NDEKLER 1.KAPSAMI 1.1 Amac ve konusu 1.2 rn belirleme seviyesi 1.3 elik kaliteleri 1.4 Boyutlar 1.

5 Birimler 2. REFERANSLAR 3.TANIMLAMALAR 4.SATIN ALAN TARAFINDAN SALANMASI GEREKEN BLGLER 5.RETM LEM VE MALZEME 5.1 retim ilemi 5.2 Souk genletirme 5.3 Malzeme 5.4 Isl ilem 5.5 Spiral dikili borularda bant eki kaynaklar 5.6 zlenebilirlik 6. MALZEME ZELLKLER 6.1 Kimyasal zellikler 6.2 Mekanik zellikler 7.BOYUTLAR , AIRLIKLAR , BOYLAR , HATALAR ve BORU UCU TAMAMLAMALARI 7.1 Belirtilen boyutlar 7.2 ap 7.3 Et kalnl 7.4 Arlk 7.5 Boy 7.6 Dorusallk 7.7 Jointerler 7.8 Iilik ve hatalar 7.9 Boru ular 8. KAPLNLER (SADECE PSL 1) 8.1 Malzeme 8.2 ekme testleri 8.3 Boyutlar 8.4 Muayene 9. MUAYENE ve TESTLER 9.1 Test ekipman 9.2 Kimyasal zelliklerin testleri 9.3 Mekanik zelliklerin testleri 9.4 Hidrostatik testler 9.5 Boyutlarn kontrol 9.6 Gzle muayene 9.7 Tahribatsz muayene 9.8 Test yntemleri 9.9 Testlerin geersiz olmas 9.10 Tekrar testleri 9.11 Tekrar ileme 10. MARKALAMA 10.1 Genel 10.2 Markalamalarn yerleri 10.3 Markalamalarn sras 10.4 Paket (bundle) tanmlamas 1

10.5 10.6 10.7 10.8 10.9 10.10

Boy Kaplinler Kalpla damgalama Dilerin tanmlanmas Dilerin sertifikasyonu Boru ilemcisi markalamalar

11.DI KAPLAMA ve MUHAFAZALAR 11.1 D kaplamalar 11.2 Di muhafazalar 12. BELGELER 12.1 Sertifikasyon 12.2 Kaytlarn tutulmas 13.BORULARIN YKLENMES ekiller: 1- Muflu balantlar iin an eklindeki u 2- Hat borusu ve kaplini 3- ekme test rneklerinin yerleri 4- ekme test rnekleri 5- Yassltma testleri 6- API standart penetrametresi 7- Yuvarlak cruf kalnts ve gaz cebi tipindeki devamszlklarn azami dalm rnekleri 8- Yass cruf kalnts tipindeki devamszlklarn azami dalm rnekleri 9- Referans standartlar 10- Kontroll bkme test rnekleri 11- Kontroll bkme test jigleri

Tablolar: 1retim ilemi ve rn belirleme seviyesi 2- (A) Pota ve rn analizlerinin arlk yzdeleri olarak PSL 1 kimyasal koullar 2- (B) Pota ve rn analizlerinin arlk yzdeleri olarak PSL 2 kimyasal koullar 3- (A) PSL 1 ekme koullar 3 (B) PSL 2 ekme koullar 4Standart et kalnlklarndaki dili hat borularnn boyutlar , arlklar ve test basnlar (Amerikan ve SI birimleri) 5Ar et kalnlklarndaki dili hat borularnn boyutlar , arlklar ve test basnlar ( Amerikan ve SI birimleri) 6-(A) 0.405 ile 0.900 arasndaki dz ulu hat borularnn boyutlar , birim uzunluktaki arlklar ve test basnlar (Amerikan birimleri) 6-(B) 2 3/8 ile 5 9/16 arasndaki dz ulu hat borularnn boyutlar , birim uzunluktaki arlklar ve test basnlar ( Amerikan birimleri ) 6-(C) 6 5/8 ile 80 arasndaki dz ulu hat borularnn boyutlar , birim uzunluktaki arlklar ve test baslar ( Amerikan birimleri ) 7Boru gvdesi ap toleranslar 8Boru ularndaki ap toleranslar 9Et kalnl toleranslar 10Arlk toleranslar 11Boy toleranslar 12Kaplin boyutlar , arlklar ve toleranslar 13- ekme testleri iin azami muayene partisi byklkleri 14- Boru lleri ve charpy test rnekleri arasndaki iliki 15- API standart %4 penetrametreleri 16- API standart %2 penetrametreleri 17- ISO tel % 4 penetrametreleri 18- ISO tel % 2 penetrametreleri 19- Yass ( uzun ) cruf kalnts tipi devamszlklar 20- Yuvarlak cruf kalnts ve gaz cebi tipindeki devamszlklar 21- Kabul snrlar 22- Kaytlarn tutulmas 2

EK A KAYNAKLI BALANTILAR ( JONTER ) ARTNAMES EK B HATALARIN KAYNAK LE TAMR EK C TAMR KAYNAI LEM EK D UZAMA TABLOSU EK E BOYUTLAR , AIRLIKLAR VE TEST BASINLARI ( SI BRMLER ) EK F EK KOULLAR SR 3 Renk tanmlamas SR 4 Dikisiz hat borularnn tahribatsz muayesi SR 5 4 ve daha byk borularn krlma salaml ( Charpy V- entik ) testleri SR 5A Kesme alan SR 5B Absorbe edilen enerji SR 6 - 20ve daha byk x52 ve daha yksek kalitedeki kaynakl borularda arlk drmeyrtma testleri SR 7 - Ak hatt borular (TFL) SR 15 - Test sertifikalar ve hat borularnn izlenebilirlii SR 17 - Elektrik ve lazer kaynakl borularda kaynaklarn tahribatsz muayenesi SR 18 - Karbon edeeri SR 19 - PSL 2 borularda ek krlma salaml koullar ( Enine charpy V- entik testleri ) EK G KONTROLL BKME TEST JG BOYUTLARI EK H SATIN ALANIN MUAYENES EK I API lisans olanlar iin markalama koullar EK J PSL1 ve PSL 2 arasndaki farkllklarn zeti EK K BORU CDARLARINDA ANMA AKMA KUVVETNN %90 INDAN DAHA BYK GERLMELER MEYDANA GETREN HDROSTATK TEST BASINLARINDA BORU ULARINDAK YKLERN TELAF EDLMES EK M EVRME LEMLER ekiller: C 1 Enine ekme testi rnei C 2 Kontoll bkme testi rnei C 3 Kontroll bkme testi jigleri C 4 entik krma testi rnei F 1 Referans standarlar F 2 Darbe test rnei , inceltilmi u paylar F 3 Charpy V entik ve arlk drme- yrtma test rneklerinin yerleri Tablolar: C 1 Kontroll bkme testi jig boyutlar D 1 Uzama tablosu ( Amerikan birimleri ) D 2 Uzama tablosu ( SI birimleri ) E 6A 0.405 ile 1.900 arasndaki dz ulu hat borularnn boyutlar , birim uzunluktaki arlklar ve test baslar ( SI birimleri ) E 6B 2 3/8 ile 5 9/16 arasndaki dz ulu hat borularnn boyutlar , birim uzunlktaki arlklar ve test baslar ( SI birimleri ) E 6C 6 5/8 ile 80 arasndaki dz ulu hat borularnn boyutlar , birim uzunluktaki arlklar ve test basnlar (SI birimleri ) F 1 Enine charpy V entik test rnekleri alnabilmesi iin minimum et kalnlklar F 2 TFL borularn boyutlar , birim uzunluktaki arlklar ve test basnlar F 3 Gerilme faktr f = 0.72 iin minimum btn dkmler absorbe edilen enerji ortalamas koullar G 1 Kontroll bkme testi jig boyutlar

HAT BORULARI ARTNAMES 1.KAPSAMI

1.1 AMACI VE KONUSU Bu artnamenin amac, petrol ve doal gaz endstrilerinde gaz , su ve petrol tamasnda kullanma uygun olan borular iin standartlar salamaktr. Bu artname dikisiz ve kaynakl elik hat borularn kapsar. Bunlara ular dz , dili veya an eklinde olan borularla , ak hatt (TFL) borular ve ular zel balant elemanlar ile birlikte kullanmak zere hazrlanm olan borular dahildir. Bu artnemeyi karlayan dz ulu borularn zellikle sahada evre kaynayla birletirilmek zere hazrlanm olmalarna ramen , reticinin arazi kaynayla ilgili herhangi bir sorumluluu yoktur. 1.2 RN BELRLEME SEVYES Bu artname PSL 1 ve PSL 2 olmak zere iki rn belirleme seviyesi iin koullar saptar. Bu iki PSL tanmlamasnda farkl teknik koullar vardr. PSL 2de karbon edeeri , entik salaml , maksimum akma ve maksimum ekme kuvveti iin zorunlu koullar bulunur. Bu ve dier farkllklar EK Jde zetlenmitir. Sadece PSL 1 veya PSL 2 ye uygulanan koullar , bu ekilde belirtilmitir. Belli bir PSL iin belirtilmeyen koullar , hem PSL 1 , hemde PSL 2 iin geerlidir. Her iki PSL iin , satn alan EK Fdeki tamamlayc koullar veya 4.2 ve 4.3 no.lu blmlerde yer alan koullar , sipariine ekleyebilir. 1.3 ELK KALTELER Bu artnamede yer alan elik kaliteleri ( Nota baknz ) standart A25, A , B , x42 , x46 , x52 , x56 , x60 , x65 , x70 ve x80 kaliteleri veya herhangi bir elik kalitesidir. ( Ara elik kaliteleri , x42 den yksek iki standart elik kalitesi arasnda yer alan ve satn alan ile retici tarafndan birlikte kararlatrlm olan herhangi bir elik kalitesidir. ) PSL 1 boru , A25 ile x 70kaliteleri arasnda retebilir. PSL 2 boru , B ile x 80 kaliteleri arasnda retebilir. kinci snf ( CL II ) eliin fosfor oran arttrlmtr ve genellikle birinci snf ( CL 1) elikten daha iyi di alma zelliklerine sahiptir. CL II nin fosfor oran CL1 den daha yksek olduu iin bklmesi biraz daha zordur. x 52 veya daha dk kalite olarak sipari edilen borunun yerine , satn alann onay alnmadan x 60 veya daha yksek kalitede retilen boru verilmemelidir. NOT: elik kalitesi tanmlamalar birimsizdir. A ve B kalitelerinin asgari anma az akma kuvvetine referansta bulunmamalarna ramen , dier elik kalitelerinde A veya x in arkasndan gelen iki say , asgari anma akma kuvvetinin Amerikan l Sistemindeki ilk iki rakamn gstermektedir. 1.4 BOYUTLAR Burada kullanlan ller birimsiz tanmlamalardr ve metin ve tablolarda kolaylk salamak amacyla , Amerikan l Sistemine gre llen d ap boyutlarndan alnmlardr. ( Sipari tanmlamarnda kullanlmamaldr. ) Boru ls 2 3/8 ve daha byk olanlar tamsay ve kesirli olarak , 2 3/8 den kk olanlar ise ondalk hanesine kadar ifade edilmektedir. Bu ller , bu artnamenin daha nceki basksnda kullanlan l tanmlamas ve nominal l tanmlamas nn yerini almaktadr. D ap l yerine nominal lleri kullanmaya alm olan eski kullanclarn bu artnamede zellikle 4,5 ve 6A no.lu tablolarda kullanlan yeni l tanmlamalarna almalar nerilmektedir. PS 1 boru , 0.405 ile 80 arasndaki llerde retilebilir. PS 2 boru , 4 ile 80 arasndaki llerde retilebilir. Dilerin ve mastarlarn boyutlar ile ilgili koullar , mastarlarn uygulanma koullar , mastar artnameleri ve belgelendirmesi , dilerin muayene yntemleri ve ekipmanlar API standart 5Bde verilmitir ve bu artnamede yer alan dili rnlere uygulanabilir. 1.5 BRMLER Bu artnamede Ameriken l Sistemi birimleri kullanlmtr. Metinde ve tablolarn byk ksmnda SI ( metrik ) birimler parantez ierisinde gsterilmitir. Amerikan l Sistemi veya SI olarak verilen deerler , standart olarak ayr ekilde ele alnmaldr. Verilen deerler , her zaman birbirinin tam karl deildir. Dolaysyla her iki sistem birbirinden bamsz olarak kullanlmal ve herhangi bir siparite deerler birbirleri ile birletirilmemelidir. Yuvarlama ilemleri ve evirme katsaylar hakkndaki zel bilgiler iin EK M ye baknz. 4

2.REFERANSLAR
2.1 Bu artnamede tamamen veya blmler halinde aadaki API veya dier endstri standartlarnn son basklar referans olarak yer almaktadr. API (American Petrolum Institute ) RP5 A3 - Casing , hat veya dier borular iin dili balantlar. Spec 5B - Casing , hat veya dier borularn di ama , mastarlama ve di muayene artnamesi RP5 L1 - Hat borularnn demiryolu ile tanmas iin nerilen uygulama RP5 L3 - Hat borusunda arlk drme yrtma testlerinin yrtlmesi iin nerilen uygulama RP5 LW - Hat borularnn denizyolu ile tanmas iin nerilen uygulama Stol1104 - Boru hatlarnn ve ilgili tesislerin kaynak ilemi AAR ( American Demiryollar Birlii ) Section 1 stleri ak vagonlara eya yklemenin genel kurallar Section 2 stleri ak borulara boru dahil elik rnlerini yklemenin kurallar ASME (American Makina Mhendisleri Odas ) - ASME Kazanlar ve basl tanklar kodu , blm 9 , kaynak & lehimleme koullar - ASME Basl borular kodu , B31.8 , gaz nakliye ve datm boru sistemleri ASTM ( American Malzeme ve Deneyler Birlii ) A 370 elik rnlerinin mekanik testlerinin yntem ve tanmlamalar A 751 elik rnlerinin kimyasal analizinin test yntemleri , uygulamalar ve tanmlamalar E 4 Test makinalarnda kuvvetleri dorulama uygulamalar E 8 -Metalik malzemelerin ekme testi yntemleri E29 -Test verilerinde artnamelere uygunluun belirlenmesi iin , nemli hanelerin kullanlmas uygulamas E83 -Ekstensometrelerin dorulanma ve snflandrma uygulamalar 2.2 Bu artnamede referansta bulunulan standartlarn koullar retilen rnn gvenilirlii ve baka bir rnle deitirilebilirlii konularnda zorunludur. 2.3 Bu artnamede referansta bulunulan standartlarn yerine , ayn koullar karlad kantlanabilen farkl yerel veya uluslar aras standartlar kullanlabilir. Byle bir durumda , retici kullanlan standartn edeer olduunu belgelendirmekle sorumludur.

3.TANIMLAMALAR
Bu artnamenin amalar iin aadaki tanmlamalar geerlidir. 3.1 Vagon yk : retim tesisinden gnderilmek zere bir demiryolu vagonuna yklenen boru miktar. 3.2 - Hata : Bu artnamenin koullarna gre rnn reddedilmesine neden olacak byklkteki kusur. 3.3 -Dkm: Bir parti ergitme ileminin tek bir safhasnda retilen metal. 3.4 -Pota analizi : Bir dkm temsil eden ve metal reticisi tarafndan sonular bildirilen kimyasal analiz. 3.5 -Kusur : Bu artnamede yer alan yntemlerle rnde belirlenen herhangi bir devamszlk veya dzensizlik. 3.6 -Muayene partisi : Muayene edilen zellik iin homejen olduu kabul edilen koullarda retilen rnn belli bir miktar. 3.7 -retici : rn , bu artnameye uygun olduunu garanti edecek ekilde markalamakla sorumlu bir firma , irket veya kurulu .retici bir boru fabrikas veya ilemcisi , bir kaplin reticisi veya bir di ama tesisi olabilir. retici , rnn bu artnamenin btn ilgili koullarna uygunluundan sorumludur. 3.8 -Olabilir : Belli bir koulun gereklemesinin istee bal olduunu gsterir. 3.9 -Boru fabrikas : Bir boru retme tesisi ileten bir firma , irket veya kurulutur. 3.10 -lemci : Bir boru fabrikas tarafndan retilen boruyu sl ileme tabi tutabilen tesisleri altran bir firma , irket yada kurulutur. 3.11- rn analizi : Boru , levha veya bandn kimyasal analizi. 3.12- PSL: rn belirleme seviyesinin ksaltlmas. 3.13- Gereklidir : Belli bir koulun karlanmasnn zorunlu olduunu gsterir. 3.14- nerilir : Bir koulun zorunlu olmadn , ancak iyi uygulama asndan karlanmasnn 5

yerinde olacan gsterir. 3.15- zel ilemler : Boru retiminde uygulanan ve rnn zelliklerinin bu artnamenin gerekli kld koullara uymasn etkiyen son ilemler. ( Kimyasal yap ve boyutlarn dnda ) Uygulanabilen zel ilemler aadadr: retim ekli zel lemler a) Dikisiz: Son tekrar stma , scak llendirme veya 1- Haddelenmi (Genletirilmemi ) gerilim azaltma. Souk tamamlama ( uygulanyosa ) ve tamir kayna. Tahribatsz muayene. _____________________________________________________________________________ 2- Haddelenmi (Genletirilmi ) Genletirme , tahribatsz muayene ve tamir kayna. ______________________________________________________________________________ 3- Isl ilemli Isl ilem, tahribatsz muayene ve tamir kayna. ______________________________________________________________________________ b) Dolgu Metali Olmadan Kaynaklanm: 1- Haddelenmi ( Genletirilmemi ) Diki kayna ,tahribatsz muayene ve llendirme uygulanyorsa kaynak yeri sl ilemi ve tamir kayna. 2- Haddelenmi ( Genletirilmi ) Diki kayna , genletirme ve tahribatsz muayene uygulanyorsa , kaynak yeri sl ilemi ve tamir kayna. 3- Isl ilemli Diki kayna , tam gvde sl ilemi , tahribatsz muayene ve uygulanyorsa tamir kayna. c) Dolgu Metali le Kaynaklanm : 1- Haddelenmi ( Genletirilmemi ) Boru ekillendirme , diki kayna , tahribatsz muayene ve tamir kayna. 2- Haddelenmi ( Genletirilmi ) Diki kayna , genletirme , tahribatsz muayene ve tamir kayna. 3- Isl ilemli Diki kayna , tahribatsz muayene , tamir kayna ve tam gvde sl ilemi. 4- Haddelenmi Diki kayna, llendirme ve tahribatsz muayene. 4.

SATIN ALAN TARAFINDAN SALANMASI GEREKEN BLGLER (Not 1e

baknz) 4.1 API Spec 5L e uygun olarak retilmi hat borular iin siparite bulunurken , satn alan sipari mektubunda aadaki hususlar belirtmelidir: Bilgi artname PSL (rn belirleme seviyesi) Miktar elik kalitesi (ve uygulanyorsa snf) Borunun tr l ve ya d ap Et kalnl Nominal boy Ularn tamamlanmas Teslim tarihi ve gnderme Talimatlar Referans API Spec 5L Paragraf 1. 2 ve tablo 1 Tablo 2 ve3 Paragraf 5 .1. 3 Paragraf 7 .1 Paragraf 7 . 1 Paragraf 7 . 5 ve tablo 11 Paragraf 7 . 9 ..

4.2 Satn alan , ayrca isteine bal olarak , aadaki koullarla ilgili taleplerini sipari mektubunda belirtmelidir. Bilgi Referans Uygunluk sertifikas, genel Paragraf 12.1 Uygunluk sertifikas, test Paragraf 12.1 ve SR 15 sonularyla birlikte Souk genletirilmi veya genletirilmemi boru Paragraf 5. 2 Yksek karbon edeerli boru Paragraf 6.1 .3. 2 stee bal krlma salaml testleri :test tr, 6

scakl ve charpy enerji deeri Jointerlerin kabul ve maksimum yzdesi Dili borularn jointerleri Di bileimi Et kalnlnn azaltlm eksi tolerns Power tight koulu Boru ve kaplinler iin Spec 5L in hangi basksn istedii Dz ulu borularda , farkl eim veya u hazrlama talebi Farkl minimum hidrostatik test basnc Hidrostatik test basnc , maksimum Elektrik kaynakl dikilerin zel muayenesi Lazer kaynakl dikilerin farkl muayenesi Dikisiz borularn tahribatsz muayenesi Radyolojik muayenede kullanlan penetrametrenin tr Siyah borularn geici ve zel d kaplamalar Laminasyonlarn zel tahribatsz muayenesi Manyetik parack muayene ynteminin yeterliliinin gsterilmesi Ak hatt (TFL ) borusu TFL borularnn boy ve jointer toleranslar markalama koullar Farkl boy birimleri Uygun ek standarlarnn markalanmas 16 ve daha byk kaynakl borularda markalamalarn yeri ve sras Boru veya levhalarn kalpla damgalanmas Jonterlerin ( ek yerlerinin ) kaynaklama yntemleri Satn alann muayenesi Muayenenin yeri Monogram n markalanmas (Not 2 ye bkz.)

Paragraf 6. 2. 6; SR 5; SR 6; SR 19 Paragraf 7.7 Paragraf 7.7 Paragraf 7.9.2 Tablo 9 ve 10 Paragraf 7. 9. 2 Paragraf 7. 9. 2 Paragraf 7. 9. 3 Paragraf 9. 4. 3 Paragraf 9. 4. 3 Paragraf 9. 7. 2. 2 ve SR 17 Paragraf 9. 7. 2. 3 ve SR 17 Paragraf 9. 7. 2. 6 ve SR 4 Paragraf 9. 7. 3. 4 Paragraf 11.1 Paragraf 7. 8. 10 Paragraf 9. 7. 5. 2 SR 7 Paragraf 5R 7. 2 Paragraf 10. 5 ve I 5 Paragraf 10. 1. 3 ve I 1. 3 Paragraf 10. 2c ve I. 2. 3 Paragraf 10.7 ve I. 7 Paragraf A .1 Paragraf 9. 7. 1 ve Ek H Paragraf H. 2 Paragraf I. 1

4.3 Aadaki koullar , retici ile satn alann anlamasna baldr : Bilgi Elektrik kayna dikilerinin farkl sl ilemi Lazer kayna dikilerinin farkl sl ilemi Kalite B borularn su ile soutulmas ve temperlenmesi Boru ularnda bant eki kaynaklar Kimyasal yap Ara elik snflar karbon edeeri snr ( PSL 2 ) elik kalitesi x 80 iin Et kalnl >0.800 in (20.3mm) olan dikisiz boru iin Yksek karbon edeerli boru iin Istee bal krlma salaml iin charpy test rnei ls Arlk drme yrtma test rneinin entik tr I ap tolerans Ara ap Ara et kalnl Jointer kaynaklarnda bant eki kaynaklar Dili ve kaplinli borularn hidrostatik testleri Daha yksek hidrostatik test basnlar Borunun asgari anma akma kuvvetinin % 90 ndan daha fazla gerilme oluturan hidrotestlerde boru ularnda meydana gelen yklerin telafisi Ek hidrostatik testler Standart olmayan hidrotestler iin ap toleranslar Elektrik kaynakl borularn ularndaki dikilerin farkl Referans Paragraf 5.1. 3. 3 Paragraf 5.1. 3. 4 Paragraf 5.4 Paragraf 5.5 Paragraf 6.1.1 Paragraf 6.1.1 ve 6. 2.1 Paragraf 6.1. 3. 2 Paragraf 6.1. 3. 2 Paragraf 6.1. 3. 2 Paragraf SR 5. 3 Paragraf SR 6. 3 Paragraf 7. 2 Paragraf 7.1 Paragraf 7.1 Paragraf 7.7 Paragraf 9. 4. 1 Paragraf 9. 4 .3

Paragraf 9.4. 3 ve EK K Paragraf 9. 4. 4 Tablo 7 7

tahribatsz test yntemi Lazer kaynakl borularn ularndaki dikilerin farkl tahribatsz test yntemi Radyolojik muayene iin farkl penetrametre Gaz metal ark kaynaklarnn farkl tekrar muayene yntemi Dikisiz borularn tahribatsz muayenesinin farkl referans standart Elektrik ve lazer kaynaklarnn tahribatsz muayene teknii Vagon yklerine uygulanan boy toleranslar Standart olmayan boylar ve boy toleranslar Kaynakl kaplinler Boru gvdesinin kaynakla tamirinin tahribatsz muayenesi Elektrik kaynakl borularda kaynak dikilerinin tamiri Lazer kaynakl borularda kaynak dikilerinin tamiri Isl ilem grm borunun kaynaklanarak tamiri Isl ilem ile tekrar ileme Satn alan tarafndan reddedilen rnn zm ekli Markalama Koullar: - Kaplinlerin kalp ile damgalama olmadan markalanmas - D taraf yerine i tarafn markalanmas ( kaynakl boru <16 ve dikisiz boru ) - elik kalitesinin renk kodu ile markalanmas - Standart olmayan boy birimleri - Boy markalamalarnn yeri - Kalp ile souk damgalamann kullanm

Paragraf 9.7. 2. 2 Paragraf 9.7. 2. 3 Paragraf 9. 7. 3. 4 Paragraf 9. 7. 4. 3 Paragraf SR 4.3. 2 Paragraf SR 17. 2 Tablo 11 Paragraf 7. 5 Paragraf 8 .1 Paragraf B . 1.1 Paragraf 9.7.4.4 ve B1. 2 Paragraf 9.7.4.4. ve B 1. 2 Paragraf B 1. 3 Paragraf 9.11 ve SR 5. 4 Paragraf H. 4 Paragraf 10.1. 2 ve I 1. 2 Paragraf 10. 2b ve I 2. 2 Paragraf 10.3. 5 ve I 3. 5 ; SR 3 Paragraf 10. 5 ve I 5 Paragraf 10.5a ve I 5a Paragraf 10.7 ve I 7

Notlar : 1. Bu artnamedeki hi bir ey, komitenin herhangi bir malzeme veya yntemi tercih ettii veya eitli malzeme veya yntemlerin edeer olduu eklinde yorumlanmamaldr. Malzemelerin ve yntemlerin seiminde , satn alan kendine, tecrbesine ve borunun kullanlaca alana gre hareket etmelidir. 2. Bu artnamenin kullanclar , artk bir rn API monogram ile markalama koulu bulunmadna dikkat etmelidir. Amerikan Petrol Enstits,bu artnamede yer alan rnlerde kullanlmak zere , monogram lisans vermeye devam etmektedir ; ancak bu ilem Enstit alanlar tarafndan bu artnameden bamsz olarak yrtlmektedir. Monogramn kullanlmas ile ilgili bilgiler EK I da yer almaktadr. Monogramn baka bir kullanmna izin verilmemektedir. Li sansl reticiler rnlerini EK I veya blm 10, lisans olmayanlar ise blm 10 a gre markalarlar.

5. RETM LEM VE MALZEME

5.1 RETM LEM Bu artnameye gre retilen borular 5.1.1 , 5.1. 2 veya 5.1. 3 de tanmlad gibi dikisiz veya kaynakl olmal , Tablo 1 de belirtilen rn belirleme seviyeleri , elik kaliteleri , boru trleri ve l snrlamalar ile snrlandrlm olmaldrlar. 5.1 .1- DKSZ LEM Bu ilem , elii scak ileyerek bir kaynakl ek yeri ( diki ) olmadan boru eklinde bir rn meydana getiren bir ilem olarak tanmlanr . Gerekli ise , scak ilenen rn daha sonra istenilen ekil , l ve zelliklere getirebilmek iin souk olarak tamamlanabilir. 5.1. 2-KAYNAK LEMLER 5.1. 2.1-DOLGU METAL OLMADAN 5.1. 2.1.1 SREKL KAYNAK LEM Bu ilem , bantlarn bir frnda stld ve ekillendirilmi kenarlarn birbirlerine mekanik olarak bastrlarak bir ek yeri ( diki ) meydana getirildii bir ilem olarak tanmlanr. Burada birbirini takip eden bantlar kaynak nitesine srekli bir elik aknn salanmas iin birbirine eklenir . ( Bu bir eit kt kaynak ilemidir. ) 5.1. 2.1. 2 ELEKTRK KAYNAI Bu ilem , kaynaklanacak olan kenarlarn birbirlerine mekanik olarak bastrld ve kaynak iin gerekli olan snn elektrik akmna kar gsterilen direnle saland , elektrik diren veya elektrik indksiyon kayna ile bir ek yerinin (dikiin) meydana getirildii bir ilemdir. 8

5.1. 2.1. 3 LAZER KAYNAI Bu ilem , erimeyi ve kaynaklanacak olan kenarlarn birlemesini salamak iin , bir lazer nn ve bir anahtar delii tekniini kullanan bir kaynak ilemidir. Kenarlar nceden stlabilir. Siperleme tamamen dardan salanan bir gaz veya gaz karm tarafndan gerekletirilir. 5.1. 2. 2 DOLGU METAL LE 5.1. 2. 2.1 TOZ ALTI ARK KAYNAI Bu ilem , metallerin birlemesi iin , onlar ilenen para ile bir plak metal , tketilen elektrod veya elektrodlar arasnda ark veya arklar meydana getirerek stan bir kaynak ilemidir. Erimi metal ve ark , ilenen parann stndeki bir granler , eriyebilen malzeme tabakas tarafndan siperlenir. Basn uygulanmaz ve dolgu metalinin tamam veya bir ksm elektrodlar tarafndan salanr. 5.1. 2. 2. 2 GAZ METAL- ARK KAYNAI Bu ilem metallerin birlemesi iin onlar ilenen para ile bir srekli , tketilen elektrod arasnda ark veya arklar meydana getirerek stan bir kaynak ilemidir. Siperleme tamamen dardan salanan bir gaz veya gaz karm ile elde edilir. Basn uygulanmaz ve dolgu metali elektrod tarafndan salanr. 5.1. 3 BORU ETLER ( TRLER )

5.1. 3.1 DKSZ BORU Dikisiz boru , 5.1.1 de tanmlanan dikisiz ilemle retilen borudur. 5.1. 3. 2 SREKL KAYNAKLI BORU Srekli kaynakl boru , 5.1.2.1.1.de aklanan srekli kaynak ilemi ile retilen ve bir uzunlamasna dikii olan boru olarak tanmlanr. ( Bu bir eit kt kaynakl borudur. ) 5.1. 3. 3 ELEKTRK KAYNAKLI BORU Elektrik kaynakl boru , 5.1. 2. 1. 2 de tanmlanan elektrik kayna ilemiyle retilen ve bir uzunlamasna dikii olan borudur. 5.1. 3. 3.1 PSL 1 ELEKTRK KAYNAKLI BORU x42 den daha yksek elik kalitelerinde , kaynak dikii ve HAZ n ( sdan etkilenen blge ) tamam bir normalletirme sl ilemine benzer ekilde bir sl ileme tabii tutulmal ( not a bkz )veya retici ile satn alann anlamasyla , farkl sl ilemler veya sl ilem-kimyasal yap kombinasyonlar uygulanmaldr. Ikinci durumda , retici zerinde karlkl olarak anlamaya varlan bir ilemle seilen yntemin etkinliini kantlamaldr. Bu ilemde sertlik testi , mikro yap deerlendirmesi veya mekanik testler olabilir , fakat bunlarla snrl deildir. x42 veya daha dk elik kalitelerinde , kaynak dikii benzer ekilde bir sl ileme tabi tutulmal veya boru temperlenmemi martensit kalmayacak ekilde ilenmelidir. Not: Elektrik kaynakl borunun retimi esnasnda , rn evredeki havann iinde haraket halindedir. Normalletirme ise genellikle Durgun (hareketsiz) Hava da Souma olarak tanmlanr. dolaysyla burada normalletirme sl ilemine benzer ekilde ifadesi kullanlmtr. 5.1. 3. 3. 2 PSL 2 ELEKTRK KAYNAKLI BORU Elektrik kayna , frekans en az 100 kHz olan bir kaynak nitesiyle gerekletirmelidir. Btn elik kalitelerinde, kaynak dikii ve HAZn tamam normalletime sl ilemine (5.1.3.3.11in notuna bkz.) benzer ekilde bir sl ileme tabi tutulmal veya retici ile satn alann anlamalaryla, fakl sl ilemler veya sl ilem kimyasal yap kombinasyonlar uygulanmaldr. Ikinci durumda retici zerinde karlkl anlamaya varlan bir ilemle, seilen yntemin etkinliini kantlamaldr.Bu ilemde sertlik testi, mikro yap deerlendirmesi veya mekanik testler olabilir , fakat bunlarla snrl deildir. 5.1. 3.4 LAZER KAYNAKLI BORU Lazer kaynakl boru , 5.1. 2.1. 3 de aklanan lazer kayna ilemiyle retilen ve bir uzunlamasna ek yeri ( dikii ) olan boru olarak tanmlanr. Bu borunun kaynak dikii ve HAZ n tamam normalletirme sl ilemine tabi tutulmal veya retici ile satn alann anlamalaryla , fakl bir ilem uygulanmaldr. Ikinci durumda , retici zerinde anlamaya varlan bir ilemle , seilen yntemin etkinliini kantlamaldr. Bu ilemde, bunlarla snrl olmamakla birlikte , sertlik testi , mikro yap deerlendirmesi veya mekanik testler olabilir. 9

