I.

PHN TCH CC KHON MC Trong bng cn i k ton v bo co kt qu kinh doanh ca doanh nghip c rt nhiu cc khon mc, tuy nhin ch tp trung phn tch mt s khon mc chnh sau: 1. Phn tch cc khon phi thu: Cc khon phi thu thc cht l ng vn m doanh nghip b i tc (c th l khch hng hoc nh cung cp) chim dng, v th v nguyn tc quy m cc khon phi thu s cng nh cng tt. Quy m tnh cht cc khon phi thu ph thuc vo mi loi hnh kinh doanh khc nhau (v d kinh doanh bn l phi thu s thp, bn bun phi thu cao hn.), ph thuc vo tng doanh nghip khc nhau, chnh sch bn hng ca h trong tng thi k (tng trng chim th phn hay duy tr th phn m bo hot ng n nh an ton). Thng thng hot ng kinh doanh ca doanh nghip cng m rng, quy m cc khon phi thu cng tng ln v ngc li. xem xt tng quan gia 2 ch tiu ny chng ta dng t s vng quay cc khon phi thu. Nu quy m cc khon phi thu tng ln nhng vng quay cc khon phi thu vn nh c hoc tng ln th s ngy phi thu s gim xung chng t tnh hnh qun l cng n tt, sn phm c tiu thu d dng hn. Ngc li nu doanh nghip c quy m cc khon phi thu tng trong khi doanh thu, quy m kinh doanh khng tng, th nh vy tnh hnh kinh doanh ca khch hng c nhiu bin i hoc c nhng thay i trong chnh sch bn hng. Trong trng hp ny cn lm vic vi doanh nghip xc nh bn cht cc khon cng n ny, nguyn nhn v cch khc phc: - Vng i ca sn phm n thi k bo ho, suy thoi? - Tnh hnh tiu th sn phm trn th trng c tri chy nh thng l khng, hay xut hin du hiu gim st, suy thoi lm nh hng n k hn thanh ton ca khch hng. Thi gian thu tin binh qun ca phn ln khch hng gim th hin r rt v s st gim doanh thu ca doanh nghip. Sn phm ang tiu th kh khn do nhu cu suy gim hoc xut hin cnh tranh t nhng sn phm mi, i th cnh tranh mi. V th cn phi nh gi li tnh hnh th trng chung v sn phm, nhng khch hng c sn phm cng loi khc, d on th trng v tm hiu,

nh gi cc bin php khc phc giai on kh khn ca doanh nghip, d bo kh nng thnh cng v cc bin php khc phc ri ro ca ngn hng nu tnh hnh xu xy ra. - Xut hin cc khon cng n ln, ko di, tp trung ti mt vi khch hng, tm hiu l do: do khch hng c tnh dy da khng thanh ton hay khch hng gp kh khn ti chnh cha th thanh ton. Tm hiu cc bin php x l ca khch hng vay vn v cc khon cng n ny, kh nng thu hi cc khon cng n, nh hng ca vic khng thu hi c cc khon cng n ny n ti chnh ca doanh nghip. - Doanh nghip c nhng thay i trong chnh sch bn hng nhm li ko kch thch tiu th sn phm nh chp nhn ko di thi hn thanh ton cho khch hng. Lu : Nu s vng quay qu cao th hin phng thc bn hng cng nhc, thanh ton ch yu bng tin mt ngay cha chc tt v nh hng n sc cnh tranh v m rng th phn ca cng ty. phn tch cc vn trn, cn b ngh cung cp cc s liu, thng tin sau: - Chnh sch bn hng, mng li phn phi - C cu cc khon phi thu - Danh sch khch hng n chnh - Doanh s pht sinh n-c ti khon phi thu khch hng - Chi tit doanh s pht sinh n - c phi thu khch hng ln - Tui n cc khon phi thu (nu l n gi u s kh xc nh) - Cc khon n qu hn, thi gian qu hn, l do qu hn, x l ca doanh nghip (trch DPRR, khi kin .) - Danh sch cc ngi bn tr tin trc, chi tit doanh s pht sinh n c ngi bn tr trc. - Cc hp ng mua bn gia doanh nghip v ngi bn, xc nh rng buc trch nhim ca ngi mua - ngi bn v cc khon tr trc. 2. Phn tch hng tn kho: Cng nh cc khon phi thu, cc ch tiu v hng tn kho l du hiu cnh bo sm v tnh hnh kinh doanh ca doanh nghip. Tuy nhin, trc khi phn tch ch tiu hng tn kho cn ch n: - Yu t ma v trong hot ng kinh doanh. Trong kinh doanh c nhng thi im doanh nghip phi chun b s lng ln hng tn kho p

