Professional Documents
Culture Documents
Pan Đ NG Cơ Xăng
Pan Đ NG Cơ Xăng
Pan Đ NG Cơ Xăng
Gio trnh
a ch lin h: D n gio dc k thut v ngh nghip Tiu Ban Pht trin Chng trnh Hc liu ............................................................ ....
Li ta (Vi nt gii thiu xut x ca chng trnh v ti liu) Ti liu ny l mt trong cc kt qu ca D n GDKT-DN .. (Tm tt ni dung ca D n) (Vi nt gii thiu qu trnh hnh thnh ti liu v cc thnh phn tham gia) (Li cm n cc c quan lin quan, cc n v v c nhn tham gia ) (Gii thiu ti liu v thc trng) TI liu ny c thit k theo tng m un/ mn hc thuc h thng m un/mn hc ca mt chng trnh, o to hon chnh ngh Sa cha my tu thy cp trnh lnh ngh v c dng lm Gio trnh cho hc vin trong cc kho o to, cng c th c s dng cho o to ngn hn hoc cho cc cng nhn k thut, cc nh qun l v ngi s dng nhn lc tham kho. y l ti liu th nghim s c hon chnh tr thnh gio trnh chnh thc trong h thng dy ngh. H ni, ngy thng nm . Gim c D n quc gia
Mc lc Mc Trang
1. Li ta 2. Mc lc 3. Gii thiu v mun 4. S quan h theo trnh t hc ngh 5. Cc hat ng hc tp chnh trong m un 6. Bo dng - sa cha np my 7. Bo dng - sa cha y du 8. Bo dng - sa cha thanh truyn 9. Bo dng - sa cha piston - xc mng
39
3 4 5 6 7 9 23 28
10. Bo dng - sa cha xy lanh 11. Bo dng - sa cha bnh 12. Bo dng - sa cha trc khyu
71
57 65
13. Bo dng - sa cha bc lt 14. Bo dng - sa cha thn my 15. Cc thut ng chuyn mn
92 93
80 86
M M UN i) MEME26
L THUY T
20 Gi
THC HNH
140 Gi
TNG S 160 Gi
MC TIU M UN
IU KIN U VO
Hc vin phi hc xong m un: Hi nhp ngh sa cha my tu thy (01), in k thut (02), C k thut (03), ngui c bn trong sa cha (04), hn c bn (05), vt liu trong ngnh c kh (06), dung sai v v k thut (07), chy r v iu chnh ng c (25).
NH GI KT QU HC TP M UN
1)
Sau mi bi thc hnh gio vin nn nh gi kt qu hc tp ca hc vin da vo cc sn phm m hc vin lm. kim tra kt thc mn hc:
Sau khi hc ht mn gio vin tin hnh kim tra kin thc v k nng tm pan mt ng c bt k trong xng.
- nh gi v kin thc: Gio vin a ra mt hin tng yu cu hc vin gi thch nguyn nhn v a ra phng php x l pan. Hnh thc nh gi l h p. Nu hc vin gii thch c nguyn nhn v a ra phng php x l ng l t.
- nh gi k nng tm pan: qua vic thc hin quy trnh tm pan ca hc vin c th v trnh t thc hin quy trnh, ng tc, chn dng c v th gian thc hin. Hnh thc nh gi l quan st. Nu hc vin thc hin ng quy trnh, ng tc chnh xc, chn dng c hp l v ng thi gian l t.
- Kim tra v an ton v v sinh cng nghip: Nu khng xy ra tai nn, ha han, khng to ra nhng nguy c tm n l t.
CC NGUN LC CN THIT DY V HC M UN
VT LIU:
ng c xng, b ch ho kh, delco, bu-gi, r-le, xng, du bi trn, cqui, dy in, t in, cng tc my, bm xng.
Cl, khu, cn sit, cn ni, km, tuc-n-vt, thit b lm sch bu-gi, n kim tra thi im 1nh la (timiming light), ng h o in vn nng, thit b chn on ting g ng c, my chiu qua u, projector chiu qua my vi tnh, my vi tnh.
Gii thiu v m un V tr, ngha, vai tr m un: Hin nay ng c t trong c s dng rt rng ri trong cc ngnh v cc lnh vc. ng c xng mun hat ng phi m bo iu kin m bo p sut nn, h thng nhin liu hat ng tt p ng mi ch lm vic ca ng c, h thng nh la to tia la bu-gi mnh v ng th t n ca ng c. Khi ng c khng hat ng khng bnh thng l ngi th cn phi nhn bit c hin v cc nguyn nhn gy h hng t tm ra h hng chnh xc vi thi gian ngn nht.V vy kin thc v k nng tm pan ng c xng l mt nhu cu ln, khng nhng trong ngnh sa cha my tu thu m cn cn cho tt c cc ngnh v cc lnh vc khc. Mc tiu ca m un: - M t c th c hin tng, nguyn nhn, cch phn on x l pan ng c xng mt cch chnh xc. - Tm v sa cha c ht nhng pan ca ng c xng ng quy trnh, vi tin cy cao, cng vi vic s dng trang thit b, vt t, thi gian hp l nhng vn m bo c an ton v v sinh cng nghip. Mc tiu thc hin ca m un: Hc xong mun ny hc vin s c kh nng:
- Gii thch cc hin tng pan thng gp i vi ng c xng mt cch chnh xc. - Gii thch cc nguyn nhn dn n pan ng c xng mt cch y v chnh xc. - Bit phng php phn on x l pan ng c xng mt cch chnh xc. - Tin hnh tm v sa cha pan ca cc b phn trong ng c xng m bo ng c hot ng bnh thng, an ton v t hiu qu kinh t. - Thc hin cc bin php m bo an ton v v sinh cng nghip.
