua

mutuatum non

scribcndam Hisforiam Ecclesiasticam se contulit. Baronius, et ante cum Nicephorus in Prooemio Histori;c suai Ecclcsiastica; tradunt Socratem fuisse Novatianum. Verum Valesius re accuratius examinata afflrmat, se
niliil

esse, aut ununi qua3 ab alio prfftermissa fuerant ex iiidustria non supplevisse, ut Va-

lesius putavit (osfendi

ria EcclesiasticaTIieodoreti

anno cdxxvii, cum de Histoverba facerem. Denique


esse,

Socratem annis Olympiadum usum


kalendis Septembribus deduxisse,

eosque a

in illius Historia reperisse,


;

quod eum Novatiamim fuisse convincat favere quidem eum plerumque Novatianis ut cum Novatianum illius Secta? auclorem inter marlyres nume,

fomo enim Socrates Eusebii Historiam continuarit, ejus tamen numerandi rationem sequi non debuit, cum Eram Abrabamiticam a die prima
superiori

vidimus

licet

rat;

cum

Novatianos arctissima benevofentia conet

mensis Octohris incipientem


pat, et post

quam

Eusebius usur-

junctos fuisse dicit Catholicis,


Ecclesia
vatianis
,

una cum
,

illis

in

eum

S.

Hieronymus

et Idacius,

non ad-

Deum

orasse.

Verum

aliud est favere No-

hibuerit.

aliud Novatianum esse. Socrates

homo

paulo severior, illorum disciplinam atqne abstinentiam [irofjabat sed Ecclesiam perpetuo appellat
,

molitiones S. Cyrilli.

simpliciter et absolufe

Ecclesiam Catholicorum opponens eam Ecclesiis aliarum sectarum de quibus agit in libro sexto cap. 19 et se^i^i. Arianorum sc. Novatianorum et Euuomianorum.
, , ,

Constantinopolitamim adversus A nuni. 42 ad 44. Baronius scribit, Proclum hoc anno Concifium Constantinopofitanum cum non mediocri episcoporum multi12. Co7icilium

tudine celebrasse, ut suae sedis dignitati consuferet,

Secundo, in eoactumadversus AlexandrinaeEcclesiae


moliliones, quasi totius Orientalis Ecclesice prima-

10. Sicuti nec

Sozomemis.

Hermias

Sozo-

tum

Cyrillus ambiret.Tertio, datas aConcilio litteras

memis, qui eodem tempore, quoSocrates Eusebium continuavit, in hb. 5, cap. 15, scribit majores se
habuisse non ignobiles ortos ex I^ahestina ex vico quodamjuxta Gazam, qm Bethelia dicitur, avumque ad fidem in eo oppido primum conversum esse

ad Cyrillum Alexandrinum antistitem, quibus


neretur
rafis
,

mo:

Cauonum
quidem

prioris utrius^jue Concilii geneet

Nicteni scificet et Constantinopoiifani


suis

Nicceni

singufas diisceses limitibus


;

contentas esse praecipientis


Antishte ponentis. Quarto,

Constantinopolilani

ab Hilarione monactio. Quare emendandus est error Nicephori, et aliorum qui Sozomenum Salaminii

vero pra3sufem nov;e Bomae

secundum

a veteris

litteras

ab Antiocbenis

cognomentum

liabuisse exisfimant, propterea

receptas fuisse, et assensione confirmatas. Quinto,

quod ex oppido Cypri Salaminae originem duceret atqui uon Cyprium, sed Palaestinum se fuisse loco laudato Sozomenus indicat. Nequesofumavusiflius
Palacslinus fuit, sed ipsemet etiam in monasteriis

Dioscorum, qui tunc Alexandrinac Ecclesiae in Urbe Begia Apocri^iarius esset. magiiis viribus obsfifisse
sed

educatus

est.

Causas egit Constanfinopofi, queniad-

modum

refert in lib. 2, cap. 2.

Quod Baronius

ait,

cum nihil proficeret, in Antiocbenos, quorum incentorem credebat Theodoretum, doforem animi convertisse, eosque prodifionis in suam ac Alexandrinam Ecclesiam accusasse.
13. Fictitium est.
toria

sanctum Gregorium papam videri improbasse Sozomeni Historium ob laudes ab eo in Theodorum Mopsuestenum congestas, jam anno cdxxvu ostendinms, Gregorium attribuisse Sozomeuo, quae a Theodorcto dicta sunt. Ucnique Sozomenum Novatianum non fuisse, ut autumavit Baronius, ipscmet
ostendit in
^Juisse
fib.

Verum Garnerius

in His-

Theodoreti,quam tomo vOperumejusinseruit cap. 7, lianc Baronii sentenham refellif, quod nullus scriptor tanti ncgotii meminerit; neque Cyrilli modestia

tam anibifiosum consitium

ferre potuerit;

9 suaj Historiae, ubi


imblicae,

scribit se inter-

processioni

quai in

honorem XL
Proclo Ec-

ncque Christiana charitas sanctissimos priesules Proclum et Cyrillum devinciens, lam iujuriosaiii neque tandein uUa sententiam dicere valuerit
;

martyrum
1 1
.

Consfantinopofi cefebrata clesiam urbis ilfius admiuistrante.

est,

sese ea tempestatc dcderit occasio fioc de jure prae-

sidendi Concihis Orieiitalis Ecclesia! disceptandi

Socrates

et

Sozomenus eodem tempore quo

quiC

tria

jure merifo certa esse

dicit. (J)

Nam

supra

(1) Constanlius animadvQrlit in Monito jiravio aJ Epislolam x Sixli pa[i:o III pag. 1209, viii. Padum el Garnfrium minime assoculos essc Theodoreti menlejn, dum ab co memorari putant litteras Synodicas, quas Proclus ad Doranum Anliocheuum cpiscopuni in giatiam Athanasii Pyrihenorum episcopi misil. Nam Theodoreti Epistola eo consilio scripta est, ut Flaviani gratiam adversus Dioscori calumuias sibi conciliaret. Mansx.

::

SIXTI
(lemonslravi,

ANNUS

8.

CHRISTI 439.

515

Prochim
qui tam

et

Cyrilbim

lioc ipso tein-

porc

iiitor

scse conjunctos fiiisse adversus

Joannem
Capiluia

teneat jusque ipsius acin parlc agnoscalur; necesso est utramque aliam sedein i)atriarchalcin de])rimi,

Aiitiochenitm,

pcrsonam

(|iiani

De causa Athanasii Perrhcnoruin

e])iscopi

legenda
sjjcc-

Tlieodori anatliemati subjici


bat,

iioii tlclicre

contende-

quod lainen cum


in

tanto ardorc 1'roclus et Cyril-

Actio XIV Concilii Chalced., ubi oinnia ad tantia recitantur.

eam

lus procurabaiit, ut hic adversus Tlieodori blasplie-

mias libros

luccm

emiscrit, et coiisensu Procli


(]iia

15. Concilium Regiense. - Xd iium. 44 et seqi]. Celebrata hoc anno die xxix, non vcro die xvi No-

leji^em a Tlieodosio

imp. obtinuerit,

legem a

se

datain adversus Nestorii

personam

ejus^iue libros

sis in
7-iiis

vembr., utlegituraiiud Baroniuni, Synodus Megiensecunda provincia Narhonensi, cui non IfilaNarbonensis, iit Iiabet Baronius, sed sanctus Hilarins Arelatensis cpiscopus ])rffifuit. Qui luiic

ad

Theodorinn, ejusque capitiila

extciidit. Qiiare

Proclo

cum

Cyrillo optime conveniebat.


Cyrilli capitula et snis et

Ad

hffic

Theodoretns
pluribiis,

Catholicorum

eliam sanclissiinis adco suspecta esse persuaserat, ut eosdem ab eo etiam alienasset; ita ut etiam in Synodo Chalcedonensi de iisdem Capitulis
nullafacta fueritmentio. Quis igitur sibi in

Viennensis

subscripsere, fuere episcopi omncs, partim ex ea provincia; parte, qua; Arelatensibus

vicinior erat, ])artim ex Narboncnsi secunda et Al-

animum

pina maritima, in quas Arelatenses episcopi jus sibi hoc tempore viiidicabant. Hilariusde caiisa ordina-

inducere poterit, Cyrillhin non minus prudentia

conspicuum in his rerum circumstantiis rem hujusmodi tentasse? d4. Baronii funclamentum evertitur. Funsanctilate

quam

Armentarii cognovit tanquam priinus Gallicanarum provinciarum metropolitanus, ad quem


tionis
referri deberet de gravioribus causis, quae per pro-

vincias

emergerent,

secundum
id(|ue

ea, qua; a

Zozimo

datur Baronius in his verbis Theodoreli

iii

Epistola

papa fuerant constituta,


scopi

ad exemplum epi-

Lxxxvi, anno cdxlix ad Flavianiim Constantinopolitanum episcopum data, in qua Theodoretus ait Scito, domine lianc illum (Dioscoruni scilicet episco])um Alexandrinum) adversus nos pusillitatem gerere, ex quo Synodicis vestris sub beat;T3 memoriae Proclo factis sanctorum Patriim regulis inha?rentes assensimus ac de hoc nos seinel at(]ue
, :

Thessalonicensis.

Par

est

enim existimare,
5 de Concordia

iuquit Baluzius in Suppleincnto


cap. 31, Hilarium,
fuisse,

lib.

quem

constat

inagnum virum
,

nihil inconsiderate egisse, et ista usurpasse

in

conse(]iientiam

litteraruni

Zozimi

de quaruni

auctoritate ])utabat iiiter episcopos Gallicanos noii dubitari. Sane in Concilio Regiensi prtTsedit citra

iterum increpasse, quasi et Antiochenorum ut ait, et Alexandrinorum jura prodiderimiis . Verum respondet Garnerius, Theodoretum intelligere Synodicas sub Proclo factas Constantino|ioli, et a Conin causa Athanasii cilio Antiocheno approbatas
,

controversiam, nulio episcoporiim litem adversus

eum movente
hanc
tere, ut

ob eam causain, tanquam constaret,

sedis Arelatensis anlistiti potestatem cornpe-

Synodis praesideret intra Gallicanas provin-

cias congregandis.

Quinimo

inter vitia ordinationis

Perrhenorum
Proclus ad
re
cilio

cpiscopi,

in

Concilio scilicet,

unde
ea de

refertur omissa melropolitani


Hilarii Arelatensis

auctoritas,

id

est,

Domnum episcopum Antiochenum


enim Proc/^ referuntur
:

tanquam absque eo non

liceret

scri])sit. Littera?

in

ConRes-

ordinare metropolitanos.
16.

Chalcedonensi Act. xiv, sub hoc titulo


,

sanctissimo et criptum Syiiodicarum litterarum Dei amantissimo fratri et consacerdoti Domno, Prochis in Domino salutem. Potest tamen suboriri nonnulla quaestio, quam nempe ob rem, si res ita
se habuit,

mentio.

Baronius

In Concilio Begiensi nuUa Pelagianorum


scribit, in liac

Synodo Regiensi
:

optime de Pelagianis episcopis consultum esse Accidit enim, inquit, ut cum liis temporibus nonnuUi episcopi, qui sectati essent Pelagium, ad Ecclesiam se redire poenitentes simularent,
recipiendi
ipsi
iis oinnem sedem spein ademerint iidcm Patresqui

Theodoretus scripserit, Antiochenos as-

sensiim pr.Tbuisse Procli Synodicis, sanctoriim Pa-

trum

regulis inhcerentes ?
jirodita"
:

Cur eosdem Antiochenos


ac Alexandrinai Ecclesise

Concilio Regiensi interfuerunt .

Verum

nihil

Dioscorus

suae,

reos fecerit et quo in gradu tunc temporis Dioscorus constitutus esset? Sed ad ultinuim res])ondet Garnerius, Dioscorum cuin Antiochenis, ideoque et

estinea Synodo, unde colligi possit, conlra Pelagianos episcoposaliquidab ea statutum fuisse.Etenim,
ut recte observavil Em. card. Norisius lib.2 Hist. Pelag. cap. 1-2, nulla in eo Patrumcongressu Pelagia-

recens Theodoreto, criinen proditionis objiceret successisse in Cyrilli locuni anno cdxliv demortui
,

noruin inentio fit. In errorem forle Baronium duxit Collector Conciliorum, qui in indice capitum sic
tertium praenotavit De haereticis et schisinaticis si ad Catholicam fldein venerint, quid episcopis
: ,

ohjecisse vero, quia Synodicis Procli litteris

Dom-

nus admonitus jam judicatam Athanasii Perrhehoc enim facto videri nensis causam recognoverit
;

observari debeat . Sed plane inepte

ut plerumque

primatum Domnus Prodo concedere, siquidcin ut privatis lilteris monere de officio amici est,
))otuit,

in aliis Collectores solent; cuin eo in Capite de

uno

Armentario

e]iiscopo

ita

Synodicis su])erioris.

sedes secunda fuerit post

Jamverocum Alexandrina Romanam, Antiochena


;

quidem
contra

punito,

Ebredunensi sermo sit, et eo non ob Pelagianismum, sed quod

post Alexandrinam tertia, idque servatum fuerit

decreta a duobus tantuin episcopis consecratus fuerat, et absijue consensu Hilarii Arelatensis.

canonum

jam inde

a priniis EcclesiK temporibus


si

Constanli-

Statuitur

autem cuindem posse

in aliqua

nopolitana receus constituta,

secundum locum

parochia

cum

facultate episcopi titulo chorepiscopi

516
habitarc,
pina, a

SIXTI ANNTJS 8.
prajterquam in Provincia maritima Alqua removebatur, neque presbylorum posse

CHRISTI 440.
ronii scntentiam
rcjicit;

quod nulla
sit,

testificatione
tertio

Vctcrum

innitalur, cl apcrluin

in

Caiionc

ab ipso consecrari, item^pie alia noniuilla eo in Concilio decernunlur. I)c Pelagianis vcro episcopis ne vcrbum quidem, inquit Card. Norisius. Garnerius qui eodem tempore, quo idem Card. de ba^resi Pelagiana scripsit in Dissert. ii de Synodis in causa

agi dc solo Armoiturio, cjus(]iic ordinatoribus, ct

in aliis sc|tem

niliii

contincalur, (juod ad Pclagia-

Dcnique JuliaMuin, iion Captcanum, \d crcdidit Baronius sed Eclanensem episcopuiii


nos
tralii pnssit.
,

fuiKse, et nonnisi errore liln-ariorum vocati Altela-

Pelagianorum

habitis,

Synodo

XV

hanc etiam Ba-

nensem, suo loco demonstravirnus.

SIXTI

ANNUS

8.

CHRISTI

440.

1.

Sixti papce interitus, et ejusdem religiosa

monumenta adjuvante

Valentiniano.

randis imaginibus. Hujus

autem erigendae seu in

Quadrin-

ampiiorem formam
tisque ornamentis

restituendce BasiliciB, et tottan-

gentesimo quadragesimo Cbristi anno consulibus Valentiniano quintum , et Anatobo Sixtus Romanus Pontifex ex hac vita decedit quinto kal. Aprilis, cum sedisset annos octo, minus diebus
, ,

decoranda;, Deique Genitricis


papae ex Concilio

titulo consecrandaj, eidein Sixto

Ephesino
detur
:

(ut

diximus) occasio suppeditata esse vi-

vindicata

enim a

Nestorii blaspbemiis Dei


victoria
in

triginta

qui enim anno Domini quadringentcsimo

Genitrice

Maria, de
Mai'iffl

tanta

honorem
antiquis
desiit,

trigesimo secundo, die vicesima septima niensis Aprilis creatus est (ut diximus)Pontifex, etbocanno

ejusdem
chartis,

Deipara; placuit ipsi tantum erigi


est in

fornicem triumpbalem. Repertum

vicesima octava Martii moritur, ad dictum tempus

propagasse sedem opus est affirmare. Decessisse hoc


ipso anno Sixtum, et

quod excisuni in lapide consumptum Epitaphium de eadem Basilica ab eodem


erecta
'

papa

subrogatum Leonem, Prosper

haec cernens oculis scripsit,

quem

secuti sunt

alii.

De eo autem
:

haic in libro de

Romanis Pontificibus

leguntur h Hic fecit (refecit) basilicam S. Maria3 Matris Domini, quasab antiquis Liberii cognominabatur, juxta Macellum Libyse
(Liviffi)
;

TIBI XYSTCS NOVA TECTA DICAVIT DIGNA SALUTIFERO MCNERA VENTRE TUO Tl) GENITRIX IGNABA VIRI TE DENIQLE FOETA

VIRGO MARIA

ubi et oblulit

VISCERIBUS SALVIS EDITA KOSTRA SALUS

hKC
Lita

Altare argenteum purissimum pcnsans libras

trecentas, etc.

numerantur

ibi

pluribus alia col-

ECCE TUI TESTES UTERI SIBI PR^MIA PORTANT SUB PEDIBUSQUE JACET PASSIO CUIQUE SUA

eidem conMeminit ejus Ecclesiaj Hadrianus papa ad Carolum Magnum imperatorem his verbis 2. Magis aulem successor Caileslini Sixtus papa fecit Basilicam S. Dei Genitricis Maria;, cognomento Majorem, qune et ad pra^sepe dicitur simili modo, et ipse in metallis aureis, quaiu|uam in didona,
et redditus ex diversis fundis

tributi.

FERRUM FLAMMA FER^ FLUVIUS S.EVUMQUE VENENUM TOT TAMEN HAS MORTES UNA CORONA MANET
Sed et alia extat ibidem adhuc de eodem Sixto papa his versibus antiqua memoria ^
:

'

versis historiis, sacris decoravitimaginibus

quas nonnibil vetustate tcmporis detrimenti passa Domi:

nicus Pinellus Cardinalis, ejus Basihcaj dignissimus


arcliipresbyler,

CEDE PRIUS NOMEN NOVITATI CEDE VETUSTAS REGIA LiETANTER VOTA DICARE LIBET H^C PETRI PAULIQUE SIMUL NUNC NOMINE SIGNO XVSTUS APOSTOLIC.E SEDIS HONORE FRUENS

summaadbibita opiflcum

diligentia,

resarciendas, et
vit, additis

jam collabentes conscrvandascuramajorum exemplo aliis desuper positis

UNUM QUaSO PARES UNUM DUO SUMITE MUNUS UNUS HONOR CELEBUAT QUOS HABET UNA FIDES PRESBYTERl TAMEN UIC LABOR EST ET CURA PniLIPPI
Append. pag. H70.

ex pictura hinc indc dc Dei Genitricis historia veneAntiq. inscrip. in


>

n. 7.

^ Ibid.

pag. 1174.

Hadr. ep.

iii. c.

19. lom.

ii.

ep.

Rom.

Pont.

n. 7.

SIXTI

ANNUS

8.

CHRrSTI 440,
Gens sacranda
prolis
liic

517
seminc nascilur almo,

postquam efesi

(epnesl) cnristus

vicitutriquepolo

pra:mia discipulis meuiit vincente magistko

Quam

foccundatis Spiritus cdit aquis.

Virgineo fa;tu gcuitrix Ecclesia nalos,

uanc palmam fidei rettilit inde senex.


Qufc vero ejusdem Pontificis precibiis fecerit impcrator

Quos spiranle Oeu

concipit,

amue

parit.
:

Ca;lorum regnum sperale, lioc fnntc rcnali Non recipit felix vila semel genitos.

eadem Epistola Hadriainis 3. Sed et per rogatum ejus Valentinianus Augustus fecit imaginem aureain cum duodecim porquam tis, et Saivatore gemmis pretiosis oriiatam
:

sic

subdit in

Fous liic est vita, et qui totum diluit orbem, Sumens deChiisti vulnere principiuin.
Mcrgero peccalor, sacro purgaude iluenlo : Quem veterem accipiet, proferct unda novura.
Insons esse volens, isto mundare lavacro,

Seu patrio premeris crimine, seu proprio.


Nulla renascenlum est distantia, quos facit

unum

Confessionem B. Petri Apostoli posuit, et a tunc usque bactenus apud nos ab omnibus fidelibus veneratur . Hkc Iladrianus. Habcntur insuper in dicto libro de Romanis Pontificibus ista de Sixto Hic ornavit de argento Confessionem B. Petri Apostoli , qua; babet libras quadringentas et paulo inferius de codem Valentiniano Augusto ; Fecit et Valentinianus Augustus rogatu Sixti episcopi fastigium argenteum in BasiHca Constantiniana, quod a Barbaris sublatum fuerat, pensans libras sex mille sexcentas et decem . -L Ex his plane intelligere possumus, uon ab omnium Ecclesiarum ornamentis abstinuisse Govoti
:

gratia super

Unus fiins, unus Spirilus, una fides. Nec numerus quemquam scelerum, nec forma suorum
Terreat. Iloc natus llumine, sanctus eris.

Hactenus

Sixti versus,

quibus

(ut vides)

etiam ad-

versus receutem baeresim Pelagianam Catholica est assertio de originali peccato, quod illa negabat. Sed

jam pauca

qute sunt reliqua Sixti papaj operum,


:

ubi superius descriptorum, prosequamur

Hic
,

Appia

scripsit,

platoniam in coemeterio Callisti via ubi nomina episcoporum et martyrum conuuemorans. Hic fecit ordinationem in
fecit

Urbe

Roma

per

mensem Decembrem,

presbyteros

thos, sed

ab

iis,

quse ad Basilicas sanctorum Aposto-

viginti octo, diaconos

lorum

Petri et Pauli speciare sciebant, de

quibus

duodecim, episcopos per diversa loca quinquaginta duos. Qui etiam sepultus

vidimus) Orosius ineminit, nosque suo loco pluribus diximus. Ex bis quidein etiam co(ut superius

est via Tiburtina in crypta jiixta corpus B. Laurentii, quinto kal. Aprilis. Cessavit episcopatus ejus dies

Basilicis reverentite, fuisse


;

gnoscere vales, totum quod ab illis est iin]iensum ob Aposlolorum Principum vcnerationem quod ex eo quidem patens fit, quod majori prosecnti fuerint cultu dictas Apostolorum Basilicas, quam ipsam primariam Lateranensein Ecclesiam cujus ornamentis non pepercisse dicuntur cum alioqui, quod pertinet ad jura immunitatis omnium Ecclesiarum, ut ad eas confu,
:

viginti
6.

duos

Ha3C

ibi.

giana.

Ad postreinum vero illud de

Perpermn Sixto tribimnlur

scripta PelaSixto dicere

non omittimus, eadem ipsum iiassum esse post morlem, quac pertulisse dixiinus Sixtum itidem etenim Romanum Pontificem atque martyrem
:

sicut ejus noniine prodiit edilus ab Origenistis (ut

dictum

est

superius auctoritale S. Hieronymi) liber


Pythagorici
:

gientes salvi essent, ea in cunctis

Rom;c

existentibus

Sixli sive Sexti

ita

noniine Sixli hujus

Ecclesiis fuisse a Barbaris illajsa servala et custodita, tesliiicatione S. Augustini superius recitata,
satis

reliqua recensere,
verbis

superque exploratum babeatur. Sed pergamus quaj de donis Sixti papa; tempore coUatis Ecclesiis ibidem scriiita leguntur bis

a Pelagianis scripta fuere tria volumina, priinum de Divitiis, secundum cnjus est titulus, De inalis Doctoribus, et operibus fidei, et
aliis

non ab

quam

judicio futuro, tertium vero de Caslitate

qua; quilector

dem

Pelagianismis esse referta

accuratus

inveiiiet,

modo

calleat superius recitatas Pelagianas

5. Hujus Sixti temporibus fecit Valentinianus Augustus Confessionem B. Pauli Apostoli ex argento pensantem libras ducentas. Item fecit Sixtus Confessionem B. Laurentii martyris cum columnis porpbyrelicis, et ornavit transennam, et altare et Confessionem S. martyris Laurentii de argento pu-

vehementer, haud pridem eadem opuscula absque diligentiori consideratione eodem


senfentias. Dolui

nomine
7.

Sixti

Romani

Pontificis esse cusa.

rissimo. Fecit allare pensans libras quinquaginta,

cancellos argenteos supra platonias porpbyreticas

harum scri|jtionum papam aliquando dixit, vel nutu saltenj ostendit, aut quoquo modo in levem suspicionem induxit? cuin pra^sertim Gennadius horum temporum scriptorum Ecclesiasticorum exacte caQuis, rogo, antiquorum,

auctorein Sixtum

pensantes libras trigenta, apsidem supra cancellos

cum

statua S. Laurentii martyris argentea pensante


,

libras duceutas

etc.

Recenset alia dona eidem


:

talogum texens, et de Sixti papa; Epislola ad Nestorium mentionem babens, nec quicquam scriptorum bujusmodi Sixto tribuat baud enim ipsum prajte:

oblata Basilicae. Et inferius

Hic

fecit in Basilica

riisse potuere, quEe a tanto

auclore edita esseut. Vel

Constantiniana
ante

ornamentum super fontem, quod


columquas Constantinus Auguset et jussit
:

quomodo

valuit ipse Sixtus

Pelagianorum acerriProspero

non

erat, id est, epistylia

marmorea,

mus

hostis, et ejus lucresis (ut auctore S.


est)

nas porphyreticas erexit, tus congregatas dimisit

ut erigcrentur,

ultimus profligalor Pelagianse bffiresi consentientia consciipsisse? Habeat Solanius solus

dictum

quas
ratis

et versibus exornavit

qui

sic se

babent in

octangulato opere, binis in singulis epistyliis exa:

Sixti papa3 noniine typis mandavit opuscula; imo nec unus ipse professione Cathohcus tam insigni honestata nomine venena bibat de calice

ipse sibi qu;e

: :

518
aiireo Babylonis
:

SIXTI

ANNUS
mos

8.

CHRISTI 440.

anreuin dixerim, quod coiniilura


fulei

liabeat Calholicfe

conseniientia, ut

est

tO. Rursum vero in tertio libro qui inscribitur de Castilate, (juomodo se adversarium gratiin cxhi-

omnium

ba^reticorum mortifera melledeliliuta pro-

beat auclor, vel ex verbis


th:ei
'

illis
:

intellige,

dum
:

Mal-

pinare. Sensil lioc ipsum, et doluit mecum veliementer, atque ex alto insemuit pectore Lindanus

episcopus (iaudavensis, vir doctissinuis, protlijiator ba?reticorum, et noriua Orthodoxorum aulistitnm,

locum illum explanans Nou capiunt omnes boc verbnm, sed quibns datnm est istud ipsum tribnens ipse omnino liberaj hoiiunis volunfati, subsannat eos qui ex Dei gratia donuin illud
provenire contendunt, baecqne
ligas
ait
:

cuni aiUe aunos circiter octo, ipso


pap.T quinti,

initio sedis Sixti

Nolo

sic intel-

Rom;e esset, et cx more de re litternria contingeret una simul misceresermones; liaud '(pio animo ferrc xalens, sub falso nomiue tanti Pontilicis Pelagianorum fcetus esse suppositos. 8. Sed ne quasi aerem Yerl)erantes pugnare videamur, satis erit ad instilutum pauca ex tribus
bbris
illis

dictum

quibiis lioc

possideant,

Non omnes capiunt hoc verbum, sed datum est quasi castilatem nonnisi illi qnibiis etiam non volentibus, et fatali
: :

(quod aiunt) necessitate collata

sit

ne

et

gratiosum

Deum
Ii(^os

pra^mium tollas . Erant plane hujusmodi Pelagianorum cavilli, et in Cathostafiias, et castitatis

bic in

medium

afferre, qua> ex Pelagianis

iuusta! iiota; calumnia>, ut

dum

bi

absque difas esse

prodire fontibus Catholicus dogmatistes intelliget. Quid euim integro libro illo de Divifiis conatus est
auctor, nisi ostendere divitem

vina gratia consequi castitatem minime

ho-

minibus dicerent,
inferius,

illi

eos fatalem virtulibus adi-

hominem

ex Dco

non

piscendis necessitatem

imponere subsannarent. Et

esse? contra divinaj plane Scripturs

testimonia,
fecit

cum
:

illud Pauli ad Corintbios explicat

quibus dicitur
ditat .

Uivitem et pauperem
:

Deus.

Unusquisqne proprium

donum

babet a Deo ,

Et in cantico Annpe

Dominus pauperem facit et Ex multis namque invenies eumdem aucto


:

subdit ipse

Propria; scilicet voluntatis .

rem

velle probare,

minem
filios et

impossibilem esse divitem hoDei pra^cepta servare imo el omncs, etiam filias habentes, divitias teneri profundere et
si

11. Sed quid in his diutius immoramur? Vel hoc unum tibi satissufflcere potuissetad perspectam bominis Pelagiani cognitionem, quod cuni videas

tribns

illis

libris

aucforem versari

in

operum com-

reddi pauperes,

velint salvi esse, pluribus docet.


toto illo libro versetur auctor,

mendatione,

nunquam meminit

divinae gratiae, vel

In bis, inquam,

cum

quis non intelligat spirare Pelagiuin, cujus iuter


alia

minimum(|uid ei tribuit, sedlibero tanluni arbitrio omnia ut nonnisi Pclagianum loqui vel surdus
:

hirresum capita

(ut

dictum

est)

illud

erat,

non

intelligat.

Insuper

et in illo

absolutissimus detegi-

posse salvari divitem, nisi

omnia sua pauperihus


:

tur auctor Pelagianus,


ditferentiam ponat
et
iiiter
:

eroget? Sed etsi possent ea cnncta ad ali(|uem Catholicum sensum (luomodocunKjue pertrahi decuissetne tempore hujus emergentis lueresis Roma-

quod ex doctrina Pelagii beatorum vitam a^ternain


in libro de Castitate sic

regnum coelorum

dum

pra;dicat castitatem, ut

deroget matrimonio,

cum

num
tamen
9.

Pontificcm,
afflnia,

non eadem expresse, illis etconflnia, absque suspicione haaresis


etsi

uxoratos negat gloriani ca^lestem consccuturos, fruised accipe

Pelagiana?, nulla facta ejus abrogatione, tractare?

Sed

et in

dum

disserit

secundo libro ita recla incedit via, opera esse necessaria ad salulem, ut

tamen ad i^ostremum sese auctor prodat Pelagianum, cum omnia libero arbitrio tribuat, et graliae
nihil conceilat, at(jue
illis

mandata servent Quid ergo (inquit) damnavit Dominus nuptias? Absit sed tantum rcgni gloriam illis, non vitam (si tamen omnia mandata servaverint) denegasse censetur.
turos
vita beata, si caetera

tamen

quam

disertis verbis hacc praedicet

Cuin hiBC igitur

et alia

misceat Pelagianus auctor,

ipsis

utatur verbis, qui-

e Pelagianis pravis sententiis mutuatus; tantaigno-

bus Pelagiani Catbolicos perstringere consueverunt,

minia vindicandus
12.

est Sixtus, Pelagianae haeresis in-

nimirum ubi

ait

Et ut breviter cuncta perstrinvel


peccati

dcfessus et validus oppugnator.

gam
esse,

quando cujuscumque criminis

Sed jam

fine tanti Pontiflcis,

flnem

et

nos

reusquieta meute suscipietmalum

suum

voluntatis

tomo

luiic
;

quinto, loco et tempore congruo, impo-

non

necessitatis, et arbitrio scribi,

quod

illi

nituntur imputare natura3?


sugillaus,

CathoUcos (luidem

nainus post Sixtuni, sextum auspicaturi ab ipsa Magni Leonis papae creatione volumen. Fave tu nobis lector, precihus et piis votis aspira
feiicitate

qui naturam ex originali peccato cor-

ruptam
nis

asserunt. Quid praiterea toto eo disputatio-

ut eadem qua quin^iue tomos absolvimus, qui sunt


:

anfractu demonstrare

conatur

quam homi-

reliqui

consummemus. Sed

ad gratias agendas

ei,

nem
rat,

esse sine peccato, possibile fleri ? Et qnis igno-

qua cuncta
convcrtat.

ha'c nostra dinianaut, oratio se ex

more

asserlioncs has esse Pelagii, inipugnatas jani

mille locis a S. Augustino, et S. Hieronymo, Prus-

pero Aquitano

et aliis ?

Acceptum tuo favore, conceptum luis precibus, Dei Genitrix, qnintum hunc iiartum, pro graliarum
munere, ut Anna
' '

Dei tabernaculum affero


Stcrilis

tu vero offeres

ipsum
auclo

Deo, illud siniul cuni ipsa prae miraculoconcinens:


pepcrit pluriinos

Samuclem, ad

te

ipsam, vivum

(luinta jain

me

prolc, cui nec spes erat potuisse vel


1.

uno germiue

Reg.

I.

foecuiidari.

Unde

niihi etiara prse stupore ia pro-

SIXTI
plieliciim
'

ANNUS

8.

vit.

CHRISTI UM).

519

illiid sit

cnimponduin
:

Quis mihi ge:

Concessa sunt lam grandia pucris, quod infirma


miuidi, ut coiifundat
lortia, Dciis cligere consncSuin (piidem et cgo (dicam cum Salomonc -) puer parviilus, igiiorans introitum el egressiim
'

mul

isttis? I<2go steiilis, et iion parieiis

el istos (luis

eiiutiivit?

Ego

(lcstitiita ct sola

et

isti ulii

craiit? o

Toluiu
quae

i(l

muiieris tui at(|nc grati;c, IVccuiRlissima

Virgo. Adjicc vero, ut (juinto ohlato


iii

eodem

(juiiiario

tomo rependas nuniero mirifice iioscuntur


-

nicuin. Accipcre

igiliir

inerear coiiccssa pucris, ut

munera
mansura
arma,

ista nostra,

doiia tua, Dco oblala, sua ipso


iii

iniplcta,

nenipe cuni (luinque

honleaceis panibus e

bencdiclione multiplicet, et aucta

aiternum per-

pneri anj^usto sinu perceptis sc(]uentem se Domi-

coiiservet, tutura ipsa in Ecclcsia cibus et

nus niimcrosam nnillitiidinem pa\'it, et satiatis ex illis quinipie millihns honiinum, iidcm redundarunt in diiodecim coiiliinos Iragnicnlorum atque etiam cum pner David ', quinque lapidilius in pera
:

qiio fideles alanlur at(|ue liostcs [lerfidi de-

Ad |)ostremum vero illiid adjunge, ul taiiquam niius cx Domiiii parviilis \ siin consecuturus vitani alernain, gratia Domini nostri Jesu
l)ellentur.

posihs, insullantem Dei agminibiis hostein occidit,


el

Christi, cpii cuin Patre et S[)iritu sancto vivit ct re-

uno
'

prostrato,

omues

pariter victi suntPhilistiei.

gnat in saecula saiculorum.

Amen.
Luc. xviii.

Isai.

XLVi.

Joan. vi.

'

1.

Reg. xvii.

'

1.

Cor.

i.

3. Reg. iil.

Anno

periodi GrKCO-Roman.-e

5933.

Jesu

Christi

440.

Leonis papa;

1.

Tlieodosii Jun. 39. et 33. Valentiniani IIL 16.

1.

lentiniantis

Quindecennalia Valentiniani. Coss. VaAug. V et Anatolins in Oiiente crea,

menses xi, dies xviii certum imposterum

vel xix attribuere


esse debeat
,

cum tamen
dies natales,

tam

tus; ad

quem exlant plurcs Tbeodoreh Epistola;, quique Chalcedonensi Concilio adfuit, priiiius inter gloriosissimos judices. Neque enim Anatolius magistermilihaj in Oriente ab hoc diversus fiiit. Sum|)tus
a Valentiniano consulatusobimperii Augustei quin-

quam

decennalia.

2. Moritur Sixtus III. PP. A num. 1 ad 6. Sanctus Sixtus, qui anno cdxxxii, die xxiv mensis Julii ordinatus fuerat Ponhfex Roinanus, sedit annos octo el dies decetn et tiovem, ut omnia exempla-

emortuales Pontilicum qiii ab Innoceiitio primo, ut de aliis hic taceam,iisque ad Leoiiem Magnum Ecclesiam Romanam rexere, aliter ac a nobis factum constituendos non esse. Anaslasius pricter mortein diein sepultura! aut mortis Sixli non indicavit; neque Prosper in Clironico scripsit,
euin kaletidis Aprilis

psu Baroiiius
niasi
[)a[)se

scribit.

iisque

demortuum, ut memoriffi laIdem Anastasius a morte Daad sancti Leonis obitum nullum
,

inter|)ontiticiuin

sine errore notavit, sed

ea fere

ria Anastasii

tam

catalogi habent.

quam Mss. cunclique fere Quare ad Dcum niigravit die undeedita


,

cima mensis Augusti. Neque cihns mors cjus


dereiiotuit; quia, ut scribit Prosper
iii

acci-

Chronico,
aitijjlitis

qui

lioc

tempore vivebat, eo defwicto xl

omnia eodein dierum numero, scilicet xx ant xxi, etiam illud quod [lost Sixti niortem fuit, circiimscripsit quod cvidenter denionstrat, cum lioc in capite citcutiisse, et proprium calculum, non vero aliqua antiqiia monumenta, secutum esse.
;

diebits Rotnatia Ecclesia sitie atttistile fuit,

Leo auet a
tiis,

3.

Libri falso ei adscripti.

Ad num.

6 et

tem Magnus

ejus successor die xxii mensis Septem-

seqq. Recte ostendit Baronius, libros tres de Divi-

bris consecratiis fuit, ut infra

monstrabimus,

de mulis Doctoribus, de Castitate, niale Sixto

die XI Augusti ad xxii Septembris tluxeruiitdies xlii

attributos fuisse) sed ilkid

etiam asserendum

de

die emorluali ejus iucluso.


;

Nec deiiique citius mors 5/xZ/ contigit Daionius enim, qui eum die xxviii mensis Martii vita functuin staliiit, diem cuUus pro die mortis, uti in more posituni habet, suniit, et
annos Sedis ejus mutilat,
sicuti et Pa|)cbrocius in
,

HyiJomtiestico, seu Hypomgnostico, seu, ut ali^iui

yocanl. Subnot'itiotiutn libro, aut Cottimotiitorio quod auctoris consilium fuisse videatur, ut Ecelesiai

Cathoiicte doctriuam contra Pelagiauoscom|)eii-

dio traderet.
tradidit

Coiiatu Chronico-Historico

qui niortem ejns in


aniios tantuni vii,

Hoc opus ab Angustino scri[)tum esse Hincmarus in Epistola ad Atnolotiem et

diem xxiv

vel

xxv

Julii

conferens et pontiflcatum
ei

Ecclesiani

ejus tardius auspicans, cogitur

sed

Lugdunensem de Gotteschulco scri|)ta; Hincmarum confiitarunt Remigius archiepi-

520
scopus
ct Ecclesia

SIXTI

ANNUS

8.

CHRISTI 440.
remanserant, Valentiniani Placidii princiad

scopus Tricassinns, ut viderc


toniiuji X 0|)cruni sancti

Liigdunensis ac Vrudentius epiesl, in Appcndice ad

in Gallia
liatii iii

diias parlcs vidcri csse divisos, ct alleros

Augustini

iu

cdilionc Pa-

Ligerim,aIteros ad rUiodaiiiim in agro Valcntiiioscdeni cc[)isse; Iios Eocarico,


])arcntes.
illos

trum

Ueiiediclinoruni. Garncriiis^piidcin in Dissert.


1'elayianain,

Sajir/ibano rc^Wm?,

VI dc scriptis advcrsus lijcrcsiin

Six-

KMityixXesmsSangibanum, Sanibidain pro

lum III
:

intcv cos

numerat, qui adversus illam

IlypomQnosticon asserit sed rationes ejus mininie id cvincere ostendit Natalis Alcxandcr in Dissertatioiiibus cjuinti Ecclcsia; sfficuli, ulji eliam rcfelJit qiiod idcm auctor probare conatus est, tres scilicet laudatos libros de
scripscre, ipsique liiiros sex
Divitiis, et alios
tes,

duos, Pelagianis erroribus scatenita-

Sangiba a Prospero iii Chronico imperiali appellari. Veruin Eocaricus, nortAIanorum,sed Alemannorum rex extitit, uti suo loco jam dixi. Sangibanus \ero nonnisi Romanorum nomine Aurelianam civilatcm tuitus est Jornandcs ciiim niox citatus ait, quidem Sanfjibanum Aurelia; tunc conslitisse sed inde male infertur, eam urbem ad cjusprincipalumper;

Sixto presbytero tribuendos essc. Auctores


,

tinuissc. Gratis etiam asserit Valesius


et

Sangibanum
nomcii
fuisse.

que omnium istorum librorum


ignoti.
4.

perperam Sixto

Sambidam unius ejusdemque

regis

papa; aut Sixto prcsbytero adscriptorum, bactenus

Dcnique

cum anno

cdlxiv, Beorrjor ullimus Alano-

PscudoAlani sedes in Galliis fifjunt. Prosper in Cbronico iinperiali ad annum xvii Tbco Pacatis dosii post Ilonorium imperantis scribit motibus Galliarum (pace scilicct P.omanos inter et Visigothos anno superiori composita) Aetius ad Italiani regrcditur. Deserta Valentina; urbis rura Alanis, quibus Sambida pra;crat, partienda tradun:

Alanorum in monumentis

ruin rex pcrierit, et post mortemejusnullaamplius Galliis positorum nientio occurrat in


publicis,

non

potest dici eos


;

ibidem

lur. Tiiin ad

annum ejusdem

imperatoris xix

sub pluribus regibus vixisse alioquin rege uno exstincto tota gens cum eo extincta non fuisset. 6. Salvianus libros de Providentia absolvit. Hoc vel sequenti anno Salvianus presbyter Massiliensis, non vero episcopus, ut passiin in Annalibus Ecclesiasticis vocatur, libros suos octo de Providen-

Alani quibus terrK Gallia; ulterioris

cum

incolis

tia et

Gubernatione Dei, deque justo ac prcesenti

dividendae a patricio Aetio tradit;c fiierant, resisten-

DeiJudicio, absolvit. Libro enim 7 cladem

Roma-

armis subigunt et expulsis dominis terra3 possessioncm vi adipiscuntur . Sicut olim Scytba; ct Turci ; ita ct Alani varias sedes babucre. Qui in Hispaiiias cum VandalisetSucvis ingressi sunt Alani,
tes
:

norum

Littorio

duce

ct

non diu

ibi

substitere,

cum

eos Vallice

Gothorum
Vandalis

rex fuderit, et qui cladi superfuere, tunc Gallaiciam incolenlibus confusi

cum
sint.

Vandali,

postea et Alani, ut scribit Possidius in Vita S. \ugustiui cap. 28, ex Hispaniae paitibus transinarinis

anno superiori accidit, ginis a Vandalorum rcge Genserico captae, et denique priorem cladem /jroz/wzam appellat Probavit lioc , inquit, bcllo proximo infelicitas nostra . Male itaque quidam recentiores quartum Trevirorum excidium, Salvianum attribuere Attila?, scripsere, cum illud non ab Altila, sed a Francis factum
:

Hunnis auxiliaribus, quae narrat, meminitque Cartha-

fuerit, incerto

navibus in AlVicam irruere, indeque Vandalorimi


regcs se ulriusque geiitis principes appellarunt. Hinc Edictum persecutionis Hunerici adversus Or-

Pra;tcrea pacem,
iii

quidcin anno, sed ante Iiffic tempora. cum Salvianus scriberet, saltem
Roin.

Galliis extitisse ostendit Bucheriiisin Belgio

lib. 16, cap. 6. Si

lib.

thodoxos in Africa emissum, et a Victore Vitensi 2 de persecutione recitatum Iiis verbis incboatur Rex Hunericus Vandalorum et Alanoruni, universis cpiscopis Homousianis, quia scilicethaec
:

quando exoratus sua misericordia Deus , inquit Salvianus lib. 6 (neque enim nos unquam ita vivimus, ut exorari mereamur) scd si
qiiaudo, ut dixi, a seipso exoratus, pacificos nobis
dies,

proventus ubercs, divitem bonis omnibus tran-

gens Ariana baircsi infecta 5. Unico regi parent.


lio

erat.

quillitatem, et

abundantiam dcderitsupervota

cresvitia-

Porro, quod notare

centem, tanta

morum

insolentium pravitate
:

juvabit, Sambidffi successit Sangibatms, qui in pra;-

Catalaunico anno cdli habito pro Romanis adversus Attilam Hunnorum regem pugnavit, ut
testatur Jornandes Lib. de Reb. Gct. cap. 38, qui de

eodem capite antecedenti scripserat Sangibanus rex Alanorum inetu futuroruni pcrterritus, Attilae
:

mur, ut Dei penitus obliviscamur et nostri et cum fructum dattc a Deo pacis in hoc consistere Apostolus dicat, ut quietam et trauquillam vitam aganius in omni pietate et castitate ad hoc tamen data a Deo quiete utiniur, ut in omni scelere atque

omnem

improbitate vivamus. Qiiasi vero beneficium dat


pacis, vacatio sit probrositatis
tranquillitatis
:

se tradcre pollicetm-, et
lia;,

Aurelianam civitatem Gal-

et

ad hoc inducias

ubi tunc consistebat, in cjus jura transducere. Quod iibi Theodoricus (Visigothorum rex) ct Actius

agnovere, magnis aggeribus eamdein urbcm ante adventum Attihe struunt, suspcctumque custodiunt Sangibanum, el inter suos auxiliares medium sta-

Dco donanle capiamus, ut hcentius sccuriusque peccemus. Quo fit, ut pax nostra contra nos sit . Quare cum pax Gothos inter ct Romanos
aniio superiori in Galliis composila fuerit, apparet

tuunt cuni propria gente


riana cx Mss
;

, uti

habet editio Grute-

editio

enim

Grotii ct aliorum, loco

Salvianum hoc vcl sequenti anno pra;fatum opus in lucem emisisse. Ex co discimus, quam corrupti et fiicrint in iisdcm Galliis Christianorum mores
,

struunt, inagno crrore habct, destruunt. Hadrianus Valesius lib. 4 Rer. Franc. pag. 173 ait, Alanos, qui

disciplina Ecclesiaslica dcpravata

quam

dure judi-

cum

ct praefectorum

tyrannide populi premerentur;

:'

LEONIS ANNUS
et ail

1.

CHKISTI
Gallite

440.
dcvaslataj, ut

521

quas angustias Roniani Barbarorum

vectijjales

ab Hunnis

anno

cdli osten-

redacli essent.

dani.

HIC BARONIUS

QUINTUM ANNALIUAI TOMUM ABSOLVIT.

LEONIS ANNUS

1.

CHRISTI

440.

Eadem animi alacritate Auctoris prcefatio. atque fiducia, qua quinque suiieriores Annalium tomos inciioavimus et absolvimus, divino fulli praisidio

aggredimur sextum
',

ut |dane

jam

satis

nobis

moderatur ut plane ejus ope confisis de prospero tutoque ad portum appulsu speni haud dubiam concipere liceat, frustra ex adverso latrantibus canibus sub facie compta; virginis Scyllae et
feliciter
: ,

esse videatur futura; navigatioiii vela pamlisse, qui

tergemiiii Geryoiiis

quos navigantibus molcstos

ejus veliinmr navi


Illius

cui obediunt venli et mare.

fuisse fabulosa antiquitas finxit; (juales teinporibus

nanique
*

prffisidio

nitimur mulieris
institoris

fortis,

qua3

noslris Ecclesitc adversarios experimur. Solvimus


igitur, te propitia, hilares, Virgo
tis, ipsis

facta

tan(|uam navis

de longe portans

Mauia; atquenau((]uorum sicut


te)

paneni

suum

navigatione reciproca nostras ad

videlicet augelicis choris

Deum
gens a

preces et vota perfereiis, ad nos revertitur

Ia3tanlium ex

omnium

habitatio est in

occinentibus

gratia plena. Per


fine

eam enim

divinaSapientia'attinfortiter,

more

celeuina, et nos kcti reciniinus: Intende-,


et

usque ad flnem

disponensque

prospere procede,

regna

omnia suaviter,
'

res etiam nostras solita benignitate


'

Ps.

LXXXVI.

Ps. XLIV.

Marc. IV.

Prov. xxxi.

'

Sap. viii.

Quis Leo magnus,

fuerit Pontifex.

Coeptuni superiori tomo annuni

et

quo rerum statu

electus

Domini quadringentesimum quadragesinuim consulatu Valenliniani Augusti quinto et Anatolii con-

Ha^c Prosper ilenique MarceUinus sub hujus anni consulibus ordinalionem Leonis recenset in Chronico, et alii omnes. Porro euni ftiisse nalione Tus:

signatum, perduclumque nostra scriplione usque ad obitum Sixti Roinani Ponlificis, jam prosequa-

cum, patre Quiutiano, habet Anastasius iii lihro de Romanis Pontilicibns. De sua vero absentia et electione idem ipse meminil S. Leo in serinoiie liabito
anniversaria die sua; ipsius ordinationishis verbis

'

mur.

Deftincto itaque

liis

consulibus Sixto

Romano
')

Pontiflce kalendis Aprilis (inquit S. Prosper

quaaii-

draginta amplius diebus


tistite fuit,

Romana

Ecclesia sine

Quia in humilitate nostra menior fuit nostri Dominus, et benedixit nobis :quia fecit iiiihi mirabilia

mirabili pacc atque palientia advenluin

magna

solus

ut praisentein nie cerneret vestra;

diaconi Leonis exspectans,


ct

quem

tunc inter Aetium

sancUlatis aflectio,
cleri atqiie populi
tit
:

quem
,

feceiat iiecessitas longe


etc.

Albinuni (eiant hi Romani duces exercitus) auiicitia; redintegrandte causa, Gallii.c deUnebant; quasi
ideo longus esset adventus, ut electi

peregrinationis absentem

De studio itidem

erga se

tum

exhibito isla subnec-

meritum

et

Ago

igitur

Deo

iiostro gratias, et

semper aclu:

eligenUum judicium probaretur. Igitur Leo diaconus legalione pubUca accitus et gaudenti patriaj praisentatus, quadragesinuis terlius (quadragesimus
sepUmus) Romana; Ecclesite episcopus ordinatur
'

rus suin pro omnibus qna; Iribuit inihi vestri quoque favoris arbitrium debita gratiarum actione concelebro,evidenter intelligens,

quanlum mihi

possiut

reverentiaj, amoris, et fldei studia veslra; dilectio-

Prosp. ia Chron.

TOMUS

VII.

66

,, , :

522
nis impendcrc,

LEONIS ANNUS

1.

CIIRISTI

UO.
ita ct

torali sollicitudiiic cuiiiciili, ([ui

animarum vcstrarum salutem pastam sanctum dc

gnoperc conflictationibus erat cxagitata,


deiilalis

Occi-

Manicii<'corum jugiter foecundiori ca^spitc


,

me, nullis adnvoduni pnccedenlibus nieritis, judicium protulistis. Obsecro igittu- per misericordias
Domini, juvate
votis,

[lullulantium

et

l*elagianorum rursus insurgenprocliis [lerturbata. Accidit cnini,


illos,

tium erat assiduis


culo in

qucm

dcsideriis expetistis

ut

ut [ira>tcr luureticos

et Spiritus gratiac

mancat
r>

in nic, ct judicia vcstra

Italia, et in ipsa

qui vel palam vcl clanUrbc potissimum agercnt,

non

fluctuent, etc.
2.

Quod vero ad diem

crcationis ipsius spectal

ab externis ([uoquc provinciis a Pjarbaris captis; prteseitim vero ex Africa pulsa Manicha-orum agniiiia sc in

'

cum

S.

Prosperamplius cjuadraginta diebus Sedem

Urbem

intulerint,

magno

civiuin detri-

vacasse testetur, corrigendiun est quod apud Anastasiuin

de Romanis Pontincibus legitur, viginti duobus diebus fuisse Romanam Ecclesiam sine Ponreslituendum sit tifice, ut loco, viginti duobus quadraginta duobus qua quideni ratione dicen, :

menlo. Scd eo lethalius erat malum, quo occultius quibus cjusmodi eorumdem venenum serpebat detegendis et in apertum e latebris adducendis at:

que (lamnandis, haud


S.

leviter
,

insudandum

fuit ipsi

Leoni Suninio Pontitici

cujus adversus eos res

dum

est, S.

Leonis creationem

fieri

contigisse sexto

gcstas inferius ordine


4.

temporum enarrabimus.

idus Maias. Electus igitur, qua; decel)ant,duo simul


junxit in pastorali funclione ad perfectum
sacerdotis e\em|)Iar
o[)tinii

elformandum cxlrema, nimiconsideratione persontc animi

Dira Africance Ecclesice per Getisericnm vexatio ; udi de episcopis, nobilibus viris et fetninis cxtorribus aiil tnartyribus. Nunc vero ad mise-

rum summam in suai

rabile Carthaginis

demissionem, et cminentem sublimeuique in ejus cujus se esse successorem intelligebal, animi celsitudinem. Unde b;L'C aliciuando ipse ad populnm pro concione, dnmrespiceret ad exiguitaiis sus tenuita Ego tem, et adcpti muncris ampliludinem ait etiam illud Prophelicum debeo proclamare ^ Domine, audivi audilum tuum, eltimui consideravi opera tua, et expavi. Quid enim tam insolitum, tani
,

in omnibus de|iloratum Africaiuc Ecclesiae statum oculos convertamus. Ca[)ta igitur anno superiori (ut dictum cst) decimo kal. Novemb. Carlhagine, hoc anno Gense-

bnstum,atque

ricus rex

Wandalorum
:

[lartitus est

captas Africanas
'
:

'

provincias

de qua divisione haec Victor

Dispo-

ncns (juoque singulas quasque provincias, sibi Byzacenam, Azuritanam, atque Getuliam , et partem
Niimidias reservavit, exercitui vero Zeugitanam ct

pavendum, quam labor fragili subliniitas humili dignitas non merenli? Rursum vcro consulerans Rationabili cujus locum teneret hsc inferius
, ,
:

tiiiiano

Proconsuiarem funiculo hsreditatis divisit, Valenadbuc iniperatore reliquas licet exterminatas provincias

defendcnte

et inferius, post recenet exilia

obsequio celebratur hodierna

festivitas,

ut in per-

sitas

expulsiones sanctorum episcoporum,


Et

sona humilitatis mea!


tur, in

ille

intelligatur, ille lionore-

clericorum, de quibus superius actum


dit
:

est, ista
,

sub-

quo

et

omnium pastorum
sibi

soilicitudo

cum

dum

isla

geruntur (cum videlicet

ut dic-

commendatarum

ovium custodia

perseverat, et
deflcit.

tum

est

anno

su[)eriori, jussi essent

omnes ab Ecqui supererant

cujus etiam dignitas in indigno ha>rede non

clesiis c[iiscopi

ac nobiles expelli

:)

Unde venerabilinm quoque

fratruni et consacerdo-

magni sacerdotes atque insignes

viri

memoratarum

tum meorum
bujus
paliter
,

desiderata mihi et

honoranda
si

prae-

sentia hinc sacratior est ct devotior,


officii,

pietatem

quo adesse dignati sunt, ei princideferunt, quem non solum hujusSedis pra3in

provinciarum, quas diviserat Wandalis, cogitaverunt sup[)licandi gratia regem adire. Qui dum (ut moris est) ad Massilitanum littus exisset, quod Lignla
vulgi consuetudine vocitatur, amissis
et

jam

Ecclcsiis

sulem sed omnium episcoporum noverunt esse primatem .Ha>c ipse et alia id genus [ilura,qnibus plane significavit, vere a Dco se dignum electum esse Pontiflcem. Etenim Doniini illa sententia est^ B Qui quaBiit gloriam ejus qui misit eum, bic verax est, ct injustitia in illo non est . 3. Incidit autem Sedes cjus in tempora plane miserrima, nimirum, cum Orientalis Ecclcsia assiduis quateretur hgereticorum [irocellis, Nestoriano-

rebus, occurreie nisi sunt, supiilicaiites, ut ad consolauduiii [io|iuIuin Dei, saltem habitandi facultas,

Wandalis jam dominanlibus concederetur. Quibus ille [ler internuntium rabido respondisse ore probatur Dccrevi ego de nomine et de genere
,
:

vestro

nullum dimittere et vos audetis talia postulare? Quos etiam vicino mari voluit eadem hora
;

demergi,

nisi a suis diu,


illi

Recedeiites

tristitiaet

ne hoc faceret, rogarctur. moerore confecti, cceperunt

rum

praisertim ubique tumultuantium


et

Occidentis

vero imperium a Barbaris vastaretur,


,

cuin capta

qualiter [loterant, ct ubi poterant, ablatis Ecclcsiis divina mysteria celebrare. Haicde paucisepisco[)is

Carthagine jam pro|)e universain sibi Wandali Africam vindicarenl cum ct in Galliis apud Arelatum cum Gothis a Littoiio Romani exercitns duce male [lugnatum esset, ct civiles discordis vigerent
:

qui ad breve temporis spatium remanserunt, jarn

inter reliquos cxercitus duces. Prffiter haic etiam


Ecclesi;c status turbnlentissimus habebatur; sicut

mare navigare coactis. Ejectis aulem ab Ecclesiis qui illis Orthodoxi pra;erant episco^ii, nobilibusquo Caithaginensibus trans mare spoliatis in eo oinne tyranni divitiis navigarc comi)uIsis
reliquis trans
:

consiliuni vcrtilur, ut(|uod invaserat

regnum

[X)tens

enim
'

Orientalis Ecclesia

Ncstorianorum causa ma-

armis

sibi stabiliat. Sciens

enim Carthaginensium

Leo

ser. ii. sua

de assumpt.

Habac.

iii.

'

Joan. vii.

'

Victor. de pers.

Wandal.

1.

i.

::

LEONIS ANNUS
ingcnia
liaiid

1.

CIIUISTI /140.

523

debilia scd

libcnter forc pnssuros

accrrima, ncqnaquam jugum barbaricum qui a


,

jnssit

Romanis sibi iliuil imponi tantopcrc (lclrcctassent illud ipsum consilium iniit, ut nohilcs (luosque
oxutos boiiis omniluis in Italiam navignrc compcllerct,
f,'iiic,

afferri. Apprcbendens ilaque Sebastianus nuindissimum panem, ifa affatus cst Hic enim paiiis, ut ad tantum dccorem splendoris venisset, et
:

mensa?

rcgia; nccessarius baberctur, discussaspuria

furfuris ex

ne quid aliqnando novi posscnt moliri Carlbacum ipse abscns classc tentarct sibi subjiccrc

transivitet
vis

massa similaginis compressus, per aquam ignem; et idcircoadspccln clarusct suababetur. Ita et ego mola Catbolica; matris com-

Mcditcrranci maris oppositas Africa; oras.

Quibns peractis, boc quidcm anno ipsum Genscricum comparata classe Siciliam tcntassc, sed re infecta coactum fuisse rcdire Cartba^incm, S. Prosper sub anni bujus consulibus ita narrat
5.
'

et cribro cxaminationis ut simila niunda purgatus, rigatns suni aquis bajitismatis, et igne sancli Spiritus coctus et ut bic panis de furno, ita etego perofficiasacramentornm divinorum, artiGce
:

molitus,

Dco, de foute

mundus

ascendi. Sed

fiat,

si

velis,

ut

Gensericus (Geisericus) Siciliam graviter

affli-

ipse propono. Iste panis confringatur iu frusta,

ma-

gcns, acccpto nuntio de Scbastiano ab Hispania ad Africam transcunte, celcritcr Cartbagincm rediit, ratus periculosnm sibi ac suis fore, si vir bcllandi
peritus recipienda) Cartbagini incubuisset.
ille

furnum

didetur aqua, et itcrum conspcrgatur, mittatur iu si melior exierit, faciam quod iiortaris.
:

Quam
(|iii

propositionem ubi Genscricus

cum omnibus
ut se solvere

Ycrum

aderant, audisset, ita ligatus

est,

magis quani bostcni videri volcns, divcrsa omnia apud Barbaros qiiam pra;sumpserat, reperit; eaque spes causailli maxima et calamitatis et infclicis mortis fnit . Haic Prosper. Porro a Cassiodoro seniore defensam fuissc Siciliam ct Brutiorum ora maritima, junior Cassiodorus in litteris Tbeodorici regis testatur bis verbis ^ (fAvusenim Cassiodorns, illustratus bonore cinctus, qni ejus gesc
:

amicum

omnino non possct. Quem alterius generis argumcnto postea bellicosum virum occidit . Ha?c Victor. At quodnam illud fuerit, quod ait, aliud necis ejus excogitatum a Genserico argumentum, plane ignoratur; sedillud tale qnidem fuisse oportuit, quod indignum reddiderit ipsum corona martyrii cuni enim omnes quos recenset Viclor nccatos
:

Chrislianos in Africa a Genserico, tabulae receperint


Ecclesiastica; celebrandos,

neri non

poterat abnegari, a

Wandalorum

incur-

ipsum tamen exclnsere


illa fuit et pra;-

Brutiosqucarmorum defcnsione liberavit ut mcrito primatum in illis provinciis baberet, quas a tam sa?vo et repentino boste defcndit. Debuit ergo virtutibus ejus Respubbca, quod illas provincias tam vicinasGensericus non invasit, quem
sione Siciliam
:

Sebastianum. Sed

si

vere calumnia
cseli

textus falsus invcntus,

tabuUe, liber

vilae,

ipsum

indelebili nota scriptum contincnt.


7. At res Africanne Ecclesia; saepius pro ratione temporis revisuri, ad ejectos ex Africano solo a Genserico nobiles Cartbaginenses et episcopos orationem convertamus. De iis^jui ad littus Campanum

postea truculcntum

Roma

sustinuit.

Hac

ipse

sed de exitu Sebastiani, cujns causa revocatum ex Sicilia Genscricum Prospcr dicit, Victor est prose-

cutus bistoriam. Erat autem Sebastianus invidia


pra-fectornm
extorris, in

Romani
;

cxercitus

qnasi

pcrducllis
factus

existimatus imperii

ob cam(|ue causani

Africam ad Gcnsericuni se contnlit. Sed qu;B postca eidemipsi contigerint, Victorem audia-

Neapolim divino fulti prffisidio episcopi appulere, anno superiori, eodcm Victore auctore, enarratum est. De nobilibus autem Cartbaginensibusuibil ipse prseterea, nisi quod omnes spoliati bonis transmare nos vero qua; de bis navigare compulsi suut
:

reperimus, bic intexamus. Inter alios plurimos, qui


nisi

mus, qui
6. illius

ait

servire

vcllent

solum vertere

coacti

sunt

Fuit

comes quidam Sebastianus, famosi


,

exbibent nobis S. Fulgentii Acta

illius avi

memonomiue

gener comilis Bonifacii

acer consilio et stre-

riam verbis
Gordianus,

istis

Avus denique
(ila

ejus,

nuus

in bello; cujus Genscricus sicut consilia ne-

dum

rex Gensericus

restituendum

cessaria babei)at, ita et pra^sentiam formidabat.

Cu-

piens nutem illum exstinguere, occasioncm mortis de religione qua^sivit. Cogitavit rex, ut prirseutibus
episcopis atque domesticis suis, Sebastianum taliter

])ro Hunerico, ut suo loco dicemus) memoratani Cartbaginem invadens sciiatores plurimos, inio cuuctos, amissis omnibusbonis, ad Italiam navigare inter coeteros etiam ipse impositam compelleret
, :

conveniret

Sebastiaue (inquit), scio quia lideliter

Iaboi'es tui vigilantiaque

nobis adba?sisse jurasti; cnjus veritatem sacramenti demonstrant sed ut nobis


:

peregrinationem libenti voluntate suscepit, volens saltem, facultatibus perditis, non perdere liberta-

tem

Hsc

ibi.

Sed quod singulorum prosequi

connexa sempcr jugisque maneat amicitia, bocplacuit, pra?scntibus sacerdotibus nostris, ut ejus efQciaris

vestigia est impossibile, de nonnullis, qui in Syriara


diversis casibus delati sunt, ex Tbeodoreti Epistolis,

cultor religionis,

quam

et

nos

et noster

po-

quas grsece scriptas Vaticana bibliotbeca custodit,


ct vir

pulus veneratur. Cui Sebastianus, rem inveniens mirani mullisque necessariam, pro tempore acute
respondit

cum

latinitate donavit,

primis disertus noster Federicus Metius contexemus bistoriam; ut ex his


orbis
in

Qusso, domine rex, ut nunc unus panis mundissimus ac similaceus affcratur. Queni, cum
:

quae in

una
aliis

Romani
facta

provincia acciderunt,

reliqua

locis

existimare

possimus.
est.

ignorasset

Gcnsericus Sebastiani victoriam

illico

Ca?terum non omnes recessisse certum

Cum

enim
'

infelix illa conditio oblata a

Genserico Cartha-

Prosp. in Chron.

Cassiod. Var.

1. 1.

ep. iv.

ginensibus nobilioribus civibus et episcopis esset, ut

524
omnibus
littorc

LEONIS ANNUS

1.

CHRISTI 440.
9.

cxuti bonis nudi rrcedcrcnt, vel si cxirede Africano tanlarcnt, scrvi pcrpctni rcmane-

Maxime admirando

ct

magnificentissimo

Ca^Icstiano patria quid(-ni cclclK^rrimaCarthago, ge-

ront

nere Barbaris scrvos

complurcs cani potius partcm cIc^mssc, remaquam absqne commcatu


,
;

nus vcro, (piod


cx
illa

in illo fnit, clarissimum. Seil

nunc

cjcctiis. alicnas circnit rcgioncs, et


,

manns
,

inccrtum pcr mare fcrri pluriniosquc clarissimorum virorum ct cpiscoporum (jui rcmanscranl,
,

servosWanclalorum se novissc, Victori|isc testalur. 8. Quop autcm cx Africanis, qui in Syriam appulcrunt,
ilidicit

intcr alios Tlicodoretus

nempe

miscrandam Carllia^anis urbis cladcm, ct Carthaginensium dcploratissimos casns, idcm ipse de liis ad
ApcIIioncm cjusmodi
litteras
'

dcdit in

commenda-

Dco dilectorum vcl diligcntium Deuin ct pioium viroi'um. Habct pra^tcrca onus nccessariiim, quod curam illi auget ct niolesliam uxorem,in(piam, et filios ct domesticos, (luornm causa jiluribns cget snmptibus. Ego vero in primis viri mentem et constantiam admiror, (juod vcnlis advcrsis agifatns, ita giibcrnatorem Deuin laudat, et gravcm tempcstafem negligit. Pietatcm enim ex ea calamiintncliir
,

tionc Cadestiani viri clarissimi Cartliag-ncnsis.

tatc Incratus cst, et infelicitas

felicissimum hunc
fclici-

QufG Cartbaginenses passi sunt, J<:schyli ct


Sophoclis cgcnt tragoedia
ret linguas

fructnm
tnr
illa
;

attulit.

Qnando cnim sua frucbatur


et

eorum vincemalorum magnitudo. Qna) enim anti,

ct fortasse

tate, hujusniodi
:

non emittcbat voccs, nec sectabacxutus, impictatem etiam


:

vero privatns

quitus vix a Romanis capta

fnlt, vel potius

qua;

cum

abjccit

ct

nunc

divitiis fidei ditatus est

quapropter
cfflcias

maxima Roma sa^penumero de primalu contcndit, et suprcmum pcriculnm atque discrimen illi paravit,

istam miscriam coiit.Tinit. Tu;e igitur cstsanctitalis, ut alicnam patriam


illi

suam patriam

et

ludibrium. Et qui celeberrimuni ejus exornabant Concilium et Scna-

nunc Barbarorum

facla est

horteris illos qui divitiis abundant, consolari eos

qui aliqnando ejnsdem fuere fortunae, et ejus miseria)

tum, per univcrsum obcrrant, vivcndi modum quiCrentes e manibus hospitum benevolorum ct illos
:

nubes et tcnebras dissipare et discntere. Par enim cst, eos cpii eamdcm nacti sunt humanam na,

qui eos vident, ad lacrymas concitant, el humanarum rerum caducitatem cl fragilitatcm doccnt. Yidi

turain

et similiter

dclinquunt

ct errant, et pocnas

equidem plerosqne etiam alios inde profectos, ct timui nescio enim secundum divinam Scripturam, quid scqucns paritura sit dies. Veneror autcm
:

nihilominus vitant,illis qui infortuniis laboranl, aIi<|Uod atferre solatium , et sua erga istos humanitate ct miscratione Deumsibi mitiorcm reddere.

magnificentissimum Ca^lestiannm fcrt cnim ffiquo animo hanc calamict felicitatis suoe mutationcm occasioncm tatem facit philosophiae, et omnium rerum rcclorcm lauin primis

admirabilissimum
:

et

Hactenus Theodorctus ad Domnum Antiochcnum cpiscopum, quem aiite triennium in locum Joannis diximus subrogatum. tO. Jam vcl hoc uno exemplo vidcs reddi eertius, quod ex Salviano dictum est tomo superiori

quod ille vcl lieri pra?non prohibuit ineffabilis enim providentise est ratio. Hunc una cum uxore et flliis circumcirca euntem, tua magiiificentia et humanidat
:

et id confcrre

putavit.

nempe ad
trise

dissipationcm idololatrarum
eain civitatem

et idolola-

cepit, vcl ne fierct

culfnm vigcntcm Carthagine abolendum, justo

jndicio

aDeopermissum
:

cnm

civibus

dedi Wandalis
tio

ut qnae tot sanctissimi episcopi spa-

tate instar

Abrahre, suscipe

et

complectcre. Tua;

enim magnanimitati confidens, hospitum dux ipse factus sum et tuam benignam manum illi ostendo et indico n. Hajc Theodorctus in commendatione
;

clarissimi viri Ca^Iestiani, de (]uo ctiam extant alia?

fcrme quadringentorum annorum pra^stare mivaluisscnt, ut da^monum venerafionem Carthagine tollerent, una ferme die Wandalica manus abstulcrit et qui obstinato animo hactenus impii perscverassent, a Deo percussi discerent pietatem,

nime

ejusdem Theodoreti
alia

littcra;

ad Aerium sophistam %
gentili
:

quam
fnerit

et abdicata pcnitus idololatria proflterentnr

rursum ad

Domnum cpiscopum Antiochenum %


Imnc ipsura cx
idolorum
sane

ut plane non irae, sed misericordije Dei loco ista

quibus
et

significat

habenda Carthaginis
et

civitatis

et cjus civiura
'
:

ciiltore csse

redditum Cliristiannin
id rcfcrre vidctnr,

quidcm

cladcs sccundiim illud Prophcticum Isaiae

Mi-

nomen ipsum

cum

a Ca;leste

sereamiir imiiio,

non

discet justitiam

in terra

famosissimo Cartliaginensium idolo ipse illi addictissimus Cadestianus a parentibus aeque ethnicis
fuerit

sanctoruin iiiiqua gessit, et non videbit gloriam


Domiiii. Doinine, exaltctnr nianus

tua,etnonvi:

nominatns.

Ita

plane qui post tot divinilus

dcant

, in

(luibus dclectabantur, idola

vidcant

accensas de vcritate ChristiaufE fidci Carthagine faces adhuc pcrseverantcs in errore fnere rebelles lu-

mini, divina niisericordia digni

facti

sunt, ut in ca-

minum
ad

paupertalis injecti, relicta imi>ietatis scoria,


:

purum cxcocti ct conflati evaderent Christiani quomodo enim frontes a?nea?, ferrcffique cerviccs
vehementioris fornncis ardore
quae sic se hubet
alteri

nisi

potuissent

ct inclinari?

Sed rcddamus hic ipsam Epistuiam ad


'

errorem sunm, et confundanturzelantes populi : ut sic ad vcram religionem cxcolendam convertantur. Bene igitur dis|)endio rerum terrcnarum, et peccatorum jactiira fpire est omni lucro praestantior, consultum fuit ipsornm saluti. Ut non adeo miriiiii sit, tolli et dissipari a Dco barliarica manu terrena, si cum illis pcccatonim vincula dirumpanne tur, (piibus vincti miscri detiiiebantur homines
,

Domnum

cx'lestia penetrarent.

Thcod. Ep. XXIX.

* Ibid.

sxx.

'Ib.

xxxi

*Ib. xxxii.

LEONIS ANNUS

1.

CHRISTI

4/|0,

525
ad Sopbronium Consiantia? cpiargiimcnti idcm

M. Scd qnod ad Ca-lcstinnnm


pcrlin(!t
:

dc qno a^nmns,

ciundcm sanc

siiis aliis

plinibus couimen-

eodem data; scopum '.


i i.

littcra?

datitiis littcris

ad divcrsos viros iiluslrcs datis


:

mu-

Riirsnm vcro ciusdcm

nivit

idcm Tiicodorclus
aline

cxtanl ciiim ipsa>, ct qui'

Tlicodorctns littcras dcdit ad Lustathiuin


aiilistilcm

/Egorum

dem
ctum

cfticacissima', alia; ad Tlicoclistuni


,

qucmdam
ct

ejiiscopum
*,

ad Slalcsimum comitcni
Palriciiuu
' *

pradeiti-

divulsa et

pro iiobibssima Africana puclla a suis in scr\am vendita. Digiuis plane commi-

aliiB

rursum ad

comitcin,
,

seratioiie casns

ab ipso
filia

iti

dcscrihitiir=

Tragoedia
dicitur
:

dem
ali;r

aliai

ad Ircn;cum

Tyri episcopum

insuper

dignuin

cst

qnod de nobilissima Maria


alii

ad

Pompciauum ^ Emcsa!
:

antistitcm,
ct

omncs

Ha?c enim csl

magnificcntissinii Endffimonis

ccrte Tlicodorcto digna;

quibus

impcrticndarum

ut ipsa uarrat ct

id gcuus commcnd;itili,Trum littcnirum usns antiquus cpiscoporum ostcnditur, cas nimirum ncquaqnam una forma, ii^demqiic vcrl)is concipi solitas,

qiiidam lcstantur. In calamitalc vero, quBB Libyain occupavit, siia lihcrtate fuit privata ct in scrvilntcm

dam. cum

illani a

Irqisa cst. Mcrcatores vero quiBarb;uis cmisscnt, quihusdam e


:

sed divcrsis ct
tas,

quidcm
:

ofticiosissimc scribi consue-

nostris civibus vcndidcrunt


fuit ancilla,

cmpta ctiam ciim

ipsa

proutcujusquc
a sanctis

[icrsona> status et causa

tcmpusve
ne adde-

qua'

illi

itidcm olim scrvicbat. Simnl

cxigcliat et locus

qnilins,

si

npus

cxif;crct, ex for-

igitur tralicbaut
cilla.

ma

Patrihus

Nica>iii Coucilii i)ra!scri|)1a,

tum domina

aniarum scrvitutisjngnm, tumannoluittamcn ancilla nonagnos:

dolus quomodolibct possct obrcpcrc, rcliqiia


banfur, ut suo Inco superius dictum cst dc
qiiae

cere quid

iiitcr ipsas intercssct

ncc prioris dominii


obsc-

littcris,
solitis.

esl oblita, sed

bcncvolcntiam
post

in ipso iiiforlunio con-

formalBediccbantur, ad cocpiscopos dari


12. Intcralios

scrvabat

et

communium domiiiornm

Sed proscquamur rcliqua.

quinm,

autem Africanoscpiscopos eadem nnus nomine Cyprianus; qui delatus ct ipse in Oricntcm commendatitiis itidem c|iiscoporum littcris vitam, pcragrando provincias, tradncebat cui idem Theodorclus ad Ibam boc tempore cpiscopum Edessc in Syria cjusmodi litte-

conscrva piitabatur, siinm pi\Tstabat obseipiinm, pedcs lavando, cnbilis stcrncndi


illi

quffi

dade

dispcrsns, fuit

curam gcrendo et omnia Hoc emptorcs latcre non


,

alia

studiose faciendo.
:

potnit

qiiaproptcr
et

in

civitate divulgata fuit

hujus ingcnnitas,

famulae

probitas.

ras dedit
13.

Communcm omnium
affert, ut
sit
iis

(ut credo) ct salu-

tem nniversorum procurans


quas nonnullis
runt, ipsa correctio
qui
bffic

Dec.s, calamitates ali-

apud nos macnim tunc abcram) cmptoribus pretium rcddidcrunt, ct hanc servitute liberarunt. Ego vcro post rcditnm Iktc oinnia cdoc13. B Ha?c

cum

didicisscnt qui

nent fidelissimi mililcs

fego

qui in aliqiio deliquesalutare

tns, et calamitatis bistoriam, ct traga'diam, et mili-

medicamentnm
spectant,
utile

tum omni laude dignnm


cnidam

opns,

illis

qiiidcm majora

virtutis vero atbletis patientiae arj;umeiitiini; ct illis

reddidi, et nobilissimam adolcsccutulam piissimai


diaconiss;c Dci famulre tradidi, stipendium

intucntur
:

et

propinctur

exem|ilum ea enim natura siimus, nt timore replcamnr, dum alios plecti videnius. Hfcc cum animo volvo Libya3 mala ct miserias, commodnm publicnm illas arbitror. Primuni enim diini illorum fclicitatem cogito et intneor repcntinam miitatio,

sufficiens

me

pra'bituruni pollicitus. Peractis vero


didicissct p;;trcm

decem men^ibus, cuin

adhnc suEt

licrstitem csse et pra;fccturam obtincrc in Occidente,

ad illum se confcrre merito

exoptavit.

cnm

quidam

dixisscnt

quod

ab Occidcnte

plurimi

nem
nes
,

video

rerum bumanarum

diiliir.s

convcrsiocertis

et

edoceor neque felicitatibus tanquam

confidere
fcrre
:

ncqne miserias ut valde gravcs

a>gre

vc.rcor

dclictorum prscterea mcmoriam rcvolvo, et ne in tcqualia incidam mala. H;cc autem ad

mercatores vcniiint ad dicm festiim qui nnnc apud vos agitur pctiit a me, ut cum liftcris mcis proficisccretur. Hac igitur de causa lias scripsi litteras, tnam [lietatcm obnixe deprecando ut nobilis
:

puellae

cnrani

geras, et

praccipias

alicui

iiictate

te scribere niinc

snm

coactus, ut Dco dilcctissimum

praestanti viro, ut
et

naulas

episcopum Cyprianum tua3 bcatilutlini notum reddcrcin,qui ex ccleberrima Libya genus ducit, ct alienas urbes obambulare coactus cst jiroptcr Bar-

mercatorcs, et

gubcrnatorcsalloquatur fidelibus viris ipsam tradal, qui


et

illam patri restitncre possunt. Si


oflercnt iiraeter

omucm bominum

enim patri filiam spcm, qiiod plu:

barornm crndclitatem.
sa|iienter rcgit.

Altulit etiam iiobis litteras

beatissimi eiiiscopi Enlalii,qui

Hunc cum

Galatarum gcntcm consucta bumanilatetna

bcnignitas susceperit, cum suis litteris illuni consequatur, ct mittat ad quos voluerit dominos ct Dco
dilectissimos episcopos, ut ipseciuideiu sensibili fulipsis vcro rcddat Deus caelcste pncniium et pcrpeluum . Hicc ad Ibam cpiscopuin Edessenum Theodoretus, cujus cxtaut et aliai pro

rima ccrte lucrabuntur, rccte novi . Hactenus ^gorum episcopnm erant Mgvs civitas maritima in cxtrcma Ciliciaj |)aite Syriae proxima, portum habens ad quem negotiatorum
Tlieodoretus ad

naves appellare solerent. 16. Sed audi alterins captiva; Carthaginensis

ciatur consolatione

cxemplum, (piod Ado Treverensis " episcopus ])ublicc in Ecclcsiis aiiiiiversaria die reciinsigne virlutis

tandum

tabulis inscripsit Ecclcsiasticis liisce verbis

'

Theod. ep. xxxii.

'

Ibid. ep.

XXXV.

Ibid. ep.

Ibid. ep.

xxxin. xxxvi.

'

Ibid. ep.

xxxiv.-

Theod. ep.

liii.

^ Ibid.

ep. c.

\Jq Marlyrolog.

die xxii.

Ibid. ep.

ui.

Maii.

526
cr

LE0NI8 ANNUS
sanctffi Juliac,

1.

CHRISTI 440.
posucrunt in monumento cinn gaudio. Postea autem de ipsa insuia Ariza (Anza) regina uxor Desiderii
rcgis
ct

Natalc

qugp, cuin Cartliago ci\itas

capta csset, ilucla csl captiva, etsorlita in scnitulem

devenit cujnsdam Eutychii (Eucliii) cx


l.Tstina.

Syria PaCui flili^cntcr scrviens cxplelocjusscrvitio,

Longobardorum
monastciio
,

])ra!ccpit

corpns ejus

cffcrri,

in

qiiod in

honorem

ipsiiis

con-

acceptaque rcquie, aul oralioni aut lcctioiii insistebat nani ct corpussuumjejuniisaniigciiat. Unde
:

slruxit, Brixiic mirificeiitissime collocavit .


(|iie

Hncus-

doniinus
illa

ejiis

quamvis Paganiis, valdc cani admi-

moria publice
ca'leros

Ado uiidecimo kalcnd. cfdiliir. Ex


icstimare licet

Junii, (|uu die cjus

me-

his igitur recitatis Car-

rans, Sfepius admoiicbat ne taliler se afnigcret. Scd

tliaginensium funeslis casihuslitteris commendatis,


,

nec blandimcntis nec etiam admonitioniljus ab


cxc('()fo (he

quos

scri|itoriim

inopia

hoc, quod inchoaverat, recedcliat,


minicffi resurrectionis.

Do-

aiitiiiuitas

oblivione

itcnitiis scpelivit.

Qua) autem
,

Dcinde contigit, ut domiiiiis


;

reli(pia

sunt miscriarum

Carthaginensium

suis

ipsius

una cum

ipsa veniret in Corsicam

et ibi
:

locis inferius

dicemus.

sacrificantibiis aliis, cnepit et ipse diis immolare insuharum cnim latilmla Etlinici quajritabnnt, (pios ob impielaleni gravi pa^na (ut diximiis) cdita liaud pridem imperatoris sanctio exagitabat. 17. Sed B. Julia (subdit Ado) videns errorem

19. Mortiio
]ii(s

eligitur.

Hoc codem anno Joannes


obiit,
; :

Jocmne,

Dommts

AntiochicB episcoeiiiscopus
sedisset

Anhochenus dicm extremum


r.nnos tredecim

cum

licet Nicciiliorus in Chroiiico

annos

(leccm

et

octo iilius sedi tribuat


extent
litlera;

verum cum anno

iliorum condolebat. Audicnsquidam princcps Felix,

pr;eseiiti

Thcodoreti ad ejus successo-

Saxo cognomine, quod


sivit

illa

nollct sacrificare

qua^-

eam

domino
noluit

suo, ut receptis in illius vice

quatuor

ancillis, sibi ea dnretiir.

Cui

ille

pro

magno

ejus servitio

cam

tribuere.

Tunc

praifatiis

Felix callide fecit

domino suo convivium quatenus

ipso et nimia potatione soporato ct ignorante, de

navi ipsius

eam

lolleret.

Qnod

et factuni

est

ipso inscio, ducta est B. Julia ad Felicem.

nam Cumque
:

episcopum Anliochenum scriptae, haud ad illud tempus ejus vitam essc propagatam, peispicue possumiis intelligere. Porro ipsam Theodoreti ad Dommum Epistolam reddemus suo loco anno prcTsenti et eam qua monstratur annos tredecim lantum scdisse ad Dioscorum datam suo item loco describenuis. Mortuo autem Joanne, in locum

rcm

Domnum

ipsius

suhrogatns

est

ejus sorore nepos


;

Domnus
invito,
vati:

blandimenlis Felix
criflcaret,

ei

non potuisset suadere ut

sa-

monachus, sed desertor monasterii


est superius)

qui (ut dictum

pracepit
ipso

eam

alapis cadi, deindecrinibus

dcgcns

in

Laura Euthyinii, ipso

torqueii atque flagellari, ad extrenium ttiam crucifigi


:

Antiochiam
cinio

cum

venire decrevisset, hoc

eum

et sic in
:

tum CKlnm
gratia,

pahbulo ultimum efflavit spiride cujus ore sanchssimo columba exivit, et


petivit.

Euthymius futura praedicens admonuit Oblinchis quidem administrationem, nempe sedis


Anliochena; episcopatum, sed

eam

rursns auferent

18.

Tunc per Angelos,


est

divina dispensante
in

tihi

nuntiatum

hoc quihusiiam monachis

insula Margarita, qua? vulgo Gorgona dicitur, consistentibus . Uhi


clns bahitari
,

mali homines et prcestigiatorcs, cum ab illis prius seductus lueris ignorantia. Hfec quidem ipse; nec falsus extilit vates, ut eventus prohavit, inferiusque suo loco patebit. Scrihit ha3c de
Cyrillus

enim
illis

cippta est a sanctis niona-

Domno

ab
'

nomen Gorgona;

quod ab

idololatria videtur

ex Evangelio

tamen

alii

acccptum, in Margarita! nomen depromptum mutatum fnit; cum consueto nomine Gorgonam eam fre:

Euthymii. Quomodo vcro factus episcopus Simeonem illum magnum cognomento Stylitam convenit, narrat Nicephoru&

monachus

in

Actis

'

Illi hoc audito, quentius appellarent. Sed pergit asceusis navibus, sunima cum feslinalione venerunt

Quo temporeDomnus sacras Antioverbis chente urbis habeuas tenuit, cuni ad Simeonem venisset, totus consternatus est, et curn eo mystico
istis
"^

in Corsicam, et invenerunt sicut ah Angelis fuerat

revelatum. Dein

summa cum
:

reverentia deponentes

corpus ejus de cruce, juvante Domino, celeriter ad sua reversi sunt et ibi, videlicet in ipsa Margarita
insula,

arcanoque congressu convenire exoptavit. Couveet sacrificio immaculato neruntque ideo amho atque incruento peracto, alter alteri mysticam com,

munionem

porrexit . Haec Nicephorus. Sed

jam ad

condientes corpus ejns

cum

aromatibus,

sequenlis anni res gestas orationem paremus.

"

Extant apud Surium die xx. Januar.

Niceph.

1.

xiv. c. 51.

LEONIS ANNUS

1.

CHRTSTI

UO.

Anno

periodi

Graico-RomanK 5933.

Jesu

Chrisli 440.

Leonis papa

1.

Theoilosii 39.

et 33. Valentiniani 16.

Qidndecennalia

Valentiniani.

Coss.

Va-

Neque

obstat festimoninm Anastasii

seu auctoris
is

lentinianus Aug. V, et Anatolius, hic in Oriente,


iit

libri Pontificalis,

quia prajterquam quod


peccat,

in rebus

supra osteniii, Valentininnus vero ob iinperii Augustei quintlecennalia in Occidente consul processit. In Museo Farnesiano tom. i tluo nunimi aurei liujus

historicis
et

non raro

duo Codices Mss. Regius

Mazarinus Leo?ie?n natio?ie Roma?ium inscriptum

habent. Ita Quesnellus. Veruin


calis

cum

libri Pontifi-

imperatoris referuntur, in qiiorum postica


:

Vot.XV. Mult.XX.Circum Victoria Augustorum. Infra. Coni. A num. 1 2. S. Leo fit Pontifex Romaniis. ad -i. Anastasius diem sei^ultune Sixti Romani Pontiflcis prteter morem non uotayit, sed ex jam diclis,
legitur
:

auctor Pontificum Romanorum patriam accurate exhibere solitus sit, ab eo hac in re non disce-

dcndum, prssertim cum antiquissimi

cjus Codices

Mss.Vaticani, Cassinenses, Regii, Florentini, et Far-

nesianus, ab Holstenio apud Schelstratium in A?itiquitate Ecclesice, pag. 40-2 et seqq. produch, haheant Leonem nationc Tuscum fuisse, loca Quesnello in medium adducta interpretari debent de

priorum ejus successorum clironotaxi liquet, mortem ejus incidisse in diem undecimum Augusti prajsenlis Cliristi anni. Defimclo Xysto episcopo xl amplius diebus Romana Ecclesia
et ex accurata

sine antistite fuit, mirabili pace atque patientia prae-

quain Prosfier LeonisjOff^r/amappellat, sicut Sallushus Ilispaniam sibi anhquam patriam dixit. Codices vero Mss. Anastasii, quos Quesnellus?,ec\\i\xi
Italia,
est
;

sentiam diaconi Leonis exspectans


qui hoc teniporc \ivebat
;

, inquit

Prosper

et reccntes, et a librariis,
lioc in dubiiiin

vel a sciolis depra-

quiinis ex verbis

mani-

vah. Nec
4.

festum fit, S. Leonem Magnum consecratum esse die vicesima secunda mcnsis Septembris, in quam Dominica cadebat, non vero die x Mensis Maii, ut habet Raronius, aut die viii Septemb., ut arbitratur Papebrocius in Conatu Chroiiico-Historico quod
:

revocandum. Sebaslicmus comes co?ifugit i?i Africa?n,

iihi

occiditur.

Ad nuin. 5

et seq. Idacius in Ciironico

anno Abrahami mmcdlvi, qui kalendis Octobris superioris


(id cst,

Cliristi

anni inchoatur,

ait

Gaisericus

Gaiscricus

Vandalorum

rex, qui

anno

prse-

ex ejusSedis duratione; die

iilius emortiiali,

quem
iia-

cedenti Carthaginem occupavit) Siciliam deiirasdatus

tandem mc

e tenebris eruisse

persuasissimum

Pannrmum

diu obsedit, qui damnati a Catliolicis

beo; interpontificio, quod post mortem ejus fuit et die coiisecrationls ejus successoris plane constabit. Cessavit

episcopis Maximini apud Siciliam

Arianorum ducis
Non-

adversus Catholicos pra^^cipitatur instinctu, ut eos

itaque Sedes dies xli aut xlii,


Sixti

si

dies

qnoque pacto
lica tide

in impietatein cogeret Arianain.

emortualis S.
3.

numerelur. Romai notus non ct, sed

nnllis declinantibiis, aliquanti durantes in Calhoin Tuscia.

San-

consummavere martyrium

Gensericus

ctum Leonem Raronius,


libri

aliique passim auctoritate


in Tuscia

itaque sese in+ra Afiica! fines continere non potuit, sed ad vasfandam Siciliam
et

Pontilicahs freti scribunt,

natum

animum

adjecit,

quod

Quesnellus vero in Dissert. priina de Vita ct rebus geshsLeonisMagnicontendit, eum Romanumfuisse. Prosper enim in Cbronico hoc anno, Leo, inquit,
legatione publica accilus, et gaudenti
sentatus, xliii
[lalriic

Raronius, ex Prospero sub hujus anni consulibus

pra3-

Romana2

Ecclesi;c episcopus ordina4,

tur .

Imo

ipse

Leo in Epistola xxvii, cap.


II

excu-

sans se, quod E|ihcsino Concilio

pra>sentiain

suam

non exhiberet, ut in votis habuerat Theodosius im Quia rerum pra;perator, hanc rationem affert senlium nimis incerta conditio a tanta; Urbis popu:

falli videtur, quod quo superioribusannis Incuh sumus, hoc anno recitat. Iilacius enim laudatus, qui Raronii tempore non extabat, quique in Gallaecia episcopus fuit, variam Sebast!a?ii fortunam melius scirc potoit. Idacius autein anno Abrahami mmcdlx, qiii kalendis Octobris anni Chrisli

scribit.

