Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 41

jflif{s a'n]l6g

@)^* >fj0f @)^( cfiff9 , c+s !


July/August 2011- Jun/July 2012, jif{

%,

o;leq

cf=j= @)^*)^( sf lzIfs ;]jf cfof]usf ultljlwx? sfo{;Dkfbg tyf cg'ejsf] d"Nofgf/f lzIfsx?sf] a9'jf;DaGwL rrf{ cfof]uf/f ;~rflnt If]qLo sfo{zfnf;DaGwL lzIfsx?sf] a9'jf;DaGwL lhNnfut ljj/0f cWofkg cg'dltkqsf] ljt/0f k|0ffnL lzIfs kbsf] v'nf lj1fkgsf] kf7\oqmd cfof]usf kbflwsf/L / sd{rf/L ljj/0f / ;\u7g rf6{

k|sfzs

g]kfn ;/sf/ lzIfs ;]jf cfof]u, ;fgf]l7dL, eQmk'/ kmf]=g+= )!^^#&*&@,)!^^#&*&#, km\ofS; g++= )! ^^#*(@%, j]e;fO6M www.tsc.gov.np, Od]nM info@tsc.gov.np

k|d'v ;+/Ifs cWoIf, >L pbo/fh ;f]tL

;DkfbsLo lzIf0f k]zfdf v'nf k|ltZkwf{

z}lIfs u'0f:t/ clea[l4 jt{dfg ;dosf] cfjZostf / r'gf}tL xf] . z}lIfs u'0f:t/ z}lIfs ;]jfsf] u'0f:t/df ;+/Ifs lge{/ /xG5 . z}lIfs u'0f:t/cGt/ut z}lIfs gLlt th'{df, z}lIfs Joj:yfkg, cg'udg, d"Nofg, nufot ;b:o, >L of]u]Gb|k|;fb /fpt kf7\oqmd th'{df, lzIf0fl;sfO lqmofsnfk, ;Nnfxsf/ ljBfyL{ d"Nofg cflb ljljw kIfx? kb{5g\ . oLdWo] sIff sf]7fleq ;~rfng x'g] lzIf0fl;sfO lqmofsnfk >L vu]Gb|k|;fb g]kfn z}lIfs u'0f:t/sf] k|d'v lgwf{/s tTj xf] . k|zf;sLo k|d'v sIffsf]7fsf] Joj:yfkg ug]{, kf7\oqmdsf] dd{ / efjgfcg'?k lzIf0fl;sfO lqmofsnfk ;~rfng ug]{, ;Dkfbg ljifoj:t'nfO{ ljBfyL{sf] kl/j]z, ?lr, Ifdtf / cfjZostfcg'?k ;fGble{s agfpg] nufotsf sfd >L tf]ofgfy vgfn, ;+of]hs lzIfsx?af6 ;Dkfbg x'G5g\ . To;}n] eGg] ul/G5 s'g} klg b]zsf] lzIff ToxfFsf lzIfseGbf /fd|f] x'g >L gf/fo0fk|;fb e/fO{, ;b:o ;Sb}g . ctM lzIfs z}lIfs u'0f:t/ ljsf;sf nflu k|d'v >L ljhos'df/ kf}8]n, ;b:o cleoGtf xf] . >L q}nf]So/fd cfrfo{, ;b:oPp6f /fd|f] lzIfs hGdb}g xfdLn] tof/ ug'{kb{5 eGg] egfO xfdL sxfF k|rlnt 5 . c;n >L d]3axfb'/ s];L, ;b:o lzIfsssf] nflu lzIfs tof/L, 5gf}6, kl/rfng cflb lzIfs Joj:yfgkgsf ljljw kIfdf Wofg lbg' cfjZos kb{5 . o; >L u'0f/fh kf]v/]n, ;b:o k|;\udf vf]nf ;kmf x'g d'xfg ;kmf x'g'kb{5 eGg] pvfg klg cfpF5 . To;}n] s'zn lzIfs kfpg >L k|]dsfhL dxh{g, ;b:o xfdLn] lzIfs 5gf}6nfO{ ;Ifdtfdf cfwfl/t, kf/bzL{ / ljZj;gLo agfpg h?/L 5 . o; sfdsf nflu lzIfs ;]jf >L xl/eQm kf}8]n, ;b:o cfof]u lqmofzLn /x]sf] 5 . >L ef]hs'df/ 7s'/L, ;b:o lzIfs ;]jf cfof]un] ljBfnodf l/St lzIfs kbdf :yfoL kbk"tL{sf nflu v'nf lj1fkg ug]{ cfjZos k"j{tof/L >L lgd{n uf}td, ;b:o ul/;s]sf] cj:yf 5 . l/St lzIfs kbdf nfdf] ;dob]lv c:yfoL ?kdf sfo{/t lzIfsx? cem} c:yfoL ?kd} sfd >L vu]Gb|/fh hf]zL, ;b:o ul//xg' kg]{ cj:yf / lzIf0f ;]jfdf k|j]z ug{ rfxg] >d ahf/df /x]sf] Ifdtfjfg hgzlQmsf nflu v'nf lj1fkg x'g g;Sg' clg ljBfno lzIffdf cfPsf afnaflnsfx?n] Ifdtfjfg lzIfssf] g]t[Tjdf :t/Lo lzIff kfpg] cj;/ gkfpg' b]zs} lzIff If]qsf nflu Gofo gx'g;S5 . o:tf] cj:yfsf] lz3| cGTosf nflu ;Da4 ;a} ;/f]sf/jfnfx?n] cfjZos lgsf; vf]Hg' h?/L 5 . lzIf0f ;]jfsf nflu nfdf] ;do;Dd v'nf lj1fkg x'g g;Sg'sf ljleGg sf/0fx? x'g;S5g\ . clxn]sf] cfjZostf

lzIfs ;]jf cf=j=@)^*.)^( ultljlwx?

cfof]usf df ;DkGg

lzIfs ;]jf cfof]usf gjlgo'Qm cWoIfHo"sf] :jfut dlGqkl/ifb\sf] ldlt @)^* sflt{s @( ut]sf] lg0f{ocg';f/ lzIfs ;]jf cfof]usf gj lgo'Qm cWoIf >L pbo/fh ;f]tLHo"n] ldlt @)^* dl;+/ $ ut]sf lbg cfkm\gf] kbef/ u|x0f ug'{eof] . ;f] cj;/df pxfFnfO{ lzIfs ;]jf cfof]un] :jfut sfo{qmdsf] cfof]hgf uof] . :jfut sfo{qmdsf] ;~rfng cfof]usf pk;lrj tf]ofgfy vgfnn] ug{'ePsf] lyof] eg] cfof]usf k| zf;sLo k|d'v >L lji0f'k|;fb g]kfnn] gjlgo'Qm cWoIfHo"nfO{ zAbx?f/f :jfut ug{'ePsf] lyof] . ;f] cj;/df pk;lrj u'0f/fh kf]v/]n, d]3axfb'/ s]=;L=, q}nf]So/fd cfrfo{, af;'b]j cf]emf / zfvfclws[t hjfx/nfn xdfnn] cfcfgf] zfvfdf ePu/]sf sfdx?sf af/]df hfgsf/L u/fpg'eof] . ;fy} cfof]usf ultljlwsf af/]df ;b:o >L of]u]Gb| k|;fb /fptn] hfgsf/L u/fpg'ePsf] lyof] . cfkm\gf] kbef/ u|x0fsf qmddf gjlgo'Qm cWoIfHo"n] ;/sf/n] t];|f] k6s klg cfkm"nfO{ cfof]usf] cWoIf kbdf

lgo'Qm u/]sfdf ;/sf/nfO{ xflb{s wGojfb lbg'eof] . o;eGbfcl3 b'O{ sfo{sfn lzIfs ;]jf cfof]usf] cWoIf x'g'ePsf pxfFn] cfufdL lbgx?df cfof]usf sd{rf/Lx?af6 /rgfTds ;xof]u x'g] klg cfzf JoQm ug{'eof] . kbef/ u|x0fs} lbg pxfFn] lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @)%& sf] kfFrf}+ ; +zf]wg @)^& sf] lgod #( s df pNn]v ePsf] k|fjwfgcg';f/ sfo{;Dkfbg tyf cg'ejsf] d"Nofgf/f ;fd'bflos ljBfnosf] :jLs[t b/jGbLdf sfo{/t :yfoL lzIfsx?sf] a9'jf ug{] sfdsf] klg yfngL ug{'eof] . sfo{;Dkfbg tyf cg'ejsf] d"Nofgf/f lzIfsx?sf] a9'jf lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @) %& sf] kfFrf}+ ;+zf]wg @)^& sf] lgod #( s df sfo{;Dkfbg tyf cg'ejsf] d"Nofgf/f ;fd'bflos ljBfnosf] :jLs[t b/jGbLdf sfo{/t :yfoL lzIfsx?sf] a9'jf ug]{ k|fjwfg 5 . o; Joj:yfcg';f/ lzIfs ;]jf cfof]un] ldlt @)^* d+l;/ $ ut]sf lbgb]lv a9'jfsf] sfo{k|f/De u/L ldlt @)^* r}q d;fGt;Dddf sfo{ ;DkGg u/]sf] 5 . o; Joj:yfcGt/ut lhNnfut ?kdf ljleGg tx / >]0fLsf lgDgcg';f/sf

lzIfsx? lyP .
qm =; += 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41

a9'jf

ePsf

lhNnf tfKn]h'~ kfry/ Onfd emfkf ;+v'jf;ef t]Cxy'd wgs'^f ef]hk'/ df]/~ ;'g;/L ;f]n'v'Dj' vf]^f~ cf]vn('+uf pbok'/ ;Kt/L l;/xf hDdf bf]nvf /fd]%fk l;Gw'nL wg'iff dxf]Q/L ;nf{xL l;Gw'kfNrf ]s /;'jf g'jfsf]^ wflb~
sfe|]knfGrf]s

k| f=lz = ltLo 194 399 558 1005 331 278 317 305 835 581 207 427 268 449 584 724 7462 389 331 446 670 495 400 531 49 475 471 678 487 701 337 481 593 523 521 470 9048 512 35 420 450 616 620

k| f=lz = k| yd 5 9 28 84 6 0 11 30 0 0 7 15 9 11 84 90 389 0 16 18 77 51 15 3 3 9 0 1 31 22 13 19 25 29 22 64 418 14 2 7 70 31 32

lg=df=lz=l tLo 22 4 58 93 15 20 35 32 184 156 20 18 22 63 118 116 976 19 11 33 85 76 107 25 6 29 20 52 54 134 33 41 69 70 110 85 1059 25 1 34 46 13 58

lg=df=lz= k|yd 0 0 0 0 6 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0

df=lz=l tLo 1 0 4 26 3 2 0 5 26 37 0 4 3 6 31 30 178 0 2 5 32 32 36 7 4 6 2 4 24 64 20 22 22 39 33 27 381 0 1 1 23 0 13

df=lz=k |yd 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 1 0 1 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1 1 4 0 1 0 0 0 0

eQmk'/ sf&df*f}+ nlntk'/ dsjfgk'/ lrtjg /f}tx^ jf/f k;f{ hDdf uf]/vf dgf~ ndh'~ sf:sL tgx' :of~\hf

qm =; += 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 hDdf

lhNnf gjnk/f;L kfNkf u'NdL c#f{vfrL ?kGb]xL slknj:t' d':tf~ DofUbL jfUn'~ kj{t hDdf ?s'd /f]Nkf ;Nofg Ko"&fg bf~ x'Dnf d'u' *f]Nkf sflnsf]^ h'Dnf hfh/sf]^ b}n]v ;'v{]t afs] alb{of hDdf afh'/f aemf~ c%fd *f]^L s}nfnL bfr'{nf a}t*L **]nw'/f s`rgk'/

s'n hDdf

k| f=lz = ltLo 600 506 634 463 751 485 49 198 467 540 7346 187 167 362 304 550 81 105 114 126 111 183 367 488 333 364 3842 235 381 361 249 452 326 321 196 402 2923 3062 1

k| f=lz = k| yd 38 22 5 53 47 46 3 8 5 25 408 19 6 7 19 13 0 5 0 0 0 16 7 38 15 7 152 9 24 8 8 38 0 12 8 20 127 1494 3627 2

lg=df=lz=l tLo 85 47 48 36 76 60 4 37 45 68 683 3 15 21 14 50 4 10 0 12 0 1 11 63 35 42 281 10 14 15 18 28 40 53 34 41 253 3252

lg=df=lz= k|yd 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 11

df=lz=l tLo 20 5 4 4 35 28 0 0 5 8 147 0 3 0 10 20 0 3 1 0 4 0 0 11 10 7 69 7 5 0 6 14 14 20 1 29 96 871

df=lz=k |yd 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 1 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 2 6 1 0 0 0 0 2 3 0 2 8 23

hDdf l;kmfl/; ;+Vof

lzIfsx?sf]

a9'jfsf]

o;

1.

sltko lhNnfsf s]xL lzIfsx? sfo{;Dkfbg c+s d"Nofg k|fKt

Joj:yfcg';f/ sfo{;Dkbfg ubf{ kfOPsf s]xL ;d:ofx?

sf] gx'g' .

afktsf]

2.

s]xL

kmfOnx?df

cfjZos

sfuhftsf] sdL x'g' .


3.

s]xL lhNnfaf6 ;]jfcjlw gk'u

ePsf s]xL lzIfsx?sf] kmfOn klg cfof]udf k|fKt x'g' .


