YAAR KEMAL ALLAHIN ASKERLER OCUKLAR NSANDIR 1 kinci Basm STANBUL L HALK KTPHANES OPOK VERME BLOfcO Kayt

t No Tasnif Ko : \ TEKN YAYINEV NAR AACINI KUATMI HANIMELLER ve NANK STNE Zilonun ad o uydurma adlardan biri. Babas kimbi-lir hangi Beye yknm de Ziloya bu ad koymu. Ama mahallede herkes ona Zilo diyor. Zilo da ona bir yakm ki.. Gzel, prl prl, candan, scack bir sesi var Zilonun. Gzel, yrekten, scack konuuyor. Yapmacklar hemen belli oluyor. Yzne vurunca da utanyor, bir kirpi gibi dikenlerinin iine ekiliyor, sonra dikenlerini, yknmelerini, yapmacklarfn unutup balyor sel gibi konumaa. Zilonun anlattklarndan kardklarm... Babas, uzun boylu, esmer, boynu uzam, snm, altmnda gsteren, Hacca da gitmi gelmi, iinden frsat bulduka be vakit namazn eda eden, arada srada, kazaya kalan namazlarm bo vakit olunca yerine getiren, soba borusu bir eski pantolon giyen, ceketi ou zaman omzunda, dili yar Arap, yar Krteye alan fkeli, kederli, zlnce hep eski trkler syleyen, yirmi be yldr da Yemi iskelesinde, ya da Halde hamalclk yapan birisidir. Belki giyitlerini Ziloyla ikimiz uydurduk, boynunun uzunluunu, snekliini ben onun hamallndan kardm, ama ka yanda olduu stnde Ziloyla ok ok hesaplar yaptk belki saatlerce. Hayr hayr, bu brahim Demir altmndan aa olamaz. tane evli kz, evli kzlarndan kocaman kocaman torunlar var. Torunlar Zilodan da daha byk. Ben Ziionun yalancsym, vebali gnah Ziionun boynuna. Ziionun babas, onun anas lnce baka bir kadnla evlenmi, ibrahim Demirin Ziionun anasndan drt kz, iki erkek ocuu var. Kzlarn evli demitik. Olanlardan birisi lm, br kundura boyacl yapyor Karakyn oralarda. Ziionun anasndan sonra ald kadndan da drt ocuu olmu. Demek ki, bir hesapla Zi-lonun dokuz kardei var ve Ziionun babas yirmi be yldr stanbulda hamal. Bunlar ya Siirtli, ya Bitlisli, ya Vanl, ya Diyarbakrl. Zilolarn ben hangi ilden, hangi ileden, hangi kyden olduklarn biliyorum ya, teki illerin adn da sayarak ama artyorum. Bunu byle yapmak zorundaym. Ziionun anas babas, soyu soyu bir kouldan geliyor. Hangi ilden olduu bence bir ey yazmaz. Be aa be yukar btn Dou Anadolunun koullan birdir. Baba yumak, gn grm birisi gibi geliyor bana. Bir de ok yorgun, azck da bkm bir adam duygusunu uyandryor. Yaknan, yorulmu, bir yolunu bulur bulmaz da uyuyan. Zilo kendini bildi bileli tane ev deitirmiler Semtlerin adn sylemek zorundaym. Zilo Fenerde domu. Doduu evi yle zar zor karyor. amurlu, ocuklarn dize kadar iine gmldkleri, amur iinde oynadklar, srndkleri, tepeden trnaa amura battklar bir avlu geliyor aklna. Diyor ki, oray dndke vck vck amurlar da birlikte dnyorum. Bir de kaya olacakt, bir de ykk bir eski duvar, surlarla benziyordu, diyor. imdiki surlara ok benziyordu, kale duvar gibi bir duvard. Anas ocuk doururken bu evde lm. Birka lktan baka hi bir ey anmsayamyor anasnn lm stne. Bir de ok sar yzl bir kadn geliyor gzlerinin nne, mum gibi olmu, erimi bitmi. amurlu avluda ayaklarn sryerek yryen. Bu sapsar kesilmi, mum gibi kadn, ok gzel yzlym, Ziionun anas olabilirmi bu. 6 Evin bir tek odas olacak. Krmz kiremitleri, bir tek kk hyar yemyeil, kck penceredeki mor sakz sardunyasn da syledi Zilo. Fenerde Halicin o belal kokusunu anmsayp anmsamadn ben sordum Ziloya. yle bir eyden hi haberi yoktu. stelik daha Halite yayordu. Yerini sylememek iin her eyi yapyor ama, arada da azndan u anda Halicin oralarda bir yerde oturduklarn karyor. Bir ara da Fatihte oturduklarn syledi. iliyi de syleyecekti, i..., dedi, bir iyice bakt bana, bakt ki yutmayacam vazgeti. Dolapderede oturduklarna kalbm basarm, orasn ylesine gzel anlatyor ki. orasn, orann insanlarn ok seviyor, ne de gzel yrekten seviyor. Bir yal ingene anlatt Zilo, ite insan byle anlatlmal. Ziionun ingeneyi anlat olduu gibi bende. O ne sylediyse Dolapdere stne, oradaki ingene abiler, amcalar stne hepsini makinaya aldm. Ziionun scak sesi ingene amcay yeniden yaratyor. Bir dostlukta, sevgide, hem de saygda. Zilo diyor ki, onlar ingene ama, ne yapsnlar Allah onlar ingene yaratm ama, onlar Trk olmular, Trke konuuyorlar. Onlar insan olmular. nsan bu kadar sevin tanca, bu sevin tanca szn ben uydurmadm, olduu gibi Ziionun sz bu, varsn Allah onlar ingene yaratsn, hi, hi bir kymeti olmaz ingeneliin.. Fatihte oturmular ama Zilo hi bilmiyor Fatihi. ki kere gitmi oraya. Bakn Zilo, haaaa, Ziionun ka yanda olduunu, hangi maceralara girip ktn sylemeyi unuttum, Ziio on drt yanda. Kendisi sylyor on drt yanda olduunu ama, hi de o kadar gstermiyor. Zilo olsa olsa on, on iki aras olabilir. Kime sorarsanz sorun Ziloya on bir yatan fazlasn vermez. Ziloyu Emniyetin ehzadeban-daki eski medresedeki ocuk brosunda tandm. Bu ocuk brosu hakknda sonra birka szm olacak. Polisler yakalayp onu

oraya atmlard. Bu ocuk brosunda ocuklar, insanlar, bir ehri merak edenler iin ok i var. Yalnz ocuk Brosu Mdr Hseyin Bey... Hadi canm sen de Hseyin Beylerle uraacak deilim... Zo hep yaam boyunca Dolapderede oturmak ister. Orann insanlar ok ok komik, diyor. Kadnlar erkekleri Dolapderede z adlaryla deil de bir tuhaf lakap-laryla aryorlarm. Orada bir Kpik amca varm ki, aman ne komik, ne komik! Kpik amca davul, zuma, keman, tef, zurna her bir eyi alyormu. Hem alyor hem oynuyormu. Btn kadnlar da oynuyorlarm orada. ok fakirlermi, hrszlk da yapyorlarm ama, iyiymiler iyi... ocuklar seviyormular, iyi davranyorlarm ocuklara, yle burunlar ta gklerde deillermi. Zilo da onlarla oynam. vey annesi var ya, onu kskanm, niye oynuyor-sun diye domu, suyunu karm ama, Zilo karm ingenelerin arasna, onlar Allah ingene yaratm ama, onlar ne yapsnlar, ingene yaratlnca, iyi insan olmular, herkes de demi ki, bunlar ingene ama, iyidirler, iyi olduklarndan dolay bunlar artk ingenelikten kmlar. Ne olacak, isterlerse ingenecilikten kmasnlar. Bak sana bir ey deyim mi, ben hi bir yerde bu ingenelerden daha iyisini grmedim. Oynam, oynam. Karm ingenelerin arasna oynam. ingenelerde byklk kklk yokmu ki, herkes bir. Herkes byk gibi... Deil mi, herkes byk gibi olmal. Neymi oeuk yani. ocuk da ocuk. Vay ocuk kadar ta dsn banza. Aaaaaaah, btn insanlar ingeneler gibi olsa, o zaman ite... Aaaaaah, ingenelerin kts yok mu, az az... Ne idi, bir hrsz vard orada, nasl bir hrsz... Bir grmeliydi onu, apak sakallar vard ama, gene hrszlk yapyordu ki, stanbulu kasp kavuruyordu, krk yldr. Aaaaaah, adn unutmu Zilo. O yal, ak sakall ingenenin adn bir anmsayabilse... Anmsayamyor, nk o yal ingene iki ay nce bir vurgun vurmu ki, btn Dolapdere bayram etmi. Oyundan algdan yer yerinden oynam. Aksakall hrsz ingene varm ya, ite o her hrszlnda tekmil Dolapderenin ocuklarna da pay ayrrm. Yaaaaa, varsn onlar ingene olsunlar, deil mi? Herkesin iyisi var, polislerin de iyileri var, bak uradaki, Yavuz amea var ya, ite o iyi bir polis. Hi kzmyor insana. Kfretmiyor da. Aaaaah, Sirkecide bir Salih 8 var, bir polis Salih, bu polisin adn boyuna yazacam, okuyucularm usanana bkana kadar, ite o amanallah... ok ok dvyormu ocuklar. Salih adn ocuklar duyunca, daha adn duyunca titremee balyorlar ocuklar. Daha Sirkecide istasyonda polismi. Ben gidip gremedim onu. Daha dorusu gidip grmek iimden gelmedi bu polisi. Ne tr bir insan olduunu merak ettiim halde gidip de gremedim. ocuklar, neden bu kadar ylmlar ondan, sorup anlayamadm. Ne diyecekti acaba polis Salih Bey bana, kimbilir? Herhalde kutsal devini icra klyordu oouklar stnde. Dolapderedeki evi de anlatt bana Zilo. Bana bu evi biraz att gibi geldi. ki odas varm evin. Bir amurlu bahesi. Zilo amurdan ak ylm yle anlalyor. Bahede hi iek yokmu, safi amurmu ortalk. Evin odasnn birisinde, babas, anal yatyorlarm, birisinde de ocuklar. ocuklar stste yatyorlarm. ocuklarn yatt oda ok pis kokuyormu. Hi hava almyormu. Kardelerinin yzleri sapsar kehrbar gibiymi. Bir de mutfaklar varm ama, mutfak derim sana, o mutfaklara hi benzemlyormu, yle mutfaklardan birisini bir kere grm, grm ki ne mutfak, bal dk de yala. Safi aynay-m, camm her bir yan. Neler neler yokmu iinde. Bir hafta ye i yat mutfakta, o kadar kocamanm, iki tane de buzdolab varm, iindeki yiyecek gene bitmezmi. Onlarn mutfaklarnn her bir yanndan rzgar esiyormu. Bir de kocaman kocaman fareler varm. ocuklar, yani hrsz arkadalar onun adn fare koymular ya, o farelerden korkuyormu, bir fare grnce d patlyormu. Bir fare grmesin deii oluyormu. Halbuki Zilo ok yrekli bir kzm. Btn mahalle ona, Zilo kadar yreklisi yokmu diyormu. Ziloda marifet mi ararsn on parmanda on hner. En ok da trenlerin altnda uyuyormu. En sevdii ey trenlerin altnda uyumakm. Tren stnden kalkp gidiyormu da onun haberi bile olmuyormu, kocaman bir katar stnden salp geiyormu da... Bir de apartmanlarn merdivenlerinde uyumaa alyormu Zilo. Yalnz oralarda ok geeler sabahlara kadar uyuyamyor donuyormu. Ne yapsn Zilo ekecek. Ne yapsn Zilo bu yaam ekecek. Ne gelir elden ki, deil mi abi? imdi yle bir sayarsak evde ka ba insan var Zilo? vey anne, ablam, babam, ablam, ben, drt de ocuklar, vey annem bir tane daha douracak. Yemiyorlar ki... Evin geimi nasl Zilo? Eeh ite bazen yle. Alk sknts olmaz m? A kaldnz hi oluyor muydu? vey annem bana eskiden yemek vermiyordu. Babam Eminnnden ekmek getiriyordu. A veriyordu ona, adamlardan kalyordu. Ekmek kuruyordu. Ben de annemden alp yiyordum, kuru kuru. Yani yle almyordum, yani yle alyordum yiyordum. Yedirmiyordu bana yemek eskiden. Kendi annem ldnde babam bir vey anne ald, vey anne hep bizi dvyor. Sonra da Unkapanndan bir kere de be yz lira bulmutum. Arkadalarm, kz arkadalarm vard, o paray almak iin tane konyak aldlar. Bakkaldan m neyden artk onu bilmiyorum. Aldlar iirdiler, gel sinemaya gidelim, dediler. Gittik iek sinemasna, iek sinemasnda helaya gideceim diyerekten katlar, iki kii de arkamda oturuyordu, ben de uyuyordum, sonra da adamlar ikisi de takip eti beni. Ben teyzemin bodrumunda yatyordum Fenerde. Karanlkta yle mum filan yok. Girer girmez birisi azm kapad arkadan, birisi de ktlk yapt, barmak istedim, baramadm, sabahleyin kan grdm, ben bayldm.

Ka yl oluyor? ki yl oluyor. Bu adamlar bulamadlar m polisler? Tanmyorum. Baiat Karakolu imdi hep biliyor. vey anneme de anlattm, vey anneme anlatnca o da benim edep yerimi yakt, ilen. Yani senin ne kabahatin var, niye yakt acaba? Anlattm ona her eyi ama gene o yakt edep yerimi. Kzartt, ii kzartt. Soba bum bum yanyordu. Bir soktu, kpkrmz oldu i kan gibi. i deince, duman 10 kt, czzzzz, etti. Yemek hi yiyemiyordum, sonra da hep alyordum. Babam yle kucanda sallyordu akamlar. Peki sen ka yandaydn vey anne eve geldiinde? Alt yanda filan. Ablam on yanda, abim sekiz yanda vard. ok mu kt davranyordu vey anne, o nereliydi? lk geldiinde, iyiydik, yle bizi seviyordu, sonra evlendiinde, tam, babamla dn filan oldu, iki gece durduk artk balad bizi dmee, hem biz ona bir ey yapmadan. Onun her dediini yapyorduk biz. O gene bizi ldryordu. Kendi ocuklarn da dvyor mu? Hastalanmadan, daha diyor ki, dvmyor, hastalanmadan daha diyor ki, lecek hastalanacak, bou bouna para veriyor, doktora hastaneye. la falan alyor, ocuklar da daha hastalanmadan ilalar alnca hastalanyorlar. Anneni hatrlyor musun? Annem tam bir ocuk douruyor, o ocukla birlikte lyor. Sen anneni hatrlyor musun? Daha ufaktm, ben grdm, ykadlar. lm, diye bir ey biliyor muydun o zaman? Anlyordum ben. Demek imdiki gibi anlyordun bunun bir lm olduunu? Topraa kodular onu. Onu grdn yani? Bir de ykadklarn biliyorum, ldn de biliyorum. Bir de mezara giderdim her gn iek koyardm. Ablam gelmiyordu hi. Ablam bir kere gitti, o da tam ldnde gitti. lk ldnde ...... var ya, ller var, ku byle... Kular var ya, bir de kale, surlar var. Ben soan koyuyordum lnn baucuna, soan bakalar alyordu. Arada srada kylerine de gidiyorlarm. Kylerinde hi a kalmyorlarm, baba nedense hep stanbula geii11 yormu. Bunlar kye gidiyorlar, rahat ediyor, karnlar do-yuyormu, ama baba gene stanbula geliyormu. vey anne var ya, gelince, gelmeden nce babalar onlara bakyormu, vey anne gelince... O babamn paralarn ala ala, imdi onun bir dolab var a iini gr, u kadar paralar var iinde. Hep be yzlk, her akam babam, hamal ya, sandk getiriyordu, halden bize ok. Taa tavana kadar getiriyordu. Yoruluyordu, hem yal, Eminnnden Fenere kadar ta, yaya geliyordu. Hi arabaya binmezdi. yi adam ha baban, baban seviyor musun? Babam seviyordum ya, imdi sevmiyorum. Niye? Sevmiyorum imdi. Syle, sebebini syle. vey annemin her dediini yapyor. Niye yapyor bu adam vey annenin her dediini? Korkuyor. Onu bouyor. Byle byle yapyor. vey annem biraz gen ondan, babam ihtiyar. O da ondan korkuyor. Brakr diye mi korkuyor? Deil, dvyor onu. Baban m dvyor? Babam onu dvemiyor. Allahn seversen, hamal adam, gl olmas gerekmez mi babann? Ben dedim ki ben senin yerinde olsam o kary ne yaparm, yolarm, dedim. Ondan sonra babam hi sesini karmad o zaman. Benim mesela karm olsun onu gebertirim ben. Canm adam dvlr m hi? Yz verdin mi o seni dver, deil mi? Seni ok mu dvyor yani? Yz verdi babam ona, o da herkesi dvyor.

Sen onu dvemiyor musun? Dvemem ki, o evli ablalarm dvyor be. Yapma be. Kyden geliyorlar, kovuyor onlar. 12 ok gl kuvvetli bir kadn m? ok. Btn mahalle korkuyor ondan. Benim amcam polis, onu bile dvd, merdivenden itti onu da. Bak Zilo, senin u be yz liran var ya, sen o be yz liray nereden buldun, merak ediyorum onu. Bir bit yenii olacak bu be yz lira iinde. Unkapannda plkte ben saplatma oynuyordum, bir baktm, para olduunu bilmiyorum yani, babamlar sayyordu yani, onlardan grdm, saynca rendim para olduunu. Ka yandaydn o zaman? Gene yedi yandaydm. Yedi yanda olmaz bu senin yaptn i.. Yedi yanda nasl olur o? Yani yedi yandaydm, on iki yana girdim. ki sene nce mi oldu o hikaye? ki sene. Buldun o paray, tandn, o kzlar kimdi? Tanyordum o kzlar sinemadan, parklardan. ok uzak yerlere gidiyorlar oynuyorlar, erkeklerle alay ediyorlar, adamlara byle yapyordular, naniiiik, adamlar dvyorlard hep Eminnnde. Sen ne yapyordun Eminnnde? Ku yemi satyordum. Yaaaa, ku yemi mi satyordun? Ben ku yemi de bilmiyordum, Eminn de bilmiyordum, abim de bilmiyordu. Bir kere gitti babam grd, o da rendi. Bir kere de beni gtrd, kayboldum. Yooo, bir kere de beni getirdi, abimle sonra eve gittik. Yarn da ben kendim taaaa Fenerden hale kadar, yayan, yrdm yrdm, iskeleye geldim Eminnne, Eminnnde kayboldum, vapura bindim bilmedim babamn yerini, polisler getirdi beni Eminnne babamn yanna. O zamandan beri, kklmden beri rendim oray. Ku yemini ne kadar sattn orada? yle ayakta deil. Kimse almad m ben gene sesimi karmyordum, yle duruyordum. Adam geldi mi, am13 55 ca elli kuruluk var, diyordum, ben baka bir ey demiyordum. Ne kazanyordun gnde? Otuz lira, elli lira, yirmi be lira. O paralar da... Babam kye gitmiti, vey anneme ben baktm, a kalmt. Hep ben baktm onlara. Sonra? Bu be yz liray buldun? Arkadalarm ald, tane konyak aldlar iirttiler bana. Ben de bilmiyordum onun iki olduunu. Kzlar senden byk myd? Ufaktlar ama ok kurnazdlar. Benden ufak. Bundan baka sen hi iki itin mi? Hi. Amcalar iiyorlard Eminnnde.. Ben de, bak amcalar kaka iiyorlar, diyordum. Hi imemitim. Hi de imedim. Sigara? medim ben. Arkadalar Kent iirdiler bana. Bu arkadalarn nerede imdi? Paray aldlar, sabah oldu, ben yzm ykadm, aldm, bam aryordu benim, bir baktm, hi, aradm btn yerde bulamadm. Hi bir yerde grlmediler. Hi bir yerde. Herhalde onlar seni teslim ettiler o adamlara, hani sinemada o arkadaki adamlara? Be yz lira ne oldu? Onlar ald. Hi bir daha grmedin mi o kzlar? Aradm her yerde, Eminnne gittim, Floryaya gittim, Sarayburnuna gittim, hi bulamadm, hayvanat bahesine gittim hi bulamadm. O kzlar bir daha hi bulamadn ha? Hi bulamadm. Peki ne zaman ilk olaraktan evden katn?

Daha, daha, daha ok ufaktm. vey annem babamn yannda sylemiyor yani. Git, dedi, bir daha gelirsen kafan yararm, dedi. Ne zaman, niin, bunu anlatsana? vey annem imdi, kendi babamdan kskanyor beni. 14 Niye? Bilmem, ben babama sarlyorum, pyorum, ayaklarn ykyorum babam gelince, kzyor bana. Hem gelir gelmez ne ayan ykyor babamn, hi bir ey yapmyor Gene babam ona para veriyor. Yani ykaynca sana kzyor, seni kskanyor? Heee, onun iin beni att sokaa. Eeeeee? Ben de evden katm. Evden kanca oralarda dolatm. Eminnnde, Sirkecide. Sonra polis buldu beni. Nerde, nasl buldu hi aklmda deil. Dolayordum. Bindik arabaya bindik, vapura bindik, gemiye, kaya hepsine bindik polis en sonunda babam buldu, babama verdi beni. Babam otur, dedi, akamst seninle gideceiz eve. Gittik sonra. Gittik eve. Gtrd beni. Ondan sonra ben Eminnn rendim. Floryay her yeri rendim. O kadar. Baka? Baka... Eminnn tandm ya, hep katm Emin-nne. Sonra sonra, ondan sonras o kadar, Zilo kayor, durmadan kayor, parklara, Sirkeciye kayor, vapurlara biniyor btn Boaz dolayor. Yooo, ne var yani, btn ocuklar dolayor, dolamak onun da hakk deil mi, orada kalenin altnda, anasnn mezarna iekler koyduu yerde, yaaaa, gzel giyinmi hanmlar llerine iek koyarlar, orada kalenin dibinde, koskocaman bir ku, anasnn mezarnn banda, kocaman, kocaman kanadn am bir ku, mezarln orada var ya, kar tarafa da geti, Kadky, Beylerbeyini de biliyor, neden bilmesin, btn ocuklar biliyorlar. O eve gidiyor, vey annesi dvyor. O gene eve gidiyor, annesi gene onu dalyor. Babasyla da durmadan kavga ediyor. ocuklarna, kendi dourduu ocuklara yemek veriyor da... Bilet mi, ne bileti amcaaaa, ne bileti be! Amca bir bakyor, bela m ne diye ban bir o yana bir bu yana kvratyor. En sonunda Eminnnde kulara yem... Kocamandr Eminnndeki oami. Yenicami diyorlar ona. Kocaman ko15 camandir. n de na byle insanla kaynar. Bir adam vard, ok yal adam vard ya, ite o adam vard ya, her sabah gelir kimseden yem almazd. Hic kimseden, be liralk yem alrd Zilodan, her sabah be liralk, Zilo da yzszlk etmezdi, eer Zilo yzszlk edeydi, adam yz liralk da yem alr kulara atard, adam yalyd ama, beli de bklmt, bastonu da vard ama cok paras da vard, nah byle byle czdan doluydu. Bir kere sevmiti Ziloyu. Kulara yem vermek iin deil de yal amca var ya salt Ziloyu grmee geliyordu. Bir kere sevmiti. Ziloya bakyor, bakyor iini ekiyor, sonra ona be liray veriyor, Zilo da tam be liralk yemi kulara atyordu. Vallahi de billahi de hile yapmyordu. Bylesi bir adama Zilo hic hile yapar m? Olur mu, aman ne ayp ne ayp! Allah gstermesin, ocaklardan yurtlardan rak. Her seferinde sekiz tane yirmi belik, alt tane ellilik yem anan boaltyordu kulara. Olur mu, olur mu Zilo hi amcaya bir anak yem iin kazk atar m? Kazk atar da onun sevabn eksiltir mi? Deil mi abi. Zilo salam, mert kzdr. Bunu tekmil Eminn yemcileri bilirler. O yemciler var ya, onlar pis mendebur. Dedikodu karmasnlar m Ziloyla yal adam iin yaaaaa.. Aman ne ayp, ne ayp. Ne kt insanlar deil mi? Kskandlar. Herkes kskanyor zaten Ziloyu. Ziio fndk kurdu gibi fkr fkr, kck. Kara gzel gzl, kadife sesli, sesi kadn scaklnda, sokulganlnda. Olsun, olsun, hakka reva m kck bir kzla koskocaman beli c yerinden bklm, dizleri feldirdeyen, dizleri feldirdeyip de bastonuna dayanan, bastonuna dayanmaynca, hemen yere decek bir yal adamla dedikodu kaynatmak. Allah vurmu ki, vurmu buradakilere zaten, fakir olmular ya, gene utanmyorlar. Onlar kt Olmasalar Allah onlar fakir yapar m? Daha da fakir olacaklar. Olacaklar ya, kaynatsnlar dedikoduyu, olur mu hi. Orada bir kz daha var Eminnnn Msrars ynne bakan yerde. Zilodan daha kk. Anas babas da lm yaaa, yazk. ok r. yle bir rd, bir yu16 mak olurdu mekten. Kvrlr bir yere. mekten lr. Kimse onu gremedii iin kimse ondan yem almaz. Kimse ondan yem almaynca da a kalr, yazk. Zilo yardm eder ona. Yaaaaa, Zilonun paras yerdeki srnen karncaya, gkteki uan kua bile yardm eder. Zilo ekmi, a kalm, yoksulluk grm, dayak yemi, parklarda srnm insandr. Zilo her eyi, yolu yordam bilir. Zilo bu yollara dklnce Floryada bir adamdan para vurdu. Topluca bir para. Adam elbisesini karm denize girmiti. Ziio byle bir adam oktandr kolluyordu. Amcasnn olu Mahzun da yanndayd. Mahzun sekiz yandayd ama birinci yankesici, birinci hrszd. Zilo Mahzundan rendi hrszl, yankesicilii, biliyor musun, burada, ocuklar arasnda yankesicilie arpaclk diyorlar. Bir de slk var. Slk adamlar oturmularken, trende uyumu, dalmlarken onlar soyuvermektir. te Zilo Floryada adam sledi. Ykl bir paras vard, adamn czdannda.

Czdan ald, adam denizde, serilmi srtst yatyordu, gel keyfim gel. Zilo bir dald, biran bile kalmad elbiselerin yannda, hemen vurdu uzaklat. Paray ald keyi dnerken, czdan denize frlatt, taaa telere. Parann yansn Mahzuna verdi hemen orackta. Sonra orada iki aya da yok bir dilenciyi grd, yazk, elindeki paray da gene ikiye ayrd, yarsn da dilenciye verdi. Bir adam grd sonra da orada, gzleri polis gzne benziyordu. Polislerin gzleri byle olur ite, bir acaip... Zilo, polisi krk gnlk yolda grse hemen ta-nyverir. Neresinden tanr Zilo onlar, neresinden tanyacak, bu Allah vergisidir, her kurnaz ocuk tanyamaz ki polisleri, ama Zilo gibisiler, isterse polis Babakann arabasna kurulsun Zilo gibisiler polisi gene tanrlar. sterse polis Vehbi Koc donuna girsin Zilolar polisi tanrlar. Polisi tanmayan ocuk yand demektir, bir gn bile kurnazlk yapamaz polisi kokusundan tanmayan ocuk. yi ocuk, taaaaa, Eminnnden kan polisi kprnn bu bandan tanmazsa yand. Hemen vagonun tesine svt. Polis gzl adam, sadece gzleri benziyordu polise, o svrken grd ama aldrmad. Polis gzlym ama, de17 mek ki iyi.bir polis gzlym. Her eyi grm biliyordu, bildii iin de byk altndan sevinli sevinli glyordu. Her eyi anladm, kurnaz kz, diyordu, ben her eyi anladm, sen ka kurtul, diyordu. Polis gzl adam, ok ho glyordu. Benim i tuttuumu anlam seviniyordu. Hemen trene atlad Zilo.. Hemen... Sirkeciye gelmeden tren. Cankurtaranda atlad trenden. Belki ne olur ne olmaz, aynaszlar, yani aynasz amcalar, amcalar ya, ilerinde bu Yavuz amca var ya, onlar gibisiler de... Bir de Salih, ama-nallah, Salihin eline dmeyegr, dve dve geenlerde bir ocuu fel etmi. Btn ocuklar buna tanklk edecekler. te aynaszlar grmesinler diye yryerek Cankurtarandan Zilo Eminnne geldi. O kz var ya, ite o hep yen kz, yazk, gene yordu. Yaz ortasnda paltosuna sarnm gene yordu. Zilo doru ona gitti, on be liralk yem ald, kulara att. Bak, u Allann iine, kular yiye yiye yle tkabasa doymular ki ikoluktan yerlerinden kprdayamyorlar. Yaaaa, yirmi tane elli kuruluk, yirmi tane de yirmi belik... Zilo bile kulara yem att, yirmi tane elli kuruluk, yirmi tane de yirmi belik.. Yaaaaa, halbuki ocuklar Sirkecide alktan krlyorlar sinekler gibi. Zilo da o beyler gibi, o yal adam var ya, ite onun gibi yadan kprdaygmayan iko gvercinlere yem att, hem deeeee, yirmi tane ellilik... Sonra paras bitinceye kadar her sabah geldi be liralk yem ald o yen kzdan, gvercinlere att. O kz var ya, daha geen yla kadar orada, Yenicaminin Msr-ars yznde yp duruyordu, orada bzlm. Kckt kck. Zilo dnyada en ok Yenicaminin nn sever. Ye-niaminin n onun iin dnya gzeli bir bahe, bir sirkf dnya gzeli bir lunaparktr. Zilo orada bir elenir bir elenir ki... Yenicaminin nnde her ey, her ey vardr. Trl trl alet satanlar, bartleri, jiletler, makinalar, akla hayale gelmedik icatlar bararak kalabala anlatanlar, ay, ylan oynatanlar.. Operlrler, mallarn ses makina-laryla. bararak ortal czrtya boarak ilan edenler. 18 Trl sesli, trl biimde, trl giyimli insanlar... Kadnlar gibi bel kran, gz szen koeaman, kvran olanlar. Ziloya bu Eminn her zaman, dnya kurulduundan beri byleymi, bu adamlar da hep buradaymlar gibi geliyor, her ey onun iin olaandr. Ama bu karlar gibi gz szp de kvr kvr kvran olanlara ok ayor. Bir komik bir komik buluyor onlar, sormayn. Onlara acyor da, neden mi, ne bilsin Zilo, acyor ite. Balon satanlar dolduruyor bir ara Eminnn, minare boyu kadar uzuyor, birbirine balanm sar, krmz, mor, Fenerbahe laciverdi, yeil, kiremit rengi, mavi balonlar... Bir tane iki tane deil ki baloncu her ikindi st denizden serin bir yel gelirken btn baloncular Eminn meydanna dolarlar. Gezgin satclar, iportaclar da gelirler. Bir iportac kara olan var, ok gzel giyinir, son moda, ayakkablar prl pr!, eski kurnazlardan, imdi kurnazl brakm, kara kaklleri yal, ite o hep aynas elinde, hep aynaya bakar, byklarn svazlar, btn gn de durmadan Ziloya bakar. Zilo huylanmaz, varsn baksn, erkektir bakar. Elin gzn balayacak deilsin ki, varsn o da, erkektir, yle nasibini alsn. Ne der o, ne der biliyor musunuz, Zilo boyu kkse de, kendisi fndk kurdu kadar kkse de, o bir kck, miniminnack bir kadndr. Bir de yzkleri olsa parmanda, bir de giyinse kuansa, bir de bir kk saat taksa koluna. Deil mi, hep pantolon giyiyor Zilo. Birok komik krkl kadnlar geliyorlar Eminn meydanna, koskocaman, parltl bri siyah arabadan iniyorlar. Sarn, elleriyle salarn arkaya atp geliyorlar. Hep salarn arkaya atyorlar durmadan. Baz kadn oluyorlar, baz be. nlerinde o uzun boylusu, genci, gzeli, o uzun boylusunun ojesi var ya, ojeleri, altn gibi parlyor. On trnann onu da altndan. Yryorlar, ar ar merdivenleri kyorlar. Durup gvercinlere bakyorlar konuuyorlar. Lahmacuncu abi var ya, Hseyin, o onlara bir laf atyor ki afili, ne komik kadnlar hi anlamyorlar, Hseyin abi de onlara, keriz diyor, tekiler gene anlamyorlar, kerizler. Geliyorlar sonra tezgahlara, nce Zilonun tezgahna, btn bu yemleri kulara at, diyorlar. Bir yandan kadnlar, 19 bir yandan Zilo btn yemleri, uvaldaki yemleri de boai-tveriyorlar bir anda talarn stne, o doymu, ikoluktan kanatlarn bile rpamayan gvercinler bu kadar ok yemi grnce yemiyorlar bile. Bu ablalar ok iyi ablalar, aaaah, her gn gelseler, her gn, her gn gelseler. Emin-nnde kitaplar da satyorlar. Eminn meydan kebap, lahmacun, balk kokuyor, balk balk kokuyor. Kayklarda kzartlm balklarn kokusu ta buraya Zilonun tezgahna kadar geliyor. O adam m, o kara bykl, azck kamburu km o adam m, eolu eek o, bir insan gibi kabara-rak yryor. Her gn

gelip para, elbise, kolye, saat teklif ediyor Ziloya. Sen mi sen mi ocuksun, sen mi sen mi kzsn, sen anasnn kzsn. Ziio o adamdan korkuyor. Bir tuhaf deli gzleri var. Polise syledi drt kere. Polis aldrmad be. Hseyin ab olmasayd adam Ziloyu kandrm gitmiti. Bir konuuyor, bir konuuyor insan eritip gidiyordu. Konumasna insan dayanamaz ki. Hseyin abi ne yapt, ban ekti, brak kz, dedi, brakmazsan eer!. te o kadar. O kocaman adam var ya, Hseyin a'oinin iki misli, peki peki abi, dedi Hseyin abiye, Hseyin abi de seni bir daha buralarda grmeyim, dedi. Adam da korktu bir daha da ona yaklamad.. Bir tane deil ki bylesi adamlar, otururlar merdivenlere sabahtan akamlara dek, bakarlar, i geirirler. Erkektirler geirsinler, baksnlar ama, satamasnlar deil mi, herkes bu dnyada hr deil mi? Kprnn Karaky yakasndaki oltaclar var, var ya orada... Orada uurtma uurtuyor, kocaman, uzun bykl bir adam. Her ikindi st, taaa Sleymaniyenin stns kadar uuyor uurtmalar, bir renkli, bir renkli ki uurtmalar, uurtmalar orada uarlarken ilk grdnde Zilo, bir bayld, bir bayld, bir bayld ki uurtmalara yem satmay filan unuttu da bir gn sabahtan akama kadar uurtmay oturdu oraya, ayaklarn denize sarktt seyretti uurtmalar. Uurtmalar taa minarelerin stnde, uaklarn getikleri yerlerde uuyorlard. Zo bilseydi ki, uurtma ocuklarn da oyuncadr, bir tane deil be tane alrd da uururdu Sleymaniye camisinin avlusunda. Ah, bir bil20 seyd. u, ne sanyorau, o sanyorau ki uunmaar nep u-yki amcaiar uururlar. Buradan knca ilk ilk, ilk varacak Kcrakye, amca bana be tane en renkli, en bynden uurtma ver, diyecek. Yumak yumak da naylon ip alacak salverecek denizin stne, Sarayburnundan Kadkye doru... Bir braksnlar, bir braksnlar buradan. Eminnnde neler neler grd Zilo, ooof, neler neler. Hepsini nasl anlatsn ki... Hepsini anlatsa bir saat, yz, en yz saat srer belki. gee de burada caminin kap perdesi altnda uyudu. Kel kafal bir adam, fkeli, namaz klmaa geimi, szm ona namaz klmaa gelmi, halbuki Zilonun babas hac, ldryormu Ziloyu. O kadar ikeienmi, sm ki Ziloya. Allahsz, diyor Zilo, bu kadar insan grdm, byle insafsz Allahsz birisini daha grmedim. Gzlerini devirmi beni kovalyordu, diyor. Zi-!o adamn gzlerine bir bakm, daha gn domamm. Uykuda yakalasaym Ziloyu ite o zaman her ey tamam. ldrr, idrrm Ziloyu orackta hem de. Zilo onun o mendebur gzlerini grnce alm yatrm, adam da onu kovalamaa balam, sabah erken daha gn domam, Zo baryormu ama kim duyacak. ki kere, Zilo nde adam arkada Msrarsn dolanmlar, adam boyuna homurdanyormu kirli bir boa gibi, gzleri de dnm, apak kesilmimi, Camimi kirlettin sen mendebur orospu, mendebur orospu, diyormu. Adam o kadar komu ki, bereket versin yere, duvarn dibine ylvermi. Hrsndan duvarlar yerleri yumrukluyormu. Camimi kirlettin mendebur orospu diyor da baka bir ey demiyormu. O yere dnce Zilodur ne yapacak, bunca hakaretin al-tmda m kalacak, senin karn, senin avradn, senin anan mendebur orospu, demi barm. Mendebur orospu senin yedi slalen, yedi ceddin. Anladn m? Adam soluu tam, rpnyor kalkamyormu. Allaaaah, Allaaah, diye baryormu. Zilo bu olaydan sonra alt ay Yenica-miye uramam, alt ay sonra da, Zilo o kadar ok Allaha dua etmi ki, o gzleri dnm adam lm. Yoksa l-rneseymi Zilo bir daha Yenicaminin nne yaklamak deil, nnden bile gemiyormu. lm de bu mendebur 21 adamdan kurtulmu. Allah bir iyice ldrm o adam, yaaaa... Bazan Allah koruyormu Ziloyu. O da her zaman deil, Zilo ok skp da yalvarnca Allah azck insafa gelip, binde bir onun dediini yapyormu ama, hiii. binde bir o da... Devede kulak gibi bir ey. Anasnn mezar-ra var ya hep iek koyarm. Anasnn mezar memlekette kalm, zavall anac, Zilosunu iyi ki byle grmemi. Yoksa kederinden lrm. iri kular var ya, orada kalenin dibindeymi anasnn mezar. Eminnnde ne kadar zaman sattn ku yemi? Hani baban kye gitmiti de bakmtn annene ya? Be sene. Be sene! Seni her sabah Eminnne kim getiriyordu? Sabahlar, sabah namaznda kayordum, korkuyordum annemden kayordum. Kayordum, ben de gidiyordum, yle yaya gidiyordum, sabaha kadar yle yayan gi-desiye kadar ortalk yle alyor, sabah oluyor, bekliyordum, kadn da vapurdan geliyor. Kim o kadn? Bir tane kadn, tanmyordum. O da m orada satyordu? Hm, tezgah kuruyorduk hemen satyorduk. Kular da... Peki yem senin deil miydi, yemi satn aimyr muydun sen? Ben yem satn alyordum, tezgahlar hepsi onun. Ortak m, paray ne yapyordunuz, yar yarya m? Ben ona veriyordum, nk onun tezgahlan, her ey... Sade benim yem. O satmyor muydu? O da satyordu. Kz da satyordu, kocas, olu da. Drt kii alyordular. Ben de alyordum.

Sen paralar...? Ne kadar ok para kazanyordun her gn. Ne kadar para veriyordun onlara her gn. Hi kazanmadn oluyor muydu? Bazen yle sklyordum, hava almak istiyordum, ok scakt terliyordum, bir atlet giysem yine terleyeceim, 22 ondan sonra, ben paralar aldm m, alamamtm, dedim ki teyze ben bugn alamayacam, o da dedi ki tezgah biz boa m getirdik, dedi. Ben dedim ki ne yapalm Alla Alla skldm dedim. Skldnsa burada hava alamyor musun, dedi. Dedim ki, ben denize gideceim, vay vay hanmefendi, dedi, denize mi gidecein, dedi. Ondan sonra ben de dedim, ben de ie gelmem, dedim. yi git al hava bakalm, dedi. Floryaya, yoooo, ilk evvel Saray-burnuna gittim, yzdm yzdm midye dolmas kardm piirdik yedik. Yarm da ekmek aldm. Yedik. Kiminle yediniz? Amcamn ocuu vard ufak, benden daha ufak. Dedim ki ad Mahzun, dedim ki Mahzun gel Floryaya gidelim dedim, Floryay biliyor musun, dedi. Bilmiyorum, dedim. Adn biliyordum Floryann. Peki nerden biliyordun adn? Kzlardan duydum. Kzlar sana Floryay anlatyorlar myd? Biz Floryaya gidiyorduk diyordular, kum vard, di-yordular. Adamlar oynatyorduk orda diyordular. Biz de adamlarla alay ettik, adamlar dvdk orada. Neler yaptk daha bir grseydin. Floryada ne gzel eleniyorduk. Neyle gittiniz Floryaya? Trenle, bilet bir lira. Bir lirayla.. Deniz de iinde be ra oldu. iki lira da dn. Nereden almtn bu paralar? Kuyemci kadn vermiti ya on lira. Drt lira kald. Drt lirann iki lirasn dn paras yaptk. ki lira kaldn.. Sonra iki lirayla biz Eminnne gittik, balk ekmek drt lirayd. ki liram yok amca dedim, o da balk ekmek verdi. Yedim orada, hepsini yemedim. ki lokma yedim. Niye yemedin hepsini? Canm istemiyordu. Niye? Bir ey grdm m yle istiyor canm, ama yiyemiyorum. Brakyorum gene. Yiyemedim kenara koydum. Yanndaki ocuk ne oldu? 23 Mahzun mu? Evet Mahzun ne oldu? Onlan otobse bindik dndk. ofrcye dedim ki... amca paramz yok. Bir daha binmeyin, dedi. Bu sefer son olsun, dedi, bindik. Fenerde indik. Ordan eve gittik. Dolatk, bir baktk, Nil sinemas deimiti, biz de demir sattk. Bodrumumuzda demir vard bizim, inko, alimnyon, hepsi vard. Sar filan. Toplam mydnz daha nce? Biz de aldk hepsini sattk. alm mydnz daha nce? almyorduk, gavur kilisesi var ya, ite hepsini oradan buluyorduk. Mahzun bir, smail iki, Rt , Ali drt btn bu kiiler Fener yrelerinde u anda hrszlkta nam salm kiiler. Hepsi bir ete deil, arada srada bir araya geliyorlar, baz byk vurgunlar vurup sonra dalyorlar. Bunlarn iinde var ya, Mahzun en yaman, onun stne hrsz gelmemitir stanbula, stanbul ehri stanbul ehri olal. Zonun, Mahzunun aldklar paralar kim alyor ellerinden, Mahzunun babas, anas, bir de Zilonun Fenerdeki teyzesi. Zilo, ba sknca onun evinin bodrumunda kalyor ya... Arada srada teyzesi Ziloya o da ok a kaldnda bir lokma yemek veriyor ya... Bir de ok rse altna bir hasr veriyor. Bir de teyze, o gzel kilimini baz evin nne asyor, toz rpmak iin olacak, ite Zilo o zaman kilimi asld yerden alyooooooor, alp bodruma getirip seriyor, yatyor iine. Zilo en gzel bu kilim iinde uyuyabiliyor. Yoksa Zilonun hi hi uykusu yok. (ndz sabahlardan akamlara kadar yel al, sonra da doru drst bir uyku uyuyama. Bu kilim var ya, cankurtaran. En gzel dleri hep Zilo bu scak kilim iindeyken grmtr. Hep bahe, hep ak gvercinler, Eminnnde, caminin orada gvercinler grmtr. Ak gvercinler dlerinde o kadar ok olurlarm ki iki tane minare var ya Orada, ak gvercinlerden minare gzkmez olurmu. Sonra bir kere dnde, hayr ola de de, hayrlar olsun, ak gvercinlerin arasna karm boazn stnden birlik24 te umular btn gn sabaha kadar istanbulun stnden uarak dolamlar, bir gzel bir gzel, bir gzelmi, ki stanbul. Sonra bir baheye inmiler ki aman aman ne cze! baheymi ki o, sonra Zilo gndz olunca o baheyi aram aram bulamam, bir gn bulacak o baheyi Zilo. Olmaz olur mu o bahe hi. Elle tutulur gibi grd o baheyi. Dolat. Hi olmaz olur mu stanbulda yle bir bahe. Aryor, bulacak. Onu oraya belki gene bir gece gvercinler gtrecekler. O gece var ya, hani iki adam onu izlemiti ya, izlemi de cann actmlard, sonra da annesi, onu

dalomt. te o zaman cayr cayr ateler, iinde yanarken gene gvercinler onu almlar, o bahenin yanndaki yanan Cehenneme atmlard. Bunu iyi anmsyordu. Orada, o bahede de Mahzun gene hrszlk yapmt, bakkal amca da yakalam, dalanm demirlerle klarn dalayarak onlar sabaha kadar dm. Mahzun da oluvermiti. ki gn Mahzunu l bilerek Fenerde kilisenin bahesinde dolam Mahzunu grnce Bulgar kilisesinin avlusunda gzlerine, gzlerine inanamamt. Mahzunu grnce alamaa balam, sen lmemi miydin Mahzun, sen lmemi miydin, diye barmt. Mahzun da armt. Ne bilsin Mahzun benim onu l grdm. O zaman ocukmu Zilo, ocukmu da Mahzunun sahici ldn sanm. imdi biliyor artk Mahzunun geceleri nasl ldn. Dte lmenin alamann ne olduunu i/ndi iyice biliyor ama, houna gidiyor gene d grmek. En ok dnyada d grmeyi seviyor. ok komik, ok seviyor dte her eyi, ok seviniyor, hep uuyor Galata kulesi kadar yksee kyor uuyor Ziio. Zilo dlerini anlatrken bir ho iine kapank, utanga, kck bir kadn, namahrem bir eyleri sylemenin skslganhnda kkr kkr glerek. Zilo, hrszlklarn, rzna geilmesini doal kabul ederek daha az sklarak anlatyordu. Dlerine gelince bozuluyor, kvranyor, duruyor parmaklarn kryor, ellerini ekitiriyor, inanlmaz bir sinirde, derin derin soluk alarak anlatyordu. Zaten btn konuma boyunca sinir iindeydi Zilo. Polis amcalara her eyi her eyi sylemi de dleri25 ni hi anlatmamt. Polis amcalar her eyi sormulard da dleri sormay akl etmemilerdi. Akl etseymiler bile onlara hi bir zaman dlerini sylemezmi. Bana gelince ben bakaymm. Bana her insan her eyi seve seve anlatrm. Bu sinirli haline gelince hi anlatmaya almam ki... Anlatmak houna gidiyormu ya, byie her eyi anlatmak deilmi. stediini anlatmak houna gidiyormu. Yalan m, yoooooo, vallahi.. Haaa, yle mi, yalansz insan olur muymu hi. Herkes, analar babalar bile, hele polis amoalar, hele polis amcalar, onlar o kadar ok yalan sylyorlarm ki, hi doru bir ey konumuyorlar-m. O da polis amcalara hi doru konumuyormu. Bunlar, bu polis amcalar var ya, hi doru sylemiyorlarrn, yalan syleme kursu grmler, ne yasnlar almlar da, en iyileri bile yalan kvryorlarm. Ne yalanlar, ne yalanlar. Zilo da onlar azn anca biliyormu kvrdklar yalanlar. O da saha usturuplusunu kvryormu yalanlarn. Polis amcalar, kendileri yalana almlar ya, Zilo azn acr amaz yalan kvrdn hemen anlyorlar-m. imdiye kadar kvrd yalanlara, yalanlarn hepsine bir ben inanmm, ben ne sylediyse inanyormuum, ben ne biim adammm ben, ne komik. nsan her sylenene inanr m, deil mi? Yars yalandr yaaa. Ben ben olaymm, sonra beni ok kandrrlarm, nne gelen kandrrm beni her sylenene inanmamal imiim. Bu dnya yalan dnyasym. lmemek iin de ldrecekmi-sin. lk almaa nasl balam Zilo, biliyor musunuz, na-si balam, haa, nasl balam? O ocuklar var ya, o anas olan ocuklar, okula gidiyorlarm. Kar gibi gslk takp okula gidiyorlarm. Bir gzel renkli kalemleri defterleri varm ki, bir de gzel gzel yazyorlarm ki... Ellerinde de paralar varm, ok... te Ziloyla Mahzun yollarn kesiyorlarm onlarn ellerinden paralarn alyorlarm. O smkl ocuklar bir korkak bir korkakmlar ki, korkularndan oluyorlarm. Zilo onlar dar sokaa ekiyor, skl lan paralar, diyormu, tpk sinemadakiler 26 gibi. Onlar da gidip analarna sylyorlarm. Sylesinler, nerede bulacaklar Ziloyu. Zilo imdiye kadar hi bir hrszlkta yakalanmam. Dnyay alsa onu kimse yakala-yamazm. Ayanda ne kadar yeni, ne kadar gzel pabular olursa olsun, karp atyor, yan yan bir komaa balyormu ki, Ziioyu ite o zaman tekmil istanbulun hi bir eyi yakalayamazm. Ayakkablarn m, onlar da hep yrtyormu. Ayakkab yrtmek ok kolaym. Mah-mutpaada o kadar ok ayakkab varm ki. Varyor ayakkabya bakyor, adam arkasn dnnce... pr! lk hrszln anlatyor Zilo, ben de hep kesiyormu-um, bir daha szn kesersem ya hep yalan kvracak-m, ya da hi anlatmayacakm. Yalan yle bir kvrrm ki, baz baz polisler bile gerek sanrlarm. Fenerde, duvarn dibinde bir bakm, bir ocuk, ocuu tanyormu. Elinde bir elli liralk grm ocuun, ocuk bakkala gidiyormu. Yanna yaklam, ocua yanam, sesini gzelletirmi, sesi yle etkiliymi ki, konuunca hi bir ocuk bir adm bile atamaz, az sulanarak mayr kalrm, ocua, aman ne gzel, elindeki para kimbilir ka liralk, aman ne gzel, demi. ocuk bak diye paray ona vermi. O da alm bakm ne gzel, bir de bakm ki, sokakta canl yok, atm ocua bir tekme, sapvermi teki sokaa. ocuk ylesine arm ki hi baramam. O da ellilii bozdurmu sinemann orada. lk ekirdek alm, bir yemi, bir yemi karn imi. ekirdei bir seviyormu ki, ekirdek de hi eline gemi-yormu, o da onun iin, ellilii bozdurunca iik nce yalnz ekirdek alm, bir keye, ama kimse gemeyen bir keye ekilmi, ekirdekleri eteine ym bir bek, balam yemee, leye kadar ekirdek yemi. Sonraaaaa, sonra ekomat alm, hani anlayver, akomat gibi bir ey. Biliyor biliyor, daha akomat yeni kt. te ona benzer bir bir ey. Sonra aram Mahzunu bulmu ona ok para vermi, o da kendisine gitmi bir eyler alm. O gn ikisi birden o sinemaya girmiler kmlar, bu sinemaya girmiler kmlar. Beyoluna gidiyorlarm ama korkmular. Mahzun olmaz demi. Zilo neden olmaz diye di27 rs retince Mahzun Beyolunda demi, yle bir eyler var ki, cimaz demi. ocuklar iin iyi olmazm Beyolu. Halbuki sonradan, az byynce gitmiler, nce korkmular ama sonra almlar. Orada o kadar ok ocuk varm ki, serseri

ocuklar hep Saray sinemasnn nndeymi-ler. Orada da uyuyorlarm. Aadan bir delikten hava geliyormu Saray Sinemasnn nne, on ocuk bile o scak havann yresinde uyuyormu. gece de Zilo ocuklarla uyumu orada. Beyolunun ocuklar bitirimmi bitirim. Mahzun byle yerlerde hi uyumuyormu. Onun anas ne zaman gitse eve onu eve alyormu. Mahzun bir keresinde be bin lira arpm, ne var be bin liray saymakta, on tane be yz liralk... Korkmular nce, ne yapacaklarn armlar, Mahzun hi are bulamam babasna gtrmekten baka. Almlar paray babasna gtrmler Mahzunun. Bulduk yerde diye babasna vermiler. Babas yutar m, ne cingz adamdr o, yutmam ama paray da alm. Mahzunu da dm. Barm da sonra. Cok barm. Ziio yutar m hi, onun yalancktan bardn sanki anlamam... Ver bana rab-bena... Yaaaa, bu laf da babasndan renmi. Babas hep byle konuurmu. Zonun bir ho zevkleri de var... Bir garip dedik de akla kt bir ey gelmesin. O gnden sonra, o hani o iki adam onu izlemilerdi ya, hani teyzesinin bodrumunda. Ondan sonra Zilo hi hi bir kimseyle yatmam. stiyor mu istemiyor mu bilmiyormu. ocuklarla arada oyna-yormu ya, o kadarm ite. Zevkleri dediimiz baka, hrszlk. O bakkal var ya, o Fenerdeki bakkal, o mendebur herif. Oin ifrit olmamak elde deil o adama. Zo o bakkala bir garaz balam ki... Sormayn sormayn, eline gese boar boar onu ama, durun bekleyin, o bakkaln ooook ekecei var Zilonun, teki mahalle ocuklarnn elinden, iflah olmayacak o, iflah... Buray Feneri brakp gidecek. Tas tara toplayp bir gn, ocuklarn zulmnden bkp tas tara tez gnde toplayp gidecek. Yaa da... Orasn saklyor Zilo, sylemiyor. imenlikte var ya, imenlik vard byle, orda dola28 syorduk buluyorduk, madam geliyordu, bizi, kouyordu, yakalayamyordu. Demir mi? Demir, inko, alimnyom ne bulursak... Ben almyordum. Ben alar mym, kzlar alarlar m hii Olanlar alyorlard tabii... Nasl da almazlar kzlar... Sen... Yooooooo... yok, ben de, olanlarla birlikte... Sirkeciden de demir alyorlarm, ama kck, sar, altn gibi deerli demirler, Perembe pazarndan hele ooooook, demir yrtyorlarm. Sonra da o demirleri biriktiriyor, biriktiriyor hurdacya satyorlarm. Hurdac sar vidalara, elik toplara, civatalara ok seviniyor, daha ok para veriyormu. Polisleri de oynatyormu Zilo. Bir keresinde, polisleri bir oynatm, nasl olmu bakn, Sirkecide bir iyice ackm Zilo ya, orada bir simiti varm, kasketini gzlerinin stne ykm hi bir yeri grmeyen, amca bana simit ver bir tane demi, am ben. O da vermemi. Oimri, insan a adama isteyince yiyecek bir ey vermez mi, vermemi ite o adam, adam deil ki. Arkasn dnnce Zilo, yedi tane simit kapm, komu trene. Trenin orada var ya, altnda para da bulunuyormu. Tam tren kalkarken, polis komu, o yapm trenin kapsna, trenin kaps kapalaym. Polise de nanik yapm. Taaa Zeytinburnuna kadar gitmi byle. Simitleri, simitlerin hepsini yiyemez ki Ziio, orada ocuklara vermi. Daha byle ocook, oooooook maceralar var Zilonun. Hepsini bir anlatsa. Ben hrszlk bilmiyordum amcamn ocuu retti bana. Mahzun? Heeeeeee... Ka yanda bu ocuk? Mahzun. Ona da bakas retmi. Maymun bir ocuk. Ka yanda bu ocuk? Mahzun on yana giriyor. Ben Kuran ptm daha 29 hrszlk yapmyorum. Mahzun da hrszlk yapyor, Maymun da... Maymun byk bir olan oldu. Kim ptrd sana Kuran? Herkes biliyordu. En sonunda ben de, kadnlar diyordu ki yapma seni hapsederler, yle bir eyler anlatyor-dular ben de en sonunda camiye gittim, bir kadn Kuran okuyordu byle, ben de Kuran aldm o kadndan, camide kavga oldu. Elinden Kuran kaptm kadnn da.. aldn yani. Ziio burada ok gld. Candan yrekten gld. Zaten yle saf, lekesiz candan glyordu ki Zilo... Yok, yooook, yapmayacama yemin ediyordum, bir daha yapmadm, yemin ettim bir daha yapmadm, sonra da Eminnnde bir kere adamn cebine daldm. Yok yok, Eminnnde... Neredeydi, Atakyde mi? Bo ver nerede olursa olsun. Anlat sen nasl daldn? Adam yzyordu, adam yzyordu, adam bize byle yapyordu, adam bize, seni gidi seni kat, diyordu. Sana ne ulan kro diyordum. Sen yoluna baksana, yoluna devam, hadi yr lan dedim, daha o zaman ben o kelimeleri daha yeni reniyordum, hepsini o ocuktan rendim, ondan.. Mahzundan deil mi?

