‫א‬
‫א‬
‫ א‬de letter ‫ ;אלף‬vgl. ‫ אלף‬vee; getalswaarde 1
‫ אב‬m bloesem; sf ‫ באבו‬Job 8:12 in bloei of
groei, d.w.z. nog fris; pl cs ‫אבי הנחל‬
Hoogl 6:11 de bloesems van het dal
‫ אב‬m vader; cs ‫אב‬, ‫אבי‬, sf ‫אבי־‬, ‫אביו‬, pl
‫אבות‬, cs ‫אבות‬, sf ‫אבותינו‬, enz,; Gen 2:24‡;
stamvader, voorvader Gen 4:20‡ leraar
2Kon 6:21; raadsman Gen 45:8 (voor Farao);G-d
‫ אבדה‬f verlies, verloren goed; cs
vader van Israel Deut 32:6; ‫בית־אב‬, familie,
pl ‫ בית־אבות‬Ex 12:3; ‫ ראש אב‬hoofd van
een familie, kort voor ‫ ראש בית אב‬Ex 6:25
‫ אב‬m waterzak, dode geest, zie ‫אוב‬
‫ אבגתא‬nm Abagta, kamerling van
Ahasverus; Est 1:10†
‫ אבד‬q verdwalen, dolen, verloren gaan,
omkomen; pf ‫אבד‬, ‫אבדה‬, P ‫אבדה‬, enz.;
ipf ‫יאבד‬, ‫יאבד‬, ‫תאבד‬, enz.; inf ‫אבד‬, sf
‫אבדך‬, P ‫אבדך‬, enz.; pt ‫אובד‬, ‫אבדת‬,
‫אבדות‬, ‫ ;אבדת‬zie nog ‫ ;אבד‬Ex 10:7‡
pi doen verdwalen, doen verdwijnen,
uitroeien, te gronde richten; pf ‫אבד‬,
‫אבדת‬, ‫אבדתי‬, ‫אבדתם‬, sf ‫ אבדם‬2Kon 13:7;
ipf ‫יאבד‬, ‫ ויאבד‬Sef 2:13, ‫תאבד‬, ‫יאבדו‬,
‫ תאבדון‬P ‫תא "בדו‬, sf ‫ויאבדם‬, ‫ויאבדום‬,
‫ואבדך‬, enz.; inf ‫אבד‬, sf ‫לאבדני‬, ‫;לאבדם‬
pt ‫ מאבדים‬Jer 23:1;
hi doen verdwijnen, uitroeien, te gronde
richten; pf ‫אביד‬$ ‫ וה‬Num 24:19, ‫והאבדת‬,
‫אבדת‬$ ‫ ה‬Job 14:19, sf ‫ והאבדתם‬Deut 9:3,
‫ והאבדתיך‬Eze 25:7 Sef 2:5; ipf ‫ אבידה‬Jer 46:8;
inf ‫להאביד‬, sf ‫ ;להאבידו‬pt ‫מאביד‬
Deut 8:20
‫ אבד‬I. m verdwijning, ondergang; ‫עדי אבד‬
voor altijd Num 24:20 Num 24:24;
II. adj dolend; zie ‫ אבד‬q pt : ‫ארמי אבד‬
Deut 26:5 'zwervende Arameeër' ; ‫ליש אובד‬
Job 4:11 een ronddolende leeuw; cs ‫אבד‬
‫' עצות‬dolend van begrip' = 'dat elk begrip
mist' Deut 32:28
‫;אבדת‬
Ex 22:8 Lev 5:22+,Deut 22:3†
‫ אבדה‬f onderwereld Spr 27:20; Q ‫ ;אבדו‬zie
‫אבדון‬
‫ אבדון‬m ondergang, dodenrijk; ‫עד־עבדון‬
naar de ondergang, de afgrond in; met
‫ שאול‬Ps 88:12 Job 26:6 Job 28:22 Job 31:12 Spr 15:11
Spr 27:20†
‫ אבדן‬m verderf, ondergang; cs ‫ ;אבדן‬vgl.
‫ ;אבדון‬Est 8:6 Est 9:5†
‫ אבה‬q willen, toestaan, genegen zijn,
toegeven; pf ‫אבה‬, ‫אביתי‬, ‫אבו‬, Jes 28:12
‫ אבוא‬met slot-‫ ;א‬ipf ‫יאבה‬, ‫יאבו‬, ‫;תאבו‬
pt ‫ אבים‬Eze 3:7;
Gen 24:5‡
doorgaansontkennend : Gen 24:5 ‫לא־תאבה‬
‫ האשה ללכת‬de vrouw zal niet willen
meegaan; Deut 1:26 ‫ ולא אביתם לעלת‬jullie
wilden niet optrekken; Deut 10:10 ‫לא־אבה‬
‫ יהוה השחיתך‬J. niet dat men je uitroeide;
Deut 13:9 ‫ לא־תאבה לו‬geef hem niet zijn
zin, geef niet toe;
bevestigend : Jes 1:19 ‫אם תאבו ושמעתם‬
als jullie willen luisteren; Job 39:9 ‫היאבה‬
‫' רים עבדך‬zou de woudos je willen
dienen?'
1
‫א‬
‫ אבה‬m riet, bies; ‫אניות אבה‬0 rieten bootjes ‫ אבידה‬ik wil verdelgen Jer 46:8, zie ‫ אבד‬hi
(licht, snel); Job 9:26† ipf
‫ אבוי‬interj wee!; subst wee, onbehagen, iets ‫ אבידן‬nm Abidan, zoon van Gidoni; Num 1:11+
om te klagen; Spr 23:29† ‫ אבידע‬nm Abida, zoon van Midjan; Gen 25:4
‫ אבוס‬m krib, voederbak; sf ‫ אבוסך‬Jes 1:3 1Kron 1:33†
Job 39:9 Spr 14:4†
‫ אביה‬nm / nf Abia; ook ‫אביהו‬, 1. zoon van
‫ אבחה‬f slachting?; cs ‫אבחת‬, Eze 21:20†; zie Samuel 1Sam 8:2 1Kron 6:13†; 2. zoon van
‫טבח ת‬ Beker 1Kron 7:8†; 3. zoon van Jerobeam
1Kon 14:1†; 4. een priester Neh 10:8 Neh 12:4
‫ אבטחים‬m watermeloenen Num 11:5†
Neh 12:17 1Kron 24:10†; 5. koning Abia (ook
‫ אבי‬I. interj ach, als toch! 1Sam 24:11 2Kon 5:13 Abiam) van Juda 1Kon 14:31‡ 6. moeder van
Job 34:36† Jechizkia 2Kron 29:1†; 7. vrouw van Chesron
II. nf ‫ אבי‬moeder van Hizkia 2Kon 18:2 = 1Kron 2:24
‫;אביהו‬
III. m vadertje, eretitel van Chiram ‫ אביהוא‬nm Abihu, zoon van Aäron Ex 6:23‡
2Kron 2:12; ‫ אביהוד‬nm Abihud ?= ‫ אבי אהוד‬1Kron 8:3†
IV. ‫ לא־אבי‬hi ipf 'ik zal niet brengen' ‫ אביהיל‬nf Abihail; 1. vrouw van Abisur
1Kon 21:29 Q ‫ אביא‬zo ook ‫ אבי‬Mi 1:16 lees
1Kron 2:29; 2.
moeder van Machalat, vrouw
‫אביא‬ van Rechabeam 2Kron 11:18†
‫ אביאל‬nm Abiël, 1. grootvader van Saul ‫ אבי־העזרי‬gent van Abi-Ezer Re 6:11
1Sam 9:1 1Sam 14:51; 2. held van David
1Kron 11:32 = ‫אבי עלבון‬ ‫ אביו‬nm Abi, zie ‫ חירם‬vakman uit Tyrus
2Kron 4:16
‫ אביאסף‬nm Abiasaf, leviet (korachiet)
Ex 6:24† ; zie ‫אביסף‬ ‫ אביון‬adj arm; sf ‫אבינך‬, pl ‫אביונים‬, cs
‫אביוני‬, sf ‫ ;אביוניה‬behoeftig Ex 23:6;
‫ אביב‬m korenaren; (rijp, nog zacht) Ex 9:31; ellendig, lijdend Jes 14:30 Ps 40:18
(offergave) Lev 2:14; maand Abib = Nisan
Ex 13:4+; zie ‫חדש‬ ‫ אביונה‬f bes (kapperbes) die lust opwekt
Pr 12:5†
in de plaatsnaam ‫ תל אביב‬Eze 3:15†
‫ אבי־גבעון‬nloc Abi-Gibeon, geen ‫ אביחיל‬nm Abihail of Abichail, 1. vader van
eigennaam maar de vader van Gibeon Suriël Num 3:35; 2. 1Kron 5:14; 3. vader van
1Kron 8:29 1Kron 9:35 Ester Est 2:15 Est 9:29†

‫ אביגיל‬nf Abigail, 1. ex-vrouw van Nabal, ‫ אביטוב‬nm Abitub 1Kron 8:11†

vrouw van David 1Sam 25:3‡; 2. zuster van ‫ אביטל‬nf Abital 2Sam 3:4 1Kron 3:3†
David; 1Kron 2:16+; ook ‫ אביגל‬2Sam 17:25
‫ אבים‬nm Abiam, koning van Juda, zie ‫אביה‬

2

‫ אבימאל‬gent Abimaël (Aramees volk)
Gen 10:28 1Kron 1:22†
‫ אבימלך‬nm Abimelek, 1. koningen van de
Filistijnen;Gen 20:2+;Ps 34:1; 2. zoon van
Gideon Re 8:31 Re 9:1+;2Sam 11:21; 3. zoon van
Ebjatar 1Kron 18:16 = ‫אחימלך‬
‫ אבינדב‬nm Abinadab, 1. bij wie de ark rust;
1Sam 7:1 2Sam 6:3+;1Kron 13:7; 2. zoon van Jesse
1Sam 16:8 1Sam 17:13 1Kron 2:13; 3. zoon van
Saul 1Sam 31:2 1Kron 8:33 1Kron 9:39 1Kron 10:2; 4.
1Kon 4:11
‫ אבינעם‬nm Abinoam, vader van koning
Barak; Re 4:6 Re 4:12 Re 5:1 Re 5:12†
‫ אבינר‬nm Abner 1Sam 14:50, zie ‫אבנר‬
‫ אביסף‬nm Ebjasaf, korachitisch leviet
1Kron 6:8+
‫ אביעזר‬I. nloc Abiëzer, Joz 17:2 Re 6:34 Re 8:2
1Kron 7:18†; gent ‫אביעזרי‬, ‫ אבי העזרי‬Re 6:11
Re 6:24;,
II. nm Abiëzer, held van David; 2Sam 23:27
1Kron 11:28 1Kron 27:12
‫ אבי־עלבון‬nm Abialbon, de Arbatiet, held
van David; 2Sam 23:31; = ‫ אביאל‬Abiël
1Kron 11:32
‫ אביר‬adj sterk; pl ‫אבירים‬, ‫אברים‬, pl cs
‫אבירי‬, sf ‫אבירי‬, ‫ ;אביריו‬sterk Klaagl 1:15
Job 24:22; dapper Re 5:22 Klaagl 1:15; vgl ‫;אביר‬
de Machtige, de Sterke Job 34:20; tiran
Jes 10:13 sterk dier: buffel, stier Jes 34:7
Ps 22:13 Ps 50:13 Ps 68:31; ros, paard Jer 8:16
Jer 47:3 Jer 50:11; trots, hoogmoedig Jes 46:12
Jes 46:15 Ps 76:6; voorman 1Sam 21:8 Doëg:
‫' אביר הרעים‬opzichter van de herders';
engelen Ps 78:25; †
‫א‬
‫ אביר‬m sterk; cs ‫ ;אביר‬alleen van G-d: zie
‫ אביר‬de Sterke van Jakob, van Israel
Gen 49:24 Jes 1:24 Jes 49:26 Jes 60:16 Ps 132:2
Ps 132:5†; Jes 10:13 ‫כאביר‬, ?lees ‫' כאביר‬als
een stier'?
‫ אבירם‬nm Abiram, 1. zoon van Eliab,
Num 16:1‡; 2. zoon van Chiël; 1Kon 16:34
‫ אבישג‬nf Abisag, huishoudster van David;
1Kon 1:3‡
‫ אבישוע‬nm Abisua, 1. zoon van Bela
1Kron 8:4† 2. nazaat van Aäron Ezr 7:5 1Kron 5:30
1Kron 5:31 1Kron 6:35†
‫ אבישור‬nm Abisur, zoon van Sammai
1Kron 2:28+ †
‫ אבישי‬nm Abisai, neef van David; ook
‫ ;אבשי‬1Sam 26:6‡
‫ אבישלם‬nm Abisalom = Absalom 1Kon 15:2,
zie ‫אבשלום‬
‫ אביתר‬nm Abjatar, zoon van de priester
Achimelek 1Sam 22:20‡
‫ אבך‬hitp opwervelen en verdwijnen; ipf
‫ יתאבכו‬Jes 9:17†
‫ אבל‬I.q rouwen, jammeren; pf ‫אבל‬, ‫אבלה‬,
‫ ;אבלו‬ipf ‫אבל‬$ ‫ ת‬Jer 4:28‡;
hi in rouw dompelen, doen treuren; pf
‫אבלתי‬$ ‫ ה‬Eze 31:15; ipf ‫ ויאבל‬Klaagl 2:8
hitp rouwen, in de rouw zijn; pf ‫התאבל‬
1Sam 15:35; ipf ‫יתאבל‬, P ‫ יתאבל‬Eze 7:12+;
‫ ואתאבלה‬Neh 1:4, ‫ ויתאבלו‬P ‫ויתא "בלו‬
Ex 33:4, ‫ תתאבלו‬Neh 8:9; imp f ‫התאבלי‬
2Sam 14:2 'gedraag je als een vrouw die in de
rouw is'; pt ‫מתאבל‬, ‫מתא "בלת‬, ‫מתאבלים‬
II.q uitdrogen, maar ook: rouwen; pf ‫אבל‬
Jes 24:7, ‫ אבלה‬Jes 24:4 Jer 23:10, ‫ אבלו‬Am 1:2;
3
‫א‬
ipf ‫אבל‬$ ‫ ת‬Jer 12:4 Ex 33:4 ?? e??? hitp ipf ‫ אבנה‬nloc Abana, rivier door Damascus
3mm P 2Kon 5:12, Q ‫אמנה‬
‫ אבל‬interj tegenstellend: nee, maar Gen 17:19 ‫ אבן האזר‬nloc Ebenezer bij Mitspa 1Sam 4:1
1Kon 1:43 Dan 10:7 Dan 10:21; Ezr 10:13; weliswaar
‫ אבנט‬m sjerp, gordel, deel van priesterkleed;
2Kron 1:4; toch 2Kron 19:3 2Kron 33:17;
‫אבנטך‬, pl ‫ ;אבנטים‬Ex 28:4‡
anders: ach, helaas 2Sam 14:5 Gen 42:21
2Kon 4:14 ‫ אבנר‬nm Abner, veldheer van Saul; ook
‫ ;אבינר‬1Sam 14:50‡
‫ אבל‬m rouw, rouwperiode; sf ‫אבלך‬, ‫;אבלם‬
Gen 27:41‡ ‫ אבס‬q voederen, vetmesten; pp ‫אבוס‬,
‫ ;אבוסים‬vetgemest 1Kon 5:3 Spr 15:17† ; vgl.
‫ אבל‬I. nloc Abel, in plaatsnamen: waterloop, ‫ אבוס‬voederbak
dal, weide; 2Sam 20:18 ?= ‫אבל־בית־מעכה‬
Abel-bet-Maäacha 1Kon 15:20; zie ‫;מעכה‬ ‫בעת‬9 ‫ אבע‬f blaren, puisten Ex 9:9+ †
‫ אבל־השטים‬Abel-ha-Sittim Num 33:49, ‫ אבץ‬nloc Ebes; P ‫ ;אבץ‬Joz 19:20†
vlakte der acacia's;
‫ אבצן‬nm Ibsan, rechter in Israel Re 12:8
‫ אבל־כרמים‬Abel-Keramim Re 11:33, dorp Re 12:10†
van de Ammonieten;
‫ אבל־מחלה‬Abel-Mechola Re 7:22, warme ‫ אבק‬ni worstelen; ipf ‫ ויאבק‬Gen 32:25; inf sf
bron in Issachar ad Jordaan; ‫ בהאבקו‬Gen 32:26†
‫ אבל־מים‬Abel-Maim 2Kron 16:4 = Abel-bet- ‫ אבק‬m stof (dun zand); cs ‫אבק‬, sf ‫;אבקם‬
Maächa?; Deut 28:24 Jes 5:24 Jes 29:5 Eze 26:10 Nah 1:3†
‫ אבל־מצרים‬Abel-Misraim Gen 50:11 'de roetstof Ex 9:9
Rouw van Egypte';
‫ אבקה‬f poeder; cs ‫( ;אבקת‬van geurige
II. adj treurig, in de rouw; cs ‫ ;אבל־‬pl
kruiden) Hoogl 3:6†
‫אבלים‬, cs ‫אבלי‬, sf ‫אבליו‬, ff ‫;אבלות‬
Klaagl 1:4 Gen 37:35 ‫ אבר‬hi de vleugels uitslaan; ipf ‫יאבר־נץ‬
Job 39:26†
‫אבל‬9 m stroom Dan 8:3+, zie ‫אובל‬
‫ אבר‬m wiek, vleugel Jes 40:31 Eze 17:3 Ps 55:7†
‫ אבן‬f steen; sf ‫אבנו‬, pl ‫אבנים‬, du ‫אבנים‬, cs
‫ ;אבני‬rots (sterkte) Gen 49:24; gewicht ‫ אברה‬f vlerken, vleugel(s); sf ‫אברתו‬, pl sf
Spr 16:11 2Sam 14:26; peillood Jes 34:11, ‫אבני‬ ‫ ;אברותיה‬Deut 32:11 Ps 68:14 Ps 91:4 Job 39:13†
‫ ;בהו‬stenen afgodsbeeld Jer 2:27; hagelstenen ‫ אברהם‬nm Abraham = ‫אברם‬, vanaf
Joz 10:11 Gen 17:5‡
Ex 1:16 dualis: baarstoel? teelballen?
‫ אברך‬interj Eerbied! of andere betekenis;
‫ אבן‬f nevenvorm van ‫ ;אבן‬du P ‫האבנים‬ moeilijk nader te duiden oproep; Gen 41:43†
Jer 18:3draaischijf van de pottenbakker;
Ex 1:16 zie ‫אבן‬
‫ אברם‬nm Abram = ‫ אברהם‬Gen 11:26-Gen 17:5

4

‫ אבשי‬nm Absai, neef van David 2Sam 10:10,
zie ‫אבישי‬
‫ אבשלום‬nm Absalom, 1. zoon van David
2Sam 3:3 2Sam 13:1‡; geschreven ‫אבישלם‬
2Kon 15:2 2Kon 15:10 2. een ander, vader van
Maäka 2Kron 11:20
‫ אבת‬I. nloc Obot, legerplaats in de woestijn;
Num 21:10+;Num 33:43+;
II. m 'geesten' Lev 19:31, zie ‫אוב‬
‫ אגא‬nm Age, de Harariet 2Sam 23:11†
‫ אגג‬I. nm Agag, koningen van Amalek;
Num 24:7;1Sam 15:8-1Sam 15:33;
II. nloc/nm Agag?, herkomst van Haman;
gent ‫ אגגי‬Est 3:1-Est 9:24†
‫גדה‬9 ‫ א‬f band; cs ‫גדת‬9 ‫א‬, sf ‫גדתו‬9 ‫א‬, pl ‫גדות‬9 ‫;א‬
van het juk Jes 58:6; bosje (hyssop) Ex 12:22;
menigte 2Sam 2:25; gebint, hemelgewelf
Am 9:6†
‫אגוז‬$ m noot (uit Perzië) Hoogl 6:11†
‫ אגור‬nm Agur, spreukenverzamelaar Spr 30:1†
‫ אגורה‬f loon, zilveren muntje; cs ‫אגורת‬
1Sam 2:36†
‫ אגל‬m druppel; pl cs ‫ אגלי‬Job 38:28†
‫ אגלה‬Ruth 4:4 ik zal ontbloten; met ‫ = אזנך‬ik
zal u meedelen; zie ‫גלה‬
‫ אגלים‬nloc Eglaïm in Moab Jes 15:8†
‫ אגם‬m poel, waterplas; pl ‫אגמים‬, cs ‫אגמי‬, sf
‫ ;אגמיהם‬Ex 7:19 Ex 8:1 Jes 14:23 Jes 35:7 Jes 41:18
Jes 42:15 Ps 107:35 Ps 114:8;
onzeker; vertaald als 'burchten' zie
Jer 51:32
‫ ארמון‬en als riet, rietbossen = ‫הגמאים‬, zie
‫ גמא‬en ‫אגמון‬
‫ אגם‬adj treurig; ‫' אגמי־נפש‬treurigen van
ziel' Jes 19:10†
‫א‬
‫ אגמון‬m riet, bies Jes 58:5; als vishaak?
Job 40:26; Jes 9:13 Jes 19:15
als beeld van 'laag',
tegenover ‫ כפה‬palmtak 'hoog';
Job 41:12 ? lees ‫' אגם‬als een dampende,
gloeiendhete ketel?
‫ אגן‬f schaal, bekken; cs ‫אגן‬, pl ‫ ;אגנות‬Ex 24:6
Jes 22:24; ‫ אגן הסהר‬Hoogl 7:3 ronde schaal †
‫ אגף‬m troep, leger; pl ‫אגפיו‬, ‫אגפיה‬, enz.;
Eze 12:14-Eze 39:4†
‫ אגר‬q oogsten, voedsel verzamelen; pf ‫אגרה‬
Spr 6:8; ipf ‫אגר‬$ ‫ ת‬Deut 28:39; pt ‫ אגר‬Spr 10:5
‫ אגרטל‬m schaal; pl cs ‫ ;אגרטלי‬Ezr 1:9†
‫ אגרף‬m vuist; Ex 21:18 Jes 58:4†
‫ אגרת‬f brief, ambtelijk stuk; pl ‫אגרות‬, sf
‫ ;אגרתיהם‬Est 9:26+;Neh 2:7+;2Kron 30:1
2Kron 30:6†
‫ אד‬m nevel, damp?; sf ‫ ;אדו‬Gen 2:6 Job 36:27†
‫ אדב‬hi doen verkwijnen, zie ‫ דאב‬of ‫ ;דוב‬inf
‫ ;להאדיב = לאדיב‬1Sam 2:33†
‫ אדבאל‬nm Adbeël, zoon van Ismaël Gen 25:13
1Kron 1:29†
‫ אדד‬nm Hadad, koning van Edom 1Kon 11:17,
zie ‫ הדד‬1Kon 11:14
‫ אדו‬nm Iddo, hoofd te Kasifja Ezr 8:17†;
andere Iddo's, zie ‫ ידו‬en ‫עדו‬
‫אדום‬$ nloc Edom, volk en gebied; Gen 25:30‡
‫ אדון‬nloc Addon, Addan; Neh 7:61; zie ‫אדן‬
Ezr 2:59; plaats in Babylonië
‫ אדון‬m heer; cs ‫אדון‬, sf ‫אדני‬, pl ‫אדנים‬, cs
‫אדני‬, sf ‫אדניו‬, enz.; echtgenoot Gen 18:12;
aanspreekvorm 'mijn heer' Gen 23:11; vorm
meervoud ‫ אדנים‬1Kon 22:17 2Kron 18:16 Jes 19:4;
het werkwoord volgt de betekenis:
5
‫א‬
enkelvoud : Gen 39:20 ‫; ויקח אדני יוסף אתו‬
‫' אדני‬Mijn Heer', J.
‫ אדורים‬nloc Adoraïm, stad in Juda 2Kron 11:9†
‫ אדות‬oorzaak, kwestie; prep ‫על־אדות‬, zie
‫אודות‬
‫ אדיר‬adj machtig, prachtig, geweldig; sf
‫אדירו‬, pl ‫אדירים‬, ‫ ;אדרם‬cs ‫אדירי‬, sf
‫אדיריו‬, enz.; vaak dichterlijk; Ex 15:10‡;
heersers, de adel, voornamen Re 5:13 Nah 2:6‡;
pl ‫אלהים אדירים‬$ ‫ ה‬1Sam 4:8 opmerkelijk
meervoud, betreft J.
‫ אדליא‬nm Adalia, zoon van Haman Est 9:8†
‫ אדם‬q rood zijn; pf ‫ אדמו‬Klaagl 4:7;
pu roodgeverfd; pt ‫ מאדם‬Nah 2:4, ‫מאדמים‬
Ex 25:5-Ex 39:34 uitspr. /me'oddamim/;
hi rood worden; ipf ‫ יאדימו‬Jes 1:18
hitp rood fonkelen; ipf ‫ יתאדם‬Spr 23:31†
‫אדם‬$ nloc f Edom Eze 25:14 = ‫אדום‬$ als
Gen 25:30
‫ אדם‬I. m de mens Gen 1:26 als soort, de eerste
mens Adam Gen 2:7; ‫ לא אדם‬geen mens,
niemand Ps 105:14; ‫ בן־אדם‬een mens;
Hos 11:4 ‫ חבלי אדם‬zachte, vriendelijke
teugels of teugels van (rood) leer?; (zo
Reymond);
II. nloc Adam, aan de monding van de
Jabbok Joz 3:16
‫ אדם‬adj rood; f ‫דמה‬9 ‫א‬, pl ‫דמים‬9 ‫א‬, plene
‫ אדום‬Hoogl 5:10; iets roods Gen 25:30; rossig,
roodbruin (koe, paard) Num 19:2;
‫אדמדם‬, f ‫ אדמדמת‬roodachtig Lev 13:24-
Lev 13:49; 2Kon 3:22 Zach 1:8 Zach 6:2†
‫ אדם‬m edelsteen, (rood? robijn?); Ex 28:17
Ex 39:10 Eze 28:13†
‫ אדמדם‬adj roodachtig; zie ‫אדם‬
6
‫ אדמה‬f aarde; cs ‫אדמת‬, sf ‫אדמתו‬, enz., pl
‫ אדמות‬Ps 49:12 landen; Gen 1:25; bouwland,
grondstuk, de wereld Gen 1:25‡; (rode) aarde,
aardewerk Gen 2:7 Jes 45:9‡; de bodem = de
dodenwereld Gen 4:10 Num 16:30 vgl. ‫עפר‬
‫ אדמה‬nloc Adma, bij Sodom? Gen 10:19
Gen 14:2 Gen 14:8 Deut 29:22 Hos 11:8†
‫ אדמוני‬adj rossig Gen 25:25; (Esau); 1Sam 16:12
1Sam 17:42 'blozend' (David) †
‫ אדמי‬adj Edomiet Deut 23:8‡; zie ‫אדום‬$
‫ אדמי־הנקב‬nloc Adami-Nekeb, sterke
plaats in Naftali; Joz 19:33†
‫דמים‬9 ‫ א‬nloc Adummim, bergpas; Joz 15:7
Joz 18:17†
‫ אדמני‬adj rossig 1Sam 17:42, zie ‫אדמוני‬
‫ אדמתא‬nm Admata, Perzisch vorst; Est 1:14†
‫ אדן‬m voetstuk, onderstel; P ‫אדן‬, pl ‫אדנים‬,
cs ‫אדני‬, sf ‫אדניהם‬, ‫אדניו‬, ‫ ;אדניה‬Ex 26:19-
Ex 40:18;Num 3:36+;Job 38:6 Hoogl 5:15†
‫ אדן‬nloc Addan in Babylonië Ezr 2:59; zie ‫אדון‬
Neh 7:61
‫ אדני‬m heer, mijn heer, zie ‫אדון‬
‫ אדני‬m de Eeuwige, de Heer Gen 15:2‡;
Qeré perpetuum, d.w.z. steeds te lezen waar
‫ יהוה‬staat
‫ אדני בזק‬nm Adoni-Bezek, Kanaänitisch
vorst Re 1:5+ (de heer van Bezek?)
‫ אדניה‬nm Adonia, ook ‫ ;אדניהו‬1. zoon van
David; 2Sam 3:4 1Kon 1:7‡; 2. een leviet
2Kron 17:8; 3. hoofd van een groep ballingen,
zie Adonikam
‫ אדני־צדק‬nm Adoni-Sedek, koning van
Jeruzalem Joz 10:3

‫ אדניקם‬nm Adonikam, Neh 10:17 ‫;אדניה‬
Ezr 2:13 Ezr 8:13 Neh 7:18†
‫ אדנירם‬nm Adoniram; 1Kon 4:6 1Kon 5:28; =
‫ אדרם‬2Sam 20:24 1Kon 12:18; = ‫הדרם‬
2Kron 10:18
‫ אדר‬ni heerlijk, majesteitelijk zijn; pt ‫נאדר‬
‫ נאדרי‬Ex 15:6 met poëtische jod;
Ex 15:11,
hi verheerlijken; ipf ‫ יאדיר‬Jes 42:21†
‫ אדר‬m Adar, 12e (later 6e) maand; zie ‫;חדש‬
Est 3:7-Est 9:21
‫ אדר‬m glans, ereprijs Zach 11:13; Mi 2:8 ?lees
‫ = האדרת‬mantel
‫ אדר‬I. nm Addar 1Kron 8:3; = ‫;ארד‬
II. nloc in ‫ חצר־אדר‬Chasar-Addar,in
Juda; loc ‫ א "דרה‬naar Addar; Num 34:4 Joz 15:3
Joz 16:5 Joz 18:13†
‫ אדרכון‬m drachme of dariek, gouden munt;
Ezr 8:27 1Kron 29:7†
‫ אדרם‬nm Adoram 2Sam 20:24, zie ‫אדנירם‬
1Kon 4:6
‫ אדרמלך‬nm Adrammelek, 1. afgod
2Kon 17:31; 2. zoon van Sanherib 2Kon 19:37
Jes 37:38†
‫ אדרעי‬nloc Edrei, 1. in Naftali Joz 19:37 2. in
Basan Num 21:33 Deut 1:4 Deut 3:1 Deut 3:10 Joz 12:4
Joz 13:12 Joz 13:31†
‫ אדרת‬f heerlijkheid, pracht Zach 11:3 Eze 17:8†;
mantel, staatsiekleed Gen 25:25‡
Mi 2:8 ‫אדרת = אדר‬
‫ אדש‬q dorsen, zie ‫ ;דוש‬inf abs ‫אדוש‬
Jes 28:28 ‫' לא לנצח אדוש ידושנו‬men blijft
het niet eeuwig doordorsen'
‫ אהב‬q liefhebben; pf ‫אהב‬, P ‫אהב‬, ‫אהבה‬,
‫אהבת‬, enz.; sf ‫אהבך‬, ‫אהבתיך‬, ‫אהבוך‬,
‫א‬
‫אהבתהו‬, ‫ ;אהבה‬ipf ‫אהב‬$ ‫י‬, ‫אהב‬$ ‫ת‬, 1
‫ ואהב‬P ‫ אהב‬Spr 8:17; sf ‫אהבה‬$ ‫וי‬, ‫אהבני‬$ ‫י‬,
1+3m ‫ ואהבהו‬Hos 11:1, 1+3mm ‫ואהבם‬
Ps 118:167; imp ‫אהב‬$ , ‫הבו‬$ ‫ ;א‬inf ‫ ;אהבה‬pt
‫ ;אהב‬Gen 22:2‡;
ni beminnelijk zijn; pt ‫אהבים‬$ ‫ נ‬2Sam 1:23;
pi minnaar zijn; pt sf ‫ מאהבי‬Hos 2:7 mijn
vrijers;
Hos 4:18?dichterlijke vrijheid ‫ אהבו הבו‬de
liefde bedrijven? onzeker
‫ אהב‬m liefde; pl ‫ ;אהבים‬minnegeschenken
Hos 8:9; attributief ‫ אילת אהבים‬lieflijke
hinde, Spr 5:19
‫ אהב‬m liefde, vrijer; sf ‫הבם‬0 ‫א‬, pl ‫הבים‬0 ‫;א‬
seks, Spr 7:18; geliefde Hos 9:10
‫ אהבה‬f liefde; cs ‫אהבת‬, sf ‫;אהבתו‬
Deut 7:8‡; ook gebruikt als ‫ אהב‬inf; b.v.
Gen 29:20
‫ אהבהב‬vurig beminnen Hos 4:18, zie ‫אהב‬
‫ אהד‬nm Ohad, zoon van Simeon, Gen 46:10
Ex 6:15†
‫ אהה‬interj helaas, wee Joz 7:7‡
‫ אהוא‬nloc Ahawa, rivier of kanaal in
Babylon Ezr 8:15 Ezr 8:21 Ezr 8:31†
‫ אהוד‬nm Ehud, 1. rechter Re 3:15-Re 4:1; 2.
zoon van Bela 1Kron 7:10, zie ‫אביהוד‬
‫אהי‬$ interrog waar, zie ‫; איה‬Hos 13:10 Hos 13:14†
‫ אהיה‬ik zal zijn; zie ‫ היה‬q ipf ;Ex 3:12‡
‫ אהל‬I.q de tent opzetten; ipf ‫אהל‬$ ‫ וי‬Gen 13:12
Gen 13:18;
pi de tent opslaan ‫ יהל‬Jes 13:20;
II.hi helder schijnen (maanlicht); ipf ‫יאהיל‬
Job 25:5 ?lees ‫ יהל‬als in Job 31:26;, zie ‫הלל‬
7
‫א‬
‫ אהל‬f aloë, geurige houtsoort; ‫אהלות‬
Hoogl 4:14 Ps 45:9; ‫ אהלים‬Num 24:6 Spr 7:7
‫ אהל‬I. m tent; sf ‫הלי‬0 ‫א‬, uitspr. /oholi/, enz.,
pl ‫ אהלים‬en ‫הלים‬0 ‫ ;א‬cs ‫הלי‬0 ‫ א‬en ‫אהלי‬, sf
‫הליהם‬0 ‫א‬, enz.; (spelling wisselt); Gen 4:20‡;
als heiligdom Ex 33:7‡;
II. nm Ohel 1Kron 3:20
‫הלה‬0 ‫ א‬nf Ohola, schimpnaam van Samaria
(haar eigen tabernakel!) Eze 23:4
‫הליאב‬0 ‫ א‬nm Oholiab, assistent van Bezaleël
Ex 31:6
‫הליבה‬0 ‫ א‬f Oholiba, schimpnaam van
Jeruzalem (mijn tent is in haar) Eze 23:4
‫הליבמה‬0 ‫ א‬nf gent Oholibama, 1. vrouw van
Esau Gen 36:2-Gen 36:25; 2. naam van een stam
in Edom Gen 36:41 1Kron 1:52
‫ אהרן‬nm Aäron, Aharon Ex 4:14‡
‫ או‬conj of Gen 24:49; en, maar als Gen 24:55
Ex 21:31; of anders 2Sam 18:13 Mal 2:17
‫ אואל‬nm Uël, zoon van Bani Ezr 10:34†
‫ אוב‬I. m waterzak; pl ‫ ;אבות‬Job 32:19†;
II. m dode geest (i.v.m. orakels);
Lev 19:31+;Deut 18:11; (de heks van Endor)
1Sam 28:3+
‫ אוביל‬nm Obil, opzichter van Davids
kamelen 1Kron 27:30†
‫ אובל‬m rivier, stroom Dan 8:2+;
‫ אוד‬m stuk brandhout; pl ‫ ;אודים‬Jes 7:4 Am 4:11
Zach 3:2†
‫ אודות‬prep oorzaak, kwestie; ook ‫ ;אדות‬sf
‫אדותי‬, ‫ על־אודות ;אדותיך‬wegens, naar
aanleiding van; conj ‫על־כל־עדות אשר‬
vanwege, aangezien; Gen 21:11 Gen 21:25
8
Gen 26:32 Ex 18:8 Num 12:1 Num 13:24 Joz 14:6
Joz 14:6 Re 6:7 2Sam 13:16 Jer 3:8†
‫ אוה‬pi begeren, verlangen naar; pf ‫אוה‬,
‫ אותה‬Mi 7:1 Job 23:13 Spr 21:10, sf ‫אותיה‬
Ps 132:14, ‫ אויתיך‬Jes 26:9, sf: 3m+3f ‫אוה‬
Ps 132:13; ipf ‫ תאוה‬Deut 12:20‡;
hitp zich begerig / gulzig gedragen ; pf
‫ התאוה‬Spr 21:26, ‫ התאויתי‬Jer 17:16, ‫התאוו‬
Num 11:4; ipf ‫ יתאוה‬2Sam 23:15 Pr 6:2, ‫ויתאו‬
Ps 45:12, ‫ תתאוה‬Deut 5:21, ‫ תתאו‬Spr 23:6+,
‫ ויתאוו‬Ps 106:14; vormen onregelmatig met
jod: Spr 23:6 Spr 24:1 1Kron 11:7; pt ‫מתאוה‬
Spr 13:4, ‫ מתאוים‬Num 11:34;
Num 34:10 ‫התאויתם‬, zie ‫ תוה‬hi pf 'de grens
aftekenen'
‫ אוה‬f lust, begeerte; cs ‫אות‬, sf ‫;אותי‬
Deut 12:15+;1Sam 23:20 Jer 2:24 Hos 10:10†
‫ אוזי‬nm Uzai, vader van Palal Neh 3:25†
‫ אוזל‬I. nm Uzal, zoon van Joktan Gen 10:27
1Kron 1:21;
II. nloc Uzal, stad in Jemen? Eze 27:19 stad
in Jemen?
‫אוי‬$ nm Ewi, koning van Midian Num 31:8
Joz 13:21†
‫ אוי‬interj wee! (klagend, dreigend); Num 21:29‡
‫ אויה‬f wee! Ps 120:5, zie ‫אוי‬
‫אויל‬$ adj dwaas; pl ‫אולים‬$ , ‫אוילים‬$ ; met
poëtische jod: ‫אולי‬$ ‫' רעה‬dwaze herder'
Zach 11:15; dwaas Job 5:2;Hos 9:7; hulpeloos
Jes 19:11; goddeloos Jer 4:22
‫אויל מרדך‬$ nm Koning van Babylon,
('soldaat van Marduk'); 2Kon 25:27 Jer 52:31†
‫אולי‬$ adj dwaas, slecht Zach 11:15, zie ‫אויל‬$

‫ אולי‬I. adv misschien, wie weet; Gen 16:2‡;
II. nloc Ulai, rivier Dan 8:2
‫ אולם‬I. adv toch, maar, niettemin Gen 48:19‡;
ook ‫אלם‬9 ; maar vroeger, voordien Gen 28:19
Re 18:29;
II. m zaal, hal 1Kon 6;3+;Eze 8:16 Eze 40:8+; zie
‫;אילם‬
III. nm Ulam, 1. zoon van Seres 1Kron 7:16
1Kron 7:17; 2. zoon van Esek 1Kron 8:39
1Kron 8:40
‫ אולת‬f dwaasheid, goddeloosheid; sf ‫אולתי‬,
enz.; Ps 38:6 Ps 69:6; vooral Spreuken;
Spr 5:23+
‫ אומר‬m gezegde, een kwestie Job 22:28, zie
‫אמר‬
‫ אומר‬nm Omar, zoon van Elifaz Gen 36:11
Gen 36:15 1Kron 1:36†
‫ און‬I. m ellende, ongeluk; sf ‫אוני‬, ‫אונך‬, ‫אונו‬,
‫אנו‬, ‫ ;אונם‬onrecht Job 4:8 Ps 55:4; zonde,
slechtheid Jes 1:13 Job 11:14; leugen, bedrog,
onecht iets Zach 10:2 Ps 36:4; onheil, afgoderij
Num 23:21 1Sam 15:23;
II. nloc Awen, plaats van afgodendienst,
Eze 30:17 Hos 10:8 Am 1:5†
‫ און‬I. m kracht; sf ‫אוני‬, ‫ אונו‬en ‫אנו‬, pl
‫ ;אונים‬Hos 12:4 Job 40:16; mannelijke kracht,
eerstgeborene Gen 49:3; vermogen, rijkdom
Hos 12:9 Job 20:10;
NB: i.v.m.vormverwarring zie ‫' און‬ellende'
II. nloc On, priesterstad in Egypte Gen 41:45;
III. nm On, zoon van Pelet Num 16:1
‫ אונו‬nloc Ono, in Benjamin; Ezr 2:33 Neh 6:2
Neh 7:37 Neh 11:35 1Kron 8:12†
‫ אוניות‬f schepen 2Kron 8:18; Q ‫אניות‬0 , zie ‫אניה‬0
‫א‬
‫ אונם‬nm Onam, 1. zoon van Sobal Gen 36:23
1Kron 1:40; 2. vader van Sammai 1Kron 2:26
1Kron 2:28†
‫ אונן‬nm Onan, zoon van Juda
Gen 38:4+;Gen 46:12 Num 26:19 1Kron 2:3†
‫ אופז‬nloc Ufaz, plaats van fijn goud; Jer 10:9 =
Ofir? Dan 10:5 = ‫? פז‬
‫ אופיר‬I. nm Ofir, zoon van Joktan Gen 10:29
1Kron 1:23†;
II. nloc Ofir, waar men goud haalt;
1Kon 9:28‡; loc ‫אופירה‬
" naar Ofir
‫ אופן‬nm wiel, rad; ook ‫אפן‬, P ‫אופן‬, pl
‫אופנים‬, cs ‫ ;אופני‬Ex 14:25 1Kon 7:30+; vooral
Eze 1:15-Eze 11:22;Nah 3:2;
Spr 20:26 het dorswiel?
‫ אוץ‬q haast hebben, dringend zijn; pf ‫אץ‬,
‫ ; "אצתי‬pt ‫אץ‬, pl ‫ ;אצים‬Ex 5:13 Joz 10:13
Jer 17:16;te klein, eng zijn Joz 17:15; pt haastig
Spr 19:2 Spr 21:5 Spr 28:20 Spr 29:20;
hi aandringen; ipf ‫ ויאיצו‬Gen 19:15, ‫תאיצו‬
Jes 22:4
‫ אוצר‬nm schat; cs ‫אוצר‬, sf ‫אוצרו‬, pl
‫אוצרות‬, cs ‫אצרות‬, sf ‫אוצרתי‬, ‫אצרתיו‬,
enz.; voorraad 1Kron 27:27+; rijkdom Ps 21:20;
voorraadkamer, schatkamer Deut 28:12
2Kon 12:19‡
‫ אור‬q licht worden, stralen; pf ‫ אור‬Gen 44:3,
‫ אורו‬1Sam 14:29; ipf ‫ ויאר‬2Sam 2:32, ‫ותארנה‬
1Sam 14:27; imp ‫ אורי‬Jes 60:1; pt ‫ אור‬Spr 4:18;
ni verlicht worden; inf ‫להאור = לאור‬
Job 33:30 (indien juist) ; pt ‫ נאור‬Ps 76:5
glanzend; ?lees ‫;נואר‬
hi doen schijnen, verlichten, stralen; pf
‫ והאיר‬Ex 25:37, 3f ‫ האירה‬Eze 43:2, ‫האירו‬
Ps 77:19; ipf ‫יאיר‬, ‫ יאר‬Ex 14:20‡; ‫תאיר‬,
9
‫א‬
‫ יאירו‬Num 8:2, ‫ תאירו‬Mal 1:10; imp ‫האר‬
Ps 80:4‡, ‫ האירה‬Ps 13:4‡; inf ‫ ;להאיר‬pt
‫מאיר‬, ff ‫ מאירות‬Jes 27:11 aansteken; f cs
‫ מאירת‬Ps 19:9
‫ אור‬m licht, gloed, glans; sf ‫אורי‬, ‫אורך‬, pl
‫אורים‬, enz.; Gen 1:3‡; vrouwelijk in Job 36:32
Jes 13:16;
of: het lichten van de morgen, zie ‫ אור‬q inf
‫ אור‬I. m vuur, vlam, licht, gloed Jes 31:9
pl ‫ארים‬9 Jes 24:15 'het
Jes 44:16 Jes 50:11;
oosten, morgenland'?;
II. pl ‫ אורים‬orakelstenen, zie ‫;אורים‬
III. nloc Oer der Chaldeeën;
Gen 11:28+;Gen 15:7 Neh 9:7;
IV. nm Oer, vader van Elifal 1Kron 11:35
‫ אורה‬I. f licht; pl ‫ אורת‬Ps 139:12 Jes 26:19;
geluk Est 8:16;†
II. ff kruiden, groenten; pl ‫ ארת‬2Kon 4:39†
‫ אורות‬f schaapskooien, stallen 2Kron 32:28
naast ‫ארוות‬9 ; ‫ ועדרים לאורות‬en kudden
die men in schaapskooien houdt ?;
De meeste vertalers lezen ‫ואורות לעדרים‬
= kooien voor de kudden
‫ אורי‬nm Uri, 1. vader van Besaleël;Ex 31:2‡
2. een poortwachter; Ezr 10:24; 3. vader van
Geber 1Kon 4:19
‫ אוריה‬nm Uria, ook ‫ ;אוריהו‬1. ex-man van
Batseba 2Sam 11:3+;1Kon 15:5 1Kron 11:41;
2. priester onder Achaz 2Kon 16:10+;Jes 8:2;
3. priester Ezr 8:33 Neh 3:4 Neh 3:21; 4. priester
Neh 8:4; 5. een profeet Jer 26:20-Jer 26:23
‫ אוריל‬nm Uriël; 1. uit Gibea 2Kron 13:2; 2.
vader van Uzzia 1Kron 6:9 1Kron 15:5+; †
10
‫ אורים‬m Urim, orakelstenen, met ‫תמים‬9 ,
Ex 28:30 Lev 8:8 Num 27:21 Deut 33:8 1Sam 28:6
Ezr 2:63 Neh 7:65†
‫ אות‬q ter wille zijn, toegeven; ipf 1pl
‫נאות‬
Gen 34:15, ‫ נאותה‬Gen 34:23, 3mm ‫יאתו‬
Gen 34:22, ‫ ויאתו‬2Kon 12:9
‫ אות‬I. f teken Gen 1:14; pl ‫אתת‬, ‫אותת‬
Deut 6:22,sf ‫ ;אתתי‬vaandel, gedenkteken,
voorteken; soms m: Ex 4:8+; wonderen,
wondertekens Ex 4:17‡;
II. partikel van het lijdend voorwerp, zie
‫את‬, b.v. ‫ אותו‬Joz 6:18
‫ אז‬adv toen, dan Job 3:13 Gen 12:6; ‫ מאז‬sinds,
sindsdien; dan pas Ex 12:44 Ex 12:48
NB: gevolgd door een ipf, te verstaan als
verleden tijd : ‫ אז ישיר־משה‬Ex 15:1 'toen
zong Mozes'
‫ אזב‬m hysop, zie ‫אזוב‬
‫ אזבי‬nm Ezbai vader van Naärai 1Kron 11:37†
‫ אזוב‬m hysop, marjolein Ex 12:22 Lev 14:4‡
‫ אזור‬m onderkleed, gordel, buikband 2Kon 1:8
Jes 5:27‡
‫ אזי‬adv dan, in dat geval Ps 124:3; zie ‫אז‬
‫ אזכרה‬f gedachtenisoffer; sf ‫( אזכרתה‬deel
dat verbrand wordt); vgl. ‫ זכר‬Lev 2:2 Lev 5:12
Lev 24:7†
‫ אזל‬q weggaan, verdwijnen; pf ‫ אזל‬1Sam 9:7,
3f ‫ אזלת‬Deut 32:36, ‫ אזלו‬Job 14:11, pt ‫ואזל‬
Spr 20:14; ipf 2f ‫ תזלי‬Jer 2:36 = ‫' תאזלי‬wat
heb je een haast?'
pu weggenomen? pt ‫ מאוזל‬Eze 27:19 vorm
pual maar lees: ‫' מאוזל‬uit Uzal';
‫ אזל‬m 1Sam 20:19 ‫ ;האבן האזל‬verschillende
interpretaties:
 ‫א‬
nloc Azel of Ezel, P ‫ אזל‬de rots Ezel; hitp zich omgorden; pf ‫ התאזר‬Ps 93:1; imp
NBG'51,NBV'04,VULG; ‫ התאזרו‬Jes 8:9 2x
demo die steen daar = ‫; האבן הלזה‬ ‫ אזרוע‬f arm (lichaamsdeel) Jer 32:21 Job 31:22;
CAN'48,WIL'95,LXX; zie ‫זרוע‬
m de steen van het afscheid; WIL'78
‫ אזרח‬m inheems; cs ‫ ;אזרח‬kind van het land
‫ אזן‬I.hi luisteren, de oren gebruiken, opletten; Ex 12:19‡ boom die daar is opgeschoten?
pf ‫אזין‬$ ‫ה‬, ‫והאזין‬, ‫האזנת‬, ‫אזינו‬$ ‫ ;ה‬ipf ‫אזין‬ Ps 37:35
= ‫ אאזין‬Job 32:11, ‫ יאזינו‬Ps 135:17 imp m
‫ האזינה‬Ps 5:2‡, f ‫ והאזיני‬Jes 1:2, mm ‫האזינו‬ ‫ אזרחי‬adj van Zerach, Zerachiet; betreft
Re 5:3‡; mm ‫האזינו‬, ff ‫' האזנה‬luistert' Etan, 1Kon 5:11 Ps 89:1, Heman Ps 88:1† vgl.
Gen 4:23 Jes 32:9; pt ‫ מזין‬Spr 17:4; ‫ זרח‬1Kron 2:6
Jes 19:6 ‫והאזניחו‬, zie ‫;זנח‬ ‫ אח‬m vuurpot, kachel; art ‫ האח‬Jer 36:22
II.pi afwegen, het evenwicht bepalen (in Jes 36:23†
verzen met parallelisme?); pf ‫ אזן‬Pr 12:9
‫ אח‬I. m broer; cs ‫אחי‬, sf ‫אחי‬, ‫אחיך‬, 2f
‫ אזן‬m gereedschap, uitrusting, sf ‫אזנך‬ ‫אחיך‬, ‫אחיו‬, ‫אחיה‬, ‫אחינו‬, ‫אחיכם‬,
Deut 23:13; er moet een ‫' יתד‬stokje, schepje' ‫אחיהם‬, pl ‫אחים‬, cs ‫אחי‬, sf ‫אחי‬, ‫ואחיך‬,
aan . ‫אחיו‬, ‫אחינו‬, ‫אחיכם‬, ‫ ;אחיהן‬Gen 4:2‡;
‫ אזן‬f oor, gehoor; sf‫אזני‬, du ‫אזנים‬, cs ‫אזני‬, omschrijving van wederkerigheid : ‫איש‬
sf ‫ ;אזניהם‬lichaamsdeel Ex 21:6‡; ‫ באזני‬ten ‫ את־אחיו‬Ex 32:27‡;
aanhoren van, in aanwezigheid van Gen 20:8‡ II. interj ach, och, wee Eze 6:11

‫ אזנות תבור‬nloc Aznot-Tabor in Naftali ‫ אח‬m huilend beest; pl ‫ אחים‬jakhals? uil,

Joz 19:34 oehoe? Jes 13:21†

‫ אזני‬nm Ozni, zoon van Gad, gent ‫האזני‬ ‫ אחאב‬nm Ahab, 1. koning van Israel
Num 26:16† 1Kon 16:28‡; 2. profeet Jer 29:21, P ‫אחב‬
Jer 29:22
‫ אזניה‬nm Azanja, vader van Jesua Neh 10:10†
‫ אחבן‬nm Achban, zoon van Abisur 1Kron 2:29†
‫ארה‬$ ‫אזן ש‬9 nloc Uzzen-Seëra 1Kron 7:24†
‫ אחד‬hitp zich verzamelen, bijeenkomen?;
‫ אזקים‬m boeien Jer 40:1, zie ‫זקים‬ imp ‫ התאחדי‬Eze 21:21 'verzamel je' =
‫ אזר‬q (zich) omgorden, wapenen; pf ‫אזרו‬ ‫ ;התיחדי‬zie ‫ יחד‬of: 'wees scherp' =
1Sam 2:4; ipf ‫אזר‬$ ‫ ת‬Jer 1:17; imp ‫אזר־‬$ Job 38:3 ‫התחדי‬, zie ‫חדד‬
Job 40:7; pp ‫ אזור‬2Kon 1:8;
‫ אחד‬num één;, soms onbepaald 'n, er een; cs
ni omgord zijn; pt ‫ נאזר‬Ps 65:7; ‫אחד‬, f ‫אחת‬, pl ‫ אחדים‬enkele(n); Gen 1:5
pi omgorden; ipf sf ‫ אאזרך‬Jes 45:5, ‫יאזרני‬ ‫ יום אחד‬dag een, de eerste dag; Deut 1:23
Job 30:18, ‫ ותזרני‬2Sam 22:40 = ‫ ותאזרני‬Ps 18:40
‫ איש אחד ל "שבט‬een man per stam; Joz 23:10
Ps 30:12; pt sf ‫ מאזרני‬Ps 18:33, ‫מאזרי‬
‫ איש־אחד מכם‬een man van jullie; Gen 21:15
Jes 50:11;
‫ אחד השיחם‬een van de struiken; Gen 22:2

11
‫א‬
‫ אחד ההרים‬een van de bergen;
als onbepaald lidwoord : iemand, een van
de groep: 2Sam 18:10 ‫' וירא איש אחד‬een
man, iemand zag het'; Gen 42:19 ‫אחיכם‬
‫' אחד‬een van jullie';
ook ‫ האחד‬onbepaald: Gen 42:27 'een van
hen'; Gen 19:9 ‫' האחד בא־לגור‬daar komt er
hier eentje als vreemdeling wonen'; Gen 48:22
‫' שכם אחד על־אחיך‬een zekere bergrug
meer dan je broeders'
‫ אחו‬m riet Job 8:11; natte weide, oevergras
Gen 41:2 Gen 41:18†
‫ אחוד‬nm Echud 1Kron 8:6
‫ אחוה‬I. f broederschap Zach 11:14; vgl. ‫אח‬
II. f verklaring, uitleg; sf ‫ אחותי‬Job 13:17
vgl. ‫חוה‬
‫ אחוז‬gevat, ingesloten; zie ‫ אחז‬q pp ; Eze 41:6
pl ‫ אחוזים‬gevat, vastgezet? uitsparing in
de muur?; Hoogl 3:8 pl cs ‫חזי חרב‬9 ‫א‬
gewapend met zwaarden
‫ אחוח‬nm Achoach 1Kron 8:4; = ‫ אחיה‬in
gent ‫אחחי‬, ‫;אחוחי‬
1Kron 8:7;
2Sam 23:9+;1Kron 11:12+;1Kron 27:4
‫ אחומי‬nm Achumai, zoon van Reaja
1Kron 4:2†
‫ אחור‬m achterkant Ex 26:12; pl cs ‫אחרי‬, sf
‫אחרי‬, ‫ ;אחריהם‬Jes 42:23 ‫ לאחור‬hierna,
later; Eze 2:10 ‫ פנים ואחור‬van voren en van
achteren; Ps 139:5 ‫ אחור וקדם‬van achteren
en van voren; Jes 9:11 ‫ מאחור‬uit het
westen, aan de westkant;
adv achteruit 2Sam 1:22 Jer 15:6 2Sam 10:9
‫ אחרנית‬achteruit, achterstevoren Gen 9:23‡
‫ אחות‬f zuster, cs‫אחות‬, sf ‫אחותי‬, ‫אחותנו‬,
‫אחותיכם‬, ‫אחתם‬, enz., pl ‫אחיות‬, cs
12
‫אחיות‬, sf ‫אחיותיו‬, ‫אחיותי‬, ‫אחיותיהם‬,
onregelmatig ‫ אחותיך‬Eze 16:51 Eze 16:61;
Gen 4:22;
vriendin, geliefde Hoogl 4:9
wederkerigheid : ‫ אשה אל־אחתה‬Ex 26:17
twee planken aan elkaar
‫ אחז‬I.q grijpen, vasthouden met vz. ‫ב‬, in
bezit houden; pf ‫אחז‬, ‫אחזה‬, sf ‫אחזני‬,
‫אחזתני‬, ‫ ;אחזתיו‬ipf ‫א "חז‬$ ‫ וי‬verkort ‫ו "יאחז‬,
‫אחז‬$ ‫ ת‬en ‫ו "תאחז‬, ‫ ואחזה‬2Sam 4:10 'ik heb
gegrepen', sf: 3m+3mm ‫ יאחזמו‬Ex 15:15,
3mm+3m ‫ ויאחזוהו‬Re 16:21; imp
‫אחז‬$ ‫ו‬Ex 4:4‡, ‫חזי‬0 ‫ וא‬Ruth 3:15, ‫חזו‬$ ‫ א‬Hoogl 2:15,
‫אחזו‬$ ‫ ו‬Neh 7:3; inf ‫ אחז‬1Kon 6:6, ‫אחז‬$ ‫ב‬
Ps 56:1, ‫אחז‬$ ‫ ל‬Job 38:13‡; pt ‫ אחז‬2Kron 25:5, f
‫ אחזת‬Gen 25:26; pp ‫אחוז‬, ‫חז‬9 ‫;א‬
vergrendelen Neh 7:3 vastmaken Est 1:6
ni gevangen zijn Gen 22:13, zich vestigen; pf
‫אחז‬$ ‫ נ‬Gen 22:13 of pt ‫אחז‬$ ‫נ‬, 3pl ‫נאחזו‬
Num 32:30 Joz 22:9; ipf ‫ ;ויאחזו‬imp ‫האחזו‬
Gen 34:10; pt ‫אחז‬$ ‫ נ‬Gen 22:13, ‫אחזים‬$ ‫שנ‬
Pr 9:12;
II.q bekleden, bedekken?; ipf ‫אחז‬$ ‫וי‬
1Kon 6:10;
pi bedekken; pt ‫ מאחז‬Job 26:9;
ho bedekt met een laag? vastgezet? pt
‫אחזים‬0 ‫ מ‬gevat, vastgezet 2Kron 9:18; of pu pt
‫אחזים‬9 ‫מ‬
‫ אחז‬nm Achaz, 1. koning van Juda
2Kon 16:1+;2Kron 28:16+;Jes 7:1+ 2. zoon van
Micha 1Kron 8:35+
‫חזה‬9 ‫ א‬f grondbezit, stuk land; cs ‫חזת‬9 ‫א‬, sf
‫חזתם‬9 ‫ ;א‬Gen 17:8‡
‫ אחזי‬nm Achzai Neh 11:13; = ‫ יחזרה‬1Kron 9:12†
‫ אחזיה‬nm Achazja; ook ‫ ;אחזיהו‬1. koning
van Israel 1Kon 22:40‡; 2. koning van Juda
2Kon 8:24‡

‫חזם‬9 ‫ א‬nm Achuzzam, zoon van Naära
1Kron 4:6†
‫חזת‬9 ‫ א‬nm Achuzzat, vriend van Abimelek
Gen 26:26†
‫ אחחי‬gent Achochiet, van Achoach, zie
‫אחוח‬
‫ אחי‬nm Achi, 1. zoon van Abdiël; 1Kron 5:15;
2. zoon van Semer 1Kron 7:34
‫ אחי‬nm Echi, zoon van Benjamin Gen 46:21†
‫ אחיאם‬nm Achiam, zoon van Sarar
2Sam 23:33 1Kron 11:35†
‫ אחיה‬nm Achia, ook ‫ ;אחיהו‬1. priester
onder Saul 1Sam 14:3 1Sam 14:18; 2. kleinzoon
van Benjamin 1Kron 8:7; 3. held van David
1Kron 11:36; 4. schrijver, zoon van Sisa
1Kon 4:3; 5. 1Kron 26:20 ?lees ‫ אחיהם‬hun
broeders; 6. zoon van Jerachmeël 1Kron 2:25;
7. vader van koning Basa 1Kon 15:27‡; 8.
hoofd van het volk onder Nehemia Neh 10:27;
9. profeet onder Salomo
1Kon 11:29+;2Kron 9:29,2Kron 10:15+
‫ אחיהוד‬nm Achihud, zoon van Selomi
Num 34:27 = ‫יחד‬
9 ‫ אח‬1Kron 8:7†
‫ אחיו‬nm Achio, 1. zoon van Abinadam
2. zoon van Beria
2Sam 6:3 2Sam 6:4 1Kron 13:7
1Kron 8:14 3. zoon van Jeïel 1Kron 8:31 1Kron 9:37
‫ אחיות‬f zusters Job 1:4 ‫ אחיותיהם‬hun
zusters, zie ‫אחות‬
‫יחד‬
9 ‫ אח‬nm Achichud 1Kron 8:7, zie ‫אחיהוד‬
‫ אחיטוב‬nm Achitub, ook ‫ ;אחטוב‬1. zoon
van priester Pinechas 1Sam 14:3
1Sam 22:9+;1Kron 5:33 1Kron 5:34 1Kron 6:37
1Kron 18:16 2. vader van Sadok 2Sam 8:17
1Kron 5:37 Ezr 7:2 Neh 11:11 1Kron 5:38 1Kron 9:11
‫א‬
‫ אחילוד‬nm Achilud; 1. vader van Josafat
2Sam 8:16 2Sam 20:24 1Kon 4:3 1Kron 18:15 2. vader
van Baäna 1Kon 4:12
‫ אחימות‬nm Achimot, zoon van Elkana
1Kron 6:10; elders ‫מחת‬
‫ אחימלך‬nm Achimelek; 1. priester te Nob
1Sam 21:2+;1Sam 22:9+;1Sam 23:6;1Sam 30:7
Ps 52:2;2. priester onder David 2Sam 8:17;
1Kron 24:3 1Kron 24:6 1Kron 24:31; 3. een Hittiet in
Davids gezelschap 1Sam 26:6
‫ אחימן‬nm Achiman; 1. Enakskind Num 13:22
‫; אחימן‬Joz 15:14 Re 1:10 2. poortwachter
1Kron 9:17
‫ אחימעץ‬nm Ahimaäz, 1. vader van Saul's
vrouw 1Sam 14:50; 2. zoon van Zadok
2Sam 15:27-2Sam 18:29;1Kron 5:34+;1Kron 6:38 en
mogelijk 1Kon 4:15
‫ אחין‬nm Achjan, zoon van Semida 1Kron 7:19†
‫ אחינדב‬nm Achinadab, zoon van Iddo
1Kon 4:14†
‫ אחינעם‬nf Achinoam, 1. vrouw van Saul
1Sam 14:50; 2. vrouw van David 1Sam 25:43
1Sam 27:3 1Sam 30:5 2Sam 2:2 2Sam 3:2 1Kron 3:1†
‫ אחיסמך‬nm Achisamak, vader van Oholiab
Ex 31:6 Ex 35:34 Ex 38:23†
‫ אחיעזר‬nm Achiëzer 1. zoon van
Ammisaddai Num 1:12 Num 2:25 Num 7:66
Num 7:71 Num 10:25; 2. zoon van Semaä
1Kron 12:3†
‫ אחיקם‬nm Achikam, vader van Gedalja
2Kon 22:12‡
‫ אחירם‬nloc Achiram, stad in Benjamin
Num 26:38† gent Achiramiet, van Achiram
13
‫א‬
‫ אחירע‬nm Achira, vorst van de Naftalieten;
Num 1:15 Num 2:29 Num 7:78 Num 7:83 Num 10:27†
‫ אחישחר‬nm Achisachar, zoon van Bilhan
1Kron 7:10†
‫ אחישר‬nm Achisar, hofmaarschalk 1Kon 4:6†
‫ אחיתפל‬nm Achitofel, samenzweerder met
Absalom 2Sam 15:12+;1Kron 27:33+
‫ אחלב‬nloc Achlab in Aser Re 1:31†
‫ אחלי‬interj och, dat toch; moge toch Ps 119:5;
‫ אחלי‬2Kon 5:3†
‫ אחלי‬nm Achlai, 1. zoon van Sesan 1Kron 2:31;
2. vader van Abad 1Kron 11:41†
‫ אחלמה‬f edelsteen, amethyst? Ex 28:19
Ex 39:12†
‫ אחסבי‬nm Achasbai, vader van Elifelet
2Sam 23:34†
‫ אחר‬q dralen, achterblijven; ipf ‫ואחר‬
Gen 32:5;
pi talmen, dralen; pf ‫ אחר‬Gen 34:19, ‫אחרו‬
Re 5:28; ipf ‫ יאחר‬Deut 7:10 Hab 2:3, ‫תאחר‬
Ex 22:28 Deut 23:21 Jes 46:13 Pr 5:3, P ‫תא "חר‬
Ps 40:18 Ps 70:6 Dan 9:19, ‫ ואחר‬Gen 32:5, ‫תאחרו‬
Gen 24:56 iemand ophouden; pt ‫מאחרים‬
Spr 23:30, ‫ מאחרי‬Jes 5:11 Ps 127:2 laat in de
nacht opblijven;
pu verlaat = morgen, zie ‫מחר‬, ‫חרת‬0 ‫מ‬
hi te laat komen voor, de afspraak missen;
ipf ‫ וי" וחר‬2Sam 20:5
‫ אחר‬I. adj andere, volgende, nog een; f
‫אחרת‬, mm ‫אחרים‬, ff ‫ ;אחרות‬Job 31:10
‫ ;אחרין‬Gen 4:25‡;
II. nm Acher 1Kron 7:12 of: zonen van een
ander (d.w.z. niet zijn eigen)
14
‫ אחר‬prep achter, na, nadat; van plaats of tijd;
verbogen als subst pl: pl cs ‫אחרי‬, ‫אחריך‬,
enz.;
‫ מאחריו‬2Sam 2:23 aan zijn achterkant,
2Sam 2:21 achter .. vandaan;
Gen 22:13 ‫? איל אחר‬lees ‫' איל אחד‬een
ram'
‫ אחרי־כן‬daarna Gen 6:4‡
‫ אחרון‬adj latere; f
‫ אחרנה‬en ‫ ;אחרונה‬pl
‫אחרונים‬, ‫ ;אחרונות‬achterste, laatste
Ruth 3:10;
toekomstige Pr 1:11; westelijke
(Middellandse Zee) Deut 11:24
‫ אחרח‬nloc Achrach 1Kron 8:1, zie ‫אחירם‬
‫ אחרחל‬nm Acharchel, zoon van Harum
1Kron 4:8†
‫ אחרי‬prep na, achter, achterna, zie ‫אחר‬
‫ אחרית‬f achterste, westelijke verte Ps 139:9;
einde Num 23:10 Deut 11:12‡; toekomst, rest,
nageslacht;
‫ באחרית הימים‬niet 'in het einde der tijden'
maar: 'later, in de toekomst' b.v. Gen 49:1
Num 24:14
adv ‫יתך‬" ‫ באחר‬tenslotte Deut 8:26;
adj mindere, minste Jer 50:12
‫ אחרנית‬adv achteruit, achterstevoren; vgl.
‫ אחור‬Gen 9:23‡
‫ אחשדרפן‬m satraap, stadhouder; pl cs
‫ ;אחשדרפני‬Est 3:12+;Ezr 8:36†
‫ אחשורוש‬nm Ahasveros, Perzisch koning
Est 1:1+;Dan 9:1 Ezr 4:6†
‫ אחשתרי‬nm Achastari zoon van Naära
1Kron 4:6†
‫ אחשתרן‬nm koninklijk rijdier (paard of
kameel); rijks-postpaarden? Est 8:10 Est 8:14†

‫ אחת‬num één, zie ‫אחד‬
‫ אט‬adv stil, zacht; 1Kon 21:27 Hos 11:4; ‫לאט‬
kalmpjes, kalmaan: Jes 8:7 2Sam 18:5 ‫לאט־לי‬
‫ לנער לאבשלום‬doe alstjeblieft kalmaan
met de jongen, Absalom; vgl 2Sam 18:12
‫' שמרו־מי בנער באבשלום‬laat iemand
letten op' ‫ לאטי‬Gen 33:14 op mijn gemak;
‫ לאט‬Job 15:11 zacht, in stilte; ‫ בלאט‬Re 4:21
stilletjes, heimelijk
‫ אטד‬I. m doornstruik, braambos; Re 9:14 Re 9:15
Ps 58:10;
II. nloc Atad (Doornen-dorsvloer) Gen 50:10
Gen 50:11†
‫ אטון‬m linnen stof (garen) Spr 7:16†
‫ אטים‬m bezweerders van schimmen, dode
geesten; vgl. ‫ ;אט‬Jes 19:3†
‫ אטם‬q dichtdoen; ipf ‫ יאטם‬Ps 58:5, eigenlijk
hifil?; pt ‫ אטם‬Jes 33:15 Spr 17:28 Spr 21:13; pp
ff ‫טמות‬9 ‫א‬, ‫טמים‬9 ‫ א‬bij ‫ חלונים‬of ‫ חלונות‬:
schuin toelopend en met latwerk
afgemaakt? 1Kon 6:4 Eze 40:16 Eze 41:16
Eze 41:26†
‫ אטר‬q sluiten; ipf ‫ תאטר‬Ps 69:16†
‫ אטר‬adj linkshandig, d.w.z: handig aan beide
kanten; Re 3:15 Re 20:16†
‫ אטר‬nm Ater, vaders van poortwachters;
1. Ezr 2:16 Neh 7:21 Neh 10:18; 2. Ezr 2:42 Neh 7:45
‫ אי‬I. m eiland, kust; pl ‫ איים‬en ‫ איין‬Eze 26:18;
cs ‫ ישבי איים ; איי‬de kustbewoners =
Feniciërs Jes 23:2;
II. m pl ‫ איים‬jakhalzen Jes 13:22 Jes 34:14
Jer 50:39;
III. adv niet : ‫ אי־נקי‬niet onschuldig
Job 22:30; vgl. ‫ איכבוד‬nm Ikabod;
IV. interj wee, ellende: Pr 10:16 ‫אי־לך ארץ‬
‫א‬
‫ ;שמלכך נער‬wee u, o land, waarvan de
koning een knaap is; Pr 4:10 ‫אילו האחד‬
‫ שיפול ואין שני להקימו‬wee de ene
(degene) als die valt en er geen tweede is
om hem op te richten
KB: ‫אילו‬, ‫' אי־לך‬hoe vergaat het hem, jou'
‫ אי‬interrog waar? Gen 4:9 ‫ אי הבל אחיך‬waar
is uw broeder Abel?; sf ‫ איכה‬Gen 3:9 waar
ben je?; ‫ איו‬2Kon 19:13 waar is hij?, ‫אים‬
waar zijn ze?;
Jes 19:12
versterkt met ‫ זה‬: ‫ אי־זה‬1Sam 9:18 waar
ergens; ‫ אי־מזה הוא‬Re 13:6 waar komt hij
vandaan?; ‫ אי־מזה עם אתה‬Jona 1:8 van
welk volk kom je?; ‫ אי לזאת‬Jer 5:7 waarom
eigenlijk?
‫ איב‬q vijand zijn; pf ‫ ואיבתי‬Ex 23:22†;
overigens alleen pt 'vijand', m ‫אויב‬, sf
‫איבי‬, ‫ איבך‬Ex 23:4, pl ‫איבים‬, cs ‫איבי‬, sf
‫איביך‬, ‫ ;איביו‬Gen 22:17‡
pt f ‫ אל־תשמחי איבתי לי‬Mi 7:8 'wees niet
vrolijk, o vijandin, over mij', of: 'o jij die
mij vijandig gezind bent', met dichterlijke
jod
‫ איב‬m vijand Gen 22:17, zie ‫ איב‬q pt
‫ איבה‬f vijandschap; cs ‫ ;איבת‬Gen 3:15
Num 35:21 Num 35:22 Eze 25:15 Eze 35:5†
‫ איד‬m ongeluk, ondergang; sf ‫אידי‬, P ‫ידך‬
" ‫א‬,
‫אידכם‬, ‫אידם‬, enz.; Deut 32:35‡
‫ איה‬interrog waar? Gen 18:9, zie ‫אי‬
‫ איה‬I. f roofvogel (havik, gier?); Lev 11:14
Deut 14:13 Job 28:7†;
II. nm Ajja 1. zoon van Sibon Gen 36:24†;
2. vader van Sauls vrouw Rispa 2Sam 3:7
2Sam 21:8-2Sam 21:11†
15
‫א‬
‫ איוב‬nm Job, 1. de man uit Us Job 1:1+; 2. de
wijze naast Noach en Daniël, Eze 14:14
Eze 14:20†
‫ איזבל‬nf Izebel, vrouw van Achab; 1Kon 16:31‡
‫ איזה‬interrog waar?, waar eigenlijk? wat
voor...?, zie ‫אי‬
‫ איך‬interrog hoe, hoezo, hoezeer; Gen 26:9;
‫ איכה‬Ach, hoezeer, als begin van een
klaaglied Klaagl 1:1 Deut 1:12 2Kon 6:15‡; ‫יככה‬
" ‫א‬
Hoogl 5:3 Est 8:6;
waar, waarheen Hoogl 1:7; 2Kon 6:13 ‫איכה‬
‫ איכבוד‬nm Ikabod, zoon van Pinechas, ook
‫ ;אי־כבוד‬1Sam 4:21 1Sam 14:3; vgl. ‫אין כבוד‬
'er is geen heerlijkheid meer'
‫איל‬$ m kracht Ps 88:5†
‫ איל‬I. m ram, P ‫איל‬, cs ‫איל‬, pl ‫אילים‬, ‫אילם‬
en ‫ אלים‬2Kron 29:22, cs ‫ ;אילי‬Gen 31:38;
overdrachtelijk: sterke, machtige man:
Ex 15:15 ‫ אילי מואב‬de leiders van Moab;
Ex 29:22 ‫לאים‬9 ‫ איל מ‬de ram bij de
priesterwijding;
II. m grote boom (eik, terebint, palm); pl
‫אילים‬, ‫ ;אלים‬ook in plaatsnamen ; Jes 1:29
Jes 57:5 Jes 61:3 Eze 31:14†;
III. m pijler of deurpost, 1Kon 6:31, verder
alleen Eze 40:9-Eze 41:3 met wisselende
spelling (veel K/Q); pl sf ‫איליו‬, Eze 40:16
‫איליהם = אליהמה‬
‫ איל‬m hert, ree; pl ‫אילים‬, f ‫אילה‬, cs ‫אילת‬,
ff ‫אילות‬, cs ‫ ;אילות‬Gen 49:21‡
‫ אילה‬f hinde, zie ‫איל‬
‫ אילו‬wee hem, of: hoe zal het hem vergaan
Pr 4:10, zie ‫אי‬
‫ אילון‬I. nm Elon, 1. de rechter, Re 12:11; vgl.
‫ אילון‬in Re 12:12; 2. vader van Esau's vrouw
16
Basemat Gen 26:34 Gen 36:2; 3. zie ‫;אלון‬
II. nloc Elon, in Dan; Joz 19:43;1Kon 4:9
‫ אילון־בית־חנן‬1Kon 4:9 Elon-bet-Hanan
‫ אילון‬nloc Ajalon; 1. levietenstad in Dan;
Joz 10:12‡ 2. stad in Zebulon Re 12:12; Elon?;
zie ‫אילון‬
‫אילות‬$ f sterkte, sf ‫אילותי‬$ Ps 22:20; zie ‫איל‬$
‫ אילות‬nloc Elot = Eilat, zie ‫אילת‬
‫ אילם‬nloc Elim, tweede kamp na de uittocht;
loc ‫ ;א "ילמה‬Ex 15:27 Ex 16:1 Num 33:9 Num 33:10†
‫ אילם‬m voorhal; pl ‫אלמות‬, sf ‫אילמיו‬,
‫ ;אלמיו‬Eze 40:16-Eze 40:36; zuilenhal, voorhal
of poort in tempel of paleis; elders zie
‫אולם‬
‫ איל פארן‬nloc El-Paran Gen 14:6; ‫פארן‬
Gen 21:21
‫ אילת‬nloc Eilat of Elat, ook ‫ ;אילות‬Deut 2:8
1Kon 9:26 2Kon 14:22 2Kron 8:17 2Kron 26:2†
‫ אילת‬f hinde, zie ‫איל‬
‫ אים‬adj vreselijk; f ‫ מה‬9‫ ;אי‬Hab 1:7 Hoogl 6:4
Hoogl 6:10†
‫ אימה‬f schrik, verschrikking; lange vorm
‫ימתה‬
" ‫ א‬Ex 15:16, cs ‫אימת‬, sf ‫אימתי‬,
‫אימתכם‬, enz., pl ‫ אימות‬Ps 55:5, ‫אימים‬
Jer 50:38 Job 20:25
afgodsbeelden Jer 50:38
‫ אימים‬gent Emieten, Emim, bewoners van
Moab; Gen 14:5; ‫ אמים‬Deut 2:10 Deut 2:11†
‫ אין‬is er geen ? 1Sam 21:9; lees ‫ ואין יש־פה‬of
‫' אם יש־פה‬of er hier is', indirecte rede;
vgl. 2Kon 10:23
‫ אין‬I. vb geen, niet zijn; P ‫אין‬, cs ‫אין‬, sf
‫איננו‬, enz.; er is geen Job 1:8 Job 3:9; niets
Jes 40:23; nee! Re 4:20;

met voorzetsels : ‫ לאין‬zodat niet Ezr 9:14;
‫ כאין‬bijna Ps 73:2; ‫ עד־אין מספר‬ontelbaar,
zonder tal Ps 40:13;
met persoonsaffix : ‫ איננו‬Gen 5:24 hij is er
niet meer;
als ontkenning van ‫' יש‬ik heb', enz.: ‫אין לה‬
‫ ולד‬zij heeft geen kind Gen 11:30 ‫אין־זה כי‬
‫אלהים‬$ ‫ אם־בית‬Gen 28:17 dit is niets anders
dan het huis van G-d;
Ex 17:7 P ‫' אם־אין‬of niet', elliptisch voor
‫;אם־אין יהוה‬
II. interrog waar? Eze 13:15 Jes 44:8; ‫מאין‬
vanwaar Gen 29:4 Job 1:7‡
‫ איננו‬hij is er niet, is weg, komt niet, b.v.
Job 3:21; zie ‫אין‬
‫ איעזר‬nm Iëzer of Jezer, gent ‫איעזרי‬
Jezeriet; Num 26:30†
‫ איפה‬f efa; cs ‫ ;איפת‬droge maat, 10 omer, ±
40 liter; vat met die inhoud; Ex 16:36‡
‫ איפה‬interrog waar? niet gelijk aan ‫איפוא‬,
zie ‫ אפוא‬Gen 37:16 Re 8:18 1Sam 19:22 2Sam 9:4
Jes 49:21 Jer 3:2 Jer 36:19 Job 4:7 Job 38:4 Ruth 2:19†
‫ איפוא‬wie dan?; zie ‫אפוא‬
‫ איש‬zich als een man gedragen; zie ‫;אשש‬
imp mm ‫תאששו‬
" ‫ ה‬Jes 46:8
‫ איש‬I. m man; sf ‫אישי‬, ‫אישך‬, ‫אישה‬, enz.;
pl ‫אנשים‬, cs ‫אנשי‬, sf ‫אנשיו‬, ‫אנשיה‬,
enz.; 1. man Gen 2:23 2. elkaar: ‫איש אל‬
‫ רעהו‬Gen 11:3; 3. ieder : ‫בית איש יומו‬
Job 1:4in ieders huis op diens bepaalde dag;
4. coll : het volk, krijgsvolk; 5. iemand met
een eigenschap, vgl. ‫ איש און ;בעל‬slecht
mens, ellendeling; ‫ איש מדינים‬twistziek
persoon ; ‫ איש מלחמה‬krijger ; ‫איש חיל‬
dappere, weerbare, ook: vermogend of
‫א‬
aanzienlijk man;
II. vb het is; zie ‫אש‬
‫ איש־בשת‬nm Isboset, zoon van Saul;
2Sam 2:8-2Sam 4:12;
'man van schande',
oorspronkelijke naam zie ‫ אשבעל‬1Kron 8:33
1Kron 9:39
‫ אישהוד‬nm Ishod, zoon van Moleket zuster
van Gilead 1Kron 7:18†
‫ אישון‬m oogappel Deut 32:10; Spr 7:9 Spr 20:20;
zie ‫אשון‬$ 'tijd'
‫ איש חיל‬m dappere 1Sam 31:12; coll.:
krijgslieden, weerbare mannen; zie ‫איש‬
‫ אישי‬nm Isai, vader van Eliab en anderen
1Kron 2:13†
‫ איתון‬m ingang; K ‫ ;היאתון‬Eze 40:15†
‫ איתי‬nm Ittai; zie ‫אתי‬
‫ איתיאל‬nm Itiël Neh 11:7; in Spr 30:1 ?
uitdrukking ‫' לאיתי אל = לאיתיאל‬ik ben
zo moe, o G-d'; zie ‫לאה‬
‫ איתמר‬nm Itamar, zoon van Aäron Ex 6:23‡
‫ איתן‬I. adj vast; sf ‫ ;איתנו‬Job 33:19 ‫;אתן‬
gestadig, duurzaam, vast, blijvend Num 24:21;
water dat steeds stroomt, een vaste
woonplaats, enz.; Gen 49:24 ‫ באיתן‬strak
gespannen; Ex 14:27 vaste bedding van een
stroom; Spr 13:15 onbevaarbaar,
onbegaanbaar ?; Job 33:19 aanhoudende strijd
(‫ רב‬van ‫;) ריב‬
NB voor 1Kon 8:2 ‫ ירח האתנים‬de maand
Etanim, zie ‫אתנים‬
II. nm Etan, 1. de wijze, voorvader van
levieten, 1Kon 5:11 Ps 89:1 1Kron 2:6 1Kron 2:8
1Kron 6:29 1Kron 15:17 1Kron 15:19†; 2. een andere
leviet 1Kron 6:27
17
‫א‬
‫ אך‬adv 1. beslist, versterkend Gen 9:5 Gen 29:14;
2. meteen Ex 12:5 3. alleen, maar, slechts,
tegenstellend of beperkend Gen 7:23 Gen 9:4
‫ אכד‬nloc Akkad, de stad van Nimrod
Gen 10:10†
‫ אכזב‬adj leugenachtig, bedrieglijk,
onbetrouwbaar; Jer 15:18 Mi 1:14†
‫ אכזיב‬nloc Achzib, loc ‫ אכז" יבה‬richting
Achzib; 1. in Aser Joz 19:29 Re 1:31; 2. in Juda
Joz 15:44 Mi 1:14†
‫ אכזר‬m wreed (drieste, meedogenloze
tegenstander) Job 30:21 Klaagl 4:3; verderflijk
Deut 32:33; ‫ לא־אכזר‬Job 41:2 driest (niemand
is zo driest dat hij ...)
‫ אכזרי‬adj wreed, meedogenloos,
verschrikkelijk; Jes 13:9 Jer 6:23 Jer 30:14
Jer 50:42 Spr 5:9 Spr 11:17 Spr 12:10 Spr 17:11†
‫ אכזריות‬f wreedheid, woestheid (van toorn)
Spr 27:4†
‫ אכילה‬f het eten 1Kon 19:8†
‫ אכיר‬zien, onderscheiden; zie ‫ נכר‬hi ipf 1
‫ אכיש‬nm Akis, koning van Gat in de tijd van
David; 1Sam 21:11‡
‫ אכל‬q eten, verteren; pf ‫אכל‬, ‫ אכלה‬uitspr.
e
/ach la/; ipf ‫יאכל‬, ‫יאכל‬, ‫תאכל‬, ‫אכל‬,
‫ אכלה‬Deut 12:20†; inf ‫ ;אכל‬imp ‫אכל‬$ ,
‫ אכלה‬uitspr. /ochla/, ‫אכלו‬, sf ‫ ;אכלוה‬pt
‫ אכל‬en ‫אוכל‬, f ‫ אכלת‬P ‫אכלת‬, ‫אכלה‬
Deut 4:24‡, pl ‫אכלים‬, cs ‫אכלי‬, sf ‫;אכליו‬
Gen 2:16‡
ni gegeten worden; pf ‫אכל‬$ ‫ ;נ‬ipf ‫ ;יאכל‬imp
‫ ;האכל‬pt ‫אכלת‬$ ‫ ;נ‬Gen 6:21‡
pu opgegeten of verteerd worden; pf ‫אכלו‬9 ;
ipf ‫אכלו‬9 ‫ ;ת‬pt ‫אכל‬9 Ex 3:2;
hi te eten geven; pf ‫אכלתי‬$ ‫ה‬, ‫ ;האכלתי‬ipf
18
‫תאכל‬, sf ‫ ;יאכלנו‬imp sf ‫ האכלהו‬Spr 25:21;
inf ‫ הכיל‬Eze 21:33 'een zwaard geslepen om
voor voedsel te zorgen?; zie ook ‫ ;כול‬pt
‫ מאכיל‬Deut 8:16‡
‫ אכל‬m eten, voedsel; sf ‫אכלם‬, ‫את ;אכלכם‬
‫' האכל‬etenstijd'; Gen 14:11‡
‫אכל‬9 nm Spr 30:1 ik word verteerd, ik
versmacht; onduidelijke vorm;
zie ‫ כלה‬q pass ipf 1; 'ik word aan mijn
eind gebracht'
of zie ‫ אכל‬pu pf 1, beter ‫אכל‬9 P ‫אכל‬9 met
dageesj
NB: voor ‫' אוכל‬ik kan'; zie ‫ יכל‬q ipf
‫ אכלה‬f voedsel; uitspr. /ochla/; Gen 1:29‡
‫ אכן‬adv waarachtig Gen 28:16 Ex 2:14; toch
Jes 49:4 Ps 31:23 Job 32:8; maar in werkelijkheid
Jer 8:8
‫ אכף‬q opdringen, aandringen; pf ‫אכף‬
Spr 16:26†
‫ אכף‬m gewicht, druk; sf ‫ אכפי‬Job 33:7
‫ אכר‬m boer, landbouwer; pl ‫אכרים‬, sf
‫ ;אכריכם‬Jes 61:5 Jer 14:4 Jer 31:24 Jer 51:23
Joël 1:11 Am 5:16 2Kron 26:10†
‫ אכשף‬nloc Achsaf, in Aser; Joz 11:1 Joz 12:20
Joz 19:25†
‫ אל‬I. m G-d, godheid Gen 14:18 Gen 31:13; ‫אל‬
‫ראי‬0 Gen 16:13 de G-d van mijn zien; ‫אל אחר‬
Ex 34:14een andere god;
II. m macht, beschikking Gen 31:29 Mi 2:1 in
uitdrukkingen als : ‫ אין לאל ידך‬het ligt niet
in je macht;
III. m ram, machtige, boom, zuil; zie ‫;איל‬
IV. demo die, deze = ‫ ;אלה‬b.v. : Gen 19:8
‫ האנשים האל‬deze mannen; Gen 19:25

‫ הערים האל‬deze steden; Gen 26:3
‫ כל־הארצת האל‬al deze landen
‫ אל‬prep naar, tot; wegens 2Sam 21:1; over,
omtrent Gen 20:2 1Sam 4:19; sf als bij een
meervoud: ‫אלי‬, ‫אליך‬, ‫אליך‬, enz.;
dichterlijke nevenvorm ‫אלי‬$ bij Job, Job 3:22
Job 5:26 Job 15:22 Job 29:19†
NB: soms 'tegen', als ‫על‬, b.v. Jer 50:35
‫ אל‬I. adv niet (in gebod of wens) Gen 15:1;
versterkt Gen 13:8 ‫ אל־נא‬nee toch;
II. prefix on-, niet- ‫ אל־מות‬Spr 12:28
onsterfelijkheid;
III. m niets, ‫ וישם לאל מלתי‬Job 24:25 'en
doet mijn woord teniet'
‫ אלא‬nm Ela, vader van Simi 1Kon 4:18†
‫אלהי ישראל‬$ ‫ אל‬nloc Elohe-Israel, altaar
van Jakob Gen 33:20
‫ אל בית־אל‬nloc El-Bet-El, waar G-d
verscheen aan Jakob Gen 35:7
‫ אלגביש‬m hagel (harde hagelstenen);
Eze 13:11 Eze 13:13 Eze 38:22; vgl. ‫ גביש‬kristal
‫ מים‬9‫ אלג‬m houtsoort 2Kron 2:7; zie ‫מגים‬9 ‫אל‬
‫ אלדד‬nm Eldad, profeet Num 11:26 Num 11:27†
‫ אלדעה‬nm Eldaä, zoon van Midjan Gen 25:4
1Kron 1:33†
‫ אלה‬I.q vloeken, zweren; pf 2f ‫ אלית‬Re 17:2;
inf abs ‫ אלה‬Hos 4:2 Hos 10:4;
hi vervloeken, een vloek afroepen over; ipf
‫ ויאל‬1Sam 14:24 1Sam 17:39; inf abs ‫אלו‬
Hos 4:2, cs sf ‫ להאלתו‬1Kon 8:31 2Kron 6:22;
II.q weeklagen; imp f ‫אלי כבתולה‬$ Joël 1:8
'weeklaag als een maagd'
‫ אלה‬demo deze Gen 2:4, zie ‫זה‬
‫א‬
‫ אלה‬I. f eik, olm, terebint; Gen 35:4‡;
II. nm Ela, 1. Edomitisch vorst Gen 36:41
1Kron 1:52; 2. vader van Simi 1Kon 4:18, zie
‫ ;אלא‬3. koning van Israel 1Kon 16:6+; 4.
vader van koning Hosea 2Kon 15:30+; 5. zoon
van Kaleb 1Kron 4:15; 6. zoon van Uzzi
1Kron 9:8
‫ אלה‬f eik, terebint Joz 24:26; zie ‫אלה‬
‫ אלה‬f vloek, eed; sf ‫אלתו‬, ‫אלתי‬, pl ‫;אלות‬
Gen 24:41‡
‫אלהים‬$ I. m G-d Gen 1:1; naar de vorm
meervoud, zie ‫אלוה‬$ godheid, G-d; plurale
intensivum zoals ‫אדנים‬, ‫בעלים‬: Gen 35:7 ‫כי‬
‫אלהים‬$ ‫ ;שם נגלו אליו ה‬persoonsvom hier
meervoud maar doorgaans enkelvoud:
‫אלהים‬$ ‫;בראשית ברא‬
II. m pl afgoden, huisgoden, orakel Ex 21:6
Ex 22:7; Ex 22:19 ‫חרם‬0 ‫אלהים י‬$ ‫ זבח ל‬wie aan
de goden offert, wordt met de ban geslagen;
persoonsvorm in het meervoud : Ex 22:8
‫אלהים‬$ ‫יען‬ 9 ‫ אשר ירש‬degene die de goden
als schuldige zullen aanwijzen
‫ אלו‬conj maar ook al, Pr 6:6; als nu Est 7:4
(irrealis, veronderstelt wat niet is)
‫אלוה‬$ m G-d, pl ‫אלהים‬$ ; Deut 32:15 Job 3:23;
godheid 2Kron 32:15;
soms zonder mappik ‫אלוה‬$ , vooral in Job,
b.v. Job 4:9
‫אלול‬$ m I. m Elul, de 6e (later 12e) maand,
augustus/september); zie ‫ ;חדש‬Neh 6:15
II. m niets, waardeloos iets K Jer 14:14; zie
‫אליל‬$
‫ אלון‬m I. m grote boom (eik, terebint,
pistachenotenboom); pl ‫אלונים‬, cs ‫;אלוני‬
ook ‫אלון‬, ‫אלנים‬, ‫ אלוני‬geen
betekenisverschil? Gen 12:6‡; heilige plaats;
19
‫א‬
II. nm Elon, zoon van Zebulon Gen 46:14
Num 26:26; gent ‫;† ;אלני‬
III. nloc Elon in ‫ אלון־בכות‬Eik van Tranen
Gen 35:8, graf van Debora; ‫אלון־בצעננים‬
Elon of Allon Joz 19:33 Re 4:11
‫ אלון‬I. m eik, zie ‫ ;אלון‬pl ‫אלונים‬, cs ‫;אלוני‬
II. nm Allon 1Kron 4:37
‫ אלוף‬I. m vriend Jer 13:21, aanvoerder,
stamhoofd Gen 36:15; pl ‫לפים‬9 ‫א‬, cs ‫לפי‬9 ‫;א‬
Zach 9:7 ‫לף‬9 ‫;א‬
II. adj getemd, tam; Jer 11:19;
III. m os, rund ‫ אלופינו‬Ps 144:14 vgl. ‫אלף‬
‫ אלוש‬nloc Alus, kamp in de wildernis
Num 33:13 Num 33:14†
‫ אלות‬nloc Elot = Eilat; zie ‫אילת‬
‫ אלזבד‬nm Elzabad, 1. held van David
1Kron 12:12; 2. zoon van Semaja 1Kron 26:7†
‫ אלח‬ni bederven, fig: ontaard, verdorven; pf
3pl P ‫א "לחו‬$ ‫ נ‬Ps 14:3 Ps 53:4; pt ‫אלח‬$ ‫ נ‬Job 15:16
‫ אלחנן‬nm Elchanan, legeroverste onder
David; 2Sam 21:19 2Sam 23:24 1Kron 11:26
1Kron 20:5†
‫אליאב‬$ nm Eliab; 1. stamvorst van Zebulon
Num 1:9‡; 2. uit de groep van Korach
Num 16:1; 3. oudere broer van David 1Sam 16:6
1Sam 17:13 1Sam 17:28 1Kron 2:13+; 4. Leviet
(Kehatiet) 1Kron 6:12; 5. aanhanger van David
van de stam Gad 1Kron 12:9; 6. harpspeler
1Kron 15:18 1Kron 15:20 1Kron 16:5
‫אליאל‬$ nm Eliël, 1. legeroversten van David;
1Kron 11:46 1Kron 11:47; 2. stamvorst van
Manasse; 1Kron 5:24; 3. stamvorsten van
Benjamin; 1Kron 8:20 1Kron 8:22; 4. 1Kron 6:19; 5.
1Kron 12:12; 6. 1Kron 15:9 1Kron 15:11; 7.
2Kron 31:13
20
‫אליאתה‬$ nm Eliata 1Kron 25:4 = ‫אליתה‬$
1Kron 25:27
‫אלידד‬$ nm Elidad vorst van Benjamin
Num 34:21†
‫ אלידע‬nm Eljada, 1. zoon van David 2Sam 5:16
1Kron 3:8= ‫ בעלידע‬1Kron 14:7; 2. vader van
Rezon, Aramese vluchteling 1Kon 11:23; 3.
held uit Benjamin 2Kron 17:17
‫ אליה‬nm Elia, meestal ‫אליהו‬, 1. de profeet
1Kon 17:1‡;2. zoon van Jerocham 1Kron 8:27;
3. zoon van Charim Ezr 10:21; 4. zoon van
Elam Ezr 10:26
‫ אליה‬f vette staart van het schaap; Ex 29:22
Lev 3:9 Lev 7:3 Lev 8:25 Lev 9:19†
‫אליהו‬$ nm Elihu, 1. poortwachter, zoon van
Semaja 1Kron 26:7; 2. broer van David
1Kron 27:18; 3. vriend van Job; zie ‫אליהוא‬$
‫אליהוא‬$ nm Elihu, 1. vriend van Job Job 32:2-
Job 36:1; 2.
zoon van Tochu, voorvader van
Samuel 1Sam 1:1; 3. aanhanger van David
1Kron 12:21
‫ אליהועיני‬nm Eljoënai; zie ‫אליועיני‬
‫ אליועיני‬nm Eljoënai, spelling wisselt; 1.
zoon van Paschur Ezr 10:22 Neh 12:41; 2. zoon
van Nearja, priester 1Kron 3:23 1Kron 3:24; 3.
vorst in Simeon 1Kron 4:36; 4. zoon van
Beker 1Kron 7:8; 5. poortwachter 1Kron 26:3; 6.
zoon van Zerachja Ezr 8:4; 7. zoon van Zattu
Ezr 10:27
‫ אליחבא‬nm Eljachba, legeroverste van
David; 2Sam 23:32 1Kron 11:33†
‫אליחרף‬$ nm Elichoref, schrijver 1Kon 4:3†

‫אליל‬$ m niets, waardeloos; ‫אלל‬$ ‫ רפאי‬dokters
van niks Job 13:4; meervoud: afgoden pl
‫אלילים‬$ , cs ‫אלילי‬$ , sf ‫אליליה‬$ ; Lev 19:4‡
‫אלימלך‬$ nm Elimelek, man van Naomi
Ruth 1:2-Ruth 4:9†
‫ אליסף‬nm Eljasaf, 1. zoon van Deüel of
Reüel, vorst van Gad, Num 1:14‡; 2. zoon van
Laël, familiehoofd van Gerson Num 3:24
‫אליעזר‬$ nm Eliëzer, 1. huismeester van
Abraham Gen 15:2; 2. zoon van Mozes Ex 18:4
1Kron 23:15 1Kron 23:17 1Kron 26:25; 3. zoon van
Beker 1Kron 7:8; 4. priester 1Kron 15:24; 5. vorst
van Ruben 1Kron 27:16; 6. levieten Ezr 8:16
Ezr 10:18 Ezr 10:23 Ezr 10:31; 7. zoon van
Dodawahu 2Kron 20:37
‫אליעם‬$ nm Eliam, vader van Batseba 2Sam 11:3
2Sam 23:24†
‫אליפז‬$ nm Elifaz, 1. zoon van Esau Gen 36:4-
Gen 36:16;1Kron 1:35 1Kron 1:36; 2. vriend van
Job Job 2:11-Job 42:9
‫אליפל‬$ nm Elifal, zoon van Ur 1Kron 11:35†
‫אליפלהו‬$ nm Elifelehu, Elifele 1Kron 15:18
1Kron 15:21†
‫אליפלט‬$ nm Elifelet; P ‫אליפלט‬$ en ‫אליפלט‬$
1Kron 14:5; 1. zoon van David 2Sam 5:16
1Kron 3:6 1Kron 3:8 1Kron 14:5 1Kron 14:7; 2. een
van de dertig helden 2Sam 23:34; 3. zoon van
Esek 1Kron 8:39; 4. familie van Adonikam
Ezr 8:13; 5. familie van Chasum Ezr 10:33
‫אליצור‬$ nm Elisur, familiehoofd van Ruben;
Num 1:5 Num 2:10 Num 7:30 Num 7:35 Num 10:18†
‫אליצפן‬$ nm Elisafan, 1. Leviet Kehatiet
Num 3:30 1ch 15:8 2Kron 29:13, ‫ אלצפן‬Ex 6:22
Lev 10:4; 2. zoon van Parnak Num 34:25
‫א‬
‫אליצפן‬$ nm Elisafan, 1. zoon van Uzziël,
Kehatietisch leviet Num 3:30 1Kron 15:8
2Kron 29:13; ook ‫ אלצפן‬Ex 6:22 Lev 10:4 2. zoon
van Parnak, vorst van Zebulon Num 34:25†
‫אליקא‬$ nm Elika, een Charodiet 2Sam 23:25†
‫ אליקים‬nm Eljakim, 1. zoon van Chilkia,
hofmaarschalk onder Hiskia, 2Kon 18:18
2Kon 18:26 2Kon 18:37 2Kon 19:2 Jes 22:20 Jes 36:3
Jes 36:11 Jes 36:22 Jes 37:2†;
2. koning van
Juda, later Jojakim, 2Kon 23:34 2Kron 36:4†; 3.
een priester Neh 12:41†
‫אלישבע‬$ nf Eliseba, Elisabet, vrouw van
Aäron Ex 6:23†
‫אלישה‬$ nloc Elisa, Grieks gebied? levert
purper; Gen 10:4 Eze 27:7 1Kron 1:7†
‫אלישוע‬$ nm Elisua, zoon van David 2Sam 5:15
1Kron 14:5†
‫ אלישיב‬nm Eljasib, 1. zoon van Eljo'enai
1Kron 3:24; 2.priester 1Kron 24:12; 3.
hogepriester Ezr 10:6;Neh 3:1-Neh 3:21;Neh 12:10-
Neh 13:28†; 4. zanger Ezr 10:24; 5.
poortwachter Ezr 10:27; 6. familie van Bani
Ezr 10:36
‫אלישמע‬$ nm Elisama, 1. zoon van David
2Sam 5:16 1Kron 3:8+; 1Kron 3:6 1Kron 14:7
een
andere zoon = Elisua 2. zoon van Amihud,
Efraïmiet Num 1:10-Num 10:22;1Kron 7:26; 3. man
uit het huis van David 2Kon 25:25 Jer 41:4; 4.
schrijver van Jojakim Jer 36:12-Jer 36:21; 4. uit
het huis van David 2Kon 25:25 Jer 41:1; 5. zoon
van Jekamja 1Kron 2:41; 6. priester 2Kron 17:8
‫אלישע‬$ nm Elisa, de profeet 1Kon 19:16-
1Kon 19:19;2Kon 2:1-2Kon 13:21†
‫אלישפט‬$ nm Elisafat, zoon van Zikri
2Kron 23:1†
21
‫א‬
‫אליתה‬$ nm Eliata 1Kron 25:27; zie ‫אליאתה‬$ ‫ אלמנות‬f weduwschap; sf ‫אלמנותה‬
1Kron 25:4 Gen 38:14†

‫אלל‬$ m niets, waardeloos; zie ‫אליל‬$ ‫ אלמני‬adj deze of gene, (niet met name
genoemd); Ruth 4:1; zie ‫פלני‬
‫ אללי‬interj o wee, wee mij; Mi 7:1 Job 10:15†
‫ אלם‬I.ni zwijgen, verstommen; pf ‫אלמה‬$ ‫נ‬ ‫ אלן‬nloc Elon; zie ‫אילון‬
Jes 53:7, ‫אלמת‬$ ‫ נ‬Eze 3:26, ‫אלמתי‬$ ‫ נ‬Eze 33:22 ‫ אלנעם‬nm Elnaäm 1Kron 11:46†
Ps 39:3 Ps 39:10 P ‫אלמתי‬$ ‫ נ‬Dan 10:15; ipf
‫ אלנתן‬nm Elnatan, 1. schoonvader van
‫ תאלם‬Eze 24:27, ‫ תאלמנה‬Ps 31:19; Jojakin 2Kon 24:8; en wellicht Jer 26:22 Jer 36:12
II.pi garven binden; pt ‫ מאלמים‬Gen 37:7† Jer 36:25† 2. leviet Ezr 8:16†
‫ אלם‬adj stom, stil; pl ‫ אלמים‬Ex 4:11 Jes 56:10 ‫ אלסר‬nloc Ellasar Gen 14:1 Gen 14:9 ?= Larsa in
Hab 2:18; m een stomme Jes 35:6; Ps 38:14 Babylonië †
Spr 31:8†
‫ אלעד‬nm Elad, Efraïmiet 1Kron 7:21†
‫ אלם‬m stilte? Ps 56:1 ?lees ‫ אלים‬terebinten;
Ps 58:2 ?lees ‫ אלים‬goden ‫ אלעדה‬nm Elada, Efraïmiet 1Kron 7:20†
‫ אלם‬m zaal, voorhof; zie ‫אילם‬ ‫ אלעוזי‬nm Eluzai, aanhanger van David
1Kron 12:6†
‫אלם‬9 adv en toch Job 17:10; zie ‫אולם‬
‫ אלעזר‬nm Elazar, (priestergeslacht), 1. zoon
‫מגים‬9 ‫ אל‬m almuggim, sandelhout van de van Aäron Ex 6:23 en nageslacht 1Kron 5:30‡;
Libanon; 1Kon 10:11 1Kon 10:12 1Kon 10:12; door 2. zoon van Abinadab 1Sam 7:1; 3. zoon van
metathesis veranderd in ‫ אלגומים‬2Kron 2:7 Dodo 2Sam 23:9 1Kron 11:12; 4. zoon van
2Kron 9:10 2Kron 9:11†
Machli 1Kron 23:21+; 5. zoon van Pinechas
‫למה‬9 ‫ א‬f korenschoof (gebonden); sf ‫למתי‬9 ‫א‬, Ezr 8:33; vader van Pinechas? 1Kron 9:20; 6.
pl ‫למים‬9 ‫א‬, sf ‫למתיו‬9 ‫א‬, ‫למתיכם‬9 ‫ ;א‬Gen 37:7 tempelzanger Neh 12:42; 7. zoon van Paros
Gen 37:7 Gen 37:7 Gen 37:7 Ps 126:6† Ezr 10:25

‫ אלמודד‬nm Almodad, zoon van Joktan, ‫ אלעלה‬nloc Elale, in Ruben; Num 32:3 Jes 15:4
Gen 10:26 1Kron 1:20† Jes 16:9†

‫ אלמלך‬nloc Alamelek in Aser Joz 19:26†
‫ אלמן‬adj verweduwd, verlaten Jer 51:5†
‫ אלמן‬m weduwschap Jes 47:9†
‫ אלמנה‬f weduwe; pl ‫אלמנות‬, sf ‫אלמנותיו‬
en ‫ אלמנתו‬Jer 15:8, ‫ ;אלמנותיך‬Gen 38:11‡;
Jes 13:22 Eze 19:7 ‫ אלמנותיו‬lees ‫;ארמנותיו‬
zie ‫' ארמון‬burcht'
‫ אלעשה‬nm Elasa, zoon van Safan, Jer 29:3
Ezr 10:22 1Kron 2:40†
‫ אלף‬I.q leren, africhten, onderrichten; ipf
‫אלף‬$ ‫ ת‬Spr 22:25;
pi onderwijzen ipf ‫ יאלף‬Job 15:5, sf ‫ואאלפך‬
Job 33:33; pt sf ‫ מאלפנו = מלפנו‬Job 35:11 'die
ons onderwijst';
II.hi afgeleid van ‫ אלף‬duizend: pt ff

22

‫ צאוננו מאלפות‬Ps 144:13 'onze schapen bij
duizenden'
‫ אלף‬I. m rund, vee; pl ‫ אלפים‬Ps 8:8 Deut 7:13
Spr 14:4;
II. num duizend, P ‫אלף‬, pl ‫אלפים‬, du
‫ אלפים‬tweeduizend, cs ‫אלפי‬, sf ‫אלפיו‬,
‫אלפיכם‬, enz.; Gen 20:16‡;
III. m stam, geslacht; sf ‫ אלפי‬Re 6:15
Num 31:5 Joz 22:21;
IV. nloc stad in Benjamin Joz 18:28
‫ אלפלט‬nm Elpelet 1Kron 14:5; zie ‫אליפלט‬$
2Sam 5:16
‫ אלפעל‬nm Elpaäl 1Kron 8:12†
‫ אלץ‬pi aandringen, doordrammen; ipf sf
‫ ותאלצהו‬Re 16:16
‫ אלצפן‬nm Elsafan Lev 10:4; zie ‫אליצפן‬$
‫ אלקום‬adj ? krijgsvolk? Spr 30:31 ; onzeker, ?
lees ‫' מלך אל־קום עמו‬koning tegen wie
men niet opstaat'
‫ אלקושי‬adj Elkosiet = de profeet Nahum
Nah 1:1
‫ אלקנה‬nm Elkana, 1. vader van Samuel
1Sam 1:1+; 2. zoon van Korach Ex 6:24; 3.
onderkoning 2Kron 28:7; 4. Korachiet
1Kron 12:7; 5. enkele levieten 1Kron 6:8-
1Kron 6:21,1Kron 15:23
‫ אלתולד‬nloc Eltolad in zuid Juda Joz 15:30
Joz 19:4† ?= Tolad 1Kron 4:29
‫ אלתקא‬nloc Elteke, levietenstad in Dan
Joz 21:23; ‫ אלתקה‬Joz 19:44†
‫ אמה‬f dienstmaagd, slavin; sf
‫ אלתקן‬nloc Eltekon in Juda Joz 15:59†
‫ אל־תשחת‬Al-tascheet, zie ‫ שחת‬hi ipf
(juss) 'wil niet verdelgen' opschrift bij vier
psalmen: Ps 57:1 Ps 58:1 Ps 59:1 Ps 75:1
‫א‬
‫ אם‬conj 1. als, indien Gen 4:7; wanneer Re 21:21;
2. of 1Kon 1:27, bij een vraag; 3. in
eedformules Gen 14:23 Ps 89:36 zeker (niet)!
Gen 28:20 ‫' והיה יהוה לי לאלהים‬dan zal J.
mij tot G-d zijn'; Gen 24:38 ‫ אם־לא‬zweer dat
je ..; 4. zelfs als Jes 1:18
samenstellingen :
‫ אם־כן‬Gen 25:22 zoja, als het zo gaat;
‫ אם־כה‬Gen 31:8 telkens wanneer (met ipf) ;
‫ אם־לא‬of ‫ אם־אין‬1Sam 2:16 Ex 32:32 zoniet;
‫ היש יהוה בקרבנו אם־אין‬Ex 17:7 of niet;
‫ כי אם‬meestal: maar, slechts, alleen Ps 1:2‡,
minder vaak twee losse voegwoorden:
Gen 47:18 'dat, nu het geld op is'; Ex 8:17 'want
als u het volk niet laat gaan'
‫ אם‬f moeder; cs ‫אם‬, sf ‫אמו‬, ‫אמה‬, pl
‫אמות‬, sf ‫ ;אמתם‬Gen 2:24‡; ‫בת־אמי‬
halfzuster Gen 20:12; ‫ בן־אמי‬halfbroer
Gen 43:29;oermoeder, stammoeder Gen 3:20;
raadgeefster Re 5:7 (Debora); moederstad
2Sam 20:19 (Abel-Bet-Maacha)
‫ אמה‬I. f el; cs ‫אמת‬, pl ‫אמות‬, du ‫אמתים‬
Ex 25:10‡; onderarm, el (lengtemaat) Gen 6:16;
vaak met voorzetsel ‫ב‬: ‫ ארבע באמה‬vier
el, aan de el gemeten;
2Sam 8:1 ‫ את־מתג האמה‬de teugel van zijn
arm = het bewind over de hoofdstad (aldus
tradionele opvatting; onzeker);
II. f lengte, duur: ‫ אמת בצעך‬Jer 51:13 de
duur van je leven; onzeker;
III. f greep, handvat Jes 8:4; onzeker ;
IV. nloc Amma, een heuvel 2Sam 2:24
‫אמתך‬, P
‫אמ "תך‬, pl ‫אמהות‬, cs ‫אמהות‬, sf ‫אמהתיו‬,
‫ ;אמהתיה‬Gen 20:17‡
23
‫א‬
‫אמה‬9 f volk, volksstam; pl ‫אמות‬9 , ‫אמים‬9 , sf
‫אמתם‬9 ; Gen 25:16 Num 25:15 Ps 44:15 Ps 57:10
Ps 108:4 Ps 117:1 Ps 149:7‡
‫ אמון‬m trouw; pl ‫אמונים‬$ ; zie ook ‫ אמון‬en
‫ ;אמן‬Deut 32:20 Jes 26:2; attributief:
betrouwbaar (boodschapper, getuige)
Spr 13:17 Spr 14:5 Spr 20:6†
‫ אמון‬I. m kunstenaar?; coll de
(gedeporteerde) vaklieden Jer 52:15; volgens
anderen: menigte = ‫המון‬
II. m troetelkind? Spr 8:30;
III. nm Amon, 1. koning van Juda
2Kon 21:18‡; 2. overste van Samaria 1Kon 22:26
2Kron 18:25†; 3. knecht van Salomo Neh 7:59†;
IV. nm Egyptische god Amon Jer 46:25
Nah 3:8†
‫ אמון‬adj trouw, getrouw; pl ‫אמונים‬$ , cs
‫אמוני‬$ ; 2Sam 20:19 ‫אמוני ישראל‬$ ; Ps 12:2
Ps 31:24†
Klaagl 4:5 zie ‫ אמן‬q pp 'opgevoed, verzorgd'
‫אמונה‬$ f trouw, zekerheid; cs ‫אמונת‬$ , sf
‫אמונתו‬, pl ‫אמונות‬$ ; zekerheid, vastheid,
veiligheid; adv. vast, onbewegelijk Ex 17:12;
trouw, betrouwbaarheid 1Sam 26:23 Spr 28:20
‫ אמוץ‬nm Amoz, vader van de profeet Jesaja
Jes 1:1+;2Kon 19:2+;
NB: niet de profeet Amos: Am 1:1; zie ‫עמוס‬
‫ אמי‬nm Ami Ezr 2:57; tempelprostituë, oorspr.
naam ‫ אמון‬Neh 7:59
‫ אמים‬nm Emim, Emieten Deut 2:10; zie ‫אימים‬
‫ אמינון‬nm Amnon 2Sam 13:20; zie ‫אמנון‬
2Sam 3:2
‫ אמיץ‬adj sterk; 2Sam 15:12 Jes 28:2 Jes 40:26
Am 2:16 Job 9:4 Job 9:19†
24
‫ אמיר‬m boomtop of tak Jes 17:6†;
?lees ‫אמרי‬$ ‫ החוי וה‬de Hiwwieten
Jes 17:9
en Amorieten (zo LXX).
‫ אמל‬I.pul verwelken, verkwijnen, kracht
verliezen (vervallen); pf 3m ‫אמלל‬9 , P
‫אמלל‬9 , 3f ‫אמללה‬9 P ‫אמ "ללה‬9 , 3pl ‫אמללו‬9 P
‫אמ "ללו‬9 ; pt zie ‫אמלל‬9 adj 1Sam 2:5‡;
II.q koortsig? afgemat, kwijnend? onzeker ;
pp ‫מלה‬9 ‫ א‬Eze 16:30 meegesleept door
hartstocht?
‫מל‬9 ‫ א‬adj zwak, zie ‫ אמל‬q pp
‫ אמלל‬adj zielig, stakker; pl ‫אמללים‬
Neh 3:34†; vgl. ‫אמל‬
‫אמלל‬9 adj zwak, verkwijnend; cs ‫אמלל‬9
Ps 6:3; vgl. ‫ אמל‬pul
‫ אמם‬nloc Amam in Juda Joz 15:26†
‫ אמן‬I.q bevestigen; opvoeden; pt ‫אמן‬,
‫אמנת‬, pl ‫אמנים‬, sf ‫ ;אמניך‬pp ‫מנים‬9 ‫א‬$
Klaagl 4:5 'verzorgd'; vgl. ‫;אמון‬
ni vast, duurzaam zijn; pf ‫אמן‬$ ‫ נ‬P ‫אמן‬$ ‫נ‬,
‫אמנו‬$ ‫ נ‬P ‫אמנו‬$ ‫ ;נ‬ipf ‫ יאמן‬1Kon 8:26, ‫תאמנה‬
Jes 60:4, ‫יאמנו‬, P ‫ ;תאמנו‬pt ‫אמן‬$ ‫נ‬, ‫אמנה‬$ ‫נ‬,
‫אמנים‬$ ‫נ‬, ‫אמנות‬$ ‫ ;נ‬Jes 7:9 2Kron 20:20;
betrouwbaar zijn Deut 7:9 Gen 42:20;
hi vertrouwen, geloven; pf ‫אמין‬$ ‫ה‬, ‫אמן‬$ ‫ה‬
Gen 15:6, ‫אמנתם‬$ ‫ ;ה‬ipf ‫יאמין‬, ‫ ;יאמן‬pt
‫ אינכם מעמינם ;מאמין‬Deut 1:32 jullie
hadden geen vertrouwen;
II.hi naar rechts gaan; ipf ‫ תאמינו‬Jes 30:21;
zie ‫ימן‬
‫ אמן‬interj zeker, zo zij het Num 5:22 Num 27:15‡;
Jes 65:16 ‫אלהי אמן‬$ ?lees ‫אלהי אמן‬$ ; zie
‫אמן‬
‫ אמן‬m vakman, kunstenaar Hoogl 7:2; zie ‫אמון‬