4.

sltko

kmf/fdx?

k|dfl0ft

eO{ gcfpg' .
5.

sltko lzIfsx?sf] sfo{;Dkfbg

d"Nofg afktsf] c+s gkfOg' . oL ;d:ofx?sf sltko ljj/0f afah'b klg

ebf} # ut];Dd cfj]bg kmf/fd a'emfpg] u/L cfof]un] lj1fkg u/]sf] lyof] . o; lj1fkgcg';f/ @% k|ltzt cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffsf nflu %$ lhNnfdf @)* kbsf nflu / &% k|ltzt sfo{;Dkfbg d"Nofgsf cfwf/df x'g] lzIfs a9'jfsf nflu &# lhNnfdf !)!& kbsf nflu tf]lsPsf cfwf/x? ePsf sfo{/t :yfoL lzIfsx? af6 lgj]bg ;\sng ul/Psf] lyof] . cfGtl/s k|ltof]lutfsf] lnlvt k/LIff ldlt @)^* ;fn kmfu'g @! ut]sf lbg ;DalGwt lhNnf ;b/d'sfddf ;DkGg ePsf] lyof] . o; k/LIffsf pQ/k'l:tsfx? cfof]un] ;DalGwt ljz]if1x?af6 k/LIf0f / ;Dk/LIf0f u/fO{ ldlt @)^( ;fn h]7 @ ut]sf lbg glthf k|sfzg ul/Psf] lyof] . lnlvt k/LIffdf pQL0f{ ePsf lzIfsx?sf] cGt/jftf{ dfWolds txsf xsdf lzIfs ;]jf cfof]u ;fgf]l7dLdf ldlt @)^( c;f/ # ut]sf lbg / cGo lzIfsx?sf xsdf cGt/jftf{ ldlt @)^( ;fn c;f/ ( ut]sf lbg kfFrcf]6} If]qLo a9'jf ;ldltsf] g]tTjdf ;DalGwt If]qLo lzIff lgb] {zgfnodf ;DkGg ePs.] lyof] . sfo{;Dkfbg d"Nofgsf cfwf/df x'g] lzIfs a9'jf k|To]s If]qLo lzIff lgb]zgfnodf If]qLo a9'jf ;ldltn] ;Dk"0f{ sfd u/L glthf k|

cfof]un] nufotsf

lzIfsx?sf] nflu

sfo{;Dkfbg d"Nofg afktsf] c+s Nofpgsf b'O{k6s kfFr}cf]6f If]qLo lzIff lgb]{zgfnodf cfkm\gf sd{rf/L v6fP/ lzIfsx?sf] a9'jfsf] sfd ;DkGg u/]sf] 5 . cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIff / sfo{;Dkfbg d"Nofgsf cfwf/df lzIfsx?sf] a9'jf lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @)%& sf] lgod @* adf]lhd z}lIfs jif{ @)^* df ljBfnodf l/St ePsf :jLs[t lzIfs b/aGbLdWo] @% k| ltzt cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIff / &% k|ltzt sfo{;Dkfbg d"Nofgsf cfwf/df x'g] lzIfs a9'jfsf nflu @)^* ;fn c;f/ dlxgfdf ;DalGwt lhNnf lzIff sfof{nodf ldlt @)^*

sfzg cfof]un] ug]{ Joj:yf 5 . of] a9'jfsf] glthf k|sfzg cfof]un] ldlt @)^* kmfu'g @^ ut]sf lbgb]lv ;'? u/]sf] 5 . b'u{d If]qdf c+u]|hL, ul0ft / lj1fg ljifo lzIf0f ug{sf c:yfoL cWofkg cg'dltkq lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @) %& sf] kfFrf}+ ;+zf]wg @)^& n] lgod ^ r df b'u{d If]qdf c+u]|hL, ul0ft / lj1fg ljifo lzIf0f ug{sf nflu :yfoL cWofkg cg'dltkq lnPsf hgzlQm gkfOPsf sf/0fn] c+u]|hL, ul0ft / lj1fg ljifodf :gfts tx pQL0f{ u/]sf t/ tflnd glnPsf] hgzlQmnfO{ tf]lsPsf b'u{d If]qdf dfq lzIf0f ug{sf nflu b'O{ jif{sf nflu c:yfoL cWofkg l;= g+ = ! @ # $ % hDdf

cg'dltkq lbg] Joj:yf u/]sf] 5 . lgodfjnLdf ePsf] of] Joj:yfcg';f/ c:yfoL cWofkg cg'dlt kqsf nflu lzIfs ;]jf cfof]un] ldlt @)^* ;fn d+l;/ !( ut] lj1fkg uof] . lj1fkgcg';f/ cfj]bg kmf/fd ;+sng ug]{, cGt/jftf{ ;~rfng ug]{, glthf k|sfzg ug]{ / k|df0f kq;d]t ljt/0fsf nflu lzIfs ;]jf cfof]un] kfFr}cf]6f If]qLo lzIff lgb] {zgfnox?nfO{ clwsf/ k| Tofof]hg uof] . cfj]bg kmf/fd e/]sf pDd]bjf/x?sf] cGt/jftf{ @)^* df3 !@ ut] ;'? eO{ glthf k|sfzg / k|df0fkq ljt/0f;d]t ;DkGg eO;s]sf] 5 . o; lj1fkgsf nflu kmf/fd eg]{, cGt/jftf{df ;fd]n ePsf / pQL0f{ x'g]x?sf] ljj/0f o:tf] 5 .

ljsf; If]q k"jf{~rn ljsf;If]q dWodf~rn ljsf;If]q klZrdf~rn ljsf;If]q dWoklZrdf~rn ljsf;If]q ;'b"/klZrdf~rn ljsf;If]q

kmf/fd eg] cGt/jftf{df pQL0f{ x'g {sf] ;+Vof ;fd]n ]sf] ;+Vof x'g]sf] ; +Vof lgdflj dflj lgdflj dflj lgdflj dflj !$@ (* !!( %% !)% %$ ^( *& %% *# $& *) !%! !$! !$$ !## !$) ! #@ @^^ !@! @@& !!) @@^ !)* @%( **& !&^ ^@ # @#( !%# &*$ %# $ @#( &%$ ! %# %@ &

lgDgdfWolds / dfWolds txsf nflu :yfoL cWofkg cg'dltkqsf nflu lj1fkg lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @) %& -;+zf]wg;lxt_ sf] lgod ^ s adf]lhd ljBfnodf lzIf0f ug{ rfxg] JolQmnfO{ :yfoL cWofkg cg'dltkq k|of]hgsf nflu lzIfs ;]jf cfof]usf] ldlt @)^*. )*. @@ sf] lg0f{ocg';f/ lgDgdfWolds / dfWolds txsf nflu lnlvt k/LIffsf] lj1fkg ePsf] lyof] . k|sflzt lj1fkgcg';f/ tf]lsPsf] ;doleq k| To]s lhNnf lzIff sfof{nodf cfj]bg kmf/fd ;+sng ul/of] . ldlt @)^* kmfu'g !( ut] dfWolds / kmfu'g @) ut] lgDgdfWolds txsf] lnlvt k/LIff k|To]s lhNnfsf ;b/d'sfd / cf;kf;sf uf=lj=;= df ;d]t ;~rfng eof] . o; k/LIffsf] glthf k|sfzgsf nflu cfof]un] ;fpggsf] bf];|f] xKtf leqdf ;DkGg ug{] u/L sfd ul/Psf] 5 . o; k/LIffdf kmf/fd eg] { / k/LIffdf ;fd]n ePsf pDd]bjf/x?sf] ljj/0f o; k|sf/sf] 5. kmf/fd eg] { k/LIffyL{x? lgDgdfWoldstkm{ !%#@)% hgf / dfWoldstkm{ ##^&$ hgf lyP . o; k/LIffdf

tflnd glnPsf t/ :gftsf]Q/ pQL0f{ u/]sfx?nfO{ c:yfoL cWofkg cg'dltkq lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @) %& sf] kfFrf}+ ;+zf]wgn] lgod ^ 3 sf] @s df ;DalGwt ljifodf :gftsf]Q/ tx pQL0f{ u/]sf] JolQm dfWolds ljBfnosf] lzIfssf] cWofkg cg'dlt kqsf] nflu lnOg] k/LIffdf pDd]bjf/ x'g kfpg] / To:tf pDd]bjf/x?n] ;]jf ;'? u/]sf] b'O{ jif{leq tflnd glnPdf lghn] lnPsf] cWofkg cg'dltkq /2 x'g] Joj:yf 5 . lgodfjnLdf ePsf] o; Joj:yfcg';f/ cfof]un] ldlt @)^* ;fn k'; @& ut]sf lbg lj1fkg u/]sf] lyof] . lj1fkgcg';f/ pDd]bjf/x? n] ;DalGwt If]qLo lzIff lgb] {zgfnodf kmf/fd eg{ kfpg] Joj:yf ul/Psf] lyof] . o; lj1fkgcg';f/ pDd]bjf/x?af6 cfj]bg kmf/fd ;\sng, k/LIff ;~rfng, pQ/k'l:tsf k/LIf0f, glthf k|sfzg / k|df0fkq ljt/0f;d]tsf] clwsf/ cfof]un] kfFrcf]6} If]qLo lzIff lgb]{zgfnonfO{ lbPsf] lyof] . o; lj1fkgcg';f/ lnlvt k/LIff ldlt @)^* ;fn r}q @% ut] ;DkGg eof] . o; lj1fkgdf cfj]bg kmf/fd eg]{, k/LIff lbg] / cWofkg cg'dlt k|fKt ug] { JolQmx?sf] ljsf;If]qut ljj/0f o:tf] 5

l;= g+ = ! @ # $ %

ljsf; If]q k"jf{~rn ljsf;If]q dWodf~rn ljsf;If]q klZrdf~rn ljsf;If]q dWoklZrdf~rn ljsf;If]q ;'b"/klZrdf~rn ljsf;If]q hDdf

kmf/fd k/LIff pQL0f{ eg] lbg]sf] x'g]sf] {sf] ; ;+Vof ;+Vof +Vof ##) #)* @!# $%@ #(^ #^% #^! #$# @&% !^^ !$# !!( &# !,#*@ ^^ !,@%^ ^^ !,)#*

If]qLo sfo{zfnf lzIfs ;]jf cfof]un] cfkm\gf ;/f]sf/jfnfx?aLr k|To]s cfly{s jif{df If]qLo sfo{zfnf uf]i7L ;~rfng u/L cfkm\gf] sfo{;DkfbgnfO{ yk k|efjsf/L agfpg] k|of; ul//x]sf] 5 . o; k|; +udf cfly{s jif{ @)^*.)^( sf] jflif{s sfo{qmdcg';f/ b]zsf kfFr}cf]6f ljsf;If]qdf ;/f]sf/jfnfx? ;xefuL ePsf] If]qLo sfo{zfnf ;DkGg u/]sf] 5 . o; sfo{zfnfdf k| To]s lhNnf lzIff sfof{noaf6 lzIfs ;]jf cfof]u;DaGwL sfd ug] { Pshgf zfvfclws[t cyjf pk;lrj, n]vf;DaGwL sfd ug]{ Pshgf / sDKo'6/df sfdug{] Pshgf u/L hDdf ## hgfsf] ;xeflutf x'g] ;fy} If]qLo lzIff lgb] {zgfnoaf6 Pshgf If]qLo lzIff lgb]{zs / Pshgf zfvfclws[t cyjf

pk;lrj / Pshgf sDKo'6/df sfd ug] { Pshgf u/L tLghgfsf] ;xeflutf x'g] Joj:yf ul/Psf] lyof] . If]qLo sfo{zfnfsf p2]Zox? lgDgcg';f/ lyP sfo{zfnfsf p2]Zox? o; sfo{zfnfsf p2]Zox? lgDgcg';f/ lgwf{/0f ul/Psf lyP tof/ ul/Psf] Software sf] k| jf]wLs/0fk'gtfhuL ug{' .
1.

cfof]uaf6

cfof]u;DaGwL sfddf cfPsf ;d:of / ;d:of ;dfwfgsf pkfox? klxrfg ug{' .


2.

cfof]uaf6 ;~rfng x'g] k/LIffx?nfO{ cem dof{lbt agfpg pkfox?sf] klxrfg ug{' .
3.

n]vf;DaGwL ;d:of / ;dfwfgsf pkfox? klxrfg ug{' .


4.

cfof]usf efjL sfo{lbzf af/] /fo ;'emfj ;\sng ug'{ .


6.

o; cfly{s jif{df cfof]uaf6 ;Dkfbg x'g] sfdx? af/] hfgsf/L u/fpg' .


5.

cfk;L ;DaGw, ;dGjo / ;xsfo{df lj:tf/ u/L ;]jf k|jfxdf k|efjsfl/tf a9fpg' .
7.

sfo{zfnf ;~rfng ePsf :yfg, ldlt / ;xefuL ;\Vof ; ldlt xefuL ;\Vof ! @)^* df3 @% / @^ #* ut] @ g]kfnu~h @)^* df3 @* / %( @( ut] # kf]v/f @)^* kmfu'g * / ^^ ( ut] $ x]6f}+8f @)^* kmfu'g !@ / ! ^% # ut] % lj/f6gu/ @)^* kmfu'g $ / % ^^ ut] hDdf ;xefuL ;\Vof @($ l;=g += sfo{zfnfsf ljifoj:t'x? cfof]uaf6 tof/ ul/Psf] Software 2. cfof]u;DaGwL sfddf kfOPsf ;d:of / ;dfwfgsf pkfox? 3. cfof]uaf6 ;~rfng x'g] lzIfs a9'jf / cWofkg cg'dltkqsf k/LIffx? 4. a]?h' / k]ZsL km5\of}6 5. cfof]usf cf j @)^*.)^( sf sfo{qmdx? 6. cfof]usf efjL sfo{lbzf sfo{zfnf ;~rfng k|lqmof
1.

sfo{zfnf ;~rfng ePsf :yfgx? wgu9L

;xhstf{af6 Software ;DaGwL k| af]wLs/0f / ;xhLs/0f cfof]usf zfvfut k|:t'lt / 5nkmn ;d"x sfo{, k|:t'lt / 5nkmn

sfo{zfnfaf6 ePsf ;'emfjx?


1.

k|fKt

cfof]uaf6 lnOg] ;a} k/LIffx?df @) k"0ff{sf] j:t'ut ax'pQ/fTds k|Zgx? ;d]l6g]

u/L kf7\oqmd ug{'kg]{


2.

lgdf{0f

k|Zg a}+ssf] :yfkgf / k| Zgx?sf] ljZj;gLotf / j}wtf k/LIf0f ug'{kg]{ h'g tx / >]0fLsf nflu lj1fkg ul/Psf] xf] ;f]xL tx / >]0fL;Fu ;DalGwt cfjZos Go"gtd z}lIfs of]Uotfsf k|df0fkqsf k| ltlnlkx? dfq cfj]bg kmf/fddf ; +nUg ug]{ Aoj:yf x'g'kg]{
3.

lzIfs a9'jf, cfGtl/s k| ltof]lutfTds k/LIff nufot ;a} txsf] lzIfssf] l/St kbk"lt{sf nflu sfo{tflnsf agfO{ ;f]xLcg';f/ lj1fkg ug'{kg]{]{ k/LIff ;~rfngdf ;+nUg /xg] s]Gb|fWoIf nufot hgzlQmnfO{ k/LIffsf] dof{bfsf nflu tflnd / cled'vLs/0f ug{'kg{]
9.

k|df0fkqsf] k|ltlnlk ;DalGwt pDd]bjf/ cfkm}+n] k|ltlnlk k|dfl0ft ug]{ Aoj:yf x'g'kg]{
4.

vr{ ug]{ cfwf/ ;do;fk]If x'g'kg]{ / Norms pknAw x'g'kg]{


10. 11.

-Norms) ;dod}

k/LIffsf] ljZj;gLotf a9fpgsf nflu pQ/k'l:tsf k/LIf0f / glthf k|sfzg ;s];Dd rfF8f] ug'{kg]{
5.

If]qLo lzIff lgb]{zgfno / lhNnf lzIff sfof{nox?df k]ZsL k7fpg';6\6f clVtof/L g} k7fpg'kg]{ cfof]u;DaGwL sfdsf] cfly{s clen]vnufot cGo clen]vx?sf] ;'/Iffsf nflu lhlzsf / If]lzlgdf b/fh / sDKo'6/sf] Aoj:yf x'g'kg]{
12.

lzIfssf] sfo{;Dkfbg d"Nofg kmf/fddf lgDg s'/fx? yk ug'{kg]{ ljBfno, ;| f]ts]Gb| / lhNnf lzIff sfof{nodf btf{ ug]{ / btf{ ldlt pNn]v ug]{ dxn
6.

Go"gtd z}lIfs of]Uotfafkt k|yd >]0fLnfO{ !%, ltLo >]0fLsf nflu !$ / t[tLo >]0fLsf nflu !# c+s lgwf{/0f ug{] Joj:yf x'g'kg{]
7.

cWofkg cg'dltkqsf] k/LIffdf ;f]lwg] k|Zg 1fg, ;Lk / clea[lQ ;a} If]q;Fu ;DalGwt x'g'kg]{
13.

cWofkg sfo{;Dkfbgsf
8.

cg'dltkq, cfwf/df x'g]

cWofkg cg'dltkqdf 6fFl;g] xf]nf]u|fd pDd]bjf/sf] kmf]6f]df;d]t kg]{ u/L 6fF:g'kg]{


14.

glthf ;do;Ldf cWofkg { Aoj:yf


15. 16.

k|sfzg ePsf] lglZrt tf]sL ;f] ;do;Ldf;Dd cg'dltkq lnO;Sg'kg] x'g'kg]{

lhNnf lzIff sfof{nodf cWofkg cg'dltkqsf cfj]bgx? slt ;do;Dd /fVg'kg]{ eGg] :ki6 sfo{ljlw jf lgb]{zg x'g'kg]{ lgDgdfWolds / dfWolds txdf ljifout cWofkg cg'dltkqsf] Aoj:yf x'g'kg]{ / cWofkg cg'dltkq >]0fL vf]n]/ lbg] Aoj:yf x'g'kg]{
17.

c:yfoL cWofkg cg'dltkq lnPsfx?n] @)^( sflt{s @@ ut]eGbf cufl8 tflnd k"/f u/]df To:tf pDd]bjf/x?n] s;/L :yfoL cWofkg cg'dltkq lng kfpg] xf] :ki6 x'g'kg]{
21.

