opinie en lifest yle magazine voor gr ower s en blower s

GRATIS #05-2011
Voorwoord van
de uitgever
De Nederlandse overheid
voert een liberaal beleid
t.a.v. cannabis. Het ge-
bruik van cannabis wordt in
de Nederlandse Opiumwet
niet strafbaar gesteld. Vele
gemeenten gedogen cof-
feeshops van waaruit hasj
en wiet worden verhandeld.
Met het gedogen van deze
coffeeshops heeft de over-
heid een goede scheiding
van de drugsmarkten we-
ten te bereiken. Zon n
miljoen blowers weten de
weg naar de coffeeshop te
vinden of voorzien d.m.v.
kleinschalige hennepteelt in
hun eigen gebruik. De can-
nabisconsument is de sa-
menleving op geen enkele
wijze tot last. Hij wordt in
ons land dan ook terecht
niet als een crimineel be-
handeld. Sommige politici
en vertegenwoordigers van
het openbaar bestuur zijn
groot voorstander van het
legaliseren van cannabis.
Aan legalisatie gaat ge-
woonlijk een lange periode
van normalisatie vooraf. De
uitgever hoopt middels het
blad Highlife het publiek
te informeren en hiermee
een positieve bijdrage te
leveren aan de normalisatie
van cannabis. In zijn blad
geeft hij zowel voor- als
tegenstanders van canna-
bis de ruimte hun mening
te ventileren. Dit betekent
niet dat de uitgever het met
de inhoud van alle artikelen
of advertenties eens is. De
uitgever distantieert zich
uitdrukkelijk van gepubli-
ceerde uitlatingen of afbeel-
dingen die de indruk wek-
ken dat er reclame wordt
gemaakt voor het gebruik
of productie van cannabis.
Niets uit deze uitgave mag
op welke wijze dan ook ver-
menigvuldigd of overgeno-
men worden zonder voor-
afgaande toestemming van
de uitgever en de andere
auteursrechthebbenden.
De uitgever kan niet aanspra-
kelijk worden gesteld voor de
inhoud en/of de doelstelling
van de advertenties.
De redactie neemt geen en-
kele verantwoording voor
ongevraagde inzendingen.
Terugkijken
I n d i t n u m m er k i j k en w e t er u g op 2 0 j aar Hi g h l i f e. Een u n i ek j u b i l eu m . Wan t
Hi g h l i f e b er i ch t t e i n d i e 2 0 j aar n i et al l een ov er d e can n ab i sw er el d , m aar
sp eel d e ook zel f een act i ev e r ol i n h et on t st aan en d e on t w i k k el i n g v an
d e can n ab i sb r an ch e. Voor al d oor ov er n i eu w e on t w i k k el i n g en t e sch r i j v en ,
m aar ook d oor h et on t p l ooi en v an ei g en i n i t i at i ev en , zoal s d e Hi g h l i f e Cu p
en i n h et v er l ed en d e Hi g h l i f e Beu r s.
3
We blikken in verschillende artikelen terug op die
20 jaar. Allereerst door in een kort overzicht de
verschillende jaargangen nog eens door te nemen.
We laten onze huisadvocaat Andr Beckers aan het
woord, die vertelt over pogingen van Justitie om
een eind aan Highlife te maken. Ook onze colum-
niste Nicole Maalst en onze Belgi correspondent
Karel Michiels nemen 20 jaar Highlife onder de loep.
Maar de kern van onze terugblik bestaat uit vijf
interviews, die allemaal door Jan Sennema zijn
gemaakt. Immers, wie kunnen beter over de ge-
schiedenis van Highlife vertellen dan de mensen die
daar de laatste 20 jaar zoveel bij betrokken zijn ge-
weest. Om te beginnen laten we de twee uitgevers
aan het woord, die verantwoordelijk zijn geweest
voor de verschijning van dit blad. We openen met
mr. Highlife himself, Boy Ramsahai. Hij zorgde er
voor dat Highlife in 1991 het licht zag. Onder zijn
leiding kwam het blad tot volle bloei en groei, om in
ons eigen jargon te blijven.
In 2009 zocht hij nieuwe uitdagingen, Jeroen Bots
nam het stokje over. We maken kennis met de man
die de moeilijke taak op zich nam om Boy Ramsa-
hai op te volgen. Maar al meteen ontplooide Bots
de nodige initiatieven. Zo werd Highlife voortaan
gratis verspreid, en voor het eerst in 20 jaar ging
dit blad over tot een maandelijkse verschijning. Lef
kan Jeroen Bots dus niet ontzegd worden.
Naast gesprekken met deze twee eigenaren/uit-
gevers laten we drie hoofdredacteuren aan het
woord. Zij zijn immers vooral verantwoordelijk
voor de inhoud van dit blad. De eerste hoofd-
redacteur bijt de spits af. Joop Mestrom zorgde
er van 1991 tot 1996 voor dat Highlife een ge-
respecteerde naam werd. Na een confict vertrok
Mestrom, maar de cannabisbranche maakte kort-
geleden opnieuw kennis met hem, want in 2010
werd hij hoofdredacteur van Essensie.
Joop Mestrom werd opgevolgd door Cliff Cremer,
die met een nieuwe redactie voor een verdere
professionalisering zorgde. In 1999 besloot Cliff
afscheid te nemen. Hij wilde tijd om boeken te
schrijven (korte tijd later verschenen Bomber-
jack en Zwart Ivoor) en stortte zich verder op
de porno-industrie. Maar ook Cliff Cremer kon de
cannabiswereld niet dehnitief achter zich laten,
want als snel keerde hij terug als hoofdredacteur
van verschillende Soft Secrets edities.
In 1999 werd Cliff voor korte tijd opgevolgd door
Bernt Gundersen, die na n jaar alweer door on-
dergetekende, Rob Tuinstra, werd vervangen. Ja-
wel, de tijd vliegt, ik ben dus alweer ruim elf jaar
hoofdredacteur van dit blad. Het eerste nummer
dat ik maakte ging deels over het EK Voetbal 2000,
dat in Nederland werd gehouden. Ik herinner me
dat verschillende politici er toen voor pleitten om
coffeeshops tijdens dat EK te sluiten. Want buiten-
landse hooligans die gingen blowen, die zouden al-
leen maar voor nog meer gevaar zorgen. De cof-
feeshops bleven open, rellen bleven uiteraard uit.
Maar goed, ook ik werd dus door Jan Sennema ge-
interviewd, en dat gesprek is meteen het laatste
artikel dat we aan 20 jaar roemruchte geschiedenis
van Highlife besteden.
Want het gewone nieuws gaat ook door. Zo ver-
telt kweekmedewerker Piet Groen over een wel
heel bijzonder experiment, namelijk het kwe-
ken van wietplanten in een computerkast! Ja,
je leest het goed. Hoe dat er uitziet? Bekijk het
vanaf pagina 42. Verder speciale aandacht voor
het prachtige werk van SjocoSjon, de muziek van
Wildeman en EinsteinBarbie, (stoner) hlms, boe-
ken en life style, en nog veel meer, in dit speciale
jubileumnummer 20 jaar Highlife.
Op naar de volgende 20 jaar!
Rob Tui nst r a
11
05
Rijk en roemrucht
verleden
In dit nummer kijken we terug op 20 jaar
Highlife. Highlife berichtte in die 20 jaar niet
alleen over de cannabiswereld, maar speelde
ook zelf een actieve rol in het ontstaan en de
ontwikkeling van de cannabisbranche. Niet
alleen door over nieuwe ontwikkelingen te
schrijven, maar ook door het ontplooien van
eigen initiatieven.
Justitie wilde Highlife
aanpakken
Andr Beckers is al sinds het eerste num-
mer de huisavocaat van Highlife. En het blad
heeft hem regelmatig nodig gehad. Voor dit
jubileumnummer blikt Beckers terug naar
eind jaren negentig, toen Justitie trachtte
om het verschijnen van Highlife onmogelijk
te maken. Highlife moest samen met Bec-
kers tot aan het Gerechtshof vechten om het
voorbestaan van het blad veilig te stellen.
Boy Ramsahai:
Mr Highlife
In 1991 rolde het eerste nummer van Highlife
van de drukpersen. Boy Ramsahai, toen 24
jaar, besloot de gok te wagen en zette alles op
alles om van Highlife een succes te maken. En
dat is hem gelukt, want Highlife groeide uit tot
een fenomeen. Twee jaar geleden besloot hij
afscheid van zijn geesteskind te nemen. In dit
nummer blikt Mr. Highlife terug.
Features:
Terugblik op 20 jaar Highlife 23
Boy Ramsahai: Mr. Highlife 26
Huisadvocaat Andr Beckers 31
Nieuwe eigenaar: Jeroen Bots 34
Joop Mestrom: hardcore met een hart 38
Cliff Cremer: luid en helder 46
De wereld van SjocoSjon 52
Rob Tuinstra: come back kid 60
Krakzinnige mix van Wildeman 64
Eredivisie Stoner Cinema 67
Rennen tot je er bij neervalt 70
Peter de Zwaan en zijn thrillers 76
Tourette, meer dan schelden 84
Kweek:
Product Flash 11
Microkweken in een computer 42
Jorge Cervantes 57
Ask Ed 73
Review 88
Wietposter 92
Rubrieken:
Voorwoord 3
Inhoudsopgave 5
Nicole Maalst 6
Flash 7
C-Man 16
High Weirdness 17
Suicide girls 40
High Gadgets 48
Muziek terwijl u blowt 50
Film: Smokescreen 62
Belgi 80
De eerste keer 95
Film: Grabbelton 96
En verder:
EinsteinBarbie 20
De Stelling: Drugshonden 21
Portret van een blower 29
Hall of Fame: Evert de Verdamper 37
Tanja Henn: blacklight kunst 81
Culthlmhelden: Gary Oldman 83
Concerten in de bios 90
En nog veel meer ...
5
Jeroen Bots, nieuwe
eigenaar
Toen Highlife eigenaar Boy Ramsahai in 2009
besloot dat het na negentien jaar mooi was
geweest, leek het een onmogelijke opgave ie-
mand te vinden die de gezichtsbepalende Boy
kon en wilde vervangen. Al is hij in veel op-
zichten het tegendeel van zijn illustere voor-
ganger, in Jeroen Bots lijkt de ideale opvolger
te zijn gevonden. Een kennismakend gesprek
met de nieuwe uitgever van Highlife.
De wereld van SjocoSjon
SjocoSjon is grahsch ontwerper, tekenaar,
schilder, maar ook hlmpjesmaker en vj ei-
genlijk een manusje-van-alles. Na jarenlang
op muren en doeken stripachtige hguren te
hebben geschilderd, tekent hij tegenwoordig
in uiteenlopende stijlen. Ik probeer het voor
mezelf spannend te houden.
Microkweken in een
computerkast
Wiet kweken in een computerkast doet den-
ken aan volslagen idiote recordpogingen als
het persen van zoveel mogelijk mensen in
een telefooncel. Toch is er ook een andere
insteek te bedenken voor zon project: een
makkelijk te camouferen microsysteem voor
kleinbehuisden met een beperkt budget en
matige rookgewoontes.
42 52 34
26 31 23
6
Toen de hoof dr edact eur mi j v r oeg om i n deze col umn i n
t e gaan op t w i nt i g j aar Hi ghl i f e, t oog i k met een naar de
Koni nk l i j k e Bi bl i ot heek i n Den Haag. Daar hebben ze namel i j k
al l e Hi ghl i f e- nummer s i n het ar chi ef . Op de cover van het
eer st e nummer pr i j k t een i et w at schr i el e pl ant . Waar schi j nl i j k
een bui t enpl ant . Aan bi nnent eel t deden ze t oen nog
nauw el i j k s. De hi ghl i ght s i n het eer st e nummer zi j n onder
ander e de har dr ock band Met al l i ca, een hasj - smok k el aar di e
in de Spaanse bak belandde n - ongelooHijk maar waar -
pr obl emen met dr ugst oer i st en.
In het blad gaat het vrijwel uitsluitend
over hasj. Hasjies. Er staat een Hitlijst in
van de soorten hasjies die op dat moment
in trek zijn, met de prijzen die je ervoor
betaalt in de coffeeshops. Kofheshops
schrijven ze dan trouwens nog. Er zijn wel
tien soorten hasj te krijgen, waarvan de
duurste zon 12,50 gulden per gram kost.
Verder hebben ze nog n of twee soor-
ten buitenlandse wiet. Helemaal onder-
aan staat nederwiet. Dat kost ongeveer 5
gulden per gram. Ook is er de Joint van
het Kwartaal. De redactie van het (toen
nog) kwartaalblad test dan gezamenlijk
een jointje. In het eerste nummer wordt
een Pollum uit De Toermalijn getest. Dat
is een coffeeshop in Tilburg, die nu nog
steeds bekend staat om zijn goeie hasj.
Wiet uit vogelzaad
Een van de artikelen gaat over zelf kwe-
ken. Een redacteur schrijft hoe hij met
de trein van Maastricht naar Amsterdam
rijdt, waar ene Klaas Dillinger hem gaat
uitleggen hoe je wiet moet kweken. De
redacteur had zelf al een poging gedaan
met planten op zijn balkon die hij uit vo-
gelzaad had opgekweekt, maar daar ble-
ken uiteindelijk te veel zaadjes in te zit-
ten. Daardoor kreeg hij finke koppijn van
zijn wiet. In deze tijd kun je je dat bijna
niet meer voorstellen, maar toen was de
sinsemilla-techniek nog niet bij iedereen
bekend. Mannelijke en vrouwelijks hen-
nepplantjes stonden vrolijk door elkaar,
omdat alleen de kenners de vrouwtjes
van de mannetjes wisten te onderschei-
den. Met kloontjes werken deden ze niet
of nauwelijks. Internet was er niet en je
had in het zuiden van ons land nog geen
growshops waar iemand je kon uitleg-
gen hoe het zat. In Amsterdam waren ze
al iets verder. Wernard Bruining opende
daar in 1985 de eerste growshop; Posi-
tronics. In zijn showgrow stonden ver-
schillende soorten hennepplanten. Daar
deden ze toen niet moeilijk over. In die
tijd moest je dus in de hoofdstad zijn als
je iets over kweken wilde weten.
Lekker simpel toch!
Klaas legt uit dat je beter speciale hen-
nepzaden kunt kopen. De prijs varieert
van een knaak ( 1 euro) tot een joet
( 4,5 euro) per stuk. Hij laat de zaadjes
ontkiemen in een natte handdoek totdat
ze ongeveer 2 cm zijn. Vervolgens plant
hij ze in een pot. Hoe groter de pot, hoe
groter de plant wordt. Verder weet de
Amsterdamse kenner te vertellen dat de
plant niet te veel zonlicht per dag moet
krijgen. Om een overdosis te voorkomen,
heeft hij een tunneltje gemaakt van zwart
landbouwplastic, dat hij iedere dag na 12
uur licht over zijn plant heen zet. Als voe-
dingsstof gebruiken mensen volgens hem
zeewierkalk, duivenpoep, vleermuizen-,
pelikanen- of pelsdierenmest. Zelf ge-
bruikt hij koeienpoep voor buiten, en vol-
gens hem groeien ze ook goed op rotte vis
of gewoon op compost. Voor het drogen
zijn er twee manieren. En: je hangt de
plant op. Twee: je legt hem op een oude
krant. Lekker simpel toch!
Aandacht en liefde
Zo is het dus allemaal begonnen. Het
kweken gebeurde met veel aandacht en
liefde. Als je dit leest, dan komt er toch
geen moment bij je op dat het hier over
criminaliteit gaat. Laat staan over geor-
ganiseerde misdaad. Twintig jaar later
moeten we echter helaas constateren
dat er ergens in dit verhaal iets gruwelijk
mis is gegaan. Zonder melancholisch te
willen zijn, lijkt het me geen slecht idee
om weer eens stil te staan bij dat begin.
Daar ligt de oplossing voor de problemen
waar we nu mee zitten. Zo simpel als het
hier staat, kan het namelijk gewoon zijn.
En als je daar de kennis van nu bij optelt,
dan kan er eerlijke, prachtige wiet wor-
den verbouwd, zonder toevoeging van
chemicalin of smaakmakers.
Zo is het dus allemaal begonnen. Het kweken
gebeurde met veel aandacht en liefde.
Door: Nicole Maalst

Koeienpoep en
rotte vis
Space cake
met gevolgen
Het eten van space
cake heeft nogal wat
gevolgen voor Smith,
de hoofdpersoon in de
hlm Kaboom van regis-
seur Greg Araki. Deze
student leidt namelijk
een rustig leven op een
Amerikaanse campus,
maar nadat hij op een
feestje space cake eet,
is Smith ervan over-
tuigd dat hij deelgeno-
men heeft aan de gru-
welijke moord op een
geheimzinnige rood-
harige meisje uit zijn dromen. Als hij de waarheid
probeert te achterhalen ontdekt hij een geheim dat
niet alleen zijn le-
ven zal verande-
ren, maar ook de
toekomst van de
hele wereld. De
hlm draait inmid-
dels in de Neder-
landse bioscopen.
Surinaamse politie
pakt jami
De Surinaamse narcoticabrigade heeft dit jaar al een paar
mooie klappers gemaakt. En dat werd tijd ook, want in 2010
had Suriname er fink van langs gekregen van het Internatio-
nal Narcotic Control Board, omdat op de wereldmarkt steeds
vaker via Suriname verscheepte coke verschijnt. In februari
rolden de Surinaamse agenten al een internationale smokkel-
bende op. Medio maart scoorde de politie met de vangst van
54 kilo jami, Sranang voor geperste marihuana. Enkele dagen
later volgde de inbeslagname van 112 kilo coke. Beide partijen
waren vanuit Guyana het
land binnengebracht en
voor de export bestemd.
Politiewoordvoerder John
Jones suggereerde dat
het succes te danken was
aan de nauwe samenwer-
king met het buurland n
op aangeven van bur-
gers. Hebben ze in Suri-
name nu ook een kliklijn?
Wally de Waakigator
De combinatie drugs en dieren is altijd goed voor een
stukje emotie waar de media wel raad mee weten.
Nauwelijks hebben we de door beren bewaakte Ca-
nadese wietkwekerij verwerkt, of we worden alweer
opgeschrikt door een volgend geval van cannabisge-
relateerd dierenmisbruik. In een illegale mediwiet-
winkel annex kwekerij in het Californische Riverside
werd in maart een jonge alligator genaamd Wally sa-
men met zijn baasje tussen de planten weggeplukt.
De vertederde pers betitelde het beestje al snel als de
watchgator, oftewel waakigator. Van dierenmishande-
ling was geen sprake. Integendeel, volgens het asiel
waar Wally liefdevol werd opgevangen was het dier
uitstekend verzorgd - misschien zelfs iets t goed.
7
Urk blijft blowen
Een gemeente kan drank en softdrugs niet op haar hele
grondgebied verbieden, verklaarde VVD-minister Opstel-
ten onlangs in de Tweede Kamer. Het Kamerlid Lea Bouw-
meester (PvdA) had vragen gesteld naar aanleiding van
plannen van de gemeente Urk, om het gebruik van soft
drugs in de gehele gemeente te verbieden. "Voor bepaalde
plekken, straten of wijken kan het wel, zegt Opstelten.
Maar een gebruiksverbod kan niet het hele grondgebied
van een gemeente omvatten. Een dergelijk ruime invul-
ling van het gebruiksverbod zal voor de bestuursrechter
niet standhouden, verwacht hij.
Ndrangheta tuiniert in
Australi
De Australische politie is er van overtuigd dat de lokale
afdeling van de Ndrangheta (de Napolitaanse mafha)
zich in het Riverina District met de grootschalige teelt
van cannabis bezighoudt. Je zou kunnen spreken van
een commercile variant op het guerillakweken, al is
de mas hier vervangen door druivenstruiken en si-
naasappelbomen. Na een vijfdaagse operatie werden
eind maart in het gebied meer dan 10.000 topkwaliteit
wietplanten gerooid en verbrand, waarmee ruim 15
miljoen euro in rook opging.
Willie Nelson bestraft
met liedje
Toen Willie Nelson (77) afgelopen november voor de zoveelste
keer met een goed gevulde buidel marihuana tegen de lamp
was gelopen, werd gevreesd dat de bejaarde zanger langdurig
in het cachot terecht zou komen. Op 28 maart verscheen Nel-
son voor de rechter om zich te verantwoorden voor de ruim
150 gram wiet die in de toerbus van zijn band was aangetrof-
fen. Tijdens de rechtszaak bleek het gewicht van de zak wiet
aanzienlijk te zijn geslonken, waarvoor de vrouwelijke rechter
een ondeugende verklaring gaf. De sherrif en ik hebben er
net zoveel van opgerookt tot het gewicht minder dan 85 gram
was, waardoor het maar een overtreding is. Uiteindelijk viel
de straf dus mee: een kleine boete en het zingen van Blue
Eyes Crying in t he Rain. Live in de rechtszaal.
Ongemotiveerde penis
In medische kringen wordt al langer beweerd dat can-
nabis een negatieve invloed heeft op de motivatie en het
concentratievermogen. Nu waarschuwen urologen van de
Queens University in Kingston (VS) blowende mannen dat
ze ook nog eens hun penis in gevaar brengen. Volgens
hun onderzoek zitten in het mannelijk lid namelijk de-
zelfde cannabinode-receptoren als in de hersens. Vooral
op jeugdige leeftijd begonnen chronische rokers zouden
risico lopen. Tieners hebben nu misschien nog nergens
last van, maar de langetermijn effecten kunnen zijn sex-
leven later fataal worden, luidt de onheilspellende bood-
schap van hoofduroloog Rany Shamloul. Waar hij precies
op doelt wordt niet duidelijk. Een ongemotiveerde penis
met concentratiestroornissen?
Marihuanaring voor jetset
Roberto Coin is de Jan de
Bouvrie van de internatio-
nale sierradenwereld. Vanaf
de jaren negentig pronkt
de internationale jetset met
designs van de Italiaanse
juwelenontwerper. Op de
laatste Baselworld, een
Zwitserse miljonairsbeurs,
presenteerde Coin een van
zijn nieuwste creaties: de
marihuanaring. Bij de presentatie verklaarde de ontwerper
dat hij helaas nog nooit had durven blowen. Met de creatie
van de wietring had hij zijn heimelijke verlangen naar een
gevaarlijk leven eindelijk kunnen uitleven, aldus waaghals
Coin. Voor ruim 13.000 euro kan ook jij je lef tonen.
8
NEW & IMPROVED
WWW. SMOKINGPAPER. COM
Lic me
11
Bloombastic
Bloombastic is een hoogwaardige cocktail van bio-mineralen en bio-stimu-
latoren die geschikt is voor de laatste bloeifase en afrijpfase (4 tot 6 we-
ken). Bloombastic verhoogt het suikergehalte van uw gewas en daarmee
het gewicht en de geur. Door een explosie aan suiker- en bloemproductie
zorgt Bloombastic voor dikke, compacte, zoetgeurende bloemen.
In vergelijking met andere vloeibare bloeiproducten bevat Bloombastic
ruim 50% meer Bio-mineralen (Fosfor en Kalium) waarbij absoluut geen
ballaststoffen zijn gebruikt (Natrium en Chloor). Tevens heeft Bloombas-
tic een enzymmatige werking op verscheidene fronten en werkt daarom
stressvoorkomend en herstellend voor de plant.
Verkrijgbaar in 100 ml, 250 ml, 325 ml, 1,25 L en 5,5 L.
w w w . at ami . com
Nog meer Jackass
I n het v or i ge nummer l azen j ul l i e ov er Jack ass 3D. Maar de
mannen w ar en nog l ang ni et k l aar met hun f out e gr appen
en gr ol l en, i di ot e st unt s en l i nk e act i es. Daar om k omt op 22
juni de ongecensureerde lm Jackass 3.5 The Unrated Movie
di r ect op DVD ui t .
De inmiddels legendarische crew, be-
staande uit Johnny Knoxville, Bam Mar-
gera, Steve-O, Chris Pontius, Ryan Dunn,
Jason Wee Man Acuna, Ehren McGhehey,
Dave England en Preston Lacy zijn alle-
maal terug en halen als vanouds de meest
waanzinnige stunts, schandalige streken
en idiote capriolen uit. De creativiteit van
de heren kent geen grenzen, dus bereid je
voor op lachwekkende, pijnlijke en maffe
stunts, zoals de zeer persoonlijke ontmoe-
ting van Steve-O met een bijtgrage schild-
pad, de wood pecker van Chris Pontius
en de stun gun limbo door het hele team.
Met de achter-de-schermen beelden krijg
je een beeld van het leven op de set, de
verzameling ideen waarbij het mis is ge-
gaan en de geweldige streek die ze met
Johnny Knoxville hebben uitgehaald.

