Ouz Kaan Destan

W. Bang ve G.R. Rahmet'nin Ouz Kaan Destan (stanbul 1936) adl eserinden alnmtr.

... bolsungl tep tediler, anung angagusu ubu turur: Tak mundm song sevin tapdlar. k(e)ne knlerdin bir kn ay kagannug kz yarp bodad, irkek oul togurd, oul ogulnung nglki ra kk irdi, agz ata kzl irdi, kzleri al- salar kalar kara irdiler irdi. yak nepsikilerdin, krklgrek irdi. oul oul anasnmg kzgznden oguzn iip, mundn artkrak imedi, yig et, a, srme tiledi. tili kile balad, krk kndin song bedkledi, yridi, oynad, adak ud adak teg, billeri bri billeri teg, yagr ki yagr teg, kgz adug kgz teg irdi, bedenintg kamag tk tlklg irdi. ylklar kteye turur irdi; atlarka mine turur irdi; kik av avlaya turur irdi. knlerdin song, keelerdin song igit bold. bu... akda bu yirde bir ulug orman bar irdi; kp mrenler, kp gzler bar irdi. bunda kilgenler kik kp kp, bunda ukanlar ku kp kp irdi. oul orman iinde bedk bir kyandkar bar irdi. yklarn, yil knlerni yir irdi. bedk yaman bir kik irdi. birke emgek birle il knni basup irdi. ouz kaan bir iriz kakz kii irdi. bu kyandkatn avlamak tiledi. knlerde bir kn avga kt, da birle, ya ok birle, tak kl birle, kalkan birle atlad, bir buu ald. ol bugun dalnug ubuk birle agaka balad, kitdi. andn song irte bold. tang rte akda keldi.krdi, kim: kyandkat bugun alp durur, kine bir adug ald, altunlug bilbag birle ygaka balad, kitdi. mundun song irte bold. tang irte akda kildi, krdi, kim: kyandkat adugn alp turur. k(e)ne ou ganmg tbinde turd. Kyandkat kelip ba birle ouz kalkann urd. ouz da birle kyandkatnng ban urd, an ltrdi. kl birle ban kesdi, ald kitdi. kene kelip krdi, kim: bir ungkar kyandkar iegsin yimekde turur. ya birle, ok birle ungkarn ltrdi, ban kesdi. andm song tedi, kim: ungkarnung angagus ubu turur: buu yidi, adug yidi; dam ltrdi, temr bolsa, kyandkatn ungkar yidi; ya okum ltrdi, yez bolsa, tep tedi, kitdi. Tak kyandkatnng angugusu ubu turur. kene knlerde bir kn ouz kaan bir yirde tengrini alburguda irdi, karangguluk keldi, kkdn bir kk yaruk tdi. kndn ay aydm kogulgulugrak irdi. ouz kaan yrdi, krd, kim: ubu yaruknung arasnda bir kz bar irdi, yalguz olturur irdi. yak krklg bir kz irdi. anung banda atalug yaruklug bir mengi bar irdi. altun kazuk teg irdi, oul kz antag krklg irdi kim: klse, kk tengri kle turur; glasa, kk tengri glaya turur; ouz kaan an krdkde us kalmad, kitdi; sevdi, ald. anung birle yatd, tilegsin ald. tl boaz bold. knlerdin song, keelerdin song yarud. irkek oguln togurd. birinisige kn ad koydlar, ikinisige ay ad koydlar, ncsge yulduz ad koydlar. kene bir kn ouz kaan avga kitti. bir kl arasnda alndn bir ga krdi. bu-