@)^^.!).@) ;Dd klg :yfoL cWofkg cg'dlt kq lng g;s]sf sfo{/t c:yfoL lzIfssf] c:yfoL cWofkg cg'dlt kqsf] Dofb ;DaGwdf s] ug]{ eGg] af/]df cfof]un] klg k|of; ug'{kg]{
22.

lhlzsf / If]lzlgdf cfof]u;DaGwL sfd ug]{ Focal person nfO{ Ifdtf clea[l4sf sfo{qmdx? ;~rfng x'g'kg]{
18.

cWofkg cg'dltkqdf lhNnf lzIff clwsf/Ln] dfq ;xL u/]/ lbg] Aoj:yfn] w]/} c;lhnf] ePsfn] cfof]un] lg0f{o u/L lhlzc cyjf lhlzcn] tf]s]sf] pk;lrjzfvf clws[tn] ;xL u/]/ lbg] Aoj:yf ePdf sfddf ;/ntf cfpg]
19.

bz dlxg] ;]jfsfnLg k|fylds lzIfs tflnd lnP/ pRrdfWolds lzIff kl/ifbsf] ljz]if sf]z{af6 ! @ sIff kf; u/]sfx?n] cfufdL v'nf lj1fkgdf lgDgdfWolds txdf cfj]bg eg]{ / lgDgdfWolds txsf] cWofkg cg'dltkqsf nflu cfj]bg eg{ kfpg] af/]df cfof]un] klg k|of; ul/lbg'kg]{
23.

@)^( sflt{s @@ ut]eGbf cufl8 v'nf lj1fkg ePdf c:yfoL cWofkg cg'dltkq lnPsfx? pDd]bjf/ x'g kfpg] cyjf gkfpg] af/]df :ki6 x'g'kg]{
20.

;'ud lhNnfdf klg lgDgdfWolds / dfWolds txdf ul0ft / lj1fg ljifo k9fpg] cWofkg cg'dltkq ePsf pDd]bjf/x?sf] sdL ePsfn] o:tf lhNnfdf klg tflnd gePsfnfO{ cWofkg cg'dltkqsf] Aoj:yfsf nflu cfof]un] klg cfjZos kxn ul/lbg'kg]{
24.

If]qLo a9'jf kbflwsf/Lx?sf] uf]i7L

;ldltsf sfo{zfnf
5.

cg'dltkq;DaGwL sfo{of]hgf agfpg'

sfdsf]

ldlt @)^*.!!.@( / #) ut] lzIfs ;]jf cfof]usf] xndf If]qLo a9'jf ;ldltsf kbflwsf/Lx?sf] b'O{ lbg] sfo{zfnf uf]i7L ;DkGg eof] . uf]i7Ldf kfFr} ljsf; If]qsf ;a} If]qLo a9'jf ;ldltsf kbflwsf/Lx? pkl:yt x'g] Joj:yf ul/Psf] lyof] eg] If]qLo lzIff lgb] {zgfnox?df lzIfssf] a9'jf;DaGwL sfd ug]{ zfvfclws[tpk;lrjsf] ;d]t ;xeflutf lyof] . sfo{zfnfuf]i7Lsf p2]Zox?
1.

lzIfs ;]jf cfof]un] cfufdL lbgx?df ;DkGg ug'{kg]{ cGo sfdx? Aff/] /fo ;'emfj ;+sng ug'{

sfo{zfnfuf]i7Lsf ljifoj:t'x? ljut ;dodf sfdx?sf] ;dLIff


;DkGg

ePsf

sfo{;Dkfbgsf cfwf/df x'g] &% k|ltzt lzIfs a9'jf r}q @% ut] ;DkGg x'g] cWofkg cg'dltkqsf] k/LIff

lzIfs ;]jf cfof]uaf6 ;Dkfbg ePsf sfdx? ;DaGwdf cg'ejx? cfbfgk|bfg ug'{ o; jif{ ;DkGg ePsf If]qLo uf]i7Lx?af6 k|fKt ePsf ;'emfjx?sf] ;dLIff / tL ;'emfjx?sf] sfof{Gjogsf pkfo klxrfg ug'{ lzIfs ;]jf cfof]u;Fu ;DalGwt sfdx? ubf{ cfOk/]sf ;d:ofx? / tL ;d:ofx?sf] ;dfwfgsf pkfox? klxrfg ug'{ If]qLo lzIff lgb]{zgfno / If]qLo a9'jf ;ldltn] ;DkGg ug] { lzIfs a9'jfcWofkg

lgod #( s cg';f/ lzIfssf] a9'jfsf nflu yk ljj/0f

2.

v'nf lj1fkg k|of]hgsf nflu lzIfsx?sf] l/St kbsf] ljj/0f ; +sng


v'nf lj1fkgsf] tof/L

3.

If]qLo uf]i7Lx?af6 cfPsf ;'emfjx?sf] k|:t'lt / ;dLIff


sfo{of]hgf lgdf{0f

4.

cfof]u;DaGwL sfdsf l;nl;nfdf cfPsf ;d:of / ;dfwfgsf pkfo cfufdL lbgdf cfof]un] ;Dkfbg ug'{kg]{ cGo sfo{x?

sfo{zfnf uf]i7Laf6 k|fKt ePsf d'Vod'Vo ;'emfjx?


1.

sltko vr{ ug]{ cfwf/x? cGo ;/sf/L sfof{no;/x agfpg'kg]{ cWofkg cg'dltkqsf] ljj/0fnfO{ cfof]usf] Website df /fVg'kg]{

2.

k|]d/fh pkfWofo, >L of]u]Gb| k|;fb /fpt / k|zf;sLo k|d'v >L lji0f'k|;fb g]kfnsf] klg pkl:ylt lyof] . cled'vLs/0f sfo{qmdsf] ;~rfng lzIfs ;]jf cfof]u kf7\oqmd, k/LIff ;~rfng tyf a9'jf zfvfsf zfvf k|d'v >L gf/fo0fk|;fb e6\6/fO{n] ug'{ePsf] lyof] . sfo{qmddf ;xefuL ;a} dxfg'efjx?nfO{ lzIfs ;]jf cfof]usf] tYof\s, lj1fkg, df]8/]zg, cGt/jftf{ tyf l;kmfl/; zfvfsf zfvf k|d'v >L tf]ofgfy vgfnn] :jfut ub}{ sfo{qmdsf] p2]Zodfly k|sfz kfg'{ePsf] lyof] . o; jif{b]lv cfof]un] pQ/k'l:tsf k/LIfs / ;Dk/LIfssf] j}olQms ljj/0f tof/ u/L j}olQms ljj/0fleq k/]sf / cled'vLs/0f sfo{qmddf ;xefuL ePsf of]Uo JolQmx?nfO{ dfq k/LIfs / ;Dk/LIfssf] lhDd]jf/L lbg] lg0f{o u/]sf] 5 . cled'vLs/0f p2]Zox?
1.

pQ/k'l:tsf k/LIf0f;DaGwL cled'vLs/0f sfo{qmd ldlt @)^* kmfu'g !( / @) ut] ;DkGg ePsf] :yfoL cWofkg cg'dltkqsf] lnlvt k/LIffsf pQ/k'l:tsfx? k/LIf0f u/fpgsf nflu k/LIfsx?sf] Pslbg] cled'vLs/0f sfo{ ldlt @)^* ;fn r}q !( ut] / @% ut]sf lbg u/L @ k6s lzIfs ;]jf cfof]usf] xndf ;DkGg eof] . o; cled'vLs/0f sfo{qmddf dfWolds / lgDgdfWolds txsf cWofkg cg'dltkqsf pQ/k'l:tsf k/LIf0f ug{ of]Uo dflgPsf lgDgdfWoldstkm{ @%% / dfWoldstkm{ *& hgf k/LIfsx? sf] ;xeflutf lyof] . cled'vLs/0f sfo{qmdsf] cWoIftf lzIfs ;]jf cfof]usf cWoIf >L pbo/fh ;f]tLn] ug{'ePsf] lyof] . sfo{qmddf cfof]usf ;b:o o >L

sfo{qmdsf

pQ/k'l:tsf k/LIf0fdf Ps?ktf / k| efjsfl/tf a9fpg' k/LIffsf] glthfnfO{ cem ljZj;gLo / j}w agfpg ;xof]u k'ofpg'

2.

3.

;/f]sf/jfnfx?df cfof]usf sfdx? k|lt ljZjf;sf] jftfj/0f agfpg ;xof]u k'ofpg'

lgoldt ?kdf k[i7kf]if0f k| fKt ug'{kg]{ 5 . Ps hgf k/LIfsn] Pslbgdf a9Ldf &% cf]6fsf] b/n] / s"n hDdf !))) pQ/k'l:tsf dfq k/LIf0f u/fpg] ul/Psf] 5 .

pQ/k'l:tsf k/LIfssf sfd, st{Jo, clwsf/ / cfrf/;+lxtf o; cled'vLs/0f sfo{qmddf ;xefuL ePsf k/LIfsx?n] lgDgcg';f/sf] cfrf/;+lxtf kfngf ug'{kg]{ ;xhstf{ gf/fo0fk|;fb e6\6/fO{n] k|:6 kfg'{ePsf] lyof] .

Joj:yf

pQ/k'l:tsf k/LIf0fsf qmddf s'g} k/LIfsn] dof{bf pNn+3g / u/]sf] k/LIf0fsf] cfrf/;+lxtf tyf unt

pQ/k'l:tsf lgb]{zg @)^* s_

k/LIf0f;DaGwL pQ/k'l:tsf ;fdfGo k/LIf0fsf ;"rL tof/ nflu u/L

dg;fon] sfo{ u/]sf] kfOPdf To:tf k/LIfsnfO{ lbOPsf] lhDd]jf/L ;lsg] 5 .

k/LIf0f;DaGwL ljifox?

lkmtf{

u/L

k/LIfssf] ;"rLaf6 gfd x6fpg pQ/k'l:tsf eO;s]kl5 lngsf nflu k/LIf0f u/]jfkt

pQ/k'l:tsf k/LIfssf] 5.

tf]lsPsf] dfkb08sf cfwf/df cfof]uaf6 :jLs[t u/fOPsf] k/LIf0fubf{ ;Dk/LIfsx? sf] ug]{] ;'k/Lj]If0fdf / /x]/ k/LIf0f;DaGwL sfo{;Dkfbg ;Dk/LIfsaf6 k/LIfsx?n]

kfpg] kfl/>lds glthf k|sfzg cfof]uaf6 cfkm\gf] ?kdf e'QmfgL ul/g]5 . e'QmfgL lgo'lQmkq clgjfo{

a'emfpg'kg]{ 5 v_ pQ/k'l:tsf k/LIfssf] sfd, st{Jo, clwsf/ / cfrf/;+lxtf

tf]lsPsf] :yfg tyf ;dodf dfq pQ/k'l:tsf k/LIf0f ug'kg]{ 5 . k/LIfsn] cfkm"nfO{ k|fKt

{ 5 . c+s :ki6 ?kdf j'lemg] u/L /ftf]d;Ln] n]v]sf] x'g'kg]{ 5 . s]/d]6 ePdf cIf/df ;d]t n]vL b:tvt u/]/ k|dfl0ft u/]sf] x'g'kg]{ 5 .

ePsf pQ/k'l:tsf u0fgf u/]/ dfq k/LIf0fsf] ;'?jft ug]{ / lbOPsf] ;+Vofdf pQ/k'l:tsf gkfOPdf pQ/k'l:tsf {5 .

cfkm"nfO{ pQ/k'l:tsfdf pQ/k'l:tsf Joj:yfkg

k|fKt cGo k/]sf]

ePsf] txsf] kfOPdf

Joj:yfkg

;d"xnfO{ hfgsf/L u/fpg' kg] pQ/k'l:tsf k/LIf0f ubf{ dfls{ l:sd / cfof]ujf6 lbOPsf lgb] {zg tyf cfrf/;+lxtfsf]

;d"xnfO{ lkmtf{ ug'kg]{ 5 pQ/k'l:tsfdf vfnL kfgfx? e]l6Pdf s]l/lbg'kg]{ 5 . c+s lb+bf ;se/ bzdnjc+sdf glbO{ k"0f{ cs+df lbg'kg] { 5 . bzdnjdf c+s lbg' k/] bzdnj % ;Dd lbg ;lsg] 5 . t/ c+ssf] hf]8ubf{ bzdnj c+sdf cfPdf To;nfO{ glhssf] u/L k"0f{c+sdf ;'GofGt

k"0f{ kfngf ug'{kg]{ 5 .

k/LIfsx?n] ;Dk/LIfssf] lbPsf ;'k/Lj]If0fdf /xL kfngf sfo{;Dkfbg ug]{ / ;Dk/LIfsn] k[i7kf]if0fsf] ug'{kg]{ 5 .

pQ/k'l:tsfx?df ug{] /

k/LIffyL{n] j:t'lgi7tf,

lbPsf pQ/x? WofglbP/ cWoog k/LIf0fdf ljZj;lgotf / Ps?ktf sfod ug{ k| of; ug'{kg]{ 5 .

k"0f{c+sdf kl/0ft ug'{ kg] { 5 . leGg c+s -fraction number_ df c+s lbg kfOg] 5}g . k|Zgsf] pQ/sf nflu c+s lb+bf Pp6} lnlk -b]jgfu/L jf lxGb'c/]ljs_ dfq k| of]u ug'{kg]{ 5 .

pQ/k'l:tsf k/LIf0f ubf{ x/]s k| Zgsf] ;'?sf] afofF lsgf/fdf ;f] k|Zgjfktsf] k|fKtf+\s lbg'kg]

unt dg;fo glnP/ e'nn] k|Zg gDa/ gn]v]sf] / unt k|Zg g+ /fv]/ n]lvPsf] pQ/nfO{ k| Zg;Fu le8fP/ k|fKtf+s lbg'kg] {5. k|Zgsf] pQ/ g]kfnL /

Joj:yfkg ;d"xnfO{ {5.


Expelled

lkmtf{ ul/Psf

ug'{kg] k/LIffyL{sf Joj:yfkg

pQ/k'l:tsf k]mnf k/]df k/LIf0f gu/L .

c+u|]hLdWo] h'g efiffdf eP klg k/LIf0f ug'{kg]{ 5 .