De DVD bevat meer dan een half uur aan
exclusieve, nog niet eerder vertoonde
beelden. Het bonusmateriaal bevat hilari-
sche outtakes en deleted scnes, alsmede
een kijkje naar het ontstaan van de Jac-
kass franchise en beelden van de Europe-
se Jackass tour, waar de mannen voor de
nodige opschudding zorgden.
12
Flamez
Verantwoorde vloei
voor lage prijzen
De w er el d i s i n b ew eg i n g . Let t er l i j k i n b ew eg i n g i n Oost -
Azi, en gelukkig wat guurlijker in andere delen van de
wereld. De ontwikkelingen stuwen de prijzen van olie,
p ap i er en an d er e p r od u ct en om h oog . En d at zou zo m aar
eens een stevige invloed kunnen gaan krijgen op de hoogte
van de prijs die voor vloei zal moeten worden betaald,
w aar sch i j n l i j k zeer b i n n en k or t al .
Gelukkig zag een bedrijf als TGC Trading dit
onheil aankomen. Deze organisatie kocht
voor het uitbreken van alle troebelen groot
in, waardoor er nu ruime voorraden Flamez
vloei in de magazijnen liggen. De prijzen
voor Flame King Size Regular of Flame King
Size Slim zijn nu daarom historisch laag,
waardoor groot inslaan loont.
Flamez is een jong en dynamisch merk dat
sinds 2005 producten ontwikkelt die de
roker echt nodig heeft. Flamez steekt zijn
voelsprieten voortdurend uit in de markt
en peilt continu de behoeften van de con-
sumenten. Hierdoor is Flamez in staat om
behoeftegericht te produceren.
Vlammende voordelen
Voor rokers heeft Flamez King Size een
aantal vlammende voordelen. Zo heeft de
vloei een optimale brandsnelheid, omdat
het papier een samenstelling heeft van
50% hout en 50% hennep, en de vloei
door gebruikmaking van het Flamez wa-
termerk ng transparanter is geworden.
De combinatie van hennep en hout zorgt
bovendien ook nog eens voor een prettige
smaak. Verder zitten er geen bleekmid-
delen in Flamez vloei en is de plakrand
van natuurlijke gom, waardoor de roker
minder ongewenste stoffen inhaleert. Het
design van Flamez is strak en fris. Aan de
verpakking van de vloei is veel zorg be-
steed. Door de buitenkant van de pakjes
te coaten met een laagje siliconen is de
afwerking buitengewoon verantwoord en
is de verpakking bovendien ook nog eens
licht waterafstotend. Een zeer scherpe
prijs completeert dit perfecte vloeiplaatje
voor de consument. Flamez King Size is
te verkrijgen in de twee bekende maten,
Slim (smal) en Regular (breed).
Customized of eigen lijn
In meer dan 150 coffeeshops wordt
Flamez vloei verkocht en gebruikt. Veel
shops kiezen er voor om hun Flamez vloei
te customizen. Het is mogelijk een cof-
feeshoplogo op het pakje te laten druk-
ken. Onder andere De Vliegende Hollan-
der (Groningen), Het Binnenhof (Zwolle),
De Hofnar (Leeuwarden), The Grass
Company (Tilburg en Den Bosch), Birdy
(Haarlem), De Rokerij (Amsterdam), Oui-
am (Eygelshoven) en Coffeeshop Man-
hattan (Waalwijk) hebben al customized
Flamez vloei. Customizing is al mogelijk
bij relatief kleine oplages (220 doosjes).
Maar enkele shops gaan nog verder. Zo
hebben de Mississippi uit Maastricht en De
Kronkel en Dreadlock Jetset uit Nijmegen al
een geheel eigen lijn laten ontwerpen, met
een eigen doos en eigen pakjes. Binnen-
kort zal Royal Queen Seeds ook met een
eigen lijn Flamez vloei voor de dag komen.
Om de vloeitjes mooi te presenteren, zijn
er Flamez dispensers verkrijgbaar. Die zijn
erg handig voor op de bar. Er is plaats voor
drie pakjes vloei en bovenop de dispenser
is plaats voor losse tips in een bakje.
Ongebleekte vloei
Binnenkort brengt Flamez in samenwer-
king met Greengo een ongebleekte vloei
op de markt. Het papier dat voor deze
vloei gebruikt wordt heeft zelfs het FSC-
keurmerk. Dat betekent dat er alleen
hout van bomen wordt gebruikt uit ver-
antwoord beheerde bossen. Hierin loopt
Flamez samen met enkele andere merken
voorop in de vloeiwereld.
Flamez is een maatschappij- en milieube-
wust merk. Naast de productie van onge-
bleekte vloei en het gebruik van verant-
woorde grondstoffen, steunt het bedrijf
ook het Platform Cannabisondernemingen
Nederland. Het PCN heeft als doel om de
cannabisbranche te verenigen en om een
constructieve bijdrage te leveren aan de
realiteit van het drugsbeleid.
www.Hamez.eu
w w w . t gct r adi ng. com
shopreview
Pascha, Veenendaal
Sinds 1 juni is Pascha in Dordrecht geves-
tigd en na een half jaar gaat het tweede
liaal in Veenendaal open. Het voormalige
Growland uit Veenendaal, dat al 15 jaar een
begrip is, werd overgenomen en volledig
verbouwd. Met een totaal nieuw fris imago
en beleid is de vernieuwde winkel erg ruim
en overzichtelijk opgezet. Binnen 2 minuten sta je vanaf de snelweg A12 bij
de winkel met voldoende parkeergelegenheid waar je discreet kunt laden
en lossen. Als eyecatcher staat binnen een kolossale barokke lantaarn, het
handelsmerk van Pascha.
Ben je op zoek naar een adres waar ze net iets meer voor je doen en waar
je geholpen wordt door deskundig en zeer gemotiveerd personeel kom dan
eens langs bij Pascha. Voor goede service en lekkere kofe kom naar:
Pascha Veenendaal Storkstraat 1b, 3905 kx Veenendaal, Tel.: 06-31231388
Open: Maandag t/m vrijdag van 10.00 tot 18.00 uur. Zaterdag van 10.00
tot 14.00 uur.
Ofce Green, Veenendaal
Sinds December is de growshop aan
de Koningsschot veranderd van eige-
naar. Dick zwaait vanaf nu de scepter
@ Ofce Green. De grote ruimte met
een oppervlakte van 122m
2
is hele-
maal opnieuw ingedeeld en voorzien
van een nieuwe grotere voorraad.
Zo heeft Dick het winkelgedeelte
helemaal vernieuwd, er is een balie ingemaakt waaraan de klanten een
lekker bakje kofe kunnen drinken. Alle produkten zijn keurig in de show-
room getaleerd. Verder kunt u vanaf nu kennis maken met een complete
nieuwe voedingslijn, die ten opzichte van de bestaande merken zeker
30% goedkoper is! Dit is het resultaat van ruim 20 jaar ervaring in de
tuinbranche waarin Dick actief was. Kom snel zelf een kijkje nemen.
Ofce Green, Koningsschot 18, 3905 PS Veenendaal.
Tel.: 0031-(0)-644468163
Ma. gesloten, Di. t/m Vrij. 11.00 - 18.00, Za. 11.00 - 15.00.
www.ofcegreenveenendaal.nl
Coffeeshop Rokade, Hengelo
Rokade is vanaf day one al ruim 20 jaar
een begrip in Hengelo en de wijde omtrek.
Op 85 m
2
vind je een constante kwaliteit,
vriendelijke, snelle bediening, goede
muziek, gratis wi, goede ecologische
kofe, vers afgewogen producten,
airconditioning, pinnen, een leestafel met
alle kranten, goede sfeer, allemaal zaken
die bij een professionele coffeeshop anno
2011 horen. Rokade, is een licht en kleurig
ingerichte zaak met aandacht voor de
klant, aandacht voor kunst, hartje centrum
gelegen en weet al jaren een gemleerd
publiek te trekken. Kijk op de website voor parkeermogelijkheden!
Coffeeshop Rokade Deldenerstraat 14, 7551AE, Hengelo
Tel.: 074-2502377
Dagelijks geopend van 12:00 tot 0:00
www.coffeeshoprokade.nl
16
Column
Wantrouwen of
waanzin?
I n k r i ngen van cannabi sact i vi st en w or dt st eevast ger i ng-
sch at t en d ger eageer d op ber i ch t en ov er h et v er ban d t u ssen
can n abi sgebr u i k en psy ch i sch e pr obl emen . Men v er w i j st
dan n aar st at i st i ek en di e n i eman d ooi t gezi en h eef t , maar
di e zou den bew i j zen dat er v oor en n a h et i n bu r ger en v an
can n abi s al s gen ot mi ddel v r i j w el h et zel f de per cen t age
men sen h et sl ach t of f er w er d v an psy ch oses en der gel i j k e
zi ek t ebeel den . An der s gezegd: of er n ou gebl ow d w or dt of
n i et , er zi j n al t i j d ev en v eel psy ch ot en .
Tsa, het zou kunnen. Als iemand die cijfers
eens wil aanbieden bij de hoofdredacteur
van dit blad, lijkt me dat een goede zaak.
Toch blijf ik wantrouwend zolang ik die cij-
fers niet gezien heb, en een heel geduldige
deskundige mij die cijfers heeft uitgelegd
cijfers liegen tenslotte niet, leugenaars
daarentegen cijferen des te vaker.
Onvergelijkbaar
Een reden voor mijn wantrouwen is dat de
geestelijke gezondheidszorg van pakweg
1955 onvergelijkbaar is met die van 2011,
al was het maar omdat tegenwoordig zoveel
meer wordt geregistreerd dan vroeger. Waar
heb je anders computers voor? Je laat het
wel uit je hoofd alles te registreren als je dat
met kroontjespennen en henneppapier moet
doen. Natuurlijk is ook de kennis over gees-
tesziekten tussen 1955 en 2011 aanzienlijk
toegenomen. Of ben ik nu te optimistisch?
Moderne zielenknijpers lachen zich vast dood
om de diagnoses die in de jaren vijftig werden
gesteld. Ook zijn er anno 2011 ongetwijfeld
ziektebeelden die vijftig jaar geleden anders
werden genoemd, of niet eens bekend waren.
ADHD
Dan is er nog de relatie tussen hnancin en
gezondheidszorg. In onze tijd krijg je vaak
de indruk dat halve probleempjes wel heel
makkelijk tot volwaardige ziektes worden
opgeblazen. Aan de integriteit van mijn huis-
arts twijfel ik niet, maar hogerop in de medi-
sche keten geldt heel simpel: ziekte = geld.
Een mooi voorbeeld is ADHD, dat pas sinds
de jaren negentig in zwang is. Waarom werd
ADHD pas toen een hit? Dat kwam omdat er
steeds meer PET-scanners aan ziekenhuizen
werden verkocht. Dat was een geschenk uit
de hemel, want waar doktoren al sinds de ja-
ren zeventig probeerden ADHD als probleem
op de medische kaart te zetten, lukte dat pas
echt met de PET-scan. Wie wilde er nou geen
PET-scan? Betekent die late erkenning dat
niemand er voor die tijd last van had?
Irritant, maar onschuldig?
Het enige wat vast staat, is dat er in de
jaren vijftig geen enkele moeder op rare
ideen kwam door die onheilspellende vier-
letterige afkorting van een Engelse groep
woorden, die als je ze uitspreekt klinken
als de naam van een langeafstandsvernie-
tigingswapen. Was het moderne ADHD in
1955 weliswaar irritant, maar in wezen on-
schuldig gedrag? En ding is zeker: zodra
een hoopje symptomen bij elkaar wordt
geveegd en tot ziekte gebombardeerd,
melden zich plots hordes patinten aan de
ziekenhuispoorten die aan die ziekte lijden.
Kijk naar de toename van het aantal can-
nabisverslaafden. Als er een scanner bij die
ziekte komt kijken verdubbelt het aantal.
Jellinek, wordt wakker! Als een psychiater
weer eens een hele krantenpagina lang mag
uitweiden over een gloednieuwe blowpoli
voor cannabisslachtoffertjes, is de reactie
van de cannabisactivist voorspelbaar: ja,
maar hij was toch al latent psychotisch;
als hij niet geblowd had was-ie het wel van
een glas melk geworden. Tsja, zou kunnen.
Maar overtuigen doet het mij niet.
Etalagepop met sterallures
Het verband tussen cannabisgebruik en psy-
chische problemen heb ik persoonlijk altijd
heel aannemelijk gevonden. Ik weet zeker
dat menig blower zichzelf ooit wel eens hart-
grondig vervloekt heeft omdat hij die laatste
hijs zo nodig zo allejezusdiep naar binnen
moest zuigen. Eerst is alles nog gezellig en
giechel je je een ongeluk, het volgende mo-
ment word je vacum getrokken, opgesloten
in een absurd universum waar niets meer
klopt. De tijd klotst met de stroperigheid
van stollend kaarsvet rond het ding dat je
net nog lichaam noemde, omgevingsgelui-
den smelten samen tot een angstaanjagend
vormeloos wezen dat miljarden kilometers
door een tuinslang heeft afgelegd om via
je oren al je moleculen tot een lillend plasje
oersoep te reduceren. Je stem klinkt als het
perkamenten gekerm van een etalagepop
met sterallures. Mensen zijn angstaanja-
gende wezens die alles weten wat jou net is
ontglipt, en zich handenwrijvend voorberei-
den daar op gruwelijke wijze misbruik van
te maken. Het gevaar loert overal voor het
sappige pas geboren ding dat jij bent, ja jij
daar aan die navelstreng! God, wat heb ik
opeens zin in een dikke jonko.
17
Vliegtijd
Je moet er maar op komen: energie opwekken uit vliegen. Toch
is het idee zo gek nog niet; vliegen zijn er genoeg, terwijl de
aaibaarheidsfactor van de ziekteverspreiders ver beneden nul
ligt. Met de vliegenklok van de Engelse ontwerper James Auger
is de eerste stap gezet. Zijn ontwerp is een mix van low en high
tech: een lopende band van kleefstrip lijmt de irritante insecten.
Aan het eind van de band wacht de spartelende vlieg een schra-
per, die het beestje in een bacterile brandstofcel veegt. Daar
peuzelen bacterin het nog levende insect op. Dankzij een door
Bristol Robotics ontwikkelde technologie wordt de door de bacte-
rin opgewekte energie omgezet in electriciteit. Acht vliegen zijn
goed voor twaalf dagen klokkijken. Zo vliegt de tijd pas echt.
IJskoud de chillste
De Oostenrijkse Weissensee, bekend van alternatieve elfste-
dentochten, is een populaire stek voor de misschien wel chill-
ste aller sporten. Terwijl schaatsers hun baantjes trekken over
de ijsvloer, wordt even verderop onder hetzelfde ijs een on-
derwaterijshockeywedstrijd uitgevochten. De onderkant van
het ijs is het hockeyveld, zodat de spelers op de kop moeten
spelen. Elk team bestaat uit twee spelers die om de 30 secon-
den lucht moeten happen omdat de sport zonder perslucht
wordt beoefend. De sport is daardoor zo uitputtend dat een
match in drie maal tien minuten moet zijn beslist.
Machete mafkees
Sinds de hlm Machete vooral dankzij de weergaloze Danny Tre-
jo instant cultstatus verwierf, zijn de machetes niet meer aan
te slepen. Als de hlm ons n ding leerde, is het dat je zoveel
meer kan doen met een machete dan suikerriet oogsten. De
Duitse catapultfanaat Jrg Sprave werd door de hlm genspi-
reerd tot het fabriceren van deze vuige hybride van de twee
primitieve wapens, die we voor het gemak maar catachete noe-
men. Veel verder dan een meter of twee vuurt de bovenmaatse
catapult de machete nog niet af, maar als de kinderziektes zijn
eenmaal overwonnen zal de catachete als volwaardig wapen de
harten van de liefhebbers gaan veroveren.
Electro fossiel
Het Steampunk subcultuurtje is een ratjetoe van Gothic, Cy-
berpunk en science hction la Jules Verne. Het fenomeen
levert vele creatieve hoogstandjes op, waaronder dit vehikel,
dat de maker, kunstsmid Oilpunk (http://oilpunk.com), de
Electrobite doopte. Kenners van fossielen herkennen in de
gestroomlijnde carrosserie een trilobiet, de prehistorische
voorloper van de hedendaagse insecten. Onder het handge-
smede ijzeren schild schuilt het aandrijfmechanisme van een
oude elektrische rolstoel, dat door de berijder vanuit een le-
deren zadel met een joystick kan worden bestuurd. s Nachts
zorgt blauwe ledverlichting voor een spookachtige uitstra-
ling. Weer een gemiste kans voor Philips.
Relaxing Whoopi
Toegegeven, het is oud nieuws,
maar dat maakt voor de sensa-
tiepers niet uit als het gaat om
de combinatie van sterren en
drugs. De celebrity website TMZ
liet onlangs een videoband uit
1992 zien waarop actrice Whoopi
Goldberg vertelde dat ze knet-
terstoned op het podium stond
toen ze in 1991 een Oscar ontving voor haar rol
in Ghost. Ik dacht, ik moet relaxen, dus ik rookte
een joint van mijn zelf gekweekte wiet, aldus de ac-
trice. Het was niet de eerste keer dat Goldberg zich
openbaar uitsprak over marihuana. In 2009 nam ze
het op voor de Olympische zwemkampioen Michael
Phelps, toen deze zwaar onder vuur lag vanwege een
foto waarop hij zich tegoed deed aan een bong.
Blowverbod voor Iers
parlementslid
Met zijn tovenaarssik en openlijke
cannabisgebruik is de onafhankelijke
Ierse politicus Luke Ming Flanagan
(39) een frisse verschijning tussen de
politieke grijze duiven. Via het burge-
meesterschap van County Roscom-
mon schopte hij het tot parlementslid,
en dat is goed nieuws voor voorstan-
ders van legalisering van cannabis.
Al in 2001 baarde Flanagan opzien
door joints naar parlementsleden te
versturen, en niet veel later liet hij
weten cannabis voor eigen gebruik
te kweken. Die tijden lijken voorbij
nu hij als parlementarir is bedigd.
Of ik blijf blowen en riskeer een
gevangenisstraf plus het verlies van
mijn parlementszetel, of ik stop, ver-
klaarde Flanagan. Ik wil niet dat mijn
kinderen zien hoe hun vader door de
politie van huis wordt gehaald. Wel
beloofde hij te blijven strijden voor
de legalisering van cannabis. En wat
hij buiten Ierland rookt, daar heeft
niemand wat mee te maken.
Mediwiet haalt Viagra in
In een onderzoek van het Amerikaanse marketingbureau
Sea Change Strategy wordt de omzet van medische
marihuana voor 2011 op ruim 1,2 miljard euro geschat.
Daarmee is het groene alternatief in de VS hard bezig de
blauwe succespil Viagra in te halen; de erectiepil brengt
in Amerika jaarlijks zon 1,3 miljard dollar in het laatje.
Inclusief zwarte markt is de cannabisindustrie zelfs goed
voor 13 tot 25 miljard euro per jaar. Het rapport voorspelt
dat het aantal staten waar medische marihuana mag
worden verkocht de komende vijf jaar zal verdubbelen.
Nu kunnen al 24,8 miljoen Amerikanen aanspraak maken
op een doktersrecept voor medische marihuana, maar
slechts 730.000 mensen maken daar gebruik van, waar-
van 92% inwoners van Californi en Colorado zijn.
Hempfest is geen festival
Van 19 tot en met 21 augustus is de stad Seattle voor de
twintigste maal het decor voor het Seattle Hempfest, met ge-
middeld 250.000 bezoekers het grootste cannabisevenement
ter wereld. Noem het alleen geen festival, want de organisatie
benadrukt dat het Hempfest toch echt een protestival is. Op
meerdere podia in drie stadsparken zullen tientallen sprekers
en artiesten van zich laten horen, er is een dancestage en
een uitgebreide markt met cannabisgerelateerde producten.
Hempfest draait volledig op sponsors en vrijwilligers. Het is
een uitgelezen kans voor bedrijven om zich op de Amerikaan-
se groeimarkt eens goed in the picture te zetten. Informatie
over het huren van een stand, sponsoring en vrijwilligerswerk
is te vinden op w w w .hempf est .or g.
18
20
EinsteinBarbie
Vrijheid en blijheid
met swing
Tekst: Arjan van Sorge
Het Amst er damse zesk oppi ge gezel schap dat Ei nst ei nBar bi e
v or mt , combi neer t sw i ng en j azz met i nv l oeden ui t hi phop en
f unk , al l i gt dat er ni et al t e di k bov enop.
Eerder deze maand stond de band op
Cannabis Bevrijdingsdag, als een ietwat
vreemde eend in de bijt. Hoe komen ze
daar zo terecht, is de vraag aan pianist
Steven de Munnik. Het leek ons een heel
bijzondere ervaring om voor een stoned
publiek te spelen. Daarnaast vinden we het
altijd hjn om op te treden en zeker op een
festival in een park in de lente. Bovendien
treedt Def P op, een jeugdheld van zange-
res Stella. En het is voor een goed doel:
vrijheid, blijheid voor alles en iedereen.
Blowen
We hebben bij ons in de band allemaal wel
eens een joint gerookt. Ik vind het op z'n
tijd nog steeds wel lekker, drummer Jasper
is tegenwoordig geheelonthouder, celliste
Michelle blowde toen ze last had van haar
rug, bassist Ivo maak je eerder blij met
een lekkere whisky, en gitarist Aljo is te la-
biel om te blowen. Stella gaat er teveel van
praten, en dat is voor niemand leuk.
Volgens Steven verschilt het per persoon
hoe goed blowen samengaat met de mu-
ziek van EinsteinBarbie. Ik denk niet dat
onze muziek per se beter wordt als je er
stoned naar luistert, maar misschien word
je ontvankelijker voor details. Datzelfde ni-
veau van aandacht kun je overigens ook
bereiken als je nuchter bent en er de tijd
voor neemt... Ik lag als kind altijd urenlang
met mijn koptelefoon op bed naar platen
te luisteren en geen detail ontging me. Bo-
vendien kun je van muziek ook behoorlijk
high worden.
Ondersteboven
Inspiratie haalt de band uit verschillende
dingen. Stella's teksten komen gewoon
haar bek uitrollen als ze haar mond open-
doet. Stella houdt wel van een lekker glas
wijn. Van alcohol wordt ze wat vergevings-
gezinder voor zichzelf en dat helpt bij het
schrijven. Als ik muziek maak, dan laat ik
voor een deel mijn handen hun gang gaan
op de piano, tot ik iets speel dat ik mooi
vind, en dat werk ik dan verder uit. Ik word
voornamelijk genspireerd door het toeval.
Blowen kan me soms helpen om net even
een andere kijk te krijgen op iets waar ik al
weken mee bezig ben. Ondersteboven aan
het plafond hangen overigens ook, maar
dat doe ik alleen als ik geblowd heb...
Zelfs voor de muzikanten van EinsteinBar-
bie zelf is het moeilijk om hun muziek te
omschrijven. Dat is marketingtechnisch
heel slecht, dat weet ik, maar schijt daar-
aan. We maken precies dat wat we mooi
vinden en dat kan per week aan verande-
ring onderhevig zijn. Ik denk dat het een
mix is van alles wat we ooit mooi hebben
gevonden toen we klein waren. En de in-
vloeden worden alsmaar breder, want de
rest van de band krijgt een steeds groter
aandeel in het maken van de muziek. Stella
heeft jazz met de paplepel ingegoten ge-
kregen, ik luisterde als kind veel naar de
Beatles en Jimi Hendrix, Michelle en Ivo
zijn muzikale alleseters, Jasper speelde in
snoeiharde grindcore-bands en Aljo zorgt
weer voor veel funk en rock.
n akkoord
Niet iedereen van de band is trouwens ge-
boren en getogen in Amsterdam. Stella,
Aljo en ik komen oorspronkelijk uit het
Gooi, waar zeker een blowcultuur bestond.
Maar mn eerste jointje rookte ik in Natio-
naal Park De Biesbosch, waar we aan het
kamperen waren met een vriendenclubje.
We hadden gitaren bij ons en hebben de
hele nacht n akkoord zitten spelen. E-
mineur, als ik het me goed herinner - dat
was mooi!
EinsteinBarbie is nu druk bezig met de pre-
productie van het debuutalbum, en er ko-
men veel optredens aan. Stella heeft net
een track met saxofonist Benjamin Herman
opgenomen.
w w w . ei nst ei nbar bi e. com
Speel je ook in een band/act en wordt
er geblowd? Stuur dan even een mailtje
naar r edact i e@hi ghl i f e.nl .
Drugshonden in
de kroeg
I n Enk hui zen st aan de dr ugshonden v oor de i ngang v an
de k r oeg. I n Medembl i k st aan de honden zel f s i n de k r oeg.
Wanneer zi j sof t dr ugs v i nden w or den deze i n besl ag
genomen. Ont dek k en de speur neuzen har ddr ugs dan w or dt
de bezi t t er dr i e t ot zes maanden ui t de k r oeg gew eer d. De
k r oegen k unnen v oor l opi g zel f ui t mak en of ze w el of ni et
meedoen aan di t ex per i ment .
In hoeverre deelname ook echt vrijwillig is,
staat nog te bezien. Het gerucht doet de
ronde, dat wanneer de kroegeigenaren niet
vrijwillig meewerken, zij vaker het doelwit
zullen zijn van onaangekondigde controles.
Het centrum van Enkhuizen is in het geluk-
kige bezit van een coffeeshop.
Tijd voor de stelling:
Geen dr ugshonden i n het
ui t gaansl even.
Wer nar d Br ui ni ng, cof f eeshoppi oni er :
Ik vind dat helemaal geweldig, honden in-
zetten tegen de eigen bevolking! Zo toont
de Staat haar ware repressieve gezicht en
wordt de burger misschien duidelijk hoe-
zeer hij zich door de politiek heeft laten
uitspelen tegen landgenoten. Want daar
draait het natuurlijk om. We krijgen in NL
steeds meer een eigen vorm van apartheid,
waarbij moslims en zij die bewustzijn ver-
ruimende drugs gebruiken gediscrimineerd
worden en behandeld worden als minder-
waardig mensen. Het zal mij benieuwen
hoelang het nog duurt voor de Nederland-
se brave burger hiertegen in verzet komt.
Want wie zich als een schaap gedraagt kan
er op rekenen geslacht te worden.
Mi r a de Vr i es, act i v i st e:
Opmerkelijk dat iemand gecontroleerd
wordt op wat hij op zak heeft. Het zou voor
mij een reden zijn om weg te blijven bij het
caf, ook al heb ik geen drugs op zak.
Gust de Wi t , v er sl av i ngst her apeut
( w w w . v er sl aaf d. nl ) :
Ik denk niet dat de overlast door deze
maatregel minder wordt en wacht daar-
om de uitslag van de pilot met belang-
stelling af. Maar: is er eigenlijk wel een
pilot? De politiek kondigt vaker onder-
zoeken aan. Echter: uitslagen verdwij-
nen onder in de la als ze - politiek gezien
- ongunstig zijn. Vervolgens hoor je er
nooit meer wat over, terwijl de ingezette
maatregelen gewoon blijven bestaan.
Andr ea, communi cat i eadv i seur :
Dat interesseert toch geen hond?
Ti en Kni gs, adver t ent i ever k oopst er :
Ik denk nog vaak terug aan mijn jeugd,
de jaren zeventig. Drugs en alcohol waren
zaken waarover je werd voorgelicht, daar
werd over gepraat op school en thuis. En
er werd mee gexperimenteerd, dat ze-
ker! Cynisch dat nu juist in de horeca zo
zichtbaar voorbij wordt gegaan aan de al-
coholproblematiek. Ik was zon ouder die
altijd tegen mijn kinderen zei dat drinken
minstens net zo risicovol is als drugs.
De overheidsboodschap was toch, drank
maak meer kapot dan je lief is? Die bood-
schap hebben die honden duidelijk niet
meegekregen. Het is zo ver: we mogen al-
leen nog maar drinken
Hans de Rouw , ex pedi t i emedew er k er :
De coffeeshop van Enkhuizen zit ook in het
uitgaansgebied. Dus als je daar de legale
portie ophaalt, en het caf bezoekt, dan kun
je dus voor drie maanden uit het uitgaans-
gebied verwijderd worden? Belachelijk!
Der r i ck Ber gman, Ver eni gi ng v oor
Ophefng van het Cannabisverbod
( w w w . v oc- neder l and. nl ) :
Bij festivals is de inzet van drugshonden
helaas al jaren schering en inslag. Het
past allemaal in de zero tolerance trend,
die ons land steeds onleefbaarder maakt,
burgers tegen elkaar opzet en zorgt voor
een berg 'plankzaken' bij justitie en poli-
tie. Het gezag is zo druk met drugs, dat er
voor akkehetjes als verkrachting, geweld
en overvallen nauwelijks tijd over blijft.
Ondertussen blijft de echte boosdoener in
het uitgaansleven, Koning Alcohol, onbe-
dreigd op zijn troon zitten.
Geen drugshonden in het uitgaansleven
21
22
23
20 jaar Highlife
Een rijk en
roemrucht verleden
I n di t nummer k i j k en w e t er ug op 20 j aar Hi ghl i f e. Hi ghl i f e
ber i cht t e i n di e 20 j aar ni et al l een ov er de cannabi sw er el d,
maar speel de ook zel f een act i ev e r ol i n het ont st aan en
de ont w i k k el i ng v an de cannabi sbr anche. Ni et al l een door
ov er ni euw e ont w i k k el i ngen t e schr i j v en, maar ook door het
ont pl ooi en v an ei gen i ni t i at i ev en.
Hi gh l i f e or gan i seer de al v r oeg i n de j ar en n egen t i g de
eer st e Hi gh l i f e Neder w i et Fest i v al s, w aar de Hi gh l i f e Cu p
w er d u i t ger ei k t aan de best e w i et v an Neder l an d. Van
gr oot bel an g v oor de gr oei en bl oei v an de Neder l an dse
can n abi sbew egi n g zi j n v er der de l egen dar i sch e edi t i es v an
de Hi gh l i f e Beu r s gew eest . Wan t h et w as op di e ev en emen t en
w aar de Neder l an dse can n abi sf ami l i e el k aar on t moet t e en
n i eu w e pl an n en w er den gesmeed di e er u i t ei n del i j k mede
t oe l ei dden dat de Neder l an dse can n abi si n du st r i e zo n gr ot e
i n t er n at i on al e r ol zou k u n n en spel en .
De r ed act i e v an Hi g h l i f e sl oeg , n et al s u i t g ev er Di scov er
Pu b l i sh er BV, st eed s m eer h aar v l eu g el s u i t . Het b l ad
w er d i n d e l oop d er j ar en d i k k er en d i k k er , en v er sch i j n t
t eg en w oor d i g zel f s m aan d el i j k s. En ook n og een s g r at i s.
De u i t g ev er v an Hi g h l i f e t r ok d e g r en zen ov er en v er sp r ei d t
h et zu st er b l ad Sof t Secr et s i n m i d d el s n i et al l een ov er
een g r oot d eel v an Eu r op a, m aar l aat h et b l ad n u ook i n
d e Ver en i g d e St at en v er sch i j n en . En p l an n en v oor an d er e
con t i n en t en zi j n i n d e m aak !
De r oemr ucht e geschi edeni s van j ul l i e ei gen Hi ghl i f e k omt i n een
aant al ar t i k el en voor bi j . Al l er eer st vi nden j ul l i e op de vol gende
pagi na s een k or t e t er ugbl i k op de ver schi l l ende j aar gangen
van di t bl ad. Nat uur l i j k , w e zouden een boek k unnen schr i j ven
over di e 20 j aar , en mi sschi en doen w e dat ook nog w el eens,
maar nu houden w e het k or t .
Ver der v er t el t onze hui sadv ocaat Andr Beck er s ov er de
pogi ngen v an j ust i t i e om i n de j ar en negent i g v an de v or i ge
eeuw de publ i cat i e v an Hi ghl i f e onmogel i j k t e mak en. En
r edact eur Jan Sennema por t r et t eer t een v i j f t al per sonen di e
nauw bet r ok k en zi j n gew eest bi j 20 j aar Hi ghl i f e. Ui t er aar d
opent Hi ghl i f e- opr i cht er Boy Ramsahai de r i j , w aar na zi j n
opv ol ger Jer oen Bot s aan bod k omt . Tot sl ot k omen dr i e
hoof dr edact eur en ( Joop Mest r om, Cl i f f Cr emer en Rob
Tui nst r a) aan het w oor d. Want zi j hebben i mmer s v oor een
gr oot deel de i nhoud v an j ul l i e ei gen magazi ne v oor gr ow er s
en bl ow er s bepaal d. We w ensen j ul l i e v eel l eespl ezi er . Op
naar de v ol gende 20 j aar !
1992
Het eerste nummer verschijnt. Het is een
kwartaalblad, 76 paginas dik, waarvan nog
een groot deel zwartwit. Wie nu die eerste
nummers nog eens doorneemt verbaast
zich over de openheid waarmee toen ge-
schreven kon worden. Een vaste rubriek
als Highlifes Hash Hitlijst, waarin de best-
verkopende hasj- en wietsoorten stonden
vermeld, inclusief prijs, zou nu niet meer
mogelijk zijn. Maar in 1992 hadden ze nog
nooit gehoord van een afhcheringsverbod,
dus lees je dat Rode Libanon bij de cof-
feeshop tussen de zeven en twaalf gulden
kost. Afhgaanse hasj: tussen de acht en
vijftien gulden. Wiet is er nog nauwelijks.
Nederwiet is slechts 3,50 tot zeven gulden,
skunk kost tussen de vijf en vijftien gul-
den. En niet onbelangrijk, in die tijd kon je
gewoon met 30 gram op zak de coffeeshop
uitlopen, want dat mocht toen nog. Dat
waren nog eens tijden!
Toch sommig nieuws is van alle tijden.
Zo schrijft de eerste hoofdredacteur Joop
Mestrom in het laatste nummer van 1992
een stevig voorwoord: Onrust in wietland!
Door het voorstel van de Centrale Recher-
che Informatiedienst (CRI) om de hennep-
teelt strenger aan te pakken, schoten veel
telers wakker. Mag er straks geen enkel
wietplantje meer groeien zonder toestem-
ming van de staat?
1993
In 1993 valt een interview op met een
(heel jonge) Nicole Maalst. Aanleiding
is het verschijnen van haar eerste boek
over cannabis in Nederland. Het Kruid, de
Krant en de Kroongetuigen. Een andere
vermaarde cannabis-onderzoeker, de eco-
noom Adriaan Jansen, komen we ook al te-
gen in deze jaargang. Opvallend is de serie
van Armand, die over de geschiedenis van
cannabis in Nederland schrijft. Maar dan
wel als ervaringsdeskundige op zijn eigen
24
2003
Het CDA verhevigt de strijd tegen canna-
bis. De partij wil het aantal coffeeshops
halveren. In 2003 zijn er nog zon 800 cof-
feeshops, het CDA vindt 400 genoeg, maar
zou het liefst alle coffeeshops sluiten. Ter
vergelijking; in 1998 waren er nog 1500
coffeeshops. Highlife schrijft: gedogen is
uit, repressie is in.
2004
De politiek heeft cannabis de oorlog ver-
klaard, de samenleving denkt er anders over.
De cannabisbranche groeit en bloeit. Highlife
maakt de dikste nummers ooit, met 164 pa-
ginas. De Highlife Hennepbeurs wordt gro-
ter en succesvoller. Ruim 13.000 mensen
bezoeken het evenement in de Jaarbeurs
in Utrecht. Voor de eerste keer verschijnt in
december een Highlife Jaarspecial.
2005
De overheid zoekt en vindt in het toege-
nomen THC-gehalte een nieuwe drogreden
om de cannabisbranche verder te crimi-
naliseren. Pleidooien om eindelijk eens de
achterdeur van de coffeeshop te regelen
vinden geen gehoor, ondanks oproepen
daartoe van verschillende burgemeesters.
In de jaarspecial wordt Henk de Vries van
The Buldog uitgebreid geportretteerd. Der-
tig jaar eerder opende hij zijn eerste cof-
feeshop. Mede dankzij Henk de Vries be-
staat in Nederland een gedoogbeleid.
2006
Highlife publiceert een exclusief interview
met de kwekers van legale mediwiet. De
Highlife Hennepbeurs trekt 15.000 bezoe-
kers in de RAI in Amsterdam. Maar organi-
sator Ramsahai meldt dan al: De vele con-
troles van de overheid vond ik overdreven.
2007
De tiende editie van de Highlife Hennepbeurs
wordt spectaculair gevierd. De tweede ver-
kiezing van Miss Highlife is een daverend
succes. Verschillende reggae- en hiphop-
bands treden op, waaronder Lange Frans
& Baas B, Raymzter en Typhoon. Strenge
controles op de beurs maken duidelijk dat
de overheid steeds harder optreedt tegen de
cannabisbranche. De Rotterdamse VVD-bur-
gemeester Optstelten maakt bekend 27 cof-
feeshops in zijn gemeente te willen sluiten.
2008
Historici zullen later ongetwijfeld schrijven
dat het doorgedramde rookverbod in de
horeca een voorbeeld is van slecht bestuur,
maar het heeft wel tot gevolg dat niet al-
len vele kroegen, maar ook coffeeshops
verbouwd moeten worden. Buitenlandse
media begrijpen er niet veel van. In coffee-
shops mag wiet verkocht worden, maar er
mag weer niet geblowd worden. Maar soms
ook weer wel. Rare jongens, die Nederlan-
ders. Er is geen Highlife Beurs. Teveel te-
genwerking, teveel politiek gedoe.
2009
De vormgeving van Highlife krijgt een
nieuw, eigentijds jasje. Er heerst optimisme
in de internationale cannabiswereld, omdat
na de verkiezing van president Obama in
de Verenigde Staten steeds meer mogelijk
lijkt. Mediwiet wordt langzamerhand een
cannabisindustrie in de VS. In Oost-Europa
krijgen blowers steeds meer vrijheid. De
hetze tegen cannabis in Nederland neemt
echter steeds grotere vormen aan.
2010
Boy Ramsahai, de man die aan de wieg
van Highlife stond, is opgevolgd door
Jeroen Bots. Die weet van aanpakken.
De oplage wordt vergroot, de distribu-
tie wordt aangepakt, en Highlife is vanaf
het vierde nummer van dit jaar gratis.
De oorlogsverklaringen uit Den Haag
gaan onverminderd door. Toch staat de
cannabiswereld niet stil. Veel bedrijven
zijn internationaal gaan opereren, en
nieuwe kweektechnieken (zoals autoflo-
wering) worden ingevoerd.
2011
Highlife viert het 20-jarig jubileum. Voor
het eerst verschijnt het blad maandelijks.
Na reportages over Spaanse Cannabis So-
cial Clubs in Highlife komt de gemeente
Utrecht met een soortgelijk plan, aange-
past aan de Nederlandse situatie.
1997 1998 1999 2000 2001
2007 2008 2009 2010 2011
25
wijze! Onder de columnisten vinden we
verder Simon Vinkenoog en Ed Rosenthal.
Het blad telt inmiddels al 116 paginas.
1994
Highlife verschijnt nu zes keer per jaar. De
uitreiking van de eerste Highlife Nederwiet
Cup, die plaatsvond op 3 december 1993,
staat uitgebreid in het eerste nummer
van 1994. Er zijn drie categorien: bin-
nenteelt hydro, binnenteelt bio en buiten.
Grote winnaar wordt coffeeshop Catweazle
uit Doetinchem, die zowel de eerste prijs
buitenwiet als binnenteelt bio wint. De
eerste prijs binnenteelt hydro gaat naar
coffeeshop Dutch Flowers uit Amsterdam.
Hiermee is een traditie geboren, want in
december 1994 vindt de tweede verkiezing
van de beste wiet van Nederland plaats in
Amsterdam. Tijdens dit tweede Highlife
Nederwiet Festival treedt onder andere
Golden Earring op.
1995
In het eerste nummer meteen een uitge-
breid interview met (toen al) Nederlands
Bekendste Misdaadverslaggever Peter R.
de Vries. We citeren: De politie loopt ach-
ter drugsdealers aan te rennen en komt
niet kijken als bij jou of mij thuis wordt
ingebroken omdat daar geen tijd meer
voor is. We zijn nu zoveel geld kwijt aan
de opsporing van drugs, berechting en het
hele gevangeniswezen, dat het zinniger is
om die handel gewoon vrij te geven. Petje
af voor deze misdaadverslaggever. Niet al-
leen omdat hij erg standvastig is met be-
trekking tot zijn ideen over drugs, maar
ook dat hij al zo vroeg inzag dat legalise-
ring de enige oplossing is.
1996
Het blad wordt gerestyled na de komst van
hoofdredacteur Cliff Cremer. Highlife telt
inmiddels 148 paginas.
1997
In de serie Underworld spreekt Special re-
porter Charlie Stone met kopstukken uit de
georganiseerde misdaad in Nederland, die
zich bezighouden met de handel in canna-
bis: Doel is om een reel beeld te schetsen
van de mensen in het illegale circuit, die er
voor zorgen dat er volop hasj en wiet op de
markt is. Van de grote jongens tot aan de
kleine thuisteler: Charlie Stone probeert alle
facetten van de underworld te belichten.
1998
Het zijn gouden jaren voor stripliefhebbers
in Highlife. Niemand minder dan Peter Pon-
tiac tekent voor Highlife over onder andere
Coffeeshop-City. Het blad groeit en bloeit.
1999
Na de komst van hoofdredacteur Bernt Gun-
dersen wordt het uiterlijk van Highlife op-
nieuw aangepast. Voor het eerst verschijnt
de slogan Opinie en lifestyle magazine voor
Growers en Blowers op de cover. Een op-
merkelijk nieuwsverhaal uit het eerste num-
mer: Vrouwelijk zaad zou wel eens voor een
revolutie in de growwereld kunnen zorgen.
2000
Het EK 2000 wordt in Nederland georga-
niseerd. Ambtenaren menen dat in de vier
steden waar het voetbalfeest wordt gehou-
den, misschien alle coffeeshops tijdelijk
maar dicht moeten. Dit om zo volstrekt
onbeheersbare gewelddadigheden te voor-
komen. De coffeeshops blijven open, en rel-
len van blowende fans zijn er natuurlijk ook
niet. Rob Tuinstra wordt hoofdredacteur.
2001
Darter Co Stomp laat zien hoe je moet
darten op de Highlife Hennepbeurs. Co was
vlak daarvoor wegens het gebruik van can-
nabis twee maanden door de Wereld Darts
Federatie geschorst. Co: Twee haaltjes, dat
was alles. Ongeloofijk toch! Darts is hot. In
vele coffeeshops hangen dartsborden.
2002
Highlife bericht over een experiment,
waarbij Nederland, Belgi en Frankrijk
extra grenscontroles invoeren. Met name
Frankrijk is de narcostaat Nederland he-
lemaal zat. Highlife-medewerker Jos Nijs-
ten uit Belgi loopt tegen de lamp. Hij
heeft 15 gram wiet op zak.
1992 1993 1994 1995 1996
2002 2003 2004 2005 2006
26
Boy Ramsahai: eigenaar Discover Publisher 1991- 2009
Mr. Highlife
Tekst: Jan Sennema
Toen i n 2009 bek end w er d dat Boy Ramsahai af schei d had
genomen v an ui t gev er i j Di scov er , sl oeg dat ni euw s i n al s
een bom. Di scov er zonder Boy , dat w as net zo ondenk baar
al s Rol l s zonder Roy ce. Na negent i en j aar st r i j d, k ei har d
w er k en en t al l oze hoogt epunt en w as het v oor de Schi j ndel se
boy w onder t i j d om ni euw e w egen i n t e sl aan. Ei genl i j k
zi j n al l e dr omen ui t gek omen di e i k had t oen i k met Hi ghl i f e
begon , zegt hi j er zel f ov er . De t i j d w as gew oon r i j p v oor
ni euw e ui t dagi ngen. Een t er ugbl i k op een bew ogen l ev en
al s ui t gev er met de eni ge echt e Mr . Hi ghl i f e.
Boy weet het nog precies. Het begon al-
lemaal op het tankstation waar hij als
schooljongen een vakantiebaantje had. Ik
was diep onder de indruk van al die verte-
genwoordigers die ik daar zag. Fantastisch
vond ik dat, al die goed geklede mannen
met hun mooie autos. Ik wist gelijk: dat
wil ik later ook!
Boek van de Maand
Toen Boy na zijn dienstplicht de kazerne-
deur achter zich dichttrok stond de Ne-
derlandse economie er bepaald niet fo-
rissant voor. Boy was dan ook allang blij
toen hij als verkoper werd aangenomen
bij de ECI boekenclub. Het bedrijf zette
huis-aan-huis verkopers in om het Boek
van de Maand in de Nederlandse huis-
kamers bekend te maken. Boy ontdekte
met hoeveel gemak hij mensen vaak
verveelde huisvrouwen kon overhalen
lid te worden van de boekenclub. Al snel
had hij als rayonmanager de leiding over
25 man, maar daarmee was ook de grens
van zijn groeimogelijkheden bij de boe-
kenclub in zicht. Toen ECIs goudhaantje
bij de Purmerendse uitgeverij Publipress
zijn droombaan als vertegenwoordiger
kon krijgen, aarzelde Boy dan ook geen
moment, ook al moest hij elke morgen
om zes uur van huis. Na zijn triomfen bij
ECI bulkte hij van het zelfvertrouwen. Hij
zou ze bij Publipress wel eens een poepie
laten ruiken. Ik dacht dat ik een super-
verkoper was, maar kwam er snel achter
dat ik er helemaal niets van kon.
Opvoeden
Bij coffeeshops die Boy wel eens be-
zocht om advertenties in VVV Magazine
te verkopen, werd hij op een lumineus
idee gebracht. Eigenaren van coffee-
shops vroegen me waarom ik niet een
coffeeshopblad begon. Er bestond voor
die branche helemaal niets, terwijl er vol-
gens hen wel grote behoefte aan was.
Nadat hij zich ervan verzekerd had dat
zon blad volkomen legaal was, stond
niets de grote sprong voorwaarts in de
weg. Met niet veel meer dan een grootse
visie en wat vage toezeggingen van cof-
feeshophouders gaf de 24-jarige Boy van
de ene op de andere dag zijn baan op.
Via een advertentie in de Telegraaf werd
in Joop Mestrom een formidabele eerste
hoofdredacteur voor Highlife gevonden.
Joop kreeg carte blanche om het blad te
maken en heeft Highlife die eerste jaren
groot gemaakt. Heel spijtig dat het tus-
sen ons spaak liep, maar toen de redactie
zich ging opstellen als eigenaar van het
blad, konden we niet meer samen verder.
Nu kwam Boy vrijwel dagelijks bij coffee-
shops over de vloer. Het was wederzijds
wennen. De eerste paar keer dat ik in
coffeeshops kwam kreeg ik steeds te ho-
ren dat de baas er niet was. Ik snapte er
niks van, tot iemand me vertelde dat het
door mijn kleding kwam. Als vertegen-
woordiger droeg ik altijd een net pak met
stropdas, maar in het wereldje dachten
ze dan automatisch dat je van de belas-
ting was. Gelukkig zijn er ook heel mooie
spijkerbroeken. Op hun beurt staken de
coffeeshopmensen ook het nodige op van
Boy. Ik moest ze wel een beetje opvoe-
den. Een advertentie in Highlife was ook
toen al prijzig, en coffeeshopeigenaars
snapten dat vaak niet. Dan legde ik uit
dat er kantoorruimte moest worden be-
taald, dat we mensen in dienst hadden
voor de administratie en de redactie, en
dat een drukker ook niet voor niets werkt.
Dan begon het meestal wel te dagen.
Bakets
De eerste drie jaar zorgde Boy in zijn
eentje voor de advertentiewerving, en
nam hij zelfs regelmatig een stukje dis-
tributie voor zijn rekening. Dat liep niet
altijd zoals hij zich het leven als onderne-
mer had voorgesteld; zo werd Boy in die
tijd in Amsterdam wel eens puffend op
een bakhets gesignaleerd, als hij hoogst-
persoonlijk de Highlife aan het bezorgen
was. Het was ploeteren, ook al door de
vele onvoorziene uitgaven. Er was vrij-
wel meteen tegenwerking vanuit de poli-
tiek. In die tijd zette Frankrijk Nederland
onder druk om ons cannabisbeleid. Vooral
toen we begonnen met beurzen liep het
hoog op. Er werden kamervragen over
Highlife gesteld, en ik moest regelmatig
voor de rechtbank verschijnen. Ik had
toen het geluk advocaat Andr Beckers
te ontmoeten, die sindsdien op juridisch
gebied mijn steun en toeverlaat is.
Zonder Beckers uitgekookte pleidooien
zou Highlife al begin jaren negentig te-
gen een verschijningsverbod zijn opge-
lopen. Als juridisch adviseur en veelgele-
zen columnist is Beckers tot op heden bij
Discover betrokken.
Er werden kamervragen over Highlife gesteld, en ik
moest regelmatig voor de rechtbank verschijnen.
Stekken
Het commercile elan waarmee Highlife
aan de weg timmerde bleef niet onopge-
merkt. In een bedrijfstak die voordien al-
leen terecht kon bij het advertentiekrantje
ViaVia, werd Highlife het vehikel waarmee
de professionalisering razendsnel accele-
reerde. Steeds meer bedrijven wilden in
het blad adverteren. Er werd, zeker naar
hedendaagse begrippen, ongehoord groot-
schalig geadverteerd. De Homegrowshop
uit Rotterdam stond in die tijd bijvoorbeeld
in n uitgave met vier, vijf paginas adver-
tenties. Wij vonden dat toen heel normaal,
maar pas als het minder wordt besef je dat
het dat eigenlijk absoluut niet was.
Wie nu een Highlife uit midden jaren ne-
gentig doorbladert, zal zijn ogen nauwe-
lijks geloven: pagina na pagina vol met
advertenties voor stekken. In 1994 ver-
schenen een Duitse en een half Engelse
half Nederlandse Highlife. Het internati-
onale avontuur zou een keiharde reality
check worden. We maakten de inschat-
tingsfout de Nederlandse Highlife inte-
graal in het Duits te vertalen. We wisten
toen nog niet dat je om in andere landen
te slagen een lokale redactie moet heb-
ben. Achteraf denk je altijd: logisch dat
het niet werkte. Maar op het moment zelf
ben je gewend dat alles wat je aanraakt
in goud verandert. Dan hou je er geen re-
kening mee dat iets ook kan mislukken.
Respect
Een beslissende stap was de aankoop van
de titel Soft Secrets, waarmee Boy zijn ei-
gen concurrent werd. Pas later werd dui-
delijk wat een goeie zet dat was geweest,
want dankzij Soft Secrets kon Discover
uitgroeien tot internationaal marktleider.
Daarmee werd het leergeld voor de eer-
dere uitglijder met rente terugbetaald.
Na een bescheiden start was de Highlife
Beurs in 2007 uitgegroeid tot een jaarlijks
terugkerend evenement van internatio-
nale allure. Wat niemand toen nog wist,
was dat die beurs in het prestigieuze RAI-
complex de allerlaatste zou zijn. Vooral
aan deze editie denkt Boy met veel vol-
doening terug, al liet juist deze beurs ook
een bittere nasmaak achter. Het was de
allermooiste beurs die er ooit is geweest,
dat is nooit meer gevenaard, ook in het
buitenland niet. Maar toen al dacht ik: dit
is de allerlaatste keer. Ik was echt ziek
van alle tegenwerking van de politie en
politiek die we toen kregen.
Het ventje dat op het tankstation bewonde-
rend opkeek naar goed geklede vertegen-
woordigers in mooie autos, was zijn voor-
beelden inmiddels royaal voorbijgestreefd.
Wie weet is Boy nu zelf een inspiratiebron
voor een nieuwe generatie jochies, zeker is
dat hij voor velen meer is dan alleen een
succesvol ondernemer. Ik stond er van
te kijken hoeveel mensen er respect voor
hadden dat ik als eerste mijn nek heb uit-
gestoken, waardoor in heel Europa deuren
De Highlife Beurs in 2007 in de RAI was de
allermooiste beurs die er ooit is geweest, dat is
nooit meer gevenaard, ook in het buitenland niet.
open gingen voor nieuwe zakelijke initiatie-
ven. Maar ik ben vooral trots op alle infor-
matie die we in Europa hebben verspreid,
en de rol die we hebben gespeeld bij het
op de politieke kaart zetten van cannabis.
Van alles naar niks
Het is dan ook wrang dat het buitenland
langzamerhand ontwaakt uit zn winter-
slaap, terwijl Nederland de klok twintig
jaar dreigt terug te draaien; van alles naar
niks, zoals Boy twintig jaar vechten tegen
de bierkaai kernachtig samenvat. Zijn ver-
trek bij Discover betekent overigens niet
dat hij verloren gaat voor de cannabisbran-
che; als eigenaar van Europas snelst groei-
ende zadenbedrijf Royal Queen Seeds zal
hij deel blijven uitmaken van de internati-
onale cannabisfamilie. De grote vraag is of
Boy Ramsahai het kunstje zoals hij dat met
Discover leverde nog een keer gaat fikken.
Wie hem een beetje kent, weet het ant-
woord op die vraag al. Wedden dat ook Ro-
yal Queen Seeds over een paar jaar wereld-
wijd een van de absolute marktleiders is?
27
Portret van een blower
Plannen voor een
mooie toekomst
Door: Michiel Panhuysen
29
I n cof f eeshop de Di zzy Duck i n Den Haag spr eek i k met Fer r y ,
44 j aar . I k her k en Fer r y i n de net v er bouw de shop en v r aag
hem w aar om hi j zi j n el ek t r i sche r ol st oel w agent j e bui t en
heef t gepar k eer d. Door de v er bouw i ng heef t de Di zzy nu
een r ok er s en een af haal gedeel t e. I k k om met mi j n k ar r et j e
ni et meer door de deur t ussen het af haal en het r ok er sdeel ,
l egt Fer r y ui t . Het past net ni et . Maar i k k l aag ni et hoor .
I k v i nd het er g pr et t i g dat w i j r ok er s nu bi nnen zi t t en en
dat w e geen l ast meer hebben v an het i n en ui t l open v an de
af hal er s. Het i s de l aat st e t i j d een st uk dr uk k er gew or den, en
dat begon j e w el t e mer k en.
Ferry blowt al 31 jaar. Ik begon toen ik 13
jaar was. Ik kan me er niet zo heel veel van
herinneren, mijn geheugen is niet zo best.
Ik weet alleen nog dat ik er in het begin
altijd waanzinnige lachkicks van kreeg.
Ferry vertelt me waarom hij in de rolstoel
terecht is gekomen. Op 14 oktober 1989
kreeg ik een auto-ongeluk in Duitsland. In
een bocht verloor ik de macht over het
stuur en daardoor kwam ik met mijn auto
bijna haaks op de verkeerde weghelft uit.
Een tegenligger raakte me vol aan de zij-
kant, aan de bestuurderskant. Het inzit-
tende deel van mijn auto werd hierdoor
gehalveerd. Ik belandde in het ziekenhuis
en lag drie weken in coma. Ik lag behoor-
lijk in puin. Mijn rug en bekken waren ge-
broken. Ze hebben me tijdens een lang
verblijf in het ziekenhuis zo goed het kon
weer opgekalefaterd. Ik kon niet meer
praten. Beetje bij beetje is mijn spraak
weer tot een aanvaardbaar communicatie
niveau gebracht. Ook heb ik mijn armen
weer leren bewegen, hoewel n arm nog
steeds niet veel kan. Mijn benen kan ik
redelijk bewegen, maar echt lopen zit er
niet in. Vandaar mijn karretje.
Tot het ongeluk was Ferry een offset druk-
ker met een goede baan. Ook was hij een
fanatiek en begaafd rolhockeyspeler, hij
speelde zelfs in het Nederlands team op
het EK. Na het ongeluk was niets meer
hetzelfde als ervoor. Ik kon natuurlijk niet
meer werken en kwam in de WAO terecht.
Ook sporten was geen optie meer, hoe-
wel ik nog twee keer rolstoelhockey heb
gespeeld. Omdat mijn ene arm ook niet
meer goed werkt was ik echter zeer be-
nadeeld. Ik moest met n arm mijn stoel
voortbewegen en mijn stick vasthouden.
Dat ging niet echt goed. De verande-
ring van je leven is abrupt en totaal na
zon heftig ongeluk. Je verliest vrienden,
hoewel ik moet toegeven dat ik ook mijn
echte vrienden heb leren kennen. Je hele
leven gaat op de schop.
In de wiet vindt Ferry
vrede. Ik rook iedere
dag anderhalve gram.
Niet om de fysieke pijn
te onderdrukken, want
die voel ik niet. Het is
meer om de geestelijke
pijn te handelen. Het
is erg zwaar om in n
klap je carrire en een
groot deel van je leven
te verliezen. Alles is in-
eens naar de klote, en in
de wiet vind ik troost.
Ik leef een beetje van
dag tot dag. Een groot
deel van de dag zit ik
in de Dizzy, dat is mijn
huiskamer eigenlijk.
Hier vindt een belang-
rijk deel van mijn soci-
ale leven plaats. Eten
doe ik nauwelijks. Ik
heb geen honger. Ik eet
wel een boterham met
pindakaas ofzo, of een
tictacje, maar dat is meer snoepen na-
tuurlijk. Verder eet ik dingen als Turkse
pizzas of een Broodje dner.
Een triest verhaal, maar er klinkt geluk-
kig hoop. Vandaag kreeg Ferry te horen
dat hij van het UWV naar de Filippijnen
mag verhuizen. Daar woont de familie van
zijn vorig jaar overleden vriendin. Ik kan
nu plannen gaan maken voor een mooie
toekomst. Als ik op de Filippijnen woon
kan ik veel meer doen met mijn uitkering
dan nu. Ook is het weer er een stuk aan-
genamer dan in Nederland. Als ik daar
eenmaal woon wil ik in arme dorpen de
mensen helpen om aan bouwmateriaal te
komen waarmee ze zelf schone drinkwa-
tersystemen kunnen aanleggen. Daarmee
kan ik me zeer nuttig maken, denk ik.
Hier in Nederland zit ik maar te blowen
31
Andr Beckers, huisadvocaat:
Justitie wilde
Highlife de nek
omdraaien
Wat zeg j e? Hi ghl i f e best aat al 20 j aar ? I s het al w eer zo l ang
gel eden? Goh, i k her i nner me nog goed dat het st r af pr oces
t egen Hi ghl i f e een van de st r af zak en w as w aar i n i k al s
begi nnende adv ocaat opt r ad. Wat , w i st j e ni et dat j ust i t i e ooi t
heef t gepr obeer d het t i j dschr i f t Hi ghl i f e de nek om t e dr aai en?
Nou, dan zal i k j e dat nu maar eens goed gaan ui t l eggen.
Laat ik bij het begin beginnen. Ik ont-
moette Boy als eigenaar van Highlife in
1991 toen hij in een coffeeshop in Heerlen
een advertentie probeerde te verkopen.
Als Boy dat deed, was het niet de vraag
of hem dat lukte, maar hoe groot de ver-
kochte advertentie zou worden. Ik heb me
kostelijk geamuseerd toen ik hem in actie
zag. Wij kwamen met elkaar in gesprek en
al gauw verkocht hij ook aan mij een (hele
kleine!) advertentie in Highlife. Ik was na-
melijk net van start gegaan met een juri-
disch adviesbureau dat zich volledig richtte
op coffeeshops en growshops. Van het een
kwam het ander en binnen een mum van
tijd werd ik de vaste adviseur van Highlife,
columnist en later ook de advocaat. Bij het
schrijven deze column kom ik tot de ont-
dekking dat ik er inmiddels zelf dus ook al
twintig jaren op heb zitten. De tijd vliegt!
Landelijke bekendheid
Highlife timmerde goed aan de weg en
kreeg al snel landelijke bekendheid als
het blad gericht op de cannabisbranche.
Geen protestbrochure op krantenpapier,
maar een glossy magazine dat er gelikt
uitzag en dat boordevol stond met adver-
tenties van coffeeshops en growshops. In
Highlife verschenen artikelen waarin de
lezer werd genformeerd over het coffee-
shopbeleid en het beleid ten aanzien van
de teelt van nederwiet. Ook verschenen
artikelen over hun ervaringen met politie,
justitie en de (landelijke) politiek. Highlife
werd op deze manier een spreekbuis voor
de cannabisbranche. Als je op de hoogte
wilde blijven van lezenswaardige nieuw-
tjes in de cannabisbranche kocht je een
Highlife. Het blad werd populair.
Kamervragen in 1996
Ook de landelijke politiek toonde interes-
se. In mei 1996 stelde Van de Camp (CDA)
als lid van de Tweede Kamer vragen over
het adverteren van coffeeshops in het blad
Highlife. De Minister van Justitie beloofde
in antwoord op deze vragen de kwestie op
gemeentelijk niveau aan de orde te zul-
len laten stellen in het driehoeksoverleg
tussen politie, justitie en gemeente. De
Minister maakte daarbij ook duidelijk dat
zolang niet blijkt dat Highlife actief wordt
verspreid buiten de kring van cannabis-
gebruikers niet tegen het blad zal worden
opgetreden. Hiermee werd tot uitdruk-
king gebracht dat Highlife niet via het
reguliere tijdschriftenkanaal aan de man
mocht worden gebracht. Voor Highlife was
dat een doorn in het oog, vooral nu er in-
teresse bestond om het blad te verkopen
via winkels en kiosken. Waarom zouden
volwassenen en kinderen in vrijwel iedere
boekenwinkel in aanraking mogen komen
met pornograhsche literatuur en niet met
een onschuldig blad als Highlife? De knup-
pel werd in het hoenderhok gegooid en
Highlife kwam via de reguliere tijdschrif-
32
tenhandel in de kiosk terecht. Om te voor-
komen dat een achteloze lezer ongewild in
aanraking zou komen met informatie waar
hij verre van zou willen blijven, werd op de
cover van Highlife in woord en afbeelding
volstrekt duidelijk gemaakt dat je als lezer
een blad in handen nam dat gericht was
op de cannabisbranche.
Overtreding van de Opiumwet
Ik schreef voor Highlife een brief aan het
College van procureurs-generaal waarin
ik om informatie verzocht. In antwoord op
deze brief zette het college uiteen dat uit
de wetsgeschiedenis van artikel 3b van de
Opiumwet blijkt dat de wetgever het ge-
vaar voor misbruik van de in de Opiumwet
verboden middelen wilde beperken en het
om die reden wenselijk heeft geacht ook
de aanprijzing van die middelen onder de
werkingssfeer van de wet te brengen, met
inbegrip van elke openbaarmaking welke
erop is gericht dan wel tot gevolg kan
hebben dat een verboden verdovend mid-
del wordt verkocht, afgeleverd, verstrekt
anders dan voor medische of wetenschap-
pelijke doeleinden.... Het College van
procureurs-generaal maakte duidelijk dat
Highlife afhankelijk van de feiten en om-
standigheden van het desbetreffende ge-
val zou kunnen worden vervolgd wegens
overtreding van de Opiumwet door in het
blad advertenties te plaatsen welke er
kennelijk op zijn gericht de verkoop van
drugs te bevorderen. Het College wees in
diezelfde brief ook op de wettelijke druk-
persvrijheid waardoor de drukker en de
uitgever worden gevrijwaard van straf-
vervolging van misdrijven door middel
van de drukpers gepleegd.
Verhoor van de uitgever
Het duurde niet lang of de uitgever van
Highlife werd door de politie opgeroepen
voor verhoor. Onderzoek in opdracht van
justitie had uitgewezen dat hij zich vermoe-
delijk schuldig had gemaakt aan overtre-
ding van de Opiumwet door in Highlife ad-
vertenties van coffeeshops te plaatsen. In
zijn politieverhoor van 2 april 1998 zette de
eigenaar van Highlife uiteen dat hij met zijn
werknemers coffeeshophouders en growsh-
ophouders actief benaderde voor het plaat-
sen van advertenties. De adverteerders
waren volgens hem echter zelf verantwoor-
delijk voor de inhoud van hun advertenties.
Hij verklaarde ook dat de adverteerders van
Highlife altijd werd verzocht niet te adver-
teren met joints, wietbladeren of iets dat
verwijst naar hasj of wiet. De politie noteer-
de uit zijn mond de volgende woorden: Ik
zou het zeer op prijs stellen als naar aanlei-
ding van dit onderzoek van justitie bekend
wordt wat nu wel en niet mag met het blad
Highlife. Het strafrechtelijke onderzoek te-
gen Highlife haalde de media. Dat had tot
gevolg dat direct een einde kwam aan de
verspreiding van het blad via de reguliere
tijdschriftenhandel. Hieruit blijkt maar weer
eens dat je in ons systeem slechts in theo-
rie voor onschuldig wordt gehouden, totdat
het tegendeel wettig en overtuigend ten
overstaan van een onafhankelijke straf-
rechter is bewezen.
Sfeer was allesbehalve
ontspannen
In juni 1998 werd ik in Maastricht als advo-
caat bedigd. Een jaar later stond ik de ei-
genaar van Highlife bij in zijn strafzaak bij
de meervoudige kamer van de rechtbank
te Den Bosch. Door opzettelijk Highlife uit
te geven en te distribueren, terwijl daarin
de advertenties waren opgenomen van een
aantal bij naam en vestigingsplaats aange-
duide coffeeshops, zou hij het maken van
reclame voor drugs hebben bevorderd. De
sfeer in de zittingzaal was alles behalve
ontspannen. Ik kan me de woorden van de
33
voorzitter nog goed herinneren. Mijnheer
Beckers, de rechtbank is gebleken dat u
columnist bent in het blad Highlife. U ge-
bruikt Highlife als een soort spreekbuis,
terwijl het blad zich heel specihek richt op
de cannabisbranche.
Onschuldig
Toen ik antwoordde dat ik niet de enige
was die het blad gebruikte om een be-
paalde doelgroep te bereiken, en daarbij
als voorbeeld wees op een interview in
Highlife van de toenmalige Zwolse Hoofd-
ofhcier van Justitie mr. J. Hulsenbek,
werd de sfeer grimmiger. Ik bepleitte vol
overtuiging de niet ontvankelijkheid van
justitie. In mijn ogen stond de drukpers-
vrijheid vervolging in de weg en moest
de Ofhcier van Justitie het recht worden
ontzegd om de eigenaar van Highlife voor
de strafrechter te dagen. Ook bepleitte ik
dat de advertenties die waren geplaatst
uiterst onschuldig waren en niet konden
worden aangemerkt als het aanprijzen van
drugs. De Ofhcier van Justitie verdedigde
een ander standpunt en eiste betaling van
een geldboete van toen nog tienduizend
ouderwetse guldens, waarvan vijfduizend
gulden voorwaardelijk met een proeftijd
van twee jaren. De rechtbank wees veer-
tien dagen later vonnis. Al mijn verweren
werden door de rechtbank naar de prul-
lenbak verwezen. De rechtbank zag in de
ernst van het feit zelfs aanleiding een ho-
gere straf op te leggen dan door de Ofhcier
van Justitie was geist. De eigenaar van
Highlife werd veroordeeld tot betaling van
een geldboete van tienduizend gulden.
Te gek voor woorden
Het hele proces tegen Highlife was in mijn
ogen te gek voor woorden. Op 16 maart
1999 wees Minister Borst-Eilers van Volks-
gezondheid er in de Tweede Kamer nog
op dat destijds jaarlijks ongeveer 30.000
mensen stierven aan de gevolgen van ro-
ken en ongeveer 700 mensen aan de ge-
volgen van alcoholmisbruik. En wat zei de
minister over cannabis? De statistieken
hebben nog nimmer een cannabisdode op-
geleverd. Waar maakten we ons dan nog
druk over? Met veel vertrouwen gingen we
het ingestelde hoger beroep tegemoet.
Gouden Gids
In februari van het jaar 2000 was het zo-
ver. De meervoudige strafkamer van het
Gerechtshof te Den Bosch behandelde het
door de eigenaar van Highlife ingestelde
hoger beroep. De drie raadsheren van het
Hof straalden onafhankelijkheid uit. Uit
helemaal niets viel tijdens de behandeling
van de strafzaak af te lezen hoe zij over
deze zaak dachten. Wel zag ik verbazing
op de gezichten toen ik de Gouden Gids
uit Amsterdam aan de raadsheren en de
procureur-generaal van het Hof overhan-
digde en met hen de advertenties van vele
Amsterdamse coffeeshops doorbladerde.
Daar stonden advertenties tussen die qua
inhoud veel minder onschuldig waren dan
de advertenties in Highlife.
Opdracht van Justitie
Ik wees er op dat destijds iedereen jaar-
lijks ongevraagd een dergelijke gids op zijn
deurmat aantrof, terwijl Highlife toch echt
moest worden gekocht. En zon aankoop
van een tijdschrift verricht je alleen als je
van de inhoud daarvan op de hoogte wilt
geraken. Waarom waren de ogen dan alleen
gericht op Highlife? De procureur-generaal
zette uiteen dat het strafrechtelijk optre-
den tegen Highlife voortvloeide uit een op-
dracht van de Minister van Justitie. Hij eiste
in hoger beroep bevestiging van het vonnis
van de rechtbank en ik bepleitte opnieuw
de niet ontvankelijkheid van justitie. Het
Gerechtshof wees op 3 maart 2000 arrest.
Het Hof oordeelde ten aanzien van de niet
ontvankelijkheid dat door de eigenaar van
Highlife voldaan was aan alle voorwaarden
zoals bedoeld in artikel 53 van het Wetboek
van Strafrecht. Ik citeer het Hof: Dit arti-
kel beoogt bij misdrijven door de drukpers
gepleegd de uitgever, indien aan de in ge-
melde bepaling genoemde voorwaarden is
voldaan, te vrijwaren tegen een strafrech-
telijke vervolging wegens deelnemings-
handelingen aan het drukpersmisdrijf, mits
hij deze handelingen slechts als uitgever
heeft verricht. De omstandigheid dat ver-
dachte de betreffende advertenties actief
heeft geworven, doet aan dit oordeel niet
af, nu deze activiteit heden ten dage moet
worden aangemerkt als behorende tot de
gebruikelijke werkzaamheden van een
uitgever. Het Gerechtshof verklaarde het
Openbaar Ministerie om deze reden niet
ontvankelijk in de vervolging.
Normaal verschijnsel
Highlife werd sindsdien met rust gelaten.
Met regelmaat zie je in artikelen van juris-
ten, criminologen en sociologen verwijzin-
gen naar publicaties in Highlife. Er zijn zelfs
ambtenaren van politie, justitie, gemeente
en belastingdienst die het blad gebruiken
om bij te blijven. Hoe hard politie en jus-
titie ook optreden tegen cannabis, het zal
nooit lukken cannabis uit te bannen. Het
gebruik ervan is daarvoor te veel ingebur-
gerd. Highlife is in de loop van de jaren ht
blad geworden voor mensen die cannabis-
gebruik terecht als een normaal verschijn-
sel zien. En dat is een hele grote groep. Op
naar de volgende 20 jaar!
Mr dr s. Andr Beck er s
Adv ocaat t e Maast r i cht
w w w . beck er sber gmans. nl
Het strafrechtelijke onderzoek tegen Highlife
haalde de media. Dat had tot gevolg dat direct
een einde kwam aan de verspreiding van het
blad via de reguliere tijdschriftenhandel.
Andr Beckers
34
Tekst: Jan Sennema
Jeroen Bots: eigenaar Discover Publisher sinds 2009
Geen commercie
tot elke prijs
Toen Di scov er ei genaar Boy Ramsahai i n 2009 besl oot dat het
na negent i en j aar mooi w as gew eest , l eek het een onmogel i j k e
opgav e i emand t e v i nden di e de gezi cht sbepal ende Boy k on
en w i l de v er v angen. Al i s hi j i n v eel opzi cht en het t egendeel
v an zi j n i l l ust er e v oor ganger , i n Jer oen Bot s l i j k t de i deal e
opv ol ger t e zi j n gev onden. Op het moment dat Jer oen besl oot
met Hi ghl i f e i n zee t e gaan, genoot hi j al zev en j aar met
v ol l e t eugen v an een w el v er di end v er v r oegd pensi oen. Dat
zi j n ener gi e en zak el i j k i nzi cht ni et v oor ui t gev er i j Di scov er
v er l or en zi j n gegaan mag een k l ei n w onder het en.
Jeroens werkzame leven begon toen hij
na zijn opleiding werd aangenomen bij
een Bredase drukkerij. Al had de al jong
getrouwde Bots de zekerheid van een
vaste baan hard nodig, werken voor een
baas was toch niet echt zijn ding. Al snel
besloot hij voor zichzelf te beginnen met
een zeefdrukkerij. Dat deed hij er gewoon
in de avonduren bij, als de dagtaak bij
de drukkerij er op zat. In 1979 vond hij
een nieuwe baan als bedrijfsleider bij een
drukkerij van Wolters-Kluwer, die hij in
1984 overnam. In 2002 kwam de omme-
keer. Ik was al dertig jaar dag en nacht
bezig met die twee drukkerijen. Toen ik
vijftig werd besloot ik ze van de hand te
doen. Ik had genoeg van alle verantwoor-
delijkheid en stress en wilde van het leven
gaan genieten.
Verveling kan niet de reden zijn geweest
dat Jeroen na zeven jaar freewheelen toch
weer koos voor het avontuur dat onderne-
men heet. Ik speelde tafeltenniscompeti-
tie, deed vrijwilligerswerk, hetste twee keer
in de week met een ploegje wielrenners,
wandelde met de hond en zorgde voor mijn
kinderen. Man, ik verveelde me geen mo-
ment. Toen iemand me vroeg of het wat
voor mij was om Highlife over te nemen,
was mijn eerste reactie dat ik daar echt
niet meer aan begon. Met die stress had
ik het wel gehad. Maar ja, diezelfde avond
liep ik met de hond te wandelen en begon
het toch in mijn hoofd te malen. Laat ik
eens praten met Boy, dacht ik, een gesprek
kost niks. Na dat ene gesprek volgden er
meer, en zon zeven maanden later is de
handtekening gezet.
Cannakalender
Al op jeugdige leeftijd leerde Bots de
cannabiswereld van nabij kennen. Eind
jaren zestig, ik zal een jaar of 17 zijn ge-
weest, was ik een soort hippie. Als het
mooi weer was en ik had geen zin om
naar school te gaan, dan glipte ik er tus-
senuit om naar Amsterdam te liften. Lek-
ker rondhangen op de Dam of in het Von-
delpark. Na een paar dagen werd ik dan
weer teruggehaald door familieleden.
Toen heb ik wel geblowd, maar rond mijn
21ste ben ik ermee gestopt. Later heb ik
eigenlijk nooit meer de behoefte gehad
er weer aan te beginnen.
Pas eind jaren negentig ging cannabis
weer een rol in zijn leven spelen, al was
het nu zakelijk en niet als consument. Het
begon toen dochter Daisy hem in 1997 om
hulp vroeg bij het opzetten van een eigen
bedrijf, een uitgeverij. Na een moeizame
start, waarin met weinig succes drie ver-
jaardagskalenders werden geproduceerd,
keerde het tij toen ze een fotograaf tegen
het lijf liepen die voorstelde een kalender
te maken met erotische fotos in combi-
natie met cannabis. We besloten met die
jongen in zee te gaan, en die kalender
werd wel een groot succes. We verkoch-
ten ze vooral aan bedrijven, waaronder
35
Canna, het bedrijf waar zoals velen wel
weten mijn zoon Jeroen werkt. Net als
veel andere bedrijven gaf Canna de ka-
lender als relatiegeschenk aan klanten.
Maar die hadden er dan vaak net daar-
voor al een gekregen van iemand anders.
Daarom stelde mijn zoon voor de kalen-
der exclusief voor Canna te gaan maken.
Ik heb dat drie jaar gedaan, maar mijn
zoon en zijn compagnon zijn verschrik-
kelijke perfectionisten. Dan was dt niet
goed, dan moest die foto weer net iets
anders... Op een gegeven moment had ik
er zoveel werk aan dat het de moeite niet
meer loonde, dus toen zijn ze hem in ei-
gen beheer gaan uitgeven.
Blast
Behalve met de Cannakalender bestorm-
de de familie-uitgeverij de markt ook met
de Blast, het brutaaltje onder de can-
nabisbladen. Het was de bedoeling om
Highlife van de markt te drukken, maar
daar zijn we helaas niet in geslaagd, ha-
haha!, schatert Jeroen. Dochterlief hield
zich vooral bezig met de advertentiever-
koop, en dat deed ze, met een beetje
hulp van haar charmante verschijning,
geweldig. Hoewel Blast op een volle
markt opereerde, ging het steeds beter.
Tot Daisy na twee jaar alle belangstelling
voor het project verloor toen het moe-
derschap andere instincten in haar wak-
ker maakte. Er werden nieuwe verkopers
aangetrokken, maar tegen Daisys char-
mes bleek niemand opgewassen. Na twee
jaar moest de stekker eruit. Ondertussen
was Positive Publishers ook kweekboe-
ken gaan uitgeven, die vooral in het bui-
tenland goed lopen. Inmiddels heeft de
uitgeverij een tiental titels uitgebracht,
waarvan de meeste in zes talen.
Strategie
Toen Jeroen Bots naar Highlife kwam
stond de cannabisbranche al fink onder
politieke druk. En toen was het nieuwe
kabinet nog niet eens tot stand gekomen.
Geen ideaal moment om het roer over te
nemen. Vlak voor ik dit voorjaar naar de
Spannabis beurs vertrok werd pas bekend
wat het nieuwe kabinet van plan is met
cannabis. Al op het vliegveld sprak ik ver-
schillende ondernemers die het behoor-
lijk somber inzagen. Na de beurs bleef ik
me afvragen hoe we als branche met die
dreiging moeten omgaan. Al kan een blad
vanwege de vrijheid van meningsuiting
niet worden verboden, voor advertenties
is dat misschien een ander verhaal. Ik
denk dat het belangrijk is om als bran-
che een strategie te bedenken waarmee
we met die dreiging kunnen omgaan. En
al zal er niet voor iedereen een kant en
klare oplossing zijn, ik hoop wel dat men-
sen gaan nadenken hoe ze met hun be-
drijf ook in de toekomst kunnen blijven
ondernemen.
Los van de politiek is de branche in zake-
lijk opzicht natuurlijk ook sterk veranderd
sinds Highlife in 1991 begon. De eerste
jaren speelde de factor prestige bij adver-
teerders sterker mee dan nu, dan telde
je pas mee als je advertentie in het blad
stond. Nu is alles veel zakelijker en willen
adverteerders in de eerste plaats dat een
advertentie rendement oplevert.
Idealen en commercie
Al vorig jaar besloot Jeroen om High-
life beter bereikbaar te maken door het
blad eens per maand te laten uitkomen,
en het gratis te maken. Gelukkig is de
uitgeverij niet uitsluitend van de Neder-
landse markt afhankelijk, en heeft ze met
de buitenlandse edities van Soft Secrets
sterke troeven in handen. Sinds dit jaar
is daar nog een Amerikaanse editie van
Soft Secrets bijgekomen.
Al heeft Jeroen geen plannen om ingrij-
pend aan de succesformule van de bla-
den te sleutelen, op het commercile
vlak zijn er wel degelijk enkele bakens
verzet. Natuurlijk ben ik niet meer de
idealist van vroeger, maar ik blijf wl ie-
mand van de hippiegeneratie. Volgens
mij had de branche veel minder proble-
men gehad als die zich wat meer in die
geest had ontwikkeld. Misschien is er ook
wel een beetje misbruik gemaakt van het
gedoogbeleid, en is de commercie te ver
doorgeslagen. Iets van dat activisme en
idealisme zou ik in de branche wel graag
terugzien, in plaats van commercie tot
elke prijs. Een voorbeeld: kort nadat ik
bij Highlife was begonnen ontdekte ik dat
er in de bladen advertenties voor produc-
ten stonden die te maken hebben met
harddrugs. Ofhcieel zijn het voedings-
supplementen, maar het was voor ieder-
een duidelijk dat het om versnijdings-
middelen voor harddrugs ging. Ik vind
dat een blad over softdrugs niet puur uit
commercile overwegingen advertenties
moet accepteren die met harddrugs te
maken hebben. Natuurlijk kost je dat als
uitgever geld, maar ik kan gewoon niet
achter zulke dingen staan, tenslotte heb
ik zelf kinderen en kleinkinderen. Ook
speelt mee dat je in dit politieke klimaat
niet voorzichtig genoeg kunt zijn.
Natuurlijk ben ik niet meer de idealist van vroeger,
maar ik blijf wl iemand van de hippiegeneratie.
Blast, brutaaltje onder de cannabisbladen
Positive Publishers heeft inmiddels een tiental titels
uitgebracht, waarvan de meeste in zes talen.
37
Evert de
Verdamper
Door: Wernard Bruining
Bi j na i eder een i n de Neder l andse cannabi sw er el d k ent Ever t
de Ver damper . Ever t ( 1955) r ook t e t oen hi j zest i en j aar w as
voor de eer st e k eer w i et en hasj , I n di e t i j d w as dat voor al Rode
Li banon. Na een opl ei di ng HBO chemi e gi ng Ever t w er k en bi j
een ener gi ebedr i j f , w aar hi j nog veel over i nf or mat i ca l eer de.
Daar na evol ueer de hi j t ot Ev er t de Ver damper .
Al tijdens zijn werk verscheen Evert voor
de eerste keer op televisie. Dat was in
een programma dat Werken met Wiet
heette. Evert: Ik zei toen al dat geen
normaal weldenkend mens aan dit pro-
gramma mee zou willen werken. Dat
klopte, want op mijn werk keken ze er
maar vreemd van op. Ik vertelde op tv
dat als ik thuis kwam na mijn werk, ik
aan de verdamper ging. Kijk, als je zuipt
is dat niet zo erg, maar als je soft drugs
gebruikt heb je een probleem in dit land.
Daarom ben ik eigenlijk ook gaan vech-
ten voor cannabis, want ik vond en vind
dat een groot onrecht.
Eagle Bill
Ruim vijftien jaar geleden ontmoette hij
Eagle Bill. Evert vertelt: Ik kwam een ar-
tikel over Eagle Bill tegen en maakte een
afspraak met hem. Zo is het gaan rollen.
Hij kwam met die verfstripper en zo. Ik
maakte daarna een pijpje dat ik Bilevert
noemde, van Bill en Evert. Dat was zon
beetje de eerste pijp. Daar heb ik Bill en
mezelf er eentje van gegeven. Een week
later kwam ik met een eerste instelbare
verfstripper aan, dat was wel grappig en
zo is het eigenlijk allemaal begonnen. Ik
ben toen nog met Bill naar het allereerste
Highlife Festival geweest, volgens mij was
dat in Rotterdam.
Heel, heel lekker
We wilden mensen leren om op een ge-
zonde manier high te worden. Ik ging ook
samen met Eagle Bill naar bijvoorbeeld de
Piramide in Bussum. Daarna kreeg ik al-
lemaal mediwietpatinten op me af. Die
gingen vaak naar het ziekenhuis en wilden
in de auto ook wat verdampen, dus toen
heb ik dat verwarmingselement gemaakt
dat op 12 volt werkt, zodat je het gewoon
in de sigarettenaansteker op je dashboard
kunt doen, zo is dat allemaal gekomen! Het
is gewoon hl, hl lekker.
Eerste trekje
Inmiddels is Evert met zijn verdampers een
graag geziene gast op alle hennepbeurzen
in heel Europa. Sterker nog, hij heeft altijd
het meest populaire stalletje waar hordes
mensen voor staan! Er staan vijf verdam-
pers op een rij, het publiek gooit er zijn
eigen wiet in en deelt die met de andere
bezoekers. Evert neemt altijd zelf het eer-
ste trekje, want die is het lekkerst.
38
Tekst: Jan Sennema
Joop Mestrom: hoofdredacteur 1991 1996
Hardcore met
een hart
Toen Boy Ramsahai en Joop Mest r om el k aar ei nd 1991 v oor
het eer st ont moet t en l eek dat een k l assi ek e mat ch made i n
heav en. Bei de Br abander s w ar en op dat moment nog geen
26, bei den bar st t en v an de ambi t i e, en het mooi st e w as dat de
een pr eci es de k w al i t ei t en had di e de ander zocht . Mest r om
k w am v er s v an de Ti l bur gse School v oor Jour nal i st i ek , en
dat zi j n k ansen op w er k v r i j w el ni hi l w ar en had de school
er goed i ngehamer d. Het maak t e zi j n mot i v at i e al l een maar
i nt enser : Mest r om st ond op scher p. Hi j w oonde bov en
dezel f de Ti l bur gse cof f eeshop w aar hi j ook par t - t i me w er k t e.
Boy was al even gretig en stond te trappe-
len om de wereld te veroveren; zijn bijna
bovennatuurlijke gaven als verkoper waren
hun garantie voor succes. Mestrom luis-
terde naar snoeiharde metal, Boy hoorde
liever het geronk van supersnelle bolides.
Voor een fanatiek blower was Mestrom op-
merkelijk gedisciplineerd, een zeldzame
maar ideale combinatie voor een hoofdre-
dacteur van een cannabisblad. Boy vond
blowers eigenlijk maar mafkezen, toch ge-
noot hij er intens van met ze te hangen.
Achttien jaar na die eerste ontmoeting
wandelt Highlife down memory lane met
Highlifes eerste hoofdredacteur.
Retecommercieel
De Scholen voor Journalistiek van de jaren
tachtig en negentig zouden tegenwoordig
ongetwijfeld linkse bolwerken worden
genoemd. Mestroms sociale bevlogenheid
was ook voor zijn opleiding ongetwijfeld
al aanwezig, maar met de linkse afkeer
van commercie had hij helemaal niets.
Nog steeds niet trouwens. Ik ben rete-
commercieel omdat ik heel goed snap dat
hoe groter het commercile succes is, hoe
dikker het blad is dat ik kan maken, en
hoe groter de mogelijkheden.
Wat dat betreft had hij aan Boy een goeie.
Terwijl de commercile boy wonder stad en
land afreisde om adverteerders met zijn zil-
veren tong te beheksen, zocht Mestrom zijn
redactie bij elkaar: een veelbelovende mix
van voormalige schoolgenoten, Bekende
Blowende Nederlanders en grote namen
uit de kweekwereld. Coffeeshops waren in
die tijd de voornaamste adverteerders, en
het was boven een coffeeshop dat de eerste
Highlife in dikke wolken cannabisrook moet
zijn verwekt. Het blad stond met het eerste
nummer gelijk als een huis, een hele pres-
tatie voor een hoofdredacteur zonder enige
ervaring. De verschijning van de eerste Ne-
derlandse cannabisglossy leek illustratief
voor de cannabusiness in het algemeen,
waar steeds meer hobbyprojecten trans-
formeerden in serieuze bedrijven. Mes-
trom heeft ook om een andere reden goede
herinneringen aan dat eerste nummer. Ik
vind het nog steeds helemaal te gek dat
ik al voor de aller-, allereerste Highlife een
groot interview met Metallica had. Net voor
ze doorbraken en de allergrootste rockband
van de afgelopen twintig jaar werden.
Onbegrensde
cannabismogelijkheden
Al was de professionalisering op gang ge-
komen, midden jaren negentig stond het
cannabiswereldje nog met n been in zn
idealistische hippieverleden. Sinsemilla-
kweken was pas enkele jaren gemeen-
goed, en het leek of niemand door had
welk potentieel er in het nieuwe kweek-
concept schuilging. Het imago van canna-
bis was nog ongeschonden, en in die sfeer
van algehele opwinding werd Nederland
midden jaren negentig het land van de
onbegrensde cannabismogelijkheden.
Ook Mestrom bewaart goede herinnerin-
gen aan die jaren. In die tijd kon je alles
wat je nodig had om te kweken letterlijk
van A tot Z in een growshop krijgen. Ik
kweekte toen zelf nog en vond het fantas-
tisch als ik op mijn hets door de stad reed
met al mn kweekspulletjes in een doos
onder de snelbinders.
Het waren gouden jaren, ook voor High-
life. Alles mocht, alles kon. De jongens
realiseerden dingen waarover ze een jaar
eerder niet eens hadden durven dromen.
Binnen een jaar werd het eerste Highlife
Festival georganiseerd, dat uiteindelijk
zou evolueren tot de Highlife Beurzen.
Absoluut hoogtepunt is voor Mestrom de
editie van 1995. Dat was op 5 novem-
ber, in een uitverkocht Ahoy met 12.500
betalende bezoekers. We hadden fantas-
tische bands, Cypress Hill, Osdorp Posse
en Herman Brood, notabene op Broods
verjaardag. Henk Westbroek deed de pre-
sentatie. Wat ik van tevoren niet wist was
dat Henk en de Osdorp Posse een enorme
beef hadden omdat de Posse nooit op de
radio werd gedraaid, maar die clash was
tegelijk ook heel komisch.
Tijdens hetzelfde festival liet Mestrom de
artiesten in Highlife huisstijl kennismaken
met de Hollandse gastvrijheid. Vlak voor
het optreden van Cypress Hill kwam ik met
een enorme zak met de allerbeste wiet van
de Highlife Cup hun kleedkamer binnen. De
De angst die nu al heerst onder cannabis
ondernemers is precies wat de overheid wil,
maar als we geen tegengeluid laten horen
worden we gedecimeerd.
39
jongens rookten in mum van tijd alles sa-
men met hun posse op, puur h. Die gas-
ten kunnen cht blowen! Ik zat m enorm
te knijpen dat de band door mijn schuld zo
fucked up was dat het optreden volkomen
de mist in zou gaan. Maar ongeloofijk ge-
noeg speelden ze supergoed!
Wietzaden
Boy had een hjne neus voor moderne mar-
keting en was bovendien niet bang aange-
legd. Waarom zou de Viva wel een doosje
make-up met het blad mogen meegeven,
en Highlife geen zakje met tien wietzaden
van de hrma Roots uit Rotterdam? Met de
zaadstunt zocht Highlife bewust de grens
op en schreef daarmee media-geschiede-
nis. De vrolijke huisvlijt waarmee de actie
werd voorbereid is een mooie illustratie
van de teamspirit die Highlife in die tijd
vleugels gaf. We hebben een heel week-
end op het kantoor in Schijndel die zakjes
met echt henneptouw aan de covers van
de Highlife zitten knopen. Later hebben
we het ook met pakjes vloei gedaan, maar
de voorgedraaide joint die we daarna wil-
den ging dan weer net te ver.
Ook met de wietcup werden de grenzen
verkend, waarbij de posterijen zelfs als
drugskoeriers werden ingeschakeld. Het
had iets volslagen krankzinnigs als de
postbode voor de deur stond met een gro-
te doos die heel erg niet naar wiet stonk.
Wat je wel rook was de anijs die Boy er op
kantoor rijkelijk overheen had gesproeid.
Je moest dan als jurylid binnen vijf we-
ken 110 samples roken. Ondertussen ging
het werk gewoon door, dus ik was vanaf
negen uur s morgens tot s avonds laat
apestoned, want ik wilde voor de eerlijk-
heid wel alles twee keer roken.
Ambassadeur
Door alle ophef die Highlife met zn brutale
acties ontketende, groeide het blad uit tot
een tastbare vertegenwoordiger van een
tot dan toe schimmig subcultuurtje. High-
life werd voor de media een aanspreekpunt
dat de anonieme massa blowers vertegen-
woordigde. En dat aanspreekpunt had de
stem van Joop Mestrom, die in Ria Bremers
televisieshow aan bezorgde huisvrouwen
uitlegde dat hasj niet gekweekt wordt en
dat het injecteren van wiet uiterst zelden
voorkomt. Eigenlijk niet eens als persvoor-
lichter van Highlife, maar eerder als een
soort onbezoldigd ambassadeur van alle
cannabisvrienden. Ik kon en kan me
vreselijk opwinden over de leugens, de
stupiditeit en de hypocrisie van tegenstan-
ders. Maar ik erger me even hard aan de
lamlendigheid van blowers en de cannabis-
branche. De angst die nu al heerst onder
cannabisondernemers is precies wat de
overheid wil, maar als we geen tegenge-
luid laten horen worden we gedecimeerd.
Het restantje wordt het afvoerputje inge-
schoven, en dan is het afgelopen. Volgens
mij speelt ook mee dat veel mensen in de
cannabisbranche diep in hun hart eigenlijk
helemaal geen legalisering willen. Die zijn
dik tevreden met de winstmarges en het
zwarte deel en vinden de status quo allang
best. Maar zelfs d is nu in gevaar. We
zouden eens als experiment alle coffee-
shops en growshops moeten dichtgooien,
en blowen voor iedereen verbieden. Moet
je kijken wat een teringzooi het wordt met
harddrugs en nog veel meer criminaliteit.
Ik vrees dat je dan pas een krachtig tegen-
geluid gaat horen.
Cirkel is rond
In 1996 escaleerde een confict met Boy
zodanig dat Mestrom op staande voet
werd ontslagen. Naar Mestroms eigen
zeggen omdat hij, notabene de enige met
een contract, het voor zijn freelancers had
opgenomen. Een triest, zo niet bescha-
mend einde voor een samenwerking die
met zoveel schwung en creatief vuurwerk
geschiedenis had geschreven. Veertien
jaar later zegt Mestrom er de man niet
naar te zijn om in wrok om te kijken; het
leven heeft hem allang weer nieuwe uit-
dagingen gebracht. Op zn minst opmer-
kelijk dat juist als het meest rechtse ka-
binet ooit dertig jaar gedoogbeleid in n
klap van tafel wil vegen, Mestrom de cir-
kel rond maakt door terug te keren naar
zijn roots. Heel bizar dat ik als eerste
hoofdredacteur van Highlife nu hetzelfde
werk bij Essensie doe. Toen ik dit jaar de
High Times Cannabis Cup bezocht, had
ik het gevoel alsof ik helemaal niet was
weggeweest. Sommige mensen hadden
volgens mij zelfs helemaal niet door dat ik
veertien jaar was weggeweest!
40
-H]DEHO
42
Microkweken met een paar plantjes
Bonsais in een PC
Door: Piet Groen
Wi et k w ek en i n een com p u t er k ast d oet d en k en aan v ol sl ag en
i d i ot e r ecor d p og i n g en al s h et p er sen v an zov eel m og el i j k
m en sen i n een t el ef oon cel . Toch i s er ook een an d er e i n st eek
te bedenken voor zo'n project: een makkelijk te camouHeren
m i cr osy st eem v oor k l ei n b eh u i sd en m et een b ep er k t b u d g et
en een m at i g e r ook g ew oon t es. Al l ev er t zo n PG ( Per son al
Gr ow ) m aar 2 5 g r am op , d an h eb j e t och al g au w aar d i g
w at b esp aar d . De i n v est er i n g en zi j n er d an m et een al u i t ,
w an t zel f s m et d e d u u r st e v er l i ch t i n g i s h et l ast i g m eer
d an 7 5 eu r o u i t t e g ev en . Een d ecou p eer zaag en een
b oor m ach i n e zi j n on on t b eer l i j k , n et al s v i n g er v aar d i g h ei d
en v eel g ed u l d . Het g ep i el op d e v i er k an t e cen t i m et er k an
v er r assen d zen u w sl op en d zi j n !
Een standaard bureau PC is eigenlijk te
klein om tot plantenverblijf te verbou-
wen. Een Big Tower is een betere optie.
Hoe groter hoe beter. Serverkasten zijn
de grootste, maar ook duurder, en vallen
eigenlijk in een andere categorie veel
te makkelijk! Via Marktplaats tikte ik voor
10 euro een oude Big Tower op de kop.
Met z'n 60 x 45 x 22 cm bleek de To-
wer kleiner dan hij eruit zag. Vooral de 22
cm breedte lijkt wel krap voor het groen
dat hierin zijn levensdagen gaat slijten.
Aan de andere kant: veel breder worden
Big Towers niet, en om stad en land af
te stropen naar een maximaal 5 cm bre-
dere kast is me teveel moeite. Dan maar
groeien met de riemen die ik heb.
Voorbereiding
De vorige eigenaar had gelukkig de
meeste 'ingewanden' al verwijderd. Toch
moest er nog enig werk worden verzet
om meer ruimte te scheppen. De la-
des voor de drives zaten er nog in, net
als de power supply. In eerste instan-
tie leek het handig die te laten zitten,
maar bij nader inzien was het ding toch
wel groot, reden genoeg om die ook weg
te halen. Daarmee zijn ook de drie nog
aanwezige ventilators onbruikbaar, want
die draaien op 12V. Het aan/uit lampje
Voor- en achterzijde van de PG. De foppy- en cddrive bestaan slechts uit frontjes.
Het ophangsysteem voor de lamp: een stuk draadeind zit met vleugel-
moeren en ringen klemvast in een al aanwezige gleuf. De ketting hangt
met een s-haakje aan het draadeind. De lamp wordt eveneens met een
s-haakje aan de ketting gehangen.
43
krijgt evenmin voeding, al is daar met
een batterij en een ledje misschien een
mouw aan te passen.
De lades voor de drives zitten vast met
klinknageltjes, die met een metaalboor
makkelijk zijn uit te boren, waarna de
overbodige delen eruit kunnen zonder de
stevigheid van het frame aan te tasten.
Tussen het frame en het gewelfde plastic
front zit bijna vijf centimeter loze ruimte.
Met de decoupeerzaag verwijder ik zoveel
mogelijk van het nutteloze plaatwerk. Zo
past de armatuur nt, zonder dat de buis
de overkant van de kast raakt. Na een
uurtje ploeteren en vloeken zitten mijn
handen vol met gemene sneetjes van de
vlijmscherpe metaalrandjes. Thank god
for hennepzalf, die ervoor zorgt dat de
pijn snel wegtrekt en ik zonder zwachtels
verder kan. Voor het afsluiten van de nu
vrijwel helemaal open achterkant dient
een plaatje zwart plexiglas, met schroef-
jes vastgezet in het frame.
Flexibele verlichting
Handig, internet! Na enkele muisklikken
op de website van een internetgrowshop
arriveert twee dagen later de geselec-
teerde TNeon 2 x 36 W armatuur, met 2
bloeilampen en 1 groeilamp. Deze arma-
tuur werkt ook met maar n buis, wat
niet vanzelfsprekend is bij dit soort sys-
temen. Handig als tijdens de eerste we-
ken n groeilamp genoeg is, of als twee
lampen teveel hitte produceren. De als
kit geleverde Tneon is zelfs door klunzen
als ik binnen 2 minuten in elkaar te zet-
ten. Slim dat er behalve de stekkeraan-
sluiting voor de eigen stroomvoorziening
ook een is ingebouwd om de armatuur
naar een tweede TNeon door te lussen.
Door de zijkanten van de reflectorkap
naar binnen te buigen en aan de smalle
kant een dun stripje af te zagen past de
lichtbak nt in de kast achteraf blijkt
dat de buis net zo lang is als de kap, dus
daar schoot ik niets mee op.
Sunondeju!
In een elektronicawinkel kocht ik voor een
tientje een Sunon SF23092A 220V ven-
tilator van 8 x 8 cm. Het ding past niet
op de schroefgaten van de oude ventila-
tor, maar met het boren van vier nieuwe
schroefgaten is ook dat snel geregeld. Wel
hangt de afzuiger nu buiten in plaats van
binnen de kast. Het is natuurlijk wel han-
dig om te weten hoeveel lucht zo'n Sunon
verplaatst. Bij computerventilators wordt
de luchtverplaatsing in CFM opgegeven,
wat staat voor Cubic Feet per Minute, of-
tewel Kubieke Voet per Minuut. Even het
typenummer googlen, en daar zijn de ge-
gevens: een CFM van 29/36. Dankzij in-
ternet is ook het omrekenen van kubieke
voet naar kubieke meter een eitje.
1 kubieke voet = 0,028 m3. Bij de laag-
ste draaisnelheid van CFM 29 wordt dat:
29 x 0,028 m3 = 0,812 m3 per minuut. Bij
de hoogste draaisnelheid van CFM 36: 36
x 0,028 m3 = 1,008 m3 per minuut. Per
uur komt dat neer op resp. 60 (minuten) x
0,812 m3 = 48,72 m3 en 60 x 1,008 m3 =
60,48 m3 per uur.
De kast heeft een volume van ongeveer
Proefdraaien met licht aan. Natuurlijk laten de luchtinlaten ook licht door. Als de PC op een riskante plek
staat kunnen de gleuven natuurlijk met een inwendig susboxje lichtdicht worden gemaakt. Voor dit expe-
riment is dat niet nodig.
54 liter, oftewel 0,054 m3. Op volle toe-
ren verplaatst de Sunon de lucht in de
kast 1120 maal (60,48 : 0,54) per uur,
in de laagste stand 902 maal. Sunon-
deju! Dat is in verhouding meer dan in
menig kingsize kweekhok. Een actieve
luchttoevoer leek dan ook overdreven.
Geur komt pas later aan de orde, dus het
knutselen van een koolstoffilter wordt
voorlopig uitgesteld.
Spiegelfolie
Volgens een test door diverse deskundi-
gen zijn spiegelfolie en spiegelplaten de
best refecterende materialen. Bij een
speciaalzaak in kunstbenodigdheden
werd zowel zelfklevende spiegelfolie als
spiegelplaat verkocht. Omdat de rol fo-
lie bijna op was, nam ik van beide een
stuk. Na het vastplakken van het spiegel-
materiaal en het witsausen van de lastige
hoekjes breekt een spannend moment
aan. Alle elektra is eigenlijk op de gok
gekozen. Het is dus maar de vraag of het
klimaat in de gesloten kast leefbaar blijft
als de lampen en de afzuiger aanstaan.
Na een paar uur draaien met beide lam-
pen aan ligt de temperatuur 15 cm onder
de buizen rond 24C, bij 6-8 cm op ruim
26C. Perfect dus.
Op naar de volgende fase: de pot of pot-
ten. Twee 20 x 20 x 23 cm (6,5 liter) pot-
ten passen perfect in de kast, al is er wat
ruimteverlies door de tapse vorm. Drie
potten van 15 x 15 x 20 cm (4,5 liter)
passen na wat aandrukken echter ook.
De beslissing wordt nog even uitgesteld,
omdat de plantjes zo lang mogelijk in de
kiempotjes blijven.
Iets wat eigenlijk al veel eerder had moe-
ten gebeuren is het schatten van de hoog-
te die overblijft voor de plantjes. Bij een
pot van 20 cm hoog blijft er 25 cm over
voor de plant, waarbij 5 cm afstand tot
de buizen is gerekend. Dat wordt vreselijk
krap. Door de potten iets in te korten en
een scrog-net te gebruiken zal het toch
1 Ingang voor de stroomvoorziening van de lamp, voorzien van rubber ringetje als trekontlasting.
2 Deze handige thermometer kan zowel de buiten- als binnentemperatuur meten. De binnenmeter zit
aan een (verstelbaar) draad die via het achterpaneel (bij 3) naar binnen loopt. Zo is de temperatuur vlak-
bij de planten ook met gesloten kast te meten.
1- Floppy en cd drive, maar niet heus
2 Spiegelplaat/folie
3 Witte acrylverf
4 Opening afzuiger
44
moeten lukken. Verdomme, anderen heb-
ben het toch ook gefikt?
Zaaigoed
Een kennis gaf me wat Blueberry auto-
foweringzaden, helaas geen feminised.
De voorgeweekte zaden worden in Root
Riot stekblokjes gezaaid. Die gaan op hun
beurt in een potje van 9 x 9 x 9,5 cm,
gevuld met 50/50 (op pH 6 afgezuurde)
Seramis kleikorrels/BioBizz All Mix. Sera-
mis, niet te verwarren met de veel gro-
tere hydrokorrels, zorgt voor een luchtige
bodem, is goed vochtvasthoudend en her-
bruikbaar. Na drie dagen verschijnen de
eerste kiempjes en verhuizen de plantjes
naar hun woontoren. Van de zes zaden ko-
men er vijf uit. Voor het eerste stadium is
n 36 watt buis met groeilicht meer dan
genoeg. Omdat het frame niet helemaal
recht was uitgezaagd, kan de armatuur
niet in de laagste stand worden gezet. Met
wat piepschuim komen de potjes toch op
de juiste hoogte. Bij ca. 6 cm afstand tus-
sen plant en buis hoeft de (op een dimmer
aangesloten) ventilator niet eens voluit te
draaien om de temperatuur op planthoog-
te netjes rond 25C te houden. Met het
licht zo dicht mogelijk boven de plantjes
blijft het strekken daarmee hopelijk tot
een minimum beperkt.
Over het aantal lichturen zit ik te dubben.
18 uur licht in de groei zit er zo ingebakken
dat de timer voor er over is nagedacht al
op 18 uur staat. Niet dat het uitmaakt voor
een autofower, die wordt tenslotte niet
door lichturen getriggerd. Nee, de vraag
is of gelijk met 12 uur beginnen kleinere
plantjes zou opleveren.
De spanning stijgt. Na acht dagen zijn twee
van de vijf zaailingen duidelijk groter dan
de andere. Deze haantjes de voorste zul-
len zoals gewoonlijk inderdaad wel weer
haantjes blijken te zijn. Het wachten is op
de beslissende voorbloei. En op de hopelijk
topzware dwergen die ik in een van de vol-
gende nummers kan laten zien!
Acht dagen oud: de onbetwiste koplopers van het vijf plantjes sterke peletonnetje bewonderen zichzelf
in het PC spiegelpaleis.
Twee potten van19 x 19 x 23 cm passen perfect. Op de bodem een stuk plastic folie om lekwater op te vangen.
Refecterend materiaal zit alleen maar waar het zinvol is: 30 cm van de bodem en 10 cm van de bovenkant. De
beschermende folie zit hier nog op de spiegelfolie.
45
46
Tekst: Jan Sennema
Cliff Cremer: hoofdredacteur 1996 1999
Luid en helder
Naar v er l ui dt heef t Cl i f f Cr emer zi ch ooi t aangemel d v oor de
School v oor Jour nal i st i ek , maar ander s dan zi j n v oor ganger
en opv ol ger w er d hi j ui t gel oot . Mi sschi en i s dat maar
bet er ook , w ant nat uur t al ent Cl i f f zou zi ch op een l i nk si ge
j our nal i st enopl ei di ng zonder t w i j f el dood hebben ger ger d.
Hi j t r ad i n 1996 bi j Hi ghl i f e aan t oen het bl ad door mui t er i j
st uur l oos w as. Op cal ami t ei t en v oor ber ei d door een abr upt
af gebr ok en car r i r e al s mar i ni er , l eek hi j de i deal e man om
or de op zak en t e st el l en. Cl i f f st el de ni et t el eur en w i st de
oper at i e i n r ecor dt i j d t e k l ar en, sl echt s gew apend met 799
sol l i ci t at i ebr i ev en en een scher pe neus v oor de spannende
schaduw k ant en v an de samenl ev i ng. I n no t i me st ond
Hi ghl i f e w eer op de r ai l s. Har der , f ast er en meaner dan ooi t .
Zijn credentials legerverleden, beroem-
de vader, journalist bij respectabele bla-
den als Panorama en HP/De Tijd moeten
indruk hebben gemaakt op Highlife eige-
naar Boy, die feilloos de juiste man uit de
honderden sollicitatiebrieven trok. Drie
dagen na het sollicitatiegesprek kreeg ik
van Boy te horen dat ik de job had. Met
een enorme map sollicitatiebrieven en de
opdracht om in tien dagen een blad te ma-
ken kwam ik weer naar buiten. Ik had nog
nooit een blad gemaakt en wist nauwelijks
iets van cannabis. Maar weinig kernle-
den van het redactionele team, waaron-
der de latere hoofdredacteur Rob Tuin-
stra, hadden veel binding met cannabis.
Dat is volgens Cliff ook nergens voor no-
dig. Je hoeft niet te kweken of te blowen
om hoofdredacteur van Highlife te zijn.
Een hoofdredacteur moet journalist zijn,
punctueel kunnen werken en de markt
een beetje aanvoelen. En natuurlijk goeie
mensen hebben die voor je schrijven.
White Widow
Voor alle zekerheid was Cliff toch maar
even bij een vet blowende buurman langs
geweest om te informeren hoe dat nou zat
met dat plantje. Ondanks zijn gebrek aan
vakkennis nam hij voor het eerste nummer
zelf een interview voor zijn rekening met
Ingemar, de schepper van de White Widow.
De confrontatie met de doelgroep was wel
even schrikken voor de man die zich bij
voorkeur luid en helder uitdrukt. Het kostte
de grootste moeite iets samenhangends te
destilleren uit de wazige levende legende,
die natuurlijk knetterstoned was.
Sinds zijn eerste cannabisartikel heeft In-
gemars creatie een speciale betekenis ge-
kregen voor de ex-hoofdredacteur. White
Widow loopt als een rode draad door mijn
carrire. Alleen al de naam is briljant, je
hoort hem n keer en vergeet het vervol-
gens nooit meer. Ook daardoor is het een
soort legende geworden, maar veel men-
sen weten alleen niet dat het helemaal
geen makkelijke plant is om te kweken.
Voor mij is White Widow misschien wel de
belangrijkste soort van de Grote Drie van
de afgelopen vijftien jaar. Pas nu, veertien
jaar later, is hij eindelijk op zn retour.
Eigentijdser
Hoewel de variatiemogelijkheden met een
vakblad als Highlife beperkt zijn, wist Cre-
mer er toch een nieuwe draai aan te ge-
ven. Eigentijdser, harder en spannender. In
die formule pasten bloedserieuze artikelen
over politiek minder.
Ik heb altijd geprobeerd politiek gelul zo-
veel mogelijk op de achtergrond te hou-
den. Met op een miskend toontje over po-
litiek neuzelen kan je elke week wel een
blad vullen, maar echt interessant is dat
niet. Maar soms kon zelfs Cremer er niet
omheen politiek getinte stukken te plaat-
sen die hij verafschuwde. Zon uitzondering
was de bijdrage van Koos Zwart, de zoon
van voormalig minister Vorrink, een van de
architecten van het gedoogbeleid. Zwart
werd door cannabisminnend Nederland als
een godfather vereerd, en de medewerking
van de breedsprakige coffeeshopadviseur
zou het blad prestige geven. Cliff was er
niet van onder de indruk. Die man schreef
zo warrig en langdradig en saai en oerver-
velend, dat ik het eigenlijk niet wilde plaat-
sen. Alleen met het redigeren van zon stuk
was ik al drie dagen bezig. Maar helaas, het
moest erin van Boy.
Humor
Een nieuw element was humor, die juist
in een subcultuur waar de lachkick was
uitgevonden niet mocht ontbreken. Can-
nabisbladen hebben de neiging te doen
alsof cannabis een zaak van leven en
dood is, vindt Cliff. Met strips en een ru-
briek vol absurde fake-nieuwtjes van me-
dialegende Peter Muller kreeg de lach een
vaste plek in Highlife. Mullers humor viel
niet bij iedereen even goed; het storm-
pje van protest dat opstak toen Muller
Hitler en zijn minnares Eva Braun in zijn
rubriek opvoerde, maakte een voortijdig
eind aan diens bijdrage.
Tieten
Gesputterd werd er ook toen Cliff vrouwe-
lijk naakt in Highlife introduceerde. Lezers
werden opgeroepen hun vriendin, vrouw
of desnoods moeder naakt te fotograferen
tegen een achtergrond van wietplanten,
in ruil voor een zakje cannabiszaden. On-
danks enig tegenstribbelen van vermoe-
delijk linkse elementen was de rubriek
een instant succes. In Soft Secrets zijn
de tietenfotos al jaren de meest populaire
rubriek, maar ik ben er in Highlife al mee
begonnen. In het begin was er wel kritiek
omdat lezers daar niet van zouden houden.
Maar ik dacht: hoezo, houden kwekers niet
van tieten? Toen die linkse labbekakker Rob
Ik heb altijd geprobeerd politiek gelul zoveel
mogelijk op de achtergrond te houden.
47
Tuinstra hoofdredacteur van Highlife werd
heeft hij er snel een eind aan gemaakt.
Met zijn eigen Underworld serie zorgde de
journalist die hoofdredacteur werd hoogst-
persoonlijk voor een van de grote klassie-
kers uit het bestaan van Highlife. De lekker
lange, rauwe en onopgesmukte interviews
met echte criminelen voegden duidelijk
een nieuwe dimensie toe aan het blad, en
dat werd door veel lezers gewaardeerd. Ik
denk erover om weer Underworld verhalen
voor Highlife te gaan maken. Al zeg ik het
zelf, het waren verreweg de interessantste
artikelen die er in stonden. Die spanning
mis ik nu een beetje in Highlife. Het is wel
erg veel muziek en lifestyle geworden.
Connaisseur
Gaandeweg ontstond bij de hoofdredacteur
meer afhniteit met cannabis. Als jurylid van
menig Highlife Cup ontwikkelde Cremer zich
tot een connaisseur met een voorkeur voor
verhjnde hazesoorten, waardoor de overige
samples hem nauwelijks nog boeiden. Als
je eenmaal de smaak voor haze hebt ont-
wikkeld ga je niet meer terug naar goed-
kope soortjes, verklaart Cliff zijn enige eli-
taire ondeugd. Ook de edele kunst van het
kweken werd enige tijd beoefend, maar een
echte passie wilde het niet worden. Als ex-
periment heb ik ooit een iGrowbox uitgepro-
beerd, en jarenlang had ik elke zomer braaf
plantjes op mijn balkon. De laatste keer met
een van die autofoweringsoorten die nu zon
hype zijn. Het was gelijk de laatste keer. Bi-
zar snel zijn ze wel, maar het resultaat was
supermager, een heel matig rokertje met
vooral veel fuff ik heb ze zonder drogen
gelijk in de vuilnisbak gefikkerd.
Porno
Na vier jaar Highlife wilde Cliff meer tijd
besteden aan een andere stiefmoederlijk
bedeelde bedrijfstak, waarin hij overigens
al voor en tijdens zijn periode als hoofd-
redacteur actief was: de pornoindustrie.
Nog steeds exploiteert hij als webmaster
verschillende pornosites. De branche kent
volgens hem hetzelfde underground-
sfeertje dat hem zo aanspreekt in het
cannabismilieu, al waren de verdiensten
er beduidend beter. Door het zelfgekozen
ontslag in 1999 kwam er eindelijk ook tijd
voor het schrijven van boeken, waarvan
er kort na elkaar onder grote mediabe-
langstelling twee uitkwamen: Bomberjack
en Zwart Ivoor. Alle machismo ten spijt
werden beide titels opmerkelijk vaak juist
door vrouwelijke lezers gewaardeerd.
Nog meer tieten
In de tussentijd werden de banden met
Discover niet verbroken. Als Boys per-
soonlijk adviseur droeg Cremer in 2000
zijn vroegere medewerker Rob Tuinstra
voor als opvolger van Bernt Gunderssen,
de tussenpaus die slechts 1 jaar hoofd-
redacteur was. De reden is simpel: Rob
was de enige die altijd de deadline haalde
en zijn materiaal redelijk netjes inlever-
de. Later zou Cliff van de Engelse Soft
Secrets Discovers best draaiende uitgave
maken met meer tieten dan ooit voor
mogelijk was gehouden. Onmogelijke
uitdagingen gaat Cremer nog steeds niet
uit de weg: tegenwoordig is dat de ver-
antwoordelijkheid voor zes (inter)natio-
nale Soft Secrets edities.
De grote vraag die rest is of we de schrij-
ver Cliff Cremer ooit nog gaan terugzien.
Dat wordt me al tien jaar gevraagd. En
het antwoord is ja. Het gaat alleen geen
avonturenboek meer worden. Of we mo-
gen weten wat voor soort boek dan wel?
Cremer doet er het zwijgen toe. En ding
wil hij na enig aandringen nog wel kwijt:
het zal geen verslag worden van zijn we-
derwaardigheden in de pornowereld. We
gokken op een familiekroniek.
Cliff Cremer, naast die andere
levende legende, Ed Rosenthal.
Door: Mike de Leede // Beeld: MMP
Voor het Parrot Zikmu
Speakersysteem schie-
ten woorden tekort. Het
ontwerp van de Franse
designgoeroe Philippe
Starck is tijdloos, mini-
malistisch en spectaculair
tegelijk. Muziek beluiste-
ren wordt zo mede door
het prachtige uiterlijk
een ervaring voor meer-
dere zintuigen tegelijk.
Laat je echter niet alleen
verbazen door het sub-
tiele lijnenspel van deze luidspreker-kunstwerken. De klanken zijn,
waar je je als luisteraar ook bevindt, werkelijk overweldigend; bijna
pure stereo couture. Plaats beide speakers vrij in de ruimte, laat je
iPod of iPhone in het dock bovenop het systeem glijden (of stream
je favoriete muziek via een Bluetooth- of wih-beschikkend appa-
raat naar de speakers). Neem de afstandbediening ter hand, zak
relaxed onderuit en
laat de 75 centime-
ter hoge zuilen met
100 Watt je trom-
melvliezen strelen.
Muziek van je laptop
of telefoon klonk nog
nooit zo sprankelend!
Dit exclusieve stukje
techniek wordt in
diverse spetterende
kleuren geleverd in
een Philippe Starck
designkoffer. To-
tale prijskaartje:
1.200.
48
VINYL NAAR MP3 PLATENSPELER
Geen coffeeshop kan zonder een betrouwbare kof-
hezetter. Zoals de Speedster, die oogt als een brute
espressomachine voor echte mannen. Hij glimt en
blinkt dan ook als de spoiler van een Opel Speedster
sportauto. Dat kan bijna geen toeval zijn. De man ach-
ter dit apparaat is kofhegek Kees van der Westen van
Espressionistic Works uit Waalre, die onlangs met deze
buitenaards mooie espresso en cappuccino machine op
de proppen kwam. Zijn topmodel heet overigens Mi-
rage. En kan meer bakkies tegelijk aan. Prijs: 6.250.
w w w . k eesv ander w est en. com
STRAF GLIMMEND BAKKIE
Van ION komt binnenkort de Quickplay Flash uit. Een apparaat dat eruit ziet als een
koffergrammofoon, maar die je oude platencollectie in een handomdraai
omzet naar de digitale wereld. Met de Quickplay fash gaat dat wel heel
eenvoudig en plezierig: via WAV-bestanden die naar een USB-stick of
computer gaan, in combinatie met EZ Converter software. Laat je
LP of single draaien (op 33 1/3, 45 of 78 toeren) en druk op record.
In de tussentijd kun jij genieten van al die oude klassiekers die tot
stof lagen te vergaan. De platenspeler heeft stereo RCA uitgangen,
een goede hoofdtelefoon uitgang en 2 jaar garantie. De prijs is nog
niet bekend. Binnenkort te koop via onder meer:
w w w . bax - shop. nl
STEREO COUTURE
w w w .par r ot .com/ zi kmu
CYBER SPIEGEL
Vroeger had alleen sneeuwwitje een spiegel die haar in-
formatie gaf. Anno 2011 hebben wij de Cybertecture Mir-
ror. Een interactieve spiegel van 80 centimeter lang en 50
centimeter breed (5 centimeter dik) die je gedurende de
dag helpt herinneren aan belangrijke afspraken, de weers-
verwachting, de stand van je dieet of dat het tijd is om te
gaan sporten. De spiegel is dus eigenlijk een doorzichtige
computer. Deze biedt je via een draadloze afstandsbediening
toegang tot bijvoorbeeld je agenda, het nieuws, het weer, so-
cial media, televisie, internet en tal van andere diensten.
De spiegel beschikt over 10 Watt stereo speakers, Wih, is
waterdicht en beslaat niet. De informatie die je op de spiegel
toont kan ook draadloos worden aangepast via je PC. Dit
maakt het invoeren van informatie nog makkelijker. Deze
hightech gadget hangt voor 5.500 ook bij jou te blinken
aan de wand. Hij wenst je voor die prijs ook goedemorgen.
w w w . cy ber t ect ur emi r r or . com
OPLAADMAT
49
DUUR DUITS TRIO
De TRIO Classico pronkt op de
high end luister-menukaart van
het Duitse Avantgarde Acous-
tic. En geldt als een van de
allerlekkerste speakertorens in
luidsprekerland. Neem alleen
al het futuristische design;
werkelijk om je vingers bij af
te likken. Het natuurgetrouwe,
600 Watt geluid komt uit de
triootjes links en rechts van de
zes opgestapelde Basshorns
in het midden (90 kilo, ruim 2
meter hoog). Deze hoorn drivers (met low-mid, mid en tweeter) moeten ons, volgende de geruchten, letterlijk van de bank
afblazen. Die Duitsers toch! Maar let op: die kekke toeters en imposante Basshorn-bellen vragen wel om een behoorlijk grote
luisterruimte thuis. Verkrijgbaar in elf zalige kleuren. Van oranje tot zwart. De prijs is eveneens avant-gardistisch: 102.000.
w w w . av ant gar de- acoust i c. de
AT
avant-gardistisch: 102.000.
Het Duracell konijn strikes
again: alle adaptors en
opladers van mobiele te-
lefoons en mp3-spelers
kunnen hierbij in de
prullenbak! Met deze
draadloze MyGrid
van Duracell kun je
al je gadgets voort-
aan draadloos op-
laden. Heel simpel:
breng een meege-
leverd oplaadhoesje
of oplaadclip op je toestel aan, leg
hem op de MyGrid en het opladen start. Voorbij is het
geklooi met snoeren en opladers. Eindelijk! Hij werkt
voor Blackberry en iPhone. En alle andere apparaten
die je via micro- of mini-USB poort kan opladen. Nu
nog zon mat voor het opladen van mensen. En we zijn
volmaakt gelukkig! Prijs: 79.
w w w . gadget zone. nl
Een compilatie fats je zo in elkaar, een
paar tracks, leuk artwork en gaan! Hoeft
niet natuurlijk, en het gebeurt gelukkig
ook niet altijd, maar toch zeker vaker dan eens. Bij Bahama
Soul Club is zoiets zeer zeker niet het geval! Op dit album
staat de Braziliaanse, jazzy bossanova centraal, maar dan zo
bewerkt door diverse producers dat het rechtstreeks de mo-
derne dansvloeren opkan. De featurings van vocalisten als
John Turrell en (vooral) Pat Appleton bovenop de sensuele
beats, sprankelende blazers en scheurende toetsen verhogen
de feestvreugde nog eens extra.
CAYETANO
Back Home
(Klikrecords)
BAHAMA SOUL CLUB
Bossa Nova Just Smells Funky Remixed
(Buyu Records)
Goh, modern geluid uit Griekenland je
hoort het nog steeds zelden. De traditi-
onele muziek die ervandaan komt is meestal van hoog niveau,
maar hippe fratsen uit het Mediterrane land zijn nog immer op de
vingers van een hand te tellen. Giorgos Cayetano Bratanis is een
multi-instrumentalist en programmeur die met veelkoppige band
een heerlijk laid-back soort jazzy dancepop maakt, met invloeden
uit reggae, dub, ambient en drum n bass. Zelfs subtiel werk van
een heuse scratcher ontbreekt niet in het rijkgeschakeerde ge-
luidenpalet. De grondtoon is uiterst vriendelijk, en meestal over-
heerst een dromerige, in oosterse schoonheid gedrenkte sfeer.
Noem Haarlem en vette beats in een zin
en hiphopfunkband Gotcha komt al snel
om de hoek kijken. Maar nu is er dan
ChefSpecial, dat ook een combinatie maakt met funk, hiphop
en pop. De liedjes zijn alleen nog pakkender, de refreintjes leu-
ker en de invloeden veelkleuriger dan bij de (trouwens weer
actieve) stadgenoten. Je hoort aan een hoop nummers dat de
bandleden van ChefSpecial ook met akoestisch optredens over-
al en nergens gespeeld hebben. Evengoed staat er een geoliede
muziekmachine klaar, die met gemak een zaal plat speelt. Altijd
is de insteek uiterst relaxed, zelfs als er fink geknald wordt.
Colin Kyteman Benders was met zijn
hiphoporkest een van de spraakma-
kendste Nederlandse acts van de afgelopen jaren. Zijn hip-
hop gemengd met jazz viel bij meer mensen in goede aarde
dan je zou verwachten. Samen met zijn oude trompetleraar
Eric Vloeimans, diens band Gatecrash en wat mensen uit
Colins Kytopiastudio is er nu een veelzijdig en spannend
album gemaakt, waarbij de tracks steeds in een keer zijn
opgenomen. De voorbereiding was verder minimaal, wat het
avontuur alleen maar groter maakt. De funky jazz gaat dan
ook alle kanten op, van stuiterend dansbaar, knalhard ruig
tot freaky experimenteel.
MONTREAL ON FIRE
Anima Mundi
(Muzikom)
De muzikanten van Montreal On Fire
komen vanuit de punk/hardcore scne,
maar zijn gaandeweg de kant van melancholieke shoegaze
popliedjes opgegaan. En zelfs dat schoenstaren is ietwat in
het slop geraakt, en heeft plaatsgemaakt voor een meer ruim-
telijke en vrolijke benadering. Zweverige, over elkaar heen
buitelende gitaarpartijen kortom, met nog steeds een wat zor-
gelijke ondertoon, maar al behoorlijk losgezongen van het al-
ledaagse bestaan. De band uit de op een na grootste stad van
Canada Montreal jawel wentelt zich behaaglijk in een frisse
bak galm, zingt mooi meerstemmig en reikt verlangend naar
de sterren en daarachter.
Zelden kom je een album tegen waar
wiet zo centraal staat. En dat ook nog
eens mogelijk gemaakt door de Scottish Arts Council... De
Indiaas/Schotse MC Soom T werkte eerder al samen met o.a.
The Orb en Asian Dub Foundation, en heeft zich nu met de
Duitse producer Disrupt op digital laptop reggae gestort. Op
vette, gestripte dubstepgrooves afgewisseld met hoekige reg-
gae-riddems vliegen haar in ganja gedrenkte woordstromen
voorbij. Met onuitputtelijk enthousiasme worden alle aspec-
ten van cannabis behandeld, met encyclopedische kennis alle
ins en outs ervan uit de doeken gedaan. Puik plaatje!
TERWIJL U BLOWT
50
CHEFSPECIAL
One For The Mrs.
(Kaiser Records)
Door: Arjan van Sorge
SOOM T & DISRUPT
Ode To A Carrot
(Jahtari)
COLIN BENDERS / ERIC VLOEIMANS
Kytecrash
(Kytopia)
52
53
SjocoSjon
Kalasjnikovs en
whiskyessen
Tekst: Peter van Sparrentak // Portretfoto: Anne-Fleur Eiff
SjocoSjon is grasch ontwerper, tekenaar, schilder, maar ook
lmpjesmaker en vj . eigenlijk een manusje-van-alles. Na
jarenlang op muren en doeken stripachtige guren te hebben
geschilderd, tekent hij tegenwoordig in uiteenlopende stijlen.
'Ik probeer het voor mezelf spannend te houden.'
Van jongs af aan was hij al vrij goed in te-
kenen. Uiteindelijk heeft hij de Gerrit Riet-
veld kunstacademie in Amsterdam afge-
maakt. Ik had zeg maar een tekenhandje.
Op de academie werd veel geouwehoerd.
Daar werd ik een beetje moe van. Ik wilde
vooral dingen doen. Tekenen of schilderen
leek wel haast een vloek. Servetjes ophan-
gen aan de muur en dan een lulverhaal op-
hangen. Maar natuurlijk zaten er ook echt
goede kunstenaars bij.
Daarna is hij voor reclamebureaus gaan
werken. Vier jaar terug heb ik voor mezelf
gezegd; ik ga vooral kunstenaar zijn. Ik doe
hiernaast nog wel zakelijke vormgeving,
maar wil vooral zoveel mogelijk doeken en
tekeningen maken. Als SjocoSjon doe ik
ook commercile opdrachten, maar dat zijn
tekeningen. Een illustratie voor MTV of live
een schildering maken op een feest voor
een Russisch sigarettenmerk. Hij is net
terug van Snowfest, een evenement met
NK Snowboard en Free Ski in Zwitserland,
waar hij live geschilderd heeft.
Snotty Nutters
Een paar jaar liet hij op buiten- en bin-
nenmuren zijn eigen striphguur achter:
een mannetje met een lange tong en
een hele grote neus met veel snotbub-
bels erin. Het mannetje had eigenlijk
geen naam, al heeft hij de poppetjes wel
eens Snotty Nutters genoemd. Een hguur
die hij in vele settings liet opduiken. Als
kettingroker, dronken kerstman of als
woeste chauffeur. Het mannetje duikt in
veelvoud op als militair in de Irak, in zijn
schilderijenserie The Holy Wars.
Op een gegeven moment dachten mensen
dat ik alleen maar dat mannetje kon teke-
nen. Ik kon er ook niet zoveel meer mee.
Ik ben toen bezig geweest met: hoe kun je
nou op een beeldende wijze iets of iemand
verheerlijken, zeg maar glorieus afbeel-
den. Ik zag bepaalde elementen terugko-
men in religieuze uitingen, propaganda,
tatoeages. Je ziet het ook vaak bij nationa-
lisme of chauvinistische beelduitingen. Ik
heb een serie schilderijen gemaakt, waarin
ik met een knipoog Amsterdam verheer-
lijk, onder de noemer The Mokum Suicide
Squad. Geschilderd in de kleuren rood en
zwart van het stadswapen. Na een expo-
sitie werd hij gevraagd door het Centraal
Museum in Utrecht voor een soortge-
lijke schildering, maar dan voor de stad
Utrecht. Zo maakte hij in het museum een
grote muurschildering over Marokkaan-
se jongeren in de binnenstad, die stunts
(wheelies) uithalen met hun scooters. Hij
combineerde dit met een held uit het ver-
leden van de stad Utrecht: St. Willibrord,
en noemde het St. Wheelybrord.
Jerry Springer
Sommige elementen, zoals doodshoof-
den en machinegeweren, in het bijzonder
de kalasjnikov, komen regelmatig in zijn
werk terug. Voor een expositie in Keulen
schilderde hij een vleesmassa verstren-
geld met een kalasjnikov. Ik heb me
daarbij laten inspireren door een oud
gabbernummer: Flesh is the fever (of
force) van The Horrorist, dat ik fascine-
rend vond. Het is een duister nummer
over een duister toekomstbeeld.
Maar evengoed bevat zijn werk een finke
portie rebelse humor. Vorig jaar organi-
seerde hij, samen met andere kunstenaars,
54
een groepsexpositie genaamd The Great
Jerry Springer Rodeo. Op deze expo werd
de sensatiefreakshow van Jerry Springer
op de hak genomen, compleet met ruim-
tes voor stoelengooien en paintballschie-
ten. SjocoSjon: Springer was de koning
van schaamteloze, populaire televisie. Een
show waarin mensen elkaar te lijf gingen.
En dat werd dan schijnheilig verpakt, door
een overdenking aan het einde van elke
uitzending. Maar ook het showelement
vond ik interessant. De mensen kwamen er
ook voor hun eigen fame.
Animatie Louis van Gaal
Zelf maakte hij een aantal komische ani-
matiehlmpjes op het actuele nieuws. Zoals
een hlmpje over voetbaltrainer Louis van
Gaal, dat op YouTube al meer dan hon-
derdduizend hits op de teller heeft. Het zijn
knip-en-plak-hlmpjes, waarin hij stukjes
beeld gebruikt van hlms, waarmee hij als
kind in de jaren tachtig opgroeide, zoals
RoboCop en The Terminator. Ook maakte
hij, samen met zijn vriend Leip Duke, een
aantal commercials voor een budgetbier-
merk, waarin halfdronken alcoholisten op
straat het bier aanprijzen.
De inspiratie om te schilderen haalt hij
overal vandaan. Ik verzamel eigenlijk al-
lerlei beelden die ik interessant vind. Dat
kunnen sigarendozen zijn, tatoeages of
etiketten van whiskyfessen. Ik drink na-
melijk zelf graag whisky. Maar inspiratie
haal ik ook op straat, bijvoorbeeld van een
oud uithangbord van een drogisterij. Toen
ik een jaar of twaalf was, vond ik Iron Mai-
den, Slayer en Metallica cool. Niet zozeer
vanwege hun muziek, maar vooral om hun
platenhoezen en logos.
Rio de Janeiro
Dit voorjaar had hij een expositie in Rio
de Janeiro, waarin hij weer een heel an-
dere tekenstijl liet zien. Vorig jaar was ik
er al op vakantie geweest. En nu kwam ik
er weer terug voor die expositie. Ik wou
heel graag een ode brengen aan de stad,
die tussen de zee, de bergen en de jungle
ligt. Een supermooie stad met een rijke
historie. Ik heb de schilderijen vernoemd
naar verschillende wijken in de stad. Hij
gebruikte hiervoor een andere techniek.
De tekeningen, op A4-formaat, maakte
hij met potlood. Hij kleurde ze daarna
met de computer in.
In Rio heeft hij veel op straat geschilderd.
Dat kan daar onder ideale omstandig-
55
heden. Overdag, min of meer legaal in
de zon. Met aardige voorbijgangers, die
waardering hebben voor kunst op straat.
Hij heeft wel iets gemerkt van het geweld
in de favelas, de immense krottenwijken
van de Braziliaanse miljoenenstad. De
eerste keer toen ik Rio bezocht, was ik in
een wijk en als ik dan de straat uitliep,
kwam je in een favela. En ik heb wel eens
gezien dat daar een inval van de politie
was. Dat is heftig: met machinegeweren,
schieten en helikopters. En, nog op het
strand van Copacabana geweest? Ja,
maar dat is compleet vergane glorie. Je
kunt er leuk uitgaan, maar er zijn ook
hoeren, dieven, overvallers. Het strand in
Rio is zeker aan te raden, maar daarvoor
kun je beter naar Ipanema gaan.
w w w . sj ocosj on. com
Kweken met
Jorge Cervantes
Prbloei en uorlicht
Wij kweken enkele planten op en vinden het moeilijk om prbloei
vast te stellen. Heb jij enkele tips waar we op moeten letten? En
is het ook mogelijk om planten met hoge opbrengst onder fuor-
lampen op te kweken?
Angel
Zeker wet en! Mannelij ke en vrouwelij ke prbloei zij n de eerst e
signalen van de sexe van de plant . Plant en zij n mannelij k of vrou-
welij k. I ncident eel zie j e een int erseksueel exemplaar ( hermafro-
diet ) , dat bloemen van beide geslacht en draagt , vooral in een laat
st adium, maar dat zie j e niet in het prbloei- st adium. De prbloe-
men groeien in de holt es van de t akken, vlak onder de bladvor-
ming en verschij nen ongeveer in de vierde week van de groene
fase, als de plant zon zes t ot acht weken oud is. Dit is het begin-
punt van seksuele volwassenheid, het eerst e t eken dat de plant
zich prepareert op de bloei, het volgende levensst adium.
Je kunt de prbloei met het blot e oog waarnemen, maar met een
vergroot glas van 10 - 30 x gaat het makkelij ker. De sexe van de
plant is na acht weken nauwkeurig t e det ermineren. Zo kun j e de
sexe onderscheiden voordat de bloei begint .
Pl ant en di e opgekweekt zi j n ui t zaad onder een 18/ 6 dag
nacht f ot oper i ode zul l en over het al gemeen pr bl oei l at en zi en
voor de pl ant en over gaan op een 24/ 0 dag nacht f ot o per i ode.
Pr bl oemen zi j n ni et af hankel i j k van de ur en l i cht / donker waar -
aan de pl ant wor dt bl oot gest el d. Op het moment dat de pr -
bl oei t e onder schei den i s al s mannel i j k of vr ouwel i j k, kunnen de
pl ant en t ot bl oei gef or ceer d wor den door mi ddel van een 12/ 12
dag nacht f ot oper i ode.
Mannelij ke prbloemen hebben zaadzakj es die als kleine ballet j es in
de oksel hangen. Elk pollenzakj e bevat genoeg pollen om alle vrouw-
t j es in een gemiddelde kwekerij t e bevrucht en. Verwij der en verniet ig
de mannelij ke plant en die uit zaad groeien, zodra j e hebt kunnen
vast st ellen dat het om mannelij ke prbloemen gaat . Het verwij deren
van de mannelij ke plant en zorgt ervoor dat j e naar alle waarschij nlij k-
heid een volledige oogst van vrouwelij ke sinsemilla mag verwacht en.
Vrouwelij ke prbloemen lij ken op reguliere vrouwelij ke bloemen;
de meest en hebben enkele wit t e harige st ampers. St ampers
vormen zich doorgaans vlak nadat de prbloem zicht baar is ge-
worden. Wacht t ot de st ampers zich inderdaad hebben gevormd
voordat j e vast st elt of de plant mannelij k of vrouwelij k is. Het
prbloei- st adium duurt een of t wee weken. Als de prbloemen als
vrouw zij n t e onderscheiden, kunnen de plant en in bloei gaan door
t oepassing van een 12/ 12 dag nacht rit me.
Wacht al t i j d met het i nducer en van bl oei t ot de pr bl oei zi cht -
baar i s. Bl oei f or cer en met 12 ur en ononder boken dui st er en
12 ur en l i cht , voor dat de pr bl oei zi ch heef t ont wi kkel d, st r esst
de pl ant . Deze st r ess hi nder t de gr oei en mogel i j k wor den j e
pl ant en dan her maf r odi et . Bl oei f or cer en voor de pr bl oei zal
de bl oei evenmi n ver snel l en. De bl oei zal op het zel f de moment
57
Over Jorge
Jorge Cervantes is een van de meest vooraanstaande kweekexperts in de cannabiswereld. Hij
schreef diverse boeken en maakte verschillende dvds. Zo maakte hij onder andere Marijhuana
Horticulture: the Indoor/Outdoor Medical Growers Bible, Jorge Cervantes Ultimate Grow DVD
(shot in BC) en Jorge Cervantes Grow DVD II (shot in Spain), Indoor Marijhuana Horticulture:
The Indoor Bible, Marijhuana Indoors: Five Easy Gardens, Marijhuana Outdoors: Guerilla Gro-
wing en Jorges Rx. Hij schrijft voor 13 tijdschriften in zes talen. Zijn boeken verschijnen in het
Nederlands, Engels, Frans, Duits, Russisch en Spaans. w w w .mar i j uanagr ow i ng.com
Deze Bubblegum top is bijna oogstklaar. Let op de veran-
derde kleur van het blad, door de grote hoeveelheid voe-
ding, die het gewicht en grootte van de top ten goede komt.
58
aanvangen al s wanneer j e had gewacht t ot het voor bl oei - st adi -
um zi cht baar zou zi j n geweest .
Gebruik fuor T-8 of 65-95 watt Compact Fluor licht (CFL) onder
meer tegen een redelijke prijs verkrijgbaar bij Home Depot. Voor
het beste resultaat houd je de lampen dicht op de top van de
planten, namelijk ongeveer 5 -10 cm. Het gebruik van T-8 en CFL
licht resulteert niet in super dichte toppen, of je zou er heel veel
moet en gebruiken.
Deze herfst geen toppen
Vorig jaar probeerde ik voor het eerst marihuana te kweken. Ik
begon binnen en toen ze groot genoeg waren, zette ik de plan-
ten buiten. Ik had vijf planten die mooi groot opgroeiden, ze
werden ongeveer 1.5 meter hoog, maar tegen het eind van de
zomer werd alles van beneden af geel, dus heb ik ze uit de grond
getrokken, zodat er geen toppen zijn geproduceerd. Ik begon in
april en haalde ze in oktober uit de grond. Wat deed ik verkeerd
en waarom werden er geen toppen aangemaakt? Ik ga het alsnog
proberen, kun jij me zeggen hoe ik planten moet klonen?
Dubs
Het lijkt op slechte genen - slecht zaad. Zaadjes uit een zakje
wiet vissen werkt soms, maar niet altijd. Zeker niet wanneer
het zaad afkomstig is uit een tropisch of sub-tropisch klimaat.
Je kunt het best de wi et di e j e hebt ui t gegr aven weggooi en en
zaad of klonen van goede genetische herkomst aanschaffen. Ik
herinner me dat ik 25 jaar geleden een grote kwekerij zag met
enkele gigantische planten van ruim twee meter hoog. Ze kwa-
men uit zakjes Columbiaanse wiet met zaadjes. Ze waren groot,
maar alles wat er over gezegd kan worden is dat 4000 watt aan
licht nog geen pond aan marginale wiet opleverde. Jouw pro-
bleem klinkt ongeveer hetzelfde.
Als je niet in staat bent om zaden via het internet te bestellen,
of via een advertentie uit een tijdschrift, ga dan door met het
verzamelen van goede inheemse toppen, tot je zaden vindt. Deze
zaden zullen ongetwijfeld beter zijn dan de tropische waarover
je nu beschikt. Je kunt ook via vrienden wat klonen proberen te
ritselen. Het gaat te ver om in dit korte bestek alles over klonen
te verklaren. Raadpleeg daarvoor mijn website, daar vind je een
artikel in het Engels over klonen. Hier is de link: http://www.ma-
rijuanagrowing.com/dhtml_articles_en.php
Hete en droge ruimte
Ik kweek negen prachtige babies op. Ze zijn nu ongeveer twee
weken oud. Ik weet niet zeker of ik ze goed behandel. Ik probeer
het zo goedkoop en simpel mogelijk te houden. Ik heb een raam
met twee ventilatoren. Een voor binnenkomende en een voor uit-
gaande lucht (ongeveer 30 cm boven de planten). De kast is 1 x
0.45 meter. Mijn grootste plant is 18 cm. De temperatuur in de
kast is 30 graden C. en de vochtigheidsgraad 26 %. Ik heb een
65 watt Wal-Mart kweek lamp op 10 cm boven de planten hangen.
Kweek ik volgens de regels?
Cosmo
In je kast moet de temperatuur naar beneden en de vochtigheids-
graad omhoog. Plant en in het groene st adium groeien het best bij
een vochtigheidsgraad van 50-60%. Wanneer planten opgroeien
bij een lage graad van 26%, dan spendeert het blad veel energie
aan het verdampen van water (zweten) om de interne chemische
huishouding op peil te houden. Koppel lage vochtigheid aan hoge
temperaturen en de situatie verergert. Je planten besteden te veel
energie aan de interne huishouding en de plant beschikt over te
weinig energie om cellen aan t e maken.
Je moet de vochtigheid verhogen en de temperatuur verlagen.
De beste manier om dat te bereiken is te zorgen voor een betere
ventilatie, zodat de temperatuur op zon 24 graden komt. Zet ver-
volgens een pan of emmer water in de kast zodat het water ver-
dampt, waardoor de vochtigheid toeneemt. Je kunt ook een natte
handdoek voor de ventilator hangen, waarvan je het uiteinde in
het water hangt, zodat de handdoek continue water opneemt. De
ventilator zal de verdamping aanjagen, waardoor de vochtigheids-
graad t oeneemt .
Je 65 watt lamp is goed voor 45-65 cm in het vierkant. Houd
het licht 5-10 cm boven de planten. Als er een of meer planten
groter groeien dan de rest, buig ze dan, zodat meer licht alle
planten bereikt.
Roze stampers
Ik ben een fanatieke fan van je, maar waarschijnlijk heb je daar
heel veel van. Ik lees en herlees al je stukken in Soft Secrets
en vind ze allemaal geweldig. Je helpt veel beginners en profs
met je adviezen.
Een vriend van mij heeft een BC Blue Buddha moeder die uit zaad
is opgekweekt. De moeder en al haar nazaten hebben roze stam-
Planten van een kloon
in een groeimedium is
makkelijk, zolang je de
fragiele wortelhaartjes
niet beschadigt.
59
pers in de bloemen. De stampers zijn roze vanaf het begin en
ze veranderen niet. Ik geloof dat ik hierover ooit eerder iets heb
gelezen, maar ik weet niet meer wat. Als je tijd hebt: graag de
mening van een expert.
Een f an
Roze is een kleur die vrouwen zo mooi fatteert! De stampers zijn
roze vanwege de genetische code die is ingeprent in het zaad. Als
de soort stabiel is, wat waarschijnlijk niet zo is, zullen alle nako-
melingen er hetzelfde uitzien.
Licht en voeding
Ik wil je om te beginnen graag bedankten! Wat ik wil weten is of
een HPS lamp ook werkt in de groene fase. Ik heb twee vrouwen
die er prima uitzien en die ik uit wil laten groeien, maar ik denk
dat 4 lampen van 75 watt niet voldoende licht leveren. Waar koop
ik de goede voeding en wat is goede voeding?
Jason
Je vrolijke dames zullen hun charme snel verliezen wanneer ze
onvoldoende licht krijgen, maar het lijkt me dat 300 watt HPS
voldoende licht levert om dichte toppen te vormen binnen een
redelijke termijn.
Switch naar een bloeiformule, met minder nitrogeen en ho-
gere niveaus kalium en fosfor, als je overschakelt naar een
12/12 licht donker cyclus om bloei te forceren. Er zijn nogal
wat formules waar je uit kunt kiezen. Ik stel voor dat je naar
de dichtstbijzijnde hydroponic winkel gaat, ze vertelt met welk
water je wilt werken, of nog beter: neem wat water mee om
een analyse te laten maken van de pH waarde en het EC gehal-
te (ppm) van de opgeloste zouten. Zij zullen het beste advies
voor het locale water kunnen geven. Als je niet in de buurt van
zon winkel woont, kijk dan eens op het internet.
Genoeg CFL licht?
Ik probeer wat nieuws met de binnenkweek. Ik heb vier 55 watt
CFL lampen (geen buizen) die elk 3200 lumen produceren. De
kweekruimte is ongeveer 3 vierkante meter. Ik ben opgezadeld met
een paar Sensi Star klonen, heb al wortelmedia en kloonoplossing.
Hoeveel volwassen planten kan ik in mijn kwekerij laten groeien?
Chr i s
Als je kwekerij 1 x 1 meter is, dan kun je daar makkelijk 12 tot
20 planten in kwijt. Als de planten veel licht krijgen, groeien
ze sterk en leveren ze een hoge opbrengst, ervan uitgaand
dat aan alle behoeften wordt voldaan. Maar: de vier 55 watt
lampen CFL (220 watt totaal) produceren de minimum hoeveel-
heid licht voor jouw kwekerij. Het duurt langer eer de planten
volwassen zijn en de toppen zullen minder dicht worden. Als je
genoeg geld hebt, doe er dan twee 55 watt CFLs bij gedurende
de bloei. De toppen zullen dan aan volume winnen. Ik beveel in
het algemeen een 600 watt lamp aan om 1 vierkante meter te
verlichten. Zelfs met zes maal 55 watt CFL heb je dan maar de
helft van de aanbevolen hoeveelheid licht.
Hash plant van Sensi Seeds is een
betrouwbare vroeg bloeiende variant.
Zorg voor droogrekken voor je de oogst binnen haalt. Behandel
de toppen met liefde en zorg dat de harslaag intact blijft.
60
Tekst: Jan Sennema
Rob Tuinstra: hoofdredacteur vanaf 2000
Come back kid is
rots in de branding
Net al s de eer st e hoof dr edact eur v an Hi ghl i f e i s ook Rob
Tui nst r a een pr oduct v an de School v oor Jour nal i st i ek , al
st ond di e v an hem i n Ut r echt . Na zi j n st udi e w er k t e hi j een
paar j aar v oor onder ander e Ni euw e Rev u, t ot dat hi j de
w i j de w er el d i n t r ok . Want r ei zen, ni et s w as mooi er dan dat .
I n t hui sbasi s Amst er dam bel andde hi j i n de j ar en t acht i g
i n de k r aak bew egi ng, w aar hi j zi ch onder schei dde al s een
begenadi gd t oppensnel l er v an de spi nazi ew i et di e k r ak er s
t oen op hun dak en k w eek t en.
Hij schreef jarenlang voor krakersbladen en
had allerlei baantjes, zoals nachtreceptionist
en hetskoerier. Toch begon op een gegeven
moment zijn journalistieke bloed weer te
kriebelen. Ik was net begonnen als hets-
koerier toen ik reageerde op een advertentie
van Highlife, waarin nieuwe medewerkers
werden gezocht. Joop Mestrom, de eerste
hoofdredacteur, was net ontslagen en de
hele redactie was uit solidariteit opgestapt.
Zijn opvolger Cliff Cremer vroeg me een ar-
tikel te schrijven, en zo ben ik er ingerold.
Vanaf 1996 maakt Rob dus al deel uit van
de Highlife redactie. Het was het begin
van een lange vruchtbare samenwerking,
met als bekroning zijn benoeming tot
hoofdredacteur, de functie die Rob van
2000 tot op heden vervult. En daarmee
is hij niet alleen de langst zittende hoofd-
redacteur, maar ook de rode draad die
vanaf 1996 door Highlife loopt.
Avonturen
Maar die rode draad werd af en toe wel
doorgeknipt. Want al na zijn eerste arti-
kel werd hij meteen de laan uitgestuurd.
Hoofdredacteur Cliff vond zijn tekst onvol-
doende. Dat was even slikken. Pas veel later
hoorde Rob van degene die zijn tekst had
moeten corrigeren dat er uiteindelijk vrijwel
niets aan het artikel was veranderd. Maar
Tuinstra gaf niet zomaar op, al snel deed
zich een kans voor om het onrecht recht
te zetten. Via mijn Braziliaanse vrouw, die
toen overigens alweer mijn ex was, kreeg
ik de mogelijkheid om de metalband Se-
pultura te interviewen. Vooruit dan maar,
reageerde Cliff. Daarmee was ik weer in ge-
nade aangenomen. Vanaf dat moment ben
ik als journalist voor Highlife blijven schrij-
ven. Dat wil zeggen, tot het aantreden van
Cliff zijn opvolger. Ik schreef voornamelijk
over de actualiteit en maakte reisreportages
over de cannabissituatie in andere landen.
Film en muziek heb ik altijd gevolgd. Maar
eigenlijk kan ik over elk onderwerp wel een
artikel maken. Ik heb een brede interesse.
Vertrek en comeback
Begin 1999 stelde Cliff zijn positie als hoofd-
redacteur ter beschikking. Cliff stopte om-
dat hij een boek wilde schrijven, en ook
had hij zn handen vol aan zijn werk in de
pornobranche... In zijn laatste hoofdredac-
tioneel schreef hij dat hij zich op een ander
stiefkindje van de Nederlandse samenleving
ging werpen: de porno-industrie. Cliff werd
opgevolgd door Bernt Gundersen. Die was
rond die tijd net vertrokken als hoofdredac-
teur bij Essensie. Aangezien hij transfervrij
was, maar vooral ook vanwege zijn vele
contacten in de cannabiseconomie, werd
Gundersen de opvolger van Cliff.
Voor Rob leek de komst van de nieuwe man
opnieuw het einde van zijn loopbaan bij
Highlife in te luiden. Cliff had alle gegevens
van zijn medewerkers aan Bernt meegege-
ven, maar om de een of andere reden liet
Bernt niets van zich horen, dus ik ging er van
uit dat ik er weer uit lag. Geen probleem. Ik
dacht gewoon, ik ga lekker weg en dan meld
ik me wel weer. Ik maakte toen een lange
reis door het zuiden van de Verenigde Sta-
ten. Van Los Angeles reisde ik via Las Vegas,
Dallas en El Paso naar New Orleans, waar
ik bijna een maand ben gebleven. Ik had
van tevoren contacten gelegd met mensen
die daar in de cannabiswereld actief waren,
zoals bijvoorbeeld een advocaat. Die heb ik
toen genterviewd. Het artikel dat ik daar-
over schreef betekende mijn tweede terug-
keer bij Highlife. Toen werd ik dus weer een
volwaardig redacteur van Highlife, alleen nu
onder Bernt in plaats van onder Cliff. Wel
was het een volslagen verrassing toen uitge-
ver Boy Ramsahai mij begin 2000 belde met
de vraag of ik hoofdredacteur van Highlife
wilde worden. Ik voelde me enorm vereerd
dat Cliff mij had voorgedragen.
Geen vergaderingen
Een van zijn eerste beslissingen als hoofdre-
dacteur was het afschaffen van redactiever-
gaderingen. Cliff huurde elke twee maan-
den een ruimte aan de Singel in Amsterdam,
waar alle medewerkers met voorstellen voor
artikelen kwamen, die vervolgens werden
besproken, waarna Cliff besliste. Dat duurde
naar mijn smaak allemaal veel te lang, en
bovendien had ik sowieso al een hekel aan
vergaderingen. Zonder redactievergaderin-
gen werkte het ook prima, vooral door de
komst van e-mail en internet.
Buitenstaanders denken vaak dat je een
hardcore blower moet zijn om bij een canna-
bisblad te werken. Maar doorlopend stoned
de verantwoordelijkheden van een hoofdre-
dacteur dragen, dat is niet makkelijk. Ook
Rob gebruikt cannabis liever ter inspiratie
dan als brandstof. Ik ben een recreatieve
blower. Als ik werk dan blow ik niet. Maar als
ik vrij ben; lekker. In het kraakpand waar ik
woonde kweekten we al wiet, al is dat mis-
schien niet het goede woord voor de spina-
De cannabisbranche zal creatief moeten reageren
op al die vervelende plannen uit Den Haag.
zie die dat in de jaren tachtig opleverde. En
lange spriet met wat zijtakjes, veel meer
stelde het nog niet voor toen. In september
zat je dan een week lang samen wiet te knip-
pen. De cannabisbranche stond toen nog in
de kinderschoenen. Pas begin jaren negentig
begon het wat professioneler te worden.
Godfathers van de Nederwiet
In zijn tijd voor Nieuwe Revu had Rob begin
jaren tachtig al eens een rondje gemaakt
langs de godfathers van de Nederlandse
wietwereld. Hij schreef onder andere over
Kees Hoekert, de nederwietpionier en provo
van het eerste uur. En samen met Revu-fo-
tograaf Johan Elings kwam ik bij Herbert Cu-
ril, de regisseur van de Herman Brood hlm
Cha Cha. Achter zijn huis in Friesland had hij
een groot veld met wietplanten, die toen net
door de politie waren gerooid. Elings, die la-
ter ook nog voor Highlife en Soft Secrets zou
gaan schrijven, had toen al veel contacten in
de cannabiswereld. We kwamen via hem ook
bij later beroemd geworden wiettuinen, zo-
als die van Robin aan de Amstelveenseweg
in Amsterdam. Daar heeft Wernard Bruining
onlangs nog een artikel over geschreven.
Groot gemis
Rob heeft de ontwikkeling van de canna-
biscultuur, van de ontdekking van sinse-
milla tot de vergaande professionalisering
van de branche, van nabij kunnen volgen.
De verharding, de veranderende opvattin-
gen, de mooie initiatieven die opbloeiden
en weer vergingen. Vooral het wegvallen
van de Highlife Hennepbeurs vind ik een
groot gemis. Als je kan spreken van een
cannabisfamilie, dan was de beurs d plek
waar alle familieleden elkaar eens per
jaar weer zagen. Uiteindelijk denk ik dat
de beurs een beetje aan zijn eigen succes
ten onder gegaan. Op een gegeven mo-
ment kwam er steeds meer politie contro-
leren en er mocht ook steeds minder. Bij
de eerste beurzen zag je knipkeizer Napo-
leon met echte wiettoppen zijn knipma-
chientjes demonstreren. Later werd dat
een tak, en daarna moest hij zich maar
met een andere plant behelpen. De vrij-
heid werd steeds verder afgeknepen en
daarmee de sfeer. Het is natuurlijk schrij-
nend dat die beurzen nu wel in andere
landen kunnen worden georganiseerd.
Nieuwe kansen
Onder het huidige rechtse kabinet wordt
de cannabiswereld steeds harder aange-
pakt. Toch is Rob niet al te pessimistisch
over de toekomst. De komende jaren
zullen beslissend worden. Het VVD-duo
Opstelten en Teeven heeft de cannabis-
plant met steun van het CDA en de PVV
tot een grote bedreiging van de Neder-
landse samenleving uitgeroepen. Waanzin
natuurlijk. Ze creren hun eigen monster.
Er staat wetgeving aan te komen, die
growshops wil verbieden en de cannabis-
teelt wil uitroeien. Toch geloof ik niet dat
deze hardliners daarin zullen slagen. Can-
nabis is niet meer weg te denken uit de
samenleving. Mensen blijven blowen. En
terecht. Want laten we wel wezen, alco-
hol maakt meer kapot dan cannabis. Maar
daar hoor je de beleidsmakers dan even
niet over. Dan loopt zon Balkenende in
een T-shirtje met de tekst Fuck drugs, met
een blikje Heineken in zijn hand. Tenen-
krommend. Toch zal de cannabiswereld
rekening moeten houden met de onzalige
ideen van politici, zij bepalen immers hoe
het in Nederland geregeld wordt. De can-
nabisbranche zal creatief moeten reage-
ren op al die vervelende plannen uit Den
Haag. Maar ik heb er vertrouwen in dat we
daartoe ook in staat zijn. We doen immers
al twintig jaar niks anders. Wel blijft het
jammer dat politici vaak van die wereld-
vreemde ideen hebben. Soms denk ik dat
ze in een soort parallelle wereld leven. Ze
bedenken daar in hun Haagse kaasstolp
allerlei regeltjes, die de echte wereld to-
taal niet vooruit helpen. Politici hebben te
weinig vertrouwen in de samenleving. De
angst regeert; men verbiedt alleen maar.
Maar constant alles verbieden werkt niet.
61

