Management

Venet V.Shala
venetshala@hotmail.com

Kuptimi i menaxhmentit
Rregullim Vendosje Planifikim
Organizim

Peter DRUCKER, konsiderohet si themeluesi (babai) i menaxhmentit bashkekohor MANAGEMENT-it Fjala menaxhment rrjedhe nga fjala angleze to manage Ne disa gjuhe nuk ka kuptim adekuat unik i cili ne teresi do ti pergjigjej fjales to manage Ne shumicen e rasteve perdoren termat qeverisje, udheheqje, drejtim e te ngjashme. Ne Spanjollisht perdoret termi manajer qe do te thote te shkon per dore, te drejton, qeveris etj.

Kontrollim

Aritje e qllimeve

Psim

Menaxhmenti ka kto sinonime

Manipulim

Realizim Mashtrim

Dominim

Drejtim

ka prfshin kto? ka bn menaxheri?

Definimi i menaxhmentit
Qeverisja e ka kuptimin e parashikimit, planifikimit, komandimit dhe kontrollit (Fajol) Menaxhmenti paraqet proces prmes t s cilit drejtohen dhe orientohen t gjith t punsuarit n kompani (Daglas) Shfrytzim i resurseve t ndryshme pr arritjen e qllimeve (Kuntc) Menaxhmenti paraqet procesin e orientimit t vetdijshm t aktiviteteve njerzore kah realizimi i qllimeve te caktuara, perkatesisht trsin e ndrlidhur t pes funksioneve: planifikimit, organizimit, kuadrit(personelit), udheheqjes dhe kontrollit Definimi i menaxhmentit perfshine: Funksionet menaxherike te planifikimit, organizimit, kuadrit, udheheqjes dhe kontrollit Menaxhmenti eshte aktivitet relativisht universal i cili mund te implementohet ne cfaredo lloj organizate Menaxhmenti perfshine punet dhe aktivitetet e menaxhereve ne te gjitha nivelet organizative Qellimi i te gjithe menaxhereve eshte relativisht i njejte krijimi i suksesit

Procesi i Menaxhmentit
Qllimet

Cili sht dallimi midis koncepteve: qeverisje, udhheqje dhe drejtim? Qeverisja (management) sht proces i planifikimit, organizimit, motivimit dhe kontrollit drejt arritjes s qllimeve Udhheqja (leadership) sht orientim i sjelljes s individit dhe grupit kah qllimet e definuara Drejtimi (directing) sht aktiviteti i drgimit apo udhzimit t puntorve n detyr konkrete

Korrigjimi Vlersimi Krahasimi Masat Standardet Drejtimi Motivimi Komunikimi Sjellja e puntorve Marrdhnie e puns Pagesa

Strategjia Parashikimi

Menaxhmenti
Aktivitetet me t cilt kryhen funksionet e caktuara me qllim q n mnyr efikase t sigurohen, renditen dhe shfrytzohen prpjekjet njerzore dhe resurset fizike dhe financiare ashtu q t arrihet ndonj qllim

Politika Buxheti Planet Ndarja e puns Autoriteti Delegimi

Departmentalizimi Vllimi i menaxhmentit

Vlersimi

Vendosja

Menaxhmenti si aktivitet universal

Biznes Drejtori i prgjithshm Universitet Rektori Qeveri Kryeministri

N ciln fush shtrihet menaxhmenti? ka sht menaxhmenti dhe cilt jan menaxhert?

Drejtori i njsis Mbikqyrsi I

Prorektort

Ministrat

Dekant

Drejtuesit

Mbikqyrsi II

Shefat e katedrave

Shefat e njsive

Jo menaxhert

Puntort

Msimdhnsit

Administratort

Puna e menaxherit
Puna e menaxherit si funksion
Planifikimi
Puna e menaxherit si funksion

Puna e menaxherit si rol

Ndrnjerzor Informativ Vendoss

Organizimi Udhheqja Personeli Kontrolli

Procesi i menaxhimit shtrihet n kto aktivitete qoft si funksione apo si role

ia o rga niz ati ve
Menaxhert ne shkalln e lart

Planifikimi

Hie rar k

Mbikqyrsit n shkalln e par

Funksionet menaxherike

Udh h

Or g

Menaxhert n shkalln e mesme

Kontrolli

an izi m

eqja

Menaxhmenti si profesion
Profesioni duhet te permbaje keto komponente:
1.