;d"xnfO{ lkmtf{ ug'{ kg]{ 5 tf]lsPsf] k/LIf0fsf] ;doleq k/LIfsn] u/L

pQ/k'l:tsf

k/LIf0fkZrft

k/LIfsn] b:tvt g} ug'{kg]{ 5 5fk nufpg kfOg] 5}g .

sfo{;DkGg

Joj:yfkg ;d"xnfO{ pQ/k'l:tsf lkmtf{ ug'{kg]{ 5 . o;/L lkmtf{ dfs{n]h/ pQ/k'l:tsf cfof]un] ubf{ tof/ tf]lsPcg';f/sf u/L pknJw uf]klgotf lgb]{zgx? slt

pQ/k'l:tsf k/LIffyL{n]

k/LIf0f s'g

ul/;s]kl5

k|Zgdf

c+s k|fKt u/]sf] 5 ;f] s'/f qmdj4?kdf pQ/k'l:tsfsf] cu| efudf c+s {5.

u/fpg'kg]{ 5 .

ptf/L / cIf/df

s"n

k|fKtf+s u/L

k/LIf0f lbPsf

pNn]v

sfod ug{'kg]{ 5 .

tf]lsPsf] :yfgdf b:tvt ug'{kg] pQ/k'l:tsf s'g} k/LIf0fsf] qmddf k/LIffsf]

kfngf ug'{kg]{ 5 . k/LIffyL{n] cled'vLs/0f sfo{qmddf pQ/k'l:tsf k/LIf0f j:t'lgi7 9+un] ug{sf nflu k|zf;sLo k|d'v, cfof]usf ;b:ofo >L k|]d/fh pkfWofo / >L of]u]Gb|k|;fb /fptn] klg cfu|x ug{'ePsf] lyof] . cled'vLs/0f sfo{qmddf ;xefuLx?af6 cfPsf lh1f;fx? af/] cfof]usf k|zf;sLo k|

dof{bf pNn+3g u/]sf], rf]/L u/]sf] jf k/LIfsnfO{ gfhfoh k| nf]egdf kfg]{ dg;fon] sfo{ u/]sf] lnlvt ;fdu|Lk| df0f kfOPdf To:tf pQ/k'l:tsf

d'v / cWoIfHo"n] :ki6 kfg{ePsf] lyof] . sfo{qmdsf] cGTodf cWoIfHo"n] ;a} ;xefuLx? nfO{ lhDd]jf/Lk"0f{ 9+n] pQ/k'l:tsf k/LIf0f u/]/ cfof]usf] 5ljnfO{ cem pFrf] agfpg] sfddf ;xof]u ug{ xflb{s cfu|x ug'{eof] . lzIfs ;]jf cfof]usf k|zf;sLo k| d['v / zfvfclws[tsf] ljbfO pd]/sf sf/0fn] lghfdtL ;]jfaf6 cjsfz k|fKt ug{'ePsf lzIfs ;]jfcfof]usf k| zf;sLo k|d'v >L lji0f'k|;fb g]kfnsf] lzIfs ;]jf cfof]un] ldlt @)^( h]7 !( ut]sf lbg ljbfO{ u/]sf] 5 . ldlt @)#$.)!.)* df k|fylds ljBfno lg/LIfsaf6 lghfdtL ;]jfdf k|j]z ug{'ePsf >L lji0f'k|;fb g]kfnn] dfWolds ljBfno lg/LIfs, lhNnf lzIff clwsf/L, z}lIfs tflnds]Gb|sf jl/i7 k|lzIfs, If]qLo lzIff lgb]{zs / lzIfs ;]jf cfof]usf] k|zf;sLo k| d'v;d]tsf] lhDd]jf/L k'/f ug{'eO{ hDdf #% jif{ Psdlxgf !# lbg ;]jf ubf{ g]kfnsf lxdfn, kxf8, t/fO / pkTosf;d]tdf sfo{ ul/;Sg'ePsf] b]lvG5 . k|zf;sLo k|d'vsf] ljbfO ;df/f]xsf] cWoIftf cfof]usf cWoIf >L pbo/fh ;f]tLn] ug{'ePsf] lyof] eg] sfo{qmd

;~rfng k|zf;g zfvfsf pk;lrj >L q}nf]So/fd cfrfo{n] ug{'ePsf] lyof] . o;} sfo{qmddf o; cfof]uaf6 ;?jf eO{ k/LIff lgoGq0f sfof{no ;fgf]l7dLdf ;?jf eO{ hfg'ePsf zfvfclws[t >L hjfx/nfn xdfnnfO{ klg ljbfO ul/of] . ljbfO sfo{qmddf ljbfO eO{ hfgnfUg'ePsf k|zf;sLo k| d'vsf] g]t[Tjn] xfdL sd{rf/Lx?df sfd ug]{ pTk|]/0f a9fPsf] eGb} pxfFsf] ;]jflgj[Q hLjg ;'vdo /xf]; ;fy} zfvfclws[tsf] efjL ;]jfcjlw ;kmn /xf]; eGb} cfof]usf pk;lrj >L gf/fo0fk|;fb e6\6/fO{n] ljbfO dGtJo /fVg'ePsf] lyof] . cfof]usf ;b:o o >L k|]d/fh pkfWofo / >L of]u]Gb|k|;fb /fptn] klg ljbfO ;df/f]xdf cfkm\gf] dGtJo /fVg'ePsf] lyof] . ljbfO u|x0f dGtJo /fVb} >L lji0f'k|;fb g]kfnn] cfkm" cfkm\gf] hflu/] hLjgaf6 cToGt} ;Gt'i6 /x]sf], o;af6 hLjgsf] o; pd]/df klg cfkm"df sfd ug]{ hf]zhfFu/ sd gePsf] eGb} eljiodf g]kfn ;/sf/ / cfof]unfO{ cfjZos k/]df h'g;'s} ;dodf klg ;xof]u ug]{ k| ltj4tf;lxt cfof]un] u/]sf] ljbfOnfO{ xflb{stfk"j{s :jLsf/ ug{'eof] . ;df/f]xsf] cGTodf cWoIfHo"n] cfof]udf /xFbf

pxfFsf] sfo{;Dkfbgsf] pRr d"Nofg ub}{ efjL lbgx?df ;w+} :j:Yo, ;'vL / v';L /xg;d]t cfu|x ug{'eof] . lzIfs ;]jf cfof]usf ;b:oHo"sf] ljbfO g]kfn ;/sf/ -dGqL kl/ifb_ sf] ldlt @)^$.)@.@) sf] lg0f{ofg';f/ lzIfs ;]jf cfof]usf] ;b:o -ljlzi6 >]0fL_ kbdf lgo'Qm x'g'ePsf s}nfnL, wgu9Lsf >L k|]d/fh pkfWofon] ldlt @)^$.)@.@( ut]b]lv cfkm\gf] kbcg';f/ sfo{ef/ ;DxfNb}cfpg'ePsf] lyof] . lzIff P]g @)@* -;+zf]wg;lxt_ sf] bkmf !! v sf] pkbkmf # cg';f/ lgo'Qm x'g'ePsf pkfWofosf] kfFr jif{] sfo{sfn ldlt @)^(.)@.@( sf lbg k"/f ePsf] lyof] . @)^(.)@.@* sf lbg lzIfs ;]jf cfof]un] pxfFsf] xflb{stfk"j{s ljbfO uof] . ljbfOsf qmddf cfof]usf cWoIf >L pbo/fh ;f]tLn] cfof]usf] ;kmntfsf nflu pxfFn] k'ofpg'ePsf] of]ubfgsf] pRr d"Nof\gsg ub{} efjL hLjg ;'vdo xf]; eGg] pQ/f]Q/ k| ultsf] sfdgf ug'{ePsf] lyof] . lzIfs ;]jf cfof]usf k|zf;sLo k| d'vsf] :jfut

lzIff dGqfnosf] ldlt @)^( c;f/ !# ut]sf] lg0f{ocg';f/ lzIfs ;]jf cfof]usf] k|zf;sLo k| d'vsf] kbdf If]qLo lzIff lgb] {zgfno k"jf{~rn wgs'6fsf] lgb] {zs kbaf6 ;?jf eO{ cfpg'ePsf ;x;lrj >L vu]Gb|k|;fb g]kfnnfO{ lzIfs ;]jf cfof]un] ldlt @)^( c;f/ ! * ut]sf lbg :jfut u/]sf] 5 . cfk;L kl/roaf6 ;'? ul/Psf] :jfut sfo{qmdsf] ;~rfng pk;lrj q}nf]So/fd cfrfo{n] ug'{ePsf] lyof] eg] tf]ofgfy vgfnn] :jfut dGtJo /fVg'ePsf] lyof] . cfof]usf pk;lrj gf/fo0fk|;fb e/fO{n] cfof]usf ;du| ultljlwsf af/]df hfgsf/L u/fpg'ePsf] lyof] . cfof]usf ;a} zfvfaf6 ePu/]sf / x'g]u/]sf sfo{x?sf af/]df lj:t[t ? kdf xl/eQm kf}8]n, u'0f/fh kf]v/]n, d]3axfb'/ s]=;L=, q}nf]So/fd cfrfo{ / ljhos'df/ kf]8]naf6 hfgsf/L u/fOPsf] lyof] . :jfut ;df/f]xdf cfkm\gf] lgb] {zg dGtJo lbg] qmddf k|zf;sLo k|d'vHo"n] cfof]usf] k|zf;sLo k| d'vsf] lhDd]jf/L lbPsfdf lzIff dGqfnok|lt s[t1tf 1fkg ug'{eof] eg] cfof]usf sd{rf/Lx?af6 ePsf] :jfut sfo{qmdk|lt wGojfb lbg'eof] . lj= ;+= @)%# ;fndf ljBfno lg/LIfssf ?kdf lghfdtL ;]jfdf k|j]z ug{'ePsf vu]Gb|k|;fb g]kfn @)^* ;fndf

g]kfn ;/sf/sf] ;x;lrj kbdf v'nf k| ltof]lutfaf6 5gf}6 x'g'ePsf] xf] . pxfFn] sd{rf/Lx?nfO{ pRr dgf]ansf ;fy team df sfd ug{ lgb]{zg lb+b} cfkm\gf] g]t[Tjdf sfo{;Dkfbgdf cfwfl/t d"Nofg / cfly{s kf/blz{tfdf hf]8 lbg] wf/0ff /fVg'eof] . cfof]usf] cfly{s ultljlw / a]? h'sf] cj:yf g]kfn ;/sf/sf] :jLs[t gd{;cg';f/ lzIfs ;]jf cfof]un] cfkm\gf] cfly{s Joj:yfkg ug]{ u/]sf] 5 . g]kfn ;/sf/cGt/utsf lgsfox?df clxn] a]?h'sf] ;d:of a9\bf] ? kdf /x]sf] kfOG5 t/ lzIfs ;]jf cfof]udf clxn] of] ;d:of 5}g . cfly{s jif{ @)^%.)^^ df (* k| ltzt a]?h' km5\of}6 ePsf] lzIfs ;]jf cfof]udf cfly{s jif{ @)^^.)^& / cfly{s jif{ @)^&.)^* df a]?h' ;'Go eO{ cfof]u g]kfn ;/sf/af6 kfOg] k'/:sf/sf] bfj]bf/ ePsf] 5 . cfof]u;DaGwL sfdsf ljifodf ;jf]{Rr cbfntdf l/6 ltgsf] ;'g'jfOsf] cj:yf lzIfs ;]jf cfof]u;d]tnfO{ ljklIf agfO{ ;Ddflgt ;jf]{Rr cbfntdf btf{ ePsf l/6x?dWo] cfly{s jif{ @)^&.)^* ;Dddf hDdf @!* l;= lzIfssf] tx / >]0fL Go"gtd

cf]6f l/6x? btf{ ePsfdf cfly{s jif{ @)^*.)^( df hDdf !) cf]6f l/6 yk eO{ hDdf @@* cf]6f l/6dWo] &@ cf]6f l/6x?sf] ;jf] {Rr cbfntaf6 km};nf eO;s]sf] 5 . afFsL l/6 ;DaGwdf ;jf]{Rr cbfntdf d'2f rln/x]sfn] k]zL k/]sf] ;dodf cfof]uaf6 ;Ssn kmfOn lnO{ ;jf]{Rr cbfntdf ;DalGwt clws[t k|lt/Iffsf nflu k7fpg] Joj:yf ul/Psf] 5 . sfo{;Dkfbg tyf cg'ejsf] d"Nofgf/f ul/Psf] lzIfsx? sf] a9'jf M;\lIfKt rrf{ tf]ofgfy vgfn lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @) %& sf] kfFrf}+ ;+zf]wg @)^& sf] lgod #( s df sfo{;Dkfbg tyf cg'ejsf] d"Nofgf/f ;fd'bflos ljBfnosf] :jLs[t b/jGbLdf sfo{/t :yfoL lzIfsx?sf] a9'jf ug]{ k|fjwfg /fv]sf] 5 . lgodfjnLdf ePsf] a9'jfsf] o; Joj:yfn] Pp6} kbdf tn pNn]v ePcg';f/sf] :yfoL ;]jf cjlw k'u]sf / sfo{;Dkfbgsf cfwf/df ;'kl/j]Ifs / k'g/fjnf]sg ;ldltn] u/]sf] d"Nofgdf &% k|ltzt / ;f]eGbf a9L c+s k|fKt u/]sf ;a} lzIfs a9'jf x'g] Joj:yf lgodfjnLn] u/]sf] 5. z}lIfs dflyNnf] z}lIfs

of]Uotf ePsfsf of]Uotf ePsfsf nflu rflxg] nflu rflxg] :yfoL ;]jf cjlw :yfoL ;]jf cjlw ! k|fylds t[tLo >]0fL !# jif{ !) jif{ @ k|fylds ltLo >]0fL !# jif{ !@ jif{ # lgDgdfWolds t[tLo !% jif{ !@ jif{ >]0fL $ lgDgdfWolds ltLo !% jif{ !% jif{ >]0fL % dfWolds t[tLo !* jif{ !% jif{ >]0fL ^ dfWolds ltLo !* jif{ !* jif{ >]0fL lzIfsx?sf] a9'jfsf nflu ePsf] kf}if u/L b'O{k6s lj1fkg u/L plNnlvt Joj:yf ldlt @)^* ;fn r}q @)^* ;fn r}q d;fGt;Dd lzIfsx? d;fGt;Ddsf nflu dfq Psk6ssf sf] a9'jfsf] sfd;d]t ;DkGg nflu dfq ePsf] s'/f lgodfjnLdf ul/;s]sf] 5 . o; Joj:yfcg';f/ pNn]v 5 . lzIfs ;]jf cfof]un] lzIfs ;]jf cfof]uaf6 b]zel/df a9'jf lzIfsx?sf] o; lsl;dsf] a9'jf k| ePsf lzIfsx?sf] txut / >]0fLut of]hgsf nflu ldlt @)^* ;fn c;f/ / ljj/0f o:tf] 5 g+ = tx / >]0fL k|yd k|fylds ltLo hDdf k|yd lgDgdfWol ltLo ds hDdf k|yd dfWolds ltLo hDdf a9'jf ePsf s"n lzIfs ;+Vof g]kfndf ;~rflnt ;fd'bflos ljBfnox?df hDdf !,)&,*%^ lzIfs a9'jf ePsf lzIfs ;+Vof !$($ #)^@! #@!!% !! #@%@ #@^# @# *&! *($ #^,@&@

b/jGbLx? :jLs[t ePsf 5g\ . ljut nfdf] ;dob]lv v'nf k|ltof]lutfaf6

lzIfssf] :yfoL kbk"lt{ x'g g;s]sf] x'Fbf s"n b/jGbLsf] cfwfeGbf sd b/jGbLdf dfq lzIfs :yfoL 5g\ elgG5 . :jLs[t b/jGbLdf sfo{/t :yfoL lzIfsx?dWo] lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnLsf] lgod @* cg';f/ l/St lzIfs kbdWo] @% k| ltzt cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIff / &% k|ltzt sfo{;Dkfbg d"Nofgsf cfwf/df a9'jf x'g] Joj:yf klg 5 . lzIfsx?sf] of] a9'jf jflif{s ?kdf lgoldt ?kdf x'g] ub{5 . a9'jfsf oL b'j} tl/sfaf6 ;fd'bflos ljBfnosf :jLs[t b/jGbLdf sfo{/t clwsf+z :yfoL lzIfsx? a9'jf eO;s]sf] cj:yf 5 . ;fd'bflos ljBfnosf lzIfsx?n] ljut ;dodf cfkm\gf] k]zfut xs lxtsf nflu y'k|} cfGbf]bgx? ul/;s]sf 5g\ . tL cfGbf]ngx? k| ToIf ?kdf lzIfssf clwsf/;Fu / ck| ToIf ?kdf ljBfyL{x?sf] u'0f:t/Lo lzIff kfpg] clwsf/;Fu klg ;DalGwt lyP . lzIfssf cfGbf]ngx? n] cfkm\gf ;]jf ;'ljwfx?nfO{ ;d;fdlos agfpg ;kmn ePsf b]lvG5g\ t/ ;fd'bflos ljBfnosf ljBfyL{x?sf] k/LIffsf] glthf x]bf{rflx+ ljBfyL{x?sf] u'0f:t/Lo lzIff kfpg] clwsf/sf] ;Daf]wg ;xL tl/sfn] ePsf] b]lvb}g . casf lbgx?df lzIfs nufot ;a} ;/f]sf/jfnfx?n] ;fd'bflos ljBfno /fd|f] agfpg]

cfGbf]ng/fhgLlt b]lvPsf] 5 .