Swiebertje met
een jachtgeweer
Door: Richard Tuinstra
Het i s meer dan 40 j aar gel eden dat Paul Ver hoev en en Rut ger
Hauer voor het eerst succes hadden. De eerste aHevering
v an de l egendar i sche ser i e Fl or i s k w am i n het zel f de j aar op
de bui s al s de beel den v an de maanl andi ng. Na het succes
v an Tur k s Fr ui t en Sol daat v an Or anj e st ond de deur naar het
bui t enl and w agenw i j d open. Het w as v oor bei den het begi n
v an een i mposant e l oopbaan i n Hol l y w ood.
Daar werkte het duo nog samen aan Flesh
and Blood, maar vanaf dat moment scheid-
den de wegen zich. Rutger Hauer werd we-
reldberoemd met zijn rol als de replicant
Roy Batty in de klassieker Blade Runner.
Met zijn fameuze, door Hauer gemprovi-
seerde sterfscne, bereikte hij de ultieme
cultstatus In de VS kunnen veel mensen
nog moeiteloos zijn hele monoloog uit die
sterfscne uit het hoofd reciteren.
Neptrailer
Hauer is altijd blijven acteren, hoewel de
rollen langzamerhand wel wat minder wer-
den. Maar een nieuwe generatie hlmregis-
seurs is ondertussen opgegroeid met grote
bewondering voor hem. En van hen was
Jason Eisener. Hij won de hoofdprijs met
zijn neptrailer voor Hobo with a Shotgun,
in een door Robert Rodriguez (Machete en
El Mariachi) georganiseerde wedstrijd. Rut-
ger Hauer stond bovenaan het lijstje van
acteurs die Eisener op het oog had voor de
hoofdrol in de lange versie van de hlm. Het
klikte tussen het tweetal en het bescheiden
project kon gerealiseerd worden. Het resul-
taat is een onverbloemde liefdeverklaring
aan de exploitatiehlms van de jaren tach-
tig, toen hlmstudio's als Troma low-budget
hlms als The Toxic Avenger en Surf Nazis
Must Die produceerden. Films die alleen op
videocassettes met morsige hoesjes te ver-
krijgen waren in een duistere hoek bij de
lokale buurtvideotheek.
Bloederige hommage
De hlm is verder een bloederige hommage
aan het westerngenre. Een naamloze zwer-
ver (Hobo) komt met de trein aan in een
vervallen stadje met de ironische naam
Hope City. De stad wordt getiranniseerd
door de gewelddadige Drake (Brian Dow-
ney) en zijn sadistische zonen Ivan en Slick.
Als de Hobo aankomt is hij getuige van een
lugubere executie, waarbij de inwoners ho-
peloos staan toe te kijken. De Hobo probeert
vervolgens 50 dollar bij elkaar te bede-
len, om daarmee een grasmaaier te kopen
waarmee hij zijn eigen geld kan verdienen.
Maar op een avond ziet hij hoe Ivan en Slick
de prostituee Abby willen vermoorden. De
Hobo grijpt in, maar hij wordt verraden door
de politie en vervolgens gemarteld door de
twee broers. Met zijn bij elkaar gespaarde
50 dollar koopt hij dan een jachtgeweer.
Hij gaat in het duister op pad en neemt het
recht in eigen handen
Hobo with a Shotgun is ondertussen te zien
geweest op het 27ste Amsterdam Fantas-
tic Film Festival, waar Rutger Hauer een
welverdiende prijs voor zijn hele oeuvre in
ontvangst mocht nemen. Hauer blijft on-
verminderd acteren. Na zijn hoofdrol in De
Heineken Ontvoering speelt hij ook in de
nieuwe Dracula-hlm van horrorspecialist
Dario Argento. Dat wordt ook de eerste
keer dat de gegroefde kop van Hauer in 3D
te bewonderen zal zijn.
62
Hobo with a Shotgun
Regi sseur : Jason Eisener
Met : Rutger Hauer en Brian Downey
19 mei in de Nederlandse bioscopen
www.cellmax.nl/
GROWING BETTER EVERY DAY
CELLM
AX W
EB
SH
O
P
U
N
IEK IN
N
ED
ER
LAN
D
S e e
y o u
o n
w w w.c e l l ma x .n l