Ondan sonra ona dedim, adam da bana bakt, byle dedi, bana bak ufaklk, fena yaparm seni. Gtn skysa yapsana bakalm, gstersene erkekliini, dedim. Adam da... Yaaaa Allah, dedi, byle yapt gitti. teki adamla... teki adam soyunmu yzyordu, uzaktayd. Ben de byle cebe baktm bozuk para kt, br cebe baktm bu kadar kat para kt. Aldn m? Aldm ama, sonraaa, ben kendime sade yirmi be lira aldm hepsini dilenciye verdik. Dilenciye daha nce de vermi miydin? Anlattm ya, ben her paraaa... Veririm, daha nce syledim ya, sylemedim mi, ben fazlasn ne yapacam 30 parann. Sonraaaa, stmzde bulmazlar m, ben de heeeeep dilencilere veririm. Ka kere vermitin dilencilere daha nce? oooooook, ben ne bileyim ben... Mahzun dedi ki verme vsrme dilenciye bana ver, dedi. Ben dedim ki bana, ne Aiiah Allah, ben dedim ki olum, bana ne, sen de al alacan kadar. O da kendine yz lira alacakt. O elli lira ald, ben de yirmi be lira aldm, sabahleyin Mehtap Sinemasna gittik, akam oldu iek Sinemasna bir filim baktk, iek Sinemasndan ktk Mehtap Sinemasna gittik bir de gene ehzadeye gitmitik. Drt kere sinemaya gittik. Sabahleyin akam. Ondan sonra o para bittiiiii. Bir de aramba Sinemas akt. Onun bir kaps vard, arka kaps, ordan ben hep kayordum, sinemaya. rdek... Tanyordu kadn beni, apartmannda oturuyordu. rdek ne? rdekler filan vard. Ben de ordan bir telden atlyordum sinemaya gidiyordum, sinemac geliyordu, biletin nerde, imdi biliyor benim her gn katm oraya. Kim-seninkini sormuyor sade benimkini soruyordu, ben diyordum, aldk ulan aldk yavu, inanmazsan biletiye gidelim, diyor ki, halk haydi yr bir ey konuacam, biieti seni aryor. iman vard bir de uzun boyiu, gz eydi, tanyor musun onu? Tan... Ben diyordum, gireyim mi abi diyordum.. O da gir diyordu. Kardei vard onun.. Sonra laf yarm braktk.. aldn paray Atakyde mi nerde? aldk, sonra ben trene bindim sonra aga gel kaalm, adam gelecek, dedim, adam beni yakalar, dedim. Ben korkuyordum imdi o hrszl yapmaa. O korkmuyordu hi. Mahzun mu? Mahzun ya... Nerde imdi o? Fenerde, birok demir alyor ki, kurun da alyor. 31 alyor ama ne yapyor sonra da, sinemada da adamlar buluyor, kandryor adamlar her eylerini alyor. Bazen de ehzadebana geliyor. Beraber geliyoruz. ehzadebanda ne yapyorlar, her birisi bir tane bisiklet alyor, sonra da biniyorlar, binince de yorulunca da bisikletleri bir arsaya atyorlar, ne yapsnlar, atmasa-lar, gtrp teslim etseler dayak yiyecekler. Yazk adamn bisikletine ama, nerede bulacak o arsada bisikletlerini, ama ne yapsnlar... ocuklar da o arsada o bisikletleri bulup binince o ocuklar da polis yakalayacak, basacak sopay, siz bu bisikletleri nerden buldunuz, diye. Arsada bulduk, diyecekler ya, polis inanr m, polis yutar m? Bisikleti aldk dedirtinceye kadar dvecekler. Onlar da da-'yak korkusundan aldk diyecekler. Polis ne yapsn, alnm bisikletleri o ocuklarda yakalamlar deil mi? Polis amcalar onlarn deil de bizim aldmz nerden bilecekler. Mahzun var ya, Mahzun hi korkmuyormu. ok alyor, ok da yakalanyormu ama Kurana hi yemin et-miyormu. Zilo yemin ediyormu ya Kuran stne vazgemek de yeminden kolaym. yle bir eyler syleyerek Kuran kere bandan evirerek geirince yemini bitiyor o da Mahzunla yeniden hrszla balyormu. Ka kere bozmu yeminini, yemin bozulup hi bir gnah kalmyormu Kuran kere pp bana koyarsa hele... Zilo on be kere pyor Kuran belki yirmi kere bandan geiriyormu. A kalmasa, bir eye gereksinmese vallahi de billahi de, sinemaya gitmek de olmasa, o hi yeminini bozar m? Yoksa insan durup dururken niye yemin etsin. Yoksa insan durup dururken niye yeminini bozsun deil mi? Zorunluk. Mecburiyet deil mi? Mecburiyet olmasa, deil mi? Zilo iini ekiyor boyuna. Bkyor anlatmaktan ama vazgeemiyor da. Konumann iyice tadn karyor. Houna giden olaylar dnp dnp bir daha anlatyor. Dlerini anlatmak o kadar houna gitti ki, dleri kalmaynca, d uydurmaya balad. Sonra uydurduu dleri ho1

suna gitmemi olacak ki, glerek, aktn m? diye sordu. Neyi aktm m? Zilo boyuna glyordu. Hep Zilo Zilo, diyorum ya, z ad Zelihadr Zilonun. Mahallede ona Zilo, diyorlar. Mahallede herkesin byle bir ad varm ksaltlm. eyi yani, dleri uydurduumu. Gzleri l ,l, soluunu tutmu vereceim karl bekliyor. akmadm, diyorum Nasl akaym? Zilo seviniyor. Sonra da gzel yz daha bebeleiyor, temizleniyor her eyden, salt ocuksuluu kalyor. Bilmitim, diyor, senin akmayacan. Sen saf adamsn be amca, diyor. Bu kadar saflkla sen bu dnyada ne yapacaksn, diyor. O kadar saf deilim, benim de bir kurnaz yanm var, diyorum. Buna ok seviniyor. Olacak olacak ama, ben akmadm ama olacak, bu yaa gelebildiine gre olacak. nallah vardr, diyor sonra da. Mahzun hrszl ok seviyormu. ldrseler, lnceye kadar hrszlk yapacakm. Kulama eildi Zilo: Sen inanma ha Mahzuna o da korkuyor hrszlktan dayaktan ama, brakamyor hrszl. Hrszl seviyorum, diye kabadaylk yapyor. Aaaaaah, Mahzun da brakacak ya hrszl, o da Kuran stne yemin etmeyi bir istiyor, bir istiyor ama, beni kskanyor boyuna Kuran stne yemin ettiimi renince yaaa.. Kskanyor. Ben de, krro, diyorum, zor mu, git camiye al bir Kuran, camide Kurandan ok ne var, sen de et, benim gibi, sen de boz sonra istersen.. Ne elenceli, ne elenceli... Korkuyor o, korkuyor. Korkusunu da belli etmemek iin, yiitlie bok srmemek iin, durmadan atyor, ben korkmuyorum, diye. Bana ak ak syledi, Zilo da korkuyormu ya. Mahzun gibi, Mahzun kadar hi korkmuyormu. O korkudan lyor, lyormu. Zilonun anlattklar, anlattka deiiyor. Eskiden Mahzun yrekli, imdi deil. Eskiden en byk hrsz Maymun, imdi deii. Eskiden en iyi, pir pak Zilo, imdi cinlerin cini, hrszlarn ba, hi yakalanmayan Zilo... Bu yolda en kt ey uyku sorunu. Zilo, ok eyi halletmi de uyku sorununu bir trl hale yola koyamam. 33 En iyisi Sirkecideki trenlerde uyumak, orada da polisler. Sknca apartman merdivenlerine geiyormu Zilo. Ama merdivenlerde uyumak ne mmkn. Sabaha kadar ban elleri arasna alyormu Zilo, uyuyabilirsen uyu, donuyormu. Merdivenlerden baka yer yok mu? Olmaz olur mu, bo arsalar da var. Bo evler de. Bir bo evde bir ay, oooooooh, ne gzel yatm da mis kokan, tertemiz yataklarda kimsecikler grmemi onu. Byynce hi baka bir ey istemiyor. Zilo o bir ay yatt yataktan alacak, ne yapp yapp alacak. Bin kere hrszla tvbe etse, elinden baka bir ey gelmezse, hrszlayp gene alacak. Bu kadar kocaman bir ey nasl m alnr, aaym size, Mahzun var ya, Mahzun her bir eyin yolunu bulur, hele o Maymun ocuk. u bakkal var ya, Fenerdeki laz bakkal hi sevmiyor Zilo. Ona garaz balam ki ldrrcesine. Neden garaz balam? Zilo iyi kzdr, has kzdr, birazck hrszdr ama, ona da tvbe etmitir, azck da tvbesini bozuyor ama, yle durup dururken bir insana garaz balar m, nemli bir ktlk olmasa ortada. Bir gn bir altn kolye alm. Altn olduunu, u ta ta bilir gibi biliyor. O altn hi bilmez mi, ok altn grmtr o oooooook... Satmak iin bakkala gtrm. Bakkal ona elli kuru vermi. Zilo, ne lan bu, demi. teki de elli kuru, demi. Al lan elli kuruunu, ver kolyemi, baksana yumruum kadar byk altn balk.. Neyse pazarlk etmiler.. Zilo bakm ki laz bakkal kolyeyi vermeyecek ne koparrsa kr. ala abalaya o cimri laz bakkaldan ancak bir buuk lira koparabilmi ama, ylesine.. Kimseye syleyemez ki, hrszlk mal, laz bakkal da bunu biliyor, frsat bu frsat diyor. Kolyeyi ne yaparsan yap vermez ki... Polise kimseye syleyemez ki Zilo.. Gittike kolyesinin deerini anlyor, kolyesi yreine gnler getike oturduka oturuyor. Kolye kalkyor kolye oturuyor. O gzelim kolyesi hi aklndan kmyor. Bundan sonra bakkaldan" al babam al ediyor ama ne alacak, bir yl durmadan alsa bile kolyenin karln alamaz ki. Bu bakkala yle bir i yapacak ki, felek de maallah diyecek. Maymun, Mahzun, 34 ismail, ne kadar iyi hrsz ocuk varsa u stanbul ehrinde hepsiyle hepsiyle oturup bakkal nasl soyacaklar stne konuuyor, konuuyor bir eyler kuruyor Zilo. Yaknda patlak verecek, diyor Zilo. Yaknda btn gazeteler yazacak, televizyon bilem syleyecek, diyor, Zilo. Ne yap-sn yle bir kolyeyi yz elli kurua kaptrr da garaz balamaz m Zilo. Varsn hrszlk olsun, Zilo onu alarken az m korktu, az m terledi, az m yrek arpntlar geirdi, Gz m dolat o kuyumcu dkkannn nnde? Hakk, garaz balamak, o laza yle bir ey yapmal ki gazetelere gesin, Zilonun dnya kadar hakk. Kolye, be liralar, yz liralar iyi hepsi. Zilo bana en byk hrszln sylesene. En byk m? Be bin lira. Ama onu da ben, bir yz lira aldm, adamn cebine daldm ben, adamn eebi-ne, ceket cebine. Sen yankesicilik biliyor musun? yle arpyorum. yle yapyorum. Yapsana Zilo. u anda beni arpsana. Zilo ustalkla yanayor bana. nne baksana be amcaa, diyor, bir anda vuruveriyor. Elleri epeyce usta gibi geldi bana. arptm adam, aga dedim ok souk beeee. Yr koalm, dedim, tren kalkacak. imdi uzak bir yerdeydik, trenler yani, en sonunda. Lokanta da vard, duruyor ya. En sonu, orada. Dedim ki aga ko ulan ko, kalkacak tren, yorum, dedim. Ondan sonra aldk o paray ben byle byle baktm. Bir be yz lira, bir be lira, gene be yz lira.. Be bin lira. Ondan sonra ben dedim ki, aga hepsini sen al, dedim. Kime? Mahzuna. Bir yz lira aldm tek. Sonra nereye gittiniz aldnz da o paralar? Allah Allah ben de babama veririm, dedi, dedim ki ya baban derse nerden buldun? Olsun, dedi, ben sylerim, dedi.

Sylemi mi babasna? Orasn bilmem. 35 Sen ne yaptn yz liran? Ben de ekirdek yedim, fstk, ondan sonra kark aldm, hepsinden yedim, sonra karnm ard. En ok ekerli eylerden yedim. te geldik iin sonuna. Sonuna m? Nasl yakalanm bu cin gibi Zilo? Onu sordum ona. Yakalanm ite. Babam beni gtrmek istiyordu kye, ablalarmn yanna. Dur imdi, dur imdi, ben de gitmek istemiyordum. Bir gece kaldm trende. Hangi trende? Ekspreste, Haydarpaada. Trende mi yattn gene? gece yatlyor, ordan da Batmana geliyor. Sen Batman bilmiyor musun? Biliyorum. Ondan sonra bir gece trende kaldm, iki geco daha kalsm Batmana gelecektim. Ondan sonra babam on lira Verdi kendine kebap al, dedi. Ben de, ooo, durdu bir durakta, ben de bir dndm hemen bir atladm... Ben gece kaacaktm, gece zehir gibi bir karanlkt, gece camdan atlayacaktm, atlamadan sonra, dedim ki belki bir ey olur, adam beni kandrr, dedim. Sabah oldu sabahleyin dndm helaya gitsem abim arkamda. Abinle beraber mi gidiyorsunuz? Abim, babam, amcamn olu. Ne zaman bu? Dn deil evvelsi gn.. Anlat bakalm, daha yeni bu macera yle mi? Yeni yaaaa... Ondan sonra ben de Kurtalanda indim, Kurtalanda katm. Koarak katm, otobs durana gittim, hani yle biniliyor ya stanbula geliniyor. Dedim ki, amcaaaaaa, Haydarpaaya gidiliyor mu, yani bilmiyorum yle, Haydarpaaya gidiliyor mu, dedim. Bur-dan gitmez, dedi. Kadkye, dedim. Burdan da gitmez, dedi. eye, dedim, , Beylerbeyine dedim, ordan kprye brak, dedim. Gitmiyor yavuuu, dedi adam.. Kurtulandasn imdi yani... gn m gittiniz? Gitmedik, bir gece gittik trenle. 36 yan Miraanaa aeg ae Dr yerde, bir ehirde indin? Kurtalanda deildi beee. Nerdeydi, dur bakalm ner-cieydi beeee? Kurtalanda olamaz. Ankarada m ne orada indim. Olabilir Ankarada.. te oralarda ne, Ankarada. Orda hemen katm, pazar kurulmutu, pazarn o taraflarndan otobse gittim, birisi dedi ki, Hinteye benziyordu, karetecilere benziyor. Dedim ki abiiiii, eye gidiyor mu, stanbula? Bekle akama otobs gelecek, alrm ben. Paran var m, byle yaptm adama, param yok ki... yi, peki, dedi, karakola gt-reyim mi, kayp m oldun sen, dedi. Git beee, sen de, dedim, bolarm babanm arapasna, dedim. Ben de dedim, kaybolmadm, git anan getir de anan sat orada, dedim. Ondan sonra adam kfretti, ben de baka bir yere gittim. Baka bir otobse bindim. Uykum vard, akam uyumamtm, byle yapyordum, kamaa urayordum nk, uyuyamamtm, byle yapyordum, uykum vard, odam beni indirdi otobsten, gel seni karakola greyim, dedi, karakola gtrd, karakoldan da muayeneye gtrd, kz deilim, ordan da ocuk yuvasna getirdi, ocuk yuvas da kalabalk... Dedi ki, nerde oturuyorsun, hepsini anlattm, stanbuldaki ocuk yuvasna gtrlecek, dedi. Kada hepsini yazd karakolda. Orda da bir karakol vard, karakola, bak, dedi bunu sana teslim ediyoruz, ben ne yapaym, dedi, polis dedi. Ordan da beni otobse bindirdi. Tanyordum onu, adn unuttum. Adn syledi yani, gtr bunu karakola. Ordan gtrdn m getirirsin karakola.. Bir tane karakol vard, tanmadm karakola, oraya getirdi. ehzcdebanm oraya yle gidiyor hani otobs duraklar var hani, bir karakol var, oraya getirdi. Ordan da... Sabaha kadar uyuyamadm, ordan da kamaa urayordum, ellerimi de kelepeledi gene atm dile-rimlen, bir tanesini balad, byle vidalar var, ben gene atm kelepeyi, atm, polisi uyutmadm sabaha kadar, sandalyede uyuyorlar, koltukta. Ondan polis dedi ki: Ana37 n avradn...... Sabaha kadar bizi uyutmad. Mahsustan hela hela, diyordum, kamaa urayordum. Ordan da k varm grnyor. Buradan brakrlarsa sen nereye gideceksin? Buradan? Evet buradan? Ordan da beni ocuk yuvasna getirdiler. Buraya ben bir kere daha gelmitim. Niye gelmitin, onu anlat yleyse.. O zaman? <fite o zaman... te o zamanlar vey annem hi almyordu eve. Niye almyordu eve? Ordan da Haydarpaaya gitmitim. Haydarpaadan iki durak gitmitim. Byleee, gitmitim bir saate kadar trenlen, ordan da karakola getirdi, karakol da en sonunda buraya getirdi.. Nereye kamak istiyordun? Kye kamak istiyordum, yatacak yerim yoktu. Annem almyordu.

Peki imdi de kye gitmiyorsun, kye giderken kap gelmedin mi buraya? Gidemiyorum, trenci almyor, param yok.. in iinde bir bit yenii var ya. Zilo sallyor ya, neden, niin anlayamyorum. Ya batan anlatt uydurma, ya imdiki anlatt uydurma. Durun bakalm, konuuyoruz. Sonu neye varacak? Hep sorular saptryor, benim sorularma hi karlk vermiyor, baka uzak konumalar yapyor. imdi kye giderken trenden kayorsun, o zaman niye kye gitmek istiyorsun? Trenci de beni karakola teslim ediyor. Karakolda yarn oluyor, karakolda iki gece yle nbeti durdum, yemek veriyor, yemiyorum lan, diyorum, daylk yapyorum polise. Polis en sonunda dmee kalkt. Ne dv-yon lan, babann kz mym, dedim. Ondan sonra, balarm haaa, babann arapasna, dedim. Polisler de sopal, ayaa kalkyorum, ne dvyorsun be, babann kz m38 ym, Allah Allah, erkeksen dv bakalm. Komsere bile da-v,lk yaptm, komser dedi ki, Ooooooof, bamdan gtrn unu dedi.. Burdan knca nereye gideceksin sen onu syle bakalm bana. imdi televizyon beni buradan alrsa, sen beni buradan alp Floryaya gtreceksin... Senin ev orada ya, karnla da tantrrsn, ondan sonra ben otobse biner Eminnne gelirim, kulara yem veririm, belki de yem satarm sonra Dolapdereye eve giderim. Ev imdi Dolapderede mi? Annen seni gene eve almazsa, ne yapacaksn? Almazsa ben buraya gelirim. Syledim ben zaten amcaya. Dedim ki, amca bak, televizyonda ekildik mi, ne zaman ekilirsek ben anneme gideceim, almazsa, buraya geleceim. Peki, dedi. iyi, dedi, almazsa ben de buraya gelirim, ocuk brosuna... Zilo gene yatt yeri anlatt. Yatt yerleri anlatmay seviyor mu da bu kadar stnde duruyor? Ya da yatt yere ok mu nem veriyor? Ya da benim ok nem verdiimi mi sanyor? Konuurken onun yatt yerleri ok sormu olacam ki bu kadar stnde duruyor. Hi ocuklarla bir araya gelip uyuduunuz oldu mu? Hani Saray Sinemas var ya Beyolunda, onun nnde ocuklar biribirlerine sokulup uyuyorlar, yle? Olmad, diyor Zilo. Arkadalar Maymun, ismail, Mahzun, Mee, daha tekiler, o kadar ok ki arkadalar adlarn unutuyor, grnce aklna geliyor ya arkadalarnn adlar, imdi bir trl hepsini bulamyor, nasl aklna gelsin bu kadar ok ocuun ad. Zilodan baka hepsi evine geceleri gidiyormu. Gitmezlerse eer analar babalar onlar arayp buluyor dvyorlarm. Zilo da evine gitmek istiyormu ama vey annesi hi eve alr m onu? Ben de gitmek istiyordum ama, annem almyordu beni. Ondan sonra ben de, eleniyorduk sabahlar, akam oldu mu ben de teyzemin bodrumuna giriyordum. Kapal oldu mu kap, ben de dnyordum, dnyordum herkesin apartmanna girip uyuyordum. 39 Kaloriferli apartmanlar daha rahat deil mi? Bizim yanlarda kalirferli yok kiiiiii.. Hi evlerde...? Bir keresinde... Bazen kap kapanmyor... Krk camlar oluyor. Bir seferinde. Burasn daha nce yazmtm.. Merdivenlerde... Sabaha kadar byle... Uyumak istiyorum, byle.. Uyuyamyorum. imdi baban kyde mi? Kye gitti. Tren kalkt. Annen? Annem orada, Dolapderede. O da, baka komular bakyor ona. Babam ona para vermedi, gidince kavga ettiler. Niye vermedi? Kfr ediyor yav, arkasndan bela atyor. imdi baban gelmeyecek mi? Belli olmaz. O da dedi ki anam avradm olsun imdi seni gebertirim haaa, dedi. Gelmeyeceim ben eve, dedi. Yani siz hepiniz kye mi gidiyorsunuz? Yaaaaaa, annemi brakp m? Yaaaa, orada bir deli ocuk var bana sulanyor. Nerde? Kyde. Ben de hep ona yumruk vuruyorum. Karnna vuruyorum, o da gidiyor anne... Kocaman adam. Biraz deii ama... Annneeeee bak, Memedin kz beni dv-diii... O da babama sylyor. Ben de diyorum ki, bana yaaaaaawvv... ocuuna bir ey syle bana laf atyor, Allah Allah, diyorum. Ondan sonraaaa, ondan sonra byle yapyor, arkadalarm da vard daha nceden kyde, dedim ki aga aga gel unu dvelim mi, o sokaa giriyordu, sokakta zm vard, bizim zml yerimiz vardm, her eyimiz vard, karpuzlarmz... Baban abini ald gitti, ablan nerde kald yani?

Ablam da annemle... Senin annenden olan ablan yle mi? Kendi annemden. 40 Annenin yannda m kald, baban brakmad yleyse onlar? Brakmad, belkit de... yalan syledi. Belklt de gelir. Zilo sen biraz atyorsun, deil mi? Vallaha, belkit de gelir. Ben sana bir ey syleyim mi, ne Kurtalan, ne Ankara, sana bir ey syleyim mi, sen dpedz evden kamsn. Ya da hi bir zaman eve girmemisin ki evden kaaen. Ama Zilo. Heeeeeeeh... Babamla katm ya ite.. Baban trene falan binmedi ki... Trendeydik ya... Baban burada. Deil. Tren kalkt o zaman. Atyorsun arkada. Deil vallahi.. Tren kalkyordu Haydarpaadan bert o zaman atladm ite.. Allah cann almasn Zilo, atyorsun be, hani bana atmayacaktn, gcendim vallahi.. Dur dur... Dur dur, syleyim... Yapma Zilo.. Dur dur, dur dur syleyim. Dur ama dur, tam tren kalkacak o zaman atladm, nk babam durup beni araya-masn, diye. ndim tren kalkt gitti. nmedi babam.. Belkit de dnmtr. Belkit de trenle geliyor imdi.. Bak Zilo bana yle geliyor ki, seni izlediklerini, kafay ektiinizi, bodrum iini de atyorsun. Bana yle geliyor ki, o i baka trl olmutur. Neden be? Dorusunu syle bakalm. te anlattm... Karmakark anlatyorsun. Karmakar anlatyorum da onun iin inanmyorsun. Sen bana bir tanesini anlattrsaydn, ben de karmakar anlatmazdm, sen de inanrdn. 41 Zarar yok, ben doru olanlar da yalan olanlar da biliyorum. Sen mi? Syle bakalm aldnz paralar kime veriyorsunuz? Onu sorma. Pekiyi sormaym. Onun kz var ya, ne kadar para ald ev sahibinden. Ev sahibi var ya, ihtiyar, senden daha ihtiyar. Tan-yr musun onu. Aya da topal. Yani yryemiyor. Bir gece beni onun merdiveninde yatrd, gece bir ses geliyor. Dur hele, dur. Bir baktm teyzemin kz gidiyor onun odasna. Alm onun parasn, bir baktm, alm onun parasn, ev sahibi de benim stme att. Teyzemin kz birinci hrsz. imdi daha..? Saat alyor, bir tane, bir kere... bir tane Krt kadn var, kaynanasndan korkuyor, kaynanasnn saatini al-mm, masann stnden de teyzemin kz... Krt kars bir alyor, bir alyor, kaynanasndan korkmu, bir alyordu. Teyzemin kz Krt karsna acd yaaaa, iyi olduu zaman da oluyor onun. Sonra bana verdi dedi ki, git de ki, merdivende buldum, aryordular, alyordu, korkuyordu kaynanasndan. Ben de dedim ki, syleyecektim acdm gene, dedim ki, teyze baaak, sizin saatinizi merdivende buldum, dedim. Aferin kzm, dedi, para vereyim, dedi. stemem, istemem, dedim. Ben o zaman kadna acmtm. Pekiyi Zilo, byynce ne olmak istiyorsun? Uzun bir sessizlik oldu. Zilo dnyor... Parmaklarn azna alm srarak dnyor. ocuun ban belaya soktuk, keski byle bir soruyu ona sormasaydm. Dnd dnd, neden sonra ban kaldrd, kukulu gzleri, gzlerini benden hep karyor.. Doktor. Eeeeee, okula gitmiyorsun? Ne olaym yleyse? Aklnda ne kuruyorsun, hi bir ey kurmadn m? Fabrikada almak...

Onu mu istiyorsun? Heeee... Ne istersin mesela, isteyip de alamadn? Her yerde almak. rnein herkes bir eyi ok ister, ne bileyim ben apartman, giyinmek ister, sen ne istersin? Kolye, altn.. Durdu, gzleri parlad.. Kurnaz, inanmaz bakt bana, yz kpkrmz oldu. Saat, dedi birden, saat! Dnd, gene aryordu.. Bir taneeeee... Bir taneeeee... Bir tane de yzk. Peki alabilirsin onlar.. Kuran ptm ya, hani o camide kadnn nnden ardm Kuran var ya her gn pyorum. Sen o Kuran alm miydin? almam, kadnn nnden yle almtm. Kadn bam yere koymu, gzlerini yummu dua okuyordu. Ben de alverdim onu, oradan svtm. Kadna nasl sylerdim ki, ben senin Kurann... Yaaa... Arkamdan, bir baktm, cami karm kavga ediyor kadnlar.. Kuran yaldzl, bir gzel bir gzeldir kiiii... Altn yaldzl. Ben de dayanamadm aldm... Kuran almak gnah deil kiiiii... Hem ben tvbe edecektim Kuran stne. Almadm ki boa. Bo yere... imdi heeeep, tvbe... Ediyorum, her gn. Hi almyor musun? Bir senedir yapmyorum. Hani bana uydurmayacaktn? Bir tane de kolye o kadar. Baka bir ey istemiyorum ki.. Kuran ne yaptn? Satmadm ki.. Kuran satlmaz kiiiii... Gnah.. Bir tane, bir tane de? Burada, sras geldi, ocukluumda bir ak almtm onu Ziloya anlattm. Bayld, sedefli aky alma. Calip da saklayma. Sonra anam aky bulup da sahibine geri verince... Grmeliydiniz Zilonun zntsn. Sen *&mKm**** acemiymisin, dedi. nsan ald eyi getirir ae n iine saklar m? Anne bulur, hem de bulup sahibine verir, sen de rezil olursun, ite byle. Hi yakalandn m sen? Bunu uzun uzun yzme baktktan, lp bitikten sonra birden syleyiverdi. Ne syleyecektim ona? Bu sefer uzun uzun dnmek, trnak yemek sras bana geldi, sonra ben de birden : Ben sizin gibi acemi aylak mym, yakalanr mym hi, dedim. O karlk verdi, sesi titriyordu. Kukulu haline hemencecik brnvermiti ama gene de kendi onurunu savunmalyd. inden sanyorum, bir sr duygu biribirine karm akyordu. Atsa m bir yalan, yoksaaaaa? Ben Baiatta birinci hrszdm... dedi. Herkes diyordu ki... Ne diyor., diyor.. Ne diyordu bana beeee? Herkes benden korkuyordu. Okuldaki btn ocuklar, koskoca kzlar bile... Dvyordum hepsini bilem. Sen okula gittin mi hi? Deiil yani... Okulun orda nbeti duruyorduk. Para kim verirse geireceiz. Byle yapyordum, dur bakalm kk, diyordum, ondan sonra yolunu kesiyordum, para vermeden geemezsiiiiiiin... Babama sylerim, diyordu.. Haaaaaaa, yok baba annene syle, hadi ver. Yoksa arka taraftan geersin. Hem de dayakla. Dayak atyorduk vermeyenlere. Veriyordular, gidip annelerine sylyordu-lar. Anneleri geliyordu. Teyzenin kocas var m? Var, gemide alyor. Ne iyi teyze deil mi, sana yer veriyor. Deil, onun kilimini alp uyuyorum. Kilimini silkeliyor.. Sabahleyin teyzesinin kz geliyor, Zilo Zilo, saklan, diyor. Parayla yatryor teyzesinin kz. Boklu yer ama, hem de san var. Para veriyorsun, ka para. aldmz btn paralar onun. Niye? 44 Yoksa yatrmaz. Syle vey anneme, vey annem <je beni kovar artk. Hepsini neye veriyorsun, sen ne yiyeceksin? Veriyorum. Bir ey yemiyorum. Teyzemlere gidiyorum. Ekmek oldu mu veriyor bana. Olmad m gene vermiyor, a kalyorum. Paran niye veriyorsun be sersem kz? Yatrmaaaaaaz. Ben imdi sana para versem onlara m vereceksin?

Ben onlara m gittim imdi? Buradaym ya. Dn bende be lira vard, ekirdek, ikolata her ey aldm. Ben imdi sana para vereyim, zulana koy. Zulan nerde senin? Koltuumda. Ben aldm m bazen buraya saklyorum, kimse bu-Jamyor burada. yi, iyi bir zula. Daha ok zulam var ki... Boazl kazak var ya onun boaz en iyi zula.. imdi alacak msn knca buradan? Artk iyice arkada olduk. Bana gveniyor. Polisler hi kimseye para vermezler. Belli ki artk... Baka bir adam, baka... Televizyoncu.. Uur abi gibi... Ekmek krdm m bamda, tvbe sklr, o zaman gene balarm hrszla. Me kadar tvbe edersen et, banda ekmek krdn m tvben hemencecik bozulur. Sana syleyim mi, o aldm yaldzl, altnl Kuran var ya, canm sklnca, ona el basyor tvbe ediyorum, sonra gene canm sklrsa bamda ekmek krp tvbeyi kaldryorum. Kolaycack. Bir balyorum hrszla, sonra hemencecik brakyorum. Polisler benim tvbeli olduumu biliyorlar... Yaaaaaaaa... Yakalamyorlar onun iin, baka tvbesiz ocuklar yakalyorlar. Ben de bdmda krnca ekmei... Burada uzun uzun, sevin dolarak, her bir yan sevin keserek gld Zilo. 45 Tvbe bitiveriyor. Mahalleli de, polisler de ekmek krmay bilmiyorlar, tvbe bozmay... Bize kim retti? Onu da sylemeyim olur mu? Syleme onu Zilo, dedim. Son ne zaman Kuran ptn, ne zaman ekmek krdn banda? Bir kere Kuran gene pmtm, ben de baktm, bulamyorum ekmek ki bamda kraym, eyvah ekmek yok diyorum, amcaaa, biraz ekmek krsana bir ey yapacam, bakkal diyor ki, kryor, ben, naaaaay, naaaaaay... Olanlarla aran nasl? ok taklyorlar m sana? Taklyorlar, ulan babam polis, diyordum, bir sylersem, babam... Sen kksn, sana nasl taklyorlar? Bylesi sorulara hi karlk vermiyor, duymuyor bile. Bana bak ulan eolu eek benim babam burada alyor. Polis. Bir yakalattrrsam, o zaman senin anan kerter haaa, dedim. yle diyordum. Peki, imdi eve gidersen annen dver mi seni ok? Beni dvmez ki babam dver geldimi. nk beni sokaa att. Ben diyeceim ki, anne anne inanma babama. Babam dv dv, diyeceim, paras ok var. Diyeceim ki ok paras var, trende beni att, kat. O da... Annen de sana inanr m? nanyor. Yok canm. Vallaaaaa, ok inanyor o bana. Ka yanda annen? Yirmi yedi. imdi knca Zilo, hrszlk yapacana Yenicami nnde ku yemi satsan olmaz m? Ku yemi mi? Ku yemi. Satarm gene. Kolye alrm, saat alrm. Bayramlk elbise alrm. Hepsini sararm, bir bakkala versem, amca unu saklasana, u tamam, u tamam olur, biter, ap da bakacak deil ya, deil mi? Kada sararm, antaya... Bir de anta alrm Eminnnden. 46 antan olmad m senin hi? Krmz antam oldu. Nereden aldn? eyden... Yrttm... Nerden? Eminn var ya, hani byle ars var ya, fabrika vard, kz koydu, ast oraya, ben dedim ki amca versene, aldm boynuma laktm, adam kouyor, heeeey, diyor, ben diyorum ki, ne heeeeeysi usta? Haydi yoluna bak. Haydi Allah versin diyorum, adam uyutuyorum. Sen o antay kullandn, sonra? Kye gtrdm, kye gittim, bir daha katm kyden. Nasl katn? Sonra zme gidiyorum, zm yiyorum, yemee gidiyorum, dedim, gittim gittim koarak koarak, ordan otobse bindim, otobs de getirdi beni trenlerin oraya. Tren-ci para istedi, yaaaaav, param yok. Acele iim var, dedim. Trende, helada gece saklandm. Onlar vuruyorlar vuruyorlar, ben sesimi karmyorum. Heladan kokudan uyuyamyorum. yle duruyorum nbeti. Ben Haydar-paaya... Orada, helada ayakta duruyorum. Ayakta dura dura ayaklarm aryor. En sonunda iki gee trende kaldm sonra Haydarpaaya geldim, trendeeee, biraz bekleyerek kapda, bir tydm, hemen vapur geldi, kimse inmeden ben bir atladm, hemen yaklamamt vapur, uzaktayd. Byle bir atladm, bir vardm, adamn stne dtm, adama dedim ki, niye kanmadn, Allah Allah... Herkes ayaktayd, inecekti, ben bir atladm, vapurcu, eeee ne yapyorsun, dedi. Sonra ne oldu Zilo? Sonraaaaaa? Sonra? imdi sana bir ey almak istesem ne istersin?

Alamazsn, ok pahal. Nedir, syle. Belki alrm. Ka para o saatlar. Kk bir saat.. 47 Bilmiyorum ama, o kadar pahal olmasa gerek. Hi okur yazarln var m? Okumam yok, ok gitmek istedim. Sabahleyin ne yersiniz evde? Sabahlar, onlar bana yedirmez ki... Onlar Sana ya... zeytin alr, ay yaparlar, zukumlanrlar, bana vermezler. Hi? Yok canm.. Babam bilmiyor, ben de korkumdan sylemiyorum. Sylesem ne, babam korkuyor o kandan. En ok sevdiin, yemek istediin,boyuna yemek istediin yemek ne? Yemek? En ok hangi yemei seviyorsun? Hepsiniiiiiiiii.. En ok, isteyip de yiyemediin? Kuru, pilav, yourt.. En ok, Allah ne verirse onu Seviyorum. Kuru fasulyeyi seviyor musun ok? Etli seviyorum. Etli kuru fasulye yle mi? Dner? Dner? Dner mi? Fasulye seviyorum, yourt, bir tie pilav. ocuk Brosunda ne yediklerini sordum. len yemek vermediklerini syledi. Dn yediniz ya, dedim. Dn verdiler, eskiden bir sabah bir de akam verdiklerini syledi. Eskiden ocuk okmu da, Hkmetin ok paras gidiyormu da, onun iin, o kadar ocua tkara Hkmetimiz her n yemek veremiyormu da, yazk. O kadar ok ocuk varm ki, vey annelerin dvd, bir tek Hkmet o kadar ocua nasl her n yemek bulsunmu, Vazk. Gene de ne yapp ediyor Hkmetimiz ocuklar a koymuyormu, yazk. Zilo buradan, bu ocuk Brosundan knca, brakmayp da ne yapacaklar, hi bir suu yok ki Zilonun, almlar istasyondan getirmiler buraya. Bir enayi grm, bu kz kam diye getirmi polise, sana ne lan, dnyay 48 sen mi dzelteceksin? Ka gndr ite burada Hkmetimizin ekmeini yiyor Zilo, yazk. te Zilo buradan knca, ok ok dnceleri var. Onu gizli olaraktan, kimseye sylemeyeceime sz verdirerekten bana syledi. Ben de hi bir yere yazmam da, kul olana da sylemem. Zflonun byk gizi bende kalacak sonuna kadar. nsan her eye, her gize haynlk edebilir de, kendine z gibi, yrei gibi gvenmi adama haynlk edemez. Bu kolay deildir. Ben de Zilonun byk gizlerini kimseciklere sylemem. Erkeklik ld m? Halbuki syletseydi kurduklarn yapacaklarn bana, ne gzel, ne tatl, ne i ac, ne gl, yapc kk istekler, macera hevesleriydi bunlar.. Neyse ne yapalm Zilo byle istedi, belki de beni denemek iin. Olsun, ne olursa olsun, ben onun gizini kimseciklere aa-mam. nk benim bildiimce, anladmca erkek kzdr Zilo. Onun gibisilere hele hi hi haynlk yaplamaz. imdi- gene onun konumalarn yazaym : Tek odada, Dolapderede tek bana bir oda yapmay m kuruyorsun, adam tek bana, hele ocuk da olur- sa, tek bana bir tek odada... Azck tuhaf deil mi kzm? nk daha evelden ben yle yapyordum. Ne yapyordun? Bir kere para biriktirdim, bir kk, ku yuvas var ya, onun kadar bir ev yaptm, yaptrdm, Kime yaptrdn? Bir adama, yle, tahtal, bir lamba aldm.. O evi, ku yuvasn nereye koydun? Dur, dur ama bak... Uzak, ok uzak bir yerdeydi, dur da azck nerede olduunu bulaym, unutuyorum, ok uzaaaaak... bir yerdeydi. Orann adn bilmiyorum yerini biliyorum ama. Nerede, hangi tarafta? Baya yle bir yerlerdeydi. Florya tarafnda m? Cibali kalelerinin orda.. En sonunda her szc ar, ikircikli, teker teker, stne basarak syledi. Cibali kalelerinin orada derken 49 kukuyla bana bakt. Aoaba inanacak mym, inanmayacak mym? nandm, yzmde hi bir inanszlk grmeyince, anlad. Buna o kadar sevindi ki, neredeyse boynuma sarlacakt. Belki en inanlmazna inanmtm. Zilo-nun dne inanmtm. Bu anlatt d myd, gerek miydi, ne olursa olsun, d olsa da ben onun dne gerek gibi inandm. Ben de onun ya d, ya gerek dn kafamda gzelletirip gerekletirdim. Bahe belki Floryadadr. Ama o Florya park var ya, onun be misli byklkte, on yirmi misli genilikte bir park. Parkn kuytusunda var ya, ite o kuytuda bir nar aac. Nar aac tepeden trnaa iek am. Nar aacnn nnde o ku yuvas gibi tahta ev kurulu. Nar aacnda arlar kaynayor. Nar aacn da yle halka gibi bir hanmelleri al kuatm. Aln sol ucunda yan yana tane telli

kavak yle salnp durur. Bunu ben kurdum, kurup Ziloya syledim, nce birden sevindi, gzleri lad, sonra birden olmaz, der gibi, kesinlikle olmaz, der gibi ban sallad. Beenmemiti bu nar aacn. Sonra ben ona, ku yuvas evini kurduu yer stne, trl yerler, aalar, biimler, deniz kylar syledim. Deil, deil, hi birisi deildi. Ama nasl bir yer, nasl bir yer olmalyd o ku yuvasnn yeri? Alnn krtrm, derin, arl, zor bir dnceye dalm, candan sarlmt. Uzun bir sre alnnn krkl almad, uzun bir sre gzlerini nne dikip, yle ta gibi kesilmi dnd kald. Birka kere yz lad bir eyler syleyecek oldu vazgeti. Ben ha-bire, ona yardm etmek iin, sular, yerler, aalar, kayalar, adalar, kular, tazlar... sylemee baladm. Beni dinliyor dinliyor sonra birden yzn buruturup burnunu kvryordu. Sonunda ben karmadm.. O da dnmekten vazgeip konumasn kald yerden srdrd, hi bir ey dnmemi gibi. Orda imdi, sonra sylerim orasn sana, nasl bir yerdi, yarn, bu gece bir iyice dneyim de, orda imdi bir yatak, bir yastk... stme. Bir de... bir deeee... bir deeeeeee... gece lambas. Evet. 50 O kadar... stme yorgan... vard. Tam yatan uza-a, kadar yaptm, yaptrdm yani yeri. O da ama ok kk, ierde byk. Neden yaptrdn onu? Orda yle tek kalmak iin... Hangi malzemeden? Byle tahta.. Sunta filan deil mi? ki tane de sandaliye, o kadar. Nereye koydun onlar? O evi nereye koydun, imdi dndn m? Adam koyduu yeri bilmez mi? Gene dnmee balad. Ben de yardm ettim ona. Kalenin stnde bir bahe iine mi yoksa. Cibali, Fener, oradaki kale, kaledeki bahe, yle mi? Kaledeki bahe bildii yerdi. Hep onu dnyordu. Ben ie baka yerleri katnca Zo epeyce dnd, sonra bulamaynca vazgeti, sonra ben kaleye dnnce bu alak gnll yerine raz oldu, gene sevindi. Belki geitirmek iin olacak: Byle bahe gibi bir yer, kale ama, yksek. Artistler filan geliyor oraya. Cibalinin oraya. Ne kadar kaldn orada? Yedi aaaa, yedi hafta filan kaldm. Sonra ne oldu? En sonunda ben de kalktm, dolatm, yle Emin-nnde yattm, Sirkecide yattm. Trenlerde yatnca da polis yakalad. Ev ne oldu sonra? Bir daha gittim tahtalar hep yle ykkt bir ey yoktu orada. Hep almlar deil mi eyalarn filan? Hinin.. Ben sonra Fenerde parkta da yattm.. Yazlar m? Yazn, kar, yamur hep yatardm. Hi... hi hayatmda hastaneye gitmedim ve hastalanmamtm. Hi imdiye kadar hastalanmadn m? 51 Hi. Hi Gihane parknda yatmadn m? Belki de yatmmdr. Senin san eskiden kvrck myd? Kvrckt, niye? ok siyaht senin san? ok siyaht, niye? Bir yerden belkit grdm ama, ka sene oluyor sen buraya geleli? Yirmi be yl oluyor. Ooooooo, daha ben annemin karnnda yokmuum. Yokmuun ya... Ben bir ocuu yle grdm de eskiden. Bana benziyordu deil mi? Uzun bir sessizlik oldu. Ben artk ona soru sormak, istemiyordum, o da gzlerini dikmi sorularm bekliyordu. Beni gzleriyle daha daha sormaa zorluyordu. Ona bir yarm saat soru sormayacak olsam, yalvaracak belki de bana. Bilmem, sorular, ya da bir ilgi houna m gitti, besbelli sormam istiyor ve bekliyor. Bakt ki ben sormayacam, sormak niyetinde de hi deilim, glerek kurnaz gene konumaa balad. Bak imdi ben... iki bin Ura, iki bin lira ne lazm, be yz lira olsun deil mi? Gene yeter. Ufak bir oda yaptracam.. Yaptrlmaz ki be kzm, be yz liraya bir oda. Kiraya tutabilirsin belki. Dur hele sen imdi. Bir de kk bir hela yapsn Bir yz lira. Bir de bir divan. Bir de yastk, yorgan, , gece lambas, tane de sandallye. yle istiyorum ben. yle yalnz tek oturmak istiyorum, canm... Tek bana? yle kendim..Kimseyle oturmak istemiyorsun? stemiyorum. Nerde olacak bu? Nerde olursa. Dolapdere mi? 52

uuu|aoc. Peki, ne yapalm, inallah olur. Ben ancak o paray nerde biriktiririm biliyor musun? genim bir yerim, saklayacak bir yerim var. Kalelerin orda topraklan kazyorum ben, ka kere para biriktirdim ama, yapamam, beceremem, beceremeyeceim zannettim, belkit de beceremeyecektim, belkit de becerirdim oma, bilmiyorum, yapsaydm belki imdiye kadar otururdum deil mi? Ait yz lira vard.. Nereden almtn? Onu almadm, ku yeminden hep sata sata her akam hep elli lira, on lira, otuz lira hep atardm, en sonunda en sonunda alt yz lira btnlettim, bir be yzlk verdi, bir be yzlk verdi, bir yzlk verdi. Onlar da, eeeeh, arkadalarma yedirdim. Yani yemek mi smarladn? yle bir ey... Kimdi arkadalarn? O terbiyesizlik yaptranlar, hani beni, takip etmilerdi ya, bodrumda... Anladm. Ama ben bilmiyordum onlarn yle yaptracan. nsanolu bilinmez ki, kim iyi kim ktdr deil mi? yiye benziyor, namuslu kzlara benziyorlard, ama ben gene hi bilmiyordum, onlarn yle olacan. stanbulun neresini biliyorsun Zilo, nerelerini seviyorsun? Nereyi biliyorum biliyor musun. Beylerbeyi bir, Tophane iki, Dolapdere , Florya drt, hayvanat bahesi be, Saraybumu yakn zaten.. En ok ocuklar nerede, ben ocuklar arasam nerelerde bulurum, hrsz ocuklar? Hrsz? Sirkecide trenin orada ara bak, hep dolu erkek ocuklar. Trende de yatyorlar. Senin gibi altnda m, yoksa vagonlarn iinde mi? inde yatyorlar. Ne zaman? Her zaman.. 53 Sen niye vagonlarn altnda yatyordun, imae oe- n it de? || Korkuyordum, vagonlarn altna saklanyordum, vagonlarn iinde yatarsam olanlar bana satarlard yaaaa, gene yle olurdu. Kz olmak zor, zor bu hayatta. Kz olmak her yerde zor. Oooooooh, erkekler ne iyi, vagonlarda scaaaak, yatyorlar. Ne yapacaksn oradaki ocuklar? Konuacam byle. Onlar parasz kalyorlar, araba ykyorlar, balklara yardm ediyorlar, a kalnca da birazck para alyorlar, ne yapsnlar, yazk. Konumamz burada bitti imdi. Ben baka ocuklarla konuacam syledim ya ona, bozuldu. Konumamam iin el altndan diller dkt. Yok o ocuklar iyi deillermi de, konumasn bilmezlermi de, hrszlk bile yapmasn bilmezlermi de, yankesiciler de hep zmire git-mimiler de, o ocuklarn kocaman baklar varm da, byle kocaman bir adam grnce hemen baklarlarm da, ben kendimi korumak, canm kurtarmak iin onlara bulamama!) imiim de, beni Zilo ok sevmi, o yzden de bama kt i gelmesin diye d kopuyormu da... Zilonun bir evi olacak, tek bana yaayacak orda, Dolapderede yaptracak o oday da. nk Dolapdere-nin insanlar iyi insanlar, koarmlar yardma, gece hem de gndz. ki elleri kanda da olsa, bir insann bana bir hal gelmesin, hemen koarlarm. stanbulda, oradan iyi, gzel ok yer varm ama, Dolapdere, amurlu olsa da bakaym. Zilo buradan kncaaaa, izme alacak, boyunlu bir kazaaaaaak, oraaaap, bir etek, bir de ayakkabm, bir kolye, kck... O yollardan alacak bunlar.. Bana gelecek, benim de param yokmu ki, gene de alacam di-yormuum, yle olunca da bana gelecekmi, ben de kk saati ona alverecekmiim. te o kadar. Birka gn sonra ocuk Brosuna uradm. Ziio gnderilmiti. Nereye gnderildiini, kime teslim edildiini, edileceini, biliyordum. 54 ocuk Brosunun azgn suratl Mdr : Bundan byle, dedi, emir aldk, siz ocuklarla tek banza konuamayacaksnz. Neden? Ben nedenini bilmem. Emir emirdir. Kim verdi bu emri? Mdr Bey, ok sert, dilim varmyor, yazk bir adam, hani o subaylar var ya, onlara benziyor duruu, sertlii. Tam ocuk brosu Temerkz Kamp Mdr olacak bir adam.

Tek szck: Yukardan. Mdr Bey, kim vermise bu emri, yanl. ocuklar benimle polisin yannda her eyi konumazlar ki... Kalar atk Mdr Bey, daha da sert: Bizimle nasl konuuyorlar? Diyecek bir sz yoktu. Ben de ocuk Brosunda ocuklarla konuamazdm, polis nezaretinde, yukardan gelen emir mucibince. Hay Allah, u gzelim ocuklarla konuurken, bir de Mdr! Haydi canm sen de! ocuk Brosunun ta gibi sert, gayetlen ocuk sever, insan sever grnl Mdryle uraacak deilim.. Bunlarn balan ne ki, tekiler baka trl olsunlar... ocuk mu yok Sirkecide, Beyolunda, surlarda, Sa-rayburnu maaralarnda, Harem iskelesinde, Moda burnunda, Kumkapida, Yenikapda, gecekondularda... Sayelerinde, kendilerinin dediklerine gre yalnz stanbulda yirmi binden fazla ocuk varm byle. Trkiyede yz binden fazla. stanbul Valisi bir toplantda elli bin diye aklad. Ayn toplantda baka bir yetkili, yz bin, dedi. Yalnz bir ey varsa benim bildiim, stanbulda bir kimsesiz ocuk ordusunun var olduudur. Sayn Mdr Beye, ocuk ynnden bir gereksinmem olmad, olmayacak. Varsn ocuklarn yaamlarn devlet srr gibi saklasn, sayn ocuk Brosu Mdr polis Hseyin Bey.. Bu tatsz tuzsuz ii brakaym da daha insanca, ari-moka olmayan kendi konumuza dneyim... imdi Zilo nerededir dersiniz, nerede? Ne olmutur 55 ona? Ben biliyorum belki, bilmem iin epeyi ousnm vu,. Banp bir sr giz, bir sr olanak verdi. O baka.,. Bir de ben, birtakm ipularndan giderek, bir yerlere varabilirim.. Galata kulesi hi aklnza gelmiyor mu? Orada plaklar var surun altndaki kalabalk caddede, Alageyk sokann oralarda.. Zilo, biliyor musunuz, orada plak dinlemee can atar. Orada, sabahtan akamlara kadar tatl plaklar alarlar. Zilo, hem kulenin dibinde devreye girip i grr, anlayn ite, hem de sevdii plaklar dinlemek iin yere, srtn kulenin duvarna verip oturur. Gzlerini yumar, aadan denizden vapurlarn ddk sesieri gelir, plaklarn her biri bir yerden seslenir. Zilo hangisini isterse, tekileri brakp onu dinler. Bu scaklarda en serin yer kulenin glgesi, kaya glgesi gibi serinceciktir. nsanlarn teri gelir aadan, esen yelle. ok hama! vardr kule dibinde. Zilo kule dibinde mutludur. Orada her bir derdini, vey anasn, tekmil ktlkleri unutur. Sonra Eyp Sultan.. Oras da gzeldir ki gzeldir. Orasna da baylr Zilo. Orada insanlar hep acmal acmal dolarlar. yilikli olmaa, iyiliksever olmaa, bir an, bir gn iin de olsa can atarlar. Tepeden trnaa iyik olmu, iyilie kesmi dolarlar Eyp Hazretlerinin camisi avlusunda. Gvercinlerin arasnda. Zilo buradan oooook, ok i karr. deyince hep kt eyler gelmesin aklnza. Zilo bir tane Kuran ald, o da o camide uyukayarak dua eden kadnn nnden. O yzden de camideki tekmil kadnlar sasaa babaa birbirine girdi. Bir daha Kuran almak m, Allah gstermesin. Belki bir daha tvbekar olmaz da, Kuran almaa da gerek kalmaz. Zilo Eypde gvercinlere, yem satar yem. Yem satacak yem. Hem de kendi adna, kendi tezgahnda. Oldu mu? Zilo, Eybn en ok, ine atsan yere dmez kalabalna baylyor, kalabalna. Zilo kalabala oldum olas baylr zaten. Bir de dua eden insanlara... nsann en gzeli dua ederkenki insandr. ocuk gibi olurlar o zaman insanlar. Bir de yal leylek var, o kocaman qs gibi narn kovuunda. narn kovuu bir byk bir byk oda kadar. Zilo, o topal leylein yerine geceleri orada yatsa ya--- Zil bana bir ey dedi ama, onu hi kimseye sylemem- yle istedi, sylenmiyecek bir ey yok ya burada, Zilo bana syleme, dedi. Sylesem ayp olmaz m? Sylemem sylemem, Zilonun bu yazdan ne haberi olacak ama, bana ne, sylemem, o yle stemedi mi? Bakn, Zilo var ya, o leylein yerine bu k, gz koyamaz m? Me diyorsunuz? Zilo, Emirgandaki iale bahesine de baylyor.. Bir da ha orada... Amaaaaan, vazgetim.. Bir ey daha var, haydi bunu da syleyim, Zilo, B-ykada var ya, Bykada, Zilo oraya hi gitmemitir. Zilo oraya... Oraya... Mahzun... Ben Mahzunu Sirkecide buldum yaaa! Zilo bunu duyarsa deliye dner. Mahzunla hi karlamam istemiyordu, neden acaba? Bykada-ya... Orada... Sylemem, sylemem, sylemem vallahi. Zilonun her eyini syleyim de garibi iyice kstnn deil mi? Yaam ona bir iyice, bir iyice zindan edin yle mi? Hava alrsnz. Zilonun dedii gibi, naniiiiiiiiiiiiiiiik. GECEYE YAMUR SELERKEN Gecenin saat yd, Floryada, denizin karsndaki czlkte yryordum, azgn bir lodos esiyordu denizden, tuzlu, sert, iyot kokan. Selviler topluluuna dndm, karart gittike koyulayordu. Ambarl yresinde tek tk klar ipsliyordu. Uakar iniyordu Yeilkye. Uzaktan, denizin stnden, klarn takyorlar, havaalannn stn bir dolanp, alana bir k seliyle iniyorlard, bouk, uzak, koygun uultularla. Geceyi, lodosu uzun klar deliyordu, uzak bir uultuyla gn tesinden gelen. Denizden pat-patlaryla motorlar, tm klarn yakm kocaman, donatlm yolcu gemileri geiyordu. Deniz baz baz, kimi yerleri klanan dz, serilmi, sonsuz bir tuhaf karanlkt, deniz dei! de baka biim bir karanlkt, dzle serilmi. somutlam. allar bacaklarm dalyordu, brtlenler, taflanlar <5ecede allardan uzun otlardan kelebekler savruluyor-tard bir tuhaf kular gibi. Elektrik direklerinin dibinden frt frt yarasalar, yani kaykanatlar geiyorlard, burnumun dibinden.

Kk koyaa dnce yel birden kesiliverdi, karanlk denizin sesi kesildi lodosun sesiyle birlikte. Motor patpatlar durdu, donanm k iindeki kocaman yolcu gemilerinin klar gzkmez oldu. Ilk bir hava yalad yzm, bedenimi, kokular geldi, bir ho yank, iek, ayr kokularna karm. tede ukurun kyicn58 daki aacn altndaki otlarn iinde klar grdm, sigara ateine benziyordu. Atebcekleri de olabilirdi. Iklar inceden bir yanyor, bir snyorlard. Koyaa, geceye, yamur mu deil mi, bir eyler i-selemee balad. Gece de koyulat, deniz yitmi olacak bu anda. Bir uak gmbryle indi Yeilkye. Arka arkoya sralanm yedi sekiz kpek nmden geti, sessiz. Aaca yaklanca fsltlar duymaa baladm, ipile-yen klar da sigara ateleriydi. Merhaba, dedim teden, yedi sekiz glge ayaa kalkt! birden, gecede, karanlkta sallandlar. Ses vermediler. Bir daha: Merhaba, dedim. Gene ses, bir ey yok. Baktm orada, yle kprdamadan duruyorlar. Birka adm sonra yanlarmdaydm. Merhaba arkadalar. yice belli olmulard. Karanlkta ocuk olduklar belliydi. Ne yapyorsunuz bu gece yars burada? Hi. Baka bir ses, fkeli, kaba, korkmu, meydan okumaa alan, kamaa hazrlanm, ikircikli: Sana ne. Hiii, sigara klarn grdm de, dolayordum da..s Br tanesi iyice yanma yaklat, ksa boyluydu, uzand iyice bana bakt. Ben bu abiyi tanyorum, dedi. Nereden tanyorsun? diye sordum. Buradan, dedi. Her gece burada dolarsn da... Dolarm, dedim. Ama senin ne iin var her gece burada? ocuk gld, ya da, gece, bana glyormu gibi geldi. Benim evim buras, bu aacn alt, her gece ben burada yatarm, sen de her gece buradan, nmden geersin. Bastonun da var. Bir gece sabaha kadar arkandan geldim, arkana bile dnp bakmadn? Neden arkamdan geldin? Ne olacak, ukurda uyku tutmad, bir sen varsn 59 uyank, yryorsun, canm konumaK sea. Neden gelmedin yleyse? Bilmem, utandm, korktum, karanlkt, sen de bir abuk yryordun, ta kampinglere kadar arkandan geldim, sen denizin kysna indin, orada yzn yudun, sonra gene abucak geriye dndn, ben karna dikildim, grrsn, diye, bana dedin getin, gene grmedin beni. ok dalgndn, dnyordun, ben gene arkana takldm Ba-smkye kadar arkandan geldim, sen bir apartmana girdin, ben de ukura geldim. Herhalde bu adamn da benim gibi derdi olacak, dedim. ok dzgn konuuyordu. Haydi aa, parka gidelim, dedim. Gidelim, dedi beni geceleri izleyen ocuk. Yola dtk Florya parkna geldik, koca kavak aacnn altndaki kanapelere oturduk, sigaralar tellendirdik, ben o sralar gene sigara iiyordum, bir ara bir sessizlik oldu. Her birinin yzn gryordum. Hepsinin yz de kavruktu. Salar, kalar kirpikleri toz kir iindeydi. Dudaklar atlamt. nn de giyitleri le gibi kiri, kokar, parampara, salkm saakt. Kimsiniz, dedim. ricesi, uzun boylu zayf, giyitleri de en dzgn olan, yalnz ayanda beyaz, arkasna baslm lastik bez bir ayakkab vard, dikleti, sesinde de korku vard, ama bu gece de bana diklemeye, kar koymaya, benimle kavga etmeye, dmeye hazr gibiydi. Biz biziz, dedi. Siz nesiniz? Beni izleyen, benim gece arkadam: Biz kimsesiz, kam, berdu ocuklarz, dedi. tekiler homurdandlar. Benim arkada en kkleriydi. On binde gsteriyordu ya, daha kk olabilirdi. Birisinin aya yalnd. Birer sigara daha verdim, sigarann stne srtlan gibi atldlar, ta cierlerine kadar snmyorlard sigaray. Hepiniz mi? 60 Hepimiz, diye grledi benimle kavga karmak isteyen ocuk. Sesinde belal, apak bir dmanlk vard bana kar. Bir tanesi: Polis deilsin ya, dedi. Benim kk arkada beni hemen savunmaya geti. Ahmak adam, dedi, hi abi gibi polis olur mu, polis hi byle sabahlara kadar deniz kysnda yrr mu? Yrr, dedi teki inatla. tekiler sustular. Tuzlaym da kokma. Sen kokma, tabii polis. Bizi aryordu.