iganung kabuakmda bir kz bar irdi, yalguz olturur irdi. yak krklg bir kz irdi. anung kz kkdn kkrek irdi. anung, sa mren osug teg. anung tisi nc teg irdi. antag krklg irdi, kim: yirning yil kni an korse, ay ay ah ah lerbiz, tep stdin kumuz bola tururlar. ouz kaan an krdkde us kitdi, rekige ata tdi, an sevdi, ald; anung birle yatd, tileg sn ald. tl boaz bold. knler din song, keelerdin song yarud. irkek oguln togurd. birinisige kk at koydlar, ikinisige tag at koydlar, ncsge tengiz at koydlar. andm song ouz kaan bedk toy birdi, il knge alg... arlap kingediler, keldiler. krk ire krk bandeng apturd. trlg alar, trlg srmeler, ubuyanlar, kmzlar aadlar, idiler. toydn song ouz kaan beglerge il knlerge arlg birdi, tak tedi, kim: men sinlerge boldum kaan, almg ya tak kalkan, tamga bizge bolsun buyan, kk bri bolsungl uran; temur dalar bol orman, av yirde yrsn kulan, tak taluy, tak mren, kn tu bolgl, kk kurkan, tep tedi. kene andm song ouz kaan trt sara arlg umad. biltrglk bitidi, ililerige birip yiberdi.ubu biltrglkde bitilmi irdi, kim: men uygurnng kaan bola men, kim yirning trt bulungmung kaan bolsam kerek turur; sinlerdin ba alunguluk tilep men turur. oul, kim mening agzumga bakar turur bolsa, tartg tartp dost tutar men, tep tedi. ubu, kim agzumga bakmaz turur bolsa, mad akp, erig ekip, dman tutar men; tagurak basp, asturp, yol bolsungl tep klur men, tep tedi. kene bu akda ong angakda altn kaan tegen bir kaan bar irdi. ubu altun kaan ouz kaanda ilci yumap yiberdi. kp telim altun km tartp, kp telim kz yakut ta alp, kp telim erdiniler yiberip yumap, aguz kaganga soyurkap birdi; agzga baknd, yak big birle dostluk kld, anung birle amrak bold. ong anggakda urum tegen bir kaan bar irdi. ubu kagannung erig kp kp, balklar kp kp irdiler irdi. oul urum kaan ouz kagannung arln saklamaz irdi; kadaglagu barmaz irdi. mum sz szni tutmaz men turur men tep yarlgka bakmad, ouz kaan mad atup, anga atlagu tiledi. erig birle atlap, tularm tutup kitdi. krk kndn song muz tay tegen tagnung adakga keldi, kurkanm t-kirdi, k balp uyup turd. ang irte boldkda ouz kagannung kurkanuga kn teg bir aruk kirdi, ol arukdun kk tlklg, kk allug bedik bir irkek bri kd. oul bri ouz kaganga sz birip turur irdi. tak tedi, kim: ay ay, ouz, urum stige sen atlar bola sen; ay ay, ouz tapukunglarla men yrr bola men, tep tedi. kene andm song aguz kaan kurkanm trtrd, kitdi. krdi, kim: erigning tapuklar da kk tlklg, kk allug bedik bir irkek bri yrgde turur. ol brining artlarn kadaglap yrgde turur irdiler irdi. bir nece knlerdin song kk tlklg, kk allug bedik bir

irkek br yrgde turur. ol brining artlarn kadaglap yrgde turur irdiler irdi. bir nece knlerdin song kk tlklg, kk allug bu bedik irkek bri turup turd. ouz tak erig birle turup turd. bunda itil mren tegen bir talay bar irdi. itil mrenning kudugda bir kara tag kapkda urugu tutuld. ok birle, da birle, kl birle urudlar. eriglerning aralarda kp telim bold urugu, il knlerning knglleride kp tlim bold kayg, tutulun, uruun, antag yaman bold, kim: itil mrennng sug kp kzl, sip singgir teg bold. ouz kaan baad, urum kaan kad. ouz kaan urum kagannung kaganlukm ald; il knin ald. ordusga kp ulug lg bargu, kp telim tirig bargu tuu bold. urum kagannung bir karunda bar irdi; uruz beg tegen irdi. ol uruz beg ogulun tag basda tering mren arasda yak berik ballukka yumad. tak tedi, kim: balukn kadaglagu kerek