Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 90

vlxkped f0if;

rlydkifcGifh
pmay? *Dw? yef;csD? kyf&Sif ponfh tEkynmvuf&mrsm;?
odyHynmqdkif&m? pufryI pn;f qdki&f m wDxiG zf efw;D rIrsm;?
'DZkdi;f rsm;? AdokumyHkpHrsm;? trSww
f Hqyd rf sm; ponfh
Pypnf; rsm;ESihf ywfouf
Ekid if w
H um rlykid cf Gihq
f kdi&f m oabmwlnDcsurf sm;/

trSm

ed'gef;

tapmqkH; rlydkifcGifhESifh oabmwlnDcsuf

ukefoG,frIqufpyfu@rsm;qdkif&m
Pypnf; rlydkifcGifhrsm;

oabmwlnDcsuf aemufqufwGJ

13
43

obifonfrsm;? "mwfjym;xkwfvkyfolrsm;ESifh
toHvTifhvkyfief;rsm; umuG,fa&;qdkif&m
EdkifiHwumoabmwlnDcsufrsm;

61

zGHUNzKd;qJEdkifiHrsm;ESifh yl;aygif;aqmif&Gufjcif;

75

rlydkifcGifh tjiif;yGm;rIrsm;udk ajz&Sif;jcif;

81

trSm
rlydkifcGifhqdkwm EdkifiHwumrSmawmh rqef;awmhygbl;/
edp"l0 udpwpfck jzpfaeygNyD/ jrefrmEdkifiHtygt0if tm&S
EdkifiHawmfawmfrsm;rsm;rSmawmh wkwfjynfBuD; urmhukef
oG,fa&;tzGJUBuD;rSm tzGJU0ifjzpfvmawmhr,fqdkwJh
tcsed af vmufusrS a&;BuD;cGiu
f s,f ajymqdkvmMuwm jzpfyg
w,f/
&JU pnf;urf;owfrw
S cf suaf wGteuf? Edkiif w
H um
rlykid fcGifhqdki&f m owfrSwjf y|mef;csuaf wGukd av;pm;vdkufem
&r,fqkw
d t
hJ csuyf g0ifygw,f/ wkwjf ynfeYJ tm&SEikd if t
H rsm;
pku rlykdicf iG hq
f kid &f m *seD AD moabmwlnDcsurf sm;udk vufrSwf
xd;k rxm;Muygbl;/ vufrw
S x
f ;kd rxm;avawmh Ekid if w
H umu
Pypnf; qdki&f m udp&yfrsm;rSm
wkwEf kid if u
H t
kd a&;,lwmrsKd ;vkyv
f kYd r&ygbl;/ vufrw
S rf xdk;
xm;wJhEdkifiHrsm;[m tjcm;EdkifiHawGu Pypnf;wpfckck
(pmtkyb
f momjyefwm? oDcsi;f acGeYJ ky&f iS af cGrsm; ul;,ljzefcY sd
wm? pufypnf;ud&d,mwpfckckudk xyfwlyHkwljyK xkwfvkyf
wm) pwJh udpr sm;udk vGwv
f w
G v
f yfvyf aqmif&u
G v
f kyu
f kid f
Muygw,f/ rl&if;ydkif&Sifrsm;xHu cGifhjyKcsuf awmif;cHavh

r&So
d vdk tusdK;cHpm;cGifh wpfpHkwpf&mvnf; ray;Muygbl;/
tvm;wlyJ olwdkYypnf;awGudkvnf; wjcm;EdkifiHawGu
vGwv
f w
G v
f yfvyf ,lok;H Muygw,f/ tJ'DtwGuf bmtusKd ;
cHpm;cGihrf S awmif;cHvkYd r&ygbl;/ tzGJUBuD;xJ wkwf
jynf 0ifa&mufr,fqkad wmh wkwjf ynfrmS BuD;rm;wJph ;D yGm;a&;
vkyif ef;BuD;awGjzpfaewJh cd;k ul;jcif; vkyif ef;awGukd
taemufEdkifiHrsm;u a0zefaxmufjyMuygw,f/ 'gawGudk
wm;jrpfydwfyifypfzkdYvnf; awmif;qdkMuygw,f/
wkwEf kid if u
H vnf; 0ifjcif;tm;jzifh &&Sv
d mr,fh
vGwv
f yfpmG ukeo
f G,cf iG rhf rl sm;&JU tusKd ;aus;Zl;awGukd wGuq
f
NyD; cd;k ul;wJv
h yk if ef;awGukd awmfawmfav;ESrd ef if;vmcJyh gw,f/
jrefrmEdkiif HrSmvnf; tmpD,HtzGJU0if jzpfvmuwnf;u
acwfeJYavsmfnDwJh rlydkifcGifhOya'wpf&yf a&;qJGjy|mef;zdkY
aqmif&GufaeaMumif;? rsm;rMumrDumvtwGif; jy|mef;Edkif
awmhrSmjzpfaMumif; od&ygw,f/ &Sad ewJh Oya'[m udkvdkeD
acwfuwnf;u a&;qGJjy|mef;cJhwmjzpfavawmh acwfeJYr
avsmfnDawmhygbl;/
vGwv
f yfa&;r&rDuwnf;u rlykid cf GiOfh ya'qdkwm &Sdae
ayr,fh vufawGUtoHk;csrIenf;yg;avawmh tawmfrsm;rsm;
u jrefrmEdkifiHrSm rlykdifcGifhOya'r&Sdbl;vdkYawmif xifjrif,l
qMuygw,f/ rlydkifcGifhOya'u &Sdygw,f/ rlykdifcGifhqdkif&m
EdkifiHwumoabmwlnDcsuf (*sDeDAmuGefAif;&Sif;) rSm yg0if
vufrw
S af &;xdk;xm;jcif; r&Sw
d momjzpfygw,f/ 'Dvrkd &Sad wmh
Ekid if jH yifyudpr sm;rSm ajymydkiq
f kyd kid cf iG rhf &Sw
d mrQomjzpfygw,f/
jynfwiG ;f rSmawmh &S&d if;rlykid cf iG Ohf ya'eJY vkyu
f kid af qmif&u
G Ef kid f
Muygw,f/

jrefrmvlrsKd ;rsm;[m H;k jyifuem;a&mufrmS pd;k &GUH Muygw,f/


wwfEdkiforQ w&m;Hk;eJYuif;atmif aeavh&SdMuygw,f/
awmfHkxdcdkufepfemrIrsm;qdk w&m;Hk;oGm;&rSmpdk;wmeJY Nidrf
aevdkuMf uwmrsm;ygw,f/ tJ'gaMumifh rlykid cf iG Ohf ya' &Srd eS ;f
rodMuolrsm;ygw,f/ wu,fawmh Oya'u &Syd gw,f/ toH;k
jyKrIr&Sdoavmuf enf;wmaMumifh pD&ifxHk;? jzwfxHk;rsm;
enf;yg;wmom jzpfygw,f/
w&m;Oya'rSm a&S;jzwfxHk;? pD&ifxHk;rsm;u tifrwef
ta&;BuD;ygw,f/ w&m;olBuD;rsm;[m a&S;u&Sad ewJh jzwfx;kH ?
pD&ifxHk;rsm;udk MunfhNyD; trIudk pD&ifqHk;jzwfMu&wmjzpfyg
w,f/ 'Dae&mrSm oifcef;pm,lp&m udpwpfck wifjycsifyg
w,f/
vGwfvyfa&;&NyD;p tcsdefavmufrSm pma&;q&mwpf
a,muf&JU 0wKudk pma&;q&m&JU cGifhjyKcsufrawmif;cHbJ
ky&f iS u
f krPDwpfcku ky&f iS f ku
d yf gw,f/ pma&;q&mu w
&m;pGyJ gw,f/ pma&;q&mtoif;udkvnf; wkid Mf um;ygw,f/
tJ'Dtcsdefu pma&;q&mtoif;&JU Oya'tMuHay;tjzpf
aqmif&Gufaeol 0wfvHkawmf&BuD; a'gufwmOD;ode;f u trI
udk &ufcsdef;wpfywfawmif;NyD; olYp&dwef JYol tdEd,EdkifiHudk
oGm;ygw,f/ rlykid cf iG ehf yJY wfoufNyD; jrefrmEdkiif HrmS pD&ifxk;H rsm;
r&SdwmaMumifh tdEd,Edkiif H&JU pD&ifxHk;rsm;udk avhvmzdkY oGm;
a&muf &SmazGpkaqmif;wmyg/ 'gayr,hf 0wfvHkawmf&BuD;
p&dwt
f ukecf o
H mG ;&wm oGm;&usKd ;reyfvu
kd yf gbl;/ ol tdE,
d
u jyefra&mufcifav;rSmyJ pma&;q&mu ky&f Siu
f krPDu
ay;wJh aiG 3000 usyu
f kd vufcNH yD; trIukd ausat;vdkuyf g
w,f/

wu,fvdkYom pma&;q&mu kyfodrf;ray;bJ trIudk


qufvuf&ifqkdirf ,fqk&d if jrefrmEdkiif HtwGuf wefzk;d &Sv
d SwJh
pD&ifxHk;wpfck usef&pfrSm aocsmygw,f/
rlykid cf iG Ohf ya'qdkwm udk,t
hf usKd ;pD;yGm;udu
k muG,af y;wm
jzpfovdk olt
Y usKd ;pD;yGm;udv
k nf; umuG,af y;wmjzpfygw,f/
tJ'gaMumifh Pypnf; xkwfvkyfolawGjzpfwJh tEkynm
avmuom;rsm;od&zdS v
Ykd kt
d yfygw,f/ NyD;awmh pD;yGm;a&;vkyo
f l
ukeyf pn;f xkwv
f kyaf &mif;csol pwJv
h kyif ef;&Sirf sm;vnf; od&dS
zdYk vdktyfygw,f/ jrefrmEdkiif rH mS rlykid cf iG Ohf ya'qdkwm &Sad yr,fh
udkvdkeDacwfu Oya'pmtkyfBuD;awGxJrSmom&Sdygw,f/ vl
wdki;f vlwkdif; tvG,fwulzwfIEikd w
f Jh pmtkypf mwrf; r&Syd g
bl;/ tJ'gaMumifh rdwaf qGOya'ynm&Sirf sm;qDu tyluyfNyD;
rlydkifcGihOf ya' pmtkyfpmwrf;rsm; &SmazGzwfI&ygw,f/ NyD;
awmh pmzwfolrsm;udk wpfqifhjyef azmufonfcs&ygw,f/
'Dpmtkyyf g pmrsm;[m aMumfjimeJaY ps;0,fvrf;Terf *Zif;
rSm tcef;quftjzpfa&;cJw
h hJ aqmif;yg;rsm;udk pkpnf;xm;wm
jzpfygw,f/ t"du&nf&,
G cf suu
f rlykid cf iG q
hf kid &f m Ekid if w
H um
Oya'rsm;taMumif; omrefpmzwfy&dowf tMurf;zsi;f odap
zdkY &nf&G,fwmaMumifh vlrsm;em;vnfwJh pum;rsm;eJYyJ
jrefrmjyefa&;om;cJw
h m jzpfygw,f/ Oya'pum;toHk;tEIe;f
rsm;eJY nDGwfcsifrS nDGwfygvdrfhr,f/
pmtkyftjzpf pkpnf;xkwaf 0r,fqdkawmh 'Dtwkdif;kduf
vdkuv
f kYd rjzpfygbl;/ Oya'qdki&f mpum;rsm; pmrsm;udk jrefrm
jyef&mrSm Oya'uRrf;usio
f rl [kww
f maMumifh rl&if;t"dym ,f
ysuo
f mG ;apr,fjh yefqkcd surf sm; ygoGm;rSmpdk;&drrf yd gw,f/ tJ'g
aMumifh rl&if;pmtkyef YJ ,SOzf wfNyD; trSm;t,Gi;f tcRwftacsmf

rsm;udk jyifqifokwo
f ifay;zdkY rdwaf qGw&m;Hk;csKyfa&SUaeBuD;
OD;cifarmifat;udk arwm&yfcH&ygw,f/ a&SUaeBuD;uav;
apwemxm;NyD; ESpBf udrfwkdiw
f dkif rl&if;pmtkyfeJY ,SOfzwfNyD;
jyifqifokwfoifay;cJhygw,f/ 'DtwGuf txl;aus;Zl; Oy
um&wif&adS Mumif; ajymMum;vdkygw,f/ aemufNyD; rlvtcef;
qufaqmif;yg;rsm;udk vquf pdw&f n
S v
f uf&Snf apmifq
h kid ;f
,liif xnfhoiG ;f cJhMuwJh aMumfjimeJY aps;0,fvrf;Terf *Zif;
t,f'Dwmrsm;udkvnf; aus;Zl;wif&Sdygw,f/ olwkdYaus;Zl;
aMumifhomr[kwf&if 'Dpmtkyfjzpfay:vmzG,f r&Sdygbl;/
'Dpmtky[
f m omrefpmzwfy&dowfrsm;twGuo
f m &nf
&G,fa&;om;cJhwmjzpfjcif;aMumifh Oya'pmtkyfrsm;a&;xHk;eJY
nDGwfrIr&Sw
d mrsm;udkvnf; em;vnfay;Muapcsiyf gw,f/
t"dym ,faumuf,rl ?I cRwaf csmv
f rJG Sm;rIrsm;&Scd yhJ gu axmufjy
a0zeftMuHay;MuygvdkYvnf; pmzwfolrsm;udk tEl;tGwf
arwm&yfcHvdkufygw,f/
vlxkpdef0if;
13.6.2005

jrefrmvlrsK;d rsm;[m obm0 tpOftvmt& kH;jyifuem;


a&muf&rSmudk tifrwef 0efav;wwfMuygw,f/ xdckduf
epfemrI wpfpkw
H pf&m MuHKBuKducf v
Jh kYd rcHcsipf w
d ef JY w&m;pGq
J kw
d hJ
tqifh a&mufcJhNyD;wmawmifrS aemufykid ;f usawmh awmif;
yef ausat;oGm;wwfMuygw,f/ onf;cHcGihv
f w
T Ef kid w
f m?
oabmxm;BuD;BuD;xm;Edkiw
f m aumif;wJhvuPm jzpfwm
rSeaf yr,fv
h Ykd wpfzufu pOf;pm;Munhjf yefawmhvnf; raumif;
wJhoabm awGU&Sd&ygw,f/
wcsKUd udprsm;rSm w&m;kH;awmf&JU pD&ifxHk;tjzpf tpOf
tvm &Sad eoifhygw,f/ rlykid fcGihq
f dkwJh udprsKd;[m tJ'Dvkd
udprsKd; jzpfygw,f/ rlykid cf Gifh udpudk tav;teuf oabm
rxm;MuwJhtwGuf ynm&Sirf sm;&JU rlykdifcGihu
f dk csK;d azmufcH&
wmrsK;d awG trsm;tjym; 'DaeYtxd awGU&daS e&ygao;w,f/
wcsKUd uawmh jrefrmEdkiif HrSm rlydkicf GifhOya' r&Sdao;bl;vdkY
awmif rSw,
f lajymqdkaeMuygw,f/
jrefrmEdkiif [
H m Edkiif w
H um rlykid cf iG hf oabmwlpmcsKyfawG
udk yg0if vufrw
S fa&;xdk;jcif; r&Sdao;wmom jzpfygw,f/
jrefrmhrlydkifcGifhOya'qdkwm vGefcJhwJhESpfaygif; 80ausmfu
wnf;u &Sad eNyD;jzpfygw,f/ 1914 ckESpf rlykid ftcGiht
f a&;

tufOya' jzpfygw,f/ 1911 ckEpS u


f NAdwed Ef kid if rH mS jy|mef;
cJhwhJ rlykid f tcGit
hf a&; tufOya'udk tajccHNyD; a&;qGJxm;wJh
Oya'jzpfygw,f/
tJ'D Oya'yk'rf 1 (2) t& rlykid t
f cGiht
f a&;udk t"dym ,f
zGiq
hf kx
d m;wmu okckr tEkynmeJY pmayqdki&f m zefwD;aom
vkyif ef;wpfckudk xkwv
f kyrf I? tqifhqifh ul;,lrI? cif;usif;
ujyrI? wpfqihf a[majymrIpwJh tcGiht
f a&; [lorQonf
t&if;rlv wDxiG zf efwD;olxHom wnf&adS p&r,fvkYd qdkxm;
ygw,f/
tJ't
D cGit
hf a&;udk tydki;f av;ydki;f cGNJ yD; xyfrzH iG hq
f kx
d m;yg
ao;w,f/
(u)rl&if;pmudk bmomjyef xkwfvkyfjcif;? xyfqifh
ul;jcif;? xdkpmygtwdkif; Zmwfcif;usif;jyojcif;?
yHkESdyx
f kwfa0jcif;/
(c) jyZmwfwkdYwiG f if;jyZmwfukd 0wKoGm;ozG,f jyef
a&;om;xkwaf 0jcif;/
(*) 0wKESifh tjcm;0wKr[kwaf om pmaywdkYudk jyZmwf
taeESihf jyefa&; cif;usif;jyojcif;/
(C)pmay? jyZmwf? *Dwpaom udpwdkYwiG f "mwfjym;
oGi;f jcif;? kyf&Sif ku
d fjcif;? odkYwnf;r[kwf tjcm;
pufud&,
d mwdkYjzifh tqifhqifh jyefvnful;,l cif;
usif;jyojcif; [ljzpfonf/
if;tcGiht
f a&;wdkYudk rlvwDxGif zefwD;olomvQif
ydkiq
f kid cf Gihf &Sdonf/ jrefrmEdkifiH rlykid fcGihOf ya't& wDxGif
zefwD;rIwpfckudk wDxGifzefwD;ol toufxif&Sm;&SdaepOf
umveJY if; uG,v
f GeNf yD;aemuf ESpfaygif; 50 txd wDxGif

zefwD;ol&JU tarGqufcHcGifh&do
S lwkYdu ydkifqkid fonfvdkY owf
rSwfxm;ygw,f/
pma&;q&m ESpOf ;D ? oHk;OD;aygif;pyfa&;om;jyKpkwhJ vuf&m
rsK;d udkvnf; owfrw
S jf y|mef; ay;xm;ygao;w,f/ Oya'yk'rf
(16) t& pyfwla&;wJh udprSm wpfa,muf uG,fvGeaf omf
yxr uG,v
f eG o
f l pma&;q&m\ aemufEpS af ygif; 50 umv?
odkYwnf;r[kwf use&f pfol pma&;q&m\ oufwrf; ukeq
f kH;
onftxd umv? umvESp&f yfwiG f rsm;&m &Sn&f m umv
udk rlykid t
f cGit
hf a&;umv jzpf&r,fvkYd owfrw
S x
f m;ygw,f/
udk,fwkdif a&;om;jyKpkwmjzpfayr,fvkYd vcpm;tjzpf
wm0ef,lvkyu
f kid faecdkuf tvkyw
f m0eft& a&;om;&jcif;?
tvky&f iS u
f wm0efay; apcdki;f vdkY a&;om;&jcif;? tvkyo
f if
tjzpf vkyfudkifaepOf a&;om;jcif; pwJhudprsm;rSmawmh
rlydkicf Gifh r&Sdygbl;/ tcaMu;aiGay; apcdkif;wJh tvkyf&Siu
f
rlydkifcGihf &&Sdygw,f/
udk,yf kid af vhvm&ef? okawoevky&f ef? a0zef&ef ul;,l
jcif;? aumufEkwfazmfjyjcif;? owif;pmwGif tusOf;csKyf
azmfjyjcif; pwmawGudkawmh rlykid fcGihu
f dk xdyg;jcif;r&Sv
d kYd
>cif;csux
f m;ygw,f/
rlykdifcGihu
f dk csK;d azmufxdyg;cH&vQif cH&olu enf;vrf;
ESpo
f G,ef YJ ta&;,lEkid yf gw,f/ yxrenf;vrf;uawmh jypfrI
aMumif;t& 1914 ck rlykid cf iG hf Oya'yk'rf (7)(8)(10) wdekY UJ
yxrwef; tmPm& &mZ0wf w&m;olBuD;kH;rSm wdkifMum;
avQmufxm;Edkifygw,f/
jypfraI Mumif;t& rwdkiMf um;vdu
k epfemrItwGuf w&m;r
aMumif;t& w&m;pGq
J kEd kid yf gw,f/ jypfraI Mumif;t& w&m;pGJ

qdjk cif;udk umv pnf;urf; owfrw


S cf suf r&Sad yr,fh w&m;r
aMumif;t& pGq
J kjd cif;udkawmh rlykid fciG hf azmufzsufonfh aeYrS
3 ESpt
f wGi;f pGJqdk&rnfvkdY jy|mef;xm;&Syd gw,f/
Edkiif w
H kid ;f Edkiif w
H kid ;f rSm udk,yf kid f rlykid cf iG hf Oya'awG&o
dS vdk
Edkiif w
H um vdkuef musio
hf k;H MuwJh Edkiif w
H um rlykid cf iG hf oabm
wl pmcsKyfawGvnf; trsm;tjym; &Syd gw,f/ t"dutusqHk;
rlydkicf Gifhqkdi&f m tzGJUtpnf;BuD;uawmh ukvor* vuf
atmufcH ()
vdkYac:wJh tzGJUBuD; jzpfygw,f/ qGpZf mvefEkid if ?H *seD AD mNrKdUrSm
XmecsKyf xm;&Syd gw,f/ urmwpf0rS ;f vH;k rSm ]]mPypn;f }}
umuG,af pmifah &Smufa&;udk Edkiif t
H csi;f csi;f yl;aygif; aqmif
&Gujf cif;jzifh jrihw
f if&efqkdwJh &nf&G,cf sufeJY zGJUpnf;xm;wm
jzpfygw,f/ 1997 ck? azazmf0g&Dv 20&ufaeYtxd yg0if
vufrSwfa&;xdk;xm;wJh EdkifiHaygif; 161 EdkifiH &Syd gw,f/
vlom;wdkY Pf&nf tpGrf;tponf tEkynmvkyif ef;
tm;vHk;ESihf wDxiG frItm;vHk;\ t&if;tjrpf jzpfonf/
vkyif ef;rsm;onf vljzpf&usK;d eyfapaom b0twGuf
tmrcHcsuf jzpfonf/ tEkynmvuf&mrsm;ESihf wDxGirf I
rsm;udk umuG,af pmifah &Smuf&eftwGuf 0g,r pdkux
f kwf
tmrcHcsufay;&efrSm EdkifiHawmf\ wm0ef jzpfonf/
0Dydk () u csrSwfxm;wJh oabmxm;aqmifyk'f
jzpfygw,f/
vdaYk c:wJh ]]Pypn;f }} qd&
k mrSm
ESprf sK;d ESppf m;yg0ifw,fvv
kYd nf; 0Dyku
d owfrw
S x
f m;ygw,f/
(1) pufrIypn;f ydki;f qdkif&m wDxGirf Irsm;? trSwfwHqdyf
rsm;? pufrI'DZdki;f rsm;/

