1

Bashksit
1. Bashksit. Kuptimet elementare
Bashksia sht kuptim elementar n matematik. Tek kuptimi i bashksis, sht me rndsi t dijm elementet (antart) q prmban ajo. Bashksit do ti shnojm me shkronjat A, B, C , D,... Elementet e bashksive do ti shnojm me shkronjat a, b, c, d ,... Nse elementi a i takon bashksis A, simbolikisht shnohet a A (lexohet: a element i A s). Nse elementi a nuk i takon bashksis A, simbolikisht shnohet a A (lexohet: a nuk sht element i A s). Zakonisht bashksit i prshkruajm me njrn nga mnyrat vijuese: 1) Duke prshkruar elementet, p.sh. bashksia {a, b, c, d } prbhet nga elementet a, b, c, d . 2) Duke prshkruar vetit e elementeve me an t ndonj shprehje p ( x ). P.sh. nse dshirojm t paraqesim bashksin e numrave njshifror natyror kemi A = {x |1 x < 10, x }. Bashksia t cils i takojn t gjitha elementet, prfshir edhe vetveten quhet bashksi universale. Simbolikisht shnohet .

Bashksit

Bashksia q nuk ka asnj element quhet bashksi boshe. Simbolikisht shnohet me . Disa nga bashksit numerike: = {1, 2,3, 4,5,...} - bashksia e numrave natyror = {... 2, 1, 0,1, 2,...} - bashksia e numrave t plot

m = | m, n , n 0 - bashksia e numrave racional n I = {x | x nuk mund t shkruhet si thyes}- bashksia e numrave iracional = I - bashksia e numrave real
Shembulli 1. T paraqiten elementet e bashksive

A = {x | x , 3 < x < 12} , B = {x | x , x ift, x < 15}, C = {x | x , x + 4 = 3}.

Zgjidhja. sht e qart se A = {4,5,6,7,8,9,10,11}. B = {2, 4,6,8,10,12,14}. prfundojm se Meq zgjidhja e barazimit x + 4 = 3 sht x = 1 bashksia C nuk prmban asnj element. D.m.th. C = . Shembulli 2. Jan dhn bashksit

X = {4, 2} , Y = {x | x 2 6 x + 8 = 0} , Z = {x | x , xift, 1 < x < 5}.

Cila prej tyre sht e barabart me B = {2, 4}? Zgjidhja. Pr t caktuar elementet e bashksis Y zgjidhim barazimin kuadratik x 2 6 x + 8 = 0 . Pas zgjidhjes merret x1 = 2, x2 = 4. Pra Y = {2, 4}. sht e qart se Z = {2, 4}. Pra, q t tri bashksit X , Y , Z jan t barabarta me bashksin {2, 4}. Shembulli 3. Jan dhn bashksit

X = {x | x 2 = 9 dhe 2 x = 4} , Y = {x | x x} , Z = {x | x , x + 8 = 8}.
Cila prej tyre sht boshe?
Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

Zgjidhja. Lexuesi le t arsyetoj se bashksit X dhe Y jan boshe. Prkufizimi 1. (NNBASHKSIA). Bashksia A sht nnbashksi e bashksis B, nse do element i bashksis A njkohsisht i takon edhe bashksis B. Simbolikisht shnojm A B. Pra,
A B x A x B.

Nse A nuk sht nnbashksi e bashksis B simbolikisht shnojm A B. P.sh. nse A = {1, 2,3}, B = {1, 2,3, 4,5}, C = {2,3, 4,5} ather A B, A C. N Figurn 1, me an t diagramit t Venit jan paraqitur bashksit A, B ku A B. sht e qart se pr do bashksi A vlejn:

B x

A
Figura 1.