Not : Lazer kaynakl borunun retimi esnasnda , rn evredeki havann iinde hareket halindedir. Normalletirme ise genellikle Durgun Hava da Souma olarak tanmlanr. Bu nedenle burada normalletirme sl ilemine benzer ekilde ifadesi kullanlmtr. 5.1. 3. 5 BOYUNA DKL TOZ ALTI ARK - KAYNAKLI BORU Bu boru , 5.1. 2. 2.1de aklanan otomatik toz alt ark kayna ilemiyle retilen ve bir uzunlamasna ek yeri ( dikii ) olan boru olarak tanmlanr. En az bir paso i ksmdan ve en az bir paso d ksmdan uygulanmaldr. ( Bu boru , ayn zamanda toz alt ark kaynakl boru olarak da bilinir. ) 5.1. 3. 6 GAZ METAL ARK KAYNAKLI BORU Gaz metal ark kaynakl boru , 5.1. 2. 2. 2 de aklanan srekli gaz metal ark kayna ilemi ile retilen , bir uzunlamasna ek yeri (dikii) olan boru olarak tanmlanr.En az bir paso i ksmdan, ve en az bir paso d ksmdan uygulanmaldr. 5.1. 3. 7 GAZ METAL ARK VE TOZ ALTI ARK KAYNAI KOMBNASYONLU BORU Bu boru , 5.1. 2. 2.1 ve 5.1. 2. 2. 2 de aklanan kaynak ilemlerinin bir kombinasyonuyla retilen ve bir uzunlamasna ek yeri ( dikii ) olan boru olarak tanmlanr. Ilk olarak , bir srekli gaz metal ark kayna ilemi , sonrasnda da en az bir paso i ksmdan ve bir paso da d ksmdan otomatik toz alt ark kayna ilemi uygulanmaldr. 5.1. 3.8 FT DKL , TOZ ALTI ARK KAYNAKLI BORU Bu boru , 5.1. 2. 2.1 de aklanan , otomatik toz alt ark kayna ilemiyle retilen ve iki uzunlamasna dikii olan boru olarak tanmlanr. Dikiler birbirine takriben 180 mesafede olmal ve her diki iin en az bir paso i ksmdan ve bir paso da d ksmdan uygulanmaldr. Btn kaynak testleri ekillendirme ve kaynak ilemlerinden sonra yrtlmelidir. 5.1.3.9 FT DKL , GAZ METAL ARK KAYNAKLI BORU Bu boru , 5.1.2.2.2 de aklanan gaz metal ark kayna ilemiyle retilen ve iki uzunlamasna ek yeri (dikii) olan boru olarak tanmlanr. Dikiler birbirine takriben 180 mesafede olmal ve her diki iin en az bir paso i ksmdan , bir paso da d ksmdan uygulanmaldr. Btn kaynak testleri ekillendirme ve kaynak ilemlerinden sonra yrtlmelidir. 5.1. 3.10 FT DKL , GAZ-METAL ARK VE TOZ-ALTI ARK KAYNAI KOMBNASYONLU BORU Bu boru , 5.1. 2. 2.1 ve 5.1. 2. 2. 2 de aklanan kaynak ilemlerinin bir kombinasyonu ile retilen ve iki uzunlamasna dikii olan boru olarak tanmlanr.Dikiler birbirine takriben 180 mesafede olmal ve her diki iin nce srekli bir gaz metal ark kayka ilemi ve sonra en az bir paso i ksmdan ve bir paso da d ksmdan otomatik toz alt ark kayna ilemi uygulanmaldr. Btn kaynak testleri ekillendirme ve kaynak ilemlerinden sonra yrtlmelidir. 5.1. 3.11 SPRAL DKL TOZALTI ARK KAYNAKLI BORU Bu boru, 5.1. 2. 2.1 de aklanan otomatik toz alt ark kayna ilemiyle retilen ve helezon eklinde bir dikii olan boru olarak tanmlanr. En az bir paso i ksmdan ve bir paso da d ksmdan uygulanmaldr. ( Bu boru ayn zamanda spiral kaynakl boru olarak da bilinir. ) 5.1. 4 DK KAYNAKLARININ ETLER 5.1. 4.1 ELEKTRK KAYNAI Bir elektrik kayna , 5.1. 2.1. 2 de tanmlanan elektrik kayna ilemiyle retilen, bir uzunlamasna diki kaynadr. 5.1.4. 2 LAZER KAYNAI Bir lazer kayna , 5.1.2.1. 3 de tanmlanan lazer kayna ilemiyle retilen , bir uzunlamasna diki kaynadr. 5.1.4.3 TOZ ALTI ARK KAYNAI Bir toz alt ark kayna , 5.1. 2. 2.1 de tanmlanan toz alt ark kayna ilemiyle retilen , uzunlamasna veya spiral ( helezon eklideki ) bir diki kaynadr.

10

5.1.4.4 GAZ METAL -ARK KAYNAI Bir gaz metal ark kayna , tamamen veya ksmen 5.1. 2. 2. 2 de tanmlanan srekli gaz metal - ark kayna ilemiyle retilen , bir uzunlamasna diki kaynadr. 5.1.4. 5 BANT EK KAYNAI Bir bant eki kayna, spiral ( helezon eklindeki ) dikili borularda , levha veya bant ularn birbirine birletiren bir diki kaynadr.

5.1.4.6 JONTER ( EK YER ) KAYNAI Bir jointer kayna , iki boru parasn birbirine birletiren bir evresel diki kaynadr. 5.1.4.7 PUNTALAMA KAYNAI Bir ilitirme kayna , son diki kaynaklar gerekletirilene kadar , karlkl kenarlar birbirine hizalamakta kullanlan bir diki kaynadr. Ilitirme kaynaklar aadaki ekillerde gerekletirilebilir : a) Manuel veya yar otomatik toz alt kayna , b) Elektrik kayna , c) Gaz metal ark kayna , d) Flux ( kaynak tozu ) esasl ark kayna , e) Dk hidrojenli elektrodlar kullanarak , siperli metal ark kayna . Ilitirme kaynaklar , daha sonra diki yerinin kaynaklanmas esnasnda , ilenerek veya yeniden eritilerek kartlmaldr.

5.2 SOUK GENLETRME Sipari mektubunda aksi belirtilmedii srece , srekli kaynak ilemi ile retilenler dnda , bu atnameye uygun olarak retilen borular , reticinin tercihine bal olarak , genletirilmemeli veya souk genletirilmelidir.Mekanik genletime esnasnda , kaynak yerinin i genletime mekanizmasna temas etmemesi iin uygun koruma salanmaldr.

5. 3 MALZEME 5.3.1 SPRAL DKL BORULARDA BANT VE LEVHA Spiral dikili borularn retiminde kullanlaan bant veya levhalarn genilii , borunun d apnn 0.8 katndan daha kk veya 3. 0 katndan daha byk olmamaldr. 5.3. 2 BANT VE LEVHANIN KAYNAK LE TAMR ( SADECE PSL 2 ) PSL 2 borularn retiminde kullanlan bant veya levhalarda her hangi bir tamir kayna bulunmamaldr.

5.4 ISIL LEM Isl ilem uygulamas , belgelenmi bir ileme uygun olarak yrtlmelidir. Bu artnameye gre retilmi olan borular , haddelenmi , normalletirilmi , normalletirilmi ve temperlenmi , kritik scaklk altnda gerilme giderilmi veya kritik scaklk altnda yalandrlm ve sertletirilmi ve x kaliteleri de su ile soutulmu ve temperlenmi olabilir. retici ile satn alann anlamasyla su ile soutulan ve temperlenen B kalite dikisiz borular EK koul 4 n ( EK F , SR 4 ) koullarn salamaldr. Ilgili markalama koullar iin blm 10 a baknz . 5.5 SPRAL DKL BORULARDA BANT EK KAYNAKLARI Maml borulardaki bant eki kaynaklar ile helezon diki kaynaklarnn birleimlerine, sadece boru ularndan 12 in ( 305 mm ) ten daha uzak mesafelerde izin verilmelidir. Satn alan ile reticinin anlamasyla , boru ularnda bant eki kaynaklarna , ilgili boru ucunda bant eki kayna ile helezon diki kayna arasnda btn evre boyunca en az 6 in ( 152 mm ) mesafe olduu srece 11

izin verilir. Maml borularda bant eki kaynaklar kaynak ilemi iin uygun ekilde hazrlanmal ve otomatik toz alt ark kayna , otomatik gaz metal ark kayna veya her iki ilemin bir kombinasyonu ile gerekletirilmelidir . 5.6 ZLENBLRLK 5.6.1 PSL ZLENEBLRLK KOULLARI retici, btn gerekli dkm ve/veya parti testlerinin gerekletirilmesine ve artname koullarna uygunluun gsterilmesine kadar , dkm ve/veya parti btnln korumak iin gerekli ilemleri salamal ve yrtmelidir. 5.6. 2 PSL 2 ZLENEBLRLK KOULLARI retici SR 15. 2 nin koullarna uymaldr.

6. MALZEME ZELLKLER
6.1 KMYASAL ZELLKLER 6.1.1 KMYASAL YAPI Bu artnameye gre retilen borulardaki eliin kimyasal yaps , PSL1boru iin tablo 2A da , PSL2 boru iin tablo 2B de verilen kimyasal zelliklere uygun olmaldr. Ara elik kalitelerinin ( x42 den yksek ) kimyasal yaplar , bir stteki standart kalitenin kimyasal zelliklerine uygun olmaldr. retici ile satn alann anlamasyla , x42 ve daha yksek elik kaliteleri iin , tablo 2A ve 2B de verilenlerin dnda farkl elementler kullanlabilir. ( Kolombium (niobium) , vanadium ve titanyum gibi ; tablolarn notlarna bkz. ) Ancak bu tip elementlerin eklenmesi , borunun kaynak zelliklerini etkileyebilecei iin , her l ve et kalnlnda alam miktarnn belirlenmesinde gerekli dikkat gsterilmelidir. 6.1. 2 NCELENEN ELEMENTLER Her gerekli kimyasal analizde , en azndan aadaki elementler bulunmaldr: a) Karbon , manganez , fosfor , slfr , krom , kolombiyum (niobium) , bakr , molibden , nikel , silikon , titanyum ve vanadium. b) Boron ( ancak pota analizinde boron miktar 0.001% den daha az ise , rn analizinde boron miktarnn belirlenmesi gerekmez..) c) elik retimi srasnda eklenen ve deoksidasyon amac olmayan her hangi bir baka alam elementi. 6.1. 3 KARBON EDEER ( SADECE PSL 2) 6.1. 3.1 KARBON EDEERNN HESAPLANMASI PSL 2 borularda,karbon edeeri rn analizi sonularna gre aadaki ekilde hesaplanmaldr. Btn karbon edeeri sonular bildirilmelidir. a) Karbon miktar 0.12% veya daha az ise, karbon edeeri CE ( Pcm) formlyle hesaplanmaldr. (Not 1 e bkz.) Si Mn Cu Ni Cr Mo V CE (Pcm) = C + + + + + + + + 5B 30 20 20 60 20 15 10 Pota analizinde boron oran % 0.001 den daha az ise , rn analizinde boron orannn belirlenmesi gerekmez ve CE (Pcm) hesaplamas iin B = 0 olarak kabul edilebilir. b) Karbon miktar %0.12 den fazla ise , karbon edeeri aadaki CE ( II W ) formlyle hesaplanmaldr. ( Not 2 ye bkz. ) Mn ( Cr + Mo + V ) ( Ni + Cu ) CE (II W) = C + + + 6 5 15 Not 1 : Dk karbonlu elik iin CE ( Pcm ) foml Ito - Bessyo forml olarak bilinir. CE( Pcm ) gerekte tam formln kimyasal ksmdr. 12

Not 2: CE (IIW) forml , genellikle IIW ( Uluslararas Kaynak Enstits ) forml olarak bilinir. 6.1. 3. 2 MAKSMUM KARBON EDEER Karbon edeeri , aadakilerden fazla olmamaldr. a) x80 borular , anma et kalnl 0. 800 in ten ( 20.3 mm ) fazla olan btn dikisiz borular ve satn alan tarafndan yksek karbon edeerli boru olarak tanmlanan borular iin retici ile satn alann zerinde anlatklar miktar . b) a maddesinde belirtilmeyen borular iin , CE (Pcm) = %0.25 veya CE (IIW) = % 0.43 ( Hangisi ugun ise ) 6.2 MEKANK ZELLKLER

6. 2.1 EKME ZELLKLER PSL 1 borularda , A25, A , B , x42 , x46 , x52 , x56 , x60 , x65 ve x70 kaliteleri tablo 3A da belirtilen ekme koullarna uygun olmaldr. PSL 2 borularda , B , x42 , x46 , x52 , x56 , x60 , x65 , x70 ve x80 kaliteleri tablo 3B de belirtilen ekme koullarna uygun olmaldr. x42 ile x80 arasnda yer alan ara elik kaliteleri,retici ile satn alann zerinde anlatklar ekme koullarna uygun olmal ve bu koullar PSL 1 boru iin tablo 3A da , PSL 2 boru iin tablo 3Bde belirtilen deerlerle tutarl olmaldr. Souk genletirilmi borularda, gvde akma kuvveti ve gvde son ekme kuvvetinin zerinde belirlendii test borularnn her birinde gvde akma kuvveti / gvde son ekme oran 0. 93 amamaldr. Akma kuvveti , orijinal uzunluun % 0. 5 artmasn salayan ve bir ekstensometre ile belirlenen ekme gerilmesidir.Uzama miktar kaydedildii veya bildirildiinde, kayt veya rapor ,ekme testinde erit rnei kullanldnda test rneinin nominal geniliini , yuvarlak ubuk rnei kullanldnda bu durumu belirtmelidir. A25 borularda , retici salanan malzemenin test edildiini ve A25 kalitesinin mekanik koullarn karladn gsteren bir belge verebilir. 6. 2. 2 YASSILTMA TEST KABUL KRTERLER Yassltma testlerinin kabul kriterleri aadaki ekilde olmaldr. a) A25ten yksek kalitelerdeki elektrik kaynakl borularda ve 12 den daha kk lazer kaynakl borularda ; 1. Btn ap /etkalnl (D/t) oranlar iin, orijinal d apn 2/3ne kadar yasstldnda kaynak almas olmamaldr. 2. D/t oran 10 dan byk olan borularda , orijinal d apn 1/ 3 ne kadar yasstmaya devam edildiinde , kaynak yeri dnda baka bir yerde her hangi bir krlma veya atlama olmamaldr. 3. Btn D/t oranlarnda , karlkl cidarlar birbirine dokunana kadar yassltmaya devam edildiinde , btn test boyunca laminasyon veya yank metale rastlanmamaldr. b) A25 kaynakl boru orijinal d apn ne kadar yasstldnda , kaynakta krlma olmamaldr. Orijinal d apn %60 na kadar yassltmaya devam edildiinde , kaynak yeri dnda baka bir yerde her hangi bir krlma veya atlama meydana gelmemelidir. 2 veya daha byk elektrik kaynakl borularda kaynak yerinin mekanik testleri iin , kaynak yeri birleme hattnn her iki yannda in (12.7 mm) mesafeye kadardr. 2 den kk borularda kaynak yeri birleme hattnn her iki yannda in (6. 35 mm) mesafaye kadar uzamaktadr.

6.2. 3 BKME TESTLER 2 den daha kk A25 kalite kaynakl borular 9.3.3 e gre test edilmelidir. Borunun her hangi bir yerinde atlak , kaynak yerinde ise alma meydana gelmemelidir. Not: 2 den kk borularda , kaynak yeri birleme hattnn her iki yannda in ( 6. 35mm ) mesafeye kadardr. 6.2.4 TOZ ALTI ARK , GAZ METAL ARK VE LAZER KAYNAKLARININ MANPULASYON TESTLER Btn llerdeki borulardaki toz alt ark ve gaz metal ark kaynaklar ve 12 ve daha byk borulardaki lazer kaynaklar , 9.3.4 de aklanan kontroll bkme testi ile test edilmelidir. 6.2. 5 KAYNAK DUKTLTE TEST 2 ve daha byk elektrik kaynakl borularda ve 12 den daha kk lazer kaynakl borularda, kaynak duktilitesi boylar en az 2 in ( 50.8 mm ) olan tam kesit rnekleri zerinde yrtlecek 13

testlerle belirlenmelidir. rnekler paralel levhalar arasnda souk yassltlmaldr. Kaynak yeri , uygulanan kuvvet dorultusuna ( maksimum bklme noktasna ) 90 asna yerletirilmelidir. Levhalar arasndaki mesafe , aadaki formllerle hesaplanan S deerinin altna dmeden nce , kaynan veya ana metalin d yzeyinde her hangi bir ynde in i ( 3.18 mm ) aan bir atlama veya krlma meydana gelmemelidir. a) x52 den dk elik kaliteleri iin , 3.07 t S = 0.07+ 3 t /D b) x52 veya daha yksek elik kaliteleri iin, 3. 05 t S = 0.05+ 3 t /D S = Yassltma levhalar arasndaki mesafe , in (mm) t = Borunun anma et kalnl , in (mm) D = Borunun anma d ap , in (mm) rnein kenarnda meydana gelen ve uzunluu 0.25 in ten ( 6.35 mm ) kk olan atlaklar reddedilme iin sebep tekil etmemelidir. Aada gsterildii gibi , her partiden alnan bir boru boyu zerinde bir test uygulanmaldr. , elik Kalitesi A25 , A ve B A25 , A ve B x42 ve daha yksek Btn elik kaliteleri Boru ls 2 den 5 9/16 ya (dahil) 5 9/16 dan 12 e (dahil) 2 den 12 e (dahil) 12 den byk Parti Bykl (Boru Adeti) 400 veya daha az 200 veya daha az 200 veya daha az 100 veya daha az

Farkl boylardaki borular iin, bir uzunluk belli bir boydan kesilen bir para olarak dnlmelidir. Kaynak duktilite testi , ayn zamanda , belli lde yassltma miktarna tekabl eden , 9. 3. 2 de aklanan yassltma testlerden biri olarakta dnlebilir. ( Bu testin yerini alabilir. ) Not: 2 ve daha byk elektrik kaynakl borularda , kaynak yerinin mekanik testleri iin kaynak yeri birleme hattnn her iki yannda in ( 12.7 mm ) mesafeye kadardr. 6.2.6 KIRILMA SALAMLII TESTLER

6. 2. 6.1 PSL 1 N CHARPY DARBE TEST PSL 1 boru iin , charpy darbe testine gerek yoktur. 7. 2. 6. 2 PSL 2 N CHARPY DARBE TEST Tablo 14 de verilen boru lleri ve anma et kalnlklar iin , retici aadaki koullar salayan Charpy V entik testlerini yrtmelidir. ( Tabloda yer almayan boru ls , arlk drme testi ve et kalnl kombinasyonlarnn test edilmesi gerekli deildir.l alt test rnekleri iin 9.8.4 e baknz. ) a) Test scakl +32 F ( 0 C ) olmaldr; ancak daha dk bir scaklkta test edilen bir boru , aadaki btn dier test koullarn salad mddete kabul edilir. b) Btn elik kaliteleri iin , her dkm temsil eden 3 tam l test rneinin absorbe olan enerji miktarlarnn ortalamas , tablo 14 e gre hangisi uygunsa , yatay rnekler iin en az 20 ft. 1b (27j ) uzunlamasna rnekler iin de en az 30 ft. 1b (41j) olmaldr. c) Sadece x80iin , btn sipariin tam l test rneklerinin absorbe olan enerji miktarlarnn btn dkmler ortalamas tablo 14e gre hangisi uygunsa, yatay rnekler iin en az 50ft .1b (68 j) uznlamasna rnekler iin en az 75 ft. . 1b (101 j) olmaldr. Sipariin btn dkmler ortalamas uygun koulu karlamyorsa , retici dkmleri deitirerek ortalamay gerekli seviyeye getirmekle sorumludur. c) Sadece x80 iin,her dkmn charpy testi kesme yzeyi en az %40 ve sipariin btn dkmlerinin kesme yzeyleri ortalamas en az %70 veya her dkmn DWTT kesme yzeyi en az %40 btn dkmler ortalamas en az %60 olmaldr. DWTT ( Arlk drme yrtma testi ) seenei sadece 20 vedaha byk kaynakl borulara uygulanabilir. Sipariin btn dkmler ortalamas , gerekli kesme yzeyi koulunu karlamyorsa, retici dkmleri deitirerek ortalamay gerekli seviyeye ykseltme sorumludur.

14

6.2.6.3 EK KIRILMA SALAMLII TESTLER 6.1.6.1 ve 6.2.6.2 nin koullarna ek olarak , sipari mektubunda bu ekilde belirtilmi ise , retici EK koullar 5 ve/veya 6 da belirtilen koullara veya bu koullarn her hangi bir kombinasyonuna uygun olarak krlma salaml testleri yrtmeli ve belirtilen ek koullara uygunluu gsteren bir test sonular raporu salamaldr. (EK F nin SR 5 ve SR 6 blmlerine baknz.) Satn alan , sipari mektubunda SR 5 ve SR 6 iin test scakln ve SR 5B iin Charpy V- entik testi absorbe olan enerji miktarn belirtmelidir. 6. 2.7 METALOGRAFK MUAYENE x42 den yksek kalite PSL1 elektrik kaynakl borular , btn kalitelerdeki PSL 2 elektrik kaynakl borular ve btn kalitelerdeki lazer kaynakl borularda , tam gvde normalletirme ilemi yrtlm olanlar hari , HAZ n (sdan etkilenen blge ) tamamnn 5.1. 3. 3 ve 5.1. 3.4 n koullarna uygunluu , kaynak kesitinin metalografik muayenesi ile gsterilmelidir. Bu muayene en az her vardiyada bir defa (en fazla 12 saat) elik kalitesi , ap veya et kalnl deitirildiinde ve sl ilem koullar nemli lde deitiinde yrtlmelidir.

7.BOYUTLAR , AIRLIKLAR , BOYLAR , HATALAR VE BORU UCU TAMAMLAMALARI

7.1 BELRTLEN BOYUTLAR Hat borular , sipari mektubunda belirtilen d ap ve et kalnlklarnda retilmelidir. Bu boyutlar aadakilerin birine uygun olmaldr. a) Tablo 4 , 5, 6A , 6B , 6C , E-6A , E-6B veya E-6C de verilenlerden hangisi uygun ise. b) Satn alan ile reticinin anlamasyla 6A , 6B , 6C , E-6A , E-6B veya E-6C de verilenlerin arasndaki deerler. 7.2 AP D ap tablo 7 ve 8 de belirtilen toleranslar dahilinde olmaldr. Dili borularn , di alm ularndaki d aplar, di uzunluu L4 ve bu uzunluktaki tam di says API standart 5B de belirtilen uygun boyut ve toleranslar dahilinde olmaldr. 20 ve daha kk borularn d aplar borunun nominal d ap ile tablo 8de verilen toleransn toplamndan byk olmayan bir ember lme aletinin , boru ularndan 4 in (101.6 mm) bir mesafe kadar gemesine izin verecek ekilde olmaldr. Toz alt ark kaynakl borularda , lme aleti kaynak takviyesinin zerinden geebilmesi iin , oyuklu veya entikli olabilir.ember lme aleti ile lmler en az her vardiyada 4 saatte bir yrtlmelidir . 20 den byk borularda , ap bir eritmetreyle llmelidir. 20 ve daha kk borularda , ap lmleri bir lme aleti , ap pergeli veya tek dzlemde gerek ap len baka herhangi bir aletle yaplmaldr, ancak reticinin bir eritmetre kullanma seenei olmaldr. ap lmleri en az her vardiyada 4 saatte bir yrtlmelidir. Her hangi bir borunun tolerans dnda bulunmas , birbirini izleyen iki borunun tolerans dahilinde bulunmasna kadar btn borularn aplarn llmesi iin bir sebep tekil eder. retici ile satn alann anlamasyla , boru ularnda i ap toleranslar yerine , d ap toleranslar uygulanabilir. 7.3 ET KALINLII Her boru boyu , anma et kalnl kouluna uygunluu iin llmelidir. Kaynak yerinin art toleransla snrl olmamas dnda , her hangi bir yerdeki et kalnl tablo 9 da belirtilen toleranslar dahilinde olmaldr. Et kalnlklar bir mekanik kompas veya uygun doruluktaki bir kalibrasyonlu tahribatsz muayene cihaz ile llmelidir. Ihtilaf halinde , mekanik kompas ile belirlenen l geerlidir. Mekanik kompasn temas pimlerinin in (6.35 mm) apnda yuvarlak kesitleri olmal ve borunun i yzeyine temas eden pimin ucu, 6 5/ 8 ve daha byk borular iin en fazla 1 in (38.10 mm) yar apa 6 5/8 ten kk borular iin en fazla d/4 yar apa, en az da in (3.2mm) yar apa kadar yuvarlatlm olmaldr. Borunun d yzeyine temas eden pimin ucu dz veya 1 in ten (38.10 mm) daha kk olmayan bir yar apa kadar yuvarlatlm olmaldr. 7.4 AIRLIK 5 9/16 ve daha byk her boru boyu ayr olarak tartlmaldr. 5 9/16 dan kk borular , reticinin tercihine gre tek tek veya gruplar halinde tartlabilir.Btn boru lleri iin, sipari edilen kalemler in ve vagon yklerinin arlklar belirlenmelidir. Dili ve kaplinli borular kaplinler taklm , fakat di muhafazalar olmadan tartlmal , vagon yk arlklar iin di muhafazalarnn arln dahil eden uygun paylar konulmaldr. Dili ve kaplinli borular, kaplinlerin arl iin pay eklendii tak15

dirde , kaplinler taklmadan nce de tartlabilir. Dz ulu borularda , yukarda akland ekilde belirlenen arlklar , tablo 10 da belirtilen toleranslar dahilinde, hesaplanan arlklara uygun olmaldr. Dili ve kaplinli borularda , yukarda akland ekilde belirlenen arlklar , tablo 10 da belirtilen toleranslar dahilinde , hesaplanan veya ayarlanm hesaplanan arlkalra uygun olmaldr. Tam uzunluun hesaplanan arl aadaki formlle belirlenmelidir. WL = ( Wpe x L ) + e w WL = L uzunluundaki bir boru parasnn hesaplanan arl , 1b (kg) . Wpe=Dz ulu birim uzunluktaki borunun en yakn 0.01 1b/ft (0.01 kg / m) a yuvarlatlm arl. L = 7. 5 de akland ekilde , ularn tamamlanmas dahil boru boyu ft (m) Ew = Ularn tamamlanmas nedeniyle meydana gelen arlk art veya kayb , 1b (kg) Dz ulu borularda ew = 0 Dz ulu, birim uzunluun arl (Wpe) aadaki forml kullanarak hesaplanmal ve en yakn 0.01 1b/ ft (0. 01 kg/m) a yuvarlatlmaldr. Amerikan l sistemi : Wpe = 10. 69 (D-t) t (1b/ ft olarak ) SI ( Metrik sistem ) : Wpe = 0.02466 (D-t) t (kg/ m olarak) D = anma d ap , in (mm) t = anma et kalnl , in (mm)

7. 5 BOY Satn alan ile retici arasnda baka bir ekilde kararlatrlmamsa , borular sipari mektubunda belirtildii gibi tablo11 de verilen toleranslar dahilinde nominal boylarda retilmelidir. Dili ve kaplinli borularda, boy kaplinin d yzeyine kadar llmelidir. Kaplinlerin uzunluu iin uygun pay verildii takdirde , dili ve kaplinli borularn boyu kaplinler taklmadan nce de llebilir. Her boru boru llmelidir,ancak boy lsnn enaz her vardiyada 4 saatte bir kontrol edildii ve borularn boylar 0.1 ft (0. 03 m) tolerans dahilinde olduklar srece , boru boylar tek tek llmeyebilir. Tolerans dnda bir boruya rastland takdirde , birbirini takip eden iki borunun boylar tolerans dahilinde oluncaya kadar , btn borular tek tek llmelidir. Boylar 100 ft ten (30m) az olan borularn boylarn len aletlerin doruluu 0.1 ft (0. 03m) olmaldr. 7.6 DORUSALLIK 4 tan daha kk ,A25,A ve B kalite borular makul derecede dz olmaldr.Dier btn borular dorusallk iin rnekleme yntemiyle kontrol edilmelidir. Boru boyunca dz bir izgiden sapma , boru boyunun %0.2 sini gememelidir.lmler, boru kenar boyunca utan uca gergin bir ip veya tel kullanarak ve en byk sapmay belirleyerek gerekletirilebilir. 7.7 JONTERLER Sipari mektubunda belirtildii takdirde , jointerler (iki boru parasnn retici tarafndan kaplinle birbirine eklenmesi veya EK A nn koullarna uygun olarak kaynaklanmas) salanabilir. Ancak jointerlerde kullanlan hi bir boy 5.0 ft tan (1. 52) daha kk olmamaldr. Helezon dikili toz alt -ark kaynakl borularda , bant eki kayna ile helezon diki kaynann kesimesine , sadece jointer kaynandan 12 in ten (304. 8 mm) uzak mesafelerde izin verilmelidir. retici ile satn alann anlamasyla , bant eki kayna ile jointer kaynann kesimesi ile helezon diki kayna ile jointer kaynann kesimesi arasnda evresel olarak en az 6 in(152.4mm) mesafe varsa , mamul borulardaki jointer kaynanda bant eki kaynana izin verilir. ift balantlar , API Spec 5L in kapsamnda deildir. ift balantlar ,retici dnda baka partiler tarafndan kaynaklanan veya retici tarafndan EK A da belirtildiinden farkl koullara gre kaynaklanan borular olarak tanmlanr. 7.8 LK VE HATALAR 7.8.1 ile 7.8.14 arasnda aklanan ve belirtilen kriterleri aan kusurlar hata olarak kabul edilmelidir. retici kusur , hasar ve hatalarn tekrar etmesini en aza indirmek iin btn makul nlemleri almaldr. 7. 8.1 EZKLER Boruda eziin en alt noktas ile borunun orjinal evresinin uzants arasndaki aklk olarak llen in ten ( 6. 35mm) byk herhangi bir ezik olmamaldr. Eziin herhangi bir yndeki uzunluu , boru apnn yarsn gememelidir. Bir keskin dip izgisi olan ve in ten (3.18mm) daha 16

derin olan btn souk ekillenmi ezikler hata olarak kabul edilmelidir. Keskin dip izgisi talanarak giderilebilir. 7. 8. 2 BANT KENARLARININ UYUMAZLII (OFFSET) Dolgu metal kaynakl , anma et kalnl 0.500 in (12.7mm) ve daha az olan borularda , kaynak dikii boyunca bant kenarlarnn radyal uyumazl (ayn hizada olmamas) 1/16 inten(1.59mm) daha fazla olmamaldr. Dolgu metal kaynakl ,anma et kalnl 0.500 in ten (12.7mm) byk olan borularda radyal uyumazlk 0.125 t ile 1/8 in ten (3.18mm) kk olan gememelidir.Elektrik kaynakl borularda , bant kenarlar ile bant apak trann toplamnn radyal uyumazl 0.060 in ten (1.52mm) byk olmamal , lazer kaynakl borularda bant kenarlar ile kaynak takviyesi trann toplamnn radyal uyumazl 0.060 in i (1.52mm) gememelidir. 7. 8. 3 DOLGU METAL KAYNAKLI BORULARDA KAYNAK DKNN YALPALAMASI Kaynak dikiinin yalpalamas, tahribatsz muayenin tam nfuziyetin ve kaynamann salandn gstermesi halinde , borunun reddedilmesi iin bir sebep tekil etmemelidir. 7. 8. 4 TOZ ALTI ARK KAYNAKLARINDAK VEDI KAYNAK APAININ YKSEKL Kaynak apa, borunun orjinal yzeyinin uzantsndan aada verilen deerlerden daha yksek olmamaldr. Anma et kalnl in (12.70mm) vedaha az in (12.70mm) ten daha byk Kaynak apann maksimum ykseklii 1/8 in (3.18mm) 3/16 in (4.76 mm)

Bu koullardan daha yksek olan kaynak apaklar reticinin isteine bal olarak kabul edilen snrlara kadar talanabilir. Kaynak apann ykseklii hi bir durumda boru yzeyi uzantsnn altna (ite ve dta) dmemeli ancak bu artnamede yer alan talanarak dzeltmelere izin verilmelidir. 7. 8. 5 ELEKTRK KAYNAKLI BORULARDA KAYNAK APAI YKSEKL Elektrik kaynakl borularda d kaynak apa hemen hemen tamamen giderilmelidir. Elektrik kaynakl borunun i kaynak apa ise , boru i yzeyi orjinal uzantsndan 0.060 in ten (1.52mm) daha yksek olmamaldr. 7. 8. 6 LAZER KAYNAKLI BORULARDA KAYNAK TAKVYESNN YKSEKL Lazer kaynakl borularda d kaynak takviyesi hemen hemen tamamen giderilmeli , i kaynak takviyesi ise , boru i yzeyi orjinal uzantsndan 0.060 in ten (1.52mm) daha yksek olmamaldr. Lazer kaynaklarnn alt dolgular olabilir , bunlar 7. 8.13 n dahilinde kabul edilir.

