NHM 3

H v tn Nguyn Th Bch Ngc (nhm trng) Hong Th Thy Chu Th Hng Hong Th Ly Diu L Th Tr Mi Nguyn Th Hng L Th Thy Linh Ni dung cng vic im Lp dn + Bin php i ph vi khng A hong + Tng hp bi tho lun Tc ng chung ca cuc khng hong v tc ng n nc M Lm slide + khi qut chung v khng hong kinh t th gii Tc ng ca khng hong kinh t n cc nc EU v Nht Bn Bi hc rt ra t khng hong A A A A

Thch thc t khng hong ca Vit Nam A Thuyt trnh + Nguyn nhn ca khng A hong kinh t th gii (bo him hon i tn dng, chng khon ha, cn st du, lng thc, lam pht) C hi t khng hong ca Vit Nam A Tc ng chung ca khng hong n nn kinh t Vit Nam Thuyt trnh + Nguyn nhn ca khng hong kinh t th gii (nguyn nhn chnh tr, lng tham th trng, bong bng bt ng sn, li sut cho vay) A A

Bi Th Hoa Trn Th M Hnh Nguyn Th Phng

CUC KHNG HONG KINH T TH GII NM 2008

KHNG HONG KINH T TH GII 2008: 1. Khi qut chung v khng hong kinh t th gii 2. Nguyn nhn ca cuc khng hong kinh t th gii 2008 3. Tc ng ca cuc khng hong 4. Bi hc rt ra 5. Bin php i ph vi khng hong

I.

II. VIT NAM VI CUC KHNG HONG KINH T TH GII 2008: 1. Tc ng ca cuc khng hong 2. C hi v thch thc 3. Bi hc rt ra

CUC KHNG HONG KINH T TH GII NM 2008

I. KHNG KHONG KINH T TH GII 2008: 1. Khi qut chung v khng hong kinh t th gii: hiu c th no l khng hong kinh t, trc ht chng ta cn hiu v suy thoi kinh t. Trong kinh t v m, suy thoi kinh t l s suy gim ca Tng sn phm quc ni thc trong thi gian hai hoc hn hai qu lin tip trong nm (ni cch khc, tc tng trng kinh t m lin tc trong hai qu). Suy thoi kinh t c th lin quan s suy gim ng thi ca cc ch s kinh t ca ton b hot ng kinh t nh vic lm, u t, v li nhun doanh nghip. Cc thi k suy thoi c th i lin vi h gi c (gim pht), hoc ngc li tng nhanh gi c (lm pht) trong thi k lm pht. Vy s suy thoi trm trng v lu di trong mt chu k kinh t c gi l khng hong kinh t.

2. Nguyn nhn ca cuc khng hong kinh t th gii 2008:

Khng hong ti chnh bng pht ti M v lan rng ton cu, ko theo s sp ng lot ca nhiu nh ch ti chnh khng l, th trng chng khon khuynh o. Nm 2008 cng chng kin n lc cha tng c ca cc nn kinh t chng chi vi "bo". Cuc khng hong ti chnh ti t "hng trm nm mi c mt ln", theo li ng Alan Greenspan, cu Ch tch Cc D tr Lin bang (FED), c d bo t nm 2006. Tuy nhin, d on cng nh phn tch ca nhiu nh kinh t khng sc thuyt phc cc c quan ti chnh quyn lc nht ti M v chu u c bin php phng. Nguyn nhn chnh tr M l mt nc dn ch, a ng th khng mt nh lnh o no dm c nhng bin php kim ch th trng v ngn dn chng hng phc li khi gi nh v chng khon tng vt, nht l khi tng trng ko di lin tc trong vng 7 nm. Nu khng h s b nh ri ngay trong ln bu c k tip. Trong 7 nm va qua tn km qu nhiu trong chin tranh Iraq, n nn chng cht. V vy, ngay khi qu bng ang phng y kinh t i ln th c hnh php ln lp php u khng dm a ra nhng bin php kim ch th trng tng qu nng. H kick ln nhau ginh c phiu bu cho ng ca mnh cho thy vai tr hn ch ca Chnh ph trong iu tit th trng. Lng tham ca th trng:

Cc nh u t tp trung ch yu v mc tiu li nhun khng dng li vic sng to ra nhiu cng c ti chnh mi, m khng cn bit mc ri ro nh th no v cc sn phm ny c ph hp vi nhu cu ca ngi dn hay khng. T nhng ri ro v khng qun l cht ch, ch chy theo li nhun dn n bng n qu bng cng hi t lu. Nguyn nhn kinh t: Bong bong bt ng sn: Bong bng bt ng sn cng lc cng phnh to t th trng nh t v tip l tn dng ti M cng nh nhiu quc gia chu u vo th nguy him. Do chnh sch ti chnh, tin t qu lng nn khuyn khch tiu dng v trc tip l cho vay di chun u t bt ng sn. Cho vay di chun tng mnh l khi im cho qu bong bng ti th trng nh t. Cc ngn hng cho vay cm c bt ng sn m khng quan tm ti kh nng chi tr ca khch. D n trong mng ny nhy t 160 t USD ca nm 2001 ln 540 t vo nm 2004 v bng n thnh 1.300 t vo nm 2007. Theo c tnh vo cui qu III nm 2008, hn mt na gi tr th trng nh t M l tin i vay vi mt phn ba cc khon ny l n kh i. Trc , i ph vi lm pht, FED lin tip tng li sut t 1% vo gia nm 2004 ln 5,25% vo gia nm 2006 khin li vay phi tr tr thnh p lc qu ln vi ngi mua nh. Th trng bt ng sn thi im ny bt u c du hiu ng bng v st gim. Li sut cho vay: Hoa K, gn nh hu ht ngi dn khi mua nh u phi vay tin ngn hng v tr li li ln vn trong mt thi gian di sau . S bin ng ca li sut s nh hng n nhu cu vay tin mua nh v kh nng tr n vay ca ngi i vay. Hay ni cch khc, bin ng li sut c mi quan h cht ch vi bin ng trn th trng bt ng sn. Bn cnh , cc khon cho vay di chun mua bt ng sn Hoa K u p dng li sut th ni. Khi Fed tng li sut c bn, khin nhiu ngi trong nhm vay tin vi li sut di chun bt u mt kh nng tr n. Bo him hon i tn dng (CDS): CDS (Credit Default Swaps ) l mt tha thun gia hai bn, trong mt bn tr ph dch v nh k cho bn kia v c cam kt nhn s tin cho vay tn dng nu bn th ba khng tr c n. Bn nhn c bo him tn dng c gi l bn mua. Bn cung cp dch v bo him tn dng c gi l bn bn. Bn c th b ph sn hay khng thanh ton c n c gi l bn lin quan. CDS khng c kim sot cht ch, c th lng cho t iu tit. Mt khc, CDS cng c th c s dng cho cc mc ch u c (c nhn hoc t chc khng c nhu cu bo him khon cho vay ca mnh, cng c th mua CDS da trn c s phn on kh nng ph sn ca mt t chc ti chnh no . Mt khi