Php lut 2. in k thut Gio dc quc phng 3. C k thut Tin hc 4. Ngui c bn trong sa ch a Gio dc th cht 5. Hn c bn trong sa ch a
28. Cu to ng c t trong
9. .s.c H thng nh la
Ngoi ng
Ghi ch: M un Bo dng - sa cha c cu chnh v thn ng c hc sau cc m un: Hi nhp ngh sa cha my tu thy, ngui c bn trong sa cha, hn c bn trong sa cha, vt liu trong ngnh c kh, dung sai v v k thut, cu to ng c t trong, nguyn l ng c t trong, cng ngh sa cha v lp rp, bo dng v sa cha h thng nh la, bo dng v sa cha h thng khi ng bng in, bo dng v sa cha c cu chnh v thn ng c, bo dng v sa cha h thng lm mt, bo dng v sa cha h thng bi trn, bo dng v sa cha c cu phn phi kh, bo dng v sa cha h thng nhin liu xng dng b ch ha kh. Mi hc vin phi hc v t kt qu chp nhn c i vi cc bi kim tra nh gi v thi kt thc nh t ra trong chng trnh o to. Nhng hc vin qua kim tra kt thc m un m khng t phi thu xp hc li nhng phn cha t ngay v phi t im chun mi c php hc tip cc m un tip theo. Hc vin, khi chuyn trng, chuyn ngnh, nu hc mt c s o to khc ri th phi xut trnh giy chng nhn. Trong mt s trng hp c th vn phi qua st hch li.
Yu cu v nh gi hon thnh m un
V kin thc: Gio vin a ra mt hin tng yu cu hc vin gii thch nguyn nhn v a ra phng php x l pan. Hnh thc nh gi l hi p. Nu hc vin gii thch c nguyn nhn v a ra phng php x l ng l t. V k nng: - nh gi k nng tm pan: qua vic thc hin quy trnh tm pan ca hc vin c th v trnh t thc hin quy trnh, ng tc, chn dng c v thi gian thc hin. Hnh thc nh gi l quan st. Nu hc vin thc hin ng quy trnh, ng tc chnh xc, chn dng c hp l v ng thi gian l t. - Kim tra v an ton v v sinh cng nghip: Nu khng xy ra tai nn, ha han, khng to ra nhng nguy c tm n l t - Bo qun tt cc dng c v thit b.
V thi : - Nghim tc trong vic thc hin qui trnh tm pan. - Lun thc trong thc hin cc cng vic m bo an ton v v sinh cng nghip ti v tr hc tp. - ng vin v nhc nh ng nghip gi gn an ton v bo v mi trng chung. - Bo qun tt cc dng c v thit b.
Cc hot ng hc tp chnh trong m un Hot ng 1 : Hc trn lp v tho lun: - Trnh by cng vic chun b, phng php vn hnh ng c mt v nhiu xylanh. - M t c th c hin tng, nguyn nhn pan ng c xng. - Phn tch cch phn on x l pan ng c xng mt cch chnh xc. Hot ng 2: T nghin cu ti liu: - c bn v v nghin cu ti liu v cu to, nhng h hng thng gp ca cc b phn trong h thng nh la v h thng nhin liu xng. Hot ng 3: Xem trnh din mu: - Cng vic chun b, cch vn hnh ng c. - Phng php tm pan xng, pan h thng nh la v pan tng hp ng c xng. Hot ng 4: Thc hnh: - Thc hin cng vic chun b v phng php vn hnh ng c xng. - Phng php tm pan h thng nh la, h thng nhin liu xng v pan tng hp ng c xng. Hot ng 5: Thc tp ti cc c s sn xut:( nu c iu kin)
10
Bi:01
Tn bi :
Mc tiu thc hin: Hc xong bi ny, hc vin c kh nng: - Thc hin cng vic chun b trc khi vn hnh ng c xng mt cch chnh xc. - Tin hnh vn hnh ng c xng mt v nhiu xy lanh mt cch chnh xc v an ton. - Tin hnh iu chnh khng ti ng c xng m bo ng lm vic n nh, t hao nhin liu v an ton. - Thc hin cc bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Ni dung: thc hin mc tiu ca bi, ni dung bi bao gm: - Cng vic chun b trc khi vn hnh. - Phng php vn hnh ng c mt xy lanh. - Phng php vn hnh ng c nhiu xy lanh. - Phng php iu chnh khng ti ng c xng. - Nhng bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Cc hnh thc hc tp:
- Hc trn lp v cng vic chun b trc khi vn hnh, theo di ng c lc my n v vn hnh, cng vic thc hin trc v sau khi ngng my, iu kin v phng php iu chnh khng ti.
- Thc hnh vn hnh ng c mt v nhiu xy-lanh. - Thc hnh iu chnh khng ti ng c xng mt v nhiu xy-lanh.
1.2
1.3 1.3.1
Phng php vn hnh ng c mt xy lanh: Phng php vn hnh ng c nhiu xy lanh: khi ng ng c:
11
Bt cng tc my v v tr khi ng n khi ng c n. Mi ln khi ng khng qu 30 giy, sau mt lt khi ng khng n phi ngng 1 pht tip tc lc khc trnh hng my khi ng v accu. 1.3.2 Khi ng c n bung cng tc nh la sang v tr nh la (IG). M hon ton bm gi.
Theo di ng c lc my n v vn hnh: Cho ng c lm vic tc thp (trn tc cm chng) n nhit qui nh ri mi cho ko ti. Kim tra h thng bi trn, lm mt, nhin liu, h thng np in c lm vic tt hay khng (quan st cc h thng kim sot, theo di ng h, n bo). Lng nghe nu ng c c ting ku bt thng, ta phi dng li kim tra. Quan st xem h thng bi trn, lm mt, nhin liu nn b r r ta ta phi ngng sit cng li. Khng cho ng c hot ng lu ch cm chng.
Ch an ton:
1.3.3 Khng c sa cha, lao chi, sit cng trong khi my cn n. Khng nn my tip tc n khi cc h thng lm mt, bi trn c hin tng h hng. Phi ngng my lp tc khi c ting ku bt thng trong my.
Cng vic thc hin trc v sau khi ngng my: a cn ga v tc cm chng mt lc mi ngng my. - Bt cng tc my v v tr OFF ngng my (khng c ko bm gi ngng my). - Kim tra li nhng h hng nu c: H thng lm mt, bi trn, nhin liu, ghi vo s nht k. 1.4 Cp mass hoc m kp m accu. Phng php iu chnh khng ti ng c xng: Khi ng c lm vic ch khng ti km, cn phi kim tra mi nguyn nhn khc lm ng c chy khng ti khng c. Nu khng c yu t hng hc no khc ta mi iu chnh hn hp khng ti. Vic iu chnh khng ti l ta iu chnh hn hp cho ph hp gip cho ng c lm vic m du tc thp, ng c khng b tt.