ng nhu cu sp ti nh doanh nghip tp trung ngun thc phm bn trc tt, doanh nghip sn xut qut, iu ho bn cho ma h, doanh nghip chun b sn xut dng c hc tp bn cho hc sinh nhp hc.. - Kh nng n du kt qu kinh doanh km vo hng tn kho: Hng tn kho km phm cht, li thi khng tiu th c - Chu k kinh doanh ca ngnh ngh, sn phm. S vng quay hng tn kho ln, thi gian tn kho ngn khng ch th hin doanh nghip ang tng hiu qu s dng vn m cn cho thy tnh hnh th trng, tiu th sn phm ca cng ty ang thun li. Tuy nhin nu vng quay qu cao so vi mc bnh qun ca ngnh cng nh trong thi gian hot ng va qua ca cng ty, th cn xem xt li khu cung cp, d tr NVL, thnh phm d tr m bo lun tr , p ng nhu cu sn xut cung nh nhu cu nhp hng ca bn hng, c bit vi cc khch hng xut khu, cc cng ty thc hin n hng gia cng vi nc ngoi. Nu lng hng tn kho ln, vng quay hng tn kho gim, thi gian lun chuyn ko di th cn kt hp vi cc yu t, ch tiu khc c kt lun v tnh hnh d tr hng tn kho ca cng ty: - Xem xt tnh ma v trong kinh doanh - Cc nhm sn phm, vt liu tn kho ang tng - Doanh thu bn loi hng ang c xu hng tn kho ln - Tnh hnh cung ng, tiu th, gi c ca mt hng trn th trng, cc i th cnh tranh, gi c, cht lng sn phm thay th, th hiu tiu dng - Chnh sch tn kho: Do gi c ang c xu hng tng nn doanh nghip tch tr hng, chuyn t phng thc kinh doanh bn sang tay sang u c tch tr - Do hot ng kinh doanh c m rng - Do chuyn i t kinh doanh sang sn xut - Do thay i cng ngh sn xut Cn b ngh cung cp cc s liu, thng tin sau: - C cu hng tn kho: NVL, cng c/dng c, hng ho thnh phm theo s lng, gi tr - Doanh s nhp - xut hng tn kho, chi tit pht sinh n - c tng loi hng tn kho ln theo gi tr, s lng: pht sinh n tn kho NVL phn

nh chnh sch duy tr tn kho, pht sinh c tn kho NVL phn nh kh nng sn xut, pht sinh c tn kho thnh phm phn nh kh nng tiu th hng - Phn mm theo di hng tn kho, cch thc qun l hng tn kho ca doanh nghip, chnh sch duy tr hng tn kho - iu kin kho bi, cht lng hng tn kho 3. Phn tch Ti sn c nh v u t di hn Xem xt c cu ti sn c nh: MMTB, t ai , TSC u t d dang, cc khon u t di hn. Xem xt t l ti sn c nh /tng ti sn c ph hp vi loi hnh kinh doanh, quy m hot ng Xem xt cht lng ca TSC, cng sut huy ng, tnh cht TSC (BS, MMTB) Phn tch TSC theo tnh cht ngun vn hnh thnh TSC: TSC hnh thnh t vn t c v TSC hnh thnh t vn vay. Xem xt hiu qu cc khon u t di hn, nh hng ca vic u t di hn i vi hot ng ca cng ty TSC u t d dang c ph hp vi tin u t ca doanh nghip khng, ngun vn thc hin u t TSC c sn sng cha. Xem xt l do tng/gim TSC (do m rng sn xut, do chuyn t kinh doanh TM sang sn xut .), vic tng/gim TSC nh hng n hot ng ca doanh nghip nh th no? Phn tch n phi tr i ngc vi phi ti thiu ho k tn kho v k thu n bnh qun, doanh nghip thng c gng ko di k tr n cng ln cng tt m vn duy tr uy tn i vi nh cung cp. Vic gia tng vn chim dng t nh cung cp hoc bn mua ng trc s gim bt p lc chi ph v i vay t ngn hng. Tuy nhin cng ging nh i vi hng tn kho v cc khon phi thu, v c bn vic tng qu mc cc khon phi tr v ko di k hn ca cc khon phi tr cng l du hiu xu v kh nng chi tr, thanh ton cc khon n ca doanh nghip. Tuy nhin vic tng thi gian thanh ton cng n, tng phi tr, gim vng quay phi tr cng c th tt nu doanh nghip kinh doanh uy tn c bn hng cho php tr chm, doanh nghip c quyn, l u mi thu gom hng nn c th ch ng trong thanh ton vi ngi bn,

doanh nghip m rng kinh doanh. Ngc li vic gim thi gian thanh ton cng n, gim phi tr, tng vng quay phi tr c th k du hiu khng tt do doanh nghip khng uy tn, bn hng khng cho n mua phi tr tin ngay, do doanh nghip b ph thuc vo ngun u vo, u vo khan him bt buc phi tr tin ngay mi mua c hng v nh vy doanh nghip khng ch ng trong kinh doanh c, do kinh doanh khng tt, khng bn c hng phi thu hp hot ng . Theo thng l chung, k hn thanh ton mt hp ng mua bn hng t 30-60 ngy. Nu qua tnh ton, k hn thanh ton ca doanh nghip ko di th cn b cn thu thp thm thng tin xc nh l do thc cht trong vic doanh nghip ko di thi hn thanh ton v vic ko di thi hn thanh ton s gy tn tht g n uy tn ca doanh nghip. V nu thi hn thanh ton c rt ngn th bn cht ca vic rt ngn l gi. Cc s liu, thng tin cn thu thp: - C cu cc khon phi tr: phi tr ngi bn/ ngi mua tr tin trc/phi tr khc - Chnh sch mua hng thi gian va qua, sp ti c s thay i v chnh sch mua hng khng, l do thay i (do gi ang c xu hng tng, hng khan him doanh nghip phi mua hng tr tin ngay, do gi gim cung hng ang tng nn doanh nghip c cho tr chm kch cu .) - Danh sch cc ngi mua hng doanh nghip ang n - Doanh s pht sinh n - c phi tr ngi bn - Sao k chi tit ti khon phi tr ngi bn ca cc khon phi tr ln, ngi bn truyn thng - Tui n cc khon phi tr (mt s khon phi tr ln, nu l phi tr gi u th kh xc nh) - Lin h vi kt qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip - Lin h vi cc thng tin phi ti chnh: th trng u vo, kh nng cnh tranh, mi quan h vi cc nh cung cp, trin vng pht trin trong tng lai, thanh ton cc khon n vi nh cung cp v vi ngn hng . - i vi cc khon ngi mua tr tin trc, lit k chi tit cc khon ngi mua tr tin, gi tr, hp ng tng ng, tng ng vi cc khon phi thu khch hng. Cc khon ngi mua tr tin trc l mt