Hi de sizi aramyordum. Arayp da ne yapacam sizi. Doru, dedi en utaki ocuk. Kim arayacak bizi. Arayp da ne yapacaklar bizi. Sustular. Hep buralarda m yatarsnz? Sermet kayklarn iinde yatar, balkdr o. Ben balkym, dedi ak ayakkabls. Biz hep sarkanat tutarz. Tekir de tutarz. Bizim usta bu denizin en yi ustasdr. Ben buradaki btn balklar bilirim, kim senin ustan? Uzun bir sessizlik oldu. Sonunda uzun olan edemedi : Ali, dedi. Buralarda Ali adnda bir balk yoktu. Kumkapdan gelenler arasnda da yoktu Ali adnda bir balk. Dndm, uzun yllardan bu yana Haliten de Ali adnda bir balk gelmemiti buraya. Bozmadm. teki steledi, korkuyla. yle bir balk ki... tane motoru var, Nuri Reis var yq, burada herkes Nuri Reisi bir ey sanyor, halbuki Ali Reis, yaaa, Ali Reis, Reis derler benim ustama. Ustam bana ok para verir, kocaman bir tayfa kadar pay verir her balk dn, koca bir tayfa kadar.. Ben buralarda ne mi yapyorum. Ben maceray, bir de u Erturulu seve61 rim. Eski arkadamdr. Alt yldr arkadaz. Yoksa ben, ustann evinde yatarm. Sabaha kadar orada, parkn kanapelerinde yanyana oturup sigara itik. stmze i yad. Gn dodu, gnn ucu yzlerimizi yalad. Hepsinin yz sapsaryd. Gittike dost olduk. Hepsi hapisane grmt aa yukar. Hepsi hrszlk yapmt. Hepsi esrar imiti. kisi yankesiciydi. Kendi deyimlerince ilerinde bir tane saf, aylak yoktu. Hepsi kurnazd. Birka baback iine girmi baar salamt. Bir tanesi Pire Memedi bile tanmt. tekini Pire Memet yetitirmiti. Pire Memet olmasaym bu kurnazlk yollarna dmeyecekmi. Her eyi, yaptklar btn hrszlklar, yankesicilikleri, btn kirli ileri, esrar kaaklklarn, sigara satclklarn, kumarbazlklarn, zamparalklarn, her eyi akan bir sel gibi, bana ak ak anlatyorlard. Hayallerini, yalanlarn, kendi kendilerini kandrlarn bana ak ak anlattlar. Onlar anlattka ben akna dnyordum. Neye uramtm, bam dnyordu. Yattklar yerleri, aa kovuklarn, maaralar, vapur bacalarnn altlarn, surlar, kamping evlerini, vagonlar, kpr altlarn, ykk evleri, yangn yerlerini, yar ykk evleri, orman, her bir eyi, yeri sylyorlard. ocuklar burada Meneke, Florya, Yeilky, enlik-ky yrelerinde bir hafta kadar kaldlar. Her gece ortalktan el ayak ekilince onlarla bulutuk, bir parkta, ormanda, plajda, bir aa dibinde. Konutuk, dertletik. Bir ketesinde de kafay ektik. Hepsi usta birer kafa ekiciydi. Bir tanesi bana esrar teklif etti. Bir yerlerden bir crnak bulmutu. Ben esrar ekmeyince o da vazgeti. Bu gecelerde bana ttn yaamlarn anlattlar. Yaamlarn, maceralarn anlatmak holarna gidiyordu, besbelli.. Comadan, bir dze, olaan olaan anlatyorlard. Bana birden gvenmilerdi. Gvenmiler miydi? Bana her bir eylerini, en gizli yerlerine kadar anlatmamlar myd, artk ocuklar stne ahkam kesebilir62 dim, kim, kim, kim benim kadar bu ocuklar dinlemi, kim kim benim kadar bu ocuklarla uram, kim kim onlarla bu kadar har neir olabilmiti, kim! Artk ocuklar tanyordum. Buyurun sayn baylar, bilim adamlar, yazarlar, eletirmenler... Kim, kim, kim benim kadar...? ... balarna gelen her bir felaketi doal kabul ederek... Evet efendim, doal kabul ediyorlar. Onlar iin yalan da doaldr. O da oyunun kurallar iindedir. Bu ocuklar srnyorlar, a kalyorlar, her trl kulianHyor-lar, bunlarn da, btn bunlarn da bilincine vanyor-lar, ama yaamlarndan, iine dtkleri beladan bir trl de kurtulmak istemiyorlar. Bu ocuklar mutludurlar. ok ok mutludurlar. Bozulmulardr. Maceralarna almlardr. Maceray, pislii seviyorlardr. Kurtulmann kycna varanlar, uzanan yardm ellerini sryorlar, nimetleri tepiyorlar, hemen eski yaamlarna, pisliklerine, serseriliklerine gerisin geri dnyorlar. Bir by olacak, vazgeilmeyen bir ey olacak yaamlarnda ki, bu yaama katlansnlar. Byleniyorlar efendim, yaam- la byleniyorlar. Bu yaam seviyorlar efendim, seviyor- lar. ok ok baylyorlar yaamlarna. Serazat, hr Bir korkun oyundur yaamlar. Bu korkun oyunlarnda bir by vardr, deil mi Efeeeeeem? Bylendiklerini, bu byl yaamdan baka bir yaam da yapamayacaklarn da biliyorlar. Bir bynn sarholuu iindeler. Uramak, bu ocuklar kurtarmaa almak booooo. Nice hayr-sever bu ocuklar kurtarma yolunda hayatn tketti, servetini, varn tketti. Bo, bo, bo ura bo, bu byl kiilerle uramak, bo! ou iyi niyetle bu yaamlarndan ayrlmlar, evlatlk olmular, cici Beyler gibi giyindirilmi kuandrlmlar, bunlar o yaama dayanamayp efendim, gerisin geri eski yaamlarna, kirlerine, pisliklerine geri dnmlerdir, geri! Yaaaa, insafszlk olur, soyut bir kavramdr bylenmek laf. Tuzu kuru insanlarn laf da olabilir, deil mi efendim, ama bir ey yok mu bu yaamda bunlar eken, byleyen,

bunlar vazgeirme-yen? Bylendiklerini apak sylemiyorlar m, duymadk m efendim, kulaklarmzla duymadk m? Floryada gece, 63 deniz kys, hafif esen bahar, bahar meltemi, ne gzel deil mi? Sivasl ocuk bu gzel baharda iemik kokuyordu. Kokusu bu gzel bahar havasna karp burnumuzun direini krmyor mu, olsun, krsn, bu iemik byldr, vazgeilmezdir. Hayalleri, mitleri, bylenmeleri hep apakt... Ama bu hayata, ayaza, ka, kire, pislie, ocya, polis hakaretine bylenmilerdi... Onlar her gn her gn sopaya eken, Sirkeci istasyonundaki zalim poli sin dayana bylenmilerdi. Bylenmilerdi bunlar efendim. Bozulmular. Vazgemezler bylerinden.. Gl insanlardr bunlar, gl, zayf, zavall, saf, kurnaz. nsanlk gibi insanlardr bunlar... Yankesiciliklerinde, adam ldrmelerinde, adam ldrmelerinde bile... Bunlar adam dq ldrrler. Esrar da ierler, kaaklk da yaparlar... Bunlarn rzna da geerler koskocaman odamar,. ok ocuk, ok ocuk bu yaamdan ekip alnmak istendi ama, olmad. Bunlar bitmiler, tkenmiler,. Bunlar byledirler, budurlar. iflah olmazlar. Burada Sirkeci garnda, Harem isketesinde, Beyolunda, surlarda, Kumkapda, Yenikapda balarlar, mrlerini de burada bitirirler. Toplum bunlar-sz olmaz. ocuklarn bu davranlarna ad koyamayz. lerinde bir ktlk ylan var desek, bilime aykr kaar.. lerindeki eytan? Bunlar herhangi bir biimde kurtarmaa almak ham hayaldir. Ne deyim, Allah belanz versin. Bana gelince, ay, aydan da daha ok bu ocuklarn yaamlarna kartm. Onlarla dost oldum. Bana ok gvendiler. steseydim onlarla birlikte arpacla, s-dle, tufacla kabilirdim. Bu yatan sonra artk bana yakmaz, deil mi? Bunu ocuklara syledim, kimi gld, kimi ciddiye ald, kimi de anlayl davrand. Onlara karamayacamn zntsndeydim. Dehet, canl, hareketli bir yaamlar vard. Bakaldrmalard. Belki onlar insanln iindeki bakaldrmaydlar. Sevinlerini yi-tirmiyorlard. stanbul ehri an be an deiiyordu. nsanlar da deiiyordu stanbul ehrinin... Anadolunun ok yoksul y64 reterinden stanbula, stanbulun ok yoksul semtlerinden Sirkeciye ocuklar akyorlard, yzlerce binlerce... Yankesici, tufac oluyorlard. S, dpedz hrsz, kaak oluyorlard... Canlarn dilerine takmlar bir lokma ekmein ardnda kouyorlard, bileniyorlard yaama karn... Doludizgin gidiyorlard stanbul ehrinde... Pisliin, yoksulluun, acmaszln bataklna saplanmlar debeleniyorlard. Sirkecide alktan, hastalklardan lyorlard. Eminnndeki vapur iskelelerinde ka tane donup lenin yerini, yani donduklar yerleri gsterdiler bana. Buzlu kar-j gnlerde sndklar tavan aralarnda, dolap stlerinde souktan kaskat kesilmilerdi. Korsanlar, naml yankesiciler, hrszlar bunlardan kyordu. Hapisaneteri bunlar doiduruyorlard, dolduracaklard. imdi onlar iinn hrszlk acl bir oyundu. Adam ldrmek, rza gemek, yankesicilik, kaaklk, rzlarna geilmesi bir tuhaf, acl, belal birer oyundu. Acmasz, korkun. Ve bu korkunluun onlar farkndaydlar. Bu korkun oyunun iinden ne yapsalar da kamayacaklarn biliyorlard. Bunun da bilincindeydiler. Yaamlar bunu onlara retmiti. Onlara bu yaamdan kurtulup kurtulamayacaklarn soruyordum. Bu doal olmayan korkun yaamdan, ne yaplrsa yaplsn kurtulamayacaklarn byk bir inanla bana sylyorlard. ocuklar stne alan en gereki bir bilim adamndan, yazardan daha gerekiydiler. Dtkleri yerin kurun geirmez bir gece olduunu bir iyice biliyorlard. Ne kadar kar yol gsterdim-se de, onlar bu yollardan kurtulabileceklerine inandra-madm. Sigara iiyorlar, esrar ekiyorlar, kaak amcalarn, abilerin sigaralarn stanbul ehrinde satyorlard. stanbul ehrini, yaam avularnn ii kadar biliyorlard. Sigara kaakl onlar iin en olaan kazant. Yankesicilik de yle, hrszlk da yle... Az byynce otomobil alacaklard, yol kesecek, banka soyacaklard... Bunlar iin her yol olaand. Ta ocukluklarndan balamlard bu olaan ilere... Olgunlam, anlayl ocuklard. lerinde birka da 65 ahmana rastladm, alacak ey, atm. Ekimlerde, Kasmlarda, yani ku tutma, azat buzat zaman, bu ocuklar Florya dzlne de geliyorlard. imdi artk bir iyice ansyorum. Alarn kuruyor kular yakalyorlard. lerinden birisini geenlerde iyice tandm, o da beni tand. Ku tuttuu yeri biliyorum, o da benim dolamalarm, ocuklarla konumalarm biliyor. Birka kere de konumuuz. . Aralarna girmitim. Her birisinin bir maceras vard. Maceras olmayanlar da kendilerine birer macera uydurmulard. Szn ksas bo adamlar deillerdi bunlar. Hepsini, hepsini tanmalydm ocuklarn. Kendilerine yaknlk, dostluk gsterenlere dostluk, yaknlk gsteriyorlard. Daha candan, daha insanca, daha yalansz. Byle bir ay deil, birka ay deil, yllarca onlarla uramak isterdim. Oyunlar, insanlklar, dostluklar beni byledi. Byle yaz yazmak iin deil, bir ey yapmak iin deil, salt onlar, onlarla birlikte dnyay yaamak iin. ocuklarla yle sanyorum ki ilikilerim srecek. Ne onlar, ne de ben birbirimizden kopmayacaz. Evvelsi gn Sirkecide Soroya : Artk rportaj bitti, dedim. Bir daha demek ki seni hi gremeyeceiz, diye , zld Soro. Greceiz Soro karde, dedim. Soro sevindi. Greceiz Soro karde.

Dn de mektup aldm Eroldan. Samalclardan, tutukevinden yazyor. erde okula gidiyormu. nmzdeki ayn 29. gn durumaya kyorum saat 10'da diyor. Hangi mahkemede, yazmyor. Ayn 29'unda Adliye sarayna gitmeliyim, Erolu bulmalym, neden, niin gene ieri dm bakaym. Ne syleyecek, ne konuacak sayn yarglara kar, sayn yarglar Erola nasl davranacaklar bakalm, onu da reneceiz. ocuklarla Sirkecide, Haremde, trenlerde, vapurlarda, Kumkapda, Yenikapda, Beyolunda, sebze halinde. Yeni Cami nnde tantm, bulutum, arkadalk ettim. 66, ocuk Brosunda da grdm onlar, orada da konutum, dost, arkada oldum onlarla. Tandm ocuklar arkadaiarn tantrdlar bana. Onlar da arkadalarn. Yaamla-rn anlatmak istemeyenlere, saklayanlara arkadalarnn yaamlarn anlattrdm. Arkadalarnn yaamlarnda kendi yaamlarn anlatyorlard ak ak. ocuklarla konumalarm banda alyordum. Biraz sOnra seslerini aldm unutuyorlard. ounun sese falan aldrd da yoktu. imdi elimde saatlerce sren konumalar var. Bu konumalar yaynlasam olduklar gibi, imdiden birka kitap eder. ocuklar az da olsa yaadm. Bandlar dinlemeyi gereksineceimi de hi sanmyorum. Bu yaz dizimde ocuklarn adlarn yazmayacam. Her ocua yeni bir ad taktm. Adlarn ounu da onlarla birlikte taktm. Bizim gneyden bir ocua uzun.uzun ad aradk, sonunda ocuk: Benim adm Garip olsun, de-, di. Gneyli ocuun ad bu yaz dizisinde Garip olacak, eer onun yaamn yazarsam... imdi size Kayann yksn anlatacam. Kaya adn ona ben taktm. Kayayla birlikte taksaydk adn, kim-bilir kendisine ne gzel bir ad bulurdu. zledii, beendii, sevdii gzel bir ad. 67 ZRAFAYI VURSALAR Bunun adn ne koyalm, bu yirmi yanda, urada Mevlanakapdaki halde uyuyan? Eline ne geerse tatl tatsz demeyen, oburluunu rtmek iin bir eit bur-tuuyla, herkesle birlikte elenen bir delikanlnn adn ne koyalm? Ona yakan bir ad aradm aradm bulamadm. Bir de, diyeceksiniz, ille de yakan ad m gerek bu arkadalara, alkanlk, yaz yazmak, insanlara yaz yazar, hikaye kurarken, yakan ad bulmak bizim ezeli huyumuz-dur. lle de bulduumuz ad bu adama yakmal. Bu bizim yz on kiloluk ocuun ad, z ad vallahi de billahi de kendine ok yakyor. Bu daha adn koymadm arkada ille de rportajda adnn gemesini, maceralarn olduu gibi adyla sanyla yazmam istedi. Ben, diyordu, bundan sonra adam olup da... Ah, bir askere alsalar da askere gidebilsem.. Aaaaaaah, baka bir ey istemem. Bir parka giymiti. imdi aklmda deil, belki pantolonu da bir asker pantolonuydu. Ortalk ok scak, diyordu, aaah bir gmlek olsa. Sanrm kaln, klk bir kazak vard srtnda. Tertemiz. Katlar serip stnde yatyormu Mevlanakapdaki halde. Daha arkadayla. Haaaa, adna ne diyecektik... bu iman, sevimli, cingz, iyi yrekli oouun adn ne koyalm. Ben Halil adn severim, azck yumak, tatl, alayc, daha da ok tatl 68 tatl glen, ok gn grm bir adamn adn anstyor, byle bir adamn ad olmal bu ad. Ama bu ada ehirlerde byle adlar koymuyorlar ki ocuklara. Her an moda adlar vardr. Bizim iman kardein de ad o bir an moda adlarndan birisi. yle Ahmet, Memet, Osman gibi halk adlar olur mu, yleeeee, gzel, trk gibi ince adlar olmal.. Kaya da deil, olmaz, o baka bir an addr. Bir de bana bir ho geliyor bu ad, yani bizim bu ok iman arkada iin. Dur hele bulacam, bakn hele buldum. Ouz, diyelim bu arkadan adna. nann Ouz adn syleseydim severdi bu ad iman arkada. Yakt bu ad ona. Askeri parkasna, askere gitmek iin can atmasna yakt. Ona asksri bir ad bulmak iktiza etmez mi, Noyan gibi, Bozkurt, Savaer gibi. yle bir ad? Yok canm, bylesi adlar da yakmaz arkadaa, sert... Sert adlar, onun parkasna, askercilik hayranlna karn yakmyor. Ouz iyi, onda bir yumaklk var. nsanca bir ey var Ouzda. Niye adlar bize byle gelir? Adlarn da huyu mu var? Biz mi yoksa adlara huy yaratyoruz? Bir insandan, bir dost adndan, bir nlden, adlar gzelleiyor ir-kinleiyor, yumuyo sertleiyorlar belki. Kimbilir. uras bir gerek ki, adlar insanoluna insan huyu stne ok eyler sylerler, kendi szsel huylar olmasa da... nsanla btnleir bir olurlar adlar zamanla. Baz insanlara da baz adlar hi mi hi yakmaz. Bir mr boyunca adlarn takldklar ok insanla alay ettikleri de olur. Kimilerinin adlar stlerinde bol giyitlermi gibi akar durur. Neyse bu ad sorununu iyice uzattk.. Ouz, Ouz.. Bizim iman arkadaa ad mbarek ola. Gene de iimde bir dert var, ya arkada bu Ouz adn beenmeyip de veryansn ederse bana? Eder o eder, o, vle ok kzanlardan birisi. fkeli, grm geirmiliine bakmayn, fkeli bir adam Ouz. Ya benim admn suyu mu kt, derse?.. Neyim var da neyimi saklyorsun be arkada, bende saklanacak ne kald derse, ben ne derim? Ne derim, ne derim? Anan var arkada, derim, sana yle bir ahm ahm bak-madysa anadr, yrei szlamaz m, derim. Belki de szlamaz. nsandan her ey beklenir, iyilik de ktlk de. deilmi? Ama gene de ben bilmediim grmediim bir insann z adn yazamam. Olunu byle srndren bir insana, olana yoksa ya, bu i nasl nasl koyar ona, deil mi? Ouz, adn deitirdiimden dolay benim kusuruma bakmaz inallah.. O, yle iyi bir ocuk geldi ki bana, beni anlar anlar. Adn yazacam da ne olacak? Eypte bir hane. Baba vapurlarda mac, ana da o zamanlar ev kadn. Eypteki evi dnelim mi, niin dnelim, tutturamayz ki dnerek bir evi. Sorduum ocuklar bile kendi evlerini anlatamyorlar. Birka ocua evlerini

anlattrdm, sonra da gittim o evleri grdm. ocuun anlatt baka, benim grdm ev bakayd. Birisi hele Mecidiyekyde kap komumdu. O, evi anlatrken ben onun anlatt o evi gzmn nne getirdim, hi de yle deildi. ocuk mahalleyi bile bakalatrmt. Dokuz yl oturduum mahalleyi bana bambaka anlatyordu. Ben mi yanlm, diye gittim Mecidiyekydeki evi buldum. Hi de anlatt gibi deildi. Sordum, bu onlarn evi mi, onlarn eviydi. nk bu ocuun evinin bandan geen olay Mecidiyekyde duymayan bilmeyen yoktu. Evler ocuklukta bambaka oluyor. sterseniz, gene de Ouzlarn evini, Ouzun yardmyla anlatmaa alaym. Bir ahap ev, bir yan ykk. Bu bir yan, pencerelerinin ounun cam yerine teneke, tahta aklm bir ev. Evde iki aile daha oturuyor. Her gn ocuklar kavga ediyor, bu Eyp mahallesinin uzak amurlu sokaklarnda, amurlu, kirli, lam sularndan vck vck ev aralarnda. Evin dam da akmyor mu size! Her yamurda karda evin iinde leenler, taslar, sahanlar, sra sra kapkacak, tp tp... Sabaha kadar uyutmaz, baz yasta, baz insann burnuna, yzne. Sabahleyin bir uyanmsn ki kaskatsn, yatak pslak, su iinde, isli, sar bir su her yan doldurmu, zehir yeili bir ac, umutsuzluk, karamsarlk evin ii.. Daha anlataym m? Yok yok, sanrm ki her ey anlald. Sonra babam iten kt. O zamanlar maclar ok az para alyorlarm. Niye kt baban iten? karmlar, kendi kafaszlna. Yz elli lira aylk 70/ alyormu. Ondan sonra sabahleyin iten ktktan sonra akamlara kadar kahvede oyun oynard, geceleyin saat te drtte eve gelirdi. Kumarcyd daha dorusu. Sonra bir gn ekti Adanaya gitti. Annemin de kafas kzd evi satt. Sonra ayrlmlar biribirinden. Ben ufaktm. Beni vermiler bir yurda. Adapazar yurduna, annem duymu beni oraya verdiini. Gelmi beni ordan alm annem. Sonra annemlen beraber kaldk hep ufak yatan beri. Annemle beraber kaldk, sonra annem evlendi. vey babamdan bir kz ocuu oldu. Babam ondan sonra, onun babas lnce, beni tabii yurda verdi annem. Ankarada kendisi katiplik yapyordu, otel katiplii. Yaramazlk yaptn diye beni yurda verdi. Yurtta ite, ikinci snfa gelmitim, orda drd bei okudum. Ondan sonra o yurttan kardlar beni. Sonra bak Ouz, baban iten kt? kt. Yz elli lira alyordu, deil mi? Yz elli lira alyordu, tamam. isiz kald, isiz kalyordu, isiz kalnca evde neler oldu? Baka kardein oldu mu? Olmad, en ufaklar bendim ama evde. Byk kardelerin var m baka? Yok. Tek ocuk sen misin? Baka ocuu yok mu annenin? vey babamdan var, kzkardeim. Baka, vey annenden? vey annemden de var bir tane. Nerde imdi o? O da stanbulda. Ne yapyor imdi o? Okula gidiyor, beinci snf okuyor. Baban annenden ayrldktan sonra evlendii kadndan olan kardein, deil mi Ouz? Evet. Baban iten kt? Ondan sonrasn anlat bakalm. Ondan sonra, babam iten ktktan sonra eve pa71 mtmmm ra getirmedi, kavga ettiler anamla babam. Babam kumar oynad boyuna. Bir gn eve rlplak geldi, orasn elleriyle kapatarak. Ceketini, ayakkabsn, pantolonunu, her eyini kumarda kaybetmi. Anam da kznca evi satt tabii o zaman. Baban evi mi satt? Annem satt evi. Ev annemindi. Babamn hi bir eyi yoktu. Belki babam kumara verir, diye satt evi. Annem satnca evi tabii babam da ayrld, ondan sonra baka bir kadnla evlendi. Biz.tabii kaldk sokaklarda. Evin paras ne oldu? Ev kendimizindi sattk. Peki paras ne oldu? Evin parasn yol paras yaptk. imdi evin ne mene bir ev olduu anlalyor, deil mi? Ondan sonra ordan burdan altk. Aradk i aradk. Evin paras yle i aramada... Ne bileyim ben ite, sokakta kaldk. Ondan sonra annem i bulunca beni okula yazdrd. Hangi okula yazdrd seni annen? Ulus lkokuluna. Ankarada. Btn bu iler Ankarada m oluyor. Evi satp yol paras yapp Ankaraya gittik. Ankarada... Orda i mi buldu anan? Orda otel katiplii bulunca, orda beni okula verdi.

Otel katibi? Otel katibi.. Hangi otelde? Tuna Palasta. Tuna Palasta katiplik yapyordu. Annem beni orada bir kadna verdi bakmak iin. Ben yaramazlk yapyorum diye kadn her gn beni ayamdan asyordu tavana. Ters balyordu beni. Yok canm! Ondan sonra ben katm ordan, annem beni bir daha gtrd oraya. Dedi bir daha kama dverim. Ko yandaydn? 72 pma yirmi. O zaman ka yandaydn? Yedi yandaydm.. Yedi yanda ha? Okula gitmiyor muydun o zaman? Yooooo, ben okula gidiyordum. Orda gelip yatyordum. Yani onlar bakyorlard sana? Onlar bakyordu, annem para veriyordu onlara. Ondan sonra ben gene orada aslmaktan iyice bkp kanca, annem bu sefer beni retmenime sylemi, bunu bLr yurda atalm. retmenim bana dedi, gel gezmee gideceiz. Otobse bindik. Yeldeirmeni Atatrk Yetitirme Yurdu var, oraya gelince bana, sen burada bekle, dedi, ben imdi geleceim, dedi, ben bekledim, baktm ne gelen var, ne giden. Bekledim... Bekledim... Aradan, aradan, aradan... Drt be sene geti baktm ki ne gelen var ne giden. Kimse gelmiyor bana. Nerede, bu yurt Keirende mi? Yok yok, Kadkyde. Ankaradan otobsle Kadkye geldik ya... Sonra be sene olunca annem geldi. Devaml ondan sonra gelmee balad. Sonra Tekirdana git-mi annem bir adamla. Annem onun amarlarn ykyor, odam da ona bakyormu. Ondan sonra annem tatile, on be gn izine ald beni. Annemin amarn ykad, bakt adam da sarho biri. Bana bard adam, kovdu adam beni. Ondan sonra gene bu yurda geldim. Burda ie girince, beni okula da gndermediler. Kaa kadar okudun? Bei bitirdin mi? Bei bitirdim. Evet, sonra? Bei bitirince ben bu yurda geldim ben, okula gideceimi zannettim kendimi. Sonra beni ie gnderdiler okula deil. Bir ay altm baka yerde, ondan sonra kunduracya verdiler. Usta ikicinin biriydi, arapyd, bana haftaln, korkma, dedi bana, ben senin haftaln veririm, dedi. Cumartesi olunca ben bekledim param alacam diye, o bana bekle, dedi balk alaym da geleyim. Bert de bekledim kede. Bir baktm kayor, ben arkasndan 73 bardm aladm, param vermedi, ben ae Dr aana gu-medim oralara. almadm da... Ondan sonra bir ara gazete sattm Caalolunda. Bir ara gazete satarken oralarda, bir arkadam vard yurttayken, ona verdim gazeteleri sen gtr sat, sonra paralan bana verirsin, o ald btn gazeteleri ald, kat. Tabii nfus kadm gazetede kald. Paray vermeyince nfus kadn verir mi hi gazete. Ben baka bir yerde altm, bir ay m iki ay m bilmiyorum imdi, kazandm paray gazeteye verdim, onlar da bana nfus czdanm verdiler. Ondan sonra yurda gelince hoca dvd beni niye almyorsun, diye. Buraya yani Mevlanakap Yetitirme Yurduna, yie mi? Buraya ve bu Mevlanakap yurdunda. nsan bo gezince ok fena oluyor. Mevlanakap, orada, surlarn dnda, mezarlklarn arasndan amurlu bir sokak gider batya doru. O sokan sol banda eski bir yap vardr. Oras eskiden Mevlevihane imi. Geni bir avlusu, amur iinde, kirli eski, dklm duvarlar... Nakl, byk tavanlar eski, yaldzlar dklm. Buras Mevlevihane iken kimbilir ne kadar gzel, ne kadar bakmlym. Bir harabe imdi ve ksz, kimsesiz ocuklar bu mezbelede yetitiriliyorlar szmo-na. Burada, bu mezbelelikte Ortaokula, Liseye, niversiteye giden ocuklar var. Bir de, kimsesiz, okula gitmeyen ocuklar on sekiz yana kadar burada barndrlyorlar. imdi sanrsam iki yze yakn ocuk var burada. Okula gitmeyen ocuklara buradaki retmenler raklk buluyorlar stanbulda. retmenler ne yapsnlar, canlarn dilerine takmlar, bu kt koullar altnda yardmc oluyorlar kimsesiz ocuklara. rak ocuklarn yaamlar birer macera. retmen Glabi Beyle bir gn ocuklarn raklk yaptklar yerleri teker teker dolatk. retmenler, retmen gibi, baba gibi davranyorlar ya ocuklara, koullarn stesinden gelemiyorlar ki... ocuklarla konuunca bu raklk iinin ne bela i olduunu anladm. Gene de baz ocuklar bu raklkta sonuna kadar diretiyorlar. Bir gn bu raklk iini de ele almak gerekecek. im74 di ucunaan aa olsa rakln ne olduunu gryoruz. Kunduracnn Ouza yapt... Daha neler neler yapmyorlar raklkta bu kimsesiz ocuklara. Kimsesiz olduklarn biliyorlar ya, vur abalya. Bir baktm ki buraya kamyonlar geliyor gidiyor. Bir baktm ki meerse buras karpuz, kavun, sebze haliymi. Buna sevindim ite. te orada, hal, burnumuzun dibinde. Ben gittim hale, bana dediler ki, kamyon atar msn, ben de atarm, dedim. Kamyonlar nerden geliyor anam? Adanadan. imdi burada, u sokan teki yanndaki halde mi alyorsun?

Yaa, burada alyorum, ondan sonra karpuz ykl kamyonlar gelince ben de kotum yardm ederim diye, beni kamyona ardlar, yardm ettim, kamyondaki karpuzlar bitince bana yirmi lira verdiler, ben de ok sevindim. Yani karpuz mu boaltyordun? Karpuzlar kamyonun iinden alp adamlara atyordum, adamlar karpuzlar havada kapyorlar oraya, alana bek yapyordular. Ondan sonra beni sevdiler sergiye beni aylk olarak aldlar. Bana, dediler, bin iki yz lira aylk vereceiz sann. c ay be ay, belki de bir yl altm, sene ^onunda bir Kuru alanadm. Beni nasl olsa tanyorlard yurtta, yurttaki hocalara, ocuklara karpuz gtryordum. Gtrrm tabii, yurt benim evim deil mi? Bana para vermediler. Peki, yurttaki hocalara sylemedin mi sana para vermediklerini? Hoealara syledim, o zaman burada ......... Bey vard, onlan kavga ettik.......... Bey de kzd, bana, senin yan doldu, dedi. Beni yurttan kard. Ondan sonra ben de altm iin halde, halde kaldm yle. Daha haldesin, ne yapyorsun halde, burda? Burda, halde, karpuz, kn portakal... Portakal bitti mi, ay da boum. (Nerc'e yatp kalkyorsun? 75 Halde.. Ouz, sen bana bandan geen en belal, o gnden bu yana, en ilgin olay syler misin, yoksa byle belirli bir olay yok mu? Bana en ok koyan olay var ya, beni yurttan attlar, kalacak bir yerim yoktu sefil kaldm, yatacak bir yerim yoktu, ilknce aladm eve almadlar beni. Babam bir taraftan, annem bir taraftan... Niye seni eve almyordular? Bir hastalm vard, iiyordum, burdayken de, yani yurttayken de iiyordum, hl da iiyorum geceleri, ok fena, ok fena kokuyor. Eve gittim, annem, dedi, iiyorsun olum, dedi, ben hasta kadnm, dedi, annem zaten ok iman bir kadn. iyordum geceleri ama, gene annem evde yatryordu beni, evi yakarsn, dedi. nk ben ok sigara ierim, geceleri kaikp sigara ierim, te kalkp, drtte, bete kalkp sigara ierim. Cok sigara iince beni eve almad. Halde de kavga edince, oradan da kovdular beni. Ben de amcamlara gittim. Niye kavga ettin halde, anlatr msn? Valiaha bir dava oldu. Nedir o dava? ocuklar hrszlk yaptlar. Hangi ocuklar? Halde birka tane arkada vard. Tabii Yugoslavyal. Onlar hrszlk yaptlar. Onlar hrszlk yaptlar... Onlar hrszlk yapnca... Ka yalarndayd o ocuklar? On iki, on drt yalarnda. Onlar hrszlk yapnca beni de onlardan sandlar. Ben tabii korkup amcamlarn yanna katm, amcamlarn orada iki ay kadar yattm. ki ayda bir gn baktm ki, ite bir gece iemiim, iememek iin ne kadar alyordum, ama ne kadar, uyumuyordum bile. Ama bir gece tutamamm kendimi, iemiim. Beni evden kovdular, dediler ki biz senin gibi iemikli bir olann amarn falan ykayamayz. Bu sefer aladm gene hale geldim, artk, dedim, dayak yemek deil, ldrseler bile, ben halden ayrlamam. En kts kovmalar de76 il, insan ieyince zaten ilk nce kendisi kahroluyor, insan kendi kendini ldryor, sonra bir de onlar yle bir bakyorlar ki... lmden beter. Bin kere kurban olaym lme. Halde ne bakan var, ne iemiin diyen, deil mi? lsem de, dayaktan da ldrseler de artk oradan ayrlamam. Gidecek bir yerim kalmaynca, yamurda karda portakal sattm, altk ite. On be yirmi liraya kanaat ettik, altk ite. Hl da orada, halde yatyorum. imdi? imdi bo geziyoruz. Alt yz lira para biriktirmitim, ay bo kaldm, azar azar yedim onu da. Bitti. Peki bu ocuklar ete mi kurmulard. Deil ama ona benzer bir ey. Ne almlard? Kadn amarlar. Nerden almlar? Bir evin bahesinden. Asl elbiseler, bunlar da giymek iin alyorlar. Kahve ocana saklyorlar. Giymek iin mi? Kadn amar erkekler iin? Erkek amarlar da var tabii, erkek amarlarn giyecekler. Gmlek, pijama da var. orap da \/ar. Bunlar alyorlar, beki de takip ediyor bunlar. Kahve ocann altnda buluyorlar. Polisler de gtryor bunlar dayak atyor. Ben kayorum. Korkuyorum kayorum. Ama sen yoksun onlarn iinde? Yok. Ben yokum onlarn iinde. Senin adn sylyorlar m polise? Sylemiyorlar benim adam. O zaman niye kayorsun? Onlar ald sanrlar da beni de sylerler. Ben tabii babama gidiyorum, babam almyor beni.. Sonra nedense acyor bana, alyor. Ben ay babamn yannda kalyorum, alyorum. Aldm vey anneme veriyorum. Ondan sonra orada da bir gn ieyince... Bu ieme benim bama bela oldu ki sorma. Artk senin amarn ben y-kayamam, dedi vey annem, ben hastaym, dedi, bard, sonra dedi, al baban da siktir git. Annene gtr, has77 retlik gidersinler. yle diye bard, ben de bardm vey anneme. Ondan sonra beni evden kovdu. Ondan; sonra gene geldim amcamlara geldim. Babam da amcamlara gelince beni grd. Bardlar amcamlara, biz kovduk, sen neden eve aldn? Orda da bir hafta kalnca beni kovdular, ben gene hale geldim. stediin kadar ie halde, ne karann var, ne grenin.

Nasl karladlar halde seni Ouz? Baban kovdu, ooooooooo, gene hale geldin. Tilkinin dnp dolap gelecei yer gene krk dkkan. Aaaaah dedim, kendi kendime ah, ulan, u ieme davas olmasayd, siz grrdnz krk dkkanm. Burda senin gibi arkadalar var myd? Vard, hepsi yurttan kma. Alt yedi kiiydik. Onlarn bir ksm askere gitti. Ama iki tanesi Trakyada marul tarlasnda alyor. Silivride. Ouz da marul tarlalarna almaa gitmi. O kadar zor, o kadar zormu ki marul tarlasnda almak... Hele Ouz ok iman, almak, eilip kalkmak ldr-yormu onu. Silivride marul tarlasnda akam olunca, gndeliini de almadan basm gaza ekmi czlam tarladan. Ouza gre btn bu ocuklar, kimsesiz, Sur, Saray-burnu, Kpralt, Harem iskelesi ocuklar, hrsz, yankesici, s, bunlarn hi birisinden bir hayr kmaz. Kavgac, soyguncu ocuklar bunlarn hepsi. Her birisi bkn, sert.. sterlerse gzlerini krpmadan adam ldrrler. Ouza gre bu ocuklar ylesine ryorlarm ki, birka yl iinde tm stanbulu dolduracaklarm, ite o zaman sokaklardan, caddelerden kimsecikler geemeyecek korkusundan.. Baklayacaklar, ldrecekler, soyacaklar, rzlarna geeceklermi stanbullularn. Ouzun bu ocuklardan d kopuyor. ok yakndan tanyor bu. ocuklar.. Canavar, canavar her birisi, diyor. Ne yapsnlar ocuklar da canavar olmasnlar da... lmemek iin ldreceksin.. Yalnz Ouzun azndaki pelesenk laf deil bu, stanbul-da hangi ocukla konumusam, hepsi bir azdan, hayatn kural budur abi, diyorlar, lmemek iin ldreceksin... Kimden renmiler bunlar, bu szleri. Gerekten 78 yaamn, yaamlarnn kural bu mu? ylesine ryorlarm ki bu ocuklar stanbulda, her gn yzlerce ocuk geliyormu. Anadoludan tanbula. Hepsi gzleri pek, gzn daldan budaktan esirgemez ocuklar. Burada yankesicilerin, sigara kaaklarnn, teki kaaklarn ellerine dsyorlarms. Bir de uyuturucu rrodde satclarnn ellerine dsyorlarms. ocuktan daha iyisi olur mu koskoca istanbul ehrinde, bylesi iler iin, deil mi? . imdi Ouz isizsin. isizim ama bamda da bela var ki, bela derim sana. Nedir o? Silivriden dn geldim ya... Evet dn geldin? Ben alamadm, bir kere tarla ok uzak. Burdan Topkap gibi yerden marul ekiyoruz. Ben tabii imanlktan nefes darlndan yoruldum, ben syledim, patrona syledim, ben dedim alamayacam. Burdan gidersen sen de, ben de seni halde yatrmam, dedi. Ben de gze aldm, ne yapaym gze aldm nk ok yoruluyordum, elim ayam tutmuyordu. Yryemiyordum, sabah da kal-kamyordum. Akam yataa girdim mi len te kalkabiliyordum ancak. Zaten te iba, elim ayam tutmuyordu. Ben izin aldm geldim buraya. imdi? imdi boum. Halde yatyorsun. Halde yatyorum. u anda annenin evine gitsen seni eve almaz m? Annem belki alr ama, imdi nerede olduunu bilmiyorum. Neden bilmiyorsun? Dadlk yapyordu Bakrkyde. Ondan sonra... gitmi Maltepeye. Bana telefon numaras verdi, ben de ettim telefon, kadn dedi, buras deil, dedi. Ben, bir daha et-, tim. olum, dedi buraya telefon etme, benim iki tane ocuum var, senin gibi, dedi, ayp olmuyor mu, dedi. Ben 79. <Je, niye ayp oluyormu telefon etmekle, anlamadm ki, ben de bir daha etmedim telefon. Eve gidiyorum bulamyorum. Aramam, bana dnyay balasa, anam babam, amcalarm, bana dnyay balasalar yzlerine bakmam ama, ok skyorum bazan, ok sknca da tabii onlar, son umut da olsa aryorum. Biliyorum onlardan hi bir ey kmayacak ama tabii gene aryorum. Biliyorum, nedense, gene aryorum onlar. Skmaynca onlar var ya, anam dnyorum tabii arada, onlar aklma bile gelmiyorlar. Anan sana hi yardm yapt m, bir kere olsun? Yurttaydm ite, e gidiyordum, haftadan haftaya... Yok, yok.. Haftadan haftaya gelirdi ama, bir keresinde bana yardm etti, o kadar.. Ouz sen bilirsin, bu ocuklar neden hrszlk yapyorlar. ocuk eteleri kuruyorlar. Herkes dedi ki, Ouz bunu bilir. Sahi bilir misin? Mesela fakir olur anas.. Anas otelde alr. ocua da anas bakamaz. Anas ocua bakamaynca, bir kadna verir. O kadna da para verir. O kadn da o ocua hi bir ey vermez. ocuk da her grd eyi ister. Oyuncaa bakar, kimse ona oyuncak almaz. Ben bir ocuk biliyorum... ocuk tabii, hep oyuncak alyordu, bir de tatl, pasta, eker alyordu. O ocuun anas ne yapsn, ancak karnn doyuruyordu. ocuu bak, diye verdii kadn da, ocua hi bakmyordu. ocuun anas kt yola dm de otellerde, baka erkeklerle bir eyler yapyormu da tabii, anas da yedi sekiz yanda kocaman ocuunun onun... O eylerini, erkeklerle... grmesini istemezmi. Onun iin o kadna vermi.. Baka da olur. ocuklar ie gider... Yok yok, ocuk deil anas ie gider. Ya da haylaz olur almaz ocuk. Ya da ocuk, alrken ok yorulur. Hi eilemez. an kar almaktan da hep uyur. Aktan yolunu bulmaa bakar. Hrszlktan, onu bunu dolandrmaktan, ne bileyim ben artk. A kald m yahut geim durumu zor olur benim gibi. Oraya buraya saldrr, onun bunun malna tecavz eder. Alp satar.

80 Ne yapar? Alp satar mesela... Ondan alp ona satar. Ticaret gibi bir ey yapar. ete, drt be kiiden yani toplanm olan, yani hepsi hrsz olan ocuklar, hrszlk yapyor, onu bunu alyor satyor. ete buna denir. Be alt kii bir araya Selir, hepsi hrsz olmak zere, bunlara ite ete denir. Halde nerde yatyorsun, altnda yatan var m? Altmda bir hasr, stmde iki tane bir eski bir yorgan vor. Nerden buldun hasr yorgan? Hasr ok, yorganlar da yazdan kalma... Adamlar yatmlar ben de aradm buldum, yatyorum imdi. Kirli mi? Kirli. Nerde ykanyorsun? Param olduu zaman hamama gidiyorum. u srtmdakinden baka gmlein yok mu? Yok. Niye gmlek almyorsun kendine? aydr bouz para kazanmadk ki, be kuru kazanmadk, eldeki avutakini de yedik. Eeeeee? imdi sokaklardan teneke falan topluyoruz. Tenekeyi nereye satyorsun? Kalelerin oraya. Kalelerin orada ne var, kim? Hurdac var. Kaa alyorlar tenekenin kilosunu? Otuz kuru bir ey. Ka kilo topluyorsun gnde? Valla biz arkadaz ite, ikisi tarlara kald, onlarla el arabasyla kyoruz, her gn yirmi, yirmi be kilo kadar bir ey... drt gn biriktiriyoruz, baktk ki a kaldk, satyoruz, bir tencere yemek yapyoruz, kii drt kii yiyoruz ite. imdi, sabah kahvalts? Param olursa ekmek yiyorum, olmazsa gidip kahve81 de oturuyorum, arkadalar falan geliyorlar, yemek yerlerken biz de sokuluyoruz yanlarna, idare ediyoruz, yiyoruz. Sen byle hep iman msn? Ben eskiden ok zayftm. Bu yurda dtk ite imanladk. Neden? Amerikan ya, bulgur pilav, byle yal yemekler, devlet mal oldu mu, devlet yemei oldu mu tabii, .yal Ailede, domuz eti veriyorlard yurttayken, ama ben yemedim, o etin domuz eti olduunu bildim yemedim. Haramdr, yemedim. Yal yemekler verdiler mi adam yiyor haliyle. Onu bunu da yiyor, okula da gtryorduk baz. Okulda simit de yiyorduk. Bu yurda geldik, burda da yedik. cabnda az veriyorlard. Azck bir ey veriyorlard. Biz baryorduk tabii, biz bununla doyamayz. Bilmem ne, hep siz yiyorsunuz. Alyordum ben de tabii. Yurda geldiimizde yle ok et yiyemiyorduk. Mdr vard hain biraz, beni karakola gtrd hrszlk yapt, diye. Eski defterler vard, herkes ald onlardan, ben de bir ba aldm gittim. Bir okulun nne gittim ufack ocuklara yirmi beer kurutan verdim. nceee, hayrsz defter, u kadar bir sayfalar var, hayrsz, atlm, ambara atyorlard ben de aldm bir ba. Beni gtrd hrsz diye karakola verdi. Karakol da beni gtrd oraya... Dvd m? brahim abi var, beni attlar nezarethaneye, kardlar, ondan sonra ben de hocalara kin baladm. Mdre... Ondan sonra hocalar da beni attlar yurttan. Sokakta kalsaydk sefil olacaktk. Parasz pulsuz hrszlk yapardk teki ocuklar gibi. Daha kt yollara derdik, teki o-cular gibi.. A alr, doymaz, hrszlk yapardk. Doyan insan hi hrszlk yapar m, belkim de yapar ama onlara benim aklm ermez. Karn doyup da hrszlk yapanlar, onlar baka. ocuklarn karn doyunca hrszlk yapmazlar. O hrszlk yapanlar var ya, onlar zengin oullardr, a kalmadan hrszlk yapanlar. Onlarn ahlak bozulmu. imdi hi hrsz arkadan oldu mu? ooook.. Ama bir tanesi... 82 te o bir tanesi yok mu? te o bir tanesi, Ouzun can bir arkada. te, onun ad neydi? Onun adn sy-lemezse olmaz m? Onun ad kimin iine yarar ki... Adna ne gerek var fkara garibann birisi... Birisi ama yiit, acar olandr haa... stne yoktur... Onurlu ocuktur. Bir lokma ekmei olsun, ama bir lokmack, ok deil, u ka-darck ekmei olsun ona hrszl kimse yaptramaz. Korkar belki de hrszlk yapmaktan. Hrszlk yaparken herkes korkar. Herkesin de d kopar. Hele insan iman olunca bir iyice korkar, deil mi? Aman canm ad, ad gerekmez onun. Belki bir gn... Deil mi? Dmez kalkmaz bir Allah... Onun adn syleyemez. stersek yazmayalm. Hikayesini dinlemeyelim. Kimse arkadann hikayesini anlatmaa can atmyor ki, deil mi? Yok, canm yok. Ada ne hacet? Adsz da hikaye hikayedir. Ona da bir ad uydururuz. Ouz bu ad uydurma iine ok fkelendi. Ona ad ydurulamazd. nk onun bal gibi ad vard. Hem de ne gzel ad vard. te onun ad o ocuk. O ocuk ite. Eeeee, daha ne istiyoruz, onun ad o ocuk. yle bir hrsz ki o ocuk. O ocuk hi de korkmaz hrszlk yapmaktan. Bir kere olsun yakalanmamtr hrszlkta o ocuk. O ocuk, bir, oyuncak alar... Baka, baka, iki, tatl alar. Tatl grnce o ocuun dizlerinin ba zlr. O grd tatly o ocuk o gn yiyemezse l gibi gelir o ocua. lle de o tatly o ocuk yiyecek, o ocukta da para, mangr yani nanay, aaaah, mangr onda nanay olmasa, varr oturur baklavacya, yer yer ha yer. Yer ki yeeeeer. Sonra kalkar, elini fiyakalca cebine sokar, yle arkaya doru kanrlr, paray karr garsona, gel olum, der, al u paray, stn abuk, abuk getir, acele iim var. Kimbilir byle parayla tatl yemek ne kadar tatl olur, deil mi? Ne pahasna olursa olsun o ocuk var ya, bir gn gerekletirecek. ki elimi keserim ki gerekletirecek. Bir msan bir eyi bu kadar ister de gerekletiremez olur ^u? Meramn elinden ne kurtulur ki... Bir insan bir iin stne dmeyegrsn, bir insan

83 bir ii uykuda dte bile dnmeyegrsn, onun elinden kurtulu yok. lm bile kurtulamaz onun elinden. . te o ocuk yllardr her gn tatl alar da yakalanmaz. Niye yakalanmaz, nk i edinmitir. nk gece gndz, uykuda dte tatl almay dnr. Ol sebepten onu tatl alarken sust kimse yakalayamam ve hem de kimse bundan sonra da yakalayamayacaktr. Bir de o ocuun baka bir huyu vardr, kocaman oldu, bu yaa geldi, kimse bu yaa geldi deyince yle fazla bir ey sanmasn, Ouzun arkada o ocuun ya tam on altdr. te kendini bildi bileli o ocuk durmadan her gn de oyuncak arr, oyuncak armada o kadar ustadr ki o ocuk onu imdiye kadar oyuncak alarken, alar deil alrken, dpedz girer dkkana, tezgahtarlarn gzlerinin nnde babasnn malym gibi alr, onu kimsecikler yakalayamaz. Sevdii bir oyuncak grd m, o her gn oyuncak dkkanlarn yoklar, yeni bir oyuncak geldi mi diye,'hemen yalanmaa balar o ocuk. Artk o oouk o oyunca alncaya kadar iflah olmaz. 0 dkkandan da bir daha ayrlamaz. Ta ki alma yolunu dnp bulana kadar. Dnnce artk her ey kolaydr. Girer dkkana gzden srmeyi ekercene alr kar. Baz dkkanlar ok zordur. Bu gizlerini de o ocuk kimseciklere sylemez. Onun oyuncak hrsz, tatl hrsz bir obur olduunu da kimsecikler bilmezler. Belki de ne tatl hrsz, ne de oyuncak hrszdr. O btn oyuncaklar alm, bes bilya almaz. Dnyada en ok renk renk bilya-lan sever ama, nedense hi bilya almaz o. Bu da bir Allann hikmeti. Ama o ocuk bir obur, bir obur, bir oburdur, aman Allah! stne iirler yazmlardr oburluundan dolay. O zor dkkanlara girer kar. Artk o zor dkkanda herkes, mteriler de tanmlardr onu. O zaman ne yapar o ocuk, ne yapacak, gene bir gn alverir. O hi bir oyuncan satmaz. Getirir, surlarda, o surlarda yo* tar, onun kocaman bir zulas vardr, ald oyunca zulaya saklar.. Birka gn seyreder oyunca, ne oynar ne bir ey yapar sadece seyreder oyunca, sonra d alr oyunca gtrr bir fkara mahallesine nne ka"1 84 kukulu kukulu, o ocua bakar, bakar... Sonra da birden inannca sevinten uar. O ocuk da, oyunca alan ocukla birlikte, ocuklar gibi sevinir. Baz ocuklar vardr ki, oyunca alrlar, yle smkl dnr kalrlar, gz-ierjni oyuncaa diker aknlkla dnr kalrlar. te o zaman o ocuk sevinemez, kahrndan lr, o sevinmeyen, oyuncan banda gzlen bym oouu ldrmek ister. Belki o ocuk, yani oyuncaa donmu, kocaman alm gzlerle bakan ocuk, teki sevinten deli olanlardan da, uanlardan da daha ok sevinmitir ama o ocuk anlamaz ki... O sevinen, sevinten uan, ldran ocuk grmeli ki, o da onunla birlikte sevinten usun, deil mi? te o gn o ocuk, sevinten uan ocuk buluncaya kadar oyuncak dkkanlarn talan eder. Eyp dk-kanlarndaki oyuncaklar alar ounlukla. Baylr o dkkandaki oyuncaklara da ondan... O ocuun zulasnda bir tek oyunca vardr ki, onu kimseciklere vermez. Biri alacak olsun o oyunca hele, bir dokunacak olsun bir kii o oyuncaa, kan kar, alimallah bir kan kar ki... O ocuun yumruuna kimse dayanamaz. Bir vurdu mu ykar. Haval ocuktur, bir oyuncak ald m, o ocuk, keyfine deme gitsin. Bir gece durmadan trk syler, sabahlara kadar. Ouza dedim ki, bu kadar hayransn o ocua, bu kadar seviyorsun, bu kadar da iyi arkadan, tantrsa-na beni onunla. Her eyini merak ettim onun, benimle konumak ister belki, sylesene ona. Ouz bir trl onunla beni tantrmaa raz gelmedi. O kimseyle tanmak istemezmi. Nasl geinirmi, oyuncaklardan ve tatldan baka bir ey almyorsa? ald oyuncaklar da gecekondu mahallelerindeki ocuklara armaan ediyorsa? Tatllan da hep kendi yiyorsa? Karpuz bekliyor. dedi Ouz, azndan kard, piman oldu. sterse karpuz sergilerinde ben ona i bulu85 mon satar. Eline ne geerse satar. O zengin olur o. vaktinin ounu oyuncak hrszlamaya vermese. O ok zengin olur o, isterse kendi parasyla girer bir muhallebiciye istedii kadar tatly, diledii gibi yer. ster istemez, nk artk o ocuk konusundan sanrsam sklmt Ouz, ben de bu konuyu kapattm. Ama bilsin ki Ouz ben bir gn, ta atlasa onunla tanacam ve hem de konuacam. Ouz ne kadar inatysa ben de ondan beterim. Sirkecideki arkadalarma syleyeceim, bekleyin oyuncaklar, diyeceim, bekleyin de o ocuu yakalayn.. Ben de Eypteki oyuncaklar bekleyeceim, bir gn nasl olsa, on alt yanda bir imanca ocuk decek oraya. Tuttuum gibi bileklerinden, gel, diyeceim gel, sen osun sen, tandm seni, nce, ilk olarak yakalanmann kzgnlnda, deliliinde rpnacak, kamaya alacak, sonra anlayacak ki kurtulu yok, kurbanlk koyun gibi boynunu bkp bakacak, sonra da benim dman deil dost olduumu anlaynca bir sevinecek, bir sevinecek. Ben de onun koluna girip en yakn muhallebiciye gtreceim. Teneke var biraz, elli altm kilo tenekemiz var. Biraz daha toplarsak... ocuklar da gelirler Silivriden, onlarn da paralar var. Bir Allann hikmeti ikisinin de gzleri, birer gzleri krm. kisi de kazadan. Cok alyorlarm bu yzden tek gzl ocuklar. Niye acaba ok alyorlar bunlar bu kadar, bir gzleri yok diye mi? Naylon maylon toplayp gidiyoruz ite, surda bir buuk ay sonra, alacam on be gn sonra askere gideceim. Bana diyorlar ki, niin ie girmiyorsun, haydi gireyim, alacam ii tam kavrayacam srada, askere aracaklar, bir ara askere almyoruz, dediler, ben de... Peki Ouz sklr, diyorlar, uzun sre bir ite kalamaz, diyorlar?

Emir altnda almay hi sevmem. Bana l deseler 36 ederler, derler nasl almazsn, haliyle alacak, mecbur alacak, eziyet ederler, paramz az verirler. altrrlar, kle gibi kullanrlar, paraya gelince adam der ki olum bugn paran bende dursun, ya da der ki ben biriktiririm sonra sana veririm, nk ok eziyet grdm, onun iin kimseye itimadm kalmad hayatta. ok dayak yedin mi? oooooook, saysz dayak yedim. Kimden, ne iin? Annem dvd ama, o baka, o benim iyiliim iin. Annem dvd, ok dvd. Niin dvyordu? Evde yaramazlk yapyordum, bana kurabiye veriyordu. Gtryordum onu satyordum sinemann nnde. Kurabiyeleri sana ye diye mi veriyordu? ki tepsi kurabiye yapmt annem misafirler iin. Evde annem misafirleri bekleyedursun, ben kurabiyeleri alyorum sinemann nnde satyorum. Evde annem beni bekliyor ki... o biim.. Niye sattn kurabiyeleri? Canm sinemaya girmek istedi Ankarada. Sattm sinemaya girdim. Paralar bitinee tabii kaldm, aladm, ondan bundan para istedim, kurabiye parasn toplaym, diye, annem beni dvmesin diye. Ondan sonra vey kardeimin babas vard, o da zaten doktordu, ld. Annem onu da yurda verdi. Periandk yani, ld. Ben zaten yurttaym zaten annem onu da yurda verdi, ufakt yanma getirdi. Bu, dedi, kardein falan, ben de ufam. Her gn bana para gnderirdi o zamanlar annem, iki lira, be lira... O zaman iyi parayd bu paralar. imdi elli liran bile olsa, bir ekmek yiyoruz yirmi, yirmi be lira tutuyor. Gnde drt paket sigaram var, param olmaynca nc iiyorum, ttn iiyorum. Olduu zaman Bafra, ne olursa artk. vey kardein nerde? vey kardeim yurtta, Kkyalda. Gidip geliyor musun? 87 grmeye gidiyorum. yi olmazsa gaemyorum, p yz, bizi bu halden baka yer kabul etmiyor. Yerimizi bulmuuz demek ki.. Allah da bizi bu hal iin yaratmu demek ki... ocuklarla ilikin nasld Ouz? Biz yurttayken be alt arkadatk yle, yurda bazan ok zararmz oldu. Ne oldu? Kurban bayramnda kuzu getirirlerdi, kafasn alr kaardk. Sonra onu satardk, bir liraya falan. Tabii ufaklz, paramz yok. Hangi yurtta, Kadkyde mi? Kadkyde. Defter alardk dolaptan, satardk. Defterimiz bittii zaman retmen ok defter vermezdi. yi kullann derdi, biz burasn yazar, buraya atlardk. Yurttayken gene de o paraya ihtiyacm yoktu. Misket oynardm gnde, ama her gn, yz lira kazanrdm. Misket oynamak ve yenmek ba dndc bir itir. Dnyada misket oynamann stne hi mi hi bir i yoktur. Ve gzeldir misketler. Trl trls vardr misketlerin. Misket yani bilya.. Neden misket, diyorlar bilyaya s-tanbulda, ben bilmiyorum, belki bir sebebi olacak. Ouza sordum, bu stanbulun belki de en byk, en usta, en hnerli bilya oyuncusuna sordum, o da bilyaya neden misket dediklerini bilmiyor. Bir iki insana daha sorsaydm, belki bilirlerdi. Ouz bilmeyince ben de kimseye sorma gerekliliini duymadm. Bylece bir bilya oyuncusu bmez-se, byle eriilmez bir hner... Kadkyde yurdun yaknnda ocuklar... ocuklar bilya oynuyorlar. Ouzun daha nce bilya grml vardr. Ama ne grml! Bir yerlerde, bir dte belki, renk renk bilyalar, prltlar kafasnda, bir byyle dnyorlar. Burada da, Kadkyn ocuklarnn elinde de dnyann her yerinden gelmi biim biim, cins cins bilyalar.,. Bil-yalarn en renklileri cam bilyalar ama, kiremit bilyaar da ok gzel. Kiremit bilyalar sonradan yeile, ala, krmzya, mora, sarya, turuncuya, yeile, binbir renge boyuyorlar. 88 tuhaf, bir yal oluyor, buru buru kiremit bilyalar. Boyas anm bilyalar deerden dyor, yar yarya yitiriyor deerini. Bir de kk elik bilyalar var. Onlar ar, pahal biiyalardr. Oynadka parlarlar. Oynadka parlar. Onlardan biriktirmek hazinedir. Nedense ocuklar bu elik bilyalar ok severler. Her zaman elik bilyalar bulunmaz. Bir ocuk vard, yedek paracnn olu, babasnn-Taksimde koskocaman bir yedek para, otomobil, kamyon, traktr yedek para dkkan vard, ite o ocuk haftada birka kere elik bilyalardan tard alana. Kendi ba--basnn bilyalar yetmezse yan dkkanlardaki elik bilya-lar da talan ediyormu ocuk. Bir gn gizliden Ouza sylemi. Ouz onun da adn vermiyor. Ouz onu geenlerde Topkapda grm, Ouzu tanmam ama, varsn tanmasn, tanynca ne faydas olacak. Ouza hayran bakarm ki ne bakmak. Onun iin ocuklukta bir Ouz varm, bir de Allah. Evlerinden ne tatllar, ne baklavalar

alp da Ouza getirmi, kuytularda azlarn doldurarak ne tatllar, ne muhallebiler yemiler, ne muhallebiler. Ouz, diyor ki, gzgze geldik, ban evirdi de gitti. Tanmaz m, o Ouzu tanmaz olur mu hi! Anasn babasn unutur da Ouzu unutamaz. Ouz ka kere ona avu avu bilya vermedi, hem de onun getirdii deerli elik bilyalardan... Ouz ona verdii bilyalar satacak olsayd, yz, be yz lira kazanrd bilem. Babasnn dkkanmdan elik bilyalar alyor, anasndan ald paralarla da cam bilya alyordu torba torba, geliyor oyuna balyor, bir saatin iinde btn bilyalarn kaybediyordu. Bilyalann kaybedince ortada yle mahzun, kederli, yasl, ne yapacan bilemez dikilip kalyordu. Uzaktan bilya oynayan ocuklar kederli gzlerle seyreyliyordu smn ekerek. Ouz onun bu haline acyor, yrei paralanyor, ala ala kazand bilyalardan ona veriyor, o da be dakika iinde hemencecik gene tlyordu bilyalan. Hi bilya oynamasn beceremiyordu. Ouz, ona her gn her gn torbalar dolusu acyp bilya vermektense ona bilya retmeyi dnd. e de balad ama, ocuk bir trl bu: 89 kzd, bundan byle sen bilya oynamayacaksn, diye emir Verdi. Bylesine beceriksiz bir ocuk bilya oynamamaly-d. Ertesi gn bakt ki, ocuk kocaman bir torba bilyaylan gene gelmi, gene oyuna girmi. Ouz ylesine kzd ki ona bir anda onun tekmil bilyalarn tt. ocuk gene ortalkta, alann ortasnda yle yasl, yklm, kederli, yle kalakald. Bu uzun sre byle srd. Ouz artk onunla uramad. ok ok bilya kazanrsa arada gene de ona bilya verdi. nsann bylesi batsn, byle insan olur mu. insan bir ie girecekse renir deil mi? imdi bu ocuk yaknda niversite bitirecekmi. Bunu Kadkyl, o ocuun kap komusu baka bir bilyac sylemi, geenlerde karlatklarnda. O ocuk hemencecik tanm Ouzu. O da Ouz gibi deilse de o yrelerde naml bir bilya oyuncusuymu. Bilyalarn en deerlisi, kim deerlendirmi bunu, kim deerlendirmise deerlendirmi, ta bilyaym. Kylerde kiremit, cam, elik bilya olaoak deil ya... Ky ocuklar da tala dve dve akltalarndan bilya yaparlar-tn, ite o bilyalardan ender olarak Kadkye dermi. Bu bilyaclk yle bir ey ki, isterseniz bir bilyaya iaret koyun burada, bir alt ay sonra, ya da ay sonra, o bil-yay ya Vanda, ya Tahranda, ya da Hindistanda, Afganis-tanda, belki de Cinde bulabilirsiniz. ocuklar bilyalar elden ele, dnyay dolatrarak tarlar. Bunu kimi syledi, kim? Kocaman, bykl, hep koltuunun altnda zrlt kitaplar olan bir aabey syledi, bir aabey. Bilya oynamyor, duruyor ocuklarn banda, bilyalara gzlerini dikiyor saatlerce gzlerini ayrmadan bakyordu. En ok da Ouzu seviyordu. Ouz akam st, orada ka ocuk varsa hepsini silmi sprm yurda dnerken, o abi Ouzun salarn okuyor, yaa, yaa Ouz, diyordu. Senin stne yok. Ouz, bir gn yurttan km dolayordu. Daha yurda yeni getirilmiti. Belki yurda getirildiinin birinci ayn-dayd. Bakt ki atanda ocuklar dalmlar bilya oynuyor90 yameti koparp bilya oynuyorlar. Ouz onlarn oyunlarna bir dalm ki o gn yurdu, yemeyi, imeyi unutmu. Ertesi gn, daha ertesi gn Ouz her gn, her gn bilya oynanan alanda. Dalm, ylece, kendinden gemi bilya oynayanlar seyrediyor. Bilyaclar bylece dalp seyretmek ii belki bir ay, belki de alt ay sryor. ylesine dalyor ki Ouz bilya oynayanlara, kessen kan akmayacak. Etini koparsan duymayacak bile. Ouz gece gndz, okurken, yemek yerken, uyurken, dnde hep bilya dnyor, bilya gryor, buya oynuyor, bilya kazanyor. Naslsa, bir gn Ouz, ite bunu hi anmsamyor, Ouz bir bakyor ki, kendi de ocuklarla bilya oynuyor. Nasl oluyor nasl olmuyor ama, Ouz kendini bilya oynayanlarn arasnda buluyor. O gn, ilk gn, bunu, yani iin burasn iyice anmsyor Ouz, ocuklarda ne kadar biiya varsa, hepsini tyor. Alanda o srada yirmi kadar ocuk varm, Ouz bunu da iyice anmsyor. Ertesi gn Ouz btn ocuklardan erken geliyor alana, balyor oyuna... Bir bilya ne kadar uzak olursa olsun, Ouz o bilyaya yeter ki nian alsn, ya da, nian al-masun, yle bir baksn hemencecik vurur. Onun, bunca yl bilya oynamtr, vuramad bir tek bilya olmamtr. Bu ie Ouz da amtr. Bir avu bilya alr eline, dne dne, hi durmadan, elinde ka bilya varsa, elindeki bilyalar, ne kadar uzak olursa olsun, yerdeki bilyalara mutlaka isabet ettirir. Misketleri topluyordum herkesin elinden, sonra misketleri, yani ttm misketleri, gene oradaki ocuklara, paras olan ocuklara satyordum. Baz gnler eldeki misketler kere devrediyordu. Yani btn misketleri kere kazanp kere satyordum ocuklara. Bu kumar deil ki, hner diyordu hner Hoca. Ben de her gn yz lira kazanyordum. Her gn oynamyorlard ki ocuklar. Oy-nasalar da benimle oynamyorlard. Bir hafta on gn oynamyorlar, sonra dayanamayp gene geliyorlard bana. Ben de ilk gnler ellerindeki misketlerin hepsini almyor91 rediyordum bilyalar, sonra bir hafta, on gn gene Kay-boluyoriard ocuklar. Sonra dayanamayp gene geliyorlard. Misketilikte en gzel gnleri yaam Ouz, bir d dnyas yaam. Misket oynadklar alana ktklarnda Ouz kendini kral saniyormu. Kendisini Atatrkn olu sanyormu. Kendisini, ne bileyim ben, en byk sanyor-mu. yle koltuklar kabaryormu ki... stne kimse yok ki... Duyan yeni ocuklar da taaa teki mahallelerden vne vne ona geliyorlar, smklerini aktarakr arkalarna baka baka geri dnyorlarm. Bir ocuk musallat olmu Ouza, batrm babasn anasn... Kkyaldan m ne oralardan oluyormu, bir kamyon sahibinin mi ne oluymu. Her gn yeniliyor, yenildikten sonra rpnyor, zlyor, dokunsan alayacak, ikinci gn oluyor, gene bir dolu bilyayla geliyor, gene ayn..