Veriim uterque in eo
Sebastia?ii comitis de

mortcm

cdxliii

auspicatur

scribit

Sebastianus

illic

(nempe Constantinopoli) quo Confngerat deprehensns sibi adversa moliri e Constantinopoli fugit ad-

abesse non sineret, et in desperationem quamdam animi tumultuantium mitlerentur, si pro occasioue causa? Ecclesiasticaj vidercr patriam, et Sedem Apostolicam velle deserere . Clara sunt hrec verba, nec
lis

monitus, ct ad Theodorum regem Gothorum veniens, conquisitam sibi qua potuit, Rarcinonam hostis ingreditur . Tum anno Abrahami mmcdlxi,

patrice

nomine

Italiam quis

commode

intelliget.

Sebastianus de Rarcinona fugatus migrat ad Wan-

528
dalos, ideoque nou
lioc

LEONIS ANNUS

1.

CHRISTI 440.

Chrisli anno, ut liabet

Prosper, sed anno CDXi.ivautinsociuenli.Seifls/wn^w

comes

in Africam transivit. l)cni(iue


,

anno Abrahami

G. Theodoretus commendat Cyprianum episc. cx Africa exidem. A num. 12 ad 10. Memorat hoc anno Baronius Epistolam Thoodoroli lii ad

MMCDLXVi
inchoalo,

lialendis

habot

Oclobris anni Christi cdxlix Sebaslianus cxul faclus pornicxilus docuit, Gaiserici con-

Ibam Edessa; c])iscopuin datani, qua ci commendat Cyprianum ei)iscopuin, qui ex celeberrima orlus
Africa, exteras oras circumire cogebatur, propter

ciosam
per

sibi, sicut posl


:

fugit potestateni

eum

parvo poslteinporequam venerat, jubetur occidi . Baronius ex Victore hb. 1

immanitatem liarbaroram. Quare ea Epistola


circiter aiino scripla, siculi et Epistola liu
;

lioc

ad So-

de persecut. Wandalica, quo pra;textu niors Sebastiano illata fuerit, enarrat.


o.

Christianl in Africa cnulditer habiti.


7 ad
1"2.

num.

Post Baronii
o])isco])i

morlom Sirmondus Theoper hioc tompora nominased cuni ejus Epistolas

doreti Cyrensis
tissimi

phrojiium Constantiaj episcopum cuin utraque siinilis sit argumcnti. Epistola Theodoreli ad Eustathium .^garum episcopum, qutc juxta Baronium ordine est Liii, juxta Sirmondum lxx, peiiinet ad annuin cdxliii aut sequonteni, ut Garnerius laudatus nolat. Conlinotenim historiam jI/ar/

0]Jora

pnblicavit;

cujusdam

ordine Chronologico non digesserit, Garnerius in supi)Ieniento Oi^ernm Theodoreli eam provinciam
suscepit. Observat

nobilis puelke Africana;, qua) a Vandalis pretio veudita

moroaloribus, servivit Cyjn


subsidiis

sed redempta a
ido-

Epislolam xxix ad Apellioiiem, Epistolam xxx ad Aerium Sophistam, Epistolam


is

militibus, et a Theodoreto per


neis
instrucla,

decem mensos

cum

rescivisset de patre

XXXI ad

Domnum Antiochenum

cpiscoitum, Episto-

niagistratum iu Occidenlis partibus gerente, ut ad

lam

xxxii ad Theoctistum BcroGai cpiscopum, Epi-

illum ])rolicisceretur, commendatur .^garum episecunda; Cilicia; nundiua; babcbanlur, ad quas ex Occidente mercatorcs consco])0, (lua in civilate

stolam xxxiii ad Stasimum comitem et primatem, Epistolam xxxiv ad Patricium comitem, E])islolam XXXV ad Irenamm Tyri episoopum, et Epislolam

flucre solcrent.
7.

XXXVI ad

Pompeianum Emosenum episcopum comad


in

Martyriwji S. Juliai virginis.

A num.
dieni

IG

mendatitias esse onmos,ad ainicosciuosTheodoretus

19. In Vita sancla; Jidice virginis et

martyris in
xxii

admonet commiserationis

sublevanda

ej;estate

Coisica, ex

Adone

in

Martyrologio ad

Ca;lestiaci nobilis Carlhaginensis, qui, capta a

Gen-

Maii a Baronio rocitala, et in alia ejusdem Vita a

serico Carthagine, exulus opibus,


niilia exulare coactus est
;

cum

tola sua fa-

Pa|)ebrocio ad

euindom di^m ex auclore anonymo


captivam,
et deinde Corsicam ve-

ac dcnique sicuti sunt

doscripla dicilur, cuni civitas Carthago capta fuissot,

ejusdem argumenti, ila et eoilem tempore dalas esse quod recte antea vidcrat Baronius, qui earum omnium hoc anno montionem faoit. Sed tam ipse,
;

beatam

Jidiajji ducl;.ni esse

cum dominus ejus una cum ijjsa iu nisset, cum nollot diis immolare,
fuisse.

cruci affixam

quam

Garnorius citius quain par est eas datas existiniant. Ait Baronius, capta Carthagine anno superiori, Gensericum regein ejecisse mox nobiles, qui
servire nollent in j^alria, ideo(|ue Calestiacum eorum unum hoc anno in Oiientom fugisse,elC?//v7i
venisse, ubi litleras illas commondalitias a Theodo-

Baronius existimat .\doncin loqui de expuPapebrocius gnatione Cai Ihaginis j^cr Gensoricum
;

vero arbitratur JuUujji captam anno dcxvi, quo Carthago a Pcrsis occupata est. Veruin ea in re
nihil certi in

medium

afferri

polost. Ejus

corpus

reto obtinuerit. Garnerius vero notat

unum

ainicolitleris

processu temporis Brixiujji translatum, ubi hodie colitur in monaslerio Benodictino a Desiderio Lon-

runi, quos

adlevandam Cakstiaci m\icnAm

gobardorum rege pro Angelberga


8.

fllia

fundato.
episc.

hortalus est Tlieodoretus,


in

Domnum
:

fuisse Joannis

Morilur Joajmes Antiochejuis


19.

Ad

Antiochena sede succcssorem obiisse anno dunlaxal currenti


anni sequenlis
psisse, ut
initio,

JoannetJi

autem
scri-

num.
ca^])it

Joanjies AjUiochcjius opisco])us sedore

alleclo,

aut etiam
ideo-

aiiuo cdxxix, et utdisertotostaturTIieodoretus

et

Theodoretum Domno
in sedo constituto
;

in Epislola ad DioscurujJi episco])um

Alexandrinum,
;

jam aliquandiu
anno
;

que
piti

scripsisse

cdxlii et quidein citatas onines


siinul dala^ sint infolici hos-

Epistolas

cum omnes

annos trodeciin EccIesiLe Anliochonte piaefuit ideoque si anni illi xiii coin])leli fucrint, mors ejus incidit in annuin quadringentesimum quadragesi-

abeunti ex urbe Cyrensi. Al cum Domnus, ut mox visuri sumus, cxcunlo tanium anno cdxli aut
insequonti e])iscopus Aiitiochenus dictus fuerit, laudatas litteras non scrij^sit Thcodoretus ante finem

mum sccundum
In

si

vero incoinpleti, in

annum cdxli.

Chronico Nicephori et in Tabulis Theophani insortis, errore nuniororum anni xviii ei assignantur. Licet porro Nestorio ejus ha;resis iuilio faverit

anni cdxlii. Quaro sicut ex eo quod Carthago anno

CDXxxix a Wandalis ex|)ugnata


niendasse

est,

non sequilur,

ea ])ra;sortim ratione, quod ab Ecclesia Antiochona ad opiscupatum Constanlino]iolitanum assuniptus


fuissot,

Theodorelum Coilosliacum anno cdxl litleris coniita eliam nec ex eo quod Donmus exeunto anno cdxli aut insecjuenti o])isco])us renuntiatus est, Theodoretum slatim eas litteras dodisso, cum tardius ad euin Ca;lestiacus \cmve poluorit, tardius;

sonam, oinniisque

anaihcmatizavit lanieii ejus dogmala et per])iovincias suas ad condilioiies

pacis acciiiieiidas coegil, ut suo loco ostondi. Thoo-

plianos aiino Incarnal.

secundum
:

Alex.

cdxxxui,

que quam trienuio a capta Garthaginc


uiitti.

iu exilium

hujus Christi anni inchoato, Porro quidam nionachi Joannis mcminit, aitqui; Constantinop. profecti molcstiam imperalori iufekaiondis Soptoinbr.

LEONIS ANNUS 2.
rcbant causa Mopsnesti.T
ctiani post inorleiu

CHRISTI 441.

529

quondam

cpisco))!, (|ucni

lucrcsis insiinulahaiil.

Iinpc-

Acla,

rator aulcin

a<l

Oriciilis
si

cpiscopos iiKiuisitiiinein
iiioiiaclii,

Martyrum ca persccutione in Pcrsidc passorum vel litleris non mandata, vel ad nos non pervcncrc ad cam tanien pertinet quod bal)et
;

pleiiain inslrui, ct

vera profcrrent

ut

Sidonius
saiicti
ille

lib. 7, Epist. xvii,

ubi condciis cpita|)hiuin

Tlicoiioruin anathcnialc feiircnl, l*roclo coininisit,

ut scriberel. Joannes vero


cripsit, et ile

Aiiliocliiie

cpiscopus dc

Abraharni natioiic Persic, <]ui Arvcriii, ubi ci)iscopus eral, in Dominoobdorinicrat, ait
Natus ad Euphratem, pro
Cliristo ergastula passus
;

rccto Tlicodori scnsu ciiin sua Synoilo Proclo res-

eadein iniperatori fulem


ut

fccit .

Joanni

successit

Domnus, qui Tbeodorum Mopsuestenum


,

Kt quinquennali vincula laxa fame

Elapsus Regi truculeuto Susidis ora;

etiam defendit

anno cdxlii \idcbimus. Fuit


fidei,

Occiduuiu properas solus ad usque solum.

Domnus
sic

Joannis ex sororc ncpos, vir utdubiae


consilii varia;que fortunaj, ut

imprudcntis
9. Moritiir

ex

iis

EratSiwfitSusianseprovinciae urbsantiquitus

regum

quse infra in

medium adduccmus

patebit.

cutio continuatur.

Vararanes Persarum rex, et perseHoc circiter anno Vararanes

annos viginti regnasset, Isdiregnuin tradit, inquitAgatbias lib. 4. Cumque pcrscculio ab Isdigerde ejus avo anno cdxiv inchoata, et a Vararane patre continuata, annos triginta perdurarit, ut suo loco ostendimus,
rex,

Persarum

cum

Persarum regia, egregie descripta a Strabone lib. Inter 15, de qua Ammianus lib. 23, cap. G tradit alia (sc. oppida) eminet Susa sa^pe domicilium regum De sancto Abrahamo plura ibidem Sidonius,
: .

gerdi alteri suo

filio

et

Gregorius Turonensis in

lib.

de VitisPatrum

ca[).

3 qui lestatur,

regente ad

eum Sidonio Ecclesiam Arvernensem Deum migrasse postquam Arvernis


,

monasterium
Marlyrologio

gedificasset. Inscriptus est

Abrahamus

sub isto Isdigerde circa

annum

cdxliv

fmem accepit.

Romauo ad diem xv

Junii.

LEONIS ANNUS

2.

CHRISTI

441,

Qui ordine temporum \. Cyri consulatus. sequens est annus Domini qnadringentesimus quadragcsimus primus Cyri tantum consulatu in Fastis
reperitur inscrijitus in Oriente crcati. Ciir aulein ex

eamdem

iterum sub
:

tertio Aetii consulatu,

ut suo

loco dicetur
dentia, ad

[ira senti

vero anno auctus est ordialese

nario consulatu. Sed bono suo, inagna Dei provi-

ima e summis

rerum mundanarum

more impcrator Occidentalis lem ncin elegerit minime ipsum Cyrum esse scias, qui
,

iinpcrii
li<|uct.

suuni consu-

inversione dejectus, unicuni inveiiit in Christiana


pietate
2.

Cffiterum

bunc

confugium.

variis diversisque agi-

tatus est casibus, ac tandeni naufragus


nisi
fuit,

non invenit

inCbristiana religionesalLitem. Etbnicus

homo

aiitem oinncs summos consequendos honores ex poeticis facultatibus sibi paravit scalam, dum illis sese in amicitiam Eudociae Augusla3 insi-

Ad hos

deorum

superstitioni dedifus

sed natura <lex-

terrimus, in utraque mililia castrensi ac palatina summossibi inagistratusqu;erens, eosdem est nullo
negotio

consecutus

etenim quo anno diximus


,

Suidam de i|isoageutcin atidi, cuin ait Cyrus |)anoplita poeta sub Tbeodosio juniore vixit, apnd quem praefcctus prfctorio, ct pra^fectus Urbi consul, et patriciiis, fuit in admiratione ab
nuavit. Sc<l

captani Carthaginem
sisse
,

ducem

exercitus
;

ipsum ges-

Evagrio auctore narravinius

sequenti vero

Eudocia Augusta habitus, qucC poematum sludiosa erat Quandiu igitur illa cum viro suo imperium

prffifecturam prffitorii conseculum, et

consulem de-

signatum
clarant
esse
' ;

esse, Novella; Theodosii constitutiones de-

rursum aiite bienniuin Urbanam adeptum


sub consulatu
Theodosii
'-;

moderata est, aque res Cyri in portu fucrunt i[)sa autem secundo Constantinopoli recedente, alque Hierosolymam comniigrante, ccepcrunt fluclibus
:

pra>fecturam

cum
gessit

jactitari

Festo imperaloria constitulio fidem facit

cum

nam et Suidas subdit Eudocia autem, aula rclicta in Orieiite Hii;rosolyinis esset, Cy: :

rusab adversariis

insidiis circuinventus, in
cst, et

Nov. de alluvio. Novel. de amot. mil.

L. IX. C. de sacro-

Cotysi episcopus lactus pora perduravit


. Ha;c

Pbrygia usque ad Leonis tem:

sancl. Eccles.

Suidas

quomodo autem
67

id

ToMiis VII.

530
acciclerit,

LEONIS ANNTJS 2.
dicenduin
crit

CHRISTI 441.
(ut vides)

suo loco infcrius

hfcc

dianus
ipsiiis

de Eucherio agens, cilet concioncs


(|ua!

inodo
3.

ijjsins

Cyri consniulus hoc

anno

initi

occa-

ad populiim habitas,

non extant:

iii

eain

sione narrata sufllciant.


E/)iscopi recensentiir qui Si/nodo
Araiisicle

sentcnfiam facile niecum ibis, ut ejusdem Eucherii


sint iKiniiliic illic,qua) falso nornine iriscribuntur

cance interfuerunt^ inter cjuos eminet Eucherius,

Eusebii Emisseiii. Cuin alioqui haud diccndum scia-

cujus geslis

et scriptis

fuse disserilur.

Sub eo-

nuis,

illas

omncs

csse Euclierii,

cum

inveniaiitur

dein Cyii consulatu cclebraluni legitnr in Galliis sed cinn ponitur ideia Concilium Arausicanuni
:

aliqufc esse Ililarii Arelatensis,

Cyrus collega Theodosii junioris, error scriptoris


arguilur
:

FausU vero Khegiensis ali(jua). Porro ahas a Lugdunensis plane Ecmartyres Lugclesiffi concionatorc eas esse dictas
,

nam quod
:

ibi leyilur, teniiore Tlieodosii

diincirscs,

de (|uibus

agit, el alia plura

demonstrant,
:

junioris, et Cyri consuhini,

legeudum
el

csl, consulis,

loco consuluni

nani Fasli oinries,

velera

monu-

menla nonnisi unicuni hoc anno (ut dictuin est) consulem referunt. Quod ad Synodi locum pertinel,
erat Arausica, ubi
collecta
fuit,
ista

necnon Euclierii ipsum dicendi geniis nanr in persuadendo elTicacem fuisse Sidonius docet, durn singulorrrm ferme Palrum in scribcndo pro|irietales notat in Eiiistola ad Claudianum '. Sed et id suadent
argumeirta pcrsoriiE acconrodata utpote qui monasticarn vitam exer-cuit, et Lugdunensem Ecclesiam rexit; et ad monachos,et ad populum eum esse concionaluni oportuit, cujusmodi duphcis generis
:

civitas in Gallia

dicenda Synodus, clarissimorum antistitum illustrata corona, de quibus singulis proxime paucis dicturi sumus. RepeNarbonensi. Nobilis quidem
riuntur in hac Synodo uiuletriginta sanciti canones ad Ecclesiasticam disciplinam atqne jura spectantes

eaideni homiliffi esse noscuntur.


6.

Cum

igitur ex concionibus habitis de


,

ab episcopis Galliarum Narhonensis, et Lugdunensis, quindecim numero ex eis Arausicam civitatem


ex

tyribus Lugdunensibus

marLugdunensis Ecclesiae an-

hstitem se esse signifrcet, et homiliffi ipsae styluni


referant S. Eucherii, et
itidern
vixit,

more convenientibus. Florebant qnidem

dictce

argumenta rerum ipsum


:

Galliarum provinciae, si qua; aliic Chrisliani orbis oree, his temporibus, episcopis ajque sanctissimis atque doctissimis, quorum solerli vigilantia in suo permanebant robore legos Ecclesiasticic. Qui enim primo loco huic Synodo subscriptus habetur Hilarius, ipse ille est celebris Arelatensis ejiiscopus, qui

probe demonstrent, et tempora quo auctor eumdem annuntient etenim in recens obor-

tas

ha^rescs Nestorii, et Eutychetis


:

idem invehi-

tur

cum

htcc,
,

inquam,

tot in

unirni concurrarit

Eucher-ium

quis de his dubitandi amplius locus

antehac presbyter (ut superiori dietum esl tomo), una cum S. Prospero Aquitano episcopo insectatus
adversus Massilienses presbyteros atque alios impugnantes S. Augustini scripta strenue insurrexit, de quo pluribus et inferius agenest Pelagianos, et

reliquus est? Redditis ergo his quE Maximi esse noscuntur, seu aliorum (non hic de singulis nobis

egregis conimpio possessore Eusebio ErTrisseno, cujus nomine citari consueverunt. Quid cum auctore gra^co homiliae, qua; latine noscuntur

agendum)

suis auctoribus, vindicentur

ciones ab

injusto,

et

dum

erit.

esse conscriptae?

Quid curn homine Aiiano, qua?

At qui secundo loco subscriptus nominatur Claudius episcopus, nescitur cujus fuerit civitatis
4.

omni ex
ses

parte piclatem redolent conciones? Quid

deni(]ue auctor Gallicanus cuni Syro, et

Lugdunen-

antistes

procul tameii abest,ut hic sitdicendus,


ille

martyres
7.

cum

Emissenis

loco Claudii, Claudianus

cognomento Mamertus
:

clarus inter scri|)tores Ecclesiasticos

nam

(ut

suo

diisse

loco inferius dicemus) non fuit ipse episco|>us Viennensis, sed potius ejus Ecclesii^c presbyter.
5.

Sed uride adeo poitentosum putandum proet monstruosam adeo esse im|)Osluram ohorlam ? Potuit sane fefellisse librarium

commcntum

im|)ruderilern, ut sub cujus auctoris titulo reperit


iiritium codicis

Rursum

vero qui huic itideni Synodo intcr,

obsignalum,

castera

omnia qua;

iri

Eucherius ipse est qui fama celebris vixit eodeni tempore episcopus Lugdunensis, cujus meminit Claudianus in lihro de Statu anima3
fuisse reperitur

eo continer-entur, eidein putaret esse tribuenda aunemo euiiii esl qui ignoret, qui antiquorum ctori
:

codiciim habet
gere, ut
et

usum

sa^pe Sicpius solere contin-

cum

Uaud(|uaquam tamen Eucherium pra;terierim mihimet viventem, doctrina et pncsentanoii porro iieis coram dispiitationibus cognitum nuntiis aut lectione com|)ertum qui scilicet viridis
ait'
:

non uiurm vel duos, sed et tres, quatuorve amplius habeatidem volumen diversorum auctoillis
:

rurn tractatus, ct aliquos ex

inveniri sub no-

mine unins

airctoris exscriptos

ut nisi quis oculos

sevi,

maturi animi, terrani des|)uens, ca;li appetens, humilis spiritu, ardiius inerito, ac proiiide ingenio eloquii profluus, subtilissimus scientia plenus magnorum sui sajculi Ponlilicuiii longe maximus,
, ,

lynceos hiibeat, sa>pe accidat ut inscripto auctori tribualur quicquid inferius eodem codice continetur.

Curn

alio^iui et lircile contigisse potuerit, ut in

editis in

rem hdci

multijiigis

variorum operum
Sed
liic,

corroso consumpto^iue nimia vetustate codice, lilteris labefaclatis, lcgerit librarius, Eusebius, pro, Euchcrius. Sed reperimus ex recens edilis anhquis monimentis in Gallicanis Litaniis versibus conseriptis

voluniinibus, ad populiiin quoque his super statu


aiiimai concionatus est, etc.

rogo,

siste

gradum
1

lector, et considera

quod cum

ipse Clau-

ab Hartmanno Rabani Mauri discipulo

nomi-

Claud. de stat. aaim.

1.

ii.

Sidon.

1.

IV. ep. III.

LEONIS ANNUS

2.

CHRISTI 441.

531
ut
dici possit

nari inter S. cpiscopos ctiam Eusebiiim, sed incerta;


civitatis

donii Epistola,

quam

cnmdem

postea

cpiscopum

versus

sic sc liabent

'

creatiim
11.

Lugdnnensem antistitcm. Cccterum ipsum S. Eiicherium, de quo


fiiisse

est

Martinus, Proculus, C.Tsnrius, Eusebiusque

Orent pro

iiostris

criminibus variis.

sermo, fuisse conjugio obligatum, ct ex eo gcnuisse viros sanctissimos eosdemqiic postea cpiscopos, quos

Haoc flixerimus, ne adeo


cas,
si

nomen

Eusebii exliorrcs-

dempseris Emisseni.

primuni moiiasticis voluit imbiii disciplinis, tum ex Gennadio, tiim eliam ejusdem Eucherii scriptis possumiis intelligere. Ipse enim Gennadius, duni de Eucherio agit ha?c ait a Disseruit etiam ad per,

'

non patiantur ampiius, rogo, mei Lugdunenses, tantum snum ipsorum thesaurum
8. Sic igitur

sonam flliorum Veraui


nii postea

, Verannii) et Saloepiscoporiim obscura qua?qne sanctarum

(Veranii

theca latronis includi

sed justissima vindicatione

sutTcsseEcclesia; opcs intelligentes, easdem


veluti sigillo consignent

rursum

edentes, ejusmodi justimi ipsis afflgant titulum, ac


:

Scripturarum fuisse lios qiiidem germaejusdem Eucherii inscriptio commenlariorum in Genesim, el in lihrosHegiim demonstrat.
capitiila
:

nos

fratres,

Homilia! S. Eucherio

Cognoscit

Veranum siium

filium ipsc sanctus

Eu-

episcopo Lugibmensi rcstitut.f, falso hactenus cdita?


titnlo Eusebii

cherius, diim ad

eum

scribit

librum despiritualibiis
fatetur

Emisseni

Essent his alia insuper

formulis
in

ffique et

Salonium suum
:

natum

immorari non patitur ratio instituti. Sed sicut indignandum cst,tamdiu sanctissimi viri divitias sub titulo scelestissimi Ariani palam cxpositas, ita dolendum eas omnes haud integre reperiri. Qui enim tum monachus,
addenda, sed
in his diiitius

Pra?fatione ad
,

posteriorum librum instruclioejus

num

et

cum

perorat

cnim exordio
:

hic habet

de bene
reparari

institiita vita Salonii

est (inquit)
,

Dignum namque quacumque cura mea ingenium tuum

qui vixduni decem annos natus eremiim

tum episcopus
versatns
est,

in eo dicendi

genere annis plurimis

ingressus, inter

longe plurcs oportuit dixisse,


:

cum

ad

monachos, tum ad populum conciones


facit,

excidisse

quidem nonnullas Claudianus certissimam fidem

iilas sanctorum maniis, non soliim imbutus, verum etiam enulritus sis ab Honorato patre, illo, inquam, primo insularum, postea Ecclesiarum magistro cum te illic beatissimi Hilarii
:

dum quam

ipse citat ex Eucherii homiliis,

tum
flcis

insulani lyronis, sed

omnino

desideretur.

doctrina formaret per


disciplinas
:

9. At (quod non prcTtermittendum est) ex eodem habes auctore in quo redarguas perperam factani

rum

jam nunc summi Pontiomnes spiritualium read hoc etiam te postea consum-

mantibus siimmis
Sed

Gennadii edilionem Suffridi apud quam legitur Eucherins presbyter Lugdunensis scrifitor ecclesias,

viris Salviano atque Vincentio eloqnentia pariteret sapientia pra>minentibus, etc.


et ipse eliam Salvianus in Epistola ad Eucherium ab eo ambos esse genitos tradit cum tamen non ignoremus ab aliis eos creditos fllios spirituales Eucherii qui eum conjugatum nescierunt. 12. Scimus et ipsum, de quo agitiir, sanctum Eucherium ineamdem Lerinensem insulam se contulisse illiciiue et in alia proxima insula monasticam vitam exercuisse teslatur idem Sidonius in carmine Eucliaristico ad Fastum scripto, necnon Hilarius ^ tradunt autem proximam aliam illam insulam esse Leronem Lerina propinquam. Sed et ejusdem ereiniticam vitam Ecclesia prajconio celebrat, dum ejus agens natalem diem ha^c ait Eu,
:

ticus,

cum

dicendus

sit

episcopus, ut habent

alia?

Gennadii germancE editiones. Porro et hinc datam ex codicis errore Honorio occasionem errandi constat, ciun ponat duos Euclierios Lugdunenses, alte-

rum presbyterum episcopum alterum


,

scriptores Ecclesiasticos.

Cum tamen

cherii cogniti habeantur, ut suo loco


inferius,

ambosque duo Eudicendum est


,

etsi

utrumquetamenfuisse episcopum constat. 10. Praiter hunc, de quo est sermo, scimus et alium lioc skcuIo vixisse Eucherium virum claris-

simum, (luem
nensi
^,

data ad

eum
^,

Epistola |)lurimum lau-

dat Sidonius Apollinaris

sed testc Gregorio Turo-

occisum eiim constat a Victorio duce, tempore Evarici Gothorum regis, de quo suo loco
pluribus agendum erit. Alium insuper fuisse scias Eucherium itidem senatoiem viriim insignem sed bigamum, haud itloneum habitum, qui sacri ordinis niilitia? nomen daret; cujusmeminit idem Sidonius
,

cherius ex nobilissimosenatorum ordine ad religiosam vitam habitumque conversus, diu inter septa
spelunca; sponte concInsns,in orationibus et jcjuniis Christo servivit
:

et qure

sequuntur.

.\t

de

sancto Eucherio Lugdunensi episcopo

modo

iiacte-

nus, iterum suo


venturi.
Ille

temporeeumdcm opportunius

con-

in concione habita in electione Simplicii episcopi

autem

alius S. Eucherius episcopus

Bituricensis post plurimos annos,

cum jam

ipse Si-

donius esset episcopus,


ut intelligas

et Ecclesia;

Lugdunensi non
:

Aurelianensis Ecclcsice, procul abest ut ad haec tempora referri possit, quem constat vixisse cum Carolus Martellus regiium Francorum adniinistraret, de quo suo loco dicturi sumus modo autem de aliis (|ui liuic Synodo interfuerunt episcopis prosequa:

amplius Eucherius, sed Patiens prsesset antistes


,

procul abesse ut
;

ille fuerit

postea fa-

ctus episcopus Lugduncnsis

magisque congruere
illo

eum
'

jungere

cum

Eucherio

ad

quem
1.

extat Si-

mur

orationem.
13.

Qui huic item Arausicanse Synodo Salonius


63.

Tom.

V. antiq. lert. pag.


I.

732.

Sidon.

III.

cp.

vui.
'

Greg. Turon.

ii. c.

20.

Gennad.

c.

-Hilar. in Vit. S. nonorali.

532

LEONIS ANNUS 2.

CHRISTI UU\
'

reperitur intcrfiiisse episcopus, eidemque esse subscriptus;

cujusnam exprimitur. Scimus

Ecclcsiae atitistes fuerit,

haud

nensis, Epislola; etiam S. Gregorii pnpae significant paroeciamque Taurinensis Ecclcsia; inlra limites

in Salviani inscn|itione ad suos

Francorum regni propagasse terminos


Gncgorii papa;
liltcrae ^ data;

ejusdem

libros de Recfo judicio, quos ad

eumdem Salonium

ad Tlicodoricum, et

scripsit, nominari Salonium episcopum Viennensem. Verum Ado ejusdem Ecclesia; pnxsul, cum exacte rcccnsct omnes Viennenses episcopos Salonium penitus ignoravit a tempore cnim Constan,
:

Theodobertum Francorum reges ostendunt. Claruit boc etiam s;ccuIo alius in Gallia Maximus episcopus Tolosanus, de quo iiiferiiis dicturi sumus.
lt>.

Est celcbris etiam

memoria

inter alios Pa-

banc diem bos enumerat Viennensis Ecclesiaj successores episcopos, Pascbasium, Claudium, Nectarium, Nicetium, atque Mamertum. biflcias tamen non iverimus fuisse Salonium et ejus
tini

Magni

in

tres,

qui buic Concilio intevfuere, Constantini epi(|uod

scopi Vapiiicensis Ecdesitc, consignata tabulis Ecclcsiaslicis


:

enim

sanctitate claruerit,

ejus

natalis dies inEcclesiaCathoIicaannuatimreperitur

fratrem EccIesi;B Viennensis studiosissimos


donii Epistola
illis
'

ut Si-

pridie

id. Aprilis

quem

et alii Gallicano Concilio S.

ad Salonium data significat verbis


:

interfuisse

scimus ex Synodali Epistola ad

Leo-

ad finem positis
;

Licct ruri

positi

strenuos

nem Romaiunn
que
babctur, quinto
colitur.

Pontificem scripla. Augustalis quo-

impleatis agricolas
fcEcundabitis,
si

tunc vero propriam terram

episcopi, qui itidem dicts


id.

Synodo subscriptus
in Ecclesia

Ecclesiam,

quam plurimum

colitis,

Scptembr. memoria

plus colatis. Scimus in tabulisduplicis Indicis epi-

Tot igitur darissimi antistites

Synodum

scoporum Lugdunensium a Democbare editis post S. Eucberiuni poniSalonium, et post eum Seranum ei)iscopos Lugdunenses. Sed si Salonius Lugdunensis fuit antistes , quomodo buic Synodo subscriptus habetur; cui etiam Eucberius ejusdem Ecclesife pnrsul interfuit? Num(|uid duo unius Ecclesiae episcopi? Procul id abfuit ab Ecclesiasticis legibus, ipso Nicasni Concilii decreto vetante sicut eadem
:

Arausicanam, licetpaucorum episcoporum numero congregatam, reddidere in omnibus celebrem et illustrem. Porro ut tot insigncs doctrina et sanctitate viri in eisdeni provinciis invenirentur, id praj-

ratione dixerinius, longius abesse, ut qui

uUimo

ferme loco Ca;sarius subscriptus habetur, sit ille magni nominis episcopus Arelatensis nam eidem Ecclesise qui hoc tempore prseerat episcopus Hilaimo nec statim post rius huic Synodo pra-fuit ipsum sedit Ca-sarius, sed Ravennius, et post Ra:
:

videtur celeberrimum Lerinensis insulae proxime adjacentis terraj ccenobium, sanclissimorum episcoporum seminarium de ipsa enini sanclis germinibus fertili Sidonius Apollinaris in carmine Eucbaristico ad Faustum episcopum Regiensem his meminit versibus '
stitisse
:

Fratribus insinuans, quantos


Miserit in ccelum

illa

insula plana

montes
:

qua
:

sancta Caprasii

Vila senis, juvenisque Lupi

qua; gratia palrem

Mansit Honoratum

fuerit quis

Maximus

ille,

vennium Eonius,

et post

eum

Leontius, cui

tandem

Urbera tu cujus monachus, antistes et abbas


Bis successor agis. Celebrans

est subrogatus C;rsarius. Scimus praiterca eumdem creditum Salonium cum eo qui dictus reperitur de-

quoque laudibus
llilarii.

illis.

Eucherii venientis, iter reJeuutis

pravatc Salamonius episcopus Genuensis. 14. Qui item buic Synodo interfuisse
reperitur,

Maximus nequaquam bunc illum putamus Regiensem in eadem Gallia Narbonensi episcopum, de
cujus ordinatione extat ejusdem Eucberii, iiuem dicunt Eusebium homilia * nam sedisse illum post
, :

De eisdem meminerunt
episcopus Arelatensis,

S.

Eucberius

*,

et Caesarius

cum ejusdem celebrat

laudes

coenobii Lerinensis. Porro

non omnes constat enu-

merasse Sidonium,
(ut

quem Salonium cjusdem insulae


a puero accolam sancti Honorati
praetermisisse liquet
:

Prosperum suo loco dicemus hic aulem cujus Ecclesiaj episcopus tuerit baud exploratum babemus. Scimus tamen alium Maximuin episcopum Tauri;

abbatis

modo vidimus) alumnum


est

verum

et

certum

Vincentium virum doctissimum cognomine Lerinensem, cujus alii memipraeteriisse

nenscm

celebris

antistitem bis

quidem

et sanctitate nominis doctrina vixisse temporibus id enim


,
:

ncrunt.
16.

Scd accipe ex S. Eucberii libro de Eremi

inde liiiuido colligere possumus, quod idem reperitur pra^sto fuisse Mediolanensi Concibo sub S. Leone

laude fragmentum, ubi agens de viris sanclissimis

Romano Pontiflce celebrato de quo suo loco dum. Quod autem bic fortasse Maximus ille
,

dicen-

Tauri-

nensis antistcs fuerit, deduci argunientum potest ex

conjectura
cilii,

cum mter

decrcta Patrum bujus Con-

vicesimo quarto canone, iidem se velle sequi

profltentur, (|uod statutum fuisset in Concilio


rinensi
,

Tau-

ejusdcm Lerinensis insnla; babilatonbus, bffic inter alia, postquam est prosecutus insulae laudes, ad Digna qus Honorato auctore funfinem habet data sit, quac tantis institutis tantum nacta sit patrem, Apostolici spiritus vigore, ct vultus honore radiantem digna quae illum suscipiens ita emittedigna qu;c praestantissimos alat monachos, et ret
:

cujus Ecclesim

Maximus

crat ej^iscopus.

Ejus quidcm Ecclesiaj episcopos convenire consuevisse cum episcopis Gailiae Narbonensis, et Lugdu-

prffiferal sacerdotes. Ha>c nunc successorem ejus tenet Maxinmm, nomine clarum, quia ba;c habuit reverendi post ipsum mcruit adsciri

anibiendos

'

Sidon.

1.

vu. cp. XVI.

vet.

eJit.

Euscb

Emis. hom. de

'

Grcg.

1.

VII. ep.

cxx.
li.

Maxim.

carm. xvi.

creg.

1.

Euch.

de laude erem.

v.
s

cp. clii.

'

Sidon.

CKsar. ser. ad monach.

LEONIS ANNUS 2.
noniinis

die

CHRISTl

/|41

533
in Arausico

Lupnm,
:

qui nobis illumcxtribu Bonjamin


t;crni;\num ejus Vincenlispc

dccimo quinto kalend. Novemb.


conventuni h;ibcamus
;

lu|uun

relulit

li;i'cli;U)uit

tcrritorio

Ha>c

Patrcs

tiuni, intcnio

j;cmniam splcndore pers|iicn(im:


patrcni
Iutc

non
sed

extat illnd ([iiidein

(piod vero re|)erilur poste-

nunc
senes
liis

possiilet vcncraljilcni jjravitalc


:

Capr;isium veliabct sanctos

rius Araiisicaiium (^oiuilium, liaud sc(iuenli anno,

terihus sanctis

nunc

longe postca coUcctum


18.
:

fiiit,

ut siio loco di-

illos, (|ui divisis ccllulis i42fjyilios

Patres Gal-

cemns.

nostris intulerunt . Haec cx Enclicrii

commen-

Quod

reliiiuuin est reruin

gestarum anni

tariolo de laude ereini ad

Hilarium scripto, liaud


liis

pridem
At
tle

Parisiis, cusosolertiadoctissimi tlcnebrardi.

clarissimis viris, qui

temporibus iuNarbo-

hujus sub eodem Cyri consulatii liaic habet in Chronico S. Prosper Tlieodosius imperator belluin contra Wandalos inovet, Areobindo et Anaxillo
:

iiensi

Gallia florueruut, et huic Concilio inlerfue-

at(iuc
ctis
:

Germano

ducibiis

cum

niagiia classe dire-

runt, dci|ue magistris et alumnis Lerinensiuin

mo-

(pu longis cimctationibus negotium ditrerentes,

uacborum
17.

bactenns.
hiijus Si/nodi, et coetera hi/jus anni.
lioc Concilio a

Sicilite

magis oneri, iiuam


.

Africae

prajsidio fue-

Actum autem in

Acta

runt

Ha;c Prosper.

llis

igitur

magis magisque
est

Patribus constat
et
et
:

barbari regis aiiimus irritatus, in Catholicos Ciiristianos,

de reci|)iendis diversi f^eneris i^ocnitentibus, sed pra?scriptain forinam cxcommunicandi alicjucin

quos subegerat, commotiis


et

ex

qua

(luidem runt
illud

qn;B reli(iua erant in Africa sub ditione


et G;illa Phicidia

reconciliandi excominunicatum liabet ap|)endix complura vero alia in liac Synodo reiieriuntur esse statuta ad conservandam inviolatam Ecclesiasticam disciplinam. IUud vero ad postremuin adjeccre Patres,

Valenliniani imi^cratoris, gravius fliictuarc coepe:

quainobrem ab eo
iiiituin

matre

consilium

est,

ut cuin Genserico pa-

ut nullns conventus sine altevius fiituri cou:

ccm componercnt, sic consultum putantes tuin Catholica) pietali, tum etiain locis hactcnus Romano
imperio custoditis. Porro pax
quenti
;

nam ita perorantes, Synodum absolvere Ita(|ue sccpienti anno (si Domino nostro Jesu Christo permittente conceditur)
ventus denuutiatione solvatur
:

inita

est

anno

se-

dicemus de

ipsa suo loco.

Anno

periodi Graeco-Romanae S934.

Olymp.

30S.

Jesu

Chrisli 441.

Leonis papse Theodosii Jun.


2.

40. et 34. Valentiniani

III.

17.

1.

Vicennalia Valentiniani
in
Fasti.

Cijriis
,

absque

lem.

Nescimus enim,

inquit,

quarum

Ecclesia-

collega

Oriente

coiisul

processit

ut docent

rum
lio

episcopi fuerint plerique, qui in lioc Conci-

omnes

De eo plura habet Baronius nuin. 1 Valenhniani in hunc annuin incidunt, quoruin indicium anno cdxlv
et 2. Vicennalia imperii Cffsarei

adfuisse dicuntur in snljscriptionibus. Prneterea

constat ex canone xix multos episcopos ad

eam Sy-

nodum nou
ditos,

accessisse, legitime, ut videtur, iinpe-

num. 22
2.

exhibebinius.

Concilium Arausicanitm I. A nuni. 3 ad 18. Concilium Arausicanum I a.ccurvL\e a Baronio hic enim ejus titulus in veteribus consignatum Mss. ConstituUones sancta) Svnodi habita; in territorio Arausico, sub die vi idus Novembres, Cyro consule, in Ecdesia Justinianensi , nisi quod in paucis legitur Justianensi. Triginta canones in eo
:

qui consensus dederunt, pIerosi|ue etiam de-

fuisse per

contumaciam, qui castigaiitur iii hoc Canone, utroruinquc aulem admonendorum, ut ad

sequentem futuram Synodum veniant, sollicitudo relinquitur Ililario ; in quo auctoritatem quamdam extraordinariam in Udario agnovisse Synodum Arausicanam apparet reliquos, qui defuerunt, in:

editi

sunt a septemdecim episcopis qui

ei

inter-

quiunt episcopi, beatissimi fratris nostri Hilarii sollicitudini relinquimus, datis ad ipsos horuin exemplaribus

fuere.
3.

Non

fiiit

generale.

Cum

vero Hilarius

Arelatensis, Eucherius Lugdunensis, et Ingenuus Ebrodunensis episcopi huic Synodo subscripserint,

commonendos. Unde colligi potest generaSvnodum, quai cura et auctoritate coacta fuerit Hilarii episcopi Arelatensis. Adde quod canon XXI generalis est, non unius tautum provinciae
lein fuisse
:

Baluzius V. C. in Supplcmenlo ad lib. 3 Marcse de Concordia cap. 31 arbitratur, illam fuissc genera-

causa conditus, sed plurium, cuin ila dicat In nostris provinciis placuit de prcesumptoribus ut

)34
siciibi contigcrit diios

LEONIS ANNUS

2,

CHRISTI

/| /|

cpiscopos cpiscopvm invitum

ha;c explicavit

Eminen. card. Norisius


iyi

lib.

Ilisi.

faccre, auctnrihns damnatis, iinius coruni EcclesicR


ipse qiu

Pelag. cap.
5.

1.'].

vim passus
.
Ila

est,

substituatur, si

tnmen

vita
in

respondet

vir

doclissinius.

Voriim cuni

canone xxi dicalur,


ct in canoiic

in nostris provinciis placnit, etc.

duos ejnsdem nominis rna/e ibidem Cardinaiis doctissimusexistimat, duosEiichcriosepiscoposLiigduS. Euc/icrius


divisus.

Non

tamen

bGiic

xxix cpiibus bi^ in anno,


(lifficile

quod nobis

iicn:-es in

unum

malc conflasse Baronium

in Notis

pro temporiim qualitatc


in

cst,

saiicUiin est

ad Martyrologiuiii ad dieni xvi Novenib. cl


rccte postea

hunc

conveniri, ct statim indicctur alia Synodus Luciano

Arausico territorio celeliranda Ii;pc Synodns trium tantum provincianim memoratarnin fuisse videtur. Episcopuin Vieiinonsem, qui hoc tempore unuin de priinatu cuin Arelatensi contcndebat
, ,

qua; in fine

crrorem illum correxisse iii Appendice, tonii x Annal. legitur, et in cditione

Coloniensi ad

anmim

dxxix. Contra

cnim

(]UO(l ac-

curate scripscrat P.aronius, male postea rctractavit,

operam(|uc
diis

et

oleiim perdidit Theopbilns Baynau-

fuisse ex

illis,

qui Synodo interesse noliiere, pro-

loco

laudato,

ubi

coniendit duos Euchcrios

num

est siispicari.
-i.

Liigduneiises episcojtos distinguendos csse, quainvis

S. Euclierins monasticam vitam duxit in

insula Lerince et in insula Leronis.


cherius Lugdunensis
ingenii sui

Sancliis

Eu-

cpiscopus inter alia egregia


varios reliquit sermones,
aliis

unnm tantuin agnoverint. Id enim nunc ccrtum esse videtur. 6. SS. Euc/iorius et Pauliniis amicitia conUsiiarduset Ado
jnncti.
1.5

monumenta,

Chiftletius

part.

Paulini Illuslrati

caj).

ex quibus plerique librariorum errore


scripli siint, pra-sertiimiue Eiisebio
iii

ad-

et

seqq. pluribus agit de sancto Euc/ierio et

Emesa; cjiiscopo
Is

Syria, sive Phoenicia, Ariana signifero factionis,


vixit

tain,

Gal/a ejus uxore, refert(]uc Epistolam ante inediquam Paulinus jain cpiscopus Nolensis ad
scrijisit,

qni

tempore Constantii imp.


tain

(piidcm, testc

utrumque
Euclieriiiin

qua?

nos edocet Paulinum et

Hieronymo

inChronico,

quam

iu lib. deScript.

singulari

amicitia

conjunctos fuisse,

Ecclesiast. plurcs

homilias in Evangelia scripsit,

(]iiam fovebat et generis a?qualitas et


])ropositi similitudo.

studiorum ac
senatorii et

sed ese ad nos non pervenere.

Unde

recte Baronius

Erant enim

ambo

num.
esse.

monet eos sermoncs Euc/ierio rcstituendos


nuin. 12ait,

consulares

viri, et sicut ille

cum

Terasia, sic iste

Tum

eum

in

Lerinensem insulam

cum

Galla conjuge, sa^culi vanitate abdicata, vitain

se contulisse, illicque et in alia [)i'oxima insula ino-

in terris

angclicam agebant

in

Lerone insula, hodie

nasticam vitam exercuisse. Tlieophilus quidem Raynaudus in Iiidiculo sanctorum Lugdunensium ne-

sanctce Margaritce appellata, ut ex ea Paulini Epislola intelligitur.


rii

monachuin Lerinensem fuisse; sed sine dubio fallitur, Eucherium cniin anno cdxxviii in proxima insula, alias Leronce, nunc insula sanctai
gnt Euc/icritim

et Gallae

filii

Tunc Scdonius et Veramts Eucheapnd Lerinum erant in sancti Hoet

iiorati discipliiia,
et

Consortia ac Tnliia Eucherii

Marqaritce appellata habitasse, ex Epistola ejusdem


in

laudem eremi eo anno

eliicubrata

manifestum

fit; et

confirinat sanctus Hilarius Arelatensis episco-

sub utriusque manu in Lerone educabantur. Haruin mentio in Actis Euchcrii et in Adonis Martyrologio ad diem xvi Novemb. et ipsemel Eucherius utriusque filii in operibus suis menGalbc
filifc

pus in Oratione de sancto Honorato cap. 22 scribens Beatus Eucherius cum ab ereino (id est,
:

tioneni facit. Latcbat Euc/ierius in quadain specu


in partibus Provinciae,

cum

ad episcopatum Lugduest,

Lerinse insula) in tabulis, ut assolet, cera

illitis

in

ncnsein, revelante Deo, vocatus

ut asserit Flo-

proxima ab
ainplexus

ipso degeiis insula, lilteras ejus susce-

rus Lugdunensis in CoUectaneis de eiectione episco-

tamen ciim monasticiim institutum Lerinam venit, et quia non ccenobitam, sed anachoretam agere volebat, ut docet Cassianus in pra-fat. Collat. ii, Leronem se contulit,
pisset . Initio
est, in

porum. Varia
episcoporum
volucre
7.
;

familia, ac eos refellit, qui

de hac sancla Eucheriuin juniorem in Liigduneusium seriem inscrenduin


collegit

Chiffletius

sed ha?c apud

eum

legenda.

indequc

in Epistola de

laude eremi

ait

((

Equidem

Refcllitur sententia de

cunctis eremi locis, qua; priorum illuminantur secessu, reverentiam debco, praecipue

episc.

Luqdim.
illa

duobus

Eiic/ieriis

Hic porro mirari


s;rculis

libet,

quo

falo

tamen Lirinam

rcceiis

et prioribus

inaudita asserlio

meam

honorc coinplector, qua; procellosi naufragii

doctos plerosque siibito abreperit, nec

eorum

quis-

mundi effiisos piissimis uliiis rcceperat vcnientes . Ex quibus intelligitur, carinen illud Sidonii in Eucharistico, ubi celebrans Lerinaj monachos ait
Euclieri venientis iter, redetintis Hilari.

(]uain Acta Vitic sancti Ca^sarii, et Historiam conversionis sancti Eucherii perlegenssubodoratussitquid
in hissinceruin,quid spuriuinesset,

etquain parum
confer-

lucc ad

novum Eucheriuin excogitandum

rent.
circa

Bem quidem

riniatus est Chiffietius citatus

carmen, inquam, illud significare, Bilarium, relicto Honorato, qucm episcopatum adeptum Arelatein prosecutus fiierat, suam Lerinam re|ietiisse Euc/ierium vero initio qiiidem in Lerinam vcnisse, a qua postca in proximam insulam secessit, ut optime
;

quod attiiiet ad Acta Vitte sancti Caesarii, quae sanctum Eucherium episcopum Lugdunensem perhiheiit, comitem ejusdem percgrinationis sancti Cffisarii nam ex Sirmondi fidc admonet qua?dam esse excmplaria Vittc hujus sancti,inquibus Eucheat ubi rius ille minime asseritur Lugduncnsis laterent iUi codices, e quibus sunima rei pendebat,
;
:

LEONIS ANNUS
noii
iil

2.

CHRISTI 441,

535

mandavit

lilteris.

Opcrosiiis et fdiciori cveiitu

sunt, a Burguiidis occiipabatur, intcr quos et Ostrogotlios

agrcssiis cslvir pcrcnulitiis Jo^cpliiis Anlclinius


([ui

quac tiinc tcmporis inerant bella sinc diibio

caiioiiicus Forojiiiiciisis,

diiin
alia

Disscrlatioiicin
(|iuc

proliihuissentepiscopum Lugdunciiscm ad dilioncs


hoslilcs, (|ualilict data causa, accederc. Quai

de uiiico luiclicrio sicut


illa

et

Historiam
frater

accu-

Ecclcsiasticam iilustrasscnt, moliclialur, obiit. Scd absolvero curavit Vir Cl. Carolus cjus
is

ratius cxpcnduntiir in pi"efato Opcre, in (pio etiam

canoiiicus ilidcm Forojuliensis;

enim proiwdicm

chcrii

edituruscst Assertionem pi'0 wi/co Euchcrio Lurjdu-

nensi cpiscopo^cqua. selectiora quoedam deprompsi,

non pauca reconduntur, (jiuc inagni et uiiici Eunec non cst SS. Verani et Salonii filiorum cjus, et Consortiae filiae Actis lucem magnain affcre poterunt. Scd rcdeo ad Concilium Arausica,

quibus Ecclesiae Lugdunensi unicus Eucherius vindicatur.

num.
Begiensis. sed

fiindamentum Primo, quatuor codiccs Mss. qiiorum


8.

Primum

ejus

evertilur.

altcr litleris

Saxonicis cxaratus, et c scriniis Ecclesia; Arelatcnsis

ad Bibliothccam Colbertinam dclatus cst, contiiient Acta Vita? sancti Cajsarii, in quihus habetur (luidcm

sermo de sancto Euclierio

cjiiscopo, scd nulla facta

nientione sedis Lugduncnsis.

En

igitur

adminicu-

Uuic Concilio interfuit S. Maximus episc. non S. Constantinus episc. Vapincensis. Huic etiam Concilio interfuere Maximus ct Conslantinus, quos Baronius num. 14 et seq. existimat esse sanctum Maximum Taurinensem ct sanctiim Constantimim Vapincensem anfistites. Verum Maxirnus ille alius non cst, quam sanctus Maximus cx abbate monastcrii Lerinensis anno
1 1
.

lum quod

ex

iis

Actis emendicabatur pro

duobus

CDXxxiii

episcopus Regicnsis in Gallo-Provincia


saiictum Prosperum Aquiante aunuin cdlxvi

Eucbcriis valde
incondita cst

minutum.

Qiiibus

si

addideris

quam

rcnuntiatus, ut supra dcinonstravimus. Sed (|uia

illa

narratio,

quantum

a tantorum

Baronius arbitratus

est

pra-sulum gravitafealicna, jier hfcc Acta non stabit quominus unicus EucheriusLugdunensisstatualur.

tanum
non

per hrec tempora Ecclcsiam Rcgiensem ad-

Secundum. Secundo, qus Eucherii conversionis tain commendabatur liistoria magnis laQ.

ministrasse, eique

Maximum

successisse, in eiim opinationem delapsus est

cum tamen nunquam


fuerit,

Prosper Regiensis cpiscopus


libris suis notissi-

borat erroribus ct metachronismis circa ea, quae

anno(jue cdlxvi Faustus

juniorem Eucherium respiciunt. Enimvero juxta


rectas Chronologia!

mus sedem

illam occuparit, ut ex dicendis consta-

Icges

ut notarunt

Hisforici

Lugduncnscs, Eucherius de quo cst controversia, non potcst in scde Lugdunensi collocari nisi post Viventiolum qiii conciUo Epaoncnsi anno dxvii subscripsit. Fingatur igitur anno dxviii vel dxx Euchcrium factum esse episcopum (nam si serius
,

bit. Quod sanctum Conslantinum scu Constantium cpiscopum Vapincensem, is sub regibus Burgundionum subscripsit Concilio Epaonensi anno dxvii,

celebrato

liis

verbis

Consfanfius in Chrisfi no.

mineepiscopus
tanti7ius,

civifatis

Vapincensis

Quare Consille,

qui Concilio Arausicano hoc anno intcrfuit,

id protraheretur, jain

cum

Aclis Vitie sancti Ca^sarii

incerfjc sedis episcopus fuit

idemque ac

qui in

annos aliquot e saeculo secesserat, et non multos ab hoc seccssu dies, Consortia cjus filia natu major niatrimonio
pugnaret conversionis
Ilistoria) certe

Concilio Gallicano subscripsit Epistola; Synodali ad

sanctum

Leonem Romanum Pontificem

scripta^.

Constantinns igitur, qui in Tabulis Ecclesiasticis

et

erat

matura;
,

nam

habebat (etatem

vcrba sunt

Vapinci colitur die xii Aprilis, diversus est a Co;i5/H/;oexepiscopisSyno(li Arausicana> primaj uno.

auctoris

et ejus

voluntati nuplias permisit pater.

Ex quo habcmus Consorliam anno sequentis sa?culi XVIII vcl XX annos itidem xviii vel xx natam e?se. Verum hoc quod exlra dubium est posifo, quo paclo
post niortem
Clotarii
Galli;c

De 5. Constanlino mentioin diem xii A[irilis.


12.
Ail

variis Martyrologiis

ad

Christiani in Africa crudeliter habiti.


18.

regis, qua;

cadit ad
lisec

num.

Sanctus Isidorus

in Hisfoiia

Wandalo:

annum

sequentis sa^culi lxi, Hecca, ut refcrt

rum

de Gcnserico

Wandalorum rege
obsedit,

scribit

Sici-

historia, ca[ii

pulchritudine Consorlia?
potuit, quae

et

eam

in

liam depncdatus
Ecclesise pellit,

Panormum

Arianam

pes-

conjugem expeterc
erat sexagenaria ?
10.

jam ad minimum
qua> passim obscr-

tilentiam per totam Africam intromittit, sacerdofes

Tertimn.

Ha?c

et alia

monumenta quibusduo supponunfur Eucheriietillius Historia; fides commendatur. Qiio pacfo jam niliil
vat Carolus Antelmius evertere nobis videnlur

martyres plurimos efficit, etjuxta Prophetiam Danielis demutatis Mysteriis sanctorum, Ecclesias Christi hostibus fradidit. Nec jam divini
cultus loca, sed

suorum

esse habifacula jusssif.

Ad-

versus

quem Thcodosius

niinor Orientis imperator

ex subscriptionibus Conciliorum crui potest ad juniorem Eucherium skcuIo vi in Fastis Lugdunensibus reponcndum. Illa; enim subscriptionesE^^/c/ierium quidem episcopum indicant, sed cui sedi pra?fucrit non designant. Verisiinile est illum Eucherium non fuisse episcopum in alia provincia quam in Arelalensi.

paravit, quodadefrectuiii non venit. Hunnis enim Thracias IIlyricum(|uc vastantibus, exercilus

bellum

ad Vandalos missus, ad dcfcndcndos Thraces Illyricianos(iue a Siciiia revocatur . De quo bello loquitiir Prosper sub liujus anni consulibus, cjusque

Tantum

abest ut

Ecclcsiam rexerit

civilatis Liigduneiisis,

quic ea ipsa tempcstate,


illa

qua

in ditionibus

Ostrogotborum

Concilia habita

verba Raronius recitat. 13. Moritur Hermericus rcx Suevoi'um.. Idacius in Chronico anno Abrahami mmcdlvii, qui kal. Octobris superioris Christi anni inchoatur, scri-

130
:

r.EONIS

ANNUS

6.

CIIRISTI

4''i'2.

Rcx Siievorum dintiirno pcr annos scptcm hit jnorbo affliclns morilur Hcrmericns. Ucx Rechila

ingressus est anno Christi cnvm, ct posl(|uam Van-

Hispania obtcnta, Ra-licani ct Carthagincnscm jirovincias in suam rcdigit potestatcm. Asturius (hix

utrinsquc mihtite ad Hispanias missus Tarraconensium ca;dit multitudincm Bacaudarum . Hermeri-

Africam transicre, soH Snevi in Calhecia remanscrc. hi ea rcgnavit annis tiijiinta ihiohus, ut hahet Isidorns in Hisloria Suevoruin, (|ui ct scrihit, cum morho oppressum filium Rcccilancm in rcdaii in

gnum

substituisse, (|uod et Idacius etiain hahet.

cus rex

cum

Alanis, Vandahs, et Suevis Hispanias

LEONIS ANNUS

3,

CHRISTI

442.

1. Gensericus in Catholicos Africce grassatur. Consulibus novis Dioscoro ct Eudoxio novus aperitur annus Domini quadringentesimus quadra-

Illyricum ssBva depopulatione vastabat, omnia castella


et

civitates in
ct

servitutcm redigens,
(|U8e

prseter

Hadrianopolim,

Heracleam,

quondam Pe-

gesimus sccundus,
Genscrico
visa

quo

(in(|uit S.

Prosper

')

cum
con-

rinthus vocabatur. Tunc exercitus

Romanorum

Wandalorum

in Africa rege

pax

est

qui in Sicilia morabatur, ad defensionem Orienta-

utrumque diunde et factum est jtostea, ut Carthagine commorantibus Catholicis Christianis, impetraverit idem Valentiuianus Augustus a Genserico episcopuni ordinari quando id acciderit suo loco dicendum. Quaj autem hoc anno idem rex barbarus a suis sit passus, ct quid ipse in cos, idem S. Prosper hi Genscricum a|)ud suos de successu sic narrat
firmata, et cerlis spatiis Africa inter
: : :

lium provinciaruin revertitur. Cogilur ergo Theodosius legationem Attilce mittere


,

et sex millia li-

brarum

auri pro reccssu prffihens, mille librarum

annunm tributum
ferme diebus tam
rent . Ha3c ipse

persolvere
terribili

pollicetur.

terricmotu

Roma

Sed his con-

cussa est, ut plurimae fedes ejus, et aediliciacorrue:

qua? autein subdit de Britannis

suo loco dicemus.


2. Interca vero Gensericus (quod tyrannorum est timere omnes) ca?des exercebat in eos, quos vel levis suspicio vana cogitatione superinducta de-

rerum superbientem ([uidam

0|)timates ipsius con,

spiravcrunt, sed molitione detccta


supplicio excruciati atque cxtincti

niulti

ab eo

sunt.

Cumque

idem audendum

etiam vidcretur, niultis rcgis suspicio cxihofuit, ut hac sui cura plus virium perderet, quam si hello superarctur . Ha^c Prosper. Peropportunum (luidem videri |)oterat hoc tcnipus
aliis

autem, quos scirct penitus exarmatos et quicquam in regein molituros esse nec quidem vel fingi poterat, agere poena exilii et
ferret. In Cbristianos

deportationis contentus fuit,

si

quid

Orientahhus invadeiidi Africam


(ut

quod

alias sfcpe

cuin quoquo

modo ohlocutum
:

scisset.

quemquam in Nam audi


,

vidimus) frustra tentarant,


in Sicilia

et ut id

hoc ipso

Victorcm

'

scriplis suis

persecutionem Wandalicam

anno agerent,
exercitus
ripuit
:

moras trahebal Romaaus sed hanc adeo opportunam ira Dei pra:

occasionem

sii|uidem (ut idcni Prosper et

Marccllinus sub consuhbus anni hujus affirmant) Hunnis Thraciam et Illyricum sajva depopulatione
vastantihus, exercitus
(|ui in Sicilia morahatur, ad defensionem revocatur Oricntalis impcrii. Scd quid de his Joanncs diaconus, qucm l*auluin inscrihunt, accipe^: Pcr hKC enim tempora Altila rex llunnorum vir lortis attiue supcrbus, dum cum fratre suo Bieba super Hunnos principaretur, Thracias ct
,

ut Si forte (inquit) quispiam prosequentem moris est, episcoporum,duin Dei populuin admoneret, Pharaonem, Nabiichodonosorem, Holofernein, objicieaut aliquein alium siimlem nominassct banturilli, quod in personam regis illa dixisset ct statiin exilio trudebatur. Hoc eniin persecutionis genus agehat hic apcrte, alibi occulte, ut piorum noinen talibus insidiis interiret qua de re plurimos saceidotum tunc novimusrclegatos, sicut Urbanum Girbenscm, Crescentem metropolilanum Azuritana3
:
:

(Aquitanai) civitatis, qui

ceatum

viginti episcopis

'

Prosp. in Cbron.

* Paul. Diac.

1.

xiv. prope

fin.

Victor. de persec.

Wandal.

1. 1.

LEONIS ANNTJS
prapcst,

3.

Scd

CIIRISTI Vi2.

537

Habeldeum Tliendalcnscm,

Eustratliinni

procul abliorrct, utipsi Vasatis convenisse dicantur.

Suflcctanum, ct Tri|)olitanos duos^ Viccssabratenuni, ct Crcsconium Enscm, et Adrumctinaj civitaob boc ([uod snsce|)issct tis Fcliccm cpiscoi)nm (juemdam Joanncm monaclium transmarinum, scd el abos mullos, (|uos kint;um est cnarrarc. Quibus
,

moncmus

Synodo Vasensi, scu potius Vasioncnsi


Concilii

accuratuni lectorcm, sub bujus aimi non unius


,
:

tamen

in cxilio posilis,

duni obitus advenissct, noii

canones contincri, sed triplicis bujus videbcct convcntus, qni celcbratus ibi poiiitur boc aiino sub consulatu Dioscori; rursum vero illius Synodi, qune notala reperitnr sub consulatu Decii
junioris, anno Domini (luadringcnicsimo sexagc-

licebat alios

corum

civitatibus ordinari. Intcr li;rc

tamen Dci populus (licet sine episcopis csset) in fide consistens, ut cxamen a|)um ccreas ajdificans mansiones crcsccndo, mclleis fidci calculis firmabatur;

simo

tertio,

qua; ordinc tertia poncnda esl;secunda


agitur, sub consulatu Dioscori.
est illa, Constantio

vero, de

qua

Prima
,

autem Vasensis

utimplcretur illa sententia CJuanto cos affligebant, tanto mayis multiplicabantur, ct invalesccbantuimis. llncusque Victor reliqua vero suis erunt reddcnda locis. 3. Concilium Vasense in Gallia Narbonensi.
: :

imperante celebrata sub Nectario Vicnnensi epifcopo, cum Ariana


ha-resis invalesceret;

quod constat Adone


:

'

auctore,
illa

nosqiie suo loco de ipsa superius egimus

cujus

ccrta sunt capita buic intcxta,ncmpc quartus

canon
Gloria
:

de cancndo Trisagio,
Patri, etc. in

ct

quintus dc
clausulis

hymno

Sub eodcni
secunda,

Dioscori consulatii cclcbrata

babctnr

Vasensis in Gallia Narbonensi Synodus [jrovincialis

a Vasione Vasionenscm appelnon autem Vasatensis diccnda est a Vasatis (quod corrigendum perperam dictum proponimus) nam sunt Vasates populi prope Burdegalam:verum qui huic Synodo intcrfuerunt episcopi, Arelatensis potius fuisse provincicB certum est et
alii

quam

landam putant

adjungcndo hiec quidcm tnnc statuta sunt contra doctrinam Arii faclumquc iit occinerenlur in omnibus divinis mystcriis laudcs sanctissiinEc Trinilatis. Seciindum au-

omnibus

tem Concilium Vasense, de quo cst sermo, nibil quod confusi prsetcr notam consulalus liabet certi
;

siinul sint canones

eorumdem Irium Conciliorum.

At dc bis

satis.

Ado

in

ChroD. an. D. 337.

Anno periodi Grseco-Romana; 5935.

Jesu

Christi 442.

Leonispapa;

3.

TheodosiiJun. 41.

el 3S. Valenliniani

III.

18.

1. Consiiles.

Coss.

Eudoxius

et

Dioscorvs

nuit Mauritaniam utramque


Sitifcnsem,
tcni, postea

sc.

Caesariensem et
par-

sub Theodosio jun. anno cdxxvii, ut liquet ex lege unica Cod. Juslin. nemini licere sigmim Salvatoris, ct ex idcoqne lege 2 de Cupressis ex luco Daphnensi

Eudoxins prLcfccturam

pivTtorii

gessit

Numidiam,

el veleris Mauritania!

Tingitanam appellatam, quse ad Hispa,

niarum dioeccsim pertincbat


licet

cceteras provincias

consul Orientalis
et
Ibi

fuit.

Dioscorus in Occidentc crea-

exterminatas Valentiniano adhuc defendente, in(|uit Victor Vitensis lib. i, cap. i. Interim Hiinnos
in ditioncs imperii

tus, ut colligitur cx Epitapliio

quod Romoe

legitnr,

Romanianno

supcriori irrnpisse

rcfertura Reinesio in Syntagm. Inscripl. pag. 983.

testatur his verbis Marcellinus ad

consulatum Cyri
sola -vasta-

enim Dioscorus

sine collega consul menioratur.

eo anno gcstuin

Persae, Saraceni, Zanni, Isauri,

In Occidente autein
denlali

uon consule

Orientali scd Occi-

Hunni, finibus suis egressi


gistri militifP

Romanorum
eis

monumenta
Hunni

publica consignabantur, et vice

runt. Missi sunt contra hos Anatolius et Asjiar

ma-

versa.

pacemque cum

unius anni feccrunt.

Ad num.

Romanorum irrumpunt. Hunnis Thracias et lllyricura vastantibus Valcntiiiianus Augustus cuin Gcnserico
2.

in dltiones
seq.

\ et

Joannes natione Vandalus magistcr militiai Arnegiseli fiaude in Tliracia interemptiis est. Hunnorum
reges numcrosi

suorum cum millibus

in Illyricum

pacem confirmavit, ut

refert

Baronius ex Pi'ospero

sub bujus anni consulibus. Addit Prospcr Africam intcr ulrunuiue divisam fuisse. Byzacenam, Tripolitauam, et Zeugitanam, Proconsularcin aiipellatam, Vandalis dimisit Vaientinianus, sibique reti-

Naissum, Singidunum, aliasque civitates, oppida(|ue Illyrici plurima exciderunt. Hunnorum reges crant Attila et lUeda fratcr ejus, et Tbeodosius coactus fuit lcgationem ad Attilam mitirruerunt
;

tere, ut refert

Baronius ex auctore Miscella;

lib. 14.

TOMUS

VII.

68

538
.T.

LEONIS ANNUS
Origo
hclli Hiinnici.

3.

CHRISTI

A/i2.
ctrei militarisstudiumneglexcrant,

Priscus Rhetor in
iiiilio,

terea

armorum

Excerptis de legatiouibus, ipso Opcris


istud iiiter

bellum Eunnos seu Attitamct Romanos gestum

ut noii soliini Scytbis, sed et reliqiiis Rarbaris, qui

pacemque

insecutani prosecutus est, qui

cum

lega-

tus post aliquot annos ad

Hunnos

a Tlicodosio mislib.

sus fuerit, ut tcstatur Jornandcs


post Baronii

dc Reb. Get.

cap. 3i, et ipsemet Priscus prodit, ejusque Excerpta

morlem prtelo commissa fuerint, juvat hic bellorum Romanos intcr et Barbaros iilos gestorum occasionem ex eodcm Prisco rcferre Scytha?, inquit, quo tempore mercatus Scytliarum et Ro:

proximas impcrii Romani regiones incolebant qiioad Iribulorum pcnsitationem parerent. Ita^iuc tributa cit pecunias, quas ad Hiinnos deferri oportebat, quibus exactio mandata crat, omnes conferre coegerunt niilla etiam eo immunitatis habita ratione, qni terra; onere, tanquam nimis gravi ad
:

teinpiis, sive

iinpcratorum henignitate, seu judiciim

sententia levati erant. Conferebant etiam auruin in-

nianorum frequenti multitudine celebrabatur, Rorunt.

dictum in altius repelita temporum memoria, qui in senatum adscripti fuerant, ultra quam facultatcs
ferre poterant, et inullis splendida, et illuslris for-

manos cum cxercitu sunt adorli et Romani ad Scythas miserunt,


expugnatione
et

niultos occide-

qui de pra^sidii

tuna

vita;
illac

cominutationem
pccunia;,

atlulit

conflciebantur

foederum

cont(!ni|)tu

cum

eis ex-

enim

cum

acerbitate et contumelia,

postularent. Hi vero se non ultro belhim inferentes,


scd factas injurias ulciscentes, \nvc fccissc respon-

pro arbitrio

et ut scripto

unumquenHiue adnotave-

rant quibus hujus rei cura ab iinperatore eral de-

derunt. Margi enim episcopum (erat

Margum urbs
sita
,

mandata. Ex
ce[)tas

(|uo,

()iii

antiquas et a majoribus ac-

episcopalis MoJsiiB primaj seu suiierioris, ad fluvii

divitias possidcbant,

mundum uxorum,
in

et

cognominis confluentes in llanubiuni


Ilinerariis et Notilia imperii apparct)

ut ex

pretiosam
publice
et

suam

supelleciilem,

foro palain

et

iii

suos flnes

venum

exponchant.

Ab hoc

bello

tam atrox
sibi

transgressum, regum suorum loculos ct reconditos thesauros indagatum expilasse. Ilunc nisi dederent,

acerba calamitas Roinanos excepit, ul multi

violentas

manus
.

attulerint, aut aptato collo

laqueo

ima cum transfugis, ut fccderibus convenerat (esse enim apud eos plures) bellum illaturos. Quaj cum Romani vera esse negarent, Barbari vero in eorum, qu;c dicebant, flde perslarent, judiciuni quidem de his, qute in contentione posita erant, subire minime
voluerunt, sed ad bellum conversi sunt. Itaque
transniisso Istro, oppidis et castcllis ad ripam
sitis

vitam flnierint

Priscus loquitur de aliquo proelio

ad Chersonesiim Thracicam anno superiori hahito.


est juxta Hellespontum, ubi nunc una ex arcibusvulgo Z>arc/rte//w appellahs posila, Sestoque

Ea autem
dicta.
lib.

Hanc Chersonesum egregie describitAgathias cap. 55. Quae mala postea Attila Roinanis intulerit, suis locis exponemus.
5, 6.

plurima danina intulernnt, et inter cajtera Viminacium, quse Mysorum urbs est in Illyrico, coeperunt, etc.
4.

Concilium Vasionense
Vasense

I.

Ad num.

3.
,

Con-

cilium

Pax Hunnos
:

inter et

Romanos

sancita.

aiino celebratum, ut recte

Paulo iufra Post Cliersonensem pugiiam Romani cum Hunnis pacem per Anatoliuni legatuin fecerunt, et in has conditiones convenerunf. Profugos Hunnis reddi, sex mille auri libras pro prceteritis
stipendiis solvi.

hoc apud Baronium, qui tamen per|)eram illiid secundum Vasense appellat cum primum fuerit, et ut notal Sirmondus in Notis ad illiid, duo Concilia Vasionensia, necplurain om,

primnm

Dioscoro conside

nihus antiquis exemplaribus legantur suis apte


tincta canonibus.

dis-

singulis annis tributi

centum imposterum Prounoquoque captivo Romano, qui in Romanorum flnes non soluto redemptionis pretio evasisset, duodecim aureorum mulctam inferri. Qua; si non solveretur,

Duo

mille et

nomine

pendi.

Hoc primuin sub Leone papa, et secundum post annos fere xc sub Felice IV neque in Iiis iiUa, quod putavit Baronius, estconfusio.Sed,
;

ut terlium

Iiis

aiitiquius Vasense

Concilium flnge-

qui cuptivum recepisset, restituere teneri.

Romanos

neminem
In has

ex Barbaris ad se confugientem admittere.


leges Roinaui sponte con-

qua Coiicilium Arelatense II, in quo Synodi Vasensis nientio, multo ante hcec tempora celcbratum credebatur; cuin ex Vasensis contra Synodi mentione posteriorem illa
retur, impulit falsa opinio,
fnisse

quidem foederum

Arelatensem conjici debuerit. In hoc Coucilio


editi.

cessisse videri volebant, sed certe, neccssitate coacti,

decem Canones
7.

Superante enim metu, qui Romanorum ducum mentes occupaverat, quanlumvis duras et iniquas
conditiones sibi iinpositas (tpio pacis consequendas
studio tenebantur) lubentibus animis susceperunt.

Domnus Theodorum
res Ecclesia;

defendit.

In

malum

locum

Imo

et tributi

coUationi cesscrunt, quod


:

illis

fuit

regii enim gravissimum et niaxime molestum thesauri et privalorum facultatcs, in absurda spectacula, in vanos honorum ambitus et titulos, in

hoc tempore deduclaG erant. Domnus qui hoc vel superiori nnuo Joanni episcopo Antiocheno successerat, ejus exemplo Thcodorum qiiondam Mopsuestia; episcopum quem pleri(jue hKreticuin fuisse existimabant defendebat. Hinc Facundus hb. 12, cap. 4, scribit Accedat etiain
, ,
:

venerabilis Doinnus Antiochenus,qui sui decessoris

delicias et volujjtates consumi)ta! fuerant,


tusis

tam pro-

Joannis alioriimque iira^cedentium collegarum sen-

sumptibus, ut eos

nemo

saniE inentis, vel in

tentiam lenens

Eutyclii

ApoIIiiiaris htcresiarchaj
et

maxime
5.

affluentibus divitiarum copiis sustineret

inipietatem renovare tentanti,

ob

Iioc

Diodorum

aut toleraret.

Imperium liomanum prostratum.

alque
Pra3-

Theodorum

aiiathematizare piicsumenti, pri-

raus resUlit ad imperatoremThcodosiumscribens.

, ,

LEONIS ANNUS 4.
Idom
istins

CIIRISTI h\'3.

j39

Faciindiis lib. 2, cap. 5, cxliihct fraf^mcnhim


Epistolic
,

tiuidcm Synodalis r Vcslram docere cogimur i^ictatcni, (|uoniam Apollinaris hxresiarcinc impictatcm Eutyclics prcsljyter renovare
ct
:

passum in ipsa divinilatc,idcoqucabEcclcsiapostea damnatus cst. Ibcc suut prima cxonlia Eutychiana;
blasplicmiai, quibus Domnus patriarcha usus cst ad Tlicodorum ac Diodorum defcndcndos, cxclarnans

pertcntat, ct Apostolicas labcfactare doctrinas,


terii

mys-

onines

incarnationis
IJnigeniti, ct
,

dogma corrumpens,

et divinita-

patcre in
8.

eorum hostes csse ApoIIinaristas, ct id clare uno istorum hostium corypha^o Eutychetc.

Iimnanitalem vocans unam natuconnuixtioncnuiue ct confnsionem assercns factam, et sahitarem passioncm ipsi incommutabili

tem

Inilium hceresis Eutychiance.

IIoc itaqne

ram

vcl superiori

anno Eut>/chiana hccresis oiiix; saucbis


:

deitati adnectens, el lios

qni columna3 veritatis,


et

et

propugnatorcs

jiictatis

hierunt,

adversus omneni

Diodorum ac Theodorum anathematizarc pra^sumit. Ex quibus


ha?resim clare virtutem cxercuerunt,

Lupus

in

Schohis

ct

Nohs ad cap. 44 Synodici ad-

versus Traj,^ORdiam Irena>i deducit primo, Eutyche-

tem anathematizasse Diodorum ac Theodorum Doninum autem dcfendisse; quia nempe, hic ex
Antiochcna;, Enti/ches cx decretis Constantinopolitana; Ecclcsia; agcbat.

enim Anastasius Sinaila scribit Annis circiter post (Ephesinum sc. Concilium) decem, Eutychcs quidam aichimandrita Constantinopoli exortns, qui diccret totum Chrislum essc naturam unicam . Lupus citatns suspicatur eodem tempore ctrpisse tumultum illum de quo Theodosius imp. in htteris, per quas Dioscorum Alexandria; patriarcham evocavit ad secundum Ephesiiium Concilium pcrvciiit
:

ad nostra? scrcnitatis auditum, quia innlti revercndissimi Orienlalcs archimandritffi simul


licis

cum
,

CathoNesto-

Secundo, Doimium secutum


,

populis adversus

quosdam

episcopos
in

Eutychetem cx uimio Diodori ac Theodori odio lapsum esse in blasphemam im|)ietatem ApoIIinaris.Duodcesse vestigia Joannis prffidecessoris sui. Tertio

riana impietate aigrotare dicuntur,

quibusdam
et

Orientalium civitalibus
mandrita3

coiistiluli

laborarent,

pro fide Catholica contendereiit. Assercbant archiilli

hanc proDeus Vcrdutn est passus et consonabat sanch Procli tomus, qui habct hunc articulum Unus cx smicta Triuitate est passus. Verum adversus istos articulos acriter tnnc insurgebant non sohim Orientales episcopi, sed etiam Theodoretus et istos nihilominus articulos alii omalii Orthodoxi nes coiistanler dcfcnderunt erant enim rectissimi
sancti Cyrilli Ca[)itulum Iiabebat
:

cimum

positionem

cuisse ac cjus fuisse magistrum, ideoque

Theodorum eadem cum Nestorio doJoannem

cum
sed

asserereut,
in

Deum Verbum non

in sua deitate

Antiochenum aliosque Theodori defensorcs episcopos esse palam Nestorianos. Istorum archimandritarum coryplucus erat Barsumas, Eutycheti amicissimus, ac eadcm cum ipso senticns. Ulrumque itaque Dotimus ipso sui episcopatus exordio censuit compescendos, aliosque sibi rebelles pcr Orientem monachos. Quare Eutychetem apud Theodosium
de ressuscitato Apollinari accusavit
,

fuisse

assumpta in propriam hypostasim carne passum. At vero Eutycbcs intellexit ac Yoluit

ut infra vide-

bimus.

LEONIS ANNUS

4.

CHRISTI

443.

Quadringentesimus

Leonis papce studio Manichcei ubique detecti.

vinitus (ut apparuit) inspirata,

quadragesimus

tertius Chri-

Urbi,sedeham universo
ctores

orbi

sh annus, Maximo atque Paterno consulibus, puquo Roma; hajc a S. Leone blicis Fastis adnotatur
:

siquidem confessionibus in

non solum Romanae plurimum profuit Urbe captorum, qui do-

eorum, qui

episcopi, quive presbyteri, in

papa acta esse, Prosper narrat in Chronico a Hoc tempore plurimos Manichaeos intra Urbem latere
:

diUgentia papa^ Leonis innotuit

qui eos de secretis

quibus provinciis, vel civitatibus degerent, patefactum est. Multique Orientaliiim partium sacerdotes industriam rectoris imitati sunt. Haec Prosper :
qua;

suis erutos, et oculis totius Ecclesiae publicatos,

om-

quidcm propagata

nes dogmatis sui turpitudinem


prodere, incensis

et

dainnare

fecit et

annuin
stolae

eorum codicibus, quorum magna; moles fuerunt intercept. Quee cura viro sancto di-

sequentem eham ab eodem S. Leone E])!docent, de quibus dicemus inferius.


esse in
et posteriorcs, datie

2. Quffi

autem

ia his perageudis induslria, et

: ,

540
diligcntia Leonis papfc
enituit illa qiiidem

LEONIS ANNTJS
phirimum commendatur
in aliis iiupurendi

4.

CHRISTI 443.
tutius lateant, ore indigno Christi corpus

tcrdum

cum

modisj

accipiimt, sanguinem autem redcmplionis noslra!

tum ctiani in admonendo frequentcr i^ro concione populo, ut in Manichx'is indagandis invigiiaret; qui
ct ut eos

haurire onuiino declinant. Quod ideo vcstram voluimiis scirc sanctitatcm


,

iit

vobis hiijiisccmodi hoct

magis execrabilcs
'

ipsis Roniaiiis

redderct,

mincs,
dctccta

ct ex his
fiicrit

manifestentur indiciis;

quorum

eorum

errores publicis concionibiis patcfccit, et in:

sacrilcga simulatio, notati et prodili, a

ter alia istis vcrbis

Ut autcm

in

omniinis, dile:

sanctorum
tur
B.

socictate sacerdotali auctoritate [leilaii-

ctissimi, placeat Doniino vostra devotio


,

etiam ad

Ha>c ipse.

hanc vos hortamur industriam ut Manicha^os ubique latentes veslris prcsbyteris publicetis. Magna est enim pietas prodere latebras impiorum, et ipsum in eis, cui serviunt, diabolum dcbellare. Contra istos enim, dilcctissimi, omnem quidcm orbem terrarum, et totam undique Ecclesiam decet fidei arma arripere. Scd vestra in hoc opere devolio debet excellere, qui in progenitoribus vestris Evangelium Crucis Christi ab ipso beatissimorum Apostolonim
Petri et Pauli ore didicistis.
3.

t). Sed quid oliortum et introductum RomK ex pcssima hac Manicha^orum solcm adoranhum consueludine? Illud quidem,quod fidclium nonnulli

id ipsuni sollicitius faclitarent,

quod eos

facere vi-

dereiit, ([ui observantissimi esse

vidcbantur extrinct

secus (^hristiani, licct clam essent perfidi Maniclisei

nimirum
adorare

ut [ilane ncscientes, sicut

illi,
:

isti

solem

quodammodo

viderentur

iu Christianos

ejusmodi irrepere

enim fuit supersUhonem


facile

Non

sinantur latere homincs, qui legem

cum alioqui pie sancteque ad Oricntem conversi Deum adorare solerent. Qui igitur signa, quibus
Manicha?! dctcgi possent, aperuit, ideni S. Leo, ne
qui<l
dixit

per Moysen datam, in qna Deus univcrsornm conditor ostenditur, rccipiendam esse non credunt
:

commune cum
:

illis

esset fideli populo, inter-

Prophetis et sancto Spirilui contradicunt


Davidicos, qui per universam Ecclesiam

Psalmos

ut ex eo penitus apparerent, qui revcra Ma-

cum omni

nicba^i essent.
Clu'istiani

Cum

ergo

et

ex

mnjorum

prffiscripto

pietate cantantur damnabili impietatc ausi sunt re-

adorare

numeu
;

consuescerent ad Orien-

futare

Christi
:

Domini nativitatem sccundum caret

tem conversi,
licis

et id ijisum

etiam factitare Manichcei

nem

negant

passionem

resurreclionem ejus
:

si-

solerent solem colentes

intcrdixit tiinc ipse Catho-

mulatam
hil est

fuisse dicunt et

non veram

Baptismum
:

regenerationis totius gratia) virtute dispoliant

ni-

ciiin ait
[lictas,

ejusmodi ad Orientem solcm usiim adorandi, De talibus inshtuhs illa generatur im'
:

apud eos sanctum, nihil intcgrum, nihil verum. Cavendi sunt, ne cuiquam noceant; prodendi
sunt, ne in aliqiia civitatis nostrai parte consistant. Vobis, dilectissimi, ante tribunal Domini proderit,

ut sol inchoalione divinaB lucis a

insipientibus de locis eminentibus adoretur

quibusdam quod
:

nonnulli etiain Christiani adeo se religiose facere


putaut, ut priusquam ad B. Petri Apostoli Basili-

quod indicimus, quod rogamus. Dignum est enim ut eleemosynarum sacriflcio ct hujus opcris palma
jungatur
.

cam,qua;uni Deo
superatis gradibus
,

et

vivo dicataest, perveniant,

Hnec ipse concionatiis ad

populum de
;

quibus ad suggestum areae suad nascenperioris ascenditur, converso corpore


,

Collectis agendis, piuni

honoriflcumque esse decla-

dignumque Deo sacriflcium pietatis esse biijusccmodi Deo litare hostias. Quis enim Fcquo animo ferat, lululenrans, prodere deferrequelatcntes ha^rcticos

tem se solem rcflectant et curvatis cervicibus in honorem se s|)Icndidissimi orbis inclincnt quod
,
:

fieri

[lartim ignorantiae vitio, partim paganitatis spi-

ritu,

nuiltum tabescimus
,

ct

tum aprum
minationem

limpidissimos inquinare fontes,


Pontifex de
his

et

abo-

stare in loco sancto? Merito igitur vi-

dain forte creatorem pulchri luiuinis cem quae est creatura Yciierantur
,

dolemus. Quia etsi qui|)er ipsam lu:

abshnendum
;

gilantissimus

populum

publice

tamen
in

est

ab hiijusmodi specie
invenit qui

officii

quam cum
reliquit
vetustae tan-

monuit.
4.

nostris

deorum cultum

Rursum vero quibus

signis

Romani cognos-

nonne hanc secum partem opinionis

detegere Manichocos alia itidem NuIIa itaque vos concione declarat his verbis * contagionis hujus aspergat impietas, qui sua maxime observantia polluuntur servicntes crcatura? pocere queant atque
:

quam probabilem
impiis videt esse

relinebit,

quam

Christianis et

communem?

Abjiciatur ergo a

tius

qiiam creatori et luminaribus caili stultam abstinentiam devoventcs quos ncmo csse ambigat Manichffios, qui in honore sohs ac luna?, die Dominica, et secunda feria deprehensi fuerint jejunare.
, :

consuctudine fidelium damnanda perversitas; nec honor uni Deo debitus eorum ritibus, qui creaturis deserviiint, misceatur . Hacc ipse. Vides, quam procul abesse debeat a Catholicis Christianis ha>reticorum atque Gentilium error, qui nec sinantur symbolum aliquod cum illis habere commune, licet
a majoribus acce[)tum ad pietatem referri posset,

Uno enim
et

pcrversitatis sua? oitere bis impii, bis pro-

fani sunt, qui

jejunium suum,

et

ad siderum cultiim,

quod ex

pielate

ad rcsurrectionis Christi institiicre contcmptum . Et paulo post Cumque ad tcgendam infldelitatcm suam nostris audent intcrcsse mysteriis, ita in
:

6. Accidil

ducebat originem? autem ut cum ignorantes quinam


,

qualesve essent Manicha;i, eosdcin ciiim esse qiiodammodo existiinabant dicmonibiis vullu similes,
utpole

sacramcntorum commuuione

se

temperant

ut in-

eorum

afflalos spiritu

qui adeo impia atque

Leo Ser. xv. de

Collecl.

Leo Ser.

iv. iu

Ouadiag.

'

Lco Ser.

vii. iu Nat.

Dom.

LEONIS ANNUS
sacrilega

4.

CIIRISTI /i43.

541

mente conceperanl
:

illis

jam

detcclis con-

fessistjue se Maniciiopos esse,

(iiii

el facie pra; se fer-

nec quicquam sapere, quod sincera> fidei adversaretur magno saiiac animi ma^rore atfectus est,
:

rent spccicm piefatis


ciores

vix indiici poterant, simpli-

quod

in

crimen vel

salteni

iu

suspicionem
scripsit
illa,

hffiresis

pra^sertim

iit

qui macie

atque pallore

vocaretur.
9. Infer alias

pauperique
sanctitudinis

vestilu
,

imapiinem

referrent

summsc

autem, (|uas tunc

qualesiiue antea venerari solerent,


ipsis

vcrsos E|tistolas, insignis planc est


Tlieodoro viro

ad di(|uam dedit

iidcm
chcTi.

illi

ab

cavendi, esscnt improbi Manisollicita

ad Eusebiimi Ancyr;c episcopum, (pu haud pridem

Quaniobrem
fuit

admonitione, ut eos po-

ab eodein Leone Ponlifice admonendus his verbis ' Nihil ergo cum hujusmodi
pulus caveret,
:

hominibus comniunc

sit

cuiquam

Cluistiano, nulla

admirando successerat. Quoniam autem rei geslae seriem narrat, et sua a se in bunc usque annum edita scripta recenset, eamdem ipsam una cum aliis ex Vaticana bibliolheca acceptam,
nec antea
tinitale

cum

talibus habeatur societas, uuIlunKiue consor,

unquam
' :

a Latinis visam, hic

primum
:

lasic

tium. Prosit universa; Ecclesia;

quod mulli

ipso-

donatam

describendam

curavimus

rum Domino
,

niiserante, detecti sunt, et in quibus

enim

se habet

sacrilegiis viverent,

corumdem

confessione patefa-

10. Speravi frequentioreslitlerashoc temiiore

ctum

est.

Neminem

fallant discretionibus

ciborum,

me

acceplurum a tua

sanctitate.
passi

Cum

enim maniliEeresi et

sordibns vcstium, vultuumque palloribus.


casta jejunia, (iu;e
tiae,
tis,

Non sunt

festissimam
solatione

calumniam

simus, fraterna con-

non de ratione veniunt continenpost haec nullus

epebamus. Qui cnim Marcionis

sed de arle fallaciae. Hactenus nocuerint incau-

Valentini et Manelis et aliorum

morbo

laborant, in

hactenus illuserint imperitis


:

praesentiarum pullulantes, agre ferentes quod in


suas invehimur hain ses aperto marte illas confutantes, decipere imperatoris aures tentaverunt, nos
hffireticos appellantes
et

excusabilis eiit lapsus

nccjam simplex habendus

est,sedvalde nequam atqne perversus, qui deinceps repertus fuerit nefando obstrictus errore . Ha3C ipse. Cum igitur tofus Iiic amius in Urbe in-

in

duos

Filios
,

Christum

Dominum
Dominus
est

dividere

calumniantes

qui

unus

est

sumptus esset in inquirendis Manicbaeis, scquenti anno eorum causa iu Concilii episcoporum examen
perducla est, atque
cepti, alii
alii

noster Jesus Christus, qui liomo factus

eorum cum

poenitentia ac-

Deus Verbum. Sed non omnino assecuti sunt quod optabant et verbi^ gloriabantur. Qua de causa
(iiploma scriptum fuit magnificentissimo et gloriosissimo duci et fribuno niihtum et consuli, iu quo

vero exilio condemnati, compluribus fuga

lapsis.
S. Leo Epistolam Decretalem appellant majores vero Constitntum dixere, ad episcopos Campaniae, Tusciaj atque Piceni adversus ordinanles servos et bigamos, necnon contra clericos foeneratores. 8. Theodorelus de liCBresi apiid imperatorem acciisatus lucidenter per Epistolas se purgat. Quod autem ad Orientalis Ecclesia; res pertinet, hoc ipso anno, qui numeratur duodecimus ab Ei)Iiesino
7.

IIoc
',

eodem anno idem

scripsit

quam

quidem erat de hieresi accusatio, sed alias quasdam et mendaces confingebant Synodos enim, dicebant, me frequenter congregare Anet hac de tiochia?, et hoc nonnullis molcstum esse
nulla

causas

causa oportere me ah his rebus abstinere atque tantummodo Ecclesiarum, qna; mihi commissae erant, curam gerere. Ilujusquidem diplomatis mihi
ostensi

decretuni

quamprimum

accepi

tanquam
optatissi-

bonorum mihi causam. Primum enim

Concilio (ut ex Theodoreti

Epistola ad

Eusebium
TheodoAniio-

mam
rum

resumpsi quietem, deinde multas spero meodelictorum deletas maculas, propter

episcopum Ancyranuni data apparet)


retus episcopus Cyri,
chife, ct

ipse

eam

quae

cum

ex

more degeret

frequens esset in Syuodis, in suspicionem


est,

adductns

novi aliqnid moliretur,


suffulciret,
ret.

favisset, rursum imo ne vetustate collabentia damnatamque Nestorii haeresini robora-

ne qui olim Nestorio

Quamobrem
,

adversus

eum

oblatus est imperafinibus suae

tori libellus

nescio a
;

quo accusante ipsum sapere


nisi

quae sunt Nestorii


chia atciue redire
alias

foreque etiam,

Ecclesia3 coerceretur, juberelurque recedere Antio-

Cyrum, ut homo sermone pollens

novas concitalurus csset turbas. His acceptis, Theodosinsimperatore vesligio regium dedit diploma, quo jubebat ipsum Antiochia debere recedere

adversum me conficta sit et composita injustitia atque calumnia ab hostibus veritatis. 11. Ostendit autem satis aperte etiam in prffisenti vita omnium rector ac Dominus Deus quautam curam gerit eorum qui injuria afflciuntur dum enim nos quiete ageremus et intra patrios terminos districti essemus, et omnes Orientales malis afficerentur, et amare conquererentur, et tacere propter imminentem metum cogerentur (quae enim nobis contigerant, omnibus metum incusserunt) ipse Dominus e caslo apparuit, et calumniam
:

calumniantium arguit
impiani

et

manifestavit
et

et

eorum
Isti

mentem

declaravit

mulctavit.

et

suam ipsius tantummodo curare Ecclesiam. Cum autem autem hac Tlieodoretus accepisset, paruit ipse quidem se^iue Cyrum recepit; contestans tamen pluribus litteris ad di~ versos datis, sc esse omnino professione Catholicum

Cyrumque

reverti

et

Alexandriam adversus nos concitaverunt


runt, et
dignos,

et irrita-

omnium

aures replent per ministros se

quod nos pro uno duos prffidicamus Filios. Ego vero tantum ab hoc execrando errore alienus
suni, ut

cum

nonnullos sanctos Patres repererim.