t chc ti chnh c biu hin v n th ngi mua CDS c th bn hp ng CDS vi gi cao). S ni lng trong qun l h thng ti chnh v khng tun th quy lut th trng. H thng d tr Lin bang Hoa K thc thi chnh sch tin t ni lng ng la mt giduy tr trong thi gian di. Ngoi ra, nhng ni lng ca php lut bt u t thp nin 1980, chng hn nh vic hy b o lut GlassSteagal vn tch bit ngn hng thng mi, chuyn thc hin nhng hot ng cho vay an ton vi ngn hng u t, chuyn thc hin nhng nghip v u t ri ro cao, gp phn khuyn khch nhng hot ng u c v to iu kin cho xung t li ch pht trin. S ni lng trong qun l v thiu s minh bch ln khng tun theo quy lut th trng l nhng c trng c quan h hu c v tc ng ln nhau rt su sc, lm cho tnh hnh din bin phc tp v kh lng, lm gim hiu qu cc bin php can thip cng nh y nhanh v gia tng hu qu cuc khng hong. Chng khon ho trn lan thiu kim sot: Cc ngn hng u t M s dng nghip v chng khon ha (securitisation) bin cc khon cho vay mua bt ng sn thnh cc gi tri phiu c gc bt ng sn (MBS, MBO, CDO) y ri ro cung cp cho th trng. Trc tnh hnh trn, cc ngn hng, cng ty bo him, t chc ti chnh... mua li cc hp ng th chp v bin chng thnh ti sn m bo pht hnh tri phiu ra th trng. Loi sn phm phi sinh ny c nh gi cao bi cc t chc nh gi tn dng, nn thanh khon tt. Khng ch dng li , nhiu cng ty bo him, trong c AIG, cn sn sng bo lnh cho nhng hp ng hon i ny. Chin lc trn c a ra vi mc ch gim ri ro cho nhng khon vay bt ng sn. Tuy nhin, tri li n to ra hiu ng sp dy chuyn v khin ri ro b y ln cao hn. Nhng bt n t hot ng cho vay di chun khin gi nh st gim mnh, th trng nh t ng bng. Cuc khng hong t lan t th trng bt ng sn sang th trng tn dng v cui cng dn n khng hong ti chnh ti M v trn sang nhiu nc chu u, khin nhiu cng ty ln ph sn. S qun l, gim st v iu hnh ca Chnh ph lng lo trong sut thi gian di, c bit l do ch thuyt t do ho ti chnh v th trng t do t iu tit. Ch thuyt tn t do kinh t M da vo tiu dng t nhn (gn 70% GDP) v chi tiu Chnh ph (13% GDP). Nhng nn nhn ng k u tin "dnh tru" u lin quan trc tip ti hot ng cho vay di chun nh Northern Rock v Countrywide Financial vo hai thng 8 v 9/2007. S kin Nothern Rock v Country Financial l du hiu bo trc cn bo sp xung th trng ti chnh ton cu cng nh ln sng sp nhp, ph sn v b Chnh ph tip qun ca cc nh ch ti chnh. Cn a chn ti chnh thc s n ra vo ngy 7/9 khi hai nh cho vay cm c khng l ca M l Freddie Mac v Fannie Mae buc phi c Chnh ph tip

qun trnh khi nguy c ph sn. S kin ny tip tc chm ngi cho v v vi nhng tn tui ln khc. Vo ngy 15/9, Ngn hng u t ln th 4 nc M Lehman Brothers sau 158 nm tn ti tuyn b ph sn. ng 10 ngy sau, Washington Mutual to nn v ph sn ngn hng ln nht trong lch s vi tng ti sn thit hi ln ti 307 t la. Ngoi ra, do khng hong ti chnh, ngn hng u t s mt nc M, Merill Lynch cng b thu tm bi Bank of America. Chnh ph buc phi bm 85 t la vo AIG, tp on bo him ln nht th gii, trnh cho th trng ti chnh nc ny mt kt cc ti t hn. Thng 9 v 10 cng tr thnh giai on en ti vi ph Wall khi ch s Dow Jones st ti 25% gi tr ch sau mt thng k t ngy 15/9. K t sau giai on ny, bin ng ti ph Wall tr nn kh lng hn vi nhiu k lc c tng v gim tn ti trong hng chc nm b ph. Cc cn st du, lng thc v lm pht khuynh o nn kinh t ton cu: c bit l gi du, t mc 90 la mt thng vo u nm leo ln trn 100 la vo 20/2 v lp k lc trn 147 la mt thng vo 11/7. Du leo thang ko gi hng ha c bn v lng thc ln theo. Vng lp k lc trn 1.000 la mt ounce vo 17/3. Gi lng thc t li to ra cng thng thc s ti nhiu ni, thm ch c cc quc gia xut khu lng thc. Nn lm pht t cng xy ra trn lan ti nhiu quc gia. Tuy nhin, sau khi t nh vo thng 7, gi du bt ng lao dc khng phanh. Nguyn nhn cho hin tng trn l nhu cu s dng du ti nhiu quc gia, c bit Trung Quc v n , st gim mnh do kh khn kinh t. Hin gi loi nhin liu ny ch cn khong 40 la mt thng, mt hn 100 la, tng ng gn 70%, so vi gi tr ban u, bt chp nhng n lc ct gim sn lng ca OPEC. 3. Tc ng ca cuc khng hong: a. Tc ng chung: Tc tng trng gim va t l tht nghip tng Mc d s suy gim tc tng trng kinh t trn ton cu (thm ch l s suy thoi kinh t) c d bo t cui nm 2007, nhng tnh hnh ti nhiu nc vn xu i khng ng. Ti khu vc ng -r, sau khi tng trng 0,7% trong qu I/2008, ri vo suy thoi khi tng trng m 0,2% trong 2 qu tip theo. Nguyn nhn do s tng gi ca ng -r cng nh gi nng lng v chi ph tng cao. Tuy nhin, theo d bo ca IMF, khu vc ng -r s vn tng trng 1,2% nm 2008 v mi b suy gim 0,5% nm 2009. Cc nn kinh t ang pht trin chu d bao s khng tip tc duy tr tc tng trng mnh nh nm 2007 (10%), do xut khu suy gim cng vi s suy thoi kinh t ti nhiu nc. Tuy nhin, Trung Quc v n s l nhng u tu ca nn kinh t th gii trong giai on khng hong ny vi tc tng trng

kinh t nm 2008 d bo t 9,7% v 7,8%. Mc d vy, sang nm 2009, tc tng trng GDP ca hai nc ny s ch mc 8,5% v 6,3%. Cc nc ang pht trin chu ni chung s tng trng 8,3% nm 2008 v 7,1% nm 2009, trong o cc nc ASEAN tng trng 5,4% v 4,2%. Tc tng trng ca cc nc Trung ng c d bo cng s st gim trong nm 2009 do gi du h, cn 5,3% so vi mc 6,1% nm 2008. Cc nc M - La tinh cng b nh hng nng n t s suy thoi ton cu, trong nm 2008 ch tng trng 4,5% so vi mc 5,6% nm ngoi. Nm 2009, tc tng trng kinh t ca cc nc trong khu vc, d bo, s ch cn 2,5%.