bng chng xc nh kh nng thu hi cc khon phi thu khch hng. 4. Phn tch vn ch s hu Vn ch s hu l mt s liu quan trng phn nh kh nng t ch ti chnh ca doanh nghip. Vn ch s hu bao gm vn iu l, vn gp kinh doanh, li nhun gi li, cc qu v vn gp khc. xc nh thc cht vn ch s hu ca doanh nghip, cn xc nh cc vn sau: - Vn iu l cng ty gp, hnh thc gp (TM hay TSC) - Tra cu thng tin CIC ca cc thnh vin gp vn, cc thng tin vay n c nhn ca cc thnh vin - Bn cht ca cc phn gp vn kinh doanh, vn khc - Li nhun gi li so vi li nhun sau thu trn bo co kt qu kinh doanh c hp l khng - Cc qu c c s dng lu di khng. Nu khng s dng lu di hoc khng c s dng cho hot ng kinh doanh th nh hng nh th no n hot ng ca doanh nghip - Thc cht vn ch s hu tham gia l bao nhiu (i chiu vi bn cht cc khon n trong n phi tr) - K hoch tng vn trong tng lai 5. Phn tch cn i ti chnh ca doanh nghip Vic mt cn i ti chnh ca doanh nghip nh hng rt ln n kh nng thanh ton cc khon n ca doanh nghip, tuy nhin vn ny rt hay xy ra c bit vi cc cng ty ln, cc cng ty hot ng trong lnh vc cng nghip, u t xy dng c bn. Cn i ti chnh ca doanh nghip th hin qua cng thc: VCSH + n di hn TSC 0: Khng mt cn i ti chnh VCSH + n di hn TSC < 0: Mt cn i ti chnh i vi cng ty b mt cn i ti chnh, cn phi lm r cc vn sau: - L do mt cn i ti chnh: Cng ty c khon n di hn n hn tr hch ton vo phn n ngn hn; Cng ty c khon n hch ton ngn hn nhng thc cht c th s dng di hn; Cng ty u t dn tri, d tr vn khng tt, qun l d n khng tt nn vn u t vt qu d kin phi s dng vn ngn hn u t . - Ngun vn ngn hn Cng ty s dng u t ti sn l ngun vn g: nu vay ngn hng th y l du hiu Cng ty s dng vn sai mc ch.

Nu ngun phi tr th c th chim dng ca i tc no, khi no s phi tr ngun vn . - Cng ty x l khon mt cn i nh th no. Bin php x l ca Cng ty c hp l khng, khi no s x l xong 6. Phn tch doanh thu, chi ph, li nhun Cc s liu v doanh thu, chi ph, li nhun phn nh hiu qu hot ng ca Cng ty. Cc vn cn thit khi phn tch bo co kt qu kinh doanh ca doanh nghip nh sau: - C cu doanh thu - Tng/gim doanh thu: Nu gim phn tch l do gim. Nu tng t bin phn tch l do tng t bin v bn cht ca vic tng ny - Tng/gim gi vn; tng/gim t l gi vn/doanh thu. L do tng/gim - Phn tch hot ng thc t ca doanh nghip so vi s liu phn nh trn bo co thu. Li nhun l mc tiu ti thng ca ch u t, ch doanh nghip, l ch tiu c nh gi l trng yu nht trong mi hot ng phn tch ti chnh. Cng chnh v l , li nhun cng l i tng cc nh k ton, qun tr ti chnh ca doanh nghip c nhng k hoch, chnh sch c bit c nhng s liu khc nhau tu vo tng mc ch. Vn y i vi cn b ngn hng l xc nh xem bo co thu v bo co iu hnh ca doanh nghip c chnh xc n bao nhiu. 1. Mt s phng php doanh nghip thng lm ghi gim li nhun nh sau: - Ghi gim doanh thu: + Cng ty c th thnh lp ra mt vi cng ty con ghi gim doanh thu + Xut ho n thng t ngi bn hng cho ngi mua hng, thng cc doanh nghip nhp khu u thc p dng cch ny. + Cng ty c th bn l hng nn khng xut ho n u ra. Trong trng hp ny phi xc nh s hp l gia gi u vo vi gi u ra. Nu u vo cng mua khng cn xut ho n th vic ghi gim doanh thu ca doanh nghip l d dng. Tuy nhin nu u vo nhp khu hoc mua trong nc phi xut ho n th u ra ti thiu cng phi bng gi vn nhp vo. - Ghi tng chi ph: + Ghi tng gi vn hng bn: trng hp ny c th ch thc hin c