64
Sjamanen in
kantoortuin
Tekst: Arjan van Sorge // fotos: Janneke van Leeuwen, Birgit Pedersen
Pr oj ect Wi l deman i s een k r ank zi nni ge mi x van k ant oor k l er k en,
een sj amani st i sch r i t ueel , Af r i k aanse per cussi e, over st uur de
gi t aar , k l ank en t ek st . De Lul l o s on aci d, bur eau- bok i t o s al s
j e di t hebt meegemaak t i s een ambt enaar nooi t meer het zel f de.
Project Wildeman bestaat sinds 2008. De
in Amsterdam woonachtige Sven Hamer-
pagt, Robin Block, Maarten Vinkenoog en
Milan Mes spelen in bands als Benelux,
Supercity, Lee Mason, hebben studies als
politicologie, geluidstechniek en antropolo-
gie achter de rug, maar zetten de komende
tijd de schouders onder Project Wildeman.
De combinatie van pozie, muziek, theater
en lichaamstaal voert/voerde ze naar fes-
tivals als Mysteryland, Motel Mozaique en
Over t IJ, maar ook naar het Ministerie van
Verkeer en Waterstaat en een symposium
voor ex-pats. Het kan alle kanten op en
daar houden de vier begin-30-ers wel van.
Ritmes en klanken
Binnenkort komt hun tweede album uit,
met als titel De Streep. Daarop staan ne-
gentien nummers, die in twee dagen in de
eigen oefenruimte werden opgenomen.
Niets was gepland, maar het liep gewoon
lekker, en ook al zijn de composities altijd
ingekaderd, er was ruimte voor improvi-
satie. Sven: Het verhaal is duidelijk en
daarbinnen kunnen we de vrijheid nemen.
Project Wildeman is ooit begonnen als een
manier om pozie van het papier af te trek-
ken, en juist aan de slag te gaan met mu-
zikale aspecten zoals de klank en het ritme
van taal. Robin: Ik hoor pozie altijd in
mijn hoofd, ik sla heel vaak de stap van op
papier schrijven over. Ik hoor het in ritmes
en klanken; daar waar mensen liedjes ho-
ren hoor ik gedichten.
Maarten: We verleggen de grenzen tus-
sen taal, muziek en lichaamstaal. Robin:
Vaak hoor je een achtergrondmuziek bij
de tekst, dat heb ik iets te vaak meege-
maakt. Je hebt bands als De Kift die the-
atrale elementen integreren, of mensen
als Spinvis die bezig zijn om te knippen in
muziek en taal het is meer ons ding om
een ritueel te maken van de taal. Ritme,
klank, betekenis en beweging moeten n
taal worden. We zijn begonnen als pozie-
muziekband, en daar is de lichaamstaal
langzaam bijgekomen. Alles bij elkaar, die
ene taal, die bestookt al je zintuigen, be-
halve rationeel. Het is een taal die je om
de oren slaat, in de onderbuik raakt, in je
gezicht loopt te zweten. Dat is ook hoe we
live werken, het is heel fysiek.
Apenrotsen
De taal die we maken is een fysieke er-
varing. Het is vaag om in woorden uit te
drukken, maar als je het ziet begrijp je
het. Het stoelt feitelijk op rituelen, het
is een oerding. Het gesproken woord af-
komstig van een bard, een verteller, een
griot - het is logisch dat het op die manier
wordt gebracht. Hier is het een minder
gangbare wijze. Ik geef workshops op
scholen en probeer leerlingen uit te leg-
gen hoe je van muziek en pozie n taal
maakt, of hoe je er theater bij integreert.
Voor mij is het n ding, het is raar dat
het zo gescheiden wordt.
Van een band is Project Wildeman gelei-
delijk aan meer een performanceact ge-
worden. Bij een voorstelling komt van alles
voorbij volgens Robin: Van modern klas-
siek tot Afrikaanse percussie, van sjama-
nistische rituelen tot hiphop. Milan: De
muziek is echt van nu, we grijpen niet terug
naar eerdere tradities in geluidsmixage.
Robin: Onze nummers zijn altijd tegen-
strijdig, tussen de wildeman en de stad,
tussen metaalgeluiden en pure stemmen,
kreten. Het begint met een soort kantoor-
klerken achter bureaus, en veel later komt
dan de verwildering, en blijken die bureaus
een soort apenrotsen te zijn waar verwil-
derde mannen op rondspringen.
Corporate hiphop
Met hun corporate hiphop kwamen ze ook
terecht op plekken als het Ministerie van
Verkeer en Waterstaat, om acht uur s och-
tends, met discussie na afoop. En geloof
maar dat de ambtenaren de spiegel die ze
voorgehouden kregen zagen al is tot op
dit moment niets bekend van een pennen-
likker die pas na maanden in verwilderde
staat werd teruggevonden... Ook werd er
een keer opgetreden voor ex-pats, waar-
van zeker 80 procent van de bezoekers En-
gelstalig was. Maarten: Maar publiek dat
geen Nederlands verstaat vindt het vaak
toch geweldig! Engels is nooit een optie ge-
weest, we zijn blij dat we de grenzen van
de Nederlandse taal kunnen oprekken en
verkennen. Maar in de toekomst willen we
zeker een gokje wagen in een andere taal.