turur; sen tak urugulardm song balukn bizge saklap kelgil tep tedi. ouz kaan oul balukka atlad, uruz begning ogul anga kp altun km yiberdi. tak tedi, kim: ay, menning kaganum sen, menge atam bu balukn birip turur, tak tedi, kim: balukn kadaglagu kerek turur,. sen tak urugulardm song balukn benge saklap kelgil, tep tedi; atam mad atup irse, menng tapum irrm; sendin arlug baglug bellg bola men. bizning kutbz senning kutung bolmu, biznmg urugbz senning gaungnung urug bolmu bolup turur. tengri senge yir birip buurmu bolup turur. men senge buumn kutumn bire men. big birip, dostlukdm kmaz turur men, tep tedi. ouz kaan igitning szn yak krdi, sivindi, kldi, tak aytd, kim: menge kp altun yumap sen, balukn yak saklap sen, tep tedi. anung n anga saklap ad koyd; dostluk kld, kene erig birle ouz kaan itil tegen mrenge keldi, itil tegen bedk bir mren turur, ouz kaan an krdi. tak tedi kim: itilning sugdm nek keerbiz, tep tedi. irigde bir yak beg bar irdi; anung at ulug ord beg irdi. uslug... bir ir irdi. krdi, kim: bu yirdi kp telim talar, kp telim galar ... oul galar m... kesdi, glarda yatd, kedi. ouz kaan sevin atd, kldi, tak aytd, kim: ay ay, sen munda beg bolung, kpak tegen sen beg bolung, tep tedi. tak ilger kitdiler. andn song ouz kaan kene kk tlklg, kk allug irkek bri krdi. ubu kk bri ouz kaganga aytd, kim: amt erig birle mundun atlang, ouz, atlap il knlerni, beglerni kiltrgil, men senge balap yoln krgrr men, tep tedi. tang irte boldukda, ouz kaan krdi, kim: irkek bri erigning tapuklarda yrgde turur, sevindi, ilger kitdi. ouz kaan bir okurdm aygr atka mine turur irdi. oul aygr atn bek ok siviyr irdi. olda ubu aygr at kzdin yit kad, kitdi, munda ulug bir tag bar irdi. ze rnde tong tak muz. bar turur, anung ba sogukdm ap ak turur. anung n anung at muz tag turur. ouz kagannmg at muz tag iige kap kitdi. ouz kaan mundn kp gay, emgek ekip turd. erigde bir bidik kakz ir beg bar irdi. alang bulangdm korukmaz turur irdi. rgde, sogurguda onga ir irdi. oul beg taglarga kirdi, yrd, tokuz kndn song ouz kaganga aygr atn kiltrdi. muz taglarda kp souk bolupdm ol beg kagardn sarunm irdi; ap ak irdi.

ouz kaan sivin birle kldi; aytd, kim: ay, sen munda beglerge bolgl balk, ma menglep senge at bolsun kagarlk, tep tedi. kp erdini soyurkad; ilger kitdi. kene yolda bedk bir y krdi. bu ynng tagam altundn irdi; tangluklar tak kmdn, kalklar temrdin irdiler irdi. kapuluk irdi, ak yok irdi. erigde bir yak eber ir bar irdi. anung at tmrd kagul tegen irdi. anga arlg kld, kim: sen munda kal, a kalk, agungdun song kil korduga, tep tedi. mundn anga kala at koyd; ilger kitdi, kene bir kn kk tlklg, kk allug irkek bri yrmeyin turd. ouz kaan tak turd; kurkan kkre turgan turd. tarlagusuz bir yaz yir irdi. munga ret tetrrler irdi. bedk