‫ אמן‬m zekerheid, waarheid, trouw Jes 25:1,
Jes 65:16 ‫אלהי אמן‬$ ?= ‫ אלהי אמן‬G-d van
waarheid
‫מנה‬9 ‫א‬$ f goed vertrouwen, betrouwbaarheid;
zie ‫אמונה‬$
‫ אמנה‬I. f verdrag Neh 10:1, onderhoud,
afgesproken loon Neh 11:23;
II. nloc Amana, 1. rivier in Damascus
2Kon 5:12, K ‫ ;אבנה‬2. berg van de
Antilibanon Hoogl 4:8
‫אמנה‬ I. f voogdij, bescherming Est 2:20;
II. f waarheid Gen 20:12 Joz 7:20, adv
'inderdaad, werkelijk'; †
‫ אמנה‬f pijler, deurpost; pl ‫ אמנות‬2Kon 18:16†
Reymond: het goudbeslag (kunstwerk) op
de deurposten
‫ אמנון‬nm Amnon, 1. zoon van David 2Sam 3:2
2Sam 13:1+;1Kron 3:1; ‫ אמינון‬2Sam 13:20; 2. een
zoon van Simon 1Kron 4:20
‫ אמנם‬adv zeker, beslist; uitspr. /om'nam/;
ook ‫אמנם‬9 ; vragend ‫אמנם‬9 ‫ה‬, ‫אמנם‬9 ‫האף‬
'is het echt zo?' 2Kon 19:17‡,‫אמננם‬9 Gen 18:13‡
‫אמנם‬9 adv werkelijk? zie ‫אמנם‬
‫ אמנן‬nm Amnon; zie ‫אמנון‬
‫ אמנת‬f verzorgster; zie ‫ אמן‬q pt f
‫ אמץ‬q sterk, moedig zijn; pf ‫אמצו‬
2Sam 22:18‡; ipf ‫אמץ‬$ ‫ י‬Gen 25:23, ‫אמצו‬$ ‫;וי‬
2Kron 13:18; imp ‫אמץ‬$ ‫ו‬, ‫ ;ואמצו‬Gen 25:23
‫ אמץ מן‬sterker zijn dan;
pi sterken, bemoedigen; pf ‫אמץ‬, ‫ אמצת‬en
‫אמצתה‬, sf ‫ ;אמצתיך‬ipf ‫יאמץ‬, ‫תאמץ‬, sf
‫תאמצנו‬, ‫ אאמצכם‬Job 16:5; imp ‫אמץ‬, P
‫אמצו‬, ‫ ;אמצהו‬pt ‫ ;מאמץ‬Deut 3:28 Job 4:4,
opvoeden Ps 80:16;
hi sterk, moedig zijn; ipf ‫ יאמץ‬Ps 27:14
‫א‬
Ps 31:25;
hitp vastbesloten zijn; pf ‫ ;התאמץ‬ipf
‫ ;ויתאמצו‬pt ‫ מתאמצת‬Ruth 1:18; zich
haasten? tenauwernood slagen? 1Kon 12:18
2Kron 10:18; de overhand hebben, trotseren
2Kron 13:7
‫ אמץ‬adj sterk, machtig 2Sam 15:12; zie ‫אמיץ‬
‫ אמץ‬adj bont? onzeker; anderen: rood of
sterk; pl ‫מצים‬9 ‫ ;א‬Zach 6:3 Zach 6:7†
‫ אמץ‬m sterkte Job 17:9†
‫ אמצה‬f sterkte Zach 12:5†
‫ אמצי‬nm Amsi, vader van Pelaja 1Kron 6:31
Neh 11:12†
‫ אמציה‬nm Amasja, ook ‫אמציהו‬, 1. koning
van Juda 2Kon 12:22-2Kon 15:1;2Kron 25:11-
2Kron 25:21; 2. zoon van Zikri 2Kron 17:16; 3.
vorst van Simeon 1Kron 4:34; 4. nazaat van
Levi Ch 6:30; 5. een priester te Betel Am 7:10+
‫ אמר‬q zeggen, bij zichzelf of ‫בלבו‬: denken
Gen 17:17‡ pf ‫אמר‬, ‫אמרתי‬, 2f ‫ אמרת‬maar
Ps 16:2 'ik zei'; ipf ‫יאמר‬, ‫ ויאמר‬en ‫ו "ימר‬,
‫ תאמר‬en ‫ ; "תאמר‬imp ‫אמר‬$ , ‫ ;אמרו‬inf
‫אמר‬, ‫לאמר‬, ‫אמר‬$ ‫;ל‬
ni gezegd of genoemd worden; pf ‫אמר‬$ ‫;נ‬
ipf ‫ ;יאמר‬Gen 10:9; ‫ קדוש יאמר לא‬heilig
noemt men het Jes 4:3
hi verklaren? pf ‫אמרת‬$ ‫את־יהוה ה‬
Deut 26:17 gij hebt J. laten zeggen = aanvaard
dat J. zei? gij hebt verklaard aan of
afgesproken met J. ?
hitp grootspraak houden, bluffen, pochen;
ipf ‫ יתאמרו‬Ps 94:4 grootspraak houden,
pochen
‫ אמר‬I. nm Immer; verschillende personen;
Jer 20:1 Ezr 2:37 Ezr 10:20 Neh 3:29 Neh 7:40 Neh 11:13
25
‫א‬
1Kron 9:12 1Kron 24:14†;
II. nloc Immer Ezr 2:59 Neh 7:61†
‫ אמר‬I. m gezegde, woord; sf ‫אמרו‬, pl
‫אמרים‬, cs ‫אמרי‬, sf ‫אמריו‬, ‫;אמריכם‬
Re 5:29 Ps 52:2‡;
II. m lam in namen als ‫אמר‬, ‫ אומר‬en
misschien Gen 49:21 Gen 49:21 ‫אמרי שפר‬
mooie woorden? mooie lammeren?
‫ אמר‬m spreuk, woord Ps 19:3; belofte Ps 68:12;
plan, besluit Job 22:28 Hab 3:9 Ps 19:3 Ps 19:4
Ps 68:12 Ps 77:9 Job 22:28†
‫ אמרה‬f woord, gezegde; cs ‫אמרת‬, sf
‫אמרתי‬, ‫ אמרתו‬Klaagl 2:17, enz.; pl ‫אמרות‬
Ps 12:7, Gen 4:23‡; dichterlijke taal
‫אמרי‬$ gent Amoriet Gen 10:16‡
‫ אמרי‬nm Imri, 1. vader van Omri 1Kron 9:4; 2.
vader van Zakkur Neh 3:2
‫ אמריה‬nm Amarja, Amarjahu, 1. zoon van
Merajot, vader van Achitub 1Kron 5:33 Ezr 7:3
1Kron 6:37; 2. zoon van Azarja, hogepriester
1Kron 5:37 2Kron 19:11 ‫ ;אמריהו‬3. priester
onder Nehemia Neh 10:4 Neh 12:2 Neh 12:13; 4.
nakomeling van Bani, gehuwd met vreemde
vrouw Ezr 10:42; 5. zoon van Sefatja Neh 11:4;
6. zoon van Hizkia Sef 1:1; 7. zoon van
Chebron 1Kron 23:19 1Kron 24:23; 8. leviet onder
Hizkia 2Kron 31:15
‫ אמרפל‬nm Amrafel, koning van Sinear
Gen 14:1 Gen 14:9 ?= Hammurabi; †
‫ אמש‬adv gisteren, gisternacht; P ‫; "אמש‬
Gen 19:34 Gen 31:29 Gen 31:42 2Kon 9:26;
duisternis? Job 30:3; onzeker
‫אמת‬$ f trouw (in een bondgenootschap); sf
‫אמתו‬, ‫ ;אמתך‬Gen 24:27‡; ‫א "מת‬$ ‫חסד ו‬
liefde en trouw; waarheid, feitelijk juist
26
Gen 42:16 Deut 13:15 Deut 17:4 Deut 22:20;
bestendigheid Jes 39:8; attr. betrouwbaar:
‫א "מת‬$ ‫ אנשי‬Ex 18:21 ‫א "מת‬$ ‫ אות‬Joz 2:12
‫ אמתחת‬f (graan-)zak; sf ‫ ;אמתחתו‬pl cs
‫אמתחת‬, sf ‫ ;אמתחתיכם‬Gen 42:27-Gen 44:12†
‫ אמתי‬nm Amittai, vader van de profeet Jona
Jona 1:1 2Kon 14:25†
‫ אן‬interrog waar, waarheen; ook ‫ "אנה‬,
meestal ‫ ; "אנה‬Gen 16:8‡; ‫ "אנה ו "אנה‬1Kon 2:36
waar dan ook (heen); ontkennend: nergens
(heen);
‫עד־אן‬, ‫ עד־אנה‬tot wanneer, hoelang nog
Ex 16:28‡
‫ אן‬nm On; zie ‫און‬
‫ אנא‬interj ach, alstublieft; ‫ אנה‬Jes 38:3;
Gen 50:17 Ex 32:31 Ps 118:25 Ps 118:25 Dan 9:4
Neh 1:5 Neh 1:11†
‫ אנה‬I.q klagen; pf 3pl ‫ אנו‬Jes 3:26 Jes 19:8;
II.pi doen gebeuren; pf ‫ אנה‬Ex 21:13
pu aangedaan worden, gebeuren; ipf ‫אנה‬9 ‫י‬
Spr 12:21, ‫אנה‬9 ‫ ת‬Ps 91:10;
hitp ruzie zoeken; pt ‫ מתאנה‬2Kon 5:7
‫ אנה‬interj ach toch Jes 38:3; zie ‫אנא‬
‫ אנה‬adv waar, waarheen; zie ‫אן‬
‫ אנה‬m klacht, treurnis Deut 26:14 Hos 9:4, vgl.
‫' לחם אנים ;און‬treurbrood'
‫ אנו‬pers wij; K Jer 42:6; zie ‫אנחנו‬
‫אנוש‬$ I. m de mens, de mensen, mensheid; pl
‫ ;אנשים‬Deut 32:26‡;
II. nm Enos, zoon van Set Gen 4:26
Gen 5:6+;1Kron 1:1
‫ אנוש‬adj zwaar ziek, ongeneeslijk; f ‫;אנושה‬
Jes 17:11 Jer 15:18 Jer 17:9 Jer 17:16 Jer 30:12
Jer 30:15 Mi 1:9; Job 34:6 dodelijk, waar geen

genezing voor is;
Ps 69:21 ‫אנושה‬, zie ‫נוש‬
‫ אנח‬ni zuchten, kreunen, rouwen; pf ‫נאנחה‬
Joël 1:18 Klaagl 1:18, ‫ נאנחו‬Jes 24:7, ‫נחנת‬
Jer 22:23 = ‫אנחת‬$ ‫ ;נ‬ipf ‫ יאנח‬Spr 29:2, ‫תאנח‬
Eze 21:11, ‫ ויאנחו‬Ex 2:23; imp ‫ האנח‬Eze 21:11;
pt ‫אנח‬$ ‫ נ‬Eze 21:12, ‫אנחה‬$ ‫ נ‬Klaagl 1:21, ‫אנחים‬$ ‫נ‬
Eze 9:4 Klaagl 1:4 Klaagl 1:11†
‫ אנחה‬f zucht, gekreun; lange vorm ‫אנ "חתה‬,
sf ‫אנחתי‬, pl sf ‫ ;אנחתי‬Jes 21:2 Jes 35:10
Jes 51:11 Ps 31:11 Ps 38:10 Klaagl 1:22†
‫ אנחנו‬pers wij, P ‫ ;אננו‬Gen 19:13‡ ‫ נחנו‬P
‫נחנו‬, 5x: Gen 42:11 Ex 16:7+;Num 32:32 Klaagl 3:42;
‫ אנו‬K Jer 42:6
‫ אנחרת‬nloc Anacharat, stad in Naftali
Joz 19:19
‫ אני‬pers ik; Gen 6:17‡; lange vorm ‫אנכי‬
Gen 3:10‡; P ‫ ;אני‬nadrukkelijk 'ik van mijn
kant' Gen 31:52
‫אני‬0 f vloot, coll.; 1Kon 9:26 1Kon 9:27; m 1Kon 10:11
1Kon 10:22; vgl. ‫אניה‬0 ; Jes 33:21 ‫אני־שיט‬0
galeien, roeischepen
‫ אניה‬f klacht, treurnis Jes 29:2 Klaagl 2:5†; ‫תאניה‬
‫' ואניה‬steen en been klagen'
‫אניה‬0 f schip; pl ‫אנית‬0 , ‫אניות‬0 ; Gen 49:13‡;
'vloot' zie ‫אני‬0 ; 1Kon 9:27 ‫אניות‬0 ‫אנשי‬
scheepsvolk, zeelui
‫ אניעם‬nm Aniam, zoon van Semida
1Kron 7:19†
‫ אנך‬m schietlood; Am 7:7 Am 7:8†; adv
loodrecht, in het lood
‫ אנכי‬pers ik Gen 3:10; zie ‫אני‬
‫ אנן‬hitpo klagen, morren; zie ‫ ;אנה‬ipf ‫יתאונן‬
Klaagl 3:39; pt ‫ מתאוננים‬Num 11:1‡
‫א‬
‫ אנס‬q dwingen, dringend uitnodigen; pt ‫אנס‬
Est 1:8†
‫ אנף‬q toornen, briesen van toorn; met vz. ‫ב‬
'boos op'; pf ‫ אנפת‬1Kon 8:46 Jes 12:1 Ps 60:3
2Kron 6:36; ipf ‫אנף‬$ ‫ י‬Ps 2:12, ‫אנף‬$ ‫ ת‬Ps 79:5
Ps 85:6 Ezr 9:14;
hitp boos worden, handelen in toorn; pf
‫ התאנף‬Deut 1:37 Deut 9:20, ‫ התאנף־‬Deut 4:21;
ipf ‫ ויתאנף‬Deut 9:8 1Kon 11:9 2Kon 17:18; †
‫ אנפה‬f blauwe reiger? (onrein) Lev 11:19
Deut 14:18
‫ אנק‬q kermen, weeklagen; ipf ‫אנק‬$ ‫ י‬Jer 51:52;
inf ‫אנק‬$ Eze 26:15;
ni kermen, enz; inf ‫ האנק‬Eze 24:17; pt
‫אנקים‬$ ‫ נ‬Eze 9:4†
‫ אנקה‬I. f gekreun, gesteun; cs ‫ ;אנקת‬Mal 2:13
Ps 12:6 Ps 102:21†;
II. f gekko, soort hagedis? (onrein)
Lev 11:30†
‫ אנש‬ni ziek worden; ipf ‫ ויאנש‬2Sam 12:15
‫ אנושה‬Ps 69:21 'ik ben ziek' onduidelijke
afleiding ; zie verder ‫אנוש‬$ , ‫איש‬
‫ אנשים‬m mannen; zie ‫ איש‬en ‫אנוש‬$
‫ אסא‬nm Asa, 1. koning van Juda 1Kon 15:8‡;
2. vader van Berekja 1Kron 9:16
‫ אסוך‬m oliekruik? 2Kon 4:2†
‫ אסון‬m ongeluk Gen 42:4 Gen 42:38 Gen 44:29;
letsel Ex 21:22 Ex 21:23†
‫ אסור‬m boei, band; pl ‫אסורים‬, sf ‫אסוריו‬$ ;
Re 15:14 Pr 7:26; ‫ בית האסור‬gevangenis
Jer 37:15†
‫ אסיף‬m oogst, inzameling der vruchten
Ex 34:22; ‫ אסף‬Ex 23:16†
27
‫א‬
‫ אסיר‬I. m (de groep) gevangenen coll.;
Jes 24:22 Jes 42:7;
II. nm Assir 1Kron 6:7 Ex 6:24 1Kron 6:7;
III. problematisch: Jes 10:4 ‫תחת אסיר‬
onder gevangenschap? onder hun boeien,
zie ‫ ;אסור‬1Kron 3:17 ‫ובני יכניה אסר‬
‫' שאלתיאל בנו‬en de zonen van Jechonja:
Assir en zijn zoon Saltiël' of: 'Jechonja
tijdens zijn gevangenschap, Saltiël zijn
zoon'
‫ אסיר‬m gevangene; pl ‫אסירים‬, cs ‫אסירי‬, sf
‫ ;אסיריו‬Gen 39:20‡; vgl. ‫ אסר‬pp
‫ אסם‬sn voorraadschuur; pl sf ‫;אסמיך‬
Deut 28:8 Spr 3:10†
‫ אסנה‬nm Asna Ezr 2:50†
‫ אסנת‬nf Asnat, vrouw van Jozef, dochter van
de priester Potifera Gen 41:45-Gen 46:20
‫ אסף‬q verzamelen; vgl. ‫ יסף‬i.v.m.
vormverwarring ; pf ‫אסף‬, ‫אספת‬, ‫אספו‬,
sf ‫ ;אספתו‬ipf ‫אסף‬$ ‫י‬, ‫אסף‬$ ‫ת‬, ‫תאספי‬,
‫אסף‬$ ‫ א‬en ‫ אספה‬Mi 4:6, ‫יאספו‬, ‫תאספו‬,
‫אסף‬$ ‫ ;נ‬sf ‫יאספהו‬, ‫ויאספה‬, ‫אספך‬
1Sam 15:6;
verward met ‫יסף‬: ‫ ויסף‬2Sam 6:1
'verzamelde', ‫ תסף‬Ps 104:29;
binnenhalen (oogst) Ex 23:10, naar zich toe
halen 1Sam 14:52; wegnemen Gen 30:23;
terugtrekken (hand, voet, enz.) Gen 49:33;
achterhoede zijn, de stoet besluiten Jes 58:8 ;
zie ook pi ; een ziel oogsten, wegrapen =
doen sterven Re 18:25 1Sam 15:6 Ps 104:29;
ni verzameld worden; pf ‫אסף‬$ ‫נ‬, ‫ ;נאספו‬ipf
‫ ;יאסף‬imp ‫ ;האסף‬inf abs ‫ האסף‬2Sam 17:11,
cs ‫ האסף‬Gen 29:7 Num 12:15; pt ‫אסף‬$ ‫נ‬
Gen 49:29, mm ‫אספים‬$ ‫ נ‬1Sam 13:11‡; zich
terugtrekken; Num 11:30; binnengehaald
28
worden Num 11:22; verzameld worden tot zijn
voorvaderen Gen 25:8 = sterven; zich
verzamelen tegen, met vz. ‫ על‬Gen 34:30;
pi meenemen, naar binnen halen /
achterhoede vormen; pt ‫מאסף‬, sf
‫מאספכם‬, ‫ ;מאספיו‬achterhoede Num 10:25
Joz 6:9 Joz 6:13; meenemen Re 19:15 Re 19:18
Jes 52:12; oogsten Jes 62:9;
pu verzameld worden, weggeraapt; pf
‫אסף‬9 , ‫אספו‬9 ; pt ‫אסף‬9 ‫ ;מ‬Jes 24:22 Jes 33:4
Eze 38:12 Hos 10:10 Zach 14:14;
hitp zich verzamelen; inf ‫ התאסף‬Deut 33:5
Mi 4:6 ?鑼 sup>e?ㄠ q ipf 1
‫ אסף‬m oogst Ex 23:16; zie ‫אסיף‬
‫ אסף‬m Asaf, 1. leviet, zangmeester bij David
Ps 50:1 Ps 73:1‡; zijn nakomelingen Ezr 2:41
Ezr 3:10 Neh 7:44‡; 2. ambtenaar onder Hizkia
2Sam 18:18 2Kon 18:37 Jes 36:3 Jes 36:22; 3. een
houtvester Neh 2:8
‫ אסף‬m voorraadkamer; pl ‫ספים‬9 ‫א‬, cs ‫ספי‬9 ‫;א‬
Neh 12:25 1Kron 26:15 1Kron 26:17†
‫ אסף‬m oogst; pl cs ‫ ; אספי‬Jes 32:10; Jes 33:4
‫ אסף החציל‬zoals het oogsten door de
sprinkhaan; Mi 7:1 ‫ אספי־קיץ‬fruitoogst †
‫ אספה‬f het innemen, binnenhalen Jes 24:22†;
men zou verwachten cs ‫ אספת אסיר‬het
binnenhalen van vluchtelingen; ?lees ‫אסף‬
‫( האסר‬zoals) het oogsten van gevangenen
‫ספה‬9 ‫ א‬f spreukverzameling? ‫ספות‬9 ‫† בעלי א‬
Pr 12:11 verzamelaars (kenners) van spreuken
‫סף‬9 ‫ אספ‬m samenraapsel Num 11:4†
‫ אספתא‬nm Aspata, zoon van Haman Est 9:7†
‫ אסק‬ik zal opstijgen Ps 139:8; zie ‫סלק‬
‫ אסר‬q binden; pf ‫אסרה‬, ‫אסרתם‬, sf
‫ ואסרוך‬Eze 3:25, ‫ הו‬9‫ ואסרנ‬Re 16:5; ‫אסרם‬

Job 36:13;ipf ‫אסר‬$ ‫וי‬, ipf ‫רהו‬9 ‫ויאס‬, ‫אסרך‬$ ‫נ‬, ‫ו‬
‫ ;תאסרהו‬imp ‫אסר‬$ , ‫ ;אסרו‬pt ‫אסרי‬
Gen 49:11 met poëtische jod; pp ‫אסור‬,
‫אסורים‬, ‫אסורי‬, ‫סרות‬9 ‫ ;א‬vastmaken,
boeien, (ezel) aanspannen, enz. Gen 49:11
Ex 14:6; de strijd aanbinden 2Kron 13:3
1Kon 20:14 een onthoudingsgelofte afleggen
Num 30:3 ‫ לאסר אסר על־נפשו‬om een band
te binden op zijn ziel = om zich door een
gelofte te binden
ni gevangen, geboeid worden; ipf ‫יאסר‬,
‫ ;תאסר‬imp mm ‫ ;האסרו‬Gen 42:16+;Re 16:6+;
pu gevangen worden; pf ‫אסרו‬9 Jes 22:3;
BHS voetnoot: ?lees ‫ סרו‬of ‫הסרו‬9 'zijn
geweken,gevlucht' zie ‫סור‬
‫ אסר‬m verbintenis, gelofte (van onthouding);
sf ‫אסרה‬$ ‫ו‬, pl ‫אסריה‬$ en ‫אסרה‬$ ; Num 30:3-
Num 30:15†
‫ אסר‬m gevangene; zie ‫אסיר‬
‫ אסר־חדן‬nm Esarhaddon, koning van
Assur; 2Kon 19:37 Jes 37:38 Ezr 4:2†
‫ אסתר‬nf Ester, gemalin van Ahasweros
Est 2:7‡; eerst ‫' הדסה‬mirte'
‫ אף‬I. m neus, neusgaten, gezicht; sf ‫אפו‬, du
‫אפים‬, sf ‫אפיו‬, ‫ ;אפיך‬neus Gen 24:47;
neusgaten Gen 3:19; gezicht Gen 7:22 Gen 10:1;
toorn Gen 39:19; ‫ אפים ארצה‬met het gezicht
tot op de grond Gen 19:1
afgeleid: woede, toorn; ‫ ויחר אפו‬Gen 39:19
zijn toorn ontbrandde; ‫ בעל אף‬driftkop;
‫ חרון אפו‬zijn brandende toorn; m ‫ארך‬
‫ אפים‬geduld, adj ‫ ארך אפים‬lamkmoedig,
geduldig Ex 34:6; adj ‫ קצר אפים‬ongeduldig
Spr 14:17; m ‫ גבה אפים‬hoogmoed;
II. part/adv ja, ook, werkelijk, dan zeker
Gen 40:16 Job 4:19; ‫ אף כי‬werkelijk Gen 3:1;
‫א‬
vragend ‫ האף‬Gen 18:13; ja zelfs, sterker nog
Neh 9:18; en dan helemaal, hoeveel te meer
1Sam 23:3; hoeveel te minder 1Kon 8:27 (na
‫;)לא‬
‫ אף בל‬nog amper, nauwelijks Jes 40:24
‫ אף־הוא‬2Kon 2:14 ?lees ‫ איפה‬waar is Elia?
‫ אפד‬q de efod opbinden; pf ‫ ואפדת‬Ex 29:5;
ipf ‫ ויאפד‬Lev 8:7
‫ אפד‬I. m efod, ook ‫ ;אפוד‬priesterkleed
Ex 25:7‡;
II. nm Efod Num 34:23
‫פדה‬9 ‫ א‬f het opbinden (van de efod); cs
‫פדת‬9 ‫א‬, sf ‫פדתו‬9 ‫ ;א‬Ex 28:8 Ex 39:5; 'jas',
bekleding van een afgodsbeeld? Jes 30:22†
‫ אפדן‬m paleis; ‫הלי אפדנו‬0 ‫ א‬staatsietenten
Dan 11:45†
‫ אפה‬q bakken; pf ‫אפה‬, ‫ואפ "ית‬, ‫אפיתי‬,
‫ ;אפו‬ipf ‫יאפו‬, ‫תאפו‬, sf ‫ ותפהו‬1Sam 28:24
zonder ‫ א‬imp ‫ אפו‬Ex 16:23; pt ‫אופה‬, pl
‫אופים‬, ff ‫אפות‬, sf ‫ אפהם‬Hos 7:6 hun
bakker; Gen 19:3‡
ni gebakken worden; ipf ‫ תאפה‬Lev 6:10
Lev 7:9, ‫ תאפינה‬Lev 23:17
‫ אפה‬f efa, droge maat; zie ‫איפה‬
‫ אפו‬interj dan, toch; bij vraag of verzoek: wie
dan, waar ergens; ook ‫ ;אפוא‬Gen 43:11
‫ אם־כן אפוא זאת עשו‬als het zo is, doet
dan het volgende.
vgl. ook ‫' איפה‬waar'
Gen 27:33‡
‫ אפוא‬interj toch, dan; zie ‫אפו‬
‫ אפוד‬m priesterkleed Ex 28:4: zie ‫אפד‬
‫ אפיח‬nm Afiach, Benjaminiet, vader van
Bekorat 1Sam 9:1†
29
‫א‬
‫ אפיל‬adj laat rijpend (gewas); ff ‫אפילת‬
Ex 9:32†
‫ אפים‬I. nm Appaim 1Kron 2:30;
II. m pl gezicht, neusgaten; zie ‫אף‬
‫ אפיק‬nloc Afik; zie ‫אפיק‬
‫ אפיק‬I. m bedding (van een rivier); pl
‫אפיקים‬, cs ‫אפיקי‬, sf ‫ ;אפיקיו‬2Sam 22:16
Jes 8;ook: dal met beek Eze 6:3‡;
II. m machtig persoon Job 12:21;
III. m waterpijpen? staven (betr. de
gepantserde rug van de krokodil) Job 40:18
Job 41:7
‫ אפל‬adj pikdonker Am 5:20†
‫ אפל‬m het duister, duisternis; ‫ במו אפל‬in het
duister, heimelijk Ps 11:2; Jes 29:18 Ps 91:6
Job 3:6-Job 30:26†
‫ אפלה‬f dichte duisternis; sf ‫ אפלתך‬Jes 58:10,
pl ‫ אפלות‬Jes 59:9; Ex 10:22‡
‫ אפלל‬nm Eflal, zoon van Zabad 1Kron 2:37†
‫ אפן‬m wiel; du sf ‫ על־אפניו‬op de juiste
wijze, op zijn tijd Spr 25:11: † 'op wielen', als
twee wagenwielen die met elkaar sporen;
b.v. de twee halfverzen; vandaar de dualis ?
‫ אפס‬q eindigen, ophouden; pf ‫ אפס‬Gen 47:15
Gen 47:16 Jes 16:4 Jes 29:20; vragend ‫האפס‬
Ps 77:9†
‫ אפס‬m 1. einde; P ‫אפס‬, pl cs ‫;אפסי‬
Num 13:28‡; ‫ אפסי ארץ‬uiteinden der aarde
Deut 33:17‡; 2. niets, nul Jes 41:12 ‫כאין וכאפס‬
'als niets en niemendal' 3. adv niet, zonder
Jes 54:15 ‫' אפס מאותי‬het komt niet van
mij'; Job 7:6 ‫ באפס תקוה‬zonder hoop; 4.
conj ‫ אפס כי‬conj alleen, maar : Num 13:28
Re 4:9‡; niet, behalve, maar; Num 13:28;
30
Jes 41:24 ‫ מאפס = מאפע‬uit het niets
voortgekomen?
‫ אפס דמים‬nloc Efes-Dammim in Juda
1Sam 17:1 = ‫ פס־דמים‬1Kron 11:13
‫ אפסים‬m enkels, P ‫ אפסים‬Eze 47:3; ‫מי‬
‫ אפסים‬water tot de enkels
‫ אפע‬m niets, waardeloos Jes 41:24; ?lees P
‫ אפס‬van ‫ אפס‬vgl.Jes 40:17
‫ אפעה‬m adder; Jes 30:6 Jes 42:14 Jes 59:5
Job 20:16†
‫ אפף‬q omringen, omsluiten; pf ‫ אפפו‬Ps 40:13,
‫פני‬9 ‫ אפ‬2Sam 22:5, ‫ אפפוני‬Jona 2:6 Ps 18:5
Ps 116:3†
‫ אפק‬hitp zich sterk maken, zich inhouden,
bedwingen, zich vermannen; pf P ‫התאפקו‬
Jes 63:15 ipf ‫ ואתאפק‬1Sam 13:12 P ‫אתאפק‬
Jes 42:14 ; ‫ ויתאפק‬Gen 43:31 Est 5:10; ‫תתאפק‬
Jes 64:11; inf ‫ להתאפק‬Gen 45:1 zich
inhouden; †
‫ אפק‬nloc Afek; loc ‫ ;א "פקה‬Joz 12:18‡; ‫אפיק‬
Re 1:31
‫ אפקה‬nloc Afeka, in het bergland van Juda
Joz 15:53†
‫ אפר‬m doek over de ogen (als vermomming);
1Kon 20:38 1Kon 20:41†
‫ אפר‬f as (rest na verbranding); Num 19:9‡;
Gen 18:27 ‫' עפר ואפר‬stof en as'; i.v.m. rouw
2Sam 13:19‡
‫ אפרח‬m kuiken; pl ‫אפרחים‬, sf ‫אפרחיה‬,
‫ ;אפרחיו‬Deut 22:6 Ps 84:4 Job 39:30†
‫ אפריון‬m draagstoel of draagkoets? Hoogl 3:9†
‫ אפרים‬nm Efraïm, tweede zoon van Jozef
Gen 41:52‡

‫ אפרתה‬nloc Efrata = Betlehem; 1. Ruth 1:2‡;
gent ‫ אפרתי‬Ruth 1:2‡; 2. dezelfde of
misschien een andere plaats Gen 35:16
Gen 35:19 Gen 48:7
‫ אצבן‬nm Esbon, zoon van Gad; Gen 46:16,
‫ אצבון‬1Kron 7:7†
‫ אצבע‬f vinger, teen; sf
‫אצבעו‬, ‫אצבעך‬, pl
cs ‫אצבאות‬, sf ‫אצבעתיו‬, ‫;אצבעתיך‬
Ex 8:15‡; teen 2Sam 21:20; zes vingers en tenen
1Kron 20:6
‫ אציל‬f verbinding, gewricht; loc ‫א "צילה‬, pl
‫אצלות‬, cs ‫ ;אצילי‬oksel Jer 38:12 pols
Eze 13:18; Eze 41:8
technische term; naar de
aansluiting, tot de basis?
‫ אציל‬I. m uithoek, kant van de wereld; pl cs
‫ אציליה‬Jes 41:9;
II. m edele, voorname: ‫אצילי בני ישראל‬
Ex 24:11
‫ אצל‬q apart leggen, wegleggen, bewaren,
opsparen; pf ‫ אצלתי‬Num 11:17 Pr 2:10, ‫אצלת‬
Gen 27:36; ipf ‫ ויאצל‬Num 11:25
ni afgenomen worden; pf ‫אצל‬$ ‫ נ‬Eze 42:6†
‫ אצל‬prep naast; sf ‫אצלי‬, ‫אצלה‬, enz.;
Gen 39:10‡; ‫מאצל‬, ‫ מאצלו‬van bij, vanaf;
1Sam 17:30 1Sam 20:41 Eze 40:7
‫ אצל‬I. nm Asel, zoon van Elasa; P ‫אצל‬,
1Kron 8:37-1Kron 9:44†;
II. nloc Asel: Zach 14:5 ‫' אל־אצל‬naar Asel'
of: 'ernaast'; zie ‫אצל‬
‫ אצליהו‬nm Asaljahu, vader van de schrijver
Safan 2Kon 22:3 2Kron 34:8†
‫ אצם‬nm Osem, 1. broer van David 1Kron 2:15;
2. zoon van Jerachmeël 1Kron 2:25†
‫ אצעדה‬f keten, enkelkettinkje Num 31:50;
armband 2Sam 1:10†
‫א‬
‫ אצר‬q ophopen, opslaan (voorraad); pf ‫אצרו‬
‫ האצרים‬Am 3:10
2Kon 20:17 Jes 39:6; pt
ni opgehoopt worden; ipf ‫ יאצר‬Jes 23:18;
hi aanstellen als beheerder van de
voorraden; ipf ‫ ואוצרה‬Neh 13:13†
‫ אצר‬nm Eser, zoon van Seïr; Gen 36:21-
Gen 36:30;1Kron 1:38 1Kron 1:42†
‫ אקדח‬m edelsteen; karbonkel ? Jes 54:12†
‫ אקו‬m wilde geit, steenbok (rein) Deut 14:5†
‫ אקוב‬Job 5:3 ik vervloekte = ik zag dat
vervloekt was; zie ‫ קבב‬ipf
‫ אר‬m licht; zie ‫' אור‬licht' en ‫' יאר‬rivier'
(Nijl)
‫ ארא‬nm Ara, zoon van Jeter; ‫וארא‬
1Kron 7:38†
‫ אראל‬de helden van Moab 2Sam 23:20; zie
‫אריאל‬
‫ אראלי‬nm Areli, zoon van Gad Gen 46:16
Num 26:17† ; gent Areliet
‫ אראלם‬m hun helden, dapperen Jes 33:7 ?lees
‫אראלים‬, zie ‫אריאל‬
‫ ארב‬q belagen, in hinderlaag (gaan) liggen;
pf ‫ וארב‬Deut 19:11, P ‫ ארבתי‬Job 31:9, ‫ארבו‬
Ps 59:4 Klaagl 4:19, ‫ וארבתם‬Re 21:20; ipf ‫ארב‬$ ‫י‬,
‫ארב‬$ ‫ת‬, ‫יארבו‬, P ‫א "רבו‬$ ‫י‬, ‫ נארבה‬Spr 1:11;
imp ‫ארב‬$ Re 9:32; inf ‫ארב־‬$ Spr 12:6; pt ‫ארב‬,
‫ ארבים‬Joz 8:2‡; ook: de hinderlaag Joz 8:7
pi beloeren (vanuit een hinderlaag); pf
‫ מארבים‬Re 9:25 2Kron 20:22, vgl. ‫מארב‬
hi een hinderlaag leggen; ipf ‫ וירב‬1Sam 15:5
lees ‫ויארב‬
‫ ארב‬nloc Arab in de bergen van Juda Joz 15:52;
? gent ‫ ארבי‬2Sam 23:35†
31
‫א‬
‫ ארב‬m hol, hinderlaag; P ‫ ;ארב‬Job 37:8 ‫ ארגון‬m purper 2Kron 2:6; zie ‫ארגמן‬
Job 38:40†
‫ ארגז‬m reistas, koffertje; ‫ בארגז מצדו‬in een
‫ ארב‬m arglistigheid; sf ‫ ארבו‬Jer 9:7; ‫בארבם‬ koffertje ernaast; 1Sam 6:8 1Sam 6:11 1Sam 6:15†
Hos 7:6†
‫ ארגיעה‬f ogenblik; adv heel kort;
‫ ארבאל‬nloc Arbeël Hos 10:14 = ‫בית ארבאל‬ ‫ עד־ארגיעה‬voor korte tijd; vgl. ‫ רגע‬hi ;
† Jer 49:19 Jer 50:44 Spr 12:19†

‫רבה‬9 ‫ א‬f venster; pl ‫רבות‬9 ‫א‬, sf ‫רבתיהן‬9 ‫;א‬ ‫ ארגמן‬m purper (kleurstof of stof in die
'sluizen van de hemel' Gen 7:11 Gen 8:2 2Kon 7:2 kleur); Ex 25:4‡; ‫ ארגון‬2Kron 2:6
Jes 24:18 Mal 3:10†; vensters, traliewerk Pr 12:3;
‫ ארד‬nm Ard, zoon van Benjamin; P ‫ארד‬
(voor de rook) Hos 13:3; Gen 46:21 Num 26:40† ; in 1Kron 8:3 ‫ ;אדר‬gent
Jes 60:8 duiventillen
‫ ארדי‬Ardiet Num 26:40
‫ ארבה‬I. m sprinkhaan, coll. zwerm; Ex 10:4‡; ‫ ארדון‬nm Ardon, zoon van Kaleb en Azuba;
II. zie ‫ רבה‬hi ipf 1 'ik zal vermeerderen' 1Kron 2:18†
Gen 3:16‡
‫ ארדי‬nm Aridai, zoon van Haman Est 9:9†
‫ ארבה‬f list, bedrog Jes 25:11; pl cs ‫ארבות‬,
onzeker, vgl. ‫ארב‬ ‫ ארדי‬gent Ardiet Num 26:40; zie ‫ ארד‬Ard
‫רבות‬9 ‫ א‬nloc Arubot in Juda ? 1Kon 4:10† ‫ ארה‬q plukken, oogsten; pf ‫ אריתי‬Hoogl 5:1,
pf 3mm+3f ‫ ארוה‬Ps 80:13
‫ ארבי‬gent Arbiet 2Sam 23:35; van Arab?; zie
‫ארב‬ ‫ ארובות‬nloc Arubot; zie ‫רבות‬9 ‫א‬
‫ ארבע‬I. num f vier Job 1:19 Gen 2:10; m ‫ ארוד‬nm Arod Num 26:17; gent ‫ ;ארודי‬Gen 46:16
‫ ארבעים ;ארבעה‬veertig; ‫ארבעתים‬ = ‫† ;ארוד‬
viervoudig 2Sam 12:6; ‫ ארוד‬nloc Arwad, Fenicische stad Eze 27:8
II. nm Arba, de Enakiet van ‫= קרית ארבע‬ Eze 27:11† gent ‫ ארודי‬Gen 10:18 1Kron 1:16†
Hebron Joz 14:14‡
‫ארוה‬9 f stal; pl ‫ארוות‬9 , cs ‫ארות‬9 2Kon 5:6 en
‫ ארג‬q weven; ipf ‫ תארגי‬Re 16:13, P ‫א "רגו‬$ ‫י‬ ‫אריות‬9 2Kron 9:25; een stal vol, hoeveelheid
Jes 59:5, pt ‫אורג‬, ‫ארג‬, pl ‫ארגים‬, ff ‫;ארגות‬ paarden; 2Kron 32:28 zie ‫† אורות‬
Ex 28:32‡
‫ ארוז‬adj sterk, degelijk; pl ‫רזים‬9 ‫ א‬Eze 27:24†;
‫ ארג‬m weversspoel; P ‫ ;ארג‬schuitje, spoel vgl. ‫ ארז‬ceder
Job 7:6;weverspin, stok door het weefsel
‫ ארוכה‬f herstel (gebouw), genezing (mens);
Re 16:14†
ook ‫רכה‬9 ‫ ;א‬cs ‫רכת‬9 ‫א‬, sf ‫רכתך‬9 ‫ ;א‬Jes 58:8
‫ ארגב‬I. nloc Argob Deut 3:4 Deut 3:13 Deut 3:14 Jer 8:22 Jer 30:17 Jer 33:6 Neh 4:1 2Kron 24:13†
1Kon 4:13†;
‫ ארומה‬nloc Aruma bij Sichem Re 9:41; vgl.
II. nm Argob, gedood door Pekach
‫ רומה‬2Kon 23:36
2Kon 15:25†
‫ ארומים‬gent 2Kon 16:6 Q ‫ אדומים‬Edomieten

32

‫ ארון‬m kist; art ‫ ;הארון‬doodskist Gen 50:26;
meestal: verbondsark Ex 25:10; 1Sam 4:17
blijkens de persoonsvorm vrouwelijk:
‫נלקחה‬
‫ ארונה‬nm Arawna, de Jebusiet 2Sam 24:18-
2Sam 24:24†; K ‫ ארניה‬Q ‫ארונה‬
‫ארות‬9 f stallen; zie ‫ארוה‬9 2Kron 32:28
‫ ארז‬m ceder, cederhout; P ‫ארז‬, pl ‫ארזים‬, cs
‫ארזי‬, sf ‫ ;ארזיך‬Lev 14:4‡
‫ ארזה‬f werk van cederhout, panelen Sef 2:14†:
vgl. ‫ארז‬
‫ ארח‬q reizen, onderweg zijn; pf ‫וארח‬
Job 34:8; pt ‫ארח‬, ‫ארחים‬, reiziger, gast
reiziger, gast;
Re 19:7 2Sam 12:4 Jer 9:1 Jer 14:8
‫ ארח‬Job 31:32; Spr 10:17 zie ‫' ארח‬pad'; inf+1
‫ ארחי‬Ps 139:3 Job 19:8 'mijn gaan, mijn pad';
Jer 9:1 ‫ מלון ארחים‬herberg †
‫ ארח‬nm Arach, 1. vader van Sekanja Ezr 2:5
Neh 7:10 Neh 6:18 2. Aseriet, zoon van Ulla
1Kron 7:39
‫ ארח‬m bezoeker, reiziger 2Sam 12:4; zie ‫ארח‬
‫ ארח‬m weg, pad, levenswijze, wijze;
poëtisch synoniem zie ‫ ;דרך‬sf ‫ארחו‬
uitspr. /orcho/, ‫אר "חך‬, pl ‫ארחות‬0 , cs
‫ארחת‬, ‫ארחות‬, sf ‫ארחתיו‬, ‫ארחתיך‬,
‫ארחתי‬, ‫ ;ארחתיהם‬Gen 18:11‡; reiziger
Job 31:32 zie ‫ארח‬
‫רחה‬9 ‫ א‬f rantsoen, onderhoud, maaltijd; cs
‫רחת‬9 ‫א‬, sf ‫רחתו‬9 ‫ ;א‬2Kon 25:30 Jer 40:5 Jer 51:34
Spr 15:17†
‫ ארחה‬f reisgezelschap, karavaan; cs ‫ארחת‬
‫ ישמעלים‬Gen 37:25, pl cs ‫ארחות דדנים‬
Jes 21:13 en ‫ ארחות תמא‬Job 6:19†
‫א‬
‫ ארי‬m leeuw; ook ‫ ;אריה‬pl ‫ אריות‬Re 14:5‡,
‫ אריים‬1Kon 10:20
‫ארי‬9 nm Uri; zie ‫אורי‬
‫ אריאל‬I. m vuurplaats, altaar; Eze 43:15+
‫;והאריאל =? וההראל‬
II.n Ariël, deel van Jeruzalem Jes 29:1-
Jes 29:7; ‫ אראלם‬Jes 33:7 de mannen van
Ariël? onzeker
III. nm Ariël, 1. twee helden van Moab
2Sam 23:20 1Kron 11:22 misschien geen
eigennaam 2. afgezant van Ezra Ezr 8:16
‫ ארידתא‬nm Aridata, zoon van Haman
Est 9:8†
‫ אריה‬I. m leeuw Re 14:8‡ zie ‫; אר י‬
II. nm Arjé 2Kon 15:25
‫אריה‬9 f stal; zie ‫ארוה‬9
‫ארים‬9 m Urim, orakelstenen; zie ‫אורים‬
‫ אריסי‬nm Arisai, zoon van Haman Est 9:9†
‫ ארך‬q lang zijn of worden; pf ‫ ארכו‬Gen 26:8;
ipf ‫ יארכו‬Eze 12:22, ‫ארכנה‬$ ‫ ות‬Eze 12:22†
hi lang maken, verlengen, lang laten duren;
pf ‫אריך‬$ ‫ה‬, ‫הארכת‬, ‫ והארכתי‬1Kon 3:14,
‫אריכו‬$ ‫ה‬, ‫ ;הארכתם‬ipf ‫יאריך‬, ‫תאריך‬,
‫יאריכו‬, ‫יכן‬ 9 ‫ יאר‬Deut 5:16‡; imp f ‫האריכי‬
Jes 54:2; inf ‫ האריך‬Num 9:19 Num 9:22; pt
‫ ;מאריך‬Pr 8:12; lang maken Num 9:19‡; lang
zijn Ex 20:12 Deut 5:16 Deut 6:2 Deut 25:15
‫ ארך‬I. adj lang; ‫ ארך האבר‬lang van
vleugel, met brede vlucht Eze 17:3 ‫ארך אפים‬
Ex 34:6 lankmoedig, niet snel boos, zie ‫;אף‬
‫ לארך אפך‬Jer 15:15 'door uw geduld' lees
‫ך־רח ;לארך‬ 9 ‫ אר‬lankmoedig, mild Pr 7:8;
II. nloc Erech Gen 10:10 in Babylonië
‫ ארך‬adj lang, langdurig; f ‫רכה‬9 ‫ ;א‬2Sam 3:1
Jer 29:28 Job 11:9†
33
‫א‬
‫ ארך‬m lengte, duur, geduld; sf ‫ארכו‬, ‫ארכה‬,
‫ ארכם‬uitspr. /orko/ enz.; Gen 6:15; ‫לארכה‬
in haar lengte
Gen 13:17
‫רכה‬9 ‫ א‬f herstel Jer 30:17 Jer 33:6, zie ‫;ארוכה‬
vgl. ‫' ארך‬lang' f ‫רכה‬9 ‫ א‬met dageesj
‫ ארכי‬gent Arkiet, kanaänitische familie van
Chusai Joz 16:2‡
‫ ארם‬nloc Aram = Syrië Gen 10:22‡; ‫ארם‬
‫ ;נהרים‬Mesopotamië Gen 24:10 Ps 60:2; ‫ארם‬
‫ ;צובה‬Aram-Soba, Damascus; het volk
‫ ;ארמי‬de taal ‫ארמית‬
‫ ארמון‬m burcht, paleis; pl cs ‫ארמנות‬
1Kon 16:18‡; ‫ אלמנותיו‬Jes 13:22 Eze 19:7
‫ארמנותיו‬
‫ ארמי‬adj Arameeër Gen 25:20; zie ‫ארם‬
‫ ארמית‬adj de taal Aramees; 2Kon 18:26 Jes 36:11
Dan 2:4 Ezr 4:7†
‫ ארמני‬nm Armoni, zoon van Saul 2Sam 21:8†
‫ ארן‬nm Aran, zoon van Disan Gen 36:28
1Kron 1:42†
‫ ארן‬I. m spar, ceder Jes 44:14; †
II. nm Oren 1Kron 2:25†
‫ ארנבת‬f haas (onrein) Lev 11:6 Deut 14:7†
‫ ארנון‬nloc Arnon, beek in Moab Num 21:13;
ook ‫ ארנן‬Deut 2:24+; ‡
‫ ארניה‬nm Arnan 2Sam 24:18 Q ‫ארנן = ארונה‬,
Ornan of Arnan de Jebusiet
‫ ארנן‬nm Arnan, zoon van Disan 1Kron 3:21†
‫ ארנן‬nm Ornan of Arnan, de Jebusiet
1Kron 21:15 1Kron 21:18 2Kron 3:1; 2Sam 24:18
‫ ארניה‬Q ‫ארונה‬
‫ ארפד‬nloc Arpad, stad in Syrië, P ‫;ארפד‬
2Kon 18:34‡
34
‫ ארפכשד‬adj Arpaksad, Semitische stam;
Gen 10:22-Gen 11:13;1Kron 1:17-1Kron 1:24†
‫ ארץ‬f land, veld, wereld; art
‫הארץ‬, P ‫ארץ‬,
loc ‫ארצה‬, sf ‫ ;ארצי‬pl ‫ארצות‬, cs ‫;ארצות‬
1. de aarde Gen 1:1; 2. het droge land Gen 1:10;
3. een land of gebied Gen 13:10 4. de grond,
bodem Gen 18:2 ‫ וישתחו ארצה‬5. de andere
wereld; land van duisternis Job 10:21;
Ps 27:13 ‫;בארץ חיים‬
Spr 11:31 mogelijk: plaats van vergelding
2Sam 3:12 ‫ למי ארץ‬misschien: ‫למי ארץ‬
‫ רצה‬q ipf 1 'wie zal ik behagen?
‫ ארצא‬nm Arsa, hofmaarschalk 1Kon 16:9†
?lees
‫ ארר‬q vervloeken; pf ‫וארותי‬, sf ‫ארותיה‬
ipf ‫ תאר‬Ex 22:27 Num 22:6 Num 22:12,
Mal 2:2;
‫ אאר‬Gen 12:3; imp ‫ ארה‬Num 22:6 Num 23:7
(Bileam); inf abs ‫ ארור‬Re 5:23; pt mm cs
‫ אררי‬Job 3:8, sf ‫ ארריך‬Gen 27:29 Num 24:9; pp
‫ארור‬, ‫ארורה‬, ‫ ארורים‬Gen 3:14‡;
ni vervloekt zijn; pt ‫ נארים‬Mal 3:9
pi vervloeken, een vloek leggen op; pf sf
‫ אררה‬Gen 5:29; pt ‫ מאררים‬Num 5:18-Num 5:27
pu vervloekt zijn; pf ‫ ארו‬Re 5:23 2x;
ho vervloekt zijn; ipf ‫ יואר‬Num 22:6
‫ אררט‬nloc Ararat, berg en gebied; Gen 8:4
2Kon 19:37 Jes 37:38†
‫ אררי‬gent Harariet 2Sam 23:33 lees ‫הררי‬
‫ ארש‬pi verloven, in ondertrouw nemen; pf
‫ ארש‬Deut 20:7 ‫ ארשתי‬2Sam 3:14, sf ‫ארשתיך‬
Hos 2:21 Hs 2:22; ipf ‫ תארש‬Deut 28:30
pu in ondertrouw genomen worden; pf
‫ארשה‬ " Ex 22:15; pt ‫ מאר "שה‬Deut 22:23-
K Deut 22:27; †.
‫ ארשת‬f verlangen, begeren Ps 21:3, vgl ‫רשה‬9 ‫י‬
‫ ארת‬f lichten: zie ‫ אור‬en ‫אורה‬

‫ ארתחששתא‬nm Artaxerxes, Perzisch
koning; ook ‫ ארתחשסתא‬Ezr 7:1‡
‫ אשראל‬nm Asareël, zoon van Jehallelel
1Kron 4:16†
‫ אשראלה‬nm Asarela, 1Kron 25:2
‫;ואשראלה‬
maar ?lees: ‫' ואשראל ארבעה אלה‬Van de
zonen van Asaf: Zakkur, Jozef, Netanja en
Asarel, deze vier'
‫ אשריאל‬nm Asriël, zoon van Gilead
Num 26:31 Joz 17:2 1Kron 7:14†; gent ‫אשריאלי‬
‫ אש‬het is = ‫;יש‬
2Sam 14:19 ‫( אם־אש להמין‬ik zweer dat) het
niet mogelijk is om naar rechts te gaan; met
‫ אם‬in de eedformule, zie ‫;אם‬
Mi 6:10 vragend : ‫' עוד האש‬zijn er nog?',
geschreven ‫ איש‬: Spr 18:24 ‫' איש רעים‬er
zijn vrienden die'
‫ אש‬f vuur; sf ‫אשו‬, ‫;אשם‬Gen 15:17‡; bliksem
Ex 9:23;
onzeker; ‫ מאש תם אפרת‬uit het
Jer 6:29
vuur (na het louteringsproces) komt slechts
lood (en geen zilver)?
‫ אשבל‬nm Asbel, zoon van Benjamin; gent
‫ ;אשבלי‬Gen 46:21 Num 26:38 1Kron 8:1†
‫ אשבן‬nm Esban, zoon van Disan Gen 36:26
1Kron 1:41†
‫ אשבע‬nm Asbea, in nloc ‫בית־אשבע‬
1Kron 4:21†
‫ אשבעל‬nm Esbaäl, zoon van Saul 1Kron 8:33
1Kron 9:39; zie ook ‫איש־בשת‬
‫ אשד‬m helling, afloop; cs ‫אשד‬, pl ‫אשדות‬,
cs ‫ אשדות‬en ‫ ;אשדת‬Num 21:15 Deut 3:17
Deut 4:49 Joz 10:40 Joz 12:3 Joz 12:8 Joz 13:20†
‫א‬
‫ אשדוד‬nloc Asdod, Filistijnse stad;
‫ אש "דודה‬Jes 20:1; gent
Joz 11:22‡; loc
‫ אשדודי‬Asdodiet Joz 13:3‡; f ‫ אשדודית‬taal
van Asdod Neh 13:24
‫ אשדת‬f Deut 33:2 Q ‫ אש דת‬Deut 33:2 heilig
vuur? bliksem? onzeker
‫ אשדת הפסגה‬nloc Asdot-Pisga Deut 3:17
of hellingen van de Pisga; zie ‫אשד‬
‫ אשה‬m vuuroffer; cs ‫אשה‬, pl cs ‫אשי‬
Lev 2:3‡,pl ‫ אשי‬Num 28:2;
Ex 29:18+;Lev 1:9+;Num 15:3+;Deut 18:1 Joz 13:14
1Sam 2:28†
‫ אשה‬f vrouw; cs ‫אשת‬, sf ‫אשתו‬, ‫ אשתך‬P
‫אש "תך‬, pl ‫נשים‬, cs ‫נשי‬, Eze 23:44 ‫אשת‬, sf
‫נשי‬, ‫נשיו‬, ‫נשינו‬, ‫נשיך‬, ‫נשיהם‬, ‫;נשיכם‬
wederkerend vrouwelijk 'elkaar' met ‫אחות‬
of ‫ רעות‬ook gebruikt voor zaken, b.v.
Ex 26:3 ‫' אשה אל־אחתה‬aan elkaar' van
tentkleden
‫ אשויה‬f zuil, bolwerk; Jer 50:15; zie ‫אשיה‬
‫אשון‬$ m tijd Spr 20:20; K ‫ באישון חשך‬in de
pupil van de duisternis - in het pikkedonker;
Q ‫אשון חשך‬$ ‫ ב‬op het moment van
duisternis'; ook in Spr 7:9 ‫? באישון לילה‬lees
‫אשון לילה‬$ ‫ב‬
‫ אשור‬nloc Assur, Assyrië Gen 2:14‡; gent
‫ אשורם‬Gen 25:3 mogelijk ander volk
Eze 27:6 zie ‫תאשור‬
‫ אשור‬m stap, schrede; zie ‫שר‬9 ‫א‬
‫ אשורי‬gent Asurieten 2Sam 2:9, onzeker,
Aserieten?, vgl. Re 1:32;
zie nog ‫אשור‬
‫ אשורים‬gent Assurim Gen 25:3
35
‫א‬
‫ אשחור‬nm Aschur, vader van Tekoa
1Kron 2:24 1Kron 4:5†
‫ אשיה‬f Jer 50:15 zuil, pijler; K ‫ אשויתיה‬Q
‫יותיה‬
" ‫אש‬
‫ אשימא‬nm Asima, afgod van Hamat
2Kon 17:30† Am 8:14 ‫ אשמת שמרון‬de schuld
van Samaria of: Asima van Semaria?
‫ אשירה‬f asera 2Kon 17:16; zie ‫ אשרה‬heilige
boom of paal (van Asjera)
‫ אשישה‬f druivenkoek; pl ‫אשישות‬, cs
‫ ;אשישי‬2Sam 6:19 Jes 16:7 Hos 3:1 Hoogl 2:5
1Kron 16:3†
‫ אשך‬m teelbal, P ‫ "אשך‬Lev 21:20
‫ אשכל‬I. m tros; (druiven, dadels) Hoogl 7:8;
ook ‫ אשכול‬pl ‫אשכלת‬, ‫אשכלות‬, sf
‫ ;אשכלתיה‬Gen 40:10‡
II. nm Eskol Gen 14:13 Gen 14:24†;
III. nloc dal bij Hebron Num 13:23 Num 13:24
Num 32:9 Deut 1:24
‫ אשמן‬Jes 59:10; pl
‫ אשכנז‬nloc Askenaz; (Armenië, Bithynië)
Gen 10:3 Jer 51:27 1Kron 1:6†
‫ אשנב‬m tralies (van het venster); sf
‫ אשכר‬m betaling, schatplicht; sf ‫;אשכרך‬
Eze 27:15 Ps 72:10†
‫ אשנה‬nloc Asna in Juda Joz 15:33 Joz 15:43; †
‫ אשל‬m tamarisk Gen 21:33 1Sam 22:6 1Sam 31:13†;
in de parallel 1Kron 10:12 ‫ אלה‬terebint
‫ אשם‬q zich schuldig maken, schuld op zich
laden; een schuldoffer brengen; pf ‫אשם‬
Lev 5:19 Num 5:7, P ‫אשם‬, ‫ אשמה‬Num 5:6, P
‫ אשמת‬Spr 30:10, ‫ אשמת‬Eze 22:4, P ‫;אשמו‬
ipf ‫אשם‬$ ‫י‬, ‫אשם‬$ ‫ת‬, ‫ יאשמו‬P ‫יא "שמו‬,
‫ תאשמו‬P ‫תא "שמו‬, 1pl P ‫ ;נאשם‬inf ‫אשם‬
en zie ‫ ;אשמה‬Lev 4:13‡;
Eze 6:6 ‫אשמו‬$ ‫י‬, zie ‫שמם‬
ni de schuld dragen, moeten boeten; pf
‫ נאשמו‬Joël 1:18
36
hi laten boeten; ipf ‫ ואשמעם‬Deut 4:10; imp
sf ‫ האשימם‬Ps 5:11
‫ אשם‬adj schuldig; pl ‫ אשמים‬Gen 42:21 wij
zijn schuldig = wij moeten boeten
‫ אשם‬m schuld; sf ‫אשמו‬, pl sf ‫;אשמיו‬
Gen 26:10;
boete, schuldoffer Lev 5:6+;Ps 68:22;
genoegdoening 1Sam 6:3
‫ אשמה‬f schuldigheid, overtreding; dient ook
als q.inf. zie ‫ ;אשם‬het laden van schuld op
(zichzelf, het volk), het brengen van een
schuldoffer; cs ‫אשמת‬, sf ‫אשמתו‬,
‫ ;אשמתינו‬pl ‫ אשמותי‬Ps 69:6; Lev 22:16‡;
Lev 4:3 Lev 5:24 Lev 5:26 zie ‫' אשם‬zich schuldig
te maken'
Am 8:14 ?lees ‫ אשימת‬de afgod Asima van
Samaria
‫ אשמורה‬f wacht (duur van de wacht); cs
‫אשמרת‬, pl ‫מרות‬9 ‫אש‬, ‫מרת‬9 ‫ אש‬Ex 14:24‡
‫' אשמנים‬in de kracht van
ons leven' ?
‫;אשנבי‬
Re 5:28 Spr 7:6
‫ אשען‬nloc Esan in Juda Joz 15:52†
‫ אשף‬m bezweerder, sterrenkijker, astroloog;
pl ‫ אשפים‬Dan 1:20 Dan 2:2†
‫ אשפה‬I. f pijlenkoker; sf ‫ אשפתו‬Jes 22:6
Jes 49:2 Ps 127:5 Job 39:23; ‫ בני אשפתו‬Klaagl 3:13
zijn pijlen;
II. f mestvaalt; pl ‫האשפת = השפות‬
Neh 3:13 Neh 3:14 zie ‫אשפת‬
‫ אשפנז‬nm Aspenaz, eunuch aan het hof van
Perzië Dan 1:3

‫ אשפר‬m plak dadelkoek als proviand;
2Sam 6:19 1Kron 16:3†
‫ אשפת‬I. f slijk; mesthoop, vaalt; sf ‫אשפתו‬,
pl ‫ ;אשפתות‬1Sam 2:8 Ps 113:7 Klaagl 4:5;
II. nloc ‫ שער האשפת‬de Mestpoort
Neh 2:13 Neh 12:31;
III. f pijlenkoker; zie ‫אשפה‬
‫ אשקלון‬nloc Askelon, Filistijnse stad
Re 1:18‡; gent ‫ אשקלוני‬Joz 13:3
‫ אשר‬I.pi treden, voortgaan / de weg wijzen,
leiden; ipf ‫ תאשר‬Spr 4:14 betreden; imp
‫ אשר‬Spr 23:19, ‫ אשרו‬Jes 1:17 leiden, in toom
houden; pt pl cs ‫ מאשרי‬Jes 9:15, sf
‫ מאשריך‬Jes 3:12 leiders;
pu geleid worden, zich laten leiden; pt
mm+3m ‫אשריו‬9 ‫ מ‬Jes 9:15 'die zich door hem
laten leiden';
II.pi gelukkig prijzen; vgl. ‫ ; אשרי‬pf
‫ ואשרו‬Mal 3:12, sf ‫ אשרוני‬Gen 30:13; ipf sf
‫ ותאשרני‬Job 29:11, ‫ ויאשרוה‬Spr 31:28
Hoogl 6:9, ‫ יאשרוהו‬Ps 72:17; pt ‫מאשרים‬
Mal 3:15
pu gelukkig geprezen worden; pf ‫אשר‬9 ‫ו‬
Spr 41:3; pt ‫אשר‬9 ‫ מ‬gelukkig Spr 3:18
‫ אשר‬rel 'waarvan geldt:'; verbindt twee
zinsdelen, het tweede bepaalt het eerste;
Gen 1:7‡; soms eenvoudig te vertalen met
'die, wie, degene, hetgene, waar' maar
allerlei nuances zijn mogelijk; zie
grammatica;
met voorzetsel: ‫ אל־אשר‬daar waar Ruth 1:16;
‫ על אשר לא אדא‬1Kon 18:12 waarheen weet
ik niet; ‫ מאשר תמצאו‬Ex 5:11 waar jullie het
maar vinden; ‫ באשר חפצתי‬Jes 56:4 (kiezen)
voor wat mij behaagt;
als voegwoord: 'dat, opdat, omdat, indien,
toen, zoals, hoe': Gen 24:3 ‫אשר לא תקח‬
‫א‬
(zweren) dat je geen (vrouw) neemt; Gen 11:7
‫ אשר לא ישמאו‬zodat zij (elkaars taal) niet
verstaan; Gen 30:18 ‫ אשר נתתי‬omdat ik
(mijn slavin) gegeven heb; Lev 4:22 ‫אשר‬
‫ נשיא יחטא‬als een vorst zondigt; Gen 40:13
‫ אשר היית משקהו‬toen je zijn schenker
was; Ex 10:6 ‫ אשר לא ראו‬zoals (jullie
voorvaderen) niet hebben meegemaakt;
1Kon 14:19 ‫ אשר נלחם‬hoe (de koning) heeft
gestreden; Deut 7:19 ‫ אשר הוצאך‬waarmee/
hoe J. je heeft uitgeleid;
zie nog ‫' כאשר‬zoals, toen'
‫ אשר‬interj gelukkig, gezegend; steeds pl cs
‫' אשרי‬gelukkig degene die' Ps 1:1 ‫אשריך‬
Deut 33:29 gelukkig jij Israel ‫ אשריהו‬Spr 29:18
gelukkig is hij (die)
‫ אשר‬nm Aser, zoon van Jakob Gen 30:13 met
naamsverklaring, zijn gebied Aser Gen 49:20;
gent ‫ אשרי‬Re 1:32
‫שר‬9 ‫ א‬f stap, schrede; sf ‫שרי‬9 ‫א‬, ‫שרו‬9 ‫א‬, pl
‫שרים‬9 ‫א‬, sf ‫שרי‬9 ‫א‬, P ‫שרי‬9 ‫א‬, ‫שרינו‬9 ‫;א‬
Ps 17:5+;Job 23:11 Job 31:7 Spr 14:15†
‫שרים‬9 ‫ שן בת־א‬ivoor in naaldhout,
Eze 27:6
?lees ‫שרים‬9 ‫ בתא‬zie ‫תאשור‬
‫ אשר‬m geluk; sf ‫' באשרי‬tot mijn geluk'
Gen 30:13†
‫ אשרה‬I. f godin Asjera 2Kon 21:7;
II. f asjera Ex 34:13‡; heilige paal (naast
altaar) pl ‫אשרות‬, ‫אשרים‬, ‫אשריו‬, Deut 7:5
‫אשירהם‬
‫ אשרי‬interj gelukkig, gezegend; zie ‫אשר‬
‫ אשרי‬gent van Aser, Aserieten Re 1:32
‫שרים‬9 ‫ א‬gent Asurieten Eze 27:6 ?
‫ אשש‬hitpo zich mannelijk gedragen; imp P
‫אששו‬
" ‫ הת‬Jes 46:8
37
‫א‬
‫ אשת‬f vrouw van; Gen 11:29; zie ‫אשה‬
‫ אשתאל‬nloc Estaol, stad van Dan; ook
‫ ;אשתאול‬gent ‫אלי‬9 ‫ אשת‬Estaoliet 1Kron 2:53;
Joz 15:33‡
‫ אשתון‬nm Eston, zoon van Mechir 1Kron 4:11
1Kron 4:12†
‫ אשתמע‬nloc Estemoa, levietenstad in Juda;
Joz 15:50 ‫ ;אשתמה‬Joz 21:14‡
‫ את‬prep I. partikel bij het lijdend voorwerp
indien bepaald; Gen 1:1; cs ‫את־‬, sf ‫אותי‬,
‫אותך‬, enz.; ook bij het onderwerp van
passieve vormen: b.v. Gen 4:18 Gen 21:5
Gen 40:20;Ex 10:7 Ex 21:28 Ex 27:6;Lev 13:55+;
II. prep 'bij, met'; cs ‫את־‬, sf ‫אתי‬, enz.;
‫ ;הנה מקום אתי‬Ex 33:21; ‫ מאת‬2Sam 15:3
1Kon 1:27 van de zijde van, namens; weg bij
Ex 35:5;
soms verward met eerste betekenis, b.v.
2Kon 6:16 ‫;אתם = אותם‬
III. m scherp gereedschap, ploegschaar; cs
‫את־‬, sf ‫אתו‬, pl ‫ אתים‬en ‫אתים‬, sf
‫ ;אתיכם‬2Kon 6:5 ‫ את־הברזל‬het ijzeren blad
van de bijl 1Sam 13:20 1Sam 13:21 Jes 2:4 Joël 4:10
Mi 4:3†
‫ את‬pers jij (vrouwelijk); P ‫ את‬Gen 12:11
‫ את‬pers jij (mannelijk), Q ‫ אתה‬Job 1:10
‫ את‬m teken Gen 1:14; zie ‫אות‬
‫ אתא‬gaan, zie ‫אתה‬
‫ אתבעל‬nm Etbaäl, koning van Sidon
1Kon 16:31†
‫ אתבש‬Atbas - geheimschrift; codering van
namen door het alfabet om te draaien: ‫א‬
wordt vervangen door ‫ת‬, ‫ ב‬door ‫ש‬, ‫ג‬
door ‫ ר‬enz. en omgekeerd:
Jer 51:1 ‫' לב קמי‬hart van mijn vijanden' =
38
‫ כשדים‬Chaldeeën; Jer 51:41 ‫ ששך‬Sesak =
‫ בבל‬Babel
‫ אתה‬q komen (dichterlijk); vgl ‫ ;בוא‬pf ‫אתה‬
Deut 33:2 Jes 21:12, ‫ אתנו‬Jer 3:22; ipf ‫ויאת‬
Jes 41:25, ‫אתה‬$ ‫ י‬Job 37:22 Spr 1:27, ‫ תאתה‬Mi 4:8,
‫ ויתא‬Deut 33:21, ‫א "תיו‬$ ‫ י‬Ps 68:32 Job 16:22 Job 30:14
‫א "תיון‬$ ‫ וי‬Jes 41:5, ‫אתיני‬$ ‫ וי‬Job 3:25 het
overkomt mij; imp ‫ אתיו‬Jes 21:12+; pt
‫ אתיות‬Jes 41:23 Jes 44:7 Jes 45:11 toekomstige
dingen
hi brengen (dichterlijk); imp ‫= התיו‬
‫א "תיו‬$ ‫ ה‬Jes 21:14 Jer 12:9
‫ אתה‬pers jij (mannelijk), P ‫ ;אתה‬Gen 3:11‡
‫ אתון‬f ezelin; sf ‫אתונו‬, pl ‫אתונות‬, ‫אתנת‬,
enz.; Gen 12:16‡
‫ אתוק‬m poort, galerij, K Eze 41:15; zie ‫אתיק‬
‫ אתי‬nm Ittai de Gatiet; 2Sam 15:19-2Sam 23:29†
‫ אתי‬pers jij (vrouwelijk), zie ‫את‬, K 1Kon 14:2
2Kon 4:16 2Kon 4:23 2Kon 8:1†
‫ אתיות‬de toekomstige dingen; zie ‫ אתה‬pt
‫ אתיק‬m zuilengang, galerij; pl ‫אתיקים‬
Eze 41:16, sf ‫ אתיקיה‬Eze 41:15†
‫ אתם‬nloc Etam, aan de grens met Egypte;
Ex 13:20 Num 33:6 Num 33:8†
‫ אתם‬pers jullie (mannelijk); vrouwelijk zie
‫אתן‬
‫ אתמול‬adv gisteren; ‫מאתמול‬, ‫;כאתמול‬
vaak met ‫' שלשום‬gisteren en eergisteren =
eerder, vroeger' 1Sam 4:7 1Sam 10:11 1Sam 14:21
1Sam 19:7 2Sam 5:2 Ps 90:4†
Jes 30:33 ‫ מאתמול‬al eerder, allang;
Mi 2:8 ‫ ואתמול עמי‬onzeker; NBG'51: maar
sedert lang is mijn volk (vijandig); NBV'04:

steeds weer; CAN'48: ‫ ואתם לא עמי‬jullie
zijn niet mijn volk
‫ אתן‬adj vast, voortdurend Job 33:19; zie ‫איתן‬
‫ אתן‬pers jullie, (vrouwelijk); lange vorm
‫ ;אתנה‬Gen 31:6 Eze 13:11 Eze 13:20 Eze 34:17
Eze 34:31†
‫ אתנה‬f loon, huurprijs Hos 2:14; zie ‫אתנן‬
‫ אתני‬nm Etni 1Kron 6:26, zie ‫יאתרי‬
‫ב‬
‫ ב‬de letter ‫בית‬, vgl. ‫ ;בית‬getalswaarde 2
‫ ב‬prep in, te, door, om; algemeen voorzetsel
van omstandigheid; plaats: ‫ בירושלים‬te
Jeruzalem; tijd: ‫ בשנת‬in het jaar (van) ...;
middel: ‫ בחרב‬door het zwaard; enz.; als
betaling of in ruil voor: ‫ בלחם‬Gen 47:19 als
vast voorzetsel bij werkwoorden: ‫נשק ב‬
kussen, ‫ בחר ב‬kiezen
‫ באה‬f ingang Eze 8:5†
‫ באנה‬hun komst; Jer 8:7 Ruth 1:19, zie ‫ בוא‬q
inf+3ff
‫ באר‬pi verklaren, verduidelijken; pf ‫באר‬
imp ‫לחות‬9 ‫ באר על־ה‬Hab 2:2; inf abs
Deut 1:5;
‫ באר‬Deut 27:8 adverbiaal: duidelijk; †
‫ באר‬I. f bron, put; loc ‫ ב "ארה‬naar de bron, pl
‫בארות‬, ‫ ;בארת‬Gen 14:10‡
II. nloc Beer, in plaatsnamen Num 21:16; loc
‫;ב "ארה‬
‫ באר אילים‬Beer-Elim Jes 15:8;
‫א‬
‫ אתנים‬m Etanim 1Kon 8:2†, oude naam van
Tisre, de 7e (later 1e) maand, okt-nov; zie
‫חדש‬
‫ אתנן‬I. m prijs, loon (van een hoer); P ‫;אתנן‬
sf ‫אתננה‬, pl sf ‫ ;אתנניה‬Deut 23:18 Jes 23:17
Jes 23:18 Eze 16:31 Eze 16:34 Eze 16:41 Hos 2:14
Hos 9:1 Mi 1:7†;
II. m Etnan 1Kron 4:7 P ‫אתנן‬
‫ אתרים‬nloc Atarim Num 21:1; ‫דרך האתרים‬
(de verspiedersweg?)
‫ באר לחי ראי‬Beer-Lahai-Roi Gen 16:14;
bron van Hagar;
‫ באר שבע‬P ‫ באר שבע‬Berseba, Beer-
Seba Gen 21:31
‫ באר‬m put, bekken 2Sam 23:15; zie ‫בור‬
‫ בארא‬nm Beëra 1Kron 7:37†
‫ בארה‬nm Beëra 1Kron 5:6, of loc van ‫באר‬
'naar Beër' of: naar de bron
‫ בארות‬nloc Beërot; 1. in Benjamin Joz 9:17;
gent ‫ בארתי‬2Sam 4:2‡; 2. ‫בארות־בני־יעקן‬
Beër-Bené-Jaäkan, legerplaats in de
woestijn Deut 10:6
‫ בארי‬nm Beëri; 1. vader van Hosea Hos 1:1; 2.
de Hittiet Gen 26:34; †
‫ בארת‬nloc Beërot; zie ‫בארות‬
‫ באש‬q stinken; pf ‫ ובאש‬Ex 7:18; ipf ‫ויבאש‬
Ex 7:21 Ex 16:20, ‫ תבאש‬Ex 8:10 Jes 50:2;
ni in kwade reuk komen, zich gehaat
maken; pf ‫ נבאש‬1Sam 13:4, ‫נבאשת‬
39
‫ב‬
2Sam 16:21, ‫ נבאשו‬2Sam 10:6;
hi in kwade reuk brengen met ‫ ;ריח‬pf
‫ הבאיש‬Ex 16:24 1Sam 27:12, ‫ הבאשתם‬Ex 5:21,
‫ הבאישו‬Ps 38:6 stinken; ipf ‫ יבאיש‬Spr 13:5
Pr 10:1; inf abs ‫ הבאש‬1Sam 27:12, cs sf
‫ להבאישני‬Gen 34:30
hitp zich gehaat maken; zich in kwade reuk
brengen; pf ‫ התבאשו‬zich gehaat maken
1Kron 19:6
‫ באש‬m stank; sf ‫באשו‬, ‫ ;באשם‬Jes 34:3
Joël 2:20 Am 4:10†
‫אש‬9 ‫ ב‬m slechte druiven (wrang, rot,
stinkend?); pl ‫אשים‬9 ‫ ב‬Jes 5:2 Jes 5:4†
‫ באשה‬f onkruid, stinkkruid? Job 31:40†
‫ באשר‬rel waarin, daar waar Ruth 1:17; want,
omdat Gen 39:9 Pr 8:4
‫ בבה‬f pupil, oogappel; cs ‫' בבבת עינו‬aan het
poortje van zijn oog'; Zach 2:12†
‫ בבי‬nm Bebai ; P ‫ ;בבי‬Ezr 2:11 Ezr 8:11 Ezr 10:28
Neh 7:16 Neh 10:16†
‫ ב "בל‬nloc Babel, Babylonië, loc ‫;ב "בלה‬
Gen 10:10†
‫ בג‬m buit (van plundering) Eze 25:7 Q ‫בז‬
‫ בגד‬q misleiden, bedriegen, trouweloos
handelen; pf ‫בגדה‬, ‫בגדת‬, P ‫דתי‬K‫בג‬, ‫בגדו‬
P ‫בגדו‬, ‫ ;בגדתם‬ipf ‫יבגד‬, ‫תבגוד‬, ‫ יבגדו‬P
‫תב "גודו‬, ‫ נבגד‬Mal 2:10; inf abs ‫בגד‬, ‫;לבגד‬
pt ‫בגד‬, ‫בוגד‬, ‫בוגדים‬, ‫בגדי‬, ‫ בגדה‬Jer 3:8+
'het trouweloze Juda'; Ps 119:158 afvallig;
Ex 21:8 inf sf ‫ בבגדו־בה‬omdat hij haar
misleidt
Jes 24:16 ‫ בגדים ב "גדו‬verraderlijk optreden
‫ בגד‬I. m kleed; sf ‫בגדי‬, pl ‫בגדים‬, ‫בגדי‬, sf
‫בגדיכם‬, enz.; klederen, kleding Gen 24:53;
bekleding, dekkleed 1Sam 19:13 Num 24:6‡;
40
II. verraad, trouweloosheid, P ‫ ;בגד‬Jes 24:16
Jer 12:1†, elders I
‫ בגדות‬f ontrouw, bedrog, ‫אנשי בגדות‬
bedriegers; Sef 3:4†
‫ בגוד‬adj trouweloos; f ‫ בגודה‬Jer 3:7 Jer 3:10†
‫ בגוי‬nm Bigwai, met Zerubbabel
teruggekeerd, Ezr 2:2 Ezr 2:14 Ezr 8:14 Neh 7:7
Neh 7:19 Neh 10:17†
‫ בגלל‬prep wegens, omwille van; zie ‫ ;גלל‬sf
‫בגללך‬, ‫בכל "לך‬, ‫ ;בגללכם‬Gen 12:13‡
‫ בגפו‬adv alleen, met niet meer dan zijn eigen
lichaam, Ex 21:3; zie ‫גף‬
‫ בגתן‬nm Bigtan, eunuch aan het Perzisch hof,
Est 2:21 = ‫ בגתנא‬Est 6:2
‫ בד‬I. m deel, sf‫בדי‬, ‫בדם‬, ‫ ;בדנו‬pl ‫בדים‬, cs
‫בדי‬, sf ‫בדיך‬, ‫בדיו‬, enz.; ‫ בד בבד‬in gelijke
delen Ex 30:34;
‫ לבד‬alleen, ‫ לבדי‬ik alleen 1Kon 19:10; ‫לבדהן‬
apart (los van de rest), Gen 21:28; ‫לבד מן‬
behalve, afgezien van, Ex 12:37;
met ‫מן‬: ‫ מלבד אשר‬afgezien van wat ..
Num 6:21;
II. m tak, stok, draagstang Ex 25:13;
grendels? Hos 11:6;
III. m wit linnen Ex 28:42 Eze 9:2‡;
IV. m zwetser, leugenaar, ‫ בדים‬Jes 44:25
Jer 50:36; gezwets, leugens Job 11:3 Jes 16:6
Jer 48:30
‫ בדא‬q bedenken, verzinnen (niet echt of niet
wettig); pf ‫ בדא‬1Kon 12:33; pt sf ‫בודאם‬
Neh 6:8 = ‫' בודאם‬je bedenkt ze zelf'
zie ‫ בד‬IV
‫ בדד‬q eenzaam zijn; pt ‫ ;בודד‬Jes 14:31 Hos 8:9
Ps 102:8†

‫ בדד‬nm Bedad, vader van Hadad koning van
Edom, Gen 36:35 1Kron 1:46†
‫ בדד‬adv alleen, apart, geïsoleerd; zie ‫;בד‬
Lev 13:46 Deut 32:12 Deut 33:28 Jes 27:10 Jer 15:17
Jer 49:31 Klaagl 1:1 Klaagl 3:28†
‫ לבדד‬afgezonderd, in eenzaamheid Num 23:9
Mi 7:14 Ps 4:9†
‫ בדי‬voor, ten behoeve van; zie ‫ ;די‬Jes 41:58‡
‫ בדיה‬Bedja, uit het geslacht Bani, getrouwd
met uitheemse; Ezr 10:35†
‫ בדיל‬m tin; pl sf ‫ ;בדיליך‬naast lood Num 31:22;
verontreiniging van edel metaal Jes 1:25
Ex 22:18 Eze 22:20; handelswaar Eze 27:12;
peillood Zach 4:10
‫ בדל‬ni zich afscheiden, afzonderen;
afgezonderd worden; pf ‫ נבדלו‬Ezr 9:1
1Kron 12:9; ipf ‫יבדל‬, ‫ יבדלו‬Ezr 10:8 Ezr 10:16
1Kron 23:13; imp ‫ הבדלו‬Num 16:21 Ezr 10:11; pt
‫ נבדל‬Ezr 6:21 Neh 10:29; onregelmatig ff
‫ נבדלות = מבדלות‬of ‫ מבדלות‬Joz 16:9 ;
hi scheiden, onderscheiden, afzonderen,
uitkiezen; pf ‫הבדילה‬, ‫הבדלתי‬, sf ‫הבדילו‬,
‫הבדלתם‬, enz.; ipf ‫יבדיל‬, ‫ ויבדל‬Gen 1:4,
‫ יבדילו‬Eze 39:14 'aanwijzen'; inf ‫להבדיל‬
Gen 1:14; pt ‫ מבדיל‬Gen 1:6 wat afscheidt, een
afscheiding;
ho afgezonderd; ‫ מבדלות‬zie nifal Joz 16:9
‫ בדל‬m deel, stuk, Am 3:12; cs ‫' בדל אזן‬oorlel'
‫ בדלח‬m bedellium, doorzichtige gomhars,
Gen 2:12 Num 11:7†;
in na-Bijbels Hebreeuws: kristal b.v.
‫ ליל־הבדלח‬de Kristalnacht, 9/11/1938
‫ בדן‬nm Bedan, 1. een rechter 1Sam 12:11; 2.
nakomeling van Makir 1Kron 7:17†
‫ב‬
‫ בדק‬q herstellen, (bouwkundig onderhoud);
inf ‫ לבדוק‬2Kron 34:10; vgl. ‫בדק‬
‫ בדק‬m scheur, bouwvallige plek, lek; P ‫בדק‬,
sf ‫( ;בדקך‬tempel) 2Kon 12:6-2Kon 22:5;
(schepen) Eze 27:9 Eze 27:27; onderhoud
plegen: werkwoord ‫ חזק‬hi of pi
‫ בדקר‬nm Bidkar, hoofdman onder Jehu,
2Kon 9:25†
‫ בהו‬m chaos, vormeloosheid; ‫תהו ובהו‬
chaos en leegte Gen 1:2 Jer 4:23; ‫אבני־בהו‬
paslood der vormeloosheid; †
Jes 34:11
‫ בהון‬m grote teen of duim; Re 1:6; zie ‫בהן‬
‫ בהט‬m kostbare steen (albast? onechte
smaragd?) Est 1:6; †
‫ בהיר‬adj helder, stralend; volgens anderen:
verduisterd; zo NBG'51; Job 37:21†
‫ בהל‬ni schrikken, opgeschrikt worden,
verbijsterd zijn; pf ‫נבהל‬, ‫נבהלה‬, ‫נבהלתי‬
P ‫נבהלתי‬, ‫ נבהלו‬P ‫נב "הלו‬, 1pl P ‫;נבהלנו‬
ipf ‫יבהל‬, ‫תבהל‬, ‫אבהל‬, ‫ יבהלו‬P ‫יב "הלון‬,
‫ ;תב "הלנה‬pt ‫ נבהל‬Ps 30:8, ‫בהל‬0 ‫ נ‬Spr 28:22;
Sef 1:18 ‫ בהלה = נבהלה‬vernietiging en
verbijstering;
pi storen, opjagen, laten schrikken; haastig
doen komen; ipf ‫תבהל‬, ‫ ויבהל‬Est 2:9; sf
‫ יבהלמו‬Ps 2:5, ‫להו‬9 ‫יבה‬, ‫ ויבהלך‬Job 22:10,
‫ תבהלם‬Ps 83:16; inf ‫לבהלני‬, ‫לבהלם‬
1Kron 32:18; pt ‫ מבהלים‬Q Ezr 4:4;
pu haastig, haastig verkregen; pt ‫מבהלת‬
Spr 20:21, ‫ מבהלים‬Est 8:14
‫ בהלה‬f plotselinge schrik, verschrikking; pl
‫ ;בהלות‬Lev 26:16 Jer 15:8 Ps 78:33; vroege dood
van zuigelingen? Jes 65:23 ; †
‫ בהמה‬f vee; cs ‫המת‬$ ‫ב‬, sf ‫בהמתו‬, ‫בהמתך‬
P ‫בהמ "תך‬, enz.; pl ‫בהמות‬, cs ‫; בהמות‬
41
‫ב‬
dierenwereld Gen 1:24; schimpend dom vee
Ps 73:22; ‫ בהמות‬Job 40:15 nijlpaard;
‫ משא בהמות נגב‬Jes 30:6 de Last (profetie)
van de dieren van het Zuiden
‫ בהמות‬m nijlpaard Job 40:15; zie ‫בהמה‬
‫ בהן‬f duim, grote teen; pl cs ‫;בהנות‬
Ex 29:20;Lev 8:23-Lev 14:28; Re 1:6 Re 1:7†
‫ בהן‬nm Bohan, zoon van Ruben; nloc
‫ בהן‬naar hem genoemd; Joz 15:6 Joz 18:17†
‫ בהק‬m witte huidvlek (goedaardig, 'vitiligo
alba') Lev 13:39†
‫ בהרת‬f lichtrode huidvlek Lev 13:2-Lev 13:28;
vgl ‫בהיר‬
‫ בוא‬q komen, binnenkomen, binnengaan; pf
‫בא‬, ‫ "באה‬, ‫באת‬, ‫באתי‬, ‫באו‬, ‫באתם‬,
‫ באנו‬ipf ‫יבוא‬, ‫תבוא‬, ‫אבוא‬, ‫יבאו‬, ‫יבואו‬,
‫תבאו‬, ‫תבאנה‬, ‫תבאינה‬, ‫ ;נבוא‬pt ‫בא‬,
‫באים‬, ‫ב "אה‬, ‫ ;באות‬pf 3f of pt f: let op
accent; imp ‫ בא‬of ‫בוא‬, ‫באה‬, ‫באי‬, ‫;באו‬
inf ‫בוא‬, sf ‫בבאי‬, ‫באך‬, zie
bijzonderheden; Gen 6:4‡
hi brengen, doen binnengaan; pf ‫הביא‬,
‫הבאת‬, sf ‫הביאך‬$ ‫ו‬, ‫הבאתיך‬, ipf ‫אביא‬,
‫תביא‬, ‫יביא‬, ‫ויבא‬, sf ‫ תבאמו‬gij brengt
hen Ex 15:17; imp ‫הבא‬, ‫ ;ה "ביאה‬inf ‫הבא‬,
‫לביא‬, ‫ להביא‬Gen 27:5; pt ‫ ; מביא‬Gen 2:19‡
ho gebracht worden; pf ‫הובא‬, ‫הובאת‬,
‫ ;הובאתא‬ipf ‫יובא‬, ‫ ;יובאו‬pt ‫מובא‬,
‫מובאים‬, ‫ ;מובאות‬Gen 33:11‡
Bijzonderheden:
q inf ‫ בוא‬adverbiaal gebruikt ‫ באך‬als je
gaat = richting; Gen 10:19‡
q pt ‫ מן־הבא בידו‬Gen 32:14 van wat hij bij
zich had (zijn bezit?)
‫ בודד‬eenzaam Ps 102:8 Hos 8:9; alleen,
overblijvend Jes 14:31; zie ‫ בדד‬pt
42
‫ בוז‬q verachten; meer vormen zie ‫ ;בזה‬pf ‫בז‬
Zach 4:10, ‫ בזה‬2Kon 19:21 Jes 37:22, ‫ בזו‬Spr 1:7;
ipf ‫ יבוז‬Spr 23:9, ‫ תבוז‬Spr 23:22 en ‫ותבוז‬
Spr 30:17, ‫ יבוזו‬Spr 6:30 Hoogl 8:1 Hoogl 8:7; inf
abs ‫ בוז‬Hoogl 8:7, cs ‫ לבוז‬Spr 12:8; vgl. ‫בוז‬
'schande'; pt ‫ בז‬Spr 11:12 Spr 13:13 Spr 14:21; †
‫ בוז‬I. m verachting, minachting; Gen 38:23
Ps 31:19 Ps 107:40 Ps 119:22 Ps 123:3 Ps 123:4
‫אבן‬ Job 12:5 Job 12:21 Job 31:34 Spr 12:8 Spr 18:3
1Kron 5:14†;
II. nm Buz, 1. zoon van Nahor Gen 22:21†; 2.
nakomeling van Gad 1Kron 5:14†;
III. nloc Buz, Arabisch gebied Jer 25:23;
gent ‫ בוזי‬Job 32:2 Job 32:6†
‫ בוזה‬f verachting, Neh 3:36†
‫ בוזי‬I. nm Buzi, vader van Ezechiël Eze 1:3;
II. gent Buziet Job 32:2 Job 32:6
‫ בוי‬nm Bawwai Neh 3:18† = ‫ בנוי‬Binnui Neh 3:24
‫ בוך‬ni verdwaald, verbijsterd raken; pf ‫נ "בכו‬
Joël 1:18, ‫ נ "בוכה‬Est 3:15 (de stad); pt ‫בכים‬9 ‫נ‬
Ex 14:3; †
‫ בול‬I. m stuk hout Jes 44:19; Job 40:20
onduidelijk; stuk wrakhout? oogst, voedsel;
zie ‫;יבל‬
II. m Bul, 1Kon 6:38 oude naam van de 8e
(later 2e) maand; zie ‫חדש‬
‫ בון‬onderscheiden, begrijpen; zie ‫בין‬
‫ בונה‬nm Buna, zoon van Jerachmeël
1Kron 2:25†
‫ בוני‬nm Bunni, voorvader van de leviet
Semaja Neh 11:15; †
‫ בוס‬q vertrappen, met voeten treden,
minachten; ipf ‫ יבוס‬Ps 60:14 Ps 108:14, ‫תבוס‬
Spr 27:7, ‫ ואבוס‬Jes 63:6, sf ‫ אבוסנו‬Jes 14:25,
‫ נבוס‬Ps 44:6; pt pl ‫ בוסים‬Zach 10:5;

Am 5:11 ‫ יען בושסכם‬lees ‫ בוסכם‬inf cs
omdat jullie trappen;
pil stuktrappen; pf ‫ בוססו‬Jes 63:18 Jer 12:10;
ho vertrapt; pt ‫ מובס‬Jes 14:19;
hitpol trappelen; pt ‫ מתבוססת‬Eze 16:6
Eze 16:22
‫ בוץ‬m fijn linnen (Syrisch) Eze 27:16 1Kron 4:21
Est 1:6†
vgl. ‫ שש‬Egyptisch linnen en ‫ בד‬wit
linnen
‫ בוצץ‬nloc Boses, rots bij Gibea, 1Sam 14:4†
‫ בוקה‬f leegte, woestenij, Nah 2:11†
‫ בוקר‬m herder Am 7:14; van rundvee ‫ בקר‬of ?
lees ‫' נוקד‬schapenboer' als in Am 1:1
‫ בור‬verklaren, boren; zie ‫באר‬, ‫ברר‬
‫ בור‬I. m put; ook ‫ ; באר‬loc ‫ ה "ברה‬Gen 37:24
de put in; sf ‫בורו‬, ‫בורך‬ " , pl ‫בארות‬, ‫ברות‬,
‫ ;בורות‬waterput Ex 21:33 Deut 6:11; gevangenis
Gen 40:15 Zach 9:11; graf, onderwereld?
Jes 38:18;
II. nloc Bor, 1. ‫ בור־הסרה‬Bor-hassira, de
put Sira 2Sam 3:26; 2. ‫ בור־עשן‬Bor-Asan,
priesterstad in Simeon 1Sam 30:30, zie ook
‫ עשן‬1Kron 6:44
‫ בוש‬q zich schamen; zie ook ‫ יבש‬verdrogen
i.v.m.vormen; pf ‫בוש‬, ‫ובושה‬, 2f ‫בשת‬,
‫בושתי‬, ‫ בושו‬en ‫בשו‬, ‫ ;בשנו‬ipf ‫ יבש‬en
‫יבוש‬, ‫תבשי‬, ‫ אבש‬en ‫אבושה‬, ‫יבשו‬,
‫תבשו‬, ‫ ;נבוש‬imp ‫ ;בושי‬inf abs ‫בוש‬
Jer 6:15, zie bijzonderheden; pt ‫בושים‬
Eze 32:30;
pil dralen, talmen; pf ‫ בשש‬Ex 32:1 Re 5:28
hi beschamen, te schande maken, twee
vormen: ‫ הביש‬en ‫הוביש‬
I. pf ‫ישות‬" ‫הב‬$ Ps 44:8 Ps 53:6; ipf ‫תבישו‬,
‫ ;תבישני‬pt ‫מביש‬, ‫מבישה‬
‫ב‬
II. pf ‫הביש‬, ‫הוביש‬, ‫הבישה‬, ‫הבשת‬
2Sam 19:6; imp ‫ ;הבישו‬Jer 10:14‡
hitp zich voor elkaar schamen; ipf P ‫לא‬
‫ יתבששו‬Gen 2:25
Bijzonderheden:
‫ עד־בש‬2Kon 2:17 2Kon 8:11, ‫ עד־בוש‬Re 3:25
zolang dat te gek werd, schandalig lang
‫ בושה‬f schande, schaamte, Eze 7:18 Ob 10 Mi 7:10
Ps 89:46†
‫ בז‬m buit, prooi, Num 14:3‡
‫ בזא‬q doorsnijden? pf ‫ בזאו‬Jes 18:2 Jes 18:7
rivieren die een land doorsnijden,
omspoelen of aantasten, land afslaan?
‫ בזה‬q geringschatten, verachten; vgl. ‫ ;בוז‬pf
‫בזה‬, ‫בזית‬, sf ‫ בזתני‬2Sam 12:10; ipf ‫ויבז‬,
‫תבזה‬, ‫ויבזו‬, sf ‫ הו‬9‫ ;יבז‬pt cs ‫בוזה‬, sf ‫בוזהו‬,
pl ‫בוזים‬, pl cs ‫בוזי‬, sf ‫בוזי‬, pp ‫בזוי‬, cs
‫בזוי‬, f ‫ ;בזויה‬Gen 25:34 Ps 73:20 Est 3:6 Ps 22:7
ni veracht worden, te verachten of
waardeloos zijn; pt ‫ נבזה‬Jes 53:3 Ps 15:4‡,
‫ נבזים‬Mal 2:9; 1Sam 15:9 ‫נבזה = נמבזה‬
waardeloos
hi verachting wekken voor, maken dat
veracht wordt; inf ‫ הבזות‬Est 1:17
‫ בזה‬veracht? Jes 49:7 ‫? ;לבזה־נפש‬beter:q pp
‫ בזוי־נפש‬of: ni pt ‫נבזה־נפש‬
‫ בזה‬f buit (van roof of plundering); Eze 29:19‡
‫ בזז‬q plunderen, beroven; pf ‫בזז‬, ‫בזזו‬, P
‫בז" זו‬, ‫ בזזנו‬en ‫ בזונו‬Deut 3:7; sf ‫ובזזום‬
Jer 20:5 zij zullen ze buitmaken; ipf ‫תבז‬,
‫יבזו‬, ‫תבזו‬, ‫נבזה‬, sf ‫ יבזום‬Sef 2:9; imp ‫בזו‬
Nah 2:10; inf ‫ ;לבוז‬pt ‫בזזים‬, sf ‫בזזינו‬, ‫בזזיך‬,
‫ ;בזזיהם‬pp ‫ בזוז‬Jes 42:22; Gen 34:27‡
ni leeggeplunderd, beroofd worden; pf ‫נבזו‬
Am 3:11; inf abs+ipf ‫הבוז תבוז הארץ‬
Jes 24:3;
43
‫ב‬
pu leeggeplunderd worden; pf P ‫ובזזו‬
9 ‫ בחיר‬adj uitverkoren (steeds in religieuze
Jer 50:37 zin); cs ‫בחיר‬, sf ‫בחירי‬, ‫בחירו‬, pl sf
‫ בזיון‬m verachting Est 1:18† ‫בחיריו‬, enz.; 2Sam 21:6‡

‫ בזיותיה‬nloc Bizjotja Joz 15:28 maar ?lees ‫ בחל‬q walgen, afkerig zijn; pf ‫ בחלה‬Zach 11:8
‫' ובנותיה‬en haar dochters' = onderhorige
pu pt ‫ מבחלת‬K Spr 20:21 Q ‫ ;מבהלת‬zie
plaatsen
‫' בהל‬snel verworven'
‫ בזק‬nloc Bezek, P ‫ ;בזק‬Re 1:4+,1Sam 11:8
‫ בחן‬q beproeven, toetsen op zuiverheid of
‫ בזק‬m bliksemschicht Eze 1:14; nevenvorm van echtheid; vgl. ‫ ;נסה‬pf ‫בחנת‬, ‫בחנו‬, sf:
‫ברק‬ 3m+1 ‫בחנני‬, 1+3mm ‫בחנתים‬, 2m 1pl
‫ בזר‬q strooien; aramisme, zie ‫ ;פזר‬ipf ‫יבזור‬ ‫בחנתנו‬, 3mm+1 ‫ ;בחנוני‬ipf ‫יבחן‬, ‫יבחנו‬,
Dan 11:24hij zal rondstrooien, uitdelen; ‫תבחן‬, sf ‫אבחנך‬, ‫ ;תבחננו‬imp sf ‫בחנ" ני‬,
pi verstrooien? imp ‫ בזר‬Ps 68:31 onzeker ‫ בחנ" וני‬Mal 3:10; inf ‫ כבחן‬Zach 13:9; pt ‫בוחן‬
Jer 11:20‡
‫ בזתא‬nm Bizzeta, eunuch aan het Perzisch
ni getoetst worden; ipf ‫ יבחן‬Job 34:36, ‫ויבחנו‬
hof, Est 1:10†
Gen 42:16, ‫ תבחנו‬Gen 42:15;
‫ בחון‬m wachttoren of belegerings-toestel pu getoetst worden pf ‫ בחן‬Eze 21:18 onzeker
K ‫ בחיניו‬Q ‫ הקימו בחוניו‬zij
Jes 23:13
stelden zijn (=hun) stormtorens op
‫ בחן‬m wachttoren, Jes 32:14†
‫ בחון‬m ijker (van metalen) Jer 6:27; ‫ בחן‬m proef, test? ‫ אבן בחן‬Jes 28:16
toetssteen, hoeksteen
Statenvertaling 'wachttoren' zie ‫בחון‬
Eze 21:18 'wordt beproefd'; zie ‫ בחן‬pu pf
‫ בחור‬I. m jongeling, sterke (huwbare) man
Ruth 3:10; pl ‫בחורים‬, sf ‫בחוריו‬, ‫בחוריהם‬ ‫ בחר‬I.q kiezen, keuren; vaak met voorz. ‫;ב‬
pf ‫ בחר‬P ‫בחר‬, ‫ בחרת‬P ‫בחרת‬, ‫בחרתי‬
of ‫חריהם‬9 ‫ ;ב‬Deut 32:25‡;
P ‫בחרתי‬, ‫ בחרו‬P ‫ב "חרו‬, ‫בחרתם‬, sf
1Sam 8:16 ?lees ‫' בקרכם‬jullie runderen'
‫ בחרתיך‬Jes 48:10; ipf ‫יבחר‬, ‫תבחר‬, ‫אבחר‬,
(naast ezels en ander bezit)
‫אבחרה‬. ‫יבחרו‬, sf: 1+3m ‫ אבחרהו‬Jes 58:5
II. adj uitverkoren, uitgelezen; zie ‫;בחר‬
'ik zal hem verkiezen'; inf abs ‫בחור‬
nloc Bachurim; zie ‫חרים‬9 ‫ב‬
Jes 7:15+, 1Sam 2:28 als verleden tijd 'ik heb
m pl jeugdjaren; zie ‫בחורים‬
verkoren'; cs: ‫חרי בישראל‬0 ‫ ביום ב‬Eze 20:5
‫ בחורות‬jeugdjaren; zie ‫בחורים‬ 'op de dag dat ik Israel heb verkoren'; imp
‫ בחורים‬m pl jeugdjaren; Num 11:28 ‫חריו‬9 ‫;מב‬ ‫בחר‬, ‫בחרו‬, uitzonderlijk ‫ ברו‬1Sam 17:8; pt
Pr 11:9 ‫ ;בחורותך‬Pr 12:1 ‫בחורתיך‬ ‫ בחר‬1Sam 20:30 met vz. ‫ ;ל‬Zach 3:2 met vz. ‫;ב‬
pp ‫' בחור‬uitgekozen, elite' Gen 6:2 Gen 13:11‡
‫ בחין‬m (belegerings-)toren K Jes 23:13; zie
‫בחון‬
ni verkozen worden, te verkiezen zijn; pf
‫ נבחר‬Jer 8:3; pt ‫ נבחר‬Spr 8:10 e.a.;

44

NB pu ipf ‫בחר‬9 ‫ י‬K Pr 9:4 Q ‫חבר‬9 ‫ י‬zie ‫חבר‬
'gevoegd bij, behorend bij' ;
II. zie nog ‫' בחור‬jongeling'
‫חרים‬9 ‫ ב‬nloc Bahurim 2Sam 3:16; gent ‫בחרומי‬
1Kron 11:33 2Sam 23:31
‫ בטא‬q zwetsen, onbezonnen of voor de beurt
spreken; pt ‫ בוטה‬Spr 12:18 zwetser;
pi onbezonnen uitspreken (gelofte); ipf
‫ יבטה‬Lev 5:4; ipf ‫ ויבטא‬Ps 106:33; inf ‫לבטא‬
Lev 5:4 adverbiaal 'onbezonnen'
‫ בטה‬zwetsen; zie ‫בטא‬
‫ בטוח‬adj vol vertrouwen; zie ‫ בטח‬pp
‫ בטח‬q vertrouwen, vertrouwen stellen in; pf
‫ ;בטח‬ipf ‫ ;יבטח‬imp ‫בטח‬, ‫ ;בטחו‬inf abs
‫בטוח‬, cs ‫בתח‬, sf ‫ בטחך‬Jer 48:7 =? ‫;בטחך‬
Deut 28:52‡;
hi (doen) vertrouwen, gevoel van veiligheid
geven; pf ‫ הבטחת‬Jer 28:15; ipf ‫יבטח‬
2Kon 18:30 Jes 36:15 Jer 29:31; pt ‫מבטיחי‬
Ps 22:10†
‫ בטח‬I. m veiligheid Jes 32:17; adv. veilig
Gen 34:25 ‫ לבטח‬Lev 25:18‡
II. nloc Betach, stad 2Sam 8:8 ?= ‫טבח‬
Gen 22:24
‫ בטחה‬f vertrouwen, Jes 30:15†
‫ בטחון‬m vertrouwen, 2Kon 18:19 Jes 36:4; hoop,
Pr 9:4†
‫טחות‬9 ‫ ב‬f veiligheid, zekerheid, Job 12:6†
‫ בטל‬q niet werken; pf ‫' ובטלו הטהנות‬de
maalsters (tanden en kiezen) houden ermee
op' Pr 12:3†
‫ב‬
‫ בטן‬I. f buik, schoot; sf ‫בטני‬, ‫בטנך‬, enz.;
Gen 25:23‡ 1Kon 7:20 bouwkundige term;
zoom, bolling?;
II. nloc Beten in Aser Joz 19:25
‫ בטנה‬f pistache-noten; pl ‫ בטנים‬uitspr.
/botnim/ Gen 43:11†
‫ בטנים‬nloc Betonim in Gad, Joz 13:26†
‫ בי‬interj ach, alstublieft; met ‫אדוני‬, ‫;‡ אדני‬
niet noodzakelijk klaaglijk; Gen 43:20‡
‫ בין‬q waarnemen, begrijpen, opmerken; pf
‫ ובין‬Dan 10:1, ‫ "בנתה‬Ps 139:2, ‫ בינתי‬Dan 9:2;
ipf ‫יבין‬, ‫ וי "בן‬Jer 9:11; ‫ו "תבן‬, ‫אבין‬, ‫;א "בינה‬
vormen als hifil; imp ‫ בין‬Dan 9:23+, ‫בינה‬
Jes 29:24‡, ‫ בינו‬Deut 32:7‡; inf abs ‫ בין‬Spr 23:1;
pt mm ‫ בנים‬Jer 49:7;
ni verstandig zijn; pf ‫בנותי‬9 ‫ נ‬Jes 10:13; pt
‫ נבון‬verstandig, cs ‫ נבן‬met verstand van,
‫נבנים‬, ‫ ;נבניו‬Gen 41:33‡
pil opletten, letten op; ipf sf ‫יבוננהו‬
Deut 32:10
hi begrip hebben, tonen of inzicht geven; pf
‫הבין‬, ‫הבינו‬, ‫ ;הבינתם‬ipf ‫יבין‬, ‫תבין‬, enz.;
sf ‫ויבינהו‬, ‫ ;תבינם‬inf ‫הבין‬, sf ‫להבינך‬
Dan 10:14; pt ‫מבין‬, ‫מבינים‬, ‫ מביני‬met
begrip, oplettend, vgl. ‫ ;שים לב‬Jes 29:16
Jes 40:21‡
hitpol aandacht geven, inzicht tonen,
begrijpen; pf ‫התבנן‬, ‫התבוננת‬, ‫;התבונ" נו‬
ipf ‫ יתבונן‬P ‫יתבונן‬, ‫ותתבנן־‬, ‫ואתבונן‬,
enz.; imp ‫התבונן‬, ‫ ;התבוננו‬1Kon 3:21‡
‫ בין‬m prep tussen; sf ‫ביני‬, ‫בינך‬, enz.; Hos 13:15
‫ ;בן‬wordt (zoals veel voorzetsels) herhaald:
‫ בין האור ובין החשך‬Gen 1:4;
Gen 26:28 ‫' בינותינו ביננו ובינך‬tussen ons,
wij en jij';
Lev 27:12 ‫ בין טוב ובין רע‬hetzij goed of
45
‫ב‬
kwaad = zowel .. als ..
‫ אל־בין‬Eze 31:14 en ‫ על־בין‬Eze 19:11 tussen;
‫ מבין רגליו‬Gen 49:10 tussen zijn voeten
vandaan; ‫עפים‬0 ‫ מבין‬Ps 104:12 van tussen de
takken;
‫ איש־הבנים‬1Sam 17:4 de kampvechter
Goliat; ‫ בינות‬Eze 10:2+ de plaats tussen;
Jes 44:4 ‫ בבין חציר‬tussen het gras;
‫ בינה‬f verstand, begrip, inzicht; cs ‫בינת‬, sf
‫בינתך‬, enz., pl ‫ ;בינות‬Deut 4:6‡; ‫בינת אדם‬
Spr 30:2 menselijk begrip; ‫לשון אין בינה‬
Jes 33:19 onbegrijpelijke taal
‫ ביצה‬f ei; pl ‫ביצים‬, cs ‫ביצי‬, sf ‫ביציה‬,
‫ ;ביציהם‬Deut 22:6 Jes 10:14 Jes 59:5 Jes 59:5
Job 39:14†
‫ בירה‬f kasteel, burcht; meestal Susan; pl
‫ ;בירניות‬Est 1:2+;Dan 8:2
Neh 1:1+;1Kron 29:1+;2Kron 17:12+
‫ בית‬I. m huis; cs ‫בית‬, sf ‫ביתי‬, pl ‫בתים‬, cs
‫ בתי‬sf ‫ בתיהם‬loc ‫ "ביתה‬naar huis,
huiswaarts, thuis; huis, gebouw Job 1:4; van
binnen Gen 6:14; familie Gen 7:1 Gen 45:18 Ex 1:1;
‫ בית־אב‬familie, geslacht;
II. nloc Bet in vele plaatsnamen
‫ בית־און‬Bet-Awen Joz 7:2;
‫ בית־אל‬Betel zie ‫ביתאל‬
‫ בית־ארבאל‬Bet-Arbel Hos 10:14
‫ בית־בעל־מעון‬Bet-Baal-Meon Joz 13:17
zonder ‫ בית‬Num 32:18
‫ בית־בעל־פעור‬Bet-Baal-Peor = Peor, Bet-
Peor, Baal-Peor
‫ בית־בראי‬Bet-Biri in Simeon 1Kron 4:31
‫ בית־ברה‬Bet-Bara Re 7:24
‫ בית־גדר‬Bet-Gader in Juda 1Kron 2:51; ook
‫גדר‬
‫ בית־גמול‬Bet-Gamul in Moab Jer 48:23
‫ בית־דבלתים‬Bet-Diblataim Jer 48:22; =
46
‫עלמון‬
‫ בית־דגון‬Bet-Dagon in Juda Joz 15:41
‫אלי‬$ ‫ בית־ה‬Beteliet 1Kon 16:34; (van Betel)
‫ בית־האצל‬Bet-Ezel in Judea Mi 1:11
‫ בית־הגלגל‬Bet-Gilgal Neh 12:29 zie ‫גלגל‬
‫ בית־הישמות‬Bet-Hajesimot Joz 12:3
Num 33:49
‫ בית־הכרם‬Bet-Kerem in Juda Neh 3:14 Jer 6:1
‫ בית־הלחמי‬van Bethlehem 1Sam 16:1
‫ בית־המרחק‬Bet-Merhak, gehucht aan de
Kidron 2Sam 15:17
‫ בית־המרכבות‬Bet-Hamarkabot in Simeon
Joz 19:5
‫ בית־העמק‬Bet-Emek in Aser Joz 19:27
‫ בית־הערבה‬Bet-Araba Joz 15:6 Joz 15:61
Joz 18:22
‫ בית־הרם‬Bet-Haram Joz 13:27; = ‫בית־הרן‬
‫ בית־הרן‬Bet-Haran in Gad Num 32:36
‫ בית־השטה‬Bet-Sitta Re 7:22 'Acacia-dorp'
‫ בית־השמשי‬van Betsemes 1Sam 6:14
‫ בית־חגלה‬Bet-Chogla in Benjamin Joz 15:6
‫ בית־חרון‬Bet-Horon Joz 10:10
‫ בית־כר‬Bet-Kar in Juda 1Sam 7:11
‫ בית־לבאות‬Bet-Lebaot Joz 19:6
‫ בית־לחם‬Betlehem in Juda Ruth 1:1
‫ בית־לעפרה‬Bet-Le-Afra Mi 1:10 - 'Stofhuis'
‫ בית־מלא‬Bet-Millo Re 9:6; 'het huis van
Millo'
‫ בית־מעכה‬Bet-Maäka ; 2Sam 20:14=
‫אבל־בית־מעכה‬
‫ בית־נמרה‬Bet-Nimra Num 32:36
‫ בית־עדן‬Bet-Eden Am 1:5
‫ בית־עזמות‬Bet-Azmawet Neh 7:28
‫ בית־ענות‬Bet-Anot in Juda; ook ‫בית־ענת‬
Joz 15:59
‫ בית־ענת‬Bet-Anat Joz 19:38
‫ בית־עקד‬Bet-Eked 2Kon 10:12; 'Scheerhuis
van de herders'

‫ בית־עשתרות‬Bet-Astarot 1Sam 31:10 'het
huis van Astarot'
‫ בית־פלט‬Bet-Pelet in Juda Joz 15:27 Neh 11:26
‫ בית־פעור‬Bet-Peor in Moab Joz 15:58
‫ בית־פצץ‬Bet-Pazes in Issachar Joz 19:21
‫ בית־צור‬Bet-Zur in de bergen van Juda
Joz 15:58 Neh 3:16
‫ בית־רחוב‬Bet-Rechob bij Dan Re 18:28; ook
‫רחוב‬
‫ בית־רפא‬Bet-Rafa 1Kron 4:12; 'het huis van
Rafa'
‫ בית־שאן‬Bet-Sean Joz 17:11; ook ‫בית־שן‬
‫ בית־שמש‬Bet-Semes Joz 15:10
‫ בית־תפוח‬Bet-Tappuach Joz 15:53
'Appelhuis'
‫ ביתאל‬nloc Betel, ook ‫ ;בית־אל‬Gen 12:8‡
‫ ביתן‬m paleis; cs ‫ ;ביתן המלך‬Est 1:5 Est 7:7
Est 7:8†
‫ בכא‬m balsemstruik, pl ‫ ;בכאים‬2Sam 5:24
1Kron 14:14 1Kron 14:15;
‫ אמק הבכא‬Ps 84:7; dal van de
balsemstruiken, pijnbomendal, dor dal
waar gom of hars uit struiken drupt of
'weent', vgl. ‫בכה‬, vandaar ook wel
'tranendal'
‫ בכה‬q wenen, bewenen; pf ‫בכה‬, ‫בכתה‬,
‫בכיתי‬, enz.; ipf ‫ויבכה‬, ‫ויבך‬, ‫תבכה‬, ‫תבך‬,
‫תבכי‬, ‫ אבכה‬en vragend ‫ האבכה‬Zach 7:3;
ipf P ‫ יבכו‬P ‫יבכיון‬, ‫תבכו‬, ‫ ;תבכינה‬imp
mm ‫ בכו‬Jer 22:10 Joël 1:5, imp ff ‫בכינה‬
2Sam 1:24; inf abs ‫בכו‬, ‫בכה‬, cs ‫ ;לבכות‬inf
sf ‫ ולבכתה‬Gen 23:2 'en om haar te bewenen';
pt ‫בכה‬, ‫בוכיה‬, ‫ בכים‬Gen 21:16 Ruth 1:14
Job 2:12;
pi bewenen, wenen om; pt ‫מבכה על‬
Jer 31:15, ‫ מבכות את־‬Eze 8:14 bewenend
‫ב‬
‫ בכה‬m geween Ezr 10:1†
‫ בכור‬adj eerstgeborene Job 1:13 Job 18:13; zie
‫בכר‬
‫ בכורה‬f eerstgeboorterecht; zie ‫בכרה‬
‫ בכורה‬f vroege vrucht, met name vijg; sf
‫ בכורה‬Jes 28:4, pl ‫כרות‬9 ‫ ;הב‬Jer 24:2 Hos 9:10
Mi 7:1†
‫ בכורים‬m eerstelingen van de oogst, ook
‫כרים‬9 ‫ ;ב‬cs ‫ בכורי‬Ex 23:16; ‫כרים‬9 ‫לחם הב‬
Lev 23:20 brood van het eerste graan; ‫ראשית‬
‫כרי אדמתך‬9 ‫ ב‬Ex 23:19 het eerste van het
eerste van de oogst: het beste
‫ בכורת‬nm Bekorat, voorvader van Saul,
1Sam 9:1†
‫ בכות‬f het geween; ‫אלון בכות‬, Rebecca's
graf, met de treureik; Gen 35:8†
‫ בכי‬m geween; sf ‫ קול בכיי‬Ps 6:9 het geluid
van mijn wenen; ‫ ויתן את־קולו בבכי‬Gen 45:2
Jozef barstte in tranen uit; ‫ בכי נהרות‬het
wenen der stromen Job 28:11 = de bronnen
van de rivieren
‫ בכים‬nloc Bokim bij Gilgal, Re 2:1†
‫ בכירה‬f oudste, eerste dochter Gen 19:31-
Gen 19:37 Gen 29:26 1Sam 14:49†
‫ בכית‬f bewening, rouw; sf ‫ ימי בכיתו‬zijn
rouwtijd Gen 50:4†
‫ בכר‬pi de eerste, vroegste zijn; ipf ‫יבכר‬
frisse, vroege vruchten dragen; inf
Eze 47:12
‫ לא יוכל לבכר‬Deut 21:16 hij kon niet tot
eerstgeborene maken;
pu als eerstgeborene aan G-d vervallen; ipf
‫בכר‬9 ‫ י‬Lev 27:26
hi voor het eerst baren; pt ‫ מבכריה‬Jer 4:31;
†
47
‫ב‬
‫ בכר‬adj eerstgeborene Gen 10:15 Gen 25:13; ook
‫בכור‬, cs ‫ בכר‬Job 18:13 ‫בכור‬, sf ‫בכרו‬, pl cs
‫בכורי‬, sf ‫בכוריהם‬, ff ‫בכורות‬
overdrachtelijk: de eerste, d.w.z. de beste of
de ergste
‫ בכור מות‬Job 18:13 de eerstgeborene = de
Prins van het dodenrijk? een ziekte?
‫ בכורי דלים‬Jes 14:30 de armsten der armen
indien juist
‫ בכר‬m kameel, dromedaris; pl cs ‫בכרי מדין‬
f ‫ בכרה קלה‬Jer 2:23 'snelle, lichte
Jes 60:6;
kamelin'
‫ בכר‬nm Beker of Becher, 1. zoon van Efraïm
Num 26:35; gent ‫ ;בכרי‬2. zoon van Benjamin
Gen 46:21 1Kron 7:6+
‫ בכרה‬f eerstgeboorterecht; ook ‫ ;בכורה‬sf
‫בכרתך‬, ‫בכרתו‬, ‫ ;בכרתי‬Gen 25:31-Gen 27:36
Esau; Gen 43:33 de broeders van Jakob;
1Kron 5:1 1Kron 5:2 Ruben; Deut 21:17 erfrecht
‫ בכרה‬f kamelin; zie ‫בכר‬
‫כרה‬9 ‫ ב‬f vroege vijgen Jer 24:2; zie ‫בכורה‬
‫ בכרו‬nm Bokeru zoon van Asel, 1Kron 8:38
1Kron 9:44†
‫ בכרי‬nm Bikri, vader van Seba, 2Sam 10:1-
2Sam 20:22†
‫ בכרי‬gent Bakriet Num 26:35; zie ‫בכר‬
‫ בל‬nm Bel, afgod van de Babyloniërs =
Marduk Jes 46:1 Jer 50:2 Jer 51:44†
‫ בל‬prep niet, zonder, geen; Jes 14:21‡; alleen
dichterlijk; nauwelijks Jes 40:24
‫ בלאדן‬nm Baladan, vader van Merodak-
Baladan; 2Kon 20:12 Jes 39:1†
‫ בלאשצר‬nm Belsassar Dan 5:30; zie
‫ בלשאצר‬Dan 8:1
48
‫ בלג‬hi flitsen, stralen; blij zijn; ipf ‫אבליגה‬
ik zal (weer) vrolijk
Ps 39:14 Job 9:27 Job 10:20
zijn; pt ‫ המבליג‬Am 5:9 die doet flitsen. †
‫ בלגה‬nm Bilga, priester; ook ‫ בלגי‬Neh 10:9;
Neh 12:5 Neh 12:18 1Kron 24:14†
‫ בלגי‬nm Bilgai; zie ‫ בלגה‬Neh 10:9
‫ בלדד‬nm Bildad de Suchiet, vriend van Job;
Job 2:11 Job 8:1 Job 18:1 Job 25:1 Job 42:9†
‫ בלה‬q versleten, afgedragen zijn; ook fig.
Gen 18:12; pf ‫בלתה‬, ‫ ;בלו‬ipf ‫יבלה‬, ‫תבלה‬,
‫יבלו‬, Joz 9:13 Neh 9:21 Job 13:28 Ps 32:3; inf sf
‫ בלתי‬Gen 18:12 'mijn versleten zijn = nu ik
oud ben'
pi slijten, doen slinken of wegteren; pf ‫בלה‬
Klaagl 3:4; ipf K ‫ יבלו‬Job 21:13 (een leven)
slijten Q ‫ יכלו‬voltooien; inf ‫ לבלות‬Ps 49:15
om te vergaan, inf sf ‫ לבלתו‬1Kron 17:9 hem
te mishandelen; pt K ‫ מבלהים‬Ezr 4:4 Q
‫' מבהלים‬die schrik aanjagen'; zie ‫בהל‬
zie ‫ בלה‬versleten
‫ בלה‬adj versleten, oud; f ‫ בלה‬Eze 23:43, pl
‫בלים‬, ‫ בלות‬Joz 9:4+; †
‫ בלה‬nloc Bala Joz 19:3: zie ‫ בלהה‬of zie
‫;בעלה‬
Eze 23:43 'verlepte lor', zie ‫בלה‬, maar
onzeker
‫ בלהה‬I. nf Bilha; bijvrouw van Jakob
Gen 30:3;
II. nloc Bilha 1Kron 4:29 = ‫ בעלה‬in Simeon
‫ בלהה‬f dodelijke schrik, ramp; pl ‫בלהות‬, cs
‫ ;בלהות‬Jes 17:14;Eze 26:21+;Ps 73:19;Job 18:11+
‫ בלהן‬m Bilhan, 1. zoon van Eser Gen 36:27
1Kron 1:42; 2. zoon van Jedia 1Kron 7:10
‫ בלוי‬m lompen; pl cs ‫בלואי‬, ‫ ;בלוי‬Jer 38:11
Jer 38:12†