(2) rlykid fcGihq


f dki&f m pmay? *Dw? tEkynm? "mwfyHkynm
ESifh kyfjrifoHMum; vkyfief;rsm;/
0Dyu
kd kd pwifzUJGpnf;cJw
h mu 1967 ck *sLvdik f 14 pawmh[rk ;f
oabmwlncD suf vufrw
S af &;xd;k cJch sed u
f jzpfygw,f/ 1970
ckESprf Sm pwiftouf0ifcJhygw,f/
0Dyk&d JU tajccHuawmh 1883 ck? yJ&pf oabmwlnDcsuf
jzpfwJh pufrIypnf; umuG,fapmifah &Smufa&; oabmwlnD
csuef JY qGpZf mvefEkid fiH? bef;NrKdUrSm usif;ycJhwJh 1886 ck?
pmayESifh tEkynmvkyfief;rsm; umuG,fapmifha&Smufa&;
oabmwlnDcsufwdkY jzpfygw,f/ 1974 ckESpf a&mufawmh
0Dydk[m ukvor*&JU vufatmufcHtzGJUtpnf;wpfck tjzpf
owfrSwfjcif;cH&ygw,f/
0DykdtzGJUxJukd ukvor* tzGJU0ifEkid if Hwkid f; yg0ifEdkifyg
w,f/ 1967 ck pawmh[krf; oabmnDcsu?f 1971 ck
yJ&pfoabmwlncD suef JY bef;oabmwlnDcsurf sm;udk oabm
wl axmufcaH Mumif; vufrw
S af &;xdk;wJh Edkiif Hwdki;f tzGJU0if
tjzpf todtrSwjf yKcH&ygw,f/



pmayeJY tEkynmvkyif ef;rsm; rlykid cf Gihf umuG,af pmifh
a&Smufa&;twGuf urmvkH;qdki&f m oabmwlnDcsuw
f pf&yf
tjzpf tapmqkH;ay:xGufvmwmuawmh 1886ck ESpf bef;
oabmwlnDcsuf jzpfygw,f/
1886 ckEpS f qGpZf mvefEikd if H bef;NrKUd rmS usi;f ywJh nDvmcH
u a&;qGJ jy|mef;cJw
h mjzpfvkYd bef;oabmwlnDcsuv
f kYd ac:qdk
cJhwm jzpfygw,f/ 1896ck yJ&pfnv
D mcHeYJ 1908 ck bmvif
nDvmcHwdkYrSm xyfrHjyifqifcJhygw,f/ 1914 ckESprf Sm bef;
NrKdUawmfrmS tjynfhtpkH wifoGi;f cJhygw,f/ 1928 ck Oa&my
nDvmcH? 1948 ck b&yfq,fnDvmcH? 1967ck pawmh[kr;f
nDvmcHeJY 1971 ck yJ&pfnDvmcHwdkYrSm xyfrH jyifqifcJMh uyg
ao;w,f/ 1979 ckEpS rf mS vnf; xyfrjH znfph u
G jf yifqifrrI sm;
vkyyf gao;w,f/ 1997 ck? rwf 2&ufaeYtxd oabmwl
vufrSwf a&;xdk;cJhwJh Edkiif Haygif; 121 EdkifiH &Sdygw,f/
oabmwlnDcsufudk vufrSwfa&;xdk;xm;ayr,fhvdkY
oufqkid &f m Edik if ?H tpd;k & 'grSr[kwf vTwaf wmfrsm;u twnf

jyKNyD;rS vufrw
S af &;xk;d oabmwlxm;rI touf0ifygw,f/
twnfjyKcsurf sm;udk 0DydktzGJUTeMf um;a&;rSL;csKyfxH wifjy
Mu&ygw,f/ bef; oabmwlnDcsufudk tajccHrlBuD; 3&yf
tay:rSm csrSwx
f m;ygw,f/ tJ'gtjyif tedrq
hf kH; umuG,f
apmifah &SmufrI ay;zdkY pnf;urf;csurf sm;eJY zGHUNzKd;qJEkid if Hrsm;
twGuf txl;pnf;urf;csufrsm;vnf; &Syd gao;w,f/

(1) oabmwlnDcsufwGif yg0ifvufrSwfa&;xdk;xm;
aom Edkiif w
H pfckck pwifay:xGuv
f monfh vkyif ef;
rsm;udk (a&;om;jyKpo
k o
l nf tqdyk g Edik if w
H iG f Edkiif o
H m;
jzpfvQifaomfvnf;aumif;? tqdkyg EdkifiHwiG f rlv
yxr pwif xkwaf 0aom vkyif ef;jzpfvQifaomf
vnf;aumif;) usefvufrSwfa&;xdk;xm;Muaom
EdkifiHwdkif;u rdrdEdkifiHom;rsm;\ tcGifhta&;udk
umuG,f apmifah &SmufrI ay;ouJhokYd tvm;wl ay;&
rnf/
(2) ,if;umuG,af pmifah &SmufrIrsm;onf vkyfxkH; vkyf
enf;rsm;ESihf nDw
G rf I &S&d rnf [laom >cif;csurf sK;d
r&Sdap&/ (tvdktavsmuf umuG,af pmifah &SmufrI)
(3) ,if;umuG,fapmifah &SmufrIonf rl&if;Edkiif H um
uG,fapmifha&SmufrI&Sdonf [laom tcsufESifh
oufqkid jf cif;rS uif;vGwaf p&rnf/ (umuG,af pmifh
a&SmufrI vGwfvyfjcif;rl)


vkyfief;rsm;ESihf ywfouf umuG,fapmifah &SmufrIrsm;?
umuG,fapmifha&SmufrIay;&ef tcGifhta&;rsm;? umuG,f
apmifah &Smuf&ef umvowfrSwcf surf sm;rSm (u)vkyfief;rsm;[k qdk&m pmayqdkif&m? odyHynm
qdki&f m? tEkynmvkyif ef;rsm;qdki&f m rnfonfh t&m
rqdk rnfonfh taetxm;? rnfonfhykHoPmefjzifh
wifjyonf jzpfap umuG,af pmifah &SmufrI ay;a&;
yg0if&rnf/
(c) wpfpkHwpf&m cGihjf yKxm;aom BudKwifowfrSwcf suf
rsm;? uefo
Y wfcsurf sm;ESihf >cif;csurf sm;rSty atmufyg
tm;vkH;wdkYonf rlykid fcGihf awmif;cH&ef vkH;0 vdktyf
aom t&mrsm; jzpfonf[k todtrSwf jyK&rnf/
bmomjyefqdkcGihf
rSDjirf;rIjyKcGih?f pdppfrIjyKcGihf
Zmwf? *DwZmwf? *Dw ponfwdkYukd vltrsm;
a&SUwGif wifqufjyocGihf
pmayvkyfief;rsm;udk vltrsm;a&SUwGif &Gwq
f dkciG hf
,if;vkyif ef;rsm; wifqufjyojcif;udk vltrsm;
tm; qufoG,af jymqdkciG hf
toHvTifhciG hf (oabmwl vufrSwf a&;xdk;xm;
aom Edkiif Htaejzifh rlydkifcGifh awmif;cH&ef vdktyfrI
tpm; oifw
h ifhrQwaom tcaMu;aiG &ydkicf iG hu
f ko
d m
vQif ay;xm;jcif;rsK;d jzpfaumif; jzpfEdkio
f nf)

rnfonfh ykHoPmef? rnfonfh ykHpHjzifh jzpfap


xyfqifh ul;,lvGwv
f yfydkifcGifh (tcsKdUaom txl;
udp&yfrsm;wGif rl&if;vkyfief;\ ykHrSet
f okH;jyKrIESihf
qefYusib
f uf rjzpfapaom xyfqifh xkwv
f kyjf cif;?
a&;om;jyKpkol\ w&m;Oya'ESifh nDGwfaom
tusK;d pD;yGm;udk epfemxdcku
d rf I r&Sjd cif;? *Dwvkyif ef;
rsm;ESihf toHoiG ;f "mwfjym;vkyfief;rsm;wGif oabm
wl vufrw
S fa&;xdk;xm;aom Edkiif u
H oifhwifrh Qw
aom tcaMu;aiG &ydkicf iG hf ay;tyfxm;jcif; ponf
wdkYwiG f vufrSwaf &;xdk;xm;aom EdkifiHu rlykid cf Gihf
tcGit
hf mPm awmif;cHjcif; rjyKbJ xyfqifh xkwv
f yk f
jcif;udk cGifhjyKrI &Sad umif; &SEd kid o
f nf)
vkyif ef;udk kyjf rifoHMum;vkyif ef;\ tajccHtjzpf
tokH;jyKcGi?hf ,if;kyjf rifoHMum;vkyif ef;udk xyfqifh
xkwv
f kyjf cif;? jzefjY zL;jcif;? trsm;jynfola&SUarSmuf
wifqufjyojcif;qdik &f m rlykid cf iG hf ponfwYkd jzpfonf/
oabmwlnDcsuo
f nf a&;om;jyKpkol\ *kPo
f u
d m ESih f
trnfemrudk xdcu
kd ef pfemapaom rnfonfh zsufqD;rI? odkY
r[kwf yko
H Pmefzsuq
f ;D rI? jyKjyifp&D ifr?I odrYk [kwf tjcm;aom
emrnf*P
k o
f wif; usqif;aprI ponfwkYdukd uefYuu
G af jymqdk
ydkifcGifhudkvnf; ay;tyfxm;NyD; vkyfief;ESifh ywfouf
a&;om;jyKpkolu usih0f wft& rlykid cf Gihf () udk
awmif;qdkykdifcGihv
f nf; jyKxm;onf/
(*) rlykid cf iG u
hf muG,af pmifah &SmufrI umv owfrw
S jf cif;
ESihf pyfvsO;f a,bk,spnf;urf; owfrw
S cf surf mS
a&;om;jyKpkol uG,fvGeftedpa&mufNyD; ESpf 50

jynfah jrmuf ukeq


f ;kH csed t
f xd jzpfonf/ odkYaomf
a,bk,s pnf;rsOf; >cif;csurf sm; &Sdonf/ trnf
razmfaom? odkYwnf;r[kwf uavmiftrnf0u
S jf zifh
a&;om;jyKpkaom vkyif ef;rsm;wGif ,if;vkyif ef;tm;
w&m;Oya'ESifh tnD trsm;jynfoltm; wifjyNyD;
ESpf 50 ukeq
f ;kH aomumvwGif umuG,af pmifah &Smuf
rI NyD;qkH;jcif;odkY a&muf&Sdonf/ >cif;csuftm;jzifh
uavmiftrnf0Sujf zifh jyKpkolu rdr\
d trnfemr
ppfrSefaMumif; wpfpkHwpf&m oHo, jzpfyGm;p&m
r&SdcJhvQifaomfvnf;aumif;? a&;om;jyKpkolu
,if;umvtwGi;f rdrd a&;om;jyKpkaMumif; xkwaf zmf
ajymMum;cJv
h Qiaf omfvnf;aumif; a,bk,spnf;rsO;f
owfrSwcf sut
f wdki;f usiho
f kH;&rnf/
ukvor* taxGaxGnv
D mcHBuD;\ usix
hf kH;rsm;ESiht
f nD
zGHUNzKd;qJEdkiif Hrsm;[k owfrSwjf cif; cH&aom EdkifiHrsm;onf
tcsKUd aom vkyif ef;rsm;udk tcsKUd aom tajctaersm; umuG,f
apmifah &SmufrI qdki&f m tedrhq
f kH; owfrw
S cf surf sm;rS uif;vGwf
bmomjyefqkdjcif;ESihf xyfqifhxkwv
f kyjf cif;wdkY jyKcGifh &Sd
onf/
bef; or* taxGaxGnv
D mcHEiS hf trIaqmif aumfrwD
[l &So
d nf/ pawmh[krf;tufOya'udk tedrfhqkH;tm;jzifh
tkycf sKyfa&;qdkif&mtydki;f udk jzpfap? aemufqkH; pnf;urf;
owfrSwfcsufrsm;udk jzpfap vufcHaom tzGJU0ifEdkiif Hwkid ;f
onf taxGaxG nDvmcH tzGJU0if jzpfonf/ trIaqmif
aumfrwD tzGJU0ifrsm;udk or*0if EdkifiHrsm;xJrS a&G;cs,f

wifajrmufonf/ kH;pdku&f m Edkiif jH zpfaom qGpZf mvefEkid if rH mS


>cif;csuf jzpfonf/
1997 ck? Zefe0g&D 1&ufaeY trIaqmifaumfrwD0if
Edkiif Haygif;rSm 30 jzpfonf/ 2 ESpfwpfBudrfus vkyfief;tpD
tpOfrsm; csrw
S jf cif;? bwf*suf owfrw
S jf cif;wdkYonf taxG
axG nDvmcH\ vkyif ef;jzpfonf/

bef;oabmwlncD suf (1886)udk tBudrBf udrf jyifqif?


jznfph u
G ?f jzKw?f y,f pwmawG vkycf w
hJ t
hJ xJrmS 1971 ckEpS u
f
jyifopf Edkiif ?H yJ&pfNrKdUrmS usi;f ycJw
h hJ nDvmcH[m ta&;ygwJh
nDvmcH jzpfygw,f/ bmaMumifhvJqkdawmh tJ'DnDvmcHrSm
tzGJUeJY urmhukefoG,af &;tzGJU wdkY ndEi
Id f;
oabmwlnD cJhwJh tcsufrsm;udk twnfjyKEdkifcJhwJhtwGuf
jzpfygw,f/
tJ'D oabmwlnDcsufudk oabmwlnDcsuf
()
ukeo
f ,
G rf I qufpyfu@rsm;qdki&f m Pypn;f rlykid cf Girhf sm;
vdkY ac:ygw,f/



oabmwlnDcsuf usiho
f Hk;aom Edkiif Hrsm;onf rdrw
d kYd
EdkifiHtwGi;f &Sd pmayESihf tEkynmvuf&mrsm;udk zefwD;aom
ynm&Siw
f kdY\ tcGit
hf a&;udk umuG,af pmifah &Smuf&eftwGuf
zGJUpnf;xm;onfh or*wGif yg0ifMuonf/
umuG,af pmihaf &Smufjcif;jyKonfh vkyfief;rsm;rSm
(1) pmayESifh tEkynmvkyfief;rsm;
(2) owfrw
S cf su&f &Sd ef vdktyfrI &Sad umif;&SEd kid o
f nfh t&mrsm;
(3) qifyh mG ;vkyif ef;rsm;
(4) w&m;0if pmudk,rf sm;
(5) pkpnf;wifjycsufrsm;
(6) umuG ,f a pmih f a &S m uf &ef w m0ef E S if h tusKd ;aus;Zl;
cHpm;olrsm;
(7) toHk;cstEkynmESifh pufrI'DZkid f;rsm;
(8) owif;rsm; ponfwkdY jzpfMuonf/
(1) pmayESihf tEkynmvkyif ef;rsm;[laom azmfjycsuf
wGif pmay? odyyH nmESihf tEkynme,fy,frS xkwv
f kycf o
hJ rQ
t&mtm;vHk; rnfonfh yHkp?H rnfonfh oPmefjzifh &Sdonf
jzpfap yg0ifMuonf/ Oyrmtm;jzifh pmtkyrf sm;? vufurf;
aMumfjim pm&Gufrsm;ESifh tjcm;pmrsm;? oifMum;ydkYcscsurf sm;?
rdecYf eG ;f rsm;? w&m;a[majymcsurf sm;ESihf tjcm;tvm;wl vkyif ef;
rsm;? obif? ZmwfEiS hf Zmwf0ifoDcsi;f *Dwrsm;? toHrxGuf
bJ trlt&moufoufjzifh okyaf zmfujyonfh

rsm;twGuf zefwD;xm;onfh aw;*DwESifh tjcm; azsmfajzrI


rsm;? pum;vH;k ygaom odw
Yk nf;r[kwf pum;vH;k rygaom *Dw
zGJUpnf;rIrsm;? ky&f Siyf nmvkyif ef;rsm;ESihf ky&f Sifynmvkyfief;
uJhodkYaom enf;vrf;pOfjzihf azmfjyxm;aom vkyif ef;rsm;?
yHq
k v
JG uf&mrsm;? yef;csv
D uf&mrsm;? Adou
k m? yef;yk? kyx
f iG ;f ESihf
yHkESdyv
f uf&mrsm;? "mwfyHkvkyif ef;rsm;ESihf "mwfyHkvkyif ef;uJhokYd
aom enf;vrf;pOfjzifh azmfjyxm;aom vkyif ef;rsm;? toHk;cs
tEkynm vkyif ef;rsm;? okyfazmfyHkrsm;? ajryHkrsm;? pDrHudef;
rsm;? puufcsyf rkH sm;? yx0D0ifbmom&yfqikd &f m yHpk rH sm;ESihf jzpfap?
Adokumynm&yfqdkif&m yHkrsm;ESifhjzpfap? yx0Dajrjyif
taetxm;jy ajryHkrsm;ESifhjzpfap? odyyH nm&yfqkid &f m yHkrsm;
ESifh jzpfap qufET,fvsu&f Sdaom oHk;zufjrif vuf&mrsm;
ponfwdkY jzpfonf/
(2) wpfpHkwpf&maom kyfj'yfyHkpHjzifh owfrSwfxm;jcif;
r&Scd JhvQif a,bk,svuf&mrsm;? odkYwnf;r[kwf trsK;d tpm;
owfrSwf cGjJ cm;xm;aom vuf&mrsm;tm; umuG,f apmifh
a&SmufrIay;&ef odkYwnf;r[kwf ray;&efqdkonfrSm Edkiif H
wpfckcsif;pDu Oya'jzifh owfrSwf jy|mef;ay;&rnfhupd
jzpfonf/
(3) pmay? odkYr[kwf tEkynm vuf&mrsm;ESihf aw;*Dw
rsm;tm; bmomjyefjcif;? rSD;jirf;jyKjcif;? tjcm;enf; jyKjyif
ajymif;vJjcif; ponfwkdYwGif rl&if;vkyif ef;\ rlykid cf Gihu
f pd ukd
xdcku
d jf cif; r&Sad pbJ rl&if;vuf&mtjzpf umuG,f apmifh
a&SmufrI ay;&rnf/
(4) Oya'jyKa&;? tkycf sKyfa&;ESihf w&m;pD&ifa&; oabm
vuPmaqmifaom tpdk;&pmtkyfpmwrf;rsm;ESifh ,if;

tqdkyg pmtkyfpmwrf; bmomjyefrsm;tm; umuG,f apmihf


a&SmufrI jyK? rjyK qdkonfrSm Edkiif Hwpfckcsif;pDu Oya'jzifh
owfrSwf jy|mef;ay;&rnfhudp jzpfonf/
(5) pG,pf ku
H sr;f ? pmayGeaYf ygif;usr;f ponfwu
Ykd ho
J akYd om
pmay? odkYr[kwf tEkynmvuf&mrsm;onf pkpnf;azmfjy&m
wGif yg0ifaomtaMumif;t&mrsm;tm; a&G;cs,jf cif;? pdppf
jcif; ponft
h aMumif;rsm;aMumifh Pzefqif;rIrsm;wGif tyg
t0if jzpfonf/ pkpnf;xm;rIwGif yg0ifaom vuf&mwpfck
csi;f pD\ rlydkifcGihfudk xdckdufjcif;r&SdapbJ Pzefqif;rI
wpfcktjzpf umuG,af pmihaf &SmufrI jyK&rnf/
(6) tydk'w
f iG f azmfjyxm;cJhaom vkyif ef;tm;vHk;onf
or*0if Edkiif Htm;vHk;\ umuG,af pmihaf &SmufrIukd cHpm;&&Sd
ap&rnf/ umuG,af pmifah &SmufrIukd a&;om;zefwD;olESihf
ol\ tarGqufcHolrsm;\ tusKd;pD;yGm;twGuf toHk;jyK&
rnf/
(7) oabmwlnDcsuf tydk'f 7(4) yg pnf;urf;
owfrSwcf surf sm;t& toHk;cstEkynmvuf&mrsm;? pufrI
'DZdki;f rsm;? yHkpHrsm;ESihf ywfouf Oya'rsm;udk rnfonfh
twdkif;twmtxd jy|mef;owfrSwjf cif; jyKrnfqkdaomudp
&yfrSm or*0ifEkdifiHrsm;\ Oya'jzifh aqmif&Guf&rnfh udp
jzpfonf/ tvm;wlyif ,if;vuf&mrsm;? 'DZkid ;f rsm;ESihf yHpk Hrsm;
tm; rnfoakYd om pnf;urf;csurf sm;jzifh umuG,af pmihaf &Smuf
jcif; jyKrnfqkad om udpr Smvnf; or*0ifEkid if rH sm;\ Oya'
jzifh aqmif&Gu&f rnfhupd jzpfonf/
rl&if; tpysK;d cJah om Edkiif w
H iG f 'DZkid ;f rsm;? yHkprH sm;tjzpfom
umuG,af pmifah &SmufrI jyKcJv
h Qif tjcm;or*0if Edik if w
H pfcw
k iG f

vnf; 'DZkid ;f rsm;? yHkpHrsm;tjzpfom umuG,af pmihaf &Smufru


I kd
&&SdcHpm;Edkifonf/ odkYaomf rl&if; tpysKd;cJhaom EdkifiH
'DZkid ;f rsm;? yHkprH sm;tjzpf txl;owfrSwf umuG,af pmifah &Smuf
rI jyKjcif; r&Scd JhvQif ,if;vuf&mrsm;tm; tEkynmvuf&m
rsm;tjzpf umuG,af pmihaf &SmufrI jyK&rnf/
(8) oabmwlnDcsu\
f umuG,af pmifah &Smufro
I nf
aeYpOfowif;rsm;ESihf yHkESdyo
f wif;rsm; vuPmaqmifonfh
taMumif;t&momjzpfcv
Jh Qif tusHK;0ifoufqkid jf cif; r&Sad p&/



(1) wcsKdUaom rdefYcGe;f rsm;
(2) a[majymcsufrsm;? rdefYcGef;rsm;ESifh ywfouf tcsKdU
aom toHk;jyKrIrsm;
(3) ,if;vuf&mrsm; pkpnf;vkyaf qmifydkifcGifh/
(1) txufazmfjyyg tydk'f (1) t& umuG,rf jI yKjcif;rS
Edkiif Ha&;rdeYcf eG f;rsm;? w&m;pD&ifa&; vkyif ef;pOf ajymMum;cJh
aom pum;rsm;tm; wpfpdww
f pfykdif;jzpfap? tjynfhtpHk
jzpfap toHk;jyKjcif;udk uif;vGwcf GifhjyK&efrSm or*0if Edkiif H
rsm;\ Oya'jy|mef;csurf sm;t& aqmif&Gu&f rnfh udp jzpf
onf/
(2) vltrsm;a&SUwGif ajymMum;cJhaom a[majymcsurf sm;?
rdefYceG ;f rsm;ESihf tvm;wl obm0&Sad om udprsm;udk owif;
pmwGif jyefvnfazmfjyjcif;? toHvTihjf cif;? vltrsm;xHokYd
aMu;eef;jzifh qufo,
G af y;ydjYk cif; ponfh oabm wlncD suf
tydk'(f 11) azmfjycsurf sm;wGiyf g&So
d nft
h wdki;f owif;vkyif ef;

twGuf &nf&G,o
f nfh udpoufouf jzpfcJhvQif umuG,frI
jyK&ef pnf;urf;owfrSwjf cif; udpr mS vnf; or*0ifEkid if rH sm;
\ Oya'jy|mef;csurf sm;t& aqmif&u
G &f rnfhupd jzpfonf/
(3) rnfokYyd ifjzpfap? a&SUpmydk'w
f iG f azmfjycJah om udp& yf
rsm;tm; pkpnf;aygif;kH;rI jyKvky&f m rlvzefwD;ol um,uH
&Sifonf rlydkifcGihu
f dk wpfOD;wnf; cHpm;cGih&f aSd p&rnf/



(1) zefwD;jyKpkol\ Edkiif Hom;jzpfrI? yHkEySd fxkwaf 0&m a'o
(2) zefwD;jyKpkol aexdkif&ma'o
(3) yHkEySd x
f kwfa0aom vuf&m
(4) wpfNydKifwnf; yHkEySd x
f kwfa0aom vuf&m
(1) pmcsKyft& umuG,fapmihfa&SmufrIjyKjcif;udk
(u)or*0ifEkdifiHwpfckck\ EdkifiHom;jzpfolESihf yHkEySd f
xkwfa0jcif; jyKxm;onfjzpfap? rjyKonfjzpfap
if;zefwD;jyKpkxm;aomvuf&m/
(c) or*0ifEkid if w
H pfck\ Edkiif o
H m; r[kwo
f rl sm;twGuf
or*0ifEikd if H wpfcck w
k iG f yxrqH;k yHEk ydS x
f w
k af 0aom?
odkYr[kwf or*0if EdkifiHwpfckESifh or*0if r[kwf
aom Edik if w
H pfcw
k Ykd wpfNyKdief ufwnf; yHEk ydS f xkwaf 0
aomvuf&mwdkY cHpm;&&SdEkid fonf/
(2) or*0ifEdkifiHwpfck\ Edkiif Hom;r[kwaf omfvnf;
or*0ifEkdifiH wpfckckwGif tNrJwrf;aexdkio
f ljzpfcJhvQif
pmcsKyfyg &nf&G,fcsuf udprsm;twGuv
f nf;aumif;? xdkol

tm; ,if;aexdkif&m Edkiif H\ EdkifiHom;wpfOD;tjzpf rSwf,l


Edkifonf/
(3) yHEk ydS x
f kwaf 0aom vuf&mrsm; qd&k m if;vuf&m\
obm0ESifh avsmn
f DpGm trsm;jynfol\ usK;d aMumif;avsmn
f D
aom vdktyfcsuu
f kd jznfq
h nf;ay;Edkicf v
hJ Qif rnfonfhenf;ESihf
xkwv
f kycf o
hJ nfjzpfap rlvzefw;D jyKpko\
l oabmwlncD suf
ESifh yHkEySd x
f kwfa0jcif;jyKcJhaom vuf&mrsm;udk qdkvko
d nf/
Zmwfobiftjzpf? aw;*DwZmwftjzpf? kyf&Sit
f jzpf?
*Dwtjzpf wifqufujyjcif;? pmayvuf&mudk vltrsm;a&SU
&Gwfqdkjcif;? aMu;eef;owif;tjzpf qufoG,fay;ydkYjcif;?
toHviT jhf cif;? tEkynmvuf&mudk cif;usi;f jyojcif;? Adou
k m
vuf&m wnfaqmufjcif; ponfwkdYonf yHkESdyfxkwaf 0jcif;
[laom pum;&yfwGif yg0ifjcif; r&Sad y/
(4) yxrtBudrf yHkEydS x
f kwaf 0NyD; &ufaygif; 30twGi;f
Edkiif H 2ckESifh 2ckxuf ydkaom Edkiif Hrsm;wGif yHkEdyS x
f kwfa0jcif;
jyKcJhvQif EdkifiHtrsm; wpfNyKdifwnf; yHkEySd x
f kwfa0onf[k
owfrSwfonf/







tydk'f (3) yg pnf;urf;csurf sm;ESihf udkufnDjcif; r&Sad p
umrl pmcsKyf\ umuG,af pmihaf &SmufrIudk(u)ky&f iS v
f kyif ef; zefwD;ol? xdkoYkd zefwD;olonf or*
0if Edkiif Hwpfck XmecsKyf &Sv
d Qifaomfvnf;aumif;?
odkYwnf;r[kwf tNrJwrf;aexdkio
f l jzpfvQifaomf
vnf;aumif;?