7. 8. 7

ELEKTRK KAYNAKLI BORULARDA KAYNAK APAININ VE LAZER KAYNAKLI

BORULARDA KAYNAK TAKVYESNN TRALANMASI Elektrik kaynakl borularda i kaynak apann,lazer kaynakl borularda ise i kaynak takviyesinin giderilmesi nedeniyle meydana gelen yiv derinlii , deiik et kalnlklar iin aada verilen deerlerden daha fazla olmamaldr.Yiv derinlii ,kaynak izgisine takriben 1 in (25.4 mm) mesafede llen et kalnl ile yiv altndaki et kalnl arasndaki fark olarak tanmlanr. Anma et kalnl (t) 0.150 in (3.8mm) > 0.150 in (3.8mm) ve < 0.301 in (7.6mm) 0.301 in (7.6mm) Maksimum yiv derinlii 0.10 t 0.015 in (0. 38mm) 0.05t

7. 8. 8 SERT NOKTALAR Her hangi bir yndeki en az boyutu 2 in ten (50.8mm) byk olan ve sertlii 35 HRC (327 HB) veya daha fazla olan btn sert noktalar reddedilmelidir. Borunun sert noktay bulunduran ksm , silindir olarak kartlmaldr. 17

Souk ekillendirilmi kaynakl borunun yzeyi , borunun eimindeki dzensizlikler iin gzle muayene edilmelidir. Bu muayene neticesinde ,dzensiz yzeyin mekanik bir hasar neticesinde meydana gelmediine ve bu yzeyin sert bir nokta olabileceine karar verilirse,bu yerin boyutlar ve sertlii belirlenmeli , yukardaki koullara uymayan sert noktalar kartlmaldr. 7. 8. 9 ATLAK , TERLEME VE SIZINTILAR Btn atlaklar , terlemeler ve szntlar hata olarak kabul edilmelidir. 7. 8. 10 LAMNASYONLAR (NOTA BAKINIZ) Borunun yzne veya eimine kadar uzanan ve gzle belirlenen yatay boyutlar inten (6.35mm) daha byk olan btn laminasyonlar ve yabanc maddeler hata olarak kabul edilmelidir. Bu ekilde hata bulunduran borular hi bir laminasyon veya yabanc madde ini (6.35mm) gemeyecek ekilde kesilmelidir. Boru gvdesinde , aadaki koullardan her ikisini de geen laminasyonlar hata olarak kabul edilir. a) Kk boyutta in e (19.0mm) eit veya daha byk b) Alan 12 in (7742 mm) ye eit veya daha byk Bu tr hatalar , 9.7.6 c veya d maddelerine uygun olarak , kaldrlmaldr. Satn alan tarafndan sipari mektubunda zel tahribatsz muayene belirtilmemise , reticinin zel bir muayenede bulunmasna gerek yoktur. Not: Laminasyonlar , genellikle yzeye paralel tabakalar meydana getiren ,metalin iindeki ayrlmalardr.

7.8.11 ARK YANIKLARI Ark yanklar,elektrod veya toprak balants ile boru yzeyi arasnda meydana gelen arklarn neden olduu yerel yzey erimeleridir ve hata olarak kabul edilmelidir. (not a bkz) Ark yanklar bulunduran borularn zm ekilleri 9.7.6 ya gre olmal ve hatalarn talanarak ortadan kaldrlmas aadaki ek koula bal olmaldr.Ark yanklar talanarak , tala kaldrlarak veya planyalanarak giderilebilir.Bu ilemin neticesinde meydana gelen oyuk tamamen temizlenmeli ve zarar gren malzemenin tamamen uzaklatrldndan emin olunmas iin %10 amonyun sulfat veya %5 nital solsyonu ile asitle temizlenerek kontrol edilmelidir. Not : Kaynak izgisine bitiik aralkl izler olarak tanmlanan ve kaynak akmn salayan elektrodlarn boru yzeyine elektriksel temas neticesinde meydana gelen temas izleri hata deildir. 7.8.12 UNDERCUT (NCELEMELER) Tozalt ark ve gaz metal ark kaynakl borularda undercut lar , kaynaa bitiik yerlerde boru et kalnlndaki incelmelerdir.Bu incelme , metalin eriyerek kaynak yzeyine eklenmesi neticesinde meydana gelir. Incelmelerin belirlenmesi ve llmesi en iyi gzle muayene ederek gerekletirilebilir. a) Borunun iinde veya dndaki minr incelemeler aadaki ekilde tanmlanr ve tamir veya talama yaplmakszn kabul edilebilir. 1. Maksimum derinlii 1/32 in (0.79 mm) olan ve anma et kalnlnn %12 unu gemeyen ve maksimum uzunluu anma et kalnlnn yarsn gemeyen ve her 1ft (0.30m) kaynak uzunluunda en fazla 2 tane olan incelmeler. 2. Maksimum derinlii 1/64 in (0.40mm) olan btn uzunluktaki incelmeler. b) Minr olarak tanmlanamayan btn incelmeler,hata olarak kabul edilir.zm ekilleri aadaki gibi olmaldr. 1. Maksimum derinlii 1/32 in i (0.79mm) ve anma et kalnlnn %12 unu gemeyen incelme hatalar , 9.7.6 madde aya uygun olarak talanarak giderilmelidir. 2. Derinlii 1/32 in ten (0.79mm) veya anma et kalnlnn %12 undan byk olan incelmelerin zm ekli , 9.7.6 madde b, c veya d ye uygun olmaldr.

7.8.13 ALT DOLGULAR (UNDERFLL) Lazer kaynakl borularda , alt dolgu kaynak yz veya kk yzeyinin bitiik metal yzeyinin altna doru uzayarak zayflamasdr. Alt dolgular en iyi gzle tespit edilebilir. a) Boru i yzeyindeki alt dolgular hata olarak kabul edilmelidir. b) Boru d yzeyindeki minr altdolgular aadaki ekilde tanmlanr ve tamir veya talama olmakszn kabul edilebilir. 18

1. Maksimum derinlik , anma et kalnlnn %5 ini gememeli ve maksimum uzunluk anma et kalnlnn iki mislinden fazla olmamal , kalan et kalnl en az anma et kalnlnn %87 u kadar olmal ve 1ft (0. 30m) kaynak uzunluunda en fazla iki tane bulunmaldr.Ayrca alt dolgularn,dier kusurlarn , talamalarn ve i ve d kaynak tralarnn toplam , kalan et kalnln tablo 9 da izin verilenden daha aaya drmemelidir. 2. Maksimum derinlii 1/ 64 in (0.40mm) olan btn uzunluklardaki alt dolgular. c) Minr olarak tanmlanamayan boru d yzeyindeki alt dolgularn zm ekilleri 9.7.6 ya gre olmal ancak 1ft (0.30m) kaynak uzunluunda talanan blgenin uzunluu 6 ini (152.4mm) veya 5ft (1.52m) kaynak uzunluunda talanan blgenin uzunluu 12in i (0.30m) gememelidir. yzeydeki alt dolgularn zm ekilleri ,9.7.6 b, c veya dye uygun olmaldr. 7.8.14 DER HATALAR Boru yzeyinden llen ve derinlii anma et kalnlnn %12 unu geen her kusur hata olarak kabul edilmelidir.

7.9 BORU ULARI 7.9.1 GENEL Boru ular , sipari mektubunda belirtildii ekilde dz , dili , an eklinde veya zel kaplinler iin hazrlanm olmaldr. Helezon dikili borulara di almamaldr. Btn borularda , boru ularnn i ve d kenarlar przsz olmaldr. 7.9. 2 DL BORU ULARI (SADECE PSL1) Dili ular, API standart 5B de belirtilen di ama ,muayene ve mastarlama koullarna uygun olmaldr. Dili borularn her bir boyunun bir ucu , Kaplinin retim tarihinde yrrlkte olan (Not 1e bkz) blm 8deki koullara uygun bir kaplin ile dier ucu da 11.2 deki koullara uygun bir di muhafazas ile birlikte temin edilmelidir. Kaplinler boruya handling-tight (Not 2ye bkz.) vidalanmal , ancak sipari mektubunda o ekilde belirtilmise power tight vidalanmaldr. Balanty gerekletirmeden nce , Kaplin in veya boru balant dilerinin tm yzeyine zel bir macun uygulanmaldr. Aktaki btn diler bu zel macun ile kaplanmaldr. Eer sipari mektubunda baka bir ekilde belirtilmemise, retici AP1 RP5A3 koullarna uyan herhangi bir macun kullanabilir. Aktaki btn dilerde , bu macun yerine zel renkte bir depolama macunu da kullanlabilir. Her durumda macun uygulanan yzey temiz ve kuru olmaldr. Notlar: 1. Sipari mektubunda baka bir ekilde belirtilmemise , dili borunun ve kaplinin bu artnamenin ayn basksna uygun olarak retilmesi zorunlu deildir. 2. Hadling-tight , bir anahtar kullanmadan sklemeyen yeterince sk bir balant olarak tanmlanr. Kaplinleri handling-tight vidalamann amac , boruyu yerletirmeden nce dilerin temizlenmesi muayene edilmesi ve yeniden macunlanmas iin kaplinin kartlmasn kolaylatrmaktr. Bu uygulamaya zellikle gaz hatlarnda , retici tarafndan power tight vidalanan kaplinlerin , ilk nceleri szdrmazlk zelliklerinin olmasna ramen nakliye , tama ve yerletirmeden sonra bu durumlarn koruyamamalar nedeniyle gerek duyulmutur. 7.9. 3 DZ ULAR Eer sipari mektubunda baka bir ekilde belirtilmemise , dz ulu borularn ular , boru eksenine dik bir izgiden llen 30 (+5 , -0) lik bir ayla eimlendirilmeli ve bu ularn aln ykseklikleri de 1/16 in 1/32 in (1.59 0.79mm) olmaldr. (Nota bkz. ) Dikisiz borularda , aln ykseklii toleransnn salanmas iin i yzeyin ilenmesinin gerekli olduu durumlarda i yzey eimlendirme bann, boru ekseninden llen as , aadaki tabloda verilen deerlerden byk olmamaldr. Anma et kalnl , in (mm) 0.418 den (10.6)az 0.418 ile 0.555 arasnda (10.6 ile 14.1 arasnda) 0.556 ile 0.666 arasnda (14.1den byk , 16.9 a kadar) 0.666 dan (16.9 ) byk Ban maksimum as () 7 9 11 14

4 tan byk kaynakl borularda , i apan giderilmesi iin kullanlan ban , boru ekseninden llen as 7 den byk olmamaldr. 2 ve daha byk borularda, boru ular 1/16 in (1.59mm) bir tolerans dahilinde kare olarak kesilmelidir.Boru ucu tamamlama nitesinden kan borular, uygunluk iin en az her vardiyada 4 saatte bir kontrol edilmelidir. 19

Dolgu metal kaynakl borularda , her iki uca takriben 4 in (101.6 mm) mesafede i kaynak takviyesi kaldrlm olmaldr. Not: nerilen boru ucu eimlendirme as iin , satn alan uygun kodlara dikkat etmelidir.

7.9. 4 AN EKLNDEK ULAR (SADECE PSL1) Sipari mektubunda bu ekilde belirtilmise , anma et kalnl 0.141 in (3.58mm) ve daha kk olan borularn bir ucu , ekil 1de gsterildii gibi , muflu balantlar iin an eklinde geniletilmi olmaldr. Bu u iilik ve hatalar iin gzle muayene edilmelidir. 7.9. 5 ZEL BALANTILAR N HAZIRLANMI ULAR (SADECE PSL1) Sipari mektubunda bu ekilde belirtilmise , boru ular Dresser, Viktolik veya dier edeer zel balantlara gre hazrlanmaldr. Bu borular , balantnn doru kurulmasnn salanmas iin , boru ularndan 8 in (203mm) mesafede , girinti , knt ve haddeleme izlerinden yeterince arnm olmaldr.

8. KAPLNLER ( SADECE PSL1)

8.1 MALZEME A ve B kalite borularn kaplinleri dikisiz olmal ve mekanik zellikleri en az borununkilere eit olan bir malzemeden retilmelidir. A25 borunun kaplinleri dikisiz veya kaplinli olmal ve elikten imal edilmelidir. Satn alan ile reticinin anlamasyla 14 ve daha byk borularda uygun biimde markalanmalar koulu ile , kaynakl kaplinler salanabilir. 8.2 EKME TESTLER Kaplinlerin retildii her elik dkmnde bir ekme testi yrtlmeli ve bu testlerin kaytlar kaplin reticisi tarafndan tutulmaldr. Bu kaytlar , satn alann kontrolne ak olmaldr. Eer bu testler mamul kaplinlerle yaplyorsa , retici tercihine gre ASTM E 8 de ( Metal malzemelerin ekme testi yntemleri) belirtildii gibi llendirilmi yuvarlak rnekler veya erit rnekleri kullanmaldr.

8.3 BOYUTLAR Kaplinler, tablo 12 de ( nota bkz.) ve ekil 2 de gsterilen boyutlara ve toleranslara uygun olmaldr. Not: Tablo 12 de verilen kaplinler , tablo 4 ve 5 te verilen boyutlardaki borular iin uygundur. 8.4 MUAYENE Kaplinlerde,kaplinin etkinliini azaltan veya dilerin srekliliini bozan herhangi bir kabarck, oyuk, cruf izi veya baka bir hata bulunmamaldr.

9. MUAYENE VE TESTLER
9.1 TEST EKPMANI Bu artnamenin koullarna gre kalibrasyonu veya dorulanmas gerekli olan bir test ekipman , duyarl konusunda tereddte dlmesine neden olacak ekilde normal olmayan veya ar koullara maruz kalmsa , bu ekipman kullanmaya devam etmeden nce , yeniden kalibrasyonu veya dorulanmas salanmaldr. 9.2 KMYASAL ZELLKLERN TESTLER

9.2 .1 POTA ANALZLER Sipari mektubunda belirtilen borularn retiminde kullanlan her elik dkm (ergitmesi ) iin , elik reticisi pota analizinin sonularn salamaldr. Bu sonular , 6.1.1 in koullarna uygun olmaldr. x80 kalitesi iin pota analizi snrlar tanmlanmamtr, sadece rn analizi snrlar geerlidir. 20

9. 2. 2 RN ANALZLER 9. 2. 2 .1 RNEKLEME SIKLII retici , bu artnameye uygun borularn retiminde kullanlan her elik dkmn temsil eden iki rnein analizini belirlemelidir. 9. 2. 2. 2 RNEKLEME YNTEMLER

9. 2. 2 .2 .1 DKSZ BORULAR reticinin tercihine gre , rn analizinde kullanlan rnekler ekme testi rneklerinden veya maml borulardan alnmaldr. 9. 2. 2. 2. 2 KAYNAKLI BORULAR reticinin tercihine gre , rn analizinde kullanlan rnekler , mamul borulardan, levha veya bantlardan,ekme testi rneklerinden veya yassltma testi rneklerinden alnmaldr.Uzunlamasna kaynakl borularda , rneklerin alnaca yer kaynak dikiine en az 90 mesafede olmaldr. Spiral kaynakl borularda , rneklerin alnaca yer , kaynak dikiinin her iki tarafnda , komu kaynak dikilerinin arasndaki mesafenin drtte birinden daha az olmayan bir yer olmaldr.Levha veya bantlardan retilen borularda , analizlerin bu artnamede belirtilen sklkta yrtlmesi kouluyla, rn analizleri levha veya bant reticisi tarafndan da gerekletirilebilir .

9. 2. 3 TEST RAPORLARI 9. 2 .3 .1 : Satn alan tarafndan talep edilmesi durumunda , A25 kalite borular iin, retici tarafndan retilen borularn API Spec 5L in kimyasal zellik ve test koullarna uygun olduunu gsteren bir belge salanmaldr. 9. 2. 3. 2 : SR15 veya PSL2 belirtildii takdirde , bu artnamenin gerekli grd kimyasal analizler satn alana bildirilmelidir. MEKANK ZELLKLERN TESTLER EKME TESTLER

8.5 8.5.1

9. 3.1.1 EKME TEST RNEKLER ekme test rneklerinin yerleri ekil 3 te gsterildii gibi olmaldr. Uzunlamasna kaynakl borularda , boyuna rnekler reticinin tercihine bal olarak banttan ve haddeleme ynne paralel , yaklak olarak kenarla merkezin orta noktasndan alnabilir. reticinin tercihine gre bu rnekler 9.3. 1.3, 9. 3.1.4 veya ekil 4 te belirtildii gibi tam kesit,erit veya yuvarlak ubuk rnekleri olabilir.erit rneklerinin testleri , uygun biimde eimlendirilmi tutma kulplar ile veya rneklerin kavrama yzeyleri eriliin azaltlmas iin makinada ilenmi veya stlmadan yassltlmlarsa dz tutma kulp lar ile yrtlmelidir. erit rneklerinin mastar uzunluklarndaki anma genilikleri , 3 ve daha kk borular iin 1 in (38.1 mm) veya in (19.0 mm) ; 3 tan byk ve 6 5/8e kadar (6 5/8 dahil ) olan borular iin 1 in ( 38.1 mm) veya 1 in (25.4 mm) ; 6 5/8 ten byk borularda ise 1 in (38.1 mm) olmaldr.

9.3.1.2 EKME TESTLERNN SIKLII ekme testleri tablo 13 de gsterildii gibi her muayene partisi iin bir defa yrtlmelidir. 9.3.1.2 BOYUNA EKME TESTLER reticinin tercihine bal olarak , boyuna ekme testlerinde bir tam kesit rnei ( ekil 4 -B ) , bir erit rnei (ekil 4 C) veya et kalnl 0.750 in ten (19.1 mm) byk olan borularda , 0.500 in (12.7 mm) apl bir yuvarlak ubuk rnei ( ekil 4 -D) kullanlabilir. erit rnei yasstlmadan test edilmelidir.

21

9.3.1.3 ENNE EKME TESTLER Enine ekme zellikleri , reticinin tercihine bal olarak , aadaki yntemlerden biri ile belirlenmelidir. a) Akma kuvveti,son ekme kuvveti ve uzama deerleri yasstlm bir dikdrtgen rnek (ekil4-E) veya 0.500 in (12.7 mm) veya 0.350 in (8. 9 mm) apl bir yuvarlak ubuk rnei ( ekil 4 G) zerinde belirlenmelidir. b) Akma kuveti , ember genletirme yntemi ile (ekil 4 A),son ekme kuvveti ve uzama deerleri ise yasstlm dikdrtgen rnek zerinde belirlenmelidir. Bir sipariteki btn partiler iin ayn test yntemi uygulanmaldr. Boru ls izin verdii durumlarda 0.500 in (12.7 mm) apl yuvarlak ubuk rnekleri , dier llerde ise 0. 350 in (8. 9 mm) apl yuvarlak ubuk rnekleri kullanlmaldr. 0.350 in rnein kullanlmas mmkn olmayan kk borularda , yuvarlak ubuk ekme rneklerine izin verilmez . 9. 3.1. 5 KAYNAK EKME TESTLER Kaynak ekme testi rnekleri , ekil 3 ve 4 de gsterildii gibi , kaynaa 90 de ve kaynak yeri ortada olacak ekilde alnmal ve bu rnekler alndklar borunun tam et kalnln temsil etmelidir. reticinin tercihine gre kaynak takviyesi kaldrlabilir. Bu testlerde akma kuvveti ve uzama deerlerinin belirlenmesi zorunlu deildir.

9.3.1.4 KONTROL EKME TESTLER A25 dndaki borularda her elik ergitmesi ( dkm) iin kontrol amacyla bir ekme testi yrtlmeli ve bu testlerin sonular satn alana bildirilmelidir. Uzunlamasna kaynakl borularda , bu testler reticinin tercihine bal olarak levha, bant veya maml borulardan alnan rnekler zerinde gerekletirilmelidir.

9. 3. 2 YASSILTMA TESTLER Elektrik kaynakl , srekli kaynakl ve lazer kaynakl borulara yassltma testleri uygulanmaldr.Test skl , rneklerin alnaca yerler , test yerleimleri ve uygun boru lleri ekil 5 te gsterilmitir. Scak genletirmeye tabi olan elektrik kaynakl borularda , yassltma testi rnekleri , reticinin tercihine bal olarak , bu ilemden nce veya sonra alnabilir.

9. 3. 3 BKME TESTLER Nominal ls 1.900 ve daha kk olan borularda 2.5 ton (22.7 Mg) luk her partiden veya bir ksmndan seilen bir borudan , 2 3/8 borularda ise 50 ton (45.5 Mg) luk her partiden veya bir ksmndan seilen bir borudan kesilen uygun uzunluktaki bir tam kesit rnei , ap test edilen borunun d apnn 12 mislinden daha byk olmayan bir mandrel etrafnda ve kaynak yeri rnek ile mandrelin temas noktasna yaklak 45 ada olacak ekilde , 90 ye kadar souk bklmelidir. 9. 3. 4 KONTROLLL BKME TESTLER Test rnekleri spiral ve uzunlamasna kaynakl borularda anma , d ap , et kalnl ve elik kalitesinin her kombinasyonunun 50 veya daha az saydaki her partisinden seilen bir borunun kaynak dikiinden ; bant eki kayna bulunduran spiral kaynakl borularn her anma d ap , et kalnl ve elik kalitesi kombinasyonunun 50 veya daha az saydaki her partisinden seilen bir borunun bant eki kaynandan alnmaldr. Test rneklerinde tamir kayna bulunmamaldr. 9. 3. 5 KIRIK SALAMLII TESTLER 9. 3. 5 .1 CHARPY TEST RNEKLER Charpy testi rnekleri ASTM A370 ( elik rnlerinin mekanik testlerinin tanmlamalar ve yntemleri) ye uygun olarak hazrlanmaldr. rneklerin lleri ve yerleimleri tablo 14 de verildii gibi olmal ,ancak absorbe edilen enerjinin test cihaznn lme kapasitesinin %80 ini gemesinin beklendii durumlarda 2/3 veya l test rneklerinin kullanlmasna izin verilmelidir. Charpy rnekleri borunun gvdesinden alnmaldr.Kaynakl borularda bu yer kaynak dikiine 90mesafede olmaldr. entiin yerleimi EK F , ekil F-3 de gsterildii gibi et kalnlnn iine doru olmaldr. 22

9. 3. 5. 2 CHARPY TESTLERNN SIKLII Her boru ls ve anma et kalnl kombinasyonu iin, test frekans en az her elik ergitmesinde bir kez olmaldr. Bir darbe testi 3 rnekten meydana gelmeli ve bildirilen sonular 3 test rnei deerlerini ve bunlarn ortalamasn iermelidir. 9.3. 5. 3 AIRLIK DRME - YIRTMA TEST RNE VE TEST SIKLII Arlk drme yrtma testi seenei seilmise ( 6.2.6.3 e bkz.) SR 6 ya mracaat ediniz . HDROSTATK TESTLER

9.4

9.4 .1 HDROSTATK TEST KOULLARI Hidrostatik test muayenesinde, her boru sznt olmakszn en az 9.4.3 te belirtilen basnlara dayanmaldr. Btn llerdeki dikisiz borularda ve 18 ve daha kk kaynakl borularda , test basnlar en az 5 saniye uygulanmaldr. 20 ve daha byk kaynakl borularda , test baslar en az 10saniye tatbik edilmelidir.Dili ve kaplinli borularda, eer sipari mektubunda power tight koulu belirtilmi ise, test kaplinler power tight vidalanm olarak yrtlmelidir.12 den daha byk dili borular , dz ulu boru koullarnda test edilebilir. Handling tight kaplinlerle tehiz edilmi olan dili borularda , retici ile satn alan baka bir ekil zerinde anlamaya varmamlarsa , hidrostatik test dzulu boru veya sadece di alm koulunda veya kaplinler uygulanm biimde yrtlmelidir. 9.4. 2 HDROSTATK TESTN DORULANMASI Her boru boyunun gerekli test basncnda test edildiinin kantlanmas iin her test ekipmannn (srekli kaynakl borularn test edildii ekipmanlar dnda) uygulanan test basncn ve test sresini kaydeden bir cihaz ile tehiz edilmi olmas veya test koullar ( basn ve sre ) salanmadan borularn testten gemi gibi snflandrlmasn nleyen bir otomatik veya iten kilitlemeli bir mekanizma bulundurmas gereklidir. Bu kayt ve tablolar , reticinin tesisinde satn alann temsilcilerinin kontrolne ak olmaldr. Test basncn len cihazlar, her kullanmdan en fazla 4 ay ncesinde , bir daral kalibrasyon cihaz veya edeeri ile kalibre edilmi olmaldr.Kalibrasyon kaytlar 12. 2de belirtildii gibi tutulmaldr. 9.3.4 TEST BASINLARI En az test basnc , tablo 4 , 5 6A , 6B , 6C, E 6A , E 6B veya E- 6C de verilen standart test basnc veya sipari mektubunda o ekilde belirtilmise tablo 6A, 6B, 6C , E- 6A , E 6B , E 6C de verilen alternatif test basnc ; satn alan tarafndan zellikle snrlandrlmam ise, reticinin inisyafinde standartn stnde bir basn veya retici ile satn alann zerinde anlamaya vardklar standartn stnde bir basn olmaldr. ( Not 1 e bkz.) tabloda yer almayan elik kaliteleri, d aplar ve anma et kalnlklar iin en az test basnlar aada Not 2de verilen formlle hesaplanmaldr. 5 9/16 dan kk A25 borular ve 2 3/8 den kk A ve B kalite borular iin test basnlar keyfi olarak belirlenmitir. Test basnlar keyfi olarak belirlenmi olan et kalnlklarnn arasnda kalan ve tabloda yer almayan et kalnlklarnn test basnc, bir sonraki et kalnlnn test basncna eit olmaldr. Hesaplanan basnlarn 10 psi nn (100 kPa) tam kat olmad durumlarda , bunlar en yakn 10 psi ya (100 kPa) yuvarlanmaldr. Sipari mektubunda belirtilen hidrostatik test basnc , boru cidarnda belirtilen en az akma kuvvetinin %90 ndan daha fazla bir ember gerilmesine neden oluyorsa , hidrostatik test basnc , retici ile satn alann anlamasyla EK K ya uygun olarak belirlenmelidir. Not 1: Burada verilen hidrostatik test basnlar muayene test basnlardr. Projelendirme iin bir esas olarak dnlmemilerdir ve iletme basnlar ile dorudan bir ilikilerinin olmas gerekli deildir. Not 2: Tablo 4 , 5 , 6A , 6B , 6C , E- 6A , E- 6B ve E- 6C de verilen test basnlar aadaki formllerle hesaplanm (Dip notlar a-dye bkz.) ve en yakn 10 psiya (100 kPa) yuvarlanmtr. Amerikan l Sisitemi Foml 25t P= D SI (Metrik) Forml 2000 St P= D 23

P= Hidrostatik test basnc , psi ( kPa ) S= Doku gerilmesi , psi ( Mpa ) . Aadaki tabloda gsterildii gibi , deiik ller iin belirtilmi en az akma kuvvetinin belli bir yzdesine eittir. t= Anma et kalnl , in (mm) D= Anma d ap , in (mm) Belirtilmi en az akma kuvvetinin yzdesi Kalite A25 A B x42den x80 e kadar l 5 9/16 > 2 3/8b > 2 3/8b < 5 9/16 > 5/916 ve < 8 5/8 > 8 5/8 ve < 20 > 20 Standart Test Basnc 60 60 60 60c 75c 85c 90c Alternatif Test Basnc __ 75 75 75d 75d 90d 90d

a) Test baslar 2,800 psi (19300kPa) ile snrlandrlmtr. Dier ller iin test basnlar keyfi olarak belirlenmitir. b) Test basnlar , 3 ve daha kk ller iin 2,500 psi (17200 kPa), 3 tan byk ller iin ise 2,800 psi (19300 kPa) ile snrlandrlmtr.Dier ller iin test basnlar keyfi olarak belirlenmitir. c) x42den x80e kadar olan kalitelerde, test basnlar hidrostatik test nitesi snrlarna uyulmas iin 3.000 psi (20.700 kPa) ile snrlandrlmtr. d) x42den x80 e kadar olan kalitelerde , test basnlar boru ls <16 iin 7,260 psi (50000 kPa) ile , boru ls > 16 iin 3,630 psi (25.000 kPa) ile snrlandrlmtr.

9. 4. 4 TAMAMLAYICI HDROSTATK TESTLER retici ile satn alann anlamas halinde , retici x42 ve daha yksek elik kaliteleri iin , aadaki yntemlerden birini veya birkan ieren ek i basn testleri yrtlmelidir. Btn tamamlayc hidrostatik testlerde gerilme hesaplamalar iin 9.4.3 te verilen forml kullanlmaldr. Test koullar, zerinde anlamaya varlan ekilde olmaldr. a) Hidrostatik tahribatl testler. Bu testlerde rnein uzunluu enaz boru d apnn 10 katdr, fakat 40ftten (12. 2m) byk olmas zorunlu deildir. b) Hidrostatik basn su stunu yntemiyle yaplan tam boy tahribatl testler. c) Hidrostatik enine akma kuvveti testleri.Hassas deformasyon lme cihazlar kullanlr.(Nota bkz.) Not: Geerli lme cihazlar , makara zincir ember genleme cihaz , metalik bal direnli deformasyon cihaz veya benzer duyarlktaki dier uygun cihazlardr.

9.5 BOYUTLARIN KONTROL ember ve gemeli di mastarlar ve arlk len cihazlar dndaki , kabul veya red ileminde kullanlan btn cihazlarn doruluu en az her vardiyada bir ( en fazla 12 saatte bir) kontrol edilmelidir. Mastarlar ve srkleme mandralleri gibi lme cihazlarnn dorulanmas anma ve belirtilen boyutlara uygunluunun kontrol eklinde gerekletirilmelidir. Cetveller , uzunluk len eritler vedier ayarlanmayan lme cihazlarnn dorulanmas iaretlerin okunabilirliinin ve sabit referans noktalarnn anmasnn gzle kontrol ile salanmaldr. retici tarafndan kullanlan ayarlanabilir ve ayarlanmayan lme cihazlarnn tanmlanamalar belgelendirilmelidir. Kullanlan ember ve gemeli di mastarlarnn dorulama yntemi belgelendirilmelidir.Btn arlk len cihazlarn dorulanmas reticisi tarafndan NIST e (Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstits) uygun olarak belirlenen veya bu artnameye gre rnlerin retildii lkelerdeki edeer artnamelerde belirtilen sre iinde salanmaldr. Bu artnamenin koullarna gre kalibrasyonu veya dorulanmas gerekli olan her hangi bir lme cihaz olaan d ve ar artlara maruz kalr ve hassasiyeti konusunda tereddte dlrse, bu cihaz kullanmaya devam etmeden nce kalibrasyonu veya dorulanmas yeniden gerekletirilmelidir.