i vi cc cng ty u vo cng l cng ty cng ch s hu. + Ghi tng cc chi ph lng, qun l, khu hao c bn + Hch ton phn vn do CSH gp vo vn vay ghi tng chi ph li vay + Thay i phng php hch ton hng tn kho: Nu gi hng ho NVL ang c xu hng tng ln, Doanh nghip s s dng phng php hch ton LIFO (nhp sau xut trc) chnh lch gi mua gi bn thp i. Nu gi hng ho NVL ang c xu hng gim i th s s dng phng php hch ton FIFO (nhp trc xut trc) lm gim chnh lch gi mua gi bn. + Ghi gim gi tr ti khon chi ph cha kt chuyn tng chi ph kt chuyn trong k, t ghi tng chi ph c hch ton. + Khng ghi nhn nhng khon tn tht trong kinh doanh c x l, ghi tng nhng khon tn tht trong kinh doanh hch ton vo chi ph trong ti khon thiu ch x l. 2. Mt s phng php doanh nghip thng lm ghi tng li nhun nh sau: + Tho thun vi cc cng ty bn hng v/v xut hng vi gi thp hn thc t ghi gim gi vn. + Ghi tng gi tr ti khon chi ph cha kt chuyn gim chi ph kt chuyn trong k, t gim chi ph c hch ton. + Giu nhng khon tn tht trong kinh doanh, cha hch ton vo chi ph trong ti khon thiu ch x l + n du nhng chi ph sn xut kinh doanh trong k vo gi tr cc ti khon hng tn kho (hch ton vo chi ph kinh doanh d dang hoc thnh phm) lm gim chi ph thc hch ton trong gi vn hng bn. + Hch ton thp chi ph KHTSC, chi ph qun l, cc khon chi ph ti chnh + Thay i phng php hch ton hng tn kho: Nu gi hng ho NVL ang c xu hng tng ln, Doanh nghip s s dng phng php hch ton FIFO (nhp trc xut trc) chnh lch gi mua gi bn cao hn. Nu gi hng ho NVL ang c xu hng gim i th s s dng phng php hch ton LIFO (nhp sau xut trc) lm tng chnh lch gi mua gi bn.

PHN II. PHN TCH CH S Phn tch ch s l cng c y sc mnh trong vic pht hin sm cc vn nu n c s dng y . Nhng s l rt nguy him nu suy din v phn ng ch theo mt ch s nht nh. Mt nhn nh t ch s s chnh xc nu chng ta xem xt n trn tng th cc ch s khc, cc khuynh hng, cc vn ang xy ra ti doanh nghip ni ring v nn kinh t ni chung. 1. Phn tch t s phn nh kh nng thanh ton 1.1 Kh nng thanh ton hin hnh: T s thanh ton hin hnh = Ti sn lu ng/n ngn hn Theo mt s ti liu nc ngoi, kh nng thanh ton hin hnh s trong khong t 1 n 2. T s thanh ton hin hnh >1 tc l TSL > N ngn hn, lc ny cc ti sn ngn hn sn c ln hn nhng nhu cu ngn hn, v th tnh hnh ti chnh ca Cng ty l lnh mnh t nht trong thi gian ngn. Thm na, do TSL > N ngn hn nn TSC < N di hn + Vn CSH, v nh vy cc ngun vn di hn ca Cng ty khng nhng ti tr cho TSC m cn d ti tr cho TSC. Trng hp t s thanh ton hin hnh < 1 tc l TSL < N ngn hn, lc ny cc ti sn ngn hn sn c nh hn nhu cu ngn hn, v th Cng ty c kh nng khng tr ht cc khon n ngn hn ng hn. Thm na, do TSL < N ngn hn nn TSC > N di hn + Vn CSH, v nh vy Cng ty ang phi dng cc ngun vn ngn hn ti tr ti sn di hn, ang b mt cn i ti chnh. Tuy nhin phn tch t s ch mang tnh thi im, khng phn nh c c mt thi k, mt giai on hot ng ca Cng ty, v th cc t s ny phi c xem xt lin tc v phi xc nh nguyn nhn gy ra kt qu nh t hot ng kinh doanh, mi trng kinh t, yu km trong t chc, qun l ca doanh nghip, cc nguyn nhn, yu t trn mang tnh tm thi hay di hn, kh nng khc phc ca doanh nghip, bin php khc phc c kh thi hay khng??? Mt vn na khi nh gi kh nng thanh ton n ca doanh nghip qua phn tch t s l phi loi b cc khon phi thu kh i, cc khon tn kho chm lun chuyn trong TSL ca Cng ty. V nh vy, h s thanh ton nhanh tng khng c ngha l kh nng thanh ton ca Cng ty c ci thin nu chng ta cha loi