Bilyaclk iyi, ho. Ama byynce, byk bir ocukla kimse oynamyor ki.. ocuklar hep taydalaryla blya oynarlarm. Biraz kabaca bir ocukla bir kk ocuk kes-sen bilya oynamazm. En ok hayatnda Ouz, misketten mi, hrszlktan m, almaktan m kazandn Ouz? Misketten, bilyadan.. te misket yalnz ocuk oyunu olmasayd, ben lnceye kadar hayatm kazanm gitmitim. imdiye arabalarm, apartmaniarm olurdu belkim de... Aaaaaaah, ah, tkara Ouz. nsann yrei yanmaz m, ya byynce bu gzel hneri biten Ouza... Ya byklerin de oynadklar bir oyun olsayrru biiya oyunu, ya da Ouz byle byklerin oynadklar bir oyuna byle tutkuyla sarlaym, deme o zaman iin keyfine. Gerekten Ouz byle mi olurdu! Bu byk hneriyle, bylesi lanet bir dnyada. Bunu Ouza syledim, ok zld, aaaaaah, ah, dedi de baka bir ey demedi. Ben misket yznden snfta kaldm. Misketten baka bir ey dnmezdim. Gzm kapasam, asam gz92 lerimin nnde misketler uuurdu. Dnyada o zamanlar benim iin her ey misketti. imdi, imdi dnyor musun misketi gene? Dnmyorum. Bak gibi kesildi. Arada srada bir nbet gibi de gelmiyor deil. Birden bir misket tutkusu saryor beni.. Bir misket tutkusu. Her eyi unutup misket oynuyorum kendi kendime. Kendimi unutup... Kendini unutup de dalyor Ouz. Bunu bir tuhaf, kesik kesik anlatyor. O anda gene misket tutkusu iine girmi gibi. Bir de aykyorum ki, benimle, bu kocaman adamla kimse misket oynamaz. Oynamaz derken, derin bir dten, bir mutlu uykudan uyandn ayan beyan gryordum. Bu bilya tutkusunun sebebini, kkenini, bu hnere nasl vardn Ouzla oturup, o bilya oynayan ocuk sanki bakasym gibi dndk, aratrdk bir sonuca varamadk. Bilmiyor, karamyordu Ouz. En sonunda kesti att: Bilya vurmak bir Allah vergisidir, dedi Ouz. Allah vergisi olunca akan sular durur. Bu konu stnde, Allah vergisidir der demez Ouz daha fazla durmad, hemen, ben bir ey sormadan, kendiliinden baka konuya atlad. Resimler kard cebinden Ouz: te bu ben bilya oynarken... Ate gibi gzl, kendine gvenmi, kl gibi bir ocuk bakyordu dik dik. imdi bu da karpuzcu Ouz. nnde ak nl koskocaman bir tepeleme karpuz yn nnde, elini kaldrm. Bu da hrsz Ouz. Bu da pekiyi dereceyle ilkokul diplomas. Bu da... Resimler, sanki baka baka insan resimleri gibi. Hi birisi tekisine benzemiyor. Hep byle ceketler giyiyorsun yle mi Ouz? Hep askeriye ii giyerim, baka bir ey giymem. Seviyorsun deil mi? 'Askerlii ufaktan beri seviyoruz ama almadlar, bir 93 ara almyoruz seni, dediler. Biz de midi kestik, kardk asker parkasn.. Niye almyorlar, imanlktan dolay m? imanlktan. Sen de yemek yeme. Yemesek de olmuyor, adam susuyor, su iiyor gene imanlyor. Bak Ouz senden br ricam daha olacak. u mis-ketilik iin birka soru daha soracam sana. Olur mu? Haydi soraym. Sesi epeyce fkeliydi. Yarasn, onulmaz yarasn deiyordum Ouzun. Sor, dedi Ouz, sesi daha da kalnlaarak. Bir gnde ka tane misket kazandn oluyordu, aklnda m? Bu sorum Ouzun houna gitti, gld, sesli sesli. Hemen de karlk verdi, hi dnmeden. Bazan dokuz yz, bazan iki bin. Biiin. ki bin aldn oldu mu? ki bin tane aldm oluyordu. Kimdi bu ocuklar, kac ocuktan iki bin bilya toplu-yordun? Bunlar yle oouklar, ilerinde ok da zenginleri var. Bunlar, bu ocuklar giderler baka mahallelere kazanrlar, ben de onlardan terim, olur biter. Ben de onlara satarm, gene terim gene satarm, gene terim gene satarm. Bunlarn iinde yurttan da ocuklar var myd? Yoktu. Ben kazandm misketleri getirir yurttaki ocuklara verirdim, onlar da ukur oynarlard. Bu ukurun nasl bir oyun olduunu bilmiyorum. Ouza da sormay unutmuum. Bu oburluk o gnlerden kald ite.

Nasl? ocuklara misket verirdim, nlerindeki breklerini alr gvdeye indirirdim. Vereyim misket, ver brei, kymal brek.. Gzel gzel brekler, ben hepsini kand94 rrdm. breklerin hepsini alrdm, dolaba tkardm, geceleyin kalkp hepsini yerdim.. Misket paralar? Onlar da yiyecee verirdim. te misketilik beni bu hale getirdi. ki bin, bin misketi nereye koyuyordun yahu? St torbalar vard yurtta, torbalar alyor misketlerle dolduruyordum. Ouzun bir kardei daha olmu. O da misketiymi ama, Ouz kadar hi olabilir miymi! O koltuu kitapl abi demi ki, dnya dnya oldu olal senin gibi bir misket niancs grmemitir, demi. Kardeini grmeye gidiyor musun, ka yanda var o? Onu seviyor musun? Ben onu seviyorum ama, o beni seviyor mu ne bileyim, nk z karde saylrz. O da ayn bana benziyor, ad Ltfi. yi bir ocuk. Sen ona hediye falan gtryor musun, misket, top? Olsa gtrrm, hi bir eyim yok ki... Aaaaah, bir eylerim olsa da ona her gn bir eyler gtrsem de bir sevinse. nk tpk bana benziyor. Az, burnu gzleri. iman da deil.. u bilyaclk olmasa, ben de ocuklar kandrp yemeklerini, breklerini yemeseydim ben de kardeim gibi olacaktm demek ki... On yanda ama aslan gibi bir ocuk. Nasl giderim bu halle oraya, perian halle. Yazk deil mi ocua, bir de onu, kendime andraym da zlsn fkara, deil mi? Kardetir, hi zlmez olur mu? Ouzun Ankara yaam belal. Bilyaclktan baka bir de oyuncakl var Ouzun ama... Tuna Oteli neresi? Yeniehirde, ya da Ulus yrelerinde bir yerde olacak. Her neyse, nerede olursa olsun, Vedi yanda bir ocuk. Ankarann neresinde olursa olsun Genlik Parkn bulabilir. Ouz otelden kayordu. Anasnn verdii, o baland evden de kayordu. Szmona okula gidiyordu. Ama caddeler, caddeler bylemiti Ouzu. Caddelerde vitrinleri seviyordu. Bir de akamstleri Kzlaydaki, aalarrf 95 stne gelip konan, stste vcrdaan srcklara baylyordu. Gn akama kadar vitrinlere bakyor bakyor, akam olunca da Kzlaya geliyor dalyordu, stste, altalta dallara konmaa alan vcrdaan kulara. Amcalar ba-zan ona sorular soruyorlard. Nerden geldin, adn ne, burada ne yapyorsun? Kr mydler, gzleri grmyor muydu, ite urackta durmu kular seyreyliyordu. Ku'an seyreylerken bir gn anas onu orada dalm gitmi yakalad. O kadar kalabaln iinde, Kzlayn ortasnda yer misin yemez misin, yer misin yemez misin? Ouz bu dayaktan sonra o kadar utand, o kadar utand ki, bir daha oraya ayak basamad. Kular da bir zlyordu ki.. Herkes herkes grmt o dayak yerken Bir daha nasl giderdi oraya? Herkes, ite anasndan dayak yiyen ocuk gene geldi buraya demezler miydi? Kim-bilir daha da ne sorular sorarlard? Gene yollara, caddelere dt. Vitrinler bayram yeriydi, gene vitrinlere dt. Her gn yeni bir vitrin, yeni yeni prltlar, aknlklarla karlayor. Her gn bir vitrine tutuluyordu. Sonunda vard vard, arayan belasn da mevtasn da bulur. Yedi yanda ocuk, yani Ouz, An-karada neler, ne yerler bulmamt. Acknca bir sand-vtiden bir sandvii arveriyordu. Onun ustas olmutu artk. Ankarann da ustas olmutu. Sonunda vardt vard, oyuncak dkkanlarna takld kald. te en ok bu oyuncaklar houna gitmiti. Vitrinde neler neler, ne oyuncaklar yoktu ki... Yoktu kiiiiii... Bir gn tezgahtar arkasn dnnce koarak dkkana girdi, kocaman bir zrafa duruyordu ierde, vard elini srtna koydu zrafann. Sen misin elini koyan, tezgahtarn geri dnmesiyle bir tokat Ouza aketmesi bir oldu. Ouz tokat ylesine sert yemiti ki, hemen yere dt. Burnu da kanyordu. O kadar ok alad ki, dkkanc, tezgahtar deil dkkanc ona bir kck kpek verdi. te bu kpei daha saklar Ouz. Her eyini yitirir de bu kpei Ouz yitiremez. Yitirirse eer bu kpei Ouz bir gn, ona lecekmi gibi gelir. imdi deseler ki, Ouz, senin kk kpein kayboldu, Ouz bombo kalr, bombo kalnca da u dnyann ortasnda, yapayalnz kalr, yapayalnz kalnca da ldrr, doru Bakrkye... Amanallah, amanallah, Allah gstermesin. Herkesin dnyada bir eyi var, Ouzun da uuru ftu desek ona tutkusu mu, bir kpecii var, yedi yandan bu yana bir gn olsun, gece olsun, gndz olsun, yanndan ayrmad. Bir gn yrye yrye Genlik Parkn da buldu. Ge kalmt Genlik Parkn bulmakta. Orada trenlere bindi ocuklarla birlikte, paras olmadn biletsiz olduunu anlaynca trenciler onu oyuncak trenden indirdiler. Kaykia-ra bindi gene indirdiler. O gene kaak trenlere bindi, gene kayklara bindi. Gene bir yolunu buldu, dnme dolaplara atlad. Atl karncalar seyretti. Bir daha da Genlik Parkndan ayrlmad. Her sabah doru Genlik Parkna... Gn akam oluncaya kadar. Baz baz Genlik Parknda gece yarlarna kadar da kalyordu. Anas onu dvyordu ldryordu ama o ne pahasna olursa olsun Genlik Parkn anasna sylemiyordu. Genlik Parkn bulduunun ya ikinci ya nc gnyd baka, baka byl bir ey grd Ouz. ite bu Ouzun btn yaamn deitirdi. Dnyasn altst etti. Oyuncaklar grd oyuncaklar! Hem de ne kadar ok oyuncaklar. Hepsini sergilemilerdi, kocaman, ok... Deniz simitleri ki, krmz, mavi, sar... Yeili de vard.. Simitlerin bir ksm

kurbaaya benziyordu. Bazlarnn stlerinde kuu kular, rdek, kaz, teki, kimsenin hi bilmedii, grmedii ku balar... Kamyonlar, otobsler, ate eden, durmadan kuyruundan ate saan tanklar, bum bum, buuum, sesler karan.. Helikopterler, uaklar, toplar, cipler, ate eden mitralyozlar... Naylon torbalarda azna kadar dolu cam bilyalar, cam bilyalar bir de bir yere, bir sandn iine doldurmular, tepeleme de ymlar. Denizde yzen kocaman botlar. Hele bir palyao vard. Pembe pantolon, izgili gmlek giydirmilerdi, yuvarlak burnu kpkrmzyd. Gzleri mavi mavi akyordu, cam cam... Bilyalar, camlar, zrafalar, pembe pembe kpekler, tavanlar ki zplyorlar, tpk tpk canl gibi. Ceylanlar, ne 9zel, burunlarn havaya kaldrmlar. Ouz btn bun97 lan yle bir ansyor ki, en kk ayrntsna kadar, noktalarna, izgilerine kadar. Palyao glyor, aslan uyuz olmu alyordu. Ceylan kaacak yer aryordu. Maymun durmu yle, herkese glyordu. Atlar kouyorlard. Hepsi de yeil atlard, mavi bir ayrda kouyorlard. Bir tren durmadan gidip geliyordu yerde, uf uf, uuuuuuuuut, uf uf uf... uuuuuuf. Uzun ddn de ttryordu. Belki yz tane renk renk kpek, belki yz tane kocaman at, ocuklarn stne bindii. Daha neler neler. Filler ki, Ouz hep sesini duyuyordu tillerin, filler onlara canl geliyordu. lk gnler hi birisinin adn bilmiyordu ya, gnler getike hepsinin teker teker adn belledi. Canllarn, sahicilerini hi grmemiti ki... Haaa, kedi, kpek grmt. Bir de at m ne grmt. Stnn myd? rdek de grmt ama, tavan hi grmemiti. Oraya oturup kalm gzlerini hi ayramyordu ilk gn. Akam oldu otele dnd, hep glyor oynuyordu. Defi gibi olmutu. O gn ya uyumad hi ya da hep oyuncaklar grd dnde. Sabah erkenden, daha otelde kimsecikler uyanmadan, sokaa kt. Genlik Parkna geldi ki daha park almam, bekledi. Alnca hemen ieriye szlverdi. Gene karya geip gzlerini kprdamadan oyuncaklara dikti. O zrafay var ya, o zrafay okamak istiyordu, istiyordu ama korkuyordu, ya dverlerse, dvp de burnunu kanatrlarsa... O gn de yemek yemek hi aklna gelmedi. Ertesi gn bir bakt ki, alktan lyor. Genlik Parknda sandvii ok, hemen yanat, alm ya, yadan kl eker gibi, ald, bir kamn doyurdu, hemen oyuncaklarn karsna... Gene gzleri bylenmi gibi.. Gzlerini krpmadan.. Aaah, u zrafay bir okayabilse... Korkuyor.. Baka da bir ey dnmyor. Oyuncaklar, her biri bir yerden gzlerinin nnde balyorlar oynamaa. Adamlar geliyorlar, ge farkna varyor Ouz ge, tfekleri alyorlar, nianlyorlar, basyorlar tetie. Bir ejderha var, teki kar duvarda. Ejderhann btn srtnda, boynunda, aznda, yalm kan yerde, boyal, renk renk yuvarlaklar. nsanlar o yuvarlaklcra atyorlar, vurunca onlara oyuncaklar veriyor oyuncak. Parayla satmyor oyun98 caklar o, yuvarlaklar vurana veriyor. Ouzu bir adam grd, Ouza bakt bakt, Ouz ona yakmad, hep zrafaya bakyordu. Onu okamak istiyordu. Adam geldi Ouza sordu: Hangi oyunca istiyorsun kk? Ouz korktu, irkildi, korkusundan kamak istedi, kaamad. Bakt ki adam glyor, iyi bir adam, salarn da okuyor, imdiye kadar hi kimse onun salarm okamamt, houna gitti. Ouz da gld, az kulaklarna vararak, bir gld, bir gld, adam Ouzu deli sand. Ouz glerken parmayla hep zrafay gsteriyordu. ^te onu, onu istiyoruuuuuum. Cok da utanyordu. Adam gitti bir tfek istedi, nian ald, bast tetie, yuvarlak dt. Adama bir tavan uzatt o tfei dolduran, az boydan boya boyal kadn.. Salar da ok uzundu kadnn. Glyordu durmadan. Adam o tfei doldururken kzn elini okuyordu, teki de glyordu da adama bir ey demiyordu. Ouz bir ara onun, yani adamn, kzn memesine dediini de grd. Kz bu sefer iyice gld. Glerek de bir eyler syledi, Ouz tabii bir ey anlamad bu szlerden. Adam tavan glerek Ouza frlatt, Ouz havada yakalad pembe tavan. Tyleri yuma-ckt, ne gzel. Ouzun elleri scack, tylerin iine gmld, ooooh! Adam bir daha nian ald, Ouzun az daha yrei duruyordu, soluk alamyordu. Gzlerini de zrafadan hi ayramyordu. Gene nlayarak dt yuvarlak. Krmz bir yuvarlakt bu. Kck bir otomobil verdi kz adama, adam da kz da glyorlard hep... Sonra daha bir sr skt adam, bazan hi bir ey vermiyordu kz adama. Adam durmadan kza para veriyordu. Adamn byklar vard, sivri. Sigara da iiyordu. Yakas akt. Nian alr, skarken hep zrafa, zrafa, zrafa. diyordu. Ouz, ite o zaman o okamak istedii tuhaf yaratn zrafa olduunu anlad. Adam bakt ki zrafay alamad ocua, yoruldu : Yeter artk, dedi. Bu kadar oyuncak da sana yeter. Varn sana o uzun boyluyu da vururum. 99 Ouzun kuca, yan yn oyuncaklarla dolmutu. Sevin iindeydi ama, o zrafay okamak istiyordu. yle iyi bir kzd ki boyal kz, sylese o uzun boyunluyu ona okatrd. Ama korkuyordu Ouz, bir kere gz korkmutu, ne yapsn. O uzun boyludan gz korkmutu. Oyuncaklar birbirine balayp otele dnd akam olunca. Annesi sordu, dd, Ouz, bu oyuncaklar ona adamlarn sokakta verdiklerini syledi. Baka hi bir ey sylemedi. Genlik Parkn bir syleyeseydi anasna, bir daha oraya gidebilir miydi? Btn gece sabaha kadar oyuncak-laryia oynad. Uyannca bir bakt ki, yatckta deil, yerde oyuncaklarn arasnda.. Hemen kotu Genlik Parkna. Gzn zrafaya takp beklemee

balad. Adamlar nian alyorlar, ngrtyla, yeil, ak, sar, krmz demir yuvarlaklar dyorlard. O bykl adam bir trl gelmiyordu. Sonunda geldi, gene alt alt vuramad zrafay. teki adamlar da o bykl adam gibi yapp oyuncaklar Ouza veriyorlard. Ouz yrei aznda zrafay bekliyordu. Gene kimse zrafay vuramad. Bir zrafa bir de prl prl bilyalar kimse vuramyordu. Naylon torbalar iindeydi bilyalar, bilyalar ki kocaman, mavi, sar krmz, yeil. Gn altnda yle bir prlt, yle bir prlt, prltlar ku gibi tyordu. Gn akam olunca gene oyuncaklar... Odas oyuncakla dolmutu. O bykl adam her gn geliyor, nian alyor, skyor, her eyi vuruyor zrafay vuramyordu. teki adamlar da yle.. llet olmutu Ouz, hastalanmt. Bir gn geldi ki oraya, o boyal kz yok. Yerinde baka, kara sal, boynu uzun baka bir kz. Gzleri de bir byk, bir byk ki balk gzleri gibi. Balk gzl bu kz hi glmyor. Ouz bekledi, bekledi, ii oktan akmt zaten, o bykl da gelmedi. ok can skld Ouzun. O balk gzl kz baka bir byklya diyordu ki, bir adama kat Emine, bir adama. Buraya her gn gelen bir adam varm... Aradan ne kadar geti Ouz hi ansyamyor, gemi gn, artk ona oyuncak veren azalmt da... Belki oyun100 cakc-nn ileri azalmt. Sahi, dorusu adamlar daha ilgilenmiyorlard tfeklerle, oyuncaklarla.. Ama gene de her gn be alt oyuncak dyordu Ouza. Kocaman kocaman adamlar, eer ocuklar yoksa ne yapacaklar oyunca. Hazr orada bir de ocuk bekliyor, veriveriyorlard oyunca ocua. O balk gzl kz var ya, kurnaz, bir gn Ouzdan oyuncaklar satn almaa kalkt, Ouz da ona oyuncaklarn vermedi, verir mi hi ona oyuncaklarn, paray ne yapacak Ouz? Para ne iine yarar ki Ouzun. Ouz bir yanar ki akl edemediine... te o zaman balk gzl kza be tane, on tane oyuncak verse de alsayd zrafay, torba torba bilyalar, olmaz myd? Belki de btn bu iler bana gelmezdi. Akl etmedi aaaaah, aklsz kafa aaaaah! Ouz bir sabah erkenden parka damlad, bkm san-mt, kararlyd Ouz bugn. Artk balk gzl kz da iyi tanmt, ne yapyor, nasl arkasn dnyor, nerede bakyor, onun her devinimini ezberlemiti. Nasl, ne yapacan da gnlerdir tasarlamt. Oyuncaklarn ine daldn, zrafay boynundan yakalayp aldn, bir eliyle de biya torbasn kaptn biliyor. Bir de hayal meyal parkn kapsna kotuunu anmsyor. Sonra zorlan, yerlerde yuvarlaya yuvarlaya, dverek, elinden zrafay almaa altklarn, kenetlenmi elinin bir trl almadn, zrafann boynunun koptuunu, bilyalarn yere tozlarn iine yuvarlandklarn anmsyor. Polislerin parlayan yldzlar, kzn alm, drt misli alm, korkmu, fkelenmi gzleri olduu gibi aklnda. Ouzu bir karakola m ne gtryorlar. Akam anas geliyor, hep alyor. Hem ona beddua ediyor, hem de alyor. Sonra da gtrp onu ocuk yurduna veriyor. Ouz ocuk yurdundan kap kap Genlik Parknn kapsna geliyor ama, sonunda d kopup, yrei arp ha arp edip kapdan ieriye giremiyor. 101 DEMRC IRAI KADRE BENZYORDU Demirci dkkannda bir Kadir tandm. Cibali fabrikasnn ardndaki, eski, ok eski evlerin altndaki demirci dkkanlarndan birisinde. Ya on ikiydi. Maviydi gzleri, Kirin pasn iinde, kmr karasnn, is karasnn altnda duru mavi gzleri aydnlk, kl bir su gibiydi. Bir yatalak anas vard, ona bakyordu. Babas hayrsz km. Ne olacak, o anasna gl gibi bakyordu ya. Kendini bildi bileli alm hi kimseye muhta olmamlard. Alt yanda simit, sakz, eker, kibrit, firkete satmaa balam, sonra baka baka ilere girmi km, hepsinden de para kazanm, evini gl gibi geindirmi. Kollar incecikti. Gsnn kemikleri inip inip kalkyor, soluklanyordu, apak. Kendini iine vermiti, kocaman kr ekiyor, kzlerden kvlcmlar savruluyordu. Derken bir krmz demiri delikanl Ustayla birlikte dmee baladlar, demir ezildi, snd, inceldi, yufkalat, karard. Gene soktular ocaa, Kadir krn sapn asld gene. Krk kocamand. Kadirin iki misli kadar. Dardan, caddeden amurlar sratarak otomobiller, otobsler, kamyonlar geiyordu. Eline salk Kadir Usta, elin dert grmesin, dedim. Doruldu, kmr karasna bulanm yz ald, gld, gl bir iek gibi at. Zayf kollar yorgun, yanlarna dt. Saolasn abi, dedi, krn ekmeyi srdrd 102 Kadir Ustann konuacak vakti yoktu, yakasm braktm. Hikayesi uzun olacakt Kadir Ustann. Sevgi dofu olacakt. Anas felli eliyle her iten dnte onu okayacak, frndan alp getirdii scack ekmee hayranlkla bakacak, koklayacakt yeni frndan km ekmei, olunun gzel yzne, aydnlk duru mavi gzlerine dalarak... Kz kardei onun eline su dkecekti eski bir bakr ibrikten. abucak sofray kuracaklar iki karde, analarnn yatann yanna, scak ekmei e blecek, fasulya, ya da patates yemeine ekmeklerini bana bana yiyeceklerdi. Sonra Kadir Ustamz sinemaya gidecekti. Kadir ustamz si-nemoy ok severdi. Sinemadan nce atlar stne, usuz bucaksz ovalar, duru pnarlar, silahl, gl adamlar, karl dalar stne hayaller kuracakt. Halicin kokulu, ar, pis havasn unutarak... Ykk, amurlu, tozlu, le gibi kokan mahalleyi unutarak, bir

yerlere uup gidecekti. Belki ate, belki savrulan kvlcmlar girecekti dne, btn gece demir decek, kvlcmlar savurtacakt. Bir merakl hikayesi vard Kadirin. Onunla gnlerce konumaa can atyorum, kimdi neydi, nasl bir adamd Kadir? Onunla konumak, iinden alp onunla birka gn dertlemek nasip olmad bana. Bir yolunu bulacam, Kadirle konuacam. Meraktan deli oluyorum. Olsun, konumasam da olur, Floryada, Florya parknda, Florya ormannda dolarken baka birisine rastgel-dim. Kadire benziyordu. Onunla arkada olduk. Bunun adn ben Kadir koydum. Tpk Kadire benziyordu. Bunun da duru mavi gzleri vard. lkokulun drdne gidiyordu. Boyu Kadirden daha ksayd ama omuzlar daha geniti. Ormann kysna km parasn sayyordu. Balonlarn yandaki alya balamt. Sar, mavi, yeil, krmz balonlar stste. stste, iki adam boyunda, esen yelde, imi, sallanyorlar. Kadir parasn sayyor. Ne kadar kazanm ola bugn? Dalm, habire sayyor. Zor, ok zor bir eyler Czyormu gibi. Paralarn stne yumulmu, yanna yresine de arada bir kukuyla gz atyor, sonra hemen ge103 ne saymaa dalyor, kendinden gemi sayyor ha sayyordu. Vardm baucuna dikildim, farkma bile varmad. Bir iki odm attm, elimdeki dal krdm, dai atrdad, duymad. Merhaba, dedim. Ban kaldrd, yz allak bullak. Sonra birden dosta glmsedi. Saya saya bitiremedin, dedim. Bereketli olsun. Saoi, dedi. Gerisini birlikte sayalm. Yannda yer at. Gel otur da sayalm. Elli be, altm, altm bir... Saymaa baladk. Ufaklklarn dnda tam tam yz seksen lirayd. Esen yelde dalgalanan balonlar, nndeki sepetteki imemi balonlar gsterdi, bunlar da satarsam, bugn hepsini, bir mislini bile satarm, Floryada kalabalk ok bugn... Ayaa kalktk, o balonlarn aldan zd, Floryaya aa yola dt. Hi korkmadn m? Neye korkaym? Benden? Paralan saydrdn bana. Ensene bir yumruk, paralar da cebe. Gld : Beni seni tanmyor muyum sanki, dedi. Senin uurtman yok muydu geen yl. Basnkyn ocuklaryla uurtmuyor muydun? Ne gzel, ne kocamand senin uurtman... Ta ykseklere kmt. Neden gelmedin sen de yanmza? Utandm, gelemedim. Ne vard utanacak? Ne olacak, Basnkyn ocuklar baka. Onlann zel okullar var. Bizim yok. Madem houna gitmi sen de yapaydn bir tane. Yaptm, dedi hznle, baarsz insanlarn krlm-lklaryla. Yaptm ama olmad. Kck, stelik de ar104 nk. Seninki gn teki ucuna gitmiti bulutlarn ardna.* Bana geleydin, sana da byle bir tane yapardm. Gene gld apaydnlk. Senin yanna nasl gelir de seninle tanrdm. Babam seni tanyor. Baban kim? Babam ii. Fabrikada. Babasnn fabrikasn syledi. Uzaklarda bir yerdeydF fabrika. O fabrikada durmadan olaylar kyordu. Son bir olay daha kmt. Onu sordum. Sorma, dedi iini ekerek. Kabak fcftzim bamza patlad. Ah, dedi, sonra da ekledi, senin uurtman gibi bir uurtmam olsa, on lira verirdim. Bana bir uurtma yapar msn? Vaktim de yok ya.. Boynunu bkt. Vakit bulur da bu gzel uurtmay ne zaman uururum? Deil mi, kimbilir sen de ne gzel uurtmalar yaparsn? Yaparm, dedim. Bana da yapar msn, kadn, ipini, talarn bert kendim alrm. stersen sana da... Yok, dedim hi bir ey istemem. Sana yarn ok. gzel, kocaman, renk renk bir gzel uurtma yaparm.

O!maz,>\dedi, sana zahmet olacak. stelik de masraf edeceksin, ton kadar, benim iin. Kadn, ipini, tasn ben alrsam yap. Param varken deil mi, param olmasayd, o baka... Haklsn, dedim, paran varken... Doru.. Getir katlar, ipleri, talar, yapaym sana uurtma. ok sevindi. Mahallede en byk byk uurtma benim olacak. Sevin iinde Floryaya ndik. ok kalabalk vard. Bir yanda kebap piirenler, adrda bakkal, manav dkkanlar, bira satanlar, gazoz satanlar, simitiler, gezgin satclar, bir hayuhuy, bir kyamet, insanlar stste, ayra serilmiler. Kobap arabalar, kebap dumanlar, kebap kokular... Ortal bir ho karmakar kokular alm. Ormann ii S|rt srta insanlarla... Her ey kirli le iinde, naylon pis106 ligi. ayrlk, ormann ii gazete kad, naylon iplii, nay. Ion pislii drye iren bir ey var... Bu pislik iinde insanlar... Gbreye gmlmler gibi. Grtlaklartna kadar... pler, ulu narlarn altn, ormann iini, ayrn stn doldurmu akyor. ocuklar bu plkte top oynuyorlar. Bu koca kalabalk ta ehirden kopup, havaszlktan, susuzluktan kopup buraya gelmiler, azck havci iin, szmona temiz hava iin.. Kir iinde, pislik, irenlik iinde yzyorlar. Bir tek p olsa buras temizlenir. Belediye Bakannn da evi burada, bu koskocaman' pln ortasnda, bir bahe iinde. Benim arkada, Kadir, usta bir adam. ylesine usta-lam ki, hi sana soluna bakmadan, vakit yitirmeden amacna dorudan gidiyor. ocuklar, balon alacak ocuklar, eliyle koymu gibi, konumu anlam gibi buluyor, yanlarna varyor, satveriyor balonlarn. Gittii hi bir yerden bo ktn grmedim. Usta olduk, dedi. Balon ustas. Ben hangi ocuk hangi balonu sever bilirim. yle bir bakaym, o ocuk hangi renk balonu alacak bilirim. Babas ona ka tane balon alabilir onu da bilirim. Usta olduk abi, usta.. Her zenaatin bir srr var, balon satmak da sr ustalk ister.. Usta olduk balon satmakta.. Bizim mahalleden ok kii bana heveslendi, balon satmaa kalkt, iflas edip iki gnde sermayeyi kediye yklediler. Her iin bir raconu var abi. Balonculuun raconunu da ben bilirim. Bak abi. bak ileriye, u aalarn altndakilere, yere kilim sermilere, tencere kaynyor. Bak, say bakalm, ka ocuk var ortada, top oynuyorlar.. Tam on bir ocuk var orada.. On bir ocuun yedisine balon satacam. Drt tanesi almayacak. Belki de alrlar. Baz kocaman sal sakall adamlar da balon alyorlar, senin kadar boylar, balon uuruyorlar, ellerini rparak. Onlar ocukluklarnda hi balon uura-mamtlar, ya da balona duyamamlar. Sen ocukluunda hi uurtma uurttun mu? Neden sordun? Sen uurtma uurtmay ok seviyorsun da... inde kalm olmasn, diye dndm. 106 Kim retti sana bunlar? retmen. Bo ver retmene, ben ocukluumda o kadar ok uurtma uurttum ki, yoksa ne bilirim uurtma yapmasn? Doru, dedi, sen haklsn.. Aoaip. Neden aaip? retmen neden yanl konutu ki? O da baka yerden ezberlemi.. Kitaplardan ezberlemi, diye sevind4 Kadir. imdi anladm, kitaplardan ezberlemi. Haydi gidelim, u senin krmz kilimlilere, on birlere, bakalm, ka tane satacaksn. Balonlara ip verdi. Balonlar ykseklere kt. Gnete renkler uuuyorlard, yeilin iinde, mavinin altnda... Gne sarsnda, parlak, krmz, yeil, mor, turuncu. Birden top oynamay brakt ocuklar yremizi aldlar. Balonlar aaya ektik, ocuklar birer birer setiler, beendikleri rengi aldlar. Yedi ocua on alt balon sattk. ocuun drd balon almad. AU yanda kck bir ocuk dt ardmza, bir eyler sylyor anlalmyordu. imdi bu koca kafaya bir baion vermeli. Bunun anasnn babasnn baion alacak paras olmayabilir. Krmz bir balon zd balonlardan, ocua verdi, verirken salarn okad. Bu koca kafa krmzy sever. Krmz balonu grnce koca kafa, gzleri gne gibi yand, l l. Koca kafa balonu alnca, bir kou taa ormann ucuna kadar kotu, gzden yitti gitti. Kim bu koca kafa, tanyor musun? Nerden tanym abi, burada bu koca kafalardan o kadar ok ki... Hepsi de balon severler, paralar da yoktur. Ne yapaym ben de... kindiye kadar btn balonlar sattk. Kadir gittii hi bir ocuktan bo dnmedi. Bak abi, dedi Kadir, u beli bkk yaly gryor musun, orada, aaca belini dayam oturmu. 107 Gryorum, dedim, kim o? Ne bileyim ben, ilk olaraktan gryorum. te bu seksenlik adam benden balon alacak. Ne biliyorsun, balon alaca alnnda m yazyor? Bak abi, yzne bak yal adamn.. Baktm. Balon alaca tam alnnn ortasnda yazyor. Greceksin imdi.

Koarak yal adamdan yana gitti. ki kere nnden geti, yal adam oral bile olmad. Daha yaknna, aaha yaknna sokuldu. Yal adam gsnden ban kaldrd, bakt, gene ban gsne edi. Sonra birden de ayaa kalkt, elini cebine soktu, baloncuyu ard, tam be tane, hepsi de mavi, kocaman balon seti. Kadir koarak yanma geldi : Grdn m? Grdm, dedim. Grdm ama, sen yal adam eskiden tanyordun, onun bir balonsever olduunu biliyordun. Kadir gcendi, burnunu kvrd. Hi de deil, hi de bilmiyordum, dedi. Allah Allah yleyse, Allah Allah... Herkes ayor abi, dedi Kadir, herkes ayor benim bu ustalma. Bu sefer Florya parkna, kavak aacnn altndaki kanepenin stne oturduk paralar sayd. ki yz alt lira krm var, dedi sevinle Kadir. imdi ne yapacaksn bu paray? Yz ellisini babama vereceim, ellisini bankama yatracam, bankada tam bin liram var, altsn da harcayacam. Belki sinemaya giderim. Haaa, uurtma kad, ta, ip alacam. Daha param var. Ben ok para harcamyorum. Kazanyorum diye para harcamyorum, sa-vurmuyorum yle, har vurup harman etmiyorum, deil mt? Bir insan para kazanyorum diye... Benim zevkim baka... Nedir senin zevkin? Bak abi benim zevkim, hi sorma... 108 Piman oldu, vazgeti, gzmn iine bakarak beni iyice yoklad. Benim ne zevkim oiur ki, bir ocuun ne zevk: olur ki... Doru, dedim, bir ocuun ne zevki olur ki? Bunu da kimden rendin Kadir? Herkes sylyor, dedi, iini ekerek. Bir ocuk... ocuklarn hi zevki olmaz m abi? Olur Kadir, olmal. Olmal m? Olmal. Bak abi, biz be kardeiz. Anam babam bir en by severdi, bir de en k. Bize kpek muamelesi yaparlard evde. Ablam da yle. Hi kimse bizi sevmezdi ki... Eeeeeee? E... si var m, ite yle.. Sonra babam iten kardlar. Neden? Babam grevei miymi, neymi, ite ondan dolay. Fabrika sahibi babama bir kzm, bir kzm, yaliah demi babama... Anam diyor ki, babam ortak olmak istemi elin fabrikasna. Fabrika sahibi de yallaaaaaah, elmi. Biz evde a kaldk biliyor musun abi. Bilmiyorum. Ben canm diime takp da niye balon satma ustas, ampiyonu oldum, biliyor musun? Bilmiyorum. Bizim mahallede Ali var ya, o byk ocuk, ite o balon satard. Satard ama hi. Azck bir ey. Ben balon satmay Aliden rendim, deil mi? Babam iten atlnca biz a kaldk m? Ben sabaha kadar uyumadm, ne yapabilirdim, nasl para kazanabilirdim, sabaha kadar dndm, sabaha kar bir de baktm, aklma geldi. Allaaaaah, Allah be, dedim, Allah be. Sabah dar ettim, hemen Aliyi buldum. Aliyi bulmadan saatimi okutuverdim, sonra para kazannca daha iyisini alrdm, bak, en gzelini aldm, bak abi bu saat bir yl su altnda kalsa ne su geer, ne 109 de paslanr. Saatimi satnca doru Aliye gittim, Aliyle Tah-takaleye gittik, oradan balon aldm, ondan sonra da gaz aldm, eve geldim, balonlar bir gzelce iirdim, satmaa ktm, ilk gn hi satamadm. Bir utanyor, bir utanyordum, kimseciklerin yzne bakamyordum. Sonra ikinci, nc gn birer tane sattm, sonra da utanmam utu gitti, altm. Ondan sonra da, dmde de balon sattm. Gece sabahlara kadar uyumuyor balon satyordum, uyuyunca da dmde balon satyordum. te byle, ylesine bir balon satma ustas, ocuk sarraf oldum ki, bir ba-(onseveri yrynden, duruundan, konuuundan tanyorum. Sonra da p diye satyorum balonlar. te... Bak abi sana bir ey syleyim mi? Syle. Eskiden var ya, ben balon satmadan nce, para kazanmadan nce evde bana herkes kpek muamelesi yapard, herkes bakasn severdi. Beni kimse sevmezdi. Aaaaah, bu dnya kar dnyas. Ben para kazanp da eve getirince nce annem beni pt, sonra babam, sonra da ablam var ya, o her gn beni kmseyen ablam var ya, o ablam ite beni pt. Sonra ben para kazandka abi, bana saygda kusur etmediler. Babam bana ayakkab ald, en gzelinden, pantolon ald, gmlek, kravat ald. Yemekte beni sofrann en bana, babamn yanna oturtuyorlar. En gzel et paralarn bana veriyorlar, yatak araflarm her gn deitiriliyor, anam salarm gze! gzel her gn taryor. En ok harl bana veriyorlar. Kardelerim hasedinden neredeyse at diye atlayacaklar, ablamn eline yle Allahn bol kulun dar yerinde bir geersem beni yer ki yer. Biliyorum. Onun iin de ben paray kazan ha kazan ediyorum. Babam diyor ki, ben alrken fabrikada senin kazandnn yars kadar ka-zanamyordum. Evde her ey var imdi bir ku st

eksik. Bana gittike evde itibar artyor, beni evde, mahallede herkes, mahallede bile yere ge sdramyorlar. Ben de alyorum ki, ylesine abi... Ve alyordu, para kazanyordu Kadir gerekten. Bankada paras artyordu, evin geliri artyordu. Ona uurt110 malar yaptm. Onunla yaam stne, insanlar stne, karlar stne, sevgi stne, dostluk stne uzun uzun konutuk. Ne kadar ok para gtrrse onu evde herkes 0 kadar ok seviyordu. Dnya kadar para gtrmek istiyorum eve, diyot-du, her gn dnya kadar para gtrsem eve... Onu dnya kadar seveceklerine inanyordu. Kimse ona mendebur mavi gz demeyecekti. Prtlek mendebur mavi gz. Gzleri hi de prtlek deildi. ok gzel bir ocuktu Kadir. Azck boyu ksa, elimsiz. Omuzlar aaya bakarak genilemi. Kadirle ne zaman, niin koptuk, arkadalmz kesildi, ansyamyorum. Ne oldu, aramzdan kara kedi mi geti, bilmiyorum. Ya da hi bir ey olmad. Bir ey olsayd, kt, ya da oiaan d bir ey olsayd anmsamam gerekmez miydi, demek ki, aramzda hi bir ey gemedi. Niin o beni aramad, ben onu aramadm, bir eyler oldu, oldu ama... imdi aklma geliyor, beni bir iki kere evine gtrmt. Ho, akll, cokulu bir babas, ok gzel bir anas, tertemiz kardeleri, sar, uzun sal gzel bir oblas vard. Kck, iki oda evde her ey prl prl-d. Pencere perdeleri, masa rts, kilimler, yastklar, sedirdeki nakl rtler sakz gibi, prl prld. Kadire saygyla, sevgiyle, bir kutsal yarata davranr gibi davranyorlard. Evi ok houma gitmiti. Evini, anasn, babasn ona cokuyla vmtm. Sonra ne oldu, anmsayamyorum. Bu diziye balarken Kadir geldi aklma, Kadirle uzun uzun konuup onu da yazsam olmaz myd, birka gn. Cumartesi Pazar, Floryay sabahlardan akamlara dek dolatm, Kadiri bulamadm. Btn eski baloncular, satclar ortadayd da Kadir yoktu. Edemedim, geen gece evlerine gittim, babas karlad beni, eski bir dostu karlar gibi. Yeniden ie girmiti. imdi daha ok kazanyordu. Kz da ie girmi, o da kazanyordu. Durumlar her zamankinden ok daha iyiydi. Kadirin kk erkek kardei balon satmaa balamt. Kadiri sordum, baba alamakl: 111 Kadir yok, dedi. Kadir gitti. Nasl oldu, nereye gitti? Kadir kat. Bankadaki btn parasn ekmi kam. Bir ey gelmesin bana ocuun? Yok, dedi baba. Gittikten ay sonra Antalyadan bir mektubu geldi. Ondan sonra da ses ada yok. Polise bavurdum, Antalyaya kadar kardeimi gnderdim, koy-dunsa bul Kadiri. Mektubunda ne diyordu Kadir? Bana evin diyordu, bana kimsenin... Gerisini syleyemedi baba... Bu iten hi bir ey anlayamadm. Kadir gibi bir ocuk evini braksn da gitsin, serseri olsun.* O serseri olmaz, dedim. Olur, dedi baba. Bu ocuklarn, hele Kadir gibi martlm ocuklarn ne yapacaklar belli olmaz ki... Doru, belli olmaz ki... imdi Kadiri aryorum. Btn Sirkecidekilere, Surda-kilere, Kumkapda, Beyolundakilere, tekmil ocuk arkadalarma syledim, Kadire benzer birini grrlerse bana salk versinler, diye. Bu ocuklar belli olmazlar ki, hele Kadir gibisiler. Alngan, marm, kendine gvenmi, cokulu... Yrekli, gzn daldan budaktan saknmaz, bkn, hergele... Bu ocuklar belli olmaz, belli olmazlar. Bunlarn salar sollar yoktur. Babas diyordu ki : e girdim, ie girdiimde btn ev dn bayram etti, bir Kadir sevinmedi, bize katlmad, hepimize dman gibi bakt. lk maa alp da eve gelince azn baklar amad btn ev bayram ederken. Hele ablas ie girince. Kskan, serseri, deli bir ocuk u Kadir. Onun sonu iyi gelmeyecek. Onun sonundan korkuyorum. Ne yapyor An-talyada dersiniz? Kadirin sonu iyi olacak, dedim gvenle. Onu iyi tandm.. Evin bir kesinde ona zene bezene yaptm uurt112 ma duruyordu. Uurtmaya gzm takld Baba : Siz yapmtnz deil mi? diye sordu Ben yapmtm, dedim. Hi uurmad. O gece, uurtmay. eve getirdii akam uyudum uyandm baktm Kadir gzlerini dlkm s krpmadan uurtmay. seyreyliyor. Uyudum uyandm hep b> SS SneyHreyly:- Br kere lsun P^

Kmblr neden, dedim. Kimbilir? 113 ALLAHIN ASKERLER GZLERNDEN BELLDR Menekede kyya indim, gnelik bir gnd, akllara oturdum. Deniz durmadan deiiyordu, mordan yeile, yeilden maviye cam gbeine geiyordu. Duru bir gne kmt, deniz kprdamyordu. Vapurlar, motorlar, sandallar denizin yzne inmilerdi. Baz gnler vapurlar, motorlar, sandallar denizin stndedirler, uar gibi havada salnrlar. Arkama, hafif bir ayak sesiyle dndm, bir ocuk kahve terazisini sallaya sallaya bana geliyordu. Yaklat: Usta size kahve yollad, dedi. Saol arkada, dedim, kahveyi aldm. Saol varol arkada. Yanma kayann stne iliti. Ben kahveyi ierken, zgn, krgn : Beni tanyamadn, dedi. Hani var ya, ben Kayaym. Hani o geceler? Karanlkt, dedim, yzn seemezdim, ama sesini anmsyorum. Ben, dedi, hemen hemen hi konumadm, ancak bir kere konutum. Bir kereden sesimi nasl bildin? Ne bileyim ben, bildim ite... Birden kendini anlatmaa balad. Ben, diyordu, ben Trakyada bir yerde, bir kasabada domuum. Benim adm Kaya koymular. 114 Usta da geldi yanmza oturdu. Buraya, Ustann yanna nasl dtn? Sorma, diye lafa kart Usta. Durumlar ok acklyd, dille tarif edilmez. Usta, benim eski bir arkadamd, Menekedeki Aile Gazinosunun sahibiydi. Ekmeli bir memurdur, ya yetmiin stndedir. K yaz denize girer kck gazinosundan. Yatalak kars geende ld. Kk olu da bir yl nce lmt. teki olu kiraya kayk verir yazlar bu kyda, sonra kn onu gren mren olmaz bir daha buralarda- Usta tek bana kalr kyda, btn k, baz arkadalaryla. Nasl oldu bu i Kaya? Boksr abiyle geldik. Kim bu boksr abi... Ad ne? Adn bilmiyorum. Kim olduunu sorarsan da boksr ite. stanbulda ok dm, stanbul birincisi olacakm ki, aya srm de yere dvermi, o da nakavt olmu. Nakavt olmasaym eer nce stanbul, sonra Trkiye, sonra da dnya birincisi olacakm. Alay ediyorsun lan boksr abiyle. Vallahi de hi! Alay ediyor, dedi Usta. Bu kpek yle alaycdr ki, elaltndan yle alay eder ki farkna bile varmazsn. Bir de farkna varrsn ki, yreine haner gibi saplanr bu itin alaylar. Boksr alay ederek kard. Hi de defl be baba. Kendisi gitti, can skld da. Vallahi onun hep can sklyordu. Diyordu ki, ben dnya ampiyonu olmadan, lnceye kadar hep canm sklacak. Bu yollarda, kurnazlklarda, kurnazsn ne demek olduunu ilk Kayadan rendim, heder olup gideceim. Diyordu ki, gene glmsedi hergele, ben dnya ampiyonu olacam, olmazsam lrm. lle de olacam. Nasl tantn onunla, nerede? Maa gitmitim, ma bitmiti, millet dalyordu. Ben atm, ehzadebandaki ocuk Brosundan kamtm. Gidecek yerim yoktu. Sirkecide arkadalar ara-m bulamamtm. O gn polis korkusundan, baskn kor115 kuundan olacak herkes dalmt. Bir ey de almak is-temiyordum. Nedense almaktan bkmtm. Korkuyordum belki de. Ben orada aacn altnda bekliyordum. Stadyomun nnde. Ne bekliyordun, kimi bekliyordun? Bilmem, neyi bekliyordum, kimi bekliyordum. Byle zamanlarda biz hep bekleriz. Dururuz bir yere kprdamadan bekleriz. Byle bekleyen ocuklar grdnde bil ki bizdendir. Yani? Siz kimsiniz? Yani? Biz, yani? Biz ite... Yani berdu takm co-gklar.> Sen berdu musun? Yani? Benim yaniierimle dpedz alay ediyordu hergele. Usta : Bak seninle alay ediyor kpek, dedi. Kaya alnd, telaland. Onunla alay etmem, dedi. O da eski kurnazlardan. Bu yollar bizden iyi biliyor. Biliyorum, dedim, ndm. Eeeee, neyi bekliyordun, anlat. Sana btn hayatm anlatmak istiyorum. Neden bana btn hayatn anlatmak istiyorsun? Ustaya bakt. Usta : Seni ben ona anlattm, o da bu gzel kahveyi yapt getirdi. yleyse anlat be Kaya, dedim. Anlat, dinlerim. Doduum yeri bilmiyorum. Yl, gn de bilmiyorum. ki ablam, bir aabeyim, bir de...

Boksrle nasl tantn, buraya nasl dtn onu anlat da sonra, tekmil hayatn... 36 ksm, tekmili birden mi? diye gld usta. 36 ksm tekmili birden abi. Merakldr, firakldr yaammz abi. Btn bunlar nereden rendin? 116 Mrekkep yaiamlmz var ya abi. Bolu Yetitirme Yurdu firarisiyiz. Hangi okul? Ortaokul firarisiyiz abi. Boksr abiyi... Nedense gene telaland. Doru doru, doru boksr abiyi anlatmalym. Sonra teki maceralara abi... Bym de klm gibi. On birinde gsteriyor, olgun adam gibi konuuyor. Btn ocuklar olgun adamlardan daha olgun, daha insanca konuurlar ya. Ben sz gelimi sylyorum. Yani grm geirmi birisi konuuyor. Srtndan uzun yllar gemi, eskitmi birisi gibi konuuyor. Yz hatlar derinle-mi, keskin. Bu ona ar, arl, ok ekmi bir hava veriyor. Yz kck ama kocam gibi gzkyor. Byyor, klyor, anlamlanyor, birden tm anlamn yitiriyor, yz snveriyor. Yal, acl, hakim, hergele, bkn bir de bkm. Bir anda yorulmu, bkm bir hal atveriyor btn yz. te orada aaen orada duruyordum, boksr abi yanma yaklat. Onu grnce bir sevindim ki... Onu tanyor muydun? Yoook, nereden tanyacam. Boksr abi yanma yaklar yaklamaz, gel ulan, dedi bana. Ka gndr asn? O kadar ok olmad, dedim. Ne bildi senin kim olduunu, ne bildi senin a olduunu? Bir tuhaf abi, dedi Kaya zr diler gibi. Biz biri-birimizi nedense hemen tanyveririz. Ya bir koku vardr, teki insanlardan ayr, ya bir ses, ya bir duru. Biz Allann askerleriyiz abi. Allann askerlerinin hali durumu bakadr abi. Allann askerleri bakadr abi, baka... Kendilerine Allann askerleri demek houna gidiyordu. Kalbm basarm Allann askerleri lafn imdi, bu anda bulmutu. Bulmu, houna gidiyordu. Houna gidiyor durmadan da yineliyordu. 117 Allann askerlerinin kl da bakalarnn klna benzemez. Allann askerlerinin gzleri de bakadr. Boksr abi, gel ulan, dedi bana. Dolmabahedeki bfeciye gtrd. Ye ulan, dedi, yiyebilecein kadar, mangr bol. Ben baladm abi ziftlenmee ki, yle. Sonunda karnm davul gibi oldu, kendime geldim. ocuk Brosundan fy. dik abi, dedim. Boksr abi ben byk boksrm, dedi. Oturduk kar-ki parka. Boksr abi, malarn anlatt bana. Gn kavuuncaya kadar. Nasl herkesi doduunu, yendiini anlatt. Anlatyor anlatyor bitiremiyordu. Filim gibi abi. Tam bir filim gibi... Biliyor musun abi, ben bu Ustann yanndan hi ayrlmayacam... Biliyor musun abi bu Usta gibi ben iyi bir insan hi grmedim, babadr baba bu, boksr abi de iyiydi ama, bu baka. Bu Usta var ya, bir insan ki sorma. Akam yemei yedik abi, gene geldik parka. Boksr abi bana gene anlatmaa balad. Alad da... Ona bir hakszlk etmiler abi, bir hakszlk, hakemler yemiler hakkn. Neden yemiler hakemler onun hakkn, niye dersen abi boksr abi bizden de ondan. Boksr abi de ok kzm, ben bunlarn inadna, diyor, dnyay dveceim, diyor abi. Dnyay, dnyay dveceim. Bunlar da var ya, bu boks federasyonu da utanacak, parmaklar da azlarnda kalacak. Kalacak ya... Usta : Hastir oradan, dedi. Senin o boksrn m de-cek dnyay, git Allahn seversen Kaya. Senin hi mi iin yok, git iine babam... Kaya, telal, zavall, yardm ister gibi, korkuyla, rkntyle yresine baknd. Onun gibi boksr yok baba, dedi. Ben grdm onun nasl dtn. Sirkecide birisini bir dd bir dd, adam inekler gibi bryordu. Usta : Git oradan, dedi umursamaz. O kel mi decek dnyay. Atma can kardeiyiz, din kardeiyiz. Atmyorum, diye bir iyice gcendi Kaya. GceniklK i sesinde apakt. 118 Atmyoruz ite... Boksr abi beni parkta sabaha kadar da uyutmad, anlatt anlatt. Sonra arkada olduk. Drt gn birlikte gezdik. Sonra ben buralarn biliyorum ^a, boksr abiye dedim ki, gidelim de Menekede balklk yapalm. Geldik buraya. Lodos kmasn m, daiga-ar minare boyu olmasn m? Byle bir havada kimse -camaz bala. Biz kaldk m ayazda. Kaldk ayazda. ki 3n dolatk buralarda. Dolarken u yolda babann Ai-e Gazinosunu grdk. Ben babay gze kestirdim. Bakm, bizden gibi duruyor, bizden deilse de bize yakn. Usta : Hastir ulan, dedi. Size benzer neyim varm ki, ; nerem varm ki... psizler. Kaya : Yaklatm babaya, ustam, dedim, burada frn var m? Usta, beni yle bir tepeden trnaa szd. Frn var ama, aha u ilerde kede, sizde ekmek alacak para var m? Usta sz ald:

Bir baktm, bunun am yarmas boksr abisi yerde. Az yukar, yere kurbaa gibi serilivermi. Nasl serilmesin, diye sze kart Kaya. ki gndr atk, azmza koyacak bir lokma yeil ot bile bulamamtk. Boksr abi de bey olu, plklerden kan ekmeklere tenezzl etmiyor. Bizim meslekte abi a kalmayacaksn, a kalmamak iin elinden gelen her eyi yapacak, eline geen her eyi yiyeceksin. Boksr abi daha acemi. Hrszlk da bilmiyor. Belki biliyor da o byk hrszlk biliyor. O kadar dolat da frnlarn oralarda bir ekmek, bir para peynir bile alamad. Beni etkisi altna ald, - bu etkisi szn ben uydurmuyorum, Kaya kulland -ben de bir zrnk alamadm, a kaldk. plerden kardm ekmekleri de yedirmedi bana, muhallebici. Bu gidile o zor dnya ampiyonu olur. Ablam dedi ki, iki gn a kalmak, insann mrnden en az iki yl alr, dedi. Ablam bana baylyor biliyor musun abi. Benim ablam var ya, ben katka gzya dkyor. Beni bir zlyor, bir zlyor, bir zlyor... Hi kimsenin ablas ablamn beni 119 zledii kadar zleyemez. Ablam var ya, benim stme titriyor. Ablam var ya... Beni bir seviyor, bir seviyor. Ustam da beni seviyor, ablam da.. Usta var ya, u usta, usta beni olundan da ok seviyor. Usta glyordu mutlu, kvanl : ok sevdim keratay, dedi altn dii parldayarak. ok severim Kayay. Artk burada kalacam abi. Babann yannda. Byle bir yer bulunca insan nereye, ne iin gider ki... Baba gibi bir insan bulunca ondan ayrlmak ahmaklk olur, deil mi abi. Olur, dedim. Sonra? Sonras abi baba bizi ieriye ard. Boksr san-dalyada sallanyordu. Baba bir koca tencere yemek koydu nmze, eliniz art. ki de kocaman ekmek, uzun. Usta : eriye girdim, ktm, bir de ne greyim, seninkiler koca tencerenin yarsn gtrmler. Kaya : Elini tutuyorum boksr abinin.. Aman boksr abi birden yeme. Birden yersen yemek vurur seni. Dinlemiyor abanyor abi. Bir anda sildik sprdk... Usta : Bu yaa geldim, bunca a, yemek yiyen insan grdm, bunlar gibisini ne grdm, ne de duydum. Sonra ne oldu? Kaya : ikimiz de oraya, imentonun stne serilivermiiz. Bir uyandm ki sabahleyin, gn domadan, biz hep gn domadan uyanrz. Gn domadan uyanmayann bana ok belalar gelir. O belalar da sana anlatrm, hayatm anlatrken. Sen hayatm dinledikten sonra ne yapacaksn? Hiiiiii, dinleyeceim sadece. Yani Baba dedi ki... Yani ne dedim sana, diye gld Usta, senin o gzel hayatn destan m yapacaklar sandn. Hrszlklarn, yankesiciliklerini, dolandrclklarn? 120 Tabii yapacaklar, diye dayatt Kaya. Ben ben deilim ki, ben toplumun bir kurbanym. Toplumun da kurbanna bak, diye alay etti Usta. Toplumun da ne soylu kurban var. Tabii toplumun kurbanym. Toplumun iyi kt kurban olur mu, diye sordu Kaya. Toplumun sadece kurbanlar olur. Nasl olursa olsun, deil mi abi? Doru Kaya, dedim. Sen alnma usta aka ediyor sana. Biliyorum aka ettiini. Benimle alay ettiini bilsem bir saniye yzne bakmam Ustann. aka ediyorum, dedi Usta. Senin gibi bir bkn, bir cinle nasl alay edilir ki... Ederler, diye boynunu bkt Kaya. Ederler, hem yle bir ederler ki, insanolu dmeyegrsn. nsanlar bir dk yannn farkna varmayagrsnler. Ka yandasn Kaya? On drt, abi. Ka yldr bu yoldasn? Kendimi bildim bileli. Anlat bakalm. Baktm ki boksr abi yok. yok. Akam oldu yok, kam. Neden kam ola? Alay ederek mi kardn? Kam ite, bilemem ki.. Ne dnm de kam bilemem ki.. Sen ka aydr buradasn? Onun yerine Usta karlk verdi: Bir buuk aydr burada bamn belas..