ug{'

h?/L

xfd|f ;fd'bflos ljBfnox?n] w]/} lsl;dsf ;d:of / r'gf}tLx?sf aLrdf cufl8 a9\g'k/]sf] cj:yf 5 . ev{/} k|sfzg ePsf] @)^* ;fnsf] P;= Pn= ;L= k/LIffsf] glthf / ljut jif{sf glthfx? clg sltko ljBfnox?sf] ef}lts k"jf{wf/x?n] klg xfd|f] ljBfno lzIff ;d:ofaf6 d'Qm 5}g eGg] b]vfpF5 . glthf o:tf] sdhf]/ cfpgdf ljleGg kIf lhDd]jf/ xf]nfg\ t/ o;df lzIfssf] lhDd]jf/L sd 5}g . cfufdL jif{sf] P;= Pn= ;L= k/LIffsf] glthf /fd| f] agfpgsf nflu clxn];Dd a9'jf x'g'ePsf lzIfs ldqx?n] cu'jfO u/]/ sIff lzIf0fnfO{ ;xeflutfTds / cGt/lqmofTds agfpg] / yk /rgfTds z}lIfs sfo{snfkx?sf] ;~rfng ePsf v08df ;a} ;/f]sf/jfnfx?sf] ;lqmo ;xeflutfaf6 ck]lIft pknlAw xfFl;n x'g]df ljZjf; ug{ ;lsG5 . jt{dfg ;dodf b]zsf ;x/L If]qsf sltko ;fd'bflos ljBfnox? t ljBfyL{ gePsf sf/0fn] aGb g} eO;s]sf 5g\ eg] cem} sltko ljBfnox? aGb x'g] cj:yfdf 5g\ elgG5 . ;fd'bflos ljBfnox? aGb x'g'df ; +:yfut ljBfnosf sf/0fn] klg xf] elgG5 t/ o;nfO{ ts{;+ut sf/0f dfGg ;lsGg lsgeg] ;+:yfut

ljBfnox? klg lzIff lgodfjnLcg';f/ g} :yfkgf ePsf x'g\ / xfdLn] t ; +:yfut ljBfnosf /fd|f s'/fx? l;s]/ / pgLx?;Fu ;xsfo{ u/]/ cfkm"n] sfd ug]{ ;fd'bflos ljBfnodf yk /fd|f] ug{' kb{5 . ;fd'bflos ljBfnosf] o:tf] sdhf]/ cj:yfdf a9'jf x'g] lzIfs ldqx?n] casf lbgx?df cfkm"n] sfd ul//x]sf ;fd'bflos ljBfnosf nflu lbg ;lsg] yk of]ubfgsf af/]df ;f]Rg] / ;f]cg';f/ sfd ug]{ ;do cfPsf] 5 . lzIfsx?sf] a9'jf eg]sf] /fHoaf6 pknAw u/fOPsf] Pp6f ;'ljwf xf] h;af6 lzIfsx?df cfTd;Ddfgsf] a[l4 ug]{ / pgLx?nfO{ sfddf pTk|]/0ff a9fpg] ck]Iff ul/G5 . To;}n] a9'jf ePsf lzIfsx?sf] tkm{af6 klg b]zn] 7"nf] cfzf / ck]Iff u/]sf] 5 . of] ck]Iff d"nt ljBfyL{x?sf] pRr:t/sf] pknlAwaf6 k"/f x'g] x'G5 . lzIfsx?af6 /fHon] u/]sf ck]Iffx? nfO{ lj:t[t ?kdf o;/L klg b]vfpg ;lsG5 a9'jf ePsf ul/g] ck]Iffx? ;sf/fTds ;f]r r]tgfsf] ljsf;
1. 2.

eo/lxt jftfj/0fdf cfTd;Ddfgsf ;fy l;Sg kfpg] afnclwsf/sf] k|Tofe"lt


3.

ljBfnosf ;/f]sf/jfnfx?aLr lg/Gt/ ;Dks{ / cGt/lqmof


4.

ljBfyL{x?sf] sIff 5f8\g], sIff bf]xf]ofpg] / cg'tL0f{ x'g] b/df Go"gLs/0f / pQL0f{ x'g] b/ / pknlAw:t/df a[l4
5.

ljBfno ;]jfIf]qleqsf pd]/ ;d"xsf ;a} afnaflnsfx? nfO{ ljBfno lzIffdf ;xeflutfsf nflu ;lqmo of]ubfg
6.

;d'bfodf ;r]tgf a[l4df g]t[TjbfoL e"ldsf lgjf{x


7.

ljBfnosf ;/f]sf/jfnfx?sf] a[l4df ;xof]u


8. 9.

sfo{snfkx?df ;xeflutf

;fd'bflos ljBfnox?df ;/f]sf/jfnfx?sf] cfsif{0fdf a[l4 ljBfyL{ gePsf sf/0fn] ;fd'bflos ljBfno aGb cyjf ufEg' kg]{ cj:yfsf] cGTosf nflu lqmofzLntf
10.

lzIfsx?af6 / gful/s

ljBfnodf lgoldt ?kdf pkl:ylt / of]hgfj4 afnd}qL lzIf0f

ljBfnodf pknAw ;|f]t / ;fwgsf] clwstd pkof]udf pNn]vgLo of]ubfg


11.

;d'bfodf ljBdfg ljs[lt / lj; +ultx?sf] cGTosf nflu ;lqmo of]ubfg


12.

;fd'bflos ;+:yfut ljBfno ;fem]bf/L sfo{df cu'jfO


13.

ljBfnonfO{ l;sfO ;+:yfsf ? kdf ljsf; ug{sf nflu jftfj/0f lgdf{0f


14.

l;sfOdf sdhf]/ b]lvPsf ljBfyL{x? nfO{ k/fdz{ ;]jf;lxtsf] yk ;xof]u


15.

k|ltefjfg ljBfyL{sf nflu yk k|f]T;fxg / ;xof]u


16.

lhNnf lzIff sfof{no, z}lIfs tflnd s]Gb| / ;|f]ts]Gb|af6 ;~rfng x'g] sfo{qmdx?df ;lqmo ;xeflutf
17.

ljBfyL{x?sf] rf}tkmL{ ljsf;sf nflu ;xof]u k'Ug] vfnsf cltl/St tyf ;x sfo{snfkx?sf] lgoldt ;~rfng
18.

;Lldt ;|f]t / Ifdtfcg';f/ ;fd'bflos ljBfnodf sfo{/t lzIfsx? sf] ;]jf / ;'ljwfx? a9fpFb} uPsf] b]lvG5 . lzIfsn] kfPsf] ;]jf / ;'ljwfsf] k|ltkmn ljBfyL{sf] glthfaf6 b]lvg] ePsfn] cfufdL lbgdf Tof] glthf b]vfpgsf nflu ;fd'bflos ljBfnosf a9'jfsf] ;'ljwf k|fKt ul/;s]sf lzIfsx?sf] cu'jfOdf ;a} lzIfsx? / cGo ;/f]sf/jfnfx?sf] ;xeflutfdf /rgfTds z}lIfs sfo{qmdx? ;~rfng eP/ ljBfyL{x?n] ck]lIft ;Ifdtf b]vfpg] cj;/ kfpg]df ljZjf; ug{ ;lsG5 . /rgfTds z}lIfs sfo{qmdx?sf] pknlAwsf ?kdf cfufdL jif{sf] P;= Pn= ;L= k/LIff / ljBfnox?n] ;~rfng ug] { jflif{s k/LIffsf] /fd|f] glthf, ljBfyL{x?sf] egf{ / l6sfp k| ltztsf] a[l4df b]Vg] ;/f]sf/jfnfx? sf] ck]Iff 5 . cfof]uf/f ;~rflnt If]qLo sfo{zfnf cf}lrTo / sfo{lbzf xl/eQm kf}8]n ;fd'bflos ljBfnox?df lzIfssf] egf{, 5gf}6 / lgo'lQmsf] sfo{ ljleGg lsl;dsf cK7\of/f ;d:ofx?af6 u'lh|/x]sf] cj:yfdf lzIfssf ljleGg k]zfut ;+:yfx?, /fhgLlts bn, gful/s ;dfh / j'l4hLlj;d]taf6 of]Uo lzIfs 5gf]6sf nflu Pp6f :jtGq / lgikIf cfof]usf] vfFrf] dx;'; ul/+b}

b]zsf] rf}tkmL{ ljsf;sf] d]? b08 lzIff xf] . lzIffsf] plrt ljsf;df lzIfssf] dxTjk"0f{ e"ldsf x'G5 . ljBfnodf sfd ug]{ lzIfsx? nfO{ cfjZos ;]jf ;'ljwf lbO{ pgLx?nfO{ v';L agfP/ sfddf nufPsf v08df pgLx?af6 /fd|f] ;]jfsf] ck]Iff ug{ ;lsg] ePsfn] g]kfn ;/sf/n] cfkm\gf]

cfPsf] kl/k|]Ifdf ljBfno:t/sf] lzIfs 5gf]6sf] If]qdf b]lvPsf ljs[lt, lj; +ult / ljleGg sl7gfOx? nfO{ x6fpg] ck]Iffsf ;fy tTsfnLg g]kfn ;/sf/f/f lzIff P]gsf] ; +zf]wgdf lzIfs ;]jf cfof]usf] Joj:yf u/L @)%& ;fndf lzIfs ;]jf cfof]u sf] u7g ePsf] xf] . oxL ;fn lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL;d]t lgdf{0f u/L lzIfs ;]jf cfof]un] cfkm\gf sfdx? cufl8 a9fO/x]sf] 5 t/ xfn;Dd cfof]usf If]q, c~rn / lhNnf:t/df sfof{nox? :yfkgf gePsf sf/0fn] If]qLo lzIff lgb]{zgfno / lhNnf lzIff sfof{nos} hgzlQmaf6 lzIfs ;]jf cfof]u;DaGwL :yfgLo:t/sf sfdx? ;~rfng eO/x]sf 5g\ . cfof]un] sfo{ ;Dkfbg ubf{ kfFr ljsf; If]qdf If]qLo a9'jf ;ldlt;d]t u7g u/L lzIfssf] a9'jf;DaGwL sfdx? ;DkGg ul//x]sf] 5 . lzIfs ;]jf cfof]usf sfdx? ;xh / k|efjsf/L ?kdf ;DkGg ug{sf nflu If]q / lhNnf:t/sf hgzlQmnfO{ cfjZos dfqfdf ;';"lrt ug{', cled'vLs/0f, uf]i7L / tflnd sfo{qmd ;~rfng ug{', cfk;L ;DaGw lj:tf/ ug'{ / ;dofg's"n Ifdtf ljsf; ug{' clt cfjZos 5 / o;sf nflu cfof]u k| of;/t klg 5 . Ifdtf ljsf;s} nflu lzIfs ;]jf cfof]un] k|To]s jif{ If]qLo lzIff lgb]{zgfno / lhNnf lzIff sfof{nosf lzIfs ;]jf cfof]usf sfd;Fu ;DalGwt sd{rf/Lx? ;xefuL u/fP/

If]qLo:t/df sfo{zfnf uf]i7Lx? ;~rfng ub}{cfPsf] 5 . cfof]usf] If]q / lhNnf:t/df cfkm\gf] ;\u7g gePsf] cj:yfdf If]q tyf lhNnf:t/df x'g] sfo{x?nfO{ ;/n / ;xh ? kdf ;DkGg ug{ oL sfo{zfnf uf]i7Ln] d2t k'/\ofpg] ck]Iff /fVb} cfPsf] / ;DkGg ePsf uf]i7Lx?n] lzIfs ;]jf cfof]usf sfdx?nfO{ ;xh agfPsf] cg'ej klg ul/Psf] 5 . uf]i7Lx?df cfof]uaf6 ;Dkfbg ePsf / x'g] sfo{qmdx?sf af/]df hfgsf/L u/fpg], If]q tyf lhNnfx? n] cfof]u;DaGwL ;Dkflbt sfo{x? sf af/]df cg'ej cfbfg k|bfg ug]{, If]q tyf lhNnfx?df k7fOPsf] /sd k]ZsL km5\of]{6 / a]?h' lgoldttfsf af/]df cg'ej cfbfgk| bfg ug]{, :yfoL lzIfsx?sf] &% k| ltzt sfo{;Dkfbgaf6 x'g] a9'jf / @% k|ltzt cfGtl/s k|ltof]lutfTds k/LIffsf cfwf/df x'g] a9'jf;DaGwL lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnLdf ePsf] Joj:yfsf af/]df hfgsf/L u/fpg], v'nf kbk"lt{ tyf cWofkg cg'dltkqsf] clen]vLs/0fsf nflu cfof]uaf6 tof/ ul/Psf] software sf] k|jf]wLs/0f ug] { ul/Psf] 5 . o;sf ;fy} cfof]un] tof/ kf/]sf] a9'jf, v'nf tyf cWofkg cg'dltkqsf] kl/dflh{t kf7\oqmdx?sf af/]df hfgsf/L u/fpg], cfof]uaf6 lgdf{0f ePsf] kf7\oqmdnfO{ ;d;fdlos agfpg] ;DaGwdf /fo;'emfjx? ; +sng ug]{, lzIfsx?sf] ljz]if a9'jf / o;sf] Joj:yfkgsf af/]df cg'ej

cfbfgk|bfg ug{], lzIfs a9'jf Joj:yf af/] 5nkmn ub{} b]lvPsf ;d:of pk/ ;dfwfg ug{sf nflu cfjZos pko'Qm pkfox? klxrfg / k|of]u ug]{ klg uf]li7sf] p2]Zosf ?kdf /xb} cfPsf 5g\ . uf]li7df cfof]usf] efjL gLltsf af/] hfgsf/L lbg] Pj+ o; ;DaGwdf ;/f]sf/jfnfx?sf /fo ;'emfjx? ;+sng ug]{, If]q tyf lhNnf:t/df b]vfk/]sf ;d:of klxrfg u/L ;'wf/sf nflu /fo;'emfj ;+sng ug{' / cfufdL lbgdf cfof]uaf6 ;Dkfbg x'g] sfo{qmdx?sf] k|efjsfl/tf h:tf ljifoj:t'x?nfO{ uf]i7Ldf 5nkmn u/fO{ log} ljifoj:t'pk/ /fo;'emfj ;+sng ;d]t ul/Psf] 5 . cfof]un] o:tf uf]i7Lx?df cfof]u;Fu ;DalGwt sfo{ ug] { If]qLo lzIff lgb]{zgfno tyf lhNnf lzIff sfo{nosf pk;lrj, zfvf clws[t, ljBfno lg/LIfs, k|fljlws ;xfos, sDKo'6/ ck/]6/ tyf n]vf;Fu ;Dj4 sd{rf/Lx? -k|To]s sfof{noaf6 @ of tLghgfsf b/n]_ ;xefuL u/fpFb} cfPsf] 5 . uf]i7Ldf If]qLo lzIff lgb] {zgfnosf If]qLo lgb{]zs tyf lhNnf lzIff clwsf/L;d]tsf] ;xeflutf x'Fb} cfP klg If]qLo lgb{]zgfno / lhNnf lzIff sfo{fnosf cfjZos ;a} sd{rf/Lx? nfO{ ;xefuL u/fpg ;lsPsf] 5}g . ;fy} sd{rf/lx?sf] ;?jf, j9'jf, sfh tyf gofF sd{rf/Lsf] kb:yfkgfn] cfof]usf] lgoldt sfo{df s]xL k|efj kl//x]sf] 5 . o:tf uf]i7Lx?df lzIfs / lghfdtL sd{rf/Lsf k]zfut ;+:yfx?sf] k|