Milan: Het Nederlands heeft heel harde
klanken, dat kan heel percussief overko-
men. De g, de r: dat zijn net slagen op een
trommel. Sven: We noemen het zelf vo-
cale percussie, dan zijn we aan het ping-
pongen met woorden en/of lettergrepen.
Het wordt dan een drumband van klank
en woorden. Maarten: Ik ben geschoold
in Braziliaanse en West-Afrikaanse percus-
sie, en als antropoloog heb ik onderzoek
gedaan in die landen naar dans, ritmes, re-
ligie en rituelen. Wildeman is het perfecte
vervolg van wat ik tot nu toe heb gedaan;
het rituele karakter van een performance
heeft me altijd al geboeid en daar heb ik
nu vier metgezellen in. Ik was verrast dat
de Nederlandse taal en de djemb zo mooi
samensmelten. Die trommels zijn gemaakt
voor bij de menselijke stem, en dan blijkt
het stijve Hollandse harkentaaltje zich daar
ook goed voor te lenen! Milan: En opeens
gaat het swingen!
Met n stem spreken
Robin: Elk van ons afzonderlijk heeft een
partij die uit klanken bestaat, en als die
vier partijen samenvallen dan wordt het
pas een zin. Partijen los van elkaar klinken
jibberisch. Het vereist veel training om rit-
misch qua timing en klank met n stem te
spreken, en om het zo te krijgen dat je het
ook als n zin hoort. We spelen met ka-
kofonie en betekenis, dat een zin in en uit
elkaar valt. Op een gegeven moment wordt
het n zin, en dan beginnen twee mensen
weer met een ander deel, het begin van de
volgende zin.
Theaterpubliek denkt vaak dat Project
Wildeman een band is met theatrale ele-
menten, maar op muziekfestivals menen
ze juist eerder met een theateract met
muzikale elementen van doen te hebben.
Robin: In het begin was het voor publiek
heel lastig om ons te plaatsen, maar nu
gaan mensen die extra waarde juist waar-
deren. Het begint nu voor ons te werken,
waar het in het begin heel lastig was om
een plek te vinden om te spelen. Sven:
We zijn geen acteurs of mimespelers,
maar tijdens het Over Het IJ festival heb-
ben we met regisseur Boukje Schweigman
gewerkt die ons leerde om te staan, en te
kijken zonder muziek te maken of teksten
uit te spreken. Er gewoon te zijn, in de
ruimte. Robin: Ze heeft de bewegingen
die we instinctief al maakten uitvergroot
en versterkt. We hebben afzonderlijk een
heel andere motoriek en manier van con-
tact maken met het publiek. Het komt
uit onszelf en voelt dus niet als acteren.
Sven: Toen we dat konden werd onze taal
pas volledig, sinds vorige zomer.
Sjekkie-plus
Als we over blowen beginnen te praten
kijkt iedereen gelijk naar Milan, die daarop
vertelt dat hij wel heeft geblowd, maar nu
wat minder. Maarten: Ja, ik rook ook een
stuk minder dan vroeger, maar toch zeker
nog wel dagelijks een klein sjekkie-plus.
Sven: Ha, de Vinkenoogspriet, een spriet-
je op een paaltje. Maarten: Daar kan ik
nog steeds van genieten ja. Zwarte hasj is
mijn favoriet. Afghaan, of uit de Himalaya:
als het maar plakkerig en zwart is. Geen
keiharde nederwiet meer. Milan: Die ne-
derwiet is zo krachtig. Maarten: Vroeger
rookte ik voornamelijk nederwiet, maar als
ik dat nu doe dan kan ik niet meer commu-
niceren met de jongens. En ik blow nooit
voor het optreden, bijna nooit, en sowieso
niet tijdens repetities, no way. Maar daar-
na, als beloning... Voor inspiratie is het ook
geweldig, ik kan lekker trommelen als ik
stoned ben.
Milan: Ik ben begonnen met veel wiet ro-
ken, maar dat vond ik te sterk, dus het
werd hasj, en dat ben ik steeds minder
gaan doen. Dat heeft niet echt een reden.
Af en toe vind ik het nog steeds heel lek-
ker, als het maar niet te sterk is, daar kan
ik niet zo goed tegen. Daar val ik per di-
rect van in slaap. Knock-out. Maar als het
licht is, voel ik me wel prettig. Maarten:
Milan en ik spelen samen in de psyche-
delische band Supercity, een jointje leent
zich beter voor die band dan voor deze
formatie. Project Wildeman vergt een an-
der concentratieniveau, dat kun je niet
stoned doen. Er zitten veel nuances in; bij
Supercity is het gewoon fowen, dan kun
je heel goed inspiratie putten uit geestver-
ruimende middelen.
Sven: Vroeger vond ik het stoer, een
beetje stout zijn, maar ik rook een keer
per jaar als het me aangeboden wordt. Bij
mij blijft het altijd lang hangen, ik herinner
me dat ik aan mijn onderzoeksverslag aan
het schrijven was en maar niets op papier
kreeg. Oh ja, ik heb gisteren geblowd! Toen
ben ik maar naar tennis gaan kijken, en dat
ging heel goed!
w w w . pr oj ect w i l deman. nl
65
DE ORIGINELE LED KWEEKLAMP
Hoge opbrengst met een extreem
laag stroomverbruik
De originele gepatendeerde en Europees geregistreerde
LFG Spectrabox is verkrijgbaar bij:
CULEMBORG: SUZ - TRADING | LEEUWARDEN: DE LED KWEEKLAMP
SPECIALIST | SCHIEDAM: COCO SYSTEMEN | BREDA: GROW
SUPPLIES | AMSTERDAM: BASIC PRO | AMSTERDAM: GROW GROW
INTERNATIONAL | TILBURG: EL-AMIGO
www.lfgspectrabox.com
Stoner Cinema
Harold & Kumar
go to White Castle
Door: Job Joris Arnold
Bl i j k ens de hoge not er i ng ( t i ende pl aat s) i n Hi ghl i f e s Bl ow
Fi l m Top 100, bel ev en de l ezer s v an di t bl ad v eel pl ezi er aan
de absur di st i sche av ont ur en v an het mel i ge duo Har ol d &
Kumar . Ni et hel emaal ont er echt , w ant w i e op zoek i s naar de
bet er e di ar r ee- en t i et engr appen i s bi j deze 2 v er y st oned
l oser s aan het goede adr es. Sper ma i n j e f r i et saus, hahaha.
Over smaak valt niet te twisten (je hebt
het of je hebt het niet), maar van humor
is de lach een zeer betrouwbare graad-
meter. En gelachen hebben we, bij het
bekijken van deze kolderieke nonsens.
Ook voor onverwachte, onlogische plot-
wendingen kun je bij het duo terecht.
Harold en Kumar redden zich uit elke ne-
telige situatie. Soms om nog dieper in de
shit te belanden, maar uiteindelijk trek-
ken ze telkens aan het langste eind.
Vreetkick
Liefhebbers van een goed verhaal kunnen
deze avonturenkomedie beter links laten
liggen. Zoals de titel (vrij vertaald: Harold
en Kumar gaan naar de Febo) al doet ver-
moeden is dat bij deze hlm aan de finter-
dunne kant. Twee vrienden, Harold Lee and
Kumar Patel, roken op vrijdagavond wiet
en krijgen de munchies, een vreetkick.
Na het zien van een televisiereclame voor
fastfood-keten White Castle, moet en zal
de honger gestild worden met de vierkante
hamburgers waar die hrma groot mee ge-
worden is (zie kader).
Helaas blijkt de dichtstbijzijnde vestiging
opgedoekt te zijn, en zo begint een ver-
beten speurtocht naar het volgende hliaal.
Het begin van een reeks onwaarschijnlijke
ontmoetingen en gebeurtenissen. Ik noem
de dollemansrit op de rug van een jachtlui-
paard, de gemproviseerde ontsnapping uit
de politiecel met diefstal van een kilo wiet
onder de neus van de toekijkende agenten,
en de geslaagde spoedoperatie van een
man die op de eerste hulp wordt binnen
gebracht met drie kogelwonden, die de he-
ren tussendoor nog even redden.
Het is net als een tekenfilm. Je kijkt in
de geruststellende wetenschap dat hoe
diep de helden zich ook in de nesten
werken, er altijd wel een duveltje uit
een doosje springt om hun lot ten goede
te keren. En hoewel spanning bepaald
niet het belangrijkste ingredint van de
Harold & Kumar-serie is (in november
van dit jaar verschijnt het derde deel; A
Very Harold & Kumar Christmas), zit je
als kijker toch te hopen dat alles goed
komt. Gewoon omdat het twee uiterst
sympathieke, alledaagse jongens zijn.
Die graag een blowtje roken.
67
Harold & Kumar go
to White Castle
+ absurdistische, knap getimede humor
+ chemie tussen hoofdrolspelers John
Cho (Harold) en Kal Penn (Kumar)
+ de onbetaalbare scene waarin Ku-
mar fantaseert over een romance
met een enorme zak wiet, die hij zijn
jawoord geeft, waarna het huwelijk
eindigt in een sleur (compleet met
ruzie over slappe koffie, bitch!)
- houterig acteerwerk
- goedkope special effects
- geen verhaal
ren. Elke pretentie is van regisseur Danny
(Dude, Wheres My Car?) sowieso teveel ge-
vraagd. Maar in de categorie vermakelijke
onzin scoort White Castle heel behoorlijk.
Het is verstand op nul en lachen maar.
Toch is dit geen hersenloze stonerkomedie
zonder enige inhoud. Qua boodschap is er
best iets te halen. In weerwil van de aan-
beveling 2 very stoned losers op de cover
van de dvd, zijn Harold en Kumar niet de
stereotype hippie-pippie-prutser-klungels
waar dit soort hlms doorgaans mee bevolkt
is. Het zijn twee frisse jongens, tikkeltje
nerdy en misschien wel iets braver nog dan
Geen hersenloze
stonerkomedie
De innemende hoofdrolspelers, hun kame-
raadschap en onderlinge chemie, vormen de
centrale kracht van de hlm. Het maakt dat
je de van oorsprong Koreaanse John Cho
(Harold) zijn soms houterige spel vergeeft,
een gebrek waar wel meer acteurs in de hlm
mee kampen, en je schouders ophaalt bij de
goedkope special effects. Het totale budget
van deze hlm bedroeg 9 miljoen dollar, geen
vetpot in de Amerikaanse hlmindustrie. En
deze hlm als absolute stoner cinema top-
per te kwalihceren zou het genre degrade-
Neil Patrick Harris
Een speci al e v er mel di ng i s no-
di g v oor de bi j r ol v an v oor mal i g
k i ndst er Nei l Pat r i ck Har r i s. Hi j i s
w er el dber oemd i n Amer i k a al s de
ul t r abr av e Doogi e How ser i n de ge-
l i j k nami ge t el ev i si eser i e. Hi j speel t
zi chzel f , maar dan t er w i j l hi j l et t er -
l i j k en f i guur l i j k de w eg k w i j t i s.
Waarom hij al trippend ergens in de
rimboe langs de weg staat wordt, zo-
als wel meer in het verhaal, niet uit-
gelegd, maar Harold en Kumar geven
hem een lift. Volgens de titelrol speelt
hij trouwen Neil Patrick Harris en niet
himself, zodat je niet denkt dat hij in
het dagelijks leven ook een trippende verdwaalde stoner is ofzo. Als dank voor de
lift steelt Neil Patrick de auto van Harold en Kumar, wanneer ze bij een tankstation
de weg vragen. Aan het eind van de film zal hij het ongemak (Sorry, ik liep te
trippen gisteravond) compenseren door de rekening te betalen bij White Castle,
en Harold 200 dollar te geven voor het gebruik van de achterbank, oftewel het ver-
wijderen van de achtergelaten zaadvlekken. In de sequel van White Castle; Harold
& Kumar, Escape from Guantamo Bay keert Harris weer terug. Ook in Guantanamo
Bay is Harris trippend en hulpbehoevend.
doorsnee. De een draagt een pak en een
das en werkt op een groot bankkantoor,
de ander is een keurige medisch student.
Kortom, de vleesgeworden normalisering
van cannabisgebruik.
Antiracistische boodschap
Dat wordt tijd ook trouwens. In de Verenig-
de Staten heb je als kleurling een veel gro-
tere kans om voor drugsbezit opgepakt te
worden dan een blanke, die vervolgens ook
minder vaak schuldig bevonden wordt en
veroordeeld. Bovendien krijgen kleurlingen
veel zwaardere straffen. De hlm stipt deze
problematiek aan wanneer Harold midden
in de nacht wordt opgepakt wegens over-
steken door rood licht, en in de cel belandt
bij een neger. Die is door de politie in el-
kaar geslagen en gearresteerd omdat hij
zwart is: een kleurling heeft in de naburige
stad een winkel beroofd. In hetzelfde poli-
tiebureau wordt op dat moment de blanke
wietdealer van de prestigieuze Princeton
University door zijn moeder opgehaald. Hij
komt weg met een waarschuwing en inbe-
slagname van zijn kilo wiet.
Het klinkt veel zwaarder dan het in de hlm
al grappend gebracht wordt, maar het ver-
klaart wel waarom Harold & Kumar go to
White Castle destijds verbazingwekkend
enthousiast ontvangen is door de altijd
politiek correcte recensenten in de Ver-
enigde Staten. Die zijn nou eenmaal dol op
de antiracistische boodschap. Never mind
dat vrouwen en hamburgers in de hlm over
68
69
een kam worden geschoren en beiden hun
bestaansrecht uitsluitend lijken te ontlenen
aan het bevredigen van de vleselijke lus-
ten, racistisch zijn we tenminste niet. Zelfs
het gebruik van de naam White Castle zou
symbolisch zijn geweest voor de zoektocht
van twee niet-blanken naar het beloofde
land, blank Amerika. Maar Harold & Kumar
zouden Harold & Kumar niet zijn als ze de
draak niet zouden steken met de moraal
van hun eigen verhaal.
Amerikaanse Droom
Aan het eind van de hlm staat het tweetal,
opgejaagd door de politie, aan de rand van
een afgrond. In de diepte ligt White Castle.
Kumar wil een duosprong wagen met een
deltavlieger, maar Harold weigert zijn le-
ven te riskeren voor een hamburger. Luis-
ter naar Kumar die Harold uitlegt dat hij
de hlm niet goed begrepen heeft: Dacht
je dat dit alleen om hamburgers gaat? Dit
gaat om hl wat meer. Onze ouders kwa-
men naar dit land om armoede en honger
te ontvluchten. Honger, Harold. Ze hadden
enorme honger. Ze wilden in een land van
gelijken wonen. Een land vol hamburger-
tenten. En niet van n type hamburger,
ok? Honderden soorten, van verschillende
grootte, met verschillende sauzen en ver-
schillende garnituren. Dat land was Ame-
rika. Amerika, Harold! Wij kunnen bereiken
waar onze ouders naar streefden. Dit gaat
over de zoektocht naar geluk. Deze nacht
gaat over de Amerikaanse Droom!
Hamburgers van White Castle
Het Whi t e Cast l e ui t de t i t el ver w i j st naar een Amer i k aanse f ast f oodk et en,
di e bek end st aat om de k l ei ne, vi er k ant e hambur ger s di e er geser veer d w or -
den. Kal Penn, di e i n de f i l m Kumar speel t , eet ze t r ouw ens ni et echt op; hi j i s
veget ar i r . Ook het her k enbar e ui t er l i j k van de hambur ger j oi nt s ; st eevast
w i t t e, k ast eel vor mi ge bouw sel t j es, dr aagt bi j aan de r oem van het mer k .
White Castle werd opgericht in 1921 door Walter A. Anderson en Edgar Waldo Billy In-
gram, in een tijd waarin men neerkeek op gehakt, dit vanwege de rijkdom aan bacterin
van het vlees. Anderson en Ingram veranderden dat imago met hypercleane interieurs
en door de keuken in het zicht van de klant te plaatsen. Anderson ontwikkelde als eerste
het hamburgerbroodje, White Castle groeide uit tot de eerste fastfoodketen ter wereld.
Als dank voor de gratis reclame die de film het concern gaf, besloot White Castle een
verzameling Harold & Kumar-bekers uit te brengen. Uniek, want het was voor het eerst
dat een R-rated (pas op, drugs!) komedie op fast food verpakking mocht adverteren.
De weigering van de familie Ingram om franchise toe te staan of vreemd vermogen toe
te laten heeft ervoor gezorgd dat de keten relatief klein is gebleven ten opzichte van
concurrenten. White Castle heeft in de Verenigde Staten ongeveer 420 (!) vestigingen,
McDonalds een slordige 13.000. Tot zover dit lesje Amerikaanse cultuurgeschiedenis.
70
Door: Michiel Panhuijsen
The Barkley: 160 km hardlopen
I eder j aar r ond 1 apr i l w or dt de Bar k l ey gel open, i n het Fr ozen
Head Nat i onal Par k i n Tennessee, VS. Deze har dl oopw edst r i j d
ov er 100 mi j l ( 160 k m) i s v ol gens v el en de hef t i gst e
ul t r amar at hon t er w er el d. Ni et v anw ege de af st and, w ant
er zi j n v eel l anger e ul t r a s. Het pr obl eem bi j de Bar k l ey i s
meer het aant al hoogt emet er s ( meer dan 16. 000 m) dat de
l oper s ov er br uggen, en het f ei t dat een gr oot deel v an het
par cour s dw ar s door het st r ui k gew as en r i v i er en l oopt . En
de r ace k ent hi er en daar w at bi zar r e gebr ui k en
Rare jongens, die Amerikanen. Ik land
op de donderdagavond voor de start op
zaterdag in de VS, in Knoxville, huur
een auto en rijd naar een motel. Tot zo-
ver weinig bijzonders. Mijn motel is zon
typisch Amerikaans verhaal, bekend uit
de slechtere B-hlms. Ik ga voor het sla-
pen nog even op zoek naar een biertje
en kom uit bij een benzinepomp, waar
ook snacks en bier worden verkocht. De
kassajongen vraagt me om mijn ID bij
het afrekenen. Alcohol en tabak gebrui-
ken in Tennessee wordt een beetje ge-
zien als cannabisgebruik in Nederland:
Het mag wel, maar
NET AL S IN DE FIL M
De ochtend erop ga ik op zoek naar
een plek om te ontbijten. Ze doen niet
aan voetgangers in de VS. Omdat ie-
dereen zich per auto verplaatst, zijn
voetpaden overbodig. Als verdwaalde
Europeaan loop ik met gevaar voor ei-
gen leven naar een Waffe House, een
beetje klunend over parkeerplaatsen en
bloemenperkjes. Het is allemaal net als
in de hlm. Grote autos, veel uithang-
borden van Amerikaanse ketens (Mac,
Wendys, KFC, Starbucks), waanzinnige
oversized trucks. De mensen die ik zie
zijn vrijwel allemaal megavet. Niet een
beetje te dik, maar echt heel erg dik.
XXXXL, zeg maar. Ze schommelen van
hun auto op de parkeerplek het Waffe
House binnen en hijsen zich op een bar-
kruk. Binnen worden enorme ontbijten
verzwolgen. Mijn brein probeert alles
met volle teugen te registreren en draait
op hoge toeren. Ik duizel van wat ik
zie: hashbrowns (gebakken aardappel-
schilfers met ei samengevouwen in een
soort pannenkoek), spiegeleieren, ba-
con, worsten, steaks, bordgrote wafels
en grote-teen-dikke pancakes. Naast
me zit een moddervet schepsel van drie
turven hoog, een jaar of twaalf oud. Ze
werkt het hele programma naar binnen.
Ik bestel naast mijn slappe kofhe een
wafel en krijg die met moeite naar bin-
nen. Ik ben niet zon ontbijter
Laat ik vooral ook iets positiefs over de
Amerikanen vermelden. Ze zijn even
aardig en enthousiast als dat ze om-
vangrijk zijn, in ieder geval hier in het
zuiden van de VS. Are you from Eu-
rope, wow! Het Engels in Tennessee
is even wennen, maar na een paar uur
klinkt het zangerige Amerikaans van de
Southern States me aangenaam in de
oren. Na het ontbijt is het de hoogste
tijd om naar het Frozen Head Park te
rijden en onderweg nog wat boodschap-
jes te doen voor een verblijf van een
dag of drie in mijn tentje in het park.
GRUWEL IJ K ZWAAR
Ik arriveer in de namiddag in het kam-
pement, waar de 35 deelnemende lo-
pers en hun aanhang zich verzamelen
nabij de yellow gate, het vertrek en
aankomstpunt van de race. Ik schud
wat handen van mensen met wie ik
vooraf via de e-mail contact had ge-
legd, het is alsof ik oude vrienden weer-
zie. Nabij de yellow gate branden twee
kampvuren waarop Laz, de racedirector,
de traditionele kippenpoten aan het gril-
71
len is. De Barkley ontleent zijn naam
aan boer Barkley, die ieder jaar een mud
diepgevroren kippenpoten schenkt aan
de race, bedoeld om te grillen. Over de
kwaliteit van het braadsel lopen de me-
ningen sterk uiteen, maar een Barkley
zonder kip is ondenkbaar!
De race ontstond in 1986 en bestaat
sinds begin jaren negentig uit vijf ron-
des door het park, van ongeveer 20 mijl
(35 km) elk. Dit is de ofhcile afstand.
De werkelijke afstand ligt waarschijn-
lijk iets hoger, maar niemand vindt het
boeiend om het eens precies na te me-
ten. Dat hoort ook niet bij de spirit van
de Barkley. De eerste twee rondes wor-
den rechtsom gelopen, de twee volgen-
de linksom, en in de laatste ronde mag
de eerste vertrekker van die ronde zelf
zijn richting kiezen. De race loopt voor
een groot deel door het struikgewas en
door bramenvelden, en er is geen weg-
markering. Lopers orinteren zich met
kaart, kompas en een getypte uitleg van
de racedirecteur. Vooral de steile stuk-
ken bergop en -af zonder pad, de bra-
men en de verdwaalpartijen onderweg
maken de wedstrijd gruwelijk zwaar.
AANST EKEN SIGARET IS
ST ART SEIN
De start is een uur na het toeteren op
een grote schelp. Normaal gebeurt dat
ergens rond ontbijttijd, maar deze keer
klinkt al net na middernacht de schel-
pentoeter. Snel drinken lopers een bak
kofhe, worden laatste racevoorberei-
dingen getroffen en begeeft iedereen
zich naar de yellow gate. Daar is het
wachten op het opsteken van de siga-
ret van Laz, het ofhcile startsignaal.
Van gezondheidsidealen moet de Bar-
kley niets hebben!
Om iets over n uur s nachts steekt
Laz de vlam in zijn rokertje, en weg
zijn de lopers, voor hun eerste ronde,
de nacht in. Dan begint het wachten op
de lopers die zich na de eerste ronde
weer melden. Na 9 uur en 14 minuten
zit die ronde er voor de snelsten op. Hun
gezichten en benen zijn getekend door
vermoeidheid, bramenstriemen, vuil en
gedroogd zweet. Het is de lopers aan te
zien dat ze alles hebben gegeven. Na
een korte stop, nieuwe sokken, kofhe
en een boterham gaan ze weer op pad.
Water en eten voor onderweg nemen ze
zelf mee. Tijdens het lopen is er geen
verzorging, op twee plekken na, waar ze
hun drinkwater kunnen aanvullen.
Na de eerste ronde is het veld fink
uitgedund en slechts negen man vol-
brengen drie rondes binnen 40 uur.
Daarmee worden ze als hnishers van
de Funrun (60 mijl, ruim 100 km)
onthaald. Voor alle DNFers (Did Not
Finish) speelt de zoon van Laz een
dodenmars op zijn bugel, een kleine
trompet. Het klinkt macaber.
BOSBRAND
Slechts twee lopers zijn op tijd bin-
nen (drie rondes onder de 36 uur) om
te mogen starten aan de vierde ronde.
Beiden gaan eerst een half uurtje sla-
pen voordat ze zich opnieuw het woud in
wagen. Carl Laniak haakt in ronde vier
halverwege af. Bij hem klinkt de do-
denmars wel erg dramatisch, mijn strot
knijpt samen als ik de bugel hoor. Brett Maune schrijft geschiedenis als hij
maandagochtend als tiende hnisher ooit
de eindstreep van de Barkley 100 haalt,
in 56 uur. Barkley heeft dit jaar weer
een hnisher en dat lukt niet ieder jaar.
En dat was nog bijna misgelopen ook,
toen de parkrangers Brett na de vierde
ronde wilden tegenhouden, omdat er
een bosbrand was uitgebroken op een
deel van het parcours. Maar gelukkig
kon de race met een kleine verlegging
van het parcours worden gered.
Ik ben nooit bij een asfaltmarathon ge-
weest. Veel respect voor mensen die
binnen vier uur, drie uur of zelfs nog
sneller zon 42 km lopen. Maar die 56
uur van Brett zijn toch van een heel an-
dere orde. Ik denk dat de beelden van
zijn hnish me voor eeuwig op het net-
vlies blijven gegrift.
Meth lab
Waar een racedirector van een normale
100 mijlsrace er alles aan zal doen om
lopers in de watten te leggen, de finish-
tijd zo laag mogelijk te houden en het
aantal finishers zo hoog mogelijk, doet
Laz alles anders. Hij past de race zo aan
dat het extreem moeilijk is om meer-
dere rondes te voltooien. Ook goochelt
hij met de starttijd, zoals de extra vroe-
ge editie van 2011, waardoor de lopers
hun eerste uren in het donker hun pad
moesten zien te vinden.
Laz heeft zo zijn eigen humor. Dat is ook
terug te zien in de omschrijving van het
parcours waar bepaalde plekken hun ei-
gen Barkley naam dragen: Zip Line, Big
Hell, Rat Jaw, Testicle Spectacle, Meth
Lab, Raw Dog Falls, Leonards Buttslide
en Bad Thing zijn enkele benamingen
van plekken Out There, zoals het par-
cours met ontzag wordt aangeduid.
Boek en
Om te controleren of lopers wel de uit-
hoeken van het parcours hebben gelo-
pen, liggen er tien boeken in een plastic
verpakt op verschillende plekken op het
parcours. Een loper krijgt per ronde een
nieuw rugnummer en moet de paginas
die overeenkomen met dat nummer uit
de boeken scheuren en meenemen naar
de yellow gate. Zonder de tien paginas
uit het boek te kunnen tonen, wordt een
loper gediskwalificeerd.
Ask Ed
TM
Ed Rosenthal is the guru of ganja -- High Times
Available through
SENSI SEEDS
www.sensiseeds.com
GROW IN AG
Tel. 49 (0)30 / 34 43 64 2
www.grow-in-berlin.com
All Books Available at
AMAZON.COM
www.amazon.com/books
Best from the
Seed Breeders
Big Book of Buds
is back, and more
spectacular than ever!
Volume 4 features 86
new varieties. Find
exactly what you want
to grow and enjoy.
Save Your Garden
Troubleshoot any problem
with expert help, whether it
is garden set up, nutrients,
pests or disease.
s Best of Ask Ed
s Marijuana Garden
Saver
FMLJA=FL:MJF
@=9L:MJF
GN=JO9L=JAF?
DA?@L:MJF
>MK9JAME OADL
<ak]Yk]k
=fnajgfe
]flYdKlj]kk]k
HGO<=JQ EAD<=O
JGGLJGL
EGD<Q :M<
D=9>K=HLGJA9
HD9FL
<AK=9K=K
=FNAJGFE=FL9D
KLJ=KK=K
9F< EM;@ EGJ=
;9L=JHADD9JK 9F< KDM?K
9FLK
KHA<=J EAL=K
O@AL=>DA=K
9H@A<K
E=9DQ :M?K 9F< EAL=K
D=9>EAF=JK
H=KL
AFN9KAGFK
9DKG AF;DM<=K AF>GJE9LAGFGF<==J$
>MF?MK ?F9LK$ ?GH@=JK$ EGD=K 9F< J9LK
L@JAHK
KHA<=J EAL=K
;GJF :GJ=JK
lncludes diagnostic guide to the
most common garden problems
The Big
Book of
Marijuana varieties Irem the Wer|d's Creat 5eed reeders
4
v e | u me
LEDs are powered by either a trans- former or a digital driver. Transformers are similar to old-style magnetic ballasts for HID units; they use more energy than digital controllers and produce heat that may need to be dissipated. This is a small consideration compared to the heat HPS lamps produce, which has to be vented. LED lamps emit virtually no heat, so they can be placed very close to the garden and are not encumbered with tubes for air or water cooling, heavy ventilation, or any of the other problems or inconveniences of HID lamps.
Light from LEDs can be combined with HPS and MH lamps, so there is no reason to scrap your digital HID lamp. Adding LEDs to your other lights increas- es the amount of light delivered to the gar- den. For instance, a garden using a 400w HPS can be increased to the equivalent of 600 watts using 100 watts of LEDs. Adding 300 watts of LEDs creates the equivalent
of a 1000w HID system.
An advantage of using a combina- tion of HPS and LED lights is that you can ensure that you are providing all the spectrums that plants need to thrive. If more HID lamps rather than LEDs are used, they add PAR light, but most of the increase is in the yellow spectrum. Add- ing red and blue LEDs instead increases PAR light, but not in the yellow spectrum.
tems because each diode emits light in an unusually narrow spectrum. The minerals used to make it determine the spectrum the diode emits. HID lamps emit most of their light in spectrums that are not very useful to the plant. With LEDs, xtures can be designed to provide the plants with exactly the spectrum that they need for maximum growth.
By tailoring the diodes light spec- trum to plant requirements, LEDs can be more efcient PAR producers. HPS lamps deliver more total light per watt of input, but LEDs are twice as efcient in PAR light per watt as HPS lamps. That means a 200w LED lamp can be substituted for a 400w HPS lamp, and the 300w LED lamps can be substituted for 600w HPS lamps. The rst generations of LED lamps did not emit an intense-enough light to sup- port either active vegetative growth or owering, but modern xtures, which use higher-capacity diodes, have solved those early problems.
Higher quality systems use mostly red light along with some blue. Just as with any other product, manufacturers stan- dards differ. A few manufacturers add the green light NASA has shown to be effective with plants, and amber is also sometimes added. Most manufacturers include a few white light emitters in their units. These diodes actually emit a combination of red, green, and blue spectrums, which com- bine to appear white. White lights help to both supply useful wavelengths for the plants and soften the eerie purple color generated by the combination of red and blue light. Luckily, the spectrum range is usually wider than the band that is guar- anteed for each emitter.
LEDs emit very little heat and can be placed very close to the plants. The light spreads at a 120 angle. This LED from Maxx Power has a built in digital driver that moni- tors the power going to the bulbs 100 times a second and adjusts accordingly to ensure that maximum output is being achieved.
LEDs are convenient to use because they are lightweight highly efcient light producers, and emit far less heat than HPS lamps. They are small, so they are easy to install. The Stealth LED grow light has a 50,000 hour lifetime and reduces energy consumption as compared with HPS or MH systems by 60-70%.
1 2 0 | MA R I J U A N A G R O WE R S H A N D B O O K
LIGHT
MA R I J U A N A G R O WE R S H A N D B O O K | 1 2 1
L I G H T
LED xtures are more expensive than HID lights, but they save money in the long run:
U LED lamps use less than half the electricity of HIDs per unit of PAR light produced. At $.10 a kilowatt, LEDs will save $215 per year when compared to the cost of running a 1000w HID twelve hours a day.
U LEDs last longer than HID bulbs. U LEDs need little to no cooling equipment, in contrast to HIDs that require air or water cooling, ventilation systems, or air condi- tioners.
HYDROPONICS
H Y D R O P O N I C S
eastern U.S., and other areas, there may be no need to irrigate plants at all or to use it as just a supplement to natural sources. In areas where there is a summer drought such as parts of southern Europe and the North American west, irrigation is required or the plants will die. Outdoor plants and gardens can be irrigated using a hose that lls a trough reservoir, using a gravity powered canal that delivers water to a group of plants or most efciently using a drip system. Overhead watering is very inefcient because of loss to evaporation and the shotgun approach of delivering water in areas where there are no crop roots. Once the plants are owering, overhead water is dangerous to the buds which are sus- ceptible to attack by mold when moisture is present.
DRIP SYSTEMS OUTDOORS Drip irrigation is a 90% more efcient method of delivering water to plants out- doors than other methods. That is much higher than ooding an area using a hose, or overhead spraying. The result is more water delivered to the root zone than any other watering system. Drip irrigation has other benets that make it useful. It is easy to install, easy to design and is in- expensive.
Drip systems use pressure from the public water system, gravity or a pump to deliver water where it is wsanted. Spa- ghetti lines tap off a main delivery line that is connected to the water source. An emitter on the other end of the spaghet- ti line controls the rate at which water ows.
As with other plumbing systems there are all kinds of accessories to deal with problems that may be encountered by plants or gardens. Some of these are gar- dens located on different levels, remote gardens and different size plants with varying water needs. The plants can be fertilized using a fertilizer siphon placed in the water line.
Irrigation systems vary tremendously in their complexity resulting from the tasks they are designed to accomplish. Store bought kits are suitable for most back- yard gardens. Even simpler is the pinhole pail or bag irrigation. A container is lled with water. The water slowly drips to the desired area through small holes drilled or pierced into the reservoir. It delivers water slowly to the plant so that little is lost.
For even distribution, use a water soaker hose, which leaks water through its porous material.
2 9 2 | MA R I J U A N A G R O WE R S H A N D B O O K
MA R I J U A N A G R O WE R S H A N D B O O K | 2 9 3
INDICA
Indica plants developed in central Asia between the 25th and 35th latitudes, where the weather is changeable. Drought one year may be followed by cloudy, rainy or sunny weather. For the population to continue, the plant group needed dif- ferent individuals that survive and even
thrive under those specic conditions. Thus, in any season, no matter what the weather, some plants will do better than others.
Indicas, including Kush varieties, have broad general characteristics: they mature early, have compact short branches and wide, short leaves which are dark green, sometimes tinged purple. Their buds are
MAZAR: 100% Indica. Afghan x Skunk. The Afghani (Mazar-i-Shariff) part is a very short Christmastree-like plant. High: very "up." Flowering: 8 - 9
weeks, early Nov. outdoors. Photo: Dutch Passion Seeds
3 6 | MA R I J U A N A G R O WE R S H A N D B O O K
INDICAS, SATIVAS, ETC.
I N D I C A S , S A T I V A S , E T C .
MANGOLIAN INDICA: 100% Indica, Flowering 55-60 days, High: heavy body stone, sleepy, long lasting,
Smell/Taste: fresh woodsy, mango citrus taste.
MA R I J U A N A G R O WE R S H A N D B O O K | 3 7
Ed Rosenthals
Your Complete Source for
Medical & Personal Marijuana Cultivation
ASK ED