1.4.1
iu kin khi chnh khng ti: C lp bu lc gi. Bm gi phi m hon ton. Cc ng ng chn khng c lp y . Mt lp ghp gia ng c v ng ng np phi kn. Mt lp ghp gia b ch ho kh v ng c phi kn.
12
Tnh trng k thut ng c cn tt. B ch ho kh phi m bo lm vic tt Cc bu-gi phi cn tt. H thng nh la hot ng tt . Thi im nh la phi ng. Nhit ng c phI ng qui nh (800C 900C).
1.4.2
Vn vt iu chnh khng ti vo va cng sau ni ra khong (3.5 4) Hnh 1.1 vng. Vn vt knh ga vo cho ng c n hi ln. Khi ng ng c cho lm vic n nhit qui nh. Vn vt iu chnh khng ti vo t t tc ng c tng ln n khi va gim xung, ni ra khong 1/8 vng dng li. Ni vt knh ga ra t t cho tc ng c gim xung n khi ng c khng tc vn tr vo khong 1/8 vng gi cho ng c khng b tc dng li. Tip tc iu chnh vt khng ti v vt knh ga nh trn n khi tc ng c khong (400 700) v/ph n nh v m. khi ng ng c d n. Lm vin n nh s vng quay thp khong (400 700) v/ph. Tng tc ng c bc my. Ln ga ln gim ga t ngt ng c khng b cht my. Vo s khng b ku. Nghin cu ti liu v tho lun nhm
1.4.3
- Nghin cu ti liu c Toyota 4A v cu to v nguyn l lm vic ca b ch ha kh. - Lp qui trnh iu chnh khng ti. nghe gii thiu v xem trnh din mu
13
2. Phng php khi ng ng c. 3. Phng php iu chnh khng ti v kim tra sau khi iu chnh khng
ti ng c nhiu xy-lanh.
Bi kim tra: - Hy nu cng vic chun b trc khi vn hnh ng c xng. - Mi hc sinh vn hnh v iu chnh khng ti ng c xng mt hoc nhiu xy-lanh. Rn luyn k nng 1. Vn hnh ng c xng mt v nhiu xy-lanh. 2. iu chnh khng ti ng c xng. 3. Kim tra sau khi iu chnh khng ti. K
14
Bi 2
Tn bi : t la cho ng c xng
M bi: MEME - 26 - 02 Mc tiu thc hin: Hc xong bi ny, hc vin c kh nng: - Trnh by ngha ca vic t la cho ng c xng mt cch chnh xc. - Tin hnh t la cho ng c xng mt v nhiu xy lanh mt cch chnh xc v an ton. - Tin hnh kim tra thi im nh la ca ng c xng mt cch chnh xc v an ton. - Thc hin cc bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Ni dung: thc hin mc tiu ca bi, ni dung bi bao gm: - ngha ca vic t la. - Phng php t la ng c mt xy lanh. - Phng php t la ng c nhiu xy lanh. - Phng php kim tra thi im nh la. - Nhng bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Cc hnh thc hc tp: 1. Hc trn lp v ngha ca vic t la, cc thng s cn bit khi t la, kim tra iu chnh thi im nh la. 2. Thc hnh t la ng c mt v nhiu xy-lanh. 3. Thc hnh ki tra v iu chnh la. 4. Thc hin bin php m bo an ton v v sinh cng nghip. Nghe ging gii 2.1 ngha ca vic t la: L vic lp delco vo ng c sao cho tia la xut hin bu-gi vo cui th nn, ng thi in nh la sm qui nh cho tng loi ng c. Nu t la ng ng c pht huy ht cng sut, gim tiu hao nhin liu, khng gy nhim mi trng. 2.2 Phng php t la ng c mt xy lanh: 2.3 Phng php t la ng c nhiu xy lanh: 2.3.1 cc thng s cn bit: chiu quay ng c: cng chiu kim ng h. Th t n: 1-3-4-2.
15
Gc nh la sm: 100 trc CT. Nhit ng c ng qui nh (800C n900C). My chun: l my 1. (1) Quay trc khuu theo chiu lm vic cho pittng my 1 i ln cui th nn n khi du nh la sm trn bu-ly trng vi du trn thn ng c dng li (hnh2.1).
Hnh
Hnh 2.1c (2)Lp delco vo ng c, cha sit cng v delco. (3)Xoay v e-c cng chiu con quay sau xoay t t theo chiu ngc li n khi rng cm bin trn trc delco va qut ngang cun dy cm bin, dng li kho cng v delco. (4)Lp con quay chia in vo, lm du v tr u con quay chia in vi bn ngoi v delco. (5)Lp np delco. (6)Lp dy cao p trung ng v cc dy cao p n cc bu-gi (tnh t v tr u con quay chia in l my 1, theo chiu con quay lp cc dy cao p cn li theo Tham kho: th t n. t la ng khi ng ng hai u cun dy my bc (7)Lp cc u dy in mch s cp v c d n, tng gacm bin. mnh, ng c lm vic m, khi x khng c mu, khng c (8)N my kim tra iu chnh li thi im nh la nu cn. mi xng sng. t la mun khi ng ng c kh n, tng ga my khng bc, khi x khng c mu en, c mi xng sng v c ting n lp bp trn ng ng x, hao nhin liu. 16 t la sm khi ng, ng c quay nng, tng ga c ting va p mnh, ng c lm vic khng m, cng sut ng c c gim, hao nhin liu.
2.4
Kim tra iu chnh thi im nh la: (1) N my lm nng ng c. (2) Ni dy ng h o tc v n kim tra thi im nh la. (3) Dng phn lm du thi im nh la sm trn bu-ly v trn thn ng c. (4) N my cho ng c lm vic ch khng ti (khong 800 v/ph n ti a 900v/ph).
Nghin cu ti liu v tho lun nhm - Nghin cu ti liu c Toyota v cc thng s k thut ca h thng nh la. - Lp qui trnh t la cho ng c Toyota. nghe gii thiu v xem trnh din mu 1. Phng php t la cho ng c mt v nhiu xy-lanh.
