Trafik İsaret El Kitabi

TRAFK ARETLER ELKTABI I
BAKIM DARES BAKANLII

TRAFK UBES MDRL 2004
NSZ 2918 sayl Karayollar Trafik Kanununun 7. maddesi (a) bendi ile; "Yapm ve bakmndan sorumlu olduu karayollarnda can ve mal gvenlii ynnden gerekli dzenleme ve iaretlemeleri yaparak nlemleri almak ve aldrmak", ayn maddenin (b) bendi ile de; "Tm karayollarndaki iaretleme standartlarn tespit etmek, yaynlamak ve kontrol etmek" grev ve yetkisi Genel Mdrlmze verilmitir. Yine, ad geen Kanunun 15. maddesi gereince karlan Trafik aretleri Hakknda Ynetmeliin 3. maddesinde ise " Trafik iaretlerinin standartlar, anlam, nicelik ve nitelikleri ile karayoluna uygulama tekniinin esaslar Karayollar Genel Mdrlnce tespit edilerek ayrca bir elkitab haline getirilir" denilmektedir. Yukarda belirtilen ilgili Kanun ve Ynetmelik hkmleri erevesinde 218 Yayn Nolu Trafik aretleri Elkitab, yeniden incelenerek, 8 Kasm 1968 tarihinde Viyanada kabul edilen Karayolu Trafik Szlemesi ve Karayolu aretleri ve Sinyalleri Szlemesi kapsamnda yeniden dzenlenmitir. Tm karayolculara, konu ile ilgili kii ve kurululara ve kamuoyuna sunarz.
NDEKLER
1234Trafik aretleri .............................................................................................. ..9 Trafik aretlerinde Sorumluluk .................................................................. .10 Trafik aretlerinin Teknik Dayana .............................................................10 Tanmlar ..........................................................................................................11
YATAY ARETLEME 56Genel ...............................................................................................................14 aretlerin lleri ..........................................................................................17 6.1- izgi lleri ............................................................................................17 6.2- Kapal alanlar (Ofset Taramalar) ..............................................................18 Yol Eksenine Dik yada Belirli Bir A le izilen izgilerle aretleme ......19 7.1- Duraklama ve Park Yasa izgileri..........................................................19 7.2- Yaya Geidi izgileri ................................................................................20 7.3- Bisiklet Geidi izgileri..............................................................................21 7.4- Yaya Geitlerinde Sinyalizasyon Tesisinin Yeri .......................................22 7.5- Dur ve Yol ver izgileri .............................................................................23 7.5.1- Dur izgileri ......................................................................................23 7.5.2- Yol ver izgileri ................................................................................24 7.6- Yavalama n Uyar ve Yavalama Uyar izgileri ............................... .25 7.7- Reflektif Yol Butonu ile aretleme............................................................27 7.8- Sisli Kesimlerde aretleme ..................................................................... 29 Kavak Bulunmayan Yollarn aretlenmesi ................................................31 8.1- Sabit Genilik Sg<5.50m. Olan Yollarn aretlenmesi ............................31 8.2- Sabit Genilik 5.50mSg<6.25m. Olan Yollarn aretlenmesi .................32 8.3- Sabit Genilik 6.25m. Olan Yollarn aretlenmesi ...................................33 8.4- Sabit Genilik 6.50Sg<8.00m. Olan Yollarn aretlenmesi ....................34 8.5- Sabit Genilik 7.50Sg<9.00m. Olan Yollarn aretlenmesi ....................35 8.6- Sabit Genilik Sg9.00m. Olan Yollarn aretlenmesi .............................36 8.7- Drt eritli Tat Yollarnn aretlenmesi ................................................37 8.7.1- Fiziki Engelle Blnmeyen Drt eritli Yollarn aretlenmesi .......37 8.7.2- Fiziki Engelle Blnen Drt eritli Yollarn aretlenmesi ..............38 8.8- Dey ve Yatay Kurblarn aretlenmesi ..................................................39 8.8.1- Dey Kurplarn aretlenmesi ....................................................39 8.8.2- Yatay Kurplarn aretlenmesi .....................................................40 8.9- lave Yol eritlerinin Balangc ve Sonu..................................................41 8.10- Geme Yasa Yaklamnn n Bildirim Oklar ile Uyarlmas ...............47 Kavak Noktalarnn aretlenmesi ...............................................................48 9.1- Genel .......................................................................................................48 9.2- Sola Dn eridi Bulunmayan ki eritli Yollarn aretlenmesi ............ 49 9.3- Sola Dn eridi Bulunan ki eritli Yollarn aretlenmesi ....................50 9.4- Drt veya Daha Fazla eritli Yollarn aretlenmesi ................................52 9.5- Dnel Kavaklarn aretlenmesi .............................................................54
7-
8-
9-
10-
Trmanma eritlerinin aretlenmesi ............................................................56 10.1- 2+1 Trmanma eritlerinin aretlenmesi ..............................................57 10.2- 2+2 Trmanma eritlerinin aretlenmesi ........................................... ..58 10.3- (2+1),(2+2) Kark Kesitli Trmanma eritlerinin aretlenmesi ............59 Park aretleri...................................................................................................63 11.1- Park Alan aretlenmesi ........................................................................63 11.2- Park Yasa Bulunan Alanlarn aretlenmesi ........................................66 Durak Yerlerinin aretlenmesi .....................................................................68 12.1- Yerleim Birimi indeki Yollarda Durak Yerleri ......................................68 12.2- Yerleim Birimi Dndaki Yollarda Durak Yerleri....................................69 Oklar, Semboller .............................................................................................70 13.1- Uzunluklar 5 m. Olan Yn Oklar........................................................... 70 13.2- Uzunluklar 7,5m. Olan Yn Oklar ...................................................... ..73 13.3- Uzunluu 5m. olan n Bildirim Oku........................................................76 13.4- Yol Ver Sembol.....................................................................................77 Harfler ve Rakamlar ........................................................................................79 14.1- Harfler......................................................................................................79 14.1.1- Hz Snr 60 km/s veya Daha Az Olan Yollarda Harf Boyutlar ...80 14.1.2- Hz Snr 60 km /s ten Fazla Olan Yollarda Harf Boyutlar ........85 14.2- Rakamlar ................................................................................................89 14.2.1- Hz Snr 60 km/s veya Daha Az Olan Yollarda Rakam Boyutlar........89 14.2.2- Hz Snr 60 km /s ten Fazla Olan Yollarda Rakam Boyutlar ...92 Figrler ........................................................................................................... 96 15.1- Bisiklet Figr ......................................................................................... 96 15.2- Yaya Figr ............................................................................................ 97 15.3- zrl Src Figr ..............................................................................98
11-
12-
13-
14-
15-
DEY ARETLEME 16- Genel ................................................................................................................ 99 17Trafik aret Levhalarnn Snflandrlmas .............................................. 99 18Trafik aret Levhalarnn Boyutlar ..........................................................100 19Trafik aret Levhalarnda Renkler ...............................................................101 19.1- Standart Trafik aret Levhalarnda Renkler ..............................................101 19.2- Boyutlar Deiken Standart Bilgi Levhalarnda Renkler ...........................101 20Trafik aret Levhalarnda Kullanlan Geri Yanstc (Reflektif) Malzemeler.....................................................................................................102
21Trafik aret Levhalarnn Montaj ...............................................................103 21.1- Standart aret Levhalarnn Montaj ...................................................... . 103 21.1.1- Yerleim Alanlar Dnda Montaj ....................................... . 104 21.1.2- Yerleim Alanlar inde Montaj ................................................ . 105 21.2- Boyutlar Deyiken Standart Bilgi Levhalarnn Montaj ................... 105 21.3- Bir Konsola Aslacak aret Levhalarnn Montaj .................................. . 106 21.4- Kaplama st Yn Levhalarnn Montaj ............................................... . 106 22- Trafik aret Levhalarnn Montajnda Dikkat Edilecek Hususlar ............ 107 23- Tehlike Uyar aretleri (T - Grubu) ..............................................................110 24- Trafik Tanzim aretleri (TT Grubu) .......................................................... 139 24.1- ncelik bildiren trafik iaret levhalar......................................................140 24.2- Yasaklama ve kstlama bildiren trafik iaret levhalar............................145 24.3- Mecburiyet bildiren trafik iaret levhalar ...............................................165 25- Trafik Bilgi aretleri (B-Grubu) ........................................................................175 25.1- Standart Bilgi aret Levhalar ............................................................... 175 25.2- Boyutlar Deiken Standart Bilgi Levhalar............................................175 25.2.1- Renkler ..................................................................................... 177 25.2.2- Birleik Renkler ......................................................................... 177 25.2.3- Yaz Serileri ............................................... ................. ............ 180 25.2.4- Maksimum Boyutlar ................................................................. .186 25.2.5- Yol Numaralar .......................................................................... 186 25.2.6- Oklar...........................................................................................188 25.2.7- Figrler ................................................................................... 189 25.3- Kavak ncesi yn levhalar ............................................................. .190 25.4- Dier yn levhalar .................................................................................207 25.5- Yer ve snr levhalar...............................................................................214 25.6- Meskun mahal isim levhalar ..................................................................216 25.7- Corafi bilgi levhalar ............................................................................. 220 25.8- Karayollar tekilatna ait bilgi levhalar ..................................................221 25.9- Uzaklk levhalar .....................................................................................223 25.10- Dier bilgi levhalar ...............................................................................228 26- Duraklama ve Park Etme aretleri (P-Grubu) ........................................... 253 27- Yapm Bakm Onarm aretleri (YB-Grubu) ............................................... 256 28- Paneller (PL-Grubu) .................................................................................... .258
1- TRAFK ARETLER Genel: Trafik iaretleri, Avrupa Ekonomik Konseyine ye lkelerin 8 Kasm 1968 ylnda Viyanada imzalam olduklar Karayolu Ikl areti ve aret Levhalar Anlamas ile sz konusu anlamann daha sonraki revizyonlarnda yer alan hususlara dayanmaktadr. Bu Elkitabnda, trafik iaretlerinin tasarm ve kullanm esaslar ile dier baz trafik kontrol elemanlarnda sz konusu olan temel esaslara yer verilmekte olup, bu esaslara tat trafiine ak olan tm karayollarnda uyulmas zorunludur. Trafik iaret levhalar, yolu kullananlara yol ve evresinin genel karakteristikleri hakknda gerekli grlen uyar ve nerilerin yaz ve semboller halinde mesajlarla aktarlmasn salarlar. Nizami bir ekilde kullanldklar takdirde, trafik iaret levhalar karayolu gvenliine byk lde katkda bulunurlar.
Trafik iaretlerinin tesisinde aadaki 5 temel kural devaml gz nnde bulundurulmaldr. - Standart olmayan iaret ve tesisler kullanlmamaldr. - Trafik iaret levhalarnn uygun bir kararla kullanlmas ve bunlarn saysnn snrlandrlmas gerekir. Trafik iaret levhalarnn gereksiz olarak fazla sayda kullanlmalar, inandrclklarn ve etkinliklerini yitirmelerine neden olur. Bu bakmdan, trafik kontrol elemanlar mmkn olduu kadar az fakat gerektii kadar ok olmaldr. - Trafik iaretleri ve tesisleri, trafik gvenlii iin byk anlam ifade ederler. yle tesis edilmelidirler ve bakmlar yle yaplmaldr ki gece-gndz hareket halindeki bir aratan rahata tannp anlalabilmelidir. - Trafik iaretleri ve tesislerinin amaca uygunluu, yrenin yabanclar tarafndan test edilmelidirler. Yani, iaretleme yreyi bilenlere gre deil, yrenin yabanclarna zorluk kartmayacak ekilde yaplmaldr. - aretlemeyi yapan Kurulularn, trafik iaretlerini bu Elkitabnda belirtilen esaslar dahilinde ve sadece Elkitabnda konulmas gerektii belirtilen durumlarda kullanmas gerekmektedir. Elkitabnda iaret levhalarnn konulmasnn gerekli olduu durumlar belirtilmitir. Elkitabndaki ekillerde genel olarak anlatlan konu ile ilgili iaretlere yer verilmi olup, ekillerde gerekli olabilecek dier iaretlerin kullanlmamasn gerektirmez.
2- TRAFK ARETLERNDE SORUMLULUK Karayollar Trafik Kanununun 7. Maddesi ile; - Yapm ve bakmndan sorumlu olduu karayollarnda can ve mal gvenlii ynnden gerekli dzenleme ve iaretlemeleri yapmak, - Tm karayollarndaki iaretleme standartlarn tespit etmek, yaynlamak ve kontrol etmek, sorumluluu Karayollar Genel Mdrlne verilmitir. Karayollar Genel Mdrl dnda hi bir kurum, kurulu veya zel ahslar yazl izin almakszn Genel Mdrlk bakm ana dahil karayolu a zerine veya sorumlu olduklar karayolu a zerine Trafik Kontrol Elemanlar yerletiremez. Karayollar Trafik Kanununun 15. Maddesi ile; - Trafik iaretlerinin standart, anlam, nicelik ve nitelikleri ile dier esaslar hazrlama sorumluluu da Bayndrlk ve skan Bakanlna verilmitir.
3- TRAFK ARETLERNN TEKNK DAYANAI Trafik iaretlerinin uygulanmasnda yeknesaklk salanmaldr. Trafik kontrol elemanlarnn kullanm aadaki genel esaslara dayandrlmaldr. Trafik Kontrol Elemanlar; Bir ihtiyac karlyor olmal, Yeterince dikkat ekici olmal, Basit ve anlam ak olmal, Sayg ve itibar ediliyor olmal, Kolay okunabiliyor olmal, aret ile verilen emrin yerine getirilebilmesi iin kullancya yeterli zaman tanyor olmaldr.
10
4- TANIMLAR Trafik aretleri: Trafii dzenleme amac ile kullanlan iaret levhalar, kl ve sesli iaretler, yer iaretlemeleri ile trafik zabtas veya dier yetkililerin trafii ynetmek iin yaptklar hareketlerdir. aret Levhas: Sabit veya tanabilir bir mesnet zerine yerletirilmi ve zerindeki sembol, renk ve yaz ile zel bir talimatn aktarlmasn salayan tertibattr. Ikl ve Sesli aretler: Trafii dzenlemede kullanlan kl ve sesli, sabit veya tanabilir, elle kumanda edilebilen veya otomatik alan, zerinde eitli renk, sembol, yaz bulunan ve belirli yanma sresi olan, k veya sesle zel bir talimatn aktarlmasn salayan tertibattr. aretleme: Tat yolu ile bordr, ada, ayrc, otokorkuluk gibi karayolu elemanlar zerindeki eitli renkte izgi, ekil, sembol, yaz ve yanstc ve benzerleri zel bir talimatn aktarlmasn salayan tertibattr. Trafik Kontrol Elemanlar: Trafik gvenlii ve dzeninin salanmasna ynelik olarak karayoluna dikilmi veya yerletirilmi trafik iaretleri ile dier tertibatlardr. ki Ynl Karayolu: Tat yolunun her iki yndeki tat trafii iin kullanld karayoludur. Tek Ynl Karayolu: Tat yolunun yalnz bir yndeki tat trafii iin kullanld karayoludur. Blnm Karayolu: Bir yndeki trafie ait tat yolunun bir ayrc ile belirli bir ekilde dier tat yolundan ayrlmas ile meydana gelen karayoludur. Anayol: Ana trafie ak olan ve bunu kesen karayolundaki trafiin, bu yolu geerken veya bu yola girerken, ilk gei hakkn vermesi gerektii iaretlerle belirlenmi karayoludur. Tali Yol: Genel olarak zerindeki trafik younluu bakmndan, baland yoldan daha az nemde olan yoldur. Yaya Geidi: Tat yolunda, yayalarn gvenli geebilmelerini salamak zere, trafik iaretleri ile belirlenmi alandr. Kavak: ki veya daha fazla karayolunun kesimesi, birlemesi veya ayrlmas ile oluan ortak alandr. Banket: Yaya yolu ayrlmam karayolunda, tat yolu kenar ile ev ba veya hendek i st kenar arasnda kalan veya olaan olarak yayalarn ve hayvanlar kullanaca, zorunlu hallerde de aralarn faydalanabilecei ksmdr.
11
Okul Geidi: Genel olarak okul ncesi, ilkretim ve orta dereceli okullarn evresinde zellikle rencilerin gemesi iin tat yolunda ayrlm ve bir trafik iareti ile belirlenmi alandr. Kenar izgisi: Kaplama zerinde karayolu eridinin d snrn gsteren izgidir. erit izgisi: Kaplama zerinde trafik akm eritlerini birbirinden ayran ve eritlerin i snrlarn gsteren izgidir. Boyuna Devaml izgi: Tatlarn bu izgiyi gememeleri gerektiini bildirir. Boyuna Kesikli izgi: Tatlarn ndeki tatlar geebileceklerini bildirir. Boyuna Devaml ve Kesikli izgi: Trafiin, kesikli izgi tarafnda geilebileceini, devaml izgi tarafnda geilemeyeceini bildirir. Boyuna Paralel Devaml ki izgi: Trafiin iki taraftan da geilemeyeceini bildirir. Ayrlma ve Katlma izgisi: Ayrlma ve katlma alanlarnda kenar izgisi ile yavalama ya da hzlanma eritlerini ayran, bu eritlerin bulunmad yerlerde de ayrlma ve katlma alanlarn belirleyen kesikli geni izgilerdir. Tarama: Yol eksenine dik ya da belirli bir a ile izilen geni izgidir. Yn Oklar: erit seimi ve ynlendirme amacyla kaplama stne ve eritlerin ortasna izilen ve bir ok biimini ieren figrlerdir. Fiziksel Burun: Bir yol ayrmnda ya da katlmnda kaplamasz blgenin u noktasdr. Geometrik Burun: Bir yol ayrmnda ya da katlmnda iki kenar izgisinin ayrldklar ya da birletikleri noktadr. Ofset: Geometrik burun ile fiziksel burun arasnda kalan kaplamal blgedir. Buton ve Kedi Gz: Tat yolu zerine yaptrma ve akmak suretiyle, kullan yerine gre eitli rengi ve yanstc zellii olan elemanlardr. Trafik Uyar aretleri (T - Grubu): Yolu kullanclarn, yol zerindeki bir tehlike konusunda uyaran ve bu tehlikenin zellii konusunda bilgilendiren iaretlerdir. Trafik Tanzim aretleri (TT - Grubu): Yol kullanclarn, eitli yasaklama ve kstlamalar hakknda bilgilendiren iaretlerdir. Bilgi aretleri (B - Grubu): Yolu kullanclarn, yol ve evresi ile yol gzerghnda bulunan yerleme birimleri ve yolculuk srasnda gerekebilecek dier yardmc hizmetler hakknda bilgilendiren iaretledir.
12
Duraklama ve Park Etme aretleri (P - Grubu): Srclerin aralarn park edebilecekleri ya da durdurabilecekleri yerlerin denetim ve dzenlenmesinde kullanlan iaretlerdir. Otoyol aretleri (O - Grubu): Sadece erime kontroll karayollar (otoyol) zerinde kullanlan iaretlerdir. Yapm Bakm ve Onarm aretleri (YB - Grubu): Yol kullanclarn, yapm, bakm ve onarm sahalarna girerken uyarmada kullanlan sar zemin renkli iaretlerdir. Paneller: Genellikle standart iaret levhalarnn ve gerektiinde dier bilgi levhalarnn altna yerletirilen ve bu iaret levhalarnn mesajlar ile ilgili olarak ek bilgiler veren dey iaretleme levhalardr.
13
YATAY ARETLEME 5 GENEL Yol kaplamas iaretleri (Yatay aretleme); trafiin dzenlenmesi, baz yasaklama ve kstlamalarn belirtilmesi ve yolu kullananlara rehberlik etmesi amacyla yol yzeyine izilen izgiler, oklar, yaz ve sembollerden olumaktadr. Yol kaplamas iaretleri, gndz yol kaplamas ile iyi bir kontrast oluturmal, gece far nda zel katk maddelerinin etkisiyle kolayca grnr olmaldr. Yol kaplamas iaretlerinin de trafik iaret levhalarnda olduu gibi ayn etkiyi yaratmas bakmndan mutlaka gece grnrlnn salanmas gereklidir. Yol kaplamas iaretlerinin alglanmas trafik iaret levhalarna nazaran daha fazla olduu iin srclere verilen mesajlar daha kolayca yerini bulmaktadr. Yol kaplamas zerine izilen izgilerle, yazlarla, yaplan ok ve sembollerle srclere nceden yol hakknda bilgiler verilir, yasaklama ve kstlamalar bildirilir. Yatay iaretleme ile verilecek mesajlar: 1- Yol kaplamas yzeyine izilen izgilerle, yolu kullananlara geme yasaklar bildirilir. 2- erit izgileri ve ynlendirici oklar ile kavaklarda ve yollarda trafiin seyir ynne uygun eridi kullanmas ve sonucunda yol kapasitesinin arttrlmas salanr. 3- Kenar izgileri ile yolun kaplama snrlar srclere bildirilir. 4- Yoldaki bakm-onarm alma sahalar ve olaand daralma ya da kaplamadaki farkllklar gsterilir. 5- Yaya geidi gibi iaretlerle yolun ayn dzeyde yayalar tarafndan da kullanlma olasl belirtilmi olur. Yatay iaretlemenin; trafik dzeninin salanmas ve yol emniyetinin yerine getirilmesi fonksiyonunu baarabilmesi, ekonomi ilkelerine uygun olmas ve gereksiz trafik mdahaleleri ve uygulama esnasnda kargaa yaratmamas iin aadaki zellikleri tamas gereklidir. yi tanmlanm geometrik boyutlandrma olmaldr. Yani izginin eni, boyu, sembol, yaz ve rakamlarn ebatlar verilen toleranslar amamaldr. Gndz grnrlnn salanabilmesi iin iaretleme yeterince beyaz, geri yanstma (retrorefleksiyon) ve kirlenme direnci (kir ve pas tutmama zellii) yksek olmaldr.
14
Her trl k altnda yeterince grnr olmaldr. Kaymaya yeterince direnli olmaldr. Tabana iyi yapan, her trl hava artna ve kar mcadelesi amacyla yola atlan tuza dayankl olmaldr. Anmaya dayankl olmaldr. Uygulamadan sonra yolun hemen trafie alabilmesi iin kuruma sresi ksa olmaldr. Sr gvenlii ve drenaj teknikleri nedeniyle yol sathnda ok fazla kabarklk yapmamas gereklidir. Yol yzeyinde kaplamay bozucu etkisi olmamaldr. ve evre gvenliinin salanmas iin ii koruma ve evre yasalarnda ngrlen yasakl kimyasallar iermemelidir. aretleme malzemeleri depolanmaya yeterince elverili olmal ve kolay ilenebilmelidir.
Yatay iaretlemede toleranslar: Blm 6.1 de belirtilen izgi llerinin; genilikleri 5 mm. den fazla, uzunluklar 50 mm. den daha ksa, 150 mm. daha uzun olmamaldr. Ok, yaz, rakam ve sembollerde; ke noktalar arasndaki mesafe 20 mm. den daha geni, 50 mm. den daha uzun olmamaldr.
15
Gei Gr Uzunluu: ki ynl yollarda ndeki arac gei gr uzunluu; srcnn gei manevrasna balad anda kar ynden proje hzyla gelen bir arala arpmadan nndeki arac gvenli ve konforlu bir ekilde geebilmesi iin gerekli olan minimum mesafedir. Aadaki tabloda proje hzna bal olarak verilen minimum gei gr uzunluu mesafeleri salanmyor ise bu kesimlerde erit izgisi, dolu olarak uygulanmaldr.
Proje hz (km/s) 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
Kabul edilen hzlar Geilen Tat (km/s) 29 36 44 51 59 65 73 79 85 91 Geen Tat (km/s) 44 51 59 66 74 80 88 94 100 106
Minimum Gei Gr Uzunluu (m) 217 285 345 407 481 541 605 670 728 792
16
6-ARETLERN LLER 6.1-izgi lleri ZG ADI GEN ZG/BOLUK (m) (m) UYGULAMA ALANI
.Grn kapal olduu yatay ve dey kurblarda .Kavak,yaya ve hemzemin geit yaklamlarnda
Dolu izgi YERLEM BRM DIINDAK DEVLET VE L YOLLARI
0.12
.Kpr ve tnel ileri ile bunlarn yaklamnda .Bakm onarm sahalarnda .Kenar izgilerinde(ehir geileri dahil) .Park alan snr izgilerinde
4.50 : 7.50 1.50 : 1.50
.erit izgilerinde .Devlet Yolu-Devlet Yolu, Devlet Yolu-l Yolu ve l Yolu-l Yolu kesiimlerinde .Kavak ii geilerinde (erit izgisinin devamnda) .Kenar izgisinin tali yollarla kesitii kesimlerde (Ky Yollar,Orman Yollar ve mar Yollar) .Sisli kesimlerde .Saa ve sola dn eritlerinin ayrlmasnda .Ana yoldan ayrlma ve katlmalarda .erit izgilerinde .Kenar izgilerinin tali yollarla kesiimlerinde ve Akaryakt istasyonu girii ile kesiimlerinde .Kavak kesiimlerinde .Sinyalize kavaklarda yaya geidi snr izgilerinde .Bisiklet yolu snr izgilerinde .Saa ve sola dn eritlerinin ayrlmasnda .Ana yoldan ayrlma yada katlmalarda .Bisiklet yolunun ana yolla kesitii kesimlerde .Kenar izgilerinde .Yavalama ve hzlanma eritlerinde .erit izgilerinde .Bir ynde gemenin serbest,dier ynde gemenin yasak olduu kesimlerde .Trmanma eritli kesimlerde .Fiziki engelle blnmemi olan yolun, blnm yol haline getirilmesinde
Kesikli izgi
0.12 3.00 : 3.00

4.00 : 4.00 9.00 : 3.00
0.25 1.00 : 1.00

3.00 : 3.00
OTOYOLLAR YERLEM BRM NDEK DEVLET VE L YOLLARI
0.12
2.00 : 1.00 1.50 : 1.50
Kesikli izgi
0.50 : 0.20
0.20 2.50 : 1.00 0.25 1.00 : 1.00 0.50 0.50 : 0.50
Dolu izgi
0.25
3.00 : 3.00 6.00 : 9.00
Kesikli izgi 0.15
Kesikli ve Dolu izgi Birlikte ki Dolu izgi Birlikte
17
6.2-Kapal Alanlar ( Ofset Taramalar )
Ad
ls
0.12 0.12
0.50
Uygulama alan
Seyrek Ofset Tarama

0.12
Kavak yaklamlarnda sola dn adalarnn oluturulmasnda Trmanma eritli kesimlerde erit daraltmalarnda
3.00
0.12 0.12 0.12
Kavak ierisindeki refj balarnda ki ynl yollardan blnm yollara girilerde
Sk Ofset Tarama
1.50
0.12 0.12 0.12
0.12
Ayrlma ve katlma kollarndaki refj balarnda
1.50
18
0.12
0.12
7-YOL EKSENNE DK YA DA BELRL BR AI LE ZLEN ZGLERLE ARETLEME Yol eksenine dik ya da belirli bir a ile izilen izgilerdir.Genel olarak yaya geitleri,dur izgileri,yavalama n uyar ve yavalama uyar izgileri, duraklama ve park yasa izgileri bu kapsamda deerlendirilmektedir. 7.1-Duraklama ve Park Yasa izgileri Zig-Zag izgi izgi Genilii : 0.12 m
Kesikli Zig-Zag izgi izgi Genilii : 0.12 m
N veya X Formu izgi Genilii : 0.12 m
NOT:Uygulamalarda sar renkli yol izgi boyas da kullanlabilir.
OTOBUS
D
19
7.2-Yaya Geidi izgileri
V 60 km/s ; a / 2.50 m V > 60 km/s ; a / 4.00 m
b = 0.50 m b = 0.50 m
Yanl Uygulama
Yanl Uygulama
0.25 ~ 0.75
/ 0.50
0.50
/ 0.50
20
7.3-Bisiklet Geidi izgileri
TT-38 0.50 0.50 TT-38 0.25~0.75 0.50 0.50 0.50 0.50 0.25~0.75 0.50 0.50 0.50
min 1.50
min 1.50
TT-1
Bisiklet Yolu
Bisiklet Geidi
Bir T kavakta bisiklet yolu uygulama rnei
21
7.4-Yaya Geitlerinde Sinyalizasyon Tesisinin Yeri
Yaya Geidi
2.50 m ise
Yaya Geidi
2.50 m ise
Konsol tipi
Konsol tipi
2.50
0.50(0.12)+0.20
0.50(0.12)+0.20
2.50
2.50
0.50(0.12)+0.20
2.50
0.50(0.12)+0.20
/ 1.00 0.50
/ 1.00 0.50
REFJ
Banket ya da Yaya yolu
REFJ
Banket ya da Yaya yolu
Kenar izgisi
Kenar izgisi
22
7.5-DUR ve YOLVER ZGLER 7.5.1-Dur izgileri
V V
60 km/s L = 30.00 m
> 60 km/s L = 150.00 m

/ 1.00
0.50
2.00~25.00 V V 60 km/s L = 30.00 m > 60 km/s L = 150.00 m
TT-2
23
DUR TT-2
7.5.2-Yolver izgileri
0.50
V V
60 km/s L = 30.00 m
> 60 km/s L = 150.00 m
Detay 1
Detay 1
V V
60 km/s L = 30.00 m
> 60 km/s L = 150.00 m
2.00~25.00
0.50 Detay 2 0.50 2.00~25.00 0.50 0.50
TT-1
0.50 Detay 2
24
7.6-Yavalama n Uyar ve Yavalama Uyar izgileri
TT-2
Detay-Yavalama n Uyar izgisi
Detay
25
Yavalama n Uyar ve Yavalama Uyar izgileri in Alternatif Uygulama
NOT:Hz 120 km/s alnrsa(Otoyollar); - Yavalama Uyar izgisi 2.00 m.lik gruplar halinde; 120 km/s iin 34.00 m 110 km/s iin 31.00 m 100 km/s iin 28.00 m aralklarla tertip edilecektir. - ncesinde ; hzn sreye bal deiimine gre ; 3 sn. de 100.00 m 2 sn. de 65.00 m 1 sn. de 35.00 m aralklarla toplam genilii 3.50 m olan yavalama n uyar izgileri uygulanacaktr.
TT-1
Detay
Detay
26
7.7- REFLEKTF YOL BUTONU LE ARETLEME
Reflektif yol butonu izgi boluklarna gelecek ekilde beyaz renk yanstcl olarak 12 m. de bir, ayrc tarafndaki kenar izgisi d kenarnda olmak zere krmz renk yanstcl olarak 24 m.de bir tekrarlanacaktr. Bu malzemeler gece grnrl salad gibi yol kaplamasndan yksek olmalar sebebiyle erit ihlalleri halinde tekerlek darbeleri ile srcler iin ikaz grevini de yapmaktadrlar. Uygulama alan olarak; genellikle kavak noktalarndaki izgilerin mrnn ksa olmas sebebiyle bu noktalarda kullanlmaldr. Ayrca youn sisli kesimlerde erit izgilerinde boluklara gelecek ekilde ve kenar izgilerinin d kenarnda olmak zere sar renk yanstcl buton uygulamas yaplabilir. Katlma kollarnda erit daraltlmasnn balad nokta, ayrlma kollarnda tam erit geniliine ulat noktada buton uygulamasna son verilecektir. llendirme geometrik burun esas alnarak yaplacaktr. Uygulama rnei ve detaylar ekilde olduu gibidir.
27
Buton Uygulamas Yaplacak Olan Blge
12.00 max 2 adet buton

24.00
L2
24.00
24.00
24.00
KIRMIZI
12.00
BEYAZ
12.00 4.50(0.12)+7.50 6.00 1.00(0.25)+1.00

KIRMIZI
12.00
12.00
12.00
6.00
6.00
6.00
6.00
KIRMIZI
Reflektif Yol Butonu le aretleme
12.00
6.00 6.00
BEYAZ
12.00
6.0 0 6.0 0 6.0 0
6.0 0 6.0 0 6.0 0

6.0 0
0.12
120.00
Geometrik degisikligin basladigi nokta
L1
6.00 1.50 1.50 1.50
132.00
6.00 6.00 6.00
6.00
0.24
0.12
0.12
0.24
0.25
0. 12
28
6. 0
6.00
max 11 adet buton
6.0 0
6.0 0 6.0 0 6.0 0
KI RM IZI
6.0 0
Detay 2
Ge nis Se letilm rit is
Son buton
Geniletilmi erit balangcna kadar buton aklacaktr.
Detay 1
6. 00
1.00
1.00 1.00
NOT : Katlma kollarnda bu eklin simetrii uygulanacaktr.
7.8-Sisli Kesimlerde aretleme zellikle youn sisli kesimlerde ve trafik younluu fazla olan bitml scak karmla yaplm yollarda ; trafik gvenliini salamak iin aada rnekleri verilen ve bir " V " biimini ieren uygulamalarn yaplmas gerekli grlmektedir. Ayrca bu kesimlerde kenar izgilerinin, yoldan kma eilimindeki aralar uyarmas bakmndan ses yapc zellie sahip, genilii 15 cm gememek kouluyla serpme , dama vb. eklinde uygulanmasnda yarar grlmektedir. Uygulamada sar renkli yol izgisi kullanlabilir.
3.50 0.12
0.15
2.00
1.00
0.30
3.00
1.00
1.75
=11.3
1.75
29
5.00
5.00
43.00
5.00
43.00
5.00
43.00
5.00
9.00(0.12)+3.00
-Sisli Kesimlerde aretleme
5.00
91.00
5.00
30
5.00 43.00 5.00 43.00 5.00 91.00 5.00
5.00
43.00
9.00(0.12)+3.00
5.00
8-KAVAK BULUNMAYAN YOLLARIN ARETLENMES
8.1-Sabit Genilik ; (Sg) < 5.50 m olan Yollarn aretlenmesi
< 5.50 0.12 0.12
Sabit genilik ; Sg < 5.50 m olan yollarn iaretlenmesi ekildeki gibi olacaktr. Kenar izgileri kaplama kenarna sfra yakn izilecektir.
31
8.2-Sabit Genilik ; 5.50 m
Sg < 6.25 m olan Yollarn aretlenmesi
< 6.25 / 5.50 < 3.12 5 / 2.75 0.12 0.12 < 3.12 5 / 2.75 0.12
Sabit genilik ; 5.50 m Sg < 6.25 m olan yollarn iaretlenmesi ekildeki gibi olacaktr.Kenar izgileri kaplama kenarna sfra yakn izilecektir.
4.50
7.50
4.50
32
< 6.50 / 6.25 3.00