‫ בלט‬adv heimelijk, zie ‫ ;לט‬1Sam 18:22 1Sam 24:5
Ruth 3:7†
‫ בלטשאצר‬nm Beltesassar, Baltasar, naam
van Daniël Dan 1:7-Dan 10:1†; vgl. ook
‫ בלאשצר‬Dan 5:30 Dan 8:1
‫ בלי‬prep niet, zonder, geen Gen 31:20‡; ‫בלי‬
‫ פשע‬zonder zonde Job 33:9; ‫בלי־דעת‬
zomaar, onverhoeds Deut 4:42;
subst : niets, ondergang Jes 38:17 ‫על־בלי־מה‬
Job 26:7 (de aarde opgehangen) aan het niets;
‫ בבלי־דעת‬onbedoeld, niet voorbedacht
Joz 20:3‡
‫ מבלי‬bij gebrek aan Deut 9:28 Jes 5:13‡; ‫מבלי‬
‫ עבר‬zonder dat nog iemand langsgaat Sef 3:6
‫ המבלי‬vragend: is het soms bij gebrek aan
Ex 14:11 2Kon 1:3‡;
‫ לבלי־חק‬grenzeloos, mateloos Jes 5:14
‫ בליל‬m voer; sf ‫ ;בלילו‬Job 24:6 Jes 30:24 Job 6:5†
‫ בלימה‬f het niets Job 26:7 = ‫' בלי מה‬zonder
wat'; zie ‫בלי‬, ‫מה‬
‫ בליעל‬m waardeloos, goddeloos; Deut 13:14‡;
het kwaad Nah 1:11 Nah 2:1; ‫ איש בלי" על‬slecht
volk 2Sam 23:6; slecht mens Job 34:18
‫ בלל‬q vermengen, roeren / met olie
overgieten; pf ‫ בלל‬Gen 11:9, ‫ בלתי‬Ps 92:11 ik
ben overgoten; ipf ‫ וי" בל‬Re 19:21 hij gaf voer,
1pl ‫ ונבלה‬Gen 11:7 laten wij verwarren
;Babylonische spraakverwarring, vandaar
‫ ;בבל‬pp ‫בלול‬, ‫בלולה‬, pl ff ‫ בלולת‬Ex 29:2‡;
met olie gemengd of begoten;
hitpo zich vermengen; ipf ‫ יתבולל‬Hos 7:8
‫ בלם‬q beteugelen, intomen; inf ‫ לבלום‬Ps 32:9†
‫ בלס‬q moerbeivijgen verbouwen; pt ‫בולס‬
‫ שקמים‬Am 7:14 vijgenteler
‫ב‬
‫ בלע‬I.q slokken, opslokken, verzwelgen
(doen omkomen); pf ‫בלע‬, ‫בלע‬, sf ‫בלעני‬,
‫ ;בלעונו‬ipf ‫יבלע‬, ‫ויבלע‬, ‫ תבלענה‬Gen 41:7
en ‫ ותבלען‬Gen 41:24, sf: 3m+3f ‫יבלענה‬
Jes 28:4, 3f+3mm ‫ תבלעמו‬Ex 15:12; inf ‫לבלע‬
Jona 2:1, sf ‫ בלעי‬Job 7:19; ‫ את־בלעו‬Jer 51:44,
zie ‫' בלע‬wat hij verslonden heeft'
ni verzwolgen, verdelgd worden; pf ‫נבלע‬
Hos 8:8
pi verslinden; pf ‫ ;בלע‬ipf ‫ ;יבלע‬inf ‫;בלע‬
pt ‫ מבלעיך‬die u verslindt; Hab 1:13 Ps 21:10
Job 2:3 Klaagl 2:5 Klaagl 2:8;
Spr 19:28 ‫ יבלע‬verzwelgt; Reymond:
verspreidt, zie II ? ; of lees ‫ יבע‬, zie ‫בעה‬
hi 'laten uitstromen'
Num 4:20 ‫' כבלע‬ook maar een ogenblik'; vgl.
Job 7:19;
II.pu medegedeeld worden; ipf ‫בלע‬9 ‫י‬
Job 37:20 2Sam 17:16;
III.ni vertroebeld, verward, beneveld zijn;
pf ‫ נבלעו‬Jes 28:7 beneveld (door wijn);
pi verwarren, in de war schoppen; ipf
‫ אבלע‬Jes 19:3; imp ‫ בלע‬Ps 55:10
pu verward zijn; pt Jes 9:15 ‫בלעים‬9 ‫מ‬
hitp verward zijn of raken; ipf ‫תתבלע‬
Ps 107:27
‫ בלע‬I. m het opgeslokte; sf ‫ בלעו‬Jer 51:44 'wat
hij heeft opgeslokt' †
II. m verwarring? verderf? P ‫ בלע‬Ps 52:6
‫ דברי בלע‬verwarrende of vernietigende
woorden;
III. nloc Bela, later ‫ צער‬Gen 14:2 Gen 14:8†;
IV. nm Bela, 1. zoon van Beor, koning van
Edom, P ‫בלע‬, Gen 36:32 1Kron 1:43+; 2. zoon
van Benjamin Gen 46:21 Num 26:38 Num 26:40
1Kron 7:6 1Kron 8:1+; gent ‫ ;הבלעי‬3. zoon van
Azaz, 1Kron 5:8
49
‫ב‬
‫ בלעדי‬prep zonder, behalve, buiten (de wil
van ...) om; sf ‫ בלעדי‬P ‫בלעדי‬, ‫;בלעדיך‬
Gen 14:24 buiten mij om, niets voor mij;
Gen 41:16 het gaat niet van mij uit;
‫ מבלעדי‬anders dan, afgezien van Num 5:20‡
‫ בלעי‬gent van Bela, Belaïeten Num 26:38
‫ בלעם‬I. nm Bileam, zoon van Beor, Balaäm
de profeet, Num 22:5‡
II. nloc Bileam=Jiblam 1Kron 6:55; zie ‫יבלעם‬
‫ בלק‬q verwoesten; pt ‫ בולקה‬Jes 24:1 die het
land verwoest, woest maakt;
pu verwoest worden; pt ‫בלקה‬9 ‫ מ‬Nah 2:11†
‫ בלק‬nm Balak, koning van Moab, Num 22:2‡
‫ בלשאצר‬nm Belsassar, laatste koning van
de Chaldeeën Dan 5:30
‫ בלשן‬nm Bilsan, teruggekeerde balling; Ezr 2:2
Neh 7:7†
‫ בלתי‬prep conj niet; behalve, zonder Gen 21:26;
zonder dat Gen 43:3;
‫ לבלתי‬+inf om niet te .. Gen 3:11‡;
‫ מבלתי‬+inf omdat niet Num 14:16 Eze 16:28†
‫ במה‬I. f hoogte, veelal heidense offerhoogte;
loc ‫הב "מתה‬, pl ‫במות‬, cs ‫ במות‬Num 22:41,
‫ במותי‬en ‫מתי‬0 ‫ב‬, pl sf ‫במותי‬, ‫;במותיך‬
Lev 26:30‡
II. nloc Bama Eze 20:29 'Hoogte'
‫ במהל‬nm Bimhal, zoon van Jaflet 1Kron 7:33†
‫ במו‬prep met, in, door; lange vorm van ‫;ב‬
Jes 25:10‡
‫ במות‬nloc Bamot in Moab Num 21:19‡, ook
‫ במות בעל‬vgl ‫' במה‬hoogte'
‫ במות ארנן‬adj de hoogten van Arnon
Num 21:28; het volk van Arnon over de
Jordaan
50
‫ בן‬I. m zoon; cs ‫בן‬, ‫בן‬, sf ‫בנך‬, ‫ בנה‬Ex 4:25,
pl ‫בנים‬, cs ‫בני‬, sf ‫ ;בניך‬1. zoon Job 1:2,
kind Ruth 1:1, jongeling Hoogl 2:3 Spr 7:7; 2. lid
van een groep ‫ בני אדם‬mensen, ‫בני‬
‫ ישראל‬Israëlieten; ‫אלהים‬$ ‫ בני‬engelen
Job 1:6, hemelwezens Gen 6:4; 3. leeftijd
‫ בן־חמש מאות שנה‬Gen 5:32 op de leeftijd
van 500 jaar; ook van zaken ‫שבן־לילה היה‬
Jona 4:10 die in ééeen nacht ontstond; 4.
eigenschap ‫ בן־חיל‬Num 17:25 1Sam 14:52
weerbare man;
NB: ‫ מבנים‬Jer 49:7 zie ‫ בין‬pt 'van de
verstandigen'
II. nm Ben 1Kron 15:18 in persoonsnamen:
‫ בן־אבינדב‬Ben-Abinadab 1Kon 4:11
‫ בן־אוני‬Ben-Oni = Benjamin Gen 35:18; 'kind
van mijn smart'
‫ בן־גבר‬Ben-Geber 1Kon 4:13; de zoon van
Geber
‫ בן־דקר‬Ben-Deker 1Kon 4:9
‫ בן־הדד‬Ben-Hadad 1Kon 15:18; verschillende
koningen van Damascus
‫ בן־זוחת‬Ben-Zochet 1Kron 4:20
‫ בן־חור‬Ben-Chur 1Kon 4:8; officier onder
Salomo
‫ בן־חיל‬Ben-Chail 2Kron 17:7
‫ בן־חנן‬Ben-Chanan 1Kron 4:20
‫ בן־חסד‬Ben-Chesed 1Kon 4:10; of 'zoon van
‫' חסד‬
‫ בן־ימין‬Benjamin, zie ‫בנימין‬
‫ בן־עמי‬Ben-Ammi Gen 19:38
‫ בנה‬q bouwen, weer opbouwen, in stand
houden, fig: nageslacht opbouwen,
ondersteunen;
q pf ‫בנה‬, ‫בנתה‬, ‫בניתה‬, ‫ בניתם‬Am 5:11,
enz.; sf: 3m+3m ‫בנהו‬, 1+3mm ‫בניתים‬
Jer 33:7, 1+3f ‫ ;בניתיה‬ipf ‫יבנה‬, ‫ויבנה‬, ‫וי" בן‬,
‫תבנה‬, ‫אבנה‬, ‫יבנו‬, ‫תבנו‬, 1pl ‫( נבנה‬ook

ni pt!), sf ‫ ;יבנהו‬imp ‫בנה‬, ‫ ;בנו‬inf abs
‫בנו‬, cs ‫בנות‬, ‫לבנת‬, ‫לבנות‬, sf ‫בבנתכם‬
Joz 22:16 Joz 22:19; pt ‫ בנה‬Gen 4:17, cs ‫בונה‬
Ps 147:2, pl ‫בנים‬, cs ‫בני‬, sf ‫בניך‬, ‫ ;בניו‬pp
‫ בנוי‬Re 6:28 Hoogl 4:4, ‫ בנויה‬Ps 122:3, ‫בנוים‬
Neh 7:4
ni gebouwd worden, nageslacht krijgen; pf
3m ‫נבנה‬, 3f ‫נבנתה‬, 2f ‫ נבנית‬Jer 31:4, 3pl
‫ ;נבנו‬ipf ‫יבנה‬, ‫תבנה‬, ‫אבנה‬, 3ff ‫;תבנינה‬
inf ‫ להבנות‬Hag 1:2 Zach 8:9 pt ‫הנבנה‬
1Kron 22:19; elders: ‫ נבנה‬q ipf 1pl 'wij zullen
bouwen';
NB: verwarring mogelijk: ‫' בנו‬bij ons', zie
‫' בנת ;ב‬dochters van', zie ‫בת‬
‫ בנוי‬nm Binnui, 1. familie van teruggekeerden
Neh 7:15= ‫ בני‬Ezr 2:10; 2. uit Pachat-Moab,
met vreemde vrouw Ezr 10:30; 3. uit de
familie van Bani Ezr 10:38; 4. vader van
Noadja Ezr 8:33; 5. bouwer aan de stadsmuur
Neh 3:24 Neh 10:10 Neh 12:8
‫ בנות‬f dochters, zie ‫;בת‬
‫ בני‬nm Bani, 1. een Gadiet 2Sam 23:36; 2.
zanger 1Kron 6:31, zie ook ‫ ;בנוי‬3.
teruggekeerde uit de stam Juda 1Kron 9:4; 4.
een of meer personen Ezr 2:10 zie ook ‫? ;בנוי‬
= Ezr 10:29 Ezr 10:34 Ezr 10:38 Neh 10:15; ?=
Neh 3:17 Neh 8:7 Neh 9:4 Neh 10:14 Neh 11:22†
‫בני‬9 nm Bunni, 1. leviet Neh 9:4; 2. leider van
het volk Neh 10:16; 3. andere leviet; zie ‫בוני‬
Neh 11:15
‫ בני־ברק‬nloc Bene-Berak in Dan Joz 19:45
‫ בניה‬nm Benaja; ook ‫בניהו‬, 1. zoon van
Jojada, hoofd van de wacht van David,
2Sam 8:18‡; 2. held van David uit Piraton
2Sam 23:30 1Kron 11:31 1Kron 27:14; 3. vorst in
‫ב‬
Simeon 1Kron 4:36; 4. en anderen in
Eze ,Ezr ,1Kron ,2Kron
‫ בניה‬f gebouw, zie ‫ ;בנין‬Eze 41:13†
‫ בני יעקן‬nloc Bene-Jaäkan Num 33:31 =
‫בארות בני־יעקן‬
‫ בנים‬m kampvechter, kampioen (Goliat)
1Sam 17:4 1Sam 17:23; 'tussenkamper' vgl. ‫בין‬
‫ בנימין‬nm Benjamin, zoon van Jakob
gent ‫ בן־ימיני‬1Sam 9:21 1Kron 27:12
Gen 35:18‡;
Benjamiet, Benjaminiet
‫ בנין‬m bouw, gebouw, Eze 40:5-Eze 42:10†
‫ בנינו‬nm Beninu, hoofd van het volk,
Neh 10:14†
‫ בני־רשף‬m 'zonen van Resef' Job 5:7 vonken;
zie ‫רשף‬
‫ בנעא‬nm Bina, zoon van Mosa; 1Kron 8:37
1Kron 9:43†
‫ בנתי‬f mijn dochters; zie ‫ בת‬Ruth 1:11
‫ בסודיה‬nm Besodja, vader van Mesullam de
poorthersteller Neh 3:6†
‫ בסי‬nm Besai, tempelknecht Ezr 2:49 Neh 7:52†
‫ בסס‬vertrappen; zie ‫בוס‬
‫ בסר‬m onrijpe (zure) druiven, coll.; sf ‫;בסרו‬
Jes 18:5 Jer 31:29 Jer 31:30 Eze 18:2 Job 15:33†
‫ בעבור‬-1. prep wegens, omwille van,
dankzij, door de schuld van; sf ‫בורך‬" ‫בע‬,
‫בעבורם‬, enz.; Gen 3:17 Gen 18:29 Gen 26:24‡;
-2. conj opdat, met de bedoeling dat
Gen 21:30 Gen 27:4‡
‫ בעד‬prep om, voor, ten behoeve van,
afsluitend, enz., cs ‫בעד‬, sf ‫בעדי‬, ‫בעדנו‬,
voorbeelden :
‫ ויסגר יהוה בעדו‬Gen 7:16 sloot de deur
51
‫ב‬
achter hem;
‫ עצר יהוה בעד כל רחם‬Gen 20:18 had alle
moederschoot afgesloten;
‫ בעד החלון‬Gen 26:8 Joz 2:15 Re 5:28 door het
raam;
‫ מבעד לצמתך‬Hoogl 4:1 'door je sluier heen'
‫ בעד יד השער‬1Sam 4:18 naast de poort;
‫ עור בעד עור‬Job 2:4 een huid voor een huid;
‫ יתפלל בעדך‬Gen 20:7 hij zal voor je bidden
‫ בעה‬I.q doen zwellen; ipf ‫ תבעה‬Jes 64:1
zoals het vuur water doet (over-)koken;
ni zwellen, bolstaan, pt ‫ נבעה‬Jes 30:13 een
overhangende muur;
II.q vragen, onderzoeken, naspeuren; ipf
‫ תבעיון‬Jes 21:12 jullie vragen; imp ‫בעיו‬
Jes 21:12 vraagt!
ni opgespoord worden; pf ‫ נבעו‬Ob 6
(verborgen schatten); †
‫ בעור‬nm Beor, 1. vader van koning Bela van
Edom, Gen 36:32 1Kron 1:43†; 2. vader van de
profeet Bileam, Num 22:5‡
‫ בעותים‬m verschrikkingen; cs ‫בעותי‬, sf
‫ ;בעותיך‬vgl. ‫ ;בעת‬Ps 88:17 Job 6:4†
‫ בעז‬I. nm Boaz Ruth 2:1-Ruth 4:21;1Kron 2:11
1Kron 2:12†
II. n de linkerzuil in de voorhal van de
tempel 1Kon 7:21 2Kron 3:17†
‫ בעט‬q trappen (de achterbenen uitslaan); ipf
‫ תבעטו‬1Sam 2:29 verachten; ‫ ויבעט‬Deut 32:15
en trapte †
‫ בעי‬m 'aan iemand die is neergestort? Job 30:24
onzeker; 'aan een puinhoop': zie ‫' ;עי‬aan een
drenkeling' veronderstelt: ‫בטבע‬, vgl.
‫ ;תבע‬Can'48
52
‫ בעיר‬m m vee, lastdieren; sf ‫בעירו‬, enz.;
Gen 45:17 Num 20:4 Num 20:8 Num 20:11 Ps 78:48†
niet verwarren met ‫' עיר‬stad' b.v. Re 8:27;
Ex 22:4 waarschijnlijk: zijn brand (i.v.m.
afbranden van een veld)
‫ בעל‬q bezitten, beheersen, tot vrouw nemen;
pf P ‫ בעל‬Mal 2:11, ‫ בעלתי‬Jer 3:14 Jer 31:32,
‫ בעלו‬1Kron 4:22, sf: 3m+3f ‫ ובעלה‬Deut 24:1,
2m+3f ‫ ובעלתה‬Deut 21:13 3mm+1pl ‫בעלונו‬
Jes 26:13; ipf ‫יבעל‬, sf ‫ יבעלוך‬Jes 62:5; pt
pl+2f ‫ בעליך‬Jes 54:5; pp ‫' בעולה‬gehuwd'
Jes 54:1 Jes 62:4, ‫עלת־‬9 ‫ ב‬Gen 20:3 Deut 22:22;
ni tot vrouw genomen worden; ipf ‫תבעל‬
Jes 62:4 Spr 30:23†
‫ בעל‬m I. man, heer, eigenaar, inwoner(s);
iemand met de eigenschap die volgt; sf
‫בעלי‬, ‫בעלה‬, pl ‫בעלים‬, cs ‫בעלי‬, sf ‫בעליו‬,
‫;בעליהן‬
Ex 21:29 ‫ ;בבעליו‬tegen zijn meester (vorm
mv., betekenis ev.); ‫ בעלי ברית‬Gen 14:13
bondgenoten; ‫ בעל אשה‬Ex 21:3 gehuwde
man; ‫ מי בעל דברים‬Ex 24:14 degene die een
kwestie heeft;
II. nm de god Baäl, ‫ הבעלים‬Re 2:11 de
plaatselijke Baäls; en zo nloc Baäl, plaats
waar de god vereerd werd
‫ בעל־ברית‬Baal-Berit Re 8:33, 'heer van het
verbond'; Filistijnse god;
‫ בעל־גד‬Baal-Gad Joz 11:17; aan de voet van
de Hermon
‫ בעל־המון‬Baal-Hamon Hoogl 8:11 ; mogelijk
‫בעל חמון‬
‫ בעל־זבוב‬Baalzebub, de 'vliegengod'
2Kon 1:2, zie ‫זבוב‬
‫ בעל־חנן‬Baal-Chanan, koning van Edom
Gen 36:38 1Kron 27:28
‫ בעל־חצור‬Baal-Chasor 2Sam 13:23 in

Benjamin, kortweg ‫חצור‬
‫ בעל־חרמון‬Baal-Hermon Re 3:3 = ‫בעל־גד‬
‫ בעל־מעון‬Baal-Meon in Ruben Num 32:38 =
‫בית־בעל־מעון‬
‫ בעל־פעור‬Baal-Peor Num 25:3 Hos 9:10
‫ בעל־פרצים‬Baal-Perasim 2Sam 5:20
‫ בעל־צפון‬Baal-Sefon Ex 14:2, in Egypte aan
de Schelfzee
‫ בעל־שלשה‬Baal-Salisa 2Kon 4:42, bij Gilgal
‫ בעל־תמר‬Baal-Tamar Re 20:33, bij Gibea
‫ בעלה‬I. f meesteres, eigenares 1Kon 17:17;
iemand met de eigenschap die volgt; ‫בעלת‬
‫ אוב‬1Sam 28:7 geestenbezweerster (de heks
van Endor); ‫ בעלת כשפים‬Nah 3:4 tovenares;
II. nloc Baäla; loc ‫ בע "כתה‬naar Baäla; 1. =
Kirjat-Jearim Joz 15:9 1Kron 13:6; 2. Joz 15:29
ook ‫ בלה‬Joz 19:3 en ‫ בלהה‬1Kron 4:29
‫ בעלות‬nloc Baälot in Juda Joz 15:24 ?= ‫בע ל‬
of ‫;בעלת־בעור‬
1Kon 4:16 in Alot; CAN'48 vertaalt in Bealot,
op grond van een lezing ‫בבעלות‬
‫ בעלי‬m mijn heer Hos 2:18; zie ‫בעל‬
‫ בעלידע‬nm Beëljada 1Kron 14:7; zie ‫אלידע‬
zoon van David 2Sam 5:16
‫ בעליה‬nm Bealja 1Kron 12:6†
‫ בעלי־יהודה‬nloc Baälé-Jehuda in Juda =
‫קרית־בעל‬, ‫ קרית־יערים‬Kirjat-Jearim
‫ בעליס‬nm Balis, koning van de Ammonieten
Jer 40:14†
‫ בעלת‬nloc Baälat in Dan bij Gezer; Joz 19:44
1Kon 9:18 2Kron 8:6†
‫ בעלת־באר‬Baälat-Beer Joz 19:8
‫ בען‬nloc Beon Num 32:3 ?= ‫בית־בעל־מעון‬
‫ב‬
‫ בענא‬nm Baäna, 1. zoon van Achilud
1Kon 4:12;
2. zoon van Chusai 1Kon 4:16; 3.
vader van Sadok Neh 3:4 = ‫בענה‬
‫ בענה‬nm Baäna 1. aanvoerder onder Saul
2Sam 4:2-2Sam 4:9†; 2. vader van Cheleb
2Sam 23:29 1Kron 11:30†; 3. teruggekeerde
balling Ezr 2:2 Neh 7:7 Neh 10:28† = ‫באנא‬
Neh 3:4
‫ בער‬I.q verbranden, afbranden, uitbranden,
verteren; pf ‫בערה‬, ‫ ;בערו‬ipf ‫יבער‬,
‫תבער‬, ‫ יבערו‬Jer 10:8; pt ‫בער‬, ‫;בערה‬
Jes 1:31 Ex 3:2 Est 1:12
pi in brand steken; zie ook II: opruimen; pf
‫ בער‬Lev 6:5, ‫ בערתם‬Jes 50:11, ‫ בערו‬Eze 39:9,
sf ‫ בערתיה‬Eze 21:4; ipf ‫יבער‬, ‫יבערו‬
Eze 39:10, ‫ תבערו‬Ex 35:3; inf abs ‫בער‬
Jes 40:16 'brandhout', cs ‫ לבער‬Jes 44:15
2Kron 13:11 en ‫ לבער‬Neh 10:35, sf ‫לבערם‬
2Kron 4:20; pt ‫ מבערים‬Jer 7:18;
pu aangestoken, brandend; pt P ‫מבערת‬
Jer 36:22;
hi afbranden, laten uitbranden; pf ‫הבערתי‬
Nah 2:14; ipf ‫ ויבער‬2Kron 28:3, ‫ יבער־‬Ex 22:4
Re 15:5, ‫ תבעיר‬Eze 5:2; pt ‫ מבער‬Ex 22:5
II.pi opruimen, wegdoen, afgrazen,
verwoesten; pf ‫בער‬, ‫ ;בערת‬ipf ‫יבער‬,
‫ ;נבערה‬inf ‫בער‬, ‫ ;לבער‬1Kon 14:10 2Kon 23:24
Deut 26:13 Jes 5:5;
hi opruimen, wegvegen; ipf ‫ יבער־‬Ex 22:4
laten afgrazen of: afbranden; pt ‫מבעיר‬
1Kon 16:3;
III.ni dom worden of zijn; pf ‫ נבער‬Jer 10:14
Jer 51:17, ‫ נבערו‬Jer 10:21; pt f ‫ נבע "רה‬Jes 19:11
‫ בער‬adj m dom persoon, stommeling; vgl.
‫ בער‬III; Ps 49:11 Ps 73:22 Ps 92:7 Spr 12:1
Spr 30:2†
53
‫ב‬
‫ בערא‬nf Baära, vroegere vrouw van
Sacharaim 1Kron 8:8†
‫ בערה‬f brand Ex 22:5†
‫ בעשיה‬nm Baäseja, voorvader van Asaf
1Kron 6:25†
‫ בעשא‬nm Basa, koning van Israel; 1Kon 15:16‡
‫ בעשתרה‬nloc Beëstera in Manasse,
Levietenstad Joz 21:27; 1Kron 6:56 ‫עשתרות‬
‫ בעת‬ni overvallen worden, schrikken; pf
‫נבעת‬, Est 7:6 1Kron 21:30, ‫ נבעתי‬Dan 8:17;
pi overvallen, schrik aanjagen; pf sf: 3f+3m
‫ ובעתתו‬1Sam 16:14, 3f+1 ‫ בעתתני‬Jes 21:4,
‫תהו‬9 ‫ בע‬Job 18:11; ipf ‫ תבעת‬Job 13:11, sf:
3f+2m P ‫ תבע "תך‬Job 33:7, 3f+1 ‫תבעתני‬
Job 7:14 Job 9:34 Job 13:21+; 3mm+1 ‫תני‬9 ‫יבע‬
2Sam 22:5, ‫ יבעתוני‬Ps 18:5, 3mm+3m
‫תהו‬9 ‫ יבע‬Job 3:5 Job 15:24; pt ‫מבעתך‬
1Sam 16:15
‫ בעתה‬f schrik Jer 8:15 Jer 14:19†
‫ בץ‬m slijk Jer 38:22†
‫ בצה‬f moeras, zomp; pl sf ‫ ;בצותיו‬Eze 47:11
Job 8:11 Job 40:21†
‫ בצור‬adj hoog ommuurd en versterkt, steil,
onbereikbaar, onmogelijk; vgl. ‫ ;בצר‬f
‫בצורה‬, ff ‫צרות‬9 ‫ ;ב‬Num 13:28‡; Zach 11:2 K
‫ בצור‬Q ‫ בציר‬maar de Ketib volgend:
'ontoegankelijk, ondoordringbaar'
‫ בצי‬nm Besai, voorvader van groep
teruggekeerde ballingen; Ezr 2:17 Neh 7:23
Neh 10:19†
‫ בציר‬m wijnoogst, cs ‫בציר‬, sf ‫;בצירך‬
Lev 26:5‡; Zach 11:2 ondoordringbaar, zie
‫בצור‬
‫ בצל‬m ui, pl ‫ בצלים‬Num 11:5†
54
‫ בצלאל‬nm Besaleël, 1. zoon van Uri,
kunstenaar, Ex 31:2‡; 2. zoon van Pachat
Moab, met uitheemse vrouw Ezr 10:30
‫ בצלות‬nm Baslut, tempelknecht Ezr 2:52;
Neh 7:54 ‫בצלית‬
‫ בצלית‬nm Baslit of Baslut, tempelknecht
Neh 7:54; zie ‫בצלות‬
‫ בצע‬q doorsnijden; ipf P ‫ יבצע‬Job 27:8 P
‫ יבצעו‬Joël 2:8; imp+3mm ‫ ובצעם‬Am 9:1; inf
‫ בצע‬Eze 22:27; pt ‫בוצע‬, ‫ בצע‬Jer 6:13‡;
doorbreken, bres slaan Joël 2:8 Am 9:1;
afsnijden Jer 6:13 doden Job 27:8; afzetter
(woekeraar) Ps 10:3 Spr 1:19
pi af-, doorsnijden (intensief, met kracht of
definitief); ipf ‫ יבצע‬Jes 10:12, ‫תבצענה‬
Zach 4:9, sf ‫ יבצעני‬Job 6:9 Jes 38:12, ‫ותבצעי‬
Eze 22:12; voltooien, vervullen Jes 10:12
Zach 4:9 Klaagl 2:17; Eze 22:12 afsnijden =
afzetten, benadelen
‫ בצע‬m snee, breuk; P ‫בצע‬, sf ‫בצ "עך‬, ‫בצעך‬,
‫ בצעו‬, ‫ ;בצעם‬wat van iets wordt
afgebroken of gesneden, stukje zilver
Re 5:19; plaats van de breuk Jer 51:13 ‫אמת‬
‫ בצעך‬de el van uw afsnijding; voordeel,
winst Gen 37:26 Job 22:3; vaak negatief:
winstbejag, Ex 18:21†; afpersing Jes 33:15‡
‫ בצענים‬nloc Elon-Besaännanim, Re 4:11 Q
‫אלון בצעננים‬, zie ‫ ;צעננים‬Joz 19:33 Re 4:11
‫ בצק‬q opzwellen; pf ‫ ב "צקה‬Deut 8:4, ‫ב "צקו‬
Neh 9:21; † vgl. ‫' בצק‬deeg'
‫ בצק‬m deeg; sf ‫ ;בצקו‬Ex 12:34+;2Sam 13:8
Jer 7:18 Hos 7:4†
‫ בצקת‬nloc Boskat, in de vlakte van Juda
Joz 15:39 2Kon 22:1†

‫ בצר‬I.q druiven oogsten, afsnijden; ipf ‫תבצר‬
Lev 25:5 Deut 24:21, ‫ ויבצרו‬Re 9:27, ‫תבצרו‬
Lev 25:11; pt ‫ בוצר‬Jer 6:9, ‫ בצרים‬Jer 49:9 Ob 5;
Lev 25:5+;Deut 24:21 Re 9:27; Ps 76:13 zie III.
hieronder; Jer 6:9 Jer 49:9 Ob 5;
II.q onbereikbaar, onmogelijk maken; pp
ontoegankelijk, zie ‫ בצור‬adj
ni onmogelijk, onbereikbaar zijn; ipf ‫יבצר‬
Gen 11:6 Job 42:2
pi onbereikbaar maken (hoge muren
bouwen); ipf ‫ ;תבצר‬inf ‫ לבצר‬Jes 22:10
Jer 51:53;
III.q verminderen, vernederen; ipf ‫יבצר‬
‫ רוח נגידים‬Ps 76:13 maakt nederig de geest
der vorsten; of: snijdt vorsten de adem af;
zoals ‫ בצר‬I.
‫ בצר‬I. nloc Beser, vrijstad in Ruben; Deut 4:43
Joz 20:8 Joz 21:36 1Kron 6:63†;
II. nm Beser, zoon van Sofach 1Kron 7:37†;
III. m goud(-erts) P ‫בצר‬, pl sf ‫בצריך‬
Job 22:24 Job 22:25†
‫ בצרה‬f droogte, schaarste Ps 9:10 Ps 10:1 Ps 81:8;
ook te lezen als ‫' ב הצרה‬in de nood'
‫ בצרה‬I. f kooi; Mi 2:12 lees ‫' בצרה‬in een kooi'
de Statenvertaling geeft Bosra (plaats);
II. nloc Bosra, 1. in Edom Gen 36:33‡; 2. in
Moab Jer 48:24 ?= ‫ בצר‬nloc Beser
‫ בצרון‬m burcht, veste Zach 9:12†
‫ בצרת‬f schaarste, droogte; pl ‫ בצרות‬Jer 14:1
Jer 17:8† vgl. ‫בצרה‬
‫ בקבוק‬nm Bakbuk, uit een familie van
tempelknechten Ezr 2:51 Neh 7:53
‫בק‬9 ‫ בק‬m kruik, fles; 1Kon 14:3 Jer 19:1 Jer 19:10†
‫בקיה‬9 ‫ בק‬nm Bakbukja, tempelzanger
Neh 11:17+
‫ב‬
‫ בקבקר‬nm Bakbakkar, leviet 1Kron 9:15†
‫בקי‬9 nm Bukki, 1. stamvorst van Num 34:22; 2.
leviet, zoon van Abisua Ezr 7:4 1Kron 5:31
1Kron 6:36†
‫בקיה‬9 nm Bukkia, Bukkiahu, zanger, zoon van
Heman 1Kron 25:4+
‫ בקיע‬m breuk, scheur; pl ‫ בקעים‬Am 6:11, cs
‫ בקיעי‬Jes 22:9†
‫ בקע‬q splijten, klieven Ex 14:16‡; (stad, land)
veroveren 2Kron 21:17‡; doen opengaan, doen
uitbreken Ps 74:15; pf ‫ בקע‬Ps 78:13, ‫בקעה‬
Jes 34:15, ‫ בקעת‬Ps 74:15‡; ipf ‫ויבקע‬,
‫ויבקעו‬, sf ‫ ;ויבקעוה‬imp sf ‫ ובקעהו‬Ex 14:16;
inf sf ‫ בקעם‬Am 1:13 2Kron 32:1; pt ‫בוקע‬
Jes 63:12 Pr 10:9 en ‫ בקע‬Ps 141:7
ni gespleten worden, veroverd worden; pf
‫ נבקע‬Job 26:8‡, ‫ נבקעו‬Gen 7:11‡, P ‫;נבקעו‬
ipf ‫ יבקע‬P ‫יבקע‬, ‫תבקע‬, ‫ ;יבקעו‬inf
‫ הבקע‬Eze 30:16;
pi openbreken, klieven; pf ‫ ;בקע‬ipf ‫יבקע‬,
‫תבקע‬, ‫ ותבקענה‬2Kon 2:24; Gen 22:3‡
pu opengespleten of veroverd worden; ipf
3pl P ‫בקעו‬9 ‫ י‬Hos 14:1, pt ‫בקעה‬9 ‫ מ‬Eze 26:10,
‫בקעים‬9 ‫ מ‬Joz 9:4
hi een stad innemen; ipf 1pl+3f ‫ונבקענה‬
Jes 7:6
ho ingenomen worden; pf ‫ הבקעה‬Jer 39:2
hitp splijten, openscheuren; pf P ‫התבקעו‬
Joz 9:13; ipf P ‫ יתבקעו‬Mi 1:4
‫ בקע‬m halve (sikkel) Gen 24:22 Ex 38:26†
‫ בקעה‬f dal, dalvlakte, vallei; cs ‫בקעת‬, pl
‫ ;בקעות‬Gen 11:2‡; ook in plaatsnamen als
‫קת־און‬M‫ ב‬Am 1:5 Bikat-Awen of Dal van
Awen, ‫ בקעת מגדון‬Zach 12:11
‫ בקק‬I.q leegplunderen, beroven; pf ‫ובקתי‬
Jer 19:7, sf ‫ בקקום‬Nah 2:3; pt ‫ בוקק‬Jes 24:1
55
‫ב‬
verwoesten, pl ‫ בקקים‬Nah 2:3
ni verwoest, leeggeplunderd worden; pf
‫ ונבקה‬Jes 19:3; inf abs +ipf ‫הבוק תבוק‬
Jes 24:3; de geest verliezen, van zinnen raken
Jes 19:3
po leegplunderen; ipf ‫ ויבקקו‬Jer 51:2
leegplunderen;
II.q weelderig groeien; pt ‫ בוקק‬Hos 10:1
‫ בקר‬pi goed bekijken, onderzoeken; pf sf:
1+3mm ‫ ובקרתים‬Eze 34:11; ipf ‫יבקר‬
Lev 13:36 Lev 27:33, ‫ אבקר‬Eze 34:12; inf ‫לבקר‬
2Kon 16:15 Ps 27:4 Spr 20:25; zorgen voor,
omzien naar Eze 34:11; denken Spr 20:25;
2Kon 16:15 Ps 27:4 om G-d te raadplegen ? ‫ בקשה‬f verzoek, verlangen; sf
‫ בקר‬m rundvee; cs ‫ ;בקר‬m coll; ff Gen 33:13
Job 1:14 'koeien'; ‫ בקר עלות‬Gen 33:13
zogende koeien; ‫ בקר בריאים‬1Kon 5:3
mestvee; ‫ בקר שנים‬Num 7:35 twee runderen;
collectief, werkwoord doorgaans in het
meervoud
‫ בקר‬m morgen, ochtend ; pl ‫ ;בקרים‬Gen 1:5‡;
‫ לבקרים‬Jes 33:2 en ‫ לבקרים‬Job 7:18 'elke
morgen'; de volgende morgen, met ‫השכם‬
'de volgende morgen vroeg'; ‫ לבקר‬Deut 16:4
tot de volgende morgen; spoedig, zo snel
mogelijk Jer 21:12
‫ בקרה‬f zorg, aandacht; sf ‫ בקרת‬Eze 34:12
vgl. ‫ בקר‬pi inf
‫ בקרת‬f straf, tuchtiging Lev 19:20†
‫ בקש‬pi zoeken, vragen, eisen, opeisen
(vergelding eisen); veel vormen zonder
dageesj!; pf ‫בקש‬, ‫בקש־‬, f ‫בקשה‬,
‫בקשתי‬, ‫בקשו‬, ‫בקשתם‬, sf: 1+3m
‫ בקשתיהו‬en ‫בקשתיו‬, 3pl+3m ‫שהו‬9 ‫בק‬
2Kron 15:15, 3f+3mm ‫ בקשתם‬Hos 2:9, 3pl+1
‫שני‬9 ‫ בק‬Jes 65:1; ipf ‫יבקש‬, ‫תבקש‬, ‫תבקשי‬,
56
‫ אבקש‬en ‫ואבקשה‬, ‫ יבקשו‬P ‫יבקשו‬,
‫תבקשו‬, ‫נבקש‬, ‫ ונבקשה‬Ezr 8:23, sf
‫ אבקשנו‬Spr 23:35, ‫תבקשם‬, ‫ויבקשהו‬,
1pl+3m ‫ ונבקשנו‬Hoogl 6:1; imp ‫בקש‬,
‫ בקשו‬1Sam 28:7 Sef 2:3 en ‫ ובקשו‬Jer 5:1, sf
‫ ;בקשוני‬inf ‫לבקש‬, sf ‫לבקשני‬, ‫לבקשו‬,
‫ ;לבקשך‬pt ‫מבקש‬, ‫ מבקשים‬en
‫ המבקשים‬Ex 4:19 Jer 11:21, cs ‫מבקשי‬, sf
‫מבקשיו‬, enz.; opeisen Gen 31:39, zoeken
Hoogl 6:1
pu gezocht worden; ipf ‫בקש‬9 ‫ י‬Jer 50:20
Est 2:23, 2f ‫בקשי‬9 ‫ ות‬Eze 26:21 ge zult gezocht
worden
‫בקשתי‬,
‫בקשתך‬, enz., Est 5:3-Est 9:12 Ezr 7:6†
‫ בר‬I. m zoon (Aramisme), Spr 31:2 ‫ ;ברי‬Ps 2:12
onzeker 'kust de zoon', 'bewijst hem
onderdanigheid?'
II. adj zuiver, rein, f ‫ברה‬, Hoogl 6:9 Ps 19:9
Job 11:4; schoon, leeg Spr 14:4; vgl. ‫ברר‬
III. m graan, Gen 41:35 Ps 65:14‡;
IV. m open veld, akker, Job 39:4
‫ בר‬I. m zuiverheid, onschuld, 2Sam 22:21
2Sam 22:25=Ps 18:21 18:25;Job 22:30
II. m kali, potas (als zeep), Jes 1:25 Job 9:30;
III. m put; zie ‫בור‬
‫ ברא‬I.q scheppen (alleen van G-d), Gen 1:1;
vgl. ‫ ברה‬i.v.m.vormverwarring; pf ‫ברא‬,
‫בראת‬, ‫בראתי‬, sf ‫ בראם‬Gen 5:2, ‫בראתם‬,
‫ ברתיו‬Jes 43:7+, ‫בראנו‬, ‫ בראה‬Jes 41:20
Jes 45:18; ipf ‫ יברא‬Num 16:30, ‫ויברא‬
Gen 1:21+; imp ‫ ברא‬Ps 51:12; inf ‫ ברא‬Gen 5:1;
pt ‫ ברא‬Jes 40:28‡, ‫ בוראך‬Jes 43:1, ‫בוראיך‬
Pr 12:1;
ni geschapen worden; pf ‫ נבראת‬Eze 21:35,
‫ נבראו‬Ex 34:10‡, P ‫ ונב "ראו‬Ps 148:5; ipf
‫ יבראון‬Ps 104:30; inf sf ‫ הבראך‬Eze 28:13,

‫ הבראך‬Eze 28:15, ‫ הבראם‬Gen 2:4 Gen 5:2; pt
‫ נברא‬Ps 102:19;
Ex 34:10 ‫ לא נבראו‬niet eerder gedaan,
vertoond;
II.hi zich tegoed doen; inf sf ‫להבריאכם‬
1Sam 2:29 ;
III.pi rooien, stukhakken; pf ‫ובראת‬
Joz 17:15, sf:2m+3m ‫ ובראתו‬Joz 17:18 inf abs
‫ ברא‬Eze 23:47;
Eze 21:24 ‫' ברא‬kale plek?
‫ בראדך בלאדן‬nm Merodach-Baladan
2Kon 20:12 lees ‫ מרדך־בלאדן‬Jes 39:1
‫ בראי‬nloc Biri in ‫בית־בראי‬
‫ בראיה‬nm Beraja, zoon van Simi 1Kron 8:21†
‫ברים‬9 ‫ בר‬m watervogels 1Kon 5:3; ganzen,
zwanen
‫ ברד‬q hagelen; spikkelen ; vgl. ‫ברד‬
gespikkeld; pf ‫ ברד‬Jes 32:19 het hagelt;
klankspel met ‫ ירד‬q inf ‫ברדת היער‬
‫ ברד‬I. nloc Bered, P ‫ברד‬, plaats in de
woestijn Gen 16:14;
II. nm Bered, kleinzoon van Efraïm
1Kron 7:20
‫ ברד‬m hagel Ex 9:18‡; ‫ אבני הברד‬Joz 10:11
hagelstenen
‫ ברד‬adj gevlekt, gespikkeld; pl ‫רדים‬9 ‫;ב‬
Gen 31:10+;Zach 6:3+
‫ ברה‬I.q iets eten (om beter te worden van
ziekte of zwakte); pf ‫ ברא‬2Sam 12:17; ipf
‫ אברה‬2Sam 13:6 2Sam 13:10;
pi voeden; inf ‫ לברות‬Klaagl 4:10 vgl. ‫;ברות‬
hi laten eten, te eten geven; ipf sf ‫ותברני‬
2Sam 13:5; inf ‫ להברות‬2Sam 3:35†;
II.q afvaardigen? vgl. ‫ ;ברית‬kiezen? zie
‫ב‬
‫ ;בחר‬imp ‫' ברו‬kiest' (als ambassadeur)
1Sam 17:8
‫ ברה‬nloc Bara, ‫ בית־ברה‬Re 7:24
‫ ברוך‬nm Baruch, 1. secretaris van Jeremia
Jer 32:12‡;2. zoon van Zabbai Neh 3:20
Neh 10:7; 3. vader van Maäseja Neh 11:5
‫ ברור‬adj rein; f ‫ ברורה‬Sef 3:9; vgl. ‫ברר‬
gescherpt Jes 49:2; adv. 'rein' Job 33:3
‫ ברוש‬m cypres; pl ‫ברושים‬, ‫ ;ברשים‬sf
‫ ;ברשיו‬2Sam 6:5 Nah 2:4‡
‫ ברות‬m cypres, pl ‫ ברותים‬Hoogl 1:17†; zie
‫ברוש‬
‫ ברות‬f voedsel Ps 69:22;
‫ ברות‬Klaagl 4:10; zie ‫ברה‬
‫ ברותה‬nloc Berota, plaats in het Noorden
Eze 47:16†
‫ ברזות‬nm Birzajit K 1Kron 7:31 Q zie ‫ברזית‬
‫ ברזית‬adj Birzajit, K ‫ ;ברזות‬1Kron 7:31†
‫ ברזל‬m ijzer Gen 4:22; (gereedschap) Pr 10:10,
(boei) Ps 105:18; (metaal) Num 31:22; (hard als
ijzer) Lev 26:19‡
‫ ברזלי‬nm Barzillai, 1. Gileadiet aanvoerder
onder David 2Sam 17:27‡; 2. vader van Adriël
2Sam 21:8† 3. priesterfamilie van
teruggekeerde ballingen Ezr 2:61 Neh 7:63†
‫ ברח‬q vluchten; weglopen, dwars door iets
heenlopen Ex 36:33; pf ‫ברח‬, ‫ ברחו‬P ‫;ב "רחו‬
pf ‫יברח‬, ‫תברח‬, ‫אברח‬, ‫יברחו‬, ‫תברחו‬
1pl P ‫ ונב "רחה‬2Sam 15:14; imp ‫ברח‬, ‫;ברחו‬
inf abs ‫ברוח‬, cs ‫לברח‬, sf ‫בברחי‬,
‫בברחך‬, ‫ ;בברחו‬Gen 16:6‡
hi op de vlucht jagen, verdrijven; pf
‫ הבריחו‬1Kron 8:13; ipf ‫ יבריח‬Spr 19:26,
‫ ויבריחו‬1Kron 12:16, sf ‫ יבריחנו‬Job 41:20,
57
‫ב‬
‫יחהו‬
" ‫ ואבר‬Neh 13:28; pt ‫ מברח‬Ex 26:28
2Sam 15:14 ?e?聼 sup>e?㇣? q ipf 1
‫ ברח‬adj snel (van wegschietende slang)
Jes 27:1; Job 26:13, zie ‫ ;בריח‬met woordenspel
‫ ברוחו‬- ‫ברח‬
‫חמי‬9 ‫ בר‬gent Barchumiet = Bachuriet
2Sam 23:31; zie ‫חרים‬9 ‫ב‬
‫ ברי‬adj met (overvloed van) regenwater
Job 37:11
‫ ברי‬nm Beri, zoon van Sofach 1Kron 7:36†
gent ‫ ברים‬2Sam 20:14 ?lees ‫הבכרים‬
‫ בריא‬adj goed doorvoed, vet, vetgemest; zie
‫ ;מרא‬pl ‫בריאים‬, cs ‫בריאי‬, f ‫ בריאה‬en
‫ בריה‬Eze 34:20, f ‫בריאות‬, ff ‫;בריאת‬
Gen 41:2‡
‫ בריאה‬f iets bijzonders, nieuws, een wonder,
vgl. ‫ ;ברא‬Num 16:30†
‫ בריה‬f voedsel (voor de zieke; Tamar en
Amon) 2Sam 13:5+; Eze 34:20 ?lees ‫בריאה‬
weldoorvoed, vet; zie ‫בריא‬
‫ בריח‬m dwarsbalk; pl ‫בריחם‬, ‫;בריחים‬
‫בריחי‬, sf ‫ בריחו‬en ‫בריחיו‬, ‫בריחיך‬,
‫ בריחיה‬balk in gebouw Ex 26:26‡; grendel in
poort Deut 3:5 Jona 2:7‡;
Jes 15:5 ‫? בריחה‬lees ‫' בריחה‬zijn
vluchtelingen', zie ‫ברח‬
‫ בריח‬I. nm Bariach 1Kron 3:22 = ‫ברח‬
vluchteling?;
II. adj voortvluchtig Jes 15:5; zie ‫ברח‬
zonder jod
‫ ברים‬gent Berieten 2Sam 20:14 maar ?lees
‫ הבכרים‬Bikrieten
‫ בריעה‬nm Beria, 1. zoon van Efraïm
1Kron 7:23-1Kron 8:16; 2. zoon van Aser
58
gent ‫ ;בריעי‬3.
Gen 46:17 Num 26:44+;
nakomeling van Gerson 1Kron 23:10
1Kron 23:11†
‫ ברית‬f verbond; sf ‫בריתי‬, enz.; Gen 6:18‡;
bijbehorende werkwoorden: ‫כרת‬, ‫ קום‬hi,
‫שים‬, ‫נתן‬, ‫;שבע‬
afgod ‫ בעל ברית‬Re 8:33 Re 9:4 of ‫אל ברית‬
Re 9:46
‫ב רי‬
‫ ברית‬f loog, zeep, potas Jer 2:22 Mal 3:2†, vgl.
‫בר‬
‫ ברך‬I.q knielen; ipf ‫ ויברך‬2Kron 6:13; ipf
‫ נברכה‬Ps 95:6;
hi laten knielen (kamelen); ipf ‫ויברך‬
Gen 24:11;
II.q zegenen, begroeten, gelukkig prijzen
(van qal alleen pp); pp ‫ברוך‬, ‫ברוכה‬,
‫ברוכים‬, ‫' ברוכי‬gezegend, gegroet',
Gen 9:26‡
ni gezegend worden; pf ‫ ונברכו‬Gen 12:3
Gen 18:18 Gen 28:14†
pi zegenen; pf ‫ ברך‬P ‫ ברך‬Num 23:20,
‫ברכת‬, ‫ברכתי‬, ‫ברכו‬, ‫ברכתם‬, ‫ ;ברכנו‬sf:
3m+3m ‫ברכו‬, 3m+2m ‫ ברכך‬P ‫בר "כך‬,
3m+1 ‫ברכני‬, 2m+1 P ‫ברכתני‬, 1+3m
‫ ;ברכתיו‬ipf ‫יברך‬, ‫תברך‬, ‫אברך‬, ‫אברכה‬,
‫יברכו‬, ‫תברכו‬, ‫נברך‬, sf ‫יבר "כהו‬, ‫תברכנו‬,
enz.; imp ‫ברך‬, ‫ ברכי‬Ps 103:1, ‫ בר "כו‬Re 5:2
en ‫ ברכו‬2Sam 21:3‡, sf ‫ברכני‬, ‫ ;ברכו‬inf
abs ‫ ברוך‬Joz 24:10, elders ‫ברך‬, cs ‫ברך‬, sf
‫ ;לברכו‬pt ‫מברך‬, sf ‫ מברכיך‬Gen 12:3‡;
pu gezegend worden; ipf ‫ יברך‬P ‫יברך‬,
‫ ;תברך‬pt ‫מברך‬, ‫מברכת‬, pl sf ‫;מברכיו‬
Ps 37:22; Num 22:6‡
hitp zich gelukkig prijzen, elkander zegen
wensen; pf ‫והתברך‬, ‫והתברכו‬, ‫;מתברך‬
ipf ‫יתברך‬, ‫ ;ויתברכו‬pt ‫ מתברך‬Jes 65:16
Gen 22:18 Gen 26:4 Deut 29:18 Jer 4:2 Ps 72:17†

‫ ברך‬f knie; du ‫ברכים‬, cs ‫ברכי‬, sf ‫ברכיו‬,
enz.; Gen 30:3‡;
Eze 47:4 ‫ מים ברכים‬water tot aan de
knieëen;
Jes 35:3 ‫ ברכים כשלות‬knikkende knieëen;
Bijzonderheden:
‫ על־ברכי‬Gen 30:3, ‫ על־ברכי‬Gen 50:23 als
nageslacht van; zie ook Gen 48:12
‫ ברכאל‬nm Barakel de Buziet, vader van
Elihu Job 32:2 Job 32:6†
‫ ברכה‬f vijver, waterbekken; cs ‫ברכת‬, pl
‫ ;ברכות‬2Sam 2:13‡
‫ ברכה‬I. f zegen; cs ‫ברכת‬, vragend ‫הברכה‬
Gen 27:38; sf ‫ברכתך‬, P ‫ברכתך‬, ‫ברכתי‬, pl
‫ברכות‬, cs ‫ ;ברכת‬1. vaderlijke zegen
(i.v.m. familierecht) Gen 27:12; 2. zegen, heil
(goede invloed op omgeving) Gen 12:2l; 3.
geschenk, met bedoeling bv. om mild te
stemmen Gen 33:11, bij huwelijk Re 1:15, als
schatting of afkoopsom bij capitulatie
2Kon 18:31 Jes 36:16; 4. lofzang Neh 9:5 gebed
dat begint met ‫;ברוך אתה‬
II. nloc ‫ עמק ברכה‬Dal der lofprijzing,
2Kron 20:26
III. nm Beraka, 1Kron 12:3
‫ ברכיה‬nm Berekja, ook ‫ ;ברכיהו‬1. zoon van
Zerubbabel 1Kron 3:20‡; 2. vader van Asaf
1Kron 6:24 of Asa 1Kron 9:16 1Kron 15:17; 3. een
poortwachter 1Kron 15:23; 4. vader van de
profeet Zecharja Zach 1:1 Zach 1:7; 5. vader
van Mesullam Neh 3:4 Neh 3:30 Neh 6:18; 6.
zoon van Mesillemot 2Kron 28:12
‫ ברמים‬adj bonte stof, kleding; Eze 27:24 ‫גנזי‬
‫ ברמים‬tweekleurig weefsel ?
‫ ברנע‬nloc Barnea, in Kades-Barnea Num 32:8‡
‫ ברע‬nm Bera, koning van Sodom Gen 14:2†
‫ב‬
‫ ברעה‬nm Beria, familiehoofd van Ajjalon,
1Kron 8:13; zie ‫בריעה‬
‫ ברק‬q bliksemen; imp ‫ ברוק‬slinger
blimsems! Ps 144:6†
‫ ברק‬nloc in de plaatsnaam ‫ בני־ברק‬Bene-
Baraq, 'zonen van de bliksem' Joz 19:45
‫ ברק‬I. m bliksem 2Sam 22:15; cs ‫ברק‬, pl
‫ברקים‬, sf ‫ ברק חרבי ;ברקיו‬Deut 32:41 mijn
bliksemend zwaard;
II. nm Barak, rechter Re 4:6-Re 5:15
nevenvorm ‫ בזק‬Eze 1:14
‫ ברקוס‬nm Barkos, familie van
tempelknechten Ezr 2:53 Neh 7:55†
‫קנים‬0 ‫ בר‬m doornstruiken Re 8:7 Re 8:16; soort
dorsslee?
‫ ברקת‬f edelsteen; topaas, beryl? Ex 28:17
Ex 39:10; ‫ ברקת‬Eze 28:13†
‫ ברר‬I.q reinigen, zuiveren, ziften of schiften;
pf ‫ ברתי‬Eze 20:38; pp ‫' ברור‬rein' Job 33:3,
‫ ברורה‬Sef 3:9 'rein', ‫ ברורים‬1Kron 7:40
1Kron 9:20, ‫ררות‬9 ‫ ב‬Neh 5:18 uitgelezen, de
beste'; inf ‫ לברם‬Pr 3:18 hen ziften;
ni rein worden, zich reinigen; imp ‫הברו‬
Jes 52:11; pt ‫ נבר‬de reine 2Sam 22:27=Ps 18:27;
pi louteren, schiften; inf ‫ לברר‬Dan 11:35;
hi zuiveren; inf ‫ להבר‬Jer 4:11;
hitp gelouterd worden; zich rein tonen (hitp
van gedrag); ipf ‫ תתבר‬2Sam 22:27 =
‫ תתברר‬Ps 18:27, ‫ יתבררו‬Dan 12:10;
II.q scherpen, slijpen; pp ‫ ברור‬Jes 49:2;
hi scherpen, slijpen; imp ‫ הברו‬Jer 51:11
‫ ברשע‬nm Birsa, koning van Gomorra
Gen 14:2†
‫ ברתי‬adj van Berot, Berotieten; zie ‫בארת‬
‫ ברתי‬nloc Berotai in Aram-Soba 2Sam 8:8†
59
‫ב‬
‫ בשור‬nloc Besor, beek bij Gaza; 1Sam 30:9+
‫ בשורה‬f bericht, goed nieuws; zie ‫בשרה‬
‫ בשם‬m welriekend kruid; ook ‫ בשם‬Ex 30:23;
sf ‫בשמי‬, pl ‫בשמים‬, sf ‫ ;בשמיו‬specerijen
Ex 25:6‡; balsemgeur Jes 3:24, balsemstruik
Hoogl 5:1
‫ בשמת‬nf Basemat, 1. vrouw van Esau
Gen 26:34 Gen 36:3+; 2. dochter van Salomon
1Kon 4:15†
‫ בשר‬pi gunstig bericht brengen, verkondigen;
pf ‫ בשר‬Jer 20:15, ‫ בשרתי‬Ps 40:10, ‫ובשרת‬
2Sam 18:20; ipf ‫ תבשר‬2Sam 18:20 1Kon 1:42,
‫ ואבשרה‬2Sam 18:19, P ‫ יב "שרו‬Jes 60:6,
‫ תבשרו‬2Sam 1:20; inf ‫ לבשר‬1Sam 31:9 Jes 61:1
1Kron 10:9; imp ‫ בשרו‬Ps 96:2 1Kron 16:23; pt
‫ מבשר‬boodschapper 1Sam 4:17, f ‫מבשרת‬,
ff ‫ המבשרות‬Ps 68:12
hitp goed bericht ontvangen; ipf ‫יתבשר‬
2Sam 18:31
‫ בשר‬m vlees (van mens of dier, levend of
geslacht); cs ‫בשר‬, sf ‫בשרו‬, ‫בשרכם‬,
enz., pl ‫ ;בשרים‬Gen 2:21‡; lichaam Num 8:7;
mannelijk lid Lev 15:2 Eze 23:20
‫ בשרה‬f goed bericht, ook ‫ ;בשורה‬vgl. ‫בשר‬
2Sam 4:10+;2Kon 7:9†
‫ בש‬te schamen; zie ‫בוש‬
‫ בשגם‬adv omdat, aangezien? Gen 6:3
‫ בשל‬q koken (aan de kook zijn), rijpen; pf
‫ בשל‬Joël 4:13 rijpen, ‫ בשלו‬Eze 24:5 koken;
pi koken, braden (bereiden); pf ‫בשלת‬
Ex 29:31 Deut 16:7, ‫ בשלו‬Num 11:8‡,
sf:3m+3mm ‫ בשלם‬1Kon 19:21; ipf ‫תבשל‬
Ex 23:19‡, ‫יבשלו‬, ‫תבשלו‬, ‫ ונבשל‬2Kon 6:29;
imp ‫ בשל‬2Kon 4:38, pl ‫ בשלו‬Lev 8:31 P
‫ ב "שלו‬Ex 16:23; pt ‫ המבשלים‬Eze 46:24,
60
‫ מבשלות‬Eze 46:23;
pu gekookt, bereid worden; pf ‫בשלה‬9
Lev 6:21, ipf ‫בשל‬9 ‫ ת‬Lev 6:21; pt ‫בשל‬9 ‫ מ‬Ex 12:9
1Sam 2:15;
hi laten rijpen, rijpe vrucht dragen; pf
‫ הבשילו‬Gen 40:10
‫ בשל‬vanwege; sf ‫ בשלי‬Jona 1:12; zie ‫ש‬
‫ בשל‬adj gekookt, f ‫ בשלה‬Ex 12:9 Num 6:19†
‫ בשלי‬adv vertrouwelijk, stilletjes 2Sam 3:27;
zie ‫שלי‬
‫ בשלם‬nm Bislam, Perzische paleisambtenaar
Ezr 4:7†
‫ בשן‬nloc Basan, gebied over de Jordaan
Num 21:33‡
‫ בשנה‬f schande, uitspr. /bosjna/; vgl. ‫;בשת‬
Hos 10:6†
‫ בשס‬po belasting heffen? vertrappen? zie
‫ ; בוס‬onzeker; inf sf ‫ יען בושסכם‬Am 5:11
omdat jullie trappenop de armen
‫ בשת‬f schande, schaamte; sf ‫בשתך‬, ‫בשתנו‬,
enz., 1Sam 20:30‡
om de naam Baal te vermijden of te
beschimpen: ‫ הבשת‬Jer 3:24; om die reden
zijn sommige namen veranderd: ‫אישבעל‬
wordt ‫ איש בשת‬2Sam 4:5, ‫ מפיבעל‬wordt
‫ מפיבשת‬2Sam 4:4
‫ בת‬I. f dochter; cs ‫בת‬, sf ‫בתי‬, pl ‫בנות‬, cs
‫בנות‬, sf ‫ בנותיה‬en ‫בנתיה‬, enz.; 1. dochter
Gen 5:4‡; 2. voor afgeleid gebruik als ‫בת‬
‫ישראל‬, ‫ בת מאה שנה‬zie ‫ ;בן‬3. afgeleid
dochterstad, onderhorigheid Num 21:25, enz.;
4. als deel van een naam ‫;בת־שבע‬
II. f bat, natte maat, 40 of 22 liter 1Kon 7:26†
‫שרים‬9 ‫ בת־א‬Eze 27:6 lees ‫שרים‬9 ‫' בתא‬van
dennenhout'; zie ‫תאשור‬

‫ בתה‬f steilte, rotswand; pl ‫ בתות‬Jes 7:19
‫ בתה‬f plotselinge ondergang Jes 5:6; ?= ‫בתה‬
‫ בתואל‬I. nm Betuel, vader van Laban,
Gen 22:22-Gen 28:5;
II. nloc Betuel, in Simeon 1Kron 4:30 = ‫בתול‬
‫ בתוך‬prep onder, temidden van, midden in;
zie ‫ ;תוך‬Gen 1:6‡
‫ בתול‬nloc Betul Joz 19:4; = ‫ בתואל‬of
‫?בית־אל‬
‫ בתולה‬f maagd, huwbare jonge vrouw; cs
‫בתולת‬, pl ‫בתולות‬, ‫תלות‬9 ‫ב‬, ‫תלת‬9 ‫ ;ב‬sf
‫בתולתיה‬, ‫בתולתי‬, enz.; Gen 24:16‡
‫ בתולים‬m maagdelijkheid; pl sf ‫בתולי‬,
‫בתוליה‬, ‫ ;בתוליהן‬ongehuwde staat
Lev 21:13;
jeugdjaren Re 11:37+; fysieke
maagdelijkheid Deut 22:14+;
attrib. maagdelijk ‫ דדי בתוליהן‬Eze 23:3
Eze 23:8
‫ בתי‬f mijn dochter, meisje Ruth 2:2; zie ‫בת‬
‫ בתיה‬nf Bitja, Egyptische koningsdochter
1Kron 4:18†
‫ג‬
‫ ג‬de letter ‫גמל‬, vgl ‫ גמל‬of ‫ ;גמל‬-
getalswaarde 3
‫ גא‬adj trots, hoogmoedig Jes 16:6†
‫ גאה‬q opkomen, hoog worden; pf ‫גאה‬, ‫גאו‬
ipf ‫ היגאה־גמא‬Job 8:11 'zal er riet
Eze 47:5;
opkomen?', ‫ ויגאה‬Job 10:16 zich verheffen;
inf abs+pf ‫ כי־גאה גאה‬Ex 15:1 Ex 15:21 hoog
oprijzen, verheven zijn
‫ב‬
‫ בתים‬m huizen; zie ‫ בית‬pl
‫ בתך‬prep onder, temidden van Gen 32:2 Job 2:1
= ‫ ;בתוך‬zie ‫תוך‬
‫ בתק‬pi in stukken hakken, neerhouwen; pf
3pl+2f ‫ בתקוך‬Eze 16:40†
‫ בתר‬q klieven, in stukken snijden; pf P ‫בתר‬
pi ipf ‫ ;ויבתר‬Gen 15:10†
‫ בתר‬I. m stuk, gedeelte; sf ‫ בתרו‬Gen 15:10, pl
cs ‫ בתרי‬Jer 34:19, cs ‫ בתריו‬Jer 34:18;
II. nloc Beter, 'de bergen van Beter';
Hoogl 2:17, onzeker
‫ בת־רבים‬nloc Bat-rabbim Hoogl 7:5, 'volkrijke
stad'
‫ בתרון‬nloc Bitron 2Sam 2:29; kloof oostelijk
van de Jordaan of: de hele voormiddag
‫ בת־שבע‬nf Batseba, vrouw van David;
‫ בת־שוע‬1Kron 3:5; 2Sam 11:3
2Sam 12:24;1Kon 1:11-1Kon 2:19†
‫ בת־שוע‬nf Batsua = Batseba 1Kron 3:5; zie
‫בת־שבע‬
‫ גאה‬adj verheven, trots, hoogmoedig; pl
‫ ;גאים‬Jes 2:12 Jer 48:29 Ps 94:2 Ps 140:6 Job 40:11
Job 40:12 Spr 15:25 Spr 16:19†
‫ גאה‬f trots, hoogmoed Spr 8:13†
‫ גאואל‬nm Geüel, van de stam Gad, zoon van
Maki Num 13:15†
61
‫ג‬
‫ גאוה‬f verhevenheid; cs ‫גאות‬, sf ‫גאותו‬,
‫גאותך‬, ‫ ;גאותך‬verhevenheid Deut 33:26;
trots, hoogmoed, overmoed Jes 9:8‡
‫ גאולים‬m afrekening (i.v.m. bloedwraak); pl
cs ‫ גאולי‬Jes 63:4†
‫ גאון‬m hoogheid; cs ‫גאון‬, sf ‫ גאונך‬P ‫אונך‬
" ‫ג‬,
‫גאונו‬, ‫גאונם‬, pl sf P ‫ גאוניך‬Eze 16:56;
heerlijkheid, majesteit Job 40:10; hoogmoed,
trots Jes 13:11
‫ גאות‬f het omhoog gaan, opstijging Jes 9:17;
hoge, grote daden Jes 12:5; hoogheid,
majesteit Jes 26:10 Ps 93:1; overmoed,
hovaardij Ps 17:10 Ps 89:10; attributief: ‫עטרת‬
‫ געות‬de trotse kroon Jes 28:1 Jes 28:3†
‫ גאיון‬adj hovaardig; Ps 123:4
K ‫ הבוז לגאיונים‬verachting van arrogante
lieden; Q ‫ הבוז לגאי יונים‬verachting van
trotsen onder de onderdrukkers; voorkeur
voor K
‫ גאיות‬f Eze 7:16 Eze 31:12 dalen; zie ‫ גיא‬pl ;
‫ גאל‬I.q verlossen, vrijkopen, de losplicht
vervullen (juridische term); pf ‫ גאל‬P ‫גאל‬,
‫גאלתה‬, sf ‫גאלו‬, ‫גאלתיך‬, ‫ ;גאלם‬ipf ‫יגאל‬
P ‫יגאל‬, sf ‫יגאלנו‬, ‫יגאלך‬, ‫להו‬9 ‫ ;יגא‬imp
‫ גאל‬P ‫גאל‬, sf ‫ ;גאלה‬inf ‫גאול‬, ‫לגאול‬, sf
‫אלך‬0 ‫ ;לג‬pt ‫גאל‬, ‫גואל‬, sf ‫גאלו‬, enz.; pp pl
‫ גאולים‬zie ook ‫' גאולים‬afrekening';
vrijkopen, Lev 25:33; verlossen Ex 6:6; de
losplicht vervullen;
ni vrijgekocht worden of zichzelf vrijkopen;
pf P ‫ נגאל‬Lev 25:49; ipf ‫ יגאל‬Lev 25:30‡, P
‫ תג "אלו‬Jes 52:3;
II.ni bezoedeld, onrein of onbruikbaar
worden; pf pl ‫ נגאלו‬Jes 59:3 Klaagl 4:14; pt
‫ נגא "לה‬Sef 3:1
pi bezoedelen (gebrek aan respect tonen);
62
pf sf: 1pl+2m ‫ גאלנוך‬Mal 1:7
pu onbruikbaar (uitgesloten van het
priesterschap); ipf ‫ ויגאלו‬Ezr 2:62 als
onbruikbaar verworpen; pt ‫מגאל‬
onbruikbaar; Mal 1:7 Mal 1:12
hi bezoedelen, bevlekken; pf P ‫אגאלתי‬
Jes 63:3;
hitp onrein worden, zich verontreinigen; ipf
‫ יתגאל‬P ‫ יתגאל‬Dan 1:8
‫ גאל‬m bezoedeling, ontwijding; pl cs ‫אלי‬0 ‫ג‬
Neh 13:29†
‫אלה‬9 ‫ ג‬f vrijkoping, losplicht of losrecht; sf
‫אלתו‬9 ‫ג‬, ‫אל "תך‬9 ‫ ;ג‬Lev 25:24-Lev 25:52;Ruth 4:6
Ruth 4:7 wat 'gelost' kan worden; losrecht
Jer 32:7 Jer 32:8;
Eze 11:15 ‫אלתך‬9 ‫' אנשי ג‬mensen van uw
familie, verwanten'; LXX leest ‫אנשי גלותך‬
'uw broeders in ballingschap'
‫אלים‬9 ‫ ג‬f aflossing, vergelding Jes 63:4; zie
‫גאולים‬
‫ גב‬I. waterbakken Jer 14:3, greppels 2Kon 3:16; pl
‫;גבים‬
II. vakken, tussenruimte tussen balken?
1Kon 6:9;
III. zwerm sprinkhanen Jes 33:4†; zie ‫גבה‬
of ‫גובי‬
‫ גב‬m rug; sf ‫גבי‬, pl ‫ גבים‬en ‫גבות‬, cs ‫גבי‬, sf
‫גביכם‬, enz.; 1. rug (lichaamsdeel) Ps 129:3
Eze 10:12; 2. dikke rug van het schild Job 13:12
Job 15:26; 3. velg van het wiel
1Kon 7:33;Eze 1:18 met beide
meervoudsvormen; 4. wenkbrauwen Lev 14:9;
5. Eze 16:24 Eze 16:31 Eze 16:39 verhoog,
platform of rand onderaan het altaar; 6.
Eze 43:13 ‫ גב‬rand of lees ‫ גבה‬hoogte van
het altaar

‫ גב‬nloc Gob; zie ‫גוב‬
‫ גבא‬m vijver, poel; pl sf ‫ ;גבאיו‬Jes 30:14
Eze 47:11†
‫ גבה‬q hoog zijn/worden; pf ‫ גבה‬f ‫גבהא‬
Eze 31:5; ‫גבהת‬, ‫ ;גבהו‬ipf ‫יגבה‬, ‫ויגבה‬
Jes 5:16, ‫ יגבהו‬P ‫יגבהו‬, P ‫תגבהו‬, 3ff
‫ ותגבהינה‬Eze 16:50; inf ‫ גבה‬Ps 103:11 en
‫ גבהה‬Sef 3:11, sf ‫ בגבהם‬Eze 31:14; groeien,
uitsteken 1Sam 10:23, moedig zijn 2Kron 17:6;
hoogmoedig, verwaten Jes 3:16 Eze 16:50;
hi hoog maken, verhogen, verheffen; pf
‫ הגבהתי‬Eze 17:24; ipf ‫ יגביה‬Job 39:27, ‫תגביה‬
Jer 49:16 Ob 4, ‫ יגביהו‬Job 5:7 hoog vliegen, sf
‫ ויגביהה‬2Kron 33:14; inf abs ‫ הגבה‬Jes 7:11
adv 'hoog'; imp ‫ הגבה‬Eze 21:31; pt ‫מגביהי‬
‫ לשבת‬Ps 113:5 die hoog woont (met
dichterlijke jod); ‫ מגביה‬Spr 17:19
‫ גבה‬adj hoog, verheven, hoogmoedig, trots,
enz.; cs ‫גבה‬, f ‫גבה‬, pl ‫גבהים‬, pl+ff
‫ ;גבהת‬Gen 7:19‡; adv ‫אל־תדברו גבהה‬
1Sam 2:3 spreekt niet zo hoogmoedig
‫ גבה‬m hoogte (maat); sf ‫גבהו‬, pl cs ‫;גבהי‬
1Sam 17:4‡; hoogmoed Jer 48:29; majesteit
Job 40:10; Eze 43:13 ‫ גב‬lees ‫' גבה‬hoogte'
‫ גבהות‬f hoogmoed Jes 2:11 Jes 2:17†
‫ גבול‬m grens, gebied; ook ‫בל‬9 ‫ ;ג‬sf ‫בלו‬9 ‫ג‬,
‫בלך‬9 ‫ ג‬P ‫בלך‬9 ‫ג‬, ‫גבולם‬, enz., pl sf ‫גבוליך‬, P
‫ גבוליך‬Eze 27:4; grens Gen 10:19‡; gebied
Ex 10:14‡
‫ גבול‬adj groot, K Joz 15:47 Q ‫גדול‬
‫ גבולה‬f grens, gebied; sf ‫בלתו‬9 ‫ג‬, pl ‫בלת‬9 ‫ ג‬en
‫גבולות‬, sf ‫ ;גבולתיה‬grens Num 32:33 Num 34:2
Num 34:12 Jes 28:25 Job 24:2†
‫ גבור‬adj+m sterk, machtig, held; ook ‫ ;גבר‬pl
‫גבורים‬, cs ‫גבורי‬, enz.; ‫ איש גבור‬een
‫ג‬
flinke, dappere man; ironisch Jes 5:22; ‫גבור‬
‫ חיל‬weerbaar man, krijger; vermogend,
invloedrijk Ruth 2:1; Gen 6:4‡
‫ גבורה‬f kracht, sterkte, macht; sf‫גבורתי‬,
‫גבורתו‬, ‫גבורתך‬, enz.; pl ‫ גבורות‬en
‫ברות‬9 ‫ג‬, sf ‫ ;גבורתיך = גבורתך‬Ex 32:18‡;
meervoud machtige daden, heldendaden
Ex 32:18‡
‫ גבח‬adj kaal op het voorhoofd Lev 13:41†
‫ גבחת‬f kaalte, kale plek; sf ‫ גבחתו‬Lev 13:42-
Lev 13:55†
‫ גבי‬nm Gabbai Neh 11:8; veelal opgevat als
eigennaam;
‫ גבים‬I. nloc Gebim bij Anatot Jes 10:31;
II. zie ‫גב‬
‫ גבינה‬f wrongel, witte kaas; zie ‫גבנה‬
‫ גביע‬m kelk, beker; cs ‫גביע‬, sf ‫גביעי‬, pl sf
‫ ;גביעיה‬beker van Jozef Gen 44:2-Gen 44:17:
wijnkannen Jer 35:5; bloemkelk aan de
menora Ex 25:31-Ex 37:20
‫ גביר‬m heer, heerser Gen 27:29 Gen 27:37†
‫ גבירה‬f meesteres, vorstin, koningin; P
‫ גברת‬Jes 47:7, cs ‫גברת‬, sf ‫גברתי‬, ‫;גברתה‬
Gen 16:4‡
‫ גביש‬m bergkristal Job 28:18†
‫ גבל‬I.q grenzen, begrenzen, de grens
vaststellen; pf ‫ גבלו‬Deut 19:14; ipf ‫יגבול‬
Joz 18:20, ‫ תגבל־‬Zach 9:2;
hi afgrenzen, weghouden; pf ‫הגבלת‬
Ex 19:12; imp ‫ הגבל‬Ex 19:23;
II.q draaien (als een snoer?); pp ff ‫בלת‬9 ‫ג‬
'gedraaid werk' gevocaliseerd ‫לת‬9 ‫ גב‬Ex 28:22
Ex 39:15†
63
‫ג‬
‫ גבל‬nloc Gebal, Byblos, havenstad Eze 27:9;
gent ‫ גבלי‬Joz 13:5, ‫ והגבלים‬1Kon 5:32
‫ גבל‬nloc Gebal, streek bij Petra Ps 83:8
‫בל‬9 ‫ ג‬m gebied, grens; zie ‫גבול‬
‫ גבלי‬adj Gebalieten of Giblieten Joz 13:5
1Kon 5:32; zie ‫גבל‬
‫לת‬9 ‫ גב‬f gedraaid werk; zie ‫ גבל‬pp; Ex 28:22
Ex 39:15†
‫ גבן‬adj gebocheld Lev 21:20†
‫ גבנה‬f kaas, wrongel Job 10:10
‫ גבנן‬m bergtop Ps 68:16 Ps 68,17; pl ‫ נים‬9‫;גבנ‬
attributief: veeltoppige bergen
‫ גבע‬nloc Geba in Benjamin; P ‫ גבע‬Joz 18:24‡
‫ גבע‬m kom, kelk; zie ‫גביע‬
‫ גבעה‬I. f heuvel; loc ‫גב "עתה‬, cs ‫גבעת‬, sf
‫גבעתי‬, ‫גבעתה‬, pl ‫גבעות‬, cs ‫גבעת‬, sf
‫ ;גבעותיך‬Gen 49:26‡
II. nloc Giba of Gibea, loc ‫;גב "עתה‬
verschillende plaatsen
‫ גבעון‬nloc Gibeon in Benjamin Joz 9:3‡; gent
‫ גבעני‬2Sam 21:1+
‫ גבעל‬m knop (bloei) of stengel Ex 9:31†
‫ גבעני‬gent Gibeoniet 2Sam 21:1‡
‫ גבעת‬nloc Gibeat Joz 18:28 = ‫ גבעה‬cs
‫ גבעתי‬gent Gibeatiet 1Kron 12:3; van Gibea(t)
‫ גבר‬q machtig, krachtig zijn, de overhand
hebben; pf ‫גבר‬, ‫גברו‬, P ‫ ג "ברו‬2Sam 1:23;
ipf ‫ יגבר‬1Sam 2:9, ‫ ויגברו‬Gen 7:18+ (wassend
water);
pi pf ‫ וגברתי‬Zach 10:6, sf ‫ וגברתים‬Zach 10:12;
ipf ‫ יגבר‬Pr 10:10;
hi sterk, zwaar maken; pf ‫ הגביר‬Dan 9:27;
ipf ‫ ללשננו נגביר‬Ps 12:5 met onze tong
64
maken wij ons sterk;
hitp zich overmoedig gedragen; ipf ‫יתגבר‬
Jes 42:13 Job 15:25, P ‫ יתגברו‬Job 36:9
‫ גבר‬nloc Gibbar Ezr 2:20 = Neh 7:25 ‫גבעון‬
‫ גבר‬adj sterk, held; zie ‫גבור‬
‫ גבר‬I. m man; P ‫גבר‬, cs ‫גבר‬, pl ‫;גברים‬
Ex 10:11‡;
mannelijk kind; Job 3:23
II. nm Geber 1Kon 4:19†
‫ גבריאל‬nm Gabriël, de engel Dan 8:16 Dan 9:21†
‫ גברת‬f meesteres, vrouwe; zie ‫גבירה‬
‫ גבתון‬nloc Gibbeton, Filistijne stad, Joz 19:44
Joz 21:23 1Kon 15:27 1Kon 16:15 1Kon 16:17†
‫ גג‬m dak; sf ‫גגו‬, ‫גגך‬, pl ‫גגות‬, sf ‫גגותיה‬,
‫ ;גגתיהן‬loc ‫ ה "גגה‬het dak op Joz 2:6, op het
dak 1Sam 9:26; Ex 30:3 Ex 37:26 bovenvlak van
het rookaltaar; Deut 22:8‡
‫ גד‬I. m geluk; P ‫ גד‬Gen 30:11; ‫' בא גד‬het
geluk komt'; vgl. ‫;גד‬
II. nm de geluksgod Gad Jes 65:11;
III. m koriander Ex 16:31 Num 11:7
‫ גד‬I. nm Gad, zoon van Jakob en Zilpa (voor
Lea); Gen 30:11 vgl. ‫' גד‬geluk', Gen 49:19 vgl.
‫' גדד‬bende'; gent ‫ גדי‬Num 34:14‡; gebied
1Sam 13:7 Jer 49:1‡; dal van Gad 2Sam 24:5;
II. nm de profeet Gad in de tijd van David
1Sam 22:5 2Sam 24:11-2Sam 24:19; 1Kron 21:9-
1Kron 21:19;1Kron 29:29;2Kron 29:25;
III. nloc ‫ בעל־גד‬Joz 11:17
‫ גדגד‬nloc Gidgad, plaats in de woestijn
Num 33:32; zie ‫חר‬
‫גדגד‬9 nloc Gudgod of Gidgad, plaats in de
woestijn; zie ‫חר‬
‫ גדד‬I.q gezamenlijk jacht maken op,
aanvallen, zich scharen tegen; ipf P ‫י "גודו‬

Ps 94:21; meer vormen zie ‫גוד‬
hitp zich als een bende verzamelen; P
‫ יתגדדו‬Jer 5:7;
II.hitpo zich inkervingen maken als teken
van rouw; ipf ‫ יתגדד‬Jer 16:6, ‫ תתגדדי‬Mi 4:14,
P ‫גודדי‬
" ‫ תת‬Jer 47:5, ‫ ויתגדדו‬1Kon 18:28; P
‫גדדו‬
" ‫ ית‬Jer 5:7 zie bij I, ‫ תתגדדו‬Deut 14:1, P
‫ ;תתגדדו‬pt ‫ מתגדדים‬Jer 41:5
‫ גדוד‬I. m overval, strooptocht, bende,
gevechtsgroep, roversbende; pl ‫גדודים‬, cs
‫גדודי‬, sf ‫גדודיו‬, ‫ ;גדודיה‬strooptocht
2Sam 3:22, gevechtsgroep Gen 49:19 1Sam 30:8‡;
roversbende Hos 7:1;
II. m opgeploegde grond, kluiten Ps 65:11
‫ גדודה‬f kerf, insnijding (wegens rouw); pl
‫דדת‬9 ‫ ג‬Jer 48:37†
‫ גדול‬adj groot; ook ‫ ;גדל‬cs ‫גדל‬, ‫גדל־‬, mm
‫גדולים‬, cs ‫גדולי‬, sf ‫גדוליהם‬, enz.; f ‫גדולה‬,
cs ‫גדולת‬, ‫גדולות‬
Bijzonderheden:
‫ עוד היום גדול‬Gen 29:7: het is nog volop dag
pl ‫ גדלת‬grote dingen, grote woorden;
‫ גדל־חמה‬Spr 19:19 groot van drift = een
driftkop
‫ גדולה‬f grootheid, heerlijkheid; ook ‫גדולה‬, ‫ג‬
‫דלה‬9 ; cs ‫דלתי‬9 ‫ג‬, ‫דלתו‬9 ‫ג‬, ‫גדולתך‬, pl ‫דלות‬9 ‫;ג‬
2Sam 7:21‡
‫ גדוף‬m belediging, hoon; pl ‫גדופים‬, cs ‫גדופי‬,
pl sf ‫ ;גדופותם‬Jes 43:28 Jes 51:7 Sef 2:8†
‫ גדופה‬f hoon,verwijt Eze 5:15 zie ‫גדוף‬
‫ גדור‬Gedor; zie ‫גדר‬
‫ גדות‬f oevers; zie ‫גדיה‬
‫ גדי‬m geitje; P ‫גדי‬, pl ‫גדיים‬, cs ‫גדיי‬, f
ff ‫גדיות‬, sf ‫ ;גדיתיך‬Gen 27:9‡;
in nloc ‫ עין־גדי‬P ‫ין־גדי‬
" ‫ ע‬Engedi Joz 15:62
‫ג‬
‫ גדי‬nm Gaddi, nakomeling van Manasse
Num 13:11†
‫ גדי‬I. nm Gadi, vader van koning Menachem;
2Kon 15:14 2Kon 15:17;
II. gent van Gad, Gadiet, Num 34:14 1Kron 5:18‡
‫ גדיאל‬nm Gaddiël Num 13:10†
‫ גדיה‬f geitje, ff pl ‫ גדיתיך‬Hoogl 1:8; zie ‫גדי‬
‫ גדיה‬f oever; pl ‫גדות‬, sf ‫ ;גדותיו‬Joz 3:15
Joz 4:18 Jes 8:7 1Kron 12:16†
‫ גדיש‬m hoop Ex 22:5; korenhoop, Re 15:5;
Job 5:26; (graf-)heuvel Job 21:32†
‫ גדל‬q groot zijn, groeien; pf ‫גדל‬, ‫דלה‬K‫ג‬,
‫גדלת‬, ‫גדלתי‬, sf ‫ גדלני‬Job 31:18 groeide met
mij op; ipf ‫ יגדל‬P ‫יגדל‬, ‫תגדל‬, ‫תגדלי‬,
‫אגדל‬, ‫ יגדלו‬P ‫ ;יג "דלו‬inf abs ‫גדול‬
2Sam 5:10, cs ‫גדל‬, zie ‫;גדול‬
pi groot maken, groot brengen = opvoeden;
pf ‫גדל‬, P ‫ גדל‬3f P ‫ג "דלה‬, ‫גדלתי‬, sf:
3m+3m ‫גדלו‬, 2m+3m ‫גדלתו‬, 3pl+3m
‫ ;גדלוהו‬ipf ‫ויגדל‬, ‫אגדלה‬, sf ‫תגד "לנו‬,
‫ ;יגד "להו‬imp ‫ גדלי‬Ps 34:4; inf ‫גדל‬, sf ‫גדלך‬,
‫ לגדלם‬Dan 1:5
pu grootgebracht, opgekweekt worden; pt
‫גדלים‬9 ‫ מ‬Ps 144:12;
hi groot maken; pf ‫הגדיל‬, ‫הגדל‬, ‫הגדלת‬,
‫הגדלתי‬, ‫ ;הגדילו‬ipf ‫יגדיל‬, ‫תגדיל‬, ‫תגדל‬,
‫אגדיל‬, enz.; inf ‫ ;להגדיל‬pt ‫ מגדיל‬Ps 18:51,
‫ המגדילים‬Ps 35:26; Gen 19:19‡;
hitp zich groots of hovaardig gedragen; pf
‫ והתגדלתי‬Eze 38:23; ipf ‫ יתגדל‬Jes 10:15
Dan 11:36, P ‫ יתגדל‬Dan 11:37
‫ גדל‬nm Giddel, 1. Ezr 2:47 Neh 7:49; 2. Ezr 2:56
Neh 7:58
‫גדיה‬,
‫ גדל‬m kwastje, vlecht; pl ‫ גדלים‬Deut 22:12
1Kon 7:17†
65
‫ג‬
‫ גדל‬adj opgroeiend, groot (en rijk) wordend;
pl cs ‫ ;גדלי‬Gen 26:13 1Sam 2:26 2Kron 17:12†
‫ גדל‬adj groot Gen 1:16 Ps 145:8 ‫גדול = גדל־‬
‫ גדל‬m hoogte, grootte; sf ‫ גדלו‬en ‫גדלו‬9 ,
‫גדלך‬, enz.; Eze 31:7 Ps 150:2; ‫גדל לבב‬
hooghartigheid, overmoed Jes 9:8 Jes 10:12
Ex 15:16 ‫? בגדל זרועך‬lees ‫בגדל‬
‫דלה‬9 ‫ ג‬f grootheid; zie ‫גדולה‬
‫ גדליה‬nm Gedalja, ook ‫ גדליהו‬1. stadhouder
van Juda 2Kon 25:22‡; 2. gehuwd met
uitheemse vrouw Ezr 10:18; 3. grootvader van
de profeet Zefanja Sef 1:1; 4. zoon van
Paschur Jer 38:1; 5. zoon van Jedutun
1Kron 25:3 1Kron 25:9
‫ גדלתי‬nm Giddalti 1Kron 25:4; vgl. Jes 1:2 'Ik
heb grootgebracht'
‫ גדע‬q omhakken, af- of stukbreken; pf ‫גדע‬
Klaagl 2:3,‫ וגדעתי‬1Sam 2:31; ipf ‫אגדע‬
Zach 11:10 Zach 11:14; pp pl ‫ גדועים‬Jes 10:33
ni afgehakt worden; pf ‫נגדע‬, ‫נגדעה‬,
‫נגדעת‬, ‫ ;נגדעו‬Re 21:6 Jes 14:12 Jes 22:25
Jer 48:25 Jer 50:23 Eze 6:6 Am 3:14;
pi omhouwen, stukhakken; pf ‫ גדע‬P ‫;גדע‬
Ps 107:16 2Kron 34:4 2Kron 34:7; ipf ‫אגדע‬, ‫ויגדע‬,
‫ויגדעו‬, P ‫ תג "דעון‬Deut 7:5 Deut 12:3 Jes 45:2
Ps 75:11 2Kron 14:2 2Kron 31:1†
pu omgehakt worden; pf P ‫גדעו‬9 Jes 9:9†
‫ גדעון‬nm Gideon, rechter in Israel Re 6:11-
Re 8:35†;‫ גדעוני‬Num 10:24 is eigennaam, geen
gent: zie ‫גדעני‬
‫ גדעם‬nloc Gideom, in of nabij Benjamin
Re 20:45†
‫ גדעני‬nm Gidoni, vader van Abidan; Num 1:11
Num 2:22 Num 7:60 Num 7:65; ‫ גדעוני‬Num 10:24†
66
‫ גדף‬pi honen, lasterlijk spreken; pf ‫גדפת‬,
‫ ;גדפו‬pt ‫ ;מגדף‬Num 15:30 2Kon 19:6 2Kon 19:22
Jes 37:6 Jes 37:23 Eze 20:27 Ps 44:17†
‫ גדר‬q een muur bouwen, metselen; pf ‫גדר‬
‫ וגדרתי‬Hos 2:8
Job 19:8 Klaagl 3:7 Klaagl 3:9,
Am 9:11; ipf ‫ ותגדרו‬Eze 13:5; pt ‫גדר‬, ‫;גדרים‬
2Kon 12:13 2Kon 22:6 Jes 58:12 Eze 22:30†
‫ גדר‬I. nloc Gedor, plaats in Juda, ook ‫גדור‬
Joz 15:58‡;
II. nm Gedor, 1Kron 8:31 1Kron 9:37†
‫ גדר‬nloc Geder Joz 12:13; ‫ בית־הגדר‬of
‫ ;בית־גדר‬vgl 1Kron 2:51 gent ‫ הגדרי‬1Kron 27:28
‫ גדר‬f muur (om wijngaard), omheining of
omheinde plaats; cs ‫גדר‬, sf ‫גדרו‬, pl
‫גדרים‬, sf ‫גדריה‬, ‫ ;גדריך‬Num 22:24‡
‫ גדרה‬I. f stenen muur als omheining, pl
‫גדרות‬, cs ‫גדרת‬, sf ‫ ;גדרתיו‬nevenvorm
‫ הגדרת‬Eze 42:12; schaapskooi Num 32:16;
muur om stad Ps 89:41;
II. nloc Gedera Joz 15:36 gent ‫הגדרתי‬
1Kron 12:5
‫ גדרות‬nloc Gederot in Juda Joz 15:41; ‫הגדרות‬
2Kron 28:18
‫ גדרי‬gent Gederiet; zie ‫גדר‬
‫ גדרת‬f muur Eze 42:12; zie ‫גדרה‬
‫ גדרתי‬gent van Gedera, Gederatiet 1Kron 12:5
‫ גדרתים‬nloc Gederotaim, in de vlakte van
Juda Joz 15:36†
‫ גה‬demo dit Eze 47:13; ‫ גה גבול‬lees ‫זה הגבול‬
dit is het gebied
‫ גהה‬q genezen (beter worden of beter maken)
ipf ‫ יגהה‬Hos 5:13 ? genezing schenken =hi
‫יהגה‬
‫ גהה‬f kuur, genezing Spr 17:22†

‫ גהר‬q zich buigen; ipf ‫ ויגהר‬1Kon 18:42
2Kon 4:34 2Kon 4:35†
‫ גו‬m rug; pl ‫גוי‬, ‫ ; גו" ך‬Jes 38:17 vgl. ‫ גו‬en ‫גב‬
Job 30:5 ‫? מן־גו יגרשו‬lees ‫ מן־גי‬uit het
volk, de gemeenschap verjaagd; Jes 50:6
Jes 51:23 Spr 10:13 Spr 19:29 Spr 26:3†
‫ גו‬m rug; sf ‫גוו‬, P ‫גוך‬, ‫גוך‬, ‫השליך ;גום‬
‫ אחרי גוו‬achter de rug werpen = versmaden
1Kon 14:9 Eze 23:35 Neh 9:26†
zie ook ‫גו‬
‫ גואל‬m losser, vrijkoper; zie ‫ גאל‬Ruth 4:1
‫ גוב‬I. m sprinkhaan; Nah 3:17 ‫? כגב גובי‬lees
‫כגובי‬, zie ‫גובי‬
II. nloc Gob, 2Sam 21:18+ ?= ‫ גזר‬1Kron 20:4
‫ גובי‬m sprinkhaan Am 7:1 Nah 3:17†
‫ גוג‬nm Gog, vorst van Magog Eze 38:2-
Eze 39:15;1Kron 5:4†
‫ גוד‬q binnenvallen, overvallen; ipf ‫גד‬9 ‫י‬
sf ‫ יגודנו‬Hab 3:16 Gen 49:19†
Gen 49:19,
vgl. ‫ גדוד‬bende
‫ גוה‬f rug (lichaamsdeel) Job 20:25; vgl. ‫ ;גו‬fig.
trots, hoogmoed Jer 13:17 Job 33:17; Job 22:29
kop op, rug recht!
‫ גוז‬q voorbijgaan, verdwijnen; pf ‫ גז‬Ps 90:10;
transitief: voortdrijven, doen overkomen;
ipf ‫ וי" גז‬Num 11:31;
zie ‫ גזז‬en ‫' גזה‬afscheren'
‫ גוזל‬m jonge duif of vogel, pl sf ‫;גוזליו‬
Deut 32:11 Gen 15:9†
‫ גוזן‬nloc Gozan, provincie in Mesopotamië
2Kon 17:6+;Jes 37:12 1Kron 5:26†
‫ גוח‬losbreken; zie ‫גיח‬
‫ גוי‬m volk; sf ‫ גויי‬P ‫גוי" ך‬,
‫ גויהם‬Gen 10:5
Gen 10:31 ?=‫ גוייהם‬pl ‫גויים‬, cs ‫ גיי‬en ‫גוי‬
‫ג‬
Ezr 6:21, ‫ גוייך‬Eze 36:13+; Gen 10:5‡;
fig. zwerm, kudde Joël 1:6 Sef 2:14‡
meestal niet-Joden, ook Israel: vgl. Deut 4:6;
in Psalmen vaak ongunstig: zij die G-d niet
kennen Ps 10:16
nloc Goïm; zie ‫גוים‬
‫ גויה‬f lichaam; cs ‫גוית‬, sf ‫גויתו‬, ‫גויתנו‬, pl
‫גויות‬, ‫גוית‬, sf ‫ ;גויתינו‬Eze 1:11 ‫= גויתיהנה‬
‫ ;גויתיהן‬lichaam Gen 47:18‡; lijk Re 14:8‡;
persoon, wijzelf Neh 9:37
‫ גוים‬nloc Goïm, land en volk; Gen 14:1 Gen 14:9
Joz 12:23; in‫ חרשת הגוים‬Re 4:2 Re 4:13
Re 4:16; en ‫ גליל הגוים‬Jes 8:23 het gebied van
de heidenen of van Goïm
‫ גול‬juichen, enz, zie ‫גיל‬
‫ גולה‬f balllingschap, de groep
ballingen;2Kon 24:15‡; ook ‫ גלה‬Nah 3:10 Est 2:6
1Kron 5:22; vgl. ‫ גלות‬2Kon 25:27‡
‫ גולן‬nloc Golan; vrijstad in het noorden voor
Menasse Deut 4:43; Deut 4:43 Joz 20:8 Joz 21:27
1Kron 6:56†
‫ גומץ‬m kuil Pr 10:8†
‫ גוני‬nm Guni, 1. zoon van Naftali Gen 46:24
1Kron 7:13†; gent
Guniet, van Guni Num 26:48
2. vader van Abdiël 1Kron 5:15
‫ גוע‬q sterven; pf ‫גוע‬, P ‫ גועו‬Klaagl 1:19, ‫;גוענו‬
ipf ‫יגוע‬, ‫ ויגוע‬P ‫יגוע‬, ‫ אגוע‬P ‫ואגוע‬,
‫ יגועו‬P ‫יגועו‬, ‫ יגועון‬Ps 104:29; inf ‫בגוע‬
Num 20:3 en ‫ לגוע‬Num 17:28 pt ‫ גוע‬Ps 88:16
Gen 6:17‡
‫ גוף‬hi sluiten; ipf ‫ יגיפו‬Neh 7:3†
‫ גופה‬f lichaam, lijk ; cs ‫גופת‬, pl ‫;גופות‬
1Kron 10:12; vgl. ‫ גויה‬in de parallel 2Sam 31:12
67
‫ג‬
‫ גור‬drie grondbetekenissen: 1) wonen, 2)
aanvallen, 3) vrezen;
I.q wonen, verblijven (als gast of
vreemdeling); pf ‫גר‬, ‫גרת‬, ‫גרתי‬, ‫ ; "גרו‬ipf
‫יגור‬, ‫וי" גר‬, ‫תגורי‬, ‫אגורה‬, sf ‫ רך‬9‫ ;יג‬imp
‫גור‬, ‫ ;גורי‬inf ‫ ;לגור‬pt ‫גר‬, ‫גרים‬, f cs ‫;גרת‬
Gen 12:10‡
hitpal wonen, verblijven als qal; pt
‫ מתגורר‬1Kon 17:20;
ipf P ‫גררו‬ " ‫ ית‬Hos 7:14 zie ‫ גדד‬zich
inkervingen maken;
II.q aanvallen (als groep); pf ‫ ;גר‬ipf ‫יגור‬,
‫ויגר‬, ‫ ;יגורו‬inf abs ‫ גור‬Jes 54:15 Ps 56:7
Ps 59:4; Ps 140:3 ophitsen? zie ‫† ;גרה‬
III.q vrezen, terugdeinzen voor met vz. ‫מן‬
of ‫ ;ל‬ipf ‫תגור‬, ‫אגור‬, ‫וי" גר‬, ‫ ;י "גורו‬imp
‫ ;גורו‬Num 22:3 Deut 1:17 Deut 18:22 Deut 32:27
1Sam 18:15 Hos 10:5 Ps 22:24 Ps 33:8 Job 19:29
Job 41:17†
‫ גור‬m jonge leeuw; zie ‫גור‬
‫ גור‬I. m welp, jong van leeuw; ook ‫ ;גור‬pl cs
‫גורי‬, sf ‫ ריה‬9‫ג‬, ‫גוריהן‬, ‫ ;גרותיו‬Gen 49:9
Deut 33:22 Jer 51:38 Eze 19:2-Eze 19:5 Nah 2:12
Nah 2:13;van jakhals: Klaagl 4:3;
II. nloc Gur bij Jibleam 2Kon 9:27
‫ גור־בעל‬nloc Gur-Baäl 2Kron 26:7†
‫ גורל‬m lot; cs ‫גורל‬, sf ‫גורלי‬, ‫גורלם‬, enz., pl
‫ ;גורלות‬werpsteen, verloting, deel, gebied
dat bij loting wordt toegewezen; Lev 16:8‡
‫ גוש‬m kluit, klont (aarde) Job 7:5; K ‫גיש‬
‫ גז‬m afgeschoren wol; pl cs ‫ ;גזי‬vgl. ‫ ;גזז‬eerste
wol Deut 18:4; vacht Job 31:20; vgl. ‫ ;גזה‬het
hooien Am 7:1, maailand Ps 72:6†
‫ גזבר‬m schatbewaarder Ezr 1:8†
68
‫ גזה‬q losmaken, afsnijden (van de
navelstreng?); pt ‫ גוזי‬Ps 71:6 die mij afsnijdt
(opvangt bij mijn geboorte);
zie ‫ גוז‬en ‫גזז‬
‫ גזה‬f vacht, vlies (afgeschoren wol); cs ‫גזת‬
Re 6:37-Re 6:40†
‫ גזוני‬gent van Gizon, Gizoniet 1Kron 11:34
‫ גזז‬q scheren; ipf ‫ תגז‬Deut 15:19, ‫ וי" גז‬Job 1:20;
imp f ‫ גזי‬Jer 7:29, ‫ גזי‬Mi 1:16; inf ‫לגז‬
Gen 38:13, ‫ לגזז‬Gen 31:19, ‫ בגזז‬1Sam 25:4; pt
‫ גזז‬1Sam 25:4, ‫ גזזים‬1Sam 25:7‡, cs ‫גזזי‬
Gen 38:12, sf ‫ גזזי‬1Sam 25:11, ‫ גזזיה‬Jes 53:7;
(schapen) Gen 31:19; (het hoofd, als teken
van rouw) Job 1:20 Mi 1:16 Jer 7:29;
ni geschoren, weggemaaid worden, pf ‫נגזו‬
Nah 1:12
‫ גזז‬nm Gazez, een zoon en een kleinzoon van
Kaleb 1Kron 2:46†
‫ גזית‬adj gehouwen steen; ‫ אבני גזית‬Ex 20:25‡
‫ גזל‬q wegrukken, roven, beroven; pf ‫ גזל‬P
‫גזל‬, ‫ גזלתי‬Ps 69:5, ‫זלו‬K‫ג‬, P ‫ ;גז" לו‬ipf ‫יגזל‬,
‫ תגזל‬,cs ‫תגזל־‬, ‫ ;יגזלו‬inf ‫ לגזל‬Jes 10:2; pt
‫ גוזל‬Spr 28:24, ‫ מגזלו‬Ps 35:10 (gered) van die
hem berooft, pl cs ‫ גוזלי‬Mi 3:2; pp ‫גזול‬
Deut 28:29‡; Gen 21:25‡
ni weggenomen worden; pf 3f ‫ונגזלה‬
Spr 4:16
‫ גזל‬m roof, schending van recht Pr 5:7 Eze 18:18†
‫ גזל‬m roof, het geroofde; Lev 5:21 Jes 61:8
Eze 22:29; het roven Ps 62:11†
‫ גזלה‬f roof, het geroofde, de buit; cs ‫גזלת‬, pl
‫ גזלות‬Lev 5:23 Jes 3:14 Eze 18:7 Eze 18:12 Eze 18:16
Eze 33:15†
‫ גזם‬nm Gazzam Ezr 2:48 Neh 7:51†

‫ גזם‬m sprinkhaan, coll.; Joël 1:4 Joël 2:25 Am 4:9†;
KB: rups
‫ גזע‬m stam, wortel; vorm ‫ מגזע‬Jes 11:1 sf
‫ גזעם‬Jes 40:24 hun wortel; sf ‫ גזעו‬Job 14:8
‫ גזר‬I.q doorsnijden, (een boom) vellen, (iets)
beslissen; ipf ‫ תגזר־‬Job 22:28, ‫ ויגזרו‬2Kon 6:4;
imp ‫ גזרו‬1Kon 3:25 P ‫ ג "זרו‬1Kon 3:26; pt ‫גזר‬
Ps 136:13;
ni afgesneden worden; beslist worden; pf
‫ נגזר‬Jes 53:8 Est 2:1 2Kron 26:21, P ‫רתי‬K‫נגז‬
Klaagl 3:54, P ‫ נגז" רו‬Ps 88:6, ‫ נגזרנו‬Eze 37:11;
verloren, te gronde gaan Klaagl 3:54 Eze 37:11;
besloten worden Est 2:1;
II.q bijten (om te verslinden); ipf ‫ויגזר‬
Jes 9:19
‫ גזר‬I. m deel (afgesneden); pl ‫ ;גזרים‬Gen 15:17
Ps 136:13†;
II. nloc Gezer, levietenstad; P ‫גזר‬, loc
‫זרה‬K‫ ג‬1Kron 14:16; Joz 10:33‡; gent ‫גזרי‬
1Sam 27:8
‫ גזרה‬f afgesneden plaats, afzondering
Lev 16:22†
‫ גזרה‬I. f gestalte?; sf ‫ גזרתם‬Klaagl 4:7 of: hun
hoofdhaar Can'48;
II. f plein (binnenhof, afgescheiden plaats)
Eze 41:12-Eze 42:13† vgl. ‫גזרה‬
‫ גזרי‬gent van Gezer 1Sam 27:8
‫ גחה‬q naar buiten trekken, verlossen?; pt ‫גחי‬
‫ מבטן‬Ps 22:10 die mij uit de moederschoot
verlost? vgl. Ps 71:6 ‫ גזה גזי‬pt
‫ גחון‬nloc Gichon, de bron, 1Kon 1:33+; zie ‫גיחון‬
‫ גחון‬m buik (van kruipend gedierte); sf ‫גחנך‬
Gen 3:14 Lev 11:42†
‫ גחזי‬nm Gehazi, ook ‫גיחזי‬, dienaar van de
profeet Elisa 2Kon 4:12-2Kon 8:5†
‫ג‬
‫ גחלת‬f gloeiende kool; sf ‫ ;גחלתי‬pl ‫גחלים‬,
cs ‫גחלי‬, sf ‫גחליו‬, ‫ ;גחליה‬Lev 16:12‡;
2Sam 14:7 ‫ גחלתי‬mijn laatste sprankje hoop
‫ גחם‬nm Gacham, zoon van Nahor Gen 22:24†
‫ גחן‬m buik; zie ‫גחון‬
‫ גחר‬nm Gachar, P ‫גחר‬, Ezr 2:47 Neh 7:49†
‫ גי‬f dal; zie ‫גיא‬
‫ גיא‬f dal, laagte; ook ‫ גיא‬Zach 14:4, ‫ גיא‬Jes 40:4,
‫ גי‬Deut 34:6 Joz 8:11 Mi 1:6; cs ‫גי‬, pl ‫גאיות‬, sf
‫ ;גאותיך‬Num 21:20‡
in plaatsnamen: .o.a.:
‫ גיא הנם‬Joz 15:8, ‫ גיא בן הנם‬Joz 18:16
bekend om de Molochsdienst; later
verstaan als Gehenna, hel;
‫ גיא מלח‬2Sam 8:13 het zoutdal;
‫ גיא הצבעים‬1Sam 13:18 het dal van Seboïm
‫ גי חזיון‬het Dal van het visioen Jes 22:1
Jes 22:5
‫ הגיא‬Gai in Moab ( of: een dal) Num 21:20
Deut 3:29 Deut 4:46 Deut 34:6
‫ גיד‬m zenuw? spier; pl ‫גידים‬, ‫גדים‬, cs ‫גידי‬
heupspier (van Jakob) Gen 32:33 ; ‫גיד ברזל‬
een ijzeren band Jes 48:4; spieren op de
beenderen Eze 37:6 Eze 37:8; Job 10:11 Job 40:17
‫ גיח‬q bruisend opwellen, uitbreken; ipf ‫יגיח‬
Job 40:23; imp ‫ גחי‬Mi 4:10 inf sf ‫בגיחו מרחם‬
‫ יצא‬Job 38:8 'toen (de zee) bruisend uit de
moederschoot kwam'; imp f ‫חולי וגחי‬
Mi 4:10krimp ineen en schreeuw het uit?
Ps 22:10 ‫ כי־אתה גחי מבטן‬zie ‫גחה‬
hi doen bruisen, uitbreken; ipf ‫ותגח‬
Eze 32:2; pt sf ‫ מגיח‬Re 20:33 plotseling
uitbreken
‫ גיח‬nloc Giach, bij Gibeon 2Sam 2:24†
69
‫ג‬
‫ גיחון‬nloc Gichon; 1. rivier die uit Eden
stroomt Gen 2:13; 2. bron in Jeruzalem
1Kon 1:33 1Kon 1:38 1Kon 1:45 2Kron 32:30
2Kron 33:14†
‫ גיחזי‬nm Gehazi; zie ‫גחזי‬
‫ גיל‬q jubelen, juichen; pf ‫ וגלתי‬Jes 65:19; ipf
‫יגיל‬, ‫י" גל‬, ‫ יגיל‬Ps 21:2, ‫תגיל‬, ‫תגל‬, ‫אגילה‬,
‫יגילו‬, ‫ יגילון‬Ps 89:17, ‫תגלנה‬, ‫ ;נגילה‬imp
‫גילי‬, ‫ ;גילו‬inf abs+ipf ‫ גיל יגיל‬Spr 23:24 K
‫;גול יגול‬
Ps 2:11 ‫ וגילו ברעדה‬en jubelt sidderend ?
Hos 10:5 ‫ יגילו על־כבודו‬zij maken misbaar
omdat zijn heerlijkheid van hem is
weggevoerd; noot BHS: lees ‫ יילילו‬zij
huilen,
zie ‫ ילל‬hi ? huiveren, schokken
‫ גיל‬I. m gejuich, vreugdekreet; ‫ גילי‬Ps 43:4;
Jes 16:10 Jer 48:33 Hos 9:1 Joël 1:16 Ps 43:4 Ps 45:16
Ps 65:13 Job 3:22†;
II. m generatie Dan 1:10 ‫ אשר כגילכם‬die
van jullie leeftijd zijn
‫ גילה‬f vrolijkheid; cs ‫ ;גילת‬Jes 35:2 Jes 65:18†
‫ גילני‬gent Giloniet, van Gilo of Gillo,
2Sam 15:12; zie ‫גלה‬
‫ גינת‬nm Ginat, vader van Tibni de bijna-
koning 1Kon 16:21 1Kon 16:22†
‫ גיר‬m kalk; zie ‫גר‬
‫ גיר‬vreemde; zie ‫גר‬
‫ גיש‬m aardkluit Job 7:5 Q ‫גוש‬
‫ גישן‬nm Gesan, zoon van Jachdai 1Kron 2:47†
‫ גל‬m leeftijd, generatie; zie ‫גיל‬
‫ גל‬m drek, mest; cs ‫גללו‬, pl cs ‫ ;גללי‬Job 20:7;
als brandstof Eze 4:12 Eze 4:15†; vgl. ‫גלול‬
70
‫ גל‬I. m steenhoop, puinhoop; P ‫גל‬, pl ‫גלים‬,
Gen 31:46‡;
II. m golf; pl ‫גלים‬, cs ‫גלי‬, sf ‫גליו‬, ‫גליך‬,
‫גליהם‬, Jes 48:18 Jes 51:15 Jer 5:22 Jer 31:35
Jer 51:42 Jer 51:55 Eze 26:3 Jona 2:4 Zach 10:11
Ps 42:8 Ps 65:8 Ps 89:10 Ps 107:25 Ps 107:29
Job 38:11†;elders 'steenhoop'
III. m bron? Hoogl 4:12 ‫ גל נעול‬een gesloten
bron? of ?lees ‫ גן‬zoals aan het begin van
het vers ;
IV. nloc Gallim zie ‫גלים‬
Job 3:22 ‫? גיל‬lees ‫' גל‬grafheuvel'
‫ גלב‬m barbier Eze 5:1†
‫ גלבע‬nloc Gilboa, berg 1Sam 28:4‡
‫ גלגל‬I. m wiel Jes 28:28: zie ‫גלגל‬
II. nloc Gilgal, tussen Jericho en de Jordaan
Joz 4:19 naamsverklaring zie ‫גלה‬
‫ גלגל‬m wiel, ook ‫ גלגל‬Jes 28:28; pl sf ‫;גלגליו‬
wagenwiel Jes 5:28‡; wagens Eze 23:24 rad
van de waterput Pr 12:6; het wielwerk
Eze 10:2+; een voortrollende woestijndistel
Ps 83:14 Jes 17:13; rollende donder Ps 77:19
‫גלגלת‬9 f kop, schedel; sf ‫גלגלתו‬9 , pl sf
‫גלגלתם‬9 ; (lichaamsdeel) Re 9:53 2Kon 9:35
1Kron 10:10; (hoofdelijke telling) ‫גלגלת‬9 ‫ל‬
Ex 16:16‡
‫ גלד‬m huid; sf ‫ גלדי‬Job 16:15†
‫ גלה‬q blootleggen, openbaren / verdwijnen, in
ballingschap gaan:
alle plaatsen voor 'verdwijnen-
ballingschap': zie onderaan; pf ‫גלה‬, ‫גלתה‬,
‫גלית‬, ‫ ;גלו‬ipf ‫יגלה‬, ‫וי" גל‬, ‫ אגלה‬Ruth 4:4,
‫ ;יגלו‬imp ‫ גלה‬Eze 12:3; inf ‫גלה‬, cs ‫גלות‬, sf
‫ ;גלתו‬pt ‫ גולה‬Spr 20:19 blootleggen,
2Kon 24:14 coll. ballingen, f ‫ ;גולה‬pp ‫;גלוי‬
1Sam 9:15; (oor: om te horen) 1Sam 9:15 (oog:

wijdopen) Num 24:4;
ni ontbloot, blootgelegd, geopenbaard
worden; pf ‫נגלה‬, ‫ נגלתה‬Jes 53:1, ‫נגליתי‬,
‫נגלו‬, ‫ הנגלו‬vragend, 1pl ‫ ;נגלינו‬ipf ‫יגלה‬,
‫תגלה‬, ‫ תגל‬Jes 47:3, ‫ ;יגלו‬inf abs ‫נגלה‬
1Sam 2:27 cs ‫ הגלות‬2Sam 6:20‡; Gen 35:7‡;
Jes 38:12 (tent) weggerukt;
pi blootleggen, ontbloten; pf ‫גלה‬, ‫גלתה‬,
‫גלית‬, ‫ גליתי‬en ‫גליתי‬, ‫ ;גלו‬ipf ‫יגלה‬, ‫ויגל‬,
‫ תגלה‬P ‫ תגלה‬Lev 18:7, ‫ותגל‬, ‫תגלי‬, ‫אגלה‬,
‫ ;יגלו‬imp f ‫ גלי‬Jes 47:2; inf ‫ לגלות‬Lev 18:6+;
pu ontbloot worden; pf ‫גלתה‬9 Nah 2:8, pt
‫גלה‬9 ‫ מ‬Spr 27:5 'open en bloot'
hitp zich ontbloten; openbaar worden; ipf ‫וי‬
‫ תגל‬Gen 9:21; inf ‫ בהתגלות‬Spr 18:2;;
hi in ballingschap voeren; pf ‫הגלה‬, enz.;
ipf ‫וי" גל‬, sf ‫ויגלם‬, ‫ ;ויגלה‬deze betekenis
overal in 2Kon 15:29-2Kon 25:11
ho weggevoerd worden; pf ‫ ;הגלה‬pt ‫מגלים‬9
Jer 13:19‡;
verdwijnen,inballingschapgaan: 1Sam 4:21
1Sam 4:22 2Kon 15:29 2Kon 16:9 2Kon 17:6 2Kon 17:11
2Kon 17:23 2Kon 17:26 2Kon 17:27 2Kon 17:28
2Kon 17:33 2Kon 18:11 2Kon 24:14 2Kon 24:15
2Kon 25:11 2Kon 25:21 Jes 5:13 Jes 24:11 Jer 1:3
Jer 13:19 Jer 20:4 Jer 22:12 Jer 24:1 Jer 27:20 Jer 29:1
Jer 29:4 Jer 29:7 Jer 29:14 Jer 39:9 Jer 40:1 Jer 40:7
Jer 43:3 Jer 52:15 Jer 52:27 Jer 52:30 Eze 12:3
Eze 39:23 Eze 39:28 Hos 10:5 Am 1:5 Am 1:6 Am 5:5
Am 5:27 Am 6:7 Am 7:11 Am 7:17 Mi 1:16 Job 20:28
Est 2:6 Ezr 2:1 Neh 7:6 1Kron 5:6 1Kron 5:26 1Kron 5:41
1Kron 8:6 1Kron 8:7 1Kron 9:1 2Kron 36:20†
‫ גלה‬nloc Gilo, in Juda; gent ‫ ;גילוני‬Joz 15:51
2Sam 15:12 2Sam 23:34†
‫ גלה‬f ballingschap; zie ‫גולה‬
‫גלה‬9 I. f olie-kan; cs ‫גלת‬9 Zach 4:2+,Pr 12:6†
II. f bol, kogel (kapiteel); pl ‫גלת‬9 , ‫גלות‬9
‫ג‬
1Kon 7:41+ 2Kron 4:12+
†;
III. nloc ‫גלת‬9 'Bronnen' Joz 15:19 Re 1:15; †
‫ גלול‬m afgoden; pl ‫ גלולים‬en ‫ללים‬9 ‫ג‬, sf
‫ ;גלוליהם‬steeds verachtelijk;
grondbetekenis 'drek, mest'; zie ‫גל‬
‫ גלום‬m kleding, mantel pl cs ‫ גלומי‬Eze 27:24†
vgl. ‫' גלם‬opvouwen, oprollen'
‫ גלון‬nloc Galon Joz 20:8 Joz 21:27; Q ‫= גולן‬
Golan
‫ גלות‬f deportatie, ballingschap; sf ‫גלותי‬,
‫ ;גלותנו‬2Kon 25:27 Jer 52:31 Eze 1:2 Eze 33:21
Eze 40:1 Am 1:6 Am 1:9 coll. 'de ballingen'
Jes 20:4 Jes 45:13 Jer 24:5 Jer 28:4 Jer 29:22
Jer 40:1;Ob 20 ‫לת‬9 ‫ג‬
vgl. ‫גולה‬
‫ גלח‬pi scheren (hoofd, baard); pf ‫וגלח‬,
‫וגלחה‬, sf ‫ ;וגלחו‬ipf ‫ יגלח‬P ‫יגלח‬, ‫ותגלח‬,
P ‫יגלחו‬, sf ‫יגלחנו‬, ‫ ;ויגלחם‬inf sf ‫בגלחו‬
2Sam 14:26; Gen 41:14‡;
pu geschoren worden; pf P ‫גלח‬9 Re 16:22,
‫גלחתי‬9 Re 16:17; pt ‫גלחי זקן‬9 ‫ מ‬Jer 41:5
afgeschoren wat de baard betreft;
hitp zich scheren; pf ‫ התגלח‬Lev 13:33; inf sf
‫ התגלחו‬Num 6:19
‫ גליון‬m glad of glanzend oppervlak; pl ‫;גלינים‬
tafel Jes 8:1; spiegel Jes 3:23†
‫ גליל‬I. adj draaibaar; pl ‫גלילים‬, cs ‫;גלילי‬
(draaiende deurvleugels); 1Kon 6:34; m rollen,
ronde stangen of zuilen? Hoogl 5:14 Est 1:6;
II. nloc Galil, Galilea; loc ‫הג "לילה‬, Joz 20:7
Joz 21:32 2Kon 15:29 1Kon 9:11 1Kron 6:61;
algemener: streek, gebied Jes 8:23; zie ‫גלילה‬
‫ גלילה‬f landstreek; pl cs ‫ ;גלילות‬gebied
Joz 13:2 Eze 47:8 Joël 4:4;steenkring als grens
Joz 18:17 Joz 22:10 Joz 22:11†
71
‫ג‬
‫ גלים‬nloc Gallim in Benjamin, ten noorden
van Jeruzalem 1Sam 25:44 Jes 10:30†
‫ גלית‬nm Goliat, de reus uit Gat, (David)
1Sam 17:4-1Sam 22:10; (Elchanan) 2Sam 21:19
1Kron 20:5
‫ גלל‬q rollen, wentelen, wenden; pf ‫גלותי‬
Joz 5:9, ‫ וגללו‬Gen 29:3 Gen 29:8+; ipf ‫וי" גל‬
Gen 29:10 (hifil?); Ps 16:9 zie ‫' גיל‬juichen';
imp ‫ גול‬Ps 37:5, ‫ גל‬Ps 22:9 Spr 16:3, ‫גל‬
Ps 119:22, ‫ גלו‬Joz 10:18 1Sam 14:33; pt ‫גלל‬
Spr 26:27;
ni gerold worden, rollen; pf ‫ נגלו‬Jes 34:4; ipf
‫ יגל‬Am 5:24
po gewenteld zijn; pt f ‫ מגול "לה‬Jes 9:4 (in
bloed);
hitpo (zich) wentelen, rollen; inf ‫להתגולל‬
Gen 43:18; pt ‫ מתגלל בדם‬2Sam 20:12
pil doen tuimelen, ‫ וגלגלתיך‬Jer 51:25
hitpalp komen aanrollen; pf P ‫התגלגלו‬
Job 30:14
‫ גלל‬I. prep wegens; cs ‫בגלל‬, sf ‫בגללך‬
Gen 12:13‡;zie ‫;בגלל‬
II. m mest, drek 1Kon 14:10, pl ‫ גללים‬Sef 1:17
zie ‫ גל‬en ‫;גלול‬
III. nm Galal, 1. leviet nakomeling van
Asaf? 1Kron 9:15 2. leviet nakomeling van
Asaf? Neh 11:17 1Kron 9:16
‫ גללו‬m zijn drek Job 20:7; zie ‫גל‬
‫ גללי‬nm Gilalai, priester Neh 12:36†
‫ גלם‬q opvouwen, samenvouwen; ipf ‫ויגלם‬
2Kon 2:8†
‫ גלם‬m embryo, vormeloos begin; sf ‫גלמי‬
Ps 139:16†
72
‫ גלמוד‬adj onvruchtbaar; f ‫ גלמודה‬Jes 49:21;
Job 3:7 Job 15:34 Job 30:3† fig.: vereenzaamd,
uitgeput
‫ גלע‬hitp losbreken (strijd, krijgsgewoel); pf
‫ התגלע‬Spr 17:14; ipf P ‫ יתגלע‬Spr 18:1 Spr 20:3†
‫ גלעד‬I. nm Gilead; zoon van Machir
Num 26:29+; gent ‫;גלעדי‬
II. nloc Gilead ten oosten van de Jordaan
Gen 31:21+
‫ גלעד‬nloc Gal-Ed = ‫ גל עד‬Gen 31:47
steenhoop van de getuigenis; Aramees: ‫יגר‬
‫שהדותא‬
‫ גלש‬q golvend neerkomen; pf ‫ שגלשו‬Hoogl 4:1
Hoogl 6:5
‫לת‬9 ‫ ג‬ballingen Ob 20; zie ‫גלות‬
‫גלת‬9 nloc Gullot Joz 15:19 Re 1:15 (bronnen); ‫גלת‬9
‫ תחתית‬Beneden-Gullot, ‫גלת עלית‬9 Boven-
Gullot; vgl. ‫גלה‬9
‫ גם‬adv ook Gen 3:6‡; 1. herhaald: zowel .. als
Gen 44:16;2. zelfs Gen 20:4; 3. trouwens,
bovendien Gen 21:26; 4. inderdaad 2Kon 8:1 5.
benadrukkend: Gen 20:5 ‫ היא־גם־הוא‬zijzelf;
beide vormen van ‫ היא‬6. ontkennend: ook
niet, noch, en evenmin Gen 21:26 Ex 5:2 7.
samen, bij elkaar: ‫ גם את־הכל‬2Sam 19:31 de
hele zaak; ‫ גם כל־מעשינו‬Jes 26:12 al onze
daden bijeen; ‫ גם־שניכם‬Gen 27:45 Spr 17:15
allebei tegelijk
‫ גמא‬pi slikken, slurpen; ipf ‫ יגמה‬Job 39:24 het
paard slurpt de weg op (rent gretig);
hi te drinken geven; imp ‫הגמיאיני‬
Gen 24:17†
‫ גמא‬m schelf, riet, papyrus; Ex 2:3 Jes 18:2
Jes 35:7 Job 8:11†
Jer 51:32 ‫ אגמים‬mogelijk ook 'riet'