2. Phng php kim tra iu chnh la. Bi kim tra: - Hy nu ngha ca cng vic t la. - Hy nu cc thng s cn bit khi t la. Rn luyn k nng 4. t la ng c mt v nhiu xy-lanh. 5. Kim tra iu chnh la. Bi kim tra: Tng c nhn phi qua kim tra thc hnh: t la, kim tra iu chnh la ng c mt hoc nhiu xy lanh.
17
Bi : 3
Tn bi: Pan h thng nh la Mc tiu thc hin: Hc xong bi ny, hc vin c kh nng: - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan mt la cao p bu-gi mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan la cao p yu mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan la cao p sm mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan la cao p mun mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan sai thi im nh la cao p bu-gi mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan lon la cao p mt cch chnh xc. - Thc hin cc bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Ni dung: thc hin mc tiu ca bi, ni dung bi bao gm: - Pan mt la cao p bu-gi. - Pan la cao p yu. - Pan la cao p sm. - Pan la cao p mun. - Pan sai la cao p. - Pan lon la. - Nhng bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Cc hnh thc hc tp: 1. Hc trn lp v hin tng, nguyn nhn pan: Mt la cao p bu-gi,la cao p yu, la cao p sm, la cao p mun, sai la cao p, lon la. 2. Thc hnh nh pan v tm pan: Mt la cao p bu-gi,la cao p yu, la cao p sm, la cao p mun, sai la cao p, lon la. 4. Thc hin bin php m bo an ton v v sinh cng nghip. Nghe ging gii 3.1 pan mt la cao p bu-gi: M bi: MEME - 26 - 03
18
3.1.1
Hin tng: Khi ng ng c khng n mc d s vng quay m bo, ng x khng c khi, c mi xng sng.
3.1.2
Nguyn nhn: (1)Do mch s cp: Khng c dng in s cp (Isc=0): Cng tt my b h hng. Do dy dn b dt, cc u bt dy khng cht hay b d khng dn in. Cun s cp ca bbin b t. Tip im khng ng c hay khng m c. Tip im b d khng dn in. Tip im tnh khng ni mass. Dng s cp khng bin thin: ( Isc= const) Do dy dn t cc m ca bbin n cc vo ca delco b chm mass. Cc bt dy delco b chm mass. T b thng. Tip im ng b chm mass. Tip im lun ng. (2)Do mch th cp:
Cun dy th cp b t. Dy cao p t bbin n delco b t. Mt con quay chia in. Con quay chia in hay np delco b r in. N than trung ng hay l xo trn np delco b mt. Cc dy dn cao p t delco n buzi b t. Buzi b hng. Phng php tm pan:
3.1.3
19
C c vt r cn ki t r a t r ong h t hng nh l a m
(5 7)mm
(5 7)mm
? ? ?(S T
)
? ?(IG) ?(B)
+ -
? ? ?
? ?
Hnh 3.1
Khi ng ng c khng n thy hin tng trn, rt u dy cao p bugi t cch mass (5 ( 7)mm (hnh 3.1) khi ng ng c thy khng c la cao p, ta rt u dy cao p t b-bin n np delco t cch mass khong (5 ( 7)mm (hnh 3.1), khi ng ng c v quan st tia la cao p. C hai trng hp xy ra:
20
(+)
(-)
? ?
21
Mt la cao p n buzi Khng c la cao p n delco Kim tra in n Khng cc IG (cng tc tt v tr IG) Tt Kim tra in n tr ph Tt Kim tra in n cc (+) b-bin Tt Kim tra in p n cc (-) b-bin Tt Kim tra dy dn n delco Khng tt Thay mi Khng tt Tt Kim tra khe h tip im T t KIm tra t in T t KIm tra chm mass cc vo delco Tt T t KIm tra chm mass tip im ng T t Khng tt Khng tt Kim tra in tr ph (h.3.4) Kim tra cun dy b-bin (h.3.5) Khng tt Kim tra dy dn
Khng tip xc Khng tip xc hoc t Khng tip xc hoc t t hoc chm chp Khng tt Khng tt
Thay mi
Sa cha
Thay th
Thay mi
iu chnh
Thay mi
C la cao p n delco Tt Kim tra con quay chia in Tt Kim tra np delco Tt Kim tra dy cao p n buzi Khng tt Khng tt Khng tt Thay mi
Thay mi
22
Thay mi
Tham kho: Ta c th dng h Vol kim tra in p ngun hoc bng n c in p bng in p ngun, mt u ni mas u cn li kim tra. 3.2 3.2.1 Pan la cao p yu: hin tng:
Ch :
Trng hp kim tra mch s cp thy tt, khng c la cao p n np delco ta kim tra dy cao p trung ng, nu tt ta kim tra cun th cp b-bin (h3.5).
Khi ng ng c kh n hoc n khng c, khi n c khi x mu en, c ting n lp bp trn ng ng x v c mi xng sng. 3.2.2 Nguyn nhn: Do mch s cp: accu yu (Khi ng ng c quay chm). Cc IG cng tc my tip xc khng tt. in tr ph tip xc khng tt. Dy dn tip xc khng tt: Cc u dy bt khng chc chn hay bn. Cun dy s cp b-bin nh la chm chp. Khe h tip im qu ln hay qu nh, l xo vt la yu. Tip im b chy bn tip xc khng tt, t tip mass khng tt hoc b t. T in c in dung qu ln hoc b t.
(2) Do mch th cp: Con quay hoc np delco b r in. N than trn np delco b mn. Cun dy th cp b-bin nh la chm chp. Dy cao p t b-bin n delco b r, t. Cc dy cao p t delco n cc bugi b r, t. Cc buzi yu, ng nhiu mui than, khe h buzi qu ln.