9.6

GZLE MUAYENE 24

Btn borular gzle muayene edilmeli ve mamul durumda tamamen hatasz olmaldr. TAHRBATSIZ MUAYENE

9.7

9.7.1 SATIN ALANIN MUAYENES Sipari mektubunda satn alan tarafndan muayene koulu berlirtilmise EK H nn koullar uygulanmaldr. 9.7.2 MUAYENE YNTEMLER A 25 dndaki btn 2 3/8 ve daha byk kaynakl borularn kaynak dikileri tam uzunluk boyunca (%100) aada belirtilen yntemlerle muayene edilmelidir. Ek olarak , mamul helikal (spiral) dikili borularda btn bant eki kaynaklar ayn ekilde muayene edilmelidir.retici tesiste kullanlan muayene cihaznn yeri konusu reticinin inisyatifinde olmal , ancak souk genletirmeye tabi olan borularda kaynak dikilerinin son kontrol souk genletirme ileminden sonra gerekletirilmelidir. 9.7.2.1 Toz alt ark kaynaklar 9.7.3.1 9.7.3.12 ye uygun olarak radyolaojik yntemlerle muayene edilmelidir. Bu muayene tam uzunluk boyunca veya kaynan dengesi 9.7.4.1 9.7.4.4 e uygun olarak ultrasonik yntemlerle kontrol ediliyorsa boru ularndan enaz 8in (203mm) mesafe boyunca olmaldr. 9.7.2.2 Elektrik kaynaklar 9.7.4.1 ile 9.7.4. 4 arasnda aklanan ultrasonik veya elektromanyetik yntemlerle muayene edilmelidir. 9. 7. 2nin tam uzunluk (%100) muayene koulunun salanmas iin gerekli ise, boru ular portatif bir ultrasonik kesme dalgas ekipman veya retici ile satn alann zerinde anlamaya vardklar baka bir NDT yntemi ile muayene edilmelidir. Satn alan ile reticinin karlkl anlamalaryla ve sipari mektubunda bu ekilde belirtilmise , elektrik kaynaklar SR17 ye uygun olarak tahribatsz muayeneye tabi tutulmaldr.(EK F ye bkz.) 9.7.2.3 Lazer kaynaklar , 9.7.4.1 ile 9.7.4.4 arasnda aklanan ultrasonik yntemlerle kontrol edilmelidir. 9.7.2nin tam uzunluk muayene koulunun salanmas iin gerekli ise boru ular portatif bir ultrasonik kesme dalgas ekipman veya retici ile satn alann zerinde anlamaya vardklar baka bir NDT yntemi ile muayene edilmelidir. Satn alan ile reticinin karlkl anlamalaryla ve sipari mektubunda bu ekilde belirtilmise , lazer kaynaklar SR 17ye uygun oalrak ultrasonik muayeneye tabi tutulmaldr.(EK F ye bkz.) 9.7.2.4 Gaz metal-ark kaynaklar 9.7.4.1 ile 9.7.4.4 arasnda aklanan ultrasonik yntemlerle btn uzunluk boyunca muayene edilmelidir. Ek olarak , borunun her iki ucundaki kaynaklar boru ularndan en az 8 in (203 mm) mesafe boyunca 9.7.3.1 ile 9.7.3.12 arasnda aklanan radyolojik yntemlerle muayene edilmelidir. 9.7.2.5 Mamul helikal dikili borulardaki bant eki kaynaklar kaynan trne gre yukarda aklanm olan yntemlerden biri veya birka ile muayene edilmi olmaldr. Radyolojik muayene , bant eki kayna ile helikal diki kaynann birleme noktasn iermelidir. Souk genletirmeli borularda radyolojik muayene genletirme ileminden sonra gerekletirilmelidir. 9.7.2.6 Btn PSL 2 dikisiz borular ve PSL 1, kalite B, su ile soutularak temperlenmi dikisiz borular (5.4 e bkz.)SR 4e uygun olarak tahribatsz muayene edilmelidir. (EK F ye bkz.) Satn alan ile reticinin karlkl anlamalaryla ve sipari mektubunda bu ekilde belirtilmise , dier PSL 1 dikisiz borularda SR 4 e uygun olarak tahribatsz muayeneye tabi tutulmaldr.(EK F ye bkz.) 9.7. 3 RADYOLOJK MUAYENE

9.7. 3.1 RADYOLOJK MUAYENE EKPMANI Radyolojik yntemlerle incelenen kaynak dikilerinin homojenlii , yeterli hassasiyetin salanmas kouluyla , kaynak malzemesinin iine x nlarnn ynlendirilmesiyle radyografik film , rntgen ekran veya T.V ekran zerinde uygun bir grnt elde edilmesi yntemiyle belirlenmelidir.

9.7. 3. 2 FLOROSKOP OPERATR KALFKASYONU Floroskopi ekipman operatrleri , boru reticisi tarafndan eitilmeli , snava tabi tutulmal ve belgelendirilmelidir. Bu eitim , snav ve belgelendirme programlarnn detaylar satn alann grne ak olmaldr. Bu programlar aadakileri iermelidir. a) Radyolojik muayene tekniklerinin esaslar hakknda dershane eitimi. b) Operatr kaynak kusur ve hatalarn grnm ve yorumlanmas gibi zel dzenlemelere yaknlatrma amacyla tasarlanan uygulamal (grev banda) eitim.Bu eitimin sresi radyolojik muayenenin yrtlmesi iin gerekli bilgilerin kazanlmas iin yeterli olmaldr. 25

c) Bu artnamenin ilgili koullarnn bilgilendirilmesi. d) Operatrn gerekli muayeneyi yrtebilmesi iin grme kabiliyetinin yeterli olduunun belirlenmesi amacyla en az ylda bir defa gerekletirilen fiziksel kontrol (Doktor muayenesi). e) Yukardaki a ve b maddelerinin tamamlanmasndan sonra operatrn floroskopik muayeneyi uygun ekilde yrtebileceinin belirlenmesi amacyla , retici tarafndan bir snav uygulanmaldr.

9.7. 3. 3 LEMN SERTFKASYONU Sertifikal operatrlerin floroskopik muayenede bir yl veya daha uzun bir sre grev almamalar durumunda , sertifikalarnn yukarda e maddesinde aklanan snavn baaryla tamamlanmas ve d maddesindeki doktor kontrolnden geilmesi ile onaylanmas gerekir. Muayene ekipman veya yntemindeki nemli deiiklikler , operatrlerin yeniden sertifika almalarn gerekli klar.

9.7. 3.4 NDT REFERANS STANDARTLARI Baka bir ekilde belirtilmemise , referans standart 9.7.3.5 te aklanan API standart penetrametresi veya reticinin tercihine gre 9.7.3.6 da aklanan ISO tel penetrametresi olmaldr. retici ile satn alann anlamaya varmas halinde , dier standart penetrametreler kullanlabilir. 9.7. 3. 5 API STANDART PENETRAMETRES API standart penetrametresi ekil 6da gsterildii gibi ve boru ile ayn radyolojik zelliklere sahip olan bir malzemeden retilmi olmaldr. Penetrametrenin kalnl en fazla anma et kalnlnn %4 kadar olmaldr. %2 veya %4 penetrametreler kullanlabilir. ( ller iin tablo 15ve 16 ya bkz.) 9.7. 3. 6 ISO TEL PENETRAMETRES ISO tel penetrametresi uygun et kalnlklar iin tablo 17 ve 18 e uygun ekilde Fe 1/ 7 , Fe 6/12 veya Fe10/16 olmaldr. Tel penetrametre kaynan zerine konulduunda,kullanlan tel ap anma et kalnl ile penetrametrenin konulduu yerdeki kaynak takviyesinin tahmin edilen yksekliinin toplamna gre (izin verilen maksimumu gemeyecek ekilde )belirlenmelidir.Tel penetrametre boru gvdesinin zerine konulduunda ise , kullanlan tel ap anma et kalnlna gre belirlenmelidir. 9.7. 3. 7 KALBRASYON SIKLII Floroskopik yntem tam boyda veya film kullanldnda her filmde kullanlyorsa , radyografik tekniin uygunluu ve duyarl en az her vardiyada 4 saatte bir, her 50 boruluk partide bir boruda, penetrametre ile kontrol edilmelidir. Film tam uzunluk boyunca kullanlyorsa , her boru iin bir penetrametre kullanlmaldr. Penetrametre kullanarak radyografi tekniinin ayarlanmas srasnda , boru sabit bir pozisyonda tutulmaldr. API standart penetrametresinin 3 deliinin tamam veya ISO penetrametresinin her bir teli aka ayrt edilebildii takdirde , uygun tanmlama ve hassasiyet salanm olur.

9.7. 3. 8 RNTGEN CHAZININ HAREKET HALNDE ALIMASINI DEERLENDRME LEM letme hzlarnda hatalarn tanmlanmasnn deerlendirilmesi iin et kalnl en az 0.375 in (9.5 mm) olan bir boru kesiti kullanlmaldr. ekil 7 , rnek 6 da gsterildii gibi , kaynan ortasna toplam et kalnlnn %100 bir derinlie kadar 1/32 in (0.79 mm)apnda delikler uygulanmaldr. Birbirlerine 1 ft mesafede en az 4 delik serisi kullanlmaldr. Yukarda aklanan boru kesiti yerine , reticinin tercihine gre 9.7.3.4 , 9.7.3.5 veya 9.7.3.6da aklanan bir penetrametrede kullanlabilir. Iletme hz boru kesitindeki veya API penetrametresindeki delikler veya ISO penetrametresindeki teller operatr tarafndan aka grlebilecek ekilde ayarlanmaldr. 9.7. 3. 9 RADYOLOJK MUAYENE N KABUL SINIRLARI Radyolojik muayene kaynak kusur ve hatalarn 9.7.3.10 ve 9.7.3.11 de akland ekilde belirleyebilme zelliine sahip olmaldr. 26

9.7. 3.10 RADYOLOJK MUAYENE SIRASINDA GRLEN KUSURLAR Crf kalnts ve / veya gaz tipi devamszlklarn kabul edilen maksimum boyut ve dalmlar ekil 7, 8, 19 ve 20 no.lu tablolarda gsterilmitir. (Nota bkz. ) Red veya kabul snrlarnn belirlenmesinde dikkate alnmas gereken nemli faktrler devamszlklarn boyutlar aralarndaki mesefeler ve belirli bir uzunluktaki aplarnn toplamdr. Basitletirme iin bu uzunluk her hangi bir 6 in (152.4 mm) uzunluk olarak tespit edilmitir. Bu tip devamszlklar genellikle dz bir izgi halinde oluur, ancak sral veya dank modeller arasnda bir ayrm yaplmamtr. Ayrca dalm modelleri de farkl boyutlarda olabilir. Not: Eer devamszlklar uzun tipte deilse,radyolojik gstergelerin crf kalnts veya gaz ceplerinden hangisini iaret ettii kesin olarak belli deildir.Dolaysyla tm yuvarlak tipteki devamszlklara ayn snrlar uygulanr.

9.7. 3.11 RADYOLOJK MUAYENE SIRASINDA GRLEN HATALAR Radyolojik muayene ile ortaya karlan atlak , nfuziyet eksiklii , tam birleme eksiklii ve tablo 19 ve 20 ile ekil 7 ve 8 de yer alanlardan daha byk boyut ve /veya dalmdaki devamszlklar , hata olarak kabul edilmelidir. Hata ieren borularn zm ekilleri iin 9.7.6 ya bkz. 9.7. 3.12 RADYOLOJK MUAYENE SIRASINDA GRLEN HATALARIN ZM EKLLER Radyolojik muayene neticesinde ortaya kan herhangi bir kaynak hatas reddedilmelidir. Bu tr hata ieren borularn zm ekli 9.7.6 ya uygun olmaldr.

9.7.3

ULTRASONK VE ELEKTROMANYETK MUAYENE

9.7.4.1 EKPMAN Ultrasonik veya elektromanyetik prensipleri kullanan ve kaynak dikiini srekli ve kesintisiz olarak muayene edebilme zellii bulunan bir ekipman kullanlmaldr. Etkinliinin ve muayene ilemlerinin doruluunun kantlanmas iin , ekipman her alma vardiyasnda en az her 8 saatte bir uygun bir referans standart ile kontrol edilmelidir. retici tarafndan kullanlan referans standart, muayene nitesi ile rnn muayenesine benzer ekilde kontrol edildiide ekipman iyi tanmlanm sinyaller retecek ekilde ayarlanm olmal ve kaynak dikiinin her iki yannda 1/16 in ( 1. 6 mm ) bir mesafenin btn et kalnl boyunca kontrol edilmesini salamaldr. Borudaki artk manyetizma snrlamalar 9.7.7 de verilmitir.

9.7.4.2 NDT REFERANS STANDARTLARI Referans standartlar , muayene edilen rnle ayn ap ve et kalnlnda olmaldr ve retici tarafndan her hangi bir uygun uzunlukta olabilirler. Referans standartlarnda , reticinin tercihine gre bir tane i yzeyde , bir tane de d yzeyde olmak zere makinada ilenmi entikler veya ekil 9 da gsterildii gibi alm bir delik bulunmaldr. entikler kaynak dikiine paralel ve aralarndaki mesafe iki farkl ( ayrt edilebilir ) sinyal retebilmek iin yeterli olmaldr. ekil 9 da gsterildii gibi 1/16 in (1.6 mm ) veya 1/ 8 in ( 3.2 mm ) apndaki delikler referans standartnn yzeyine dik ve btn et kalnl boyunca olmaldr. ( Nota bkz.) Not: Yukarda tanmlanan referans standartlar , tahribatsz test ekipmannn kalibrasyonu iin uygun standartlardr. Bu standartlarn lleri, bu tr ekipmanlar tarafndan tespit edilebilen en kk kusurun boyutu olarak anlalmamaldr.

9.7.4.3 KABUL SINIRLARI Tablo 21 referans standartlar tarafndan retilen sinyallerin iddetlerinin kabul snrlarn vermektedir.Bu kabul snr sinyallerinden daha yksek iddette bir sinyal reten her hangi bir kusur , retici tarafndan 7.8 in koullarn karlad kantlanamad takdirde , hata olarak kabul edilmelidir. Alternatif olarak , toz alt ark kaynaklarnda belirlenen kusurlar , % 2 penetrametreler kullanarak , 9.7.3.1 ile 9.7. 3.12 arasnda aklanan radyolojik film yntemleri ile tekrar muayene edilebilir. 27

Ek olarak , gaz metal ark kaynaklarndaki her hangi bir byklkteki , fakat arka plan ( grlt ) sinyalinden daha byk iddette bir sinyal meydana getiren 1 in ten daha uzun srekli hatalar 9.7.3.1 ile 9.7.3.12 arasnda aklanan radyolojik yntemlerle veya retici ile satn alann zerinde anlatklar baka tekniklerle tekrar muayene edilmelidir.

9.7.4.4 KAYNAK TAMR Dolgu metalli kaynaklarda ultrasonik muayene yntemleri ile tespit edilen hatalar kaynaklanarak tamir edilebilir ve EK B ye uygun olarak tekrar tahribatsz muayeneye tabi tutulabilir. PSL 1 borularda ise dolgu metali kullanmadan gerekletirilen kaynak dikilerinde ultrasonik veya elektromanyetik muayene yntemleri ile belirlenen hatalar , sadece retici ile satn alann anlamaya varmas halinde , kaynaklanarak tamir edilebilir ve EK B ye uygun ekilde tekrar tahribatsz muayeneye tabi tutulabilir. PSL 2 borularda ise dolgu metali kullanmadan gerekletirilen kaynak dikilerindeki hatalar kaynaklanarak tamir edilmemelidir.

9.7. 5 MANYETK PARACIK MUAYENES Not : Boru gvdesindeki kaynak tamirleri iin EK B de PSL 1 borular iin izin verildii ekilde gerekletirilir.

9.7. 5.1 EKPMAN Manyetik parack muayenesinde kullanlan ekipman , boru d yzeyindeki ak , paral veya eksik kaynaklar ; aralkl (kesintili) kaynaklar ; atlak , diki ve talalar gibi kaynak blgesi hatalarn gstermek iin yeterli younlukta bir manyetik alan meydana getirmelidir.

9.7. 5. 2 REFERANS STANDARTI Satn alan tarafndan talep edildii takdirde, satn alana veya temsilcisine siparilerinin retimi esnasnda bir tatbikat gerekletirmek iin gerekli dzenlemeler retici tarafndan salanmaldr. Bu tatbikat , 9.7.5.1 de aklanan doal veya yapay olarak hazrlanm hatalar gstermek amacyla retilmekte olan borular veya retici tarafndan bu maksatla saklanan benzer boru rnekleri zerinde yrtlmelidir. 9.7. 5. 3 KABUL SINIRLARI retici her manyetik parack belirtisini iaretlemeli ve sonra her belirtiyi kusurun derinliine gre incelemelidir.Derinliklerin belirlenmesi iin talama veya tala kaldrma gerektiren kusurlar tamamen talanarak veya kesilerek ortadan kaldrlmal veya kaynak ile tamir edilerek EK B ye uygun ekilde tekrar tahribatsz muayeneye tabi tutulmaldr.

9.7. 6 HATALARIN ZM EKL Bir hata bulunduran borunun zm ekli aadakilerden biri olmaldr : a) Hata , talanan blgenin boru yzeyi ile dzgn olarak birleecei ekilde , talanarak ortadan kaldrlmaldr. Talanan blge gzle kontrol edilerek hatann tamamen giderildiinden emin olunmal ve bu blgedeki et kalnl 7.3 no. lu blmde belirtilen ekilde olmaldr. ( Ark yanklar iin ayrca 7.8.11 e de bkz.) b) Hata , EK B ye uygun olarak kaynak ile tamir edilmelidir. Ancak PSL 2 borularn gvdelerindeki hatalar ve dolgu metali kullanmadan gerekletirilen kaynak dikilerindeki hatalar kaynaklanarak tamir edilmemelidir. c) Borunun hatay bulunduran ksm boy koulu snrlamalarna uygun olarak kesilmelidir. d) Borunun tamam reddedilmelidir. 9.7.7 ARTIK MANYETZMA LME KOULLARI Bu blmde belirtilen koullar , sadece boru retim tesisindeki kontroller iindir. Borunun retim tesisini terk etmesinden sonraki artk manyetizma lmleri,tama ilemleri ve yntemleri esnasn28

ki ve sonrasndaki koullardan etkilenebilir. a) 6 5/8 ve daha byk dz ulu borulardaki ve tam boyda manyetik yntemlerle kontrol edilen veya yklenmeden nce manyetik bir ekipmanla bir ileme tabi tutulan daha kk dz ulu borulardaki uzunlamasna manyetik alanlar kk yzlerinden veya kare kesilmi yzlerinden llmelidir. b) lmler , Hall- etkili bir Gaussmetre veya baka bir tip bir kalibre edilmi bir cihaz ile gerekletirilmelidir. Ancak tereddte dlmesi halinde Hall etkili Gaussmetre ile alnan lmler geerli olmalodr. Gaussmetre doru sonular verdii bilinen yazl talimatlara uygun olarak altrlmaldr. Cihazn duyarl kullanld her gnde en az bir defa kontrol edilmelidir. c) lmler seilen bir borunun her iki ucunda en az her vardiyada her 4 saatte bir gerekletirilmelidir. d) Borunun manyetik alan bir manyetik alan kullanan her muayeneden sonra ve sevk edilmek zere yklenmeden nce llmelidir. Manyetik alan lmnden sonra elektromanyetik bir ekipmanla bir ileme tabi tutulan borularda bu ilem (e) maddesinde verilen deerlerden daha yksek miktarda bir artk manyetizmaya yol amad kantlanm olan yntemlerle yrtlmelidir. e) Borunun her iki ucunda , tam evre boyunca yaklak 90 aralklarla en az 4 lm alnmaldr. Hall etkili bir Gaussmetre ile lldklerinde bu 4 lmn ortalamas 30 Gauss u (3.0mT) ve hi bir lm 35 Gaussu (3.5 mT) veya baka tipte bir ekipmanla lldklerinde edeerlerini gememelidir. f) 9.7.7 madde (e) koullarn karlamayan btn borular hatal kabul edilmelidir. Buna ek olarak , hatal boru ile son kabul edilen boru arasnda retilen borularn tamam tek tek llmelidir. Alternatif olarak, retim sras belli ise, hatal borudan bir nceki borudan balayarak en az ard ada retilmi 3 boru koulunu karlayana kadar , geriye doru her boru llmelidir. Bu 3 borudan daha nce retilen borularn llmesine gerek yoktur. Hatal borudan sonra retilen borular ard arda en az 3 boru kabul koullarn karlayana kadar llmelidir. Istiflenmi veya paketlenmi borulardan alnan lmler geerli deildir. Btn hatal borular tam boyda demanyetize edilmeli ve en az ard arda 3 boru kabul koullarn karlayana kadar tekrar llmelidir.

9.8

TEST YNTEMLER

9.8.1 KMYASAL ANALZ YNTEMLER Kimyasal analizle ilgili yntem ve uygulamalar ASTM A 751 (elik rnleri nin Kimyasal Analizlerinin Yntem ve Tanmlamalar) na uygun olarak yrtlmelidir. Kalibrasyonlar belirtilen standartlara uygun olarak , izlenebilir olmaldr. 9.8.2 EKME TESTLER

9.8.2.1 TEST YNTEM ekme testi ilemi ASTM A370 ( elik rnlerinin Mekanik Testlerinin Yntem ve Tanmlamalar) na uygun olmaldr. Enine kaynak ve ember testleri dndaki btn ekme testleri akma kuvveti , son ekme kuvveti ve uzama lmlerini kapsamal ve oda scaklndaki rnekler zerinde gerekletirilmelidir.Deformasyon oran ASTM A 370 in koullarna uygun olmaldr.

9.8.2.2 EKPMAN ekme test makinalar her testten nceki 15 ay ierisinde ASTM E 4 (Test Makinalarnda Yk Dorulama Uygulamalar) koullarna uygun olarak kalibre edilmi olmaldr. Akma kuvvetlerinin ekstensometrelerle belirlendii durumlarda ,bu ekstensometreler her testten nceki 15 ay ierisinde ASTM E 83 , Ekstensometrelerin Dorulama ve Snflandrma Yntemine uygun olarak kalibre edilmi olmaldr. 9.8.2 KONTROLL BKME TEST Her ikiside ekil 10 a uygun olan bir yz bkme ve bir kk bkme rnei , ekil 11e temelde uygun olan bir jig ierisinde yaklak 180 bklmelidir. Her hangi bir anma d ap , anma et kalnl ve elik kalitesi kombinasyonu iin , ekil 11 deki jig ls A nn maksimum deeri verilen formul kullanarak hesaplanabilir. retici tercihine gre bu lde veya daha kk bir jig kul29

lanmaldr. Ancak gerekli jig saysn en aza indirgemek iin , 12 ve daha byk boru llerinde A boyutu iin standart deerler seilmitir.Bu deerler her l, anma et kalnl ve elik kalitesi iin EK Gde yer almaktadr. Ara elik kaliteleri ve et kalnlklarnda A boyutu iin bir sonraki daha kk standart deer kullanlmaldr. A boyutunun 9 in ten (228.6 mm) daha byk olduu durumlarda , rnein erkek kalba temas etmesi iin gerekli olan uzunluunun 9 inten (228.6mm) byk olmas gerekmez. Et kalnl 0.750 in in (19.1 mm) zerinde olan borularda , reticinin tercihine gre ekil 10 da gsterildii gibi bir inceltilmi cidarl rnek kullanlabilir. Inceltilmi cidarl rnekler , A boyutu uygun l , elik kalitesi ve 0.750 in (19.1 mm) et kalnlndaki boru iin hesaplanm bir jig ile test edilmelidir. rnekler a) tamamen krlmamal, b) Kaynak metalinde her hangi bir derinlikte 1/8 in ten (3.18 mm) daha uzun bir atlak veya ayrlma gstermemeli , c) ana metal , sdan etkilenmi blge veya birleme hattnda 1/8 inten (3.18mm) daha uzun ve derinlii anma et kalnlnn %12 unu aan bir atlak veya ayrlma gstermemelidir. Ancak , rnein kenarlarnda oluan ve in ten (6.35 mm) daha uzun olmayan her hangi bir derinlikteki atlaklar yukardaki b ve c maddelerinde red sebebi saylmamaldr.

9.8.3 CHARPY TEST Charpy testleri retici tarafndan ASTM A 370 , elik rnlerinin Mekanik Testlerinin Yntem ve Tanmlamalarna , uygun olarak yrtlmelidir. Charpy V- entik krlma salaml koullara uygunluun belirlenmesi amacyla , gzlemlenen ve hesaplanan deerler , ASTM E 29 , artnamelere uygunluun belirlenmesi iin test verilerinde nemli saylarn kullanm uygulamasnda , aklanan yuvarlama yntemi ile en yakn tam sayya yuvarlanmaldr. Yuvarlanan gzlemlenmi deerler ayr okumalar olarak ele alnacaktr. l - alt rneklerin kullanld durumlarda , ayr okumalar ve bu okumann ortalamas test edilen rnein geniliinin tam l rneinin geniliine oranna blnecek ve tam l kabul kriterleri ile karlatrlacaktr. Kabul iin , bir boru boyundan alnan ayr rnein absorbe olan enerjilerinin ortalamas , gerekli olan tam l deerinden daha az olmamaldr. Ek olarak herhangi bir rnein test deeri,gerekli minumum absorbe olan enerji ortalamasnn nden daha az olmamaldr.

9.9

TESTLERN GEERSZ OLMASI

9.9.1 HATALI EKME TEST RNEKLER Her hangi bir ekme testi rneinin uzamas artnamede belirtilen miktardan daha az ise ve test ncesinde rnek zerine izilen iaretlerden anlalaca gibi krlmann her hangi bir ksm rnein orjinal uzunluunun ortadaki te birlik blmnn dnda meydana gelmise,testin tekrar edilmesine izin verilmelidir.

9.2.2 HATALI MEKANK TEST RNEKLER Blm 6daki mekanik testler iin , hatal hazrlama veya o mekanik testin ierii ile ilgili olmayan bir malzeme kusuru gsteren herhangi bir test rnei,bu durumun testten nce veya sonra anlalmasndan bamsz olarak kartlabilir ve ayn boru boyundan alnan baka bir rnekle deitirilebilir. 9.10 TEKRAR TESTLER

9.10.1 TEKRAR KONTROL ANALZLER Eer elik ergitmesini (dkm) temsil eden her iki rnein rn analizleri artnamede belirtilen koullara uymaz ise , reticinin tercihine gre btn dkm reddedilmeli veya dkmn geri kalannn tamam belirtilen koullara uygunluun belirlenmesi iin tek tek test edilmelidir. Eer dkm temsil edilen rneklerden sadece birisi belirtilen koullara uymaz ise, reticinin tercihine gre btn dkm reddedilmeli veya ayn dkmden alnan iki ek rnek zerinde tekrar kontrol analizleri gerekletirilmelidir. Bu ek kontrol analizlerinin her ikiside belirtilen koullara uyarsa , baarsz olan ilk rnein alnd boru , levha veya bant dndaki btn dkm kabul edilmelidir. Tekrar kontrol analizlerinin biri veya her ikiside belirtilen koullar karlamazsa , reticinin tercihine gre dkmn ta30

mam reddedilmeli veya dkmn geri kalan belirtilen koullara uygunluun beilrlenmesi iin tek tek kontrol edilmelidir. Bu analizlerde , sadece reddedilmeye neden olan element veya elementlerin belirlenmesi yeterlidir. Tekrar kontrol analizleri iin alnan rnekler, rn analizi rnekleri iin belirtilen yerlerden alnmaldr.

9.10.2 EKME TEKRAR TESTLER Bir boru partisini temsil eden ekme testi rneinin belirtilen koullar karlamamas durumunda , retici ayn partiden seilen 2 ek boru zerinde ekme tekrar testleri yrtmeyi tercih edebilir. Bu rneklerin her ikisininde belirtilen koullar salamas halinde , ilk rnein alnd boru dndaki partideki btn borular kabul edilmelidir. Tekrar test rneklerinin biri veya her ikisi belirtilen koullar karlamazsa, retici partideki geri kalan borularn tamamn tek tek test etmeyi seebilir. Bu durumda , sadece daha nceki testlerde belirtilen koulu karlamayan zelliin belirlenmesi yeterlidir. Tekrar test rnekleri , en az koullar salayamayan rneklerle ayn ekilde alnmaldr. 9.10.3 YASSILTMA TEKRAR TESTLER Yassltma tekrar testi koullar aadaki ekildedir : a) Ayn boylarda retilmi olan, A 25 ten yksek kalitedeki genletirilmemi, elektrik kaynakl borularda , 12 ten kk , genletirilmemi lazer kaynakl borular -mamul borunun boyunun ilk kesimdeki boyun %80 inden az olmamas kouluyla , retici koullar salayamayan uta koullar salanncaya kadar teste devam edebilir. b) eitli boylarda retilmi olan, A 25 ten yksek kalitedeki genletirilmemi elektrik kaynakl borular ve 12 ten kk genletirilmemi , lazer kaynakl borular herhangi bir testin baarsz olmas durumunda , retici her boyun her ucunda tekrar testleri yrtmeyi seebilir. Her boyun her ucunun tekrar testleri , kaynak yeri 0 ve 90 de iken ayr ayr yrtlmelidir. c) A25 ten yksek kalitedeki souk genletirilmi , elektrik kaynakl borular ; A 25 kalitedeki 2 7/8 ve daha byk btn kaynakl borular ; ve 12 ten kk , souk genletirilmi lazer kaynakl borular retici ayn partiden alnan ek iki borunun bir ucunu test etmeyi seebilir. Her iki tekrar testi olumlu netice verirse , baarsz olan ilk boru dndaki partideki btn borular kabul edilmelidir. Eer tekrar testlerinin biri veya her ikisi baarsz olursa , retici partideki geri kalan btn borularn her birinin bir ucundan kesilen rnekler zerinde testi tekrar etme yolunu seebilir.

9. 10.4 BKME TEKRAR TESTLER Eer rnek belirtilen koullar karlamakta baarsz olursa , retici ayn partiden seilen ek iki borudan kesilen rnekler zerinde tekrar testleri yrtme yoluna gidebilir. Btn tekrar test rnekleri belirtilen koullar karlarsa , ilk rnein alnd boru dndaki partideki btn borular kabul edilmelidir. Eer bir veya daha ok tekrar test rnei belirtilen koullar salamazsa , retici partide geri kalan borularn hepsinden kesilerek alnan rnekler zerinde testi tekrar etmeyi seebilir. 9.10.5 KONTROLL BKME TEKRAR TESTLER Eer kontroll bkme testlerinden biri veya her ikiside belirtilen koullar karlamazsa , retici ayn partiden seilen iki ek borudan kesilerek alnan rnekler zerinde tekrar testleri yrtmeyi seebilir. Bu rneklerin belirtilen koullar salamas durumunda , ilk test iin seilen boru dndaki partideki btn borular kabul edilmelidir. Tekrar test edilen rneklerden her hangi biri belirtilen koullar karlamakta baarsz olursa , retici partide geri kalan btn borulardan rnekler alarak tek tek test etme yolunu seebilir.Ayn zamanda,retici testte baarsz olan her hangi bir borunun ayn ucunu keserek ve ksalan borunun ayn ucundan iki ek rnek alarak teste devam etmeyi tercih edebilir. Orjinal testin koullar bu ek testlerin her ikisi tarafndan da salanrsa , o boru kabul edilmelidir. Daha fazla keserek ksaltmaya ve tekrar testlerine izin verilmez . Tekrar testleri iin rnekler 9.8.3 te belirtildii ekilde alnmaldr.

9.10.6 KAYNAK DUKTLTES TEKRAR TESTLER 31

Eer bir boru partisini temsil eden kaynak duktilitesi test rnei 6.2.5 in koullarn karlamakta baarsz olursa , retici ayn partiden alnan ek iki boruda testi tekrar etmeyi seebilir. Tekrar test edilen rneklerin her ikiside belirtilen koullar salarsa , ilk rnein alnd boru dndaki partideki btn borular kabul edilmelidir.Bu rneklerin biri veya her ikisi belirtilen koullar karlamakta baarsz olursa , retici partide geri kalan btn borularn bir ucundan kesilen rnekleri tekrar test etmeyi seebilir. Burada rneklerin kesildikleri boru ile birlikte tanmlanmalarna dikkat edilmelidir. Ayn zamanda , retici yukardaki test ileminde baarsz olan herhangi bir boruyu keserek ksaltmay ve ayn utan iki ek rnek alarak testi tekrar etmeyi tercih edebilir.Bu ek testlerin her ikiside kaynak duktilitesi testi koullarn salarsa , o boru kabul edilmelidir. Daha fazla keserek ksaltmaya ve tekrar testlerine izin verilmez.