A A dhe A.
Le t sqarojm pohimin:
A pr do bashksi A ,

q nse e shprehim me fjal do t thot: do element i bashksis i takon bashksis A . sht e qart se nj bashksi, le t themi X nuk sht nnbashksi e nj bashksie tjetr Y , nse n bashksin X gjendet nj element q nuk gjendet n bashksin Y . Pr shembull, bashksia {1,3,5,7} nuk sht nnbashksi e bashksis

{1, 2,3, 4,5,6} ,

sepse 7 sht n bashksin e par por nuk sht n

bashksin e dyt. Kshtu pohimi A do t ishte i pasakt nse e gjejm nj element n bashksin i cili nuk sht n bashksin A. Por, nj element t till nuk mund ta gjejm sepse bashksia nuk ka asnj element. Konkludojm se vlen A , pr do bashksi A.

Bashksit

Prkufizimi 2. (BARAZIA E BASHKSIVE). Nse A B dhe B A, ather themi se bashksit jan t barabarta. Simbolikisht shnojm A = B. Pra, bashksit A, B prmbajn t njjtat elemente. Prkufizimi 3. (NNBASHKSIA E MIRFILLT). Nse A B dhe A B ather themi se A sht nnbashksi e mirfillt e bashksis B. Simbolikisht shnojm A B. Shembulli 4. Jan dhn bashksit

A = {x | x , x > 1},

B = { y | y , y plotpjestohet me 2} ,

C = {z | z sht numr ift m i madh se 10}.

Cila prej tyre sht nnbashksi e bashksis W = {2, 4, 6,...}? A sht ndonjra nnbashksi e mirfillt e bashksis W ? Zgjidhja. Vrejm se:

A = {2,3, 4,5,...}, B = {2, 4,6,8,...}, C = {12,14,16,18,...}.

Tani sht e qart se bashksit B, C jan nnbashksi t bashksis W . Bashksia C sht nnbashksi e mirfillt e bashksis W . Mund t shkruajm B W , C W .

2. Veprimet me bashksi
Prkufizimi 4. (PRERJA- ) Prerja e bashksive A, B sht bashksia e elementeve t prbashkta t tyre. Pra,

A B = {x | x A dhe x B}.
N Figurn 2 sht paraqitur diagrami i Venit pr prerjen e bashksive A, B .

Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

B
A B

Figura 2.

Kshtu nse A = {4,5,6,7,8,9,10,11}, B = {2, 4,6,8,10,12,14}, ather

A B = {4,6,8,10}.
N prgjithsi, prerja e ndonj familje t bashksive, sht bashksia e elementeve q i takojn secils prej bashksive t asaj familje. Pra

A = { x | x A , pr do
iI i i

i I }.

Prkufizimi 4. (UNIONI- ) Unioni i bashksive A, B sht bashksia e elementeve q i takojn s paku njrs prej bashksive t dhna. Pra,

A B = {x | x A ose x B}.
N Figurn 3 sht paraqitur diagrami i Venit pr unionin e bashksive A, B .

A B
A B

Figura 3.

Kshtu nse A = {4,5,6,7,8,9,10,11}, B = {2, 4,6,8,10,12,14}, ather

A B = {2, 4,5,6,7,8,9,10,11,12,14}.

Bashksit

N prgjithsi, unioni i ndonj familje t bashksive, sht bashksia e elementeve q i takojn s paku njrs prej bashksive t asaj familje. Pra ose

A = { x | x A , pr ndonj i I }
iI i i

A = { x | ekziston
iI i

i I , x Ai } .

Shnimi 1. Bashksia I paraqet bashksi indeksash. Shembulli 5. Nse

A1 = {1, 2,3, 4,5}, A2 = {2,3, 4,5,6}, A3 = {3, 4,5,6,7}, A4 = {4,5,6,7,8},

A5 = {5,6,7,8,9}
ather
5

A
i =1 5 i =1 i

= A1 A2 A3 A4 A5 = {5}. A3 A4 A5 = {1, 2,...,8}.

A = A A
1

Bashksit A, B quhen disjunkte nse A B = . P.sh. nse A = {x N | x numr ift}, B = {x N | x numr tek}, ather A B = . N rastin e prgjithshm, bashksit Ai , i I jan disjunkte nse

A
iI

= .