Gi hng ha bin ng kh lng Gi c cc loi hng ho trong nm 2008 bin ng mnh m v kh lng cha tng thy trong gn 3 thp k tr li y. Trong giai on na u nm, s trn chy khi ng USD ang mt gi khin gi vng, gia du v gi hng ho khc gia tng d di. Tuy nhin, k t qu III/2008, tnh hnh tn dng b tht cht do nhng kh khn trn th trng ti chnh M cng vi s suy thoi kinh t ti nhiu nc v khu vc khin gi cc loi hng ho lao dc khng phanh. Th trng du Ngy 11-7-2008 gi du th th gii t mc k lc hn 147 USD/thng, tng gp ri mc gi hi u nm. Bn cnh vic ng USD yu va nhng bt n v chnh tr ti Trung ng, thi u c cng l nguyn nhn chnh dn n gi du tng nhanh trong nhng thng u nm 2008. Thi im d tr du trn ton th gii ln n 5 t thng (khong 2 thng s dng), do khng ch cc qu u t, m cn c c cc quc gia cng tham gia tch tr du.

Tuy nhin, khi nhng v trn th trng ti chnh M ngy cng gia tng trong qu III/2008, ng thi s suy gim kinh t ngy cng lan rng ti nhiu nc, cc hot ng u c y gi du tut dc, c lc cn 40,81 USD/thng, v xung di 40 USD/thng vo cui thng 12 - 2008. Bn cnh mt s d bo gi du s h xung cn 25-30 USD/thng, li c d bo khc ngc hn li, cho rng, mc gi trn 40 USD/thng s kh tn ti lu, bi cc nc OPEC ct gim mnh sn lng. Cn C quan nng lng quc t IEA va d bo, gi du trung bnh trong nm 2009 s mc 63,5 USD/thng.

Th trng vng Biu gi vng th gii tnh n t ngy 12/12/2007-12/12/2008 da trn gi vng giao ngay ng ca ti th trng New York - Ngun: Kitco. Gi vng lin tc tng mnh trong nhng thng u nm 2008. Sau khi t mc k lc 1033,9 USD/ounce vo ngy 17-3-2008 (tng 24% k t u nm n thi im ny), gi vng th gii bin ng theo xu hng gim, nhng khng giam manh do khng hong ti chnh ti M. Tuy nhin, gi vng cng khng th tng mnh do s tht cht tn dng khin ng USD tr nn khan him v tng gi

so vi nhiu ng tin khc. Trong khi , nhu cu vng, c bit t n , lai khng manh do cc nn kinh t tng trng chm li. Mc 900 USD/ounce dng nh vn l ngng cn vng chc i vi gi vng trong ngn hn.

Lm pht

Lm pht ti chu u t thng 1/2008 n nay (Ngun:Trading Economics) Gi hng ho tng mnh trong nhng thng u nm 2008 khin lm pht tr thnh mt vn ln i vi cc nn kinh t, nht la i vi cac nc ang phai chng choi vi s suy giam kinh t. Trong thng 7- 2008, lm pht ti M ln mc 5,6% so vi cng k nm trc mc cao nht trong 17 nm qua. Ti khu vc ng -r, mc lm pht trong thng 7-2008 l 4%, gp i so vi mc tiu 2% m Ngn hng Trung ng chu u (ECB) t ra. Nht Bn t lu vn din ra tnh trng gim pht, thi n thang 6-2008, lam phat gia tiu dung a ln ti 2%. Tnh trng lm pht trong na u nm 2008 cng gia tng nhiu nc chu khc (Trung Quc: 7,1%; n : 12,44% trong thang 7-2008 - mc cao nht trong vong 13 nm; Hn Quc: 5,9%, mc cao nht trong 10 nm qua). Mc d vy, vi vic gi du v gi lng thc gim mnh trong na cui nm 2008, lm pht gim dn v khng cn l mi quan tm chnh ti cc nc trn th gii. D kin tc tng gi ca cc nn kinh t pht trin vo khong 3,6% trong nm 2008 v gim cn 1,4% trong nm 2009. Ti cc nn kinh t mi ni v cc nc ang pht trin, cc con s tng ng l 9,2% v 7,1%. Th trng ti chnh thng trm, chao o Th trng tin t K t u nm 2008, ng USD tri qua 3 giai on thng trm. Giai on th nht t u nm n gia thng 4-2008 ng USD lin tc mt gi do FED lin tc h li sut cu th trng bt ng sn v kch thch nn kinh t. Giai oan th hai t cui thng 8 n u thng 9, ng USD phc hi nh khi Cuc D tr lin bang My (FED) tm dng chu k gim li sut do lm pht tng qu cao. Thm vo , vic nn kinh t M tng trng mnh trong qu II/2008 so vi Nht Bn v chu u, cung nh nhiu nhn nh cho rng: cuc khng hong n di chun i vo hi kt cng l nhng yu t h tr cho ng USD. Giai on th ba bt u khi nhng v trn th trng ti chnh M ngy cng gia tng mnh m khin FED v Chnh ph M bm thm USD vo nn kinh t. Mc d vy, so vi nhiu ng tin mnh nh -r v bng Anh, ng USD vn ln gi mnh (hin ch cn cha n 1,3 USD = 1 EUR) do ECB v Ngn hang Trung ng Anh (BOE) cng ct gim li sut v bm tin vo lu thng. Hn na, cc nn kinh t ny cng ang ri vo suy thoi nh M. Vic tn dng

ti M b tht cht cng khin ng USD tr nn khan him. USD ch mt gi so vi ng JPY ca Nht Bn, bi li sut ca nc ny khng th h thm nhiu na (hin mc 0,3%). Nhiu d bo cho rng, ng USD s b mt gi do FED bm tin vo lu thng, ng thi thm ht ngn sch ln s dn n vic cc nh u t mt lng tin vo tri phiu chnh ph.

Th trng chng khon

 chu , cc th trng u mt im mnh t 40,7% n 65,9% - cng l hng nghn t USD bc hi khi th trng ny. Ch s KOSPI ca Hn Quc c mc gim thp nht (-40,7%), trong khi ch s VN-Index ca Vit Nam, ch s Shanghai Composite ca Trung Quc gim mnh nht vi s st gim hn 65% gi tr so vi cc th trng c a vo so snh. Ring ch s Nikkei 225 ca Nht gim ti 42,1% - mc gim mnh nht k t nm 1990 (-39%). chu u, ch s CAC 40 ca Php gim mnh nht (-42%) v ch s FTSE 100 ca Anh gim t nht (31,5%). Ch s DAX ca c gim 39,5%.

Nhn vo biu trn ta c th thy, hu ht cc th trng, ngng gi tr m ca nm 2008 cng gn bng vi ngng cao nht trong nm, trong khi ngng gi tr ng ca ngy cui nm cao hn im thp nht trong nm mt

t l % nht nh. Nh vy, xu hng tng im phn no din ra vo thi im cui nm. Trong khi , biu di y, chng ta c th thy r hn v xu hng ng biu din ngng gi tr u nm ca cc ch s chng khon lun bm st ngng gi tr cao nht trong nm 2008. Cn bo ti chnh tc ng mnh ti th trng chng khon ton cu khin cc ch s chng khon c nhiu ngy gim trn 10% v c ngy tng trn 10%, iu c cho l bt thng t nhiu chc nm nay. Nm 2008 chng kin "ni au ln" ca nhiu nh u t, c bit l cc nh u t c nhn Trung Quc, Vit Nam, n , vi cc khon tit kim tch cp nhiu nm v c a vo mt th trng chng khon cn cha hon chnh, ni yu t ri may vn c cho l nhn t quan trng ca chin thng.