9.10.7 CHARPY TEKRAR TESTLER Bir charpy test rnekleri setinin kabul kriterlerini karlamad durumda , retici ilgili malzeme partisini deitirmeyi veya alternetif olarak ayn partiden iki boruyu daha test etmeyi seebilir. Bu yeni testlerin her ikiside kabul koullarn salarsa , ilk seilen dndaki partideki btn borularn koulu saladklar kabul edilmelidir.Bu iki ek testten herhangi birisinin baarsz olmas durumunda partideki her boru kabul iin ayr ayr test edilmelidir. 9.11 TEKRAR LEME Bir boru partisi iin herhangi bir mekanik zellik test sonucunun 9.3 te akland ekilde ilgili koullar karlamakta baarsz olmas durumunda , retici o boru partisini 5.4 n koullarna uygun olarak bir sl ileme tabi tutmay tercih edebilir.Bu durumda o boru partisi yeni bir parti gibi dnlerek 6.2 ve 9.3 n btn koullarna ve SR 5 ile SR 6 nn sipari edilen rne uygun olan koullarna gre test edilir ve bu artnamenin dier uygulanabilir koullarna gre devam edilir. Bir tekrar sl ileminden sonra , her hangi bir tekrar sl ilemi karar satn alanla anlama kouluna bal olmaldr. Isl ilemsiz borular iin her hangi bir tekrar sl ilemi uygulamas satn alanla anlamaya baldr. Isl ilemli borularda , farkl bir sl ilem yntemiyle tekrar ileme uygulamas (Blm 5.4 bkz.) satn alanla anlamaya tabi olmaldr.

10. MARKALAMA
10.1 GENEL Bu artnameye uygun olarak retilen borular ve boru kaplinleri retici tarafndan bu blmde belirtildii ekilde iaretlenmelidir. (nota bkz.) Not: Bu artnameyi kullananlar, artk bir rn API monogram ile markalama koulu bulunmadna dikkat etmelidir. API bu artnamede yer alan rnlerde kullanlmak zere monogram lisans vermeye devam etmektedir , fakat bu ilem bu artnameden ayr olarak enstit personeli tarafndan yrtlmektedir. Monogramn kullanm EK I da aklanmtr. Monogram n baka bir kullanmna izin verilmemektedir. Lisans sahibi olanlar , rnlerini blm 10 veya EK I ya gre , olmayanlarda blm 10 a gre markalalar. 10.1.1 Boru zerindeki gerekli markalama bu blmde belirtildii ekilde olmaldr. 10.1.2 Kaplinler zerindeki gerekli markalama, retici ile satn alan tarafndan baka ekilde kararlatrlmadysa ( ki bu durumda ablonla boyanmaldr), kalpla damgalanmaldr. 10.1.3 artname markalamasn takip eden ek markalamalara uygun standartlar dahil olmak zere izin verilir ve retici veya satn alan tarafndan istendii takdirde uygulanabilir. 10. 2 MARKALAMALARIN YERLER Tanmlama markalamalarnn yerleri aaadaki ekilde olmaldr. a) 1.900 ve daha kk borular - Boru paketine (bundle) ilitirilmi bir metal etiket zerine kalpla damgalanmal veya boru paketini balamak iin kullanlan bant veya balama kelepelerinin zerine baslmaldr. b) Btn dier llerdeki dikisiz ve 16 dan kk kaynakl borular Boru ucuna 18in ile 30 in (457. 2 mm ile 762 mm) arasndaki mesafedeki bir noktadan balayarak, boru d yzeyine 10.3de gsterilen srada ablonla boyanmaldr.Ancak retici ile satn alann zerinde anlamaya varmalar halinde, markalamalarn tamam veya bir ksm reticiye uygun bir sra ile boru i yzeyine de yerletirilebilir. 32

c) 16 ve daha byk kaynakl borular Satn alan tarafndan baka bir ekilde belirtilmedii takdirde , boru ucuna 6 in ten (152 .4 mm) daha az mesafede olmayan bir noktadan balayarak ,boru i yzeyine reticiye uygun bir sra ile ablonla boyanmaldr. 10. 3 MARKALAMALARIN SIRASI Tanmlama markalamalarnn sras 10.3.1 ile 10.3.10 arasnda belirtildii ekilde olmaldr. 8. 3.1 RETC reticinin ad veya markas ilk tanmlama markas olmaldr. 10.3.2 ARTNAME rn bu artnamenin koullarna tamamen uygun ise Spec 5L yazs ile markalanmaldr. 10. 3.3 LGL STANDARTLAR Dier ilgili standatlara uygun olan rnler , bu standartlarn ad ile markalanabilir. 10. 3.4 BELRTLEN BOYUTLAR Anma d ap ve anma et kalnl markalanmaldr. Ancak , anma d ap iin ondalk saylarn sandaki sfrlardan sonra baka bir say gelmiyorsa markalanmalar gerekmez. 10. 3.5 KALTE VE SINIFLAR Kullanlan semboller unlardr : Kalite (nota bkz.) A 25 , snf 1 A 25 , snf 2 A B x 42 x 46 x 52 x 56 Sembol A25 A25 R A B x 42 x 46 x 52 x 56 Kalite x 60 x 65 x 70 x 80 Sembol x 60 x 65 x 70 x 80

x 42 ile x 80 arasndaki ara elik kalitelerinde kullanlan sembol x ile Amerikan l Sistemindeki belirtilmi en az akma kuvvetinin ilk iki says olmaldr. retici ile satn alann zerinde anlamas durumunda ve sipari mektubunda bu ekilde belirtilmise , elik kalitesi SR3 e uygun olarak renklli markalanmaldr. ( EK F ye bkz.) Not: Alt kalite snrlamalar iin 1.3 e bkz. 10.3.6 RN BELRLEME SEVYES Kullanlan semboller unlardr: a) PSL 1 PSL 1 b) PSL 2 PSL 2 PSL markalamas kalite sembolnn hemen arkasna yerletirilmelidir. 10.3.7 RETM LEM Kullanlan semboller unlardr: a) Dikisiz borular , S b) Srekli kaynakl ve lazer kaynakl borular dndaki kaynakl borular , E c) Srekli kaynakl borular , F d) Lazer kaynakl borular , L 10.3.8 ISIL LEM Kullanlan semboller unlardr : a) Normalize edilmi veya normalize edilerek temperlenmi , HN b) Kritik scaklk altnda gerilme giderilmi , HS c) Kritik scaklk altnda yalandrlarak sertletirilmi , HA 33

d) Su ile soutularak temperlenmi , HQ 10.3.9 TEST BASINCI Belirtilen hidrostatik test basnc tablodaki ( Tablo 4 , 5 , 6A , 6B , 6C , E- 6A , E- 6B veya E- 6C den hangisi uygun ise ) test basncndan daha yksekse , TESTED yazsndan hemen sonra belirtilen test basnc ile ( Amerikan l Sistemine gre sipari edilen borularda psi , SI ye gre sipari edilen borularda 100 kPa (bar) olarak ) markalanmaldr. 10.3.10 EK KOULLAR Ek koullar iin EK F blmne bkz. 10.3.11 RNEKLER a) 14 l , 0.375 in (9.5 mm) anma et kalnl , B kalite , PSL 2 , dikisiz dz ulu boru , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak , aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. AB CO Spec 5L 14 0.375 B PSL 2 S veya AB CO Spec 5L 355.6 9.5 B PSL 2 S b) 6 5/8 l,0.280 in (7.1 mm) anma et kalnl , kaliteB , PSL 1 , elektrik kaynakl dz ulu boru , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak , aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. AB CO Spec 5L 6.625 0.280 B PSL 1 E veya AB CO Spec 5L 168.3 7.1 B PSL 1 E c) 4 , anma et kalnl 0.237 in (6.0 mm) , A 25 kalite , snf 1 , srekli kaynakl dili ulu boru , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak , aadaki ekilde ablola boyanmaldr. AB CO Spec 5 L 4. 5 0.237 A 25 PSL 1 F veya AB CO Spec 5 L 114.3 6.0 A 25 PSL 1 F d) 14 l , 0.375 in ( 9.5 mm ) anma et kalnl , x 70 kalite , PSL 2 , su ile soutularak temperlenmi , dikisiz dz ulu boru , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. AB CO Spec 5 L 14 0.375 x 70 PSL 2 S HQ veya AB CO Spec 5L 355.6 9.5 x 70 PSL 2 HQ e) 12 l , 0.330 in ( 8.4 mm) anma et kalnl , x 42 kalite ,PSL 1 dikisiz dz ulu boru , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. AB CO Spec 5 L 12.75 0.330 x 42 PSL 1 S veya AB CO Spec 5 L 323. 9 8.4 x 42 PSL 1 S f) 6 5/8 l , 0.216 in (5.5 mm) anma et kalnl , x 42 kalite , PSL 1 , lazer kaynakl dz ulu boru , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. AB CO Spec 5L 6.625 0.216 x 42 PSL 1 L veya AB CO Spec 5L 168.3 5.5 x 42 PSL 1 L g) 24 l , anma et kalnl 0.406 in (10.3 mm) , x 42 kalite , PSL 2 , helikal dikili , toz alt ark kaynakl dz ulu boru sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. AB CO Spec 5 L 24 0.406 x 42 PSL 2 E veya AB CO Spec 5 L 610 10.3 x 42 PSL 2 E

10.4 PAKET (BUNDLE) TANIMLAMASI 1.900 ve daha kk borularda , 10.3 te belirtilen tanmlama markalamalar paketi balamak iin kullanlan bant , kelepe veya etiketin zerine konmaldr. rnein , 1.900 l , anma et kalnl 0.145 in (3.7 mm) ,kalite B , elektrik kaynakl dz ulu boru , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak aadaki ekilde markalanmaldr. AB CO Spec 5L 1.9 0.145 B PSL 1 E 34

AB CO Spec 5 L

veya 48.3 3.7 B PSL 1 E

10.5 BOY retici ile satn alan tarafndan farkl bir lme ve markalama ekli zerinde anlamaya varlmamsa , 10.2 , 10. 3 ve 10.4 te aklanan tanmlayc markalamalarna ek olarak , boru boyu , Amerikan l Sistemine gre sipari edilen borularda foot ve footun onda biri SI ye gre sipari edilen borularda ise metre ve metrenin iki ondalk says olarak , aadaki ekilde markalanmaldr. a) 1.900 dan byk borularda, mamul boru zerinde llen boy , d yzey zerine reticiye uygun bir yere veya retici ile satn alann anlamasyla , i yzey zerine uygun bir yere ablonla boyanmaldr. b) 1.900 ve daha kk borularda , boru paketindeki toplam boru boyu etiket , bant veya kelepe zerine markalanmaldr. 10.6 KAPLNLER 2 3/8 ve daha byk ldeki btn kaplinler reticinin ad veya markas ve Spec 5L yazs ile markalanmaldr.

10.7 KALIPLA DAMGALAMA Anma et kalnl 0.156 in (4.0 mm) ve daha kk olan btn borularla, A 25 ten yksek kalitedeki ve sonra bir sl ileme tabi tutulmam olan btn borularda , kalpla souk damgalama yasaklanmtr. Ancak retici ile satn alann anlamas ve sipari mektubunda bu ekilde belirtilmesiyle , bu boru veya levhalar kalpla souk damgalanabilir.retici tercihine gre, boru veya levhalar kalpla scak damgalayabilir (200 F (93 C) veya daha yksek ), veya daha sonra bir sl ileme tabi tutulmalar kouluyla kalpla souk damgalayabilir ve kaplinleri kalpla souk damgalayabilir. Kalpla souk damgalama , yuvarlatlm veya kr kalplarla gerekletirilmelidir. A 25 dndaki btn elik kalitelerinde , btn kalp damgalamalar kaynak yerine en az 1 in (25.4 mm) mesafede olmaldr.

10.8 DLERN TANIMLANMASI Dili ulu borular , reticinin tercihine gre , dili ucun bitiiine reticinin ad veya markas Spec 5B (ilgili di ama artnamesi ) yazs, borunun anmad ap ve LP ( dilerin eidini gsterir) harfleri ile damgalanarak veya ablonla boyanarak tanmlanabilir.Di tanmlamalar API monogramn tayan veya tamayan rnlere uygulanabilir. rnein , 6 5/8 l , dili ulu boru , sipari mektubunda belirtilen boru d ap iin uygun deeri kullanarak aadaki ekilde markalanabilir. AB CO Spec 5 B 6.625 LP veya AB CO Spec 5B 168.3 LP Eer rn baka bir yerinde reticinin kimliiyle aka markalanmsa , yukardaki retici ad veya markas kartlabilir.

10.9 DLERN SERTFKASYONU 10.8 de belirtildii gibi Spec 5B ifadesinin kullanlmas, retici tarafndan bu ekilde markalanan dilerin , API Standart 5B koullarna uygun olduunu gsteren bir belge olarak dnlmeli , ancak satn alan bu ekilde markalanan bir rnn her hangi bir API artnamesine tamamen uygun olduunu zannetmemelidir. Dilerin tanmlanmas iin Spec 5B yazsn kullanan reticilerin , uygun ekilde belgelenmi API boru mastarlarn ellerinde bulundurmalar gereklidir. 10.10 BORU LEMCS MARKALAMALARI Orjinal boru reticisi dnda baka bir ilemci tarafndan sl ileme tabi tutulan borular 10.1, 10.2, 10.3, 10.4, 10.5 , 10.6 , ve 10. 7de akland ekilde markalanmaldr. Ilemci , sl ilemin bir sonucu olarak rnn yeni durumunu gstermeyen daha nceki kalite tanmlamas ve orjinal boru reticisinin ad veya logosu gibi markalamalar kartmaldr.

35

11.DI KAPLAMA VE MUHAFAZALAR

11.1 DI KAPLAMALAR Sipari mektubunda aksi belirtilmemise , borular reticinin tercihine bal olarak izolesiz (plak) veya nakliye srasnda paslanmay en aza indirgemek iin geici bir d kaplamayla temin edilmelidir. Geici d kaplamalar sert ve dzgn olmal , sarkmalar en az miktarda olmaldr. Satn alan borunun izolesiz olmasn veya geici veya zel bir d kaplama ile kaplanmasn istiyorsa , sipari mektubunda bu hususu belirtmelidir. zel d kaplamalarla , izolasyonun tam uzunluk boyunca uygulanmasnn veya ularda belli bir mesafenin kaplamasz braklmasnn istendii konular sipari mektubunda yer almaldr. Baka bir ekilde belirtilmemise , retici tercihine gre boru ularn kaplamal veya kaplamasz brakabilir veya boru ularna geici bir izolasyon uygulanabilir. 11. 2 D MUHAFAZALARI 2 3/8 den daha kk borularn zerindeki di muhafazalar , uygun kuma sarglar veya uygun metal , fiber veya plastik muhafazalar olmaldr. 2 3/8 ve daha byk borulardaki di muhafazalar, boru ularnn normal tama ve nakliye koullarnda zarar grmesini nleyen uygun tasarm , malzeme ve salamlkta olmaldr. Di muhafazalar boru zerindeki dilerin btn uzunluunu kapatmal ve dileri tama ve normal depolama sresi boyunca rutubet ve kirlenmeye kar korumaldr. Normal depolama sresi yaklak bir yl kabul edilmelidir Muhafazalarn malzemesi , korozyona neden olabilecek veya muhafazann dilere yapmasn arttrabilecek kimyasal bileikler iermeli ve -50 F ile + 150 F ( - 46 C ile + 66 C ) arasndaki scaklklarda kullanma uygun olmaldr.

9. BELGELER
12.1 SERTFKASYON 9.1.1 PSL 1 SERTFKASYON KOULLARI Satn alan tarafndan talep edilmesi halinde , retici malzemenin bu artnameye uygun olarak retildiini , rneklendiini , test ve muayene edildiini gsteren bir uygunluk belgesini satn alana salamaldr. Bir Elektronik Veri Deiimi (EDI) ileminde kullanlan veya baslan bir malzeme test raporu , uygunluk belgesi veya benzeri bir belge , sertifikay salayan kuruluun tesisinde baslan belgeyle ayn geerlilikte saylmaldr.EDI ile gnderilen belgenin ierii bu artnamenin koullarn karlamal ve retici ile satn alan arasndaki mevcut olan EDI protokoluna uygun olmaldr. Mekanik testlerin sonular dahil olmak zere ek bilgiler isteniyorsa , sipari mektubunda SR 15 belirtilmelidir. (EK F ye bkz.)

12.1.2 PSL 2 SERTFKASYON KOULLARI retici SR 15.1 e uygun olarak satn alana uygunluk sertifikalarn ve test sonularn salamaldr. ( EK F ye bkz.) 12. 2 KAYITLARIN TUTULMASI Bu artnameye gre kaytlarnn tutulmas gerekli olan test ve muayeneler tablo 22 de gsterilmitir. Bu kaytlar retici tarafndan satn alann kontrol iin satn alma tarihinden sonraki 3 yl sresince saklanmaldr.

13. BORULARIN YKLENMES

Borularn gnderilmesinden reticinin sorumlu olmas durumunda, retici borularn kamyonlara, demiryolu vagonlarna , mavnalara veya okyanus ar gemilere nasl yerletirildiini , korunduunu ve sabitlendiini gsteren detayl ykleme emalar hazrlamal ve ilemleri yrtmelidir. Ykleme ilemi ularn zarar grmesini , kaplamalarn anmasn , delinmesini veya atlamasn nleyecek ekilde tasarlanmal ve ilgili kural , kod , standart veya nerilen uygulamalara uygun olmaldr. Bun36

lardan bazlar unlardr : Amerikan Demiryollar Birlii st Ak Vagonlara Eya Yklemenin Genel Kurallar Amerikan Demiryollar Birlii st Ak Vagonlara Boru Dahil elik rnlerini Yklemenin Genel Kurallar API RP 5 LI Hat Borularnn Demiryolu ile Nakliyesinin nerilen Uygulamas API RP 5 LW Hat Borularnn Mavna ve Gemilerle Tanmasnn nerilen Uygulamas

EKLLER VE TABLOLAR
1 in (38. mm) ann asgari derinlii U eimlendirmesi istee bal

ann i ap = Borunun d ap +1/16 in, +1/32, - 0 (1.6, +0.8, 0 mm) ap boru ucundan in (6.4 mm) mesafede llecektir. ekil 1 : Muflu balantlar iin an eklindeki u.

TEMEL POWER - TIGHT DZEN HAND TIGHT DZEN Not: Boru boyutlar iin tablo 4 ve 5 e , kaplin boyutlar iin tablo 12ye , di detaylar iin API standart B ye bkz. ekil 2 : Hat borusu ve kaplini L DKSZ BORU KAYNAKLI BORU Uzunlamasna diki Kaynak dikii Kaynak dikii Helezon diki Kaynak dikii Kaynak dikii

Notlar : A= erit rnei ( dikisiz boru iin her hangi bir evresel yerden ) B= Enine rnek ( dikisiz boru iin her hangi bir evresel yerden ) ift dikili borularda , rnek kaynaklarn ortasnda bir yerden alnmaldr. C= Enine kaynak rnei ekil 3 =ekme Test rneklerinin Yerleri :

A- ember Genleme rnei :

37

B-Tam Kesit rnei :

-------2" MIN ------( 57.2mm )

Yaklak 1 (38.1mm) Dipnotlar 1&3e bkz.

----Mastar Uzunluu----2.0000.005 (50.80.13mm)

1R Min
(25.4 mm)

C.erit rnei --------A-----------

D ------G -----G = Mastar uzunluu D = ap R = Kenarn asgari yarap A = Azaltlm kesitin asgari uzunluu

D. Yuvarlak ubuk rnei Et kalnl 0.70in (19.1mm) veya daha byk olan borular AZALTILMI KEST

---------2---------

D ------G ------

38

UZUNLAMASINA RNEKLER
Notlar: 1- Dier mastar genilii iin blm 9.3.1.1 e bkz. 2- Enine ve kaynak rneklerinin yasslatrlmas oda scaklnda yrtlmelidir. 3- ekme rneklerinin scak yasslatrlmasna , suni yalandrlmasna veya sl ilem grmesine izin verilmez . ekil 4 ekme test rnekleri A 25TEN YKSEK KALTELERDEK ELEKTRK KAYNAKLI VE 12 TEN KK LAZER KAYNAKLI BORULAR GENLETRLMEM , ETL BOYLARDA Ara yerleimler Kaynak Rulo Yerleimi Kaynak Durma Rulo Yerleimi Ba Ucu kes 2 rnek * Yeri Ucu kes 2 rnek * ki rnek , her biri kaynak durma yerinin bir yannda Kaynak yeri Kaynak yeri Kaynak yeri 0(180) de yassltn. 90(270)de yassltn 0 (180) de yassltn Kaynak yerinin 0 (180) de olduu testlerde rulo ba veya sonu yerine ara yerleimlerde kullanlabilir.

A25 TEN YKSEK KALTELERDEK ELEKTRK KAYNAKLI BORULAR - GENLETRLMEM TEK BOYDA RETLM Kaynak Tek Boy Ucu kes 1 rnek Ucu kes 1 rnek Kaynak yeri 90(270) de yassltn Kaynak yeri 0 (180) de yassltn

2 7/8 VE DAHA BYK , A25 KALTE KAYNAKLI BORULAR 50 tonluk bir parti veya bir blm Bir boyda bir test

Kaynak yeri 90 (270) de yassltn

A25 TEN YKSEK KALTELERDEK ELEKTRK KAYNAKLI VE 12 TEN KK LAZER KAYNAKLI BORULAR SOUK GENLETRLM 100 boruluk bir parti veya bir blm Boyu en az 4 in (102mm) 39

olan bir test rnei ekil 5 : Yassltma testleri

Kaynak yeri 90(270) de yassltn.

Tanmlayc Numara Notlar: 1- Her deliin ap 1/16 in (1.6 mm) olmaldr. 2- Delikler yuvarlak olmal ve yzeye dik olarak almaldr. 3- Deliklerin kenarnda apak olmamal, ancak kenarlar ilenerek dzeltilmemelidir. 4- Tablo 14 ve 15 te verildii ekilde , her penetrametrenin bir tanmlama no. su olmaldr. ekil 6 : API standart penetrametresi

rnek 1:

2 adet 1/8 in (3.2mm) devamszlk.

rnek 2: 1 adet 1/8 in (3.2 mm) ,1 adet 1/16 in (1.6 mm) ve 2 adet 1/32 in (0.8 mm) devamszlk.

rnek 3 :1 adet 1/8 in (3.2mm) ,1 adet 1/32 in (0.8 mm) ve 6 adet 1/64 in (0.4 mm) devamszlk.

rnek 4 : 4 adet 1/16 in (1.6 mm) devamszlk.

rnek 5 : 2 adet 1/16 in (1.6 mm) , 4 adet 1/32 in (0.8 mm) devamszlk.

rnek 6 : 8 adet 1/32 in (0.8 mm) devamszlk .

rnek 7 : 16 adet 1/64 in (0. 4 mm) devamszlk.

rnek 8: Dank , 3 adet 1/32 in (0.8 mm) , 10 adet 1/64 in (0.4 mm) devamszlk. ekil 7 : Yuvarlak cruf kalnts ve gaz cebi tipindeki devamszlklarn azami dalm rnekleri.

rnek 1: 1 adet in (12.7 mm) devamszlk.

40

rnek 2: 2 adet in (6.4 mm) devamszlk.

rnek 3: 3 adet 1/8 in (3.2 mm) devamszlk. ekil 8 : Yass cruf kalnts tipindeki devamszlklarn azami dalm rnekleri. %12 t veya daha kk

B( TEK TARAFLI) ENTK %10 t veya daha kk V 10 ENT

%20 t veya daha kk Her kenarn alan en fazla 0.006 in (3.87 mm) P ( PARALEL KENARLI ) ENTK

N5 derinlii % 5 t %15 en az 0.012 0.002 in

Derinlik (0.3 0.05 mm)

N10 derinlii %10 t %15 en az 0.012 0.002 in (0.3 0.05 mm)

Eddy akm boy iin Toplam boy en fazla 1.5 in (38 mm) Ultrasonik veya elektromanyetik muayene iin Tam derinlikte en fazla 2 in (50 mm) N5 VE N10 ENTK DELK Not: 9.7.4.2 ye bkz. ekil 9 : Referans standartlar TOZ ALTI ARK VE GAZ METAL ARK KAYNAKLI BORULAR rnein kenarlar oksijenle kesilebilir ve ilenebilir. 41

Kaynak Et kalnl(t) Her iki yzdeki kaynak takviyesi alnmaldr.

Azaltlm Cidarl rnekler , 0.750 in (19.1 mm) den Byk et kalnlklar iin istee bal YZ BKME Azaltlm et kalnl Not: Azaltlm cidarl rneklerin testlerinde 0.750 in (19.1 mm) et kalnl iin olan jig boyutlarn kullannz.

Bu malzeme reticinin tercihine gre yassltlmadan nce veya sonra alnr.

KK BKME Azaltlm et kalnl

12 VEYA DAHA BYK LAZER KAYNAKLI BORULAR rnein kenarlar oksijenle kesileblir ve ilenebilir. - Et kalnl (t)

Kaynak

Her iki yzdesi kaynak takviyesi alnmaldr.

ekil 10 : KONTROLL BKME TEST RNEKLER

Gerektii kadar Di alm montaj delii Omuzlar sertletirilmi ve greslenmitir. (Sertletirilmi markalarda kullanlabilir.)

Gerektii kadar

A=

1.15 (D-2t) (e D/t 2e 1) 42

2.15 = Ykselme faktr D = Anma d ap , in (mm) t = Borunun anma et kalnl , in (mm) e = Deformasyon

Deiik Jigler

Makara Kalite A iin Kalite B iin in / in (mm/mm)

Ayarl Tip Kalite x 80 iin Not: 9.8.3 no. lu blme bkz. ekil 11: Kontroll bkme test jigleri. Tablo 1 : retim ilemi ve rn belirleme seviyesi (PSL ) PSL 1 Kalite retim ilemi A25c , A&B, x42 den x70e kadar Boru eidi dikisiz Dolgu metali olmadan kaynaklanm Srekli kaynakl c Elektrik kaynakl Lazer kaynakl Dolgu metali ile kaynaklanm Toz alt ark kaynakl , uzunlamasna dikili Gaz metal ark kaynakl Gaz metal ark kombinasyonu kaynakl Toz alt ark kaynakl , ift dikili d Gaz metal ark kaynakl , ift dikili d Gaz metal ark ve toz alt ark kombinasyonu Kaynakl , ift dikili d Toz alt ark kaynakl , helikal dikili e Boru ucunun tr an eklindki u f Dz u zel kaplin iin dz u Dili u g PSL 2 b Kalite

Sarmal tip

Bden x 80 e kadar

Notlar : a- PSL 1 0.405 ile 80 arasndaki llerle snrlanmtr. b- PSL 2 4 ile 80 llerle snrlanmtr. c- A 25 kalitesi ve dolaysyla srekli kaynakl borular (A 25 kalitesi ile snrldr) 5 9/16 ve daha kk llerle snrlanmtr. d- ift dikili borular 3 6ve daha byk llerle snrlanmtr. e- Helikal dikili borular 4 ve daha byk llerle snrlanmtr. f- an eklindeki ulu borular 0.141 in (3.6 mm) ve daha kk et kalnlklaryla snrlanmtr; ller 8 5/8 ve daha kk llerle snrldr. g- Dili ulu borular ve kaplinler 20 ve daha kk llerle snrlanmtr, helikal ( spiral ) dikili borular haritir. Tablo 2A - Pota rn analizlerinin arlk yzdeleri olarak PSL 1 kimyasal koullar (1) (2) (3) (4) (5) Kalite & snf Max . Max . Fosfor Slfr karbon manganez Min. Max. Max. Dikisiz

(6) Dier

43

Kaynakl

Tablo 2B Pota ve rn analizlerinin arlk yzdeleri olarak PSL 2 kimyasal koullar., (1) (2) (3) (4) (5) Kalite max , Max. Max. max. Karbon Manganez Fosfor Slfr Dikisiz

(6) Dier

Kaynakl

Tablo 2A ve 2B nin dip notlar a- Belirtilen maxsimum karbon miktarnn altndaki her %0.01 azalma ile, yukarda belirtilen maximum manganez miktarnn %0.05 artmasna (x42 ile x 52 arasndaki kalitelerde azami %1.50 e ; x 52 den yksek fakat x 70 den dk kalitelerde azami %1.65 e ; x70 e eit veya daha yksek kalitelerde ise azami %2.00 ye kadar) izin verilir. b- retici ile satn alann mutabakat ile kolombiyum (niobiyum) , vanadyum , titanyum veya bunlarn kombinasyonlar kullanlabilir. c- reticinin tercihine gre kolombiyum (niobiyum) , vanadyum , titanyum veya bunlarn bir kombinasyonu kullanlabilir. d- Kolombiyum (niobiyum) , vanadyum ve titanyum miktarlarnn toplam % 0.15 i gememelidir. e- Dipnot d nin ve fosfor ve slfr miktarlarnn tabloda yer alan koullarnn karlanmasyla, retici ve satn alann mutabakat ile baka kimyasal kompozisyonlar zerinde anlamaya varlabilir. Tablo 3A PSL 1 EKME KOULLARI (1) (2) elik kalitesi Min. Akma kuvveti (3) Min. Son ekme kuvveti (4) 2 in teki (50.8 mm) asgari uzama , % olarak

Tablo 3B PSL 2 EKME KOULLARI (1) (2) (3) (4) Min. Max. Min. son elik kalitesi Akma kuvveti Akma kuvveti ekme kuvveti

(5) Max. son ekme kuvveti

(6) 2 in (50.8 mm) teki asgari uzama % olarak

Tablo 3A ve 3B nin dip notlar : 44

a- 2 in teki (50.8 mm) asgari uzama aadaki formlle belirlenmelidir. Amerikan birimlerindeki SI (metrik) birim forml Forml A A e= 625,000 e= 1.944 V9 V9 e = 2 in teki (50.8 mm) asgari uzama , % olarak , en yakn yzdeye yuvarlatlm . A = Uygun ekme test rnei alan. a) Yuvarlak ubuk rneklerinin her ikisi ls iin A=0.20 in (130 mm) b) Tam kesit rnekleri iin , ( i ) 0.75 in (485 mm) ile ( ii ) ekme test rneinin borunun anma d ap ve anma et kalnln kullanarak hesaplanan ve en yakn 0.01 in ye (10 mm) yuvarlanan en kesit alanndan daha kk olan. c) erit rnekleri iin , ( i ) 0.75 in ( 485 mm ) ile ekme test rneinin , rnein anma geniliini ve borunun anma et kalnln kullanarak hesaplanan ve en yakn 0.01 in ye (10 mm ) yuvarlanan en kesit alanndan daha k olan. V = Asgari anma son ekme kuvveti , psi (Mpa) olarak. Deiik ekme test rnei lleri ve elik kalitelerinde asgari anma uzama deerleri iin EK D ye bkz. b) Bir ara elik kalitesinin azami akma kuvveti , listedeki bir sonraki daha yksek elik kalitesinin azami akma kuvveti deeri olmaldr. c) Btn ara elik kalitelerinin azami son ekme kuvvetleri 110,000psi (758 Mpa) dr. d) Uzunlamasna teste tabi llerdeki Kalite B bourlarn azami, akma kuvveti 72,000 psi (496 Mpa) dr. e) 0.984 in ( 25.0 mm ) ten byk et kalnlklarnda , azami akma kuvveti satn alanla reticinin anlamasyla belirlenmelidir.

Tablo 4 Standart Et Kalnlklar ndaki Dili Hat Borularnn Boyutlar , Arlklar ve Test Basnlar ( Amerikan ve SI Birimleri ) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) Hesaplanan arlklar Anma d ap, D l Anma et Dz ulu boru. Dili borularn Hesaplanan Asgari kalnl,t birim uzunluktaki ve kaplilerin i ap , d test basnc Arl , Wpe ew deeri Kalite Kalite Kalite A25 B C

Not : ekil 2 ye bkz. a) U tanmlamas nedeniyle meydana gelen arlk art. ( 7.4 no. lu blme bkz. ) b) Hesaplanan i ap deerleri bilgi iin verilmitir. ( 7.2 no .lu blme bkz. ) c) 100kPa = 1 bar. Tablo 5 Ar Et Kalnlk larndaki Dili Hat Borular nn Boyutlar , Arlklar ve Test Basnlar ( Amerikan ve SI Birimleri )

(1)

(2) Anma d ap, D

(3)

(4) (5) Hesaplanan arlklar

(6) Hesaplanan i ap , d

(7)

(8)

(9)

Anma et Dz ulu boru. Dili borularn kalnl,t birim uzunluktaki ve kaplilerin Arl , Wpe ew deeri

Asgari test basnc Kalite Kalite Kalite A25 B C 45

a) U tanmlamas nedeniyle meydana gelen arlk art , ( 7.4 no. lu blme bkz. ) b) Hesaplanan i ap deerleri bilgi iin verilmitir. ( 7.2 no .lu blme bkz. ) c) 100 kPa = 1 bar.