‫ גמד‬m lengtemaat, waarde onbekend; een el
of minder? Re 3:16†
‫ גמדים‬gent Gammadim, huurlingen uit
Gammad? Eze 27:11†
‫ גמול‬m werk, gedane arbeid, beloning of
vergelding ervoor (verdiende loon); sf
‫מלך‬9 ‫ג‬, ‫מלך‬9 ‫ג‬, ‫מלכם‬9 ‫ג‬, ‫מלו‬9 ‫ ג‬,‫מלם‬9 ‫ג‬, pl sf
‫מליו‬9 ‫ ;ג‬Re 9:16 Ps 103:2
‫ גמול‬nm Gamul 1Kron 24:17; in ‫בית־הגמול‬
Jer 48:23
‫ גמולה‬f vergelding; pl ‫מלות‬9 ‫ ;ג‬2Sam 19:37
Jer 51:56 Jes 59:18†
vgl. ‫גמול‬, ‫גמל‬
‫ גמזו‬nloc Gimzo in Juda 2Kron 28:18†
‫ גמל‬q voltooien, doen rijpen / aandoen,
vergelden; pf ‫גמלתי גמל‬, enz.; sf ‫גמלך‬, ‫ג‬
‫מלתהו‬, ‫לך‬9 ‫גמ‬, enz.; ipf ‫יגמל‬, ‫תגמל‬,
‫ ;תגמלו‬sf ‫יגמלני‬, ‫ ;תגמלהו‬imp ‫גמל‬
Ps 119:17 'doe wel'; inf ‫ ;גמל‬inf sf ‫גמלך‬
1Sam 1:23 ‫ ;גמלה‬pt ‫ ;גמל‬pp ‫ גמול‬klein
kind (van de borst), cs ‫מל‬9 ‫ג‬, pl cs ‫ ;גמולי‬1.
klaar, rijp zijn Jes 18:5; 2. voortbrengen,
doen rijpen Num 17:23; 3. iemand (kwaad)
aandoen Gen 50:15 Gen 50:17 1Sam 24:18 Ps 7:5
Spr 3:30; 4. weldoen Ps 13:6;Spr 11:17 ‫נפשו‬
zichzelf;Spr 31:12; vergelden, belonen
Deut 32:6 2Sam 19:37 Ps 119:17‡ 5. spenen (van
de borst nemen) 1Sam 1:23 Jes 11:8 Jes 28:9
Hos 1:8 Ps 131:2;
ni gespeend worden (van de borst
genomen); ipf ‫ יגמל‬Gen 21:8 1Sam 1:22; P
‫ ויגמל‬Gen 21:8; inf ‫ הגמל‬Gen 21:8
‫ גמל‬m kameel (dromedaris); ‫גמלים‬, cs ‫גמלי‬,
sf ‫גמליו‬, enz.; Gen 12:16 Gen 24:10‡;
NB: pl ff ‫גמלים מיניקות‬
‫ג‬
‫ גמלי‬nm Gemalli, Daniet Num 13:12†
‫ גמליאל‬nm Gamliël, zoon van Pedachsur
Num 1:10-Num 10:23†
‫ גמר‬q eindigen (ophouden, op zijn), transitief
voltooien; pf ‫ גמר‬Ps 12:2 Ps 77:9; ipf ‫יגמר‬
trans. Ps 138:8, ‫ יגמר־‬Ps 7:10 pt ‫ גמר‬trans.
Ps 57:3
‫ גמר‬I. nf Gomer, vrouw van de profeet Hosea
Hos 1:3;
II. nm Gomer, zoon van Jafet, noordelijk
volk Gen 10:2‡
‫ גמריה‬nm Gemarja, ook ‫גמריהו‬, 1. zoon van
Chilkia Jer 29:3; 2. zoon Safan Jer 36:10-
Jes 36:12,Jes 36:25†
‫ גן‬m tuin, hof Gen 2:8; pl‫ ;גנים‬vrouwelijk in
Gen 2:15: ‫לעבדה ולשמרה‬
Hoogl 4:12 ‫ גן נעול‬afgesloten tuin; tweede
vershelft ‫גן =? גל‬
‫ גנב‬q stelen, misleiden; pf ‫גנב‬, ‫גנבתי‬, ‫גנבו‬,
sf: 3mm+2m ‫גנבוך‬, 3f+3m ‫גנבתו‬
Job 21:18+, 3f+3mm ‫ גנ "בתם‬Gen 31:32; ipf
‫יגנב‬, enz.; inf abs ‫ ;גנב‬pt ‫ ;גונב‬pp ‫גנוב‬,
‫גנובים‬, f cs ‫ בתי‬9‫ גנ‬wat bij mij gestolen is?
Gen 31:39; ontvoeren 2Sam 19:42; wegblazen,
wegrukken Job 21:18 Job 27:20; 'het hart stelen'
= bedriegen, misleiden Gen 31:19+
ni gestolen worden; ipf ‫ יגנב‬Ex 22:11
pi stelen, bedriegen; ipf ‫ יגנב‬2Sam 15:6 hij
stal=bedroog; pt ‫מגנבי דברי איש מאת‬
‫ רעהו‬Jer 23:30 'die Mijn woorden van elkaar
stelen'
pu gestolen (ontvoerd) worden; pf ‫ נב‬9‫וג‬
Ex 22:6, ‫ נבתי‬9‫ ג‬Gen 40:15; ipf P ‫ נב‬9‫ יג‬Job 4:12
steels, heimelijk terechtkomen ; inf abs ‫ נב‬9‫ג‬
Gen 40:15
73
‫ג‬
hitp steels, heimelijk handelen: ipf ‫יתגנב‬
2Sam 19:4 sloop de stad binnen
‫ גנב‬m dief, pl ‫ ;גנבים‬Ex 22:1‡; ‫חברי גנבים‬
Jes 1:23 dievenmaten
‫ גנבה‬f het gestolene ; sf ‫ גנבתו‬Ex 22:2 Ex 22:3†
‫ בת‬9‫ גנ‬nm Genubat, zoon van Hadad in Egypte
1Kon 11:20†
‫ גנה‬f hof, gaarde, boomgaard; cs ‫גנת‬, sf
‫גנתו‬, pl ‫גנות‬, sf ‫ ;גנותיכם‬Num 24:6‡;
Jes 1:29+ i.v.m.afgoderij (Adonistuinen?)
‫ גנזים‬I. m schatten, schatkamers; pl cs ‫גנזי‬
Est 3:9 Est 4:7;
II. m kostbare, bonte tapijten Eze 27:24 ?
‫ גנזך‬m schatkamer, voorraadskamer; pl sf
‫ וגנזכיו‬1Kron 28:11†
‫ גנן‬q bedekken, beschutten; pf ‫ וגנותי‬ipf ‫יגן‬
(hifil?); inf abs ‫ ;גנון‬2Kon 19:34 2Kon 20:6
Jes 31:5 Jes 37:35 Jes 38:6 Zach 9:15 Zach 12:8†
‫ גנת‬f tuin; zie ‫ גנה‬cs; Est 1:5 Hoogl 6:11
‫ גנתון‬nm Ginneton Neh 10:7 Neh 12:16; in Neh 12:4
‫† גנתוי‬
‫ גע‬q raken, treffen, zie ‫נגע‬
‫ געה‬q loeien; ipf ‫ יגעה‬Job 6:5; inf abs ‫הלוך‬
‫ וגעו‬al loeiend 1Sam 6:12†
‫ געה‬nloc Goah, nabij Jeruzalem; loc ‫געתה‬
" Gen 36:16 1Kron 1:36†
Jer 31:39†
‫ געל‬q wegwerpen, verwerpen (uit afkeer); pf
‫ געלה‬Lev 26:30 Lev 26:43 Jer 14:19, ‫געלו‬
Eze 16:45, sf: 1+3mm ‫ געלתים‬Lev 26:44; ipf
‫ תגעל‬Lev 26:11 Lev 26:15;, pt f ‫ געלת‬Eze 16:45
die een afkeer heeft; Zach 11:8 ‫? בחלה בי‬
lees ‫;געלה בי‬
ni weggeworpen worden; pf ‫ נגעל‬2Sam 1:21
;
74
hi afkeer wekken? ipf ‫ יגעל‬Job 21:10; de
stier bespringt en wekt geen afkeer (wordt
niet afgeworpen)
‫ געל‬nm Gaäal, zoon van Ebed Re 9:26-Re 9:41
‫ געל‬m afschuw, afkeer Eze 16:5 ‫ בגעל נפשך‬uit
afkeer voor je leven?
‫ גער‬q dreigen, schelden, toeschreeuwen (om
te verjagen), enz.; pf ‫ וגער‬Jes 17:13, ‫גערת‬
Jer 29:27 Ps 9:6 Ps 119:21, ‫ וגערתי‬Mal 3:11; ipf
‫ יגער‬Gen 37:10 Zach 3:2 Ps 106:9, ‫תגערו‬
Ruth 2:16; imp ‫ גער‬Ps 68:31; inf ‫ומגער־בך‬
Jes 54:9 van niet langer te schelden op jou; pt
‫ גוער‬Nah 1:4 Mal 2:3
‫ גערה‬f dreiging, geschreeuw; cs ‫גערת‬, sf
‫ ;גערתו‬2Sam 22:16‡
‫ געש‬q schokken, dreunen; ipf ‫ ותגעש‬Ps 18:8
pu geschokt, opgeschrikt worden; ipf
‫ יגעשו‬Job 34:20
hitp schokken, hevig deinen, daveren; ipf
‫ ויתגעש‬2Sam 22:8; ipf ‫ יתגעשו‬Jer 5:22 Jer 46:7
2Sam 22:8 Ps 18:8
hitpo waggelen, deinen, klotsen pf
‫ והתגעשו‬Jer 25:16; ipf ‫ יתגעשו‬Jer 46:8†
‫ געש‬nloc Gaäs, berg in Efraïm; P ‫;גאש‬
Joz 24:30 Re 2:9 2Sam 23:30 1Kron 11:32†
‫ געתם‬nm Gatam, zoon van Elifaz, Gen 36:11
‫ גף‬I. m rug, hoogte Spr 9:3; pl cs ‫;גפי‬
II. m lijf, persoon Ex 21:3 Ex 21:4; ‫ בגפו‬alleen,
met niet meer dan het lijf
‫ גפן‬f wijnstok; P ‫גפן‬, sf ‫גפנו‬, enz.; pl ‫;גפנים‬
Gen 40:9‡;
pompoenenplant 2Kon 4:39;
mannelijk in Hos 10:1: ‫גפן בוקק‬
‫ גפר‬m naaldboom; cypres? ceder? Gen 6:14†

‫ גפרית‬f zwavel; uitspr. /gofrit/; Gen 19:24‡
‫ גר‬m kalk, kalksteen Jes 27:9†
‫ גר‬m vreemdeling; sf ‫גרך‬, ‫גרו‬, pl ‫ גרים‬en
‫ גירים‬2Kron 2:16; Gen 15:13‡; als bijwoner
Gen 23:4
‫ גר‬m vreemde, bijwoner; zie ‫גור‬
‫ גר‬m jonge leeuw; zie ‫גור‬, ‫גור‬
‫ גרא‬nm Gera, 1. zoon van Benjamin
Gen 46:21;1Kron 8:3+;Re 3:15?; 2. vader van Simi
2Sam 16:5+;1Kon 2:8†
‫ גרב‬I. nm Gareb de Jetriet 2Sam 23:38 1Kron 11:40;
II. nloc Gareb, heuvel bij Jeruzalem Jer 31:39
‫ גרב‬m eczeem, huiduitslag
Lev 21:20+;Deut 28:27†
‫ גרגר‬m bes, olijf; pl ‫ ;גרגרים‬Jes 17:6†
‫ גרגרות‬f hals; pl sf ‫ גרגרתיך‬en ‫גרגרתך‬
Spr 1:9+
‫ גרגשי‬gent Girgasieten, stam Gen 10:16‡
‫ גרד‬hitp zich krabben; inf ‫ להתגרד‬Job 2:8†
‫ גרה‬pi prikkelen, ophitsen; ipf ‫ יגרה‬Spr 15:18
Spr 28:25 Spr 29:22; Ps 140:3
strijd wekken?
hitp uitdagen tot strijd / zich ergeren; pf 2f
‫ התגרית‬Jer 50:24†; ipf ‫יתגרה‬, ‫תתגר‬,
‫יתגרו‬, ‫ תתגרו‬Deut 2:5-Deut 2:19 Spr 28:4
Dan 11:10-Dan 11:25; imp ‫ ;התגר‬Deut 2:24
‫ גרה‬f I. gera, gewicht = 1/20 sikkel Ex 30:13
Lev 27:25 Num 3:47 Num 18:16 Eze 45:12;
elders II
II. voer dat herkauwd wordt; ‫מעלה גרה‬, f
‫ מעלת גרה‬herkauwer; Lev 11:3‡; Lev 11:7
‫ גרה לא יגר‬die het voer niet herkauwt, zie
‫ ;גרר‬Deut 14:8 ‫ לא גרה‬persoonsvorm
ontbreekt; ?lees als Lev 11:7
‫ג‬
‫ גרון‬f hals, keel; ‫גרוני‬, ‫גרונם‬, ‫בגרון ;גרונך‬
luidkeels Jes 58:1; Jes 3:16‡
‫ גרות‬nloc Gerut-Kimham, bij Betlehem
Jer 41:17†
ook te verstaan als 'herberg van
Kimham'
‫ גרז‬ni afgesneden worden; zie ‫ ;גזר‬pf ‫נגרזתי‬
Ps 31:23† vgl. ‫רתי‬K‫ נגז‬Klaagl 3:54
‫ גרזי‬gent 1Sam 27:8 K = Gezeriet Q ‫גזרי‬
‫ גרזים‬nloc Garizim, berg bij Sichem Deut 11:29
Deut 27:12 Joz 8:33 Re 9:7
sommige uitgaven ‫ גרזים‬met dagesj in ‫ז‬
‫ גרזן‬m bijl; Deut 19:5 Deut 20:19 Jes 10:15;
steenbeitel 1Kon 6:7; †
‫ גרל‬m Spr 19:19; K ‫' גרל‬lot'; Q ‫גדל־חמה‬
'groot van woede, driftkop'
‫ גרם‬q knagen (bot); pf ‫רמו‬K‫ ג‬Sef 3:3; in de
morgen hebben ze niets meer te knagen;
onzeker;
pi afknagen, stukknauwen; ipf ‫יגרם‬
Num 24:8, ipf 2f P ‫ תגרמי‬Eze 23:34; †
‫ גרם‬m bot, knook; P ‫ ;גרם‬pl sf ‫;גרמיו‬
Job 40:18 Spr 17:22 Spr 25:15;
attributief Gen 49:14
‫ חמר גרם‬een bonkige ezel;
2Kon 9:13 ‫ אל־גרם המעלות‬zo op de kale
treden van de trap; vgl. ‫' עצם‬bot, zelf'
‫ גרמי‬nm Garmi 1Kron 4:19, de Garmieten?
‫ גרן‬f dorsvloer; loc ‫ "גרנה‬Mi 4:12 naar de
dorsvloer; sf ‫גרני‬, ‫גרנך‬, pl ‫ רנות‬0‫ג‬, pl cs
‫ ;גרנות‬Gen 50:10‡
‫ גרס‬q knauwen, stukbijten; ipf ‫רסה נפשי‬K‫ג‬
‫ לתאבה‬Ps 119:20; ik word verteerd van
verlangen
hi doen stukbijten; ipf ‫ ויגרס‬Klaagl 3:16
75
‫ג‬
‫ גרע‬I.q afscheren, afsnijden, verminderen, pi verdrijven; pf ‫גרשה‬, ‫גרשת‬, ‫גרסתי‬, sf
afdoen; ipf ‫ יגרע‬P ‫יגרע‬, ‫תגרע‬, ‫אגרע‬, ‫גרשתמו‬, ‫ גרשתיו‬en ‫ גרשתהו‬Eze 31:11,
‫ ;תגרעו‬inf ‫ לגרוע‬Pr 3:14; pp f ‫גרועה‬ 3mm+1 ‫ גרשוני‬1Sam 26:19; ipf ‫ויגרש‬
Jes 15:2, ‫רעה‬9 ‫ ג‬Jer 48:37; de baard scheren Gen 3:24‡, ‫רשו‬K‫ויג‬, sf ‫רשם‬K‫יג‬, ‫רשוה‬K‫יג‬,
Jer 48:37 Jes 15:2; wegdoen, afdoen Ex 5:8 ‫רשהו‬K‫ויג‬, ‫רשנו‬K‫ ;אג‬inf ‫גרש‬, sf ‫רשנו‬K‫לג‬
Ex 5:19; 2Kron 20:11; inf abs+ipf ‫ גרש יגרש‬Ex 11:1;
ni afgenomen worden, in mindering pu verdreven worden; pf ‫ גרשו‬Ex 12:39; ipf
gebracht; pf ‫ נגרע‬Lev 27:18, ‫ נגרעה‬Num 36:3; P ‫ ;יגרשו‬Job 30:5
ipf ‫ יגרע‬Num 27:4 Num 36:4, P ‫ יגרע‬Num 36:3, ‫ גרש‬m gewas, opbrengst Deut 33:14; ‫גרש‬
1pl P ‫ נגרע‬Num 9:7 'wij worden belet, ‫ ירחים‬wat de maanden (jaargetijden) doen
afgehouden' pt ‫ נגרע‬Ex 5:11; groeien
II.pi afscheppen? omhoog trekken? ipf
‫ יגרע‬Job 36:27 hij trekt de waterdruppels op ‫רשה‬9 ‫ ג‬f verdrijving, onteigening; pl sf
‫רשתיכם‬9 ‫ ג‬Eze 45:9†
‫ גרף‬q meesleuren; pf sf: 3m+3mm ‫גרפם‬
Re 5:21† ‫ גרשום‬nm Gersom; zie ‫גרשם‬
‫ גרר‬q meeslepen / herkauwen; ipf ‫ יגר‬Lev 11:7 ‫ גרשון‬nm Gerson, zoon van Levi Gen 46:11
herkauwen, sf ‫ יגרהו‬Hab 1:15 en ‫יגרם‬ Ex 6:16+;Num 3:17‡ gent ‫שני‬9 ‫ גר‬Num 3:21‡
Spr 21:7 slepen; ‫ גרשם‬nm Gersom, zoon van Mozes Ex 2:22‡;
ni zie ‫ נגר‬ni wegstromen zoon van Menasse ‫ מנשה‬met
Re 18:30
pu verzaagd worden; pt ‫ מגררות‬1Kon 7:9 verhoogde ‫נ‬
(stenen);
‫שני‬9 ‫ גר‬gent Gersoniet Num 3:23
hitpo met zich meesleuren pt ‫מתגורר‬
Jer 30:23, zie ‫גור‬, of ?lees ‫מתחולל‬ ‫ גשור‬nloc Gesur, landschap en volk; loc
wervelend, razend als Jer 23:19, zie ‫;חול‬ ‫ ג "שורה‬Joz 13:13 2Sam 15:8‡; gent ‫גשורי‬
zie ‫גור‬, ‫גרה‬ Deut 3:14

‫ גרר‬nloc Gerar, loc ‫ ; ג "ררה‬Gen 10:19‡ ‫ גשי‬naderen zie ‫נגש‬

q imp f Ruth 2:14 kom dichterbij
‫ גרש‬m gebroken graan, gries; sf ‫; גרשה‬
Lev 2:14 Lev 2:16† ‫ גשם‬hi het laten regenen; pt ‫מגשימים‬
Jer 14:22
‫ גרש‬q verjagen, verdrijven; vooral pi; ipf sf pu beregend worden ? pf ‫גשמה‬9 ‫לא‬
‫ ויגרשו‬Jes 57:20; pt ‫ גרש‬Ex 34:11; pp ‫גרושה‬ Eze 22:24 maar zie ‫גשם‬
verstoten (vrouw) Lev 21:7‡; inf sf ‫מגרשה‬
Eze 36:5 'om het te verdrijven en over te ‫ גשם‬I. m regen; pl ‫גשמים‬, cs ‫גשמי‬,
leveren aan plundering', aramiserende ‫ גשמיכם‬Gen 8:2 Lev 26:4; ‫גשמה‬9 Eze 22:24 zie
infinitief; vgl. ‫;מגרש‬ ‫ גשם‬pu ?
ni opgejaagd, verjaagd worden; pf ‫נגרשה‬ II. nm Gesem, Neh 2:19 Neh 6:1+, ‫ גשמו‬Neh 6:6
Am 8:8, ‫ נגרשתי‬Jona 2:5; pt ‫ נגרש‬Jes 57:20;

76

‫ גשן‬nloc Gosen, 1. streek in Egypte; loc
‫ "גשנה‬Gen 45:10-Ex 9:26; 2. stad en streek in
Juda Joz 10:41 Joz 11:16 Joz 15:51
‫ גשפא‬nm Gispa Neh 11:21†
‫ גשש‬pi tasten, voelen; ipf 1pl ‫ נגששה‬P
‫ נג "ששה‬beide in Jes 59:10†
‫ גת‬I. f wijnpers;pl ‫ ;גתות‬Re 6:11‡;
II. nloc Gat, van de Filistijnen Joz 11:22‡;
gent ‫ גתי‬Joz 13:3; ‫גת־החפר‬, Gat-Hachefer
in Zebulon, geboorteplaats van Jona
2Kon 14:25; ‫גת־רמון‬, Gat-Rimmon in Dan
Joz 19:45;
‫ד‬
‫ ד‬de letter ‫דלת‬, vgl. ‫ ;דלת‬getalswaarde 4
‫ דאב‬q versmachten, wegkwijnen; vgl. ‫;דאבון‬
pf 3f ‫ דאבה‬Jer 31:25 Ps 88:10; inf ‫לדאבה‬
Jer 31:12†
‫ דאבה‬f versmachting, flauwte? paniek?
wanhoop? Job 41:14†
‫ דאבון‬m treurigheid, matheid, wanhoop?; cs
‫ ;דעבון נפש‬Deut 28:65
‫ דאג‬q bekommerd of bezorgd zijn, vrezen; pf
‫ ודאג‬1Sam 9:5 1Sam 10:2, ‫ דאגת‬Jes 57:11; ipf
‫ ידאג‬Jer 17:8, ‫ אדאג‬Ps 38:19; pt ‫ דאג‬Jer 38:19,
‫ דאגים‬Jer 42:16; zie ook ‫ דאג‬nm
‫ דאג‬m vis Neh 13:16; zie ‫דג‬
‫ דאג‬nm Doëg, de Edomiet; ook ‫;דואג‬
1Sam 21:8 1Sam 22:9 Ps 52:2; 1Sam 22:18 1Sam 22:22
K ‫ דויג‬Q ‫דואג‬
‫ דאגה‬f bezorgdheid; Joz 22:24 Jer 49:23 Eze 4:16
Eze 12:18 Eze 12:19 Spr 12:25†
‫ג‬
‫ גתי‬gent van Gat Joz 13:3‡
‫ גתים‬nloc Gittaïm in Benjamin; nloc P
‫ ג "תימה‬2Sam 4:3†
‫ גתית‬f Gittiet, muziekterm ; Ps 8:1 Ps 81:1 Ps 84:1;
op de wijs van "De Gittietische" (vrouw uit
Gat) of: op de Gittiet (instrument uit Gat)
‫ גתר‬nloc Geter, Aramese plaats Gen 10:23
1Kron 1:17†
‫ דאה‬q vliegen, zweven; of: stoten (roofvogel
die op prooi neervalt); ipf ‫ ידאה‬Deut 28:49
Jer 48:40 Jer 49:22, ‫ וידא‬Ps 18:11
NB: Jes 34:5 ‫' רות‬is dronken' of ?lees
‫' דאתה‬zweeft' of ?lees ‫' תראה‬verschijnt';
2Kon 17:21 K ‫ וידא‬zie ‫ נדא‬verwijderen,
'Jeroboam had het volk verwijderd van J.'
of met de Q ‫ וידח‬zie ‫ נדח‬hi ipf 3m 'hij had
het volk verleid achter J. vandaan' = zij
volgden J. niet meer
‫ דאה‬f roofvogel; wouw? Lev 11:14† Deut 14:13
‫ראה‬
‫ דאר‬nloc Dor, aan zee bij de Karmel Joz 17:11;
zie ‫דור‬
‫ דב‬m f beer; ook ‫ ;דוב‬pl ‫דבים‬9 ; 1Sam 17:34‡;
2Kon 2:24 ‫דבים‬9 ‫ שתים‬ff twee berinnen
2Sam 17:8 ‫ דב שכול‬m een berin(!) die haar
jong kwijt is;
‫ דבא‬m sterkte? veiligheid? veilig rondlopen?;
sf P ‫ דבאך‬Deut 33:25†
77
‫ד‬
‫ דבב‬q vloeien, glijden; pt ‫ דובב‬Hoogl 7:10†
‫ דבה‬f kwaad gerucht, praatjes, laster; cs
‫דבת‬, sf ‫דבתך‬, ‫דבתם‬, Gen 37:2 Num 13:32
Num 14:36 Num 14:37 Jer 20:10 Eze 36:3 Ps 31:14
Spr 10:18 Spr 25:10†
‫ דבורה‬I. f honingbij, pl ‫ דבורים‬Deut 1:44
Re 14:8 Jes 7:18 Ps 118:12;
II. nf Debora, 1. de profetes; ook ‫דברה‬
Re 4:4-Re 5:12; 2. de voedster van Rebekka
Gen 35:8
‫ דביונים‬duivenmest 2Kon 6:25 eufemistische Q
; K ‫ חרי יונים‬poep van duiven; zie ‫חראים‬
‫ דביר‬m I. m heiligdom, achterzaal van de
tempel = ‫קדשים‬0 ‫ ;קדש ה‬1Kon 6:5-
1Kon 8:8;Ps 28:2 2Kron 4:20 2Kron 5:7 2Kron 5:9†;
II. nm Debir, koning van Eglon Joz 10:3†;
III. nloc Debir = Kirjat-Sefer; loc ‫; ד "ברה‬
Joz 10:38 Re 1:11 1Kron 6:43; †;
IV. nm 2Kron 3:16 onduidelijk; slingers in de
achterzaal of ?lees ‫' כרביד‬als een ketting'?
‫ דבלה‬f vijgenkoek; cs ‫דבלת‬, pl ‫;דבלים‬
1Sam 25:18 1Sam 30:12 2Kon 20:7 Jes 38:21
1Kron 12:41†
‫ דבלה‬nloc Dibla = Ribla Eze 6:14; K ‫דבלתה‬
Q ‫רב "לתה‬, loc 'richting Ribla'
‫ דבלים‬nm Diblaim, vader van Hosea's vrouw
Gomer Hos 1:3
‫ דבלתים‬nloc Diblataim = ‫ ;עלמון‬loc
‫ דבלתימה‬Num 33:46†
‫ דבק‬q hechten, kleven, bij iemand blijven; pf
‫ דבק‬2Kon 3:3, ‫דבק‬, ‫ דבקה‬P ‫ד "בקה‬
Job 29:10, ‫דבקתי‬, ‫ דבקו‬P ‫ דבקו‬Job 41:15,
‫ ;דבקתם‬ipf ‫ ידבק‬P ‫ידבק‬, ‫תדבק‬, 2f
‫ תדבקין‬Ruth 2:8 Ruth 2:21, ‫ ידבקו‬P ‫ידבקו‬, P
‫תדבקו‬, ‫תדבקון‬, sf ‫ ;תדבקני‬inf ‫ ;לדבקה‬pt
78
zie ‫ דבק‬adj Ruth 2:8 Ruth 1:14 Job 19:20 Gen 2:24;
Gen 34:3 ‫ ותדבק נפשו‬zijn ziel kleefde = hij
kreeg lief;
pu aan elkaar kleven, samenhangen, ipf P
‫דבקו‬9 ‫ י‬Job 38:38 Job 41:9
hi doen kleven; achtervolgen (op de hielen
zitten), inhalen; pf ‫ הדבקתי‬Jer 13:11 Eze 29:4,
sf: 3f+3m ‫קתהו‬M‫ הדבי‬Re 20:42 de strijd
achtervolgde hem, 3pl+3m ‫קהו‬9 ‫הדב‬
2Sam 1:6 zaten vlak achter hem aan; ipf
‫וידבק‬, ‫אדביק‬, ‫ וידבקו‬en ‫;וידביקו‬
Gen 31:23‡; 1Sam 14:22 zich aansluiten bij;
Jer 13:11 Eze 3:26 Eze 29:4 doen kleven
ho verkleefd zijn; pt ‫מדבק‬9 Ps 22:16
‫ דבק‬m hechting; pl ‫ ;דבקים‬las, soldeersel
Jes 41:7;verbindingsstukken 1Kon 22:34
2Kron 18:33†
‫ דבק‬adj aanklevend; f ‫דבקה‬, pl ‫;דבקים‬
Deut 4:4 ‫ הדבקים ביהוה‬die J. aanhangen;
Spr 18:24 ‫ דבק מאח‬aanhankelijker dan een
broer; 2Kron 3:12 ‫דבקה לכנף הכרוב‬
aansluitend aan de vleugel van de Kerub
‫ דבר‬I.q spreken, vooral pi ; inf ‫ בדב "רך‬Ps 51:6
in uw spreken; pt ‫ דברי כזב‬Ps 5:7 die
bedrog spreken; pp ‫בר‬9 ‫ ד‬Spr 25:11
gesproken;
ni onder elkaar spreken; pf ‫ נדברו‬Mal 3:16,
P ‫ נד "ברו‬Ps 119:23, 1pl ‫ נדברנו‬Mal 3:13; pt
mm ‫ נדברים‬Eze 33:30
pi spreken; pf ‫דבר‬, ‫דברת‬, enz.; ipf ‫;ידבר‬
inf ‫ ;דבר‬imp ‫דבר‬, ‫דבר־‬, ‫דברי‬, ‫ דברו‬P
‫ ;ד "ברו‬pt ‫ מדבר‬Job 1:16;
pu besproken worden, te zeggen zijn; pf
‫ ידובר־בה‬Hoogl 8:8 over haar als
huwelijkscandidaat; pt ‫דבר‬9 ‫ מ‬besproken, te
zeggen Ps 87:3
hitp zich onderhouden met; onzeker; pt

‫ מדבר‬Num 7:89 = ‫' מתדבר‬zich
onderhoudend met' of: pi pt ‫מדבר‬
'sprekend'
‫ ישא מדברתיך‬Deut 33:3 neemt (iets) van Uw
woorden op?;
II. onderwerpen;hi ipf ‫ וידבר‬Ps 18:48 Hij
onderwierp
‫ דבר‬m het woord, het spreken Jer 5:13 Jer 9:7
Hos 1:2 vgl. ‫ דבר‬pi inf ‫דבר‬
‫ דבר‬m pest; P ‫דבר‬, pl sf ‫' דבריך‬uw
pestziekten' Hos 13:14; ziekte, veepest, plaag;
Ex 5:3‡
‫ דבר‬m woord, ding; cs ‫דבר‬, pl ‫דברים‬, cs
‫דברי‬, sf ‫דבריך‬, ‫דבריכם‬, enz.; Hos 13:14 zie
‫' דבר‬pest'; taalgebruik, woorden Gen 11:1;
zaken, geschiedenis, gebeurtenissen
Gen 15:1; besprekingen, overleg 1Kon 1:7;
‫ דברי הימים‬kronieken;
‫ דבר‬.. ‫ לא‬niets Ex 5:11 Ex 9:4 Deut 2:7 Deut 22:26;
ook nloc ‫;לא־דבר‬
‫ על־דבר‬naar aanleiding van Gen 12:17‡;
‫ דבר יום ביומו‬het dagelijks rantsoen
Ex 5:13‡
‫ דבר‬m weidegrond, sf ‫ כדברם‬Jes 5:17 als op
hun eigen weidegrond; ‫ בתוך הדברו‬Mi 2:12
in hun eigen weide (kooi?)
‫ דברה‬nloc naar Debir; zie ‫דביר‬
‫ דברה‬nf Debora; zie ‫דבורה‬
‫ דברה‬f kwestie, zaak; cs ‫דברת‬, ‫;דברתי‬
prep ‫ על־דברת‬wegens, naar aanleiding
van, omwille van, opdat; Job 5:8 Ps 110:4 Pr 3:18
Pr 7:14 Pr 8:2
‫' ישע מדברתיך‬neemt (iets) van
Deut 33:3
uw woorden op?' zie ‫ דבר‬hitp inf
‫ד‬
‫ דברות‬f vlotten voor houttransport 1Kon 5:23;
parallel 2Kron 2:15 ‫† רפסדות‬
‫ דברי‬nm Dibri, vader van Selomit Lev 24:11†
‫ דברת‬nloc Daberat, Levietenstad in Issachar
aan de Tabor Joz 19:12 Joz 21:28 1Kron 6:57†
‫ דבש‬m honing; sf ‫ דבשי‬Hoogl 5:1; beeld van
welvaart Ex 3:8; bijenhoning Re 14:9; stroop,
ingedikt sap van druiven of dadels Eze 27:17
Gen 43:11
‫ דבשת‬I. f bult (van de kameel) Jes 30:6†;
II. nloc Dabbeset, P ‫ דבשת‬Joz 19:11
‫ דג‬m vis; pl ‫דגים‬, cs ‫דגי‬, f ‫דגה‬, cs ‫;דגת‬
Gen 1:26 Jona 2:2;
f ‫ דגה‬ook coll. vis, de vissen, Gen 1:26 Ex 7:18
‫ דגה‬q groeien, talrijk worden (als vissen?);
ipf ‫ ;וידגו‬Gen 48:16†
‫ דגה‬f vis; zie ‫דג‬
‫ דגון‬nm Dagon, de visgod van de Filistijnen,
Re 16:23 1Sam 5:2-1Sam 5:7 1Kron 10:10†
nloc ‫ בית־דגון‬Joz 15:41
‫ דגל‬q het vaandel heffen; ipf ‫ נדגל‬Ps 20:6; pp
‫ דגול‬Hoogl 5:10 hoog uitgestoken, uitblinkend
boven;
ni voorzien zijn van vaandels (legerscharen
met banieren); pt ‫ נדגלות‬Hoogl 6:4 Hoogl 6:10†
‫ דגל‬m vaandel, sf ‫דגלו‬, pl sf ‫;דגליהם‬
Num 1:52+;Hoogl 2:4†
‫ דגן‬m koren, graan, cs ‫דגן‬, sf ‫דגני‬, ‫דגנך‬, P
‫דג "נך‬, ‫דגנך‬, ‫ ;דגנם‬Gen 27:28‡; Ps 78:24 ‫ודגן‬
‫' שמים‬hemelkoren' = manna
‫ דגר‬q uitbroeden; pf ‫ דגר‬Jer 17:11, f ‫דגרה‬
Jes 34:15
‫ דד‬m borst, tepel; du cs ‫דדי‬, sf ‫דדיה‬, ‫דדיך‬
Eze 23:3+;Spr 5:19†
79
‫ד‬
‫ דד‬m oom, lieve vriend, liefde; zie ‫דוד‬
‫ דדה‬hitp traag voortgaan, zich voortslepen;
onzeker; ipf ‫ אדדה כל־שנתי‬Jes 38:15
Jes 38:15 ?lees ‫ אדדה‬q ipf 1 of ‫אתדדה‬
hitp 'ik zou me al mijn levensdagen
voortslepen in een bittere stemming';
‫אבר בסך אדדם‬$ ‫כי א‬
Ps 42:5
‫ית־אלהים‬
$ ‫' ; עד־ב‬als ik voortging met de
dichte stoet, langzaam optrok naar G-ds
huis' of ?lees ‫' בסך אדירים‬als ik voortging
in feestelijk gewaad op weg naar G-ds huis'
‫ דדוהו‬nm Dodawahu, vader van de profeet
Eliëzer 2Kron 20:37†
‫ דדים‬m liefde, liefkozingen Hoogl 1:2; zie ‫דוד‬
‫ דדן‬nloc Dedan, Afrikaans land en volk
(Ethiopië?) Gen 10:7; gent ‫;דדנים‬
Dedanieten Jes 21:13 van mogelijk een
Arabisch Dedan Gen 25:3;
‫ דדנים‬Dodanieten Gen 10:4 van Danona;
Eze 27:15 ‫ בני דדן‬Rodanieten van Rodos?
‫ דהם‬ni verbijsterd, hulpeloos, versaagd; pt
‫ נדהם‬Jer 14:9†
zo NBG'51, NBV'04 e.a.; LEI volgt LXX
'hypnoon' =slapend', ‫נרדם‬
‫ דהר‬q galopperen? draven? pt ‫סוס דהר‬
Nah 3:2†
‫ דהרה‬f het draven, jagen van paarden; pl cs
‫ ;דהרות‬Re 5:22†
‫ דואג‬nm Doëg de Edomiet; zie ‫דאג‬
‫ דוב‬hi doen verkwijnen; pt ff ‫מדיבת נפש‬
Lev 26:16
‫ דוב‬m beer; zie ‫דב‬
‫ דוג‬m visser; zie ‫ דיג‬Jer 16:16
80
‫ דוגה‬f visvangst; ‫' סירות דוגה‬vishaken'; zie
‫ ;סיר‬Am 4:2†
‫ דוד‬nm David 1Sam 16:13‡; ook ‫ דויד‬1Kon 11:36
‫ דוד‬I. m oom, vriend, liefste; sf ‫דודי‬, ‫דדי‬, pl
‫דודים‬, ‫ ;דדים‬Lev 10:4 Lev 20:20; liefste
Hoogl 1:13‡;
II. mm liefde, liefkozingen; pl sf ‫דודי‬,
‫דדיך‬, ‫ דדיך‬Hoogl 1:2‡
‫ דוד‬I. m pot, ketel; pl ‫דודים‬, pl cs ‫דודאי‬
1Sam 2:14 Job 41:12 2Kron 35:13;
II. m draagmand, korf, pl ‫דודים‬, cs ‫דודאי‬,
2Kon 10:7 Jer 24:1 Jer 24:2 Ps 81:7†
‫ דודא‬I. korf; zie ‫דוד‬
II. liefdesappeltje; zie ‫דודי‬
‫ דודה‬f tante; sf ‫דדתו‬, ‫ ;דודתך‬Ex 6:20 Lev 18:14
Lev 20:20†
‫ דודו‬nm Dodo, 1. vader van Elazar 1Kron 11:12=
‫ דודי‬K 2Sam 23:9 en Q 1Kron 27:4; 2. vader van
Pua Re 10:1; 3. vader van Elchanan 2Sam 23:24
1Kron 11:26†
‫ דודי‬nm Dodai 1Kron 27:4† = ‫דודו‬
‫ דודי‬m liefdesappel, pl ‫דודאים‬, cs ‫ דודאי‬zie
ook ‫ דוד‬i.v.m.vormen; (mandragora,
belladonna, atropa); Gen 30:14-Gen 30:16
Hoogl 7:14†
‫ דוה‬q ziek, ongesteld zijn; inf+3f ‫דותה‬
Lev 12:2†
‫ דוה‬adj ziek, zwak; f ‫ דוה‬ongesteld, onrein;
(vrouw) Lev 15:33 Lev 20:18, (kleed) Jes 30:22;
ellendig Klaagl 1:13; ziek Klaagl 5:17

‫ דוח‬hi afspoelen, wassen; ipf ‫ ידיח‬Jes 4:4,
‫ ידיחו‬Eze 40:38 2Kron 4:6
Jer 51:34 ‫הדיחני‬$ ?lees ‫ הדיחני‬heeft mij
verstoten, zie ‫ נדח‬hi pf 3m+1 ;
NB: in heel dit vers K ‫ ־נו‬Q ‫ני‬
‫ דוי‬m ziekte, zwakte; P ‫ ;דוי‬adj ‫ דוי‬P ‫דוי‬
zwak Jes 1:5 Jer 8:18 Klaagl 1:22; Ps 41:4 ‫ערש דוי‬
ziekbed; Job 6:7 ‫ כידוי לחמי‬ziekte van mijn
brood? weerzinwekkend voedsel?
‫ דויד‬nm David Zach 13:1; zie ‫דוד‬
‫ דוך‬q stampen, fijnmaken; zie ‫ דכא‬en ‫;דכה‬
pf ‫ דכו‬Num 11:8
‫ דוכיפת‬f hop (vogel) Lev 11:19 Deut 14:18
(onrein) †
‫ דומה‬f I. f stilte, zwijgen Ps 94:17 Ps 115:17
(dodenrijk), ook ‫ ;דומיה‬adv in stilte; Ps 22:3
Ps 39:3 Ps 62:2 Ps 65:2;
II. nloc Duma, 1. Gen 25:14 1Kron 1:30; 2.
aanduiding van Edom Jes 21:11; 3. Duma =
Ruma? stad in Juda, Joz 15:52 ‫רומה‬
‫ דומיה‬f stilte; zie ‫דומה‬
‫ דומם‬adv in stilte, stilletjes; Jes 47:5 Klaagl 3:26;
Hab 2:19 ‫ אבן דומם‬stomme steen
‫ דומשק‬nloc Damascus 2Kon 16:10; zie ‫דמשק‬
‫ דון‬q heersen, regeren; ipf ‫ ידון‬Gen 6:3
‫ דון‬m gericht, oordeel; K ‫ שדין‬Q ‫' שדון‬dat er
een gericht is' Job 19:29
‫ דונג‬m bijenwas; Mi 1:4 Ps 22:15 Ps 68:3 Ps 97:5†
‫ דוץ‬q opspringen; ipf 3f ‫ תדוץ‬Job 41:14; ‫ולפניו‬
‫ תדוץ דאבה‬vertalingen lopen uiteen;
mogelijk 'voor hem uit springt paniek op';
‫' פניו‬zijn gezicht, kop, kaken, tanden
wekken schrik / vertwijfeling'
‫ד‬
‫ דוק‬q wapenen, monsteren? Gen 14:14; ‫וירק‬
van ‫ ריק‬mogelijk te lezen als ‫וידק‬
‫ דור‬q rond gaan; stapelen; wonen; imp ‫דור‬
‫' וגם דור העצמים תחתיה‬en stapel
Eze 24:5:
ook de botten eronder op'; ‫? עצמים‬lees
‫' עצים‬het brandhout' zoals in vers 10?;
inf ‫הלי־רשע‬0 ‫ מדור בא‬Ps 84:11 'beter dan te
wonen in de tenten van slechtheid'
‫ דור‬I. m geslacht, generatie; pl ‫ ;דרות‬sf
‫דרתינו‬, enz.; Gen 6:9‡; tijdgenoten;
II. m woning, kamp Jes 38:12†
III. nloc Dor, ook ‫דאר‬, Kanaänitische stad
bij de Karmel; Joz 11:2 Joz 12:23 Joz 12:23
Joz 17:11 Re 1:27 1Kon 4:11 1Kron 7:29†
‫ דור‬m kring, kringloop Jes 29:3; bal? Jes 22:18;
zie ‫ ;כדור‬Eze 24:5 brandstapel onzeker, zie
‫דור‬
‫ דוש‬q dorsen; pf ‫ ודשתי‬Re 8:7; ipf ‫תדוש‬
Jes 41:15 Hab 3:12, sf ‫ ידושנו‬Jes 28:28, ‫תדושה‬
Job 39:15; imp f ‫ דושי‬Mi 4:13; inf ‫דש‬9 ‫ל‬
2Kon 13:7, ‫ לדוש‬Hos 10:11, sf ‫ דושם‬Am 1:3 en
‫ דישו‬Deut 25:4; pt ‫ דש‬1Kron 21:20, f ‫עגלה‬
‫ דשה‬Jer 50:11; vertrappen Job 39:15; dorsen
Deut 25:4 Jer 50:11; onder de dorsslee voeren
(als straf) Am 1:3;
ni gedorst, platgestampt worden; pf ‫נדוש‬
Jes 25:10; inf ‫ הדוש‬Jes 25:10
ho gedorst worden; ipf ‫ יודש‬Jes 28:27; †
‫ דחה‬q omverwerpen, neerstoten; zie ‫נדח‬
i.v.m. vormverwarring; pf sf ‫דחיתני‬
Ps 118:13; inf abs ‫דחה‬, cs ‫ לדחות‬Ps 140:5;
p? ‫ דוחה‬Ps 35:5; pp f ‫ דחויה‬Ps 62:4;
ni geveld, neergestoten worden; zie ook
‫ נדח‬ni; ipf ‫ ידחה‬Spr 14:32 wordt
omvergestoten
81
‫ד‬
pu geveld, neergestoten worden; pf ‫דחו‬
Ps 36:13
‫ דחח‬ni verstoten worden, verdwalen;
nevenvorm van ‫ ;דחה‬zie ook ‫ נדח‬ipf ‫ידח‬,
‫ ;ידחו‬Jer 23:12 2Sam 14:14†
‫ דחי‬m aanstoot, (zodat men valt) Ps 56:14
Ps 116:8†
‫ דחן‬m gierst Eze 4:9†
‫ דחף‬q er haast achter zetten, dringen; pp
‫ דחופים‬Est 3:15 Est 8:14, adverbiaal: ijlings;
ni zich haasten; pf ‫ נדחף‬2Kron 26:20 Est 6:12†
‫ דחק‬q verdringen, in het nauw brengen; ipf P
‫ יד "חקון‬Joël 2:8; pt sf ‫ דחקיהם‬Re 2:18†
‫ די‬adv voldoende, veel; P ‫די‬, cs ‫די‬, sf ‫דיך‬,
‫ די שה ;דים‬Lev 5:7‡ toereikend voor een
schaap; ‫ די מחסרו‬Deut 15:8 (ruim)
voldoende voor wat hem ontbreekt; ‫דיך‬
Spr 25:16, ‫ דים‬Ex 36:7 Ob 5 zoveel als nodig
voor hen;
met voorzetsels:
‫ בדי‬Jer 51:58 Nah 2:13 Hab 2:13 ten behoeve van,
vgl. ‫ ;בעד‬Job 39:25 telkens als de sjofar
klinkt? = ‫מדי‬
‫ כדי‬Lev 25:26 zoveel als nodig, in
overeenstemming met; Est 1:18 ‫וכדי בזיון‬
‫ וקצף‬genoeg stof voor minachting en
ergernis;
‫ למדי‬2Kron 30:3 in voldoende mate;
‫ מדי‬Ex 36:5 meer dan nodig; maar
doorgaans: zo vaak als, telkens wanneer
1Sam 1:7‡;
‫ עד־בלי־די‬meer dan genoeg, te over;
Mal 3:10
‫ דיבון‬nloc Dibon, 1. in Moab; Num 21:30‡ 2. in
Juda Neh 11:25 = ‫ דימונה‬Joz 15:22
82
‫ דיג‬q opvissen; pf sf ‫ ודיגום‬Jer 16:16†
‫ דיג‬m visser; pl ‫ דיגים‬Jes 19:8, Q Jer 16:16†
‫ דיה‬f roofvogel, buizerd? (onrein) Deut 14:13;
pl ‫ דיות‬Jes 34:15†
‫ דיו‬f inkt, ‫ בדיו‬Jer 36:18†
‫ די זהב‬nloc Di-Zahab, in Moab Deut 1:1†
‫ דימון‬nloc Dimon Jes 15:9; zie ‫דיבון‬
‫ דימונה‬nloc Dimona Joz 15:22; zie ‫דיבון‬
‫ דין‬I.q rechtspreken, pleiten, oordelen; pf ‫דן‬
Jer 22:16, ‫ "דנו‬Jer 5:28, sf ‫ דנ" ני‬Gen 30:6; ipf ‫ידין‬
Gen 49:16‡, ‫ תדין‬Zach 3:7, sf ‫ תדינני‬Ps 54:3 inf
‫ לדין‬Jes 3:13 Ps 50:4 Pr 6:10; imp ‫ דין‬Spr 31:9,
‫ דינו‬Jer 21:12; pt ‫ דן‬Gen 15:14 Jer 30:13; ‫דין דין‬
recht verschaffen;
II.ni ontevreden zijn, mopperen; pt ‫נדון‬
2Sam 19:10;
III. ‫ ידון‬Gen 6:3 'zal blijven'; zie ‫דון‬
‫ דין‬m gerecht; sf ‫דיני‬, ‫ ;דינך‬vgl. ‫ ;דין‬oordeel,
geding, rechtszaak, pleidooi; Deut 17:8 ‫בין‬
‫ דין לדין‬tussen verschillende gevallen;
Jes 10:2 ‫ להטות מדין דלים‬om de armen uit
hun recht weg te drukken
Job 19:29 gericht, oordeel; K ‫ שדין‬Q ‫שדון‬
'dat er een gericht is'
‫ דין‬m rechter 1Sam 24:16; verdediger? Ps 68:6†
‫ דינה‬nf Dina, dochter van Jakob Gen 30:21‡
‫ דיפת‬nm Difat, zoon van Gomer 1Kron 1:6
volgens LXX Rifat = ‫ ריפת‬Gen 10:3
‫ דיק‬m belegeringswal, schans; 2Kon 25:1 Jer 52:4
Eze 4:2+
‫ דיש‬m dorsen; zie ‫דוש‬
‫ דיש‬m dors(-tijd), het dorsen Lev 26:5; zie ‫דוש‬
‫ דישון‬m Dison; zie ‫דישן‬, ‫דישן‬

‫ דישן‬gent Disan; LXX Risan = ‫ ;רישן‬zie ook
‫ דישן‬Gen 36:21+;1Kron 1:38
‫ דישן‬I. m soort gazelle? Deut 14:5;
II. nm Dison, ook ‫דישון‬, ‫ ;דשן‬1. stam in
Edom Gen 36:21 Gen 36:30 1Kron 1:38; 2.
kleinzoon van Esau Gen 36:25 1Kron 1:41; ?=
‫ דישן‬Gen 36:26
‫ דך‬adj stukgedrukt, verdrukt, onderdrukt; P
‫דך‬, pl sf ‫ ;דכיו‬Ps 9:10 Ps 10:18 Ps 74:21; Spr 26:28
‫ דכיו‬zijn onderdrukten = door hem
onderdrukt
‫ דכא‬ni mishandeld, stukgeslagen worden; pt
‫ נדכאים‬Jes 57:15;
pi mishandelen, stukslaan; pf ‫ דכא‬Ps 143:3,
‫ דכאתא‬Ps 89:11; ipf ‫ וידכא‬Ps 72:4, ‫תדכא‬
Spr 22:22, ‫ ידכאו‬Ps 94:5, ‫ תדכאו‬Jes 3:15, sf
‫ וידכאני‬Job 6:9, ‫ ידכאום‬Job 4:19 ‫ותדכאונני‬
Job 19:2; inf ‫ לדכא‬Jes 53:10, sf ‫דכאו‬
Klaagl 3:34;
pu stukgeslagen worden; pf ‫דכאו‬9 Jer 44:10;
ipf ‫דכא‬9 ‫ י‬Job 22:9; pt ‫דכא‬9 ‫ מ‬Jes 53:5 pl
‫דכאים‬9 ‫ מ‬Jes 19:10;
hitp vertrapt raken, verbrijzeld worden;
‫ התד־‬wordt ‫ ;הד־‬ipf ‫ וידכאו‬Job 5:4, P
‫ וידכאו‬Job 34:25
‫ דכא‬I. adj fijngestampt; pl cs ‫ ;דכאי‬subst:
poeder (tot stof gestampt) Ps 90:3; adj:
moedeloos, verslagen Jes 57:15 Ps 34:19†;
II. f verbrijzeling; Deut 23:2 ‫ פצוע־דכא‬met
verbrijzelde teelballen
‫ דכה‬q verbrijzelen; nevenvorm van ‫ דכא‬in
Psalmen; ipf ‫ ידכה‬Q Ps 10:10 K ‫? ודכה‬lees
‫ ידכה‬ni ipf 3m 'wordt vernederd / bukt
zich';
ni verbrijzeld zijn/worden; pf ‫ונד "כיתי‬
Ps 38:9; pt ‫ נדכה‬Ps 51:19 (nederigheid);
‫ד‬
pi verbrijzelen; ipf ‫ דכית‬Ps 51:10, sf ‫דכיתנו‬
Ps 44:20
‫ דכה‬f verbrijzeling; Deut 23:2; zie ‫דכא‬
‫דכי‬0 m gestoot, gebeuk (van golven); sf ‫דכים‬
uitspr. /dochjam/ Ps 93:3 'hun geklots' †
‫ דל‬I. adj arm; P ‫דל‬, pl ‫דלים‬, ‫ דלות‬zwak,
gering, ellendig; Gen 41:19‡; Ex 23:3 ?lees
‫גדל‬, vgl Lev 19:15;
II. f ‫ דל שפטי‬Ps 141:3 zie ‫דלת‬
‫ דלג‬q springen, huppelen; pt ‫ דולג‬Sef 1:9;
pi springen; ipf ‫ ידלג‬Jes 35:6, ‫אדלג־‬
2Sam 22:30=Ps 18:30; pt ‫ מדלג‬Hoogl 2:8
‫ דלה‬q water putten; pf ‫ דלה‬Ex 2:19; ipf ff
‫ ותד "לנה‬Ex 2:16, sf ‫ ידלנה‬Spr 20:5 hij zal het
putten; inf abs ‫ דלה‬Ex 2:19
pi omhoog halen (redden); pf sf ‫דליתני‬
Ps 30:2
Spr 26:7‫ דליו שקים מפסח‬slap bungelen de
onderbenen van de kreupele af; ?lees ‫;דלו‬
zie ‫דלל‬
‫ דלה‬I. f afhangende draad; cs ‫ דלת‬schering
in weefgetouw Jes 38:12; haardos
(afhangend) Hoogl 7:6;
II. f armoede, f cs ‫ דלת העם‬pl ‫דלות עם‬
‫ הארץ‬de armoe van het volk, het mindere
volk 2Kon 24:14; zie ‫ דל‬vgl. Jiddisj 'dalles',
armoe
‫ דלח‬q omroeren, troebel maken (water bij de
drinkplaats); ipf ‫ותדלח‬, ‫ תדלחם‬Eze 32:2
Eze 32:13†
‫ דלי‬m putemmer; pl sf ‫ דליו‬uitspr. /doljaw/;
Num 24:7 Jes 40:15†
‫ דליה‬nm Delaja, ook ‫דליהו‬, 1. vader van
Semaja Neh 6:10; 2. zoon van Eljoënai
1Kron 3:24; 3. familie van teruggekeerden
83
‫ד‬
Ezr 2:60 Neh 7:62; 4.zoon van Semaja Jer 36:12
Jer 36:25; 5. priester 1Kron 24:18
‫ דלילה‬nf Delila, geliefde van Simson Re 16:4+
‫ דלית‬f tak, twijg, rank; pl sf ‫;דליותיו‬
Jer 11:16,Eze 17:6-Eze 31:12†
‫ דם‬m bloed; cs
‫ דלל‬I.q bungelen; zie ‫ דלה‬pf ‫ "דלו‬Job 28:4;
Spr 26:7 ‫;דליו‬
II.q zwak, arm, kwijnend zijn, gering; pf
‫ דללו‬Jes 19:6, ‫ דלו‬Jes 38:14; ‫ דלותי‬Ps 116:6
Ps 142:7, ‫ דלונו‬Ps 79:8;
ni arm worden, leeglopen; ipf ‫ ידל‬Jes 17:4
(water); ‫ וידל‬Re 6:6;
Jes 38:14 ‫ דלו‬smachten, kwijnen; zie ‫דלה‬
‫ דלען‬nloc Dilan, in Juda Joz 15:38†
‫ דלף‬q druppelen (lekkende tranen); pf ‫דלפה‬
Ps 119:28 Job 16:20, ipf ‫ ידלף‬Pr 10:18
‫ דלף‬m lek, gedruppel; ‫ דלף טרד‬een gestage
drop; Spr 19:13 Spr 27:15†
‫ דלפון‬nm Dalfon, zoon van Haman Est 9:7†
‫ דלק‬q branden; pf ‫ דלקת‬Gen 31:36, ‫דלקו‬
Ob 18 in brand steken, sf ‫קנו‬9 ‫ דל‬Klaagl 4:19;
ipf ‫ ידלק‬Ps 10:2 pijn lijden; inf ‫דלק‬
1Sam 17:53; pt ‫ דלקים‬brandend Ps 7:14
(pijlen) Spr 26:23 (lippen);
fig. ‫ דלק אחרי‬het vuur aan de schenen
leggen = achtervolgen; vgl. ‫דבק‬
hi aansteken (verhitten); ipf sf ‫ידליקם‬
Jes 5:11; imp ‫ הדלק‬Eze 24:10
‫ דלקת‬f koorts, ontsteking Deut 28:22†
‫ דלת‬f deur, deurvleugel; P ‫דלת‬, sf ‫דלתו‬, pl
‫דלתות‬, cs ‫ דלתות‬en ‫דלתי‬, du ‫;דלתים‬
Ex 21:6; (kist-)deksel 2Kon 12:10;
fig. Job 41:6 ‫ דלתי פניו מי פתח‬wie zal de
deuren van zijn gezicht (kaken) nijlpaard
openen?
84
‫ דל שפטי‬Ps 141:3 de deur van mijn lippen,
de mond
bijzonder: Jer 36:23 ‫ שלוש דלתות‬drie
kolommen van de boekrol
‫דם‬, sf ‫דמי‬, enz.; ‫דמכם‬
Gen 9:5; pl ‫דמים‬, cs ‫דמי‬, sf ‫דמיך‬, ‫;דמיהם‬
lichaamsvocht Gen 37:31; vergoten bloed
(vaak pl) Gen 4:10 ‫;'קול דמי אחיך‬
bloedschuld (i.v.m. bloedvergieting)
Joz 2:19‡
‫ דמה‬I.q lijken op; vgl. ‫ דמם‬i.v.m.vormen; pf
‫דמה‬, ‫דמתה‬, ‫דמית‬, ‫ ;דמו‬ipf ‫ ;ידמה‬imp
‫ ;דמה‬pt ‫ ;דומה‬Ps 102:7 Hoogl 2:9 Hoogl 7:8;
Jer 6:2problematisch: verdelg ik? zie onder;
ni ‫נדמה‬, enz. zie II 'verdelgen'
pi vergelijken; pf ‫דמה‬, ‫ ;דמיתי‬ipf ‫ידמה‬,
‫ אדמה‬Klaagl 2:13, sf: 2mm+1 ‫תדמי" וני‬
Jes 46:5, 1+2f ‫ דמיתיך‬Hoogl 1:9; zich
voorstellen, beogen Num 33:56 Re 20:5; zich
inbeelden Est 4:13 Ps 50:21; bedenken,
gedenken Ps 48:10;
hitp zich vergelijken, gelijkstellen met; ipf
‫ אדמה‬Jes 14:14;
II.q verdelgen; pf ‫ דמתי‬ipf ‫תדמה‬,
‫ תדמינה‬Hos 4:5; Jer 14:17 rustig, stil worden;
vgl. ‫דמם‬
ni verdelgd worden; pf ‫נדמה‬, ‫נדמת‬,
‫נדמית‬, ‫נדמיתי‬, ‫ נדמו‬Jes 6:5, ‫נדמו עמי‬
Hos 4:6
‫דמה‬9 f tot stilte gebracht, verwoest ? Eze 27:32†
vgl. ‫ דומה‬stilte
‫ דמות‬f gelijkenis; sf ‫דמותו‬, ‫;דמותנו‬
Gen 1:26; model, kopie 2Kon 16:10; gedaante
Eze 1:5‡
 ‫ד‬
‫דמי‬0 m rust, uitstel, stilte Jes 62:6 Jes 62:7 Ps 83:2† het rustbed ?lees ‫ ובערש דמשק‬en op een
‫ בדמי ימי‬in de bloei van mijn
Jes 38:10 rustbed uit Damascus (van ivoor?)
levensdagen mogelijk ‫דמי‬0 cs ‫ דן‬I. nm Dan, zoon van Jakob Gen 30:6; zijn
‫דמיה‬9 f stilte; zie ‫דומה‬ stam en gebied; Gen 49:16‡;
II. nloc de noordelijke stad Dan (oude
‫ דמיון‬m gelijkenis; sf ‫ דמיונו‬Ps 17:12†
naam Lesem of Laïs) Joz 19:47‡
‫ דמם‬I.q stil zijn, zwijgen, stil staan; vgl.
‫ דמה‬i.v.m.vormverwarring; pf P ‫דמו‬ ‫ דנאל‬nm Daniël; zie ‫דניאל‬
Ps 35:15 Job 30:27; ipf ‫ ידם‬Lev 10:3 Joz 10:3 ‫ דנג‬m bijenwas; zie ‫דונג‬
Am 5:13 Ps 30:13 Klaagl 3:28, ‫ תדם‬Klaagl 2:18, 2f
‫ דנה‬nloc Danna, in Juda Joz 15:49†
‫ תדמי‬Jer 48:2 ?nifal zie ‫' דמה‬wordt nloc ‫ ;דנה יען‬zie ‫דן‬
verdelgd', ‫ ואדם‬Job 31:34, ‫ ידמו‬Ps 31:18
Job 29:21; imp ‫ דום‬Joz 10:12 Ps 37:7, ‫דם‬ ‫ דנהבה‬nloc Dinhaba Gen 36:32 1Kron 1:43†
Eze 24:17, ‫ דומי‬Jer 47:6 Ps 62:6, ‫ דמו‬1Sam 14:9 ‫ דני‬gent Daniet Re 13:2‡
Ps 4:5 Jes 23:2 Ps 4:5,
‫ דניאל‬nm Daniël; 1. de wijze Eze 14:14
I.po stillen, kalmeren; pf ‫ ודוממתי‬Ps 131:2;
Eze 14:20,Dan 1:6‡; 2. een zoon van David
ni omkomen, verdelgd worden, zie ‫;דמה‬
1Kron 3:1; 3. uit het priestergeslacht Itamar
pf ‫נדם‬, ‫ נ "דמו‬Jer 25:37 ipf ‫ ידמו‬1Sam 2:9
Ezr 8:2 Neh 10:7
Jer 49:26 Jer 50:30, ‫ תדמו‬Jer 51:6 ‫ נדמה‬Jer 8:14
zie ‫דמה‬ ‫ דן־יען‬nloc Dan-Jaän, loc ‫ "דנה יען‬2Sam 24:6;
hi verdelgen; pf sf ‫ הדמנו‬Jer 8:14 zie ‫יען‬

‫ דממה‬f stilte, zacht geruis 1Kon 19:12 Ps 107:29 ‫ דע‬m kennis, het weten; sf ‫דעי‬, pl ‫;דעים‬
Job 4:16† alleen bij Job; Job 32:6+; ‫ תמים דעים‬de
Alwetende Job 37:16;
‫ דמן‬m mest 2Kon 9:37‡ zie ook ‫דעה‬
‫ דמנה‬nloc Dimna in Zebulon, ?lees ‫;רמנה‬ ‫ דעה‬f kennis; pl ‫ ; דעות‬zie ook ‫ ;דע‬1Sam 2:3
Joz 21:35†
Jes 28:9 Jer 3:15 Ps 73:11 Job 36:4;
‫ דמע‬q wenen; inf abs+ipf ‫דמוע תדמע‬ Jes 11:9als ‫ ידע‬inf: ‫' דעה את־יהוה‬J. te
Jer 13:17 erkennen'
Job 36:4 ‫ תמים דעות‬volkomen in kennis,
‫ דמע‬m overvloed aan olijfolie? sf ‫דמעך‬
Ex 22:28† met het juiste inzicht vgl. Job 37:16 ‫תמים‬
‫ דעים‬de Volmaakte in kennis
‫ דמעה‬f tranen, coll.; cs ‫דמעת‬, sf ‫דמעתך‬,
pl ‫ ;דמעות‬2Kon 20:5‡ Klaagl 1:2 ?e?莼 sup>e? ‫ דעואל‬nm Deüel, vader van Eljasaf; LXX
㛣? f en haar tranen Reëel = ‫ ;רעואל‬Num 1:14+

‫ דמשק‬nloc Damascus; P ‫ דמשק‬Gen 14:15, ‫ דעך‬q uitdoven, uitgeblust worden; pf ‫דעכו‬

‫ דומשק‬2Kon 16:10; in Kronieken ‫;דרמשק‬ Jes 43:17; ipf ‫ ידעך‬P ‫ידעך‬,
Job 18:5+,Spr 13:9+;
Am 3:12 ‫ ובדמשק ערש‬en op het damast van

85
‫ד‬
ni verdwijnen, opdrogen; pf ‫ נדעכו‬Job 6:17†
pu geblust, gedoofd worden; pf ‫דעכו‬
Ps 118:12†
‫ דעת‬f kennis, verstand; P ‫עץ הדעת ;דעת‬
‫ טוב ורע‬Gen 2:9 de boom van kennis van
goed en kwaad; ‫ מבלי־דעת‬wegens gebrek
aan inzicht, verstand Jes 5:13
dikwijls als q inf van ‫' ידע‬weten, te kennen'
‫דפי‬0 m smaad, smet op de naam Ps 50:20†
‫ דפק‬q slaan, kloppen; (vee) opdrijven; pf sf:
3pl+3mm ‫ דפקום‬Gen 33:13; pt ‫דופק‬
Hoogl 5:2
hitp heftig bonzen of zich verdringen? pt
‫ מתדפקים‬Re 19:22
‫ דפקה‬nloc Dofka, legerplaats tijdens
Exodus, Num 33:12 Num 33:13†
‫ דק‬adj dun; P ‫דק‬, f ‫דקה‬, ff ‫ דקות‬en ‫;דקת‬
mager, zwak Gen 41:3‡; fijn als poeder
Ex 16:14‡
‫ דק‬m iets duns, doek? Jes 40:22
‫ דקלה‬nloc Dikla 'Dadelpalm' Gen 10:27
1Kron 1:21†
‫ דקק‬q fijnstampen / poederfijn worden; pf
‫ דק‬Deut 9:21 P ‫ "דק‬Ex 32:20 poederfijn zijn;
ipf ‫ תדק‬Jes 41:15, sf ‫דקנו‬9 ‫ י‬Jes 28:28;
hi verpulveren; pf 3m ‫ הדק‬2Kon 23:15
2Kron 34:4, 2f ‫ והדקות‬Mi 4:13; ipf ‫וי" דק‬
2Kon 23:6 2Kron 15:16, sf ‫ אדקם‬2Sam 22:43; inf
abs ‫ הדק‬Ex 30:36 adv 'tot poeder', inf ‫להדק‬
adv 'tot poeder' 2Kron 34:7 ?
2Kron 34:7
eigenlijk: ni inf ;
ho fijngemalen worden; ipf P ‫ יודק‬Jes 28:28
‫ דקר‬q doorboren, doorsteken; pf ‫ד "קרו‬
Zach 12:10, sf ‫רהו‬9 ‫ דק‬Zach 13:3, ‫רני‬9 ‫דק‬
86
1Sam 31:4; ipf ‫ וידקר‬Num 25:8, sf ‫וידקרהו‬
Re 9:54; imp ‫ דקרני‬1Sam 31:4 1Kron 10:4;
ni doorboord worden; ipf ‫ ידקר‬Jes 13:15
pu doorstoken (slachtoffer zijn); pt
‫דקרים‬9 ‫ מ‬Jer 37:10 Jer 51:4 Klaagl 4:9
‫ דקר‬nloc Deker, in plaatsnaam ‫בן־דקר‬
1Kon 4:9†
‫ דר‬m parel of parelmoer? Est 1:6†
‫ דר‬m generatie, geslacht, zie ‫דור‬
‫ דראון‬m iets afschuwelijks; cs ‫ דראון‬Dan 12:2
‫ דראון עולם‬een afschuw voor eeuwig,
eeuwig afgrijzen; Jes 66:24 ‫דראון לכל בשר‬
een gruwel voor alle vlees = voor iedereen
‫ דרבן‬m prikkel (prikstok); P ‫דרבן‬, pl
‫ דרבנות‬1Sam 13:21 Pr 12:11†
‫ דרדע‬nm Darda, de wijze zoon van Machol
1Kon 5:11† = ‫ דרע‬Dera 1Kron 2:6
‫ דרדר‬f distels; ‫ קוץ ודרדר‬doornen en
distels; Gen 3:18 Hos 10:8†
‫ דרום‬m zuid, het zuiden Deut 33:23‡, de
zuidenwind Job 37:17
‫ דרור‬I. m vogel; ? zwaluw Ps 84:4 Spr 26:2;
II. adj vloeibaar? Ex 30:23 ‫ מר־דרור‬mirre in
druppel of korrel-vorm?
III. m vrijlating Lev 25:10 Jes 61:1 Jer 34:8
Jer 34:15 Jer 34:17 Jer 34:17 Eze 46:17†
‫ דריוש‬m te onderzoeken Ezr 10:16; lees
‫ ;לדרוש‬zie ‫ דרש‬q inf
‫ דריוש‬nm Darius, naam van Perzische
koningen; Hag 1:1‡
‫ דרך‬q treden; (de boog:) spannen; pf ‫דרך‬,
‫דרכה‬, ‫ ;דרכת‬ipf ‫ידרך‬, ‫ידרכון‬, sf
‫ ;ואדרכם‬pt ‫דרך‬, ‫ דורך‬Job 9:8, pl ‫דרכים‬,
cs ‫ ;דרכי‬pp f ‫דרוכה‬, ‫רכות‬9 ‫ ;ד‬Num 24:17

Deut 11:24; Jer 46:9
boog spannen; Jes 16:10 de
wijn treden (met de voeten persen);
hi leiden, doen treden; pf ‫הדריך‬, ‫הדריך‬,
sf ‫יכהו‬9 ‫ ;הדר‬ipf ‫ידרך‬, ‫ וידרכו‬Jer 9:2, sf
‫ידריכני‬, ‫ ;אדריכם‬imp sf ‫ הדריכני‬Ps 25:5+;
pt sf ‫ מדריכך‬Jer 48:17; betreden Job 28:8;
aanstampen Jer 51:33; de boog aanleggen,
spannen Jer 9:2 fig.: de tong als wapen
Ps 64:4 en Ps 58:8 ‫ דרך חצים‬pijlen richten
‫ דש‬dorsen; zie ‫דוש‬
‫ דרך‬f, m weg; P ‫דרך‬, sf ‫דרכי‬, ‫דרכם‬, enz.,
du ‫דרכים‬, pl ‫דרכים‬, cs ‫דרכי‬, sf ‫דרכי‬, P
‫דרכי‬, ‫דרכיך‬, ‫דרכיך‬, ‫דרכיו‬, ‫דרכינו‬,
‫דרכיכם‬, ‫ ;דרכיהם‬1. weg Gen 38:16; weg
naar Gen 35:19 ‫ ;דרך אפ "רתה‬2. afstand
Gen 31:23;3. wijze, hoe het nu eenmaal gaat: ‫ דשא‬m gras, jong groen, coll. Gen 1:11
Gen 19:31 ‫ ;דרך כל הארץ‬Gen 31:35 ‫דרך‬
‫ נשים‬de maandstonde; 4. algemeen: loop,
richting, manier van doen, gang van zaken,
doen en laten;
enkelvoud meestal vrouwelijk, meervoud
steeds mannelijk.
‫ דרכמון‬m drachme; pl ‫דרכמונים‬, Perzische
munt; 128 grein goud; Ezr 2:69 Neh 7:70+ †
‫ דרמשק‬nloc Damascus, in Kronieken;
1Kron 18:5+; zie ‫דמשק‬
‫ דרע‬nm Dera, P ‫ דרע‬1Kron 2:6; zie ‫דרדע‬
‫ דרקון‬nm Darkon, familie van
teruggekeerden Ezr 2:56 Neh 7:58† ‫ דשן‬nm Dison; zie ‫דישון‬
‫ דרש‬q zoeken; vgl. ‫ ;בקש‬pf ‫דרש‬, ‫דרשתי‬,
pl ‫ דרשו‬P ‫ד "רשו‬, sf ‫דרשתיך‬, ‫שהו‬9 ‫ ;דר‬ipf
‫ ידרש‬en ‫ידרוש‬, ‫תדרש‬, ‫אדרש‬, ‫אדרשה‬,
enz., sf ‫ידרשהו‬, ‫ידרשנו‬, ‫שהו‬9 ‫תדר‬,
‫ אדרשנו‬Gen 9:5; imp ‫דרש־‬, sf ‫ ;דרשוני‬inf
‫דרש‬, ‫לדרש‬, sf ‫ ;דרשני‬pt ‫ ;דרש‬pp
‫רשה‬9 ‫ד‬, ‫ ;דרושים‬1. zoeken, nazoeken
Deut 22:2 Job 3:4, onderzoeken Deut 13:15; 2.
‫ד‬
opeisen, rekenschap vorderen
(i.v.m.bloedschuld, gelofte, enz.) Gen 9:5; 3.
(G-d) raadplegen Gen 25:22
ni gezocht, opgeëist, geraadpleegd worden;
pf ‫נדרשתי‬, P ‫ ;נד "רשו‬pt ‫ נדרש‬Gen 42:22;
inf abs+ipf ‫ האדרש אדרש להם‬Eze 14:3
zou Ik Mij nu echt laten raadplegen voor
hen (nu zij afgoden vereren)?
‫ דשא‬q groen worden, uitlopen (gewas); pf
‫ דשאו‬Joël 2:22;
hi groen voortbrengen, laten ontspruiten;
ipf juss ‫ תדשא‬Gen 1:11
‫ דשן‬q vet zijn; pf P ‫ ודשן‬Deut 31:20 vet
worden;
pi I: vet maken; pf ‫ דשנת‬Ps 23:5, ‫דשנו‬
Num 4:13; ipf cs ‫ תדשן־‬Spr 15:30 zal vet
maken; ipf ‫ ידשנה‬Ps 20:4 zal vet =
aangenaam vinden;
pi II: van vette as ontdoen: pf ‫דשנו‬
Num 4:13; inf ‫ לדשנו‬Ex 27:3;
pu verzadigd zijn; ipf ‫דשן‬9 ‫ י‬Jes 34:7 Spr 28:25,
‫דשן‬9 ‫ ת‬Spr 11:25 Spr 13:4 verzadigd, gelaafd
hotp verzadigd raken (zwaard vet van
bloed); pf ‫הדשנה‬9 Jes 34:6, ‫ התד־‬wordt
‫הד־‬9
‫ דשן‬m vet; P ‫דשן‬, ‫ דשני‬Re 9:9; ‫ דשנו‬zie
‫ דשן‬pi inf sf; 1. vette as na verbranding
Lev 1:16-Lev 6:4;1Kon 13:3 1Kon 13:5; 2. olie, vet,
ook fig. 'het goede' Re 9:9‡
‫ דשן‬adj vet, sappig; pl ‫דשנים‬, cs ‫;דשני‬
Jes 30:23 Ps 92:15; Ps 22:30 de rijke, welgedane
lieden
87
‫ד‬
‫ דת‬f wet; sf ‫דתו‬, pl cs ‫דתי‬, sf ‫ ;דתיהם‬regel,
decreet Est 1:8-Est 9:14; ‫ כדת היום‬Est 9:13
zoals vandaag de dag wet is; ‫לא־כדת‬
Est 4:16niet volgens de wet, niet toegestaan;
‫ ידעי דת ודין‬Est 1:13 kenners van het recht,
juristen;
Deut 33:2 K ‫ אשדת‬Q ‫ אש דת‬gerichtsvuur?
bliksem als straf?
‫ה‬
‫ ה‬de letter ‫הא‬, getalswaarde 5; afkorting voor
‫השם‬, 'de Naam';
NB: het getal 15 wordt geschreven als ‫= טו‬
9+6, 16 als ‫ = טז‬9+7 om de Naam niet te
gebruiken; uitspr. /toe/ b.v. ‫ טו בשבט‬Toe
Bisjvat, de 15e Sjevat 'nieuwjaar van de
bomen'; zie ‫חדש‬
‫ ה‬vraagpartikel; vorm ‫ ה־‬of ‫ ה־‬afhankelijk
van volgende klinker;
niet verwarren met lidwoord ‫;ה־‬
normaliter geen dageesj maar Gen 18:21
‫ ;הכצעקתה‬zie ‫;צעקה‬
gewone vraag Job 1:8 ‫ השמת לבך‬heb je
gelet...
retorisch Gen 4:9 ‫ השומר אחי אנוכי‬ben ik
de oppas van mijn broer?
indirecte rede: of = ‫ אם‬voorbeelden:
Deut 4:32 ‫ הנשמע כמוהו‬of zoiets wel eens
eerder is gehoord; Gen 8:8 ‫לראות הקלו‬
‫ המים‬om te zien of het water al gezakt was;
Num 13:18 ‫ המעט הוא אם־רב‬of het klein is
of talrijk; Re 14:15 ‫הלירשנו קראתם לנו‬
‫ הלא‬is het om ons arm te maken dat jullie
ons hebben geroepen of niet?
88
‫ דתן‬nm Datan, lid van de groep van Korach
Num 16:1‡
‫ דתן‬nloc Dotan in Noord-Samaria, loc ‫דתינה‬
naar Dotan; Gen 37:17 2Kon 6:13†
bijzonder gebruik 'als' Spr 23:5 ‫ התעיף‬vgl.
‫ עוף‬hi
‫ הלא‬veelal retorisch: of niet soms,
immers?
‫ הא‬interj zie, alstjeblieft! Gen 47:23 ‫הא־לכם‬
‫ זרע‬hier hebt ge zaad; Eze 16:43 ‫הא דרכך‬
‫ בראש נתתי‬zie, je manier van doen leg Ik
op je hoofd (maak je er verantwoordelijk
voor, straf je ervoor)
‫ האח‬interj ha, mooi zo, hoera! Jes 44:16‡
vreugde, vrolijk gehinnik (Job), gegrinnik
uit leedvermaak (Ezechiël)
‫ הב‬geef! zie ‫ יהב‬q imp 'geven'; vooral
tussenwerpsel 'welnu, komaan'; m ‫הב‬,
‫ ; "הבה‬Gen 11:3‡
‫ הבהבי‬m ‫ זבחי הבהבי‬Hos 8:13 'offergaven die
Ik graag heb' ?
‫ הבו‬Hos 4:18‫ אהבו הבו קלון מגניה‬zie ‫אהב‬,
?lees ‫ אהב אהבו‬q inf+pf pl 'haar schilden
(hoge heren, vorsten) zijn verzot op
schande (ontucht)'
‫ הבין‬verstand Dan 1:17, zie ‫ בין‬hi inf, gebruikt
als substantief

‫ הבל‬q ijdel, leeg zijn of worden; ipf P ‫תהבלו‬
P ‫ ויהבלו‬2Kon 17:15 Jer 2:5;
Ps 62:11 Job 27:12,
zich aan ijdele waan of hoop overgeven;
hi ijdele hoop geven, tot waanideeën
brengen; pt ‫ ;מהבלים‬Jer 23:16
‫ הבל‬m I. leegte, niets; P ‫הבל‬, cs ‫הבל‬, pl
‫הבלים‬, cs ‫הבלי‬, sf ‫ ;הבליהם‬Pr 1:2; ‫הבלי‬
‫ שוא‬Jona 2:9 lege nietsen = afgoden;
Deut 32:21‡;
II. Abel, zoon van Adam en Eva Gen 4:2+
‫ הבנים‬m ebbenhout Eze 27:15; K ‫הובנים‬
‫ הבר‬q in stukken snijden; pt cs ‫הברי שמים‬
K ‫' הברו‬die de hemel in kwartieren
Jes 47:13
verdelen' naast ‫החזים בכוכבים‬
sterrenwichelaars
‫ הגא‬nm Hegai of Hege, eunuch Est 2:3 Est 2:8;
‫ הגי‬Est 2:15
‫הגד‬9 verteld te worden; zie ‫ נגד‬ho inf abs
Joz 9:24 Ruth 2:11
‫גדגדה‬9 ‫ ה‬nloc Gidgod; zie ‫חר‬
‫ הגה‬I.q zoemen, grommen; vgl. ‫יגה‬
i.v.m.vormen; pf ‫ ;הגיתי‬ipf ‫יהגה‬, ‫;יהגו‬
inf+ipf ‫ ;הגו נהגה‬grommen Jes 31:4,
zuchten, kreunen Jes 16:7, mediteren Ps 1:2,
murmelen, prevelen Ps 63:7, klaaglijk koeren
Jes 59:11
po gezoem uitstoten; inf ‫ הגו‬Jes 59:13 ?lees
‫ הגו‬als Jes 59:11
hi prevelen, mompelen; pt ‫ מהגים‬Jes 8:19;
II.q wegdoen, verwijderen; pf ‫ הגה‬Jes 27:8;
inf abs ‫ הגו‬Spr 25:4 Spr 25:5 als gebiedende
wijs 'doe weg'
ho verwijderd worden/zijn; pf ‫הגה‬
2Sam 20:13; zie ook ‫יגה‬
‫ הגה‬f zacht geluid Job 37:2, zucht Eze 2:10 Ps 90:9
‫ה‬
‫ הגות‬f overpeinzing Ps 49:4†
‫ הגי‬nm Hege Est 2:15; zie ‫הגא‬
‫ הגיג‬m verzuchting, stil gebed; sf ‫ הגיגי‬Ps 5:2
Ps 39:4†
‫ הגיד‬berichten; zie ‫נגד‬
‫ הגיון‬m wat zacht gezegd wordt of gedacht; cs
‫ ;הגיון‬overpeinzing Ps 19:15; praatjes
(gekonkel, gemopper?) Klaagl 3:62; zacht spel
op snaarinstrument? Ps 92:4;
Ps 9:17 ‫ הגיון סלה‬muziekterm; accoord op
de harp voor een pauze?
‫ הגין‬adj bijbehorend, gepast; f ‫ הגינה‬Eze 42:12;
modern ‫' הגון‬zoals het hoort'
‫ הגר‬nf Hagar, bijvrouw van Abraham Gen 16:1-
Gen 25:12
‫ הגרי‬gent Hagrieten (volksstam); pl ‫הגרים‬
en ‫ ;ההגראים‬Ps 83:7 1Kron 5:10+
‫ הד‬m vreugdekreet Eze 7:7; zie ‫הידד‬
‫ הדד‬nm Hadad, koningen van Edom, 1.
Gen 36:35+;1Kron 1:46+; 2. 1Kron 1:50+ = ‫הדר‬
Gen 36:39; 3. 1Kon 11:14‡; 1Kon 11:17 ‫אדד‬
‫ הדדעזר‬nm Hadadezer, koning van
Damascus (Aram-Soba) 2Sam 8:3‡
‫ הדד־רמון‬Hadad-Rimmon, afgod Zach 12:11
‫ הדה‬q uitsteken (hand, arm); pf ‫ הדה‬Jes 11:8†
‫ הדו‬nloc India Est 1:1 Est 8:9†
‫ הדור‬m oneffenheid, obstakel; pl ‫הדורים‬
Jes 45:2†
‫ הדורם‬I. gent Hadoram, Aramees volk
Gen 10:27 1Kron 1:21;
II. nm Hadoram, 1. zoon van Hadadezer
1Kron 18:10 = ‫ יורם‬2Sam 8:10; 2. minister van
89
‫ה‬
Rechabeam 2Kron 10:18 = ‫ אדנירם‬1Kon 4:6
1Kon 5:28
‫ הדי‬nm Hiddai, held van David 2Sam 23:30 =
‫ חורי‬1Kron 11:32
‫ הדיוהו‬nm Hodawjahu, zoon van Eljoënai
1Kron 3:24 K; Q ‫הודויהו‬
‫ הדך‬q neerwerpen, vertrappen; imp ‫הדך‬
Job 40:12†
‫ הדרם‬nm Hadoram; zie ‫ הדורם‬en ‫אדנירם‬
‫ הדם‬m voetenbank, steeds met ‫ ;רגלים‬Jes 66:1
Ps 99:5 Ps 110:1 Ps 132:7 Klaagl 2:1 1Kron 28:2†
‫ הדרעזר‬nm Hadarezer; zie ‫הדדעזר‬
‫ הדס‬m mirt (altijd groene heester); pl
‫ ;הדסים‬Jes 41:19 Jes 55:13 Zach 1:8 Zach 1:10
Zach 1:11 Neh 8:15†
‫ הוא‬vallen, neerkomen; zie ‫הוה‬
‫ הדסה‬nf Hadassa, 'mirte', Joodse naam van
Ester Est 2:7 ('Ester' komt van Isjtar)
‫ הדף‬q stoten, verstoten, afwijzen; pf sf ‫הדפו‬
Num 35:22 Jer 46:15,‫ והדפתיך‬Jes 22:19; ipf
‫ יהדף‬Spr 10:3, ‫ה "דפו‬$ ‫ ת‬Eze 34:21, sf ‫יהדפנו‬
Num 35:20, ‫דפם‬0 ‫ יה‬Joz 23:5 zal hen voortjagen;
‫ הוד‬I. m heerlijkheid; sf
‫פהו‬9 ‫ יהד‬Job 18:18; inf ‫ להדף‬Deut 6:19 ‫בהדף‬
Deut 9:4; ‫ להדפה‬2Kon 4:27 om haar terug te
stoten; †
‫ הדר‬q sieren; pf ‫ והדרת‬Lev 19:32; ipf ‫תהדר‬
Ex 23:3 Lev 19:15; pp ‫ הדור‬Jes 63:1; met ‫פנים‬,
‫ פני‬e.d.: eer bewijzen Lev 19:32, iemand
begunstigen in een rechtszaak Lev 19:15;
ni geëerd worden; pf P ‫ נה "דרו‬Klaagl 5:12
hitp pronken; ipf ‫ תתהדר‬Spr 25:6
‫ הדר‬nm Hadar Gen 36:39; zie ‫ הדד‬Hadad;
overigens zie ‫ הדר‬cs 'sier'
‫ הדר‬m pronkjuweel, heerlijkheid; ‫הדר‬
‫ מלכות‬Dan 11:20†
‫ הדר‬m sier, sieraad; cs ‫הדר‬, sf ‫הדרי‬, ‫הדרך‬
P ‫הד "רך‬, ‫הדרך‬, pl cs ‫ ;הדרי‬luister, sier,
90
versiering, pracht, praal; Jes 2:10 Eze 16:14
Spr 20:29 Jes 35:2, enz.; glans, heerlijkheid,
Deut 33:17 Jes 53:2, enz.; eer Ps 149:9 Spr 31:25
Mi 2:9; haar sieraad = het puikje, de bloem
der natie Jes 5:14
‫ הדרה‬f sieraad, pronk; cs ‫הדרת ;הדרת‬
‫ קדש‬feestelijk priesterkleed; Spr 14:28 Ps 29:2
Ps 96:9 1Kron 16:29 2Kron 20:21†
‫ הה‬interj ach, wee Eze 30:2†
‫ הו‬interj ach, wee Am 5:16†
‫ הוא‬pers hij, hijzelf; nadrukkelijk: hij, deze;
Gen 4:20‫ הוא היה‬hij, deze was;
aanwijzend: Gen 15:18 ‫;ביום ההוא‬
als koppelwerkwoord: Gen 3:16 ‫תאוה־הוא‬
een lust is hij (die boom)
‫הודי‬, ‫;הודך‬
Num 27:20;
glans, pracht Hos 14:7‡;
II. nm Hod, afstammeling van Aser
1Kron 7:37
‫ הודויה‬nm Hodawja, ook ‫ ;הודויהו‬1.
familiehoofd van oost-Manasse 1Kron 5:24; 2.
teruggekeerde Benjaminiet 1Kron 9:7; 3.
teruggekeerde leviet Ezr 2:40; Ezr 3:9 ‫יהודה‬
dezelfde?; 4. zoon van Eljoënai 1Kron 3:24 Q
‫ הודויהו‬Hodawjahu K ‫הדיוהו‬
‫ הודיה‬Hodja, 1. 1Kron 4:19; 2. enkele levieten
Neh 8:7 Neh 9:5 Neh 10:11 Neh 10:14 Neh 10:19
‫ הוה‬I.q vallen, neerkomen; ipf ‫ יהוא‬Pr 11:3,
imp ‫הוא‬$ Job 37:6;
II.q zijn, gebeuren, worden, nevenvorm zie
‫ ;היה‬imp f ‫הוי‬$ Jes 16:4, imp m ‫הוה‬$ Gen 27:29;

pt ‫' הוה‬zijn, worden': ‫ אתה הוה‬Neh 6:6
‫ מה־הוה לאדם‬Pr 2:22 wat krijgt 'n mens
‫ הוה‬f val; cs ‫ הות‬sf ‫הותי‬, ‫ ;הותו‬pl ‫הוות‬,
‫;הות‬
ondergang, onheil Ps 52:9 Job 6:2 Job 30:13
Ps 57:2 Ps 91:3 Ps 94:20
verderf, boze plannen Ps 5:10 Ps 38:13 Ps 52:4
Ps 55:12 Job 6:30; Spr 17:4 Spr 19:13
begerigheid ? Mi 7:3 Spr 10:3 Spr 11:6
‫ הוה‬f onheil, ramp Jes 47:11 Eze 7:26†
‫ הוהם‬nm Hoham, koning van Hebron
Joz 10:3†
‫ הוי‬interj o, wee! (dreiging) Jes 1:4‡
(rouwklacht) 1Kon 13:30 Jer 22:18 Jer 34:5;
(ontzetting) Jes 17:12 Jer 47:6
‫ הוליד‬verwekken; zie ‫ילד‬
‫ הולך‬pt reisgezel Gen 13:5 zie ‫ הלך‬q pt ; ‫לוט‬
‫ ההולך את־אברם‬Lot, die meereisde met
Abram
‫ הוללה‬f waanzin, dwaasheid; pl ‫;הוללות‬
Pr 1:17+; ook ‫ הוללות‬Pr 10:13
‫ הולם‬m smid, die op het aambeeld slaat;
Jes 41:7; zie ‫הלם‬
‫ הום‬q verwarren, beroeren; vgl.
‫המה‬, ‫המם‬
i.v.m.vormverwarring; pf ‫ המם‬Deut 7:23 Hij
verwart, beroert hen;
ni in beroering raken; ipf ‫ ותהם‬Ruth 1:19 ;
zie ‫המם‬
hi in beroering zijn? brengen? ipf ‫אהימה‬
Ps 55:3 ?lees ‫ ואהומה‬of ‫המה‬$ ‫ וא‬ik kreun;
ipf ‫ תהימנה‬Mi 2:12 gij zult haar in
beroering, onrust brengen; ?lees ‫המה‬$ ‫ ת‬het
zal er gonzen?
‫ הומם‬nm Homam, zoon van Lotan 1Kron 1:39;
‫ הימם‬in Gen 36:22
‫ה‬
‫ הון‬hi denken dat iets gemakkelijk is, zich
overmoedig gedragen; ipf ‫ ותהינו‬Deut 1:41
‫ הון‬m vermogen; sf ‫הונו‬, ‫הונך‬
" , ‫הונך‬, pl sf
‫ ;הוניך‬rijkdom: Eze 27:12+ geld: ‫בלוא הון‬
voor weinig geld Ps 44:13 Hoogl 8:7; adv:
genoeg Spr 30:15 Spr 30:16
‫ הוסד‬grondplan 2Kron 3:3; vgl. ‫ יסד‬pu pf 3m
‫ הורים‬voorouders; pl sf ‫ הורי‬Gen 49:26; zie
‫ הרה‬q pt
‫ הורש‬onder de voet lopen; zie ‫ירש‬
‫ הושמע‬nm Hosama, zoon van Jechonja
1Kron 3:18
‫ הושע‬nm Hosea, 1. vroegere naam van Jozua
Num 13:8; 2. koning van Israel 2Kon 15:30; 3. de
profeet Hos 1:1; 4. stamhoofd van Efraïm
1Kron 27:20; 5. leider van het volk Neh 10:24
‫ הושעיה‬nm Hosaja, Hosaäja; 1. leider van
Juda Neh 12:32; 2. vader van legeroverste
Azarja Jer 42:1 Jer 43:2
‫ הות‬pilp aanvallen, afstormen op; ipf
‫ תהותתו‬Ps 62:4†
‫ הותיר‬I. nm Hotir, zoon van Heman, 1Kron 25:4
1Kron 25:28†;
II. overlaten; zie ‫ יתר‬hi pf Ex 10:15‡
‫ הזה‬q dromen, praten in de slaap; pt ‫הזים‬
Jes 56:10†
‫ החל‬hij begon; zie ‫ חלל‬pi pf ; Gen 6:1‡
‫ הי‬m weeklacht; ‫ והגה והי‬gezucht en
gejammer Eze 2:10†
‫ היא‬pers zij, zijzelf (vrouwelijk enkelvoud)
Ruth 1:6;zie ‫ הוא‬voor het gebruik ;
NB: spelling in de Pentatech ‫;הוא‬
Gen 2:12‡, enkele malen ‫היא‬, beide Gen 20:5
91
‫ה‬
‫ הידד‬interj geroep van vreugde Jes 16:10
'bravo! hoera!'; Eze 7:7 ‫הד‬
‫הידות‬9 f dankliederen, koren Neh 12:8
‫ היה‬q zijn Gen 1:2, gebeuren, worden Gen 1:5,;
vgl. ‫ ; הוה‬bestaan, zich bevinden Job 1:1
Gen 3:20; pf ‫ ;היה‬ipf ‫יהיה‬, juss ‫יהי‬, narr
‫ ונהי ;ויהי‬Num 13:33 en ‫ ונהיה‬2Sam 11:23 'en
wij waren'; inf ‫היה‬, ‫היות‬$ , ‫להית‬, met vz.
‫ מן‬: ‫ ;מהיות‬imp ‫הוא‬$ , ‫יהוה‬, f ‫הוי‬$ Jes 16:4
en ‫ היי‬Gen 24:60, ‫היו‬$ ; pt ‫ הויה‬Ex 9:3
'terechtkomende, neervallend'
ni gebeuren, voorkomen pf ‫נהיה‬, ‫נהיתה‬,
P ‫נהי" תה‬, pt ‫ ;נהיה‬Dan 2:1 het was gebeurd
met zijn slaap - klaarwakker; of lees ‫דדה‬K‫נ‬,
zie ‫' נדד‬de slaap was gevlogen'
Ex 11:6 ‫ כמהו לא נהי" תה‬zo een (geroep) als
‫ הכי‬conj vragend; ‫ ה‬met ‫ ;כי‬vraag, soms
dat is er nooit voorgekomen; waarbij ‫כמהו‬
= ‫כמוה‬, betreft ‫;צעקה‬
Bijzonderheden:
‫ = היה לי‬ik heb zoals ‫יש לי‬
‫' ויהי‬en het geschiedde', aan het begin van
een episode: niet te vertalen Ruth 1:1‡;
‫' והיה‬en dan is het, en dan zal het gebeuren
dat' Gen 4:14‡
‫ היה‬f ramp, K, Q zie ‫ הוה‬Job 6:2
‫היות‬$ te zijn; zie ‫ היה‬q inf; b.v. Ruth 1:13
‫היות לאיש‬$ ‫ לבלתי‬om niet te zijn voor een
man = zodat jullie als weduwes moeten
‫ הכיר‬kennen, zie ‫ נכר‬hi ; herkennen Job 2:12
leven
‫ היטב‬grondig, goed, juist, terecht; Deut 9:21‡;
zie ‫ יטב‬hi inf; adverbiaal gebruikt
‫ היטבת‬je hebt goedheid betoond; zie ‫ יטב‬hi
pf 2f ; Ruth 3:10
‫ היך‬interrog hoe? Dan 10:17 1Kron 13:12; late
vorm van ‫איך‬
92
‫ היכל‬m heiligdom, paleis; cs ‫היכל‬, sf ‫היכלו‬,
P ‫היכלך‬, pl ‫היכלות‬, cs ‫היכלי‬, sf
‫ ;להיכליכם‬paleis 2Sam 22:7‡ ; tempel
1Sam 1:9‡
‫ הילל‬m Lucifer, de morgenster Jes 14:12; ?
koning Helel, maangod Ellil?
‫ הימם‬nm Hemam Gen 36:22; zie Homan
1Kron 1:39
‫ הימן‬nm Heman, wijze onder Salomo;
1Kon 5:11‡
‫ הין‬m hin, natte maat, 12 log, 1/6 bat of 6 liter;
het vat: ‫ הין צדק‬een eerlijke
Ex 29:40; ook:
maat voor de hin Lev 19:36
‫ הכו‬zij sloegen; zie ‫ נכה‬hi pf; Gen 19:11‡
retorisch bedoeld: 'wil je zeggen';
Gen 27:36 ‫' הכי קרע שמו יעקב‬heet hij
daarom soms Jakob?'
Gen 29:15 ‫' הכי אחי אתה‬is het soms omdat
je mijn bloedverwant bent'
2Sam 9:1 ‫' הכי יש עוד‬zijn er misschien nog
... ?'
2Sam 23:19 ‫' הכי נכבד‬was hij immers niet
geëerd ?'
Job 6:22 ‫' הכי־אמרתי‬heb ik soms gezegd...?'
‫ הכין‬adv precies; zie ‫הכן‬
Gen 42:7; erkennen Deut 21:17;
Deut 1:17 ‫ הכיר פנים‬aanzien des persoons
betrachten
Deut 21:17 ‫כי את־הבכר בן־השנואה יכיר‬
'maar hij zal de eerstgeborene erkennen al is
hij de zoon van de minder beminde';
voetnoot BHS: ?lees: ‫ = יבכר‬als
eerstgeborene erkennen

‫ הכן‬adv precies, vast; zie ‫ כון‬hi inf adverbiaal
gebruikt: Joz 3:17 ‫ בתוך הירדן הכן‬precies
midden in de Jordaan;
ook ‫ הכין‬: Joz 4:3 ‫מתוך הירדן ממצב רגלי‬
‫ הכהנים הכין‬uit de Jordaan, precies van de
plaats waar de voeten van de priesters
stonden
‫ הכר‬q kwellen; ipf ‫ תהכרו‬Job 19:3; zie ‫חכר‬
‫ הכרה‬f herkenning, erkenning; cs ‫; הכרת‬
Jes 3:9 ‫ הכרת פניהם‬hun partijdigheid; vgl.
‫נכר‬
‫ הלא‬ni weggedreven worden; pt f ‫נהלאה‬
Mi 4:7 het verdreven, verdoolde (schaap)
‫ הלא‬adv soms niet, immers; Gen 13:0‡; ‫ה‬+
‫ ;לא‬ook ‫ הלוא‬Gen 4:7‡ en ‫ הלה‬Deut 3:11
‫ הלאה‬adv opzij, weg! Gen 19:9 Num 17:2;
verderweg, voorwaarts 1Sam 10:3 Num 32:19;
voorbij 1Sam 20:22 1Sam 20:37 ‫ממך והלאה‬
verder dan waar jij bent; Gen 35:21 Jer 22:19
Am 5:27 ‫ מהלאה ל‬voorbij, verder weg dan
‫הלדת‬9 f geboorte, zie ‫ ילד‬ho inf cs; ‫יום‬
‫הלדת את־פרעה‬9 Gen 40:20; de geboortedag
van Farao, met partikel ‫ את‬bij het
onderwerp van een lijdende vorm
‫ הלוא‬adv immers; zie ‫הלא‬
‫ הלוך‬almaar verder, steeds meer (met
volgende inf); zie ‫ הלך‬q inf abs;
adverbiaal gebruikt ;
Gen 8:3 ‫שבו המים מעל הארץ הלוך ושוב‬9 ‫וי‬
het water zakte almaar verder terug
Gen 12:9 ‫ ויסע אברם הלוך ונסוע הנגבה‬en
Abram reisde steeds verder naar het Zuiden
‫ הלוכה‬f het gaan, K Nah 2:6 Q zie ‫הליכה‬
‫ הלול‬m feest, vreugdezang Lev 19:24 Re 9:27†
‫ה‬
‫ הלום‬adv hier, hierheen, enz., zie ‫הלם‬
‫ הלז‬demo deze, gene, die daar Re 6:20 2Kon 4:25;
zie ‫ הלזה זה‬Gen 24:65‡; ‫ הלזו‬Eze 36:35
‫ הלחות‬nloc Luchit, Jer 48:5 K ‫ הלחות‬Q
‫לחית‬9 ‫ מעלה ה‬de Luchit-pas
‫ הליך‬m stap, schrede; pl sf ‫ הליכי‬Job 29:6†
‫ הליכה‬f het gaan, de reis, karavaan; sf
‫הליכתם‬, pl ‫הליכת‬, ‫הליכות‬, ‫ ;הלכות‬sf
‫ ;הליכותיך‬Nah 2:6 Hab 3:6 Ps 68:25 Ps 68:25
Job 6:19 Spr 31:27†
‫ הלך‬q gaan, wandelen, weggaan; pf ‫הלך‬,
‫הלכה‬, enz.; ipf ‫י "לך‬, ‫וי" לך‬, ‫ואלך‬, ‫יהלך‬,
‫הלך‬$ ‫א‬, P ‫יה "לכו‬, 3f ‫ ותהלך אש‬Ex 9:23 'er
ging vuur'; imp ‫לך‬, ‫ לך־‬Gen 12:1, ‫ לכה‬ook
als: 'komaan' Re 19:11, ‫ לך‬Num 23:13
2Kron 25:17; ‫לך‬0 Re 19:13, P ‫ "לכה‬, f ‫לכי‬, pl
‫לכו‬, ‫ ;לכנה‬inf ‫הלך‬, ‫ ;לכת‬pt ‫ הלך‬Gen 3:14;
ni vergaan, heengaan; pf ‫הלכתי‬$ ‫ נ‬Ps 109:23
pi rondgaan, lopen; pf ‫ הלכתי‬Ps 38:7, ‫הלכו‬
ipf ‫יהלך‬, ‫אהלך‬, P ‫ יה "לכו‬en ‫יה "לכון‬,
‫ ;נהלך‬pt ‫ מהלך‬Ps 104:3, ‫ המהלכים‬Pr 4:15;
hi doen gaan, voeren; pf ‫הוליך‬, ‫הולכתי‬, sf
‫הוליכו‬, ‫ ;הולכתיה‬ipf ‫יוליך‬, ‫יולך‬, ‫ילך‬,
‫וילך‬, ‫ וילך‬Klaagl 3:2,‫ואולך‬, sf ‫ויוליכני‬
Eze 47:6; imp ‫הולך‬, ‫ ;הוליכי‬inf ‫להליכו‬
2Kron 36:6 pt ‫ מוליך‬Job 12:17, sf ‫מוליכך‬
Jer 2:17;
hitp heen en weer gaan, rondlopen pf
‫התהלך‬, ‫התהלך־‬, ‫ ;התהלכתי‬inf ‫התהלך‬
Job 1:7; pt ‫ מתהלך‬Gen 3:8
Bijzonderheden
met ‫ל‬, b.v. Gen 12:1 ‫' לך־לך‬ga heen' ( d.w.z.
‫ ל‬onvertaald)
als hulpwerkwoord: begin van de handeling
Deut 31:1 Num 24:25 2Kon 3:7 2Kon 13:21
93
‫ה‬
met volgend werkwoord: voortdurend;
vooral ‫ הלוך‬+ inf; zie ‫הלוך‬
‫ הלך‬I. m bezoek, bezoeker, reiziger 2Sam 12:4;
II. m stroom (honing) 1Sam 14:26†
‫ הלל‬I.q stralen;hi doen stralen; (qal vormen
als hifil); ipf ‫ יהל‬Job 31:26, ‫ יאהיל‬Job 25:5
vgl. ‫אהל‬, ‫ תהל‬Job 41:10, ‫ יהלו‬Jes 13:10; inf
Job 29:3 ‫;בהלו‬
II.pi juichen, prijzen, hoog opgeven van;
ipf ‫ ויהללו‬Re 16:24
pu geprezen worden; pf Ps 78:63 ‫בתולתיו‬
‫ לא הוללו‬pt ‫הלל‬9 ‫ מ‬prijzenswaardig;
hitp zich roemen, te prijzen zijn; ipf ‫יתהלל‬
1Kon 20:11, ‫ תתהלל‬Spr 31:30 zij wordt
geprezen;
III.q raaskallen, dwaas doen; ipf ‫תהלו‬
Ps 75:5, pt ‫הוללים‬
po voor gek zetten, als dwaas aan de kaak
stellen; ipf ‫ יהולל‬Jes 44:25; pt ‫ מהלל‬Pr 2:2
'onzin!'
hitpo zich als een zot gedragen, razen' ipf ‫וי‬
‫ תהלל‬1Sam 21:14
‫ הלל‬nm Hillel, vader van rechter Abdon;
Re 12:13 Re 12:15†
‫ הללויה‬halleluia Ps 106:1, elders ‫ ;הללו יה‬zie
‫הלל‬
‫ הלם‬q hameren, stukslaan, neerslaan; pf
‫ הלמה‬Re 5:26, ‫ הלמו‬Re 5:22
(paardenhoeven), Jes 16:8, ‫ הלמוני‬Spr 23:35;
ipf P ‫ יה "למון‬Ps 74:6 , sf ‫ יהלמני‬Ps 141:5; pt
‫ הולם‬Jes 41:7; pp ‫ הלומי‬Jes 28:1 geveld door
de drank
‫ הלם‬adv hier Gen 16:13, hierheen Ex 3:5; ‫וילך‬
‫ והלם‬heen en weer 1Sam 14:16; ‫ עד־הלם‬tot
hier 2Sam 7:18
‫ הלם‬nm Helem 1Kron 7:35† ?= ‫ חותם‬1Kron 7:32
94
‫ הלמות‬f hamer of hamerslagen Re 5:26†
‫ הלנו‬voor ons? zie ‫ ה‬vraagpartikel; ‫הלנו‬
‫' אתה אם־לצרינו‬ben je voor ons of voor
onze vijanden?' Joz 5:13
‫ הם‬pers zij (mannelijk meervoud), Gen 3:7, ook
‫ המה‬Gen 6:4; gebruik zie ‫הוא‬
‫ הם‬nloc Ham, woonplaats van de Zuzim
Gen 14:5
‫ המדתא‬nm Hammedata, vader van Haman
Est 3:1+
‫ המה‬q brommen, grommen, enz.; pf ‫המו‬
Jer 5:22 Jer 51:55; ipf ‫המה‬$ ‫י‬, ‫המי‬$ ‫ת‬, ‫המה‬$ ‫וא‬
Ps 55:18, ‫ ואהמיה‬Ps 77:4, ‫המו‬$ ‫ י‬P ‫ה "מיון‬$ ‫י‬
Jes 17:12 Ps 39:7 Ps 83:3, ‫המה‬$ ‫ נ‬Jes 59:11; inf
‫ המות‬Jes 17:12; pt ‫המה‬, ‫ הומה‬en ‫המיה‬
Spr 7:11, ‫המות‬, ‫ ;המיות‬brullen, rumoeren
1Kon 1:41, kreunen Ps 77:4, brommen (beer)
Jes 59:11, grommen (hond) Ps 59:7, ruisen
(citer) Jes 16:11, (zee) Jes 17:12;
vgl. ‫המיה‬
‫ המה‬pers zij, hun; zie ‫הם‬
‫ המול‬besneden worden: zie ‫ מול‬ni inf
‫ המולה‬f geruis, gedruis; zie ‫מלה‬9 ‫ה‬
‫ המון‬I. m geluid; cs ‫המון‬, sf ‫המנכם‬, pl
‫המונים‬, sf ‫ ;המוניה‬1. gedruis, drukte
1Kon 18:41 Eze 26:13;
2. menigte Re 4:7; 3. veel
bezit, rijkdom Eze 29:19; 4. onrust ‫המון‬
‫ מעיך‬ontroering, bewogenheid Jes 63:15;
II. nloc Hamon-Gog Eze 39:11 Eze 39:16 'de
menigte van Gog' - grafheuvel loc ‫המונה‬
Eze 39:16
‫ המיה‬f klank, harpspel; cs ‫ המית‬Jes 14:11†
‫מלה‬9 ‫ ה‬f gedruis, tumult Eze 1:24, ‫המולה‬
Jer 11:16†