/ 0.13
3.00 0.12 0.12

/ 0.13
0.12
Sabit genilik ; 6.25 m Sg < 6.50 m olan yollarn iaretlenmesi ekildeki gibi olacaktr. Kenar izgileri ile kaplama snr arasnda minimum 0.13 m lik bir blm braklacaktr.
4.50
7.50
4.50
33
< 7.50 / 6.50 < 3.50 / 3.00 0.25 0.12 < 3.50 / 3.00 0.25
Sabit genilik ; 6.50 m Sg < 7.50 m olan yollarn iaretlenmesi ekildeki gibi olacaktr. Tat yolu, kaplama izgilerinin d esas alnarak 3.50 m den kk, 3.00 m den byk ya da eit aklkta izilecektir.
4.50
7.50
4.50
34

< 9.00 / 7.50
0.75 / 0.50 0.12
< 3.75 / 3.25 0.12
< 3.75 / 3.25 0.12
0.75 / 0.50
Sabit genilik ; 7.50 m Sg < 9.00 m olan yollarn iaretlenmesi ekildeki gibi olacaktr.Mmkn olduu kadar 3.50 m lik erit geniliinin salanmasna dikkat edilecektir. Gerek duyulursa trafik younluuna gre kenar ve erit izgileri sola ya da saa kaydrlarak solda veya sada kenar izgisi dahil 1.00 m lik banket akl braklabilir.
4.50
7.50
4.50
35
8.6-Sabit Genilik ; Sg / 9.00 m olan Yollarn aretlenmesi
/ 9.00 / 1.00
3.50 0.12 0.12
3.50 0.12
/ 1.00
Sabit genilik ; Sg / 9.00 m olan yollarn iaretlenmesi ekildeki gibi olacaktr. erit genilikleri 3.50 m olmak zere her iki yanda kenar izgileri dahil minimum 1.00 m lik aklk braklacaktr.
4.50
7.50
4.50
36
8.7-Drt eritli (2x2) Yollarn aretlenmesi
8.7.1-Fiziki Engelle Blnmeyen Drt eritli Yollarn aretlenmesi
/ 13.00 / 0.25 / 0.13
3.00 0.12 0.12
3.25 0.12 0.12 0.12
3.25 0.12
3.00 0.12
/ 0.25 / 0.13
Fiziki bir engelle blnmeyen drt eritli (2x2) yollarn iaretlenmesi ekildeki gibi olacaktr.
4.50
7.50
4.50
37
8.7.2-Fiziki Engelle Blnen Drt eritli Yollarn aretlenmesi
/ 14.50 / 0.50 / 0.38
3.00 0.12 0.12
3.00 0.12
/ 1.50
3.00 0.12 0.12
3.00 0.12
/ 0.50 / 0.38
0.38 / 0.50 0.38
Fiziki bir engelle blnen drt eritli (2x2) yollarn iaretlenmesi ekildeki gibi olacaktr.
4.50
7.50
4.50
38
8.8-Dey ve Yatay Kurblarn aretlenmesi
8.8.1-Dey Kurblarn aretlenmesi
Tablo : 1- Dey ve yatay kurblarda gerekli olan min gr mesafesi(Gmin) V %85 km/s Gmin m
G > Gmin
100 90
80
70
60
50 60
40 40
G > Gmin
280 225 170 125 90

G > Gmin G < Gmin
G < Gmin
1.00 m
G < Gmin G > Gmin G < Gmin

1.00 m
1.00 m
G > Gmin
39
1.00 m
8.8.2-Yatay Kurblarn aretlenmesi
G > Gmin
G < Gmin
G > Gmin
G < Gmin
G > Gmin
Her iki ynde yetersiz gr mesafesi olan alanlarn birbiriyle kesimedii hallerde (G<Gmin)
G > Gmin
G > Gmin
Her iki ynde yetersiz gr mesafesi olan alanlarn birbiriyle kesitii hallerde (G<Gmin)
Not:Tablo 1' de verilen deerler yatay kurblar iin de geerlidir. Kurbda geniletme olursa bu uygulama yaplacaktr. Aksi halde dolu izgi izilecektir.
40
G < Gmin
8.9- lave Yol eritlerinin Balang ve Sonunun aretlenmesi erit saysnn deitii blgelerde (kavak bulunmayan kesimler) iki ynl yolun tek ynl hale gelmesi ya da tek ynl yolun iki ynl hale geldii durumlarda, trmanma eritli kesimlerde ve sabit geniliin kpr ya da geit gibi engel sebebiyle darald kesimlerde ofset tarama yaplarak uygulanacaktr. Tablo:2 Tat yolu snrlamas L1 ve kapal alan (ofset tarama) L2 deiiklik hattnn uzunluu
YOL TR - Tek ynl yollardan iki ynl yollara geilerde. - 3 eritli yollardan 2 eritli yollara geilerde. - Trmanma eridi sonundaki tek ynl yollardan iki ynl yollara geilerde. - Sola dn eridi bulunan iki ynl yollarda. - Katlma ve ayrlma kollarnda. - Trmanma eridi gei blgelerinde.
V km/s 90
L1 m
/ 150.00
L2 m 90.00
80
/ 100.00
60.00
60
/ 75.00
75.00
V = 90 km/s 50.00 75.00 L1 = 150.00 75.00 L2 = 90.00
sk ofset tarama
/ 4.00
3.00 3.50 3.50 44.00

/ 4.00
3.50 3.50
3.50 7.50 3.50
31.00
kapal alann 3.50 m den 4.00 m ye ekilmesi
41
lave Yol eritlerinin Balang ve Sonunun aretlenmesi ile lgili rnekler

V=80 km/s L1 = 100 m L2 = 60 m
3.50 m 3.50 m 3.50 m Detay 1 4.00 m 3.00 m
4.50(0.12)+7.50
seyrek ofset tarama
1sn 1.00 m
2sn
3sn
0.12
0.12
0.12
3.00 m Detay 1
V=80 km/s
L1 = 100 m
L2 = 60 m
3.50 m 3.50 m
3.50 m 4.00 m 3.00 m Detay 2
4.50(0.12)+7.50
seyrek ofset tarama
1sn 3 sn
0.12 2sn 7.50 m
0.12
3sn
7.50 m
1 sn
7.50 m
2 sn
7.50 m
23 m
45 m Detay 2
65 m
3.50 m 3.50 m 3.50 m
4.50(0.12)+7.50
42
Sabit Geniliin Kpr ya da Geit Nedeniyle Daralmas Halinde;
4.50(0.12)+7.50
Detay 1
seyrek ofset tarama emniyet eridi
L1 L
L2
1.00
1 2
Detay 1
V km/s L1 (m) L2 (m) 50 70 90 110 30 50 60 70 30 50 90 150
L (m) 60 100 150 220
Tablo 3 : Sabit geniliin deitii durumlarda L1 ve L2 kapal alannn uzunluu
43
0.12 0.12
Katlma Kollarnda erit Daraltlmas
4.50(0.12)+7.50
Detay
10.00 3.50
1.00(0.25)+1.00
sk ofset tarama
0 3.5
L2
10.00 1.00 0.24

2 0 .1 2 0 .1
rit e i n Ge
L1
1.50 1.00
10.00
0.3
Detay
Katlma veya Ayrlma kolu
V km/s L1 (m) L2 (m) 50 60 80

/ 40
60 80 100
50 60
Not : Geometrik burun hizasnda erit geniliinin ofset taramadan sonra kenar izgisine olan akl / 3.50 m veya katlma kolunun anayolla paralel hale geldii kesimdeki genilik ile ayn olacaktr.
Tablo 4 : Hza gre L1 ve L2 hattnn uzunluu
44
0.24
Ayrlma Kolunda erit Daraltlmas
L1 Ge n ile e tilmi rit
L1 ve L2 lleri Tablo 4 ' den alnacaktr.
L2
/
3.5 0
Detay 2
10.00 1.00(0.25)+1.00
Detay 1
Sk ofset tarama 4.50(0.12)+7.50
3.50
0.25
1.00
1.00
1.00
1.00
1.00
Detay 1
0.3 0
1 2
Detay 2
45
0.12
0.25
Trmanma Kesimlerinde erit Daraltlmas
50 m
V=80 km/s
L1 = 100 m
L2 = 60 m
4.00 m 3.50 m 3.50 m 3.00 m 3.50 m
3.50 m
3.50 m
seyrek ofset tarama
V=60 km/s L1 = 75 m L2 = 75 m
3.50 m 3.50 m Detay 2 3.50 m
4.00 m 3.00 m 4.00 m seyrek ofset tarama
3.50 m Detay 1
3.50 m
1.00 m
3.00
Detay 1 2 sn 7.50 m 7.50 m 1 sn 7.50 m
3 sn 7.50 m
50 m
35 m Detay 2
0.12 0.12 0.12 17 m
46
8.10-Geme Yasa Yaklamnn n Bildirim Oklar le Bildirilmesi
Geme yasa yaklamnn n bildirim oklaryla iaretlenmesi, zellikle kritik kesimlerde ve kaza kara noktas konumunda bulunan kesimlerde uygulanacaktr.
V > 60 km/s ise; 150.50 25.25 48.00 77.25
4.50(0.12)+7.50
60 km/s ise; 116.50 25.25 37.00 54.25
4.50(0.12)+7.50
Detay 1
1.25
5.00
1.25
Detay 1
47
0.08
0.12
9- KAVAKLARIN ARETLENMES 9.1-Genel
Kavaklarn iaretlemesi, dier yol kesimlerine gre farkldr. Kavak geilerinde kenar izgiler 1.50 metre dolu, 1.50 metre bo, erit izgileri ise 3 metre dolu, 3 metre bo olarak uygulanacaktr. Dn eritlerinde kullanlacak ayrm izgileri 1 metre dolu, 1 metre bo ve 0.25 metre geniliinde olacaktr. Kavak yaklamlarndaki yn oklar ve ofset tarama uygulamalar aadaki ekillerde gsterilmitir.
5.00~10.00
20.00
20.00
20.00
30.00
Detay
1.00(0.25)+1.00
20.00 10.00
Yerleim birimi dnda Yerleim birimi iinde
Tam erit genilii
1.00 : 1.00 0.25
Detay
48
9.2-Sola Dn eridi Bulunmayan ki eritli Yollarn aretlenmesi
1.50(0.12)+1.50 4.50(0.12)+7.50 3.00(0.12)+3.00 1.50(0.12)+1.50 Detay 1
60 km/s ; L = 30.00
TT 1
60 km/s ; L = 150.00
1.50
1.50
Kenar izgisi
Detay 1
Ayrm adas dzenlenmemi bir yolda anayol-tali yol kesiiminin iaretlenmesi
1.50(0.12)+1.50
/ 5.00
/ 1.00
DUR
Yerleim birimi ierisinde ada bulunmayan anayol- tali yolda yaya yolu
49
10.00 ~ 30.00
5.00~10.00 20.00 20.00 20.00

1.00(0.12)+1.00
30.00
seyrek ofset tarama
50.00
/ 50.00
/ 4.00
3.00(0.12)+3.00
/ 4.00
4.50(0.12)+7.50 1.50(0.12)+1.50
3.00
Detay 1 sk ofset tarama
L1 / 100.00
L2=60.00
50.00
1.00(0.25)+1.00
30.00 5.00~10.00
20.00 20.00 20.00
20.00
20.00
20.00
5.00~10.00
0.25
0.24
1:1
0.12
0.12
9.3.-Sola Dn eridi Bulunan ki eritli Yollarn aretlenmesi
0.3 0
0 .1 2
1.00 1.00 30.00
10.00
Ayrlma kolu oluturulmayan durumlarda ynlendirme oklarnn yeri
Detay 1
0.12
50
1.50
1.00(0.25)+1.00
1.50(0.12)+1.50
1:1
0.25 0.12
Tablo:5-Kavak ncesi Refj Yaklam Ofset Tarama Uzunluu

Refj Genilii (m) 1 30 55 70 90 110 130 2 3 4 6 5
Yerleim Alan inde Yerleim Alan Dnda 30 80 110 140 170

20.00
Sk ofset tarama 1.50(0.12)+1.50 3.00(0.12)+3.00 3.00(0.12)+3.00 1.50(0.12)+1.50 Fiziki engelle blnme
DUR DUR
200
1.00(0.25)+1.00 Detay 2
0.50
0.70
2.00
0.12
0.12
80.00
0.3 0
Sola Dn eridi Fiziki Engelle Tanzim Edilmi ki eritli Yollarn aretlenmesi
51
Detay 1
1.00(0.25)+1.00
30.00
5.00~ 20.00 20.00 20.00 10.00
0.50
0.50
1.50
30.00
Detay 1 Detay 2
4.50(0.12)+7.50
5.00~ 10.00 20.00 20.00 20.00 15.00 20.00 Yerleim Birimi i 30.00 15.00 Yerleim Birimi D
DUR
15.00
1.50(0.12)+1.50 3.00(0.12)+3.00 3.00(0.12)+3.00

3. 00 (0 .1 2) +3 .0 0
1.00(0.25)+1.00 4.50(0.12)+7.50 4.50(0.12)+7.50 1.00(0.25)+1.00 4.50(0.12)+7.50 3.00(0.12)+3.00

. (0 1 0 .0 +3 2)
4.50(0.12)+7.50 1.50(0.12)+1.50
3.
00
1.00(0.25)+1.00 3.00(0.12)+3.00 3.00(0.12)+3.00 3.00(0.12)+3.00 1.50(0.12)+1.50
4.50(0.12)+7.50
1.00(0.25)+1.00
9.4-Drt veya Daha Fazla eritli Yollarn aretlenmesi
4.50(0.12)+7.50
4.50(0.12)+7.50
52
Sk ofset tarama 5.00
DUR DUR
Yerleim Birimi i Yerleim Birimi D 7.50
Buton ya da Kedi Gz
NOT : 1-) Uygulama esnasnda yerleim birimi iindeki veya dndaki llere uyulacaktr. 2-)izgi yerine 12.00 m aralklarla buton kullanlabilir.
30.00
20.00
20.00
20.00
5.00~ 10.00
3.00(0.12)+3.00 4.50(0.12)+7.50 1.00(0.25)+1.00 1.50(0.12)+1.50
20.00
( 2x2) eritli Yollarn aretlenmesine Bir rnek
4.50(0.12)+7.50
20.00
20.00
53
DUR
5.00~ 10.00
Sk ofset tarama
9.5-Dnel Kavaklarn aretlenmesi
3. 00 (0 .1 2) +3 .0 0
54
2.00 ~ 25.00
4.50(0.12)+7.50
30.00
S k
of se tt ar
am a
Be Kollu Dnel Kavaklarn aretlenmesine Bir rnek
4.50(0.12)+7.50
55
30.00
2.00 ~ 25.00
S k
. (0 00 3. 00 3. )+ 12
of se tt
ar a
m a
10-TIRMANMA ERTLERNN ARETLENMES
Trmanma eridinin (2+1) ; (2+2) ve kark kesitli (2+1,2+2) oluuna gre yatay iaretleme rnekleri aadaki ekillerde verilmitir.Burada uygulanan gei oklar, hzn zamana bal deiimine gre tertip edilmitir. Uygulamac trmanma eritli kesimlerde hz iyi ett etmelidir. Ofset taramalar seyrek ofset tarama eklinde, ller ise nceden belirtildii gibidir. Trmanma eritlerinde sz edilen Gei Blgelerine ait tanmlar :
Gei Blgesi(1) : Her iki yndeki trmanma eritlerinin karlkl olarak son bulduu ve bu nedenle her iki ynde iki eritli akan trafiin bir eride indirilmesi amacyla seyrek tarama yaplmak suretiyle oluturulmu ve her iki yndeki tat trafiine kapatlm adann bulunduu blgedir Gei Blgesi(2) : Her iki ynde tek eritten yaklaan trafiin ileride balayacak trmanma nedeniyle iki eride karlmas amacyla dere tipi kurb ierisine seyrek tarama yaplmak suretiyle oluturulmu ve her iki yndeki tat trafiine kapatlm adann bulunduu blgedir
56
V=80 km/s ;
Geis Blgesi 1
L1=100.00
L2=60.00
Geis Blgesi 2
/ 4.00
4.50(0.12)+7.50
3.00
seyrek ofset tarama 75.00 75.00 Detay 1
75.00
75.00
0.25
10.1- (2+1) Trmanma eritlerinin aretlenmesi
/ 10.00
0.25
/ 3.00
/ 3.25
/ 3.25
57
4.50(0.12)+7.50
7.50 3 sn = 50.00
7.50
7.50 2 sn = 35.00
7.50 1 sn = 17.00
Detay 1
V=80 km/s ; L2=60.00
L1=100.00
10.2- (2+2) Trmanma eritlerinin aretlenmesi
58
/ 4.00
4.50(0.12)+7.50
3.00
3.00
/ 4.00
3.50 3.50
seyrek ofset tarama
L2=60.00
L1=100.00
10.3- (2+1),(2+2) Kark Kesitli Trmanma eritlerinin aretlenmesi
Dey Enkesit
59
Yatay Enkesit
TT-27 B-50a B-50a PL2 TT-34a B-52 T-19 TT-27 TT-34a B-51a PL-1 B-50b PL-2
TT-27
B-51c PL-2
B-51b
TT-34a B-51b PL-1
TT-27
60
B-51c TT-27 TT-34a B-51b PL-1 B-51c B-51c B-51c B-51c TT-34a B-51c PL-1
75.00
/ 4.00
seyrek ofset tarama
3.50
3.00
B-51a PL-1 B-51a B-50b PL-2

75.00 75.00
75.00
B-51c
Geis Blgesi 2
TT-27 B-51a PL-1
B-51c PL-2
B-51b
B-51b
TT-34a B-51b PL-1

75.00
Geis Blgesi 1
TT-27
B-50b PL-2
61
75.00
75.00
75.00
TT-34a B-51b PL-2
TT-27
TT-27
B-50b PL-2
B-51a PL-2 TT-34a B-51c PL-1
V=80 km/s ;
L1=100.00
L2=60.00
B-50b PL-2
T-19 TT-27
TT-34a B-51a PL-2
TT-27
B-50e PL-2
TT-34a B-52
/ 4.00
4.50(0.12)+7.50
3.00 3.50
TT-34a B-51a
62
TT-27 B-51b B-50e PL-2 TT-34a B-51b PL-1
75.00
TT-27
B-51a
TT-34a B-51a PL-1

75.00
11-PARK ARETLER 11.1-Park Alannn aretlenmesi
min 25.00
1.50
6.00
3.00
2.00 4.00~5.00
izgi genilii 0.12
Sabit Genilik (Sg) ; 6.00
Sg
9.00 m olan yollarda park yerlerinin iaretlenmesi
45
Sk Ofset Tarama
min 25.00
3.00~3.50
izgi genilii 0.12
Sabit Genilik (Sg) ; 9.00
Sg
12.00 m olan yollarda park yerlerinin iaretlenmesi
4.00~5.00 3.00 min 25.00

izgi genilii 0.12
Sabit Genilik (Sg) ; Sg / 12.00 m olan yollarda park yerlerinin iaretlenmesi
63
Otomobil Park izgileri
Eik Form
Bordr
45 3.00 4.30 Bordr 45 6.00 10.00 5.00 6.00 4.30 3.00
Dik Form
Kamyon-Otobs Park izgileri
64
Rmorklu Aralar in Park izgileri
Rmorklu Aralar
5.00 45
65
7.00
16.00
7.00
11.2-Park Yasa Bulunan Alanlarn aretlenmesi
a)
1.00
b)
1 1
N Form 1.00
1 1 3.00
Tesis veya bir mlk nnde park yasa iaretlenmesi
c)
2.00
d)
3.00
X Form
1.50
45 3.00
Park yerleri arasnda park etmenin yasak olduu alann iaretlenmesi
66
4.00~5.00
4.00~5.00
Park yerleri arasnda park etmenin yasak olduu alann iaretlenmesi
e)
Taksi duraklarnda park yasa iaretlenmesi
f)
P1 1 Otobs Boyu + 25.00 m 1
Otobs Hari
Otobs duraklarnda park yasa iaretlenmesi
67
2.50
/ 2.00
P1
Otobs Hari
Taksi Hari
Taksi Hari
12-DURAK YERLERNN ARETLENMES
12.1-ehir i Yollarda Krfez Tipi Durak Yerleri

L' L a' a c b b'
1.50(0.12)+1.50 3.00 R1 R2 R3 R4
V km/s 30 40 50
a'
b'
R1
R2
R3
R4
16.00 15.00 3.80 17.00 15.00 4.30 25.00 15.00 4.80
4.00 40.00 30.00 20.00 40.00 4.00 60.00 40.00 20.00 40.00 4.00 80.00 50.00 20.00 40.00
Tablo 6 : Durak yeri lleri
V km/s Uzunluk (m) Bir Otobs ki Otobs Treyler c L
30 L' L
40 L' L
50 L'
13.00 44.00 51.80 45.00 51.30 53.00 61.00 26.00 57.00 64.80 58.00 67.00 66.00 74.80 18.00 49.00 56.80 58.00 59.30 58.00 66.80
Tablo 7 : Durak yeri toplam lleri
1.50(0.12)+1.50 3.00
banket veya yaya yolu
68
12.2-ehir D Yollarda Krfez Tipi Durak Yerleri V > 60 km/s
1.50(0.12)+1.50 3.00
banket
b e
Seyrek ofset tarama lleri hza bal olarak Tablo 3'ten alnacaktr.
a : Cep giri uzunluu b : Otobs durak boyu c : Cep k uzunluu d : Hzlanma ve yavalama uzunluu e : Toplam uzunluk
24.00-27.00 m 18.00-21.00 m 14.00-18.00 m 14.00-16.00 m 70.00-82.00 m
Tablo 8 : Durak yeri toplam lleri
69
13-OKLAR VE SEMBOLLER 13.1-Uzunluu 5.00 m Olan Yn Oklar V 60 km/s
0.50
0.50
0.50
2.00
2.00
0.15 0.20
0.15
0.15 0.20
0.90
3.00
0.70
0.20
1.20
1.00
0.20
0.20
1.00
1-leri
2-leri ve Sola
3-leri ve Saa
70
1.20
0.70
0.90
2.00
Uzunluu 5.00 m Olan Yn Oklar V
60 km/s
0.30
0.30
1.40
1.10
0.35 0.25
0.35 0.25 0.15 0.15 0.80 0.20 0.20 0.80
2.50
4-Sola Dn
5-Saa Dn
71
2.50
1.10
1.40
Uzunluu 5.00 m Olan Yn Oklar V
60 km/s
1.30
2.30
1.30 0.50 0.50 0.15 0.35 0.15 0.35 1.00 0.80 0.20 0.20 0.80
2.70
1.00
6-Sola Gei
7-Saa Gei
72
2.70
2.30
13.2-Uzunluu 7.50 m Olan Yn Oklar V > 60 km/s
0.65
0.65
0.65
3.00
0.15
0.15
0.15
0.30
1.40
1.00
4.50
1.80
0.25
0.50
0.60
0.25
0.25
0.60
0.50
1-leri
2-leri ve Sola
3-leri ve Saa
73
1.80
1.00
1.40
0.30
3.00
3.00
Uzunluu 7.50 m Olan Yn Oklar V > 60 km/s
0.50
0.50
2.15
0.40
0.35
1.60
0.35 0.15 0.15 1.35 0.25 0.25 1.35
0.40
3.75
4-Sola Dn
5-Saa Dn
74
3.75
1.60
2.15
Uzunluu 7.50 m Olan Yn Oklar V > 60 km/s
1.15
1.15
2.00
3.50
2.00 0.75 0.75 0.15 0.35 0.15 0.35 1.50 1.20 0.60 0.25 0.25 0.60 1.20
4.00
1.50
6-Sola Gei
7-Saa Gei
75
4.00
3.50
13.3-Uzunluu 5.00 m Olan n Bildirim Oku
0.15 0.25
1.20 0.20 0.50
76
2.60
2.40
0.50
1.20
13.4-SEMBOLLER; V
60 km/s
1.00
0.50
0.12
3.50
77
YOLVER Sembol ; V > 60 km/s