(c) or*0ifEkid fiHwpfck wnfaqmufcJhaom Adokum


vkyif ef;udk zefwD;ol? odkYwnf;r[kwf or*0ifEkid if H
wpfck wnf&Sdaom taqmufttHk? odkYr[kwf
taqmufttHkwpfcktwGi;f xnfhoiG f;yg0ifaom
tEkynmvuf&m wpfckckukd zefw;D ol wdkYonf &&Sd
cHpm;Edkifonf/

(1) tmrcHcsufay;aom tcGit
fh a&;rsm;
(2) rlvzefwD;aom Edkiif H\ jyify
(3) rlvzefwD;aom Edkiif HtwGi;f
(4) rlvzefwD;aom Edkiif H
(1) oabmwlpmcsKyft& umuG,af pmihaf &Smufjcif;
cH&aom vkyif ef;rsm;ESihf pyfvsO;f zefw;D olonf rlv zefw;D
aom Edkiif t
H jyif or*0ifEkid if rH sm; ,if; tqdyk g Edkiif rH sm;\
Edkiif o
H m;rsm; vuf&dS &&Scd pH m;cGi&hf adS om? odw
kY nf;r[kwf aemif
wGif cHpm;Edkicf Gifh &Sdaom tcGifhta&;rsm; &&SdcHpm;Edkio
f nf/
tvm;wlyif oabmwlnDcsuf pmcsKyfu txl;owfrSwf
ay;xm;aom tcGiht
f a&;rsm;udkvnf; &&Scd Hpm;Edkio
f nf/
(2) tcGit
hf a&;rsm;udk cHpm;jcif;? usio
hf Hk;jcif;wdko
Y nf
w&m;0ifatmif vkyaf qmif&ef vdktyfjcif; r&Sdap&/ rlv
zefw;D aom Edkiif H umuG,af pmifah &SmufrI wnf&o
dS nf [l
aom tcsufrSvnf; uif;vGwaf p&rnf/ oabmwlnD
csuf pmcsKyfyg pnf;urf;owfrSwfcsufrsm;rSty umuG,f
apmihaf &SmufrI jyKonfyh rmP? zefw;D ol\ tcGit
hf a&;rsm;udk
umuG,fapmihfa&Smuf&ef tvkdYiSm pDrHxm;aom vkyfxHk;

vkyef nf;tm;vH;k wdo


kY nf umuG,f apmihaf &Smufru
I kd awmif;qdk
aom Edkiif H\ Oya'rsm;t&omvQif pDrHcefYcJGrI jyKvky&f rnf/
(3) rlvzefwD;aom EdkifiHtwGi;f umuG,af pmihaf &Smuf
jcif;udk jynfwGi;f Oya'rsm;t& pDrHcefcY &JG rnf/ rlvzefwD;ol
onf oabmwlpmcsKyft& umuG,fapmihfa&SmufrIudk
awmif;cHaom Edkiif \
H Edkiif o
H m;wpfO;D r[kwaf pumrl ,if;
tqdkyg Edkiif H\ Edkiif Hom;rsm; cHpm;cGih&f Sdonfhtwdki;f xyfwl
cHpm;cGihf &Sdap&rnf/
(4) rlv zefwD;aom Edkiif H[l&m(u)or*0ifEikd if w
H pfck yxryHEk ydS x
f kwaf 0jcif; jyKcv
hJ Qif
rwljcm;em;aom umuG,af pmihfa&SmufrI pnf;urf;
csufrsm; &Sdonfh tjcm;aom EdkifiHtrsm;tjym;
wpfNyKdief ufwnf; yHkESdyfxkwfa0jcif;jyKcJhvQifaomf
vnf;aumif;? umuG,af pmihaf &SmufrI umv twdq
k ;kH
owfrSwfaom Edkiif Hwpfck yHkESyd fxkwaf 0jcif; jyKcJh
vQiaf omfvnf;aumif;? rlv yxr yHkEydS x
f kwaf 0jcif;
jyKaom EdkifiHonfomvQif rlvzefwD;aom Edkiif H[k
owfrSwf&rnf/
(c) or*0ifEkid if HrS tyjzpfaom Edkiif w
H pfckwiG f wpfNyKdif
eufwnf; yHkEydS x
f kwaf 0NyD; or*0if Edkiif w
H pfckwGif
vnf; yHkEySd x
f kwaf 0jcif;jyKcJv
h Qif or*0if Edkiif Hudk
rlv zefwD;aomEdkifiH[k owfrSwf&rnf/
(*) yHkESdyfxkwfa0jcif; rjyK&ao;aom vkyfief;rsm;?
odw
kY nf;r[kwf or*0if Edkiif HwpfckEiS t
hf wl wpfNyKdif
eufwnf;r[kwb
f J or*rStyjzpfaom EdkifiHwpfck

yHkEySd x
f kwaf 0jcif;jyKcJah om vkyif ef;rsm;ESihf pyfvsO;f
rl rlvzefwD;ol EdkifiHom;jzpfaom EdkifiHonf(1) vkyif ef;rsm;onf ky&f iS v
f yk if ef;rsm; jzpfNy;D zefw;D
ol\ k;H csKy?f odw
kY nf;r[kwf tNrJwrf;aexdik &f m Edik if H
onf or*0ifEikd if w
H pfck jzpfcv
hJ Qiaf omfvnf;aumif;?
(2) vkyfief;rsm;onf Adokumvkyfief;rsm; jzpfNyD;
or*0if Edkiif Hwpfck wnfaqmufcJv
h Qif? odkYwnf;
r[kwf or*0ifEkid if Hwpfck wnfaqmufcJhonfh
taqmufttkH? odkYr[kwf taqmufttHkwpfck
twGi;f xnhfoGif;yg0ifaom tEkynmvuf&mrsm;
jzpfchv
J Qifaomfvnf;aumif; txuf tqdkyg zefwD;
ol? rlvzefwD;ol EdkifiHom;jzpfaom EdkifiHudk
owfrSwf&rnf/





(1) yxr yHkEdyS x


f kwfa0aom EdkifiHESihf tjcm;EdkifiHrsm;
(2) umvaemufjyef tusKd;oufa&mufrI r&Sjd cif;
(3) owday; EdId;aqmfcsuf
(1) or*0ifr[kwfaom rnfonfhEkid if Hrqdk or*0if
Edkiif Hrsm;rS EdkifiHom;? zefwD;olrsm;\ tusK;d pD;yGm;udk vHk
avmufaom umuG,af pmifha&SmufrIay;&ef ysufuGucf JhvQif
,if;tqdyk g ysuu
f u
G af om Edkiif rH sm;rS zefw;D olrsm;? odw
Yk nf;
r[kwf yxrtBudrf yHkEySd x
f kwfa0jcif; jyKonfh umvtxd
,if;tqdyk g Edkiif \
H Edkiif o
H m;tjzpf &Sad eolrsm;onf or*0if

Edkiif Hwpfck tNrJwrf; aexdkio


f l r[kwfcJhvQif or*0if
Edkiif Hrsm;onf if;zefwD;ol\ tcGiht
f a&; umuG,f apmihf
a&SmufrIay;jcif;udk uefYowfEdkipf Grf;&So
d nf/
(2) txuftqdkyg tydk'f azmfjyxm;onfh ta&;,l
uefYowfcsurf sm;onf uefYowfcsujf yKvkyjf cif; rwdkirf Du
or*0if Edkiif w
H pfcktwGi;f yHkEydS x
f kwaf 0jcif;aMumifh zefwD;ol
&&SdcHpm;cJhaom tcGiht
f a&;rsm;udk rnfonfhenf;ESifh rqdk
xdcku
d jf cif; r&Sad p&/
(3) tydk'f (6) yg pnf;urf;csurf sm;ESit
hf nD rlykid cf iG hf
udk uefYowfjcif;jyKcJhaom or*0ifEdkifiHrsm;onf ,if;odkY
uefYowfcsufjyKvkyaf Mumif;udk 0DydktzGJU nGeMf um;a&;rSL;csKyf
xHodkY rnfonfhEkidf fiHESihf rnfonfhzefwD;oltm; uefYowfrI
jyKvkyx
f m;aMumif;udk pmjzifh a&;om; tpD&ifcH wifjy&rnf/
TeMf um;a&;rSL;csKyfu or*0if Edkiif t
H m;vHk;odkY ,if;tqdkyg
aMunmvTmtm; csucf sif; qufoG,fay;ydkYvrd hrf nf/

(1) zefwD;ol\ pD;yGm;a&; &ydkicf iG rhf sm;ESihf oufqkid jf cif;
r&Sdapumrl? xdkYjyif ,if;tqdkyg &ydkifcGifhrsm;udk vTJajymif;
ay;tyfNyD; jzpfapumrl rlvzefwD;olonf ,if;\ *kPf
odum ESihf emrnfukd xdcku
d n
f K ;d EGr;f jcif; jzpfvrd rhf nf[k ,lqcJh
vQif rlvzefw;D oljzpfaMumif; xkwaf zmfajymMum;cGi?hf awmif;cH
Edkicf Gifh &Sdonfhtjyif ,if;\ vuf&mtm; yHkyef;ysuaf tmif
jyKvkyjf cif;? zsufqD;jcif;? jyifqifjcif;? odumusqif;atmif
jyKvkyjf cif; ponfwkYdudk uefYuu
G yf dkicf Gifh &Sdonf/

(2) txufazmfjyyg pmydk't


f & rlvzefw;D oltm; ay;tyf
onfh tcGit
hf a&;rsm;onf if;uG,v
f eG Nf yD;aemufwGif pD;yGm;
a&; &ydkicf iG ho
f ufwrf; ukeq
f k;H csed u
f mvtxd wnf&adS p&rnf
jzpf umuG,af pmihaf &SmufrI awmif;cHaomEdkiif H\ Oya'
t& tmPmay;tyfxm;aom vlyk*Kv
d rf sm;? odkYr[kwf tzGJU
tpnf;rsm;u pDrHydkicf Gifh &Sdap&rnf/ odkYjzpfapumrl
tufOya'udk vufrSwfa&;xdk; twnfjyKaom? odkYr[kwf
yl;aygif;yg0ifaom tcsed u
f mvtxd rlvzefwD;ol aoqHk;NyD;
aemuf rlykid cf iG hu
f kd umuG,af pmifah &SmufaomOya' r&So
d nfh
Edkiif Hrsm;tzdkYrl txufazmfjyygpmydk'w
f Gif yg&Sdaom tcsKdU
&ydkicf iG rhf sm;tm; rlvzefw;D ol aoqH;k NyD;aemufwiG f qufvuf
xde;f odr;f rI &yfqkid ;f ypfEkid o
f nf/
(3) txufazmfjyyg pmydk't
f & tyfESif;xm;aom &ydkif
cGihrf sm;udk umuG,af pmihaf &Smuf&ef tvdkYiSm owfrSwjf y|mef;
aom enf;vrf;rsm;udkrl umuG,af pmihaf &SmufrI awmif;cH
aom Edkiif H\ w&m;Oya'rsm;ESiht
f nD pDrHcefYcGJrI jyK&rnf/

(1) oabmwlnDcsut
f & (rlydkicf Gifhuk)d umuG,f
apmihfa&SmufrI ay;aom oufwrf;umvonf zefwD;jyKpkol
\ oufwrf;wpfavQmufvHk;ESifh if;uG,v
f GeNf yD;aemuf ESpf
50 jzpfonf/
(2) odkYaomf kyf&Sifvkyfief; vuf&mrsm; udpwGifrl
zefwD;jyKpko\
l oabmwlncD sujf zifh trsm;jynfol vlxktm;
jyoonfh tcsed u
f mv\ aemufESpf 50wGif ukefqHk;onf
[lonfh tcsufudk or*0ifEkid fiHrsm; taejzifh owfrSwfay;

Edkifonf/ odkYwnf;r[kwf zefwD;jyKvkyNf yD;csdefrS ESpf 50


umvtwGi;f xdkokdYjyKvkyjf cif; (trsm;jynfolvlxktm; jyo
jcif;) r&Sad omf zefwD;jyKvkyNf yD;aemuf ESpf 50 [k owfrSwf
Edkio
f nf/
(3) trnfazmfjyjcif; rjyKaom? odw
Yk nf;r[kwf uavmif
trnf0Sujf zifh jyKpkzefwD;aom vuf&mrsm;udpwGirf l
oabmwlncD sut
f & umuG,af pmifah &SmufrjI yKjcif;onf tqdyk g
vuf&mudk w&m;Oya'ESifhtnD trsm;jynfolvlxktm;
wifjycJhcsed f\ aemufESpf 50wGif ukefqHk;onf/ odkYaomf
uavmiftrnf0Sufonf zefwD;jyKpkol cH,lxm;onfhtrnf
jzpfaMumif; ,HkrSm;oHo, jzpfp&mr&Sdatmif odomxif&Sm;
aeonf jzpfvQif umuG,af pmifah &SmufrI oufwrf;umv
onf tydk'f (1)wGif azmfjyyg&Sdonfhtwdki;f jzpfonf/
trnf0Suf? uavmiftrnf0Sufjzifh zefwD;jyKpkolonf
txufazmfjyyg umvtwGi;f rnforl nf0gjzpfaMumif; xkwaf zmf
ajymMum;cJhvQif umuG,af pmifha&SmufrI oufwrf;umv
onf tydk'(f 1)wGif azmfjyyg&So
d nfhtwdki;f jzpfonf/
trnf0Suf? uavmiftrnf0Sufjzifh zefwD;jyKpkolonf
ESpf 50 rwdkirf Duyif uG,fvGeftedpa&mufcJhNyDjzpfaMumif;
usK;d aMumif;qDavsmpf Gm ,HkMunfrSwx
f ifEdkicf Jhonf &Sad omf
or*0if EdkifiHrsm;taejzifh umuG,af pmihfa&SmufrIay;&ef
vdktyfvrd fhrnf r[kwaf y/
(4) "mwfykHvuf&mrsm;ESihf toHk;cs tEkynmvuf&mrsm;
udpwGirf l ,if;vuf&mrsm;udk tEkynmvuf&mrsm;tjzpf
umuG,fapmihfa&Smufjcif; jyKcJhonf&Sdaomf xdkodkY umuG,f
apmihaf &Smuf&ef owfrSwcf sufrsm;udk or*0ifEkdifiHrsm;u

Oya't& jy|mef;ay;&rnfjzpfonf/ odkYaomf owfrSwf


csuo
f nf ,if;vuf&mudk zefwD;cJhonfh umv\ aemuf
tenf;qHk; 25ESpf jzpfap&rnf/
(5) zefwD;jyKpkol uG,fvGef tedpa&mufNyD;aemuf
umuG,af pmihaf &SmufrI jyKjcif;qdki&f m owfrw
S cf suEf iS hf pmydk'f
(2)? (3)? (4) wdkYwGif azmfjyyg&Sad om owfrw
S cf surf sm;onf
zefwD;jyKpkol uG,v
f Geftedpa&muf&o
Sd Gm;onhfaeY? odkYwnf;
r[kwf txufyg pmydk'rf sm;wGif azmfjyyg&Sad om aeYrS pwif
a&wGujf cif; jyK&rnf/ odkYaomf trsm;tm;jzifh zefwD;jyKpkol
uG,v
f eG o
f mG ;onfh ESp\
f yxr tp Zefe0g&D 1&ufaeYup
a&wGufjcif;jyKavh&SdMuonf/
(6) a&SUwiG f azmjfycJah om pmydk'rf sm;wGif yg&So
d nfh tcsuf
rsm;xuf ydk or*0ifEkid fiHrsm;u owfrSwaf y;jcif;vnf;
jyKEdkifonf/
(7) oabmwlncD suw
f iG f yg&So
d nfh a&mr tufOya'
udk vdkufem&ef wm0ef&Sdaom or*0ifEdkifiHrsm;wGif if;wdkY
Edkiif H\ Oya' oabmwlnDcsuu
f kd vufrSwaf &;xdk;aom
tcsdefumvwGif txufazmfjyyg pmydk'rf sm;wGif yg&Sdonf
xuf ydk wdkawmif;onfh tcsdefumvowfrSwfcsufudk
usio
hf ;kH aecJo
h nf jzpfvQi?f ,if;owfrw
S cf surf sm;udk qufvuf
xde;f odr;f xm;EdkifcGihf &So
d nf/
(8) rnfodkYyifjzpfap? umuG,fapmihfa&SmufrI jyK&ef
owfrSwfcsuo
f nf umuG,fapmihfa&SmufrIay;&ef awmif;cH
onfh EdkifiH\ w&m;Oya' t&om jzpfap&rnf/ odkYaomf
,if;EdkifiH\ Oya' tjcm;wpfenf; azmfjyxm;jcif; r&Scd Jh
vQif owfrSwcf suo
f nf vuf&mrlv tpjyKcJhaom Edkiif H\

owfrSwcf surf sm;xuf ausmfvGejf cif;r&Sdap&/


(9) yl;wGJzefwD;jyKpkaom vuf&mrsm;ESihf ywfoufonfh
udpw
Giv
f nf; a&SUtydk'w
f Gif azmfjyyg&Scd Jah om owfrSwcf suf
rsm; twdki;f usio
hf kH;&rnf/ uG,v
f eG t
f edpa&mufjcif;qdki&f m
owfrSwfcsufrSmrl aemufqHk; uG,fvGeftedpa&muf&SdcJhol
uG,v
f Gefcsed rf Sp a&wGujf cif; jyK&rnf/


oabmwlnDcsufjzifh umuG,af pmihaf &SmufrIjyKjcif;
cH,l&&Sad om pmayESihf tEkynmvuf&m zefwD;jyKpkolrsm;
onf ,if;wdkY\ vuf&mrsm;tm; bmomjyefqkjd cif;? bmom
jyefqdkjcif;jyK&ef tcGifhtmPmay;tyfjcif; paom udp&yf
rsm;wGif rlvvuf&mrsm;tm; umuG,af pmifah &SmufrIjyKonfh
owfrSwfcsuftm;vHk;udk rlykid fcHpm;cGifh&Sdonf/

(1) oabmwlnDcsufjzifh umuG,fapmifha&SmufrI


jyKjcif; cH,&l &Sad om pmayESihf tEkynmvuf&m zefwD;jyKpkol
rsm;onf ,if;wdkY\ vuf&mrsm;tm; rnfonfhenf;? rnf
onfh yHkoPmefrsK;d jzifjh zpfap xyfqifh xkwv
f kyjf cif; paom
udp&yfrsm;wGif tcGifhtmPmay;tyfjcif;udk wpfOD;wnf;
rlydkifcHpm;cGifh &So
d nf/
(2) tcsKUd aom txl;udp& yfrsm;wGif ,if;vuf&mrsm;udk
jyefvnf xkwv
f ky&f m tqdkyg vuf&m\ yHkreS x
f kwv
f kyrf u
I kd
xdcku
d q
f efu
Y sirf I r&Scd v
hJ Qiaf omfvnf;aumif;? jyKpkzefwD;ol\

Oya'ESit
hf nD ydkicf iG q
hf kid cf Gi&hf adS om tusK;d pD;yGm;rsm;udk ravsmf
ruef xdckdufjcif; r&Scd JhvQifaomfvnf;aumif; or*0ifEkid if H
rsm;onf if;wdkY\ Oya'rsm;t& cGihjf yKEdkio
f nf/
(3) toHjzihaf omfvnf;aumif;? tkyfjzifhaomf vnf;
aumif; oGif;,ljcif;udk oabmwlnDcsuf\ &nfrSef;
csurf sm;t& xyfqifhxkwv
f kyjf cif;[k oabmxm;onf/

(1) jynfov
l x
l ktm; w&m;0if xkwjf yNyD;aom tEkynm
vuf&mrsm;udk aumufEkwfukd;um;jcif;ESifh pyfvsO;f onfh
udprsm;wGif xdkodkY aqmif&Gufjcif;onf w&m;rQwonfh
vkyx
f kH;rsm;ESiht
f nD jzpfvQifaomfvnf;aumif; &nf&G,cf suf
twGuf w&m;ojzifh aqmif&Gujf cif;[lonfh twdki;f twm
xuf ausmv
f eG jf cif; r&Sv
d Qiaf omfvnf;aumif;? aqmif&u
G jf cif;
jyKEdkio
f nf/ onfrSm owif;pmaqmif;yg;rsm;ESihf umv
owfrSwfcsufjzifh xkwaf 0aom pmapmifrsm;rS aumufEkwf
udk;um; tusO;f csKyftjzpf yHkESdyaf zmfjycsurf sm; tygt0if
jzpfonf/
(2) pmayESifh tEkynmvuf&mrsm;udk pmoifMum;&ef
tvdkYimS yHkEydS x
f kwaf 0rIwiG f yHkqo
GJ kyaf zmfjcif;? toHvTijhf cif;?
toHjzifjh zpfap? kyjf zifh jzpfap ul;,ljcif; ponfwkYd jyKvkycf hJ
vQif xdkjyKvkyfrIonf w&m;rQwonfh vkyx
f kH;rsm;ESifhtnD
jzpfygu or*0ifEkdiif Hrsm;\ Oya't&aomfvnf;aumif;?
wnfqJ txl;oabmwlnDcsufrsm;t& aomfvnf;aumif;?
oabmwlnDcsujf yKvky
f aomfvnf;aumif; cGihjf yKEdkifonf/
(3) txufazmfjyyg pmyd'k rf sm;ESit
hf nD vkyu
f ikd f aqmif&u
G f

cJhonfh vuf&mrsm;tm; &,l&m t&if;tjrpfESifh zefwD;jyKpk


ol\ trnfemrtm; azmfjyyg&SdcJhvQif azmfjy aqmif&Guf
&rnf/
(4) vwfwavm jzpfysuv
f su&f adS om pD;yGm;a&;? Edkiif aH &;?
odkYwnf;r[kwf bmoma&;taMumif; udprsm;udk uefYowf
xm;aMumif; odompGm azmfjyxm;jcif; r&SdcJhvQif owif;pm
aomfvnf;aumif;? toHvTihcf suf tjzpfaomfvnf;aumif;?
aMu;eef;jzifh trsm;jynfov
l x
l k od&adS p&efaomfvnf;aumif;
xyfqifhul;,l azmfjyjcif;udk or*0ifEkid fiHrsm;\ Oya't&
cGijhf yKEdkio
f nf/ odYw
k ap &,l&mXmeudu
k m; &Si;f vif;jywfom;
pGm nTefjyjcif;jyK&rnf/ odkY wm0ef&rSd Iukd csKd;azmufjcif;
twGuf jzpfay:vmonfh Oya'a&;&mudprsm;udk (rlykid fcGih)f
umuG,af pmifha&Smufru
I kd awmif;cHonfh Edkiif \
H w&m;Oya'
rsm;t& jy|mef;owfrSwf&rnf/
(5) jrifawGUcJh&aom odkYwnf;r[kwf Mum;odcJh&aom
pmayESihf tEkynmvuf&mrsm;ESifh ywfouf owif;ay;
&ef tvdkiY Sm "mwfyHkjzifhaomfvnf;aumif;? ky&f Sifvkyif ef;jzifh
aomfvnf;aumif;? toHviT jhf cif;jzifh vnf;aumif;? aMu;eef;
jzifhvnf;aumif; jyefvnfu;l ,lazmfjyjcif;udk or*0if Edkiif H
rsm;\ Oya'jy|mef;csujf zifh jyKvky
f trsm;jynfov
l lxktm;
wifjyEdkifonf/