gulug kld, tak aytd, kim: ay aalar, ya bolsun bir yurt, il kn irdi. ylklar kp; ud, buzaglar kp; senlernng; ya teg oklarn kkkee atung, tep tedi. altun kmleri kp; erdinileri kp irdiler irdi. kene andn song kk, tag, tengiz kp kikler- kp munda ret kaan, il kni ouz kaganga karu kular avlagulardm song olda km okn apkildiler, uru toku baland; oklar birle, kllar dlar; aldlar, atasga birdiler, ouz kaan sivindi, birle urudlar. ouz kaan balad, ret kagann kldi. tak oklarn ge letrdi. tak aytd, kim: basd, ltrdi, ban kesdi. ret il krn z agzga bakmturd. urugudn song ouz kagannung ay iniler, oklar bolsun senlernng; ya atd okn, erigige, nkerlerige, il knige antag ulug lg oklar teg senler bolung, tep tedi. kene andn song bargu tdi, kim yklemekke, kiltrmekke at, kaouz kaan ulug kurltay akrd, nkerlerin, ilk gan tiktrdi. anung basda bir altun taguk koyd; gatr, ud azlk bold. manda ouz kagannung eknlerin arlap akrd; kilip kingeip olturdlar. ngide uslug yak bir eber kii bar irdi. anung at ouz kaan bedk ordu ......ong yakda krk kula barmaklg osun billig irdi. bu eber bir kanga apd. kanga stnde lg bargum koyd. kanga Bundan sonra sevindiler. basda tirig bargum koyd. tartdlar, kitdiler: nYine gnlerden bir gn Ay Kaan'm gz parkerlernng, il knnng kamag munu krdiler, alad. Doum arlar balad ve bir erkek ocuk dodlar. kangalar tak apdlar. munlar kanga yurdu. Bu ocuun yz gk; az ate (gibi) kzl; rmekde kanga, kanga sz bire turur irdiler irdi. gzleri el; salar ve kalar kara idi. Perilerden anung n anlarga kanga at koydlar. ouz kaan daha gzeldi. kangalarn krdi, kldi; tak aytd, kim: kanga Bu ocuk anasnn gsnden ilk st emdi ve kanga birle lgni tirig yrgrsn, kangalug bir daha emmedi. i et, orba ve arap istedi. senge at bolguluk kanga belgrsn, tep tedi; kitdi. Dile gelmee balad; krk gn sonra byd, yandn song kene bu, kk tlklg, kk allug irkek rd ve oynad. Ayaklar kz aya gibi; beli kurt bri birle smdu, tak tanggud, tak agam ymgbeli gibi; omuzlar samur omuzu gibi; gs ay gaklarga atlap kitdi. kp urugudn, kp togs gibi idi. Vcudu batan aa tyl idi. At kugudun, song anlam ald; z yurtga birledi; basrleri gder, ata biner ve av avlard. Gnlerden ad, basd. k(e)ne takarun kalmasun, bellg ve gecelerden sonra yiit oldu. Bu... bolsun, kim: kndnki bulungda barkan tegen bir O ada, orada byk bir orman vard; birok yr bar turur. ulug bargulug bir yurt turur. kp sg dereler ve rmaklar vard. Buraya gelen avlar ve bir yir turur. munda kp kikleri, kp kular bar burada uan kular oktu. Bu ormann iinde turur altun kp, kmi kp, irdinileri kp turur. byk bir gergedan vard. At srlerini ve halk il knlerining nglki, ra kap kara turur. oul yerdi. Byk ve yaman bir canavard. Ar bir eziyirning kaan masar tegen bir kaan irdi. ouz yetle halk ezmiti. Ouz Kaan cesur bir adamd. kaan anung stige atlad, antag yaman urugu Bu gergedan avlamak istedi. Gnlerden bir gn bold; ouz kaan baad, masar kaan kad. ouz ava kt. Karg, yay, ok, kl ve kalkanla ava gitti. an basd, yurtm ald, kitdi. anung dostlar kp siBir geyik ele geirdi, onu st dal ile bir vinler tapd. anung dmanlar kp kaygular aaca balad ve gitti. tapd. ouz kaan baad. sanagulugsz nemeler, Sonra sabah oldu. Tan aarrken yine geldi ve ylklar ald. yurtga, yige tdi, kitdi. kene agrd