3.2.3
23
la cao p bu-gi yu
La cao p n delco yu Kim tra in n Khng cc IG (cng tc v tt tr IG) Tt Kim tra in n tr ph Tt Kim tra in p n cc (+) b-bin T t Kim tra cun s cp b-bin Khng tt Thay mi Khng tt Khng tt
in tr tip xc ln
Thay mi
Sa cha
Tt
Khng tt
Thay mi
Khng tt
Tt
Khng tt
Kim tra t in
T t
Khng tt
Thay mi
La cao p n delco mnh Tt Kim tra con quay chia in Tt Ch : Khng tt Khng Thay mi
Trng tt Thay mi Kim tra np delco hp kim tra mch s cp thy tt la cao p n np delco yu ta kim tra in tr dy cao p trung ng, nu tt ta kim tra in tr cun th Tt in tr cp b-bin. in tr Kim tra dy cao p n nh hn qui nh, cun dy th Thay mi cp chm chp thay b-bin. ln bu-gi
24
3.3 Pan lon la: 3.3.1 Hin tng: Khi ng ng c khng n, c khi x, c mi xng sng, i khi c th n di v ng ng np hoc ng x. 3.3.2 Nguyn nhn: t la sai hoc la qu sm hay qu mun. Bt sai cc u dy cun cm bin nh la. Cm cc u dy cao p t delco n bugi sai. Np delco b r cc u cao p n bugi.
t la hoc chnh la li
Cm li dy cao p n bu- gi
3.4 Pan la sm hoc mun: 3.4.1 Hin tng: Khi ng ng c kh n, khi n c hin tng la sm hoc mun: La mun: Khi ng ng c kh n, tng ga my khng bc, khi x khng c mu en, khng c mi xng sng v c ting n lp bp trn ng ng x, hao nhin liu. La sm: Khi ng, ng c quay nng, tng ga c ting dng mnh, ng c lm vic khng m, cng sut ng c gim, hao nhin liu. 3.4.2 Nguyn nhn: (1) La sm: (1) t la qu sm. Khe h tp im qu ln. t la qu nh. Khe h tp im qu nh.
La mun:
3.4.3 Phng php tm pan: Khi ng ng c n c hin tng nh trn, ta xem l hin tng la sm hay mun iu chnh cho ng c tc thp nht khng b cht my. Ni bu-lng
25
gi delco ngc chiu con quay chia n (nu la mun) hoc cng chiu con quay chia n (nu la mun). Nghin cu ti liu v tho lun nhm - Nghin cu ti liu c Toyota h thng nh la v cc thng nh la lai cm bin in t. - Nu hin tng v cc nguyn nhn pan h thng nh la. - Lp s tm pan h thng nh la. nghe gii thiu v xem trnh din mu
1. Phng php tm pan mt la cao p n bu-gi. 2. Phng php tm pan mt la cao p yu. 3. Phng php tm pan la sm, mun.
4. Phng php tm pan sai la cao p. Bi kim tra: - Hy nu hin tng, nguyn nhn v phng php tm pan: Tip im khng dn in, la sm. - Hy nu hin tng, nguyn nhn v phng php tm pan: Con quay b r in khng dn in, la mun. - Hy nu hin tng, nguyn nhn v phng php tm pan: in tr ph b t, t la sai. - Hy nu hin tng, nguyn nhn v phng php tm pan: Tip im khng m, b-bin h hng. Rn luyn k nng 1. Phn on pan h thng nh la. Cc php tm kim thng ng la. 2. Phngv tr cnpan h tra trong h thng ng la 3. Thc hin bin php m bo an ton v v sinh cng nghip. (57)mm
(57)mm
? ?
(ST)
? ?
igniter
?(IG) ? ?(B) ?
? ?
26
Hnh 3.8
Bi 04 Tn bi: pan h thng nhin liu xng M bi MEME-26-04 Mc tiu thc hin: Hc xong bi ny, hc vin c kh nng: - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan xng khng n b ch ho kh mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan hn hp ngho xng mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan hn hp giu xng mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan mch xng gia tc mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan mch xng lm m mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan mch xng khng ti mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan mch xng khi ng mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan mch xng ton ti mt cch chnh xc. - Thc hin cc bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Ni dung: - thc hin mc tiu ca bi, ni dung bi bao gm: - Pan xng khng n b ch ha kh. - Pan hn hp ngho xng. - Pan hn hp giu xng. - Pan mch xng gia tc. - Pan mch xng lm m. - Pan mch xng khng ti. - Pan mch xng ton ti. - Pan mch xng khi ng. - Nhng bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Cc hnh thc hc tp: 1. Hc trn lp v hin tng, nguyn nhn pan: Xng khng n b ch ha kh, hn hp ngho xng, hn hp giu xng, pan mch xng gia tc pan mch xng lm m, pan mch xng khng ti, pan mch xng ton ti, pan mch xng khi ng. 2. Thc hnh nh pan v tm pan: Xng khng n b ch ha kh, hn hp ngho xng, hn hp giu xng, pan mch xng gia tc pan mch xng lm m, pan mch xng khng ti, pan mch xng ton ti, pan mch xng khi ng.
27
4. Thc hin bin php m bo an ton v v sinh cng nghip. Nghe ging gii 4.1 xng khng n b ch ho kh: 4.1.1 Hin tng: Khi ng ng c khng n mc d s vng quay m bo, la cao p tt, ng x khng c khi, khng c mi xng sng. 4.1.2 Nguyn nhn: (1) Thng cha ht xng. (2) ng ng dn xng nght hay bi b, sit khng cht. (3) Bm xng h hng: Mng bm thng. Van vo v ra khng kn Mt lp ghp mng bm sit khng cht. Cn bm b gy hay b mn. L xo mng bm gy.
(4) Lc xng b ngt. (5) iu chnh phao xng sai. (6) Van kim ba cch b kt ng. 4.1.3 Phng php tm pan: Khi ng ng c khng n c hin tng nh trn ta c th thc hin cng vic tm pan nh sau:
? ? ? ? ? ?
? ? ? ?