Chnh sch ti chnh - tin t ca cc nc: tht cht ri li ni lng Nu nh trong na u nm 2008, khi lm pht tng cao, nhiu nc thc thi chnh sch tin t tht cht hoc t nht l gi nguyn li sut (ngoi tr Fed vn h li sut h tr nn kinh t n thng 4-2008), th trong na cui nm, c bit t thng 10-2008 ni lng tin t i ph vi suy thoi kinh t l xu hng ch o ti hu ht cc nc trn th gii. Bn cnh vic ct gim li sut, cc ngn hang trung ng trn th gii cn bm thm hng trm ti USD vo th trng ti chnh nhm bo am tnh thanh khon ca cc t chc ti chnh. FED cn mua gn 300 t thng phiu h tr vn ngn hn cho cc doanh nghip trong bi cnh cc ngun tn dng ngn hng b tht cht. C quan ny cn sn sng mua cc khon n lin quan n th chp

tr gi 600 ti USD, thit lp mt khon d phng 200 ti USD h tr ngi tiu dng v cc doanh nghip nh. Mc d vy, cc chnh sch tin t khng cu cc t chc ti chnh trong bi cnh gi cc ti sn st gim nhanh chng to nn mt vng xoy: gi ti sn st gim ngn hng mt thanh khon - v n. Vi vy, Chnh ph cc nc cn phi dng tin ngn sch mua li c phn ca cc ngn hng, ng thi cam kt bo lnh cho cc khon n. Anh l nc i u vi chng trnh quc hu ha mt phn ca 8 ngn hng nc ny (RBS, HBOS, Abbey, Barclays Plc, HSBC Holdings Plc, Lloyds TSB Group Plc, Nationwide Building Society v Standard Chartered Plc). Theo k hoch, tng s tin c tung vo th trng l 87 ti USD. Ngn hng Trung ng Anh cng tuyn b s dnh t nht khong 200 t bng cho cc ngn hng thng qua chng trnh h tr thanh khon c bit. Chnh ph cng s cung cp khong 250 ti bng gip thanh ton cc khon n. B Ti chnh M s duy tr khon tin 250 ti USD mua c phiu ca cc ngn hng M, tip tc bm tin vo h thng ti chnh h tr khi ny, ng thi s h tr th trng tn dng tiu dng, bm vn cho cc khon vay mua t v cho sinh vin vay. Cc nc khu vc ng tin chung chu u cng nht tr thng qua mt k hoch gii cu tp th tr gi khong 2.000 ti USD, dnh cho cc ngn hng trong khu vc. Ngoi nhng h tr cho khu vc ti chnh, cc nc cn thc thi cc chnh sch kch cu i vi khu vc sn xut. Trung Quc thng qua mt k hoch tr gi 4.000 ti NDT (khong 586 ti USD) nhm pht trin c s h tng v bo am an sinh x hi. Tng thng M mi c c Ba-rc -ba-ma v nhng thnh vin thuc ng Dn ch trong Quc hi M ang chun b a ra k hoch kch thch tng trng kinh t nc nay vi tng kinh ph d kin ln ti 700 ti USD, c thc hin trong thi hn 2 nm v to ra 2,5 triu vic lm. y ban chu u cng chun b a ra k hoch kch thch tng trng kinh t cho 27 nc trong khu vc tr gi 200 ti -r (259 ti USD). l cha k n cc chnh sch h tr khc tr gi hng chc ti USD ca cc nc nh n (60 ti USD), Hn Quc (10,8 ti USD)

b. Tc ng n mt s nc in hnh:
M: Nn kinh t M, sau khi tng trng mc 0,9% trong qu I/2008, c bc t ph trong qu II/2008 vi mc tng trng 2,8% nh vo ng USD yu dn n tng xut khu. Tuy nhin, sang qu III/2008, nhng v trn th trng ti

chnh khin cc hot ng tn dng b tht cht mnh. Nhiu cng ty lm vo cnh thiu vn cho u t v sn xut kinh doanh, thua l, thm ch v n. Kt qu l GDP trong qu III/2008 ca M b suy gim ti 0,5%. Mc du vy, d bao kinh t My se tng trng 1,4% trong nm 2008, nhng se bi suy giam trong nm 2009. Theo cc s liu t B Thng mi M, nn kinh t nc ny ang suy gim vi tc 0,3% hng nm t thng 7 n thng 9 va qua. Biu phn nh tc tng trng kinh t M theo qu t nm 2006. (AFP) Cc ch s v Tng sn phm quc ni (GDP) tt hn d kin nhng chng vn cho thy tng trng kinh t ang thu hp vi tc nhanh nht k t nm 2001. Chi tiu ca ngi tiu dng - ng gp khong 2/3 vo nn kinh t M - tt 3,1%, mc gim u tin k t nm 1991. Mc st gim kinh t 0,3% din ra tip sau s tng trng 2,8% trong 3 thng trc .

Thng 8 nm 2007, mt s t chc tn dng ca M nh New Century Financial Corporation phi lm th tc xin ph sn. Mt s khc th ri vo tnh trng c phiu ca mnh mt gi mnh nh Countrywide Financial Corporation. Nhiu ngi gi tin cc t chc tn dng ny lo s v n rt tin, gy ra hin tng t bin rt tin gi khin cho cc t chc cng thm kh khn. Nguy c khan him tn dng hnh thnh. Cuc khng hong ti chnh thc th chnh thc n ra. Trc tnh hnh , Cc D tr Lin bang M tin hnh cc bin php nhm tng mc thanh khon ca th trng tn dng chng hn nh thc hin nghip v th trng m mua vo cc loi cng tri M, tri phiu c quan chnh ph M v tri phiu c quan chnh ph M m bo theo tn dng nh . Thng Chn 2007, Cc D tr Lin bang cn tin hnh gim li sut cho vay qua m lin ngn hng (Fed fund rates) t 5,25% xung 4,75%. Cc nc EU: n nm 2008, tng trng kinh t khu vc ng Euro cng nh trn ton EU trong nm 2008 suy gim, c bit t cui thng 9 v u thng 10/2008. Nm 2008, tng trng GDP ca EU l 0,9%, M l 1,1%, Nht Bn l -0,6 %. y l s gim st tng trng nghim trng nht trong nhiu nm tng trng kinh t lin tc ca chu u. Lin tip trong hai qu, hai v ba, GDP 15 nc s dng ng tin chung euro t mc m, nh du s suy thoi u tin trong lch s hnh thnh khu vc gn mt thp k qua.