Leo Ser.

iv.

Epiphan.

-Leo Ep.
i.

Theodoret. Ep. Lxxxii.

Theodoret. Ep. lxxxii.

542

LEONIS ANNUS 4.

CHRISTI 443.
fiduciam non habemus, saltem cx
ef iiitcgram

qui in Synodo Nicfma convcncnint, qui advcrsus


Arii

tale ct sanctitatc

insaniani in

siiis

o[icrilnis lalius invelunitnr,

co (|und

fidcm inviolatam
Iia?c

scrvaveriiii

quive co^nmtnr projjlcr contctitioncni, qua advcrsns


iilos

nius, miscricordiam conscquaniur ct

veniam

die

contcndant

et (limicant

niajori dcclaratione
:

adventns Domini
ctitateni, ut

etiam tuam precaniur san.

uti, ffgre fcro,

enim

(juotl divisionis nccessitas ct

nec accipio hanc (iivisioncm novi usns cxcessum et


nie

nobiscum orct

Ilactenusad Eusebium
lioe i|)So

Ancyra) cpiscopum Tiieodorctus

(ut vidi-

errorem
12.

afTcrcbat.
a

mus)
timore liac
cilio.

aniio iiempe

duodecimo ab Ephcsiiio Con(ut dixiinus) plu-

Et ne quis arbitrclur
:

dicere et

metu
ea

licet

(quicuni(|ue voluerit) ea qua;


rcs

14. Extanf

eodcm argumento

jam diu
tueri,
et

scripserim antc Epliesinam Synoduni inqufc


jmst,

ab codein Thcodoreto ad sui dclensionem ad


clarissimos viros data;
Epistola;, et inter

duodccim
ct et

aliliinc

annis.

diversos
alias

Divina

enini
et

^ratia

et opc,

Proplictas
ct

omncs
conira

ad Lupiciimm magistrum

niiliUa;,

illum vide-

exposui
eos qui

Psaltcrium
et

Apostolum;
et eos (pii

licct, ciijiis in

Epistolaad Euscbium mcininit, atque

Arium sequuntur
laljorant
ct
,

Maccdoiiii

morlio

adversus

Apollinr;ris imi)0-

ducein cxercilus nominat, ad qucm Theodosius adversus Thcodoretuin diploma illud direxerat:in

sturam
sinnis
:

ct in
,

advcrsus Marcionis rabicni jam scripsingulis (|ua! edidimus operibus, diEcclesia;

qua quidein Epistola ha^cad

finein

'

Si quis vero

nos ab hisdivcrsaseiitire confirmat;


e>t ut reus loqui possit, et

tios

ctiam

prae-

vina ope

sanus

scnsus ct

mcns mihi

sentes accusct nec absentcs caluninictur. Jnstuin

coiispicitur et sfdendct.

Mystieum ctiam scripsimus


alia, ct

adversus illatam
faciat, et

sibi ac-

librum, etdc Providentia

ad iiitcrrogationes
:

cusationcm excusationem

Magornm
ha;c
alia

alia,

et

de

Yitis

sanctorum

et

pra'ter

multa, ne singula reccnseam. Hac autem ennmcravi, non ambitione ductus, scd potius illa

tunc dcindc judiccs juxfaleges sententiam promulgent. Hffic ergo pcr tuam magnificentiam pi'ecor obtinere. Si vero
indicta cansa
cfi;un

nos condcmnare voluerint, libenter

denuntiando tum accusatoribus tum etiam iis qui judicare illa et scrutari ac arguere volucrint, quaecumque snnt cx meis operibus iiiliil cnim, Dei
, :

mei ope

ct gratia, nihil aliud

nos scntire invenient,

Domini cnim tribunalcxspectamus.ubi nequetestibus neque accusatoribus opus cst omnia enim nuda et aperta in consiiecfu cjus, juxta divinum - A[)ostoIum .
injuslam susci[)ieinus scntcntiam.
:

pra3tcrquam ea qua; a sancta acccpiinus Scriptura. 13. Hffic igitur cum a nobis tua sanctitas accepcrit, doccat cos qui hac ignorant, ct suadcat illis
qui contuincliosis ct efTrenatis linguis adversum nos invchuntur, ne hoec de nobis divulgent quaj a

Eadem

plane Iiabet in Ei)istola

'

ad praefeclum Ur-

bis.Ad Anatolium vero patricium de his scribcns \ fradif Uonuium Antiochenum episcoiium misisse
Constantinoiiolim
legatos
illata

episcopos

qui ipsum

Thcodorcfum ab
;

calumniatoribus acceperunt, sed potius lcgislatori Auditioncm vanam Domino obediant clamanti exspectate rerum scrutinium. Ego ne suscipias
'
:

vero

Deum
id

oro, ut quietern Ecclcsia aliquando obisfa et

tineat, et

longa

gravis dissipelur tempestas,

si

calumnia eximereiit. Sed frustra quidcin nam qui Nesforium fuerat aliquiuido consectatus, quantnmlibet euin defesfari profitercfur, nibilominus haud facile ea se valuit suspicione [^urgare quod sciretnr, sicuf raro, ita et difficillime fieri, ut quem scmcl pcstis hajreficae
:

tamen

permittit

nostrorum peccatorum multi^

confagionis invaserit, perfccte curefur,

ii

prasertim,

tudo. Sed quia traditi suiuus propterea ciibranti


diabolo,
sione participes simus, ut

qui eruditione prsesfanfes, nulla ex ignoranfia vel


siin[)Iicitate

oramus ut periculornm pro quando pro

fidei

defeii-

possent excusatione pefita purgari.

vitae integri'

>

Exod. XIII.

Tlieodoret.

Ep. xc.

Hebr. iv.

'

Theodoret. Ep. xct.

Luc. xxit.

Theodoret. Ep. xcii.

LEONIS ANNUS 4.

CHRISTI 443.

543

Anno

periodi

Graeco-RomanK 5936.

Jesa

Clirisli

443.

Leonis

papa: 4.

TlieoJosii Jun. 42. et 36. Valenliniani

111.

19.

VII QuinquemmUa Thendosii.

Coss.

Fl.

quam

bonesto carccre sese continere. Garnerius in


i

Anicius Petronins Maximiis 11, et Palerins prior Occideiilalis, iit iu priino ejiis consulatu ostensuni
est
:

Auctario Theodoreti Dissert.


et in Dissert.
ii

de ejus Vita cap.

8,

de ejus

libris pag.

alter

etiam Occitlenlalis
Occidentis,

fuit

enim pn^fectus
lib.
1

observavit domeslicum
citius

istud

217 recte quidem Theodoreli exilium


fuisse,
Cyrilli

prfEtorio
tit.

ut constat ex
ii

Novell.

42 de Palatinis, Novclla

data a Valentiniano

cum

(|uam par erat a Baronio consignatum Theodoretns anno sequeiiti, post sanrti

sub liujus anni consulibus, et ad eum directa. In aliis constitutionibus boc anno emissis, in (juibus ejus consulatus exprimitur, dicilur semper Paterius,

quemadmodum
cujus titulus est
diti siint
:

et

a Marcellino, a Prospero et in

obitum, Antiocbi;econcioneni illam babnerit, quam Marins Mercator et quinta Synodus referunt, indeque liqueat, postillumannum, ex urbe Antiocbensi eum secedere jussuin cui prwcepto religiose pa;

FastisHeraciianis. Deniijue

Ennodius

in Dictionexiii

ruit,

Quando Paterius et Sevenis traad stiidia, inquit: a Levabor boc onere, si

nec post illud acceptum ad eam urbem accessit, ut ipsemet Theodoretus testatur. Existimat itaque Garnerius, exilium Theodoreto irrogatum anno

Fastos pro me, auditor, interroges;

mecum campi

quadringentesimo

quadragesimo

qninto

altero

solemnis

illa

vociferatio,

terium et aula veneratur meruit scipiones et trabeas , etc. Perperam itaque loco Palerii Pa/en?/mhabentauctor Chronici Alex. Cassiodorus Cuspinianus, et Onupbrius, bicque bunc consulem male Orientalem facit. Hinc is occasionem errandi dedit Picinesio in Syntagm. inscript. bunc consulem in famjliam /Emilii Paterni inserendi. Theodusius septima qiiinquennalia im; ,

mecum, Severum, et Paet curia quorum familia

nempea
istud ad

sancti Cyrilli obitu anno.

Verum

exilium

mum

octavum

annum quadringentesimum quadragesipertinere, me demonstratiirum, ac

controversiam istam dirempturum spero. Theodoretus in Epistola lxxxi ad Nomiim constdem scripta Nomus vero testatur, se Cyro egredi vetitum esse
:

anno cdxlv consulatuin


inqnit Garnerius,

gessit

Clironologiae

Maxima pars , rerum Theodoreti

pendet ex qua^stione de verbis


retinenda

iiiscriptionis

sitne

perii post palris


2.

mortem

suscepli celebravit.

ad

8.

S. Leo Manicha;os persequitur. A num. 1 Prosper in Cbronico sub bujus anni coss. nar.

omnium codicum

lectio,

quae habet con:

sulem, an corrigenda quod vult Baronius et Nomus, non consul dicendus, sedconsularis. Hetinen-

rat,

hoc tempore plurimos Manicha^os intra

Urbem

papfe Leonis innotuisse. Prima itaque Leonis congressio adversus Manichaos fuit. Romam complures nefariae illius sectte venerant, devastata a Vandalis Africa, quorum libri innumeri Romce combusti et ex ipsis Manicbaiis plures ad salatentes, diligentia

dam, opinor, quia relineri niiiil vetat, imo plnra jubent. Sed eam vocem consulem expungendam, et loco ejus legendum, cnnsularem, ut Baronius docuit, et Tlieodoretum non nisi anno cdxlviii
Cyrose. continere jussum esse sequentia cerlo ostendunt. Theodoretus anno cdxlviii domi se conti-4. Theodoretus Epistolam lxv Zenoni nere jussus.

nitatem revocati. His

bentem disci|dinam

Leo laeaque de re Epistolam ad episcopos Campania^, Piceni, et Tuscia; scripsit Sexto idus Octobris, Maximo iteritm et Paterio UU. CC. coss. non vero Paterno, ut babent vulgats editiones. Hsec Epistola qute erat alias
ita

feliciter

gestis, S.

restituere instiluit,

magislro militum dedit, qua eum in obitu fratris solatur. Garnerius ait, suspicari fas esse id ante vexationem accidisse. Recte id quidem; sed cum vexatio anno cdxlviii contigerit, eodemque anno,

ordine
3.

nunc

est

iii.

Theodoreti exilium domesticum.

Ad num. 8
eum

et seqq.

Cum
duos

Theodoretus in suspicioneni consen-

sionis

cum
in

l^estorio venisset, quasi divideret Cbrifilios,

stum
alter

quoruni

alter sit crucifixus,

mortuum

suscitaverit,

Theodosius imp.

Zeno consnl et magister militum fuerit, ea Epistola anno cdxlvii scripta; cum Zeno anno insequenti eam dignitatem adhuc obtinuerit. Epistola enim Lxxi a Tbeodorelo data est Zenoni magistro militum et consuli, in qua cum Zenonem de adepta dinullamque sua? persecutionis gnitate gratuletur
,

Antiochia abstinere jussit, suisque parochiis tan-

mentionem

faciat, apparet,

cum eam scripsit,

adbiic

5/r4

LEONIS ANNUS
et AntiochiiB egisse. Serl

4.

que
aliis

CHRISTI M:\.
ait-

libernmfuissc
ea anno

eodem
qua

post-

Ale.randria scripta de sua captivilate loqiiitur,


:

Cyrum eum amandatum


:

esse, collif,'o ex
dicit

Sex conlinuis annis dociii suh

t)eata3
:

me-

Epislola Lxxix Anatolio patricio scripta, in

inoriirTlieodoto Antiochcnsiiim ejiiscopo


:

tredecini

Tlieodoretus
vinius,

Dudum

excellentiic vestra; indica-

Commonitorium iiobis ostcndisse Rufun) comitem magnificentissiiiuim ini|)eratoria manu exaratum, quo fortissimo manislro militum pripcipiebat, ut prudenter sciteque curaret nos Cyri con-

nec ad alias civitates proficisci, ut qui Synodos assiduc apud Antiochiani cogcremus et Orthodoxos turbaremus Rogo itaque magnificentiam tuam accurate, ut exquirat et an vere hu3C
sifterc,

ob causam . anno Zeno 77iagister militum Theodoretu77i vero de Zenone magistro mierat. litum loqui, et anno cdlviii eam Epistolam dedisse manifestum facit Epistola lxxxii Eusebio episcopo
imperata
S.

sint et

quam

Eo

Christi

sub beato Joaniie ad hsec septimiis liic anniis est Deo carissinii archiepiscopi domini Donini . Theodoreliis episcopus Cyrensis dictus anno cdxxiii, (juo tempore Theodotiis Antiochenam Ecclesiam rexit, us(|ue ad annum cdxxix, quo Joan7iem successorem habuit sex ilaque annos sub eo Theodorctiis Antiochia; docuit, tredecim sub Joanne, aniio CDXLi aut inseqiienli demortuo ct septem sub 1)0717710, ab eo sc. Christi anno usque ad cdxlviii, quo septimus Domni episcopatus in cursu erat. Cuin itaque laudataj Efiistola; omnes in quibus Theodnretus mentionem exilii sui ingerit, uno eo;

demque anno

exarata?

siiit,

et Epistola lxxxiii

ad

Ancyra! scripta,
tata, in

qua

ait

et a Raronio Theodoretus

nuiii.
:

10 et seqq. recigloriosissimo

Diosconim Alexandrinum missa, adannum cdxlviii certo pertineal, certum pariter esse dehet Theodore</cxilinin ad
7.

Qiiare scriptum est

eum

Chrisli

annum

differenduni.

Commonitorium magnificenlissimoet
magistro
falsas

mililum consuli

haeresis

accusationein

tum.

Evertitur prceciptuim Gar^terii fundamen-

Pra>cipuum

Garnerii

fiindnmentum

est

niillam continens, sed alias (|uasdam cnusas easque

Epistola Theodoreti lxxxi

Nomo

consuli dala, juxta

Synodos enim aiebant me fref|uenler apud Antiochiam convocare . Quis eniin magister ille militum consul, nisi Zeno, qui jain antequam consulatum iniret, et quando cuin gessit, militum ma:

Yulgatas Tiieodoreh ediliones, in qua Theodoretus


ait
:

Imperatoris decreto Cyreslicae regionis


:

fini-

gisteria cohonestatus

ftiit,

ut ex inox dictis patet?

militum magister Nomiis non fnit, cum is eam dignitatem diu post geslum consulatum adeptus sit, Zenone sc. jam consulari, ut nos docet Priscus in Excerptis de legationibus
Certe consul
ille

et

pag. 71. Visuin

est,

inquit,

ad Attilam legatos
:

mittere Anatolium et

Anatolium quidem regiorum tributorum pi\Tfectum et qui pacis cum


,

Nomuin

bus cgredi vetor . Et paulo post lu monasterio tempusquod episcopatum praecessitcum exegissem, invitus episcopus ordinatus sum annos viginti quinque ita vixi ut ne(|ue in jiis vocatus sim a quoquam nec queinquam accusarim. Cum itaque No7ni consulatus in annum cdxlv competat, inde eo etiam anno Theodorelum Anliochia expulsum Garnerius colligit. Sed jam huic argumento Raronius anno cdxlviii, num. H et seqq. ubi Epistolam illam Lxxxi Theodoreti integram recitat, satisfecit
: ,

Rarharo

initas

conditioiies

proposuerat
et in

Nomum

vero magistri dignitatemgerentem,


onines

numeriim patriciorum una cum Anatolio allectum. Eo illi per

re77i,

docuitque loco consulis, legendum esse, considaeamque Epistolam eo Christi anno datain. In

eo tamen doctissimus Cardinalis peccavit, quod


currenti anno Theodo7'eti

cum

honorum gradus ascenderant . Priscus autem pag. 09 Zenonem virum consularem jam appelGarnerius pag. 220 ait, Nomum anno cdxlv magistrum militum fuisse, sed nuUo Veterum testimonio fretus id asserit, et Priscus pag. 09 innuit,
larat.

eKiVmm consignarit, post

quinquennium eam ad Nomuin Epistolam scriptam ciediderit cum tamen nullifi Theodoreti Epistote,
;

ante Zenonem, magisterium militum gessisse Ana-

tolium.
0.

Hcec opi7iio prcevalide confwmattir.

terea Epistola; aliaj, quas ipso anno,

Phbquo Theodore-

quibus de ilio exilio mentio anle annum cdxlviu data; sint. Porro inirum videri non debet, co7isulis vocein in ea ad No77ium Epistola , vel a librario corruptam, vel a sciolo quodam additam esse; cum
in
,

ipsemet Garnerius cilatus pag. 98. Theodoreti Epistolam ad Domma^i episcopumAutiochiiE post mor-

tus

Ojro egredi

vetitus est, tiatas fatelur Garnerius,

tem

sancti Cyrilli scriptam, recitans, recte observet,


,

rem etiam

evincunt. Epistola lxxx ad Eutrechium

pro Joa7ine
gitur

cujus

nomen
esse
in

in vulgatis codicibus leet propter


,

adversusTheodoretum decreto mentioiiem facit, et inter alia habet a Pontifex, qui episcopatum vigiiiti quinque annos gessit calumniLC factus e?t opprobrium . Episcopatum Cyri annocDXxiuTheodoretus ct>nsecutus est. Quare anno (luadringentesimo quadrogesimo
pra?fectuin, de eodein Theodosii
:

dum
aiino
Iie

reponendum illud, quod


rejici

Donmian,

meu-

inscriptionem irrepsit

eam

Eiiislolam

non debere. Ad liajc CDxxxiv consulalum gessit, et tamen


:

Aspar
Episto-

cxL aiino CDL, datae titulus est


,

^yoan' consuli,

loco, Aspati consulari

octavo vicesimnm quintum episcopatus absolvit, et Antiochia exire coactus


doreti
est,

E[)istolarum
esse aliis

ac tres Epistolai Theo,

qua de re inlVa. Deiiique quandoque depravatas passim exemplis ostendimus. Ex iis, quae
inscriptiones

ad

Euti-echiutn proefectum

nem])e, lvii,

aniio CDXLViii,

num.

3 et

s(3q.

in

medium

atfere-

Lxxx, et xci eo anno dat;c sunt, non vero anno cdxlv, ut perperam autumavit Garneriiis. Tertio

mus, adhuc
ante

nianilestins liquebit,

Theodoretum,
suspicionem
esse.

eum

Christi

annum,

in ha^reseos

Theodoretus in

Epist.

lxxxiii Dioscoro episcopo

nou

venisse, ideoque nec secedere

jussum

LEONIS ANNUS
8.

4.

CIIRISTI 443.
(ja^IoTpu,

545

Ftindamentum Raronii

evertitur.

Baro-

qua; vox magislruin officiorum significat,


;

nius,

iit

lioc aiino id coiitigisse ostentlat, Epistolaj

Tlieodorcli ad Eiiscl)iiiin cpiscoiniin Aiicyrtu niox


nicnioratcE iinicc innililiir. In caail Tlicodoretus

anno cdxlviii dc qiia re tam Epislola Theodorcti xc, (luain divcrsa signilicatio
uti erat Lupiciiius

praedictarum
sinunt.

vocum gr;ecarum

nos dubitare non

Ne qnis

arbitrctur inc tiniorc hccc dicere ct inctu

licet (iiuiciini(|uc volucrit) ea, quai jain

diu scripse-

rim antc Eplicsinani Synodum intueri, et ca quaj post, dnodecim aljliiiic annis . Pntavit Baroiiius Theodoretuin cuncta illic o])uscula recensere lam qua! anfe Synodum Ephesinum, quam ea quEe a duodecim annis post camdem Synodum in vulgus ediderat, et hanc Epistolam in qua vexationis sua; meminit datam csse anno duodecimo ab Ephesino
, ,
,

10. Moritur S. Briccius cpisc. Turonensis. Sanctus Briccius Turonensis episcopus hoc anno

vi-

iain cum morte commulavil. Gregorius eniin Turonensis lib. 10, cap. 31 scribit Briccius ordinatur episcopus, anno Arcadii ct Honorii secundo, cum
:

pariter regnarent . Subdit postea,

omnes

ejus epicap. 1,

scopatus annos fuisse xlvii, quod et

lib. 2,

jam

scripserat, utrobiqiie subdcns,

sanctum Eusto-

Concilio, ideoque currenti. Valesius in Prtcfatione

chium eidem

successisse.

Cum

vero huic tribuat

ad Historiam Ecclcsiasticam Theodoreti hanc iiaronii explicationcm hoc niodo rctcllit Verba, inquit Theodoreti sunt haec, nt interpretatus est
: ,

annos XVII, liquct primo Tuionensem seriein successorum S. Martini deducere ab anno cdxcvii,

cum

Sirmondus

sum me
fuerit,

isla

Ac ne quis existimet metu pcrculnunc dicere, integrum est, cui animus

sanctus Perpetuus , qui Eustochiuin excepit, primuin Conciliuin Turonense anno cdlxi celebra-

verit. Qiiod si

Turonensis, Briccii imimm ab anno cd,


in locis

anliqua Opera inea evolvere,

tum

ca quae

ante

Synodum Ephcsinam, tum


habenl
:

quae post illam rur-

sum
e/.civr.v

ante duodecim annos scripsi . Grseca TheodoToi; Trfi; tx; SuvoJou TJi; v'E(fsa(i), xal TOt; u.t'

reti sic

TiaXiv Ttpo Juo x,a{SKa etwv.

Si

vcra cssct Baronii sen-

tentia,

Sm MiSvM izi>i, id est, percontinuos duodccim annos.Verum cuniTlieoTheodorelus


dixisset, S:a

doretus, non perduodecim annos, sed ante

duodccim

annos diserte

scripserit,
:

aUus sensus

sit

oportet ho-

rum verhorum

ut scilicet Theodoretus, quinque cir-

citer aut sex annis post

Synodum Ephesinam

libris

sanctum Martinum deinorcdt.xi non Perpetuus sed Eustochius Ecclesiam Turonensem rexisset. Liquet secundo, cum cerlum nunc sit divuin Martinum die xi mensisNovcinbrisanni cd vila funclum esse, Turonensem, quod mortein illam triennio anticiparit, tres etiam annos Briccii sedi addidisse. Quod ex ipsomet Turonensi demonstravimus in Dissert. de anno et die mortis sancti Martini ubi ostendimus Briccii obitum nequidem in annum sequentem difTerri posse.
tuiim tradit, repeteret, anno
,

quo aliquibus

scrihendis vacaverit

exinde vero per annos duode-

cim silentium tenuerit . Ita Valesius. AtTheodoretum per annos duodecim antequam eam ad Eusebium episcopum Ancyraj Epistolam daret, a hbris
,

11. Attila imperio Romano itisidiatur. Priscus Rhetor, postquam loculus est de bello Romanos

inter et Attilam

Hunnorum regem
fuit,
ait
:

gesto, et de pace

inter eos inita, qua;

Romanis non minus probrosa

scribendis deslitisse nec


ritur.

verum est, nec ab ipso asseLoqnitur igitnr Theodoretiis non de suis


,

quam

detrimentosa

Pace facta Attila

rursus legatos ad

Romanos

Orientales inittit, qui

iisque quse ante

Operibus in universum, sed de antiqids tantum, annum Christi cdxxvi in lucem

transfugas repeterent, et plurimis donis ornatos,

cum

nullos perfugas apud se esse asseverassent, di-

emiserat, alioquin adversarios suos ad Opera sua


absolute
ret.
,

iniserunt. Misit el iterum Attila alios legatos, quibus

non vero nominatim ad antiqua remitte-

quoque amplis muneribus

ditatis, tertia

ab eo, post

Quse etiam verba indicant,

eum

nova per duo-

illam itidem quarta legalio advenit. lUe

enim Roa habens,

decim subsequentes annos edidisse, sed propter illa in crimen vocatum non fuisse. Theodoretum eiiim anno cdxxxv pacem amplexum esse, anno illo ostcndimus. 9. Theodoretus de sua vexatione scribit ad LuOmnes itaque picinum magistrum officiorum.

manorum

liberalitatem

qua utebantur,

veriti ut

foederibus Barbari

discederent,

ludibrio

novas subinde causas fingebat et vanas occasiones legatorum mittendorum excogitabat, et ad suos necessarios, quos liberalitate coinplecti volebat, eas
legationes deferebat.
lila;

Romani vero

in

omnibus At-

Theodoreti Epistote in quibus de sua vexatione agit


ad

dicto audientes erant, et quas praecipiebat do-

annum

cdxlvui perhnent, uti Epistola xc ad Lusit, AouTiixivM jxa-jtdTpw,

picinum, cujus meminit Baronius num. 14:,qua3

cum

inscripla

id est,

Lupicino

mini jussa ducebant. Non solum enim a bello contra eum suscipiendo eoruin rationes abhorrebant, sed et Parthos qui bellum apparabant, et Vandalos
et rapinis

magistro, perperam inde deducit Baronius, Lvpici-

num

esse euni

magistrum

militice,

cujus meminit

qui maritimas oras vexabant, et Isauros qui praedis grassabanlur, et Saracenos qui regionem

Theodoretus in Epist. lxxxii. Magister enim militum, ad quein scripsit Theodosius imp. ut Theodoretum Cyro egredi prohiberet, consulatum tunc gerebat, aliusque non eslcjuam Zeno, qui anno cdxlvii et insequenti magisterio militum prffidilus fuit ut
,

ad Orientem excursionibus vastabant, metuebant.


Prceterea gentes

/Elhiopum

in arinis erant et defe-

ctionis consilia cogitabant. Itaque


fractis

Roinani aniinis

Attilam colebant, tantisper


et

dum

exercitum
intelli-

parabant
giinus
,

duces sortiebantur
fucrint.

Ex quibus

jain demonstravi.
oTfoiTr.^u,

id est,

Hinc Epist. lxv inscripta estzr.voivt Zenoni magistro militum, non vero

quam

inalo in loco imperii Roinani res lioc

tempore in Oriente

TOMUS

Vll.

G9

540
12.

LEONIS ANNUS
Thermce Achilhfe dedicantiir.
dcdicatcB

5.

CHRISTI 444.
anno cdxxxiii incendio consumptas fuisse diximus, ita appeliat;e craiit, quod csseiil jiixta Aciiillis Aram
a Bjzaiitc exlruclani, in loco ubi poslea cxlilit Stra-

Auctor
:

Chronici Alex. sub lnijus anni consulibus scribit

His

coss.

sunt The7'mcB Achi/tere mense

Janiiario III idiis Januar. Publicaruni babieariun


encaeniacliain subPaganis Augustis celebrata fuisse
testantur Mcnaja et Synaxaria
Callinico et Basilissa.
,

tegium.

I)e iis

phira Uucangius in Conslantinopoli


1,

Ciiristiana bb.

paragr. 27. Porio ba;c dedicatio

ad xxii Martii in SS.

septimorum quinquennalium Theodosii indicium


est.

Thermce vero Achillece, quas

LEONIS ANNUS

5.

CHRISTI

444.

1.

Conciliiim

Romamm

adversus Manichceos,

quoriun damnalio ubique innotescit, stiidio Leonis, qui et Pelagianos persequitur. Scquenti anno

tulus vitiator puells, et episcopus ipsorum detestandi criminis ordinator. Omnium par fuit horum

quadringentesinio quadragcsinio quarto, Theodosio

decimum octavum
papa habitum
cilium
:

et

Albino consulibus, a S. Leone

una confessio, et patefactum est execratum, quod aures nostra; vix ferre potuerunt. De quo neapertius loquentes castos offendamus auditus , Gestorum
et

adversus Manichsos Bonia; Connon enim satis sibi visum, qusesitos diu
cst

jam compertos

habuisse Manicha^os

cosdemque

quales essent, populo frequenti admonitione signicasse; sed placuit, ut collecto episcoporum ConciHo

una simul cum Bomano


tuisque

clcro,

eorum causa publice

documenta sufficiant, quibus plenissime docetur nullam in hac sccta pudicitiam, nullam honeslatem, nullam penitus reperiri castitatem iu qua lex est mendacium, diabolus religio, sacriflcium turpitudo. Hos ideo homines, dilectissimi, per omnia execrabiles atque pestiferos, quos aliarum regionum per;

audiretur, Actisque publicis fierent notiora, perpe-

turbatio nobis intulit crebriores, ab amicitia vestra

monumentis eorum horrcnda sacrilegia notarentur. Hoc ipso (luidem anno dictum Concilium coactum esse, Epistola ejusdem S. Leonis
papse ea de re data sub dictis consulibus in fine

penitus abdicate, vosque praecipue, mulieres, a

talium notitia
losis

et colloquiis abstinele; ne,

dum

fabu-

narratiouibus incautus delectatur auditus, in

diaboli
lector,

laqueos incidatis . Ha;c ipse.

Intelligis,

mensis Januarii,
significat.
2.

quam proxime

reddituri sumus,

pristinum

morem

in

Ecclesia

Bomana ad
suis erro-

priEsens usque retentum,

ut Ecclesiastico judicio

At quidnam tractatum in hoc habilo Concilio


'

conventi
ribus

et convicti

haeretici,

iidem

cum

idem Pontifex postea pro concione coram Besidenomnibus patefecit ipsum audiamus
fuerit,
: :

coram populo pro concione


olim
iiisi

noti fierent. Prse-

stabant id quideni

Boniani Pontifices,
et

tibus (inquit) itaque


tcris,

mecum
,

episcopis ac presbyChrislianis viris ac


et

postea vero per notarios

(per quos

homilias

ac in

eumdem consessum
congregatis
electos

nobilibus

electas

eorum

interdum suas cx scripto annuntiabant tidelibus, cum aliquo detinerentur impedimento) id ipsum,
Acta publice legendo, perfecerunt.
3. Sed unde hte merccs in Urbem? Quis eam pestem invexit, qua universus pcTue populus in discrimen haiid leve adduceretur? Quaj superius dicta sunt, satis ostendunt nempe excisa per Gen:

jussimus prKsentari. Qui cum de perversitate dogmatis sui et de festivitatum suarum consuetudine multa rescrarcnt; illud quoque scelus, quodeIor]ui

verecundum

est,

prodiderunt; quod tanta diligentia


niliil

investigatum est, ut

minus

credulis,

nihil

obtrectatoribus remanerct

ambiguum. Aderanlenim omnes person;e, per quas nefandum facinus fiierat perpetratuin puclla scilicet, ul multum dcccnnis,
:

sericum Africa, sicut succisa sylva

fera; bestia; alio

inigrant; ita qiia^ latcbant in Africa monstra, in

ct dua;

mulieres

qua3 ipsam nutrieraut ct huic

quam

Ualiam navigantia, in Urbem se intulerunt, tanCatholici commiseratione digni. Ca;terum etsi


clandestinis
in Urbem tamen earumdem faHus ibidem dicturi sumus inferius decla;

sceleri praipararant. Pra;sto erat etiam adolescen-

vcsparum examen inde convolasset


in cellulis

'

Leo, Ser. v.

ile

jejun. decim. meiia.

remanserunt, ut qua;

LEONIS ANNUS
rabunt. Cuni ergo de
Pontil'(;.\

5.

jam

CHRISTI
dicto

/|44.

547
Concilio, de ejus judicio voluit

liis omnibus (ut (lictum est) populum adnionniset quod cliam offlcii
:

Romano

reddi

Italia;

episcopos ccrtiores,

monens

in primis

vitriiantissimi

pasforis

essct,

ad

exactum boium

ut ad ejusmodi indagandos bnereticos

omnem

nase

dcstrnclionem illud ilidcni pro concionc populum


instantcr admonnit, ut omncs, quos scirent cjnsmodi
csse labc infcctos, ad Ecclesiasticnm tribunal de-

vare debercnt diligentiam. Epistola autem babet :


'

sic

3.

Qnia parum prodcst unicuique quod protegenteS[iiritu Sanctoab istis ipsenon


fcrrcnt
:

ait

cniin'

dilectissimi fratres,
rali,

In consortium vos nostrae sollicitudinis, advocamus, ut vigilantia pastone quid diabolica; licere possit astutia?, com
:

capitur,

si

cum

alios capi intclligit,

contra

communes bostes pro salute communis debet esse \igilantia ne de alicujus membri vulnere ctiam alia possint membra cor,

non movetur communi una

missis vobis gregibus diligenter consulatis

ne

is

qui Domini misericordia revelante per nostram cu-

ram
bis

a nostris ovibus morbus abigitur, necdum voprmmonitis et adbuc quod agitur ignaris, per
,

rumpi. Et qui
Cbristi

tales

non prodendos putanl,


rei

in judicio

vestras se dispergat Ecclesias

et

suarum furtim

invenientur

de silentio, etiamsi non

cuniculos inveniat lalebrarum

ne quod a nobis in

contaminantur assensu. Assumite ijjitur relif^iosae et contra saevissimos pium. zeluni bostes animarum omnium lidelium curaconsurgat. Ideoque enim misericors Deus quamdam nobis partem prodidit bominum noxiorum, ut manifcssollicitudinis
,

Urbe exstinguitur tenebrosis apud vos radicibus seminetur. Plurimos impictalis ManichrcEE sequaces
et doctores in

Urbe

investigatio nostra reperit, vigi:

lanlia divulgavit, auctoritas et censura coercuit


;

tato periculo excitaretur diligentia cautionis.


sufriciat

Non

quos potuimus emendare correximus et ut damnarent Manicba?um cum prajdicationibus et disciplinis suis, publica in
suffi

quod actum est, sed eadem inquisitio perseveret, quse boc auxiliante Deo consequilur, ut non solum qui recti sunt incolumes perseverent,
etiam multi qui diabolica seductione decepti sunl, ab errore revocentur . Hactenus S. Leo quibus vides omnes cives ad delationem et inquisised
:

Ecdesia professione
ila

et

manus

subscriplione compulimus; et

de voragine

impietatis sua; confessos, poenitenbam concedendo,

levavimus. Aliquanti vero, qui


ut

ita

se

demerserant

nullum

his auxiliantis posset

remedium subve-

tionem baereticorum magnopere excitari. Consideratione quidem dignum est, quod buic sacro Concilio,

S.
et

cum Maniclieeorum causa tractata est, ipse Leo non episco|)os tantuni atque presbyteros, sed senatores complures, illustresque viros, imo et
prasentem
fuisse,
:

secundum Cbristianorum prinne sanctum gregem sua contagione poUuerent, per ])ublicos judices perpetuo sunt exilio relegati. Et omnia qum tam in scripturis quam in occultis traditionibus suis babent profana
nire, subditi legibus,

cipum

constituta,

vel turpia, ut nosset populus quid refugeret aut vitaret, oculis Christianffi plebis certa

plebis partem voluit

quo eoruniistis
:

manifestatione

dem
S.

scelera notoria reddcrentur

testatur id ipse

probavimus

adeo ut ipse qui eorum dicebatur

Leo in Epistola ad Turibium^ verbis


A. In execrabilibus

episcopus, a nobis tentus, proderet flagitiosa in suis


mysticis (mysteriis), quai tenerent, sicut Gestorum

autem mysteriis eorum,


sunt, tanto diligentius oc-

qua; quanto
cultantur,

immundiora

vos series potest edocere.


6.

unum

et similis turpitudo.

prorsus nefas, una est obscenitas Quam etsi eloqui erubescimus,

Ad instructionem autem vestram etiam


:

sollicitissimis

tamen inquisitionibus indagatam et Manicbajorum, qui comprebensi sunt, confessionibus detectam ad publicam fecimus pervenire notitiam ne ullo modo possit dubium vidcri, quod in
;

judicio nostro, cui

non solum frequentissima

prae-

sentiasacerdotum, sed etiam illustrium virorum dignitas et pars qua?dam Senatus ac plebis interfuit, ipsorum qui omne facinus perpetrarunt ore resera-

quibus lectis, omnia qua3 a nobis deprehensa sunt, nosse poteritis. Et quia aliquantos de bis, quos ne absolverentur arctius reatus involhanc ad dileclionera verat, cognovimus fugisse vestram Epistolam misimus per acolytum nostrum, ut elfecta certior sinceritas vestra, sollicitius agere dignetur et cautius necubi Manlcbaea! perversitatis liomines plebes vestras facultatem laedendi et hujus
ipsa direximus
: ,

sacrilegii possent

invenire doctores.

Aliter

enim

tum
qua;

est, sicut

ea quaj ad dilectionem
.

tuam nunc
S.

nobis commissos regere non possumus, nisi eos,


qui sunt perditores et perditi, zelo fidei Dominicce persequamur et a sanis mentibus ne pestis hsec
;

direximus Gesta demonstrant

H^c

Leo, qui

Romce in eadem causaactaessent, voluitHispaniarum Ecclesiis nota fieri, quae a Priscillianistis Manichaiorum simillimis adbuc graviter infestabantur.

latius divulgetur, severitate

qua possumus abscin-

Antea vero eadein voluit innotescere proximis Urbi provinciis et aliis longe positis, quo majori omnes ardore ad inquirendos Manicbffios incitaret.

damus. Unde bortor dilectionem vestram, obtestor et moneo, ut qua debeiis et potestis, sollicitudine
vigiletis

sese reperiant facultatem.

ad investigandos eos, necubi occultandi Ut enim babebit a Deo

Quod enim idem


nonnullos ex
eis

Pontitex

fuga lapsos

et,

compertum babuisset, ne ad examen per:

ducerentur, ab Urbe recessisse

e vestigio, absoluto

ingens remunerationis pra^mium, qui diligentius, quod ad salutem commissa; sibi plebis proficiat, ita ante tribunal Domini de reatu fuerit executus
:

negbgentiffi se
'

non

poterit excusare,

quicumque

Leo, eod. Serin. v.


16.

jeittn,

decim. mens.

Leo, Ep. xciii.


'

c.

Leo, Ep.

II.

54S
plubem suam conlra
rii,

LEONIS ANNUS
sacrilejjpc

5.

CIIRISTI 444.

pcrsiiasionis aucto-

Ingianis conversis,

res nolucrit custoilire. Data tcrlio kaleiulas Februa-

convertuntur, scriptis
tes .

(piomodo debeant recipi, quando suam opinionem damnanLeonis papie scripta deside-

Theodosio

(leciino octavo ct

Albino

viris claris-

At

hffic

sancti

simis coss. Hactenus Leouis


nitio.
7.

acl

episcopos adnio-

rantur.
9. Cyrilli interitiis, scripta, et res gestce, cjus-

Porro non

Ilalia!

tantum

(ut dictiim cst) cpi-

demque memoria a calumniis

vindicata.

Hoc eoAlexandrisedisset

scopos, sed et alios remotiores


collocatos voluit de

iii

diversis provinciis

dem
iius

anno, quiiito idus Junii

S. Cyrillus
,

rebus Itoma; adversus Mani-

episcopus ex hac vita migravit

cum

cha^os yestis reddi ccrtiores, pluraque

eoruindem

publicorum Actorum exem])Iaria scribi atque ad eos mitti, quo omnes tantam luem discerent pra^cavere
et lonjje

longius jjropulsare. Constat siqui',

annos triginta duos, ut Liheratus diaconus tradit atque Nicepliorus et Acta Synodalia docent. De die obitus id Gra;ci in Menologio profitentur ejusmodi Natalis S. Cyrilli elogio tanto viro dignissimo
:

dem dem

(uti

vidimus) sancti Leonis teshficatione

ea-

Alexandrina;
licffi

civitatis episcopi eruditissimi et

Catho-

Acta in Ilispaniam ad Turibium episcopum

fidei

propugnatoris egrcgii,

quem Summus

Asturicensem esse missa post biennium, cum de Priscillianislis inquirendis atque damnandis eum

Pontifex

Cxlcstinus idoneum judicavit, cui vices

suas in Ephesino Concilio delegaret. Latini vero

admonuit, ostendens cos


8.

csse Manichaiis affmes

quinto kal. Febr. cjus


siasticis

memoriam

in tabulis Eccle-

sed de his inferius suo loco agendum.

Ca-terum non

cum Manicha;istanlum S. Leoni


pugnaiuium
fuit,

papa; his temporibus

sed et ad-

adscriptam habcnt. De anno autem consentiunt omnes etenim cum ipsa Acta Concilii Chalcedonensis eum sedisse annos triginta duos publica
:

versus Pelagianos
fuit,

etsi

apertius, laboriosius

bellum

flde

testenturexhbelloAthanasii presbyteri

et

Theo-

obnilente ex adverso Juliano Ioquaci<simo Pe-

dori diaconi';
fuisse

cumque

reperiatur ipsum creatum

lagiano olim Caiiuano episcopo, de (|uo |)Iura superiori


facit

tomo diximus. Fidem horum certaminum


sanctus Prosper,

dum

agensde hujus temporis


attigit,

impostoribus, ha^c de his obiter

ubi

ait

In Italia quoque, nobis

apud Campaniam

consti-

tutis,

dum venerabilis et Apostolico honore nominandus papa Leo Manichasos subverteret, et conteambiens rerct Pelagianos ct maxime Julianum tum quidam Florus nomine, spiritu seduchonis arreptus, virtutem et meritum sibi sancti Sosii niartyris assignans, cum haud procul a Neapolitana civitate in subversionem animarum qutedam proa germano venerabilis mitteret faceretque illicita
;
;

episcopum anno Christi quadringentesimo duodecimo undecimo kalend. Novembris; afflrmare opus est trigesimum secundum annum attigisse. Quod autem ad ejus scripta pertinet, ex innumcris ferme ejus lucubrationibus Gennadius hffic tantum adnumerat, dicens': Variarum hypo,

theseon tractatus , liomilias etiam composuit plurimas, qu;c ad declamandum a Graeciaj episcopis

memoria; commendantur; pra^terea ejus

libri

sunt
:

de Synagogffi defeclu, de Fide adversus haereticos et peculiari intentione adversus Nestoriuin librum

composuit, qui attitulatur


culta Nestorii

'EXey/.oc, in quo omnia ocpanduntur. Ha;c Gennadius. Porro

Nostriani episcopi et Hierio presbytero simul


praefatae provinciae limitibus

cum

juxta

clericis prfedicta! Ecclesiffi tentus et coercitus, sic a

Epistolas Gra>ce scrij^tas

numerum annorum ejus totidem Paschales nondum editas bibliotheca

pulsus est

Ha;c Pro-

sper

qui

cum

afflrmet hoc ipso tempore se versa-

Vaticana custodit, quas latinitate donare aggressus est Metius noster, nos vero ex grseco textu fldeliter

tum

esse in Campania, referatque certamen Leonis adversus Julianum iUdem (ut dictum est) in Campania agenlem equidem opinor ipsum e Galliis a
:

exscribendas curavimus. tO. Quod rursus ad Cyrilli scripta perlinet, Cas-

Leone Pontifice accersitum, et in Cam|)aniam adversus eumdem Julianum esse missum, (|ui prae CEEteris horum temporum doctoribus ad ejusmodi belli genus exercitatior videbatur. At de rebus a sanclo Leone adversus l^elagianos gestis nihil pra;terea reperitur. Porro sanctum Prosperum ab ipso
S.

adnumerat eumdein sanctum Cyrillum usque ad fliiem grteco sermone exfilicarunt qua ratione dicendum esset plurima Cyrilli periisse volumina
siodorus
"

inter eos, qui divinam Scripturam a principio


:

desiderarique alios in epistolarem


:

formam

tractatus

Leone fuisse Romae retentum, in eo ejus opera quo sancto Damaso Hieronymus inserviebat, quffi scribit Gennadius ' de eodeni Prospei'o, in arS.

ab eo editos hinc est, ut sacpe contingat aliquid Cyrilli e bibliothecarum penetralibusinlucem dari, ul haud pridem Epistolam ad Calosyrium episcopum

uso, in

Arseniotem adversus Anthropomorphitas


lianos, qui
:

et

Massa-

gumentuni deduci })0ssunt. Testatur et Photius in Bibliotheca, quod pullulans sub Lcone papa ha^rePelagiana sa?pe exslincta, opera sancli Prosperi prorsus deleta fuerit, vivente adhuc ipso sancto Leone Romano Pontifice. Additque idem Photius
sis
:

nequaquam manibus laborandum esse ea eliam recens dicebaiit, sed semper orandum emergentem haaresim statim exstinxit, cpia quidam
asseverabant Christi carnein etsanguinem inEucharistia

tunc temporis fantuin esse,


:

cum

a fidelibus
penitus

sumeretur

quod

ille

monstrum una hac


:

Scripsit et sanctus

Leo Romanus cpiscopus de Pe-

voluit jugulasse sententia

Alios, inquit, esse

au-

'
,

6. in

^ Prosp. de piomiss. Dci Leo, Ep. xcui. c. 16. fin. ' Gennad. de Vir. illustr. c. 84.

diniiil.

lemp.

'

Cnnc.'-

Chalced. Act.

iii.

Gennad. de Vir.

illuslr.

c.

57.

Cassiodor.

Inslit. divin. lect. pra:f.

LEONIS ANNUS
dio, qui

5.

CHRISTI
12.

/i'i4.

).'iO

mysticam henoflidionfim

niiiil

ad snnctifirelicimim
lia^c

Ad postremum autcm

hic

monendum
'

catioiiom proficore dicant,si ex ea


fiat in se(]iientoni ttieni. Iiisaniiiiit

ali(|iiiil

tanius esse lectorem, legi in quinta Synodo


dorcti

puTheo-

vero qni

as-

seruiit.

Neque

enini alleratiir Christus, ne(|iie sanc-

nominc Epistolam hoc lempore Cyrilli obitus ad Joannem Anliocheiium conscriptam de ejus
,

him

ejus corpus immnlatnr, sed beiiedictionis vis

morle gaiidentis
garrientis;

et in

ciimdem Cyrillum pliirima


fa-

et facultas et vivificans c;ratia

perpetuo in ip?o exis-

quam

quis acquius satyram dixeril

tit. Ha^c ibi.

Habes ejusdem auctoris commenta-

mosumquc

libellum

quarn Epislolam. Nos vero

rios egregios de Adoratione et cultu in spirilu et


veritate, lalinitatc rcdditos luculenta, et claborata

aegre ferentes Tlieodoreti noinine ferri ([uod alicujus

omnique

fide

digna translatione Antonii

Agellii

potius fuit Nestoriani figmentum, hic tibi priinum ipsam reddemus Epistolam, ac subinde de ejus fide qualis sitdisseremus. Inscri|)lio
13. Theodoreti ad

clerici regularis insignis doctrina) viri,

nunc
,

epi-

scopi Acernensis.
1 Quod vero ad res ab eo gestas pertinet his addidimus de Cyrillo, quod niillo cerlo consignatum invenimus anno (ne excidat) editum ab eo summse prudentia; specimen in revocando prola1
.

Antiochiac Epistola

autem sic se habet: Joannem archiepiscopum scripta, cum mortuus esset Cyet

rillus archiepiscopus Alexandria^.

Sero tandem

vix

malus homo defunctus

est

honi enim etbenigni anfe teinpus inde deini-

bente ad luxresim

magno anachoreta
matre
,

qui quidem

grant, mali

autem

in

multo tempore vilam jirodu-

quod

audisset de Melchisedech Dei sacerdote, fuisse


patre, sine
et siiie

dictam Cbristum vel Spiritum sanctumasserentium, crederet pariter ipsuin essc Filinm Dei. Sed
,

eum sine cundum

gcnealogia, se-

bonorum omnium dispensatorem providentem, celerius quam tempus est, ex humacunt. Et arbilror
nis tribulationibus eos abducere
,

lueresim Mclchisedechianorum

ipsum

esse

ctores liberare liictaminibus, el in


ferre

et tanquam vimeliorem trans-

vitam, quae praemium proposila


tristilia et

est

iis

qui

quomodo

Cyrillus
'
:

ipsum

curarit, ex Vitis

Palrum

pro virtute luctanlur, sine


libera
:

sollicifudine

hnec accipe

Daniel narravit de

magno

sene, qni

maliti vero amatores


,

et

operatores diutius

habitavit in inferioribus partibus /Egypti quia diceret per simplicilalcm,

concedit praesenti vita frui

ut aut satietatem cape-

Filins Dei.
riae Cyrillo

quod Melchisedecli ipse esset Hoc aiilem indicalum cst sanctffi memoarchiepiscopo Alexandrino de eo
;

rent malignitatis et virtutem postea discerent, aut

poenas darent et in hoc sa^culo pro molestia

suorum

et

miet

morum longotempore
tis

sitadeum. Sciens autem qnia

signifer esset ipse


ei
,

amariset malis vita; prfesenfluctibus ajstuantes. Istum vere miserum nec ad

senex, et quicquid peteret a Deo revelaretur


;

quia simpliciter diceret hoc verbum usus est hujusmodi ratione, dicens Abba, rogo te, quia in cogitafione inea est, quod Melchisedech ipse sit Fi:

exemplum aliorum dimisit nostrarum animarum gubernator diulius eorum potiri qute videnlur esse
delectabilia, sed

tem, sciens

lius Dei;et rursus alia cogitaho


sit

Dens, sed hoino

sit

et

mea dicit quod non suminus sacerdos fuerit

quamdam
a
liliis

cresccntem quotidie viri malignitacorpori Ecclesiae nocentem, quasi pestemamputavit, etabstulit opprobrium
et

Israel.

Dei.
te,

Quoniam ergo baesito de hoc, idcirco misi ad ut depreceris Deum, quatenus tibi relevare di:

44.

Laetificavit

quidem
forsitan

superstites illius di:

gnetur de hoc quid veritas habeat. Senex autem de conversione sua pra?sumens, cum fiducia dixit Da mihi tres dies inducias, ut ego deprecer Deum de hac re; et renuntiabo tibi quid mihi fuerit revela-

tum de
batur

hoc. Intrans ergo in cellam

suam depreca:

Deum

de verbo hoc.Et veniens post tres dies,

dixit sanctae

memoriaj Cyrillo episcopo

Certo scilo

Melchisedech non esse Deum. Archiepiscopus respondit Quomodo constat apud te abba? Et ille
: ,

Deus ostendit mihi omnes patriarchas, ita ut singuli eorum coram me transirent, ab Adam usqiie ad Melchisedech. Et Angelus mihi assislens dixit Ecce iste est Melchisedech. Et ideo, archiepiscope, certus esto quod sic est. Abiens autem senex, per semetipsum praedicabat, quia homo est Melchisedech et gavisus est maguifice sanctae memoriae Cyrillus episcopus . Hacc ibi ad insinuandam midixit ei
:

mortuos et limor est ne praegravati ejusconversatione iterum ad nos remittant vel illos ditfugiat qui eum adducunt, sicut ille lyrannus Cynni Ciiiciam. Procurandum igitur est, et oportet tuam sanctitatem maxiine hanc suscipere feslinationem, et jubere collegio mortuos asportantium, lapidem ali(|uem maximum et gravissimum sepulcro imponere, nc iterum huc perveniat, instabilem volunlatem ilerum demonstret. Infernis nova dogmata asserat; ibi diu noctuque, sicut vult, sermocinetur. Non enim timemus ne et
scessio; contristavit
;

illos dividat

adversus pietatem publice alloquens et


:

morle circumdans naturam immorlalem lapidabunt enim eum non solum qui divina eruditi sunt, sed etiam et Nembroth, et Pharao, et Sennacherib,
et
si

quis
do.

eorum

similis est Dei impugiialor.

ram

Cyrilli

sapientiam atqne

cum

prudentia dextepost ejus


,

ritatem. Porro Cyrilli

memoria remansit

obitum in Ecclesia vigens jugiter et florentissima ore oinnium Orlhodoxorum praeconiis frequcntata.
pruden. et conlem.

Sed enim sine causa inulta loquor; silet enim miser invitus Egredieiur enim (dicitPropheta ^) spirilus ejus et revertetur in pulverem suum, et in illo die peribunt omnes cogifationes. Iste vero et aliud habet silenfium : nudata enim
:

illius facta alligant

linguam, obstruunt

os, fracnant

'

Vit.

SS. Patr.

(le

'(^uint.

Synod. Act.

v. tom. li.

Conc.

2 Psal.

cxlv.

550
scnsum,
silere faciiint
,

LEONrS ANNUS
in

5.

CHRISTI 444.
cx
iis

terram inclinarc cogunt.


:

qun) paulo post ex ejus

littcris

sumus

dicturi.

Idco iilanyo mipcrum, et ploro ncc cnini pnram milii ilclectationem fccit morlis ejus nuntialio, scd

Porro non hanc


i])suni

duntaxat Ejiistolam

Theodoreti

noniinc confinxcre Nestoriani,sed et alias plurcs ad


tradit, qui

dolore permixlam.

La^tor

enim

et

jucundor, cjusvidcns libc-

modi

pcslilentia

conununem Ecclesiam
et ploro,

Nestorinm dalas, ut Leontius Scholasticus Ncstorianorum Theodoretum calumnianait


'
:

ratam. Contristor vcro

cogilans

rcquicm malorum

miseral)ilis susccpcrit, scd


cst.

quod nec ma-

tium detegit im])ostiu'am atque


cst ct

Sciendum
recipiunt.

illud,

circumfcrri quasdam Theodoreli ac

jora et pejora pertcntans defunctus

Somniavit

Nestorii E])istolas, in quibus sese

mutno

rcgiam urbem ])crturbarc, et piis iterum dogmatibus rcpngnare, et tuam sanctitatem accusarc, utpote ca colentem. Sed vidit Dcus

enim

(sicut dicunt) ct

et

non despexit

immisit vcro

fimnm

in os ejus et

Sed fictitinp; nam fingunt cas harelici. Si cui vero cognosccrc libet, quam gravi Nestorium Theodoretus odio prosecntus sit is librum ipsius Theodoreti dc sectis scriptum legat . H;cc Leontius. Sed quae
;

fra;num in labiis cjus, et convcrtit cuni in terram de (]ua sumiitus est. Fiat vero orationibus tuaj sanctitatis, ut misericordiam ctveniam conseqnatnr, ct vincat immensa Doi clementia illius malignitatcm. Rogo vero tuam sanctitatem solvere nobis animre tumultus plurinicT et diversa^ famae circumsonant,
:

de Cyrillo sunt rcli^iua his addamus. 17. Sane quidem respuimus atque exsufflamus

figmcntuin illud incerto auctorc proditum, Cbronico


Franciae

nimirum quod cxtasse fingunt apud quemdam regem quo tradunt eumdcm S. Cyrillum
, ;

et

tiantcs.

nos pcrturbant, communes calamitates annunQuidam vcro et tuam rcverentiam proficisci

Alcxandrinum eiiiscopum monachum fuisse montis Carmcli cui quidem assertioni Trithemius leviter nimis fldem piv-cslilit. Unde h;cc, quaiso, incerto
auctori,
si,

dicunt ad comitatum sinc voluntate. Et

nsquenunc
Quo,

qui certi atque probati sunt auctores


ajquales
,

des]iicicbam utpotcfalsa ista qua? divulgantur.

ejusdem

Cyrilli

ejusdemque res gestas


nescientes obruta

niam vero

vidi ipsa

eadem omnes

dicentes

neces-

quam

diligenter prosecuti, ha;c

sarium existimavi veritatem atua discere sanctitate, vel ut ridcamus utpote falsa, aut ut vera merito lugeamus . Hactenus Epistola quam quidem sicut hominis Nestoriani esse non dubitamus, ita eam adscribi Theodoreto ad Joannem Antiochenum patens esse mendaciuni aiiparebit. 16. Nullum quidcm verius certiusque dicam et
:

silentio reliquerunt? Vel quaj

apud hujus temporis scriptores mentio de culto Carmelo a vitte monaslica; professoribus? Etenim cum apud S. Hieronymum, Palladium, Evagrium, Cassianum, Theodoretum, Cyrillum monachruu, et alios saeculi hujus scriptores frequens mentio fit de monachis in PaIffistina

degentibus

nusquam

penitus ajiud eos de

fortius
esse,

argumcntum ad

ha;c

refellcnda

putamus

quani ad la])idem Lydium, ipsam exactam temporis rationem, omniaista, ut qualiasint agnoscantur, afferre. Quomodo, quaeso, ])otuit ista ad

monachis Carmelitis. Facessat igitur ejusmodi de monachismo Cyrilli in Carmelo fabella, sicut illa huic haud impar, qua traditur et Joannes Hieroso-

lymorum
ita et

episcopus Origenista fuisse etiam


:

mona-

Joanncm
scripsisse

episcopum

Antiochenum

Theodoretus
(nt

chus Carmelita sicut enim haec


facile refelluntur.

leviter efflnguntur,

post Cyrilli obitum,

cum

superius
litteris

apertissime ex ejusdem Theodoreli datis

ad

nobilitatis avitae

cogit

Flagrans quidem cupido interdum hominesdehrare.

cjus successorem ante annos quatuor ostendimus)

Atque de Cyrillo jam


Orientalis

satis,

quem

sanctissimis viris

Joannes ex hac vita jam decessisset ante annos qnatuor ad cujus successorem Domnum, commenipse
,

im])ertiri solito honoris

cultu coluit semper tura


,

tnm cham

Occidentalis Ecclesia

ejusque

dans Felicianum Cartbagine tunc profugum, littcras commendatitias dederat? Ante (juatuor quideni annos Joanneni defunctum esse, i]isinsmetTheodoreti

semper venerati sunt, ipsorumque auctorem ut virum maxime pium assiduis benediscri]ita Catholici

ctionibus sunt prosecuti.


18. Dioscoriis episc.

auctoritate ex

litteris

ad Dioscorum proxime
:

Alexandrinus
,

eligitiir,

ad

recitandis luce clarius apparebit


'

Theodoreti Epistola episcopum data, ubi pluribus agit de rcconciliatione amicitiaj a sc inita

enim ipsius ad Dioscorum Alexandiinum


extat

quem Theodoretus
refellens.

Defuncto Cyrillo, suffectus


ipsius Dioscorus
:

scribit

caliimnias in se illatas
est

hoc anno
tramite

in

locum

qiii

autein ejus crea-

cum

Cyrillo,

usuque

litte-

tionem ultra bienninm


declinare
rius

difl^erunt, a veritatis

magna confidentia muluo intcr se invicem dat;B fuerunt; quarum exemplaria servasse integra ipsumque Dioscorum earumdem
rarum
faniiliarium, qua;

tum (]uac dicta sunt tum etiam quae infedicturi sumns evidenler manifestabunt. Qualis
,

conscium fuisse testatur. Ex dictis sane litteris perspicuum fiet, quot annis Theodotus Joannis pra;decessor sederit, (juotve Joannes ipsius successor, nec-

ct quanta existimatione sanchtudinis hactenus persevcrarit, prima Theodoreti ad eum data hoc anno Epistola satis docet, quae sic se ha-

hic fuerit

bet^:
19. Theodoretus Dioscoro episcopo Alexandria*.
Multis quidem et aliis virtutum generibus tuam sanclitalem exornalam audivimus (velox enim fama undequaque percurrens tute gloriaj om,

non Domnus subrogatns in locum Joannis, quem hoc anno jam quartum annum cgisse in episcojjatu dcmonstrat. Sed ad eluendam illatam Theodoreto calumniam ista satis cum sint, certiora reddentur
Theodoret. Ep. uii.

'

Leon. de Sect.

sect. v.

Tbeodoret. Ep. lx.

LEONIS ANNUS

5,

CHRISTI
;

'iVi.

551

nium

replcvit aures)
tua)

celebrant autem
pra'stantiaui

uuivcrsi
,

fugatum
cejiisse,

et

prfficipue

luuuaiiilatis

(|uaru

et

semel alquc iterum inimicum suum ilbrsum diinisisse liiiic itciuni icnie:

Christus Diunimis
])roposiiit
:

])r;cci|iiL'ns, se

ipsuni cxemplar
(]uia milis

(liuiu tran(]uillitatis sus('i|)iet.

Qiiando vero iiisum

Discile, in(|uicns, a

me,

sum

Cliristum Dominuni, sa;culoruni crcatorcin ct

om-

Natura eniiu cum csset suljlimis, vel polius cxcelsus Deus, lioiuo tamen factus liumanitatem et luunilitatem in ]n'imis est am])Iexatus.
et luuniiis corde.

nium rerum auctorem atque


rum, Dei
veri Filium,
deril ap]icllatmn,

o])ilicem,
'

Dciim ve-

scductorem

a scelcslis vi-

Ad ipsum
intueris

igitur tu ctiam, domine, respicicns, non subditorum numerum, non tbroni celsitu-

non solum consolationcm inde lucratur, scd hilaritatem maximam quasi Domini
factus socius.
S^a.

dinem, sed naturam consideras humanam et instabiles hujus vitaj mutationcs, et divinas sequeris
leges,

Hffic

autem nunc scribcre coactus sum,

tuas litteras cuin viderim, quas tua sanctitas Deo


dilectissima arcliiepiscoi^o
illis

quarum
Hanc

observatio ca^lorum nobis


tuoe beatitudinis

regnum

lucratur.

acceperim, audeo litteris lectum caput coinpellare


rigo,

humilitatem cum tuum sacrum et Deo di-

eniin etiam hoc adjectum fuerat,

domino Domno scripsit quod nonnulli


:

maximam

civitatem, qua; a tua beatitudine regitur

et salutare; ct prcces por-

quarum
auctor

fructiis salus cst.

Haruni vero

littcra-

rum

fuit

pientissimus presbjter Eusebius.


istuc proficisci audiverim,

cum occupaverint, dira advcrsus nos scripserunt, quod in duos dividiinus unum Doniinuinnostruin Jesuin Christum ctlia;c Antiocliia)
ac gubernalur,
:

Cum

enim illum

hanc

dum
rum

Epistolam ex tempore scripsi, tuam sanctitatem in primis orans, ut precibus nos confirmes et adjuves,
et tuis litteris spiritualc et nobis

verba facereinus, ubi mults myriades auditoreplerent coctum atque convcntum. Et illos

convivium nobis porrigas,

famc laborantibus admirabile tuarum litterarum convivium largiaris . Ha3c Tbeodoretus ad Dioscorum qui quidem, quandiu Cyrillus vixit,
:

illi

obsequentissimus videri voluit et talis apparuit, quasi jam onmium virtutum verticem attigisset; ila

quidcm talia confingentes deploravi apertam calumniam componcre ausos et llngere dolui etiam (ignosce mihi, domine, dum a dolore loqui compellor) quod alteram aurium tua secundum Deum sed illis j)erfectio non reservavit mihi integram quse ab ipsis falsa sunt dicta credidit. Et quamvis
: ,

illi

essent tres, aut qualuor, aut quindecim

ego

plane comparatus ut simulalionis arte


dignitatis fuerit arcliitectus
restitit,
:

summae

suae

multas habeo myriadas


23.
beat;i3

hominum

qui doctrinfE

qua; (ut sacra

cui nec voluntas divina babent oracula ') rcgnare

veritatem et rectitudinem mihi testantur.


Scx eniin anuos ibi ego doccns, tempore memoria! Theodoti Antiocheni episcopi, qui

facit

hypocritam propter peccata populi. 20. His acce])tis Dioscorus Theodoreti litteris, minime ad euin rcsponsum reddidit, plane oslendens se in eum infesto animo esse sed scripsit ad
;

tum

Domnum
:

episco])Uin Aiitiocbenum, de ipso Tlieo-

doreto querens, quod adliuc doctrinam Nestorii propugnaret quae cuin Theudoretus accepisset, haud
leviter

vitae splendore ])olluit et fulsit tum etiam divinoruni dogmatum cognitione. Aliosdeinde tredecim annos tenifjore beati Joannis, qui adcooblectabatur, dum nos conciones habercmus, utambas concuteret manus, et sacpius exultarel et prosiliret quod autem ille a puero rebus sacris enutrilus et educatus
:

commotus cst quippe cum ut Catbolicus et amicus a Cyiillo ejus praedccessorc acceptus fuisset, ab ejus successore in crimen adducerctnr impie;

exquisitam valde divinorum


haberet,
litteris

dogmatum

notitiam
hffic,

tuasanctitasdeclaravit. Praeter

jam septimus
tantum

agitur annus,

quo Deo dilectissimus


:

tatis

Epistolam dare

coaclus est ad eum quain hic integram describendam putavi ad abstergendam susi^icionem, qua> ex com;

quamobrem apologelicam
;

archic]iiscopus

Domnus

scdit

et usqiie Iiodie,

cum

mentitiis scriptis in

Synodo
:

editis

adversus iiisum
"^

Theodoretum
21
.

contlata fuit cstautem hujusmodi Tbeodoretus Dioscoro episcopo Alexandria?. Maxiinum atreruut solatiuin sacra exempla Scriptunc illis qui calumniam i^atiuntur. Quando enim aliquis ab cffrenata lingua calumniis impetitur, magna consolationis remedia accipiet, si in

tempus, ullus neque Deo dineque piifsimorum clelectorum episcoi^orum ricorum, ea quaj a me dicla suiit, reprehendit lector, Theodoretum aliquando . Observa hic episcopum publicum semper egisse Antiochiae catechistam temporibus Theodoti Joannis et Domni trium Antiochenorum episcoporum, quorum singulorum tempusiu sede insum]itum nunierat; quibus et discas annos cujusque ipsorum episcopatus.
prffiterierit
, , ,

memoriam
virtutis

revocct historiam Josepli

illius

admisi

ratione digni, et intuens castitatis effigicm et omnis

Sed subdit 24.. Quanta vero animi bilaritate

et alacritate

magistrum calumniam passum


et

et ac

populi Christo dilecti nostras orationes et conciones


audiant, facile eiit ha^c tuae divinae perfectioni ab
illis

alienas nuptias violare voluisset, in vincula con-

jectum

compedibus strictum et plurimum temporis in carccre dctentum hujus historiie medicina doloreni lenit. Ita rursum cuni mansuetissimum repererit David \ ut tyrannum a Saul ejectum et
;

proficiscuutur.

qui inde venerunt addiscere et ab lis qui illuc Haec autem dico, non jactantioe
rcctiludinein

causa, sed polius meexcusare coactus, neque sjilen-

dorem sed

inesse teslificans.
'

tantum in meisoiationibus Quinimo magnus ille orbis ma-

Job. xixiv.

'

1.

- Theodorel. Ep. lsxxui. Reg. XIX. XX. XXXI.

Gen. sxxix.

552

LEONIS ANNUS
novissimum
'

5.
et

CHRISTI

Wi.
hominem
vero post se faclum ex
'

gister et doctor divinus Paulus,

tem, ut Deum,
Virgine.
Ita

ultimum

se

ipsum sanclorum
appcllans, coactus

ct

prinmm
fnil,

peccatout accn^

ct

beatissimus Thonias
applicuisset,
(|u;c

ad Domini
appcl-

rum somper
;

tamcn

carnem nianum cum


lavil ct

Dominum
(luiu

satorum ora obstruerot, suoruni lal)orum adjicere catalogum et ostendens quod lioc necessitatc, non ex

Deuin propler eam

conspiciebatur naconspici

turain,

cum
:

agnovisset invisibilem cl
ita et

animo
cerc
et

faccrel, ut suas narrarct passiones,


:

addit

non polerat

nos carnis quidem cjus et dcita-

Insipiens factus

sum, dum glorior vos vero id faEgo autem me ipsuni miserum, pauperrimum novi multis enim obnoxius sum

mc

cocgistis.

defectibus

paritionis et adventus
potiri exspecto.

propter solam vero lidem in sacrse apDomini dic aiiqua remissione

tis dilferentiam ct distinctioncm novimus, unum tamen scimus Filium qui liomo factus et Deum Vcrbum. 27. Haec enim et a divina Scriptura edocti sumus, et ab iis qui ipsam declararunt ct exposue,

runt Patribus
Achilla,

Alexandro

sancto, Athanasio,
,

et

Sanctorum enim Patrum vestigia secutus, prompto sum animo et precibus incumbo, et Evangelicam doctrinam quam summatim nobis
25.

veritafis

prfficonibus

qui

Apostolicam
Gregorio,

vestram exornarunt sedcin,


ct aliis orbis

et Basilio, et

tradiderunt qui in Nica>a


sanctissimi Patres
,

Bith^|'nia3

convcnerunt
et

Theophili cl

luminibus. Quod vero scriptis beati Cyrilli nos utimur, et eos qni contraliffic

tueri et conservarc studeo inte-

dicere audcnt per


:

confutamus

et

illorum ora

gram

et

quemadmodum unum

credo Patrem

unum Spiritum sanclum a Patre unum Dominum Jesum Clnislum


dorem
gloriae^ et
,

procedentem, ita Filium Dei unigenilum ante omnia sa;culaa Patre genitum, splensubstantiae

obstruimus ipsce littera; id declarant. Illos enim qui Dominica; carnis et divinitatis differentiam inficiantur, ct aliquando quidem divinam naturam in

characteremetimaginem paternte propter hominum salutem carnem

sumpsisse

et

bominem factum
:

ct

nem

ex Maria Virgine natnm esse.

secundum carIta enim nos


patres
,

carnem conversam dicunt, ali(juando vcro carnem iii divinitatis mutatam csse naturam, istorum admirabiliiim virorum pharmacis et medicamcntis cos curare studemus. Aperte enim nos duarum natura-

rum differentiam edocent, et immutabilitatem divinae


naturae ])racdicant, et
appellant, ut Dei Verbi

pientissimus edocuit Paulus

Quorum

ait,

exquibus Christus secundum carnem, qni est super omnia Deus benedictus in sascula sfficulorum amen. Et iterum de Filio sic Qui factus est ex semine David secundum carnem, qui pra?destinatus
, :

Dominicam carnem divinam carnem faclam. Dicere vero

quod

in Dei

naturam ipsa conversa fuerit, ut im[iium


:

rejecerunt et respuerunt . Docuit planc htec Theoeos dorctus quam exactissime in suis Dialogis

est Filius Dei ia virtute


ficationis.

secundum spiritum
;

sancti-

enim

(ut ipse in Praefatione testatiir)


:

ad hos refelest

Hac enim de causa et Dei genitricem appellamus sanctam Virginem eosque qui hanc re-

lendos conscripsit

quorum primus
Immutabilis
,

dialogus

nuunt appellaiionem,
duos
Filios aut

alienos

ducimus

a pietate.

20. Similiter etiam eos, qui in duaspersonasvel

duos Dominos dividunt Dominum noslrum Jesum Christum, nec probos nec sinceros nuncupamus; et ab eorum qui Cbristum diligunt ccetu segrcgamus. Audivimus enim divinum Paulum ' dicentem Unus Doniinus, una litles, unum baptisma. Et iterum * Unus Dominus Jcsus ChriJesus Christus stus, per quem omnia. Et iterum * Qui heri et hodie idem et in saecula. Et alibi ^
:
: : :

quo ostenditur Deus carncm humanam suscipiens non esse mutasecundus, Inconfusus , quo declaratur sic tus divinam naluram humanae esse unitain ut tamen
cujus est titulus,

confnsa non fuerit

tertius

vero dialogus diclus

Impatibilis , quo docet

Deum bominein

factum,

ut tamen divinitas impatibilis, ut erat, permanserit.

Sed pergit
28.

ad nos litteras dedit,


arbitror
;

Quod vero beatffi memoriae Cyrillus saepius tuam sanctitatem aperte scire et quando sua opera, quae contra JuliaAntiochiam
inisit,

dcscendit, ipse est qui asccndit super

omnes

ca;Ios.

num

scripserat,

similiter

cum

ea

Et sexcentas hujusmodi alias


illum voces, quae
divinus Evangelista clamat
"^

licet

invenire apud

quae ipse de Emissario ediderat, petiisset a beato


Joaiine Anliochiae episcopo, ut
gistris
illa

unum Dominum
:

pra^dicant. Ita et

ostcnderet
;

maille

Et

Verbum

caro fac-

qui in Oriente scientia prsestant


Cyrilli
litteris

beatus

tum
ejus,
tia;

est, et

babitavit in nobis, et vidimus gloriara

Joannes
misit
;

obtemperans libros nobis

et veritaLis.

gloriam quasi unigenili a Patre, plenum graEt qui ejusdem est nominis, Bapti:

quos cuin Icgisseinus, hominem sumus ad;

mirati et scripsimus ad Cyrillum beatte memoriae

stam dico, clamat, dicens*

Post

me

venit, qui anle

qui iterum nobis rescripsit, et nos diligentes ac

me

factus est, quia prior


,

me

crat. Et cuin

unam

benevolos suo testimonio declaravit

quae

littera;

personam ostendisset utraque posuit et divina et liumana; humanurn enim est illud, Vir, et venit divinum vero, prior me erat sed niliilominus non
:

unde ex his coarguas falsitatis liltcras Theodoreti nomine vulgatas, Cyrillo post obitum illudentes; nam quo ipse esset
apud nos servantur
.

Est plane

alium

vidit
:

post

se

venientem

aliuni

anle se

erga Cyrilluin
sancti viri
ct

aniino et

quam

mirifice

coleret

existenteni

sed

eumdeni

vidit ante saecula existen-

memoriam,

litterae istee

declaraul, quibus

subdit

'

1.

Tim.

I.

Ilcbr. xill.

2.

Cor. xi.

"^

Ephes. iv.

'

Ephes. iv.
i.

Joan.

* 1.

Tim.

ii.

'

Ibid.

Joan. XX.

LEONIS ANNUS

5.

CHRISTT

h'\h

')3

20. Avorsotiir itaqiie bcntitudo fiin cos qni loqniintur inoiiilaciiun, ct Ecclesiie quielcin ijrociiret
;

Ecclcsia in ejus permancat instilutis

nefas esl cre-

ct eos (|ui veritatis (iofjinata

corruinpcre aiulent,

vel pliarniacis ct nicdicauicnlis saJiitaribiis ciin^l; vel eos (]ui curari iiohint, ut incurabiles et iiisanabiles arccat e j^re^ibiis,

Marcus, qui Aloxandriiiam primiis Ecclcsiam giibernavit, aliis rcgulis traditionum suarum dccreta formaveril ciim siiie dubio de eoilein fonlc gratiic uiuis spiri(|uo(l

dcre,

sanctiis

discipulus ejus

ne ejus

pcstis contaf;iuin

ovibus comniunicetur
tionc diynos
cfficiat.

nos vcro consueta saiutacniin qua) scriiisimus

Quod

tostimouium pcrbilicnt quic a nobis scripta sunt in divinam Scripturam, et adversus eos
,

sentimus

nec aliud ordina([uam qiiod ab ordinatore suscepit. Non ergo patimur, ut cum unius nos esse corporis et fidei fateamur, in aliiiuo discrepenuis;
tiis fiicrit
(;t
;

discipuli ct magistri

tus

Iradere

potuerit

qui

cum

Ario

ct

hoc breve et non dicit beatam Virpinem Dci jjenitricem vel nudum bominem appcllat Dominum nostrum Jesum Cbristnm vel in duos Filios eum, qui unus est, dividit unigenitum ot primogenitum omnis creaturac cadat ab ea quam in Cbristiim habemus spe.
:
,

Eunomio scntiunt. Pra;tcr bwc, et extremum adliibco carmen Si quis

el alia doctoris, alia discipuli instiluta videantur . At quinam iste pravus usus qui in Alexandrinam Ecclcsiam irropserat, ijise declarat, nempe die (|uo-

libet fieri solilas

nes,

nullo

tanta aliter

sacrorum ministrorum ordinaliopnccedente jejunio, cum Rom;e res agcretur; sed quonam modo, ut anti:

quiores ritus reseremus, hic describamus

subdit

enim

Et dicat universus po|)ulus


refellendas

Fiat, Fiat .

Hactenus

Theodoreti ad Dioscorum Epistola, scripta ab eo ad

32. ((Quod ergo a parentibus nostris propensiori cura novimus csse scrvatum, a vobis quoque volu-

calumnias in ipsum oblatrantium, a


Epistolam, quae
qiiinta

mus

custodiri

ut non passim

diebus

omnibus

nobis vero bic opportune rclata ad redarguendam

etiam

(ut dictiim cst) erroris illam


fuit in

sacerdotalis vel levitica ordinatio celebretur; sed post diem sabbati ejus noctis, quaj in prima sabbati
liicescit,
officii

Theodorcti nomine recitata


quasi in

Synodo,

exordia deligantur, boc

est,

sublegedivini

mortuum

insultasset. Scriptam vero fuisse

hancTbeodoreli Epistolam ad Dioscorum boc anno,

substituantur, in quibus his, qui consecrandi sunt, jejunis et a jejunanlibus sacra benedictio conferalur.

cum Domnus Antiocbenus


ageret in sede episcopali

episco|)us septenniuni

ipsius Tbeodoreti

verba

nuper

recitata declarant, et

ad hoc scriptam, ut se
ilUusqiie hy-

plene Ortbodoxum esse perspicua luce monstraret.


30. Dioscori legatio

pocrisis diu latens.

ad Leonem,
episcopus

Quod ejusdem observantiae erit, si mane Dominico die continuato sabbati jcjiinio celebretur a quo tempore pracedentis noctis initia non recedunt, quain ad diem resurrectionis (sicut etiam in Pasclia Domini declaratur) pertinere non
ipso
,
,

Ordinatus igitur hoc anno

dubium
licffi

est .

Idque ex perscripto
:

(ut docel)

Aposto-

Dioscorus Alexandrinus

legationem
:

ex

instilutionis

ac plura subjicit in

commcn-

more

misit ad

Ronianum Pontificem

qui

autem

hoc functiis est munere, Possidonius presbyler nominatur; oumdemque esse facile existimo Possido-

datione diei Dominics. Atque ad postreinum id admonet, ut in Ecclesia diebussolemnioribussacri-

ficium iteretur,

si

contingat non omnein


basilicam.
:

nium, qui aliquot ante annos, ipso exordio nascentis


Nestorii ba-resis, a Cyrillo Alexandrino missus fuit

capere simul

unam

populum Demuin vero ha>c

ad Cselestinum. Rctinuit sccum aliquot diebus S.

Leo papa
institutis

eumdem
voliiit

legatum,

quem

et Ecclesiasticis

subdit de Possidonio Remeanti filio nostro Possidonio presbytero Iianc ad fraternitatem tuam Epistolam dedimus, qui nostris processionibus atque

functionibus

semper

esse prresentem, ut ex

ordinationibus frequenter interfuit,


sus, quid in

et toties

admis-

Romana}

Ecclcsice disceret quid

emendanet

omnibus Apostolics

auctoritatis tene-

dum
ipso

esset in Ecclcsia Alcxandrina.

Sed

cum

ab
lit-

reraus

agnovit.

idem Pontifex qufedam haud

recte in illa ad-

Dioscorum

S. Leo,

Data kalend. Junii . Ha>c ad quibus et intelligis Romanum

ministrari intcllexisset. redditis ad Dioscoruin


teris,

quae ea essent adinonuit et corrigenda pra;ce' :

Pontificem omnibus Ecclesiis pracfuisse rnagistrum, cum ita doceat Alexandrinum episcopum, qui post

pit, ista prEefatus

Romanam primam
33.

cathedram obtineret.

31.
tatis

Quantum dilectioni tuae Dominica! cliariimpendamus affectum, ex boc poteris approquod tua firmius desideranius fundare
iiiitia,

bare,

Porro quod ad Dioscorum pertinet, ipse a;que ac Nestorius, superinducta admirandip sanctitudinis larva, adeptus est tantaj Ecclcsiae sedem
:

ne quid charitati tuaj ad pei'fectionein deesse videatur, cuni tibi specialis gratiiB merita (ut probavimus) sutTragentur. Paterna igitur et fraterna collatio debet sanclitati tuaj esse gratissima, nec a te aliter
suscipi,

cum

speciem
iiitus

prae se ferons humilitafis

atque

mo-

destiap,

tameii superbiam

gantia occullaret. Nibil


obfuisse reperitur,
tatis

cum sumina arroenim magis Dei Ecclesiae


involucro sancti-

quam cum sub

quemadmodum

a nobis intelligis proficisci.

Unum

enini nos sentire oportet et agere, ut (sicut

iniquitas tegitur, et impietas borrenda visu fuco religionis picta progreditiir fallens oculos in-

legimus ^) in nobis quoque unum esse cor et anima comprobetur. Cum enim beatissimus Petrus Apostolicum a Domino acceperit principatum, et Romana

tuenlium. Facile namque estcaverequos inanifostos intelligas hostes:occultosautem quis eirugiet? liinc
in Job
'

Quis revelabit faciem indumenti ejus?

'

Leo Ep. Lxxxi.

2 Act. iv.

TOMUS

VII.

70

;:

LEONIS ANNUS
Porlas vultus ejus quis apericl?
voluil
Ila

5.

CHRISTI 444.

plane Diosco-

culorum

a Deoilli

concessam, teslaturSozonienus',
in Pamioiiia

rus, t:um essct lacinorosissiinus,sancfissimns


\i(ieri
:

tamcn

noscpie (piinto loiiio Ami.iliiim superius diximus.

etenim in

libcliis

aclvci'sus

eum

Porro ad Iluiinos
lissc,

commorantes haud

tlatis' in

Concilio Chalcedoncnsi luissc fjuidem ipsc

pridein Acliuin diiccm Roinani cxcrcitus sc coiitii-

Origenista, insuper ct Arianus, |icrti(Uis liomicida


et incendiarius, vita(|ue

ut per eos Valentiniaiio inqieratori, ciijusiras


,

Inrpissimus, dctcctus est


sihi

ineruerat, reconciliaretur

suo loco dietuin

est

qui ctiam ad conciliandum

universum popu(inquit

eosdemque

in Galliis postca Burguiidioiics contri-

lum,

sinuil ac in tlironuin evcctus cst

visse Prosjier aflirmat.

Libcratus diaconus) o[)primcns Cyrilli hajredes, et per calumnias nuiltas ab eis aufercns pccunias,
jiistorihus et cauponihus civilatis dcdit, ut mundissinnnn i>ancm et jirctiosissimum vinum viliori

At non iidem prorsus, licet ejusdcm gcntis, iii suiit, (luos cx Orienle migrasse ct palabundos in Illyricum usque pervenisse, tum
Marcellimis
cx alveario,

tum Prosper
e nativo,
cst

testantur

novum

eniin

iiiquam,

solo,

hiijusmodi

pretio jiopulis exhibcrent . Adjecit insuper, iit ordinatos a Cyrillo clerieos, quos ille cariorcs habuisset, absque aliqua occasione e gradu depositos

Hunnoruni
lato
,

Bleda fratribus
alter
Ita

progressum exarnen sub Attila et (|uorum altero fratcrna cade subAttila

nempe

summain

administravit

in ordincm rcdigeret. At de
interius.

liis

pluribus suo loco

imperii.

quidcm excrescente

nequitia, a

Deo

flagellum paratur; ut planc secundiim illasDomini

34.
Attila,
Altila

De IJunnorummoribusirrumpentium^duce
l{o?nammi impcriimi.

iti

rex

Uunnorum

(inquit

Hoc itemanno Prosper ^) Bledam


ct

miiias a Iliercmia^ populo annuntiatas acciderit

Adducam super

Israel (ait

vos gentem de longinquo, domus Dominus), geiitem robiistam, gentem an,

(Blcbam, Bellam, Budam) Iratrem


pellit .

consortem

regni perimit, e.jusque jiopulos sibi parere

com-

tiquam, genlem cujus igiiorabitis linguam intelligctis quid Io(piatur .


3(j.

nec

In daninum quidcm Orientalis imperii anno superiori iidem e suis progrcssi sunt flnibus una cum aliis Barbaris nani de his hsc sub ejus anni cousulibus Eudoxioatque Dioscoro Marcellinus
:

Qua;nain

ista

gensfuerit, qualibusve praedila

moribus,
verbis
'
:

Ammianus exacte quidem describit his Hunnorum gens monumentis veteribus


Msoticas glacialem Oceaferitatis

leviter nota, ultra paludes

liabct in
ri,

Chronico
finibus

PersaB, Saraceni, Zanni, Isau-

num

accolens,

omnem modum
ipsis

excedit.

Hunni

suis

cgressi,

Bomanorum

sola

Ubi quoniam ab

naseendi

priinitiis

infantium

autem contra hos Anatolius mililicC, pacemque cum eis uuius anni fccerunt. Joaunes natione Wandalus,
vastarunt. Missi sunt

ferro sulcantur altius gena;, ut

pilorum vigor tem-

atque Aspar magistri

pestivus emergens, corrugatis cicatricibus hebetetur,

magisterque interemptus

militite,
est.

Arvegysti fraude, in Thracia


rcges

Hunnorum

suorum millibus
Singidonum
,

in lllyricum irruerunt

aliasque civitates

numerosis Naissum, oppidaque Illyrici


: :

cum

senescunt imberbes, absque ulla venustate spadonibus similes, compactis omnes firmisque membris, et opimis cervicibus, prodigiose deformes et pandi,
ut bipedes existimes bestias, vel qiiales in cominar-

ginandis pontibus
in

efflgiati stipites
:

dolantur incompte

plurima exciderunt. Ha?c Marcellinus additquc de comete jdurima anni hujusteniporis parte ardere
visa.

hominum
,

figura

sic et in

sua vita

visi

sunt

asperi

ut neque igne, neque sajioratis indigeant

At non ha!C prinia cst Ilunnorum in Romani

cibis, scd radicibus

herbaruin agrestiuin

et senii-

impcrii ditionem irruptio. Siquidem sub consulatu Valentis quinto et Valentiniani junioris, anno Do-

cruda cujusvis pecoris carne vescantur, quam inter femora sua et equorum tcrga subsertam fotu calefaciunt brevi
:

mini trecentesimo septuagesimo sexto , auctorc Anuniano, diximus, Hunnos ex regionibus tiaiis Ma!olides paludes positis progressos Romanum imperium invasisse; iterum vcro ipso exordio Arcadii
impcratoris in Orientales Roinanis subditas provincias grassatos esse, tcste S.

aidificiis nullis

unquam

tecti,

sed

Iisbc

velut ab usu

communi

discreta sepulcra dcclinant;

nec eniin apud eos vel arundine fastigiatum reperiri tugurium potest; scd vagi, montes peragrantes et
silvas, pruinas,

famem, sitimque

perferre ab incu,

Ilieronymo

el aliis ejus

nabulis assuescunt. Peregre tecta


:

uisi

adigente

temporis scriptoribus, suo loco narravimus. 35. Rursum vero antc annos sexdecini sub consulatu Honorii decimo terlio cum Theodosio

undecimo Hunnos
est Warcellinus in

itidein vastasse Thracias, auctor

Chronico dicto anno

consedisse

maxinia necessitate, non subeunt nec enim apud eos securos existimant esse sub tectis. 37. Indumentis operiunlur linteis vel ex pelnec alia libus silveslrium murium consarcinatis sed seinel illis domestica veslis est, alia forensis
;
;

autem

eos

iii

Panuonia imbutosque plures eorum


:

obsoleti coloris tuiiica collo inserta,

non ante depoin

Christiana religione, ejusdem aucloris teslilicatione

nitur aut miitatur,


los

quam

diuturna carie
Galeris

pannulcapita
:

meminimus

sed

quo

jir^edicante

iideni

fidem
:

detluxerit

defrustata.

incurvis

Christianam susceperint, liaud licuit invenire tainus tamen id factuin consuetndine magui

[lu-

tegunt, hirsula crura coriis munienlcs bicdiuis

eo-

illius

rumque

calcei iormulis nullis aptali vetaut ince-

Theotimi

Hunnos
'

esse reveritos

Scytarum episcopi qucm magnopere ob ingentem virtuteiu niira,

dere gressibus libcris, qua de causa ad pedestres

Conc.

Clialc. Act. III.

Sozom.

1.

VII.

c.

2j.

Ilierem.

v.

Ammian.

1.

.\sxi. in

'

Prosp.

in (^liron. liis

Consulib.

princ.

, ,

LEONIS ANNUS

5.

CHlUSTr
Idco

/i44.

panim accominodali
liel)i'iier

siint

piignas;

vernm

equis

proi^e affixi dnris (|ni(lom sed (icformilnis, et


iistlem

mu-

ale;n ludo,

nunquam cum

bclli

stiidia

deponere

quod

vicli
lii-

totiiis [irreihe

miiiius amiserint,

nonninKjuam

iiisidenlcs

fungunliac na-

tur mnneribns consnetis.


tioiie |)eriio.v et

lii ipsis (jiiivis in

pcrdins emit et vendit,


:

cibumque
varietatem

dendi suhsidia requirimt bellaiidi periculo. Frequenlcr anlem tanto ardore rapi, ut cum ea qu;e sola inagna rcslimaiit victus arma tradiderit, ad

sumit

et

potum

et inclinatns ccrvici

angusta; ju-

unurn

alea;

jactum
et

vitani siiam potestati vel victo-

menti, in allnni soporcm ad


elfiinditnr

usqiie

ris vel focneratoris addicat.

somniornm. Et
seriis,

deliberatioiie sui^er re-

(juidam eorum,
lidc,

Ueniqiic constitit, (|uod imperatori Hoinano coguitus in


sibi tali sorte

bns i^roposila
consullant.

boc

liabitu omiies in

commime
,

pretium scrvitutis, quani


H;rc S.

supe-

Aguntnr aiilem nnlla

severilale regali

ratiis intnlerat, sn[)pliciis


rit

sed tnmultnario priinalu dnctn contenti perrnmpunt quicquid inciderit. Et pugnant nonnunqiiam laccssiti, sed 38. ineuntes prcelia cnncatim variis vocibus sonantibus torvuin. Ulqne ad pernicitatem sunt levcs et repen((

impcrahc mortis exsolvcAinbrosius. Porro Hunnos ilidem


'

fnisse imi^udicos, Salvianus

amrniat. H;cc autcm


exter-

dc

Hunnorum moribustumanoslris, tum ab


,

tini,

ita

subito de indnstria dispersi Ingescunt

et

imposita acie
tes) prae

cum

ca;de vasta discurrunt, nec inva-

auctoribusanobis liaud sunt otiose relata, sed ut videas et admireris Crucis potentiam qna; omne genus pcrdomuit Barbarorum qui enini adeo feri et indomiti, trnculenti et omnis prorsus
:

nis peUta

denles vallnm, nec castra inimica pilanles (palan-

nimia parle decernunlur eoque omnium acerrimos facile dixeris bellatores, (|uod proculmissilibus telis, aculis ossibus pro spiculornm acumine arte niira coagmentatis cominns sed distinclis
: ,
;

redacti, pii

humanitatis expertes fuere,subjugo tandem Christi mansueli humani benigni, modesti,


, , ,

omnique ex
cori

parte sanclissimi evasere enituereque

ferro sine vi respectn.... hostesque

cum mncronum

ex eis reges, qui niaximo ChrisUanai religioni defucrunt et ornamento. Porro talia potuisse prajstari, nonnisi legis Evangelicac esse Theodore,

noxiis observant, contorlis laciniis iliigaiit, ut laquealis

tus libro de Legibus pluribus dispntal.