Kaya kvanla gld : Bu bandaki bela uzun kalacaa benzer burada, sonuna kadar. Kalsn, dedi Usta. Bamzn stnde yeri var byle bir belann.. Gazinoya mteri gelmi olacak ki Usta abuk abuk yanmzdan uzaklat. Eeeeeee, iler nasl, memnun musun? yi, iyi, dedi Kaya. Yemek var. Dn drt kilo kadar 121 Sabah oldu boksr abi balk tuttum. kisini piirdik, ikisini ae gouraum sanm, parasn da babaya verdim. Biliyor musun abi, babann durumu ok kt. Hi mteri gelmiyor. Ben bir buuk ayda ancak yz elli lirack kazandm, baktm babann durumu kt onu da ona verdim. ok iyi adam bu Usta. Neyi varsa benimle paylayor. Babadan da iyi anadan da... Ondan hi hi ayrlmayacam. Ablam var ya beni bir zler, bir zler, zlemeden deli olur. Ablam bahemire zmitte. Yaknda imtihana girip doktor okuluna gidecek, ondan sonra da doktor olacak. Doktor ablam beni zleyecek ki, doktor zleyecek. Ben de leceim de ona gitmeyeceim. Varsn beni bir zlesin, bir zlesin, zlemekten lsn. Abim var ya, beni yanna almaz, yanna vardm da bir gn bana akama kadar ne yersin, diye sormad, ben de ona am abi, am Allah belan versin abi, demedim. Der miyim, ldrseler demem. Alktan lrm de, bir ekmek alar, bir ekme1< iin on yl yatarm da ona abi acktm demem. Sonra bir de beni dvd. teki ablam da... O da mikrobun birisi.. zmitteki var ya... nadna zlemekten lsn o. lrken yanna varacam.. ok gzel giyinmi olarak, byklarm da olacak, kravat da takacam, bir de arabam olacak, ofrm de... Varacam, abla naslsn, diyeceim, gzlerini aacak, iyiyim iyiyim, diyecek, bir de bakacak ki, iyiyim dedii benim, hemen beni kucaklayacak, yavrum yavrum, diyecek, yavrum yavrum, sen geldin ya, hemen iyi olacam. Senin derdinden, zleminden bu hale dtm, diyecek, hemen kalkacak, gzel gzel giyinecek, yeil bir elbise giyecek. yiletim seni grnce, cana geldim, diyecek. Dar kacaz, stanbu-la, stanbula, diye sevinten oynayacak. Onun koluna gireceim abi, arabama gtreceim, kapy aacam, bin abla diyeceim. Ablamn gzleri falta gibi alacak, binecek arabama.. Zevkten drt ke, mrmr eden bir kedi gibiydi. Bir dinleyen bulmutu ya, hem de candan bir dinleyen, ver yansn ediyordu. Trakyada karpuz bekledim, ok gzeldi karpuz tarlalar. Bostanc karpuzlar bir stanbullu manava toptan 122 sam. aam aa oen istemedi beki olaraktan. Hakkm da vermedi. Bir de tekme kma, sen misin hak isteyen, yallaaaaah! Allahsz kitapsz bykl, nah bir byklar vard, Allah seni inandrsn abi, bu kadar, bu kadar! Tilki kuyruu gibi. Bir gn byyeceim, az kald abi az, bir gn byynce byklarn yolacam onun. Yerini rendim, Gaziosmanpaada toptanclk ediyor. Onu gn gn izleyeceim, ta ki... Ocan sndreceim onun.. Anam babam m soruyorsun? Yoooook, dedim aknlkla. Hep sorarlar da... Babam lm ben doar domaz. Ne uurlu bir aslanmm deil mi abi. Anam bakasna gitmi. Beni bykanam bytrken, oluvermi. Ben kalm mym aralkta. Beni Bolu Yetitirme Yurduna vermiler. Orada okumuum. Okuyunca krk almm. O zaman ben ne yapmm kandrmm bir arkadam, girmiim Mdrn odasna almm not defterini elime sabaha kadar bir gzelce notlar dzeltmiim, bylece de snf gemiim. Getikten, ilkokulu bitirdikten sonra ne olmu...? Sustu. Ne olmu? diye steledim. Dnd kald bir sre, dudaklarn yedi. Bir eyler uydurmaa alt besbelliydi, beceremedi. Bo ver be abi, orasn da unutmuum, dedi. Ablam var ya, beni zleyen gece gndz, sabah akam hep beni zleyen, zlemekten de len ablam, o dnya gzelidir o. Onun stne bir gzel kz u koskocaman stan-bulda yoktur. teki ablam var ya, teki kskanlndan pat der de patlayverir. yle gzel ite hemire olan ablam. Eer girseymi gzellik kralieliine dnya gzeli seilirmi. Ben hi bir eyden korkmam bir tek kpekten korkarm. Abim var ya abim, o kaportaclk yapyor. Uak o, kle... O da bir gn gelecek, beni zleyecek, am-maaaaaaa, ite o zaman i iten geecek. Sonra zmire gittim abi. zmirde Fuar dolatm. ok ocuk vard benim gibi Fuarda. Trkiyenin btn ocuklar Fuara doluurlar Fuar vakti. Btn yankesici ocuklar. Ben hi yankesici123 lik yapmadm. Neden ki dersen yankesicilerin ah Pire Memettir, ben onu tanyamadm. Diyarbakrllar, onun kahramanln anlata anlata bitiremiyorlar. Byk anam l-meseymi ben bu yollara dklmezmiim. Sen Samiyi tatanyormusun? Tanyamadm, ne yazk. Ne yazk ki, ne yazk, dedi Kaya. Ne iyi, ne cmert bir ocuktur. Onun stne bu istanbul ehrinde hrsz yoktur. O btn hrsz ocuklarn ustasdr. Pire Memet nasl btn yankesici ocuklarn ustasysa, Sami de btn ev hrszlarnn ustasdr. imdiye kadar otuz iki sabkas olmutur Saminin. Bu yakalandklar. Bir de yakalanmadklar var. Var anla gerisini. Ben stanbula gelince Samiyi aradm, koydunsa bul. Belki hapistedir fkara. Kimbilir hangi hapiste. Sami nasl yakalanr. Sami ok uyur. ok uyuyunca... Girdii evde kedi gibi yrr. Kimseyi uyandrmaz, en kk bir trt

karmaz ki kimseyi uyandrsn, evde ne varsa torlar toplar, doldurur bir bavula. Sonra aokrm, Sami bana yle anlatt, acknca geermi mutfaa karnn bir iyice doyururmu, karnn bir iyice doyurunca da bir uyku bastrrm Samiyi, bir uyku, bir uyku. Sabahleyin hep onu mutfakta uyurken yakalarlar-m. Sami diyor ki eytan drtyor, eer bende bu uyku olmasa, bir de bu kann doyurmak, tekmil stanbulu so-yardm da izimi kimse bile bulamazd. Her gzelin bir kusuru olur, Samininki de uyku. Varsn olsun, Sami de gndz almaa balad huyunu bildiinden... Kayayla ahbapl ilerlettik. Bir iyice arkada olduk. Kaya, zlemlerini, yapmak isteyip de beceremediklerini, yapp da utanp syleyemediklerini bakalarna, baka ocuklara yklyor. Ben de ona boyuna arkadalarn soruyorum. Arkadalarn sorunca nce seviniyor, sonra dncelere dalyor, sinirli, parmaklarn kvryor, ekitiriyor, parmaklarn atlatyor, nce krk dkk, sonra cokunlukla anlatyor. Bugn bitiremediyse bir arkadann macerasn, vgsn, zlemlerini, yiitlik ve becerilerini yarn anlatacak, anlatyor da... lle de ablas. Ablas, abisi, teki ablas, enitesi, btn evdeki mikroplar onu 124 zleyecekler, zleyecekler, zlemden lecekler, sonra da onu arayacaklar, arayacaklar bulacaklar. Yalvaracaklar, ondan sonradr ki, Kaya eve dnecek. Hangi eve? Uzun bir geziye kacaktm. Kayay deniz kysnda buldum, ta kaydryordu denizde. Biraz daha semirmiti. Ben bir aylna geziye gidiyorum Kaya, dedim. nallah gene buluuruz. nallah, dedi Kaya. Geziden dndkten gn sonra Kayay aradm. Usta: Sorma, dedi. Sorma hergeleyi. ki paket sigaram, yz elli liram, bir paket kibritimi, daha bir eyleri alm gitmi. Polise verdim onu, daha aryorlar. Halbuki kurmutum, geziden dnnce oturtacaktm Kayay, konuturacaktm, bir gn, iki gn, gn. Ne kadar, ka gn konuursa, banda alacaktm sonra. Olmad... Kaya kat.. Bunlar adam olmaz, diyordu. Bunlar almlar serserilie. Bunlara ku st versen, ipek yataklarda yatrsan, gene bunlar adam olmazlar. Bunlar kaacaklar. Bunlar hrszlayacak, adam soyacak, esrar iecek, her bir ahlakszl yapacaklar. Bunlar bozulmular bir kere, diyordu Usta. ocuklara, kendilerine sordum, hepsi de, polise sordum, hepsi de: Bunlar bozulmular adam olmazlar, diyorlard da baka bir ey demiyorlard. Bizden hayr yok, diyorlard da baka bir ey demiyorlard. Olmaz, inanmyorum. Bu, insanla kardr. Bu, insan soyuna aykr bir dncedir. Bu dnceyi ocuklara da biz retmiiz. Onlar da byklerin azlarna yknyorlar, biz adam olmayz, diyorlar. imdi gnlerdir fellik fellik Kayay aryorum. Bu ite bir bit yenii sezdim, dn Ustayla konuurken. Bu ite bir i var. Kayay bulursam o bana syler... Ona gveniyorum, bu kadar sevindii iten neden kam, hem de Ustann yz elli lirasn, iki paket sigarasn alarak, bana anlatacak. reneceim o iin iindeki ii.. Ah, bir bulsam Kayay. 125 Konutuum teki ocuklara sordum Kayann bu ka hikayesini, her birisi bir ey syledi. Herkes kendine yonttu hikayeyi. Size bir ey syleyim mi, bana gvenin, greceksiniz, Kayann bu kata bir suu yoktur. KESKBA HKAYES STANBUL KOLU 126 Metini buralarda, Florya dzlnde hep gryordum. Ook zayf, salar dimdik, sar, pantolonu dizlerine kadar saaklam, rengini yitirmi, stste yamal, ayakkablar kocaman, yrtk, ayaklarndan kamaa yztutmu, uzun boylu, duru mavi gzl bir ocuktu. Aylardan Ekimdi, Florya dzlne ocuklar ku alarn kurmular bek bek, gkten geen ku srlerini bekliyorlard. Kafeslerin iindeki kular rpnyorlard. Yel bir ordan bir ordan esiyordu. Gne vard, yaz gnei gibi kmt. Uzaktaki deniz ltyla yanyor, biimden bizime, renkten renge giriyordu. Ben dzlkteki alar dolayordum. Aa yukar ocuklarn ouyla ta-nlm vard, en azndan bir gz tanl. Metini ne zaman tandm anmsayamyorum. Orada, o da benimle birlikte elleri yrtk ceplerinde, azck ne yumulmu, hep r gibi dolap duruyordu ortalkta. Gidiyor, bir ku ann yannda duruyor, teden iplerinin banda, tetikte kularn gelip dikenlerine konmasn bekleyen gerilmi ocuklara bakyordu. Baz dizst kyor, baz bada kuruyor, baz az aa yatm gzlerini kapanacak aa, orpnacak kulara dikmi, kprdamadan yle kalakalyordu. Ne zamand bilmiyorum, ister istemez, ben de Metini demee baladm. Uzun bir sre benim onu izlediimin 127 farkna varmad. Onu merak ettiimin, ardnca adan aa dolatmn farkna varmad. Hi bir ocuk topluluuna yanamyor, girmiyordu. Bir korkusu, bir ekingenlii vard. Bana bir i mi gelmiti? ocuklar ona bir eyler mi yapmlard, dnyor bulamyordum. Bir tek ocukla konutuunu, konumak, onlara katlmak iin en kk bir aba gsterdiini de grmedim. Kasm ortasna kadar o a senin, bu kuu benim dolat durdu. Gzlerini de hi mi hi yakalanan kulardan ayrmyordu.

Basnkyden Floryaya inen toprak yolun altbanda-ki emenin altndaki dzlkte mor bir a kurulmutu. A ok bykt. Alt tane ocuk bekliyordu an ban. Be tane erkete kafesi konmutu an yresine. tane pe-taniya atal an azndayd. Her ada ikierden alt ku. Canl, renkli, ltl, rpnan, fkr fkr alt ku. Kuun drd sakayd. Bizim buralarda sakadan, yle diri, gzel sakalardan petaniya yapmazlar. Bunlar bakayd, ocuklardan yalnz bir tanesini tanyordum. Kar enlik kydendi, alt yandan bu yana da ku yakalyordu dzlkte. ok usta bir kuu olduu belliydi. Metini burada da grdm. Sabahn alacasna snm, o ulu kavan kknn oraya bzlmt. Gzlerini de aa dikmiti. Gzleri arada bir adan ocuklara, ocuklardan aa gidip geliyordu. Sinmi, gerilmi, avna atlmaa hazrlanan bir alc kua benziyordu. ocuklar bekliyorlard, o da bekliyordu. Gkten ku falan getii yoktu. ocuklar umutsuzlukta uzun bir sre gzlerini ge dikiyorlar, Metin de onlarla birlikte gzlerini ge dikiyordu. ocuklar alara dnyorlar, b da yle. Dedim ki bugn akama kadar Metini izleyeceim. Ne yapacak bakalm, nedir bunun hali tavr? Ne istiyor burada kulardan kuulardan, derdi ne? nsan by-lesileri ok merak ediyor. Sonra hi katlmadan gnlerdir gidip geliyor dzlkte o adan bu aa. Kar ayva aacnn altna oturdum ben de. Bu aac severim. Kocaman, eski, gvdesi krm, kabuu yark yark bir aatr bu. Baharda sikirdim gibi iek aar. Dal yaprak gzkmez iekten. Arlar okuur bana, oul verir gibi. Bu stan-bulda yle ok ar, yle ok bcek yoktur. Gene de bu 128 ayva aacna ok ar konar. stanbulun iekleri yle fazla da kokmaz. Bu yal ayva aacnn iekleri kokuyordu, bayltc. ok uzaktan geliyordu kokusu. Haa, ben bu aata hi meyve grmedim. Kocaman iekleri olan bir aat bu. Boz yapraklan tylyd. Ayva aac olduunu ne biliyordum yleyse? Bizim Cukurovada hi ayva aac grmemitim. Belki bizim ukurda hi ayva yetimez, bilmiyorum. yleyse bu kocaman pembe iekler aan aac ayvaya nasl, niin benzettim, bilmem. Birisini bulsam da sorsam. Ama bana yle geliyor ki bu aa ayvadr. Niin o kadar iekli aacn bir tek meyvesini gremedim. Vermiyor muydu acaba? Yoksa ben daha ulamadan ocuklar yoluyorlar myd? Salt aacn meyvesini yakalamak iin ksa aralklarla her gz aaca ok gittim. Ama bir tek meyveyle karlamadm. te bu aacn altna oturdum, srtm da gvdeye verdim. Aa yapraklarnn yardan ounu dkmt. Metin az aa yatmt, yn ada, gzleri bir ocuklarda, bir gkte, bir petaniyalarda. Arada da bana bakyordu. Derken tan yerleri usuldan d. stanbulun stn bir pembeliktir ald. Birka bulut kt Hali stnden, bu yne akmaa baladlar. Metinin birden ayaa frladn sonra yavaa gerisin geri topraa diz ktn grdm. Tam bu srada stmzden de bir kme ku avd geti. ocuklar telala ayaa frladlar, kular gibi hep bir azdan tmee baladlar, petaniyalar havalandlar birer ikier kar, topraa geri indiler. Erkete kulardan birisi durmadan yle bir tyordu ki... Bu tela, bu kyamet ortasnda bir ara Metini unuttum. teki ocuklara, kulara dalmm. Derken zigzaglar izerek ormann stne kadar giden ku kmesi geri dnd, gene ocuklarda tela, bu ara Metini grdm, o da kalkm, o da tekilerden daha cokulu, kular terek aryor. Kular, hooooop, geldiler dikenlere kondular, onlar konar konmaz da stlerine alar kapand. Kular alarn iinde rpndlar kaldlar. Metin, kular Qlarda kalnea kendi yresinde birka kere dnd, ko-en ocuklarla ayn anda aa doru bir iki adm att, son129 ra durdu, arkasna dnd, ar ar, bir iki adm att, olduu yere sald sonra da... Sonra da ocuklar adan kular toplarlarken ayaa kalkt, yanna ynne bo gzlerle bakt, gzlerini emenin akar suyuna dikti. Vard, bir an iin elini suya soktu, soktuu gibi de geri ekti. Sana soluna dnd. Elleri yanlarna dt. yle bir sre hi kprdamadan, hi bir yere bakmadan kalakald. Ne yapacan bilmez bir hali vard. Tepeden trnaa aknlk iinde kalm bir hali vard. Ayaklarn srkleyerek, yrmez gibi yryerek uzaklatn grdm. Uzaktan onu izledim. Orman geti, enlik kyne doru yneldi, bir ara durdu, sonra geri dnd. Ormann Florya ynndeki ukurda baka bir ocuk topluluunun alar vard. Onlarn az ilerilerine geldi durdu. Ynn doan gne dnd. Terlemiti. Halbuki ortalk serindi. Az sonra yere salverdi. yle oturur gibi deil de, yere akar gibi oturuverdi. Kprdamadan duruyor, kular geerken, ya da ocuklar adan kular toplarlarken canlanyor, onlara birka adm atyor, duruyor, aknlkla dnyor, sonra da oradan yrmezmi gibi ayrlyor, baka bir kmeye yneliyordu. leye doru bir toplulua yaklarken onlarn yannda durmadan getiini grdm. Yaklatm ocuklar yemek yiyorlard. Metin bir kere dnp de bakmad onlara. Belki bir hafta, belki on be gn Metin hep byleydi. Nereden geliyordu, akam olunca hangi yne gidiyordu, bir trl karamadm. Belki ok uzaklardan, belki de u yaknlardaki Cennet Mahallesinden, enlik kynden, belki de aadan ekmece glnn kysndaki evlerden geliyordu. karamadm. Benim onu hep izlediimi bir keresinde akar gibi oldu. Yznde bir ikircik sonra da bir kzgnlk glgesini grr gibi oldum. Oral olmadm. Hemencecik o da bo verdi. Beni grmemi gibi yapt. Sonra ka altndan arada bir beni dikizlediini grdm. ocuklar beni ardka, benimle konutuka yz alyor kapanyordu.

Nasl tantk, nasl konutuk, imdi hi anmsamyorum. yle yanyana oturuyor, bir aa gzmz dikiyor, 130 ftj konumadan ocuklarn ku yakalamalarna bakyorduk. Kular gelince kme kme, kular yakalannca ikimiz de iimizdeki cokuyu saklyor, sanki hi bir ey olmuyormu gibi, aldrmyorduk. ylece bakyorduk. imizden, ben de biliyordum, o da, btn varlmzla ocuklara, kulara katlyorduk. Akam olmu dnyorduk. Metin, gzlerini gzlerime dikti, aratrd, bakt, yoklad... Ban yere dikti. Bir eyler sylendi kendi kendine... Ck ck ck, yapt. Ben ona baktm. Durdum bir daha, bir daha bir daha baktm. Ck ck ck... Ban kvrd, hayfland. Yz deiti, alamakl bir hal ald, ck ck ck... Ne var Metin? dedim. Bir ey yok abi, bir ey yok, dedi. Bir ey var ki... Denizin kysna indik, kyya talarn stne oturduk. Bu martlar kimse yakalamyor, ne iyi, deil mi? dedi. Gzlerini dikmi, tetikte, bana bakyordu. Para etmezler de onun iin deil mi? dedi. Bir de ok irkinler de ondan deil mi, martlar irkin olduklarndan dolay yakay kurtaryorlar. Martlar ok irkinler deil mi? Etleri de yenmez, deil mi? Bir ey var senin dilinin altnda. Nerde oturuyorsun sen? Ben mi? Sen ya... te bir yerlerde. Ne olacak yani nerde oturduum, neye yarar ki... Garip kuun... Bu sakalarn, floryalarri, isketelerin... Eeee? Yuvalar olur mu? Olmaz m? Bu kularn, kck, nerden gelip gelip nerelere gittikleri belli mi? Uzun uzun tarttk kularn yuvalar stne, martlar, leylekler stne. Balkllar stne. Ley-'eklerin yuvalar vard, leyleklerin yuvalarn Allah deil kendileri yapyorlard. Metin ok leylek yuvas grmt. ir de Eyp Sultandaki leylekleri grmt. Onlara ok 131 acyordu. Boynu bkk, garip, kimsesiz teylekiera bunlar. Garip, hasta, umay unutmu. Kanatlarn kullanamayan leylek iki gz kr adamlara benziyordu. Sonra birden kprd Metin, atee yalma kesmiti. S babam s ediyordu herkese. Kendinden gemi... Ben orada denizin kysnda durmu Metini aknlkla seyrediyordum. O kck ocuk kabarm, heybetlen-mi, sesi keskinlemi, inanlmaz bir fkede veryansn ediyordu. Bir fke lgnlnda svyordu. Kardan gelen balklar da grd, onlara veryansn etti. Balkdan ne istiyorsun? Balklarn da analarn avratlarn... Yanmzdan bir ofr geti dolmuunun iinde. Araba ngr mngr, dklyordu. Boyalar kavlam, kavlayan yerlerden paslar fkrm, delinmi. amurluklar bin-bir biimde kvrlm, kopmu. ofre de sd. dm koptu, imdi dnp bana da secek diye. Secek de, yeni tantk daha, aramzda hr kopacak diye. Kum kayklar vard denizde. Bir adam yar beline kadar suya girmi, denizden krek krek kum alyordu, alp kaya dolduru-yordu sular damlayan kumlar. Boynu uzamt adamn, upuzun snmt acyla, yorgunlukla. Boynu grnyordu hep, krm. Metin onun durmadan boynuna souyordu. Bir kadn geti yanmzdan, nne geti ona da sd. Kadn o biim kadnlardand. Aadaki gazinoda altn ben biliyordum, meer Metin de biliyormu. Ona aza alnmaz kfrler savurdu. Kadn Metine bakt bakt, burun kvrd : Haydi oradan a kpek, dedi. Alk bana vurmu aabey, dedi, bana da dnp. Alk bu itin bana vurmu da ne yapacan bilmiyor. Haydi oradan ac kpek, sen karnn doyur. Bak nasl kuzu gibi olursun. Yrd gitti. Arkasndan Metin daha beter, daha duyulmam kfrlerle sd. Kadn uzaklam gitmiken geri dnd, gld tepeden : 132 imdi yanna gelirsem a kudurmu kpek bir bacana basar, yle seni ikiye ayrrm. Sen de beni mi buldun secek? Bir anda kadnn gl fkeye evrilmiti, korktum bir olay kacak diye. Kadnn fkesi Metinin sesini bir art iin kst. Sonra smelerini srdrd Metin. Sesi gittike iniyor, Metin gittike durgunlayordu. Sonunda sayklar gibi ksk bir sesie konumaa balad. Ne konutuu anlalmyordu. Sanyorum ki, ben de bu arada, Allar ne verdiyse paym Metinden aldm. Bana yle geliyor. Metin konumay kesince, yzme bir sre bakamad, oradan anladm ki ben de bu arada kalay yemiim. Ya da kendi ahsma sdn duydum da aldrmamazl kendime yediremedim de duymamla vurdum. Belki de bu. Ne yapaym, bu kudurmu herifle bir de ben mi hr karaym, karaym da canna okuyaym. Hazr bana gvenmiken. Ter iinde kalm, kayann stne kt. Eli aya, btn bedeni seirmeler, titremeler iinde.

Bana dnd, sert: Kusura kalma, dedi. Sana bir szm yok. imdiye kadar, ben bulamadan, ilk olaraktandr ki, sen geldin bana merhaba, dedin. Ben de sana ne gzel davrandm deil mi? Bana bir ey yapmadn ki sen. Yaptm yaptm ya kusura kalma. nsanolu nankrdr. Sen bana nasl davrandn, ben sana ne karlk verdim... Konutuka zr diledike titremesi duruyordu. yice durgunlat, sapsar kesilmi yz, gene yle sapsaryd. Gittike mat bir hal alyordu. Ban kaldrd, ylgn, bkm, ks bir sesle : Ablaya ayp ettik deil mi, dedi. Yazk deil mi? Onun ba zaten kimbilir nasl da belada. Orospularn ba-i her zaman beladadr. Byle durduklarna bakmayn on-lann. Ben onlar ok grdm. Onlar hep alarlar. ofrlerden, balklardan, kumcudan, kime svm-Se hepsinden teker teker zr diledi. O, kt bir insand, 133 nne gelene, susuz insanlara nedense ok ok Kzyor, sonra da... Sonra da... kpekler gibi piman oluyordu. Piman olduktan sonra da neden piman oldum, diye gene kzyor, kendinden utanyordu. Birden kck, yakalanm, yakalannca gzleri bym kulara geti. Gene cokuyla balad, yz kedere kesti. Nerdeyse alayacak. Yakalyorlar, dedi. Aaaaah, yakalyorlar. Yreim paralanyor bu kck kulara. Deli oluyorum. Bir de grsen onlar yakalandklar zaman. Aman aman, bir grsen, gzleri fldr fldr. Deli gzleri hepsinin de gzleri. Bir titriyorlar yakalandklar zaman, titremekten uuyorlar, lyorlar, deil mi? ok grdn deil mi? nsan yrei nasl dayanr, ben dayanamyorum. Bir de gzeller, bir de gzeller. ok merak ediyorum da, hep dolayorum, nereden gelip nereye gidiyorlar, yuvalar var m, nereye yumurtluyorlar, civcivlerini nasl besliyor, nasl uuruyor-lar, bilemiyorum. O pis ocuklar her gn her gn bin tane, iki bin tane yakalyorlar, ou da hastalanyor, korkudan uamyorlar, Selim gibi, Selim var ya, benim arkadam, surlarn kovuunda yaar Selim. Kk bir ocuk Selim, Selim de bu kular gibi korkuyor. Selim yle ok korkuyor ki, Selim herkesten korkuyor. Selim kulardan bile korkuyor. Gece olunca Selim hi dar kamaz. Selimi bir grsen. Selim kadar korkan insan gelmemitir bu dnyaya. Bu kular da Selime benziyor. Bu kular yakalannca var ya, yle korkuyorlar ki, kularn gzleri de Selimin gzlerine benziyor. Selim nereli mi? Selim Haran ovas diye bir l varm, Selim oradan ta buraya kadar yryerek gelmi. Selim yalan da sylyor. Hep korkudan. Selim her eyi korkudan yapyor. Yankesicilik yapyor, korkudan, hrszlk, slk yapyor, hep korkudan. Selim korkunca var ya, hep bir eyler, en olmadk eyler yapyor. O korkunca onun yaptklarn en byk bir insan bile yapamaz. Geen yl bir adam grd, kocaman byklar vard adamn, kolunda gsnde de haner dmeleri, kocaman mor hanerler, adamn gzleri bak 134 giDy. oem onu grnce korktu, d bokuna kart ki, ne demezsin. Korkudan dizlerinin ba zld, ormann orada kalakald, yle kald orada. Haran ovasndan yryerek gelmi. Yolda bir adam onun boynunu skm. Gzleri darya frlam. Selimin gzleri koskocaman daha darya frlam. Hep gzleri frlak frlak dolayor daha. Fr fr fr fr. Fr fr gzleri. Korkudan bir daha yerine oturamam gzleri, yle darda. Yaaa, kulara yazk. Selime de yazk deil mi? Kulara yreim yanyor, Aaaaaah, yanyor. Yanyor, derken hep bana bakyor. Alay ediyor muyum, diye. Neden alay edecekmiim, insan kulara. Selime acmaz m? Kukulu Metin, kulardan sz ederken. Acmasnda bir uydurmalk var m? Ben byle dnyorum. O da yie dnyor. Bir uydurmalk, uydurma bir acmak m? Kular da kular. Hem de insann ba parma kadar. Hem de cvl cvl. Hem de nereden gelip nereye gidiyorlar? Ne kadar uzak yerlerden buraya kadar uarlar, yorulmazlar m? Kck kanatlaryla o kadar uzak nasl uarlar? Yuvalarn nasl yaparlar? Hasta olunca onlara kim bakar, mezler mi? Birden kulara da svmee balad, birden de brakt, hemencecik de bana ite bakarak kendini toparlad, gld. Arkasndan gene dudaklar titredi, kzd, kslm sesiyle barmaa balad. Bu sefer kular yakalayan ocuklara veryansn etti. ocuklarn ne analar kald, ne babalar, ne slaleleri... Ne alaklklar, ne namussuzluklar, ne cellatlklar. Gene birden kesti, gene gld, yaltaklanr bir hal ald. r gibi oldu. Metin baya yor bzlyordu. yor musun Metin? Ben ok rm, dedi. Kular da ok rler. Benden beter titriyorlar, kular da titriyorlar, hem korkudan, hem mekten. Vallahi ya, mekten. Ben hi hi bir eyden korkmam. Karda prl prl bir araba duruyordu. Ona gzleri gitti. Arabann iinde bir kzla bir erkek fingirdeiyorlar135 di. Bir sure oniaru uum uvmn,________

ben imdi istersem gider u arabann tekerlerinin drdn de baklarm, istersem. Korkmam. O adam var ya_ arabadan ininceye kadar... Beni yakalarsa bile, yanma yaklaamaz. O kocaman adam benden korkar. Herkesin benden d kopar, biliyor musun? Ben senden korkmuyorum? Sen korkmazsn, dedi. Ben seni biliyorum, sen hi korkmazsn. Korkarsn ya az korkarsn. Benden de hi korkmazsn. Neden ki o? Neden olacak, ne bileyim, korkmayan insanlar da var ya, sen onlardansn, ounluk korkuyor benden. Sen neden korkmazsn benden acaba, ne bileyim ben. Bana ya yapyorsun lan hergele. Birden kzar gibi yapt, dudaklar titredi, belki de kzd. Sonra gld toparland: Azn bozma olur mu, dedi. Arkada arkadaa azn bozmaz. Sen bana bozdun ya... Dnd kald. Neden sonra ban kaldrd, glmsedi : O hi, dedi. O svme, azn bozma deil ki... Ne ya? Gene dnd kald Metin. Derin, zor bir dncedeydi. O yle bir ey ite, dedi, iin iinden syrld. Srtndan ar bir yk atmt. Ama hep r gibiydi. Bir eyleri de ben akmtm. aktm anlaynca gene kulara dnd. imdi artk sama sapan konuuyordu. Kular stne hayal kuruyor, dlyor, dlerini anlatyor, kulara acyor, kzyor. Mymntlar, diyordu, mymntlar. Ne var, kme kme gelip alarn iine giriyorlar. Gzlerinin nnde arkadalar yakalanyor, gryorlar, hoooop, gene giriyorlar. Eekler, eekler, eolu eekler, hem de ne eekler, aptallar ki, bu kular gibilerini, gibileriniiiii, dnya grmemitir. lyorlar, oh ki oh ldryor o ahmaklar ocuklar. Gittike halsizleiyordu. Belliydi. Haydi gidelim, dedim. 136 Yrrken sallanyordu. Belli etmek istemiyor ama ayaklar ayaklarna dolanyordu. Bu kadar fke, boalma, onu bitirmi gibi geliyordu bana. Fevzinin lokantasnn nnden geerken ieri dal-verdik. Ne o bir ey syledi ne ben, ylesine ieri dalver-dik. erde yz allak bullak oldu, oturmak istedi otura-mad, kapya bakt, dnp kamak ister gibi bir hal ald, kaamad. Gzlerini bana dikti, hznl. Yutkundu bir sre, bir ey syleyecek oldu syleyemedi. Zorla, azndan dklrcesine, zr dilercesine: benim param hi yok ki... dedi. Aldrma, dedim. Ne olacak paran yoksa, benim var, dedim. yle bir karnmz doyuralm da.. Ben az yemeliyim, dedi. Ben zaten ok az yemek yerim. Ben az yerim her zaman. Ama istersen yiyelim. Senin sahi... paran var m...? Ksk, kesik kesik konuuyordu, ikircik iindeydi. aknla dnt her hali. Demek, demek... Demek ki... Senin... imdi... yle mi? Bir sayklamayd. Ne olacak, aldrma, dedim. Birden yz aydnland. Kck kular, dedi. Ama ne kadar da kck. Sen de acyor musun kulara? Kim acmaz kulara deil mi Metin? Kuku iindeydi. Alay etmemden d kopuyordu. Kim acmaz ki kulara, deil mi? Sesi yar alaylyd. Kim acmaz, kim acmaz ki, hele beeeeen. Sabahattin geldi : Ne istiyorsunuz, bugn yle bir dana pirzolas var ki, taptaze, yumuak. Metin : Dana pirzolas, dedi, hemen, elinde olmadan. Sonra da piman oldu acelesine. Sonra gene srdrd. Dana pirzolas, ekmek, kuru fasulye.. 137 Bana da Metinin istediklerinden... ^ooan suuu aa yap Sabahattin. Bol bol. Limonlu. Limonlu salatdy severim, dedi Metin. Azndan kard. Ben hi salata yemedim ki... yi ya yersin, dedim. Ekmek geldi, gz ap kapayncaya kadar Metin ekmekleri bitirdi. Ben grmezlikten geldim. Ekmei bitirdikten sonra, farknda mym, diye beni ka altndan yle bir dikizledi. Bakt ki farknda deilim, kimse de farknda deil, yz d, ilk olaraktan bir ocuk yz oldu. Tuhaf, imdi Metinin yz hi sabahki, az nceki yz deildi. u insan yz andan ana, kouldan koula ne de abuk deiiyor. Salata geldi, Metin gene kukulu, yreyi yle bir kolaan ettikten sonra salataya sarld, hemencecik salatay da gtrd. Gene bana bakt. Ben bam darya evirmi, dalgn, denizin kysndaki sra sra teknelere bakyordum. te buna ok sevindi Metin. Sevindiini, ylesine

takn bir sevin olacak ki, sevincini yzn grmeden seziyordum. Belki k-prdanndan, belki soluk alndan, belki bize bakan insanlarn yznden anlyordum. Pirzola da geldi. Bir baktm, Metin gene alm gtrm pirzolay. Az sonra ben de bitirdim. Metin sonra beyaz peynir istedi. Arkasndan kavun, ardndan da karpuz. Bir daha kavun istedi, bir daha peynir. Sonra doymu olacak, ellerini arkasna atp uzun uzun gerindi. Oradan kalktk Floryadaki byk itlenbik aacnn yanna vardk. Metin ne kulara, ne kuulara, ne de Florya dzlne bakt, ltlenbik aacnn 'altna oturur oturmaz ba gsne dverdi, hemencecik uyudu. Onu, bann altna bir tutam ot koyup yatrdm. Akama doru aacn altna vardm ki Metin daha uyuyor. Uyandrdm. Derin bir d iinde gibi, akn akn yreye bakyordu. Uyurgezer gibi ayaa kalkt, beni anmsamaa alyor bir trl de kim, neci olduumu c-karamyordu. Kuulara doru yneldik. Bir oouk topluluuna varrken durdu, yzme bakt, bakt, birden glmsedi, sevindi: Amma da uyumuum be arkada, de138 di. Neaense bundan sonra Metin bana hep arkada, dedi. Bana arkada demesi houna gidiyordu. nsan rahat olunca ite o zaman uyku hemen yakasna yapyor. Kardan prl prl koskocaman bir otomobil geti son hzla, ben bastm kfr, bastm kfr. Metin oral bile olmad. Sanki sabahki kfrlerin hepsini unutmutu. Sanki sabahleyin yere ge, dnyaya insana delicesine, az kprm sen kii Metin deildi. Deildi de benim kfrlerimin aresizliine kulak bile asmyordu. Yanna vardmz birinci topluluk ok ku tutmutu. Drt tane kafesi azna kadar, stste doldurmulard. Nerdeyse kular skklktan leceklerdi. Metin aznn suyu akarak hayranlkla kafesteki kulara bakyordu. Kafeslerin iinde sarlar, krmzlar, kl rengiler, maviler, alalar bir uunmada durmadan rpnyorlard. Metin elini uzatt, parman bir kua dedirdi, o parman kua dedirir dedirmez de bir vaveyla koptu. O ksa boylu, geni omuzlu, partallar iindeki drt ke ocuk geldi Metinin kolundan tuttu teye frlatverdi: Pis, uursuz elini srme kularmza, serseri! Vard Metinin frlad yere, serseri, serseri, serseri, diye yineledi. Dayanamadm ben de onun yanna dikildim: Serseri diye senin gibi serseriye derler. Serseri diye senin o aptal babana ve hem de senin slalene derler. Hrpo! E-ek spas stme doru emkirdi, nerdeyse kavga karacak. teki ocuklar ona elle kolla iaret aktlar da azn amad, ya da vurmaa kalkmad. Metin : Aman arkada, dedi, uyma bunlara, bunlar mark, delidir. Bunlar insan baklarlar biliyor musun, srf marklktan. Bu kadar ok ku tutmann marklndan.. Aoaah, benim de bir am ol... ol, ol, ol... Olsa diyemedi. Azndan karm, itler gibi piman olmutu sonra da. Ben duymamcla vurdum. Buna en ok sevindi Metin. teki ocuk topluluklarna teker teker uradk. Metin hepsine byk bir tutku, byk bir hayranlkla, kvanta yaklayordu. Ku dolu, rpnan kafeslerin yresinde hayranlkla dolayor, kulara bakyor, seviniyor, glm139 syor, artk eliyle brr kua dokunmuyordu. Belki de her kua dokunmak istiyor ama dokunamyordu. Kuu ocuklar Metinin kafeslerin yresinde hayran dnmesinden pireleniyorlar ama bir ey syleyemiyorlard. Birou beni tanyordu. Tanmayanlar da nedense bana bakp bakp ses karmyorlard. Metin susuyordu. Yz andan ana deiiyor, bir sevince giriyor, bir aclayor, bir alayl bir hal alyor, bir cokunluk iinde klanyordu. Gn batyordu ki : Sen beni Selimle tantrsana, dedim. Tantrrm ama... Amas ne? Syledim ya, o herkesten, uan kutan bile rker, korkar, dedi. imdi o seni kimbilir ne sanr, belki seni grnce alr yatrr, belki de bir bzlr, bir bzlr ki azndan bir tek laf alamazsn. Korkutmayz, dedim. Ben onun azndan laf da almasn bilirim, dedim. Metin boynunu bkt : Sen istiyorsan arkada, dedi. Bir arkada iin an ba stne. Seni Selime deil feritaha bile gtrrm. Yeter ki sen iste. Bir insan arkada iin cann bile vermeli. Dnyada her ey gelip geicidir, baki olan bir arkadalktr. nsanolu arkadaln kymetini bilmi olsayd, insanolu byle eek olur da birbirini yer miydi, her eyin stndedir arkadalk. Ben sana neden amca, abi, karde demiyorum da sana arkada diyorum. nk-leyim ki arkadalk her eyin stnde de o yzdendir ki ben sana arkada diyorum. Arkadalk kan kardeliinin bile stndedir. Arkadalk stne ylesine cokun bir sylev verdi ki Metin, vay anam vay, sylev derim sana. yle bir havas vard ki, ite arkadalk budur, diyordu. Sana arkada demisem arkada, sen bunun kymetini bil. Sana verdiim byk deerin, eriilmez insanln... Ben de ona sezdirdim ki ben arkadaln deerini bilirim ve hem de dnyada her eyden arkadal yce 140 tutarm. Buna ok sevindi Metin. Bu arada ona kim olduunu, nereden geldiini, ne iler grdn sordum. Hrsz myd, yankesici miydi, s myd, u dar- dnyada ne yapyordu? Bak arkada, dedi. Ben bir yuvasz kuum. Adm Metin. Metin bile benim doru drst adm deil. Ka yanda mym, onu da bilmiyorum, nasl gryorsan, o yataym. Nereden mi geldim, hi bir yerden, ya da her yerden. Anam, babam m soruyorsun, kardelerimi baclarm m, btn insanlar. Bundan dolay bana gvenme, ite ben grdn gibiyim. te ben buyum. Austosta rm, karakta yanarm. Byle domu bir mendebur olu mendebur kiiyim. imdi anladn m beni. Gel de ben seni Selime gtreyim. O her eyi biliyor. Anasn babasn, slalesini,

kardelerini, kyllerini, kylerinin itini eeini, kurdunu karncasn yie biliyor ki, blbl gibi de anlatyor. Amma o kadar ok korkuyor ki insanlardan, korkudan deli divane oluyor. Karanlktan da beter korkuyor. Onun iin yerimiz surlarn kovuu ya, o kovukta hi yatmad. Karda yamurda, kta kyamette stne bir naylon ekip kendisine bir elektrik direi dibi bulur, orada uyursa uyur. Allah seni inandrsn arkada, onu geen k alt kere donup lmekten kurtardm. Yatt yeri, yani direin altn biliyorum, ben kovukta scack yatarken aaaaaaah, Selim, diyorum, o ayazda, rlplak direin altnda azck k iin yatyor, donup lecek diyorum, iime kuku giriyor. Beni sabaha kadar uyku tutmuyor. Gene byle beni uyku tutmayan bir sabah kalktm yataktan, kovuk bama yklacak, iimi sard bir korku ama bu korku neyin nesi bilemiyorum. imdeki korku da gittike byyor. Drt dnyorum surlarn yresinde ki, imdeki korkuyu, karanl ataym. Derken birden aklma tp etti ki, ne tp etme. Bir kou vardm elektrik direinin oraya ki Selim bir top olup donmu kaskat kesilmi, aldm srtma ki, hi an yok. Ne yapsam, ne yapsam, hastaneye gtrsem ki kimse bakmaz yzmze, niye dondunuz diye de bir iyice derler.. Ben ne yapaym, ben ne yapaym derken... Kovua girsek, Selim uyannca bu se141 fer de karanlktan korkusundan lecek. Ben ne yapsam ne yapsam, Selim srtmda vurdum Kocamustafapaadan ieriye. nsanlarn yzne bakyorum, yolda bir iyi insan grsem de Selimi evine tasam, ondan da korkuyorum, insanlar iyi mi kt m yzlerinden belli olur. Belli olmasa bile... Metin insan yzne bakmann bilimcisi olmutur. Gz grnen yerden bir adam kprdasa Metin onun iyi mi kt m bir kii olduunu derakap bilir. Polis mi? Hahhah, Metin polisi ay postuna, tilki, akal, ku donuna girse de polisi tanr. Polislerin hepsi ayn kalba dklmlerdir. Olacak gibi deil. Polislerin hepsi ayn anadan domular, ayn babann belinden inmilerdir. Polisler de bu-: nu bilirler de onun iin teki insanlara o kadar ktlk dnrler. Onun iin ocuklara hep dmandr polis kabilesi. Bir ocuk grmesinler polisler aman allah dveceiz diye sevinlerinden k atarlar. Polis kabilesi evvelemirde ocuk dmandrlar. Cnkleyim ki polis abiler ocuk olmamlar analarnn karnndan ylece domulardr. Selim srtmda... Selim Metinin srtnda Kocamustafapaa camisinin nne geldiler. Herkes, camiden kan dini btn msl-manlar teker teker koklar gibi Metinin srtndaki naylona sarlm Selime bakyorlar, sonra hemencecik oradan uzak-layorlar. Bir de Selimin stne dua okuyanlar da var. yi adamlar, iyi adamlar. Dini btn mslman olmak ok ok iyi. Hi olmazsa hasta, donmu bir ocukla ilgileniyorlar da dua bile okuyorlar stne.. Yaaaaa. Selim srtnda, herhalde Metinin scakl ona iyi gelmi olaeak k... Caminin avlusuna girdim arkada, Allah seni inandrsn ki sevincimden uuyorum. Selim ok zayf ama bana ar geliyor. Gittike de yoruluyorum. Ama srtmda Selim, benim scaklmdan dolay zlyor. Duymuyorum bile arln. Selim srtmda avluda koup duruyorum. Kouyorum ki daha scak olaym, Selim de sarslsn da daha kendine... Ben kotuka Selim kprdyor ha kprdyor. O kprdyor, ben sevinten uuyorum. Ayam 142 bir taa takld ikimiz birden yere, mermerlerin stne se-riliverdik. yi oldu. Bir sre ikimiz de orada uzandk kaldk. Bir baktm Selim ayaklarn kprdatt nce, sonra ellerini, sonra baka yerleri... Ama gzlerini aamyor. Gzlerini asa tamam. Yattk kaldk orada. Avlu duvar da rzgar tutmuyor mu? Ben de dinlenmemi miyim, dayan Metin, dedim, dayan arkada ki Selim cana geliyor, bu hasta kpek. Gene srtlandm onu, komaa baladm. Ne kadar kotuumu bilmiyorum ama soluk soluaym, bu sefer Selim dirilecek de ben leceim. Derken arkadan bir ses: Metin, Metin, Metin, iyiletim. ndir beni. Hemen indirdim onu. Sevindim. Bana bakt bakt, arkadasn arkada, dedi. Selim sert adamdr, o kimseye arkada dememitir. Selim, arkada, dedi bana, ben acmdan lyorum, cebimde de hi bir ey yok, ya sende? Ben de yok, dedim. Ama bakarz bir aresine. Sen burada durur musun on be dakika.. Arkada sen de kusura bakma ama, benim iin kt dnme ama baka arem yok. Selim, iyiyim, dururum, dedi. Ben frladm be dakika sonra elimde koskocaman bir ekmek, scak m s-cck, kocaman bir kaar peyniri paras, arkada dilendim sanma. Ben hayatmda kimseden bir ey dilenmedim. Yani ekmei kaar peynirini kaptm gibi. yle bir dalmm ki, ellerim yle bir uuyor ki bakkal elimi deil, koskocaman beni bile gremedi. Geldim avluya. Selim, scack ekmei kucaklad, hi bir parasn koparmad. Hi bir zrnn bile. Ben, ekmei eline alverince hepsini yu-tuverecekmi sandm. Selim bana bakt bakt, ekmek kucanda bakt. Arkada, dedi, bir ay olsa. Kalk, dedim, kalk Selim, bugn talihimiz yaver gitti. Kahveye vardlar. Selimin kahveciden d koptu. Adamn bir byklar var tam Selime gre. Selim, adam bir grd, o anda geriye dnd, bileinden Metin yakalad, dur Selim, dedi. O anda kahveci onlar grd. Selimin elindeki ekmei. Metinin elindeki peyniri grd her eyi anlad. Glmsedi, koca byklar sevinten vzlad. Selimi utandndan kayor sand. Bylelerini ok grmt. Gelin aslanlarm gelin, aym gzel, tavan kan, azn143 za layk. Sizn gibi babayiitlerim iin yaptm. Selimi yakalad ieriye ekti, yandaki bo masaya ekti, Metin de onlar izledi. Kahveci Selimi sandalyaya savurdu oturttu, Metin de geti karsna oturdu. Kahveci, fiyakal, om-zundaki krmz

mendili ald savurdu, gerisin geri yerine serdi havalandrarak. Hemen o anda da aylar geldi, fiyakalca masaya kondu. Afiyet eker olsun. ocuklar scak ayla scak ekmee abandlar. Daha aylar bitmi bitmemiti ki kahveci glerek iki ay daha getirdi. Afiyet olsun aslanlarm. Omzundaki krmz mendil gene savruldu. Fiyakal, alm adamn gene geni omuzlarna yayld. Selim hem ayn iiyor, hem kaarla ekmei yiyor, hem de kukulu, tetikte kahveciye bakyordu. Gz kapda frlad frlayacak. Metin bu hali sezdi: Otur oturduun yere, dedi. Baksana adamn gzel yzne, bylesi yzden insana ktlk gelir mi? Baksana adama babadan da anadan da arkadatan da iyi. Bana msn demedi buna Selim, gene tetikte, gene kukulu, gittike de, ay itike ekmek peyniri yedike de korkusu byyor, dar frlad frlayacak. Bu arada iki ay daha geldi. Koca bykl adam onlara candan glmsedi. ocuklarda bir huzursuzluk sezmi olacak ki, yiitlerim, dedi, bu aylar ocaktan, benden, dedi. Afiyetle iin. Selim gittike pireleniyor, gzlerini kahvecinin byklarna, hep glen gzlerine dikmi ayrmyor. Gzgze gelince kahveci geni geni, yz sevin iinde kalarak ona glmsyor. Selim birden kapdan frlad, bir anda gzden yitti. Kahveci geldi yanna Metinin, ne oldu buna? diye sordu. Metin ne yapsn, ne sylesin. O karkar, o korkar, dedi. ayc: ocuklar, dedi Metine, buras sizin kahveniz, ne zaman isterseniz gelin istediiniz kadar ay iin olur mu? Ben de sizin kadarken sizin gibiydim. Onun iin... Metin de Selim de ok seviyorlar bu kahveciyi. Kahve onlarn evi gibi. Ama her zaman gitmiyorlar oraya ay imee. Cok skrlarsa.. Cok varp gelme de sevdiin 144 yere... va muhabbet kalkar, ya bir hal olur. Bunu Metin de biliyor Selim de.. Selimin gene d kopuyor bu bykl adamdan. Biliyor biliyor ona bir ey yapmayacak bu candan adam, bu kahveci, ama gene de korkuyor. Korkudan deli oluyor. Ama ne yapsn donduunda, mekten ldnde ister istemez korkudan le le kahvenin yolunu tutuyor. Her seferinde de kahvenin kapsnda alp yatrmak istiyor, her seferinde de Metin onu yakalyor, kahveci onu ieriye alyor. Scak tavan kan ay nlerine dayyor. Scak ekmek aldryor, kaar peyniri getirtiyor, bizimkilerde de bir keyif bir keyif... Aaaaah, u hergelenin, Selimin bir de korkusu, her an ine stnde otururmu-casna kap gitmek tedirginlii olmasa, olmasa, olmasa.. Ne sar, ne var, ne var korkacak bylesine iyi bir arkadatan.. Yaaaa, arkada, arkada, arkadatan... Selim imdi bugn iyi bir i tutmusa, surlarn stne uzanmtr, tam bir kedi gibi yatmtr talarn stne. lk gnein altnda uyuyordur. yle bir yere yatm, sak-Janmtr ki, onu orada insan olan gremez. Bir ben grrm. imdi seni grnce kamaa kalkar, ben onu yakalarm. rpnr, sen gel bana yardm et, ama hi yzn asma hep boyuna gl ki azck korkusu gesin hergelenin. rpnmasna bakma, yle zayf ki rpna rpna yoruluyor, bir daha uzun bir sre kendine gelemiyor, braksan da orada kalakalyor, korkudan lse de kaamyor kalkp... Surlara geldik. Bir sabaht, Selim yoktu. Vay kpek, dedi Metin. tede kovuun aznda birisi uyuyordu. Baktm uyuyan ocua, ben bunu tanyordum. Metin : O seni tanyor, dedi. Ben de: Tanr gibi oluyorum, dedim. Sirkeciden, dedi Metin. Kara atk kal, krm yzl bu on iki yandaki ocuu iyice kardm. Sabonun arkadayd. 145 Sabo bana Sirkecide kim varsa sevdii, sayd arkada, tantrmt. Ama ben bunu Sirkecide vagonlarn iinde uyur sanyordum. Demek yurdu yuvas burasrym. Metin bir tekme indirdi uyuyana : Uyan lan, dedi. Bak, kim geliyor, kim? oouk uyanmad, sandan soluna dnerken iyice, derinden inledi. Metin onun yanna diz kmt, yz deimiti, bir acma hali almt. Karda, Ali karda, bak bak, uyan hele, bak arkadamz geldi. Sesinde azck da alay vard. Vay kpek vay! Niye byle arkadamz derken alay ediyordu. Ben gerekten onlarn arkada olamaz mydm? Olamazdm ya, Metin bilmiyor muydu bunu, bu cin gibi gn grm insan, bu yata bu koullarda onlarn arkada olamayacam bilmez miydi, belki arkadam derken byk altndan glmsemesi ondan. yle deil mi?

Ali, bak, karde, Alim, ok mu yoruldun? ok mu kovaladlar seni? Bana dnd. Bu Aliyi var ya herkes ok kovalar. Nereye gitse Aliyi herkes kovalar. Onun da huyu durmadan kovalanmak. Bir ana yumuakl, incelii scaklyla Metin Aliyi uyandrmaa alyordu. Derinden, salarn okayarak. Sonunda Ali doruldu, akn gzlerle kocaman kocaman bakt ikimize de, birden frlad hemen, ald yatrd, Metin arkasndan kotu, yakalad onu, surlarn gediinde. Bir eyler syledi kulana. Ali durgunlad. Yanyana bana doru geldiler. Ali beni grnce glmsedi, ban nne edi. Sonra da elini uzaktan bana uzatt: Ho geldin, dedi. Sabo gitti memlekete. Sabonun gittiini biliyordum. Onunla ok uzun konutun da bana hi bir ey sormadn, dedi Ali yaknarak. Sana da sorarm, dedim. Sormalsn, dedi Ali. Benim hayatm filim olur ki, millet alamaktan donuna ier. Hem de birok gler ki donuna ier. Benim gemiimizi sormadn bir arma 146 gitti ki, ulan, dedim kendi kendime, biz insan deil miyiz be. Sabo insan da biz insan deil miyiz? Sabah Sabo, akam Sabo... Sabo bilir. Sabo konuur azck yankesicilik etmi, diye. Yankesicilik de neymi yani. Bizim krmz daha m aa Sabonun iinden. stanbul yankesici dolu. Halbuki benim iim... Heheeeey... Syle bakalm, senin iin neymi? Ben aryorum, dedi Ali. Neyi aryorsun? Ksmetimi aryorum. Ben neden bu kovuklarda, dalarda dolayorum byle? nkleyim ki ben ksmetimi aryorum. Mzede grdm ki, dmde de grdm, ksmetimi aryorum. Bir eyler var, Alide bir eyler var derim sana. Ben ne yapaym, o kadar ocuk var ki konuulacak, her birisinin maceras dillere destan, hangisini, nasl yazaym? Ka yandasn? On iki. On iki deil, yz yirmi yanda Ali. Belki de daha ok yaam. Konutuka Alinin ya ortaya kyor. Ali Ar dann dibindeki bir kyden. Drt yl nce dm stanbula. Babas da var anas da. Kardeleri de varm ki saysz. Koyun ykl bir kamyon durmu evlerinin nne. Ali kamyona binmi. Usanm da donmaktan, alktan, dayaktan. Anasn babasn zar zor anmsyor ya, iyiymiler. ok fkaraymlar, iyilik neye yarar ki... ok alk varm kylerinde. Kylerinden bir Ferzende varm. Bu Ferzendenin de evlerinde on drt kardei varm, o Ferzende kam kyden, stanbula. stanbulda Ferzende ksmetini aram. Ferzendedir bu, ksmetini bir gn bulmu. Nasl bulmu, onu kimse bilmiyor. Ferzende stanbulda tane maaza am, bir tane yedi katl kocaman apartman diktirmi. Evlenmi, bir gzel avrad varm ki, bir gzeeeel, kara kal kara gzlym. tane otomobili, bir tane de gemisi varm denizde. akl ta kadar da bankalarda paras varm. Ferzende gelmi kye, Allah ona ksmetini vermi ya, o da Allaha borcunu de-Vecek, demeden olmaz, bir insan bir iyilik grnce hi 147 bir zaman yk altnda kalmamal, o da kye bir cami yap. trp Allah'a borcunu demi. Ferzende daha gen yam-da drt kere de Hacca gitmi. Hacca gitmi ama Ferzende namaz klimasn, dua okumasn bilmiyormu. Btn ky biliyor ki oban Ferzende, oban olu oban Ferzende hi dua okumasn bilmezmi, nereden renecek f-kara. O, stanbulda ksmetini bumu. Ali de dnm, ulan bu ksmetini stanbulda nasl bulmu, Allah getirip de herhalde, al Ferzende bu senin ksmetindir diye nne koymam, deil mi? Herhalde Ferzendeye ksmetini bulacak bir yol gstermi. Aliye gelince Allah Aliye hi yle yol falan gstermemi, Ali Istanbula dt deli bin tane ksmetine gidecek yol denemi ama, bir trl ksmetine ulaamam. Deniyor Ali, durmadan deniyor. Ali yankesicilik denemi, belki Ferzende de denemitir. Ali hrszlk denemi, Ferzendenin kydeki slalesi toptan yediden yetmie hrsz, Allah bilir ya, vebali gnah boynuna, Ferzende ksmetini hrszlkta bulmutur, onun iin de dua bilmeden dua ediyor, onun iindir ki durmadan sabah akam Hacca gidiyor, onun iindir ki kye cami yaptryor. Diyorlar ki Ferzende bir de altn madeni bulmu, denizin kysnda. Diyorlar ki, her gece Ferzende ortalktan ela-yak ekilince girermi madenine bir avu altn koparr gelirmi oradan, her gece her gece... Bir de Ali arayclarla karlam, yani lodoscularla karlam Kumkap, Samatya, Bakrky, Ataky kylarnda. Bir Dursun Reis varm tam elli yldr aryormu. Neyi aryormu, neyi bulacakm onu kimseye sylemi-yormu. Syleyince bys bozulurmu da onun iin. Dursun Reis diyor ki, mzeye gidin mzeye, Topka-p mzesine ki, neyi aradm greceksiniz. Gittik grdk arkada. Gittik grdk. Gitmi grm ki Ali, Kak Elmasn grm. Onu tarif ediyor ki, amanallah, dillere destan. te o var ya, o mcevher tan lodopcular bulmular ki, deeri btn j stanbulu, tayla topra, apartman, camisi, otomobili I vapurlaryla, adamlaryla deermi. Onu bulan fkara, f-kara olduundan, o devrin adamlar da safa olduundan 148 tan deerini bilmemi bir kak bala satm onu. Ahmak odam ne bilsin ta m grm. Denizde daha neler neler varm ki, neler de neler... Deniz lodosiaynea, ne var ne yok denizin altn stne getirince ok ta atarm kyya, oook eski heykel, ok altn para ki topla toplayabildiin kadar. Herkes zengin olmu. Kyde diyorlarm ki bir de Ferzende iin, Ferzende ok koyun karyormu Irana. Bir gn rana on be sr koyun satmlar, kaak, ba oban da Ferzendeymi. Koyunlar satmlarm, koyun sahibiyle Ferzende, kaak, ran snrndan Trkiye snrna gelmiler. Ferzende orada hemencecik adamn kafasna bir kurunu gelha ey!emi. Adam orada oluvermi. Ferzende adam

ykam, kefenlemi, oraya daa, aldran dalarna gmm. Cebindeki paralar saym ki, bir hazine dolusu para. Ferzende paralan alm, saym ha saym, saymaktan yorulmu. Ferzende ok merhamet te gelmi. ok merhamete. Belki demi kendi kendine, bu adamn da oluu ocuu var, belki de onlarn bundan baka paralar yok, demlikleri, staralar bu para. Eeeeeee, ne yapsn imdi Ferzende, sen olsan ne yaparsn, deil mi, insan ne yapar? Merhametli, Ferzende gibi yrei yufka merhametli bir kii ne yapar, Ferzende ne yapm, parann yarsn kendine ayrm, yarsn da demi alp gtreyim adamn evine. Alm gtrm stan-buia, bulmu adamn evini. Kars km karsna.. Ferzende, byle byle, biz snrdan geerken candarmalar kocan ldrdler bac, demi. Alamaa balam. Avrattr o da alamaa balam. kisi karlkl alamaa balamlar. Onlar alaya dursunlar kapdan bir kz girmi ki ieri, ay paras gibi. Ferzendenin dili tutulmu. Alamay da unutmu, szlamay da, dili boazna akm ki, ne demezsin. Kadndr, ok sevmi Ferzendeyi. Byle odam bu devirde bulunur mu ki, yannda vurulan aasnn varn alp kamak dururken, getirip evine kuruu kuruuna teslim eden... ok dnm aann avrad. Onu o 9n evinde konuk eylemi. Ferzende gitmek istermi, kadn da hele bugn de kal diye yalvarrm ona. Her gn her Qn, hele bugn de kal evimizde diye... Derken olan ol149 mu. Eve bir Hoca getirmi kadn, bakm ki Ferzende. Ben, Ferzende Bey, demi, Allahn emri Peygamberin kav-liyle kzm sana nikah ediyorum. Olur, demi Ferzende. Avrat demi ki, bu kadar mal mlk, saray saman baka kt bir adam yiyeceine senin gibi bir doru yesin demi. Bak u gl paras gibi, kokulu kza, bakasnn, kan cieri be para etmez bir hipinin koynuna gireceine senin gibi bir da parasnn koynuna girsin. te, kyde bir de byle sylyorlar. Surda Alinin yllar yl toplad, gzne kestirip ald teberiyle azna kadar dolu bir maaras var. Beni elimden tutup maarasna gtrd : Burasn hi kimse bilmez. ocuklar da bilemezler, bu delikten dleri kopar. Ben de her gn her gn durmadan yaydm ki, burada be metre boyunda bir byl ylan var. Bu byl ylan buraya yaklaan sokmaz da fel edermi glgesiyle. Uydurdum ite, herkes de inand. Hi kimse de yaklamyor buraya. Kovua girdik. Vay Allah vay, neler neler yok. Krk aynalar, otomobil aynalar, armalar, bin bir eit, trl kamyonlardan, otomobillerden arlm. Trl saat eskileri, amperler, s, benzin, yol lekleri, eski, prl prl, yepyeniler, bisiklet tekerlekleri, direksiyonlar, bin bir eit anahtarlklar, kaklar, eski, yeni paralar, eski yeni testi, seramik krklar, heykel paralar, ne olduu belirsiz aletler, dmeler, madalyalar, renkli cam paralar, nargile krklar, bir cam nargile var ki, gzel mi gzel, pembe, kaldrdm baktm ki, dibi yok, varsn olmasn, gene de deerli, cin porselenlerinden krklar, pembe, hi grmediim nakl porselenler, gemi aletleri, tuhaf, eski pusulalar, anahtarlar, kap tokmaklar, bir ehirde ne varsa hepsini inatla toplam Ali. Ka altndan Ali beni dikizliyor, aknlm grd ki, sevincinden uuyor. Nasl, diye sordu. Bunun gibi bir depom daha var aadaki surda. Onu kimseye gstermiyorum, sana bile gstermeyeceim. Gster, dedim, gcendim. 150 Sonra, dedi. Sen bu ilerden anlyorsun, bu ilerin deerini akyorsun. Senin gibi bir insana gstermeli, dedi. Gstermeli ama... Dnd kald. Neden sonra gzlerini kaldrp bana bakt : Gstermeli ama, sen bu yerleri kimseye sylemezsin, deil mi? Sylemem, dedim. Kutsal bir kapy aar gibi usulca talar uzun bir srede maarann kapsndan ald, ieriye girdik ki, girdik ki ne grelim. Ne siz sorun, ne ben syleyim... akmaklar, dolmakalemler, dolmakalem krklar, yzkler, trl trl teneke, kurun, tabanea, tfek paralar... Bir insan, ocuk da olsa bu kadar eitli eyi nasl bylesine bir araya getirebilir. aknlm gittike byyordu. Yzmden belli oluyor ki aptallatm, Alinin az kulaklarna varyor. Metin orada dikilmi duruyor, bizi bekliyordu. Selim daha gelmemi. Siz beni burada bekleyin, dedi Metin. Ben Selimi arayaym, bulaym da alp getireyim. Belki gelmi, bizi byle mz grnce kamtr. Ben onu kandrr alr gelirim. Sen git, dedi Ali Metine sevinle. Metin : Ben gidiyorum, dedi. Ali: iyi ki o gitti, dedi. Sana ok ok nemli anlatacaklarm var. Bir duvarn stne ktk. Anlat Ali, dedim. Yanma yanma sokuldu, azn kulama uzatt, duyulur duyulmaz bir sesle : Buldum, dedi. Yerini biliyorum, dedi. Azna kadar dolu. Btn stanbulu satn alacak kadar. Ama korkuyorum ieriye girmeye. Sen benimle gelebilir misin?