2.00
5.00
1.00
0.15
78
14-HARFLER ve RAKAMLAR 14.1-Harfler 14.1.1-Hz Snr 60 km/s veya daha az olan yollarda harf boyutlar
1.60
79
14.1.1-Hz Snr 60 km/s veya daha az olan yollarda harf boyutlar
1.60
80
1.60
81
82
1.60
1.60
83
84
1.60
14.1.2-Hz Snr 60 km/s' ten fazla olan yollarda harf boyutlar
4.00
85
4.00
86
4.00
87
14.1.2-Hz Snr 60 km/s' ten fazla olan yollarda harf boyutu ( DUR )
1.60
88
4.00
14.2-Rakamlar 14.2.1-Hz Snr 60 km/s veya daha az olan yollarda rakam boyutlar
1.60
89
14.2.1-Hz Snr 60 km/s veya daha az olan yollarda rakam boyutlar
1.60
90
14.2.1-Hz Snr 60 km/s veya daha az olan yollarda rakam boyutlar
1.60
91
14.2.2-Hz Snr 60 km/s' ten fazla olan yollarda rakam boyutlar
4.00
92
14.2.2-Hz Snr 60 km/s' ten fazla olan yollarda rakam boyutlar
93
4.00
14.2.2-Hz Snr 60 km/s' ten fazla olan yollarda rakam ( 50 ) boyutu
1.15
94
4.00
14.2.2-Hz Snr 60 km/s' ten fazla olan yollarda rakam ( 70 ) boyutu
1.10
95
4.00
15-FGRLER 15.1-Bisiklet Figr
1.00
96
1.30
15.2-Yaya Figrleri
1.52
3.00
1.25
97
4.00
15.3-zrl Src Figr
98
1.00
DEY ARETLEME
16- GENEL Dey iaretleme, yol kaplamas dna dikilen direk ve benzeri elemanlara monte edilen trafik iaret levhalar ile dier trafik kontrol elemanlarn kapsar. Ancak, yol kenar dikmeleri, otokorkuluklar zerine monte edilen yanstclar ve benzeri dier trafik kontrol elemanlar bu el kitab kapsam dnda braklmlardr. Trafik iaret levhalar, yolu kullananlara yol ve evresinin genel karakteristikleri hakknda gerekli grlen uyar ve nerilerin yaz ve semboller halinde mesajlarla aktarlmasn salarlar. Nizami bir ekilde kullanldklar takdirde, trafik iaret levhalar karayolu gvenliine byk lde katkda bulunurlar.
17- TRAFK ARET LEVHALARININ GENEL SINIFLANDIRILMASI A - Tehlike Uyar aretleri (T - Grubu) B - Trafik Tanzim aretleri (TT - Grubu) 1- ncelik bildiren trafik iaret levhalar 2- Yasaklama ve kstlama bildiren trafik iaret levhalar 3- Mecburiyet bildiren trafik iaret levhalar C - Bilgi aretleri (B - Grubu) 1- Kavak ncesi yn levhalar 2- Dier yn levhalar 3- Yer ve snr levhalar 4- Meskun mahal isim levhalar 5- Corafi bilgi levhalar 6- Karayollar tekilatna ait bilgi levhalar 7- Uzaklk levhalar 8- Dier bilgi levhalar D - Durma ve Park Etme aretleri (P - Grubu) E- Yapm Bakm Onarm aretleri (YB - Grubu) F- Paneller (PL - Grubu) Paneller, ad geen dier gruplardaki trafik iaret levhalarnn altnda, bu iaret levhalarnn anlamn aklayc veya anlamn btnlemek amac ile kullanlr. Yukardaki iaret gruplar daha sonraki blmlerde tek tek ve detayl olarak ele alnacaktr.
99
18- STANDART TRAFK ARET LEVHALARININ BOYUTLARI Karayollarnda kullanlan standart tehlike uyar, trafik tanzim ve bilgi iaret levhalarnn ebatlar aadaki gibi olacaktr:
TRAFK ARET LEVHASI Daire (mm) gen (mm) Kare (mm) Dikdrtgen (mm) Sekizgen(mm)
1 450 600 450 450x600 600-750
2 600 900 600 600x900 900
3 900 1350 600-900 600x900 900
4 1200 1600 1200 1200
aretleme, 2. stunda verilen normal ebatlardaki levhalarla yaplr. Ancak; Otoyollar ile benzer standarda haiz dier yollarda (otoyollardaki servis ve park alan iindeki levhalar hari), Ayn ynde iki ya da ikiden fazla eridi bulunan meskun mahal dndaki blnm yollarda, Daha byk okunaklln ya da vurgunun gerekli olduu dier yollarda, Yllk ortalama gnlk trafii 2500n zerinde olan dier yollarda, 3. stunda ebatlar verilen iaret levhalar kullanlr. Normal ebattaki trafik iaret levhalarnn konulmasnn uygun olmad ya da trafiin sadece yavaa hareket edebildii yol kesimlerinde, ehir iindeki dar cadde ve sokaklarda, 1. stunda ebatlar verilen iaret levhalar kullanlr. 1. stundaki iaretler ayrca, bir nceki iaretin tekrarlanmasnda da kullanlabilir. 4. stunda verilen iaret levhalar yalnzca zel nlemlerin gerekli olduuna kanaat getirilen tehlikeli yol kesimlerinde kullanlabilir.
100
19- TRAFK ARET LEVHALARINDA RENKLER 19.1- STANDART TRAFK ARET LEVHALARINDA RENKLER Tehlike uyar iaretleri, genel olarak beyaz zemin rengi zerinde krmz bir ereve ve siyah sembollerden oluan gen levhalardr. Trafik tanzim aretlerinde TT-1 nolu Yol Ver ve TT-2 nolu Dur dndaki tm iaret levhalar daire eklindedir. Bu iaretler, mecburiyet gsteren iaretler hari genellikle beyaz zemin zerinde krmz bir ereve ve siyah bir sembolden oluur. Mecburiyet gsteren iaretler ise genel olarak mavi zemin zerinde ok ve sembollerden ibarettir. TT-1 nolu Yol Ver iareti, beyaz zeminli ve krmz ereveli ekenar gen bir levha olup, levha zerinde herhangi bir sembol bulunmaz. genin tepe noktas aaya gelecek ekilde kullanlr. TT-2 nolu Dur iareti, krmz zemin rengi zerinde beyaz harflerle yazlm Dur yazsna sahip olup sekizgen ekillidir. Standart bilgi iaretleri, genel olarak mavi zeminli drtgen levhalar zerinde oluturulan beyaz zeminli ikinci blmler ve siyah sembollerden ibarettirler. Durma ve Park Etme aretlerinden P-1 ve P-2 nolu iaret levhalar daire eklindedir. Bu iaretler mavi zemin zerinde krmz bir ereve ve yasaklama gsteren krmz bir banttan oluur. P-3a,b,c,d,e nolu iaret levhalar ise mavi zeminli drtgen levhalar zerinde beyaz sembollerden ibarettir. Yapm Bakm ve Onarm Sahalarnda kullanlan T ve TT grubu trafik iaretleri, sar zemin renkli bir fon ierisinde olmak zere mevcut standartlar ve renkleri aynen muhafaza edilmek kayd ile uygulanacaktr. 19.2- BOYUTLAR DEKEN STANDART BLG LEVHALARINDA RENKLER - Karayollar Genel Mdrlnn bakm ana dahil devlet ve il yollarnda mavi zeminli, otoyollarda yeil zeminli levhalar kullanlr. Bu levhalar zerindeki harf, rakam ve bordrler belirtilen zemin rengi zerinde beyaz renkle gsterilir. - Turistik yollarda zemin rengi kahverengi olup, bu levhalar zerindeki harf, rakam ve bordrler beyaz renkte olacaktr. - Belediyelerin bakm ana dahil imar yollar ile Ky Hizmetleri Genel Mdrlnn bakm ana dahil yollarda, beyaz zeminli levhalar kullanlr. Levhalar zerindeki harf, rakam ve bordrler siyah renkte olacaktr. - Komu lkelerin isimleri ile yerleim merkezleri, sar zeminli levhalar zerinde siyah harf, rakam ve bordrlerle gsterilecektir. - Yapm, bakm ve onarm hizmetlerinin yrtld karayolu kesimlerinde, yapm, bakm ve onarm almalarnn trafik gvenliine olumsuz etkisini asgari bir dzeye indirmek amac ile kullanlan tm trafik iaretlerinin zemin rengi, T ve TT grubu trafik iaretleri hari sar olacaktr. Bu amala kullanlacak tm T ve TT grubu trafik iaretleri de, sar zemin renkli bir fon ierisinde olmak zere mevcut standartlar aynen muhafaza edilmek kayd ile uygulanacaktr.
101
20- TRAFK ARET LEVHALARINDA (REFLEKTF) MALZEMELER
KULLANILAN
GER
YANSITICI
Btn trafik iaret levhalarnda geri yanstc (reflektif) malzeme kullanlmal veya bunlar aydnlatlmaldr. Karayollarnda kullanlan geri yanstc malzemeler zelliklerine gre e ayrlmaktadr. Aydnlatlmam karayollarnda ve trafiin youn olmad yollarda orta derecede yanstma gcne sahip normal performansl geri yanstc malzemeler kullanlmaldr. Otoyollarn dey iaretlemesinde, yksek miktarda trafik akm olan karayollarnda, bakm onarm sahalarnn iaretlenmesinde ve yar aydnlatlm kesimlerde ve kaplama st yn levhalarnda, yksek yanstma gcne sahip malzemelerin kullanm tercih edilmelidir. Aydnlatlm mahallerdeki iaretlemelerde, otoyollar zerinde kullanlan kaplama st yn levhalarnda ve ok fazla tat trafiine haiz kesimlerde yanstma gc ok yksek malzemelerin kullanm tercih edilmelidir. Geri yanstc malzemelerden flrasan zelliine sahip olanlar, kara noktalarn (Youn kaza olan karayollar) ve bakm onarm sahalarnn iaretlenmesinde ve sisli kesimlerde tercih edilmelidir. Ayn yol kesiminde ve zellikle de ayn direk zerinde deiik trden yanstc malzemeden imal edilmi trafik iaret levhalarnn kullanlmamaldr. Trafik iaret levhalarnn temiz ve iyi bir durumda tutulmas gerekir. Levhalarn yanstma gleri gerek gndz, gerekse gece ortamnda periyodik olarak llmelidir. lmler sonucu satc firmann verdii deerlerden daha dk performans gsteren geri yanstc malzemeye haiz trafik iaret levhalar ile amaca hizmet edemeyecek kadar hasarl ( izik, atlak, delik vs. ) trafik iaret levhalarnn yenileri ile deitirilmesi gerekir.
102
21- TRAFK ARET LEVHALARININ MONTAJI 21.1- STANDART ARET LEVHALARININ MONTAJI Standart trafik iaret levhalar genel olarak yolun sanda ve yerleim birimleri iinde yaya kaldrmndan, yoksa banketten 2.00 metre ykseklikte, yerleim birimleri dnda banketten 1.50 metre ykseklikte olacak ekilde monte edilmelidir. Ancak, T-28a, T-28b, T-29a, T-29b, T-30a, T-30b, T-33d, T33e, T-33f, T-34, T-35 nolu iaret levhalarnn konulduklar kesimde yerden ykseklikleri 60 cm.ye kadar drlebilir. Ayn direk zerinde birden fazla iaret levhas olmas veya ilave panel kullanlmas durumunda ykseklik alttaki iaret levhasndan veya panelden llmelidir.
21.1.1- Yerleim Alanlar Dnda Montaj Ykseklikler, iaretin konulduu tarafn banket i kenar st kotundan alnacaktr. B= l.50 m. (genel olarak) B= l.00 m. (zorunlu durumlarda)
Banket D Kenar
Ayn direk zerinde iki levha yerletirilmesi halinde, ykseklik alttaki levhann alt kenarndan llmelidir. B= l.50 m (genel olarak) B= l.00 m (zorunlu durumlarda)
Banket D Kenar
103
21.1.2- Yerleim Alanlar inde Montaj a- Yaya kaldrm zerine yerletirilmeyecekse Yerleim alanlar iinde kullanlacak trafik iaret levhalarnn mmkn ise yaya kaldrm dna yerletirilmeleri gerekmektedir. Ancak, iaret levhasnn yola uzakl 4.00 metreyi amamal, iaret levhasn yola yaknlatrmak iin aadaki alternatif zmler dnlmelidir.
4m
Alternatif olarak iaret levhalar, yol kenarndaki bir yapya veya bir direk zerine yerletirilerek yaya kaldrm zerine gelecek ekilde bir konsol ile uzatlabilir. aret levhalarnn bir konsol ile uzatlarak tat yolu zerine gelecek ekilde monte edilmeleri durumunda, kaplama kotundan en az 5 metre ykseklikte olmas gerekmektedir.
b- Yaya kaldrm zerine yerletirilecekse Yaya kaldrm dna yerletirme olana bulunamamas halinde en yakn kenarlar kaplama kenarna 0.30 metre olmak zere yaya kaldrm zerine yerletirilebilirler. Yerleim alanlar iinde her durumda levhalarn yaya kaldrmndan ykseklii en az 2.00 metre olmaldr.
104
Ayn direk zerinde iki levha yerletirilmesi halinde, ykseklik alttaki levhann alt kenarndan llmelidir. aret levhalar altnda panel levha kullanlmas durumunda da ykseklik en alttaki panel levhadan sonra llecektir.
21.2- BOYUTLARI DEKEN STANDART BLG LEVHALARININ MONTAJI - Yol Kenarnda: Genel olarak aralarn seyrine gre tat yolunun sanda ve yerleim alanlar dnda kullanlan bu levhalarn kaplama kenarna olan mesafeleri; B= l.50 m (genel olarak) B= l.00 m (zorunlu durumlarda) olmaldr. Yerleim alanlar iinde kullanlmalar halinde levhann kaplamadan veya yaya kaldrmndan ykseklii en az 2.00 m olmaldr.
Banket D Kenar
- Orta refjlerde: Genel olarak yerleim merkezleri iinde orta refjlerde bilgi levhalarnn kullanlmasna gerek bulunmamaktadr. Dier yol kesimlerinde kullanlmalar durumunda, levhann kaplama kenarna ve kaplama kotuna olan mesafesi en az 1.50 metre olacaktr. Otokorkuluk kullanlan kesimlerde, bilgi levhalarnn kaplama kotundan ykseklii 1.50 metreden 1 metreye drlebilir. B= l.50m (genel olarak) B= l.00m (zorunlu durumlarda) 105
21.3- BR KONSOLA ASILACAK ARET LEVHALARININ MONTAJI Youn yerleme merkezlerinde, kavaklarda ynlendirme iin kullanlacak Kavak i Yn Levhalarnn, montaj kolayl, yeknesakl ve iin teknii ynnden yol kenarnda veya ayrm adalar ierisinde bir konsol ile ykseltilerek tat yolu zerine gelecek ekilde kullanlmas durumunda, levhalarn kaplama kotuna olan mesafesi, H 5.50 metre olacaktr. Konsolun kaplama kenarna mesafesi: B = l.50 m (genel olarak) B = l.00 m (zorunlu durumlarda)
21.4- KAPLAMA ST YN LEVHALARININ MONTAJI
Genel olarak ayrlma eridinin tam bir erit geniliine ulat kesimde kullanlmas gereken bu levhalarn alt kenarnn kaplama kotuna mesafesi: H 5.50 metre Konsolun kaplama kenarna mesafesi: B= l.50 m (genel olarak) B= l.00 m (zorunlu durumlarda)
5.50
106
22- TRAFK ARET LEVHALARININ MONTAJINDA DKKAT EDLECEK HUSUSLAR 1. aret levhalarnn yerlerine konulmas srasnda reflektif malzemenin yansyarak srcnn gzn kamatrmasnn nne gemek amacyla aadaki ekillerde grld gibi 3-5 arasnda deiken al bir konumda yerletirilmesine dikkat edilmelidir. Bu a genel olarak 3 olmaldr.
Byk ebatl bilgi levhalarnda 3-5 nin tayini iin aadaki formlden yararlanlr. S (cm) = B (m) x (3 - 5) Dz ve k eimli yollarda kullanlan Kaplama st Yn Levhalarnn kaplama ile 87, %2 den byk ini eimli yollarda ise kaplama ile 93 lik a yapacak ekilde monte edilmesi levhann daha iyi grnmesini salayacaktr.
min 5.50m
90
90
min 5.50m
93
90
87
87
107
2. Levha direkleri, yatay dzlem ile 90 lik a yapmal, sapmalarn 1 den daha byk olmamasna zen gsterilmelidir.
3. Trafik iaret levhalarnn, otoyol ve devlet yollarnn ana gzergahlar zerinde genel olarak birbirlerine 100 metreden daha yakna konulmamalar gerekmektedir. Bu mesafeden daha yakna levha konulmasnn gerektii durumlarda, sz konusu iaret levhas mmkn ise bir nceki veya sonraki trafik iaret levhasnn monte edildii diree kaydrlmaldr. Kavak balant kollarnda ise iki levha arasndaki mesafe en az 50 metre olmaldr. Bu mesafe zorunlu durumlarda, birbirlerinin grlmelerini engellememek kouluyla 30 metreye drlebilir. 4. Standart iaret levhalarnn yolun her iki yannda birden kullanlmalar halinde, soldaki iaret levhas sadakine gre iki ynl yollarda 10 metre, blnm yollarda 20 metre geriye yerletirilir.
5. Ayn trafik iaret direi zerinde en fazla iki trafik iaret levhas ve varsa bunlarla ilgili paneller kullanlmaldr.
6. Ayn snftaki trafik iaret levhalarnn ayn direk zerine monte edilmeleri halinde, bu levhalardan trafik gvenlii ya da trafik ak bakmndan en nemli olannn en alt konuma yerletirilmesi gerekir.
7. lave bir panelin dorudan doruya ait olduu levhann hemen altna monte edilmesi gerekir.
108
8. Ayn direk zerine konulan levhalarda, cvatadan tasarruf salamak bakmndan stteki levhann alt ile alttaki levhann st ayn cvata ile monte edilmesi levhalarn inanrlln azaltacandan bu ekil montajdan kanlmaldr.
9. Hi bir Trafik Kontrol Cihaznda ya da bu cihazn destei zerinde herhangi bir reklam ya da ticari mesaj, yahut da trafik kontrol iin gerekli olmayan herhangi bir mesaj bulunmamaldr.
10. Kontrol Kesim levhalarnn trafik iaret levhalar ile ayn direk zerinde kullanlmas durumunda, kontrol kesim levhasnn iaret levhasnn paneli gibi alglanmamas bakmndan iaret levhas ile kontrol kesim levhas arasnda boluk braklmaldr.
D-100/12 005
109
23- TEHLKE UYARI ARETLER (T - GRUBU) Genel: Tehlike uyar iaretleri, yolu kullanclarn, yol zerindeki bir tehlike konusunda uyarmay ve bu tehlikenin zellii konusunda bilgi vermeyi amalamaktadr. Bu iaretler ayn zamanda, srclerin hzlarn drmelerini ve daha dikkatli seyretmeleri gerektiini bildirir. Bu gruptaki iaretler genel olarak ekenar gen ierisindeki sembollerle ifade edilir. Tehlike uyar iaretlerinin says gereksiz olarak artrlmamal ve srclerin tehlikeyi algladktan sonra gerekli tedbirleri almak iin yeterli zaman bulabilecekleri yerlere konulmaldr. Bu yerler, srcnn iareti grp anlamas ve gereken nlemleri rahata alabilmesi iin yoldaki proje veya iletme hzna bal olarak tespit edilmekte olduundan, genel olarak, kastettikleri tehlikeye aadaki mesafelerde konulmas gerekmektedir. Tablo:9 Krsal Alanlar: Otoyollar ile benzer zellikteki yollar Dier yollar Yerleim Alanlar: letme hznn 50 km / h olduu yerler letme hzn > 50 km / h olduu yerler Konum Tehlikenin 200 - 250 metre nnde Tehlikenin 150 - 200 metre nnde Konum Tehlikenin 5 - 50 metre nnde Tehlikenin 50 - 100 metre nnde
zel durumlarda, tehlike uyar iaretleri ile tehlike arasndaki mesafe, yukardaki tabloda verilen deerlerden daha fazla olabilir. Tehlike uyar iaretinin konulmasnda, Tablo:9 de verilen mesafelerden farkl bir mesafe uyguland takdirde, tehlike uyar levhas ile tehlike arasndaki mesafenin ilave bir panelle (PL-2) belirtilmesi gerekir (r. 500 m). Ancak, tehlike uyar iaretlerinin Tablo:9 de verilen deerlerde kullanlmas durumunda ayrca ilave panellerin kullanlmasna gerek bulunmamaktadr. Yoldaki tehlikelerin bir sembolle ifade edilemedii dier tehlikelerin gsterilmesi, (T-20) Dikkat levhas ve tehlikenin nitelii hakknda bilgi veren ilve bir panelle yaplacaktr. Bu paneller de standartlatrlm olup (PL) grubu ierisinden amaca uygun mesaj seilecektir. Tehlike uyar iaretleri, blnm yollarda yolun solunda da kullanlabilir. Ancak, T-15 nolu Yolda alma iaret levhas ile trafik tanzim iaretlerinden TT-27 nolu ndeki Tat Gemek Yasaktr iaret levhas, btn yollarda yolun hem sanda, hem de solunda kullanlmaldr. Ayrca, iletme hznn ve 110
tat younluunun fazla olduu yol kesimlerinde, TT-29 nolu Azami Hz Snrlamas, B-14a nolu Yaya Geidi ve B-14b nolu Okul Geidi iaret levhalar yolun solunda da kullanlabilir. Tehlike uyar iaretleri, zellikle otoyol ve ekspres yollarda tekrarlanabilir. Bunlarn tekrarlanmas halinde levha ile tehlikeli yol kesimi arasndaki mesafe, yukarda sz edilen (PL-2) ilave panelle gsterilir. Yoldaki tehlikenin belirli bir sre devam etmesi (birbirini takip eden tehlikeli virajlar, uzun sre devam eden tehlikeli ini veya klar gibi.) halinde, tehlikeli kesimin uzunluunun gsterilmesi ilave panelle (PL-1) yaplmaldr. Bu tehlikenin uzun sre devam etmesi durumunda (PL-1) ilave paneli ilgili iaret levhas ile birlikte belirli aralklarla tekrar edilmelidir. aretlerin belirttii tehlikeler ortadan kalktnda, ilgili levhalarn da kaldrlmas mutlaka gereklidir. Bir kavaa yaklarken ayrlan yolda bulunan ve n uyar iin iaret levhas konulamayacak kadar kavaa yakn mesafede olan tehlikeler, o yola ayrlmadan nce bir tehlike uyar iareti ile belirtilebilir. (Bkz. ekil1-2)
ekil 1: Ayrlan yolda alma olduunu gsteren uyar levhas
ekil 2: Ayrlan yolda demiryolu hemzemin geidi olduunu gsteren uyar levhas
111
TEHLKEL VRAJLARIN (KURPLARIN) ARETLENMES
(T-1a) SAA TEHLKEL VRAJ
(T-1b) SOLA TEHLKEL VRAJ
(T-2a) SAA TEHLKEL DEVAMLI VRAJLAR
(T-2b) SOLA TEHLKEL DEVAMLI VRAJLAR
Tehlikeli viraj veya birbirini izleyen tehlikeli virajlar, yukarda verilen iaret levhalarnn uygun olanlarndan birisi ile belirtilir. Levhann dikilecei yer, kurbun tanjant noktasndan itibaren Tablo:9 da verilen deerlerde olmal ve levhann konulduu kesim dikkate alnarak, viraj veya virajlarn ilk dn saa ise (T-1a veya T-2a) nolu, sola ise (T-1b veya T-2b) nolu iaret levhalarndan birisi konulmaldr.
Tehlikeli viraj yn levhalar, her virajda kullanlmamal, bu iaretler yolun genel yapsna gre kyaslandnda zellikle tehlikeli bulunan virajlarda kullanlmaldr.
Saa-Sola Tehlikeli Devaml Virajlar levhalar, yoldaki aliynman deimelerinde birbirini takip eden kurplar arasndaki tanjant uzakl, 900 mm. kenarl levha kullanlmas halinde 250 metre, 1350 mm. kenarl levha kullanlmas halinde 350 metreden yakn olduu takdirde kullanlacaktr. Tehlike uyars ikiden fazla viraj iin geerli ise, virajl yol kesiminin uzunluu ilave bir panel (PL-1) ile belirtilmelidir. (rnein 0.2 - 1.2 km eklinde)
112
ekil 3: Tehlikeli virajlarn iaretlenmesi ile ilgili rnek Not: TT-29 nolu Azami Hz Snrlamas levhas ile T-33 nolu Tehlikeli Viraj Yn levhas gerekli grlmesi halinde kullanlmaldr.
TEHLKEL EMLERN ARETLENMES (T-3a) TEHLKEL EM (ni) (T-3b) TEHLKEL EM (k)
Bu iaret levhalar, tehlikeli olduu dnlen ini ya da k eimli yol kesimlerini gsterir ve srclerin dk vites kullanmalar gerektiini bildirir. Uyar levhas zerinde belirtilen eim derecesi, uyarya konu olan yol kesiminin ortalama eimi olmaldr. Tehlikeli eim iaretleri, aada belirtilen eim derecelerinde ve mesafelerde kullanlmaldr: Eim Eim Eim Eim Eim % 5 ve 1.000 metreden uzun % 6 ve 600 metreden uzun % 7 ve 300 metreden uzun % 8 ve 250 metreden uzun % 9 ve 150 metreden uzun
Uyarnn belli bir uzunluktaki ini ya da k eimli yol kesimi iin geerli olmas halinde, sz konusu mesafenin uzunluu levha zerinde ilave bir panelle (PL-1) belirtilmelidir. rnein 500m - 1.5 km eklinde. 113
KAPLAMADAK DARALMALARIN ARETLENMES
(T4-a) K TARAFTAN DARALAN KAPLAMA
(T-4b) SADAN (T4-c) SOLDAN DARALAN KAPLAMA DARALAN KAPLAMA
Bu iaretler, devaml veya geici nedenlerle yol kaplamasnn her iki taraftan veya sadan-soldan nlem almakszn yan yana geemeyebilecekleri kesimleri belirtmek amac ile kullanlmaldr. Blnm yollarda yaplan almalardaki daralmalarda ve blnm yollardan iki ynl yollara geilerdeki daralmalarda bu iaret levhalar kullanlmaz. Ancak, blnm yollarda kpr ve benzeri nedenlerle bankette daralma varsa (YB-4a,b,c,d) nolu levhalar yerine (T-4a,b,c) nolu iaret levhalarndan uygun olan kullanlmaldr. Yoldaki daralma, uzun bir yol kesimi iin geerli ise, iaret levhasnn altnda uyarya konu kesimin uzunluunu belirten ilave bir panel (PL-1) konulmaldr. (rnein 1 km gibi). Ayrca, yol geniliinin 5.50 metre ve daha az bir deere inmesi halinde,kaplama geniliinin ilave bir panel (PL-2) zerinde belirtilmesi gerekir. (rnein 4.2 m gibi).
ekil 4: Yolun bir kenarndaki daralmada iaretleme rnei (Bkz: TT-3 ve TT-37 nolu levha)
ekil 5: Yolun her iki tarafndaki daralmalarda iaretleme rnei (Bkz: TT-3 ve TT-37 nolu levha) 114
ekil 6: Yolun bir kenarndaki daralmada iaretleme rnei (Bkz: TT-3 ve TT-37 nolu levha) Not: ekil 4 - 5 ve 6 da genel bir iaretleme gsterilmekte olup, yoldaki daralmalar konusunda daha detayl iaretleme iin Yol Yapm Bakm ve Onarmlarnda Trafik aretlemesi kitabna baknz.
(T-5) AILAN KPR
Bu iaret levhas, karayolu zerindeki trafii engelleyecek ekilde alabilen kprleri bildirmek iin kullanlabilir.
(T-6) DENZ VEYA NEHR KIYISINDA BTEN YOL
Bu iaret levhas, yolun deniz ya da nehir kysnda son bulduunu ve tatlarn suya dme tehlikesinin olduu uyarsnda bulunur. Bu iaret levhas rhtmlar belirtmek iin de kullanlabilir.
115
(T-7) KASSL YOL
Bu iaret levhas, tatlarn daha nceki yol artlarna gre normal hzlarn drmedikleri takdirde, tatlar tehlikeye drebilecek hendek, kasis, ukur ve benzeri st yap bozukluklarn uyarmak iin kullanlr. Kaplama ile kprler arasndaki trafik gvenliini tehlikeye drebilecek kot farklar da bu iaret levhas ile bildirilebilir. Eer bozuk olan yol kesimi 100 metreden daha uzun ise bozuk olan kesimin uzunluu ilave bir panelle (PL-1) gsterilmelidir. (r. 150-800 m gibi) Gerekli grld hallerde bu iaret levhas, Azami Hz Snrlamas levhalar ile birlikte kullanlabilir. Bozuk olan yol kesimi onarldktan sonra bu iaret levhas derhal kaldrlmaldr.
(T-8) KAYGAN YOL
Bu trafik iaret levhas, yol yzeyinin kaygan olduu hakknda uyarda bulunur ve srclerin fren yapmamalar, hzlanmamalar ve ani manevralar yapmamalar gerektiini bildirir. Normal olarak bu iaret levhasnn yol kaplamasnn geici olarak kayganlat yerler ve/veya koullarda uyarda bulunmak iin kullanlmas gerekir. Bununla birlikte, kaplamadaki anma nedeniyle yamurlu havalarda ya da siste kayganlaan yol kesimlerinde, bu iaret kaplama yenileninceye kadar kalc olarak kullanlmal ve PL-7 ilave bir panellerinden emsiye figrl olan ile pekitirilmelidir. Ancak, anma bulunmayan bir yol kesiminde, yamur veya sis nedeniyle yolun kaygan olduu iaret levhas ile belirtilmez. Ayrca, kar nedeniyle kaygan yol iaret levhas kullanlmamaldr. Uyarnn yolun uzun bir kesimini ilgilendirmesi halinde, iaret levhasnn altna uyarya konu kesimin uzunluunu belirten ilave bir panel (PL-1) konulmaldr (rnein 200 m -1.5 km gibi). Yoldaki geici kayganln sona erdirilmesinden sonra bu levha derhal kaldrlmaldr. 116
(T-9) GEVEK MALZEMEL ZEMN
Bu iaret levhas, tat yolu zerinde gevek malzeme olduunu ve ndeki aralardan ta srayabileceini bildirir. Bu iaret levhas, sathi kaplama ilemi yapldktan sonra yol zerinde gevek malzeme kalm olmas halinde kullanlr. Ayrca beklenmeyen bir ekilde gevek malzeme ortaya kan dier durumlarda da kullanlabilir. Bu iaret levhas, yolun bir kesiminde normalden fazla miktarda gevek malzeme olsa dahi, hi bir zaman stabilize yollarda kullanlmamaldr. Uyarnn yolun uzun bir kesimini ilgilendirmesi halinde, iaret levhasnn altna uyarya konu kesimin uzunluunu belirten ilave bir panel (PL-1) konulmaldr (rnein 200 m -1.5 km gibi). Bu gibi hallerde uyar her kilometrede tekrarlanmaldr.
(T-10) GEVEK EV
Bu iaret levhas, yarma evinden tat yolu zerine ta ve kaya yuvarlanabileceini ve/veya kaplama zerinde ta ve kaya olabileceini gsterir. Srclerin bu iaret ile belirtilen kesime yaklarken yavalamalar ancak bu kesimde durmamalar ve park etmemeleri gerektiini bildirir. Uyarnn yolun uzun bir kesimini ilgilendirmesi halinde, iaret levhasnn altna uyarya konu kesimin uzunluunu belirten ilave bir panel (PL-1) konulmaldr.
117
(T-11) YAYA GED
Bu iaret levhalar, ileride yaya geidi olduu uyarsnda bulunur. Bu iaret levhalarnn, normal olarak ehir ilerinde B-14a nolu Yaya Geidi levhasnn n uyars olarak kullanmna gerek bulunmamaktadr. Ancak, gr koullar snrl ise ya da iletme hz 50 km/saatin zerinde ise, bu iaret levhas kent ii alanlarda da kullanlabilir. letme hzlarnn yksek olduu kesimlerde yaya geidi oluturmak iin iletme hznn 50 km / saate drlmesi gerekir. (Bkz. ekil 7)
200m
200 m
400 m
ekil 7: letme hznn yksek olduu kesimlerde yaya geidi iaretlemesi rnei
118
(T-12) OKUL GED
Bu iaret levhas, okul ya da oyun alanlar gibi ocuklarn sk sk getii yol kesimlerini belirtmek iin kullanlr. Bu iaret levhasn gren srcler hzlarn drmeli ve ani bir duru iin hazrlkl olmaldrlar. Bu iaret levhasnn, sadece okul baheleri ya da oyun alanlar klarnn bir yol ya da cadde ile dorudan balantl olduu durumlarda gei yerlerine konan B-14b nolu iaret levhasnn n uyars olarak kullanlmas gerekir. Hzn dk olduu ehir ii alanlarda, bu iaret levhasnn kullanmna gerek bulunmamaktadr. Bu durumlarda, sadece B-14b nolu Okul Geidi bilgi levhasnn kullanlmas yeterlidir. Bununla birlikte, gr imkan zayf ise ya da iletme hz 50 km/saatin zerinde ise, bu iaretin kullanlmas gerekir. ocuklar iin yol gvenliinin artrlmas amacyla bu tehlike uyar iareti ile birlikte 30 km / saat gibi bir hz snr iareti de konulabilir.
(T-13) BSKLET GEEBLR
Bu iaret levhas, bir bisiklet yolunun bu iaretin konulduu yola balandn ya da bisikletlilerin yol eksenini dik olarak karya geebilecekleri kesimleri belirtmek iin kullanlabilir.
119
HAYVANLARIN GEEBLECEKLER KESMLERN ARETLENMES (T-14a) EHL HAYVANLAR GEEBLR (T-14b) VAH HAYVANLAR GEEBLR
Bu iaret levhalar, yol zerinde bir hayvan olabileceini ve/veya hayvanlarn gei yaptklar bir kesim olduunu ve ayn zamanda kaplama zerinde kir ve amur olabileceini belirtmek iin kullanlr. Ehli hayvanlarn gei yapabilecekleri kesimler (T-14a) nolu, vahi hayvanlarn geebilecekleri kesimlerde (T-14b) nolu iaret levhas ile belirtilmelidir. Uyarnn yolun uzun bir kesimini ilgilendirmesi halinde, iaret levhasnn altna uyarya konu kesimin uzunluunu belirten ilave bir panel (PL-1) konulmaldr (rnein 200 m -1.5 km gibi).
(T-15) YOLDA ALIMA
Bu iaret levhas, ilerideki yol kesiminde yol almasnn olduunu, kaplama zerinde kir ve/veya amur nedeniyle yol yzeyinin kaygan olabileceini belirtir. Yolda alma iaret levhalarnn her zaman, yolun her iki tarafna konulmas ve bunlarn sar zeminli drtgen bir levhann iinde olmas gerekir. Bu iaret levhasnn konulduu kesim ile alma mahalli arasndaki mesafe ilave bir panelle (500 m -1.5 km gibi) belirtilebilir. Yolda yaplan almalarn kaza tehlikesini artrmas nedeniyle, iaret levhalarnn konulduu yer ve durum son derece nemlidir. Bu bakmdan, tam olarak grlebilmeleri iin en iyi konuma yerletirilmeleri gerekir. Yolda alma olduu uyarsnda bulunan trafik iaret levhalar, daima temiz ve iyi durumda tutulmaldr. Yanstc yzeylerinin hasar grmesi halinde bu levhalar yenisi ile deitirilmelidir. Yukarda sz edilen btn tedbirler nemli olup bunlara yolda alma yaplan kesimlerde kullanlan dier trafik kontrol cihazlar da dahildir.
120
(T-16) IIKLI ARET CHAZI
Bu iaret levhas, kl iaret cihazlar ile kontrol edilen kavaklar belirtmek iin kullanlabilir. Bu iaret levhas, srclerin beklemedikleri kesimlerdeki kl iaretle ynetilen kavaklar belirtmek amacyla kullanlmaldr. Dolaysyla, normal olarak bu iaret levhasnn kl iaret cihazlarnn yaygn olduu ehir iinde kullanlmamas, ehirlere giriteki ilk kl iaretle ynetilen kavaklardan nce kullanlmas gerekir. Bu iaretin kullanld kavaklarda, ayrca dier kavak uyar iaretlerinin kullanmna gerek bulunmamaktadr. Ikl aret Cihazlarnn Tesisi in Tavsiye Edilen Gerekli Koullar: 1- Ara Saylar: ehir ii yollarda; Kavak kollarndaki toplam ara says 750 ara/saat ise, veya Tali yoldaki ara says 175 ara/saat ise, veya Yaklam hz 30 km/saat olduunda, tali yolda 75 ara/saat ise, ehir d yollarda; Kavak kollarndaki toplam ara says 500 ara/saat ise, veya Tali yoldaki ara says 125 ara/saat ise, veya Yaklam hz 50 km/saat olduunda, tali yolda 50 ara/saat ise, kl iaret cihaz kurulabilir. Yukardaki trafik saymlar, gnn belirli saatlerinde %50 veya daha fazla oranda azalyorsa kl iaret cihazlar faslal yanp snecek ekilde altrlmaldr. 2- Yaya-Ara Saylar: Yaya ve ara trafiinin en youn olduu saatlerde tespit edilen yaya ve ara says; ehir ii yollarda; 250 yaya/saat, 600 ara/saat ve yaklama hz ] 20 km/saat olduunda,
121
ehir dnda; 125 yaya/saat, 300 ara/saat ve yaklama hz ] 45 km/saat olduunda, kl iaret cihaz kurulabilir. 3- Trafik Kazalar: Bir yl iinde, ayn kesimde 5 ve daha fazla kaza olmas ve bu kazalarn kl iaret kullanlmas durumunda nlenebileceine kanaat getirilen kesimlerde, kl iaret cihaz kurulabilir.
(T-17) HAVAALANI-HAVALMANI (Alak Uu)
Bu iaret levhas, karayolu zerinden alaktan geen uaklarn olabileceini ve srclerin bu kesimlerde ani grltlere kar hazrlkl olmalar gerektiini bildirir. Havaalan levhas, havaalan-havaliman yaknlarndaki karayollar zerinde, karayoluna yakn mesafede alaktan uan uaklar olmas durumunda kullanlabilir. Uyarnn yolun uzun bir kesimini ilgilendirmesi halinde, iaret levhasnn altna uyarya konu kesimin uzunluunu belirten ilave bir panel (PL-1) konulmaldr. aret levhas iindeki sembol ters evrilebilir.
(T-18) YANDAN RZGAR
Bu iaret levhalar, sk sk yandan kuvvetli rzgar esen yksek kprler, dolgular vb. yol kesimlerini belirtmek iin kullanlabilir. Bu iaret levhas, ayn zamanda srclerin hzlarn drmeleri ve nlerindeki aralar gemekten kanmalar gerektiini bildirir. Uyarnn yolun uzun bir kesimini ilgilendirmesi halinde, iaret levhasnn altna uyarya konu kesimin uzunluunu belirten ilave bir panel (PL-1) konulmaldr. aret levhas iindeki sembol ters evrilebilir. 122
(T-19) K YNL TRAFK
Bu iaret levhas, iki ynl trafiin iledii yol kesimlerini belirtir. ki Ynl Trafik levhas, tek ynl yol kesiminin geici ya da srekli olarak iki ynl yola dnt zaman kullanlr.
ekil 8: Blnm yoldan iki ynl yola geilerde iaretleme rnei Not :1- B-52 nolu iaret levhasnn kullanm iin ilgili blme baknz. 2- TT-4 nolu iaret levhas, orta refjn yeterli genilikte olmas durumunda orta refj zerinde, yeterli genilik yoksa yolun solunda kullanlmaldr. Gerek grlmesi durumunda bu iaret levhasnn konulduu kesim ile iki ynl trafiin balad yol kesimi arasndaki mesafe, PL-2 ilave paneli ile belirtilebilir.
(T-20) DKKAT
Bu iaret levhas, tehlike uyar iaretleri (T Grubu) ile belirlenen tehlikeler dnda kalan dier tehlikeler hakknda uyarda bulunmak amacyla kullanlabilir.
200m
123
Dikkat levhas ile belirtilen tehlikenin cinsi mutlaka ilave bir panelle belirtilmelidir. Bu iaret levhas, tehlike uyar iaretleri ile belirtilen tehlikelere veya trafik tanzim iaretleri ile verilen yasaklama ve kstlamalara dikkat ekmek iin kullanlamaz. Ayrca, tali yoldan veya bir mlkten kabilecek aralar uyarmak iin de ( Makineleri kabilir Askeri Ara kabilir vb. gibi) bu iaret levhas kullanlmamaldr.
(T-21) KONTROLSUZ KAVAK
Bu iaret levhas, ileride genel gei ncelii kuralnn yrrlkte olduu, dier bir ifadeyle sadan gelmekte olan aralarn ilk gei hakkna sahip olduu ve hzn drlmesi gerektii kontrolsz kavaklar bildirmek iin kullanlabilir. Kontrolsz Kavak levhas, aadaki tabloda verilen gr mesafelerinin salanmas durumunda kullanlmayabilir.
letme Hz (km/saat) 100 80 60 < 60
Kavaa kadar olan gr mesafesi (metre) 300 200 150 125
Yn levhalarndan yararlanmak suretiyle kavak hakknda bilgi verme olanann da gz nnde bulundurulmas gerekir. Yani kavak yaklamnda, bir kavak ncesi yn levhas kullanlm ise ayrca bu iaret levhasnn kullanmna gerek bulunmamaktadr.
124
ekil 9: Kontrolsz drtl kavakta iaretleme rnei Not: Yukardaki tabloda belirtilen gr mesafeleri salanabiliyorsa T-21 nolu levhalarn kullanmlar zorunlu deildir.
ANA YOL - TAL YOL KAKAKLARININ ARETLENMES
(T-22a)
(T-22b)
(T-22c)
(T-22d)
(T-22e)
Bu iaret levhalar, bir tali yol kavana yaklalmakta olduunu, bu iaretin kullanld yoldaki trafiin ilk gei hakkna sahip bulunduunu ve tali yoldan yaklamakta olan srclerin ana yola girmeden nce yol vermelerinin veya durmalarnn gerekli olduunu bildirir. Bu iaret levhalarnn kullanld kavaklarda, tali yoldaki ara srcleri iin TT-1 nolu Yol Ver veya TT-2 nolu Dur iaret levhalarndan uygun olan konulmaldr. Bu iaret levhalar, ayn zamanda ndeki tat gemenin yasak olduunu belirttiinden bu iaret levhalar ile birlikte TT-27 nolu ndeki Tat Gemek Yasaktr iaret levhas kullanlmaz. 125
Ayrca, ana yol zerinde B-38 nolu Ana Yol iaret levhas ya da B-1a nolu Kavak ncesi Yn Levhas kullanlmsa, bu levhalarn kullanmna gerek yoktur. Ancak, bu iaretlerden hangisi kullanlrsa kullanlsn tali yolda TT-1 nolu Yol Ver veya TT-2 nolu Dur iaret levhalarndan uygun olan konulmaldr. Ana yol-tali yol kavaklarnn iaretlenmesinde kullanlacak sembol, yoldaki mevcut durumunu yanstmaldr. Yani ana yol, ekil 10da olduu gibi ise bu iaret levhalarndan uygun olan kullanlabilir. Ancak, ana yolun doru giden gzergah olmamas durumunda, bu iaret levhalar yerine uygun ilave panelle B-38 nolu Ana Yol iaret levhas kullanlmaldr. (Bkz. ekil 11)
ekil 10: l bir kavakta ana yoltali yol iaretlemesi rnei
ekil 11: l bir kavakta ana yol-tali yol iaretlemesi rnei (Anayolun doru giden gzergah olmamas durumunda)
Tablo:9 da verilen mesafe deerlerinin salanamad ardk kavaklarda T-22b ve T-22c nolu iaret levhalar yerine T-22d ve T-22e levhalarndan uygun olan kullanlmaldr. Bu iaret levhalarnn kullanld kavaklarda da, tali yolda TT-1 nolu Yol Ver ya da TT-2 nolu Dur iaret levhalarnn kullanlmas zorunludur. (Bkz. ekil 10-11-12)
126
ekil 12: Blnm yolda ana yol-tali yol kava iaretlemesi
BLNM YOLA KATILIMLARIN ARETLENMES (T-23 a) SADAN ANA YOLA GR (T-23b) SOLDAN ANA YOLA GR
Bu iaretler, tek ynl ve blnm yola katlan yan yollar veya kprl kavaklarn balant yollarn bildirmek iin kullanlr. Ayn ynde birden fazla eridi bulunan yollarda yolun yalnzca kastedilen kenarnda kullanlmas yeterlidir.
127
veya
(T-24) DNEL KAVAK YAKLAIMI
Bu iaret levhas, ilerideki dnel kavak olduunu belirtmek amac ile kullanlabilir. Bu tehlike uyar iareti, gr olanann snrl olduu ya da dnel kavan baka bir nedenden dolay tehlike arz ettii durumda kullanlabilir. Bu iaret levhasnn kullanlmasnn gerekli olup olmad deerlendirilirken T-21 nolu Kontrolsz Kavak iaret levhas kapsamndaki tablo haline getirilmi olan deerler uygulanabilir. Ayrca yn levhalarndan yararlanmak sureti ile de bir dnel kavak hakknda bilgi verme imkan gz nnde bulundurulmaldr. Baka bir deile dnel kavak yaklamnda kavak ncesi yn levhas kullanlm olmas halinde bu iaret levhasnn kullanmna gerek yoktur.
DEMRYOLU GETLERNN ARETLENMES (T-25) KONTROLL DEMRYOLU GED
Bu iaret levhas, demiryolu hattnn her iki tarafnda bariyer veya benzeri bir sistemle kontrol edilen bir hemzemin geit bulunduunu bildirir. Kontroll Demiryolu Geidi levhasnn Hemzemin Demiryolu Geidi Yaklam Levhas ile birlikte kullanlmas gerekir. lave bir uyarya gerek grlmedii takdirde yolun sanda kullanlan T-28a nolu levhann stnde kullanlr. (Bkz. ekil 13) Demiryolu geitlerinde kullanlan bariyer veya benzeri sistemler, mnavebeli krmz ve beyaz veya krmz ve sar reflektif eritlerle aka belirlenmelidir. Srclerin geitten gvenli bir ekilde gei yapmalarn veya durup yol vermelerini salayacak gr imkan bulunmayan demiryolu geitlerinin kontroll hale getirilmesi zorunludur. Ancak, trenlerin olduka yava seyrettii veya karayolundaki trafiin youn olmad geitler kontroll hale getirilmeyebilir.
128
(T-26) KONTROLSZ DEMRYOLU GED
Bu iaret levhas, bariyersiz olan hemzemin geit hakknda uyarda bulunmaktadr. Kontrolsz Demiryolu Geidi levhasnn Hemzemin Demiryolu Geidi Yaklam Levhas ile birlikte kullanlmas gerekir. lave bir uyarya gerek grlmedii takdirde yolun sanda kullanlan T-28a nolu levhann stnde kullanlr. (Bkz. ekil 13)
(T-27) KONTROLSZ DEMRYOLU GED ARET LEVHALARI
T-27a
T-27b
Bu iaret levhalarnn, demiryolu geidinin tam konumunu gstermek zere bariyeri olmayan (kontrolsz) demiryolu hemzemin geitlerinin her iki tarafna da konulmas gerekir. (T-27b) nolu iaret levhas sadece, demiryolu hattnn en azndan iki hattan olumas halinde kullanlacaktr. aret levhas yolun sa tarafnda kullanlacak ve en yakndaki demiryolu hattndan 5.0 metre uzaklkta olacaktr. Kaplamann geniliinin 5 metreden daha az olmas halinde, iaret levhasnn yolun solunda da kullanlmasna gerek yoktur. Trenlerin yaklamakta olduuna dair uyarda bulunan bir kl iaret cihaznn ya da DUR levhasnn olmas halinde, bu iaret levhalarnn kl iaret cihaznn olduu diree yahut da DUR levhasnn olduu diree monte edilmesi gerekir. Demiryolu Hemzemin Geit aret Levhasnn montaj ykseklii 1.20 metreden daha az olmamas gerekir. Yeterli yer olmamas halinde, iaret levhas 90 evrilerek monte edilebilir.
129
HEMZEMN DEMRYOLU GED YAKLAIM LEVHALARI
(T-28a-b)
(T-29a-b)
(T-30a-b)
Bu iaret levhalar, uyar levhalarnn grnrln artrmak ve hemzemin geide olan mesafeyi belirtmek amacyla hemzemin geitlerin yaklamnda kullanlr. (T-28a) ve / veya (T-28b) nolu levhalarn, (T-25) nolu Kontroll Demiryolu Geidi ya da (T-26) nolu Kontrolsz Demiryolu Geidi iaret levhalarndan uygun olan birisi ile bu iaret levhalarnn altnda kullanlmalar gerekir. (T-29a) ve (T-29b) nolu iaret levhalar, (T-27) Kontrolsz Demiryolu Geidi uyar levhasnn bulunduu yere 200 metre, (T-30a) ve (T-30b) nolu iaret levhalar ise bu levhaya 100 metre mesafede konulacaktr. (T-28a), (T-29a) ve (T-30a) nolu iaret levhalar, yolun sanda kullanlacaktr. (T-28b), (T-29b) ve (T-30b) nolu yolun solunda kullanlacak iaret levhalar, sadece artrlm uyarya lzum grldnde kullanlmaldr.
veya
veya
ekil 13: Kontroll veya Kontrolsz demiryolu geidinin iaretlenmesi Not: Yolun solunda kullanlan iaretler, ilave uyarya gerek grldnde konulmaldr. Geit kontroll ise T-25 kullanlmal, kontrolsz ise T-26 nolu iaret levhas kullanlmaldr. Elektrik hatt yoksa TT-21 nolu iaret levhas ile gabari konsolunun ve geit kontroll ise T-27 nolu iaret levhasnn kullanlmasna gerek yoktur. 130
KPR BAI LEVHALARI
(T-31b)
(T-31a)
Bu iaret levhalar, kprleri uyarmak iin kpr korkuluklarna monte edilir. Kprde otokorkuluk vb. tedbirler ile trafik gvenlii artrlmsa bu levhalarn kullanma gerek yoktur. Blnm yollarda, refj aralnda kpr korkuluu yoksa (T-31b) nolu levha kullanlmayacaktr.
(T-32) ENGEL
Engel areti, yolun geici olarak tamamen tat trafiine kapatld durumlarda, TT-35a, TT-35b nolu iaret levhalar ile sar veya krmz renkli flarlerle birlikte kullanlr.
131
TEHLKEL VRAJ YN LEVHALARI
T-33a
T-33b
T-33c
Bu iaret levhalar, gr artrmak ve srclere daha iyi klavuzluk salamak amac ile gvenli seyir olasl bulunmayan keskin virajlarda, T-1a,b veya T-2a,b nolu iaret levhalarndan sonra kullanlr. Ancak, tehlikeli viraj yn levhalar her virajda kullanlmamal, bu iaretler yolun genel yapsna gre kyaslandnda zellikle tehlikeli bulunan virajlarda kullanlmaldr. T-33a nolu Tehlikeli Viraj Yn Levhalar, uzun ve tehlikeli virajlarn d kenarnda kullanlmaldr. Btn viraj boyunca levhann as trafiin ak ynne bakyor olmaldr. ki ynl yollarda, T-33a nolu Tehlikeli Viraj Yn Levhalarnn her konumda ift olarak konulmas ve trafiin her iki istikametine de bakyor olmas gerekir. (Bkz. ekil 15) T-33b nolu Tehlikeli Viraj Yn Levhalar devlet yollarnda kullanlmakla birlikte yksek hzl il yollarnda da kullanlabilir. Ayn amaca hizmet eden T-33c nolu Tehlikeli Viraj Yn Levhalar ise sadece il yollarnda kullanlr. Grn kapal olduu yatay kurblarda, TT-27 nolu iaret levhas ile geme yasa uygulanr. T-33a nolu Tehlikeli Viraj Yn Levhalar, ekil 14 de gsterilen ve yukarda aklanan esaslar dahilinde kullanlr. Bu iaret levhasna olan ihtiya, yol kenar dikmelerinin gerektii ekilde kullanm ile azalacaktr.
Kenar izgisi teeti
Teet paralelinin d kenar izgisini kestii nokta, kurp dnda ise T-33 kullanlmaz.
ekil 14: Yatay kurblarda T-33a levhasnn yerletirme esaslarn gsteren rnek 132
ekil 15: T-33a nolu Tehlikeli Viraj Yn Levhalarnn geni yar apl bir virajda ve her iki yndeki tat trafiine de hitap edecek ekildeki kullanm. Not: 1- lk kullanlan T-33a nolu levha yerine T-33b veya T-33c nolu levha kullanlabilir. 2- TT-27 nolu iaret levhas gerekli ise kullanlacaktr. 3- Gerekli grlrse TT-29 nolu iaret levhas kullanlabilir.
ekil 16: Dar yarapl keskin bir virajda T-33b veya T-33c nolu Tehlikeli Viraj Yn Levhalarnn kullanm. 133
ekil 17: Bir yn gstericinin bulunmad T kavaklarda, Tehlikeli Viraj Yn Levhalarnn yn gsterici olarak kullanmna ilikin rnek. (aret levhasnn bu ekilde kullanlmas durumunda, levha ebatlar T-33b nolu levhann yars kadar olacaktr.)
ekil 18: T-33a nolu Tehlikeli Viraj Yn Levhalarnn bir kprl kavak varyantnda kullanmna ilikin rnek.
134
ekil 19: Dey bir kurbun devamndaki yatay bir kurbun iaretlenmesinde srclerin nceden nlem almalarnn salanmas amacyla, T-33b veya T-33c nolu iaret levhalar ykseltilmi direkler zerine konulmaldr. (Bu kesimlerde iki iaret levhas, aralarnda 40-50 cm. mesafe braklarak st ste kullanlabilir.)
ONARIM YAKLAIM LEVHALARI
T-33d T-33e
T-33f
Bu iaret levhalar, kaplamann srclerin rahata gremeyecekleri ekilde darald kesimlerin ve alma mahallerinde yol zerindeki yada yolun hemen yanndaki engellerin iaretlenmesi amacyla kullanlr. Onarm Yaklam Levhalarndan T-33d nolu iaret levhas, daralmann sada olmas halinde, T-33e nolu iaret levhas daralmann solda olmas halinde kullanlr. T-33f nolu iaret levhas ise her iki durumda da ters evrilmek suretiyle kullanlabilir. ekil 20de kaplamann sa taraftan daralmas durumunda T-33d nolu Onarm Yaklam Levhasnn kullanmna ilikin bir rnek bulunmaktadr.
135
ekil 20: Onarm Yaklam Levhasnn kullanmna ilikin rnek .
REFJ BAI EK LEVHALARI
(T-34b)
(T-34a)
T-34a nolu iaret levhas, yoldaki veya yol kenarndaki (r: kpr ayaklar) bir engelin nne, engelin sandan geilmesi gerektiini bildirmek iin kullanlr. T-34b nolu iaret levhas ise, yoldaki veya yol kenarndaki (r: kpr ayaklar) bir engelin nne, engelin solundan geilmesi gerektiini bildirmek iin kullanld gibi, blnm yollarda refj balarn uyarmak iin TT-36a nolu Sadan Gidiniz levhalar altnda, bu levhann anlamn ve etkinliini artrmak amacyla da kullanlr. Refj Ba Ek Levhas (T-34b), her refj banda kullanlmamal, sadece tehlike arz eden kesimlerde TT-36a nolu levhann verdii mesaj glendirmek amac ile kullanlmaldr.
ekil 21:Refj Ba Ek Levhasnn kullanmna ilikin rnek
136
(T-35) DN ADASI EK LEVHASI
Bu iaret levhas, ana gzergahtan saa dnle ayrlan trafii uyarmak amac ile Kavak i Yn Levhalar ve TT-36c nolu Her ki Yandan Gidiniz levhalarnn altnda kullanlabilecei gibi yalnz bana da kullanlabilir. (Bkz. ekil 22) Dn Adas Ek levhas, ad geen levhalarn altnda, fiziksel buruna arpma olasln drmek amacyla, yavalama eridi bulunan kesimlerde kullanlmaldr. Ancak, arpma olaslnn zayf olduu kesimlerde Kavak i Yn Levhalar ve TT-36c nolu Her ki Yandan Gidiniz levhalar yalnz bana kullanlabilir. TT-36c nolu Her ki Yandan Gidiniz iaret levhasnn ana yol ile k rampas arasndaki dn adasnn iaretlenmesinde kullanlmamas gerekir. Bu gibi yerlerde, T-35 nolu Dn Adas Ek Levhas ile gerekirse kavak ii yn levhasnn kullanlmas gerekir.
ekil 22: Dn Adas Ek Levhas kullanmna ilikin rnek
137
(T-36) DK BANKET
Bu iaret levhas, kaplama ile banket arasndaki seviye farkn uyarmak iin kullanlr. Bu iaret levhas, ayrca yumuak banketi uyarmak iinde kullanlabilir. Bu iaret levhasnn altnda kullanlacak sreklilik ilave paneli (PL-1) ile dk banket uzunluu belirtilebilir.
(T-37) GZL BUZLANMA
Bu iaret levhas, yol zerinde beklenilmeyen buzlanmalar olabileceini bildirir. Bu iaret levhas, kpr stleri, gne grmeyen yamalar ile nemli yerlerde oluabilecek nceden fark edilemeyen buzlanmalar bildirmek amacyla kullanlmaldr. Bu iaret levhasnn altnda kullanlacak sreklilik ilave paneli (PL-1) ile gizli buzlanma olasl bulunan yol kesiminin uzunluu belirtilebilir. Bu iaret levhalar, Ekim-Nisan aylar arasnda kullanlabilir.
138
24- TRAFK TANZM ARETLER (TT GRUBU) Genel: Trafik Tanzim aretleri, yol kullanclarn uymalar gereken zel ykmllkler, eitli yasaklama ve kstlamalar hakknda bilgilendirmek iin kullanlr. lave bir panel zerinde aksi belirtilmedike, iaret levhas ile belirtilen yasaklama ve kstlama, levhann dikili olduu noktadan itibaren balar ve aksini belirten bir iaret levhasna kadar ya da bir sonraki kavaa kadar srer. Belirtilen yasaklama veya kstlamann kavaktan sonra da geerli olmaya devam etmesi gerekiyorsa iaret tekrarlanmaldr. Bir meskun mahal iaret levhas ile birlikte kullanlan Trafik Tanzim aretleri, meskun mahaldeki yolun belirli kesimlerinde teki iaretlerle farkl bir kuraln bildirilmesi dnda bu kuraln, btn meskun mahal boyunca geerli olduu anlamn tar. Trafik Tanzim aretleri, yol kullanclar tarafndan kolayca grlebilecek ve anlalabilecek biimde monte edileceklerdir. Bu trafik iaret levhalarnn temiz ve iyi durumda tutulmas gerekir. Trafik Tanzim aretleri, ncelik bildiren iaretler, yasaklama ve kstlama bildiren iaretler ve Mecburiyet bildiren iaretler olmak zere gurupta incelenebilir. TT-1 nolu Yol Ver, TT-2 nolu Dur, TT-3 nolu Kardan Gelene Yol Ver trafik tanzim iaretleri ile bilgi iaretlerinden B-37 nolu ncelii Olan Yn, B-38 nolu Ana Yol ve B-39 nolu Ana Yol Sonu iaret levhalar ncelik bildiren iaret levhalardr. TT-4 den TT-35 e kadar olan iaret levhalar yasaklama ve kstlama bildirirler. TT-35 den TT-42 ye kadar olan mavi zeminli iaret levhalar ise mecburiyet bildiren iaretlerdir. Aada belirtilen durumlar haricinde, Trafik Tanzim Levhalarnn ekli, beyaz zemin zerinde siyah sembollerden oluan bir yuvarlaktan ibarettir. Bordr ve kullanlmas halinde yasak izgileri krmz renklidir. Dur iaret levhas, beyaz kenarl krmz zemin zerinde beyaz renkli dur yazsnn olduu sekizgen ekle sahiptir. Yol ver iaret levhas, taban yukarya tepesi aaya bakan ekenar gen eklinde olup rengi beyaz, bordr ise krmzdr. Btn Yasaklama ve Kstlamalarn Sonu, Hz Snrlamas Sonu, Geme Yasa Sonu iaret levhalarnn zemin rengi beyaz olup, bordr (TT-32 de yok), sembol ve rakamlar siyah renklidir. Bu iaret levhalarnda kullanlan apraz bantta siyah renkli olup genel olarak sadan sola doru eimlidir. Mecburi Yn Levhalar zemini mavi, sembolleri beyaz renklidir.
139
24.1- NCELK BLDREN TRAFK ARET LEVHALARI
(TT-1) YOL VER
Bu iaret levhas, ana yol-tali yol kavaklarnda, tali yoldan kavaa yaklamakta olan srclerin gerekmedii durumlarda kavakta durmakszn, ana yolda seyretmekte olan aralara yol vermesi gerektiini belirtir. Konum: Bu iaret levhasnn normal montaj yeri kavak giriinde, varsa yaya geidinden nceki dur izgisinin bulunduu yerdir. Bu levhann, kavaa 25 metreden daha uzak bir yere konulmamas gerekir. Yol Ver aret Levhasnn Kullanlaca Durumlar: Motorlu aralardan soldakinin sadaki aralara ilk gei hakkn vermesi gerektii genel kuralnn ie yaramayaca, fakat yaklamakta olan baka bir tat yoksa DUR komutunun gerekli olmad kavaktaki tali yol zerinde, Ana yolla kavak tekil eden, ancak trafiin durmasn gerektirmeyecek derecede grn ak olduu tali yollarda, Bir otoyol ve ekspres yola giri rampas zerinde, Yeterli hzlanma eritlerinin bulunmad ekspres ve otoyol girilerinde, Saa dnleri bir ada ile korunmu olan kavaklarda saa dnen trafiin ana yola dahil olmasndan nce, (yeterli hzlanma eridi yoksa)(Bkz. ekil 27) Mhendislik ettlerinin bir yol ver iaretinin kullanlmasnn gerekli olduunu gsterdii dier herhangi bir durumda.
Bu iaret levhasnn patikalar ya da ana yola kan toprak yollar zerinde kullanlmasna gerek yoktur. Zira bu tr patika ve toprak yollar zerinde bulunan yol kullanclarnn her zaman iin ana yol zerindeki tatlara yol vermesi gerekir. Bu iaret levhas ayn zamanda ilerideki kavakta yol vermenin gerekli olacana dair n uyar levhas olarak da kullanlabilir. Bu gibi hallerde, Yol Ver levhas zerine, erken uyar noktas ile kavak arasndaki mesafeyi belirten ilave bir panel (PL-2) konulmas gerekir.
140
Yol Ver aret Levhasnn n Uyarl Olarak Kullanlaca Durumlar: 80 km / saat 'in altndaki bir hz snrnda Yol Ver iaret levhasna olan gr uzakl 150 metreden daha az olduunda, 80 km / saat' in zerindeki bir hz snrnda Yol Ver iaret levhasna olan gr uzakl 200 metreden daha az olduunda, Yol Ver iaret levhasnn vurgulanmas gerektiine kanaat getirilen dier durumlarda. Yol Ver aret Levhasnn Yolun Solun da Kullanlmas Gereken Durumlar: Kaplama ayn ynde iki ya da daha fazla eritten olutuunda, Kavan tasarm iki ya da daha fazla sayda aracn yan yana yaklamasna imkan veriyorsa, Kavakta kt gr koullar sz konusu ise, Yol Ver iaretinin vurgulanmasnn gerekli olduu dier durumlarda.
150m
ekil 23: Yol Ver levhasnn n uyarl olarak kullanm Tasarm : Yol Ver iaret levhas, tehlike uyar levhalar ile ayn dizayna sahiptir. Ancak bu iaret levhas iinde herhangi bir sembol bulunmaz ve ters evrilmi ekenar gen eklinde monte edilir. Ebat : Yol Ver iaret levhasnn ebad normal olarak 900 mm. kenarl ekenar gendir. ve yerleim merkezlerinin younluu nedeniyle hzn dk olduu merkezlerde 600 mm, otoyol ve benzer zellikteki yksek hzl yollarda 1350 mm. kenarl levhalar kullanlabilir. 141
(TT-2) DUR
Bu iaret levhas, srclerin bir kavaa girmeden nce durarak kavaktaki btn aralara yol vermeleri gerektiini belirtir. Bu iaret levhas ayn zamanda kontrolsz bir demiryolu geidinden gemeden nce sz konusu olan durma mecburiyetini belirtmek iin kullanlabilir. Konum : Bu iaret levhasnn normal montaj yeri kavak giriinde, varsa yaya geidinden nceki dur izgisinin bulunduu yerdir. Bu levhann, kavaa 25 metreden daha uzak bir yere konulmamas gerekir. Dur aret Levhasnn Kullanlaca Durumlar: Tali bir yol ile ana yolun kesitii ve sadaki araca yol ver genel kuralnn uygulanmasnn tehlikeli olduu kavaklarda, Boydan boya uzanan bir karayolu ya da caddeye giren bir sokakta, Yaknndaki dier kavaklarda kl iaret cihaz bulunan ksz bir kavakta, Yksek hz, kstl gr ve ciddi kaza kaytlar gibi zelliklerin Dur iaret levhas ile dzenleme yaplmasnn gerekli olduunu dndren dier kavaklarda. Dur iaret levhalarnn rastgele her kavaa monte edilmemesi gerekir. Bu trden Dur iaret levhas kullanm, bu levhalarn gerekten gerekli ve uygun bir biimde kullanlm olduu yerlerde bu levha ile iletilen emre uygunluu azaltmaktadr. Dur aret Levhasnn n Uyarl Olarak Kullanlaca Durumlar: 80 km / saat 'in altndaki bir hz snrnda Dur iaret levhasna olan gr uzakl 150 metreden daha az olduunda, 80 km / saat 'in zerindeki bir hz snrnda Dur iaret levhasna olan gr uzakl 200 metreden daha az olduunda, Dur iaret levhasnn vurgulanmas gerektiine kanaat getirilen dier durumlarda, TT-1 nolu Yol Ver iaret levhasnn altnda kullanlan (PL-5) ilave panel levhas ile n uyar yaplr.
142
DUR 150m
ekil 24: Dur levhasnn n uyarl olarak kullanm Dur aret Levhasnn Yolun Solun da Kullanlmas Gereken Durumlar: Kaplama ayn ynde iki ya da daha fazla eritten olutuunda, Kavan tasarm iki ya da daha fazla sayda aracn yan yana yaklamasna imkan veriyorsa, Kavakta kt gr koullar sz konusu ise, Dur iaretinin vurgulanmasnn gerekli olduu dier durumlarda.
Tasarm: Dur iaret levhas, sekizgen ekilli olup krmz zemin renginde beyaz bir i bordr ve Dur yazsndan ibarettir. Ebat : ve yerleim merkezlerinde 750 mm, bu merkezler dndaki yollarda ise 900 mm'dir. Yaklam hznn ok dk olduu kavaklarda, kk boyutlu (600 mm) levhalarda kullanlabilir.
143
(TT-3) KARIDAN GELENE YOL VER
Bu iaret levhas, iki ynl trafik aknn zor ya da imkansz olduu dar yol kesimlerinde ncelik hakknn kardan gelen aralara ait olduunu belirtmek amacyla kullanlr. Bu iaret levhasnn; Srclerin, hem gece hem de gndz, bu yol kesiminin btn uzunluunu ak bir biimde grmeleri durumunda, - Kar ynde B-37 nolu ncelii Olan Yn iaret levhasnn dikilmi olmas durumunda, kullanlmas gerekir. (Bkz. ekil 4-5-6) Ayrca; Eimli yollarda, ini halinde olan tatlarn trmanma halinde bulunanlara, Trafik akmnn az olduu yndeki tatlarn kar yndekilere,
Bir yerleme merkezinden kan tatlarn, yerleme merkezine yaklaan tatlara, yolu kullanmada ncelik verecek tarzda yerletirilmesine dikkat edilmelidir.
Not : Krmz ok daima yukarya bakyor olmaldr. Yasaklamann sadece belli trdeki aralar iin sz konusu olmas halinde, Kardan Gelene Yol Ver levhasnn altnda o aralarn (r: kamyon) sembol olan ilave bir panel kullanlr. Bu iaret levhas, yol almas sebebiyle bir yolun ksmen kapal olmas halinde kullanlm ise ncelik hakknn normal olarak en fazla trafii tayan yne ait olmas gerekir. Trafiin byk bir ounluunu ie gidip gelen srclerin oluturduu kesimlerde ise, ncelik hakkna sahip ynn sabah ve akam saatlerinde tersine evrilmesi gerekli olabilir.
144
24.2- YASAKLAMA VE KISITLAMA BLDREN TRAFK ARET LEVHALARI