b cc khon phi thu kh i, tn kho chm lun chuyn khi tnh ton. 1.2 Kh nng thanh ton nhanh: T s thanh ton nhanh = (Tin mt + TSL khc + Phi thu)/n ngn hn T s ny thng > 0,5 l chp nhn c Vic loi b hng tn kho khi tnh ton kh nng thanh ton nhanh l do hng tn kho s phi mt thi gian hn chuyn chng thnh tin mt hn cc khon mc TSL khc. Tng t nh t s thanh ton hin hnh, vic xem xt t s thanh ton nhanh cng phi xem xt n cc khon phi thu kh i m bo nh gi kh nng thanh ton n ca doanh nghip mt cch chnh xc nht. 1.3 Kh nng thanh ton di hn nh gi kh nng ny ta cn da trn nng lc TSC hnh thnh t vn vay v mc trch KHCB hng nm, xem xt xem mc trch KHCB hng nm c tr n cc khon vay di hn n hn tr khng. H s thanh ton n di hn = Gi tr cn li ca TSC hnh thnh t vn vay/(Tng s n di hn gi tr TSCDDD hnh thnh t vn vay) H s ny < 1 chng t gi tr KHCB hng nm khng trch tr n cc khon vay trung di hn n hn tr v doanh nghip c kh nng khng tr n ng hn v phi s dng cc ngun b sung khc tr n. 2. Phn tch t s phn nh hiu qu vn lu ng Cc t s phn nh hiu qu vn lu ng th hin qua cc ch tiu sau: 2.1 Vng quay cc khon phi thu khch hng/k thu tin bnh qun Vng quay cc khon phi thu = Doanh thu/(phi thu khch hng bnh qun u k + cui k) K thu tin bnh qun = 12 thng/ vng quay cc khon phi thu T s ny cho bit thi gian chm tr trung bnh cc khon phi thu hoc thi gian trung bnh chuyn cc khon phi thu thnh tin mt - Thi gian thu hi cng n ngn c th cung cp nhng thng tin sau: + Chnh sch tn dng bn tr chm cho khch hng ca doanh nghip qu kht khe: iu ny s lm gim kh nng cnh tranh ca doanh nghip, c bit khi m doanh nghip khng phi l doanh nghip ln, hot ng lu di, c th phn ln. + Vic thu hi cng n ca doanh nghip rt hiu qu: tm hiu thm v cch thc thu hi cng n ca cng ty. + Kh nng sinh li v iu kin ti chnh ca khch hng tt: Lin h vi t sut sinh li, tc tng trng doanh thu, li nhun kt lun.

+ Doanh nghip ch hoc thng bn hng tr ngay bng tin mt: xem xt loi hnh kinh doanh v phng thc bn hng, mng li phn phi ca cng ty. - Thi gian thu hi cng n di c th cung cp nhng thng tin sau: + Chnh sch bn hng tr chm ca doanh nghip l d dng: xem xt c th th trng ca hng ho doanh nghip ang kinh doanh, nu doanh nghip mi thm nhp th trng th chnh sch bn hng linh hot l hp l. Tuy nhin nu doanh nghip ang c th phn vng chc, khi thay i v chnh sch bn hng phi xem xt c th kh nng cnh tranh ca khch hng, cc bin ng v gi c, cht lng ca hng ho khch hng ang kinh doanh, tc tng trng doanh thu, li nhun, kh nng bn hng, tnh hnh ti chnh v nh hng kinh doanh ca doanh nghip cng nh xem xt tnh hnh ti chnh ca bn hng, cc pht sinh phi thu chi tit, tui n cc khon phi thu xc nh l do thc cht ca vic thay i chnh sch bn hng. + Vic thu hi cng n ca doanh nghip khng hiu qu: tm hiu v cch thc thu hi cng n ca cng ty c hng t vn kp thi. Vng quay hng tn kho/thi gian tn kho bnh qun Vng quay hng tn kho = Gi vn/Hng tn kho bnh qun Thi gian tn kho bnh qun = 12 thng/vng quay hng tn kho T s ny chobit doanh nghip lu hng tn kho, gm c NVL v hng ho trong bao nhiu thng. duy tr hot ng kinh doanh th hng ho cn phi tr mt s lng cn thit no . Tuy nhin, lu gi qu nhiu hng tn kho ng ngha vi vic vn s dng km hiu qu (dng tin s gim i do vn km hot ng v nh vy li vay s tng ln). iu ny lm tng chi ph lu gi hng tn kho v tng ri ro kh tiu th hng tn kho ny do c th khng hp nhu cu tiu dng cng nh th trng km i. Do vy t s ny cn xem xt xc nh thi gian tn kho c hp l theo chu k sn xut kinh doanh ca doanh nghip v mc bnh qun chung ca ngnh cng nh mc tn kho hp l m bo cung cp c bnh thng. Vng quay vn lu ng v s ngy hon thnh chu k kinh doanh Vng quay VL = Doanh thu/VL bnh qun Vng quay VL xc nh s ngy hon thnh 1 chu k kinh doanh ca doanh nghip. Vng quay VL qu thp chng t kh nng thu hi tin hng, kh nng lun chuyn hng ho thp, lun chuyn vn chm nn chi ph v vn tng ln lm gim hiu qu hot ng ca doanh nghip.