ltlglwTj u/fpg ;lsPsf] 5}g . o;sf ;fy} sfo{zfnfdf ;xefuL ePsf sd{rf/Lx?sf] ;?jf a9'jf, sfh tyf gofF kb:yfkgfsf] k|lqmofn] sltko lhNnf lzIff sfof{no / If]qLo lzIff lgb]{zgfnodf cfof]u af/] cled'vLs/0f sfo{qmddf ;xefuL ePsf sd{rf/L a9L / sltkodf sd of gePsf] cj:yfdf cfof]u;DaGwL sfo{;Dkfbgdf s]xL afwf kl//x]sf] cj:yf /x]sf] 5 . cfof]usf] sfo{;Fu ;DalGwt lhNnf lzIff ;ldltsf kbflwsf/L, nufot ;a} ;/f]sf/jfnfx?nfO{ cfof]un] ;~rfng ug]{ o:tf uf]i7Lx?df ;xefuL u/fpg ;s]df lzIfs 5gf}6 tyf l;kmfl/;, lzIfs a9'jf cWofkg cg'dlt kq nufPtsf cfof]u;Fu ;DalGwt ;Dk"0f{ sfo{ ;~rfngdf cGo ;a} ;/f]sf/jfnfx?sf] klg ;xof]u / ;xeflutfsf] jftfj/0f lgdf{0fdf d2t k'Ug] b]lvG5 . cfof]un] If]qLo sfo{zfnf ;~rfngsf nflu lglZrt sfo{ k| lqmof cjnDjg ug]{ u/]sf] 5 . uf]i7Ldf cfof]un]] cfkm\gf] tkm{af6 zfvfut ljifoj:t'sf] k|:t'lt ug]{, cik:6 ePsf ljifoj:t'pk/ 5nkmn ug]{ , cGtlqm{of ug]{, k|Zgf]Q/ ug]{, cfjZostfcg';f/ ;d"x sfo{ / k|:t'lt clg 5nkmn;d]t u/fP/ /fo;'emfj lng] lbg] h:tf sfo{ cjnDjg ub}{cfPsf] 5 . cfof]un] k|To]s jif{ b'O{ lbg]] cjlwsf o:tf uf]i7L ;~rfng ug{] u/]sf] 5 hf] ljifoj:t'sf] uxgtfsf b[li6n] cln sd ;do ePsf]n] ;do a9fpg'kg{] ;do a9fpg'kg{] cln

sd ;do ePsf] xf] ls eGg] ;'emfj ;Da4 kIfaf6 k|fKt ePsf 5g\ . uf]i7Ls} ;dodf k| zf;lgs sfuhft / tYofx?sf] sfd klg ug{'kbf{ klg uf]i7Ln] /fv]sf ck]Iff k"/f x'g ;dosf] sdL ePsf] dxz'; cfof]unfO{ ePsf] 5 . cfof]uaf6 ;~rfng ePsf uf]i7Lx? k|fo If]qLo ;b/d'sfdx?df x'g] u/]sf sf/0f s]xL lhNnfx?n] cfof]u;Fu ;fldKo eP/ sfo{ ug{ gkfPsf] u'gf;fx? klg cfpg] u/]sf 5g\ . ctM cfufdL uf]i7Lx? ;~rfng ubf{ ljifoj:t'sf] uxgtfsfcfwf/df ;do a9fpg' kg]{ / uf]i7L ;~rfng :yfg ;a} ;/f]sf/jfnfx?nfO{ kfos kg{] :yfg rog ug]{ ljifodf ;f]Rg cfjZos b]lvG5 . cfkm\gf dftxtsf If]qLo tyf lhNnf:t/sf sfof{nox? gxF'bf o:tf uf]i7Laf6 ljut ;dodf If]q tyf lhNnf:t/sf lgsfoaf6 ;Dkfbg ePsf sfdx?sf] ;dLIff ub}{ sfo{ ;Dkfbgdf ePsf ljljwtfx?nfO{ ;a}sf] ;lqmo ;xeflutfaf6 Ps? kstfsf ;fy ;Dkfbg ug{ d2t k'ofPsf] 5 . gofF kb:yfkgf, ;?jf tyf a9'jfaf6 cfPsf / cfof]usf] sfo{ k|s[lt yfxf gePsf sd{rf/Lx? n] oL uf]i7Laf6 cfkm"n] cfof]usf] sfo{ ;Dkfbg ubf{ lgjf{x ug'{ kg{] e"ldsfsf] af/]df cfjZos hfgsf/L k|fKt eO{ nfeflGjt ePsf] agfpb} cfPsf 5g\ . sfo{ ;Dkfbg ubf{ cfk;L lrghfgn] klg dxTjk"0f{ e"ldsf v]Ng] xF'bf ;?jf j9'jf,tyf gofF

kb:ykgfaf6 cbn abn ePsf cfof]u, If]qLo lzIff lgb] {zgfno,tyf lhNnf lzIff sfo{nosf sd{rf/Lx?aLrdf o:tf uf]i7Lx?n] Ps cfk;df lrghfg u/fO{ ldqtf a9fP/ sfo{ ;Dkfbgdf ckgTjsf] efjgf a9fpg dxTjk"0f{ e"ldsf lgjf{x u/sf] ;d]t kfOPsf] 5 . uf]i7Ldf k|:t't ul/Psf ljifoj:t', gLlt lgb{]zg Pj+ efjL sfo{qmddflysf] 5nkmnkZrft\ If]q Pj+ lhNnfx?df sfo{ ;Dkfbg l56f], 5l/tf] tyf b'?:t agfpgsf nflu If]qLo lzIff lgb{]zgfno / lhNnf lzIff sfof{nox?df cfof]usf] sfd ug{ Pp6f cnUu} OsfO u7g ug{' kg{], ;do;dodf sfo{qmd Pj+ cGo gLlt lgb{]zgsf ljifodf kl/kq ul/g'kg]{, cfly{s k| zf;gnfO{ ;do ;fk]If agfO{ cem k|efjsf/L agfpg ;dod} e'QmfgL Joj:yf ldnfpg' kg]{ / ;du| sfo{k| lqmofsf ljifodf lgb{]lzsf hf/L ug{'kg]{ h:tf /rgfTds ;'emfjx? cfof]unfO{ k|fKt ePsf] ;Gbe{df cfof]un] o:tf /rgfTds ;'emfjx? sfo{;~rfngdf ;Daf]wg ug] { ljifodf ;dod} Wofg a9fpg'kg] { b]lvG5 . uf]i7Laf6 k| fKt ;'emfjx? cfof]un] cfkm\gf] gLlt lgb]{zgdfkm{t k"gM sfof{Gjg lgsfo dfkm{t g} u/fpg' kg]{ xF'bf ;a} sfof{Gjog lgsfosf] sfo{k|lqmofdf Ps?ktf NofO{ k|efjsfl/tf a9fpg cfof]un] o:tf uf]i7Lx? lgoldt ?kdf ;~rfng ug{' ckl/xfo{ x'G5 . 5f]6f] ;dodf ;DkGg ul/g] uf]i7Laf6 ;a}

ljifoj:t'x? ;xh ?kdf ;Daf]wg ug{sf nflu uf]i7Lsf] ;do s]xL a9fP/ yk ;/f]sf/jfnfx?sf] ;xeflutf u/fP/ sfo{Gjog:yndf cfOk/]sf ;d:ofadf]lhdsf cfjZos yk ljifoj:t';d]t ;dfj]z u/L cfjZostfdf cfwfl/t uf]i7L ;~rfng ubf{ a9L nfebfos x'G5 . cWofkg cg'dlt kq ljt/0f k| 0ffnL M cjwf/0ff / jt{dfg cj:yf ef]hs'df/ 7s'/L z}lIfs k|0ffnLdf z'4tf, :jR5tf / OdfGbfl/tf h:tf kl/wLo u'0f tyf cfr/0f lgjf{xsf nflu lzIfsdf Jofj;flos g}ltstf;lxtsf] k]zfut bIftf, ljifoj:t'df pRr 1fg, lzIf0f lzNk, /rgfTds sfddf pT;'stf, k/LIf0f, k|of]u / cg';Gwfg ug{ ;Sg] hfFu/, cfF6 / ; +sNk;lxtsf] cfGtl/s u'0fsf] cfjZostf kb{5 . lzIffdf jf:tljs / bL3{sfnLg kl/jt{g cfpgsf nflu lzIfsx?sf] lrGtg, k|j[lQ / ;LkbIftfdf kl/jt{g gcfO{ x'Fb}g . ef}lts lj1fgsf] pRrtd k|of]u / ljsf;sf] b|"t ult;Fu} lzIf0f sf}zn klg k9fpg]af6 l;sfpg], l;sfpg]af6 ;xhLs/0f ug]{, ;xhLs/0faf6 l;Sgsf nflu :jpTk|]l/t ug]{] { lbzftkm{ pGd'v 5 . lzIf0f k4ltsf] dfu{df cufl8 a9\g lzIfsdf z}Ifl0fs k2ltsf] 1fg, lzIf0f ;Lk / sf}zn;DaGwL kof{Kt tflndsf] cfjZostf

kb{5 . z}Ifl0fs tflndsf] cfwf/e"lddf 6]s]/ g} lzIfsn] lzIf0f;DaGwL ;d:ofsf] klxrfg / ;dfwfg ug{ ;Sb5 . lge{osf ;fy cfTdlgb]{lzt eO{ ;sf/fTds wf/0ff, k|j[lQ / ;f]rsf] ljsf; ub}{, ;|f]tsf] klxrfg / z}Ifl0fs sfo{qmd tyf ljlwsf] ljsf; ug{ lzIfsnfO{ dfu{k|z:t x'G5 . To;}n] lzIfssf nflu lzIf0f tflnd df5fsf nflu kfgLsf] ckl/xfo{tf h:t} xf] . lzIf0f sfo{ cfkm}df ljlzi6 sfo{ ePsf]n] wf/0ffdf :ki6tf, k|j[lQdf ;sf/fTdstf / ;Lkdf ljlzi6 bIftf ePsf :jlgb]{lzt / lh1f;' JolQmaf6 dfq pQm sfo{ ;DkGg x'G5 eGg] s'/f ljleGg cg';Gwfgaf6 k'li6 eO;s]sf] ;Gbe{df Ifdtfjfg\ JolQmx?af6 dfq lzIf0f sfo{ x'g'kb{5 eGg] dfGotfaf6 lzIf0f ug]{ JolQmsf nflu cWofkg cg'dlt kqsf] Joj:yfsf] z'?jft ul/Psf] kfOG5 . lzIfssf] k]zfut u'0f / bIftfn] cf]tk|f]t ePsf JolQmx?n] dfq cWofkg cg'dlt kq k|fKt ug]{ / To:tf gd"gf JolQmx?af6 dfq lzIff?kL hxfhnfO{ lglZrt uGtJodf k'/\ofpgsf nflu bIf rfnssf] e"ldsf lgjf{x x'G5 eGg] dfGotfaf6 ;d]t cWofkg cg'dlt kqsf] cjwf/0ff cufl8 cfPsf] e]l6OG5 . hfkfg nufot ljZjsf sltko ljsl;t d'n'sx?df lzIf0f nfO;]G;sf] ;kmn k|of]u ePsf] kfOG5 . g]kfnsf] ;Gbe{df lzIf0f :t/ j[l4 sfo{qmdcGtu{t lzIfssf nflu ;]jfsfnLg tflnd, cfO{= P8, jL=P8\ h:tf z}Ifl0fsk|fl1s

sfo{qmdsf] ;~rfng;Fu} k/LIf0f k|of]usf ?kdf afudtL, gf/fo0fL / u08sL c~rndf k|fylds txdf cWofkg u/fpg rfxg]n] lzIf0f clwsf/ kq -Teaching Lisence_ lng'kg]{ lgod lj=; += @)@# ;fndf nfu" ePsf] kfOG5 . pQm lzIf0f clwsf/ kq cfktsfnLg, lgoldt / cfhLjg u/L tLg lsl;dsf] lzIf0f clwsf/ kq z}lIfs of]Uotf / tflndsf cfwf/df k|bfg ug]{ Joj:yf /x]sf] s'/f /fli6o lzIff ;Nnfxsf/ kl/ifb\sf] k| ltj]bg, lzIf0f k|lzIf0f pk;ldlt, @)@& df pNn]v ePsf] kfOG5 . To; ;dodf ljt/0f ePsf] lzIf0f clwsf/ kq tLgcf]6f c~rndf dfq ;Lldt x'g'/ Tof] klg tbf? stfsf ;fy sfof{Gjog geO{ 6'lPsf] kfOG5 . pRr:t/Lo /fli6o lzIff cfof]usf] k| ltj]bg @)%%sf] l;kmfl/; / lzIff;DaGwL pRr:t/Lo sfo{;ldltsf] k|ltj]bg @)%* sf] ;'emfjadf]lhd @)%* df3 @% df lzIff P]g @)@* sf] ;ftf}+ ; +zf]wg eO{ txut ?kdf :yfoL / c:yfoL u/L b'O{ k|sf/sf cWofkg cg'dlt kq hf/L ug]{ sfg'g kfl/t eof] / pQm sfo{ lzIfs ;]jf cfof]usf] sfo{If]qdWo] Ps d'Vo sfo{If]qsf ?kdf /xg uof] . o;/L lzIf0fsf nflu cWofkg cg'dlt kqsf] clgjfo{ Joj:yf sfg'gdf g} pNn]v ePkl5 cf=j= @)%()^) b]lv cWofkg cg'dlt kqsf] k/LIffsf nflu lj1fkg eO{ pQL0f{ pDDf]bjf/x?sf nflu ;dofjlw tf]lsPsf c:yfoL

cWofkg cg'dltkq / of]Uotf / tflnd ePsfx?sf nflu :yfoL cWofkg cg'dlt kq hf/L u/L xfn;Dd of] Joj:yf sfof{Gjgdf cfO/x]sf] cj:yf 5 . pRr:t/Lo /fli6o lzIff cfof]usf] k|ltj]bg @)%% n] lzIfssf] of]Uotf, lg/LIfssf] of]Uotf / lzIf0f cg'ej tyf lzIf0fsf nflu cWofkg cg'dlt kqsf] cfjZostfnfO{ Olt u/L ;'emfjsf] ?kdf k]z ePsf], lzIff;DaGwL pRr:t/Lo sfo{;ldltsf] k|ltj]bg @)%* n] lzIf0f k]zfdf ;Ifd JolQmx?sf] 5gf]6nfO{ ;'lglZrt ug{ cWofkg cg'dlt kq nfu" u/L To:tf] clwsf/ k|fKt JolQmx?dWo]af6 dfq k| lt:kwf{ u/fO{ /fli6o lzIfs ;]jf cfof]un] lzIfs lgo'lQm ug'{kg] { pRr:t/Lo /fli6o lzIff cfof]usf] k|ltj]bg @)%% sf] ;'emfjnfO{ k|ltj]bgsf] sfo{of]hgfsf cfwf/sf ?kdf lzIf0f cg'dlt kqsf] ;Gbe{df lzIf0f nfO;]G; k|0ffnL nfu" ug]{, nfO;]lG; lbg] ;+:yfsf] ?kdf lzIfs ;]jf cfof]unfO{ sfg"gL k|fjwfg ldnfpg], sfo{/t lzIfsnfO{ nfO;]G;sf] Joj:yf, nfO;]G; k|fKt JolQmx?sf] k| lt:kwf{af6 dfq lzIfsdf lgo'lQmsf] k|fjwfg h:tf a'Fbfx? ;d]l6Psf 5g\ . @)%* sf] k|ltj]bgn] ;/sf/ ;dIf cWofkg cg'dltkq;DaGwL k]z u/]sf ;'emfjx? lgDg 5g\

tflnd ck|fKt / lzIf0f nfO;]G; gkfPsf s'g} klg JolQmnfO{ lzIfs kbdf lgo'lQm lbOg] 5}g, :yfoL nfO;]G; k|fKt ug{ /fli6o lzIfs ;]jf cfof]uaf6 ;~rfng x'g] k/LIff pQL0f{ x'g clgjfo{ x'g]5, xfn sfo{/t lzIfsx?nfO{ cfufdL % jif{leq :yfoL nfO;]G; lnO;Sg'kg]{ ;t{df ;a}nfO{ c:yfoL nfO;]G; k|bfg ul/g] 5 . cfufdL % jif{leq klg :yfoL nfO;]G; lng g;Sg] lzIfsx?sf nflu cfjZos ;'ljwf lbO{ :j}lR5s cjsfzsf] df}sf lbOg] 5 , :yfoL nfO;]G; lnPsf JolQmx? dWo]af6 ljBfno Joj:yfkg ;ldltn] lzIfs 5gf]6 ug]{ 5 .