(TT-4) GR OLMAYAN YOL
Bu iaret levhas, her trl tat giriinin yasak olduu yollarn girilerinde kullanlr ve normal olarak iaretin konulduu yolun kar ynden tek ynl trafie ayrlm olduunu belirtir. Bu iaretin montaj yeri, srclerin yanl bir manevrasna sebebiyet vermeyecek tarzda seilmeli, gerekiyorsa (TT-26a ve TT-26b nolu veya uygun olan mecburi yn levhalarndan birisi ile) iaret levhalar, hem girii olmayan yol hakknda n ikaz, hem de yasaklamay takviye edici olarak kullanlmaldr. (Mecburi yn levhalarndaki iaretlemelere baknz) Bu iaret levhas ounlukla, iki ynl trafiin uygun olmad ya da istenmedii ehir ii alanlarda trafii kontrol etmek iin kullanlr (Bkz. ekil 25) Ayrca, blnm yol balanglarnda orta refj zerinde kullanlan TT-36a nolu Sadan Gidiniz mecburi yn levhasnn srclerin yanl yola girmelerini engellemede yetersiz kald durumlarda kullanlmaldr. Gerekli durumlarda TT-4 nolu Girii Olmayan Yol iaret levhas yolun solunda da kullanlabilir.(Bkz.ekil 26)
veya
ekil 25:ehir ii bir yolda Girii Olmayan Yol levhasnn kullanm Not: TT-35d nolu leri ve Saa Mecburi Yn levhasnn kullanm zorunlu deildir. Kullanlmas durumunda kavan ncesinde kullanlmaldr. Yolun solunda kullanlan TT-4 nolu Girii Olmayan Yol iaret levhas ilave vurgulama istenilen durumlarda kullanlmaldr. 145
Karayolu gvenlii bakmndan ok nemli olmas sebebiyle bu iaret levhasnn en uygun konumda ve gze arpan bir biimde yerletirilmesi gerekir. Bu iaret levhas, her zaman iin karayolu platformunun sa tarafna monte edilmelidir. lave vurgulama gereken kesimlerde yolun sol tarafnda da kullanlabilir. (Bkz. ekil 25)
ekil 26: Blnm yol balangcnda Girii Olmayan Yol levhasnn kullanm
ekil 27:Adalarla dzenleme yaplan bir kavakta Girii Olmayan Yol levhasnn kullanm
146
(TT-5) TAIT TRAFNE KAPALI YOL
Bu iaret levhas, yolun her iki yndeki tat trafiine kapal olduunu bildirir. Bu iaret levhas, sadece yayalara ak olan caddeler zerinde kullanlabilir. Ticaret alanlarnda mal teslim eden kamyonlarn bu caddelere girmesi gerekli olabilir. Bu gibi hallerde, bu iaret levhasnn altnda hari tutulan aracn figrn ve Hari yazl mesaj ieren PL-10 ilave paneli kullanlr. Bu gibi bir istisnann sadece mesai saatlerinde veya belirli bir sre geerli olmas halinde, PL-9 ilave paneli ile (07:00 - 19:00 gibi) istisnann geerli olduu saat de belirtilebilir. TT-5 nolu Tat Trafiine Kapal Yol iaret levhas, toprak kaymas vs. gibi baz sebeplerle geici olarak kapal olan yollarda da kullanlabilir. Bu gibi hallerde, bu levha fiziksel bariyerler ile pekitirilmeli, geceleri ise, krmz k yayan trafik kontrol cihazlar kullanlmaldr. Bu iaretin ileride bulunan kapal bir yol kesimini uyarmak iin nceden kullanlmas durumunda, iaret levhasnn altnda kapal olan yol kesimine olan uzaklk, PL-2 ilave paneli ile belirtilmelidir.
ekil 28:Yol kapatma ve trafiin ynlendirilmesi ile ilgili rnek Not: Yar kapal yol, klar sar renk (kapanmann olduu kesimde krmz k)
800m
800m
147
(TT-6) MOTOSKLET HAR MOTORLU TAIT TRAFNE KAPALI YOL
Bu iaret levhas, sepetsiz motosikletler ve motorlu bisikletler dndaki her trl motorlu tatn girmesinin yasak olduunu bildirir. Byle bir kstlama okul binalar, hastane vs. binalardan akan transit trafiin aksatlmasn engellemek zere meskun alanlarda uygun olabilir. lave paneller kullanlarak "Hastaneye Giden Aralar Hari", " Bina Sakinleri Hari" gibi istisnalar belirtilebilir. Yasaklamann sadece geceleri geerli olmas halinde, yasaklama saatlerini belirten ilave bir panel kullanlmaldr. Byle bir ilave panelde rnein "19 : 00 - 06 : 00 aras" eklinde bir ifadeye yer verilebilir. aret levhasnn konulaca yerin, srclerin teebbsn nleyecek tarzda belirlenmesi gerekir.
(TT-7) MOTOSKLET GREMEZ
yanl
bir
manevraya
Bu iaret levhas, motosiklet giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas daha ziyade ehir ii yollarda, sz gelii ar grlt gibi sebeplerle, motosiklet trafiinin uygunsuz olduu dnlen yerlerde kullanlabilir. aret levhasnn konulaca yerin, srclerin teebbsn nleyecek tarzda belirlenmesi gerekir.
(TT-8) BSKLET GREMEZ
yanl
bir
manevraya
Bu iaret levhas, bisiklet giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas, bisiklet kullanmann zellikle tehlikeli olduu ya da bisikletlilerin dier trafik tehlikelerine sebep olma ya da motorlu aralar iin uygunsuz durumlar yaratma ihtimalinin bulunduu yol ve caddelere bisikletli giriini engellemek iin kullanlabilir. aret levhasnn konulaca yerin, srclerin teebbsn nleyecek tarzda belirlenmesi gerekir. yanl bir manevraya
148
(TT-9) MOTORLU BSKLET GREMEZ
Bu iaret levhas, motorlu bisiklet giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas, motorlu bisiklet kullanmann zellikle tehlikeli olduu ya da motorlu bisiklet srclerinin dier trafik tehlikelerine sebep olma ya da motorlu aralar iin uygunsuz durumlar yaratma ihtimalinin olduu yol ve caddelere motorlu bisiklet giriini engellemek iin kullanlabilir. aret levhasnn konulaca yerin, srclerin teebbsn nleyecek tarzda belirlenmesi gerekir. yanl bir manevraya
(TT-10a) KAMYON GREMEZ
(TT-10b) OTOBS GREMEZ
Bu iaret levhas, kamyon (azami ykl arl 3.5 tondan fazla olan yk tatlar) - otobs giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas, ar trafiin uygunsuz olduu, sz gelii dar ehir alanlarnda, ya da kamyon-otobslerin yaratt grlt ve hava kirliliinin rahatszla neden olduu yerlerde kullanlabilir. zerinde belli arlk rakamlarna, rnein 6 ton gibi, yer veren ilave paneller kullanmak sureti ile, yasaklama izin verilen azami arl ilave panelde belirtilmi olan deeri aan kamyon-otobsler ile snrlanm olur. Bu iaret levhasnn altna ilave panel koyarak yasaklamaya ilikin n uyarda bulunulabilir. Bu panelde n bilgilendirmenin yapld nokta ile yasaklamann balad nokta arasndaki uzaklk (rnein 1.3 km gibi) belirtilmelidir. Bu trden bir n uyar bilgisinin verilmesinin nedeni kamyon srcsne yasaklama blgesine geldiinde geriye dnmek zorunda kalmak yerine alternatif bir yol seebilme ans vermektir. aret levhasnn konulaca yerin, srclerin teebbsn nleyecek tarzda belirlenmesi gerekir. yanl bir manevraya
149
(TT-11) TREYLER GREMEZ
Bu iaret levhas, bir rmork eken motorlu tat giriinin yasak olduunu bildirir. Bir nceki trafik iaret levhasnda da olduu gibi, bu iaret levhas da ar trafiin uygunsuz olduu, sz gelii dar ehir alanlarnda, ya da kamyonlarn yaratt grlt ve hava kirliliinin rahatszla neden olduu yerlerde kullanlabilir. zerinde belli bir arlk rakamna, rnein 10 ton gibi, yer veren ilave paneller kullanmak sureti ile, yasaklama panelde belirtilmi olan izin verilen azami arl aan kamyonlar ile snrlanm olur. Bu iaret levhasnn altna ilave panel koyarak yasaklamaya ilikin n uyarda bulunulabilir. Bu panelde n bilgilendirmenin yapld nokta ile yasaklamann balad nokta arasndaki uzaklk ( rnein 200m 1.3 km gibi ) belirtilmelidir. Bu trden bir n uyar bilgisinin verilmesinin nedeni kamyon srcsne yasaklama blgesine geldiinde geriye dnmek zorunda kalmak yerine alternatif bir yol seebilme ans vermektir. aret levhasnn konulaca yerin, srclerin teebbsn nleyecek tarzda belirlenmesi gerekir. yanl bir manevraya
(TT-12) YAYA GREMEZ
Bu iaret levhas, yayalarn girmesinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas sadece, yayalarn girmesinin zellikle tehlike arz edebilecei yerlerden otoyol ve kaldrm bulunmayan ok eritli karayollar ile buna benzer karayollar ile kesien dier yollarda veya yaya giriinin Kanunen yasak olduu dier yerlerde kullanlmaldr.
150
(TT-13) AT ARABASI GREMEZ
Bu iaret levhas at arabas giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas at arabalarnn sz gelii yksek hzl ok eritli karayollar, ekspres yollar, vs. yollarda tehlike ya da uygunsuzluk yaratabilecekleri yol ve caddelere giriinin engellenmesi amacyla kullanlabilir.
(TT-14) EL ARABASI GREMEZ
Bu iaret levhas el arabas giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas el arabalarnn, sz gelii yksek hzl ok eritli karayollar, ekspres yollar, vs. yollarda tehlike ya da uygunsuzluk yaratabilecekleri yol ve caddelere giriinin engellenmesi amacyla kullanlabilir.
(TT-15) TRAKTR GREMEZ
Bu iaret levhas tarm traktrnn girmesinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas tarm traktrlerinin sz gelii yksek hzl ok eritli karayollar, ekspres yollar, vs. yollarda tehlike ya da uygunsuzluk yaratabilecekleri yol ve caddelere giriinin engellenmesi amacyla kullanlabilir.
(TT-16a) BELRL MKTARLARDAN FAZLA PATLAYICI ve PARLAYICI MADDE TAIYAN TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas, belirli miktarlardan fazla patlayc ve/veya parlayc madde tayan tatlarn girmesinin yasak olduunu bildirir.
151
(TT-16b) TEHLKEL MADDE TAIYAN TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas, tehlikeli madde tayan tatlarn girmesinin yasak olduu yol girilerinde kullanlr. Tehlikeli madde tayan aralarn ynlendirilmesi iin TT-43 nolu iarete baknz.
(TT-17) BELRL MKTARLARDAN FAZLA SU KRLETC MADDE TAIYAN TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas, belirli miktardan fazla su kirletici madde tayan tatlarn girmesinin yasak olduu yol girilerinde kullanlr.
(TT-18) MOTORLU TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas, bisikletliler ile hayvanlar tarafndan ekilen aralar hari motosikletler ve motorlu bisikletler de dahil her trl motorlu tatn girmesinin yasak olduunu bildirir. Byle bir kstlama okul binalar, hastane vs. binalardan akan transit trafiin aksatlmasn engellemek zere meskun alanlarda uygun olabilir. lave paneller kullanlarak " Hastaneye giden Aralar hari", " Bina sakinleri hari" gibi istisnalar belirtilebilir. Yasaklamann sadece geceleri geerli olmas halinde, yasaklama saatlerini belirten ilave bir panel kullanlmaldr. Byle bir ilave panelde rnein " 19 : 00 - 06 : 00 aras" eklinde bir ifadeye yer verilebilir. aret levhasnn konulaca yerin, srclerin teebbsn nleyecek tarzda belirlenmesi gerekir. yanl bir manevraya
152
(TT-19) TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas bisiklet, motorlu bisiklet ve el arabas dndaki her trl tatn girmesinin yasak olduunu bildirir. Byle bir kstlama okul binalar, hastane vs. binalardan akan transit trafiin aksatlmasn engellemek zere meskun alanlarda uygun olabilir. lave paneller kullanlarak " Hastaneye giden Aralar hari", " Bina sakinleri hari" gibi istisnalar belirtilebilir. Yasaklamann sadece geceleri geerli olmas halinde, yasaklama saatlerini belirten ilave bir panel kullanlmaldr. Byle bir ilave panelde rnein " 19 : 00 - 06 : 00 aras" eklinde bir ifadeye yer verilebilir. aret levhasnn konulaca yerin, srclerin teebbsn nleyecek tarzda belirlenmesi gerekir. yanl bir manevraya
(TT-20) GENL . . . . . METREDEN FAZLA OLAN TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas, toplam genilii levhada belirtilmi olan deerden fazla olan tatlarn giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas daralan yol kesimlerinde, rnein dar bir kpr ya da dar bir alt geitte gerekli olabilir. Levhadaki deer, yolun her iki yanndaki engellerden 20 er cm. gvenlik pay drlerek tespit edilir. Bu levha, yol almalar srasnda daralan erit geniliklerini gstermek zere erit dzenleme levhalar zerinde de kullanlabilir.
2.70m
Bu iaret levhas yasaklama noktasna monte edildii takdirde, ( bu noktann bir kavakta 0.20m 0.20m 2.30m olmamas artyla ) bu iaret levhasnn ayn zamanda alternatif bir yol semenin mmkn olduu en son kavaa da konmu olmas gerekir. Bu n bilgi levhasnda iaretin bulunduu nokta ile yasaklama yeri arasndaki mesafeyi belirten ilave bir panel kullanlmaldr.
153
(TT-21) YKSEKL . . . . . METREDEN FAZLA OLAN TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas toplam ykseklii, levhada belirtilmi olan deerden fazla olan aralarn giriinin yasak olduunu bildirir. Gabarisi 5 metreden daha yksek olan alt geit, tnel vb. yaplar iin herhangi bir gabari iaretlemesi yaplmaz. Ykseklik gabarisi 5 metre ve daha dk olan yaplar, gvenlik pay olarak yksekliklerinin 20 cm. altnda bir deer gsteren TT-21 nolu iaret levhas ve yanstc malzemelerden imal edilmi engel iaretleri ile iaretlenmelidir. Yolun st ksmna konulacak engel iaretlerinde beyaz ve krmz renkli eritler bulunmal, bu eritler dey dorultulu olmaldr. ( Bkz. ekil 29) TT-21 nolu iaret levhas, ilgili yapnn alnnda ve yapya Tablo:1de verilen mesafede yolun sanda kullanlr. Ancak, yol durumuna gre yolun her iki tarafnda da kullanlabilir.
ekil 29: Snrl ykseklik gabarisi bulunan bir alt geidin iaretlenmesi Not: Uyarya dikkat ekmek iin, yanal gabaride herhangi bir engel bulunmasa dahi Refj Ba Ek Levhalar kullanlabilir. zellikle blnm yollar zerindeki ykseklik gabarisi snrl olan yaplarn iaretlenmesinde, srclerin gidecekleri gzergah nceden belirlemeleri amacyla sz konusu yapya en yakn kavak giriinde TT-21 nolu iaret levhas, ilave bir panelle birlikte kullanlr. Bu durumda kavakta kullanlan Kavak ncesi Yn Levhas bnyesinde TT-21 nolu iaret levhasna yer verilebilir.
154
(TT-22) UZUNLUU . . . . METREDEN FAZLA OLAN TAIT VEYA KATAR GREMEZ
Bu iaret levhas, uzunluu levhada belirtilen rakamdan fazla olan tat ya da katarn giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas, uzun aralarn trafik rahatszlklarna ya da baka problemlere sebebiyet verebilecekleri cadde ya da yollara giriini nlenmek amac ile kullanlabilir.
(TT-23) DNGL BAINA . . . TONDAN FAZLA YK DEN TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas tek dingil bana levhada yazl olan tondan fazla yk den aralarn giriinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas izin verilen dingil arlnn Karayollar Trafik Kanununda belirtilmi olan normal arlktan daha az olmasnn zorunlu olduu yollarda kullanlabilir. Sz konusu kstlama, snrl tama kapasitesi olan kprler ya da ar ya, toprak kaymas, vs. nedenler ile yolun geici olarak zayf kalmas gibi sebeplerden ileri gelebilir. Bu iaret levhas yasaklama noktasna monte edildii takdirde, ( bu noktann bir kavakta olmamas artyla ) bu iaret levhasnn ayn zamanda alternatif bir yol semenin mmkn olduu en son kavaa da konmu olmas gerekir. Bu n bilgi levhasnda iaretin bulunduu nokta ile yasaklama yeri arasndaki mesafeyi belirten ilave bir panel kullanlmaldr.
155
(TT-24) YKL AIRLII . . . . . TONDAN FAZLA OLAN TAIT GREMEZ
Bu iaret levhas ykl arl levhada belirtilen deerden fazla olan aralarn giriinin yasak olduunu bildirir. Bir nceki trafik iaret levhasnda olduu gibi, bu iaret levhas da izin verilen ykl tat arlnn Karayollar Trafik Kanununda belirtilmi olan normal arlk deerinden daha dk olmas gereken yollarda kullanlabilir. Sz konusu kstlama, snrl tama kapasitesi olan kprler ya da ar ya, toprak kaymas, vs. nedenler ile yolun geici olarak zayf kalmas gibi sebeplerden ileri gelebilir. Bu iaret levhas yasaklama noktasna monte edildii takdirde, ( bu noktann bir kavakta olmamas artyla ) bu iaret levhasnn ayn zamanda alternatif bir yol semenin mmkn olduu en son kavaa da konmu olmas gerekir. Bu n bilgi levhasnda iaretin bulunduu nokta ile yasaklama yeri arasndaki mesafeyi belirten ilave bir panel kullanlmaldr.
ekil 30: Ykl arl levhada belirtilen deerden fazla olan aralarn girilerinin yasaklayan levhann n uyarl olarak kullanm
1500m 1500m
156
(TT-25) NDEK TAIT ...... METREDEN DAHA YAKIN TAKP EDLMEZ
Bu iaret levhas, yol ve trafik koullarnn tatlar arasnda belli bir mesafenin korunmasn gerektirdii ve tatlarn yol zerindeki boyuna dalmn kritik olduu kesimlerin balangcna konulur. Gerekli ise kritik kesimin balangcndan nce bu kesime olan mesafeyi gsteren ilave bir panelle levhann tekrar mmkndr.
(TT-26a) SAA DNLMEZ
Bu iaret levhas saa dnlerin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhasnn saa dnlerin tehlikeli ya da baka sebeple uygunsuz olduu kavaklarda kullanlmas gerekir. Bu iaret levhasnn srclerin nlem almalarna imkan verecek ve trafii tehlikeye drmeden ve tkankla sebep olmadan bu manevradan vazgeebilecekleri yerden nce monte edilmesi gerekir. Gerekli grlmesi halinde, levha yolun her iki tarafna da konulmaldr. Belli baz ara kategorilerinin bu yasaklamann dnda braklmalar halinde, bu durumun ara figr ile hari mesaj ieren PL-10 ilave bir paneli ile belirtilmesi gerekir.
(TT-26b) SOLA DNLMEZ
Bu iaret levhas sola dnlerin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhasnn sola dnlerin tehlikeli ya da baka sebeple uygunsuz olduu kavaklarda kullanlmas gerekir. Bu iaret levhasnn srclerin nlem almalarna imkan verecek ve trafii tehlikeye drmeden ve tkankla sebep olmadan bu manevradan vazgeebilecekleri yerden nce monte edilmesi gerekir. Gerek grlmesi halinde, levha yolun her iki tarafna da konulmaldr. Bir eritten fazla olan yaklam yollarnda, bu iaret levhasnn tat yolunun sol tarafna, gerekli ise, ayrca sa tarafna da konulmas gerekir.
157
Belli baz ara kategorilerinin bu yasaklamann dnda braklmalar halinde, bu durumun ara figr ile hari mesaj ieren PL-10 ilave bir paneli ile belirtilmesi gerekir.
ekil 31: Sola Dnlmez Levhasnn kullanmna ilikin rnek.
(TT-26c) U - DN YAPILMAZ
Bu iaret levhas U - dn yapmann yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhasnn U - dnnn tehlikeli ya da baka bir sebeple uygunsuz olduu kavaklarda kullanlmas gerekir. Bu iaret levhasnn srclerin nlem almalarna imkan verecek ve trafii tehlikeye drmeden ve tkankla sebep olmadan bu manevradan vazgeebilecekleri yerden nce monte edilmesi gerekir. Gerekli grlmesi halinde, levha yolun her iki tarafna da konulmaldr. Sola dn yasan gsteren iaret levhasnn kullanld kesimlerde bu iaret levhas kullanlmaz. Belli baz ara kategorilerinin bu yasaklamann dnda braklmalar halinde, yasaklama kapsam dnda braklan ara figr ile hari mesaj ieren PL-10 nolu ilave bir panelle belirtilmesi gerekir.
158
(TT-27) NDEK TAITI GEMEK YASAKTIR
Bu iaret levhas, iki tekerlekli mopedler (motorlu bisikletler) ve yannda sepeti olmayan iki tekerlekli motosikletler ile bisikletlerin dndaki tatlarn geilmesinin yasak olduunu bildirmek iin kullanlr. Bu iaret levhas, ndeki arac gemenin zellikle tehlikeli olduu yerlerde, sz gelii grn kapal olduu dey veya yatay kurplarda, sollama yaplmasn engellemek amacyla btn yollarda yolun her iki tarafnda da kullanlmaldr. Bu yasan uygulanaca dier yerler Karayollar Trafik Kanununda belirtilmitir. Ancak, Karayollar Trafik Kanununda gemenin yasak olarak belirtildii yerlerden kavak ve okul-yaya geidi yaklamlarnda, kavak ve okul-yaya geidi iaret levhalar ile birlikte ayrca TT-27 nolu ndeki Tat Gemek Yasaktr levhasnn kullanmna gerek bulunmamaktadr. (Bkz. ekil 32) Bu iaret levhasnn montaj yeri, yol izgisi izilmi ise geme yasa izgisi ile ayn noktada balamaldr.
ekil 32: Ana yol-tali yol iaretlemesine ait rnek
159
(TT-28) YK TAITLARININ NDEK TAITI GEMES YASAKTIR
Bu iaret levhas, izin verilen azami arl 3.5 tonun zerinde olan yk tatlarnn ndeki arac gemesinin yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas, grn ak olmasna ramen ndeki arac gemenin zellikle tehlikeli olduu yerlerde, sz gelii kamyonlarn sollama yapabilmesi iin anormal uzunlukta bir mesafeye ihtiya duyduklar dik ve uzun rampalarda, yk tatlarnn sollama yapmasn engellemek amacyla kullanlabilir. Geme yasann sadece yk tatlar iin uygulanacak olmas durumunda da, yatayda kesikli izgi iaretlemesi yaplr. zellikle trmanma eritlerinin bulunduu yol kesimlerinde, TT-28 nolu iaret levhasnn kullanm yerine, asgari mecburi hzlarn gsterildii erit dzenleme levhasnn kullanm tercih edilmelidir.
ekil 33: Trmanma eritli bir yolda kamyonlar iin geme yasa kullanm
160
(TT-29) AZAM HIZ SINIRLAMASI
Bu iaret levhas uyulmas gereken hz snrn bildirir. Bu iaret levhasnn, hz snrnn deitii her noktada kullanlmas gerekir. Hzn bir yoldan dierine farkllk gsterdii kavaklarda, srcleri hz deiiklii hakknda bilgilendirmek amacyla bu iaret levhas kullanlmaldr. Normal olarak bu tr bilginin kavaktan sonra verilmesi gerekir. ( aadaki rneklere baknz ) Azami hz snrlamasnn uzun bir yol kesimini ilgilendirmesi durumunda iaret levhasnn yaklak olarak her 10 km 'de bir tekrarlanmas gerekir. letme hznn ve tat younluunun fazla olduu yol kesimlerinde, bu iaret levhas yolun solunda da kullanlabilir. Bu iaret levhalarnda belirtilen hz limitleri, genel olarak 20 km/saat aralklarla (70-50-30 veya 30-50-70 gibi) artrlp drlebilir.
Azami hz snrlamasnn, baz yol kesimlerinde sadece yal havalarda uygulanmak istenmesi durumunda bu iaret levhasnn altna emsiye figr ieren PL-7 ilave paneli eklenir.
Azami hz snrlamas yaplan bir yol kesiminde snrlamann sona erdiinin de TT-33 nolu Azami Hz Snrlamas Sonu iaret levhas ile belirtilmesi gerekir.
Uygun hz snrnn belirlenebilmesi iin aadaki faktrlerin gz nnde bulundurulmas gerekir: Yatay ve dey kurplar En kesit, rnein kaplama ve banketlerin eni, erit says, vs. Yol yzeyi ile banketlerin durumu Yaya, bisikletli, park halindeki aralarn, vs. grnm, Fiili yol kesiminde meydana geldii bildirilen kazalar
161
Aada Azami Hz Snrlamas levhalarnn konumlarna ilikin rneklere yer verilmitir :
25-50m
25-50m
25 0m -5
ekil 34: Bir kavak knda Azami Hz Snrlamas levhalarnn konumunu belirten rnek
ekil 35: Bir okul alan dnda bulunan Azami Hz Snrlamas levhalarnn konumuna ilikin rnek. Not: Okullarn yaklamnda kullanlan TT-29 nolu Azami Hz Snrlamas levhalar ile TT-12 nolu ocuklar Geebilir levhalar, gerekli grld takdirde yolun solunda da kullanlabilir.
162
(TT-30) SESL KAZ CHAZLARININ KULLANIMI YASAKTIR
Bu iaret levhas, bir kazadan kanma durumlar hari, sesli ikaz cihazlarnn kullanmnn yasak olduunu bildirir. Bu iaret levhas, sesli ikaz cihazlarnn kullanmnn evreye rahatszlk verdii, hastane, okul gibi alanlarda kullanlabilir. Bu iaret ile yasaklamann geerli olduu yol kesiminin uzunluu PL-1 ilave paneli ile bildirilmelidir.
(TT-31) GMRK-DURMADAN GEMEK YASAKTIR
Bu iaret levhas, srclerin gmrk ilemleri iin durmak zorunda olduklarn bildirir. Bu iaret levhas ayrca, polis ve askeri kontrol noktalarnda kullanlabilir. Bu gibi hallerde, levhadaki " gmrk" yazsnn yerine " kontrol (control)" kelimesi kullanlmadr.
(TT-32) BTN YASAKLAMA VE KISITLAMALARIN SONU
Bu iaret levhas, daha nce yaplm olan yasaklama ve kstlamalarn sona erdiini bildirir. Bu iaret levhas daha nce birden fazla yasaklama ve kstlama yaplm ise her bir yasaklama ve kstlama levhas iin yasaklama ve kstlamann sona erdiini belirten ayr birer levha yerine hepsinin yerini almak zere kullanlr.
163
(TT-33) HIZ SINIRLAMASI SONU
Bu iaret levhas, daha nce uygulanm olan hz kstlamasnn sona erdiini bildirir. Bu iaret levhas, daha nce TT-29 nolu iaret levhas ile yaplan azami hz snrlamasnn sona erdiini ve Karayollar Trafik Kanununda o yol iin gerekli olan yasal hz limitlerinin geerli olduunu gsterir.
(TT-34a) GEME YASAI SONU
Bu iaret levhas geme yasann sona erdiini bildirir. Bu iaret levhas, her zaman iin TT-27 nolu ndeki Tat Gemek Yasaktr levhasnn konulduunda, yasaklamann sona erdii noktay belirtmek iin kullanlmaldr.
(TT-34b) KAMYONLAR N GEME YASAI SONU
Bu iaret levhas kamyonlar iin konulan ndeki arac geme yasann sona erdiini bildirir. Bu iaret levhas, her zaman iin TT-28 nolu Kamyonlar in ndeki Tat Gemek Yasaktr levhasnn konulmu olduu durumlarda yasaklamann sona erdii noktay belirtmek iin kullanlmaldr.
164
24.3- MECBURYET BLDREN TRAFK ARET LEVHALARI