Vng quay VL khc nhau i vi cc doanh nghip kinh doanh trong cc lnh vc khc nhau, v d vng quay VL ca cc doanh nghip kinh doanh thng mi bao gi cng phi cao hn vng quay VL ca cc doanh nghip kinh doanh trong lnh vc sn xut, XDCB. Khi xem xt vng quay VL ca 1 doanh nghip, cn so snh vi mc bnh qun chung ca ngnh cng nh cc chnh sch bn hng, tiu th hng ca doanh nghip kt lun chu k kinh doanh ca doanh nghip l mc bnh thng, tt hay khng tt. c bit, i vi mt hng kinh doanh c tnh thi im, ma v cao th vic xc nh vng quay VL thc cht khi tnh ton hn mc tn dng cho khch hng cn cn phi da vo cc hp ng mua bn hng ho, thi gian tn kho thc t ca khch hng Vng quay khon phi tr v k tr n bnh qun Vng quay khon phi tr = gi vn/khon phi tr bnh qun S ngy phi hon tr n = 12 thng/vng quay khon phi tr Vng quay phi tr v s ngy phi hon tr n l ch tiu va phn nh uy tn ca doanh nghip i vi bn hng va phn nh kh nng tr n ca doanh nghip. i lp vi vng quay phi thu v hng tn kho c xu hng cng tng cng tt th i vi cc doanh nghip cng c chm tr n cng tt nn h rt mun ko di thi gian hon tr n dn n vng quay phi tr thp. Vng quay phi tr thp, s ngy hon tr n ko di c th l du hiu cho thy cng ty rt c uy tn v l khch hng tt ca nh cung cp nn c cho chm tr, nhng cng c th l du hiu cho thy khch hng ang kh tr cc khon n n hn. khng nh c kh nng thanh ton n ca khch hng cn phn tch chi tit cc khon phi tr, cc khch hng cho n, doanh s pht sinh n c v tui n cc khon phi tr, i chiu vi hp ng mua hng, xem xt tc tng trng doanh thu, li nhun, kh nng thu hi cng n . c kt lun v vic vng quay phi tr thp l do khch hng c cho chm tr hay do khch hng kinh doanh yu km mt kh nng thanh ton cc khon n. 3. Phn tch t s phn nh hiu qu ti sn c nh Hiu qu ti sn c nh c nh gi qua 2 ch tiu sau: - Sc sn xut TSC: Doanh thu/Gi tr TSC - Sc sinh li TSC: Li nhun sau thu/gi tr TSC V nguyn tc, cc t s cng cao chng t hiu qu s dng cng tt. Tuy nhin vic phn tch cc t s hiu qu ti sn c nh khng ch dng li 2 kt qu trn

m vn l phi xc nh c cu trc ca cc t s . i vi doanh nghip va kinh doanh thng mi va sn xut cng nghip, hot ng thng mi s cho kt qu cao hn, trong khi hot ng sn xut s thp hn. Vic ly s liu t bng cn i s tng hp c 2 lnh vc trn v a ra kt qu khng phn nh chnh xc thc t kinh doanh ca Cng ty. V vy i vi nhng trng hp ny nu c th c s tch 2 mng kinh doanh phn tch ring r. Cc kt qu t t s trn cng c th khng chnh xc trong cc trng hp nh: TSC mi c a vo sn xut, cng sut huy ng cn thp hoc ti sn c s dng lu nm, sp thanh l khng cn s dng. 4. Phn tch t s phn nh kh nng sinh li, hiu sut s dng vn T sut sinh li doanh thu thun Nu doanh thu thun c coi l 100% th gi vn hng bn, chi ph ti chnh, chi ph bn hng, li nhun l b phn cu thnh nn doanh thu. Thng thng, vic phn tch li nhun/doanh thu khng ch dng li vic phn tch t l li nhun rng chim bao nhiu % doanh thu m quan trng hn l phn tch c li nhun gp, cc yu t chi ph khc trn doanh thu xem xt tnh hnh li nhun ca Cng ty ang b nh hng bi chi ph NVL, khu hao hay do chi ph ti chnh hay do chi ph qun l doanh nghip qu cng knh. Khi mt doanh nghip mi hot ng hay c mt sn phm mi th t s li nhun/doanh thu thng thp (hoc thua l) do cng sut huy ng MMTB thp, sn phm ang thm nhp th trng, nhu cu cha cao, gi bn thp chim lnh th phn dn n doanh thu t thp trong khi chi ph c nh: khu hao, li vay mc cao. Nhng nu sn phm c ch ng trn th trng, v nu kim sot tt cc yu t chi ph gin tip th t s s c xu hng tng. Nu mt cng ty c nhiu sn phm hoc kinh doanh trn nhiu lnh vc v mi lnh vc c s sch k ton ring y th vic phn tch t s ca mi sn phm, lnh vc s cho 1 ci nhn tng th v cc lnh vc no cho kt qu kinh doanh tt cn pht trin mnh, cc lnh vc no kt qu kinh doanh cha tt cn hn ch hoc chuyn hng u t. Khng phi vic tng t sut li nhun/doanh thu lc no cng phn nh doanh nghip ang kinh doanh tt v vic gim t sut li nhun/doanh thu lc no cng phn nh doanh nghip ang kinh doanh km hiu qu m vic xem xt tng/gim t sut sinh li doanh thu l tt hay xu cng cn phn tch r l do ca vic tng/gim t s.

- Vic tng t sut li nhun doanh thu l tt nu: + Li nhun v doanh thu cng tng + Doanh thu gim do doanh nghip khng tip tc vo lnh vc u t khng hiu qu. Li nhun trong trng hp ny c th gim nhng gim t hn doanh thu. Hoc li nhun li tng ln do gim lnh vc u t khng hiu qu ln qun l chi ph tt hn. - Vic tng t sut li nhun/doanh thu l xu nu: vic tng l do li nhun v doanh thu cng gim nhng li nhun gim chm hn doanh thu vi cc l do gim nh sau: + Cng ty b gim nng lc cnh tranh, nng lc sn xut, + Hng ho bn ra tiu th km, + Cng ty phi gim gi bn chim lnh li th phn Tuy nhin do cng ty vn ang qun l tt chi ph qun l, chi ph ti chnh . nn tm thi li nhun c gim nhng tc gim chm hn doanh thu. - Vic gim t sut li nhun/doanh thu khng phi l mt du hiu chng t hiu qu kinh doanh ca Cng ty b gim st nu: + Li nhun v doanh thu u tng nhng li nhun tng chm hn doanh thu do hot ng sn xut kinh doanh ca Cng ty c m rng nhng do vay n nhiu hn nn chi ph li vay nhiu hn, hay do mi m rng quy m hot ng nn cng sut sn xut cha cao, chi ph qun l, chi ph khu hao cn ln. + Trong trng hp doanh thu tng nhng li nhun khng tng th cng khng phi l du hiu doanh nghip kinh doanh khng hiu qu. kt lun phi xem xt c cu chi ph v bn cht vic gim li nhun l do gi vn tng hay do doanh nghip qun l ti chnh, qun l hot ng khng tt dn n cc chi ph hot ng qu cao so vi quy m tng trng doanh thu. + Ngay c khi doanh thu v li nhun u gim cng khng phi l du hiu kinh doanh ca cng ty ang xu nu do Cng ty ang thu hp hot ng, chuyn hng u t vo cc lnh vc hiu qu, dng hot ng nhng lnh vc, mt hng km hiu qu. - Vic gim t sut li nhun/doanh thu l mt du hiu chng t hot ng kinh doanh ca n v ang c chiu hng xu nu: + Doanh thu v li nhun u gim do cng ty kinh doanh khng tt, sn phm khng bn c, kh nng cnh tranh gim st + Li nhun gim th d doanh thu tng cng khng phi l du hiu tt m ngc li n cn cho thy cng ty ang u t vo nhng mng kinh doanh km hiu qu.