S liu cho thy, tng trng kinh t trong khu vc mc m 0,2% trong qu ba, sau khi xung dc vi tc tng t trong qu hai. GDP gim trong hai qu lin tip l mt minh chng r rng cho thy kinh t ri vo suy thoi. Thng tin chnh thc pht i t c quan chc nng EU l n tri ging vi gii u t sau 9 nm thnh lp khu vc ng tin chung chu u. "Khng phi ch cho ti khi s liu GDP qu ba c cng b ngi ta mi ngh EU ri vo suy thoi. Nhng s liu v nghin cu gn y cho thy GDP trong qu t thm ch cn ti t hn v cuc khng hong ti chnh ngy cng li hu qu nng n", ng Howard Archer, chuyn gia kinh t trng ca hng Global Insight bnh lun. Khng kh ti c, u tu kinh t ca c khu vc, m m nht. GDP qu ba y gim ti 0,5% sau khi gim 0,4% trong qu hai. Ty Ban Nha, Italy cng gia nhp cu lc b suy thoi. Ring Php, nn kinh t ln th hai trong eurozone, tng nh 0,1%. Tnh hnh ti t cng e da cc nc ngoi khu vc ng tin chung. Ti Anh, GDP qu ba gim 0,5%, ln u tin sau mi su nm qua. Ngn hng Trung ng Anh quc cho bit nc ny ang ng trc nguy c thiu pht. H Lan: m bo h s an ton vn, ING Group phi xin chnh ph H Lan cho vay. T u nm 2008, ngi ta pht hin rng Bayern LB chu nhng khon l ln do tham gia vo th trng tn dng nh th cp M. sau ngn hng ny cu xin s gip ca chnh ph lin bang c. Nht Bn: Cc s liu thng k cng b cho thy, kinh t Nht Bn - nn kinh t ln th hai th gii v ln nht chu - chnh thc ri vo suy thoi. y l ln suy thoi u tin ca nn kinh t ny trong 7 nm tr li y. Theo Vn phng Ni cc Nht Bn, trong qu 3 va qua, GDP ca Nht tng trng m 0,1% so vi qu trc, sau khi tng trng m 0,3% trong qu 2. T u nm ti nay, GDP ca Nht st gim 0,4% so vi cng k nm ngoi. Theo nh ngha mang tnh k thut, mt nn kinh t b coi l suy thoi khi tng trng m hai qu lin tip. Theo gii quan st, vic kinh t Nht ri vo suy thoi khng phi l mt s kin gy bt ng. Trc , khng hong ti chnh li kinh t Nht ti b vc suy thoi. S chao o ca th trng ti chnh quc t khin gii u t carry trade t rt vn khi nhng th trng c li sut cao chuyn v cc ng tin c li sut thp m h vay trc u t. Trong hot ng u t carry trade, cc nh u t vay tin mt nc c mc li sut thp hn u t vo cc loi ti sn cc quc gia c mc li sut cao hn hng chnh lch. Mt khc, nhng ng tin c li sut thp cng c gii u t coi l cc vnh trnh bo an ton trong thi im khng hong. iu ny khin cc ng tin c li sut thp - trong c Yn Nht v USD - tng gi mnh. S ln gi ca Yn Nht, cng vi s st gim nhu cu ca th gii, lm kh cc nh xut khu nh Canon, Toyota - vn l u tu chnh ca kinh t

Nht Bn. Cc cng ty Nht gp kh, ko theo vic ct gim u t, sa thi nhn cng v s chao o mnh m ca th trng chng khon Nht, khin tnh hnh kinh t nc ny thm ti t. T chc Hp tc v Pht trin kinh t (OECD) d bo, kinh t Nht s tng trng m 0,1% trong nm nay, so vi cc mc tng trng m 0,9% v m 0,5% M v chu u. 4. Bi hc: Vai tr ca nh nc vn quan trng cho d kinh t th gii pht trin khng ngng trong hn 50 nm qua nhng vai tr ca nh nc trong qun l kinh t vn khng thay i, nu c khc ch l cch thc tc ng vo nn kinh t m thi. Trong bi cnh nm 2008, y l bi hc u tin, bi hc khng mi. C th trc khi xy ra khng khong c nhiu quan im nh nc nn thin v qun l x hi, ch ngha t do c p dng trit trong kinh t. iu ny c phn nh thng qua t tng T do ho thng mi, t do ho i li, nht th ha, st nhp cc nn kinh t thnh cc khi kinh t ln (EU, ng Bc , M...).Tuy nhin, cuc khng khong kinh t nm 2008 chng minh mt iu: Vai tr ca Nh nc trong iu hnh v qun l kinh t l khng thay i, khng bao gi c. Ch c Nh nc mi c sc mnh can thip vo th trng v "gii cu" cc tp on, cc tng cng ty ln khi ph sn...Chnh v tm quan trng ca Nh nc trong qun l kinh t, d lut ci cch ph Wall va c Quc hi M thng qua th hin nh nc qun l lnh vc ti chnh - ngn hng thng qua mt s ni dung nh: Chnh quyn Obama a ra mt lot bin php ci cch th trng Ph Wall, ngn chn nguy c cc th ch ti chnh ln sp gy nh hng ti kinh t M, thnh lp mt c quan bo v ti chnh ngi tiu dng, kim sot cc khon tin thng v ngn chn nhng khon u t ri ro. Cn ci cch h thng ngn hng ngn chn cc nguy c khng khong trong tng lai: Sau khi xc nh mt trong nhng nguyn nhn gy chnh gy khng khong kinh t ton cu l h thng ngn hng, a s d lun u i n thng nht, l cn thit phi ci cch h thng ngn hng sau khi khng khong kinh t ton cu c ngn chn. iu ny c th hin r ti Din n Kinh t th gii nm 2010 ti Davos (Thu S) vi ch T duy li, thit k li v xy dng li (rethink, redesign and rebuild). i vi cc nn kinh t c s tham gia, hi nhp su vi kinh t th gii, cn xy dng t l kim ngch XNK/GDP hp l gim thiu thit hi nu xy ra trong tng Nhn nh qu tt p c th sai lm: Kinh t th gii tng trng mc bnh qun 4,7% giai on 2003 - 2007. Thng 4-2007, Qu Tin t quc t (IMF) d on tng trng kinh t ton cu tip tc tng mc 4,9% trong cc nm 2007 v 2008. Thng 4- 2008, tip tc d bo mc tng t nm 2008 v 3,8% nm 2009. n thng 4-2009, IMF d bo, kinh t ton cu tng trng m 1,3% nm 2009 v phc hi nh nm 2010. Trn thc t, cc con s trn u sai lch. D bo ca IMF cng chung nhn nh vi cc th ch kinh t, ti chnh v t chc d bo