(TT-35a) SAA MECBUR YN (TT-35b) SOLA MECBUR YN (TT-35c) LER MECBUR YN
(TT-35d) LER ve SAA MECBUR YN
(TT-35e) LER ve SOLA MECBUR YN
(TT-35f) SAA ve SOLA MECBUR YN
(TT-35g) LERDE SAA MECBUR YN
(TT-35h) LERDE SOLA MECBUR YN
Bu iaret levhalar srclerin levha zerinde belirtilen istikameti takip etmek zorunda olduklarn bildirir. Mecburiyet bildiren iaret levhalar, kavaklarda baz kollarn tek ynl olmas halinde veya servis yolu gibi geici kullanma ak kesimlerde srclerin belli ynlerde hareketlerine devamn belirtmek zere kullanlr. Genel olarak bu iaret levhalar ile, gerekli grlen dn yasa iaretleri birlikte kullanlarak uygun manevrann emniyetle yaplmas salanr. Mecburiyetin sadece belli trdeki aralar kapsamas durumunda iaret levhasnn altnda ynlendirmek istenilen ara figrn ieren PL-10 paneli kullanlr. Mecburiyet dnda tutulacak aralar ise o ara figr ile birlikte hari ibaresi ieren PL-10 paneli ile belirtilir. Konum : Bu iaret levhalarnn normal olarak kavan nne konulmas gerekir. Ancak, TT-35a,b,c nolu Saa-Sola-leri Mecburi Yn iaret levhalar kavak iinde kullanlrlar. (Bkz. ekil 36)
165
veya
veya
ekil 36: TT-35a nolu iaret levhasnn kullanmna ilikin rnek
ekil 37: B-16 nolu iaret levhasnn kullanmna ilikin rnek (TT-35a ile kyaslamak iin ekil 36ya baknz)
Not: TT-35g ve TT-26b nolu iaret levhalarnn kullanm zorunlu deildir. Ancak vurgulamay artrmak amacyla ikisinden birisi en iyi gr imkan salayan bir konumda kullanlabilir.
veya
ekil 38: TT-35c nolu iaret levhasnn tek ynl yollarn oluturduu bir kavakta kullanmna ilikin rnek Not: TT-35c nolu iaret levhas yerine TT-26b nolu Sola Dnlmez iaret levhas kullanlabilir. TT-35 nolu iaret levhasnn kullanlmas durumunda kavan nne konulmas gerekir.
166
ekil 39: TT-35d nolu iaret levhasnn tek ynl bir caddenin sz konusu olduu drtl kavaktaki kullanmna ilikin rnek Not: TT-35d nolu iaret levhasnn kullanlmas zorunlu deildir. Kullanlmas durumunda kavan nne konulmas gerekir. TT-35d nolu levhann yerine TT-26b nolu sola dnlmez levhas da kullanlabilir.
ekil 40: TT-35f nolu iaret levhasnn tek ynl bir caddenin sz konusu olduu drtl kavaktaki kullanmna ilikin rnek Not: TT-35f nolu iaret levhasnn kullanlmas zorunlu deildir. Kullanlmas durumunda kavan nne konulmas gerekir. TT-4 nolu iaret levhas aklanan esaslar dahilinde yolun solunda da kullanlabilir.
167
(TT-36a) SADAN GDNZ
Bu iaret levhas, tat yolu zerinde bulunan fiziki ayrc ve adalar bildirmek ve srclerin bu kesime arpmalarn nlemek amacyla ayrc ve adalarn balarnda kullanlr. Bu iaret levhasnn kullanlmas, aksine bir iaret yoksa trafiin saa veya sola dnn engellemez (Bkz. ekil 41). aret levhasnn grnrln artrmak amacyla, levhann monte edilmi olduu iaret direinin altna bir T-34 Refj Ba Ek Levhas ilitirilebilir. Sokak aydnlatmasnn bulunmad ehir d alanlara dikilen iaret levhalarnn her zaman iin Refj Ba Ek Levhas ile tamamlanmas gerekir. Ancak refj bana arpmann sz konusu olmad kesimlerde Refj Ba Ek Levhasnn kullanmna gerek yoktur.
ekil 41: TT-36a nolu iaret levhasnn kullanmna ilikin rnek
(TT-36b) SOLDAN GDNZ
Bu iaret levhalar, yapm, bakm ve onarm almalarnda, hareketli (mobil) almalarda kullanlan aralarda geici nedenlerle trafii ok ynnde ynlendirmek amacyla kullanlabilir.
168
(TT-36c) HER K YANDAN GDNZ
Bu iaret levhas, tat yollarnn bir ayrc ile ayrlm olmasna ramen, bu yollarn ayn yndeki tat trafiine ait olduunu ve oklarn gsterdii her iki ynden de gidilebileceini belirtir. Bu iaret levhas, refj banda T-35 nolu Dn Adas Ek Levhas ile birlikte kullanlabilir. TT-36c nolu Her ki Yandan Gidiniz iaret levhasnn ana yol ile k rampas arasndaki dn adasnn iaretlenmesinde kullanlmamas gerekir. Bu gibi yerlerde, T-35 nolu Dn Adas Ek Levhas ile gerekirse kavak ii yn levhasnn kullanlmas gerekir.
ekil 42: TT-36c nolu iaret levhasnn tek ynl bir yolun bir refjle ayrld kesimlerde (r: Toplayc yollar) kullanmna ilikin rnek
169
(TT-37) ADA ETRAFINDA DNNZ
Bu iaret levhas, dnel kavaklarda izlenmesi gereken seyir ynn gsterir. Bu iaret levhasnn dnel kavan her giriine konulmas gerekir. Dnel kavaa giren srclerin kavak iindeki srclere yol vermesi gerektiini belirten genel bir kural olmas sebebiyle, TT-37 nolu Ada Etrafnda Dnnz iaret levhas ya TT- 1 nolu Yol Ver levhas ile ya da TT-2 nolu Dur iaret levhas ile birlikte kullanlacaktr. (Bkz. ekil 43a,b)
ekil 43a: Dnel kavak iaretlemesi rnei
ekil 43b: Bir dnel kavan ilave iaretlerle iaretlenmesini gsteren rnek
Not: Normal olarak dnel kavaklardaki standart iaretleme ekil 43adeki gibi olmaldr. T-34 nolu Refj Ba Ek Levhas ve TT-35a nolu Saa Mecburi Yn levhalar, ilave vurgulama gerektii zaman kullanlmaldr (Bkz. ekil 43b). Kavak girilerinin iki eritli olmas durumunda TT-1 ve TT-37 nolu levhalar yolun solunda, ada zerinde de kullanlmaldr.
170
Seyir hzn drmeye engel bir durumun olmad adal kavaklarn dnel kavak olarak iaretlenmemesi gerekir. Bu tip kavaklarn ortasnda dn adas bile olsa ana yol- tali yol kavaklarnda uygulanan sistem dahilinde iaretleme yaplmaldr. (Bkz. ekil 44)
ekil 44: Dnel kavak olmayan adal bir kavakta iaretleme rnei Not: B-38 nolu Anayol iaret levhalar yerine T-22 nolu iaret levhalarndan uygun olan kullanlabilir. Bu durumda B-39 nolu Anayol iaret levhas kullanlmaz. ncelik bildiren iaret levhas (TT-1 veya TT-2) gerekiyorsa n uyarl olarak kullanlabilir.
(TT-38a) MECBUR BSKLET YOLU
Bu iaret levhas, bisikletlilerin bisiklet yolunu kullanmak zorunda olduklarn ve dier aralarn ayn yolu kullanma haklarnn olmadn bildirir. Bu iaret levhas, sadece bisikletiler iin ina edilmi olan zel yolun balangcna konulabilir. Dier yol ve caddelerle olan her kesiimden sonra bu iaret levhasnn tekrarlanmas gerekir.
171
(TT-38b) MECBUR BSKLET YOLU SONU
Bu iaret levhas, bisiklet yolunun sona erdiini bildirir ve sadece TT-38a nolu Mecburi Bisiklet Yolu iaret levhas ile belirtilen zorunluluunun sona erdiini belirtmek iin kullanlr.
(TT-39a) MECBUR YAYA YOLU
Bu iaret levhas, yayalarn bu iaretin konulmu olduu yolu kullanmak zorunda olduklarn bildirir. Levha ayrca srclere, yaya yolunu kullanma haklarnn olmadn bildirir. Bu iaret levhas sadece, bir komu yoldan veya caddeden ayrlm olan yaya yollar iin kullanlmal, tat trafiine ak olan yollar kenarndaki yaya kaldrmlar iin kullanlmamaldr.
(TT-39b) MECBUR YAYA YOLU SONU
Bu iaret levhas, yaya yolunun sona erdiini bildirir ve sadece TT-39a nolu Mecburi Yaya Yolu iaret levhas ile belirtilen zorunluluunun sona erdiini belirtmek iin kullanlr.
(TT-40a) MECBUR ATLI YOLU
Bu iaret levhas, atllarn bu iaretin konulmu olduu yolu kullanmak zorunda olduklarn bildirir. Levha ayrca, dier yol kullanclarna (yayalar hari) atl yolunu kullanma haklarnn olmadn bildirir. Bu iaret levhas rnein bir park iinde atllar iin yaplm ayr bir yol olduunda kullanlabilir.
172
(TT-40b) MECBUR ATLI YOLU SONU
Bu iaret levhas, atl yolunun sona erdiini bildirir ve sadece TT-40a nolu Mecburi Atl Yolu iaret levhas ile belirtilen zorunluluunun sona erdiini belirtmek iin kullanlr.
(TT-41a) MECBUR ASGAR HIZ
Bu iaret levhas, otoyol veya benzer standarttaki yollarda levhada belirtilen hzdan daha dk bir hzla seyir edilemeyeceini bildirir. Bu iaret levhas, otoyollar zerinde kullanlan (O-4) nolu Otoyol Rejimi Levhasnn bnyesinde yer alr. Gerekli grlmesi halinde otoyol ile benzer standarttaki ekspres yollar zerinde de kullanlabilir.
(TT-41b) MECBUR ASGAR HIZ SONU
Bu iaret levhas, daha nce uygulanm olan asgari hz kstlamasnn sona erdiini bildirir. Bu iaret levhas, daha nce TT-41a nolu Mecburi Asgari Hz iaret levhas ile yaplan mecburi asgari hz snrlamasnn sona erdiini ve Karayollar Trafik Kanununda, o yol iin gerekli olan yasal hz limitlerinin geerli olduunu gsterir.
173
(TT-42a) ZNCR TAKMAK MECBURDR
Bu iaret levhas, eki tekerleklerinin en az ikisine zincir takmann zorunlu olduunu bildirir ve PL-7 nolu kar figr ieren ilave panel ile birlikte kullanlr.
(TT-42b) ZNCR TAKMA MECBURYET SONU
Bu iaret levhas, zincir takma zorunluluunun sona erdiini ve sadece TT-42a Zincir Takma Mecburidir iaret ile belirtilen zorunluluunun sona erdiini belirtmek iin kullanlr.
TEHLKEL MADDE TAIYAN TAITLAR N MECBUR YN (TT-43a) (TT-43b) (TT-43c)
Tehlikeli madde tayan aralarn ynlendirilmesi, TT-43a,b,c nolu iaret levhalar ile yaplr. Levha bnyesinde mecburi yn levhalar yerine TT-35a,b nolu iaret levhas da kullanlabilir.
174
25- TRAFK BLG ARETLER (B-GRUBU) Genel: Bilgi iaretleri, yolu kullanclarna, yol ve evresi ile yol gzerghnda bulunan yerleme birimleri ve yolculuk srasnda gerekebilecek dier yardmc hizmetler hakknda bilgi aktarrlar. Bilgi iaretlerini standart bilgi iaretleri ve boyutlar deiken standart bilgi iaretleri olmak zere iki grupta incelemek gerekir. 25.1- STANDART BLG ARET LEVHALARI Bu iaret levhalar, Yaya Geidi, Okul Geidi, ncelii Olan Yn ve Anayol iaret levhalarnda olduu gibi ncelik belirten iaretler ile ilk yardm, durak, tamirhane, telefon, otel veya motel, lokanta, eme, piknik yeri, kamp yeri, genlik kamp gibi hizmetleri bildiren ve genel olarak ebatlar 600x600 veya 600x900 mm. olan iaret levhalardr. Standart bilgi levhalar genel olarak mavi zemin rengi zerinde oluturulan beyaz renkli ikinci bir blm zerine konulan sembollerden oluur. Anayol iaret levhas, bir kesi zerinde duran kare eklindedir. Bu iaret levhasnn kenarlar siyah olup ortasnda etraf beyaz renkle evrili sar bir kare bulunur. Anayol Bitimi iaret levhas, Anayol Levhas ile ayn dizayna sahiptir, ancak karenin sol alt kenar ile sa st kenar arasnda dik bir erit bulunur. ncelii Olan Yn levhas, mavi zeminli dikdrtgen eklindedir. Yukar bakan okun rengi beyaz aaya bakan okun rengi ise krmzdr. 25.2- BOYUTLARI DEKEN STANDART BLG LEVHALARI Boyutlar deiken olan standart bilgi levhalar, aslnda dzenlenmeleri standart sisteme bal olmakla birlikte, birbirlerinden ok farkl mesajlar verebilen, bu nedenle de lleri sabit olmayan levhalardr. Bu iaret levhalarnn boyutlar, yolun geniliine, proje veya iletme hzna ve verilecek mesaj saysna bal olarak belirlenen yaz serisi (harf ykseklii ve genilii) ile kullanlmalar halinde figr, sembol ve yol numaralarna ve tm yaz ve sembollerin levha zerindeki yerletirili biimine bal olarak ebatlar deien iaret levhalardr. Boyutlar deiken olan standart iaret levhalar; Srclerin gitmek istedikleri ynn seimini kavaa yaklarken yeterli uzaklktan yapabilmelerini salayan Kavak ncesi Yn Levhalar, Kaplama
175
st Yn Levhalar ve Refj Ortas Yn Levhalarndan oluan n bilgi levhalarn, Kavak iinde, yaklamda verilen mesajlarn teyidini salayan Kavak i Yn Levhalarn, Verilen tm mesajlarn teyidine yarayan ve gzergah zerindeki yerleme merkezlerine olan uzaklklar gsteren Mesafe Levhalarn, Yol zerinde bulunan l, le, Belde ve Ky isimlerini, Corafi bilgileri, yer ve snr bilgilerini ve Karayollar daresine ait dier levhalar kapsar.
Boyutlar deiken olan standart bilgi iaretlerinde verilecek olan yerleim birimi isimlerinin (mesajlarn), iyi planlanmas, lke apnda yeknasak bir uygulama yaplmas gerekmektedir. Bu levhalar zerinde yer alacak yerleim birimleri isimlerinde sreklilik salanmal, levha zerinde bir kez verilen mesaj, o yere varlncaya kadar olan btn yol boyunca takip eden iaret levhalarnda da gsterilmesi gerekir. aret levhas zerindeki gidilecek yer saysnn, gerek levha ebatlarnn ok byk olmasn nlemek, gerekse trafik gvenliinin artrlmas amacyla snrl olmas gerekir. Bu bakmdan, Kavak ncesi Yn Levhalar ile Kaplama st Yn Levhalarnda en fazla be mesaja yer verilebilir. Ancak, ayn gzergah zerinde ten fazla mesaja yer verilmemelidir. Bunun anlam, srclerin seecekleri rota hakknda genel bir fikir edinmelerini salayacak bir yol haritas bulundurmalar demektir. Benzer yerler ve benzer durumlara ait iaret levhalarnn tutarl bir biimde dzenlenmesi gerekir. aret levhasnn dizayn, benzer koullar iin hep ayn ekile sahip olmaldr. Btn iaret levhalarnn standart ya da zel projelere ( izimlere ) gre imal edilmi olmas gerekir. Karayollarnn bakm ana dahil yollar zerinde kullanlan yn ve mesafe levhalarnda verilen mesajlarda, genel olarak yalnz il ve ile isimlerine yer verilir. Ancak; turistik neme haiz yerler (Nemrut Da, Truva, Pamukkale, vb. gibi) ile ehir geilerinde semt isimleri, havaalanlar (havalimanlar), limanlar ve sanayi blgeleri de belirtilebilir. Belediyelerin sorumluluu altndaki yollarda ise yukarda verilen mesajlara ilave olarak hkmet binalar, istasyon, stadyum, yzme havuzu, fuar yerleri ve banliyler de verilebilir. Yn levhalar zerinde verilen mesajlar iin Kavak ncesi Yn Levhalarna, mesafe levhalarnda verilen mesajlar iin Mesafe Levhalarna baknz. 176
25.2.1- RENKLER Ayn Kurulua ait yollarn bakm anda bulunan bir yoldan dier bir yola geite aada belirtilen renklerden oluan bilgi levhalar kullanlr. Ayn Kuruluun bakm anda olmasna ramen farkl standartlarda olan otoyol ile devlet ve il yollarnn oluturduu kavaklarda birleik renkli levhalar kullanlr. Karayollar Genel Mdrlnn bakm ana dahil devlet ve il yollarnda mavi zeminli, otoyollarda yeil zeminli levhalar kullanlr. Bu levhalar zerindeki harf, rakam ve bordrler belirtilen zemin rengi zerinde beyaz renkle gsterilir. Turistik yollarda zemin rengi kahverengi olup, bu levhalar zerindeki harf, rakam ve bordrler beyaz renkte olacaktr. Belediyelerin bakm ana dahil imar yollar ile Ky Hizmetleri Genel Mdrlnn bakm ana dahil yollarda, beyaz zeminli levhalar kullanlr. Levhalar zerindeki harf, rakam ve bordrler siyah renkte olacaktr. Komu lkelerin isimleri ile yerleim merkezleri, sar zeminli levhalar zerinde siyah harf, rakam ve bordrlerle gsterilecektir. Yapm, bakm ve onarm hizmetlerinin yrtld karayolu kesimlerinde, bu amala kullanlacak bilgi levhalarnda (Yol Onarm, Asfalt Yapm gibi), zemin rengi sar olup, bu levhalar zerindeki harf, rakam ve bordrler siyah renkte olacaktr.
25.2.2- BRLEK RENKLER Farkl Kurulularn bakm anda bulunan veya farkl standartlarda olan yollarn oluturduu kavak yaklamlarnda kullanlan boyutlar deiken standart bilgi levhalarnda, birleik renkli levhalar kullanlr. Birleik renkli levhalarda, ana dorultu zerinden ulalacak yerleim birimlerinin isimleri yolun standardna veya niteliine gre 25.2.1- Renkler blmnde belirtilen zemin rengi zerinde gsterilir. Ayrmdan ulalacak yerleim birimlerinin isimlerine ulalan yolun standard veya niteliine gre oluturulan ikinci renkli blm ierisinde yer verilir. Birleik renkli levhalar, ayr standarttaki yollarn oluturduu kavaklarda kullanlmaldr. (Bkz. ekil 45) Devlet ve il yollarnn, otoyollar ile oluturduu kavak ve yaklamlarnda kullanlan Kavak ncesi, Refj Ortas ve Kaplama st Yn Levhalarnda, otoyol zerinden ulalacak yerleim birimleri, mavi zeminli levha zerinde oluturulan ve bir ereve ile ayrlan yeil zeminli blm ierisinde beyaz harflerle belirtilir. Bu kavaklarda kullanlacak Kavak i Yn Levhalar yeil zemin rengi zerinde beyaz harflerle dzenlenir.
177
Devlet ve il yollarnn, belediyelerin sorumluluu altnda olan yollarla tekil ettii kavak yaklamlarnda da ad geen levhalarda oluturulan ikinci blmn zemin rengi beyaz, turistik yollarla tekil eden kavak yaklamlarnda kullanlan levhalarda ikinci blmn zemin rengi kahverengi olacaktr. Otoyollarnn dier yollara ayrm ve yaklamlarda da yeil zeminli levha ierisinde oluturulan ikinci blmn zemin rengi, devlet ve il yollar kavaklarnda mavi, belediyelerin sorumluluundaki yollarn oluturduu kavaklarda beyaz, turistik yol kavaklarnda kahverengi olacaktr. Belediyelerin sorumluluu altndaki yollarn dier kurulularn bakm a altndaki yollarla oluturduu kavaklarda kullanlacak ad geen iaret levhalarnda, beyaz zemin rengi ierisinde oluturulan ikinci blmde otoyollar iin yeil, devlet ve il yollar iin mavi, turistik yollar iin kahverengi renkler kullanlr. Bu levhalarda ikinci blm evresinde ereve bulunmaz Turistik bir yerleim birimine ulalan kavaklarnda da yukardaki sistemler dahilinde kahverengi zemin rengi zerinde yeil, mavi veya beyaz renkli ikinci bir blm oluturulur. Bu tip kavaklarda kullanlacak Kavak i Yn Levhalarnda, girilecek yol hangi renkle ifade ediliyorsa o zemin rengi kullanlr.
178
Otoyol Devlet veya l yolu mar yolu Turistik yol
ekil 45: Birleik renkli bilgi levhalar uygulamas
179
25.2.3- YAZI SERLER Boyutlar deiken olan standart trafik iaret levhalarnda kullanlacak harflerin ykseklik ve genilikleri yani yaz serileri; aretin konulaca yoldaki toplam erit geniliine, aretin konulaca yolun proje hz veya iletme hzna, aret levhasndaki mesaj saysna bal olarak deiir.
Toplam erit genilii; srcnn iaret levhasna olan uzakln ve buna bal olarak srcnn iaret levhasna bak asn etkilemektedir. Srcnn levhaya bak asnn 10 den byk olmamas gerekmektedir. Aksine bir durum srcnn ban evirmesine ve buna bal olarak trafik gvenliini tehlikeye atmasna neden olmaktadr. Bu bakmdan srcnn levhaya 10 lik bak asna eritii noktada levhadaki mesajlar okumay bitirmi olmas gerekir. Yoldaki proje veya iletme hz; aracn birim zamanda kat edebilecei yol uzunluunu etkilemekte ve dolaysyla srcnn levhadaki, mesajlar okuma sresini etkilemektedir. Bu bakmdan yoldaki proje veya iletme hzndan hangisi yksekse onun esas alnmas gerekir. letme hznn tayininde o yolda seyreden 100 aratan 85 nin yapt ortalama hz bulunmaldr.
V T L L L S n
= Proje veya iletme hz (km/saat) = Okuma zaman (saniye) = Okuma-anlamada kat edilen yol (metre) = Srcnn okuyup-anlamay bitirdiinde levhaya olan mesafesi (metre) = Srcnn levhay okuyabilmeye balad uzaklk (metre) = erit Genilii (metre) = aret levhasndaki mesaj says (Adet)
180
Okuma-Anlamada Kat Edilen Yol: L = V x t
Srcnn Okuyup-Anlamay Bitirdiinde Levhaya Olan Mesafesi: L= S / tg10 = 5.7 x S
Srcnn levhay okuyabilmeye balad uzaklk: L=L+L olur.
Levhadaki mesaj (isim) says, srcnn levhadaki mesaj okuyabilecei zaman etkilemekte olup bu sre: t=(n/3 +2) formlyle bulunur.
Levhadaki mesaj saysnn belirli bir miktardan fazla olmas halinde, mesajn okunup alglanmas, buna bal olarak gerekli manevralarn yaplmas srclerin zorlanmasna neden olduu gibi, levha ebatlarnn da ar boyutlara ulamasna neden olmaktadr. Bu bakmdan, Kavak ncesi Yn Levhalar ile Kaplama st Yn Levhalarnda en fazla be mesaja yer verilebilir. Ancak, ayn gzergah zerinde ten fazla mesaja yer verilmemelidir. Sz konusu mesajlar, Karayollar Genel Mdrlnn bakm ana dahil yollar zerinde ehir geileri hari, genel olarak il ve ilelerdir. ehir geilerinde ise ilave olarak semt isimlerine de yer verilebilir. Belediyelerin sorumluluu altndaki yollarda ise yukarda verilen mesajlara ilave olarak hkmet binalar, sanayi blgeleri, hava alan, istasyon, limanlar, stadyum, yzme havuzu, fuar yerleri ve banliyler de verilebilir.
181
Levhalarda kullanlacak harf ykseklii aadaki formlle bulunabilir.
2(n+6)V H=S+ ------------100 H= Byk harf ykseklii (cm) S= Platform geniliinin yars (m) n= Mesaj (isim) says V= Proje veya iletme hz (km/saat) eitli yol geniliklerine, mesaj saysna ve proje-iletme hzlarna bal olarak belirlenecek yaz serisi, bir tablo haline getirilmitir. Her bir yaz serisi arasnda 2.5 cm. lik fark bulunmaktadr. Tablo:10dan bulunan yaz serisi ile otoyollarda O-Serisi, dier yollarda E- Serisi harfleri kullanlarak mesajlar boyutlandrlr. rnek: letme hz 90 Km/saat olan 10 metre platform geniliindeki bir yolda kullanlacak 4 mesajl bir bilgi levhasndaki harf serisi; 10 metre platform genilii, 4 mesaj ve 90km/saat hz iin Tablo 10dan 9 yaz serisi bulunur. 9 yaz serisinde harf ykseklii: 9x2.5=22.5 cm. dir. Levhada kullanlacak yaz serisi bulunduktan sonra, otoyollarda O-Serisi, dier yollarda E-Serisi esas alnarak harf stili, harfler arasndaki mesafe ve kelimeler arasndaki mesafeler bulunarak levha boyutlandrlr.
182
E-SERS HARF VE RAKAMLARI
183
O-SERS HARF VE RAKAMLARI
184
Tablo:10 Yaz Serileri