ki; gergedan geyii alm. karun kalmasun, kim, bellg bolsun, kim: ouz kaSonra Ouz Kaan bir ay tuttu; onu altn kugannung amda ak sakallug, moz salug uzun a ile aaca balad, gitti. uslug bir kart kii turur bar irdi. ukgulug, tzn bir Yine sabah oldu. Tan aarrken yine geldi ve yir irdi, timel irdi, anung at ulug trk irdi. kngrd ki: gergedan ayy da alm. lerde bir kn uykuda bir altun ya krdi; tak Bu sefer o aacn dibinde (kendisi) durdu. km ok krdi. bu altun ya kn togdm ta kn Gergedan geldi ve ba ile Ouzun kalkanna batugaa tegen irdi. tak bu km ok tn vurdu. Ouz karg ile gergedann bana vurdu ve yanggakka kite turur irdi. uykudun song tde kronu ldrd. Klc ile ban kesti, ald gitti. genin ouz kaganga biltrdi; tak tedi, kim: ay kaTekrar geldii zaman grd ki: bir ala doan ganum, senge agu bolsungl tzn, ay kaganum gergedannn barsaklarn yemektedir. Yay ve senge; trlk bolsungl tzn: neg kk tengri okla ala doan ldrd ve ban kesti. Ala dobirdi tmde kiltrsn; tala turur yirni urugungga ann resmi budur: birtrsn, tep tedi. ouz kaan ulug trknng szn yak krdi, tn tiledi; gtge kre kld, andn song irte bolupta agalarm, inilerni arlap kiltrdi. tak aytd, kim: ay, mening knglm avn tilep turur; kar bolgumdm mening kakzlukum yok turur. kn ay, yultuz tang sara senler barung; kk, tag, tengiz tn sara senler baSonra dedi ki: (Gergedan) geyii yedi, ayy rung, tep tedi. andn song egs tang sara yedi. Kargm onu ldrd, demir olsa (olduu bardlar; tak egs tn sara bardlar, kn, ay, iin). Gergedan ala doan yedi, okum onu lyultuz kk kikler, kop kular avlagulardm song drd; bakr olsa (olduu iin) dedi, gitti. Gerolda bir altun yan apdlar; aldlar, atasga birgedann resmi budur: diler, ouz kaan sivindi, kldi. tak yan buz-

Yine gnlerden bir gn Ouz Kaan bir yerde Tanrya yalvarmakta idi. Karanlk bast. Gkten bir gk k indi. Gneten ve aydan daha parlakt. Ouz Kaan oraya yrd ve grd ki; O n iinde bir kz var, yalnz oturuyor. ok gzel bir kzd. Banda (alnnda?) ateli ve parlak bir beni vard, demirkazk (kutup yldz) gibi idi. O kz yle gzeldi ki, glse, gk tanr glyor; alasa, gk tanr alyordu. Ouz Kaan onu grnce akl gitti; sevdi, ald. Onunla yatt ve dileini ald. Kz gebe kald. Gnler ve gecelerden sonra (gzleri) parlad ve erkek ocuk dourdu. Birincisine Gn adn koydular; ikincisine Ay adn koydular; ncsne Yldz adn koydular. Yine bir gn Ouz Kaan ava gitti. nnde, bir gl ortasnda, bir aa grd. Bu aacn kovuunda bir kz vard, yalnz oturuyordu. ok gzel bir kzd. Gz gkten daha gk idi; sa rmak gibi dalgal idi; dii inci gibi idi. yle gzeldi ki, eer yeryznn halk onu grse: Eyvah! lyoruz der ve (tatl) st (ac) kmz olurdu. Ouz Kaan onu grnce akl gitti. Yreine ate dt; onu sevdi, ald. Onunla yatt ve dileini ald. (Kz) gebe kald. Gnler ve gecelerden sonra (gzleri) parlad ve erkek ocuk dourdu. Birincisine Gk adn koydular; ikincisine Da adn koydular; ncsne Dengiz (Deniz) adn koydular. Sonra Ouz Kaan byk bir toy (ziyafet) verdi. Halka emir (verdi ki...) (Ouz Kaan halk) arnca, ahali birbirine dant ve geldi. Ouz Kaan krk masa ve