Bashksit n nj familje bashksish themi se jan n dyshe disjunkte (ose reciprokisht disjunkte) nse do dyshe e bashksive n at familje sht disjunkte. Shembulli 6. Le t jen dhn bashksit

A1 = {1, 2,3, 4,...}

A2 = {2,3, 4,5,...}
Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

A3 = {3, 4,5, 6,...}

An = {n, n + 1, n + 2,...}

Ather, qart se

A = .
i i

A =
i i

Nga shembulli i msiprm kuptojm se edhe pse bashksit Ai , i disjunkte ato nuk jan disjunkte n dyshe. P.sh. A1 A2 = {2,3, 4,...} .

jan

Prmes shembullit vijues do t shohim se nse bashksit jan n dyshe disjunkte ateher ato jan disjunkte. Shembulli 7. Le t jen dhn bashksit.

A1 = {x N | x = 4k , k N }

A2 = {x N | x = 4k + 1, k N }
A3 = {x N | x = 4k + 2, k N } A4 = {x N | x = 4k + 3, k N }.
Bashksit A1 , A2 , A3 , A4 jan n dyshe disjunkte sepse Ai Aj = , pr

i j , i, j {1, 2,3, 4}.

Po ashtu edhe

A =.
i i

Pra, bashksit Ai jan disjunkte.

Bashksit

Prkufizimi 3. (NDRYSHIMI, DIFERENCA- \ ) Ndryshimi i bashksive A, B sht bashksia q prmban elementet q i takojn bashksis A por jo bashksis B. Pra,

A \ B = {x | x A dhe x B}.
N figurn vijuese sht paraqitur diagrami i Venit pr ndryshimin e bashksive A \ B.

A B
A\ B

Figura 4.

Kshtu nse A = {4,5,6,7,8,9,10,11}, B = {2, 4,6,8,10,12,14}, ather

A \ B = {5,7,9,11}.
Prkufizimi 4. (NDRYSHIMI SIMETRIK- ) Ndryshimi simetrik i bashksive A, B sht bashksia e prkufizuar si vijon

AB = ( A \ B) ( B \ A).
N figurn vijuese sht paraqitur diagrami i Venit pr ndryshimin simetrik t bashksive A, B .

AB

Figura 5.

Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

Kshtu nse A = {4,5,6,7,8,9,10,11}, B = {2, 4,6,8,10,12,14}, ather

AB = ( A \ B ) ( B \ A) = {5,7,9,11} {2,12,14} = {2,5,7,9,11,12,14}.

Prkufizimi 5. (KOMPLEMENTI) Nse A sht nnbashksi e bashksis I , ather komplementi i bashksis A n lidhje me I sht bashksia e elementeve q i takojn bashksis I por jo bashksis A. Pra

AI = {x | x I dhe x A}.
D.m.th. AI = I \ A. 1
AI

P.sh. Nse I = {1, 2,3,...,10}, A = {2, 4,6,8,10} athere AI = {1,3,5,7,9}.

Shembulli 10. sht dhn bashksia S = {0,1, 2,...,10}. a) T caktohen bashksit x x A = x | x S S 2 4
y , B = y | y S y S . 3

b) T caktohen: A B, A B, A \ B, B \ A, AB, AS . Zgjidhja. a) Duhet t caktojm t gjith numrat x nga bashksia S pr t cilt x x x x x S . Meq = mjafton t caktojm numrat x S q 2 4 4 2 4 plotpjestohen me 4, pra A = {0, 4,8}. Ngjashm veprojm me bashksin B. Merret B = {0,3,6,9}.

b)
1

A B = {0,3, 4,6,8,9}, A B = {0}, A \ B = {4,8}, B \ A = {3,6,9}

Komplementi i bashksis A ndonjher shnohet me AC .