cWofkg cg'dlt kq kfPsf lzIfsx? n] % jif{leq cfof]uaf6 :yfoL cWofkg cg'dlt kq lng'kg]{, lgDgdfWolds / dfWolds txsf clgjfo{ # ljifo lj1fg, ul0ft / c\u|]hL ljifodf b'u{d If]qdf cWofkg ug{sf nflu tflnd ck|fKt pDd]bjf/x?sf nflu c:yfoL cWofkg cg'dlt kq lbg ;lsg] h:tf sfg'gL Joj:yf u/]sf] 5 . o;}u/L lzIff P]g @)@* df ; +zf]wg eO{ cWofkg cg'dlt kq;DaGwL Joj:yf ePkl5 P]gsf] p2]Zo sfof{Gjog ug{ lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @)%(-; +zf]wg;lxt_ n] cfof]un] cWofkg cg'dlt kq lbg] k|of]hgsf nflu lnlvt k/LIff ;~rfng ug'{kg]{, lnlvt k/LIffsf] k"0ff{ !)) / pQL0ff{ $) x'g], dflyNnf] txsf] cWofkg cg'dlt kq lnPsf] JolQmn] tNnf] txdf lzIf0fsf nflu pDd]bjf/ x'g kfpg], cWofkg cg'dlt kq :yfoL / c:yfoL u/L b'O{ k|sf/sf] x'g], tflnd glnPsfx?dWo] b'u{d If]qsf nflu d'Vo tLg ljifodf cGtjf{tf{sf cfwf/df / lzIffzf:q ; +sfoafx]saf6 :gftsf]Q/ pQL0f{ Pjd\ cWofkg cg'dltkq lng afFsL sfo{/t lzIfsx? nfO{ lglZrt cjlwdf tflnd k"/f ug'{kg]{ ;t{df lnlvt k/LIff lnO{ c:yfoL cWofkg cg'dlt kq k|bfg ug]{ Joj:yf pNn]v u/]sf] 5 . lj=;+ @)@# ;fndf # cf]6f c~rnsf @) cf]6f lhNnfdf k|fylds txdf cWofkg ug{sf nflu cWofkg

plNnlvt ;'emfjnfO{ dWogh/ ub}{ ;'emfj sfof{Gjogsf nflu df}h'bf lzIff P]g @)@* sf] ;ftf} + ;+zf]wg u/L bkmf !!-8_ yk ul/Psf], pQm bkmfdf cWofkg cg'dlt kq lng' kg]{ zLif{ssf] pkzLif{sdf cWofkg cg'dlt kq glnO{ s;}n] klg lzIfs kbsf] nflu pDd]bjf/ x'g gkfpg], cWofkg cg'dlt kqsf] nflu cfof]un] lj1fkg ug]{ / pQm lj1fkgsf] lnlvt k/LIffdf pQL0f{ k/LIffyL{n] cWofkg cg'dlt kq kfpg], P]g k| f/De x'g'k"j{ sfo{/t lzIfsx? nfO{ ^ dlxgfleq c:yfoL cWofkg cg'dlt kq pknAw u/fpg], c:yfoL

cg'dlt kq lbg] Joj:yf eP klg pQm Joj:yfsf] sfof{Gjogdf lg/Gt/tf gePsf] / lzIff P]g @)@* sf] ;ftf} + ;+zf]wgkl5 sfo{/t lzIfsx?sf nflu % jif]{ c:yfoL cWofkg cg'dlt kq / OR5's ;a}nfO{ ! jif] { c:yfoL cWofkg cg'dlt kq ljt/0f u/L cf=j= @)%()^) b]lv cWofkg cg'dlt kq ePsf JolQmx? af6 dfq lzIf0f k]zfdf ;+nUg x'g] k|fjwfg sfof{Gjogdf cfPsf] xf] . of] P]g nfu" x'g'k"j{ :yfoL eO{ sfo{/t lzIfsnfO{ sIff cjnf]sg u/]/ :yfoL cWofkg cg'dlt kq k| bfg ul/Psf] 5 . lzIfs ;]jf cfof]un] xfn;Dd @# cf]6f lj1fkgf/f cWofkg cg'dlt kqsf] k/LIff ;~rfng u/L pQL0f{x?nfO{ :yfoLc:yfoL cWofkg cg'dlt kq ljt/0f ul/;s]sf] 5. xfn;Dd nueu rf/nfv hgzlQmn] :yfoL cWofkg cg'dlt kq lnO;s]sf] cj:yf 5 . cWofkg cg'dlt kqsf nflu lzIfs ;]jf cfof]un] @)^* ;fndf lj1fkg u/L ldlt @)^* kmfu'g !( / @) ut] lnlvt k/LIff ;~rfng eO{ ;f]sf] glthf k|sfzgsf] qmddf 5 . o; lj1fkgdf lgDgdfWolds / dfWolds u/L em08} b'O{ nfv pDd]bjf/n] cfj]bg kmf/fd e/]sf 5g\ . cWofkg cg'dlt kqsf] Joj:yfkg klg ;d:ofx?af6 cnu 5}g . o; ;DaGwdf kfOPsf ;d:ofx?dWo] d'Vo ;d:ofx?df lzIfs ;]jf cfof]usf If]q / lhNnf txdf ;\u7g ;+/rgf gx'g', z'?sf b'O{ lj1fkgdf dlxnf /

ckf\un] tflnd glnP klg :yfoL cWofkg cg'dlt kqsf] k/LIffdf ;fd]n x'g kfpg' / To:tf JolQmx? n] tflnd lnP/ cfkm\gf] cWofkg cg'dltkqnfO{ kSsf agfpg k|of; u/]sf] gkfOg'h:tf s'/fx?n] clt nlrnf] sfg'gL k|fjwfg b]lvg', sltko lhNnfdf tf]lsPsf] dfkb08cg';f/ k/LIff ;~rfng ePsf] eGg] u'gf;fx? kfOg', $) k|ltzt c+s NofP pQL0f{ x'g] Joj:yf, $) eGbfdfly hlt;'s} c+s k|fKt u/] klg Ps} lsl;dsf] k|df0fkq lbg] Joj:yf, dfWolds txsf nflu ljifout cWofkg cg'dlt kqsf] Joj:yf gx'g', gSsnL cWofkg cg'dlt kqpk/ 5fglag x'g sl7g ePsf OToflbh:tf s'/fx? cWofkg cg'dlt kqsf] Joj:yfkgdf ;d:ofsf ?kdf /x]sf 5g\ . cWofkg cg'dlt kqsf] glthfkZrft\ k/LIffyL{n] oyfzL3| k|df0f kq k|fKt ug{ g;Sg', cWofkg cg'dlt kqdf x'g] q'l6 ;Rofpg ;]jfu| fxLnfO{ em~eml6nf] k| lqmofaf6 u'h|g' kg]{, cfof]usf] If]q tyf lhNnf txdf cfkm\gf] dftxtsf] 5'} zfvf sfof{no gx'gfn] xfn sf{o;Dkfbg u/fpg] lgsfox? If]=lz=lg= lhNnf lzIff sfof{nosf] cfkm\gf] lgoldt sfo{af]emsf sf/0f cfof]uaf6 u/fOg] yk sfo{ af]emsf] ?kdf /xg] u/]sf] h:tf s'/fx? klg ;d:ofsf ?kdf b]lvPsf 5g\ . sfg'gL Joj:yf clt nlrnf] x'Fbf b]lvPsf ;d:of h:t} tflndlagfsf JolQmx?nfO{ :yfoL cWofkg cg'dlt kq hf/L ubf{ ePsf]

IfltnfO{ dWogh/ ub}{ u'0ffTds kIfdf bL3{sfnLg c;/ kg] { ljifodf ;Demf}tf gug]{ u/L sfg'gdf ;+zf]wg ug'{kg]{, cWofkg cg'dlt kqsf] k/LIff k| 0ffnLdf lnlvt, df}lvs / k| of]ufTds ljlwsf] pkof]u ug'{kg] {, lnlvt k/LIffdf xfn $) k|ltzt cdf pQL0f{ x'g] k|fjwfgdf ; +zf]wg u/L pQL0ff{sf nflu slDtdf %) k|ltzt c Nofpg'kg] { Joj:yf x'g'kg]{, k/LIffdf k|fKt u/]sf c+ssf cfwf/df cWofkg cg'dltkqdf >]0fL 5'6\ofpg'kg]{, lgDgdfWolds / dfWolds txdf ljifout cWofkg cg'dlt kqsf] Joj:yf x'g'kg]{, tflndsf] :t/Ls/0fsf] cfwf/df cWofkg cg'dlt kqsf] gjLs/0f ug]{ Joj:yf x'g'kg]{, u'0f:t/ lgoGq0fsf nflu cfjlws ?kdf kf7\oqmd kl/dfh{g u/L lzIf0f k]zfdf ef]Ug'kg] { Jojxfl/s sl7gfOx? klxrfg u/L ;dfwfgsf pkfosf] vf]hL x'g] ;fdu|L -Tools_ sf cfwf/df k/LIff ;~rfng ug'{kg]{, cfof]usf] sfo{k|lqmof ;~rfngsf nflu :yfgLo :t/df ;d]t cfof]u dftxtsf sfof{nox?sf] Joj:yf x'g'kg]{ b]lvG5 . z}lIfs k|0ffnLsf] cfwf/e"ld ;dGoflos kx'Fr, ;+:yfut ;Ifdtf / u'0f:t/ x'g\ . o; z[+vnfdf

u'0f:t/sf nflu ;+:yfut ;Ifdtf / ;dGoflos kx'Fr kl/lwsf] ?kdf /x]sf x'G5g\ eg] l;sf?sf nflu u'0f:t/Lo lzIff s]Gb|Lo ;f/j:t' xf] . lzIff k|0ffnLsf] lgrf]8 g} lzIffdf u'0f:t/sf] k|fKt xf] . u'0f:t/?kL d"n tTjsf] cg'e"ltsf nflu lzIfs?kL ultdfg phf{sf] cfjZostf kb{5 . pGgt z}lIfs k|0ffnL ;~rfngsf] s'~hL If]q -Key Post Area_ df lzIfs g} /x]sf x'G5g\ . egfO g} 5 s'g} klg b]zsf] lzIff k|0ffnL To; b]zsf lzIfseGbf /fd|f] x'Fb}g . To;}n] lzIf0f k]zfdf ;+nUg x'g] / b"/ eljio;Dd k|efj kfg]{ bIf JolQmsf] lzIf0f k]zfdf k|j]zsf nflu u'0f:t/ lgoGq0f x'g h?/L 5 . ;xL JolQm, ;xL :yfg / ;xL k| of]usf] dfGotfnfO{ ;fsf/ ug{ / z}lIfs u'0f:t/ pRr /fVgsf nflu cWofkg cg'dlt kqsf] Joj:yfkgnfO{ ;'b[9 / k|0ffnLut agfpg h?/L 5 . o;f] x'g ;s] kfP cGt gkfP nvg yfkfsf] hGt eg] em}+ sxL+ hflu/ gkfP lzIf0f k]zfdf eGg] unt dfgl;stf tf]8\b} lzIf0f ug{ s]jn cJjn bhf{sf of]Uo, bIf, Ifdtfjfg\ / v'nf ;f]r ePsf JolQmnfO{ dfq 9f]sf v'Nnf x'G5 eGg] dfGotfnfO{ cWofkg cg'dlt kqsf] k|fjwfgn] k|dfl0ft ug'{ kb{5 .

lzIfsx/sf] l/St kbk"lt{sf] nflu k|ltof]lutfTds lnlvt k/LIffsf] kf7\oqmd txMk|fylds k"0ff{\s !)) >]0fLM t[tLo

-!_ lzIff;DjGwL cfwf/e"t 1fgM a:t'ut k|Zg -ax'a}slNks ;dfgfGt/ ;]6x? _ @) c -s_ lzIff;DjGwL cfwf/e"t hfgsf/L -c_ g]kfnsf] lzIffsf] /fli6o tyf txut p2]Zox? -cf_ g]kfnsf] ljBfno txsf]] ;+/rgf / kf7\oqmdsf] 9fFrf -O_ k"j{k|fylds lzIff tyf k|f/lDes jfn ljsf;sf] p2]Zo / sfo{fGjog -O{_ jfn clwsf/ tyf n}\lus ;dfgtf !) c

-p_ lzIff;DjGwL of]hgf tyf kl/of]hgf /f=lz=k=sf] of]hgf -@)@*)#@_ k|fylds lzIffsf] ; +/rgf / lzIfs Joj:yfkg cfwf/e"t tyf k|fylds lzIff sfo{qmd bf];|f] -!(((@))$_, nIo / sfo{qmd ;j}sf nflu lzIff sfo{qmd -@))$@))(_ p2]Zo, nIo / sfo{qmd rfn' cfjlws of]hgfdf k|fylds lzIffsf] nIo tyf sfo{qmd -pm_ lzIf0f l;sfO tyf sIff Joj:yfkg lzIf0f ljlw / k|lqmof z}Ifl0fs Joj:yfM ljifout, sIffut / ax'sIff lzIf0f sIff sf]7f Joj:yfkgM ef}lts / ljBfyL{ z}lIfs ;fdu|Lx?sf] Joj:yf / k|of]u M :yfgLo tyf cGo :yfgLo dft[efiffsf] kf7\oqmd lgdf{0f / k|of]u ax'efiff lzIf0fsf] dxTj / k|of]u -P_ z}lIfs of]hgf lgdf{0f tyf d"Nof\sg jflif{s tyf b}lgs z}Ifl0fs of]hgf lgdf{0f / sfo{Gjog ljBfno ;'wf/ of]hgf lgdf{0f / sfo{fGjog lgdf{0ffTds tyf lg0f{ofTds d"Nofsg ljleGg tl/sf / k| of]u -P]_ afn ljsf; tyf dgf]lj1fgM k"j{jfNofj:yf / jfNofj:yfsf l;sfO;Fu ;DjlGwt ljz]iftfx?, ljsf;fTds kIfx? -v_ ;+ljwfg, lzIff;DjGwL P]g tyf lgodfjnLx? c !)