krk sra yaptrd. Trl yemekler, trl araplar, tatllar ve kmzlar yediler ve itiler. Toydan sonra Ouz Kaan beylere ve halka buyruk verdi ve; Ben sizlere oldum kaan, Alalm yay ile kalkan, Nian olsun bize buyan, Bozkurt olsun (bize) uran, Demir karg olsun orman, Av yerinde yrsn kulan, ^ Daha deniz, daha mren, Gne bayrak, gk kurkan. dedi. Ondan sonra Ouz Kaan drt yana emirler yollad; tebliler yazd ve elilere verip gnderdi. Bu teblilerde yle yazlmt: Ben Uygurlarn kaanym ve yeryznn drt kesinin kaan olsam gerektir. Sizden itaat dilerim. Kim benim emirlerime ba eerse, hediyelerini kabul ederek, onu dost edinirim. Kim ba emezse, gazaba gelirim; dman sayarak, ona

kar asker karr ve derhal baskn yapp onu astrr ve yok ettiririm. Yine o zamanlarda sa yanda Altun Kaan adnda bir kaan vard. Bu Altun Kaan Ouz Kaana eli gnderdi. Pek ok altn, gm takdim etti ve yakut talar alp, pek ok cevahir yollayarak bunlar Ouz Kaana sayg ile sundu. Ona itaat etti, iyi hediyelerle dostluk temin etti ve onunla dost oldu. Sol yannda Urum adnda bir kaan vard. Bu kaann askeri ve ehirleri pek oktu. Bu Urum Kaan Ouz Kaann emirlerini dinlemezdi. Onun arkasndan gitmezdi. Ben onun szn tutmam diyerek emrine bakmad. Ouz Kaan gazaba gelerek onun zerine yrmek istedi; bayran aarak, askeriyle ona kar yrd. Krk gn sonra Buz Da adnda bir dan eteine geldi. adrn kurdurdu ve sessizce uyudu. Tan aarnca Ouz Kaann adrna gne gibi bir k girdi. O ktan gk tyl ve gk yeleli byk bir erkek kurt kt. Bu kurt Ouz Kaana hitap etti ve: Ey Ouz, sen Urum zerine yrmek istiyorsun; ey Ouz, ben senin nnde yrmek istiyorum dedi. Ondan sonra Ouz Kaan adrn durdurdu ve gitti. Grd ki, askerin nnde gk tyl ve gk yeleli byk bir erkek kurt yrmektedir ve kurdun ard sra ordu gelmektedir. Gk tyl ve gk yeleli bu byk erkek kurt birka gn sonra durdu. Ouz Kaan da askeri ile durdu. Burada til Mren adnda bir deniz vard. Bu til Mrenin kerannda bir kara dan nnde sava balad. Okla, karg ile ve klla vurutular. Askerlerin arasnda vuruma ok oldu, halkn gnllerinde kayg ok oldu. Bouma ve vuruma yle yaman oldu ki, til Mrenin suyu zencefre gibi batan baa kpkrmz oldu. Ouz Kaan yendi ve Urum Kaan kat. Ouz Kaan urum Kaannn hanln ve halkn ald. Onun ordughna pek ok cansz ve pek ok canl ganimet dt. Urum Kaann bir kardei vard. Ad Uruz Bey idi. Bu Uruz Bey olunu da banda, derin rmak arasnda iyi tahkim edilmi bir ehre yollad ve: ehri korumak gerek, sen ehri bizim iin koru ve savatan sonra bize gel dedi. Ouz Kaan bu ehre yrd. Uruz Beyin olu ona ok altm ve gm yollad ve dedi ki: Ey (Ouz Kaan), sen benim kaanmsm; babam bana bu ehri verdi ve: ehri korumak gerektir; sen de ehri benim iin koru ve savatan sonra gel dedi. Babam (sana) kzd ise, bu benim suum mudur? Ben senin emrini yerine getirmeye hazrm. Bizim devletimiz senin devletindir; bizim uruumuz senin aacnn yemiindendir. Tanr sana yer vermek lutfunda bulunmu; ben sana bam ve devletimi veriyorum; sana vergi veririm ve dostluktan kmam dedi. Ouz Kaan yiitin szn iyi grd, sevindi, gld ve sen bana ok altn yollamsn ve ehri iyi korumusun dedi. Onun iin ona Saklap adn koydu ve onunla dost oldu. Sonra Ouz Kaan askerleriyle til adndaki rmaa geldi. til byk bir rmaktr. Ouz Kaan onu grd ve: tilin suyunu nasl geeriz? dedi. Asker arasnda iyi bir bey vard. Onun ad