T sut sinh li tng ti sn: Li nhun sau thu/tng ti sn Khi xem xt ch tiu ny cn ch rng: i vi doanh nghip c quy m ti sn lu ng qu ln, hoc t trng vn vay cao th t s ny thng rt thp do chi ph li vay cao lm li nhun thp. - T sut sinh li tng ti sn tng l tt nu: cng ty tng vn ch s hu, gim n vay lm gim chi ph li vay nn li nhun t c cao hn. - T sut sinh li tng ti sn tng l du hiu th hin cng ty lm n khng hiu qu nu: cng ty gim n vay do hot ng kinh doanh b thu hp, doanh thu li nhun gim nhng gim thp hn tc gim tng ti sn. - T sut sinh li tng ti sn gim khng phi l du hiu ti nu: vic gim l do cng ty tng VCSH nn tng ngun vn tng tng ng tng ti sn tng, nhng mc li nhun tng chm hn tng TTS - T sut sinh li tng ti sn gim l du hiu ti nu: cng ty tng n vay, vn CSH gim do kinh doanh l vn, hoc HKD m rng nhng u t vo nhng lnh vc khng hiu qu nn li nhun khng tng, thm ch cn gim so vi trc. T sut sinh li vn ch s hu y l ch s c cc nh u t, c ng ca doanh nghip quan tm nht v n phn nh nhng g m h s c hng. Nu Cng ty t c mt t l li nhun trn vn hp l, n c th: - Duy tr tr c tc u n cho cc c ng - Duy tr t l li nhun li hp l cho s pht trin ca doanh nghip - Trnh vic tm kim cc ngun b sung t bn ngoi c chi ph vn cao - a ra mt hnh nh lnh mnh thu ht i tc, nhn vin v gii ti chnh Kt qu tnh ton t sut ny cng ln chng t hiu qu s dng vn t c cng cao. Ta thng dng chi ph c hi ca vic cho vay trn th trng tin t (tri phiu kho bc, tin gi tit kim ) lm mc so snh vi ch s trn xc nh hiu qu vn t c. Mt doanh nghip phi c t s cao hn li sut tit kim th mi c coi l t hiu qu. Vic xem xt ch tiu ny c 1 ngha quan trng l xc nh mc tiu kinh doanh ca ban lnh o doanh nghip l ti a ho li nhun hay ti a ho quy m. Nu doanh nghip c t s ny cng cao, li nhun li cng ln th quy m vn t c s ngy cng tng kt hp vi hot ng u t thn trng, th t l VCSH/tng ngun vn s tng dn, mc ri ro cho vay ca doanh nghip gim. Ngc li nu doanh nghip c t s ny thp, kh nng tch lu hn ch, trong khi quy

m u t m rng th Doanh nghip s dng ngun vn vay bn ngoi nhiu hn s lm cho t trng vn CSH/tng ngun vn gim, kinh doanh khng bn vng lm tng ri ro khi cho vay Tuy nhin t s ny s khng phn nh ng thc cht doanh nghip nu doanh nghip hot ng bng vn vay l ch yu, VCSH qu thp. Ngoi ra khi phn tch cn so snh vi t s ny nm trc. T sut sinh li vn CSH tng hay gim cha th hin hot ng kinh doanh ca doanh nghip tt hay khng m quan trng l xc nh l do lm t s ny tng hay gim t c kt lun ph hp. - ROE tng l tt nu li nhun tng, VCSH khng b gim i, thm ch cn tng ln. - ROE tng l xu nu cng ty kinh doanh thua l, phi thu hp hot ng, doanh thu gim, l vn nn VCSH gim v VCSH gim nhiu hn li nhun. - ROE gim l tt nu c li nhun v VCSH u tng nhng VCSH tng nhanh hn tc tng li nhun. - ROE gim l xu nu c li nhun v VCSH u gim do kinh doanh thua l, thu hp quy m 5. Phn tch cc ch tiu v n by ti chnh: H s n: N phi tr/Vn CSH T l ny cng nh th gi tr VCSH cng ln,li l ngun vn khng hon tr, iu c ngha l kh nng ti chnh ca doanh nghip cng tt. Nu t l ny cng cao th c mt kh nng ln l doanh nghip ang khng th tr c cc khon n theo nhng iu kin ti chnh tht cht hoc c s km ci trong qun l hoc cng c th dng tin ca doanh nghip s km i do gnh nng t vic thanh ton cc khon li vay. Trong trng hp thanh l gii th doanh nghip, h s ny cho bit mc c bo v ca cc ch n. Cc ch n c quyn u tin i li phn ca mnh trong ti sn ca doanh nghip. Theo mt s ti liu th t sut ny ch nn mc ti a l 5. Tuy nhin, xc nh thc cht kh nng t ch ti chnh ca doanh nghip v mc ph thuc vo cc khon n th cng phi phn tch bn cht tng khon n, ch n l ai v p lc tr n nh th no. V d c nhng khon vn ca CSH b vo kinhdoanh nhng doanh nghip hch ton vo phn n tng chi ph li vay, gim li nhun. T sut t ti tr: VCSH/tng ngun vn T s ny cng cao, ri ro ti chnh ca doanh nghip cng gim trn c gc