quc t khc. iu ny cho thy, hu ht cc nh kinh t khng d on c s o chiu ca chu k kinh t. Bi hc rt ra: Khi kinh t th gii tng trng nhanh v lin tc trong nhiu nm, th s o chiu l tt yu v gy ra hu qu nng n. Ton cu ha thng mi v ti chnh lin kt cc quc gia mc cao hn nhiu so vi mi nm trc. Mi cuc khng hong tc ng n mt nc, hoc mt nhm nc ny cng tc ng n mt nc, hoc mt nhm nc ny khc. Cn chun b tt hn: Xut pht t quan im mi quc gia, mi nn kinh t u "bnh ng" trc khng hong, Edwin Truman khng nht tr vi nh gi rng, cc nc ang pht trin l nn nhn v chu hu qu nng n t cuc khng hong hin nay, xut pht t nc giu, ch khng phi do chnh sch kinh t - ti chnh ca nhng nc ny. Tuy nhin, nu c chun b tt hn v c kh nng i ph cc c sc t bn ngoi thng qua vic s dng cc cng c chnh sch trong nc, th cc nc c th vng vng i ph khng hong. Cn xy dng khun kh chnh sch ti chnh - tin t lnh mnh: Edwin Truman khng ng vi nhn nh rng cc quc gia cn chun b v mt ti chnh t bo him trc cc cuc khng hong trong tng lai. Vic cc chnh ph ct gi lng d tr ngoi t ln khng c li cho s vn hnh ca h thng ti chnh v nn kinh t ton cu. Vic ny ch gip hn ch, ch khng bo m mt quc gia c th ng vng trong khng hong, khi thng mi quc t suy gim, gi c hng nhp khu tng mnh v ngun vn u t b rt v. Thay vo , cc nc cn t bo him phng khng hong bng cch xy dng khun kh chnh sch ti chnh - kinh t lnh mnh. Vai tr ca IMF: Nhng bi hc c th rt ra t khng hong i vi vai tr ca IMF c th bao gm: IMF vn ng vai tr quan trng trong vic h tr ti chnh cho cc chnh ph thnh vin. Nhm G20 thng qua qu cho vay 250 t USD bo m IMF c ngun lc h tr cc nc trong trng hp khn cp; h thng ti chnh mang tnh ton cu, do cc nc ang pht trin cn phi hp IMF iu tit v kim sot ti chnh, gim st vic cc nc p dng cc tiu chun quc t c thng qua, nhm gi n nh h thng ti chnh quc gia, cng nh lu chuyn dng tin t quc t. Nh vy, cuc khng hong kinh t M v th gii nm 2008 t chng ta nhn nhn li s kt hp hi ho gia th trng t do v qun l ca nh nc. Phi chng vic tp trung ho qu cao khng thnh cng th vic t do ho nn kinh t thi qu cng khng thnh cng. Vn khng phi l i lp nhau gia th trng t do vi iu tit ca nh nc m cn kt hp hi ho. Cu hi hin nay l chnh sch v liu lng t do ho n u th thnh cng v bn vng, vai tr iu tit ca nh nc cn thit chng mc no. Th gii vn i ln pha trc, kinh t vn pht trin v khng khong kinh t vn c th xy ra. l qui lut ca s vn ng, khng d thay i. iu quan trng cn phi nhn bit c chu k, cn nhn bit c xu th pht trin ca tng ngnh, tng lnh vc kinh t, tng khi kinh t cng nh mi tng quan

gia, tc ng qua li ca tng quc gia, tng khi kinh t cng nh trong phm vi ton cu. C nh vy, khng khong khng ch l thm ho nh xy ra, khng khong l "c hch" cho pht trin. 5. Bin php i ph vi khng hong: Th nht l sa i cc quy nh hin hnh nhm bo v quyn li ca ngi gi tin ti cc ngn hng nhm ngn chn nguy c rt tin hng lot ca dn chng trong thi gian ngn (tng mc bo him tin gi, hoc cam kt bo m an ton tin gi v chi tr y tin gi tit kim cho dn chng, cho cc ngn hng v cc t chc ti chnh vay tin. Th hai l ni lng chnh sch tin t bng cch bm mt lng tin ln cho nn kinh t thng qua h thng ngn hng; gim li sut, gim t l d tr bt buc, tng kh nng thanh khon. Th ba l quc hu ho, nh nc mua li cc khon n xu, mua li c phn chi phi v nm quyn iu hnh; khuyn khch cc ngn hng, cc t chc ti chnh, doanh nghip mua li cc t chc v v ph sn. Tip theo l c cu li cc ngn hng v h thng ti chnh trong nc. Th t l c cu li qun tr cc ngn hng, tng cng h thng gim st bo m an ton, c cu li cc khon vay, ct gim nhn vin, tit kim chi ph, chn chnh li cc quy nh ni b Th nm l vay tin ca IMF x l kh khn trong nc Th su l thc hin mt s gii php h tr v kch thch sn xut hoc a tin ra u t vo nhng d n h tng ln...

VIT NAM VI CUC KHNG HONG KINH T TH GII 2008: 1. Tc ng ca cuc khng hong: Cuc khung hoang kinh t toan cu nm 2008 anh hng khng nho n nn kinh t Vit Nam. Vi tnh lin thng cao ca h thng ngn hng, ti chnh, cuc khng hong ny ngay lp tc nh hng nng n ti cc nn kinh t hng mnh chu u, chu . Cn bo khng hong ti chnh bt ngun t M tn ph nng n nn kinh t th gii. Anh, Php, Nht, Singapore ... Ton b kinh t th gii by vo tnh trng suy thoi nghim trng, hu ht cc nc u c mctng trng m.Vi mt m rt cao nn nh hng ca khng hong v suy thoi kinh t ti nn kinh t Vit Nam l khng th trnh khi. Bin c kinh t th gii tc ng r nt ti n nh v tc tng trng ca nn kinh t Vit Nam. Nm 2008 i qua vi li sut cao v vn thanh khon ca h thng tn dng, st gim ca th trng chng khon ang tip din,nhng cn st gi lng thc v nng lng.... Khng hong ti chnh tc ng ln cc lnh vc: Xut khu:

II.

Sc cu gim: Sc cu th gii st gim hn 1 ngn t USD do gi tr ti sn ti chnh st gim (c khong 26 ngn t USD). Hu ht cc i tc thng mi ca Vit Nam v ang ri vo suy thoi. Gi c hng ha gim: Gi c hng ha d kin tip tc st gim n ht na unm 2009. Chnh sch cnh tranh: Hu ht cc nc cnh tranh xut khu vi Vit Nam u ang p dng chnh sch hi lng ging (thng qua vic cho trt gi ng ni t, v.v.) tc tng kim ngch xut khu m 6,8% so vi cng k nm 2008 (5 thng tng kim ngch xut khu t 22,9 t USD), trong kinh ngch xut khu ca cc doanh nghip c vn u t nc ngoi (khng k du th) t 8,3 t USD gim 10,2% so vi cng k. Cc mt hng xut khu bao gm: cao su gim 49,2%, dy in v dy cp in gim 41,7%, sn phm gm s gim 23,7%, sn phm my tre, ci v thm gim 20,7%, than gim 18,8%; c bit l tc kim ngch nhp khu gim mt cch gh gm (- 37,0%), cng k nm trc tng 71% (tng kim ngch nhp khu 5 thng t 24 t USD).