10

Bashksit

AB = ( A \ B ) ( B \ A) = {3, 4,6,8,9}, AS = S \ A = {1, 2,3,5,6,7,9,10}.

Shembulli 11. Le t jet Z bashksia e numrave t plot. Le t shnojm me Z C , ZT bashksit e numrave t plot ift dhe tek, prkatsisht. T caktohet Z C ZT , Z C Z T , Z C \ Z T , Z T \ Z C , Z C ZT , ( Z T ) Z , ( Z C ) Z . Zgjidhja. Lexuesi le t vrej se:
Z C Z T = Z , Z C Z T = , Z C \ Z T = Z C , Z T \ Z C = Z T ,

Z C ZT = ( Z C \ ZT ) ( ZT \ Z C ) = Z , ( ZT ) Z = Z ZT = Z C , ( Z C ) Z = Z \ Z C = ZT .
Shembulli 12. T vrtetohet se A \ B = A B. Zgjidhja. Duhet t tregojm se x A B. Vrtet
x A \ B ather dhe vetm ather nse

x A \ B x A x B x A x B x A B.
Prkufizimi 6. (BASHKSIA PARTITIVE) Bashksia e t gjitha nnbashksive t bashksis A quhet bashksi partitive dhe shnohet me P ( A). Pra, P ( A) = { X | X A}. Meq A dhe A A ather P ( A), A P ( A) . Shembulli 13. Le t jen dhn bashksit A = {1, 2} , B = {1, 2,3} dhe C = {1, 2,...,64} . T caktohet P ( A) , P ( B ) , P (C ) . Qart se P ( A) = {,{1},{2}, A} , P ( B) = {,{1},{2},{3},{1, 2},{1,3},{2,3}, A} . Nse provojm t caktojm P (C ) do t vrejm se praktikisht nj gj e till sht e pamundur. Vrejm se kur A kishte 2 elemente P ( A) kishte 4 = 22 elemente. N rastin e dyt, bashksia B kishte 3 elemente kurse P ( B) kishte 23

Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

11

elemente. Tregohet se nse bashksia C ka n elemente ather P (C ) ka

2n elemente. Tregoni!
Kshtu pra, pr bashksin C me 64 elemente bashksia P (C ) ka 264 elemente. Detyr pune me kompjuter. T punohet programi i cili pr bashksin A me n elemente paraqet bashksin P ( A) . Faktin se bashksia A ka k elemente e shnojm n( A) = k . Shembulli 14. Le t jen A, B bashksi t fundme disjunkte. Tregoni se A B sht e fundme dhe vlen n( A B ) = n( A) + n( B ). Zgjidhja. Le t jen A = {a1 , a2 ,..., an }, B = {b1 , b2 ,..., bm } | A B = . Ather A B = {a1 , a2 ,..., an , b1 , b2 ,..., bm }. Pra n( A B) = n + m = n( A) + n( B).

Prkufizimi 5. Zbrthim (coptim, ndarje, particion) i bashksis S sht familja F e nnbashksive joboshe pr t cilat: 1) do dy elemente (bashksi) nga F jan disjunkte, pra pr do

Fi , Fj F , i j , Fi Fj = .
2) Unioni i elementeve (bashksive) nga F sht bashksia S , pra

= S , Fi F .

Shembulli 8. Le ti referohemi figurave vijuese

12

Bashksit

S F1 F2
Figura a

T F3 F4 F5 F2
Figura b

V F1 F3 F2 F3

F1

Figura c

Figura 4. Zbrthimi i bashksis

Qart se n figurn e par familja F = {F1 , F2 , F3 , F4 , F5 } paraqet zbrthim t bashksis S, sepse do dy bashksi Fi , Fj S ,
5

i, j = 1, 2,3, 4,5 kan prerje boshe si dhe

F = S .
i =1 i

N figurn e dyt dhe t tret nuk kemi zbrthim t bashksive T, V, prkatsisht. Arsyetoni! Le t shohim shembullin vijues. Shembulli 9. i) do bashksi njlementshe {x} ka saktsisht nj zbrthim, dhe at {{x}}. ii) Pr do bashksi S , bashksia P = { X } sht zbrthim i bashksis S . iii) Nse A sht nnbashksi e mirfillt joboshe e bashksis S , athere familja { A, A} paraqet zbrthim t bashksis S . iv) Bashksia {1, 2,3} ka kto zbrthime:

