VN U T V PHT TRIN KINH T

I. Khi nim, phn loi, v vai tr ca vn u t:

1.1. Khi nim, ni dung ch tiu vn u t pht trin: Vn u t, cng vi lao ng v t ai l mt nhng yu t u vo c bn ca mi qu trnh sn xut. - phm vi doanh nghip v sn xut kinh doanh h gia nh (gi tt l n v kinh t c s), vn u t bao gm gi tr mua sm my mc, nh xng, ti sn lu ng v chi ph khc cho mc ch sn xut ca chnh n v c s . - Vn u t ca nh nc bao gm c nhng ch tiu cng cng cho h tng k thut nh cu cng, ng x, iu, cc cng trnh phc li nh trng hc, bnh vin. Mc d khng to ra li nhun hay m rng nng lc sn xut cho c th mt ngnh hay lnh vc no, song hin nhin y cng l ngun lc c s dng nng cao nng lc ca c nn kinh t, h tr pht trin sn xut kinh doanh, thc y u t doanh nghip v ci thin cht lng cuc sng ca ngi dn. - Vn u t pht trin cn bao gm c nhng ngun lc cho khoa hc cng ngh, nghin cu v pht trin, o to ngun nhn lc, nng cao trnh nghin cu - Vn hiu theo ngha hp l tim lc v ti chnh ca mi c nhn, mi doanh nghip v mi quc gia, cn vn hiu theo ngha rng bao gm ngun nhn lc, ngun ti lc, cht xm, tin bc v c quan h tch ly ca mt c nhn, mt doanh nghip, hay mt quc gia.

1.2. Phn loi: - Vn u t pht trin ton x hi - Vn u t sn xut

1.2.1. VN U T PHT TRIN TON X HI: Vn u t pht trin ton x hi l ch tiu biu hin bng tin ton b chi ph chi ra to ra nng lc sn xut (tng thm vn c nh v vn lu ng) v cc khon u t pht trin khc. Ni dung ca ch tiu ny c th hin theo cng thc sau:

Vn u t pht trin ton x hi

Vn u t xy dng Vn lu c bn v chi ph = + ng b cho sa cha ln sung (2) TSC (1)

Vn u t pht trin khc (3)

V ni dung ca 3 b phn cu thnh ca vn u t pht trin ton x hi:

1. Vn u t xy dng c bn v chi ph cho sa cha ln TSC (1) l Vn u t xy dng c bn, mt thut ng c s dng kh quen thuc nc ta vi ni dung bao hm nhng chi ph bng tin xy dng mi, m rng hoc xy dng li hoc khi phc nng lc sn xut ca ti sn c nh trong nn kinh t.

2. Vn lu ng b sung (2) bao gm nhng khon u t lm tng thm ti sn lu ng trong k nghin cu ca ton x hi.

3. Vn u t pht trin khc (3) bao gm tt c cc khon u t ca x hi nhm nng nng lc pht trin ca x hi. S pht trin ca x hi ngoi yu t lm tng TSC, TSL cn phi lm tng ngun lc khc nh: nng cao dn tr; hon thin mi trng x hi; ci thin mi trng sinh thi; h tr cho cc chng trnh phng chng t nn x hi v cc chng trnh pht trin khc. Nh : - Chi ph cho cng, vic thm d; kho st, thit k quy hoch ngnh, quy hoch vng lnh th - Chi ph cho vic trin khai thc hin cc chng trnh, mc tiu quc gia nhm nng cao sc kho cng ng - Chi ph cho vic thc hin chng trnh bo v mi trng - Chi ph cho vic thc hin cc chng trnh phng chng t nn x hi - Chi ph cho vic thc hin cc chng trnh ph cp gio dc - Chi ph cho vic thc hin cc chng trnh nghin cu, trin khai, o to v bi dng ngun nhn lc

1.2.2. Vn u t sn xut: Vn u t sn xut l ton b cc khon chi ph nhm duy tr hoc gia tng mc vn sn xut. Vn u t sn xut c chia thnh vn u t vo ti sn c nh v vn u t vo ti sn lu ng. n lt mnh, vn u t vo ti sn c nh li chia thnh vn u t c bn v vn u t sa cha ln. Vn u t c bn lm tng khi lng thc th ca ti sn c nh, bo m b p s ti sn c nh b hao mn v tng thm phn xy lp d dang. Cn vn sa cha ln khng lm tng khi lng thc th ca ti sn, do n khng c trong thnh phn ca vn u t c bn. Nhng vai tr ca vn sa cha ln ti sn c nh cng ging nh vai tr kinh t ca vn u t c bn v nhm m bo thay th ti sn b h hng. Nh vy, hot ng u t cho sn xut l vic s dng vn u t phc hi nng lc sn xut c v to thm nng lc sn xut mi, ni cch khc, l qu trnh thc hin ti sn xut cc loi ti sn sn xut. Hot ng u t thng c tin hng di hai hnh thc u t trc tip v u t gin tip. u t trc tip l hot ng u t m ngi c vn tham gia trc tip vo qu trnh hot ng v qun l u t, h bit c mc tiu u t cng nh phng thc hot ng ca cc loi vn m h b ra. Hot ng u t ny c th c thc hin di cc dng: hp ng, lin doanh, cn ty c phn, cng ty trch nhim hu hn. u t gin tip l hnh thc b vn vo hot ng kinh t nhm em li hiu qu cho bn thn ngi c vn cng nh cho x hi, nhng ngi c vn khng trc tip thng c thc hin di dng: c phiu, tn phiuHnh thc u t ny thng t gp ri ro hn so vi u t trc tip.