Edition
MARIJUANA
GROWERS
Handbook
Ed Spent 30 Years
Perfecting His
Grow Technique:
All You Need Is
THE BOOK
All New Marijuana
Growers Handbook:
s Over 500 pages of
grow info and full color
photos
s Eds methods
guarantee better
marijuana and bigger
yields for experts and
beginners alike
s Preview book online
Also available: Buds 1, 2, 3!
Kweken met
Ed Rosenthal
Over Ed
Ed Rosenthal wordt wereldwijd erkend als een van de grootste autoriteiten op het gebied van marihuana. In zijn ruim dertig
jaar als ganja goeroe heeft hij zeker twaalf boeken geschreven over het kweken van marihuana, waarvan door de jaren heen
meer dan een miljoen kopien zijn verkocht. Zijn eerste boek, Marijuana Growers Guide, is het enige boek over het kweken van
marihuana dat een review kreeg in The New York Times Book Review. Na bijna twee decennia geeft zijn Ask Ed column nog
steeds antwoord op alle brandende vragen die leven bij lezers van over de hele wereld.
HOE LANG LATEN BLOEIEN?
Ik heb via postorder wat zaden van verschillende zaadveredelaars
gekocht. Al met al heb ik 12 goed uitziende vrouwtjes, ook heb ik
wat pollen bewaard van een ongeloofijk snelle en vitale mannetjes-
plant. Volgens de artikelen op internet en de advertenties moeten
alle soorten in zeven tot acht weken klaar zijn. De planten staan in
bloei en zien er geweldig uit, maar ze lijken totaal niet op de toppen
die je in de bladen ziet. De haartjes zijn nog steeds vlezig en wit, de
zaaddozen slap. En het ergste is nog dat de klieren niet naar buiten
komen. Wat doe ik verkeerd? Hoe kan ik weelderige toppen krijgen?
Fel i x
Als j e goed kij kt naar de t oppen die in de meest e Amst erdamse
coffeeshops worden verkocht , zul j e zien dat ze werden geoogst
voordat ze volledig rij p waren. Ze zat en ongeveer in het zelfde st a-
dium als de t oppen in j ouw t uin. Na het oogst en worden de klier-
haren rood zodat het er oppervlakkig gezien lij kt alsof ze rij p zij n.
Er is niet s mis met de t oppen in j e t uin. Het probleem zit m in de
beschrij ving van de rij pingsperiode in de cat alogi. De bloeit ij den die
worden opgegeven kloppen niet voor echt rij pe t oppen. Ze bedoelen
de vroegst e dat um waarop kwekers ze kunnen gaan verkopen.
I n de meest e gevallen moet en kwekers een week of drie langer
wacht en om een echt rij pe en smaakvolle t op van Fase 1 Rij pheid
t e krij gen: de haren ( st igmas) zij n droog, de zaaddoos ( ovarium)
acht er de klierharen is opgezwollen t ot een pseudo- zaaddoos
die geen zaad bevat en de t richomen ( de klieren die de can-
nabinoden en favonoden bevatten) puilen uit van de hars. Elke
klier draagt een bolle kroon die best aat uit een st rak gespannen
membraan dat als een t e hard opgeblazen ballon is gevuld met de
kost bare olie. Als j e naar de klieren kij kt door een vergroot glas, of
bet er nog, een 6x of 8x vergrot ende fot ografenloep, kun j e ze zien
glinst eren in het licht .
De drie weken ext ra zij n het wacht en om verschillende redenen
waard. Ten eerst e groeien de t oppen t ij dens deze periode gewoon
door en worden ze zwaarder, t en t weede gaan de klieren gewoon
door met opzwellen en de membranen met verder rekken om alle
ext ra cannabinoden t e kunnen bevat t en.
Fase 2 Rij pheid valt ongeveeer een week na Fase 1. Ook dat is
het wacht en waard. De wiet is nu op zij n smakelij kst , de geurmo-
leculen ruiken nu op hun allerst erkst , en het allerbelangrij kst e:
de pot ent ie zit op zn piek. Je kunt de verschillen zien wanneer j e
door de loep kij kt . Bij een paar klieren zie j e dat de heldere kleur
verandert in amber of wit t ig. Dit is het . Bet er wordt het niet .
Hoewel het nu 25- 30 dagen lat er is dan de dat um waarop j e oor-
spronkelij k de plant had willen oogst en, zij n de t oppen zwaarder
en pot ent er en hebben ze hun volledige pot ent ie bereikt .
BROSSE BLADEREN
Onze tuin zit in het bloeistadium. Plotseling worden alle grote bla-
deren bros, maar ze blijven wel groen. Ze hebben ongeveer drie
weken gebloeid. Wat is er aan de hand? De bloemen groeien nog
steeds, maar de bladeren zien eruit of ze verbranden, maar ze
worden niet bruin.
Medi sche Pat i nt
De handbladeren drogen op omdat j e overbemest , t erwij l de con-
cent rat ie voedinsgst offen in het medium zo hoog is dat het wat er
uit de plant t rekt .
St op met bemest en. Als het gaat , spoel de pot t en dan door om zo-
veel mogelij k van het overschot aan voedingsst offen t e verwij deren.
HANDBLADEREN PLUKKEN
Moeten de handvormige bladeren worden geplukt tijdens het
bloeistadium zodat het licht beter kan doordringen tot de lagere
delen of brengen deze bladeren energie naar de bloem?
Rai ny Ranger
Toppen groeien en rij pen af wanneer ze aan helder licht worden
bloot gest eld. Toppen die in de schaduw zit t en blij ven klein. Om
die reden loont het om grot e bladeren t e verwij deren die het licht
t egenhouden. Bladeren die niet in de weg zit t en voorzien de plant
van suikers en helpen zo de groei.
73
74
Los van het bovenst e bl ader dak, dat best aat ui t gr ot er e t op-
pen di e i n di r ect cont act st aan met de l i cht br on, ont wi kkel en
pl ant en vaak een secundai r e bl adl aag di e best aat ui t kl ei ner e
t oppen di e ni et veel gegr oei d zi j n en onr i j p zi j n gebl even. Al s
de bovenst e t oppen di e het l i cht t egenhouden eenmaal zi j n ver -
wi j der d, heef t deze l aag kans zi ch t e ont wi kkel en. Wanneer j e
de bl oei per i ode met 10 t ot 15 dagen ver l engt zul l en deze t op-
pen nog een kor t e gr oei spur t kr i j gen en dan af r i j pen i n kl ei ne
maar st evi ge en smakel i j ke t opj es.
STRATEGIE OM BINNEN DE GRENZEN TE BLIJVEN
Ik ben een medische gebruiker uit Hawaii en ik mag zeven planten
kweken. Het is duidelijk dat dit aantal de hoeveelheid oogsten die
ik per jaar kan krijgen beperkt. Ik dacht, wat als ik een plant als
moeder houd en takken daarvan, die behoorlijk groot kunnen wor-
den, laat wortelen, zodat zodra de zes rijpe planten zijn geoogst,
de nieuwe gewortelde takken, die behoorlijk groot zijn geworden
van de moederplant kunnen worden gescheiden en in potten gezet
voor de volgende oogst.
Roger
Dat is een uit st ekend idee. I n plaat s van st ekken t e nemen, kun j e
marcot t eren ( een vermeerderingst echniek waarbij t akken aan een
levende plant bewort elen, JS) om nieuwe plant en t e bewort elen. Als
j e deze met hode gebruikt zullen er wort els aan de t akken groeien
t erwij l die nog aan de plant vast zit t en. Bij het t ellen van het aant al
plant en worden wort elende t akken als een deel van de moederplant
gezien. Ze zij n echt er wel t egelij kert ij d nieuwe veget at ie en wort els
aan het vormen waarmee ze zich prepareren voor het volgende st a-
dium in hun ont wikkeling, t ot grot e veget at ieve plant en uit groeien.
Ze zullen grot er zij n dan normaal als de afrij pende plant en worden
geoogst . Snij de bewort elde t akken dan van de moederplant , zet ze
in een pot en gebruik ze voor de volgende kweekronde.
DE ZON BINNEN BRENGEN
Is het mogelijk om optische vezelkabel te gebruiken om zonlicht
binnen te brengen? Ik denk erover een bundel optische vezelka-
bel met een diameter van van 30,5 cm aan een lens te koppelen
die zo gevormd is dat die het zonlicht opvangt. Het zou een coole
manier zijn om een tuin te belichten. De investeringskosten zijn
mogelijk hoog, maar het zou je stroomgebruik minimaliseren en
weinig hitte verooorzaken.
Johnny B. Goode
Zonlicht binnen brengen is een goed idee. Zoals j e zegt bespaar
j e er elekt ricit eit mee en elimineer j e de hit t e die door elekt rische
lampen wordt veroorzaakt . Het inst alleren van opt ische vezelkabel
is alleen een erg kost bare manier om het t e doen.
Er best aan commercieel verkrij gbare licht t unnels die worden ge-
bruikt om zonlicht van het dak naar een lager gelegen verdieping
t e brengen. Deze best aan uit een collect or op het dak en st erk
gepolij st e buizen die het licht naar radiat oren brengen waar het
verspreid wordt . Commercieel verkrij gbare kit s voor woningen
hebben buizen van 60 cm diamet er. De collect oren van alle mo-
dellen die ik gezien heb kunnen worden verbet erd om meer licht
van een grot er gebied t e verzamelen, waardoor de helderheid of
int ensit eit kan worden vergroot .
De makkelij kst e en goedkoopst e manier om zonlicht binnenshuis
t e gebruiken is door het in een ruimt e t e gebruiken die zich direct
onder het dak bevindt . Dakramen en zonnecollect oren kunnen dan
gebruikt worden om het licht naar de plant en t e leiden.
Hoewel ik het nog niet als kant - en- klaar product heb gezien, zou
een goed ont worpen dakraam of zonnebuis de zon moet en kunnen
volgen, zodat het in st aat is het licht t e vangen t erwij l de hoek van
het zonlicht dagelij ks en per seizoen verandert . De hoeveelheid
licht die door een dakraam of zonnebuizen zal komen hangt af
van vele fact oren, waaronder weersomst andigheden, hoeveelheid
bewolking en de breedt egraad van j e lokat ie. Zelfs op de helderst e
dagen zullen hoge breedt egraden niet de licht int ensit eit ont van-
gen die lage breedt egraden wel ont vangen.
Gebruik om binnenshuis t e kweken zonder elekt rische verlicht ing
met alleen buizen of zonnecollect oren, een buis van 0, 6 met er
diamet er per plant en plaat s die direct boven de pot zodat het licht
zich niet verspreidt . I n zuidelij ke gebieden waar het licht het hele
j aar door int ens is, kunnen de buizen gebruikt worden om plant en
het hele j aar door t e bloeien zolang de plant en maar een ononder-
broken donkere periode van 12 uur per dag ont vangen.
I n het noorden kunnen plant en in maart worden gest art en in bloei
worden gezet t ussen j uni en eind august us. De t oppen zullen zon
acht weken na het beginnen van de bloeit ij d klaar zij n. Als de
t oppen eind j uli t ot bloeien worden geforceerd en eind august us
worden geoogst , kan er een t weede oogst worden aangeplant . De
plant en zullen gedurende een kort e periode veget at ief groeien en
dan beginnen met bloeien.
Zonnedaken of zonnebuizen kunnen ook worden gebruikt om het
licht van HPS lampen aan t e vullen. Het ext ra licht zal zorgen voor
snellere groei en grot ere t oppen.
UV SCHILD
Ik kweek n enkele plant in een kast en gebruik een 175 Watt
halide lamp. De lamp zelf heeft een glazen huls waarop staat UV
schild. Ik heb gelezen dat hoe meer UV straling een plant krijgt
hoe meer THC hij produceert. Moet ik de huls van de lamp verwij-
deren? Moet ik een sterilisatielamp gebruiken?
Mi k e M.
Nee. De lamp geeft UV- A en UV- B licht , die de pot ent ie van de t op
verhogen, maar ook UV- C licht , dat fat aal is voor levende wezens.
De top was gedroogd voordat de foto werd genomen. Als
gevolg zijn de haartjes en gedroogd en van kleur veran-
derd. Op het eerste gezicht zien de toppen er rijp uit.
75
Knoei niet met de lamp. Als j e de hoeveelheid UV licht voor j e
plant en wilt verhogen, gebruik dan bruinings t l- lampen of t l buizen
die zij n ont wikkeld voor het houden van rept ielen. Bruiningslam-
pen geven royale hoeveelheden UV- B licht af, wat het bruinen
st imuleert , en rept ielenlampen geven een verhoogde hoeveelheid
UV- B licht om rept ielen gezond t e houden.
St erilisat ielampen moet en niet worden gebruikt om t uinen t e be-
licht en omdat ze grot e hoeveelheden van het ant ibact erile maar
ook kankerverwekkende en op andere manieren voor mensen ge-
vaarlijke - UV-C licht uitstralen. Om het UV-C licht uit te hlteren en
het UV- B en UV- A licht door t e lat en, zou de lamp moet en worden
omwikkeld met een vel cellulose acet aat , dat wordt gebruikt om
rolhlms te beschermen.
KWEKEN IN EMMERS
Ik kweek buiten en zet per 19 liter emmer drie klonen. Is dit een
fatsoenlijke kweektechniek? Concurreren de planten met elkaar
om wortelruimte en voedingsstoffen?
Hat l ess Mat t
De groei van de plant wordt belemmerd door de concurrent ie om
wort elruimt e, voedingsst offen en lucht ruimt e. Aan de andere kant
wordt de ruimt e goed benut omdat de plant en die bet er opvullen.
Het zorgt ook voor enige zekerheid; als een van de plant en het
slecht zou doen, zullen de anderen de ruimt e opvullen en er voor
zorgen dat j e t och een oogst hebt . Je t echniek is succesvol en dus
is het een goede t echniek.
Sommige kwekers kweken verschillende soort en die op verschil-
lende t ij dst ippen rij p worden in dezelfde pot . Die pot wordt zodanig
verplaat st dat de afrij pende plant het meest e zonlicht ont vangt .
Vervang de pot t en van 19 lit er door pot t en van 38 of zelfs 75 lit er
om de opbrengst zonder veel moeit e t e verhogen. Wanneer de
wort els meer ruimt e hebben, zal het bladerdek grot er worden en
zal ook de groot t e van individuele t oppen t oenemen.
Hoewel j ouw t echniek goed werkt , kweek ik plant en liever in hun
eigen pot . Zo kan ik de individuele plant en verplaat sen zonder me t e
hoeven bekommeren om het welzij n van zij n pot - genot en. Door per
pot n plant t e houden houd j e ook het t ot ale aant al plant en lager,
wat gunst ig is in het onverhoopt e geval dat aant allen plant en opeens
van vit aal belang worden. Die enkele plant in de pot zal bij na net
zoveel opleveren als drie plant en, maar slecht s t ellen als een plant .
BINNEN KWEKEN IN DE WOESTIJN
Ik ben een medische gebruiker en woon met twee andere pa-
tinten samen. We zijn van plan een kleine kweekruimte in een
schuurtje op te zetten. De bedoeling is om klonen te kopen bij
het distributiepunt voor medische marihuana en die dan op te
kweken.
We wonen in de woestijn. Overdag kan het heel heet worden, ze-
ker in de zomer, maar het is het hele jaar door zonnig. s Nachts
daalt de temperatuur met 40 graden of meer.
Hoe moeten we de planten kweken? Hoeveel licht hebben we no-
dig? Wat doen we aan de hitte?
Thr ee Men i n a Tub
I s het mogelij k het ondoorzicht ige dak van het schuurt j e t e ver-
wij deren en t e vervangen door t ransparant golfplast ic? De reden
waarom ik dat vraag is dat j e in een gebied woont waar het vrij wel
het hele j aar door zonnig is. Met een licht doorlat end dak zouden
de plant en het zonlicht kunnen gebruiken in plaat s van kunst licht .
I n de wint er zou j e dan aanvullend licht kunnen gebruiken en als
de plant en s zomers in bloei st aan zouden ze een deel van de
dag moet en worden beschut t egen de zon, maar de energiekost en
zouden minimaal zij n.
Als j e geen nat uurlij k licht kunt gebruiken moet j e HPS lampen ge-
bruiken. Als ik het goed begrij p zij n in j ullie count y 6 plant en per
pat int t oegest aan, maar geldt er geen limiet aan de groot t e van
de plant , zodat elke plant onder een 1000 Wat t lamp zou kunnen
komen t e st aan. Als de plant en st art en kunnen ze een lamp delen.
Als ze ouder worden kunnen ze elk hun eigen lamp krij gen en dan
t ot bloeien worden gedwongen door ze elke dag ononderbroken
duist ernis t e geven. Tegen het eind van de bloei kunnen ze naar
de afbloeikamer woren gebracht , waar ze kunnen worden belicht
met ext ra heldere lampen en verlicht ing om de UV op t e krikken.
In plaats van de hitte overdag te bestrijden kun je beter prohteren
van de koele nachtlucht. Gebruik gehlterde koele nachtlucht om
de lampen en de kweekruimt e koel t e houden. Door de hit t e die
de lampen opwekken uit de kamer t e houden, voorkom j e proble-
men. Dan kun je de ruimte ventileren met gehlterde nachtlucht.
St of, sporen en ongediert e dat met de lucht st room meelift blij ft
buit en, t erwij l de kamer baadt in droge, koele woest ij nlucht .
Omdat j e grot e plant en gaat kweken die behoorlij k wat t ij d heb-
ben gebruikt om een infrast ruct uur van wort els, st engels en t aken
t e ont wikkelen, is het zonde om ze al na een keer gebruik weg t e
doen. Deze plant en kunnen worden geregenereerd en hergebruikt .
Eerst worden ze t erug in het veget at ieve st adium gedwongen om
nieuw blad en t oppen t e vormen. Ze hebben de neiging op dat mo-
ment veel kleine t akken t e groeien, dus die moet en worden t erug-
gesnoeid t ot de hoofdt akken. Nadat ze veget at ief volledig t ot ont -
wikkeling zij n gekomen kunnen ze weer in bloei worden gezet . Deze
t echniek bespaart de helft of meer van de veget at ieve groeit ij d.
In deze legale tuin stonden maar 7 planten. Elke
plant werd verlicht door zijn eigen 1000 Watt lamp.
Deze planten werden voor de bloei enkele maanden
lang gesnoeid om zich fink te kunnen uitspreiden.
Peter de Zwaan
Doorsnee is niet
interessant
Door: Feije Wieringa
Hoev eel boek en hi j i nmi ddel s op zi j n naam heef t st aan,
w eet hi j ni et . Maar i ncl usi ef mi j n k i nder boek en moet en
het er t i ent al l en zi j n. Maar ondank s zi j n hoge pr oduct i e
i s de Neder l andse schr i j v er Pet er de Zw aan nooi t echt
een gr ot e publ i ek sl i ev el i ng gew eest . I k ben schr i j v er ,
geen ent er t ai ner . Je zul t me nooi t zi en i n een t v - spel l et j e.
Bov endi en denk i k dat i k geen boek ex t r a v er k oop al s mi j n
k op op de bui s v er schi j nt . Mi j n boek en v er k open zi chzel f . I k
t r ek w el i sw aar mi nder l ezer s dan schr i j v er s di e r egel mat i g i n
de boek ent opt i en t e v i nden zi j n, maar daar st aat t egenov er
dat ik door liefhebbers en jnproevers wl wordt gelezen."
Ik ben schrijver genoeg om dat te waarde-
ren en ik heb er beslist geen behoefte aan
om gehyped te worden. Gelukkig leent mijn
werk zich daar ook niet voor. Je kunt me
het best omschrijven als een vakman die
altijd van de pen heeft geleefd. Gelukkig is
die pen prima. Verder heb ik twee linker-
handen. Ik ben onhandig, ik kan nog geen
spijker in de muur slaan, maar sinds ik heb
leren schrijven ben ik daar alleen maar be-
ter in geworden. En op je vraag wat ik als
mijn beste boek beschouw, zeg ik: het laat-
ste. Dat zeg ik altijd op die vraag. Ik ben
niet iemand die veel achterom kijkt.
We zitten in een kroeg in de buurt van het
station van Enschede, een station dat vol-
gens de Zwaan moeiteloos tot n van de
grootste architectonische miskleunen in de
hele wereld kan worden gerekend. In de
kroeg wordt tijdens ons gesprek een klas-
siek pianorecital gegeven en dat komt de
verstaanbaarheid niet ten goede, maar het
bier smaakt er goed en met aantekeningen
kan ik ook wel uit de voeten. De Zwaan: In
mijn tijd bij de krant kon ik een interview
noteren op de helft van een A-viertje, dat
ging altijd goed. Een kwestie van geheugen.
Om maar met de deur i n hui s t e v al -
l en: j e ni euw e boek moet i k nog l e-
zen, mag i k daar om opmer k en dat
i k Een k eel v an gl as ( een aut obi o-
grasche roman over een man met
k eel k ank er , F. W. ) een v an j e meest
gesl aagde boek en v i nd?
Dat mag je best opmerken. Het is natuur-
lijk wel een van mijn meest persoonlijke
boeken. Het is minder hctie en minder thril-
ler dan veel andere boeken. In feite is dat
boek een bewerking van mijn dagboeknoti-
ties die ik maakte toen ik in het ziekenhuis
voor keelkanker werd behandeld. Ook toen
ging het schrijven eigenlijk gewoon door.
Ik las dat Paul Verhoeven er een lm
v an w i l de mak en. Dat v er baasde me.
Ni k s t en nadel e v an Ver hoev en, maar
76
77
in mijn ogen gaat het om een lmer
die grotesk en spectaculair uitpakt.
Terwijl dat boek een intiem drama is.
Dat realiseer ik me ook. Misschien heeft
hij dat zelf inmiddels ook gedaan, want die
hlm is er dus niet gekomen. Tussen idee en
hlm sneuvelt er wel eens wat. En dan druk
ik me eufemistisch uit.
Teleurgesteld?
Nee. Boeken zijn voor mij belangrijker
dan films en ik schrijf nooit een boek
met in mijn achterhoofd het idee dat ik
een verkapt filmscript zit te maken. Bo-
vendien wordt er tegenwoordig al een
filmoptie geclaimd als je een kookboek in
elkaar hebt geflanst. Aan de andere kant
kan een verfilming natuurlijk ook wel
eens wat toevoegen aan je werk. Maar ik
ben er om gelezen te worden en niet om
gezien te worden. Ik schrijf eigenlijk om
het schrijven. Schrijven is niet moeilijk,
maar om een boek te schrijven waarvan
mensen denken, zoiets heb ik nog niet
eerder gelezen, dat is andere koek. Ik
probeer dus op een geheel eigen wijze
te schrijven en denk daarbij niet aan het
grote publiek, maar wel aan mensen die
van lezen houden. En ik wil mezelf ook
graag verrassen.
Een van je hoofdguren is Meeks.
Een schimmige Amerikaan met een
duister verleden en een duistere toe-
komst, die voortdurend op de rand
van wet en maatschappij balanceert.
Een alter ego?
Alter ego? Nou, ik leid zelf een meer or-
dentelijk leven dan Meeks en een straf-
blad is mij vreemd. Meeks is een bedenk-
sel van me, een man met wie ik veel
kanten op kan, zonder dat het ongeloof-
waardig wordt.
Ik heb het idee dat Meeks, op z'n
zachtst gezegd, een merkwaardig
type is.
Natuurlijk is Meeks een merkwaardig type.
Ik schrijf nooit over doorsnee mensen.
Doorsnee mensen zijn niet interessant.
Vind jij huis-, tuin- en keukentypes inte-
ressant? Om die reden vinden veel men-
sen mij een soort misantroop. Maar het is
nou eenmaal niet anders, de doorsnee is
hoogst oninteressant.
Plot of stijl?
Je kent mijn werk, dus je zou het antwoord
moeten weten. Laat ik het zo zeggen: als je
me een boek geeft met een virtuoze plot,
maar met een bos hout geschreven, en een
boek met inventief gecomponeerde zinnen,
dan kies ik voor dat laatste.
De vuurwerkramp van Harmen Saliger?
Dat is mijn laatste boek, en naar mijn
maatstaven dus mijn beste boek. Ik heb
een prachtige opening bedacht: De dag dat
S.E. Fireworks ontplofte was de gelukkig-
ste dag in het leven van Harmen Saliger.
Een typisch staaltje van de zwarte
humor van De Zwaan?
Tsja. Die ramp was natuurlijk een dra-
ma, maar ik ben geen faction schrijver
en ik maak ook geen true crime. Op de
dag van de ramp, die ik overigens niet
van dichtbij meemaakte, wist ik al dat er
een verhaal in zat. Het is geen boek over
de toedracht van de ramp, want daar is
inmiddels zoveel over geschreven dat
ik daar niets meer aan toe kan voegen.
Het is een boek over de nasleep van de
ramp. Over de mogelijkheden die ont-
staan wanneer de zaken uit de hand lo-
pen. Ik vind het trouwens nog steeds gek
dat midden in een woonwijk zoiets kon
gebeuren. Maar wist je dat bijna niemand
wist dat dat bedrijf bestond? En er was al
helemaal niemand die zich ervan bewust
was hoe explosief dat geheel was. Nou
ja, bijna niemand.
Kun je iets meer zeggen over dat
boek zonder de plot te verraden?"
Het boek is gebaseerd op de ramp, en
dan vooral op het feit dat enkele ver-
misten niet zijn teruggevonden dan wel
gedentihceerd. In Enschede gaat het
gerucht dat een mijnheer die enkele on-
dernemers voor een fors bedrag had op-
gelicht, van de gelegenheid gebruik heeft
gemaakt om zich dood te laten verklaren.
Hij zou nu ergens in een ver en warm
land de bloemetjes buiten zetten. Er cir-
culeren meer van die verhalen. Sommige
lijken aannemelijk. Daar komt nog een
verhaal bij; we hadden hier een stadge-
noot die de zaak beduvelde en met zijn
buit mooi weer speelde op de Antillen.
Het leek een luizenleven, maar toch viel
het tegen. De arme rijke man werd ge-
teisterd door heimwee naar zijn geliefde
Enschede. Je zou het niet voor mogelijk
houden als je naar deze vreselijke locatie
kijkt, maar het kan. En die heimwee werd
hem fataal. Om voeling met het thuis-
front te behouden, belde de boef elke
zondag met iemand in Enschede. Dat liep
uiteindelijk in de gaten.
Wat wilde die man dan weten?
Wat ik je nu vertel is helemaal waar, er is
geen woord aan verzonnen. Hij kon niet
leven zonder te weten hoe FC Twente zn
laatste wedstrijd had gespeeld. Soms ligt
de humor zomaar voor het oprapen. Deze
samenloop van omstandigheden vormt de
basis van De vuurwerkramp van Harmen
Saliger. Verder is alles hctie. De enige h-
guren in het boek die echt zijn, zijn bur-
gemeester Mans en een paar wethouders,
maar die spelen een marginale rol.
Waar gaat je volgende boek over?
Geen idee. Ik ga nu eerst een cruise ma-
ken naar Dubai. Dat deel van de wereld
moet een mens ook eens bekijken. Nor-
maliter ga ik elk jaar naar Amerika, maar
nu wilde ik het anders doen. Maar omdat
ik elke dag schrijf, ook tijdens vakanties,
komt er in het verre oosten vast wel een
idee boven drijven.
Het boek is gebaseerd op de vuurwerkramp, en
dan vooral op het feit dat enkele vermisten niet
zijn teruggevonden dan wel gedenticeerd.
Amsterdam
0eetinchem
Arnhem
venray
0en Baag
5eest
Ce|een
@d[[^Zh_de=VXVh
@dc^c\^ccZaVVc'*
(,+'96HdZhi
5eest
8ajW--
G^_`hlZ\Oj^Y-'V
+&+&7E<ZaZZc
Ce|een
=Va^XVgcVh
=ZchZc^jhhigVVi),
*-%&6LKZcgVn
venray
8d[[ZZh]deDXZVc
9jhVgihigVVi*,
&%,'=E6bhiZgYVb
Amsterdam
9^oon9jX`
IgdbehigVVi'&%
'*&-7G9Zc=VV\
0en Baag
;jc`nBjc`Zn
BVgc^mhigVVi(((
&%&+I86bhiZgYVb
Amsterdam
9A
<dkZgi;a^cX`higVVi('(
&%,)876bhiZgYVb
Amsterdam
0eetinchem
9^VbdcY
9g#=jWZgCddYihigVVi&+
,%%&9L9dZi^cX]Zb
JehiV^gh
7ZZ`higVVi&'
+-&&9K6gc]Zb
Arnhem
80
Door: Karel Michiels
Hi ghl i f e i s i n de 20 j aar v an haar best aan geen bek ende naam
gew or den i n Bel gi . Ooi t l ag het bl ad hi er en daar nog gew oon
i n de k r ant enw i nk el s, maar door een k l acht v an het Vl aams
Bl ok ( nu Bel ang) k w am daar begi n j ar en 00 abr upt een ei nde
aan. Jammer , w ant al s i k mi j n ei gen st uk k en t er ugl ees, k an
i k al l een maar v ast st el l en dat de st em v an de r edel i j k hei d
( l aat st aan v an de v oor st ander s v an cannabi sgebr ui k ) i n de
Vl aamse medi a zel den of nooi t gehoor d w or dt .
Vlaams: het is een woord dat ik twintig
jaar geleden zelf amper gebruikte, maar
de omstandigheden dwingen mij ertoe.
Het Vlaams Belang (vroeger Blok, tot de
partij veroordeeld werd wegens racisme
in ons land verander je dan gewoon
van naam) heeft de geesten een kwart
eeuw lang vervuild met misplaatst nati-
onalisme en fervente vreemdelingenhaat.
Mensen die zich in al hun rijkdom en
welvaart nooit hadden afgevraagd of ze
nu Belg dan wel Vlaming waren, voelen
zich nu geroepen om hun Vlaamsgezind-
heid openlijk te belijden. Dat kan nu zelfs
in de schoot van een partij die door de
rest van het politieke veld nit buitenspel
wordt gezet, de Nieuw-Vlaamse Alliantie
van Bart De Wever, bij de laatste ver-
kiezingen goed voor een derde van alle
Vlaamse stemmen.
Achterhaalde waarden
Die conservatieve nationalistische re-
fex uit zich ook in de houding tegenover
drugs. Ook op dat vlak heeft het Vlaams
Blok de weg gebaand voor een terugkeer
van achterhaalde waarden. Met misprij-
zen kijken de nieuwe Vlamingen neer op
het progressieve paarsgroene beleid van
1999-2007. Het was in die periode dat het
gebruik en bezit van kleine hoeveelheden
soft drugs de laagste prioriteit kregen
in het politiebeleid, een maatregel die de
blowers in dank aanvaardden en die er
onmiskenbaar voor gezorgd heeft dat het
gebruik nu algemeen verspreid en aan-
vaard is. Toch bij de progressieve helft
van de bevolking, want de andere helft
blijft zich roeren als een duivel in een
wijwatervat. Niet dat de N-VA de drug-
wetgeving al op de onderhandelingstafel
heeft gegooid. Daar ligt al genoeg rom-
mel op waar Vlamingen, Walen en Brus-
selaars het niet over eens raken. Maar
wat als Vlaanderen straks echt onafhan-
kelijk zou worden, en de N-VA dan per
dehnitie het land zou leiden? Ik denk niet
dat we dan nog lang ongestoord zullen
kunnen blowen. Een boek als Het grote
weedgenietboek (2003) zou ik allicht niet
meer kunnen schrijven, toch niet zonder
tegenwerking en boycots, zoals de High-
life destijds geboycot werd op vraag van
het Vlaams Blok.
Dankbaar
Ik ben Highlife dus heel dankbaar dat ik
gedurende al die jaren toch een ander,
progressief geluid heb kunnen laten horen
over de leefwereld van de Belgische blo-
wer. Ik vraag me wel eens af wat er zou
gebeurd zijn als ik dezelfde columns had
geschreven voor een grote Vlaamse krant.
Ik zou daar allicht nooit dezelfde vrijheid
hebben gekregen en de reacties zouden
veel heftiger geweest zijn, zeker in het
internettijdperk. In dat opzicht was het
misschien wel een voordeel dat de Highlife
niet zomaar overal verkrijgbaar was. Maar
wel leuk om terug te lezen natuurlijk, die
stukken uit het verleden. Ik neem je graag
even mee back to the nineties.
Eind januari vond in een Antwerps caf
de oprichtingsvergadering van de BCCB
plaats, de Belgische Cannabisconsumen-
tenbond. Het was een druk bijgewoon-
de vergadering waar na enig aarzelen
toch de eerste joints werden gerold. Dat
klinkt gewoner dan het is: nooit voor-
heen konden wij in de openbaarheid, in
een doordeweekse kroeg, zomaar blo-
wen. Het was alsof wij nu pas de door
de Nederlanders zo gesmaakte vrijheid-
blijheid ontdekten. ( Ap r i l 1 9 9 5 )
Het blijft tobben in Belgi. Johan Vande-
lanotte, minister van Binnenlandse Zaken,
kondigde na zijn openlijke bekentenis vorig
jaar (Ik heb ooit geblowd, zag iedereen
rond mij overstappen op hard drugs en ben
er wijselijk mee gestopt) een versoepeling
aan van de strafwetgeving. Het is onno-
dig dat individuele gebruikers gerechtelijk
vervolgd worden. Sindsdien zijn er toch
alweer tientallen mensen opgepakt en ver-
oordeeld. ( Apr i l 1996)
Mijn krantenboer verkoopt sinds kort king
size vloeitjes, wat wij gemeenzaam lange
blaadjes noemen. Van Rizla natuurlijk, het
Antwerpse bedrijf dat als geen ander de
blowersmarkt gepenetreerd heeft. Eerst
kwamen de nachtwinkels, waar de vloei-
tjes aanvankelijk nog verkocht werden
onder de toonbank maar later in al hun
glorie, mooi gexposeerd in alle maten en
kleuren, uitbundig geadverteerd op deu-
ren, ruiten en voetmatten. ( Ju n i 1 9 9 8 )
Het was geen slecht jaar voor de Vlaamse
blower, maar we blijven nog altijd crimi-
nelen, outcasts, experimenteerders, rare
vogels, bietekwieten. Het zal wel een
voorbijgaande fase zijn, iets wat hoort bij
de jeugd. Blij dat ik nooit volwassen ben
geworden. Maar toch ook een beetje triest
omdat ik soms nog behandeld wordt als
een kind. ( Januar i 1999)