TABLO 6A 0.405 LE 1.900 ARASINDAK DZ ULU HAT BORULARININ BOYUTLARI , BRM UZUNLUKTAK AIRLIKLARI VE TEST BASINLARI (AMERKAN BRMLER)

(1) l

(2) Anma d ap, D

(3) (4) (5) Anma et Dz ulu boru Hesaplanan kalnl,t birim uzunluktaki i ap , d Arl , Wpe

(6) (7) (8) (9) (10) Asgari Test basnc (psi) b Kalite Kalite A Kalite B A25 Std. Alt Std. Alt

Not: Bu tabloda verilen Amerikan birimlerindeki deerlerin SI (metrik) karlklar iin tablo E-6A ya bkz. a- Hesaplanan i ap deerleri bilgi iin verilmitir. (Blm 7.2 ye bkz.) b- Tablo 6A , 6B ve 6C de verilen test basnlar sadece A25 , A , B, x42 , x46 , x52 , x56 , x60 , x65 , x70 ve x80 kaliteleri iindir.Dier kalitelere uygulanan test basnlar iin 9.4.3 no.lu blme bkz.

TABLO 6B 2 3/8 LE 5 9/16 ARASINDAK DZ ULU HAT BORULARININ BOYUTLARI , BRM UZUNLUKTAK AIRLIKLARI VE TEST BASINLARI
(1) l (2) (3) (4) (5) Anma d Anma et Dz ulu boru Hesaplanan ap, D kalnl,t birim uzunluktaki i ap. Arl , Wpe

(AMERKAN BRMLER)

(6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14) (15) (16) Asgari Test Basnc(psi)b Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Ka.l A25 A B x42 x46 x52 x56 x60 x65 x70 x80

Not: Bu tabloda verilen Amerikan birimlerindeki deerlerin SI (metrik) karlklar iin tablo E- 6B ye bkz. a- Hesaplanan ii ap deerleri bilgi iin verilmitir. (Blm 7.2 yebkz.) b- Tablo 6A , 6B ve 6C de verilen test basnlar sadece A25, A , B , x42 , x46 , x52, x56, x60,x65 x70 ve x80 kaliteleri iindir. Dier kaliteleri uygulanan test basnlar iin 9.4 .3 no.lu blme bkz. c- Bu anma d ap ve anma et kalnl kombinasyonundaki borular zel tip dz ulu borulardr; bu tabloda verilen dier kombinasyonlardaki borular normal tip dz ulu borulardr. Anma d ap ve anma et kalnl kombinasyonu arada yer alan borular , tablodaki bir sonraki daha dk deerler zel tip dz ulu borular iinse , zel tip dz ulu borular olarak kabul edilir; dier ara kombinasyonlar normal tip dz ulu borulardr. ( lgili arlk toleranslar iin Tablo 10 a bkz.) TABLO 6C 6 5/8 LE 80 ARASINDAK DZ ULU BORULARIN BOYUTLARI, BRM UZUNLUKLARI VE TEST BASINLARI (AMERKAN BRMLER) 46

(1) l

(2) (3) (4) (5) Anma d Anma et Dz ulu boru Hesaplanan ap, D kalnl,t birim uzunluktaki i ap. Arl , Wpe

(6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14) (15) Asgari Test Basnc(psi)b Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. Kal. A B x42 x46 x52 x56 x60 x65 x70 x80

Not: Bu tabloda verilen Amerikan birimlerindeki deerlerin SI (metrik) karlklar iin tablo E- 6Cye bkz. a- Hesaplanan i ap deerleri bilgi iin verilmitir. (Blm 7.2 ye bkz.) b- Tablo 6A , 6B ve 6Cde verilen test basnlar sadece A25 , A , B, x42 , x46 , x52 , x56 , x60, x65 , x70 ve x80 kaliteleri iindir. Dier kalitelere uygulanan test basnlar iin 9.4.3 no.lu blme bkz. c- Bu anma d ap ve anma et kalnl kombinasyonundaki borular , zel tip dz ulu borulardr; bu tabloda verilen dier kombinasyonlardaki borular normal tip dz ulu borulardr. Anma d ap ve anma et kalnl kombinasyonu arada yer alan borular,tablodaki bir sonraki daha dk deerler zel tip dz ulu borular iinse ; zel tip dz ulu borular olarak kabul edilir; dier ara kombinasyonlar normal tip dz ulu borulardr. ( lgili arlk toleranslar iin Tablo 10!a bkz.) Tablo 7 Boru Gvdesi ap Toleranslar l < 2 3/8 > 2 3/8 ve < 4 , srekli kaynakl > 2 3/8 ve <20 > 20 , dikisiz > 20 ve < 36 , kaynakl > 36, kaynakl Tolerans (Anma d apna gre) + 0.016 in , - 0.031 in (+ 0.41mm, - 0.79 mm) %1.00 % 0.75 % 1.00 + %0.75 , - % 0.25 + in , - 1/8 in (+ 6.35 mm, - 3.20 mm)

a- Borularn hidrostatik olarak standart basnlarn stndeki basnlarnda test edildii durumlarda , retici ile satn alan tarafndan farkl toleranslar zerinde anlamaya varlabilir. Tablo 8 Boru Ularndaki ap Toleranslar l Eksi tolerans <10 >10 ve <20 >20 ve <42 > 42 Art Tolerans Utan uca Yuvarlaklktan sapma
Eksen ap tolerans (anma d apnn %si olarak) En byk ve en kk aplar arasndaki max. fark (Sadece D/t oran < 75 olan borulara uygulanr

a- Yuvarlaklktan sapma toleranslar bir mastar ubuu , ap pergeli veya gerek min. ve max. aplar len baka bir ekipmanla llen azami ve asgari aplara uygulaanr. b- Borunun bir ucunda eritmetreyle llen ortalama ap, dier uta llen ortalama aptan 3/32 inten (2.38 mm) daha farkl olmamaldr. Tablo 9 Et kalnl toleranslar 47

l Boru tr < 2 7/8 Hepsi > 2 7/8 ve <20 Hepsi >20 Kaynakl > 20 Dikisiz

Tolerans (Anma et kalnlnn yzdesi olarak) Kalite ve daha dk Kaiite x 42 ve daha yksek

a- Satn alan tarafndan listede yer alanlardan daha eksi toleranslarn belirtildii durumlarda , art toplam tolerans araln iine alacak ekilde arttrlmaldr. Tablo 10 - Arlk Toleranslar Birim Tolerans (Yzde olarak) Bir boru boyu , zel tip dz ulu boru veya A25 boru Bir boru boyu , (dier borular) Vagon ykleri , A25 borular , 40.000 1b (18144 kg) veya daha fazla Vagon ykleri , dier borular , Vagon ykleri , btn kaliteler , 40.000 1b(18144 kg) dan daha az Sipari kalemleri , A25 kalite , 40.000 1b (18144 kg) veya daha fazla Sipari kalemleri , A25 ten farkl kalite , 40.000 1b (18144 kg) veya daha fazla Sipari kalemleri , btn kaliteler , 40.000 1b den (18144kg) daha az .

Notlar: 1- Toleranslar , dili ve kaplinli borularda hesaplanan arlklar , dz ulu borularda ise tabloda yer alan veya hesaplanan arlklar iindir. Satn alan tarafndan , tablo 9 da yer alanlardan daha dk eksi toleranslarn belirtildii durumlarda , tek boylarn art arlk toleranslar [% 22.5 et kalnl eksi toleransna ] ykseltilmelidir. 2- Tek bir sipari rnnden farkl borulardan meydana gelen vagon yklerinde , toleranslar her sipari rn iin ayr olarak ele alnmaldr. 3- Sipari kalemlerinin toleranslar , sipari kaleminde gnderilen toplam boru miktar iindir. Tablo 11 Boy Toleranslar Nominal boy ft m Asgari Her sipari kalemi iin boy asgari ortalama boy b ft m ft m Dili ve kaplinli borular Maksimum boy ft m

Dz ulu borular a- 20 ft (6m) nominal boylar daha nceleri tek boy ve 40 ft (12m) nominal boylar ift boy olarak tanmlanmtr. b- Satn alanla reticinin anlamasyla bu toleanslar her vagon ykne uygulanmaldr.

Tablo 12 Kaplin Boyutlar , Arlklar ve Toleranslar

(1)

Kaplin anma D ap,W l in mm

(2)

Asgari anma uzunluu , NL in mm

(3)

Kaplin girintisi anma d ap , Q in mm

(4)

Tama yzeyi anma genilii ,b in mm

(5)

Hesaplanan kaplin arl 1b kg

(6)

48

Not: ekil 2 ye bkz. a- D ap (W) tolerans %1 dir. Tablo 13 ekme testleri iin azami muayene partisi byklkleri (1) (2) (3) (4) l ekme testleri Kaynak ekme testleri Kontrol ekme testleri < 1.900, A25 kaynakl 25 ton(22.7 mg) _____ _____ > 1.900, A25 kaynakl 50 ton (45.5 mg) _____ _____ A25 hari < 5 9/16 400 boru _____ elik Ergitmesi Kaynakl > 5 9/16 ve < 8 5/8 200 boru _____ elik Ergitmesi > 8 5/8 ve < 12 200 boru 200 boru elik Ergitmesi > 12 Her souk genleme Her souk genleme elik Ergitme miktarndan b 100 boru miktarndan b 100 boru c a- Bir muayene partisi, ayn retim koullarnda ayn ilemle retilen ayn l ve ayn et kalnlndaki borulardan meydana gelmelidir. A25 ten yksek kalitelerdeki 5 9 /16 dan byk borularda , bir muayene partisinde birden fazla elik ergitmesi (dkm) bulunmamaldr. b- Ayn nominal souk genleme miktaryla ( %0. 2) retilen borularn , souk genleme miktarlar ayn kabul edilmelidir. c- ki dikili borular iin her bir kaynak. Not: Test frekans her muayene partisi iin bir testtir.(9.3.1.2 no.lu blme bkz)

Tablo 14 Boru Boyutlar ve Charpy Test rnekleri Arasndaki liki Asgari Et Kalnl , in (mm) Enine tam Enine Enine Uzunlamasna l l 2/3 l l 2/3 l Tabloda and yerine ve yazlacak

Uzunlamasna l

Notlar: 1- Bu tablo test rneklerinin aklamasn ve boru boyutlar ile geerli test rnekleri arasndaki ilikiyi vermektedir, Enine rneklerin tabloda yer alan l snrlamalar yasslatrlmam, inceltilmi ulu test rnekleri iindir. 2- rnek l snrlamalarnn tmne ileme toleranslar dahildir. 3- Bu tabloda yer almayan l ve et kalnl kombinasyonlarndaki borularn test edilmesi gerekli deildir. Tablo 15 API Standart %4 Penetrametreleri (1) (2) (3) Anma et kalnl Max. Penetrametre kalnl den byk (>) in mm e kadar (dahil) ( <) in mm in

(4) Tanmlama no.su

mm

49

Tablada or yerine veya yazlacak. Tablo 16 API Standart %2 Penetrametreleri (1) (2) (3) Anma et kalnl Max. Penetrametre kalnl den byk (>) in mm e kadar (dahil) ( <) in mm in

(4) Tanmlama no.su

mm

Tablada or yerine veya yazlacak.

Tablo 17- ISO tel %4 penetrametreleri (1) (3) Anma et kalnl den byk (>) e kadar (dahil) ( <) in mm in mm (2) (4) Tel ap in mm

Tel no .su

Tablo 18 ISO tel %2 Penetrametreleri (Tablo 17 deki yazlarn ayns saylar deiik) Tablo 19 -Yass (uzun) Cruf Kalnts Tipi Devamszlklar (1) (2) (3) Azami boyutlar Minimum mesafe Her hangi bir 6 in (152.4mm) in mm in mm uzunluktaki maximum adet

Not:ekil 8e bkz. a- Devamszlklarn her hangi bir 6 in (152.4 mm) uzunluktaki toplam uzunluklar in i (12.7 mm) gememelidir. Tablo 20 Yuvarlak Cruf Kalnts ve Gaz Cebi Tipi Devamszlklar (1) (2) (3) l Bitiik l Minimum mesafe Herhangi bir 6in (152.4mm) In mm in mm in mm uzunluktaki azami adet

50

Not: ekil 7ye bkz. a- Devamszlklarn her hangi bir 6 in (152.4 mm) uzunluktaki aplarnn toplam in i (6.4 mm) gememelidir. b- 0.250 in (6.4mm) veya daha kk et kalnlklarnda , devamszlklarn maksimum ls 3/32 in (2.4 mm) olmaldr. c- 1/32 in (0.8 mm) veya daha kk llerdeki iki devamszlk , baka bir devamszlktan en az in (12.7 mm) mesafede olduklar takdirde , birbirlerine 1 ap mesafeye kadar yaklaabilirler. Tablo 21 Kabul snrlar (1) (2) Kaynak eidi Toz alt ark, gazmetal ark , lazer ve tamir kaynaklar Elektrik kayna entik tr N5 Btn dier entikler N10,V10,B,P

(3) Deliin ls in mm

(4) Kabul sinyali snr yzde olarak

Tablo 22 Kaytlarn Tutulmas Koul Kimyasal zellikler: Pota analizleri rn analizleri Mekanik zellikler: ekme testleri Kaynak ekme testleri Fabrika kontrol testleri Kontroll bkme testleri Krlma salaml testleri Hidrostatik testler: nitenin kayt diyagramlar (kullanyorsa) Ek hidrostatik testler Tahribatsz muayene: Film (kullanlyorsa) Floroskopi: Operatr kalifikasyonlar Kaynakl jointerler : Film (kullanlyorsa) Tamir kayna ilemi Enine ekme testi Enine kontroll bkme testi entik krma testi

Referans paragraf 9.2.1 9.2.2 9.3.1 9.3.1.5 9.3.1.6 9.3.4 9.3.5 ,SR5, SR6, SR19 9.4.2 9.4.4 9.7.2 9.7.3.2 , 9.7.3.3 A.4 C-1 C- 2.2.2 C- 2.2.3 C- 2.2.4

EK A KAYNAKLI BALANTILAR ( JONTER ) ARTNAMES A 1 YNTEM Satn alann zel bir yntem belirtmedii durumlarda , genellikle salam uygulama olarak kabul edilen ve bir dolgu metali kullanan her hangi bir kaynak yntemi uygulanmaldr. Kaynak ilemleri , kaynaklar ve kaynak nitesi operatrleri (bundan sonra operatr olarak anlacaklardr) API standart 1104 e gre kalifiye edilmelidir. Kaynak ilemi artnamesi ve ilem kalifikasyon raporunun kopyalar talep edildii takdirde satn alana temin edilmelidir. A 2 LK Borularn birbirine kaynaklanacak olan ular ,uygulanacak ilemin koullarna gre hazrlanmaldr. Satn alan tarafndan baka bir ekilde belirtilmemise , jointerlerdeki iki borunun kaynak dikileri (dz ,helikal veya bant eki) birbirlerinden 2 in ile 8 in (51 mm ile 203 mm) arasnda bir mesafe kadar ayrlm olmaldr. Mamul kaynakl balantlar (jointerler) bu artnamede 7.6 da belirtilen snrlar ierisinde dz olmaldr. Her kaynan , borunun tm evresi boyunca en kesitleri 51

temelde ayn olmaldr. Kaynan tepe noktas , hi bir yerde ana metalin d yzeyinin altnda olmamal , toz alt ark kaynaklarnda ana metal d yzeyini 1/8 in ten (3.18 mm) , dier kaynaklarda ise 1/16 in ten (1.59 mm) fazla gememelidir. A 3 MARKALAMA Her jointer , kaynaky veya operatr tanmlayan boyalarla markalanmaldr. A 4 TAHRBATSIZ TEST Btn jointerlerin evre kua kaynaklar , API standart 1104 n kabul koullarna ve yntemlerine gre radyografik yntemlerle %100 muayene edilmelidir. (Nota bkz) Bu radgografik testi geemeyen jointer kaynaklar tamir edilebilir ve API standart 1104 n yntem ve kabul kriterlerine gre yeniden radyografik muayeneden geirilebilir. Not: Jointer lerdeki boy koullar iin 7.7 ye bkz. EK B HATALARIN KAYNAK LE TAMR B 1 BORU TRLER B 1 - 1 DKSZ BORULAR VE KAYNAKLI BORULARIN ANA METAL PSL 1 borularda , dikisiz borulardaki ve kaynakl borularn ana metalindeki hatalarn tamir edilmesine , aadaki durumlar dnda izin verilir. a) Hatann derinliinin anma et kalnlnn % 33 1/3 n getiinde ve hatann derinliinin anma et kalnlnn %12 unu getii ksmn uzunluu , borunun anma d apnn %25 inden daha byk olduunda , b) Boru anma d apnn 10 katna eit herhangi bir boyda , bir tamirden fazlasna gerek duyulduunda. Tamirler B 2 ye uygun olarak yrtlmeli ve tamir kaynaklar 9.7.5.1 ile 9.7.5.3 arasnda aklanan manyetik parack yntemi, sv nfuziyet yntemi veya retici ile satn alann nceden anlatklar dier tahribatsz yntemlerle muayene edilmelidir. PSL 2 borularda ise dikisiz borular ve kaynakl borularn , levhalarn ve bantlarn ana metalleri (gvdeleri) kaynak ile tamir edilmemelidir. B 1 2 KAYNAKLI BORULARIN KAYNAK DKLER B 1 2 1 Dolgu metal kaynaklarndaki hatalar , reticinin tercihine bal olarak tamir edilebilir. Bu tamirler B 3 e uygun olmaldr. Btn tamir kaynaklar 9.7.4.1 ile 9.7.4.3 arasnda aklanan ultrasonik yntemlerle muayene edilmelidir , ancak kullanlan ekipmann srekli ve kesintisiz alma zelliinin bulunmas gerekli deildir ve toz alt ark kayna veya siperli metal ark kayna ile gerekletirilen tamir kaynaklar , reticinin tercihine gre , alternetif olarak 9.7.3 deki radyolojik yntemlerle muayene edilebilir. B 1 2 - 2 PSL 1 borulardaki , dolgu metali kullanmadan gerekletirilen kaynak dikileri (elektrik ve lazer kaynaklar) sadece retici ile satn alann anlamalar halinde kaynak ile tamir edilebilir. Bu tamirler B 4 e uygun olmaldr. B 1 2 3 PSL 2 borulardaki , dolgu metali kullanmadan gerekletirilen kaynak dikileri kaynak ile tamir edilmemelidir. B - 1 3 ISIL LEML BORULAR Bir sl ilem grm borular kaynak ile tamir edilirse , bir tekrar sl ileminin gerekliliine ve trne , tamirin sl ilemli borunun yaps ve zelliklerine etkisi dikkate alnarak , retici ile satn alann anlamasyla karar verilmelidir. B 2 DKSZ BORULARIN VE KAYNAKLI BORULARIN ANA METALLERNN KAYNAK LE TAMR LEM (SADECE PSL 1) Dikisiz borulardaki ve kaynakl borularn ana metallerindeki hatalarn tamir ilemi B 2.1 ile B 2.5 arasnda yer alan koullara uygun olmaldr. Tamir ilemine uygunluun belirlenmesi , satn alann temsilcisinin onayna baldr. B 2 1 Hatalar tala kaldrma ve / veya talama ile tamamen ortadan kaldrlmaldr. Meydana 52

gelen oyuk iyice temizlenmeli ve hatann yok edildiinden tamamen emin olunmas iin , kaynaktan nce 9.7.5 e uygun olarak manyetik parack yntemleri ile muayene edilmelidir. B 2 - 2 Tamir kaynann uzunluu en az 2 in (50.8 mm) olmaldr. Hatann yerinin imkan verdii srece , tamir kayna evresel ynde yaplmaldr. B 2 3 Tamir kayna , otomotik toz alt ark kayna , gaz metal ark kayna veya dk hidrojenli elektrodlar kullanarak manuel siperlemeli metal ark kayna ile gerekletirilmelidir. Tamir edilecek blgedeki metal scakl en az 50 F (10 C) olmaldr. Kaynak ilemi ve performans, EK C nin koullarna uygun olarak kalifiye edilmi olmaldr. B 2 4 Tamir kaynann talanarak orjinal boru yzeyine dzgnce katlmas salanmaldr. B 2 5 Tamir edilen boru , tamir ileminden sonra 9.4 e uygun olarak hidrostatik teste tabi tutulmaldr. B 3 TOZ ALTI ARK VE GAZ METAL ARK KAYNAKLARININ TAMR LEM Toz alt ark ve gaz metal ark kaynaklarnn tamiri B 3 1 ile B 3 3 arasnda yer alan koullara uygun olmaldr. Tamir ilemine uygunluun belirlenmesi , satn alann temsilcisinin onayna baldr. B 3 1 Hata tamamen ortadan kaldrlmal ve oyuk iyice temizlenmelidir. Birden fazla pasolu tamirler kullanlyorsa , pasolarn balang ve biti noktalarnn birbirinin zerine gelmemesi iin oyuun ls yeterince byk (uzunluu en az 2 in (50.8 mm) ) olmaldr. B 3 2 Her tamir kaynann boyu en az 2 in (50.8 mm) olmaldr. Tamir kayna otomatik toz alt ark kayna , gaz metal ark kayna veya dk hidrojenli elektrodlar kullanarak manuel siperlemeli metal ark kayna ile gerekletirilmelidir. Kaynak ilemi ve performans EK C ye uygun olarak kalifiye edilmi olmaldr. B 3 3 Tamir edilen her boru boyu , 9.4 e uygun olarak hidrostatik teste tabi tutulmaldr. B 4 ELEKTRK VE LAZER KAYNAKLARININ TAMR LEM (SADECE PSL 1) Elektrik ve lazer kaynaklarnn tamir ilemi , B 4 1 ile B 4 6 arasnda yer alan koullara uygun olmal ve tamir amacyla birleme izgisinin her iki tarafndaki in (12.7 mm) mesafedeki blge olarak tanmlanm olan kaynak blgesini de dahil etmelidir. Tamir ilemine uygunluun belirlenmesi , satn alann temsilcisinin onayna baldr. B 4 1 Kaynak blgesi hatas tala kaldrma ve / veya talama ile tamamen ortadan kaldrlmal ve meydana gelen oyuk iyice temizlenmelidir. B 4 2 Tamir kaynann boyu en az 2 in ( 50.8 mm) olmal ve iki tamir kayna arasnda en az 10ft (3 m) mesafe bulunmaldr. B 4 3 Tamir kayna, otomatik toz alt ark kayna , gaz metal ark kayna veya dk hidrojenli elektrodlar kullanarak manuel siperlemeli metal ark kayna ile gerekletirilmelidir. Tamir edilen blgedeki metal scakl en az 50 f olmaldr. (10 C) Kaynak ilemi ve performans EK C ye uygun olarak kalifiye edilmi olmaldr. B 4 4 Tamir kaynann tam et kalnl boyunca gerekletirildii durumlarda , borunun hem i apndan hem de d apndan yaplan kaynak pasolarn dahil etmelidir. I ve d tamir kaynaklarnn balang ve biti noktalar birbirinin zerine gelmemelidir. B 4 5 Tamir kayna talanarak borunun orjinal yzeyine dzgn ekilde karmas salanmal, kaynak ykseklii de 0.06 in (1.52 mm) den fazla olmamaldr. B 4 6 Tamir edilen borular , tamirden sonra 9.4 e uygun olarak hidrostatik teste tabi tutulmaldr. EK C TAMR KAYNAI LEM C 1 GENEL Btn tamir kaynaklar , bir kaynak nitesi operatr (bundan sonra operatr olarak anlacaktr) tarafndan kalifiye edilmi bir ilemle veya C 2 de belirtildii gibi dz pozisyonda kalifiye edilmi bir tamir kaynaks tarafndan , dz pozisyonda uygulanmaldr. Tamir kaynaklar aadaki yntemlerden biri ile gerekletirilebilir. a) Otomatik toz alt ark kayna b) Otomatik veya yar otomatik gaz metal ark kayna c) Dk hidrojenli elektrodlar kullanarak manuel siperlemeli metal ark kayna Btn kaynak malzemeleri reticilerinin nerilerine uygun olarak dikkatle hazrlanmal ve rutubet veya dier yabanc maddelerden korunmaldr. Deneme kaynaklar , reticinin tercihine gre levha veya boru stoklar zerinde gerekletirilebilir. retici , kaynak ileminin ve ilem kalifikasyon test sonularnn kaytlarn tutmaldr. Kaynak ilemi artnamesi ve ilem kalifikasyon belgesinin kopyalar , talep edildii takdirde , satn alana temin 53

edilmelidir. C 2 TAMR KAYNAI LEMNN KALFKASYONU Kaynak ilemleri, bu blmn koullarna uygun ekilde tamir kaynaklarnn hazrlanmas ve testlerin yrtlmesiyle kalifiye edilmelidir. reticinin tercihine gre , bu blmdeki testler yerine ASME Basnl Tanklar ve Kazanlar Kodu , Blm 9 da belirtilen testler esas alnabilir. Bu blmn amalar iin otomatik kaynak ilemi ASME Basnl Tanklar ve Kazanlar , Blm 9 da tanmlanan kaynak nitesi kayna ve otomatik kaynak ilemi anlamndadr. C 2 1 ANA DEKENLER Aadaki ana deikenler belirtilen snrlarn dna ktnda , mevcut ilem uygulanmaya devam edilmemeli ve yeni ilem kalifiye edilmelidir. a) Kaynak ilemi 1- Toz alt ark kaynandan gaz metal ark kaynana gibi , kaynak ilemindeki her hangi bir deime, 2- Manuel den yar otomatie gibi , yntemdeki her hangi bir deime. b) Boru malzemesi 1- Kalite kategorisindeki deime. Bir kalite kategorisi iinde farkl alam sistemleri kullanlyorsa, her alam kompozisyonu ayr olarak kalifiye edilmelidir. Kalite kategorileri u ekildedir: < x 42 > x 42 ve < x 65 x 65 2- Her kalite kategorisi iinde , kalifiye edilenden daha kaln bir malzeme kullanldnda. 3- Kalite kategorisi ve et kalnl yelpazesi iinde , tamir edilen malzemenin rn analizine gre belirlenen karbon edeeri CE (nota bkz) , kalifiye edilmi olan malzemenin CE sinden %0.04 ten daha bykse. Mn Cr + Mo + V Ni + Cu Not: CE= C+ + + 6 5 15 c) Kaynak malzemeleri 1- Dolgu metali snflandrmas deitiinde. 2- Elektrod ap deitiinde . 3- Siperleme gaznn yaps % 5 ten daha fazla deitiinde. 4- Siperleme gaznn ak hz % 10 dan daha fazla deitiinde . 5- Toz alt ark kayna flux nn (kaynak tozunun) tanmlamas deitiinde. d) Kaynak parametreleri 1- Akmn tr deitiinde (AC DC gibi) 2- Polarite deitiinde 3- Otomatik ve yar otomatik kaynaklarda , belli et kalnl aralklarn kapsayan kaynak akm , voltaj ve hz programlar belirlenebilir. Her program iinde uygun ekilde seilmi noktalar btn programn kalifiye edilmesi iin test edilmelidir. Bundan sonra kalifiye edilmi olan programda , aada belirtilenlerden daha fazla sapmalar meydana gelirse , yeni bir kalifikasyona gerek duyulur. ___ Akmda %10 ___ Voltajda % 7 ___ Otomatik kaynak iin , kaynak hznda % 10 e) Kaynak genilii Manuel ve yar otomatik kaynaklar iin , kaynak geniliinde %50 den byk bir deime. f) n stma ve kaynak sonras sl ilem 1- Kalifikasyon testindeki boru scaklndan daha dk bir scaklkta tamir kayna yrtlmesi. 2- Kaynak sonras sl ileminin eklenmesi veya kartlmas.

C 2 2 MEKANK TESTLER C 2 2 1 TEST SAYISI Her ilem kalifikasyon testi iin , her trden 2 rnek gereklidir. C 2 2 2 ENNE EKME TEST Enine ekme testi rnekleri yaklak 1.5 in (38.1 mm) geniliinde olmal ve ortalarnda uzunlamasna eksenlerine dikey olarak enine kayna bulundurmaldrlar.(ekil C 1 veya ekil 4 e bkz) Kaynak takviyeleri her iki yzde alnm olmaldr. Son ekme kuvveti en azndan boru kalitesi iin belirtilmi olan minimum deere eit olmaldr. 54

C 2 2 3 ENNE KONTROLL BKME TEST Enine kontroll bkme testi rnekleri ekil C 2 ye uygun olmaldr. Kaynak ekilde grld gibi bir oluk iine yaplmaldr. rnek , kaynak yeri tam ortada olacak ekilde kalba yerletirilmeli ve kaynan d yzeyi ekmeye maruz kalacak ekilde , ekil C 3 ve Tablo C -1 e uygun olarak bir jig ierisinde yaklak 180 bklmelidir. Kaynak metalinde veya ana metalde bkme ileminden sonra , her hangi bir ynde 1/8 in i (3.18 mm) aan bir atlak veya baka bir hata bulunmuyorsa , bkme testi kabul edilmelidir. Test esnasnda , rnein kenarlar boyunca meydana gelen ve her ynde in i (6.35 mm) amayan atlaklar dikkate alnmamaldr. C 2 2 - 4 ENTK KIRMA TEST entik krma testi rnekleri ekil C 4 e uygun olmaldr. Kaynak ekilde grld gibi bir oluk iine yaplmaldr. Her rnein kaynann ortasnn iki kenarndan testere ile entikler almal ve rnek ekme veya bir ucun ortasndan eki darbeleriyle krlmaldr. rnein alan yzeyi gzle incelenmeli ve aadaki koullar karlyorsa kabul edilmelidir. a) Her hangi bir ynde 1/16 in ten (1.59 mm) dah byk gaz cepleri bulunmamal. b) Anma et kalnl 0.250 in (6.4 mm) ve daha kk rneklerde herhangi bir byklkte birden fazla gaz cebi bulunmamal. c) 0.250 in (6.4 mm) ten byk ve 0.500 in e (12.7 mm) eit veya daha kk anma et kalnlklarnda , her hangi bir byklkte ikiden fazla gaz cebi bulunmamal. d) 0.500 in (12.7 mm) ten byk anma et kalnlklarnda,herhangi bir byklkte ten fazla gaz cebi bulunmamal. e) Cruf kalntlar birbirlerinden en az in (12.7 mm) salam metalle ayrlm olmal ve genilikleri 1/16 in (1.59 mm) , uzunluklar da 3/16 in (4.76 mm) den daha byk olmamaldr.

C3 C31

KAYNAK PERSONELNN PERFORMANSININ KALFKASYONU KALFKASYON

C 3 1 1 GENEL Her tamir kaynaksnn ve operatrnn kalifiye olmas gereklidir. Bir kalite kategorisinde kalifiye olan bir tamir kaynaks veya operatr ayn kaynak ilemi kullanld mddete daha dk kalite kategorilerinde kalifiye kabul edilir. C 3 - 1 2 TESTLER Bir tamir kaynaks veya operatrnn kalifiye olabilmesi iin , aadaki testlerde kabul edilen Kaynaklar yapmas gerekir. a) Bu artnamenin 9. blmnde belirtilen radyografik film muayenesi. b) Bu blmn C. 2. 2 .3 ne gre iki enine kontroll bkme testi . c) Bu blmn C. 2. 2 . 4 ne gre iki entik krma testi. C 3 1 3 TEST BAARISIZLIKLARI C . 3. 1. 2 de yer alan testlerden biri veya daha fazlas belirtilen koullar karlamazsa, tamir kaynaks veya operatr bir ek kalifikasyon kayna yapabilir. Eer bu kaynakta C . 3.1.2 de belirtilen testlerden birinde veya daha fazlasnda baarsz olursa , kaynak veya operatr kalifiye edilmez. Kaynak ek eitim almadan , yeni testlere izin verilmemelidir. C 3 2 KALFKASYON YENLENMES Aadaki durumlarda kalifikasyonun C.3.1 e uygun olarak yenilenmesi gerekir. a) Son kalifikasyondan bu yana bir yl getiyse , b) Personel kalifiye olduu ilemi kullanarak 3 ay bir sre boyunca kaynak yapmamsa , c) Personelin yetenei konusunda tereddtler meydana gelmise. rnein kenarlar ilenerek dzeltilmelidir.

55

Kaynak

Et kalnl (+) Not : Her iki yzdeki kaynak takviyeleri alnm olmaldr. ekil C 1 - Enine ekme Testi rnei rnein kenarlar oksijenle kesilebilir ve ilenerek dzeltilebilir.