Cc nc

Thay i t gi t 01/01/200831/12/2008 (%) -16.1 -8.6 -15.3

Mc tng trng xut khu d kin (%) 2008 6.2 29.9 1.2 2009 0.0 -3.0 -5.9 4.3 13.1 3.5 2010

Thi Lan Vit Nam Philipin

Malaysia Innxia

-5.2 -17.2

5.6 12.8

-1.5 0.2

5.7 7.7

Lung vn u t: Vn u t trc tip nc ngoi (FDI) thc hin ch bng khong 70,9% so vi cng k nm trc (2.800 triu USD). i vi ngun vn FDI bt u b nh hng nh. Mt s d n ng k mi c xu hng chng li, trong thng 10/2008, ch s 68 d n ng k mi vi tng s vn ng k l 2,02 t USD, thp hn so vi cc thng u nm (bnh qun 1 thng u nm s d n ng k mi l trn 98 d n vi tng s vn trn 6,25 t USD; 9 thng u nm 2008 c 885 d n ng k vi tng s vn 56,27 t USD). Thng 10 nm 2008, tng s vn thc hin ch t 15% so vi s vn ng k mi v tng thm. u t trc tip nc ngoi vo nc ta s st gim nh v cc nc u kh khn, cc nh u t trc tip nc ngoi s kh khn hn v chi ph vn s t hn. V ngun vn ODA, trong thng 10, gii ngn t thp, nm 2008 gii ngn khng t nh d bo 2,3 t USD v cc ngun vn cng gp cc kh khn v hn hp khi cc nc ang tp trung chng khng hong ti nc mnh. Nh vy, c th thy s vn ODA cam kt v gii ngn ti Vit Nam trong nhng nm ti s c xu hng gim do ngun lc ti chnh ca cc t chc ti chnh quc t v cc nc c dnh cn i bnh n th trng trong tng nc v quc t nn s kh khn hn trong ti tr ODA. Ngun vn u t gin tip (FII): trong bi cnh cuc khng hong ti chnh M ang lan rng ra ton cu, cc nh ch ti chnh s phi xem xt li chin lc u t v danh mc u t ca mnh. iu c th s din ra s iu chnh nht nh ca dng u t vo th trng vn Vit Nam, gim bt u t vo Vit Nam v c xu hng u t vo cc knh an ton. Th trng chng khon Vit Nam thi gian qua cng chu nh hng nhiu t th trng chng khon th gii. Mc d tnh hnh v m ca Vit Nam 10 thng u nm kh quan, nhng chu nh hng t s st gim chng khon ton cu gy tm l cho cc nh u t nn VN-Index cng gim lin tc. VN-Index xung di mc thp v nim tin ca cc nh u t cng b nh hng nhiu. Nh u t nc ngoi khng bn chng khon t nhng cng khng mua vo nhiu chng khon. Khng hong kinh t M v ton cu cng gy kh khn cho vic pht hnh tri phiu v chng khon huy ng vn trn th trng quc t v chi ph tng cao v t nh u t hn do dng vn khan him. Nu chng ta pht hnh huy ng vi li sut qu cao th a v u t trong nc s khng hiu qu hoc hiu qu thp s dn n kh c kh nng tr n khi n hn. Mt ngun lc ti chnh m chng ta c th hy vng tng i n nh l ngun kiu hi. Trong mt vi nm tr li y ngun kiu hi vo nc ta mc 9 - 10 t USD, ngoi mc ch h tr thn nhn v u t kinh doanh, th

trong hai nm qua, ngun vn ny a v nc cn thm mc ch u t bt ng sn v u t chng khon. Tuy nhin, tnh hnh khng hong kinh t M v th gii hin nay c th lm cho ngun ny gim v t l tht nghip cc nc gia tng, thu nhp ca nhiu ngi s gim mnh. Hn na, th trng chng khon v bt ng sn ta cng khng cn hp dn nh trc y nn khon u t vo cc lnh vc ny qua con ng kiu hi s gim mnh. Cng vi kh khn ca cc ngun vn trn, th ngun vn vay nc ngoi cng s b hn ch v khan him v vn, chi ph vn cao v ngi cho vay cng s bt i. Hn na nu vay u t trong giai on ny th hiu qu rt thp nn cng s t nh u t c i vay nc ngoi v u t nn kh nng u t t ngun vn ny s gim. Doanh nghip: T kt qu hai cuc iu tra i vi 200 doanh nghip nm 2008 v nm 2009, c th thy xu hng chung rng, cc doanh nghip c iu tra nh gi mi trng kinh t v m bt n v nhng bin ng kh lng ca th trng lm nh hng nhiu hn ti tnh hnh sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Bn cnh cc doanh nghip phi i mt vi nhiu thch thc ln nh: chi ph cc yu t u vo ca sn xut tng, nhu cu ca th trng chng li v cc chi ph v vn cng tng theo. C ti 63,7% s doanh nghip nh gi p lc ny l rt ln i vi hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Trong nm 2009, c 61,6% s doanh nghip trong din iu tra vay vn v s doanh nghip c p ng 50% nhu cu tr ln l 67,5% (nm 2008 l 43,9%). Vn tr ngi ln nht i vi doanh nghip khi vay vn l li sut vay qu cao, tip n l thiu ti sn th chp, vn v phng n kinh doanh v nm 2009 cc doanh nghip than phin nhiu v th tc vay phc tp. Nm 2009 cng l nm th 2 lin tip th trng ngoi hi bc l nhng kh khn r nt. iu ny nh hng khng nh n hot ng ca doanh nghip. 48,9% s doanh nghip cho rng nhng kh khn trong trong vic tip cn mua ngoi t nh hng nghim trng ti hot ng sn xut kinh doanh (nm 2001 t l ny l 21,1%). Cc kh khn v ti chnh dn n tnh thanh khon ca cc doanh nghip nm 2009 hu nh khng c ci thin vi 63,7% s doanh nghip cho rng vic thanh khon chm t khch hng gy nh hng ln ti hot ng ca doanh nghip (nm 2008 l 52,1%) T l tht nghip: T khng hong ti chnh (2007) n khng hong kinh t (2008) v hu qu tt yu l khng hong vic lm (2009) trn ton th gii t cc nc, c bit l cc nc ang pht trin, trc ba thch thc c bn khi bc vo thp k th hai (2010) ca thin nin k mi: Nguy c tht nghip tng vt; Nguy c ngho i rng hn v su hn; Nguy c bt bnh ng ngy mt nghim trng hn. Trong bi cnh , Vit Nam khng phi l mt ngoi l. T l tht nghip chung ca nc ta nm 2008 l 2,1% (khong 950 nghn ngi tht nghip)