Stem van de
redelijkheid
81
Tanja Henn
Psychedelische
blacklight
Door: Arjan van Sorge
Tanj a Henn maak t schi l der i j en, col l ages, bl ack l i ght w er k
en f ot o s met v eel k l eur en, een psy chedel i sche i nsl ag en
aandacht v oor det ai l . Tussen 1982 t ot 1993 maak t e Tanj a
( 1963) v oor al f ot ocol l ages. I n di e t i j d w oonde ze nog i n
Dui t sl and, w aar ze oor spr onk el i j k v andaan k omt . Toen al
w as i k er g bezi g met sur r eal i sme en k l eur .
Ze vervolgt: Door het gebruik van fu-
orescerende kleuren worden de lagen
die onder de realiteit verborgen blijven
voor mij later een symbool, wat alleen
met blacklight zichtbaar gemaakt kan
worden. Onder daglicht realiteit - zie
je een heel ander beeld als onder black-
light, waar de refecterende kleuren de
illusie geven van binnenuit op te lichten.
In al mijn werk speelt kleur de grootste
rol; het is een transporteur van gevoel,
direct naar de hersens. Bij mijn kunst
gaat het niet om denken maar om voe-
len, opgezogen worden door het schilde-
rij. Vanaf 2000 ben ik daarnaast gaan fo-
tograferen, maar ook nieuwe media zoals
hlmpjes maken, animaties en webdesign
trekken mijn aandacht.

Toen ik in 1989 naar Amsterdam kwam
was ik sterk onder de indruk van de vrij-
heid, de tolerantie en de betekenis van de
kunst voor het gewone leven. Mijn black-
lightkunst begon 1992, een wilde periode
waar ik op zoek naar mijzelf en de grens
tussen het ik en de wereld was. Ik liet mijn
visuele kracht dansen en keek hoe er op
gereageerd werd.
Dat leidde tot grote
schilderijen en doe-
ken, en installaties
en projecties gen-
spireerd door mu-
ziek, de mensen die
ik tegen kwam en
verschillende cultu-
ren. Kunst is toch
een spiegel voor het
ik en de wereld, met
alle hjne draden die
het ik met de we-
reld verbinden.
Met blowen begon ik als puber. Ik hield
altijd het meeste van hasj, dat toen nog
streng verboden was in Duitsland. De
meeste hasj kwam uit Turkije. Grow your
own was voor mij een nieuwe term, iets
wat je confronteerde met de hele plant
en niet alleen met de essentie die eruit
gehaald wordt. Werken en blowen kan ik
niet. Ook heeft de zoek naar geestverrui-
ming alleen maar zin als je niet verslaafd
raakt. Ik ben heel blij met de kennis
over en ervaring van het blowen, maar
als psychonaut kan je niet in een en de-
zelfde baan blijven rondhangen.
Ik heb nog steeds het Psychedelische
Museum in mijn hoofd, waar een brug
geslagen wordt tussen de geestverrui-
mende middelen in verschillenden cultu-
ren en de videogames (3D) van vandaag,
en het nut daarvan voor het dagelijkse
leven. Het heeft allemaal de zoektocht
naar een andere realiteit als uitgangs-
punt. Virtuele realiteit speelt zich voor
je ogen op de computer af, geestver-
ruiming in jezelf. Deze twee te verbin-
den lijkt mij een leuk project, dat echt
bij Amsterdam past. Je hoeft niet meer
Carlos Castaneda te lezen om te kunnen
vliegen! Of aan het gevoel van Alles-Is-
Een kan met de juiste software nog meer
waarde en breedte toegevoegd worden.
De globale geestverruiming is op de weg
naar een kosmische!
w w w . l i ght af f ect abl ear t . com
Angstaanjagend
goed
Door: Rob Tuinstra
83
De Br i t se act eur Gar y Ol dman ( 1958) heef t door de j ar en
heen al heel w at opzi enbar ende r ol l en gespeel d. Hoew el hi j
na een t oneel opl ei di ng k or t st ondi g bi j een t heat er gezel schap
actief was, maakte hij al op 24-jarige leeftijd zijn lmdebuut
in de vrij onbekende lm Remembrance. Twee jaar later brak
hi j door met een hoof dr ol i n Si d & Nancy .
Zijn vertolking van de punkrocker Sid
Vicous van de Sex Pistols werd vooral door
critici goed ontvangen. Echte punks vonden
het allemaal niet zo geloofwaardig, maar
die waren sowieso al niet zo snel tevreden.
Oldman maalde er niet om en legde de fun-
damenten voor een mooie hlmcarrire.
Dracula
Na een aantal redelijk succesvolle Britse
producties kon hij in het begin van de ja-
ren negentig aan de slag in Hollywood. In
JFK, een hlm van de recalcitrante regisseur
Oliver Stone over de moordaanslag op de
Amerikaanse president John F. Kennedy,
was de sardonische Oldman natuurlijk de
perfecte acteur om de moordenaar Lee
Harvey Oswald te spelen. Een jaar later, in
1992, speelde hij de hoofdrol in een op-
zienbarende Dracula-hlm van regisseur
Francis Ford Coppola.
Het waren zijn topjaren. Elke film waar-
in Gary Oldman toen speelde was goed.
In 1993 zien we Gary in True Romance,
een van de hoogtepunten van de jaren
negentig, die nog steeds regelmatig op
de tv te bewonderen is. Nog zon klas-
sieker is The Fifth Element, een science
fiction spektakel uit 1997 van de Frans-
man Luc Besson, waarin Oldman samen
met Bruce Willis de voornaamste rollen
speelde. Maar, eerlijk is eerlijk, de film
waarin we hem helemaal zien excelleren
is de eveneens Franse productie Lon
van de al eerder genoemde Franse re-
gisseur Luc Besson.
Lon
In Lon is Gary Oldman op de top van zijn
kunnen. Hij speelt de rol van NYPD de-
tective Norman Stansheld. Die blijkt niet
alleen totaal corrupt, maar ook uiterst
gewelddadig te zijn. Nadat hij de familie
van het 12-jarige meisje Mathilda per-
soonlijk uitmoordt, wil dit meisje wraak
nemen. Niet te doen natuurlijk, maar wel
als je de hulp krijgt van een huurmoorde-
naar genaamd Lon (Jean Reno). Enhn,
bijna iedereen zal deze hlm inmiddels wel
gezien hebben, en het met me eens zijn
dat bad guys zelden beter zijn gespeeld
als door Oldman in deze hlm. De scnes
op het toilet van het politiebureau, waar
de Brit snuivend tekeer gaat, behoren tot
de hoogtepunten uit de cinema van de
jaren negentig. Dit is acteren op hoog ni-
veau. Natalie Portman, die de rol van de
12-jarige Mathilda indertijd speelde, zou
later zeggen: Ik hoefde niet te acteren
dat ik bang was van hem. Ik was name-
lijk echt bang van hem.
Blockbusters
De laatste jaren zien we Oldman vooral
terug in blockbusters als Harry Potter en
Batman. Zelf zegt hij over zijn carrire:
Ik denk niet dat Hollywood precies weet
wat ze met me aan moeten. Mijn naam
staat niet echt hoog op de lijst als ze een
romantische comedy gaan maken. Over
zijn alcoholverslaving was hij ook helder:
Er is een tijd geweest dat ik twee fles-
sen wodka kon drinken en daarna nog
steeds met mensen kon praten. Maar ge-
lukkig ben ik een loner, dus deed ik mijn
drinken vooral thuis.
De komende tijd zullen we Oldman we-
derom in nieuwe Potters en Batmans zien.
Weinig verrassend. Het heilige vuur lijkt er
wat uit te zijn. Misschien dat de hlm Guns,
Girls and Gambling daarin verandering
gaat brengen. Daarin speelt Gary niemand
minder danElvis!
Gary Oldman Film Top 5
1 Lon
2 True Romance
3 The Fifth Element
4 The Dark Knight
5 JFK
84
Mr. Tourette en ik
Triest, maar
ook hilarisch
Door: Marian Henderson
Pel l e Sandst r ak , een Noor ui t een k l ei n v i sser sdor pj e,
schr eef een meesl epend boek ov er zi j n zi ek t e: Gi l l es de
l a Tour et t e. Het boek heet : Mr Tour et t e en i k . Het duur de
l ang v oor dat di e di agnose w er d gest el d en hi j ui t ei ndel i j k
behandel d w er d. Voor dat het zov er k w am maak t e hi j v eel
t r i est e, maar ook hi l ar i sche si t uat i es mee. Voor af gaand aan
de boek bespr ek i ng eer st i et s ov er de zi ek t e zel f , w ant Gi l l es
de l a Tour et t e w or den zel den gezi en en begr epen.
Bij Gilles de la Tourette denk je al gauw
aan onverwacht gevloek of het strooien
met woorden als fuck, shit en klootzak,
zonder dat deze persoonlijk bedoeld zijn.
Toch is maar een tiende van de lijders
aan dit syndroom behept met deze vloek-
variant. De ziekte werd in 1885 beschre-
ven door de neuroloog en psycholoog
Gilles de la Tourette en vervolgens naar
hem vernoemd. In Nederland zouden
zo'n 1 op de 500 tot 2000 mensen aan
de ziekte lijden. Een knap ruime marge,
maar de diagnose wordt dan ook in veel
gevallen niet gesteld, omdat de ziekte in
een milde vorm niet wordt herkend en
ook geen behandeling vereist.
Dwang
Het belangrijkste symptoom is wel dat
de touretter lijdt aan verschillende soor-
ten tics. Voor de diagnose is het nodig
dat iemand regelmatig twee motorische
tics heeft, en vaak ook nog een vocale
tic. De tics hoeven niet gelijktijdig voor
te komen en kunnen na verloop van tijd
ook worden verruild voor nieuwe. De tics
moeten langer dan een jaar optreden,
al kunnen er ook ticvrije pe-
riodes voorkomen van enkele
maanden. Vaak begint het al
in de vroege jeugd en wordt
het erger in de pubertijd. Ge-
luksvogels zien de aandoe-
ning na hun 21ste verdwijnen.
Sommigen hebben er echter
een leven lang last van. Mo-
torische tics zijn bijvoorbeeld
het veelvuldig knipperen met
de ogen, het ophalen van de
schouders, het maken van
grimassen, maar soms kun-
nen ze ook uitmonden in een
soort bizar ballet. Onder vo-
cale tics wordt het maken
van geluiden verstaan, zoals
het schrapen van de keel,
kuchen, het uitspreken van
woorden of zinnetjes, grom-
men of snuiven. Dan kunnen
er ook nog gedachtentics op-
treden, zodat iemand steeds
in zichzelf bepaalde woorden
of zinnen moet herhalen, telspelletjes
doet of dwanggedachten heeft, die tot bi-
zarre rituelen of obsessies lijden. Dwang
en drang vormen vaak een belangijk on-
derdeel van de ziekte. Is dit allemaal al
vervelend genoeg? Je zou denken van
wel, maar helaas zie je Tourette vaak in
combinatie met andere aandoeningen, zo-
als ADHD, autisme, depressies en angsten.
In hoeverre die extra aandoeningen los van
de ziekte staan, of daar simpelweg deel
van uitmaken is niet helemaal duidelijk.
Vreemde vogel
Het spreekt voor zich dat mensen met
deze kwaal (hij komt het vaakst voor bij
mannen) behoorlijk genvalideerd kunnen
raken. Anderen zien hen al gauw als een
vreemde vogel. Ze worden gepest door
andere kinderen of door hun collega's. Ze
hebben leerproblemen, omdat ze moeite
hebben om zich op hun schoolwerk te con-
centreren. Ze kunnen op latere leeftijd door
belemmerende rituelen hun werk niet doen.
Ze worden uitgelachen en in hun zenuwen
daarover nemen de symptomen juist toe.
Daarom hebben ze vaak moeite met het
leggen van contacten, ook met het ande-
re geslacht. Soms lukt het wel om de tics
een tijdje te onderdrukken, wanneer men
in gezelschap is, maar daarna komen ze er
juist in verhevigde mate uit. Het is energie
die naar buiten moet. Als de stress oploopt,
verergeren de symptomen. Wanneer ie-
mand geconcentreerd bezig is met iets wat
hij leuk vindt, wordt het juist minder. Ook
tijdens seks en slapen zijn de tics afwezig.
Bizarre humor
Heb je er nog iets aan? Mensen met Gil-
les de la Tourette beschikken vaak wel over
Bij Gilles de la Tourette denk je al gauw aan
onverwacht gevloek of het strooien met woorden
als fuck, shit en klootzak.
85
een goed improvisatievermogen, ze zijn
creatief en inventief, alert en spontaan, en-
thousiast en geestig. Ze beschikken vaak
over een bizar gevoel voor humor. Wanneer
ze gewoon mogen zijn wie ze zijn, blijkt dat
achter die verzameling tics en rituelen ge-
woon een aardig mens schuil gaat. Op in-
ternet zag ik een hlm van een jongen van
twaalf, die prima kon uitleggen wat er met
hem aan de hand was. Hij had dat ook in
de klas gedaan en hij had begrip en sym-
pathie ontvangen. Zo werd hij volledig ge-
accepteerd met zijn aandoening.
Hoe kom je eraan? Gilles de la Tourette
is een neuropsychiatrische aandoening.
Het is aangeboren. De ziekte heeft te ma-
ken met een verstoorde prikkeloverdracht
in de hersenen. Er is een finke erfelijke
component, zodat sommige families van
de tics aan elkaar hangen.
Medische cannabis
Wat doe je eraan? Sommige neuroleptica
helpen een beetje, maar lang niet bij
iedereen. Bovendien hebben dergelijke
medicijnen nare bijwerkingen. Het is dus
lang niet altijd een oplossing. Vaak wordt
Tourette bestreden met gedragstherapie.
Het ticgedrag wordt omgebogen en afge-
leerd. Soms wordt er medische cannabis
voorgeschreven. In ernstige gevallen is
een operatie mogelijk. Ook wordt er ge-
bruik gemaakt van electromagnetische
prikkeling van bepaalde hersengebieden.
De wetenschap heeft dus wel wat pijlen
op zijn boog om het leven voor touret-
ters te verbeteren.
Walvisjager
Sandstrak heeft als kind vreemde ang-
sten, die uitmonden in vreemde rituelen.
Als er een vliegtuig overkomt, vreest hij
dat zijn hersens uit zijn hoofd springen
en het vliegtuig raken, met een bloed-
bad als gevolg. Dit kan hij afwenden door
zijn schoenen uit te trekken, waarbij de
schoenpunt de cockpit is, de schoen zelf
de cabine en de veters de vleugels zijn.
Hij moet dan tussen de schoenen in gaan
staan, zijn armen strekken en omhoog
kijken tot het vliegtuig verdwijnt. Na een
paar maanden kent hij alle vliegbewegin-
gen boven zijn dorp uit het hoofd. Wie
hem bezig ziet wordt afgewimpeld met
een grapje. Er komen dingen bij, zoals
zijn gedachten over de verschrikkingen
van voorjaarsvliegen. Nu
moet die kloothommelte-
ringvoorjaarsvlieg dood
zijn. Misschien zit hij in
duizend stukjes, in dui-
zend vliegenlijkdeeltjes
op mijn rug. Misschien
worden de vliegenlijk-
deeltjes in mijn rug gezo-
gen, vergiftigen ze mijn
lijf, en ik zal doodgaan,
en ik zal op mijn rug in
een kist belanden, en
geeuwende begrafenis-
gasten zullen fauwvallen
als ze zien dat mijn ogen
lijken op die van een
bromvlieg, een kloot-
hommelteringbromvlieg.
Sandstrak wil walvisjager
worden en hij is gek op
ijshockey. Hij wil scho-
ling om zijn doel te be-
reiken, maar steeds va-
ker verliest hij zijn focus.
Maar ik ben kansloos als
ik de herrie in het lokaal
wil wegdenken. Die slaat
mijn gedachten knock-
out, en ik verlaat de klas
klappend, zingend of fuitend. Een paar
kinderen lachen niet-begrijpend, de an-
deren kauwen verder tot ze klaar zijn.
De bank in de kamer van de rector voelt
heerlijk aan. Daarom is het helemaal geen
straf om de klas te worden uitgestuurd.
Vaak voelt hij een schok in zijn buik, die
gevolgd wordt door een geluid, waarover
hij geen controle lijkt te hebben. Het is
begrijpelijk dat hij met zijn rituelen en
soms wonderlijke gedragingen een lastig
en vreemd ventje wordt gevonden.
Snel en humoristisch
Sandstrak beschrijft zijn ervaringen snel
en humoristisch, zonder zelfmedelijden.
Als ik nou maar kon leren om verdom-
me te zeggen in plaats van salamivis-
puddingpiemelreet zouden ze me waar-
schijnlijk alleen maar grof in de mond
vinden, niet pervers. Er begint een
rondgang langs diverse therapeuten.
Die leveren dan bemoedigende uitspra-
ken of pilletjes uit de natuur. De con-
tacten worden geestig beschreven, maar
ze leiden tot niets. Zijn vader leest een
artikel over Gilles de la Tourette en her-
Tijdens seks en slapen zijn de tics afwezig.
kent daar dingen in. Hij sleept zijn zoon
mee naar de volgende dokter. Die zegt:
Tourette hebben we hier niet en diag-
nosticeert een persoonlijkheidsstoornis.
Dwanggedrag
In de zomer van 1984 vertrekt hij naar
Oslo voor zijn eerste baantje. Er zullen
er nog veel volgen, omdat hij vanwege
zijn rituelen en opmerkelijke gedragin-
gen nergens lang wordt getolereerd.
Het dwanggedrag wordt erger en erger.
Het beheerst zijn hele leven. Om over
een drempel te kunnen stappen, moet
hij tig rituelen uitvoeren, en die ritue-
len moeten vervolgens worden herhaald
en herhaald. Het lukt hem niet meer om
te douchen, want de benodigde hande-
lingen kosten uren. Hij begint er steeds
meer als een zwerver uit te zien en voor-
al te ruiken. Hij slaapt in een auto. Uit-
eindelijk is zijn leven een aaneenschake-
ling van rituelen geworden, een angstige
hel, waarin hij telkens mislukt. Totdat hij
eindelijk hulp krijgt van artsen die zijn
Gilles de la Tourette onderkennen. Dan
krijgt hij gedragstherapie. Hier start zijn
bewonderenswaardige strijd voor een
'normaal' bestaan. Het begin van een
happy end. Een aanrader!
BZ\Vh]de9Zkgda^_`Z<VeZg
BdaZchigVVi'()'%&8K<dg^cX]Zb
&Zeg^_h=VoZ=nYgd6bcZh^V
*
L>CC66G
=><=A>;:8JE'%&%
B:I6BC:H>6
9
Z