{{1},{2},{3}} {{1, 2},{3}} {{1,3},{2}} {{1},{2,3}} {{1, 2,3}}

Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

13

Vrejm se familja e bashksive {{1, 2},{2,3}} nuk sht zbrthim pr asnj bashksi sepse elementi 2 i takon dy elementeve (bashksive) t familjes. Po ashtu, vrejm se {{1},{2}} nuk sht zbrthim i bashksis {1, 2,3} sepse {1} {2} {1, 2,3} . Megjithat familja {{1},{2}} sht zbrthim i bashksis {1, 2}.

14

Bashksit

3. LIGJET E ALGJEBRS S BASHKSIVE

Ligjet e algjebrs s bashksive do ti paraqesim n tabeln vijuese: 1 2 3 4 5 6 emrtimi Ligjet komutative Ligjet asociative Ligjet distributive Ligjet e De Morganit Ligjet e komplementit rregulla A B = B A, A B = B A A ( B C ) = ( A B) C , A ( B C ) = ( A B) C A ( B C ) = ( A B) ( A C ) A ( B C ) = ( A B) ( A C )

A B = A B, A B = A B
A A = , A A = U

Ligji i komplementit t dyfisht 7 Ligjet idempotente 8 Ligjet e absorbimit 9 Ligjet e dominimit 10 Ligjet e identitetit

A= A

A A = A, A A = A, A ( A B) = A, A ( A B) = A A = , A U = U A = A, A U = A.

Shembulli 15. Duke zbatuar ligjet e algjebrs s bashksive t vrtetohen identitetet: a) (U A) ( B A) = A; b) ( A) ( B A) = A; c) ( B C ) A = ( B A) (C A); e) ( A B) ( A B) = A; g) ( B ) ( A U ) = A B. Zgjidhja. Le t vrtetojm p.sh. pohimin e. d) ( A B ) ( A B) = A; f) ( B U ) ( A ) = A B;

( A B ) ( A B) = (( A B ) A) (( A B ) B ) = ( A ( A B )) ( B ( A B)) = (( A A) ( A B )) (( B A) ( B B)) = ( A ( A B )) (( A B) ) = A ( A B) = A .
Ngjashm vrtetohen rastet e tjera.
Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

15

Shembulli 16. Le t jet E sht bashksi e fardoshme, kurse { Ai }iI familje e bashksive. T vrtetohet se vlejn pohimet: a) E Ai = ( E Ai );
iI iI

b) E Ai = ( E Ai ).
iI iI

Zgjidhja. a) x E Ai x E x Ai
iI iI

x E x Ai , pr ndonj i I
x E Ai , pr ndonj i I x ( E Ai ).
iI

Shembulli 17. T vrtetohet se vlejn pohimet: a) E \ Ai = ( E \ Ai )

iI iI

b) E \ Ai = ( E \ Ai )
iI iI

ku E sht bashksi e fardoshme, kurse { Ai }iI familje e bashksive.