Mc xng ng
28
Gio vin v : h vn trng
Li g
KIm tra xng trong thng cha Tt Kim tra co nhin liu n BCHK Khng tt Kim tra co nhin liu ra bu lc Khng tt Kim tra co nhin liu vo bu lc Khng tt Kim tra co nhin liu ra ca bm xng bin Khng tt Kim tra ng dn xng v thng cha
Khng c
thm xng
Kim tra chnh phao xng Kim tra ng ng dn xng Kim tra bu lc xng Kim tra ng ngdn xng Kim tra bm xng
Khng ng iu chnh
Khng tt
ng
Tt
Khng tt
Sa cha
Tt
Khng tt
Sc ra
Tt
Khng tt Khng tt
Sa cha
Tt
Sa cha
29
4.2 Pan hn hp ngho xng: 4.2.1 Hin tng: Khi ng ng c kh n, tng ga my khng bc c th cht my, nhit ng c rt cao, i khi c n di b ch ha kh, cng sut ng c gim, hao nhin liu. 4.2.2 Nguyn nhn: ng ng dn xng tt mt phn. ng ng dn xng khng kn. Bm xng yu. iu chnh mc xng thp. Van kim b kt ng t. Zicl chch nh hoc b tc. Vi phun chnh b tc mt phn. Hng khct tn khng ng. ng dn chn khng khng kn. H mt lp ghp chn BCHK hoc gia ng np vi ng c.
Kim tra h ng ng np
Tt
Khng tt
Sa cha
30
4.3 Pan hn hp giu xng: 4.3.1 Hin tng: Khi ng ng c kh n hay khng n, khi n tng tc khng bc, khi x c mu en v ting n lp bp trn ng ng x, cng sut ng c gim v tiu hao nhin liu. 4.3.2 Nguyn nhn: (1) Bu lc gi qu bn hoc bm gi m khng hon ton. (2) Mc xng trong bung phao qu cao: iu chnh mc xng sai. Van kim b kt m hoc ng khng kn. van kim sit khng cht. Phao xng b thng hoc b mp. Nng sut bm qu mnh. (3) Zich-l chnh khng ng loi hoc iu chnh sai. (4) Zich-l chnh mn rng hoc sit khng cht. (5) Zich-l khng kh mch xng chnh b nght. (6) Van lm m ng khng kn hoc iu chnh sai.
Lm sch
Kim tra bm gi
Tt
Sa cha
iu chnh li
Khng tt
Khng tt
Sa cha
Sa cha hoc thay th
Khng tt
31
4.4 Pan cc h thng: 4.4.1 Pan h thng khng ti: 4.4.1.1 Hin tng: Khi ng ng c kh n, iu chnh khng ti khng c, khi s vng quay thp ng c c b rung git v cht my. 4.4.1.2 Ngyn nhn: (1) iu chnh khng ti sai. (2) Van solenoid khng m: Dy in b t hoc khng tip xc. Cun solenoid b t hoc chm chp. Van b kt ng.
(3) Mch xng khng ti b h hng: zich l xng khng ti b tc. hoc zich l khng kh khng ti b mn rng hoc b tc. zich l xng khng ti b mn rng hoc mt. Mch xng khng ti b tc. Vt iu chnh khng ti b mn.
(4) Trc bm ga b mn. (5) H mt lp ghp gia b ch ha kh v ng np, ng ng np vi np my. (6) Cc ng ng dn chn khng khng kn. c Chy khng tI khng (7) Bm ga ng khng kn. 4.4.1.3 Phng php tim pan: iu chnh khng ti
Khng c tc dng Sa cha hoc thay dy Sa cha hoc thay th iu chnh li Khng tt C tc dng r Kim tra bm ga Khng tt Sa cha hoc thay th Sit cht hoc thay th Sa cha hoc thay th
Khng tt
Tt Kim tra ng Kim tra van dn chn Hnh 4.5 sokenoid Kim tra van khng solenoid Tt Tt Kim tra trc bm ga Kim tra zichl khng ti Tt
Khng tt
Khng tt
Khng tt
Khng Kim tra zichtt l gi Tt Khng tt Kim tra mch xng khng ti Tt Khng tt Kim tra vt iu chnh khng ti
Khng tt
Sa cha
Sa cha hoc thay th
Khng tt
32
4.4.2 Pan h tng gia tc: 4.4.2.1 Hin tng: ng c n, tng tc t ngt ng c khng bc i khi cht my, tng tc t t ng c lm vic bnh thng. 4.4.2.2 Nguyn nhn:
(1) C cu dn ng: Cc cn dn ng st hoc lp sai v tr ( loi dn ng c kh). ng ng chn khng dn ng bm gia tc b r kh hoc b nght (loi dn ng chn khng). Pttng chn khng b kt.
(2) Bm gia tc: Mng bm b thng hoc rch (loi bm mng). Da bm gia tc b mn,rch hoc chai cng (loi pit tng). L xo hi v bm gia tc b yu hoc gy.
33
(3) Van np hoc van thot mt tc dng. (4) Mch xng gia tc hoc vi phun gia tc b tc. 4.4.2.3 Phng php tm pan: Pan h thng gia tc khng c
Kim tra da bm
Tt
Khng tt
Khng tt
Khng tt
Sa cha
Sa cha
Khng tt
Sa cha
Sa cha
Khng tt
Khng tt Khng tt
Sa cha
34
ng c lm vic bnh thng ch trung bnh nhng sang ch ton ti c hin tng thiu xng, cng sut ng c gim. 4.4.3.2 Nguyn nhn: ng ng chn khng dn ng bm gia tc b r kh hoc b nght (loi dn ng chn khng). Pttng chn khng b kt hoc iu chnh sai.
4.4.3.3
Kim tra cc cn dn ng
Tt
Khng tt
Khng tt
Nghin cu ti liu v tho lun nhm - Nghin cu ti liu c Toyota h thng nhin liu. - Nu hin tng v cc nguyn nhn pan h thng nhin liu. - Lp s tm pan h thng nhin liu. nghe gii thiu v xem trnh din mu
5. Phng php tm pan xng khng n b ch ha kh. 6. Phng php tm pan hn hp ngho xng. 7. Phng php tm pan hn hp giu xng.
8. Phng php tm pan mch xng gia tc, pan mch xng lm m.
9. Phng php pan mch xng khng tI, mch xng ton ti.
Bi kim tra: - Hy nu hin tng, nguyn nhn v phng php tm pan: Khng c in n bm xng, Van kim ba cnh kt m.