nhng t l tht nghip thnh th l 4,65% (t l tht nghip thanh nin thnh th trn 20%, tht nghip di hn trn 1 nm chim trn 30% tng s ngi tht nghip) v cn 20% thi gian lao ng nng thn cha c s dng (trong khi nng thn chim ti gn tng vic lm). n cui nm 2009, do hu qu ca khng hong kinh t th gii c nc c 133.262 lao ng b mt vic lm (chim 18% lao ng trong cc doanh nghip c bo co), 40.348 lao ng trong cc lng ngh b mt vic v khong 100.000 ngi lao ng khc phi gim gi lm, ngh lun phin. Trong thc t, Vit Nam vn mang c trng ca nn kinh t nng nghip nng sut thp, tht nghip nc ta kh nghim trng, th hin di cc hnh thc a dng, phc tp, chia vic, chia thu nhp cng ngho, cc biu hin ch yu ca tht nghip tr hnh bao gm: thiu vic lm, thu nhp thp, lm tri ngnh tri ngh o to, ngi hc cao lm cng vic gin n ca lao ng ph thng. 2. C hi v thch thc: C hi: C hi gia tng th phn: Khng hong khng dnh ring cho doanh nghip no. Khng hong tc ng tiu cc cho mnh, nhng cng gy kh cho c i th cnh tranh. i th cng ln, kh khn c th cng nhiu. y l c hi doanh nghip yu thu hp khong cch v tm cch vt ln doanh nghip mnh. Doanh nghip khn ngoan s tranh th giai on kh khn ny ginh ly th phn t i th. Trong khng hong, cc doanh nghip ln thng ct gim ngn sch tip th, y l c hi ngn nm c mt cho doanh nghip nh gia tng th phn. C hi xy dng thng hiu Khi cha c khng hong, cc thng hiu ln, vi ngn sch tip th hng hu, thng tung ra cc chng trnh marketing bom tn thc y bn hng, gia tng nhn bit thng hiu, c bit l s nhn bit u tin (top-of-mind awareness). Cc thng hiu nh thng c nhn bit rt thp, mt phn do thiu vng cc chin dch truyn thng, phn khc, do b cc thng hiu ln ln t, lm ngi tiu dng khng quan tm, khng , hoc khng nh n. Khng hong buc cc thng hiu ln bt to mm, nh , cc thng hiu nh c th ln ting v c nhiu ngi nghe hn. Li ch t vic ln ting ca cc thng hiu nh s cao hn, trong khi chi ph s thp hn. Chnh v th, cc thng hiu nh nn tranh th lc cc ng ln gim loa ln ting nh nhng v gia tng nhn bit, t gia tng sc mnh thng hiu. Trong mi trng bt n o, ting ni nh ca cc thng hiu nh s c nhiu ngi nghe hn m khng nht thit phi go tht cho tn sc. C hi thu ht ngi ti

Khng hong lm gia tng tht nghip. Nhiu cng ty ln, k c cng ty c vn u t nc ngoi b buc phi ct gim nhn s. Vit kiu t nc ngoi cng ang ko v nc tm vic lm. Gi ca lao ng, k c qun l cp trung, cp cao u gim. y l c hi cc cng ty Vit Nam mua vo, u t cho con ngi; tng t nh u t, mua my mc thit b gim gi vi cht lng khng gim trong giai on khng hong. C hi nng cao cht lng sn phm Khng hong lm gim sn lng sn xut. y l c hi doanh nghip c iu kin chm cht cho cht lng sn phm. Vi thi gian v ngun lc cho php, doanh nghip hon ton c th xem xt li quy trnh sn xut, quy trnh tip nhn nguyn vt liu u vo, quy trnh th nghim, nghim thu kim sot v ci tin cht lng sn phm. Thch thc: Nhng tn hiu tch cc ca kinh t Vit Nam v kim sot lm pht, nhp siu, t gi v gi d tr quc gia tng i n nh l ng lc tt v to dng nim tin ca ngi dn, doanh nghip v trin vng kinh t Vit Nam nm 2013. D bo tc tng trng GDP nm 2012 ca Vit Nam s l khong 5-6%, lm pht t 7-8%; Nm 2013 cc ch s tung ng s tng ln cao hn mt cht, ln lt l 6,2-6,6% v 8-9%. Tuy nhin, v nhiu mt, tnh hnh kinh t Vit Nam nm 2013, nht l trong na u nm, s cn kh khn hn c nm 2012 do sc p v kh khn v n xu, thanh khon ca cc ngn hng thng mi, vic h li sut, tm kim th trng tiu th cho doanh nghip, lm m th trng chng khon v th trng bt ng sn; duy tr tc tng trng, kim ch vng chc lm pht, thm ht thng mi v thm ht ngn sch, tng thu ht FDI, gim tht nghip v bo m an sinh x hi Vit Nam cng i din vi bi ton cn c cc kch bn v h thng gii php hu hiu thc y ti cu trc duy tr tng trng kinh t theo yu cu bn vng. Thc t cng ang i hi cn pht trin th trng vn to iu kin cho doanh nghip huy ng ngun lc x hi, trong c vic to iu kin cho doanh nghip pht hnh tri phiu, c phiu huy ng vn trn th trng vn. i vi th trng chng khon, m rng gii hn mua c phn ca nh u t nc ngoi i vi khu vc doanh nghip; y mnh vic bn c phn ca Nh nc ti cc doanh nghip khng thit yu; thc hin nhanh vic c phn ha cc doanh nghip Nh nc k c cc doanh nghip ln nhm tng tnh thanh khon trn th trng; tip tc kim sot cht ch tn dng cho u t v tiu dng tp trung tn dng i vi cc ngnh cn u tin nh nng nghip, ch bin, sn xut xut khu khng gy hiu ng lm pht cao tr li. c bit, cn c nhng chnh sch thch hp khi phc li lng tin ca cc t chc tn dng, khai thng ngun vn v iu tit th trng lin ngn

hng, t y nhanh tc lu chuyn vn trong h thng ngn hng v thc y thanh lc cn thit i vi cc ngn hng, doanh nghip.

3. Bi hc rt ra:
Mc d cuc khng hong cha kt thc v cn thi gian kim nh, nhng c th rt ra 3 bi hc ln t cuc khng hong ti chnh ca M hin nay: Th nht, khng c ngoi l v min dch ph sn cho bt k i gia no trong cuc chi trn sn kinh t th trng. Ni cch khc, mt doanh nghip d ln n u, thm nin di bao nhiu v trc c thnh cng nh th no, cng c th sp nu vi phm lut chi, m c th cuc khng hong ti chnh M hin nay l vi phm chun cho vay bt ng sn c s dung tng ca chnh ph Th hai, vai tr ca cng tc thng tin, d bo v gim st, cnh bo an ton, nht l an ton h thng ti chnh - ngn hng l ht sc quan trng v khng th coi nh trong bt lun trng hp no v vo thi im no Ngoi ra, cn lun tnh to vi cc tc ng lan ta, dy chuyn ca cc s bin kinh t trn th trng trong nc v quc t. Cn dp ngi khng hong t khi n cn nhen nhm, thay v khi n thnh m chy mnh v lan rng, th chi ph l kh o lng, nht l vi mt nc cn ngho v cc thit ch th trng cn cha pht trin, cha hon thin. Th ba, nh nc c vai tr khng th thiu c v ngy cng to ln trong cuc chin vi cc chn ng kinh t chu k hoc bt pht, nht l khng hong ti chnh - ngn hng, d n xy ra khng trc tip t sai lm ca chnh ph hoc trong khu vc kinh t nh nc Tuy nhin, s can thip ny phi tun th cc yu cu v li ch th trng, khng lm xu i s n nh kinh t v m v bo m hi ha cc li ch, nht l khng gnh nng khng hong ln ngi dn, ngi tiu dng. S dng cc cng c n, bin n xu thnh chng khon c th mua - bn trn th trng n l mt trong cc la chn cn thit v hiu qu trong trng hp ny v cho mc tiu .