41. Quod vero ad Hunnorum pnrsenUs temposlatum pertinct post eorum egressum eo formidabiliores sunt redditi quo docti prudenUam rerum experimento militarcm assccuti sunt disciplinam sub rege versuUssimo militantes. Fuisse vero AtUlam snperstilione Ethnicum tradunt; nec
ris
:

resistenlinm menibris equitandi vel gradiendi

adimant facuItatem.Nemoapud eos arat nec stivam


aliquando contingit.
39. Oinnes

enim

sine sedibus fixis, absque

lare vel lege aut

ritii stabili

dispalantnr,

semper

fu-

gientibus similes,

cum

carpentis in quibus habi-

tant, ubi conjuges ex villis vestimenta contexnnt,


et

rcecns cuin suis i^rodiisse e Macoticis regionibus,


scd

coeunt

cum

inarilis, et

pariunt, et ad usque pu-

cum

fratrc in

Pannonia snis imperasse


et alios

apud
:

bertatcm nntriunt pueros. NuIIns apud eos interrogatus respondere undeorilur potest, alibi conceptus,

Paulum diaconum

eum

secutos invenies

natnsqne procul,
infidi et

et

longins educatus. Per indncias

ciim tamen Marcellinus affirmet Hunnos hos ante bicnninm sub consulalu Eudoxii atque Dioscori e
suis i|)Sorum finibus exiisse. Quod autem ad grassaUonem AUike speclat in Orienle, et quomodo Theodosium snb tributo redegerit jam diximus, suis(iue
aiiiio

inconstanles,ad

omnem

anrain incedentes,

spei nova; perquani mobiles, totuin fnruri incitatis-

simo tribuenles; inconsullorum aniinalium ritu quid honestum inhonestumve sit ignorantes flexi, ;

loqui et obscuri,niiliinsreligionis vel snperstilionis reverentia alia districti, auri cupidine immensa fla-

in

locis inferius dictnri sumus. Qui igitur superiori e suis sunt regionibus scinel egressi ruinam Orienlalis imperii , constat assertione

granles

adeo permutabiles
die a sociis,

et irasci faciles,

ut eo-

dem

alii|uotics

nuUo

irrilante, sa^pe

Marcellini,sequcnti adhuc annoetamphus Orientales oras vexasse, iit suis locis dicturi sumus. At de
Huniiis hactenus.
4rJ.

desciscant, ilidemque propitientur, neniineleniente.

Hoc expeditnm indomitumqne honiinnm genus


externa praedaiidi aviditate flagrans iinmani, per rapinas flnilimorum et ctedes usque ad Achaiam
pervenit .

tatihus laborat.

Theodoretus pro siiorum Cyrensium utiliSub hoc eodem consulatu Theo-

dosii ct Albini, idein

imperator Theodosius consU-

eat,

Hucusqne de his Ammianus. 40. Sed el de Hunnoruin moribns non praetcrquud S. Anibrosius cosludo addiclissinios esse

tuUonem

edidit de relevatis ab oneribus tributariis

possessionibus eorum, qui


qucsti sunt
est ejns

a mensoribus etrevisoribus
:

tradit, h;ecqiie habet,


<(

I'"erunt, inquit,

Hnnnorum
,

duin de foeneratoribiis agit' populos onmibus bel:

gravamen se esse passos agrorum provincialium exordium - Perfecta est ac


:

luni inferre nationibns


subjectos, et

fcenatoribus

tamen

esse

cum
;

sine legibus vivaiit, aleie


iu procintu ludere, tesseras

solins

legis hujus occasionem altende. Ad hacc plane spectat querela Theodoreti de Cyrensibus siiis onere tributorum
etc.

plena liberalitas ,

Sed sancienda;

legibus obedire
et

simul

oppressis, et

non

sicut alii relevatis

extat de his

arma

portare, et plures suis

quam

hostilibus ictifleri

bus

interire. In vicloria

sua captivos

et spolia

Proclum Constanlinopolitanum cpiscopum, quain nondum cusam ex promptuario


Epistola ipsius ad

suorum
'Aiubr.

perpeti, qua; pati ab hoste

non noverint.
'

Salv. de ver. Judicio, et provid. Dei,

1.

iv.

Novel. Theodos.

(le

Tobia

c.

U.

tit. 111.

de relevat.

550
bibliothccT
Vcatican.Te
iit

LKONIS ANNUS
primiim
iiitclligas
liic

5.

CHRISTI
minarentur,

Wk
cum
aufngisset, ad regiam se contulit

tibi

describen-

dam

ciiravimiis,

episcopos suariiin

urbem,

el delatoris

artem exercens, provincia; mo(piidem appellat, mala et pro ea quam


:

tantum, scd et qua? pcrlinent ad ipsarum bona curasse se babet igitur in huiic

oviam non

spiritaalia

lestias infert,

quam matrem

vero infert myriadibus paujierum

niodum
43.

'

adversus
Superiore anno sanclitas
nostraj civitatis
,

unum

exercet inimicitiam,

linguam suam

tiia

illustrem

adversus omnes acuit.


43.
trilus,

Pbilippum
liberavit

iiifortunio

et

pra!cipuum \irum magno traiKiuillitatem adeptus

Qualis vero is sit et quibus exercitiis enuego (juidem non dicam, (\ux nec licent cogi((

propter lua? beatiludinis protectionem, tuis laudibus nostras replcvit aures. Scd omnem illam tuam protectionem pientissimus cpiscopus N. inutilem

tando. Illud tamen ipsum aperta indicat conjectura,

demonstrare
niatur,
giarii
et

nititur

et

annos sa-pe facta

est

tam qua; ante duodecim visitatio provincis calum:

quod nunc facerc aggressus est. De provincia autem boc unum dicam quod cum tota regio vectigalium diminutionem obtinuerit, hffic tantum hac clementia frui minus potuit, (luamvis gravissimo onere oppri:

illam accusare contendit

qutc nec pla-

quidem homines facere audercnt. Tuum igitur sacrum caput oro, ut ejus mendacia sedare facias,
prffifectosque iJluslres etiam persuadeas descriptio-

meretur. Quapropter multi quideni fundi colonis sunt privati, niulti dominis omnino orbali et pro
:

his miseri civcs vectigalia solvere

coguntur

ferre

autem
dicant,

soliitionem
alii

non

valentes,

alii

quidem mencivitas ipsa

nem

confirmare,

quam

jure et

humane

decreve-

fugiunt, et in

unum

statum

runt.Gravissimam eniin revera descriptionemsupra

redacta est; qui nec ipse stabit, nisi aliquod remedii


vel
salutis
nialis adbibeatur.

omnes regioues et
tas passa est. Et
,

provincias et civilates nostra civicivitates sint


,

Spero autem quod

cum omnes

exonerabc

vestra serenitas civitatis malis medebitur, et aliis


justis et sanctis actionibus
ciet . Ha?c

gravaminibus li;cc una remansit quaj bucusque supra sex myriadas et duo millia jugernm persolsero tamen tandem qui excelsum illiim tbrovit
:

ad

S.

suis hanc etiam adjiPulcberiam Augustam Tbeodoedicti

retus

a nobis relata occasione imperatorii

num

oblinent, adducli, visilalores provincia; misc:

boc anno de relevatione tributorum [iromulgali.


tistitis

runt et illorum emissam cognitioncm et scnteiitiam accepit quidem magnificus bona; memoria! Isidorus, confirmavit etiam gloriosissinuis et Cliristo
dilectus

dominus Florentius;

et diligentius

totum

Commendatione quidein digna optimi annon pro animarum salute duntaxal impensa scd etiam corporum adeo ut nibil pra?termiserit, quo suis sibi subjeclis civibus et
46.
sollicitudo,
:

argumentum cuni
justitia

investigasset qui

tbronum

illustrat, regio

nunc pr^est ot hanc confirmavit

comprovincialibus prodesse posset. Audi quid ipse in Ejiistola ad Nomum consulem babeat de bene'

decreto. llle vero veritatis

aniator, propter eain

ficiis

crga suos Cyrenses collatis

<(

Publicas porticus
:

quam cum

illustri

Pbilippo inimiciliam exercet,

in

ingressu ecclesiarum a?diQcavi


:

pontes duos

adversus pauperes bellum suscepit. Qua de causa tuam precor sanctitatem ut iniquae lingua; justam
,

magnos exstruxi balneorum publicorum gessi cucum civilatem reperiissem qux minime a ram
:

linguam suam
stret, et

objiciat;

et veritatem, cui

bellum

defluente fluniine aquabatur, aquoeduclus paravi, et

infertur,protegat, et ipsam inexpugnabilem demoii-

mendacii argnat vanitalem . ILtc ad Procluin Tlieodorelus. Verum ad Pnlcbcriam Augustam eodem argumento scribcns Epistolam lia?c
,

civitatem aquis carentem aquis replevi . Haec in Epistola ad Nonuim consulein, quam alia occasione
inferius suo loco integram reddituri

quid

])r;cterca?
iiidustria

quaesivit
,

magis luctuose deplorat, dclatoremque pessimum detegit, dum ita scribit', a dignis Jaudibus ejusdem
Pulcberiffi exordiens
:

magna

sumus. Sed eisdem suis Cyrensibus qui languoribus aegrotantium

44.

Quoniam imperium
fide illustratis,

pietate exornatis, et

mederentur. Accipe de bis ipsius ad Apellam perbrevem Epistolam his verbis conscriplam 47. a Cyri gubernacula et adnnnistrationem
:

purpuram

ha?c scribere audenuis,


:

intnemur saceniotio enim decentein tribuitis honorem. H;cc niecum reputans, tuam potentiam oro, noslram provinciam
nec nostram liumilitatem
miseratione dignam ducere et visitationem sacpius
factain confirmari pnrcipere, nec audire falsas ca-

adeptus ego, omncs artes necessarias illi comparavi pra'fer bas medica artis peritos, ut illam incolerent
et habitarent, liortatus

sum

et

effeci.

Unus borum

est

reverendissimus presbyter Petrus, qui rationa-

biliter ct artiOciose

artem exercet, ac illam niultum

exornat.

Nunc

vero, proficiscentibus nobis, multi

lumnias, (pia; a nonnullis fiunt adversus eam ncc fide dignuin illuin ducere, qui episcopi quidem nomen se jactat habere, talia veio palrantcm, qua; ne plagiarii quidem facere auderent. Ilic eiiim jam
;

etiam
iriis

alii

proficisci

hanc reliquerunt civilatcm, ac idem Pedccernit. llac de causa tuam precor

accusatus
a

et

excommunicationis vinculis innodatus

Deo dilectissimo ct sanctissimo archiepiscopo Antiocbeno domino Doinno, dum Concilium congregari deberet, ut cjiis accusationes et querehc exa-

curam geras eumque proenim est et peritus, ut morbis opem ferre valcat et morbos pelleie . Hactenus Theodorelus. Ex quibus et illud inlelligas, haud incongruum visum esse majoribus Dei ministros piiB cbaritatis officio artem medicam exercere quod in
magnificeiitiam, ut illius
;

tegas

sufficiens

J
I

TbeoJoret. Ep. xlvii.

Tlicodorel. Ep. xliii.

Theoiloret. Ep.

lxxxii

LEONIS ANNUS
sacris lilloris legcrcnt,

5.

ila

CHRISTI 444.

557
cxemplo vides,

Liicam medicmn nominatum


aii

Sic igitur Thcodoreti Cyri episcopi

ab Apostolo Paiilo
metsi postcrioritnis

scriljcute

Colossenscs

'.

Ta-

sanctos episcopos subdilis sibi poi^nlis diligenti

multa

esset copia,

sa^ciilis, (|uan(]o et mcdicoruni ob evilanda nounulla pericula,

cura ministrassc quic ad ipsoruni animarum salu-

quae ex cjus artis exercitio coutingerc posscnt, id pie sancteque fuit clericis et monacliis intcrdiclum.

tcm spcctare videreut, ut tamen qux esseut ad corporum sanitatcm, et rerum (pias possidereut bouum
i-tatinu spcclaulia, |)i\Tstarc

ininime prailermittereut,

in
'

omuibus oplimi

pasloris

specimen

edeiites,

ct

Coloss. IV.

patres aniantissiinos cunctis a^que pra; se ferentes.

Anno

periodi Graeco-Romana' 5937.

Jesu

Christi 444.

Leonis pap

5,

Theodosii Jun. 43. el 37.

Valcnliniaui

III.

20.

Theodosius Aug.

Nona quinquennalia Theodosii. Coss. et XVIII et Cecina Dccius Albinus,

ut in inscriptione ab Ouuplirio recitala appellatur.

de fide asserenda, sed de pania juxla canonem Ecclesise sancienda. Ad lucc cum Prosper citatus, sub prtBcedentis anui coss. gesla a S. Leoiie adversus
Manichaeos narret, et Epistola sancti Leoiiis ad episcopos
IlaliiB

Sumptus a Theodosio consulatus ob nona quinquennalia imperii viveiite patre iuiti, dc qiiibus TlieodoMarcellinus iu Chronico hoc anno habet
:

data

sit

niense Januario hujus anni,

recte inde colligit Quesnellus,

auno superiori Mani-

sius princeps

nona quinquennalia
luit,

gessit.

Aihhms

chceorian perfidiam uoii solum RoinaB detectam sed

consul in Occidentc
bis et proefectura

ubi antea pr;T;fcctura Ur-

etiam
cula

praetorii

cohoneslatus fuerat, ut
et

damnatam nain inquirere de eis, conventieorum et coetus detegere extorquere ab eis


:

patet ex

Prosopographia Codicis Theod.

sequen-

tibus auuis bis

dere

adhuc praifectus pra-torio fuit, ut vitempora datis. 2. S. Leo Manichwos persequitur. A num. 1 ad 8. Sanctus Leo in Epist. viu, qua; alias erat ii ad
est in Novellis per ea

coufessionem, cousessuiii bac de re habere, hortari ad poenitentiam, reluclantes plectere exilio, non est

negotium aliquot dieruin


scripta est nisi re gesta,
3.

nec Epist. ad episcopos


ipse

iit

Leo prolitetur.
in

S. Prosper Maniclueos confutut.

Ad n.

8.

episcopos per Ilaliam data III kalendas Februarii,


lantia sua in

Existimat Barouius S.

Leonem

Canqiauiam, Pro-

sub hujus anni coss. plurimos Manichoiorum vigiUrbe Roina delectosesse, et pari ab eis
provincias ad

sperum adversus

Juliaui ex episcopi (uou Capuani,

ut ipse credidit, sed Eclaneusis, ut suo loco ostensuin,) insidias destinasse,

sollicitudine investigandos aduionct. HfficEpist. pcr

quod

se colligere dicit ex

cius

omnes episcopos missa est cuin Idaillorum temporum ffiqualis, aniio Abrahaiui
: :

his verbis Prosperi lib. de Promissionibus

divinis consti-

cap. ult. In Italia nobis


tutis,

apud Cainpauiam

MMCDLXii, kalendis Octobris liujus Chiisli anni inchoato, scribat

cum

venerabili

et Apostolico

honore nomi-

In Asturicensi urbeGallaeciaequi-

dam

aiite

aliquot annos latenles Manicluei gestis

episcopalibus detegunlur, quae ab Idacio et Turibio


episco|iis, qui eos audieraut, ad Autoninum Emeritensem episcopum directa sunt. Paulo post: Per episcopum Roukt tunc praesidentem gesta de MaSanctus Leo nichaeis per provincias diriguntnr frequenlem conventum Roma; adversus iManichaeos convocavit. Is Epist. xv, alias xciii ad Turibium, conventum illum ei judicium et consessum, Valentinianus Aug. in Novella adversus Manichaeos aniio seq. emissa Consessum vocat, Baronius Concilium
:

nandus Leo Manichaeos subverteret, et contereret Pelagianos, et maxime Juliauum . Verum praeterquam quod libcr ille de Promissioiiibus Dei Prosperi non est, ejus auctor, non a se, sed a Leone
Mauicha?os ac Pelagiauos contrilos
in Biblioth. Cod. liv asserit,
scribit.

Photius
|)0st

Prosperum

re-

pressos a Septimio episcopo et Leoiie Pelagianos

Romai, plures liberius pro ba;resi loquentcs conlu Lectus est liber coiitra tasse. Hicc Photii verba
:

Pelagianam
iuscriptio
:

et

C;elestianam

haeresim,

cujus haec

Sed, ut inquit Quesnellus Dissert. i de Vita et Reb. S. Leonis M., neque sanctus Prosper in Chronico, iibi de ea re agit siib aimi praccedentis coss. quique forte Couveului iulererat, Coucilium commemorat, neque illudopus erat; cum non ageretur
dicit.

exemplar Actorum ab Occideiitis episcopis advcrsus Nesloriana dogmata. Hic referteamdem esse Nestorianam et Caslestianam beresim
Postea de
suie

Pelagianis dicitur

Cum

temporis
lia;resis

deiiide progressu secla; luijus

homines per

abjurationem Ecclesiai restiluti cssent, iterum malum ab ipsis principium sumpsit, ut Septimio

558

LEONIS ANNUS

5.

CIIRISTI

/|/|/|,

episcopo renasccns eadcni lues, antcquam longius


serpcret, fuerit reprinienda,
tlalis

fcrventi zclo comprcssas, ac liltcrai Leonis ad Sepli-

ad

Lconem Homa3
:

inium

dala; sint

anno cdxlvii, ul

iiifra

videbimus,

tunc Scilcm Aposlolicani tcncntcm litlcris (|ui Lco fcrventi zclo coutra iinpielatcm iilam (lcpujj;navit.
(iiu rursum vcluli existere alque enasci c mala radicc impudcntcrcum cn^pissct, Ronuc cliam

a|iparct facinus a Photio rclatum ali(piot posl


pcii)ctratiiin csse;
(lua! a Septiinio

annos

cum

post^inam Photius ivdvviy\{

Post non

et Lcoiie

ad fraiigciulam corum-

dcm
a

(|uidam pro lucrcsi lihcrclocnli snnt, (|uos vir sanc divinus 1'rospcr libcllis adversuseos in vulgus editis
faciledissipavit cxlinxit(pic

lucrelicorum audaciain gcsta sunt, subjungat: Post non diii rursum vcluti existcrc at^iue enasci

e inala radice iiiipudcnter

cum

ca:pisset

Roinu;

:Lconcctiamnum,(iuem
gubcrnante
illi

diximus,
4.

Romanam scdem
libelli

etiam quidam liberc pro lisresi locuti sunt,quos vir sane divinus Prospcr libcllis adversus cos in

tium.

Qui fucrint

Scribit adversus eos librosde Vocalione Gen-

Prosperi, Antelmius

notat in Dissert. in dc Vcris Operibus SS. Leonis M.


et 1'rosperi A(|uitani, ubi ostcndit eos essc

vulgus editis facile dissipavit exstinxitque Leonc etiamnuin, qucm diximus Romanam scdem gubernante )). Quare ejus Pontificatu in finem vergenle
:

bros dc Vocatione
ptionis

omnium Gcutium

duos liProspero a
inscri-

quibusdam pcrpcram abjudicatos. Etenim

eorumdem

occasio cvidenter aperitur accihcerest

snos,seuduos de Vocatione Genmcthodoque digestos publici juris fccit, quibus tenebricosi homines omnino dissipati sunt. Antelmius citatus eosdem intra anProsper
libellos

tlum

libros, cxqiiisita arlc

disse ex eo,

quod Romcp. etiam quidam pro


cst,

num

circiter cdlvii ct
ait

cdlx exaratos existimat. Ca;,

libere locuti stmt, etc.


ris

Sccundo, argumenlum Opeuti(pie

teruni tiuod

Baronius

scripta Lconis adversus

quantmn esl, versatur in eorum contulationc dogmatum, qua? illi instaurasse produntur, qui Romcc etiam pro hcpresi libere locuti sunt : hos enim ubique in illis de Voperspicuum

quod

Pelagianos a Photio memorata dcsiderari, ea nihil


aliud sunt(|uam LconisEpistohcad episcopos Aquiut anno cdxlvii videbimus. Moritur S. Cyrillus episc. AlexnndricB. A num. 9 ad 18. In Chronico Orienlali refertur Catalogus cpiscoporuin Coptitarum in quo dicitur sanctus Cyrillus Aemovinwi tertia Abibi die Martis, ideoque hoc anno quo dies vicesiinus septimus mensis Marlii in feriam tertiam incidit. Graeci quidcm ejus festivitatem ad dicni ix Junii in Menologio inemorant, et variis cjus virtutes Hyrnnis iu Mcnaeis tam die xviii Januarii, quamdiexxviiiejusdcm mensis celebrant, scd inde non scquitur CyrilleiLB et Altini,

6.

catione omniitm Gentiiim libris vcl ncrvose perstringit, vcl fortitcr

urget, vcl amicc etiam quaiuloque

convenit Prosper; adeo ut sic prudcntcr attcmperata tractationc cos facilc dissipare potuerit.
causffi

Quem

exitum

fuisse notat Photius. Terlio, ijisa li-

brorum

adumVocationeomnium Gentium prcssius dcsignat: nam non exiguum tractatum, non extemporaneam scriplioncni, sedlibellos in vul//iis edilos diserte memorat adcoque anonymos de Vocatione
declinatio seu distributio a Pbotio

brata librosde

/mot aliquo ex diebus jain sajpius

illis

ad ca;lum migrasse, ut

scriptos nataraliter

secernit

ct

indigitat.

Quarto,

monuimus. Successerat Cyrillus Theo-

tempus quo

iili

libri edili cx Photii vcrbis sufficien;

pbilo anno cdxii, die xviii Octob. sedilque anuos


triginta duos, ut testatur Athanasius ejus nepos ex

ter datur intclligi

quam

factam refcrt, posttcmporis progrcssu sectce hujus homines per

nam rem

sorore Isidora. Quare mors ejus recte hoc aiino a

hceresis suce

abjurationem Ecclesice restituti sunt ; eosque ad vomitum reversos Septimius Altinensis


episcopus non raro per se rcprcssos, apud

Baronio recitata, clBollandusad diem xxviii Januarii,

Leonem

tat

tandem

accusavit.

Quam

accusationem non anle

quo a Latinis cohtur Cyriilus, perpcram dubian hoc vel sequenti anoo e vivis exccsserit, ac Qucsnellus cilatus morlcni ejus in annum sequenditfcrt.

annum
Norisius

cdxlvii accidisse recte conjicit Cardinalis


lib.

tem male

Cardinalis

cnim Norisius

lib.

2
in

2 Hist. Pclag., cap. 12, cx ipsa ad Se-

Hist. Pelag., cap. 12, refert

verba Athanasii
Concilii
est
ait

citati

ptimium Epist. quam QucsncIIus in Nolis ad eain Epislolam, supposititiam [icrperani credit, et hos
eventus ad prLCsenlcm

libello su|)plici xVctione

iii

Chalccdonensis

recitato, ubi
sibi a
lia'C

postquam conquestus

de injuriis
:

annum

nuile retrahit. Recte

Dioscoro successorc irrogatis,

Oinnia

tamen

num

de Gestis D. Leonis, ad anCDXLiv observat Baronium ex Photio citato


in
Dissert.
i

advcrsum me

a revcrcndissimo et Dci

aman-

tissimo Dioscoro perpelrala, in totis octo hodie anuis

non bene

tasse adversus Pelagianos ;cv\m Photius

Campania deccreum magis depugnasse Romic auctorsit, idque Lcone etiamnum Romanam sedem gubcrnante , ideo(|ue Roma!
asserere
in
et fere

Prosperum

eo circumvcnientc

me.

Rccitatus cst hic libcllus

anno

cdli, die

iii

Idus Octob.

Concilii Ciialccdonensis.

quo habita cst Actio Quare Cyrillus ad aiinuni


potuit; alioquin, ut in-

se^iuentein pcrvenire

non

sub fincm Pontificalus Lconis, nt ex Photii


Libri
illi

quit Card. Norisius, Athanasius

annum tanlum
,

se-

verbis satis intelligitur.


.^).

exarati.

sub finem Pontificatus S. Lconis


ex citatis Photii verbis
jjost

Tempns conscriptorum de Vocatione


vulgati fuerint

CyriUi Opera quae reperiri tunc potuere oinnia, Joaunes AubcrtusLaudunensiscanonicus aniio mdcxxxviii publicavil, qute
Sancti

ptimum numerasset.

omnium Gentium librorum


eruitur.

augenda eruut
lis

in altera edilionc

quibusdum

Episto-

Cum enim

molitiones
,

in libello

Synodico adversus Tragoediam Irenaei

Pelagianorum in Aquileiensi provincia motas


Septimii episcopi Altini vigilantia
et sancti

et

descriptis.
7.

Lconis

Theodoretus

ad

Domnum

scribit

adoersus

r.EONIS ANNU.S 5.

CHRISTI

'l44

')9

Ubi primum mortis sancti Cyrilli S. Cyrillnm. niititiiis in Orientem venit, continere se non iiotnit
Theodorehis, qiiin seripto aninii sni seiisiim stntim
testareliir.

Constantinopoli accusationcm,

sensum animi deponens exnltat gratulatiirque datam, tioste prostralo, victoriam. Sed i\U7c convicia Theodoretus Cyrillo
liic

Qnare
(|n<Te

lieJil

Domno
est

Antiocliia' episcopo

facit,

(juibiis

atrociora in

eumdein

aliosiiue
li-

Epistolam,
Actione
v.

inserta

Actis

qnintoc

Synodi

sanclissiinos viros
l)ris?

non

elluderit indiibitatis in

Neqne

scripsisse

conteiitns

advolavit

Maliim
sit.

in ea Epistola

hominem

vocat, et mi-

Domno conparem, cnjus coiicionis Irajjnientum habetiir etiam in (piinta Synodo tomo v Conciliorum pa;^. TiOS, et referlur a Mario Mercatore ])ag. 539 editionis ISaluziana!. Epistolaa liunc titulum Mercator apposuit Item ex gestis quffi contra Uomnuin episcopum Antiocbecontiiiuo Antiochiam, et pra'sidciite

seriim, cnjns tnalignitas Ecclesiie velut pestis a

Deo

cionem

liahuit in Ecclesia Epistola;

impntata

In suis vero libris dicteriis inse^iuitnr


id est, EcclesisD

Epbesinos Patres,
tatis inagisfros
:

doctores et sancti-

mente captos nominat, spoiitaneos ccecos et invidire mancipia, Theomachos pastores, qui gregem Inpis tradant, qui ovibus noxias herhas
porrigant,
etc.

Qua de

re plura Garnerius, qui et

num

conscripta sunt,

in (|uibus

accnsatur idein
in Ecclesia

aliqiia in ea Ejiistola
tis

einendat qua; partim interpre-

Domnus, sit idem

qiiod eo pra^sente

palam

ausus

incuria, partim librariorum vitio leguntur in edi-

nefandissiinus Tbeodoretus, post obituin


Pontiflcis,

tione tuni Conciliorum, nbi ba^c Epistola a

Labbeo
vixit,

sanctcB recordationis Cyrilli Alexandrini

reprobatur,
tor
,

tum

Baronii. Certe

cum Marins Merca-

insultans beatie doiniitioni postea Mercator


illain
sis

ejiis

ila

proferre

et

qui eodein quo Theodoretus temi^ore


faciat

fragmentum

illud recitat. Epistolam

Theodorcti Baronius

referl, et tribus

de cau-

supposititiam opiiiatur. Friino quod Joanni insit (jui

suo tempore accusatuin fnisse Domnum, quod passns esset Theodoretum CyrilH inemoriae insultare, et Marius Mercator Opera sua scri-

fidem

scripta

tainen ante Cyrillum obierat. Deinde

pserit

ante Chalcedonensis Synodi celebrationem,

quod

sit

Nestoriani iiominis, ut qui eos arguat, qni

Deum
hmi

esse passuin asserunt.

Denique quod Cyril-

aut saltem non multo post eam, dubitandum non videtnr, qiiin eam etiam Epislolam Tlicodoretus
aniini
9.
sis

tanlis tainque atrocibus atque etiam abjectis


afficiat,

contumeliis

ut in episcopum Theodoreto

impotens scripserit. Duie Tlieodoreti ad Dioscorum

lilterce diver-

simiiem cadere vix posse videatur. Ante Baronium nemini venerat in mentem brec snppositionis opinio. Verum poslqnam in Annalibus sententiam
dixit, placuit ])luribus

aimis scriptce.

A num. 18

ad 30. Epistola lx
et

Theodoreti ad Dioscorum Alexandri;^ episcopum


divi Cyrilli

successorem, qua singularem erga snb-

tanliim

ducem

sine ulla fere

inquisilione sequi, nec placuiltantum, sed addidere

voces iiidignationis
I

iracundfe

plenas

nt Lupus

tom. Scholiorum ad (|uintain Synodum j^ag:. "'20. At Garnerius in Auctario ad libruin Epistolarum Tbeodoreti ])ag. 99ostendit hanc o])inionem levibus
conjecturis fnlciri.
8.

ditos et morum modestiam laudat, qiiia his artibus civium aniinos liomo nequani captabat, data quidein vel hoc anno ut pulavit Baronius, vel saltem insequenti cum gratulatoria sit. At Epislola lxxxiii

ejusdem Theodoreti ad eumdem,


est, niliil

qiiai

apologetica

Et j)rimo veruin

Ea

Epislola perperam supposititia credita.


est, in

vulgatis codicibusEpisto-

lam Joannis inscribi, sed docti fere oniiies conseniiempe irrepsisse tiuiit in id quod ai^ertnm est niendum in inscri|)lionein, Joannisque noinen ])ro Domno esse positum ab iinperito librario, quod
,

cominune habet; data enim post illius exilinm, ideoqne anno cdxlviii, quod ex eo certo colligitur, quod Tbeodoretus dicat Septimus hic annus est Deo carissimi archiepiscopi domini Domni. Hic autein anno cdxli aut insepriori
:

cum

quenfi episcopus Antiochenus renuntiatus.


litteris

Iii

illis

num.

Theodoretus, ut videre est apud Baroninin 27, meminit Dialogornm, (pios scripsit con-

certuin esl non raro contigisse.

Verum

quoijue Epi-

fra Arianos,

Eunomianos, Macedonianos

et Apolli-

stolam hanc Nestoriani bominis o|ius esse. At. inquit Garnerius, inde Baronii ratio infringitur. Nam
idcirco inserta cst Actis quinta" Synodi
,

naristas, siculi et in Epistola lxxxii ad

Eusebium

AncyriB episcopum anno etiain cdxlviii data, ut supra probavimus. Quare falluntnr, qui eos Dialogos
post Concilium Cbalcedonense,

ut inde

Theodoretiis consensionis
tur. Et vero

cum

Nestorio convincere-

annumque

cdli elu-

quod

illius Epistolse scri])tor eos ar-

guat, qui

Deum

passuin esse aflirmant, contra Ba-

cubratos volunt. tO. Theodoretus in Cyrillum


In eadein Epistola, nuin. 28 apud
tat

parum

cequus.

ronium

facit; si (luidein tantuin abest

uthocabhor-

Baronium osten-

reat a Theodoreti sententia, ut ubique i^assiin in


ipsius scri|)tis liaec

eadein repreliensio occurrat.

Yerum
nio.

deiiique

est,
;

Cyrillum

illudi

contumeliis

atrocibus et abjectis

sed nec istud facit pro Baro-

Theodoreliis eniin collectam ex longo

bilem
iibere

Theodoretus suuin cuin Cyrillo litlerarum coinut tacite dilueret objectain animi in Cyrillum impofentiam. Verum silet conquestiim esse Joanni Antiocbeno Cyrillum, quod suis litterisabuteretur. Quare non erat qnod inde deduceret Baro-

mercium,

compressamquemetu exundare tandcm, cum

primum
ut

licet,

inipotenter pcrinillit

fainiliaribus,

fit, litteris apud singularem amicum, de infenso comniunique, ut quidein i^utabat, inimico, de homine qui novam pejoremque prima moliebatur

nius Theodoretum non scripsisse ad Joannem Antiocbenum contra Cyrillum jain defunctiiin. Anatbematismo lidein suam concludit Theodoretus Si (luis sanctam Virginem Dei|)aram non dicit, aut purum hominem vocat Dominum nostrum
:

)r.o

LKONIS ANNUS
filios

5.

CHRrSTI

/l4'l.

Jesuni Christnm. vcl in diios


l'iiii;cnitiiiii

diviilit

iinicum
,

|)ora

solcmnium jejiiniornm revocantur,


in
Ejiistola
;

cst Gelasii

ac Piiniofrcnilnm omnis creatura

a
:

prinii
P>riilios

ad

spe in Christnm excidat, et dicet omnis popnhis


fiat, fint

constitutos

At eadcm verba Nestorins sine erroris

sni
jinti

prapjudicio protulit,

simulque

se

calninniam

diaconorum nisi cxerceri non debenl,


el

Liicaniam et ordinationes presbyterornm certis tem[)nribns ct diebns


e[)isco[)os
[ler

id est, ([iiaiii

mensis jejunio,
initii

(]ncstns est, qnasi coiitrarinm sentiret.

septimi

et

decimi, sed etiam qiiadragesim;ilis

H. Primis

Kcclesi(P scecu/is sacrce orcUnntioclie

nes, nocte Sobbati aut

Dominicn

fieri solitce.

ac mediauit! Iiebdomadrr, et sabbati jejiinio circa vesperam, noverit ceiebrandos , iibi de quatiior
aniii

A nnm.

30 ad 34. Epistola divi Leoiiis ad Dioscorum

teni|)oribus, ut

nunc vocamus

exacte

me-

eiiiscopnm Alexanihinnm. qna) alias erat ordinc r, nuncestxi ex e;K|ne discimns, episco|)ornm, pres;

minit.
13. Attila

Ihinnornm rcx fratrem perimit.

byterornm,
ribns
fieri
:

et

diaconoruin ordinationes
fuisse
iiocte

iiis

teinpo-

solitas

Sabbali

aut

mane
,

Ad num. 3i. Prosper in Ciironico scribit, Attiiam Hunnorum regem Rietain vei Rledlam fratrem et
consortem regni peremisse. Jornandes vero iib, de Reb. Cet. cap. 35 ait Bieta fratre fraudibns pe:

Domiiiicffi
tris

Quod

ergo, in([uit, a patribus nosa

propensiore cura novimus esse servatum

vobis lioc volumus cnstodiri, ut non passim diebus

rem|ito, qui inagnaR

[larti

regnabat

Hunnorum

uni-

omnibus

sacerdotalis vel lcvitica ordin;itio celebrc-

versum
coilecta,

sibi

popuinm

subjugavit, aliarumque gen-

tnr, sed post

diem Sabhati

ejiis noclis, (ina" in

prima

tium, quas tuiic in ditione tenebat, numerositate


[irimas mundi gentes, Romanas, Vesegosubdere [)eroptabat. Cujus exercitiis quingentorum miilium esse ferebatur . Marceilinus in Chronico et Reda iii Hist. iib. 1, cap. 13, necem Bledae in annnm seqnentem rcjiciunt verum major fides Prosperi lioc tempore viventis, cuifavetCassiodorus in Chronico. Ex quo coiligere est, Marcellinum saepe in Chronoiogiam peccare. 14. Theodoretus scribit Historiam religiosam. Hoc vel snperiori anno Theodoretus Historiam
tiias(|ue
;

Sabbati Incescit, exordia diiigantnr, in (|nibns his


ciiii

consccrandi sunt jejunis, etajcjunantibussacra

Quod cjusdem observantiae Dominico die, continuato Sabbati a quo tempore pr*ccdentis jejnnio, celebretur noctis initia non recedunt, qnain ad dieni Hesurrectionis, sicut ctiam in Pascha Domini declaratur, tandem concludit pertinere non dubium est Ordinandonim sacerdotum formani servari debcnedictio conferatur.
crit, si

mane

ipso

bere, ut

liis

qui consecrandi sunt,

nunqnam

bene-

dictio, nisi in die Resurrectionis

Dominicae tribuatur,
:

religiosam, quae inscribitnr Philolheus continetque


eiogia sanctissimornm

cui a vespera Sabbati initinm constat adscribi

ascetarnm, qni partim in

Nomine

aiitem Resurrectionis Dominicae non

diem

Oriente, partini in locis vicinis admirabiiem vitam

Paschatis, scd quamlibet

diem Dominicam Leonem


iminediate se-

duxerunt
auctario
ostendit.

in

lucem emisit

quod Garnerins

in

intelligere ipsemet ostendit verbis

Operum

Theodoreti pag. 197 hac ratione

quentibus,

nisi in

die Resurrectionis Dominicae

Jacobus iile admirabiiis, quem Tiieodoretus


c(B|)it,

tribuatur, cui a vespera Sabbati initium constat adscribi, et quoR tantis divinarum dispositionnm
mysteriis cst consccrata, ut qiiid(|uid est a Doinino insignius constitutnm, in hnjus diei dignitate sit gestum. In hac nnindus sumpsit exordium. In hac

cap. 21 Phiiothei laudat, exerceri

quo

teni-

pore Isauri vicinas regiones popuiaiiautur. Popu-

per Resurrectionem Christi, et mors interilum, et


vita acce[iit initium. In

anno cdv tradit Marcellinus in Chronico : Theodoretus autem ait, Jacobum octavum et trigesimum exercitationis aniium ex[)Ievisse, cum Historiam reiigiosam scriberet Initorum sub dio cerlatos
:

hac Apostoli a Domino praedicandi omnilnis gentibusEvangelii tubam sumiint, etc. Porro hoc discrimen Ordo Romanus annotavit, ut episcoporum ordinationesfiantdie Dominica,

taminum
est

ipsius (sc. Limnaei) et


:

temporis spatium

magni Jacobi idem octavum et trigesimum


Theodo-

annum jam

expleverunt

. Scri[)sit igitur

retus Historiam iilamhocanno,annosc.consequente

reliquorum vero ordinum die Salibati, a ciijus vespera exordium Dominicae juxta hanc Leonis ad Dioscorum Epistolam desuini debet. 12. Sacrce ordinationes cjuatuor Temporibus a Quesiieilus in Notis ad eam EjiiGelasio affixce. stoiam ait tantum abesse ut Sabbato sancto aut Dominica siibse(|uente ministrorum Ecclesiaj coiise-

octavum et trigesimum jam expietum. Hinc patet Vaiesium, cujus verba anno prwcedenti retuiimus,
vaide deceptum esse quando scribit Theodoretum

ab anno cdxxxvi usqne ad suum domesticum exilium nullos iibros scrifisisse. Sunt autem triginta Ascetae non viri tantnin sed etiam feminae, quorum Agones spirituales Theodoretus vel ipse vidit vel
ab
iis

cratio tunc lieret; ut potius illa die

nunqnam

facta
;

audivit,

qui viderant, viris virtutis


([iii

luisse videatnr [iropter solemnitatem ba|)tisini

cui

tibus dignisqiie habitis,

ilios

viderent et

amaneorum

conferendo hoc tempus consecratum erat. Veruni ipsemet Leo piaiie contrarium testatur his verbis

doctrina fruerentur
Ha'retici Iioc

, inqnit i[isemet

Theodoretus.

supra
initia

iaiidalis

a ((uo tem[)ore [)riecedeiitis noctis


([iiam ad dieiii Resurrectioiiis,

non recedunt,

sicut etiam in

P;iscii;i

Doinini deciaratur, [lertinere

opus nugarum [lieiinm enutinnt ac ejus nomineindignum, quiasc. demonstrat iliornm teinporum sententiam de invocatione Sanctorum, reliquiarum cultu, erectione tem|)iorum in memo-

non dubiuin

est . Prinia qua;

est Pontilicia constitutio,

quidem nobis relicta qua ordinaliones ad tcm-

riam martyrum, oratione pro mortuis, miracnio-

rum

patratione, spontaneisqne afllictionibus corpo-

LEONIS ANNUS
ris.

5.

CIIRISTI 444.

561

Legendae observalioiicsGarnerii ad singiila


15. S.

hiijiis

monaslerium honorifice repedare pcrmisisse. Quare


stat,

liLri capita.

Romanus in Gallia Seqiianorum primus monachorum institutor. Baroniiis anno dlxxix,

ex Historia! visceribus cliaracter eruilur, (juo conRomanuin currenti anno ordiiialum fuisse
prcsbyteriim.
17.
.S'.

nuin. 30, de Cliilperico Francoruin rege verba faciens ejns iii nionachos Jnrenses beneliceiitiain laudat, eainque iii reiii cilat Gregoriuin Turonensem
,

Lupicinus

Romano

fratri succedit.

Affluente utriusque sexus copiosa multitudine beatissiini fralres alia duo monasleria noii procul a Gondadiscensi erexerunt Lauconum jam pridein exstinctum, ti Ralmam, quod huc uscjue perstat
,

lib.

de

Vitis

Patruin cap.
et

sed, ut tin. card.

No-

risius Ub. 2 Hist. Pelag. cap. 3, Gointius

anno dxxxiv
siti,

nuin. 24

Henschenius, in Vita sancti Roiiiani

abbatis Jureiisis inonasterii in Burguiidia

ad

virorum, hoc inonialium. Huic monasterio puellarum regendo pra;fecerunt sororem suam
illud
,

diein xxviii inensis Februarii observarunt, loquitur

ibique sepeliri voiuit

Romanus,

cui frater sororque

ibidem Turoneiisis, non de Cliilperico Francorum


rege, sed de Chi/perico Burgundiai rege, qni Geneva)

supersliles vixerunt. Roinani mortein ante annuin CDLxiii accidisse colligit Gard. Norisius citatus ex

regnabat, ut Turonensis citatus diserte asserit. Sed

Vita sancti Lupicini cap. 3, ubi de eodein hicc scri-

quia niinis perturbaretur Historia, si hac in re Baronii ordineni sequeremur, liic de celeberrimo illo monasterio et duobus prioribus ejus abbalibus

buntur

Hic

namque aliquando, quod

longajvos

forsitan meiniiiisse

non ambigo, magnain ac miram

absolutionem, lide dicta ainico, orans in monasterio,


vinclo in crgastulis pnBstitit Roinae. Vir
illustris

Romano
Vitam
coffivus
,

el

Lupicino \erba

faciemus.

Utriusque
et

quondam
*

scripsit

monaclms Jurensis anonymus


,

Agrippinus sagacitate praeditus singulari,

recitatam apud Bollanduin

Lupicini ad
xxi

atqiie

ad dignilatein militue sscularis coines Galliae

diem

xxviii Februarii,

Romani vero ad diem

a principe conslitutus, per ^gidium

tum magistrum

Martii. Ha?

quidem
iis,

Vitee in aliquibus circumstantiis

militum

callida

malitiosaque apud iinperatoreni

discrepant ab

qua; de utroque sancto

anonymus

narrat, sed longe majorein fulem ineretur aiiony-

mus, non soluin quia Turonensi antiquior


vixit in

et quia monaslerio Jurensi; sed etiam quia plura

quod Romanis fascibus lucens, Barbaris proculdubio favere, et subreptione clandestina provincias a publica uiteretur ditione
arte fuerat obscuratus, eo

dejicere.

Ex quibus
,

liqiiet,

non soluin

Ghilperi-

publicavit, qua; sancto

Eugendo Roinani et

Lujticini

cum regem

discipulo

narrante

didicerat.

Mouasterium illud

meiniuit Turonensis citatus, esse Ghilpericum BurguiidicB regein; sed etiam


cujiis

Condatescense seu Condadiscense in'imo appella-

tum, deinde Juroise, et sancti Eugendi monasteriuin dictuin, tandemque a sancto Glaudio Bisontino antistite nomen accepil S. Claiulii, quod in iiodiernuin usque diein 1'etinet. Primuni illud fuit in Sequanorum Gallia monasterium ut enim anony;

colloquium illud Mgidium inter et Agrippinum habitiim ante annuin quadringentesinmm sexa-

gesimum
ante

quartuin, quo Agrippinus

Narbonam

Vi-

sigotliis tradidisse

accusafus

fuit,

ut inox ostendo, et

eum

Ghristi

in reginien

monasterii Jurensis successit,

annuin Romanum, cui Lupicinus jam ad

mus

in Vita sancti Roinaui cap.

scribit

Romanum nullusomninomonachorum

iufra

Ante ipsam

Deuin migiasse; cum pro suoruin monachorum aliorumque negotiis egerit cuin Chilperico, Agrippino coinite
et et yEgidio magistro militum. Romani Lupicini aunus emortualis incompertus. Regula

provinciain religionis obtentu, aut solitariam aut


consortialis observantia) sectatus est vitam ,

Ante prffisentem annuin


steria

16. S.

Romanus hoc

anyio presbyter ordinatur.

Tarnatensis, de qua infra, e monasterio Jurensi ad

Romanus
:

plura inonaa

Agaunense postea
vita in

in

vicinis

i'egionibus

per discipulos suos

traiislata, eadeinque monastica utroque monasterio observata. De sancto

construxerat, teste anonyino laudato

Goeperunt

exinde venerabiliaPatrumexainiua, velutex referlo apuin alveario, Spiritu sancto ructante, diffundi ita
;

Eugendo Lupicini successore, cujus Vita ab eodem auonymo Jurensi scripta infra agemus. 18. Vitce SS. Romani, Lupicini et Eugendi
circa

ut non solum
tiora,

Sequanorum

provincife loca secre-

annum

dxxiii scriptce.

verum

etiain territoria

longe lateque

spatiis

viri eruditi Vitas

Quia vero nonnulli sanctorum Roinaui Lupicini et


,

distincta terrarum, divinx' sobolis dilfusa gratia


nasteriis atque Ecclesiis repleri

mo-

.Tum

cap. seq. de

Eugendi, aut iuterpolatas aut supposititias esse credidere, et hac de re conjecturam ex tempore , quo
eae scriptse, faciunt,

Romano
fama
causa
sibi a

subdit

Audita

namque memoratorum

anno sequenti eos refellemus,

S. Hilarius
clericis,

Arelatensis episcopus, missis in

beatissiinum

Romanum haud

longe

interimque juvat hic ostendere, eas circa anuum quingentesimum vicesimum tertium elucubratas
Eruitur illud ex Vita sancti Lupicini cap. 3 Ghronico Idacii couiparata. In ea cap. 3 dicitur, Agrippinum Galliae comitem ab Mgidio magifuisse.

Vesontionensi urbe fecit occurrere. Quod tunc contigisse notat cum Hilarius Geledoniuin episcopum Vesontionensem deposuit, quod curreuti

cum

anuo

contigit, ut ex litteris sancti Leonis papa; et ex

sancto Honorato episcopo Massiliensi iii vila S. Hilarii episcopi Arelatensis liquet. Hac de re anno sequenti. Narrat deinde auonymiis Hilarium sacro
sacerdotii ordine

ajmd imperatorem accusatum fuisse, quod Romaui imperii proviucias subreptione clandestina Barbaris tradere vellet quam ob causam,
stro milituiii
;

cum Romam
tiit

properare cogerelur Agrippiuus, pesibi S.

Romauum

insiguiisse,

euuique ad

ab

iE^gidio, ut

Lupicinus (idejussor da-

TOMUS

Vll.

50'?

LEONIS ANNUS
Sed ubiRomae
et fuit,

G.

CHRISTI 445.
prodidissct, ac

rctur, qiiod et obtinuit.

Childc-

Narbonam
callida
tus, (|iiod

ut loquitur anonymus,

rico patricio cl scnalui pracscntatus, post

consultum

maliliosaquc arte aj^nd iinperalorem dcla-

impcratorem
nuiatus
cst.

indisciissus

inauditus niorte da-

favorem Barbaris ardorcnuiuc irruptionis

Quod

facinus

latuissct, ci

in carccre

cum Lupiciuum non posito apj^arct modumquc


jam
libcr sui noi)atricio,

videictur accendere. Quare Idaciiis et cx co sanctus

ex eo evadcndi docct. Agrip/jimts


tiliam
facit,

prajscntatur Augusto ac

et

hac intcr utriiinque disscnsione non bcne edocti fuerant; certum eniin videtur, Idacium et nionachum Jurenseni eadem de re vcrba facere.
Isidorus de

suspicione solutus in Gallias rediit qiiod lonrjcevos


forsitan meminisse

Cum

ea igitur accusatio Agrippini et


Cbristi

miraculum

in

non ambigo^ inquit auctor


a'tatis suse
si

Vitai

cjus favorem a Lupicino patratum

pertineant ad
Jurcnsis Vitas

Lupicini. Lonrjccvus dicitur vir octoj^enarius vel circitcr,

annum

cdlxiv,

anonymus
et

isque rci anno


a Lupicino

vicesimo gestae

facile

saiictorum Romani, Lupicini,

rcniinisci potcst.

Quarc

culum

])atratum detegere

tcmpus, quo illud mirapossimus

Eugcndi scripsit circa annum quiiigentcsimum vicesimum tertium, quo anno octogenarii meminisse poterant tam hu-

tempus, quo monachus Jurensiseani Yitam scripsil, innotescet. Scd non dubito, quin Idacius in Chronico dc boc dissidio ^gidium intcr ct Agrip|)inum orto, et de hujus accusationis apud princi[)cm fundamcnlo verba faciat anno Abrabami mmcdlxxx,
qui
lial.

jus accusationis

quam

miraculi.

Quod

si

quis velil

anonymum

et

Idacium dc duobus
Vilas

diversis dissidiis

inter hos diios comites

tamen sequetur,
emissas esse
vivis
;

sermonem habere, non inde illas alio tempore in lucem

cum
et

/Egidius uUra aniium cdlxv in

Octobris anni
tertii

Christi

quadringentesimi
ait
:

non

fuerit,

non multo ante mortein suara

sexagesimi

incboatur, ubi

Agrippinus

inimicitias

cum
et

Agrippino habucrit.

Gallus ct comes et civis yEgidio coniiti viro insigni

20. Dissidium de Pascliate.

Fuit hoc anno

inimicus, ut

Gothorum mercretur

auxilia,

Narbo-

Latinos inter

Orieutales de die Paschatis dissi-

nam

tradidit
19.

Theudorico Visigothorum

regi.

Miraculum a S. Liipicino patratum. Agrippinus itaque accusatus fuit, quod Barbaris

dium
CDLiii

quod Baronius coufundit cum alio anno eadem de re moto, ideoque eo Christi anno

de utroque agemus.

LEONIS ANNUS

6.

CHRISTI

445.

Cyrilli nepotes afflictati a Dioscoro, et

conside.

Annus

Nomo

quondam
(luideni
fratri

triginta et

duobus annis archiepiscopus

qui sequitur quadringcntesinius


,

irreprchensibibtcr et cuin rccta fide vivens, mihi

quadragesimus quintus consulatu sexto Valeiitiniani Augusti et Nomi ((luem alii perpcram Noniuin dicunt) reperitur adscriptus in pubiicis

meo avunculus

Athanasio et clarissima; memoriac Paulo fuerat, meai vero inatris Isi-

mo-

numentis consulibus notari solitis. Quod ad Nomuin pertinet boc anno Dioscorus episcopus Alcxandrinus ejus opcra usus est ad exagitandos Cyrilli pra3decessoris afrines exigendo ab eis boiia illius. Quam vero tyramiice Dioscorus in cos hoc aiino agcic coeperit, ex libello Atlianasii ejusdem Cyrilli ex sorore nepotis possumus intelligere, in quo ba?c post cxordium liabct, ubi cuncta ab obitu Cyriili, quem contigisse diximus anno superiori historia
:

donr gcrmanus. Hic moriturus testamentum conquicumque ille post eum dcns, hoiioravit eum fuisset ordinatus archiepiscopus, |)luriniis ct magnis
,

legatis

de sua substantia, conjuraiis

eum

scriptis

per venerabilia
2.

et terribilia niysteria, ut ipsius fo-

verel geiius, et in nullo eis laborem incuteret.

non solum

Sed reverendis.-imus Dioscorus, qui malo nostro, sed etiam totius illius diaiceseos

exacte describilur

Iiis

verbis

'

Sanctac et beatai
civitatis

memoria;
1

Cyrillus

magnai Alcxandriai
lii.

succedens tbrono, inimicitiam exercens contra ejus rectam fidem han-cticus constitutus, iion solum non fovit, sed pro nibilo ducens ejus terribiles adjurahones, contraria in nos operatur, omnes adversus nos inquirens insidias et in principio quidem epi:

Exlat in Conc. Chalc. Acl.

scopatus (qucm nescio

qua

ratione sortitus

est)

, : , ,

LEONIS ANNUS
mibi
ct fralri

6.

CHRISTI

4'l5.

563
declinavit
etfcctis

meo adhnc

tiinc snpcrstiti

morlcm

minitans, a noniinatissima Alcxantlria (jnadam nos inlcrventionc (intcntione) cxcinsit, nt persccutio-

memoratus revercndissimus episcopus nt miscrioribus nobis omni miseratione


tuni Chrisfi
praicipcret

ne-

qne misereretur, neque ali(|uando aliquod mandaimpendi.

nem

passi cxinclc

fanam

nrbem

pcrveniremus

ad fclicissimam Constantinopolisperantcs mereri ,


revercndissimi viri
et
talis erat,

Nam
,

pra>ccpit,

anxiliuni.
3. Sc<l intentio

quatenus hic tcncremur

aftligcremur tam ab

iniqurc memoriffi Chrysaphio,

ficcntissimo et gloriosissimo

quam etiam Nomo, tunc


quasi

a magnires totius

orbis habcntc

qna3 manifesta sunt pra manibus.


lilteras

Hoc enim mandavit per

magnum

aii-

quid providcns memoratis, ut nos quidem ab cis consumeremnr, ipsis vero nostrfc captionis gratiam
se habcrc confitcretur.

Quippe

illico

cum

in

regiam

urbem perveniremus, speranles mercri anxilium, snb custodia divcrsis sumus pcenis subjecti, quousquc omnia qua? in mobilibns Iiabebamus dare,

mus

ita

ut

cum

tormentis non sufficeremus, quasi

pro remedio cogerennir cum gravissimis nsuris ita ut noster quimnlfos foencratorcs inquirerc dem frater clarissimEB memorife Paulus non sustinens cruciatiis ct injurias, humanis rebus cxce:

neqne panem transmitti, neque ali(|uem alium cibum ibi venundari, ad hoc unum respiciens, quatenns sub angustia non lavandi ct famis periremus. Unde ex mulfa anguslia, et penuria paulo minus de humanis rebus cxcesseramus quod mihi quidem optabile erat, ut a tantis malis liberarcr; non autem conhgit mihi per misericordiam Dei. Pecuniae namque quas cxacti sumus, quccdam quidem de propria nostra substantia, aliae vero sub gravissimis usuris (sicut diximus) accommodatae usque ad mille qnadringentas plus minus auri libras extenduntur, quas a nobis magnificentissimus, et gloriosissimus Nomus (hic anni hujus consulatum gcssit) pcr virum devotum Severum magistrianura, et quondam subauditorem ejusdeni devotissimae magisfrianorum
ne(|uc publicum

balneum

exbil)eri

scholae

acccpit

nec cnim faciem

illius

barbari

Chrysaphii vidinuis. Post liasomnes pecuniasexegit


a noslris materteris, sororibus vero sancfs et beatae

Ego autem Athanasius , ct nostra materet uxor ct filii fratris mei malo nostro in tera bumanis rebus pcrmansimus nihil aliud quam
deret.
, ,

memoriaj

mamque expugnationem

foeneratores babentes sub gravissimis usuris, ut de


cajtero

usque ad ipsam animam, extreafflictis metu morfis imposifis auri pondo octoginta qninque. Nihilominus ct filios clarissimae memoriae fratris mei orbitate
Cyrilli
,

nec procedendi habeamus

licentiam

pro

infelices, et ejus

uxorem mortem mariti

sui plagen-

frequentissima
latione
,

foeneratorum contra nos interpel-

tcm

auri

pondo quadraginla solvere coegit. Hacte-

cum non baberemus unde solveremus debitum. Super ha?c autem ut neque babitationem
aliiiuam habercmus, nostras
clesias ficri,

nus de

his quae passi sunt Cyrilli propinqui, insti-

domos

pra?paravit Ec-

Nomuni anni hujus consulem ordinarium. Vetus exemplum, frequentius iteratum,


gationc Dioscori, per

meam

Athanasii quarto tecto superjafieri

de his
tati

(luae pati soleant, sive juste, sive injuste di-

non posset Ecciesia, quia complectitur cum praedictis domibus alias etiam vicinas domos, et rcdilus tenens . Invidia plane exsanciatus Dioscorus, quod in ea familia
centem,
et qnas

pro sui positione

episcoporum

affines.

Ad hunc eumdem Nomum consulem extant a Theodoreto data; tres Epistola^ ', quarum prima
perbrcvis
o.
ita se

habet

' :

scxaginta fermc annis tantae sedis dignitas

et

am-

plitudo perseverasset

(nam

tenuit

eam Theophilus
;

Theodorctus cpiscopus Cyri Nomo consuli. Bifariam animus mihi dividitur, dum consulo an

CyriUi patruus annis viginti scptem


Cyrillus,

cui succedens

eidem prsfuit Ecclesifeannistrigintaduobus) adco acerbam in Cyrilli conjunctos persecutio-

nem

excitavit.
4.

Subdit vero xVthanasius.

privavit, et

Sed nequc his contcntus, me prcsbyterio aliennm ab Ecclesiastico fecit collegio,

me facta accusatione. Et jam agimus annum integrum errantes de loco in locum,


nulla adversum

aliquando quidem a creditoribus fugientes, aliqnando et ab ipso, neque in Ecclesiis, ncque in monasteriis liabitare permissi. Sic ergo perveniente me Alhanasio in Metanaea (est id nominis suburbano

scribendum mihi sil tuae celsitudini. Cum enim noverim mentis tuae sublimifatem, et publicas curas prajstare arbitror silere. Cum tibi animo inhacrcre vero e contra sciam tuae mentis vastitatem, tacere non possum, veritus ne inertise reprehendar. Inipellit me ctiam desideriuni, quod modica illa tui adspectus cxpericntia et sensus mihi injecit. Satiari enim me minus permisit beafissimi illius hominis morbus et obitus cujus causa solatii medicamentum litteras cogilo. Universorum autem Dominum precor, ut tuam vitam felicifer ducat semper et di,

rigat; ut tua f>rovidentia

omnes

frui

possimus

magna; Alexandriae civitatis quod aliquando Canoet pos vocabatur, quod suburbanum ab initio antiqua consuetudine ad refugium confugienfiuni constitutum est totum enim videtur esse sub tutela venerabilis monasterii Tabenensium) verum etiam et intra fines sanctae Dei Ecclesiai habens et publicum balneum, in quo et reficere nostrum mi, ,
:

Haec ad hujus anni consulem Nomum Theodoretus de duabus vero rehquis Episfolis ad eumdem dahs,

suo loco opportunius agemus. 0. Constaiitinopolis vexata.


affiictata fuerit,

Quibus vero cladibus hoc anno ipsa Constantinopolitana civitas


his paucis Maixellinus
^
:

Apud

serabile corpus, et tutelam ab insidiantibns spera-

' '

Tbeodoret. Ep. LViii. ixxxi. xcvi.

Theodoret. Ep. lviii.

bamus habere

in

tantum autem ad impietatem

Marc. inChron. his conss.

56^

LEONIS ANNUS

6.

scd

CIIRISTI 445.
fisci

Bizantium popiilari orla in Circo sedilione, multi sese inviccm trucidariint, muilaquc cxtrinsecustiomiiuim instar pccorum corpora pericrunt. Ilis consulibus magna fames Constantinopolim invasit,
pestisque
illico

nostri viribus aggregcntur.

Nec

eis

qnod

paiam

intcrdiciliir, ulla fraiidc qua>ratur.


:

Injiiria-

rum
officii

careant acliono

contractus libcros omiiino


niiliti;c

non habcant. Primates uniuscujusquc

vel

subsccuta
.

templum

rejrite civilatis

igne crcmatum

Ihec ipse. Ex

quo enim exorta


ille

ibi

exigcnda pcr apparitionem vestram deccm librarum auri mulfa percellat, si quem hac

mox

cst Nestorii lia^resis, et

ab ejus studiosis foveri


florcnlissimus

(vel

supcrslitione pollutum siverit militare. Ne(|ue


ali(|uid

cnim

saltcm occultc) non

dcstitit,

status

nimium

in cos videlur posse decerni, (pio-

tum
in

civitatis illius,

tiim tolius Oricntalis imperii,

rum

incesla perversitas religionis

nominc,

liipana-

deterrimum plane omniumcpu^ miscrrimum mutalus est. Abominationem cnim hocrcsum post se
ducere solere desolationcm,

ribus (|uoque ignota, vel pudenda committit. Dat.


XIII kalend. Julii, Romae, Valentin. Augusto VI et

lum exemplis
moveamus.
7.

frequentibus

tum divinis litteris, admonemur. Scd ad


'

hujus anni res Ecclesiasticas Occidentis stylum adTheodosii in Manichceos constitutio et adver-

sus Hilarittm

anno superiori
tifex
cilii

Cum Arelatcnsem rescriptum. vidimus) S. Lco Romanus PonManichfeos Romae repertos ad publicum Con(ut

(Nomo) V. C. conss. Scd et memoria quidem perpctua dignum est ejusdem imiieratoris illiid rescriptum S. Leonc Romano Pontificc expetcnte, ad Aetium ngentem in Gallia magistrum militiffi hoc anno datuin in causa Hilarii cpiscopi Arclalensis, quod quidcm nobilissi9.
,

Numo

niam

rei gest;c liujiis

temporis hisloriam continet

descriljcmus ipsum, ac suhinde reliqua ad

eamdem
:

ibidem habiti perduxissetexamen,vulgassetque


portentosa facinora

causam
se

spectantia in
'
:

medium adducemus sicenim


unicum
:

eorumdem
lertia

Valentinianus officio nefandissimos hfercticos Icge edita insequcretur hoc igitur anno adversus eosdem ad Albinum pra;:

cjusdem papae sonon defuit, quin eosdem


:

habet

Ccrtuni est nobis et imperio nostro,

esse prffisidiurn in supernaj Divinitatis favore

ad

quem promerendum
veneranda nobis
qui

pra;cipue Christiana fides et


suffragatur.

fectum prtxtorio

ita rescripsit

religio

Cum

igitur
,

8. a Superstitio

Paganorum quoque damnata

Sedis Apostolica; primatum, sancti Petri

temporibus, inimica publica; disciplina", et hostis fidci Christiana}, ad excidium sui clementiam nos-

princeps est episcopalis coronre

meritum et Romana;
istius illici-

dignitas civilatis, sacrae


ritas,

etiam Synodi firmarit aucto-

tram non immerito provocavit Manicha^os loquiniur, quos execrabiles et toto orbe pellendos omnium retro principum statuta judicarunt. Ncc dissimulationem crimina nuper detecta paliuntur. Quae
:

ne quid pra;ter auctoritatem Sedis


:

tum pr;csiimptio attentare nitatur tunc enim demvim Ecclcsiarum pax ubique servabitur, si rectoi-em suum agnoscat universitas. Hsc cum hactenus
inviolabililer fuerint custodita
(sicut vencrabilis viri Leonis
:

enim,

et

quam

dictu auditiique obsccna in judicio


,

Hilarius Arelatensis

coram senatu ampllssimo manifesta ipsorum confessione patefacla sunt?Adco uteorum quoque qui diceretur episcopus, et voce propria proderet, etomniascelerum suorum secreta quod notitiam nostram latere non perscriberet potuit, quibus tutum non est negligere tam detestandam divinitatis injuriam, et impunitum relinquere scelus, quo non solum corpora deceptorum sed etiam anima? inexpiabiliter polluuntur. Unde Albine parens carissime Augustorum, illustris mabeatissimi papse Leonis,
:

Romani

papae fideli

rdatione comperimus) contumaci ausu illicitaqua;dam prssumenda tentavit, et ideo Transalpinas Ecclesias

abominabilis tumultus invasit


testatur

maxime

exemplum.

Hilarius

scopus Arelatensis vocatur, Ecclesise inconsulto pontifice, indebitas sibi ordinationesepiscoporum sola temeritate usurpans, invasit nam
:

quod recens enim qui epiRomanse Urbis


,

gniticentia auctoritatis tua;

hac nos in aBternum

victura lege staluisse cognoscat, quam in omnium provinciarum faciat notiliam , edictis propositis ,

incompctcnter removet (removens) ; indecenter alios, invitis et repugnantibus civibus,ordinavit. Qui quidcm, quoniam non facile ab his qui non elegerant, recipiebantur, manum sibi contrahcbat
alios

arniatam,
et

et

claustra

murorum
,

in hostilcm

morem

Ut ubicum(|ue terrarum quisijuis Manicha^orum fuerit deprehensus, poenas, quas in sacrilegos jura sanxerunt, auctoritatc publica? severitatis excipiat. Sitque publicum crimen, et omni volenti
pervenire
:

vel obsidione cingebat

vel aggressione reserabat,

ad scdem quietis, pacem prsedicaturus (praedicaturum), per bella ducebat. 10. His talibus contra imperii majestatem, et
contra revercntiam Apostolicae Sedis admissis, per ordinem religiosi viri Urbis papaj cognitione discussis, ceiia in

sine accusationis periculo lales arguere

sit facuttas.

Ncc cuiquam licitum, tutumquc sit, aut celare tales, aut talibus connivere, cum omnia de his confirmata sint rctro principum consliluta ut noverint universi,hac cdictali lege proposita, Manichaos dignitale militia!, ct urbium habitatione privandos,
:

eum

ex his quos male ordinavcrat,

quidem sentenlia per Galliasctiam sine impcriali sanctione valilura. Quid


lala scntentia cst. Et crat ipsa

enim

tanti Pontiflcis auctoritate in Ecclcsias

non

li-

ne quis innocens talium conversatione et socielate capiatur. Successiones nec capiant, nec relinquant;
xxiv.
de Maiiicb.

ceret? Sed nostram

quoque praeceptionem

haec ratio

Nov. Valenlin. inler Nov. Tlieod. post. C. Theod.

tit.

xxiv.l

'

Dan. IX. Matth.

Nov. Valent.

1. ii.

til.

li.

Epis. ordin.

,,

LEONIS ANNUS
provocavit, nc riUcrins vcl Ililario,
cpiscopuin ninicniiari
niiltit.
,

6.

CIIRISTI

/|/|5,

565
ct

qncm

ailhuc

mitibus Arelatcnsis cpiscopus, qui


ciain

super provin-

sola inansacli iiricsulis pcr-

luimanilas,

iicc

cniciuani altcri Ecclesiaslicis


|)iu'cc|ilis

Vicimcnsem primatum sibi vindicare pra^sumcbat clarissima ciiim urbium Gallicanarum


:

rcbus arina niiscere, aut


ficis liceat

Roinani Ponti-

Arelalensis civitas enitere videbatur, (piani

Auso-

obviarc. Aiisibus eiiiin talibus fides, et

nius

Romam
oliiu

Gallulam noniinat
privilegiis
,

'

aucta eadein

rcvcrentia nostri violatiir imperii. Ncc liocsohim,

impcratorum
biisilliid

sed ct Ecclesiaslicis legi-

qnod
ne

est

maximi criminis, submovemus


minui
rcligioiiis disci|)lina

vernm
;

consecuta fucrat dignilatis ^ ut ad

levis saltem iiitcr Ecclesias

turba nascatur, vel


videatur

Arelalcnsis Ecclcsite cpiscopum pertineret


in provincia congregare.

Synodum

in aliquo

hac

Quamobrem

Arelatcnses

pcreniii sanctione dcceriiinuis ne quid tiim cpiscopis Gallicanis,

episcopi liaud acquiescere visi suiit decreto Concilii

quain aliarum provinciarum, contra


liccat sine viri venerabilis
:

Taurinensis, sed ordinarc ei^iscopos, reclamantibus


populis, in Viennensi et Narboneiisi pro^inciis saepe

consuctudinem vctcrem

papa Urbis

a^terna) auctoritate tentare


sit,

sed

illis

tcntarunt. His acccssit,

quod

ejccto Herote Arela-

omnibus^iue pro lege

quicquid sanxit, vel san:

tensi episcopo, et factionc Constantii tunc magistri

xerit Apostulicae Scdis auctoritas

ita

ut quisquis

episcoporum ad judicium Romani


tus venire neglcxcrit
,

antistitis

evoca-

militum in locum cjus intruso Patroclo, cidem in odium, et invidiain comprovincialium episcoporum
ct

per moderatorem ejusdem


:

metropolitaiiorum contradiceiitium datuin est


et Viennensi.

provincia? adesse cogatur


divi parentes nostri

per omnia servatis, quai


Ecclesiic dctulerunt,

jus ordinandi episcopos non in Narhonensi lantum


Gallia, sed

Romanae

Cum
',

vero idem

sibi

id

Aeti pater carissime Augusti.

Unde

illustris, et prae-

clara

magiiificcnlia tua prajsentis edictialis legis

adversus eum conquesti sunt populi a])ud Bonifacium Romaiiuin Poiiusurparet Patroclus episcopus
tificem de illicita ordinationc praesumiita

auctoritate faciet quaj sunt superius statuta scrvari,

decem librarum nuilcta protinus exigcnda ab unoquoque jiidice, qui passus fucrit pnecepta nostra
violari . Et

quem

ipse Bonifacius

adversus papa rescripsit ad Hilarium


: ,

episcopum Narboncnsem
vinciis

ut ex pra;scripto Nicfcni

manu

divina.

Divinitas te servct pcr

Concilii singuli mctropolitani siiigulis praesent pro:

multos annos, parens carissime. Dat. VIIl id. Junii, Romse, Valentiniano Aug. VI, cons. Hactenus Valentiiiiani constitutio qua facile pcrvidcs Roinani
:

prohibuitque ne Arclatcnsis anhsles suae

provincia; flnes excederet. In quain

quoque senten-

tiam postea Cadcstinus

rontificis in

omnes

Ecclesias auctoritatcm, et ad

hoc

illi

imperatores inservire, ut cjus aucloritas ad-

papa rescripsit ad e()iscopos carumdem provinciarum Viennensis et Nurbonensis Galliarum, nimirum ut quisque metropoli^

versus

omnes

refractarios sarta lecta custodiatur.

H.

Controversia hiter Vlennensem

tensem Ecclesiam.

Caeterum quod ad propositara


spectat, utexacte
altius repetenda.
,

et

Arela-

tanus sua provincia deberet esse contcntus. 13. Postea autem hoc tcinpore S. Leonis papae eadem fermequerela ad Sedem Apostolicam perlata
est

causam episcopi Arelatensis


noscantur, est ipsa
illud

cuncla

advcrsus euindem Hilarium, nimiruin, quod iu

Primumque

provincia Viennensi ordinalum praisumpsisset epi-

non ignorandum antiquam quaestionem agitatam fuisse inter episcopum Arelatenscin et Vieu-

scopum deponere Celidonium, rursunique et alium in locum episcopi Projecti nomine noiidum mortui
substituere.

nensem,quod
Arelatenscin.

ille

pra^tenderet jns ordiiiandi

eiii-

Cum

vero

Romam

idem Hilarius ad
:

di-

scopos provinciae Viennensis spcctare ad episcoiium

ceiidam causam sponte se contulisset


licentia,

de

liis

oinni-

Jam enim
;

tempore Concilii Tauriilla

nensis inter episcopos ejusmodi de primatu coiiiroversia agitata est

hsecque definitio in

Synodo

bus convictus, liaud cxs|)ectata sententia, vel oblenta ab urbe rccedens, rcdiit Arelatum adversus quem hoc ii)5o anno (ut ex rescripto Valenti:

sancita fuit

'.

Illud

dcinde inter episcopos urbium

niani colligi potcst) sanctus Leo ad episcopos Gallia)

Arelatensis et Viennensis, qui de |)riinatus

apud nos

Viennensis provinci;c Epistolam


'"

dedit,

ciijus

est

honore certabant

a saiicta Synodo definitum est

ut qui ex eis com|)robaverit civitatem suani esse

metropolim

is

totius provinci;c

honorem

priinatus
ordinalio-

obtineat, et ipse juxta praecepta

canonum

Divinae culluin religionis , etc. Haexordium bet autem inipsius Pra^fatione ha!C de primatu Ro Hujus muneris sacramentum ita manffi Ecclesia; Dominus ad omniuin Apostoloruin officium \\er[\: :

nuin habeat potestatem. Certe ad pacis vinculum conservanduni, hocconsilio utiliori decretum cst, ut
si

nere voluit, ut in bcalissimo Petro, Apostoloruin

omnium sumino
ipso quasi

placet

memorataruni urbium

episcopis, unaqua;-

quodam
:

que de

his viciniores sibi inter provincias vindicet,

onme

diffunderet

ut ab dona sua velut in corpus ut exortcm se mysterii intelligeprincipaliter collocaret,


capite,

civitates atque eas Ecclesias visitet,

quas oppidis suis


ita

ret esse divini,qui

ausus fuisset a Petri soliditate

proximas magis csse


sibi

constiterit
,

ut

memores

recedere. Huiic
tatis

unanimilatis atque concordiae

non

alter alteram

longiususurpando, quod

estalii propius iuquie-

nari,

cnim in consortium individuae uniassumptum, id quod ipse erat, voluit nomidicendo " Tu es Petrus, et super hanc petram
:

tet. Haec est definiho sanctce Synodi Taurincnsis. 12. At vero liaud his coutentus voluit essc li<>

'

AQSon. de

Concil.

clar.

urb. epipr.

vii.
1.

'

Bomf. Ep. ad
11.

Hiiar.

epis.

Conc. Arelat. 11. c. 18. lo. Narbon. toni, i. Concil.

Cslest. Ep.
Matth. XVI.

c.

4.

toni.

Conc.

'

Leo. Ep. Lxxxix.

i.

Conc. Tauri.

c. 1.

566
acdifioabo Ecclesiam

LEONIS ANNUS

6.

CIIRISTI -Wi.

meam

ut

ffiterni
,

ffdificatio

nensis episcopos, qua etiam agitur de redintcgratione ipsius archiepiscopi Viennensis. Sic cniin se

templi, mirabili muiiero graliiB Dci


ditate consistcrot,

iii

Petri soli-

bac Kcclcsiam siiam firmitale cor-

habct

'

roborans, ut illam nec

bumana

temeritas possct ap-

Dilectissimis fratribus per Gallias, et Vien-

petere, nec porta) contra illani infcri prievalerent.

nensem provinciam
scopus.

cpiscopis constitutis, Leo e[)i-

Verum hanc
Deo

petra; istius sacratissimam firmitatem,


,

conslruclam nimis (ut diximus) sedificante impia vult pra^sumptione violare, c|uis(|uis ejus potestatem tenlat infriuf^ere, etc. Perf^it i)ost ba3c dc
prajsumptione Hilarii in cxcedcndis sua; ipsius provincia; terminis, et dc Cclidonio episcopo, ejusqnc
causa agitata, ipso praesente
Ililario

Qnali pertinaciallilarius Arelatensiscpiscopus


effugerit, sancta vestra fraterni-

judicium nostrum
tas

non ignorat

quia Principis

unde et justum csse videmus, ut Aposlolorum magnam in judiciis


:

Roma;

in epi-

moderationem, (luain in potestate per vicarios suos semper exhihct, Arclatensis episcopusnonexspectavit,

scoporum
scopi
,

Concilio. Subdit et de causa Projecti epi-

a privilcgio sua!civilatissubinotus, humili loco

cui sgrotanti Hilarius subrogaverat successi

discat,

quod

in

magno

gratis

munere

pra;decesso:

sorem; cum, etiam


ctus erat antistes.
tis

morluus
,

essct,

ad Viennensem

rum nostrorum

concesso tenere noluit

sitque re-

id spectaret episcoi)nm

cujus in provincia Proje-

his

Ad postremum vero irritis reddiab Hilario injusle pra;sumptis, ct de crcandis


,

dintegratum Viennensi archiepiscopo privilegium, et jus antiquum, quod Apostolica benegnitas ad Arclatensem ex parte transtnlit civitatcm ut tali
:

novis episcopis prtescripta regula

ba;c in

ipsum

severitate Hilarius coercitus discat

non lemere transVaSed siquidem consu,

Hilarium
14.

S.

Leo

gredi terminos antiquos, canonica pra^Iatione funsit

Suis uuaqua!(iue provincia

contenta

datos.

Data octavo

(al.

tcrtio)

idus Januarii

Conciliis

nec ultra Ililarius audeat convcntus indiqiii

leutiniano Augusto IV et Anieno consulibus

>.

cere Synodales, et saccrdotum Domini judicia se

absque dubio
latus Anicni
conligit.

interserendo turbare

non tantum noverit

se

mendnm irrepsit cum Valentiniano post obitum


:

Ililarii

ab alieno jure depulsnm, sed etiam Viennensis provincioe, quani male usurpaverat, potestafe privatum.

Rcstituendus ergo est textus, ut dicat,

Dignum
rari
;

est

enim, fratres, antiquitatis statuta repaqui sibi ordinationcni provincife indetalis in pra^senti etiam prolatus
,

cum

is

bite vindicabat fuerit, ut

cum

ipse frequentius temerariis, et inso-

sub Valentiniani etMomi consnlatu anni hujus. 15. Habito igitur (ut idem testatur S. Leo) Roma; in hac causa Concilio, liteque Viennensibus ne adjuilicata, data ab ipso ad eosdem Epistola majorestumultus ea de re ab Hilarioconcitarentur,
:

lentibus verbis sententiam damnationis expeteret,


&uae

tantum

stoliccB
sit illi

sacerdolium pro Sedis Apopietate prfficeptio nostra servaverit. Non ergo


civitatis
illi

ordinalio, qui meriti sui conscius,


,

cum

qute-

reretur ad accusandum

turpi

fuga se crediderit

snbtrahendum, exors Apostolica; communionis, cujus particeps esse non meruit Deo (ut crcdimus) hoc agente, qui illum inopinantibus nobis, et ad
: ,

cidem Romano Pontifici adversus eumdem Hilarium interpcUare imperaloris officium per Aetium magistrum militioe cxhibendum. Hactenus Hilarii causa. Scd corrigendum nobis est, quod aliquando opinati sumus, ipsum Hilarium abdicantcm se episcopatu, Lerinum ad pristinam vitam monaplacuit

sticam rcdiisse
nobis viam
sinios

id

quidem existimandi aperuit


^

Sidonius

Apollinaris

dum

in car-

judicia nostra pcrtraxit


bitas,

et inter

examinationes bafleret,

mine Eucharistico ad Faustum, rccensens


ejusdem
fessores, hajc

nobilis-

ne conununionis nostra; consors

ut ab-

insula; incolas, vita; monasticae pro:

scederet latenter, effecit . Addit bis admonitionem

de Hilario

ad eosdeni episcopos Vienncnsis provincia; ne pro levi causa sententiam inferant excommunicationis, pra;flcitque Leontium episcopum, ut in aliquem
, :

Iter redeuntis Hilarii

ejus consensu futura; Synodi in ea provincia cele-

Ex quo putavimus ipsum reversum, episcopatui


nunlio rcmisso.
16.

brentur. Erat Leontius


Gallia Narbonensi
,

iste

cpiscopus Fori Julii in

celcbris

fama

vir.

At plane ab

Vcrum

ubi tandcm pervenit ad nos ab eo-

Leontius,qui postea ejusdem Arelatensis Ecclesia; cpiscopatum rexit, de quo suo loco dicendum ad quem cxtat Sidonii ApoIIinaris h Nostra Epistola ', qua ipsum bis laudibus ornat mediocritas, a;tate vita;, temporc dignilatis, privilegio loci, laude scientia;, dono conscicntiai veslra' facile vincatur, etc. Ha;c ad Leontium Sidonius, cum jam esset episcopus Arverncnsis, ejusdem (luoque meminit in Epistola ad Basilium '. Extat ct brevis de condemnationc Ililarii Epistola ad episco-

hoc diversus

ille fuit

dem

cherii libellus ad
;

necnon S. EuHilarium datus de lauplane comperimus reditum ipsius dibus eremi Lerinum contigisse, cum adbuc viveret Honoratus, imo ipso cxordio ejusdem Honorati episcopatus. Secutus enim Hilariusfuerat Arelatum ipsumS. Honoratum crcatum episcopum, sed eo deinde relicto,
Hilario scripta S. Honorati Vita,

eumdem

amatam

repetiit

solitudinem

id

quidcm

ipse in
agit, his

primis Ililarius tradit, ubi de S. Honorato


verbis alloqucns suos Arelatenscs
:

Vobis

me

tanto

pos Galliarum, nominatim vcro ad provincin Vien-

Sidon.

1.

VI.

Ep. lU.

Bibliot.

Floriacen.

edita

Jo.

Calest. pag.

31.

^ sidon.

' Ibi(J.

Ep. VI.

Ep. xc.

r,EONIS
laborc
iicr lilteras, laiilo

ANNUS

G.

CHRISTI

/|/ir).

^07
marmorco,
verba
:

pcr ciirsiiin siium anibitu

crum

erat opcrluin pi\Tgrandi lapidc


lapidis lcgiinliir litcc

ab insula, cui nie, dereliclis cpiscoiialus sui principiis, sccreli amore retklideram, non audco (iiccre,
iicscicns,

ct in fronte dicti

Sa-

crosancUe legis antislcs

Ililarius bic re(|iiiescit.

Ibrtassc

prajscius,

amovcre

satajj;cl)at .

lUcc ipse. Sed et S. Eucbcrius ad ipsum dc laudc

ercmi scribens, exorditur bis verbis

Magiio tu

Extaiitctsupersunt in (iadem capellafragmenta tabukc marmoretc, ex (juibns epilapliiuin subsequens lilleris Romanis scriptum ebcuiinus
:

quidcm animo cgressus dudum dc domo tua, ct de cognatione lua, usque ad mare magnum, recentia ercmi sccrcta pcnelravcras majore tamen virtute
:

Antistes Domini,

qiii

pauperlatis

amorpm
regna

Pra^ponPns auro,
Ililarius, cui

rapiiit cailestia

palma

obilus, et vincere Ctiristus,

repetita est a te

cum

eremus, quam pctita. Siquidcm banc prius bosjies ingressus es, luibuisti ducem, et velut itineris tui prajvium, quem deinde militicE cajlcstis magistrum eumque tunc sccutus, et parentes relinciucns, parenlem lamenscqucbaris: iiuiic vero cum eunidcm adscitum ad Pontificatus
;

Conteiiiuens et erat tcrreni corporis usuin.

Hic caruis spolium

liqiiit aii

astra volans.

Spermt opes clum quaTit opes, morlalia vitans


Perpetuis ca;lum douis lerrestribus
eiuit.
:

Geiuraa sacertlotum, pleliisijuc orbisque magister


Rustica quin eliam pro Christo munia sumens,
Ofticio vixit

mioimus, sed culinine suiumus.

fasligium

prosequendum

puiaris,

adfamibare

secre-

tum eremi
et

le amor retulit. Ergo nunc cst nobilior, major excmplo. Prius enini cum dcscrtuni penunc cum deleres, comitatus patrem videbaris sertum repetieris, etiam patrcm reliquisti ncmpe ipsum S. Ilonoratum. Uxc ct aUa de bis S. Eucberius, cnm ea occasione pra^claram illam ad ipsum de laude eremi lucubrationem detbt. Ca;teruni quod ad ipsum Hilarium spectat; rursum Arclalum lit: :

Nec mirum post liac moruit si luiniua Christi, Angelicasque domos intravit, et aurea regna, Divitias, Paradise, tuas, fragrantia scmper
Gramina, natautes divinis (loribus liortos, Subjectasque (subjactasque) videt uubes et sidera
ca;li.

18.
larii,

Etad postremum illud satis ad coronam Iliquod licet pro tuendis (ut sibi videbatur
Ecclcsia} Arelalen^is olTcnsam
,

juste) juribus

menon

ruerit tanti Pontificis

tamen quod

sanctitate

vulgari ciarucrit
naj
'

in pubiicis Ecclesite

cliam Roma-

teris

Honorati accersitus,

interfuit (ut ipse docet)


;

cum idem
peregregia

sanctus ex bac vita migravit


,

quem

et

ainnversariatiue

monumentis titulo meruit sanctilatis adscribi, memoria ejusdeni ubique locorum


ob Ecclesiasticas controversias
,

funebri oratione laudavit qua ejus Vitam contexuit jam Arelatensis factus episco[)US. 17. EilarU sanctitas et liicubrationes. At

dies natalis coli. Cui sic ad breve temporis spatium


contigit
rcsilire, ut
,

majori postca impetu

ardentiorique animo

et

licet

creatus antistes

jura sua? Ecclesiaj vindicasit

acriori studio ferretur in bosles. Certe quideni

haud
,

turus,

plus aiquo visus

esse prolapsus

tamen

mediocre specimcn edidit Chrisliaiuc

modestiae

cedens, eo tandem pervenit culminis sanctitatis, ut

dum

ita
:

exagitatus

tam a

Pontiflce

quam

ab impeita et ira

ore

omnium

meruerit commendari. Et ut omitta-

ratore
regis
editis

Sicut* eniin frcmitus ieonis,


,

nius ea repetere quae de ipso dicta sunt superius de laboribus adversus Pelagianam bacresim exantlatis,

tamen omnino conquievit neque contrariis Apologiis suam causam defendit; cum abo,

de ejus erga pauperes munificentia Gennadius


scribit
'

ita

qui id praestandi
et

Hilarius Arelatensis episcopus, vir in

et vis eloquentia; ipsi suppeteret, jura a prsedecessoribus pratjlensa suflragarentur.

sanctis

Scripturis

doctus,

paupertatis amator,

et

19.

Quod vero ad cjusdein


nisi data
:

Hiiarii iucubrationes

erga inopum provisionem non solum nientis pietate, sed et corporis sui

pertinet, nulla praeterea nobis ingenii ejus

monu-

labore sollicitus fuit

nam
:

menta supersunt ,
stola

ad S. Augustinum Eplejus eniin fuisse disciest.

pro reficiendis pauperibus etiam rusticationem contra vires suas liomo genere clarus exercuit

adversus Pelagianos
,

sed

pulum

superius

dictum

Vitam quoque

S.

nec in spiritualibus neglcxit, nam et in docendo gratiam habuit, et absque personarum acceptione omnibus castigatum opus pra;dicationis ingessit. Haic Gennadius. Porro baud bis paucis circumscribi, et conscribi

Honorati primi cultoris insulae Lerinensis, ac deinde


episcopi Arelatensis sui ipsius prffidecessoris
scripsit
est
: ,

con-

quod
:

testatur Gcnnadius', etabi

posteum:
obducParisiis

enim funebris
sed
,

oratio

qua

res ab eo gestas est

valuerunt egregia ejus virtutes,


sanctitudo
^
) :

prosecutus

eam quidem
,

carie situque
in
:

et

spectatissima
est

morum
Gcnnadius

eteniin

(ut

tam latentem diu

baud pridem

luccm

idem auctor

Honoratus, non Are-

latensis, sed episcopus Massiliensis

ejusdem
:

Hilarii

Gcnebrardus cui bene precamur, quod ex ea refellantur fabukx, seu potius


edidit vir doctissimus
libris distincti

res gestas perpetuce

memoriiE consecravit
:

lauda-

tum etiam

a S. Prospero diximus
in Vita^S.

cgrcgio (juocjue

sunt dicenda dcliria incerli auctoiis operis tribus de Vita sancti Honorati, quo in priet alia id

eum

Eucberium GonGermani. Sed accipe nuper ad nos missum epitapbiumipsius S. Hilarii Aiclatensis
prajconio prosecutus est post

mis fingitur idem


filius
,

stanlinus

possunt, nisi
et ignorantiae

S. Ilonoralus Nicomedia; regis gcnus, quac iion sine nausea legi ab eo, cujus sit stomachus ferreus,

episcopi, cujus
rati

extra

sepukrum muros Arelati,

est in Ecclcsia S. Ilonoin capella subtcrranea, dicta; Ecclesia;.

quffi est

subtus altare majus

Sepul-

undique obductus rubigine. Uonoralo. Cicteruin quod ad S. Honorati gcuus atquc patriam pertinct; ex sena20.

De

iiancto

Gennad. de Script. Eccl.

c.

69,

2 ibid. c. 99.

'

Rom.

Martyrol. die v. Maii.

Prov. xix.

Gennad.

c.

nr^s

LEONIS ANNUS

0.

rct

CHRISTI
,

/l45.

eadcmi|ne consulatus digniortum, idem tradit Hilarius fnissequc patria Arelatcnscm idem non obscu)'e significat dum ait ipsum, duce S. Caprasio senc, conversnm in monacluHu germanumqiie nactum comitem Venantium nomine, vitanda? gratia liumana; lautoria illiish-i familia,

Dei arnicos

tale aucta

ailque:

defunctos licct liumana curare Mcniento ita(|ue, amice Dei memento


, , ,

jngiternosiri. Deo incoinquinatns assislis, cancns


illud canticum novnm ct sequens agnuiu (|uocumque vadit tu illi pcdissequus, tn pro nobis patronus, oralionum noslrarum interpres acccptabilis
:

dis,

itcr

arripuisse Orienlem vcrsus, navigioqne

et

fortis

asscrtor,

|)rofusas
:

ad sepulcruin

tuum

pervcnisse in

fratrc Venanlio,

Achaiam uhi dcfimcto eodem ipso ipsum Ililarium cum suis haud
:

aliimni gregis preces perfer


ralione

impetra

ut conspi-

communi omnes simul,


Hirc Hilarius
:

sacerdos ct popu,

leviter a^grotantem, iniisse consilium

patriamrcpc-

lus, qua; jussisti, qua3 docuisti

obtinere merea-

tcndi

qua^nam patria fuerit, expresse non nominet; tamen Arclatuui significat, dum auctor
:

et licet

mur

B.

qui sicnt in

episcopatu

successor

illius fuit, ila in pra?fectura ccenobii Leri-

ipse Hilarins pro

concione allofpicns suos Arelaait


:

neiisis post

cumdem

S.

Honoratum maximus ahhas

tenses,

illis

plane verhis insinuat, uhi

Hinc
,

fuit electus, ul S. Euclierius in lihello

iam vohis Honoralum vestrnm Christns reducil


^ ;culta

ct

manus

saluhritatcm rcgressus sui tempe-

de laudihus eremi dcclarat. At vero ipsum Hilarium suh iiuperatoribus Valentiniano et Marciano diem clausisse
,

ergo ad snos Arelatenses rcductnra atque regressum tradit sane inde recessisse signiflcat. Redeuntcm vcro primnm omnium, consilio
rat, etc.
,
,

Quem

extremum
corrigasex

Gennadius auctor
iiis,

est

quem tamen

qua; diccntur, inferius anno qua-

dringentcsimo quadragcsimo nono, ad

quem
,

an-

Leontii Forojnlicnsis proxime degentis episcopi incoluisse insulam Lcrincnsem a serpentihus ohses-

num

S. Hilarius

pervcnisse demonstralur, decessiset

seque suh consulatu Asterii

Protogenis

sub

sam;

illicque, ccdentibus illis, Ecclesiam et

mona-

Theodosio
21
.

cl Valentiniaiio iinpp.

sterium erexisse, excepissequea saeculo profugos ad vitam monasticam cxcolendain docct sed et Are, :

Hucusque, in pra?sentein

videlicet

annuin,S.
:

Prosperi Clironicon pcrvenit, quod hahelur


telligas ipsuin princi[)io, et fine

ul iu-

conversnm a vila sa?culari aheodem Honorato, idem qui ea scrihit, affirmat Hilarins nam ail Tnnc primum illam patriam, quam fugiendam dudum crcdiderat, agnovit educit me secum suam prajdam, gaudct, triumphat,
rediisset
,

latum

cnm
:

se

carere,decurtatumait
:

(]ue

esse

siquidem Cassiodorus de ipso

exultat,

etc.