(1) Zmwfobif? *DwZmwfobifESifh aw;*Dwvuf&m
rsm;udk zefwD;jyKvkyfolrsm;onf
(u)if;wdkY\ vuf&mrsm;tm; vltrsm;a&SUwiG f wifquf

jyojcif;? xdkokYd wifqufjyo&mwGif rnfonfeh nf;?


rnfonfhyHkoPmefrsKd;udkrqdk toHk;jyKjcif;/
(c) if;wdkY\ vuf&mrsm;tm; wifqufjyojcif;ESihf pyf
vsO;f trsm;jynfov
l x
l ktm; qufo,
G f taMumif;
Mum;jcif; ponfh vkyif ef;rsm; aqmif&GufEdkif&ef
twGuf tcGit
hf mPmay;&ef wpfOD;wnf; rlydkicf Gihf
cHpm;&&Sdap&rnf/
(2) Zmwfobif? *DwZmwfobifwdkYukd zefwD;jyKvkyo
f l
rsm;onf ,if;wd\
Yk vuf&mrsm;tm; bmomjyefqjkd cif; udpE iS hf
pyfvsOf ; rlv vuf &m\ rlydkif cGifh oufwrf ;umv
wpfavQmufvHk;? txuftqdkyg pmydk'yf gtwdki;f cHpm;&&Sdap
&rnf/


(1) pmayESihf tEkynm vuf&mrsm; zefwD;jyKpkolonf
atmufyg udp& yfrsm;udk tcGit
hf mPmay;tyf&ef wpfO;D wnf;
rlykdicf Hpm;Edkifonf/
(u)if;wdkY\ vuf&mrsm;udk toHvTifhjcif;? odkYwnf;
r[kwf 0g,mvuf paom tjcm;enf;vrf;rsm;tm;jzifh
oauFwrsm;? toHrsm;? odrYk [kwf kyyf rkH sm;udk trsm;
jynfolvlxkxH qufoG,fay;ydkYjcif;/
(c) rlv vkyfaqmifcJhaom tzGJUtpnf;r[kwb
f J tjcm;
tzGUJ tpnf;wpfcku if;\vuf&mudk 0g,mjzifjh zpfap?
toHvTihcf suu
f dk xyfqifhtoHvTifh jzpfap trsm;
jynfolvlxkxH qufoG,fay;ydkYjcif;/

(*) if;\ vuf&m toHvTifhcsuu


f kd toHcsJUpufjzifh
jzpfap? tjcm; tifemavmh ud&d,mjzifh vTifhxkwf
jzpfap? oauFwrsm;? toHrsm;? odkYr[kwf kyyf Hk
rsm;jzifh trsm;jynfol vlxkxH qufo,
G af y;ydkYjcif;/
(2) txufpmydk'w
f iG f azmfjyyg&Sad om tcGit
hf a&;rsm;udk
usiho
f Hk;&eftwGuf pnf;urf;owfrSwcf surf sm; jy|mef;jcif;
qdki&f m udpo
nf or*0ifEkid if Hrsm;u Oya' jy|mef;owfrw
S f
aqmif&u
G &f rnfu
h pd jzpfonf/ odkYaomf pnf;urf;csuf
rsm;onf jy|mef;owfrw
S af om Edkiif rH sm;wGio
f m usio
hf k;H jcif;
jyK&ef jzpfonf/ if;wdkYonf rnfonfh tajctaewGirf qdk
zefwD;jyKpkol\ usifh0wfqkid f&m ydkifqkid fcGihu
f dk xdyg;jcif;
r&Sdap&/ xdkYjyif oifhwifhrQwaom tusKd;aus;Zl; cHpm;&&Sd
ydkifcGifhudkvnf; xdyg;jcif;r&Sdap&/ oabmwlpmcsKyfr&Sd
jzpfcJhaomf tmPmydkifrsm;u owfrSwfay;&rnf/
(3) qefYusib
f uf owfrSwcf surf sm; wpfpHkwpf&m r&SdcJh
vQif pmydk'f (1) yg tcsufrsm;ESifhtnD ay;tyfxm;aom
cGijhf yKcsuo
f nf toHviT chf suu
f kd toHtm;jzifah omfvnf;aumif;?
kyyf kHtm;jzifhaomfvnf;aumif; ud&,
d mrsm;jzifh toHoiG ;f ,l
jcif;udk cGifhjyKjcif;ESifh oufqdkijf cif; r&Sad p&/
odkYaomfvnf; toHvTifh tzGJUtpnf;wpf&yfu if;ydkif
ypn;f ud&,
d mrsm;jzifh if;udk,w
f kid f toHviT h&f eftwGuf toH
oGi;f ,ljcif; udpr sK;d wGirf l pnf;urf;owfrw
S cf surf sm;udk qdik &f m
or*0ifEkid if u
H Oya'jy|mef; owfrw
S &f rnf jzpfonf/ if;
tqdkyg toHoiG ;f xm;onfrsm;udk tpdk;&armfueG ;f wdkurf sm;
xde;f odr;f xm;jcif;onf rSww
f rf;rSw&f m vuPmaqmifonf/
>cif;csut
f & tqdkyg Oya' jy|mef;csujf zifh cGifhjyKEdkio
f nf/


(1) pmayvuf&mrsm;udk zefw;D jyKpkoo
l nf atmufygwdkY
udk cGifhjyK&ef wpfOD;wnf; rlydkicf Hpm;cGihf &Sdonf/
(u)if;wdkY\ vuf&mudk vltrsm;a&SUwGif &Gwfqkdjcif;?
xdkokYd &Gwq
f dk&eftwGuf rnfonfhenf;jzifhrqdk jyK
vkyjf cif; tygt0if jzpfonf/
(c) if;wdkY\ vuf&mudk &Gwfqdkjcif;ESifh ywfouf
trsm;jynfolvlxktm; qufoG,f today;jcif;/
(2) pmayvuf&m zefwD;jyKpkolonf rl&if;vuf&m\
rlydkifcGifhoufwrf;umv wpfavQmufvHk; ,if;vuf&m
bmomjyefqkdjcif;ESihf ywfoufvnf; tvm;wl rlydkicf Gihf
&Sdonf/


pmayESihf tEkynmvuf&m zefw;D jyKpkorl sm;onf rS;D jcif;?
tpDtpOfjyKjcif;ESifh tjcm;enf; jyKjyifajymif;vJjcif;rsm;udk
tcGifhjyK&ef wpfOD;wnf; rlykid fcHpm;cGifh &So
d nf/


(1)or*0ifEkid if w
H pfckonf aw;*Dwvuf&m zefwD;jyKpk
olESifh rnfonfh pmom;udkrqdk zefwD;jyKpkolwdkYtm; (,if;
pmom; zefw;D jyKpkou
l aw;*Dw vuf&mESiht
f wl toHoiG ;f
,ljcif;udk cGifhjyKxm;cJhNyD;jzpfvQif) ay;tyfxm;aom wpfOD;
wnf; rlydkifcGifhudk uefYowfcsufrsm;? pnf;urf;csufrsm;

csrw
S jf cif; jyKEdkio
f nf/ okaYd omf ,if;aqmif&Gucf surf sm;onf
csrw
S af om Edkiif rH sm;wGio
f m usio
hf ;kH &efjzpfNyD; zefw;D jyKpkow
l kYd
\ oifhwifhrQwaom tusKd;cHpm;cGihu
f kd xdyg;jcif; r&Sdap&/
oabmwlpmcsKyf r&Scd Jhonfjzpfaomf oifhawmfonfh tmPm
ydkirf sm;u owfrSwaf y;&rnf/
(2) or*0ifEkid if w
H pfck 1928 ck? ZGef 2&ufwiG f a&mr
NrKdUvnf;aumif;? 1948 ck? ZGef 26&ufwGif b&yfq,fNrKdU
vnf;aumif; vufrSwaf &;xdk;cJhMuaom oabmwlnDcsuf
tydk'f 13 (3) ESit
hf nD toHoiG ;f cJhaom aw;*Dwvuf&mrsm;
tm; ,if;Edkiif H jyefvnfxkwv
f kyv
f Qif tqdkyg Edkiif Hu
tufOya'\ abmiftwGif;odkY a&muf&SdNyD; 2ESpfjynfh
ajrmufonfah eY rwdkirf D txd rlv zefw;D jyKpko\
l cGijhf yKcsuf
r&SdbJ xkwfvkyfEdkio
f nf/
(3) tydk'f (1) ESifh (2) wdkYESifhtnD toHoGif;,lcJhonf
rsm;udk oufqkid &f m yk*K v
d rf sm;\ cGijhf yKcsurf &Sb
d J Edkiif w
H pfck
twGi;f odkY wifoGif;cJhvQif tqdkygEdkifiHu Oya' csKd;azmuf
aom vkyf&yf[k owfrSwx
f m;cJhvQif odrf;qnf;Edkicf Gifh &Sd
onf/



(1) pmayESifh tEkynmvuf&m zefwD;jyKpkolrsm;onf
atmufygwdu
kY kd cGijhf yKcsuaf y;&ef wpfO;D wnf;rlykid cf iG &hf o
dS nf/
(u)kyf&Sit
f jzpf rSD;,ljcif;? if;rSD;,ljcif;udk jyefvnf
xkwv
f kyjf cif;? rS;D xm;onfh t&mudkjzpfap? jyefvnf
xkwfvkyfonft
h &mudkjzpfap jzefYcsdjcif;/

(c) rSD;xm;onfh t&mudkjzpfap? jyefvnfxkwv


f kyfonfh
t&mudkjzpfap trsm;jynfolvlxka&SUarSmuf wif
quf jyojcif;ESifh aMu;eef;tm;jzifh trsm;jynfol
vlxktm; qufoG,w
f ifqufjcif;/
(2) pmaytEkynm vuf&mwpfckrS ul;ajymif;xkwv
f kyf
xm;aom ky&f iS Zf mwfum;wpfckukd tjcm;tEkynmyHkpH wpfck
odYk rS;D ,lcv
hJ Qif ky&f iS Zf mwfum; zefw;D xkwv
f kyo
f t
l m; ay;tyf
xm;aomcGifhjyKcsufudk xdyg;jcif;r&SdapbJ rlv pmay
tEkynmvuf&m zefwD;jyKpko\
l cGihjf yKcsuu
f kd &,l&rnf
jzpfonf/
(3) tydk'f 13(1) yg owfrw
S cf surf sm;ESihf roufqkid af p
&/

(1) rSD;jcif;? odkYwnf;r[kwf jyefvnfxkwv
f kyjf cif; p
ojzifh jyKvkyfxm;aom kyf&SifZmwfum;wpfckudk rlv
vuf&m\ rlykid cf Gihu
f dk xdyg;apjcif;r&SdapbJ rlvvuf&m
tjzpf umuG,rf Iay;&rnf/ kyf&SifZmwfum;\ rlykdifcGihf
ydkiq
f kid o
f o
l nf rlvvuf&m zefw;D ol\ rlykid cf iG Ehf iS hf tvm;wl
tcGiht
f a&;udk ydkiq
f kdicf iG h&f o
dS nf/ txufazmfjyyg tydk'w
f Gif
&nfnTef;aom &ydkifcGihrf sm; tygt0ifjzpfonf/
(2) (u) ky&f iS Zf mwfum;wpfum;\ rlykid cf iG hu
f kd ydkiq
f kid f
cGit
hf m; ydkiq
f kid cf iG hf awmif;cHjcif;jyKvkyo
f nfh Edkiif u
H
Oya'owfrSwcf sujf zifh jy|mef;ay;&rnf/
(c) odkYaomf or*0ifEkid fiH\ Oya' ky&f SiZf mwfum;
rlydkicf Gifh ydkifqkid folrsm;xJwGif ,if;kyf&SiZf mwfum;

zefwD; jyKvkyf&m yg0ifulnDcJhol pma&;q&mrsm;


yg0ifaecJhonf&Sdaomf if;wdkYonf yg0ifulnDjcif;
jyKrnf[k wm0efcx
H m;cJh vQif tjcm;enf; odkYr[kwf
txl;owfrSwcf suf r&Scd JhvQif ,if;ky&f SifZmwfum;
udk jyefvnfxkwv
f kyjf cif;? jzefYcsdjcif;? trsm;jynfol
vlxktm; wifqufjyojcif;? aMu;eef;jzifh vlxktm;
qufo,
G t
f oday;jcif;? toHviT jhf cif;? odw
kY nf;r[kwf
trsm;jynfolvlxktm; tjcm;enf;wpfckckjzifh quf
oG,f today;jcif;? odw
Yk nf;r[kwf pmwrf;xdk;jcif;?
pmom;udk toHul;jcif; ponfwkYdukd uefYuu
G fjcif;
rjyKEdkifay/
(*) txufwGif &nfnTef;azmfjycJhaom wm0efcHrIqkd
aom pum;&yfonf a&SUwGifazmfjyaom tydk'fcGJ
(c) udk usio
hf Hk;&eftwGuf pmjzifh a&;om;xm;aom
pmcsKyfjzpf&rnf/ odkYr[kwf tvm;wl tusK;d ouf
a&mufrI&daS om pmjzifha&;om;xm;csuf jzpf&rnf
[lonfh tcsurf Sm kyf&SiZf mwfum; zefwD;jyKvkyf
ol\ kH;XmecsKyf? odkYr[kwf tNrJaexdki&f m EdkifiHu
Oya'jzifh jy|mef;owfrSwaf y;&rnfht&m jzpfonf/
odakY omf if;wm0efcHrI[o
l nf pmcsKyfjzpf&rnf/
tvm;wltusK;d oufa&mufr&I adS om pmjzifh a&;om;
xm;csuf jzpf&rnf qdkaomudpudk umuG,frI
awmif;cHaom or*0ifEdkifiHu Oya'jzifh jy|mef;
ay;csut
f wdkif;om jzpfap&rnf/
rdrw
d EYkd kid if OH ya' tqdyk gudp yg0ifNyD;jzpfonfh
Edkiif rH sm;onf nTeMf um;a&;rSL;csKyfxH pmjzifh a&;om;

wifjy&rnf/ nTefMum;a&;rSL;csKyfu or*0if Edkiif H


tm;vHk;odkY csufcsi;f qufoG,f taMumif;Mum;ay;
&rnf/
(C)tjcm;enf;? odkYwnf;r[kwf txl;owfrSwfcsuf
[lonfrSm a&SUwGifqdkcJhaom wm0efcHrIqdkonfh
pum;&yfES ifh qufpyfvsuf &Sdaom uefYowfrI
pnf;urf;csurf sm;udk qdkvdkonf/
(3) Edkiif OH ya'u tjcm;enf;azmfjyay;xm;jcif; r&Scd v
hJ Qif
pmydk'f (2) (c) yg owfrSwcf surf sm;onf ky&f SiZf mwfum;
zefwD;&eftwGuf jyKvkyaf om Zmwf0ifcef;rsm;? ajympum;
rsm;? aw;*Dw vuf&mrsm;udk zefwD;olrsm;ESifhaomfvnf;
aumif;? t"du 'gdu
k w
f mESiahf omfvnf;aumif; oufqkid jf cif;
r&Sad p&/ odakY omf or*0ifEkid if rH sm;\ Oya' tqdyk g 'gdkuf
wmESifh ywfouf usiho
f Hk;&ef qdkcJhNyD;aom pmydk'f (2)(c)
yg owfrSwcf surf sm; ryg&SdcJhvQif nTeMf um;a&;rSL;csKyfxH
pmjzifh a&;om;wifjy&rnf/ if;u or*0ifEdkiif Hrsm;udk
csucf si;f qufoG,f today;vdrfhrnf/

(1) pma&;olrsm;ESifh oDcsif;a&;om;olrsm;\ rl&if;
tEkynmvuf&mrsm;? rl&if;vufa&;rlrsm;ESifh pyfvsOf;
rlvzefw;D jyKpko?l odw
kY nf;r[kwf if;uG,v
f eG o
f mG ;cJNh yD;jzpfu
,if;EdkifiH\ Oya't& tcGit
fh mPmtyfESi;f jcif; cH&aom
yk*K v
d rf sm;? odw
kY nf;r[kwf tzGUJ tpnf;rsm;onf rl&if; a&;om;
jyKpkolu yxrtBudrf vTJajymif;ay;cJhNyD;aemuf jzpfay:vm
onfh rnfoakYd om a&mif;csru
I rqdk ay:xGuv
f maom tusK;d

pD;yGm;udk tjiif;yGm;zG,fr&Sad tmif ydkifqkid cf Gihf &So


d nf/
(2) a&SUwiG f azmjfycJhaom tydk'w
f Gif yg&So
d nfh umuG,f
apmihfa&SmufrI awmif;qdkjcif;udk or*0ifEdkifiHwpfckwGif
jyKvky&f m a&;om;jyKpkol\ EdkifiHOya'u cGihjf yKrSomvQif
jyKvkyfEdkifNyD; awmif;qdkjcif;jyKonfh EdkifiHu cGifhjyKonfh
yrmPomvQif &&SdcHpm;Edkio
f nf/
(3) cHpm;cGih&f ,ljcif; vkyfxHk;vkyif ef;rsm;ESifh cHpm;cGihf
yrmPonf Edkiif HOya'u jy|mef; owfrSwfay;&rnft
h &m
jzpfonf/

(1) oabmwlnDcsu\
f umuG,rf u
I kd &&Sad ompmay?
odrkY [kwf tEkynmwpfck\ jyKpkot
l jzpf owfrw
S &f ef tjcm;
qefYusifbuf oufaotaxmuftxm;rsm; r&SdcJhvQif?
xdkYjyif or*0ifEkid if rH sm;twGi;f rlykid cf iG hf csK;d azmufrq
I kid &f m
vkyx
f Hk;vkyef nf;rsm; aqmif&GufEdkifcGifh &&Sd&eftwGuf jyKpk
xm;aom vuf&may:wGif if;\trnf azmfjyyg&Sv
d Qif vHk
avmufonf/ azmfjyyg&Sdaom trnfemronf uavmif
trnf0Suo
f mvQif jzpfapumrlvnf; if;uavmif trnf
0Suo
f nf jyKpkolyif jzpfaMumif; oHo,jzpfzG,f r&Scd Jhaomf
tydk'yf g tcsurf sm;twdki;f usiho
f Hk;Edkifonf/
(2) ky&f iS v
f yk if ef; vuf&mwpfcak y:wGif ygNr&J o
dS nft
h wdik ;f
ygonfh vlyk*Kv
d ?f odkYr[kwf tzGJUtpnf;\ trnfonf
tjcm;qefYusifbuf oufaotaxmuftxm; r&SdcJhvQif
,if;tqdkyg vuf&mudk zefwD;jyKvkyo
f ltjzpf rSw,
f &l rnf/

(3) txuftydk'f (1) wGif &nfneT ;f cJhonfh vuf&mrsm;rS


ty jzpfaom trnfrodESihf uavmif0Sufvuf&mrsm;\
udpwGirf l vuf&may:wGif azmfjyyg&Sad om xkwfa0olonf
tjcm;qefu
Y sib
f uf oufaotaxmuftxm;rsm; r&Scd JhvQif
zefwD;jyKpkoltm; udk,fpm;jyKol[k owfrSwEf dkiNf yD; ,if;
owfrSwfcsut
f & zefwD;jyKpkol\ &ydkicf Gihrf sm;udk umuG,f
jcif;? awmif;cHjcif; jyKvkyEf kid o
f nf/ tydk'yf g owfrw
S cf suf
rsm;onf zefwD;jyKpkolu if;\ trnfemrudk xkwaf zmf
aMunmNyD; rlykdicf iG hf awmif;qdkaomtcgwGif &yfpJomG ;onf/
(4)(u) zefwD;jyKpkol\ trnfemrudk rod&aom yHkEySd f
xkwfa0jcif; rjyK&ao;onfh vuf&mrsm;udpwGif
zefwD;jyKpkolonf or*0if Edkiif Hwpfck\ Edkiif Hom;
jzpfonf[k ,HkMunfavmufaom tcsurf sm;aMumifh
rSw,
f El kid cf v
Jh Qif zefw;D jyKpk ol\ udk,pf m; or*0if
Edkiif rH sm; rlykid cf iG u
hf muG,jf cif;? awmif;cHjcif; ponf
wdkY jyKvkyEf kid &f ef t&nftcsi;f jynh0f onfh tzGJU
tpnf;tm; owfrw
S af y;&ef or*0ifEkid if u
H Oya'
t& aqmif&Gufay;&rnf jzpfonf/
(4)(c) ,if;odYk owfrw
S af y;onfh Edkiif o
H nf owfrw
S af y;
onfh tzGJUtpnf;ESihf pyfvsO;f orQ tcsut
f vuf
tjynft
h pHkukd pmjzifha&;om;azmfjy nTeMf um;a&;
rSL;csKyfxH today; taMumif;Mum;&rnf/ nTeMf um;
a&;rSL;csKyfu tjcm; or*0ifEdkifiHrsm; tm;vHk;xH
,if;udpu
kd csucf si;f qufo,
G f taMumif;Mum;ay;
&rnf/


(1) vuf&mwpfck\ tusK;d pD;yGm;udk csK;d azmufusL;vGef
xm;aom pmtkyt
f m;vHk;udk Oya't& umuG,frIay;aom
or*0if rnfonfhEdkiif Hrqdk odr;f qnf;ydkifcGifh &So
d nf/
(2) a&SUtydk'yf g owfrSwfcsufrsm;udk umuG,rf I jyK
rxm;aom? odkYwnf;r[kwf umuG,frI &yfqkid f;oGm;aom
EdkifiHrsm;rS 0ifa&mufvmonfh pmtkyfrsm;tay:wGifvnf;
usiho
f Hk;Edkio
f nf/
(3) odrf;qnf;jcif;udk EdkifiHwpfckpD\ Oya'ESifhtnD
aqmif&Guf&rnf/
oabmwlnDcsuf pmcsKyfyg owfrSwcf surf sm;onf
or*0ifEkid if Hwkid ;f \ tpdk;&rsm;u vdktyfonf[k ,lqcJv
h Qif
vuf&mrsm;? xkwv
f kyx
f m;onfrsm;udk Oya'jzifjh zpfap? pnf;
urf;owfrSwcf sujf zifh jzpfap jzefYcsdjcif;ESihf wifquf jyo
jcif;wdkYukd cGifhjyKjcif;? xdef;csKyfjcif;? ydwfyifjcif; ponfwkYd
jyKvkyEf kid faom tcGit
hf mPmudk rnfonfhenf;ESifhrS xdcku
d f
jcif; r&Sdap&/