C.2 .1. b .2 ye bkz. Not : Kaynak takviyesi alnmaldr. ekil C 2 - Kontroll Bkme Testi rnei Gerektii kadar Diki alm montaj derinlii Gerektii kadar

Omuzlar sertletirilmi ve greslenmitir. Sertletirilmi makaralar da kullanlabilir.

Deiik jigler Makara

Ayarl tip t : Borunun anma et kalnl Not : Tablo C 1 e bkz.

Sarmal tip

56

ekil C 3 Kontroll Bkme Testi Jigleri

Testereyle alm

ekil C 4 - entik Krma Test rnei Tabllo C 1 Kontroll Bkme Testi Jig Boyutlar (1) (2) (3) (4) Boru Kalitesi Elemann Boyutu A , B & x42 x46 x52& x56 Erkek elemann yarap , RA Dii elemann yarap , RB Erkek elemann genilii , A Dii elemandaki oluun genilii , B (5) x60& x65 (6) x70& x80

Notlar : 1 ekil C 3 e bkz. 2 t = Borunun anma et kalnl a) Ara boru kaliteleri iin , bkme jiginin boyutlar bir daha dk kalite iin verilen deere uygun olmal veya tablodaki deerlerle orantl olmaldr. EK D UZAMA TABLOSU Asgari uzama deerleri tablo 3A ve 3b nin a dipnotunda verilen formlle hesaplanmaldr. Tablo D 1 Uzama Tablosu (Amerikan Birimleri) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14) 2 in te minimum uzama (yzde olarak) ekme test erit rneinin Kalite rnei Alan Anma et kalnl (in) A25 A B& x42 x46 x52 x56 x60 x65 x70x80 (in) erit rnei anma genilii Anma son ekme kuvveti(psi) in 1 in 1 in 45.000 Tablo D 2 - Uzama tablosu (SI Birimleri) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14) erit test rneinin 50.8 mmde minimum uzama (yzde olarak) ekme Test anma et kalnl (mm) Kalite rnei Alan A25 A B& x42 x46 x52 x56 x60 x65 x70 x80 (mm) erit rnei anma genilii 19.0 mm 25.4 mm 38.1 mm 310

EK E BOYUTLAR , AIRLIKLAR VE TEST BASINLARI Tablolar E- 6A , E- 6B ve 6-C Tablo 6A , 6B , 6C de Amerikan birimlerinde verilen boyut , birim uzunluktaki arlk ve test basnlarnn SI birimlerindeki karlklarn salamaktadr.

Tablo E 6A 0.405 LE 0.900 Arasndaki Dz Ulu Hat Borularnn Boyutlar , Birim Uzunluktaki Arlklar ve Test Basnlar (SI Birimleri) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) 57

Anma d ap, D

Anma et kalnl,t

Birim uzunluktaki dz u arl , Wpe

Hesaplanan i ap , d

Minimum Test Basnc b (kPax100)c Kalite Kalite A Kalite B

(mm)

(mm)

(kg/ m)

(mm)

A25

Std Alt

Std Alt

Not : Bu tabloda verilen SI deerlerinin Amerikan Birimlerindeki karlklar iin Tablo 6A ya bkz. a) Burada verilen hesaplanan ii ap deerleri bilgi iin verilmitir. (7.2 ye bkz.) b) E 6A , E 6B ve E 6C de verilen test basnc deerleri sadece A25 , A , B , x42 , x46 , x52 x56 , x60 , x65 , x70 ve x80 kaliteleri iindir. Dier kalitelere uygulanan test basnlar iin 9.4.3 no .lu blme bkz. c) 100 kPa = 1 bar. Tablo E 6B 2 3/8 ile 5 9/16 Arasndaki Dz Ulu Hat Borularnn Boyutlar , Birim Uzunluktaki Arlklar ve Test Basnlar (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14) (15) (16)
Anma Anma Et Birim Uzun. Hesaplanan Minimum Test Basnc b ( kPa x 100 ) l D ap Kalnl dz u arl i ap D , (mm) t,(mm) Wpe (kg/ m) d ( mm) Kal Kal Kal Kal Kal Kal Kal Kal Kal Kal Kal A25 A B x42 x46 x52 x56 x60 x65 x70 x80

Not: Bu tabloda verilen SI deerlerinin Amerikan birimleirndeki karlklar iin tablo 6Bye bkz. a- Burada verilen hesaplanan i ap deerleri bilgi iin verilmitir. (7-2 yebkz.) b- E- 6A , E- 6B ve E- 6C no.lu tablolarda verilen test basnlar sadece A25, A, B , x42 , x46 , x52, x56 , x60 , x65 , x70 ve x80 kaliteleri iindir. Dier kalitelere uygulanan test basnlar iin 9.4.3 no.lu blme bkz. c- 100 kPa = 1bar. d- Bu nama d ap ve anma et kalnl kombinasyonundaki boru zel tip dz ulu borudur;tabloda verilen dier kombinasyonlar normal tip dz ulu borudur. Tabloda verilen deerlerin arasndaki anma d ap anma et kalnl kombinasyonundaki borular tablodaki bir sonraki daha dk deer zel tip dz ulu boru iinse zel tip dz ulu boru olarak , dier ara kombinasyonlar ise normal tip dz ulu boru olarak kabul edilir. ( lgili arlk toleranslar iin tablo 10 a bkz. ) Tablo E- 6C - 6 5/8 ile 80 Arasndaki Dz Ulu Hat Borularnn Boyutlar , Birim Uzunluktaki Arlklar ve Test Basnlar (SI Birimleri) YUKARIDAKLERN AYNISI !

EK F - EK KOULLAR Sipari mektubunda belirtildikleri takdirde aadaki ek koullar (SR) geerlidir. SR 3 RENK TANIMLAMASI SR 3 .1 4 ve daha byk llerdeki , x 46 ve daha yksek kalitelerdeki borular , SR 3.3 te verilen renk koduna uygun renklerle tanmlanmaldr. SR 3 . 2 retici , uygun renkteki 2 in (50 mm) bir iaret boyasn her borunun bir ucuna i yzeye uygulamaldr. SR 3.3 Kalite renk tanmlamalar aadaki gibidir: Kalite Renk x 46 siyah x 52 yeil x 56 mavi x 60 krmz x 65 beyaz x 70 mor x 80 sar 58

SR 4

DKSZ HAT BORULARININ TAHRBATSIZ MUAYENES

SR 4.1 EK TAHRBATSIZ MUAYENE Dikisiz borular , uzunlamasna hatalar iin manyetik parack muayenesi veya ultrasonik veya elektromanyetik yntemlerle tam uzunluk boyunca muayene edilmelidir. Ekipmann fabrikadaki yerleimi, reticinin tercihine baldr ; ancak tahribatsz muayene , uygulanan btn sl ve genleme ilemlerinden sonra gerekletirilmelidir , fakat boy kesme , ular eimlendirme ve llendirme ilemlerinden nce yrtlebilir. SR 4.2 MANYETK PARACIK MUAYENES Eer uzunlamasna hatalarn belirlenmesi iin manyetik parack muayene yntemi kullanlyorsa, d yzeyin tamam muayene edilmelidir. Manyetik parack muayenesi ile ortaya kan btn kusurlarn derinlikleri belirlenmeli ve derinlii anma et kalnlnn %12 unu aanlar hata olarak kabul edilmelidir. Hata bulunduran borular 9.7.6 da belirtilen zm ekillerinden birisine tabi tutulmaldr. SR 4.3 ULTRASONK VEYA ELEKTROMANYETK MUAYENE

SR 4.3.1 EKPMAN Ultrasonik veya elektromanyetik prensipleri kullanan ve borunun d yzeyinin tamamn srekli ve kesintisiz olarak muayene edebilen herhangi bir ekipman kullanlabilir. Bu ekipman hatalar gsterebilme asndan yeterli hassasiyette olmal ve SR 4.3.2 de belirtildii ekilde kontrol edilmelidir. SR 4.3.2 REFERANS STANDARTLARI Muayene ekipmannn ve ilemlerinin etkinliini gstermek iin , her alma vardiyasnda en az 8 saatte bir, muayene edilmekte olan rnle ayn nominal ap ve et kalnlna sahip bir referans standart kullanlmaldr.Bu referans standart retici tarafndan belirlenen herhangi bir uygun uzunlukta olabilir. Muayene nitesi , referans standartn rnn muayenesine benzer ekilde incelemelidir. Ultrasonik muayene iin , referans standartnda ekil F-1 de gsterildii gibi makinada alm bir entik bulunmaldr. Elektromanyetik muayene de ise , referans standartnda ekil F- 1deki gibi makinada alm bir entik veya matkapla delinmi 1/8 in (3.2 mm) apnda bir delik bulunmaldr. (Not 1 e bkz.) entik , referans standartn d yzeyinde , borunun uzunlamasna eksenine paralel ekilde olmal veya reticinin tercihine bal olarak , beklenen hatalarn belirlenmesini kolaylatracak bir ada olabilir. (Not 2 ye bkz.) 1/8 in (3.2 mm) apl delik, referans standartnn cidarnn iine, radyal olarak delinmelidir. Muayene ekipman , referans standart muayene nitesi tarafndan incelendiinde , iyi tanmlanm bir sinyal verecek ekilde ayarlanmaldr. Not 1 : Yukarda tanmlanan referans standartlar , tahribatsz muayene ekipmannn kalibrasyonu iin uygun standartlardr. Bu standartlarn lleri, muayene ekipman tarafndan alglanabilen minimum kusur ls olarak dnlmemelidir. Not 2 : retici ile satn alann anlamaya varmalar halinde , yukarda tanmlanan entikli referans standartnn yerine , baka referans standartlar da kullanlabilir. SR 4.3.3 KABUL SINIRLARI Referans standartndan alnan daha byk iddette bir sinyal meydana getiren herhangi bir kusur, retici tarafndan 7.8 in koullarn karlad kantlanamyorsa , hata olarak kabul edilmelidir. Hatal borulara 9.76 da belirtilen zm ekillerinden biri uygulanmaldr. SR 4.4 MARKALAMA Bu ek koula uygun olarak , tahribatsz muayeneye tabi tutulan borular SR 4 yazs ile markalanmaldr. SR 5 4 VE DAHA BYK BORULARIN KIRILMA SALAMLII (CHARPY V- ENTK) TESTLER

SR 5.1 retici ASTM A 370 de (elik rnlerinin Mekanik Testlerinin Yntem ve Tanmlamalar) belirtilen ve aadaki ekilde tadil edilen Charpy V entik testlerinin yrtlmesiyle sorumludur. Bu ek koulda salamlk kriterlerinden (SR 5 A Kesme Alan veya SR 5 B Absorbe Edilen Enerji) herhangi birisi veya her ikisi birden belirtilebilir. 59

SR 5.2 Bu ek koulla balantl olarak kullanlan btn belirtilen snrlar ve gzlemlenen deerler iin aadakiler geerlidir. Bu ek koullara uygunluun belirlenmesi amacyla , gzlemlenen deerler ASTM E 29 ( artnamelerle performansn belirlenmesi iin test verilerinde nemli saylarn kullanlmas uygulamalar ) de yer alan yuvarlama yntemiyle en yakn tam sayl yuvarlatlmaldr. Ayrca, bu ek koulda belirtilen veya hesaplanan snrlayc deerler , gerekli olduunda en yakn tam saylara yuvarlatlm olarak ifade edilmelidir. SR 5.3 Yasslatrlm rneklerin dnda , bu ek koulun koullar l rnein alnabilecei boru lleri ve et kalnlklar ile snrldr. rnek , kaynaktan dairesel olarak 90 mesafeden alnmal ve entiin ekseni boru et kalnl boyunca ekil F- 3 de gsterildii ekilde olmaldr. SR 5.4 Aadaki c maddesindeki snrlamann dnda , retici ile satn alann anlamaya varmasyla , aadaki charpy V entik eneklerinden her hangi birisi kullanlabilir. a) Tam l rnekler - Ular inceltilmi olan veya olmayan tam l rnekler (10 mmx 10 mm) kullanlabilir. (Aadaki nota ve ekil F2 ye bkz.) b) l alt rnekler - Ular inceltilmi olan veya olmayan , mmkn olan en byk l alt rnei (Tablo F- 1 e bkz.) kullanlabilir. Genilik dndaki btn ller tam l rneiyle ayndr. Bykl tam l rnei alnmasna imkan veren , boru llerinde , retici ile satn alann anlamaya varmasyla l alt rnekler de kullanlabilir. c) Yasslatrlm rnekler Boru ap ve et kalnl kombinasyonunun uygunsuzluu nedeniyle 2/3 l , inceltilmi ulu rneklerin kullanlmas pratik deilse ( Tablo F- 1 e bkz.) retici ile satn alann anlamasyla yasslatrlm rnekler l konvansiyel rnekler veya l,inceltilmi ulu rnekler kullanlmaldr. Yasslatrlm rnekler, enine ekme erit rneklerinin hazrland ekilde , oda scaklnda yassltlabilir. Yasslatrlm rneklerin scak yasslatrma suni yalandrma veya sl ileme tabi tutulmasna izin verilmez . Yasslatrlm rneklerin i ve d yzeyleri , sadece bu yzeyler paralel olacak kadar ilenmeli veya ilenmeden telle fralanmal veya temizlenmelidir. rnein genilii temelde boru et kalnlnn tamamn temsil etmelidir. rnein genilii dndaki btn boyutlar tam l rneiyle ayn olmaldr. Test sonularn deerlendirenler , yasslatrlm rneklerden alnan sonularn tam l veya l- alt rneklerden alnan sonularla ilgili olmadna ve birbirleri ile dorudan karlatrlamayacaklarna dikkat etmelidir. Not : inceltilmi ulu rnekler ASTM A 370 de orjinal d yzeyi bulunduran boru eklindeki darbe test rnekleri olarak tanmlanmtr. Bu ek koulda izin verilen yasslatrlm rneklerle kartrlmamas iin , burada bu terminoloji kullanlmamtr. Bu SR de yasslatrlm rneklerin makina ile ilenmesi zorunlu olmadndan , yasslatrlm rneklerde orjinal d yzeyi ( fakat bombeyi deil ) bulundurabilir. SR 5.5 Bir elik ergitmesinden retilen bir boru partisinin her hangi bir Chapry V entik test sonucu SR 5 A veya SR 5 B nin uygun koullarn karlamakta baarsz olursa ,retici sz konusu partiyi 5.4 n koullarna gre sl ileme tabi tutmay seebilir. Bu durumda, sz konusu partiyi yeni bir parti gibi kabul ederek , 6.2 , 9.3 , SR 5 ve SR 6 nn siparie uygun olan btn koullarna gre testleri yrtr ve bu artnamenin uygun koullarna gre devam eder. Bir tekrar sl ileminden sonraki her hangi bir ilave sl ilem uygulanmas karar satn alanla anlamaya bal olmaldr. Isl ilemsiz borularda , her hangi bir tekrar sl ilemi uygulamas satn alanla anlamaya baldr. Isl ilemli borularda , farkl bir sl ilem yntemiyle tekrar sl ilem uygulamas , satn alanla anlamaya bal olmaldr. SR 5 A KESME ALANI SR 5A .1 Sipariteki her dkmden seilen bir boru boyundan 3 enine rnek alnmaldr. SR 5A .2 rnekler , 50 F (10 C) veya satn alan tarafndan belirtilen daha dk bir scaklkta test edilmelidir. 3 rnein krk grnmlerinin kesme deerlerinin ortalamas %60 dan az, her sipariteki (boru ap ve elik kalitesine gre) btn dkmlerin ortalamas % 80den daha az olmamaldr. SR 5A .3 Eer bir dkmdeki 3 rnein ortalamas % 60 kesme koulunu karlamazsa , retici ayn dkmden seilen 2 ilave borudan kesilen rneklerde testi tekrarlamay seebilir. Bu rnekler belirtilen koullar salarsa ilk seilen dndaki dkmdeki btn borular kabul edilmelidir.Bu tekrar test rneklerinden her hangi birisi belirtilen koulu salamazsa , retici dkmde kalan her borudan kesilerek alnan rnekleri test etme yoluna gidebilir. 60

SR 5A .4 Bir dkmn ortalama kesme deeri, ortalama % 60 veya daha yksekse , orjinal 3 rnein ortalamas; her 3 rnek grubunun ortalamas % 60 veya daha yksekse tekrar test rneklerinin birletirilmi ortalamas ; veya her boru boyunun test edildii durumda , % 60 koulunu salayan btn 3 rnek gruplarnn birletirilmi ortalamasdr. Btn dkmler ortalamas ise , sipariteki btn dkmlerin ortalama kesme deerlerinin birletirilmi ortalamasdr. SR 5A . 5 Sipariin btn dkmler ortalamas %80 kesme koulunu karlamyorsa , retici dkmleri deitirerek , ortalama kesme alan % 80 e getirmekle sorumludur. SR 5A . 6 Alternatif olarak , retici dkmlerin birinden veya daha fazlasndan iki veya daha fazla sayda ilave boruyu test etmeyi seebilir. Yeni dkm ortalamasn belirlerken , temsil edilen boru boyu kartld veya 3 veya daha fazla sayda deerlerin ortalamasnn alnd durumlarda orjinal test deerleri kartlabilir. Her durumda dkmn ortalamasnn belirlenmesinde yeni test deerleri hesaba katlmaldr. SR 5A . 7 Malzeme hatalar veya hatal hazrlama gsteren rnekler , krlmadan nce veya sonra belirlenmelerinden bamsz olarak kartlabilir. Bu durumda deitirilen rnekler orjinal rnekler olarak kabul edilmelidir. SR 5A . 8 Markalama.Bu ek koulun kesme alan koullarna uygun olarak test edilen borular , test tr ve scakln ve eer yasslatrlm rnekler kullanldysa rnein trn gsterecek ekilde markalanmaldr. Sfrn altndaki scaklarn nne M harfi gelmelidir. rnek , + 32 F scaklkta : SR 5A 32 F rnek , yasslatrlm rnek , - 40 C scaklkta : SR 5A F M 40C SR 5B ABSORBE EDLEN ENERJ

SR 5B . 1 Borunun krlma salaml , ASTM A 370 de belirtilen ve burada tadil edilen Charpy Ventik darbe testleriyle ve SR 5A .1 in koullarna gre belirlenmelidir. Ancak test skl SR 5B.2 de belirtildii gibi olmaldr.Tam l rnekleri iin test scakl ve absorbe edilen enerji ortalamas deerleri ,satn alan tarafndan tam say olarak belirtilmelidir. SR 5A ya uygun olarak kesme alannn belirlenmesinde kullanlan rnekler , ek olarak absorbe edilen enerjinin belirlenmesinde de kullanlabilir. SR 5B . 2 Ayn elik ergitmesinden retilen her 100 boruluk muayene partisinden seilen bir borudan bir testi temsil eden 3 enine rnek alnmaldr. Bir muayene partisi , ayn retim koullarnda ve ayn ilemle retilmi olan , ayn l ve et kalnlndaki borulardan meydana gelmelidir. SR 5B . 3 Kabul koulu iin , bir boydan alnan 3 rnein absorbe edilen enerji miktarlarnn ortalamas , satn alan tarafndan belirtilen tam l deerinden daha az olmamaldr. Buna ek olarak, bu 3 deerin en d belirtilen deerin % 75 inden daha az olmamaldr. l alt rneklerin kullanld durumlarda , her deer ve 3 deerin ortalamas test edilen rnein kalnlnn tam l rneinin kalnlna oranna blnmeli ve tam l kabul kriteri ile karlatrlmaldr. Yasslatrlm rnekler kullanldnda ise , 3 darbe enerji deerinin her biri 0.3937 (10) ile arplmal ve rnein in (mm) olarak llen gerek geniliine blnmelidir. Bu sonular ve 3 sonucun ortalamas , tam l rnekleri iin belirtilen absorbe edilen enerji kabul kriterlerini karlamaldr. SR 5B . 4 Malzeme hatas veya hatal hazrlama gsteren rnekler, krlmadan nce veya sonra belirlenmelerinden bamsz olarak deitirilebilir. Bu durumda yeni rnekler orjinal rnekler olarak kabul edilmelidir. Test rnekleri setinin kabul koullarn karlamakta baarsz olmas durumunda , retici ilgili malzeme partisini deitirmeyi veya alternatif olarak ayn partiden 2 ilave boruyu teste tabi tutmay seebilir. Yeni testlerin her ikisininde kabul koulunu salamas halinde , ilk seilen boru dndaki partidedki btn borularn koulu salad kabul edilmelidir. Bu ilave testlerden her hangi birinin baarsz olmas halinde , partideki her boru boyu kabul iin test edilmelidir. SR 5B . 5 Bu ek koulun absorbe edilen enerji koulunu karlayan borular , test trn ve scakln , tam l iin belirtilen en az absorbe edilen enerji miktarn ve eer yasslatrlm rnekler kullanld ise rnein trn gsterecek ekilde markalanmaldr. Sfrn altndaki scaklklarn nne M , joule olarak belirtilen enerji deerlerinin arkasna j harfleri gelmelidir. 61

rnek : 20 ft . 1b + 32 F scaklkta rnek : Yasslatrlm rnek , 20 ft . 1b , - 40 F scaklkta rnek : Hem SR 5A , hemde SR 5B ye gre 27 j iin , 0 C scaklkta test edilmi yassltlm rnekler

SR 5B 20 32 F SR 5B F 20 M 40F SR 5ABF 27 j 0C

SR 6

20 VE DAHA BYK , x52 VE DAHA YKSEK KALTEDEK KAYNAKLI BORULARDA

AIRLIK DRME YIRTMA TESTLER SR 6.1 20 ve daha byk l , x52 ve daha yksek kaliteli borularn krlma salaml , retici tarafndan aadaki SR 6.2 ile SR 6.8 arasndaki koullara uygun olan arlk drme yrtma testleri kullanarak belirlenmelidir. SR 6.2 Sipariteki her elik ergitmesinden (dkmden ) seilen bir borudan 2 enine rnek alnmaldr. rnekler kaynaktan evresel olarak 90 mesafeden alnmal ve entiin ekseni boru et kalnlnn iine ekil F-3 te gsterildii gibi ynlendirilmi olmaldr. rnekler 50 F (10 C) de veya satn alan tarafndan belirtilen daha dk bir scaklkta test edilmelidir. SR 6.3 Test rnekleri , test ilemi ve rneklerin deerlendirilmesi API nerilen uygulama 5 L 3 e uygun olmaldr. entiin tr (dz veya zigzag eklinde) retici ile satn alann mutabakat ile seilmelidir. SR 6.4 elik ergitmelerinin en az %80 i , belirtilen test scaklnda en az %40 krlma grnm kesme alan gstermelidir. (Nota bkz. ) Not : Kaln malzemelerde karlalan retim glklerinden dolay , boru reticileri bu koulu salayan her kalite boruyu temin edemeyebilir. SR 6.5 Ergitmeyi temsil eden borudan alnan 2 rnein ortalamas % 40 tan az ise , retici ayn ergitmeden seilen 2 veya daha fazla saydaki borunun her birinden alnan 2 rnei test ederek ergitme ortalamasn dzeltme yoluna gidebilir. Yeni ergitme ortalamasn belirlerken , retici; a) 3 veya daha fazla saydaki testin birletirilmi ortalamasn almay veya, b) lk testin sonucunu atmay , bu rneklerin alnd boruyu reddetmeyi ve ilave testlerin ( 2 veya daha fazla ) birletirilmi ortalamasn almay seebilir. Alternatif olarak , retici ergitmedeki btn borular test etme yoluna da gidebilir. Bu durumda , test edilen ve sipari iin ayrlan borularn en az %80i , %40 veya daha fazla bir ortalama kesme alan gstermelidir. SR 6.6 Malzeme hatas veya hatal hazrlama gsteren rnekler , krlmadan nce veya sonra belirlenmelerinden bamsz olarak kartlabilir. Bu durumda deitirilen rnekler orjinal rnekler olarak kabul edilmelidir. SR 6.7 retici , yukardaki koullarn salanmas iin gerekli olan ergitme deiikliklerini gerekletirmekle sorumludur. SR 6.8 SR 6 ya uygun olarak test edilen borular, test ve entik trlerini ve test scakln gsterecek ekilde markalanmaldr.Sfrn altndaki scaklklarn nne M harfi gelmelidir. rnek : 32 F de zigzag eklinde entikli rnek - SR 6C 32 F -10 C de paralel kenarl entikli rnek SR 6P M 10C SR 7 AKI HATTI (TFL) BORULARI SR 7.1 GENEL TFL borular bu artnamenin btn koullarna ve SR 7.2 ile SR 7.6 arasnda belirtilen ek koullara uygun olmaldr. SR 7.2 BOYUT VE KALTELER TFL borular tablo F- 2 de yer alan d ap , et kalnl ve kalitelerde dikisiz veya uzunlamasna kaynakl olmaldr. SR 7.3 BOY Baka bir ekilde belirtilmemise, TFL borular jointer ( kuak kayna) olmadan sadece ift boylarda retilmelidir. 62

SR 7.4 SRKLENME (DRIFT) TESTLER Her TFL borusu , aadaki koullara uyan silindir biimindeki bir drift mandreli ile tam uzunluu boyunca test edilmelidir. Drift mandrelinin n ucu borunun iine kolayca girebilmesi iin yuvarlatlm olmaldr. Testte kullanlan mandrel , arlna edeer makul bir kuvvetle borunun iinden serbeste geebilmelidir. Borular , btn yabanc maddelerden arndrlm ve bel vermelerini nlemek iin uygun ekilde desteklenmi durumda , bir drift testine tabi tutulmadan reddedilmemelidir. Drift mandreli ls Boy ap (en az) l in mm in mm <3 42 1066 d- 3/32 d- 2.4 >3 42 1066 d- 1/8 d- 3.2 SR 7.5 HDROSTATK TESTLER TFL borular, 9. 4n koullarna uygun olarak hidrostatik teste tabi tutulmal , ancak en az test basnlar tablo F- 2 de gsterildii gibi olmaldr. Tabloda yer alan basnlar , 9.4.3 de verilen formlde,doku gerilmesi (S) olarak belirtilmi en az akma kuvvetinin %80 inin kullanlmasyla bulunan deer ile 10.000 psi (68.900 kPA) den daha kk olanna eittir. SR 7.6 MARKALAMA SR 7 ye uygun olarak retilen TFL borular, blm 10 veya EK I da ngrlen markalamalara ek olarak TFL yazs ile markalanmaldr. SR 15 TEST SERTFKALARI VE HAT BORULARININ ZLENEBLRL SR 15.1 Sipari mektubunda bu ek koul belirtildii takdirde, retici sipari edilen her rn iin aadaki bilgilerden uygun olanlar salamaldr. retici uygunluk sertifikas , borunun retildii API artnamesini ve revizyon tarihini belirtmelidir. Bir elektronik veri deitirme (EDI) gnderisinde kullanlan veya baslan malzeme test raporu , uygunluk belgesi veya benzeri belgeler , reticinin tesisinde baslan belgelerle ayn geerlilikte olmaldr. EDI belgesinin ierii bu artnamenin koullarn karlamal ve retici ile satn alan arasndaki EDI anlamasna uygun olmaldr. a) Anma d ap, anma et kalnl, elik kalitesi , retim ilemi ve sl ilemin tr. b) Bu artnamede snrlar veya bildirime koullar belirlenmi olan elementlerin arlk yzdelerini gsteren kimyasal analizler (pota, rn , kontrol ve tekrar analizleri) ; PSL 2 borular iin karbon edeeri ve uygun olan maksimum izin verilen deer. Eer sipari yksek karbon edeerli boru anlamas eklinde ise , bu husus belirtilmelidir. c) Akma kuvveti , son ekme kuvveti ve uzama dahil olmak zere , bu artnamenin ngrd btn ekme testlerinin test verileri. rneklerin trleri lleri ve yerleri gsterilmelidir. d) Bu testlerin gerekli olduu durumlarda , test tr , kabul kriterleri , rneklerin lleri , yerleri ve ynleri dahil olmak zere , krlma salaml test sonular. e) Asgari hidrostatik test basnc ve sresi. f) Bu artnameye gre kaynak dikilerinin tahribatsz muayenesi gerekli olan kaynakl borulara uygulanan tahribatsz muayene yntemi (ultrasonik , elektromanyetik ve / veya manyetik parack) ve kullanlan btn penetrametre ve referans standartlarnn trleri ve lleri. g) Tahribatsz muayene gerekli olan dikisiz borularda (SR4) uygulanan muayene yntemi ( ultrasonik, elektromanyetik ve / veya manyetik parack ) ve kullanlan referans standartnn tr vels. h) Elekrik ve lazer kaynakl borularda , kaynak dikii sl ileminin asgari scakl, byle bir sl ilem uygulanmyorsa , belgede No Seam Heat Treatment (Diki sl ilemi yoktur) yazs yer almaldr. i) Satn alan tarafndan talep edilen ilave testlerin sonular SR 15.2 retici , bu ek koulun kapsamnda olan btn borularn ergitme parti btnln salayacak ilemleri yrtmekle sorumludur. Bu ilemler , her hangi bir borunun veya kaplinin ergitmesinin , partisinin ve btn kimyasal ve mekanik test sonularnn izlenmesine imkan verecek ekilde olmaldr. SR 17 ELEKTRK VE LAZER KAYNAKLI BORULARDA KAYNAKLARIN TAHRBATSIZ MUAYENES 63

SR 17.1 EK TAHRBATSIZ MUAYENE Elektrik kaynakl borularn kaynaklar , yzey ve yzey alt hatalar iin , ultrasonik veya elektromanyetik yntemlerle tam uzunluk boyunca muayene edilmelidir. Lazer kaynakl borularn kaynak dikilerinde ayn muayene ultrasonik yntemlerle yrtlmelidir. Ekipmann fabrikadaki yerleimi, reticinin tercihine bal olmal , ancak tahribatsz muayene, btn sl ilemler , hidrostatik test , genletirme ve eer uygulanyorsa dndrmeli dzletirme operasyonlarndan sonra gerekletirilmelidir. Bu ilem boy kesme , ular eimlendirme ve llendirme ilemlerinden nce yrtlebilir. SR 17.2 EKPMAN VE REFERANS STANDARTLARI Ultrasonik veya elektromanyetik ekipmann koullar 9.7.4.1 de verilmi , referans standartlar da 9.7.4.3 de aklanmtr. Bu ek koulda uygulanan zel tekniklerin detaylar ( yntem , referans standartlar , transducer zellikleri , hassiyet gibi) retici ile satn alan tarafndan birlikte kararlatrlmaldr. SR 17.3 KABUL SINIRLARI VE EMI ( ELEKTROMANYETK ) MUAYENELER Tablo 21 de , kabul snrlarnn iddeti referans standartndan alnan sinyallerin iddetlerinin yzdesi olarak verilmektedir. Bu tabloda yer alan kabul snrlarndan daha yksek iddette sinyal meydana getiren kusurlar hata olarak kabul edilmelidir. SR 17.4 ZM EKLLER Hatalar , 9.7.6 a, c ve d maddelerine gre zmlendirilmelidir. Tamir kaynana izin verilmez. Bir hata talanarak ortadan kaldrlyorsa , talanan blge ilk kullanlan yntemle tekrar muayene edilmelidir. SR 17.5 MARKALAMA Bu ek koula uygun olarak tahribatsz muayeneye tabi tutulan borular SR 17 yazs ile markalanmaldr.

SR 18 KARBON EDEER SR 18.1 x70 ve daha dk kalitelerdeki borularda rn analizi sonularn ve aadaki forml kullanarak hesaplanan karbon e deeri (CE) %0.43 gememelidir. Mn Cr+Mo+ V Ni+Cu CE = C+ + + 6 5 15 SR 18. 2 rn analizinde tetkik edilen elementler , karbon edeeri formlnde kullanlan btn elementleri kapsamaldr.