Platform Geniliinin Mesaj says Yars (Adet) (m) 40 3
1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 3 4 4 4 5 4 4 4 5 5 4 5 5 5 6 5 5 5 5 6 5 5 6 6 6 5 6 6 6 7 6 6 6 7 7 6 7 7 7 8
50
4 4 5 5 6 4 5 5 6 6 5 5 6 6 6 5 6 6 6 7 6 6 6 6 7 6 6 7 7 8 6 7 7 8 8 7 7 8 8 8
PROJE veya LETME HIZI (Km/Saat) 60 70 80 90 100

4 5 6 6 6 5 5 6 6 7 5 6 6 7 7 6 6 7 7 8 6 7 7 8 8 7 7 8 8 8 7 7 8 8 9 7 8 8 9 9 5 6 6 7 7 6 6 7 7 8 6 6 7 8 8 6 7 7 8 9 7 7 8 8 9 7 8 8 9 9 8 8 9 9 10 8 8 9 10 10 6 6 7 8 8 6 7 7 8 9 6 7 8 8 9 6 7 8 9 9 7 8 9 9 10 8 8 9 10 10 8 9 9 10 11 8 9 10 10 11 6 7 8 8 9 7 7 8 9 10 7 8 8 9 10 7 8 9 10 10 8 9 9 10 11 8 9 10 10 11 9 9 10 11 12 9 10 10 11 12 7 8 8 9 10 7 8 9 10 10 8 8 9 10 11 8 8 9 10 11 8 9 10 11 12 9 10 10 11 12 9 10 11 12 12 10 10 11 12 13
110
120
10
8 9 10 11 12 9 9 10 11 12 9 10 11 12 12 9 10 11 12 13 10 11 12 12 13 10 11 12 13 14
9 10 11 12 13 9 10 11 12 13 10 10 11 12 13 10 11 12 13 14 10 11 12 13 14 11 12 13 14 15
185
25.2.4- MAKSMUM BOYUTLAR Yol kenarna yerletirilen levhalarn genilikleri 6.00 metreden, ykseklikleri de 8.00 m. den fazla olamaz. Kaplama st Yn Levhalarnn dey boyutlar 3.00 metreyi amamaldr. Rfj Ortas Yn Levhalarnn genilik ve ykseklikleri de en ok 4.00 metre olabilir.
Maksimum Boyutlar: Genilik : 6 metre Ykseklik: 8 metre
Ykseklik: 3 metre
Genilik : 4 metre Ykseklik: 4 metre
25.2.5- YOL NUMARALARI Yol numaralar, seyir halinde bulunulan yolun numaras ile yolun tercih srasn bildirir. Seyir esnasnda tercih sras, otoyol, uluslararas yol-devlet yolu, devlet yolu ve il yolu olarak sralanr. Yol numaralar, Kavak ncesi, Refj Ortas ve Kaplama st Yn Levhalar ile Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe levhalar bnyesinde kullanlr. Yol numaralar, Kaplama st Yn Levhalar zerinde yaz serisinden 4 seri, dier levhalar zerinde, levha yaz serisinden 2 seri daha dk olarak boyutlandrlr. Levha zerindeki konulma yerleri iin ilgili iaretlere baknz. 1- Otoyol Numaras:
Seyir halinde bulunulan veya girilecek yolun otoyol olduunu ve numarasn bildirir. Siyah ereveli, turuncu zemin rengi zerinde siyah renkli harf ve rakamlarla gsterilir.
186
2- Uluslararas Yol Numaras:
Seyir halinde bulunulan veya girilecek yolun, Avrupada balayan ve lkemizde devam eden bir transit yol olduunu ve numarasn bildirir. Beyaz ereveli, yeil zemin rengi zerinde beyaz renkli harf ve rakamlarla gsterilir. 3- Devlet Yolu Numaras:
Seyir halinde bulunulan veya girilecek yolun, bir devlet yolu olduunu ve numarasn bildirir. Beyaz ereveli, mavi zemin rengi zerinde beyaz renkli harf ve rakamlarla gsterilir. 4- l Yolu Numaras:
Seyir halinde bulunulan veya girilecek yolun, bir il yolu olduunu ve numarasn bildirir. Mavi ereveli, beyaz zemin rengi zerinde mavi renkli rakamlarla gsterilir. 5- Kavak Numaras:
Kavak numaras, otoyollarda kullanlan Kavak sim levhalar bnyesinde ve Kaplama st Yn Levhalar zerinde ayr bir iaret levhas olarak kullanlr. Kavak sim levhas bnyesinde kullanlmas durumunda levha yaz serisinden 2 seri daha kk olarak, kaplama st yn levhalar stnde ayr bir iaret levhas olarak kullanlmas durumunda da 16-O serisinde boyutlandrlr. Siyah ereveli turuncu zemin rengi zerinde siyah renkli harf ve rakamlarla gsterilir.
187
25.2.6- OKLAR Oklar, Kaplama st Yn Levhalar, Refj Ortas Yn Levhalar ile Kavak i Yn Levhalar bnyesinde bulunur ve levha yaz serisinde boyutlandrlrlar. Beyaz zeminli levhalar zerinde kullanlanlar siyah renkte, dier renkli levhalar zerinde beyaz renkte olacaktr. Kullanldklar yere gre 5 eit ok bulunmaktadr. 1- Tek Satr Yaz Oku:
Tek mesajl oklu kavak ii yn levhalar zerinde, yatay, dikey veya kegen olarak kullanlr. 2- ift Satr Yaz Oku (Yatay):
ki mesajl oklu kavak ii yn levhalar zerinde, yatay olarak kullanlr. 3- ift Satr Yaz Oku (Dikey veya Kegen):
Kaplama st yn levhalarnn ayrm ynndeki ksmnda ve refj ortas yn levhalar zerinde kegen, ki mesajl oklu kavak ii yn levhalar zerinde, dikey veya kegen olarak kullanlr. 4- Yaz Alt erit Oku:
Kaplama st yn levhalarnn ana gzergah belirtilen kesimi zerinde dey olarak kullanlr.
188
5- leriden Saa Sola Dn Oku:
Hemzemin kavaklarda kullanlan Kaplama st yn levhalar zerinde dikey olarak kullanlr.
25.2.7- FGRLER Asma kpr, feribot (arabal vapur) ve istasyon figrleri, kavak ncesi, refj ortas ve kaplama st yn levhalar bnyesinde kullanlabilirler. Otoyollarda Kavak sim Levhalar bnyesinde kullanlan kavak figrlerinden soldaki kprl kavaklarda, dieri ise sadece saa ayrlmann bulunduu kavaklarda kullanlr. Uak figr, B-6 nolu Kavak i Yn Levhas zerinde kullanlmaldr. Asma kpr, Feribot (arabal vapur) ve stasyon figrleri, mavi zemin rengi iinde beyaz sembollerle ifade edilir. Kavak figrleri turuncu renkte, uak figr mavi zeminli levhalarda beyaz, beyaz zeminli levhalarda siyah renkte olacaktr. Asma kpr, Feribot (arabal vapur) ve stasyon figrleri, Kaplama st Yn Levhalarnda yaz serisinden 4 seri, dier levhalar stnde yaz serisinden 2 seri daha dk olacaktr. Kavak figrleri verilen ebatlarda, uak figr ise levha yaz serisinde olmaldr. 1- Asma Kpr Figr 2- Feribot (arabal vapur) Figr 3-stasyon Figr
4- Kavak Figrleri:
5- Uak Figr
189
25.3- KAVAK NCES YN LEVHALARI

(B-1a) KAVAK NCES YN LEVHASI
Genel: Kavak ncesi Yn levhas, dn yapan ara trafiinin youn olduu durumlarda ya da n bilgi levhasnn trafik gvenlii iin nemli olduuna kanaat getirilen hallerde, srclerin gidecekleri yn saptayp gerekli manevray nceden yaparak trafik gvenliini tehlikeye drc davranlarda bulunmalarn engellemek amacyla yolun sanda kullanlrlar. Kavak ncesi Yn Levhas zerinde, ilerideki kavan ya da kprl kavan ekilsel grnmne yer verilmelidir. Ancak, burada dikkat edilmesi gereken husus, levhann kullanlaca kesimin deil kavan ekilsel grnmdr. (Bkz. ekil 46) Adal kavaklar veya dnel kavak olmasna ramen sinyalize hale getirilmi kavaklarn ekilsel grnm, dnel kavaklarla kartrlabilecei iin, bu tip kavaklarda o kavan ekilsel grnm yerine hemzemin drtl kavak veya kavan kollu olmas durumunda hemzemin T kavak iaret levhalar kullanlmaldr. (Bkz. ekil 50)
ekil 46: Kavan ekilsel grnmnn iaretlenmesi Bu iaret levhalarnda genel olarak ana dorultuda ve ayrm ynnde toplam be mesaja yer verilir. Kavak ncesi Yn Levhalar, ana dorultu zerindeki yerleim birimleri ile ayrmdan ulalacak yerleim birimlerinin isimlerini ierirler. Kavak ncesi Yn Levhalarnda genel olarak il ve ile isimlerine yer verilir. Ancak, turistik neme haiz yerler (Nemrut Da, Truva, Pamukkale, vb. gibi) ile ehir geilerinde semt 190
isimleri, havaalanlar (havalimanlar), limanlar ve sanayi blgeleri de belirtilebilir. Ayrca, levhann hitap ettii kavan sadece o belde iin tesis edilmesi durumunda da belde isimlerine yer verilebilir. Karayollar Genel Mdrlnn bakm ana dahil yollar zerinde kullanlan levhalarda, kavaa olan mesafe, yol numaralar ve gerekli hallerde figrler kullanlr. Ayrca bu levhalar zerinde ayrmdaki hz kstlamalar da gsterilebilir. Kavak ncesi Yn Levhalar zerinde verilen mesajlardan en yakn yerleim biriminin ismi, ana gzergah zerinde ise bu gzergah zerinde verilen mesajlarn en stnde, ayrm ynnde ise ayrmda verilen mesajlarn en st ksmnda yer almaldr. Kavak ncesi Yn Levhalar zerinde, gzergah stndeki, varsa en yakn ile merkezi ismine ve varsa sonraki il merkezi ismine yer verilir. En alta da ulalacak byk il merkezinin (Bykehir Belediye Bakanlklarnn bulunduu il merkezleri) ad yazlr. l merkezinden nce birden fazla sayda ile merkezi olmas durumunda, sadece en yakn ilenin adna yer verilir. En yakn yerleim biriminin il merkezi olmas durumunda, arada ile merkezleri olsa dahi yakn il merkezi ile varsa ulalacak byk il merkezinin adna yer verilerek, ile merkezleri adna yer verilmez. Ayrm ynnde verilen mesajlarda da en fazla mesaj olmak kayd ile yukarda aklanan esaslar dahilinde verilecek mesaj seilir. (Bkz. ekil 47) Genel olarak iaret levhalarnn sa alt ksmnda iaret levhasndan kavaa ya da ayrma olan mesafe gsterilmelidir. Karayollarnn bakm ana dahil olmayan yollar zerinde kullanlan levhalarda mesafe belirtilmeyebilir. Kavak ncesi Yn Levhalar zerinde gerek grlmesi halinde gerekli yasaklama ve kstlama gsteren iaret levhalarna yer verilebilir. Kavak ncesi Yn levhalarndan sonra kavakta mutlaka bir Kavak i Yn levhasnn konulmas gerekir. Konum: Kavak ncesi Yn Levhalar, genel olarak kavaa (Kavakta fiziksel deiikliin balad kesime) 100-250 metre mesafede konulurlar. Mesafenin tespitinde proje veya iletme hz gz nnde bulundurulur. Otoyollar ile benzer zellikteki karayollarnda, Kavak ncesi Yn Levhasnn her zaman iin kullanlmas gerekir. Otoyollar da Kavak ncesi Yn Levhalar ayrmn 1000 ve 500 metre ncesinde kullanlr. Otoyollar ile benzer zellikteki yksek hzl trafiin sz konusu olduu dier yollarda da Kavak ncesi Yn Levhalar iki kez kullanlabilir.
191
Bu hzlar gz nnde bulundurularak belirlenen mesafeler aadaki gibi olmaldr. Proje veya letme hz (Km/Saat) 50 70 90 Otoyollarda Kavak ncesi Yn Levhasnn Kavaa Mesafesi (Metre) 100 150 150 200 200 250 500 ve 1000
byk il merkezi
Byk il merkezi
il merkezi B A ile merkez i il merkezi E le merkezi il-ile merkezi D E il merkezi D le merkezi
il-ile merkezi F il merkezi
A B C
A C
D E 250m
D E F 250m
Byk il merkezi
ile merkezi
il-ile merkezi il-ile merkezi C D il merkezi
il merkezi il merkezi C D ile merkezi
A B
C D 250m
C 250m
ekil 47: Kavak ncesi Yn Levhalarnda verilecek mesajlara ait rnek
192
ekil 48: Yavalama eridi olan yollarda kullanlacak Kavak ncesi Yn Levhas rnei
ekil 49: Devlet yolu-mar yolu (T) kavanda kullanlacak Kavak ncesi Yn Levhas rnekleri
193
ekil 50: Devlet yolu-mar yolu ve Otoyollarn oluturduu adal bir kavakta Kavak ncesi Yn Levhalar rnekleri (Bu tip kavaklarda, kavan yaps nedeniyle dnel kavak iaretlemesi yaplmamaldr) Bkz.TT-37 Nolu levha.
ekil 51: Dnel kavakta kullanlacak Kavak ncesi Yn Levhas rnei (Kavakta sinyalizasyon sistemi olmas halinde iaret levhas, ekil 50 deki rneklerde olduu ekilde yaplmaldr) Bkz.TT-37 Nolu levha.
194
ekil 52: ift ayrlmal bir kprl kavakta kullanlabilecek Kavak ncesi Yn Levhas rnei (kinci ayrm turistik yol)
ekil 53: Otoyollardan devlet yollarna ift ayrlmalarn bir brdrle tek ayrlma durumuna getirildii kavaklarda kullanlabilecek Kavak ncesi Yn Levhas rnei
195
Boyutlandrma: Kavak ncesi Yn levhalarnn boyutlar, kullanldklar yoldaki proje veya iletme hzna, yolun geniliine, verilen mesaj saysna bal olarak deimektedir. Levhalar, yukarda yaz serileri blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunan harf ykseklikleri gz nnde bulundurularak boyutlandrlr. Kavak ncesi Levhalar zerinde varsa Devlet Yolu Numaras, Uluslararas Yol Numaras ve Otoyol Numaras ile gerekli grlen hallerde figrlere yer verilir. Bu levhalarda kullanlan yol numaralar ile mesafeler, genel olarak levha yaz serisinden 2 seri daha dk olacaktr. Ana dorultu zerinde verilen mesajlar yol numaralarnn altnda veya sanda yer alr. Ekonomik boyutlandrma gz nnde bulundurularak mesajn yeri tespit edilmelidir.
rnek Levha 1: Yavalama eridi bulunan bir devlet veya il yolundan dier bir devlet veya il yoluna girilecek kavakta kullanlacak B-1a levhas rnei. (l yolu olmas durumunda il yolu numaras kullanlacaktr) (Bkz. ekil 48)
rnek Levha 2: Devlet yollarnn oluturduu bir T kavakta kullanlacak B-1a levhas rnei. (Bkz. ekil 49)
rnek Levha 3: Devlet yollarnn oluturduu bir T kavakta, 20 dereceden byk balant alarnda, balant asna bal olmakszn kullanlacak B-1a levhas rnei
196
rnek Levha 4: Devlet yollarnn oluturduu bir dnel kavakta kullanlacak B-1a levhas rnei (Bkz. ekil 51)
Not: Devlet yollarnn oluturduu kavaklarda uygulanacak farkl tipteki Kavak ncesi Yn Levhalar iin aada verilen dier levha rnekleri esas alnmaldr. rnek Levha 5: Yavalama eridi bulunan, imar yollar veya turistik yollarn kendi aralarnda oluturduu kavaklarda kullanlacak B-1a levhas rnei.(Bkz.ekil 48)
rnek Levha 6: Yavalama eridi bulunmayan, imar yollar veya turistik yollarn kendi aralarnda oluturduu T-kavaklarda kullanlacak B-1a levhas rnei. (Bkz. ekil 49)
rnek Levha 7: mar yollar veya turistik yollarn kendi aralarnda oluturduu drtl kavaklarda kullanlacak B-1a levhas rnei. (Bkz. ekil 50)
197
rnek Levha 8: mar yollar veya dier yollarn kendi aralarnda oluturduu ve kavaa balanan nemsiz bir tali yolun bulunduu bir dnel kavakta kullanlabilecek B-1a levhas rnei.
rnek Levha 9: mar yollar veya turistik yollarn kendi aralarnda oluturduu ift ayrlmal kprl kavaklarda kullanlacak B-1 levhas rnei. (Bkz. ekil 52)
Not: mar yollar ile turistik yollarn kendi aralarnda oluturduu kavaklarda uygulanacak farkl tipteki Kavak ncesi Yn Levhalar iin dier levha rnekleri esas alnmaldr.
rnek Levha 10: Yavalama eridi bulunan devlet yollarnn imar yollar ve turistik yollar ile oluturduu kavaklarda kullanlacak B-1 levhas rnei. (Bkz. ekil 48)
198
rnek Levha 11: Yavalama eridi bulunmayan devlet yollarnn imar yollar veya turistik yollar ile oluturduu T-kavaklarda kullanlacak B-1 levhas rnei. (Bkz. ekil 49)
rnek Levha 12: Yavalama eridi bulunan devlet yollarnn, otoyollar ile oluturduu kavaklarda kullanlacak B-1 levhas rnei. (Bkz. ekil 48)
Not: Devlet yollarndan otoyola katlmlarda kullanlacak farkl tiplerdeki Kavak ncesi Yn Levhalar rnekleri iin Erime Kontroll Karayollarnda Trafik aretleme Standartlar kitabna baknz.
199
(B-1b) KAPLAMA ST YN LEVHALARI
Genel: Kaplama st Yn Levhalar, ok eritli blnm yollarn kavak ya da kprl kavak yaklamlarnda, her eridin ulaaca gzergah hakknda bilgi vermek ve Kavak ncesi Yn Levhasnda verilen mesajlarn teyidi amacyla, aada belirtilen durumlarda kullanlr. Kaplama st Yn Levhasn kullanmn gerektiren hususlar: kiden fazla yaklam eridi Yksek trafik hacmi Karmak kprl kavak tasarm Kstl gr uzakl Yksek hzl trafik Yksek kamyon oran Yere monte edilen levhalar iin yeterli yer bulunmay
Bu koullardan birinin yada birden fazlasnn bulunmas Kaplama st Yn Levhalarnn kullanlmasn zorunlu klmaz. Kaplama st Yn Levhas kullanlmasnn gerekli olup olmadna karar verilmesi ve bu levhaya olan ihtiyac azaltmak iin alnacak baka tedbirler olup olmadnn tespit edilmesi amacyla her mevkide bir mhendislik etdnn yaplmas gerekir. Kaplama st Yn Levhalar, sadece blnm yollar zerinde tesis edilebilir. Kaplama st Yn Levhalar zerindeki oklarn, doru seyreden trafik iin erit says kadar olmas ve ayrm oklar hari ait olduu eridin ortasna denk gelecek ekilde yerletirilmesi gerekir. Ayrlma eridi bulunmayan kavaklarda, sa ve sol eridin doru seyretmekte olan trafik iin de kullanlmakta olmas durumunda saa ve sola dnlerek ulalacak merkezlerin isimleri aada verilen rneklerde olduu gibi doru seyretmekte olan trafik iin kullanlan levhann sanda veya solunda yer alr. Levha zerindeki oklarn ucu, doru seyreden trafik iin aaya bakyor olmaldr. Ayrm ynndeki trafik iin kullanlan oklar iin aadaki rneklere baknz. Levha zerinde verilecek mesajlar konusunda Kavak ncesi Yn Levhalarna baknz.
200
Konum: Kaplama st Yn Levhalar genel olarak ayrmlarda, yavalama eridinin bir erit geniliine ulat kesimlerde kullanlr. Bir ayrm bulunmayan kavaklarda ise kavak nedeniyle oluan ilave eritlerin olutuu kesime konulmaldr. Kavakta herhangi bir yavalama eridi veya oluan ilave bir erit yoksa bu iaret levhas kavaa 100-150 metre mesafede bulunmaldr.
ekil 54: Ayrlma eridi bulunmayan bir kesimde Kaplama st Yn Levhalar
ekil 55: Ayrlma eridi bulunan bir kesimde Kaplama st Yn Levhalar
201
ekil 56: Saa ve sola dnler iin bir erit oluturulan kesimler ile erit oluturulmayan kesimlerde Kaplama st Yn Levhalar
ekil 57: Saa ve sola dnler iin bir erit oluturulmayan kesimlerde Kaplama st Yn Levhalar
202
Boyutlandrma: Kaplama st Yn levhalarnn boyutlar, kullanldklar yoldaki proje veya iletme hzna, yolun geniliine, verilen mesaj saysna bal olarak deimektedir. Kaplama st Yn Levhalar, genel olarak kendisinden nce kullanlan Kavak ncesi Yn Levhalarnn yaz serisinden 2 seri daha byk olarak boyutlandrlr. Kendisinden nce bir Kavak ncesi Yn Levhas kullanlmam ise yaz serileri blmnde aklanan ekilde bulunacak harf ykseklii 2 seri artrlarak levha boyutlandrlmaldr. Kaplama st Yn Levhalar zerinde varsa Devlet Yolu Numaras, Uluslararas Yol Numaras ve Otoyol Numaras ile gerekli grlen hallerde figrlere yer verilir. Bu levhalarda kullanlan yol numaralar, genel olarak levha yaz serisinden 4 seri daha dk olacaktr.
rnek Levha 1: Ayrlma eridi bulunan bir devlet yolundan dier bir devlet yoluna geite kullanlacak levha rnei. (Bkz. ekil 54)
rnek Levha 2: Ayrlma eridi bulunan bir devlet yolundan dier bir yola geite kullanlacak levha rnei. (Girilen yolun imar yolu olmas durumunda ikinci blmdeki i bordr olmayacaktr.) (Bkz. ekil 54)
rnek Levha 3: Ayrlma eridi bulunan bir devlet yolundan otoyola geite kullanlacak levha rnei. (Bkz. ekil 54)
203
rnek Levha 4: Ayrlma eridi bulunmayan bir devlet yolundan dier bir devlet yoluna geite kullanlacak levha rnei. (Bkz. ekil 55)
rnek Levha 5: Ayrlma eridi bulunmayan dier bir yoldan bir devlet yoluna geite kullanlacak levha rnei. (Bkz. ekil 55)
rnek Levha 6: Yolun sadece solunda ayrlma eridi bulunan bir imar yolundan dier bir imar yoluna veya dier yollara geite kullanlacak levha rnei. (Bkz. ekil 55)
rnek Levha 7: Yolun sadece sanda ayrlma eridi bulunan bir imar veya dier yollardan bir devlet yoluna ve imar yoluna geite kullanlacak levha rnei. (Bkz. ekil 56)
rnek Levha 8: Ayrlma eridi bulunmayan bir devlet yolundan dier bir yola ve bir devlet yoluna geite kullanlacak levha rnei. (Bkz. ekil 57)
204
(B-1c) REFJ ORTASI YN LEVHALARI
Genel: Refj Ortas Yn Levhalar, ok eritli blnm yollardan ayrlmalarda, sadece ayrm ynndeki mesajlar ieren bilgi levhalardr. Kavak ncesi Yn Levhalarnn ayrm ynnde verilen mesajlarn teyidi amacyla, genel olarak devlet yolu-otoyol kavaklar ile otoyollardan ayrlmalarda kullanlr. Refj Ortas Yn Levhalar zerinde ayrmdan girilecek olan devlet yolu, otoyol ve varsa Uluslararas yol numaralarna yer verilir. Refj Ortas Yn Levhalar konusunda daha fazla bilgi iin Erime Kontroll Karayollarnda Trafik aretleme Standartlar Kitabna baknz.
(B-2) IKII OLAMAYAN YOL KAVAKLARININ ARETLENMES
B-2a
B-2b
B-2c
Bu iaret levhalar, srclerin kavaklara yaklarken k olmayan yollara dnerek trafik gvenliini tehlikeye atmamalar amacyla kavak yaklamlarnda kullanlabilir.
205
(B-3) LERDEK KAVAKTA SOLA DN YASAINI GSTEREN YN LEVHASI
Bu iaret levhas, bir sonraki kavakta sola dnn yasak olmas halinde, sola dnmek iin takip edilecek gzergah belirtmek amacyla sz konusu kavaktan nce gelen kavakta kullanlabilir.
(B-4) KAVAK NCES ERT SEM LEVHASI
Bu iaret levhas, ayn ynde birden fazla erit bulunan yollarda yatay iaretleme ile getirilen erit disiplini takviye amacyla kavak yaklamnda erit seiminin yaplabilmesi amacyla kullanlabilir. Bu iaret levhasnda, k eritlerinin says ve yn ematik olarak belirtilmelidir. ehir ilerinde ve dnda kullanlabilecek bu iaret levhalarnn, ten fazla erit olan kavaklarda kullanlmamas gerekir. ten fazla erit olan kavaklarda bu iaret levhas yerine gerekli artlarn olmas durumunda Kaplama st Yn Levhalar kullanlmaldr. Konum : Kavak ncesi erit Seimi Levhalarnn kavak ncesinde, srclerin uygun eride girmek zorunda olduklar noktaya konulmalar gerekir. Bu iaret levhalar normal olarak yolun sa tarafna monte edilir. Ancak, eer uygun ise, yolun sol tarafna veya yolun her iki tarafna da monte edilebilirler.
206
25.4- DER YN LEVHALARI