(1) oabmwlcsuo
f nf rlvEdik if H umuG,af pmifah &Smuf
rI oufwrf; ukev
f GefoGm;onfhtwGuf trsm;jynfol vlxk
ydkiq
f kid o
f nft
h jzpfokYd ra&muf&adS o;aom vuf&m tm;vHk;ESihf
yufouf tmPmoufa&mufonhaf eYrSp usio
hf kH;jcif;
jyKEdkifonf/
(2) ,cif ay;xm;aom umuG,fapmifah &SmufrI ouf
wrf; ukev
f eG o
f mG ;ojzifh trsm;ydkit
f jzpfokYd a&muf&o
Sd mG ;aom

vuf&mrsm; jzpfygrl topfwpfzef jyefvnfumuG,rf I jyKEdkif


vdrhrf nf r[kwfay/
(3) rl0g'udk usifhoHk;a&;udprSm or*0ifEkid if Hrsm;
tMum; wnf&Sdaeaom? odkYwnf;r[kwf yg0ifvm&ef&Sdaom
txl;oabmwlnDcsuf pmcsKyfyg owfrSwcf surf sm;twdkif;
jzpfap&rnf/ tqdkyg owfrw
S cf surf sm; r&Scd yhJ gu oufqkid f
&m EdkifiHtoD;oD;onf rl0g'usifhoHk;a&;ESifh ywfouf
oufqkid fonfh udp&yfrsm;udk jy|mef;owfrSwaf y;&rnf/
(4) a&SUwGifazmfjycJhaom owfrSwfcsufrsm;udk or*
twGif;odkY topfyg0ifvmaom Edkiif Hrsm;wGifvnf; usiho
f Hk;
Edkio
f nf/

oabmwlncD suyf g owfrw
S cf surf sm;onf or*0if Edik if H
wpfck\ Oya'u ay;tyfaom ydkrdkBuD;rm;onfh umuG,frI
tusK;d udk cHpm;&&S&d ef awmif;qdkrIjyKvkyjf cif;udk t[efYtwm;
rjzpfap&/

or*0ifEdkifiHrsm;onf oabmwlpmcsKyfyg tcGiht
f a&;
rsm;xuf ydkrkrd sm;jym;aom cHpm;cGihrf sm;udk zefwD;jyKpkolrsm;
tm; ay;tyf&ef tvdiYk mS or*0ifEikd if t
H csi;f csi;f txl; oabm
wlncD surf sm; csKyfq&kd ef tcGi&hf o
dS nf/ xdjYk yif oabmwlnD
csuu
f kd qefYusijf cif;rjyKonfh tjcm; tcsuftvufrsm;udk
vnf; csKyfqkcd iG h&f o
dS nf/ pnfurf;csurf sm;ESihf udkun
f v
D Qif
wnfqJ pnf;urf;csufrsm;udk toHk;jyKEdkifonf/


(1) zGUH NzK;d qJEkid if rH sm;ESihf pyfvsO;f aom txl;owfrw
S cf suf
rsm;udk aemufqufwGJ tjzpf xnfhoiG ;f xm;onf/
(2) tydk'f 28(1)(c)yg owfrw
S cf sut
f & aemufqufwJG
yg tcsurf sm;onf tufOya'\ tpdwt
f ydki;f jzpfonf[k
rSwf,l&rnf/

(1) aemufqufwJG tygt0if jzpfonfh tufOya'


udk vufcHtwnfjyKxm;aom? odkYwnf;r[kwftzGJU0iftjzpf
yg0ifxm;aom? ukvor*tzGJUBuD;\ taxGaxGnDvmcH
usifhxHk;rsm;ESifhtnD zGHUNzKd;qJEdkifiH[k owfrSwfxm;aom
rnfonfhEkdifiHrqdk ,if;\ pD;yGm;a&;tajctaeESihf vlrIa&;?
odkYwnf;r[kwf ,Ofaus;rIvkdtyfcsurf sm;ESifh pyfvsO;f
tufOya'wGif yg&Sad om rlykdicf iG hf umuG,af pmifah &Smufjcif;
qdki&f m pnf;urf;tcsut
f vufrsm;udk csucf si;f aqmif&u
G &f ef
tajctae r&Sdao;[k ,lqcJhaomf ,if;onf vufcH
twnfjyKonf?h odw
Yk nf;r[kwf yl;aygif;yg0ifonfh taMumif;
Mum;pm? odkYwnf;r[kwf tydk'f 5 (1)(8) owfrSwcf suw
f Gif
yg&So
d nfhtwdki;f usio
hf k;H aMumif; today;pmudk nTeMf um;a&;
rSL;csKyfxo
H Ykd ay;ydo
Yk nfh tcsed rf pS tyd'k f (2)wGif owfrw
S yf g&Sd
aom tcsurf sm;twdik ;f ? odw
Yk nf;r[kwf tyd'k f (3)wGif owfrw
S f
yg&Sad om tcsurf sm;twkdi;f vdkuef maqmif&Guf usifhoHk;yg
rnf[k xkwaf zmf aMunmEdik o
f nf/ tyd'k f (2) yg owfrw
S cf suf
rsm;twdki;f vdkuef musio
hf k;H onfh tpm; tydk'f 5(1)(u) ESihf

tnD aqmif&u
G rf nft
h aMumif; xkwaf zmfaMunmjcif; jyKvdku
jyKEdkifonf/
(2-u) tydk'f 1rS 21ESihf aemufqufwyGJ g tcsurf sm;
udk tydk'f 28(2) wGif yg&So
d nfESifhtnD tmPmoufa&muf
aponfh aeYrS 10ESpu
f mv rukefqHk;rDtwGi;f tydk'f 1wGif
yg&Sdonfhtwdki;f today;aMunmcJhaom rnfonfh xkwjf yef
aMunmcsurf qdk tqdkygoufwrf;umv ukefqHk;onfh aeY
txd tusK;d oufa&mufapvdrrhf nf jzpfonf/ xdkoYkd xkwjf yef
aMunmaom rnfonfhaMunmcsufudkrqdk tqdkyg 10ESpf
umv oufwrf;rukeq
f Hk;rD tenf;qHk; 3vrS trsm; qHk;
15vtwGi;f nTeMf um;a&;rSL;csKyfxH today; taMumif;Mum;
vsuf wpfckvk;H udk jzpfap? wpfpw
d w
f pfykid ;f udjk zpfap wpfBudrf
vQif 10ESpfpD xyfrH oufwrf;wdk;jrifhjcif; jyKEdkio
f nf/
(2-c) tydk'f 28(2) ESifhtnD? tydk'f 1 rS 21txd ESihf
aemufqufwGJwdkY tmPmouf0ifNyD;onfrS p 10ESpf
MumNyD; oufwrf;ukeq
f Hk;NyD;csdefwGif tydk'f (1) ygtwdki;f
today; aMunmcJhaom rnfonfhaMunmcsufrqdk tqdkyg
10ESpf umv oufwrf;ukeq
f k;H csed t
f xd tusK;d oufa&mufrI
&Sad pvdrfhrnf jzpfonf/ ,if; rnfonfh aMunmcsurf qdk
tydk'cf GJ (u) 'kw,
d 0guswGif yg&Sdonfhtwdkif; oufwrf;
wdk;jrifhjcif; jyKvkyfEkid fonf/
(3) tydk'f (1) wGif &nfneT ;f xm;onfh zGHUNzKd;qJEkid if t
H jzpf
owfrSwjf cif;rS &yfpJomG ;aom or*0if rnfonfh Edkiif Hrqdk
tydk'f (2) wGif yg&Sdonfhtwdki;f oufwrf; wdk;jrifhykid cf Gihf
qufvuf r&Sad p&/ xdkYjyif ,if;EdkifiHu ,if;\ xkwjf yef
aMunmcsufudk w&m;0if kyfodr;f jcif; jyKonfjzpfap? rjyK

onfjzpfap 10ESpf oufwrf;umv ukeq


f ;kH oGm;csed ?f odw
kY nf;
r[kwf zGHUNzKd;qJEkdifiHtjzpf owfrSwx
f m;jcif;rS &yfqdki;f oGm;
NyD;aemuf 3ESpfwmumv ukefqHk;onfhtcsdef aemufqHk;
oufwrf; ukefqHk;&m pmydk'f (1) wGif &nfnTe;f xm;aom
pnf;urf;csurf sm;twdki;f vdkufem&ef jzpfonf/
(4) pmydk'f (1) odkYwnf;r[kwf (2) ygtwdkif; xkwjf yef
aMunmxm;csuf tusK;d oufa&mufjcif; &yfqkid ;f oGm;onfh
tcsdefwGif aemufqufwGJt& vdkifpif ay;tyfcJhrIjzifh
vkyaf qmifxm;aom pmtkyrf sm; vuf0,f use&f aSd eao;vQif
if;pmtkyfrsm; ukeq
f Hk;oGm;onftxd qufvuf jzefYa0jcif;
jyKvkyfEdkifonf/
(5) tufOya'yg pnf;urf;csurf sm;twdki;f vdkuef m
&ef wm0ef&NdS yD; tydk'f 31 (1)ESiht
f nD today;aMunmjcif;
jyKvkyNf yD;jzpfaom rnfonfhEdkiif Hrqdk Oya'yg pnf;urf;
rsm;twdki;f wpfpHkwpfckaom a'oe,fajr usiho
f Hk;jcif;
jyKvdkvQif tajctaeonf pmydk'f (1)wGif &nfnTe;f xm;onfh
Edkiif Hrsm;&Sd pnf;urf;owfrSwfcsufrsm;ESifh twlwlyif jzpf
onf[k rSwf,lEdkifNyD; pmydk'f (1)wGif yg&Sdonfhtwdkif;
oufwrf;wd;k jrihaf Mumif; today;aMunm&rnf/ ,if;tqdyk g
today;aMunmcsuf tusKd;oufa&mufrI &SdaeorQ umv
ywfvHk; aemufqufwJGyg owfrSwcf sufrsm;udk avQmuf
xm;aom e,fajra'owGiv
f nf; toHk;jyKEdkifonf/
6 (u)/ Edkiif HwpfEkid if Honf pmydk'f 1 u &nfnTe;f aom
pnf;urf;owfrw
S cf surf sm;udk vdkuef musio
hf k;H rnf[k xkwaf zmf
aMunmxm;aom tcsuu
f tjcm;aom Edkiif HwpfEkid if Htm;
a&SUwiG af zmfjycJah om Edkiif w
H iG f pwifxkwv
f kycf o
hJ nfh vuf&m

rsm;udk tydk'f (1) rS (20) twGif; yg&Sdaom pnf;urf;


owfrw
S cf surf sm;wGif azmfjyyg&So
d nfah tmufavsm
h umuG,f
apmifah &Smufjcif;jyK&ef cGifhjyKjcif; r[kwfay/
(c) tydk'f 31 (2) (c) 'kw,
d 0guswiG f azmfjyyg&So
d nfh
tjyeftvSef jyKrlaqmif&Gu&f ef avQmufxm;ydkicf Gifhukd tydk'f
(13) wGif yg&So
d nfh umvowfrw
S cf suf aeY&uf ukeq
f kH;csed f
txd tydk'f 5(1)(u)ESit
hf nD xkwjf yefaMunmjcif; jyKcahJ om
Edkiif HwiG f xkwv
f kycf ahJ om vuf&mrsm;ESihf pyfvsO;f usiho
f Hk;
jcif; rjyKEdkifay/

(1) tydk'yf g owfrSwcf surf sm;udk vdkuef mrnf[k
xkwfazmfaMunmcJhNyD;jzpfaom rnfonfhEdkifiHrqdk yHkESdyf
xkwfa0xm;aom? odkYwnf;r[kwf tvm;wl yHkoPmefjzifh
xyfrHxkwv
f kyx
f m;aom vuf&mrsm;ESihf pyfvsOf; tmPm
ydkifpdk;aom tzGJUtpnf; tmPmydkifrsm;u tydk'f (4)ESifh
atmufyg owfrw
S cf surf sm;twdki;f cGijhf yKonhf bmomjyefqkd
jcif;qdki&f m wpfOD;wnf;rlykid cf Gih\
f ae&mwGif wpfOD;wnf;
rlydkifr[kwfaom vTJajymif;jcif;rjyKEdkifaom vdkifpifudk
tpm;xdk;ydkifcGihf &Sdonf/
(2) (u) pmydk'f (3) ygt& vuf&mudk yxrtBudrf yHEk ydS f
xkwfa0jcif; jyKaom aeYrSp 3ESpfwmumv oufwrf;
ukeq
f kH;NyD;? odkYwnf;r[kwf tqdkygEdkiif \
H Oya't& jy|mef;
xm;aom ydkrdk&SnfMumonfh oufwrf;umv ukeq
f Hk;NyD;csdef
wGif bmomjyefqkjd cif;qkid &f m rlykid cf iG &hf o
dS u
l xdkEkid if H trsm;
toHk;jyK&eftwGuf xdkEkid if H\bmompum;jzifh bmomjyefqkd

yHkEydS x
f kwaf 0jcif; jyKrxm;cJv
h Qi?f odw
kY nf;r[kwf ,if;\
tcGifhtmPm vTJay;jcif;r&Scd JhvQif tqdkyg Edkiif Hom; rnfol
rqdk if;vuf&mudk bmomjyefqdkcGifh? yHkESdyfxkwfa0cGifh?
okYw
d nf;r[kwf tvm;oPmefwl xyfqifx
h kwaf 0cGihf vdkipf if
udk &,lEdkicf Gifh&Sdonf/
(c) oufqdkif&m bmompum;jzifh bmomjyefqdk yHkESdyf
xkwaf 0xm;aom pmtkyrf sm; vufuserf &Sad wmhvQif tyk'd f
yg tcsufrsm;t& cGifhjyKxm;aom owfrSwcf surf sm;twdkif;
vdkifpifay;tyfEdkifonf/
(3) (u) or*tzGUJ 0if zGUH NzKd;NyD;Edik if w
H pfc?k odw
kY nf;r[kwf
wpfcx
k ufyakd om Edkiif rH sm; taxGaxGo;kH tjzpf yHkEydS x
f kwaf 0
jcif; r&Sdaom bmomjyefvuf&mrsm; udpwGifrl pmydk'f
(2)(u) wGif &nfneT ;f xm;aom 3ESpf [lonfh umv owfrw
S f
csu\
f ae&mwGif 1 ESpf [laom umvowfrSwcf suu
f kd
tpm;xdk;jcif; jyKEdkio
f nf/
(c) pmydk'f (1) wGif &nfnTe;f xm;aom rnfonfh
Edkiif H rqdk or*tzGUJ 0if zGHUNzK;d NyD; Edkiif Htm;vHk;\ wnDwnGwf
wnf;aom oabmwlnrD jI zifh tqdyk g Edkiif Hrsm; wpfckwnf;
jzpfaom bmompum;u taxGaxGoHk; jzpfaecJhvQif xdk
bmompum;jzifh bmomjyefqkd yHEk ydS x
f kwaf 0jcif;udpu
kd pmydk'f
(2)(u)wGif &nfneT ;f onfh 3ESp[
f al om oufrw
S cf suf tpm;
oabmwlnDcsufjzifh owfrSwfxm;onfh wpfESpfatmuf
ravsmhaom ydkrkw
d kad wmif;onfh umvowfrSwcf suu
f kd tpm;
xdk;Edkifonf/
odjkY zpfapumrl a&SU0guswiG yf g7Sad om owfrw
S cf surf sm;udk
t*Fvyd f? jyifopf? pydef[laom bmompum;rsm; udpwGif

toHk;csjcif;rjyKap&/ tqdkyg oabmwlnDcsuf jyKvkyo


f nfh
taMumif;udk tpdk;&rsm;u nTefMum;a&;rSL;csKyfxH today;
taMumif;Mum;&rnf/
(4) (u) 3ESpo
f ufwrf;umv ukeq
f Hk;NyD;aemuf &,lEkid f
aom rnfonfh vdkipf ifciG jhf yKcsujf zpfap oufwrf;ukeq
f kH;NyD;
aemufxyf 6v rausmv
f eG cf if xkwaf y;jcif; rjyKap&/ 1ESpf
oufwrf;umv ukefqHk;NyD;aemuf &,lEkid faom rnfonfh
vdkifpif cGihjf yKcsujf zpfap oufwrf;ukeq
f Hk;NyD; aemufxyf
9v rausmfvGefrD xkwaf y;jcif;rjyKap&/
(1) tykd'f (4) (1) wGif azmfjyyg&Sad om vdktyf
csufrsm;ESiht
f nD avQmufxm;olu vdkufem aqmif
&Gujf cif;jyKonfh aeYrS p/
(2) bmomjyefqdkjcif;qdkif&m rlydkifcGifh &&Sdol\
trnfemrESifh vdyfpmudk rod&Sdaom udpjzpfcJhvQif
tydk'f (4) (2)yg owfrw
S cf surf sm;ESiht
f nD avQmuf
xm;awmif;cHolu qdkif&mydkif&m tmPmydkifrsm;xH
avQmufxm; awmif;qdkvmT wifoGi;f onfah eYrS p/
(c) qdkcJhaom 6v? 9v oufwrf; umvtwGi;f wGif
avQmufxm;cJhonfh bmompum;ESihf pyfvsO;f bmomjyef
qdkjcif; qdkif&m rlydkicf Gifh ydkiq
f kid x
f m;olu? odkYwnf;r[kwf
if;\ tcGifhtmPmvTJtyfolu yHkEySd x
f kwaf 0jcif; jyKcJhonf
&Sad omf pmydk'yf g owfrw
S cf sut
f & rnfonfhvkyaf qmifciG hf
vdkipf ifukdrS ay;tyfjcif; rjyK&/
(5) tydk't
f & rnfonfhvkyaf qmifcGifh vdkifpifukrd qdk
pmoifMum;jcif;? ynm&Siaf vhvmrIjyKjcif;? okawoe vkyf
jcif; ponfwdkY twGufomvQif vkyaf qmifcGihf ay;&rnf/

(6) bmomjyefvuf&mwpfckukd bmomjyefqkjd cif;qdki&f m


rlydkicf Gifh &&Syd kdiq
f kdio
f l? odkYwnf;r[kwf if;\tcGit
hf mPm
ay;tyfxm;olu Edkiif HwpfckwGif tjcm;tvm;oPmefwl
vuf&mrsm;tm; a&mif;csaom wefzk;d ESihf EIid ;f ,SOcf sut
f m;jzifh
oifhwifhrQwaom wefzdk;jzifh yHkESyd fxkwfa0jcif; jyKcJhonf
qdkvQif tydk't
f & ay;tyfxm;aom vkyyf dkicf Gifhvkid pf if
onf txuf tqdkyg bmomjyef yHkEydS x
f kwaf 0aomvuf&m
ESihf bmompum;wlnND yD; taMumif;t&mvnf; wlnaD ecJyh gu
&yfpJoGm;&rnf/ vkyyf kid cf iG hf vdkipf if &yfpJjcif;rjyKrDu &SdaecJh
aom pmtkyrf sm;udkrl ukefqHk;oGm;onftxd qufvuf
jzefYjzL;a&mif;csjcif; jyKEdkio
f nf/
(7) okyaf zmfyrkH sm;om t"dutm;jzifh yg0ifaom vuf&m
rsm;udk pmom;tm; bmomjyefNyD; okyaf zmfykrH sm;tm; xyfqifh
ul;,l yHkEdyS x
f kwaf 0cGifhvkid fpif ay;tyfjcif;udk tydk'f (3)yg
pnf;urf;owfrSwcf surf sm;twdki;f tjynft
h 0 vdkufemvQif
jyKvkyfEdkifonf/
(8) zefwD;jyKpkol pma&;q&mu if;\ vuf&mpmtkyf
rsm; tm;vHk;udk jzefYjzL;a&mif;csrIjyKjcif;rS kyo
f rd f;cJhvQifrl
vkyyf dkicf Gifhvkid fpif ay;tyfjcif; rjyKEdkifay/
(9) (u) yHkEydS x
f kwaf 0jcif; jyKxm;aom? odw
kY nf;r[kwf
oPmefwl xyfqifhxkwfvkyfxm;aom vuf&mwpfck\
bmomjyeftm; pmydk'f (1)wGif &nfneT ;f yg&Sad om Edkiif H k;H csKyf
xm;&Sdaom toHvTihv
f kyfief; tzGJUtpnf;wpfcktm; txuf
yg Edkiif &H dS tmPmydkipf ;kd &m tzGUJ xHavQmufxm;cJv
h Qif atmufyg
pnf;urf;csurf sm;ESihf nDnw
G yf gu vkyyf kid cf iG hv
f kid pf if ay;Edkif
onf/

(1) qdkcNhJ yD;aomEdkiif \


H Oya'ESit
hf nD &&Sx
d m;aom
pmtkyrf S bmomjyefqkdrI jyKjcif;/
(2) bmomjyefqrkd o
I nf toHviT &hf ef twGuo
f mvQif
jzpfNyD; pmoifMum;&ef oufouftvdkYiSm jzpfjcif;?
oD;oefY e,fy,f wpfcktwGi;f &Sd uRrf;usio
f lrsm;tm;
txl;jyK enf;ynmESifh odyHokawoe &v'frsm;udk
jzefYa0ay;&efomvQif jzpfjcif;/
(3) bmomjyefvuf&mudk pnf;urf;csuf (2)wGif
&nfneT ;f yg&So
d nfh &nf&,
G cf surf sm;twGuf oufouf
Oya'ESiht
f nD toHviT fhjcif;jzpf qdkcJhonfh EdkifiH
e,fajrtwGif;&Sd aomw&Sifrsm;twGufom &nf
&G,jf cif;/ xko
d Ykd toHviT &hf ef &nf&,
G cf suf oufouf
jzifh Oya'ESihfnDnGwfpGm toHtm;jzifhaomfvnf;
aumif;? kyfjrifoHMum;tm;jzifhaomfvnf;aumif;
jyKvkyx
f m;aom toHvTihcf sufrsm;vnf; tygt0if
jzpfonf/
(4) bmomjyefvuf&mudk toHk;jyKonfh vkyif ef;
tm;vHk;onf pD;yGm;a&; &nf&G,cf sujf zifh jyKvkyrf I
r[kwfjcif;/
(9) (c) toHviT v
hf kyif ef; tzGJUtpnf;wpfcku pmydk'f
t& vkyyf kid cf Gihv
f dkipf ifjzifh jyKvkyfcJhaom toH? odkYr[kwf
kyo
f w
H pfcu
k kd pmydk'cf JG (u)wGif &nfneT ;f yg&Sad om pnf;urf;
owfrSwcf surf sm;? &nf&G,cf surf sm;ESihf udkun
f Dygu xdk
toHvTihf tzGJUtpnf;\ oabmwlnDcsufjzifh kH;csKyf wnf&Sd
&m Edkiif H\ tmPmydkifpdk;aom tzGJUtpnf;u vkyfykid fcGihf
vdkipf ifay;cJhvQif tjcm;toHviT hf vkyif ef;tzGUJ tpnf;wpfcku

toHk;jyKEdkio
f nf/
(*) pmydk'fcGJ (u)yg pnf;urf;owfrSwfcsufrsm; trsKd;
tpm;rsm;ESihf nDnw
G o
f nf qdkygvQif toHvTihv
f kyif ef; tzGJU
tpnf;wpfcktm; kyo
f Hvuf&mwpfckukd pepfwus oifMum;
jyo&ef &nf&,
G cf suf oufouftwGuf bmomjyefqkd toHk;
jyKcGihv
f dkipf if ay;Edkio
f nf/
(C) pmydk'cf JG (u) rS (*) txd pmydk'rf sm;wGif yg&Sad om
pnf;urf;owfrSwfcsufrsm;udk pmtydk'ft& ay;tyfaom
rnfonfv
h kyyf kid cf iG hf vdkipf ifukrd qdk vkyaf qmif&m toH;k jyKEdkif
onf/

(1) tydk'fwGifyg&Sdaom pnf;urf;csufrsm;twdkif;
vdkufemapmifhxdef;ygrnf[k xkwfazmfaMunmxm;onfh
rnfonfh Edkiif rH qdk tydk'f (9)t& ay;tyfxm;aom wpfyg;ol
ESifh roufqkid f? oD;oeft
Y cGifhta&;tjzpf xyfqifhxkwfvkyf
cGifh tcGiht
f a&;udk tcGit
fh mPmydkipf kd;aom tzGJUtpnf;u
tydk'f (4)ESit
hf nD csrw
S af om atmufyg pnf;urf;owfrw
S f
csurf sm;t& oD;oefYr[kwaf om? vTaJ jymif;jcif; rjyKEdkiaf om
vdkifpifrsm;jzifh tpm;xdk;aqmif&GufydkifcGifh &So
d nf/
(2) (u) pmyd'k f (7) yg owfrw
S cf surf sm;t& tydk'u
f kd
usiho
f Hk;aom vuf&mwpfckESifh pyfvsOf;
(1) pmydk'f (3)wGif owfrw
S x
f m;onfh oufqkid &f m
umv jzpfaom vuf&mwpfck\ yxr yHkEySd fxkwf
a0aomaeY&ufrS p [laom pum;&yf? odkYwnf;
r[kwf?