‫ המם‬q in verwarring brengen / verdrijven; pf
‫ המם‬Jes 28:28 drijven, ‫ המתי‬Ex 23:27
verdrijven; sf ‫ הממני‬Jer 51:34 verteerd?,
‫ הממם‬2Kron 15:6 beroeren; ipf ‫ וי" הם‬Ex 14:24
Re 4:15, ‫ ויהם‬Q 2Sam 22:15 K ‫ויהמם‬, ‫המם‬9 ‫וי‬
Joz 10:10 1Sam 7:10 Joz 10:10 Ps 18:15, ‫המם‬9 ‫ת‬
Ps 144:6; inf ‫המם‬9 ‫ ל‬Deut 2:15 Est 9:24
verdrijven, vernietigen;
Jes 28:28 ‫ והמם גלגל עגלתו‬hij zal het wiel
van zijn wagen er overheen jagen
‫ המן‬nm Haman, de vijand van Ester Est 3:1+
‫ המנכם‬m uw gedruis? Eze 5:7 zie ‫המון‬, of ?
lees ‫' יען המרתכם‬om uw opstandig
gedrag'
‫ המסים‬m dorre takken, kreupelhout Jes 64:1†
‫ המר‬I. ruilen; zie ‫ מור‬hi ;
II. lekken; zie ‫' מהמרות‬waterstromen' en
zie ‫מר‬
‫ המר‬bitter maken, zie ‫ מרר‬hi pf; Ruth 1:20
‫ כי־המר שדי לי מאד‬De Almachtige heeft
mij het leven zeer bitter gemaakt.
‫ הן‬I. pers zij, hun, vrouwelijk meervoud;
gebruik zie ‫ ;הוא‬normale vorm ‫הנה‬
II. interj zie, kijk, vgl. ‫ ;הנה‬Gen 3:22‡; conj
of, indien (veronderstel,); Ex 4:1 Ex 8:22‡
Jer 2:10 ‫' ראו הן היתה כזאת‬kijk of iets
dergelijks is gebeurd' ook te lezen als ‫ראו‬
‫הנהיתה כזאת‬
‫ הנה‬I. adv zie, kijk Ruth 1:15 Job 1:12; sf ‫הנו‬
sf: 1 ‫ הנני‬P ‫הנני‬, ‫ הנני‬Gen 22:7, 2m
Job 2:6;
‫ הנך‬P ‫הנך‬, 2f ‫ הנך‬Gen 16:11, 3m ‫הנו‬, 1pl
‫ הננו‬en, ‫הננו‬, 2mm ‫הנכם‬, 3pl ‫;הנם‬
II. conj als, indien, of; 1Sam 9:7, zie ook ‫הן‬
‫ הנה‬I. pers zij, hun, vrouwlijk meervoud;
Gen 6:2; korte vorm ‫;הן‬
‫ה‬
II. adv hier, nu, daar, tot hier, tot dusver
Gen 15:16; hierheen Joz 3:9‡
‫ הנו‬Job 2:6 = ‫הנה הוא‬, "zie, hij is in uw
macht"
‫ הנחה‬f verlichting van taak of belasting, rust
Est 2:18†
‫ הנם‬nloc Hinnom Joz 15:8‡; ‫ ;גי בן הנם‬zie ‫גיא‬
‫ הנע‬nloc Hena in Mesopotamië 2Kon 18:34
2Kon 19:13 Jes 37:13†
‫ הנפה‬f te zwaaien Jes 30:28; zie ‫ נוף‬inf
‫ הס‬interj sst! stil!; zie ‫ הסה‬q imp
‫ הסה‬q stil zijn; imp ‫הס‬, P ‫הס‬, ‫ הסו‬Neh 8:11;
Re 3:19 Am 6:10; Am 8:3 adverbiaal 'in stilte'?;
Hab 2:20 Sef 1:7 Zach 2:17†
hi tot stilte, bedaren brengen; ipf ‫וי" הס‬
Num 13:30†
‫ הסנואה‬nm Hassenua, vader van Jehuda
Neh 11:9; zie ‫סנואה‬
‫ העוד‬adv is er nog? zie ‫ ה‬vraagpartikel en
‫' עוד‬nog': ‫ העוד לנו חלק‬hebben wij nog
deel Gen 31:14; ‫ העוד־לי בנים‬heb ik soms
nog zonen? Ruth 1:11
‫ הפוגה‬f verslapping, rustpauze; pl ‫;הפוגות‬
vgl. ‫;פוג‬
Klaagl 2:18 ‫ אל־תתני פוגת לך‬gun jezelf geen
onderbreking;
Klaagl 3:49 ‫פגות‬9 ‫ מאין ה‬omdat er geen
onderbrekingen zijn
‫ הפך‬q omkeren, veranderen, verwoesten; pf
‫הפך‬, sf ‫ ;הפכם‬ipf ‫ יהפך‬Klaagl 3:3, ‫אהפך‬
Sef 3:9; imp ‫ ;הפוך‬inf abs ‫הפוך‬, cs ‫הפך‬, sf
‫ הפכי‬mijn veranderen; pt ‫הפך‬, sf ‫ההפכי‬
die mij verandert Ps 114:8, pl ‫ ;הפכים‬pp f
‫ ;הפוכה‬Gen 19:21‡
95
‫ה‬
ni veranderd, omgedraaid, verwoest
worden; pf ‫הפך‬$ ‫ נ‬Ex 7:15, ‫ נהפכו‬1Sam 4:19 de
barensweeën kwamen; inf ‫ נהפוך‬Est 9:1 ; pt
f P ‫ נהפכת‬Jona 3:4 Nineve zal omgekeerd
worden; dubbelzinnig: verwoest of bekeerd;
ho zich uitstorten over; pf ‫ההפך עלי‬
Job 30:15
hitp veranderen, rollen (omgekeerd,
wendend, wentelend); ipf ‫ תתהפך‬Job 38:14
pt ‫ מתהפך‬Re 7:13 Job 37:12, ‫מתהפכת‬
Gen 3:24
‫ הפך‬m tegendeel, verschil Eze 16:34;
verkeerdheid Jes 29:16; = ‫' הפככם‬uw
verdorvenheid'
‫ הפכה‬f omkering, verwoesting (Sodom,
Gomorra) Gen 19:29†
‫ הפכפך‬adj verdraaid, gekronkeld Spr 21:8†
‫ הצטידנו‬wij hadden ons voorzien van
proviand,Joz 9:12; zie ‫ציד‬
‫ הציץ‬nloc Sis; zie ‫ציץ‬
‫ הצלה‬f bevrijding, ontsnapping Est 4:14†
‫ הצללפוני‬nf Hasselelponi 1Kron 4:3 'met het
beschaduwd gezicht' †
‫ הצן‬Eze 23:24; onzeker woord ; ?lees ‫המון‬
'massa' of ‫' מצפון‬uit het verborgene, uit het
Noorden'?
‫ הקוץ‬nm Hakkos, Kos, priesterzonen; zie ‫קוץ‬
‫ הקים‬op te richten; zie ‫ קום‬hi
‫ הקיף‬rondom; zie ‫ נקף‬hi inf abs, adverbiaal
gebruikt; Joz 6:3
‫ הקיפו‬omringen, rondgaan; zie ‫ נקף‬hi pf
‫ הר‬m berg, bergland, gebergte; art ‫ ההר‬loc
‫ "הרה‬, ‫ ;ההרה‬pl ‫הרים‬, art ‫ההרים‬, cs ‫הרי‬,
‫הררי‬, ‫ ;הררי‬sf ‫הריו‬, ‫הרריה‬, ‫ הרי‬P ‫הרי‬,
96
‫ הררם‬Gen 14:6;
Ps 30:8 ‫ להררי‬mijn berg (enkelvoud);
Jer 17:3 ‫ הררי‬de bergen, het gebergte
(poëtische jod)
‫ הר‬nloc Hor, 1. berg aan de grens met Edom
Num 20:22+ 2. aan de noordgrens Num 34:7+
‫ הרא‬nloc Hara in Assyrië: 1Kron 5:26; ?lees als
2Kon 17:6 2Kon 18:11 ‫ ערי מדי‬de steden van
Medië
‫ הראל‬m altaar voor brandoffers Eze 43:15; =
‫ אריאל‬in dat vers en Eze 43:16
‫ הרבה‬veel; zie ‫ רבה‬hi inf
‫ הרבית‬zie ‫ רבה‬hi inf 2Sam 14:11 Q ‫מהרבת‬
'van teveel te maken'
‫ הרג‬q doden, doodslaan; pf ‫הרג‬, ‫ הרגו‬P
‫ה "רגו‬, enz.; sf ‫הרגו‬, ‫הרגתהו‬, ‫הרגני‬,
1pl+3m ‫ הו‬9‫ והרגנ‬Re 16:2, 1pl+3mm
‫ והרגנום‬Neh 4:5; ipf ‫יהרג‬, ‫יהרג־‬, ‫תהרג‬,
‫הרג‬$ ‫ א‬en ‫הרוג‬$ ‫א‬, ‫ ואהרגה‬Gen 27:41, sf
‫ויהרגהו‬, ‫תהרגם‬, ‫ ואהרגהו‬2Sam 4:10‡; imp
‫הרג‬, ‫הרגו‬, P ‫ה "רגו‬, sf ‫ ;הרגני‬inf ‫הרג‬, cs
‫להרג‬, ‫להרגני‬, enz.; pt ‫ הרג‬en ‫הורג‬
Eze 21:16, ‫הרגים‬, sf ‫ הרגך‬Eze 28:9, Gen 4:8
Ex 2:14‡
ni gedood worden; ipf ‫ יהרג‬Klaagl 2:20,
‫ תהרגנה‬Eze 26:6, inf ‫ בהרג‬Eze 26:15 =
‫בההרג‬
pu gedood worden; pf P ‫ הרג‬Jes 27:7,
‫ הרגנו‬Ps 44:23
‫ הרג‬m moord, slachting, doodslag; Jes 27:7
Jes 30:25 Eze 26:15 Spr 24:11 Est 9:5†
‫ הרגה‬f slachting, wurging; ‫גיא ההרגה‬
'worg-dal', ‫ צאן ההרגה‬slachtvee, Jer 7:32
Jer 12:3 Jer 19:6 Zach 11:4 Zach 11:7†

‫ הרה‬q zwanger worden; pf 3m! ‫ הרה‬Ps 7:15,
‫הרתה‬, 2f ‫הרית‬, 1 ‫הריתי‬, ‫ ;הרינו‬ipf
‫ותהר‬, ‫ותהרין‬, ‫ תהרו‬Jes 33:11; inf abs
‫הרוה‬, ‫ ;הרו‬pt ‫הורה‬, sf ‫הורתי‬, ‫הורתם‬,
mm+1 ‫ הורי‬Gen 49:26 (voor-)ouders;
zie ook ‫ הרה‬adj: 1Sam 4:19 ‫ הרה ללת‬zij
was hoogzwanger; ‫ ללת‬zie ‫ ילד‬inf;
pu verwekt, ontvangen worden; pf ‫הרה‬
Job 3:3;
po zwanger gaan van; inf ‫ הרו‬Jes 59:13 ?=
‫ הרו‬q inf
‫ הרה‬adj zwanger; cs ‫הרת‬, pl ‫הרות‬, sf
‫הרותיה‬, ‫הרתיהם‬, Gen 16:11‡; Hos 14:1
‫הריותיו‬
de m-vorm ‫ הרה‬komt niet voor; ‫הרה‬
Ps 7:15 zie ‫ הרה‬q pf 3m 'gaat zwanger', fig.
‫ הרום‬nm Harum; zie ‫רם‬9 ‫ה‬
‫ הרון‬m zwangerschap; zie ‫הריון‬
‫ הרורי‬gent Haroriet (Sammot) 1Kron 11:27; 'de
bergman' of ‫' חרדי‬van Charod' ?
‫ הריון‬m zwangerschap; sf ‫ ;הרנך‬Gen 3:16;
‫ הריון‬Hos 9:11 Ruth 4:13†
‫ הריסה‬f bouwval; pl sf ‫ הריסתיו‬Am 9:11; vgl.
‫הרס‬
‫ הריסות‬f verwoesting; sf ‫ הריסותיך‬Jes 49:19
‫ הרם‬nloc Haram = Bet-Haram Joz 13:27
‫רם‬9 ‫ ה‬nm Harum, nazaat van Kos; 1Kron 4:8 ?
‫הרום‬
‫ הרם‬nm Horam, koning van Gezer Joz 10:33†
‫ הרמון‬nloc Harmon ? Am 4:3 ‫ ההר "מונה‬naar
Harmon; onzeker; vertalingen lopen uiteen,
o.a. ?lees ‫' המד "מנה‬op de mestvaalt
geworpen?'
‫ הרמים‬adj de Arameeërs 2Kron 22:5; zie ‫ארמי‬
‫ה‬
‫ הרן‬m zwangerschap, sf ‫ ;הרנך‬zie ‫הריון‬
Gen 3:16
‫ הרן‬I. nm Haran, 1. broer van Abraham
Gen 11:26+; 2. broer van Simi 1Kron 23:9;
II. nloc ‫ בית־הרן‬Num 32:36
‫ הרס‬q slopen, afbreken, scheuren, enz.; pf
‫הרס‬, ‫והרסת‬, ‫ הרסו‬P ‫ ;הרסו‬ipf ‫יהרס‬,
‫תהרס‬, ‫הרס‬$ ‫א‬, ‫ יהרסו‬P ‫ ;יה "רסו‬sf
‫ויהר "סה‬, ‫יהרסנה‬, ‫יהרסם‬, ‫ ;תהרסנו‬imp
‫ הרס‬Ps 58:7, ‫ והרסה‬2Sam 11:25; inf ‫;להרוס‬
pt ‫ הרס‬Jer 45:4; pp ‫ ההרוס‬1Kon 18:30
ni afgebroken worden; pf P ‫הרסה‬$ ‫נ‬
Spr 24:31, ‫ ;נהרסו‬ipf ‫ יהרס‬Jer 31:40, ‫תהרס‬
Spr 11:11, P ‫ יהרסון‬Ps 11:3; pt ‫הרסות‬$ ‫נ‬
Eze 36:35 vernielde steden, P ‫הרסות‬$ ‫נ‬
Eze 36:36
pi intensief totaal afbreken, verwoesten;
inf+ipf sf ‫ הרס תהר "סם‬Ex 23:24; pt pl sf
‫ מהרסיך‬Jes 49:17
‫ הרס‬m verwoesting Jes 19:18 of plaatsnaam
Cheres, Stad van de Zon; zie ‫חרס‬
‫סת‬9 ‫ הר‬f verwoesting; zie ‫הריסות‬
‫ הרעמה‬om haar te tergen 1Sam 1:6; zie ‫רעם‬
hi
‫ הרר‬m berg; zie ‫הר‬
‫ השיג‬bereiken; zie ‫ נשג‬hi
‫ השכל‬m inzicht Dan 1:17; zie ‫ שכל‬hi inf
‫ השתרר‬zich als heerser gedragen; zie ‫שרר‬
hitp Num 16:13
‫ השבית‬laten ontbreken; zie ‫ שבת‬hi pf
Ruth 4:14
‫ השם־‬verwoesten, verbijsteren; zie ‫ שמם‬hi
‫ השם‬nm Hasem 1Kron 11:34† = ‫ ישן‬2Sam 23:32
‫ השמד‬verdelgen; zie ‫שמד‬
97
‫ה‬
‫ השמעות‬f verkondiging Eze 24:26, zie ‫שמע‬
hi inf 'om uw oren te doen horen';
Aramiserende infinitief
‫ השפות‬f mest Neh 3:13; zie ‫אשפת‬
‫ השתחוה‬zich uit eerbied diep buigen, op de
grond werpen; zie ‫ שחה‬hitp ;
cultuswoord; afleiding mogelijk van ‫חוה‬
histafel
‫ התוך‬m het smelten Eze 22:22†
‫ התחברות‬verbinding; dient als ‫ חבר‬hitp
inf Dan 11:23; Aramiserende infinitief; ‫ומן‬
‫ התחברות אליו‬en vanaf het zich verbinden
‫ו‬
‫ ו‬de letter ‫וו‬, vgl. ‫ וו‬haak of pen; getalswaarde
6; voor de getallen 15 en 16 zie ‫ה‬
‫ ו‬conj en Gen 1:1; sterkere vorm ‫ ו ;ו‬voor ‫י‬:
‫ ויהי‬Gen 1:6; ‫ ו‬of ‫ ו‬in uitdrukkingen: ‫תהו‬
‫ ובהו‬Gen 1:2, ‫ טוב ורע‬Gen 2:9;
allerlei nuances: maar, terwijl, als gevolg
waarvan: Ex 21:20 ‫ ;ומת‬of Ex 12:5 Ex 12:9;
kenmerk van de wajiktol: ‫ ויאמר‬Gen 1:3;
‫ ודן‬nloc Wedan Eze 27:19 ?lees ‫' ו דן‬en Dan'
‫ והב‬nloc Waheb, in Moab Num 21:14†
‫ וו‬m haak; pl ‫ווים‬, cs ‫ווי‬, sf ‫ ;וויהם‬waaraan
het voorhang hangt Ex 26:32-Ex 38:28
‫ וזר‬adj schuldig? kronkelend? Spr 21:8
‫ ויזתא‬nm Wajzata, zoon van Haman Est 9:9†
98
met hem = als men eenmaal met hem in zee
is gegaan
‫ התיו‬zij brengen, zie ‫אתה‬
‫ התיחש‬geslachtsregister; zie ‫יחש‬
‫ התך‬nm Hatak, Perzisch hoveling Est 4:5-Est 4:9
‫ התל‬I.pi bespotten; ipf 1Kon 18:27 ‫ויהתל‬
II. bedriegen; zie ‫תלל‬
‫תלים‬9 ‫ ה‬m grapjes, spot Job 17:2†; (spotters?)
‫ התת‬aanvallen, ‫ תהתתו‬Ps 62:4; zie ‫הות‬
‫ ויען‬hij antwoordde, nam het woord; zie ‫ענה‬
qal+ipf Gen 18:27‡
zie ook ‫' יען‬omdat'
‫ ולד‬m telg, nakomeling, oude vorm van ‫;ילד‬
Gen 11:30†
‫ וניה‬nm Wanja, gehuwd met uitheemse vrouw
Ezr 10:36†
‫ ועד‬afspreken; zie ‫ יעד‬ni ipf: ‫ ויועדו‬Job 2:11
‫ ופסי‬nm Wofsi, vader van Nachbi Num 13:14
‫ ושני‬nm Wasni, zoon van Samuel 1Kron 6:13; zo
NBV'04; veel vertalingen lezen ‫והשני אביה‬
de tweede, namelijk Abia; (de eerste heet
Joël); vgl. 1Sam 8:2
‫ ושתי‬nf Wasti, gemalin van Ahasverus Est 1:9-
Est 2:17†

‫ז‬
‫ ז‬de letter
‫ ; זין‬getalswaarde 7; het getal 16
wordt uitgedrukt als 9+7 ‫טז‬, zie de
opmerking bij ‫ה‬
‫ זאב‬I. m wolf; pl ‫זאבים‬, pl cs ‫;זאבי‬
Gen 49:27‡;
II. nm Zeëb, vorst van Midjan Re 7:25
Ps 83:12†
‫ זאת‬demo deze, die, dat, dit, vrouwelijk; zie
‫ ; זה‬ook zelfstandig gebruikt 'dit, dat'
Gen 20:5 ‫' בנקין כפי עשיתי זאת‬in mijn
onschuld heb ik dit gedaan'
‫ זב‬vloeiend: zie ‫זוב‬
‫ זבד‬q schenken; pf ‫ זבדני אתי זבד טוב‬met
dubbel LV; Gen 30:20
‫ זבד‬m geschenk Gen 30:20†
‫ זבד‬nm Zabad, 1. zoon van Natan 1Kron 2:36
1Kron 2:37; 2.Efraïmiet 1Kron 7:21; 3. zoon van
Achlai 1Kron 11:41; 4. zoon van Simat
2Kron 24:26; 5. zoon van Zattu Ezr 10:27 Ezr 10:33
Ezr 10:43†
‫ זבדי‬nm Zabdi, 1. Zarchiet Joz 7:1 Joz 7:17
Joz 7:18 = ‫ זמרי‬1Kron 2:6; 2. Benjaminiet
1Kron 8:19; 3. Sifmiet 1Kron 27:27; 4.
tempelzanger Neh 11:17†
‫ זבדיאל‬nm Zabdiël, 1. vader van Josabam
1Kron 27:2; 2. zoon van Gedolim Neh 11:14
‫ זבדיה‬nm Zebadja, ook ‫זבדיהו‬, 1.
verschillende personen; Ezr 8:8 Ezr 10:20
1Kron 8:15 1Kron 8:17 1Kron 12:8 1Kron 27:7; 2. zoon
van Meselemja 1Kron 26:2; 3. Leviet 2Kron 17:8;
4. zoon van Jismaël 2Kron 19:11†
‫ז‬
‫ זבוב‬m vlieg, horzel, coll; pl cs ‫ זבובי‬Jes 7:18;
‫בעל זבוב‬, Belzebub, de vliegengod 2Kon 1:2;
verbastering van ‫' ב "על זבול‬heer van de
hoge woning', naam van Baäl; ‫זבובי מות‬
Pr 10:1 dode vliegen
‫ זבוד‬nm Zabbud, 1. zoon van Natan 1Kon 4:5;
2. zoon van Bigway Ezr 8:14 Q ‫זכור‬
‫ זבודה‬nm Zebida 2Kon 23:36, Q ‫זבידה‬
‫ זבול‬nm Zebul, zie ‫בל‬# ‫ז‬
‫ זבולון‬nm Zebulon, zoon van Jakob Gen 30:20‡;
spelling wisselt: ‫לן‬# ‫ב‬# ‫ז‬, ‫בולן‬
# ‫ז‬, ‫זבולון‬
‫ זבח‬q offeren (slachtoffers); pf ‫זבח‬, ‫בחו‬%‫ז‬,
enz.; ipf ‫יזבח‬, ‫תזבח‬, ‫אזבח‬, ‫אזבחה‬,
‫יזבחו‬, ‫תזבחו‬, P ‫תז 'בחו‬, ‫נזבח‬, ‫נזבחה‬, sf
‫ויזבחהו‬, 2f+3mm ‫ ותזבחים‬Eze 16:20; imp
‫ זבח‬Ps 50:14, ‫ זבחו‬Ex 8:21 PS 4:6; inf ‫לזבח‬,
‫ זבח‬1Sam 15:15, sf ‫ בזבחו‬2Sam 15:12 uitspr.
/bezovcho/; pt ‫;זבח‬
pi slachtofferen; pf ‫ זבח‬2Kron 33:22, ‫זבחו‬
Ps 106:38 P ‫ ז 'בחו‬Hos 12:12; ipf ‫ויזבח‬, ‫"אזבח‬
2Kron 28:23, P ‫ יז 'בחו‬Hos 4:13‡; inf ‫לזבח‬
1Kon 12:32; pt pl ‫מזבח‬, ‫מזבחים‬, ‫מזבחות‬
1Kon 3:2+2Kon 12:4+; 2Kron 5:6 2Kron 30:22†
‫ זבח‬I. m slachtoffer, offerdier; P ‫בח‬%‫ז‬, sf
‫זבחי‬, pl ‫זבחים‬, cs ‫זבחי‬, sf ‫זבחיהם‬, enz.;
Gen 31:54‡; ‫ מזבחותם‬Hos 4:19 'beschaamd om
hun offers' ? of lees ‫' ממזבחותם‬van hun
altaren' zo Can'48,Wil'95,Lei;
II. nm Zebach, koning van Midjan
Re 8:5+;Ps 83:12
‫ זבי‬nm Zabbai Ezr 10:28 Neh 3:20 = ‫זכי‬
99
‫ז‬
‫ זבידה‬nm Zebida = Zebuda 2Kon 23:36; Q
‫זבודה‬
‫ זבינא‬nm Zebina, zoon van Nebo Ezr 10:43†
‫ זבל‬q wonen ? Gen 30:20; ipf ‫' יזבלני‬hij zal
wonen bij mij', naamsverklaring van
Zebulon
‫בל‬# ‫ ז‬I. m woning van G-d, 1Kon 8:13 2Kron 6:2
Jes 63:15; Ps 49:15 ‫? שאול מזבול לו‬lees ‫זבול‬
‫ למו‬Sjeol, hun woning;
II. nloc Zebul, Re 9:28-Re 9:41; loc ‫'בלה‬# ‫ז‬
Hab 3:11 ?of ‫בלה‬# ‫ ז‬in zijn woning
‫בלון‬# ‫ ז‬nm Zebulon, zie ‫זבולון‬
‫ זג‬m (druiven)schil Num 6:4†
‫ זד‬m trots, hoogmoedig; pl ‫ ;זדים‬hooghartig,
boosaardig Jes 13:11‡
‫ זדון‬m hoogmoed, overmoed; cs ‫זדון‬, sf ‫;זדנך‬
Deut 17:12; "Hoogmoed", naam van Babel
Jer 50:31
‫ זה‬demo deze, dit; f ‫זאת‬, pl ‫ ;אלה‬Gen 2:4‡;
adv. alleen, maar, echt al, nu al: Gen 27:36 ‫זה‬
‫ פ "עמים‬nu al twee keer;Gen 31:41; ‫זה שנתים‬
nu al twee jaar Gen 45:6;
met voorzetsels : ‫ מזה‬Gen 37:17 van hier, aan
deze kant; ‫ בזה‬Gen 38:21 1Sam 21:10 hier, hier
ergens; ‫ כזה‬als dit Jer 5:9+, ‫ כזה‬zo en zo
Re 18:4; ook ‫ כזה וכזה‬2Sam 11:25 1Kon 14:5
part/interj: vgl. Nederlands 'zo, dan, toch' :
vaak met dageesj: ‫ למה זה‬Gen 18:13‡
'waarom toch?'
‫ זה‬i.p.v. ‫' שה‬lam' 1Sam 17:34
‫ הזה‬Num 8:7 zie ‫ נזה‬hi imp 'sprenkel'
‫ זה‬demo dit, deze 2Kon 6:19 Eze 40:45 Pr 2:24+: zie
‫זה‬
‫ זהב‬m 1. goud; cs ‫ ;זהב‬Job 3:15 Gen 2:11 ‫זהב‬
‫ סגור‬gedegen, fijn goud 1Kon 6:20; ‫זהב טהור‬
100
zuiver goud Ex 25:11; 2. olie, vanwege de
gouden kleur: Zach 4:12; 3. goudlaag,
vergulding; Ex 25:11; 4. misschien
goudkleurige wierook, in ‫מזבח הזהב‬
Num 4:11 1Kon 7:48 e.a.
‫ זהם‬pi doen verafschuwen?; pf 3f+3m ‫ז "המתו‬
‫ חיתו לחם‬Job 33:20, zijn leven (ziel,
innerlijk) doet hem gruwen van zijn
voedsel; vgl. Job 6:7
‫ זהם‬nm Zaham, zoon van David 2Kron 11:19†
‫ זהר‬I.ni zich laten gezeggen, een vermaning
aannemen; pf P ‫ נזהר‬Eze 3:21 Eze 33:4+; inf
‫ להזהר‬Pr 4:13; imp ‫ הזהר‬Pr 12:12 wees
gewaarschuwd; pt ‫ נזהר‬Ps 19:12;
hi waarschuwen; pf ‫ הזהיר‬Eze 33:3, ‫הזהרת‬
Ex 18:20‡, ‫ הזהרתם‬Lev 15:31 2Kron 19:10, sf
‫ והזהירה‬2Kon 6:10, 2m+3f ‫ הזהרתו‬Eze 3:18+;
inf ‫ להזהיר‬Eze 3:18 Eze 33:8;
II.hi glanzen, stralen; ipf ‫ יזהרו‬Dan 12:3
‫ זהר‬m glans Eze 8:2 Dan 12:3†
‫ זו‬nm Ziw, 1Kon 6:1 = Ijjar, de 2e (later 8e)
maand (april/mei); zie ‫חדש‬
‫ זו‬demo dit, dat, welke; zie
‫ זו‬en ‫ ;זה‬Hos 7:16
‫זה = זו לעגם בארץ מצרים‬
relativum Ps 132:12 ‫ עדותי זו "אלמדם‬mijn
getuigenis die ik hun leer
‫ זו‬demo dit, welke, wie; aanwijzend of
betrekkelijk voornaamwoord; Ps 12:8 ‫מן‬
‫ הדור זו‬van dit geslacht
relativum als ‫ "אשר‬: Ex 15:13 ‫אלת‬% ‫עם־זו ג‬
het volk dat Gij hebt vrijgekocht; Ex 15:16
‫ עם־זו קנית‬het volk dat Gij hebt gekocht;
Jes 42:24 ‫יהוה זו חתאנו לו‬
‫ זוב‬q vloeien, ook: aan vloeiing lijden; ipf
‫יזוב‬, ‫ תזוב‬Lev 15:25, ‫ בו‬#‫ ויז‬Jes 48:21, ‫יזובו‬

Ps 78:20 Ps 105:41 Klaagl 4:9; pt ‫זב‬, f ‫זבה‬, cs
‫ ארץ זבת חלב ודבש ;זבת‬Ex 3:8‡;
Klaagl 4:9sterven, wegkwijnen;
Jer 49:4 overstroomd? (van melk en honing)
‫ זוב‬m vloeiing, ziekte; sf ‫זובו‬, ‫ ;זבה‬Lev 15:2-
Lev 15:33†
‫ זוד‬I.hi koken, bereiden; ipf ‫ ויזד‬Gen 25:29;
II.q zich overmoedig, misdadig gedragen;
pf 3f ‫ 'זדה‬Jer 50:29, pl ‫ ז 'דו‬Ex 18:11;
hi misdadig handelen; zich overmoedig
gedragen; pf ‫ הזידו‬Neh 9:10 Neh 9:16 Neh 9:29;
ipf ‫ יזיד‬Deut 18:20, ‫ יזד‬Ex 21:14, ‫יזידון‬
Deut 17:13, ‫ ותזידו‬Deut 1:43
‫ זוזים‬adj Zuzieten, Zuzum ?= ‫ מים‬#‫ זמז‬oorspr.
bewoners van Amoritische hoogvlakte,
Gen 14:5†
‫ זוח‬ni losraken; zie ‫זחח‬
‫ זוחת‬nm Zochet, zoon van Jisi 1Kron 4:20†
‫ זוית‬m hoek, hoeksteen; pl ‫ זויות‬Zach 9:15;
‫ זוית‬Ps 144:12†
‫ זול‬q leegschudden, uitgieten; pt ‫ זלים‬Jes 46:6†
‫ זולה‬prep behalve, zie ‫זולתי‬
‫ זולתי‬prep uitgezonderd, alleen maar,
behalve; ook ‫זולת‬, sf ‫זול 'תך‬, ‫;זולתה‬
Deut 1:36 ‫ זולתי כלב‬niemand behalve Kaleb;
Deut 4:12 ‫ זולתי קול‬alleen maar geluid;
2Kon 24:14 ‫ זולת דלת עם־הארץ‬behalve de
armelui; 1Sam 21:10 ‫ זולתה‬behalve dat
(zwaard)
‫ זון‬ho voeden; pt mm ‫ זנים‬#‫ סוסים מי‬Jer 5:8
weldoorvoede, hitsige hengsten;
Spr 17:4 ‫ מזין‬zie ‫ אזן‬hi pt; luisteren
‫ זונה‬f hoer, zie ‫ זנה‬q pt f
‫ז‬
‫ זוע‬q bewegen, beven (van angst); ipf ‫ עו‬#‫שיז‬
; pt ‫ לא זע‬Est 5:9;
Pr 12:3
pilp doen sidderen, bedreigen; pt sf
‫ מזעזעיך‬Hab 2:7†
‫ זועה‬f schrik, schrikbeeld; Jes 28:19 en K
Jer 15:4; zie ‫ז "עוה‬
‫ זור‬I.q uitwringen, uitpersen; ipf ‫ ויזר‬Re 6:38,
sf ‫ תזורה‬Job 39:15; pp ‫ הזורה‬Jes 59:5 het
uitgedrukte ei ?lees ‫;הזורה‬
II.q zich afwenden, afzetten van; vreemd
worden; pf ‫ זרו‬Job 19:13 Ps 78:30 en ‫זרו‬
Ps 58:4 afvallig worden;
ni zich afwenden, zich vervreemden van; pf
‫ נ 'זרו‬Jes 1:4 Eze 14:5; ipf ‫ וינזר‬Eze 14:7;
ho vervreemd raken; pt ‫ מוזר‬Ps 69:9;
III. pf 3f ‫ זרה‬Job 19:17 mijn adem is vreemd
voor mijn vrouw = adem staat haar tegen
i.v.m. vormverwarring zie ‫זרה‬, ‫נזר זרר‬
‫ זורה‬f het uitgedrukte (slangenei) Jes 59:5 zie
‫זור‬
‫ זזא‬nm Zaza, zoon van Jonatan 1Kron 2:33†
‫ זחח‬ni zich losmaken, wegschuiven; ipf ‫יזח‬
Ex 28:28 Ex 39:21†
‫ זחל‬q sluipen, wegkruipen; pf ‫ זחלתי‬Job 32:6
ik schroomde (hield me op de
achtergrond?); pt pl cs ‫זחלי־עפר‬ " Deut 32:24
en ‫זחלי ארץ‬" Mi 7:17 slangen, 'sluipers op de
grond' †
‫ זחלת‬nloc de steen van Zochelet, ‫אבן‬
‫ הזחלת‬bij Jeruzalem 1Kon 1:9; de
slangensteen? de glijdende steen? vgl. ‫זחל‬
‫ זיד‬koken, zieden, zie ‫זוד‬
‫ זידון‬adj kolkend, schuimend; pl ‫זידונים‬
Ps 124:5†
101
‫ז‬
‫ זיז‬I. m uier, speen Jes 66:11; vgl.
‫;דד‬
II. m coll wilde dieren ‫ זיז שדי‬Ps 50:11
Ps 80:14†
‫ זיזא‬nm Ziza, zoon van Sifi 1Kron 4:37
2Kron 11:20†
‫ זיזה‬nm Ziza, zoon van Simi 1Kron 23:11 =
1Kron 23:10
‫ זינא‬nm Zina, zoon van Simi 1Kron 23:10 =
1Kron 23:11
‫ זיע‬nm Zia 1Kron 5:13
‫ זיף‬I. nloc Zif, verschillende plaatsen in Juda
Joz 15:55;Joz 15:24‡; gent ‫ זיפים‬Zifieten
1Sam 23:19 Ps 54:2;
II. nm Zif 1Kron 4:16
‫ זיפה‬nm Zifa 1Kron 4:16†
‫ זיקות‬m (brandende) pijlen Jes 50:11, zie ‫זקים‬
‫ זית‬m olijf; P ‫זית‬, cs ‫זית‬, pl ‫ ;זיתים‬boom
Re 9:9; opbrengst: olijven Deut 28:40, olie
Mi 6:15‡
‫ זיתן‬nm Zetan 1Kron 7:10†
‫ זך‬adj rein; P ‫זך‬, f ‫ ;זכה‬zuiver Ex 27:20;
onschuldig Job 8:6
‫ זכה‬q rein zijn, onschuldig blijken (voor het
gerecht); vgl. ‫ ;צדק‬ipf ‫ יזכה‬Job 15:14
Job 25:4, 2m ‫ תזכה‬Ps 51:6, ‫ האזכה‬Mi 6:11
vragend 'zou ik rein zijn', anders
gevocaliseerd pi ‫' ה "אזכה‬zou ik voor
onschuldig houden, laten passeren?'
pi rein houden; pf ‫ זכיתי‬Spr 20:9 Ps 73:13; ipf
‫ יזכה‬Ps 119:9, ‫ "אזכה‬zie Mi 6:11;
hitp zich reinigen of rein gedragen; imp mm
‫ הזכו‬Jes 1:16; uit ‫הזדכו‬
‫ זכוכית‬f kristal, natuurlijk glas Job 28:17†
102
‫ זכור‬m het mansvolk, coll ; sf ‫זכורה‬, ‫זכורך‬
Ex 23:17 Ex 34:23 Deut 16:16 Deut 20:13†
‫ זכור‬nm Zakkur, verschillende personen;
Num 13:4 Ezr 8:14 Neh 3:2 Neh 10:13 Neh 12:35
Neh 13:13 1Kron 4:26 1Kron 24:27 1Kron 25:2
1Kron 25:10†
‫זינה‬
‫ זכור‬nm indachtig, zie ‫ זכר‬pp ; Ps 103:14
‫זיזה‬ ‫ זכי‬nm Zakkai, zoon van Bebai Ezr 10:28 ‫זבי‬,
Neh 3:20†
‫ זכך‬q rein zijn, stralen; pf ‫ זכו‬Klaagl 4:7 Job 15:15
Job 25:5;
hi reinigen; pf ‫ ו "הזכותי‬Job 9:30†
‫ זכר‬q zich herinneren, denken aan; pf ‫ זכר‬P
‫זכר‬, ‫כרה‬%‫ ז‬Klaagl 1:7+, 2f P ‫כרת‬% ‫ ז‬Jes 17:10; sf
‫זכרנו‬, ‫זכרתני‬, ‫ ;זכרתיך‬ipf ‫יזכר‬, ‫יזכור‬,
‫יזכר־‬, ‫ויזכר‬, ‫תזכר‬, ‫אזכרה‬, sf ‫ויזכרה‬
1Sam 1:19, ‫תזכרנו‬, ‫אזכרך‬, ‫ אזכרכי‬Ps 137:6;
imp ‫זכר‬, ‫זכר־‬, ‫ זכרה‬Neh 5:19‡, ‫ זכרו‬P
‫זכרו‬, sf ‫ ;זכרני‬inf abs ‫זכר‬, cs ‫ ; זכר‬pt pl
‫ ;זכרי‬pp ‫זכור‬
ni herdacht, herinnerd, vermeld worden; pf
‫ נזכרתם‬Num 10:9; ipf ‫יזכר‬, 2f P ‫תזכרי‬, 2ff
‫תזכרנה‬, enz.; inf sf ‫ הזכרכם‬Eze 21:29; pt
‫ נזכרים‬Est 9:28;
hi in herinnering brengen, vermelden,
gedenken; pf ‫הזכיר‬, sf ‫ הזכרתני‬Gen 40:14;
ipf ‫יזכיר‬, ‫ אזכיר‬Ex 20:24 ?lees ‫תזכיר‬, enz.;
ipf sf ‫ ;ויזכ 'רה‬inf sf ‫ כהזכירו‬1Sam 4:18 imp
‫הזכירו‬, sf ‫ ;הזכירני‬inf ‫להזכיר‬, sf ‫הזכרכם‬
Eze 21:29, ‫ כהזכירו‬1Sam 4:18; pt ‫ מזכיר‬ook
functie 'kanselier' 2Sam 20:24, ‫מזכרת‬, pl
‫מזכירים‬, ‫ מזכרים‬Gen 41:9‡
‫ זכר‬m gedachtenis, herinnering; sf ‫זכרי‬,
‫זכרך‬, P ‫ ;זכ 'רך‬Ex 3:15‡; zie ook ‫ זכרי‬nm
Zikri

‫ זכר‬nm Zeker, P ‫ זכר‬1Kron 8:31† = ‫זכריה‬
1Kron 9:37
‫ זכר‬m man, mannelijk; pl ‫ ;זכרים‬Gen 1:27‡
coll ‫ כל זכר‬alle mansvolk Gen 17:10; ‫מזכר‬
‫ עד־נקבה‬Num 5:3 iedereen
‫ זכרון‬m herinnering, gedachtenis; cs ‫זכרון‬, pl
‫זכרנות‬, sf ‫ ;זכרניהם‬Ex 12:14‡; teken tot
gedachtenis Ex 13:9‡; ‫ זכרון תרועה‬moment
van herdenking met bezuingeschal Lev 23:24;
‫ מנחת זכרון‬herinneringsoffer Num 5:15; ‫ספר‬
‫ זכרון‬kronieken, annalen Mal 3:16 Est 6:1;
‫ זכרניכם‬jullie spreuken Job 13:12
‫ זכרי‬nm Zikri, verschillende personen; Ex 6:21
Neh 11:9 Neh 12:17 1Kron 8:19 1Kron 8:23 1Kron 8:27
1Kron 9:15 1Kron 26:25 1Kron 27:16 2Kron 23:1
2Kron 28:7†
‫ זכריה‬nm Zekarja, ook ‫ ;זכריהו‬1. koning
van Israel 2Kon 14:29‡; 2. profeet onder Joas
2Kron 24:20; 3. zoon van Iddo, profeet onder
Darius Zach 1:1+;Ezr 5:1 Ezr 6:14; 4.
schoonvader van Hizkia 2Kon 18:2; 5. en
anderen elders
‫ לות‬#‫ ז‬f laagheid Ps 12:9†
‫ זלזל‬m wijnranken, loten zonder bloem; pl
‫ זלזלים‬Jes 18:5†
‫ זלל‬I.q erop los leven; waardeloos zijn; pt
‫זולל‬, f P ‫זוללה‬, pl ‫זוללים‬, cs ‫זללי‬
" ; gering,
veracht, min Klaagl 1:11, waardeloos Jer 15:19;
boemelaar, slemper Deut 21:20 Spr 23:21 Spr 28:7;
hi verachten; pf sf ‫ הזילוה‬Klaagl 1:8 ; zie ‫זול‬
en ‫;אזל‬
II.ni beven, schokken;
q p ‫זלו‬A%‫נ‬, P ‫ נז' ולו‬Re 5:5 Jes 63:19 Jes 64:2
‫ז‬
‫ זלעפה‬f gloeiende, schroeiende wind
(hartstocht)?, pl ‫ ;זל "עפות‬Klaagl 5:10 Ps 119:53†
‫ זלפה‬nf Zilpa, dienstmaagd van Lea, moeder
van Gad en Aser; Gen 29:24-Gen 46:18†
‫ זמה‬I. f plan; cs ‫זמת‬, sf ‫זמתכם‬, pl ‫זמות‬, sf
‫ ;זמתי‬negatief: schanddaad, liederlijk
voornemen Lev 18:17 Spr 24:9 Ps 26:10;
neutraal: plan Job 17:11; ‡;
II. nm Zimma, Gersoniet 1Kron 6:5 1Kron 6:27
2Kron 29:12†
‫ זמורה‬f wijnrank; cs ‫ זמרת‬Num 13:23 Jes 17:10
Eze 15:2; Eze 8:17 ? obsceen gebaar; vgl. ‫זרמה‬
‫ מים‬#‫ זמז‬nm Zamzummieten, oorspronkelijke
bewoners voor de Ammonieten Deut 2:20 ?=
‫זוזים‬
‫ זמיר‬I. m snoei; ‫ עת הזמיר‬snoeitijd van de
wijnstokken Hoogl 2:12;
II. m gezang; zie ‫ זמר‬muziek maken
(snarenspel); cs ‫זמיר‬, pl ‫זמירות‬, ‫זמירת‬,
‫זמרת‬, ‫ ;זמרות‬2Sam 23:1 Jes 24:16 Jes 25:5
Ps 95:2 Ps 119:54 Job 35:10†
‫ זמירה‬nm Zemira, zoon van Beker 1Kron 7:8†
‫ זמם‬q verzinnen, plannen maken, beramen,
zich voornemen; pf ‫ זמם‬Deut 19:19 Jer 51:12
Zach 1:6, P ‫ זמם‬Klaagl 2:17, ‫ממה‬%‫ ז‬Spr 31:16,
‫ זמות‬Spr 30:32, ‫ ז 'ממתי‬Zach 8:14 Zach 8:15 en
‫ ז 'מתי‬Ps 17:3 Jer 4:28, P ‫ ז 'ממו‬Ps 31:14; ipf ‫זמו‬A%‫י‬
Gen 11:6; pt ‫ זמם‬Ps 37:12†
‫ זמם‬m (boos) plan; sf ‫ זממו‬Ps 140:9†
‫ זמן‬pu afgesproken, vastgesteld; zie ‫ ;זמן‬pt
‫ מנים‬#‫מז‬, ff ‫ מנות‬#‫ מז‬Ezr 10:14 Neh 10:35
Neh 13:31†
‫ זמן‬m tijd; sf ‫זמנם‬, pl ‫ ;זמניהם‬vastgestelde
tijd, getijde, jaargetijde; Pr 3:1 Est 9:27 Est 9:31
Neh 2:6
103
‫ז‬
‫ זמר‬I.q snoeien, afknijpen ipf ‫ תזמר‬Lev 25:3
Lev 25:4†
ni gesnoeid worden; ipf ‫ יזמר‬Jes 5:6†;
II.pi muziek maken (voor iemand), zingen,
bezingen; ipf ‫ "אזמר‬, ‫ "אזמרה‬, P ‫ "אז 'מרה‬,
‫יזמרו‬, ‫נזמרה‬, sf ‫יזמרך‬, ‫ ; "אזמרך‬imp
‫ זמרה‬Ps 147:1, ‫ זמרו‬P ‫ ;ז 'מרו‬inf ‫;לזמר‬
Re 5:3 2Sam 22:50 Jes 5:6 Jes 12:5 1Kron 16:9;
Ps 7:18-Ps 149:3
‫ זמר‬m wild schaap (rein wild), P ‫זמר‬
Deut 14:5†
‫ זמרה‬f I. f muziek; cs ‫זמרת‬, ‫זמרתי‬, enz.;
spec ‫ זמרת‬Ex 15:2; muziek, melodie, lied
Am 5:23 Jes 51:3 Ps 81:3 Ps 98:5;
II. f kracht, het beste; ‫ זמרת הארץ‬Gen 43:11
het beste van't land
Ex 15:2 Jes 12:2 Ps 118:14 ‫ עזי וזמרת יה‬J. is
mijn kracht en mijn lied? beter: mijn
sterkte? vgl. LXX
‫ זמרי‬nm Zimri, 1. koning van Israel 1Kon 16:9‡;
2. stamvorst van de Simeonieten Num 25:14;
3. kleinzoon van Juda 1Kron 2:6; vgl. ‫ ;זבדי‬4.
kleinzoon van Achaz 1Kron 8:36 1Kron 9:42; 5.
een volk Jer 25:25
‫ זמרן‬nm Zimran, Aramese stam Gen 25:2
1Kron 1:32†
‫ זן‬m soort; Ps 144:13; pl ‫ זנים‬2Kron 16:14†
‫ זנב‬pi (staart) afsnijden, achterhoede
overmeesteren; pf ‫ וזנבתם‬Joz 10:19; ipf
‫ ויזנב‬Deut 25:18†
‫ זנב‬m staart; sf ‫זנבו‬, pl ‫זנבות‬, cs ‫;זנבות‬
lichaamsdeel Ex 4:4; fig. uiteinde Jes 7:4
‫;זנבות האודים‬
Bijzonderheden:
de staart: het minste, laatste, tegenover kop:
het beste; Deut 28:13 ‫ לראש ולא לזנב‬Hij zal
104
u tot kop en niet tot staart maken; Deut 28:44
‫ ;הוא יהיה לראש ואתה תהיה לזנב‬zo ook
Jes 9:13
‫ זנה‬I.q ontucht plegen, ontrouw zijn (aan G-
d); pf ‫זנה‬, ‫נתה‬%‫ז‬, ‫זנית‬, ‫זנית‬, ‫ ;זנו‬ipf
‫תזנה‬, ‫ותזני‬, ‫ו 'תזן‬, ‫ויזנו‬, ‫ ;ותזנינה‬ipf sf:
2f+3mm ‫ ותזנים‬Eze 16:28 je hebt ontucht
met hen gepleegd; inf abs ‫זנה‬, cs ‫לזנות‬, sf
‫ בזנתך‬Eze 23:30; pt ‫ זנה‬overspelige, ‫זונה‬
hoer, ‫זנים‬, ‫זונות‬
pu als hoer worden nagelopen; pf ‫א "חריך‬
‫ נה‬#‫ לא ז‬Eze 16:34;
hi ontucht bedrijven of tot ontucht verleiden
pf ‫ הזנית‬Hos 5:3, ‫ הזנו‬Ex 34:16 Hos 4:10+; ipf
‫ וי' זן‬2Kron 21:11, ‫ ותזנה‬2Kron 21:13; inf abs
‫ הזנה‬Hos 4:18, cs ‫ כהזנות‬2Kron 21:13, sf
‫ להזנותה‬Lev 19:29;
II.q afkeer hebben voor; ipf 2f ‫ ותזנה‬Re 19:2
werd ontrouw? kreeg een afkeer?
‫ זנוח‬I. nloc Zanoch, 1. in Juda bij Tappuach
Joz 15:34 Neh 3:13; 2. in Juda bij Hebron
Joz 15:56;
II. nm Zanoch zoon van Jekutiël1Kron 4:18
‫ זנונים‬m ontucht; cs ‫זנוני‬, sf ‫זנוניה‬, ‫;זנוניך‬
Gen 38:24‡; fig. afgoderij 2Kon 9:22‡
‫ זנות‬f ontucht, ontrouw; sf ‫זנותה‬, ‫זנותם‬,
‫זנותך‬, pl sf ‫זנותיכם‬, ‫ זנותיך‬Num 14:33‡
‫ זנח‬q verwerpen, verstoten; pf ‫ז נח‬
Hos 8:3+;Klaagl 2:7,‫ זנחת‬Ps 44:10 Ps 74:1
Ps 89:39, sf: 2m+1pl ‫זנחתנו‬
Ps 60:3+;Ps 108:12; 2m+1 ‫ זנח 'תני‬Ps 43:2,
1+3mm ‫ זנחתים‬Zach 10:6; ipf ‫ יזנח‬Ps 77:8
Klaagl 3:31, ‫ תזנח‬Ps 44:24 Ps 88:15 Klaagl 3:17;
Hos 8:3‡;
hi stinken Jes 19:6; pf ‫ הזניח‬2Kron 29:19
ontwijden door slecht gedrag; onregelmatig

‫ והאזניכו‬Jes 19:6 stinken; sf ‫הזניחם‬
onmogelijk maken het heilig ambt
2Kron 11:14
te vervullen; sf ‫יחך‬
" ‫ יזנ‬1Kron 28:9 verwerpen;
† ‫ זעף‬m woede; sf
‫ זנח‬nloc Zanoach in Juda, zie ‫זנוח‬
‫ זנק‬pi tevoorschijn springen, roofdier; ipf
‫ יזנק‬Deut 33:22†
‫ זעה‬f zweet, cs ‫זעת‬, Gen 3:19 ‫† בזעת אפיך‬
‫ ז "עוה‬f schrikbeeld; vorm ‫ זועה‬Jes 28:19 en K
Jer 15:4; ‫לז "עוה‬ ‫ נתן‬tot een afschrikwekkend
voorbeeld maken; Deut 28:25 Jer 15:4 Jer 24:9
Jer 29:18 Jer 34:17 Eze 23:46 2Kron 29:8†
‫ ז "עון‬nm Zaäwan, zoon van Eser Gen 36:27
1Kron 1:42†
‫ זעזע‬bedreigen, laten sidderen, ‫מזעזעיך‬
Hab 2:7, zie ‫ זוע‬pilp
‫ זעיר‬adv een weinig, even Job 36:2; Jes 28:10
Jes 28:13 deel van dronken gelal?
‫ זעך‬ni uitdoven, sterven; pf 3pl P ‫נז 'עכו‬
Job 17:1†
‫ זעם‬q woedend tekeer gaan, beschuldigen,
vervloeken; pf ‫ זעם‬Num 23:8‡, ‫זעמתה‬
Zach 1:12; ipf ‫אזעם‬, Num 23:8, sf ‫יזע 'מוהו‬
Spr 24:24; impf ‫זעמה‬" Num 23:7; pt ‫ זעם‬Ps 7:12;
pp cs ‫ זעום יהוה‬Spr 22:14 vervloekt door J.;
f ‫ זעומה‬Mi 6:10 vervloekt;
ni boos zijn, pt pl ‫ נזעמים‬Spr 25:23; †
‫ זעם‬m woede; P ‫ז' עם‬, sf ‫זעמי‬, ‫זעמו‬, ‫זעמך‬,
P ‫ ;זע 'מך‬verontwaardiging Jer 15:17;
strafgericht Jes 10:5 Dan 11:36;
Hos 7:16 ‫ מזעם לשונם‬wegens de felheid van
hun tong?
‫ז‬
‫ זעף‬q boos of treurig zijn; ipf ‫ יזעף‬Spr 19:3
pt ‫זעפים‬
2Kron 26:19; " Gen 40:6; Dan 1:10
somber, mager; †
‫ ;זעפו‬Jes 30:30‡; van de zee
Jona 1:15
‫ זעף‬adj boos, terneergeslagen, 1Kon 20:43
1Kon 21:4†
‫ זעק‬q roepen, aanroepen, schreeuwen; vgl.
‫ ;צעק‬pf ‫ ז "עקה‬P ‫זעקה‬, ‫זעקתי‬, ‫ז "עקו‬,
‫ ;זעקתם‬ipf ‫יזעק‬, ‫תזעק‬, ‫אזעק‬, ‫ יז "עקו‬P
‫יז 'עקו‬, 1pl ‫נז "עקו‬, sf ‫ ויזע 'קוך‬Neh 9:28; imp
‫זעק‬, f ‫ ז "עקי‬P ‫ז 'עקי‬, mm ‫ ;ז "עקו‬inf ‫זעק‬, sf
‫ז "ע 'קך‬, ‫ז "עקך‬
ni zich verzamelen, b.v.voor de strijd,
legerdienst; pf ‫ נזעקת‬Re 18:23; ipf ‫ויזעק‬
Re 6:34‡, ‫ ויז "עקו‬Joz 8:16;
Re 6:34 ?lees ‫ ויזעק‬qal of ‫ ויזעק‬hifil: 'en
riep (het volk van) Abiëzer op hem te
volgen'
hi uitroepen, oproepen, mobiliseren; ipf
‫ויזעק‬, ‫ ;יזעיקו‬imp ‫ ;הזעק־‬inf ‫;הזעיק‬
Re 4:10 Re 4:13 2Sam 20:4 2Sam 20:5 Jona 3:7 Zach 6:8
Job 35:9
‫ זעקה‬f geroep, geschreeuw, gejammer; cs
‫ז "עקת‬, sf ‫ ;ז "עקתי‬Gen 18:20‡
‫ זפרון‬nloc Zifron Num 34:9; loc ‫† זפ 'רונה‬
‫ זפת‬f pek, teer; P ‫ זפת‬Ex 2:3; Jes 34:9†
‫ זקונים‬m de oude dag, zie ‫קנים‬# ‫ז‬
‫ זקים‬m boeien, pl ‫זיקות‬, ‫ ;זקים‬brandende
pijlen Spr 26:18; ‫ "אזקים‬Jer 40:1 ; Jes 45:14
Jes 50:11 Nah 3:10 Ps 149:8 Job 36:8†
‫ זקן‬q oud zijn, worden; vgl. ‫ זקן‬adj; pf ‫קנה‬A%‫ז‬
Spr 23:22, ‫ זקנת‬p1S 8:5, ‫ זקנתה‬Joz 13:1,
‫ זקנתי‬Gen 18:13‡; ipf ‫ ויזקן‬2Kron 24:15;
hi oud worden; ipf ‫יזקין‬, Job 14:8 Spr 22:6
105
‫ז‬
‫ זקן‬adj oud; cs ‫זקן‬, pl ‫זקנים‬, cs ‫זקני‬, sf
‫זקניו‬, ‫זקנינו‬, enz.; Gen 18:11‡; oudste,
ouderling Ex 3:16‡ ‫ זרד‬nloc Zered, beek in Moab; P
‫ זקן‬m baard; cs ‫זקן‬, sf ‫זקני‬, ‫זקנם‬, enz.;
Lev 13:29‡
‫ זרה‬I.q strooien; ipf
‫ זקן‬m ouderdom Gen 48:10, zie ‫קנים‬# ‫† ז‬
‫ זקנה‬f ouderdom, het oud worden; cs ‫זקנת‬,
sf ‫זקנתו‬, ‫ ;זקנתה‬Gen 24:36‡
‫קנים‬# ‫ ז‬m oude dag, bejaardheid; ‫קניו‬# ‫בן לז‬,
‫קנים‬# ‫בן־ז‬, ‫קנים‬# ‫ ;ילד ז‬kind dat men op de
oude dag krijgt; Gen 21:2 Gen 21:7 Gen 37:3
Gen 44:20†
‫ זקף‬q oprichten, rechtop zetten; pt ‫זקף‬
Ps 146:8, ‫ זוקף‬Ps 145:14†
‫ זקק‬q filteren, louteren; ipf ‫ יזקו‬Job 28:1
Job 36:27;
pi louteren ‫ וזקק‬Mal 3:3;
pu pt ‫ קק‬#‫ מז‬Ps 12:7 1Kron 28:18 1Kron 29:4; pl
‫ קקים‬#‫ מז‬Jes 25:6†
‫ זר‬m rand, lijst; sf ‫ ;זרו‬Ex 25:11-Ex 37:27†
‫ זר‬adj vreemd; f ‫זרה‬, pl ‫זרים‬, ff ‫זרות‬, sf P
‫ ;ז 'ריך‬niet eigen, ander volk Deut 25:5
2Kon 19:24; onverwacht, anders Jes 28:21;
religieus vreemd ‫ קטרת זרה‬Ex 30:9, ‫אש‬
‫ זרה‬Lev 10:1; onaangenaam Job 19:17; vgl. zie
‫ זור‬en zie ‫זרא‬
Jes 25:2 Jes 25:5 Ps 54:5 ? ‫ זדים‬hoogmoedigen?
Jer 18:14 ‫ מים זרים‬onduidelijk;
Jer 51:2 ‫ זרים = זרים‬zie ‫' זרה‬wannen'
‫ זרא‬m walging, iets walgelijks Num 11:20†
‫ זרזיף‬m stroom, stortregen Ps 72:6†
‫ זרב‬pu verschroeid worden, opdrogen; ipf
‫ יזרבו‬Job 6:17†
106
‫רבבל‬# ‫ ז‬nm Zerubbabel, zoon van Sealtiël,
Hag 1:1+;Zach 4:6+;Ezr 2:2+;Neh 7:7+
‫זר ד‬
Num 21:12 Deut 2:13 Deut 2:14†
‫תזרה‬, ‫וי' זר‬, sf ‫תזרם‬,
‫ ;ואזרם‬imp ‫ ;זרה‬inf ‫ ;זרות‬pt ‫;זרה‬
uitstrooien Ex 32:20; zeven, wannen Ruth 3:2
Jer 4:11;
ni verstrooid raken, ipf ‫ ויז' רו‬Eze 36:19; inf sf
‫' בהזרתיכם‬als jullie verstrooid raken'
Eze 6:8;
pi werpen, uitstrooien; pf ‫ זריתי‬Mal 2:3, ‫;זרו‬
sf: 3m+3mm ‫זרם‬, 1+3mm ‫זריתים‬,
2m+1pl ‫יתנו‬ ' ‫זר‬, 3pl+3f ‫ ;זרוה‬ipf ‫אזרה‬C
Lev 26:33, ‫ יזרו‬Spr 15:7; inf ‫ ולזרות‬Eze 20:23, sf
‫ ולזרותם‬Ps 106:27; pt ‫ מזרה‬Spr 20:8 Spr 20:26,
cs ‫ מזרה‬Jer 31:10;
pu uitgestrooid, uitgeworpen worden; ipf
‫ יזרה‬Job 18:15; pt ‫ מזרה‬Spr 1:17; pf ‫זרה‬
Jes 30:24 ?= ‫ זרה‬gezeefd wordt;
II.pi nameten, onderzoeken; pf ‫זרית‬
Ps 139:3
‫ זרוע‬f arm; ook ‫ ;זרע‬sf ‫זרעי‬, enz.; pl ‫זרעים‬,
cs ‫ זרעי‬en ‫ ;זרעות‬1. lichaamsdeel Re 15:14;
2. schouder van slachtvee Deut 18:3; 3. zeer
vaak fig: kracht, macht, sterke arm; Ex 6:6
‫ בזרוע נטויה‬met de arm vooruitgestoken,
als krijger; ‫ שם בשר זרעו‬die zijn arm
maakt tot baas, op eigen kracht vertrouwt;
‫ איש זרוע‬Job 22:8 een man van geweld
‫ זרוע‬m zaaisel, zaaigoed; sf ‫ ;זרועיה‬Lev 11:37
Jes 61:11†
‫ זרזיר‬m haan; volgens anderen windhond,
renpaard Spr 30:31 ‫' זרזיר מתנים‬slank van
heup'?

‫ זרח‬I.q opkomen van de zon, vgl. ‫ מזרח‬het
oosten; pf ‫ זרח‬P ‫זרח‬, ‫רחה‬A%‫ ;ז‬ipf ‫ יזרח‬P
‫יזרח‬, ‫ ;תזרח‬inf ‫ כזרח‬Re 9:33 Jona 4:8 zodra
de zon opgaat; pt ‫ זורח‬Pr 1:5; Gen 32:32‡;
II.q uitbreken van huiduitslag 2Kron 26:19; pf
‫רחה‬A%‫ז‬
‫ זרח‬I. m zonsopgang sf ‫ זרחך‬Jes 60:3
stralende opkomst;
II. nm Zerach, P ‫ ;זרח‬gent ‫ ;זרחי‬1. zoon
van Juda Gen 38:30‡; 2. Edomitische stam
Gen 36:13+;1Kron 1:37; 3. vader van Jobab van
Edom Gen 36:33 1Kron 1:44; 4. zoon van
Simeon Num 26:13 1Kron 4:24 ?= ‫ צחר‬Gen 46:10;
5. levietengeslacht 1Kron 6:6+; 6. koning van
Kus 2Kron 14:8
‫ זרחי‬gent Zerachiet of Zarchiet Num 26:20‡; zie
‫ז רח‬
‫ זרחיה‬nm Zerachja 1. zoon van Uzzi 1Kron 5:32
1Kron 6:36 Ezr 7:4 = ‫ יזרחיה‬1Kron 7:3; 2. vader
van Eljoënai Ezr 8:4
‫ זרם‬q stromen, meesleuren (in de stroom); pf
2+3mm ‫ זרמתם‬Ps 90:5;
po uitgieten, laten stromen; pf ‫זרמו‬
Ps 77:18†
‫ זרם‬m stortvloed, stortbui; P ‫ ;זרם‬Jes 4:6
Jes 25:4 Jes 28:2 Jes 30:30 Hab 3:10 Job 24:8†
‫ זרמה‬f zaaduitstorting? lid?; cs ‫זרמת‬, sf
‫ זרמתם‬Eze 23:20;
‫ זרמת סוסים זרמתם‬parallel van ‫בשר‬
‫ "חמורם‬vgl. ‫ זמורה‬Eze 8:17
‫ זרע‬q zaaien, uitzaaien; pf ‫זרע‬, ‫זרעתי‬,
‫זרעתם‬, ‫רעו‬A%‫ז‬, sf ‫ ;זרעתיה‬ipf ‫ יזרא‬P ‫יזרע‬,
‫תזרע‬, ‫אזרעה‬, ‫ יזרעו‬P ‫יזרעו‬, ‫ תזרעו‬P
‫תזרעו‬, 1pl P ‫ נזרע‬Lev 25:20 geen nifal!; sf ‫וי‬
‫זרעה‬, ‫תזרענו‬, ‫ ; ואזרעם‬imp ‫ זרע‬Pr 11:6,
‫ זרעו‬2Kon 19:29‡; inf ‫ לזרע‬Jes 28:24; pt ‫זרע‬
‫ז‬
zaaiend, zaad dragend Gen 1:29, mm ‫זרעים‬,
cs ‫ ;זרעי‬pp ‫רע‬# ‫ ז‬Ps 97:11, f ‫ זרועה‬Jer 2:2
ni gezaaid worden; pf ‫ נזרעה‬zaad
ontvangen Num 5:28, ‫ נזרעתם‬Eze 36:9; ipf P
‫ יזרע‬Lev 11:37 Deut 21:4, ‫ יזרע‬Nah 1:14;
pu gezaaid worden; pf P ‫זרעו‬ ' Jes 40:24 zijn
gezaaid
hi zaad dragen, zwanger zijn; ipf ‫תזריע‬
Lev 12:2; pt ‫ מזריע‬Gen 1:11+
‫ זרע‬m zaad, nageslacht; P ‫ז' רע‬, cs ‫ זרע‬en
‫ זרע‬Num 11:7, sf ‫זרעי‬, pl sf ‫ זרעיכם‬1Sam 8:15
= wat gij gezaaid hebt = uw koren; het
zaaien, de zaaitijd Gen 8:22; zaad Gen 1:11;
kroost, nageslacht Ruth 4:12; ‫שכבת זרע‬
zaaduitstorting Lev 15:16-Lev 22:4 Num 5:13
‫ זרעים‬m groenten, kruiden Dan 1:12 = ‫זרענים‬
Dan 1:16†
‫ זרק‬q strooien, spatten, sprenkelen; pf ‫זרק‬,
‫רקה‬A%‫ז‬, ‫זרקת‬, ‫זרקתי‬, ‫רקו‬A%‫ז‬, sf ‫ זרקו‬Ex 9:8;
ipf ‫יזרק‬, ‫תזרק‬, ‫ויזרקו‬, sf:3m+3m
‫ ;ויזרקהו‬inf ‫ לזרק‬Eze 43:18; imp ‫זרק‬
Eze 10:2; pt ‫זרק‬, ‫;זרקים‬
Hos 7:9 ‫רקה בו והוא לא ידע‬A%‫ שיבה ז‬de
oude dag bestrooide hem (met grijze haren)
en hij beseft het niet;
pu gespat (gesprenkeld) worden; pf ‫זרק‬
Num 19:13 Num 19:20
‫ זרר‬I.po niezen; ipf ‫ ויזרר‬2Kon 4:35 hij niesde
†;
II.q uitdrukken?; pf pass ‫ לא זרו‬Jes 1:6
(zweren) worden niet uitgedrukt;
zie ‫צרר‬
‫ זרש‬f Zeres, de vrouw van Haman Est 5:10-
Est 6:13†
‫ זרת‬f span, gespreide hand, ca. 20 cm); P
‫ ;ז' רת‬Ex 28:16 Ex 39:9 1Sam 17:4 Jes 40:12
107
‫ז‬
Eze 43:13†
NB: ‫ טפח‬of ‫ טפח‬is de breedte van vier
vingers, ca. 8 cm
‫ זתוא‬nm Zattu, familie van teruggekeerde
ballingen; Ezr 2:8 Ezr 10:27 Neh 7:13 Neh 10:15†
‫ח‬
‫ ח‬de letter ‫ ;חית‬getalswaarde 8
‫ חב‬m boezem (binnenste); sf ‫חבי‬# Job 31:33†
‫ חבא‬ni verborgen zijn, zich verbergen; meer
vormen zie ‫ ;חבה‬pf ‫נחבה‬, ‫נח 'בת‬
Gen 31:27, ‫ נחבאו‬P ‫נח 'באו‬, ‫ נחבתם‬Joz 2:16;
ipf ‫תחבא‬, ‫חבאו‬% ‫י‬, inf ‫ ;החבא‬pt ‫נחבא‬,
‫ ;נחבאים‬Gen 3:10‡;
pu zich verbergen; pf ‫חבאו‬# Job 24:4;
hi verbergen; pf 3f ‫ החביאה‬Joz 6:25, maar
‫ החב 'אתה‬Joz 6:17, sf ‫יאני‬
' ‫ החב‬Jes 49:2; ipf
‫ ותחבא‬2Kon 6:29, ‫ ואחבא‬1Kon 18:13, sf
‫ ויחביאם‬1Kon 18:4;
ho verborgen zijn; pf ‫ החבאו‬Jes 42:22†;
hitp zich verbergen; pf ‫ התחבאו‬1Sam 14:11;
ipf ‫ יתחבא‬Gen 3:8 1Sam 23:33, ‫ויתחבאו‬
1Sam 13:6; pt ‫ מתחבא‬2Kon 11:3 2Kron 22:9+,
‫ מתחבאים‬1Sam 14:22 1Kron 21:20
ipf 3mm P ‫ יתחבאו‬Job 38:30 het water
verbergt zich als in steen; ?lees ‫ באבן‬als
‫ ; כבאבן‬anderen: stolt, vriest dicht, wordt
hard, waarbij gedacht wordt aan ‫ חמא‬of
‫חבץ‬
108
‫ זתם‬nm Zetam, zoon van Ladan 1Kron 23:8
1Kron 26:22
‫ זתר‬nm Zetar, kamerling van Ahasverus
Est 1:10†
‫ חבב‬q liefhebben; pt ‫ חבב עמים‬Deut 33:3; ?
lees:pi pf ‫ חבב עמו‬hij heeft zijn volk zeer
lief
‫ חבב‬nm Chobab, zwager van Mozes Num 10:29
Re 4:11†
‫ חבה‬q (zich) verbergen; meeste vormen zie
‫ ;חבא‬imp ‫ "חבי‬Jes 26:20†
ni zich verbergen; pf ‫ ונחבתם‬Joz 2:16; inf
‫ להחבה‬1Kon 22:25 2Kon 7:12
Jer 49:10 ‫ ונחבה לא יוכל‬hij kan zich niet
verschuilen; ?lees ‫ נחבוה‬inf abs?
‫חבה‬# nm Hubba 1Kron 7:34; K ‫חבה‬# ‫ י‬Q ‫חבה‬# ‫ו‬
'en Hubba'
‫ חבור‬nloc Habor of Chabor, zijstroom van de
Eufraat; 2Kon 17:6 2Kon 18:11 1Kron 5:26†
‫ חבורה‬f striem, wond; sf ‫ברתי‬# ‫ח‬, ‫ברתו‬# ‫ "ח‬, pl
‫ברת‬# ‫ח‬, sf ‫ ;חבורתי‬Gen 4:23 Ex 21:25 Jes 1:6
Jes 53:5 Ps 38:6 Spr 20:30†
‫ חבט‬q uitkloppen (dorsen met een vlegel),
afslaan (olijven uit boom); ipf ‫יחבט‬
Jes 27:12, ‫ תחבט‬Deut 24:20 Ruth 2:16; pt ‫חבט‬
Re 6:11

ni uitgeklopt worden; ipf ‫ י 'חבט‬Jes 28:27
(dillezaad) †
‫חביה‬D nm Habaja, Chobaja, priesterfamilie
Ezr 2:61 Neh 7:63†
‫ חביון‬m de bergplaats, omhulsel Hab 3:4†
‫ חבל‬vier wortels: 1) borgen, 2) geweld
gebruiken, 3) zwanger worden, 4)
verbinden;
I.q borgen, verpanden; borg staan voor;
pand nemen; pf ‫ חבל‬Eze 18:16; ipf ‫י "חבל‬
Deut 24:6, ‫ תחבל‬Ex 22:25 Deut 24:17 Job 22:6,
‫ יחבלו‬Job 24:3 P ‫ יח 'בלו‬Job 24:9; imp sf
‫ חבלהו‬Spr 20:16 Spr 27:13; inf abs ‫חבל‬
Ex 22:25; pt ‫ חבל‬Deut 24:6, Zach 11:14
verbindingen zie ‫ חבלים‬pp ‫בלים‬# ‫ "ח‬Am 2:8;
ni moeten boeten? ipf ‫ יחבל‬Spr 13:13;
II.q bederven, verderven, geweld plegen; pf
‫ חבלנו‬Neh 1:7; ipf ‫ אחבל‬Job 34:31; inf ‫"חבל‬
Neh 1:7 ?lees ‫ חבל‬inf abs ?;
pi verwoesten, verderven; pf ‫ ;חבל‬ipf
‫ ;תחבל‬inf ‫ ;חבל‬pt ‫ ;מחבלים‬Jes 54:16
Hoogl 2:15 Jes 13:5 Pr 5:5 Jes 32:7 Mi 2:10†
pu bedorven raken, vernietigd worden; pf
‫חבל‬# Jes 10:27, f P ‫חבלה‬# Job 17:1†;
III.pi bevrucht worden, zwanger worden
van; pf 3f+2m ‫לתך‬% ‫ חב‬Hoogl 8:5; ipf
‫ יחבל־און‬Ps 7:15;
IV. verbinden zie ‫ חבל‬kabel en ‫חבלים‬
verbindingen
‫ "חבל‬m pand, onderpand, borg Eze 18:12
Eze 18:16 Eze 33:15† vgl. ‫חבל‬
‫ חבל‬m scheepstouw, mast, ra? Spr 23:34; vgl.
‫ חבל‬schipper
‫ חבל‬m smart, barenswee; pl ‫ "חבלים‬, cs
‫חבלי‬, sf ‫ ;חבליהן‬Jes 13:8 Jes 26:17 Jes 66:7
Jer 13:21 Jer 22:23 Jer 49:24; Hos 13:13 Ps 18:5 Ps 18:6
‫ח‬
Ps 116:3 Ps 119:61; Job 39:3
te interpreteren als:
de vrucht van hun smarten, hun jongen; †
‫ חבל‬I. m touw, meetsnoer, strik, menigte; sf
‫חבלו‬, pl ‫ "חבלים‬, cs ‫ חבלי‬en ‫חבלי‬, sf
‫ ; "חבליו ; "חב 'ליך‬1. koord, touw, lus Joz 2:15;
‫ חבלי שאול‬2Sam 22:6; tentlijn Jes 33:20+;
‫ חבלי א "הבה‬Hos 11:4; ‫ חבל הכסף‬Pr 12:6
levensdraad; ketting of kabel Job 36:8
Job 40:25; koord Est 1:6; 2. meetsnoer Am 7:17
2Sam 8:2 Zach 2:5 Mi 2:5 Ps 16:6; 3. erfdeel, stuk
grond (bij landverdeling) Deut 32:9,
landstreek Deut 3:4+; 1Kon 4:13 Eze 47:13 Sef 2:5+;
erfdeel Ps 78:55 Ps 105:11 1Kron 16:18;
toegemeten lot Job 21:17 of smarten zie ‫;חבל‬
4. band, strik (om te vangen) Ps 140:6 Spr 5:22
Job 18:10 Ps 18:6; 5. bende, groep, menigte
1Sam 10:5 1Sam 10:10 (een rij profeten); 6.
verderf Mi 2:10 vgl. ‫;חבל‬
II. nloc 'van Chebel naar Akzib' Joz 19:29 of
‫ חבל‬kavel, gebied?
‫ חבל‬I. m schip? mast of schipper?; pl cs
‫חבלי‬, ‫ ;חבליך‬Eze 27:8 Eze 27:29 Jona 1:6†
II. m pandnemer Deut 24:6; zie ‫ חבל‬q pt
‫ "חבלה‬f onderpand; sf ‫ "חבלתו‬Eze 18:7; zie
‫"חבל‬
‫ חבלים‬m banden, verbindingen,
samenbinders? Zach 11:7
‫ "חבצלת‬f narcis Jes 35:1 Hoogl 2:1† of
crocusachtige: herfsttijloos, safraan
‫ "חבצניה‬nm Chabassinja, een Rekabiet
Jer 35:3†
‫ חבק‬q omhelzen, de arm slaan om; pt ‫חבק‬
Pr 4:5, ‫חבקת‬
' 2Kon 4:16; inf ‫ ל "חבוק‬Pr 3:5;
de armen over elkaar slaan = niets
Pr 4:5
doen? vgl. ‫בק‬# ‫;ח‬
pi omarmen; pf ‫ חבקו צור‬Job 24:8 omhelzen
109
‫ח‬
de rots = drukken zich er vast tegen aan,
‫ חבקו אשפתות‬Klaagl 4:5 omarmen de
ashoop; ipf ‫ ויחבק‬Gen 48:10, ‫ויחבק־‬
Gen 29:13, ‫ ותחבק‬Spr 5:20, sf: 2m+3f
‫ תחבקנה‬Spr 4:8, 3m+3m ‫ ויחבקהו‬Gen 33:4,
3f+1 ‫ תחבקני‬Hoogl 2:6 Hoogl 8:3; inf ‫חבק‬
Pr 3:5
‫בק‬# ‫ ח‬m ledigheid, luiheid (de handen over
elkaar) Spr 6:10 Spr 24:36†
‫ "חבקוק‬nm Habakuk, de profeet Hab 1:1+
‫ חבר‬I.q samengaan, passen bij; pf ‫חברו‬%
Gen 14:3; ipf sf ‫ היחברך‬Ps 94:20 vragend; pt
‫חבר‬, ‫חברת‬, ‫חברת‬ ' , ‫ חברת‬Ex 26:3‡; aan
elkaar passend; pp cs ‫ "חבור‬Hos 4:17
'verknocht aan';
geesten bezweren Deut 18:11 Ps 58:6 ‫חבר חבר‬
zie ook betekenis II;
pi voegen; pf ‫ חבר‬Ex 36:10, ‫ חברת‬Ex 26:6+;
ipf ‫ יחבר‬voegen; Ex 36:10+, sf ‫ויחברהו עמו‬
2Kron 20:36 'hij bond hem aan zich, sloot een
verbond'; inf ‫ לחבר‬Ex 36:18;
pu samengevoegd worden; pf ‫חבר‬# Ex 28:7
Ex 39:4, ‫חברה‬# Ps 122:3; ipf ‫חבר‬# ‫ י‬Pr 9:4;
hitp zich verbinden, samengaan pf 1
‫ אתחבר‬2Kron 20:35 lees als ‫התחבר‬, is
etpael 3m; ipf P ‫ יתחברו‬Dan 11:6; inf
‫ התחברות‬Dan 11:23 Aramiserend; sf
‫ כהתחברך‬2Kron 20:37;
II.hi kunstig spreken, redevoeren; ipf
‫ אחברה‬Job 16:4
‫ חבר‬I. m band, bondgenootschap,
gemeenschap; p ‫חבר‬, pl ‫בית ; "חברים‬
‫ חבר‬Spr 21:9=Spr 25:24 echtelijke woning;
Hos 6:9 ‫כהנים‬
" ‫ חבר‬een priesterschaar; vgl.
‫ חבל‬1Sam 10:10
II. m spreuk, bezwering ; pl sf ‫ "חבריך‬,
Deut 18:11 Jes 47:9 Jes 47:12 Ps 58:6;
110
III. nm Cheber of Heber, 1. zoon van Beria
Gen 46:17 = ‫ חבר‬Num 26:45;1Kron 7:31+; gent
‫ חברי‬Num 26:45; 2. de Keniet, man van Jaël
met de pin Re 4:11+; 3. kleinzoon van Ezra
1Kron 4:18
‫ חבר‬nm maat, collega; pl ‫ חברים‬Job 40:30†
‫ חבר‬nm maat; sf ‫ "חברו‬, pl ‫ "חברים‬, cs ‫חברי‬,
sf ‫ "חבריך‬, ‫ ; "חבריו‬bondgenoot Re 20:11,
metgezel Jes 1:23, aanhangers Jes 44:11
‫ברות‬# ‫ "חבר‬f vlekken, strepen (luipaard); pl
sf ‫ברתיו‬# ‫ "חבר‬Jer 13:23
‫ חברה‬f gezelschap, gemeenschap Job 34:8†
‫ חברון‬I. nloc Hebron Gen 13:18‡ gent ‫חברני‬
Hebroniet Num 3:27;
II. nm Hebron Ex 6:18
‫ חברי‬gent van Heber, Heberiet Num 26:45
‫ חברני‬gent van Hebron, Hebroniet Num 3:27
‫ "חברת‬f echtgenote, metgezellin; sf ‫"חברתך‬
Mal 2:14†
‫ חברת‬f aansluitend stel gordijnen (van de
tabernakel); P ‫ ;חברת‬Ex 26:4 Ex 26:10
Ex 36:17† synoniem ‫מחברת‬
‫ חבש‬q binden, verbinden (wonden), zadelen;
pf ‫ וחבשת‬Ex 29:9, ‫ חבשתם‬Eze 34:4; ipf
‫י "חבוש‬, ‫וי "חבש־‬, ‫ ויחבש־‬Job 5:18, ‫ת "חבש‬,
‫חבש‬C ‫ א‬Eze 34:16, ‫אחבשה‬, ‫ ויחבשו‬P
‫וי "ח 'בשו‬, sf ‫ ואחבשך‬Eze 16:10, ‫ויחבשנו‬
Hos 6:1; imp ‫ "חבש‬, ‫ ;חבשו‬inf ‫ל "חבש‬
Jes 61:1, sf ‫ לחבשה‬Eze 30:21; pt ‫ חבש‬Jes 3:7;
pp ‫ חבוש‬Jona 2:6, pl ‫בשים‬# ‫ "ח‬, ‫"חבושים‬
gezadeld; Re 19:10 2Sam 16:1; Eze 27:24 ‫"חבלים‬
‫בשים‬# ‫ "ח‬goed gevlochten touwen?
pi verbinden, afbinden; pf ‫ חבש‬Job 28:11
(water afdammen); pt ‫ מחבש‬Ps 147:3
(wonden)

pu verbonden worden; pf ‫חבשה‬# Eze 30:21,
P ‫חבשו‬# Jes 1:6
‫ "חבתים‬m platte koeken 1Kron 9:31; ‫מ "עשה‬
‫' "חבתים‬het bakwerk' †
‫ חג‬m I. m feest; cs‫חג‬, art ‫החג‬, sf ‫חגי‬, sf P
‫חגך‬, ‫חגנו‬, pl ‫חגים‬, sf ‫ ;חגיכם‬in beginsel
de jaarlijks terugkerende feesten; Ex 10:9‡;
II. kring, cirkel; zie ‫ חוג‬q pf ‫ חג‬Job 26:10
'trok een cirkel'
‫ חגא‬m schrik, huivering Jes 19:17†
‫ חגב‬I. m krekel, sprinkhaan; art ‫החגב‬, pl
‫ ; "חגבים‬eetbaar Lev 11:22‡; klein Num 13:33;
II. nm Chagab, familie van teruggekeerden
Ezr 2:46†
‫ "חגבה‬nm Chagaba, familie van
teruggekeerden Ezr 2:45 Neh 7:48†
‫ חגג‬I.q feest vieren; zie ‫ ;חוג‬pf ‫וחגתם‬
Ex 12:14 Lev 23:41 Num 29:12; ipf ‫ תחג‬Ex 23:14
Deut 16:5, ‫ ויחגו‬Ex 5:1; ‫ תחגו‬Lev 23:39 Lev 23:41;
sf: 2mm+3m ‫ הו‬#‫ תחג‬Ex 12:14; jullie zullen
het vieren; imp ‫ חגי‬Nah 2:1; inf ‫לחג‬
Zach 14:16-Zach 14:19; pt ‫ חוגג‬Ps 42:5, ‫חגגים‬
1Sam 30:16;
II.q waggelen, wankelen (van
dronkenschap); ipf ‫ יחוגו‬Ps 107:27, zie ‫חוג‬
'rondtollen?'
‫ חגו‬m kloof; pl cs ‫' חגוי הסלה‬rotskloven';
Jer 49:16 Ob 3 Hoogl 2:14†
‫ "חגור‬m gordel; sf ‫ "חגרו‬, pl ‫ ; "חגרת‬ook f:
‫ "חגרה‬, sf ‫ ; "חגרתו‬1Sam 18:4; schort Gen 3:7
‫ חגור‬adj omgord; pl cs ‫ "חגורי אזור‬Eze 23:15
met een gordelband om (de heupen) †
zie verder ‫חגר‬
‫ חגי‬Chaggi, zoon van Gad Gen 46:16 Num 26:15;
gent Num 26:15†
‫ח‬
‫ חגי‬nm Haggai, de profeet Hag 1:1+;Ezr 5:1
Ezr 6:14†
‫ חגיה‬nm Chaggia, Merariet 1Kron 6:15†
‫ חגית‬nf Chaggit, vrouw van David, 2Sam 3:4
1Kon 1:5 1Kon 1:11 1Kon 2:13 1Kron 3:2†
‫ חגלה‬nf Chogla, dochter van Selofchad;
Num 26:33‡; in plaatsnaam ‫ בית חגלה‬Joz 15:6
‫ חגר‬q omgorden, een gordel omdoen; pf
‫חגרה‬% Spr 31:17, ‫ וחגרת‬Ex 29:9, ‫חגרו‬%
Jes 15:3‡; ipf ‫יחגר‬, ‫ תחגר‬Ps 76:11, ‫יחגרו‬,
‫תחגרו‬, ‫ תחגרנה‬Ps 65:13, sf ‫יחגרה‬
Ps 109:19; imp ‫ "חגר‬, ‫ ו "ח 'גורה‬Jes 32:11, ‫חגרי‬,
‫חגרו‬, imp ff ‫ "חגרנה‬Jer 49:3 inf ‫ל "חגר‬
Jes 22:12; pt ‫ חגר‬1Kon 20:11 2Kon 3:21; pp
‫חגור‬, art ‫ החגור‬Re 18:17, ‫ "חגורים‬, ‫ רים‬#‫ "חג‬, f
cs ‫ רת‬#‫ "חג‬Joël 1:8;
2Sam 22:46 *q ipf ‫? ויחגרו‬lees ‫' ויחרגו‬en
sidderden'; zie ‫חרג‬
‫ "חגר‬f gordel; zie ‫"חגור‬
‫ חד‬I. adj scherp; f ‫ ; חדה‬Jes 49:2 Eze 5:1 Ps 57:5
Spr 5:4;
II. nloc En-Gada Joz 19:21;
III. Aramees ‫ = חד את־חד‬de een tot de
ander = elkaar Eze 33:30
‫ חדד‬q scherp zijn; pf ‫ חדו‬Hab 1:8 zijn scherp
= lopen snel? (sneller dan wolven);
ho gescherpt worden; pf ‫החדה‬# Eze 21:14+
Job 3:6 ‫ אל־יחד‬zie ‫ יחד‬ni
‫ "חדד‬nm Chadad of Chadar, van Ismaël
Gen 25:15 1Kron 1:30
‫ חדה‬q zich verheugen; ipf ‫ וי' חד‬Ex 18:9;
‫ אל־יחד‬Job 3:6 'laat (die nacht) zich niet
verheugen' of zie ‫' יחד‬laat (die nacht) niet
worden meegeteld'
pi blij maken; ipf sf: 2m+3m ‫ תחדהו‬Ps 21:7
111
‫ח‬
‫ חדוד‬m scherpe punt; pl cs ‫ חדודי־חרש‬de
scherpe scherven (schubben van de
krokodil), Job 41:22†
‫ חדוה‬f vreugde; cs ‫ ;חדות‬1Kron 16:27 Neh 8:10†
‫ חדיד‬nm/nloc Chadid in Benjamin Ezr 2:33
Neh 7:37 Neh 11:34†
‫ חדל‬q ophouden, niet meer doen; imp: laat
maar, laat met rust; pf ‫חדל‬, ‫חדל 'תה‬% ‫ו‬,
‫חדלתי‬D ‫ ה‬Re 9:9 vragend 'zou ik opgeven',
‫חדלו‬% , ‫ ;חדלנו‬ipf ‫יחדל‬, P ‫ יחדל‬, ‫תחדל‬,
‫אחדל‬, P ‫אחדל‬, ‫ויחדלו ואחדלה‬, P
‫יח 'דלו‬, ‫ ;יח 'דלון‬imp ‫ "הדל‬Ex 14:12 P ‫ "חדל‬,
‫ חדלו‬P ‫דלו‬% ‫ "ח‬Zach 11:12, afwijkend ‫חדל־‬
Spr 19:27; inf ‫ "חדל‬1Sam 12:23; Gen 11:8‡
‫ חדל‬m wereld, dodenrijk? P ‫ 'חדל‬Jes 38:11 ?
lees ‫? חלד‬
‫ חדל‬adj vergankelijk; Ps 39:5, cs ‫ "חדל‬Jes 53:3;
nalatig, wie het laten wil Eze 3:27; ‫נבזה‬
‫ ו "חדל־אישים‬veracht en van mensen
verlaten Jes 53:3† (d.w.z. hij kiest zelf de
verlatenheid, of men laat hem alleen)
‫ חדלי‬nm Chadlai, vader van Amasa
2Kron 28:12†
‫ חדק‬m doornstruik Mi 7:4 Spr 15:19; P ‫'חדק‬
wilde braam? nachtschade †
‫ חדקל‬nloc Hiddekel, rivier = Tigris, P
‫ ;ח 'דקל‬Gen 2:14 Dan 10:4†
‫ חדר‬q omringen, insluiten; pt ‫חדרת‬
' ‫ה‬
Eze 21:19†
‫ חדר‬m kamer; P ‫חדר‬, cs ‫ "חדר‬, sf ‫חדרו‬, loc
‫ה 'חדרה‬, P ‫חדרה‬% ‫ ה‬Re 15:1 2Sam 13:10 de
binnenkamer in; pl ‫ "חדרים‬, cs ‫;חדרי‬
binnen, binnenkamer Deut 32:25; fig Spr 7:27 de
kamers van de dood; ‫ חדר בחדר‬1Kon 20:30
112
1Kon 22:25 2Kon 9:2 van de ene kamer in de
andere
‫ חדרך‬nloc Chadrak of Hadrak Zach 9:1
‫ חדש‬pi vernieuwen, herstellen; pf ‫וחדשו‬
Jes 61:4; ipf ‫ תחדש‬Ps 104:30 Job 10:17, ‫ויחדש‬
2Kron 15:8, ‫ נחדש‬1Sam 11:14; imp ‫חדש‬
Ps 51:12 Klaagl 5:21; inf ‫ לחדש‬2Kron 24:4
2Kron 24:12;
hitp zich vernieuwen; ipf ‫ תתחדש‬Ps 103:5
‫ חדש‬adj nieuw ; art ‫החדש‬, f ‫ "חדשה‬, mm
‫ "חדשים‬, art ‫חדשים‬D ‫ה‬, ff ‫ "חדשות‬Ex 1:8‡
‫ חדש‬I. m maand, nieuwemaan, het
nieuwemaansfeest; sf ‫חדשו‬, ‫חדשה‬, pl
‫חדשים‬D , art ‫חדשים‬D ‫ה‬, cs ‫חדשי‬, sf ‫חדשיו‬D ,
‫ ;חדשיכם‬Gen 7:11 Num 10:10;
‫ ראש חדש‬nieuwemaan; ‫ חדש ימים‬een
maand lang Gen 29:14;
II. nf Chodes, 1Kron 8:9
Kalender:
De Kanaänitische kalender begint in de
lente met de maand ‫ניסן‬. Vgl. Ex 12:2. Van
de oude namen (van vóór de Babylonische
gevangenschap) worden er vier genoemd in
Tenach.
De nieuwe (Babylonische) kalender begint
in het najaar met de maand ‫תשרי‬, in de
oude kalender de zevende maand: 1. ‫תשרי‬,
zie ‫ ;אתנים‬2. ‫ חשון‬of ‫מרחשון‬, zie ‫;בול‬
3. ‫ ;כסלו‬4. ‫ ;טבת‬5. ‫ ;שבט‬6. ‫ ; "אדר‬7.
‫ניסן‬, zie ‫ ;אביב‬8. ‫איר‬, zie ‫ ;זו‬9. ‫ ;סיון‬10.
‫מז‬# ‫ ;ת‬11. ‫ ;אב‬12. ‫אלול‬C
‫ "חדשה‬nloc Chadasa in Juda Joz 15:37†
‫ חדשי‬nloc Chodsi 2Sam 24:6 = Kades in
Naftali? †

‫ חוב‬pi schuldig doen zijn; pf ‫וחיבתם‬
‫' את־ראשי‬jullie zouden mijn hoofd met
schuld beladen' Dan 1:10†
‫ חוב‬m schuld Eze 18:7†
‫ חובה‬nloc Choba, bij Damascus Gen 14:15†
‫ חוג‬q een kring maken om, omcirkelen; pf ‫הג‬
Job 26:10 ‫;חק־חג על־פני־מים‬
Ps 107:27 ‫' וחוגו‬zij tolden in het rond' of zie
‫ ' חגג‬zij tuimelden
‫ חוג‬m kring, cirkel Spr 8:27 Jes 40:22 Job 22:14†
‫ חוד‬q een raadsel opgeven, gelijkenis
voorhouden; pf ‫ ; 'חדתה‬ipf ‫ ; "א 'חודה‬imp
‫חוד‬, ‫ ; 'חודה‬Re 14:12+;Eze 17:2;
vgl. ‫ חידה‬raadsel
‫ חוה‬I.pi berichten; aanzeggen, verklaren,
verkondigen; ipf ‫ יחוה‬Ps 19:3, ‫"אחוה‬
Job 32:10 Job 32:17; sf ‫ "אחוך‬Job 15:17, P ‫"אחוך‬
Job 36:2; inf ‫ ואירא מחות דעי אתכם‬Job 32:6;
'ik was bang u mijn mening te verklaren'
Ps 52:11 ‫? ו "אקוה שמך כי־טוב‬lees ‫ ; "אחוה‬ik
zal verkondigen hoe goed uw naam is;
II.histafel zich neerwerpen; pf ‫השת "חוה‬,
enz., zie ‫שחה‬
‫ חוה‬I. nf Eva, Gen 3:20 Gen 4:1†;
II. f dorp, tentenkamp, in ‫' חוות יאיר‬Jaïr's
tentdorpen', pl ‫חוות‬, ‫ ; חותיהם‬Num 32:41‡
‫ חוות־יאיר‬nloc Hawwot-Jaïr, de tentdorpen;
zie ‫חוה‬
‫ חוזי‬nm Hozai, kroniekschrijver van Manasse
anders: ‫חוזים‬, ‫( חוזיו‬zijn)
2Kron 33:19,
zieners, profeten.
‫ חוח‬m doorn; pl ‫חחים‬, ‫ ;חוחים‬distel,
doornstruik; Jes 34:13 Hos 9:6 Job 31:40 Spr 26:9
Hoogl 2:2 2Kron 25:18†;
afgeleid: haak (weerhaak, harpoen) Job 40:26
‫ח‬
2Kron 33:11;
rotsspleet? 1Sam 13:6 ‫' וב "חוחים‬en in spleten'
vgl. ‫חגו‬
‫ חוט‬m draad Re 16:12; meetsnoer 1Kon 7:15
Jer 52:21; Gen 14:23 ‫ מחוט ועד שרוך־נעל‬van
draad tot schoenriem = niet het geringste;
Joz 2:18 Hoogl 4:3 ‫ חוט השני‬een scharlaken
draad; Pr 4:12 ‫שלש‬# ‫ חוט המ‬het drievoudig
snoer
‫ חוי‬adj Chiwwiet, Kanaänitisch volk Gen 10:17‡
verwarring met ‫ חרי‬en ‫חתי‬
‫ "חוילה‬nloc Chawila, het goudland in Afrika
Gen 2:11‡
‫ חול‬I.q rondgaan, dansen; inf cs ‫לחול‬
Re 21:21;
pil dansen; pt ff ‫ מחללות‬Re 21:23; pt mm
‫חללים‬
" Ps 87:7
hitpol ronddraaien, wervelen; pt ‫מתחולל‬
Jer 23:19 (wervelstorm)
1Sam 18:6 ‫? והמחלות‬lees ‫ומחללות‬
rondwervelend of ‫ במחלות‬met reidansen;
II.q losbreken, aanvallen, neerkomen op,
treffen; pf ‫וח 'לה‬, ‫חלו‬, ipf ‫יחול‬, ‫חלו‬# ‫;י‬
Jer 23:19 Jer 30:23 2Sam 3:29 Hos 11:6; Klaagl 4:6 ??
III. beven, zie ‫ חלל‬en ‫חיל‬
‫ חול‬m zand Gen 22:17‡; beeld van
ontelbaarheid
‫ חול‬nloc Chul, Aramees gebied Gen 10:23
1Kron 1:17†
‫ "חולה‬nloc Chawila; zie ‫"חוילה‬
‫ חום‬adj zwart, donkerbruin, Gen 30:32-
Gen 30:40†
‫ חומה‬f muur; cs ‫חמת‬, ‫חומת‬, sf ‫ ;חומתה‬pl
‫חמת‬, ‫חומות‬, du ‫חמתים‬, sf ‫חומתיה‬,
‫חומתיך‬, enz.; Ex 14:22‡
113
‫ח‬
‫ חוס‬q ontzien, sparen, rouwig zijn om; vaak
met ‫ ;עין‬pf ‫ 'חסה‬Eze 16:5, ‫ 'חסת‬Jona 4:10; ipf
‫ יחוס‬Jer 21:7, ‫ יחס‬Ps 72:13, ‫ תחוס‬Jes 13:18,
‫תחס‬, ‫ו 'תחס‬, ‫ אחוס‬Jer 13:14 Eze 24:14
Jona 4:11; imp ‫ חוסה‬Joël 2:17 Neh 13:22;
‫ לא תחוס עינך על‬je oog zal niet rouwig
zijn om = je zult niet ontzien Gen 45:20
Deut 7:16 Deut 19:13‡
1Sam 24:11 ‫? ו 'תחס עליך‬lees ‫חס עליך‬# ‫= וא‬
ik heb je gespaard, of kort voor ‫ו 'תחס עיני‬
‫ = עליך‬mijn oog heeft je gespaard
‫ חוף‬m kust, oever Gen 49:13 Deut 1:7 Joz 9:1 Re 5:17
Jer 47:7 Eze 25:16†
‫ חופם‬nm Chufam, zoon van Benjamin
Num 26:39; gent ‫חפים = ;חופמי‬# Gen 46:21
‫ חוץ‬m buiten; loc ‫ 'חוצה‬naar buiten; pl
‫חוצות‬, ‫חצות‬# , ‫חצת‬# , sf ‫ ;חוצותינו‬1. straat:
‫ חוץ האופים‬de bakkerstraat Jer 37:21‡; 2.
buiten, de velden Deut 23:13 Job 5:10; 3.
buitengebieden, buitenwijken 1Kon 20:34 4.
als voorzetsel: ‫ חוץ מן‬- buiten, behalve
Pr 2:25
‫ חוק‬I. boezem, Q ‫' חיק‬boezem' Ps 74:11
II. wet; zie ‫ חק‬en zie ‫' חקק‬uithakken'
‫ חוקק‬nloc Chukok 1Kron 6:60 ?lees ‫חלקת‬
Chelkat loc ‫חוקקה‬
' Joz 19:34
‫ חור‬q verbleken; ipf P ‫חו' רו‬C ‫ י‬Jes 29:22; †
‫ חור‬I. m wit linnen,katoen Est 1:6 Est 8:15;
II. nm Chur, 1. koning van Midjan Num 31:8
Joz 13:21; 2. tijdgenoot van Mozes Ex 17:10-
Ex 24:14; 3. grootvader van Besaleël Ex 31:2
Ex 35:30 Ex 38:22; 1Kron 2:19-1Kron 4:4 2Kron 1:5; 4.
vader van Refaja Neh 3:9; 5. Ben-Hur 1Kon 4:8
‫ חורב‬nloc Horeb; zie ‫חרב‬
114
‫ חורי‬m Chori, vader van Safat; Num 13:5;
holbewoner, enz., zie ‫חרי‬
‫ חורי‬m fijn wit linnen, katoen? Jes 19:9 ‫וארגים‬
‫ ;חורי‬NBG'51: 'linnenwevers' veronderstelt
‫ ;ארגי חורי‬NBV'04: 'trekken wit weg'; vgl.
‫ חור‬pf P ‫ חו' רו‬of ipf P ‫חו' רו‬C ‫' י‬zij
verbleken'; vgl. voetnoot in BHS)
‫ חורי‬nm Churi, vader van Abichaïl 1Kron 5:14†
‫ חורי‬nm Churai 1Kron 11:32 lees ‫ הדי‬Hiddai als
2Sam 23:30
‫ חורם‬I. nm Huram, o.a. = ‫ חירם‬de vakman
1Kron 8:5;
II. nloc Huram, in Benjamin 1Kron 8:5†
‫ חורן‬nloc Hauran of Chawran, oostelijk van
het meer van Galilea? Eze 47:16+
‫ חוש‬I.q zich haasten; pf ‫ חש‬Deut 32:25 Jes 8:1‡,
‫ 'חשתי‬Ps 119:60; ipf ‫ ו 'תחש‬Job 31:5; imp
‫ 'חושה‬1Sam 20:38‡, Ps 71:12 Q haast u; inf sf
‫ חושי‬Job 20:2 zie II; pp pl ‫חשים‬# Num 32:17 ?
lees ‫משים‬# ‫ "ח‬gewapend, zie ‫;חמש‬
hi haastig doen, zich haasten; pf ‫החישו‬
Re 20:37; ipf ‫יחיש‬, Jes 5:19 ‫? יחישה‬lees
‫ "אחישה ;יחיש‬Ps 55:9 sf ‫בעתה "אחישנה‬
Jes 60:22 op zijn tijd zal ik het haastig doen
Jes 28:16 ‫' המ "אמין לא יחיש‬hij die gelooft,
haast zich niet' ?=hoeft niet te vluchten,
bezorgd te zijn? of: wordt niet beschaamd?
zoals LXX;
II.q genieten? zich zorgen maken? ipf
‫ יחוש‬Pr 2:25 'wie kan genieten' inf sf ‫חושי‬
Job 20:2 mijn haast, onrust, bezorgdheid?
‫ חושה‬nm/nloc Chusa 1Kron 4:4; gent ‫חושתי‬
2Sam 21:18‡
‫ חושי‬nm Chusai, vriend van David 2Sam 15:32-
2Sam 17:15 1Kon 4:16 1Kron 27:33†

‫ חושים‬nf Chusim, vrouw van Sacharaim,
= ‫חשים‬# 1Kron 8:11;
1Kron 8:8
zie ‫' חוש‬zich haasten'
Num 32:17 lees ‫ "חמושים‬, zie ‫חמש‬
‫ חושם‬nm Chusam; zie ‫חשם‬#
‫ חות‬breken; zie ‫חתת‬
‫ חותם‬I. m zegel, zegelring; cs
‫חותם‬, sf
‫חתמו‬, ‫חותמך‬
% ; Gen 38:18+; ‫ חתמת‬Gen 38:25;
II. nm Chotam, zoon van Cheber 1Kron 7:32
1Kron 11:44; ?= ‫ חלם‬1Kron 7:35
‫ "חזאל‬nm Hazaël. koning van Damascus
1Kon 19:15‡ ook ‫ "חזהאל‬met ingevoegde ‫ ה‬:
2Kon 8:8‡
‫ חזה‬q zien, schouwen, uitzien, omzien;
poëtisch; pf ‫חזה‬, ‫חז' ית‬, ‫חזית‬, ‫ 'חזו‬, sf
‫ ;חז 'יתיך‬ipf ‫חזה‬C ‫י‬, ‫חזו‬C ‫ י‬P ‫חז' יון‬C ‫י‬, ‫חזה‬C ‫;וא‬
verkort ‫ ו 'תחז‬Mi 4:11, P ‫ לא־אחז‬Job 23:9 ik
zal (het) niet zien; imp ‫ "חזה‬, ‫ ; "חזו‬inf ‫; "חזות‬
pt ‫חזה‬, ‫ ;חזים‬Jes 26:11 Spr 22:29 Job 15:17
Ps 11:4 Mi 1:1 Hab 1:1 Klaagl 2:14; Ex 18:21 omzien
naar = uitzoeken;
Jes 47:13 ‫ החזים בכוכבים‬astrologen
Job 8:17 ‫חזה‬C ‫ בית "אבנים י‬hij boort tussen de
stenen door? hij ziet een huis van steen?
‫ חזה‬m borststuk; cs ‫ "חזה‬, pl ‫ "חזות‬van
offerdier Ex 29:26‡
‫ חזה‬m ziener, profeet 2Sam 24:11; zie ‫ חזה‬q
pt; sterrenwichelaar, astroloog Jes 47:13 ;
Jes 28:15 verdrag? zie ‫ חזות‬Jes 28:18
‫ "חזהאל‬nm Hazaël; zie ‫"חזאל‬
‫ "חזו‬nm Chazo, zoon van Nahor Gen 22:22
‫ חזון‬m visioen; art ‫החזון‬, cs ‫ ; "חזון‬orakel,
droombeeld 1Sam 3:1‡;
‫ מחזון‬Mi 3:6 verstoken van visioen
‫ח‬
‫ "חזות‬f visioenen, profetische taal 2Kron 9:29†
‫ חזות‬f gezicht; sf ‫ ;חזותכם‬wat opvalt Dan 8:5
Dan 8:8 ‫ קרן חזות‬een opvallende horen;
droomgezicht, openbaring Jes 21:2 Jes 29:11;
verdrag, afspraak Jes 28:18; vgl. ‫ חזה‬Jes 28:15
‫ "חזיאל‬nm Chaziël. zoon van Simi 1Kron 23:9
‫ "חזיה‬nm Chazaja Neh 11:5†
‫ חזיון‬m visioen, droomgezicht; sf ‫חזינו‬, pl
‫ חזיונות‬en ‫ ;חזינות‬2Sam 7:17 Jes 22:1 Jes 22:5
Joël 3:1 Zach 13:4 Job 4:13 Job 7:14 Job 20:8
Job 33:15†
‫ חזיון‬nm Chezjon 1Kon 15:18 koning van
Damascus
‫ חזיז‬m bliksem, onweer; cs ‫ "חזיז‬, pl ‫חזיזים‬
donderwolken, onweer Zach 10:1; ‫"חזיז קלות‬
Job 28:26 Job 38:25 donderwolken? bliksem
met donder?
‫ "חזיר‬m everzwijn (onrein) Lev 11:7 Deut 14:8
Jes 65:4 Jes 66:3 Jes 66:17 Ps 80:14 Spr 11:22†
‫ חזיר‬nm Chezir 1Kron 24:15 Neh 10:21†
‫ חזק‬q sterk, hard, volhardend, vasthoudend
zijn; pf ‫ חזק‬P ‫חזק‬, ‫חזקה‬% P ‫קה‬A%‫חז‬,
‫חזק 'ת‬% ‫ו‬, sf ‫ "חזקו‬, ‫ ; "חזקתני‬ipf ‫יחזק‬, ‫חזקו‬C ‫י‬,
‫חזק‬C ‫ וי‬P ‫חזק‬C ‫ ;וי‬imp ‫ "חזק‬P ‫ק‬%‫ "חז‬, ‫ ;חזקו‬inf
sf ‫ לחזקה‬Eze 30:21 opdat zij (de arm van
Farao) sterk zou zijn?; ‫ וכחזקתו‬Dan 11:2 als
hij sterk wordt (gezag krijgt); zie ‫;חזקה‬
Gen 41:56‡;
pi sterken, vasthouden; pf ‫חזק‬, ‫חזקתי‬,
‫חזקו‬, sf ‫חזק 'תני‬, ‫ ;יחזקום‬ipf ‫יחזק‬, ‫תחזק‬
Job 4:3 gij hebt gesterkt; imp ‫ ;הזק‬inf ‫;חזק‬
Ex 4:21‡;
hi vasthouden, vastgrijpen, met vz. ‫;ב‬
onderhoud aanpakken, ondernemen; pf
‫חזיק‬C ‫ ה‬ipf ‫י "חזיק‬, ‫ ;י "חזק‬ipf ‫ וי "חזקו‬Gen 19:16
115
‫ח‬
grepen vast; pt ‫ מ "חזיק‬Job 2:3 volhardend;
hitp zich vermannen; ipf ‫ יתחזק‬Gen 48:2
‫ חזק‬m sterkte; sf ‫ חזקי‬Ps 18:2†
‫ חזק‬adj hard, sterk, luid; 2Sam 3:1 Ex 19:19†
‫ חזק‬adj hard, sterk, stoer; f ‫ "חזקה‬, pl ‫ "חזקים‬,
‫ ;חזקי‬Ex 3:19‡
‫ חזק‬m kracht, sterkte; sf ‫ ;חז 'קנו‬Am 6:13
Hag 2:22; Ex 13:3 Ex 13:14 Ex 13:16 ‫ בחזק יד‬met
handkracht, met sterke hand †
‫ חזקה‬f sterkte; cs ‫חזקת‬, sf ‫ ;חזקתו‬ook als
q inf : sterk worden, greep Jes 8:11 ‫כחזקת‬
‫ היד‬toen Zijn hand sterk werd; slagkracht
verkrijgen Dan 11:2 ‫ וכחזקתו‬en als hij sterk
‫ חטא‬m zonde; sf
wordt
‫ חזקה‬I. f kracht; ‫ בחזקה‬met geweld, uitspr.
/chozka/; Re 4:3 Re 8:1 1Sam 2:16 Jona 3:8;
II. f versterking, onderhoud (tempel)
2Kon 12:13 of ?lees ‫ לחזקה‬of ‫לחזקה‬, om
‫ חטא‬adj zondig; f
(de tempel) te herstellen; zie ‫חזק‬
‫ חזקי‬nm Chizki 1Kron 8:17
‫ חטאה‬f zonde; ook ‫חטאת‬, ‫ ; "חטאה‬cs
‫ חזקיה‬nm Hizkia, ook ‫ חזקיהו‬1. koning van
Juda 2Kon 18:1‡; 2. Sef 1:1 dezelfde?; 3.
1Kron 3:23 = Chizki; 4. Neh 7:21 Ezr 2:16
‫ חח‬m haak; sf ‫חחי‬, pl ‫ ;חחים‬als sieraad
Ex 35:22; als boei: 2Kon 19:28‡; zie ook ‫חוח‬
‫ חטא‬q zondigen, missen, verkeerd doen, in
het ongelijk staan; pf ‫חטא‬, ‫חטאה‬% ,
‫ח 'טאת‬, ‫ח 'טאתי‬, ‫חטאו‬% P ‫ח 'טאו‬, ‫חטאתם‬,
‫ ;חטאנו‬ipf ‫חטא‬C ‫י‬, ‫תחטא‬, ‫אחטא‬,
‫ ;תחטאו‬inf ‫ "חטא‬, ‫ "חטו‬, ‫בחטאת‬, sf
‫ ;חטאותו‬pt ‫ חוטא‬f ‫חטאת‬, pl ‫;חטאים‬
Gen 20:6‡;
pi ontzondigen, herstellen, vergoeden; pf
‫חטא‬, ‫חטאת‬, ‫חטאו‬, sf ‫ ;חטאו‬ipf ‫ויחטא‬,
sf ‫ "אחטנה‬Gen 31:39; inf ‫ ;לחטא‬pt ‫;מחטא‬
116
schade vergoeden Gen 31:39; ontzondigen
(door een zondeoffer) Lev 6:19;
hi missen, in de fout gaan / tot zonde
brengen; pf ‫חטיא‬C ‫ה‬, ‫חטיאו‬C ‫ה‬, sf ‫חטיאם‬C ‫;ה‬
ipf ‫ י "חטא‬Re 20:16, ‫ ת "חטא‬1Kon 16:2
1Kon 21:22, ‫ י "חטיאו‬Ex 23:33; inf ‫לה "חטיא‬,
‫ ל "חטיא‬Pr 5:5 pt pl cs ‫ מ "חטיאי‬Jes 29:21;
1Kon 14:16‡;
hitp zich laten ontzondigen, reinigen
Num 8:21+; van zinnen raken,
terugschrikken? Job 41:17; ipf P ‫יתח 'טאו‬
Job 41:17; ipf ‫ ויתחטאו‬Num 8:21, ‫תתחטאו‬
Num 31:19, P ‫ תתח 'טאו‬Num 31:20
‫חטאו‬, ‫ חטאה‬Num 15:28 =
‫ ;חטאה‬pl ‫ "חטאים‬, cs ‫ ; "חטאי‬sf ‫ "חטאי‬,
‫ "חטאיכם‬, enz.; fout (jegens mensen)
Gen 41:9;overtreding van een gebod
Num 15:28; zondenschuld Deut 15:9
‫חטאה‬, pl ‫חטאים‬, cs
‫חטאי‬, sf ‫ ;חטאיה‬Num 17:3‡; zondaar
Gen 13:13 Ps 1:1
‫חטאת‬, sf ‫חטאתי‬, ‫חטאתנו‬, enz., pl
‫חטאות‬, ‫חטאות‬, sf ‫ "חטאתיו‬, ‫חטאותנו‬,
enz.; zondigheid Gen 4:7 Gen 18:20;
zondeoffer, rituele reiniging Num 19:9
Ex 29:14‡
‫ חטאת‬f zonde; zie ‫חטאה‬
‫ חטב‬q houthakken, houtsnijden; ipf ‫יחטבו‬
Eze 39:10; inf ‫ לחטב‬Deut 19:5 pt ‫חטב‬,
‫חטבים‬, cs ‫ ;חטבי‬Deut 29:10 Joz 9:21+;2Kron 2:9
pp ‫טבת‬# ‫ "ח‬Spr 7:16 bont (in bonte strepen)
pu gehakt, gebeeldhouwd; pt ‫חטבות‬# ‫מ‬
Ps 144:12
‫טבה‬# ‫ "ח‬f bontgekleurde stof Spr 7:16; zie ‫חטב‬

‫ חטה‬f tarwe (op het veld) Ex 9:32; pl ‫חטים‬
Hoogl 7:3; Eze 4:9 ‫ חטין‬aramisme
‫ חטוש‬nm Chattus, 1. nazaat van David, Ezr 8:2
1Kron 3:22; 2. zoon van Chasabneja Neh 3:10;
3. leviet Neh 10:5 Neh 12:2
‫ "חטיטא‬nm Chatita, teruggekeerde balling,
poortwachter; Ezr 2:42 Neh 7:45†
‫ חטיל‬nm Chattil, teruggekeerde balling
Ezr 2:57 Neh 7:59†
‫ חטים‬m tarwe; zie ‫חטה‬
‫ "חטיפא‬nm Chatifa, teruggekeerde balling
Ezr 2:54 Neh 7:56†
‫ חטל‬nm Hattil; zie ‫חטיל‬
‫ חטם‬q inhouden, intomen; ipf ‫חטם־לך‬C ‫א‬
Jes 48:9 Ik zal (Mij) om u inhouden †
‫ חטף‬q roven, vangen; pf ‫ "חטפתם‬Re 21:21, ipf
‫י "חטף‬, inf ‫ "חטוף‬Ps 10:9
‫ חטר‬m twijg, rank, loot Jes 11:1 Spr 14:3†
‫טש‬# ‫ ח‬nm Hattus; zie ‫חטוש‬
‫ חטת‬f ontzondigingsoffer Num 15:24; zie
‫חטאה‬
‫ חי‬adj levend; P ‫חי‬, art ‫ החי‬en ‫החי‬, cs ‫חי‬,
f ‫חיה‬, pl ‫חיים‬, ‫חיות‬, ‫ ;חיות‬1. levend,
levendig Ex 1:19 Lev 14:4; zie ‫ חיה‬2. f ‫חיה‬
levende wezens, gedierte; zie ‫ חיה‬3. m pl
‫ חיים‬het leven; cs ‫חיי‬, sf ‫חיי‬, ‫חייך‬, enz.;
4. m pl stam, geslacht 1Sam 18:18 ‫ ? חיי‬mijn
familie, verwanten; 5. interj. leve, zowaar
als ... leeft Ruth 3:13; te verklaren als adj
'levend' of zie ‫ חיה‬q imp
‫ חיאל‬nm Chiël, bouwer van Jericho 1Kon 16:34
‫ חיב‬schuldig maken; zie ‫חוב‬
‫ח‬
‫ חידה‬f raadsel; cs ‫חידת‬, sf ‫חידתי‬, pl ‫חידות‬
en ‫ ;חידת‬Num 12:8 Re 14:12; spreuk, parabel
Spr 1:6; list Dan 8:23; vgl. ‫חוד‬
‫ חיה‬q leven, opleven, herstellen (na ziekte)
Joz 5:8; pf‫ וחי‬Gen 3:22 doorgaans ‫ חיה‬Pr 6:6;
f ‫ חיה‬of ‫ = חיה‬adj, ‫חייתי‬, enz.; ipf ‫יחיה‬,
‫תחיי‬, ‫ "התחיינה‬vragend Eze 37:3, ‫יחי‬, ‫ונחיה‬
Gen 42:2 dat wij mogen leven; imp ‫וחיה‬
Gen 20:7, ‫ וחיו‬Gen 42:18‡; inf abs ‫חיה‬, ‫חיו‬,
cs ‫לחיות‬, sf ‫; "חיותם‬
pi in leven houden, doen leven; pf ‫חיה‬,
‫חיו‬, ‫חייתם‬, sf: 3f+1 ‫ חיתני‬Ps 119:50, 2m+1
‫ חייתני‬Ps 30:4, P ‫ חייתני‬Ps 119:93 ipf ‫יחיה‬,
‫ ;יחיו‬inf ‫ ;חיות‬pt ‫ מחיה‬Gen 12:12; ipf ‫נחיה‬
Gen 19:32laat ons nageslacht doen leven van
onze vader;
hi in leven houden, tot leven wekken; pf
‫חיה‬C ‫ה‬, ‫חייתי‬C ‫ה‬, ‫ה "חיתם‬, sf ‫חיתנו‬C ‫ה‬, ipf
‫ ו "אחיה‬Deut 32:39 imp ‫ ;ה "חיו‬inf abs ‫ה "חיה‬,
cs ‫ה "חיות‬
‫ חיה‬1. f levend dier, coll.: de dieren, het
gedierte; cs ‫ חית‬en ‫חיתו‬, sf ‫חיתו‬, pl
‫ חית הארץ ;חיות‬de dieren van de aarde
Gen 1:25; viervoetig dier (niet vogel) Gen 1:28
Gen 8:19; huisdier Num 35:3; lastdier Jes 46:1;
wild dier (niet vee) Gen 7:14 Job 37:8 Ps 74:19; 2.
f wezen (vooral bij Ezechiël) Eze 1:5 e.a.; 3.
f menigte 2Sam 23:13
‫ חיה‬adj levendig, krachtig, ff ‫ חיות‬Ex 1:19
‫ חיות‬f levend, het leven 2Sam 20:3; ‫אלמנות‬
‫ חיות‬weduwschap voor het leven
‫ חיים‬m het leven; pl ‫חיי‬, sf ‫חייו‬, enz.; Job 3:20
Gen 27:46; de levenden Ruth 2:20; zie ‫חי‬
‫ חיל‬I.q beven (angst, barenswee); baren (in
smarten); p ‫חלה‬, ‫ ;חלתי‬ipf ‫ויחל‬, ‫תחיל‬, ‫י‬
‫חילו‬, ‫יחילון‬, ‫תחילין‬, ‫ ;תחול‬imp ‫חולי‬
117
‫ח‬
Mi 4:10, ‫ חילו‬Ps 96:9; inf+ipf ‫חול תחיל סין‬
Eze 30:16; Sin zal sidderen en krimpen van
angst; Jes 23:5 Mi 4:10 Jes 13:8;
hi doen beven; ipf ‫ יחיל‬Ps 29:8 vorm als
qal;
ho gebaard worden; ipf ‫ חל‬#‫ י‬Jes 66:8;
pil baren; ipf ‫ תחוללכם‬Jes 51:2; pf passief
‫חוללתי‬
% Ps 51:7 geboren worden
hitpal beven (van angst); pt ‫מתחולל‬
Job 15:20;
hitpalp schrikken; ipf ‫ ותתחלחל‬Est 4:4 ;
II.q sterk, voorspoedig, duurzaam zijn; ipf
‫יחיל‬, ‫ יחילו‬Job 20:21 Ps 10:5;
III.q wachten; vgl. ‫ ;יחל‬pf ‫ 'חלה‬Mi 1:12 of :
beefde van angst ipf Gen 8:10 ‫ ;וי' חל‬Re 3:25
‫ ;ויחילו‬Klaagl 3:26 ‫ טוב ויחיל‬het is goed te
wachten?
‫ חיל‬m angst en beven, barensweeën; Jer 6:24
Jer 22:23 Jer 50:43 Mi 4:9 Ps 48:7; ‫;חיל כיולדה‬
Ex 15:14
‫ חיל‬m voormuur; cs ‫חל‬, sf ‫חילך‬, ‫ חילה‬en
Ps 48:14 ‫ חילה‬zonder mapik; 2Sam 20:15
1Kon 21:23 Jes 26:1 Eze 27:10 Zach 9:4 Ps 48:14
Ps 122:7 Klaagl 2:8†
‫ חיל‬m kracht; cs ‫חיל‬, sf ‫חילי‬, pl ‫ ; "חילים‬1.
kracht, daadkracht, een daad van kracht
Num 24:18; 2. deugd, goede kwaliteit Ruth 4:11;
3. vermogen Ruth 2:1 schatten, weelde,
rijkdom Job 20:15; 4. krijgsmacht Ex 14:28
‫ בן חיל‬een flinke man
‫ חילה‬f pijn Job 6:10†
‫ חילז‬nloc Chiles, Chilen of Cholon,
priesterstad in Juda 1Kron 6:43, zie ‫חלון‬
andere versies: ‫חילן‬
‫ חילם‬nloc Chelam 2Sam 10:16, vgl. ‫חלאמה‬
2Sam 10:17
118
‫ חין‬m gratie, schoonheid Job 41:4 ?lees ‫חן‬
'gratie, kunst' of ‫' הון‬rijkdom'?
‫ חיץ‬m muur, tussenwand Eze 13:10†
‫ חיצון‬adj buiten-; f ‫חיצונה‬, pl ‫חיצונים‬, ff
‫ ;חיצונות‬loc ‫ ח 'יצונה‬naar buiten toe
2Kon 16:18; ‫ לחיצון‬1Kon 6:29 aan de
buitenkant;
zie ‫חוץ‬
‫ חיק‬m boezem, binnenste; ook ‫ ;חק‬sf ‫חיקי‬
of ‫חקי‬, ‫חיקך‬, ‫יקך‬ ' ‫ח‬, enz.; 1. schoot
Ruth 4:16; 2. vouw van het kleed (boezem)
Ex 4:6; 3. zetel van de hartstocht (nieren)
Job 19:27; 4. diepe bak van de wagen
1Kon 22:35; 5. goot in het altaar Eze 43:13
‫ חירה‬nm Chira, uit Adullam Gen 38:1 Gen 38:12†
‫ חירם‬nm Chiram, 1. koning van Tyrus
2Sam 5:11; 2.
Chiram de kunstige vakman uit
Tyrus 1Kon 7:13, andere namen ‫חורם אבי‬,
‫חורם‬, ‫חירום‬
‫ חירת‬nloc Chirot Num 33:8 = ‫פי־החירת‬
‫ חיש‬zich haasten; zie ‫חוש‬
‫ חיש‬adv haast Ps 90:10; adv spoedig, haastig
‫ חך‬m verhemelte, mond; sf ‫חכי‬, sf P ‫ח 'כך‬
Eze 3:26, enz.
‫ חכה‬q wachten, wachten op, verwachten,
soms met vz. ‫ ;ל‬pt cs ‫ חוכי־לו‬Jes 30:18
pi verwachten, afwachten; pf ‫ חכה‬Job 32:4,
‫ חכתה‬Ps 33:20, ‫ חכיתי‬Jes 8:17, ‫חכינו‬
2Kon 7:9, ‫ חכו‬Ps 106:13; ipf ‫ יחכה‬Jes 30:18,
‫ תחכה‬2Kon 9:3; imp ‫ חכה‬Hab 2:3, ‫חכו‬
Sef 3:8; pt ‫ מחכה‬Dan 12:12, cs ‫למחכה־לו‬
Jes 64:3, pl ‫ מחכים‬Job 3:21†
Hos 6:9 ‫כהנים‬" ‫ וכחכי איש גדודים חבר‬als
een bende op de loer liggende groep
priesters? onzeker
 ‫ח‬
‫ חכה‬f vishaak Jes 19:8 Hab 1:15 Job 40:25† ‫ חל‬m voormuur 2Sam 20:15; zie ‫חיל‬
‫ "חכילה‬nloc Chakila, heuvel bij de woestijn ‫ חל‬adj gewoon (niet heilig); Lev 10:10 1Sam 21:5
van Zif; 1Sam 23:19 1Sam 26:1 1Sam 26:3† 1Sam 21:6 Eze 22:26 Eze 42:20 Eze 44:23; Eze 48:15