K
g
d
a^_`Z<
V
e
Z
g
*
E
d
a
a
^
c
V
idg8d
b
e
V
c
n
'
DXZVc
&
8
d
[
[
Z
Z
h
]
de9^o
o
n

9
j
X
`
+
Edaa^cVidg8dbeVcn
C^ZjlZ=ZgZc\gVX]i'*&%&&GA6bhiZgYVb
'Zeg^_hCZYZg]Vh_A68dc[^YZci^Va
'
EVgVY^hZHZZYh
lll#eVgVY^hZ"hZZYh#Xdb
&Zeg^_h=nYgdHZch^HiVg
(
8d[[ZZh]deDXZVc
9jhVgihigVVi*,&%,'=E6bhiZgYVb
&Zeg^_hCZYZg]Vh_HjeZg@g^hiVa
(Zeg^_h=VoZ7^d6bcZh^V
&
E
V
g
V
Y
^hZHZ
Z
Y
h
(
H
Z
g
^djhHZ
Z
Y
h
)
#/&&%%3(/0 '2/73(/0'2//4(!.$%, :!$%.
G
d
n
V
a
F
jZZc
H
Z
Z
Y
h
,
@
dhWdg
-
GdnVaFjZZcHZZYh
lll#gdnVafjZZchZZYh#Xdb
&Zeg^_h=VoZ7^dH]^c^c\H^akZg=VoZ
,
@dhWdg
@aZ^cZ<gVX]i(+'&&86BVVhig^X]i
(Zeg^_h=VoZ=nYgd6#B#<#
-
8d[[ZZh]de9^oon9jX`
IgdbehigVVi'&%'*&-7G9Zc=VV\
&Zeg^_h7^dL]^iZL^Ydlm7jWWaZ\jb
'Zeg^_h=VoZ7^d6bcZh^V
+
HZg^djhHZZYh
lll#hZg^djhhZZYh#Xdb
'Zeg^_h7j^iZc7^YYn:Vgan
)
88
Zie het licht
met Dutch Green
Growlights
Door: Jan Sennema
Nog maar enk el e j ar en gel eden w as het ondenk baar om
pl ant en t e k w ek en met LED- v er l i cht i ng. De eer st e LED-
k w eek l ampen w er den met k r ank zi nni ge cl ai ms gel anceer d.
Een bek end v oor beel d i s de 90 w at t uf ol amp, di e een 600
w at t HPS zou v er v angen. Het k l eur enspect r um v an deze
k w eek l ampen best ond ui t maar t w ee k l eur en: r ood v oor
de bl oei en bl auw v oor de gr oei . Al gr oei de het gew as er
w el onder , het bl oei r esul t aat w as bedr oev end. Dut ch Gr een
Gr ow l i ght s v ond dat het bet er k on, en bew ees met de LFG
Spect r abox al i n 2008 zi j n gel i j k .
In de eerste generatie LFG Spectraboxen
waren acht kleuren LEDs verwerkt. De
resultaten die met deze kweeklampen
werden behaald overtroffen alle verwach-
tingen. Aanvankelijk werden de Spectra-
boxen exclusief gedistribueerd door een
regionaal bedrijf, maar in 2009 werd deze
samenwerking beindigd, en ging Dutch
Green Growlights via geselecteerde ver-
kooppunten zelf de distributie regelen. De
koerswijziging markeerde het begin van
een stormachtige (inter)nationale groei,
waarna het bedrijf zich in 2010 vestigde in
het futuristische Crystalic gebouw aan de
rand van Leeuwarden. Een toepasselijke
vestigingsplaats voor de LED-pionier die
als eerste de toekomstbelofte van LED-
verlichting heeft weten waar te maken.
LED Spectra Unit
Onder de merknaam LED Spectra Unit
werden in 2009 drie nieuwe series gelan-
ceerd: de LED Spectra Unit Classic (11
kleuren), de LED Spectra Unit Special
(16 kleuren), en als vlaggenschip de LED
Spectra Unit Power die met 16 kleuren en
1200 watt vermogen zelfs de meest ambi-
tieuze kweker tevreden stelt. In alle Spec-
tra Units zijn de nieuwe 3 watt bloeiboos-
ter-LEDs toegepast. Dankzij de 16 kleuren
LEDs, waarvan enkele exclusief voor Dutch
Green Growlights worden geproduceerd,
steekt de hele Spectra Unit serie met kop
en schouders uit boven alle andere LED-
kweeklampen op de markt. Met Spectra
Units zijn zelfs aanzienlijke hogere gram-
per-watt opbrengsten mogelijk dan met
traditionele HPS kweeklampen, hetgeen
onderbouwd wordt door vele growreports.
Maar er zijn nog meer voordelen, zoals de
grotere (brand)veiligheid, de levensduur
van 50.000 uur, geringe warmteontwikke-
ling, energiebesparing, etc.
LFG Spectrabox Professional
Vanaf 2010 werden de 3 watt bloeibooster-
LEDs ook in de nieuwe generatie LFG Spec-
trabox gebruikt, die voortaan LFG Spec-
trabox Professional werd genoemd. De 7
modellen uit deze serie zijn alle voorzien
van schakelaars om afzonderlijk de groei-,
bloei- en bloeibooster-LEDs in te schake-
len. Daarmee zijn het de ideale lampen
voor beginnende kwekers, die tegen een
aantrekkelijke prijs ervaring met LED-ver-
lichting kunnen opdoen. Alle Dutch Green
Growlights lampen zijn Europees geregis-
treerd als volwaardige kweeklampen, de
garantie dat je met het originele product te
maken hebt en niet met onveilige namaak.
Binnenkort komt Dutch Green Growlights
alweer met een revolutionair nieuw pro-
duct, een zeer compacte LED-unit met een
hoog wattage, die speciaal werd ontwik-
keld voor extra hoge opbrengsten bij mi-
crogrow-projecten.
Info algemeen:
w w w . dut chgr eengr ow l i ght s. eu
Info LFG Spectrabox:
w w w . l f gspect r abox . com
Info LED Spectra Unit:
w w w . l edspect r auni t . com
89
Growers Planet
Toekomstbestendig
en vernieuwend
Het Rot t er damse Gr ow er s Pl anet i s bepaal d geen ni euw k omer .
Al w eer zo n t i en j aar dr aai t de speci aal zaak aan de Goudse
Ri j w eg mee, en ov er l eef de zel f s het bew i nd v an bur gemeest er
I v o de Ver schr i k k el i j k e. Toch w as de schw ung er een beet j e
ui t de l aat st e j ar en. Hoew el de v or i ge ei genaar een pr et t i ge
k l ant enk r i ng had opgebouw d, k w am di e st eeds v ak er v oor
een gesl ot en deur . Si nds Al ex begi n di t j aar het r oer ov er nam
i s Gr ow er s Pl anet w eer v ol op t er ug. En hoe!
Growers Planet zou wel eens ht prototype
kunnen zijn van de growsh... pardon, bin-
nentuinbouw specialist van de toekomst: een
bedrijf met een verzorgde, professionele uit-
straling, vooral gericht op kleinschalige hob-
bysten, n discreet. Vanaf de straat gezien
misschien zelfs iets t discreet; als de tom-
tom duidelijk aangeeft dat je toch echt aan
het juiste adres bent, word je makkelijk op
het verkeerde been gezet door het ontbre-
ken van de bedrijfsnaam. Op de lichtbak bo-
ven de pui is wel Garden & Woods Lifestyle te
lezen. Daarmee is niets teveel gezegd, want
behalve voor binnentuinbouw specialiteiten
kun je hier ook terecht voor tuin- en park
onderhoud, luchtbehandeling en op maat
gemaakte constructies van steigerhout. Heel
wat grote opdrachtgevers hebben al een be-
roep gedaan op Alex vakmanschap.
Steigerhout-stylist
Het is nauwelijks te geloven dat de ruimte er
amper vijf maanden geleden uitzag als een
soort garage, compleet met half ontman-
telde motoren. De opzienbarende trans-
formatie is een mooi visitekaartje voor de
kwaliteiten van de steigerhout-stylist. Het
rommelhok van voorheen is nu een sfeervol
verlichte trendy winkelruimte, die ook nog
eens buitengewoon praktisch is ingericht;
door slim gebruik te maken van de smalle
hoge ruimte kan de zaak letterlijk tot aan
de nok gevuld worden. Zeldzaam voor een
speciaalzaak vrijwel middenin de stad is de
mogelijkheid om achter de winkel discreet
te laden of lossen. Ook met de bereikbaar-
heid van Growers Planet zit het wel snor,
of je nou van binnen of van buiten de stad
komt. Terwijl de zaak krap twee kilometer
van Rotterdam CS ligt, sta je vanaf de A20/
E25 in een minuut of vier voor de deur.
Toegevoegde waarde
Growers Planet prohleert zich anno 2011 als
een vooruitstrevend bedrijf met als insteek
niet zozeer het inrichten van grootschalige
nieuwe projecten, maar vooral het verbete-
ren van bestaande. Het uitgekiende assorti-
ment is daarvoor op maat gesneden, met de
nadruk op bewezen kwaliteit en veiligheid.
Tegelijk onderscheidt Growers Planet zich
door een hjne neus voor nieuwe ontwik-
kelingen die de binnentuinder echt vooruit
helpen. De eigenaar gaat daarbij niet af op
de verkooppraatjes van de producent, maar
laat nieuwe producten uitgebreid testen
voor hij er groen licht aan geeft. Een mooi
voorbeeld vindt Alex de digitale 150 watt
verlichtingssets van Minimax. Vier van deze
sets geven ruim 50% meer licht dan n
600 watter. Daarmee schiet de opbrengst
omhoog, terwijl het stroomgebruik daalt
en de veiligheid toeneemt. De hogere aan-
schafprijs is er dan al snel weer uit.
Sympathieke initiatieven
Een mooie zaak en een compleet, vernieu-
wend assortiment is maar n kant van de
medaille. Of je ergens graag terugkomt
wordt vooral bepaald door de man achter
de balie. In de persoon van Alex beschikt
Growers Planet over een even energieke
als deskundige captain, eentje die door zijn
professionele achtergrond verder kijkt dan
de gemiddelde groeispecialist. Daarnaast
verrast Growers Planet met sympathieke
initiatieven, die niet bedoeld zijn om klan-
ten geld uit de zak te kloppen, maar ze
echt wat te leren. Zo is op zaterdagen de
grote man achter een bekende voedingslijn
in de zaak om vragen te beantwoorden en
professioneel advies te geven. Ook is Gro-
wers Planet samen met een specialist bezig
een speciheke voeding te ontwikkelen voor
de in Rotterdam populaire Amnesia haze.
Niet voor niets zijn er zoveel van de afge-
haakte oude klanten alweer teruggekeerd
op het vertrouwde nest. Growers Planet
nieuwe stijl is een echte ontdekking die een
verkenningsmissie meer dan waard is.
Gr ow er s Pl anet
Goudse Ri j w eg 36
3061 DE Rot t er dam ( Kr al i ngen)
Tel . 010- 2124451
Open
Ma t / m v r i j 10.00 17.00 uur
Zat er dag 10.00 16.00 uur
Bioscoop wordt
evenementenzaal
90
Door: Peter van Sparrentak
I n de bi oscoop een spor t w edst r i j d of popconcer t meebel ev en?
Een paar j aar gel eden w as di t nog een ex cl usi ev e er v ar i ng.
Maar nu w or den l i v e ui t zendi ngen een v ast onder deel v an de
bi oscoopagenda. I n Neder l and en ook i n Bel gi .
Onlangs maakte de Belgische bioscoopke-
ten Kinepolis een aantal nieuwe live eve-
nementen bekend. Een concertopname
van The Prodigy op het Warriors Dance
Festival. Een show van de Foo Fighters in
Los Angeles. Of een live vertoning van het
afscheidsconcert van Faithless. Basket-
balliefhebbers konden de NBA play offs zo
goed als live en in 3D bekijken. Kinepolis
somde op Studio Brussel een aantal voor-
delen op van een (semi)live concert. Als
bezoeker heb je meer comfort, je kunt al-
les uitstekend zien en de geluidskwaliteit
is altijd goed. Elementen waar het in de
concertzaal of het stadion wel eens aan
ontbreekt. En, afhankelijk van je woon-
plaats kun je de vertoning dichtbij in de
buurt meemaken, in een van de bioscoop-
hlialen. Het persbericht hierover ronkte
als volgt: Muziek- en sportfans hoeven
niet langer uren te rijden, eindeloos aan
te schuiven en nekpijn te krijgen om van
veel te ver een glimp op te vangen van
hun favoriete artiesten of sporters.
Satellietontvanger
De nieuwe mogelijkheden komen door de
digitalisering van de bioscopen. De zalen
waren vorig jaar al voor het grootste deel
gedigitaliseerd. Voor de uitzending van
live evenementen heeft elke bioscoop
een hoogwaardige satellietontvanger. Ki-
nepolis heeft elf megabioscopen in Bel-
gi. Hieronder valt ook het Antwerpse
megahlmcomplex Metropolis, dat veel
Nederlandse bezoekers trekt. Behalve
muziek en sport zitten ook opera, ballet
en theater in het pakket. Zoals de succes-
volle live opera, in samenwerking met het
London National Theatre en het Bolshoi
Theater in Moskou. Omdat de ontwikke-
ling nog vrij nieuw is, zijn deze evene-
menten slechts kort van tevoren bekend.
Vertoningen vinden soms in n of enkele
hlialen plaats. Vorig jaar had Kinepolis in
Belgi de primeur, met het vertonen van
acht live wedstrijden van het WK Voetbal
in 3D. In november vorig jaar was in de
Brusselse Kinepolis de klassieker tussen
Barcelona en Real Madrid live te bekijken.
Om hierbij bezoekers in de sfeer te bren-
gen, werden de entrees en de zalen gede-
coreerd in de stijl van een sportstadion.
Metallica
Path, n van de grotere Nederlandse
bioscoopketens, meldt eveneens een dui-
delijke toename van de live evenementen.
Hieronder vallen concerten, theater en
opera. Het eerste muziekevenement (in
2007) was de opname van David Gilmour
in the Royal Albert Hall in Londen van het
jaar daarvoor. De vertoning werd aange-
vuld met een live interview en minioptre-
den vanuit de studio. Datzelfde jaar werd
voor het eerst een popconcert echt live
vertoond, van de popgroep Take That in de
O2 in Londen. Het is begonnen met enkele
concerten, vertelt woordvoerder Darren
Staines van Path. Maar sinds vorig jaar
is er sprake van een regelmatige stroom
van live vertoningen. In 2010 waren live
concerten te zien van The Big Four (Metal-
lica, Slayer, Megadeth, Anthrax) en Andr
Rieu. Ook wedstrijden van het WK Voet-
bal 2010 waren in Path te zien. Tevens
worden vaker concertopnamen vertoond,
sommige exclusief, andere ter promotie
van een live-dvd. Zo waren vorig jaar in
de bioscoop concertregistraties te zien van
Iron Maiden (de documentaire Flight 666),
Green Day (de MTV-opnamen 21st Century
Breakdown) en Bon Jovi.
4D: bewegende stoelen
Er staan nog geen nieuwe live concerten
op de planning. Deze worden altijd kort
van tevoren bekend gemaakt. Voor cultu-
rele voorstellingen staan de komende tijd
al wel enkele vertoningen gepland, zoals
theatervoorstellingen, waarvoor Path sa-
menwerkt met het National Theatre in Lon-
den. Overigens hebben andere bioscopen,
zoals JT Bioscopen, ook live vertoningen op
het programma staan. De JT-bioscopen in-
troduceren bovendien een andere noviteit
in enkele hlialen: bewegende stoelen, ook
wel 4D genoemd. De zogenaamde D-Box
stoelen kunnen aan alle kanten kantelen,
en reageren op beeld en geluid. Een beetje
de pretparkervaring dus.
w w w . k i nepol i s. com
w w w . pat he. nl
w w w . j t . nl
binnentuintechniek
Top of the
world
Top of the
world
,9.96,0;0,;:4660:05,5:*/,+,
Open: maandag 12.30-18.00
dinsdag tot donderdag 10.00-18.00
vrijdag 10.00-20.00
zaterdag en zondag gesloten
Srsi St+r
kti1
Lati1 Brlt
|l+l+t lt Cr+m
N|al+
M+]it Ba1 9piam Sprtri|
ktrmit+l B+t
J+t| lit
|+r1rr+
+pp+
\rti]r
lit Brr katrm+ri+ ll kll|asl
Bll+1rrr+
|attl |r+]rr
Swt |arpl
. | k K k | l S | S | | | S . C 9 M
z a a dv er edel a a r s
si nds 1994
kat r| l rwri r]
katrm+ri+ ll

PARA0| 5E 5EE05 : P05TB0X 377 - !OOO AJ AH5TER0AH - P0LLAN0

TEL: +3! 2O677522 - FAX: +3! 326!O27 - E- HA| L: | NF0@PARA0| 5E- 5EE05. C0H - www. PARA0| 5E- 5EE05. C0H

|||Ml Nl S||K|||, K|ULl |K| && kUUI99BLL99|l |NN||| llk|||NN lll NN ,, & IJJJ \\|KK|kkKKKl NN.
|| M||SI |9I||NII| , KKkkCBIIl | S999KII|N BB|BB|N l J l NN B|I kSSSS9KKIl M||NNI. .. ..
|| B|SSII|| ||NNNN|||IIlCCCCkkk lSSS |||SS|LLLL|||CCIIII|||||KK|||
Neemm contac ct o viia tel OO2OO-6 67775 22 2 mmett
Luc off Patrick off gaa naarr on nzee wwhooleesa ale
aginaa voor eeenn loggincodde omm ddireectt
gemakkeli|k en sne el te kkunnneen beesteelleen.
7) * : / % + % . 7% $ %% 2 6 % 2 +/ 0 % 2 3 % .. ' 22 / //4 ( !! .$$ % , !! 2 % .
6 / / 2 / ..: % 7% 2 % ,, $ " %% 2 / % -$ % : ! $ % ..
B9| lNSI|||KKC|NNIk| \\99999KKK kkLLL| KK99 |N B||k|||SSSB99||S ||kKKkkNN|||||KK|
M
E
D
I CA
L

5
E
E
D
5
f
i n
e
s
t
s
e
e
d
c o l l e c t i o n
92
Black Jack Auto
Fot o: Sw eet Seeds
93
A&T Trading:
specialisten in
binnenklimaat
Kenni s, k w al i t ei t en ser v i ce st aan hoog i n het v aandel v an
A& T Tr adi ng i n Rav enst ei n. Het i nmi ddel s zes j aar oude
bedr i j f geni et hi er door een gr ot e k l ant enk r i ng, w ant de
par t ner s Adj e en Toi ne w et en w aar ov er ze het hebben. Door
hun r ev ol ut i onai r e t echni ek en v oor k l i maat beheer si ng met
hun k oel bat t er i j en t r ok k en ze de aandacht v an v eel k w ek er s.
Maar naast hun k oel bat t er i j en zi j n ze ook met ander e
l ucht i ge zak en bezi g.
Zo ontwikkelde het bedrijf ook nog een
prachtige luchtverdeelslang, die zwenk-
ventilatoren overbodig maakt. Deze ver-
deelslang kan voor elke ruimte geschikt
gemaakt worden, dus tel uit je winst.
Maar hier willen we het hebben over de
koelbatterijen van deze groothandel in
agrotechnechnische producten voor de
binnentuinbouw.
Temperatuurproblemen?
Iedere kweker weet dat het binnenkli-
maat eigenlijk zijn of haar grootste uitda-
ging is. Het beheersbaar houden van de
temperatuur is van groot belang. Daarom
zijn de koelbatterijen van A&T Trading
ook ontworpen. Je kunt een koelbatte-
rij vergelijken met de radiator van een
auto. Bij een auto wordt de radiator ge-
bruikt om warme vloeistof te koelen. Bij
een koelbatterij leid je koud water door
de radiator en koel je de warme lucht.
Zo kun je met een kleine watergekoelde
koelbatterij de temperatuur van je lucht
met meer dan 12 graden terugbrengen.
Ook kun je hierdoor met een kleine ver-
versing je lucht opnieuw gebruiken.
Demonstratiekast
Bij A&T Trading kunnen belangstellen-
den een demonstratiekast (zie foto)
bekijken waarbij een proefopstelling is
gemaakt. Natuurlijk wordt door Ad en
Toine op heldere wijze uitgelegd hoe
een en ander in zijn werk gaat. In de
normaliter afgesloten kast (120 x 80 x
200) staan twee 600 watt lampen met
diepstralers. Toch komt de temperatuur
dankzij de koelbatterij niet boven de in-
gestelde 28 graden Celcius.
Hoe gaat dat in zijn werk; de warme lucht
wordt door een hlter afgezogen door een
betrekkelijk kleine fan (een Ruck RVK
125A). Na de ventilator is een kanaal-
verwarmer geplaatst. Die warmt de lucht
op mocht het met de lichten uit te koel
worden in de kast. Daarna zit de koel-
batterij, die is aangesloten op een bron
buiten het pand. De controller regelt een
magnetische klep. Als de temperatuur te
hoog wordt gaat de klep open en wordt
door de pomp (met hydrofoor) automa-
tisch koel bronwater door de koelbatterij
gepompt. Hierdoor wordt de lucht afge-
koeld. De controller regelt verder niet
alleen de koelbatterij, maar ook de ver-
warming en het licht. Zo heb je een alles-
in-een-oplossing, want een fancontroller
heb je nu niet meer nodig.
CO
2
Voor de luchtverversing zit een klein
buisje gekoppeld aan de afvoer, waar-
door een klein beetje lucht ontsnapt door
de overdruk van het afzuigsysteem. Via
een passieve inlaat aan de onderkant
van de kast wordt verse lucht naar bin-
nen gezogen. Dit is ruim voldoende voor
het op peil houden van de CO
2
in de kast.
Eventueel kun je zelfs in een volledig ge-
sloten systeem werken als je een kleine
CO
2
generator hebt. Bijkomend voordeel
is dan nog dat je de CO
2
niet meer je
kweekruimte uitzuigt, maar hergebruikt
door circulatie.
Mocht je meer willen weten over de vele
mogelijkheden van dit systeem, aarzel dan
niet om bij A & T Trading langs te gaan.
Ook op de website www.attrading.nl vind
je veel informatie.
Boven de kast van links naar rechts: de afvoer, een
koelbatterij (125 mm) met de controller (voor de
kanaalverwarmer, waterklep en het licht), de ka-
naalverwarmer, een circulatieventilator en 2 x 600
watt magnetische VSA.
A&T Tr adi ng
t Kol k sk e 43
5371 MX Rav enst ei n
Tel : 0486- 416696
Fax : 0486- 415635
w w w .at t r adi ng.nl
i nf o@at t r adi ng.nl
Huisbergenweg 3 5249 JR Rosmalen
Tel.: +31(0)73-5212730
Fax: +31(0)73-5211980
www.bimexbv.nl info@bimexbv.nl
Tel.: +31(0)497-644788
Fax: +31(0)497-644786
www.hy-pro.nl info@hy-pro.nl
Ferro
Postbus 12 5373 ZG Herpen
Tel.: +31(0)486-416959
Fax: +31(0)486-416962
www.ferro.nu info@ferro.nu
STARTENDE
ONDERNEMERS
OPGELET!
HIER VINDT U DE
GROOTHANDELS/PRODUCENTEN
VAN NEDERLAND!
De Sjamaan Wholesale B.V.
Celsiusweg 24a 6662 PX, Elst (Gld)
Tel.: +31-(0)481-712330
Fax: +31-(0)481-712329
Website: www.sjamaanwholesale.nl
E-mail: wholesale@sjamaan.com
Koffiemolen 2a
6686 MD Doornenburg
Tel.: +31(0)481-422040
Fax: +31(0)481-422043
www.pptrading.eu

Vriend
De eerste keer dat ik blowde is nu onge-
veer vijf jaar geleden, ik was toen vijf-
tien. Ik zat op voetbal en ik keek heel erg
op tegen twee oudere jongens uit mijn
team. Iedereen wist dat zij na de voetbal-
training vaak in een dug-out gingen zitten
blowen. In die tijd rookte ik nog niet echt.
Ik vond het niet lekker en ik snapte heel
eerlijk gezegd niet he je moest roken. Ik
kreeg het wel in mn mond, maar verder
dan dat ging het niet.
Die bewuste eerste keer ben ik hen s
avonds na een voetbaltraining op gaan
zoeken. Ze zaten inderdaad in de dug-
out en ik ben bij ze gaan zitten. Alsof het
de normaalste zaak van de wereld was
passten ze de joint aan mij door. De eer-
ste paar hijsen gingen verre van soepel.
Maar ik had goed gekeken hoe zij het de-
den en kwam er uiteindelijk achter dat ik
de rook nog moest inhaleren.
Ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik die
avond tot diepe, hlosohsche inzichten
ben gekomen of waanzinnige oneliners
heb geproduceerd. Ik heb vooral heel erg
gelachen en veel onzin uitgekraamd. We
hebben nog een tijdje gevoetbald en in
het begin voelde dat heel vrij en zweve-
rig. Ik weet nog dat ik er even van over-
tuigd was dat de zwaartekracht niet meer
op mij van toepassing was. Maar we ble-
ven blowen en ik ging me steeds zwaarder
voelen, tot op het punt dat ik alleen nog
maar wilde zitten.
Toen het stonede gevoel wat was afge-
nomen ben ik richting huis gegaan met
Barth, n van mijn beste vrienden. Op
straat vonden we een weggegooide tele-
visie. Het was een klein en oud ding, maar
wij zagen er wel wat in. Ik had toen altijd
al een videocamera bij me en we besloten
een hlm te maken. We doopten de televi-
sie tot Vriend en hij en Barth zouden heel
wat gaan beleven.
We hebben ontzettend veel lol gehad.
We maakten hlmbeelden van Vriend die
voor de voordeur van Barth staat en zo-
genaamd aanbelt, je ziet ze samen op de
bank televisie kijken, Barth die met Vriend
in zijn handen allemaal dansjes doet en
als Vriend jarig is wordt ie helemaal vol-
gehangen met slingers. De vriendschap
wordt op een gegeven moment vrij innig
en dat leverde wel wat vreemde beelden
op, om het zo maar te zeggen! Uiteinde-
lijk komt Barth erachter dat Vriend ei-
genlijk helemaal niet zon goede vriend
is, omdat hij zijn emoties niet laat zien
en nooit wat terug zegt. Uiteraard eindigt
deze hlm met een gesloopte televisie.
Er heeft tussen deze eerste en de tweede
keer blowen geen lange tijd gezeten. Ik
vond het een heerlijk gevoel. Voor mijn
ouders hoefde ik gelukkig niks te verber-
gen en zij hadden liever dat ik thuis blow-
de dan dat ik ergens op een straathoek
stond of in een coffeeshop bleef hangen.
Dus iedere woensdag was het bij ons thuis
Alberti-avond. Meestal zaten we boven
met een stel vrienden muziek te maken,
te gamen of fauwe hlms te kijken. Blowen
doe ik nog steeds, maar niet meer zoveel
als toen. Maar mijn eerste lenteblowtje
in het park heb ik al gerookt.
95
Door: Diede Dracht
Fr ank Al ber t i i s 20 j aar en st udeer t Sound & Vi si on i n Ut r echt .
Hi j w i l l at er document ai r es gaan mak en di e aansl ui t en bi j zi j n
br ede en maat schappel i j k geor i nt eer de i nt er esses. Hi j houdt
zi ch i n zi j n v r i j e t i j d v eel bezi g met r ei zen, mensenr echt en,
losoe, andere culturen en journalistiek. Frank blowt nu al
een aant al j aar met eni ge r egel maat .
Limmortel
Regi sseur :
Ri char d Ber r y
Met : Jean Reno, Mar i na
Foi s, Kad Mer ad
Jean Reno (Leon) speelt de
gangster Charly Mattei, die
een leven in de misdaad de rug
wil toekeren en van zijn oude
dag wil genieten. Maar dat
gaat natuurlijk niet zomaar,
getuige een aanslag op zijn le-
ven. Wonderwel overleeft Matei de kogelregen, en dan weet
een geoefende filmkijker natuurlijk wel hoe laat het is; het is
tijd voor wraak! Echt origineel is deze Frans film niet, maar
dat maakt niet uit, want vermakelijk is het allemaal wel. Reno
acteert als altijd overtuigend, net als de rest van de cast, en
de actiescnes zien er perfect uit. De laatste jaren bewijst de
Franse filmindustrie dat ze prima in staat is om mooie gang-
ster- en actiefilms te maken, en Limmortel is hier weer een
goed voorbeeld van.
Little Fockers
Regi sseur :
Paul Wei t z
Met : Ben St i l l er , Rober t De
Ni r o, Ow en Wi l son
Meet the Parents (2000) le-
verde door het prima samen-
spel tussen Ben Stiller en Ro-
bert De Niro, als respectievelijk
de toekomstige schoonzoon
en ziekenhuisbroeder Gaylord
Focker en ex-CIA-agent Jack
Byrnes, hilarische taferelen op. Want zou het Focker (whats in
a name?) lukken om in de Circle of Trust van Byrnes komen?
Het succes leverde in 2004 Meet the Fockers op, waarin Dustin
Hoffman en Barbra Streisand werden gentroduceerd als de ou-
ders van Gaylord, die zich inmiddels Greg noemde. Dat vervolg
was al minder grappig, maar nog steeds goed te pruimen. He-
laas is Little Fockers, waarin Greg en zijn vrouw Pam een twee-
ling hebben, weer wat minder. Ja, er zitten een paar aardige
grappen in, maar zelfs Owen Wilson kan niet verhinderen dat
dit derde deel verreweg het minste is.
Fair Game
Regi sseur :
Doug Li man
Met : Naomi Wat t s,
Sean Penn
Naomie Watts is een gedreven
CIA-agente, die haar werk ui-
terst serieus neemt. Ze is ge-
trouwd met ex-ambassadeur
Sean Penn, het gezin heeft
twee kinderen. Haar huwelijk
en het gezinsleven lopen door
haar loopbaan bij de CIA wel eens haarscheurtjes op, maar dat
is niets vergeleken bij de storm die ontstaat wanneer een be-
slissing van haar na politiek gekonkel in Washington ter discus-
sie wordt gesteld. Het draait allemaal om de vraag of Saddam
Hoessein nu wel of niet de beschikking had over massavernie-
tigingswapens. Watts en Penn zijn prima op dreef in deze po-
litieke thriller, die meeslepend verhlmd is. Kortom, deze kun
je gerust eens bekijken als je zin hebt in een goede maar ook
onderhoudende hlm.
Cell 211
Regi sseur :
Dani el Monzn
Met : Lui s Tosar ,
Al ber t o Amman
Een dag voordat hij aan zijn
nieuwe werk als gevange-
nisbewaarder begint neemt
Juan (Alberto Amman) al-
vast een kijkje op zijn nieuwe
werkplek. Dat had hij beter
niet kunnen doen, want op
dat moment breekt onder leiding van de geharde crimineel
Maladara (Luis Tossar) een opstand uit. Zal Juan weten te
overleven? Cell 211 won vorig jaar zowat elke filmprijs die
in Spanje bestaat. Terecht, want ook binnen het genre van
de gevangenisfilm is Cell 211 een topper. Regisseur Monzn
weet de spanning goed vast te houden, en vooral Luis Tosar
is angstaanjagend goed op dreef als de leider van de op-
standelingen. Zoals dat gaat bij goede Europese films heeft
Hollywood al een remake aangekondigd.
96
Door: Rob Tuinstra
Groothandel in kweekmaterialen
Tel. 045 - 5211541
Fax. 045 - 5281086
Open:
ma t/m vr 10.00 - 18.00
zaterdag 10.00 - 16.00
Wijngaardsweg 34 b/c 6412 PJ Heerlen
Industrieterrein De Koumen