(2) pmydk'f (1)wGif &nfnTe;f aom Edkiif HtrsK;d om;


Oya'jzifh jy|mef;xm;onfh ydkrk&d Snv
f sm;aom umv
udk tqdkygaeYrS tpjyK[laom pum;&yfwdkY
oufwrf;ukeq
f k;H NyD; aemufwGif tqdyk g yHEk ySd x
f w
k af 0
aom pmtkyu
f kd ,if;Edkiif w
H iG f trsm;jynfol vlxktm;
jzefaY 0jcif;rjyKawmhvQif? odw
kY nf;r[kwf pepf wus
nTejf yoifMum;a&;vkyif ef;rsm; tvdikY mS tqdyk g Edkiif &H dS
tvm;wl vuf&mrsm;udk a&mif;csaom aps;EIef;
rsm;ESiht
f nD xyfqifhxkwv
f kycf Gifh ydkiq
f dkiaf omol?
odkYr[kwf if;u tcGihf tmPm vTt
J yfjcif;cH&ol
rnfonfEh kid if o
H m;rqdk oifMum;a&; vkyif ef;rsm;wGif
toHk;jyK&ef twGuf if;aps;EIe;f rsm;atmuf avsmhus
aom aps;EIef;jzifh jzpfap xyfqifhxkwfvkyf&ef
vdkifpif &,lEkid fonf/
(c) tu,f owfrSwu
f mv ukeq
f Hk;csdef tqdkyg
pmtkyu
f kd ,if;Edkiif H a&mif;csjcif; rjyKonfrmS 6v Mumjrifh
cJhNyD;jzpfvQif? odkYwnf;r[kwf ydkrdk enf;yg;aom aps;EIe;f jzifh
oifMum;a&;vkyfief;rsm;wGif toHk;jyK&efjzpfvQif pmydk'fcGJ
(u) wGif azmfjyxm;onft
h wdki;f jzefaY 0cJo
h nfh ,if;pmtkyu
f kd
xyfqifhxkwfvkyf&ef vdkifpifudk ay;tyfjcif; jyKEdkio
f nf/
(3) pmydk'f (2) (u) (1) wGif &nfnTe;f aomumvonf
atmufyg >cif;csufrsm;rSvGJvQif 5ESpf jzpfap&rnf/
(1) ocsFmESifh enf;ynmrsm; tygt0if jzpfaom
obm0ESifh lyodyHynm&yfrsm;qdkif&m vuf&mrsm;
jzpfvQif umv owfrw
S cf surf mS 3ESpf jzpfap&rnf/

(2) pdwful;jzifh zefwD;aom 0wK? uAsm? Zmwf?


*DwESihf yef;csD tEkynmpmtkyrf sm; jzpfcv
hJ Qif umv
owfrSwcf surf Sm 7 ESpf jzpfap&rnf/
(4)(u) 3 ESpu
f keq
f Hk;NyD;aemuf &,lEdkio
f nfh rnfonfh
vdkifpifudkrqdk tydk'f t&
(1)tydk'f (4)(1)wGif azmfjyyg&Sad om vdktyfcsurf sm;
ESit
hf nD avQmufxm;onfh aeYrpS ? odkw
Y nf;r[kwf
(2) xyfqifhxkwv
f kycf Gifh &&Sdykid fqdkifol\ trnf
emrESihf ae&yfvyd pf mudk rod&cSd JhvQif avQmufxm;ol
u tydk'f (4)(2)yg owfrSwfcsufrsm; twdkif;
qdki&f mydki&f m tmPmydkirf sm;xH avQmufxm;cJhonfh
rdwLudk ay;ydkYonfhaeYrSp 6v rausmfrD umv
twGi;f xkwfay;jcif;r&Sdap&/
(c) tjcm;aomumvrsm; ukeq
f Hk;NyD;aemuf vdkipf if &,l
Edkicf iG &hf cdS NhJ yD; tydk'f (4)(2)t& aqmif&u
G yf kid cf iG v
hf nf; &Scd ahJ omf
avQmufvTmrdwL ay;ydkYonfh&uf aemuf 3v rausmv
f Gef
rcsi;f vdkipf ifudk xkwfay;jcif;r&Sad p&/
(*) pmydk'cf GJ (u)ESifh (c)wGif &nfnTef;aom 3v?
odkYr[kwf 6v umvtwGif; pmydk'f (2)(u)wGif azmfjy
xm;onfh jzefYa0rIjyKjcif; &Scd JhvQif tydk'ft& rnfonfh
vdkifpifrS xkwaf y;jcif;r&Sdap&/
(C) pma&;olu xyfqifh xkwv
f kyjf zefYa0xm;aom
pmtkyt
f m;vHk;udk jyefvnfkyo
f rd ;f cJhonf&Sdaomf rnfonfh
vdkifpif avQmufxm;jcif;udkrS xkwfay;jcif;r&Sad p&/

(5) atmufygudp& yfrsm;wGif bmomjyefvuf&mwpfckukd


xyfqifhxkwv
f kyjf cif;? ykHEydS x
f kwaf 0jcif; vdkipf ifukd xkwaf y;
jcif; r&Sdap&/
(1) bmomjyefqckd iG hf &&So
d l? odw
kY nf;r[kwf if;u tcGihf
tmPm vTt
J yfay;olu bmomjyefqkd xkwaf 0jcif;
r[kwjf cif;/
(2) bmomjyefqkx
d m;jcif;onf avQmufxm;onfhEkid if H
trsm;oHk;pGJvsuf&Sdaom bmompum; r[kwfjcif;/
(6) xyfqifh xkwv
f yk cf iG &hf &So
d u
l ? odw
Yk nf;r[kwf ,if;\
tmPm vTJtyfay;olu pmydk'f (1)wGif &nfnTe;f aom Edkiif H
oifhwifah vsmufywfaom aps;EIef;jzifh pmtkyfudk xkwfa0
jzefYcsdjcif; jyKcJhvQif tydk'ft& ay;tyfcJhaom rnfonfh
vdkipf ifrqdk &yfqkid ;f oGm;ap&rnf/ vdkipf ifkyo
f rd ;f &yfqkid ;f jcif;
rjyKrDu jzefYa0cJhaom pmtkyfrsm;udkrl ukeq
f Hk;onftxd
qufvufjzefaY 0 a&mif;cscGih&f o
Sd nf/
(7) (u) pmydk'fcGJ (c) t& tydk'u
f kd usiho
f Hk;aom
vuf&mrsm;onf yHkESdyfxkwfa0aom? odkYr[kwf tvm;
oPmefwl xyfqifx
h kwaf 0aomvuf&mrsm;[kom uefYowf
xm;&rnf/
(7)(c) tyd'k o
f nf Oya'ESit
hf nD aqmif&u
G x
f m;aom
kyfjrifoHMum; jyKvkyfcsufrsm;ESifh if;jyKvkyfcsufrsm;xJwGif
tygt0if jzpfaom vuf&mrsm;tm; xyfqifhxkwfvkyjf cif;?
txJwGiyf g0ifaom pmom;rsm;tm; avQmufxm;jcif;jyKonfh
Edkiif H trsm;oHk;jzpfaom bmompum;jzifh bmomjyefqkjd cif;
ponfh udp&yfrsm;wGifvnf; qdkcJhaom kyfjrifoHMum;
jyKvkyfcsufonf pepfwus oifMum;jyoa&;vkyfief;rsm;

twGu[
f laom wpfckwnf;aom &nf&G,fcsufjzifh jyifqif
yHkESdyx
f kwfa0jcif;jzpfcJhvQif usifhoHk;jcif;jyKEdkio
f nf/

(1) tydk'f (2) odrkY [kwf tydk'f (3) t& vdkipf if avQmuf
xm;oltm; oufqkdi&f mEdkiif H\ vkyfxHk;vkyef nf;rsm;ESiht
f nD
rdrd\ avQmufxm;csufudk tcGit
fh mPmydkifpkd;olu bmom
jyefqkd xkwaf 0cGi?hf odrYk [kwf ul;,lxkwaf 0cGiu
hf kd jiif;y,fjcif;
jyKcJhonf[k taxmuftxm;jzifh wifjyEdkifvQifaomf vnf;
aumif;? rdru
d vHv
kY pdkux
f kwjf cif; jyKcahJ omfjim;vnf; rlykid cf iG hf
ydkif&Siftm; &SmazG rawGU&SdcJhaMumif; jyoEdkifcJhvQifaomf
vnf;aumif; vdik pf ifukd ay;tyfjcif;jyKEikd o
f nf/ avQmufxm;rI
jyKvkyo
f nfh tcsed Ef Sifh wpfNydKifeufwnf; avQmufxm;ol
onf pmydk'f (2)wGif &nfnTef;yg&Sdonfhtwdkif; qdkif&mEdkiif H?
odYrk [kwf Edkiif w
H um&Sd jyefMum;a&;Xmersm;udkvnf; today;
taMumif;Mum;jcif; jyK7rnf/
(2) rlydkifcGifh ydki&f Sifudk &SmazGrawGUEdkifcJhvQif vdkifpif
xkwfay;&ef tcGit
hf mPmydkipf dk;aom tzGJUokdY avQmufxm;
aom avQmufvmT rdwLrsm;udk pmtkyaf y:wGif azmfjyxm;aom
xkwfa0olESifh xkwfa0ol\ yifrvkyfief;wnf&m EdkifiH
tpdk;&u nTeMf um;a&;rSL;csKyfxH today; taMumif;Mum;
vsuf owfrSwcf Jhaom Edkiif H? odkYr[kwf EdkifiHwum owif;
jyefMum;a&;XmeodkY rSwfyHkwif acsmpmjzifh ay;ydkY&rnf/
(3) tydk'f (2) odrYk [kwf tydk'f (3) t& ay;tyfxm;aom
vdkifpifjzifh xkwfa0cJhaom bmomjyef? odkYr[kwf xyfqifh
ul;,lxkwfvkyfonfh pmtkyw
f kid f;tay:wGif pma&;q&m\

trnfudk azmfjyjcif;jyK&rnf/ pmtkyf\ acgif;pOfvnf;


pmtkyw
f kid ;f wGif yg&S&d rnf/ bmomjyefqkad om pmtkyjf zpfvQif
rl&if; pmtkyf\ acgif;pOfudk qdkcJhNyD;aom pmtkyfwkid ;f wGif
yg&Sd&rnf/
(4) (u) tydk'f (2) odrYk [kwf tydk'f (3) t& cGijhf yKcahJ om
vdkipf ifukd Edkiif jH cm;odkY wifyYakd &mif;csjcif; jyK&eftxd cGijhf yKjcif;
r&Sdap&/ ,if;tqdkyg vdkifpifcGihjf yKcsufonf bmom jyef
qdkjcif; xyfqifu
h l;,l xkwaf 0jcif;jyK&ef avQmufxm;cJah om
Edkiif HtwGif;omvQif tusHK;0ifonf/
(4) (c) tyd'kf cf JG (u) yg Edkiif Hjcm;odkY wifykdYjcif;[lonf
pmtkyrf sm;udk a'owpfckrSae if;a'otm; kad oav;pm;
aomtm;jzifh tydk'f (1) (5) t& xkwaf zmfaMunmxm;onfh
Edkiif Hvnf; tygt0if jzpfap&rnf/
(4) (*) tydk'f (2) t& t*Fvyd b
f mom? jyifopfbmom?
odkYr[kwf pydefbmomwdkYrS vGJ tjcm;bmomwpfckodkY
bmomjyefqdk&ef cGifhjyKcsuf ay;tyfcJhaomEdkifiHrS tpdk;&?
odkYr[kwf tjcm;tpdk;&Xme wpfckckrS tqdkyg pmtkyrf sm;udk
tjcm;Edkiif H wpfckokYd wifykYdjcif;jyKcJv
h Qif atmufygtcsurf sm;
ESihf nDnw
G yf gu pmydk'cf JG (u)wGif qdkco
Jh nfhtwdki;f Edkiif Hjcm;
odkY wifydkYjcif;[k t"dym,foufa&mufjcif; r&Sday/
(1) vufc&H &So
d rl sm;onf cGijhf yKcsuf ay;cJah om Edkiif H
\ Edik if o
H m;rsm;jzpfjcif;? odw
Yk nf;r[kwf ,if;tqdyk g
Edkiif Hom;rsm; pkaygif;zGJUpnf;xm;aom tzGJUtpnf;
jzpfjcif;/
(2) pmtkyrf sm;udk oifMum;jcif;? avhvmqnf;yl;jcif;?
odkYr[kwf okawoe jyKvkyjf cif; ponfh &nf&G,f

csut
f wGufomvQif toHk;jyK&efjzpfjcif;/
(3) pmtkyrf sm;udk ay;ydjYk cif;ESihf vufco
H x
l H ta&muf
jzefaY 0jcif; ponfwkYw
d Gif ukeo
f ,
G af &; &nf&,
G cf suf
ryg&Sdjcif;/
(4) pmtkyrf sm; ay;ydkYcH&aom EdkifiHu xkwaf 0cGihf
jyKcJhaom EdkifiHEiS hf pmtkyrf sm;udk vufcHjcif;? jzefYa0
jcif; cGihjf yK&ef oabmwlnDrI &&Sx
d m;jcif;? ,if;odkY
oabmwlnDrI &&Sdxm;aMumif;udk nTeMf um;a&;rSL;
csKyfxH wifjytoday;rI aqmif&Gufjcif;/
(5)tydk'f (2) odrYk [kwf tydk'f (3) t& cGijhf yKcsujf zifh
yHkEydS x
f kwaf 0jcif; jyKcJah om pmtkyt
f m;vHk;wGif ,if;
pmtkyrf sm;tm; txuftqdyk g cGijhf yKcsuu
f kd usiho
f Hk;
Edkio
f nfh EdkifiH? odkYr[kwf e,fajra'orsm;wGifom
a&mif;cscGi&hf aSd Mumif; oifhavsm&f m bmompum;jzifh
azmfjy owday;csuf yg&Sjd cif;/
(6)(u) Edkiif t
H qifh oifah vsm&f m pnf;urf;owfrw
S cf suf
udk (1) ay;tyfcJhaom cGifhjyKcsuo
f nf bmomjyefqkdciG fh?
xyfqifhul;,l xkwfvkyfcGifh rlydki&f &Sdol\ tusKd;tvkdYiSm
oufqkid f&mEdkiif H 2ckrS um,uH&iS frsm;tMum; vGwfvyfpGm
aqG;aEG;nEd iId ;f &mrS &&Scd hJaom Pfyal ZmfcESihf udkun
f Djcif;/
(2) Pfyal Zmfcudk ay;tyfjcif;? vTyJ kYjd cif; udp qdki&f mEdkiif H
\ aiGaMu;rl0g'rsm;u wm;qD;xm;cJhvQif tcGit
fh mPm
ydkipf dk;aom tmPmydkirf sm;u tpGr;f ukefBuKd;pm;tm;xkwf
Edkiif Hwum vJvS,o
f Hk;pGJEkid o
f nfh aiGaMu;? odYrk [kwf wefzk;d
tm;jzifh nDrQaom t&mudk vTJykYd&ef aqmif&u
G jf cif; ponfh
tcsurf sm;ESihf nDnw
G cf v
hJ Qif aqmif&u
G jf yKvkyfoGm;rnf/

(6) (c) wdusreS u


f efaom bmomjyef? odrYk [kwf xyfqifh
ul;,l xkwv
f kyfjcif; jzpfap&eftwGuf oifhwifhavsmufywf
aom pnf;urf; owfrw
S cf suu
f kd Edkiif H Oya'jyK vTwaf wmfu
jyKvkyfay;&rnf/

(1) (u) tydk'f (2)wGif ay;tyfxm;onft
h wdki;f vdkuef m
aqmif&Gujf cif; jyKygrnf[k xkwaf zmf aMunmxm;aom
rnfonfhEkid if rH qdk tufOya'udk twnfjyK vufrw
S af &;xdk;
onfh? odkYr[kwf yg0ifyl;aygif;onfh tcsed f (1) tydk'f
30 (2)(u)wGif tusHK;0ifaom EdkifiHwpfckjzpfcJhvQif ,if;
owfrSwfcsuft& bmomjyefqdkcGihEf Sifh pyfvsOf;onftxd
xkwaf zmfaMunmjcif; jyKEkid o
f nf/ (2) tydk'(f 30)(2)(u)wGif
tusKH;r0ifaom Edkiif w
H pfckjzpfvQif or* jyify&Sd Edkiif w
H pfck
r[kwaf pumrl tydk'f (30)(2)(c) yxr0guswiG f yg&So
d nfh
twdki;f xkwaf zmfaMunmjcif; jyK&rnf/
(1) (c)/ tydk'f (1)(1) wGif &nfnTe;f xm;onfh zGHUNzKd;qJ
Edkiif HwpfEdkiif Honf ,if;odkY owfrSwfcHxm;&jcif; &yfqkid ;f
oGm;cJhonf &Sad omf pmydk't
f & jyKvkycf Jhaom xkwjf yef
aMunmcsufonf tydk'f (1) (3) wGif owfrSwx
f m;aom
umv ukeq
f k;H oGm;csed t
f xd tmPmoufa&mufjcif; &Sad pvdrhf
rnf/
(1) (*)/ pmydk't
f & xkwaf zmfaMunmjcif; jyKcJhaom
rnfonfhEkid fiHrqdk tydk'f (2) wGif azmfjyonfh tcsufrsm;
tm; xkwfazmfaMunmrIudk kyfodrf;cJhonfhwdkif vufcH
aqmif&Gujf cif;rjyKbJ aevdku aeEdkifonf/

(2)/ tyd'k f (2) wGif azmfjyyg&So


d nfh tcsurf sm;tm; vufcH
aqmif&Gujf cif; jyKcJhaom rnfonfhEdkiif Hrqdk tydk'f (1)wGif
azmfjyxm;onft
h wdki;f xkwaf zmfaMunmjcif; rjyKbJ aevdku
aeEdkifonf/
(3)/ tydk'f (1) wGif &nfnTe;f xm;onfhtwdkif; zGHUNzKd;qJ
Edkiif [
H k owfrw
S x
f m;jcif;rS &yfpJomG ;aom rnfonfEh kid if rH qdk
tydk'f (13) t& owfrSwx
f m;aom umvoufwrf; rukef
qHk;rD tenf;qH;k 2ESpcf efY BuKdwif tydk'f 30 (2)(c)ygtwdki;f
xdkokYd &yfpJoGm;aMumif;udk xkwaf zmfaMunmjcif; jyK&rnf/
or*jyify&Sd Edkiif Hwpfckr[kwfapumrl xdkokdY aqmif&Gu&f
rnf/ tqdkyg xkwfazmfaMunmcsuo
f nf tydk'f (1)(3)yg
umvoufwrf; ukefqHk;csed rf Sp tmPmoufa&mufjcif;
&Sdapvdrfhrnf/

(1) or*0if rnfonfhEdkiif Hrqdk tufOya' pwif
onfah eYEiS hf tydk'f (1)rS (21)txd tjyif aemufqufwyJG g
tcsurf sm;udk vdkuef monfah eY rwdkirf Dtcsdeu
f p
(1) tydk'f (1)rS tydk'(f 21)txdESifh aemufqufwGJyg
tcsurf sm;udk vdkuef mapmifhxed ;f onfh Edkiif Hwpfck jzpfcJhvQif
tyd k ' f ( 1)(1)wG i f &nf T e f ; xm;aom tcsuf r sm;ud k
vdkuef mapmifhxed ;f &ef wm0ef&do
S nf/ xdkYjyif atmufpmydk'f
(2)wGif azmfjyxm;onft
h wdki;f pnf;urf;owfrw
S cf surf sm;udk
vku
d femapmifhxdef;aom Edkiif HwpfckrS vuf&mrsm;udk tydk'f
(2)odkrY [kwf tydk'f (3) odkYwnf;r[kwf ESpcf kpvHk;yg tcsuf
rsm; twkdi;f vdkuef mrnf[k xkwaf zmfaMunmjcif; jyKvQif

,if; aMunm csuo


f nf tydk'f (2)tm; &nfnTef;rnft
h pm;
tydk'f (5)tm; &nfnTef;Edkio
f nf/
(2) txufpmydk'f (1) ygtwdkif; xkwaf zmfaMunmxm;
aom Edkiif rH sm;? odrYk [kwf tydk'f (1) ygtwdik ;f xkwjf yef tod
ay;xm;aom EdkifiHrsm;rS vuf&mrsm;udk aemufqufwJGyg
owfrSwcf surf sm;twdki;f vdkufemygrnf[k xkwfazmf0efcH
ajymMum;xm;jcif; jyK&rnf/
(3) tydk'f (1) t&jyKvkyfaom xkwfazmfaMunmcsuf
rSeo
f rQukd pmjzifh a&;om;jyKvky&f rnfjzpfNyD; nTeMf um;a&;rSL;
csKyfxH tyfESHxm;&rnf/ xdkodkY tyfESHonfhaeYrS p tusK;d
oufa&mufrI &Sad p&rnf/









oabmwlnDcsut
f & ay;tyfcahJ om umuG,f apmifh
a&SmufrIonf pmayESihf tEkynmvuf&mrsm; rlykid cf Gihf um
uG,f apmifah &Smufjcif;udk rnfonfhenf;ESifhrQ xdcdkujf cif;
r&Sad p&/ xdkenf;wlpmG oabmwlncD suyf g tcsurf sm;udk
t"dym ,fziG hq
f kjd cif;onf tqdkyg umuG,af pmifah &Smufjcif;udk
rnfonfhenf;ESifhrS xdyg;jcif; r&Sdap&/

(1) oabmwlnDcsuw
f Gif vmonfh Edkiif Haqmif&Guf
ydkicf Gifh qdkonfrSm atmufygwdkYESihf ywfouf umuG,frI
awmif;cHonft
h cg umuG,frI awmif;qdkonfh pmcsKyf0if

wdkif;jynf&Sd jynfwGif;Oya'ESifhtnD aqmif&GufcJhjcif;udk


qdkvkd&if;jzpfonf/
(u)obifonfrsm;onf if;EdkifiHom;rsm;jzpfNyD; if;
Edik if H e,ferd w
d t
f wGi;f wGif pwif zefw;D jcif;? wifquf
ujyjcif;? toHvTihjf cif; jyKvkycf Jhjcif;/
(c) "mwfjym; xkwv
f kyfolrsm;onf if;Edkiif Hom;rsm;
jzpfNyD; if;Edkiif H e,ferd dwf twGi;f wGif pwifzefwD;
jcif;? pwifxkwv
f kyjf cif;/
(*) toHviT hv
f kyif ef; tzGUJ tpnf;rsm;onf if;\ k;H csKyf
udk if;Edkiif H e,ferd w
d ftwGi;f wGif xm;&Sjd cif;? Edkiif H
e,ferd w
d f twGi;f &Sd xyfqifhxkwv
f Tihf pufkHrsm;rS
toHvTihv
f kyif ef; vkyu
f kid faqmif&Gujf cif;/
(2) Edkiif Haqmif&u
G yf kid cf iG ho
f nf oabmwlnDcsuw
f iG f
jy|mef; tmrcHcsuaf y;xm;aom? jy|mef; uefYowfxm;
aom umuG,af pmifah &SmufrIrsm;ESiht
f nD jzpfap&rnf/

oabmwlnDcsufwGif qdkvko
d nfh ...
(u)]obifonfrsm;} qdo
k nfrmS okyaf qmifrsm;? oDcsi;f
onfrsm;? *DwwD;rIwfolrsm;? uacsonfrsm;ESifh
pmayESihf tEkynmvuf&mrsm;udk okyfaqmifol
rsm;? oDqko
d rl sm;? xkwv
f kyo
f rl sm;? oDqkad [majymol
pmajymq&mrsm;? yg0ifujyolrsm;tMum; wpfenf;
enf;jzifh wifqufujyolrsm;/
(c) ]"mwfjym;} qdkonfrmS wifqufazsmaf jzrIwpfckckukd