Zgjidhja. a) x E \ Ai x E x Ai
iI iI

x E x Ai , pr do i I x E \ Ai , pr do i I x ( E \ Ai ).
iI

Pra E \ Ai = ( E \ Ai ) .
iI iI

4. PRODHIMI KARTEZIAN
Prkufizimi 1. Prodhimi kartezian A B i bashksive A dhe B sht bashksia e t gjitha dysheve t renditura ( a, b) ashtu q elementi i par i takon bashksis A kurse elementi i dyt i takon bashksis s B. Pra

A B = {(a, b) | a A, b B}.
N prgjithsi prodhimi kartezian i bashksive A1 , A2 ,..., An sht bashksia e n sheve t renditura, ashtu q elementi i i t i takon bashksis Ai . Pra

A = A A ... A = {(a , a ,..., a ) | pr do i, a A } .

i =1 i 1 2 n 1 2 n i i

16

Bashksit

Nse A1 = A2 = ... = An ather kemi A A ... A = An .

n

Shembulli 18. Jan dhn bashksit A = {1, 2,3}, B = {b, c}. a) T njehsohet A B, B A, A A, B B. b) A mund t prfundojm se A B = B A ? c) A mund t prfundojm se n( A B ) = n( B A)? Zgjidhja. a) A A = {(1, b),(1, c),(2, b),(2, c),(3, b),(3, c)}

B A = {(b,1),(b, 2),(b,3),(c,1),(c, 2),(c,3)} A A = {(1,1),(1, 2),(1,3),(2,1),(2, 2),(2,3),(3,1),(3, 2),(3,3)} B B = {(b, b), (b, c), (c, b), (c, c)}.
b) Arsyetoni pse A B B A. c) Arsyetoni pse n( A B ) = n( B A). Shembulli 19. Jan dhn bashksit A = {a, b, c}, B = { , , }, C = {1, 2}. a) T njehsohet ( A B ) C , A ( B C ). b) T njehsohet A3 , C 2 . c) A vlen ( A B ) C = A ( B C )? Shembulli 20. T vrtetohet se pr bashksit e fardoshme A, B, C vlen

( A B) ( A C ) = A ( B C ).
Zgjidhja.

( A B ) ( A C ) = {( x, y ) | ( x, y ) A B ( x, y ) A C} = {( x, y ) | x A, y B x A, y C} = {( x, y ) | x A, y B y C} = {( x, y ) | x A y ( B C )} = A ( B C ).

5. PARAQITJA E BASHKSIVE SI STRINGJE T BITVE

Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

17

Prkufizimi 1. Le t jet = {x1 , x2 ,..., xn } bashksi universale dhe A . Bashksin A mund ta paraqesim me an t vargut t bitve (0,1) t gjatsis n n t cilin biti i i t sht 1 nse xi A dhe 0 n t kundrtn. Ky string (varg) quhet karakteristika e vektorit A . Shembulli 21. Le t jet = {x1 , x2 , x3 , x4 , x5 , x6 , x7 } dhe A = {x1 , x2 , x5 }. Ather vargu i bitve t bashksis A (karakteristika e vektorit A ) do t jet 1100100. Shembulli 22. Le t jet = {1, 2,3,...,13}. a) T caktohet vargu A = {2,3,5,7,11,13}. i bitve t bashksis

b) T caktohet bashksia e cila prfaqsohet me vargun e bitve 1011001. Zgjidhja. a) 0110101000101 ; b) {1,3, 4,7}. Ngjashm, si patm veprimet me bashksi, t njjtat veprime mund ti kryejm n rastin kur bashksit paraqiten me an t vargjeve t bitve. N rastin kur duhet t caktojm vargun e bitve pr A B, vargjet e bitve t bashksive A, B i konsiderojm si numra binar dhe i mbledhim bit pr bit , kurse n rastin e A B i shumzojm bit pr bit. Le t shohim kt prmes shembullit vijues. Shembulli 22. Le t = {x1 , x2 , x3 , x4 , x5 }, A = {x1 , x2 , x4 } , B = {x1 , x3 , x4 , x5 }. a) T caktohet vargu i bitve pr bashksit A, B. b) T caktohet vargu i bitve pr bashksit A B, A B. Zgjidhja. a) Vargjet e bitve pr bashksit A, B jan 11010, 10111, prkatsisht. b) Sipr prshkrimit t msiprm kemi: 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 1 0 0 1 0 jet

A B A B

18

Bashksit

A B

1 1 1 1 1

Komplementi i bashksis A caktohet duke ndryshuar bitin 0 n 1 dhe anasjelltas. P.sh. nse A -s i shoqrohet vargu i bitve A = 11010001.