1.3. Vai tr ca vn u t pht trin vi qu trnh pht trin kinh t - x hi ca nc ta trong nhng nm qua: - Vn l yu t nh hng quan trng i vi tng trng kinh t. M hnh Harrod Domar cho thy tc tng trng tng sn lng quc gia ph thuc vo mc tng vn u t to ra vn sn xut trong nn kinh t.

- Quy m sn xut tch ly l cha kha ca s pht trin kinh t. Vn sn xut chnh l b phn ti sn quc gia trc tip dng vo sn xut. Tng ti sn quc gia tng ln theo qu trnh tch ly. Nh vy quy m vn sn xut ca nn kinh t cng c m rng t qu trnh tch ly ti sn quc gia theo thi gian. Hng nm, cc ti sn quc gia c m rng thm (nh my mi, my mc mi, c s h tng mi) do thc hin cc hot ng

u t, cc hot ng u t thc hin c i hi phi c vn u t. Nh vy vn u t b sung hng nm ch lm tng thm mt b phn vn sn xut. M tng gi tr u ra ca nn kinh t t c quy m no ty thuc vo quy m ca vn sn xut. Hay ni cch khc, quy m vn sn xut tch ly c ca nn kinh t nh hng n quy m tng sn lng quc gia. Mt c trng khc nhau gia cc nc ang pht trin v pht trin cng th hin quy m GDP khc nhau rt ln, s khc nhau ny c xut pht t quy m vn sn xut khc nhau.

tng trng v pht trin kinh t - x hi mt cch bn vng th mt trong nhng iu kin cc k quan trng i vi mi quc gia l phi m rng u t. Ngi ta hay ni n mt trong nhng nguyn nhn chnh lm cho kinh t ca 5 con rng Chu tng trng nhanh trong mt thi gian di l do vn u t pht trin tng ln lin tc v thng chim khong 30% trong GDP. Nu xt trn gic chung ca ton b nn kinh t quc dn th s tng thm ca GDP t l thun vi u t tng thm; t l nghch vi ICOR. u t tng thm chnh l vn u t pht trin ton x hi thc hin trong nm.

GDP tng thm

u t tng thm trong nm ICOR

ICOR (Incremental Capital - Output Rate ) l mt ch s cho bit mun c thm mt n v sn lng trong mt thi k nht nh cn phi b ra thm bao nhiu n v vn u t trong k . ICOR cn c gi l h s s dng vn, hay h s u t tng trng, hay t l vn trn sn lng tng thm, v.v...

VD: Mt nn kinh t c ICOR = 4,0 c ngha l to ra 1n v tng trng cn 4 n v vn u t.

ICOR c tnh bng cng thc sau:

ICOR = (Kt-Kt-1) / (Yt-Yt-1)

trong K l vn, Y l sn lng, t l k bo co, t-1 l k trc.

Cn lu l gia tng sn lng c th nh nhiu nhn t ch khng phi ch nh gia tng vn u t. Chnh v th, vic tnh ICOR thng gi nh: Mi nhn t khc khng thay i; Ch c gia tng vn dn ti gia tng sn lng. Tuy cng thc tnh ICOR n gin, song vic em so snh kt qu tnh c th gy nhiu tranh ci bi mt s l do sau: Cch xc nh vn v sn lng gia nhng ngi t chc tnh ton c th khng thng nht. Cc gi nh ni trn khng c tha mn.

ICOR cho thy tm quan trng ca vn u t so vi cc nhn t tng trng khc ( khoa hc cng ngh,). ICOR cao cho thy s tng trng ph thuc nhiu vo vn( cng ngh c vai tr thp hn), hay l hiu qu s dng vn thp, lng ph nhiu.

Tuy nhin c mt vi im cn lu khi s dng ch s ny: - Trong tng thi k, t l kt hp gia vn v cc nhn t khc khng ging nhau( VD nh s thay i ca cng ngh), do ngha ca h s cng khc nhau. - Mt s nc pht trin c ICOR kh cao nh Nht (11.8%), c( 6.57%), Hn Quc(6.37%) iu ny khng phi do h s dng vn km hiu qu, m do chu s chi phi ca Quy lut li tc bin gim dn. Thm vo l tnh trng tha vn thiu lao ng khin cho vn c chi nhiu hn cho lao ng so vi cc nc khc.