EIwaf &;oufoufjzifo
h m? odkYr[kwf tjcm;toH
rsm;jzifhom pDrHxm;onfh t&mrsm;/
(*) ]"mwfjym; xkwv
f kyo
f l} qdkonfrSm wifqufazsmf
ajzrI wpfcu
k kd EIwaf &; oufoufjzifh odrYk [kwf tjcm;
toHrsm;jzifh yxrqHk; pwifprD o
H l odkrY [kwf Oya'
t& ydkifa&;ydkifcGihf &Sdolrsm;/
(C)]xkwaf 0jcif;} qdkonfrSm trsm;jynfolvlxktm;
"mwfjym;rsm;udk avsmfuefoifhjrwfonfh ta&
twGufjzifh jzefYcsday;jcif;rsm;/
(i) ]xyfqifx
h kwv
f yk jf cif;} qdkonfrmS rl&if; pDrx
H m;csuf
wpfckukd yHkwlul;,lxkwv
f kyjf cif;rsm;/
(p) ]toHvTihjf cif;} qdkonfrSm trsm;jynfolvlxkxHokYd
toHjzpfap toHESihf tkyyf gjzpfap a&muf&o
Sd Gm;ap
&ef BuKd;rJh toHviT hx
f kwv
f iT hf jcif;enf;jzifh xkwv
f iT hf
jcif;rsm;/
(q)]xyfqift
h oHvTihjf cif;} qdkonfrmS toHviT hv
f kyif ef;
tzGJUtpnf;wpf&yf\ toHvTifhcsurf sm;udk tjcm;
toHvTihv
f kyif ef;tzGJUtpnf;wpf&yfu wpfNyKdief uf
wnf; toHvTifhay;jcif;rsm;udk qdkvdkjcif;jzpfonf/

pmcsKyf0ifEkid if Hwkid ;f onf obifonfrsm;tm; atmufyg
owfrSwcf suw
f pfckckEiS hf nDnw
G cf v
Jh Qif Edkiif H aqmif&u
G yf kid cf iG hf
udk ay;tyfjcif; jyKEdkifonf/
(u)azsmaf jzwifqufjcif;onf tjcm; pmcsKyf0if EdkifiH
wpfck jyKvkycf Jhjcif;/

(c) oabmwlnDcsuyf g tydk'f (5)t& umuG,frI


jyKxm;onfh "mwfjym;xJwGif xnhfoGif;yg0ifaom
azsmaf jzwifqufrI jzpfjcif;/
(*) azsmaf jzwifqufrIonf "mwfjym;xJwGif xnfhoiG ;f
xm;jcif; r[kwfaomfvnf; oabmwlnDcsuyf g
tydk'f (6)t& umuG,frIjyKxm;onfh toHvTifh
vkyif ef;u xkwv
f kyfjcif;/

(1) pmcsKyf0if Edkiif Hwkdif;onf atmufyg owfrSwcf suf
wpfckckESifh nDnGwcf JhvQif "mwfjym;xkwv
f kyo
f ltm; Edkiif H
aqmif&Guyf dkicf Gifhukd ay;tyfjcif; jyKEdkio
f nf/
(u) "mwfjym;xkwfvkyfolonf tjcm; pmcsKyf0if EdkifiH
wpfck\ Edkiif o
H m;jzpfjcif;/ (Edkiif Hom;jzpfrI owfrw
S f
csuf)
(c) rlvtoHoGi;f ,lrIudk tjcm; pmcsKyf0ifEkid if Hwpfck
jyKvkycf jhJ cif;/ (vkyif ef; aqmif&u
G rf I owfrw
S cf su)f
(*) "mwfjym;udk tjcm;pmcsKyf0ifEkid if w
H pfck rlv xkwf
vkycf Jhjcif;/ (xkwfa0rl owfrSwfcsuf)
(2) pmcsKyf0if r[kwfaom Edkiif Hwpfck "mwfjym;udk
yxrxkwaf 0cJo
h nf jzpfaomfvnf; xdkokyYd xrtBudrf xkwf
a0onfah eYrS &ufaygif; 30twGi;f tjcm;pmcsKyf0if EdkifiH
wpfckwGifvnf; xkwaf 0jcif;jyKcJhvQif (wpfNyKdief ufwnf;
xkwaf 0jcif;) pmcsKyf0if Edkiif H rlv xkwaf 0jcif;[k ,lqEdkif
onf/

(3) ukvor*tzGJU\ twGi;f a&;rSL;csKyfxH today;


taMumif;Mum;pm ay;ydjkY cif;tm;jzifh pmcsKyf0if Edkiif H wpfEkid if H
onf xkwaf 0rI owfrw
S cf suu
f kd jzpfap? vkyif ef;aqmif&u
G f
rI owfrw
S cf suu
f kjd zpfap vdkuef musio
hf Hk;jcif; rjyKEdkiaf Mumif;
aMunmjcif; jyKEdkio
f nf/ ,if;odkY today;taMumif;Mum;jcif;
udk pmcsKyf twnfjyKcsde?f vufcHcsde?f yl;aygif;yg0ifcsde?f
odkYwnf;r[kwf ,if;odkY aqmif&u
G Nf yD;aemuf wpfcsdecf sed w
f Gif
jyKvkyEf kdio
f nf/ xdkokYd jyKvkyo
f nfh aemuf 6 vMumjrifhonfh
tcsdefwGif pwif tusK;d oufa&mufjcif; &Sad pvdrfhrnf/

(1) pmcsKyf0ifEdkiif Hwkid ;f onf atmufyg owfrSwfcsuf
wpfckESifh nDnGwfcJh vQif toHvTifhvkyfief;tzGJUtpnf;
wpf&yftm; EdkifiHaqmif&Gufykid fcGihf ay;tyfjcif; jyKEdkio
f nf/
(u) toHviT fhvkyif ef;\ kH;csKyfonf tjcm; pmcsKyf0if
Edkiif H wpfckwGif wnf&Sdjcif;/
(c) toHviT jhf cif;vkyif ef;udk tjcm; pmcsKyf0ifEkid if H wpfck
wGif wnf&o
Sd nfh xyfqifhviT fh pufkHrS aqmif&Guf
jcif;/
(2)ukvor*tzGJU\ twGif;a&;rSL;csKyfxH today;
taMumif;Mum;pm ay;ydkYjcif;tm;jzifh pmcsKyf0ifEkid if H wpfEkid if H
onf tjcm; pmcsKyf0if EdkifiHwpfEkid fiHwGif k;H csKyfwnf&SdNyD;
if;ae&m&Sd xyfqifv
h iT hf pufHrk S xkwv
f iT ahf om toHviT hcf suf
udkomvQif umuG,frI jyKvkyfrnfhtaMumif; xkwfazmf
aMunmEdkifonf/ ,if;odkY today;taMumif;Mum;jcif;udk
pmcsKyf twnfjyKcsed ?f vufccH sed ?f yl;aygif;yg0ifcsed ?f odkYwnf;

r[kwf ,if;wdkY aqmif&GufNyD;aemuf wpfcsed cf sed w


f Gif jyKvkyf
Edkio
f nf/ xdkodkY jyKvkyfonfh aemuf 6v Mumjrifhonfh
tcsdefwGif pwif tusK;d oufa&mufjcif; &Sad pvdrhrf nf/

"mwfjym;xkwv
f kyo
f rl sm;onf if;wdY\
k "mwfjym;rsm;tm;
wdkuf ku
d jf zpfap? oG,0f ku
d
f jzpfap xyfqifhxkwv
f kyjf cif;udk
cGifhjyKjcif;? odkYwnf;r[kwf wm;jrpfydwfyifjcif; vkyyf kid cf Gihf
&Sdonf/

ukeo
f ,
G af &; &nf&,
G cf sujf zifh xkwaf 0xm;aom "mwfjym;
wpfcsyf? odkYwnf;r[kwf if;"mwfjym;udk xyfqifhxkwv
f kyf
xm;aom t&mtm; toHvTifhvkyfief;twGuf wdkufdkuf
toH;k jyKjcif;? odw
kY nf;r[kwf trsm;jynfov
l x
l kxH qufo,
G f
ay;ydkYjcif; jyKvkycf v
hJ Qif toHk;jyKolu azsmaf jzwifqufrrI sm;?
odkYwnf;r[kwf 2OD;pvHk;tm; wpfBudrw
f nf;aom xdkufoifh
onfh tcaMu;aiGudk ay;&rnf/ xdktzGJUrsm;Mum;wGif
oabmwlnDcsuf pmcsKyfr&Sjd zpfcJhvQif ,if;tcaMu;aiGukd
cGJa0,la&;qdkif&m pnf;urf;csufrsm;udk jynfwGif;Oya't&
csrSwfEdkifonf/

toHvTifhvkyif ef; tzGJUtpnf;rsm;onf atmufygwdkYESihf
ywfouf cGijhf yKjcif;? odw
kY nf;r[kwf wm;jrpfyw
d yf ifjcif;wdkY
jyKvkyyf kdicf Gihf &So
d nf/

(u)if;wdkY\ toHviT hcf surf sm;tm; xyfqifh toHviT hf


jcif;?
(c) if;wdkY\ toHvTifhcsufrsm;tm; wpfenf;wpfzHk
jyKjyifzefwD; toHvTifhjcif;?
(*) xyfqifh xkwv
f kyjf cif;?
(1) if;wdkY\ toHvTifhcsufrsm;tm; if;wdkY\
oabmwlncD suf r&Sb
d J wpfenf;wpfzkH jyKjyifzefwD;
toHvTifhjcif;?
(2) if;wdkY\ toHviT hcf sufrsm;tm; tydk'f (15)yg
pnf;urf;csufrsm;ESifhtnD wpfenf;wpfzHkjyKjyif
zefwD; toHvTih&f m xyfqifhxkwfvTihjf cif;onf
tqdkyg pnf;urf; owfrSwcf surf sm;wGif &nfnTef;
xm;onfrsm; ESihrf wl jcm;em; aom &nf&,
G cf sujf zifh
xyfqifh xkwfvkyfxm;jcif;?
(C)if;wd\
Yk kyjf rifoMH um; xkwv
f iT hcf surf sm;udk jynfol
vlxktrsm;tm; qufoG,fay;ydkY&m xdkokdY jyKvkyf
jcif;onf jynfol vltrsm; oGm;vm0ifxu
G Ef kid af om
ae&mrsm; tc0ifaMu;,l jyKvkyfjcif;jzpfvQif
rlykid cf Gihf awmif;qdkaom Edkiif H\ jynfwiG ;f Oya'rsm;
t& pnf;urf;owfrSwcf surf sm; csrSwu
f siho
f Hk;Edkif
onf/

oabmwlpmcsKyft& umuG,af pmifah &SmufrI ay;jcif;
onf
(u) wpfenf;wpfzHk jyKjyifzefwD;jcif;onf "mwfjym;ESihf

"mwfjym;xJwGif tygt0if jzpfaom wifquf


azsmfajzrIrsm;?
(c) wifqufazsmaf jzrI jyKvkyjf cif;onf "mwfjym;xJwiG f
tygt0if r[kwfaom wifqufazsmaf jzrIrsm;?
(*) toHvTifh&eftwGuf toHvTifhjcif;rsm; ponfwdkY
twGuf jzpfvQif ,if;odkY vkyaf qmifonfhESpfumv
tqkH;rS pwifa&wGufygu tESpf 20 jynfhNyD;onfh
tcsdefumvtxd wnf&v
Sd rd hrf nf/

(1) oabmwlpmcsKyftzGJU0if rnfonfhEdkifiHrqdk if;\
jynfwGif; Oya'rsm;? enf;Oya'rsm;wGif atmufyg udp&yf
rsm;ESihf pyfvsOf; oabmwlpmcsKyf tmrcHcsuf ay;xm;
aom umuG,af pmifah &SmufrrI S >cif;csurf sm; xm;&Sad y;&rnf/
(u)udk,fykdif yk*vu
d toHk;jyKjcif;?
(c) vwfwavm udp&yfrsm;udk owif;a&;om; ay;ydkY
jcif;ESifh pyfvsOf; aumufEkwfcsufwkdrsm; tjzpf
toHk;jyKjcif;?
(*) toHvTifhvkyfief;tzGJUtpnf;wpfcku if;udk,fydkif
toHvTi&fh eftwGuf if;udk,yf kid yf pn;f rsm;udk oHk;
tcd kuftwefYrQ wpfenf;wpfzH k jyKjyifzef wD;rI
jyKvkyfjcif;?
(C)oifMum;a&;ESihf odyHokawoe vkyif ef;rsm;twGuf
oufouf toHk;jyKjcif;?
(2) tydk'f\ pmydk'f (3) u rnfokYd qdkxm;onfyif
jzpfapumrl oabmwlpmcsKyf0if rnfonfhEkid if rH qdk wifquf

azsmaf jzolrsm;? "mwfjym;xkwv


f kyo
f rl sm;ESihf toHviT hf vkyif ef;
tzGJUtpnf;rsm;tm; umuG,af pmifha&SmufrI ay;&m if;wd\
Yk
jynfwGif; Oya'? enf;Oya'rsm;wGif pmayESihf tEkynm
vuf&mrsm;rlydkifcGifhudk umuG,fapmifha&SmufrI ay;onfh
enf;wl jy|mef;owfrSwaf y;&rnf/ odakY omfjim;vnf; usio
hf ;kH
jcif; rjyK rae&/ vdkifpifukrd l oabmwlnDcsupf mcsKyfyg
owfrSwfcsufrsm;ESifh udkun
f Donfh twdkif;twmtxdom
xkwfay;jcif; jyK&rnf/
azsmfajza&;vkyif ef; (obifvkyif ef;rsm;)? "mwfjym;rsm;eJY
ywfoufwJh oabmwlpmcsKyf udk
1996 ck? 'DZifbm 20&ufaeYrmS csrw
S jf y|mef;cJyh gw,f/ tJ'D
pmcsKyfrSm okyfaqmifrsm;? tqdkawmfrsm;eJY *Dwynm&Sirf sm;
pwJh obifvkyif ef; ynmonfrsm;eJY "mwfjym;xkwv
f kyfol
rsm;&JU ypnf;ydkifqdkifcGifhrsm;eJY ywfoufNyD; a&;qGJcsrSwf
xm;ygw,f/
obifynmonfrsm;eJY ywfoufNyD; "mwfjym;xJrmS yg0if
aqmif&Gucf surf sm;tay: pD;yGm;a&; &ydkicf Gifh 4rsKd; ay;tyf
xm;ygw,f/
(1) xyfqifh xkwfvkyfjcif; &ydkicf Gifh/
(2) jzefYcsdjcif; &ydkifcGih/f
(3) iSm;&rf;jcif; &ydkicf Gifh/
(4) &,loHk;pGcJ Gihjf yKjcif; &ydkifcGihw
f dkY jzpfMuygw,f/
'D&ydkicf iG hf tm;vH;k [m wcsKUd aom uefo
Y wfcsuef YJ >cif;csuf
rsm;rSty obifynmonfrsm;&JU wpfOD;wnf;rlydkif &ydkif
cGifhrsm; jzpfMuygw,f/





"mwfjym;tm; rnfonfhoPmef rnfonfhyHkpHjzifhjzpfap?
wdkuf dkuaf omfvnf;aumif;? oG,f0ku
d ef nf;jzifhaomf vnf;
aumif; xyfqifhxkwfvkyfjcif;udk cGihjf yKydkicf Gifh tmPm jzpf
onf/

rl&if; "mwfjym;ESihf ul;,lxm;aom "mwfjym;rsm;tm;
jynfol vltrsm; vufokdY a&muf&Sdap&ef a&mif;csjcif;?
ydkiq
f kid rf I ajymif;vJjcif; ponfwkYt
d wGuf cGihjf yKydkicf iG hf tmPm
&Sjd cif; jzpfonf/

oabmwl pmcsKyf0ifEkid if Hrsm;\ trsK;d om; Oya' jy|mef;
csuf &So
d nfhtwdkif; rl&if; "mwfjym;ESihf ul;,lxm;aom
"mwfjym;rsm;tm; jynfolvlxktrsm;odkY pD;yGm;ukeo
f G,af &;
tvdkYiSm iSm;&rf;jcif;udk cGihjf yKydkifcGit
fh mPm&Sjd cif;jzpfonf/

"mwfjym;wGif yg&Sad om rnfonfh azsmaf jzrIudk rqdk
jynfolvx
l k trsm;onf rdrw
d Ykd BuKduEf pS o
f uf&m ae&mrSae
BuKduEf pS o
f uf&mtcsed w
f iG f aMu;eef;? odrYk [kwf BuK;d rJah Mu;eef;
enf;tm;jzifh &,loHk;pGJcGihu
f dk cGifhjyKEdkifaom tcGihf tmPm
&Sjd cif; jzpfonf/






vluk,
d w
f kid w
f ku
d f ku
d af zsmaf jzjcif;ESihf ywfoufaom udp
rsm;wGiv
f nf; obifynmonfrsm;onf atmufyg pD;yGm;a&;
&ydkicf Gihf 3&yf &So
d nf[k csrSwfxm;onf/
(1) toHvTihjf cif; &ydkifcGihf
(2) jynfolvltrsm;tm; qufoG,fwifjyjcif; &ydkicf Gifh
(3) jyKjyifpDrHwifqufrI &ydkicf Gifh
xdkYjyif oabmwlpmcsKyfonf obifonfrsm;tm;
azsmaf jzoltjzpf azmfjy&ef awmif;qdkykid fcGihEf Sihf azsmfajzol\
*kPo
f u
d m udk xdcku
d af ponfh yHyk suyf ef;ysujf zpfatmif jyKvkyf
jcif;? zsuq
f D;jcif;? odkYwnf;r[kwf tjcm; jyKjyifzefwD;jcif;
paom vky&f yfrsm;udk uefYuu
G yf kid cf iG h[
f lonfh usih0f wfqkid &f m
&ydkicf Gihrf sm;udkvnf; ay;tyfonf/
"mwfjym;xkwv
f kyo
f rl sm;ESihf oufqkid
f vnf; oabmwl
pmcsKyfu ydkiq
f kid cf Gifh 4rsKd; (tm;vHk; pD;yGm;a&;qdkif&m)udk
ay;tyfxm;onf/
(1) xyfqifhxkwfvkyjf cif;qdki&f m &ydkicf Gihf
(2) jzefYcsda&;qdkif&m &ydkicf Gifh
(3) iSm;&rf;jcif;qdki&f m &ydkicf Gifh
(4) &,loHk;pGJcGifhjyKjcif;qdki&f m &ydkicf Gifh
if;&ydkicf Gifh tm;vHk;onf tcsKUd aom uefYowfcsurf sm;
ESihf >cif;csurf sm;rSty "mwfjym;xkwv
f kyo
f rl sm;\ wpfO;D wnf;
rlydkif &ydkicf Gifhrsm;jzpfonf/
azsmaf jzolrsm;ESihf "mwfjym;xkwv
f kyo
f rl sm;qdki&f m udp& yf
rsm;wGif oabmwlpmcsKyfonf uefYowfcsurf sm;? >cif;csuf

rsm;rSty pmcsKyf0if Edkiif Hwdki;f onf tjcm;pmcsKyf0if EdkifiH


rsm;rS Edkiif o
H m;rsm;tm; rdrw
d EkYd kid if Hom;rsm; &&Scd pH m;cGi&hf o
dS nfh
&ydkicf Gifhrsm;twdki;f ay;tyf&rnf/
xdkYjyif pmcsKyfonf obifonfrsm;ESifh "mwfjym;
xkwv
f yk o
f rl sm;tm; "mwfjym;udk wdu
k f u
kd ?f odrYk [kwf oG,0f u
kd f
toHk;jyKjcif;? pD;yGm;a&;oabmjzifh yHkEySd x
f kwfa0jcif;? toH
vTihjf cif;? trsm;jynfolxH qufoG,fay;ydkYjcif; paom udp
&yfrsm;twGuf wpfBudrw
f nf;aom xdkuo
f ifo
h nfh tcaMu;aiG
cHpm;&,lEkid pf Gr;f udk ay;tyfxm;onf/ odakY omfjim;vnf; rnf
onfh pmcsKyf0ifEkdifiHrqdk pmcsKyf >cif;csuo
f abm jyKvkyf
xm;jcif;rsK;d &Syd gu &ydkicf iG u
hf kd jiif;y,fEkid o
f nf/ umuG,f
apmifah &Smufjcif; oufwrf;onf tenf;qHk; ESpf 50 jzpf&
rnf/
oabmwlpmcsKyfwGif ay;tyfxm;aom &ydkicf Gihrf sm;udk
cHpm;jcif;? usiho
f Hk;jcif;wdkYtwGuf rnfonfhw&m;0if aqmif
&Gujf cif;rsK;d rS vdktyfjcif; r&Sad p&/
oabmwlpmcsKyfonf obifonfrsm;ESifh "mwfjym;
xkwfvkyfolrsm;u if;wdkY &ydkicf Gifhrsm;udk usiho
f Hk;jcif;ESihf
pyfvsOf; oauFwjyKjcif;ponfh enf;pepfydkif;qdkif&m
udpr sm;udk vdrv
f nfvn
S hpf m; tEdki&f ,ljcif; vky&f yfrsm;udk
umuG,fapmifha&Smuf&ef Oya'rsm; jyKay;&ef pmcsKyf0if
Edkiif Hrsm; wm0ef&adS p&rnf/ xdkYjyif owif;tcsut
f vuf
rsm;udk z,f&Sm;jcif;? jyKjyifajymif;vJjcif;[laom (Oyrm
tm;jzifh obifonf\ trnfukv
d nf;aumif;? wifquf
azsmfajzrIukdaomf vnf;aumif;? "mwfjym; xkwv
f kyo
f lukd
aomfvnf;aumif;? vdkipf if&,ljcif;? PfylaZmfc awmif;cH

jcif;? jzefYa0jcif; ponfh pDrHcefYcGJrI jyKvkyf&ef vdktyfaom


"mwfjym;udk aomfvnf;aumif;) udprsm;udk umuG,fapmifh
a&Smuf&ef Oya'jyKvkyf jy|mef;ay;&efvnf; wm0ef&aSd p&
rnf/
pmcsKyf0ifEdkifiHrsm;onf oabmwlpmcsKyfudk usihfoHk;
vdkufemap&ef vdktyfaom tmrcHcsufrsm;udk ,if;wdkYEkid if H\
w&m;Oya'ESifhtnD jy|mef;owfrSwfay;ap&rnf/ txl;
ojzifh pmcsKyfyg tcGit
fh a&;rsm;udk csKd;azmufjcif;tm; xd
a&mufaom ta&;,l aqmif&Gurf I jyKvkyEf dki&f ef pmcsKyf0if
Edkiif Hrsm;onf if;wdkY\ Oya'wGif Muyfrwfaom vkyif ef;
pOfrsm; &Sdaeap&ef tmrcH&rnf/ ta&;,laqmif&GufrI
jyKvky&f m csK;d azmufrrI sm;udk umuG,w
f m;qD;&ef enf;vrf;
rsm; yg0if&rnfjzpfouJhokdY aemufxyf jzpfay:rvmap&ef
wm;qD;aom enf;vrf;rsm;vnf; yg0if&rnf/ oabmwl
pmcsKy0f if Edik if rH sm;u nDvmcHwpfck jyKvyk x
f m;&SNd yD; oabmwl
pmcsKyf xde;f odr;f apmifah &Smufa&;ESihf zGUH NzKd;wdk;wufa&;qdki&f m
udprsm;udk aqmif&Gu&f rnf/ xdkYjyif oabmwlpmcsKyfESifh
ywfoufonfh tkyfcsKyfa&;wm0efrsm;udk tzGJU\
Edkiif HwumAsLdkodkY vTJtyfxm;&rnf/