‫ "חכליה‬nm Chakalja Neh 1:1 Neh 10:2† ‫ לעיר‬,‫ חל הוא‬voor algemeen gebruik;
zand zie ‫חול‬
‫ חכלילי‬adj donker, zwart Gen 49:12
‫ חלא‬q ziek, zwak zijn; zie ook ‫ ; חלה‬ipf
‫ חכללות‬f duisterheid, troebelheid; cs ‫חלא‬C ‫ וי‬2Kron 16:12 of lees ‫ויחל‬
‫ חכללות‬Spr 23:29† hi ziek maken; pf ‫חלי‬C ‫ ה‬Jes 53:10
‫ חכם‬q wijs zijn, verstandig of bekwaam ‫ חלאה‬I. f roest, aanslag; sf ‫ חלאתה‬Eze 24:11
handelen; pf ‫חכם‬, ‫חכמה‬% Zach 9:2 uitspr Eze 24:12; zonder mapik Eze 24:6; †
/chachema/, ‫חכמו‬% , enz.; ipf ‫יחכם‬, ‫ויחכם‬ II. nf Chela, 1Kron 4:5 1Kron 4:7†
P ‫יחכם‬, ‫אח 'כמה‬, ‫ ;יח 'כמו‬imp ‫ "חכם‬, P
‫כם‬% ‫ "ח‬, pl ‫כמו‬% ‫;ח‬ ‫ "חלאים‬m halssieraad Hoogl 7:2; zie ‫"חלי‬
pi wijs maken, wijsheid leren; ipf sf ‫יחכם‬ ‫ חלאמה‬nloc Chelam, loc ‫ח 'לאמה‬
Ps 105:22, ‫ יחכמנו‬Job 35:11, ‫ תחכמני‬Ps 119:98 2Sam 10:17, vgl. ‫ חילם‬2Sam 10:16
pu bedreven, volleerd zijn; pt ‫חכם‬# ‫ מ‬Ps 58:6 ‫ חלב‬I. m vet; sf ‫חלבו‬, pl ‫ "חלבים‬, ‫חלבי‬, sf
‫ חלבהן‬Gen 4:4 = ‫ חלביהן‬of lees ‫חלבהן‬
hi wijsheid leren, schenken; pt ‫מחכימה‬ zoals in Lev 8:16 = ‫ ; חלבם‬algemeen Lev 7:24;
Ps 19:8
vetlaag om ingewanden Re 3:22; zetel van
hitp zich wijs gedragen, slim optreden; ipf gevoelens ‫ חלבמו‬Ps 17:10 = hun hart;
‫ תתחכם‬Pr 7:16, ‫ נתחכמה‬Ex 1:10 II. nm Cheleb 2Sam 23:29 = ‫ חלד‬1Kron 11:30
‫ חכם‬adj wijs, bekwaam; cs ‫ "חכם‬, pl ‫ "חכמים‬, en ‫ חלדי‬1Kron 27:15
cs ‫חכמי‬, sf ‫ ; "חכמיה‬f ‫ "חכמה‬, pl ‫ "חכמות‬, ‫ חלב‬m (zoete) melk; cs ‫ "חלב‬, sf ‫"חלבך‬
‫ ;חכמות‬Gen 41:8 de wijzen van Egypte; Eze 25:4; ‫ "חלבי‬Hoogl 5:1; melk, zoete melk
2Sam 14:2 ‫' אשה "חכמה‬een verstandige =
(witte kaas?) Gen 18:8; i.v.m. de kleur
praktische vrouw'; vgl. goochem Gen 49:12
‫ חכמה‬f wijsheid, bedrevenheid; uitspr. ‫ חלבה‬nloc Chelba in Aser Re 1:31
/chochma/; cs ‫חכמת‬, sf ‫חכמתו‬,
‫חכמתכם‬, enz.; Ex 28:3‡; ‫ חלבון‬nloc Chelbon Eze 27:18 bekend om de
pl ‫ חכמות‬betekenis enkelvoud: de wijn †
Wijsheid PS 49:4 Spr 1:20+ ‫ חלבנה‬f galbanum (geurige gom, hars)
‫ חכמוני‬nm Hachmoni, Chachmoni 1Kron 11:11 Ex 30:34†

1Kron 27:32 ‫ תחכמני‬2Sam 23:8 ‫ חלד‬nm Cheled 1Kron 11:30 = ‫ חלב‬als

‫ חכמות‬f wijsheid; zie ‫חכמה‬ 2Sam 23:29

‫ חכר‬q kwellen, mishandelen; ipf ‫תהכרו‬ ‫ חלד‬m het leven, levensduur; P ‫ ;חלד‬sf
Job 19:3 ?lees ‫תחכרו‬ ‫ ;חלדי‬levensduur Ps 39:6 Ps 89:48; het leven

119
‫ח‬
Job 11:17; wereld Ps 17:14 Ps 49:2; †; Jes 38:11 zie
‫חדל‬
‫ חלד‬m mol (onrein dier) Lev 11:29†
‫חלדה‬# nf Chulda, Hulda, profetes 2Kon 22:14
2Kron 34:22†
‫ חלדי‬nn Cheldai Zach 6:10 1Kron 27:15 = ‫חלב‬
2Sam 23:29
‫ חלה‬q ziek, zwak zijn; vgl. ‫ ; חלא‬pf ‫חלה‬,
‫חליתי‬, ‫ ;חלו‬inf ‫ ב "חלתו‬Jes 38:9, ‫ב "חלותם‬
Ps 35:13; pt ‫חלה‬, ‫ חולה‬ziek; Gen 48:1
1Sam 19:14; 2Kon 13:14 ‫חלה את חליו "אשר‬
‫' ימות בו‬lag ziek van zijn ziekte waaraan
hij zou sterven';
Zach 11:8 zie ‫' געל‬een afkeer hebben van'
ni ziek, zwak, uitgeput zijn of raken; pf
‫חליתי‬C ‫ נ‬Dan 8:27, ‫ נחלו‬Jer 12:13; pt f ‫נ "חלה‬
Jes 17:11 Jer 30:12 'ongeneeslijke ziekte';
‫ הנחלות‬Eze 34:4 de verzwakte dieren
pi ziek maken Deut 29:21; met ‫ פנים‬mild
stemmen, proberen te vermurwen; pf ‫חלה‬
Deut 29:21 2Kron 33:12, ‫ חליתי‬1Sam 13:12
Ps 119:58, ‫ וחלו‬Job 11:19, ‫ חלינו‬Dan 9:13; ipf
‫ ויחל‬Ex 32:11 1Kon 13:6 2Kon 13:4 Jer 26:19, ‫יחלו‬
Ps 45:13 Spr 19:6; imp ‫חל־נא את־פני יהוה‬
1Kon 13:6 'stem toch mild' ‫ חלו‬Mal 1:9; inf
‫ לחלות‬Zach 7:2
pu pf ‫חלת‬# Jes 14:10 je bent zwak geworden;
hi ziek maken; pf ‫חלו‬C ‫ ה‬Hos 7:5; pt ‫מ "חלה‬
Spr 13:12;
ho ziek, gewond raken; pf ‫חלתי‬D ‫ה‬
1Kon 22:34;
hitp ziek worden; inf ‫ להתחלות‬2Sam 13:2;
NB: Ps 77:11 ‫ חלותי‬zie ‫ חלל‬III.
‫ חלה‬f brood, broodkoek; cs ‫חלת‬, pl ‫חלות‬
en ‫ ;חלת‬Ex 29:2‡
120
‫ "חלום‬m droom; ook ‫ ; "חלם‬pl ‫ "חלמת‬, sf
‫ "חלמותיו‬Gen 20:3
‫ חלון‬f venster; pl ‫ "חלונים‬, cs ‫חלוני‬, sf P
‫חלוני‬, ‫חלוניו‬, ‫ ;חלונינו‬Gen 8:6; pl ‫"חלונות‬
Eze 40:16+;Hoogl 2:9; afwijkende vocalisatie
‫ ה "חלונות‬Eze 40:25 Hoogl 2:9
‫ חלון‬nloc Cholon, priesterstad in Juda;
Jer 48:21, ‫ חלן‬Joz 15:51 Joz 21:15; ‫ חילז‬1Kron 6:43
‫ חלוני‬adj rijk aan vensters, P ‫ חלוני‬Jer 22:14
of ?lees ‫' חלוניו‬zijn ramen'
‫ "חלוף‬m teloorgang, vergankelijkheid; vgl
‫ בני "חלוף ;חלף‬Spr 31:8 stervelingen of: arme
verkwijnenden
‫ חלוץ‬adj gewapend, gewapende man; zie
‫ חלץ‬q pp
‫ חלוק‬adj glad 1Sam 17:40; ‫לקי "אבנים‬# ‫"חמשה ח‬
'vijf gladde van de stenen' (van de stenen
die daar liggen)
‫ "חלושה‬f nederlaag, onderwerping Ex 32:18†
‫ "חלח‬nloc Chalach in Mesopotamië 2Kon 17:6
2Kon 18:11 1Kron 5:26†
‫ חלחול‬nloc Chalchul bij Herbon in Juda
Joz 15:58†
‫ חלחלה‬f het rillen, schokken (als een
barende), vgl ‫ ;חיל‬angstbeving; Jes 21:3
Eze 30:4 Eze 30:9 Nah 2:11†
‫ חלט‬hi besluiten, vaststellen ? onzeker; ipf
‫ ויחלטו‬1Kon 20:33† de mannen vatten (dit) als
een goed voorteken op
‫ "חלי‬I. m halssieraad, juweel; Spr 25:12
‫ "חלי־כתם‬een gouden sieraad; pl ‫= "חלאים‬
‫ "חליים‬Hoogl 7:2; vgl. ‫ חליה‬Hos 2:15;
II. nloc Chali in Aser Joz 19:25

‫חלי‬D f ziekte; P ‫ 'חלי‬, sf ‫חליו‬, Jer 10:19 ‫חלי‬D
'mijn ziekte' = ‫ ;חליי‬pl ‫חליים‬D , sf ‫חלי' נו‬D
Jes 53:4 Deut 7:15‡; Pr 6:2 ‫חלי רע‬D bitter lijden
‫ חליה‬f juwelen, halssieraad; sf ‫חליתה‬
Hos 2:15; zie ‫"חלי‬
‫ חליל‬I. m fluit; pl ‫ "חללים‬, ‫ "חלילים‬Jer 48:36
beide vormen; 1Sam 10:5;1Kon 1:40 ‫מחללים‬
‫ ב "חללים‬spelend op de fluiten; zie ‫;חלל‬
Jes 5:12 Jes 30:29†
II. adj profaan, onheilig, verfoeilijk; zie
‫חלילה‬, vgl. ‫חל‬
‫ חלילה‬f het zij ver van (mij)! gevolgd door
en ‫' מן‬ver van'
Gen 44:7 ‫;ח 'לילה ל "עבדיך מ "עשות כדבר הזה‬
Gen 44:17 ‫ ;ח 'לילה לי מ "עשות זאת‬met
dagesj ‫ לי‬i.v.m. nadruk;
1Sam 12:23 ‫ח 'לילה לי מ "חטא ליהוה‬
met ‫' אם‬ik zweer dat ik beslist niet zal'; zie
‫ אם‬in eedformules:
1Sam 24:7 ‫עשה‬C ‫חלילה לי מיהוה אם־א‬
‫;את־הדבר הזה‬
Job 27:5 ‫חלילה לי אם־אצדיק אתכם‬
‫ "חליפה‬f wisseling; sf ‫ "חליפתי‬, pl ‫ "חליפות‬en
‫; "חלפות‬
aflossing, nieuwe bemanning
1Kon 5:28;Job 14:14 Job 10:17;
andere (betere) kleding Gen 45:22
Re 14:12+;2Kon 5:5+;
verbetering Ps 55:20 ‫' אין "חליפות למו‬ze zijn
niet te verbeteren'
‫ "חליצה‬f wat men aflegt: vgl. ‫; חלץ‬
bovenkleed, wapens; sf ‫ "חליצתו‬pl
‫יצותם‬
' ‫ ; "חל‬Re 14:19 2Sam 2:21†
‫ חלכה‬m zwak, vermoeid?
Ps 10:8 ‫ עיניו לחלכה יצ 'פנו‬zijn ogen loeren
‫ח‬
op de zwakke;
Ps 10:10 K ‫ ונפל בעצומיו חלכאים‬dan vallen
in zijn klauwen de zwakken; Q ‫חיל כאם‬
het leger der vermoeiden;
Ps 10:14 ‫ עליך י "עזב ח 'לכה‬op u verlaat zich
de zwakke
‫ חלל‬vier betekenissen: 1) ontwijden, 2)
beginnen, 3) doorboren, 4) fluit spelen;
I.ni ontwijd worden of raken; pf P ‫נחל‬,
‫נחלת‬, ‫נ "ח 'לו‬, ipf ‫תחל‬, ‫ יחל‬P ‫י 'חל‬, ‫;ואחל‬
inf ‫החל‬, sf ‫ ;החלו‬Lev 21:4 Lev 21:9 Jes 48:11
Eze 7:24 Eze 20:9 Eze 20:14 Eze 20:22 Eze 22:16
‫ל‬ Eze 22:26 Eze 25:3†
pi ontwijden, profaneren; als eerste
genieten van vgl.betekenis II; pf ‫ חלל‬,
‫חללת‬, ‫ חללו‬P ‫ ;ח 'ללו‬sf ‫ חללו‬Deut 20:6,
‫להו‬# ‫ ;חל‬ipf ‫יחלל‬, sf ‫ו "אחללך‬, ‫יחללנו‬
Deut 20:6, ‫ תחללנו‬Deut 28:30; inf ‫ ;חלל‬pt
‫מחלל‬, ‫ ;מחללים‬Gen 49:4 het vaderlijk bed;
Eze 24:21 de tempel;
pu ontwijd; ‫חלל‬# ‫ מ‬Eze 36:23
hi laten ontwijden; ipf 1 ‫ אחל‬Eze 39:7; ipf
3m juss ‫ לא יחל‬Num 30:3 een gelofte niet
nakomen; overige hifil-vormen: beginnen;
II.hi beginnen; pf ‫ החל‬f ‫ה 'חלה‬, ‫; "החלותה‬
ipf ‫יחל‬, ‫אחל‬, ‫ו 'יחל‬, ‫וי 'חלו‬, ‫ ;ותחלינה‬imp
en inf ‫החל‬, sf ‫ החלם‬hun beginnen;
Num 17:11‡ ;
ho begonnen worden; pf ‫' הוחל‬men begon'
Gen 4:26;
III.q doorboord, gewond zijn; pf ‫חלל‬
Ps 109:22; ‫ חלותי‬Ps 77:11;
pi verwonden; pt pl+sf ‫ מחלליך‬Eze 28:9
pu verwond, doorboord zijn; pt pl cs
‫חללי חרב‬# ‫ מ‬Eze 32:26
po doorboren; pf ‫חללה‬ " Job 26:13 ; pt
‫ מחללת‬Jes 51:9; pass ‫ מחלל‬Jes 53:5
doorboord (de man van smarten);
121
‫ח‬
IV.pi op de fluit spelen; pt ‫מחללים‬
1Kon 1:40
‫ חלל‬adj doorboord; f ‫ "חללה‬pl ‫ "חללים‬cs
‫חללי‬, ‫ חלליך‬dodelijk getroffen Gen 34:27,
gesneuveld Deut 21:1;
onheilig Eze 21:30, onteerde Lev 21:7 Lev 21:14
‫ חלם‬I.q dromen; pf ‫חלם‬, P ‫למתי‬% ‫ ;ח‬ipf
‫י "חלם‬, ‫ ויחלמו‬P ‫ ;י "ח 'למון‬pt ‫ ;חלם‬Gen 28:12
Gen 37:5 Dan 2:1;
hi laten dromen (vragen om een advies); pt
‫ מחלמים‬Jer 29:8 laten dromen of: ‫חלמים‬
dromen;
II.q sterk, gezond worden; ipf ‫יחלמו‬
Job 39:4;
hi gezond maken; ipf+sf ‫ תחלימני‬Jes 38:16
‫ חלם‬nm Chelem Zach 6:14; = ‫חלדי‬
‫ חלמה‬nloc naar Helam, zie ‫חילם‬
‫ חלמות‬f eiwit? postelein? Job 6:6†
‫ חלמיש‬m vuursteen, kiezel; ‫ צור החלמיש‬de
harde rots; Deut 8:15; cs ‫ חלמיש‬Deut 32:13
‫ מחלמיש צור‬uit de harde steen; Ps 114:8
Jes 50:7 Job 28:9†
‫ חלן‬nm Chelon, vader van Eliab; Num 1:9
Num 2:7 Num 7:24 Num 7:29†
‫ חלן‬nm Holon; zie ‫חלון‬
‫ חלף‬I.q voorbijglijden, verdergaan,
overschrijden; pf ‫ חלף‬Jes 8:8 Hab 1:11
Hoogl 2:11 P ‫ חלף‬Ps 90:6, ‫ חלפת‬1Sam 10:3,
‫חלפו‬% Jes 24:5 Job 9:26; Ps 90:6 weer opschieten;
ipf ‫ י "חלף‬Jes 2:18 Ps 90:5 Job 4:15+, ‫י "ח 'לפו‬
Ps 102:27;
pi wisselen (zich omkleden); ipf ‫ויחלף‬
Gen 41:14 2Sam 12:20;
hi wisselen, veranderen, vervangen; pf
‫חלף‬C ‫ ה‬Gen 31:7; ipf ‫ י "חליף‬Job 14:7, ‫ת "חליף‬
122
Job 29:20, ‫ ות "חלף‬Gen 31:41, ‫ י "חליפו‬Jes 40:31
Jes 41:1, ‫ ת "חליפם‬Ps 102:27, ‫ נ "חליף‬Jes 9:9, sf
‫ וי "חליפנו‬Lev 27:10; imp ‫ וה "חליפו‬Gen 35:2
II.q doorboren; pf ‫חלפה‬% Re 5:26; ipf sf
‫ תחלפהו‬Job 20:24†
‫ חלף‬I. prep in plaats van, in ruil voor
Num 18:21;
II. nloc Chelef in Naftali Joz 19:33
‫ חלץ‬I.q uittrekken; pf ‫ חלץ‬Hos 5:6 zich
onttrekken, ‫חלצה‬% Deut 25:9; ‫חלצו‬% Klaagl 4:3
ipf ‫ ת "חלץ‬Jes 20:2; pp ‫חלוץ‬, cs ‫ "חלוץ‬, mm
‫ "חלוצים‬, ‫ ; "חלוצי‬Klaagl 4:3 de borst
tevoorschijn halen; Deut 25:9 Jes 20:2 schoen
uitdoen; Deut 25:10 ‫ "חלוץ הנעל‬uitgetrokken
wat de schoen betreft = ongeschoeid;
pi losrukken, redden, bevrijden; pf ‫חלצת‬
Ps 116:8, ‫ וחלצו‬Lev 14:40; ipf ‫ יחלץ‬Job 36:15,
‫ ואחלצה‬Ps 7:5, sf ‫ יחלצני‬2Sam 22:20
=Ps 18:20, ‫ יחלצם‬Ps 34:8; imp ‫ חלצה‬Ps 6:5,
‫ וחלצני‬Ps 140:2; inf ‫ חלץ‬Lev 14:43;
II.q bewapenen, toerusten; pp ‫חלוץ‬, cs
‫ "חלוץ‬, pl ‫ "חלוצים‬, cs ‫ ; "חלוצי‬Num 32:21‡
Jes 15:4 ‫ חלצי מועב ?= "חלוצי מואב‬de
lendenen (kracht) van Moab
ni zich toerusten; ipf ‫ נחלץ‬Num 32:17,
‫חלצון‬% ‫ י‬Ps 60:7 Ps 108:7, ‫ יח 'לצו‬Spr 11:9, ‫חלצו‬% ‫ת‬
Num 32:20; imp ‫חלצו‬% ‫ ה‬Num 31:3 pt ‫חלץ‬C ‫נ‬
Num 31:3 Spr 11:8;
hi wapenen, sterken; ipf ‫ י "חליץ‬Jes 58:11
‫ חלץ‬I. m lendenen; P ‫חלץ‬, du P ‫ "חלצים‬, sf
‫ "חלציך‬, ‫ ; "חלציו‬Gen 35:11‡; zetel van de
mannelijke kracht;
Jes 15:4 ‫? "חלוצי מואב‬lees ‫ חלצי‬de kracht
van Moab;
II. nm Cheles, 1. aanvoerder onder David
2Sam 23:26; 2. zoon van Azarja, P ‫חלץ‬,

1Kron 2:39; 3. een Peloniet? 1Kron 11:27
1Kron 27:10
‫ חלק‬I.q glad zijn; pf ‫ חלק‬Hos 10:2
bedriegelijk, ‫חלקו‬% Ps 55:22 (gladde
praatjes);
hi glad maken, pletten / vleien; pf ‫חליק‬C ‫ה‬
Ps 36:3, ‫ח 'ליקה‬C ‫ ה‬Spr 2:16 Spr 29:5; ipf ‫י "חליקון‬
Ps 5:10; pt ‫ מ "חליק‬Jes 41:7;
II.q verdelen, verloten; pf ‫חלק‬, ‫חלקו‬% ; ipf
‫י "חלק‬, ‫ וי "חלקו‬P ‫ ;י "ח 'לקו‬sf ‫ותחלקם‬,
‫ ;ויחלקום‬imp ‫ ;חלקו‬inf ‫ ; "חלק‬pt ‫;חלק‬
Joz 14:5 Neh 9:22‡
ni verdeeld worden, zich verdelen; ipf
‫ יחלק‬Gen 14:15‡, ‫ י 'חלק‬Job 38:24; ‫תחלק‬
Num 26:53;
pi delen, verdelen; pt ‫חלקו‬, ‫חלקתם‬,
sf:2m+3mm ‫ ;חלקתם‬ipf ‫יחלק‬, ‫וי 'חלק‬,
‫תחלק‬, ‫אחלק‬, ‫ ;יחלקו‬imp ‫חלק‬
pu verdeeld worden; pf ‫חלק‬# Jes 33:23
Zach 14:1; ipf ‫לק‬% ‫ח‬# ‫ ת‬Am 7:17;
hi delen, zijn deel krijgen; inf ‫לחלק‬
Jer 37:12
hitp onder elkaar verdelen; pf ‫והתחלקו‬
Joz 18:5
‫ חלק‬nm I.deel; sf ‫חלקי‬, pl ‫ "חלקים‬, sf
‫ ;חלקיהם‬deel, aandeel, verdeling; Job 17:5
Joz 18:5‡;
stuk grond 2Kon 9:10‡;
II. gladheid (van lippen: vleierij) Spr 7:21;
III. nm Chelek, zoon van Gilead Num 26:30‡
gent ‫חלקי‬
‫לק‬# ‫ ח‬adj glad; zie ‫חלוק‬
‫ חלק‬adj glad; art ‫החלק‬, pl cs ‫חלקי‬, ff
‫ ; "חלקות‬kaal, glad, onbehaard Gen 27:11‡;
glad, vleiend, bedrieglijk Eze 12:24‡; ‫"חלקות‬
gladde praatjes Jes 30:10 Spr 5:3 ; ‫"חלקות‬
Dan 11:32
‫ח‬
‫לקה‬# ‫ "ח‬f verdeling, indeling; cs ‫לקת‬# ‫"ח‬
2Kron 35:5†
‫ חלקה‬I. f deel / glad stuk; cs ‫חלקת‬, sf
‫ ;חלקתי‬1. stuk grond, akker Gen 33:19
2Sam 14:30 Ruth 2:3‡;2. glad stuk van de hals
Gen 27:16; 3. gevlei, gladde praatjes Spr 6:24
‫;חלקת לשון‬
II. nloc Chelkat; zie ‫חלקת‬
‫ חלקי‬gent van Chelek, Chelekieten Num 26:30
‫ חלקי‬nm Chelkai, priester, familiehoofd van
Merajot Neh 12:15†
‫ חלקיה‬nm Chilkia, ook ‫ ;חלקיהו‬1.
hogepriester 2Kon 22:8+;2Kron 34:9+; 2. vader
van Eliakim 2Kon 18:18+;Jes 22:20 Jes 36:3+; 3.
vader van Jeremia Jer 1:1; 4. vader van
Gemarja Jer 29:3; 5. vader van Azarja Ezr 7:1
1Kron 9:11; 6. priester bij Nehemia Neh 8:4
Neh 12:7 Neh 12:21; 7. vader van Seraja
Neh 11:11 1Kron 5:39; 8. zoon van Sallum
1Kron 6:30
‫ "חלקלקות‬f glibberige plek Jer 23:12 Ps 35:6;
gladde, sluwe praatjes Dan 11:21 Dan 11:34
‫ חלקת‬nloc Chelkat, levietenstad in Aser
Joz 19:25 Joz 21:31 ‫ חלקת־הצורים‬Chelkat
Hassurim 2Sam 2:16
‫ חלש‬q onderwerpen, zwak maken / zwak
zijn; ipf P ‫לש‬% ‫ח‬C ‫וי‬, Job 14:10 krachteloos
liggen; ‫ וי "חלש‬Ex 17:13 onderwerpen; pt
‫ חלש‬Jes 14:12 onderwerper
‫ חלש‬adj zwak, zwakkeling Joël 4:10†
‫ חם‬I. adj warm, heet; pl ‫ ;חמים‬Joz 9:12; vgl.
‫' חמה‬hitte, zon', ‫ חם‬en ‫;חמם‬
II. m schoonvader; sf ‫ חמיך‬Gen 38:13, ‫חמיה‬
Gen 38:25 1Sam 4:19+;
III. nm Cham, zoon van Noach Gen 5:32
123
‫ח‬
Gen 6:10 Gen 7:13 Gen 9:18+; Gen 9:22
Gen 10:1+;1Kron 1:4+;1Kron 4:40
IV. daarvan afgeleid: Egypte Ps 78:51
Ps 105:23+;Ps 106:22
‫ חם‬m I. m hitte Gen 8:22 Jer 17:8 Job 24:19; zie
‫ חמם‬q inf;
II. adj warm, vers 1Sam 21:7 ?lees ‫?חם‬
‫ חמא‬dikworden van melk; zie ‫' חמאה‬boter';
Job 38:30 ‫? יתח 'מאו = כאבן מים יתח 'באו‬
zie ‫חבא‬
‫ חמא‬I. f woede, grimmigheid Dan 11:44; zie
‫;חמה‬
II. f room Job 29:6; zie ‫חמאה‬
‫ חמאה‬f boter, dikke room; cs ‫;חמאת‬
Gen 18:8‡
‫ חמד‬q begeren; pf ‫חמד‬, ‫חמדו‬% , ‫ ; "חמדתם‬ipf
‫יחמד‬, ‫תחמד‬, sf ‫ואחמדם‬, ‫ ;ונחמ 'דהו‬pp
‫ חמוד‬begeerd, begerenswaardig, zie
‫מדה‬# ‫ "ח‬, ‫ חמוד‬Ex 20:17 Deut 5:21 Dan 11:38‡;
ni begeerlijk, lieflijk, aangenaam zijn; pt
‫ נחמד‬Gen 2:9 Gen 3:6 Spr 21:20 ‫ נחמדים‬Ps 19:11
pi begeren; pf ‫ חמדתי‬Hoogl 2:3
‫ חמד‬m I. m lieftalligheid; attributief:
begeerlijk, schoon; Jes 32:12 Eze 23:6 Eze 23:12
Eze 23:23 Am 5:11†;
II. m bruisende rode wijn Jes 27:2, zie ‫חמר‬
‫מדה‬# ‫ "ח‬f iets kostbaars; ook ‫ "חמודה‬, pl
‫מדות‬# ‫ "ח‬, ‫ "חמודות‬, ‫מדת‬# ‫ ; "ח‬kostbaarheden,
(spijzen, kleren enz.) Gen 27:15 Dan 9:23+
‫ חמדה‬f de begeerte, wat men begeert; cs
‫ ;חמדת‬iets kostbaars, begeerlijks 1Sam 9:20;
het begeren: 2Kron 21:20 ‫ בלא חמדה‬zonder
dat het iemand speet
124
‫ חמדן‬nm Chemdan, zoon van Disan Gen 36:26;
1Kron 1:41 ‫חמרן‬
‫ חמה‬I. f woede, toorn, grimmigheid; cs
‫ "חמת‬, sf ‫ "חמתי‬,‫ ; "חמתו‬Gen 27:44; gif (van
slangen e.d.) Deut 32:24 Job 6:4; gloed (van
wijn) Hos 7:5;
II. f boter Job 29:6, zie ‫חמאה‬
‫ חמה‬f warmte, gloed; sf ‫ ;חמתו‬fig. de zon
tegenover de bleke maan ‫ ;הלבנה‬Jes 24:23
Jes 30:26 Jes 30:26 Ps 19:7 Job 30:28 Hoogl 6:10†
‫ חמואל‬nm Chammuël, zoon van Misma
1Kron 4:26†
‫ חמוד‬m schoonheid, lieflijkheid; zie ‫חמד‬
pp, ‫מדה‬# ‫ ; "ח‬sf ‫ "חמודו‬Ps 39:12
‫ "חמודה‬f kostbaarheid; zie ‫מדה‬# ‫"ח‬
‫ "חמוטל‬nf Chamutal, vrouw van Josias;
2Kon 23:31 2Kon 24:18 Jer 52:1 K ‫† "חמיטל‬
‫ חמול‬nm Chamul, zoon van Peres Gen 46:12;
gent ‫ "חמולי‬van Chamul Num 26:21
‫ חמון‬nloc Chammon; vgl. Baäl-Chammon;
vgl. ‫ ;חמן‬1. in Aser Joz 19:28; 2. in Naftali
1Kron 6:61
‫ חמוץ‬m pnderdrukker? Jes 1:17; vgl. ‫חמץ‬
‫ חמוץ‬adj helrood; cs ‫ "חמוץ בגדים‬Jes 63:1
helrood gekleed; †
‫ חמוק‬m bocht, wending; pl cs ‫"חמוקי‬
Hoogl 7:2†
‫ "חמור‬I. m ezel; ook ‫ ; "חמר‬pl ‫ "חמורים‬, du
‫ ; "חמרתים‬sf ‫ "חמורו‬Gen 12:16 Gen 22:3 Re 15:16;
coll Gen 32:6; ezelin doorgaans ‫אתון‬
II. nm Chamor Gen 33:19‡
‫ חמות‬f schoonmoeder; sf ‫ "חמותך‬, ‫; "חמתה‬
Mi 7:6;Ruth 1:14-Ruth 3:17†

‫ חמות־דאר‬nloc Chammot-Dor in Naftali
Joz 21:32; = ‫ חמת‬Joz 19:35
‫ חמט‬m hagedis Lev 11:30 (onrein) †
‫חמטה‬# nloc Chumta in Juda Joz 15:54
‫ חמי‬m schoonvader; zie ‫חם‬
‫ "חמיטל‬nf Chamutal zie ‫"חמוטל‬
‫ חמיץ‬adj gekruid - voedsel gemengd met
zoutkruiden Jes 30:24†
‫ חמץ‬m zuurdeeg, wat gegist is, zie
‫ "חמישי‬adj num vijfde Gen 1:23, zie ‫חמש‬
‫ חמל‬q ontzien, medelijden hebben/krijgen; pf
‫חמל‬, ‫חמלת‬, ‫חמלתי‬, ‫ חמלתם‬1Sam 23:21;
ipf ‫יחמל‬, ‫תחמל‬, ‫אחמל‬, ‫יחמלו‬, ‫תחמלו‬
P ‫ לא יחמל ;תח 'מולו‬zonder erbarmen
‫חמצה‬# gezuurd, zie
Jes 30:14‡; Ex 2:6
zij raakte vertederd; inf
‫ חמלה‬Jes 63:9 Gen 19:16; inf ‫חמלה‬# ‫ ל‬Eze 16:5
‫ חמלה‬f medelijden, zie ‫ חמל‬q inf
‫ חמם‬q heet zijn, worden Eze 24:11; zie ook
‫ יחם‬bronstig zijn; pf ‫חם‬, ‫ ;חמותי‬ipf ‫יחם‬,
‫ ;יחם‬inf ‫ כחם היום‬Gen 18:1 'bij het heet-zijn
van de dag';
ni gloeiend, heet; pt ‫ נחמים‬Jes 57:5 ;
pi verwarmen; ipf ‫ תחמם‬Job 39:14
hitp zich warmen; ipf ‫מם‬% ‫ יתח‬Job 31:20
‫ חמן‬m wierookaltaar (voor Baäl-Chammon);
pl ‫חמנים‬, sf ‫ חמניכם‬Lev 26:30 Jes 17:8 Jes 27:9
Eze 6:4 Eze 6:6 2Kron 14:4 2Kron 34:4 2Kron 34:7†
‫ חמר‬m pek, asfalt Gen 11:3 Gen 14:10 Ex 2:3†
‫ חמס‬q geweld of onrecht plegen; pf ‫חמסו‬%
Eze 22:26 Sef 3:4; ipf‫ יחמס‬Job 15:33 Klaagl 2:6, P
‫ תח 'מסו‬Jer 22:3 Job 21:27; pt ‫ חמס‬Spr 8:36†
ni geweld ondergaan; pf ‫ נחמסו‬Jer 13:22†
‫ חמס‬m geweld; cs ‫ "חמס‬, sf ‫ "חמסי‬, pl
‫ ; "חמסים‬geweld, onrecht Gen 6:11‡;
Gen 16:5 ‫ "חמסי עליך‬het onrecht mij
aangedaan is aan u te wijten?
‫ח‬
‫ חמץ‬I.q gezuurd worden (met zuurdesem); pf
‫ חמץ‬Ex 12:39 Ex 13:3; ipf P ‫ יחמץ‬Ex 12:34; inf
sf ‫חמצתו‬# Hos 7:4 'tot het gedesemd is'
hi desemen; pt pass? ‫ מחמצת‬Ex 12:19+,
waar zuurdesem in zit
hitp verzuurd, wrevelig raken; ipf ‫יתחמץ‬
Ps 73:21;
II.q geweld plegen; vgl. ‫ ;חמס‬pt ‫חומץ‬
Ps 71:4
‫;חמץ‬
Ex 12:15‡
‫ חמץ‬m azijn (lichtzure wijn); Num 6:3 Ps 69:22
Spr 10:26 Spr 25:20 Ruth 2:14†
‫ חמץ‬q inf sf Hos 7:4
‫ד־חמצתו‬
# ‫ ע‬tot het gedesemd is
‫ חמק‬q terugtrekken, afbuigen, wegzwenken;
pf ‫ חמק‬Hoogl 5:6; †
hitp zich onttrekken, aarzelen (zigzaggen?)
ipf 2f ‫ תתחמקין‬Jer 31:22†
‫ חמר‬I.q gisten, borrelen, schuimen (zee,
wijn); pf ‫ חמר‬Ps 75:9 ipf ‫ יחמרו‬Ps 46:4
poalal pf ‫חמרמרו‬D Job 16:16 Klaagl 2:11 in
beroering zijn, P ‫חמר 'מרו‬D Klaagl 1:20;
Job 16:16 rood kleuren? (verband met ‫חמר‬
'rode wijn'?
II.q teren, met teer of pek insmeren; pf
‫ ותחמרה‬Ex 2:3 met pek insmeren
‫ חמר‬m rode wijn; P ‫ חמר‬Deut 32:14; Jes 27:2 =
‫( חמד‬zo in BHS)
‫ חמר‬I. m hoop; chomer pl ‫חמרים‬D Ex 8:10
Lev 27:16;droge maat, 10 efa; een chomer of
kor is tussen 200 en 400 liter;
II. m het schuimen van de zee Hab 3:15, zie
‫;חמר‬
125
‫ח‬
III. m leem, pottenbakkersklei Jes 29:16
Job 13:12; slijk Jes 10:6
‫ חמרן‬nm Chamran, zie ‫חמדן‬
‫ חמש‬I.q in groepen, als een leger geordend;
(in 5 groepen: voorhoede, achterhoede,
midden en twee flanken); pp ‫משים‬# ‫"ח‬
Ex 13:18 Joz 1:14 Joz 4:12 Re 7:11; Num 32:17 ‫חשים‬#
?lees ‫משים‬# ‫;ח‬
II.pi een vijfde deel heffen; pf ‫וחמש‬
Gen 41:34
‫ חמש‬num vijf; m ‫ "חמשה‬, cs ‫ "חמשת‬, f
‫ "חמשים ;חמש‬vijftig; groep van 50 man
2Kon 1:9; sf ‫ "חמשיך‬, enz.; adj ‫ "חמישי‬vijfde
Gen 1:23‡
‫ חמש‬I. m vijfde deel Gen 47:26 of lees:
‫ ;לחמש‬zie ‫ חמש‬pi inf;
II. m onderbuik Gen 47:26 2Sam 2:23 2Sam 3:27
2Sam 4:6 2Sam 20:10†
‫ "חמשים‬num vijftig 2Kon 1:9, zie ‫חמש‬
‫משים‬# ‫ "ח‬Ex 13:18 toegerust, geordend als een
leger, zie ‫חמש‬
‫ "חמשית‬adj vijfkantig, vijfhoekig 1Kon 6:31
‫ "חמת‬nloc Hamat, 1. in Syrië aan de Orontes
; ook ‫ ; "המת רבה‬2. ‫"חמת צובה‬
2Kon 14:28‡
Hamat-Soba 2Kron 8:3+,2Sam 8:9
‫ חמת‬f waterzak; art ‫החמת‬, cs ‫חמת מים‬
Gen 21:14-Gen 21:19†
‫ חמת‬nloc Chammat, 1. in Naftali Joz 19:35 =
‫ ;חמות־דאר‬2. 1Kron 2:55 Chimat?
‫ חמת־דאר‬nloc Chamot-Dor, zie
‫חמות־דאר‬
‫ חן‬I. m gunst, genade, welgevallen; Ex 12:36
‫ העם‬sympathie voor het volk Zach 4:7 (als
heilwens); Est 8:5; ‫ מצא חן‬genade vinden =
126
in de gratie vallen, behagen Gen 6:8; vaak bij
verzoek of smeekbede, oosters 'alstjeblieft';
Est 8:5 Gen 6:8;
II. m schoonheid, gratie; attributief:
liefelijk, Spr 5:19 Spr 11:16 Spr 31:30‡;
III. nm Chen Zach 6:14; of ?lees ‫' לחן‬als
gunst'; of ?lees ‫ולבן־צפניה‬
‫ חנדד‬nm Chenadad Ezr 3:9 Neh 3:18 Neh 3:24
Neh 10:10†
‫ חנה‬q zich neerleggen, gaan rusten Re 19:9;
kamp opslaan, legeren Gen 26:17 Gen 33:18; pf
‫חנה‬, ‫חניתי‬, ‫ ;חנו‬ipf ‫וי' חן‬, ‫ ת "חנה‬Ps 27:3,
‫ י "חנו‬P ‫וי "חנון‬, ‫ת "חנו‬, ‫ ונ "חנה‬Ezr 8:15; imp
‫ "חנה‬, ‫ ; "חנו‬inf ‫ "חנות‬, ‫ב "חנת‬, sf ‫ "חנתנו‬,
‫ ל "חנתכם‬Deut 1:33 om u te legeren; pt ‫חנה‬,
‫חונה‬, P sf ‫ חנך‬Ps 53:6 uw belegeraar,
belager; ‫חנים‬, ‫ חונים‬Num 2:12
‫ חנה‬f Hanna, moeder van Samuel 1Sam 1:2‡
‫ "חנוך‬nm Henoch, Enoch, Chanoch, 1. zoon
van Kaïn Gen 4:17-Gen 5:24,1Kron 1:3; 2. zoon
van Ruben Gen 46:9 Ex 6:14 Num 26:5;1Kron 5:3;
gent ‫ "חנכי‬de Chanokieten Num 26:5; 3. zoon
van Midjan Gen 25:4 1Kron 1:33
‫ חנון‬adj genadig, barmhartig Ex 22:26‡
‫ חנון‬nm Chanun, 1. koning van de
Ammonieten, 2Sam 10:1+;1Kron 19:2+ 2.
hersteller van de Dalpoort Neh 3:13; 3. andere
hersteller Neh 3:30
‫ "חנות‬f gewelf; pl ‫ניות‬# ‫ "ח‬Jer 37:16†; later:
winkel
‫ חנט‬I.q balsemen (lichaam); ipf ‫ ;ויחנטו‬inf
‫ ; "חנט‬Gen 50:2 Gen 50:26; †;
II.q laten rijpen (opzwellen, kleuren?); pf
‫חן‬
‫חנטה‬% Hoogl 2:13†
‫ טים‬#‫ "חנ‬m de balseming Gen 50:3†

‫ חניאל‬nm Channiël, 1. vorst van Menasse
Num 34:23; 2. zoon van Ulla 1Kron 7:39†
‫ חניך‬adj geoefende soldaat; pl sf ‫"חניכיו‬
Gen 14:14†; zie ‫' חנך‬inwijden'
‫ "חנינה‬f gunst, genade, erbarmen Jer 16:13†
‫ "חנית‬f speer; sf ‫ "חניתו‬, P ‫ ; "חניתך‬pl ‫ "חניתים‬,
sf ‫ ; "חניתתיהם‬1Sam 13:19‡
‫ חנך‬q inwijden; pf sf ‫ "חנכו‬Deut 20:5 als eerste
gebruiken; ipf ‫ ויחנכו‬1Kon 8:63 2Kron 7:5
tempel, sf ‫ יחנ 'כנו‬Deut 20:5; imp ‫ "חנך‬Spr 22:6
'inwijden in goed gedrag, oefenen';
vgl. ‫חניך‬
‫ כה‬#‫ "חנ‬f inwijding; cs ‫ כת‬#‫ "חנ‬Num 7:10+;Ps 30:1;
Dan 3:2+;Ezr 6:16+;Neh 12:27 2Kron 7:9†
‫ "חנכי‬gent van Henoch, de Henochieten
Num 26:5
‫ חנם‬adv vergeefs, voor niets; zonder reden of
aanleiding 1Sam 19:5 Job 2:3‡; zonder
beloning, om niet, gratis Gen 29:15‡; zonder
te betalen Num 11:5‡
‫ "חנמאל‬nm Chanameël, zoon van Sallum
Jer 32:7 ? = ‫"חננאל‬
‫ "חנמל‬f vorst of ijzel; P ‫"חנ 'מל‬
(i.v.m.vruchtschade) Ps 78:47†
‫ חנן‬I.q begunstigen, genadig zijn, erbarmen;
pf ‫ חנן‬Gen 33:5, ‫ חנתי‬Ex 33:19 Job 19:17, P
‫ חננו‬Klaagl 4:16; sf: 3m+1 ‫ חנני‬2Sam 12:22; ipf
‫יחן‬, ‫חנן‬C ‫י‬, ‫וי' חן‬, ‫תחן‬, ‫אחן‬, sf ‫יחנך‬
Gen 43:29, ‫תחנם‬, ‫חננו‬# ‫וי‬, ‫יחנך‬ # ‫ ו‬Num 6:25,
‫ ויחננו‬Mal 1:9; imp ‫חנני‬, ‫חננו‬, ‫ ני‬#‫חנ‬, ‫;חנונו‬
inf abs ‫ חנון‬Jes 30:19, cs ‫חנות‬, sf ‫ל "חננכם‬,
‫ לחננה‬Ps 102:14;
ni geen vormen; pf 2f ‫ נחנת‬Jer 22:23, zie
‫ אנח‬ni;
pi aangenaam maken; ipf ‫ יחנן‬Spr 26:25
‫ח‬
po medelijden tonen; ipf ‫ יחננו‬Ps 102:15; pt
‫ מחונן‬Spr 14:21
ho gunst of medelijden ondervinden; pf ‫ חן‬#‫י‬
Jes 26:10 Spr 21:10;
hitp om genade smeken; pf ‫התחננתה‬,
‫התחננתי‬, ‫ והתחננו‬1Kon 8:33+; ipf ‫יתחנן‬
2Kon 1:13 , P ‫ תתחנן‬Job 8:5, ‫ אתחנן‬Deut 3:23
Ps 30:9, ‫ אתחנן־‬Job 19:16 inf ‫להתחנן‬
Gen 42:21, sf ‫ בהתחננו‬Est 4:8 ;
II.q stinken pf ‫נתי‬ ' ‫ ח‬Job 19:17
‫חנן‬ I. nm Chanan, 1. aanvoerder van David
1Kron 11:43; 2. anderen Ezr 2:46 Neh 7:49+
II. nloc ‫ בית־חנן‬Bet-Chanan 1Kon 4:9
‫ "חננאל‬nloc Chananeël, toren in Jeruzalem;
Jer 31:38 Zach 14:10 Neh 3:1 Neh 12:39†
‫ "חנני‬nm Chanani, 1. profeet, vader van Jehu
1Kon 16:1+;2Kron 16:7 2Kron 19:2 2Kron 20:34;
2.
broer van Nehemia Neh 1:2 Neh 7:2; 3. zanger
Neh 12:36; 4. zoon van Heman 1Kron 25:4
1Kron 25:25; 5. zoon van Immer Ezr 10:20
‫ "חנניה‬nm Chananja, ook ‫ "חנניהו‬, 1. valse
profeet Jer 28:1+; 2. gezel van Daniël,
Dan 1:6+; 3. grootvader van Jiria Jer 37:13; 4.
zoon van Zerubbabel 1Kron 3:19 1Kron 3:21; 5.
Benjaminiet 1Kron 8:24; 6. zoon van Heman
1Kron 25:4 1Kron 25:23; 7. vader van Sidkiahu
Jer 36:12; 9. legeroverste 2Kron 26:11; 10.
anderen Ezr 10:28‡
‫ חנס‬nloc Chanes in Egypte Jes 30:4†
‫ חנף‬q goddeloos, ontwijd, verontreinigd zijn;
pf ‫חנפה‬% Jes 24:5, ‫ חנפו‬Jer 23:11; ipf ‫חנף‬C ‫ת‬
Jer 3:1 Jer 3:9 Ps 106:38, P ‫חנף‬C ‫ ת‬Mi 4:11; inf abs
‫ חנוף‬Jer 3:1
hi ontwijden, bewegen tot afvalligheid; ipf
‫ י "חניף‬Num 35:33 Dan 11:32, ‫ ות "חניפי‬Jer 3:2,
‫ ת "חניפו‬Num 35:33
127
‫ח‬
‫ חנף‬m godvergeten, huichelaar, goddeloze; pl
‫ "חנפים‬, cs ‫ ;חנפי‬Jes 9:16‡
‫ חנף‬m goddeloosheid, huichelarij Jes 32:6†
‫ פה‬#‫ "חנ‬f goddeloosheid, huichelarij Jer 23:15†
‫ חנק‬ni zich verhangen; ipf P ‫ ויח 'נק‬2Sam 17:23;
pi worgen; pt ‫ מחנק‬Nah 2:13 (leeuw) †
‫ חנת‬Job 19:17 ‫' ח 'נתי‬mijn stank', zie ‫ חנן‬II
‫ חנתן‬nloc Channaton in Zebulon Joz 19:14†
‫ חסד‬I.hitp mildheid, liefde betrachten; ipf P
‫ תתח 'סד‬2Sam 22:26 Ps 18:26;
II.pi beschimpen, schande spreken van; ipf
sf ‫ יחסדך‬Spr 25:10
‫ חסד‬I. m goedheid, liefde, trouw; sf ‫חסדו‬,
enz.; pl ‫ "חסדים‬, cs ‫ ;חסדי‬liefde, gunst,
genade Gen 24:49 Ruth 1:8 Ps 5:8; verbondstrouw
Gen 24:12 1Kon 8:23; schoonheid Jes 40:6 ?lees
‫ "הדרו‬of ‫;חמדו‬
II. m schandvlek, smaad Spr 14:34†;
III. nm Chesed 1Kon 4:10†
‫ "חסדיה‬nm Chasadja, zoon van Zerubabel
1Kron 3:20†
‫ חסה‬q schuilen, zijn toevlucht nemen; pf
‫ חסה‬Ps 64:11, ‫ "חסיתי‬Ps 7:2‡, ‫ ח 'סו‬Sef 3:12
Ps 37:40, 3f ‫ ח 'סיה‬Ps 57:2, 3pl ‫ ח 'סיו‬Deut 32:37
; ipf ‫חסה‬C ‫י‬, ‫חסה‬C ‫ת‬, ‫חסה‬C ‫א‬, ‫חסו‬C ‫י‬, P
‫ח 'סיון‬C ‫ י‬Ps 36:8; imp ‫ "חסו‬Re 9:15; inf ‫ל "חסות‬,
‫ ;ול "חסת‬pt ‫חוסה‬, ‫חסה‬, ‫חוסים‬, ‫ ;חסים‬pt
pl cs ‫ חוסי בו‬Nah 1:7 Ps 2:12 die bij Hem
schuilen
‫ חסה‬I. nm Chosa, poortwachter; 1Kron 16:38
1Kron 26:10+;
II. nloc Chosa in Aser Joz 19:29
128
‫ חסות‬f toevlucht, het schuilen (bij iemand);
art ‫ החסות‬Jes 30:3†
‫ חסיד‬m liefderijk, mild, getrouw;
vertrouweling, gunsteling; 'vroom'; f
‫ "חסידה‬, sf ‫ "חסידך‬P ‫ידך‬ ' ‫ "חס‬, pl ‫ "חסידים‬, cs
‫ "חסידי‬, sf ‫ "חסידיו‬Deut 33:8+
‫ "חסידה‬f ooievaar, (vroom maar onrein);
Lev 11:19 Deut 14:18 Jer 8:7 Zach 5:9 Ps 104:17
Job 39:13†
‫ חסיל‬m sprinkhaan ('kaalvreter') 1Kon 8:37‡
‫ "חסין‬adj sterk, machtig Ps 89:9†
‫ חסל‬q verteren, kaalvreten; vgl. ‫ ;חסיל‬ipf sf
‫ יחסלנו‬Deut 28:38†
‫ חסם‬q dichtstoppen; ipf ‫ תחסם‬Deut 25:4
muilkorven; pt f ‫ ;חסמת‬Eze 39:11 weg
versperren
‫ חסן‬ni bewaard worden (als voorraad); vgl.
‫ ;חסן‬ipf ‫ לא יחסן‬Jes 23:18†
‫ חסן‬adj sterk, machtig Am 2:9 Jes 1:31†
‫ חסן‬m schat (overvloed) Jes 33:6 Jer 20:5 Eze 22:25
Spr 15:6 Spr 27:24†
‫ חספס‬pu ruw, schilverig zijn; pt ‫חספס‬# ‫מ‬
Ex 16:14
‫ חסר‬q ontbreken, te weinig of minder hebben
/ zijn, ontberen; pf ‫ חסר‬1Kon 17:16, ‫ח 'סרת‬,
‫ ;ח 'סרו‬ipf ‫יחסר‬, P ‫ אחסר‬Ps 23:1; pl
‫יחסרו‬, ‫ ;יחסרון‬inf ‫ ;חסר‬pt zie ‫ חסר‬adj
Gen 18:28 Deut 15:8 Deut 2:7; (water) minder
worden Gen 8:3
pi minder geven of minder doen zijn,
ontzeggen; ipf ‫ ;ותחסרהו‬pt ‫ ;מחסר‬Ps 8:6
Pr 4:8;
hi tekort hebben Ex 16:18; onthouden,
ontzeggen Jes 32:6; pf ‫ ;החסיר‬ipf ‫יחסיר‬

‫ חסר‬m gebrek, tekort; cs ‫ ; "חסר‬zie ook ‫חסר‬,
vormen vallen samen; Job 30:3 Spr 10:21
Spr 28:22†
‫ חסר‬adj gebrek hebbend, cs ‫' "חסר‬met tekort
aan'; 1Sam 21:16 ‫שגעים אני‬# ‫ "חסר מ‬heb ik
soms gebrek aan halve garen? Spr 6:32- ‫ חפן‬m handen; du ‫חפ 'נים‬, cs ‫חפני‬, sf ‫חפניו‬,
Spr 28:16; Pr 6:2
‫ חסר‬m gebrek (aan); ‫ בחסר כול‬bij gebrek
aan alles; Deut 28:48 Deut 28:57 Am 4:6†
‫ חסרה‬nm Hasra 2Kron 34:22 = Charchas
‫ חרחס‬in 2Kon 22:14
‫ חסרון‬m gebrek, wat ontbreekt Pr 1:15†
‫ חף‬adj onschuldig, rein Job 33:9†
‫ חף‬m oever, zie ‫חוף‬
‫ חפא‬pi bedenken? heimelijk doen ? zie ‫;חפה‬
ipf ‫ ויחפאו‬2Kon 17:9 zij hadden heimelijk
dingen bedacht †
‫ חפה‬q bedekken; pf ‫ חפו‬2Sam 15:30 Jer 14:3
Jer 14:4 Est 7:8; pp ‫ חפוי‬2Sam 15:30, cs ‫"חפוי‬
‫ ראש‬Est 6:12†;
ni bedekt worden; pt ‫ נחפה‬Ps 68:14†;
pi overtrekken, bedekken met bladgoud,
zilver, hout; pf ‫ הפה‬2Kron 3:5+; ipf ‫ויחף‬
2Kron 3:7 ‫ ויחפהו‬2Kron 3:5+ †
‫חפה‬# I. f beschutting, baldakijn; sf ‫חפתו‬# ,
‫חפתה‬# ; Jes 4:5; bruidsvertrek Joël 2:16 Ps 19:6;
II. nm Chuppa 1Kron 24:13
‫ חפז‬q schrikken, haastig vluchten; ipf ‫יחפז‬
Job 40:23, ‫ תחפזו‬Deut 20:3; inf sf ‫בחפזי‬
Ps 31:23 Ps 116:11, ‫ בחפזה‬2Sam 4:4, ‫ בחפזם‬Q
2Kon 7:15;
ni schielijk vluchten; pf P ‫פזו‬% ‫ נח‬Ps 48:6 ipf
P ‫ יחפזון‬Ps 104:7; pt ‫ נחפז‬1Sam 23:26 gehaast
om weg te komen
‫ח‬
‫ חפזון‬m schrik, haast om weg te komen;
‫ בחפזון‬overhaast, schielijk; Ex 12:11 Deut 16:3
Jes 52:12†
‫חפים‬# gent Chuppim, Gen 46:21 1Kron 7:12
1Kron 7:15†
‫חפניך‬, ‫חפניכם‬, ‫ ;חפניו‬steeds: beide
handen vol; Ex 9:8 Lev 16:12 Eze 10:2 Eze 10:7
Spr 30:4 Pr 4:6†
‫ חפני‬nm Chofni, zoon van de priester Eli
1Sam 1:3
‫ חפף‬q hoedend bedekken, beschermen; pt
‫ חפף‬Deut 33:12†
‫ חפץ‬I.q behagen hebben; vgl. ‫ חפץ‬adj; pf
‫חפץ‬, 3f P ‫ ח 'פצה‬Ps 66:3, ‫חפצת‬, ‫חפצתי‬,
‫פצנו‬% ‫ ;ח‬ipf ‫יחפץ‬, P ‫פץ‬% ‫יח‬, ‫תחפץ‬, P
‫פץ‬% ‫תח‬, ‫ אחפץ‬P ‫פץ‬% ‫אח‬, P ‫ ;יח 'פצו‬inf ‫חפץ‬
Eze 18:23 ‫ החפח אחפץ‬zou ik echt behagen
hebben?; Gen 34:19 ; ‫ עד־שתחפץ‬Hoogl 2:7
Hoogl 3:5 tot het haar behaagt;
II.q stijf, vast worden? ipf ‫ יחפץ‬Job 40:17
‫ יחפץ זנבו כמו־ארז‬zijn staart staat stijf als
een ceder
‫ חפץ‬m genoegen; sf ‫חפצו‬, ‫חפצי‬, pl ‫ "חפצים‬,
sf ‫ ; "חפציך‬behagen, genoegen 1Sam 15:22
Ps 1:2‡; zorg, belang Job 21:21; zaak,
aangelegenheid Pr 3:1 Jes 44:28 Jes 58:3;
Ps 111:2 ‫ חפציהם‬hun noden? die er behagen
in scheppen?, zie ‫חפץ‬
‫ חפץ‬adj verlangend, behagen scheppend; art
‫החפץ‬, f 1Kron 28:9 ‫ "חפצה‬, Jes 66:3 ‫חפצה‬, zie
‫ חפץ‬pf 3f P, pl ‫ "חפצים‬, cs ‫ "חפצי‬, sf
‫ ;חפציהם‬Ps 111:2 die er behagen in hebben
(= in Zijn werken) maar zie ‫ ;חפץ‬1Kon 21:6
‫ אם־חפץ אתה‬als het je belieft; Ps 35:27
‫ "חפצי צדקי‬die verlangen naar Mijn
129
‫ח‬
gerechtigheid; en ‫ החפץ שלום עבדו‬die
behagen schept in het heil van Zijn dienaar
‫ חפצי־בה‬nf Chefsiba, moeder van koning
Manasse 2Kon 21:1† ('Mijn welbehagen is in
haar')
‫ חפר‬I.q graven (een put, naar een schat
e.d.); pf ‫ וחפר 'תה‬Deut 23:13, ‫חפרתי‬, ‫חפרו‬% ,
sf ‫ ; "חפרוה‬ipf ‫ויחפר‬, ‫ואחפר‬, ‫יחפרו‬, sf
‫ויחפרהו‬, enz.; pt ‫ ;חפר‬Gen 21:30 Ex 7:24 e.a.;
Job 39:21 van paarden die ongeduldig met de
hoeven krabben;
Jes 2:20 zie ‫' "חפרפרה‬mol';
II.q verkennen, zoeken pf ‫חפר‬, ‫וחפרת‬
Job 11:18; ipf ‫ ;יחפרו‬inf ‫ ;לחפר‬Deut 1:22
Joz 2:2 Joz 2:3;Job 11:18 goed rondkijken;
III.q zich schamen, beschaamd worden; ‫ חפש‬m rijdeken? Eze 27:20†
q pf ‫חפרה‬% Jes 34:23 P ‫חפרה‬, ‫ ;ח 'פרו‬ipf
‫ יחפרו‬Ps 35:4 P ‫ יחפרו‬Ps 34:6 Job 6:20;
hi beschaamd staan of beschaamd doen
staan; pf ‫ החפיר‬Jes 33:9, ipf ‫ יחפיר‬Spr 13:5,
‫ תחפירי‬Jes 54:4 pt ‫ מחפיר‬Spr 19:26
'schandelijk'
‫ "חפר‬m mol ('graver'); zie ‫"חפרפרה‬
‫ חפר‬I. nloc Chefer, Kanaänitische
koningsstad Joz 12:17;
II. nm Chefer, zoon van Gilead Num 26:32
gent ‫חפרי‬
‫ חץ‬m pijl; sf ‫חצי‬, pl ‫חצים‬, cs ‫חצי‬, sf ‫חציו‬,
‫ חפר‬nloc Chefer = ‫ ;גת החפר‬zie ‫גת‬
‫ "חפרים‬nloc Chafaraim in Issachar Joz 19:19†
‫ חפרע‬nm Chofra of Chefra, farao Jer 44:30†
‫ "חפרפרה‬f rat? mol? Jes 2:20; ‫לחפר פרות‬
lees ‫ ל "חפרפרות‬voor de ratten
‫ חפש‬q zoeken naar, zinnen op; ipf ‫יחפשו‬,
‫נחפשה‬, sf ‫ ;תחפשנה‬Spr 2:4 Spr 20:27
Klaagl 3:40 Ps 64:7 zoeken naar, zinnen op;
130
ni doorzocht worden; pf ‫ נחפשו‬Ob 6;
pi doorzoeken, onderzoeken; pf ‫וחפשו‬
1Kon 20:6, pf ‫ חפשתי‬ip.v. ‫ חשפתי‬Jer 49:10 ik
doorzoek Esau, vgl. Ob 6; ipf ‫ויחפש‬
Gen 44:12 Gen 31:35
pu zich laten zoeken = zich verbergen; ipf
‫חפש‬# ‫ י‬Spr 28:12; pt ‫חפש‬# ‫ מ‬Ps 64:7 slim,
heimelijk
hitp zich onherkenbaar maken, zich
vermommem; pf ‫ ;התחפש‬ipf ‫;יתחפש‬
1Sam 28:8 1Kon 20:38 1Kon 22:30 Job 30:18
2Kron 18:29 2Kron 35:22†
‫ חפש‬m plan, krijgslist Ps 64:7
‫ חפש‬pu vrijgelaten worden; pf P ‫ח 'פשה‬#
Lev 19:20†
‫חפשה‬# f vrijheid (gegeven aan een slavin)
Lev 19:20†
‫ חפשות‬f vrijheid; zie ‫חפשית‬
‫ חפשי‬adj vrij; pl ‫( ;חפשים‬niet langer slaaf)
Ex 21:2 Deut 15:12 e.a.; (vrij van belasting?)
1Sam 17:25
‫ חפשית‬f vrijplaats voor een melaatse? ‫בית‬
‫ החפשית‬2Kon 15:5 2Kron 26:21 afgezonderd
huis; †
‫ חציך‬en Ps 77:18 ‫ ; "חצציך‬1Sam 20:20‡ ;
‫ ב "עלי־חצים‬Gen 49:23 boogschutters; met
werkwoord ‫' דרך‬aanleggen' Ps 64:4 Ps 58:8;
en ‫' שלח‬afschieten' Ps 18:15
‫ חצב‬q houwen, in steen uithakken; pf ‫חצב‬
Jes 5:2, ‫חצבה‬% Spr 9:1, ‫ חצבת‬Deut 6:11 Jes 22:16,
‫ חצבתי‬Hos 6:5 inhakken; ipf ‫ויחצב‬
2Kron 26:10, ‫ תחצב‬Deut 8:9; inf ‫ לחצב‬Jer 2:13
1Kron 22:2; pt ‫ חצב‬1Kon 5:29‡, cs ‫חצבי‬

hakker van, niet bezittelijk; pl cs
Jes 22:16
‫ ;חצבי‬pp ‫ חצובים‬Deut 6:11 Neh 9:25;
ni uitgehakt worden; ipf ‫חצבון‬% ‫ י‬Job 19:24;
pu uitgehakt worden; pf ‫חצבתם‬# Jes 51:1;
hi neerhouwen; pt ‫ מ "חצבת‬Jes 51:9
‫ חצה‬q halveren, delen, verdelen; pf ‫חצה‬
Num 31:42, ‫ חצית‬Num 31:27, ‫ וח 'צו‬Ex 21:35; ipf
‫חצה‬C ‫ י‬Jes 30:28, ‫ וי' חץ‬Gen 32:8‡, ‫חצו‬C ‫ י‬Ps 55:24,
‫ יחצון‬Ex 21:35, sf ‫חצם‬C ‫ וי‬Re 9:43, ‫חצוהו‬C ‫י‬
Job 40:30;
Ps 55:24 ‫חצו‬C ‫ לא י‬niet de helft bereiken (van
hun dagen);
ni gedeeld worden, zich delen; ipf ‫ותחץ‬
Dan 11:4, ‫ ויחצו‬2Kon 2:8 2Kon 2:14 Eze 37:22
‫ "חצוצרה‬f trompet; zie ‫"חצצרה‬
‫ חצור‬nloc Hasor, 1. in Naftali Joz 11:1; 2. in
Benjamin Neh 11:33‡; 3. twee plaatsen in
Juda Joz 15:23 Joz 15:25; 4. ‫צור־חדתה‬
" ‫ח‬
Chasor-Chadatta in Juda Joz 15:25; 5. Jer 49:33
een Chasor in Aramees gebied
‫ "חצות‬f helft; cs ‫ "חצות‬en ‫"חצת ה 'לילה "חצת‬
midden in de nacht Ex 11:4 Ps 119:62 Job 34:20†
‫ "חצי‬m half, helft; cs ‫ חצינו‬2Sam 18:3 de helft
van ons; 1Sam 14:14 ‫כב "חצי מ "ענה צמד שדה‬
een halve vore van een juk land; ‫ויהי ב "חצי‬
‫ ה 'לילה‬Ex 12:29 Ruth 3:8 midden in de nacht
‫ד־חצי־ה 'לילה‬
" ‫ ע‬Re 16:3 tot middernacht
‫ חצי‬m pijl 1Sam 20:36; zie ‫חץ‬
‫ "חצי־המנחתי‬nloc Hazi-Hammanachti in
Juda 1Kron 2:54 de helft van die van
Manachat?'
‫ חציר‬m gras; art ‫החציר‬, cs ‫ ; "חציר‬prei of
look: Num 11:5;
beeld van vergankelijkheid: Ps 37:2 Ps 90:5
‫ח‬
Ps 103:15; ‫ "חציר גגות‬dakgras 2Kon 19:26
Jes 37:27 Ps 129:6
‫ חצן‬m boezem; zie ‫חצן‬
‫ חצן‬m boezem, schoot; sf ‫חצני‬, ‫;חסנו‬
Jes 49:22 Ps 129:7 Neh 5:13†
‫ חצץ‬q afmeten? op de maat doen? pt ‫חצץ‬
op de maat marcherend?;
Spr 30:27
pi de maat aangeven? pt ‫ מחצצים‬Re 5:11
onzeker; vgl. ‫ חצצר‬trompetteren ‫מקול‬
‫ ;מחצצים בין משאבים‬bij het geluid van
hen die de maat aangeven bij de
drinkplaatsen ?
pu afgemeten, afgesneden zijn; pf P ‫צצו‬% ‫ח‬#
Job 21:21
‫ חצץ‬m kiezelstenen, grint Spr 20:17 Klaagl 3:16†
Ps 77:18 ‫ "חצציך‬, zie ‫ חץ‬pl sf je pijlen
‫ חצצן תמר‬nloc Chaseson-Tamar Gen 14:7;
‫ חצצון תמר‬2Kron 20:2; = Engedi
‫ חצצר‬hi en pi de trompet steken, blazen;
hi pt ‫ מחצרים‬Q maar K ‫;מחצצרים‬
pi pt ‫ מחצרים‬2Kron 5:13‡
NB: Re 5:11 ‫ מחצצים‬mogelijk te lezen als
‫ מחצצרים‬1Kron 15:24 2Kron 5:12 2Kron 5:13
2Kron 7:6 2Kron 13:14 2Kron 29:28†
‫ "חצצרה‬f trompet; pl ‫ "חצצרות‬, ‫; "חצוצרות‬
Num 10:2‡
‫ חצר‬f hof, gehucht; art ‫החצר‬, cs ‫ "חצר‬, loc
‫ ;ח 'צרה‬pl ‫ "חצרים‬, cs ‫חצרי‬, sf ‫ "חצרי‬,
‫חצריהם‬, of : pl ‫ "חצרות‬, cs ‫חצרת‬, sf
‫ ;חצרתיהן‬hof, omheinde plaats; hof,
voorhof van tempel of paleis 1Kon 7:9;
in plaatsnamen 'hof' of 'hoeve'
‫ר־אדר‬
" ‫ "חצ‬Chasar-Addar in Juda Num 34:4
‫ "חצר־גדה‬Chasar-Gadda in Juda Joz 15:27
‫ חצר התיכון‬Middel-Chasar Eze 47:16 = ‫"חצר‬
131
‫ח‬
‫ עינון‬Eze 47:17
‫ "חצר־מות‬Chasarmawet in Arabië Gen 10:26
(wierook, myrre enz)
‫ "חצר־סוסה‬Chasar-Susa Joz 19:5 =
‫ "חצר־סוסים‬Chasar-Susim 1Kron 4:31
‫ "חצר־עינון‬Chasar-Enon Eze 47:17 =
‫ "חצר־עינן‬Chasar-Enan Eze 48:1;
‫ "חצר־שועל‬Chasar-Sual in Simeon Joz 15:28
'Vossenhof'
‫ חצרו‬nm Chesro, zie ‫חצרי‬
‫ חצרון‬nm nloc I. nm Chesron, 1. zoon van
Ruben Ruth 4:19; 2. van Perez Gen 46:12;
II. nloc Chesron, 1. in Juda, zie ‫חצר‬,
‫ "חצר־אדר‬Num 34:4; 2. ook in Juda Joz 15:25
gent ‫ חצרוני‬van Chesron, Chesroniet
Num 26:6
‫ "חצרות‬nloc Chaserot, pleisterplaats in de
woestijn Num 11:35 Num 12:16†
‫ חצרי‬nm Hezrai 2Sam 23:35; = ‫ חצרו‬1Kron 11:37
‫ חק‬m boezem, zie ‫חיק‬
‫ חק‬m wet; cs ‫ חק‬en ‫ ;חק־‬sf ‫חקי‬# , ‫חקך‬,
‫חקך‬# , ‫חקו‬# , ‫חקכם‬, ‫חקם‬# , enz. pl ‫חקים‬# , cs
‫חקי‬# en ‫ חוקי‬Eze 20:18 en ‫ ;חקקי‬pl sf ‫חקי‬# ,
‫חקיו‬# , ‫חקיך‬# bepaling, regel, wet,
voorschrift; Re 11:39; deel, vastgestelde
hoeveelheid Ex 5:14; hun deel, wat voor hen
bestemd is Gen 47:22; vastgestelde tijd of
ruimte Job 14:13 Jer 5:22;
‫ חק יהוה‬Ps 2:7 vast besluit van G-d;
‫ חק־עולם‬een eeuwige verplichting Ex 29:28;
‫ חקקי־לב‬Re 5:15 overwegingen;
beslissingen; ‫ חקקי־און‬Jes 10:1 heilloze
bepalingen
‫ חקה‬inkerven, aftekenen; vgl. ‫חקק‬
pu pt ‫חקה‬# ‫ מ‬graveerwerk, reliëf 1Kon 6:35
Eze 8:10; Eze 23:14 ‫חקה אל‬# ‫ותרה אנשי מ‬
132
‫' הקיר‬zij zag mannen getekend op de wand'
?lees ‫קקים‬# ‫ "אנשים "ח‬, zie ‫( חקק‬zoals in de
tweede vershelft);
hitp aftekenen, de grens aangeven? ipf
‫ על־שרשי רגלי תתחקה‬Job 13:27 gij let op
elke stap die ik zet
‫חקה‬# f wet; sf ‫חקת‬# , pl ‫חקות‬# , ‫חקת‬# ; Jer 5:24
natuurwet; Jer 31:35 vaste banen voor de
sterren; Ex 13:10 religieuze wet, bepaling,
'inzetting'
‫ "חקופא‬nm Chakufa, teruggekeerde balling
Ezr 2:51 Neh 7:53†
‫ חקק‬q uithakken, inkerven, opschrijven,
vaststellen; vgl. ‫ ;חקה‬pf ‫קות‬ ' ‫ וח‬Eze 4:1, sf
‫ הקתיך‬Jes 49:16; imp ‫חקה‬# Jes 30:8 'schrijf
op'; inf ‫חקו‬# ‫ ב‬Spr 8:27+; pt ‫חקק‬, ‫חקקים‬
Jes 10:1 die schrijven, uitvaardigen; pp
‫קקים‬# ‫ "ח‬Eze 23:14; NB ‫ חקק‬aanvoerder zie
po hieronder;
pu wettelijk zijn vastgelegd pt ‫חקק‬# ‫מ‬
Spr 31:5 het recht? of lees ‫;מחקק‬
ho bepalen, verordenen Spr 8:15; ipf ‫ חקו‬#‫וי‬
Job 19:23 ingegraveerd worden
po verordenen, de wet aangeven Spr 8:15; ipf
‫ יחקקו‬Spr 8:15; pt ‫ מחקק‬en ‫חקק‬
aanvoerder of staf van de aanvoerder;
‫ חוקקי ישראל‬Re 5:9; Gen 49:10 Num 21:18
Deut 33:21 Ps 60:9 Ps 108:9; staf van de
aanvoerder zie ‫ מחקקנו ;משענה‬onze
wetgever Jes 33:22
‫ חקק‬m aanvoerder Re 5:9, zie ‫ חקק‬ho pt =
‫מחקק‬
‫חקק‬# nloc Chukok in Naftali, zie ‫חוקק‬
‫ חקקי‬m wet, verordening, pl cs ‫חקקי‬, zie
‫ ;חק‬Re 5:15 Jes 10:1; vgl. ook ‫חקר‬

‫ חקר‬q toetsen, nazoeken; pf ‫וחקר 'ת‬, sf
‫ "חקרו‬, ‫ "חקר 'תני‬, ‫ ; "חקרנ' וה‬ipf ‫יחקר‬,
‫יחקר־‬, P ‫יח 'קרו‬, ‫נח 'קרה‬, ‫ ;תחקרון‬sf
‫ יחקרנו‬Spr 28:11, ‫ ;אחקרהו‬imp ‫חקרו‬,
‫ ;חקרני‬inf ‫ "חקר‬en ‫ ;חקרה‬pt ‫;חקר‬
zoeken, onderzoeken, verkennen Deut 13:15;
proeven, toetsen Spr 23:30 Jer 17:10 (hart en
nieren);
ni getoetst worden; pf ‫ נחקר‬1Kon 7:47; ipf
‫יחקר‬, ‫חקרו‬% ‫ י‬Jer 31:37 Jer 46:23; toetsbaar, te
toetsen zijn;
pi goed onderzoeken; pf ‫ חקר‬Pr 12:9
(technisch, versmaat?)
‫ חקר‬m onderzoek, peiling; pl cs ‫אין ;חקרי‬
‫ חקר‬Jes 40:28‡ ondoorgrondelijk; ‫לא חקר‬
Job 34:24 zonder onderzoek; ‫ חקרי־לב‬Re 5:16
overwegingen; vgl. ‫ חקקי־לב‬Re 5:15
‫חר‬ I. m hol, gat, zie ‫חור‬, ‫חר‬# ; pl ‫חרים‬, sf
‫חריו‬, ‫ ;חריהן‬2Kon 12:10 Eze 8:7 Hoogl 5:4
Zach 14:12 1Sam 14:11 Job 30:6 Nah 2:13; kerker
Jes 42:22 ‫;חורים =? חורים‬
II. m edele, vrijgeborene; pl ‫חורים‬, ‫;חרים‬
cs ‫ חרי‬1Kon 21:8‡; ‫ בן־חורים‬Pr 10:17;
III. nloc ‫ חר הגדגד‬Chor-Haggidgad, in de
woestijn Num 33:32+; ook ‫גדגד‬# ‫ ה‬loc
‫גד 'גודה‬# ‫ ה‬Deut 10:7
‫חר‬# m hol; pl ‫חרים‬# Jes 42:22, nest van de adder
Jes 11:8;
Jes 42:22‫חרים‬# ‫? הפח ב‬lees ‫הפחו בחורים‬#
‫כלם‬# allemaal verstrikt in holen? zie ‫פחח‬
‫ "חראים‬m poep; pl sf ‫ חריהם‬K 2Kon 18:27, K
‫ חראיהם‬Jes 36:12 Q ‫ צאתם‬hun
uitwerpselen; vgl. 2Kon 6:25 ‫חרייונים‬
duivenpoep
‫ חרב‬I.q droog, dor zijn of verdord raken;
droogvallen; vgl. ‫ חרב‬adj; pf ‫חרב‬, ‫חרבו‬%
‫ח‬
Gen 8:13 Jes 19:6; imp P ‫ח 'רבי‬D Jes 44:27;
pu uitgedroogd zijn; pf P ‫חרבו‬ ' ‫ לא‬Re 16:7+
hi droog maken, uitdrogen; pf P ‫חריב‬C ‫ה‬,
‫ ;וה "חרב 'תי‬ipf ‫ א "חריב‬2Kon 19:24 Jes 37:25; pt
‫ מ "חרבת‬Jes 51:10
II.q verwoest zijn, verwoesten, verbijsterd
zijn; vgl. ‫ ;שמם‬ipf ‫חרב‬C ‫י‬, ‫חרב‬C ‫ ת‬P ‫חרב‬C ‫ת‬,
‫חרבו‬C ‫ י‬P ‫חרבו‬C ‫י‬, ‫חרבנה‬C ‫ ת‬Eze 6:6+; imp
‫ "חרב‬, pl ‫ חרבו‬Jer 2:12, ‫ חרבו‬Jer 50:27; inf
‫ חרב‬Jes 60:12;
ni verwoest zijn/worden; pf ‫נחרבו‬
2Kon 3:23; pt ‫חרבת‬C ‫ נ‬Eze 26:19 en ‫נ "חרבות‬
Eze 30:7;
hi verwoesten, uitroeien; pf ‫חריב‬C ‫ה‬, enz.;
vormen als bij I; Re 16:24 Jes 49:17 Eze 19:7
2Kon 19:17 Jes 37:18†
ho verwoest, uitgeroeid worden; pf 3f
‫חרבה‬D ‫ ה‬Eze 26:2; inf+ni ipf ‫חרב נחרבו‬D ‫ה‬
2Kon 3:23; ? ‫ החרב‬i.p.v. ‫חרב‬D ‫ ה‬ernstig met
elkaar in strijd gewikkeld; pt ‫חרבות‬D ‫מ‬
Eze 29:12 verdelgd
‫ חרב‬f zwaard; P ‫חרב‬, sf ‫חרבי‬, ‫חרבך‬, enz.,
pl ‫ "חרבות‬, cs ‫ ;חרבת‬stenen messen Joz 5:2
‫צרם‬# ‫ ;חרבת‬ijzeren beitel of houweel
Ex 20:25;
breekijzer Eze 26:9;
‫ שלף חרב‬het zwaard trekken; ‫הכה לפי‬
‫ חרב‬over de kling jagen, doden
‫ חרב‬adj droog; f ‫ ; "חרבה‬art ‫חרבת‬D ‫;ה‬
Eze 36:35+;
droog (brood) Lev 7:10 Spr 17:1;
dor, woest, verlaten Jer 33:10 Eze 36:35+
Hag 1:4+ Neh 2:3+
‫ חרב‬nloc Horeb, de berg; loc ‫חרבה‬ ' Ex 3:1
‫ חרב‬I. m droogte Re 6:37; hitte Gen 31:40;
II. m verwoesting Jes 61:4; verbijstering
Jer 49:13
133
‫ח‬
‫ חרבה‬f puinhoop, woestenij, woestijn; pl
‫חרבות‬D , art ‫חרבות‬D ‫ה‬, cs ‫חרבת‬, sf
‫חרבתיו‬, ‫חרבותיה‬, enz.; Lev 26:31 Jer 44:2
Eze 25:13‡; vgl. ‫ חרב‬adj 'droog, dor' en
‫' חרב‬verwoesten'
‫ חרבה‬f het droge, (tegenover nat); art
‫ ;החרבה‬Gen 7:22 Ex 14:21 Joz 3:17 Joz 4:18
2Kon 2:8 Eze 30:12 Hag 2:6†
‫ "חרבון‬m gloed, schroeihitte; pl cs ‫חרבני קיץ‬
Ps 32:4†
‫ חרבונא‬nm Charbona, kamerling Est 1:10;
Est 7:9 ‫† חרבונה‬
‫ חרג‬q sidderen van angst; ipf ‫ ויחרגו‬Ps 18:46;
in de parallel: 2Sam 22:46 ‫ויחגרו ממסגרותם‬
d.w.z. ‫ חגר‬ip.v. ‫' חרג‬en verlieten bevend
hun burchten'; vgl. Mi 7:17 ‫ רגז‬, Hos 11:11
‫חרד‬
‫ חרגל‬m sprinkhaan (eetbaar) Lev 11:22†
‫ חרד‬q rillen, beven (schrik of angst) ; pf
‫חרד‬, ‫חרדת‬, ‫חרדה‬% ; ipf ‫חרד‬C ‫ ;י‬ipf ‫ויחרדו‬
Gen 42:28 (van angst), ‫חרד‬C ‫ וי‬Ruth 3:8 Boaz
rilde; imp ‫ חרדו‬Jes 32:11; bezorgd zijn;
2Kon 4:13; beven Hos 11:10 1Sam 13:7;
hi opschrikken, doen schrikken pf ‫חריד‬C ‫ה‬,
‫ ;ה "חרד 'תי‬inf ‫ ;ה "חריד‬pt ‫ ;מ "חריד‬Re 8:12
2Sam 17:2; Lev 26:6 Deut 28:26 ‫;ואין מ "חריד‬
niemand die zich roert;
positief: men laat u met rust; negatief: men
laat u in de steek
‫ "חרד‬nloc Harod, een bron Re 7:1; ‫ין־חרד‬
" ‫ע‬
‫ חרד‬adj bevend; f ‫ "חרדה‬, pl ‫ ; "חרדים‬van
angst Re 7:3, bezorgdheid 1Sam 4:13, vroom
ontzag Jes 66:2 Jes 66:5 Ezr 9:4 Ezr 10:3
134
‫ "חרדה‬f schrik; cs ‫חרדת‬, pl ‫ ; "חרדות‬angst,
siddering Gen 27:33‡; bezorgdheid 2Kon 4:13;
zie ‫חרד‬
‫ "חרדי‬gent van Charod 2Sam 23:25
‫ חרה‬I.q gloeien, branden (van woede, ijver,
hartstocht); pf ‫ חרה‬Gen 4:6‡; Jes 24:6 zie II;
ipf ‫חרה‬C ‫י‬, verkort ‫י' חר‬, ‫ וי' חר אף־י "עקב‬de
toorn van Jakob ontbrandde Gen 30:2;
ni twisten, woedend zijn; pf ‫ נ "חרו‬Hoogl 1:6;
pt ‫חרים‬C ‫ נ‬Jes 41:11 Jes 45:24;
hi branden, ijveren; pf ‫חזיק‬C ‫חרה ה‬C ‫ה‬
Neh 3:20; ipf ‫ וי' חר‬Job 19:11 deed ontbranden;
tif wedijveren; ipf ‫ תת "חרה‬Jer 12:5; pt
‫ מת "חרה בארז‬Jer 22:15; als gij wilt
wedijveren (uitblinken) met cederhout;
hitp afgunstig zijn; ipf ‫אל־תתחר‬
Ps 37:1+,Spr 24:19
II.q verdwijnen, afnemen; pf ‫ ח 'רו‬Jes 24:6 of
zie ‫חרר‬
‫ חר־הגדגד‬nloc Chor-Haggidgad Num 33:32+
‫ חר "היה‬nm Charhaja, vader van Uzziël Neh 3:8
‫ "חרודי‬gent van Harod, zie ‫"חרדי‬
‫ חרוז‬m kraal; pl ‫ חרוזים‬kralenketting
Hoogl 1:10†
‫ חרול‬m onkruid; pl ‫רלים‬# ‫ ; "ח‬Sef 2:9 Job 30:7
Spr 24:31† wilde erwt, wilde lathyrus?
‫ חרום‬adj mismaakt, met gespleten of
afgehakte neus? Lev 21:18, zie ‫ חרם‬pp
‫ "חרומף‬nm Charumaf, vader van Jedaja
Neh 3:10
‫ חרון‬m gloed, brandende toorn; cs ‫ "חרון‬, sf
‫ "חרוני‬, ‫ "חרנך‬, enz.; vaak met ‫ אף‬Ex 32:12
Ps 2:5‡; Ps 58:10 iets dat verbrand of
verschroeid is

‫ חרון‬nloc Choron in ‫ בית־חרון‬Joz 18:13‡; gent
‫ חרני‬Neh 2:10+
‫ חרונים‬nloc Choronaim in Moab Jes 15:5
Jer 48:3+
‫ "חרופי‬gent van Charif, zie ‫חריף‬
‫ חרוץ‬I. m goud (in poëzie); Zach 9:3 Ps 68:14
Spr 3:14 Spr 8:10 Spr 8:19 Spr 16:16
II. m gracht Dan 9:25;
III. adj gespleten (hazenlip?) Lev 22:22, zie
‫ חרץ‬pp; ‫ עמק החרוץ‬dal der beslissing
Joël 4:14, zie ‫ חרץ‬pp
IV. m dorsslede; pl ‫רצות‬# ‫ ; "ח‬Jes 28:27 Jes 41:15
Am 1:3 Job 41:22
V. adj ijverig, vlijtig Spr 10:4 Spr 12:24 Spr 13:4
Spr 21:5; ? Spr 11:16 i.p.v. ‫ ? ;עריצים‬Spr 12:27
VI. nm Charus, schoonvader van koning
Manasse; 2Kon 21:19†
‫ חרחור‬nm Charchur, teruggekeerde balling
Ezr 2:51 Neh 7:53
‫ חרחס‬nm Charchas 2Kon 22:14 = ‫חסרה‬
2Kron 34:22
‫חר‬# ‫ חר‬I. m onsteking Deut 28:22 gangreen,
botkoorts; †;
II. nm Charchur, zie ‫חרחור‬
‫ חרט‬m beitel (guts, griffel, graveerstift)
Ex 32:4 Jes 8:1†
‫ חרטם‬m tovenaar; pl ‫טמים‬# ‫חר‬, cs ‫טמי‬# ‫;חר‬
wijze, sterrenwichelaar; Gen 41:8+ Ex 7:11+
Dan 1:20+
‫חרי‬D m gloed, hitte; steeds met ‫ = אף‬woede;
vgl. ‫ ; "חרון אפו‬Ex 11:8 Deut 29:23 1Sam 20:34
Jes 7:4 Eze 20:5 Klaagl 2:3 2Kron 25:10†
‫ חרי‬I. m wit brood, fijn gebak Gen 40:16†;
II. gent Choriet of Horiet, volk Gen 14:6
‫ח‬
Gen 36:22;
III. nm Chori, Hori Num 13:5
‫ חריהם‬hun poep; K 2Kon 18:27; zie ‫"חראים‬
‫ חריט‬m buidel, beurs; pl ‫ "חריטים‬Jes 3:22 en
‫ "חרטים‬2Kon 5:23†
‫ חרייונים‬m duivenmest 2Kon 6:25 ; K ‫"חרי‬
‫ יונים‬Q ‫דביונים‬, zie ‫"חראים‬
‫ חרים‬nm Charim, zie ‫חרם‬
‫ חריף‬nm Charif, familie van teruggekeerde
ballingen; Neh 7:24 Neh 10:20; = ‫ חרף‬1Kron 2:51;
Ezr 2:18 ‫יורה‬
‫ חריץ‬I. m snee, plak; pl cs ‫ "חריצי‬1Sam 17:18;
II. m (ijzeren) bijl, houweel? 2Sam 12:31
1Kron 20:3†
‫ חריש‬m het ploegen; sf ‫ ; "חרישו‬ploegtijd
Gen 45:6 Ex 34:21†
ploegwerk, akkerland dat
geploegd moet worden 1Sam 8:12†
‫ "חרישי‬adj snijdend, schroeiendheet; f
‫ "חרישית‬Jona 4:8†
‫ חרך‬q braden? vangen? ipf ‫ י "חרך‬Spr 12:27
‫ "חרכים‬m tralievenster Hoogl 2:9†
‫רל‬# ‫ ח‬m onkruid, zie ‫חרול‬
‫ חרם‬I.hi aan G-d wijden, uitbannen,
uitstoten, vrijgeven voor vernietiging; pf
‫חרים‬C ‫ה‬, ‫וה "חרמתה‬, ‫חרמתי‬C ‫ ה‬en
‫וה "חרמתי‬, ‫חרימו‬C ‫ה‬, ‫חרמתם‬C ‫ ה‬Joz 2:10 en
‫ וה "חרמתם‬1Sam 15:3, ‫חרמנו‬C ‫ ה‬1Sam 15:15, sf
‫וה "חרמתים‬, ‫חרימם‬C ‫ ;ה‬ipf ‫י "חרם‬, ‫וי "חרם‬,
‫ת "חרים‬, ‫וי "חרימו‬, ‫ת "חרימו‬, 1pl ‫ונ "חרם‬
Deut 2:34+, sf ‫וי "חרימה‬, ‫ימם‬# ‫ וי "חר‬, ‫;ת "חרימם‬
imp ‫ וה "חרם‬Jer 50:21, ‫ח "חרימו‬, sf
‫ ;וה "חרימוה‬inf abs ‫ה "חרם‬, cs ‫לח "חרים‬, sf
‫ ה "חרימם‬Joz 11:20; Lev 27:28‡
ho met de ban geslagen, verwoest zijn; ipf ‫י‬
135
‫ח‬
‫חרם‬D P ‫חרם‬D ‫ י‬Ex 22:19 Lev 27:29 Ezr 10:8;
II.q de neus splijten?, zie ‫ חרום‬Lev 21:18†
‫חרם‬D nloc Chorem in Naftali Joz 19:38†
‫ חרם‬m I. banvloek; P ‫חרם‬, sf ‫חרמי‬,
pl ‫ ; "חרמים‬wat met de ban is geslagen,
totale uitroeiing Lev 27:21‡;
II. vangnet; pl ‫ ; "חרמים‬Eze 32:3 Hab 1:15 Mi 7:2
Eze 26:5 Eze 47:10 fig. het hart van de vrouw
Pr 7:26
‫ חרם‬nm Charim, familie van teruggekeerde
ballingen Ezr 2:32+Neh 3:11‡
‫ חרמה‬nloc Chorma, Kanaänitische stad
Num 14:45‡
‫ חרמון‬nloc Hermon, de berg Deut 3:8‡;
‫ חרמונים‬Ps 42:7 het gebergte van Hermon
‫ חרמש‬m sikkel Deut 16:9 Deut 23:26†
‫ חרן‬I. nloc Haran, in Mesopotamiël; loc
‫ ;ח 'רנה‬Gen 11:31‡;
II. nm Haran, zoon van Kaleb 1Kron 2:46†
‫ חרני‬gent van Horon, Bet-Horon
‫ חרנים‬nloc Choronaim, zie ‫חרונים‬
‫ חרנפר‬nm Charnefer, zoon van Sofach
1Kron 7:36
‫ חרס‬I. m schurft, huidkorsten; P ‫חרס‬
vgl. ‫;חרש‬
Deut 28:27;
II. m de zon Job 9:7; ‫ חרסה‬Re 14:18;
III. nloc Har-Cheres Re 1:35, Timnat-Cheres
Re 2:9
‫ חרסה‬f de zon, zie ‫חרס‬
‫ חרסית‬f potscherf, aardewerk; vgl. ‫;חרש‬
‫ שער החרסית‬de Schervenpoort; Jer 19:2†
‫ חרף‬I.q overwinteren; ipf ‫חרף‬C ‫ ת‬Jes 18:6;
II.q uitdagen, honen, smaden; ipf ‫חרף‬C ‫י‬,
136
‫חרפוני‬% ‫ י‬Neh 6:13; inf sf ‫ בחרפם‬2Sam 23:9; pt
‫חורף‬, sf ‫ חרפי‬Ps 119:42 Spr 27:11, mm+sf
‫' חורפיך‬die u honen' Ps 69:10; verwijten
maken Job 27:6;
‫חרמו‬, ni ondergeschikt, toegewezen zijn; pt f
‫ח 'רפת‬C ‫ נ‬Lev 19:20
pi uitdagen, honen, tarten; pf ‫חרף‬, ‫הרפת‬,
‫הרפתי‬, ‫הרפתם‬, ‫הרפו‬, sf ‫הרפוני‬, ‫;הרפוך‬
ipf ‫ויחרף‬, sf ‫ ;יהרפני‬inf ‫ ;לחרף‬pt ‫;מחרף‬
Re 8:15‡
‫ חרף‬nm Charef 1Kron 2:51, zie ‫חריף‬
‫ חרף‬I. m winter; Gen 8:22 Zach 14:8 Ps 74:17; ‫בית‬
‫ החרף‬het Winterpaleis Jer 36:22 Am 3:15;
Spr 20:4herfst, na de oogst;
II. m jeugd, beste tijd Job 29:4 ‫חרפי‬
‫ חרפה‬f hoon; cs ‫חרפת‬, sf ‫חרפתי‬, enz.; pl
‫ "חרפות‬, sf ‫ ;חרפות‬smaad, verachting
(honende woorden) Ps 22:7‡; schande
(sociale vernedering) kinderloosheid
Gen 30:23, onbesneden zijn Gen 34:14,
verminking 1Sam 11:2
‫ חרץ‬I.q beslissen (de tong roeren); pf ‫חרץ‬
Joz 10:21de tong spitsen = iets durven
zeggen, dreigen; P ‫רצת‬% ‫ ח‬1Kon 20:40
beslissen; ipf ‫חרץ‬C ‫ י‬Ex 11:7 pp ‫ חרוץ‬Jes 10:22
beslist; ‫ "חרוצים‬Job 14:5 vastgesteld,
afgemeten; ‫ עמק החרוץ‬het dal der
beslissing Joël 4:14
ni beslist en besloten (eindoordeel geveld);
pt ‫חרצה‬C ‫ נ‬Jes 10:23 Jes 28:22 Dan 11:36; Dan 9:27
het besliste = het vonnis, oordeel;
II.q gretig zijn, haast hebben ipf 2m P
‫חרץ‬C ‫ ת‬2Sam 5:24; pp ‫ חרוצים‬Spr 10:4, zie
‫חרוץ‬
‫צבה‬# ‫ חר‬f boei; pl ‫צבות‬# ‫ ;חר‬boeien Jes 58:6;
kwellingen, smarten Ps 73:4†

‫ חרצן‬m pit (van druiven), pl ‫ חרצנים‬Num 6:4†
‫ חרק‬q tandenknarsen; pf ‫ חרק‬Job 16:9; ipf
‫ י "חרק‬Ps 112:10, ‫ ויחרקו‬Klaagl 2:16; inf ‫חרוק‬
Ps 35:16; pt ‫ חרק‬Ps 37:12†
‫ חרר‬I.q branden, gloeien; zie ook ‫ ;חרה‬pf
‫חרה‬% Eze 24:11 Job 30:30, ‫ ח 'רו‬Jes 24:6 zie ‫חרה‬
minder worden;
ni verschroeid worden pf ‫ נחר‬Jer 6:29 P
‫ נחר‬Eze 15:4, ‫חרו‬% ‫ נ‬Ps 102:4; ipf ‫ ויחר‬Eze 15:5,
‫ יחרו‬Eze 24:10;
pilp stoken inf ‫ לחרחר־ריב‬ruzie stoken,
twist aanwakkeren Spr 26:21
II.ni hees zijn; pf ‫ נחר‬Ps 69:4
‫ "חררים‬m dorre oorden Jer 17:6†
‫ חרש‬I. m aardewerk, scherf; P ‫חרש‬, pl cs
‫חרשי‬, sf ‫ "חרשיה‬Eze 23:34; ‫כלי חרש‬
aardewerk Lev 6:21‡; scherf Jes 30:14‡
II. nloc Kir-Cheres, zie ‫"חרשת‬
‫ "חרשת‬nloc Kir-Chareset in Moab; P
‫יר־חרשת‬
" ‫ק‬, zie ‫קיר‬
‫ חרש‬I.q inkerven, ploegen; pf ‫חרש‬, ‫חרשו‬% ;
ipf ‫ י "חרש‬en ‫י "חרוש‬, ‫ ;ת "חרש‬inf ‫ ; "חרש‬pt
‫ חרש‬ff ‫ ;חרשות‬pp f ‫ ; "חרושה‬graveren
Jer 17:1,bewerken 1Kon 7:14 Gen 4:22; ploegen
Job 1:14; beramen Spr 3:29
ni omgeploegd worden; ipf ‫ תחרש‬Jer 26:18
Mi 3:12 omgeploegd worden;
hi bereiden, beramen; pt ‫ מ "חריש‬1Sam 23:9;
II.q doof of stom, stil zijn; ipf ‫חרש‬C ‫ת‬, P
‫חרש‬C ‫י‬, ‫חרשנה‬C ‫ ;ת‬Mi 7:16 Ps 35:22‡
hi zich doof houden, zwijgen, niet
verhoren; pf ‫חריש‬C ‫ ;ה‬ipf ‫י "חריש‬, ‫;ת "חרש‬
pt ‫ ;מ "חריש‬Job 13:13 Est 4:14 Gen 34:5 Gen 24:21;
1Sam 7:8 ‫אל־ת "חרש ממנו מזעק אל־יהוה‬
'laat ons niet in de steek door op te houden
met smeken tot J.'
‫ח‬
hitp zich stil houden, niets doen; ipf
‫חרשו‬% ‫ וית‬Re 16:2
‫ חרש‬adj doof; pl ‫; חרשים‬Ex 4:11 Lev 19:14‡
‫ חרש‬I. m grote vaardigheid, toverkunst?; pl
‫ "חרשים‬Jes 3:3†; of: ‫ "חכם "חרשים‬een
bekwame onder de vaklieden;
II. adv stil, heimelijk Joz 2:1†;
III. nm Cheres 1Kron 9:15†
‫ חרש‬m vakman; art ‫החרש‬, cs ‫חרש‬, pl
‫ "חרשים‬en ‫לחרשים‬, ‫בחרשים‬, cs ‫;חרשי‬
graveerder Ex 35:35 steenhouwer Ezr 3:7 ‫חרשי‬
‫ עץ וחרשי אבן‬2Sam 5:11 hout- en
steenbewerkers; maker van beelden Jes 3:3
‫ חרש‬m I. m metaalbewerker, smid; cs ‫חרש‬
Gen 4:22,zie ‫;חרש‬
II. m bergwoud; cs ‫חרש־‬, loc ‫חרשה‬, pl
‫חרשים‬D ; 2Kron 27:4 Eze 31:3;Jes 17:9 ?;
III. nloc Chores, Chorsa, in de woestijn van
Zif; loc ‫ 'חרשה‬1Sam 23:15+
‫ חרשא‬nm I. nm Charsa, 1. teruggekeerde
balling Ezr 2:52; 2. tempelknecht Neh 7:54;
II. nloc Tel-Charsa Ezr 2:59 Neh 7:61
‫ "חרשים‬nloc Charasim 1Kron 4:14 ‫גיא "חרשים‬
en Neh 11:35; ‫ גי ה "חרשים‬het
Handwerkersdal; †
‫ "חרשת‬f I. f bewerking van hout of steen
Ex 31:5 Ex 35:33†;
II. nloc ‫ ; "חרשת הגיים‬Haroset in Noord-
Palestina Re 4:2 Re 4:13 Re 4:16†
‫ חרת‬q ingriffen, graveren; pp ‫ חרות‬Ex 32:16†
‫ חרת‬nloc Cheret, P ‫חרת‬, in Juda 1Sam 22:5†
‫ "חשופא‬nm Chasufa, teruggekeerde balling
Ezr 2:43 Ezr 7:46
137
‫ח‬
‫ "חשופי‬m geschild?, blootheid Jes 20:4; zie
‫? ; חשף‬lees ‫' חשופי שת‬geschild van
zitvlak', met blote billen
‫ חשיף‬m hoopje; pl cs ‫ "חשפי‬1Kon 20:27
‫ חשך‬q tegenhouden; pf ‫חשך‬, ‫חשכת‬,
‫חשכו‬% , P ‫ ;ח 'שכו‬Eze 30:18 zie ‫ ;חשך‬ipf
‫יחשך‬, ‫תחשוך‬, ‫חשך־‬C ‫ א‬Job 7:11; ipf ‫אחשך‬
Gen 20:6; imp ‫ ; "חשך‬pt ‫ ;חושך‬tegenhouden,
in bedwang houden 2Sam 18:16; weerhouden
Gen 20:6 sparen, ontzien 2Kon 5:20; redden
Spr 24:11;
Jes 38:17 ‫? חשקתה‬lees ‫ חשכתה‬Gij hebt
gered
ni tegengehouden worden, ontzien worden;
ipf ‫יחשך‬, cs ‫ ;י 'חשך‬Job 16:6 ‫לא יחסך כעבי‬
mijn pijn wordt niet tegengehouden;
Job 21:30 ‫ י 'חשך רע‬de slechte mens wordt
ontzien
‫ חשף‬q schillen, ontbloten; pf ‫ חשף‬Jes 52:10,
‫חשפתי‬,Jer 13:26 Jer 49:10; sf ‫ "חשפה‬Joël 1:7 ipf
‫חשף‬C ‫ וי‬Ps 29:9; imp f ‫ חשפי‬Jes 47:2
(onzedig); inf abs ‫ חשף‬Joël 1:7, cs ‫לחשף‬
Jes 30:14 Hag 2:16; pp ‫ "חשופה‬Eze 4:7, pp mm
cs ‫ "חסופי שת‬Jes 20:4 ?= ‫' "חשופי‬met blote
billen';
NB: Ps 29:9 de wouden ontschorsen? geiten
te vroeg laten werpen? ‫' יערות‬geitjes'
Jes 30:14 water scheppen; Hag 2:16 wijn uit de
kelder halen ;
Jer 49:10 ‫ חפשתי =? חשפתי‬zie ‫ חפש‬pi pf
'ik heb Esau doorzocht'; vgl. Ob 6 ‫נחפשו‬
‫ "חשף‬m hoopje, zie ‫חסיף‬
‫ חשב‬q rekenen, denken; pf ‫ח שב‬, ‫ח שב ת‬, P
‫ח 'שבו‬, sf ‫ הו‬#‫ ; "חשבנ‬ipf ‫יחשב‬, ‫י "חשב־‬
2Sam 19:20 Ps 40:18, P ‫י "ח 'שבו‬, ‫י "חשבון‬
Ps 35:20, ipf sf ‫בני‬# ‫תחש‬, ‫ ויחשבה‬Gen 15:6,
138
enz.; inf ‫ ;לחשב‬pt ‫ חשב‬vakman, ‫חושב‬,
pl ‫חשבים‬, cs ‫ ;חשבי‬houden voor,
beschouwen als Gen 38:15 Job 13:24;
aanrekenen, toerekenen 2Sam 19:20 Ps 32:2
Gen 15:6; beramen, bedenken Jes 10:7 Ex 31:4
zie ‫;חשב‬
‫ מ "עשה חשב‬werk van de vakman : kunst,
vakwerk;
ni beschouwd worden als; pf ‫ נחשב‬P
‫נחשב‬, ‫נחשבו‬, ‫נחשבנו‬, enz.; ipf ‫;יחשב‬
pt ‫ ;נחשב‬Gen 31:15‡
pi rekenen, aanrekenen, bedenken,
beramen; pf ‫חשב‬, ‫חשבה‬, ‫ ;חשבתי‬ipf
‫יחשב‬, ‫תחשבון‬, ‫ו "אחשבה‬, sf ‫ותחשבהו‬
pt ‫ ;מחשב‬Lev 25:27 Ps 73:16;
‫ חשבה להשבר‬Jona 1:4 dacht te breken, was
bijna gebroken;
hitp zich rekenen tot, beschouwen als; ipf
‫ יתחשב‬Num 23:9
‫ חשב‬m sjerp, sierlijke band van de efod
Ex 28:8-Lev 8:7†
‫ חשב‬vakman, kundige zie ‫מ "עשה ; חשב‬
‫ חשב‬vakwerk Ex 28:6 van de wever
‫ חשבדנה‬nm Chasbadanna, staat naast Ezra
bij de schriftlezing Neh 8:4
‫שבה‬# ‫ "ח‬nm Chasuba, afstammeling van David
1Kron 3:20†
‫ חשבון‬m bedenksel, oorlogsmachine; pl
‫ חשבנות‬Pr 7:29 en ‫ חשבנת‬2Kron 26:15†
‫ חשבון‬I. m berekening, beleid Pr 7:25 Pr 7:27
Pr 9:10†;
II. nloc Chesbon, in Moab Num 21:26‡
‫ "חשביה‬nm Chasabja, ook ‫ ; "חשביהו‬naam
van zeven levieten Ezr 8:19-2Kron 35:9
‫ "חשבנה‬nm Chasabna Neh 10:26†

‫ "חשבניה‬nm Chasabneja Neh 3:10 Neh 9:5†
‫ חשה‬q stil zijn, niets doen; vgl. ‫ הסה‬en
‫ ;חרש‬ipf ‫חשה‬C ‫ ת‬Jes 64:11 Ps 28:1, ‫חשה‬C ‫א‬
Jes 62:1 Jes 65:6, ‫חשו‬C ‫ וי‬Ps 107:29; inf ‫ל "חשות‬
Pr 3:7;zwijgen Pr 3:7, niets doen Jes 62:1
Ps 28:1‡
hi zwijgen; pf ‫ח 'שיתי‬C ‫ ה‬Jes 42:14 Ps 39:3; imp
‫חשו‬C ‫ ה‬2Kon 2:3 2Kon 2:5; pt ‫ מחשה‬Jes 57:11, pl
‫ מחשים‬niets doen Re 18:9 1Kon 22:3, 2Kon 7:9,
tot zwijgen brengen Neh 8:11
‫ חשוב‬nm Chassub, 1. Neh 3:23 Neh 11:15
1Kron 9:14; 2. Neh 3:11 Neh 10:24
‫ "חשוקים‬m dwarsstangen, -verbindingen; pl
sf ‫ "חשוקיהם‬Ex 27:10-Ex 38:19† ; vgl. 1Kon 7:33
‫שקיהם‬# ‫ ח‬spaken
‫ "חשיכה‬f duisternis, zie ‫ "חשכה‬, zie ‫חשך‬
‫חשים‬# Chusim, zie ‫חשם‬# ; gent Chusieten of
‫ חושים‬nf Chusim
‫ חשך‬q donker zijn of worden; pf ‫חשך‬
Jes 5:30 Jes 13:10 Job 18:6 Klaagl 4:8, ‫חשכו‬% Pr 12:3
Klaagl 5:17; ipf ‫ תחשך‬Ex 10:15 Pr 12:2, ‫יחשכו‬
Job 3:9, ‫ תח 'שכנה‬Ps 69:24; Mi 3:6 ‫= חשכה‬
‫חשכה‬% onpersoonlijk 'het wordt duister' of
zie ‫' "חשכה‬duisternis'
hi verduisteren; pf ‫ החשיך‬Am 5:8,
‫ וה "חשכ 'תי‬Am 8:9; ipf ‫ יחשיך‬Ps 139:12, ‫יחשח‬
Jer 13:16, ‫ ויחשך‬Ps 105:28; pt ‫ מחשיך‬Job 38:2
‫ חשך‬adj duister, onbetekenend; pl ‫שכים‬# ‫"ח‬
Spr 22:29†
‫ חשך‬m duisternis; sf ‫ ;חשכי‬Gen 1:2
2Sam 22:29‡; vaak figuurlijk
‫ "חשכה‬f duisternis; ‫ "חשיך‬Ps 139:12; cs
‫ ;חשכת‬pl ‫ ; "חשכים‬Gen 15:12 Jes 8:22 Jes 50:10
Ps 18:12 Ps 82:5†
Mi 3:6 ‫ חשכה‬lees ‫ ; "חשך‬vgl. ‫חשך‬
‫ח‬
‫ חשכת‬f duisternis, zie ‫"חשכה‬
‫ חשל‬ni verzwakt; pt ‫חשלים‬C ‫ נ‬Deut 25:18†
‫שם‬# ‫ ח‬nm Chasum, Ezr 2:19 Ezr 10:33 Neh 7:22
Neh 8:4 Neh 10:19†
‫חשם‬# gent Chusieten, zonen van Acher
1Kron 7:12
‫חשם‬# nm Husam, koning van Edom Gen 36:34
Gen 36:35†
‫ חשמון‬nloc Chesmon in Juda Joz 15:27
‫ חשמל‬m electrum, blinkend metaal
(goud/zilver, of amberkleurig?) Eze 1:4
Eze 1:27; ‫ חש 'מלה‬Eze 8:2†
‫ חשמנה‬nloc Chasmona in de woestijn;
Num 33:29 Num 33:30†
‫ חשמנים‬m aanzienlijke lieden? gezanten?
soort koopwaar? (bronswerk?) Ps 68:32†
‫ חשן‬m borstschild (met orakeltas met Urim
en Tumim) Ex 25:7-Lev 8:8
‫ חשק‬q aanhangen, zich verbinden (in liefde),
begeren; pf ‫ חשק‬Deut 7:7‡, ‫חשקה‬% Gen 34:8,
‫ חשקת‬Deut 21:11;
Jes 38:17 ‫ אתה חשקת נפשי‬Gij hebt mijn
leven gered zie ‫חשך‬
pi verbinden; pf ‫ חשק‬Ex 38:28
pu verbonden; pt ‫חשקים‬# ‫ מ‬Ex 27:17 Ex 38:17
‫שק‬# ‫ ח‬m spaak (van een wiel); pl sf ‫שקיהם‬# ‫ח‬
1Kon 7:33; vgl. ‫ "חשוקים‬dwarsstangen
‫ חשק‬m lust, verlangen; sf ‫חשק ;חשכי‬
‫ שלמה‬1Kon 9:1 1Kon 9:19 2Kron 8:6 Salomo's
bouwplannen;
Jes 21:4 ‫ את נשף חשקי שם לי לחרדה‬de
schemering - die mijn lust was - maakt het
mij tot verschrikking
139
‫ח‬
‫שר‬# ‫ ח‬m naaf (van een wiel); pl sf ‫שריהם‬# ‫ח‬
1Kon 7:33†
‫ "חשרה‬f duisternis; cs ‫ חשרת‬2Sam 22:12; ?
lees ‫ חשכת‬vgl Ps 18:12
‫ "חשש‬m droog gras, stro Jes 5:24 Jes 33:11†
‫חשתי‬# gent van Chusa, zie ‫חושה‬
‫ חת‬nm Chet, Gen 10:15 Gen 27:46, ‫בני חת‬
Hittieten, zie ‫חתי‬
‫ חת‬m I. m schrik, angst; P ‫ ;חת‬sf ‫ חתכם‬de
schrik voor jullie Gen 9:2; ‫ העסו לבלי חת‬die
geschapen is zonder angst Job 41:25? ;
II. adj gebroken, stuk, mm ‫ ;חתים‬vgl.
‫ ;חתת‬lett. gebroken 1Sam 2:4 fig. moedeloos,
verslagen Jer 46:5
‫ חתה‬I.q neerslaan; ipf sf ‫ יחתך‬Ps 52:7;
NBG'51: wegrukken
II.q oprapen, opstapelen (kooltjes vuur); ipf
‫ "היחתה‬Spr 6:27 vragend; pt ‫ חתה‬Spr 25:22;
inf ‫ לחתות‬Jes 30:14
‫ חתה‬f schrik; cs ‫ חתת‬Gen 35:5† ; zie ‫ חת‬en
zie ‫חתית‬
‫ חתול‬m verband, windsel Eze 30:21†
‫ חתחתים‬m verschrikkingen Pr 12:5†
‫ חתי‬gent Hittiet; f ‫חתית‬, mm ‫;חתים‬
Gen 15:20‡
‫ חתית‬I. f schrik voor iemand; sf ‫חתיתי‬,
‫ חתיתם‬Eze 26:17-Eze 32:32†;
II. gent Hittietisch, Hittietische vrouw, zie
‫חתי‬
‫ חתך‬ni bepaald, beschikt zijn; pf ‫נחתך‬
Dan 9:24
‫ חתל‬pu gewikkeld worden (in doeken);
ho inf+pu pf ‫חתלת‬# ‫ חחתל לא‬Eze 16:4†
140
‫תלה‬# ‫ "ח‬f windsel; sf ‫תלתו‬# ‫ "ח‬Job 38:9†; vgl
‫חתל‬
‫ חתלן‬nloc Chetlon Eze 47:15 Eze 48:1†
‫ חתם‬q verzegelen; ipf ‫ יחתם‬Job 9:7+,‫ויחתם‬
Est 8:10, ‫ ותחתם‬1Kon 21:8, ‫ ואחתם‬Jer 32:10;
imp ‫ ו "חתם‬Dan 12:4, ‫ "חתום‬Jes 8:16, ‫וחתמו‬
Est 8:8; inf abs ‫ חתום‬Jer 32:44, ‫לחתם‬
Dan 9:24; pt ‫ חותם‬Eze 28:12; pp ‫חתום‬
Jes 29:11‡, ‫תם‬# ‫ ח‬Deut 32:34‡, ‫; "חתומים‬
ni verzegeld zijn; pt ‫ נחתם‬Est 3:12; inf
‫ נחתום‬Est 8:8 gebiedend gebruikt, maar ?
beter: pt ‫;נחתם‬
pi opsluiten? pf ‫ חתמו‬Job 24:16 sluiten zich
binnen op ?=hitp ‫התחתמו‬
hi dichthouden, afsluiten; pf ‫ החתים‬Lev 15:3
zijn lid houdt de vloeiing binnen (sluit af)
‫ חתם‬m zegel, zie ‫חותם‬
‫ חתמת‬f zegelring Gen 38:25; vgl. ‫חותם‬
‫ חתן‬q uithuwelijken, schoonfamilie zijn; vgl.
‫ ;חתן‬pt ‫חתן‬, ‫חתנו‬, ‫חתנך‬, f sf ‫;חתנתו‬
schoonvader Ex 3:1-Ex 18:27 Num 10:29;
schoonmoeder Deut 27:23; zwager
Re 4:11;schoonvader Re 19:4+;
hitp introuwen, zwager worden (familie
worden met); pf ‫ והתחתנתם‬Joz 23:12; ipf
‫ ויתחתן‬1Kon 3:1 2Kron 18:1; imp pl ‫והתחתנו‬
‫ אתנו‬Gen 34:9; ‫' אתנו = אתנו‬met ons'; inf
‫ להתחתן‬Ezr 9:14
‫ חתן‬m bruidegom; cs ‫ "חתן‬, sf ‫ ; "חתנו‬pl sf
‫ ; "חתניו‬schoonzoon Gen 19:12+;Re 15:6 Re 19:5‡
bruidegom Ex 4:25+; verzwagerd,
aangetrouwd 2Kon 8:27
‫תנה‬# ‫ "ח‬f bruiloft; sf ‫תנתו‬# ‫ "ח‬Hoogl 3:11†
‫ חתף‬q wegpakken, wegrukken; ipf ‫יחתף‬
Job 9:12†
 ‫ח‬
‫ חתף‬m roversvolk Spr 23:28† ipf ‫ יחת‬P ‫יחת‬, ‫ תחת‬P ‫תחת‬, ‫יחתו‬
1Sam 2:10, ‫ תחתו‬P ‫ ;תחתו‬Deut 1:21‡;
‫ חתר‬q doorbreken (een gat in de muur
pi verschrikken pf ‫ חתת‬Jer 51:56; sf ‫וחתתני‬
maken), inbreken, doordringen; pf ‫חתר‬
Job 7:14
Job 24:16, ‫ חתרתי‬Eze 12:7; ipf ‫ יחתרו‬Eze 12:12
hi breken, schrik aanjagen, ontmoedigen; pf
Am 9:2, ‫ ואכתר‬Eze 8:8; imp ‫ "חתר־‬Eze 8:8
Eze 12:5;
‫ החתת‬stukbreken? Jes 9:3, ‫ החתתי‬Jer 49:37 ;
ipf ‫ יחיתן‬Hab 2:17 ?lees ‫ יח 'תך‬zal u
Jona 1:13 de golven doorbreken: roeien
verschrikken; ipf sf ‫ "אחתך‬Jer 1:17, ‫יחתני‬
‫ חתת‬q stuk, gebroken, verslagen, moedeloos Job 31:34
zijn; zie ‫ נחת‬i.v.m.vormen; pf ‫חת‬, ‫ 'חתה‬,
P ‫חתה‬% ‫ ו‬Jer 48:1, ‫ 'חתו‬P ‫חתו‬% ‫ ו‬Jer 50:36; imp ‫ "חתת‬I. f iets schrikwekkends Job 6:21†;
II. nm Chatat 1Kron 4:13†
‫ ו 'חתו‬Jes 8:9 'en weest verslagen' 3x;
ni verslagen, verschrikt zijn; pf ‫ נחת‬Mal 2:5;

‫ט‬
‫ ט‬de letter
‫טית‬, getalswaarde 9; voor ‫ טו‬15 ‫ טבח טבח‬slachtvee slachten Gen 43:16‡;
en ‫ טז‬16; zie ‫ה‬ II. nm Tebach zoon van Nachor Gen 22:24
‫ טאטא‬q vegen, wegvagen; pf sf ‫וטאטאתיה‬ ‫ טבח‬m slager, kok; pl ‫ תבחים‬lijfwacht; kok
Jes 14:23† 1Sam 9:23 1Sam 9:24;