Gelemem, dedim. Ben daha ok korkuyorum, dedim. 151 Ali boynunu bkt : Oradan herkes korkuyor, dedi. Tam da bulduum o tnelin tam teki ucunda, zifiri karanlk iinde. Metin bile korkar, dedi. Metin bile. Neden Metin bile diyorsun. Bu Metin ok mu yrekli? rkntyle Metinin gittii yne bakt, sesini alaltt: Metin ok tehlikeli bir adamdr. Benim de Selimin de, herkesin de d kopar ondan. Aman ha... Kendini sakn ondan. Sen onunla gelir gelmez, syleyecektim sana ama, bir frsatn bulamadm. Aman kendini sakn ondan. Btn daylar, btn esrarkeler/btn Sirkecidekiler, polisler bile korkarlar ondan. Herkes herkes ekinir ondan. Bak, Metin Allahtan bile korkmaz. Metin hi kimseden korkmaz. Nesi var Metinin be, aslan gibi ocuk. Sen de amma iiriyorsun Metini be Ali. iirmiyorum Metini, anlataym da gr. Anlataym da sen onunla byle arkadalk edebilir misin bakaym. Ederim, demi kabadayca, yiit bir sesle. Ediyorum ite, edeceim de. Gene de sen anlat bakalm. Gr, dedi, anlatmaa balad Ali. Anlataym da gr Metini. Bir kere onun ad Metin deil. Onun adn hi kimse bilmez. O kendine her ay bir ad takar. ki aydr da ad Metin. Bu Metin adn ok beenmi ki herhalde, iki aydr tayor. Yaknda kendine baka bir ad bulur ki sen de aarsn. Soyad yok. Olursa onu da uyduruyor. Skrsa poliste, kendine hemencecik orada bir ad uyduruyor. Babasnn anasnn ad da yok. Onlara da her gn bir ad uyduruyor. Memleketi kasabas ky de yok Metinin, her gn Trkiyenin bir kesinde oluyor. O gn deftere, haritaya m bakyor, sonra neresini beenirse oral oluyor. Bir zaman tutturdu Marmarisliyim, diye. Herkes onu Marmarisli Orhan diye ard. Sonra da bkt bu Marmarisli Orhandan, kim Marmarisli dediyse yanlp, kavga etti. Bir keresinde de orumluyu yaralad Marmarisli Orhan yznden. Onun ii gc kavga. Duruyor Sirkeci meydannn ortasna azna geleni syiyor Rne gele152 ne. Svyor svyor, birisi yanlp da karlk verirse balyor kavgaya. ylesine de kavga etmesini biliyor ki, bilmez mi o? Bir keresinde kocaman bir adamla kavgaya tutumu. Adam bunu alp alp havaya kaldryor kaldrma arpyor-mu. Herkes, Metin lm, demi. Bir de bakmlar ki adam yerde, stelik de kan iinde. Metin oradan kam. Adam hastaneye kaldrmlar. Adam Metini, hastaneden ktktan sonra aram. Bir gn Sirkecide o eski, denizin kysndaki yapda karlamlar, adam Metini grr grmez saldrm. Bir de bakmlar ki adam kurbaa gibi yere serilmi soluksuz. Yzne su serpmiler de neden sonra fkara kendine gelebilmi de bir daha da Metine yaklamak m, Metini grnce bucak bucak kayormu. Bu Metin var ya, svyor svyor, sonra da kendinden geip balyormu kendi kendini dmee, sonra da kim olursa oisun ban ekip stne atlyormu beenmedii adamn, baklyormu. Baklayacak hi kimseyi bulamazsa o kadar fkeleniyormu ki, fkesinden kudurarak-tan ba kendi baldrna saplyormu. Ali: Gelince onun baldrn atr, bak gr ki belki on be yirmi tane yara var. Baldrlar kalbur gibi. Aman abi sakn ondan kendini. Bana bir i aar kzverip de. Bana bir ey yapmaz o. lse de, kendini baklasa da bana bir ey yapmaz. nk bana arkada, dedi o. Ali sevindi: Bu iyi, dedi. Sana arkada demise, bu iyi. Ama gene de sen tetikte ol. Belli olmaz Metin, cekiverir ban karnna batrverir, bir de bakmsn ki tm barsakla-rm darda. Arkada deyince cann verirmi Metin ama, kznca da gz dnyay grmeyince de... Herkes Metinle konuurken tetikteymi. Alinin de d kopuyormu ama, netsin, Metin olunca da hi kimseden korkmuyorlarm. Eli bir abukmu ki, bir de gc varm ki bu sska akalozun. Bu sska akaloz bir eliyle durmu otomobili ekip gtrrm. Gc hi yokmu ama, karateden daha iyi 153 stn bir karate biliyormu ki eli deer demez bir eye, hooooop, havaya. sterse Yaar Dou olsun dumann ge savuruyormu. Selim var ya Selim, uan kutan, kaan tavandan, srayan ekirgeden, yerdeki karncadan, kendi glgesinden korkuyormu, ht desen de d kopuyormu, Metinden dersen hi korkmuyormu. Metin onun yanndayken korkuyormu ya, o korkmaa almm ya, Metin yanndayken korkusunu, alkanln unutup, daha az korkuyormu. Metinden de korkuyormu ya, Metin ona arkada demi de, onun iin kendini Metinden korkmamaa altryormu. Her gn her gn sabahtan akama kadar bin kere, Metinden korkulmaz, Metinden korkulmaz, Metin benim arkadam diyormu. Byle byle, daha az korkmaa balam Metinden. Metin de buna ok seviniyormu. Metin hi almaz, hrszlk yapmaz, eskiden oook hrszlk yapm, ooooook ev soymu, ooook adam soymu, neler neler yapmam

Metin, ama imdi onun hrszlk yapmak iin hi gerei yok. Arkadalar hrszladklar mallardan ona pay veriyorlarm. Metin istemiyormu ama, onlar gene veriyorlarm Metine. Sen dedim Aliye. Metini gznde bytmsn. Metin hi de senin gznde byttn gibi bir insan deil. Neden? diye aknlkla sordu Ali. Neden olacak, anlataym da grdm sen de anla Metin ne dlek bir herifmi. Ali korktu : Aman, dedi, syleme bunu, Metin duymasn, seni ldrverir. Bir ldrr ki, nereden geldiini, kimin seni ldrdn bilemezsin. Aman ha, yava oi Metin duymasn. Hemen kalkt, surlar, kovuklar dolat, geldi. Soluk solua, sinirli, korkulu geri geldi oturdu. Aman ha, o nasl bir sz ki Metin iin azndan kan, aman ha aman. Dur be, dedim, anlataym sana. Gzmle grdm be, amma da dtekmisin sen de Ali. 154 Oturdum yanna, kular, kafese kular konurken Metinin parman kua dokundurmak istediini, stne hmla gelen ocuu, Metinin hi bir ey yapmadn, deniz kysn, aln, lokantadaki halini bir bir anlattm. Ballandra baliandra. Aman abi aldanma onun o haline. Bir oyundur o. Aman ha... Gzn seveyim abi. Sen iyi bir adama ben-ziyorsun. Ondan herkesin d kopar. Amman ha... Kymasn sana. Belki o gn orada yabancyd Metin. Belki hastayd. Belki bir eyler aratryordu. Aman ha, onun psrk halini grp de aldanma, sonra yanarsn abi. Cayr cayr yanarsn, mum gibi snersin. Metinden uzak dur, uzak durmazsan tetikte dur. Bak abi Metin hi hrszlk yapmaz, elini lktan soua vurmaz ama gl gibi geinir. Nasl geinir, Sirkecideki, Haremdeki, Beyolundaki, Sur-lardaki, Kumkapdaki btn arkadalar pay ayrrlar kazanlarndan Metine. Metin istemez, Metin yalvarmaz, Metin zorlamaz, Metine herkes payn yalvara yalvara verir. Aman aldanma kanma, Metinin kuulara bir oyunu var. Yaknda grrsn... Metin herkese, dmlere, hasta ocuklara, saflara elinden gelen her yardm yaparm. Bir hasta, bir alayan, baka ocuklar tarafndan kmsenen, aalanan, ne bileyim ben bir kt halde berdu grsn, ona elinden geleni yapar, cann bile verirmi. Metinin bir hali varm ki, herkesin anas babas gibiymi. Ba skan Metine gelirmi. Gelip de eli bo dnen yokmu. Metin ne yapar yaparm da... Olurmu de o gelenin derdine bir derman olurmu. Metin olmasaym bu berdularn arasnda klar ok kii tahtal ky boylarm. Metin hasta ocuklar alp hastanelere bile yatrrm. Doktorlar bile ondan korkarlarm. Metin bir ocuk gtrsn de hastaneye hele doktorlarda yrek varsa geri evirsinmiler Metinle hasta ocuu, vay anam vay. Vay ki anam vaaaaay! Metin ou kez a gezermi. Neyi varsa bakalarna verirmi de kendisi yle a gezermi. Bu Metin byle ite, ok kark bir adam ki, ylesine. 155 Boyuna yineliyorlar. Metin de Metin, bu Metinin marifetleri ok. Aln ite Metini, gitti de gelmedi. Aliyle kararlatrdk, Cuma gn saat drtte daha deniz beyazken Sarayburnunda buluacaktk, bulutuk. Ali, bir duvarn dibinden pantolonunu ekitirerek bana doru geliyordu. Yznden gznden, tekmil bedeninden alnmam uykunun uyuukluu akyordu. kide birde de gzlerini outuruyordu. Ayakkabiar ta arkadan ylece srkleniyordu. Kardan alacakaranln iinden klarn fora etmi prl prl gemiler geiyordu. Sabahn krnde bu vapurlar nereden gelip nereye gidiyorlard? Ali onlara bakmyordu bile. Sabah kahvalts... dedim. Ali, yle bir glmsedi. Sen bilirsin der gibi de elini yle bir rpt. Sarayburnundan Sirkeciye yrdk. Dizi dizi kamyonlarn iinde ofrler uyukluyoriard. Yer yer de kimileri kaldrmlara ateler yakmlar, bana melmilerdi. lk simitiye vapur iskelesinde rastgeldik. ikierden drt simit aldk. Kar bfeden de iki yz elli gram kaar peyniri. Geriye dnerken birer simit daha aldk. Ali bu ie daha ok sevindi. Sevincini glerek belli etti. Vapur iskelesinin sa yanndaki kahveye gittik, iki ay syledik. ay getiren adam Buyur Ali Bey, dedi. Buyur byk arayc Ali Bey. Bir gz krpt. Bugn ksmetini bulursun inallah, dedi. Bana da dnd: Sen de araycs msn Aa? diye sordu. yle byle, dedim. Adamn bulmusun. Bunun stne u stanbula bir arayc daha gelmemitir. Ali, bir gn, inan bana, Men/em anamzn heykelini, hem de altn heykelini bulacaktr da, o heykele, u kardaki apartmcndan daha byk bir apartman alacaktr. Bir de Ford otomobil, bir de... Aliye baktm, duymuyor gibiydi. Adamn yzne baktm alay m ediyor, diye. yle bir hali yoktu. Sonra adam geldi yanmza oturdu. Deniz aratrclar stne uzun uzun anlatt. Bir sr insanlar, hikayeler 156

anlatyordu. Hepsi de ksmetini yakalam, ortadan yitip gitmilerdi. Bu ite on yl dayandn m, bir gn hi mmkn aresi yok, ksmetini buluyordun. Ben, diyordu adam, ben kendi elimle kendi gzm kr eyledim de, ocam sndrdm. Ben ancak iki yl dayanabildim bu ie, birka yl daha diimi sksay-dm, aaaah... Ksmet her gn her gn gelip de adamn kucana dmyor ki... Bu bir aba ii. Bu bir sabr, inat ii. Sabr edenin gl zemheride bile aar. Sabr edenin gl bahesi denizin ortasnda bile byr. Biz sabr edemedik de arkada, kendi ocamz kendi elimizle yktk. Sabredenlerin hepsi Karun oldu Karun. Bu yle bir i ki, bir gn olmaz iki gn, bin gn.. Bir gn bir de bakmsn ki, ksmetin gelmi dayanm. Gelmi yatm akltalar-nn stne, ya denizin kysna, ya da denizin s yerine, seni bekliyor. Ali gzleri kocaman kocaman alm adam dinliyordu, kendinden gemi, en gzel bir masal dinler gibi. Birden baka bir kahveci kt ortaya. Bir ay, dedi ocaktaki adama kahveci sandm adam. Bir ay da bana, bir ay da Aliye, dedim. Kahveci ay hemen getirdi. Deniz byktr, dedi adam. Aliahtan sonra en byk denizdir. Onda, onun iinde hazineler vardr. Sevdii adamn ksmetini getirir gznn nne serer. ok kiiyi zengin eyledi deniz. Aliahtan sonra yalnz deniz zengin, hem de byktr. Bir ey dileyeceksen, Aliahtan sonra denizden dileyeceksin. Bak karda u yanndaki ocua, burada, onun iin ne diyorlar, hazinesi diyorlar, imdiden. imdiden... Allah ona, deniz daha ona ksmetini gndermemi ya, imdiden topladklar ona yetermi de artar-m. Herkes, buradaki her ocuk yle sylyor, kendi de inkar etmiyor ya, ite yz. Bak arkada, nerelisin nesin, adn sann ne, bilmem, bilmem arkada ya, bu Alinin ardn brakma seni selamete karr. te, bir ocuk vard Alinin arkada, deniz ona ksmetini iki ylda verdi, o da ortadan ytti gitti. nk deniz byktr, neyi nasl vere157 cei hi belli olmaz. Aliyse sdkile candan sarlmtr bu ie, deniz onun hakkn... Deniz hi kimsenin bugne kadar hakkn yemedii gibi, onun da hakkn yemeyecektir. Ta yrekten sarlacaksn denize, arayacak arayacaksn. Ben, evimi kendi elimle yktm, denize isyan ettim, sabr nedir bilmedim, deniz de bana kst, zrnk bile vermedi, ben de denize kstm arkada. Birbirimize kstk, el elde, ba bata. te ben srnyorum. imdiye kadar da-yansaydm, hi olmazsa bu ocuklar kadar olurdum. Hi olmazsa... Dnd kald. Biz birer ay daha itik. O durmadan konuuyordu. ay ledik, drtledik, o durmadan konuuyordu. Ali ban yere emi hi bir yere bakmadan onu dinliyordu, eski bir masal dinler gibi, kendini masalna vermi. ayn bitirdikten sonra Ali birden frlad: Ge kaldk, ge kaldk, dedi. ok ge kaldk, olur mu? Tela iinde yrmee balad. Adam da ayaa kalkm Ali ksmetini bulacak, diye arkamzdan sefyordu. Ksmetiniz bol olsun. Bu ite sabr ister. Deniz insann sabrn dener ya, bunu unutmayn. Ali sabrldr. Kavutu daha imdiden ksmetine. Daha da daha da... Biz uzaklatk gittik, o daha kendi kendine syleniyordu. Sarayburnunu getik, Ali pantolonunu kard, oradaki kovua koydu, kovuun azna da bir ta tkad. Belli ki pantolonunu hep buraya koyuyordu. Gazete kadn at iinden bir naylon torba kard, eline ald, denize girdi. Denizde, gzleri denizin dibinde yrmee balad yukar doru. Su dizlerine geliyordu ounluk. Baz baz da gbeine kadar kyordu. Ali boynunu uzatm, hrsla denizin dibine, kysna bakyordu. Birden Alinin bir tuhaf olduunu, durup denize, cann diine takm, baktn grdm. Bakt bakt, bylenmi gibi, kendinden gemi, bakt, sonra birden denize daldn grdm. Bir sevin, kvan iinde denizden kt, elinde bir ey vard, hemen naylon torbaya koydu. Beni unutup gitmiti. Glmseye158 rek, eriilmez bir sevinle taarak, oynar gibi, hzl, deniz kysnca, gzlerini de denizden ayrmadan yrmee balad. Denizin dibi apaydnlkt. Denizin dibi dardan, denizin stnden daha daha aydnlkt, her ey, yosunlar, talar, teneke paralar, cam krklar olduklarndan da daha aydnlk, bir de byl gzkyorlard. Tan-yerinin alacasnn nda denizin, Ali yrdke rengi, deiiyordu. Kumkapya varana kadar Ali bana bir kere olsun dnp de bakmad. O baz denizde, baz kyda kendini vermi yryor, ben de kydan onu izliyordum. Beni unutup, gitti sandm. Kumkapda kt denizden, gene sonsuz bir sevin kvan iinde suya dald, gene bir eyler ald, uzun uzun evirdi evirdi bakt, sonra usulca torbasna koydu. Bu arada gzgze geldik. Bana glmsedi. Ban yere edi. ler iyi gidiyor, bugn, dedi. Srlsklamd, giyitleri etine yapm, Aliyi olduundan da daha kltmt. Bir avu kalmt ocuk. Dizlerine kadar, gene denizin iinde yukar yukar kyordu. Yenikapya gelinceye kadar gn bir adam boyu ykseldi. Yenikapya kadar iki kere daha bir eyler bulmu, ayni sevinle stne atlm, torbasna koymutu. Yenikapda durdu :

Artk, bundan sonra denizin dibi gzkmez, gn ykseldi, dedi, darya kt. yice soyundu, oradan bir gazete kad alp nne tuttu, giyitlerini akllara serdi, geldi kyya oturdu. Ben de yanna oturdum. ok sevindin Ali, dedim. Bulduklarn ok mu deerli eylerdi, bakabilir miyim? Ali, benim bakabilir miyim soruma karlk vermedi. Gstermek istemediini anladm. Ben bir ey bulursam, hep byle sevinirim. Denizdir bu, ya hi bir ey vermeseydi. Ya eli bo dnseydim. Sen eli bo dnmenin ne bela bir i olduunu biliyor musun? Biliyorum, dedim. Bir gn akama kadar byle ara ara da elin ba dn bakalm, kahrndan lr insan. lr, dedim. 159 Bu demektir ki, deniz bir gn de ok aeger ur ey gnderecektir. yle, gnderecektir. Alay edilmez insann ksmetiyle byle abi, dedi birden Ali. Alay etmiyorum ki... Ali nedense bir anda bozulmutu. Sebebini bir trl anlayamadm. Neden byle birden bozuldun be Ali? Bugn, bugn ok ey bekliyordum, bugn kurmutum, bugn bir ey kar diyordum. Halbuki kmad be abi. Olur mu? Bir mr byle bekle bekle... Benim de sabrm bitecek, tkenecek, ben de denizden ksmetimi alamayacam. Bana yle geliyor ki bunun sonu hi... Bir kere i edinmiiz be abi. yi kt karnmz doyuyor. Karn tokluuna ekilir mi bu kadar.. Yazn, gzn neysem ne, ya kn, ya lodoslarda, ya ayazda karda kta... ekilmez ekilmez be abi ama, gz ksn bir kere meslek edinmiiz bu zenaati. Bir ey bulamaynca ok kzdm da, kusura kalma be abi. Bu meslek byledir ite. Ksmetin denizin gnlne bal, Paa gnlne. Umutsuz olma Ali, belki bir gn... Alinin bu sefer yrekten kzd beli oldu, dudaklar titredi. Nasl da belli olmaz be abi, u koca denize bak, sanki onun umurunda fkara Ali. Umurunda da, getirip de bir altn heykeli eliyle, al, Ali diyecek. Ya hi altn heykeli yoksa ya koca denizin. O zaman ite apa oturdu mu arayc Ali, Topal Hasan gibi. Sen Topal Hasan biliyor musun? O arayclarn ahdr, onu stanbulda herkes, her arayc tanr. O, bizim pirimizdir. Tanyor musun? Tanyorum ya, benim de ooook eski bir arkadamdr. Ali bana bakt bakt, sonra : Sen beni iletiyorsun abi, dedi. Sen bu iten anlyorsun. Yoksa deniz sana ksmetini verdi mi? Yok, dedim, ben arayc deilim. 160 yleyse nereden tanyorsun Topal Hasan? Her yaz Kumkapdan Menekeye gelir. Bak, Tanr ona zamannda ksmetini vermi. Ali sevinle gld : Vermi ama, Allah onu kr etmi de Topal Hasan ksmetini biimemi, altn heykeli ok ucuza satm. Bir kaa deimemi ama, gene de koskocaman bir altn heykeli... Altn mym, demir miymi bulduu heykel ama, ben onun orasn bilmem, bulduu heykeli satnca Kumkap-da bir ev alm. Geenlerde de o evi satt da... imdi mrnn sonuna kadar o parayla geinecek. Ali her eyi, neye bozulduunu, plakln, iri bir ksmetin vurmadn, bugn umudunun boa ktn, her eyi unuttu da yaknmaa balad. Aaaah, abi, o Topal Hasan var ya, bulduu yle deerli, yle deerli, yle deerliymi ki... O kaa deien adamnkinden de, onun bulduu heykelden de daha ucuza gitmi. Yalnz altnn eritip satsaym, altn u stan-bulu edermi. Arayclar syledi, bir heykel ki canl gibiymi, neredeyse konuacakm. Yaaaaa, ne bilsin, Topal Hasann okur yazarl yok ki... Senin var m okur yazarln? Sevindi. Var ya, var ya, dedi. Olmazsa hi bu ii yapar mym, beni de o kaa deien gibi kandrrlar, beni de Hasan amca gibi yaparlar. Sonra ayaa kalkt, uzun uzun gerindi, nndeki gazete utu gitti, Ali yle denizin kysnda daltaak kald. Sana dnd : Bulacam, dedi, hrsla. Deniz bana, Allah bana ksmetimi verecek. Buluncaya kadar arayacam, sabr edeceim, hem de yle ucuza kaptrmayacam. Biz kan kurrasyz. Bulursun, dedim. Arayan mevlasn da bulmu, belasn da... Alay m ediyorum, diye bana yle bir bakt, bakt ki >en oral deilim, birden irkildi, nnden gazetesinin u161 tuunun farkna vard, kotu gazeteyi ald, nne tuttu, geldi yanma oturdu.

Hrsla, dilerini skarak, gzlerini belerterek : Bulacam, diyordu. Hi bir mmkn aresi yok bulacam. Bir grsen abi denizi lodosta. Yz gzelleiyor, ocuksulayor, bambaka bir yz oluyor lodoslu denizden sz ederken. Deniz kaynar abi. Bir kaynar ki, dalgalar minare boyu. Ondan sonra da o minare boyu dalgalar yere aklrlar, denizin dibini kartrr, kaynatrlar, kartrr kaynatrlar, kaynatrlar, sonra denizin dibinde ne var ne yok kyya atarlar.. Ben bir seferinde buldum da, heykel deil de saat gibi, altn gibi bir ey, bir kocaman adam benim elimden ald onu da vermedi. Taaaaa, Kocamustafapaaya kadar ardndan kotum, dar sokaa girince, karanlkta ban ekti, stme yrd, kamasaydm beni doru-yordu. imdi rendim artk, bak sana bile gstermiyorum ksmetlerimi, neme gerek. Senden korktuumdan deil, bakasna gsterirsem denizden kar kmaz, uuru bozulur. Sonra sana hepsini gsteririm, olur mu? Olur, dedim. Sen arayc deilsen de bir eysin ya, seni anlayamadm. Metine sorarm, Metin herkesi, her eyi bilir. Belki de heykel alan bir adamsn? Alverie hi yzm yok Ali, dedim. Neyse, kusura kalma, kim olursan ol, Metinin arkadasn ya, bize bu kadar yeter. Metinin hi kt, put arkada olmaz. Saolasn Ali, dedim, bana da Metine de gvendiinden dolay. nsan insana gvenmeli. Hani u ocuk var ya, denizden ksmetini alan. Ne oldu ona? Bak, dedi, onu anlataym sana. Gzleri parlad. Birlikte kmtk aramaya. O gn ok ksmet kmt. Ad neydi hele o ocuun, yukardan Boaziinden olurmu. Ben daha gidip de Boaziini grmedim ya, ite oradanm... Ad, ad, ad Oktayd. Oktay, yamand yaman. Hep dua okurdu. Birok, birok dua bilirdi ki... Btn balklar stne. Btn denizler stne. Baln yut162 tuu Peygamberin duasn bile bilirdi. Karncalarn duasn da bilirdi. Ben hi byle duac ocuk grmedim. Bir k sabahyd. Biz onunla birlikte, o gece arabal vapurda, bacalarn orada, scack yatmtk, scak toplamtk ki sabaha kadar... Deniz souktu, gn doar gibi ediyordu. Havada hi bulut yoktu. Denizin dibi bulutlu havalarda gzkmez. lle de gkyz dupduru olacak, bir de ayaz bastracak ki zehir gibi. te yle bir gnd. Topkapya getik, derken Samatya, Oktayn denizin ortasnda parla-drti grdm. Girmesiyle kmas bir oldu. Elinde bir ey parlyordu ki, be yz mumluk balk lambas gibi. Gzlerim kamat. Kyda durdu, armt Oktay fkara. Gzlerine inanamyordu. Elindeki renkten renge dnyor. Ar m Oktay? diye sordum. Oktay yutkundu, konuamyordu. Sonra yarm yarm, bir eyler syledi. Bana korkuyla bakt, sonra da ald yatrd. Kimi diyormu ki, Oktay alm o elindekini Avrupaya gitmi. Onu orada bir kaa kandramamlar. Oktayn gitmesine stanbulun btn arayclar sevinmi. Avrupa-da parasn bankaya yatrm. Kendi de en yksek okula yazlm ki orada ancak kiraln ya da akrabalarnn ocuklar okuyabilirlermi. Kimi de diyormukine Oktay bi-imsizlerin eline dm, biimsizler, aynaszlar bir oi-mular, Oktayn elindekini almlar, kimseye haber vermesin diye de onu, fkaray ldrmler. te buna arayclar ok kzmlar. Bu zulmdr, demiler, demiler ki bir de, biz yz ylda ancak byle bir eyi lerek, biterek, tkenerek buluyoruz, onu da elimizden bir kaa alveri-yorlar, alaklar, insafszlar. imdilerde Alinin dediine baklrsa arayclar bir dernek kuracaklarm, dernei kurunca da Hkmetten kan hakkn arayacaklarm. lk ileri bu olacakm. Ayp be! Ayp olu ayp be! nsan bir kak verip de koca bir stanbulu alr m, isterse adam Snlyle versin, isterse yalvarsn, ver ka da al stanbulu, desin. Bu insanlar deccal olmular deccal. pleriyle kuyuya inilmez. Derneklerini bir kursunlar da, grsnler oniar.. Sonra da Oktay arayacaklarm, iyi ya da kt Oktay dnyann teki ucundaysa da bulacaklarm. l163 sn ya da dirisini. Ya da onu ldrenleri bulacaklar, Mahkemeye verecekler, Mahkeme de lm cezas verecekmi onlara, onlar da varp daraacnn altnda sigara iecek-lermi. Oktay sasa, ngilteredeyse, arkada, diyecekler-mi, dernek kuruldu, artk bir stanbul bir kaa deiilmeyecek. Kazandnn yzde onunu ver ki, kavi olalm da dmanlarla arpalm. nkleyim ki, Allahtan mdr nedir, arayclarn dman oktur. leye doru Alinin akllarn stndeki serili giyitleri kurudu. Ali sevinli kvanl bir de trk mrldanarak giyitlerini giydi, Samatyadan Sarayburnuna doru ky boyunca yrdk, Yedikuleyi getik. Sarayburnuna geldik. Ali pantolonunu delikten kard, giydi. Sonra geriye dndk. Yol boyunca durmadan A!i konuuyordu... Trene bindik. Definecilerden, kaaklardan, Kapalardaki heykellerden, nasl heykel kardklarndan sz ediyorduk. Merak sarmt bu ie ve hakkndan erinde geinde gelecekti. Atakye varrken bir lokantaya girdik. Yemei yedik, surlara vurduk, surlara gelince o kovuuna yneldi. Ayrlrken durdu, bana bakt. Ne var? dedim. Bir ey soracam. Boynunu bkt. Sor, dedim. Ferzende, dedi, o altnlar bir yerlerden, denizin oralardan bir yerlerden kopartp almyor, deil mi? Gldm : Almyor, dedim. Denizin iinde yle altn kayna falan olsa, ohhoooo, herkes denizi yama eder. Ben de biliyordum ama, bir umut ite, dedi ayrld. Geriye dnd: Demek ki, koyuncuyu ldrd, kzn ald doruymu Ferzendenin.

Olabilir Ali, dedim. Metin Selimi getirdi. Kck bir ey. Olacak gibi deil. Avu ii kadar bir ey. Bu mu Selim. Ocan yansn 164 nu dizlerine kadar emrenmi. Selim beni grnce ne korktu, ne de rkt. ylece, yiite gzmn iine bakt. Elini dimdik, azck da kaslarak uzatt. Sonra asker gibi yryerek, dimdik, gitti surun dibindeki kayann stne oturdu, gzlerini batan gne dikti. Aadan, Londra Asfaltndan birbirlerine girmi otomobiller, otobsler, kamyonlar, tankerler, arada bir de yk arabalar geiyordu. Metinle ben de varp yanna oturduk Selimin. Selim hi hi korkmuyordu. Hi hi korkmadn her haliyle anlatyordu. ylesine ki az bir srede kan ter iinde kald. Bir kaslyor, bir kaslyor... lk sz: imdi artk ben hi korkmuyorum, oldu. Korkacak ne var bu dnyada deil mi, korkacak? Hi bir ey yok, dedim. nsan insandan korkar m, insan insan yer mi hi? Yer mi? dedim. Metin kpei byk altndan glyordu. Ben arada, ii bozacak diye ona serte bir gz atyordum. nsan insann kurdu derler ya, sen kuiaasma. Bana da ka altndan, btn gon gzlerine toplam bakyordu. nsan insann dostudur, arkada. Dnyada her insan her insan ldrseydi, imdiye kadar bu dnyada hi insan kalr myd? Kalmazd. Bak u stanbula. Bak, ne kadar, ne kadar da, ne kadar da ok insan var. Yer gk, vapurlar, trenler, evler, azna kadar, zk gibi insanla dolu. ok insan var, ooooook.. nsanlar birbirlerini durmadan ldrseler yeselerdi bu kadar ok insan olur muydu? Olmazd. Bir de insanlar sava yaparlarm, tfekleri koca-manm, uaklara da tfek doldururlarm, durmadan bi-ribirlerini, sabahtan akamlara kadar ldrrlermi. Bir yl, on yl durmadan, gece gndz, ama o baka. O baka Selim. Bir kedi gibi yaland, korkusu elle tutulurcana silini165 giden, korku dolu bir gz atyordu bana, Metine. Bunun dnda korkusunu iine gmyordu ve bundan dolay da gerilmi, zorluk ekiyordu. Durup dururken insanlar niye ldrsnler yle biribirlerini. Doru, ahmak deiller ya, niye ldrsnler? Durdu, yz sarard, bana bakt, elleri ayaklar uar-cana titredi, yutkundu, gzlerini yere dikti, sonra kaldrd bana bakt, sonra surlarn stne, sonra asfalttaki otomobillere, gzleri fr fr, fr fr, gitti geldi, gitti geldi, alacak bir hzla. Diliyle dudaklarn yalad, geldi gzleri benim stmde durdu. Birden : Sen hi adam ldrmedin deil mi? diye dehetle sordu. Ben, dingin : Yoooook, hi adam ldrmedim, neden adam ldrecekmiim ki? dedim. ard, utand, gene gzleri fr fr, oraya buraya hzla gitti geldi. Metinden bir yardm istedi, Metin kzgn gibiydi, ona da bana da bakmyordu. aresizlik iindeydi Selim. Hiiiiiii, burada herkes adam ldrm de... Ben ldrmedim, hi adam ldrm birisine benziyor muyum? Selimin yz alams bir hal ald : Hi kimsenin yz, dedi. Hi kimsenin yz... adam ldrme benzemiyor ki... Hem de en iyi... En iyi adam... Yani abi en ok adamlar, en iyi adamlar ldryorlar. Kahveci var ya, Sleyman kahveci, bir bilsen, bir bilsen, bir grsen ne iyi adam. Biliyor musun, drt tane adam ldrm. Ben onun kahvesine giriyorum ama, bizi alktan lmekten kurtaryor ama, bir de iyi insan kiiii, ama benim... Her giriimde, kncaya kadar benim lm kyor oradan. Azn doldurarak, korkudan gzleri fr fr dnerek : Drt, dedi, drt tane ldrm. Hepsi166 m uv Kasm, ueg mi Metin? Ben imdi artk onun dkkanna bile giriyorum, korkmadan... Sen korkmadan onun kahvesine girebilir misin? Girerim. Benim gibi ocuk olsan? Belki giremem. Beeeeeen, girerim. Metin de anlatt, Ali de. Sabo da anlatt, bunu burada, Sirkecide, Beyolunda, Kumkapda bilmeyen ocuk yok.

Sabah kahve yeni alm. Kimin kahvesi bu, adam ldrm bir adamn kahvesi. Yerini saptayamadm, gene ya Kocamustafapaada, ya da Samatyada bir yerlerde. Bu yrelerde ama, kimse neresi olduunu syleyemedi. Sleyman gibi o kahvecinin de birka cinayeti varm. Ballandra ballandra anlattlar, ben ne bileyim, vebali gnah onlarn boynuna. Onlara teki kahvecinin cinayet ilediini gene Selim sylemi. Sleymann da drt adam ldrdn, hem de hepsinin karnn deerek ldrdn gene Selim sylemi. Vebali gnah Selimin boynuna. te bir sabah Selim o kahvenin nnde durmu ciurmu, sonra da titremi, bir korkmu ki, yz kl kesilmi, yz kl kesilince azck soluk alm, soluk alnca kahveye yrm. Kahveci ona. bakyormu, hi bir ey sylemeden, ustann selam var, televizyonu istiyor, demi. Sonra varm kocaman televizyonu yerinden skm, katil kahvecinin gzleri nnde alm gtrm. Bunlar, ocuklar bu televizyonu satmak iin bir ay almlar abalamlar, becerememiler, sonunda televizyonu, yepyeni, gcr gcr televizyonu para para eyleyip, paralarn blmler, herkes parasn kendisi satm. Osmanbeyde bir apartmanda iki metre boyunda kocaman angal bykl bir kapc varm. Gene Selime gre bu angal bykl adam tane kadn rzna getikten sonra ldrm. Amann nasl ldrm. Yrekler dayanmaz ldrne ve hem de burada anlatlamaz. te bu kapcya ok takm Selim. Selim var ya, kapcy grnce eli aya zlyormu. Selimdir bu, yalan gnah 167 Metinin, Alinin, iurguiun uuynunu, umunu uv-M~, ^~ olaya tanklk etmiler, gerisini ben ne bileyim ben. Bylenmi gibi, belki on gn, yirmi gn, bkncaya kadar oradan ayrlamyormu. Krlmaz iple balamlar gibi. Adam grnce de deli divane oluyormu korkusundan. Sonra o kadar korkmu ki Selim, korkusundan ne yapacan bilememi, bir insan korkudan ne yapacan bilemezse ne yapar, Selim ne yapm? Drt dnm Os-manbeyde korkudan, drt dnm, drt dnm, bu da yetmemi. Selim sonra ne yapm? Selim sonra ne yapsn, en korktuunda korkudan da delirdiinde, Selim o zaman hi bir eyi bilmiyor, kendinden geiyormu, teki ocuklar grmler Selimi bu haldeyken, hi tanyamamlar, bir homu Selim.. yle delicesine bir saldrma deil. Hesapl kitapl bir saldrma. Selim tekmil bedeniyle korkuya kesince, yrm apartmann stne... Dalgn-dz, hem de o kocaman, uuuuuf, ne kadar ok adam ldrm kapcnn gznn nnde. Girmi numaral daireye, pahada ar, ykte yeyni ne kadar ey varsa evden alm, doldurmu bir torbaya, kapcnn gznn iine baka baka km gitmi. Alt ayda byle byle apar-tmanda ka daire varsa hepsini soymu Selim. te bu sralar dn dernek, bir cmbm dnya. Oluk gibi para akyormu Sirkeciye, Surlara, Kumkapya. Selim evlerden topladklarn bir anda ocuklara datveriyormu. ocuklarsa bu deerli teberileri el deer etek demez okutuveriyorlarm, hemen orackta. Metine gre Selim varsa korkusuyla varm. Metine gre Selimin tm anlattklar havaym. Her eyi kafasndan uydumyormu. Daha nce ok ok eyler anlatm, hep uyduruk km anlattklar. Metine, gre, Selim yalanc deilmi. O d gryormu, ok eski ya da yeni dler, dlerini gerek sanyormu. O gece ne d grrse onun etkisinde. Hep korkulu d gryormu. Metine gre, korkulu dlerden kurtulmak iin her gece bir elektrik direi alt buluyormu. Gndz de en karanlk, ssz kuytuya snyormu. Metin diyor ki, kafadan kontak desek, diyor, hi de kafadan kontak deilmi, cin gibiy168 ,,,y m ounu, c eye, nerKesien aana ok akl eriyor-mu. Korkunca, ama ok ok korkunca onun yapmayaca yokmu. Bir keresinde angai bykl bir adam baklam Topkapdaki Otobs Terminalinin nnde. Bereket ki boyu yetimemi de ba ancak adamn bacana saplayabilmi. Oradan da bir kam ki kimse ardndan ulaamam. Bundan sonra da Selim en yrekli insan olmu, bir hafta, on gn, belki de on be, hi bir eyden, hi kimseden korkmam. Selim stne yle olaylar anlattlar ki bana, ardm kaldm. Bu kadar ok olay bir insan bu yata nasl yaayabilir. Bir korku bir insan bu kadar kk yata buralara kadar nasl itebilir. Polisler dnyada herkesi ya-kalayabilirmi ama, Pire Memedi bile yakalayabilirlerini^ ama Selime gelince, ft, vizzo, yanma bile yaklaa-mazlarm. Metin, diyor ki, Selim yaknda lecek, diyor. Bu hza, bu korkuya, hi bir yrek dayanamaz, diyor. Metin, diyor ki, eer yaar da sa kalrsa Selim, diyor, insanlarn Feritah, u koca stanbuiun Padiah olur, diyor. Ve hem de Kurana el basarak sylyor bunu. Bu sur dibinde doan gne kar ok oturup konutuk Selimle. Benden ilk gnk gibi artk korkmuyordu. V hem de batan gne kar. Arada srada korkusunu da belli edince te o zaman bende afak atyordu. te o zaman, ben ayaa kalkyor, Allahasmarladk ekiyorum. Meme gerek, ne olur ne olmaz, byle Allann belas bir adamla baa klmaz ki... Bunu bir gn Metine atm, Metin gld, gld, gld, sonra da : Bak arkada, dedi, bak bana ki sana ne deyim, iyi dinle beni. Ali, bir de ben, bir de Selim u koskocaman istanbulda, u kum gibi kaynayan berdu ocuun iinde, mz bir araya nasl, ne iin geldik, bir dn bakalm arkada, iyice bir fikret de bir dn arkada.. Bir dn arkada ki, ben sana neden arkada demiim, babamn olu musun? Bir dn arkada ki, dnyada senden baka insan yok mudur da ben sana arkada demiim. Syle bakalm. 169

 Ne bileyim Den. Bilirsiiiiiin, bilirsin ya, sen kurnazsn. Sk azlsn, her eyi lap diye her yerde sylemezsin. Sylerim. Peki syle ama, niye ben sana arkada demiim, hem Aliye, hem de Selime? Dnyada baka kimse kalmam da? Niye ki? nk insan ksm ksmdr. Kimi insan ayn demirdendir. Sen de mi Selim gibi korkarsn? Yok. E, yleyse? Korkak deilim ama, demirimiz bir. Deme altn bilemem, bildiim, demirimiz bir. Benim demirim de mi? Senin demirin de... Onun iin... Onun iin sen Selimden korkma. Benden de korkma. Aliden de. Biz senden korkuyor muyuz? Bilmem, Selim benden korkmad m? Korktu ama, o ilkindi. O, korkuya alm. Benden bile korkar. O her eyden korkar. imdi korkuyor mu? 0 karncadan bile korkar. u tatan bile korkar. Kelebekten bile korkar. Allah onu da korksun diye yaratm. imdi senden korkuyor mu? Daha az korkuyor. Selim stne ok kiiyle konutum. Selim onlara ne anlatmsa kendi hakknda, ne sylemise, kendi kanlarn da katarak sylyorlard bana. Selimin hikayesi yrekler ayd ama, anlatanlarn ou inanmyordu buna. Metin inanyordu ama, bir tuhaf ikircikle, ok da inanmayarak. Ama Selim hi yalan sylemezdi ki... Hayr, hayr, dorudur Selimin her anlatt. Dse bile dorudur. Bu hergelenin d bile herkesin dorusundan daha dorudur. O hi bir eyi saklayamaz. Selim gereini d gibi, dn gerek gibi sylyordu. Neden sonra Selimin bu gereine varabildim. Konu Selim karde konu. Konu 170 un uu muueras... Bir ocuk maceras. ok uzak, bir d anlatr gibi. Selim, kendisi de inanmyor gibi. Baka bir ocuun bandan gemi de, o ocuk btn bu anlattklarn dnde Selime anlatm. Anlatrken ne korkuyor, ne zlyor, kendisiyle hi bir ilikisi yokmu gibi. Baz yerlerini hikayenin dnp dnp bir dona, bir daha anlatyor. Hi farknda deil, birka kere yokladm. Sonra da ayn olay, ayr biimde anlattna tanklk ettim. Hangisi doruydu, yokladm, anladm ki Selim iin de doru. Mezapotamyann bu ucu. Haran ovas... Selim yle byle evleri anmsyor, bir de usuz bucaksz l. Bir de ln stne gelip konan gemileri, bir de evleri. Selim ln stnde orman da grm. Ben iyice detike Selim d gibi grd pusar anlatyor. lden, Haran ovasndan hi hi bir ey kalmam aklnda da yalnz pusarklar kalm. ocuklar pusarklara baylyor-larm. Bykler ne kadar yalandr, dtr bu, in oyunudur, derlerse desinler, ocuklar gerek sayarlarm pusarklar,. Selim, pusarklar usta bir destancym gibi can-don sylyor. Bu pusarklar burada ocuklara anlatm da hepsi Selimi iletmiler. nanmamlar pusark olabileceine. Selim, diyor ki, bir sen inandn, nk senin pusar grmln vardr, yle mi? Ylk ylk atlar grm pusarkta Selim. Atlar dolu dizgin stne stne geliyormu. Kocaman, krmz gzl atlar. Her gn her gn lden kalkp kylerine geliyormu bu atlar Selimlerin. ocuklar atlara kouyorlarmi, ocuklar kotuka atlar uzaklayorlarm. Bu puscnk yle bir eymi ki, bu pusark, sen kotuka onlar kaarlarm. ehirler de yle, ormanlar da, akar sular da yle... Yanna vardm derken... Bir de bakmsn ki, kap gitmiler. Belki de bykler doru sylyorlar. Kimbilir. Pusar anlatmaa, onun gereini Selime anlatmaa altm, dinledi, azck akt, sonra hemencecik de vazgeti. Olamaz, dedi. Ben de stelemedim. Ne deyim de onun dn bozaym. Atlarn ardna onlarn kynden 171 ok k laKim uu, un n.v, ......-----.._r , mular o atlar bir trl yakalayamadan geriye dnmler. Bir i olacak, bu atlarda bir i olacak ya, nedir o i? Durup dururken, etli, canl, kanl atlar, koan atlar glge olabilir mi? Kim inanr, dnya, bunlar glgedir derse, kim inanr, deil mi? Ama ne yleyse, glge deil, d deil, nedir yleyse... Bir de ne varm, bir de ne varm bu pusarklarda, bir de sen kaarsan, ne kadar uzaa kaarsan ka bu pusarklar stne geliyorlarm senin.. lde ehirler kuruluyor, ehirler yitiyormu her gn sabah, ikindi, kuluk, le... Atlar geliyor, atlar yitiyor. Sular alyor, denizler dalgalanyor. nsanlar, insanlar, binlerce, karncalar gibi. Ama sesleri yok. Her kuluklaym geliyorlarm yukar doru, lden, aadan.

Ulu buday tarlalarn anmsyor, d gibi, pusark gibi. Buday tarlalar da l kadar uzak, l kadar geni-mi. Bir de kocaman devler, koskocaman, buday tarlalarn yiyen devleri anmsyor Selim. Otuzu krk bir arada. Sar, lt iinde, bir altn anak gibi oluyormu ova, budaylar olgunlatnda. l daha ok yanyormu ltsndan buday tarlalarnn. Btn bunlar nasl kardm azndan Selimin, para para, krk dkk, gnlerce, sora sora... Bir couyor, azck anmsad, d, pusark iinde grd doasn bir anlatyor, bir anlatyor szckler azndan sular gibi alyor. Sonra snyor, duruluyor, bir ek szckle her eyi anlattn sanyor. Sonra onu bir coturuyorum, bir onun yufka yerine, zlem damarna basyorum, ite o zaman... Al Allah delini, zapteyle kulunu. Hi ceylan grdn m? Onu ilk olaraktan bu kadar cokulu grdm. Deli gibi olmutu. Ookudan titriyordu. Bir anlatt, keski keski onun bu konumasn banda olabilseydim. Alamadm. Makina-dan da korkuyordu Selim. Elimi makinaya srnce sapsar kesiliyor, yalvarreana bana bakyor, ben de elimi ma-kinadan hemen ekmek zorunda kalyordum. Eer, Selimin ceylan trksn, trk gibiydi anlattklar, ceylanlar stne karlm ok eski bir hayranlk trksyd, alabil172 eydim... Hi kimseden imdiye kadar bylesine gzel bir ey duymadm. Sonra drt be sefer daha gittim surlara, kck makinay sakladm, konuturdum onu, yle bir daha, ilkinki gibi bir ceylan trks ekemedi bir daha. Bir insan belki bir mrde, bir zlemini, acsn, tutkusunu sylerken bylesine gzel anlatabiliyordu bir eyi. Belki insann, her insann byle cokulu, muttu bir an olabiliyor. Dndm, ben dedim, anlataym, bir daha ben syleyeyim, Selimin ceylan trksn hi olmazsa burada yazaym, olmad, beceremedim. Bir eyi duyduktan, bylesine gzelliine vardktan sonra, ona yakn da olsa anlatamadktan sonra, neye yarar ki, yazarlk, airlik neye yarar ki... imdi, ite, kocaman kara gzl, gzleri darya yumruk gibi frlam, prltl gzl, ceylanlar a Selimin ceylanlar adn syleyememenin acs a gibi oturdu yreime. Ne gzel konutun, syledin ceylanlar stne Selim... Hi sorma, ceylan gzeldir... Baka bir ey sylenmez, ceylanlar gzeldir. Belki de Selim daha nce konuurken salt, durmadan, ceylanlar gzeldir, ceylanlar gzeldir, dedi de, beni byle byle syleyerek ald da gzel ceylan dlerine gtrd. Sonra ben syledim ona ceylanlar.. Bir sabaht, aa-ida, ln ucunda durmutuk Kaak Sleymanla. Ben de hep Sleyman diyorum ona, ad, z ad Ahmetti. Yazarken kaaklarn adn da deitiririm de.. Onun ad Ahmetti. nce, saz benizli, kara gzlyd. Bir erkek eey-lana benziyordu Ahmet.. Kilisin bir kyndendi. imdi unuttum hangi kyden olduunu. teden lden ceylanlar kopup geliyordu, srlerle. Kuiua kadar bu akp gelen sry, bu akp gelen kzl izgiyi izledik Ahmetie. Ahmedin mavzeri elindeydi. Ceylanlar, ceylan srleri taaa yanmza kadar geldiler srayarak, snerek... Srayarak s-nerek, bir oyun tutturdular yremizde, Ahmetie ikimiz k-prdayamadk yerimizden. yie ln ortasnda dimdik, aa gibi. Kprdarsak by bozulur sanyorduk. Kprdarsak ceylanlar rker, ortalk darmaduman olur sanyorduk. 173 Ceylanlar da yanmzda srayorlard. Kuluklayn ilerdeki yeillikte yittiler gittiler. Bir de cerenler pusar grdm. Gn mavisinde krmz cerenler scrayorlard, kvlcmlar gibi durmadan. Sonra cerenler masmaviye, mosmora kestiler. Sonra da ge alarak, mavisine uyarak daldlar, yittiler gittiler. Ben nce ok korktum, Ahmet ha imdi ha birazdan kaldrp tfeini bir ceylan avlayacak, diye. Bu Ahmede sylediimi imdiki gibi anmsyorum. Ahmet gld : Olamaz, dedi. Sonra insann eli kolu ont olur. Bu sralar ceylan avlanamaz. Yavrular vardr. O da olmasa, bizim ta yanmza kadar, bizim insanlmza gvenip gelmiler. Ceylan byle avlanamaz. Ya insanlmza gvenip gelmilerse, onlarn umudu boa karlamaz. Bir sreler ln gelenei vard. imdi altst olmu. Selimin hikayesi byle. nsanlna gvenip geldikleri... Evleri anmsyor Selim, hepsinin kubbesi var. Hepsi amurdan, hepsi birbirine bitiik. Koskocaman bir ky... Elli kubbe, altm kubbe, yz kubbe.. An kovanlarn bititirip ky yapmlar. Haran kyleri byle. Bu yreler baka biim bir ky bilmiyor. Kadim ky, ehir biimidir bu. Tekmil evler bitiik. Eskiden bir olay oldu mu insanlar damdan damdan koarak, taa ehri karlarm. Kylerin, bu evleri stste, bitiik kylerin surlar yok. Surlar byk ehirlerin. Krmz bir yel esti gneyden. Yalm gibiydi yel. Tfekler patlyordu. Ky evirmilerdi. Selim bilmiyor, can-darmaiar m, Araplar m, kaaklar m, Selim bilmiyor, yar buuk anmsyor. Hep tfek, tfek... Bir de barut kokusu. Krmz yelin stne mor, kokulu, barut duman. Mosmor mosmor... bir duman km kyn stne. Akam m, gece mi, sabah m, kuluk mu belli deil. Sadece krmz tozlar, mor dumanlar, kulaklar sar eden mitralyz, tfek, bomba, dinamit olacak, gmbrtl dinamit sesle-Pi. Bir de kf kokusu, ac ptrak, saman kokusu.. Bir de kan kokusu... Kan kokusu. Selim kana batm km. Arkasndan boyuna kur174 un skyorlar. Selim yaralanm. Selim le aa kayor. Uyumu. Ayann oraya kan gllenmi kurumu. Ayann oraya sinekler okumular. Amanallah, ne kadar da ok sinek. Kurt gibi, yumak yumak, hi grmedii ltl sinekler.

Kyden tfek seslerine benzer grltler, barmalar, atlar geliyor. Bir bykl adam Selimin stne eilmi bir eyler soruyor. Selim konuuyor mu konumuyor mu, artk onun orasn hi bilmiyor. Sonra kyn tekmil erkekleri dadalar. Babas, aabeyi de var yannda. Babas ok uzun boylu, sakall. Dan kayaln, keskin, mor, bak gibi kayaln anmsyor. Aada l, lde kyleri, lde ceylanlar ve alayan kadnlar. yle bir ey anmsyor, anas vurulmu l-rn. Kim vurmu ldrm bilemiyor. Onlar, kyn tek-mi! erkeklerini kim kovalyor, onu da bilemiyor. Kayalklarda yor Selim. Bunu iyi biliyor. Bir de aln biliyor. Erkekler bir lokma ekmek bulurlarsa, son kalan ekmeklerini de ocuklara veriyorlar. Selim bunu da iyi anmsyor, kyden, ok oouk var aralarnda, belki yirmi otuz, ocuklar da kayorlar. Erkeklerin hemen hepsinde tfekler var. Cok tfekleri var. Dadan daa kayorlar, Selimin yarasn sarmlar, ne zaman sarmlar, yaras bacanda, Selim hi anmsamyor. Arada bir yarasndaki sarglar dyor, babas mintanndan bir para yrtp yeniden balyor. Yaras imi, irin balam. te buras yara, yara yeri.. Kemik grnyormu. Souklarda da arrm oras. Daha a yeni kapanmm yara. Ya geen yl, ya nceki yl. Kurun yaralan yle hemencecik kapanmazm. Onlarn kylerinde herkes yaralanrm zaten. Kayalarda ackmlar, ackmlar ama bir kye de gi-demiyorlarm. Bir gece sabaha kadar yrmler mi ne, sabahleyin dada, kayalklarn arasndan kaynayan bir su bulmular. Herkes sevincinden deli olmu. Burada da her yan barut kokuyormus nedense. Tfek sesi de yokmu ortalkta ama her yan barut kokuyormus. Derken -teye doru bir kye gelmiler. Kyde onlara ok ekmek, 175 ay, ok da peynir vermiler. Selim bir iyice karnn doyurmu ki sormayn. Bir gzel kz, aman ne gzel kz, Selimin yarasn sarm. Selimin yaras yle azm ki, hafazanallah, kurt dm. O gzel kz var ya, teker teker kurtlarn ayklam. Bundan sonra uzun bir sre boluk var. Dada ne yapmlar, bu silahl adamlar dada uzun bir sre dolatktan sonra neylemiler, hi hi bilmiyor Selim, Salt, kayalar anmsyor, alklarn, susuzluklarn, bir adamn kayadan dp ldn, adamn paralanm lsn gmdklerini, uzun atlar sylediklerini anmsyor. Bir de gene o bykl adam anmsyor. stne eilmi ona bakyor. Bakyor, bakyor, sonra da birden boazna sarlp, boazn skyor. Onu, o bykl adamn elinden ne zaman, nasl alyorlar bilmiyor. Kim, kimler alm hi bilmiyor. Kayalar yanklanyor, barutlar kokuyor, lklar, sesler, barmalar, dalar birbirine kavuup kavuup ayrlyor, kavuup kavuup ayrlyor. Bundan tesini de dnp dnp karamyor Selim. Bir ukurda, drt yan kaya, kaya, kaya... Birden uyanyor ki kana batm km, stnde kan iinde ller ller. llerden kar kayalklara durmadan oluk gibi kan fkryor. Durmadan durmadan kan fkryor. Gz kandan hi bir yeri grmyor. Gzlerini siliyor bir tanesi, silahl eandarmalar gryor. ukurdan ok ok l karyorlar, kayalklarn stne seriyorlar. Sonra kadnlar... Bu kadnlar nereden kt, nereden ne zaman gelmiler, Selim hi mi hi bilmiyor. Kadnlar salarn yoluyorlar. Kadnlar balarna toprak dkyorlar. Avularna doldurup doldurup toprak dkyorlar balarna, yzlerini r-malyorlar. Hepsinin de yz kan iinde. Kan amur olmu. Kan amurlu yz yol yol am. Gene ky geliyor aklna. Kyde ok ok at var. Hepsi de durmular. Atlar, hi durmadan hep bir azdan ki-niyorlar. Atlar kouyorlar, ky dolanyorlar, dolanyorlar, geliyorlar kyn ortasnda durup kiniyorlar. Bir eyler yanyor, yalm yalm ortalk. Yalmlar ky sarm, her ey lk la... lk la. Toz duman, 176 yalm, barut kokusu, l kokusu.. Yalmn iinde sraan ceylanlar. Bunu iyioe anmsyor Selim. Atma Selim, yanan ceylanlar! Vallahi billahi, hi bir ey aklmda deil ama, ceylanlarn yanmas aklmda. Yoksa imdi nereden aklma ge-jecek ceylanlarn yand? Gelir gelir, senin aklna her bir... Sabaha kar, tan yerleri att atacak. Yangn geliyor dalardan aa, sararm otlar, insan boyu kurumu de-vedikenleri yanyor. Son hzla geliyor otlar yanarak kyn stne. Yangn ceylanlar kovalyor. Ceylanlar yangnn nnden kurtulamayarak, bir bl cayr cayr... Sonra yangn drt bir yandan, nden arkadan, sadan soldan ceylan srlerini saryor. Ceylanlar ta gklere kadar sryorlar. Sonra insan seslerine benzer sesler duyuyor Selim. Sonra pssz kalyor ortalk. Bykl adam gene stne eilmi. Boazn skyor skyor, gzleri yumruk gibi prtleyip dar uram. Elinden gene kurtaryorlar Selimi. Selim kayor ya boaz, baca ok aryor, soluk da alamyor. Ceylanlar hep yanmlar. Ova kapkara kesilmi, yanm rt olmu. Selim nereye baksa yer gk, her yer kapkara. Yanm ya, yanm et, yanm ot, toprak kokuyor. Her ey yanm. Arkasna dnp bakyor ki, ky de ttyor. Kyde ne varsa yanm, insanlar, inekler, atlar, her ey yanm. Candarmalar sarmlar ky. Ver ediyorlar kurunu. Selim hep bunu ansyor. Gidiyor gidiyor, bacaklar aryor. Bir suyun banda uyuyor, uyanyor ki, o bykl adamn elleri gene boaznda. Gzleri prtlemi. Baryor baryor, sesi kmyor. Suyun iine sokuyor onu bykl. Derken bir yangn geliyor, deniz dalgas gibi, bykly yangn taaaaaaa uzaklara frlatyor, Selim de bundan faydalanarak kayor oradan, kayor oradan.

Onu kz kardei yakalyor. Bu sefer ne yangn var, ne bir ey. Bykl adam kz kardeini kucaklam. Ama vallahi nasl kucakladn bilmiyor. Kucaklam skyor. Kzkardei alyor mu, glyor rnu hi ansmyor. Ama iyi biliyor ki d deil. Ama iyi biliyor ki kzkardeini kucak177 layan adam bir gerek. Bykl adam ok iyi ansyor, bykl adam ban ekiyor, kaan Selimin baoana ba sallyor. Selim kan iinde kalyor, oraya dyor, kendinden geiyor. Kalkyor oradan, kouyor artk Selim. Kotu kotu, kotu Selim. Ne kadar kotuunu kendi de bilmiyor. Bir kye vardn, bir kamyona bindiini, yaralarna kurt dtn, prtlemi gzlerini grnce insanlarn ona bir tuhaf baktklarn biliyor. Artk Selim o bykl adam bir iyice tanyor. Sureti gzlerine iyice nak-olmu. Anasndan babasndan kardelerinden ok daha iyi tanyor. Kocaman, kapkara, uzun byklar var. Kollar da uzun adamn. Bir gece bir ktrtyle uyanyor, bakyor ki stnden bir ktrt ge ha ge ediyor. Selim yerinden kprdaya-myor. Bir de bakyor ki, ne baksn da ne grsn, Selimin stnden geip giden tren... Tren, trendir. yi ki kprda-yamyor yerinden, iyi ki... Yoksa tren ban alp koparr gtrrd. Sonra l gene. Gene cerenler, gene atlar.. Susuzluk ki dman bana. Dili dama kurumu. Nerdeyse lecek. Bir atl geliyor yanna, bakyor ki atl o bykl adam. O bykl adam koturarak yanna geliyor yerden onu alp sryor atn... Varyor bir koyaa, indiriyor onu attan, ekiyor hanerini, bilemee balyor. Bykl adam biliyor hanerini, gzleri darya uram Selim bakyor. Bakyorum, o hi bana bakmyor. Biliyor haneri. Kl gibi yapacak. alyor. Bir yana da bir ate yakm, hem ba biliyor, hem atete kahve piiriyor. Ben korkudan lyorum. Biledi, bitirdi, ben lmm korkudan... Sonunu bilemiyor. Uyanm ki, boynunu tutamyor. Gzleri kapanmyor. Prtlemi. Oradan aa indim, ate daha yanyordu. Bykl demek ki... Bykl bu sefer neden ldrmedi de gitti? Vallahi billahi d grmyorum.. Bir baktm, yamatan aa inerken bykl baryor, baryor, ben katm, sesi arkamdan heybetlen geliyor. Gene koarak le dtm. Gene bir kamyonun iindeyim... Uyumu kalmm kamyonun iinde. 178 Bir tekmeyle uyanyor. Uyanyor ki, ne grsn, k iinde kalm dnya, gece ama, bir k, bir k... Ortalk gnee kesmi ki... On tane gnee... Kime anlatsam d sanyor o bykly. Anamn kan iinde lsn, bacmn, babamn, agamin, herkesin kan iinde lsn grdm. Kana batp kmm. Her yanm kan iinde.. Kouyorum ben. Sabahtan akama, akamdan sabaha kadar komuum ben.. Bir de bakyorum, o... Kocaman byklar, elleri boazmda.. Elleri kocaman. Bak, benim frlam, benim prtlemi gzlerim daha yerine otur-mad, bu da m d, bu da m yalan? Kamyondan iniyor. Boynu, bacaklar aryor; Kocaman bir ky m, ky deil ehir. Dyor ehrin iine. Cok bykl adam gryor burada. Herkesin by var. Herkesten korkuyor Selim. Korkmaktan lyor. Bzlyor bir yere, tkrnyor. Ta ki, alktan lnceye kadar. Alktan lnce deliinden kyor, kar kmaz da saldryor br frna, bir manava, bir bakkala, sahibi grsn grmesin umurunda deil, kapyor kayor, kapyor kayor. Herkes, her yer bykl. Bu ehirde ok kalyor. Bu ehir Adanaym. Irgatlara katlp ovaya, pamuk toplamaa gidiyor. Orada da iler ters gidiyor. Orada, halbuki ne kadar da gzel, bir abla var o adrda, Adyamanl onlar, dillerini de biliyor. Bir de abi var, onun byklar bilem yok. Bir de amca var, sakal uzun mu uzun. O amcann tfei de var... Bir de bir ba var kiiii... Uzun. Bir de teyze var, herkes ondan ekiniyor, tane erkek daha var. ler ok iyi ok iyi. orba piiriyorlar sabah akam, mercimekli, domatesli. Selim domatesli mercimek orbasna baylyor. Olmaz olsun, iler gene... Bir geceydi, yani akam oluyordu. Bir bart duydu Selim. Kotu elinde olmayarak Seiim oraya. Bir adam, bir ablay yatrm pamuklarn ortasna, sol dizini boazna basm, hanerini de ekmi, grtlana dayam kzn, kzn gzleri dar frlam, yle donmu kalm. Bir sr adam da seyrediyor. Bir sr adam, ta kesilmiler seyreyliyorlar. Selim aralarna giriyor, baryor, baryor, bir adam alyor Se-'imi yere vuruyor. Selim gene baryor. 179 Bir baktm adam kzn boazna ald ba. Bir kerede boynu yarya indirdi. kinci... ncde ba akl, elinde ba dnmee balad tarlann ortasnda. Yal bir kadn, stne atld adamn.. Adam dnerken bir tekmik vurdu kadna. Kadn gene stne atld. Kzn kesik bandan adamn stne kan fknyordu. Vallahi, gzmien grdm. Billahi, vallahi billahi byle oldu. Sonra her yan karanla kesmi. Sonra bir hendekte bulmu kendisini Selim, sonra da boaznda gene o bykl adamn eli. Seni, seni, seni bu sefer ldrmeliyim. Sa kmamalsn elimden, diyormu. Irgatlar gelmiler sabah erkenden, Selimi o adamn penelerinden almlar. Geceki adam elindeki kesik bala daha ortalkta dolan-yormu. Kzn uzun salar, kapkaraym, kandan pslak olmu, kan da kurumu. Bu kadar i bir adamn bandan geebilir mi? Vallahi de geti, billahi de... Grdm adam, kimse onun stne yaramyordu. Candarma bile. O adam da kzn ban salarndan tutmu, havaya kaldrm, tarla tarla dolayordu. Vallahi de byle grdm. Ben orada hi durur muyum artk, deil mi? Adanaya geri geldim. Baktm ki olmayacak.