KAVAK YN LEVHALARI
Genel: Kavak yaklamlarnda kullanlan Kavak ncesi Yn Levhalar ile Kaplama st Yn Levhalarnn ayrm ynnde verilen mesajlar, kavak iinde kullanlan Kavak i Yn Levhalar ile teyit edilir. Kavak i Yn Levhalar, meskun mahallerde n bilgi levhalar olmakszn tek olarak da kullanlabilir. Ayrca, meskun mahal dnda bile olsa, kprl olarak dzenlenen kavaklarda, il ve ile merkezi olmakszn dier yerleim merkezlerinin ad da n uyar olmakszn tek olarak Kavak i Yn levhas ile belirtilebilir. zellikle meskun mahal dnda kullanlan Kavak i Yn Levhalarnda, ayrmlarda srcler asndan bir tereddt olumad srece ana dorultudan ulalacak merkezler iin Kavak i Yn Levhas dzenlenmez. Kavak i Yn Levhalar, oklu, parmak ve dikdrtgen levha iinde parmak levha olmak zere ekilde imal edilebilirler. a- Oklu Levhalar:
Genellikle meskun mahal ilerinde kullanlan Kavak i Yn Levhalardr. Levha bnyesinde bulunan oklarn ayrm ynnde olmas gerekmektedir. Oklu Kavak i Yn Levhalar, youn yerleme merkezleri iindeki kavaklarda, daha iyi bir gr imkan salamas, montaj kolayl, yeknesakl ve iin teknii ynnden bir konsol zerine aslarak veya bir direk zerinde ykseltilerek de monte edilebilir.
207
Oklu Kavak i Yn levhalar, meskun mahaller iinde ikiden fazla mesajn verilmesinin zorunlu olduu durumlarda birletirilerek kullanlabilir. Bu durumda drt mesaja kadar yer verilebilir. Levha ebatlar en uzun mesaja gre dzenlenir.
b- Dikdrtgen Levha inde Parmak Levhalar
Bu levhalar, meskun mahallerde kullanlan oklu levhalarn alternatifi olup, hzn yksek olduu kesimlerde, okun srcler tarafndan fark edilemeyecei durumlarda tercih edilmelidir. Bu tip levhalar, zellikle grn yetersiz olduu kesimlerde, bir konsol zerine aslarak meskun mahaller dnda da kullanlabilir.
c- Parmak Levhalar
Genellikle meskun mahal dnda kullanlan Kavak i Yn Levhalardr.
Renkler: Levha zemin renkleri, girilecek yolun imar yolu olmas halinde beyaz, devlet ve il yolu olmas halinde mavi, turistik yol olmas halinde kahverengi, otoyol olmas durumunda ise yeil renk olacaktr. Konum: Kavak i Yn Levhalar, ayrlma eridi bulunan yollarda fiziksel burun ierisine, dier kesimlerde ise srclerin grebilecekleri en uygun kesime yerletirilmelidir. (ekil 61) Kavak i Yn Levhalar yerletirilirken, grn kapanmamasna zellikle dikkat edilmelidir. Gerekirse, levhalar bir konsol zerine aslarak monte edilmelidir. Aada bu levhalarn monte edilmeleri ile ilgili rnekler verilmitir.
208
rnek montaj ekillerinden soldan birinci ve ikincisi meskun mahal dnda, dierleri yerleim birimleri ilerinde tercih edilmelidir. Ayrca, kavaklarda kullanm yerlerine gre uygun olan montaj ekli seilmelidir.
Aadaki ekilde yerleim birimi iindeki drtl bir kavakta bu levhalarn kullanm yeri ve montaj ekli ile ilgili bir rnek verilmitir. Levhalarn iki tarafl olarak imal edilmeleri durumunda 1 ve 4 veya 2 ve 3 nolu kesimlerden birisi tercih edilmelidir. Dier kavak tiplerindeki kullanmlar ile ilgili olarak ekil 60da gsterilen esaslar dahilinde en uygun montaj ekillerinden birisi ve yeri seilmelidir.
209
Ayn yol zerinden ulalabilecek merkezlerin isimlerine, bir levha iinde ve iki satr halinde yer verilir. Bir Kavak i Yn Levhasnda ikiden fazla mesaja yer verilemez.
stanbul
zmit Ankara
zmit
Ankara
ekil 58: ift satrl Kavak i Yn Levhas kullanm rnei
Ayr yol zerinden ulalan merkezlerin isimleri, iki ayr levha zerinde belirtilir. Ayn yn gsteren Kavak i Yn Levhalarnn uzunluklar birbirinden farkl olarak dzenlenemez.
Gebze stanbul
zmit stanbul
zmit
ekil 59: Tek satrl Kavak i Yn Levhas kullanm rnei
210
Boyutlandrma: Kavak i Yn Levhalarnn boyutlar, kullanldklar yoldaki proje veya iletme hzna, yolun geniliine, verilen mesaj saysna bal olarak deimektedir. Kavak i Yn Levhalar, genel olarak kendisinden nce kullanlan Kavak ncesi Yn Levhalarnn yaz serisinden 2 seri daha kk olarak boyutlandrlr. Kendisinden nce bir Kavak ncesi Yn Levhas kullanlmam ise yaz serileri blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunacak harf ykseklii 2 seri drlerek levha boyutlandrlmaldr.
Aada Kavak i Yn Levhalarnn yerletirilmesine ait rnekler verilmitir.
*1
*2 *:refj tasmyorsa 1 refj tasyorsa 2
ekil 60: Meskun mahal dnda kullanlan Kavak i Yn Levhalarnn yerletirilmelerini gsteren rnek 211
(B-5a) KAVAK YN LEVHASI (Yerleim Yeri)
Bu iaret levhas, ad geen yerleim yerine ok ynnden ulalacan bildirir. Levha zemin renkleri, ad geen yerleim birimine ulalan yolun, imar yolu olmas halinde beyaz, devlet ve il yolu olmas halinde mavi, turistik yol olmas halinde kahverengi, otoyol olmas durumunda ise yeil renk olacaktr. ehir Merkezleri: B-9a ve B-9b nolu iaret levhalar ile belirlenen yerleim birimlerinin merkezi, standart olarak 6-E serisinde boyutlandrlm, beyaz zemin rengi zerinde siyah renkte i bordr ve yazlardan oluan aadaki kavak ii yn levhas ile belirtilir.
(B-5b) KAVAK YN LEVHASI (Turistik Mahal)
Bu iaret levhas, ok ynnde belirtilen mesafede bir turistik mahal (ren yeri) olduunu bildirir. Turistik mahaller (ren yerleri), Kltr Bakanlnn grleri dorultusunda belirlenir. Bir yerleim biriminin tmnn (il-ile-belde-ky gibi) veya sahil eridindeki yerleim birimlerinin turistik mahal olarak iaretlenmemesi gerekir. Bu iaret levhasnn yaz serisi, kendisinden nce kullanlan Kavak ncesi Yn Levhas yaz serisinden 2 seri daha dk olacaktr. Kavak ncesi Yn Levhas kullanlmam ise yaz serileri blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunan yaz serisinden 2 seri dk olarak boyutlandrlr.
212
(B-6) KAVAK YN LEVHASI (Havaalan-Havaliman)
Bu iaret levhas, iaret edilen ynde bir havaalan veya bir havalimanna ulalacan gsterir. Uluslararas hava trafiine ak alanlar iin havaliman, dier alanlar iin havaalan yazlacaktr. Oklu kavak ii yn levhalarnda kullanlan uak figr, kullanlan ok ile ayn dorultuda yerletirilmelidir. (Bkz. ekil 61) Havaalan veya havalimanna bir imar yolu ile ulalmas durumunda, beyaz zemin rengi zerinde siyah i bordr, harf ve rakamlarla, bir devlet veya imar yolu ile ulalmas durumunda mavi zemin rengi zerinde beyaz i bordr, harf ve rakamlarla gsterilir. Bu iaret levhasnn yaz serisi, kendisinden nce kullanlan Kavak ncesi Yn Levhas yaz serisinden 2 seri daha dk olacaktr. Kavak ncesi Yn Levhas kullanlmam ise yaz serileri blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunan yaz serisinden 2 seri dk olarak boyutlandrlr. Sivil hava trafiine ak birden fazla havaalan bulunan meskun mahallerde, trafik iaret levhas bnyesinde havaalannn ismine de (Atatrk Havaliman, Yeilky Havaliman gibi) yer verilir.
ekil 61: Oklu Kavak i Yn Levhalarnda Uak figrnn kullanm ile ilgili rnek. 213
(B-7) KAVAK YN LEVHASI (Kamp Yeri)
Bu iaret levhas, belirtilen mesafede bir kamp alan olduunu bildirir ve kamp alanna ynlendirme iin kullanlr. Bu iaret levhasnn kullanlabilmesi iin, kamp alannda B-33 nolu Kamp Yeri iaret levhasnda belirtilen hizmet tesislerinin bulunmas gerekir. Bu iaret levhasnda, ayrmdan kamp alanna olan mesafe 5-E serisinde belirtilir.
25.5- YER ve SINIR LEVHALARI Yer ve snr iaretleri, karayolunda seyir halinde bulunanlarn karayolu zerindeki yerleme birimleri ile mlki ve idari blmde snrlar ve Trkiyede uygulanmakta olan hz snrlar hakknda bilgi edinmelerini salar.
(B-8a) TRKYE DEVLET SINIRI LEVHASI
Bu iaret levhas, snr kaplarmzdan yurdumuza giri yapan srclere Trkiyeye geldiklerini bildirir. Bu iaret levhas, karayolu ile ulalan snr kaplar giriinde kullanlacak ve levha 10-E serisinde standart olarak boyutlandrlacaktr.
214
(B-8b) L SINIRI LEVHASI
Bu iaret levhalar, belirtilen il snrna girilmekte olduunu bildirir. Bu iaret levhas, il snrlar balangcnda kullanlacak, Karayollar Tekilatna ait snr levhalarnn akmalar halinde ayn direklere monte edilebilecektir. Bu iaret levhalar 5-E serisinde standart olarak boyutlandrlacaktr.
(B-8c) TRKYE HIZ SINIRLARI LEVHASI
Bu iaret levhas, snr kaplarmzdan veya uluslararas hava trafiine ak havalimanlarndan, yurdumuza giri yapanlara Trkiyede uygulanmakta olan hz snrlarn bildirir. Bu iaret levhas, karayolu ile ulalan snr kaplar girileri ile uluslar aras deniz trafiine ak limanlar ve havalimanlar klarnda kullanlacaktr.
215
25.6- MESKUN MAHAL SM LEVHALARI Meskun Mahal Levhalar, meskun mahal balang ve bitimlerini bildirmek amac ile kullanlr. Bu iaret levhalar ayn zamanda, aksine bir Azami Hz Snr levhas kullanlmam ise Meskun Mahal Levhas ile birlikte 50 Km/saatlik hz snrnn baladn ve yine aksine bir azami hz snr levhas kullanlmam ise Meskun Mahal Sonu aret Levhalarna kadar bu hz snrnn geerli olduunu belirtirler. Bu bakmdan, meskun mahal balanglarnda ayrca 50 Km/saatlik azami hz snrlamas iaret levhalarnn kullanmna gerek bulunmamaktadr. Meskun mahal levhalar ile karayolu zerindeki l ve le Merkezleri ile Bucak, Belde ve Kyler gsterilir. Konum: Meskun Mahal Levhasnn konulmasna esas olmak zere, meskun mahallin balangcnn tespitinde, o yerleim biriminin mcavir alan snr deil, yerleimin balad ve yaya hareketlerinin grld kesimler esas alnmaldr. Bu iaret levhalarnn yerlerinin iyi tespit edilmemesi veya yerleimin dolaysyla yaya hareketlerinin youn olmamasna ramen hz snrnn ykseltilmemesi, srclerin bu iaret levhasnn anlamna riayet etmemelerine yol amaktadr. Bunun nne geebilmek bakmndan yaya hareketlerinin youn olmad kesimlerde azami hz snrlarnn ykseltilmesi gerekmektedir. (Bkz. ekil 62-63-64-65)
ekil 62: Meskun mahalde hz limitlerinin ykseltilmesi ile ilgili rnek.
ekil 63: Meskun mahalde hz limitlerinin ykseltilmesi ile ilgili rnek.
216
ekil 64: Meskun mahalde hz limitlerinin drlmesi ile ilgili rnek.
ekil 65: Meskun mahal ncesinde drlen hz limitinin meskun mahalde bir sre devam ile ilgili rnek.
Boyutlandrma: Bu iaret levhalar, 25.2.3- Yaz Serileri blmnde aklanan esaslar dahilinde boyutlandrlr. Meskun Mahal Levhalarndan l Merkezlerini gsteren levhalarda, l Merkezi nfusu ve Rakm, le Merkezini gsteren levhalarda le Merkezi nfusu, Bucak, Belde ve Kyleri gsteren levhalarda ise sadece o yerleim biriminin ismine yer verilir. Nfus deerlerinde en son saym sonular alnacak, bu sonular; 100 000e kadar olan deerler 100 000den byk deerler 100n katlar ile, 1000in katlar ile yuvarlatlacaktr.
Meskun Mahal Levhalar ile Meskun Mahal Sonu Levhalar aadaki rneklere gre dzenlenir.
217
(B-9a) MESKUN MAHAL (L MERKEZ) LEVHASI
Bu iaret levhas, bir il merkezine girilmekte olduunu, ilin nfus ve deniz seviyesinden ykseklii ile azami hz snrnn 50 Km/Saat olduunu bildirir. Levha yaz serisi, Yaz Serileri Blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunur. Nfus ve Rakm yaz serisi, lin yaz serisinden 2 seri dk olacaktr.
(B-9b) MESKUN MAHAL (LE MERKEZ) LEVHASI
Bu iaret levhas, bir ile merkezine girilmekte olduunu ve ile nfusu ile birlikte azami hz snrnn 50 Km/Saat olduunu bildirir. Levha yaz serisi, Yaz Serileri Blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunur. Nfus yaz serisi, lenin yaz serisinden 2 seri dk olacaktr.
(B-9c) MESKUN MAHAL (BUCAK-BELDE-KY) LEVHASI
Bu iaret levhas, bir bucak-belde-ky merkezine girilmekte olduunu ve azami hz snrnn 50 Km/Saat olduunu bildirir. Levha yaz serisi, Yaz Serileri Blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunur.
218
(B-10a) MESKUN MAHAL SONU (L MERKEZ) LEVHASI
Bu iaret levhas, bir il merkezi meskun mahallinin ve azami hz snr 50 Km/Saatin sona erdiini bildirir. Levha yaz serisi, Yaz Serileri Blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunur.
(B-10b) MESKUN MAHAL SONU (LE MERKEZ) LEVHASI
Bu iaret levhas, bir ile merkezi meskun mahallinin ve azami hz snr 50 Km/Saatin sona erdiini olduunu bildirir. Levha yaz serisi, Yaz Serileri Blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunur.
(B-10c) MESKUN MAHAL SONU (BUCAK-BELDE-KY) LEVHASI
Bu iaret levhas, bir Bucak-Belde-Ky merkezi meskun mahallinin ve azami hz snr 50 Km/Saatin sona erdiini bildirir. Levha yaz serisi, Yaz Serileri Blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunur.
219
25.7- CORAF BLG LEVHALARI Bu iaret levhalar, yol kenarndaki gl, nehir ve da konusunda srcleri bilgilendirmek iin kullanlr. Bu iaret levhalar, Yaz Serileri blmnde aklanan esaslar dahilinde boyutlandrlr.
(B-11a) CORAF BLG (DA GED) LEVHASI
Bu iaret levhas, da geitlerini ve yksekliklerini belirtmek iin kullanlr.
(B-11b) CORAF BLG (KPR-NEHR) LEVHASI
Bu iaret levhas, nehir geilerindeki kprlerde nehirlerin adlarn belirtmek iin kullanlr. Bu iaret levhasnn, sadece nehir geilerinde kullanlan kprlerde kullanlmas gerekir. Ancak, altndan geen bir nehir olmasa dahi Malabadi, Akkpr, Glkr, Hasankeyf vb. gibi nemli kpr isimleri de bu levhalarda belirtilmelidir. Bir nehrin stndeki nemli kprlerde nehir isminin altnda parantez iinde gsterilir.
(B-11c) CORAF BLG (DA) LEVHASI
Bu iaret levhas, yolun ad geen dadan gemekte olduunu belirtmek iin kullanlr.
220
(B-11d) CORAF BLG (GL) LEVHASI
Bu iaret levhas, yol kenarndaki veya gl geilerindeki kprlerde gllerin adlarn belirtmek iin kullanlr.
25.8- KARAYOLLARI TEKLATINA AT BLG LEVHALARI Karayollar tekilatna ait bilgi levhalar, Blge Mdrlkleri ile ube efliklerinin snrlar ile Blge Mdrl, ube eflii, Bakmevi, antiye ve dinlenme parklarnn bulunduu yerleri gsterir. Bu levhalar, standart olarak 5-E serisinde boyutlandrlacaktr. Ancak B-12c ve B-12d nolu levhalarda grlecei zere uzun isimler iin 4-E serisi kullanlabilir. Karayollar Tekilatna ait bilgi levhalar, turuncu zemin rengi zerinde siyah harf ve rakamlarla gsterilir.
(B-12a) KARAYOLLARI TEKLATI BLG LEVHASI (Blge Merkezi)
Bu iaret levhas, Blge Mdrlkleri sahasna girilerde kullanlabilir.
(B-12b) KARAYOLLARI TEKLATI BLG LEVHASI (ube Merkezi)
Bu iaret levhas, ube eflikleri sahasna girilerde kullanlabilir.
221
(B-12c) KARAYOLLARI TEKLATI BLG LEVHASI (Bakmevi)
Bu iaret levhas, Bakmevleri sahasna girilerde kullanlabilir.
(B-12d) KARAYOLLARI TEKLATI BLG LEVHASI (antiye)
Bu iaret levhas, yolun yapmndan sorumlu olan antiye efliini bildirmek amacyla kullanlabilir.
(B-12e) KARAYOLLARI TEKLATI BLG LEVHASI (Dinlenme Park)
Bu iaret levhas, yolun kenarndaki dinlenme parkn bildirmek amacyla kullanlabilir.
222
(B-12f) KARAYOLLARI TEKLATI BLG LEVHASI (Blge Snr)
Bu iaret levhas, girilmekte olan yoldan sorumlu olan tekilatn Blge Mdrl ile bu Blge Mdrlne bal ube eflii snrn bildirmek amacyla, bir Blge Mdrl yolundan dier bir Blge Mdrlnn yoluna girerken snrda kullanlabilir.
(B-12g) KARAYOLLARI TEKLATI BLG LEVHASI (ube Snr)
Bu iaret levhas, seyir halinde bulunulan yoldan sorumlu olan tekilatn ube eflii snrn bildirmek amacyla, ube eflikleri snrlarnda kullanlabilir.
25.9- UZAKLIK LEVHALARI Genel: Uzaklk levhalar, karayolu zerinde bulunan yerleme birimlerine olan mesafeler hakknda srclere bilgi verirler. Uzaklk levhalar, Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe Levhalar ile Mesafe Levhalar olmak zere iki levha grubundan oluur. Dier iaret levhalarnda olduu gibi uzaklk levhalar konusunda da Karayollar Blge Mdrlkleri koordinasyon ierisinde bulunmal, bir Blgeden dierine geilerde uzaklk levhalarnda verilen mesafelerde farkllklar bulunmamal ve levha zerinde bir kez verilen mesaj, o yere varlncaya kadar olan btn yol boyunca takip eden iaret levhalarnda gsterilmelidir.
223
(B-13a) MESKUN MAHAL VE KAVAK IKII MESAFE LEVHALARI
Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe levhalar, daha nce Kavak ncesi Yn levhas zerinde belirtilmi olan mesajlar teyit etmek zere il ve ile klar ile Karayollar Genel Mdrlnn bakm andaki yollarn oluturduu kavaklarn klarnda kullanlr. Bu iaret levhalar zerinde, aada belirtilen esaslar dahilinde en fazla 3 yerleim biriminin ismine yer verilebilir. Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe Levhalarnda ayrca yol numaras da gsterilmelidir. Ekspres yol veya benzer zellikte bir yol olmad srece ehir iinde normal olarak bu iaret levhas kullanlmaz. Konum: Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe Levhalar, normal olarak B-10a,b nolu Meskun Mahal Sonu levhalar ile Karayollar Genel Mdrlnn bakm andaki yollarn oluturduu kavaklarn kna 250 metre mesafeden daha yakna konulamaz. Kavak k, kavak nedeniyle oluan geometrik deiikliin son bulduu noktadr. Yerleme merkezleri klarnda, 1 kilometreden daha az bir mesafede mesafe levhas konulmas gereken bir kavak olmas durumunda, yerleme merkezi knda bu iaret levhas kullanlmayacak, levha sadece kavak klarnda kullanlacaktr. Byle bir kavan yerleme merkezi iinde olmas durumunda da bu iaret levhas kavak knda deil, yerleme merkezi knda kullanlacaktr. Otoyollarda birbirine 5 kilometreden, dier yollarda 3 kilometreden daha yakn olan kavaklarda, Kavak k Mesafe Levhas en sondaki kavak knda kullanlr. Bu mesafenin tahkikinde, bir nceki kavakta geometrik deiikliin son bulduu, sonraki kavakta ise geometrik deiikliin balad noktalar esas alnr. Boyutlandrma: Bu iaret levhalar, kendisinden nce kullanlan Kavak ncesi Yn Levhalarnn yaz serisinde boyutlandrlr.
224
Verilecek Mesajlarn Seimi: a) En yakn yerleim biriminin le merkezi olmas halinde, stte en yakn ile merkezine olan uzaklk, ortada en yakn il merkezine olan uzaklk, altta da o yol gzergah zerindeki byk il merkezine olan uzaklk, b) En yakn yerleim biriminin il merkezi olmas halinde, bu il merkezine olan uzaklk ve altta da o yol gzergah zerindeki byk il merkezine olan uzaklk, c) Byk il merkezi yaklamlarnda, arada baka bir ile veya il merkezinin bulunmamas halinde, sadece byk il merkezine olan uzaklk, d) Ulalacak son noktada byk il merkezi yok ise o yol gzergahnda varsa stte ile merkezine, altta il merkezine olan uzaklk, ile merkezi yok ise sadece yakn il merkezine olan uzaklk, e) Gzergah zerinde ulalabilecek il merkezi olmamas durumunda, sadece ulalacak olan ile merkezine olan uzaklk belirtilir. Birden fazla ile olmas durumunda sadece yakn iki ile merkezine olan uzaklk, kilometre cinsinden belirtilir. f) Otoyollarndan ulalan byk yerleim merkezlerinde ana gzergah olarak belirlenen ve bu gzergahtan ulalan merkeze olan uzaklk Kavak k ve Ara Mesafe Levhalarnda belirtilir. Tali gzergah olarak tespit edilen otoyoldan ulalacak merkeze olan uzaklk, ayn Kavak k ve Ara Mesafe Levhalar bnyesinde olmak zere bir bordrle ayrlarak uzakla bal olmakszn levhalarn alt ksmnda belirtilir. Bu tip yollarda, mesafeler levhalarn st ksmnda en yakn ile merkezine, sonra il merkezine, sonra ana gzergahtan ulalan byk merkeze olan uzaklk ve tali otoyoldan ulalacak merkeze olan uzaklk olmak zere drt mesafeye yer verilir. g) Otoyoldan ayrlarak bir devlet yolu ile ulalan illere olan uzaklklar ise, Kavak k ve Ara Mesafe Levhalar ile ayn direklere konulacak ayr bir levha ile belirtilir.
225
C Byk il merkezi
60
66 B il merkezi
B C
11 70
B C
23 82 A ile merkezi
A B C
7 31 90
A B C
17 42 101
ekil 66: Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe levhalar ile bir sonraki Mesafe Levhalarnn kullanmn gsteren rnek Uzaklk levhalarnda yer alacak le veya l merkezlerine olan mesafe deerlerinin saptanmasnda; - Yerleim biriminin evresinde, evre otoyolu veya devlet yolu niteliinde evre yolu varsa, seyir halinde bulunulan yolun bu evre yolu ile tekil etmi olduu kavak, - evre yolu yoksa, bu yerleim biriminin otoyol tarafnda kalan kesiminden geen devlet yolu ile otoyol balant yolunun tekil etmi olduu kavak, devlet yolu yoksa, yerleim biriminin otoyol tarafnda kalan kesiminden geen il yolu ile tekil etmi olduu kavak, il yolu da yoksa yerleim birimindeki ana cadde niteliini tayan en yakn belediye yolu ile tekil etmi olduu kavak esas alnr. Ancak, evre otoyolu olan metropol niteliindeki merkezlerin dndaki yerleim birimlerinde uygulamaya esas alnacak kavaklarn o yerleim birimi ile dorudan ilgili olmas gereklidir. Bu bakmdan, bu ve benzeri gibi yerleim birimlerinin yaklamnda, otoyolu balant yolu ile devlet yolu veya il yolunun tekil etmi olduu kavaklar yerleim birimine uzak ve bu nedenle yerleim birimi ile illiyet ba yok ise bu taktirde; otoyolu balant yolunun devlet veya il yolu ile tekil etmi olduu kavak esas alnmamal, devlet veya il yolunun ana cadde nitelii tayan en yakn belediye yolu ile tekil etmi olduu kavak esas alnmak suretiyle uygulama yaplmaldr.
226
(B-13b) MESAFE LEVHALARI
Bu iaret levhas, Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe Levhalarnda belirtilen yerleim birimlerine olan uzaklklar bildirir. Konum: Mesafe Levhalar, Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe Levhalarndan sonra, bu levhalarda yer alan ve en altta verilen yerleim birimine ilikin deerin son rakamnn "sfr" deerine indirgenmesinden sonra, otoyollarda her 20 km.de bir, dier yollarda her 10 km. de bir tekrar edilir. "Sfr" deerine indirgeme ilemi iin aadaki rnee baknz. Meskun Mahal ve Kavak k Mesafe Levhas En altta verilen yerleim merkezi 281-4 km. 285-9 km. Son rakam: 1 - 4 Son rakam: 5 - 9 ise ise
Mesafe Levhas 270 km. 280 Km. km 270 km 280
Mesafe Levhas 260 km. 270 km. 260 270 olacaktr.
Boyutlandrma: Bu iaret levhalar, E-Serisi blmnde aklanan esaslar dahilinde bulunacak harf yksekliklerine gre boyutlandrlr.
227
25.10- DER BLG LEVHALARI