Ulu Ordu Bey idi. O akll ve .... bir erdi; grd ki, bu yerde pek ok dal ve pek ok aa.... O aalar ....kesti ve bu aalara yatt, geti. Ouz Kaan sevindi, gld ve: Sen burada bey ol; senin adn Kpak Bey olsun dedi. Yine ilerlediler. Ondan sonra Ouz Kaan yine gk tyl ve gk yeleli erkek kurdu grd. O kurt Ouz Kaana: imdi, Ouz, sen asker ile buradan yryerek, halk ve beyleri gtr; ben nden sana yol gsteririm dedi. Tan aarnca, Ouz Kaan grd ki erkek kurt askerin nnde yrmektedir; sevindi ve ilerledi. Ouz Kaan her zaman bir alaca ata binerdi. O bu at pek ok severdi. Yolda bu at gzden kaybolup kat. Burada byk bir da vard. stnde don ve buz vard. Onun ba souktan apak idi. Onun iin ad Buz Da idi. Ouz Kaannn at bu Buz Dan iine kat, gitti. Ouz Kaan bundan ok eziyet ve zdrap ekti. Asker arasnda bir kahraman bey vard. Ne tanrdan ne de eytandan korkard. Yrye ve soua dayankl bir erdi. O bey dalara girdi, yrd, Dokuz gn sonra at Ouz Kaana getirdi. Buz Dada ok souk olduundan, o bey kara sarlmt, bembeyazd. Ouz Kaan sevinle gld ve: Sen buradaki beylere ba ol ve senin adn ebediyen Karluk olsun dedi. Ona ok mcevher balad ve ilerledi. Yolda byk bir ev grd. Bu evin duvar altndan, pencereleri gmten ve ats demirdendi. Kapal idi ve anahtar yoktu. Asker arasnda pek becerikli bir adam vard. Ad Tmrd Kaul idi. Ona buyurdu: Sen burada kal ve aty a: Atktan sonra orduya gel. Bunun zerine ona Kala (Kal! a!) adn koydu ve ilerledi. Yine bir gn gk tyl ve gk yeleli erkek kurt durdu. Ouz Kaan da durdu ve adrn kurdurdu. Bu tarlasz ve orak bir yerdi. Buraya ret diyorlard. Byk bir yurt idi; atlar ok, kzleri ve buzalar ok, altm ve gmleri ok, cevahirleri oktu. Burada ret Kaan ve onun halk Ouz Kaana kar geldiler. Vuruma ve arpma balad. Oklarla, kllarla vurutular. Ouz Kaan yendi, ret Kaan malup etti, ldrd; ban kesti ve ret halkn kendisine tab kld. Vurumadan sonra Ouz Kaann askerlerine, maiyetine ve halkna yle byk bir ganimet dt ki, yklemek ve gtrmek iin at, katr ve kz az geldi. Ouz Kaann askeri arasnda tecrbeli ve gayet becerikli bir adam vard. Onun ad Barmakl osun Bilig idi. Bu becerikli usta, bir araba yapt. Arabaya cansz ganimetleri ykledi. Arabann n tarafna canl ganimetleri koydu. Onlar ektiler, gittiler. Ouz Kaann maiyeti ve halk, hepsi bunu grd ve ard. Onlar da araba yaptlar. Bunlar arabay ekerken (durmadan) Kanga! kanga! diye baryorlard. Onun iin onlara Kanga adn koydular. Ouz Kaan arabalar grd, gld ve: Kanga kanga ile cansz canl yrtsn; sizin adnz Kangalu olsun ve (bunu) araba gstersin (?) dedi, gitti. Ondan sonra yine bu gk tyl ve gk yeleli erkek kurtla Hint, Tangut ve Suriye taraflarna yrd. Pek ok vurumadan ve pek ok arpmadan sonra onlar ald ve kendi yurduna katt; onlar yendi ve kendisine tbi kld.