Predispozitat per sukses menaxherial: Qendrimi ndaj autoritetit Deshira per gare Deshira per tu treguar (prezentuar) Deshira per zotesi Deshira per te qene para te tjereve Pergjegjesia gadishmeria per obligime

2. 3.

Teresine e njohurive te sistematizuara me permbajtje intelektuale Te kete kodeksin etik Te jete i organizuar ne asociacione profesionale

Shtrohet pyetja: Cka duhet te dije menaxheri profesional? A eshte menaxhmenti si profesion i pershtatshem si per meshkuj ashtu edhe per femra? Cilat sfida e karakterizojne profesionin e menaxherit? A eshte puna menaxherike per te gjithe?

Nivelet hierarkike t veprimeve menaxheriale

Nivelet e menaxhmentit jane: Niveli me i ulet i menaxhmentit Niveli i mesem i menaxhmentit Niveli me i larte i menaxhmentit
Menaxhmenti i mesm Menaxhmenti i lart

Menaxhmenti i nivelit t ult

Nivelet e menaxhmentit
Planifikimi strategjik
N far biznesesh do te jet firma Si ajo do t financohet Si do t shprndahen burimet

Strategjik
Menaxhimi i lart

Planfikimi taktik
-

Ta kti k

pe O t ra iv

Buxhetimin e kapitalit, variantet e investimeve Vendimet rreth vendosjes s paisjeve, zgjerimit apo shkurtimit t prodhimit Cilat produkte t shtohen apo t paksohen Cmimi m optimal i produktit

Menaxhimi i mesm

Strategjik
Ta kti k
pe O t ra iv

Planifikimi operativ
-

Cili do t jet plani operues m optimal (lidhur me lndn e par, inventarin etj) Cili do t jet plani m i mir operues n t cilin do t mbshteten planet e prodhimit etj.

Menaxhimi i ulet

Strategjik
Ta kti k
pe O t ra iv

Aftsit e nevojshme pr menaxher t niveleve t ndryshme

Af ts it
ive eat kr
Aftsi kreative

ek nik e

si ft

Niveli i lart

herike Aftsi menax

Aftsi t modelimit

si e Aft herik nax me

Aftesi Teknike

Niveli i mesm
Aftsi Kreative

s i Aft erike axh m en

Aftesi Teknike

Niveli i ult
Aftsi Kreative

Menaxheri

si ke ft xheri A na me

Aftesi Teknike

10

Menaxhmenti shkence dhe art

Menaxhmenti permban elemente te shkences dhe te artit: Pjesa artistike e menaxhmentit qendron ne gjykimet, kreativitetin, pervojen dhe ne indivudualitetin qe e karakterizojne stilin menaxherik te udheheqjes te nje menaxheri. Pjesa artistike e menaxhmentit veshtire mesohet, pervec disa pervojave te arritura nga menaxheret e suksesshem. Pjesa shkencore e menaxhmentit perben njohurite qe menaxheri i ka, perkatesisht principet themelore te menaxhmentit te arritura qofte nga pervojat qofte nga eksperimentet. Pjesa shkencore mund te mesohet nga fondi i njohur i diturive nga kjo fushe, qofte nga pervojat e menaxhereve te suksesshem, qofte nga njohurite qe merren nga disiplinat shkencore.

11

Rezoni
Menaxheri duhet te krijoje kushte qe me pak mund dhe djerse te arrihet me shume, sepse produktiviteti vleresohet me suksesin e menaxherit te ndermarrjes Profili i menaxherit eshte i perbere nga e kaluara e tij, pervoja, profesionalizmi, kreativiteti, urtesia, etika dhe pergjegjesia ndaj njerezve Fuqia e menaxherit nuk krijohet me fraza e komplimente dhe as me para. Per kete duhet ngritur autoritetin, i cili mbeshtetet ne vepra te mirefillta. Menaxheri i afte ka perreth vetes njerez te afte, te cilet duke shtuar vullnetin ne menyre te ndersjellte motivojne punetoret. I suksesshmi dhe i pasuksesshmi nuk mund te verehen ne shtigje te shkurtera Si aksiome e menaxhmentit mund te nxirret: Njerezit ose udheheqin, ose udhehiqen ose nenshtrohen, por te gjithe duhet te kontrollohen.
12

Mos harroni
Menaxheret e suksesshem nuk lindin, por krijohen !
Atehere shtrohet pyetja si te krijohen ata ? Misioni i kesaj lende padyshim do te perqendrohet ne kete problematike:

Ne krijimin dhe formimin e menaxherit te suksesshem !

13