(B-14a) YAYA GED
Bu iaret levhas, konulduu yerin yaya geidi olduunu, srclerin bu kesimden geerken daha dikkatli davranmalar ve yaya geidinden geen yayalara ilk gei hakkn vermeleri gerektiini bildirir. letme hznn 50 km/saat den fazla olmas halinde yaya geidi tesis edilmemeli veya gerekli iaretlemeler yaplarak hz 50 km/saate drlmelidir. (Bkz. ekil 7) Bu iaret levhas, yolun her iki tarafna da hitap edecek ekilde kullanlmal ve kullanld yol kesiminde, yaya geidi izgileri izilmelidir. Yaya Geidi iaret levhas, sinyalize kontroll kavak ve yaya geitlerinde kullanlmamaldr. Ayn kesimde hem yaya geidi, hem de okul geidi ihtiyacnn bulunmas durumunda, sadece yaya geidi iaretlemesi yaplmaldr. Bir yaya geidi tesis edilmeden nce, dikkatli bir mhendislik almasnn yaplmas gerekir. Yaya geidinin amac, bir karayolunun geilebilmesi iin gvenli bir alan salamaktr. Ancak, konum, trafik hacmi ve hz, geitten geen yaya says vs. kriterlerin gz nnde bulundurulmamas halinde, yaya geidi, yayalar iin gvenlikten ziyade tehlike yaratabilir. Yaya geidinin gerekli olup olmadna karar vermede aadaki grafikten yararlanlabilir. Bununla birlikte, hz limiti, gr uzakl, yayalar iindeki ocuk ve yallarn oran, vb. gibi unsurlarn da gz nnde bulundurulmas gerekir. Ayrca, Hastane blgesi iinden geen bir yolda, Okul giri klarnda, Ticari merkezlerin iinden geen bir yolda, Youn konut kullanmn ortadan ikiye blen bir yolda, Tat younluunun en youn olduu saatlerde yaplan 4 saatlik saymlarda ar tat adedinin 300 gemesi durumunda, Yl iindeki yaya ve ara saysndaki deimelerde 4 aylk deerler yaya geidi yaplmasn gerektiriyorsa,
228
100 metrelik bir yol kesiminde 3 yl iinde yaya kazalarnn ok olmas durumunda, aadaki grafikte verilen ara ve yaya saysal deerleri salanmasa dahi ihtiya durumunda yaya geidi yaplmaldr.
Yaya geidinin gerekli olup olmadna karar verilmesinde tavsiye edilen ortalama deerler
yaya/saat
500 400 Yaya geidi gerekli 300 200 Yaya geidi gereksiz 100
0 200 400 600 800 1000
ara/saat
ki ynl yollarda 900 ara/saat, blnm yollarda 1500 ara/saat ve 500 yaya/saat ve zerindeki ara ve yaya younluklarnda yaya alt veya st geidi yaplabilir. 10 metreden daha geni yollarda hemzemin yaya geidi tesis edilmemeli veya yol iinde yayalarn gvenlii bakmndan adalar yapldktan sonra yaya geidi tesis edilmesine nem verilmelidir. (Bkz. ekil 68) Yaya geidinin gerekli olup olmadn tespiti yaplrken, yaya ve ara trafiinin en youn olduu saatler gz nnde bulundurulmal, lmler yaya geidi yaplmas dnlen kesimin her iki ynde 50 metresini kapsayacak ekilde yaplmaldr.
Konum: Yaya geidi levhalar, yaya geidi izgilerinden 0.50 metre nce kullanlmaldr.
229
ekil 67:ki ynl bir yol. aret levhalar yolun her iki ynne de bakacak ekilde yerletirilmelidir.
ekil 68:Drt eritli ve iki ynl olan ve ortada bir ada bulunan yol. Yaya Geidi iaret levhalar yolun her iki ynne de bakacak ekilde yerletirilmelidir. Not: * iaretli levhann ayn ynde birer eridi bulunan yollarda kullanlmasna gerek yoktur.
ekil 69:Kavak giriinde yaya geitleri bulunan drtl bir kavak. Levhalarn yalnz yolun sanda kullanlmas gerekir. Yaya geidi iaret levhalar yolun her iki ynne de bakacak ekilde yerletirilmelidir.
ekil 70: Blnm yol ve iki ynl yollarn oluturduu drtl bir kavak. Yaya Geidi aret levhalar sadece yolun sanda ve trafik adas zerinde kullanlmal, yolun solunda kullanlmamaldr. Yaya geidi iaret levhalar yolun her iki ynne de bakacak ekilde yerletirilmelidir.
230
(B-14b) OKUL GED
Bu iaret levhas, konulduu yerde ocuklarn geebileceini ve srclerin bu kesimden geerken daha dikkatli davranmalar, okul geidinden geen ocuk ve yayalara ilk gei hakkn vermeleri gerektiini bildirir. letme hznn 50 km/saat den fazla olmas halinde okul geidi tesis edilmemeli veya gerekli iaretlemeler yaplarak hz 50 km/saate drlmelidir. (Bkz. ekil 7) Bu iaret levhalar, yolun her iki tarafna da hitap edecek ekilde kullanlmal ve kullanld yol kesiminde, yaya geidi izgileri izilmelidir. Okul Geidi iaret levhas, sinyalize kontroll kavak ve yaya geitlerinde kullanlmamaldr. Ayn kesimde hem yaya geidi, hem de okul geidi ihtiyacnn bulunmas durumunda, sadece yaya geidi iaretlemesi yaplmaldr. Bu iaret levhasnn gerekli olup olmadn tespiti yaplrken, B-14a nolu iaret levhasnda sz edilen kriterler gz nnde bulundurulmaldr.
OKUL veya PARK ALANI
ekil 71: Meskun mahalde Okul Geidi iaret levhasnn kullanm rnei Not: 30 Km/saat Azami Hz iaret levhasnn kullanm zorunlu deildir. Ancak, gvenlii artrmak iin kullanlabilir. Konum: Okul Geidi levhalar, yaya geidi izgilerinden 0.50 metre nce kullanlmaldr.
231
(B-15) HASTANE
Bu iaret levhas, hastane olduunu ve srclerin bu yol kesimini geerken grlt yapmamaya almalar gerektiini belirtir. Hastane iaret levhasnn 24 saat ak olan acil hastanelerinin yerini gstermek zere kullanlmas gerekir. Acili olmayan hastaneler ile lk Yardm stasyonlarnn iaretlenmesinde B-23 nolu lk Yardm iaret levhasnn kullanlmas gerekir. Bu iaret levhas, tek bana kullanlabilecei gibi, gerekli olduunda, zerinde hastaneye giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
(B-16) TEK YNL YOL
Bu iaret levhas, zerinde konulduu yolun tek ynl yol olduunu gsterir. Tek Ynl Yol iaret levhas sadece, girie TT-4 nolu Tat Giremez iaret levhasnn konulmu olmas halinde kullanlabilir. Bu levha srclere, tek ynl yola girerken, ya yolun banda ya da bu yolu kesen herhangi bir yoldan bu yola girite, levhadaki okun belirttii yn izlemek zorunda olduklarn bildirir. Konum: Bu iaret levhas tek ynl yola hemen hemen paralel bir konumda ve ilgili srclerin grebilecei biimde yerletirilmelidir. Srcler tarafndan grlebilirliini artrmak amacyla bu iaret levhas yoldan yaklak 0.80 - 1.20 metre yksee monte edilebilir.
232
Aada (B-16) Tek Ynl Yol aret Levhasnn konumlandrlmasna ilikin baz rneklere yer verilmitir.
ekil 72:Tek ynl yolu kesen iki ynl bir yolun oluturduu drtl kavak
ekil 73: Tek ynl iki yolun kesitii kavak
; kullanimi zorunlu degildir. Anlami kuvvetlendirmek icin kullanilabilir.
ekil 74: Tek ynl bir yol ile her iki ynden yaklamakta olan dier iki tek ynl yolun kesitii kavak
ekil 75: Tek ynl bir yol ile iki ynl bir yolun kesitii kavak
233
(B-17) LER IKMAZ YOL
Bu iaret levhas, ileride kmaz yol olduunu bildirir ve k olmayan yollarn girilerinde kullanlr.
(B-18) OTOYOL BALANGICI VE YASAKLARI
Bu iaret levhas, bir otoyola girilmekte olduunu bildirir. Bu iaret levhasndan sonra otoyollarda kullanlacak bilgi levhalarnn zemin rengi yeil olacaktr. Bu iaret levhas, otoyollarla benzer zellikteki dier yollarn girilerinde kullanlmaz.
(B-19) OTOYOL SONU
Bu iaret levhas, bir otoyolun sona erdiini bildirir. Otoyol Sonu iaret levhasndan sonra kullanlacak bilgi levhalarnn zemin rengi, girilen yolun zellii gz nne alnarak mavi, beyaz veya kahverengi renk olacaktr. Bu iaret levhas, otoyollarla benzer zellikteki dier yollarn klarnda kullanlmaz.
234
(B-20) MOTORLU TAIT YOLU BALANGICI
Bu iaret levhas, trafik kurallarnn bir otoyolla ayn olduu bir yola girilmekte olduunu bildirir. Motorlu Tat Yolu Balangc iaret levhas, otoyola girilerde kullanlmaz.
(B-21) MOTORLU TAIT YOLU SONU
Bu iaret levhas, trafik kurallarnn bir otoyolla ayn olduu yolun sona erdiini bildirir. Motorlu Tat Yolu Sonu iaret levhas, otoyoldan klarda kullanlmaz.
(B-22) DURAK
Bu iaret levhas, konulduu yol kesiminde yolcu indirme-bindirme dura olduunu bildirir.
235
(B-23) LK YARDIM
Bu iaret levhas, bir ilk yardm merkezi olduunu ve srclerin bu yol kesimini geerken grlt yapmamaya almalar gerektiini belirtir. lk Yardm iaret levhas, ilk yardm temin edilebilecek kk bir hastane ya da doktorun bulunduu yeri gstermek zere kullanlmaldr. Bu iaret levhasnn acil hizmeti veren hastaneleri gstermek iin kullanlmamas gerekir. Bunun yerine bu tr acil hizmeti veren hastaneleri gstermek iin B-15 nolu Hastane aret levhasnn kullanlmas gerekir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde ilk yardm istasyonuna giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
(B-24) TAMRHANE
Bu iaret levhas, yol kenarnda tamirhane olduunu bildirir. Tamirhane iaret levhas, tamirhaneye giden yolu gstermek iin kullanlabilir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde tamirhaneye giden yolu gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
(B-25) TELEFON
Bu iaret levhas, yol kullanclarnn yararlanabilecei bir telefon olduunu bildirir. Telefon iaret levhas, tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde telefonun bulunduu yeri gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
236
(B-26) AKARYAKIT STASYONU
Bu iaret levhas, bir akaryakt istasyonunu bildirir. Akaryakt stasyonu iaret levhas, akaryakt istasyonuna giden yolu gstermek zere kullanlabilir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde akaryakt istasyonuna giden yolu gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir. Bu iaret ayrca otoyollarda servis ve park alanlarnn iaretlenmesinde sembol olarak da yer alabilir.
(B-27) OTEL veya MOTEL
Bu iaret levhas, yol kenarnda bir otel olduunu bildirir. Otel veya Motel iaret levhas, otele giden yolu gstermek zere kullanlabilir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde otele giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
(B-28) LOKANTA
Bu iaret levhas, bir lokanta olduunu bildirir. Lokanta iaret levhas, lokantaya giden yolu gstermek zere kullanlabilir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde tesise giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir. Bu iaret ayrca otoyollarda servis ve park alanlarnn iaretlenmesinde sembol olarak da yer alabilir.
237
(B-29) AYHANE VEYA KAFETERYA
Bu iaret levhas yol kenarnda mola verilebilecek yer olduunu bildirir. ayhane veya Kafeterya iaret levhas, sadece sandvi, kahve, ay, vs. hafif yiyecek ve ieceklerin bulunduu kafe, ayevi, snack bar gibi tesislere giden yolu gstermek amacyla kullanlabilir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde tesise giden yolu gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir. Bu iaret ayrca otoyollarda servis ve park alanlarnn iaretlenmesinde sembol olarak da yer alabilir.
(B-30) EME
Bu iaret levhas yol kenarnda eme olduunu bildirir. eme iaret levhas, sadece yoldaki trafii aksatmayacak ekilde aralarn durup yararlanabilecei, iilebilecek veya kullanlabilecek su olduunu gstermek amacyla kullanlabilir. emeden akan suyun iilebilir zellikte olmamas durumunda bu iaret levhas kullanlmamaldr. Bu iaret levhas, grn kapal oluu kesimlerde veya tesisler bnyesinde bulunan emeleri iaretlemek iin kullanlmaz.
(B-31) PKNK YER
Bu iaret levhas yol kenarnda piknik alannn olduunu gsterir. Piknik Yeri iaret levhas, piknik alanna giden yolu gstermek zere kullanlabilir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde piknik alanna giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
238
aret levhas ile gsterilmesi onaylanan piknik alannn masa, sandalye ve p kutular ile donatlm olmas gerekir. Piknik alannn ocuklarn gvenli bir biimde oynayabilecekleri ve trafiin piknik alann kullanan kiileri rahatsz etmeyecei ekilde tat yolundan ayrlm olmas gerekir. Piknik alanna giri ve k gvenli bir biimde dzenlenmelidir.
(B-32) YRY BALANGICI
Bu iaret levhas, yol kenarnda yrme parkuru olduunu bildirir ve yrme parkuru balangcnda kullanlr.
(B-33) KAMP YER
Bu iaret levhas yol kenarnda kamp alan olduunu bildirir. Kamp Yeri iaret levhasnn kullanlabilmesi iin, bir kamp alannn kamplar iin gerekli hizmet tesisleri ile, sz gelii du, tuvalet, vs., donatlm olmas gerekir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde kamp alanna giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
(B-34) KARAVANLI KAMP YER
Bu iaret levhas yol kenarnda karavan alan olduunu bildirir. Karavanl Kamp Yeri iaret levhasnn kullanlabilmesi iin, karavan alann konuk karavan sahiplerine zel park alanlar, karavann elektrik ebekesine
239
balanmasn salayacak tesisat, karavandan temizlik malzemelerini boaltma imkan, su depolarn doldurma imkan gibi hizmetleri verecek ekipmanlar ile donatlm olmas gerekir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde karavan alanna giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
(B-35) ADIRLI VE KARAVANLI KAMP YER
Bu iaret levhas yol kenarnda kamp ve karavan alan olduunu bildirir. adrl ve Karavanl Kamp Yeri iaret levhasnn kullanlabilmesi iin, kamp alannda B-34 ve B-35 nolu iaretlerde aklanan hizmetlerin kamp sakinlerine salanmas gerekir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde kamp alanna giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
(B-36) GENLK KAMPI
Bu iaret levhas yol kenarnda genlik kamp olduunu gsterir. Genlik kamp, zellikle seyahatleri esnasnda basit ve ucuz konaklama bulmak isteyen genlerin konaklamas iin ngrlen bir tr konaklama tesisidir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde genlik kampna giden yn gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
240
(B-37) NCEL OLAN YN
Bu iaret levhas iki aracn yan yana geemeyecek kadar dar olduu yol kesimlerinde, bu ynden gelen aralarn daralan kesimden ncelikle gei yapma hakkna sahip olduunu bildirir. ncelii olan Yn iaret levhas sadece, kar ynde TT-3 nolu Kardan Gelene Yol Ver levhasnn dikilmi olmas halinde kullanlmaldr. (Bkz. ekil 4-5-6) Not : Krmz ok daima aaya bakyor olmaldr.
(B-38) ANA YOL
Bu iaret levhas, srclere ana yol zerinde seyretmekte olduklarn bildirir ve kavan dier kollarndan yaklamakta olan srclerin, ana yol zerindeki btn tatlara yol vermek zorunda olduklarn belirtir. Tat younluu dier yollara nazaran fazla olan transit yollar, ehir iindeki ana caddeler ile transit trafiin sz konusu olduu dier cadde ve yollar, ana yol olarak belirlenebilir. Birbirini kesen iki ana yolun oluturduu kavaklarda, tat younluu daha az olan yolun kavak yaklamnda B-39 nolu iaret levhas ile ana yolun sona erdii belirtilir ve kavakta Dur ya da Yol Ver levhas kullanlr. Bu gibi hallerde Dur ya da Yol Ver levhalarna ilikin n uyarda bulunulabilir. (Bkz. ekil 76) Bir ana yol ile ana yol zellii tamayan tali bir yolun oluturduu kavaklarda ve ehir ilerinde, tali yol yaklamnda B-39 nolu iaret levhas kullanlmakszn, kavakta Dur ya da Yol Ver levhas kullanlr. (Bkz. ekil 77) Bu iaret levhas, kavak ncesinde kullanlm ise ayn anlama geldii iin ayrca T-22 nolu Ana yol- Tali Yol iaret levhalarnn kullanlmasna gerek bulunmamaktadr.
241
zellikle transit trafie hitap eden kavaklarda tesis edilen sinyalizasyon sistemlerinin, herhangi bir nedenle arzalanp devre d kalabilecei gz nne alnarak sinyalizasyon direkleri zerinde veya ekildeki gibi yaya kaldrm tarafnda olmak kayd ile yan tarafta, B-38 nolu Ana Yol iaret levhas veya T-22a,b,c, nolu iaret levhalarndan uygun olanlarndan birisi ve tali yolda Yol Ver veya Dur iaret levhalar kullanlabilir. Bu iaret levhalarnn ekildeki gibi kullanlmas durumunda, iaret levhalarnn alt kesiminden kaldrma olan mesafe en az 2.00 metre olmaldr.
Konum : Bu iaret levhas, yolun balangcna konulmal ve her kavaktan sonra tekrarlanmaldr. Ana yol levhas, kavak ncesinde de konulabilir. Bu durumda, levha kavaa 50 metre mesafede kullanlmal ve levhann altnda kavak konumuna uygun (PL-11) paneli bulunmaldr. Ancak, ana yolun doru giden gzergah olmas durumunda ayrca ilave panel kullanmna gerek bulunmamaktadr. (Bkz. ekil 76-77)
ekil 76: ki ana yolun oluturduu kavakta B-38 ve B-39 nolu levhalar ile TT-1 nolu levhann n uyarl olarak kullanm (Kavakta Dur iaret levhas bulunmas durumunda yaklamda kullanlan TT-1 nolu levhann altnda PL-4 nolu panel kullanlr.)
242
ekil 77: Adal bir kavakta Ana Yol levhasnn kullanmna ilikin rnek (B-38 nolu iaret levhasnn yerine T-22a nolu iaret levhas kullanlabilir.)
(B-39) ANA YOL SONU
Bu iaret levhas anayolun sona erdiini belirtir. Konum: Bu iaret levhas, tali yoldan kavaa yaklamda, kavaa 50 metre mesafede kullanlr. Gerekli grlen hallerde, yolun solunda da kullanlabilir. Ana Yol Sonu iaret levhas, gerekli grlen durumlarda PL-2 ilave paneli ile birlikte n uyarl olarak da kullanlabilir.
(B-40) JANDARMA
Bu iaret levhas, bir jandarma karakolu olduunu bildirir. Jandarma iaret levhas, yakn mesafede bulunan jandarma karakollarn belirtmek amacyla kullanlabilir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde jandarma karakoluna giden yn gsteren oklu bir ilave panel de eklenebilir.
243
(B-41) POLS
Bu iaret levhas, bir polis merkezi olduunu bildirir. Polis iaret levhas, yakn mesafede bulunan polis merkezlerini belirtmek amacyla kullanlabilir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde polis merkezine giden yn gsteren oklu bir ilave panel de eklenebilir.
(B-42) YANGIN TEHLKES
Bu iaret levhas, konulduu kesimde yangn tehlikesi bulunduunu bildirir. Yangn Tehlikesi iaret levhas, yol kenarndaki aalk alanlarda ve kuru otlarn bulunduu kesimlerde yangn tehlikesi olduunu belirtmek amacyla kullanlabilir. Yangn tehlikesi, uzun bir yol kesimi iin geerli ise, iaret levhasnn altnda uyarya konu kesimin uzunluunu belirten ilave bir panel (PL-1) konulmaldr. (rnein 2 km gibi).
(B-43) RADYO
Bu iaret levhas, konulduu kesimde verilen frekansta yol durumu ve trafik ile ilgili radyo yayn bulunduunu bildirir. Radyo iaret levhas, sadece yol durumu ile ilgili radyo yaynlarnn bulunduu kesimlerde kullanlabilir.
244
(B-44) TURZM DANIMA
Bu iaret levhas, turizm danma brosu olduunu bildirir. Bu iaret levhas, tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde turizm danma brosuna giden yolu gsteren PL-3 nolu ilave panel de eklenebilir.
YAYA ALT-ST GETLERNN ARETLENMES (B-45a) YAYA ALT GED (B-45b) YAYA ST GED
Bu iaret levhas, konulduu yerde yaya alt-st geidi olduunu ve yayalarn bu geitleri kullanmalarnn zorunlu olduunu bildirir. ki ynl yollarda 900 ara/saat, blnm yollarda 1500 ara/saat ve 500 yaya/saat ve zerindeki ara ve yaya younluklarnda yaya alt veya st geidi yaplabilir.
(B-46) YZME YER
Bu iaret levhas yol kenarnda yzme yeri olduunu bildirir. Yzme yeri iaret levhasnn kullanlabilmesi iin, yzme yerinde du, tuvalet gibi gerekli hizmet tesislerinin olmas gerekir. Bu iaret levhas tek bana kullanlabilecei gibi bu levhaya, gerektiinde, zerinde yzme yerine giden yn gsteren oklu bir ilave panel de eklenebilir.
245
(B-47) YZLMEZ
Bu iaret levhas, Yzme Yeri iaret levhas ile belirtilen yzlecek kesimin sona erdiini bildirir.
(B-48) BLNM YOL NCES YN LEVHASI
Bu iaret levhas, yolun ileride blnm yol durumuna geeceini bildirir ve blnm yollar ncesinde srclerin gitmek zorunda olduklar yolu belirtmek amacyla kullanlr. Bu levha ile birlikte refj banda kullanlmas gerekli olan dier iaret levhalar da kullanlmaldr. Bu iaret levhas, iletme hznn dk olduu meskun mahal ilerinde kullanlmayabilir. Gerek grlmesi durumunda bu iaret levhasnn konulduu kesim ile blnm yol balangc arasndaki mesafe ilave bir panelle (300 m. gibi) belirtilebilir.
(B-49) TNEL
Bu iaret levhas, bir tnele girilmekte olduunu ve srclerin farlarn yakmalarnn yararl olabileceini bildirir. Gerekli hallerde, tnelin adn ve uzunluunu gsteren ilave bir panelde kullanlabilir. Ayrca, tnellerde srekli bir aydnlatma yaplmyorsa, bu iaret levhas ile birlikte farlarn yanmas gerektiini ifade eden PL-4 nolu ilave bir panel kullanlmaldr.
246
ERT DZENLEME LEVHALARI

B-50a B-50b B-50c B-50d
B-50e
B-50f
B-50g
Bu iaret levhalar, ilave eritlerin (trmanma eritlerinin) balang ve bitimlerini bildirir. lave eritlerin balangc veya bitimlerinden Tablo:9 da belirtilen mesafeler kadar nce PL-2 ilave paneli ile birlikte kullanlr. (Bkz. ekil 78-79-80) B-51a B-51b B-51c B-51d
Bu iaret levhalar, seyir ynndeki ve kar ynden gelen trafie tahsis edilen erit veya eritlerin bildirilmesi amacyla kullanlr. lave eritlerin normal geniliklerine ulat kesimlerde ilave eridin uzunluunu gsteren PL-1 sreklilik paneli ile birlikte kullanlr. Bu iaret levhalar belirli aralklarla tekrar edilebilir. (Bkz. ekil 78-79-80)
Aada gsterilen erit dzenleme levhalar zerinde, gsterilen eridi kullanmas yasaklanan tatlar (r : kamyon), genilii (r : 2.30 m) verilenden fazla olan tatlarn girmesinin yasakland eritler ile eritler zerinde uygulanacak azami hz snrlamalar belirtilebilir. Ayrca, bu iaret levhalar zerinde, mecburi asgari hz snrlar da gsterilebilir. (Bkz. ekil 81) Oklar zerine ilave edilen bu iaretler, orijinal dizayn ve renklerde olmak koulu ile kk ebatlarda olabilir. Yapm, bakm ve onarm sahalarnda kullanlabilecek bu levhalar, sar zemin rengi zerinde siyah oklardan oluur.
247
(B-52) K YNL YOL
Bu iaret levhas, konulduu kesimden itibaren iki ynl trafiin ilediini belirtir. ki Ynl Yol levhas, tek ynl yol kesiminin geici ya da srekli olarak iki ynl yola dnt zaman kullanlacaktr. Uzun sreli tek ynl yol kesiminden iki ynl yola geilerde T-19 nolu ki Ynl Trafik iaret levhasnn teyidi olarak iki ynl yolun balad kesimde B-52 nolu iaret levhas kullanlr. Ancak ksa sreli tek ynl bir yoldan iki ynl yola geilerde (brdr talar ile dzenlenen kavak giri-klar gibi) B-52 nolu iaret levhasnn kullanmna gerek bulunmamaktadr. Bu durumda, refj sonu hizasnda yolun sanda T-19 iaret levhasnn kullanlmas yeterlidir. (Bkz. T-19 nolu ki Ynl Trafik Levhas)
248
ekil 78: Trmanma eritlerinin iaretlenmesi (2 eritten 3 eride ve tekrar 2 eride deimesi durumu)
249
200m
200m
2000m
1800m
200m
18 0 0 m
12 0 0 m
200m
1200m
200m
2000m
200m
ekil 79: Trmanma eritlerinin iaretlenmesi (2 eritten 3 eride,3 eritten 4 eride ve tekrar 2 eride deimesi durumu)
250
200m 200m
1300m
1200m
200m
1200m
1300m
200m
200m
2200m
200m
ekil 80: Trmanma eritlerinin iaretlenmesi (ayn ynde 3 erit)
251
* : Kullanmlar zorunlu deildir.
200m
200m
200m
2200m
2200m
2200m
200m
200m
200m
ekil 81: erit Dzenleme Levhalar zerinde mecburi asgari hz snrlamas uygulamas (Yol durumuna uygun olan 3 iaret levhas kullanlr)
252
26- DURAKLAMA VE PARK ETME ARETLER (P - GURUBU) Genel: Duraklama ve Park Etme iaretleri, srclerin aralarn park edebilecekleri ya da durdurabilecekleri yerlerin denetim ve dzenlenmesinde kullanlmaldr. Baz cadde ve yollarda park etmi durumdaki aralar tehlikelere ya da baka sorunlara sebep olabilir. Bu nedenle, bu tr yerlerde park etmenin yasaklanmas veya dzenlenmesi gerekir. Baz yol kesimlerinde ise aralarn durdurulmas dahi kabul edilemez tehlike ve problemlere yol aabilir. Bu tr kesimlerde de duraklama ve park etmenin yasaklanmas gerekir. Srclerin aralarn park etmelerinin sorun yaratabilecei cadde, sokak ve alanlara park etmelerinin nne geilebilmesi amacyla, park alanlarnn dzenlenmesi ve srclerin bu park yerlerine ynlendirilmesi gerekir. Park yaplabilecek alanlarn, Park iaret levhas ile gsterilmesi gerekir. Duraklama ve Park etme iaret levhalarndan herhangi biri kullanlmadan nce dikkatli bir mhendislik etdnn yaplmas gerekir. Sz konusu iaret levhalarn ar kullanm bunlara uyulma orann azaltacak, dolaysyla asl amatan uzaklalm olacaktr. Park Etmek Yasaktr ve Duraklama ve Park Etmek Yasaktr iaret levhalar ile belirtilen park yasa, aksine bir iaret levhas olmamas durumunda, levhann konulmu olduu noktada balar ve trafiin seyir ynndeki bir sonraki kavakta sona erer. Yasaklamann bir sonraki kavaktan daha nce sona ermesi halinde, yasaklamann geerli olduu uzunluun yasaklama levhasnn altna konulan panel levha (PL- 10) ile belirtilmesi gerekir. Cadde, sokak gibi yollarda, Park iaret levhas ile belirtilen park edebilme izni de, aksine bir iaret yoksa, bir sonraki kavaa kadar devam eder. Tm P grubu iaret levhalar iin geerli kural, iaret levhas ile belirtilmi olan bir yasaklama ya da dzenleme, bu iaret levhas ile bir sonraki kavak arasna konulmu ayn trden bir iaret levhas varsa, sona erer. Duraklama ve Park Etme Yasa, yolun yalnzca bu iaretin konulduu kenar iin geerli olacaktr. Yani, bir yasaklama ya da dzenleme tek ynl bir yolun sadece sol taraf iin geerli olacaksa, bununla ilgili iaret levhasnn da yolun sol tarafna konulmas gerekir.
253
(P-1) PARK ETMEK YASAKTIR
Bu iaret levhas, park etmenin yasak olduunu ve sadece yolcu indirme, bindirme, yk alma ve boaltma iin aralarn durmasna izin verilebildiini bildirir. Aksini gsteren (PL-1) veya (PL-8) ilave panelleri kullanlmam olmas durumunda, bu iaret levhas ile belirtilen park yasa bir sonraki kavaa kadar geerlidir. Yasaklamann sadece gnn belirli saatlerinde geerli olmas durumunda, levhann altnda, yasaklamann uyguland saatleri gsteren panel levha (PL-9) konulmaldr. Park yasann sadece belli ara snflar iin geerli olmas durumunda ise, levhann altnda, yasaklamaya tabi olan ara snfnn (kamyon otobs gibi) semboln gsteren panel levha (PL-10) konulmaldr. Park yasandan belli ara snflarnn hari tutulmak istenmesi durumunda, hari tutulan ara figrn ieren panel levha zerinde Hari yazan panel levha (PL-10) kullanlmaldr.
(P-2) DURAKLAMAK VE PARK ETMEK YASAKTIR
Bu iaret levhas duraklamann ve park etmenin yasak olduunu bildirir. Aksini gsteren (PL-1) veya (PL-8) ilave panelleri kullanlmam olmas durumunda, bu iaret levhas ile belirtilen park yasa bir sonraki kavaa kadar geerlidir. Yasaklamann sadece gnn belirli saatlerinde geerli olmas durumunda, levhann altnda, yasaklamann uyguland saatleri gsteren panel levha (PL-9) konulmaldr. Duraklama ve park yasa istisnas normal olarak hi bir ara snfna tannmamaldr.
254
PARK YERLERNN ARETLENMES
P-3a
P-3b
P-3c
P-3d
P-3e
Bu iaret levhalar, iaretin bulunduu yerde park yaplabileceini ve park eklini bildirir. P-3a nolu iaret levhas, bir cadde ya da yol boyunca park yaplmasna izin vermek zere kullanlabilecei gibi otoparklarn girilerinde de kullanlabilir. Park mekanlar iin park metrelerin kullanlmas halinde P-3a nolu iaret levhalarnn kullanlmasna gerek yoktur. Bunun yerine park metrenin zerine, zerinde P harfi olan bir etiket ile park cretini belirtir yaz ilitirilmelidir. Park sresinin kstl olmas ve park cretinin gnn sadece belli saatlerinde geerli olmas halinde, bu durumunda etiket zerinde belirtilmesi gerekir. Park imkan belli bir sre ile snrlandrlm (2 saat gibi) ise veya sadece gnn belli saatlerinde park edilmesine izin verilmi (19.00-06.00 gibi) ise , bu durumun panel levha (PL-9) ile belirtilmesi gerekir. zrl kiiler iin park alanlarnda ayrlm olan kesimlerde kullanlan park yeri levhalarnn altnda da (PL-6) nolu panel levhasnn kullanlmas gerekir. Kaldrm zerine veya ksmen kaldrm zerine gelecek ekilde park yaplmasna izin verilen kesimler, P3b,c,d,e nolu iaret levhalarndan uygun olan birisi ile belirlenmelidir. Kaldrm zerine park edilmesine izin verilen kesimlerde yaya hareketlerinin engellenmemesine dikkat edilmelidir..
255
27- YAPIM BAKIM ONARIM ARETLER (YB - GRUBU) Genel: Bu grup iaret levhalar,sadece yapm, bakm ve onarm sahalarnda kullanlan sar zemin rengi zerinde kullanlan standart iaret levhalar ile erit dzenleme levhalar ve almann eidini bildiren bilgi levhalarndan oluur. Yapm, bakm ve onarm sahalarnda kullanlan standart iaret levhalar, sar zemin rengi zerinde standart renk ve ebatlarnda kullanlr. Bu bakmdan, bu iaret levhalarna ayrca bir standart numaras verilmemitir. Genel olarak bakm onarm sahalarnda kullanlan erit dzenleme levhalar ile bant deitirme levhalar ve bilgi levhalarna bir standart numaras verilmi olup, detayl bilgi iin Yapm Bakm ve Onarm Sahalarnda aretleme Standartlar Kitabna baknz. Yol Yapm, Bakm ve Onarm Sahalarnda Kullanlan Standart aret Levhalarndan rnekler:
(T-15) YOLDA ALIMA (T-16) IIKLI ARET CHAZI
(TT-29) AZAM HIZ SINIRLAMASI
(TT-3) KARIDAN GELENE YOL VER
YAPIM, BAKIM BLG LEVHALARI:
YB-1a
YB-1b
YB-1c
YB-1d
256
(YB-2) HALEL LER BLG LEVHASI:
(YB-3) YAYA YNLENDRME LEVHASI:
ERT DZENLEME LEVHALARI: YB-4a YB-4b YB-4c YB-4d
YB-5a
YB-5b
YB-5c
YB-6a
YB-6b
YB-6c
YB-6d
ERT AKTARIMI LEVHALARI: YB-7a YB-7b YB-7c YB-7d

10
257
28- PANELLER (PL- GRUBU) Genel: Paneller, trafik iaret levhalarnda verilen mesajlarn tamamlaycsdr. Gerekli hallerde standart trafik iaret levhalarnn ve gerektiinde bilgi levhalarnn altna yerletirilir ve bu iaret levhalarnn atfta bulunduklar tehlike, yasaklama ve kstlamalar ile bilgilerin aklanmas ve detaylandrlmas amacyla kullanlr. Tehlike uyar iaretlerinin kastettikleri tehlikeye Tablo:1 de verilen mesafelerde kullanlmas durumunda, iaret levhalarnn altnda ayrca panel kullanlmasna gerek bulunmamaktadr. Ancak baz durumlarda, tehlike uyar iaretleri Tablo:1 de verilen mesafelerden daha nce veya n uyarl olarak birden fazla kullanlabilir. Bu durumda, panellerin ilgili iaret levhalarnn her birinin altnda kullanlmas zorunludur. Tasarm: Paneller, beyaz zemin zerine siyah harf, rakam, bordr, ok ve sembollerden olumaktadr. Boyutlandrma: Standart trafik iaret levhalar ile birlikte kullanlacak panellerden uygun boyutta olanlar Trafik aretleri Elkitab (II)den seilmelidir. Farkl boyutlandrlmayan paneller tm iaret levhalarnda verilen ebatlarda kullanlacaktr. Deiken ebatl standart bilgi levhalarnn altnda kullanlan panel levhalar, levha yaz serisinin en az yars byklnde olmak zere levha geniliinde boyutlandrlrlar.
PL-1: Sreklilik Paneli
Bu panel levha, (......Km. veya m. boyunca) anlamn tar. T-2a,b, T-3a,bc, T-4a,b,c, T-7a, T-8, T-9, T-10, T-14a,b, T-17, T-18, T-19, T20, T-36, T-37, TT-28, TT-30, B-42, B-51, P-1, P-2, P-3a,b,c ve YB-6a,b,c,d nolu standart trafik iaret levhalar ile tnel ve viyadk isim levhalarnn altnda kullanlabilir. Sreklilik panellerinin uzun bir mesafeyi gstermesi durumunda (r. 20 km. gibi), bu panel levha ilgili iaret levhas ile birlikte tehlikenin sonuna kalan mesafeyi gsterecek ekilde belirli aralklarla tekrar edilmelidir.
258
PL-2: Mesafe Paneli
Bu panel levha, bir tehlikeye veya (B) grubu iaretleri ile aktarlan bilgiye olan mesafeyi gsterir. T-1 den T-26 ya kadar ve T-36 ile T-37 nolu btn (T) grubu iaretleri, TT-1, TT-3 ve TT-26 nolu Trafik Tanzim iaretleri, B-1, B-3, B-4, B-5, B-6, B-7, B-8, B-9, B-10, B-11, B-12, B-13, B-37, B-38, B-39 nolu levhalar hari, dier standart bilgi iaretleri ve YB-4a,b,c,d nolu Yapm Bakm Onarm iaretleri ile kullanlabilir.
PL-3: Yn Panelleri
Bu panel levha, (B) grubu iaretleri ile birlikte atfta bulunduu bilginin yola gre yn ve uzakln gsterir. B-15, B-22, B-23, B-24, B-25, B-26, B-27, B-28, B-29, B-30, B-31, B-32, B-33, B-34, B-35, B-36, B-40, B-41, B-44 ve P-3a nolu standart trafik iaret levhalar ile kullanlabilir.
PL-4: Far Paneli
Bu panel levha, karayolu zerindeki tnellere girite farlarn yaklmas gerektiini bildirir ve B-49 nolu iaret levhas ile kullanlabilir. Tnel aydnlatlm ise bu panelin kullanlmasna gerek yoktur.
259
PL-5: Dur Paneli
Bu panel levha, yksek yaklam hz bulunan tali yollardan ana yola yaklamlarda, kavakta DUR iaret levhas kullanlm ise n uyar olarak TT-1 nolu Yol Ver iaret levhas ile birlikte kullanlabilir.
PL-6: zrl Src Paneli
Bu panel levha, P-3a nolu Park yeri levhas ile birlikte zrl srclere tahsis edilen park yerlerini belirtmek amacyla kullanlabilir.
PL-7: Ya Panelleri
Bu panel levhalardan emsiye figrl olan, kaplamadaki anma nedeniyle yamur ve siste kayganlaan yol kesimlerini belirtmek amacyla, T-8 nolu Kaygan Yol iaret levhas ve sadece yamur nedeniyle azami hz snrlamas yaplmas durumunda TT-29 nolu Azami Hz Snrlamas levhas ile birlikte kullanlabilir. Kar figrl panel levha ise karl havalarda zincir takma mecburiyetini belirtmek amacyla TT-43 nolu iaret levhas ile birlikte kullanlabilir.
260
PL-8: Park Panelleri
Bu panel levhalar, durma ve park etmeyi yasaklayan (P) grubu iaret levhalarndan P-1 ve P-2 nolu levhalar ile birlikte yasaklamann uzunluu ve ynn belirtmek amacyla kullanlabilir.
PL-9: Sre Panelleri
Bu panel levhalar, park etmenin uygun olduu veya yasakland kesimlerde, park etmenin veya yasaklamann hangi saatler arasnda mmkn bulunduunu belirtmek amacyla P-1, P-2, ve P-3a,b,c,d,e nolu iaret levhalar ile birlikte kullanlabilir. P-3a,b,c,d,e nolu iaret levhalar ile kullanlacak bu panel levhalar zerinde (30 dakika - 2 saat) gibi snrl bir sre de belirtebilir. PL-10: Tat Panelleri
Bu panel levhalar; P-1 ve P-2 nolu iaret levhalar ile birlikte, hangi aralar iin park yasa olduunu belirtmek amacyla, (panel levha kullanlmam ise tm aralar iin yasaktr anlam tar)
261
P-3 nolu Park Yeri iaret levhas ile birlikte, park yerinden yararlanabilecek aralarn gsterilmesi amacyla, (park yerinden tm aralar yararlanabiliyorsa panel levhaya gerek yoktur) TT-35a,b,c,g,h nolu mecburi yn gsteren iaret levhalar ile birlikte, belli trdeki aralarn ynlendirilmesi amacyla, TT-5 nolu Tat Trafiine Kapal Yol iaret levhas ile birlikte, o yola girmesi yasaklanan aralar gstermek amacyla kullanlabilir.
Bu panel levhalardan en ok iki tanesi bir iaret levhasnn altnda kullanlabilir.
Park yerinden yararlanamayacak aralar ile park yasa dnda tutulan aralar, ilgili ara figr stne Hari yazlarak belirlenir.
PL-11: Anayol Panelleri
Bu panel levhalar, B-38 nolu Anayol iaret levhas ile birlikte kavan ekli ve anayolun ynn belirtmek amacyla kullanlr. Kavan yapsna gre yukarda verilen rneklerden farkl paneller retilebilir. Ancak, anayolun doru giden gzergah olmas durumunda panel kullanmna gerek bulunmamaktadr.
262
PL-12:Hayvan Panelleri
Bu panel levha, srclerin beklentileri dnda aniden yolda karlaabilecekleri kaplumbaa vb. hayvanlar nedeniyle oluabilecek tehlikeyi uyarmak amacyla T-20 nolu Dikkat levhasnn altnda kullanlr. Tehlikenin kaplumbaa dnda bir hayvan olmas durumunda ilgili hayvan figr kullanlmaldr.
263

Trafik İsaret El Kitabi

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Trafik İsaret El Kitabi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRAFK ARETLER ELKTABI I

BAKIM DARES BAKANLII

Proje hz (km/s) 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120

Dolu izgi YERLEM BRM DIINDAK DEVLET VE L YOLLARI

4.50 : 7.50 1.50 : 1.50

0.12 3.00 : 3.00

0.25 1.00 : 1.00

OTOYOLLAR YERLEM BRM NDEK DEVLET VE L YOLLARI

2.00 : 1.00 1.50 : 1.50

0.20 2.50 : 1.00 0.25 1.00 : 1.00 0.50 0.50 : 0.50

Kesikli izgi 0.15

Kesikli ve Dolu izgi Birlikte ki Dolu izgi Birlikte

6.2-Kapal Alanlar ( Ofset Taramalar )

Seyrek Ofset Tarama

0.12 0.12 0.12

Kavak ierisindeki refj balarnda ki ynl yollardan blnm yollara girilerde

0.12 0.12 0.12

Ayrlma ve katlma kollarndaki refj balarnda

Kesikli Zig-Zag izgi izgi Genilii : 0.12 m

N veya X Formu izgi Genilii : 0.12 m

NOT:Uygulamalarda sar renkli yol izgi boyas da kullanlabilir.

7.2-Yaya Geidi izgileri

V 60 km/s ; a / 2.50 m V > 60 km/s ; a / 4.00 m

7.3-Bisiklet Geidi izgileri

Bir T kavakta bisiklet yolu uygulama rnei

7.4-Yaya Geitlerinde Sinyalizasyon Tesisinin Yeri

Banket ya da Yaya yolu

Banket ya da Yaya yolu

7.5-DUR ve YOLVER ZGLER 7.5.1-Dur izgileri

> 60 km/s L = 150.00 m

2.00~25.00 V V 60 km/s L = 30.00 m > 60 km/s L = 150.00 m

> 60 km/s L = 150.00 m

> 60 km/s L = 150.00 m

0.50 Detay 2 0.50 2.00~25.00 0.50 0.50

7.6-Yavalama n Uyar ve Yavalama Uyar izgileri

Detay-Yavalama n Uyar izgisi

Yavalama n Uyar ve Yavalama Uyar izgileri in Alternatif Uygulama

7.7- REFLEKTF YOL BUTONU LE ARETLEME

Buton Uygulamas Yaplacak Olan Blge

12.00 max 2 adet buton

12.00 4.50(0.12)+7.50 6.00 1.00(0.25)+1.00

Reflektif Yol Butonu le aretleme

6.0 0 6.0 0 6.0 0

6.00 6.00 6.00

max 11 adet buton

Ge nis Se letilm rit is

Geniletilmi erit balangcna kadar buton aklacaktr.

NOT : Katlma kollarnda bu eklin simetrii uygulanacaktr.

-Sisli Kesimlerde aretleme

8-KAVAK BULUNMAYAN YOLLARIN ARETLENMES

8.1-Sabit Genilik ; (Sg) < 5.50 m olan Yollarn aretlenmesi

< 5.50 0.12 0.12

8.2-Sabit Genilik ; 5.50 m

Sg < 6.25 m olan Yollarn aretlenmesi

8.3-Sabit Genilik ; 6.25 m

Sg < 6.50 m olan Yollarn aretlenmesi

< 6.50 / 6.25 3.00

3.00 0.12 0.12

8.4-Sabit Genilik ; 6.50 m

Sg < 7.50 m olan Yollarn aretlenmesi

8.5-Sabit Genilik ; 7.50 m

Sg < 9.00 m olan Yollarn aretlenmesi

0.75 / 0.50 0.12

< 3.75 / 3.25 0.12