SR 19 PSL 2 BORULARDA EK KIRILMA SALAMLII KOULLARI ( ENNE CHARPY V- ENTK TESTLER ) SR 19.1 SR 19.2 de izin verilenlerin dnda , krlma salaml testleri 9.3.5.1 ve 9.3.5.2 nin koullarna uygun olarak ve 32 F (0 C) veya sipari mektubunda belirtilen daha dk bir scaklkta yrtlmelidir. Tam l rnekleri iin minimum absorbe edilen enerji deerlerinin btn ergitmeler ortalamasnn aadaki deerlerden byk olmas gereklidir. a) x80 den dk kaliteler iin 30ft . 1b ( 40j ) , x80 iin 60 ft . 1b ( 80 j ) ve b) Aadaki formulde gerilme faktr (F) olarak 0.72 veya sipari mektubunda belirtilen daha yksek bir deer kullanarak elde edilen ve en yakn ft . 1b ( j ) ya yuvarlanan deer Amerikan l sistemi forml D CV = 0.0345 (F Qy ) 3/2 ( ) 2 SI forml D CV = 0.000512 (F Qy)3/2 ( ) 2

CV : Tam l rnekleri iin , charpy V entik testinde absorbe edilen enerji miktarlarnn btn 64

ergitmeler ortalamasnn asgari deeri , ft. 1b (j) F : Gerilme faktr (0.72 veya daha yksek) Qy : Belirtilen en az akma kuvveti , psi (Mpa) D : Anma d ap , in (mm) Notlar : 1. Standart l ve kalitelerdeki borularn , 0.72 gerilme faktr iin absorbe edilen enerji deerlerinin btn ergitmeler ortalamalarnn minimum deerleri , tablo F 3 de yer almaktadr. 2. Yukardaki forml , snrl saydaki l ve kalitelerin tam l patlama testleri verilenden gelitirilen bantlardan birisidir. (ASME B 31.8 e bkz.) Bu formul , ayn zamanda , boru hatlarndaki ilk balatma koullar iin tutucu olarak kabul edilmektedir. SR 19.2 SR 19.1 de belirtilenden daha dk bir scaklkta test edilen borular , gerekli absorbe edilen enerji deerlerini karlyorsa kabul edilmelidir. SR 19.3 SR 19 a uygun olarak test edilen borular , belirtilen (tam l ) btn ergitmeler absorbe edilen enerji deerleri ortalamasn ve belirtilen test scakln gsterecek ekilde markalanmaldr. Sfarn altndaki scaklklarn nne M , Joule olarak belirtilen absorbe edilen enerji deerlerinin arkasna j harfleri gelmelidir. 32 F scaklkta , 30 ft 1b iin rnek -5 C scaklkta , 70j iin rnek SR 19 30 32 F SR 19 70 j M 5C

En fazla 0.040 in (1.01 mm)

entiin Derinlii, h

entiin derinlii h, muayene edilen borunun nominal et kalnlnn % 12 u olmal, fakat 0.012 ten (0.30mm) daha az olmamaldr. Ultrasonik ve eddy akm iin , entiin tam derinlikteki boyu (L) en az ekipmann muayene kafasnn geniliinin iki misli kadar olmaldr. Elektromanyetik muayene iin entiin boyu referans standart ekipman tarafndan borunun muayene edildii hzda incelendiinde ekipmann ayrt edilebilir bir sinyal meydana getirebilmesi iin gerekli olan miktarda olmaldr. Bu durumun belirlenmesi iin referans standart ekipman tarafndan 3 defa muayene edilmelidir. entik

AILMI DELK ekil F- 1- Referans Standartlar

En fazla 13.5 mm En az T

En az 28 mm

En fazla 13.5 mm

D ap bombesi

ekil F 2 Darbe Test rnei nceltilmi U Paylar 65

Kaynak

Kaynak

Uzunlamasna dikili boru

Helezon dikili boru

ekil F3 Charpy V- entik ve Arlk Drme Yrtma Test rneklerinin Yerleri Tablo F- 1 Enine Charpy V- entik Test rnekleri Alnabilmesi in Asgari Et Kalnlklar Minimum Et Kalnl , in (mm) l Tam l rnei 2/3 l rnei l rnei

and yerine ve yazalm! a- Bu tablo boru boyutlar ile kabul edilen rnekler arasndaki ilikiyi gstermektedir. Verilen l snrlamalar , inceltilmi ulu enine test rneklerine gre belirlenmitir. (ekil F-2 ye bkz.) Bu rnek boyut snrlamalarna ileme toleranslar dahildir.

Tablo F- 2 TFL borularn boyutlar , birim uzunluktaki arlklar ve test basnlar (1) (2) (3) (4) (5) (6)
Anma d ap, D Anma et Kalnl, t Birim uzun. hesaplanan dz u arl , Wpe Hesaplanan i ap d

(7)
Minimum hidrostatik test basnc

in mm

Kalite

in

mm

1b/ ft

kg/ m

in

mm

psi 100 kPa

a) Burada hesaplanan i aplar bilgi iin verilmitir. b) 100 kPa = 1 bar. Tablo F- 3 Gerilme faktr f = 0.72 iin minimum btn dkmler absorbe edilen enerji ortalamas koullar (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) Minimum Btn Dkmler Absorbe Edilen Enerji Ortalamas , ft .1b Kalite l B x42 ft. 1b j ft. 1b j x46 ft. 1b j x52 ft. 1b j x56 ft. 1b j x60 ft. 1b j x65 ft. 1b j x70 ft. 1b j x80 ft. 1b j

EK G - KONTROLL BKME TEST JG BOYUTLARI Tablo G-1 de , 9.8.3 no.lu blmde aklanan kontroll bkme testi jig boyutlar verilmektedir. 66

Tablo G- 1 - Kontroll Bkme Testi Jig Boyutlar (1)(2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) Boyut A Anma et Kalite Kalnl, t A B& x42 x46 x52 x56 l in mm in mm in mm in mm in mm in mm

x60
in mm

x65

x70

x80

in mm in mm in mm

EK H - SATIN ALANIN MUAYENES H- 1 MUAYENE TARHNN BLDRLMES Satn alan temsil eden kontrolrn borular muayene etmesi veya testlere tanklk etmesinin talep edilmesi durumunda , sipariin retiminin gerekletirilecei tarih satn alan makul bir zaman nce bildirilmelidir. H- 2 FABRKAYA GR HAKKI Satn alann sipariindeki iler uyguland srece , satn alan temsil eden kontrolrn,sipari edilen borularn retimi ilgili olan btn yerlere snrsz giri hakk olmaldr. retici , kontrolre borularn bu artnameye uygun olarak retildiini kantlamak iin btn makul imkanlar salamaldr. Sipari mektubunda aksi belirtilmedii srece , btn muayeneler retici tesisinde ve ilemlerin yrtlmesine gereksiz olarak karlmadan gerekletirilmelidir. H- 3 UYGUNLUK retici , rnn bu artnamenin btn koullarna uygun olmasndan sorumludur. Satn alan , bu uygunluktan emin olmas iin gerekli grd her trl soruturmay yrtebilir ve bu artnameye uygun olmayan her trl malzemeyi reddedebilir. H- 4 RED Baka bir ekilde kararlatrlmad takdirde , muayene srasnda veya reticinin tesisinde kabul edilmesinden sonra hata gsteren veya uygun biimde hizmete alndklarnda hatal olduklar ortaya kan malzemeler reddedilebilir ve reticiye bu durum bildirilir. Malzemenin tahribata uramasna neden olan testlerin uygulanmas gerekirse , bu artnamenin koullarna uymadklar kantlanan rnler reddedilmelidir. Reddedilen rnlerin zm ekilleri , retici ile satn alan arasndaki anlamaya bal olmaldr.

EK I - API LSANSI OLANLAR N MARKALAMA KOULLARI I1 GENEL Bu ekte yer alan markalama koullar , bu artnamenin kapsanmdaki rnlere API monogramn uygulayan lisansl reticiler iin geerlidir. Bu artnameye uygun olarak retilen borular ve boru kaplinleri , lisansl reticiler tarafndan EK I veya blm 10 da belirtildii ekilde markalanabilir. Monogram uygulanan rnler sadece EK I da akland ekilde markalanmaldr. I 1.1 Borularda gerekli olan markalamalar , aada belirtildii ekilde olmaldr. I 1.2 Kaplinlerde gerekli markalamalar, retici ile satn alan tarafndan baka bir ekilde kararlatrlmadysa kalpla damgalanmal , dier durumda ise ablonla boyanmaldr. I 1.3 Bu artnamenin markalanmasndan sonra , ilgili standartlar dahil olmak zere ek markalamalara izin verilir ve bunlar reticinin istemesi veya satn alann talep etmesi durumunda uygulanabilir. I2 MARKALAMALARIN YER Tanmlama markalamalarnn yeri , I 1.2 ile I 2.3 arasnda belirtildii ekilde olmaldr. I 2.1 1.900 VE DAHA KK LLER Bu llerde , markalamalar pakete (bundle) ilitirilen bir metal etikete kalpla damgalanmal veya paketi balamakta kullanlan erit veya kelepelerin zerine baslmaldr. 67

I 2. 2 BTN DER LLERDEK DKSZ BORULAR VE 16 DAN KK KAYNAKLI BORULAR Bu llerde markalamalar boru ucuna 18 ile 30 in (460 ile 760 mm) arasnda bir mesafedeki bir noktadan balayarak , I . 3de gsterilen srada boru d yzeyine ablonla boyanmaldr. Ancak retici ile satn alann anlamaya varmas durumunda , markalamalarn tamam veya bir ksm , reticiye uygun olan bir srada boru ii yzetine yerletirilebilir. I 2.3 16 VE DAHA BYK KAYNAKLI BORULAR Bu llerde , markalamalar , satn alan tarafndan baka bir ekilde belirtilmedii takdirde , boru ucuna 6 in ten daha az bir mesafede olmayan bir noktadan balayarak , reticiye uygun olan bir srada , boru ii yzeyine ablonla boyanmaldr. I- 3 MARKALAMALARIN SIRASI Tanmlayc markalamalarn sras I 3.1 ile I 3.10 arasnda belirtildii ekilde olmaldr. I 3.1 RETCNN API LSANS NUMARASI reticinin API lisans numaras markalanmaldr. ( reticinin ad veya markas istee baldr.) I 3. 2 API MONOGRAMI VE RETM TARH API monogram (API) ve retim tarihi ( monogramn uyguland ay ve yl olarak tanmlanmtr) sadece bu artnamenin koullarna uygun olan rnlere ve sadece yetkili reticiler tarafndan uygulanmaldr. I 3. 3 LGL STANDARTLAR Dier ilgili standartlara uygun olan rnler , bu standartlarn adtla markalanabilir. I 3. 4 ANMA BOYUTLAR Anma d ap ve anma et kalnl markalanmaldr. Ancak anma d ap iin , ondalk blmdeki son saynn sanda yer alan sfrlarn markalanmas zorunlu deildir. I 3. 5 ELK KALTES VE SINIFI Kullanlan semboller u ekildedir : Kalite (nota bkz.) Kalite A25 Snf 1 A25 Snf 2 A B x 42 x 46 x 52 x 56 x 60 x 65 x 70 x 80

Sembol A 25 A 25R A B x 42 x 46 x 52 x 56 x 60 x 65 x 70 x 80

Not : Alt kalite snrlandrmalar iin blm 1.3 e bkz. x 42 ile x 80 arsndaki ara elik kalitelerinde , kullanlan sembol x ve onun arkasndan gelen belirtilmi asgari akma kuvvetinin Amerikan l Sistemi ndaki ilk iki rakam olmaldr. retici ile satn alann anlamas ve sipari mektubunda bu ekilde belirtilmesi durumunda , elik kalitesi SR 3 e gre renkle tanmlanmaldr. I 3. 6 RN BELRLEME SEVYES Kullanlan semboller u ekildedir : a) PSL 1 PSL 1 b) PSL 2 PSL 2 PSL markalamas kalite sembolnn hemen arkasndan gelmelidir. 68

I 3. 7 RETM LEM Kullanlan semboller u ekildedir : a) Dikisiz boru , S c) Srekli ve lazer kaynakl olanlar dndaki kaynakl borular , E d) Srekli kaynakl borular , F e) Lazer kaynakl borular , L I 3. 8 ISIL LEM a) Normalletirilmi veya normalletirilerek temperlenmi , HN b) Kritik scaklk altnda gerilme giderilmi , HS c) Kritik scaklk altnda yalandrlarak sertletirilmi , HA d) Su ile soutularak temperlenmi , HQ I 3. 9 TEST BASINCI Belirtilen hidrostatik test basncnn tabloda yer alan standart test basnlarndan (Tablo 4 , 5, 6A, 6B , 6C , E- 6A , E- 6B , E- 6C den hangisi uygun ise , TESTED yazs ve onun hemen arkasndan gelen belirtilen hidrostatik test basnc ile ( Amerikan l Sistemine gre sipari edilen borularda psi , SI ya gre sipari edilen borularda 100 kP (bar) olarak ) markalanmaldr. I 3.10 EK KOULLAR Ek koullarla ilgili olarak EK F ye bkz. I 3. 11 RNEKLER a) l 14 , anma et kalnl 0.375 in ( 9.5 mm) , elik kalitesi B , PSL 2 , dikisiz dz ulu borular , sipari mektubunda belirtilen boru llerinde uygun olan deerleri kullanarak , aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. 5L xxxx. x API (AY- YIL) 14 0.375 B PSL 2 S veya 5L xxxx .x API (AY- YIL) 355.6 9.5 B PSL 2 S b) l 6 5/8 , anam et kalnl , 0.280 in (7.1 mm) , elik kalitesi B , PSL 1 , elektrik kaynakl , dz ulu borular , sipari mektubunda belirtilen boru llerine uygun olan deerleri kullanarak aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. 5L xxxx. x API (AY- YIL) 6.625 0.280 B PSL 1 E veya 5L xxxx . x API (AY- YIL) 168.3 7.1 B PSL 1 E c) l 4 , anma et kalnl0.237 in (6.0 mm) , elik kalitesi A25 , snf 1 , srekli kaynakl , dili ulu borular , sipari mektubunda belirtilen boru llerine uygun olan deerleri kullanarak ,aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. 5 L xxxx. x 5 L xxxx. x API API ( AY- YIL ) ( AY- YIL ) 4.5 0.237 114.3 6.0 A25 PSL 1 F veya A25 PSL 1 F

d) l 14 anma et kalnl 0.375 in (9.5 mm), elik kalitesi x 70 , PSL 2 , dikisiz , su ile soutularak temperlenmi dz ulu borular , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerler kullanarak , aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. 5 L xxxx. x API ( AY- YIL ) 14 0.375 x 70 PSL 2 S HQ veya 5 L xxxx. x API ( AY- YIL ) 355 9.5 x 70 PSL 2 S HQ e) l 12 , anma etkalnl 0.330 in ( 8.4 mm) , elik kalitesi x 42 , PSL 1 , dikisiz dz ulu borular, sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak , aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. 5L xxxx . x API ( AY- YIL) 12.75 0.330 x 42 PSL 1 S veya 5L xxxx . x API (AY- YIL ) 323.9 8.4 x 42 PSL 1 S l 6 5/8 , anma et kalnl 0.216 in (5.5 mm) , elik kalitesi x 42 , PSL 1 , lazer kaynakl dz ulu borular , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak , aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. 5L xxxx . x API (AY- YIL) 5L xxxx . x API (AY- YIL) 6.625 0.216 168.3 5.5 x 42 PSL 1 L veya x 42 PSL 1 L 69

f)

g) l 24, anma etkalnl 0.406 in (10.3 mm) , elik kalitesi x 42 , PSL 2 , helikal (spiral) dikili toz alt ark kaynakl dz ulu borular , sipari mektubunda belirtilen boru boyutlarna uygun olan deerleri kullanarak , aadaki ekilde ablonla boyanmaldr. 5L xxxx.x API (AY- YIL) 24 5L xxxx.x API (AY- YIL) 610 0.406 10.3 x42 x42 PSL 2 PSL 2 E veya E

I- 4 PAKET (BUNDLE) TANIMLAMASI I-3 de aklanan tanmlama iaretlemeleri , 1.900 ve daha kk borularda paketi balamak iin kullanlan erit , kelepe veya etikete uygulanmaldr. rnein ; 1.900 anma et kalnl 0.145 in (3.7 mm) elik kalitesi B , elektrik kaynakl dz ulu borular , sipari mektubunda belirtilen boru boyut larna uygun olan deerleri kullanarak , aadaki ekilde markalanmaldr. 5L xxxx.x API (AY- YIL) 1.9 0.145 B 5L xxxx.x API (AY- YIL) 48.3 3.7 B PSL 1 PSL 1 E veya E

I- 5 BOY I-2, I-3 ve I-4 de aklanan tanmlayc markalamalara ek olarak ve retici ve satn alan tarafndan baka bir lme ve markalama yntemi kararlatrlmasysa, boru boylar da , Amerikan l Sistemine gre sipari edilen borularda foot ve foot un onda birleri olarak , SI e gre sipari edilen boralarda yzde hanesine kadar metre cinsinden , aadaki ekilde markalanmaldr. a) 1.900 dan byk borularda, mamul borularda llen boylar , boru d yzeyinde reticinin uybulduu bir yere veya retici ile satn alann anlamasyla , boru i yzeyinde uygun bir yere ablonla boyanmaldr. b) 1.900 ve daha kk borularda ise paketteki borularn toplam uzunluu etiket , erit veya kelepenin zerine markalanmaldr. I- 6 KAPLNLER 2 3/8 ve daha byk kaplinlerin tamam , reticinin ad veya markas , API monogram ( API) ve hemen sonrasnda retim tarihi (monogramn uyguland ay ve yl) ile tanmlanabilir. I- 7 KALIPLA DAMGALAMA A25 den daha yksek kalitelerdeki ve daha sonra bir sl ileme tabi tutulmayan btn levha ve borularda ve et kalnl 0.156 in (4.0 mm) ve daha az olan borularn tamamnda kalpla souk damgalama yasaklanmtr. Ancak , retici ile satn alann anlamas ve sipari mektubunda bu ekilde belirtilmesi durumunda bu borular veya levhalar kalpla souk damgalanabilir. retici , kendi tercihine gre , boru veya levhalar kalpla scak damgalayabilir. ( 200 F (93 C) veya daha scak) ; daha sonra bir sl ileme tabi tutulacaklarsa kalpla souk damgalayabilir. Kalpla souk damgalamalar , yuvarlatlm veya kr kalplarla gerekletirilmelidir. A25 dndaki btn elik kalitelerinde , kalp damgalamalarnn tamam kaynaktan en az 1 in (25 mm) mesafede olmaldr.

I -8 D TANIMLAMASI Dili ulu borular , reticinin tercihine bal olarak , dili ularn bitiiine di aan reticinin API lisans numaras , API monogram ( API ) , hemen sonrasnda di alma taihi (monogramn uyguland ay ve yl) , borunun anma d ap ve di trn gsteren LP harfleri ile damgalanarak veya ablonla boyanarak tanmlanabilir. Di markalamas , API monogramn tayan veya tamayan rnlere uygulanabilir. rnein , 6 5/8 l , dili ulu borular , sipari mektubunda belirtilen boru d ap iin uygun olan deeri kullanarak aadaki ekilde markalanabilir. 5L xxxx .x API ( Di alma tarihi, AY -YIL) 6.625 LP veya 5L xxxx .x API ( Di alma tarihi, AY -YIL) 168.3 LP Eer rnn baka bir yerinde reticinin tanmlamas aka markalanm ise , yukardaki lisans numarasnn yazlmasna gerek yoktur.

I- 9 D SERTFKASYONU I-8de akland ekilde API monogramnn kullanlmas retici tarafndan bu ekilde markalanan dilerin API Standart B nin son basksnda belirtilen koullara uygun olduunu gsteren bir belge 70

olarak kabul edilmeli , ancak satn alan tarafndan rnn bir btn olarak her hangi bir API artnamesine uygun olduu eklinde anlalmamaldr. Di tanmlamas iin API monogramn kullanan reticilerin , uygun biimde onaylanm API referans boru mastarlarn ellerinde bulundurmalar zorunludur. I- 10 BORU LEMCS MARKALAMALARI Orjinal boru reticisi dnda bir ilemci tarafndan sl ileme tabi tutulan borular , I-1 ile I- 7 arasnda akland ekilde markalanmaldr. Isl ilemin bir sonucu olarak rnn yeni durumunu gstermeyen eski tanmlamalar ( daha nceki elik kalitesi , orjinal boru reticisinin ad veya logosu gibi) ilemci tarafndan kartlmaldr. Parametre elik kalitesi yelpazesi l yelpazesi Boru ularnn eitleri Diki kayna PSL 1 PSL 2 A25 ten x 70 e kadar B den x 80e kadar 0.405 den 80 e kadar 4 dan 80 e kadar Dz ulu, dili ulu , Dz ulu an eklinde u, zel kaplin ular Btn yntemler , Srekli ve lazer kayna srekli kaynak yntemi dndaki btn yntemler A25 kalitesi ile snrlanmtr. Minimum yok En az 100 KHz Referans Tablo 1

Elektrik kaynaklar , Kaynak nitesi frekans Elektrik kaynaklarnn x42den yksek btn Btn kaliteler sl ilemi elik kaliteleri iin gerekli iin gerekli (Bden x80e) Kimyasal yap, dikiB veya daha yksek elik % 0.24 siz borular iin maksimum C. Kimyasal yap, kaynakl B veya daha yksek % 0.22 Borular iin maksimumC. elik kaliteleri iin% 0.26 Kimyasal yap , A veya daha yksek % 0.025 maksimum P elik kaliteleri iin % 0.030 Kimyasal yap, %0.030 % 0.015 maksimum S Karbon edeeri Sadece satn alan Her elik kalitesi SR 18 i belirttiinde iin maksimum gerekli Akma kuvveti, yok Her elik kalitesi maksimum iin maksimum gerekli Son ekme kuvveti, yok Her elik kalitesi maksimum iin maksimum gerekli Krlma salaml Gerekli deil Btn elik kaliteleri iin gerekli Dikisiz borularn Sadece satn alan SR4 zorunlu tahribatsz muayenesi SR4 belirttiinde Boru gvdesi, levha izin verilir. Yasaktr veya bantn kaynakla tamiri Dolgu metalsiz kaynak Mutabakatla izin Yasaktr dikilerinin kaynakla tamiri izin verilir. Sertifikasyon SR 15 belirtildii Sertifikalar(SR15.1) Takdirde zorunlu zlenebilirlik SR 15 belirtilmedii takdirde , sadece btn testler baaryla tamamlana kadar.

5.1.3.3.2 5.1.3.3.1, 5.1.3.3.2,6.2.7 Tablo 2A , 2B Tablo 2A , 2B

4.2 ,4. 3 , 6.1.3, SR 15.1 Tablo 3A , 3B

6.2.6, 9.3.5,9.8.4, 9.10.7, Tablo 14 9.7.2.6 5.3.2, 9.7.6, B.1, B.2 4.3, 9.7.4.4 , 9.7.6, B.1.2, B.4 12.1

Testlerin tamamlanmasndan sonra (SR 15.2) zorunlu

5.6

EK- K BORU CDARLARINDA BELRTLEN ASGAR AKMA KUVVETNN % 90 INDAN DAHA BYK GERLMELER MEYDANA GETREN HDROSTATK TEST BASINLARINDA 71

BORU ULARINDAK YKLERN TELAF EDLMES (Satn alan ile reticinin anlamaya varmas halinde, hidrostatik test basncnn belirlenmesinde aadaki yntem kullanlabilir.) K- 1 Belirtilen asgari akma kuvvetinin % 90 ndan daha fazla gerilmelere neden olan hidrostatik test basnlarnda , retici bklmeye kar bir nlem olarak boru ularna uygulanan ve uzunlamasna bir sktrma gerilmesi meydana getiren kuvvetlerin telafi edilmesi iin bir hesaplama yntemi kullanlabilir. Bu ek te yer alan hesaplama yntemi maksimum kesme teorisine dayanan bir faktrle tadil edilmi olan Barlow formulne dayanr. (Nota bkz.) Bu forml , sadece gerilmelerin belirtilen asgari akma kuvvetinin % 90 undan fazla olduu testlerde uygulanr. Test basnc , hi bir durumda Barlow formlnde % 90 belirtilen asgari akma kuvveti kullanarak bulunan deerin altna drlmemelidir. Not: Fabrikadaki test koullarna uygun olan bu hesaplama yntemi etkili ember gerilmesinin (SE) yaklak olarak tahmin edilmesine dayanr. Etkili ember gerilmesine daha yakn tahminler salayan hesaplama yntemleri vardr , ancak olduka karmak olduklarndan pratikte uygulanmalar mmkn deildir. K- 2 Hesaplanan test basnc en yakn 10 psi ye (100 Kpa) yuvarlatlmaldr. K- 3 Boru ularndaki ykleri telafi eden hidrostatik test basnc aadaki formlle hesaplanmaldr. Amerikan l Sistemi forml: SI forml: PR AR SE - Ap P1= D A1 - 2t Ap PR AR SE - Ap P1 = 1000 D A1 - 2t Ap

A1 = Borunun i kesit alan Ap = Boru cidarnn kesit alan AR = Mahmuzun kesit alan P1 = Hidrostatik test basnc , psi (Kpa) PR = Boru ularn kapatan mahmuzdaki i basn SE = Belirtilen asgari akma kuvvetinin bir yzdesi olarak etkili ember gerilmesi , psi (Kpa) D = Anma d ap , in (mm) t = Anma at kalnl , in (mm) K- 4 Yukardaki formul , reticinin tesisindeki koullara uyabilmesi iin , baka terimlerle hesaplamay mmkn klacak ekilde cebirsel olarak deitirilebilir. K- 5 Boru i basnc ve mahmuz basnc lmlerine dayanan etkili ember gerilmesinin kontrol iin uygulanan teknikler , hidrostatik test nitesinin sistem tasarmna gre deiiklik gsterir.retici kendi tesisi iin uygun bir kontrol salamaldr. EK M EVRME LEMLER API Spec L de Amerikan l Sisteminde ki birimleri SI (metrik) birimlerine evirmekte aadaki ilemler kullanlr. M- 1 KESRLER Amerikan l Sistemi birimlerindeki kesirler ve kesirli saylar nce yuvarlatlmadan tam ondalk e deerlerine deitirilir ve sonra aadaki forml kullanara k SI deerlerine evrilir. Nm = 25.4 N Nm = Amerikan l Birimlerindeki kesirli boyutlarn SI e deeri , mm N = Kesirli boyutlarn yuvarlatlmadan tam ondalk karl, in. Amerikan l Sistemi birimlerindeki kesirli boyutlarn SI e deerleri , daha sonra uygun hane saysna kadar mm olarak yuvarlatlr. M- 2 DI AP Boru ve kaplin d aplarnn Amerikan l Sistemin deki deerleri aadaki forml kullanarak SI deerlerine evrilir. 72

Dm = 25.4 . D Dm = SI d ap , mm D = D ap , in. 18 den kk boru ve kaplinlerin SI d aplar en yakn 0.1 mm ye , 18 ve daha byk boru ve kaplinlerin SI d aplar ise en yakn 1.0 mmye yuvarlatlr. M- 3 ET KALINLII Amerikan l Sistemi ndeki et kalnl deerleri aadaki forml kullanarak SI deerlerine evrilir. tm = 25.4 . t tm = SI et kalnl , mm t = Et kalnl , in SI et kalnlklar en yakn 0.1 mm ye yuvarlatlr. M- 4 AP SI boru i aplar aadaki forml kullanarak hesaplanr. (evrilme deil.) dm = Dm - 2 .tm dm = SI i ap , mm Dm = SI d ap , mm tm = SI et kalnl SI i aplar en yakn 0.1 mm ye yuvarlatlr. M- 5 DZ ULU BORULARIN LNEER YOUNLUKLARI Dz ulu borularn SI lineer younluklar aadaki forml kullanarak hesaplanr.(evrilme deil.) Wpem = 0.0246615 ( Dm tm ). tm Wpem = Dz ulu borularn SI lineer younluu , kg / m Dm = SI d ap , mm tm = SI et kalnl , mm Dz ulu borularn SI lineer younluklar en yakn 0.01 kg / m ye yuvarlatlr. M- 6 AKMA KUVVET VE SON EKME KUVVET Akma ve son ekme kuvvetlerinin Amerikan l Sistemi ndeki deerleri aadaki forml kullanarak SI deerlerine evrilir. ysm = 0.00689476 . ys tsm = 0.00689476 . ts ysm = SI akma kuvveti , Mpa ys = akma kuvveti , psi tsm = SI son ekme kuvveti , Mpa ts = Son ekme kuvveti , psi SI kuvvetleri en yakn 1 Mpa ya yuvarlatlr. M- 7 HDROSTATK TEST BASINCI Btn dili borularn ; 5 9/16 dan kk , dz ulu , A25 kalite borularn ; ve 2 3/8 den kk , dz ulu , A ve B kalite borularn hidrostatik test basnlarnn Amerikan l Sistemi ndeki deerleri aadaki forml kullanarak SI deerlerine evrilir. Pm = 0.00689476 , P SI hidrostatik test basnlar en yakn 100 Kpa ya yuvarlatlr. 5 9/16 ve daha byk , A25 kalite ve 2 3/8 ve daha byk , A veya daha yksek kalite dz ulu borularn SI hidrostatik test basnlar aadaki formlle hesaplanr. ( evrilme deil. ) Pm = 2.000 . f. ysm . tm / Dm Pm = SI hidrostatik test basnc , Kpa P = Hidrostatik test basnc , psi f = Gerilme faktr , aadaki tabloya bkz. ysm = SI akma kuvveti , Mpa tm = SI et kalnl , mm Dm = SI d ap , mm Hesaplanan hidrostatik test basnlar 3 ve daha kk borularda 17.200 Kpa y , 3 tan byk borularda 19.300 Kpa y gemeyecek ekilde en yakn 100 Kpa ya yuvarlatlr. x42 ve daha yksek kaliteler iin hesaplanan standart hidrostatik test basnlar 20.700 kPa y gemeyecek ekilde en yakn 100 kPa ya yuvarlatlr. x42 ve daha yksek kalitelerin en yakn hesaplanan alternetif hidrostatik test basnlar 16 dan kk ller iin 50.000 kPa y , 16 ve daha 73

byk ller iin 25.000 kPa y gemeyecek ekilde en yakn 100 kPa ya yuvarlatlr. l 5 9/16 > 3/8 < 5 9/16 > 5 9/16 ve < 8 5/8 > 8 5/8 ve < 20 > 20 f- Faktr Standart test basnc 0.60 0.60 0.60 0.75 0.85 0.90 Alternatif test basnc ___ 0.75 0.75 0.75 0.85 0.90

Kalite A25 A&B x42 & daha yksek

M- 8 SICAKLIK Amerikan l Sistemi ndeki scaklk deerleri aadaki forml kullanlarak SI deerlerine evrilir. C = 5/9 ( F 32) C = SI Scakl , Santigrad F = Scaklk , Fahrenheit SI scaklk deerleri en yakn 1 C ye yuvarlatlr.

M- 9 CHARPY DARBE ENERJS Darbe enerjisinin Amerikan l Sistemi ndeki deerleri aadaki forml kullanarak SI deerlerine evrilir. Em = 1.35582 . E Em = Enerji , joule olarak E = Enerji , foot. 1b olarak SI enerji deerleri en yakn 1 j ya yuvarlatlr. M- 10 KAPLNLERN MNMUM BOYU Kaplin boylarnn Amerikan l Sistemi ndeki in ve in in kesirleri eklindeki minimum deerleri, nce yuvarlatlmadan tam ondalk karlklarna ve sonra aadaki formlle SI deerlerine evrilir. NLm = 25.4 . NL NLm = SI minimum kaplin boyu , mm NL = Minimum kaplin boylarnn yuvarlatlmadan tam ondalk karl , in. SI minimum kaplin boyu deerleri en yakn 0.01 mmye yuvarlatlr. M- 11 KAPLN GRNTSNN API Kaplin girintisi aplarnn Amerikan l Sistemi ndeki deerleri SI deerlerine aadaki formlle evrilir. Qm = 25.4 . Q Qm = Kaplin girintisinin SI ap , mm Q = Kaplin girintisi ap , in. Kaplin girintisi aplarnn SI deerleri en yakn 0.01 mm ye yuvarlatlr. M- 12 KAPLN TAIMA YZNN GENL Kaplin tama yz geniliklerinin Amerikan l Sistemi ndeki deerleri aadaki forml kullanarak SI deerlerine evrilir. bm = 25.4 . b bm = Kaplin tama yznn SI genilii b = Kaplin tama yz genilii , in. Kaplin tama yz geniliinin SI deerleri en yakn 0.1 mmye yuvarlatlr. M- 13 KAPLN AIRLIKLARI Kaplin arlklarnn Amerikan l Sistemi de hesaplanan deerleri aadaki formlle SI deerleri aadaki formlle SI deerlerine evrilir. Wm = 0.4535924 . W Wm = Hesaplanan kaplin arlnn SI deeri , kg W = Hesaplanan kaplin arl Hesaplanan kaplin arlklarnn SI deerleri en yakn 0.01 kg ya yuvarlatlr. 74

75