35
- Hy nu hin tng, nguyn nhn v phng php tm pan: iu chnh mc xng bung phao thp, tc mt phn zich-l xng chnh. - Hy nu hin tng, nguyn nhn v phng php tm pan: iu chnh mc xng bung phao cao, zich-l xng chnh lng. - Hy nu hin tng, nguyn nhn v phng php tm pan: Mch xng gia tc b nght. Van lm m kt ng. Rn luyn k nng 4. Phn on pan h thng nh la. 5. Phng php tm pan h thng ng la. 6. Thc hin bin php m bo an ton v v sinh cng nghip.
36
- Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan ng c khng n mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan ng c n khng bnh thng mt cch chnh xc. - Gii thch c hin tng, nguyn nhn v cch phn on x l pan ng c lm vic c khi x khng bnh thng mt cch chnh xc. - Thc hin cc bin php m bo an ton v sinh cng nghip. Ni dung: thc hin mc tiu ca bi, ni dung bi bao gm: - Pan ng c khng n. - Pan ng c n tt my. - Pan ng c lm vic n di v b ch ha kh. - Pan ng c lm vic n trn ng ng x. - Pan ng c chy khng ti khng c. - Pan cng sut ng c gim. - Pan ng c nng. - Nhng bin php m bo an ton v sinh cng nghip Cc hnh thc hc tp: 1. Hc trn lp v hin tng, nguyn nhn pan: ng c khng n, ng c n tt my, ng c lm vic n di v b ch ha kh, ng c lm vic n trn ng ng x, ng c chy khng ti khng c, cng sut ng c gim, ng c nng. 2. Thc hnh nh pan v tm pan: ng c khng n, ng c n tt my, ng c lm vic n di v b ch ha kh, ng c lm vic n trn ng ng x, ng c chy khng ti khng c, cng sut ng c gim, ng c nng. 4. Thc hin bin php m bo an ton v v sinh cng nghip. Nghe ging gii 5.1 pan ng c khng n: 5.1.1 Hin tng: Khi ng ng c khng n, s vng quay kh ng m bo. 5.1.2 Nguyn nhn: (1) Phn la: Khng c la cao p n bu-gi. La cao p yu. Sai la hoc la qu sm , qu mun. Bu-gi h hng.
(2) Phn xng: Xng khng n b ch ha kh. Hn hp qu ngho xng. Hn hp qu giu xng.
37
Xupp khng kn hoc b knh. Pittpng, xc mng, xy-lanh mn. m np my khng kn. ng ng np b tc.
Quay bnh th Kim tra la cao p n bu-gi ng Khng c la hoc la La mnh yu Tm pan khng c la hoc la yu mc( 3.1.3) v (3.2.3) Mi xng vo hng BCHK Khng n Kim tra thi My n
Tm pan xng khng n BCHK hoc ngho xng mc (4.1.3 )v (4.2.3) Tm pan giu xng (mc 4.3.3)
im nh la Sai t li la
ng
Quay nh Quay nn g
Kim tra ng np
Tt
Kim tra m np my
Tt
Kim tra ng x
5.2 ng c ang n tt my: 5.2.1 Hin tng: ng c ang n t ng tt my. 5.2.2 Nguyn nhn: (1) Phn la: Nh nguyn nhn pan khng c la cao p hoc la cao p yu (mc 4.1.2 v 4.2.2). t in tr ph. Dy cao p b st.
38
Bu lc lc b tc. Cc ng ng dn xng b tc, b, khng kn. Van kim ba cnh b kt ng. Zich-l xng chnh b tc. Chn BCHK hoc ng np lng. p sut nn thp: mc (3) 5.2.3. ng c b b kt: Nhit qu cao. Thiu du bi trn. ng c mi i tu.
Ch : ng c ang n ng lc gim dn, ng bm gi tc tng sau ngng hn do pan xng. ng c ngng t ngt do pan la. ng c ngng t ngt v c ting ku do ng c b kt . 5.3 n di v b ch ha kh: v B ch ha kh N di 5.3.1 Hin tng: ng c n, khi khi ng hoc tng tc thng c ting n di v BCHK, cng sut ng c ng bm gi hoc mi xng gim, nhit ng c cao. vo hng BCHK
Cn n di v BCHK 5.3.2 Nguyn nhn: Ht n di v BCHK
(1) La qu sm hoc qu mun (lan la). Chnh la sm (2) Cm ln 1, 2 u dy cao p n bugi. Tm pan ngho xng (mc 4.2.3) hoc mun (3) Hn hp ngho xng hoc xng c ln nc. (4) Xuppap np ng khng ht hoc b knh. kn Mt my Git my 5.3.3 Phng php tm pan: cht
Hai my chtdy Kim tra Khng
cao p
Tt Kim tra r in np enc
39
Tt
5.4 n trn ng ng x: 5.4.1 Hin tng: ng c n, c ting n lp bp trn ng ng x nht l khi ga nh, khi x c mu em, c mi xng sng, tng tc ng c khng bc cng sut ng c gim. 5.4.2 Nguyn nhn: (1) Phn la: La qu mun. La cao p yu (mc 3.2.2). (2) Hn hp giu xng. N vi v b ch ha kh (3) C my cht hoc yu: Bu-gi h hng. ng
u c n Cm ln hai Kim caola cao pbu-gi.bu-gi dy tra p n n
p sut nn thp.
La mnh Tt Kim tra bu lc gi Tt Tm pan giu xng (mc 4.3.3) Kim tra r in np en-c Tt Kim tra xupap Tt Kim tra p sut nn
Hai my cht
Tt
40
Tt
5.5 ng c chy khng ti khng c: 5.5.1 Hin tng: ng c n, chy khng ti khng c, khi s vng quay thp ng c b rung git v cht my. 5.5.2 Nguyn nhn: (1) Phn la: La sm. La cao p yu. Dy cao p r in. Np en-c r in.
(2) Phn xng: Nh nguyn nhn pan h thng khng ti (mc 4.4.1.2). (3) C my cht hoc yu. 5.5.3 Phng php tm pan: Chy khng tI khng c
Khng ng
Kim tra la sm
Khng tt
41
Kim tra xupap
5.6 Pan cng sut ng c gim: 5.6.1 Hin tng: ng c n, ng lc ng c gim, ko ti km, hao nhin liu. 5.6.2 Nguyn nhn: (1) Phn la: La qu sm hoc qu mun. La cao p yu. Np delco b r in. Cc dy cao p b r. Bugi cht, hoc nh la yu.