ch s hu v ngn hng. i vi doanh nghip: - T l cao bo m cho doanh nghip c lp v mt ti chnh. Khi c nhng bin ng khng thun li trn th trng th tc ng n li nhun t hn do h s n by ti chnh thp. - Nh qun l c tin cy v d dng hn khi tm kim cc ngun ti tr bn ngoi - Chi ph li vay thp lm tng chi tr c tc cho c ng. i vi ngn hng, nu t sut ny thp: - Kh nng b p tn tht vn vay t VCSH ca doanh nghip l rt thp - Chi ph li vay, p lc thanh ton n gc cao buc ngn hng phi lun theo di tnh hnh thu hi n vay, pht sinh chi ph PHN III. PHN TCH DNG TIN Bo co dng tin l cch c bn ch ra lung tin dch chuyn ca dng tin. Chng c s dng trnh by xem tin c s dng nh th no trong qu kh v mt bo co nh vy c th c lm ra chng minh cc qu s c s dng nh th no trong tng lai. i vi ngn hng, phn tch dng tin c ngha c bit quan trng v cui cng ch c tin mi m bo cho thanh ton, mt doanh nghip d c li nhun cao nhng tin li nm ht ti TSL, hoc b chim dng khc th ri ro thanh ton ca khch hng vn rt cao. S di y s ch ra chu k ca dng tin tham gia kinh doanh Tin mt --> Cc khon phi tr --> Mua sm NVL --> Qu trnh sn xut --> Thnh phm tn kho --> Thm li nhun gp --> Cc khon phi thu --> Tin mt Khi phn tch dng tin ca doanh nghip, phn tch cc h s sau: 1. H s dng tin vo t hot ng kinh doanh so vi tng dng tin vo Lu chuyn thun t hot ng kinh doanh dng (thu>chi) th hin cng ty lm n c hiu qu, c kh nng tr ngay cc khon n n hn.

H s dng tin vo t hot ng kinh doanh cho bit t l to ra ngun tin vo t hot ng kinh doanh chnh ca doanh nghip. Thng thng nu doanh nghip khng c nhng bin ng ti chnh c bit th t l ny kh cao (khong 80%), y l ngun tin ch yu dng trang tri cho hot ng u t di hn, tr li vay, n gc, c tc. Dng tin t hot ng kinh doanh bao gm cc khon mc sau: Li nhun rng: (Li +, L -) Khu hao c bn (Li +, L -) Chi ph tr li vay (+) Tng gim nhu cu vn lu ng (Tng -, gim +)

1. 2. 3. 4.

2. H s dng tin t hot ng u t so vi tng dng tin vo Lu chuyn thun t hot ng u t dng (thu>chi) th hin quy m ca doanh nghip b thu hp. V s tin thu c t khu hao, bn ti sn c nh s ln hn s tin mua sm ti sn c nh khc. Khi h s dng tin t hot ng u t cao l thi im ngn hng xem xt thu hi cc khon n ca khch hng Dng tin t hot ng u t bao gm cc khon mc sau: Chi u t TSC (-) Vn lu ng ban u (-) Chi gp vn kinh doanh (-) Thu t gp vn kinh doanh (+) Gi tr thu hi:

1. 2. 3. 4. 5.

- Gi tr thanh l TSC (+) - Vn lu ng thu hi cui k (+) 3. H s dng tin vo t hot ng ti chnh so vi tng dng tin vo Lu chuyn thun t hot ng ti chnh dng th hin lng vn cung ng t bn ngoi tng. iu ny th hin tin to ra t hot ng ti chnh l do s ti tr t bn ngoi v doanh nghip c th phi ph thuc vo cc ngun vn t bn ngoi. Hot ng ti chnh l nhng nghip v lm thay i c cu ti chnh ca doanh nghip. C th: tng, gim cc khon vay; tng gim vn ch s hu khi huy ng, pht hnh c phiu; mua li tri phiu, c phiu; tr c tc, li nhun gi li. Nu lu chuyn t hot ng kinh doanh khng cho hot ng u t buc doanh nghip phi iu phi dng tin t hot ng ti chnh. c th l mt

khon vay s c tng ln, pht hnh thm c phiu hay l s gim i hoc thm ch ngng tr cc khon c tc. Dng tin t hot ng ti chnh bao gm cc khon mc sau: Vn t c (+) Vay di hn (+) Tr n vay di hn (-) Vay ngn hn (+) Tr n vay ngn hn (-) Tr li vay (-) Chi c tc, qu phc li, khen thng (-)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.