00101110

ather

Vrejm se edhe po t caktonim A B, A B n formn e zakonshme dhe pastaj rezultatin ta shndrrojm n form t vargut t bitve, do t merrej i njjti rezultat. Detyr pune me kompjuter T punohet programi q kryen llogaritjet analoge me shembullin paraprak.

DETYRA PR USHTRIME T PAVARURA

1. T paraqiten elementet e bashksive: a) A = {x | x N , 2 x < 7.2}. b) B = {x | x N , x tek , x 11}. 2. a) Tregoni se {{a, b},{a, c}} {a, b, c}. b) Pse {}?

3. Jan dhn bashksit A = {x |1 x 7}, B = {x | x (2,5)}, C = {1,5,6}. Tregoni se ( AB )C = A( BC ). 4. Le t jen A = {x,1, 2,3, 4}, B = {a, b, 2, y}, C = {1, b}. Tregoni se vlejn pohimet: a) A \ ( B C ) = ( A \ B ) ( A \ C ), b) A \ ( B C ) = ( A \ B) ( A \ C ). 5. Tregoni se nse A B B C ather A C. 6. A ekzistojn bashksit A, B, C t tilla q t vlejn barazimet?

A B , A C = ,( A B ) \ C = .
7. sht dhn bashksia S = {0,1, 2,...,12}. a) T caktohen bashksit
Armend Shabani

MATEMATIKA DISKRETE

19

x+2 S , A = x | x S 3 y y B = y | y S + S , 2 5 z2 C = z | z S 25 S . 4 b) T caktohen: A ( B C ), B \ ( A C ),( A \ B ) \ C , AS ( B S \ C S )

8. sht dhn bashksia S = {0, 2, 4,6,8,10,12}. a) T caktohen bashksit

2x x A = x | x S S , 3 2 y2 + 1 N B = y | yS y+4 z2 C = z | z S > z . 4 b) T caktohen: ( A B) C ,( A \ C ) ( B \ C ), A ( B C ), A \ ( B \ ( A C ))

9. Le t jet R bashksia e numrave real. Le t jen Q, I bashksit e numrave racional dhe iracional prkatsisht. T caktohet: R I , Q I , R Q, Q R , I R , Q I . 10. Provoni nse vlejn pohimet vijuese: a) ( A B ) C = ( A C ) ( B C ) b) ( A B ) C = ( A C ) ( B C ) c) A ( B \ C ) = ( A B) \ ( A C ). 11. Le t jen A, B bashksi t fundme. Bashksit A B, A B jan t fundme dhe vlen n( A B ) = n( A) + n( B ) n( A B ). 12. Le t jet L drejtz e rrafshit. Pr do x L, le t jet C x rrethi me rreze 1 dhe qendr n pikn x. far paraqesin bashksit

C
xL

dhe

C
xL

20

Bashksit

13. Le t jet { Ai : i I }, I familje e fardoshme e bashksive. Nse

P = Ai , S = Ai , ather tregoni se pr do k I vlen P Ak S .

iI iI

k 1 14. Le t jet Ak = x | x N , x < k , k N . T caktohen bashksit k B = Ak , C = Ak .

k N k N

15. sht dhn vargu i bashksive ( En ) nN , ku En = {n, n + 1, n + 2,...} . Tregoni se

nN

= .

16. Le t jet = {0,1, 2,...,15} a) T caktohet vargu i bitve q i shoqrohet bashksis {2,5,7,13,14,15}. b) c) T caktohet bashksia t cils i korrespondon vargu 1011101101. Nse A, B kan vargjet e bitve 00111100 1110 1001, 0101 00111010 0011 t caktohen vargjet e bitve pr bashksit

A B, A B, A, B.

Armend Shabani