-c_ g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg@)^#M df}lns xs, lzIff;DjGwL xs -cf_ lzIff P]g @)@* -;+zf]wg;lxt_ -O_ lzIff lgodfjnL @)%( -;+zf]wg;lxt_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/, lzIfssf] ;]jf zt{ / ;'ljwfx?, lzIfs tyf ljBfyL{ cfrf/;+lxtf -O{_ lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @)%& -;+;f]wg;lxt_ -@_ k|fylds txsf] ljifo;DjGwL 1fg / ;Lk tyf cfw'lgs z}Ifl0fs k|ljlw *) c -s_ c ljifo;DjGwL 1fg / ;Lk ^)

k|fylds txsf] g]kfnL, c+u|]hL, ul0ft, ;fdflhs , lj1fg / jftfj/0f cflb ljifox?;Fu ;DjlGwt kf7\oqmdn] tf]s]sf] kf7\oef/sf] cfwf/df ;se/ ;a} ljifo ;d]6\g] u/L ljifout 1fg / ;Lkdf cfwfl/t k|Zgx? tyf ;f]xL ljifoj:t'df cfwfl/t lzIf0f ljlw -v_ cfw'lgs z}Ifl0fs k|ljlw tyf vf]h -c_ b"/ tyf v'nf lzIff -cf_ cgf}krfl/s lzIff / ;fIf/tf, sfo{d"ns tyf nlrnf] / a}slNks ljBfno -O_ >Jo tyf b[Zo ;fdfu|Lsf] kl/ro / o;sf] k|of]u -O{_ ;dfj];L lzIffM p2]Zo, dxTj / cfjZostf @) c

-p_ ;"rgf tyf ;~rf/ lzIffsf] dxTj / cfjZostf tyf lzIf0f l;sfOdf o;sf] k| of]u

txM lgDgdfWolds k"0ff{\s !)) -!_

>]0fLM t[tLo

lzIff;DjGwL cfwf/e"t 1fgM a:t'ut k|Zg -ax'a}slNks ;dfgfGt/ ;]6x?_ @) c -s_ lzIff;DjGwL cfwf/e"t hfgsf/L !) c

-c_ ;fs{ d'n'sx?sf] lzIffsf txut p2]Zo tyf ljBfnosf] ;+/rgf;DjGwL cfwf/e"t hfgsf/L -cf_ g]kfnsf] lzIffsf] /fli6o tyf txut p2]Zox? -O_ g]kfnsf] z}lIfs Oltxf; -/f0ffsfnb]lv xfn;Dd_ -O{_ g]kfnsf ljBfnosf] txut ;+/rgf -p_ jfn clwsf/ tyf n}ls ;dfgtf -pm_ lzIff;DjGwL of]hgf tyf kl/of]hgf /f=lz=k=sf] of]hgf -@)@*)#@_M lg=df= txsf] txut ; +/rgf / p2]Zo ;j}sf nflu lzIff sfo{qmd-@))$@))(_M p2]Zo, nIo / sfo{qmd dfWolds lzIff ;xof]u sfo{qmd-@))#@))*_ p2]Zo, nIo / sfo{qmd rfn' cfjlws of]hgfdf lgDgdfWolds lzIffsf] nIo tyf sfo{qmd lzIff;DjGwL cfof]usf k|ltj]bg

-P_

/fli6o lzIff cfof]usf] k|ltj]bg @)$(M lg=df= tyf dfWolds lzIffsf ljsf;sf nflu ;'emfjx? -P]_ z}lIfs of]hgf, Joj:yfkg tyf d"Nof\sg jflif{s tyf b}lgs z}Ifl0fs of]hgf lgdf{0f / sfo{fGjog ljBfno ;'wf/ of]hgf lgdf{0f / sfof{Gjog lgdf{0ffTds tyf lg0f{ofTds d"NofsgM ljleGg tl/sf / k| of]u -cf]_ afn ljsf; tyf dgf]lj1fgM pQ/jfNofj:yf tyf lszf]/ cj:yfsf l;sfO; +u ;DjlGwt ljz]iftfx? / ljsf;fTds kIfx? -v_;+ljwfg, lzIff;DaGwL P]g tyf lgodfjnLx?, c -c_ g]kfnsf] cGtl/d ;+lawfg @)^# !)

df}lns xs lzIff;DaGwL xs sfo{kflnsf;DjGwL Joj:yf -cf_ lzIff P]g @)@* -;+zf]wg;lxt_

-O_ lzIff lgodfjnL @)%( -;+zf]wg;lxt_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/, lzIfssf] ;]jf zt{ / ;'ljwfx?, lzIfs tyf ljBfyL{ cfrf/;+lxtf -O{_ lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @)%& -;+;f]wg ;lxt_ -@_ ljifo;DaGwL 1fg / ;Lk lgDg *) c dfWolds txsf]

-s_ lgDgdfWolds txsf] ;DjlGwt ljifosf] kf7\oqmdn] tf]s]sf] kf7\oef/sf] cfwf/df ljifout 1fg / ;Lkdf cfwfl/t k|Zgx? tyf ;f]xL ljifoj:t'df cfwfl/t lzIf0f ljlw ^) c -v_ cfw'lgs z}Ifl0fs k|ljlw / vf]h c -c_ b"/ tyf v'nf lzsfOsf] cfjZostf / dxTj -cf_ >Jo tyf b[Zo ;fdfu|Lsf] k|of]u -O_ sIff lzIf0f l;sfO;Fu ;DjlGwt ;"Id sfo{d"ns vf]h tyf cg';Gwfg -O{_ ;dfj]zL lzIffsf] dxTj / k|of]u @)

-p_ ;"rgf tyf ;~rf/ lzIffsf] dxTj, cfjZostf tyf lzIf0f l;sfOdf o;sf] k|of]u txM dfWolds k"0ff{\s !)) >]0fLM t[tLo

-!_lzIff;DjGwL cfwf/e"t 1fgM a:t'ut k|Zg -ax'a}slNks ;dfgfGt/ ;]6x?_ @) c -s_ lzIff;DjGwL cfwf/e"t hfgsf/L !) c

-c_ ;fs{ d'n'sx?sf] lzIffsf] /fli6o p2]Zo, ljBfnosf] ;+/rgf, txut p2]Zo -cf_ g]kfnsf] lzIffsf] /fli6o tyf txut p2]Zox? -O_ g]kfnsf] z}lIfs Oltxf; -/f0ffsfnb]lv xfn;Dd_ -O{_ afn clwsf/ tyf n}ls ;dfgtf

-p_ g]kfnsf] ljBfnosf] txut ;+/rgf / dfWolds txsf] lzIfs Joj:yfkg -pm_ lzIff;DaGwL of]hgf tyf kl/of]hgf /f=lz=k=sf] of]hgf -@)@*)#@_ ljBfnosf] ;+/rgf, p2]Zo / dfWolds txsf] lzIfs Joj:yfkg lg=df= tyf dfWolds lzIff ljsf;sf nflu sfo{fGjog ePsf of]hgf tyf sfo{qmdx?sf] hfgsf/L M dfWolds lzIff ljsf; kl/of]hgf -!((#!(((_ dfWolds lzIff ;xof]u sfo{qmd -@))#@))*_ M lzIfs lzIffsf p2]Zo, nIo / sfo{qmd lzIfs lzIff kl/of]hgf -@))@@))&_M nIo tyf sfo{qmd dfWolds txsf] kf7\oqmd, kf7\ok':ts tyf ;Gbe{ ;fdu|Lx? sf] ljsf; tyf k|of]u /fli6o kf7\oqmdsf] k|f?k @)^#M ljBfnosf] ;+u7g, kf7\oqmdsf] 9fFrf rfn' cfjlws of]hgfdf dfWolds lzIffsf] nIo tyf sfo{qmd ;j}sf nflu lzIff sfo{qmd -@))$@))(_ p2]Zo, nIo / sfo{qmd -P_ lzIff;DjGwL cfof]usf k|ltj]bg

/fli6o lzIff cfof]usf] k|ltj]bg @)$(M dfWolds txsf] lzIff ljsf;;DaGwL ;'emfjx? / sfof{Gjogsf] l:ylt pRr:t/Lo /fli6o lzIff cfof]usf] k|ltj]bg @)%%M dfWolds txsf] lzIff ljsf;;DaGwL ;'emfjx? / sfo{fGjogsf] l:ylt -P]_ z}lIfs of]hgf, Joj:yfkg tyf d"Nof\sg

jflif{s tyf b}lgs z}Ifl0fs of]hgf lgdf{0f / sfo{fGjog ufpF lzIff of]hgf, ljBfno ;'wf/ of]hgf / lhNnf lzIff of]hgf M lgdf{0f / sfof{Gjog lgdf{0ffTds tyf lg0f{ofTds d"NofsgM ljleGg tl/sf / k| of]u n]6/ u|]l8\ k|0ffnLsf] kl/ro / k|of]u -cf]_ afnljsf; tyf dgf]lj1fgM lszf]/ cj:yfsf l;sfO;+u ;DjlGwt ljz]iftfx? / ljsf;fTds kIfx? -v_ ;+ljwfg, lzIff;DaGwL P]g tyf lgodfjnLx? !) c

-c_

g]kfnsf] cGtl/d ;+ljwfg @)^# df}lns xs lzIff;DaGwL xs Joj:yflksf, sfo{kflnsf / Gofokflnsf;DaGwL Joj:yf

-cf_ lzIff P]g @)@* -;+zf]wg;lxt_ -O_ lzIff lgodfjnL @)%( -;+zf]wg;lxt_ ljBfno Joj:yfkg ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/, lhNnf lzIff ;ldltsf] u7g tyf sfd, st{Jo / clwsf/, lzIfssf] ;]jf zt{ / ;'ljwfx?, lzIfs tyf ljBfyL{ cfrf/;+lxtf lzIfs ;]jf cfof]u lgodfjnL @)%& -;+zf]wg;lxt_

-O{_

-@_ 1fg / ;Lk

dfWolds txsf] ljifo;DaGwL *) c

-s_ cfj]bg u/]sf] ljifosf] kf7\oqmddf pNn]lvt kf7\oef/sf cfwf/df ljifoj:t';DaGwL 1fg, ;Lk tyf ;f]xL ljifoj:t'df cfwfl/t lzIf0f ljlw ^) c -v_ cfw'lgs z}Ifl0fs k|ljlw tyf vf]h c -c_ z}Ifl0fs k|ljlwsf] cy{ / dxTj -cf_ v'nf lzIffsf] ;fGble{stf / v'nf lzIff lzIf0fsf tl/sfx? -O_ b"/ lzIffsf] dxTj / cfjZostf, g]kfndf o;sf] k|of]u -O{_ sfo{d"ns cg';Gwfgsf] dxTj / lzIf0fdf o;sf] k|of]u @)

-p_ ;dfj]zL lzIffsf] dxTj / k|of]u -pm_ lzIffdf >Job[Zo, b[Zo, >Jo / 5kfO ;fdu|Lsf] k|of]u -P_ sDKo"6/;DaGwL cfwf/e"t hfgsf/L

-P]_ ;"rgf tyf ;~rf/ lzIffsf] dxTj / cfjZostf tyf lzIf0f l;sfOdf o;sf] k|of]u

lzIfs ;]jf cfof]usf] ;+u7gfTds ;+/rgf


cWoIf
;b:ox? @ k|zf;sLo k|d'v

-;x;lrj -lz=k| =_ -k|zf;sLo k|d'v_


kf7\oqmd k/LIff ;~rfng tyf a9'jf zfvf pk;lrj -lz=k|= !_ tYof, lj1fkg, df]8/]zg, cGtjf{tf{ tyf l;kmfl/z zfvf pk;lrj -lz=k|= !_

a9'jf
zf=c=kf7\oqmd, k/LIff lz=k|=_! ;~rfng k|f=;=zf=c= -lz=k|=_ ! lz=k|=_ k|f=;=-lz=k|=_ ! k|zf;g tyf lg/LIf0f @

tYof, lj1fkg tyf df]8/]zg


k|f=;=-lz=k|=_ !

cGtjf{tf{ tyf l;kmfl/;

zf=c=-lz=k|=_ !
k|f=;=-lz=k|=_ !

zf=c=-k|zf;g, ;f=k|=_ ! gf=;'= -k|zf;g_ ! -:6f]/_ gf=;'=-k|zf;g_ ! -k| zf;g_ gf=;'=-k|zf;g_ ! -lk=P=_ gf=;'=6f=-k|zf;g_ @ ;jf/L rfns $-s/f/_ sfof{no ;xof]uL !) -s/f/_

cfly{s k|zf;g

n]=c= ! n]=kf= ! ;=n]=kf=! -s/f/_

cfof]udf xfn sfo{/t kbflwsf/L tyf sd{rf/Lx? sf] kb;lxtsf] gfdfjnL

qm =;+
1 2

;]jf, ;d"x, pk;d"x, >]0fL / kbgfd

sfo{/t kbflwsf/L tyf sd{rf/Lsf] gfd y/

cWoIf, ljlzi6 >]0fL ;b:o, ljlzi6 >]0fL

5 6

8 9 10

11

12 13 14

15 16 17 18 19 20

21 22

23 24 25 26 27 28 29 30 31

32 33 34

>L pbo/fh ;f]tL >L of]u]Gb| k|;fb /fpt k|zf;sLo k|d'v, >L vu]Gb|k|;fb /f=k=k|yd, lz=k|= g]kfn pk;lrj, lzIff, lz=k|= >L gf/fo0f k|;fb e/fO{ pk;lrj, lzIff, lz=k|= >L tf]ofgfy vgfn pk;lrj-n]vf_ >L ljhos'df/ kf}8]n pk;lrj, k|zf;g= zf=k|= >L q}nf]So/fd cfrfo{ pk;lrj, lzIff, lz=k|= >L d]3axfb'/ s] ;L pk;lrj, lzIff, lz=k|= >L u'0f/fh kf]v|]n zfvf clws[t, lzIff, lz=k| >L lgd{nf s];L = zf=c=, k|zf;g, ;f=k|= >L k|]dsfhL dxh{g zf=c=, lzIff, lz=k|= >L lbjfs/ zdf{ zf=c=, lzIff, lz=k|= >L xl/eQm kf}8]n zf=c=, k|zf;g, ;f=k|= >L cf]dk|;fb e6[/fO{ zf=c=, lzIff, lz=k|= >L nIdL lwtfn zf=c= k|zf;g, ;f=k|= >L pd]zxl/ clwsf/L k|f=;=, lzIff, lz=k|= >L ef]hs'df/ 7s'/L n]vfkfn, k|zf;g, n]vf >L lgd{n uf}td k|f=;=, lzIff, lz=k|= >L 6+sgfy l3ld/] s=c=, ljljw >L vu]Gb|/fh hf]zL gf=;'=,k|zf;g, ;f=k|= >L lbks yfkf ;=n]=kf= >L rGb|axfb'/ l;njfn x=;=rf= >L Zofd s]=;L= x=;=rf= >L 3gZofd kf7s x=;=rf= >L dw's/ dxh{g x=;=rf= >L /fdk|;fb rf}w/L sfof{no ;xof]uL >L lzjk|;fb s+8]n sfof{no ;xof]uL >L /fd]Zj/ ;]9fO{ sfof{no ;xof]uL >L nIdL rf}w/L sfof{no ;xof]uL >L gd/fh e]6'jfn sfof{no ;xof]uL >L s]bf/k|;fb uh'/]n sfof{no ;xof]uL >L lutf s]=;L= sfof{no ;xof]uL >L ;'bz{g l;Ub]n sfof{no ;xof]uL >L dgf]h kGt

You might also like