‫טבאל‬% nm Tabeël, P ‫ ;טבאל‬1. vader van de ‫ שר הטבחים‬Gen 37:36+; hoofd van de

lijfwacht (Egypte);
bijna-koning van Jeruzalem Jes 7:6; te lezen
als ‫' טוב־אל‬nietsnut'; 2. een Perzische ‫ רב הטבחים‬2Kon 25:8+; hoofd van de
lijfwacht (Babylonië)
beambte in Samaria Ezr 4:7
‫ טבולים‬m tulband Eze 23:15† ‫ טבחה‬f slachtvlees; cs ‫טבחת‬, ‫;טבחתי‬
1Sam 25:11, ‫ צאן טבחה‬Ps 44:23 Jer 12:3
‫ טבור‬m midden, navel (fig.) Re 9:37 Eze 38:12† slachtvee
‫ טבח‬q slachten; pf ‫טבחה‬% Spr 9:2, ‫טבחת‬ ‫ טבחה‬f kokkin; pl ‫ טבחות‬1Sam 8:13†
Klaagl 2:21, ‫ טבחתי‬1Sam 25:11,
sf ‫וטבחו‬
Ex 21:37; imp ‫ טבח‬Gen 43:16; inf ‫טבח‬,
‫ טבחת‬nloc Tibchat in Aram-Soba 1Kron 18:8;
‫ לטבח‬Jer 11:19‡; pp ‫ טבוח‬Deut 28:31 2Sam 8:8 ‫טבחה = טבח = בטח‬

‫ טבח‬I. m slacht; P ‫ 'טבח‬, sf ‫ ;טבחה‬het ‫ טבל‬q dopen, dompelen, onderdompelen

(brood soppen); pf ‫ וטבל‬Lev 4:6‡, 2f ‫וטבלת‬
slachten Jes 53:7; fig. slachting Jes 34:2+;
Ruth 2:14, ‫ וטבלתם‬Ex 12:22; ipf ‫ויטבל‬
Lev 9:9‡, ‫ ויטבלו‬Gen 37:31, sf ‫ תטב 'לני‬Job 9:31;

141
‫ט‬
pt ‫ וטבל‬Deut 33:24; Gen 37:31‡
ni ondergedompeld worden; pf ‫נטבלו‬
Joz 3:15
‫ טבליה‬nm Tebalja, ‫ טבליהו‬1Kron 26:11†
‫ טבע‬q zinken; pf ‫ ט 'בעתי‬Ps 69:3, ‫טבעו‬% Ps 9:16
ipf ‫ אטבעה‬Ps 69:15, ‫ ויטבע‬Jer 38:6,
Klaagl 2:9;
‫ ותטבע‬1Sam 17:49 binnendringen;
pu tot zinken gebracht worden; pf ‫טבעו‬#
Ex 15:4
ho pf tot zinken gebracht; pf ‫הטבעו‬
Jer 38:22 (voeten) zinken weg; Job 38:6
(pijlers) zijn verzonken; P ‫ הטבעו‬Spr 8:25
(bergen) zijn neergelaten;
Job 30:24 ‫( בעי‬zal men niet de hand
uitsteken) naar iemand die in puin in
gevallen? of lees ‫ בטבע‬naar iemand die
verdrinkt; zo CAN'48 en voetnoot in BHS
‫ טבעות‬I. n Tabbaot, familie van
tempelslaven Ezr 2:43 Neh 7:46†
II. ff ringen, zie ‫טבעת‬
‫ טבעת‬f ring; sf ‫טבעתו‬, pl ‫ טבעות‬en
‫טבעת‬, cs ‫ טבעות‬en ‫ ;טבעת‬sf ‫טבעתיו‬,
‫ טבעתיהם‬en ‫( ;טבעתם‬sieraad, zegel-)ring
Gen 41:42 Est 3:10; ring om iets te dragen
Ex 25:12‡
‫הרה‬D ‫ ט‬f reiniging, ritueel, verklaring van
‫ טברמן‬nm Tabrimmon, vader van Benhadad
1Kon 15:18†
‫ טוא‬wegvagen, zie ‫טאטא‬
‫ טבת‬m Tebet, de 10e (vroeger 4e) maand
(dec/jan) Est 2:16; zie ‫חדש‬
‫ טבת‬nloc Tabbat in het Jordaandal Re 7:22†
‫ טהור‬adj rein; cs ‫טהור‬, ‫וטהר־‬D Job 17:9,
‫ טהר־‬Spr 22:11; pl ‫ טהורים‬en ‫טהרים‬, f
‫טהורה‬, ‫טהרה‬, ff ‫ ;טהרות‬schoon Zach 3:5
Eze 36:25;
puur Ex 30:35; ritueel rein Lev 10:10;
moreel rein, onschuldig Num 5:28‡
142
‫ טהר‬q rein zijn; vgl. ‫ ;טהור‬pf ‫טהר‬, ‫ט "הרה‬,
P ‫טהרה‬, ‫ טהרתי‬P ‫הרתי‬% ‫ ;ט‬ipf ‫ יטהר‬P
‫הר‬% ‫יט‬, ‫תטהר‬, ‫ ;אטהר‬imp P ‫הר‬% ‫וט‬
2Kon 5:10+; inf zie ‫הרה‬D ‫ = ט‬reiniging;
Lev 11:32‡
pi reinigen, zuiveren; pf ‫טהר‬, ‫וטהר 'ת‬,
‫טהרתי‬, ‫ט "הרו‬, ‫טהרנו‬, sf ‫ט "הרו‬, 1+2f
‫טהרתיך‬, 1+3mm ‫ ;טהרתים‬ipf ‫ "אטהר‬,
‫ויטהר‬, sf:3f+3mm ‫ ותט "הרם‬Job 37:21; imp sf
‫ ;ט "הרני‬inf ‫טהר‬, sf ‫ ט "הרי‬Eze 36:33, ‫לט "הרו‬,
‫לט "הרה‬, ‫ לט "הרם‬Num 8:27+; pt ‫מטהר‬
Lev 14:11 Mal 3:3; Lev 13:6‡
pu gereinigd? pt ‫ מטהרה‬Eze 22:24, zie ‫מטר‬
regenen
hitp zich reinigen; ‫ הט־‬uit ‫ ;התט־‬vooral
Lev 14:4+; pf ‫ הט "הרו‬Gen 35:2 Ezr 6:20 P
‫ הט 'הרו‬Num 8:7 2Kron 30:18, ‫ הטהרנו‬Joz 22:17;
ipf ‫ תת "הרי‬Jer 13:27 Eze 24:13, ‫ויט "הרו‬
Neh 12:30, P ‫ תט 'הרו‬Lev 16:30; imp ‫הט "הרו‬
Gen 35:2; pt ‫מטהר‬, ‫מט "הרים‬
‫ טהר‬m glans Ps 89:45, zie ‫טהר‬
‫ טהר‬m zuiverheid; sf ‫הרה‬D ‫ ט‬reiniging Lev 12:4
Lev 12:6; zie ‫הרה‬D ‫ ;ט‬klaarheid, helderheid
van de hemel Ex 24:10
reinheid; cs ‫הרת‬D ‫ט‬, sf ‫הרתו‬D ‫ט‬, Lev 12:4‡;
vgl. ‫ טהר‬q inf
‫ טוב‬q goed, lieflijk zijn; pf ‫ 'טבו‬Num 24:5
Hoogl 4:10; pf 3m ‫ טוב‬en pt ‫טוב‬, zie ‫טוב‬
adj;
hi goed, mooi doen, maken, handelen; pf
‫הטיבת‬C 1Kon 8:18 2Kon 10:30, ‫ היטיבו‬Hos 10:1;
ipf sf ‫ ויטיבך‬Pr 11:9 vrolijk maken; pt ‫מטיב‬
Ps 119:68, ‫ מטב‬Eze 33:32; mooi maken

Hos 10:1;
vrolijk maken Pr 11:9
zie ook ‫ יטב‬hi ‫ הטיב‬en ‫ היתב‬adv
‫טוב‬ I. adj goed; f ‫ טובה‬en ‫ ;טבה‬sf ‫טובתך‬ % ,
enz.; Gen 1:4‡; subst ‫ הטוב‬het goede Job 2:10;
Gen 19:8 ‫ ו "עשו להן כטוב בעיניכם‬doet met
hen zoals u goeddunkt; Gen 31:24 ‫מטוב‬
‫' עד־רע‬van goed tot kwaad' = noch kwaad
noch goed; Dan 1:4 ‫ טוב מראה‬goed
uitziend, knap;
II. nloc Tob, land van Jefta Re 11:3+ 2Sam 10:6
‫ טוב‬m goedheid, het goede; sf ‫טובי‬, ‫טובו‬,
‫טובך‬, ‫ ;טובה‬het goede van (wijsheid en
kennis) Ps 119:66 ?; heerlijkheid, schoonheid
Ex 33:19 Zach 9:17; goedheid, goedertierenheid
Ps 25:7; het goede, het puikje Gen 24:10‡
‫טוב־אדניה‬
" nm Tob-Adonia 2Kron 17:8†
‫ טובה‬f het goede, iets goeds, de goede zaak
Gen 44:4 Neh 2:18‡
‫ טוביה‬nm Tobia, ook ‫ ;טוביהו‬1. de
Ammonitische slaaf Neh 2:10; 2.
teruggekeerde balling Ezr 2:60 Neh 7:62; 3. een
ander Zach 6:10+
‫ טוה‬q spinnen; pf ‫ טוו‬Ex 35:25+' vgl. ‫מטוה‬
spinsel
‫ טוח‬q pleisteren (met leem, +kalk); vgl. ‫;טחח‬
pf ‫ טח‬Lev 14:42, ‫ 'טחו‬Eze 22:28, ‫טחתם‬
Eze 13:12+; inf ‫ לתוח‬1Kron 29:4; pt pl ‫טחים‬
Eze 13:10+, cs ‫ טחי‬Eze 13:11;
ni gepleisterd worden; inf ‫ הטוח‬Lev 14:43,
cs ‫ הטח‬Lev 14:48 met ‫ את‬bij passieve
vorm;†
‫ טוטפת‬f sieraad tussen de ogen of op
voorhoofd Ex 13:16 Deut 6:8 Deut 11:18†
‫ טול‬hi werpen, slingeren; pf ‫ הטיל‬Jona 1:4,
‫ והטל 'תי‬Jer 16:13 Jer 22:26; ipf ‫ וי' טל‬1Sam 18:11
‫ט‬
1Sam 20:33, ‫ וי 'טלו‬Jona 1:5; sf P ‫"אטילך‬
Eze 32:4, ‫להו‬# ‫ ויט‬Jona 1:15; imp mm sf ‫ילני‬
# ‫ו "הט‬
Jona 1:12;
ho verworpen, weggeslingerd worden; pf
‫הוטלו‬
" Jer 22:28; ipf ‫ יוטל‬Spr 16:33 P ‫ טל‬#‫י‬
Job 41:1 en ‫ יוטל‬Ps 37:24
pilp wegslingeren; pt sf ‫ מטלטלך‬Jes 22:17
‫ טור‬m rij; pl ‫ טורים‬en ‫טרים‬# , cs ‫;טורי‬
(stenen) Ex 28:17-Ex 39:13; (balken) 1Kon 6:36-
1Kon 7:42; stenen muurtje Eze 46:23;
(runderen) 2Kron 4:3; (granaatappelen)
2Kron 4:13
‫ טוש‬q zweven boven of neervallen op een
prooi (adelaar); ipf ‫ יטוש‬Job 9:26†
‫ טח‬dichtgesmeerd Jes 44:18, zie ‫ טוח‬en zie
‫טחח‬
‫ טחה‬werpen, stoten ? onzekere afleiding;
pilp pt ‫ כמט "חוי קשת‬Gen 21:16 op een
boogschot afstand †
‫ טחון‬m handmolen Klaagl 5:13†
‫טחות‬# f donkere wolken? Job 38:36 onbekend,
verborgen gebied? Ps 51:8†
‫ טחח‬q dichtgesmeerd zijn; pf 3m ‫;טח‬
afleiding onduidelijk; ‫טח מראות עיניהם‬
Jes 44:18'Dichtgesmeerd van te zien (= zodat
ze niet zien) zijn hun ogen"
‫ טחן‬q malen; pf ‫ וט "חנו‬Num 11:8 ipf ‫ויטחן‬
Ex 32:20, ‫ תטחן‬Job 31:10, P ‫ תטחנו‬Jes 3:15;
inf abs ‫ טחון‬Deut 9:21; imp ‫ וט "חני‬Jes 47:2 pt
‫ טוחן‬Re 16:21, ff ‫טוחנות‬" Pr 12:3
‫ ט "חנה‬f molen Pr 12:4†
‫ טחרים‬m gezwellen, aambeien; cs ‫טחרי‬, pl
sf ‫ ;טחריהם‬1Sam 6:11 1Sam 6:17 gouden
beeldjes van gezwellen als ex-voto i.v.m
plagen; Q voor K ‫עפלים‬D = gezwellen,
143
‫ט‬
aambeien; Deut 28:27 1Sam 5:6 1Sam 5:9 1Sam 5:12
1Sam 6:4† vgl. ‫ עופל‬bult, Ofel, heuvelplaats
in Jeruzalem
‫ טטפת‬f voorhoofdsbanden, tefilin, zie
‫טוטפת‬
‫ טיח‬m pleisterlaag Eze 13:12†
‫ טיט‬m modder, slijk 2Sam 22:43; leem, klei
Jes 41:25‡
‫ טירה‬f tentenkamp; cs ‫טירת‬, pl ‫טירותיהם‬
en ‫ ;טירותם‬Gen 25:16‡; Eze 46:23 lage
muurtjes; Hoogl 8:9 tinne op muur; stenen
muur als omheining
‫ טל‬m dauw; P ‫ ;טל‬sf P ‫ט 'לך‬, ‫ ;טלם‬Gen 27:28+
‫ טלא‬pu hersteld, gelapt zijn (schoenen); pt
‫טלאות‬# ‫ מ‬Joz 9:5†
‫ טלאים‬m lammetjes, zie ‫ טלה‬pl, zie ‫טלם‬
nloc Telem
‫ טלה‬m lam; cs ‫טלה‬, pl ‫ ;טלאים‬Jes 40:11
Jes 65:25; 1Sam 7:9 ‫ טלה חלב‬zuiglam †;
‫ טלאים‬1Sam 15:4 = nloc Telem, zie ‫טלם‬
‫ טלוא‬adj gevlekt, bont; mm ‫לאים‬# ‫ט‬, ff
‫לאות‬# ‫ ;ט‬Gen 30:32-Gen 30:39;Eze 16:16
‫ טלטלה‬f het ver wegslingeren; vgl. ‫ טול‬pilp
inf; Jes 22:17†
‫ טלל‬pi overdekken (met een dak); ipf sf
‫ ויטל 'לנו‬Neh 3:15†
‫ טלם‬I. nloc Telem, in Juda Joz 15:24; ook
‫ טלאים‬1Sam 15:4;
II. nm Telem, de zanger Ezr 10:24
‫ טלמון‬nm Talmon, familie van poortwachters
Ezr 2:42 Neh 11:19 Neh 12:25 Neh 7:45†
‫ טמא‬q onrein zijn; vgl. ‫ טמא‬adj; pf ‫טמא‬,
‫טמאה‬% , ‫טמאת‬, ‫טמאו‬% ; ipf ‫יטמא‬, ‫תטמא‬,
144
‫ ;ויטמאו‬inf ‫ ;טמאה‬Lev 5:2‡;
ni onrein worden; pf ‫ נטמא‬Hos 5:3, 3f
‫ נטמאה‬P ‫נט 'מאה‬, 2f ‫נטמאת‬, ‫נטמאתי‬,
‫נטמאו‬, ‫ נטמאתם‬en ‫ נטמטם‬Lev 11:43;
Hos 5:3 Num 5:13 Eze 20:31‡ ipf ‫ יטמאו‬Eze 14:11,
P ‫ יט 'מאו‬Eze 44:25
pi onrein maken; pf ‫טמא‬, ‫טמאת‬, ‫טמאו‬,
‫ ;טמאתם‬sf ‫טמאו‬, ‫ ;טמאוה‬ipf ‫תטמא‬,
‫יטמא‬, sf ‫ויטמאהו‬, ‫ ;יטמאנה‬inf ‫טמא‬, sf
‫טמאו‬, ‫טמאם‬, ‫ ;טמ "אכם‬Lev 11:44; ontwijden
Num 5:3; onteren Gen 34:5; voor onrein houden
Jes 30:22; onrein verklaren Lev 13:8
pu onrein geworden; pt ‫טמאה‬# ‫ מ‬Eze 4:14
hitp onrein worden, zich verontreinigen; ipf
‫יטמא‬, ‫ יטמאו‬P ‫יט 'מאו‬, ‫ תטמאו‬P
‫ תט 'מאו‬Lev 11:24‡;
hotp pf ‫הט 'מאה‬# Deut 24:4 verontreinigd
raken
‫ טמא‬adj onrein; cs ‫טמא‬, mm ‫טמאים‬, f
‫טמאה‬, cs ‫ ;טמאת‬ritueel onrein Lev 5:2;
afgodisch, heidens, vreemd Eze 4:13 Hos 9:3
Jes 35:8; moreel onrein Eze 22:5 Job 14:4 Jes 6:5
‫טמאה‬# f onreinheid; cs ‫טמאת‬# , sf ‫טמאתו‬# ,
enz., pl cs ‫טמאת‬# , sf ‫טמאתם‬# ; Lev 5:3‡
‫ טמה‬ni verstopt, stompzinnig; pf ‫נטמינו‬
Job 18:3
‫ טמן‬q verbergen; pf ‫טמן‬, P ‫ טמנתי‬Jer 43:10,
‫טמנו‬% P ‫ ט 'מנו‬Ps 9:16 sf ‫ טמנתם‬Jer 43:9,
‫ טמנתיו‬Jer 13:7; ipf ‫ ויטמן‬Gen 35:4, sf
‫ ותטמנם‬Joz 2:6, ‫ ויטמנהו‬Ex 2:12, ‫ואטמנהו‬
Jer 13:5, imp ‫ טמנם‬Job 40:13; inf ‫לטמון‬,
‫ לטמנו‬Jer 13:6; pp ‫ טמון‬Job 3:16+, ‫טמונה‬
Joz 7:22,‫ טמונים‬Joz 7:21, ‫ טמוני‬Deut 33:19
ni zich verbergen; inf ‫ הטמן‬Jes 2:10
hi verbergen; ipf ‫ ויטמנו‬2Kon 7:8 (gestolen
goed)

‫ טנא‬m mand, korf; sf ‫ טנ "אך‬Deut 26:2 Deut 26:4
Deut 28:5 Deut 28:17†
‫ טנף‬pi vies maken; ipf ‫א 'יככה "אטנפם‬
Hoogl 5:3 hoe zou ik ze weer vies maken? †
‫ טעה‬hi doen dwalen, misleiden; pf ‫הטעו‬
Eze 13:10†
Hoogl 1:7 ‫' כעטיה‬als een gesluierde' of ?lees
‫' כטעיה‬als een die rondzwerft (bij de
kudden van je makkers)'; vgl. ‫עטה‬
‫ טעם‬q proeven; pf ‫טעם‬, ‫ט "עמה‬, ‫ ;טעמתי‬ipf
‫יטעם‬, ‫אטעם‬, ‫ ;יט "עמו‬imp ‫ ט "עמו‬Ps 34:9;
inf abs ‫ טעם‬1Sam 14:43 proeven, zich laten
smaken Job 12:11 Job 34:3; eten van 1Sam 14:24
1Sam 14:29 Jona 3:7; proeven = de smaak weten
van wat men eet 2Sam 19:36; ervaren, voelen
Ps 34:9 Spr 31:18
‫ טעם‬smaak; sf ‫טעמו‬, ‫ ;טעמך‬1. (wat men
proeft) Ex 16:31 Num 11:8 Jer 48:11 Job 6:6; 2.
verstand, inzicht 1Sam 21:14 1Sam 25:33 Ps 34:1
Ps 119:66 Job 12:20, ‫ שנה את־טעמו‬zich
gedragen als een krankzinnige 1Sam 21:14; 3.
decreet, bevel Jona 3:7 Ezr 6:14 Ezr 7:23
(Aramese betekenis)
‫ טען‬I.pu doorboord zijn; pt cs ‫טעני חרב‬
" ‫מ‬
Jes 14:19;†;
II.q beladen (lastdieren); ipf ‫ט "ענו‬
Gen 45:17†
‫ טעת‬te planten Pr 3:2, zie ‫ נטע‬inf
‫ טף‬m de kinderen, coll; P ‫טף‬, sf ‫טפם‬, ‫טפנו‬,
‫ ;טפכם‬Gen 34:29‡; Gen 47:12 ‫לחם לפי הטף‬
voedsel naar het aantal kinderen
‫ טפח‬I.pi uitspreiden, spannen; pf ‫טפחה‬
Jes 48:13;
II.pi teder verzorgen; pf 2+sf 1 ‫טפחתי‬
Klaagl 2:22†
‫ט‬
‫ טפח‬m handspan, zie ‫טפח‬
‫ טפח‬m I. handbreed; (4 vingers, ca.8 cm);
‫ טפח‬1Kon 7:26 2Kron 4:5; pl ‫ ;טפחות‬Ex 25:25
Ex 37:12 Eze 40:5 Eze 40:43 Eze 43:13 Ps 39:6†;
II. rij stenen die het dak dragen,
kraagstenen? 1Kon 7:9
NB: ‫ זרת‬is de gespreide hand, ca. 20 cm
‫פחים‬# ‫ ט‬m tedere zorg Klaagl 2:20†
‫ טפל‬q pleisteren, afplakken; pf ‫טפלו‬%
Ps 119:69; ipf ‫ ותטפל‬Job 13:4; pt mm cs ‫טפלי‬
Job 13:4
‫ טפסר‬m ambtenaar, maarschalk; pl sf
‫ טפסריך‬Jer 51:27 Nah 3:17†
‫ טפף‬q trippelen, tippelen, opzichtig of met
kleine stapjes; inf ‫ טפוף‬Jes 3:16; vgl. ‫טף‬
‫ טפש‬q stom, gevoelloos zijn; pt ‫טפש‬
Ps 119:70
‫ טפת‬nf Tafat, dochter van Salomo 1Kon 4:11†
‫ טרד‬q doordruppelen; pt ‫ טרד‬Spr 19:13, ‫טורד‬
Spr 27:15†
‫ טרום‬conj voordat, nog niet Ruth 3:14; zie ‫טרם‬
‫ טרח‬hi zwaar maken; ipf ‫ יטריח‬Job 37:11†
‫ טרח‬m gewicht, last, moeite; sf ‫;טר "חכם‬
Deut 1:12 Jes 1:14†
‫ טרי‬adj fris; f ‫ ;טריה‬vers, nieuw (wond);
Re 15:15 Jes 1:6†
‫ טריפה‬f verscheurd, aangevreten vlees: zie
‫טרפה‬
‫ טרם‬conj voordat Gen 2:5‡ ; Ruth 3:14 K ‫;טרום‬
adv nog niet Ex 9:30‡
‫ טרף‬I.q wegrukken, roven (roofdier); pf ‫ט רף‬
Deut 33:20‡; ipf ‫ יטרף‬Am 1:11 Ps 7:3 P ‫רף‬% ‫יט‬
Gen 49:27, ‫ אטרף‬Hos 5:14 Ps 50:22; inf abs ‫טרף‬
145
‫ט‬
Gen 37:33‡, cs ‫ לטרוף‬Ps 17:12, ‫לטרף־‬ ‫ טרף‬vanuit de bergen loerend op prooi;
Eze 19:3+; pt ‫טרף‬, mm cs ‫ טרפי‬Eze 22:27; II. voedsel Mal 3:10 Ps 111:5 Spr 31:15 Job 24:5;
Gen 37:33‡; III. m (afgescheurd, los) blad Eze 17:9 ‫טרפי‬
ni geroofd, verscheurd worden; ipf ‫יטרף‬ ‫ צמחה‬de bladeren van haar groei = het
Ex 22:12 Jer 5:6; uitgelopen blad van de wijnstok anders:
pu verscheurd worden; ‫ טרף‬adj mm cs
q inf+pu pf ‫ טרף טרף‬Gen 37:33 Gen 44:28; hij ‫ טרף‬adj vers (geplukt); mm cs ‫טרפי‬
is zeker verscheurd; Gen 8:11; ? Eze 17:9; †
II.hi voeden; imp sf ‫ הטריפני‬Spr 30:8 voed
mij ‫ טרפה‬f geroofd, verscheurd; Gen 31:39+
verscheurd, aangevreten dus onrein: vgl.
‫ טרף‬I. m prooi, buit; P ‫ ;טרף‬pl ‫טרפים‬, cs Nederlands-Jiddisj 'treife'
‫ ;טרפי‬Gen 49:9‡;
Ps 76:5 ‫ מהררי טרף‬roofgebergte? ?lees

‫י‬
‫ י‬de letter ‫יוד‬, getalswaarde 10; voor de II.hi beginnen, aanstalten maken; besluiten,
schrijfwijze van 15 ‫ טו‬en 16 ‫ טז‬zie ‫ו‬ bewilligen; pf ‫הואיל‬, ‫הואלת‬, ‫הואלתי‬,
‫ יאב‬q verlangen, begeren; pf ‫יאבתי‬ ‫ ;הואלנו‬ipf ‫ ויאל‬,‫ וי' ואל‬of ‫ ;ויאל‬imp ‫הואל‬,
Ps 119:131†
‫הואל־‬, ‫ ;הואילו‬beginnen Deut 1:5 Ex 2:21;
bewilligen 1Kron 17:27 Job 6:9 Job 6:28 2Sam 7:29
‫ יאה‬q behoren, gepast zijn; pf 3f P ‫לך י 'אתה‬ Re 19:6 Ex 2:21; besluiten Re 17:11 Joz 7:7 willen,
Jer 10:7†
bereid zijn, zo vriendelijk zijn, het moge u
‫ יאור‬m vloed, rivier (Nijl), zie ‫יאר‬ behagen, enz.; Gen 18:27 ik wil, ben zo vrij
of: ik ben nu eenmaal begonnen; Joz 7:7
‫ י "אזניה‬nm Jaäzanja, ook ‫ ;י "אזניהו‬1. Rekabiet
‫ הואלנו ונשב‬waren we maar zo verstandig
Jer 35:3 Eze 11:1;
2. tijdgenoot van Gedalja
geweest te blijven
2Kon 25:23 = ‫ יזניה‬Jer 40:8; 3. zoon van Safan
Eze 8:11 ‫ יאר‬m Nijl, algemener waterloop; ook ‫;יאור‬
loc ‫ הי 'ארה‬naar de rivier toe, de Nijl in
‫ יאיר‬nm Jaïr, 1. zoon van Manasse Num 32:41‡;
Ex 1:22 ; sf ‫ יארי‬Eze 29:3, pl ‫יארים‬, cs ‫יארי‬,
naar hem genoemd ‫ חות יאיר‬de dorpen
sf ‫יאריך‬, enz.; Gen 41:1‡; Dan 12:5+ de Tigris;
van Jaïr; 2. rechter Re 10:3; 3. vader van
Jes 33:21 algemeen: stromen; Job 28:10 gangen
Mordechai Est 2:5
in de rots
‫ יאל‬I.ni verdwaasd zijn, in dwaasheid begaan;
pf ‫נואלו‬ " P ‫נאלו‬ % , ‫ ;נאלנו‬Num 12:11 Jes 19:13 ‫ יארי‬gent van Jaïr, Jaïriet 2Sam 20:26
Jer 5:4 Jer 50:36†;

146

‫ יאש‬ni wanhopen; pf ‫ ;נואש‬pt ‫נואש‬
1Sam 27:1Saul zal het opgeven om mij nog te
zoeken; Job 6:26 ‫ אמרי נואש‬de woorden
van een wanhopige;
pi doen wanhopen; inf ‫ליאש את לבי‬
Pr 2:20;
interj ‫ נואש‬zinloos, hopeloos: Jes 57:10
Jer 2:25 Jer 18:12
‫ יאשיה‬nm Josia, koning van Juda; 1Kon 13:2‡;
spelling ‫ יאושיהו‬Jer 27:1
‫ יאתון‬m ingang, K Eze 40:15, zie ‫איתון‬
‫ יאתרי‬nm Jeaterai 1Kron 6:6 = ‫ אתני‬1Kron 6:26†
‫ יבב‬pi luid roepen; ipf 3f ‫ ותיבב‬Re 5:28†
‫ יבול‬m opbrengst; sf ‫יבולה‬, ‫בלה‬# ‫ י‬vrucht van
de akker, wijngaard, enz.; Lev 26:4‡;
voorraad Job 20:28: ‫יגל יבול ביתו‬
weggevoerd wordt wat in zijn huis was
opgeslagen (als voorraad)
‫ יבוס‬nloc Jebus, Re 19:10‡; oude naam van
Jeruzalem 1Kron 11:4; gent ‫יבוסי‬, ‫בסי‬# ‫י‬
Gen 10:16‡
‫י‬
‫ יבל‬I. m stroom; ‫ יבלי־מים‬Jes 30:25 Jes 44:4;
II. nm Jabal, zoon van Lamech Gen 4:20
‫ יבל‬m ramshoorn, jobeljaar, zie ‫יובל‬
‫ יבלעם‬nloc Jibleam in Manasse Joz 17:11, =
‫ בלאם‬1Kron 6:55
‫ יבלת‬f buil (wrat, blaar, puist) Lev 22:22†
‫ יבם‬pi een zwagerhuwelijk (leviraatshuwelijk)
sluiten; ipf sf ‫ ויבמה‬Deut 25:5 'en huwe haar';
imp ‫ ויבם‬Gen 38:8; inf sf ‫לא אבה יבמי‬
Deut 25:7; hij wenst mij niet tot vrouw te
nemen; vgl. ‫יבם‬
‫ יבם‬m zwager, broer van de man; sf ‫יבמי‬,
‫ ;יבמה‬f ‫ יבמה‬schoonzuster, vrouw van de
broer; sf ‫יבמתך‬, ‫ ;יבמתו‬Deut 25:5-Deut 25:9;
Ruth 1:15†
‫ יבמה‬f schoonzuster, zie ‫יבם‬
‫ יבנאל‬nloc Jabneël, 1. in Naftali Joz 19:33; 2.
in Juda Joz 15:11, zie ‫יבנה‬
‫ יבנה‬nloc Jabne, bij zee; 2Kron 26:6† = ‫יבנאל‬
Joz 15:11

‫ יבחר‬nm Jibchar, zoon van David 2Sam 5:15 ‫ יבניה‬nm Jibneja, zoon van Jerocham
1Kron 9:8†
1Kron 3:6 1Kron 14:5†

‫ יבין‬nm Jabin, koningen van Hazor (Kanaän), ‫ יבניה‬nm Jibnia, vader van Reüel 1Kron 9:8†
1. Joz 11:1; 2. Re 4:2+;Ps 83:10; ‫בסי‬# ‫ י‬gent van Jebus, zie ‫יבוס‬
zie ook ‫ בין‬q ipf
‫ יבק‬nloc Jabbok, de beek Gen 32:23‡
‫ יביש‬nloc Jabes, zie ‫יבש‬ ‫ יברכיהו‬nm Jeberechjahu, vader van Zekarja
‫ יבל‬hi dragen, brengen, leiden; ipf ‫יובילו‬ Jes 8:2
Ps 68:30 Ps 76:12, ‫ יובלון‬Sef 3:10, sf ‫יבילני‬
‫ יבשם‬nm Jibsam, familiehoofd van Tola
Ps 60:11 Ps 108:11, ‫ אובילם‬Jer 31:9, ‫יב 'לוה‬
1Kron 7:2†
Jes 23:7; Jes 23:7‡
ho geleid, gebracht worden; ipf ‫ יובל‬P ‫ יבש‬q drogen, droog vallen; zie ‫בוש‬
‫יובל‬
' , ‫תובל‬, P ‫אובל‬' , P ‫יובלו‬ ' , P ‫תובלון‬
' , i.v.m.vormen; pf ‫יבש‬, ‫בשה‬%‫י‬, ‫בשו‬%‫י‬, P
‫ ;תובלנה‬Jes 18:7‡; Job 21:30 binnengehaald ‫ ;י 'בשו‬zie ‫ יבש‬adj; ipf ‫ייבש‬, ‫ וייבש‬en
zoals oogst voor slecht weer ‫ ויבש‬Ps 102:5, ‫ותיבש‬, ‫איבש‬, P ‫י 'בשו‬

147
‫י‬
Jes 40:24 Job 12:15 Job 18:16; inf abs ‫יבש‬
Eze 17:10, ‫ יבוש‬Zach 11:17, cs ‫ ביבש‬Jes 27:11,
‫ עד־יבשת‬Gen 8:7;
pi droog maken; ipf ‫ תיבש־‬Spr 17:22, ‫תיבש‬
Job 15:30, sf ‫ ויבשהו‬Nah 1:4;
hi doen opdrogen, doen verdorren; pf
‫ הוביש‬Joz 2:10‡, ‫הובישה‬, ‫הובשת‬,
‫הובשתי‬, ‫ והבישו‬Zach 10:11; ipf ‫אוביש‬
Jes 42:15 Jes 44:17;
NB: ‫ והבישו‬in Zach 10:5: beschaamd staan,
zie ‫ בוש‬hi ipf
‫ יבש‬adj I. droog; f ‫יבשה‬, pl ‫יבשים‬, ‫;יבשות‬
Num 6:3 Num 11:6 Jes 56:3 Eze 17:24 Eze 21:3 Eze 37:2
zie ‫ יבש‬q pf;
Eze 37:4 Nah 1:10 Job 13:25†;
II. nloc Jabes in Gilead, meestal ‫יביש‬, loc
‫ י 'בשה‬1Sam 31:12‡;
III. nm Jabes, vader van Sallum 2Kon 15:10
2Kon 15:13 2Kon 15:14†
‫ יבשה‬f het droge Gen 1:9 Jona 1:9‡;
‫ יבשת‬f het droge land, P ‫ י 'בשת‬Ex 4:9 Ps 95:5†
‫ יגאל‬nm Jigal, 1. zoon van Jozef Num 13:7; 2.
zoon van Semaja 1Kron 3:22; 3. zoon van
Natan 2Sam 23:36
‫ יגב‬q het land bewerken; pt ‫יגבים‬
2Kon 25:12=Jer 52:16 akkerbouwers;
‫ יגב‬m akker; pl ‫ יגבים‬Jer 39:10, zie ‫יגב‬
‫בהה‬D ‫ יג‬nloc Jogbeha in Gad, bij Amman
Num 32:35 Re 8:11†
‫ יגדליהו‬nm Jigdaljahu Jer 35:4†
‫ יגה‬I.hi verwijderen, wegduwen; pf ‫הגה‬
2Sam 20:13; maar zie ‫;הגה‬
II.ni bedroefd, bekommerd zijn; pt ff ‫נוגות‬
Klaagl 1:4 pt mm cs ‫ נוגי ממועד‬Sef 3:18 'die
bedroefd zijn, zo ver van de gemeenschap';
onzeker;
148
pi bedroeven; ipf ‫ ויגה‬Klaagl 3:33
hi bedroeven, in droefheid dompelen; pf
‫ הוגה‬Klaagl 1:12 Klaagl 3:3, sf ‫ הוגה‬Klaagl 1:5;
ipf ‫ תוגיון‬Job 19:2; pt pl sf ‫' מוגיך‬je
verdrukkers' Jes 51:23
‫ יגון‬m verdriet; sf ‫ יגונם‬in Jer 31:13 ‫מיגונם‬
'van/na hun verdriet' Gen 42:38 Gen 44:31
Jer 31:13 Jer 45:3 Ps 13:3 Ps 107:39; †
‫ יגור‬m vol vrees Jer 22:25 Jer 39:17†
‫ יגור‬nloc Jagur in Juda Joz 15:21†
‫ יגיע‬m moeite; sf ‫יגיעו‬, ‫יגיעה‬, ‫יג "יעך‬, ‫יגיעם‬,
enz.; pl sf ‫ ;יגיעי‬inspanning Job 39:16
Gen 31:42‡ ; werk en resultaat ervan Job 39:11
Deut 28:33‡
‫ יגיע‬adj vermoeid; pl sf ‫ יגיעי כח‬Job 3:17 'wier
kracht is uitgeput' †
‫ יגיעה‬f moeite, inspanning ; cs ‫יגעת בשר‬
vermoeiing des vlezes, afmatting
Pr 12:12
van het lichaam
‫ יגלי‬nm Jogli, vader van Bukki Num 34:22†
‫ יגע‬q moe zijn of worden; pf ‫געה‬A%‫י‬, ‫יגעתה‬,
‫ י 'געת‬P ‫י 'געת‬, ‫יגעתי‬, ‫ ;יגענו‬ipf ‫תיגע‬, P
‫ייגע‬, P ‫איגע‬, ‫ יגעו‬P ‫ ;י 'יגעו‬Joz 24:13‡;
zwoegen Jes 49:4‡
pi uitputten, afmatten; ipf ‫ אל־תיגע‬Joz 7:3
'vermoei niet', sf ‫ תיגענו‬Pr 10:15 'mat hem
af';
hi vermoeien, belasten; pf ‫ הוגעתם‬Mal 2:17,
P ‫הוגענו‬
% ' , Mal 2:17 sf ‫ הוגעתני‬Jes 43:24,
‫ הוגעתיך‬Jes 43:23
‫ יגע‬adj vermoeiend; pl ‫ יגעים‬Pr 1:8; vermoeid
Deut 25:18 2Sam 17:2
‫ יגע‬m gewin, het verworvene Job 20:18†

‫ יגעת‬f vermoeienis, inspanning Pr 12:12, zie
‫יגיעה‬
‫ יגר‬q vrezen; vgl. ‫ יגור‬adj; zie vooral ‫ ;גור‬pf
‫ י 'גרת‬Deut 28:60; ‫ י 'גרתי‬Deut 9:19 Ps 119:39
Job 3:25 Job 9:28†
‫ יגר‬n steenhoop Gen 31:47; Aramees: ‫יגר‬
‫ ;ש "הדותא‬Hebreeuws: ‫ גלעד‬steenhoop der
getuigenis
‫ יד‬f hand; cs‫יד‬, sf ‫ידי‬, ‫דך‬A%‫י‬, ‫ידנו‬, ‫ידכם‬,
‫ידם‬, du ‫ידים‬, cs ‫ידי‬, sf ‫ידי‬, ‫ידיך‬, ‫ידיו‬,
‫ידינו‬, ‫ידיכם‬, ‫;ידיהם‬
pl ‫ ידות‬voor betekenissen als maal,
handvat enz.;
metprefix: ‫בידי‬, ‫וידי‬, ‫מידי‬, ‫כידי‬, ‫;לידי‬
1. lichaamsdeel Gen 3:22; 2. nok, handvat,
pen Ex 26:17, leuning 1Kon 10:19; 3. macht,
vermogen, bereik Gen 9:2 Num 11:22 Deut 32:36
Dan 12:7; 4. kant, zijde: Deut 2:37; 5. plaats,
plek Num 2:17; 6. portie, deel, afdeling
Gen 47:24 2Kon 11:7 Gen 43:34; pl ‫ ;ידות‬keer
2Sam 19:44 7. gedenkteken 1Sam 15:12 Jes 56:5;
met voorzetsels:
‫ אל־יד‬bij, naast 2Sam 18:4
‫ ביד‬in de hand, bij zich, 1Sam 17:40; in bezit
van Gen 44:16; door (middels) Num 15:23
Re 6:36; in de macht van Gen 9:2; onder gezag,
hoede of bevel van Gen 30:35 Gen 39:6 Gen 42:37
2Sam 18:2;
‫ ביד "חזקה‬met geweld Ex 6:1;
‫ כיד‬volgens, naar de wijze van Est 1:7;
‫ ליד‬bij, naast 1Sam 19:3;
‫ מיד‬van Gen 4:11 Gen 9:4 (aannemen van,
opeisen, kopen), uit de macht van Gen 32:12;
‫ על־יד‬onder de hoede van Gen 42:37, langs
Ex 2:5, naast Job 1:14, aan (de rivier) Num 13:29;
‫ תחת יד‬ter beschikking van Gen 41:35
uitdrukkingen:
‫י‬
‫תגיע יד‬, ‫ השיגה יד‬het vermogen is
toereikend Lev 5:7 Lev 25:26;
‫ הרים יד‬de hand opheffen = zweren;
‫ מלא יד‬wijden (tot priester); Ex 29:9
‫ ר "חבת ידים‬ruim naar alle kanten, wijd (van
land) Gen 34:21‡;
‫ שים יד תחת ירך‬de hand onder de dij
leggen (plechtige eed) Gen 47:29
‫ יד "אלה‬nloc Jideala in Zebulon Joz 19:15†
‫ ידבש‬nm Jidbas, zoon van Etam 1Kron 4:3†
‫ ידד‬q dobbelen, lot werpen; zie ‫ ;ידה‬pf ‫ידו‬
‫ גורל‬met ‫ אל‬of ‫' על‬over'; Joël 4:3 Ob 11
Nah 3:10†
‫ ידדות‬f liefste; cs ‫ ידדות נפשי‬zielsgeliefde
Jer 12:7†
‫ ידה‬I.q werpen, schieten; vgl. ook ‫ ידד‬en
‫ ;ירה‬imp pl ‫ ידו‬Jer 50:14 beschiet;
pi neerwerpen; ipf ‫ וידו‬Klaagl 3:53, inf ‫ידות‬
Zach 2:4;
II.hi loven, danken, prijzen; schuld
belijden; pf ‫הודו‬, ‫ ;הודינו‬ipf ‫יודה‬, ‫אודה‬,
sf ‫יודך‬
# , ‫אודנו‬, ‫אודך‬, ‫אודך‬, Ps 28:7
‫ "אהדנו‬, enz.; imp ‫הודו‬, ‫ ;הדו‬inf ‫הודות‬,
‫ ;הדות‬pt ‫מודה‬, ‫ ;מודים‬Gen 49:8 1Kon 8:33;
hitp (schuld) belijden, bekennen; pf
‫התודה‬, ‫ ;והתודו‬ipf ‫ויתודו‬, ‫ואתודה‬
Dan 9:4; inf ‫התודות‬, sf ‫ ;התודתו‬pt ‫מתודה‬,
‫ ;מתודים‬Lev 5:5 Lev 26:40, loven 2Kron 30:22
‫ ידו‬nm Jiddo, zoon van Zekarja 1Kron 27:21; K
Ezr 10:43 Q ‫יד י‬
‫ ידון‬nm Jadon, werkt aan het herstel van de
muur Neh 3:7†; Gen 6:3 zie ‫דון‬
‫ ידוע‬nm Jaddua, 1. Neh 10:22; 2. Neh 12:11
Neh 12:22
149
‫י‬
‫ ידותון‬nm Jedutun, muziekmeester van David
= ‫ ;איתן‬Ps 39:1‡ ; K ‫ידיתון‬
‫ ידי‬nm Jaddai Ezr 10:43 Q; K = ‫ידו‬
‫ ידיד‬adj m vriend, geliefd, dierbaar, lieflijk;
cs ‫ידיד‬, sf ‫ידידי‬, ‫ידידו‬, mm cs ‫ידידיך‬, ff
‫ ;ידידות‬Deut 33:12 Jes 5:1 Jes 5:1 Jer 11:15 Ps 60:7
Ps 84:2 Ps 108:7 Ps 127:2†
‫ ידידה‬nf Jedida, moeder van koning Josia
2Kon 22:1†
‫ ידידיה‬nm Jedidja, bijnaam van Salomo
2Sam 12:25†
‫ ידידת‬f liefde Ps 45:1 ‫' שיר ידידת‬liefdeslied'
‫ ידיה‬nm Jedaja, 1. 1Kron 4:37; 2. Neh 3:10
‫יעאל‬
" ‫ יד‬nm Jediaël, 1. 1Kron 7:6 1Kron 7:10
1Kron 7:11; 2. 1Kron 11:45 1Kron 12:21; 3. 1Kron 26:2
‫ ידיתון‬nm zie ‫ ידותון‬Jedutun
‫ ידלף‬nm Jidlaf, zoon van Nachor Gen 22:22†
‫ ידע‬q weten; pf ‫ידע‬, ‫דעה‬A%‫י‬, 2m ‫ידעת‬,
‫ ידעתה‬2Sam 2:26, P ‫דעת‬% ‫י‬, 2f ‫ידעת‬, 1
‫ ידעתי‬P ‫דעתי‬% ‫י‬, 3pl ‫דעו‬A%‫י‬, ‫דעון‬A%‫י‬, ‫ידעתם‬,
‫ידעתן‬, ‫ ידענו‬P ‫דענו‬% ‫י‬, sf ‫ידעו‬, ‫ענו‬% ‫יד‬,
‫ידעתיך‬, 1+3mm ‫ידעתים‬, ‫ ידעתין‬Jes 48:7=
‫ ידעני‬adj m waarzegger; pl
‫ ;ידעתיהן‬ipf ‫ידע‬, P ‫תדע‬, 2f ‫תדעין‬
Ruth 3:18, ‫ אדעה‬sf ‫ידענו‬, ‫ידעם‬, ‫;אד "עך‬
imp ‫דע‬, ‫דע‬, ‫דעה‬, ‫דעי‬, ‫דעו‬, sf ‫ ;דעהו‬pt
‫ ;יודע‬pp ‫ ;ידוע‬inf abs ‫ידוע‬, cs ‫ דעת‬en
‫ ;דעה‬weten, inzien, begrijpen, kennen,
willen kennen, (sexueel) bekennen, kunnen,
verstand hebben van;
‫ דעו ורעו‬bedenkt en beziet 1Kon 20:7;
ni gekend worden, bekend worden, blijken;
pf ‫נודע‬, ‫נודעה‬, ‫נודעתי‬, ‫נודעו‬ % ; ipf ‫יודע‬,
‫דעי‬A‫ו‬% ‫ת‬, ‫ואודע‬, inf sf ‫דעי‬A‫ו‬% ‫ ;ה‬pt ‫;נודע‬
pi aanwijzen, onderrichten; pt K ‫ידעתה‬
‫ שחר‬Job 38:12 Q ‫ ידעת השחר‬Heb jij aan
150
de dageraad zijn plaats gewezen? d.w.z. de
‫ ה‬is lidwoord;
pu bekend zijn of worden; pt ‫ דע‬#‫מי‬
vertrouweling; ‫ דעיו‬#‫ מי‬2Kon 10:11‡; Jes 12:5
zie ho; Ruth 2:1 'een bloedverwant' zie ‫מודע‬
po laten weten? afspreken? pf ‫יודעתי‬
1Sam 21:3 of ?lees ‫הועדתי‬, zie ‫(' ;יעד‬de
knechten) heb ik op een bepaalde plaats
besteld'
hi doen weten, bekend maken; pf ‫;הודיע‬
ipf ‫ ;יודיע‬inf ‫ ;הודיע‬imp ‫( הודע‬maar zie
ho ) meedelen Ex 18:16 Dan 8:19; verkondigen,
prijzen Ps 89:2; doen voelen Eze 39:7 Jer 16:21;
pt mm ‫ מודיעים‬dirigerend, begeleidend
2Kron 23:13;
ho bekend worden; pf ‫ הודע‬Lev 4:23 Lev 4:28;
elders is dit hi imp: 'maak bekend'; pt
‫ מודעת‬Jes 12:5
hitp zich bekend maken; ipf ‫אתודע‬
Num 12:6; inf ‫ בהתודע‬Gen 45:1
‫ ידע‬nm Jada, zoon van Onam 1Kron 2:28†
‫ ידעיה‬nm Jedaja, 1. priester 1Kron 9:10‡ 2.
weggevoerde Zach 6:10
‫ ; ידענים‬de geest
Lev 19:31 Lev 20:6 Lev 20:27 Deut 18:11 Jes 8:19
Jes 19:3;degene die geesten raadpleegt
1Sam 28:3 1Sam 28:9 2Kon 23:24†
‫ יה‬I. eigennaam van G-d; zie ‫ ;יהוה‬Ps 104:35
‫ הללו־יה‬Ex 15:2 ‫ עזי וזמרת יה‬mijn kracht
en lied of: mijn sterkte is J. Ex 17:16 ‫על־כס‬
‫ יה‬op de troon van J.; als eedformule?
II. theofoor element in namen als ‫= אליה‬
‫ אליהו‬en uitdrukkingen Hoogl 8:6 ‫שלהבתיה‬
een vlam van J. of Jer 2:31 ‫ ארץ מאפליה‬een
land van diepe duisternis

‫ יהב‬q geven, gunnen; zie ook ‫ ;הב‬imp ‫הב‬
Spr 30:15, ‫ הבה‬Gen 29:21, f ‫ הבי‬Ruth 3:15, pl
‫ הבו‬Job 6:22 Gen 47:16; ‫הבו לכם "אנשים‬
Deut 1:13neemt, wijst aan;
interj komaan Ex 1:10 Gen 11:4
‫ יהב‬m lot, last; sf ‫הבך‬% ‫ ;י‬Ps 55:23†
‫ יהד‬hitp Joods worden; pt ‫ מתי "הדים‬Est 8:17
‫הד‬# ‫ י‬nloc Jehud in Dan Joz 19:45†
‫ יהדי‬nn Jahdai, 1Kron 2:47
‫הדיה‬# ‫ י‬f uit Judea, Judese 1Kron 4:18 of
eigennaam Jehudia?
‫ יהוא‬nn Jehu, 1. koning van Israel 2Kon 9:2-
2Kon 15:12 Hos 1:4 2Kron 25:17 2. profeet in de
tijd van Basa en Josafat 1Kon 16:1-
1Kon 19:17;2Kron 19:2 2Kron 20:34 3. anderen
1Kron 2:38 1Kron 4:35 1Kron 12:3 2Kron 22:7+
‫ יהואחז‬nm Jehoachaz, ook Joachaz, zie
‫יואחז‬, 1. koning van Israel 2Kon 10:35
2Kon 13:1-2Kon 14:17 2Kron 25:17; 2. koning van
Juda 2Kon 23:30-2Kon 23:34 2Kron 25:23 2Kron 25:25
2Kron 36:1; 3. jongste zoon van Joram
2Kron 21:17
‫ יהואש‬nn Joas, ook ‫יואש‬, 1. koning van
Juda 2Kon 12:1; 2. koning van Israel 2Kon 13:10
‫ יהוד‬nloc Jehud, zie ‫הד‬# ‫י‬
‫ יהודה‬nm Juda, vierde zoon van Jakob
Gen 29:35; zijn stam en gebied Joz 15:20
‫ יהודי‬I. gent Judees; f ‫ יהודית‬en f ‫;יהודיה‬
inwoner van Juda, Judea 2Kon 16:6;1Kron 4:18;
f ‫ יהודית‬de taal Judees = Hebreeuws,
2Kon 18:26 Neh 13:24;
II. nm Jehudi, zoon van Netanja Jer 36:14;
III. nf Jehudit, vrouw van Esau Gen 26:34
‫י‬
‫ יהוה‬nm 1.naam van G-d; niet uit te
spreken; al naar gelang de vocalisatie:
‫ יהוה‬lees ‫ "אדני‬of ‫השם‬
‫ יהוה‬lees ‫אלהים‬C bij ‫ "אדני‬, b.v. 2Kon 2:26
Ps 140:8;
zie ook ‫ יה‬2. in plaatsnamen zoals
‫ יהוה יראה‬Adonai-Jire Gen 22:14 'J. zal erin
voorzien';
‫ יהוה נסי‬Adonai-Nissi, Ex 17:15 'J. is mijn
banier';
‫ יהוה צדקנו‬Adonai-Sidkenu Jer 23:6 'J. is
onze gerechtigheid';
‫ יהוה שלם‬Adonai-Salom Re 6:24; 'J. is
vrede', altaar van Gideon;
‫ יהוה שמה‬Adonai-Samma Eze 48:35; 'J. is
daar', Jeruzalem
‫ יהוזבד‬nm Jozabad, zie ook ‫ יוזבד‬1.
1Kron 26:4; 2. 2Kon 12:22 2Kron 24:26; 3. 2Kron 17:18
‫ יהוחנן‬nm Jochanan, 1. zoon van Eliakim
Ezr 10:6; 2. anderen Ezr 10:28 Neh 6:18 Neh 12:13
Neh 12:42 1Kron 26:3 2Kron 17:15 2Kron 23:1
2Kron 28:12†
‫ יהוידע‬nm Jojada, 1. vader van Benaja
2Sam 8:18‡; 2. hogepriester onder Joas
2Kon 11:4+;2Kron 22:11+; 3. Jer 29:26
‫ יהויכין‬nm Jojakin, koning van Juda 2Kon 24:6;
‫ יויכין‬Eze 1:2; ‫ יכוניה‬K Jer 27:20; ‫יכניה‬
Jer 28:4‡
‫ יהויקים‬nm Jojakim, koning van Juda, eerst
‫ אליקים‬2Kon 23:34‡
‫ יהויריב‬nm Jojarib, priester in Jeruzalem
1Kron 9:10 ‫ יויריב‬Neh 11:10
‫ יהוכל‬nm Jehukal, Juchal Jer 37:3 Jer 38:1
‫ יהונדב‬nm Jonadab, zoon van Rechab
2Kon 10:15 2Sam 13:5 ook ‫יונדב‬
151
‫י‬
‫ יהונתן‬nm Jonatan, 1. zoon van Saul
1Sam 14:6‡; 2. zoon van van Abjatar
2Sam 15:27 2Sam 15:36 2Sam 17:17 2Sam 17:20; 3.
neef van David 2Sam 12:21 1Kron 20:7 en
misschien 1Kron 27:32; 4. legeraanvoerder
onder David 2Sam 23:32; 5. schrijver onder
Jeremia Jer 37:15 Jer 37:20 Jer 38:26; 6.
kleinzoon van Mozes Re 18:30; 7. zoon van
Uzzia, 1Kron 27:25; 8. een leviet 2Kron 17:8; 9.
Neh 12:18
‫ יהוסף‬nm Jozef Ps 81:6 zie ‫יוסף‬
‫ יהועדה‬nm Jehoädda 1Kron 8:36; ‫ יערה‬in
1Kron 9:42
‫ יהועדין‬nm Jehoaddan, zie ‫יהועדן‬
‫ יהועדן‬nf Jehoaddan, moeder van Amasja
2Kon 14:2; K ‫יהועדין‬
‫ יהוצדק‬nm Josadak, vader van de
hogepriester Josua; Hag 1:1 Zach 6:11 = ‫יוצדק‬
Ezr 3:2‡
‫ יהורם‬nm Joram, 1. koning van Juda
1Kon 22:51; 2. koning van Israel 2Kon 1:17
2Kron 17:8; 3. een priester 2Kron 17:8
‫ יהושבע‬nf Jehosaba, Joseba, dochter van
Joram 2Kon 11:2; ‫ יהושבעת‬2Kron 22:11
‫הושע‬
# ‫ י‬nm Jozua, ook ‫ ;יהושוע‬1. zoon van
Nun, Ex 17:9 Joz 1:1‡; 2. hogepriester
Zach 3:1+;Hag 1:1+; zie ‫ ;ישוע‬3. uit Bet-
Semes 1Sam 6:14; 4. stadsoverste 2Kon 23:8
‫ יהושפט‬nm Josafat, 1. koning van Juda
1Kon 15:24; ‫יהושפט‬ ‫ עמק‬dal van Josafat
Joël 4:2; 2.
zoon van Achilud, kanselier
2Sam 8:16 2Sam 20:24 1Kon 4:3 1Kron 18:15† 3. zoon
van Paruach 1Kon 4:17 4. vader van Jehu
2Kon 9:2 2Kon 9:14
‫ יהיר‬adj hooghartig, trots Hab 2:5 Spr 21:24†
152
‫ יהללאל‬nm Jehallelel, 1. 1Kron 4:16; 2.
2Kron 29:12
‫ י "הלם‬m edelsteen; prasem NBG'51 of
aquamarijn NBV'04 Ex 28:18 Ex 39:11 Eze 28:13†
‫ יהץ‬nloc Jahas, loc ‫הצה‬%‫ ;י‬Joz 21:36 Re 11:20
Jes 15:4 Jer 48:21 Jer 48:34 1Kron 6:63†
‫ יואב‬nm Joab, 1. veldheer van David 1Sam 26:6
2Sam 2:12‡;Ps 60:2;
2. vader van de
handwerkslieden 1Kron 4:14; 3. Ezr 2:6 Neh 7:11
‫ יואח‬nm Joach, 1. zoon van Asaf
2Kon 18:18+;Jes 36:3+; 2. drie levieten 1Kron 6:6
1Kron 26:4 2Kron 29:12 2Kron 29:12 5. kanselier
onder Josia 2Kron 34:8†
‫ יואחז‬nm Joachaz de kanselier 2Kron 34:8; zie
‫יהואחז‬
‫ יואל‬nm Joël, 1. de profeet Joël 1:1; 2. zoon van
Samuel 1Sam 8:2; 3. zoon van Azarja
1Kron 6:21; 4. nog tien anderen Ezr 10:43 Neh 11:9
1Kron 4:35 1Kron 5:4 1Kron 5:8 1Kron 5:12 1Kron 6:18
1Kron 7:3 1Kron 11:38 1Kron 15:7 1Kron 15:11
1Kron 15:17 1Kron 23:8 1Kron 26:22 1Kron 27:20
2Kron 29:12†
‫ יואש‬nm Joas, ook ‫ יהואש‬1. vader van
Gideon Re 6:11+; 2. zoon van koning Achab
1Kon 22:26 2Kron 18:25; 3. zoon van Achazja,
vervolgd door Atalja 2Kon 11:2+; 1Kron 3:11
2Kron 22:11;2Kron 24:2-2Kron 25:25; 4. koning van
Israel, zoon van Joachaz 2Kon 13:9-2Kon 14:27
Hos 1:1 Am 1:1; 5. zoon van Sela 1Kron 4:22; 6.
aanhanger van David in Siklag 1Kron 12:3
‫ יוב‬nm Job, Jasub, zoon van Issachar Gen 46:13
= ‫ ישוב‬Num 26:24 1Kron 7:1 NB: niet te
verwarren met ‫ איוב‬van het boek Job
‫ יובב‬nm Jobab; volk Gen 10:29; koning van
Edom Gen 36:33

‫ יובל‬m ram; ook ‫יבל‬, pl ‫ יובלים‬ramshoorn,
Ex 19:13‡; ook ‫ קרן היובל‬Joz 6:5, ‫שופרות‬
‫ היובלים‬Joz 6:4+; jobel- of jubeljaar,
Lev 25:10+;Num 36:4, ook ‫שנת היובל‬
‫ יובל‬I. m kanaal, waterloop Jer 17:8;
II. nm Jubal, P ‫יובל‬, zoon van Lamech
Gen 4:21
‫ יוזבד‬nm Jozabad, zie ook ‫ ;יהוזבד‬1. uit
Gedera 1Kron 12:5; 2. medestander van David
1Kron 12:21; 3. zoon van Paschur Ezr 10:22; 4.
zoon van Somer, een van de moordenaar
van Joas 2Kon 12:22; 4. verschillende levieten
2Kon 12:22 Ezr 8:33 Ezr 10:23 Neh 8:7 Neh 11:16
2Kron 31:13 2Kron 35:9
‫ יוחא‬m Jocha = Joach, 1. zoon van Beria
1Kron 8:16; 2. de Tisiet 1Kron 11:45
‫ יוחנן‬nm Jochanan, 1. zoon van Kareach,
aanvoerder 2Kon 25:23;Jer 40:8+; 2.
hogepriester, zoon van Jojada Neh 12:22‡; 3.
anderen Ezr 8:12 Neh 12:23 1Kron 3:15 1Kron 3:24
1Kron 5:35 1Kron 5:36 1Kron 12:5 1Kron 12:13†
‫ יוטה‬nloc Jutta in Juda, zuidelijk van Hebron,
Joz 15:55†
‫ יוידע‬nm Jojada, 1. poorthersteller Neh 3:6; 2.
hogepriester Neh 12:10-Neh 13:28
‫ יויכין‬nm Jojakin, zie ‫יהויכין‬
‫ יויקים‬nm Jojakim, zie ‫יהויקים‬
‫ יויריב‬nm Jojarib, zie ‫יהויריב‬
‫ יוכבד‬nf Jokebed, moeder van Mozes Ex 6:20
Num 26:59†
‫ יוכל‬nm Jukal, zie ‫יהוכל‬
‫ יום‬m 1. dag; sf ‫יומו‬, pl ‫ימים‬, cs ‫ ימי‬Gen 1:5;
‫ בימי‬Ruth 1:1 in de dagen van, ten tijde van;
‫ יום יום‬elke dag, dagelijks Gen 39:10
‫י‬
‫ היום‬Gen 4:14 heden, vandaag; op zekere dag
Job 1:6; ‫ עד היום הזה‬tot op de huidige dag;
‫ כהיום הזה‬op zekere dag Gen 39:10 ‫כיום‬
Gen 25:31 1Kon 1:51eerst, nu meteen;
2. tijdsduur, levensdagen, ‫מימיו ;ימים‬
1Kon 1:6 van zijn levensdagen; ‫חדש ימים‬
een maand lang; ‫ ימי שני חייך‬Gen 47:8 je
leeftijd
Bijzonderheden:
‫כל היום‬, ‫ כל הימים‬voortdurend, dagelijks;
‫ יומם‬overdag, des daags, dagelijks;
‫ דבר־יום ביומו‬dagelijkse taak of
hoeveelheid Ex 5:13‡, dagrantsoen;
‫ דברי הימים‬kronieken 1Kon 14:19‡
‫ מימים ימימה‬Ex 13:10 jaar in, jaar uit
‫ יומם‬adv bij dag, overdag Ps 1:2; iedere dag
weer Ps 13:3
‫ יון‬m slijk; cs ‫יון‬, Ps 40:3; ‫ ;ביון מצולה‬in het
slijk der diepte = in bodemloos slijk Ps 69:3
‫ יון‬nloc Jawan, (Griekenland, Ionië) Gen 10:2
‫ יונדב‬nm Jonadab, zie ‫יהונדב‬
‫ יונה‬I. f duif; pl ‫ ;ינים‬postduif Gen 8:8;
offerdier Lev 1:14; Ps 56:1 ‫יונת־אלם־רחקים‬
'De duif op verre terebinten' bekende
melodie?
II. nm Jona de profeet 2Kon 14:25 Jona 1:1+;
III. adj gewelddadig, verwoestend, zie ‫ינה‬
q pt
‫ יוני‬gent van Javan, Grieks, Ionisch Joël 4:6; ‫בני‬
‫היונים‬
‫ יונק‬m jonge loot; f ‫יונקת‬
' , sf ‫ינקתו‬, pl sf
‫ ;יונקותיו‬Jes 53:2 Eze 17:22 Hos 14:7 Ps 80:12
Job 8:16 Job 14:7 Job 15:30;
zie ‫ ינק‬q pt 'zuigeling'
153
‫י‬
‫ יונתן‬m Jonatan; zie ook ‫ ;יהונתן‬1. zoon van
Saul, vriend van David, 1Sam 13:2‡; 2. zoon
van de priester Abjatar, 1Kon 1:42+; 3. en
anderen; Jer 40:8 Ezr 8:6 Ezr 10:15 Neh 12:11
Neh 12:11 Neh 12:14 Neh 12:35 1Kron 2:32 1Kron 2:33
1Kron 10:2 1Kron 11:34†
‫ יוסף‬m Jozef, zoon van Jakob Gen 30:23; Ps 81:6
‫ ;יהוסף‬zijn gebied = Manasse+Efraïm
Gen 49:22 Deut 33:13
naamsverklaring: Gen 30:23 met ‫אסף‬
'wegnemen'; Gen 30:24 met ‫' יסף‬opnieuw'
‫ יוספיה‬nm Josifja, zoon van Bani Ezr 8:10†
‫ יועאלה‬nm Joëla, zoon van Jerocham
1Kron 12:8†
‫ יועד‬nm Joëd, Benjaminiet Neh 11:7†
‫ יועזר‬nm Joëzer 1Kron 12:7†
‫ יועש‬nm Joas, zoon van Beker 1Kron 7:8
1Kron 27:28†
‫ יוצאת‬f ontsnapping, uitweg Ps 144:14; vgl.
‫ יצא‬q pt f; gebruikt als substantief
‫ יוצדק‬nm Josadak, zie ‫יהוצדק‬
‫ יוצר‬m pottenbakker; sf ‫ יוצרו‬Jes 29:16 zie
q pt 'vormen'
‫ יוקים‬nm Jokim 1Kron 4:22†
‫ יורה‬m vroege regen (herfstregen, okt-dec)
Deut 11:14 Jer 5:24; zie ‫ מורה‬Ps 84:7
‫ יורה‬nm Jora, familie van teruggekeerde
ballingen Ezr 2:18 = ‫ חריף‬Neh 7:24
‫ יורי‬nm Jorai 1Kron 5:13
‫ יורם‬nm Joram ; ook ‫יהורם‬, ook ‫ ;ירם‬1. zoon
van Toï, boodschapper 2Sam 8:10; 2. zoon
van Achab, koning van Israel 2Kon 8:16+; 3.
154
zoon van Josafat, koning van Juda
2Kon 8:16+; 4. zoon van Jesaja 1Kron 26:25
‫ יושב חסד‬nm Jusab-Chesed 1Kron 3:20†
‫ יושביה‬nm Josibja 1Kron 4:35†
‫ יושה‬nm Josa 1Kron 4:34†
‫ יושויה‬nm Josawja 1Kron 11:46†
‫ יושפט‬nm Josafat 1Kron 11:43 1Kron 15:24†
‫ יותם‬nm Jotam, 1. zoon van Gideon Re 9:5; 2.
koning van Juda 2Kon 15:30 1Kron 2:47; 3. zoon
van Jachdai 1Kron 2:47
‫ יותר‬I. m de rest 1Sam 15:15;
II. m voordeel Pr 6:11 Pr 7:11; ook ‫יתר‬, vgl
‫ יותר מן ;יתר‬Pr 6:8 Pr 12:12 'een voordeel
boven, meer dan, extra; adv. zeer, meer dan
nodig Pr 2:15; conj ‫ יתר ש‬behalve dat,
Pr 12:9
‫ יותרת‬f aanhangsel, leverlob, zie ‫יתרת‬
‫ יזיאל‬nm Jeziël, zoon van Azmawet Q
1Kron 12:3†
‫ יזיה‬nm Jizzia, zoon van Paros Ezr 10:25†
‫יצר‬ ‫ יזיז‬nm Jaziz, de Hagriet 1Kron 27:31†
‫ יזליאה‬nm Jizlia, zoon van Elipaäl 1Kron 8:18†
‫ יזן‬voeden, zie ‫;זון‬
pu pt mm ‫ זנים‬#‫ מי‬Jer 5:8 'weldoorvoed'
‫ יזניהו‬nm Jezania, zie ‫י "אזניה‬
‫ יזע‬m zweet; P ‫ ביזע‬Eze 44:18 'in het zweet',
i.v.m.kleding †; vgl. ‫זעה‬
‫ יזרח‬adj de Jizrachiet, P ‫ ;יזרח‬1Kron 27:8
‫ יזרחיה‬nm Jizrachja, 1. zoon van Uzzi
1Kron 7:3 = ‫ ;זרחיה‬2. leider van de zangers
Neh 12:42

‫ יזרעאל‬I. nloc Jizreël, gent ‫ ;יזרעלי‬1. in
Issachar Joz 19:18 1Kon 18:45+; 2. in Juda
Joz 15:56 1Sam 25:43;
II. nm zoon van de profeet Hosea Hos 1:4
‫ יזרעאלי‬gent van Jizreël; f ‫;יזרעאלית‬
1Kon 21:1 1Sam 27:3
‫חבה‬# ‫ י‬nm Chubba K 1Kron 7:34 Q ‫חבה‬# ‫ו‬
‫ יחד‬q één zijn, zich aansluiten; vgl. ‫חדד‬,
‫חוד‬, i.v.m.vormverwarring; ipf ‫תחד‬
Gen 49:6 Jes 14:20;
ni meegeteld worden? ipf ‫ ;יחד‬Job 3:6
‫ אל־יחד‬laat (die nacht) niet meetellen;
maar vgl. ‫' חדה‬zich verheugen'
pi verenigen, bijeenbrengen; imp ‫יחד לבבי‬
‫ ליראה שמך‬Ps 86:11; 'verenig (de krachten
van) mijn hart om uw naam te vrezen'; of ?
lees ‫ חדה‬ipf ‫ יחד‬mijn hart is verheugd
‫ יחד‬m samen, tezamen, in een keer; P ‫;י ח ד‬
Deut 33:5‡; Jes 42:14
tegelijkertijd; 1Kron 12:18
‫ ליחד‬tot een eenheid
‫ יחדו‬adv samen, met elkaar, tegelijkertijd;
Gen 13:6‡ ; ‫ יחדיו‬Jer 46:12+;
zie ‫יחד‬
‫ יחדו‬nm Jachdo, voorvader van Abichail
1Kron 5:14
‫ יחדיאל‬nm Jachdiël, familiehoofd 1Kron 5:24
‫ יחדיהו‬nm Jechdejahu, 1. Leviet, zoon van
Subael 1Kron 24:20; 2. ezelbeheerder
1Kron 27:30†
‫ יחואל‬nm Jechiël K 2Kron 29:14 Q ‫יחיאל‬
‫ י "חזיאל‬nm Jachaziël; 1. held van David
1Kron 12:5; 2.
priester 1Kron 16:6; 3. zoon van
Chebron 1Kron 23:19 1Kron 24:23; 4. Leviet,
zoon van Zekarja 2Kron 20:14 5. vader van
Sekanja Ezr 8:5
‫י‬
‫ יחזיה‬nm Jachzeja, zoon van Tikwa Ezr 10:15†
‫ יחזקאל‬nm Ezechiël, 1. de profeet Eze 1:3; 2.
een ander 1Kron 24:16
‫ יחזקיהו‬nm Hiskia, Hezekia, Jechizkia, zie
‫חזקיה‬
‫ יחזרה‬nm Jachzera, zie ‫אחזי‬
‫ יחיאל‬nm Jechiël, 1. zoon van Josafat
2Kron 21:2; 2. 1Kron 23:8 1Kron 29:8 1Kron 27:32;
gent ‫ יחיאלי‬1Kron 26:21+; 3. 1Kron 15:18
1Kron 15:20 1Kron 16:5; 4. een aantal levieten
Ezr 8:9 Ezr 10:2 Ezr 10:21 Ezr 10:26 2Kron 29:14
2Kron 31:13 2Kron 35:8†
‫ יחיד‬adj enig; sf ‫יחידך‬, f ‫יחידה‬, sf ‫יחידתי‬,
pl ‫ ;יחידים‬Gen 22:2+; alleen, eenzaam
Ps 25:16‡; ‫ יחידתי‬Ps 22:21 'mijn leven'
parallel van ‫נפשי‬
‫ יחיה‬nm Jechija, poortwachter bij de arke
1Kron 15:24†
‫ יחיל‬adj afwachtend? Klaagl 3:26; onzekere
vorm; ?misschien ‫ טוב ויחיל‬het is goed te
wachten, zie ‫ יחל‬hi
‫ יחל‬pi wachten, hopen, verwachten; zie ‫חיל‬
en ‫ חלל‬i.v.m.vormen; pf ‫חלתי‬% ‫י‬, ‫י "חלו‬, P
‫י 'חלו‬, ‫יחלנו‬, sf ‫ יחל 'תני‬Ps 119:49 hoop
geven; ipf ‫ייחל‬, ‫ "אי "חלה‬, P ‫יי 'חלו‬, ‫;ייחלון‬
imp ‫ ;יחל‬pt ‫מיחל‬, ‫ ;מי "חלים‬1Sam 13:8
Job 6:11 Ps 31:25‡;
hi afwachten, (geduld hebben); pf ‫הוחלתי‬,
P ‫הוחלתי‬% ' , ‫הוחילו‬
' ; ipf ‫אוחיל‬, ‫אחילה‬,
‫תוחל‬, ‫ ;וי' וחל‬imp f ‫ הוחילי‬Ps 42:6+; Job 32:16
1Sam 10:8;
2Sam 18:14 gaan wachten, zich laten
ophouden;
Gen 8:12 ‫' וייחל‬en wachtte nog 7 dagen'
vorm ni maar ?lees ‫ וייחל‬pi;
155
‫י‬
Jer 4:19 ‫אוחילה‬, zie ‫ חיל‬beven van angst;
Eze 19:5 ‫אבדה תקותה‬% ‫נוחלה‬ " ‫ותרה כי‬
'maar zij zag dat zij (vergeefs) wachtte, dat
haar hoop verloren was' ?lees ‫נואלה‬ " , zie
‫ יאל‬ni pf 3f verdwaasd staan
‫ יחלאל‬nm Jachleël Gen 46:14 Num 26:26 gent
‫ יחלאלי‬van Jachleël Num 26:26
‫ יחם‬q bronstig zijn; vgl. warm zijn ‫ ;חמם‬ipf
pl ‫חמו‬C ‫ וי‬Gen 30:39, ff ‫ ויחמנה‬Gen 30:38;
pi bronstig, drachtig, zwanger (doen)
worden; pf ‫חמתני‬C ‫ י‬Ps 51:7 is zwanger van
mij geworden; inf ‫ יחם‬Gen 31:10 het bronstig
worden, de bronst; inf sf ‫ לי "ח 'מנה‬Gen 30:41
om het bronstig te doen worden
‫ יחמור‬m antiloop, (mesopotamisch) damhert
Deut 14:5 1Kon 5:3†
‫ יחמי‬nm Jachmai, zoon van Tola 1Kron 7:2†
‫ יחף‬adj blootvoets, barrevoets 2Sam 15:30
Jes 20:2-Jes 20:4; subst Jer 2:25 'ontschoeiing'; †
‫ יחצאל‬nm Jachseël zoon van Naftali,
Gen 46:24 Num 26:48†; ‫ י "חציאל‬1Kron 7:13
gent ‫ יחצאלי‬van Jachseël Num 26:48
‫ י "חציאל‬nm Jachasiël 1Kron 7:13, zie ‫יחצאל‬
‫ יחר‬dralen, uitstellen 2Sam 20:5 K ‫ וייחר‬Q
‫ ;ויוחר‬zie ‫ אחר‬hi 'afspraak missen'
‫ יחש‬hitp zich laten opnemen in
geslachtsregister; pf ‫ התי "חשו‬1Kron 5:17
1Kron 9:1; inf ‫ התיחס‬Ezr 8:3‡; sf ‫התיחשם‬
Ezr 8:1;1Kron 4:33 'hun eigen registratie'; pt
‫ מתי "חשים‬Ezr 2:62 Neh 7:64
‫ יחש‬m familie, geslacht Neh 7:5; ‫ספר היחש‬
geslachtsregister
‫ יחת‬nm Jachat, 1. zoon van Reaja 1Kron 4:2; 2.
zoon van Gerson 1Kron 6:5 1Kron 6:28 ; 3. zoon
156
van Simi 1Kron 23:10 1Kron 23:11; 4. zoon van
Selomot 1Kron 24:22; 5. leviet 2Kron 34:12
‫ יטב‬q goed, aangenaam zijn; zie ‫ ;טוב‬ipf
‫יטב‬, ‫ייטב‬, ‫ הייטב‬Lev 10:19 vragend!, ‫תיטב‬,
2f ‫ "התיטבי‬Nah 3:8 vragend, ‫ וייטבו‬Gen 34:18;
‫ ייטב לך‬Ruth 3:1 het moge je goed gaan;
‫ וייטב לבו‬Ruth 3:7 hij was vrolijk;
hi goed doen ; vgl. ook ‫ טוב‬hi; pf ‫היטיב‬,
‫היטב‬, ‫היטבת‬, ‫הטיבת‬C , ‫הטיבות‬C , ‫היטבת‬,
‫היטבת‬, ‫היטבתי‬, ‫היטיבו‬, ‫ הטבנו‬Num 10:29;
ipf ‫ייטיב‬, ‫ייטב‬, ‫וי' יטב‬, ‫תיטיב‬, ‫איטיב‬,
‫ ;ואיטיבה‬imp ‫היטיבה‬, ‫היטיבי‬, ‫ ;היטיבו‬inf
abs ‫היטב‬, cs ‫היטיב‬, sf ‫להיטבך‬, ‫;בהיטיבו‬
pt ‫מיטיב‬, ‫מיטב‬, pl ‫מיטיבים‬, cs ‫מיטבי‬
goed verrichten, juist doen Ruth 3:10 Gen 4:7;
weldoen Gen 12:16 Deut 8:16 Gen 32:10 Deut 5:28;
met ‫ לב‬vrolijk maken Re 19:22
hi inf abs ‫ היטב‬dikwijls adv goed, terecht,
juist Jona 4:4 Deut 9:21
‫ יטבה‬nloc Jotba 2Kon 21:19†
‫ יטבתה‬nloc Jotbata, waterplaats in de
woestijn Num 33:33+;Deut 10:7†
‫ יטור‬nloc Jetur, Arabische stad, Gen 25:15
1Kron 1:31 1Kron 5:19†
‫ יין‬m wijn; P ‫יין‬, cs ‫יין‬, sf ‫יינו‬, ‫יינך‬, enz.; de
drank Job 1:13 Hoogl 1:2 Gen 9:21; de roes
Gen 9:24 (Noach), 1Sam 1:14 (Hanna),
1Sam 25:37 (Nabal)
‫ יך‬I. 1Sam 4:13; Q ‫ יד‬: ‫' יד דרך‬aan de kant van
de weg';
II. slaan zie ‫נכה‬
‫ יכח‬ni recht verkrijgen, voor de rechter gaan;
ipf 1pl ‫ נו "כחה‬Jes 1:18; pt ‫ נוכח‬Job 23:7, f P ‫ו‬
‫ נכחת‬Gen 20:16; ?lees ‫ונוכחת‬ni pf 2f;
hi recht spreken; pf ‫הוכיח‬, ‫הוחח‬, ‫הוכחת‬,
sf ‫ ;והכחתיו‬ipf ‫יוכיח‬, ‫י' וכח‬, ‫תוכיח‬,

‫אוכיח‬, ‫יוכיחו‬, sf: 3ff!+2f ‫חך‬# ‫ תוכ‬Jer 2:19 zij
zullen je oordelen; 1+2m ‫יחך‬ " ‫ אוכ‬Ps 50:21,
P ‫יחך‬' ‫ אוכ‬Ps 50:8, 3m+1 ‫ ;ויוכיחני‬imp
‫ הוכח‬Spr 9:8; inf abs ‫הוכח‬, cs ‫להוכיח‬,
‫ הלהוכח‬Job 6:26 vragend; pt ‫;מוכיח‬
beslissen, rechtspreken Gen 31:42 Jes 11:3
Jes 2:4; bestemmen Gen 24:14 bepleiten,
verdedigen Job 13:3 Job 32:12 Jes 29:21
terechtwijzen, vermanen Spr 28:23 Lev 19:17;
rechtspreken Jes 1:18 Ps 5:2 Gen 31:37;
kastijden, tuchtigen, straffen Jer 2:19 Ps 141:5
2Sam 7:14 verwijten, een aanklacht indienen
Gen 21:25;
ho getuchtigd, vermaand worden; pt ‫הוכח‬
Job 33:19
hitp een geding aangaan ( vgl ni) ipf ‫יתוכה‬
Mi 6:2
‫ יכיל‬adj met een inhoud van; zie ‫ כול‬hi ipf
‫ יכיליה‬nf Jekolja, K 2Kron 26:3 Q zie ‫יכליה‬
‫ יכין‬I. nm Jakin, 1. zoon van Simeon Gen 46:10
Num 26:12; 2. priester 1Kron 9:10 1Kron 24:17
Neh 11:10; gent ‫ יכיני‬van Jakin Num 26:12;
II. n de rechterzuil voor de tempel 1Kon 7:21
III. zie ‫ כון‬hi ipf
‫ יכל‬q kunnen; pf ‫יכל‬, ‫יכול‬, ‫כלה‬%‫י‬, ‫ויכלת‬
Ex 18:23, ‫יכלתי‬, ‫כלו‬%‫ י‬P ‫ ;י 'כלו‬sf ‫ ;יכלתיו‬ipf
‫ יוכל‬P ‫יוכל‬% , enz.; inf abs ‫יכול‬, cs ‫;י 'כלת‬
kunnen Job 4:2 Ex 18:23; mogen Gen 43:32
Num 9:6 Deut 12:17; sterker zijn dan, overmacht
hebben over Gen 30:8 Ps 129:2;
i.v.m. vormverwarring zie ‫כול‬, ‫כלה‬, ‫;כלל‬
b.v. ‫ יכלו‬Job 4:9 = ‫ כלה‬q ipf 'zij komen om'
‫ יכליה‬nf Jekolja, moeder van koning Uzzia
2Kon 15:2 2Kron 26:3†
‫ יכניה‬nm Jechonja Jer 24:1‡ zie ‫יהויכין‬
‫ כתו‬#‫ י‬stukgeslagen worden; zie ‫ כתת‬ho ipf
‫י‬
‫ ילד‬q ter wereld brengen, baren, verwekken;
pf ‫ילד‬, P ‫י 'לד‬, ‫לדה‬%‫י‬, P ‫י 'לדה‬, ‫ילדת‬, enz.;
pf sf ‫ילדו‬, 3f+3m ‫ יל 'דתו‬Ruth 4:15, ‫ילדתני‬,
‫ יל 'דתך‬Hoogl 8:5, 2f+1pl ‫ ילדתנו‬Jer 2:27, 3f+1
‫ ילדתני‬Jer 15:10, 1+3m ‫ ילדתיהו‬Num 11:12,
1+2m ‫ ילד 'תיך‬Ps 2:7; ipf ‫ילד‬, ‫תלד‬, ‫ ילדו‬P
‫י 'לדו‬, ‫י 'לדון‬, 2/3ff ‫תלדנה‬, ‫ תלדן‬Gen 30:39;
inf abs ‫ילוד‬, cs ‫ 'לדת‬, ‫לת‬, sf ‫לדתה‬,
‫לד 'תנה‬, ‫ ;לדה‬pt ‫יולד‬, ‫ילדת‬,
‫ וילדת‬Gen 16:11 Re 13:5 mengvorm van ‫ילדת‬
en ‫ ילדת‬lees pf 2f ‫' וילדת‬je zult baren';
ni geboren zijn/worden; afstammen pf ‫נולד‬
1Kron 2:3‡, ‫ נולדו‬1Kron 3:5 1Kron 20:8; ipf ‫יולד‬,
‫ או' לד‬Job 3:3, ‫ולדו‬% ‫ י‬P ‫ ;יולדו‬inf ‫הולד‬,
‫הו' לד‬, sf ‫ולדו‬% ‫ ;ה‬pt ‫נולד‬, cs ‫נולד־‬, pl
‫ נולדים‬geboren worden Gen 10:1;
pi verlossen (werk van de vroedvrouw); inf
sf ‫ בילדכן‬Ex 1:16 wanneer gij verlost; pt f
‫ מילדת‬vroedvrouw Gen 35:17, ff ‫מילדת‬
Ex 1:15;
pu geboren worden; pf ‫ לד‬#‫י‬, ‫ יולד‬Re 18:29,
‫ לדה‬#‫י‬, ‫ לדתי‬#‫י‬, ‫ לדו‬#‫י‬, P ‫ 'לדו‬#‫;י‬
hi verwekken, voortbrengen, 'gewinnen'; pf
‫הוליד‬, ‫הולדת‬, ‫הולדו‬, sf ‫ ;הולידה‬ipf
‫יוליד‬, ‫ ;ו 'ילד‬imp ‫ידו‬ ' ‫ הול‬Jer 29:6; inf ‫הוליד‬,
sf ‫ ;הולידו‬pt ‫;מוליד‬
ho inf ‫הלדת‬# Gen 40:20 geboorte; ‫הולדת‬
Eze 16:4+;
hitp zich per familie opstellen (bij de
monstering); ipf ‫ ויתילדו‬Num 1:18
‫ ילד‬m kind; pl ‫ילדים‬, cs ‫ ילדי‬en ‫ ילדי‬Jes 57:4;
sf ‫ילדי‬, ‫ ;ילדיהם‬zoon Ruth 1:5, baby Ex 2:7
f ‫ילדה‬, pl ‫ ילדות‬meisje Gen 34:4 Joël 4:3
Zach 8:5†
‫ ילדה‬f meisje, zie ‫ילד‬
‫ ילדות‬f jeugd; sf ‫דותך‬
' ‫ ;יל‬Pr 11:9 Pr 11:10; coll.
jonge mensen Ps 110:3†
157
‫י‬
‫ ילוד‬adj geboren; pl ‫ ילדים‬Ex 1:22 Joz 5:5
2Sam 5:14 2Sam 12:14 Jer 16:3†
‫ ילון‬nm Jalon, zoon van Ezra 1Kron 4:17†
‫ יליד‬m telg, zoon; cs ‫יליד‬, pl cs ‫ילדי‬
Num 13:22‡
‫ ילך‬gaan, zie ‫הלך‬
‫ ילל‬hi jammeren, weeklagen; pf ‫ הילל‬Jer 47:2,
ipf ‫ייליל‬, ‫יהילילו‬, ‫תילילו‬, ‫ "איליל‬, ‫א 'ילילה‬,
imp ‫הילל‬, ‫ה 'ילילי‬, ‫ ה 'ילילו‬Jes 13:6‡;
zie ‫ הלל‬i.v.m. vormverwarring
‫ ילל‬m gejank, gehuil Deut 32:10†
‫ יללה‬f gejammer, geweeklaag; cs ‫יללת‬, sf
‫ ;יללתה‬met ‫ו‬-prefix ‫ויללת‬, enz.; Jes 15:8
Jer 25:36 Sef 1:10 Zach 11:3†
‫ ילע‬ondoordacht praten (voor de beurt, teveel)
Spr 20:25 zie ‫לעע‬
‫ ילפת‬f schurft, huidziekte Lev 21:20+;
'impetigo'
‫ ילק‬m soort sprinkhaan; P ‫לק‬%‫ ;י‬Jer 51:14
Jer 51:27 Joël 1:4 Joël 2:25 Nah 3:15 Nah 3:16
‫ ימיני‬I. gent van Jamin of Benjamin
Ps 105:34†
nloc ‫ה "ערבה = ים המלח‬% ‫ = ים‬de Dode
Zee; Deut 3:17
‫ ימד‬hij mat af; zie ‫ מדד‬qal ipf Ruth 3:15
‫ ימואל‬nm JemuËl, zoon van Simeon Gen 46:10
Ex 6:15; ‫נמואל‬ in Num 26:12 1Kron 4:24
‫ ימימה‬nf Jemima, dochter van Job na zijn
lijden Job 42:14†
‫ ימין‬I. f rechterkant; cs ‫ ;ימין‬prefix ‫בימין‬,
‫;מימין‬
rechter-(oog,been) b.v. ‫ עין ימין‬1Sam 11:2‡;
rechterhand Ps 137:5 ‫( ימיני‬i.v.m.eed)
Ps 144:8‡;
naar rechts Num 20:17 e.a.; ‫ על־ימין‬naar
rechts, aan de rechterkant Gen 24:49;
de belangrijke kant Ps 16:8; Ps 110:1 naast de
heerser;
zuidkant Ps 89:13
de gelukkige kant Gen 35:18, (in de naam
Benjamin);
II. nm Jamin Gen 46:10‡
II. adj 'rechter, rechts'; zie ‫ימני‬

‫ ילקוט‬m beurs, tas; 1Sam 17:40† ‫ ימך‬grijpen, vasthouden; zie ‫תמך‬

‫ ים‬I. zee, zie ‫ים‬ ‫ ימלא‬nm Jimla, vader van de profeet Micha
2Kron 18:7 2Kron 18:8; ‫ ימלה‬1Kon 22:8; †
II. dag, zie ‫יום‬
‫ ים‬m zee; cs ‫ ים‬en ‫ ; ים־‬loc ‫י' מה‬, sf ‫ימה‬, pl ‫י‬ ‫ ימלך‬nm Jamlek 1Kron 4:34†
‫ ;מים‬1. zee Gen 1:10, meer, binnenzee ‫ ימם‬m hete bronnen? Gen 36:24
Gen 14:3; 2. ‫ ים הנחשת‬de bronzen zee, ‫ ימן‬hi rechts zijn, rechtsaf gaan; ipf ‫ואימנה‬
bekken in de tempel; 2Kon 25:13‡ 3. groot Gen 13:9, ‫ ת "אמינו‬Jes 30:21 = ‫ ; תימינו‬imp f
water Jes 19:5 (Nijl); Nah 3:8; 4. het westen, de ‫ הימני‬Eze 21:21; inf ‫ להמין‬2Sam 14:19; pt
westkant Ex 27:12‡ ‫ מימינים‬1Kron 12:2 rechtshandig zijn;
als plaatsnaam: vgl. ‫ימין‬
nloc ‫ ים־סוף‬de Rietzee;
nloc ‫ ים הא "חרון‬Deut 11:24 = ‫ = ים הגדול‬de
Middellandse Zee;

158

‫ ימנה‬nm Jimna, 1. zoon van Aser Gen 46:17
Num 26:44 Num 26:44 1Kron 7:30; 2. vader van de
leviet Kore 2Kron 31:14†
‫ ימני‬adj rechts; f ‫ ימנית‬rechter-, zuid-; zie
‫ימין‬
‫ ימנע‬nm Jimna, zoon van Helem 1Kron 7:35†
‫ ימר‬Jes 61:6 ipf P ‫ תתי 'מרו‬Jes 61:6; zie ‫;אמר‬
profiteren van, pronken met?
Jer 2:11 ‫ ההימיר‬lees ‫ ; "הימיר‬zie ‫ מור‬ruilen,
inwisselen
‫ ימרה‬nm Jimra, zoon van Sofach 1Kron 7:36†
‫ ימש‬hi laten aanraken, voelen; zie ‫ ;משש‬imp
sf ‫ ו "המשני‬Q Re 16:26
‫ ינה‬q onderdrukken, geweld plegen; ipf
1pl+3mm ‫ נינם יחד‬Ps 74:8 wij vagen ze in
een weg weg; ? ‫ ; נינם‬of zie ‫' נין‬hun
kroost'; pt f ‫ יונה‬Jer 25:38 het gewelddadige
(zwaard), Jer 46:16 Jer 50:16; (stad) Sef 3:1
hi benadelen, onder druk zetten; pf ‫הונה‬
Eze 18:12+, ‫ הונו‬Eze 22:7+; ipf ‫ יונה‬Eze 18:7,
‫ תונו‬Lev 19:33‡; sf ‫ תוננו‬Deut 23:16; ipf ‫תונה‬
Ex 22:20 ?lees ipf pl ‫ תונו‬inf ‫הונתם‬
Eze 46:18; pt ‫ מוניך‬Jes 49:26 die je onder druk
zetten; Ex 22:20 Lev 19:33 Jer 22:3; zakelijk
benadelen Lev 25:14 Lev 25:17
zie nog ‫' יונה‬duif'
‫ ינה‬nm Jona, de profeet, zie ‫יונה‬
‫ ינוח‬nloc Janoach, 1. op de grens van Efraïim
en Manasse; loc ‫ ינ' וחה‬Joz 16:6 Joz 16:7; 2.
een ander Janoach 2Kon 15:29
‫ ינום‬nloc Janum (Janim) in Juda Joz 15:53 ; K
‫ינים‬
‫ ינח‬neerleggen, laten liggen; zie ‫ נוח‬hi;
hi ipf ‫ וינחהו‬Gen 2:15
‫י‬
‫ ינים‬nloc Janum K Joz 15:53, Q zie ‫ינום‬
‫ יניקה‬f jonge scheut; pl sf ‫ יניקותיו‬Eze 17:4†;
vgl. ‫יונק‬
‫ ינק‬q zuigen (aan de borst drinken); pf ‫ינקת‬
Jes 60:16, ‫ וינקתם‬Jes 66:12; ipf P ‫ק‬%‫יינ‬, ‫ינקי‬
' ‫ת‬,
P ‫אינק‬, ‫י 'ינקו‬, ‫ ;תינקו‬pt ‫יונק‬, ‫ינק‬, pl
‫יונקים‬, cs ‫' יונקי‬zuigeling'; Num 11:12 Job 3:12
Hoogl 8:1‡;
hi zogen (de borst geven); pf ‫ה 'יניקה‬
Gen 21:7, ‫ היניקו‬Klaagl 4:3; ipf ‫ ותינק‬Ex 2:7,
‫ ו 'תינק‬1Sam 1:23, sf ‫ וינ 'קהו‬Deut 32:13, ‫יקהו‬
' ‫ותנ‬
Ex 2:9; imp f+3m ‫' הינ 'קהו‬voed hem' Ex 2:9;
inf ‫ להיניק‬1Kon 3:21; pt ‫ מ 'ינקת‬Gen 35:8 'min,
voedster', sf ‫ מנקתה‬Gen 24:59; pl ‫מניקות‬,
‫מינקתיך‬
‫ ינשוף‬m oehoe, ooruil Lev 11:17; (onreine
vogel)
‫ יסד‬I.q grondvesten; pf ‫יסד‬, ‫סדה‬%‫י‬, ‫יסדת‬,
sf: 3m+3f ‫יסדה‬, 2m+3m ‫יסדתו‬, 1+2f
‫ ;ויסדתיך‬inf ‫ ויסוד‬2Kron 24:27, ‫ליסד‬, sf
‫ ביסדי‬Job 38:4, ‫ ביסדו‬Ezr 3:12; pt ‫יסד‬
Jes 51:13 Zach 12:1; (verordening) instellen
Ps 119:152; (stapels) aanleggen, opwerpen
2Kron 31:7;
ni gegrondvest worden; ipf ‫ תוסד‬Jes 44:28;
inf sf ‫וסדה‬% ‫ ה‬Ex 9:18 'haar grondvesting';
pi grondvesten, verordenen pf ‫יסד‬, ipf
‫ויסדנה‬, inf ‫ ;יסד‬Joz 6:26 1Kon 16:34 Est 1:8;
pu gegrondvest, gefundeerd worden; pf
‫ סד‬#‫ י‬Hag 2:18 Zach 8:9, P ‫ סד‬#‫ י‬Ezr 3:6; pt ‫ סד‬#‫מי‬
1Kon 7:10, ‫ סדים‬#‫ מי‬Hoogl 5:15;
Eze 41:8 pt ‫ מיסדות‬Q ‫מוסדות‬, zie ‫מוסדה‬
ho gefundeerd worden; inf ‫ הוסד‬Ezr 3:11 het
funderen; 2Kron 3:3 de uitbreiding; pt ‫מוסד‬
Jes 28:16 ‫ מוסד מוסד‬een fundament dat is
gegrondvest;
II.ni beraadslagen, samenspannen; vgl.
159
‫י‬
‫ ;סוד‬pf ‫ נוסדו‬Ps 2:2; inf sf ‫וסדם יחד‬% ‫בה‬
‫ עלי‬Ps 31:14 bij hun samenzweren tegen mij
‫סד‬# ‫ י‬m begin van .. Ezr 7:9; ?lees ‫יסד‬, zie ‫יסד‬
pi pf 'hij begon', of ?lees ‫ ' ניסן = נסן‬de
maand Nisan'
‫ יסוד‬m grondslag; sf ‫יסדו‬, ‫יסודם‬, pl sf
‫יסדיה‬, ‫ ;יסדותיה‬voet van het altaar Ex 29:12
Lev 4:7-Lev 9:9; grondvest, fundament Eze 13:14
Eze 30:4 Mi 1:6 Hab 3:13 Job 4:19 Job 22:16; Spr 10:25
Klaagl 4:11; ‫ עד־היסוד‬Ps 137:7 tot op de grond;
‫ שער היסוד‬2Kron 23:5 de Fundament-poort
‫ יסודה‬f fundering, grondvesting; sf ‫יסודתו‬
Ps 87:1†
‫ יסור‬m vitter, iemand die op de fouten wijst
Job 40:2†
‫ יסור‬adj wijken, terugdeinzend K Jer 17:13
maar Q ‫' וסורי‬en die van mij afwijken'; zie
‫ סור‬q pt pl+1
‫( יסך‬olie) uitgieten, zalven Ruth 3:3; zie ‫סוך‬
‫ יסך‬insluiten, omheinen Job 3:23, zie ‫סכך‬
‫ יסכה‬nf Jiska, dochter van Haran, zuster van
Milka, Gen 11:29†
‫ יסמכיהו‬nm Jismakjahu, opziener 2Kron 31:13†
‫ יסף‬q toevoegen; doorgaan, opnieuw, nog
eens doen; vooral hifil; pf ‫ יסף‬P ‫יסף‬,
‫ספה‬%‫י‬, ‫יספנו‬, enz.; imp ‫ ;ספו‬inf zie ‫; ספה‬
pt ‫ יספים‬Deut 5:25; Gen 8:12‡
ni toegevoegd worden; pf ‫נוסף‬, ‫ ;נוספה‬pt
‫נוסף‬, ‫ ;נוספות‬Ex 1:10;
hi toevoegen, bijdoen; doorgaan, weer
doen; i.v.m.vormverwarring zie ‫ ;אסף‬pf
‫הסיף‬, ‫הוספת‬, ‫ ;הוספתי‬ipf 3m ‫יסף‬, ‫יסיף‬,
‫יסף‬, ‫ו 'יסף‬, 2m/3f ‫תסף‬, ‫תסיף‬, ‫ תסף‬Ex 11:6,
‫ 'תסף‬, P ‫ תוסף‬Job 40:32, ‫ תוספ‬Spr 30:6, 2f
‫תוספי‬, ‫תוסיפי‬, ipf 1 ‫אסף‬, ‫אסיף‬, ‫אסף‬,
160
zie ook ‫ אסף‬q ipf 1; 3mm ‫יסיפו‬, ‫יספו‬,
‫יוספון‬, 2mm ‫ תוסיפו‬Jes 1:5+, ‫תספון‬
Gen 44:23‡, ‫ תאספון‬Ex 5:7 met ‫ ;א‬inf
‫ ;להוסיף‬pt ‫ מוסיפים‬Neh 13:18
‫ יסר‬q vermanen, waarschuwen, straffen; ipf sf
‫ ויסרני‬Jes 8:11, ‫סרם‬D ‫ וא‬Hos 10:10; pt ‫יסר‬
Ps 94:10 Spr 4:9;
1Kron 15:22 ‫ יסר‬zie ‫ שרר‬q ipf;
ni zich laten vermanen (luisteren),
getuchtigd worden; ipf ‫ ואוסר‬Jer 31:18,
‫וסרו‬% ‫ ת‬Lev 26:23; imp f ‫וסרי‬% ‫ ה‬Jer 6:8, ‫וסרו‬% ‫ה‬
Ps 2:10;
pi kastijden, vermanen; pf ‫יסר‬, ‫יסרת‬,
‫יסרתי‬, sf ‫יסרו‬, ‫יסרתיך‬, ‫יסרתני‬, ‫יסרוני‬,
3f+3m ‫ יס 'רתו‬zij vermaande hem Spr 31:1;
ipf ‫ ייסר‬Deut 8:5, ‫ "איסר‬1Kon 12:11+; sf
‫תיסרני‬, ‫תיס 'רנו‬, imp ‫יסר‬, sf ‫ ;יסרני‬pt
‫מיסר‬, sf P ‫ ; מיסרך‬inf sf ‫ליסרה‬, ‫ליסרך‬
Deut 4:36;
hi vermanen? ipf ‫ איסירם‬Hos 7:12 ?lees
‫אאסרם‬, zie ‫ אסר‬q ipf 1+3pl 'ik zal hen
gevangennemen'
nitp zich laten gezeggen, de waarschuwing
ter harte nemen; pf ‫ ונוסרו‬Eze 23:48; uit
‫נתוסרו‬
‫ יע‬m schep, schoffel; pl ‫יעים‬, sf ‫ ;יעיו‬Ex 27:3‡
‫ יעב‬hi donker maken, in wolken hullen?; zie
‫ ; עוב‬ipf ‫ יעיב‬Klaagl 2:1
‫ יעבץ‬I. nm Jabbes 1Kron 4:9 1Kron 4:10;
II. nloc Jabbes in Juda 1Kron 2:55†
‫ יעד‬q bestemmen, bepalen, afspreken; zie ‫עוד‬
i.v.m.vormen; pf sf ‫ יעדו‬2Sam 20:5, ‫יעדה‬
Ex 21:8 Jer 47:7 Mi 6:9; ipf sf ‫ ייעדנה‬Ex 21:9;
ni komen, verschijnen (volgens afspraak),
samenkomen; pf ‫ נועדתי‬Ex 25:22 Ex 29:43,
‫נועדו‬
" Num 10:3‡, P ‫ נועדו‬Am 3:3; ipf 1 ‫אועד‬

Ex 29:42‡, 1pl ‫ נועד‬Neh 6:10, 3mm ‫ויו "עדו‬
Joz 11:5 Job 2:11; pt ‫ נועדים‬Num 14:35‡; Ex 25:22
Joz 11:5;
hi oproepen, laten komen (dagvaarden); ipf
sf ‫ יועידני‬Job 9:19, ‫ יעידני‬Jer 49:19, ‫יועדני‬
Jer 50:44;
ho opgeroepen, besteld; pt ‫מועדים‬,
‫ מועדות‬Eze 21:21 Jer 24:1; vgl ‫מועדה‬
Spr 25:19 ‫ מועדת‬zie ‫ מעד‬pu pt f
‫ יעדו‬nm Jedo de ziener 2Kron 9:29; K ‫יעדי‬
‫ יעדי‬m Jeddai = Jedo, Iddo, de ziener van
Jeroboam 2Kron 9:29; Q zie ‫יעדו‬
‫ יעה‬q wegvagen; pf ‫ ויעה‬Jes 28:17†
‫ יעואל‬nm Jeïel, 1Kron 9:6 zie ‫יעיאל‬
‫ יעוץ‬nm Jeüz, 1Kron 8:10
‫ יעור‬nm Jaïr K 1Kron 20:5 Q ‫יעיר‬
‫ יעוש‬nloc Jeüs, in Edom) Gen 36:18; K ‫ יעיש‬in
1Kron 7:10
‫ יעז‬lomp, onbeschaafd zijn?;
ni pt ‫' נועז‬lomp volk' Jes 33:19;
zie ‫ לעז‬vreemd, onverstaanbaar spreken,
zoals barbaren doen
‫ י "עזיאל‬nm Jaäziël 1Kron 15:18; ?lees ‫עזיאל‬# ;
LXX Oziël
‫ י "עזיהו‬nm Jaäzia 1Kron 24:26 1Kron 24:27; ?lees
‫עזיהו‬# LXX Ozia
‫ יעזר‬nloc Jazer Num 21:32; ‫ יעזיר‬1Kron 26:31
‫ יעט‬q bedekken Jes 61:10; pf sf ‫? ; יעטני‬lees
‫י "עטני‬, zie ‫ עטה‬hi pf sf 'heeft mij omhuld'
‫ יעיאל‬nm Jeïel; ook Q voor ‫יעואל‬, minstens
tien verschillende personen; Ezr 8:13 Ezr 10:43
1Kron 5:7 1Kron 9:6 1Kron 9:35 1Kron 11:44 1Kron 15:18
1Kron 15:21 1Kron 16:5 1Kron 16:5 2Kron 20:14
2Kron 26:11 2Kron 29:13 2Kron 35:9†
‫י‬
‫ יעיר‬nm Jaïr, vader van Elchanan; Q 1Kron 20:5
K ‫ ;יעור‬2Sam 21:19 ‫יערי ארגים‬
‫ יעיש‬nm Jeüs, zie ‫יעוש‬
‫ יעכן‬nm Jakan 1Kron 5:13†
‫ יעל‬hi baten, nut hebben; pf ‫ הועיל‬Hab 2:18;
ipf ‫יועיל‬, ‫אעיל‬, 3mm ‫יועילו‬ ' 1Sam 12:21‡ en
‫יועלו‬
' Jer 2:8+, 1pl ‫ נועיל‬Job 21:15, sf ‫יועילוך‬
Jes 57:12; inf abs ‫ הועיל‬Jer 23:32; cs ‫להועיל‬
Jes 30:5‡ 'nut'; pt ‫ מועיל‬Jer 16:19 die baat
brengt Jer 2:8 Job 15:3; baat vinden, iets
bereiken Jes 47:12
Jer 2:8 ‫א־יועלו הלכו‬
' ‫ א "חרי ל‬achter
nietsnutten (afgoden) liepen zij aan; vgl.
‫בליעל‬
‫ יעל‬I. m steenbok; pl ‫ יעלים‬1Sam 24:3; cs ‫י "עלי‬
‫ סלע‬Job 39:1†;
II. nf Jaël, vrouw van Cheber, gastvrouw
van Sisra Re 4:17+
‫ יעלא‬nm Jaäla Neh 7:58, ‫ יעלה‬Ezr 2:56†
‫ י "עלה‬f berggeit, ree; cs ‫ י "עלת־חן‬Spr 5:19
‫ יעלם‬nm Jalam, zoon van Esau
Gen 36:5+;1Kron 1:35†
‫ יען‬conj I. aangezien, omdat Gen 22:16 ‫יען‬
‫ ; "אשר‬wegens, vanwege Eze 5:9 Am 5:11;
II. in nloc Dan-Jaän 2Sam 24:6
III. vgl. ‫ ענה‬antwoorden: ‫ויען‬
‫ יען‬f struisvogel; pl ‫ יענים‬Klaagl 4:3; zie ‫י "ענה‬
‫ י "ענה‬f struisvogel; ‫בת י "ענה‬, pl ‫;בנות י "ענה‬
(onrein) Lev 11:16 Deut 14:15; (jammerend)
Mi 1:8; (woestijndier) Jes 13:21+;Job 30:29
‫ יעני‬nm Janai, woont in Basan 1Kron 5:12†
‫ יעף‬q moe worden; pf ‫ ויעפו‬Jer 51:58 Jer 51:64;
ipf ‫ייעף‬, Jes 40:28 Jes 44:12 ‫ י "עפו‬Jes 40:30, P
‫ י 'יעפו‬Jes 40:31 Jer 2:24, P ‫ י 'עפו‬Hab 2:13;
161
‫י‬
ho ijlings? moe? pt ‫מעף בעף‬# Dan 9:21 in
ijlende vlucht?
vgl. ‫עיף‬, ‫יגע‬
‫ יעף‬m in vliegende vaart; ‫ מועף ביעף‬Dan 9:21;
vgl. ‫ יעף‬en ‫עוף‬
‫ יעף‬adj moe, verzwakt; pl ‫ יעפים‬Re 8:15
2Sam 16:2 Jes 40:29 Jes 50:4†
‫ יעץ‬q raad geven, beramen; pf ‫יעץ‬, P ‫יעץ‬,
‫יעצת‬, ‫יעצתי‬, enz., sf ‫יעצה‬, ‫יע 'צני‬, ‫צהו‬# ‫;יע‬
ipf ‫יעצה‬ " ‫ א‬Ps 32:8, ‫יעצך‬
% ‫ א‬Ex 18:19‡, ‫איעצך‬
1Kon 1:12; pt ‫יועץ‬, raadsman, sf ‫יועצך‬ " , f sf
‫ יועצתו‬2Kron 22:3 zijn raadsvrouw, pl ‫יעצים‬ " ,
‫יעצי‬
" , sf ‫יעציך‬
" , ‫יועציו‬
" ; pp f ‫עצה יעוצה‬
Jes 14:26 raadsbesluit dat is genomen;
ni raadplegen, zich laten adviseren, ook
‫ יפדיה‬nm Jifdeja, zoon van Sasak 1Kron 8:25†
adviseren; pf P ‫ נועץ‬Jes 40:14, ‫נועצו‬ " Ps 71:10
Ps 83:6; ipf ‫ ויו' עץ‬1Kon 12:6‡, ‫ יו "עצו‬Jes 45:21‡,
‫ נו "עצה‬Neh 6:7; pt ‫ נועצים‬Spr 13:10 zich laten
raden, 1Kon 12:6 en elders = ‫יועצים‬
adviseren; (bij elkaar) te rade gaan Jes 45:21;
hitp samenzweren; ipf ‫ ויתי "עצו‬Ps 83:4
‫ י "עקב‬nm Jakob, zoon van Isaak Gen 25:26; zijn
volk Gen 49:7; ook ‫ י "עקוב‬Lev 26:42 Jer 30:18+
‫ יפה‬adj mooi; cs
‫ י "עקבה‬nm Jaäkoba 1Kron 4:36, kleinzoon van
Jakob
‫ י "עקן‬nm Jaäkan zoon van Eser 1Kron 1:42 =
Akan ‫ "עקן‬Gen 36:27
nloc ‫ בני־י "עקן‬Num 33:31 Num 33:32 Deut 10:6
‫ יפה־פיה‬f zeer mooi, prachtig Jer 46:20; vgl.
‫ יער‬I. m bos; loc ‫י' "ערה‬, sf ‫יערי‬, pl ‫יערים‬, cs
‫ יערי‬Deut 19:5‡; park Pr 2:6;
II. m honingraat Hoogl 5:1; verwarring
bos/honingraat 1Sam 14:25+;
III. nloc Jaär, in ‫ שדי־יער‬Ps 132:6; 'de
velden van Jaär';
IV. nloc ‫יערים‬, ‫ קרית־יערים‬Joz 9:17‡
162
‫ יערה‬I. nm Jara 1Kron 9:42; zie ‫;† יהועדה‬
II. nf geitje? Ps 29:9 ‫ יערות‬zie aantekening
bij ‫חשף‬
‫ יערי ארגים‬nm Jaäre-Oregim 2Sam 21:19; =
‫ יעיר‬1Kron 20:5; K ‫יעור‬
‫ יערים‬nloc Jearim Joz 15:10; 'wouden'? vgl.
‫יער‬
‫ י "ערשיה‬nm Jaäresja , nakomeling van Joram
1Kron 8:27†
‫ י "עשו‬nm Jaäsai, K Ezr 10:37 Q ‫יעשי‬
‫ י "עשי‬nm Jaäsai, Q Ezr 10:37 K ‫י "עשו‬
‫ י "עשיאל‬nm Jaäsiël, 1. van Mesobaja
1Kron 11:47; 2. zoon van Abner 1Kron 27:21†
‫ יפה‬q mooi zijn; pf 2f ‫ יפית‬Hoogl 7:7, 3pl ‫יפו‬
Hoogl 4:10 Hoogl 7:2; ipf‫ וייף‬Eze 31:7, ‫ותיפי‬
Eze 16:13; Ps 45:3 ‫ יפיפיתה‬lees ‫יפו יפית‬,q inf
abs+pf 2m;
pi mooi maken, opsieren; ipf sf ‫יי 'פהו‬
Jer 10:4
hitp zich mooi maken; ipf ‫ תתיפי‬Jer 4:30
‫יפה‬, f ‫יפה‬, cs ‫יפת‬, sf ‫יפ 'תי‬
Hoogl 2:10, pl ‫יפים‬, ‫ ;יפות‬schoon Gen 12:14
Hoogl 1:8; mooi om te zien: met ‫מראה‬
Gen 12:11 1Sam 17:42 2Sam 14:27; mooi, goed,
prima Pr 3:11
‫יפה‬
‫ יפו‬nloc Jaffo, Jaffa, in Dan aan de zee Joz 19:46
Jona 1:3 2Kron 2:15; Ezr 3:7 ‫† ;יפוא‬
‫ יפח‬hitp zuchten, hijgen; zie ‫ פוח‬en ‫ ;נפח‬ipf
‫ תתיפח‬Jer 4:31
‫ יפח‬adj snuivend, uitblazend Ps 27:12 Hab 2:3
'ijlt naar het einde', zie ‫פוח‬