Recenset ejus in episcopiim Arela, ,

ad Genserici tempora, et Urhis depraidationem usque perduxit mutilata quidem esse omnia, quE [nxcesserant usque ad finem S. Hieronymi Chronicon,
:

Sanctus quoque Prosper Chronica ah

Adam

tensem assumptioncm ac tandcm aegritudinem obitum atqne funus. Ad postremum vero ejus,

et alia deesse in fine, lector iutelligit.

modi precibns morc majorum eumdem in cslo regnantem Honoratuni intcrpcUat; quod certo sci, ,

'

Cassiod. Inslit. div. lecl.l.

i.

c. 7.

Anno

periodi Graco-RomanEe 5938.

Olyrap. 306.' Jesu Tbeodosii Jun. 44. 38.


et

Christi 445.
III.

Leonis papae

6.

Valentiniani

21.

1.

nianiis

Aug.

Coss. ValenliVicennalia Valentiniani. VL et Nnmus in Oricnte creatus, ut

2.
cirice.

A nuin.

Magnce fuerunt opes episcoporum Alexan1

ad

6.

Nonius

erat magister ofQcio-

liquet ex trihus Theodoreti Epistolis ad


et ex lcgatioiie, (luani Theodosii

eum

scriptis,

rnm anno

CDXLiii,

quo

Tlieodosius ad euin direxit

imp. jussu ad Atti-

lam Huuuorum regeiu ohivit. Hujus legalionis supra meminimus. Susceptus a Valentiniaiio iinp.
iu consulatus oh imperii Augustei vicennalia quibus cusus nunimus anno cdxlix, num. 20 a no,

Novcllam xxxi De ambilu et locis limilaneis. Fuit ctiam unus de judicibus ad Conciiiiim Chalcedonense missis, uhi Anasfasii sancti Cyrilli nepotis querelas contra se oblatas audiit. Questus est Anastasius
,

ut refert Barouius ex Actione iu Coiicil.

bis relatus. Hicc vicennalia i^rohantur ex diceudis

Clialced.,
statini

quod

Noiniis, tuncrestotius orbis luibcns,


Cyrilli, affines ipsius

num.

22.

ah ohitu

impulsu Dios-

LKONIS ANNUS

0.

OHHISTI

/|/|5.

509
rcticet)

cori vcxassct, alque etiani opilMis exhausisset. Pro-

rum nomen
tcris

Origcncs

qui Ecclesias avaris,


([uocirca

digiosum dictu
Epist.

cst,

iriquit

Ganicrius ia Notis ad

tyrannicis, indoctis ct irreligiosis episcoi^is, presbyvel

LVin Tlicodorcti

gratulatoriani ad Noniuni

diaconis tradunt
cathedris qui

de (!orum

consulein, quautas opcs, vcl r?/n7/ testamento, vcl


alia arte
viris

taiiluinuiodo

cohimbas veiidebant
ct

luijusmodi homines collejiisscnl.

Nam

menlioneni fecerunt Matlluciis


Jesu eversas
\\xc
fiiisse

Marcus, quas a

duobus

Cyrilli ha^rcdibus, octo nullia libra-

commemoranl. Atquc utinam

auri Nomus extorsit, Dioscoriisn fcminis duabus ccntum et viginti auri pondo, cui summai ingentes adde pccunias, partim artopolis, |)artim

rum

oenopoUs Alcxandrinis, cx cadem iKcrcditate tradinec majori tamcn prctio plebi ut meliora tas vcnderent. /Estimainde quanta fuerit Alexandrinorum poutificum potentia, quanta? opes, cum usque adeo profuerit uui famiiiaj peperisse duos etiam sanctissinios pontifices, ncm|)e Theophilnm ct Cyqui scdem Alexandrinam sexaginta fere rillum
, ,
,

acconimodata audicalhedram Moysisscderese glorianlur, et totas colunibarum Ecclesias vendunt, cas^jue cjusmodi prajfectis tradunt, de quibus dici potest quod in Jeremia aDoniino profertur Principes populi mei non me cognoverunt Filii insi|)ientes
divin;e Scriptura)
rent, qiii supra
: :

mente

sunt

et

vecordes, sapientes sunt ut faciant niala,

annos continenter tcnuerunt. 3. Patriarcha Alex. omnes sui Patriarchattts


episcopos
patriarchai

ordinabat.

bene auteni facere nescierunt; et quod apud Micha?am, opinor, his verbis conceptumest: Principes populi mei elicientur de domo deliciarum siiarum luec enim si audissent, columbas Christi minime profecto vendidissent, sed principcs columbis par;

Nec mirum tantas


divilias,

fnisse

Alexandrini

cum

patriarcliatus sui Ecclesiae subesscnt. In

omnes eo non soci

centes,acde earum salute sollicitos constituissent. Manifestum est Origenem invehi in episcopos Alexandrinos
siastica
sibi

inimicos, qui Ecclesias et

munia

Eccle-

lum

episcopos onines [)otestate independenti crea-

summo cum

imperio conferebant; ne^jue

bat; sed eliam in omnibus Ecclesiis, quando sibi bene videbatur, presbyteros ordinabat. Synesius in
Epist. Lxvii tcstatur
poli

non posse legitime

cpiscopum Palebisci iii Pentain episcopum consecrari


in

illa interpretari i)Ossunt de Syriaj epiquibus adversus illos protegebatur, et quorum consuetudincs plane diflerebantab^gyptiacis, apud quos ab ipso initio Ecclesiai regimen monar-

enim verba
scopis, a

nisi Alexandriffi,

uti seniores attestati fuerant;

Epistola Lxxvi Electum Olbiatis a Theophilo Alexandrino necessario ( dinationem accipere dcbere, et
in Epistola cv

chicum erat. Et tanien Protestantes, qui adeo invehuntur in absolutam Ponliflcum Romanorum potestatein, tacent de

dominatione despotica Alcxandri-

cam

ud Tlicoi)hilum pertinere. Synein Penlapoli episcopus erat.

sius

autem Ptolemaidis
lib. 2,

Socrates
post

cap. 2i refcrt

sanclum Athanasium

quicxilium in yEgyptum redeuntem busdam Ecclesiis ordinationes fecisse. Sanctus Epiphanius Hajresi lxviu Meletium in ^gypto episco-

suum

sibi auctoritatem arrogabant. consueludo etiam hodie in /Egypto et in JEthiopia viget. Quae nunc viget in Ecclesia Alexandrina consuetudo in qua patriarcha solus
5.

norum

qui

majorem

Ea

est ai-chicpiscopusetmetropolita,

antiquamnobis ob

oculos ponil. Hujus


sia yEthiopica;

Sozomenus
cilio

pos et presbyteros variis in locis ordinasse dicit, et lib. 1, cap. 24 scribit Meletium in Con-

exemplum suppedital Ecclecum enim Abyssini seu Axomitae,


rei

vivcnte sancto Athanasio,


sunt,
is

flde Christiana

imbuti

Nicfeno

damnatum

quod qu:e ad Petrum

Alexandrinum ordinationes pertinebant, usurpasset, nulla alterius episcopi mentione facta, quod in eo
patriarchatu episcopi viderentur simplices vicarii magni hujus et absoluti patriarchoe; et lib. 8, cap.

sanctum Frumentium eis episcopum ordinavit. Mos ille adhuc viget, cum unicus antistes
solus

aut episcopus

sit

in

Abyssinia

Coptita seu ortu

j^gyptius, creatus ac cousecratus a patriarcha

Copto

19 tradit mortuo episcopo urbis Geras (parvum

rum aut Alexandriae in magno Caiio sedente. Nunquam /Ethiopes ad episcopi dignitatem ascendunt,
quia nolunt coelibatum
j4!]lhiopi

oppidum

est

quinquaginta

circiter stadiis distans

proliterl

existiinantque
esse,

PeIusio),cives

quosdam Nilammonem

Ecclesire suae

hanc potestatem
quia
scilicet

committendam non

antistitem elegisse, qui


coepit, ut ordinari se

cum

recusaret sacerdotium

eorum

imperatori, qui est in posses,

suscipere, Thcophilus ad eum accedens, hortari ab ipso pateretur )>, sed eum

sione sunimi imperii, eUam quoad spiritualia sese opponere posset. Miser enim ille antistes onmi prsesidio et scientia destilutus

postero die

nium anno

mortuum esse, ut cdiii, num. 32.

legere est

apud Baro-

omnia

tolerare cogitur,

Jam ter4. Hujiis co)isuetudinis a?itiquitas. liosaeculo patriarchasAlexandriuos hoc jure potitos
fuisse inlelligimus ex

nec potest principi aut ejus ministris refragari. Vocatur liic cpiscopus ab Abyssinis Papas a voce ab antiquis Christianis desumpta, qui episcopos omnes

Origene in suo Commentario

Papas

nuncupabant.

Respectu

vero
,

patriarchae

super Matllk-eum pag. 442 editionis illusliissimi episcopi Abricatensis. Origenes adversus Heraclam
el

Alexandrini solus appellatur Likpapas


episcopus
/ElliiopiiE
,

princeps

archiepiscopus.

Papas

seu

episcopus

Demelrium,

([ui

eum

persecuti fuerant,

^gypto

vocatur

eham Abuna,

Pater noster. Bal-

matus, eos
de

expulerant et asilum quairere coegerant, valde ani Ego vero quod Iiis verbis describit
:

thazar Tellez e Societate Jesu in Historia /Ethiopiae


liiigua Lusitana
ct extracta ex

UIyssi[)oneannoMDCLxedita in

fol.,

columbaram venditoribus scriptum est his convenire existimo (episcopis nempe Alexandrinis quoToMcs vn.

Relationibus illarum regionum, Alhistori-

phonsus Mendez, aliique refcllunt celebreni

72

i7(l

I.KOXIS
lioii/aiuni iiliescuin JjUsilaiiuin,
I>oiilllicali scripsit in /Elliiopia

ANNUS
in

(i.

CIIHISTI

H").
cx-

cuiii

(iiii

sua

proponimus hrcvitalcm, quare potiora tantum


plicabiiiius.
licnsis

Historia

plurcs cpi-

Narrat ita(|ue snnctns Honoratus Massiin

scopos ct palriarclias rcjieriri;


aliciiuiii, cl si

id

eiiim a vcritatc

ci)iscopus

Vita

sancti

Hilarii

cpiscopi

propric

lo(iui vcliiiiiis,

apml cos

iiul-

Arclateiisis, (|iiod cuin Hilarius ct Ceriiiaiius Aiitis-

lus

iiriiiias,

iiullus arcliiepisco|iiis, iiiillus nietroposit, iiec

siodoiensis antistes provinciam lustrantes

ad

ali-

lita, licet

regio vastissima

ullus alius episco-

qiiam civitatem,

ciijus iioincn tacct,

pervenissent,

l)us coiisccralus repcritur pra'ter

paiiam, seu Abu-

nammata ad utrumque
;

nobiliuin et mediocruni

nani

ijui

sokis

alios oidiiiat cl subjeclos liabet

stiidia

arcliijircsljyleros

ant prspositos,

(lui

ccs sacerdotes cxistunt, ordines

solum simpliuon coiiferuiit et


de Priniatu do hislorico
,

convolarunt adstrueiites Celidonium interniiptam siio adhihuisse consortio, (luod Aposlolica'


Sedisaucloritasetcaiionum prohibcnlstatuta, simul
ingereiites sa>euli administrationc perfuiictum, capitali

vocanlur Comos. Quare Marca

in Diss.
ali^iuo

Lugdunensi

n. 2S,

nonnisi

al)

aliquos condcmnasse

scntenlia.

Tanta

rci

statu yEtliiopiic liodicrno

yEthiopia prailcr

male edocto, accepit in Ahunam esse cpiscopos Abun;e


afflicta.

novitate permoti, testes imperant prx>parari. Conve-

niunt ex

aliis

locis

prohatissimi sacerdotes
,

res

sutrraganeos.
6.

Constantinopolis variis modis


6.

omni

ratione prudentiaquc discutitur

accusalio

festimoniis confirmatur. Adhibeturvera simplexquc


definitio
:

Ad num

Marccllinus in Chronico sub hujus anni


:

ut,

quem Scripturarum

regiite

remove-

Aiiud Lysaiitium populari orta iii circo seditioiie,mulli sese invieem occiderunt,mnlcoss. scribit

bant, voliintate propria se removere deberet. Hlc

Urbem
tus

credidit expetendam, ihique seinjustorigorc

ta(]ue intriiisecus

pecuduiiKiue morbo corpora pcrierunt )>. Suh consulihus vero sequeiitis Christi aniii Maj^na iames Conslantinopolim in-

hominum

adstruit

condemnalum. Quod ubi comperit

vir hea-

((

vasit

pestis(iue illico

suhsecuta.
.

Tcmplum
,

regiae

civitatis

igne

cremalum

Sedilio itaque ct fames

(nempe sanctns Ililarius) quaiito studii ardore. quantoque zelo superno fucrit inflammatus, ut non hiemis asperitatem, non Alpium stridores attenderet, vel frigora non vitrea glacialis crnsta; spicula protinus resolvcnda desuper, nec gladii iclui similes

ad diversos annos pertinent, licet Baronius qui in mcndosum MarccUiiii codiccm inciderat, utramque ad unum cumdenuiue refcrat. De illa peste ac fame
lege quae anno sequenti

expaveri aculeos dependentes, vi frigoris tcrrorem

num. 2 refcro. 7. Contentio inter S. Leonem et Tlilarium exorta. A num. 13 ad tO. Hoc anno intcr sanctos Leoncm sumnium Pontificem, et Hilarinm Arela-

mortiferum geluconcretovelut vibrantem dexteram imilantes. Addit postea sanctus Honoratus Hilarium Bomam statini contendisse, sed sanctum Leo;

ncm

co acriter increpito sedem Cclidonio restituisse.

tensem episcoiiuni orla contentio cst a Baronio fuse recitata. Sanclus Leo scripsit ad episcopos per provinciam Vieiinensem constitutos Epistolam xi, alias
Lxxxix in causa
exccsserat, et
Hilarii, qui proviucia; suffiterminos

At Hilarius Boma relicta hyemis rigore sajviente, quos ratione non flexerat, credidit relinqucndos , inquit sanctus Honoratus. Quare sanctus Hilarius

anno superiori Celidonium deposuit, Concilium adversus

eum

incerto

loco

celebravit

el

Arelatem
1

cum Bomam

ad dicendam causani
irritis

rediit, ut recte vidit


Gall.,

Sirmondus, tom.

Concil.

spontese contulisset, haud exspectata sententia Arelatuin rcdicrat. Quare sanctus Leo,
redditis

Sanctus Leo, 177/ idus Januarii ad episcopos Gallicanos de recessu Hilarii ah Urhe scripserit,

cum

qua; ah Hilario pra^sumpta fuerant, inter aha statuit,

ut

modo

ostendetur.

ut non ultra Hilarius auderet Conventiis inclicere


Synoclales, utque praster

9.

consensum Leontii proConcilium


:

Celidonius fuit metropolila

Vesontionensis.

vincia! Vienncnsis antiquioris episcopi,

Celidonium provinciae Vienncnsis episcopum fuisse autumavit Baronius, sed postquam Vitasancti
Boniani ahbatis Jurensis in lucein prodiit, eruditi

altcrius provinciae
privilef/ii siti

non celchretur metropoUtanis clignitate servata. Ea Epistola sine die


;

eum

Bisuntina; Ecclesiae episcopum fuisse


;

non duHilarius

et sine

consule est

sed

cum

Novella Valcntiniani HI,

bitarunt

quod

in ea cap.

2 dicatur

((

a Baronio
est, data

num.

9recitata, (iu;e de

eodem
,
,

negotio

Valentiniano sit VIII icl. Jun. Romce Aug. VI, cos.., currenti sc. anno duhium esse non jiotcst, quin eodem lempore sanctus Leo Epi-

venerabilem Celidonium supra dictae metropohs nempe Vesontionensis, de qua jam locutus erat) patriarcham, patricio pratorioque fultus favore,
(

indebitam
stente

sihi

per Gallias vindicans

monarchiam a

Baronius num. 10 aliique viri eruditi Leontium illuin, ciijus consensu Syiiodi celchranda! crant, sanctum Leontium episcopum Fostolain illam scripserit.

sede episcopali
raiioiie,

memoratum Celidonium, nulla exidejccerat. Oh quod in audientiam


Romae male
gessisse con-

beatissimi

papae Leonis

rojulienseni interpretanlur.
e vivis excessit
,

Verum

is

anno cdxxxiii

victus, restitulo

quoque
oh

in episcopatu

Celedonio,

ut ihidem monstravi.

Cum

vero
lo-

Ajioslolica auctoritate

usurpationem illicitam

plures episcopi hujus nominis isto tempore vixerint,


divinari

regulariter est increpatus .

Verum quidem

est,

non

potest de

quo Leontio sanclus Leo

quatur.
8.

Celidonius anno superiori a sancto Hilario

cpiscopatii flepositns.
liic

discuti

non

potest propter

Causa Celidonii plurihus eam, quam nobis

Quesnellum tom. ii Operum S. Leonis Dissert. v, part. 1,'cap. 2, et Papehrocium tomo vii, SS. mensis Maii in addendis ct corrigendis ad diem v niensis Maii, quo sanctus Ililarius colitur, contendere Vitas SS. Bomani, Lupicini, et Eugendi a monacho Ju-

LEONIS ANNUS
rensi

G.

CIIRISTI

.'i'l5.

571

nnonymo

scriptas, intcrpolaias esse ac


in
iis

snppo-

loqucndi

sililias, (iiiod, in(|uit (Jiicsucllns,

rei)criantur

mani

Parisiensis ejiiscoi^i

niodo utitur Fortunatus in vita S. Ger Non esl cgressus ul:

aliqua vocai)ula, quic fiesincnte qiiinlo s.Tcnlo, vcl


sexto incuntc in

tcrius psallenlium ab ordine,

donec clarescenb! die

usu

fuissc crcdihilc
rvlicjio

non

cst, v.

g;.

dccantalus solcniniter cursus univcrsus consum-

repaitsnre ct

repedare,

et
;

rcligiosns,

pro

maretur ex caiione
isto

Abbates a Cassiano anonymo


vocantur

monacliornni ordinc et monaclio pater Romaniis, pater Lupicimis, eo sensu, (lui rumc in nsu cst

longe

anti(|iiiori,

Summi

Patres, ut

vidcre est in Iioc Operc anno CDXix, ct presbyteri

apud nionac lios. Noinen sacerdotis sine addito, quod priorilius sfficulis episcopum signiticat, usurputur pro presbyfcro, patriarche

appellantur Sacerdotes ab Orosio, ut ibidem anno

CDxv ostcndi. Inio Pontilices Roniani

(lui lioc vel

pro mclropoli-

sc(|ucntis sirculi initio vixerc, prcsbyteros


qiie appellavere 5flcerf/o/e5, uti Innocentiiis

quandoI

tano episcopo.

De dalmatica

sancti
al)

Romani scrmo-

iiiEiii-

nein

facit

anonymus, quam

eo acceptam Lupi-

cinus discipulo suo Eugeiulo moriens tradiderit, ct

sermonein
runi
Petri,

inscrit dc duobiis monacliis

Roinam

|c-

regrinantihus, quos inde rcducit sacris ApostoloPauli


,

et

quod

a sa-culi
,

illius

morihus

Andreoc rcliquiis onnstos, ahliorret. Laudat

Decentium nuni. 3 De consigiiandis infantibus manifestum est, non abalioqnamepiscopo fieri licurc. Nain presbyteri, licet sint sacerdotes, pontificatus taincn apiccin non Iiabent. Symmaclius vero in Synodo Roinana de ahroganda Odoastola ad
:

cris regis lege

num.
:

5 presbyteros

Romanos

nuii-

quod nunquam canonico usque ad finem defidsset cursui; ubi de Horarum canonicarum penso loqui videtur quod tunc nec canoniEiigcntium
;

cupat sacerdotes
titulos
,

Per omncs Romanai


,

civitatis

qui siint presbyteri

adstringi

volumus

lcge

cujus Romanaj civitatissacerdotes volumus

cuni appellatum, ncc lege Ecclesiastica indiclum


fiiil.

religiosisnexibusdcvinciri . Dcniquc

idemAnonyclatis

Alias

Qucsnelli

conjecturas,

utpotc leviores

mus

verba inusilata ac magnifica, stylumque

praetermitto.
10. VitcB

vocibus intensum perpetuo

affectat, inde(|iie Hilarii

genuince.
sexli

SS. Romani, Lupicini

et

Eugendi

sajcuii

Vcrum cum Vitfc illic |ost inilium circa annum dxx scriptse fuerint, ut
sinccritati nihil
rpii

primatum monarchiam appellat, abbates patris et presbyteros sacerdotis nomine nuncupat, quitamcn
ex

communi

loijuendi

modo tunc

adhibcri solito

ipsemet vir doctissiinus fatetur, laudata vcrba ac

dicebantnr secundi ordinis sacerdotes, aut simpliciler

mores Vitarum illarum

officiunt.

presbyteri.
;

Ea

scribendi
post

ratio

absurda noii
re-

Venaiitius ei)iml<\irtiinatus,

circaannum dlxiv, quo ex Italia iii Galliam vciiit, jam poesi inclarcscehat, iu Vita sanctae Radegundis regina; apud Mabilloniuni steculo
i

censcnda

cum non multo

communi usu

cepta fuerit, et voces in consuetudinem venire solitae

Benedictino recitata
pro statu religioso

Religionis

nomen

num. 8 qucmadmo,

non sint, qiiin prius a quod tenipus fuerint


illae

privatis scriptoribus per ali-

usurpatae.

Tres itaque Vitae

genuinae

et sincerae,

ac praeclara Antiquitatis

dum
num.

anonyinus
ei
1

Jiirensis,

usurpat, ct Baiidonovia

monumenta.
1 1
.

monialis

acqualis, qua3

Vitam illam continuavit,

DucB in contrarium rationes referuntur.


citatus,
si

et

36

vocem
ait
:

lllam in
saiicta?

eadcm

significalione

At, inquit Quesnellus

quis Galliaintelliget

adhibct, et

num.

d2 de

Radegundis congrcse

galione loquens

Postquam congregatio

rum statum, quam parum

qiii
illi

tunc crat, attenderit,

conveniat, ut Celidonius Vesontio-

recondebat jam ad pausationem . Marccllinus in Chronico ad consulatum Pauli et Muschiani, anno DXii gestum, utitur verbo repedare ; e\. i^men hic

num
rum

fuisse credatiir illo tcinpore cpiscopus.

Omnes

eniin, ni fallor, consentiunt,

Maximam Sequanonon RomaBurgundionum priii,

vicinas(iue regioncs tunc i^aruisse,

quo anonymus tein|)ore scripsit. Mentionem etiam facit Baudonovia variarum reliquiarum, quae Radegundis a divcrsis accepit, et de Basilica in ejus honorem exstructa. Ad lia;c antiquus
auctor eodem, auctor

nis, scd

partim

Galliis,

partim
credat

cifiibus.

Quis

autem
,

Bilarium
ditionis

ditionis

rtomanai episcopuin
iniinica

in alientB

metropo-

litam jus sihi assiimere

ausum

esse, in extera et

Anonymus

Vita;

sancti Eleulherii episcopi

Tornacensis ab Henschenio ad dicm xx Februarii secundo loco recitata. tria bujus sancti Romana
itinera narrat, et cap. 5 dicit,

Romanis provincia visitatorem egisse, Synodum congregasse, primi ordiuis episcopum deposuisse? Hoc certe nunquam passi essent Burgundiones, sed nec unquam id cordatissimus vir qni si Romanum inonachum Uilarius tentasset in presbytcrum consecravit, ut hujus Vita testatur,
:

clesiam Hormisda regente,


et

eum, Romanam EcRomain se contulisse,

ab eodem Suinmo Ponlifice oblinuisse reliquias B. Mariae i4JgyptiacBe, et B. Stephani Protomaityris, Exidtant clerici, et additque de Toriiacensibiis dalmaticis induti heato pastori suo obviam proce:

non aliam ob causam eum ex Jurensium


evocavit,

quam

quia Jurensia loca


fas
illi

qiiaj

locis ad se Burgundice

dominationis erant, adirc


dotalia iiiunia
illic

nonerat, ut sacerista

dunt. Quare anno dxvih quo Cointius tertiam illam profectionem Itomanam Elcutherii consignat, et
circa (inem

cxerceret.

Ex

ratione altera

sc(iuitur, qiiod
ita

niinirum

Valentinicmus imp. non


sententiani
si

anonymiis Juiensis

tres laudatas Vilas

aegre tulissct Celidoniuin ab Hilario fuisse depoiiec illius

elucubrabat, ct dalmaticae communcs erant, et reliquiK sanctis et magiiatibus, ut plurimum non de-

situm,

causam adversus hujus


defendendam,

tain ardenter suscepisset

cxtra do-

negabantur. Quo ad cursum canonicum

simili

minationis suaj limites episcopus fuisset Celidouius.

572
liiio

r.EONIS
vero lioc
illi

ANNUS

G.
vit,

CIIRISTI

'l'!.).

acccplissimiiin fuissct, (|uocl Ro(iu!0

quod potcutibus non

ccssit,

qiiod in discrimine

iiian;c ditiouis
illa

cpiscopus iu cas Kcclesias,


silii

ab

vila; positiis

cominuuioiii cjus (Cclidonii vidclicct),

avulsai lucraut, jus cl i)ol(!slalcui


lioc cnini ciat

viudicas-

qucin
spiritii

cuiii taiitis (l;iimiavcrat,

conjungi nullateuns
ejus, supeibijc

set;

viam Komaiiis

ali^iuatciius pa-

a((|iiicvit . i^co
iiillat;c,

tumorem mentis
niniis

rare, ad regioiics illas suo itcruin

das

. Ilicc

Oucsucllus, cnjiis

jugo suhjicicnduic rationes Fapebrorcs alio statu in


vir doctis-

et

impiam prffisumptionem

argiiit ,

talemqiie asscrit exlitisse, ut B. Petro

cio laudato probautur.


12. Utriqne satisfit.

nollct esse subjcctus, ct frcciiieiitius temerariis et

Vcrum

iiisolcntibiis verbis scntciitiam

damnationis cxpe

Galliis lioc tcnipore crant,

quam utcniuc

tcret .

Honoratus vcro

sciibit Ililarium

B. Leoni

simiis sibi persuasit

ut euiin ad auniim cdxliii, ct

se illico pr.Tseutasse,

cum

reverentia

iinpendisse

ad annum cdlvi vidcre cst, Ihirriniidioniim regcs Galliam Setiuauorum, et proviiiciam Vicnueusem non obtinupre aute anmiin cdlvi, indcque nulla eorum in Vita sancti Homaui mcntio extat. Et tan-

obscquiiim, et cuin liumililate poposcisse, ut Ec-

tum abcst, ut Burgundionum rcges cum Romanis tanquam cnm bostibus cgcrint, ut cos tanquam dominos colucrint, eorumque paitibus, saltem post obtentam ab eis Sahandiam, scinpcr adba^serint. Aetio mililiaB Romanaj in Galliis pra^fccto in pugna siib Antbcmio imp. hioCalalaunica adfucrunt thimtim regcm imperio fccdcratiim, a Gotbis acie fusum, fugatumque cxcepcnmt Chilpericus rex hoc tempore patricins erat, ct Gundeucus cjusfra: ;

more solito ordinaiet . Deniquc Lco gravitcr cxpostulat, quod Hilarius meriti sui cousciiis ciim (iua?rcretur ad causam turpi fuga se credidit siilifiMliendum , sed Honoratus et sapienti;c et fortitudiiii imputat, quod custodibus appoclcsiariim statiim
sitis

iiycmc sa^vicnte, quos ratione non llexcrat,


Leo)n etiam in propria causa loquenti

credidit rclinqueiidos .
1 i.

nis fides adhibenda.


feri!

Controversia' statum
Papebrocius

omqui

iisdem

verbis Quesnellus et

citati,

iianc

magis

aliis

discussere, proponunt,

priorquo

arbitratur,

Honnralum

post Leonis et Hilarii

morfal-

ter magister

militum, nt

liiiuct

cx

E|iist.

Hilari
:

tem

ila

scribentem ab omni vei palpandi, vel

papae recitata a Baronio an. cdlxiii,

num.

quas

lendi afTcctii liberum et

immunem

fuisse,

credcn-

dignitates uterque obtinuit ab imperatoribus

Ro-

dum

inde(iue

prolixam

Apologiam

texuit

pro
Pape-

manis, qui ejiis successorcs iisdem bonoribus exornarunt. Cum itaque sauctus Ililarius Zozimi papae rcscripto, et vicaria potestate ab illo suis decessori-

sancto Hilario Arelatensi episcopo.

Verum

brocius longe rectius statuit poliorcm, in hujus


causa; narratione, esse auctoritatem sancti Leonis,

bus concessa Celidonium episcopuni


tate

Gallifc, digni-

qiiam aiictoris
sanctus
fiiit,

VitnG sancti

Hilarii,

dejecerit,

lia?

Qucsnclli rationes evanescunt,

ut mentiri nollet;

quia Leo tam tam antiquus, ut

quia etiamsi Vesontio, cujus dicitur fuisse episcopus,

nemo

pro|)ini|iiior

babcri possit
ipse,

testis hujiis rei, cui

hoc tempore Burgundionibus subjecta fuisset, non potuisset Valcntiniaiius imp. non gravissime ferre, quod Hilarius episcopum piiucipi silii addictissimo
et sanctus Leo Porro Hilaritim vicaria illa potestate adversus Celidonium usum esse, indicat sanctus Leo in Epist. ad episcopos Viennensis provinciae scripta, in qiia ab co Hilarius accusatiir tanquam ordinationes sibi omnium per Gallias Ec-

interfuit,

qiiam qua;

ut judex gessit.
quae

Praeter-

quam
magiia
eraiit

qiiod auctori Vit;p sancti Hilarii injuria


fieret si

diceretur in

iis,

non Romae gesta

snbditum male,
ei signiticavit,

ut

ille

querebatur,

babuissct.

cleri post

psisse

anno cdxlv cx auditu et relatu Arelatensis annos viginti aut triginta narrandis, scrimagna autem fleret sancto miniis vera
:

Leoni,

si

vera scripsisse dubitaretur in Epist. \ulgo

Lxxxix ad episcopos Viennensis provinciae.

Cum

clesiantm vindicans
in sua Novella,
recitata,

; indicat et Valeiitiuianus imp. boc anno ab eo data, et a Baronio Alios incompetenter in qua ait de Hilario
:

enim istum possit excusare bona fides audita referentis,Leo non possetnondamnariimpudentissimae
calumniae, falsa scrihcns
;

quis, obsecro, iiitelligens

quain sanctus vir Leo


;

fuerit,

huic dubitabit dare

removit
serte

(sc.

Celidoiiium), iudecenter

a.lios invitis et

repurjnantibus civibus ordinavit, in Gallia sc. ut di-

semel
13.

et

iteium affirmat imiicrator.


inter

fldem illi, (luamvis sancto contraria scribenti, derogare? H:ec Papebrocius, qui postea pluribus agit de culpis saucto Hilario a sancto Leone impactis, et

Dissidiimi

diverso

modo narratum.
et

Qua?

SS. Leonem

et

Hilarium

dc bac inter san-

43. S.

quatenus cxcusari possint. Honorali Massiliensis

episc. narralio in

ctum Leonem,

sanctum Hilariiim controversia


S.

referunturasancto Leone, eta


hil

Honorato episcopo

Massiliensi, valde inter se discrepant. Ait Leo: Ni-

rum

Hilarium babuisse rationabile, quod in sanctoConcilio sacerdotiim posset respondere con:

Profecto qui animum attencausa Leonis njitat. derit, ad ea, qua; pluribus sanctis viris contigere in iiis referendis, qnihus i|isiuiet prKsentes non fuere, sanctimi fJonoratum de iis, quae Romae in causa
Cclidonii, coram saucto Leone gesta fuerant, male edoctum fuisse, non diibilabit. Saeculi sequentis initio magni tuniiiltus Constantinopoli excitati quod sanctus Maccdonius patriarcha Constantino-

tra vero Hilarium laudat Houoi-atus;

(juod sohis

tantos sustinuit,

quod rcquircntcs edocuit, qnod

altercantes vicit . Queritur Leo

ad ea se occulta

cordis istius transtulisse, qua) nullus laicorum dicere, nullus sacerdotum posset audire . Hoiioratus

politanns pati nollct in


adjici
:

hymno

Qui crucifixus
lih.

es

Trisagio bas voces pro nobis. Tunc enim, ut

autem miratur,

qiiod

nequaquam miranles expa-

narrat Evagrius

.3,

cap. 44,

gravissima sedilio

I.EOXIS
exorla
est,

ANNUS

G,

CIIRISTI 445.
dicitur limc

573

perlnde quasi Christiana religio fundi:

qua

Synodns cclcbrata sub Ravennio


aniio circitcr cdmi, (|Uod ex

tus everteretur

aiieoquc crevit, ut imperator Anas-

Ililarii siiccessore,

mox

tasius jira>cones ad

populum

miserit, qui proclamal)e


liis

diclis ruit.

rent se libentissinie iinperio cederc.

tainen

17. Epistola S. Lronis adversus S.


scripta.

omnibus
ret
:

innoceiis fuit ^lacedonius. cui imperator

Hilarium

E|iistola ix divi

Leonis ad episcopos Gal-

insidias struxerat, ut illum e patriarchatu expelle-

licanos [^rovinciLC Viennensis, (|ua qucriliir, Hi/a-

hoc enim

scieiiles

Schismalici die Doniinico in


ei

riian Arelatenseni cpisco|)um

Roma,

iion e\s|ie(tato

magna

Ecclesia Trisagiuin canentes

a(tdidere qui

Sedis

Roman;c judicio

discessisse, inonet([ue Galli-

criicifixus

es pro nobis, ut ipsummet Deum in passione

scilicet

ostenderent,

Cluisti

passum

esse,

canos e[)iscopos, se Arelatensis sedis privilegium ad Vieiinensem transtulisse, su|)positioiiis characteres


aliquot
pra^fert
,

eaque clausula haeresim Eutycliiaiiam magis corroborarent. Et nihilominus sanctus Avitus Viennensis

inqiiit
,

Quesnellus

in

Notis

ad

camdcm
censi
tuiic in

Epistolam

quaj

ex Bibliotheca Florianoiiien
latinls

qu tunc Coiistantinopoli accidere, ad Gimdabodum Burgundia? regem scribens, liorum tuniultuum auctorem facit Macedonium, quem neepisc. de his
gligentiae insciti;cque insimulat
:

[^rodiit.

Nam
erat.

archiepiscopi

Pncterea Epistoladiciturt/ate VIII idus Januarii, Valentiniano Aiuj. IV el Avieno

usu non

aitque juste a??//-

qua

sede

propulsum

esse,

cum

docuerit, crucifixo

pro nobis,ut misereatur, miniine sup[)IicaiKlum, et quicquid putabatur ab Eutychianis ha^reticis concipi, patuerit totuin

Valenlinianus autem aiino cdxxxv quartum consulatum gessit, Avienus anno cdl coiisuI processit. Veruni fatetur [loslea Quesnellus Iianc E|)icoss.

stolam videri necessariam


cera ab

cum

altera,

qua; sin-

hoc ab episcopo praedicari

omnibus agnoscitur, mense

Juiiio scripta

Et lamen non
7iius,

alia ratione

eam clausulam Macedo-

videatiir, et liyemis tem|iore

Roma
:

profectum Hila-

cffiterique

Orlhodoxi non ferebant Trisagio

adjici, nisi quia Eutychiani per eam Deum crucifixum insinuare volebant. Qua de re pluribus egimus anno dxii, quo ea Epistola data. Porro Avitus ad principem suum non aiia scripsit, quam qua; ab

rium narret ejus Vita; auctor unde et Jannario mcnse hanc scribere potuit sanctus Leo Epistolam
ad Gallicanos episcopos,
et postea jirolixiorem alte-

aliquo episcopo, aut viro


est,

illuslri,

aut sanctitate

eodem negotio. Vox arc/uepiscopi |iro episcopi nomine a librariis a;vi sui usum ob oculos habentibus, non raro sup[)Osila ibique scriptum
de
,

ram

claro ex Orienle acceperat, neque

enim verosimile
viris fuisse

Vcdentiniano Aug.
et

IV

\ociy

episcopo natalibus, pietate, et scientia conspialiis,

Avieno, pro No?no.


18.

Niliil

Va/entiniano Aug. VI, itaque certi de hac Epiadticnsit.

cuo cuni
liensi

quani

cum hujusmodi

stola statui potest.


.S.

litterarura

commercium. Hoiiorato

ita([ue

Massi-

Hi/arius Semipe/agianis

Ad

episcopo idem, quod Avito Viennensi nietro-

polita;, accidit; et

quemadmodum

liic

de Macedonii

ad saiictum Augustinum adversus Pelagianos seuSemipelagianos, non


l'J

num.

et seq. Epistola Hilarii

caiisa, sic et ilie

de causa Leonis relationem parum

a sancto Hi/ario Arelatensi

ei^iscopo

ut credidit

sinceram habuit. Ca;terum sanctum Uonoralum auctorem esse Vitoe sancti Hilarii, quod negavit Papebrocius, infra videbimus.
16.

Baronius, sed ab alio Hi/ario scripta, ut suo loco


ostendinuis. Fuit [lorro sanctus Hi/arius Arelatensis
e|)isco[)Us

umis ex

illis,

qui a saiicto Augiistino,

iii

Synodus Arelatensis

II.

Marca
,

lib.

6 de

qua;stione de Prffidestinatioue, discedentes, Semipelagianis adhaerebant.

de Concordia cap. 17, num. 9, et Baluzius in Supplemento libri 5 de Coiicordia cap. 32 num. 1 existimant, ex laudatis Leouis verbis num. 4 [)0sse
constitui

Nam

sanctus Prosper, data ad

sauctum Augustinum
contia
lia illius

epocham

Concilii Arelatensis

II

hactenus
qui

qua omnium, quae de Pr;edestiiiatioue seiitentiam in Galdisseininabautur, cerliorem fecit, rogavitqiie, ut


Epistola,
:

inexploratam.

Nam

cimi constet

Hdarium

ma-

gnas Synodos propria auctoritate congregabat intra Gallias, a sancto Leone hoc anno repressum esse,
locus non videtur dubitandi, ([uin Synodus
bita fuerit
illa

ha-

comprimeret Speramus, non solum tenuitatem nostram disputationuni tuarum [)r;Tsidio roborandam sed ctiam ipsos, quos merilis ati|ue honoribus claros caligo istius
libris editis adversarios

inquil,

ab Hilario, adversus quem Leo excanduit, ob lianc i[)sam causam, ideoque quiii collocanda sit immediate post Concilium Vusense anno cdxlu celebiatum, et ante currentem annum, quo scripta est Leonis ad Gallicanos episcopos adversus Hila-

opiuionis obscurat, def;Ecatissimum lumeii gratia; recepturos. Naiii uiium

eorum

pra'cii)u;i; auctoritatis

etspiritualium sludiorum virum saiictum Ililarium

Sirmoudus eniin recte observavit, hoc Coucilium Arelatense II ex Canonibus Arausicani et Vasensis pro parte coutextum esse, perperamque hactenus ab aliis Constanlini Magni ab

rium

E|)istola.

AreUitensem eiiiscopum sciat beatitiulo tiia admiratorem sectalorenique in aliis omuibus tuae esse doctrina;, et de lioc quod in querclam trahit, jam,

pridein ai)ud sanctitatem tuaiii


litterasvelle couferre.Sed

sensum suum
;

\iev

aliis

Constantii
,

ejus

filii

temporibus adscriptum

quiautriim hoc facturus, aut quo fiiie sit faclurus, incerlum est adde eruditionem humilibus, adde incre^wtioiiem superbis.
Qiiare Hilarius Arelatensis e[)isco[)US
?//*,
ei^at

fuissc

et

de

numero

ejus

Canoiium

in

antiquis
;

unus eo-

exeni|ilaribus

magnam
niilla
sit.

(ii5cre|jautiaiii

esse

cum
Nota)

tameii

iii

eis

Legenda; Sirniondi

posthum;e

in

Ai^pcndice ad tomuni iv Concil. in

qui gratuitam Pr;cdesliiiatioiiein ad iiiitium fidei ab Augustino as;ertaiii iii (|u;estiouem trahebant. Illi vero tunc ha;retici minim* censebantur.

574
19.

LKONIS ANNUS

().

CHRISTI 445.
nrbs primaria

Ab

eis

postea discessil.

k\[o.v Tlilarius,

Icnsis difficcsis in Lolliaringia, cujus

qiii litteras

nionii)iis

de conimdcni Scmipcln}i;iaiioniin opinna cnm Prospcro ad An^nsliiinm itcrfe:

Tullum.
21. Hilarius Arclatensis ct

Plane, rcndns dedit, Prospcro conformia iiarrat qnod sc dicant illnd laccrc non dcbco inqnit
,
,

ncnsis episcopi an. cdxlix demorlui.

Eucherius LvriduBaronius

ex

litteris

sancti
,

Liionis

ad episcopos

proviiicia:

tuam

sanctitatcm, lioc exccjito, in factis ac dictis


.

Lngdiineiisis

(|ui

unanimi consensu Bavennio cpi-

admirari

Ubi vides ntniniqiie eisdem fcrc vcrbis


af^^ere.

de cadcm rc

Sanctmn laincn Ililarinm do-

scopatnm .\relatciiseiii delnlerant, datis Asturio et VrotOQene coss. II lcalend. Septemb., anno nempe CDXi.ix, colligilsanctnm Hilarinm us^iue ad illum
(!liiisti

ctrinam illam postca abdicassc, oslciidinit postrcina ejus \crba qnibns moriens adstantcni snam clcri,

aniinm
eniin

in

vivis fnisse.

Et

quidem
ad

recte;

cornm congrcgationcm

coliortatns cst, alijnc adver-

Prosper
tis

in

Clironico imiicriali

annum

sus Pelagiannm viriis visiis csl pr;ciniinire, nt colli^it Qncsnellus cx ejus Vita iii Notis ad Opcra sancti

Leonis tonio

ii,

ptor Ililaiinm

pag. 913. Sic enim cjns Vita^ scri Cum istins Io(|uentem indiicit
:

innndi princijiibns

cum qnibns
conflixinius,

Apostolns describit

bcllnm jugc

esse

qnod

nulli deerit

(|iiiciimqne ad beatitndinem cadcsti gratia prtTce-

dcnte, etindustriasubsc(|uentc, volucritpcrvenire.

regnanEucherius Lugdunensis episcopus, et Hilarius Arelatensis egregiam vitam morte consumant ; idco(iue anno Christi qnadringentesimo quadragesimo nono, qni vicesimus sextus erat a morte Honorii imp. Quare erravit Cennadius in lib. de Illust. Script. cap. 09, ubi scribit, Hilarium vixissc us(|iie ad Marciani imperium. Sanctus HoXXVI
.

Tlieodosii jnn. post Honoriuin iiatrunm


ait
:

Quoc profecto verba longe clariora sunf quamquai afrernntur, nt probelnrenin novam advcrsns S. Au,

noratns episcopus Massiliensis in sancti Hilarii Vita


diein ejus mortis
est. In (]nilnisdain

gustinum doctriiiam iiiitio secntnm csse. 20. S. Bonorati episc. Arelatensis patria.
Scripsit S. Hilarius

et

non memorat, qui ideo incertus qnidem antiiinis Martyrologiis, hodicrno Romano, colitur diequintamensisMaii,

sermonem

de Vita sancti

Ho-

indeque Henscbenius eo dieeumdem


didit
:

mortuum

tra-

norati episcopi Arelatensis decessoris sui, qnae extat apud Bollandum ad dicm xvi Januarii. Quo ex ser-

mone occasioncm sumpsit Baronius existimandi Hilarium scripsisse Vilam S. Honorati episcoi^i Arelatensis; et sanctum Uonoratum Arelatensem fnisse.
Petrns Saxins in Pontificio Arelatcnsi, Honoratnm generc Bnrgnndiiin exlitisse volunt. VeAlii, nt

cuin tanien illud inde non sequatur, pra>sertim cum iiiscmet observet, in veteribus Mss. Martyrologiis Atrebatensi Ecclesiae Cathedralis, Tornacensi
Monasterii sancti Martini, et La^ticnsi sancti Lambcrli,

inemoria deposilionis sancti

Hilarii episcopi Arela-

tensis cclebietur die vii inensis Maii.

rum

in landata Vita sancli

Hilarii cap. 2, legilnr,

sanclnin Ilonoratnm adbnc Lerinenscm abbatcm, congregaiionem a seinstitutam panlnlum deseruisse, et ut

22. S. Prosper Chronicon suum usque ad an. CDLV perduxit. Ad num. 21. Baronii tempore, Chronicon Prosperi cum hujus anni consulibus desinebat, scd Andrcas Dncliesnius tom. i Historico-

Hilarium

in nova: vit;B iinmortalitatcm rc:

rnm Franciw

addidit

illi

Chionico decem annorum


;

gencrarct, ad patriam profectnm esse (inod ipsemet Hilarius in sermone landato confirmat Mei
:

gratia,

patriam, quain fastidiciat, non dcdignatnr


.

accedere

Qnare eadem erat ulrins^ine patria imo


; :

periocham, qu;e in quibusdam Mss. legebatnr ita nt Prosper Chronicon suum perduxerit usque ad annum cdlv, et captam a Genserico Vandalorum rege 1'rbein Romanam. Aliquot post annos Labbeus
toni.

nterque cognationis vinculo conjunclns, nt liquet Quoiex liis Hilarii de Honorato loqiientis verbis
rens in

me

fidci, sicnt

sanguinis sui

venam
,

. Prae-

Novaj Biblioth. Mss. librorum integrnm Prosperi Chronicon ab Adami, mundique ortu ad armum cdlv publicavit. Denique Pctrus Pithceus
I

terea ibidem Hilarius scribit, Ilonoratnm Arclaten-

alind

Prosperi Tyronis Chronicon,


et

quod Pythoea-

sibus ignotum fuisse

Sed unde ilhul

qujT^so

num

quod jam

e longinquo tam ignotns expetitur? Compellat Hilarins Arelatenscs, qnibus Honoratus incognitus non fuisset, si Arelatis natus essct, et

quidem ex nobilissima
bet

familia usque

ad consulatus

imperalorium dici solet, edidit, ab aliis postea rccnsuiii. Garnerius in Dissert. iii ad Opera Marii Mcrcatoris, duos Prosperos staluit, et Chronographum a discipnlo Augnslini secernit. At Prosperum Aqidtanimi Chronicon scripsisse, testantur
Victorius
et
i|ise

nobilitatem provecta, et

qnem

pcene

summum

ha1,

Aquilanus, in canonis Paschalis

mundus honorem,

nt ait Hilarins citatus cap.


;

Ncque Honoratus Burgundus fuit cum in Vita sancti Lupi legatur, Lupum ortum essc in Leucorum oppido nobiti autem imprimis familia duxisse in uxorem Pimeniolam sancti HUarii Arclatensis sororem, illustris tnemoria'. Llnde ejusdem patriiX ac provinciiE Hilarius, Lnpus, Ilonoratns, imo et VinLnpi germanus fratcr, extitecentius Lerineusis ruiit. Quffi ratio esse potuit, cur in una eademqne
,
,

Hilarum Urbis RomEe archidiaconum, postea papam, Gennadius lib. de Script. Ecclesiast.
Prajfatione ad
cap. 84, Cassiodorus lib.

de Institnt. Divin.
et

liter.

cap. 17, Isidurus Hispalensis lib. 6 Origin. cap. 17

Victor Tnnuncnsis

in

Chronico

Joannes abbas
est

Biclariensis, qui illud continnavit.

Neqne verum

quod

aftiiniat

Garnerius, Chroiiici istius scripto-

rein, coIIatorisetMassiIieiisinmadversarium, tuinin

Oi^ere contra eunideni collatorem,tuin in

ahisquan.
et

insnla

Lerinensi

simul morari

voluerint.
,

Fuere

doque

aiierle reluclari.

Nam

ut ostendit Antelmius

porro Leuci poiiuli Galliae Belgicae

ubi nunc Tul-

in Dissert. viii de Uperibus sanctoruui Leonis

LEONIS ANNUS
Prospcri
A(|iiilaiii
,

G,

inil,

CHRISTI

/i'!.').

:57r.

Ciu'uiioj;ia|ilii;i

['lospcri

cuiu

liinodc peccal. Qiiarto, idciilidcm

persunima

cajiila

aliis cjiis (lictis ct asscrtionilius iibii|iic coliacrct.


21!.

ad Prosperiim revcrsiis
dcin adeu teiiacitcr ut

ejiis

taiidcm vestigia precxscribal. Qiiantiim

Chroniam
pcr

iinperiale

seii

pernm
con,

1'rospero adscriplimi.

Allcriiin

Pithoeamim perChronijicr

circa Concilii Clialcedoncnsis tcnipora; et (iniipsiiiii


(;x

11011

coiisiilcs, iit |iiiiis,

scd

ini|icrato-

(luibusdani factis Cliroiiico


collifj;cre liccl,
iii

illi

Prospcriaiio

iiifaiiis

rum annos
ali<iuo

di;;cstuiii, ictcin Aiitcliiiiiis


fiiissc
ali

arbilralurab

aut

ilb;

iii

Gallu-Provincia natiis,aiii

ilcccrptmn

cx Cliroiiico Prospcri ad

ca

ictatis

plurimum

excgit.

Nain dc

variis (luae

iii

privatuin suuin iisuin,

eoque

iiilcr|)olatiiin. Et-

liac proviiicia lioc

anno contigcre fusius

edisserit,

eniin utruinque a Valentis obilu ducit initiuin. Secundo, utenjue auctor iisdcin verbis ct eloculioni-

dum
iii

alia

(iiucdam illustriora, qiiaialibi contigere,


Varia liujus Clironici Mss. asservantur
sicuti ct in

prailcrniitlit.

bus Oiius

siuiin

indioat.

Terlio,

auclor

Chronici

Bibliotbcca Colbcrtina, in (|uibus,

iinperialis niulta coiitraliit, qiise Prosper fusius nar-

impressis, ainii iinperaloruin loco suo (iuandu(|uc

rat; niox ali(iua


eisiiue siio

miscct, qua; Prosper omittit, in


in

moti sunt incuria librariorum.

duce destitutus,

Cbronologiam

nnil-

liTG

I.KONIS

ANNUS

G.

CHRLSTI

/1^15.

dubiis inserviens.

24. Inscriptio Narboncnsis solrrndis aliqtdl/us In Dissert. Hspalic.i part. 3,

PI

cap. 2, mini. 7 altnli inscriptioncm, (ins MinerbiiE


in

Occitania invenla est


extat

maimdri

incisa,

(|na!(ine

hotiie

Narbone

in

Palatio eplscopali,

<iuain

liroduxernnt et explicarniit Dalnzius in Nolis ad Capitnlaria Rep. Franc. pa};. I2.')G, et Quesnellus in Notis ad Epistolam ii seriplam a sancto Leone ad

Ruslicum Narbonensem episcopum, quamcjue magis declarare juvat.


EXPLICATIO INSCRIPTIONIS NARBONENSIS. ID EST
B
:

liic

tuixi

VI,

Deo et Christo miserante, limen hoc coUocaanno quarto, consule Valentiniano AngIH ivalendas Decembris, xix anno episcopatus
est

Rustici.... Rusticiis episcopus episcopi Bonosi fiiins,

episcopi Aratoris de sorore nepos, episcopi Venerii socius in monasterio, compresbyter Ecclesia; Massiliensis,

Octobris,
et

anno xv episcopatus sui die anni v, III idus cum Urso presbytero, Hermete diacono, eorum setiuentibus, ccepit deponere parietem
;

Ecclesia?

(luadratnm

duduin exustcC. Trigesima septima die in fundamento poni ca?pit. Anno ii, VI idus Octobris absidem poni fecit Montanus subdiaconus. Marcellus Galliarum prafectus, Dei cultor,
prece exegit episcopum hoc onus suscipere, impenaddia necessaria repromittens, qus per biennium
niinistraUonis sua;

prKbuit artificibus mercedem


operas, etc. solidos mil-

soUdorum sexcentorum ad
le

quingentos....

Hinc oblationes

sancU cpiscopi
L.... Oresi....

Venerii solidos C... cpiscopi

Dynami

GC... Agroeci

L... et Deconiae.... saluti....

Ex 23. Varia ejus beneficio e tenebris erula. his discimus primo, veteris Ecclesis ruinas eversas
esse

Octobris, qua; feria

dic decima tertia mensis secunda erat, ac quinta dies anni xv episcopatus RusUci; et die xviii inensis Novembris, dedicationi Basilicarum Pctri et Pauli sacra, (quae ab eversis ruinis trigesimasepUmaerat) nova? Basilica; fundamenta jacta esse anno(iue secundo coeptffi aedificaUonis anno nempe Christi CDXLii absidem positam, die scil. nona mensis

amio

Christi

cdxli,

Octob. Quare Ruslicus Narbonensis episcopus ordi-

natus

fuit anno cdxxvii, die nona Octobris, in quam Dominica cadebat; quibus diebus episcopi consecrari soliti erant. Discimus secundo, Hilarium epi-

scopum, cujus meininit Prosper in Epistola ad divum Augustinum anno cdxxix data, non posse csse Uilarium Narbonensem, ideoque liunc niale suppositum ab aliquibus fuisse in locum Hilarii Arelatensis; cum Hiiarius Ruslicum in sede Narbonensi exceperit. Discimus terUo, Uilarium, qui prffifuit Concilio Begiensi anno cdxxxix habito, fuisse Uilarium Arelatensem noii vero HilariumNarbonensem cum eo anno ut iierperam existimavit Baronius
;

non Uilarius, sed Rusticus Ecclesiam Narbonensem


admiiiislraret. Disciinus (piarto, vicennalia imperii
Caisarei Valentiniani

anno cdxli

edita fuisse

cnm

LEONIS ANNUS
soliti liierint Christiani,

<).

CHRTSTI
27.

/|/|5.

i77
in

annis Imjiismodi fcstivita;rclificai'o,

Synodus Antiochena
e/tisc.

qua Athanasius

tibns

adiiiclis,

Ecclusias

ac

insu(|iic'iili

Parr/iensis
(^oiiciiium

depositus.

Hoc aiino celcbralnm


causa Athanasii Par-

i|iiin(|M('iniio, vel (leceiinio easilcni dctiicarc.

Disci-

A?itiochc7ium

iii

nnis

(|iiiiito,

Marcellitm, viriini pielate

insifiiiern,

rlicnsis cpisco|ii fuiti accnsati, (luod

inte^rnm

rcci-

lioc teinporc ('.alliarnin piielcchini fiiissc, (lui tanien

taturiii Act. xiv (^oncilii Clialccdoncnsis. Atha?i"sius

oinissiis
li<c.

fiiit

in (^ataIof,n) |ii;efectoruni pra^torii Gal-

eniin loquens de Donuio patriarclia Autiocheno ait;

Uisciiniis deniiiue Valentiiiiani Au;,'ust('i iinpe-

rii

vicennalia hoc anno

fiiisse exliibita

erat

enim
no-

hic quartns aiinns a jactis fuiulanientis, is(|ue abso-

lulus

episcopatiis Rusliei (leciiiius noniis a


et Basilica

tlie

na Octobris inchoatus,
verba
lia^c

perfecta fuit die


si^aiifieant
:

Cuni cognovisset morteni beati Cyrilli, rcfilivit et . Quare crnn Cyrillns anno supcriori ad Denni niigrarit, eo vcl curieiiti anno ea Synodus Iiabita. Alhanasius Parrliffi Anliochire viciiKr, diiabus tantum mansionibus ab ea dissitre,

ad judiciuin evocavit

XXIX inensis Novcinbris, qiiod inanifeste


in fruiite inscriptionis posila
est

episcopns
Ecclcsiae

eral

in

Eufratesia

provincia,

enmque

Linien

hoc collocatuni
niano Aug;. VI,
'2ti.

anno quarto

consule Valenti-

etc.

Ecclesiw intra qninquennium de mo?v ob-

solvebanlur.
tus,

Nani ut observavit Quesnellus


ille

apud I)om?i?im patriarcham Antiochenuin accusarunt de argenlearum columnaruin furto, et de qnibusdam aiiis criminibus. Domnus causam delegavit Pa?u)lbio Hierapolitano
sua; cleiici

cita-

episcopo. ejusmctropolita> at(|ue aniico, qui Alexaii-

quartus

annus, non a se\to


jactis Basilicae

Valeiitiniaiii
(Icdii-

dro siiccesserat. /*a;o/An ter Athanasinm ad snam


tertio eiiiscopatnm

consnlatn, sed a
citur
;

fundanienfis

fainillarequippe aiiti(|uisfuit, ut(|noteinpore

construi Kditiciuin publicuni ccBptum esset, (piove

absolutuin, bujusinodi
posteris facerent.

monnmenlis pnlilicis notum Hoc ergo vokiit Rusticus iNarbo,

comparere professus Panolhiumque rogavit, iit alium pio se ordinaret. Sed cum hic statim aliuin noii ordinasset, Athanasius propria auctoritate episcopatum resumpsit. Ejus clerici apnd

Synoduni

vocavit, qni se nolie

renuntiavit,

nensis episcopus signiticare


ffidificatam esse
iilo

per quatuor aiinos


a jactis funda-

Narbonensem Basilicam, annoque


id
est,

quarto a quadro posito,

limen collocatnm esse, sen finem operi impositum. Verum (|uidem est a die xvui Novembris anni cdxli ad diem xxviii ejusdem mensis anni cdxlv fluxisse annos qnatuor, ac dies undecim, sed Rusticus dies illos undecini annos (|uatuor
nientis exacto

Joannem Panolbii successorem intercessere, isque eum, ut coram se compar-eret, vocavit. Sed Atha7iasius causam suam sacra principis jussione, aliis judicibus delegar-i supplicavit, ea ratione quod
J oa nnes mctvopoWlR ejus inimicus foret; cnmqne celebrata ibidem Cf/rillus Constantinopoli esset
,

Synodns

a Proclo regia; civitatis episcopo, et (]yrilli

excedentes, ut plerumque

fit,

neglexit, qui

religiosior fuitiii annis sui ei)isco|iatus

tamen numerandis

ac Procli commendatione Atha?iasius obtinnit Sacram ah imperatore, qua Dom?io Antiochia! patriarcha.'

quintoanni deciini quinti episcopatus sui parietem Ecclesia? duduin exustai sese destruere coepisse. Hkc explicatio confirmatur ex eo quod, postquam in inscriptionis capite linea oblonga condicat, die
teiito,

cum

C?jrillus vitain

causa ejns comniissa fuit, idqne antequam cum niorte commutaret. Athanasins

Sacradivali et litteris Cyrilii ac Procli se reslilutnm existimabat, idcoque a Do??i?w tantum petebat, nt eas executioni mandaret. Verum Do?ii?ius postulationein

generatim

significavit,

quatuorannos

in

con-

struenda Basilica esse consiimptos, consequenter in reliquis, quid quolibet anno quove progressu prassfitum sit, sigiliatim explicat. Primosc. etBasilicam veterem depositam, et nova' jacta fundamenta, secundo absidem positam iJIudiiue ornne biennii
,

hanc merito rejecit, tr.ndcinqne Synodum A?itiochenam, ciii episcopi xxviii interfuere, coegit ad
;

quain ter vocatus Athaiutsius venire noluil, dicens eos sibi inimicos esse. Quare Domnus ettota ejus Sy-

inchoati oims Marcelli (Jalliaruin pra;fecti iinpensis

perfectum esse. Reliquo deinde tempore residuum ex oblatioiiibus sanctorum episcoporum alioruinque absolutum. Refert etiam haiic inscriptionem Gruterus pag. 1038.
o|)eris

nodus Joanni ejus metropolitffi. hnjusque episcopis prfficepere, alium pro eo Parrhenor?t?n sanctce Dei Ecclesia episcopum ordinare, indeque in Athanasii locum, Sabinianus episcopus snbrogatus est. inter Athanasinm et Sabinianum lis poslea de episcopatu Parrbensi exorta, de qua in Actione xiv Concilii Chalcedonensis agemus.

TOMUS

VII.

73

578

LEONIS ANNUS

7.

CIIRISTI 440.

LEONIS ANNUS

7.

CHRISTl

/.4G.

i.

liritannia invadititr a Piclis, et Scotis.


(iiiaflra^esinius scxlus

Aetium missa
existeret
:

his

adduntur

Dnm

Aetius

minimc

Qiiaclriiij^entesiiiTis

Doinini

annuisset, eo quod coiitra viciiios Iiostes occupatuf

annus terUo

Aetii consulatu

ritur, iiovis claclibus

ciim Syinniacho aiieHoniano iniperio .xrumnosws


Galliis
a
riiversis

quidam Brilannoriim strenue

rcsistentes

hos abigunl, (juidam vero coacte iioslibus subjiciuntur. Denique subaclam Picti extremani ejus insulae jiartem,

ctenim Africa, Hispauiis, atque

Barbarorum gentihus
tannia, a Scolis
tatur.

occupatis, qiuB supeierat Bri-

eam

sibi

habitationem fecere, necinde


:

et Pictis

invasa, dira strage vas-

ullra hactenus valuerunt expelli

at vero residui

Sed primiim, quod ad tempus spectat; iie in errorein labeiidi detur occasio emendandus est Bedic textus iii libro de Sex tetatibus, dum tertium Aelii coiisulatum poiiit sub amio vicesimo tertio Tbeodosii, quem constat iii ejus imperii trigesimum nonum incidisse. Prosecutus cst biijusmodi lraj.;cedi;im luctuosam Gilda Britannus, coj^nomenlo Sa])iens, stylo lugubri. Mcminit autein de Epistola
,

tunc a Britannis ad
litia;

i|)siim

jam

terlio

consulein boc anno missa


,

Aetium inagistrum miqua


,

Britannorum strages nunliabatur


Aetius prtesto esse
B Igitiir

royabaturciue
:

Britannorum, dum continuoScotorum impetus formidarent, ultro jam de Bomanorum pra?sidio diffideiites, Anglorum gentem cum suo rege Vertigerno ad defensionem sua; patria; invilavere quos cum amicabili societate exceptos, versa in contrarium vice, pro adjutoribus impugnatores esse sensere Saxones hos nominat Gilda, alii utroque juiicto nomine, Anglo-Saxones . Qiiando autem ea Angli politi siiit insula, suo loco dicturi sumus. 3. Sed unde lot mala? non aliunde quidem, quam ex erumpente scaturigine peccatorum quod
:
:

cum

exercitu

ait

eiiim

'

rursum miseri mittentes Epistolas reli^iuas ad Aetium Bomana) potestatis virum hoc modo loquentes
:

vebementiusidem Gilda deplorans, subinfert de Britannis nontantumonuii genere


l)Iuribus ac

ista

sor-

dium
inquit

inquinatis, sed odio et ira (quod des jieratorum

est) adversiis oj^timos


:

exardescentibus

Si

quis,

gcmitus Britannorum et Bepellunt nos iiuerenles inquiunt ])Ost panca Barbari ad mare, reiiellit mare ad Barbaros. Inter hiec oriuiitur duogeiierafunerum aut jugulamur, aut mergimur, nec ])ro eis quicquam adjulorii ha2. Aetio ter consuli
,
: ;

',

eorum

mitior, et veritati aliquatenus pro-

pior videretur; in hunc, quasi Brilannia; subversoreni,

omnium
et

odia telaque sine rospectu contor-

(luebanlur;

omnia qua3

displicuerint,

placuerint, ffiquaii saltein lance pcndebantur .

Deoque Ac
sed

bentes. Hucusque ex Epistola


sed
|)ergit iiise
:

illa

Gilda recitat

paulo
et ipse

jiost

Et non solum bac sa?culares

viri,

Iiiterea

famesdiraac famosissima

grex Domini, ejusque pastores, qui exem))Io

vagis ac nutabundis ha.'ret, quae niultos eorum cruentis comi^ulit priudonibus siiie dilatione victas

esse

dare manus, cibi caperent

iit
:

[lauxillum ad focillandam

animam
de
cunferti

alios

vero nus(iuam
et

(juin |)otiiis

omni plebi debiierint, ebrietate quampluriini qua vino madidi torpebant resoluti, et animositaturn tumore, jurgiorum contenlione, invidia! rapacibus ungulis, indiscreto boni malique judicio carpcbantur,
scelera
:

ipsis montil)US, speluncis, ac saltibus,

dum

etc.

Pluribus prosequitur
satis

eorumdem

continuo rebellabant,
fidentes in
:

tum primum

iiiimicis ])er

nec

sibi

eo commeutario miscere

multos aniios jirffidas agentibus strages dabant, noii bomine, sed in Deo, sccundum illud Philonis Neccsse est adesse divinum, ubi huinanum cesset auxilium . Hajcijise. Subdit vero mulqua; a]iud Paiilum diaconum ^ ])Ost tis narrare mentionem habitam de Ejiistola a Brilanniis aJ
,

cum

luctu querelas, sed privatam conscripsit ad,

versus clericos invectivam


titulo
ctio
:

quam cjusmodi

notavit

Iii

Ecclesiasticum ordinem acris corre-

cujus bic sallem reddemtis exordium, ex


;

quo

ctelera mediteris
4.

Britannia Iiabet sacerdoles, sed nonnulios


:

insipientes
'

quaniplurimos minislros, sed multos

Gilda
fin.

(le

exci. Crila.

apud Ci'J

Paul.

Diac.

1.

.\iv.
'

prope

Gilil.

de esci. Crila.

LEONIS ANNUS 7.
impudentes
ilt>los
:

CHRISTI

/|'i(3.

579

clcricos, scd f|uosdatn raplores


seil occisioiii

etsub-

paslores (ut ilicuiitui)


i^aratos
:

animai^lebi

anno, (]uo a Marcelino ponitur; eidem assentimur, ut antiquiori omnium clironogiapbo mcritoque
;

niin Inpos

([iiippe

non commoda

in eain
(j.

inius sententiam,

iit

lioc

anno

id acciderit.

jirovidentos, seil proprii pleiiitudinem ventris (|u:e-

Hujusquidein
liis

renles
f;ratia

Ecclesia;

domos
:

liabentes, sed tuipis lucri


,

ctores meininerint,

eas adeuntes

populos docentes

sed

|)r;e-

cxacte dcscribit

plures auNicepborus e vetcribus ilbid vcrbis Adlnic Tbeodoslus


'
:

tanti ()rodigii

cum

((

t)endo inierdiim pessima exem|)la, vitia, malos(iue

imperabal,

mores

raro sacrificantes, ac raro puro corde


aj;entes, priecepta Cbristi

iiiler

altaria str.ntes:

plebem ob peccata non corripientes,


spernen-

ternc motus maginis, ct admirandus exlilit, qui priores oinnes magnitudine, celeritate, ct tcmporis diuturnitate facile superavit. Nam ad
et

nimiriim eadem
tes, et

suas libidines volis


1'elri

tes

Sedein

Apostoli

omnibus implere curanimmundis pedibus ali:

t|Uos

usnrpanles, sed merilo cupiditatis in Judai


Sicpius
iiii-

menses sex maxime duravit, et non ex intervallo, motu continuo omnia conciissit, idque per orbem fere universum adeo ut non solum in urbe imperante (nempe Constantinopoli) tiirrcs in prjesed
:

tradiloris iieslilentemcatbedram desidentes

detratientes, raro vcra dicentes, veritatem pro

ceps ruerint, et murus variis in locis rnptus sit, verum etiam Clicrsonesum, ffidificium illud quod

mico odientes, ac mendaciis ac si carissimis fratribus faventes justos, inopes, inanes, quasi anj,'ucs
:

Macronticbos,

lioc est,

loiigum

murum

vocant,

si-

torvis vultibus conspicantes

et

sceleratus divites

mul omne conciderit, et innumerabilia ubique locorum magnorum operum, templorumque eedificia
pessumierint.
7. Terrae

absque ullo verecundiai respectu sicut ca^iesles Angelos venerantes egenis eleemosynam esse dan:

dani

summis
:

labiispraedicantes, sed ipsivel

obolum
:

tigit; Antiochia)

motus iste Alexandriam quoque atautem impetu vehementiore im-

non dautes nefanda populi

scelera taccntes, et suas


reli-

injurias quasi Cbristo irrogatas amplilicantes

giosam forte matrem, seu sorores


et externas veluti

domo

pellentes,
fainiiiares

secretiori ministerio
etc.

minens, pivTcipua quffique spectacula maxime comminuit. Et innumerabiles accidere casus non terra tantum, verum etiam mari. Alicubi enim terra dehiscens vicos frequentes absorbuil alicubi fontes
:

indecenter accii^ientes,

Addit de inexplebili

non exigui subito exarnere non


fuerit
:

quibusdam
ibi

in

locis

eorum

ambitione, de avaritia, simoniis, pn^posterisque ordinationibus. Sed omittamus verlere sentinam putredinum et cloacam
appetitu
gloriie et
,

ubertim aqua profluxit, quae


radicitus evulsa^

antea esse solita

arbores multae una


:

cum

truncis suis

turpitiidinnm i>enetrare
trectare

ut plane manibus

sit

con-

juslum libratumque tetjua lanee Deijudicium, cur incol.c scelerati dati sint giadio, et punientes eos Barbari pro mercede sint vocati ad

aggeres plurimi dercjiente existeiites in montes ingentes conformati mare termiiios suos transgressum, pisces ingentis magnitu: :

Ddem
((

ut

ita

illamcontigerit impleri sententiam


:

'

dinismortuos velut funda ejecit insula? plures una cum incolis suis submers, hodie quoqiie non apparent naves , undis confertim decedentibus, in
:

et vocabo non dilectam, Non plebs mea vos dilectani non misericordiam consecutam, miseri;

arida, velul

medio mari, immobiles consistere

visEe.

Cladeni ex eo terr;B
nia, Hellespontus,

motu plurimum sensere Bilhy-

cordiam consecutam
poris ratione
5. Miriis

Haec de Dritannis pro teni-

modo

satis.

niaxima,
tis

sicuti

utraque Pbrygia, et Orientis pars dictum est. Invasit quoque Occiden:

terrw motiis uhi de Trisagii miracido

regiones plures

veritas adstruilur.

et

cum

longo duraret tempore,


aliquid remisit, donec

Sub

liujus

quoqueannicon-

non ea qua
vit,

coeperat vehementia grassari persevera-

sulibus

)),

inquit Marcellinus,

ingenti terroG

motu

verum sensim deimpetu

per loca varia imminente, plurima' urbes, Augusta!


centi

(nempe regia! civitatis Constantinopolis) muri readbuc ffiditicalione constructi cum quinquaginta septem tuiribns corruerunt saxa quoque
:

prorsus conquievit. Clades ea talis fuit. 8. Byzanlii aiitem in maximum conjech


tuin, a ruinis a>dificiorum sibi limenles,

mere-

muros

liquerunt, et extra

urbem

in

Campo, qui

dicitur,

ingentia in Foro Tauri,

dudum

siiper sese in a^difi:

morati sunt una


triarcha

cio posita, sine ullius l.Tsione collapsa sunt

pluri-

cum imperatore Theodosio, et paProclo coiitinuis precibus incumbentes


,

bus niliilominus civitatibuscollapsis, fames et aeris pestifer odor multa millia bominum jumentorum-

Deumqueut

propitius eis esset, et ab


liberaret,

imminenU

caali-

lamitate orbein

obtestantes. Et

cum

que

delevit

Hai^c

Marcellinus.
tericE
,

Hic

ille

pkme

est

pavendus,

et

borribilis

motus,

in

quo, sur-

quando motu eo grassante, terra veluti tluctuans concuteretur, et homines per metum eam ex fundamentis
ipsis t^xtirpatum iri

audilum est ab co cani Trisagium :qu;mivis apud I'aulum diaconum atque Cedrennm perperam ponatur anno trigesimo Theodosii imperatoris, apud alios vero ante biennum. Sed cum nuUa sit niemoria annis superioribus, dum sedit Proclus, sub quo oinnes id contigisse ferunt, terrae motum abquem factum essc, nisi hoc
turbine sublato puero
'

sum

vererentur, et

omnes

litaniiset supplicr.tionibus dediti collacrymarent, et ex profundo intinio^iue aiiimo misericordiam divi-

nain implorarent;
excedat,
9.

nein oninium, quod seiisum

tum iniraculum prcTter opinioet mentem omnem


est.

subseculum
Subito

namque

medio, spectantibus om-

Ose. n.

Rom.

ix.

'

Niceph.

1.

XIV. c. 46.

,, :

580
iiibus, (livina

LRONIS ANNUS

7,

CHHISTr
(|ui

yil).

quadam

vi

puor
ila

in acr(>ni sul)limis

caeleslem

ns(|U('.

Iiaclum,

ul jani

ad non appareret,
i)erce|ila,

ubi ejusmodi narravit historiam


,

hfec adjicit

lloc clare noii iini

vel

duobus, sed univcrso


re Constantinopoli

sublatus, divinani vocem, ((ua Aiij^elis Ueiini laudibiis ferre

iiiiindo iiotiun

fiiitn.Id ipsuni Acacius episcopus

mos

esl,

audivil

ea^iue voce

(lonslanlinopolilanus de

eadem

rursum

priore |)uer |)er aereni via reversus descen-

ob

ociilos lacta teslatur. His

adde Latinos
lia-c

dit, et e[)isc()po

Prodo,

ip!-ii|ue

irnperatori, et niul-

Jusliiiianum in Sicilia episcopuin

ncmpe eadem ex
,

tiludini oinni supi^licalionibus oi^eram danli,


(|ue

Deumdeis
,

Syiiodo pubiice scribentem; jungeque Qiiintianuin

iiynniis
lia'C

celebranli, ab Angelis caiientibus se

(jpiscopum Ausculanum eodeni tempore


taiilem
:

eadem

tes-

verba
NOSTRi.

audisse

renuntiavit

sakctis
,

adjice et ad postieinuni saiictum Felicem


Ptintificein
et

SAINCTLS

FORTIS, SANCTUS ET IMMOItTALIS


Qiiffi

MISEIILHE

Komaiiuni
teiii.

ubi Proclus intellexit, slatim ad euin


:

Petruin scribenlem,
Extaiit

modiim

i)opuluni psallerc jussit


(^onslilit,

et teirae motiis

ad eimidem Anliochenum eamdein hisloriam enarranliorum oinnium Epistolie integrai, nul-

statim etiain

oniiiino(]U(! (luievit. Inii^eraiii

la(iiie

ex

iiarte lahefactata!,

lor vero Tlieodosiiis, el

feininis

admiratione
ut per

oiii,

voluntalis aibitrio potens

quas consulerc pro habentur iiilextte


:

tuae
uiia

nium diyna
constilulione

Pulclieiia,

tanto

miraculo perculsi

cum cjusdem

Kelicis papa: decretis toiiio

secundo

imperiali

coiifestim,

orbein

Coiiciliorum receiitioris editionis.


12. Porro divinitus hoc hominibus tum allatum canlicum obili scriplione explicavit pluribus S. Joannes Dainascenus, edito de Trisagio commentai

omnein hymnus divinus iste conciiieretur, decreverunt. Et ex eo tempore Kcclesia Cliristi eum acceptum non (juolibet tanluin die usiirpat sed
,

etiam

(ut simpliciter

dicain) cujuslibet carminis et


oniiiia pleno ore pra'iiiiUil.

rio, narrataiiKiiie
et in libro
iiit,

historiam recenset ac probat


'

qui

laudis Dei inilio anle

de Eide Orlhodoxa

rursum
:

ejus menii-

Puer verborum

eoruiii

myslerium cxecutus,

statiin

eamdem(|ue hi^toriam

repetit

addilque de eo-

vita defunctus esl, el

iii

niagiia Ecclesia, quaj Pacis

dein Tiisagio cognito, atque in Chalcedonensi Concilio

iiomen obtinel, conditus. Locus autem, in quo ille sublime actus est, postea u^o>|jia6;iov, id est, divina exallatio , vocatus csl, Notuin ventum pro urbe Constantinopolitana spectans, etc. 10. lleruit res tanta ad posterorum perpetuum
in

comprobalo; post enim


:

rei gestffi

prfcmissam

narrationem

Quia, inquit, in sancto et


illo

magno

ac universaii quarto

Concilio,

quod Chalcedone

coactum
tur
:

est, ita

cantatus fuisse hic hyninus tradiinter

sic

enim

hujusce sancti Concihi Acla


sane fuerit, illuin
et

monumentum
quo
tale

anniversaria consccrari

niemoria;

refertur.

Quamobrem ridiculum

tabulisque adscribi Ecclesiasticis, diesque signari

prodigium liactenus inauditum evenit

conservant

eam

reverenler Graci, qui ex anli(|uo


in

ipsorum Menologio eadem annuatim


publice legunt, qua> sic se liabent
:

Ecclesia

Die vicesima
,

quarta Septembiis, imperante Tlieodosio terr;B motus factus est magiius et talis qualis nunquam
,
,

antea factus fuisse comniemoratur.


exierit extra urbeiii in

Uno factum

est,

ut totus populus una cuni imperatore et patriarclia

incumbenhuin maloruin depulsione confirniatum,acprius etiam a Seraphim decantatum tcr sanctum hymnum, utpote quo tres Cnaphai stulta et Deitalis pcrson.e declarentur nulla ratione iiixa opinioiie, tanquam scilicet ille Seraphim antecellat, obteri, ac (si superis placet) nec dicam emendari. insignem arrogantiam amentiam Nos vero (disrumpantur licet etiam daemoiies) ita dicemus sanctis dels sanctus fortis
ab Angelis proditum,
,

locum, qui dieilur Cami^us,


illa

SANCTLS ET IMMORTALIS MISERERE NOBIS HacteUUSDa.

propterea quod sine cessatione aliqua erat

ter-

rarum commotio. Cuin

igitur imperator ipse

dosius, et Proclus patriarcha, et

Theototus populus litainiplorarent

mascenus. Porro decantatum reperitur Trisagiou in fine priniffi Aclioiiis Chalcedonensis Concihi, ubi ejusdemque impietatis Dioscorus danmatus est
,

niisetsupplicationibus divinam

opem

consorles
13.
fuerit

lia:retici

acque rejecti.
id,

repente puerulus quidain de inedia turlja in aerem raptus est. Omnibusautem praitimore clamantibus:

Cur autem

hoc potissimum tempore,

Angelico ministerio per

Kyrie eleison, descendit puer, et voce niagna populum compeIIans,petit,utTrisagion in luinc modiim
decanlaret
et
:

patefaclum, causa quideni in promptu

puerum hominibus est. Magna


,

sane diviiia Providentia factum esse videtur

ut

Sanclns Deus

Sancliis fortis

Sanctus
dixisset

cum

immortalis, niiserere

iiobis.

QuEe

cum

animam Deo
testirieatione

reddidit, et
,

teirii!

inotus quievit .

Eutyches in secreto cubiculo et penetralibus monasterii, adversus Divinilatem pugnalurus,super iiicudein obdurata; perlidite, blasphemiae fulmina
ipsa Divinitas,

Ilactenus in Menologio

cujus publiciB ineniori;i?

fabricaiet,

rem

tantani testalam voluimus reli-

quibus labefactanda foret,si licuisset, dum sic in Christo unani naturam


praedicaiis,

quisse.
11.

sicuti

unani personam

Divinitatem esse

Sed rem adeo ingentem, omneque huma,

passani sicuti Ilumanilateni, in necessariam assum-

num captum penitus siiperantem spectatissimis adhuc roboremus teslibiis, nempe sanclissimis
episcopis

Orthodoxis temporis hujus scriptoribus


uti se

rem gestam
huntur
in

habuit, leceiisenlihus, duni inve-

hunc Ilagionon fiilgor inlorserit, sed canticum pra^pararit, quo Divinilatis iiiimurlalitas ubi^iue geutium caneretur, et per ipsum
ptioiiem dediiceret; adveisus nuvuni
duceiii Dei benignitas

machorum

haTeticuin, ut inter alios Asclepiades Trallianus episcopus,

Petrum episcopum Antiochenum

'

Joan.

DaiBasc. de lide Oitlio.

1.

lii. c.

10.

;, ,,

LEONIS ANNUS

7.

trici

CHRISTI

hW,
:

581
in

offensi nuininis conciliatio imploraretur. Sic plane

dicatum, quod Cyri dicitnr


illiini

quo fama

est

divin;c ijroviclentise esl,

imniano consulere peneri


instet i^nTliiun;

Romanum

caiitorem cximium, propler caret

ante parare arma,

quam

niedica-

niiiia decaiitata

hoiiorem

pncinium

virtutis a Dei

menta conficere, ante(|uam veueiuun irrepat iu j)r;ecorilia attjue ante venturam lamem liorrea frumento repiere. Quando a>item prinuim detectus
;

(ieuitricc recepisse.

Templum

auteni id liujusmodi

occasione

istic esl

geos
hus,

et

procera

fuit, in

ercctum. Cui^rcssus in eo loco inqua superioribus tempori-

sit

Eutyciies, qui diu

tc^miue

sauctitatis oldectus

iiescio

ipio

modo, inuiginem Dei


Cuin auleiu

Genitricis
prteleriisse

delituit,

suo loco inferius dicturi sumus.

quidam

occultavit.

muUum

Cyri prcefectl calamitas, unde ad Christnm Sed quid dcinstauratione mcenium collapsorum dicat una cum
iA.

convertitur ; virtuUbns clarescit.

tem[)oris, et iniago lateret, ipsa se ii)sam

indicavit.

Cupressus eiiim iinmenso coruscans

luiiiine,

perinde

aliis

Nieephorus, accipe; posl enim recensitam totam illam de terne motu tetram historiam, et cancaelitus
'
:

atque fax unaardere visa est, et iiigens etiam niiraculorum vis ab obscura ct lateuti efticacia inanavit. Ibi autem quidain curiositate laudata arborem
consceiidit, iniago ea,
fluxit,

ticum

niissum, ad iustitutani narrationem

unde niiraculorum
ei

vis

pro-

hcTRC adjecit

Imperalor ubi
el

terrae niotus

timore

appaniit. Quapropter Cyriis loco


ct

honorem

liberatus est, illico Constantinopolifauffi urbis

mu-

habens, pMlcherrimum

maxiiiium Dei Genitrici

ros reficere aggressus est

majorem nitenium
per dies sexaginta
res-

construxit teni|)lum . Ilucusque Nice|)liorus.


17. Sed quod in liis versetur oratio, rem publimonumentis ;cque testatam, et in Ecclesia publice legi solitam his addamus, quie ex scripto antiquo codice S. MaricC ad Martyros eodem argumeiito
cis

partem, qua> in sicco loco


in

siuit,

eam

qu;B

nunc cenutur foiniam Anthemius


autem
pr;iefectus urbi

tauravit, ing;entiurbi am|)litiidme i^onKTriis prolatis


adjecta. Cyrus

reiiiiuum qni
fiierat,

conciderat,

el vi

temporis labefactatus

mu-

edita recitari

Ecclesia consuevil, his verhis

In

rmn
Et
tre

renovavit, atque in sublimem altitudinem


in

Ecclesia S. Sophiaj Coiistanlinopoli extatputeus, qui

urhe veluti

novaiu redacta formam


in
,

coustruxit.

sanctus dicilur, tectuscoopertorio deaurato, argeii-

cum

aliquando imperator

Hippodromo eques:

toque exornato, de quo

ista

scribimlur. Chrisiianus
ercxercat

certamen staret Byzantii structura Cyri delectati, magnificam illani emisere vocem
exliibeiis

homo

in

janua domus sua

imaginem

Sal-

vatoris,

quam

.Uida;us odio Christian;c religionis no-

Constantinus coudidit

Cyriis restauravit.

Qua ex

cte furto abstulit,

cultroqueejus vullum punxit; ex

caiisa ira percitus princeps, pnrfecti digiiilatem,ilIo

quo
tus,

inflicto

vulnere magnacopiasanguiniseftluxit,
:

sub prcctextu qnod esset homini ademit


,
,

Graeca; superstitiouis cullor


,

Judseique vestes aspersit

et substaiiliain ejus

oninem

qui magno timore affeceamdem acceptam imaginem in propinquum


conjecit, et reversus est in

publicavit .
13. Ha?c quideni passus est Cyrus, etsi invidia

puteum
:

domum suam

quem cum sanguine aspersum


siispicionem addiicta

ejus uxor videret, iu

principis, justo tamen judicio sed hono suo cessit. Qui eniin iiiter tot signa at(]ue prodigia adhuc deorum cultor perseverarel, violento aliquo remedio ab eo mentis delirio curandus erat et sause meiUi reddendus dum namque hisce ne(ut videbatur)
:

est, |);itratuui

ab eo fuisse ho-

micidium
ret.

quod

ille

negavit: sed majoremaugebat

suspicionem,
18.

dum eum

limere et treniere cerue-

Mane autem

facto

venerunt ex niore, qui

cessitatis vinculis alligatus iu

ordineni redigitur
cogitur. Subdit
Ille

ex publico puteo haurirent

aquam

sed

cum

pro

pro salute ad Deuni Christianorum, in Ecclesiam


c.onfugiendo
,

aqua sanguinem

se hausisse conspicereiit,
:

magno

licet

iiivitus

adire
:

sunt horrore exterrefacti


existiniaret illuc cadavera

reque statim per urbeni

enim de eodem Cyro Niceplioius

autem
et in

anisa-

vulgata, advenit illuctandem praefectus urbis, quod

mum
rum
sati.

despondens, ad fc^cclesiam confugit,


allectus
,

occisorum esse projecta.

crum saceidotum ordinem


sacra coluisse,

Smyrnteorum

prajfuit urbi. Smyruc^Ei ubi illum audivere Graeco-

couimunionem
iii

ejus suiit aver-

Qua de causa totum puteum jussit exbauriri aquis, in cujus fundo non honiiuis aliciijus corpus occisuni invenerunt, sed sacrosanclani imagiuem Salvatoris vuluere perforatani, et e vulnere recenlem adhnc sanguinis guttaiu tluere, ut uude sanguis

Cyrus auteni ad eos

Ecclesia talia verba

fecit:

Viriamici, Nativit;dem Uei el Salvatoris nostri

Jesu Cbristi silentio colamus,quoiiiamauditu etiam solo in Virgiue saucta conceplum est Dei Verbum.
Ei gloria
sit

acceptam ad impenitorem

emanasset, certo iudicio doceret. Eain prsefeclus attulit. Cujus jusso, voce
jira^conis inquiri jubetur, qui cadeo

in saecula, Ameii.

civibus
Cyri iu
Cotyaii

fuit, et

Ac deinde gratus Ecclesiam pie gubernavit )). H;cc de

saciilegum

faci-

nus perpetn^sset
ei

promittens indulgentiam criminis

sedem Smyrnensem proniolione:alii autem dicuiit fuisse cieatum episcopum; sed ex una in aliam sedem Iranslatum existimamus. De

eum

qui S|)Oiite sese reuui proderet, poenam capitis secus facienti comminatus. Quae cuin Jud;iei uxor audisset, de viro suo suspicioiiem concepit, secreto-

templo insuper ab ipso in memoriam Dei Genitricis erecto idem auctor ha^c subdit 16. Hujus quoque esl opus lemplum Dei Geni:

que eum

delulit magistratui
est,

quo missis apparise liabebat,

toribuscapi jussus
ctus, rein ii^sam

et

ad imperalorem jierdu-

ahsque lormentis, ut
est.
Ijisa

jialam
>

fecit,

couteslatus se fore Cbristianum. Qui

Niceph.

1.

XIV.

c.

46.

uua

cum

uxorc baptizatus

vero Salvatoris

582

LEONIS ANNUS

7.

CIIRISTI

/|4(j.

veneranda imago siipcr piifcunicollocata est, pulciis antom amliitn nnn-ornin inlra sanctain Ecclcsiani
comprcliciisns. Cnjns
in facli
rci

impiclate cxnit, et reddidit Dci beneficio, religiosis-

gratia kalcndis Noveinljris

sininm Ciiristianum. 20. Dcfunclo Pruclo Flaviamis

eligiltir.

Hoc

mcmoriam
:
:

ca liisioria rccitari consiievit .


itl

codem

aniio

viccsima (luaiia mensis Octobris S.

Ha!C

il)i

scd (ino pntissimum tcmpore

accidcrit,

nnsquam menlio non tainen pulo anle Nicicnam posteriorem Synodnm, qnod de re tani grandi nnlla
ibi

Proclus Coiislaiitinoiiolilanns cpiscopus ex hac vita migiavit cujus quidem rci testes sunt Gra'corum
:

labiila' Ecdcsiastica', in (luibus h;pc scripla legiintiir


'

mciitio liabctur.
19.
:

Comniemoratio

sancli

patris nostri

Procli
litte-

Scd rcdeamus ad Cyruni ct (jiiid dc eo in rebns gcslis S. Danidis Sljlit;comni (Ide conscrijilis memoria digiuim liabcatur, liic describamus tiui Cuidam Cyeiiim illa collcgil Acta. isla liab(H ro, qui iiriiis (|iiidem fuit prtcses, postea autcm ad
: ' :

palriarch;c Constantinopolilani, qni

sacrarum
insignis,

rarnin
aniios

|icritia,

et probitate nioruin
ct meiises Ires

cum

duodecim

episcopatum bene
liac die viibi.

rexisset, in pace niigravit ad

Dominum
Ita

cesima quarla Octobris

sedem episcopalem
scrat proptcr

civitatis in

Phrygia, cui
illa

nomcn

erat CotyBPum, evectns est, ct ab

postca disces-

lumniam,

modo

erat

finamdam motam advcrsus eum cafilia nominc Alexandra, el eodem affecta, quo ille (luciii prius diximus, ct
erat

Nicephorus in Chroiiico de tcniporc sedis ejus idipsum habet ex (]uil)iis cmendandus cst Nicephorus alter, Callistus diclus, qui scdi Procli annos tantuin undecim tri.
:

biiit lias

^ De Procli
lcgi,

scrijitis iiihil

praitcreaquamhomi-

et

sauctus

gravitcr vcxabatur a dffimone. Ejus crgo pater, cum ei venisset in inenlem, ad ipsnm ducit fi-

scri[)tum,

de traditione divina; iMiss;e perbreve quo asserit niissum prulixiorem oliin

fuisse, sed a S. Basilio

liam, naturali bcncvolentiai alium commiscens ar-

dorem, nempe fidei. Simul atque ergo sancti manus cjus capiti fiierunt imposit:c, fiigatus cst spiritns
;

primum, et inde a S. Joanne Chrysostomo oh socordiam et t;r(lium stertentium polius, quam astantium Christianorum esse redditam breviorem.
21. Dcfuiiclo igitur Proclo, in ejus

et qiue

laborabat, statim conspecta cst sana.

locum su-

Porro autcm liuic quoque miraculo fuit altcruin conjunctum. Jam vcro Cyrus sancto valde confideiis, ejus utebatur gratia. Unde etiam uxorem ejus, cui suorum agroruni fuerat mandata cura, (|Uoe ipsa quoque erat dicnioniaca, duxit ad ipsum.

brogatus
rus
', a

est

Flavianus.