Tren istasyonu kalabalk. nsanlar m, vallahi de billahi de iyileri daha ok. yileri daha ok ama, en iyilerine bile yaklamaa yrek ister. Amann derken bir ocuk, oralarda dolap durur. Selimde bir sevin ki, Selim sevincini imdi bile anlatacak szck bulamyor. ocua yaklayor ama, onunla da konuamyor. Ne sylecek, nasl varacak ocuun yanna, ocuk ona ne syleyecek. ocuun bacanda yepyeni bir pantolonu var. Bir de krmz gmlei. Ayakkabs da yeni, prl prl. Kasketini sa kann stne emi ki, afili. ocuu izliyor Selim. ocuk nce istasyonun nndeki ulu okalipts aalarnn altna oraya yryor. Orada duruyor, bir bykl adamla konuuyor. ocuk bykl adamla konuunca Selimin akl bandan gidiyor ama ne yapsn. Ne yapsn ki bu ocuktan baka hi bir mmkn aresi yok. ocuu bir gn sabahtan akama kadar 180 izliyor. ocuk yemek yiyor, ay iiyor, bykl adamlarla konuuyor, gidip okalipts aacnn gvdesine vdr-yor... Brakamyor ocuun ardn Selim. Birden, ocuk dnyor, yakasna yapyor Selimin : Ne istiyorsun benden, syle! ocuk fkeli, hzl, korkulu, tabanca gibi. Syle, ne istiyorsun benden? Elleri yava yava Selimin grtlana doru gidiyor. Selim : Dur, etme, yapma, diyebiliyor. ocuun elleri zlyor... Dur etme, benim adm Selim. Aalarn altna oturup uzun konuuyorlar. ocuun ad da Sleyman. Kurnaz ki kurnaz. oktan bu yollara dm. Antak-yal. Gizli bir iler evirdii belli ama, imdilik aklamyor. Sleyman onu yedirip iiriyor, bir hafta on gn bu aalarn altnda yatp kalkyorlar. Her sabah Sleyman onun cebine hatr saylr bir de harlk koyuyor. Derken trene biniyorlar stanbuia geliyorlar, Sirkecide vagonlarn iinde mekan tutup oturuyorlar. Sleyman kaaklara yardm ediyor. lkin d kopa kopa Selim de yardm ediyor ya, bu kaaklarn hepsinin bir byklar var ki kocaman, Selimin korkudan kusaca geliyor bu bykllar grnce. Sonra artk hrszla balyor Selim. Hi mi hi de yakalanmyor. yle keskin bir hrsz oluyor ki Selim, stanbulda yok onun stne... Hrszlk, yankesicilik, s-lk bir tamam Selimdeki, stne Allah hrsz yaratmam. Selim korkmadan hi mi hi hrszlk yapamyor-mu. Selimin de korkmad zamanlar hi olur muymu. O!ur ya, olmaz m? Selim de insandr, onun da korkmad zamanlar olur, deil mi? O hrszlklarn hep ok ok korktuktan sonra yopabilirmi. O korkunca, yani bir koskocaman bykl, zebella gibi bir adam grnce yle oluyormu ki, ylesine bir ho bir adam oluyormu ki, bir tuhaf oluyormu, o zaman akl bir keskin, bir keskin oluyormu, o zaman bir feraset, bir feraset bir ferasetler geliyormu oklna, o zaman yunmu arnm, cilalanm gibi oluyor181 mu. te ok korkuncadr ki. yolla onu kurun yadran bir ordunun stne tekmil ordunun askerinin kirpiklerini alsn da gelsin. Korkmaynca da, vizzo Selim. Hi mi hi bir ie yaramyormu Selim. O zaman bykl bir zebelia gsteriyorlarm Selime, Selimin de akl bandan gidiyormu. Balyormu hrszla ki, ne hrszlklar... imdilerde Selim de artk bykl adamdan da korkmamaa balam, daha hrszlayamyormu, o kadar eskisi gibi. Adanadan geldikten sonra Selimin boynunu kere skm o bykl adam. Bir keresinde Harem iskelesinin orada aalarn altnda yamata uyuyormu. Uyurken bir uyanm bakm ki, tepesinde o adam. Kooaman ellerini grtlana uzatm, yakalam boynunu yakalam, skm skm, tam bu srada bekiler yetimiler adam kam, Selimi de hastaneye gtrmler, bir ay boynundaki morluk gitmemi. Bir gn de, iki yl nce araba vapurunda bacann scana vermi srtn oturuyormu, oturup l dnyormu. Cok zlemi l de ama korkuyor gidemiyor-mu. Birden bykl adamn stne eildiini grm. Bykl adamn her yan kanyormu, oluk oluk... Kalkm ayaa bu sefer Selim. Vurmu adama, vurmu adama, adamn elleri gene grtiandaym ama, bu sefer daha yava skyormu. Sonra adam birden ortadan silinivermi. nc kez adama Kumkapda rastlam, adam onu grnce stne atlm, atlm ama Selimi yakalayamam. Selim nce adam arkada bir kovalamacadr balam. Vurmular Kumkapdan Aksaraya, Aksaraydan Ca-aloluna Sirkeciye. Selim Sirkecide trene binmi, adam da, Selim Cankurtaranda imi, adam da... Selim gitmi, artm adam gitmi girmi Ayasofyann iine, sevinirken bir de bakm adam orada durmaz m? Selim turistlerin arasna saklanp darya km, komu Galata kprsne kadar, tam sevinirken, bir de bakm adam kocaman heybetli byklaryla kardan gelmiyor mu, hemen ters yz edip Kadky iskelesine varm, vapura atlam, ver elini Kadky, Kadkyde vapurdan km ki, 182 ne grsn, gene adam karsnda. Boaza gitmi. ekmeceye, Menekeye, Floryaya gitmi adam karsnda. O adam, tam da o adam. Bu sefer, bu sefer, diyormu, bu sefer elimden kurtulamayacaksn.

 gn gece byle. Ne yapsn Selim. Ne yapacak, gelmi Metine snm. Gelip Metine snnca i deimi ite. Metindir bu, bir daha o bykl adam da hi gelmemi. O bykl adam da gelmeyince Selimin de korkusu gnler getike azalm. Metin de ona bakmak zorunda kalm. Korkmaynca alamyor ki Selim. Fkara Metin ne yapsn, kime baksn, bu kadar gariban, bu kadar boaz onun eline bakyor. Epeydir Metini yitirdim. Ali de yok ortalarda. Ne oldu bu ocuklara, merak ediyorum. Balarna bir i mi geldi acaba? O Gestapo suratlnn oraya m dtler yoksa, ya da hapisaneye mi? Ya da, ya, aman Allah esirgesin, yok yok, bu yatan sonra onlara kt bir ey olmaz. Hele Metine... Derken, Metinden umudu kesmiken... Bir sabaht, ormann kysndan Florya asfaltna yryordum. Kuu ocuklar alarn dzle kurmulard. Bugn ok kalabalktlar. Orada, ukurun banda, nar aalarnn altnda Metini grdm. Sevinle : Merhaba Metin, dedim. Ban kaldrd bo gzlerle bana bakt, hi bir ey sylemedi. Yanna vardm, ne o, Metin? dedim. Ne oldu sana? Bir ey mi var? Aramzda bir ey mi geti, ne bu halin? Hi ban kaldrmyordu. Yahu ne oldu Metin? Ban kaldrmadan : Hi bir ey olmad. Bir derdin mi var? Yok. Peki niye konumuyorsun? Ban kaldrd sert: Konuacak ne var yani, dedi. 183 Oraya, az ilerisine oturdum. Oturmama ok kzm olacak ki, souk, sert ldrr-cesine bakt. Ben de kzdm, hemen ayaa frladm, yrdm gittim. Kzmtm. Oradan kampinglere, kampinglerden Ye-ilkye vurdum, gene fkeyle geriye dndm. u serserinin ettiine bakn be, arkada dedikse... Gidip, yerinde bulursam onu, azm ap yumacaktm gzm. Deli mi ne? Uzaktan grdm onu. O da beni grmt. Beni grnce de ayaa kalkm, bana doru yrmee balamt. ukurun ortasnda karlatk. Glmsyordu. Bir zr dilemenin yumuakl vard yznde. Kusura kalma ayp ettik, arkada, dedi. nsanolu bu, gn gnne uymuyor. An anna, dedim. narlarn dibine vardk. narlarn altnda be alt tane kafes duruyordu, hepsi de botu. Bu kafesler ne? diye sordum. imdi, akama doru grrsn, dedi. Peki, dedim, akama doru gene gelirim. Grelim bakaltm gene arkadamzn ne marifetleri varm. Akam oldu, gn kavutu kavuacak, Metine doru yollandm, baktm ki orada olduu yerde duruyor. Kafeslere baktm, azna kadar vcr vcr kularla dolu. Ben sormaya kalmadan, bir baktm alar srtlarnda, kafesleri ellerinde sekiz on ocuk damladlar. ocuklardan en iricesi ne kt : Metin abi, dedi. Abi diyen ocuk Metinin iki misliydi. Bugn o kadar ok yakalayamadk, sana be tane getirdim. Metin sert, keskin, dik : Be tane olmaz, sen her gnk gibi yedi tane vereceksin. Olan kuzu kuzu : Olur Metin abi, dedi. Sen yeter ki kzma.. 184 uteki ocuklar da kular getirdiler. Getirip Metine veriyorlar, Metin de kular veren ocuun bir yzne bakyor, sonra kular onun elinden teker teker alyor kafeslerine koyuyordu. Sonra onlar gitti baka bir ocuk topluluu geldi, kular Metine verdiler. Gn kavuup, ortalk kararp, ortadan el ayak eki-linceye kadar srd ocuklarn Metine ku getirmeleri. Sonra Metin ayaa kalkt, Florya dzlne, aalara bir gz att : Kimse kalmam, dedi. Ne bu yahu? dedim. te gryorsun, bu da bu, dedi. Her eyi anlamtm.

Sirkecide bir sr ocuun elinde kafesler kafesler... Kck, biim biim kafesler. Yemin ederim ki bugnlerde bir kafesci dkkan yamaya uramtr. Belki de birka kafesci dkkan. Azat buzat, bizi Gennet kapsnda gzet. stleri yrtk prtk, gn grm mr geirmi ocuklar kartalm sesleriyle baryorlard, azat buzat, bizi Cennet kapsnda gzet.. Kular havalanyordu boyuna Sirkeci garnn nnden havaya. Durmadan durmadan... Ve Metin bir kede kularn uuunu seyreyyor, arada bir de elindeki paralan ngrdatyordu, beni grmezlikten gelerek. Bir sr ocuun bir arada Sirkeci garnn nnde ku satlar ne kadar srd bilmiyorum. Bir gn baktm ki, Floryadan el ayak ekilmi, gkten yle bek bek kular gemiyor. Keskin Kasm sonu yelleri balam. Bak gibi kesen. Selim, ben, bir de Ali, bir de Metin mz Ahrka-pidaki denize inen merdivene oturmu konuuyoruz. Konuuyor, gelmiten gelecekten sz ediyoruz. Birden Me185 tinin ayaa frladn grdm, bir adama doru kotu. Adam, kir ya iindeydi. Sa ba birbirine karmt. ki bklm kvranr gibiydi. Yana yarlm, yanandan enesine kadar bir kan izi kurumutu. Metin adamn elini tuttu avcuna bir sr bozuk para brakt, sonra utanarak bize geldi, yerine oturdu. Nedense terlemiti. Bu ii, bu adam hi konumadk. Sz dnd dolat, Alinin deniz dibindeki altn gmtne geldi. Nasl karacakt Ali ksmetini denizin altndan, gerekten byle bir gmtn asl var myd? Yoksa Ali?... 186 lAbMURU, UAK YAMURU Her yl Ekimden Kasm sonuna kadar kularn akn balar Floryaya. Bu gelen kular kck kulardr. skete, ispinoz, florya, saka... Daha da baka, trl trl kck kular... Kadim zamanlardan bu yana kk kularn urak yerleridir Florya dzl. Belki de Florya adn bu dzlk florya kularndan almtr. ou yle sylyor. Ve ocuklar burada kadim zamanlardan beri a-lur, kseler, faklar, trl tuzaklar kurarak kular yakalarlar. Bizim buralarda zengin olsun, fkara olsun kendisini ku yakalama merakna kaptrmam hi bir ocuk yoktur. ocuklar ta sabahn krnde saat te, drtte scak yataklarndan kalkp gelirler Florya dzlne alarn kurarlar. Faklarn, kselerini, tuzaklarn kurarlar. Samalclardan, Safrakyden, Kkekmeceden, Yeilkyden, Sirkeciden, iliden, Leventten, Mecidiyekyden, Kadky-den gelirler. Beykozdan, Kartaldan, Rumelikavandan gelmi ocuklarla da karlatm Floryada. Yal adamlar da geliyorlard Florya dzlne ku yakalamaa. Sa sakal aarm, beli bklm, polis emeklileri, retmen, tahsildar, posta memuru, gmrk mdr emeklileri, hi ii olmayanlar, mirasyediler de geliyorlard. Eski bknlar, hrszlar, yankesiciler, serserilerle de, eski kaaklarla da, emekli profesrlerle de kar187 Iatm Florya dzlnde, ku tutmakta hepsi ustayanar. Ekim balarndan Kasm sonuna kadar bir tuhaf sergidir alan Florya dzlnde. Yatan yorgann yklenip gnlerce dzlkte sabahlayanlar da vardr. Arabaclar, ofrler, isizler srtlarnda birer a, ellerinde ku kafesleri sabahlardan akamlara dek dolanr dururlar dzlkte. O Cennet Mahallesinde oturan ocuu ben daha yeni tandm. Burada onu herkes de tanyor. O kara kuru, uzun boylu, avurdu avurduna gemi ocuu var ya burada, Floryada kuu olsun olmasn tanmayan yoktur. Ku yakalamada birincidir. Yllardr onun eline su dkecek bir kuu daha kmad. Her gn yakalad ku says yz elliden aa dmez. Derse eer anna yakmaz, ayp olur. Bir de kularn en deerlilerini, en gzel tenlerini, en parlak renklilerini o yakalar. Azat Bu-zatlk kular da der onun alarna ama, bunlar ok azdrlar. Onun alarna den azat buzatlklar bile tekilerin kularndan daha iri, daha gzeldir. Bu kara kuru ocuun ad Saittir. Nam salm Basnkyde, Menekede, ekmecede. Ekimden Kasm sonuna kadar, belki de Aralk ortalarna kadar, ku akn sert yellerin dallan krd dneme kadar srer, bir renkli, sar, krmz, pekmez rengi, al, kl rengi, mavi, ama ok parlak mavi, al, yeil, boz, gnete balkyan, prltdan adamn gzn alan bir kanatlar nercmerci, bir renkler cmb, bir kanatlar uuntu-su, rpndr Florya. Satmak iin deil, azat buzatlik iin deil, salt zevk iin de ku tutarlar Floryada. Zengini fakiri, ocuu yals, okumuu okumam, serserisi, delisi, bkn, zppesi kck kular yakalarlar Floryada. Salt geinmek iin de... Salt geimlerini kulara balayanlar da vardr Floryada. Btn yaz umutlarn kularn gelilerine balam, Ekimi iple eken ocuklar, kiiler... Ku tutup iporta sermayesi yapp sonra da koskocaman bakkal dkkanlar am, imdi boyu uzam, iri-lemi, kara byklarn bkm ocuklar da tandm bu188 rada. imdi beni grnce sevinip Abi, diyorlar, Abi, nerde o ocukluk gnleri, nerdeeee, o ku mevsimleri nerdeeee, o kafes kafes ku yakalamalar, imdi kafamz kayacak vakit bulamyoruz. iimi ekip, Bulunmuyor arkada, vakit bulunmuyor, diyorum ben de. bakadr i. insann elini ayan balar. Ku mevsiminde haylazlar, isizler, maceraclar, byk maceralara gc yetmeyenler, yetmeyip de kendilerini kuulua vuranlar da doldurur dzl. Nedense, ben bu dzlkte hi kavga edene rastlamadm. aka edenine,

sululuk yapanna da rastlamadm. Ku tutanlarn hepsi ask suratldrlar, yzleri glmez hi. Gzlerini bir noktaya dikerler, yle kprdamadan kalrlar, gerilmi. Kular gelip de allara konunca bu gerilmi yay birden boanve-rir. Artk alar allarn stndedir ve kular alarn iinde kalmtr, rpnrlar. Erturulu Floryayla Yeilky arasndaki tarlada demiryolunun kuzeyine den ukurda tandm. Yedi sekiz yalarnda gsteriyordu, ok gzel giyinmi, salar da taranmt. Genellikle kuu ocuklarn salar dank olur. Burada, Floryada ku zamanlar da kuzeyden sert yeller eser. Bana bu esen yeller hep sapsarym gibi geliyor. Sordum, ocuklara da yle geliyormu. Yzlerce gsleri sar, btn tyleri, kanatlar sapsar, parlayan kular savurarak getiriyor da esen yel ondan olacak. ocuklar da ondandr, dediler. Erturuiun san salar dzgnd, hi bozulmayacak gibi de duruyordu. Daha gn domam, deniz bevazd, ortaik aard aaracak. Ben yryordum. Soluma baktm, kck kararty bir eylerle urar grdm. Grdm deil de, bir karart tede, tarlann ortasnda kprdyordu. Merak edip ona doru yrdm. Ne ayak sesimi, ne ksrm, ne varp orada baucunda duruurru duydu. Hi bir eyin farknda olmadan kendini iire vermi urayordu. A!n, yz ter iindeydi. nce diker.ieri, bir kucak diken koparmt teki tarladan, topraa dikti, sonra an kazklarn topraa akmaa balad. Kazklar iyi deildi, bir trl bu kt kazklar becerip de akamyordu. Sonunda iyi189 I SH ce yoruldu, daha da terledi, kalkp bir soluk almak zorunda kald. Kalkt, ellerini beline dayad, derin bir soluk aldktan sonra, sesli sesli: Vay anasn avradn, dedi. Vay anasn avradn... Vay orospu ocuu kazk... Vay senin... Tam kfrn burasnda beni grd, yz birden kpkrmz kesildi. Aldrma, dedim, Byle hallerde smek iyidir. Afallad. Yalnz msn? diye sordum. Yalnzm, dedi. Bu iler yalnz olur mu hi? Senin adn ne? Erturui. Nerede oturursun Erturui? Yeilkyde... Erturulun her eyi vard. Bir kocaman a, belki be metre. ok gze! kafesleri, irili ufakl... Drt tane erketesi... Her erketeyi bir kafese koymu a kurduu yeri evrelemiti. Erketelerin drd de iriydi ve drd de durmadan tyordu. yle iyi kulard ki bunlar gkten geen her kuu arr getirirdi. ki tane de petaniyos vard ve peta-niya ataln ok gze! yapm, hem de gzel kurmutu. Petaniya uzun atal bir datdr. Kular uzunca iplerle bu atala balarlar, gkten teki kular geerlerken, uzun ipin ucuna bal atal ocuk eker, atal havaya kalknca kular da kaldrr. Kular uar gibi olur, bunu gren havadaki ku da yere, allara iner... Petaniyalar uar, kular geerken havadan, ocuklar ku taklidi yaparlar dudaklaryla, erketeler terek gkteki soydalarn arrlar... Dikenlere konan kularn stne a gelir rtlr. Erturulun her bir eysi tamamd. Yalnz an kuramyordu. An bir ucu yere akl... Bir uau deneklere gerilmi. Deneklere gerilmi u uzun bir ipe bal, ipi ekince, hoooop a doru yere saplanm dikenlerin stne... Her eyi tamamd da, Erturui ipi ekince a bir trl yerinden kprdayamyordu. Ben ona yardm ettim, bir kazk buldum, yere aktk, tutturduk a. Bu sefer de a bir trl ipi ekince kaldramadk. Ben bktm, gn de douyordu, Yeilkye yrdm. 190 Bir saat sonra geri dndmde baktm ki Erturui daha orada urayor. alyor abalyor bir trl a yerinden kaldramyordu. Yarn gelirsen eer, ben bir arkadala gelir an kurarm. Hem senin hi arkadan yok mu? Bu ilere hi arkadasz klr m? Hi arkadam yok, diye iini ekti Erturui. Bizim mahallede ocuklar ku yakalamasn sevmiyorlar. Bilmiyorlar da... Bizim mahallede ocuklar hi bir ey bilmiyorlar. Erturulun babas stanbulun tannm zenginlerin-dendi. Babasn tanyordum. Baban biliyor mu kuuluunu? Bilmiyor. Bir bilse... Ben kayorum sabah erkenden, daha onlar uyanmadan. Kular yakalayp ne yapacaksn? Yeni Caminin nnde azat buzat satacam. Satnca da param kumbarama koyacam. Her gn bir iki iyi kuu da kafese koyacam. Cok kuum olacak. Her yakaladmda en gzelini seeceim. kinci gn de oradayd Erturui, ama ben ona yardm edecek arkada bulamamtm. Erturui gene yle kan ter iinde urayordu. nc gn de ayn yerde, ayn saatte grdm Erturulu gene yle, dnk gibi, gene al al moru mor kan ter iinde an dzeltmee alyordu.

Drdnc gn yamur yad, ben gene oraya doru yrdm. Belki aklnza gelmitir, senin hep ne iin var oralarda diye... Ben ounlukla her sabah bizim Basn-kyden Yeilkye yrrm. Beinci gn de ortalk yamurluydu, gene Erturui yoktu. Ne yapsn ocuk, yamur akr akr yaarken ku umaz ki, usa da aa gelmez ki, gelse de bu yamurluk gnde Erturui kuu kurulamam bir ala yakalayamaz ki... Altnc gn hava at, ben yanma Cennet Mahallesinde oturan Orhan aldm. Orhan on iki yalarnda. Bizim bu yrelerin Saitten sonra en naml kuusu. Her sonbaharda tuttuu kular onu g-nendiriyor. ki kat elbise yaptryor, defter kalem, kitap 191 alyor, bir sr harlk da kalyor ona her sonbahar azat buzattan... Ku satndan... Vardk, Erturul gene oradayd, gene yle urap duruyordu. Orhan geldi, teden yle bir bakt, eildi, bir eyleri dzeltti, gitti ipi ekti, ekmesiyle an allar rtmesi bir oldu. Erturul bir tansyla kar karya kalmt. Hayran olmutu Orhana. Boynunu bkt : ^ Birlikte alsak olur mu? diye sordu. Orhan tepeden : Olur, dedi. Sen de an bizim temize kurarsn. Bir anda alar topladlar. Erturul bol bol ku yakalyordu. Her gn gryordum onu alaafakta. Btn ocuklardan erken geliyor, an kuruyor, tek bana ipinin bana geiyor, kprdamadan, gzleri bir noktaya dikilmi duruyor, sonra da elik yay gibi... Dzln en usta kuularndan birisi olmutu. Erturul, herkesten iyi, dudaklaryla ku taklidi yapyor, herkesten iyi a kuruyor, herkesten iyi yer seiyordu Florya dzlnde. Yer semek nemliydi, kularn gei yerini gnne gre semek gerekti. Kular esen yele, havadaki buluta, gnee a gre yollarn deitiriyorlard. Onun iin yer seme ii her gn nemliydi, sezgi, ustalk istiyordu. ok ku yakalyordu Erturul. Yakalad kular akam olunca ocuklarn gzleri nnde teker teker havaya atyordu. Sevin iinde uan kularn arkasndan ellerini rparak bir tuhaf sesler kararak baryordu. Kular evine gtrd de, azat buzat satt, Eminn iekpazarnda okuttuu da oluyordu. Florya alannda teki ocuklar ona bir acaip yaratkm gibi bakyorlar, ondan nefret ediyorlard. Ben olmasam buraya onu benim getirdiimi bilmeseier ocuklar duman ederlerdi onu ama... Orhan her zaman, aaah, ah diyordu, ah ki ah, sen varsn ortada. Sen olmasan, sen getirmesen onu buraya... Erturui da biliyordu ii, biliyor tedbirli geliyordu. Her sabah an kurar kurmaz uzun bir sustaly kafeslerin ortasna topraa saplyordu. Sustal orada, yannda, top192 raa sapl... Erturul her ynyle bir savunmadayd. Orhan, Sleyman, Zeki, Muammer deli oluyorlard Erturula. Cennet Mahallesinin, Menekenin, Kkekmece-nin, bizim mahallenin tekmil ocuklar her akam Ertu-rulu kolluyorlar, belli etmeden, gizli gizli onun kular havaya salveriini seyreyliyorlard. Bir gn byk bir hr kacakt ama, ne zaman? Bunu Erturula birka kere syledim, tuttuun kular burada deil de baka yerlerde havaya salver, dedim. Duymamla geldi Erturul. Yerde sapl sustalsna bakt. Onlar okluklar, dedim. Yz inatlat, dikleti, gene karlk vermedi. Sonra dzlk Erturulu unuttu gitti. Onun ustaln, kularn havaya savuruunu, parlak kafeslerini, gzel alarn, marklklarn, her eyini, her eyini unuttuk gittik. Kimsenin ondan, ne iyisine, ne de ktsne bir kere sz ettiini duymadm. Sanki dzle byle bir kii hi gelmemiti. Sanki yzlerce kuu ocuklarn gzlen nnde, onlarn azlarnn suyunu akta akta gkyzne savurmam, sanki kimseyi tepeden trnaa delirten bir fkeye garketmemiti. Bir varm bir yokmu oldu Erturui. Bir gn Orhan ulu kavan orada ben oturmu dnrken yanma geldi. Sevin iindeydi, ok ku yakalamt. Yekten : Hi Erturulu sormuyorsun, dedi. Gerekten, ne oldu ona? Sait, dedi. Sen Saidi biliyor musun? Duydum, biliyorum ama, tanmadm. Tantrsana beni onunla. Arkadan m? ok merak ediyorum Saidi. Kim bu ocuk, nenin nesi? Benim en iyi arkadam, diye nd Orhan. Kim ne derse desin Sait stne ku yakalayan bir kii gelmemitir Floryaya. Ne eskiden, ne de imdi. O kular bylyor havadan geerken, gkten alp dikenlerine konduruyor. Kular neredeyse gelip kafeslerine doluacaklar Sa-idln. Seni tantraym onunla. 193 Seni onunla tantraym derken, bana dnyalar balar havasndayd. Tantr, dedim sevinle. Babas kim? Babas, dedi Orhan, ok fakir. Bak, ab, sana deyim mi, Sait bir gnde alt yz tane ku yakalad ki, her birisi, nah! Ku derim sana... Kular bylyor o. Mahalleli diyor ki Allah ona acyor da gkteki btn kularn ana gnderiyor. Doru mu mahalleli sence?

Yok be abi, ne doru olacak mahalleli... Sait usta, usta... Ku tutmakta dnya kadar hnerli o. Bir kere usta olmu. Bir ku aryor ki, gn neresinde olursa olsun kular onun stne dklp geliyorlar. Babas? Cok fakir onlar abi. Yiyecek ekmekleri bile yok... Ama ku mevsimi zengin eder onlar Sait. Sait bu kadar ku yakalamasa onlar hepten a kalrlar. Hi gelirleri yok ki. Grme be abi evlerini, yrein paralanr. Saidin babas var ya, ite babas Saidin kundura tamircisiydi. imdi Heybelide yatyor, cieri bozulmu. Yani ar hasta ol-"mu, yani imdi almyor. Alt tane de kardei var Saidin. Sait de terzide alr. Bunu bilmiyordum ite. Para alr terziden. Kulardan kazand paray da ekleyince evini gl gibi geindirir Sait. Sait, ku zamanlar ustasndan izin alp gelir, kular ortadan ekilinceye kadar ku yakalar, sonra da terzi dkkanna dner. Ha, biliyor musun abi, Sait, Erturul vard ya, onu dvd. Nasl, neden dvd? Onun iin gelmiyor Erturul artk buralara, yle mi? Hem ba vard Erturulun, nasl dvd Sait onu? nce ban ald elinden, sonra bast yumruu. Yer misin yemez misin, yer misin yemez misin, azn burnunu birbirine katt. ok fkelenmi Sait ona. Neden, niin, Erturul ona ne yapt ki? Hiiii... fkeieniyormu ite. Neden fkelendiini kimseciklere sylemedi. Ben sordum, bana da sylemedi. Hrta, hergelece bir gz krpt bana. nsandr, fkele194 nir, dedi anlamh. nsandr sebepsiz fkelenir. Erturula bir iyice fkelenmi Sait. Sait gibi usta kuu ne burada, ne de btn dnyada... Sait isterse, gkyznde tekmil kular toplar. Sizin Basnkyn ocuklar var ya, onlara da deli oluyordu Sait. Bir teker teker geirsem ele, diyor, onlar a Erturul gibi ederim. Sait sana da ok kzyor. Nedenmi o? Bilmem kzyor ite. Kzsn bakalm, dedim. Kzsn bakalm kzd kadar. Nasl tantracaksn beni, bana bu kadar kzan adamla? O tanr, dedi, seninle. Seni tanyor. Babas da tanyormu seni. Hani hastanede ya babas. Bu konumadan iki gn sonra Orhana bizim evlerin altndaki aklkta rastladm, hani demiryolunun stndeki kayan yamata. Oraya an kurmutu. Bak, dedi sevinle, Sait orada. Ben gitmem, dedim, ona. O beni sevmiyormu ki... Yok canm, dedi Orhan. Sait herkesi sever. Sana bir zamanlar kzyordu. Belki Erturulu getirdin diye. Yoksa Sait... Haydi gidelim yleyse. Sait on bir on ikisinde gsteriyordu. Drt ocukla vard yannda. nn de ii kularla doluydu. Kanatlar uunuyorlard kafeslerde. Sait on bir on ikisinde gsteriynrdu. Drt ocukla alyordu. A ok bykt. Alt tane erkete kafesi vard. Drt tane petaniya atal, ikierden sekiz ku... Gkyznden kular getike hemen t taklitleri balyor, sekiz petaniya birden havalanyordu. Saitle ok arkada olduk, aramzdan su szmad. Daha da iyi arkadaz. Birbirimize syleyemediimiz hi bir sorunumuz, derdimiz, iimiz yok. Gerekten Saidin hnerine, kuuluuna hayran kaldm. Byle yaman bir kuuyu Florya dzl uzun bir sreden beri grmemitir. Ben de byle bir adam ge tandma ok zgnm. Her akam kafesler tkabasa kula doluyor. Sait kular sat195 masn da iyi biliyor, o ite de usta. Ne yapsn Sait, geim sorunu. Keyif deil ki... yi ki bu kular var. Yoksa, alimallah a kalrlard Saitler... Bir Sait, bir anas olsa neysem ne, evde deirmen gibi ten be alt ba can... Bir terzilik yatmiyor ki, haftalk en ok yz lira. Yeter mi? Yalnz ekmek alp yesen yetmiyor. Zor oldu yaam zor bu sralar. oooook zor. Saidin kara gzleri keder doiu, zlem dolu. Sait her eyi, dnyada her eyi zlyor. Hem de ta yrekten, lrcene zlyor her eyi. zlemlerini de bana en ince ayrntlarna kadar anlatyor. Her gn, her bulumamzda bana bir zlem anlatyor. Bir trk gibi. Aaah, olsa, diyor Sait. Aaaaaah, olmalyd, diyor Sait. Aaaaaaah, bir olmalyd ki... Sait drt kk ocukla alyordu. Arada Orhan-la da alyordu. Sait erkek adamdr, mert adamdr, hi kimsenin hakkn yemez. ocuklara kesimledii pay kl klna verir. Orhana da yle. Yannda kim almsa, bir tamam ondan hakkn almtr. Ne bir ku fazla, ne bir ku az. Ne be kuru fazla, ne be kuru az. Erturulu neden dvdn? diye sordum bir gn. Bover aldrma, dedi. Demek ki o pii dvmek gerekiyormu ki dvmm. stelemedim. Yannda Ali alyordu epeydir. Ali on drt yandayd, Menekede oturuyordu. Balk Atom Fevzinin oluydu. Ksa boyluydu. Geen yl babasnn sandaln alm denize almt, anakkaleye gidiyormu, motorlarla ardna dp Yassada aklarnda yakaladlar. kincisi Ati-layd, bir iinin olu, on yanda. Babas Topkapda cam fabrikasnda ustaba... ncs Muharremdi, babas bahvand Yeilkyde. Muharrem on birinde var yoktu. yi ocuklard, dost canl, cmert arkada ocuklard. Drdncs Haluk, bir ofrn olu, ok gvercini var. Bugnlerde ok ku geliyordu batdan, kuzey batdan gln stnden, Ambarl ynnden, denizin stnden... Kular Florya gnde savruluyordu, kelebek gibi. Ve kular, kular yakalyordu Sait... imdiye kadar hi grmedii cins kular, hi tutmad kadar byk kular. Ta sa-

196 Damn saat nde uyanp kuruyorlard alarn. Kuruyorlar, tetikte, gerilmi, bir noktaya, ge gzlerini dikmi... Kular gelirken sonsuz bir telata... Kular gibi terek, kular ararak, alarn dikenlerin stne rterek, her ada on be yirmi kuu birden yakalayarak... emenin oradan geiyordum ki Sait beni ard. Ku yayor abi, dedi. Grlm deil, bugn ku yayor. Baksana kafeslere o kadar doldurdum ki kular neredeyse boulacak. Birden beni yere doru ekti. Otur, dedi. kuiar geliyor. Ku gibi tmee, petaniya-lar kaldrmaa baladlar. Bir kme stmzden geldi geti. Aaaaah, dedi Sait, bizi grdler, daha erken yere yatabilseydik inerlerdi. zlme abi, imdi geri gelirler, ya da baka kmeler imdi skn ederler. Demeye kalmad bir byk kme ku daha gl ya-mndon stmze gelmee balad. Islklar, petaniyalar, erketelerin t... Kocaman kme bir ku geldi allarn stne iniverdi. Sait: Durun, diye kesin emir verdi. pi bana uzatt. Bu " kular abinin ksmetine, dedi. Abi ekecek ipi. pi ektim, a kalkt birden dikenlerin stne kapand, iinde kalan kular rpnmaa baladlar. Beimiz be yerden kotuk. An aitmda kalm kular toplamaa baladk. Kuu tutan getirip byk kafese koyuyordu. Ben bir tone yakalam gelmiim kafesin yanna, bir trl ieriye atamyorum. Ku ovucumda duruyordu sessiz, yumuak, rpnmadan, bir ey yapmadan... Yalnz bir sama kadar kara gzleri korku iinde, fr dnerek... imden bu kuu satn alsam, diye geirirken... Bu kadar iyi arkadama Saide nasl para teklif ederdim, ayp olmaz m, derken... Sait alar toplad yanma geldi. tekiler de geldiler. Ku elimdeydi. Bir trl kafese koyamyordum. Bir ara ocuklar bir yerde toplaverdiler, sonra hemen bana gelip: Elindeki ku senin olsun, dediler. ok sevindim, kuum elimde bir iki adm attm, sonra nedense birden durdum, 197 |l havaya baktm, ocuklar beni izliyorlard, sagoun, u-cuklar, dedim, ok sevindim. Sonra elimi havaya uzattm, ku avucumdayd, Erturulu anmsadm, iimden ne geti ne gemedi, bir ara durdum, ocuklar bekliyorlard, havadaki elimi averdim, ku havaland, birden ocuklarn ln duydum, ku zikzak yaparak uuyor, ocuklar ellerini rparak, bir ho bir sevin kasrgasnda dnyorlar el rpyorlard. Ku havada saa sola bir iki kere avp krdktan sonra ormann stne vurdu, gzden yitti gitti. ocuklar, ku gzden yitince bir an donup kaldlar, olduklar yerde yle kprdamadan durdular, sonra birden hepsinin her yerden kafeslere saldrdn grdm. Glerek oynayarak, sonsuz bir hzla elleri ileyerek, kafeslerden birer ikier alp alp havaya frlatyorlard. Kafeslerde bir tek ku kaimaymcaya kadar elleri iledi. Gkyz kular srsndeydi. Benek benek, serpilmi, avarak, zikzak yaparak, sersem, delirmi, yol arayan, dnp duran, sonra birden gkyzne ok gibi frlayan, oraya, ormana uan... Bir ku hercmerci, rpnmas... Kular bittikten sonra de oraya, kafeslerin yanna kverdiler. Kollarn dizlerine dolayp oturdular. Hi bir ey sylemeden onlardan uzaklatm. Dzle atildm, konut temellerinin arasndan denize doru yrdm. Artk gelecek yl buraya kular gelemeyecekler, apartmaniann, evlerin, dkkanlarn arasndan kendilerine konacak diken, yiyecek diken tohumu bulamayacaklar. Belki apartmaniann stnde bir sre uacaklar, Florya dzlndeki bu deiiklie aarak uup baka, apart-mansz, dikenli tohumu bol baka bir ova bulacaklard. Oysaki buras bin yldan, iki bin, bin, belki de bilinmeyen bir sreden beri kularn gelip geerlerken konak yerleriydi. Belki de yer bulamayp, alkanlkla havada dne dne geleceklerdi. Oturduk Saitle bakr dikenlerin arasna btn bunlar konutuk. Buraya apartman yapanlara veryansn ettik, azmza geleni syledik. Kularn gnahlar o apartman yapanlar iflah et198 >-y. o,,cycuK. Dir aepreme urayacaklar, evleri apartmanlar yerle bir olacak. Belki daha belalar da gelecek balarna Muhakkak gelecek, dedi Sait. Yuva bozann yuvas da bozulur, deil mi abi. buras, da kularn yuvas deil m, bu dikenli Florya dzl? Yuvas, dedim. yi ki Sait kular uurdu, sereserpe avularndan ge doru kular fk.rd. Ne iyi. Sait bir daha belki bu e m h-rt h k renR cmb?n' dnyasn,, c.v,lt.8in.. s-gm bir daha bu ehirde hi gremeyecek Sait iyi etti, ne iyi etti. 199 ORSUN USTUNDJbKl 1S.1KMJX1 LUUMLIK. Onun nereli olduunu, buraya ne zaman geldiini kimsecikler bilmiyor. Burada domu, burada bym gibi. Geldii gn bir iyice anmsyorum. Bir ho, kvrck sal, ok kara, esmer, kocaman gzl bir ocuktu. On yandayd. On yandayd derken atmyorum, Muhterem tam tamna on yandayd. Biliyorum. O da yan gn gnne biliyordu.

Boaznda asl torbasndaki bir katta ya, doum gn, nerede doduu, babasnn kim, anasnn kim olduu yazlyd. lk nne gelene, kimliini kantlamak iin Muhterem hemen kadn gsteriyordu. Geldii gn iyice anmsyorum dedim ya, gerekten bugn, bu an kp gelmi gibi gzlerimin nnde Muhteremin gelii. Lodos daha sabahtan aztmt. Dalgalar kylar douyor, asfalt yolu ayordu. Lodos azck durur gibi olunca bir yamur balad ki, pat pat dyordu damlalar. Youn, ar, kabarm damlalar. yle damla gibi deil de avu avu dklm gibi yayordu. Bir alkanlk mdr nedir Muhterem Younta gibi byle tepeden, nereden geldii bilinmeden gelenler hep byle belal yamurlarda gelirler. Ya da bir tuhaf lodostu, frtnal, souk, karl gnlerde gelirler. Muhterem Younta ylece yamurdan kp geldi. Bzlmt, yordu, hi belli etmeden kapdan kahveye szld, kapnn teki uunda, 200 .wy^ww ncuiB u yer Dutup sanaaiyaya tnedi. Yrtk giyitleri bedenine yapm, kemikleri olduu gibi darya frlamt. Byle yamurlu, frtnal, olaanst gnlerde kahveler hep tklm tklm dolar. Bizim kahve de dolmutu. Kahveci Rstem hem ocakta ay demliyor, hem de taze, tten ayn masalara beer onar datyordu. Giyitleri daha kurumamt Muhteremin, kahvecinin ay terazisi elindeydi. Yldrm gibi, masalarn arasndan szlerek ay datyordu. Gidiyor, geliyor, ay sylyor, ekerli biiiir, diye usta bir kahveci gibi birleri uzatarak kahve sylyordu. Aziz Usta, yani Kaptan Aziz biraz sonra ayaktayd, tela iindeydi. Ardnda da Muhterem Younta. Muhterem, durmadan : Olur Ustam, yaparz Ustam, sen aldrma Ustam, ne kymeti yar, diyordu.. Var, diyor. Azizin yresinde dnyordu. Aziz nde, Muhterem arkada, yz yllk eski dost gibi kahveden ktlar gittiler. Yamur aztmt. Denizin yz gittike daha derin aparlayordu. Aziz Ustann motoruna binip denize aldlar. Btn balklar darya uradlar, bu bir delilikti. Aziz Kaptan deli miydi, lodos azalmsa bile daha sryordu, dalgalar odam boyuydu. Yamur indiriyordu. Bir iki saat sonra ccklar km Azizle Muhterem kendilerini dar attlar kahveye. Muhterem Younta hemen ocaa kotu. Ustaya, kendisine birer ay yapt, tt-tre tttre masaya getirdi. Muhterem bir hamlede ayn gtrd. Sonra terazisi elinde masalarn arasnda dolamaa balad. Candan yrekten alyordu. Kahvecf tede oturmu, krmz mendilini boynuna atm, bacaklarn iyice uzatm germi, sar yzyle yorgunluunu karyor, dostlukla, minnetle Muhterem Yountaa bakyordu. Burada ona hemen bu anda btn kahvedekiler tek bana Muhterem deil de, Muhterem Younta diyorlard. Muhterem Younta bundan ok kvan duyuyordu. Birisi onu Muhterem, diye aracak olsa, o, hemen ekliyordu, Younta. Muhterem, gel buraya.. 201 Yok amca, Yountas.. Yalvarrcasna boynunu bkyordu. Ona tek bana Muhterem, diyen de piman oluyor, acele acele, Yountas, Yountas, diyordu. Bylelikle Muhterem bir gn sabahtan akama kadar Younta btn kahveye ezberletti. O gnden sonra bir daha da kimsenin aklna tek bana Muhtereme, Muhterem demek gelmedi. Hep Muhterem Yountas, dediler. Younta tutturmak kolay olmutu Muhterem Yountas iin. Muhterem yumuakt, su gibi huylu iyi bir ocuktu. Hemen hi kzdn grmedim onun. Bunca sre geti aradan, bir kere olsun onun yznn asldn, bir kimseye kck de olsun sdn, bir kere olsun birisinden bir kiiye yakndn hi grmedim. O gn kahveden eve dnmedim, halbuysam ki hi huyum deildir uzun bir sre kahvelerde pineklemek. Sevmem kahveleri. Muhterem olunca i deiti. Merak ettim bu yeni ocuu. Belki de yeni deildi, belki de burada Muhteremi herkes tanyordu da ben tanmyordum, olur ya. Azize sordum : Aziz Kaptan, kim bu senin tayfa, dedim, kimin olu? Cin bir ey maallah. Aziz Kaptan alk alk yzme bakt : Tanmyorum, dedi. Kim olduunu, nereden gelip nereye gittiini bilmiyorum, dedi. Yaman bir ey. Birisinin olu olacak buradan. Sorarz imdi. Muhterem masalar arasnda mekik dokuyordu. ay biiiir, bir ekerli olsun, Usta, ekerliiiii... Hem baryor, sonra da kendi gidip eliyle sevin iinde aylar kahveleri yapyordu. Aziz Kaptan onu ard, eline bir para verdi darya gnderdi, Muhterem seak ekmek, kaar peyniri, tane de krmz domatesle geldi. Yiyecekleri masann stne koyup iki tane ay yapp geldi hemen-, Aziz Kaptanla karlkl oturup bir gzelce yemeklerini yediler. Yemek boyunca Muhteremin hi az durmad. Konuuyor, glyor, glerek, elleriyle kollaryla bir eyler anlatyor, o y202 zu gumez, ask suratl Aziz Kaptan glmekten ldryordu. Aziz Kaptan yemeini yedikten sonra darya kt. Muhteremi de bizim uzun Ali ald gtrd. kinci gn bir baktm Muhterem Sabrinin kayn siliyor, nc gn Osmann alarn onaryor, drdnc gn, baktm ki, Muhterem, Ibrahimin ra, durmadan tekneleri kalafatlyor, boyuyor, boyalar yakyor, macuniuyor.. Baka gn,

Aliyle oturmu, eski bir ac gibi a ryor.. Baka bir gn Pehlivann tayfas, tekneye oturmu ift ift palamut sayyor.. Bir baka gn... Kim isterse, kim nereye arrsa, kim ne i buyurursa Muhterem soluk solua, bir an bile yitirmeden oraya kouyordu. Para versinler vermesinler Muhterem hi aldrmyordu. Yapt bir i iin de bir kiiden para istedii grlm deildi. Btn bu kylar, bu yzden de Muhteremi tepe tepe kullanyorlard. ylesine ki, Muhterem tekmil kyn bir tek klesi oldu kt. Nerdeyse kynn kadnlar ocuklarnn bezlerini bile Muhtereme ykatacaklar. Belli deil, belki de ykatyordurlar. Muhterem, hep gler yzl, hep bir abuklukta, hep o gzel yz ter iinde kouturuyordu, durmadan. Bir seferinde onu tren istasyonunda grdm, koskocaman bir uval bekliyordu. uval azna kadar doluydu ve Muhteremin iki misliydi. Bakkal Rza da banda bekliyordu. Yklen, yklen, diye sert emir veriyordu Muhtereme. Muhterem uvaln altna giriyor, uval stne ekiyor, zorluyor zorluyor bir trl uval kaldramaynca g-lerekten uvaln altndan kyor, derinden soluklanarak-tan: Olmuyor be Rza amca, diyordu. Rza telasz, olur olur, sen yaman adamsmdr Muhterem Yountas, diyordu. Sen bir uvaln hakkndan gelemeyeceksen, senin Muhterem Yountaln nerede kald o zaman, Yountas, diyordu. Muhterem utanga, boyun bkp, utanarak, cann diine takm sonunda: Gel yleyse, dedi, gel de stme kaldr. uvaln gene altna girdi, Bakkal Rza ar ar geldi, bir eliyle uval tutup Muhteremin stne ekti, Muhterem bir davrand tutturamad, iki davrand, ba203 caklar gerilmi, imentoya var gcyle yapm ayaKior titriyordu, birden kaldrd, uvaln altnda iki bklm yitti gitti. stasyonun dik merdivenlerini bir hzda indi. Denizin kysna ayn hzda vurdu. uvaln iine belden yukars gmlm gitmiti, yalnz belden aas bir tuhaf hayvann bacaklar gibi feldirdiyerek yalpalyordu yol boyunca. O hzla bakkal dkkanna kadar gitti. Bir drse uval srtndan bir daha kaldramayacakt. uval dkkann nnde srtndan o hzla att. Yz terden gzkmyordu, kpkrmz kesilmiti. Ayakta duramad, oraya sandalya-nn stne kverdi, elleri ayaklar halsiz oraya serili-verdiler. Yz hep glyordu. Gs hzla dolup dolup boalyor, soluu tayordu. Yanna vardm, orada yle tepesinde bir sre durdum, bana bakmyordu bile. Belki de grmyordu. Gelsene lan buraya, diye sert sylendim. Birden ayaa frlad : Buyur ab, dedi. Bir emrin mi var? Yorgunluu, krk gibi soluk almay unutuvermiti. Az nceki halsiz serilmi elleri ayaklar birden kendilerine gelmiler toparlantvermilerdi. una aa denizin kysna yryelim, sana diyeceklerim var. Bastne abi, emrin bastne. Bastne abi. Arkamdan taz gibi geliyordu. Duruyor onu bekliyordum, yanyana yrmek iin, yan-yana birka adm atyorduk, o gene arkalarda kalyordu az bir sre sonra. Yz gene ter iindeydi, hep glms-yordu, ikide birde de bana bakyordu belli etmeden ka altndan. Acaba ondan ne istiyordum, merakn gizlemesini ok iyi biliyordu. Denizin kysna bir tan stne oturdum, o da geldi yanmdaki teki tan stne oturdu. Seninle konuacaklarm var Muhterem. Saygyla toparland. Bastne Abi. Emret. Herkesin iine canla bala kouyorum da.. Senin iin bastne be Abi. Ben de diyordum ki, herkesin iini gryoruz da Abinin hi mi ii 204 yok acaba? Sahi senin hi mi iin olmaz Abi? Arada srada olur. Olursa Abi.. Evelallah.. Biliyorum Muhterem Younta.. Younta dememe bayld, gzleri parlad, az kulaklarna vard. Teekkr ederim Abi, dedi. ok ok... imdi Muhterem Younta diyeceklerimi dinle.. Gzlerini bana dikti, tetie geti, gerilmi bekledi. Akll bir ocuksun. Geldiin gnden bu yana seni izliyorum. yi has ya, herkesin, her insann iine, ayrlk gayrtk gzetmeden kouyorsun.. yi has Muhterem Younta, yalnz bu insanlar da bir acaip deil mi? Seni paspas gibi kullanmyorlar m? Az nce Rzann yaptna ok kzdm. Sana, senin iki mislin uval vermi, yklenmen iin bile yardm etmiyor koskocaman adam.. ok ierledim ona be. Bunlar iin de para alyor musun a!!e-sen Muhterem Younta? Verirlerse alyorum Abi. Veriyorlar m? Boynunu bkt. Benim sorularma inanlmayacak gibi, armt. Gzleri yuvalarnda bir tela, korku, aknlk, ne yapacan bilemez bir havada fini frl dnyorlard. Veren oluyor mu? Binde bir Abi. ok alyorsun Muhterem Younta.. Gld, sevin iinde, apaydnlk gld Muhterem Younta. Tatl, yumuak, okayc. ok yaam, ok grmn hogrsnde, gzleri sevin iinde parlayarak bana dosta glyordu.

Bu da alma m be Abi. Burada alma yok ki.. Sen alrsan, insanlar senin bir altn anlamayagr-snler, ohhhoooooo, seni bir altrrlar insanlar, bir altrrlar kemiklerin un ufak olur almaktan.. Bu kadar ok alma Muhterem Younta. Daha da ok almaa mecburum Abi. Neden? 205 Buras benim son duram. Burada tutunmalym. O yzden de herkesin iini grmeliyim. Ne verirlerse elime yapmalym. Burada kk tutacam Abi. Kusura kalma ya, ben burada kalp kk tutmak mecburluundaym. Yuvarlanan ta yosun tutmaz.. Ben ok yuvarlandm. te burasn buldum. Burasnn insan da iyi ha.. Ben ne insanlar grdm, ne insanlar, ah ne insanlar. Anlatsam inanamazsn, burasnn insanlarn zalim, insafsz buluyorsun sen, ya sen benim grdklerimi bir grsen, ite o zaman fydnrsn ki fydrrsn.. Buras nurun nimeti ki Abi, aman ha, bozulmasn Abi. Bu balklar iyi be. altryorlar ama smyorlar. Bana t vereceksen hi verme. Sana bir yardmm olabilir mi Muhterem Younta? Dediini anladm Abi.. Saolasn. Hi bir ey istemem. Dkme suyla deirmen dnmez. Ben kendi hayatm kendim kazanmalym. Saolasn iyi kt geinip gidiyoruz. Elini uzatt, gzlerini gzlerime dikip, elimi tuttu : Buras iyi, dedi. Burada ok i var. ki yl sonra gr beni. Her eyim olacak. Evim, kayklarm, sonra da byk bir balk motorum olacak.. Ben ok ok sevdim bu balklar. Greceksin on yl sonra benim bu balk kyne ok iyiliim dokunacak. Baktm ki Muhterem Younta her eyin bilincinde. Smrldn, ona zulmettiklerini biliyor. Biliyor ya ne yapsn, bekliyor. Kendine gre bir yaam gr var ki Muhterem Yountan, salam, sarslmaz. imdiden sert inanlar olumu Yountan, onu inanlarndan caydrmann hi olana yok. Muhterem Yountaa tler vereceime, onu anlamaa almalym. Bylelikle arkada olduk Muhterem Yountala. Balk kahvesine ne zaman, ne gn insem beni ilk sevinle karlayan, eliyle tavan kan ay yapp getiren Muhterem Younta olur. Burada Muhterem Younta herkesin, her evin gvendii bir ocuu. Karda olsun, kta kyamette olsun, gece olsun gndz olsun, her ie 206 hi yzn asmadan, stelik de durmadan glerek koan Muhterem Yountatr. Geldiinden bu yana bir teknede yatyor Muhterem Younta. Teknede tertemiz, gcr gcr, sabun kokulu bir yata var. Yast ilemeli. Fatma Teyze hediye etmi bunlar ona. Her hafta da Fatma Teyze onun amarlarn sakz gibi ykyormu. Muhterem Younta buna ok seviniyor. Hi byle insan grmedim Fatma Teyze gibi, diyor Muhterem Younta. Dnyada byle iyi insan olamaz be Abi, Fatma Teyze gibi. Sekiz tane ocuu var biliyor musun, na byle byle, Fatma Teyzenin. Bir gzck kck de bir gecekondusu. Bu gecekonduda stste yatyorlar hepsi, kar koca, bykanne, bir grsen.. Fatma Teyze var ya, bana yalvard yalvard, biliyor musun, ne kadar ok yalvard, teknelerde uyumayaym da varaym gideyim de kendi evinde uyuyaym, diye. Ben gitmeyince bana kst, biliyor musun baya kst bana, konumad. Nasl giderim de o darack, ancak iki kii sacak kadar kk eve snrm. Bir gn baktm Fatma Teyze benim yattm tekneyi aratryor, yataklarma bakyor. Baka bir gn bana bir ift araf getirdi, a! bunlar, dedi. arafsz olmaz, dedi. Almasaydm eer, beni ldrrd Fatma Teyze. yle yiyici gibi bakyordu bana. Sonra da br bohadan iki kat i amar kard. Bir ift apak don, bir ift atlet... Al bunlar da, dedi, her hafta deitirip bana getireceksin ki ykayaym. Kimin kimsen yok, yoksa kokarsn ha. Yatak araflarn da her hafta getir. Param olursa sana bir kat yatak araf daha alinin. Ne yapaym, her hafta amarlarm, yatak arafm ona gtryorum. Bir gtrmeyeyim hele, boynumu koparverir benim Fatma Teyze. Boynumu koparmaz ya, yle bir bakar ki, sen bin kere boynum kopmu sanrsn. Kazandm paralardan kuru kuru artrarak bir de yatak araf aldm, ift de i amar. Cok sevindi bunlar grnce Fatma Teyze. Yataklarm sabun kokuyor, da elmas kokuyor. Da elmasn kynden getiriyormu. Benim amarlarm da elmal sanda koyup da elmas kokutmadan ba207 na vermiyor. Ne insanlar abi, ne insanlar.. Muhterem Younta bakt ki ben onu dinliyorum, beni grnce hlc bir frsat karmyor. Btn kyn dedikodusunu, girdisini ktsn renmi, durmadan anlatyor. Ben bylesine bulunduu yere uyan, bir anda inciini cncn kavrayan bir insana daha rastgelmedim, Muhterem Yountaa gelinceye kadar. Ya daha ncesi, yani Muhterem Younlan ocukluk yllar! Gerekten az bulunur kiilerden Muhterem Younta. Sonra bahvanla merak sard Muhterem Younta, Sarrt3unlu Mehmet Bahvann rakln yapt bir sre. Derken bahar kaynad geldi, baktm st ba dzelmi Yountan. Hay Allah rnstahakn versin senin Younta gibi, az daha tanyamyordum. Merhaba Abi. Merhaba! Beni tanyamadn ha.