0Dyk(d )\ t"du wm0efBuD;rsm;wGif yg0ifonfh
tcsuf wpfcsurf mS zGUH NzK;d qJEikd if rH sm;u mPypn;f qdik &f mudp
zGHUNzKd; a&;twGuf BuKd;yrf;aqmif&Gu&f mwGif yl;aygif;aqmif
&Guaf &; jzpfonf/
pufrIypnf;e,fy,fwGif zGHUNzKd;qJEkid if Hrsm;ESihf yl;aygif;
aqmif&u
G &f m \ t"du &nf&,
G cf surf sm;rSm...
(1) zGHUNzKd;qJEkid if rH sm;\ enf;ynmqdkif&m udk,t
fh m;udk,f
udk;a&;ESihf Edkiif w
H umaps;uGuw
f Gif ,SONf yKdiEf kid pf rG ;f wdk;wuf
vmap&eftwGuf ,if;Edkiif Hrsm;rS EdkifiHom;wdkY udk,fwdkif
rlykid jf yKvkyEf kid o
f nfh wDxiG rf rI sm;udk if;wdY\
k udk,yf kid v
f kyif ef;
rsm;wGif t&nftaoG;ESifh ta&twGufyg wkd;wufatmif
aqmif&Guaf p&ef tm;ay;ulnDjcif;/
(2) Ekid fiHjcm; rlykid fenf;ynmrsm; &&Sad &; tajctae
wdk;wufaumif;rGev
f matmif aqmif&Gujf cif;/ qdkvdkonfrSm
vuf&dS wnf&aSd eaom tajctaexuf if;wdkYtwGuf ydk
tcGifhomap&ef aqmif&Gufjcif;/

(3) ukeyf pn;f trSww


f Hqyd Ef iS 0hf efaqmifrI wHqyd rf sm;udk
ydkrkdaumif;rGeaf om umuG,af pmifah &Smufa&; enf;vrf;rsm;
oHk; Edkiif w
H um ukeo
f ,
G af &;wGif ,SONf yKdiEf kid pf rG ;f wdk;wuf
vmatmif aqmif&Gujf cif;/
(4) rlykid f rSwfyHkwif pm&Gupf mwrf;rsm;wGif yg0ifaom
enf;ynmqdki&f m owif;rsm;udk tvG,w
f ul &,lEkid faom
enf;vrf; zefwD;ay; ,if;owif;rsm;udk oHk;pGJz,
G f &So
d l
rsm;tm; jzefaY 0ay;jcif;/
tqdkyg &nfrSef;csufrsm; &&Sd&eftwGuf zGHUNzKd;qJEdkifiH
trsm;pkonf jynfwGif; Oya'rsm; jy|mef;jcif;? acwfESifh
avsmn
f Datmif aqmif&u
G jf cif;? tpdk;& tzGUJ tpnf;rsm; cdkirf m
atmif aqmif&Gujf cif;? edkifiHwum oabmwlnDcsurf sm;udk
vufcHjcif;? tpdk;& pufrIvkyfief;ESifh Oya'e,fy,fwGif
uRrf;usio
f lrsm; ydkrkx
d m;&Sjd cif;? pufryI pn;f owif; tcsuf
tvuf txl;ojzifh rSwyf Hkwif pm&Gufpmwrf;rsm;udk ydk
vG,u
f lpmG &&Sad tmif aqmif&Gufjcif; ponfwkYd vdktyfvsuf
&Sdonf/
\ yl;aygif;aqmif&u
G rf o
I nf t"dutm;jzifh tMuH
ay;jcif;? avhusio
hf ifMum;ay;jcif;? pm&Gupf mwrf;ESihf ypn;f
ud&,
d mrsm; yHyh k;d jznfq
h nf;jcif; ponfwkYd yg0ifonf/ tMuH
ay;jcif;udk 0efxrf;rsm;ESihf rS a&G;cs,af y;aom
uRr;f usio
f rl sm;u aqmif&u
G o
f nf/ odw
Yk nf; r[kwf
u pnf;k;H vkyaf qmifaom Edkiif w
H um nDvmcHrsm;rS wpfqifh
jzpfap aqmif&u
G o
f nf/ avhusio
hf ifMum;ay;jcif;onf wpfO;D
csi;f (vkyif ef;cGio
f ifwef;? avhvma&; tvnftywfc&D;)?
odkw
Y nf;r[kwf tzGJUvkduf (oifwef;rsm;? ES;D aESmzvS,yf rJG sm;?

tvkyf kaH qG;aEG;yGrJ sm;) pojzifh jzpfonf/ ,if;wdkYukd pdwyf g


0ifpm;aom zGHUNzKd;qJ Edkiif HrSmjzpfap? zGHUNzKd;NyD;? zGUH NzKd;qJ tjcm;
Edkiif HwpfckrSm jzpfap jyKvkyfEdkifonf/
xdkvkyif ef;rsm;twGuf vdktyfaom t&if;tjrpfukd
\ bwf*surf S jzpfap? tvSL&SiEf kid if rH sm; (zGUH NzKd;NyD;? zGHUNzKd;qJ)
rSjzpfap? ukvor* zGHUNzKd;a&; tpDtpOf ()? Oa&my
rSwyf kHwifk;H () wdkY yg0ifaom tzGUJ tpnf;rsm;rS jzpfap
uscHMu&rnf/ xdkYjyif vdktyfaom &efyHkaiGudk zGHUNzKd;qJEkid fiH
rsm; udk,fwkid u
f if;wdkY\ bwf*surf Sjzpfap? Edkiif Hwum
aiGaMu;Xmersm;rS xkwfay;aom axmufyHhaiG? acs;aiGrsm;rS
jzpfap ukefuscHjcif;vnf; &So
d nf/
aqmif&Gucf suf tm;vHk;onf pDrHcsufBuD; wpf&yf? odkY
r[kwf ESp&f Snpf DrHued ;f BuD; wpfck\ tpdwt
f ydki;f jzpfatmif
twwfEdkifqHk; vkyfaqmif&rnf/ qdkif&m zGHUNzKd;qJEdkifiH\
arwm&yfcHcsuft& ,if;ESihf yl;wGJaqmif&Guaf om (EdkifiH
pDrcH su)f ? odkYwnf;r[kwf a'owGi;f &Sd EdkifiHrsm; tzGJUtpnf;
rsm;ESihf yl;aygif;aqmif&Guaf om (a'opDrHcsuf) ponfwkYd
jzpfonf/ if; ]zGNH zK;d a&; yl;aygif;aqmif&u
G rf }I rsm;onf
\ ]pufryI pn;f ESih f pyfvsO;f onfh zGUH NzK;d rI yl;aygif; aqmif&u
G af &;
tNrJwrf; aumfrwD}\ BuD;MuyfrjI zifh aqmif&u
G &f rnf/ ,if;
aumfrwDtzGUJ okYd rdrq
d Etavsmuf 0ifvrkd S 0ifEkid o
f nf/ tzGJU
0ifaMu;ay;&ef owfrw
S cf suv
f nf; r&Sad y/ 1997 ck? Zefe0g&D
17&ufaeYwGif tqdkyg tNrJwrf; aumfrwD tzGJU0if 122Edkiif H
&Sdonf/
rlyikd cf iG hf qufpyf&ydik cf iG rhf sm; qdik &f mwdw
Yk iG f \ zGHUNzKd;
qJEkid if Hrsm;ESihf yl;aygif;aqmif&u
G o
f nfh &nfrSe;f csurf sm;rSm...

(1) ,if;Edkiif Hrsm;rS EdkifiHom;rsm;udk,fwkid f if;wdkY\


trsK;d om; ,Ofaus;rIukd if;wd\
kY udk,yf kid f bmompum;jzifh
if;wdkY\ vlrsK;d ? vlrI"avhxHk;wrf;pOfvm? ,HkMunfcsuf
ponfwdkYESifh avsmfnDpGm pmayESifh,Ofaus;rIvuf&mrsm;
zefwD;xkwv
f kyfrI wdk;wufvmap&ef tm;ay;jcif;/
(2) jynfwGi;f ESifhjynfy rlykid cf Gifh ydki&f Sifrsm;xHrS &&Sd&ef
vG,u
f lacsmarGUaom rlykid fcGihf oHk;pGjJ cif;qdkif&m tcGiht
f mPm
udk tajccH zGHUNzKd;qJEkid if Hrsm; PzefwD;rIrsm;udk yhHydk;
ulnDay;jcif;/
(3) zGHUNzKd;qJEkid fiH tpdk;&rsm;u rlydkifcGihEf Sihf qufpyf
&ydkicf Gifhrsm; owfrSwjf y|mef;jcif;? pDrHcefYcGJjcif; ponfwkYd
aumif;pGm aqmif&GufEkid f&ef Oya'jy|mef;jcif;? tzGJUtpnf;
rsm; xlaxmifjcif; ponfhvkyif ef;rsm;wGif tultnD awmif;
cHygu ulnDyHhykd;jcif;/
\ yl;aygif;aqmif&Gujf cif;onf t"du tm;jzifh
zGUH NzK;d qJEikd if rH sm;\ vdktyfcsuEf iS hf udu
k n
f aD om pHjyK Oya'Murf;
rsm; a&;qGJay;jcif;? rlykid fcGihEf Sihf qufpyf&ydkifcGihq
f kid &f m udp
rsm;twGuf pkaygif;pDrcH efcY JaG &;tzGUJ tpnf;rsm; wnfaxmif
jcif;ESifh acwfESihaf vsmn
f Datmif vkyaf qmifjcif; wdkYukd ulnD
jcif;? uGefysLwmpepf xlaxmifa&;wGif enf;ynmydki;f qdki&f m
ulnDjcif; ponfwkYd yg0ifonf/
xdkYjyif onf zGHUNzKd;qJEkid if Hrsm; pdwfyg0ifpm;rI
&Sad om pma&;q&mrsm;? azsmfajza&;orm;rsm;? xkwfvkyfol
rsm;? a&SUaersm;? rlydkifcGifhqdkif&m kH;rS t&m&Sdrsm;? pkaygif;
tkyfcsKyfa&;tzGJUrS yk*Kdvfrsm;? &JESifh taumufcGefXmerS

t&m&Srd sm;? w&m;a&;qdki&f m yk*K v


d rf sm;twGuv
f nf; oifwef;
rsm; pDpOfaqmif&Gufay;onf/
oifwef;rsm;udk oifMum;a&; yHpk rH sm;? ES;D aESmzvS,yf rJG sm;?
tvkyf kH aqG;aEG;yGJrsm;? a'ocGJtqifh? a'otqifh? urmh
tqifh owif;tcsut
f vuf zvS,af &; tpnf;ta0;rsm;jzifh
vkyaf qmifNyD; rlykdicf GihEf Sifh qufpyf&ydkicf Gihq
f kid &f m wuokv
d f
oifwef;rsm; wufa&mufEkid &f ef ynmoifaxmufyHhaMu; ay;
jcif;? zJvk;d &Sprf sm; ay;jcif; ponfwkdYvnf; pDpOf aqmif&u
G f
ay;onf/
vdktyfaom aiGaMu; t&if;tjrpfukd \ bwf*suf
ESihf wpfpkw
H pfckaom twkid ;f twmtxd jyifytzGUJ tpnf;rsm;
xHrS &&Sdonf/
\ zGHUNzKd;a&; yl;aygif;aqmif&GufrI tm;vHk;udk
]rlykid cf iG Ehf iS hf qufpyf&ydkicf iG hf qdki&f m zGUH NzK;d wd;k wufa&; yl;aygif;
aqmif&u
G rf I tNrJwrf; aumfrwD}\ BuD;MuyfrjI zifh aqmif&u
G f
&onf/ aumfrwDodkY qEtavsmuf 0ifcGih&f NSd yD; 0ifaMu;
ay;&ef wm0efr&Sad y/ 1997 c?k Zefe0g&D 17&ufaeYtxd
tzGUJ 0ifOD;a& 109Edkiif H &Sdonf/
xdkYjyif zGUH NzKd;qJEkid if rH sm;ESihf yl;aygif;aqmif&u
G af &;twGuf
\ tjcm; tusKd;jyKvkyi
f ef;wpfckrSm 1993 ckESpw
f Gif
tu,f'rD wnfaxmifcJhjcif; jzpfonf/ tu,f'rD
\ &nf&,
G cf surf mS avmavmq,f jzpfymG ;aeaom Pypn;f
qdki&f m jyemrsm; udkiw
f G,fajz&Si;f a&;twGuf zGHUNzKd;qJ
Edkiif Hrsm;rS tvwfqifhESihf txufqifh tpdk;&t&m&Sdrsm;\
ay:vpDa&;&m rsuEf SmpHknD aqG;aEG;yGJrsm;usi;f yay;jcif; jzpf
onf/ aqG;aEG;yGrJ sm;udkukd bmompum; uGJjym;rI tajctae

t& usif;yonf/
\ avhusio
hf ifMum;a&; tpDtpOfrsm;wGif
\ pDrHrIatmufwGif &Sad om EdkifiHwum oabmwlnDcsuf
rsm;qdki&f m owif;tcsut
f vufrsm; ay;ko
H mru u
pDrt
H kycf sKyfaom oabmwlpmcsKyfyg owif;tcsuf
tvufrsm;udkvnf; ay;tyfonf/ xdkjY yif zGUH NzKd;qJEkdiif rH sm;\
Oya'rsm;udk qdki&f m oabmwlpmcsKyfyg tcsurf sm;
ESifh vdkuaf vsmnDaxG &Sdatmif aqmif&Guf&ef twGuv
f nf;
qdki&f mzGHUNzKd;qJEkid fiHrsm;udk tMuHay;jcif;vkyif ef; aqmif&Guf
onf/


rlykid cf Gihef JYywfoufNyD; tjiif;yGm;rIrsm; aeYpOfeJYtrQ jzpf
yGm;aeygw,f/ 'Dvkd tjiif;yGm;rIrsm; jzpfay:vmwJhtcg Edkiif H
toD;oD;rSm&Sw
d Jh w&m;kH;tqifhqifhukd oGm;ae&r,fqdk&if
tcsdefvnf;Mum aiGaMu;tuket
f usvnf; rsm;ygw,f/ 'D
tjzpfukd a&Smif&Sm;Edkizf kdYtwGuf u zseaf jzndEdIi;f a&;
Xmewpfck zGJUpnf;xm;ygw,f/ (
)vdkY ac:wJh tJ'DXme[m &JU
Edkiif HwumAsLdkxJu tpdwt
f ydki;f wpfck jzpfygw,f/
'DXmeu Pypn;f rlydkicf Gihef JY ywfoufNyD; tjiif;yGm;
wJh udprsm;udk aphpyfzseaf jz ndEdiI ;f ay;ygw,f/ tJ'Dvdk
aqmif&u
G &f mrSm atmufygenf;vrf;rsm; twdki;f aqmif&u
G yf g
w,f/

tjiif;yGm;wJh tzGUJ 2 zGUJ Mum; ESpOf ;D ESpzf uf auseyfvufcH
Edik w
f hJ oabmwlncD suw
f pf&yf &&Sad tmif nEd idI ;f aphpyfay;jcif;
jzpfygw,f/ 'Dvkd ndEIdif;ay;vdkY &&Sw
d Jhtajz[m pD&ifcsuf

r[kwyf gbl;/ () rvdkuef m rae&


r[kwfygbl;/ vufrcH rvdkufemvdku aeEdkiyf gw,f/

tjiif;yGm;rIukd zseaf jzol cHkorm"d () wpfOD;xH
jzpfap? cHo
k rm"d trsm;tjym; yg0ifwhJ cHo
k rm"dtzGJUxH jzpfap
wifjy tqHk;tjzwf&,ljcif; jzpfygw,f/ nEd idI ;f jcif;eJY rwlwm
uawmh cHkorm"dtzGJU&JU qHk;jzwfcsuf[m pD&ifcsuf jzpfwJh
twGuf rvdkuef mbJ aevdkY r&ygbl;/ rysurf uGuf vdkuef m
&ygw,f/

cHo
k rm"dwpfO;D ? 'grSr[kwf cHo
k rm"d trsm;tjym; yg0ifwhJ
cHkorm"dtzGUJ u tcsed u
f keo
f ufom? kH;p&dwf oufomatmif
tusO;f kH;NyD; tjrefqHk; pD&ifcsucf say;wm jzpfygw,f/



ESpzf ufoabmwl owfrSwfxm;wJh tcsdefumvwpfck
twGi;f aphpyfndEIdif;vdkY oabmwlnDcsuf r&&SdcJh&if ndEIdif;
jcif;eJY zseaf jzjcif; ESprf sK;d aygif;pyfNyD; tqufrjywf aqG;aEG;
ndEiId f;jcif; jzpfygw,f/
'DvkyfxHk;vkyfenf;rsm;twdkif; b,folrqdk vlrsKd;ra&G;?
Edkiif Hra&G; vkyfaqmifEdkiyf gw,f/ 'Dvkyif ef;pOfrsm;[m b,f
Edkiif Hu w&m;Oya'ESifhrqdk toHk;jyKvdkY &Edkifatmif
Edkiif w
H umAsLdu
k a&;qGcJ srw
S x
f m;wm jzpfygw,f/ 'Dvyk x
f k;H
vkyef nf;rsm;twdki;f b,fEkid if HrSmrqdk aqmif&u
G Ef kid yf gw,f/
&JU 'Dtjiif;yGm;rI ajz&Si;f a&; vkyx
f Hk;vkyfenf;

rsm;[m1/ tcsdefESihf aiGukefaMu;us oufomjcif;?


2/ oufqikd o
f l um,uH&iS rf sm;taeESihf BuKu
d Ef pS o
f uf&m
Oya'vrf;aMumif;ESihf bmompum;udk vGwv
f yfpmG
a&G;cs,fcGifh&jSd cif;?
3/ qdkif&m tjiif;yGm;olrsm;\ Oya'? bmompum;?
,Ofaus;rIwdkYESihf vGwu
f if;pGm &SEd dkijf cif;?
4/ aphpyfnEd Idi;f ol? odkYr[kwf cHkorm"dtzGJUwGif qdkif&m
vkyif ef;uRrf;usio
f lrsm; yg0ifaqmif&GufEkid fjcif;?
5/ vQKdU0Sucf suu
f kd apmifhxed ;f Edkijf cif;?
6/ wpfae&mwnf;ESihf NyD;pD;atmif aqmif&GuEf dkijf cif;?
7/ cHkorm"d qH;k jzwfcsujf zpfcv
hJ Qif wpfcgwnf;ESihf tNyD;
owfoGm;jcif;?
8/ tjiif;yGm;rIjzpfyGm;aom udp\ xl;jcm;csurf sm;ESihf
udkufnDonfh enf;Oya'rsm;ESihf aqmif&GuEf kid fjcif;
ponfh tusKd;aus;Zl;rsm; &&Sad pygw,f/
tjiif;yGm;rIrsm;udk zsefajzndEIdif;a&;Xmeu
qHk;jzwfay;EdkifzkYd enf;vrf; 2oG,feJY aqmif&GufEkid fygw,f/
yxrwpfenf;uawmh uefxdu
k pf mcsKyf csKyq
f pkd Ofuwnf;u
aemifay:aygufvmvwUH aom tjiif;yGm;rIreS o
f rQudk
nEd iId ;f zseaf jza&;Xme\ tqHk;tjzwftwdki;f vdkuef m&rnf
qdkwJh pmydk'x
f nfhoiG ;f xm;jcif; jzpfygw,f/ aemufwpfenf;
uawmh tjiif;yGm;rI jzpfaomudpu
kd nEd idI ;f zseaf jza&;
Xmeu qHk;jzwfay;yg&ef ESpfzufoabmwlnDcsuf jyKvkyf
wifjyjcif; jzpfygw,f/


EdkifiHwum tajctaeeJY udkun
f DwJh ]rlydkicf GifhOya'}
wpf&yf ay:xGufrvmcifrSm rlykid fcGifhupd rsm;eJY ywfoufNyD;
tMurf;zsi;f od&ESd kdizf kt
dY wGuf

pwJh tzGUJtpnf;rsm;u xkwaf 0wJh

pmtkypf mwrf;rsm;u aumufEw


k f jrefrmjyefcw
hJ m jzpfygw,f/
vlxkped 0f if;
7-6-2002

aMumfjimESihf aps;0,fvrf;Terf *Zif;wGif 2001


ckESpf? ZGefvrS 2002 ckESpf? arvtxd (12)v? 2002 ckESpf?
ZlvdkiEf Sifh Mo*kwf (2)v? pkpkaygif; 14vwdkiw
f kid f azmfjycJhaom
aqmif;yg;rsm; jzpfygonf/

trIupd wifoGi;f zdkYtwGuf tMuHay;tzGJUudk


u zGUJ pnf;xm;ygw,f/ tJ't
D zGUJ u tjiif;yGm;ol um,uH&iS f
rsm;udk ndEdiI f;zsefajza&;tzGJUxH wifjyzdkY enf;vrf;rsm;udk
aqG;aEG; tMuHay;ygw,f/ 'ghtjyif ndEIid ;f zsefajza&;tzGJU&JU
qHk;jzwfcsurf sm;udk vdu
k ef matmif BuD;Muyfaqmif&u
G zf t
Ykd wGuf
BuD;MuyfpDro
H l cefYxm;zdkY vdktyfygu cefYxm;Edkiaf tmifvnf;
jyifqifxm;ygw,f/ 1997 ck? Zefe0g&D 1&ufaeYtxd
rSm ndEIid f;zsefajzol pkpkaygif; 620 &Syd gw,f/ EdkifiHaygif;
61 Edkiif Hu uRrf;usio
f lrsm;eJY zGJUpnf;xm;jcif;jzpfygw,f/
&JU qHk;jzwfcsufudk &,ljcif;twGuf k;H p&dwu
f dk
tjiif;yGm;olrsm;u ay;aqmif&ygw,f/ b,fa&GUb,frQ
ay;&r,fqkw
d mu tjiif;yGm;wJh trIupd a y:rSm wnfygw,f/
aiGyrmPBuD;&if BuD;oavmuf kH;p&dwu
f wufoGm;rSm
jzpfygw,f/
'Dupd r sm; aqmif&u
G zf t
Ykd wGuf rSm tzGUJ EpS zf UJG zGUJ
pnf;xm;ygw,f/ yxrtzGUJu zseaf jza&;aumifpD (
) jzpfNyD; pDrHued ;f eJY ay:vpDa&;&mrsm;udk tMuHay;
ygw,f/ aemufwpfzGJUu zsefajza&; twdkiyf ifcH aumfr&Sif
()jzpfygw,f/ xl;jcm;
wJh udp&yfrsm;rSm tMuHmPfay;jcif;? xifjrifcsufay;jcif;
jyKvkyfygw,f/ tzGJU ESpfzGJUpvHk;rSm qdkif&mbmom&yfeJY
ywfoufNyD; uRrf;usio
f l ynm&Sifrsm; yg0ifMuygw,f/
aumifpDrSm 6 EdkifiHu yk*Kv
d f 6OD; ygNyD; aumfr&SifrSmawmh
26Edkiif u
H yk*K v
d f 39 OD;yg0ifygw,fqw
kd m ajym&if; ]rlyikd cf iG }hf
aqmif;yg;rsm; ed*Hk;csKyfvku
d fygawmhr,f/

You might also like