Erat hic, in(|uitNicephoEcclesiae cu-

sacrorum donariorum magiicE

stos,dignitatcprcsbyler,vilaautemc;elcslipraclarus.

Creato itaque Flaviano episcopo Constantinopolitano,

Chrysaphius ennuchus,

(jui

pluriinum apud Theo,

Nec eum sua fcfellit fiducia, sed ea quoque cum filia mundata fuit a rabie daMiionis . Ha'c quidem,
ut reor, idcirco Cyrus meruit a da?inonibus adversa
pati,

dosium imperatorem valuit

cum minus gratam

haberet cjus ordinationem, suggessil imperatori, ut


palriarchjc signiOcaret, et electioiiis, seu consecrationis gralia aliquod sibi benedictionis loco mitteret

quod diutius

ipse in idolisextitisseleorumdcni
:

daemonum

venerator

ut hoc pacto

magismagisqne

munus. Cui

S.

Flavianus panes puros

niisit.

Chry-

in Cliristiana stabilirelur fide, dum quantaessetda;moiium imbecillitas, et hominisChristiaiii adversus

saphius conlra,
talilim

aurum

loco bencdictionis esse mit-

tcndiim, contendit.

llle

respondit, non sibi esse

eos polentia, facile iiitcUigeret. Quid

autem postea

rerum

co|iiani, uisi forte

ad hoc sacris ute-

Danieli de acceptis
terit,

memor

beneliciis
:

magnas

ab eodem auctore accipe ei habens et agens gratias

Cyrus prastiPro his, inquit,


(erat

retur templi donariis; salisque scire Chrysaphium,


EcclesiiB vasa

Deo

et

pauperibus esse debita. His

enim doillic

verbis offensus Chiysaphius est, et

sanctum Flavia-

ctus et huuianis littciis cruditus)

iii

posila

co-

num
qiiit.

iiifenso
2'2.

habuit aiiinio.

lunina, supcr quani vitam agebatsanctus, cpigram-

ma

postea insculpsil,

quod

sic

babet
:

Piikheria adrninistrationcm imperii relin Porro Pulcheria Augusta nihil horuin

Flic slat vir, qiii

ventos, quibus undique impetitur, non timet


ulitur alimento, et
sili

Ambrnsia autera

est expers

humana

Altis veio radicibus 1'undavit adilicium,

tolumna

duplici.

conscia erat. Chrysaphius interim nullum non movit lapidem, ut Flavianum e sede tuibaret. Cum vero id omnino, duni Pulcheria sumniam rerum adminislraret, fieri

Est eniui radix Simeon, Filium prscdicaus matri; corruptionis expertis.

non posse

videret,

Eudociam Augus-

tam, qua;
ita

nondum

in Pala;stinam reversa erat, solli-

tam sublime

Cyrus Simeonis Stylita; memoriani habens,quod et inaccessum vivendi genus ipse priaggressus esset, cujus

citavit;

concitans, persuadet, ut pra;posilum


cheria;,

mus
jiost

exemplum
et
liis

Daniel

inii-

eamque paulatim adversus Pulcheriam domus Pulsibi qui suminam rerum administrabat
,

tatus fuerat.

Porro

ista

de Cyro

Daniele longe
qute de eodicturi, pa-

hac tempora

contigere, ut ex

dem
tcbit.

Danicle elSimcone inferius

sumns

Lucubrationiim vero nobilissimi Cyri ingcnii carmen, cujus est titulus, Veritas exulans quod tenipore suaruni angusliarum elaborasse visus est. At de Cyro viro clarissimo satis, quem vexatio
cxtat
;

Eudocia persuasa imperatoris tentavit animuin, ut pr;p|)usitum illum a Pulcheria abducerel. Renuit ille hoc faccre, ne germana; Augustaj ahqu;ini ^ideretur inferre iiijuriain, cnjus ope ct
adscisceret.
consilio

tamdiuimperiuni adniinistrarat. Postquani

vero Chrysaphius spe sua frustratus est, idque ei ex sententia non successit ; aliam aggressus est viam.

Apud Metapbr.

die xi.

Decemb. Sur. tom,

vi. ead. dic.

'

Menolog. die xxiv. Oct.

"-

Nicepb.

1.

xiv. c. 47.

^lbid.

LEONIS ANNUS
Eiulociacque persiuulet,
iit a[iU(l

7.

(|uo

CIIRrSTI 4'iC.

583

Thcodosium

agat,

dedit uxori.

quo

ille

Flavianum secreto
:

iiulncat, ut Pulclieriam

indiaconissam aiiscisceret sicul cnim consuiesquiliam vi ad episcopaltun assiimi, ita ctiam et per illustrcs atque per iiisi^Mies feminas ad illud ministerium
rct
delijAi,

Illa aulem acceptum donavit Paulino, ob consuetiidinem rei lillcraria; familiarissime utebatur, non siiie aliijua suspicionc. ille vero

rcrum ignarus, ut conciharel

silii
:

imperaloris ani-

mum,
dato

illud ipsuni ei doiiavit

qui eo accepto, de

crat in usu.

Quod cum Eudocia


tandein

age-

pomo uxorem
est
:

rogat

(|uae illud se

comedisse

freciuenti
:

sugj^cslione, id

Tlieodosio

mentitu

cuin illud |irofcrens Thcodosius,


et

men-

persuasit

qui consilium

cum

Flaviano de ca re

dacem arguit

inlidam

cujus

rei

causa aiiimus

agenda communicavit. llle vero re accepta, se quod opus csset, facturum promisit. Inlerim autem Pulcheriam, sccretis ea de re datis litteris, de omnibus reddidit cerliorem monuitquene ad se veniret, ne
:

Thcodosii nomiihil ab ea alienus diu perseveravit,


jusso interiin occidi Paulino. H;ec ex Nicephoro
,

Zonara, et
20.

aliis.

Porro domestica,

ista dissidia

sunt
in

tandein abdicatione l'ulcheria3 consopita.

quod

sibi displiceret, facere cogeretur.


Iiis

Hujusmodi autem domesticum bellum

23. Pulcheria

acccptis

tradito pra?posito

domns

Eudocia;,
illic

rccedens ab

urbe,

divertit

ad

perniciem est conversum Ecclesiarum. Conceptumque semel odium adversum sanctissimum Flavia-

Septimum,

private tranquillam vitam actura.

num

haud abdicatione Pulcheriac

exstiiigui potuit,

Cumque
initis

his per

Pulcheriam
consiliis

gestis, facile

Tlieodo-

sed in dies magis magis(|ue studio Chrysaphii eu-

sius et Eudociaintelligerent, Pulclieriam desccretis


in reddilam certiorem Flavianum convertunt odium. Pulcheria autem cum in hunc mo<lum se abdicasset ab administratione
inter
se
;

nucbi incenso occasio qiuerebatur ejus in ordinem redigendi destituto naiuque illo protectione Piil:

cherise, qu;e rebus impeiii vale diclo, privata; \it;B

otium fueriU amplexata, haud


quovis occasionis
27. Sed

ci difticile

visum

est,

imperii, delata cst ad


Ilaec

Eudociam sunima rerum

prffitextu pontiflccin aggredi.

Nicephorus

reliqua vero de

Flaviano suis

quem

vindictam avidc

sitienti

propina-

locis infcrius. Vide


;

quo progrediantur privata studia aulicorum cum omnia miscere, labefactare, atque evcrtere non curent, ut male conceptas semel
aliquando in periiicicm innocentium evoinant
24.
iras.

verit hoslis huiuani generis blasphemia' calicem,

suo loco dicturi sumus abunde. Hic plane apparuit evidens, quonam jiacto purai religionis cultu bene
administretur iniperium,etqiiam felicissime cuncta

Quod autem ad
ipsa,

ipsain Pulclieriain spectat,

succedant, ubi

intercesserat nonnihil otleiisionis Thcodosii et


dociffi

cum

dum

arguere ipsa

Euvoluisset Theo-

locum

vindicat. spatia
,

in eo sancta rcligio primum sibi Jam enim ad quadraginta fcre an-

nonim
feliciter

Theodosii

licet

imbellis et consilii

dosii

imiirudcntiam hujuscemodi facto. Jam negligenlia quadain nsu vencrat, ut Theodosius oblalis sibi libellis, vel aliis ad regimen inipcrii spectantibus, a ministris scriptis, absi|ue
subscriberet
:

inopis inter tot

Harbarorum una iiropngatum


,

insultus, est

imperium
pietate
:

saiicta virgine

pollente
etsi

eorum

inspectione

adeo ut habenas regiminis moderaiite imprudenter aliquando peccare Theodosium


contigerit,
;

quod cum periculose admodum fieragi Pulcheria intelligercl, bujuscemodi ludo eum corrigenduin, in aninuim iiuluxit. Libellum scribit, in quo significaretur emptam a se esse Eudociam conjugem Augustam, si i|ise prreberet assensum obiataque eadem cliarta Theodosio, ipse ex more ei
:

ipsum

et Dei iiidignationem in se
;

comsorori

moverit

tamen misericordiam promeruerit

monitis acqiiiescens. Ubi vero se ipsa Pulcheria ab

imperio abdicavit, perinde atque destituta gubernaculo navis, \eiitorum iinpulsu in diversa fertur
continuo perituia; ita plane Thcodosii imperium pro arbitrio aulicorum, non pro ratione consilii
miuistratuui interiit
ejiis

absque
se

alia inspectione subscripsit


;

recepit ita sub-

scriptam chartam Pulcheria

quie accedentem ad

Eudociam
,

ali(|uaiidiu retinuit,

vocatainque ah

tanta^iue moles corruit, cum fundamentuni, uempereligio pure servata con:

imperatore reddere recusavit; a se eniptam affirmans ostendens de rata babita eniptioiie inipcratoris

Ycllitur.

usus

chirographum sicque falso quidem ejiismodi joco Aiigusli oscitantiam voluit coiidiisse, ac correxisse simul. Sed quod veritas odium jiariat, et principes non facile sibi patiantur illudi haud aequo id animo ab Eudocia potissimum acceptum
:
:

ubi non amjilius Accidit islud quidcm Theodosius sanclae Pulcheriffi consiliis, sed Chrysaphii eunuchi pncfecti cubiculi inflammatis odio et semulationc aflectibus se suaque regenda commisit. In qu;c vero malorum abrupta, peccatorumque voraginem tali duce Theodosius miser in,

est

ciderit, suis locis inferius apparebit.

Quomodo auMarcellinus

Pulcheriam invidia movebatur, quod videret virum suum imperatorem erga sorofuit
:

quffi

et

in

tem hoc eodem amio imperium


Attila

Oricntis rursus ab
cst,

Hunnorum

rege alflictatum

rem Augustam
sulere

esse propensiorem,
,

cum

illa

con-

de rebus agendis

et

refundcre in

eam

quae essent inajoris niomeiiti negotia, se vero despici, et liniis oculis

ab eo conspici cujus infensi animi adversusconjugeniTheodosioejusmodi causa


:

sub anni luijus consulibus ita sumrnatim perstrinniminim ipsum potentissimum at(]ue ferocisgit simuni Barbarorum principcm ab Oriente firogressum usque ad Termophilas (Termopolim, Hermo:

polim)

pervenisse victorem

occiso

qui

se

illi

prsecesserat.

objecerat, magistro militiae Theodosii imperatoris;


fuit
:

25.

Oblatum

aliquando Theodosio mirte


ipse admiratus,

eo(iue niiserriini stalus

Theodosium

esse depressuin,

magnitudinis

pomum quod

dono

ut ejusdem regis sponte se tributarium constitueret

)8/i

I.EOXrS ANNCIS 7.

CHRrSTI

/l4<i.

eteniin despondcns

aninuim, euni

rcsistere ferro

vero ctiam terrain ipsam advcrsus nos concutit pcr


tcrra;

non audcret, auro paceni redimcrc! curavit, missaque lcgationc, annua jiacta pecunia, inipctum continuit 15arl)aroiiim. ('-(rptam tamcn ab lluunis iilacladem Oricntalis iiupcrii ad diios etiam sequentes aiinos propaj,Mtani essc, idem Marccllinus docct cum taiidcm (iit dictum est) Tlieodosius
tani
, :

molus,

et

Uarbarorum

tiirbas iiudiquc adver-

imperator

\itaiis totius tuiius impcrii,

igiiominiose
transcgit,
ele-

admodnm cum

sa?vo tyranno eo

modo

illumqiic in Occidentem eonvertit. Est

quidcm

dum Deus bona largiri nobis ciipit, couliaiia faccrc illnin cogimus ct puMias iungcrc. (^oiisolamur niiiiloiniiius, dum cjus miscricordia; abyssiim in meinoriam revocamus, ct enidimus (luoiiiam non abjiciet Dominus |)opuluiu siiuni, et liacreditatem suam non dereliiiqiiet. Tuain vero magnificentiam ego salulo et oro, ut de bona valetudiiie tiia, qua; mibi optasus concitat. Nos vcro lugcmiis, (|uoniam
,

gans at(|ue perljrcvis Tlicodorcti ad Sallustianum


Epistola dc cjusinodi Barbaroruiu cruptionc,

lissima est,

me
;

doccas

Ha;c ad

Sallustianum

quam

Tlieodorclus

qure ipsum hoc aiuio scripsisse exisest superius)

non

alia

dc causa
'
:

quam ob

peccata obvenisse leslahujiis

timanius, quo (ut dietum


Attilffi

una cum

tur bis verbis


28.
scribit.
ritalia
illis

grassatione teriu' niotus Orientem concussit,

Theodmtus de cladibm

tcmporis

cujus Tiieodoretiis bac cadcin Epistola meminisse


videtur. H(jc item

Sacer dies nobis quidcm consucta spi-

anno famem

et

pestem Constauti-

attnlit

dona

tainen amari peccati fruclus

nopoliin iuvasisse, tciiiplumqiie regiaj civitalis igne

frui

cum

Isetitia

non

perniiscriint

\mc enim
:

crcinatum

esse, Marcellinus aflirmat.

Uuorum

ipse

illorum germiiia et ab initio tribulos, spiuas, ct sudores, et Ia!)orcs, et dolores gcrminaruut nunc

memineral anuo

sui^criori, sed [)er anticipationem,


:

ul alia fecisse noscitur

nos vero ul singula qua;-

qua; singulis reddauuis annis, hic


'Theodorel. Ep
xli.

eadem

colloca-

nnis.

Anno

peiiudi Grapco-Romana; 5939.

Jesu Christi 416.

Leonis papae ~i.

Theo.losii Juq. 45. et 39, Valpntiniaui

III.

22.

\.

Fl. Aclius III ct

Coss. Quinta quinqueiinalia Valentiniani Q. Aurelius Sijmmachus, ut hic


.

Yocatur in Novella

lioc

annoa Valentiniano
lil.

data, de

uterque in Occidentc creatus, ut Onui^hrius in Faslis dcmoustrat. Porro quatuor Symmachi nomiiie consules ordinarii iu Occidente fuere. De priori, anno cccxci quo consulatuin gessit, cgiiuns. Dc illo et Syminacho

Testanmdis

lib.

2 Novcll.

4,

Honorius Aug. obiit; eoque pacto tertium Aetii consulatum in annum Theodosii f)ost Honorium imi^erantis xxiii convenire; quo anno, praisenti scilicet, Britanni a Pictis Scotisqiie vexati auxilium Aclii ter consulis et magistri niilitia; in Galliis implorarunt, ut lit|uet ex eorum Epislola a Baronio recitata, qute exlat apud Bedain in Hist. lib.l, cap.

hoc anuo consule, ct reliquis duobus sermonem habet Sirmoiidus in Notis ad Ennodii lib. 7, Episf. XXV. De Symmacho anno cdlxxxv, altcroque Si/)7i-

macho anno
diximus.

dxxii censulibus videndaqua^suislocis

Theodosium juiiiorem post Honorium anno Dominicce Incarnalionis Neque heec tamen agentes CDXxiii. Addit Beda quicquam ab illo (scilicet Aetio) auxilii impetrare quiverunt, utpote qui gravissiinis eo tempore bellis
13, ubi ctail,

regnum

suscepisse

Quinta quinquennalia impcrii Ca3sarei Valentiniani in hunc annum iucidunt. 2. Britanni auxilium Romanonun implorant.

cum

Bledla, et Attila regibus

Hunnorum

erat occu-

|)atus. Attilae

Et quamvis
fratris sui

anno anle hunc proximo Bletla


sit

interemptus insidiis

Attila

A num.
yle<

ad

5.

Baronius

dicit

emendandum

csse

tainen ipse adeo intolerabilis ReipublicBB remansit


hostis, ut

Bedffi textuin in libro

de Sex a'lalibus, dumtcrtium consulatum ponit sub anno xxiii Theodosii,

totam paene Europam,

excisis invasisque

quem constat, inquit, in ejus imperii trigesimuin nonum incidisse. At non advertit cardinalis doctisBedam qucmadmodum ct Pseudo-Prosimus
, ,

Quin et iisdem temporibus fames Constantinopolim invasit nec mora, peslis secuta est; sed et plurimi ejusdem urbis muri cum quinquaginta turribus corruerunt
civitatibus alque castellis corroderet.
:

speruin in Chronico imiicriah

initium imperii

inultis quoqiie civilatibus collai^sis, fanics et aeriim

Thcodosiani deducere ab anno Christi cdxxui, quo

peshfer odor plurima

hominum

millia,

jumento-

LEOXIS ANNUS

7.

CriRISTI VlG.

)8r

ninK|iic dolevit . Quia vero Baronius, iiuiicato Saxonuin Anj?iorurn(|iic a l>ritaniiis in auxiiium vocatorum ailveiitu in insulani, (ie iliis postca ser-

Theoplianem

nag.

571

distinguendos contendat.

Nam

Evagrius

iib. I, ca[). 17,

Tiicophanesad aiimiin

Tlieodosii xxx,

Cedrenus ad
l-i, ca[).

moncin
bimus.
3.

iion iiabet aiitc aiinuni

cdlxxvii, nos sin-

et Nice|)liorus lib.

annum Thcodosii xxviii, M, de uiiico teri.-c inotu


ail,

j^uia snis

annis ictldentcs,

(luie ilie omisit, supi^ie-

Io([uuntur

(juem Tlieo|)lianes
est

qualuor men,

Constantitiopolis
T)

terr(P.

molu

conaissa.

sium spatio factuin


Tlieo|)lianes,

Conslaiitino|)oii

et

tam

quaiii Cedrenus, ac

Nicephorus nar-

num.

ad

U.

Marcclliiuis in Chionico scribil, sub

rant, adolescentuium in aera divina virlutc subie-

hujus anni
ipne

coss.

magnani famem

Constaiitinoiioiim

valum Proclo
tiasse se li;cc

episco[)0 Constantinopolitano rcnun:

invasisse, pesteiiKiue iiiico

crematum esse. riori, quoea recitat Baronius, rctuiimns, (]iii ct lioc anno ex Marceilino teriiE molum, (pio Conslanliiiopolis concussa, rcfert (|uainvis is tam juxta editio,

subsccutam, ac templum Marceliini vcrba anno sii|)e-

verba audiisse Sanctus Deus, Sanctus fortis, Sanctus iinmortaiis, miserere nostri Froclum vero [)opuium, ut ita caneret, adhortatum esse, et confestim terra; ([uievisse motuin. Veruin
:

est,

hunc

terr;e

nem
terrffi

Onuphrii, (juam juxta cditionem Sirmondi, moliiin iiium mcmorct Ardabure et Callepio

nem

a Proclo factam

motum, et hanc Trisagii institutiomemorari in Menologio die

annosc. se(|U(nti.Quare,ut sfcpius monuimus, depravato codice Marceiiini usus cst cardinalis erucoss.

XXV Septembris, ab auclore vcro Clironici Aiex. tradi eam aiiniversariam menioriam sua a>tate die vi Novembris faclam. Sed existimo, Festum iilud a

ditissimus.

Sed non

tantum Marceiiinus, verum


:

eiiam auctor Chronici Alex. iiunc terra; niotum in annuin se(]uentem confert. ILcc ejus verba Eo-

mense Novembri ad Septembrcm gressu, quod in aiiis Festis non raro


,

tein[)oris

pro-

accidit,

ob ra-

tiones nobis iguotis translatum esse. Scd quid([uiJ

dem anno
et

in^^entes terrtB

Iremorcs fucre, ut mcenia

hac de re
ut magis
5.

sit,

iiquet ex

hac a[)parilione Proclum

procumberent

(quce alioqui vetustate fatiscebant),

anno sequenti, quo ea

conligit, adliuc in vivis fuisse,

omnes

neino (|uisquam auderet domi sux mauerc, sed deserta urbe foris dies et noctes prccibus et

mox ostendam.

litaniisvacarent.

Omnes enimingcns
non

terror occupa-

verat, qnaiis a condita urbe

fuerat.

Nonnulli

ignes quoiiue ca?lestes a se spcctalos aflinnabant.

in offcnsionem Theodosii A num. 14 ad 20. Cyri Panoplitis imp. incurrit. ad fidem Christianam conversio, ejusque clericatus pertinent ad annuin (|uadriiigentesiinuin quadrage-

Cyrus Panoplites

tur litaniarum in Trichonco Vlil idus


ciemeiiti Dei in

Unde etanniversaria memoria ctiam hodie peragiNovemb. pro


genus

hnmanum

patieniia,

cum

in

simuin octavum. Nam terr;e motus, quo mox dixinuis Constantinopoiim quassalam contigit die xxv Septemb. sequentis Christi anni, quo Theodosius
,

tantis niinis ca-lestibus


dit
.

neminem tamen morti


,

de-

im[)., ut narrat

Nicephorus

iib.

t i,

cap. 40, terraj

Erat porro Trichoncus ffditicium

paiatii,

motus timore
ex

liberatus, urbis inuros refici, eainque

quod Constantinopoiitani Magmim vocabant sic appeiiatu!ii, quod tribus concbis constaret. A. Aii duo terrce motiis sint distinguendi. Idem auctor Chronici Aiex. sub consuiatu Valentiniani

quod a Cyro intra dics lx enim cum, audiente im|ieratore, po[)ulus exclaniassct, Cunstantinus condidit, Cyrus
[)arte re[iarare jussit,

pra;stitum. Poslea

restauracit, idein ini[)erator praifecti urbani digni-

Aug. VII et Avieni, ibidem [lerpcram Albini vocati, anno nempe Christi cdl alium terrffi niolum Hoc anuo Conslantinopolis his verbis recitat magnam labem accepit, et terrai motu, mense Ja:

tatem, obtentu quod gentilis esset, ei ademit, et cuin Cyrus ad Ecclesiam se recipiens factus esset ciericus eum e[iiscopum Smyrua;, quae Asiae urbs
,

nuario, sexto et vicesimo die, iioctu a Troadesiis porticibus usque ad serenm Tetra|diyium, sat diu

duranle,
sed

ita

ut

nemo
in

auderet domi suaj manere,

ut narrant cliaiii Thcophanes ad anTheodosii im[). xxxvii ct Zonaras in Ilisloria. Ha!C accidisse anno cdxlvui eruo ex Suida, qui tani in Lexico, ([uam in llistoria de Cyro loquens, scriest, fieri jussit,

num

omnes fugerent

cam[)um, diesque

et noctes

continuarent preces. Ipse imperator cum senatu et popuio pieroque nudus pedes, niultis diebus Deuni votis propitiabat. Ingeus enim terror, qualis nun-

Fuit sub juiiiore Tiieodosio iinp. a quo eliam designatus est prcelorii jiraifectus, et urbis pnetor (iegenduin urbis prcefectus. Inierpres enim hcec

bit

Suidffi
tit).

verba

xxi iivapy.c? CT>,o

inale in latinum vcr-

quam

fuerat,

omnes

percuierat.
vidisse,

bant se ignes in

ca^io

Quidam affirmaunde anniversaria


campo,

memoria precum

celel)ratur etiam iiodie in

ad Dei ciementiani in genus humanuin laudandam . Porticus Troadenscs sic appellatBe a mar-

Fuit autem consularis, et [)atricius. Nam Eudocia, Theodosii uxor, imperatrix, veisuum amans, Cyrnm supra modum admirata est. Sed cuni ea palatio recessisset, et in Orientein profecta, degeret

Hierosolyinis, Cyrus iasidiis appelitus, crealus est

more
eraut.

a Troade

ex Asia advecto

quo

exstructae

Fuerunt vero

binse, posita>quein xii rcgione,

qua? erant ia episcopus et ins|)ector Sacroruni Phrygia! urbe Cotyaio et vilam produxit usque ad
,

in antiqua urbis descriptione. Tetraphylum aireum erat versus forum Tauri, quod exlilit in seplinia re-

Leonem imp.
Epiii|)liani;i2

gione urbis, ut liquet ex Cedreno pag.

34-8.

Existimo

lino inisit,

Eudocia anno lanluin cdxlviii, die pomuni decantatissimuin Pauet ab eo tantum isi|ue ad iin[)eratorcin
)>

Sacro,

auctorem Chronici Alex. eumdcin terra' inoluin iu duos perperam divisisse, licet Goarus in Notis ad
ToMiJS Vll.

tempore ea e gralia impcralorisexcidit, et [)ostea Cyrus ab iinperatore clcricus, ac dein ei^iscoj^us dictus.
74

m
0.

r.EONLS

ANNUS

7.

CIIRISTI

/|'l(i.

Smyrnensis episcopus non


;

fidt.

Vcrura

evectuni
se(|iicnti
(leciiii et

mense

Aprili anni CDXXxiv,

ciim Suidas euni episcopum Cotyaii, renuntialum


asscral
Tlieo|ilianes vcro, Zoiiaras, auclorClironici

niortuus

esl, post(|nain sedisset

anno tantum annos Irecliaiu

ineiiscs ali(]iu)t.

Unare errarunt
ubi

Niiiii-

Alcxaiulrini cl Nice|)liorus e[)iseopiiin

Smyrnmsem
liisio-

cc|)li()rus in Hist. lib. 14, cap. 47,

ei aiinos

facluiu cssc

scriljaiit,

orta inde inter rccentes

dcciin tiibuit, alter Nicepliorus in suo (Mironico,


(|ui ei

ricos controversia, aliis a Suiila, aiiis a Thcopliane

slantibus, ct Baronio nuiu. 15

Cyrum

ex uiia setle

alii(|ue

assignatannosxiict meiisislres, Th('0|ihane?. passim, qui tiadunt eura auiios duodecini


Eebruarii,

in aliam translatum esse existiinante.

Hanc

lilcm

Ecclesiam Constantinopolitaiiain rexisse. Pra;terea


in MeuEcis ad dicni xvi

certo arj^iiincnto ex inonuincntis Ecclesiasticis ct


inilio

quo

Gra!ci sancti

episcopalus Cjri

cleduclo

diiiinam.

Cum

Flacicmi Procli successoris


diciliir

enim ante annum cuxlvui Cyriis in Tlieodosii Aug. odium non incurrerit ct ab eo Cluisti anno ad annum D et ullra Aetliericiis Smyrncnsis episcojjus luerit, aliuin episcopatum, quamColyaii Cyrus noii gessit. Aethcricus enim episcopus Smyrnensis dicitur in Concilio Constaiilinopolitano an. cdxlviii, in

Elavianus scdissc
ct

memoriam celebranl. aunum unmn, menses de


in

cem,

((iiod

Niccpborus

suo Cluoiiico habel

(luibus suirragatur Zonaras in Theodosio juuiorc.


testatur Elavianum ^iovce Romce thronumpcr biennium oruasse. Quare cum Baronio teste, Flavianus niense Augusto anni quadringcntesiini quadragesiini noni in exilmm inissiis fuerit, Proclo anno
(lui

Pseudo-Eplicsino anno cdxlix, et in Chalcedonensi

anno

cdli

celebralis.

Ad eum

ctiain scripsit

Leo

laiituni

sequenti successerat, prcEsertim

si

Proclus

imp. an. cdlviii, ut videre cst in Coiiice Encyclio a|)ud Buluzium, in nova collect. Concil. pag. 1423.
Et ileni(|uc Aelhericus subscriptus legitnr in Concilio

die XXIV Oclol)ris decesserit; alio^iuin

non per bienniiirainchoatuin, sed pertricnninm fcre iutegrum


nislrassel.
9. Refellitur

Flavianus Ecclesiain Constantinopolitanam adini


opinio contraria.

Roinano V sub Symniacho, juxla Labbcuin in edit. Concil. tom. iv, pag. 230. Quare citalos Historicos Byzantiuos, et (jui eos seculi sunt,

Henschenius

Cyrum

epi-

in

Notisad Vitam sancti Flaviani Constantinopolifaai

scopum Smyrnenscin per[)cram


est.

fccissc niaiiifeslum

cpiscopi addiein

xvm

Februarii Baronii opinionem

Obiter hic corrigendus alius error, qui irrepsit

tnelur,

aitiiue

Tbeopbanem consignare moitcin


Proclum

in onincs ediliones Evagrii,


fuit. Is lib. 2,
ca|).

neniiuique obscrvalus
317, juxla editionem

Procli anno trigesimo nono Theodosii imp. kalendis


Maiis |)raisentis Chrisli anni inchoato, ct
die XXIV Oclob. ejiisdera anni xxxix Theodosii e
vivis excessisse.

18, paf,^

Valcsii, inter ci>iscoi)Os,

qui Concilio Chalcedonensi

adfuere, numerat Proterium Smyrnai cpiscopuiu,


loco Aetherici,
(lui

error librariis forte atlribuen-

dus.
7.
tii

Falsce illius traclilionis origo.

Commenli-

Theophaanno scribit, sanctum Cyrillum, et sanctum Proclum e vivis excessisse, cum tanien Cyrillum anno cdxliv denis hac in re auctoritas, qui eo Theodosii

Verum

levissimi raomenti

Smyrnensis Cyri, origincm eruo ex ejus scpulturie loco. Auctor Vit;e sancti Danielis Stylitse, cujus verba Baronius num. 19 rcci Cuidain Cyro, qui priusquidem fuitpraetat, ait ses (non vidi tcxtum grjecuni hujus auctoris, sed non dubito, quin iu eo loco Prcesiclis habeatur Prcefecius), postea autcin ad sedem cpiscopalem civitalis in Phrygia, cui uomen erat Cotyeum, eveclus
Iiujus episcopalus
:

uiortiium esse certissirauin

sit.

Ait pra?lerea Hens-

chcnius, litlerarum corainunicationein inter episco-

pnin Romanum,ete|)isco|)OsConstantinopolilanum, Alexandrinum, et Antiochcnuintam [iroculdissitos,


ostendcre Flavianum necessario anle xxiv Octob.

anni Christi cdxlvii diu cpiscopum fuisse adeoque Proclum hoc anno obiisse. Veruin ea cominunicatio
;

fieri

potuit

duobus postcrioribus uiensibus anui

est, et

motam
sisse
;

ab illa postca discesserat propter quauidam adversus cum caluniniain . Existiinandum


fugit,

CDXLvii et prioribus anni cdxlviii usque ad raensem


iu Pseudo - Synodo Aliam rationera deducit Henschenius ex depositione Bassiani ab episco[)atu Ephesino in Actione xi Concilii Chalcedonensis, sed

Novembrem, quo Flavianus


E[)liesina dc|)Ositus.

enim Cyrum, cum Cotyco

Smyrnani
(scilicet

seccs-

cum

auctor Chronici Alexandriui ad


:

annum

cdl

diserte babcat

Munsit

ibi

Smyrnai)

usque ad mortem.

Nam pronum

est credere ei^isco-

eara ibidein refcUeinus.


10.

pos, praesertim sauctilate vitte et piffistanti doctrina

cons[)icuos, ibi niortuos esse, ubi

eorum sepulcra

Procli disti[)uli

Baronii aHate sancti Scripta Procli. et anaguosti sancti Joannis Cbry,

visuutur; hiuc sine dubio factum, ut Tbeoplianes, auctor Chroiiici Alexandrini, aliique Cyrum niagiii
noniinis et virtutis prtesulcni, Ecclesiain

Smyrueu-

sostomi pauca exlabant scrii^ta; sed ab aliquot aunis oniiiia ejus Analecta grccce et latine publicavit Vincentins Richardus. Edita et a Geveharto El-

sem administrasse,
8.

litteris

mandariut.

menhorslio

alia

quaei^iain

hujus

sancti

prssulis

S. Proclus episc. Constaiitinopolitcmus anA num. 20 ad 27. In Meno scquenti demorluus. nologio Grtccoruin ad diem xxiv Oclob. dicitur,

0|)uscula, ut videre est

apud Labbeuin

in Dissert.

sauctum Proclum patriarcham Conslautinopolitaepiscopatum benuin cum annos xii et menses ne rcxisset, niigrasse ad Doininum dic xxiv Oclob. Verura cum certum sit Proclum ad eam sedem

de Script. Ecclesiast. i{. Pulcheria a rerum administratione remoSanctus ita([ue Flavianus anno duntaxat vetur.

sequenti Proclo successit. Sed Chrysaphius eunu-

cbus supremaui in

palalio, et peues

iinperatorem

assecutus potestatera

cum

a Flaviano obtinere

non

LKONIS ANNUS
possef, nl ali(|U0(l
ct

7.

CHRISTI
CDXi.viu,

/|'i(;.

587

miirms ad iiTip(;ratorcm mitterct,


fit

Pidrheria reriini siiniinnin adiniiiislrante, nulla


Endiicia; Tlieodosii uxori
palriaiclia

mox
Ilanc

scquenti, ut ostcndi, reriim adminislrationem siiscc[)erit.

cum Endocia anno tantum

ipse valeret aiietoritale,

auctor,

ut Piilclieriam a

iliacoiiissam

ordinandam, imperaloro jiibente, impetret. F/aviamts mala iiide nascitiira pr;csentiens litterls Piilcherioi si^nificat iiijiinctum silii mandalum, et ne in suum consiiectuin vcniat, moiiet. Illa in Hebdomum secessit, ul)i piivr.tam vitam csit, et Eudocia
neoolioruni adniinistrationem accepit. Ila
fert

rem

re-

Tlicophanes ad anniiin Incarnat. secundum Alex. CDXL, kalendis Septemb. sequentis Cliristi
anni inchoalum. Ex quo et
liqiiet,

nosfram senfenliam confirmat anniis, quo in offeiisinnem Tlieodosii imp. incidit, qui aliusesscnon potest, quain anuiiscDxiviii,uti siipra mim. Fi... demonstravi. Curn enim id contigerit, post(|uam Eudocia riierosolymam secessit, liquet eam ante annum illum pcregrinalionem illam non siiscepifsc. Baroiiiiimquc deceptum, qui eam post Theodosii morlcm dillcrt; qua? opinio magis infra confutabitiir. Errarunt etiam Marcellinus in Chro-

Cyrus

nico, qui Valenfiniano V, et Analolio coss.


Cbristi

anno

sc.

co lantum anno

Flaviayium ordinatum
illud

cum Chrysaphins muniis


et dignitatis
\'i-

ab eo peteret, in ordination^s

Paulinus magister officiorum in Ca^sarea Cappadocii;c jubentc Theodosio piincipe inferemptus est,et aiicfor Chronici Alcx. qui ad
:

cdxl scribit

cem, ut ibidcm Theophanes. EamdiMn rem narrat Baronius ex Nicephoro lib. t-4, cap. 47. 12. Discordia inter imperatorem et ejus conjugem enata. Caeterum , inquit Theophanes, postquam superiora narravit, Pulcheria ad privataiii compulsa vitain et Eiidocia negotiorum curam gerenle, tale quidpiam accidit. EratPaulinus

annum

cdxliv,

cI

ca-dcin Paulini, et profectionem

Hierosolymitanain EudociffiAugustae; hujusquemor-

tem uno fcnore recitat. Epiphaniorum, malum

Ille

tamen

recfe notat, die

quodara paupere donatiini fuisse, huicque centuin quinquaginta aureos ab eo datos. Ad num. 27 13. Atlilai de Romanis victoria.
illud iinpcratori a

quidam

vir litteris
,

omnibus

et formffi

venusfate

et seq. Marcelliuiis in Clironico


pii

ad Ardaburii

et Aly:

conspicuus

Eudociic apprima;

carns

cum quo
solebat.

familiarius ajjere, et seorsim colloiiui

illa

consulatum anno seqiienti gestuin, scribit Attila rex usque ad Thermopolim infestiis advenit;
Ariiegiscus magister militiiE in Bipense Dacia,juxta

omnino

At cuin sancto Thcophaniorum die malum elegans et stiipendic magiiitudinis nounullus impe-

Utum amnein, ab

Attila rege viriiitcr

admiralus Eudociaj misit, Iiaec Paulino dedit Paulinns duos post dies illud imperatori obtulit. Iiiiperator malum agnitum celavit, et ad Augnstam profectus, per salutem inquit, meam obtestor, quid de malo quod tibi dedi,
ratori obtulissc-t, ille fructiim
;

rimis hostium interemptis occisus est .

pugnans pluIdem habet

eumdem consulatum. Quare Codex Marcellini, quo Baroniususus, meudoauctor Chronici Alex. ad
sus erat.
14.

Ejus 7neminit Theodoretus.


is ait
:

Epistola

xli

actum

est? Ita siilvus

sis,

iuquit

illa,

coinedi. Iinpc-

Theodoreli, in qiia

In prfesens et tcrram

rator in iram vcrsus maliim [iroferri jubet, et Pauiiuuin in

contra nos concutit, et Barbaras undique nationes

Cappadociam
lib. 14, cap.

cxuleiii aljactum trucidari .

Nicepborus
Festo

23 idem recitat,et imperatori


est^Epiphaniae

Luminwn

die, id

pomum

illud

nos immisit , sc. Deus inscripta cst in codicibus Mss. et in editione Sirmondi Clandiano, iion vero Sallustiano, ut habuit Codex quem nactus est
in
;

oblatum refert, et postea cap. 47 asserit id accidisse, Eudocia rerum potiente. Quare contigere hsc anno

Baronius, eaque data anno sequenti, quo tam terree

motus,

quam

irruptio Attilae in

Daciam conligere.

588

LEONLS ANNUS

8.

CIIKISTI

.'l'l7.

LEONIS ANNUS

8.

CHRISTI

447.

l.

Ttiribins episcopiis

Astiiricemis liheranrlcn

Priscillionistis nispmiirp. lahnrat.

Annns a^itnr

his quae comperisset, ista scripsit ad

Idacium
:

et

Ceponium primarios Hispaniarum


3.

antistites

Redeniploris noslri qiiarlringentpsiinns qnailratresirrnis septimns, consnlatn Alypii, sive Cnllypii. et

Sanctis ac beatissimis ct

omni veneratione

colendis Idacio et Ceponio episcopis, Turibius.

Ardabnrii sisnntns

qno

S.

Leo Romanns Pontifex

Molesta semper est etinjucunda peregrinatio,


efficinnt (afficiunt) duri labores et
:

pervigili sollicitndine cnra^ iiicnnibens nniversalis

quam

lacryma-

Ecclesim, in Ilispanias convertens oculos et figens

biles necessitatum cnra?

habet tamen aliquid insincognita, vel

obtutns

laborantes eas adhuc plerisque in locis nefandorum Priscilliani?tarum erroribus, liberare penitns festinavit et qui jam semel ad snccidendos infelices Manicha^ornm palmites falcem acceperat,
;
:

trumenti (adjumenti),

cum adeundo

ignorata discendo, qiiodam profcctu mentis auge-

mur; plerumque
iur
,

ea qua; npud nos optinia videban,

prava esse atque deterrima


ratione, nofcenles. Qiiod

reddita nobis
niilii

ad prapcidendas etiam infanstas radices Priscillianistarum, erroris Manicha^isaffinis, Apostolieam securim admovit. Cuni enim, ingruentibus Rarbaris

meliornm
siis,

nsuvenii,

qni diversas provincias adenndo, in

omnibus Eccleconsistunt, con,

qum

in unitatis

communione

Wandalis primnm, Gothis atque Snevis, florcntissima illa Hispaniarum Ecclesia sanctissimorum aniistitnm
solita

cultura

careret

pnlchra

nuitata

demnatis omnihus errorum sectis reperi unum atque eumdem Catholicaj fidei sensum teneri ex purissimo veritatis fonte venicntem , qui in nulla
divortia multifidis rivulis scissiis,
in coenosas

facie, rcddita est veluti

ager incultus vepribus un-

dique oppletus ac spinis, in quibus sua quaererent


ferfe latibula.
2.

voragines solvat,
:

impediant
ardore succensus Inslatebras deslruen-

eos vero,

camporum plana qus rectum fidei iler quos pravorum dogmaium


pia?

Nam

sanctus Turibius Asturicensisepiscopus

virus infecerit, aut correctos


veluti abortivos partus, ac

parentis gremio

vehementi

Catholicffi veritatis

reformari compellit, aut pertinaciter contumaces,

irans Hispanias, lustra cjnsmodi inveniens bestia-

non legitimam soholem,

rum, ad

eas pellendas,

earumque

ex consortio sancta> haereditalis expellit. Quapropter

qna sincerum acce|)erani Evangelium, subsidium imploravit missoqne ad hoc ofius snodiacono Homam, deoninihus reddidit Leonem Pontificem certiorem. Qui ahsqne mora de cunctis qufc agenda essent redditis litteris, Turibium monuit. Extat ejusmodi S. Leoiiis Epi Quain laudabiliter stola ', cnjus est exordium pro CatholiCcB fidei -veritate moneatis, eic. Sed
das, Apostolica^ Sedis, a
His[)ania3
: :

mihi post longas annornm metas ad palriani reverso,


satis

durum

vidctur, quod ex
abolitas esse

illis

traditionibus,

(|uas

olim Catliolica damnavit Ecclesia, quasque


esse reperio

jamdndum
imminutimi

cujus(]ue studio et

credebam niliil penitus imo etiam pro uniusvdluntate prava dogmata velut
,
:

anlequam ea

iinaj S.

Leonis auctnritate gesta sunt


erit.

qnihusdam hydrinis capihbus pullulare cognosco cnm alii veteri errori blaspliemiarum suarum augnienta contnlerint; alii integrumeum iisque adhuc
:

prosequamur, de Turibio primum dicendum

retineant (retcntentur);

alii

vero, quos ex parte

ali-

Hic quidem sanctitate et doctrina |iollens, zeloque exa'sluans domus Domini, ex animi arbitrio spon-

qna ad respectuni
cx
illius

sui contemplatio veritatis addnxit,


reli(]uis vin-

sen>ibns retinendo noniinlla,


:

dictnm esl) lustravit Hispanias, ut qni essct Ecclcsiarum staius agnosceret, eisdemque pro virinm facultate consuleret. Absoluta autem itineris suscepti periodo, de

ianeam peregrinationem suscipiens

(ut

culentur

quod

(|ni(lem per

mala temporis

nostri,

Synodorum conventibus
terius) ad

dccretisque cessanlibus

liberius crevit; et impiissime (quod est cunctis de-

unum

altare diversis fidei sensibus con-

venitur.
'

Leo,Ep. xcvii.

4.

Ha;c ego (ut loqui audeam) pia; polius erga

LEONIS ANNUS

8.

tius,

CliRrSTI

/|/|7.

58!)

pafriam charitatis, quani tomprarirc pnTsumptionis


csso confileor.

catur,

quod dispungcndum (disputandum)


:

sit

po-

Nam

alias

plonus omuiiim peccalohaic


(luoe

quam iegendum Aut

si

forsitan sinl libri alii,


solis (ut ipsi

rum,
flicit
:

ct

ad vos scriberem,

magnorum criruinum rcus, (|uo ausu mcmor Dominic;e vocis,


'

qui occulfius secretiusqiie servantur,


aiunt) perfectis [)atentes.
G. a Illud

In alieno oculo feslucani vidcs, in tuo tra-

autem

spi>cialitcr in illis Actil)us,qui

bem non

respicis? Deinde conscius ejus senlentia?,


: :

S.

queadmonuitdicens' Peccatori autemdixit Deus Quare prscdicas justitias meas, et assumis testamenium per os tuum? Sed iterum illud adspicio, quod
infra scriptum est
'
:

Furem

videbas,

et

concurre-

bas

cnm

eo, et cuni adulteris portionem


illa

tuam poalienoadulteria
;

pnc ca^teris notandum at(|iie execraiidum est, quod dicit eum non baplizare per aquam, sicut lialjct Dominica pra'dicatio, atque traditio, sed pcr oleiim soliim ipiod quidem isti nostri non recipiunt, sed Manichaji sequuntur quae hc-cresis eisdem libris ntitiir, et eadem dogmata ct
diciinlur,
:
:

Thomae

nebas.

Neque enim

sola sunt furta,

qux

his deteriora sectatur. Ita execrabilis universis per

rum

direptione committuntur, vel

illa

omnes

terras ad

qua; violatis maritalis tori affectibus perpetranuis


sed et subtractis qua; vera sunt
fidei perversi
,

nem, nec

discussa

primam professionis suec confessiodamnetur oportet per cujus


,

furtum Catholica!
,

auctores, vel per


discipulos ejus
,

maximum
omnes

principem

Manem

ac

dogmatis
,

facit

assertio

et

adversus
adulte-

libros

ai^ocryphos vel

comillos

veritatem verbi Dei


rio, zizanifc

malarum doctrinarum
.

positos, vel infectos esse

manifestum

est, specialiter

semina jaciuntur

Admiranda pro-

autem Actus

illos

qui vocanlur S. Andreae, vel

fecto viri sanctis^imi


Christi

sununa demissio animi, qui

exemplo, ut peccantes erigat, sese ciuu pec-

qni appellantur S. Joannis, quos sacrilego Leucius ore conscripsit, vel illos, qiii dicuntur S. Thonu-c,
et his similia, ex quibiis Manicha'i et PriscillianistrX,

catoribus collocat, et
tur, ut

cum

inrirmanlibus infirma-

eosdem lanfj;uentes curet, factus instar Apostoli, omnia omnibus, ut omncs lucretur Doniino. Admirandum, inquam haud tainen imitaudum cum de ha^reticis agens, se omnibus deterius deliquisse testetur, vir alioqui omni ex parte sanctissimus, atque ab onun erroris labe purissimus, nt ex
,
:

vel

quaecumque

illis

est secta

germana,omnein
et

hffi-

resim suam confirmare

nituntur;
,

maxime

ex

blasphemissimo illo libro qui vocatur Memoria Apostolorum in quo ad magnam perversitatis suae
,

lilteris S.

Leonis papa; ad

eum

datis facile iiitelligi

Domini mentiuntur, qui totam destruit legem Veteris Tcslameuh, et omnia quae S. Moysi de diversis creaturai factorisque diviauctoritatem doctrinam
nitus revelata sunt, praeter reliciuas ejusdem libri

potest.

Quanam enim
ipsum

fldei

Catholicaj

sinceritate

enituisse

oportiiit, cui s()atia suai dioecesis


j^ro-

blasphemias, qu;c referre pertaesum


mirabilia illa, atque virtules,
scripta sunt,

est.

Ut autem

angusta fuere, sed ad universas Hispaiiiarum


vincias ab

(|u;c in

apocryphis

omni

erroris labe verreiidas,

tholicje veritatis adniovit? At

scopam Caprosequamur reliqua

potuisse esse

sanctorum Apostolorum velesse,vel non dubiuni est ita disputationes,


;

ab eo

in

eadem

Epistola scripta.
iuquit, an taceam, uescio
:

assertiones(jue illas
ticis

sensuum malignorum ab
:

ha3re-

5.

Loquarne ergo,

constat inserlas

ex quibus scripturis diversa

quia utrumque formido. Sed ne forte sanctitas vestra, qua; niala, (luantwque blasphemiae apocryphis libris, quos hi nostri vernaculi hicretici ad vicem

teslimonia blasphemiis oinnibus plena sub htulis suis adscripta digessi quibus etiam (ut potui] pro
:

sensus inei qualitate respondi. Quod ideo necesse

sanctorum Evangeliorum legunt, continentur, igiioret maximi faciuoris reum me esse credo, si taceam. Itaque haec non adhortatio auctoritatis alicu;

habui paiilo latius vestris auribus iiitimare, ut vel posthac nemo quasi inscius rerum dicat se siinpliciter

hujusmodi
7. Vestrae

libros vel habere, vel legere.

jus est, sed potius suggestionis instruclio.

Primum

illa patefaciam, qua; in pliirimorum magis perfldia esse cognovi quae cum multis publico pxne magisterio doceantur, si Ca-

ergo

est,

ut

merito fuerit,

autemexistimationisatque censurae universa perpendere et ea quae sine


;

fide, vel

ambiguitate veritalis ac

fidei

contraria videbitis,

cum
citra

aliis

fratribus vestris,

tholicorum aliquis paulo constantius destructionis causa asserlioni insistat; confinuo inflcias euntes, et perfldiam perfldia occulunt. Quod ne ultra jam faciant, ex apocryphis scripluris, qnas canonicis libris veluti secretas et arcanas pra'ferunt, et qiias

Catholicae religionis vel

quoscumque vobis zelus pium studium sociaverit,


spirituali

ullam (illam) excusationem


S. Turibii Epistola,

gladio

resecare, et ignitadivini verbi virtute compescere.

Haclenus
Morales

quam

ex regia biblio'

theca monasterii S. Laurentii edidit Ambrosius


:

maxima veneratioue

suscipiunt, et ex his quas


,

le-

gunt traditionibus dictisque auctorum suorum


:

ea

desiderantur autem quae his jungebantur digesta titulis impia Priscilhauislarum dogmata, et
illis

quae iu ipsis arguuntur, vera esse docentes aliqua aulem ex his qiue in istorum doclrina sunl, in illis,

appositae ab

eodem auctore

elaborataj confuta-

tiones.
8. Intelligis,

quos legere potui apocryphis codicibus non teneniiisi forte ubi tur. Quare uude prolata sint, uescio seiiptum est per caviUationes illas, per quas loqui
,
:

puto, lector, frustra laborare in

extirpandis liairesibus sanctos episcopos, nisi

unde

sanctos Apostolos meiitiuntur, aliquid mterius indi-

semel scaturit faiculenta errorum colluvies, fons ])enitus obstrualur. De hujuscemodi Priscilliauishs

Maltli. xvii.

Luc. v:.

^ Psal.

xLix.

" IbiJ.

\mbr. Moral.

hisl.

Hispan.

1.

xi. c. 26.

'

r)90
Ilispanias labcfaclanlibiis
illa siio

r.KONIS
liliris

ANNUS

8.

CIIRISTI

4'!

7.

apocrypliis csl vctus

(iit viill)

Turibio ilcm dicto dcdissct,

uti(jiic in lit-

loco supcrius rocilata (|ucrcla S. Ilieronymi,


liis
:

teris adcj)iscoj>iim scriplisejus nientionein fecissct:

cuni dc

ipsc agcns in ConHiicuiariis in Isaiaui

solcmneenim
ris, qu,x'

ciat,ut cumlegatus a Pontifice mitte-

Iktc addit

Et pcr lianc occasioncm


,

niullas(|ue

retur, vel nuutius, ejus

luijusccmotli

Ilispaiiiarum ct Lusitania;
(jiuc

dcccpta}

mentioncm faceret iii liltceidcm ca ex causa dari solebant. Porro


nisi

sunt muliercula3 oneratac pcccatis %


desideriis variis,
c|ui prffisunt

ducuntur

non

alicui cerle honiini,


(jiicin ipse

Turibii ejiiscopi dia-

ctc.

liodic

Ex liis Hispauiarum

plaiic consitUircnt,

cono,

Tiiribiusad

Ecclcsiis sacri an-

miserat, ipsum S.
Prailerea

Lconcm Pontificcm Leonem ad Turibiiim ejiiscopuin


S.

tisfitcs

Catliolica; fidci dccus et ornamentum , quanto pcriculo vulyari sinatur, quod offcnsam in,

eas dedisse litleras, satis ex eisdein intelligi potest.

opus nupcr cusiim quod atra statim Roma? inustum nota flamma! ultrices exiicctant, claboratum a Joanne de
ferat Catliolicffi discipliiuT, illud, iiKpiam,
,

non j)er ali(juein alium a sc missum, sed per ipsuin Tiiribium ejiiscojjum cuncla (jua; in ea
caiisa j)cragciida
pleri

esscnt,

eumdem

S.

Lconcm

iinlit-

voluisse,

e;edcm ad Turibium cjjiscoiium

Roa, cjusniodi tilulo,

Apologia dc jiiribus princi.

tcr;e data; significant.


jilacet, quod ab alio viro diserto nuper vidimus, ncinpe unuin euindem(jue fuissc Turibium, qiii notaiius dicilur S. Lconis, et Asturicensis episcojiiis ijisunique notarium jiriino ejusmoili curasse negotium, inde vero eunidcm esse crcatum Asfuricensein episcopum. Elciiim ad quem scribit S. Leo Turibium, ipsuin quidcin lunc temjioiis fuisse episcopum, ipsa ad eum Epistola dala sigiiificat, duin euni bene praesidere officio

palibus dcfendendis ct modcrandis juslc

Quod

11. Nc(jiie

novatoribus |)arare viam,


ista

(jui

acutiorem odoratum
liaud

tradi

habent, probe noruut. Vidcant (juo tcndat adulatio

cum nova

doctrina,

quam

quidcm auctor
non apud
illis

didicisse potuit a doclissimis viris Socictatis jesu,

intcr quos aliquando socius versatus est;


S.

Augusliui jirofcssores, ad quos, ab

abire
Ilispa-

jussus, se contulit; nec dciiique

apud clcrum

niarum

CatboliccC et Ajiostolica? antiqu;L> discijilinaj

tenacissimum conservatorcin atquc custodcm,apud quem deimitn stipcndia mcruit. Ycrum Sjieratur de
eo, utpote adhiic inter Calholicos profitentc, pali-

pasforali

missum
tem

fuisse

commendat cumque etiam dicat, ab eo diaconum suum Romam, auclorita:


:

nodiam bium.
9.

fore

propediem rccanlaturum. Sed ad Turi-

De

Tiiribio clarce notitia.


bis

salis

silii

visum de

qua

viderat,

Haud enim manuque con,

trectando tetigcrat, adiiionuisse Hlsjianiarum antistites


:

veruin ad Davidis tiirrim confugit


adversus scientiam
,

inde

demonstrat episcopalem siquidem nequaordu hierarchicus, ut Ecclesiae notarii diaconis pncsiiit, scd e contra ut sub polestate diaconorum subsint notarii unde babes apud Paulinuin tunc notarium S. Anibrosii, de se ipso tcstantem ', fuisse sub ciira Cash diaconi. His adde, haud moris fuisscApostoIicaD Sedis Pontificum, ministros
;L'que

quam

jialilur

qu;rsiturus arina contra

grassantem impictatem
Dei.

suos notarios fratres noininare,


scopos.
12.

quo

noiniiie diej)!-

extollentem se
dcdit ad S.
eis et

Legavit
litteras

gnasse videtur S. Leo Turibium, ut alios solel

enim diaconum suuin

cui

de omnibus

Leonem Romanum

Pontificem, addidit
:

At cur notarius eidein in dicto Concilio Bra-

commonitorium, insujicr et libcllum litleris quidem, quiscssetEcclcsiarumHisjianiarum status, cum rcddidit certiorem commouitorio sexdecim capita Priscillianistarum ha;resis complexus est;
:

carensi

nomiiiatur? Nuin fortasse idem

sit

dictus

notarius, quod utroque siinul inunere fungcretur,


ufjiote

idem

iiotarius esset Apostolica3 Sedis, qui et

episcopus Asturicensis, utsanctusProsper Regiensis


episcopus idem dictus notarius ejusdem S. Leonis
papai
?

libello

vero supplici rogabat, ut

afflictatis Ecclesiis

subveniret. At licet bajc Turibii scrijita non exteut,

Sed non invenimusid expressum.

An

potius

tamen
10.

ex redditis ad euin a S. Leone papa litteris

quis dixerit, notarii vocein interdum non


significare ejus ofticii,

nomen

perspecta habentur.

Sed antequam de his agamus, cuin oinnes

quod est dictum a notis, sed magis a notuin faciendo, sicque ibi Turibius dicaquod curaj
illi

codices

tam

scripti,

quam

typis excusi, teque Iiaejiisco-

tur ApostoliCcB Sedis notarius,


Pontifici nota facere
lica;

esset,

beant huiic Turibium fuisse Asturicensem

quae in Hispaniarum Ecclesiis gererentur,


:

Romano

pum quomodo
:

accidit, ut bic ipse in priino Bra,

etenim

et

noiariorum Aposto-

carensi Concilio, in relatione Lucretii episcopi


tarius Sedis Apostolicaj
placet,

no-

Sedis

munus

erat, quaeque Ecclesiae nionu:

nominetur

quod

res Hispanicas prosecutus ait

Haud eniin \ duos

menta
papa
facit,
:

colligere, et conservare
Constituit,

nam habesde

Julio

ut notitia, quae

omnibus fidem

fuisse Turibios,

alterum ad quem S. Leo scribit, episcopum Asturicensem; alterum vero notarium


S. Lconis, cui

per notarios colligcretur, et ut

omnium mo-

nimentorum

in Ecclesia confectio per Primiceriura

ad

Synodum

btteras dedit

nam

ab-

horrent hic procul a veritate. Si enim scribens S. Leo ad Turibium episcopum, litteras cum ad ipsum, tuin ad Synodum celcbrandam notario suo

notariorum celebraretur, etc. Hac quidein ex parte dictum esse Turibium episcopum notarium S. Leosiquidem notarii munus explevit, nis, nihil vetat duni quae e.x mandato S. Leonis gesta essent, visus est collegisse, et ad eumdem S. Leonem Romam
:

>

Hieron. in
111=1)

Isai.
I.

I.

xviir. c. 64.

2.

Tim.

III.

'

Ambr. Mnral.
1

Chronic.

.\i.

Paulin. ia Vit. S.

Ambros.

r.EONIS
inisissi",
il)i

ANNUS

ista

CHRISTI
in

/|47.

501
generale Concilium inandans,

|)ui|iL'Uio

conscivanda. KotiuTe cfianiad


aliis,

gendo
II.

His|)ania
' :

Ponliliccm (inod j;estum essct, notaiiorurn paitium


fuisse,

perorat
((

cum

ex inultis

tuin cx Roniano ordine


dicitur
:

Habeatur ergo
ad

iiiter

vos episcopale Con-

habes in
S.

oflicio

Misssc,

id)i

[)ie

autcm

ciliuin, et

resurrectionis

Doniinic;c,

|irocedenlc Pontilice ad

Mariain,

notarius rcgioiiarius stat in loco, qui


et

dicitur Merulanas,
noiniiie

salutato Pontifice, dicit

In

oiimibus opiiortuiius sit, vicinarum provinciarum conveniant sacerdot(!S, ut secundum ea, (|u;u ad tua consiilta respondiiniis, plenissimo (lis(|uiralur examine an siiit ali()iii inlocuin
(|ui
;

eum

Doinini

nostri

Jesu Christi

liaptizati

sunt

ter episcopos, (jui hujiis lucrcseos contagio polluan-

hesterna nocte in S. Dei Genitrice Maria infantes,

tur, a

numero, feminie tot, etc. Sic if^itur et Turibius, quod notas fccerit S. Leoni res gestas in Concilio Tolctano, eadem excausa notarius dici potuit S. Leonis. Sicut enim, vocem istam, notaria, idem quod scriptis facta relatio judici, signiflcasse, et apud niajores usu receptain diximus su|)erius secundo Annalium tomo ita et notarium dici poniasculi (ol
;

cominunione siiie dubiosei^araiidi, si nefuidissimam scctam per omniiim sensuum pravitat(!s damnare nolueriiit. Nulla enim rationetoleraiidiiiii
est,

ut qui pnedicanda!

fid(.i
,

suscepit officiuin,

is

contra Evangeliiim

Cliristi

contra

Apostolicam

doctrinam, contra universalis Ecclesiai symbolum audeat disputare. Qiiales illic erunt discipuli ubi tales docebunt magistri ? Et post nonnulla De,

)>

((

luisse,

qui refcrt quiB sunt acta Romano Pontifici (quod sint cognata vocabula) (|uis negabit ? ("erte
ipso

diinus ilaque litteras ad fratres


tros
,

et

coepiscopos nos,

Tarraconenses
indiximus.

Carthaginenses

Lusitanos,

quidem boc

munere functum

esse S.

Turibium
reddilae

atque Gallicianos, eisque Concilium Synodi generalis

Asturiccnsein episcopum apud S.

Lconem Roma-

Ad

tua; dilectionis sollicitudinem

num

Pontificem, ejusdem Leonis ad

eum

perlinebit, ut nostraeordinationis auctorilas ad prcC-

litterEe satis

docent. Sed jain reruin gestarum ordi-

iiem prosequamur.
13. Leo Taribii legationt respondens

Concllium
Turibii
lit-

dictarum [^rovinciarum episcopos deferatur )>. Ex Iiis vides non alium inissum esse Turibium cuin litteris ad episcopos provinciarum quas Turibio
,

generale indicit in Hispania

tamento.
teris

Acceptis

ubi de

Symboli addi-

episcopo mandat ut reddat, sed subdit

a Si

au-

(ut

dictum

est) S.

tem aliquid (quod

absit) ojjstiterit,

quominus

possit

per ejus diaconum missis, S. Leo, ubi cuncta


data,
rescripsit.

celebrari generale Concilium, Gall;eci;e

saltem in

exacte examinavit, respondens ad singula, Epistola

unum
frafres

conveniaiit sacerdotes
nostri

ad

eum

Laudaiis in primis ejus

Hydatius

et

quibus congregatis, Ceponius imminebunt,


:

vigilanlem in episcopatu pasloralem sollicitudinem,

conjuncta
vinciali

cum

eis instantia tua,

quo

citius vel pro-

nonnuUa

in detestationem nefanda? hseresis pr;x>Io-

cutus, factum

commendat
potestatis
;

Maxiini imperatoris, qui


sfficularis gla-

ad iiujusmodi conficienda monstra

conventu remedium tanfis vulneribus adferatur. Dat. undecimo kalendas Augusti, Callypio etArdabure viris clarissimis consulibus )>. Hacte-

dium

exeruerit

licet

optalnlius fuisset,

nus Leo, gcneralein in universa Hispania, inore

eos Ecclesiastica emendatos fuisse censura. Deplo-

majorum,

iiulicens

Synodum

quod munus

erat

quibus et episcopi aliquot etiain fuissent infecti, ad singula ha^resum capita respondens, peculiaria singulis accommoratis igitur

sunmiis

inalis,

Apostolicffi Sedis anfistilis.


15. His perlatislitteris in

Hispaniam, placuit ex
celebrari

sententia sancti Leonis papa; a diversorum provin-

data paravit antidota

qua? consulat lector,

si

vult:

ciariim

episco[iis
id

generale
in

Concilium.

nos autem brevilalis caiisa perse^iui pra?termiltimus. Deinuni im|.robata leclione librorum Priscillianistarum, de Dictinii Jibris mentionem babet de quo lector memiiiisse debet, hunc fuis<e Asturi-

Tesfantur
sis,

quidein

primis Acta Synodi Bracaren-

episcopo praelocuta

quibus iirimum ista legiintur ^ a Lucretio Credo autem vestra} beatitudinis fraternitafem nosse, quia co fempore quo in
in
:

censem episcopum, in cujus locum Turibius sucet ex Priscillianista baeretico redditum Catholicum recantasse palinodiam, suaque damcesserat,

liis

nena serpebant,

regionibus nefandissinife PriscillianrE sectae vebeatissinuis papa Urbis Ronice Leo,

qui quadragesiinus (quad. septimus) fere Apostoli


Petri sucressor extitit, [lerTuribium notarium sedis
sue ad
liana?

nasse scripta in Toletano priino Concilio, quainobPosrem bffic de ipsius sciiptis ingerit S. Leo '
:

((

Synodum

Galteciai contra iinpiam Priscil:

tremoautem capitulo hoc prodidit justa querimonia, quod Dictinii tractatus, quos secundum Priscilliani

sectam scripta sua direxit cujus etiam praocepto Tarraconenses et Cartbaginenses


ha?resis

dogma
rentur

conscripsit, a multis cuin veneratione lege:

episcopi, Lusitani

quoque

et Bactici,

facto inter se

cuni,
,

si

aliquid memoriae Diclinii tribuen-

Concilio, regiilam fidei contra Priscillianam licEresiin

reparationem ejus magis debeant durn putaut amare, quain laiisum. Non ergo Dictinium, sed Priscilliauum legunt, et illud probant quod errans docuit, nou quod correctus elegit. Sed neino hajc
Catholicus pra^sumal,
etc.

nium tunc
tC.

cuin aliquibiis Capitulis describentes, ad Balcoliujus Bracarensis Ecclesiae praesulem

direxerunt, etc.

Demuin vero de

colli-

Sed observa, lector, dum generale Concilium celebratuin ait ab episcopis etiam [)rovincia-

Leo, Ep. xciii.

c. 17.

'

Ead. Epist.

c.

17.

Conc. Bracar.

l.

ia Pri-efat.

; ;

50'^

LEONIS ANNUS

8.

rilHISTI 4'i7.
Pontificis

rnm
lani

Carlliagiiicnsis, Lusilania?, ct Ba-lictc, iicc ulpeiiiliis

Bomani

incnlioiiein facit |)roviiifi;c Gaila;cicC,

Ilispaiiiaruni

cpiscopi

urgerc mandatum, ut omnes ad Synodum convenirenl


in siiis provinciis, id fa-

ubi

(ut ait)
;

jnssu S. Leoiiis debncrat Syiiodiis coiiesse conjectnrani, lios scorsuin

iidem principes,

singiili

gregari

magnani

cientli liberain tribuerint

facultalem, sincnles, ubi

ab
iis

illis

convenisse, sed coniinniiicasse i^ostea ciim


esseiit.

\elleiit (iiulla (|iiod apjiarcat, petita liceiitia) in siia ditioiie


lis

quae ab ipsis statuta

Si

eiiiin in Galiieciic

episcopos coiivenire. Tantuiii

sihi

auctorita-

provincia tantum

Synodiis collccla esset, ubi ct


provinciarnni episcribi
(ut

eliain

apud Arianos

princi[)es

Sedcs Apostolica
ul Ueus eisdem
et ad mulla unquain absque

convenissent omnes diclarum


scopi
;

vindicabat.

Unde

et fortasse accidit,

(inid

opus

fuit

ab

illis

jnadalur

regibns dcderit
sa^cula

et slabilire

regnuin,
cnini

Lucrclius) litlcras de rebns gestis in

Balconium ejus provinclae episcopum (|uem necessario pr;esentcm oporluil fuissc Synodo? Ubiiiam, (]uaii(love cclebrala est provinciaiis Synodus abs(|ue piicsenlia metropolitani anlislitis? Sic igilur baud obscurc |)enitus significare videtur idem qui supra Lucrelius, seorsuin coHvenisse dictarum provinciarum episcopos,
,

Synodo ad primatem Dracarensem

[)roi)agare.

Nulliis

amplissima remuneratione
renti;c Apostolicaj Sedi
lici

[lersolutnm

iiiveniet,

qiiidquid aliquando impensiim esl honoris et reve:

(|iiod
!

uliiiam onines Calho-

priiicipes observarenl

Sed de his alias saepe. 19. Ouod aulcm speclal ad fidei assertionem ex
iii

pr;escri|itosancti Leoiiis [)ap;e

hacSynodo

consti-

tulain,

sub qua probarentur

(iiii

vere Catliolici esPriscilliunista-

seorsum vero cum Balconio Bracarensi cpiscopos


provincia) Galkecia;, illos vcro de rebus penes se
gestis dedisse litleras

seiit e|)isco[)i, et

onmi labe carcrent


;

ruin erroris, ut[)ole qua omnes arlicnli coriimdem


hsresis damnarentur
niagiia

ad euindein Balconium. Sed


:

quidem observalione

conjectura ubi locorum convenerint, ignoratur tamen aliqua dici posse videlur, convenisse Toleti,

sub cujus Concilio piimo,


coUocata.

(iu;c poslea

jussu S. Leo-

dignuin est, ([nod ie(ieritur illud ab eis primum superaddilum fidei Symbolo de Spirilu sancto, a PATRE FiLioQUE PROCEDiT at miuime quidem sua
:

nis papae conlra Priscilliaiiistas statuta sunt, fuerint

id

fecere

auctoritale

sed ex

verbis acceptis ab

Quod vero

in

GalUccia sub Balconio col-

E[)istoIa

ad eos scripla a sanclo Leone


,

Bcmano
"

lectumest Coiicilium, illud esse celebratum in municipio Celenensi apud Liicensem urbein, vctera produnt monuiiienta quibus el receutiores His,

Pontifice
riiin

in

qua
,

cum

damiiantiir PrisciUianista:

errores haec capite primo ponuntur Primo itaqueca[)ilulo demonstratur, quani impie

pani consentiunt.

senliant de Trinilate divina, qui et Patris et Filii et


Spiiitus saiicti uiiam atque

Ut anlem non in unum cumdemque locuni ad Concilium celebraiidum conveiieriiit omnes Hispaniarum cpiscopi, scd GalLeci seorsura ab aliis illam pollssimam causain existimamus, quod Gal17.
la?ci

eamdein asserunt
:

esse

erant sub

Suevorum rege

Kecliila

lunc re-

gnante, reliquse autem Ilispaniaruni provincicC Gotliis parebant, Tbeodorico, et ejus filioTurisinundo.

Ex hoc
ditionis

igitur factuni apparet, ut disciimiualione

personam, tanqiiam idem Deus nunc Pater, nunc Filius, nunc Siiiriliis sanctus noininetur nec alius sit qui genuil, alius qui genilus est, alius qui de utroque processit, elc. Videsiie quanti ponderis fuerint ;esUniala verba Romaiii Pontificis, ut quae ille dixerit ad fidem spectaiitia, mox ut sacrum divinitus allatum oraculum a generali episcoporum
Concilio illata in
-20.

(iiversorum principum, divcrsis in

locis,

Symbolum

fuerinl?

seorsumab invicemCatliolici episcopi Hispaniarum convenerint, duoque eodein teiiiporc celebrata Concilia in unum postea conflata fuerint, quod uiia extiterit causa conveniendi, et eadem Concilia una
convocarit aucloritas,
quir; et
iii

uiiain

eamdcmquc

Ciim lupc igilur verba semel auctoritate Leonis [lapae ab Hispanis e[)isco|)is addita fuerint Symbolo ad confutaiulos haereticos Priscillianistas eidem semper inli;eserunt, alque perhansierunt ad Wisigothos fidem Calholicain [irofilentes qui et
:

convenere seiitentiam. Al noii duo bicc tantuiii in unuin, scd tria siinul repcriuntur esse conjuncta, neinpe duo luec novissima cuiii Toletano primo, cujus csse noscuntur episcopi, qui eidcm interfuisse leguntur, et canoiies illi viginti, ut superius suo
loco dictuin
est.
:

Jndaeos ad Christianani Hdein venienles, sub ejus-

deni Symboli confessione esse recipiendos, suis

le-

gibus sanciverunt

nain

ibi

credo et

spiri-

Uiide iiitclligas, qua; in line liabeii

tur verba

illa

Ipsi eliaiii et

suprasciipta viginti

canonum

capitulastuluerant in CoiicilioToIetano ,
episco[)OS supeiius
(ut puto)

TLM SAISCTLM DOMINUM ET VlVIFICANTEM, EX PATRE ET ilideiu iu aliis Toletanis ConciFiLio PROCEDENTEM liis sub Gotlioruiii regibuscelebralis, neinpequarto, undecimo duodecimo et decimo tertio octavo qua3 eUain verba in Symbolum apud Francos suiit
: , , ,

esse leferenda ad

perperain auteni

nominatos ab aliquo addila, vel iion suo loco reposila; ut accidere solet, cum quid miscclur, ordiuc confuso locari. 18. Sed observatione quidcin digiiissiiiium est, tanti ponderis asstimalam fuisse apud Barbaros eliaiu
reges
licct
el

accepla,

tenaciusque relenta, ut ap|)aret ex

Sym-

bolo

fidei

sub Carolo Magno in Arelatensi Syiiodo


felicissinie

recilato.

21.

Quam

quideni verba
illata
ita

illa in
:

Syinsiqui-

boluin non ahsqne Dei nutu


deni

luerunt

sub ejusdein Symboli

aucU confessione

Arianos auctoritalem Koniani

1'oiitilicis,

ut
'Leo, Ep. xcill.
apuii Isido.
c.

ab eodcm essent ob bairesim, CaUiolica communicatione divisi nihilominus simul ac audiere


;

\.

Legum

Wisigolli. L xii. c. II. pag. 136.

r.Roxi.s

Awus

H.

CHRISTI
trina?, ct aliis
fitcri

4'l7.

:m
ct conaliis
,

fncta est niagiiaad Ciiristianam rcligionem acccssio:

lradit:c csset pra^varicairix,


qiiac

etenim
tioncs
,

et Gotlii ct Wisigotiii, aliicqnc P.arl)anc

na-

publica confessione rcnucret


hajrcscs,
et

ad

qutc Hispanias occiiparuiit

atijiie

loiigo

convincciidas
tus

dctegcndos ac confu-

teinporc possctlcnint, cx Arianis

siil)

cjus Syniboli
silii

tandos lucrcticos, alque proliandos Calholicos tanantistcs


tot

coiifcssionc Catliolici facli sunt; ct Friinci


lias vindicaiitcs,

Gal-

ante
;

sajcula

nispaniarum epijilacuerit

sub

ejiisilcni
:

Syniboli coiifcssionc

scopis
scptiino

Iradidisset

tandein

Dcncdiclo
idein
in Ecclesia

miiiiti suiit Christiani

contra vero oniniuin gcn-

hujus

nominis

Romano

Pontifici

tium infclicissimi Oricntalcs Scliismatici, ex quo ejusdem Syniboli addilamentum iiciiitus respuerunt, sub Turcico jugo accrbissima servitute prc-

Symboliim

cuiii eo additaincnto

Roma3

cani, id exposccnte Henrico inipcralorej dc

qno

ista

Berno abbas Aiigiensis


2i.

'

muntur

atque Ecclesiis, bonis, ac liberis


scd
ait
'

spoliati,
id fuit
:

CumRomanorumprcsbyleriabHcnrico imSyinbolumcancrent me ejusmodi rcsponsum qiiod Romana Ecclcsia non fuisiKcreseos ficce infecta, sed secun;

assidue incassum gemuut. Porrouou Lconis

peratorcinterrogarentur, cur non post Evangclium


(ntin
aliis Ecclesiisfiebat)
(ait ipsc)

novum invenlum nam Damasus lisc


est

prsedecessorum traditio
:

Spiritus sanctus
Filii
'
:

non

assistente, audivi eos

Patris
:

tantiimmodo
scriptum
est

aut

tauluminodo
quis dilcxerit
illo.

reddere, vidclicet,
set

Spirilus

est

cnim

Si

aliqnando ulla

mundum, non
scriptum
et Filio,

Spiritus

Patris in

Itcm

cst

'

Qui autcm Spiiitiim


est ejus.

Clirisli

non

S. Petri doclrinam permancrel inconcussa

dum

in soli<litatc Catliolica; fidei


:

et ideo inagis liis

necessa-

habet, hic

non

Nomiiiato

ita(|uc

Patre,
Filius

rium

esse illud

Symbolum

sa^pius

iutelligitur Spiritus saiictus, de


*
:

quo

quentare, qui aliquando ulla ba^resi


culari.

cantando frepotuerunt ma-

in Evangclio dicit
procedit, et de

Quia Spiritus sanctus a Patre


annuntiabit vobis
.

At imperalor

domno

Denedicto persuasit, ut

meo

accijiiet, ct

Haec Damasus.
22. Sed illud in liisconsiderandumeliam, qiiod
etsi

ad iniblicam Missam illud decanlarcnt. Hajc ipse. Attiuc ita quidein ubi in Ecclesia canendum semel Syinboluin Romaj susceptum est, ne diversitas esset
iii

in

Hispanos, Golhos, et Francos ejusmodi ad


fonte,

verbis,

Syinbolum additamentum ex primario


ipsa

ab
(ut
lit-

tentia,

nimiriiin Apostolica Sede, id

pra^dicante

quam
ctenus

quurum ima cademque erat in fitlc sennon aliud cani ctrptum est ibi Symbolum, quod aliai oinnes Occidentales Ecclesia; hacconsuevissciit. At de his
locis ba3c locupletius

vidimus)
teris,

Magno Leone,
derivatiim,

siiis

ad Turibium datis

tenus occincre
:

modo

ha-

fuerit

ct in
;

liarbaras cliam na-

suis

enim

tractabun-

tiones

felicitcr

propagatum

tainen ipsa Romaiia


etsi

tur, qua;

hic

modo

obiter attigissc satis occasione

Ecclesia antiquitatis

tenacissinia,

idem

cum
pra;-

ipsis credidit atcjue docuit,

quod antea

illis

jam

dicarat,

diutissime taincn cunclata cst in Synibo-

inferre. Et quid niirum ? cum, Symbolo per Catliolicum orbcm ubique vulgato, atque in omnibns Ecclcsiis decantato, et usu rcce[)to, sola tainen Romana Ecclesia in baptismi, ct aliornm sacrorum ritibus, ubi fidei confessio adliiberi soleret, noii aliud Symbolum, quam antiquum illnd Apostolicum adliiljcre consueverit quod Ruffinus testatur in exiiositione
fidei

lum

vcrba

illa

etsi

ipso

Nicccno

Hispauoriim Conciliorum jussii S. Leonis per Turibiuin indictorum. Mulla pra^terea hic addenda de Turibio csseiit, ut inter alia de libris quos advcrsus dicavitque eidem S. Lconi Prifcillianum edidit papffi, ut tcstatur Montanus scribcns ad Turibiurn
,

episcopum Palenliiiiim sed bajc satis. Constat denique ipsum reddidisse in omnibus Apostolicum virum, qui instar Apostoli, bonum certamen certavit, cursum consummavit, acccpitque promeritam
:

juslitiic

coronam

cujus

rei gratia Catbolica Eccle-

sia

anniversaria dici natalis

memoria quolannis

ejus

Symboli, nosque superius suo loco pluribus dixi-

mus.
23.
sollicite

nem

rationc, licct importune atque agente Carolo Magno iniperatore apud Leotertium Roinanum Pontificem, ut ca verba

Hac itaque

Symbolo adderentur, idem id facere penitus recusavit; imo ad perpctuam antii|uitatis memoriam,
ne quibuslibet libcrum
aliquid addcrc, illud
in argenlea
esset sacrosancto Synibulo

triunipbum prosctiui solet decimo sexto kal. Maii. 23. Hoc itcmannoad Januarium, sive Julianum Aqiiileiensem episcoitum S. Leo Epistolam dedit de reci()iendis ha;reticis poenitentibus absque spe ad Magno, insupcriorem gradum provectiouis babeant beneficio si adcmpta sibi spe quicns
:

litate

promotionis , in qiio inveniuntur ordine, stabiperpetua permaneant; si tameu iteratfc tin-

ipsum absijuc eo

adtlitaniento

ctionis

(nempe

scciindi

baptismi) non fiierint

ma-

tabula exaratum voluit in altari post corpus S. Pauli ^ perpetuo custodiri, ut suo loco de

culati . Hicc
Siciliio dit,

sub liujus anni consulibus Lco. Ad


exordio
'

episcopos iistlem quoque coss. E[)istolam debaec liabet in


Aiiostolicis
:

sumus. Accidit vero postea, ut ad evitandum schisma, nc ea qua) a Roinana Echis piuribus dicluri

qmc

Divinis pricce-

ptis, et

monitis incilamur, ut pro

om-

clesia accejjta Hispani, Fraiici, et alii oinnes Doreales

nium

Ecclesiaruiii statu impigro vigileinus affcctu,

populi prajclicarent, ipsa

Romana
si

Ecclesia res-

puere videretur, pcrinde ac

ante pra^dicata; doc-

ac quid usquani rcprehensioni inveniuturobnoxium, celcri sollicitudine aut ab ignorantia; imperitia, aut

>

Damas.

in Concil.

'

Rom.

viil.

Rom.
xv.

* Joan.

apuil Cresco. CoUect.


" Magist.

I.

Joan.

ii.

senten.

i.

dist. ii.

Ei). III.

Cern. Abb. Augiecsis de reb. 2 Leo, Ep. IV.

ad

Mis;

spectaiitibus.

Leo,

ToMus vn.

594
a iirscsumptionis usurpatione

LEONIS ANNIJS
rcvoccmus
solenini
etc.

8.

CIIRISTI /|47.

Ha-

nendis metropolitanis atque primatibus in leges


Ecclesiasticas deliii(|ucntibus, rccoluisse voluinius.
27.

bet nonnulla ad Kcclcsiasticorum rituuni discipli-

naiu spcclantia

ut

tic

l)aplisuii

tenipore,
iii

He sepulcrorum

elJossoribns.

IIoc

eo-

nempe

Pasciiatis ct Pcntccostes,
illi

nou autcm

Do-

dcm anno
aliis

vetus imiovatur querela (lentiliuin ad-

mini Epipliania, ut

sihi

facienduni susceperant,

versus anti^iiiorum eirossores sepnlcrorum,

quos

ex Africana>Ecclesia! usu, apud qiiani solenuie fuisse

imperalorum
est
:

rescriptis vetilos,

siipcrius di-

baptisniuin temporcEiiiplianiai, satisindicatVictor'.


Prfficipit

ctum

Cliristiani
,

enim,

et inter

eos potissimuin

demuin

Leo, ut

tcriii

semel
^

in
ail
:

amio ex
Quare

Si:

clcrici

nonnulli

oinnis idololatria: vcstigia anli-

cilia episcopi

Roiuain se confcrrcnt
Iialjct

Synodum

nam

ad fincm Epislokc btcc

iJiud

primilus pro custodia concordissimae unitatis exe-

gimus, ul quia saluberrime a sanctis Patribus constitulum cst, binos in annis singulis cpiscoporum debere esse convcntus, terni semper ex vobis ad diem tertium kalcndarum Octobrium Romam
fraterno Coucilio sociandi, indissimulanter concurrant, etc. Vides viridem antiiiuam in

jicnitus abolere cupicntes, diis manibns dicalas defunctoruin memorias evertere, ubicumque eas reperirent, conabaiitur. Quoniam vero ipse tituluscrinn'nis iiividiosusnimis, etodio dignus apparebat, utciuis fidelium arguerctur sepulcrorum
(liiare atiiue

ctrossor, Cliristiaiii imperatores,

ejusmodi

sancitis

legibus, pociiis
(jiiod

appositis eos coercere conati sunt


prsstitit

inter alios cfficacius

Valentinianus
octavo idus

Romaiia Ecbis in

Augustus, adversus sepulcrorum cffossorcs ad Al-

clesia observantiam, ut ex episcopis Ilalia^

binum pncfectum
Aprilis sub

pnetorio rescribcns

'

anno Concilium cogcretur, in quod tamen non omnes scniper et ex omnibus bicis convcuircnt episcopi, sed ex remotioribus provinciis seuiel tantum terni adessent; cui quidein instituto voluil S. Leo
Siculos etiam episcopos subjacere.

bujus anni consulibus. Qui igitur in

Gcntilium scpulcra, ad convcllenda qua>(iue superstitionis sigua, audacter insurgebant Christiaui, vix credi potest quo ferrentur impetu in ipsa deoriim
simulacra; ut eadem
ut docta;

cum

repcrire liceret, non

illis

Leo deponit Bassiaman episcopiim Ephesimim. Hoc item anno, qui qiiartus numeratur ante Cbalcedonense Concilium, idem S. Leo papa e sede deposuit primatem totius Asi Dassianum episcopuin Epbesinum,eoquod vacantem illam sedem invasisset, atque seipsum iu eam iutrusisset. Testa2G.

manus
,

operi parcerent, sed bracliiis et

cruribus tractis
valerent, in

corum

capita, ne

usquam

reperiri

imum

alicujus coujicerent parietisfun-

damentum, vel in alicujus propiiKpuc altaj foveae profundum demergerent. Hascquidem expcrimento
didicerunt reruin antiquarum elfossores in Urbe
frequenti usu admoniti
,

tur id quidem Steplianusejus adversarius in Actioue

mira sagacitate indagare

undecima

Concilii Clialcedonensis, ubi ait


et

Hodie
deibi

quajque simulacri fracta

membra
,

dispersa. Ut per-

quatuor anni sunt,


rantur.
S.

Romanus
Synodo

episcopus

eum

severasse inteUigas in aniniis Cbristianorum, majo-

posuit . Scelera vero a Bassiano perpelrata


Citatur in ea
epistola

nar-

rique auctuin incremento


ait
:

quod

S.

Hieronymus

ejusdein
pe-

Leonis papse ea de causa conscripta, quic

Ubi alibi tanto studio et frequentia, quam Romae, vacua idolorum templa quatiuntur? Sed

nilus excidit. Ha;c

num

autem ad insinuandum pristiusum Ecclesia; Romanaj Pontificum in depode pers. Wandal.


1.

de

liis satis.

>

Vict.

ii.

Novel. Valentin. de sepul.

tit.

5.

^ nieron. Prafat.

1. ii.

ia

Ep.

Leo. Ep. iv. c. 7.

ad Galat.

Anao

periodi

GrKco-Romana; 5940. Urb. cond. 1200.

Jesii Christi

447.

Leonis papa; 8. Tlieodosii Jun.

46. el 40. Valentiniani

III.

23.

Alypius

Coss. Octava quinquennalia Theodosii. ct Ardaburius. Prior vocatur Alypius tani

burius vero, seu, ut a quibusdam dicitur, Ardabures, Orientalis fuit, cujus iii Historiis Byzanlinis frequens
occurrit mentio. Piisciis Rhetor loquens de
iis,

in Fastis Gra;cis Heraclii,

quam

in Fastis Clironici

quee

Alexandrini; in Fastis vero Cassiodori, Prospcri, ct


Marcellini

Callepius appellalur.
facit,

Euiu Onuphrius

consulem Occidentalem

sed sine teste. Arda-

Marciano imperante contigerunt, ait Ardaburium filium Asparis Saraceiios ad Damasciim debcllasse. Quare Ardaburius filius fuit Asparis anno cdxxxiv

, ,

LEONIS ANNUS

8.

CHRISTl

/|47.

595

consulis, ct pafer Asparis ct Patricioli, de quibus


infra
;

fauiiliare eiiiui fuit

Ronianis uepolibus no-

nu"ua avoruni dare. De Ardnbiirio lioc anuo cousule


iufra seruio recurret.
dosii

mentiiin proferf Baronius pro sua sententia, qiiihus salisfecit Uuesnelliis in Notis ad Eiiistolani Leonis ad Turihium. Si litferas, iiiquit Baroiiius,

tum

Oclavn quiiiqiiennaUa Tlieoiu

post

patrem regnautis

hunc auuum

iuci-

ad Tiiriliiiun eiiiscopuin, tum ad Synodum celehrandain nolario suo, Turibio, ifem dicto dedisset, iifi-

dunt.
2. Priscillianistm in

Eispaniis exagitati.

que

in litteris
fecisset.

ad episcopum
tofius

scriptis ejus meiifio-

nem

IIoc eniin

solemne

erat, efc. At, ut

num.

ad 23. Priscillianistis errorcs suos iuHispaniis renovantihus TiaTibiiis Asturicensis episcopus


1

nuntius ad
Epistola ad

Synodum
Turibium

provinciae missus in

scripta nominaretur, nulla

ea de re

cum

episcopis suae |iroviuci;c egit, litlerassectaj capita

necessilas fuif.

Ad istum enim

que
psit

in

quihus nefanda!

continehantur
misit. Rescri-

dem diaconum,
ejusdem

rescripsit pcr euma quo ejus litteras acceperat, et

ac refulahantur, ad sanctum
is,

Leonem

in suo rescriiito

mentionem habet

ad Sy-

dedifque Epistoiam ordine xv, ahas xcni in

nodum

vero seu provinciam illam

episcoporum

qua Turribium episcoposque Galla3cia3 et Lusitania; ad Coucilium vocat, ut siinul videant quid adversus
glisceiitem luTresim
nicOj

siugula hiijiis secta; capita seorsim conterit, ac

His|)anoruin, a quibus nullas habuerat lifteras, nulIum(|ue nuntium per Turibium e latere suo direclifteras misit. Hoc quippe solemne eraf, ut Roinani Ponfifices ad Synodum, vel ad episcopos aliquos pro alicujus momenti negotio scrihebant, per aliquem e suis ad hoc imprimis destina-

fum

ageudum

sit.

Idacius in Chro-

cum

aimo Ahrahami mmcdlxih kaleud.

Octohris

superioris Christi anni inchoato, de Leonis Epistola


his verbis ioquitur
episco|ii Turihii
cillianistas
a Hujus (sc. Leonis)scripta per diaconem Pervincum contra Pris:

ad Hispaiiienses

episcopos deferuntur.

episcopum Turihium de ohservatione de haeresum biasphemiis disputatio plena dirigitur, qurn ab aliquihus Galla?cis suhdolo probatur arhitrio . Tum anno Ahrahami MMCDLXiv. Pasceutium quemdam Urhis Romee, qui de Asturica diffugerat, Mauichaeum, Aiitoninus episcopus Emerits compreliendit, audilumque
Inter quse ad
Catliolicae fidei et

non vero per alienum clericum. Secunda Br.ronii ratio est Non per aliquem alium a se missum, scd per ipsum Turihium episcopum cuncta, quai in ea
id facerent,
5.

tum
:

Ilerum

refellitur.

causa peragenda essent, eumdem S. Leonem impleri voluisse, eaidem ad Turihium episcopum litterae datie significant

lus,

Sed respondet idem Quesneldiscrimen esse inter episcopum rehus Ecclesiaj


.

sacerdofali

sollicifudine

num

vel notarium, episcopi


ef

incumbentem, ef diacomandata ex prc-Bscripfo


litteras bajuli insfar

etiam de provincia Lusitania


cilhanistae itaque et Manichaei
exagitafi.
3.

facit expelli . Pris-

exsequentem,

huc illucque

hoc anno in Ilispania

Duo

distinguendi Turibii.