Yine sylenmeden kalmasn ve belli olsun ki, cenupta Barkan denilen bir yer vard, ok zengin bir yurttur ve ok scak bir yerdir. Burada ok av ve ok ku vardr. Altn, gm ve cevahiri oktur. Halknn ehresi kapkaradr. Bu yerin kaan Masar adnda bir kaand. Ouz Kaan onun zerine yrd. ok yaman bir vuruma oldu. Ouz Kaan yendi, Masar Kaan kat. Ouz onu hkm altna ald, yurdunu ele geirdi, gitti. Onun dostlar ok sevindiler, dmanlar ok zldler. Ouz Kaan yendi. Saysz eya, at ald ve yurduna, evine doru yola koyuldu, gitti. Yine sylenmeden kalmasn ve belli olsun ki, Ouz Kaann yannda ak sakall, kr sal, uzun, tecrbeli bir ihtiyar vard. O, anlayl ve asil bir adamd. Ouz Kaann nazr idi. Ad Ulu Trk idi. Gnlerden bir gn uykuda bir altn yay ve gm ok grd. Bu altm yay gn dousundan ta gn batsna kadar ulamt ve gm ok da imale doru gidiyordu. Uykudan uyannca dte grdn Ouz Kaana anlatt ve dedi ki: Ey kaanm, senin mrn ho olsun, ey kaanm, senin hayatn ho olsun. Gk Tanr dmde verdiini hakikate karsn. Tanr btn dnyay senin uruuna balasn! Ouz Kaan Ulu Trk'n szn beendi; onun dn dinledi ve dne gre yapt. Ondan sonra sabah olunca byk ve kk oullarn artt ve: Benim gnlm avlanmak istiyor. htiyar olduum iin benim artk cesaretim yoktur; Gn, Ay ve Yldz, dou tarafna sizler gidin; Gk, Da ve Deniz, sizler de bat tarafna gidin dedi. Ondan sonra doru tarafna, de bat tarafna gittiler. ..Gn, Ay ve Yldz ok av ve ku avladktan sonra, yolda bir altm yay buldular; onu aldlar ve babalarna verdiler. Ouz Kaan sevindi, gld, yay e bld ve: Ey byk (oullarm), yay sizlerin olsun; yay gibi oklar ge kadar atn dedi. Gk, Da ve Deniz ok av ve ok ku avladktan sonra, yolda gm ok buldular; aldlar ve babarma verdiler. Ouz Kaan sevindi, gld, oklar e letirdi ve: Ey kk (oullarm), oklar sizlerin olsun. Yay oku att; sizler de ok gibi olun dedi. Ondan sonra Ouz Kaan byk kurultay top lad. Maiyetini ve halkn artt, onlar geldiler ve mavere ettiler. Ouz Kaan byk ordugh sa yanma krk kula direk diktirdi; stne bir altn tavuk koydu; altma bir ak koyun balad; sol yanma krk kula direk diktirdi. stne bir gm tavuk koydu; dibine bir kara koyun balad. Sa yanda Bozoklar oturdu; sol yanda Oklar oturdu. Krk gn, krk gece yediler, itiler ve sevindiler. Sonra Ouz Kaan oullarna yurdunu letirip verdi ve: Ey oullarm, ben ok atm; ok vurumalar grdm; ok karg ve ok ok attm; atla ok yrdm; dmanlar alattm; dostlarm gldrdm. Ben Gk Tanrya (borcumu) dedim. imdi yurdumu size veriyorum dedi....