C nhiu khi en
khng Kim tra la mun
ng c n ng ng x b tc mt phn. u Git my
C my cht hoc yu Kim tra r in dy cao p Tt Kim tra r in np en-c Tt Kim tra bu-gi
42
5.7 pan ng c nng: 5.7.1 hin tng: ng c lm vic, nhit ng c tng cao, nc lm mt si. 5.7.2 Nguyn nhn: (1) Phn la: La qu sm. La qu mun. La cao p yu. Bu-gi khng ng lai.
(2) Phn xng: Hn hp ngho xng. Hn hp giu xng. Bung t c ng nhiu mui than. H thng lm mt b h hng. Khe h lp ghp gia cc chi tit cn kht.
43
II. t la khng du: 1. iu kin khi t la: -Xc nh my chun, chiu lm vic ca ng c. -Phi bit c my song hnh. -Phi bit c th t th n ca ng c. -Phi bit c chiu quay ca delco. -Phng php ny c thc hin khi du t la b mt hoc khng bit r ta tin hnh t la nh c du, t n chng gc nh la sm khong 10 sau cho ng c lm vic, ri da theo kinh nghinm iu chnh li. Phng php tin hnh: -M np che gin c m, quay ng c theo chiu lm vic sau cho piston my chun thi k cui nn u n, da vo my song hnh ca my chun l thi k cui x u ht (hai xuppp ngang nhau ), ri dng li nh du v tr ny trn buli hay bnh so vi thn my, sau quay ngc li khang 10 so vi du trn thn my ri nh du v tr . -iu chnh khe h tu cua cam bien ng qui nh. -Lp delco vo bt vt gi delco nhng cha sit cht. -Lp dy in ca mch s cp, ri bt cng tt sang nc nh la. -Xoay v delco cng chiu vi con quay chia in cho tip im ng, sau xoay ngc li cho n khi tip im va chm m (dng bng n xc nh , kha cht v delco vo thn ng c. -Lp con quay chia in vo trc delco lm du v tr u con quay. -Lp np delco vo ng v tr, xem u con quay chia in trng vi l no trn np delco, ta cm u dy cao p vo l v a n buzi my chun. Trng hp khng c l no trng ta phi rt delco ra ri tin hnh li t u. -Lp dy cao p t bobin n delco v tip tc lp dy cao p t delco n buzi theo chiu quay chia in v th t th n ca ng c. Khi ng ng c v da vo kinh nghim iu chnh li, nu c hin tng la sm th xoay v delco cng chiu con quay chia in, nu mui th xoay ngc li. Nghin cu ti liu v tho lun nhm - Nu hin tng v cc nguyn nhn pan tng hp ng c Toyota. - Lp s tm pan tng hp ng c Toyota. nghe gii thiu v xem trnh din mu
1. Phng php tm pan ng c khng n. 2. Phng php tm pan ng c lm vic n di v b ch ha kh. 3. Phng php tm pan ng c lm vic n trn ng ng x. 4. Phng php tm pan ng c chy khng ti khng c.
44
Hc xong m un ny hc vin s c kh nng: - Gii thch cc hin tng pan thng gp i vi ng c xng mt cch chnh xc. - Gii thch cc nguyn nhn dn n pan ng c xng mt cch y v chnh xc. - Bit phng php phn on x l pan ng c xng mt cch chnh xc. - Tin hnh tm v sa cha pan ca cc b phn trong ng c xng m bo ng c hot ng bnh thng, an ton v t hiu qu kinh t. - Thc hin cc bin php m bo an ton v v sinh cng nghip.
CNG NI DUNG M UN
Ni dung m un ny bao gm: - Cc hin tng pan thng gp i vi ng c xng. - Cc nguyn nhn dn n pan ng c xng. - Phng php phn on x l pan ng c xng mt cch chnh xc. - Phn tch v a ra phng n sa cha ph hp vi iu kin thc t. - Thc hin vic iu chnh, chy th ng vi quy phm. - m bo an ton v v sinh cng nghip.
NH GI KT QU HC TP M UN
45
vin da vo cc sn phm m hc vin lm. kim tra kt thc mn hc: Sau khi hc ht mn gio vin tin hnh kim tra kin thc v k nng tm pan mt ng c bt k trong xng. - nh gi v kin thc: Gio vin a ra mt hin tng yu cu hc vin gii thch nguyn nhn v a ra phng php x l pan. Hnh thc nh gi l hi p. Nu hc vin gii thch c nguyn nhn v a ra phng php x l ng l t. - nh gi k nng tm pan: qua vic thc hin quy trnh tm pan ca hc vin c th v trnh t thc hin quy trnh, ng tc, chn dng c v thi gian thc hin. Hnh thc nh gi l quan st. Nu hc vin thc hin ng quy trnh, ng tc chnh xc, chn dng c hp l v ng thi gian l t. - Kim tra v an ton v v sinh cng nghip: Nu khng xy ra tai nn, ha han, khng to ra nhng nguy c tm n l t.
CC NGUN LC CN THIT DY V HC M UN
VT LIU: ng c xng, b ch ho kh, delco, bu-gi, r-le, xng, du bi trn, c-qui, dy in, t in, cng tc my, bm xng.
DNG C V TRANG THIT B: Cl, khu, cn sit, cn ni, km, tuc-n-vt, thit b lm sch bugi, n kim tra thi im 1nh la (timiming light), ng h o in vn nng, thit b chn on ting g ng c, my chiu qua u, projector chiu qua my vi tnh, my vi tnh.
HC LIU: Sch pan ng c xng; gio trnh pan ng c xng; ti liu tham kho pan ng c; phim n chiu v tranh treo tng v lc tm pan trong ng c xng. NGUN LC KHC: Cho hc vin i thc tp ti xng sa cha ng c xng hc vin c iu kin tip xc vi thc t sa cha.
tr li cc cu hi v bi tp (Ghi p s / tr li cho cc cu hi v bi tp a ra trong phn ni dung bi. Chuyn mc ny bao gm cc p s/ tr li cho cc cu hi v bi tp thuc cc bi trong ton b m un / mn hc... )
46
47