Locus
:

deferentem. Quare Baronii argumentum deducfum ex eo quod oinnia, qua; in eo negotio fracfanda
curae commissa sunf, ad Denique notarii vox nunquam in Ecclesiasticis monumentis in eo significatu usurpatur, quem ei atfribuit Baronius num. 11 etseq. ut sc. eum notarium dicas qui quod igitur in provinciis, ad Romanam Sedem referre ac nofum facere erant,

porro

Turibii episcopi
facit.

est in Concilio Bracarensi

primo, cujus occasione

rem nou

qua;stionem movet Baronius. Haec enim verba Lucretius episcopus in illa


vestrBe

Synodo proloquitur

Credo

beatitudinis fraternitatem nosse,

quia eo

tempore quo
cilliani secttE

in his regionibus nefandissima; Pris-

venena serpehant, heatissimus papa


per Turibium notarium Sedis sua; ad

satagif. Habitas fuisse

eodem

fere

tempore Synodos
laudata Lucretii

Urbis Romae Leo, qui xl ferme Apostoli Petri successor


extitlt,

duas,

unam
et

Gallaecia!,

alteram alibi a quatuor proet

vinciis,

Baronius insinuat,
prodiit sancti

Synodum
resis

Galla^cia; contra

impiam

Priscilliani ha;-

interlocutio manifeste

declaraf. Post Baronii

mor-

sectam scripta sua direxif. Cujus etiam prsecepto Tarraconenses et Carthaginenses episcopi
Lusitaniae

tem

in

lucem

Turibii Asturicensis

ejiiscopi Epistola

ad Idacium et Ceponium episcoet

quoque
fldei

et Bsticae facto inter se Concilio

pos, de

non

recipiendis in auctoritatem fidei apo-

regulam

contra

Priscillianam ha^resim
,

cum

cryphis scripturis,

de secta Priscillianistarum,
et seqq.

aliquibus capifulis conscribentes

ad Balconium

qua; extat inter Leoninas in editione Quesnelli. Le-

runf

tunc hujus Bracarensis Ecclesife praesulem direxe. Concilium Bracarense I sa;cuIo sequenti,
[lostquam Theodemirus Suevorum rex hicresim ahcelebratum. Vulf autem Baronius , uni,

genda qufe anno cdv, num. 12


tributa fuere, quae

de priori

Concilio Toletano diximus, cui varia perperam at-

huc reterenda. Colitur sanctus

dicavif

Turibiiis Asturicensis e()iscopusdiexvimensisAprilis,

cum

esse

Turibimn qui

et Asturicensis

episcopus
Sedis,

uf in Actis SS. BoIIandianisad

eum diem

videre

fuerif, et

eodem tempore notarius Romana;

Ambrosii Moralez sententiam, qui lib. 2 26 duos Turihios distinxit, alterum, ad quem Leo scrihit hoc anno, euinque Asfuricae episcopum, alterum per quem scripsitad HispaniK episcopos, qui Roma missus est a Leone
rejicifque
Hist. Hispan. cap.

ubi tamen perperam ab Henschenio appellafur notarius Sedis Apostolicce. Est Asturica, vulgo
est,

Astorga, civitas nunc sub Composfellano, alias sub


Bracarensi archiepiscopo.
6. S. Leo ad Januarium Aquileiensem et ad Ad num. 23. Septimium Altinensem scribit.

in Hispanias, ut ejus litferas deferret.


4. Refellitur

opinio contraria.

Duplex argu-

^'e/j^^VHmsepiscopus Altini,

cum

videret in provincia

Veneta, plurinios clericos in speciem fantum

dam-

596

LEONIS ANNUS

8.

CHRISTI 447.
Scplimio episcopo rcnasccns eadem lues, antequam longiiis scrperct, fiierit rcprimcnda, dalis ad Lcom^m
Roni;c
tiiiic

natis crroribiis Pclagianis, in Catliolicorum consor-

li;crcsim clanculinn restaurarc , lium rcccptos sanctum Lconcm liac dc rc \)cv litlcras ccrtiorcin
,

Scdcm Aposlolicam lencntcm

lillcris,

fecit

isque antistiti A{|uilcicnsi


:

tolius

provinciaj

metropolitop pcr liltcras injunxit

Ul congregata
,

qui Leo fervcnti zelo contra impictalcm illam depugnavil . Lo([uilur et Photius Cod. liii de iisdcm
Lcoiiis Epistolis, qiiando ait
:

omnes sive saccrdolum presbyteri, sivc diaconi, sivc ciijuscumquc clcrici ordinis, qui de Pclagianorum Ca^lcstianorumquc consortio in communioncm Catliolicam ea nnpruSynodo provincialiiim
dentia sunt rcccpti, ut non prius ad dainnationcm
sui coarctarcntur crroris, uuiic saltcin,

Scripsit et

Lco

Po-

maniis ci^iscopus de Pclagianis couversis quomodo dcbcant rccipi, qiiando convertunfur, scriptis suain opinionem damnantcs . Baronius aniio cdxliv,
niini. 8, lucc ultiina Pholii

vcrba

rcfcrt, aibpie lia;c

posteaquam

sancli Leonis scripla adversus Pclagianos


rari.
lib.

dcside-

hypocrisis

eorum

cx quadain parle dctcgitur, ad


qiiffi

At, ut
Ilist.

jam obscrvarunt

Ein. card. Norisius

veram corrcctionem,

el ipsis prodcsse, et niillis


Ilaic

Pelag. cap.

12, et Usserius in Anliquit.

possit nocerc, cogantur, ctc.

Epistola alias
inscri|)ta

Ecclcs. Brilan. cap. 12, ca aliud


citala;

non sunt, quam

cral ordinc lxxxvi, niinc vi, ct pcr

crrorcm

Ejiistola;

divi

Lconis ad Aquilcia} Altiiiii|ue

eral Niceto', ac

iii

variis Mss. Aquilciensi episcopo,

c[)iscopos (lat;c, ut
diias istas Leonis

exeorumcontextuliquet. Pia^ter

ejus

nomine non designato.


VII, alias

Scripsit

codem tcmpore

sanctus Lco ad Septimitan cpiscopum Altini Episto-

Baromo

lioc

hac dc re Epistolas extat et alia a anno mcmorata, inscripla ad Jamiaet

lam

lxxxv, qua- ad intclligcntiam dicen:

riuni c[)isco[)Uin Aquilcicnsem, dataque III kalend.

dornm
litteris

intcgra refercnda

Lectis fraternitalis tufe

Januarii, Alypio,
seiiti

Ardabure VV. CC.

coss.
:

prae-

vigorem
:

agnovimus

qiicm olim noveramus congratiilanlcstibi, quodad custodiam


fidci tua-,

sc.

aiino qusc his vcrbis inchoatur

Lectis

fraternitalis tucB litteris, etc. ha;cqne iisdem fcre


vcrbis, quibiis E|)isloIa ad

gregum
queris
:

Christi pastoralcm

curam

vigilanter cxe-

Septimium
vii,

constal.

Hinc
Se[)ti-

ne lupi qui sub spccicovium subintrarunt, bestiali saivitia simpliccs quosque dilacercnt, el non solum ipsi niilla corrcctione proficiant sed etiam
;

Quesnellus Epistolam Leonis

quaj est ad

mium,

su[)|)Osilitiam credidit,

Antclmius vero

in

Dissert. iv de 0[)eribus SS. Lconis et Prosperi,

eam

ea, qu;p

sunt sana corrumpant. Quod ne viperea

confert cuin Epistola ad Januarium, [)luribusque


ostendit,

possit obtinere fallacia, ad

pum

provinciiE Veneliffi

melropolitanum cpiscoscripta dircximus quibus


:

hanc [lostremam spuriam

esse,

et

omnes

Qucsnelli conjectiiias advcrsus E[)istolani ad Septi-

ad status sui periculum cognoscerct pcrtinere, si quisquam de Pelagianorum ct Ciclcslianorum consortio veniens, in

miuin

allatas evertit.

Porro alterutram falsam esse,

indubitatum vidctur.
8. Epistola S. Leonis ad Septimium episc. geInter Epistolas autem, inquit Antclnuina est. mius, quarum altcra alteri coha-rentissime respondet et de rcbus pro|)ositis ac pcrsonis amba;

communione
et

Catholica sine pro-

fessione legitima^ satisfactionis habeatur. Saluberri-

mum
alii

enim

est,

spiritualis

mcdicina? utilitate

plenissimum, ut sive prcsbyteri, sive diaconi, sive


cujuslibet ordinis clcriciqui se correctos videri

invicem conveniunt,
dicandffi,

illa;

polius sustinenda; et vin-

volunt, errorem
pravis ct

suum

et ipsos erroris
:

auctores

qux

sic sibi

mutuoaucloritatem prsstant,

damnari a se sine ambiguitate fateantur ut sensibus

dudum

peremptis, nulla spirandi supersit

occasio, nec
sit

ullum

societate violari,

membrum Ecclcsi;c talinm poscum per omnia illis professio


:

propria cffperit obviare

circa

quos ctiam iliam ca-

nonum

constitulionem prtecipimus custodiri, ne ab

his Ecclesiis ad quas proprie pertinent, sinantur ab-

scedere, et pro suo arbitrio ad loca sibi non deputata


transire.

alia; quffivis, qu;E oinnem a scmetipsis sohmutuantur fidem.Unde cum de Pdagianorum molitionibus pro ccrto et ex[)lorato questus sit Septiuu'us et ad eas solas rcprimendas duabus litteris sollicitudincm suam impendat Leo, illse sibi cx omni parte congrucntcs longe magis ultro suscipi debent, qiiam eae aut minus saltem in discrimen adduci quse aliud prorsus argumentum tractant, et Dona-

quam

tarie

Quod ciim recte non perniitlitur inculpatis, multo ininusdebeatliceresuspectis. Pioinde dilectio tua, cujus devotione gaudcmus, jungatcuram suam dispositionibus noslris ct cum supradicto metropolitano dct operam, ut circumspecte ac velociter impleantur ea, quae ad totius Ecclesia; incolnmitatem,
et laudabiliter sunt suggesta,
et

tistas,

ciuiit.

scu alios ha;rcticos, vel schism;iticos respiQuare quia ex laudato Photii tcstimonio jam
,

habcmus Pelaijiauos per AUinenscm ei^iscopum Septimium, penes Leonem post ejurationem criminis postulatos, non autem Donatistas vel alios
com[)crto negotio
perduellcs iterata tiiictione maculatos, datae pro genuinae gerinana;que littcra;
,

salubriter ordi-

nata
7.

5. Leonis scripta adversus Pelagianos.

censenda) sunt, aha;que cx adverso, qua; contra cx

Utraque adversus Pelagianos Epistola sine ullo temporis charactere data, et utraqiic a Photio Cod. liv
his vcrbis

mium,
lam

prcssum Photii testimonium mentiuntur Septi istiusiiiodi inalignantes homines, in qucre,

alias

etiam ignotam scriptoribus traxisse, vel

memorata Ciim temporis deinde progressu sectai hujus homiues (ncmpe Pciagiani) per
:

ex eo sup|)osititia; pronuntiari dcbcnt. Pra'terea extat in Bibliothcca Patrum Jesuitarum Parisicnsium vetus Codex charactere Saxonico exaralus
,

hnnrcsis sua; abjuraticr.em Ecc!c?ia' rpstitiili essent,

in

quo

iterum

malum

ab

ipsis

principium sumpsit

ut

leguntur variic PontiOcum

Romanorum

Iitterae, et

LEONIS ANNUS
iiiter

CIIIUSTI 4'i7.

597

cas cjureclam a sancto Lcoiie dalac


ill;r.,

pra;sertiin-

ubi omnia [)Iana sunl, et


in
ro
vari;isse,

modo

scribunt

Bedam hac

quc

clu;e

de

ciuilius aj^ilur,

scd Epistola, (|Uic

niodo

cum

eredidisse Anr/los et

ad Januariii77i iWcduv
Deniciuc
in

scv\\)h iliidcni

non

lialielur.
,

Saxones prascnti anno


[Histca noii sibi

78i re[icritur alius Codcv cliaracterc Saxonico eliam dcscriptus, in (|uo suut ali^iuie Innoccntii i,Zozinn,
bililiollicca

Collicilina

num.

in Brilanniam venisse, et constanlem illorum advcntiiiu cum

aniio coLix copulassc; cnin


tatiinii|iie sii,
i[)S(),

tamen cerluin

iiidubi-

Bcdum

luic in rc

nuiii[uam, ncc a se
anli(|uis aucto-

Bonifacii, CaelcstiLii, et sancti Leonis Liiislola), et

ncc

iil)

aliis reruiii

Anglicarum
iii

intcr islas littenc ad e|iisco[)Uni A(|uilciensem et


iS'e/3//i/M?rt

ribus discre[)are, nisi tantnni

iiiodo lo(|uendi,

Altinensem, ideotiue non diibitandum,


sincer;c et genuina; sint
al)
,

aiiiium seilicet ((uo Angli


aiinuin coruiii
in

iii

Biilanniam vocah,

quin du;c
quse

ista; E|)istol;c

et

eanidem iiisnlam adventus de

ya?i<a?'//

nomine circumfcrtur,
et

aliquo im-

more
\

a[)pellaii(lo.
I .

postore conlicta.

Saxones in Britanniam vocanttir. Hoc anno Anrili et Saxones a Brilannis coiitra


9.

Angli

Pictos et Scotos auxilio vocali sunt, eam((uc


missi ab
illis

ol)

reni

inGcrinaniam
,

le;.'ati.

Hujiis legatioiiis

Bcdam vcro Id exemplis demonstratur. annuni adventus Angloruni in Biitanniam, abanno quo in eani invitati sunt, repetcre, duplici ejus Histori;c loco demonstro. Is lib. 1, ca[). '2.J, postqiiam scn[)sit, Mauricium aniio ab Incarnatione Doinini
DLXXxii iinjierium susce|)isse
,

meminere Malmcsburicnsis lib. 1 de Ueg. et Witichindus antiquus auctor natione Saxo lib. 1 de Beb. Saxonicis. Sed pra;stat audire Bcdam utrocjue antiquiorcm, lib. 1 Hist. cap. 14. Is post(|uain narravit, Britannos nulium auxilium adversus Scotos
et Pictos

subdil

Ciijus

amio regni deeiino quarto, ;uiventus vero Anglo-

rum

in

Britanniam aiino

circiter

centesimo quin-

c|uagesinK) misit serviim Dei

a-Bomanis

im|ietrarc [lotuisse, ait

Ini-

Angnslinum, et ;ilios [)lures cum eo monachos, timeiilcs Doininum pr;Bdicare veibuin Dei genti Angldruni. Uuodsiannus
Christi dxcvi, qiio Augusliniis in

tum
esset

est

consilium, quid ageiidum, ubi

quKiendum

Britamiiam niissus,
iii

pnesidium ad evitandas vel reiiellcndas tam feras, tamque crcbcrrimas gentium Aquilonariaruin
irruptiones
:

cuin anno cl adventus


Christi

Anglorum

Britanniain

concurrit, profecto prior hiijus sumina; a currenti


proficiscilur. PraitereaBeda lib. o, cap. adventns Anglorum in Britanniam c/mter ducentesimum uctofjesimum quintum, cum anno

placuitque omiiibus

cum

suo rege

anno

Vortigerno, ut

Saxonum gentem de Iransmarinis


:

24,

annum

partibus in auxilium vocarent

quod Uomini nutu

dispositum essc constat, ut veniret contra improbos

Incarnationis seiitingentesimo trigesiino primo


gat,

alli-

malum,

sicut evidentius reruin exilus probavit.

Jamdudum

Saxones Brilaiiniae inliiaverant,


;

ct ejus

littora infestarant

quare eos in insulam vocare altissimam sensns calimagnas dementia; fuit despcrabilem crudamquc nientis hebetuginem dinem quos |)ro|)ensius morte cum abessciit, tremebant, s|)onte, ut ita dicam, sub uniiis tecti culmen invitabant stulti principes Taneos, dantes Pharaoni
: 1 !

ideoquc et a pr;T?senli anno cain epochani exorditur. Adhibet aufeni hanc vocem dc more circiter, quia annos illos adventus Anglorum iii Britanniam, licct incompleios pro integris numerat.
Pari

eademquc

ratioiie

Beda

lib. 2,

eap. 5 scribit,

consilium insiiiiens
culpani refert.
dO.

inquit Gildas in libello de


i'egis

Ethelbertum, Cantuaiiornm regein aiiiio dcxvii ad Deuin migrasse post viginti et unum aimos acceptce fidei, postxiuam [laulo anlea dixit, eain niortem contigisse anno xxi, ex quo Aitquslinvs cutn sociis

Excidio Britannia;, ubi in

consiliarios

onniem

ad pra;dica7idum missus
sociis

est.

Et tameu ubi de hac

niissione ex professo agit, refert Augiistiiium

cum

Epocha adventus Ayiglorum

Beda, Malbesburiensis, ab hac legatione deducta. Huntindonius, Etlielwerdus, et reliqui, qui res Britannicas accurale tractarunt, ab adventu, vel ingressu Saxonuni in insulam solenttempora reruniideoque luec que gestarum seriem supputare
:

in

Britanniam

anno dxcvi Bonia

ex Gallia in
itaque

Angliam adventasse, scd Britanniam non Irajecisse, neque ibi


in

fidem Christi ainumti;isse ante

annum

dxcvii. Sicut

aunum

accept;c fidei in Anglia cuin

anno

legahonis Augustini in illain insulam confundil, et pro uno eodemque sumit; sic annum advenfus

epocha firmilcr stabilienda, evertendusque vulgaris


error in

Anglorum

et

Saxonum

in

Brilanniam

iion distinguit

quem, tam

vetcres,

quam

recentes Angliai

historici la[)si suiit.

Existimarunt enini

Bedam

aliaiii

adventus liujns anni mimcrandi ralionem ab aliis ne(|Me animadverterunt, eum quidem usurpasse
;

ab anno, quo in eain per Britannorum legatos vocati sunt. \Yillibaldus et Othlonus uler([ue iii Vitasancli Bonifacii, ut aimo dccxix viderc est, exordiuni niisBonifacii in Germania nou desumunt ab anno, quo litteris Gregorii II legatus per Germaniam institutus est, sed ab eo quo Evansioiiis A[iostoIie;e sancti

in

temiiorum

intervallis metiendis

adventum eorum

vocati, de

a currenti ainio, quo Angli et Saxones in Britanniani more deduccre, sed pro ccrto habuisse
eos illuc non pervenisse nisi anno quadringentesimo

gelium Germanis annuntiandi

[lotestatein

ab eo

quadragesimo nono. Undetamvcteres, quam reccnimo et critici annum snscepta; ab tes historici Anglis et Saxonibus in Biitanni;nn ex|ieditionis, ab anno, quo illuc invitati sunt, non distingucntes, et
,

viva voce aceepit. Quem coin()Utandi modum cuin viri docti non observarint, non niirum, si persua-

sum

habuerint

annum

adventiis

Anglorum

et

Snxo-

num

in Britanniaiu densis tenebris

eiicumfusum

csse. Erravit

tamen Beda

in exordio Marciani imj).

a Bcila distinciuui fuisse r.on oliservaiiics, iucreiit.

eonsii;nan(iO, ut infra vi?i;ri sunuis.

598
12.

LEONIS ANNUS
Morittcr

9.

licct

CIIRISTI 448.

Clodio Francorum rcx.

Hoc

etiam anno Clodio secundus Francoruni rcx e vivis exccssit. Prosper cniui in Clironico impcriali ad

vcriim sif, Idacium numcriirc annos Tlicodosii ab Honorii morte, (]uam ab orlii Abrahami, (]uia tamen Kuscbiiim ct llicroiiymum iii Chroiiicis imilani
taliis,

annum
scribit
:

Tiieodosii

xxv post Ilonoritim impcrantis

annos inqieratorum a kalcndis Ottobris nioraiino civili aus])iinci])it

Mcrovcnus ref)nat in Fi-ancia. fralerea auclor Vitic Sij;elierli rcgis Francorum hiijus nominis 111 Iradit Calliarnm cxcidiiim factum esse anno post mortem sancti Martini liv, Merovcchi anno cjitinto \\h\ scriptor ille annos a traiisilu
,

tein

corum consequentibus, cum

catur kaleiidis Octobris hiijus Christi anni

nunierare annuiii xxiv Thcodosii; cuni tamen in cjus Chronico ba'C ecli]isis cum aiino xxiii hujus
imi^eratoris
citius

co])ulclur.
ccli])sim

Quare Idacius anno


in

uno

saiicti

Mariiiii

ab aniio

Cliristi

cccxc.vii

desiimil,
lia-

lianc

consignavit, cujus errorem

lo(|iiitur(|uc

de ]>u{^na contra Altilam anno cdli

(]alvisius

non animadverteiis,

alium

incidit, ])cr-

bita. i)eni(]ue

Sigebertus in Cliron. Clodionis morKi successit Mcroveiis.,


et

])eram(]ue exislimavit, Chrouograi^hum istum solis

tem

lioc

anno consignut.
esse dcbet.

quem

cjus lilium fuisse

jam diximus,

cxtraonine

dubium

13. Eclipsis solaris.

Idaciusin Clironico anno


:

Abrahanii mmcdlxiii, qui kal. Octobris ])raecedenlis Solis facta defectio die Cliristi anni inclioatur, ait
IX

delectum cum aniio Theodosii xxiv conjiinxisse. Poiro quia ratio illa Thcodosii annos numerandi, ab Idacio usurpata, leclores in crrurem facile inducere ])otcst, in ejus Chronico, legendo ad annos Abraliami seinpcr attendendum, neglectis impera-

torum

anuis.

kal. Januarias, qui fuit tertia feria^ id est, die


Cliristi

\A.

Moritur S. Proclus.

Sanctus Proclus

XXIV Decembris, qu;E superiori


Doniinicalis F. notato
Calvisius
in

anno

littera

episcopus Constanlino])oIitaiius hoc anno mortuus

cum

feria

lerlia concurrit.
,

Opere Chrouologico observat

eain

edipsim

prccsenti

nnno

accidisse, factanique esse

Salamanlicic die xxiii Dccembris, feria tertia; hoc

Eudocia Augusta rcrum administrationcm anno su])eriori ostendi. Constantino])olis terne motu concussa,ut codemanno num. 3 visum est. Ad liunc annum revocanda secunda legatio
est,

et

susce])it, nt

enim anno lillera E Dominicalis fuit. Asserit ])ostea Calvisius, Idacinm numerare annos Theodosii ab obitu Honorii, mense Augusto anni cdxxiii demortui, et

sancti

Germani Antissiodorensis e])iscopi in Britanniam adversus Pelagianos, de qua egimus auno


CDXXXV.

currentein

annum

xxiv Theodosii esse. At

LEONIS ANNUS

9.

CHRISTI

448.

Va
Quadringentesimus quadrage\. Consules. simus octavus Domini annus consulibus Posthumiano atque Zenone signatur :quorum alter Constaniinopoli,

ET CONSVLIS. ORDINARII
QVjESTOR. CANDIDATVS

PR^TOR. VRBANVS. TRIBVNVS


ET. NOTARIVS. PRiETORI.\NVS

nempe Zeno,
scilicet,

creatus cst

alter vero,

Posihumianus
lcgitur

Romai
*

electus, dictus iste

PRiEFECTVS. VRBI. SECVNDO

Rufius Prajtextatus Postliumianus, cujus cjusmodi

CONSVL. ORDINARIVS. QVOS TANTOS. AC. TALES. HONORES

Roma; vetus

inscri]itio

PRIMO. iETATIS. SVJE. FLORE


RVFivs. pr.;textatvs

PROMERVIT.

POSTHVMIANVS.

C. V. FILIVS

MAGNIFICI. VIRI. MARINIANI


PR^^FECTI. PR^ETORIO

Porro erasus fuit primus versus in basi , ita tamen ut adliuc legi posset, rvfivs pr^textatvs. Quod vei o non et Posthumiani nomen abolitum sit , inde conjectura ducimur, in

'

llabct Smetius, pag. 70. n. 2.

I.

Antiq. inscnp.

odium

illius Prcetextati

Genti-

, ,

LEOXIS ANNUS
litisD

9.

rat

OHRISTI
,

/|48.

500

superstitionis antistitis, de qiio superius


fLiissc.

actum

est pluribus, id factuni

Sed de consulibus

hactenus.
2.

Theodosii edictnm Nestorianos exaaitnntis.


diversis

Hoc anno Tlieodosius impcralor, cum


illatis

aut cxponat. Qui vero hoc sacrosanctum nostrum decretum violaverint, non dubitciit camdem sese poRnam incursuros, (luaiu contra iinpiam Neslorii fidem duduin decrevimus. et singulis cerfo G. nt aiitem omnibus
,

cladibus

a Barbaris, atque fame, pesle, terra;

constet, quantopere majestas nostra impi;e Neslorii

motibus,

et

penuria exagitari jaindiu videret impe-

rium;
liliffi

offensi

numinis causas rimatus tum Genti-

impietatis liomines,

tum

Nestorii scctatores (ut

fpmulos detestetur, statuimus, ut Irena-us qui bac de causa nostram indignalionem nuper inciirrit, et postea nescio quomodo post secundas niiptias
fidei

gralissimum Deo sacrificium) legibus coercendos


putavit, vetuitciue iii)ros Porphyrii,et contra Cyrilli
scripta editos

commentarios

insuper

et

illos

qui

suspecti essent Nestorianic hairesis,

quod Nestorio

(sicuii accepimus) contra Apostolorum canonem Tyriorum episcopiis est creatus a sancta Tyriorum Ecclesia statim expellatur, ornatiique et nomine sacerdotii penitus exutus, privatus in patrio tantum
,

ante favissent, exagitavit


sino, pro Nestcrio

et iuter alios Irena?uin

solo

vivcre permittatur. Magnificentia tua nostrae

illum, qui congregatis Patribus in Concilio Epbe-

pielatis

scopiim asseciita, curet ha;c observari

et

causam agens, maximas molestiasintulit; hunc enim ex comite ordinatum Tyri episcopum deponi jussit. Porro quod Tbeodosius imperator dedit hoc anno adversus btcc omnia Edictum sic se babet 3. Regiam nostram majestatem decere arbi'

primo quoque tempore peracta reddi . Hactenus Theodosii rescriptum hoc anno datum, ut signis
certissimis apparet,

nempe

ex

iiis,

qua3 iiabentur in
post acccptiim
sic se

mandato pnrsidum provinciarum rescriptum publice proposito, quod


7.

babet

'

tramur, ut subditorum nostrorum


ejus
fieri

pietati

(quoad

Piissimus imperator noster, non ignarur, legura, just.TBque polilia; firmamentiim Ortbodoxani

potest)

consulamus

bac enim ratione


Dei, et Sal-

religionem esse, peculiari edicto


:

omnem

impietatiK

futurum speramus, ut majorem quoque


tiam nobis conciiiemus.

vatoris nostri Jesu Cbristi favorem, et benevolen-

Cum
,

igitur huic ipsi per

onmia

placere desideremus
lioc

nostrosque sul)jectos
;

imperio ad

ipsum subinde incitemus decrevimus, ut quaecumque Porpbyrius propria impulsus insania contra piam religionem Clnistianam conscripsit apud quemcuuKiue tandem ea comperta fuerint, quampriinum concrementur. Si quideni omnia ilia scri[ita, qua3 divinam in nos iram proYocant piosque animos offendunt ea ne audiri quidem volumus.
,
,

occasionem pra^scidit eos quidem (lui ea laborant. moderata castigatione sanans ca.'teris vero omnem bonestas vita; rationem ostendens. Qualia ergo adversiis libros Porphyrii quos ille conlra sanctam Christianam religionem conscripscrat; necnon con,
,

tra illos, qui

nefariam Nestorii doctrinam


:

scriptis

propagant, decreverit
fidei

et

quo rursum pacto nullum


nisi illud

dogma vim ullam

obtinere voluerit,

(luod a sanctissimis piissimisque episcopis, qui quondam in civitate Nicaa , et postea in Epbesina

unum

una cum veneranda^ memoria!


,
:

Cyrillo conve-

nerunt

4.

Decerninius etiam
quovis

quicumque
:

Ncstorii

impiam Cdeni
doctrinam
episcopi

a^niulantur, nefariamque

ejusdcm

et qua tandem editum et receptum est ratione Irena-um qui Tyriorum civitatis cpiscopus id ex pra^dicta sanctione extitit, exauctoratum velit
, :

modo
;

sectantur
,

si

quidem

Grajco sermone posita clare diserteque cognoscetis,

aut clcrici fuerint


si

ex sanctis Ecclesiis
laici
,

confestim expellantur

vero

anatbematis

ne quis ignorationeni in posterum pra,'texat. Dccet proinde omni diligentia istbffic observare, commi-

yinculo

ab episcopis scilicet suis) constringantur, prout jam quoque a uostra majestate cautum est.
(

pra;terea Orthodoxis volentibus, piamque hanc nostram sanctionem sectantibus, potestatem facimus, ut bujusmodi homiues libere citra ullam cujuscumque detrimenti formidinem deferant pu-

Omnibus

nationemque ac iiidignationem regiis litteris insertam usqiie ob oculos habere. Lecta sunt ha>c in vicesima tertia Pharmuti Ecclesia Solitariorum hoc est Aprilis Indictione quarta (secunda) anno
,

Diocletiani centesimo sexagesimo quarto . Hactenus ibi praesidum mandatum quod ex Diocletiani
,

bliceque redarguant.

annorum numero

esse

datum boc anno,

salis li-

Quoniam vero accepimus, doctrinas quasdam nescio quomodo dubias, Ortliodoxa^que fidei a
5.

quet,quodetexEpistoIa Tbeodoreti manifeslius fiet, 8. Varioi Theodoreti Epistolce de se ipso ratio-

sanctis Patribus Nicsa) et Ephesi congregalis editae

nem

reddentis.

nequaquam

consentientes

et pia;

memori;e

Cyrilli

rentur, quaj acceperat

Antequam vero ista promulgaexamicorum litteris Domnus


,

Alexandrinorum quondam episcopi expositioni rcpugnantes conscripsisse et evulgasse mandamus ut hujusmodi scriiita vel libri qui cerlissimam habenti vel legenti perniciem afferunt, apud quemcumque latuerint, incendantur neque volumus ut quisquam in posterum aliquid circa fidem apud
;

episcopus Antiochenus Theodoretum Cyri episcopum reddidit certiorem. Quid autem, cum ha3C de Irenaeo, Domni litteris prssensisset Theodoretus

qui una

cum

aliis

eumdem

ordinaverat Iien;euin,
,

ad ipsum Domnum rescripserit ipsa; declarant, qua; tunc ab eo ad ipsum sunt reddita; Iiltera; istis
,

Nicajam

et

Ephesum

civilates

expositam aut disse-

verbis

'

Apud Acta Conc. Ephes.

edit. Pelt.

tom. v.

c.

20.

AputlCoac. Ephes.

edit. Pelt.

lom.

v. c. 20.

'Tlieodoret. Ep. cx.

,, :

;ni)

T.KOXIS
0.

ANXUS

9.

ril,

CHRISTI 448.
sanclit.as

Cuni

liir.s

loj,'issem

litlcras,

bcalissim.T
illns

vcro aliud quippiam tua


illud
ct
flat.

cxpedire pul.ive-

illius Snsaniifc

snm

rccordalns,
,

f|u;r ncfarins

onniium Dcuin ailcssc voccm l'ndi(]nc milii snnt anf.nistia'. f.lcgit tamcn [lotius incidcrc in caliiinniatorum insidias, (|uani justinn Judiccm contcnnierc. Et nnnc domine, duo nobis proponuntnr (lioc autem s.xpius diximns) \cl Denm
honiinos
vidissct
ct

cum

paMiani
ln-.Tsto

Ego eniin cnm unam (ut putanl) condemnationem accc|icriin, ct subierim,


divina ope aliam etiam sul)ire
,

crciicret, miraliiicni illam cdidit

sum

ct si

velint, tertiam

et

qnartam

divina

votis
,

opcm
Domividea-

fcrenle grntia

omiics a^quo aninio fcrcmus


Si

mim
mus
quid

laudanlcs.
(|uid

vero tu;c probatnr


diligeiiter

pielati,

iiobis a Pala^slina
sit
,

rcscribatnr; et

cum

olTendcre
iiijusta

conscientiam l.Tderc; \el inciderc in liomiiium dccrcta. l-Vo autcm pnto b.TC
ct

pcrpcnderimus, ila Conslaiilinopoliin scribemiisi). ll;cc Theodoretus ad

agcndum

omniaignorare piissimnm impcratorcm. Onid cnim


proliibuisset illum scriberc, ct ordiiialionem fieii

Domiium
II.

cjiiscopum .\iitiocbcnnm.

Summam
et

quidcm

intercessisse inter

Tbeo,

praviperc
cxtra
faciuiit,

si

revcra boc

illi

placuissct?
;

Cur vcro
vel tcrre-

dorctum
dn;c
'

Irenajum

amiciti.ne

nccessitudincm

minantur i|uidcm, vcrcntur tanien


litfcras

qu;c extant ad ipsum dala? cjus Epistolae


,

vcro apertc

id

pra;iipicntes

non

docent; quaruni posteriorem ordiiie positam

scri-

mittunt?
rator
ct

Duorum cnim

allernni nccessario sequi-

ptam priorem
favcrcnt
,

esse

constat

cum

anibo Nestorio

tnr; vcl non addueitnr, ut scribat piissimns impe;

ct
,

Thcodori Mo[)sneslciii cssent mirifici


at^iuc

vcl

procurant ut nos
delicti

iii

aliiiuo delinqnanuis,

laudatorcs

deindc

a nobis

panias accipcrc possint.


bcati Principii

C;ctcrum quod
or.liiiati

ad

scriptonim ipsius defensores. prapscntcm cansam spectat,


Ireiuci

Propoiiitur
(principis)
:

cnim nobis cxempliim


ibi

scilicct

ab co
de

bigami

profuisse vi:

cnini

cuin

liltcris

pncccpissent

dctur cjusmodi ab ipsn pamta cxcusalio


eniin iiostbac
fiiit

nulla

popnas tamen postulabant ab eo

(ini illis

paruerat

liis

qncrcla

sed lantum

quod

qu.XMcroego
illustris

[egi eo die

quo

h^cticarius advenil, bis

suspeclus niagis mr.gisque rcdditus esset ob scripta


ipsius adversus Cyrillum
Irena-o, et aliis liujusmodi
,

contraria snnt.

Sainctus cniin quiilam


,

monacbus

et
,

consuctudinem

cum

ad (lucnidam scripsit

quod

litteras accepit

qua? adhnc ipsum per-

a ma^Miiricenti<simo Spatliario, ct a gloriosissimo

sevcrare

f.mtorcm Nestoriani erroris


acCusatus esset, quod
in
et

arguebant,
et

quibus significabatnr, quod res Dco dilectissimi domini cpiscopi Ircnfei liene se liabitura; essent ct pro bac diligeiitia ct labore, incrcccxmaf^islro,
:

cnm jam
frequens

pro ipso lirmando


,

Synodis fuissel

qu;,m cb causam
civit.atis

Antiochia recederc jnssuscsset;


impcr.atoris .'icccpissct
,

mandatum quoque
linibus

dem

et

retiibnlionem

petebant, ut Deo pro se

nc e suog

preccs effunderent.
10. Ego igitur puto oporlcrc scribere ad eos qui scripseruiit, clcricos rcgia? nrbis, qnod cgo cal-

pcnitus reccderct, sed

ibi

relegatus absque aliorum


iste esset

coUcgarum
Tbeodorcti

consortio vitain ageret. Cuni

impra^sentiarum slatus
illa

phiribus ipse

piissimorum ci>iscoporum addupiissimum Iicn;cum cpiscopum ordin.-vi cum cjus zclum ct magnanimitatem et alias ejus virtutes rccte scirem, et pr.Tter Iitc doginatum rcctitndincm. Nunquam eiiim scimus rcnnisse aliquando sanctam Virginem Dciparam appellare, vcl aliud aliiiuid contrarium scntire Evangelicis dogmatibus. Quod vcro vA bigainiam pcrlinct nostros majorcs secutus sum. Beata; cniin et \)\x mcmoria! Alexander ante Tbcodotum liic fuit Aiitiocbenus
culo
et sentcnlia

Epistolis ad diversos Constantinopoliin datis

con,

ctus,

qucstus cst, ct inter alias


scripta ad

boc ipso anno

qui

nuineratur vicesimus quintus cjus

cpiscopatus,

Nomum

consnlem
,

sed potius consulagessisse

rcin seu exconsulem

quem

consulatum

vidiinus anno Clnisti quadringentesimo quadrage-

tibi

simo quiiito. Prffitermissis igitur aliis, banc unam reddemus (|ua ipse totam vitam suam et res ab se in eiiiscop.itu geslas brevi coinpendio narrat est autem bujusmodi '
, , :
:

episcopus) qui apostolicam

liaiic

sedem

rexit

cuni

1-2.

Brevi
,

quidem

diei spatio tua politus

sum

beatissimo Acacio Beroeensi c|iiscopo, beat;c


riae

mcmo-

magniDcentia
:

cum me

necessitas vi

te cxoptato

Diogenem ordinavit bigamnm


Praylius
(bie fuit

existcnlein. simi-

liter ctiaiu B.

Hierosolymorum post Joannem episcopus) Domninuin C;rsareE cpiscopum bigcamiim. Consuetudinem itaque sccuti sumus, et bomincs insignes, tuin doctrina,tum
Mnlta etiani alia lnijusmodi bcat.T memori;!; Proclus Coiistantinopolitanus cpiscopus edoclus, ct ipse ordinationcm susccpit, et laudavit,
et lilteras eas a|iprob;ivit. Ita ebani 1*00^100" jirovinciac
qiii

speravi tamen parvam illam consuetuprivavcrit dinem incitamentum et favillam futnram benevoa spc tamen sum lenti.T. et vehementioris amoris frustratus. Cum enim semel, ct iterum scripserim,
:

lilteras

nondum

accepi

et

impcratoris decrcto Cy-

vita cclebres.

terminos pnctcrire proliiheor. Nulla vero alia causa bujus damnationis videtur, pra'terqu.am quodSynodosepiscoporum congrcgo:

rensium regionis

pra^suiit priiiiatcs, et pi.Tsfantiorcs snnt


,

Iiiissimi cpiscopi

ct

omnes

Pala?stini

nec
:

iilla

bitatio

aut conlrovcrsia de
boiiiincni

lioc orta cst


,

ct

duiinpinm

licet ncque accusatio ostenderetur, neque actor appareret, neque rcns conviclu; decretum t.iinen editnin fuit. Novi quidcm quae leguniur ' de Festo

et

liic

aulem

pr;tses erat

ducinins,

qui multis et variis rebus optiinc gestis cst cxornatus. H;ec et bis

coiulemnare

administratio cominissa fuerat

Ronianorum, cui Jud;eorum a quo Judaei cum


:

simiba,

mea quidem

sentenlia, scribere oporlet. Si

'Theod"ret. Ep. xlii.

etxvi.

-Ibid-

Ep.

lxxxi. Acl.xxv.

,, ,

LEONIS ANNUS
j)cliisseiit
(Ii\iiii
:

9,

CHRISTI
cavi
:

/|48.

Cflt

l'anli

(ianinalioncm

aperlc

i[isc

Piiblicos porticus in vcstibulis Ecclesiarum a?di(i[)ontes

resfiondit

Non

est

Komanis consuetndo damnare


,

diios

magnos
:

exstruxi

balneorum
aqiirc,

alii|uem

liominem

[irius(|nam

is

(|ui

accnsalnr

jjublicorum gessi cur.im


(|iKc

cum

civilatem re[)erissein

pnrsenles iiabeat accusatorcs, locum(|ne ilefendendi


acci|)iat
li;rc

miiiime a
()aravi
: ,

defliieiile fliimine

Hquabatur,

ad abluenda crimina

(|n.-c ei

olijiciuntur. Kt

diictiis

ct civitateni

aqna carenlcm

aquis

(|nidem dicebat liomo

(|ui Cliristo

non crede,

re()Icvi

vicos octo Marcionis h;cresi laborantes


locis

una

bat, sed idolorum errori serviebat. E^'o vero ne(|ue


interroj,^dus,
aii

cum

viciuis
:

Synodos con;.'regem
;

necne

et

aiiimo duxi

ad verihitis agnitionem iibenti alium (incter^ja vicurn Eunomianorum

quorum causaconffiegem
(|uissem,
a!)

et (|uid
si

mali afleram vel


in

|)Ieiium, et alium

Arianorum
:

rebus Kcclesia;, vel publicis; ac


aliis

arceor civitatibus.
est
,

maximis Quinimo
civilas
,

dclialiis

accedere procuravi

et divina ope,

ad lucem veritalis ne unum quidem

(luidem oninil)US omnis aperta

non

solum
tani

Arii et

Eunomii

S(;ctatoribus
illis (jui

sed et Mani,

apud nos extat haereUcorum zizanium, aut gernien. Nec ista sine periculis feci sed sanguinern sa;pe efludi meurn sa^^^e eUam ab i[)sis lapidatus fui ct
,
;

ciueis et Marcioiiistis, el

Valentini

et

Mon:

sa;()e

ad inferorum etiam
15.

f)ortas

mortis perveni.

morbo

laboraiit, neciion ct Etlinicis el Judtcis

ego vero

(|ni

pro dogmalibus Evangelicis pugno

ab omiii cxckuior civitate. 13. Sed in(|uient ali(|ui contraria nos sentire,
et a

vera lide

alieiia. Fiat
,

igilur Coiicilinm: adsint

piissimi ei^iscopi

qui judicare noruiit; adsint et


dignitale sunt constitnti, qui

magistratus, et

(|ui in

sum, dum glonon ex animo a me dicta sunt. IIoc ctiarn beatissimus Paulus facere coactus est aliquando, ut accusalorum, el calumniatorum obstrueret ora. Et gaudeo dedecore appareiite quinimo summum honorem illud habeo. Aiidio enim Apostolicam vocem dicentem * OmSed jam
insi[)iens factus

rior

heec

autcm ex

necessitale,

'

Dicamns aperte qua? sentidicant ct judices qua;nam Apostolorum mus non d(jctrina; sunt consona. Sed age ba'c scri[)si
les divinas sunt edocti.
: ,

nes qui

()ie

volunt vivere in

Cliri.-to,

persecutiones

quia maximam civilatem videre cupio nc^iue ad aliam migrare exo[)lo gaudeo enim revera magis quiete illorum (jui in monaslico liabilu vilain du,

autem niagnificentiam oro, ut rerum Ecclesiasticarum curam ^erat, et insurgentem tem[)estutem placet. Reveraenim neque in ipso dissensionis initio tanta confusio Ecdesiam occupapatiuntur. Vestram
vil.

Nullus vos docet de periciiJorum rnagnitudine

cunt,
volunt.

quam

illis

invideo qni Ecclesias gubernare

Noverit enim iua celsitudo, quod neque


sancta; memori;e TlieodoH memoriae Joannis, ne^jue tem[)ore cpiscopi Domni libenter Antiochiam

nullus Christianorum querelas vobis significat, et sanctissimorum monachorum qui apud nos sunt

teni[iore beatissinia; et

lamentaUones. Qua de causa longiore usus


oratione, ut

sum
:

ne(jue beata;

cum

cognoverit vestra magnificentia

sanctissimi

accedcbam

sed quin^juies et sexies vftcatus


;

vix

obtem|)erabam

obeiiiebam vero
,

ut Ecclesiastico

Ecclesiarum tempestalem, illam quiescere faciat et magnum lucrum inde consequetur . Hactenus Theodoretus ad Nomum exconsulem. Quod autem
ad
ctat

canoni [^arerem

qui periclitari pnece[)it

eum

qui

dum
rit.

vocatur ad Synodum, accedere minime volueQuando vero accessimus , quidiiam lecimus


qua; Deo dis[)Iicent
?

Cyrum civitatem a Theodoreto nobilitatam speeamdem iterum a Barbaris excisam, a Jusli:

niano imperatore restitutam constat. Sed non praetereat,

eorum

Quod talem
Quod

et

talem

quod ad Ecclesiasticarum rerum antiquarum


civitate aeque pertinere cer;

qui ausi sunt iniquilates silentio dignas f^atrare, a


sacro coetu segregavimus?
et vita celebri

cognitionem de eadem

eos quilaudantor,

tum

est

isla

nimirum de
:

ejus origine a Procopio

sunt, sacerdotii ordinalione decoravimus? Quod populis Evangelicam doctrinam obtulimus? Si ha;c sunt accusatiohe et damnatione digna, etiam majores pro his poenas hbenter susci-

scribi,

de ejus restituUone a Justiniano imfte<r inquit , in Syria Erat ratore facta meminit oppidulum veliementer neglectum, Cyius nomine,
,

cum

a Judaeis olim exstructum.

Nam

Juda;i ex Palastina

piemus.
14.

a
Illud

Medorum

exercitu in Assyriam captivi abducti, et

calumniatores haec dicere

quidem adjiciam (quandoquidem me cogunl) quod ante

conceptiouem genitores me oflerre Deo j.olliciti sunt, et ab incunabulis juxta suas promissiones me

longo post teiflMr|i-a Cyro dimissi, ut qualemcumque gratiam b^efactori referrent, locura illum, Cyrum apfiellarunt. JusUuianus rex partim Reipuhlica; commodis pros[)iciens. partim colens S. Cosraura et Daraianum, quorura corpora prope usque ad raeatempora requiescunt, Cyrum urbera felicem reddidit muri securitale, praesidiorum multitudine,
raagnitudine publicorum aediCciorum o. At de Cyri regis nobili morfuraento, quem oracula ' divina commendant, haec saUs. Sed ad Theodoretum
et

Deo dicarunt
nasterio vero

et tali
,

cibo rae educaverunt. In

mo-

quousque episcopus factus sum commoratus curn essem invitus episcopus sum nec a ordinatus. Viginti quinque jam egi annos
, ,

quoquam accusatus nec alium accusavi nec eorum aliquis qui mihi subjiciuntur reUgiosisiimi
, ;

clerici

tot

anuis

mihi oblatum conquestus


;

ne obolum quidem in tribuuaU est; neque vesfem a quonullus

redeamus. Scripsit et ad diversos alios magistratus ConstantinopoU et ahbi agentes eodera argumento

quam acce[)i panem unum vel ovum rum domesUcorum accepit aliquando.
TOMLS
VII.

meo'

Praeter lace-

2. Cor. II. sii.


ii. in fin.

ras has vestes, quibus vestior, nihil possidere volui.

imp. orat.

* 2.

* Isai.

Tim. iii. XLv.

'

Procop. de adiflc. Jaitin.

602
litteras, qiias (ul (licUim csl)

LEONIS ANNUS
cx coJice Vaticano
liic

0.

CITRIRTI 'l4S.

lati-

stanlinopolitano.
accidit? Diiin
in

Scd quid inter ha?c funcstum


plane contigit, ut unus cx
et sibi citra

nilati

donandas impciise curavinuis. Porro

an-

dcsojationem NestorianBe ha>rcsis

nus, viccsimus quiidus cjus cpiscopatiis, cujus in dicta lipislola mciniiiit, nuiiicratnr, ut iiitelligas
ipsain lioc
tG.

Calholici iinpclluntur;
illis

rapido

ciirsiii

tcrminum imponcre,
:

anno

(latain.

tcrminum
scriiisit

prolabeiiti habciias iiijiccre nescins,

im-

Iiiler

alias

autcni

pcr legalos a

provide fcrrctur in hostes


vcritatis Catholic;E
id

dumque

piignat ad-

Domiio

episco|)0 Antioclieiio Coiislaiitinopolim mis-

versus EcclesiiB pcrduelles, ipse infclicifer novus

sos Epistolam

antistitem
profitetur
dedit,

ad Flaviauum Coiislaiitiiiopolilauuin (lua etiam rcctam (idei coiifessionem aliam insuper ad euindem Fiavianiim *
'

(|uidcm dcploratissimo

impugnator insurgcrct. Evenit Eiityclicti monachoiiim

Constaiitinopoli agentiiim Patri, illorum, inqiiam,


(lui

qua con(|ueriturde Dioscoro cpiscopo

Alcxaii-

lemiiore Eplicsiiii Coiicilii adversiis Ncstorianos

drino

jam inimico

ipsi dctecto, at(iue

iiijuste silii
:

ca'teiis pra'stantius diniicarant.

Cum

igitur

summo
omsed

jus super Ecclcsiam Antioclienam \indicante jus occasione ((|uod notatu di;::iium
nici, verbis islis
cst)

cu-

odio in Nestorii hffircsim


ut

iste ferretur,

eo prosiliit,

mcntioiiem

non

diias

tantum

esse in Christo personas


fidci

habct canonis Concilii Constaiitiiiopolitani a'cuinc:

nino cx

Catliolica;

pra^scripto

ncgarct

Tuaiii

pncterea sanctitatcm rocst,

etiam nec diias in Christo naturas vcllct asserere;


eosiiucNcstoriano laborare

gamus, ut fidem,
tegat, et sacros

in

quam bcllnm motuin

pro-

morbo

putarct, qui duas

canones conculcatos

tiieatur. In illa

confitcrenturin Christo distinctas, et inconfusc con-

enim
tres,

regia urbe cum conveiiissent beatissimi Paconsona iis qux in Nictca statnta sunt a sanctis
ibi

junctas csse naturas. Est quidcm de Eutychetis


defcsso

la-

boribus adversus Ncstorium ejusque sectatores instudio exantlatis

Patribns

congrcgatis,

statuerunt, et dioeceses

magna

laus in

Actione

distinxerunt, ct iinicuique dia-ccsi, ([ua; ipsi conve-

quarta Synodi Constantinopoli ante Chalcedonense

niebant, tribucrunt, ne aliain dioccesiin quis invaderet, sed Alexandiii-c episcopus ea qutc ad

tuin pertinent

tantum gubernaiet,

et

i^gypunaqua>que
Hic

dioeccsis res proprias,ct qua) ad

ipsam

spectaiit.

vero

islis

derinitionibus, et dccretis stare niiniine

scdem sursum ac deorsum agitat; pra^sertim cum apertc noverit, quod Antiochensium niagna civitas niagni illius Pelri tliroiium
Yult, sed B. Marci

Concilium cclcbrata" (luod ipsum de eo item pncdicat S. Lco Piomanus Pontifex in brevi hac Epislola sub hujus anni coiisulibus ad ipsuin data ', post acceptas ab eo litleras dc invalcscente Nestorianorum hicrcsi cuin priinum interpellavit Ecclesiam, remedium quaerens adversus fidem Cathohcam
: :

perturbantes
19.

Dilectissimo filioEutycheti presbytcro Leo

obtinet, qui B. Marci magister fuit, et Apostolorura

episcopus.

chori priinus ac princeps


episcopos

Ad notiUam nostram
quod Nestoriana

tnae dilectionis Epistola

17. Ha!C habet Tlieodorctusin


Syriffi

jus sibi

Dioscorum super nsurpantem qua; volui:

retulisti,

ha>resis

quorumdam
;

rur-

sus sludiis pullularct. Sollicitudinem tuam hac ex


partc nobis placuisse scripsiinus

mus

recensuisse ad confiriiiafionem

eorum

quoe a

quoniam index
:

nobis superius dicta sunt de canone Coiistantinopolitani Concilii dicecesum limitcs pncscribcnte. Cx-

terum haud

leve esse poterat Ttieodoreti illud ar-

sermo, (luem sumfisimus unde non ambigimus auctorcm Catholica? fidei Dominum Ubi in oinnibus affulurum. Nos autem cum plenius,

animi

tui est

gumentum

de juribus Ecclcsia; Antioclicnre

cum

quorum hoc
sccre
;

imiirobitate

fiat

potuerimus agno-

ea ex parte non subjicienda tantuin, sed pra;ferenda nani et Iiinocenvideretur Ecclesia; Alcxandriiux
:

ncccsse

cst, auxiliaiite

Doinino, proviclere,

quatcnus ncfandiiin virus,


radicitus possit exstingui.

dudumque damnatum
Dat. kal. Junii, Posthu-

tius

papa scribens ad Alcxandrum Antiochenum episcopum, de ejusdem sedis prajrogativis hsc habet
:

Antiochiai

nomen
;

accepil religio Clirisliana,


fleri

atque convcntum Apostolorum apud se

ccle-

berrimum

ineruit

qua!(iue

Urbis

Roinai
,

sedi

non cederet, nisi quod illa in transitu ineruit ista susceptum apud se, consummatuinque gaudet .
Ha>c Innocentius
:

et Zeuone viris clarissiinis conss. Porro quos Ncstoriana? luTrcsis Eutychcs suggillavit, Catholicos fuisse, qui in Christo dnas pra;dicabant naturas inter se distinctas et indivise absque confusione conjunctas, cxitus dcmonslravit. Ca^terum cum inter ha^c (luidam susurri hujus Eutychianae

miano

ex (luibus vides ainplitudinem

impictatis per Orientis Ecclesias spargcrentur, licet

sedis Antiochena;, nulla alia quidein ratione sub-

anctor haiicsis ncsciretur

Theodoretus ha;c acci-

denda! sedi Alexandrina;,

quod ita primum Petro per Marcum eam erigenti \isum fuerit. Sed intnere Dioscori primos hujusmodi inentis clatae
iiisi

hoc anno vocatus a Flaviano ad Synodum convenerat


ConstaiiUnopolim, ad
20.

piens per Basiliiim Seleucia; episcopum, qui

eumdem

ista rescripsit

'

motus, observa hominis fastuin, duin sibi subjicere sedcm Antiocheiiam aggrcditur. Porro [ut est in Psalmo ') superbia ejus ascendit semper.
18.

Oinnium bonorum suminam,


',

et

apicem

charitatcm divinus appellavit Paulus


fidci

et

hac nutriri

alumnos praccpit.
his qui

Ilac ditata tua pietas, qua3


:

Qmmodo

hwresis Eutijclietis orta et de-

oportebiit narravit, ct iiilucnda significavit

quid

tecta ; et singula de

eodem acta in Concilio Coti'


^ ibid.

enim jucundius

Dominum
lxxxv.

Uinent, rectorum

Theodoret. Ep. xl.

Ep. lxxxvi.

Ts. lxxii;.

Leo, Ep. VI.

Tiieodoret. Ep.

3 1.

Co:. xiii.

LEONIS ANNUS 9.
dogmatiim
valde
la^tati

CHRISTI 448.

003

sanitate, et concordantia atque conveipitiir

ninitia? Certo

scito,

Deo dilcctissime, quod

sumus,
:

cum

ea didicerinuis de

com-

nationem duas in Christo fuisse naturas, post adnnalionem unam factam csse . Scciindum vero priorem senlentiam ba!c Tbeodoretus de Eiity'

muiii amico

ct (luanto

antca dolore offensi sumus,


esse carnis, et Dcitalis

cbete

Qu;e

jam cxaruerat,

Valentini ha^resim

cum audiremus, quod unam


naturam
assereret, et

rursum

quod
latati

aperlis verbis et per-

fricta fronte im|iassibili

Divinitati

sionem adscribit
litteris,

ita

Dominicam sumus sanclifatis

pastu;B

Ariussolum animam, Apolassumptnm confitcbatnr bic autem corpus assumptum esse negabat. Dicebat
fecit pullulare.

linaris soluni corpus

cum

acceperimus,

(iiiod

integras custodit

eniin, Deum Verbuin nihil bumanum cx Virgine sumpsisse, sed ipsuin innnntabiliter conversum, et

nalurarum proprietates, et neque Deum Verbum in carneni conversum ait, neiiue carnem in Divinised in uno Filio Domino tatis naturam mutataiu nostro Jesu Cbristo, qui homo factus est Deus Verbum, inconfii^^ns remansissc dicit utrinsque naturarum pro|)rietates et universorum Deum lauda:
:

carnem factum (ridiculis enim ejus utor verbis) soluin per Virginem trajecisse . Subdit vero Liberatus diaconus a
23. a

quonam
talia

ejiis

impietas

sit

detecta

vimtis pro convenientia sanctic fidei


Ciliciam scripsimus, licet aperte

et

ad iitram(|ue
si

docentem, et prTdicantem Eusebius episcopns DorylTi civitatis provincia? F'lirygi;e Salut;u-ia>, cum esset Ortbodoxus et purus et amicus, probibuit eum talia sapere et docere. Sed
pertinaciter Eulycbefe audire nolente, retulit Euse-

Audiens

non sciremus
:

qui sunt qui contraria sentiunt veritati


,

et hortati

bius causam ad Flavianum episcoptlm Constantino-

sumus Deo dilectissimos episcopos vestigare et videre, si quidem aliqui sint, qui in duos dividant unum Dominum Jesum Christum, vel admoncndo
eos corrigere et emendare, vel e fratrum consortio
illos

politanum, qui et ingressus est cjus Conciliiim, quod collectum fuerat pro Florentio Sarda^orum metropolita adversus episcopos sub eo constitntos

Joannem,
causis,

et

Cosseniiim

ct data

enim siiniliter illns aversamur, qui unam naturam carnis ct Deitatis diccre
segregare. Revera
et Apostolo-

eorum

libellos obtulit

forma de aliquibus Eusebius Flaviano, ct

audent, et eos qui in duos Filios dividunt uniiin

Dominum nostrnm Jesum Cluistum, rum flnes trausgredi aggrediiintur.


21.

omni Coiicilio, conjurans omnes advenire, ct Eutychetem presbylcrum, ut sub eorum pra?sentia convineeretur ab eo, hseretica dogmata sapere et docere
.

H;ec Liberatus

sed

cum

extent ipsa Synonihil

Qiiod vero ad

pacem

facile

convertimur,
Si

dalia Acta, quibus rei gesta? ordo contexitur,


est ut eani per diversa

tua beatitudo confldenterid sibi persuadeat.

enim

Propbeta dicit'
pacificus
:

Ciim bis qui oderunt pacem erani

multo magis nos eam quaj secimdum Deum est, apertis ulnis pacem amplectimur. Quouiam vero nonnulli et Alexandriam occurrerunt
eoriim
i|ui in

mendaciis

siint enutriti

et ediicati, et

fragmenta historiam compingamus. Qiiomodo igitur ad episcojtale judicium Eiitychetis causa boc anno pcrdiicta sit, ex eisdem Aclis accipe, qua; sic se babent 2i. Consulibus ' Flaviis Zenone, et Posthumiano viris clarissimis, sub die sexto id. Novemb.
:

calumniasadversnsnosconstruxerunt, ethujusmodi verbis sediictus Deo dilectissimus cjus civitatis episcopus quamvis
sunnis,
illi

et regia urbe Consfantinopoli nova Roma, congregata sancta et magna Synodo

in Christianissima,

nostris lilteris satisfacere conati

reperta in pradicta magniflcentissima urbc in secretario episcopii, pra:'sente sanctissimo et beatis-

quemdam

piissimoruin eiiiscoporum ad re:

giam misit urbem dignetur iiielas tua, qu;e tua sit hnmanilas (ut soles) res gestas nobis indicare, et
contra

confirmare,

mendacium accurate veritatem staluere et et veritali contra mendacium opem


Rasilium Seleucise magni no-

simo arcbiepiscopo Flaviano. Et recitantibus relationem directam a Florcntio episcopo Sardis metropolis provincia; Lydoruin adversus snb se constitutos reverendissimos episcopos Joannem et Cossenium,
prmsentibus etiam clericis his qui easdein relationes detulerunt,
et

ferre . llactenus ad

minis antistitem Theodoretus. Ha-c autem (ut dictum est) transacta sunt, anlequam auctor hmresis ex quibus ipse Eutyches dctegeretur ba^reticus
:

data forina de aliquibus qua)

lectasunt; exsurgens Eusebius reverendissiiuns epi-

expressum habes, Tbeodoretnm quam rectissimo pede in Evangelium post damnatam Nestorii ba;resiin esse progressum. 2'2. Quomodo autem boc aiino mense Novenibris detecta est ha^resis Entycbetis, jam aggredimur
plcne
satis

scopus Dorihci, unus constitutus de considentibus, libellos obtulit sancto Concilio, conjurans cos relegi etinferri in

monimenta Actorum. Instantevero


:

eo, sanctissimus episco|)us Flavianus dixit

Susce-

ptus libellus h^gaiur ad cognoscendam causam,


quoe in eo continetur.

enarrare. Liberaliis diaconus

ha>c de primordiis

ejusdem emergentishferesis:
et
, ,

Eutycbes

i^resbyter,

viano, et pra;senti

Sanctissimo ac beatissimo archiepiscopo Flamagno, et sancto Concilio in hac

prysidens Constantinopoli celearcbimandrifa urgente satana, pnedicabat berrimo monasterio Dominum nostnim Jesuni Cbristum consubstantialein nobis non csse secundum carnem, sed de ca;lo

urbe regia gloriosissimorum episcoporum, ab Eusebio episcopo Doribei.


25.

sensu, et

Optaveram quidem non sic pra^focatum ebrium cogitatione et excessu mentis rap

corpus babuisse.

Rursum

varians dicebat, anteadu'

Theodoret.
'.

haer. fabul.

1.

iv. in fln.

Apud Conc.

Chal. Act.

i.

Psal. cxix.

Liberat. Diac. c. 11. tom.

ii.

Conc.

lom.

Concil.

604
Eutychctem presbytcrum,

LEONIS ANNUS 9.
et Arcliiniaudritam, ut

CIIRISTI 448,

Jesum Christum, quatcnus


veniat, ct rcspondeat, ct
ccssct a iicrversa doctrina
suiit.
;

destinetis ad

eum, ut

oblllus f|uiclcm timoris Dei, spcriiciis cliam tcrribile Iribunal Ciiristi Salvatoris
et justiim ejus

posb|uam victusa
(|uia

me fuerit,
l;csi

omiiium uoslrum,
(|iii

mulli ab co

JLuticium et rctributioncm,

vcii-

iurus cst jiidicare orbcm tcrrai in a;(juitate, et rcdnec ut ita dere unicui(|iie sccuudum opera sua auderct adversus Salvatorem oninium uostrum
:

27. Sanclissimus ei)iscopus Flavianus dixit


Patiatiir

nos tua reverenlia,


ei,

et

mox

fatigationem

suslineat usque ad

Cbristiim

blaspbemam bnguam moveru,

ct Patrcs,

lcquatnr

ct qii;e
,

monastcrium; et qu;ccon(b'cent, ad paccm pertinent, ut non


ct conliirbatio

qui inter sanctos conuumcrantiir, lia'rcticos nominare, ct nos qui eorum suiims ridci scctatores. Quo-

commolio, cursus
Impossil)ile cst
ter, et iioii

crcetur sanctis

Ecclcsiis Ciu'isti. Eueebius episcopus Dorilaii dixit

uiam vero non

cessat,

inol)seratiim babciis os ct

jam me, post(|uam

perrexi fre(|uen-

infrenem lingutim, negans piissimam sanctie religionis doctriiiam, derogans auteiu et sauctissimis
Patribus,
et

itcrum ad eum accedere, et blaspbcma verba aiidire. Sed dignetur vcstra sanc|)crsuasi,
tilas

me

ha;resis accusans, qui

numiuam
magis

diiigcre ad ipsuin, ut occnrrat

nec enim perrciiiniui.

ha^reticos sus|iicatus

sum, sed
et

e coiilrario

milto iiiexaminalum tantum


Saiicta

negotium

semper

Ortbodoxam fidcm secunduni meas viies defcndcns, pcrmanens in fide sanctorum Patrum treccntorum decem et octo in Nicaeno Coucilio congrcgatorum, et omnibus qui in Epbcsia metropoli a saucta ct magiia Synodo acta
baereticis

rcpugnans,

Synodus

dixit

Oportuerat quidein luam


suasionibus sanctissimi et
:

rcverentiam
te

ac(|uii'scere

ber.tissimi arcbiepiscopi noslri

sed quia perstanlem

vidimus,

fiat

(juod postulasti.

Nunc ergoprimitus
;ic

e datis libcUis fides teucat

moniincntum

diligen-

sunt, et

liis

qu;e sapuit ct exposiiit beatissimus Cy-

tcm agcndorum examinationem. Joannes antcm


religiosissimus

rillus Alexandriiue

magna!

civitatis

quoudam

cpi-

presbyter et dcfensor simul cura

scopus, et

maguus

Atlianasius et Gregorius, et Atti:

rcligioso diacono

cus, et Proclus saucti episcojii

supplico, et peto

mum presbytcrum

Andrca pergentes ad religiosissict arcbimandritam Eutycbetem,

vestram sanctitatem miuime despicere hanc meam supplicationem, scd jubere Eutycbctem jtrcsbyterum et archimandritam occurrere in sanctum ve-

porrectuin adversus

eum

libcllum

ei

rclegant, et
et .

commoneaiit occurrere ad sanctum Concllium, non eniin in levi accusatur causa sibi adcsse
:

strum Coucibiim,
runtur. Paratus

et rcspoiidere iis, qutc a

me

iiige-

Hffic

quidcm eo

die

sequcnti vcro quae coutigerint,


:

sum

eniin

eum

couvinccre, et falso

habere Catbolicum nomeii, et alienum omnino a recta tide et coujuro vos per sauctam consubslan:

tialem

Trinitatem

qua;

salvat

Cbristianissimos

nos eadem compeninlerdum sermone, ne faslidium lectori pariaiit, pcrstriugcntes, qu;E pertinent ad historiara tanlum, iu niedium afferemus ut patens fiat, (]uoin iisdein .\ctis

dcscribuntur

diosiori

nostros imperatores, el per salutem ct perseveran-

modo

scinel

detcctus

serpcns

forarainis captans
;

tiam piissimorum nostrorum impcratorum Theo-

latcbras,

Augustorum preedictum Eutycbctem jubere occunere in vestram sanctam Synodum, et satisfacere iis a me ei objedosii
et

Valentiniaui perpctuorum

vitavit quod est meudacio natura insitum, cuin taraen ipsa verilas gaudeat luce, ct rcddi omnibus manifesta. Sed qua;

publicum congrcssum

ctis

quatenus

ita

convicto a me, el

(jui

ab eo snb-

sunt subsecuta, narreinus. 28. Sub iisdera consulibus, pridie idus Noverabris prKsto fuit

versi sunt, erigantur, et Catholica fides vincens et

nunc appareat oniues mundi terminos circuniplcxa. Quo provenicnte, gratias semper vestra; conlitcor
sanctitati . Subscriptio.
Iffii

((Euscbiusepiscopus Dori-

sancta; Dei Ecclesise offereas lios libellos

meos,

subscripsi
26.
:

manu mea.

Sanctissimus Flaviaims arcbiepiscopas Stupefeceruut quidein nos qu;e lecta sunt, eo quod talis ingerilur reprclieiisio revcrcndo presbytamen dignetur tero et archimandrittc Eutydieti

Synodo Enscbius, et quain seraper palam exponit, ex scriplisque Cyrilli ij)?am prouiens, eademque se sapuisse ac sapere profitetur, simulque oslcndit, sanctos ct Orthodoxos Patres sempcr iu Cbiisto duas confessos esse naluras in mia eadenique conjunctas jiersona. Quae quidem, ut sancte pieque dicta, ab omiiibus
coluit rcclain fidcra

dixit

qui praEsentcs eraiit, Pairibus recepta sunt atque


probata, singulis (ut dici solet)

candidum calculum

porrigentibus. H;cc qiiidemcadie sunt acta, servato


Ecclesiastici judicii ordine,

reverentia tua couvenire ad cum, et disputare cum 60 de recta fide et si invenietur pro vcro nou recta
:

quo jubetur, ut accu-

sans aliquem crimiuis haeresis, ipse se Catholicura


feria secuiula, die

sapere, tunc vocabitur in saiictum Concilium, et


aderit sibi. Eusebius rcverendus episcopus Dorilffii

Ego quidem amicus illiiis eram prius non semel autem, nec secundo, sed sa'pius couveiii ad eum pro hac causa, ex qua Iksus cst, et locutus sum
dixit
:
:

Rursuin iisdem consulibus, decimo quiiito incnsis Noveinbris, idcin Eusebiiisc()isco|)iis Dorikci prosequenscausam conlra Eutychelem, Iiis verbis sanctam Synodum Quarlus bodie cxcessit dics, ex quo intcrpellat
esse, publice doceat.
:

cum
et

eo, et inveni
:

cum non

recla sapere, et moiiui

vestram inlcrpellavi sanctit;dcin

postulans Euly-

Sed instabat dicens ca qu;e aliena suut a nostra fide rccla. Et boc possum osteiidere jier multos testes; qui pra;seiiles fucrunt, ct audierunt. Conjuro igitur vos ctitcrum perDomiuumuoslrum
docui

arcbimandritam in sanclam vestrain Synodum occuircrc, arguenduin a me jiro eo (juod Ortbodoxa dogmata corrupit, et aliter sa|)il qiiam crcdit Ecdesia Catholica ct pcto tunc directos

cbetcm iiresbyterum

ct

LEONIS ANNUS

9.

CHRISTI 448.
episcopus Seleuciic, qui pntsens
nasius.
fuit,

(505

a sanctitate vcstra interropatos (Hcerc, qualia ab co


acccperiint rcsponsa. Fkiviaiuis saiictissinnis c|)isco-

necnon Atha-

Uuibus

peractis, ct instanle

eodem Eusebio

pus

(lixil

Dicant nolarii,
:

(jui

sunt (iMiiuni

(iirccti.

ciiiscopo Dorilai

sccundo jussns

cst Eiityelics citari

Notarii (lixcrunt

Antc

lioc vcstra jusscrat sanclitas

ad Syuodiiin per
teros
:

Mamantem

et

Thcophilum prcsby:

religiosissiinum prcsbytcrnni ct dereiisorcin Joan-

libcllus autein citalionis fuit hiijusmodi

nem,

revcrendissimum diaconum Andrcain pergere ad revercndissimum prcsbytcrum ct archiet

31. Sancta ct niagna Syiiodus

scciindum Dei
Constan-

gratiam dcgens
tinopoli

in Cbrislianissiina ct regia

mandritam Eutyclictem ct utii(|ue prresto suiit, etc. Qua; autcm trausac'asinl intcrmissosasaiicta Synodo et Eulycbetem, Joannes ila narravit. Audi
,

Nova Ronia, rcverendo prcsbytcro et arcliimandritfc Eulycbcti. Et nunc secunda te ista vocatione vocannis

insigncin
29.

viri

procaciam.
in(]uit,

Cum,

monasteriiim, libcllos legimus,

pervenissemus ad eum in et excmplaria ci

per Mamantem et Thcophiluin reverendos presbyteros, ut occurras absque dilalione ad satisracicndum sancto Concilio, accnsatus a Deo

amanlissimo episcopo Eusebio, sicut

(|ui

aliena a

dcdimus, et accusalorem etiam manifcstavimus, et et satisfactioncm vocationem ei denimtiavimus apud vestram sanctitatcm. Ipse aulem occurrere quidem et satisfacere penitusabnegavit, diccns, hoc ipsum apud se esse dccrctiini, ct dcfinilione (juadam ab inilio teneri, ut nusquam alibi egrediatiir a sua
,

fide sapuisti et sapis, et ad aliiiuod cx eis locutuses.

Veni ergo ad Convcntum, nibil dilfercns

ne ul

subterfugiens in faciem convinci, subjaceas divina-

rum regularum
monastcrio,
3i.

(lui

scveritali

ncc enim rationabilis

est satisfactio, diccnte te, dccrevisse


(ie

non recederede

talibns acciisalus es.

fraternitate

quodainmodo cuim

tan(|uaiu in se|)ul-

Adbuc

sedente sancta Synodo, et exspeet

cro, degere in monasterio. Innotescereautcm vestrai


sanctilati

ctante

Mamantem

Tbeopbilum reverendisslmos
et

pcr nos postulavit, eo quod revercndissi-

presbytcros, qui missi fucnmt vocare Eulychctem

mus

ej^iscopus

Eusebius inimicus

ei

admodum

revcrendissimum presbyterum

arcbimandritam,

banc accusationcm adversus eum coiifecerit paratum eniin se esse asscrebat, expositioni sanctorum Patrum, (jui in Nicrea et in Epheso congregati sunt, consentire,
cxistens, detractiouis et injuriic causa
:

dum

Icgereiitur cjus expositiones de fiilesanctoruin

Patrum, exurgens in inedio Euscbius Deo ainantissimus episcopus dixit Nihil iiitemeratum (intentatum) reliiiquitur adeo impie agenti et aliena
: ,

et subscribere intcrpretationibus

eorum

confitcba-

a recta fide sapienti

^ur. Si vero aliquid contigit eos in aliquibus dictis

cere.
et

Comperi

eniin

audaclcr pergit omnia faquia Eulyches prcsbyter

aut

falli

aul errasse, hoc neque reitrehendere, neque


eiiiin

subscribere; solas

Scripluras scrutari, tan-

quam firmioressanctorum Patrum


30.

expositionibus.
se

archimandrita volumen direxit pcr monasteria, ct ad seditionem excitat monachos et (luia hoc ipsum ad tutelam Ecclcsiasticam sanctaj Synodo
:

Observa dibgenter, quibus

primo

spiris

pertinct inquirere et cognoscere qiialia conficit et


inachiiiatur, tunniltum laciens, postulo
liic

veternosus scr|)ens, caput obtegens, ne otfcndalur,


involvat,

pricsen-

dum

desciscens a sanctis Patribus, honcsto


;

tcm presbyterum Martyrii (templi


BaptistiF,)

scilicct S.
si

Joannis

pnclextu ad divinas Scripturas provocat


pecnliare oninium
liccreticoruin,

quod

est

qui est in Septimo, dicere,

deslmavit

se diviiue

Scri-

volumen,
Eiiscbius.
33.
testis

ct fecit ficri subscriplioncs. Hicc locutus

pturae vindices profiteri, eo pulcbro velamcnlo

im-

pictatem vclanles; du|)Io impii,

dum

el errant, et

Jussus est post

Ii;cc

ad struendam quam i^rofitcntur falsitatem, divinam Scripturam pro aiiiini voluntate dctorqucnt. Scd quam ncfanda Eulycbes istis subjecerit, andi Joan-

accedere. Qui roganti


:

a Flaviano presbyter Flaviano quis esset,

Presbyler sum in Seplimo sub tnasanctiUite. Cui Flavianus episcopus dixit: Aadisti qua; cxposuit
dixit

nem
Verbi

Post incarnationem vero (uiebat


est,

ille)

Dei

revcrcndissiiiuis
dixit
:

episcopus Eiisebius? Abrahainus


vestigia tua .

hoc

nativitatem

Doniini

nostri

Jcsu

Christi

unam naturam

adorarc, ct lianc Dei incar:

Observa bic pristiniim inorein obteslandi episcopos verbis illis: Per


:

Etiam per

hommis facti et libruni aliquem hujusmodi profercns, perlcgebat. Adjiciebat vcro


nati et inbumaiiati

vestigia tua

qiiibus profltcrcntur, sacruin quid-

dam

esse, etiam ipsa cpiscoporuin vcstigia. His aii:

derogationes adversns se ab

ali^iuiJjus dictas,

quasi

tcm Abrabam prcsbyter subdit


byter
ct

Emmanuel
,

pres-

quod

dixerit, se

iuuoxium

al)

biijusinodi derogatione

esse, ex duabus naluris unitis secundum subsisteuliam tactum esse Doniinum nostrum Jesnin Christuin, neque didicisse in expositiouibiis sancloruin Patrum, ne(|ne suscipere, si coiitigerit ei ab alicjuo
tale aliqnid legi
:

archimandrila direxit me ad Asteriuin presbyterum, Iikc ei denuntiare quod Eutychcs presbyler el arcbimandrita direxit ei tomum de
fide, et siiadebat ei in

eo subsciibere

et hicc

man-

davit, ul pncdictus presbyter Asteriiis ha^c vestrie

quia DivingeScriptura?(ut dicebat)

meliores sunt Patrum doclrinis.

Et
et

hoc

dicciis

suggcrcret saiictitali. Addit his Eusebius id ipsum csse factum per alia monasteria ad qua; tomum
,

couUtebatur

perfectum

Deum

esse

i^erfcctuin
;

miserat Eutyches, ut
audisset Flavianus,

ei

hominem, qui

non nalus est de Maria Virgine habentein consubstantialcm nubis cariiem. II;ec autem inecum colloqucns
etiam
locutus
est

subscriberetur. Istlucc cum misit eo cx Synodo Petrum

prcsbytcruin
alia

dixil. Ila^c Joannes. Eadein


et

Andrcas diaconus,

Dasilius

et Palricium diaconum, et rursum ad monasleria Rlielorium presbytcrum ct Eutropiiiin diaconum Chalcciioncm vero Pauluin et
,

606
Joannem presbyteros ad

LEONIS ANNUS
inqiiirciKlum dc
iiiisso

9.

CIIRISTI 448.
es, et hfrc

ad

Magister tu in Isracl
alios

ignoras?
le

cos lldfi tonio ah luityciictc.

doces

et

munere

prafectiiric

qui et monash^rio

3k

Intcr lucc aulcni


,

()iii

niissi fiicrant

sccundo
et
ita

pnces, hicc te [iriEtcrcunt, quibus


hiiisse
ille
:

oportiiit

im-

ciUuc Eutjclicteni
qujE gcsla
lo(|ucnte
clietis
:

revcrsi sunt ad

Synodum,

tyrones? Sed sinamus dclirare scniMii. Pcrgit


(lomiicllcbat

csseiit,

nota feccrunt, Mauiante

pr;E-

aulcm
: :

nos, ct cliarlulam ali-

Pervcnientcs ad nionasteriuni Euty,

qiiaiii

scriptani dcportare
Si

sed non ac(|uieviiniis


dclata est
sic ac:

presbyteri ct archimandrilic

repcriiniis ante

siiscipcie, dicentes

quid volueris, pcrvcnicns,

janiias iiionaclios stantes; el inj^iessi ciiin cis

mo-

doce. Isla nohis talia ad


chiirla, ct voluit

cum

diceiitibus
:

nasteriiim, diximus

Nuntiatc

lo(|ui eiiim

dcbe-

eam

nobis legcre
accii^iciis

scd ncc

nuis arcliimandrita!, dirccti a sanctissimo

arcliiciii:

quicvimns audire, scd

eam

subscripsit

scopo

ct pricsente Syiiodo. El

diccbant nobis
,

Quia
vos
re

et iios vale facicntes cgrcssi sunius,

dicenteeo :Quia

dominus archiniandrita
noii potestis
:

a'f^rotat

ct videre

eum
qua

dirigo saiicliE Syiiodo hanc chartulam cumsuhscri[itioiic

(juid

crgo vobis placet,

ct jiro

mca

Ilactcnus iMamanlis rclatio,eademque


,

eslis dirccti, dicitc nobis.

Nos autem
illuiii

noii ac^juievi-

collcga Tlico[)hilus. Attende


cst ba.'icticis

lcctor, ([uod insitum

nius, dicentcs eis

Quia nos ad

ipsum sumus
ct prie

dirccti, et scriptain jussioiiem

babcmus

ma-

omnibus, quod iiiale agant, avcrsari luccm, congrcssum fugcie, latcbras (lUicrcrc dili,

nibiis

tcncmus, quaj ad ciim scripta

cst a

Synodo.

gcrc subtcrfugia, ainare diverticula,


cessus.

et ca[)tare re-

Qui

iii^rcssi

itcruin rc^ressi suiil, ct adduxciiint


,

sccum Elcusiuin qucmdam monacbum


Quoiiiam archimandiila nosler
sic

diccntes

a^f,^rotat,

hunc

loco

Nec acquievimus diccrc ei, sed diximus Si suscipit nos missosa sanctissimo et beatissimo aicbic[iiscoi)o, et a sancta magna Synodo, dicite nobis. Deinde vidimus eos turbatos, et ad alterutrum susurrantes et diceiitcs aliqua. Et cum non recipcrcmus rcsponsui direxit, ut liuic qua; sunt maiidata dicatis.
:

37. At rursus accusator Euscbius urget, rursus vchemcntius iustat, utv(d invitus Eutycbcs trahatur ad Synodum. Tuin vero sccundum judicii formam a saiicta Syiiodo decretum cst, ut ille terlio citaretur [icr iMcmnonem custodem sacrorum vasoruin
,

E()i|)haiiium([ue presbyteros, et

Germanum

diaco-

num,
quo
il)se

([uibiis scriptus citationis libcllus traditusest,


[)ost

significahalur, ut

diem scqucntem

fcria

siim, conturbatis eis, eo

quod

in scriptis esset nian-

quarta, ad scptiinam

dccimam

nicnsis Noveinbris

datum, diximus

eis

durum
diximus
nuit

qiia;

scripta sunt,

Quid conturbauiini? Nibil est non sunt occulta. Sed


:

Eulychcs

jiidicio

pncsto esset.

38. Interca vero sequcnti die, ncmi^e

decima

et

nos quid scriptura contiiicat

commo,

sexta Noveinh.

venit ad

Synodum ab Eulychete

eum

ecce

nunc secundo

saiicta

Synodus

qua-

tenus occurrat, et in bis in quibus accusatus est a Deo amantissimo Euscbio cpisco|>o satisfaciat. Tunc ingrcssi nuntiavcrunt et susccpit iios incedictus
,

revcrcndissimus presbjter
clies.

et

archimandrita Euty-

missus Abrahamius archimandrita excusans Eutychetem ob ingravesccntem morbum venire non posse. Accepta vero est a Synodo de morbo excusatio, quod non adeo inbumani essent, sed misericaterum ejus propositum de non egrecordes
:

35. Ingrcssi
et fecit

eam

iiobis
:

porreximus ei niissam cbartulam , pncsentibus legi et [)ost(|uain


:

lecta est,

dixit

cilra morlis necessitatem

Ego apud me detinilum babco non cgredi monasterium

diendo e monasterio minime comprobalum fuit; i[)sum Eutychetem testante Flaviano [inEsertim olim , cuni in Sjnodo causa Neslorii tractaretur, adversus ciiin acturum in Sjnodum ingrcssum
,

pcrvidct aiitem et sancta Synodus ct Dco amantis-

simus arcbiciiiscopus, quoniam ct sencx sum effecDignare venire, et in his quibus tus. Dixlmus nos accusaris satisfaccre apud saiictam Synodum. Qui respondit Ego non egredior de inonastcrio ineo; quia sic babco dclinitum. Si aulem voluerit beatissimus aichie[)iscopus et sancta Synodus aliquid agcrc; qiiod eis placet, agant. Hoc iinum pcto, nullum hac altera vice fatigari definitum enim niihi est, non cgrcdi monasterium. Ncc ergo et ilerum
:
:

Adbortatus est autem idcm Flavianus per eumdeni Abrahamium Eutychetem, ut vcnire ad Synodum nc dctrcctaret, et se purgare apud eam sed etsi errare compertus si calumniam pateretur
fuisse.
,
:

esset,ea qua; tcmere dixisset,corrigcret, atquedainnaret, [)olliccns veiiiam: addiditque hiEC deaccusa-

tore

causam

infatigabili studio

proscquente

Coet

gnoscitis, inqiiit,
i[)se igiiis

zelum
illi

accusatoris,

quoniam

frigidus

videtur propter pietatis ze-

lum,

etc.

39.

(lirigant

(juod volunt, ante tertiam


:

meam

vocatio-

cjusdem

Sequenti vero die nempe dccima septima meiisis, auditi sunt a Synodo, qui missi
,

neni

faciaiit

inihi, ac si vocasseiit,

sat sunt. Pctiit

fucrant tertio citare Eutychctem,

Mcmnon,

E[)ipha-

autem nos diccre


36. Scd

sanctitati vestroe haec .

nius, atque Germanus

retuleruntque in nianus
:

tu

qui ad divinas Scripturas provo(liceat

cas

Eulycbcs
,

paucis te alloqui) ubi re-

jicrcris

dicas, qua?5o, te niagis obligatum teneri


vinciilis, quain tui e|iiscopi plurium antistitum in Synodo teque ad judicium vocantiuin votufle

propositi mentis

jussionc

imo
,

et

ipsum autem se excusasse, quod misisset satisfacere Synodo Abrahaminm arcliimandritam,cui significaret se sanctoruni Patrum diclis ct Nicfena; Synodo acsi his non contcnta sit quicscere; rogare vero
Eutychctis se dedisse libellum citationis
,

considcntium
lunlate
,

sancta Synodus, septiinana; unius daret inducias. His relatis, auditus est etiain Eusebius accusator

legitimo pra;seitim id exigente judicio?

r.EONrS
instans, et

ANNUS
qiia;

0.

cirRrsTr 4'i8.

(;o7

cansam

afCcrcns, ciir dc

liis

ab co
a

qnibus

inlclligis,

supergrcssos esse nostri temporis


:

antea
(lerc

sa>piiis (licla c?sciit, Eiityclics cogcreliir retl-

novatorcs impudciiliam Eulychelis

quippe

(lui

ralionem. Aiutiti

(]iioi|iic

suiit

qiii

niissi

cum convincanlur
cl

a saiictissimis Patrihus, sic pro,

sancla

Synodo

fiicrant

ad nionasteria

in(]iiisiluri
:

de

vocent ad divinani Scripliiram


Ecclcsia, in ea

ut

nisi tot syllabis

voluniiniinis ab Eulyciifite ad ca missis

relulc-

elcmcnlis illud ipsum (|Uod Catholica i)rofit(Hur

runtqnc acccpissc Arcliimandritas niissum ab Eutychcte


luisse
:

vokimcn
inter
illa

fidei

scd ipsos suiiscribere no-

quos

Marlinum
:

archimandrilain

(iignam
se

emisisse sententiam

Non

est

mcum
vero

subscribere, episcoporum tantum est

alios

minime

accepisse, testatos esse. Instanle igitur

exprcssum inveniant, mininic sihi rctinendum csse, pertinacissimc rcliiclcntur nullam vel Iradilioniiin, vel sanctorum i*atrum inlerpretationnm ralionem prorsus halientcs. Sed reliqua de judicio Eutychetis prosequamur. Ai. At (juid inter Iutc inveteratus dierum ma,

Eusebio, damnandum cx scriplis suis csse Eutychetem, idemque attcstante Flaviano, tamen ne prmcox

loruin hypocrita? Qui sa^pius fuerat conteslaliis, se

adhuc videretur
titas

septem dicrum pcab eo inducias concesscniut, qui erant in Sycsse judicium,

miniine posse egredi e monasterio, licet jussione Flaviani archiepiscopi ct totiiis Synodi urgerctur,

nodo

Patres, ita Flaviano suadente.

iO. Inter bsec

manffi

autem dum exspectaretur septidierum tenipus Eutychcti pra>fixum,instante


collegis, qui niissi fueraiit citare

accusatore Eusebio episcopo, itcrum iiitromissi sunt

quod eam sibi inviolabilemlegemantcaprairixisset; tamcn cnm septem dierum accepisset inducias, sfatim egrcditur c monasterio, sed non ad Flaviannm quidem progredifur at qiionam gcntium? Audi Liberatum diaconum Duin haec ageren:

'

Mamas cnm
chetem
;

Euty-

tur, refugiens Eutyches ad Tbeodosiiim imperato-

ut quae ab ipso accepissent, et mininie

integre retulissent, palani facerenl.Vicesima ilaque

rem, impetravit ab eo (ut fertur) per Cbrysapliium eunucbum, qiiem ipse Eutychcs snsccperat in sacro
baptismate,
consiliario

secunda mensis Novembris, cousidentibus Pafribus, Theophilus qui cum Mamaiite missus fiicrat, sub divini numinis conlestatione baec est locutus : Coepit velle Eutychcs disputare nobiscum. Pievercndo
,

ut

cum

patricio

Florentio

et

magno

Concilium illud Flaviani ingredcretur. Timere enim se dicebnt Flaviani calumnias . Mos
hic etiam
est

haerclicorum (ut de Arianis

et aliis

autem presbylero Mamante dicente Non quidem ad hoc veninius,utcumtua reverentia dispulemiis, sed evocare te ad occurrendum Synodo; coepit ille, prsesente Narsete presbytero, et Maximo archiman:

sa-pe antea vidimus) ingredi

Synodos ambitioso co-

mitum comitatu, talium


derent justoG causa>
:

frelos potentia, qui dissi-

ciijus quidein rei recens est

exemplum
43.

Nestorii in Concilio Ephesino.

monachis, dicere in (|ua Scriptura jacent dua; natura?? Deinde Quis sanclorum Patrum exposuit, Deuni Verbum duas habere naturas? Ad haec nobis respondcntibns Et tii osleniie nobis, ubi
drita, et aliis
: : :

At mira sane versutia Eutyches Chrysa-

pliinm poteutissimum

cunuchum

adscivit sibi

in

picTsidium ac palrocinium, quein sciebat infensis-

continctur

Homousion? aut quae


:

Scri|)tura

ha^c

simuin Flaviano ob res snperius enarratas cx quibus oinnium malorum fluxit origo. Etenim sccles:

dicit? Respondit rcverendissimus prcsbyter et archimandrita Eutyches Non continetur in Scripturis, in expositionibus vcro Patrum jacet. Ad hcec reverendissimus Mamas presbyter, respondens, ait:

tissimns

hominum,
,

ut conceptas iras

iii

Flavianum

evomeret

suscipiens
totius fidei

snmmum

patrocinium Eutychetis, in Catbolicae detrimentuin ei fa-

vens, in ejus defensionem


tentes aulicos,
inclinavit
:

tum

compliires alios po-

Eo modo

sicut

jacet, sed in

Homousion in sanctis Scripturis non exiiositione Patrum ila se habet; ita ct


:

fum

etiain episcopos

magni nominis

effecitque ut cuin hujus Synodi defini-

Dixi ad ha-c et ego

de duabus naturis iidem sancti Patres exposuerunt. Perfectus est Deiis Verbuni,anDixit
:

tione causa flnienda esset, ad (pcumenicuin oportet

eam
hsc

dcferre

Conventum, uude

tot

mala velut

non?
Dixit
et
:

idem presbyter Eutyches

Perfectus.

portis inferi

magno

profluvio scaturirent.

Eunuchus

Dixi ego

Perfcctus est

Homo
duo

incarnalus,

annon?

prrestilit.

Perfectus. Si ergo
perfectus,

perfecti

Deus perfectus
faciuut Fiet archi-

homo

duo perfecta
:

unum

lium. Ad ha^c rcverendissimus presbyter

mandrita Eutyches Absit a me dicere ex duabus naturis esse Christum, aut de natura loqui seu disputare Dci mei. Si ergo volunt depouere me, aut si desiderant facere aliquid adversum me secundum permissum Dei faciant ego enim in fide, quam
, :

Adveniente jam praescripto asancta Synodo septem dierum termino, inchoato a die decima sexta Novembris vicesima secunda ejusdem, rursum sancta Synodus congregata est; et ex more
Ai.
:

praepositis

sacrosanctis

Evangeliis, jussus est in-

gredi accusator Eusebius; jussus [)ariter requiri

Eutychcs

qui pollicitus erat dicfa die se prajsto

fore sacro Convcntiii

snam caiisam acturnm

sed a

accepi, in ipsa steti, et confirmari desidero. Ha^c

quaerenfibus non inventus. Retulitque haec Synodo

snnt quae ab eo audivi .Ha^c in Actis de Eutychete.


41.

Cum

tychetis

horrendam Eublasphemiam, non eo tamen procaciae pcrtu considcras, lector,

Joannespresbyter oOccurrit revcrendissimns pres byter et arcbimandrila Eutyclies cum magna mnl:

tifudine militum, et

monachorum,

et praefectura-

venisse vides, ut

dum

provocat ad divinam Scriptu-

rnin apparitorum magnificentissimiet gloriosissimi


11. tom.

ram, simul etiam

quae in ea a sanctis Patribus


:

fuissent exposita, esse pariter retinenda neget

Ex

'

Liberat.

ijiac.

c.

ii.

Concil.

cm
]n'.Tf('cti

LEONIS ANNUS 9.
pr.Tlorio; et
iioii

CIIRISTI

/|'i8.

alilcr voliiiil

<'iiiii (iiiiiil-

(|iialis

fuerit palieiifia,

mansnetndo,

ct

panperlas

tcre ut inf,M'e(lialur in vcslruiii

sanclmn

(loiiciiiiiin,

uionachi archimandril.c. liiirsuin vcro


l('g(;iidiim veiituin

cum

iiitcr

nisi ei iiromiscrinnis, restitutiiros ipsiiis

personain.

esscl ad S. Cyrilli rcctani fidei

Est vero iiariler et

ma^nus

et niaxiine ailiniraiKJns
\yric

Silcntiarins, ct ipsc

nna cnin eo

foribus, cu-

piens

insrcdi, utpolc (iircctus a piissinio et Clirianiaiitc

coiifessioncin, (inaduicab eo natur;c [incdicaieiitur inChristo; ad lucc Eusehius Conscntitne islis Eutyches, (lua; nioda lecta siiiit heala; mcmoria;
:

slum

iinperatorc iioslro .
esl Silcntiarius
,

Ilijec

ille.