Tanyamadm. Nasl tanmazsn be Abi, ben Muhterem Yountam. Vay.. Nerelerdesin lan? Sorma Abi, bu k iyi geti. Veliefendide seyis rakl yaptm, atlara baktm bu k. ok para kazandm... Salar taral, kvr kvr kara salar gnete yeilleniyor, kaln, altn gibi parlayan geni tokal bir kemer takm, mavi blucinine. Pembe, mavi izgili, yakas barna kadar ak bir gmlek giymi, ayanda ucu sivri prl prl bir topuu uzun kundura. Kazandmn drt mislini verdiler durmadm, oras bir kumarclar yeri, insan olana oras hayretmez. Atlar ne gzel, ok iyi huylu, sevgi dolu eyler o atlar. Ben atlan ok sevdim ya, olmaz, duramam oralarda. Bir bakyordum ki atlara.. Canm veriyordum atlara. Atlar da beni seviyordu. Bir gn bir gecekonduda grdm Muhterem Youn-ta. Gecekondunun elektriini onaryordu. ki bklm olmu ak sal yal bir kadn da durmadan Yountaa dualar okuyordu. Mahallenin emesini, suyu akmaynca 208 Kim, Muhterem Younta. Hastalara ila, yoksullara ekmek bulan kim, Muhterem Younta... Bir yl m. iki yl m geti, bilmem ya, balk ky Muhterem Youn-tasz edemez oldu. Herkese yle geliyor, bu Muhterem Younta bu kyde olmasn, bu ky de olmaz. emelerin suyu akmaz, yollardan geilmez, elektrikler yanmaz, alar balklan yakalayamaz, denizler balk vermez.. Hay Allah Muhterem Younta.. Allah ann almasn senin. Yazn kyda alt tane turuncuya boyanm kay bekler grdm Younta. O cimri, it, Allann belas Sleyman var ya, alt tane kayn Muhterem Yountaa emanet etmi de Cehennemin dibine gitmi. Ulan, anasn babasna gvenmez o. Osmandan da beter bir adam o... Kayklar her gn, alt kay, kiraya verecek Younta. Her akam paralar toparlayp Sleymana, o it olu ite gtrecek. Sleyman, kendi z gzne gvenmeyen Sleyman, Yountaa nasl olmu da bylesine bir gvenle sarlm. Muhterem Yountatr bu, ylan deliinden karr da oynatr, kurdu ininden darya uratr da kuzuyla sarmadola eder. Younta, durmadan yeler. Sabahlardan akamlara kadar. Yalnz kayklar kiraya vermek yetmez ona. Yeter mi hi. Yetmez be. Adam dediin, adam, adam dediin, eveeeeeet, insan dediin, durmamal, durmamal, duran insan paslanr, kirlenir, yrei kirli olur duran insann, abuk lr. lmese ne olur, ha yaam, ha yaamam... Baz eyler var ki unutmamal, Muhteremin bazj ileri var ki hi unutmamal.. Vebali Osmann boynuna, geen gn kahvede, kahve azna kadar dopdoluydu, yamur yayordu darda, Osman syledi. Veliefendide, geri dnmesi iin, byk bir at, o atnn altm atlk bir haras varm. Muhterem Yountaa soylu atlardan birisini vermee kalkm. Yalvarm yakarm da Muhterem Younta kabul etmemi teklifini. Ben, demi balk olacam, u dnyada balklardan da daha iyi insan grmedim, demi. Ben, demi, gzlerim kapanncaya kadar Fatma Teyzenin sesini duymalym. Bana bir at deil, tm haran versen, gelemem arkada, demi. 209 Gerekten, bana da syledi, Muhterem Younta soz arasnda bir gn bana da dedi ki, arkada dedi, kendi adamlm duyabilmek iin Fatma Teyzenin sesini duymalym. Onun iin ben bu kyden baka yere gidemem, gidemem olu gidemem. Hamdi grd onu ilkin, kolundan tuttu : Gel lan, dedi, sana i var. Sana i bulacam ya, kazandnn, yani haftalnn yarsn bana vereceksin. Haydi imdi gidelim de karnn doyuralm. Ka gndr asn sen? Ne bileyim ben. Haftalnn yars. Yars, tamam. Cann ne yemek istiyor? Ne bulursam. Hamdi Muhteremi ald gtrd, oradaki amur iindeki bir lokantaya soktu. nce kuru fasulya, sonra pilav syledi Muhterem, ekmek kadayf da syledi. Syle syle, daha syle, yarn ar ie balayacaksn, diyordu Hamdi. yice anmsayamyor imdi Muhterem Younta, o zaman daha neler syledi. unu biliyor ki karn zk gibi doymutu. Halite, Ayvansarayda kyda kocaman eski Laz takalar... Laz takalar bir sr, sar, mavi, yeil, turuncu, renk renk.. Yanyana kyya sralanmlar. Baz uzun boyunlu, kartal burunlu, boyunlarnn derileri kr kr olmu kiiler bu boyalar yer yer kavlam, yanm, dklm takalar kalefatlyorlar, yakyorlar, boyuyorlard. Yakndaki Hali denizi ar, kirli, batak amuru koyuluunda, insann iini bulandran, rtsn getiren, kokuyordu. Bir koca ehrin birikmi tekmil pis kokusuyla kokuyordu. Yemei yemeden nce Muhterem dayanamyordu bu kokuya, hep kusaca geliyordu. Yemei yedikten sonra koku moku kalmad. Muhterem kendine geldi. Hamdi ona soruyor, Muhterem Younta da anlatyordu. 210

Hamdiyle bir mahalleli, tan ktlar. Hamdi surlarn dibindeki gecekondu mahallesinden-di, kardei, babas kundura boyacl yapyordu. Hamdiy-se tekne ustas. Rahmi Ustann rakln semiti. Muhterem Younta daha konumadan nce bir rpda kendisini anlatverip kt Hamdi. Byk, nakl Laz takalar yapacakt ki Hamdi, Rahmi Ustann da parmaklar aznda kalacakt. Rahmi Usta \ar ya bu Ayvansarayda, Halite onun stne bir usta daha yoktu stanbul ehrinde. Rahmi Ustaya takalar yaptrmaa taaa nerelerden gelmi-yorlard, Trabzondan, Sinoptan, Samsundan, Rizeden de geliyorlard. Rahmi Usta daha gen de, yetitiremiyordu. Herkes yalvaryordu Rahmi Ustaya.. Hamdi para biriktiriyordu durmadan. Ustaya drt tane rak bulmutu Muhterem Yountatan daha nce, onlarn da haftalklarnn yarsn alyordu. Ustaya daha ok rak gerekecekti. n-kleyim ki durmadan ustann ii artyordu. Usta ok ii almayacakt ama ne yapsn, yar yar yalvaryorlar Lazlar ona.. Be tane daha rak bulsa Hamdi iin de iyi olacakt. Neden, nk Hamdi paralan biriktirip. Rahmi Ustadan hneri kaptktan sonra bir tekne atelyesi aacakt. Tekne atelyesi amak iin ok para gerekecek.. Bunu da imdiden biriktirmesi gerek. Babas, aabeyisi gnde yirmi kundura boyayacaklar da evi geindirecekler. Gecekondular var ya, evde de ok ocuk var. Babasnn, anasnn, aabeysinin kazandklar yalnz ekmee yetmiyor dersek doru sylemi oluruz. Her gn eve sekiz tane ekmek giriyor. Evdeki canavarlar scak ekmee bir saldryorlar ki, bala sinek saldrr gibi. Hamdi, Muhteremi evlerine gtrecek bir gn. Muhterem Younta bir seyredecek canavarlar ki keyfe gelecek, bir anda, gz ap kapayncaya kadar kocaman ekmei bir kck ocuk nasl gtryor, grecek. ekirge gibi her biri maallah, sofraya bir saldryorlar, bir anda sofra kuruyuveriyor. Hele bir kuru fasulye olmasn sofrada, kak muharebesi, hi bir muharebeye benzemiyor. yle diyor babas. Babas o kadar ok muharebe grm ki... Kak muharebesi baka, baka, diyor. 211 II Kuru fasulye gibi var m, her gn, her yemekte o-sun, insan her gn yer. Yer, dedi Hamdi. Bir ie girelim, her gn her gn, akam sabah kuru fasulye. imeli insanlarn karn fasulyeden. Ne gzel! Ne gzel, dedi Hamdi. Ne gze! ya, insann kazanc yetmez her gn kuru fasulye pilav yemee. Onu ancak haftada bir, ya da iki kere yiyeceksin. O da olur. Bu yediin kuru fasulyeyi de senin hissene den ilk haftalktan keseceim. Yeter ki ie balaym da ne istersen yap, dedi Muhterem Younta. sizlikten ldm. Bir iim olsun da, bir tutam ekmek gesin de elime, bir yatacak yerim olsun da, isterse it kulbesi olsun.. te byle.. O gece Hamdiyle birlikte tahta barakalarn altnda yattlar. Tahtalar kurutmak iin oraya Halicin kysna baraka atyorlard. Hem tahtalar kuruyor, hem de raklara, teki ustalara ev devi gryordu. Yatak ok gzeldi, yumakt. nce tala doldurmutu Usta iltelerin iine. Kaln da bir battaniye verdi ona Hamdi. Ortalk am kokuyordu. Halicin pis kokusunu unutup gitmiti. Akam da kuru fasulye yemilerdi. Usta ince bykl, sinirli, durmadan kfreden birisiydi. yi usta ya, varsn kfretsin. inin adam. Usta ona bakmad bile. teki, gen adam Ustann kalfas haftaln syledi. imdilik haftada yirmi lira alacakt. On lirasn pein veriyordu. Paray alnca kaacak olursa yakalaynca kemiklerini krard. Bu para ona a kalmamas iin Veriliyordu. Hamdi on lirann be lirasn hemen onun elinden alacakt. Kuru fasulye parasn da gelecek haftalndan deyecekti Muhterem Younta. Ne olursa olsun kvanlyd Muhterem Younta. Eline ilk olaraktan bu kadar para gemiti, hem de almas karl olacakt bu para. Bir by gereklemiti. Para elinde parldayp duruyor, sevin iinde bakyordu. Bir trl drp bkp de bu 212 yu/enm oniugu cebine koyamyordu Muhterem, yle, para elinde kalakalmt. Hamdinin sesini duyunca kendine geldi: Bana da byle, tpk byle olmutu, dedi Hamdi. Aynen byle donakalmtm. Cebine koy imdi. Daha ooook bakacaksn, bozduralm da beini bana, hakkm ver bakalm. Bakkala kadar bylenmi gibi ardnca srklendi. O gn hemen ie balad. O kadar da, on liray deecek kadar da zor deildi hani. Kalafatlara ilerki kulbeden pamuk tayordu. Pamuk tamas bitince de ne yapacan bilemiyordu. On lira almt, bo bo da oturulmazd ki.. Deil mi, insan aldn haketmeliydi. Bunu boya yapan Ustaya syledi. Ustann btn giyitleri, eli yz boya iindeydi. yle tepeden acyarak bakt ona Usta. Ne olacak, varsn baksn, insan insan olunca kazandklarn demeli, haketmeli, deil mi, bu Usta mendeburun birisi. Boyuna da yzn asp ta tepeden, takann tepesinden aalara tkryor. Yananda boydan boya derin bir bak yaras var. Mendeburun biri, tembel mi tembel, dedii de anlalmyor. Laz m, Krt m, ingene mi hi belli deil. Yetmi iki milletin dnda bu mendebur olu mendebur! Bir bak var insana, bir tek sz bile sylemiyor insana.. Bakyla emir veriyor, bok herif. nsann konumayannn bin belasn versin. O insanlar ki, insan deil ki onlar, sanki bir bok hergele, sanki yeryznde bir tek taka boyacs var, o da bu bok herif sanki.. Ulan, altn stn bir boyac paras. unun kurumuna bak, kurumu

ocuklara. Rahmi Ustann karsnda st dkm smkl bir kedi hergele. Adam deil ki... ocuklara, raklara afur tafur, Rahmi Ustaya gelice karsnda el pene divan. Adamsan ulan kpolu kpek, erkeksen, erkek olan Rahmi Ustann karsnda da ocuklarn karsnda durduu gibi durur. Byle sabahlardan akamlara kadar kuyruk sallamaz. Usta usta,, iyi macun yapmyorsun, boyay prtkt vuruyorsun. Olur Rahmi Usta, bastne Rahmi Usta, imdi yeni213 " den vururum, bir daha Doya vururum. mjuu kuuhu .vU.,-mi Usta. Haklsn. Dalgnlma gelmi.. Eli aya, dudaklar, tekmil bedeni titrer kpein Rahmi Ustann karsnda. ini yapsa, tembellik etmese, iki saatte bir fra sallamasa ne diye byle dalkavukluk etsin Rahmi Ustaya. Adam olan kendi kendine, iine dalkavukluk eder de gte yakn yerden et yemez, deil mi? Muhterem Younta, belki burada verdiler ona Yo-unta soyadn. Belki de o kyl ocuu, Dursun takt ona bu soyadn. Dursun kynden geldii gibi. Hi de dilini deitirmemi. Hak huk muk, diye konuuyor ama erkek adam Dursun. Hi kimseye boyun emiyor. Ustaya bile dik dik konuuyor. Hamdiye bile haftalnn yarsn vermiyor. Vermez o, can sklrsa Hamdinin de herkesin de gzn oyar. Haftaln her Cumartesi alr almaz doru postaneye kouyor, haftalnn ounu kyndeki anasna yatrdktan sonradr ki ancak geri kalan paraya el sryor. alkan m alkan, Usta ona saygda hi kusur etmiyor. Dursun Ustann yanndan geerken, alimallah Usta bile saygdan toparlanyor. Hi bo sz konumuyor.. Bir gn Dursun ocuklar toplad, onlara ok kzd... Hele en ok da Muhtereme kzd. nk Dursun en ok Muhteremi seviyordu. O, alkan, pire gibi adamlar ok seviyordu zaten. ki gece sabaha kadar uyumam Muhterem Yountan hikayesini dinlemi, sonra da iini derin derin ekmi, insanolu, insanolu, kendi kendine zulmeden insanolu, demi, ardndan da uyumutu. imdi artk Muhterem Yountan hikayesini herkes biliyordu. Dursun anlatmamt kimseye. O, barakada anlatrken Dursuna, barakada kim varsa merakla uyumadan dinlemilerdi. Muhterem de, ona yknerekten, Dursundan geride kalmyordu alkanlkta. Pamuk tayor, koca koca kovalarla boya tayor, taaa Laz teknelerinin tepesine kadar.. Tahta rendeliyor, zmparalyor, eski tekneler onarlrken bir yandan da tahtalar o akyor, kaln salmalar, omurgalar, tahtalar tayor, iki metre boyunda bir hamal g214 z, oaz kuuK kayklara macun yapyor, deme Usta byle tekne macunlayamaz. Usta ona da sayg duyuyor. Muhterem Ustann gzlerinden anlyor, Dursun kadar deilse de ona yakn sayg duyuyor ona da. Bu Usta cin gibi akll. alkan, yiit, kpek olmayan insanlar biliyor. Birinci haftann sonunda haftaln otuz liraya karverdi hemencecik. Hamdinin ocuklarn haftalnn yarsn aldn Rahmi Usta bilmiyor. Bir bilse diyor Dursun, o Hamdinin tozunu attrr, diyor. Bir bilse. Belki bir gn cann diine takp Dursun durumu Ustaya bildirecek ama, itin birisi, itle bir uvala girilmez ki, stanbulun her bir yann biliyor. Polisleri, karakollar da biliyor. Birisi Ustaya syleyecek olsa hr karr ki byk hr karr. Baklar da, ldrr de adam. Deli, lgn bir ey bu Hamdi. Sevgilisi var. Sevgilisi de, herkes de korkuyor ondan. Ba var ki, sustal, at, diye alyor. tane adam baklam imdiye kadar Hamdi. fkelenince deliriyor. Dnyay bile gz grmyor. Ustann yannda ok saygl. Eziliyor bzlyor ya, dediine gre Usta bilem ondan korkarm. yi alyor. Btn tahtalar en gzel o rendeliyor, zmparalyor, kaymak gibi yapyor am tahtalarn. Aaaah, diyor, Dursun kide birde boynunu burup, aaah, diyor, ah buras ky olmalyd ki... Ben sizin hakknz yedirir miydim ona. Dursun bir trl yutamyor, Hamdinin bu kadar ocuun haftalklarnn yarsn aimasn. Babas anasn ldrd Muhteremin. u yukarda, surlarn dibindeki gecekonduda kiraya oturuyorlard. Muhteremin babas araba srcsyd. Gecekondunun yannda bir de ahr yapmt. ki tane gzel mi gzel ata bakyordu babas. Muhterem atlarla ahrda bymt. At kokusunu severdi. Babas da at kokusunu severdi. ok para kazanyor babas, diyorlard. Anasn hi sevmezmi babas. Bir gn anasn ldrvermi babas. Bir baka adam da nedense anasyla birlikte ldrm. Muhterem ok kan grd. Her eyi unutmu, kan unutamyor. Anas elini uzatmt, yalvaryordu, babas kocaman bir hanerle anasnn uzanm elini kknden kesti. Bir adam da iki 215 elini uzatmt, ahrda, onun da elini kesti babas. Aaca, atlarn direine balamt, ikisini de.. lk lk, her yan lkt. Tyleri diken diken.. Muhterem bir ahrn kesine samanlarn iine saklanm, kaskat kesilmiti. ki gn orada kaskat kesilmi kald. Direk batan baa kana bulanmt. Adamn grtlandan kan fkryordu. Adam, kan fkrrken boazndan, boulur gibi hrldyordu. Anasndan da kan fkryordu. Babas anasnn salarndan tutmu atlarn ayaklarnn altnda oradan oraya srkl-yordu. O da batan ayaa kan iinde kalmt. Sonra sesler, kurun sesleri geldi dardan. Sonra her yan karanlk oldu. Sonra da ortalk d. Babasn grd Muhterem, bir adam da babasnn stne km kocaman, bir kol kadar uzun bir haneri sokup sokup karyordu babasna. Haner kanl kanl parlyordu.

Muhterem ahrda kendine geldiinde, kaskatl aldnda ortalkta hi bir ey kalmamt. Ne anas, ne babas, ne de kimse kalmt. Atlar da gitmilerdi. Araba da durmuyordu kapda. Eve girdi, evde de hi bir ey kalmamt, tamtakrd ev.. Kapnn eiine oturdu Muhterem, sabahtan akama kadar bekledi, kimse gelmedi eve. Umudu kesince alad Muhterem. Ook alad. Kimse onu duyup da gelmedi. Komular da balarn alp koymu gitmilerdi. Mahalle de bombotu. Gerisini bilmiyor. Muhterem kendisine bir kocaman ekmek buldu bir yerlerden. Bir kalp da kaar peyniri... Bir iyice karnn doyurdu. Ne olmutu bir trl anlayam-yordu. Bir d iinden kp gelmi gibiydi. Sersemlii, okml daha srp gidiyordu. Atlar ahrda tepiiyorlard, sonra lklar, sonra uzanm yalvaran kanl eller. Bir de krmz bir saks, koskocaman bir ooak krmz sardunyay anmsyor Muhterem. Patrt grlt. Kim gelip de babasn anasn, atlarn, o kan iindeki adam, arabalarn, atlarn, evlerinde ne varsa hepsini alp gtrmt. Babas masmavi bir bisiklet almt Muhtereme, onu bile gtrmlerdi. Bir traktr oyunca vard, bir kamyonu, kyden getirilmi, bir ho, tuhaf bir sprge vard, bir tahta kl getirmiti kyden babas. Onlar da alp g216 lurmlerdi.. Kim acaba, kim ola? Mahalle de ban alp gitmi, tekmil gecekondular yklmt. Kim ykmt gecekondular, bu gecekondulardaki insanlar nerelere gitmilerdi? Bir kendi gecekondular ayakta kalmt. Nasl kalmt, diye dnemiyordu Muhterem ya, kalmt ite, tekilerin ykldn biliyordu. Babasnn da anasnn da ldrldn grmt. Sonra da ok ok duymutu. Vay demilerdi, imdiki gibi aklnda, vay Zlfikar, babasnn ad demek ki Zlfikard, hi suun gnahn yoktu, bok yoluna gittin demilerdi. Cok deiik seslerden duymutu bunu. Gndzleri kyor, yreyi yle bir kolaan ediyor, yatmaa gece evlerine dnyordu. Bombo, kupkuru evlerine. Hem de sopsouk. Ne yapsn Muhterem. Baz geceler de a uyuyordu. Al hi sevmiyordu. Acknca lr gibi oluyordu, uyku da hic tutmuyordu. Tutmuyordu ya, ne yapsn... Uyumaa alyordu. Uyuyunca uyuuyor, al unutuyordu. Bir kadn ona bir keresinde ii peynir dolu koskocaman bir somun verdi. Hangi mahalleydi bir bilse, her gn gider orada karnn doyururdu. Sabahlardan akamlara kadar dolanyordu ortalkta, bir gn Unkapan kprsne kadar bilem gitmiti, akamlar evine dnyordu. Bir evi vard ya.. Bir evi olmas bir insann ok iyidir. Bir evi olmas, srtn dayayacak bir nar olmas demektir bir insann. Yklm, sessiz, hi kimse kalmam bombo, pssz mahalle korkutuyordu, korkutuyordu onu ya, ne yapsn, mecburi oraya gidecek... Evi orada. Baz a gecelerinde ahrdan at kinemeleri geliyordu. Sabahleyin ahra gidiyor bakyordu ki, atlar yok.. Bu byle ne kadar srd bilmiyor, kimse de bilmiyor. Bir akam eve dnd ki, bugn ekmek, yiyecek de bulmutu Muhterem, ok keyifliydi. Gzel bir uyku ekecekti ki... Bakt ki evleri, ahrlar yerinde yok. Ne duvar, ne pencere, ne kap, hi bir ey kalmam. Her eyi alp gitmiler. Bir tek tula bile brakmamlar. O avludaki, kavaa sarlm asma tek bana avlunun ortasnda yle rlplak kavaa sarlm, ortalkta yalnz kalm. gn sonra bir daha geldi ki, ne grsn Muhterem, asmay da kava da 217 kesmiler. Bir hafta m, on gn, bir ay m ne omyor vun-terem evlerinin yresinde doland durdu, orada ahrn yerine bana koyup yatt uyudu ama souklar bastrnca daha fazla duramad, Halite balk avlarken tant Masum, hrsz Masum ald onu Sirkeci bitirimlerinin iine gtrd. Hi sevmedi Muhterem burasn. Bu ocuklar hi beenmedi. Fkara insanlar soyuyorlar, biribirlerine svyorlard. Alamad onlara.. Hale vurdu bir ara, bir kfe verdi ona bir aabey, deli Fahri, o da sebze tad halden... ok para kazand. Parasyla kendisine ok gzel bir giyit yaptrd. leri gittike dzeliyor, Muhterem kendisine para biriktiriyordu ki... Bir sabah Fahri abiyi kan iinde inlerken buldu halde. Alyordu, acdan kvranyordu. Bunu grr grmez Muhteremin kusaca geldi. Bir daha da hale urayamad. stedi, can att ama bir daha hale gidemedi. ok denedi, hale yaklayor yaklayor, hal yapsn grnce kendisini bir titreme alyor gerisin geriye, arkasndan canavarlar geliyormu gibi taaa Saraybur-nuna kadar alp yatryordu. Sarayburnunda balk piirip satan bir balkya rak oldu. Hi bir zaman syleyemeyecei bir sebepten bir gece balknn kayndan kat. stelik balk balk pazarndan kokmu balklar toplayp kaynda piirip satyordu.. Pis bir adamd. O olay da olmasa Muhterem bu yalanc, kokar adamn yannda daha fazla duramazd. Bir manava, bir kumarcya, bir mezar kazcya rak oldu... Sonra da a biila kalm, dnyadan umudunu kesmiken Hamdiyle karlat. imdi iiyle vnyor, kvan duyuyor. Hamdi mi, ne olacak, ona i buldu ya, hakk, varsn alsn haftaln yarsn. Ne olacak yani. Usta da her hafta durmadan artryor haftaln.. Helal olsun Hamdiye, kendisine byle bir i buldu ya. Byle iyi, nur yzl, erkek bir Ustann yannda.. Yutamyor yutamyor Dursun.. Dursun byk, on bir yanda ya, heheeeey, ne on biri be, ne on biri, yirmi yandaki bir adam kadar gl Dursun, nah bir bilekleri var, ite bu kadar. Kyleri dalkm, ok gzel sular, amlar varm. Onlar bir ho amdan kan bir yiyecek 218 yiyorlarm ki, o kylerin adamlar byle zebella gibi oluyormu. Dursun ki Dursun, bir tutsa o Hamdiyi, yle onu iki eliyle ikiye ayrr ama, uymak istemiyor o ie. Belki Usta bir gn haberlenir de... te o zaman grn siz halini Hamdinin... Nasl kuyruk sallar, sallar ki sallar.

Gel broya Muhterem Younta... Sen ta deil kepek bile olamazsn. Gel bakalm sen buraya Turul. Turul gibi boynun kopsun senin. Gel bakalm buraya Orhan. Orhan kadar ta dsn bana. Gel buraya, gel buraya... Dursun ocuklar bana toplad. Burada durun, hi kprdamayacaksnz buradan. ocuklar oraya, bir da gibi ykselmi Laz takasnn duldasna dikti Dursun, gitti. Az sonra da Hamdiyi yakasndan tutup srkleyerekten getirdi. Bir daha bu adama hara vermeyeceksiniz, anladnz m beni, duydunuz mu? Kimse bu adama bir kuru vermeyecek. Hi hakk yok. Ulan siz erkek deil misiniz? Hamdiyi onlarn karsna dikti: Sen de kprdamayacaksn buradan. Olduun yerde duracaksn. Ulan siz erkek, insan, vatanda deil misiniz, bir insan kazancn durup dururken bu ite verir mi? Vermeyeceksiniz. Syle Muhterem verecek misin? Sen syle. Muhterem susuyordu. Somurtmu, ban yere dikmiti. Syle, diye bard var fkesiyle Dursun. Syle, syle. Bilmem, o bana buldu bu ii. Allah smkl belan versin senin, diye onu hzla itti Dursun. Pis kansz adam. Sen Turul? Ben vermeyeceim ya Dursun, zorlan alyor benden, seni ldrrm, ya da gece uyurken sana bir ey yaparm diyor. Ben de veriyorum korkumdan. 219 I Vermeyeceksin. Vermem. ldrse de vermem. Sen Orhan.. Hi bir hakk yok. Ben neden vereyim? Dursun iki misli bym, heybetlenmi ortalkta dolanyordu. Hamdi olduu yerde durmu kalmt. Kprdamyordu bile. Dursun geldi onun nnde hm gibi durdu, Hamdinin yz gittike kapkara kesiliyordu. Bu Muhteremin Allah bin belasn versin, isizlikten td kopmu bok herifin. O, sana getirip de verse bile haftalnn yarsn, sen almayacaksn. Aldn duyarsam dilerini skerim senin.. Szn bitirdi bitirmedi, Hamdinin ban rrak diye parlattn grdler. Dursun Hamdinin gsne doru sallad ban azna elini tuttu, bak eli deldi geti. Bu arada nasl oldu nasl olmad bak Dursunun elinde parlad. Hamd o anda yz geri etmi kayordu. Dursun kovalyor Hamdi kayordu. Az daha Dursun Hamdiye yetiiyordu ki, Muhterem Dursunun nne kaldrd kendini att. Dursun elinde bak yere yuvarland. Hamdi de kat kurtuldu. Muhterem, Dursun yuvarlanr yuvarlanmaz kalkt Sultan Selime doru tepelere ald yatrd. Durmadan, d koparak Kumkapya kadar kotu. Orada duramad Kumkapdan Samatyaya vurdu. Samatyadan Kocamus-tafapaaya, Kocamustafapaadan Sarayburnuna geldiinde akam oluyordu. O gn demirlerden atlayp geceyi Gl-hane Parknn iinde geirdi. Dnde hep Hamdiyi grd. Dursun yakalam Hamdiyi baklyordu. Hamdi atlarn ahrna saklanyor, Dursun onu oradan alp karyor, baklyordu. Muhterem sabaha kadar Glhane parknda bararak dolat. Sabahleyin beki onu yakalayp polise teslim etti. Polis de onu stanbulda ne kadar karakol varsa dolatrdktan sonra ocuk Brosuna teslim etti. ocuk Brosunda onu Cehennem gibi bir odaya hapsettiler. Orada da Dursunu grd, Hamdi ahrda atlarn ayaklarnn dibine kayor, Dursun onu orada bulup karyor durmadan baklyordu. Muhterem de baryordu. ocuk Bro220 sunun o zebella gibi Mdr sussun diye yle bir dd ki Muhteremi, Muhterem halsiz uyudu kald. Uykusunda gene Dursun Hamdiyi ldryordu ya, atlar da ldryordu, kan iinde baklayp, avu avu kan atyordu Muhteremin stne ya. Muhteremin baracak, kalkp kaacak hali kalmamt. O zebella Mdr onun kemiklerini krmt. Birka gn ocuk Brosunda kaldktan sonra, barmas dayak yiye yiye kesildi Muhteremin. Barmas kesilince onu braktlar.. Yazdlar izdiler, onu oraya, ehzade Camisinin yanna braktlar. Braktlar ama nereye gidecekti Muhterem hi bir gidecei yeri yoktu ki... Korku iindeydi, bir d iinden km gibiydi. Dursunia Hamdi de hi aklndan kmyordu. Hamdi fkara, nasl da bararak, yalvararak kayordu nnden Dursunun. Hi kimse de varp kurtarmyordu Hamdiyi. Oysa ki btn bu ocuklara, herkese iyilii Hamdi yapmt. ehzade Camisinin iine girdi, Caminin gn batdaki duvarna srtn verip oturdu. Ilk bir gne vard, karn da toktu. Muhterem srtn duvara dayar dayamaz uyudu. Yan uykuda yar uyank.. Gzlerinin nnde hayaller, yalmlar, yalmlarn arkasnda sivri, gerilmi, uzun ak byklaryla, uzam sivri yzyle Zahit Usta. Uzam boynu, ince uzun bedeniyle snen, gittike uzayan.. Mavi dumanlar, savrulan mavi klar. akp akp snen, gz kamatran gzleri kr eden.. Kresinin banda, krn eken, durmadan da kendi kendisiyle konuan, konuurken glen, fkelenen

Zahit Usta dkkannn iinde gidip geliyordu. Bacaklar uzun, uzayp ksalyor, bir koyu karanla giriyor, bir a batyordu. Ia batyor kyor, karanlklarda yitiyor. Kemerli dkkanna alt basamakla inilir. Dkkan eski, ok eski surlarn iine uzun bir kemerle iner. Bir ba, yani kaps Cibali Caddesine alr, arkas ta Haiice varrm. Ama kimse bilmiyor, bu kemerli yolu ne kadar gittikten sonra Halice varrsn.. Bazlar diyorlar ki, bu kemer Halici alttan geip teye Kasmpaa kylarna bile kyormu. eki sesleri, dvlen demirlerden kan zangrtlar 221 ill II beynine beynine iniyordu Muhteremin. Muhterem derin bir uyuukluk iinde dnyordu. Ka kere ezan sesi duydu, ka kere sular sakrdad adrvanda, bir eyler duydu ya, hi oral olmad. Srt duvarda terlemi, baz uykusunda konuuyor, baz susup dudaklarn sunduruyor, baz baz da glyordu. Baz baz da elleriyle bir eylere uzanyor uzanyor yakalayamyor, elleri yanlarna umutsuz dveriyordu. Gzlerini at gzlerine inanamad. Bir ocuk baucunda durmu ona glyordu. Ben de katm Muhterem, dedi. Sabahtan bu yana seni seyrediyordum, neler yapyordun yle, glyordun, alyordun... Kim o demirci ustas, hep onunla urayordun. Zahit Usta, dedi Muhterem somurtuk. ocuu grd greli, onu nasl atlatacandan baka bir ey dnmyordu. Bu serseriden korkuyordu. Delinin, eli baklnn birisiydi. Dnyada herkes adam olurdu da bu olan adam olmazd. Neler neler yapmamt ki, esrar imi, kumar oynam, karlarla yatm, yankesicilik yapm, pezevenklik bilem yapmt. Kocaman adamlara ne madikler atmamt. Bununla iki adm yr, al bana belay. Muhterem, bak biliyor musun, nereye gidelim.. Muhterem : Durma ka arkada, dedi, ierisi polis dolu. Ben burada mahsustan uyuyorum. Kalk gidelim Muhterem. Ben hastaym gidemem. Polisleri bekliyorum imdi, camiden ksnlar da az sonra, beni alsnlar da hastaneye gtrsnler. Bir polis bana dedi ki, bekle, namazm klnca gelir seni alr hastaneye gtrrm. Onu bekliyorum. Yalan, dedi, ocuk. Yalan sylyor o polis, seni alp Mdriyete gtrecek. Ahmak gibi sen de onu bekliyorsun. Hastaym, yerimden kalkamyorum. Nereye isterse beni oraya gtrsn. ocuk : 222 Ben gidiyorum, diye koarak oradan uzaklat. Muhterem buna ok sevindi, ocuk cami avlusunu kar kmaz, o da hemen kalkt Zeyree aa vurdu, Un-kapan Caddesini geip ibaliye yneldi. Akam kavuuyordu. Ustay grd. Ustay grnce ok sevindi. Usta daha dkkann kapatmamt. fkeyle homurdanarak dkkann iinde dolanyor, eline bir demir paras alm, demir parasna bir eyler sylyor, byklan titreyerek, dudaklar uzayarak, yz gerilip yumuayarak konuuyor. Demir parasn a tutuyor, gzlerini dikip, bacaklarn gerip gzlerini krpmadan bakyor, bakyor, bakyor... Gzleri darya uram, demiri rsn stne koyup nne diz kyor, dualar okuyor flyor demir parasnn stne. Sonra kre yapp var gcyle kr ekmee balyor. ekiyor, ekiyor, ocaktaki kzler krmzlap ma-vileniyor, ak bir yalm fkryor ocaktan, mavi yalmlar savruluyor. Demir kpkrmz ya da apak kesilince rsn stne koyuyor, snerek. uzayp ksalarak, kocaman ekiciyle demiri dvyor. Demir incecik bir zar kalyor, zar alp gene dualar okuyor Zahit Usta, sonra da yere atp stnde bir acaip oyuna balyor. Kollarn ayor, kapatyor, ayaklarn yere vuruyor, sryor, dyor, yatyor kalkyor. Titremelerde.. Yere yatp dileriyle demir parasn tutup kaldryor, yeniden kre aslyor, balyor ekmee, kvlcmlar savruluyor, yalmlar mavileip aaryor, gene eki inip kalkyor, elleri uunuyor sonsuz bir hzla Ustann.. Demir bu sefer baka bir biim alyor. Baz baz caddeden geen insanlar eilip ieriye bakyorlar. Usta onlar grmyor bile.. Muhterem dalm gitmi onu seyreyliyor... Byl bir ey bu. Byl bir adam bu Usta. Aaaaah, bu Ustann bir ra olabilse... Hi de kimsesi yok. Tek bana alyor. Usta gece yarya doru dkkan kapatyor, kapatmadan nce yapt yeni biime dualar okuyarak, onu dudaklarna gtryor, sonra da duvara asyor. Sonra kapy, ar, ekerek kapatyor, kol kadar uzun pasl bir anahtarla kilitliyor kapy. Sonra da bir omuz vererek kapanp kapanmadn deniyor, srt223 na att ceketini bir omuz sailaytyla duzemp yoa Koyuluyor. Hi istemiyor Muhterem, Allah bilir ki istemiyor ya, ayaklar alm onu Ustann arkasndan srkleyip gtryor. Usta gidiyor gidiyor, merdiven, be alt yoku kp bir gecekonduya geliyor, Sultan Selim Camisinin ota-larda. Gecekondunun da kapsn gene kocaman bir anahtarla ayor. Hi yanna ynne bakmadan ieriye giriyor, girmesiyle

ierden bol bir n fkrmas bir oluyor. Muhterem korkuyor, korkuyor ya ne yapsn, ayaklarnn licuna basa basa onun penceresine kadar geliyor. Pencereden ieriye bakyor ya, yrei ktr ktr ediyor. erde aynalar aynalar. Bir buzdolab ki kocaman, odann yarsn kaplyor. Perdeler ilenmi, gm, altn tellerle. Tabanda nah byle byle tyl hallar serili. Duvarda bir geyik resmi var, angal boynuzlu, boynunu batan gnee uzatm.. Duvarda bir saz asl, sedef ileme. Parl parl ediyor. Eski, ok alnm bir saz. Odada mutfak gibi ak fayans deli, aygaz ocakl bir de yer var. Usta buzdolabn ap bir para et karyor, zgaraya koyuyor, zgarada et piirirken, o, yanda domates salatas yapyor. Domates salatasn yapp bitirdikten sonra buzdolabndan bir ie de rak karp oraya, salata, et tabaklarnn ortasna koyuyor, bardana parmaklarnn ucuyla tutup bir para buz atyor, lkr lkr raky boaltyor sonra da... Bundan sonrasna bakamyor artk Muhterem. Oraya duvarn dibine kyor. Ustann u anda ne yaptn aklndan geiriyor. Arada srada da, dnd doru mu diye kalkp pencereden ieriye bakyor, ounda da tutturuyor, aa yukar Zahit Usta onun dndklerini yapm oluyor. Muhterem gecekondunun duvarnn dibinde yar uykulu yar uyank.. Aklndan bir eyler geiriyor ya, d m gerek mi o da bilemiyor. Birden bir saz sesi geliyor ierden.. Muhterem saz sesini duyuyor ya bir trl aykam-yor. Birden kalkyor pencereye varyor, ierde Zahit Usta hem alyor, hem de oynuyor. Oynuyor, oynuyor, ayaklar gzkmyor gibi. Ayaklar birbirinin yresinde dn224 J yor... Saz brakyor usta, eski, uup gitmi mzie uya-raktan daha oynuyor. Belinden bir ddk karyor bu ara, dd alyor... Cokun bir trk, bu sefer trkye ayak uyduruyor Usta, Muhterem de dayanamyor, o da balyor Ustayla birlikte dnmee. Dnyor dnyor. Ustayla birlikte kendilerinden geip dnyorlar. Muhterem burdan tesini anmsamyor... Oraya duvarn dibine dp m kalyor, baylyor mu, yoksa Usta oyunu bitirince oraya, duvara srtn dayayp uyuyor mu, hi mi hi bir eyi anmsamyor Muhterem... Usta ne zaman gitmi dkkana, ne zaman kap alm, ne zaman kapanm, ne zaman ilemi kapda o koskocaman anahtar, onu da hi Wimiyor Muhterem Younta. Muhterem Younta uyandnda daha gn aarma-mt. stanbulun stnde sisler yle salnp duruyordu. Hali duman altnda kalm bata gzkmyordu. Gzlerini bir iyice outurduktan sonra aaya indi. Balatta bir kahveye gitti. Bir ay syledi, biraz da ekmek peynir. ya da zeytin, scack ekmei frndan ald, yz gram zeytin, yz gram da peynir, kck bir kutu da reel, tamam m Muhterem, bir de tten ay, Paa keyfi Muhteremin... Ama ii iini yiyordu. emede yzn bir iyics ykad. Giyiti ok burumutu, uzun bir sre elleriyle buruukluklar dzeltmee alt. Salarn da parmaklaryla tarad. Ah imdi bir de tara olsayd, san bir tarard. Allah sann da belasn versin kvr kvr zenci sa gibi, bu salar da herkesin salar gibi tarakla taranr m ki... Geldi dnk yere, demirci dkkannn kapsnn karsna eski surun stne tnedi. Buradan Usta olduu gibi gzkyordu. Usta bu sefer kocaman kazmaya benzer bir ey douyordu. Kvlcmlar, kocaman kocaman taaa kapya kadar fkryorlard ocaktan. Usta demirleri douyor suya sokup cazrdatyor, sonra rsn stne saygyla uzatp nne diz kp, demirin huzurunda boyun krp pyordu rsn, yanan demiri. Buradan o kadar ak gzkmyor ki, Muhterem boynunu kopacakm gibi uzatyor, 225 >\ I gzkmyor ki ierisi o Kaaar ok.. muuum, un .y^ y^ rebilse.. Ustann yapt o gzel eyleri gremiyor ki.. Kim-bilir ne kadar, ne kadar gzel eylerdir yaptklar.. erden karanlktan bir uzun kl gibi bir ey kard, ok ok k yapt Usta.. Klcn stne eildi, gzlerinin nne gzlk gibi bir demir paras ald, renkli bir yerden fkran parlak a bakyor, kla klta bir eyler oynuyordu. Birtakm biimler, yazk, ne yazk buradan, bu mendebur duvarn stnden gzkmyor ki... Bylece, ka gn belli deil. Muhterem her gn dkkandan eve, evden dkkana geldi geldi gitti. Bakt ki buradan, bu Ustadan ayrlamayacak. Varp dese ki, bu sert, bu homurtulu, bu bir tuhaf insana, beni yonma rak al. Al da bu senin gerek hnerin sersebit olmasn Usta.. Senin hnerini ellerden ellere, bu kk eller tasn... Byle diyemezdi Muhterem ya, bunu daha sonralar Ustadan renmiti.. Byle diyebilseydi, o da yumuayverseydi. Ne gzel, ne gzel olurdu, deil mi? Her gn, her akam, her sabah niyetleniyor, Ustaya yaklayor, syleyecek, diii aznda byyor, dili azna smyor, dnmyor aznda dili, syleyemiyor, vazgeip duvann stne kp Ustann hnerli ellerine kendinden geip dalp gidiyordu. Derken bir sabah bakti ki, cebinde ne ekmek alacak paras, ne de ay iecek yirmi be kuruu kalm. Kendi kendine fkelendi. O hi bir zaman adam olmayacakt ki.. Ne vard yani bu kendi kendine oynayan manya, deliyi, bu kendi kendiyle konuan, demirleri pp bana koyan, topraa, sinee dua okuyan deliyi sabahtan akamlara kadar seyredecek. te byle olur, oh olsun, aklsz ban belasn ayaklar eker. Bu zamana kadar, cebinde paras varken bir i bulup da giremez miydi yani. imdi bak kemie dayannca, yumurta kapya gelince, karnn alktan zil alnca, bin

duvann stne de sabahlardan akamlara kadar seyret bakalm Zahit Ustay. Karnna bir lokma ekmek girer mi heeey Muhterem Younta. Younta ki Younta. Ayrlamyor, Allah kahretsin, ite bu sabah da az226 na Dr lokma ekmek koymad. Gzlerini onun ellerinden alamyor ki... Zahit Usta birden arkasna dnd, bileklerine kocaman mengene gibi elleriyle yapt: Syle kimsin nesin, gnlerdir beni izliyorsun, kimden emir aldn? Syle bakalm. Muhteremin tm kan ekilmiti. Titreyemiyordu bile. Korkudan kurumu kalmt. Konuamyordu. Daha gn domamt, ortalk alacakaranlkt. Caddede kim yok kimse yoktu. Syle ulan, syle, kimsin, nenin nesisin ki, gnierdir benim peimdesin? Hzla onu dkkana srklyordu. Muhteremin can acyordu ya sesini karamyordu. Dkkann kapsnda geldiler durdular. Usta sol eliyle Muhteremi tuttu, sa eliyle o kocaman pasl anahtar kard, kilide soktu. Anahtar silme ilemeydi. Gl bilem ilemilerdi stne anahtarn. Bunlar bu arada grd Muhterem... Kap gcrdayarak ald. Usta anahtarl eliyle uzanp yakt. Syle, syle diye bard, syle sen kimsin? Muhteremin dili naslsa zld, kekeleyerek, can havliyle.. Ben, ben, benim.. Ben, ben.. Muhteremim ben... Younta Muhterem derler bana. Ben sana rak olacam.. te.. Onun iin her gn senin eline bakyorum.. Ustann elleri birden zlverdi. yie, Muhteremin karsna geti, glmee balad.. Demek, demek ha, bana rak olacaksn ha, onun iin her gn ellerime bakyorsun, hahhh... Adn Muhterem Younto m? Seni rak alamam ben. Ben raklar sevmem., istemem o it olu itleri.. Benim Ustam da rak sevmezdi. rak sevmeyen ustann yannda allmaz. nsan canndan, dnyasndan eder. Sonra usta olup da ne olacaksn yani.. Tccar ol tccar. Tccar olup da ne olacaksn yani.. Memur ol, mdr ol, Milletvekili ol, Vehbi Ko ol. Vehbi Ko olup da ne olacaksn yani.. Doktor ol doktor, doktor olup da ne olacaksn yani.. Ben, ben, ben senin gibi Usta olacam... 227 I I Hay Allah kahretsin, musallat be. vay it ogu u vuy.. Benim gibi Usta olacakm. Ol be.. Karnn a m? Aaaaaaa! rsn stne bir iki buukluk frlatt Usta. ki buukluk rse dnce donuk bir sesle nlad. Al da kendine ekmek peynir al. kahvede de bir ay i. Olur Usta. Muhterem hemen frlad, bakkala kotu, bakkaldan kahveye, bir anda aldklarn smrverdi bir bardak ayla, koarak dkkana geldi. Usta onu tepeden trnaa yle bir szd : Bala, dedi. Asl u kre. Muhterem Younta, Usta bir demirci gibi ar ar kr ekmee balad. Krk ekenleri grmt Ay-vansarayda, demircileri, onlara ok iyi bakmt. Eline ilk kez krk alyordu ya, bu ii biliyordu. Usta onun krk ekiine at. Sen daha nce krk ekmi miydin? ekmedim... iyi... Geceleri benimle oynayan sendin deil mi? Muhterem karlk vermedi, kre biraz daha hzla asld. Sen beni gryordun ierde, aydnlkta. Ben seni gremiyordum, darda, karanlkta. Kusura kalma Usta. Asl sen kusura kalma Muhterem Younta.. Ben ierde, scack, yumuak yatakta uyurken, cart curt, sen darda talarn stnde.. De anlat maceran da seni bir dinleyelim Muhterem Efendi Younta.. Muhterem kendine gelmi, bu sert, zatim adama snm gitmiti bile.. Anlatrm, dedi. Bundan sonra birka gn bire be katarak Muhterem Younta ona ackl macerasn yeni batan anlatt. Usta buna ok duyguland ya, duygusunu belli etmedi. iyi, dedi, iyi. Tpk Ustan Zahit Cokdemir gibisin.. Benim babam da ldrdler. Babas ldrlmemiler ne228

dense demirci olmuyorlar. Zor meslektir arkada ya, gzel de meslektir.. yi, zenaattr... Padiah zenaatdr arkada ya, kymetini bilene. Tnelin karanlna dald, oflayarak puflayarak kocaman, ilemeli bir ceviz sandk kard oradan. Sand at: ilk olaraktan bu sandn iindekileri yarn sabaha kadar sana vereceim, benzinle, teki maden silicilerle temizleyeceksin. Yarn sabah sana bir sandk daha karacam. Oldu mu? Sana bir de battaniye vereceim, bu dkkanda dilediin gibi yatacaksn. Benim ustam bana byle yapmt. Haydi bala, kftehor. Bir raftan bir sr ieler ald Muhteremin nne koydu. Bir sr de pamuk, paavra... Kendisi de hi o yana bakmadan almaa balad. Kocaman, uzun bir kazmay dvyor, biimlendiriyordu. Kazmay soumaya braknca bir parmak kanllndaki, ba girecek kadar geni halkalar birbirine ekliyordu. Bu zincir uzayp gidiyordu tnelin karanlna kadar. Sil, diye bard Usta. Sil kftehor, sil. Geldi Muhteremin kulana yapt, suratna stste iki tane tokat yaptrd. Benim Ustam byle yapard.. Muhterem bir acaip demirleri, nakl dibekleri, kahve deirmenlerini, sap krlan bakr kahve cezvelerini, bakr tepsileri sandktan karp karp ovuyordu. le oldu, usta knn at, iinden bir btn tavuk kt, yeil soan, kaynam patates, kaar peyniri, ekmek. kn ok temizdi, sim ileme eski bir knd. Kocaman rsn stne serdi, yemeini yemee balad, elleriyle, tavuun kemiklerini somura somura. Bir anda knda ne varsa sildi sprd att uraya. Ne bir ekmek krnts kald ortada, ne de bir peynir, soan. Muhterem onun yemek yiyiine bakyor, bir tuhaf duygu, kendinden utanyordu. Bir ara usta ban kaldrd : Sen yemek yemedin deil mi? Karnn yemek istiyor mu? Muhterem sustu. 229 Al unu.. Bu kadar yeter sana. Buna bir ekmek alacaksn, bugn yalnz ekmek yiyeceksin. Buras imaret deil, ekmek elden su glden. Hi de iyi almyorsun. Bir liray verdi Muhtereme. Muhteremin parlatt, parlatp duvardaki rafa dizdii teberilere bakt.. Hi de iyi parlatmyorsun ahbap, dedi. Birka gn sonra belki peynirle domatesi hakedersin deil mi? Haydi imdi git de ekmeini al. O gn akama kadar durmadan bir tuhaf bakrlar, tunlar, atallar, kaklar, sahanlar parlatt Muhterem ya, ayakta duracak da hali kalmad. Gece dkkanda kald. Usta stnden kapy kilitleyip gitmiti. ii gelince Muhterem nereye yapacan bileme-tti, sabaha kadar kendini skt durdu. Sabahleyin Usta kapy aar amaz. Muhterem pantolonun dmeleri elinde yldrm gibi darya, surlara frlad. Frlar frlamaz da duvarn kovuuna vdrd. Aman aman, aman ne zor imi kapal bir yerde kalmas. Gzleri elma gibi dar frlamt. Hemen geriye dnd, derin derin soluklanarak. Benim Ustam da bana tpk byle yapard. erde ieyecek yer bulamaz, kasklarm patlard. yi, iyi. Git de bir ay i. Bugn de peynir yok. Sade ekmekle ay ieceksin.. Muhterem dnnceye kadar, Usta onun iin bir iyilik dnmt. Eline koskocaman, Muhteremin bandan azck kk bir eki verdi. Bu eki deil kk bir balyozdu. imdi, dedi, Muhterem Younta kardeimiz siz bu ekile tek banza u gemi demirini deceksiniz. Dvp bir gzel biimlendireceksiniz. Bunu smarlayan Laz Kaptan gn iinde istiyor. te, u demire tpk benzeyecek. te rs, bu rste de sen alacaksn. u kk rste bendeniz alrm. te ocak, ite krk, ite de kmrler, ite su teknesi.. Cazrdatabildiin kadar cazrdat.. Muhteremin yresinde bir halka izdi, ona tepeden yle birka kere bakt, glerek gz krpt : 230 Benim ustam, dedi, benim Ustam da byle yapard. Emek varsa yemek vardr. gn iinde bunu senden tpk tpksna istiyorum. Muhterem balad demiri ocaa sokup kre aslmaa. Bir yandan krk ekiyor, bir yandan Ustann ellerine, demir dlerine bakyor, bir yandan da... Kocaman ekile kpkzl olmu demiri dmee balad. Demir bir tuhaf bir ey oluncaya kadar dd d-d, kere suya soktu gene dvd. Muhterem demiri elindeki maayla, iki eliyle zorla tutuyor, iki bklm srkleyerek ocaa ancak tayor kzlerin arasna yerletiriyor. Hele kzarm demiri rse kadar tamak bir baka bela. Ocaktan rse kadar demiri birka kere yere drp kaldryor, iki bklm, kan ter iinde kocaman demiri zorla rsn stne koyuyor, bir iki eki sallaynca, maayla tuttuu demir hemen yere kayyor, rsn stnde tutmaa gc yetmiyor. Muhteremin tekmil kemikleri gerginlikten darya frlyor. Usta, arada srada, yle gz ucuyla Muhteremin hallerine, perianlna bakyor, yznde en kk bir kprt olmadan kendi iine koyuluyor.

Muhterem bu minval zre o gn akama kadar alt. alt alt, elindeki demir, lanet bir trl yanda grlen drt kanatl apaya bir trl benzemiyordu. Akam kavuurken Usta nln kard, arkaya geip temiz giyitlerini yeniden giyindi, masann stne bir iki buukluk braktktan sonra nce Muhtereme, sonra rsn stndeki demire bir gz att : Ustam da bana byle yapard, inallah stesinden gelirsin de burada kalrsn. Bugn stnden kilitlemiyorum. Ustam da byle yapmt. kt gitti, az sonra da geriye dnd. Muhtereme yaklat, gerildi, balyoz gibi bir tokat Muhteremin suratna aketti. Muhteremin gzlerinden kvlcmlar sald, ocaktaki gibi. Ustam da byle yapard. kt gitti. O gece Muhterem sabaha kadar krk ekip demir 231 dd. Usta gn rken dkkana geldiinde onu rsn altna ylm, bir elinde eki, bir elinde maa uyur buldu. Karman orman olmu kocaman demir paras da, kararm, rsn stnde duruyordu. Akamdan masann stne koyduu iki buuk liralk da olduu yerde duruyordu. Demek yemek yememiti aslanmz. Vay anasn, diye glmsedi Usta, kpolusu amma da inatym. Bela bir adam bu. Benim Ustam da byle yapard, yle mi? Ustamn eline byle bir ocuk geseydi ne yapard? Ustann eki sesini duyunca Muhterem hop diye korkuyla yerinden srad, kalkt, sersem sepet dkkann iinde bir oraya, bir buraya gitti, ba kesilmi tavuk gib'r rpnd, bir iki kere rse, ocaa, duvara toslad. Sonra kendine gelip de ustay karsnda grnce yle orada dondu kald. Usta ona hi bir ey sylemedi, rsteki krmz demirini dmee balad, dd dd, demiri alttaki teknedeki kararm suya daldrd, su czrdad fokur-dad. Muhterem iyice kendine geldi. Muhteremin demir dmesi bu minval zre gr* srd. nc gnn sabah Usta onu gene rsn dibinde buldu. rsn stnde de azck, ama belli belirsiz apaya benzemi demir duruyordu. Ustann eki sesleri, grltler, ustann barmas, dien demirden dklen kvlcmlar, sklen demir pullar, Ustann onu ekip rsn altndan uzaklatrmak iin srmesi, hi bir ey onu uyandrmad, l gibi uzanm kprtsz yatyordu. Gs de inip inip kalkmasa l sanrdn. kindiye doru uyand. Usta ona yzn yumasnt syledi, yzn yuyup gidip yemek yemesini de szlerine ekledi. Yemekten dndnde saat bee geliyordu. Muhterem utancndan Ustann yzne bakamyor, Usta da ona bir ey sylemiyordu. Muhterem Ustann elinde kendi elindeki kadar bir demir paras grd, demir paras Usta onu ddke, ocaa sokup kardka biimleniyordu. Muhterem ii b232 i] rakm, gzlerini dikmi, ,ne greceKmi go onu seyrediyordu. Ustann deviniminden en kn bile karmyordu. Usta demiri dd dd, sonunda elindeki demir giderek yandaki apaya tptpna benzedi. Ustann elindeki demir apaya benzedike Muhteremin sevinten ii iine smyordu. Ertesi sabah Usta dkkana geldiinde gene Muhteremi rsn dibinde szm buldu. Ama bu sefer, ama bu sefer, bu mendebur... Usta gzlerine inanamad. rsn stnde prl prl bir apa, kendisinin yaptndan da daha dzgn, durup duruyordu. Muhterem daha kap alr almaz Ustann ayak seslerini duyar duymaz ayaa frlam, gzlerini kirpitirerek glyordu. Yalan deil, btn bunlar bana, Muhterem deil, o mendebur Zahit Usta anlatt. Ben de bu adamn ne olduunu anlayamadm ya, deli mi akll m? Muhterem sevinten lgna dnm, ne yapacan bilemiyor, Ustann gzlerine gzlerini dikmi bakyordu sadece. O kadar. Usta hi konumuyor, rsn stndeki, bir usta elinden km, usta ii apaya bakyordu. Sonra hi bir ey olmam gibi gitti dkkann arka blmesine soyundu, iliklerini giyindi, nln kuand geldi, iine koyuldu. Yz gittike deiiyor, dnceli bir hal alyordu. Bak, dedi, Muhterem Younta, ben senin yerinde olsaydm.. Ben kendimi ldrrdm. Bu dnya bu kadar gayrete, byle bir ustala, hnere demez. Bilseydim ki, bu dnya byle, byle bo, ie yaramaz senin yandayken kendimi ldrrdm. Neden ki, dersen, demez.. Bu kadar yaadm, bu kadar, binlerce ton demiri srtmda tadm, ne iin, binlerce ton demiri dodum apa yaptm, makina bilem, makina bilem yaptm, neye yarad. Hi! imdiki aklm olsayd senin yandayken, kendimi hemencecik ldrrdm. imdi niye ldrmyorum ki, ne kald ki, bundan sonra kendimi ldrmee deer mi ki... Usta baka iler veriyordu. Muhterem gittike usta-layor, usta ne verirse yapyordu. Kazmalar, krekler, 233 dc oraklar, trpanlar, gemi aletleri, zincirler... Ama her se-alttn vincinde de Usta bana dikiliyor: Aaaaah, senin yan-du. da olsam, kendimi ldrrdm. nsan daha ocukluktan kara kendini

ldrmeli ki, bu kadar belay ekmemeli. Ooooooh, st ocuklukta kendini ldrmek ne iyi.. du. I Duyamaz olmutu btn bunlar Muhterem. Duyunca eli aya zlyor, korkuyor, sonra da kendini inama c nlmaz bir fkenin deliliine kapp koyveriyordu. le ye Bir gn gene alm yorulmu, bitmi, ama ne gseyd zel bir i karmt. Sevin iindeydi. i nnde prl prl duruyor, glmsyordu ona.. O byle sevin iindey-kork ken gene Usta geldi bauouna dikildi: iine Neye yarar ki, dedi, benim yama gelince anlar-rp sn hanyay konyay ama, i iten geer. Kendini ldr-kenc meye bile demez bul da, ite o zaman.. done Muhteremin nnde eki duruyordu, kapt gibi Us-mz tasnn suratnn ortasna... Bereket versin ki, boyu yeti-taki medi de eki Ustann yz yerine gsne dedi ve Us-dad ta uzand dkkann tozlu tabanna l gibi boylu boyunca, az yukar uzand kald. Muhterem, rsn stndeki srd son iini de eline alp ald yatrd, soluu Sarayburnunda de t ald.. paye d Bu ky nasl buldu, kim haber verdi de geldi, yoksa 1ar, bir koku mu ald?.. sr imdi, u anda alt metre boyunda prl prl bir mokpr toru var Muhteremin. nanlmaz ya, balk alar da ald nrd geen gn Muhterem.. Her gn alarn dzeltiyor, yeni alar ryor, teknesini boyuyor temizliyor, onaryor.. Muh-syl teremi bir saniye bo gren yok. Hep alyor, alyor, ekle Kendi ii bitince de herhangi birisinin iine kouyor. Surdan bir ekmek al Muhterem.. rem Git arya bir ila al eczaneden. bir : Musluk bozuldu, musluk, musluu yap. Ba st ne. dem Benim motor tekliyor, bir bakversene Muhterem Yooca unta.. 234 Bastne. Bak Muhterem alar parampara... Bir canavar taklm olacak.. Hemen onarrz.. Bir Muhterem btn bizim kye yetiyor da artyor bile.. Durmadan tatl, k gibi glyor, her ie kouyor.. Baz baz da birisinin iine yetiemiyor. te bu kahrediyor Muhteremi. Deli ediyor. Nasl olur da, biri kendisinden bir i ister de, bir ey ister de onu yapamaz Muhterem, nasl nasl, nasl olur da? Muhterem, diyor ki: Gr beni birka yl sonra, gr beni... Ben Jirayir Ustadan da byk bir balk teknesi yaptracam ki.. Hem de kime, kime. Kime olacak, Rahmi Ustaya. O iyi bir adam. O eli hnerli bir adam. Hamdiyse, Hamdiyi oktan sepet-Jemitir Rahmi Usta. Rahmi Usta gibi temiz insanlar Ham-di gibisilerle badaamazlar. Neme lazm Hamdi de kt bir insan deil ki... Hamdiyi deil de, Dursunu hi unutamyor Muhterem Younta Kaptan. Ne sandnz Kaptan ya. Hem de denizlerin kurdu bir Kaptan Muhterem Younta Kaptan. Dursunu bulursa onu da kendi yanna alacak. Ba tayfa yazacak onu gemisine. Gemisine deil yahu, Balk Gemilerine.. Ne yapp yapacak bugnlerde arayp bulacak Dursunu. ki eli kanda da olsa arayacak, bulacak Dursunu. Dursun gibiler u insanlar arasnda az bulunur kiilerdir. Onlarn kadrini kymetini bilmeli. Muhterem bunca gn grp mr geirmeseydi ne anlard Dursundan, Dursunun adamlndan.. Muhterem Younta, ben sana nianlar, talar gstereceim denizde, Marmarann btn balklarn yakalayacaksn, sen de benim teknemi kalafatla, motorumu onar, apam d, yepyeni STANBUL L HALK Kaytp Tasnif Ver: J d altr du. kart st du. ma le y sey( kort iin< rp ken< don mz taki dad sre de i pay d 1an, sri ktp nrd syl ekle

rem bir derr oca' LARI Kemal Kemal Kemal Kemal Kemal Kimsecik Yaar Kemal nce Memed,*' Yaar Kemal nce Memed^" Yaar Kemal Orta Direk Yaar Kemal Yer Demir Gk Bakr Yaar Kemal lmez Oty* Yaar Kemal Demirciler ars Cinayeti Yaar Kemal Yusufuk Yusuf'*' Yaar Kemal Bu Diyar Batan Basa Yaar Kemal Bir Bulut Kaynyor Yaar Kemal Baldaki Tuz Yaar Allahn Askerleri^ Yaar Teneke Yaar Kular da Gitti^ Yaar Ar Da Efsanesi Yaar Trkiyenin Dzeni 1 Doan Avcolu Trkiyenin Dzeni 2 Doan Avcolu Trklerin Tarihi 1 Doan Avcolu Trklerin Tarihi 2 Doan Avcolu Trklerin Tarihi 3 Doan Avcolu Trklerin Tarihi 4 Doan Avcolu Mill Kurtulu Tarihi 1 Doan Avcolu Mill Kurtulu Tarihi 2 Doan Avcolu Mill Kurtulu Tarihi 3 Doan Avcolu Mill Kurtulu Tarihi 4 Doan Avcolu Devrim ve Demokrasi zerine Doan Avcolu El Kz Orhan Kemal Yalanc Dnya Orhan Kemal Mfettiler Mfettii Orhan Kemal Kt - -^*"'Orhn Kemal Sokaklardan Bir Kz* * Orhan Kemal Vukuat Var Orhan Kemal Hanmn iftlii . Orhan Kemal Sulu Orhan Kemal Dnya Evi Orhan Kemal Kt Yol Orhan Kemal Kaak Orhan Kemal 250.00 175.06 175.00 200.00 200.00 150.00 225.00 350.00 150.00 175.00 225.00 175.00 125.00 75.00 100.00 225.00 TEKN YAYNLAR (Devam) 225.00 225.00 225.00 250.00 225.00 225.00 225.00 225.00 225.00 200.00 200.00 175.00 200.00 225.00 175.00 150,00 125.00 . Cemile Orhan Kemal 80.00 . Baba Evi Orhan Kemal 75.00 . Bir Filiz Vard Orhan Kemal 150.00 . Ekmek Kavgas vfOrhan Kemal 75.00 . Sarholar Orhan Kemal 75.00 . Avare Yllar Orhan Kemal 75.00 . Sokaklarn ocuu Orhan Kemal 150.00 Sulular ve Gller Uur Mumcu 175.00 Bir Pulsuz Dileke Uur Mumcu 175.00 . Tfek cat Oldu Uur Mumcu 125.00 . kmaz Sokak -fUur Mumcu 75.00 Byklerimiz Jr ' Uur Mumcu 80.00 . Sakncal Piyade!- Uur Mumcu 75.00 Ayh Bak Necati Cumal 100.00

. Revizyonist Necati Curnal 100.00 . Zeli Necati Cumal 150,00 . Ac Ttn Necati Cumal 150.00 . Ay Byrken Uyuyamam Necati Cumal 100.00 . Yakubun Koyunlar Necati Cumal 75.00 . Susuz Yaz Necati Cumal 100.00 . Senin in Ey Demokrasi Necati Cumalt 100.00 . Garipler SokaOktay Akbal 75.00 . Kar Kylar . Oktay Akbal 75.00 . Genler Bize Bakyor Oktay Akbal . nce Ekmekler Bozuldu Oktay Akbal 130.00 . stlnye Sulan Oktay Akbal 75.00 . Atatrk Bir Gn Gelecek Oktay Akbal 100.00 . lk Yas Devrimi Oktay Akbal . Hiroimalar Olmasn Oktay Akbal . Yazmak ve Yaamak Oktay Akbal . Dost Kitaplar Oktay Akbal . nsan Bir Ormandr Oktay Akbal . Trkiyenin ktisad ve timai Tarihi 1 Mustafa Akda 229.00 . Trkiye'nin ktisad ve tima Tarihi 2 Mustafa Akda 225.00 . Gn Ola Harman Ola 1 Mustafa Ekmeki 150.00 . Gn Ola Harman Ola 2 Mustafa Ekmeki 150.00 . Kente ndt dris Talip Apaydn 150.00 , Duvar Yazarlar Talip Apaydn f 100.00 r TEKN YAYINLARI (Devam) Byk Usturalar A Ay Oynamaz Atatrk ve Devrimcilik Ortann Solu Bu Dzen Deimelidir Trkiyede Bankaclk Kara Para Klelik Dnemeci Memo Cemo Irgatlarn fkesi Cevizli Bahe Baka Olur Aalarn Dn Ay Tutulduu Gece Harran-Berlin Sahipsizler Dnyadan Bir Atl Geti Trkiye zerine Tezler 1 Trkiye zerine Tezler 2 Planlama Kalknma ve Trkiye akir Balk akir Balk Blent Ecevit Blent Ecevit Blent Ecevit Tuncay Artun Faik y. Babu Mustafa Ko Kemal Bilbaar Kemal Bilbaar Kemal Bilbaar Kemal Bilbaar Kemal Bilbaar Kemal Bilbaar Kemal Bilbaar Bekir Yldz Bekir Yldz Bekir Yldz Yaln Kk Yaln Kk Yalcn Kk Yaar Kemal Allahn Askerleri