Ilis

Cyrilli

et conliteturnc
iii

duarum naturarnm

uni-

auditis,
licentia,

introniissns

(jni

obtenta

lioncm factam
lia, aii iioii ?

una

jicrsona ct in uiui subsistcn:

cjnsmodi

le};it

Tluiodosii imperatoris
:

man-

Flavianus saiictissimus cpiscopus dixit


ex

datum ad Syiiodum inissuin A'>. Qnoniam nos de pace


diri

Audisli, |)resbyter

Entycbes, ([uid accusator tuus


si

cof^itamus, et de

dixil ?

Edicito nunc,

duabus

n;ituris unitio:

sanctis Dei Ecclesiis, ct pro Catbnlica fide, et ciislo-

volumus

rectani,

Dco inspirantc, pr;cdicalam


(|iii

fidem a sanctis Patribus,


sunt, trecciitis

in

Nic;ca confjrcgati

dccem
in

ct octo, cl

ab

liis (jui

Efdiesi

Eutycbes presbyter dixit Etiam cx diiabus naturis. Eusehiusepiscopus dixit Confileris duas naturas, doinine arcbiiuandrita, [lost incarnatioiiem, et consubslaiitialcm iiobis esse Cbristum
iiein coii(iteris.
:

interfucrunt damnalioni

Ncstorii. IIoc ergo volu-

mus, ne scandalum
immittafur.
inoniis

praedictam Catbolicam ridem


scimiis

secundum cariicm, an non? Eutycbes presbyter dixit Ego non veni disjjutarc, sed vcni satisfacere
:

Et

(|Uoniain

magnificentissi-

sanctitati vcslrcE,

quomodo

sa[)iam

scriplnm

est

muin Patricium

Florentiuin
in

cssc fidelem, ct testi-

autcin in liac chartula, quoinodo sentio, cl jubele

probalum

recta fide
,

interesse audientise Synodali


fidc cst.

volumus ipsum quoniam sermo de


:

cam

lcgi, etc.

48. Vides

colubrum

spiris involvi,

el

ne dete-

gatur, suis involucris occuli, et qua;rere subterfugia,

46. Secut.ne sunt haec acclamationcs Synodi de


fide et religione Theodosii imperatoris.

ne capiatur?
captSret
;

Cumque

mille technis undique


naturis

Sed

si

prae-

lugam
tirct,

cogitur taiulcm prodcre quid scn:

novissent futura

uti(|ne

immeiisis lacrymarum

imbribus fuissent eadem prosecnli. Quaiito enim detrimcnto iminisceant se inlcrdum princiiies re-

fnisse

cum dixit Dominum

Confileor cx duabus
aiite

nostruin

adunalionem, post
coiifiteor .

vero adunationem
igitur [irohita

unam naturam

Hac

bus sacris, qua; ab episcopis tractandtE siiiit, recentia cxcmpla (iit prffitermittainns vetera) docuerunt. Etenim fomes peccati Nesloriiis litteris Ca'lestini daiunatus jam, nisi infra decem dierum spatium resipisceret, conspirante in eamdein senlciitiain Sy-

immensa blasphemia, cum eam dam-

sum
si

nare juberetur, renuit penitus ille. Sed cum rururgeret cliaiii Floreiitius [latricius diccns : Confiteris duas naturas [lost adunationem? dic
:

noii

dixcris

d;uunaberis .

nodo Alexandrina, perpeluo


fuisset
:

sileiitio

jam sepultus
(ut

sponte id [irofessurum

Cumque se liaud significaret, eum vero rur;

cum

vero sesc in his inale


(|uaiita

vidimus)

sum

Florentius patricius inter[)ellaret


illud edixit
:

immiscuit Tbeodosius,
rint
iii

inde mala provene-

mum
ris,

ad [lostreQui iion dicit ex duabus naturecte.


:

Ecclesiam, adliuc quae videntur in Orientali


iilcera putrcfacta

et

duas naluras, iion credit

Exurgens

Ecclesia

testantur. Eutycbes pa-

universa sancla Synodus exclamavit


,

Quaj ex ne-

riler delirus senex et iiii|iudens h;Ercsiarclia in

bac

Coiislantiiio|iolitana Syiiodo jani

sua bacresi condemnandus, atque penitus oblivione delendus;

cum

fidcs non est . Et subsecutae sunt ccssitate cst acclamationes in laudem ini|)eraloris. Claudensque

ejus diei Actionem, ita pcroravit Flavianus


49. Per
oniiiia
a[)[)aret

fultus auxilio praetectorum, ct muiiitus edictis


pcratoris, sic invaluit, ut per
liaeresis
tis

im-

Eutyches quondam

plurima siecula ejus universam Oriciilalem Ecclesiam vebemen-

presljyter et arcbimandrita,

et ex iis qua3 ante acta

sunt, et ex propriis ejus confessionibus, Valentini


et Apollinaris [icrvcrsitate acgrotare, et

inslar inccndii exusserit, atque

nunquam

hac-

eorum

blas-

tenus restingni valnerit. Mentiar, nisi


isla

et lapidi^^s

phemiasimmobiliter sequens; qui ucc nostram reverens [lersuasionem atquc doctrinam, rectis voluit consentire dogmalibus. Uiide lacrymantes et lugentcs pcrfeclam ejus perdit;onem, decrevimus per

clameut,

ct viae

iion Catliolica
ceiiit,

tantum

Sion lugeant. Etenim ex bis fides insanabilem plagam acest.

sed et Orientale iniperium penitus collapsum

at(iue fundilus

dirutum

Sed cocptam semel lu-

Doininum nostrum Jesum Christum ab eo blaspheniatuni,

giibrcm prosc^juamur bistoriam.


47. Post hacc, asscnticnle Synodo, Florentius

exlrancum euni esse ab oinni

officio sacer-

ingredi jussus est, praesentibus Eutychcte reo et Eusebio accusatore tunc qua; pluribus sessionibus superius facta essent, corani omnibus pnblice suiit recitata. Iiiler legcnduin autem, de Eutycbele con:

communione, et primatu monasterii. Scientibus hoc omnibus qui [lostea colloquentur ei, et ad euin coiivenerint, quoniam rei erunt et i[)si poena; excommunicationis, sicut non recedotali, et a nostra deiilcs

ab cjuscollocutione.

llis dictis,

atque Actis
tri-

Mctuo ipsius circuniventionein ego pauper sum, niliil possiminatur mihi exilium pecunias babes dens jjraepingit mihi Oniasam (Oasim et Petrani), id est, pelram exilii . Haec ipse ex quibus plane vides,
qucstus Eusebius, haec interlocutus
:
:

[icnitus absolutis, consecuta est onuiiuin cpiscoiio-

rum

subscriplio, qui fuerunt


;

omnes nuinero
autcm anno

ginta duo

subscripseruiit et arcbiniandrit;c qui


tres.

aderant viginli

Repetitus cst

se-

quenti itidem Coustantinopoli

eorumdem Palrum

*-'*

LEONIS ANNUS

9.

CIIRfSTr
gatur in

/(/iS.

009

conveiilus, de quo suo loco dicluri sumus. Porro pracsensSynodus Aclionibus septem coinplela est. 50. Fldviani Episto/(c ad Leoiiem de damna-

iirofundum maris. Verecundiam autem

oninem
delitalis

ejus perfidia abjecit, et


pellein

quam

gerebat

infi-

tione Eutychetis.

His

in Concilio gestis,

Flavia-

nus de re
ad ipsnin

tanta,

more

niajoruni, certioreni reddere

voluit saiiclum Leonein


litteras

Homanum
:

['ontilicein, iias

Synodo asserebat instanter dicens, Doniiinim noslrum Jcsuin Cliristuni iion oporlere confiteri de duabus naluris post hurnanam susceptionem, cum a nobis unius (duexcutiens, in S.
plicis)

scribens'

substantiie

et

unius persouie cognoscatur;

Domino

beatissimo el Deo amabili Patri Leoni,

neque carnem Doinini consubstantialem nobissubsistere,

Flavianus in Doniiiio adernam salutem.

taii(|uam ex nobis suscejttain, et coaduna:

Nulla res diaboli venena coinpescit, nec consursum enini atque tinet mortiferas ejus sagiltas deorsum pervoLins, quaerit qnos possit occidere,

quos

possit superare,

quam rem

vigilanduin
,

qnos possit devorare. Pro[)1er est, el orationibns a Deo


nec comniu-

tam Dei Verbo secundam substantiam sed dicebat: virginem (|nidem, qua^ euin genuit, secundum carnem consubstantialem nobis esse, ipsum vero Doniinum non snscepisse ex ea carnem consubstantialem nobis et corpus Domini non esse quidem
:

obtinendum ut mus. Decet eniin


tare definitionem

fatuas in(juisitiones evitare possise(|ni Patres nostros,

corpus
est

Iioininis

humanum
omnium

ex Virgine

vero corjius esse, qiiod Patruin expositionibus

eorum perpetnam, quorum regulam secundum saeras Scripturas esse didicimus.


Depositisergo fletibus et lacryinis, quas incessanter

contraria sentiens.

fundo, quia sub


fero daenione, et

me

clerus

degens invasus

est a

non potui eum liberare, nec auferre a tali lupo, qui aniniam meam pro illo paratus eram ponere, quomodo raplus sit, quoinodo
resiliit a

Sed ne multa dicens, longam faciam Epiolim quic(|uid egeriinus, misimus ad beatiludinem vestram littei as, quibus scriptis docuimus, et preshyterio illum esse nudatum, qui sic captus
52.
:

stolam

est

et

jussimus
;

eum cum

monasteriis nullam

Iia-

bere rationem
nostra
:

et exclnsiinus

euin a

communione
quoJ
il_

proposito diviiio, et ad illum cucurrit qui

ut sanctitas vestra hoc cognoscens,

perdere consuevit, praecepta Pcitruin dedignans,


et constituta

circa illum

actum
;

est,

omnibus

episcopis sub bea-

eorum

despiciens,

jam

incipio enar-

titudine vestra degentibus manifestare dignetur


lins im|)ietatem

rare.

51.
ficantes,

interius lupi rapaces

Sunt enim quidam veste sua oves signi', quos ex fructibus


Isti

eorum debemus agnoscere.


:

priina fronte viden-

ne nescientes aliqui quid ille senserit, quasi ad Orthodoxum vel per litteras, vel per aliquam conjunctionem loquantur . HactenusFlavianus ad Leonem Romanum Pontificem, cupiens

tur esse de numero nostro ^ sed non sunt de numero nostro si enim de numero nostro essent,

quod prius occultabatur, in illis aperitur, et dolus omnis fit omnibus manifestus. Inveniunlur autem infirmo! fidei liomines, et qui divinas lectiones nesciunt, et secum
nobiscum mansissent.
lllud

ab eo baberi rata, qua? ipse una cum aliis episcopis contra Eutychetem statuisset probe sciens, primse sedis esse de recens emergentibus hceresibus co;

gnoscere, et adversus earura promulgatores ha;resiarchas seiitentiam ferre.


53. EiUycIietis doli el conatus

pro

siia hceresi,

eos in perditionem praecipitant, dissipantes et vitu-

prcesertim ad Leonis fjratiam captandam.

Sed

et

perantes Palrum disciplinas


Scripturas ad

et

reliquas sanctas

suam

perditionem. Quos quidem de-

beinus prsevidere, et a quibus multum oportet cavere, ne in malilia sua aliqui occupati coneidant de sua firmitate. Exacuerunt eniin linguas suas quasi

Eutyches non ignarus (|uantiponderisessetRomani episcojii, cujus judicium solerent in amhignis Synodi exspectare, comniunicationemconsequi, atque captare gratiam et ipse festinavit ad eumdein Ro:

manum

habent quasi aspide his enim bajc Propheta ' clamavit. Talis des inter nos Eutyches emersit, quondam presbyter et archimandrita qui quasi nostra; religionis sectam sapiebat, et hanc praeferebat (proferebat). Nestorii
serpentes, et
:

venenum

in labiis

Pontiflcem dare litteras haud dubius, in eam partem universam CathoIicamEcclesiamincIinaturam, in quam ipse Summus Pontifex videretur
:

quidem
et oclo

impietati resistens in pugna, (jua) contra Nestorium parabatur; trecentoruni autem decem

quas lilteras misit? refertas mendaciis consarcinatas atlicetnon extent illce quidem verum ex iis quae ad Flavianuin S. Leo rescripsit, eas, quales essent, probe
esse propensior. Sed
yjlane dolis, et
:

possumus
se,

intelligere. Mentitus est

enim

inter alia,

saiiclorum Patrum de fide expositionein fac-

memoricD Cyrilli E|)istoIam scriptani ad Nestorium, vel ad siiniles ejus, quibus omnes asseiiserunt, tentavit evellere, antiquam ini|iii Vaet non tilentini et ApoUinai is reparans sectam
tain, et sanclaj
:

a Synodo Constantinopolitana damnationis sententiam accepisset, appellasse Ronianum Pontiblandis licem, sed appellationi minime delatum

cum

itein verbis pollicitus est eisdein lilteris, se

paratum
di-

fore corrigere, quicquid reprehensioiie


xisset
:

dignum

muit prBeceptuin regis veri Dei que scandalizaverit unuin de


ei,

dicenlis

'

Quicum-

pusillis istis, expedit

ut rnola asinaria alligetur collo ejus, et demer-

Leo ' in Epistola reddita ad Flavianum, alia insuper ab ipso ad Synoduin Ephesinam conscriiita, necnon in Epistola ad Theodosium, iu quibus habetur, ab ipso Eutychete
testatur id
S.

quidem

'

Apud
Psal.

S.

Leonem

cxssix.

post Ep. viii.


'

MaUk.

vii.

' i.

Joan.

ii.
'

Matlli. xviii.

Leo, Ep. sii.

TOMUS

Vll.

77

(ilO

LEONIS ANNUS

0.

riiRrsTi 448.

cssc

missum ca de
rii.

rc libellum

ad

Romanum

Ponli-

fuerit in Ecclesia

laboratum, ut cunctadilucidc perprimis

ficcm

noscantnr. Dc quibus in

admoncndus
:

est

Sed

i|iii(l liis

amiilius vcrsutus liomo molistiidio

lecfor,

perperam

ibi

poni in cusis in hanc diein co

liis csl ? illtid

iiimirum, ut
ad

rcgidriim minis-

dicibiis,

depravato nimirum textu

Post consnla-

troriim suip

litlcrtc

nomanum

Poiiliruem citius

tiim FlaviiZenonisetPostluimiani
cst,

restitncndus^iue

Romam
bcllum
/)crfricta

i)civcnireiit, dctincrcntiir
liis

vcro

liltera)

Flali-

nt dicat:

Sub

consuliitu

corunidcm. Manifestus

viani. Addit

ctiam, ut

iiitcr liaic

Tlieodosio

ciiim irrepsisse error invenitur primnin ex iiiimero

otTerrcl,

quo Synodalia Acta

csse falsata

Indictionum,
viecsima

dum
;

(iiuc

celebrata csl Tyri

coni|uercl)atur. Qiiodinsu[)erscnexim|)Uiiensfronte

<]iiinta

mciisis Februarii, Iiidictione


(|ui

Synodus prima
se-

novuni connnentuscstfaeinns?

illud

neminju-

notata babefur

autein Berylbi Convciifns eo-

pc,

ut pcr

urbem

Constantinoiiolitanam

publica

dem anno

habitus lcgitur,

mcnse Scptembris

liroponeret scri|ila,

(|uibus sc esse iiassuin

cnnda! Indictionis inscribitiir, cuin vidclicct prima


absoluta, exordio niciisis Septenibris secunda incipit
:

riam, populum conlestarctur. Hicc autcm omnia ex


Liberato diacono,
at(jue aliis. lllud ctiain curavit

Consulatu cniin Zcnonis ctPostbnmiani, non

per Clirysapbiiim

cunucbum,

ut

iii

odiiim Flaviani

post consulatum
dictio etiain

corumdem,

priina signafur In-

boc ilem aniio darentur a Tbcodosio iinperatorc littera; pro codcni Eutycbcte ad Lconem Romanum Pontificem iion cxtant ipsae quidem, scd mentio dc illis babetur in littcris, quas idem Lco sequeiiti anno kalendis Martii ad eumdem Augiistnm reddidit. Quid pr;cterea molitus nequissiinus Eutycbes ?
:

Marcellino in Chronico. Pra-tcrea

(|nod judicium Rerytbi factum

mcnse Septcmbris,
:

Thcodosio impciatore
Ii(|uet

ct

Flaviano episcopo Constanplane

tinopolitano jubenbbus habitum cssc dicatur

hoc anno id configisse, non aufeni sequenti, quo teinporejam Anatolius fucrat inPseudo-Synodo

Litteras quo(|ue dedit ad cclebriorcs Italiic episco-

pos,

quo eos

in suani pertrahcret scntentiam

scri-

psit et inter alios ad Pctrum Cbrysologum Ravennatcm episcopuni, ut ejnsdem Petri ad eiini redditaj
liltera;

Epbesina subrogalus in locum Flaviani, meiise Augusti in eodein conciliabulo e gradu de|iositi, ubi cl Ibas (ut diccmus), parifer damnatus fnit, quiantea iioc (ut dictuni est)

anno

in dictis judiciis fuerat

docent

qua;

omnes quoiiiamdata;repcriun-

lur auno sequenti,

cum

navigaiiti

tempus

illuxit,

Acta igitur qua; liabentur latine edita Concilii Cbalccdoncnsis, tnm in Actione nona, tum
absolufus.

agemus de
anno.

bis

pariter

eodem

ipso

qui sequitur

dccima, rcstitucnda sunf, ut duni babent:

Post

consulatum

53. Vidisti, lector, et admiralns es,

quomodo
,

apparatu regio

et

apparitura

potcntiuni stipata

conipta mendaciis, delinita fucis, iiiduta dolis at-

que

fallaciis

nova

ista

cornuta bcstia, liorrenduin

monstrum |irogrediatnr in exitium tldei Orthodoxae qux licet publico, lioc anno, damnala fuerit anaUiemale, rcgiis tamen et regioruiu ministroruni
fulta pra;sidiis, surrcxit validior post occasum, et vehementiori impctuinsiliit inCatbolicos. Faverunt quidem Cbrysapbius et Thcodosins Eiilycheb, non

Postbumiani , dicatur : Sub consulafu Zenonis ct Postbnmiani . .'S7. Confra vero ubi babetur in prima ejusdem Concilii Actione, cnm rccifari incipiunt Acta Pseudo-Concilii Epbcsini, illud coeptnm esse mense Augusti R sub consulafu Zenonis et Posthumiani, IndiZenonis
et

cfione tcrtia

restituenduin

est,

ut dicat

post

consulafum eorumdem, Indictione secunda nam noii boc anno, sed sequcnti Epbesi ex scelere famosam esse babitam Synodum illam, certuin est. Et
(]uis nesciat,

ante conciliabulum
cst absolutus,

Ephesinum

prse-

tamen odio

Catbolicaj

i)ietatis,

sed quod uterque

ccssisse judicia Tyrii Conventus, atque Berytbi, in

Pulcberise Augustae causa (ut siio loco superius di-

quibus Ibas

deinde vero subsecutum

ctum

cst)

sanclum Flavianum immenso odio prose-

Ephesinum

esse in

quo

Ibas est condemnatus, tes-

queretur. Siccine privatorum afTccluumcausaCbristiana pictas a Christianis princijiibus lancinatur ?

tantibus id ipsis Synodalibus Actis? At boc anno,

mense Noveinbris celcbratam

esse

Synodum Connempe
Ze-

sed in
cxitus

suam ipsorum perniciem alque jacturam, ut declaravit baud cniin passns cstDeus Tbeo:

stantinopolitanam contra Eutycbetem, habent ejus

Acfa signata sub anni hujus consulatu,

dosium diulius imperare, postquam Cbrysapbio


re tanta credidit babenas imperii
:

in

nonis

et

Posthumiani, qua; recitafa extant in ActioConcilii

scd et snbdoluin

nc

prima ejusdem

Cbalcedonensis.

Sub

cunucbum

meritas poenas dare voluit. Veruin de

consulatu vero Protogenis consignatahabentur Acta


secundffi

his, suis locis

diccndum pluribus.

Synodi Coiistantinopoli

scquenti anno

^6. Ibce episcopi Edessce causa et jiidiciitm pri-

mum

Tyri^ deinde Berythi. Hoc eodem anno, iisdem consulibus, dno babita Concilia lcguntur, seu potius episcopalia dicenda jndicia, in causa Ibs episcopi Edessa; in Syria, alterum Tyri mense Fcbruarii, Berytbi vero alterum
(jUtB

niense Aprilis celcbrata; in causa ejusdem Eutychetis


:

postquam, eodein anno, mense Augusti, liquet

babitain csse dictam Synoduni Epbesinam. His igi-

tur de temporis ratione clucidatis, vitiatisque locis

Chalcedoncnsis Synodi

restitutis,

jam de

Iba histo-

mense Septembris

recitata

nona

et dcciina Actionibus.

babentur in Concilio Chalcedonensi Sunt hfficquideinsoleratque cxactissime rc-

riam proscquamur. 58. Mcminisse debet


riori

lector,

cx bis quae supealiis

tomo

dicta snnt,

hunc una cum


stetisse

Orienta-

tissiino studio pcrvcsliganda,

libns

Syriffi

episcopis

pro

Ncstorio
S.

cum

censenda, utpote

quorum causa diu multumque

Joanne episcopo Anfiocbeno confra

Cyrillum

LKONIS ANNUS 9.
cpiscopiini Alcxandriniim, usi]uc ad fempus, ctim

tum

CHRISTI
est)

/|'l8.

G11
Posfliumiani, kalendis Septem-

Zenonis

et

per Paiilinn Enicsennni res infer eosileni Joannein at(]iie Cyrillnm compnsifa" siint, qnr.ndo, sicnt alii qni ininiici erant, ipse commniiicare
et

brisiterum perdiicilnrad jiidiciiim. Utantcm rnrsiis eadem Iba> cansa ad judicium deferretur, iteriimque
insfanraretiir

eum

S. Cyrillo

judicium

ex eo cvenit,

quod novi

Fxdesia Cntliolica
et

cfrpif. Accidif

aiitem post Iutc,

additi sunt accnsatorcs, a

qnibns non Ibas solum,


civitafis episco-

ut quatuor prcsbyteri Ecc!esi;B Edessenic, Samnel, Cyrus, Maras,


tioiiis afTecfi,

scd etdnoaliiepiscopicnm Iba suntaccnsati, neinpe

Enlogius, scnfciitia cxcommnnica-

Daniel Carrhorum in Mesopotamia


pus, et Joannes
Edessa?,
inita?

provocaverint contra

snnm

ii)soriim

episcopum Iham ad Antioclicnnin episcopnm Domnniu, venicnfesque Antiocliiam, libclliim accusationis

Bafenorum episcopus. Clerici enim qui advcrsantes erant Ibap, haud stetcrnnt
;

concordiai

sed

pncter quatuor nominatos

eidem advcrsns Ibain

dareiit

qno

ille

ac-

cepto, ad

Ibam

scripsit, nt post Pasclia

proximnm

Cyrum, Malam, et Eulogium, miseruiit etiam Ablabium, Joannem, Anatolium, Cajnmam, et

presbyleros Samnelcm,

Antiocliiam se conferret cansam dictnriis, inlerim

Abibum

clcricos Edessenos

qni

vero excommunicatos absolvcref, nt Pascbali fcmfieri possent sacramentorum. Paruit ccpptumque judicinm est. Accepit iiiterca Domnus episcopns ab cisdem accusatoribiis jnramenfuin, ne discederent Anfiochia. Visum est autcin duobus ex illis, nempe Samueli, et ("yro, quo vita-

simul Conslanfinopolim

profecti, adiverunt Flavia-

pore participes
,

num

epi.^copum, dederuntqne eidem libcllum ac-

Ibas

cusationis advcrsus tres

modo nominatos

antistitcs.

Placuit autem Flaviano, ut iidem, qui antea judices

rent judicium
(uf ipsis

Domni

ejiiscopi Antioclieni

erga Ibam

causam composuissent, iteruin sederent judices, Phofius, Ensfathius, et Uranius, ipsaque causa Berythi traclaretnr, cni Ecclesiaj prfesielecfi essent, et

videbafur) propensioris, proficisci Constan;

debat episcoims iinus

ex

jndicibus

Eustathius

tinopolim ad imperaforem
petenfes alios sibi

cni libellum obtulernnt,

legavitqne idem Flavianus Enlogium

suum
:

diaco-

dari judices,

qni accusationes

num,

qui

et superiori

jndicio intcrfuerat

praesens

advcrsus Ibam cognoscerent. Interea a Domno celebratur Synodus Antiocbia;, nbi et cognita est Iba3
causa, pra?scnfibus duobns tnntum accusatoribus
in
:

Thcodosii imperatoris mandato Damascius tribunus, et notarius tcnens locnm jndicis


etiain fuit ex

cogniloris. In priinis antcin in

qua dno illi, qui licct jiirati rccesserant, accusatores danmati sunt deque bis Donmiis lifferas scripsit ad Flaviannm Constantiiiopolitannm episco;

ex parte repetitione
lectus

eodem judicio, facfa Actornm Synodi Antiochena?,

pum.
59.

est efiain libellus accusationum adversus Ibam, Danielem, ct Joanncm episcopos, qnibus non bwresis tantum, sed nefandorum criminum Ibam

Damascinm Iribunum
et

Imperator vero judicem cognitorem niisit et notarium, eidem mandans,


et

ac collegas episcopos accusabant.


lermissis, illud

ut judicio prsesens assisferet, et qna; Pliotius Tyri,

Enstafbins Berythi,
est

Uranins Himeria? episcopi

delecfi a se in cacansajudiccsdefinircnt, exccutioni

mandarct. Missns

efiam tunc a Flaviano episcoj^o

accnsationum praeprimo inqnirenduin propositum est, horrendam ejusmodi quo dicebant accnsatores Non invidco blasphemiam ab Iba prolatam Christo facto Deo in quantnm factus cst, et ipse
61. Porro capitibus ca;tcris
,
: :

(-oustautinopolitano Eulogins diaconus una cnm Damascio judice cognitorc. Actum cst aufem hoc anno ejupinodi causae jndicinm Tyri, die vicesima
f|uinta Febrnarii priina; Indicfionis.
tres
illi

factus
fieri

suum

Vel

Si

voluero, et ipse nt

ille

possuin . Negans vero Ibas, et execratus qui


testificationem totins

vel talia aliqnando cogitasset,


cleri Edessenae Ecclcsiaead

Scd quid ibi?

episcoposjudicesmissam
pcr accnsatores calumConcilii

delecti judices ad hnjusrnodi tollenda dissi;

recitari petiit,

qna ab

illata

dia

pacis accessere sequestres

primnnu]ue oin-

nia idem Ibas redderetur prorsus immunis. Ipse vero


libellus sic se habet,

ninin illud quani diligentissinie pra?s(ifere, nt Ibas, cujus accnsatus erroris potissimnm erat, ha^resim
Nesforii et

eidem Actioni decimae


:

Chalcedonensis iutextus

omnes ad eam spectantes exccraretur, fidemque Calholicam pure, sincere, et intcgre profiteretur his vero ab eo jiraestitis, iidem episcopi
:

62. Instructio, et dcprecatio

Deo amantissimis

atque sanctissimis episcopis Photio, et Eustathio ab omiii clero Edessena; civitatis.

judices conciliavernnt eosdem clericos accusatores

cnm
est,

Iba suo ipsorum episcopo, sicque transacta rcs ut concordes inter se recederent. Continet hfec

A mnltis atque diversis e Phcenice adveniencognovimns ca qnas ab his, qui insurrexerant in Deo amantissimnm et sanctissimum

tibus ad nos,

oinnia prolixius enarrata Acfio nona Concilii Chalcedonensis, qua etiam halietur, snbscripsisse ejus-

episcopum nostrum Ibam, gesta sunt

perferriti in
illos

eo quod dictuin est (trascendunt eniin et

qui

modi

initffi

concordiae judices cpiscopos Tyri atiine

sineDeosunt,
et

et infideles et hirreticos, et Judaeos

Berythi,

Uranium autem Himerorum episcopum


:

miuiine subscripsisse
fuisse, et
est in

queiu

sibi

infcnsissimnm

praesenfibns dixisset
scoiHis
et
:

Paganos, ea quae dicta nobis sunt) quia nobis idem Deo ainantissimus cpi-

accnsatornm insfigatorem, Ibas couquestus ejusdem Aclionis exordio.


dicta

Non invideo
si

Christo facto
fieri

ego

ipse,

volo,

possum

Deo quoniam secundum illum.


:

60. At qiiae ita Tyri Ibic causa terminata est

concordia ambaruni parfium


Februarii
;

die vicesima
(ut dic-

Et omnes nos, qnos dicunt audisse ea quaj dicunt, manifestum facimns vestrae Deo amabilitati coram
Dei clementia, quia neque ab eo, neque ab alio ullo

hoc eodem anno sub consulatu

, ,

r.1'2

LEONIS ANNUS
noquc

0.

CIIRISTl A48.

talo (lictiim aliqiinndo aiKlivimiis,

in auros
:

Edcsscni ad Marim 1'ersam contra Cyrillum Ale-

nostras ingrcssiini csl talc alicpiid ali(|uaiulo


thcniatizantcs nosmclipsos ct nosmctipsos obnoxios faoicntcs,
,

ana-

xandrinum.
In brcvi aiitem claraj tua? prudenti.-c quaj in paucis miilta cognoscit, iiidicare, qu;E |)ridem ct
, ,

torriliili
si

f,'chcnn!c

noviinus ali^iuid

tale

diclum ab co

aut aliud ali(|uid contrarium

nunc

hic acla sunt, fostiiiavimus

scicntes

quia

Catholicm tidci. Si cnim aliciii tali dicto ac(|uicscoremus, aut oomimmicare oi (|ui dixit, autoomininistrare ei in sacriticio
;

qiKc vestra; sanctitali a nobis sciipta sunt, vestro studio illic omnibus innotoscenl. Et (|uia nullam

ulliino supi)Iicio liiissetali

permiilalionom Soriptura; a Deo


ruiil,
facio hiijus
,

tradit;e

suscepe-

mus

obnoxii

tanquam communicantes

exe-

argumenti principiiim ex sermohis

crationi.

nibus

(juos et ipse edoctiis cs. Contenlio facta est


liia religiositas fuit,

Ro},Mmus autcm, et dcprecamur vcstram sapientiam ut oidcm Deo amaiitissimo suadcatis episcopo, quatciuis volociter ad suiim fifrefiem reverti fostinct periclilatur ab liostibiis lacorari, cum
03. a
,
:

ex quo hic
se

duobus homini-

bus Ncstorio,

ct

Cyrillo,elconscripsorunt advcrsum

nocivos et perniciosos libros, qui audicntibus

nullus

sit

qui

ei

adcsse pra^valoat, ot

maximo

fcsti-

fucrunt scandaliim. Nostorius cnim dixit in suis libris (siciit rcligiositas tua novit) quia boala Maria
Dei gcnitrix non est;
haeresi Paiili
ila ut multi putarcnt, ex Samosatcni hiinc esse, qui dixit homicsse Christum. Cyrilliis autem libros

vitate salutifcra sancli dioi Paschalis

immincnte, in

qua
tia.

et

proptor catochiimenos, ct proptor cos qui

digni sunt sancto bajitismate, opus cst cjus pra^sen-

nem purum
in Apollinari
iste
illi

Et pctinuis, hanc instruclionem nostram coram

Ncstorii volcns dcstruere, lapsus est, et invcntus est

vestra sai^iontia Costis innecti, ut nulhini Iktc la-

dogma

incidons. Conscripsit

enim

et

teant. Hacloiuis Edcsseuffi Ecclesins clori libellus,


cui singulorum subsoriptioncs subjiciuutur.
64.

similiter,

qiiia ipse

Deus Verbum homo


et

factus cst, ut

non essetdiffcrcntiaintcr templum,

Hac ergo primum


cssct,

diluta calumnia, in eo

baliilantcm in co. Conscripsit enim duodecim capitula


,

adversariis urgentibus, episcopi judiccs institorunt

qufe piito et

tuam cognovisse
est
divinitatis

religiositatem
et

Num

vocatum ah ipso Iba S. Cyrillum hBercticum? Tnnc Ibas confessus est, id qnidem dixissc eo tcmpore, qiio ab
qiiod objicerotur,

verum

una natura Domini nostri Jesu


quia

humanitatis

Christi, et quia (sicut dicit)

oportetdividore voccs dictas, quas vel ipse

non Dominus
Haec
dica-

invicem dissontiront Joanncsepiscopus Antiochenus atque Cyrillus, mutuoque intcr se certarent, cum et a Joannis parte ipse Ibas persisteret quo tompore
:

de scnietipso dixit

vel Evangelistae de eo.

omni impiotate plena

sunt. Et

antequam nos
)

mus
plo,

(sicut

sanctilas tua

novit

quomodo
illiid
:

accipi

erat Orientaliuni

onuiium Joanni communicantium


sentontia, Cyrillum esse Apollina

potest hoc,

quod

est in principio

Verbum, de temMinuisti'

una vox atque

quod

factuni est ex Maria? aut

postquam vero dcclarando sua capitula Cyrillus ista purgavit, et ob eam causam
ristam baeroticum
inita inter eos est concordia,

eam paulo minus ab


niti

Angelis, de divinitate Unigesic dicit,sicut et


,

dictum? Ecclesia enim


,

tua

vinculoque

fulei

Ca-

religiositas novit

et

a principio est edocta


libris
,

atque

tholicac

partes inter se dissidentes junctce


,

simul

firmata divina doctrina ex


, ,

beatissimorum
,

hujusmodi advorsus Cyrillum se esse locutuin, sed communicasse cum 60 amice commercio litterarum. Nec negavit, et postea se dixisse, S. Cyrillum doncc interpretatus est sua capitula, sicutaConcilioOiientaUum habitus esset hpereticus, ita et a se putatum licEictioum.
fuerunt et colligata;
niliil

Patrum duae naturae una virtus una persona quod ost unusFiliusDominus nosterJesusCbristus.
66.

Ob hanc contentionem

victores trium-

phatores imperatores jusserunt, episcoporum pri-

Contradicentibus vero adversariis, asseverantibus-

que vocatum Cyrillumablbaha?reticum, postquam reconciliatio facta est editum est fragmentum ojus Epistolaj ad Marim Persam scriptoK, quae intoxta habetur Actis Synodi Chalcedonensis. Recitandum
;

moros in Ephesina congregari civitate et coram omnihus libros Nestorii et Cyrilli judicari. Prius autem quam omnes episcopi qui jussi fuerant congrogari, venissent inEphesuni; pneoedens idem Cyrillus, aurcs omnium quodam medicamine,quod
, ,

solet sapientium

oculos obcrecare

praioccupavit.

illud

Iiic

necossario

cst,

cum

hujus Epistols occa-

sione niaxima excitata


:

sit

post Chalcodonense Con-

autem causam ex odio, quod habuit circa Ncstorium. Et antequam in Synodum adveniret sanctissimus, et Deo amantissimus archiepiscopus
Invenit
judicio et inquisitione

cilium controvorsia ' sane quidom scripta illa esse postqiiam conimunione CatholiciB fidei vidotur
,

transactum est inter Cyrillum atque Joannem est enim ejus arguinenti, ut quaecumque in ea caiisa gesta essent usque ad eam recoiiciliationem, histo:

rice narret.

Reddamus

hic ipsam, quiE brevitatis

causa, exordio decurtata, sic se habct, boc titulo


prasnotata
63.
(f :

Nestorium ex episcopatu deposuerunt, non facta. Post duos autem dies damnationis hujus^venimus in Ephesum. Et cognoscentibus nobis quia iii damnationem Nestorii , quae ab cis facta est, duodecim Capitula, quae a Cyrillo conscripta sunt (cum essent contraria vera et consenserunt tidei) posueriint et firniaverunt
Joanncs
, , ,

eis,

taiiquam verae

fidci

consonis

omnes

Orientales
,

Fragmentum
i.

Epistolac

Ibse

episcopi

episcopi

eumdem

Cyrillum damnaverunt

et ex-

Concil. Clialc. Act. x. tom.

Concil.

'

Ps. VIII.

LEONIS ANNUS
communicationeni advcrsiis

9.

CHRISTI 448.
gerit Ecclesia;
et
,

613

alios episcopos , qui consenscrunt ejus Cnpitulis, protulerunt. Et post

curam
lione

quam
,

sanguine suo proprio


susciperet
et

redemit, ut
fidei

cor ^gyptii subigeret, et sinc fatiga-

hanc perturljationem unus(|iiis(]ue in suam civitatem reversus est. Nestorius autcm, quiainsuac erat odio civitatis, et virorum, qui in ea sunt, maximorum, in eam reverti non potuit. Et reniaiisit Oriennon communicans episcopis qui tale Concilium communicaverunt Cyrillo: et ob liocmulta tristitia
, ,

consentiret

eamque

omnes, qui absque hac credercnt, anathematizaret. Et communicaiitibus invicem, contentio de medio est ablala, et j^ax in Ecclesia facta est ct non est in
,

ea

jam

schisnia, scd pax

sicut j^ridem est.

intcr eos facta est, et in contentione erant episcopi

et

69. Qiiai aulem verba sunt, qua; a sanetissimo Deo amantissimo archie]iisco]io Joanne scripta
:

adversus episcopos,

et
,

populi adversus populos. Et

snnt, el quae a Cyrillo rescrijita suscepit


stolas huic,

ipsas Ejii-

completum

Quia erunt inimici honiinis domestici cjus. Et ex hoc detractiones niultm adversus nos facta? sunt Paganorum et Ha^reticorum non euini audebat aliquis de civitate ad civitatem, aut ad provinciam de proest opere est
' : :

quod scriptum

quam

ad tuam direxi religiosilatem,

conjiinxi

ut

relegens tua sanctitas, agnoscat, et


et

omnibus amantibus pacem denunhet, quia contentiojam quievit,


niedius inimicilia^
jiaries

establaii--

tus; et qui seditiose adversus vivos et

morluos

vincia proficisci

sed tanquam inimicum

suum,

ruerant, in confusione sunt, satisfacienles


na?.

iiro suis

unusquisquc proximum suum persequebatur. 67. Multi autem ante oculos non habentes Dei timorem, occasione Ecclesiastici zeli, adversitatem, quam occultam in cordibus suis habuerant, ad effectum perducere festinabant. Ex quibus unus extitit nostrae tyrannus civitatis (nempe Rabula episcopus Edessenus pra;decessor) quem et ipse non nescis, qui occasione fidei non solum conviventes
punit, sed
veritatis
et

excessibus, et contraria docentes sua; priori doctri-

Non enim qiiisquam audet dicere, quia una est natura divinitatis et humanitatis, sed confitentur
templum, et in eum qui iu hoc habitat, qui est unus Filius Jesus Christus. Hffic autem scripsi tuae rehgiositati ex magno affectu, quem circa te habeo
sciens quia tua
sanctitas nocte et die in doctrina
sil utilis .

iu

Dei semetipsum exercet, ut multis


70.
la;

hos etiam

qui olim ad
est

Dominum
non

Hactenus fragnientum
:

Iba? recitatae Episto-

migraverunt.

Quorum unus

beatus Theodorus

ad Marim Persam

quam quidem

vere esse Ibae

praedicator, et doctor Ecclesis, qui

solum invita sua colaphis


ritate sua; fidei, sed et post

cecidit haereticos pro ve-

cognitam, nec ipsum negasse suam, eadem Actio decima Chaleedonensis Concilii docet senfuisse
:

mortem
filiis

spiritualia arina

tentiaqiie

legatorum

Apostolicae

Sedis

necnon

in opuscujis suis Ecclesia?

dereli juit; sicut et


et

tua sanctilas, ad
his
,

eum

conveniens, agnovit,

ex

quaj ipse conscripsit, credidit.

Hunc ausus

est,

Maximi episco]ii Antiocheni, el aliorum, Ibae esse, ibi llrmatum est ex i])saque eumdein Ibam fuisse probatum etiam Ortliodoxum, aeque una fuit sen;

qui omnia in Ecclesiis pi\Tsnmit, clare anathematizare, qui propter zelum Dei
,

tentia

omnium

ei)iscoporum, qui Acta Conventus


ibi in

non solum [)ropriam


,

civitatem ab errore ad veritatem convertit

sed et
:

longe existentes Ecclesias sua doctrina perdocuit et de libris quidem ejus multa ubique perscrutatio
facta est,

eadem actione decima ConChalcedonensis audierunt, ejusdemque tunc decretam absolutionem iirobaveruut. Sed quomodo
Berythi recitata
cilii

non quia a vera fide existerent alicni; vidi enim eum (adhuc illo vivo) frequenter eum laudan;

tein, et in libris ejus legebat

sed et propter adver-

(inquies) eamdem Epistolam Orthodoxam esse dixerunt? quomodo excusantur quae in sanctiim Cyrillum ibi relata leguntur? et qu;c in eadem sunt de laudibus Theodori quanam ratione purgantur?
,

sitatem latentem.

niam manifesle
68.

quam adversus eum liabuit, quoeum convicit in Syiiodo.


malis
inter

Accijie. Epistola i])sa

contiiiet

quidem (ut vides) historiam rerum gestarum inter Joannem et Cyril-

His ergo

eos

gestis
est
-)

et

lum,
liac

et

qu^

inter eos transacta essent refert

ut

unoquoque
bulante
:

sicut volebal (sicut

scriptum

am-

ex parte nihil adversus Cyrillum imi^raesenlia-

adorandus Deus noster, qui semper sua clementia curam pro suis gerit Ecclesiis, erexit cor fidelissimi atque victoris principis ut dirigeret
,

rum
cet
:

oblocutus videatur,

si

cujus erat tunc

ille

aestimationis a|)ud

Joannem et ejus sectatores edocum prssertim idem Ibas in Actis Synodalibus

virum magnum, et in suo palatio notuin, qui cogeret reverendum atque sanctissimum arcbiepiscoOrientisdominuni Joannem, utreconciliaretur Cyrillo ab eo enim fuerat de episcopatu depositus.
:

non

neget, sed aperte testetur, us(]ue ad reconcilia-

tionem, hostem una


Cyrilli,

cum Joanne

se

perseverasse
:

pum

eumdemque

hacreticum appellasse

postea

vero declaratis ab eo capitulisscriptis, secuta recon-

Et postquam litteras imperatoris accepit, sanctissiet religiosissimum Paulum Emesenum epi-

mum

scopum

direxit
ei
,

per euiu

veram fidem scribens


tidei Cyrillus
,

et

denuntians
natura

(]uia si

huic
et

consen-

tiret, et anatiiematizaret eos


est Divinitatis
,

qui dicunt, quia una humanitahs iit ei communicaret. Voluit autem Dominus, qui semjjer suae
;

communicasse cum eo tanquam vero Ex recitatis igitiir Synodalibus scriptis uiia cum Ibae E])istoIa, ipsum se patefecisse vere Catholicum. non immerito Synodus judicavit. 71. Eadem dicere possumus de laudibus quas
ciliatione,

Catholico.

Epistolae intexuit

'

Malth. X.

iui. xvii.

Theodori Mopsuesteni, cum narrat a Rabula Edesseno episcopo injuste damnatum De quibus in memoriam revocare debes quae superius dicta sunt anno Domini quadringentesimo tri-

614
gesimo qninto,

LEONIS ANNUS

9.

qni

CIIRISTI 448.
attnli, ct

cum
est,

de Joanno Anlinclieno e|iiscopo


post rcconcilialioncm prolicjiis

ioncm meam
Ii;dc

eorum usus
:

siim tesfimoiili

jam

iiitcr

Callioiicos

nio, dc (|iiibus nnlla cst dnbitalio

cur frustra

tentc cnarratiim

pro Tlieodoro, dcqne

lau-

nolunt, nos accnsaiit? Qnanto vero bonore


illos,

dibiis tres scripsisse E|>istolas,

ad Tlicodosiinn pritcrtiain
;

proscqnor viros
|)ro illis

testatur liber ipse, (juem nos


(iii.e illis

mam, secundam
vero ad Proclum

ad

sanclnm Cyrilinm,

conscripsimiis; in quo ea
veriti

objicie-

Constantinopolitanntn

(|niliiis

baiitur coiifntavimus, nihil

accnsalorum po-

inter alia excnsarct,

nnn

csse Tlicodori, qiio! TlicoIs

tentiam,

ncc insidias coiitra nos structas . Ha^c


:

dori noniine ferrcntiir l)Iasplicnii,c.


statiis

plane fnit

Tbcodoretns
porc
iit

(piibiis intelligas,

eo slatu lioc tem-

scriptornin Tlicodori ns^ine ad

li.cc

tempora,

in Ecclesia

fuisscscriptaTheodori Mopsuesteni,
vctita, sed

cum

qii;c in

euni

illata

cssciit al) accnsatoribiis, et

taiiicn

non esscnt oninino


aliis

ab

aliis

im-

quir ex damnationc lacta pcr Rabiilam Edessic episcopnm Il);e pijcdecessorem, et ab Armenis contra
ipsins Tlieodori scriiita essent supcraddifa,

pngnata, ab
74.

vero dcfensa, patentes vcro erro-

res csse negatos iilins esse.

eadcm

omnia per

trcs illas

Epistolas sive

libros Joannis
:

longe post
quiiita

Veruin facto de illis diligentiori examine, tcmpora Cbalcedonensis Concilii in


; '

Antiocbeni videri potuissent esse dilnta nulloque postliac Synodali dccrcto de damnatione Tbcodori et librorum cjiisilem in Ecclesia promulgalo; plane
sicut nec Joannes
ita

Synodo

fuere omniiio, ut hscretica, con-

enlsa' sententia, ut

demn;da, siniulqiie ejus laudationcs eadem persuo loco dicetur unde etiam
:

ob eam cansam factus est rens, nec Ibas fnerat ob landatum Tbcodorum a Patribus accusandus qnod ex eo pleniiis cognosces,
:

accidit, ut et dicta Epistola Ibaea?quc fuerit

obhanc
:

cum
11)03

nec ab

ipsis

ejusadversariis illud criminis loco

causam damnata, ahiue a!ia qua; pro eodem Tbeodoro Theodoretus, vel alii coiiscripsissent ea nimiruni ralione, qnod eadem Epistola Nestoriani
etiani

datnm
;

fnerit inter tot in

enm

accnsationcs pro-

abntercntur, falsoque assererent a Patribus in Con-

latas

sicut objecerunt, (juod

Cyrillum appellasset

haercticum.
in dialogis,
psit

Chalcedonensi esse reccpiam ac proinde ab eisdcm, qutccumque caEpistola continerentur, esse


cilio
;

qnoque accidit, ut etiam Tbeodoretus quos adversus Eutychetis hacreses scrihis fcrme temporibns, apcrlo orc cumdcm lau72. Inde

probata quod quidcm falsum omnino fuit. Longe enim diversum iiiter se est dicere Epistolam pro: :

bari

Catholicam, et quae in ea scripta snnt, vera

daverit

Tlicodoruin
:

ejusqne

redarguerit

impu-

esse; vel dicere, ex ea

gnantes
titulus,

nam

in Eranistes ])rimo dialogo,

cujus est

hcum. Etenim eadem


acce[)eriint Patres, nisi

Ibam probatum Epistola non ab Ibam


licet

esse CathoHia, sed ab

Immutabilis , haec de ipso Theodoro Mopsuesteno, et Diodoro, Tarsensi niinirum, loqui


:

advcrsariis contra Ibain prolata, nihil aliud inde

aliquando deli-

tnr Ortliodoxus adversns Eutychianos


fenso

Diodori et

Tbeodori interpretationes, nisi vos in eos viros inanimo esse viderem et Apollinaris in eos
;
:

rantem (quod nec ipse negavit) tunc temporis fuisse Cathohcum; utpote quod ex eadem Epistolademonstraretur ipse, qui ali(|uando

cum

aliis

Nestoriauis
post initam

odio et malevolentiiE successisse


aliis

vidisses eniin eos

errasset, et egisset contra Cyrillum,

convenientia scripsisse,

et

ex divino fonte

vero pacem

cum

illo

cominunicasse, Nestorinnique

fluenta hausisse, istosque etiam sancti Spiritus rivos

Theodoretns qui et ad Irenauim episcopum, ipsum redarguentem, quod noii leque Theodori at^iue Diodori, ad adstruendas duas naturas in Chrislo una persona conjunctas, teshinonia posuerit, sicut et sanctoriim pluriinorum Palrum, hanc atlert rationem his verbis
extitisse . Hfec ibi
;

damnasse asserentem Mariam non dicendam esse Deiparam, execratusque esse unam naturam in
Christo confitentes
,

confessus vero

esse

naturas
Chri-

duas
stuin

unum
:

efficere

Dominuin nostrum Jesum


iis,

quibns insuperadditis
in

qute esse dicta ab

Iba pro vera; fldei confessione, Acta Synodalia docent,


recitata

'

eadem decima Actione

Concilii

73.

Quoniam vero

ine arguitis,

quod sanctos
Doctorum
:

Chalcedonensis; non potuit Ibas non probari Catholicus et absolvi.

et beatos Paties reliquerim atque rejecerim, Diodo-

rum

vidclicet, ct

Ttieodorum

e catalogo

75. Sic igitur

tam

in Actis Berythensibns,
illa

quam

necessarinm eliam duxi, de boc nonnulla dicere. Primum enim, o carum caput, multos alios insignes et illustres viros me omisisse, scito deinde
:

etiam Chalcedonensibus, in quibns

recitata at-

que cognita

fuere,

non

Epistola Ibae recepta est, sed

illud etiam aniinadverte,


testes alTerre debet,
sia, et

quod ille qni accusatur, de quibus nnlla est controver-

ex ea Epistola ab adversariis calumniose prolata, cognitus fuit Ibas eo tempore, quo ea gerebantur,

qiiod nec ipsi accusatores arguere possint. Si

vero rens eorum testimonia aflerret, (jui ab accusatoribus etiam accusantur, et arguuntnr nec ipse judex facile eos admiltere Ycllct. Si enim Patruin
:

encomia

et laudes

conscribendo, liosce sanctos omideliqnisse, et erga eos Doctores

sissem, fateor

me
:

calumnioseque accusatus haeretitempornm et rerum gestarum alii ex his historiain cnmplures non attendcntes calumniati sunt Cbalccdonense Concilium, quod blasphemam Ibae Epistolam suscepisset et comprobasset; alii vero scientes Ibam ab eadcm sacrosancla Synodo absolutum, et blasphemias ejusdem
fuisse Catholicus,

cus

quam

(luidein

ingratus essem

sia

autem

dum

accusor, e.\cusa-

legentes Epistola;,

eamdein

Hjbe

minime

fuisse dixe-

'

Theodorel. Ep. xvi.

'

Quint. Synod. coU. vill.

LEONIS ANNUS 9.
runt, sed asserlain Iba;; qiioil Eiiiphaiiius
(lis|ni-

CHRISTI

/|4R.

(VI

cliate

tans conlra Givgoriinn tradil in Aclionu sexta septi-

ciiravi
iiilari

mysticam communioncm illis impertieiidam et cum sicpe apud nos agere voluisseiit,
;

mx
eum

Sjiioili, (|iue

Nieiena secunda dieitnr

et

ante

fronte

eos accepi

ac quaj oportuerat nar-

Cregorius' seriiiens ad Secundinuni; (lueni in depravata Synodi exeniplaria iiicidisse liijuet,


S.

ravi.

79.

Ut

vero

pro
:

religiosissiino

episcopo

dum
suam
;

ait

Ibani

neyasse

dietani

E|)istolam

esse

Domn

secunduni

quam

assertioiiem et ipse
est

dem

Epistolam noii esse Iba; nisus

eamdemon-

strare.

quid ojiortebat euin facere, (lui aperte oppriinebatur? ac alias decrcto Synodali (lainnatos, duin intueretur, in aliain diacesim mitli ? et pnvter Ecclesiasticos ordines sacerdotium
j

ali(|uid dicain

7G. Cfeterum Acta germaiia habent, Ibam confessum eam esse suam, iit de liis nuUa tunc fuerit controversia nain lioc ipsuin Acla Berytheiisia do:

assumere, et res sacras

et divinas

ab

i[)sis

ventatis

hostibus irrideri? Ilac de causa,

iit

primum

reco-

gnovil, quid sentiret de aliis etiam significavit, nec

cent,

cum

ideni Ibas, ea

lccta,

nequa(|uain

suam

solum religiosissimo
proviiiciarum

Iba^,

verum

etiain sancti?simo
,

esse negavit, sicnt

aha quae calumiiiose objieiebanjudices provocavit.

episcopo doinino Simeoni Amidensi


argiinienta et

ut

duarum

tur;

imo ad
et

ejns lectioncm

causas

metropoJita?

Sed
sis,

Acta decima! Actionis Concilii Chalcedonen-

seorsiim audirent.
videri potcst,

Quomodo autem
Si

justiim alicui

eamdem

Epistolam ut
:

Ibaj

cognitam csse a Pasua ipsorum sub-

eosdem

huniaiiitalis et inhuinanitatis

tribus, docent

id

enim

in j)rimis Apostolicffi Sedis

crimine acciisari?

enim

illos ejiciinus, periclita-

legati, et post eos reli(|ui episcopi

mur
alit-e

sin

minus, nec propterea a periculis eriinuf


soli

scriplione firmariint. Vides ij;itur


sit in

quantum
{iie

necesse

Actis Synodalibus iiitcllij^endis

qnis in de-

immunes. Et quidem
quamvis
80.

opprimimur

in universo orbe. E1

dioeceses quiete vivunt, nos vero soli


et

formes labatur errores) rerum geslarum veram certamque habere cognitionem, eamdemque ratione temporis consignatam quam ignorantes lueretici,
:

calunmiatoribus pra^da sunius,


nino a qnavis culpa sim alienus
Ila?c

ego pra3cipue

in judicio nullo pacto interfuerim, et


et

om

immunis.
tua; celsitudi-

non adversus tantiim Berytheiise judicium, sed


etiam contra Chalcedonense Concilium exclamarunt; cum si cunclas res gestas satis exploratas habuissent, vel mulire
liac

scribere coactus

sum,

nis litteras cuin viderim, et ex eis didicerim, qiiod

de causa

maximns

contra nos ortus est tuinul,

quidem

erubuissciit. At de Ibae

tus,

causa hoc anno (ut dictum

priinum Tyri, Berythi deinde tractata, hactenus. Scito tamen, quod qui hoc anno episcoporum sententia absolutus est Ibas , sequenti anno in Conventu sceleratorum
esl)

dum relegati suinus neqiie cum religiosissimis


cum non

et quiete

vivimus,

ef

provincia; episcopis conseinel,

venire solemus;

neque iterum
sit

in

nostra provincia ordinatio habita


cioruin) neutri illarum
interfui.

(nenipe judi-

Et nisi principis

damnatus
stolas

esl Eplicsi,

receptus vero Chalcedone.

77. Theodoretus calumniis vexatus se per

dcfendit.

Epiut

Accidit

autem

post

\\xc,

iidem qui Ibam calumniati sunt,

cum

posteriores

in eo judicio relulissent, a;que ac in judices, in

Tiieodoretum Cyri episcopum relegatuin Theodosii edicto, ne a sua civitate discederet, spicula maledictorum converterint, quasi Ibaj favisset de qui:

bus

est Epistola

ejusdem ad Anatolium

scripla,

qua

equidem in aliquam extremam orbis [larlem, ae ibi quod milii superest non enim possumus calumniis resisvitae agere tere, qua; contra nos confinguntur. Hos siquidem i[)sos Edessenos non oi^inor sane et a se ipsis adversum nos calumniam composuisse, sed eos ab iis, ([ui ibi manent viris veritatis studiosis ha;c adversuin nos struere et machiiiari edoetos esse Deoque omniuin Salvatori gratiam habeo, quod cum ipse
edicto detinerer, proliciscerer
:

inagnoiiere

queriUir se injuste calumniis appeli:

iiidignussiin

iis,

qua; in Evangeliis habentur, beali:

tum

autem hujusmodi ^ 78. Tua celsitudo eoruni quK in nos contulit beneficiorum, retribulionem a Deo omnium Domino asseqiietur quodcuin(|ue eniin cjus causa fit mercedcm habet consequentem. Ego quidem calumniatorum numerum rideo qiiae euim corpora vehemeniius plectuntur, dolorein minus sentiunt nam caro dum pleelitur, mortua quodaminodo et sensus expers efficilur. Doleo tamen et lugeo ora et linguas illas, qiiae elfrenate mendacia proferunt. Qua enim injuria alTecti illi, qui religiosissimum
:

est

tudinibus, nos dignos reddidit

et

relegationem

li-

benter acei[)io

et

quodcumque

dicere voluerint

hilari fronte susci|)io propter eain spein,

qus

nobis

reposila est. At pro lua magnificentia sine intennis-

sione [irecor, et sanctos oinnes ut

me compotem

faeiant rogo.

suarum precuin Hactenus ad Anato-

lium Patricium Theodorelus. 81. De his itidein scribit ad A|)amea! episcopum,


ubi
[lost alia

de iisdein hxc babet


et sanctis

'

Oret tamen

tua beatitudo,
postulet
([iro
,

Ecclesiis

tranquillitatem

Ibam accusant,

ct

bas

adversus nos injurias inCyri


fcre-

gcinimus

et

ipsarum enim tempestate etiam nos banc lugemus, et lanieutainur


: )

venerunt? Priinum enim ne^iue ego aliqnis e nu-

mero judicum fui maiuiato enim principis manebam. Praeterea (ut a multis accepi) aegre
:

bant nostram sentenliam

ego eiiim in sancto Pas-

enim, ut audivimLis, Osroeni clerici ejecerunt, et sexcenla mala contra nosetfuderunt, licetcgoneque cuni aliis judex extiteriin, neque decreti contra eos sed potius (ut novit beatitudo lati [larticeps f uerim
;

'

Greg.

1.

VII. ep.Liil.

Theodoret. Ep. cxi.

ThcoJoret. Ep. lxxxvii.

616
tua)

r.EONIS

ANNUS

0.

CIIlUSTr Vl8.
83.

commiinlonein
Yclint, diccre

illis

conccdendani

in Paschate,

Leo

redarrjtiit

episcoputn Beneventanwn.

oravc.rim. Sed facilc cst caluuniiatorihns, (|u;ccuin-

Siih liiijns
p;c Epistolii
(|iia

aiiiii
'

consulihns data extat S. Leonis pa-

que

nos vero
,

iiliun, (|nani
:

pollicetnr beatilndinem
eslis (in(|nit
')

consolatnr

Beali

Dominns enim

ad

Dornm Bcneventannm episcopum


(jiiod

euni vchcmcnter ledargiiil,

adversus re-

cnin maledixcrint vohis iiomines, etc Si. Cerle (|nidcm dum lias considero, (jnas adisti

l*alrum ansus essel receiis ordinatos su[)cr aliosaiitea adscitos preshyteros collocare laudatgiihis
:

versus Theodoictum Kdcssi'ni


accepissent

calnmiiiasmnlti-

plicessuhdole concinnarunta ([no noimisi heneficia nonnisi fuisse cajnmnias quas mnlti: ,

Fauluin prcshjlerum, quod non passus sit ab e|iiscopo loco inoveri, scd gradus sui pra;rogalivae
qiie

tucndic gratia apud i|isuin


tiflceiu

Leonem Romanum Poncon(|uestus esset.

plicihus accusationum

capiiihus

adversus

suum
At

laudahilitcr
niliil

(iit

ait)

Ut

ipsornm episcopum
iidem
arliflciose

Ihain, a

qno

se la;sos dolerent,
licet.

plane appareal,
snetudiiiem ct
niti saiicti

composueruiil, existimare

adversum Cbristianam manhumilitatcm tentari, neque advcrsus

quamvis (|na3nam

fuerint ejusmodi cakimniLC, qua:

runi causa alto sicpius iiigemuit corde, iion dicat ex aliis tamen plurihus ejusdeiu Tlieodoreti Epistoassequi possumus, dnin ad divcrsos sciihens anxie queritnr frequenliorihiis se caliiniiiiis ap|)cti; quod diccrent duos ipsuni |ira;dicare Dei Filios,
lis

Evangclii * inslitiita, (luihns Christianus cedere suadetur, et ahiipienti pallium dare ct tunicam, et cogenti ad mille passus prodire, duo mille

supcraddere

dum (|uis

arrogantcin atque procacem

legnni contcmptorem legilima disciplina coercen-

dum
tiae

curat, ne(iua(|uam permotus propriaeexcellen"

ncmpe qnod
una cuin
clesiasles
illo

Nestoriainis essct, qnasi diias in Christo


assererel cssc peisoiias. Porro inlole-

appetitu.
84.

rahilia haec ipsi visa suiit


"^

((

siquidem, ut hahet EcCalumnia conturhat sapientem , et


:

anno Suevis in Hispania reipsorum rege Recciarium redditum Christianum Catbolicum, qui res Hispaniarum propra^terea

Hoc
,

gnantihus

perdet rohur cordis

illius

qnamohrem
,

in siiigu-

seculi suiit, tradiderunt


lica

'

postea vero a fide Catbo-

lisferme a se conscriptis Epistolis suaiii struit cum lldei confessione dcfensioncm qua profltetur se

delicientes, inhiEsisse Arianis, atque

demum

danmare Nestorium,
de his

et

nas, sed duas naturas suh

nou duas in Christo persouna coufiteri persona. At

iterum Catholicam religionem professos esse, cum Theodemirus eoruin regno potitus est, Isidorus *
testatur.

modo

hactenus.
'Leo, Ep. L.
2 Eccl. vii.

Matlh. V.

Hisp.

1.

V.

Matth. v.
tiist.

'

Vasc. Chronic. nispan. Maria. rer.

* Isidor.

Suev.

Anao periodi Graico-Romaua; o941.

Jesu

Clirisli

443.

Leouispaps

9.

TlieodosU Jun. 47.

el 41. Valentiniani

111.

24.

Fl. Ze7io, ut vocatur iiifra

Decima quinqiiennalia Theodosii. Coss. num. 7 et Rufiits PrcePoslhumianus


,

extat, sicuti et

Edictum Theodosii imp. adversus

hcereticos.
2.
sis

textatus

nti

apiiellatur in inscri-

ptione a Baronio

nnm.

recitata. Prior Orientalis,

NestoriancB.

Edictum Theodosii adversus faiitores hcereA nnm. 2 ad iO.TUeodosins imp.

ad

quem

extant duae Theodoreti Epistote, sc. lxv et


illiiiu

vetuit lihros Porphijrii et contra Cyrilli scripta edi-

Lxxi quihus constat

tunc sacro Baptismate

tos, decrevit(jue etiam

nt

quicumque nefariam
statuit,

non fuisse initiatum. Imo Damascius in Isidori Vita apud 1'liotium in Bihliothcca scrihit, \\\\i\c Zenonem idolorum cultum restituere, et Christianani religio-

Nestorii doctrinam

(|uovis niodo sectarentur, ex

Ecclesiis expellerentnr.

Ac denique

ut Ire-

nceus, qui Nestorio faverat, et contra canones Tyrio-

nem

aholeie voluisse, sed violeiita niorte fuisse

rum

e|dscopus ordinatus fuerat, sacerdotio penitus


iii
:

pra^ventnm. Posterior in Occidente creatus; Novella enim de indulgentiis reliquorum, lih. 2, Novell. tit.
7,

exueretur. Legitur Edictnm illud tom.


suiit lucc in Ecclesia

Concil.

pag. 1216, uhi hanc hahet suhnotationem

Lecta

data a Valentiniano anno cdl dicitur recitata in

monachorum

in desertis de-

Senatu per virum illustrem Posthumiaimm, pridie id Mart. Decima quinquennalia Theodosii cum patre imperantis, quoruni indicium Novella illa

gentium die viccsima tertia Pharmuti, Indictione prima anno Diocletiani centesimo sexagesimo quarto , id est, anno Christi cdxlviii, die xviii
,

LEONIS ANNUS
mensis
Aprilis. Legitur ctiam
in
,

9.

CHRISTI 448.
in ea Epistola

G17
obser-

tamen

aimd Baronitim qui mcntlosum cotlicem iiicidcrat, in quo

primafum cedendi. Alia simt

vatu digna, ut videre est apud Carnoriiim, qui ta-

loco, Jndict. I cral cxaratiim Indktione l\\ ipscqne

sccundiim

rci)osiiit.

Vcrum

lioc

anno mcnse

Aprili

primam

Iniiiclioncm in cursu fnisse ccrtum. Irc-

naeus, qni piicfato Edicto deponitnr, successorem

men perperam eamdem anno superiori datam puAd Jumc etiam annum revocanda Epislola xc Thcodoreti ad Lupicinum macjislrum quam ad cumdem annum male refert Garncrius. Et, ut uno
lavit.
,

jussu,

habuit Photium, de iino mox et quia imperatoris non Synodali scntentia dcjectus esl Irensns
:

idcirco

anno

setiucnti,

secnnda Synodus Epliesina

vcrbo dicam, Epistola lxxix ad Anatolimn Patriet xxxii sc(|nenlcs iisiiue ad Epistolam cxii ad Domnum Antiochicc episcopum, ad hnnc annnm
cium,
pertinent;
cxilii

canonice dcposuit. Ordinatns fncrat a Theodoreto Cyrensi episcopo, sed contra ejus episcopatum
tria
vitia

eum

cum

in

illis

omnibus aliqna incntio

sit

Theodoreti.

ab adversariis objecta; qnod

litercticns

5.

Initium liaresis Eutychiance.


Gelasius Pontifex

Nestorianus essct; quod bigamus; qnod ab alicnaj provinciio cpiscopo consecratus. Ejus sanctitatem ,

ad

riV.

hnmanitatcm

pccnniaj contcnqilum, clcemosynas,

qua Dardaniie cpiscopis qua;que anno cdxcii data

A num. 19 Romanus in Epistola xvi, suam electionem signiflcat,


est,

affirmat,

Eutychelem

aliasque virtutcs, Tlicodoretns prtcdicat, etiam in

suam

commendavit Ccelestiacum spoliatum a Vandalis, de qua suo loco eginius. Vcrum in Concilio Ephcsino et post ejns celebrationcm semper Nestorianis favit, ut ex dictis
Epistola XXXV, (lua ei

ejeclum

ct

hncrcsim ante annos fere (luadragin.ta ([uinque inchoasse. Quod Baronium movit, ut ha^resis Entychianffi initinm ab hoc auno deduceret. Vernm
hujus,

quemadmodnm quarumdam
diversa
cdxli
distingui

aliarum ha?reindei|ue

seon

possunt

initia;

liquet.
3.

Theodoretus Cyri se continere jussus.

Sancto Cyrillo vivo et mortno Theodoretus adversatus est, scd longe magis Irenmus
,

cnjus andacia
libcr
lo-

plurimis pcrsuasit euni esse ex integro Ncstoria-

num. Quam opinionem magis conflrmavit


ejus, cni titnlns erat
:

exortam esse Anastasius Sinaita scribit asseritque, annos circiter post Ephcsinum Concilium decem Eutychetcm dixissc tolum Christum esse uaturaui unicain. Porro Gelasius hnjns pcstis exordiniu ab lioc anno repetit, qnod Eutyches hoc anno in judicium vocatus

anno

Eutychianam

Tragoedia, de

quo snpra

cuti sunuis. Tlieodoretus pcrtinacissimus fnit Theo-

dori ac Diodori
creditns est non

praesertiinque Nestorii, indeque

solum personas, sed etiam errores dcfendere. Qnare virtule Edicti hoc anno die xvui
niensis Aprihs a Theodosio imp. cmissi
,

jussns est
et relicta

vacare ab omni Ecclcsiastico ministerio,

Antiocina C,?/rasecedere,tanquam in domcsticum

exilium; ideoque perperam illud Baronius anno CDXLUi, Garnerins anno cdxlv cousignarunt ut ex
,

apud Fiavianum e|iiscopum Constantinopolitanuni accnsaute Eusebio Doryloei in Phrygia salutari episcopo, cujus rei meminit Brevicnlns Entychianistarum Cum Eutychcn Eusebius Dorylitanus episcopus snadere taiia reperisset, zelo lidei qnem etiam, cum agens in rcbus esset osteiidit, (ipse enim Nestorium qnoque in temporfe reprehendit in Ecclesia res sacrilegas pnedicantem) de Eusetulit ad Flavianum cpiscopum . Et infra
sit
:

bius antc,

dum adhuc
sequenti

esset laicus, Nestorii fuerat


secta; exor-

dictis

anno cdxliu manifcstissime

patet.

Inde habeexilii

accusator. Prosper in Chronico hujus

mus omnes

Theodoreti Epistolas in quibus

sui

dium ab anno
pit,

quo magis innotescere

coe-

meminit, post dieni xxiu mensis Aprilis currentis anni scriptas csse. Neque enim Theodoretus alio

anno Nestorianismi primum suspectus fuit, quam eo quo ab impcratore lex data adversus eos, qui
Nestorio favissent.
4.

Varicc ejus

Epistolce.

Epistola

itaque

Theodoreti lxxxi ad
deprecatoria ad

Nomum

consulareni, Epistola

repetendum censuit. 6. Eutyches queritur quod diccUur hcereticus. Accusatio summopere Eulychctem offendit. Quare sancto Leoni Pontiflci Romano qncstus est, quod Nestoriana hceresis quorumdam rurswn studiis pulhdaret. Eutychetis Epistola alias vi, nunc xix data esUalendisJunii, Posthumiano et Zenone VV. CC.
coss.

Flavianum Constantinopolitanum episcopum ordine lxxxvi, et altera Theodoreti Epistola ad eumdem Flavianum ordine civ hoc anno
a Baronio recte recitata;
;

Leo ejus zcluin laudavit, ac bcnigne rescripsit


et

anno sequenti. Ejus enim


Mart. Asterio
Proto(jene
:

Epistola data A77 kal. VV. CC. coss.lWnc Acta

cum

datae sint post ejus

quinti Concilii recte aiunt

exilium. His adde Epistolam lxxxvi,


rit

cum

prfficcsse-

papa antiqnioris Roniae,


rescripsit,

et suscepit

Lco sanclai memoriae Eutychetem, et

Synodum
flt

a Flaviano adversus Eutychen habianni. In ista

comprobans cum,
et anatliematizavit

tani

mense Novembri hujus

primum

demnavit,

et tamen postea coneum, ut ha;rehcum .

mentio

conversi ad rectam fldem, aut saltem a

pristina obstinatione evigilantis

Theodoreti. Praj-

Priusqnam vcro Eutyclics ad episcopale judicium jam ad deferretur ab Eusebio Dorylaei episcopo
,

terea ex ea discimus, sub Proclo contigisse, ut

An-

Theodosium imp.

delata fuerat a

Domno

accusatio

tiocheni consenlirent in Constantinopolitani antistitis

prffisidentiam
,

secundo

Concilio

generali

inde reviviscentc Apollinaris haeresi, Eutychetis dustria, el artibus, ut docet Facundus.lib. 8, cap. 5,

unde uatum sit Diosco7'i patriarcha; Alexandrini in Thcodoretum odium. Credidit enim hunc Antiochenis auctorem fuisse novae pracsuli
statutam
et

ubi Epistolam Domni episcopi Antiocheni Synodicam Ex ad Theodosium Aug. contra Eutychetem recitat. discimus, quinam illi fuerint, quos Eutyches ea

ToMis

VII.

618
a|riul

I.EONIS
saiicluiii

ANNUS

9.

cimisTi
in(|uit

'lAS.

l^coiicni
ct

lacilo

iiiramalial taiKiiiani
:

Ncstorii

scquaccs

[alronos

claruni

csl

ciiini

Flavianus, cum (sc. Eutychcn] a revercndissimo Eusebio, ct occurrentem in sanctum Con-

euni
ct

(lc

Domiio, Thcodorclo

ct aliis

liujusmodi

lo-

ciliuni ct voce siia sectain


alieiiiiin(|ue

prnpriam retcgentem,

qiii, (|ui ilc aiiallicmali/alis

pcr Eulyclicii Diodoro


con(|ii('sti

cxistcntem a recla fide danniavimus,

Tlicodoro aiiud 'riieodosiuni


7.

fuerant.

sicut doceliunt vcstram sanctitatcm

omnia qua; su-

Synodus Conslanl/iiopolitana

tychen.

advcrsiis

Ena

per

(!o

sunt gcsta, qiuTiiue dircximiis


aiite

cum

nostris

Coacia est interini

(^onstantinopoli
:

his litteris . Vides, ut niliiriitteiaruin vel Gestoruiii

Flaviano Synodus qu;c consignatur Coss. Fluvio Zenone et Postliumiano UU. CC. snb die vi idus

Synodi

banc Epistolam anno


litlera!

sc(piciiti
:

datain,

acceperat Leo a Flaviano, et paulo post


ita gestis

Novembris
bcnt Acta,

ctc.

Non

fuil illa ordinaria, scd, ut lia-

V'^y,u.cu<ia,

ex

iis

ncmpe

episc()|)is,

qui rc-

pcrti sunt in comitatu.

orla (jua'stio
et

iiiter

Occasionem coj^ciida) dedit Florentium Sardium anlistitem

dat sunt vestrm sancfitatis pcr comitein Panso|iliiiim, per quas sumiis edocli quiaidein Eulyches libellosdirexit vobis
iiobis

Sed his

pleiios oiiini fallacia at(|ue calliditatc .

Ex quibus
littcris

duos pro\inciiP suie c|iiscopos, (pia finita, actuin est de Eutychcte arcliimandrita celcberrimi cujusdam in Urbe Ilegia nionasterii, (|ui olim Nestoriana!

pariter li^iuet

non ante Flaviamim de

ad

Leonem
didicit,

ea de re scribendis cogitasse, (juam

cum

Pontiticem iinjirobis Eutycbis arlibus de-

non mcdiocrcin cum sancto Dalwalio monacbo navarat operam. Eutyches sa;j)ius ab Eusebio L)oryla'i eiiiscopo amice admonitus
hKresi
protliganda)

ceptuin, falsain de judicio Conslantinujiotitano coepisse opinionein.


9.

,/udicinm

Tyrium

et

Berytense anno se-

de abjicicndo crrorc

in

co obstiiiate |ierstitcrat.

cjuenti habita.

A num.

57 ad 8i. Licettam Baro-

Damnatus
nitcnte

cst a Flariani Synodo, ncquic^iuam obChrysaphio Eunuclio impcrii admiiiistro, quem ininusEutycbetisamorquain Flariani odiuni urgebat. Subterfugit judicium Increticus qui ta,

nius, quam Conciliorum collcctores Synodum Berytensem et Tyriam hoc aniio collocent, utramqiic tamen ad sequentem pertinere, ccrtum et indii-

bitatum.
et

Em.

card. Norisius in Disscrt. iv de

men

ex scriptis suis coiivictus


VII

est.

Syiiodus Actio-

epochis Syro

Macedonum

anno utramque egregie

nibus
8.

coinpleta

eiqnc subscriiiscre episcopi


arcbiiiiandritic nuin. xxiii.

exposuit,
bis

omnes num. xxxii,ct


Eutyclies
dosii

Eutyches ihimnatus confugit ad Leonem.

suoque anno reddidit, cujus ideo hic versiimmarie utar. Cum quidani clerici Edesseni
ejiiscojjum

Ibam
clii;e

apud

Domnum |)atriaicliam Antio-

cum

auctorilate Cbrysapbii et tutclaTbeotectain

accusassent,

Domno \hx

Aug. doctriiiam suain

saitamque non
esscl

noii
fecti,

obscure

iiifesto

ainico accusatoribus iidcm in rcgiam urbem pro-

cerncrct, ad

Romanuni

rontificem confugif, quod


in

absentem circumvenire

promptu

Baronius

tino|)olitano

Theodosio imp. ac S. Flaviano cjiisc. Constanrem integram detulerunt, Theodosius

num. 54
in

arbitratiis est litteras Eutycbetis,


fuit,

damnalus

non

exlare. Hodie

postquam tamcn leguntur

die XXVI Octob. currentis anni

Damascio tribuno ac

notario

mandatum

dedit, ut in Piucniciain statim

Lupo

Synodico adversus Tragcediam Ireu.xi a Cbristiano post mortein ejus publicato. Earum lioc cst
:

profectus ac delegatis judicibus Ibce

causam discu-

exordium De mea in Dominum et Deum omnium Christum spe confidens efc, cap. 222 legenda. In
finc ait Eutycbes, ?e in continentia et

tiendam curaret. Damascio a additus fuil Eulogius diaconus


gnati sunt, Photius

S.
:

Flaviano collega

judices vero desi-

Tyri mctropolita, Enstathius

omni
,

castitate
:

Beryti

iii

Phcenice maritima ej)iscopus, ac Uranius

septuaginta a?mos

vitam

peregisse

additque

Subjunxi autcm his litteris meis utrumque libellum, ct eum qui ab accusalore meo oblatus est Synodo,
et (jui a

quoe urbs erat in j^rovincia Osrhoene, cujus Ibas erat metropolita. Photius colantistes
,

Himerorum

legas judices, Ibam, et ejus accusatores

Tyrum
:

ad-

me

quidein gestus

est,

non famen

vocavit. Clerici accusantes, statini ac venere, tota

susceptus .

Eutychelis appellatione.

Sed in ea Epistola nulla nientio de Tuin capiit 223 ejusdem Synodici continet libcllum contestatorium ab Eutychete propositum in Constantiuo|)olitana urbe, ut docent verba Leonis in Epistola viii ad Flavianum episcopum Conslantinopolitaniim. Duo etiam se-

passim urbe publicarunt, Ibam dixisse


video Cliristo facto Deo, in
factus est, et ego factus

Non inquantum enim ipse

sum

; qua;

blaspbema

verbacumPhotius

Tyriis scandalo esse iutelligeret:

Jussimus

, iiiquit
;

Act.

eos egredi a Tyro

scandalizabatur

x Synodi Chalced., p. G39, enim civitas


,

quentia cjusdeni Synodici capila sunt de ha;resi Eutycbiana. Baroniiis nuin. 51 et seqq. referf Epi-

qiiai

nunquain
.

talc ali(juid cogitavcrat, vel audie-

rat

Ita

judiciuin Berytum ejusdem provinciae


P. liv distantem translatum fuit.

stolam Flaviani ad S. Leoncin, cujus initium Nulla res diaboli venenn compescit, etc. Verum ea anno tantum sequenti data. Praiterca Baronius nuni. 55
:

urbem Tyro M.
10.

Judicium Berytense ante festum Paschatis Ibas quo objectam sibi IiaTeticEe |)rohabitum.

credit litlcras Flaviani, aut interceptas, aut retar-

datas ab Eutycbete. Sed nibil scriptum esse

hoc anno

calumniam repclleret, suum quemdam ut a clero diaconum Beryto Edessam subinisit


positionis
,

a Flaviano, colligit Quesnellus in Disserf. de Vita


sancti Leonis Magni, ex ipsa Flaviani Epistola

Edesseno

lilteras

anno
cst
:

nunquam

quibus fcstarentur ea ha-rctica verba ab Iba prolala audiobtineret


,

sequenti a Baronio recitata

cujus initium

Pietate et recta proedicatio7ie, etc.

Accusatum,

visse,clerus Epistolam Ibce favorabilein scripsit, quam recitat Baronius num. 63 et seq. Quaj cum

,,

LEONIS ANNUS

9.

CHRISTI hh8.

619

Chalcedone coram Synodo gencrnli legeretur, Theo(liaconuin phihts novus Ibae accusalor rc|iosnit
:

EpistoL-c latorem,

eadem mutasse

quod Il);r erat aniicus verbum in misH eiiim, inquit, eiim a Beryto,
(i"3.

cohabitantes inimici susceptibiles ad testimonium comprobari. Fecimus ergo eos amicos et sancta munera rursus in episcopio communicaverunt in,

viccm presbyteri
12. Ibas
illi

et ipse .

ut legitnr in hac Act. x Synodi Chalccd., pag.

Edcsseiiam Ecclesiam

repetit.

At
:

Et sane Baronius fatelur, Iianc E|)istolam a clero Edesseno niissam, cum causa Ib;e Beryli discuteretur. Verum animum non advertit ad verba sequentia

tres testes contra

cjusdem EpistoIae.Nam poslqiiam clerus

testatus

gunturin Cestis princeps accusatorum Sunt quidem mulli


his

Ibnm a apnd Berytum


,

clericis

producti le-

pag.

6.")3,

ubi Samuel

/6? jussus testes

nominare

coram omni

clero dixit, ex

fuisset, verba illa biEretica numiuam Ibw excidisse, rogant Photium ac Enstatliium judices, curent Ibam
velociter

autem sunt hic tres, et tres a canonibus et legibus admittnntiir . Cum vero Samuel nominasset,
unuin eorum Maram pra>cipue excepit, qnod palam cum accusatoribus Antiochise ac ConstantiIbas

ad

suum gregem

reverti

et

maxime

salutari

festo sancti

Pascbatis aiipropiniiuante
et pro[)ter

cum
et

id

temporis addnnt,
.

Catechismos,
judi-

nopoli in

eodem

hospitio

degisset.

Tum

episcopi

propter eos qui digni sunt sancto Baptismate

judices alios testes accusatoribus


runt,

opussit ejus pra-sentia

Ex

his intclligimus

cum
:

tres appellati,

nominandos dixefidem in judicio non fa,

cium apud Berytum conligisse paulo ante tempus Paschale non vero mense Septembri ut Baronius num. 57 opinatus esl. Pascha autem anno sequenti
, ,

cerent

Quoniam

illos

inquiunt

reveren-

dissimus Ibas lamiuam accusatores vobiscum hic Non asserit existentes. Qate iterum repetunt
:

die xxYii Martii celebratum est

et

Catechismi tem-

suscipimus trium testium, qui a vobis adducti sunt,


yoces; et

pus in PalcBstina Phoenicia; finilima quadraginta ante Pascha dierum tempore defmit S. Cyrillus
Hierosolymitanus in prioricalechesi, ac baptizandos
quadraginta diebus ante solemnia Paschalia

maxime cum

sissimo episcopo Ibce.


clerici testes,

eidem religioHinc cum tres appellati exceptionem paterentur, quia essent


suspecti sint

nomen

cohabitantes inimicis Ibre, ac proinde in Berytensi


judicio non fuissent suscepti, Photius ac
ricos inter ac

coram episcopo profiteri jnbet Siricius papa in Epist. ad Himerium Tarraconensem. Hinc propter tempus proximi catechismi clerus rogavit utjudicio absolulo Idas Edessam reverteretur.
,

coUegx

cle-

Ibam pacem
post
Peritii

certis

conditionibus cora-

11. If/as absolvitur, et


ciliatur.

Caeterum

cum suis cum Ibas et


,

clericis reco7i-

cleri

Edesseni

testimonio et propria asseveralioiie


haireseos crimine appareret

immunis ab

et alia eidem objecta crimina partim diluisset, partim judicum decreto corrccta fuissent, episcopi judices sedulam operam

apud Tyrum contigit, die anno Tyriorum dlxxiv, juxta Romanos die xxv Februarii, anno Christi cdxlix. Qiiare Ibas pleno mense anle Paschalia festa absolulus, Edessenam suam metropolim repetens consuefa Ecclesi;e instituta circa catechumenos exercere potuit, priusqnam illos Sabbato sancto salutaribus undis ablueret, quod innixe clerus Edess;e ab
ponerent,

qnx paulo

decima memis

navarunt, in clericis accusatoribus


conciliandis;

cum

quod ubi

se assecutos
,

suo cpiscopo cognoverunt,


,

episcopis judicibus postulaverat. Quid vero postea

Tyrum iterum
,

reversi sunt

ut eidem urbi

cui

paulo ante ea Ecclesiasticorum litigia scandalo fuerant mutuam inter eosdem redintegrandam con-

anno sequenti rcferemus. Epocha judicii Berytensis, et Tyrii mayis Porro tam judicium Berytense, quam confirmata. Tyrium anno sequenti habitum fuisse, demonstrant
contigerit,
13.

cordiam ostenderent.

Ita

quibusdam conventionibus

verba,

quffi in Act.

ix

Synodi Chalced. leguntur

Ibam

inter et accusalores pax inita fuit,


alii

quam

Ibas

Post consulatum Fl. Zenonis et Posthumiani UU.

dato sacramento,

subscriptione firmarunt apud


subscri|)lionibus legitur

CC. die V kalendarum Martiarum, in colonia Tyro


clarissima metropoli consulari, anno quingentesimo

Tyrum. Pacis formula cum

Act. IX Synodi Chalced., pag. 629. Viri eruditi

ineaActione ixlegerent Acta Aclione sequenti x gesta in eadem causa apud Berytum , et illa quidem die xxv Februarii Imdc vero kalendis Septembris pularunt sex integros menses inter utrumque judicium intercessisse ita ut die XXV Februarii apud Tyrum inita fucrit inter
,
,

cum apud Tyrum,a.c Aaw

septuagesimo quarto, mensis

Peritii

die decima,

secnndum Romanos

autein Februarii quinta et vi-

cesima, Indictione prima, Photius reverendissimus episcopus Tyri metropolis, etc. Tomo superiori

eosdem concordia, a qua eodem anno clerici resilientes, accusationem iterum apud Berytum contra Ibam menseSeptembri restaurarint. Sed ha?c dubio
procul falsa esse, ipsius Photii verba oslendunt.

Nam
tus,

hic

apud Chalcedonem

in

Synodo interroga,

anno cclxxvii insinuavi, .4i:ram Tyriam ccepisse per autumnum anno Periodi Gra?co-Romanae 5368. Quare annus Tyriorum dlxxiv, die x Peritii, sive Februarii xxv, concurrit cum sequenti anno Christi. Prc-eferea Zenoet Posthumianus hoc aimo consulatum gessere ideoqiie ha^c formnla post consulatum FL Zenonis et Posthumiani, annum sequentem certo designat, ut ex iis qu;e tam in Disserl. Hypatica
;

num

Ibas ab accusatoribus in judiciis in Phoeconvictus fuisset


respondit Acl. x

nicia habitis

pag. C36. Venerunttresquidem cobabitatorcs ipsis


clericis

injuriantibus et liligantibus

contra

eum

dicere testimonium. Nos diximus, qnia

nonpossunt

passim in hoc Opere observavi, extra omnem controversiam esse debet. Baronius tamen num. 55 et seq. confendit, hoc ipso anno judicium in causa Ibce apud Tyrum habitum esse, additque perperam ibi poni in cusis in hunc diemcodicibus, depravato

quam

G20
nimirum
textu
:

LEONIS ANNUS 9.
a

CIIRISTI 4'i8.

Post consulatum Fl. Zenonis et

Posthumiani, rcslilucndusciue, imjuit, est, ut dicat Sub consulalu corunulcm. Vcrum annus Tyrius, non in consulatum, sed in Inclictioncm, niendum irrepsissc dcmonstrat. Quare loco Indictione prima, legcndum, Indictione secwida, (jutc mcnse Pcritio, seu Fcbruario se(|ucntis Christi anni in cursu crat.
Vel, ut probabilius

ad causam Ibaj cognoscendam quod et aliis argumentis demonstrat card. Norisius , qui epocham Tyriain, cjusque menses ibidem doctissime
;

cxplicat.

putat

dictio aliena ac posteriori

Em. card. Norisius, Inmanu, ct (|uidem erronea,


:

Moritur Rechila Suevorum rex, Ad Chronico anno Abrahami 2464 qui kalcnd. Octobris siipcrioris Christi anni exorditur scribit Rccliila rcx Sucvorum Emcrita; gentilis morilur mense Augusto cui mox filius suus
tri.

num.

Xi. Idacius in

judicium de Iba habilum apud Post consulatum Berytum, his vcrbis inclioatur Fl. Zcnonis et Postliumiani UU. CG. kalendis Septemb. Indictione secunda, in colonia (Mirisli amica
inserla fuit.

Nam

Calh(dicus Rcchiarius succcdit in rcgnum, noiinullis

(luidem de gente sua ajmulis, sed latenter

obtento

tamen regno,
ad pr;cdam
.

sine

mora

ultcriores rcgiones invadit

Rccbila itaquc, seu Rectila, ut IsidoIlistoria

Beryto, considentibus Photio et Eustatliio et Uranio religiosissimis episcopis, in novo episcopio Beryti
sanctissima; nova; Ecclcsi;c . Et

rus Hispalensis in

Suevorum eum

appellat,

tamcn onnics
:

illa3

Chronologicic Notaj aliena

manu
etc.

assuta> fucrunt;

boc anno mortuus cst, post(juam regnasset annis octo, ut Iiabct ibidem Isidorus, etprimuscxregibus Suevorum Cluistianam fideni amplcxus est. Uxorem
accepcrat filiam Theodorici
Isidorus,
IC.

cum
hffic

Acta lcgilima ab

iliis

vcrbis inciperent

/n co-

Gothorum

regis, ut

tam

lonia Christi amica Berijto,

Nam

annus quo
et

quam

Idacius testantnr.

formula, post considatiun Zcnonis


fuit,

PoslhuIval.

Leges Novellco dictce a Theodosio jun. con-

miani, usurpata

annus

sc. Chrisli

cdxlix,

firmantur.
2 et

Tlieodosius kalendis Octob. leges No1

Septembris Indictio
1

tcrtia

inchoabatur.

vellas dictas confirmavit, ut videre est lib.


til.

Novell.

Judicinm ilhid hoc anno haberi non potitit. Praeterca nec illud judicium haberi potuit apud Berytimi eo Cbristi auno kalend. Sc|)temb. Pbolius enim et duo alii episcopi, qui judices dclegati causam Iba; apud Berylum discusserunt, eo anno die vni Augusti, sederunt apud Ephesum in Synodo latrocinali contra sanctum Flaviamim sententiam pronuntiantes, nec una die Pseudo-Synodus Ephe-

4.

Romam

ad Valcntinianum imp.

niisit,

ut in

Occiduis partibus observari inciperent. Valcntinia-

nus vcro Novella i, lib. tiam omiiium perferri


legibus temperetur
,

2, tit.
,

13 jussit, eas in noti(juoque

ut sicut uterque orbis

individuis ordinationibus regitur, iisdem

inquit in sua Conslitutione


;

sianus
fuit,

sub anni sequentis consulibus data Codex Theodoubi per Occidentem publicatus receptus
, ,

sina peractafuit

cumin eadem Domnus


Edessffi,

patriarcha

licet

nulla expressa Iiac de re

Valentiniani

Antiochenus, Ibas metrojiolita


fuerint. Evagrius

Theodoretus

Constitutio occurrat, ut fuse ostendit Gothofrcdus in

Cyri aliique insignes episcopi sedibus suis expulsi

sum
ultra

distare ab

autem lib. \, cap. 3 scribit, Epheurbe Antiochenaitineredierumxxx,


Antonini legitur,

Pi'oIegomen. Codicis Theodosiani cap. 3. Novellarum confirmatio x quinquennalium hoc anno exhibito-

rum manifestum

in(iicium est.

et in itinerario

Berytum

fnisse

Discordia inter Theodosium et Eudociam Au-

alii

Antiochiam M. P. cclmi. Quare si Photius, et duo judices anno sequenti die vui Augusti fuenon potuere runt Ephesi in Synodo latrocinali post dies xxiii convenire apud Berytwn in Phoenice
,

gustam hoc anno exorta, et Paulinus magister officiorum occisus, ut anno cdxlvi ostendimus. Conversio Cyri Panoplitis de qua etiani anno cdxlvi.

FINIS TOMI SEPTIMI.

Barn-Ducis.

Typis

l.udovici

GuERiN

et

Sociorum.

S'

You might also like