‫ פי‬D‫ י‬m schoonheid; P ‫יפי‬, sf ‫יפיו‬, ‫יפי' ך‬, ‫יפיך‬,
‫ ;יפיה‬Jes 3:24‡
‫ יפיע‬I. nloc Jafia in Zebulun Joz 19:12;
II. nm Jafia, 1. koning van Lakis Joz 10:3; 2.
zoon van David 2Sam 5:15 1Kron 3:7 1Kron 14:6†
‫ יפלט‬I. nm Jaflet, nm Aseriet 1Kron 7:32
1Kron 7:33;
II. nloc Jalet, gent ‫ יפלתי‬Joz 16:3†
‫פנה‬# ‫ י‬nm Jefunne, vader van Kaleb Num 13:6‡
‫ יפע‬hi in glans verschijnen; licht laten
schijnen; pf ‫ הופיע‬Deut 33:2 Ps 50:2 Job 37:15,
‫ הופעת‬Job 10:3; ipf ‫ תופע‬Job 3:4 Job 10:22;
imp ‫ הופיע‬Ps 80:2 Ps 94:1; †
‫ יפעה‬f glans, schoonheid; sf ‫ יפעתך‬Eze 28:7
Eze 28:17†
‫ יפת‬nm Jafet, zoon van Noach, P ‫יפת‬
Gen 5:32‡; Gen 9:27
naamsverklaring/woordspel met ‫פתה‬
‫ יפתח‬I. nm Jiftach, Jefta, rechter Re 11:1-
Re 12:7;1Sam 12:11†
II. nloc Jiftach in Juda Joz 15:43†
‫ יפתח־אל‬nloc Jiftach-El, dal op de grens
Zebulun/Aser Joz 19:14
‫ יצא‬q naar buiten komen, uitgaan; pf ‫יצא‬,
‫צאה‬%‫י‬, ‫יצאת‬, 2f ‫ יצאת‬Jer 31:4, ‫יצאתי‬, ‫צאו‬%‫י‬
P ‫י 'צאו‬, ‫יצאתם‬, ‫ויצאתם‬, ‫ ;יצאנו‬ipf ‫יצא‬,
‫ יצג‬hi neerleggen, klaarleggen, laten liggen,
‫תצא‬, ‫תצאי‬, ‫אצא‬, ‫אצאה‬, ‫ יצאו‬P ‫יצאו‬,
‫ תצאו‬P ‫תצאו‬, ff ‫ ותצאן‬en ‫־נה‬, 1pl ‫;נצא‬
imp ‫צא‬, ‫ 'צאה‬, ‫צאי‬, ‫ צאו‬P ‫צאו‬, ff ‫צאינה‬
Hoogl 3:11; inf abs ‫יצא‬, cs ‫צאת‬, sf ‫בצאתו‬
Gen 12:4;
hi naar buiten brengen, uitgeleiden,
uitvoeren; Ex 3:10; ook: opleveren,
tevoorschijn halen; pf ‫הוציא‬, ‫הוצאת‬,
‫הוצאתי‬, ‫הוציאו‬, ‫ ;הוצאתם‬sf ‫הוציאנו‬,
‫י‬
‫יאך‬" ‫הוצ‬, ‫והוצאתני‬, ‫ ;הוציתים‬ipf ‫יוציא‬,
‫ויוצא‬, ‫תוציא‬, ‫ותוצא‬, ‫אוצי‬, ‫אוציאה‬,
‫יוציאו‬, ‫תוציאו‬, sf ‫ ;יוציאני‬imp ‫ הוצא‬en
‫ היצא‬Gen 8:17, ‫הוציאי‬, ‫הוציאו‬, sf ‫הוציאני‬,
‫הוציאם‬, ‫ ;הוציאוה‬inf ‫הוציא‬, ‫יאך‬ " ‫בהוצ‬,
‫ ;להוציאנו‬pt ‫ מוציא‬en ‫ מוצא‬Ps 135:7,
‫מוציאים‬, ‫מוציאי‬, ‫מוצאי‬, sf ‫מוציאם‬,
‫יאך‬
" ‫;המוצ‬
NB ‫ מוצאיהם‬Jer 50:7 zie ‫ מצא‬vinden
‫ מצאת‬2Sam 18:22 zie ho;
‫ מוצאי חלה‬Eze 12:4, zie ‫מוצא‬
ho naar buiten gebracht, uitgebracht; pf 3f
‫ הוצאה‬Eze 38:8 pt mm ‫ מוצאים‬Eze 14:22
Eze 47:8, ff ‫ מוצאות‬Jer 38:22, f ‫מוצאת‬
Gen 38:25 en misschien 2Sam 18:22 i.p.v.
‫מוצאת‬
Bijzonderheden:
‫ יצא לב‬het hart ging uit Gen 42:28 'zij
schrokken';
‫ יצא ממעי‬afstammen van Gen 15:4 2Sam 7:12;
vrijvallen (bezit) Lev 25:28 uitvallen (lot)
Num 33:54;
uitbreken, tevoorschijn komen 1Kon 5:13
‫ יצב‬hitp gaan staan, aantreden, standhouden;
vgl. ‫ ;נצב‬pf ‫ ; התיצבו‬ipf ‫ יתיצב‬P ‫; יתיצב‬
inf ‫התיצב‬, ipf ‫ ; ותתיצב‬Ex 8:16‡; Ex 2:4
‫ ותתצב‬lees ‫;ותתיצב‬
achterlaten; pf sf ‫ הציגני‬Jer 51:34, ‫הצגני‬
Job 17:16, sf ‫ והצגתיו‬Gen 43:9, ‫הצגתיה‬
Hos 2:5, ipf ‫ ויצג‬Gen 30:38 Re 8:27, ‫ תציג‬Re 7:5,
‫ אציגה‬Gen 33:15, ‫ ויציגו‬1Sam 5:2 1Kron 16:1,
‫ ויצגו‬2Sam 6:17, sf ‫ ויצגם‬Gen 47:2; imp ‫והציגו‬
Am 5:15; inf abs ‫ הצג על הארץ‬Deut 28:56 adv
stevig op de grond; pt ‫ מציג‬Re 6:37;
klaarleggen Gen 30:38 Gen 43:9 achterlaten
Gen 33:15; opstellen, voorstellen Gen 47:2;
163
‫י‬
apart zetten, afzonderen Re 7:5; neerzetten
als, maken tot Job 17:6 Jer 51:34; overeind
houden, laten gelden Am 5:15;
ho achtergelaten worden; pf ‫ צג‬#‫ י‬Ex 10:24
‫ יצהר‬I. m olie (vers geperste) Num 18:12
Deut 7:13 Deut 11:14 2Kon 18:32;
II. nm Jischar, zoon van Kehat Ex 6:18; gent
‫ יצהרי‬Num 3:27‡
‫ יצוע‬m I. ligplaats, bed; cs ‫ יצועי‬Gen 49:4, pl
cs ‫יצועי‬, sf P ‫ ;יצועי‬Ps 63:7 Ps 132:3 Job 17:13
1Kron 5:1‡
II. aanbouw van de tempel, K 1Kon 6:5 Q zie
‫יציע‬
‫ יצחק‬nm Izaak, zoon van Abraham Gen 17:19,
vgl. Gen 17:17 ook ‫ ישחק‬Jer 33:26‡; ook: het
Noordrijk Am 7:9
‫ יצחר‬nm Zochar, Q ‫ וצחר‬en Zochar; 1Kron 4:7
‫ יצטירו‬zij deden zich voor als gezanten
‫ ציר‬of: zij voorzagen zich van
Joz 9:4; zie
proviand ‫יצטידו‬, zie ‫ צוד‬vgl. Joz 9:12
‫הצתידנו‬
‫ יציא‬adj uitgegaan 2Kron 32:21; K ‫ומיציאו מעיו‬
Q ‫ ומיציאי מעיו‬van degenen die zijn
uitgegaan uit zijn lichaam = enkele van zijn
eigen zonen
‫ יציע‬m aanbouw aan de tempel 1Kon 6:5 1Kon 6:6
K ‫יצוע‬
‫ יצע‬hi spreiden, neerleggen; ipf ‫ יציע‬Ps 139:8,
‫ ואצעה‬Jes 58:5;
ho gespreid worden; ipf ‫ צע‬#‫ י‬Jes 14:11; (als
een bed) Est 4:3
‫ יצק‬q gieten, vloeien; vgl. ‫' צוק‬benauwen'
i.v.m.vormen; pf ‫יצק‬, enz.; sf ‫ ;יצקם‬ipf
‫יצק‬, ‫ויצק‬, ‫ וי' צק‬1Kon 22:35, ‫ אצק‬en ‫אצק־‬
Jes 44:3; imp ‫ צק‬2Kon 4:41, ‫ יצק‬Eze 24:3,
164
‫ ויצקו‬1Kon 18:34; inf ‫ לצקת‬Ex 38:27 Job 38:38;
pp ‫יצוק‬, ‫צקים‬# ‫י‬, ‫צקות‬# ‫' י‬gegoten'; olie
Gen 28:18, metaal Ex 25:12; vloeien Job 38:38
1Kon 22:35;
hi storten, uitgieten; ipf ‫ ויצקו‬2Sam 15:24
neerzetten, sf ‫קם‬# ‫ ויצ‬Joz 7:23 pt ‫ מוצקת‬Q
2Kon 4:5;
ho gegoten, vergoten worden; pf ‫הוצק‬
Ps 45:3; ipf ‫ יוצק‬Lev 21:10 Job 22:16; pt ‫מוצק‬,
‫מצק‬# ; 1Kon 7:16‡' Job 38:38 'gegoten metaal'
‫צקה‬# ‫ י‬f gietsel, gietwerk; sf ‫יצקתו‬
# ‫ ב‬1Kon 7:24
in hetzelfde gietsel†
‫ יצר‬q kneden, vormen; pt ‫יצר‬, enz.; sf
‫ויצרתיה‬, ‫יצרתיו‬, ‫ ;יצרה‬ipf ‫ויצר‬, ‫וייצר‬, sf
‫ אצרך‬Jer 1:5; pt ‫ יוצר‬pottenbakker,
Schepper, sf ‫יצרה‬, ‫יוצרו‬, ‫יצרך‬, pl ‫יוצרים‬,
‫ ;יצרי‬Gen 2:7‡;
ni gekneed, gevormd worden; pf ‫נוצר‬
Jes 43:10;
pu gevormd, bedacht worden; pf P ‫ צרו‬#‫י‬
Ps 139:16; of qal passivum;
ho gevormd worden; ipf ‫ יוצר‬Jes 54:17 of
qal passivum;
zie ‫ צור‬en ‫ צרר‬i.v.m. vormen
‫ יצר‬I. m vorm; sf ‫יצרו‬, ‫ ;יצרנו‬makelei
Ps 103:14,maaksel Hab 2:18; bedenksel, plan
‫ יצר מחשבת לבו‬Gen 6:5; ‫ יצר לב‬Gen 8:21;
II. nm Jeser zoon van Naftali Gen 46:24
Num 26:49; gent ‫יצרי‬
‫ יצרי‬nm Jisri 1Kron 25:11; 1Kron 25:3 ‫ ;וצרי‬gent
‫ היצרי‬Num 26:49
‫צרים‬# ‫ י‬m ledematen; pl sf ‫יצרי‬
# ‫ ו‬Job 17:7 en
mijn ledematen
‫ יצת‬q branden, verbrand worden; vgl. ‫נצה‬,
‫נתץ‬, ‫ ;צות‬ipf ‫ ותצת‬Jes 9:17, ‫ יצתו‬Jes 33:12
Jer 51:58, 3ff ‫ תצתנה‬Jer 49:2;

ni ontbrand (toorn), verbrand, verwoest
(steden); pf ‫ נצתה‬2Kon 22:13‡, ‫;נצתו‬
Jer 2:15‡; Q ‫ נצתו‬K ‫נצתה‬, zie ‫ נצה‬ni
verwoesten;
hi in brand steken; pf ‫הצית‬, ‫הצתי‬, ‫;הציתו‬
ipf ‫וי' צת‬, ‫ויציתו‬, ‫;תציתו‬
sf ‫ "אציתנה‬Jes 27:4 zie ‫ ;צות‬imp ‫ הציתוה‬Q
2Sam 14:30; pt ‫ מצית‬Eze 21:3
‫ יקב‬m wijnpers (kelder of kuip); P ‫י' קב‬, sf P
‫יק 'בך‬, pl ‫יקבים‬, cs ‫יקבי‬, sf ‫;יקביך‬
Num 18:27‡
zie ook ‫גת‬
‫ יקב־זאב‬nm Jekeb-Zeëb Re 7:25; 'de kuip van
Zeëb'
‫ יקבצאל‬nloc Jekabseël = Kabseël Neh 11:25,
zie ‫קבצאל‬
‫ יקד‬q branden; ipf ‫ יקד‬Jes 10:16, ‫ותיקד‬,
Deut 32:22; pt ‫יקדת‬' Jes 65:5;
ho aangestoken zijn; ipf ‫ תוקד‬Lev 6:2+, P
‫ תוקד‬Jer 15:14 Jer 17:4†
zie ‫קדח‬
‫ יקד‬m brand; cs ‫ יקוד‬beide vormen in
Jes 10:16†
‫ יקדעם‬nloc Jokdeam in Juda Joz 15:56†
‫ יקה‬nm Jake, vader van Agur de
spreukenverzamelaar Spr 30:1†
‫ יקהה‬f gehoorzaamheid; cs ‫ ;יקהת‬Gen 49:10
Spr 30:17†
‫ יקוד‬m brand, zie ‫יקד‬
‫ יקוד‬m brand, haardvuur Jes 30:14†
‫ יקוט‬m herfstdraad? Job 8:14†
‫ יקום‬m het bestaande; steeds ‫את־כל־היקום‬
al wat bestaat, de hele have; Gen 7:4 Gen 7:23
Deut 11:6†
‫י‬
‫ יקוש‬m vogelvanger; pl ‫ ;יקושים‬Hos 9:8
‫ ;יקוש‬Jer 5:26 Ps 91:3 Spr 6:5†
‫ יקותיאל‬nm Jekutiël, vader van Zanoach
1Kron 4:18†
‫ יקטן‬nm Joktan, zoon van Eber
Gen 10:25+;1Kron 1:19+
‫ יקים‬nm Jakim, 1. zoon van Simi 1Kron 8:19; 2.
priester 1Kron 24:12†
‫ יקיר‬adj dierbaar, vgl. ‫ ;יקר‬Jer 31:20†
‫ יקמיה‬nm Jekamja, 1. (klein-?)zoon van
Sallum 1Kron 2:41; 2. zoon van Jechonja
1Kron 3:18†
‫ יקמעם‬nm Jekamam, zoon van Chebron
1Kron 23:19 1Kron 24:23†
‫ יקמעם‬nloc Jokmeam, levietenstad in
Zebulon; P ‫מעם‬D ‫ יק‬1Kon 4:12 1Kron 6:53†
‫ עם‬D‫ יקנ‬nloc Jokneam in Zebulon Joz 12:22‡
‫ יקע‬q losraken, uit het gelid raken; ipf ‫תקע‬
Gen 32:26met letterspel rond Jakob: ‫יקע ־‬
‫ ;יעקב ־ אבק‬Jer 6:8 zich losmaken, zich
afkeren; Eze 23:17+ ‫' ותקע נפשה‬zij kreeg
een afkeer'; zie ‫נקע‬
hi ophangen, terechtstellen; pf sf ‫והוק "ענום‬
2Sam 21:6; imp ‫ והוקע‬Num 25:4; ipf sf ‫יעם‬# ‫ויק‬
2Sam 21:9;
ho gehangen worden; pt ‫ מוקעים‬2Sam 21:13
zie ‫ תקע‬i.v.m.vormen en ‫נקע‬
i.v.m.betekenis
‫ יקץ‬q wakker worden, zich roeren; vgl. ‫קוץ‬
en ‫ ;קיץ‬ipf ‫ וייקץ‬Gen 28:16‡, ‫ ויקץ‬Re 16:20‡,
‫ וי' יקץ‬Gen 9:24; P ‫ ויקץ‬1Kon 18:27, 1 P ‫ואיקץ‬
Gen 41:21, 3pl ‫ ויקצו‬Hab 2:7;
verafschuwen, bang zijn voor: zie ‫קוץ‬
165
‫י‬
‫ יקר‬q kostbaar, waardevol zijn; pf ‫קרה‬A%‫י‬
1Sam 26:21, ‫ יקרת‬Jes 43:4, ‫ יקרתי‬Zach 11:13;
‫קרו‬A%‫ י‬Ps 139:17; ipf ‫ ויקר‬Ps 49:9, ‫וייקר‬
Ps 72:14, ‫ וייקר‬1Sam 18:30, ‫ תיקר‬2Kon 1:13
2Kon 1:14;
hi kostbaar en schaars maken; ipf ‫אוקיר‬
Jes 13:12; imp ‫ הקר‬Spr 25:17 'maak schaars je
voet'= loop de deur niet plat
‫ יקר‬m waarde, kostbaarheid; sf ‫יקרה‬, met ‫ו‬-
prefix ‫ויקר‬, ‫ביקר‬, sf ‫ ביקרו‬Est 6:6+;
waarde = prijs Zach 11:13; waardevol bezit
Jer 20:5 Eze 22:25 Job 28:10 Spr 20:15 eer, praal,
aanzien Ps 49:13 Ps 49:21, Est 6:6+
‫ יקר‬adj kostbaar; cs‫יקר‬, f ‫יקרה‬, cs ‫יקרת‬,
mm ‫יקרים‬, ff ‫ ;יקרת‬1Sam 3:1 zeldzaam;
2Sam 12:30 kostbaar;
Spr 17:27 Q ‫ יקר־רוח‬K ‫ ;וקר־רוח‬de Ketib
heeft voorkeur: 'een verstand mens houdt
het hoofd koel', zie ‫קר‬
‫ יקש‬q strikken (vogels e.a.); vgl. ‫ נקש‬pf
‫ י 'קשתי‬Jer 50:24, ‫קשו‬A%‫ י‬Ps 141:9; pt ‫יוקשים‬
Ps 124:7;
Jes 29:21 ipf ‫ יקשון‬zie ‫קוש‬, of ?lees ‫קשון‬A%‫;י‬
(betekenis gelijk);
ni verstrikt, verleid worden; pf ‫ נקש‬Ps 9:17
?beter ‫נקש‬, ‫ נוקשת‬Spr 6:2, ‫ נוקשו‬Jes 8:15
Jes 28:13; ipf ‫ תוקש‬Deut 7:25; zie ‫תנקש‬
Deut 12:30 van ‫;נקש‬
pu gevangen, gestrikt; pt ‫ יוקשים‬Pr 9:12 ?
i.p.v. ‫מיוקשים‬
‫ יקשן‬nm Joksan, zoon van Abraham bij
Ketura; Gen 25:2 Gen 25:3 1Kron 1:32†
‫ יקתאל‬nloc Jokteël; 1. in Juda Joz 15:38; 2.
2Kon 14:7 = het vroegere Sela
‫ ירא‬q vrezen; zie ook‫ ירה‬en i.v.m.
vormverwarring ‫ ;ראה‬pf ‫ירא‬, 3f ‫ראה‬A%‫ י‬P
166
‫ יראה‬Gen 18:15, ‫יראת‬, ‫יראתי‬, ‫ראו‬A%‫י‬, ‫יראתם‬
en ‫ יראתם‬Joz 4:24; pf sf ‫יראוהו‬, enz.; ipf
‫וירא‬, ‫ויירא‬, ‫ וירא‬1Sam 18:12, ‫ תיראי‬P
‫תיראי‬, ‫אירא‬, ‫ ייראו‬en ‫ יראו‬P ‫ייראו‬,
‫יראון‬, 3ff ‫ ותיראנה‬Ex 1:17, ‫ ונרא‬K Jes 41:23
Q ‫' נראה‬wij zullen zien'; K heeft voorkeur,
sf ‫יר "אך‬, ‫וייר 'אני‬, ‫יראוך‬, enz.; imp ‫ירא‬,
‫ ;יראו‬inf ‫ ירא‬Joz 22:25, ‫ לרא‬1Sam 18:29;
overigens zie ‫ ;יראה‬pt zie ‫ ירא‬adj
'bevreesd'; Gen 3:10‡;
ni gevreesd worden, te vrezen zijn ipf
‫ תורא‬Ps 130:4; pt ‫ נורא‬gevreesd,
vreeswekkend, f ‫נוראה‬, pl ‫נוראות‬, sf
‫אתיך‬
' ‫ נור‬Ps 145:6; vreeswekkende daden
Deut 10:21 2Sam 7:23 Jes 64:2 Ps 65:6 Ps 45:5 Ex 34:10
Ps 130:4 Jes 18:2 Deut 7:21;
pi bang maken; pf ‫אני‬# ‫ יר‬2Sam 14:15; inf
‫ראם‬A%‫ לי‬2Kron 32:18, ‫ר 'אני‬A%‫ לי‬Neh 6:19; pt
‫ראים‬A%‫ מי‬Neh 6:9 Neh 6:14;
II.ho laven, begieten zie ‫ ירה‬ipf ‫יורא‬
Spr 11:25 wordt besproeid, gelaafd;
III.hi schieten zie ‫ ירה‬ipf ‫ ויראו‬K
2Sam 11:24 Q ‫וירו‬
‫ ירא‬adj bang, bevreesd; m cs ‫ירא‬, mm
‫יראים‬, cs ‫יראי‬, sf ‫יראיו‬, ‫' יראיך‬die u
vrezen'; NB ‫ יראת יהוה‬Spr 31:30 'een vrouw
die J. vreest' elders betekent de vorm ‫יראה‬
cs 'vrees voor' en q inf NB de vorm ‫ירא‬
valt samen met ‫ ירא‬q pf 3m 'hij vreest' en
pt 'vrezend' en gedraagt zich vaak als
werkwoord (verbaaladjectief): Gen 22:12
Job 1:1 ‫אלהים‬C ‫ ירא‬godvrezend; Gen 32:12
‫ ירא אנכי אתו‬ik vrees hem
‫ יראה‬f vrees; cs ‫יראת‬, sf ‫'= יראתו‬zijn vrees'
of 'vrees voor hem'; Ps 55:6 Ex 20:20; ‫יראת‬
‫אלהים‬C Gen 20:11 godvrezendheid; zonder
‫אלהים‬C Job 4:6 ‫אתך‬% ‫ יר‬uw vroomheid,
 ‫י‬
godsvrucht; 1Kon 7:29;
*vaak als ‫ ירא‬q inf : Jes 29:13 ‫יראתם אותי‬ zie ‫' רדה‬heersen' i.v.m. vormverwarring
'hun vrees voor mij' ‫ ירד‬nm Jered; P ‫ ירד‬1. zoon van Mahaleël
‫ יראון‬nloc Jiron in Naftali Joz 19:38† Gen 5:15+;1Kron 1:2; zie ‫ ;עירד‬2. 1Kron 4:18

‫ יראייה‬nm Jiria, Iria zoon van Selemia ‫ ירדן‬nloc Jordaan, de rivier Gen 13:10‡
Jer 37:13+; beter ‫יראיה‬ ‫ ירה‬drie wortels: 1) werpen, 2) beregenen, 3)
‫ ירב‬nm Jareb, ‫' מלך ירב‬koning Strijdlust' = onderrichten;
Assur Hos 5:13 Hos 10:6 I.q werpen (stenen, lot), beschieten (met
pijlen); pf ‫ ירה‬Ex 15:4 1Sam 20:36+;Job 38:6,
‫רבעל‬# ‫ י‬nm Jerubbaäl, Gideon 'strijder voor G-
d' Re 6:32; vgl. ‫רבשת‬# ‫ י‬2Sam 11:21 en ‫בשת‬ ‫ יריתי‬Gen 31:51 Joz 18:6; ipf ‫ אורה‬1Sam 20:20,
‫ יורו‬2Sam 11:20‡, sf ‫ ונירם‬Num 21:30; imp ‫ירה‬
‫ ירבעם‬nm Jerobeam, koningen van Israel; 1. 2Kon 13:17; inf abs ‫ ירוה‬Ex 19:13; cs ‫לירות‬
zoon van Nebat 1Kon 11:26+; 2. zoon van Ps 11:2+, ‫ לירוא‬2Kron 26:15; pt ‫ירה‬, pl ‫ירים‬
Joas 2Kon 13:13+ en ‫ יורים‬boogschutters; lot werpen Joz 18:6;
‫רבשת‬# ‫ י‬nm Jerubbeset, zie ‫רבעל‬# ‫י‬ pijlen schieten 1Sam 20:36; stenen leggen als
fundament Job 38:6 Gen 31:51; Ex 15:4 Joz 18:6
‫ ירד‬q neergaan, dalen, afreizen (naar lager
1Sam 20:36 Ps 11:2; ‡
gebied, weg van Palestina); pf ‫ ירד‬P ‫רד‬% ‫י‬,
ni beschoten worden; ipf ‫ יירה‬Ex 19:13;
‫רדה‬A%‫ י‬P ‫י 'רדה‬, ‫תרדת‬, enz.; Re 19:11 ‫י = רד‬
hi schieten; pf sf ‫הרני‬' Job 30:19; ipf ‫יורה‬,
‫ ;רד‬ipf ‫ירד‬, ‫ וירד‬Num 24:19, ‫ וי' רד‬P ‫וי 'רד‬
enz. als qal; pt ‫מורה‬, pl ‫ מורים‬schutters =
2Sam 22:10‡; ‫תרד‬, ‫ 'תרד‬, ‫ ות 'רד‬Jer 13:17;
‫ ;יורים‬werpen, slingeren 1Sam 31:3 Job 30:19;
‫ארד‬, ‫ארדה‬, ‫ירדו‬, ‫תרדנה‬, ‫נרד‬, ‫;נרדה‬
II.hi bevloeien, laten regenen , vgl ‫ ;רוה‬ipf
imp ‫רד‬, ‫רדה‬, ‫רדי‬, ‫ ;רדו‬inf abs ‫ירד‬, cs
‫רדת‬, sf ‫רדתה‬, ‫רדתו‬, en ‫ רדה‬in ‫= מרדה‬ ‫ יורה‬Hos 6:3 Hos 10:12
ho gelaafd worden; ipf ‫ יורא‬Spr 11:25
‫ מן רדת‬Gen 46:3;
gelaafd worden;
hi doen afdalen, laten zakken, neerhalen; pf
III.hi wijzen, onderwijzen; pf ‫והוריתי‬
‫הוריד = הורד‬, ‫הורדתי‬, ‫הורידו = הורדו‬,
Ex 4:12‡, sf ‫ הוריתיך‬Ex 4:12, ‫ הורתיך‬Spr 4:11,
‫הורדתם‬, ‫הורדנו‬, sf ‫דהו‬# ‫הר‬, 2m+1pl
‫ הורהו‬2Kon 12:3, P ‫ הורתני‬Ps 119:102; ipf
‫הורדתנו‬, 1+2f ‫ ;הורדתיך‬ipf ‫ויורד‬, ‫וירד‬,
‫יורה‬, ‫ אורה‬Job 27:11, ‫ יורו‬, sf ‫ וירני‬Spr 4:4
‫ותורד‬, ‫ויורדו ותרד‬, ‫ויורידו‬, 2m+1
imp sf ‫ הורני‬Ps 27:11‡ inf ‫ ;הורת‬pt ‫;מורה‬
vragend ‫ "התורדני‬1Sam 30:15, 1m+2m
aanwijzen, onderwijzen Ex 15:25 Ex 35:34;
‫ואורידך‬, sf: 3f+3mm ‫ ותורדם‬Joz 2:15,
1Kon 8:36 ‫ כי תורם את־הדרך הטובה‬gij
3mm+3mm ‫ ויורידום‬Joz 10:27; imp ‫הורד‬,
wijst hun de goede weg;
‫הורידי‬, ‫הורידו‬, sf ‫דהו‬# ‫הור‬, ‫והורידמו‬
Gen 46:28 ?‫' ;להורת לפניו גשנה‬om Gosen
Ps 59:12 'haal hen neer'; inf ‫להוריד‬, sf
voor hem te verkennen?' of lees ‫ להראות‬te
‫ ;בהורדי‬pt ‫ מוריד‬1Sam 2:6;
tonen; of lees ‫להקרות‬, zie ‫ קרה‬hi inf te
ho pf ‫הורד‬, ‫ הורדת‬ipf ‫ תורד‬Gen 39:1
Jes 14:15 Jes 14:11; pt ‫ מרד‬afhangend

167
‫י‬
ontmoeten;
vgl. ‫' תורה‬onderwijzing'
‫ ירואל‬nloc nm Jeruel 2Kron 20:16; 'de woestijn
van Jeruel'
‫ ירוח‬nm Jaroach 1Kron 5:14
‫ ירוק‬adj m groen, het groen Job 39:8; groenig,
zie ‫ ירקרק‬Lev 13:49, ff ‫ ירקרקות‬Lev 14:37
‫ ירושא‬nm Jerusa 2Kon 15:33; 2Kron 27:1 ‫ירושה‬
‫ ירושלים‬nloc Jeruzalem; loc ‫ירוש 'לימה‬
1Kon 10:2 ; meestal‫ ירושל ם‬zonder ‫;י‬
Joz 10:1‡
‫ ירח‬I. m maand; pl ‫ירחים‬, cs ‫ ירחי‬Gen 10:26
Ex 2:2; vgl. ‫ ירח ימים ;חדש‬een maand lang;
II. nm Jerach, zoon van Joktan Gen 10:26
1Kron 1:20
‫ ירח‬m maan, hemellichaam Gen 37:9; verering
van de maan Deut 4:19; maand (tijdsduur),
zie ‫ירח‬
‫ ירחו‬nloc Jericho; Num 22:1‡; ‫ יריחו‬Joz 2:1‡ de
Palmstad Deut 34:3‡
‫ ירחם‬nm Jerocham, 1. grootvader van
Samuels, 1Sam 1:1; 2. vader van Adaja
tempeldienaar Neh 11:12; 3. 1Kron 6:12
1Kron 6:19; 4. 1Kron 8:27, 1Kron 8:27 ‫ ;ירמות‬5.
vader van Jibnea 1Kron 9:8 1Kron 9:12; 6.
1Kron 12:8; 7. vader van Dan Azarel
1Kron 27:22; 8. vader van Azarja 2Kron 23:1
‫ ירחמאל‬nm Jerachmeël; 1. zoon van
Chesron 1Kron 2:9 1Kron 2:25+; gent ‫ירחמאלי‬
van J. 1Sam 27:10 1Sam 30:29; 2. koningszoon
Jer 36:26; 3. zoon van Kis 1Kron 24:29
‫ ירחע‬nm Jarcha, Egyptische slaaf 1Kron 2:34+ †
168
‫ ירט‬q neerwerpen, pf ‫ ירט‬Num 22:32 naar de
afgrond leiden; ipf sf ‫ ירטני‬Job 16:11
uitleveren
‫ יריאל‬nm Jeriël, zoon van Tola 1Kron 7:2 =
Jeruel
‫ יריב‬I. m tegenstander; pl sf ‫ יריבך‬Jes 49:25
Ps 35:1 Jer 18:19;
II. nm Jarib; 1Kron 4:24; = ‫ יכין‬Ex 6:15; Ezr 8:16
Ezr 10:18;
III. twisten, zie ‫ריב‬
‫ יריבי‬nm Jeribai 1Kron 11:46
‫ יריה‬nm Jeria, Chebroniet, 1Kron 23:19 1Kron 24:23
1Kron 26:31†
‫ יריחו‬nloc Jericho Joz 2:1, zie ‫ירחו‬
‫ ירימות‬nm Jerimot, verschillenden; 1Kron 7:7
1Kron 12:6 1Kron 24:30 1Kron 25:4 1Kron 27:19
2Kron 11:18 2Kron 31:13†
‫ יריעה‬f gordijn, tentkleed, pl ‫ יריעות‬en
‫ ;יריעת‬Ex 26:1‡
‫ יריעות‬nf Jeriot 1Kron 2:18
‫ ירך‬f dij, bovenbeen, heup; cs ‫ירך‬, sf ‫ירכי‬,
‫ירכו‬, enz.; du ‫יר 'כים‬, sf ‫ ;יר 'כיך‬1.
lichaamsdeel Gen 32:26; wordt aangeraakt
bij eedaflegging Gen 24:2 Gen 47:29;
eufemisme voor geslachtsdeel
(i.v.m.afstamming) Gen 46:26 Ex 1:5‡ 2. zijkant
(van de tabernakel Ex 40:22 3. steel,
hoofdschacht van de menora Ex 25:31‡;
Bijzonderheden: Re 15:8 ‫שוק על ירך‬
onderbeen en bovenbeen = helemaal,
compleet
‫ ירכה‬f zijde; sf ‫ירכתו‬, du ‫ירכ 'תים‬, pl cs
‫ ;ירכתי‬zijkant Gen 49:13 Ex 26:22; achter, verre
kant, verste uithoek van Re 19:1 Am 6:10;
Jona 1:5

‫ ירמות‬nloc Jarmut, 1. in Juda, stad van
koning Piram Joz 10:3 Joz 10:5 Joz 10:23 Joz 12:11
Joz 15:35 Neh 11:29; 2. in Issachar Joz 21:29 =
‫ראמות‬
‫ ירמי‬nm Jeremai, zoon van Chasum Ezr 10:33†
‫ ירמיה‬nm Jeremia, meestal ‫ ;ירמיהו‬1. de
profeet Jer 1:1+; Ezr 1:1 2. Jirmeja uit Libna,
vader van Chamutal 2Kon 23:31 2Kon 24:18 3.
anderen Neh 10:3 Neh 12:1 Neh 12:12 Neh 12:34
1Kron 5:24 1Kron 12:5 1Kron 12:11 1Kron 12:14
2Kron 35:25 2Kron 36:12 2Kron 36:21 2Kron 36:22†
‫ ירע‬q versagen; pf 3f ‫רעה לו‬A%‫ נפשו י‬Jes 15:4
zijn moed begeeft hem;
vgl. ‫רעע‬
‫ ירפאל‬nloc Jirpeël in Benjamin Joz 18:27†
‫ ירק‬q spugen; pf ‫ירק‬, ‫ וירקה‬Deut 25:9; inf
abs+pf ‫ ירק ירק‬Num 12:14†
‫ ירק‬m groen, loof; cs ‫ ;ירק‬Ex 10:15 Jes 15:6
Gen 1:30 Gen 9:3 ‫ ירק אשב‬groen kruid; Ps 37:2
‫ ירק דשא‬groen gras; 2Kon 19:26 Jes 37:27 ‫ירק‬
‫ דשא‬groen kruid; Num 22:4 ‫ ירק השדה‬het
groen van het veld; †
‫ ירק‬m groen, groente; ‫רחת ירק‬# ‫ א‬Spr 15:17
schotel groenten; ‫ גן ירק‬1Kon 21:2, ‫גן הירק‬
Deut 11:10 moestuin; †
‫ ירקון‬m verdroging, verwelking Deut 28:22
1Kon 8:37 Am 4:9 Hag 2:17 2Kron 6:28; fig.
bleekheid, een bleke kleur Jer 30:6†
‫קעם‬D ‫ יר‬nm Jorkeam 1Kron 2:44; ?lees
Jokdam
‫ ירקרק‬adj groenig, groengeel Lev 13:49; (van
schimmel, meeldauw e.d.); glanzend goud
Ps 68:14 (de glans van de duif) †
‫י‬
‫ ירש‬q erven, in bezit nemen, (eerdere
bewoners verdrijven); zie ‫' רוש‬arm
worden' i.v.m. vormverwarring; pf ‫ירש‬,
‫ ירשת‬P ‫ירשת‬, 3pl ‫רשו‬A%‫י‬, ‫ ירשו‬is ipf!,
2mm ‫וירשתם‬, 1pl ‫וירשנו‬, sf: 2m+3f
‫וירשתה‬, 2m+3mm ‫ ;וירשתם‬ipf ‫ יירש‬P
‫יירש‬, ‫תירש‬, ‫ יירשו‬en ‫ירשו‬, ‫ תירשו‬P
‫ירשו‬' ‫ ת‬en ‫תירשון‬, P ‫נירש‬, sf: 3m+3mm
‫יירשם‬, 3m+2m ‫רשך‬% ‫ י‬P ‫יירשך‬, 2m+3m
‫ תירשנו‬Re 11:23, 1+3f ‫ אירשנה‬Gen 15:8; imp
‫ רש‬P ‫רש‬% , ‫רשה‬% ‫ י‬Deut 33:23, ‫ ;רשו‬inf ‫רשת‬,
‫ לירשני‬Re 14:15, ‫ לרשתה‬Gen 15:7 om het in
bezit te nemen; pt ‫יורש‬, ‫ירשת‬ ' ; Deut 1:8
Gen 15:3;
ni arm worden zie ‫רוש‬
pi in bezit nemen; ipf ‫ יירש‬Deut 28:42
hi veroveren, onder de voet lopen / in bezit
geven; pf ‫הוריש‬, ‫הריש‬, ‫הורשת‬, ‫הורישו‬,
‫הורשתם‬, sf ‫הורישו‬, 2m+3mm ‫הורשתם‬,
1 3mm ‫הורשתים‬, 2m+1pl ‫ ;הורשתנו‬ipf
‫יוריש‬, ‫וי' ורש‬, ‫תוריש‬, ‫אוריש‬, ‫יורישו‬,
‫תורישו‬, sf ‫יורשנה‬, ‫ תורישמו‬Ex 15:9,
‫ יורשם‬Joz 13:12; ‫ אורישם‬Joz 13:6, ‫ואורישנו‬
Num 14:12, enz. inf abs ‫הורש‬, ‫הוריש‬, cs
‫להוריש‬, sf ‫להורישם‬, pt ‫ מוריש‬Deut 18:12,
sf ‫ מורישם‬Deut 9:4+; in bezit geven Re 11:24
geven Re 1:19; verdrijven Ex 15:9 Num 32:39
Deut 4:38, onterven Re 1:20;
Re 14:15 ‫ הלירשנו‬zie ‫ רוש‬hi 'arm maken'
1Sam 2:7 ‫ מוריש‬zie ‫ רוש‬hi
‫ ירשה‬f bezit, eigendom Num 24:18†
‫יקדאם‬
‫רשה‬# ‫ י‬f bezit, erfdeel; cs ‫רשת‬# ‫י‬, sf ‫רשתו‬# ‫י‬,
‫רשתך‬# ‫ י‬Deut 2:5‡
‫ ישחק‬nm Isaak, zie ‫יצחק‬
‫ ישימאל‬nm Jesimiël; 1Kron 4:36†
169
‫י‬
‫ ישימות‬f verwoesting Ps 55:16; Q ‫ישיא מות‬
'de dood overvalle', zie ‫נשא‬
‫ יששכר‬nm Issakar zoon van Jacob
Q ‫ ;ישכר‬de ‫ ש‬is stil; de ‫ש‬
Gen 30:18‡;
mist soms de dageesj: ‫יששכר‬, b.v. Gen 46:13
‫ ישם‬zetten, leggen, enz., zie ‫שים‬
‫ ישראל‬nm Israel = Jakob Gen 32:29
naamsverklaring; het volk 2Sam 24:9 gent
‫ישראלי‬, f ‫ ישראלית‬Lev 24:10
‫ ישראלה‬nm Jesarela 1Kron 25:14; = ‫"אשראלה‬
1Kron 25:2
‫ יש‬zijn, er is, er zijn; Gen 18:24‡; lange vorm
‫ ישנו‬Deut 29:14‡; sf ‫ = ישך‬jij bent; ‫ישכם‬
jullie zijn; Deut 13:4 ‫אהבים‬
" ‫( "הישכם‬om te
weten) of jullie liefhebben; 2Sam 14:19 ‫אם‬
‫ אש להמין‬als het mogelijk is rechts te gaan
(ik zweer dat het niet kan)
‫ = יש־לי‬ik heb, enz.
‫ ישב‬q (gaan) zitten, blijven, wonen; vgl. ‫שוב‬
i.v.m.vormverwarring; pf ‫ ישב‬P ‫ישב‬, 3f
‫שבה‬%‫י‬, enz.; ipf ‫ישב‬, ‫וי' שב‬, ‫תשב‬, 2f
‫תשבי‬, 1 ‫אשב‬, ‫ אשבה‬P ‫א 'שבה‬, ‫ ישבו‬P ‫י‬
‫ 'שבו‬, ‫ תשבו‬P ‫ת 'שבו‬, ‫ ;נשב‬imp ‫שב‬,
‫שב־‬, ‫שבה‬, ‫שבי‬, ‫ שבו‬P ‫ ; 'שבו‬inf abs
‫ישב‬, cs ‫שבת‬, ‫ לשבת‬P ‫לשבת‬, sf ‫שבתו‬,
‫שבתך‬, ‫ שיבתו‬2Sam 19:33; pt ‫ישב‬
'bewoner', ‫ישבת‬, ‫ישבה‬, ‫ישבים‬, ‫;ישבי‬
gaan zitten Gen 27:19; blijven Gen 24:55;
wonen Gen 13:6; verblijven Ps 1:1; stilzitten
(verloren tijd) Ex 21:19;
ni bewoond worden; pf ‫נושבו‬, P ‫ ;נושבו‬pt
‫ נושבת‬P ‫נושבת‬, Ex 16:35, ‫ נושבה‬Jer 6:8
Jer 22:6;
pi zich nederzetten (tent opslaan); pf ‫ישבו‬
Eze 25:4
hi laten wonen; pf ‫הושיב‬, ‫ ההושיב‬met
170
lidwoord Ezr 10:14, ‫הושבתי‬, ‫הושיבו‬,
‫ ההושיבו‬met lidwoord Ezr 10:17; sf ‫הושיבני‬,
‫הושבתים‬, ‫השבתיך‬, enz.; ipf ‫ויושב‬,
‫וישב‬, ‫ותושב‬, ‫יושיבו‬, ‫ותושיבו‬, ‫ונושב‬, sf
‫תושיבני‬, ‫ויושיבני‬, ‫ ;אושיבך‬imp ‫הושב‬,
‫ ;הושיבו‬inf ‫להושיב‬, sf ‫ להושיבי‬Ps 113:8; pt
sf ‫ מושיבי‬Ps 113:9; laten zitten, blijven,
wonen Gen 47:6 Gen 28:15;
bijzonder gebruik: een niet-Joodse vrouw
huwen Ezr 10:2+; doen bewonen, bewoond
maken Jes 54:3;
Hos 11:11 ‫והשבתים‬, Zach 10:6 ‫והושבותים‬
lees ‫ ו "השיבותים‬ik zal hen doen
terugkeren;
ho pf ‫ והושבתם‬Jes 5:8 gij zult als (enige)
bewoners gelden ipf ‫ תושב‬Jes 44:26
bewoond worden (stad)
‫ ישבאב‬nm Jesebab 1Kron 24:13†
‫ ישב בשבת‬nm Joseb-Basebet of 'een
inwoner van Sebet' 2Sam 23:8; = ‫ישבעם‬
1Kron 11:11
‫ ישבח‬nm Jisbach 1Kron 4:17
‫ ישבי בנב‬nm Jisbi-Benob, Q 2Sam 21:16; een
reus als Goliat
‫שבי לחם‬# ‫ י‬nm Jasubi-Lechem, P ‫שבי לחם‬# ‫י‬
1Kron 4:22; 'die in Lechem woont'
‫ ישבעם‬nm Jasobam; 1. held van David
1Kron 11:11 1Kron 27:2; 2. 1Kron 12:7
‫ ישבק‬nm Jisbak, zoon van Abraham en
Ketura; Gen 25:2 1Kron 1:32†
‫ ישבקשה‬nm Josbekasa, zoon van Heman
1Kron 25:4 1Kron 25:24†
‫ ישוב‬I. nm Jasub, 1. zoon van Issakar
Num 26:24 1Kron 7:1; ?= ‫ יוב‬Gen 46:13; 2. een

ander Ezr 10:29
II. terugkeren, zie ‫שוב‬
‫ ישובי‬adj van Jasub, Jasubieten Num 26:24; zie
‫ישוב‬
‫ ישוה‬nm Jiswa, zoon van Aser Gen 46:17
1Kron 7:30†
‫ ישוחיה‬nm Jesochaja 1Kron 4:36†
‫ ישוי‬nm Jiswi, zoon van Aser Gen 46:17
Num 26:44 1Kron 7:30;
gent van Jiswi, Jiswieten; Num 26:44‡
‫ ישוע‬I. nloc Jesua in Juda Neh 11:26;
II. nm Jesua, verschillende personen
(priesterfamilie) Ezr 2:2‡
‫ ישועה‬f heil, hulp; lange vorm ‫שועתה‬' ‫י‬
Ps 3:3 Ps 80:3 Jona 2:10; cs ‫ישועת‬, sf ‫ישועתי‬,
‫ישועתך‬, ‫ ישועתו‬en ‫שעתו‬# ‫י‬, enz., pl
‫ ישועות‬en ‫שעות‬# ‫ י‬en ‫ ;ישועת‬redding,
bevrijding, verlossing, enz.; Gen 49:18; geluk,
welvaart Job 13:16
‫ ישח‬m honger, leeg gevoel,
terneergeslagenheid? Mi 6:14; onzeker woord
‫ ישט‬hi uitsteken (de scepter); ipf ‫ישיט‬,
‫ וישט‬Est 4:11 Est 5:2 Est 8:4†
‫ ישי‬nm Isai, Jesse, vader van David 1Sam 16:1
Ruth 4:17; en zie ‫אישי‬
‫ ישיב‬nm Jasib, zie ‫ישוב‬
‫ ישיה‬nm Jissia; ook ‫ ;ישיהו‬1. zoon van
Charim Ezr 10:31; 2. kleinzoon van Uzzi
1Kron 7:3; 3. 1Kron 12:7; 4. zoon van Rechabja
1Kron 24:21; 5. 1Kron 23:20 1Kron 24:25
‫ ישימון‬m verlatenheid, woestenij; Deut 32:10
‫ ;ישמון‬als nloc 1Sam 23:19 Num 21:20 'de
Wildernis'
‫י‬
‫ ישיש‬m bejaarde; pl ‫ ישישים‬Job 12:12 Job 15:10
Job 29:8 Job 32:6†
‫ ישישי‬nm Jesisai 1Kron 5:14†
‫ ישמא‬nm Jisma 1Kron 4:3†
‫ ישמעאל‬nm Ismael, 1. zoon van Abraham
Gen 16:11; gent ‫ ישמעאלי‬Ismaeliet
Gen 37:25‡; 2. moordenaar van Gadalja
2Kon 25:3+Jer 40:8+; 3. zoon van Paschur
Ezr 10:22; 4. anderen 1Kron 1:28 1Kron 1:29
1Kron 1:31 1Kron 2:17 1Kron 8:38 1Kron 9:44
2Kron 19:11 2Kron 23:1† †
‫ ישמעיה‬nm Jismaja, ook ‫ ;ישמעיהו‬1.
Gibeoniet 1Kron 12:4; 2. Zebuloniet 1Kron 27:19
‫ ישמרי‬nm Jismerai 1Kron 8:18†
‫ ישן‬I.q slapen, inslapen; vgl. ‫ ;שנה‬pf ‫י 'שנתי‬
Job 3:13, ‫שנו‬%‫ י‬Jer 51:39 Jer 51:57 Eze 34:25; ipf P
‫ ויישן‬1Kon 19:5, P ‫ ויישן‬Gen 2:21 Gen 41:5
Jes 5:27 Ps 121:4, ‫ תישן‬Ps 44:24, ‫ אישן‬Ps 4:9
Ps 13:4, ‫ ואישנה‬Ps 3:6; inf ‫ לישון‬Pr 5:11; pt
slapende zie ‫ ישן‬adj
pi in slaap brengen; ipf ‫ תישנהו‬Re 16:19;
II.ni overjarig zijn; vgl. ‫ שנה‬pf ‫נושנתם‬
Deut 4:25; pt ‫ נושן‬Lev 26:10, ‫ נושנת‬Lev 13:11;
(al lang) gevestigd zijn, Deut 4:25 Lev 13:11
Lev 26:10
‫ ישן‬I. adj slapend; f ‫ישנה‬, pl ‫ישנים‬, cs ‫;ישני‬
1Sam 26:7‡; ook als ‫ ישן‬q pt Dan 12:2 'die
slapen in het stof'
II. nm Jasen 2Sam 23:32 = ‫ השם‬1Kron 11:34
‫ ישן‬adj overjarig; f ‫ישנה‬, pl ‫ ;ישנים‬subst. het
van vorig jaar overgeblevene Lev 25:22
Lev 26:10, oud Jes 22:11 Hoogl 7:14 Neh 3:16
Neh 12:39
‫ ישנה‬nloc Jesana, in Juda 2Kron 13:19; 1Sam 7:12
‫השן‬
171
‫י‬
‫ ישנו‬er is Deut 29:14 zie ‫יש‬
‫ ישע‬hi helpen, redden; (doen overwinnen); pf
‫הושיע‬, ‫ הושיעה‬Re 7:2, ‫הושעת‬, ‫הושעתם‬,
sf ‫הושיעו‬, ‫הושיעם‬, ‫הושעתיך‬, ‫הושעתנו‬,
1+3mm ‫ הושעתים‬Hos 1:7; ipf ‫יושיע‬,
‫ויושע‬, ‫ואושיעה‬, sf: 3m+3ff ‫ יושען‬Ex 2:17,
‫תושיענו‬, 3mm+3mm ‫ ויושיעום‬Re 2:16; imp
‫ הושע‬Jer 31:7 Ps 86:2, ‫ הושיעה‬Joz 10:6, sf
‫הושיענו‬, enz.; inf ‫הושע‬, cs ‫להושיע‬, sf
‫להושיעה‬, ‫להושיעני‬, enz.; pt ‫מושיע‬, sf
‫מושעי‬, ‫מושיעך‬, ‫מושיעך‬, enz.; redden,
bevrijden, te hulp komen Ex 2:17;
ni gered, geholpen worden, heil vinden; pf
‫ נושע‬Deut 33:29 Jes 45:17, ‫ונושעתם‬, ‫;נושענו‬
ipf P ‫יושע‬, ‫תושע‬, P ‫ אושע‬en ‫אושאה‬, P
‫תושעון‬, P ‫נושע‬, ‫ ;נושאה‬imp ‫ושעו‬% ‫ה‬
Jes 45:22; pt ‫ נושע‬Zach 9:9 Ps 33:16;
Zach 9:9 ‫ נושע‬pt zegevierend?
‫ ישע‬m hulp; P ‫ישע‬, sf ‫ישעי‬, ‫ יש "עך‬P ‫ישעך‬,
‫ישענו‬, heil, redding, bevrijding; 2Sam 22:3†
‫ ישעי‬nm Jisi; verschillenden; 1. zoon van
Appaïm 1Kron 2:31; 2. vader van Zochet
1Kron 4:20; 3. vader van Pelatja e.a. 1Kron 4:42;
4. familiehoofd van Menasse 1Kron 5:24
‫ ישעיה‬nm Jesaja, ook ‫ ;ישעיהו‬1. de profeet
Jes 1:1 ; meestal ‫ ;ישעיהו‬2. zoon van
Jedutun 1Kron 25:3; 3. zoon van Rechabja
1Kron 26:25; 4. 1Kron 3:21 Ezr 8:7; 5. Merariet
Ezr 8:19; 6. Benjaminiet Neh 11:7
‫ ישפה‬nm Jispa, zoon van Beria 1Kron 8:16†
‫שפה‬%‫ י‬m jaspis, edelsteen, Ex 28:20 Ex 39:13
Eze 28:13†
‫ ישפן‬nm Jispan 1Kron 8:22†
‫ ישר‬q recht, oprecht, geschikt zijn; pf‫ישר‬,
‫שרה‬%‫י‬, ‫שרו‬%‫ ;י‬ipf ‫יישר‬, ‫ויישר‬, ‫וישר‬,
172
‫ ;ותישר‬oprecht, rechtschapen zijn Hab 2:4;
goed, geschikt zijn Num 23:27 Re 14:7;
pi recht maken, rechtuit gaan; pf ‫שרתי‬% ‫י‬
Ps 119:128; ipf ‫ יישר‬Spr 3:6, ‫ יישר־‬Spr 15:21,
‫ תישר‬Spr 11:5, ‫ "אישר‬Q Jes 45:2, sf ‫ויישרם‬
2Kron 32:30 liet (het water) recht lopen; ? hifil
imp ‫ ישרו‬Jes 40:3; pt ‫ מישרם‬Spr 9:15;
1Sam 6:12 ‫ וישרנה‬i.p.v. ‫ותשרנה‬
(gemengde vorm ff)
pu plat uitgeslagen; pt ‫ישר‬# ‫ מ‬1Kon 6:35;
hi recht vooruit doen; ipf ‫ יישרו‬Spr 4:25
recht vooruit zien; imp ‫ הישר‬Q Ps 5:9
effen !
‫ ישר‬nm Jeser 1Kron 2:18†
‫ ישר‬adj recht; cs ‫ישר‬, f ‫ישרה‬, pl ‫ישרים‬,
‫ישרות‬, cs ‫ ;ישרי‬rechte benen Eze 1:7;
vlakke weg Jes 26:7; het juiste Deut 12:8
Ex 15:26; ‫ הישר בעיני־‬wat juist is volgens ..
Re 17:6‡ oprecht, rechtschapen, rechtvaardig
Spr 20:11
Dan 11:17 ‫ וישרים‬een vergelijk ? vgl.
‫מישרים‬
‫ ישר‬m rechtheid, oprechtheid; sf ‫ ישרו‬uitspr.
/josjro/ pl ‫ ;? ישרים‬rechtschapenheid,
onschuld Deut 9:5 1Kon 9:4 Job 33:3‡;
attributief: recht, oprecht, gepast; ‫ארחת‬
‫ ישר‬rechte paden Spr 2:13; ‫ מעגלי ישר‬rechte
karresporen Spr 4:11; ‫ אמרי ישר‬Job 6:25;
‫ כתוב ישר‬een oprecht of juist geschrift
Pr 12:10; ‫ מישר‬meer dan gepast Spr 11:24 of
lees ‫ מעשר‬van de rijkdom; ‫על־ישר‬
ongepast Spr 17:26 ?= ‫' על־יתר‬teveel,
bovenmatig'
Job 37:3 ‫ ישרהו‬zie ‫ שרה‬loslaten
zie ook ‫ישר‬, ‫ישרה‬, ‫מישרים‬
‫ ישרה‬f oprechtheid (van hart); sf ‫ישרת לבב‬
1Kon 3:6

‫שרון‬# ‫ י‬nm Jesurun = Israel Deut 32:15‡
‫ ישש‬adj oud, verzwakt 2Kron 36:17†
‫ יתד‬m pen, stokje, tentharing; cs ‫יתד‬, pl
‫יתדות‬, cs ‫יתדת‬, sf ‫יתדתיו‬, ‫;יתדתיה‬
(tabernakel) Ex 27:19; (Jaël) Re 4:21; (Simson)
Re 16:14; stokje aan het schepje ‫אזן‬
Deut 23:13; kleerhanger Eze 15:3
‫ יתום‬m wees (vaderloos); pl ‫ יתמים‬Ex 22:23
en ‫יתומים‬, Ps 68:6 sf ‫ יתמיך‬Jer 49:11 ‫יתומיו‬
Ps 109:12
‫ יתור‬m Job 39:8 ‫? יתור מרעהו‬lees ‫יתור‬, zie
‫ תור‬q ipf 3m hij weet zijn weidegrond te
vinden
‫ יתיר‬nloc Jattir, priesterstad in Juda Joz 15:48†
‫ יתכו‬vergieten Job 3:24, zie ‫נתך‬
‫ יתלה‬nloc Jitla, kleine plaats van de Danieten
Joz 19:42†
‫ יתמה‬nm Jitma, de Moabiet 1Kron 11:46†
‫ יתניאל‬nm Jatniël, zoon van Meselemja
1Kron 26:2†
‫ יתנן‬nloc Jitnan in Juda Joz 15:23†
‫י‬
‫ יתר‬q over zijn; (vooral ni en hi); pt zie ‫יותר‬
'de rest'
1Sam 15:15
ni overblijven; pf ‫ נותר‬P ‫נותר‬, ‫נותרה‬,
‫נותרתי‬, ‫ נתרו‬1Kon 9:21, ‫ ;נותרתם‬ipf ‫יותר‬,
‫ יו' תר־‬Zach 13:8, ‫ואותר‬, ‫ותרו‬% ‫י‬, pt ‫נותר‬,
‫נותרת‬, ‫נותרים‬, ‫ ;נותרות‬Gen 32:25‡;
hi overlaten; pf ‫הותיר‬, ‫הותרה‬, ‫הותרתי‬,
sf ‫הותירך‬, ‫ ;הותרך‬ipf ‫יותיר‬, ‫יותר‬, P
‫יותר‬, P ‫תותר‬, ‫אתיר‬, ‫ויותרו‬, ‫ ;תותירו‬imp
‫ הותר‬Ps 79:11†; inf abs ‫הותר‬, cs ‫הותיר‬
Jer 44:7; overlaten Ex 10:15; over hebben
Deut 28:54; de voornaamste zijn, voorkeur
hebben Gen 49:4; overvloedig begiftigen
Deut 28:11 Deut 30:9
‫ יתר‬m I. m pees, spanlijn Re 16:7, (op boog)
Ps 11:2, (aan tent) Job 4:21 Job 30:11;
II. m de rest ; Ex 10:5 Deut 3:11 1Kron 19:11; de
voornaamste Gen 49:3; adv. hoogst, zeer
Dan 8:9 Jes 56:12; vgl. ‫;יותר‬
III. nm Jeter, 1. eerstgeborene van Gideon
Re 8:20; 2. Ismaëliet, vader van Amasa
1Kon 2:5 1Kron 2:17 1Kron 2:32; ‫ יתרא‬2Sam 17:25 3.
zoon van Ezra 1Kron 4:17; 4. Aseriet 1Kron 7:38
= ‫ יתרן‬1Kron 7:37; 5. schoonvader van
Mozes Ex 4:18 = ‫ ;יתרו‬gent ‫ יתרי‬2Sam 23:38
1Kron 2:53 1Kron 11:40

‫ יתר‬verkennen Spr 12:26, zie ‫תור‬

‫ יתר‬m de rest, voordeel, e.d. zie ‫יותר‬
‫ יתרא‬nm Jitra, vader van Amasa 2Sam 17:25,
zie ‫יתר‬
‫ יתרה‬f overvloed, winst; cs ‫ יתרת עשה‬de
winst die hij gemaakt had vgl. ‫;יתרון‬
Jes 15:7 Jer 48:36†

‫ יתרו‬nm Jetro, de schoonvader van Mozes

Ex 3:1;Ex 4:18 ‫;יתר‬Ex 18:1+
Job 30:11 tentlijn, zie ‫יתר‬

173
‫י‬
‫ יתרון‬m voordeel, winst Pr 1:3+
‫ יתרי‬adj van Jeter 2Sam 23:38
‫ יתרן‬nm Jitran, zoon van Disan; zie ‫;יתר‬
Gen 36:26 1Kron 1:41 1Kron 7:37†
‫ יתרעם‬nm Jitream, zoon van David 2Sam 3:5
1Kron 3:3†
‫כ‬
‫ כ‬de letter ‫כף‬, vgl. ‫' כף‬hand'; getalswaarde
20
‫ כ‬prep als, zoals, zoveel als, gelijk (in
vergelijking); ook ‫ ;כמו‬sf ‫כמוני‬, ‫ כמוך‬en
‫כמוכה‬, ‫כמוהו‬, ‫כמוכם‬, ‫ כהם‬en ‫ כהמה‬en
‫כמוהם‬, ff ‫ ;כהן‬1. als, zoals, net zo ‫כצדיק‬
‫ כרשע‬Gen 18:25 ‫ והיה כעץ‬hij is als een
boom Ps 1:3 2. ongeveer ‫כמת "חוי קשת‬
Gen 21:16, ‫ כעשר שנים‬Ruth 1:4 3. bij de
infinitief ook : zodra, toen, (meteen) bij het..
Gen 12:14 ‫ ויהי כבוא אברם מצרימה‬toen of
zodra Abram in Egypte kwam
‫ כ "אשר‬conj 1. zoals, gelijk Job 4:8 Gen 43:14; 2.
‫ כאב‬q lijden, pijn hebben; ipf ‫ יכאב‬Spr 14:13
P ‫אב‬% ‫ יכ‬Job 14:22; pt ‫ כואב‬Ps 69:30, ‫כואבים‬
" Job 10:19; 4. op het moment dat, terwijl,
Gen 34:25;
hi pijn doen, verwonden; pf ‫הכאבתיו‬
Eze 13:22; ipf ‫ יכאיב‬Job 5:18, ‫ תכ 'אבו‬2Kon 3:19
een akker bederven (met stenen); pt ‫מכאב‬
Eze 28:24 kwetsend
‫ כאב‬m pijn; sf ‫ ; כאבי‬Jes 17:11 Jes 65:14 Jer 15:18
Ps 39:3 Job 2:13 Job 16:6†
‫ כאה‬ni ontmoedigd raken, afgeschrikt
worden; pf ‫ ונכאה‬Dan 11:30; pt cs ‫נכאה‬
‫ לבב‬Ps 109:16;
174
‫ יתרת‬f aanhangsel, lob van de lever Ex 29:13-
Ex 29:22;Lev 3:4-Lev 9:19†
‫ יתת‬nm Jetet, vorst van Edom, Gen 36:40
1Kron 1:51†
hi ontmoedigen, afschrikken; inf ‫הכאות‬
Eze 13:22;
Job 30:8 ‫ נכאו‬zie ‫ נכא‬ni pf 'werden
weggezweept'
‫ כאה‬adj 'vermoeid' Ps 10:10 K ‫ חלכאים‬Q ‫חיל‬
‫' כאים‬leger der vemoeiden' maar onzeker;
zie ‫חלכה‬
‫ כ "ארי‬Ps 22:17; ‫ כ "ארי ידי ורגלי‬zij hebben mijn
handen en voeten doorboord (aangevreten);
?lees ‫ כ "ארו = כארו‬of ‫ כארו‬van ‫ כאר‬of
‫כור‬
omdat Num 27:14 Re 6:27; 3. alsof Zach 10:6
zodra Gen 32:3 Ex 32:19; 5. ‫ ככל "אשר‬geheel
zoals Gen 6:22‡
‫ כבד‬q zwaar of belangrijk, ernstig zijn; zie
‫ כבד‬adj; pf ‫ וכבד‬Jes 24:20, ‫ כבדה‬Re 20:34;
ipf ‫ יכבד‬P ‫בד‬% ‫יכ‬, ‫ ;תכבדי‬zwaar zijn Job 6:3
Gen 48:10 Job 23:2;
belangrijk zijn Job 14:21;
ni eer, aanzien, waardering ondervinden,
zich verheerlijken; pf ‫נכבד‬, ‫ נכבדת‬P
‫בדת‬% ‫נכ‬, ‫ ;נכבדתי‬ipf ‫אכבד‬, ‫כבדה‬% ‫א‬
Ex 14:4, ‫כבדה‬% ‫ א‬Hag 1:8, P ‫ אכ 'בדה‬2Sam 6:22;

imp ‫ הכבד‬2Kon 14:10 'wees geacht (en
daarmee tevreden)'; inf sf ‫ הכבדי‬Eze 39:13;
pt ‫ נכבד‬in aanzien, edel, ‫נכבדים‬, ‫נכבדי‬,
‫נכבדיה‬, ‫ נכבדיהן‬Ps 149:8 hun edelen,
‫ נכבדות‬Ps 87:3 mooie woorden; Gen 34:19‡;
pi eer bewijzen; zwaar of verstokt maken;
pf ‫כבדו‬, sf: 3pl+1 ‫כבדוני‬, 2m+1 ‫כבדתני‬
Jes 43:23, 1pl+2m ‫ וכבדנוך‬Re 13:17, ipf
‫יכבד‬, ‫תכבד‬, ‫ "אכבד‬, ‫ "אכבדה‬, ‫יכבדו‬,
‫ ;תכבדו‬sf ‫ "אכבדך‬, ‫יכבדוך‬, ‫ ;תכבדני‬eren
Re 9:9; zwaar, verstokt maken 1Sam 6:6; pt pl
sf ‫ מכבדי‬1Sam 2:30 degenen die mij eren;
pu eer genieten, geëerd worden; ipf ‫כבד‬# ‫;י‬
pt ‫כבד‬# ‫ מ‬Jes 58:13 Spr 13:18 Spr 27:18
hi zwaar, verstokt, belangrijk maken; pf
‫הכביד‬, 2f ‫ הכבדת‬Jes 47:6, ‫הכבידו‬, sf
‫ ; הכבדתים‬ipf ‫ ויכבד‬Ex 8:28‡, ‫ ; אכביד‬imp
‫ הכבד‬Jes 6:10; inf ‫ להכביד‬2Kron 25:19 ; pt
‫ מכביד‬Hab 2:6; doen eren Jes 8:23 Jer 30:19;
hitp groot, belangrijk worden; imp ‫התכבד‬
f ‫ התכבדי‬Nah 3:15; Spr 12:9 ‫? ממתכבד‬lees
‫ מן מתכבד‬dan iemand die belangrijk doet
(stand ophoudt)
‫ כבד‬I. adj zwaar; vgl. ‫ כבד‬pf; cs ‫ כבד‬en
‫ 'כבד‬Jes 1:4; pl ‫כבדים‬, cs ‫ ;כבדי‬groot,
omvangrijk, massief 1Sam 4:18 Ps 38:5;
vermogend Gen 13:2 ; zwaar, moeilijk Ex 18:18
Num 11:14 Ex 4:10 Eze 3:5 ; lomp, verstokt
Ex 7:14;
II. m(f) lever (orgaan) = leven, geest; sf
‫כבדי‬, ‫ ; כבדו‬Ex 29:13 Spr 7:23 ; zie ‫ כבוד‬:
Gen 49:6 ‫ = כבדי‬mijn geest ?lees ‫כבדי‬
Ps 16:9 ‫ ויגל כבודי‬mijn ziel jubelt
‫ כבד‬m roem, eer, enz., zie ‫כבוד‬
‫ כבד‬m gewicht, last Spr 27:3 Jes 21:15; massa,
groot aantal Jes 30:27 Nah 3:3†
‫דת‬# ‫ כב‬f zwaarte, moeilijkheid Ex 14:25†
‫כ‬
‫ כבה‬q doven = uitgaan pf ‫ כבו‬Jes 43:17; ipf
‫יכבה‬, ‫ ; תכבה‬Lev 6:5 Jer 7:20‡
pi doven = blussen, uitmaken; pf ‫וכבו‬
2Sam 14:7; ipf ‫ תכבה‬2Sam 21:7, ‫ויכבו‬
2Kron 29:7, sf ‫ יכבנה‬Jes 42:3 de kwijnende
vlaspit; inf ‫ לכבות‬Hoogl 8:7, sf ‫בכבותך‬
Eze 32:7; pt ‫ אין מכבה‬niemand die blust,
Jes 1:31 Jer 4:4 Jer 21:12 Am 5:6
‫ כבוד‬m eer; cs ‫כבוד‬, ‫כבד‬, sf ‫כבדי‬, ‫כבודו‬,
enz.; roem Ps 8:6; loon Num 24:11 ; eer, trots
Jer 2:11; heerlijkheid, pracht Jes 17:3 ;
zie ook ‫ כבד‬lever, levenskracht, binnenste;
Gen 49:6 (f) ; Ps 7:6 Ps 16:8; misschien Ps 30:13 ?
lees ‫' למען יזמרך כבדי‬opdat mijn ziel u
moge bezingen' maar mogelijk ook hier
eerbetoon, loflied; vgl. Ps 149:5 ‫יעלזו‬
‫' "חסידים בכבוד‬laten de vromen juichen
met een loflied'
‫ כבודה‬f overvloed, weelde; vgl. ‫;כבוד‬
Re 18:21 bezittingen, bagage; pracht Eze 23:41
Ps 45:14†
‫ כבול‬nloc Kabul in Aser Joz 19:27; district in
Galilea 1Kon 9:13
‫ כבון‬nloc Kabbon in Juda Joz 15:40; ?= ‫מכבנה‬
1Kron 2:49
‫ כביר‬adj groot; pl ‫ ; כבירים‬machtig,
geweldig Jes 17:12 Jes 28:2 Job 8:2 Job 34:24
Job 34:17 Job 36:5 ; Jes 16:14 ‫ לא כביר‬niet veel
bijzonders; Job 31:25 grote rijkdom; Job 15:10
hoge leeftijd (en aanzien)
Jes 10:13 ‫ כאביר‬zie ‫' אביר‬als een stier'
‫ כביר‬doek? net? ; ‫ כביר העזים‬een vliegennet
van geitenhaar 1Sam 19:13 1Sam 19:16†
‫ כבל‬m boei, voetijzer; pl cs ‫ ;כבלי‬Ps 105:18
Ps 149:8†
175
‫כ‬
‫ כבס‬q wassen van kleding of wol (walken of
vollen); pt ‫' כובס‬voller' 2Kon 18:17 Jes 7:3
Jes 36:2
pi wassen; pf ‫ כבס‬Gen 49:11, ‫ וכבס‬Lev 13:6‡,
‫ וכבסו‬Ex 19:10‡, ‫ וכבסתם‬Num 31:24 ipf ‫יכבס‬
Lev 11:25‡, ‫ ויכבסו‬Ex 19:14‡, ‫ תכבסי‬Jer 2:22,
sf ‫ תכבסני‬Ps 51:9 ; imp f ‫ כבסי‬Jer 4:14,
‫ כבסני‬Ps 51:4 ; pt ‫ מכבסים‬Mal 3:2 ;
pu gewassen worden; pf ‫כבס‬# ‫ ו‬Lev 13:58
Lev 15:17
hitp pass (hotpaël) gewassen worden/zijn;
pf ‫הכבס‬# uit ‫ ;התכבס‬Lev 13:55+, met
partikel ‫ את‬bij lijdende vorm
‫ כבר‬hi talrijk maken; ipf ‫ מלין יכביר‬Job 35:16
'maakt veel woorden'; pt ‫ למכביר‬Job 36:31
'in overvloed'
‫ כבר‬I. adv reeds, allang Pr 1:10-Pr 9:7; ‫בשכבר‬
omdat meteen al Pr 2:16;
II. nloc Kebar, rivier bij Nippur Eze 1:1-
Eze 43:3
‫ כברה‬I. f zeef Am 9:9;
II. f afstandsmaat; cs ‫ כברת־ארץ‬een korte
afstand, een eindweegs Gen 35:16 Gen 48:7
2Kon 5:19†
‫ כבש‬m lam, schaap; pl ‫כבשים‬, cs ‫כבשי‬, sf
‫ ;כבשי‬f ‫' כבשה‬ooilam', ook ‫כבשה‬
Lev 14:10+; cs ‫כבשת‬, pl cs ‫ כבשת‬Gen 21:28‡
‫ כבש‬q onderwerpen, onder de voet lopen,
vernederen; pf ‫כבשו‬% Zach 9:15; ipf ‫יכבש‬
Mi 7:19, sf ‫ ותכבשו‬Jer 34:16 ; ‫ ויכבשום‬Q
Jer 34:11; imp mm sf ‫שה‬# ‫ וכב‬Gen 1:28 'en
onderwerpt haar'; inf ‫ לכבוש‬Est 7:8, ‫לכבש‬
2Kron 28:10; pt ‫ כבשים‬Neh 5:5;
ni onderworpen worden (slavernij); pf
‫ נכבשה‬Num 32:22 Num 32:29 Joz 18:1 1Kron 22:18;
pt ff P ‫ נכבשות‬Neh 5:5
176
pi onderwerpen; pf ‫ כבש‬2Sam 8:11
hi onderwerpen; ipf K ‫ ויכבישום‬Jer 34:11 Q
‫ ויכבשום‬zie qal
‫ כבש‬m voetsteun, voetenbank? 2Kron 9:18†
‫ כבשן‬m smeltoven, (rokende) oven Gen 19:28
Ex 9:8 Ex 9:10 Ex 19:18†
‫ כד‬pot, kruik; sf ‫כדך‬, ‫כדה‬, pl ‫;כדים‬
Gen 24:14‡
‫ כדור‬m bal, kluwen Jes 22:18; ?lees ‫ כדור‬als
een bal, iets ronds
‫ כדי‬prep zoveel als Re 6:5, zie ‫די‬
‫ כדכד‬m edelsteen; Jes 54:12, ‫ כדכד‬Eze 27:16;
robijn?
‫ כדרלעמר‬nm Kedorlaomer, koning van
Elam Gen 14:1‡
‫ כה‬adv zo, aldus: zie ‫ כה‬en zie ‫ככה‬
‫ כה‬adv zo, aldus Gen 15:5 Gen 24:30; hier, daar
Gen 31:37 Ruth 2:8; ‫ עד־כה‬Gen 22:5 tot daar,
daarheen, Ex 7:16 Joz 17:14 tot nu toe ; ‫ויפן כה‬
‫ וכה‬Ex 2:12 hij wendde zich her en der =
keek om zich heen;
‫' כה אמר‬zo spreekt' kondigt boodschap
aan Ex 4:22 ;
‫ אם־כה יאמר‬Gen 31:8 wanneer, telkens als
Laban zegt (ipf van herhaling);
‫ אי־כה‬waar ergens, zie ‫איכה‬
‫ כהה‬I.q zwak, moedeloos worden, kwijnen;
pf ‫ כ "התה‬Deut 34:7; ipf ‫ יכהה‬Jes 42:4, 3f
‫ תכהה‬Zach 11:17, 3f ‫ ותכה‬Job 17:7, 3ff
‫ ותכהין‬Gen 27:1; inf ‫ כהה‬Zach 11:17 ;
pi verzwakken, verslappen, minder worden;
‫ כהה‬Lev 13:6 Lev 13:56 Jes 61:3 Nah 3:19, 3f
‫ וכ "התה‬Eze 21:12;
II.pi berispen, verwijten maken; pf ‫כהה‬
1Sam 3:13 met voorz.‫ב‬: ‫ולא כהה בם‬

‫ כהה‬adj zwak; f ‫כהה‬, pl ‫ ; כהות‬flauw, dof,
verdwijnend Lev 13:21-Lev 13:39; dof, zwak
1Sam 3:2; moedeloos Jes 42:3†
‫ כהה‬f verflauwing, vermindering van de
ziekte, vandaar herstel Nah 3:19†
‫ כהן‬pi priester zijn, dienst doen als priester; pf
‫ כהן‬Ex 40:13 1Kron 5:36, ‫ כ "הנו‬Ex 28:41 Ex 40:15;
ipf ‫ יכהן‬Num 3:4 Deut 10:6 Jes 61:10, ‫יכ "הנו‬
1Kron 24:2, inf ‫ לכהן‬Ex 29:1‡, sf ‫לכ "הנו‬
Ex 28:1‡;
‫ מכהן‬Hos 4:6 2Kron 11:14 niet te dienen als
priester
Jes 61:10 ‫' כחתן יכהן פאר‬als een
bruidegom bindt hij zijn tulband om =
gelijk een priester? of ?lees ‫יכין‬, zie ‫ כון‬pi
ipf
‫ כהן‬m priester; pl ‫כהנים‬
" , cs ‫כהני‬
" , sf ‫כהניו‬
" ;
Gen 14:18‡
‫הנה‬# ‫ כ‬f priesterschap; ambt of dienst, orde
van priesters; cs ‫הנת‬# ‫כ‬, sf ‫הנתכם‬# ‫כ‬, pl
‫הנות‬# ‫ כ‬1Sam 2:36; Ex 29:9‡
‫ כוב‬nm Kub Eze 30:5; onzeker' ?lees ‫לוב‬
'Libiër' of ‫' כול‬alle'
‫ כובע‬m helm; P ‫כובע‬, pl ‫ ;כובעים‬1Sam 17:5
Jes 59:17 Jer 46:4 Eze 27:10 Eze 38:5 2Kron 26:14†
‫ כוה‬ni geschroeid, door het vuur verteerd
worden; ipf ‫ תכוה‬Jes 43:2, ‫ תכוינה‬Spr 6:28†
‫ כויה‬f brandwond, brandplek Ex 21:25†
‫ כוכב‬m ster; pl ‫כוכבים‬, sf ‫כוכבי‬, ‫ככבי‬
Neh 9:23; Gen 1:16‡
‫ כול‬q afmeten (b.v.met een maatbeker); pf
Jes 40:12;
hi bevatten; ipf ‫ יכיל‬1Kon 7:26‡, ‫י 'כלו‬
Jer 2:13‡, sf ‫ יכילנו‬Joël 2:11; inf ‫הכיל‬
Am 7:10‡; ‫ קטן מהכיל‬1Kon 8:64 ' te klein om
‫כ‬
te bevatten', vgl. 2Kron 7:7; ‫נלאתי הכיל‬
Jer 6:11 'ik heb mij ingespannen om het in te
houden';
Eze 21:33 ‫ להכיל‬zwaard geslepen om af te
slachten, ?lees ‫ לכלה‬voor de verdelging;
Eze 23:32 ‫ להכיל‬adv boordevol;
pilp onderhouden; pf ‫ כלכלו‬1Kon 4:7‡,
‫ וכלכלתי‬Gen 45:1‡, sf ‫ כלכלם‬1Kon 18:4,
‫ כלכלתם‬Neh 9:21, ipf ‫ יכלכל‬Zach 11:16‡,
‫ "אכלכל‬, sf ‫ ויכלכלם‬2Sam 20:3, ‫יכלכלוך‬
1Kon 8:27, ‫ ו "אכלכלם‬1Kon 18:13, enz.; inf
‫ כלכל‬1Kon 4:7 Ruth 4:15, ‫ כלכל‬Jer 20:9; sf
‫ לכלכלך‬1Kon 17:4‡ pt ‫ מכלכל‬Mal 3:2;
bevatten, inhouden 1Kon 8:27; onderhouden,
verzorgen Gen 45:11; uithouden, verdragen
Jer 20:9 Spr 18:14; bewaren, in stand houden
Ps 55:23;
pilp passief (pulpal) bevoorraad worden;
‫ כלכלו‬1Kon 20:27 uitspr. /kolkelu/
‫ כומז‬m sieraad (op arm of hals) Ex 35:22
Num 31:50; 'kogeltje'?
‫ כון‬ni vast staan, stevig gevestigd zijn; pf 3f
‫ נכונה‬1Kon 2:46, ‫ נכונו‬Spr 19:29, ‫ נכנו‬Eze 16:7
ipf ‫ יכון‬Ps 89:38‡, ‫ תכון‬Jer 30:20‡, ‫יכנו‬
Ps 119:5‡; imp ‫ הכון‬Am 4:12, ‫ הכן‬Eze 38:7,
‫ הכונו‬K 2Kron 35:4 = Q ‫ הכינו‬pt ‫נכון‬
Gen 41:32 Deut 13:15 Re 16:26;zich voorbereiden,
gereedmaken Ex 19:11; pt ‫ נכון‬nauwkeurig,
precies
pil oprichten, opstellen, bereiden, (pijlen:)
op de pees zetten; pf ‫ כונן‬Ps 9:8, ipf ‫יכונן‬,
‫כננו‬# ‫ וי‬Job 31:15; imp ‫ וכונן‬Hab 2:12 Job 8:8,
‫כוננה‬, sf ‫ כוננהו‬Ps 90:17; Ex 15:17 ‫כוננו ידיך‬
‫כל‬ ?lees ‫ ;תכונן בידיך‬pass (polal) ‫כונ' נו‬
Ps 37:23 vast zijn, bevestigd worden; Eze 28:13
vastgezet;
hi neerzetten, opstellen; pf ‫ הכין‬Est 6:4,
177
‫כ‬
‫ "הכינותי‬en ‫הכינותי‬C , ‫ה 'כינו‬, sf ‫הכינ' ני‬C ,
‫הכינו‬C , ‫הכינה‬C Job 28:27 ipf ‫יכין‬, ‫תכין‬, ‫וי' כן‬,
‫אכין‬, ‫ ; "א 'כינה‬sf ‫ ;תכינ' ה‬imp ‫הכן‬, ‫הכינו‬
2Kron 35:4; inf ‫ הכן‬en ‫ ;הכין‬pt ‫ מכין‬Ps 65:7;
herstellen, weer oprichten Ezr 3:3; bereiden,
klaarmaken Gen 43:16 Gen 43:25 Ex 16:5 1Kon 6:19
Job 11:13 aanstellen 1Kon 2:24 Ps 89:5;
inf ‫הכן‬, ‫ הכין‬adv 'precies' Joz 3:17 Joz 4:3
ho bereid, bevestigd worden; pf ‫הוכן‬, ‫הכן‬#
Nah 2:6 Jes 30:33 pt ‫מוכן‬, ‫ ;מוכנים‬Eze 40:43;
hitp opgericht, hersteld worden / zich
opstellen (voor strijd); ipf ‫ן‬A%‫ יתכנ‬Spr 24:3;
andere vormen door assimilatie : ‫ הכנן‬uit
‫ התכנן‬: ‫תכנן‬, ‫ יכנ' נו‬Jes 54:14 Num 21:27
‫ כון‬m offerkoek (voor de maangodin,
croissant?); pl ‫ ;כונים‬Jer 7:18 Jer 44:19
‫ כון‬nm Kun 1Kron 18:8; = ‫ ברתי‬in 2Sam 8:8
‫ כונניה‬nm Konanjahu, een leviet 2Kron 31:12 Q
‫כנניהו‬
‫ כוס‬I. f beker; sf ‫כסו‬, ‫כוסה‬, ‫כוסם‬, ‫ כוסי‬pl
‫ ;כסות‬drinkbeker Gen 40:11 Ps 23:5 (beeld van
het lot) Ps 11:6;
II. steenuil (onrein) Lev 11:17 Deut 14:16
Ps 102:7†
‫ כור‬q doorboren ? uitgraven? verondersteld in
Ps 22:17 ‫ כארו =? כ "ארי‬zij hebben
doorboord
‫ כור‬m smeltoven; steeds figuurlijk:
beproeving, loutering; ‫ כור עני‬de
smeltoven der ellende; Deut 4:20 1Kon 8:51
Jes 48:10 Jer 11:4 Eze 22:18 Eze 22:20 Eze 22:22
Spr 17:3 Spr 27:21†
‫ כורש‬nm Cyrus, koning van Perzië ook
‫ ;כרש‬Jes 44:28 Jes 45:1 Dan 1:21 Dan 10:1 Ezr 1:1
Ezr 5:13 Ezr 6:3 2Kron 36:22†
178
‫ כוש‬I. nloc Kus = Ethiopië Gen 2:13; gent
‫;כושי‬
II. nm Kus, Benjaminiet aan het hof van
Saul Ps 7:1
‫ כושי‬I. gent van Kus, Kusiet, Ethiopiër;
2Sam 18:21;f ‫כשית‬# pl ‫ כושים‬2Kron 12:3 en
‫כשיים‬# Am 9:7; (de vrouw van Mozes)
Num 12:1; ?of zie ‫;כושן‬
II. nm Kusi, vader van de profeet Zefanja
Sef 1:1
‫ כושן‬nloc Kusan Hab 3:7; stam in de woestijn
‫ כושן רשעתים‬nm Kusan-Risataim, koning
van Mesopotamië Re 3:8; 'Kusan de dubbele
schurk'
‫ כושרה‬f geluk, voorspoed; pl ‫בכושרות‬
Ps 68:7; onzeker
‫ כות‬nloc Kuta, herkomst van de Samaritanen,
2Kon 17:24 2Kon 17:30†
‫ כותרת‬f kapiteel, zie ‫כתרת‬
‫ כזב‬q liegen; pt ‫ כזב‬Ps 116:11 leugenaar;
ni vals blijken / bedrogen uitkomen; pf 3f P
‫ נכז' בה‬Job 41:1; pf 2m P ‫בת‬%‫ נכז‬Spr 30:6
pi liegen; pf ‫ ;כזב‬ipf ‫יכזב‬, ‫ויכזב‬, ‫תכזב‬, P
‫תכזבי‬, ‫ "אכזב‬, ‫ ;יכזבו‬inf sf ‫ כזבכם‬Eze 13:19
uw gelieg; liegen Num 23:19; bedrieglijk zijn
Jes 58:11;
hi logenstraffen, voor leugenaar zetten; ipf
sf ‫ יכזיבני‬Job 24:25
‫ כזב‬m leugen, bedrog; pl ‫כזבים‬, sf ‫;כזביהם‬
Re 16:10‡; Am 2:4 valse goden
‫ כזבא‬nloc Kozeba 1Kron 4:22†
‫ כזבי‬nf Kosbi, dochter van de vorst van
Midjan, Num 25:15+ †

‫ כזיב‬nloc Kezib, in Juda Gen 38:5; = ‫אכזיב‬
Joz 15:44
‫ כח‬I. m kracht; sf ‫כחי‬, ‫כחך‬
" , ‫כחכם‬
" , enz.;
Job 3:17 Re 16:5;
opbrengst (van de akker)
Gen 4:12; capaciteit, vermogen Dan 1:4; bezit,
vermogen Job 6:22;
‫ בכח‬Ex 15:6 door kracht ;
‫ מכוח‬Jer 48:45 zonder kracht;
II. m woestijnwaraan (soort hagedis)
Lev 11:30
‫ כחד‬ni verborgen worden, verdwijnen; pf
‫נכחד‬, P ‫ ; נכ 'חדו‬ipf ‫יכחד‬, ‫ ; תכחד‬pt f
‫נכ 'חדת‬, ff ‫ ;נכחדות‬verdwijnen Ex 9:15,
verborgen blijven;
pi verbergen, verhelen, loochenen,
verzwijgen; pf ‫כחד‬, ‫כחדתי‬, ‫כ "חדו‬, P
‫כ 'חדו‬, ipf ‫תכחד‬, ‫תכ "חדי‬, ‫ "אכחד‬, P
‫תכ 'חדו‬, ‫ ;נכחד‬verhelen 2Sam 14:18
verloochenen Job 6:10;
hi verbergen, doen verdwijnen, uitroeien;
pf sf ‫ והכחדתיו‬ipf ‫ ויכחד‬2Kron 32:21;
‫ ואכחד‬Zach 11:8, sf ‫ יכחידנה‬Job 20:12,
‫ ונכחידם‬Ps 83:5; inf ‫ להכחיד‬1Kon 13:34 te
vernietigen
‫ כחל‬q de ogen schminken (met kool); pf
‫ כחלת‬Eze 23:40†
‫ כחש‬I.q mager worden; pf ‫ כחש‬Ps 109:24
Hos 10:13;
II.ni veinzen; ipf ‫ ויכ "חשו‬Deut 33:29
(onderdanigheid/eerbetoon veinzen);
pi liegen, huichelen, loochenen, enz.; pf
‫ כחש‬,‫ו 'כחש‬, ‫כחשתי‬, ‫ ;כ "חשו‬ipf ‫י 'כחש‬,
‫ ותכחש‬Gen 18:15, ‫יכ "חשו‬, ‫תכ "חשו‬,
‫ ;תכ "חשון‬inf ‫ ;כחש‬veinzen Ps 18:45 Ps 66:3
Ps 81:16; liegen Lev 5:21 Lev 19:11 Hos 4:2
Zach 13:4; loochenen, ontkennen Gen 18:15
Joz 7:11; verloochenen Job 8:18 Joz 24:27;
‫כ‬
verlaten, teleurstellen Hos 9:2 Hab 3:17;
hitp als nifal: huichelen, veinzen; ipf
‫ יתכ "חשו‬2Sam 22:45
‫ כחש‬adj leugenachtig; pl ‫ כחשים‬Jes 30:9†
‫ כחש‬m I. m leugen; P ‫כחש‬, pl sf ‫כ "חשיהם‬
leugen, bedrog Hos 7:3 Hos 10:13 Hos 12:1 Nah 3:1
Ps 59:13;
II. m magerte, ziekte, sf ‫ כ "חשי‬Job 16:8
‫ כי‬m brandmerk Jes 3:24; = ‫כי־תחת יופי כויה‬
een brandmerk in plaats van schoonheid
‫ כי‬conj met allerlei nuances; (het onderscheid
is niet scherp) : 1. ja, inderdaad! Gen 18:20
‫ כי־רבה‬voorwaar, het kwaad is groot; 2.
dan, in dat geval, na ‫ אם‬Gen 42:16 ‫כי‬
‫ ;מרגלים אתם‬Job 8:6 3. maar, immers
Gen 3:5; (nee,) maar, want Ruth 1:10 1Kon 3:22
Re 15:13; 4. slechts, niets anders dan, alleen
1Sam 18:25; 5. omdat Gen 3:14; 6. toen,
wanneer Gen 6:1 Gen 12:2 Job 37:4; als, indien,
wanneer Ex 21:20 Spr 4:8 1Sam 24:20; 7. ook al,
zelfs als Jes 54:10 Pr 4:4 Hos 13:15; 8. opdat,
zodat Joz 2:5; 9. in uitdrukkingen als:
‫ אפס כי‬aangezien, juist omdat;
‫ גם כי‬ook al Ps 23:4;
‫ יען כי‬omdat;
‫ עד־כי‬totdat
‫ כי אם‬conj allerlei nuances : 1. maar Gen 15:4
Ps 1:2; toch, echter Num 24:22; 2. maar al, want
al, want als 1Sam 20:9 Klaagl 3:32; zie ook ‫;אם‬
3. alleen maar ‫ אין־כל כי אם‬2Sam 12:3;
behalve Jes 42:19; 4. maar als volgt
‫ ;כי־אם־כה‬5. want indien Joz 23:12; 6. in
(impliciete) eed: dan zeker niet 1Sam 25:34;
7. maar juist, maar integendeel Jer 16:15
‫ כיד‬m ondergang; sf ‫ כידו‬Job 21:20†
‫ כידוד‬m vonk; pl cs ‫ כידודי אש‬Job 41:11†
179
‫כ‬
‫ כידון‬m spies, werpspeer; ook ‫ ;כידן‬Joz 8:18‡
‫ כידור‬m aanval, krijgsgewoel Job 15:24;
onzeker †
‫ כידן‬nm Kidon in ‫ גרן כידן‬1Kron 13:9; in
2Sam 6:6 ‫גרן נכון‬
‫ כיון‬nm Kijun, Kewan Am 5:26; stergod, ?
Saturnus
‫ כיור‬m kookpot; pl ‫ ; כיורים‬pan 1Sam 2:14;
vuurpot Zach 12:6; wasbekken Ex 30:18 Ex 31:9;
de bronzen zee 1Kon 7:30 verhoog, gestoelte
2Kron 6:13
‫ כילי‬m bedrieger Jes 32:5, zie ‫כלי‬
‫ כילפות‬m breekijzers Ps 74:6†
‫ כימה‬f sterrenbeeld (de Pleiaden?) Am 5:8
Job 9:9 Job 38:31†
‫ כיס‬m buidel; sf ‫ ; כיסך‬geldbuidel Jes 46:6
Spr 1:14;voor gewichten Deut 25:13 Mi 6:11
Spr 16:11†
‫ כי־על־כן‬conj immers, want juist daartoe,
waarom anders Gen 18:5 Re 6:22
‫ כיר‬m kacheltje of stoof; du ‫ כירים‬Lev 11:35
voor twee potten; zie ‫כיור‬
‫ כיר‬m bakpan, kookpot, enz., zie ‫כיור‬
‫ כישור‬m spinrokken Spr 31:19; ? ook konkel of
spindel
‫ ככה‬adv zo, aldus, op die manier, als volgt;
1Kon 1:6 zo (verleden); Ex 12:11 als volgt
(toekomst) ; 2Kron 18:19 herhaald: dit en dat,
zus en zo ; Est 9:26 ‫ על־ככה‬om die reden ;
Ps 144:15 ‫ העם שככה לו‬het volk dat het
aldus vergaat
‫ ככר‬f iets ronds; cs
‫ככר‬, pl ‫ככרים‬, cs ‫ככרי‬
en ‫ ;ככרות‬du ‫ ככרים‬P ‫כיכרים‬, du cs
180
‫;ככרים‬
I. omgeving, de streek (bij de Jordaan)
Gen 13:10‡;
II. talent (gewicht)
Ex 25:39+;Ex 38:25+;2Kon 18:14+;
III. rond brood; pl ‫ ככרות‬Re 8:5 1Sam 10:3;
IV. ronde loden schijf als deksel Zach 5:7
‫ כל‬m pot, wapen, algemeen: gerei, zie ‫כלי‬
‫ כל‬m heel, al, elke, alles, allerlei; cs ‫כל‬, sf
‫כלו‬# , ‫כלה‬# , ‫ כולא‬Eze 36:5, enz.;
‫ כל‬en ‫ הכל‬alles, allen, het geheel Ps 49:18
Gen 16:12;
onbepaald: een of andere ‫ כל־דבר‬Ruth 4:7,
allerlei Gen 24:10;
ontkennend: geen, geen enkele, helemaal
niet, generlei 1Sam 14:24;
‫כל "אשר‬, ‫ ככל "אשר‬al wat, geheel zoals;
‫ בכל "אשר‬in al wat, overal waar;
‫כלו‬# 'in zijn geheel' Num 23:13; ‫כלנה‬# Gen 42:36
'al deze dingen'
‫ כלא‬q tegenhouden; gevangenzetten; zie ‫כלה‬
i.v.m. vormverwarring; pf ‫כלאה‬% , ‫כלאתי‬,
‫כלאו‬% Hag 1:10, ‫ כלו‬1Sam 6:10, sf ‫ כלאו‬Jer 32:3;
ipf ‫ יכלה‬zie hieronder, ‫תכלא‬, ‫תכלאי‬,
‫ אכלא‬Ps 40:10; imp sf ‫ כלאם‬Num 11:28; inf
‫ לכלוא‬Pr 8:8; pp ‫ כלוא‬Jer 32:2, ‫לא‬# ‫ כ‬Ps 88:9;
remmen, tegenhouden Num 11:28 Jes 43:6
Ps 119:101 Ps 40:10 Ps 40:12; Pr 8:8 Gen 23:6 Ps 88:9
Hag 1:10; opsluiten Jer 32:3 Ps 88:9 1Sam 6:10;
ni tegengehouden, opgehouden worden; ipf
‫ויכלא‬, ‫ ; ויכלאו‬Gen 8:2 Eze 31:15 Ex 36:6;
NB: vgl. ‫' כלה‬vergaan'
i.v.m.vormverwarring: Gen 23:6 ‫לא יכלה‬
lees ‫' לא יכלא‬zal niet sluiten', dichthouden
maar Spr 22:8 ‫' יכלה‬zal vergaan'; Dan 9:24
‫' לכלות = לכלא‬om te voltooien'

‫ כלא‬m gevangenis; sf ‫כלאו‬, pl ‫כלאים‬, ‫בית‬
‫כלא‬, 1Kon 22:27 ‫בית הכלא‬, Jes 42:22 ‫בתי‬
‫כלאים‬, Jer 52:33 ‫ בגדי כלאו‬zijn
gevangeniskleren
‫ כלאב‬nm Kileab, zoon van David 2Sam 3:3†
‫ כלאים‬m tweeërlei (verboden koppeling van
dieren, gewas, stof, enz.); Lev 19:19 Deut 22:9†
‫ כלב‬m hond; P ‫כלב‬, pl ‫כלבים‬, cs ‫כלבי‬, sf
‫ ;כל 'ביך‬Ex 11:7‡; schimpend: tempelprostitué;
‫ מחיר כלב‬Deut 23:18 loon voor een
schandknaap = ‫ כלב ;קדש‬2Kon 8:13 of ‫כלב‬
‫ מת‬2Sam 24:13‡:onbelangrijke tegenstander
‫ כלב‬nm I. nm Kaleb; 1. zoon van Jefunne
Num 13:6; gent‫ כלבי‬1Sam 25:3 2. zoon van
Chesron 1Kron 2:18 ; in 1Kron 4:11 ‫ ; כלוב‬gent
‫;כלובי‬
II. nloc ‫ בכלב־אפרתה‬1Kron 2:24 'in Kaleb-
Efrata' maar ?lees ‫' בא כלב‬Kaleb kwam te
Efrata'
‫ כלה‬q af, uit, klaar zijn; i.v.m.
vormverwarring zie ‫ ; כלא‬pf ‫כלה‬, ‫כלתה‬% ,
P ‫כ 'לתה‬, ‫כ 'לו כליתי‬, ‫ 'כלו‬, ‫ כליתם‬Eze 13:14,
‫ כלינו‬sf ‫ כלתני‬1Sam 25:33 zie ‫כלא‬
weerhouden; ipf ‫יכלה‬, ‫יכל‬, ‫ותכל‬, ‫תכלה‬
1Kon 17:14; ‫ויכלו‬, ‫ יכליון‬Jes 31:3; ‫תכלנה‬
Job 17:5 en ‫ תכלין‬Job 11:20+; inf ‫כלות‬, sf
‫כלתו‬, ‫' כלותם‬hun vernietigd-zijn' Jer 44:27;
af, klaar Ruth 2:21; vaststaan 1Sam 20:7; voorbij
zijn 1Kon 17:14 Job 4:9, omkomen Eze 13:13
Jes 31:3
pi afmaken (voltooien, doden), vernietigen;
pf ‫כלה‬, ‫ כלא‬Spr 16:30, ‫כלתה‬, ‫כליתי‬, ‫כלו‬,
‫ כליתם‬Ex 5:14, ‫ כלינו‬Ps 90:9; sf ‫כליתיך‬,
3m+1pl ‫ כלנו‬2Sam 21:5, enz.; ipf ‫יכלה‬, ‫ויכל‬
Gen 2:2, ‫ ואכלה‬Num 16:21; sf ‫ "אכלך‬Ex 33:3,
‫ ו "אכלם‬Ex 32:10; imp ‫כלה‬, ‫ ;כלו‬inf ‫כלות‬,
‫כ‬
‫ כלא‬Dan 9:24, sf ‫ככלתו‬, ‫לכלתם‬, enz.;
voltooien Gen 2:2 Ruth 3:18; afmaken, een eind
maken aan Gen 41:30 Num 17:25; opmaken
Deut 32:23; afvreten Jes 27:10.
pu pf voltooid worden; pf ‫ כלו‬Ps 72:20;
uitspraak /kollu/ ipf ‫כלו‬# ‫ וי‬Gen 2:1
‫ כלה‬f schoondochter; cs ‫כלת‬, sf ‫כלתו‬,
‫כלתו‬, enz., pl ‫כלות‬, sf ‫כלותיהם‬, enz.;
Gen 11:31‡; bruid Jes 49:18‡
‫ כלה‬adj verlangend, smachtend (van ogen);
pl ‫ ;כלות‬Deut 28:32†
‫ כלה‬f verdelging, totale vernietiging; Jes 28:22;
Gen 18:21 ?lees ‫כלה‬# helemaal: of de klacht
helemaal juist is;
Ex 11:1 ? ja, zelfs met geweld
1Sam 20:33 plan om te verdelgen?
Jes 10:23 ‫חרצה‬C ‫ כלה ונ‬Jes 10:23 Jes 28:22
vast besluit tot verdelging;
Dan 9:27
verwarring mogelijk met ‫' כל‬helemaal' en
‫' כלה‬eindigen, uit zijn'
‫ כלוא‬m kerker, Q Jer 37:4 Jer 52:31, K ‫† ; כליא‬
‫ כלוב‬I. m mand, (met vruchten) Am 8:1 Am 8:2;
(met gevogelte) Jer 5:27;
II. nm Kelub, 1. broer van Sucha 1Kron 4:11 =
‫ ;כלב‬2. vader van Ezri 1Kron 27:26
‫ כלובי‬nm Kelubai 1Kron 2:9 ?nevenvorm van
‫ כלוב‬of ‫כלב‬
‫ כלוהו‬nm Keluhai, Q Ezr 10:35 K ‫כלהי‬
‫ כלולות‬f verlovingstijd, ondertrouw; pl sf 2f
P ‫ כלולתיך‬Jer 2:2
‫ כלח‬I. m rijpheid van jaren; P ‫; כלח‬
levenskracht Job 30:2; gezonde oude dag
Job 5:26;
181
‫כ‬
II. nloc Kelach, stad in Assyrië P ‫כלח‬
Gen 10:11 Gen 10:12†
‫ כל־חזה‬nm Kol-Choze, overste van Mispa
Neh 3:15 Neh 11:5†
‫ כלי‬m gerei, voorwerp, vat, wapen, enz.; soms
onbepaald 'ding, spul'; P ‫כלי‬, cs ‫כלי‬, sf
‫כליך‬, pl ‫כלים‬, cs ‫ ; כלי‬met prefix ‫בכלי‬,
‫וכלי‬, ‫מכלי‬, enz.; Gen 24:53 sieraden; Gen 31:37
spullen; Ruth 2:9 ‫ הכלים‬de watervaten;
Jes 18:2 ‫' כלי גמא‬rieten boten'
‫ כלי‬m bedrieger, sluw mens Jes 32:7; ‫ כילי‬in
Jes 32:5; ‫ כליו רעים‬,‫ וכלי‬wat de bedrieger
betreft, zijn bedriegerijen zijn slecht
(onzeker)
‫ כליא‬m kerker, zie ‫כלוא‬
‫ כליה‬f nier; pl ‫כליות‬, cs ‫כליות‬, sf ‫כליותי‬,
‫ הלב כליות ;כליותיהם‬het niervet voor het
rookoffer Ex 29:13, fig. het beste Deut 32:14;
zetel van diepste gevoel Jer 11:20‡
‫ כליון‬nm Kiljon, Ruth 1:2-Ruth 4:9†
‫ כליון‬m vernietiging; cs ‫ ; כליון‬verdelging
versmachting der ogen ‫כליון עינים‬
Jes 10:22;
(heimwee) Deut 28:65
‫ כליל‬adj geheel, volkomen; cs ‫כליל‬, f
‫כלילה‬, cs ‫ ;כלילת‬Ex 28:31 Ex 39:22; ‫כלילת יפי‬
volkomen van schoonheid;
Klaagl 2:15
zelfstandig: ‫ כליל העיר‬de stad in haar
geheel Re 20:40; een brandoffer (in zijn
geheel geofferd) Lev 6:15‡
‫ כלכל‬bevatten 1Kon 8:27; verzorgen Gen 45:11
1Kon 4:7 Ruth 4:15; zie ‫כול‬
‫ כלכל‬nn Kalkol, de wijze zoon van Mahol
1Kon 5:11 1Kron 2:6†
182
‫ כלל‬q voltooien, vervolmaken; vgl. ‫ כלה‬pi;
pf ‫כללו יפיך‬% Eze 27:4 Eze 27:11
‫ כלל‬nm Kelal, zoon van Pachat-Moab
Ezr 10:30†
‫ כלם‬ni zich schamen, beschaamd worden; pf
‫נכלמת‬, ‫נכלמת‬, P ‫למתי‬% ‫נכ‬, ‫ ;נכלמו‬ipf
‫תכלם‬, ‫כלמי‬% ‫ת‬, ‫כלמו‬% ‫וי‬, ‫כלמו‬% ‫ ;ת‬imp
‫כלמו‬% ‫ ה‬Eze 36:32; inf ‫הכלם‬, pt ‫נכלם‬, mm
‫ נכלמים‬ff ‫ ;נכלמות‬zich schamen Num 12:14
2Sam 19:4 Eze 36:32 Jer 8:12 beschaamd worden
Jes 41:11 2Sam 10:5 Ps 69:7
hi beschamen, teleurstellen, slecht
bejegenen (vernederen); pf sf ‫הכלמו‬
1Sam 20:34, 1pl+3mm ‫ הכלמנום‬1Sam 25:7; ipf
‫ יכלים‬Spr 28:7, sf ‫ ותכלימנו‬Ps 44:10,
‫ תכלימוני‬Job 19:3, ‫ ;תכלימוה‬Ruth 2:15; inf
‫ הכלים‬Jer 6:15 Spr 25:8; pt ‫ מכלים‬Re 18:7,
‫ מכלם‬Job 11:3;
ho beschaamd, onheus behandeld worden;
pf ‫ הכלמו‬Jer 14:3, ‫ הכלמנו‬2Sam 25:15
‫כלם‬# hen allen Job 1:5 'offers naar het aantal
van hen allen', zie ‫כל‬
‫ כלמד‬nloc Kilmad, Eze 27:23; ? Kalwadha bij
Bagdad?; ? ‫' כל־מדי‬Heel Medië'
‫ כלמה‬f schaamte; cs ‫כלמת‬, sf ‫כלמתך‬,
‫כלמתם‬, enz.; pl ‫ ;כלמות‬schaamte Eze 16:54;
beschimping, uitbrander Job 20:3 Mi 2:6
‫ כלמות‬f smaad, schande Jer 23:40 Jer 23:40;
Mi 2:6, zie ‫ כלמה‬pl
‫ כלנה‬nloc Kalne of Kalno in Syrië of
Mesopotamië; Gen 10:10 Jes 10:9 Am 6:2†
‫ כמה‬q smachten (van dorst, honger,
flauwte); pf ‫ כמה‬Ps 63:2†
‫ כמה‬f hoe groot, hoeveel Gen 47:8‡, ook ‫כמה‬
1Kon 22:16‡

‫ כמהם‬I. nm Kimham, 2Sam 19:38; ‫כמהן‬
2Sam 19:41;
II. nloc Jer 41:17 ‫' גרות־כמהם‬de herberg
van Kimham
‫ כמו‬prep zo, zoals, toen; lange vorm van ‫כ‬
‫ כמוהם‬nm Kimham, K Jer 41:17; Q zie ‫כמהם‬
‫ כמוש‬nm Kemos, afgod van Moab;
Num 21:29‡; Jer 48:7 K ‫כמיש‬
‫כמז‬# m sieraad, zie ‫כומז‬
‫ כמיש‬nm Kemos, K Jer 46:7 Q zie ‫כמוש‬
‫ כמן‬m komijn, kummel Jes 28:25 Jes 28:27†
‫ כמס‬q opbergen, bewaren; pp ‫מס‬# ‫כ‬
Deut 32:34†
‫ כמעט‬adv bijna, het scheelt niet veel
Gen 26:10, zie ‫ ;מעט‬even, een korte tijd of
afstand 2Sam 19:37
‫ כמר‬ni gloeien; geprikkeld, in beroering zijn
(heftige gevoelens); pf ‫ נכמרו‬P ‫;נכ 'מרו‬
met ‫;ר "חמים‬
Gen 43:30 Jozef ‫;נכמרו רחמיו‬
1Kon 3:26 de echte moeder bij Salomons
oordeel;
Klaagl 5:10 brandende huid;
Hos 11:8 spijtgevoelens ‫חמים‬# ‫נ‬
‫ כמר‬m priester (afgodendienst); pl ‫כמרים‬, sf
‫ ;כמריו‬2Kon 23:5 Hos 10:5 Sef 1:4†
‫ כמרירי‬m bitterheden, zwartheden,
zonsverduisteringen ? Job 3:5 onzeker;
‫כמרירי יום‬
‫ כן‬I. adv zo, op die manier; ‫ ויהי־כן‬Gen 1:7
1Kon 1:36 Gen 41:13 met voorzetsel: ‫א "חרי־כן‬
daarna; ‫ כן ובכנ‬Est 4:16 nadrukkelijk : dan,
als dat allemaal zo is, ‫ לכן‬daarom Re 10:13
1Sam 28:2; ‫ על־כן‬daarom Gen 2:24; zie
‫כ‬
‫ כי־על־כן‬immers Gen 18:5;
II. adj recht, juist, eerlijk; pl ‫ כנים‬Gen 42:11
Ex 10:29 Re 12:6;
III. m plaats, rang, ambt Gen 41:13 sf ‫כנו‬
Dan 11:7;
IV. m onderstel, voet Jes 33:23 ‫ כן תרנם‬voet
van hun mast, zie ‫ ;תרן‬sf ‫ כנו‬Ex 30:18 zijn
voetstuk (d.i.van het bekken);
V. m steekmug; zie ‫כנם‬
‫ כנה‬pi vleien, een erenaam geven; ipf ‫יכנה‬,
‫ "אכנה‬, ‫ ; "אכנך‬vleien Job 32:21 Job 32:22;
erenaam geven Jes 44:5 Jes 45:4†
Jes 44:5 ‫? יכנה‬lees ‫כנה‬# ‫ י‬pu 'genoemd
worden'
‫ כנה‬nloc Kanne (in Mesopotamië?) Eze 27:23
‫ כנה‬f wijnstok, stek? Ps 80:16
‫ כנוות‬m maten, collega's, Aramisme, zie ‫כנת‬
pl Ezr 4:7 ‫ שאר כנותיו‬de rest van zijn
collega's; vgl.Aramese passage Ezr 4:17
‫ כנור‬m citer; sf ‫כנרי‬, ‫כנוריך‬, pl ‫כנרות‬, sf
‫ ; כנורותינו‬Gen 4:21‡
‫ כניהו‬nm Konjahu Jer 22:24 = ‫יהויכין‬
‫ כנם‬m steekmuggen (zwerm); sg ‫? כן‬, pl
‫כנים‬, ‫ ;כנם‬Ex 8:12+ Ps 105:31;
Jes 51:6 ‫ כמו־כן‬als muggen of: net zo
‫ כנן‬q bevestigen, vgl.
‫ ;כון‬imp ‫ כנה‬Ps 80:16:
‫טעה ימינך‬%‫' ; וכנה "אשר־נ‬bevestig toch wat
uw rechterhand heeft geplant'
of zelfstandig naamwoord ‫' כנה‬de stek die
uw rechterhand heeft geplant'
‫ כנני‬nm Kenani, Leviet Neh 9:4†
‫ כנניה‬nm Kenanjah, ook ‫ ;כנניהו‬1. 1Kron 15:22
1Kron 26:29; 2. 1Kron 15:27
183
‫כ‬
‫ כנס‬I.q verzamelen, ophopen; pf ‫ כנסתי‬Pr 2:8,
pt ‫ כנס‬Ps 33:7; inf ‫כנוס‬, ‫ לכנוס‬Pr 2:26‡;
pi verzamelen; pf ‫ וכנסתי‬Eze 22:21,
‫ וכנסתים‬Eze 39:28, ipf ‫ יכנס‬Ps 147:2;
II.hitp zich instoppen, in een deken
wikkelen; inf ‫ כהתכנס‬Jes 28:20
‫ כנע‬ni zich buigen, verootmoedigen /
vernederd worden; pf ‫ נכנע‬1Kon 21:29‡,
‫ נכנעו‬P ‫ נכנעו‬2Kron 12:7+; ipf ‫יכנע‬, ‫ותכנע‬,
‫כנעו‬% ‫ ;וי‬inf ‫ הכנע‬2Kron 23:23, sf ‫הכנעו‬
2Kron 33:19; Lev 26:41‡
hi doen buigen, vernederen, onderwerpen;
pf ‫ הכניע‬2Kron 28:19, ‫ הכנעתי‬1Kron 17:10; ipf
‫תכניע‬, ‫ויכנע‬, ‫ותכנע‬, ‫ ;אכניע‬sf ‫; יכניעם‬
imp sf ‫ הכניעהו‬Job 40:12; 2Sam 8:1‡
‫ כנעה‬f lading, pak, handel; sf ‫ כנעתך‬Jer 10:17
vgl. ‫' כנען‬het land van de handel'
‫ כנען‬nloc Kanaän, P ‫ כנען‬Gen 9:18‡; het land,
het volk; Jes 19:18 ‫ שפת כנען‬de tale
Kanaäns = Hebreeuws; gent ‫כנ "עני‬
Gen 10:18‡; ook: kramers, handelaars; Jes 23:8
‫ ;כנעניה‬Zach 14:21 Spr 31:24 Job 40:30
‫ כנ "ענה‬nm Kanaäna; 1. zoon van Bilhan
1Kron 7:10; 2. vader van Sidkia met de horens
1Kon 22:11
‫ כנף‬ni zich verbergen (als een kuiken onder
de vleugels)?; ipf ‫לא יכנף עוד מוריך‬
Jes 30:20 leraren? persoonsvorm enkelvoud
‫ כנף‬f I. vleugel; cs
‫כנף‬, sf ‫;כנפו‬, du ‫כנפים‬,
cs ‫ כנפות‬en ‫כנפי‬, sf ‫כנפיהם‬, ‫כנפיו‬, enz.;
Gen 1:21‡; Eze 1:6+ dualis voor meervoud
(vier) al wat vliegt Gen 7:14;
II. rand, zoom, uiteinde, hoek, pl ‫כנפות‬
Jes 24:16 Eze 7:2 Job 38:13
‫ כנ" רות‬nloc Kinneret Joz 11:2
184
‫ כנרת‬nloc Kinneret in Naftali, noordkant van
het meer van Kinneret of Galilea; P ‫;כנרת‬
Num 34:11 Deut 3:17 Joz 11:2 Joz 13:27 Joz 19:35†
‫ כנת‬m metgezel, maat; pl sf ‫כנותיו‬, Ezr 4:7†
‫ כס‬m troon, zetel Ex 17:16; zie ‫;כסא‬
‫' כי־יד־על־כס־יה‬de hand op de zetel van
J.', eedformule
‫ כסא‬m troon, zetel; sf ‫כסאו‬, ‫ כס "אך‬P
‫כס 'אך‬, pl ‫כסאות‬, sf ‫ ; כסאותם‬Gen 41:40‡
‫ כסא‬m volle maan; Spr 7:20; ‫ כסה‬Ps 81:4; en
misschien ‫ כסה‬Job 26:9; zo Can'48
‫ כסה‬q bedekken; pt ‫ כסה‬Spr 12:16 Spr 12:23; pp
cs ‫ כסוי‬Ps 32:1; vgl. ‫' כסוי‬bedekking'
Num 4:16 Ps 32:1;
ni bedekt worden; pf 3f P ‫ נכנ 'סתה‬Jer 51:42;
inf ‫ הכסות‬Eze 24:8;
pi bedekken, verhullen; pf ‫כסה‬, ‫כסתה‬,
‫ וכס 'יתי‬Eze 32:7, ‫ ;כסינו‬sf: 3m+3m ‫כסהו‬
Lev 17:13, 3m+3mm ‫ כסמו‬Ex 15:10, 3f+1
‫סתני‬% ‫ כ‬Ps 44:16, 3pl+2f ‫ ;וכסוך‬ipf ‫יכסה‬,
‫ויכס‬, ‫יכסו‬, sf ‫יכסך‬, ‫ יכסך‬Hab 2:17,
‫ותכסהו‬, 2f+3mm ‫ ותכסים‬Eze 16:18;
3mm+3mm ‫ מו‬#‫ יכסי‬Ex 15:5 (archaïsche
vorm); inf ‫כסות‬, sf ‫ לכסותו‬Ex 26:13; pt
‫;מכסה‬
NB: Gen 18:17 ‫ ה‬in ‫ המכסה‬is vragend; in
Ex 29:13 lidwoord!
pu bedekt worden; pf ‫ כסו‬uitspr. /kossu/
Ps 80:11 Spr 24:31; ipf ‫כסה‬# ‫ י‬Pr 6:4, ‫כסו‬# ‫וי‬
Gen 7:19‡; pt ‫כסים‬# ‫ מ‬1Kron 21:16, ‫כסות‬# ‫מ‬
Eze 41:16;
hitp zich hullen, zich bedekken; ipf ‫ויתכס‬
2Kon 19:1, 3f P ‫ ותתכס‬Gen 24:65, ‫יתכסו‬
Jes 59:6 Jona 3:8; pt ‫ מתכסה‬1Kon 11:29,
‫ מתכסים‬2Kon 19:2‡
‫ כסה‬m zetel, troon, zie ‫ כסא‬en ‫כסא‬

‫ כסה‬m vollemaan Ps 81:4, zie ‫כסא‬
‫ כסוחה‬f als het vuilnis, zie ‫ סוחה‬Jes 5:25;
zie ook ‫כסח‬
‫ כסוי‬m bedekking, dek, cs ‫ כסוי‬Num 4:6
Num 4:14; vgl. ‫כסה‬
‫ כסולת‬nloc Kesulot Joz 19:18; = ‫כסלת־תבור‬
Joz 19:12; ‫ תבור‬Joz 19:22
‫ כסות‬f bedekking, kleding , sf ‫כסותך‬,
‫כסותה‬, enz.; Ex 21:10‡; Gen 20:16 ‫כסות עינים‬
'toedekking van ogen', schadeloosstelling en
eerherstel
‫ כסח‬q snoeien, wegsnijden; pp ‫כסוחה‬,
‫ ; כסוחים‬Jes 33:12; Ps 80:17 ‫רפה באש‬# ‫ש‬
‫כסוחה‬
NBG'51 'verbrand als afval' = ‫כ סוחה‬, zie
‫;סוחה‬
NBV'04 'verbrand en weggehakt'
‫ כסיל‬I. adj pl dwaas, goddeloos; ‫כסילים‬
Spr 1:32‡;
II. nloc Kesil in Z-Juda Joz 15:30; LXX Betel,
vgl. Joz 19:4 ‫;בתול‬
III. m gesternte; pl sf ‫ כסיליהם‬Jes 13:10;
n het sterrenbeeld Orion Am 5:8 Job 9:9
Job 38:31
‫ כסילות‬f dwaasheid Spr 9:13
‫ כסל‬q zich dwaas gedragen; ipf P ‫ויכ 'סלו‬
Jer 10:8
‫ כסל‬I. m dwaasheid; Ps 49:14 ‫ ;כסל‬sf ‫כסלי‬,
‫כסלו‬, ‫ ;כסלם כס 'לך‬onverstand, dwaasheid
Pr 7:25;dwaze hoop Ps 49:14 Ps 87:7
verwachting, vertrouwen Spr 3:26 Job 8:14
Job 31:24; vgl. ‫ כסיל‬gesternte;
II. (vette) lendenen; P ‫כסל‬, pl ‫כסלים‬, sf
‫ ;כסלי‬Lev 3:4 Job 15:27 Ps 38:8
‫כ‬
‫ כסלה‬f dwaasheid; sf ‫ כסל 'תך‬Ps 85:9; hoop,
vertrouwen Job 4:6 zie ‫כסל‬
‫ כסלו‬m Kislew, Zach 7:1;Neh 1:1 ‫ ;כסליו‬de 9e
(later 3e) maand, nov/dec, zie ‫חדש‬
‫ כסלון‬nloc Kesalon, in Juda Joz 15:10†; =
‫הר־יערים‬
‫ כסלון‬nm Kislon, Benjaminiet, vader van
Eldad Num 34:21
‫לחים‬# ‫ כס‬gent Kasluchieten Gen 10:14 1Kron 1:12
(afkomstig uit Egypte, Kreta?)
‫ כסלת־תבור‬nloc Kislot-Tabor, zie ‫כסולת‬
‫ כסם‬q kortknippen (hoofdhaar); inf abs+ipf
‫ כסום יכסמו‬Eze 44:20†
‫כסמת‬# f graansoort; spelt; pl ‫כסמים‬# ; Ex 9:32
Jes 28:25 Eze 4:9†
‫ כסס‬q berekenen, schatten; ipf ‫ ת 'כסו‬Ex 12:4†
‫ כסף‬q begeren, verlangen; ipf ‫ יכסף‬Ps 17:12,
‫ תכסף‬Job 14:15;
ni verlangen; pf ‫ נכספה‬Ps 84:3, ‫נכ 'ספתה‬
Gen 31:30; inf abs ‫ נכסף‬Gen 31:30; pt ‫לא‬
‫ נכסף‬Sef 2:1 'schaamteloos'
‫ כסף‬m zilver, geld; P ‫כסף‬, sf ‫כספי‬, ‫כספך‬,
P ‫כס 'פך‬, ‫כספם‬, pl sf ‫ ;כספיהם‬zilver
Job 3:15, geld Gen 31:15 Gen 42:25
‫ כספיא‬nloc Kasifja in Babylonië Ezr 8:17
‫ כסת‬f toverband, amulet; pl ‫ כסתות‬Eze 13:18,
sf ‫ כסתותיכנה‬Eze 13:20†
‫ כעס‬q boos zijn, zich ergeren; pf ‫ וכעס‬Pr 5:16
P ‫עס‬% ‫ וכ‬Ps 112:10; ipf ‫ אכעס‬Eze 16:42,
‫ ויכעס‬Neh 3:33 2Kron 16:10; inf ‫ לכעוס‬Pr 7:9†
pi ergeren, tergen; pf sf ‫ וכ "ע 'סתה‬1Sam 1:6,
‫ כ "עסוני‬Deut 32:21†
hi tergen, krenken; pf ‫הכעיס‬, ‫הכעסת‬,
‫הכעסתי‬, ‫הכעיסו‬, sf ‫הכעיסו‬, ‫;הכעסוני‬
185
‫כ‬
ipf ‫ויכעס‬, ‫ויכעסו‬, ‫תכ 'עיסו‬, sf ‫יסוהו‬
' ‫ ויכע‬,
‫ ;תכעסנה‬inf ‫הכעיס‬, sf ‫להכעיסו‬, ‫;הכעסני‬
pt ‫ מכעיסים‬en ‫ ;מכעסים‬Deut 4:25‡
‫ כעס‬m verdriet, ergernis; P ‫כעס‬% , sf ‫כעסי‬,
‫כעסך‬, ‫ ;כעסו‬pl ‫ כעסים‬2Kon 23:26; ergernis
1Sam 1:16; ‫ מכעס‬van kommer en verdriet
Ps 6:8; attr.
: ergerlijk, kribbig, humeurig:
Spr 21:19 ‫ אשת מדינים וכעס‬een twistzieke,
humeurige vrouw,
‫ כעש‬m ergernis, zie ‫ ;כעס‬Job 5:2 Job 6:2
Job 10:17 Job 17:7†
‫ כף‬m rots, rotskloof; pl ‫ ; כפים‬Jer 4:29 Job 30:6†
‫ כף‬f hand (plat); sf ‫כפו‬, ‫כ 'פך‬, ‫ ;כפך‬du ‫כפים‬
P ‫כפים‬, sf ‫ ; כפי‬pl ‫כפות‬, ‫כפת‬, sf ‫;כפתיו‬
‫ כף קמח‬een handvol meel 1Kon 17:12 Lev 9:17;
‫ כף רגל‬voetzool Gen 8:9‡; ‫ כף הירך‬kom van
de heup, heupgewricht Gen 32:26‡; kom,
schaal Ex 25:29 Num 7:84‡; holte, lepel van de
slinger 1Sam 25:29
‫ כפה‬q bedwingen, tot bedaren brengen; ipf
‫ יכפה‬Spr 21:14†
‫ כפה‬f palmtak, palmbladeren; sf ‫;כפתו‬
Jes 9:13 Jes 19:15 Job 15:32† fig. het hoogste;
vgl. ‫זנב‬
‫ כפור‬I. m beker; pl cs ‫ ;כפורי זהב‬Ezr 1:10
Ezr 8:27 1Kron 28:17†;
II. m rijp of rijm (vorstaanslag) Ex 16:14
Ps 146:17 Job 38:29†
‫ כפיס‬m dwarsbalk? Hab 2:11†
‫ כפיר‬m I. m jonge leeuw; pl ‫כפירים‬, ‫כפרים‬,
sf ‫כפיריך‬, ‫ ;כפיריה‬Re 14:5‡; beeld van
kracht en moed Jer 25:38;
II. nloc ‫ הכפירים‬Kefirim, Neh 6:2, zie
‫כפירה‬
186
‫ כפירה‬nloc Kefira, Joz 9:17 Joz 18:26 Ezr 2:25
Neh 7:29; ‫ כפירים‬Neh 6:2 mogelijk dezelfde
plaats; †
‫ כפל‬q verdubbelen, dubbel vouwen pf ‫וכפלת‬
pp ‫ ;כפול‬Ex 28:16 Ex 39:9
Ex 26:9
ni verdubbeld, vermenigvuldigd worden;
ipf ‫ ותכפל‬Eze 21:19
‫ כפל‬m verdubbeling, dubbel; du ‫כפלים‬
Jes 40:2 Job 11:6; Job 41:5 ‫ בכפל רסנו‬door zijn
dubbele pantser; †
‫ כפן‬q draaien, reiken ? pf‫כפנה‬% Eze 17:7
opmerkelijk klankspel ‫ כפן‬- ‫ גנף‬- ‫כנף‬
‫ כפן‬m honger(-snood) Job 5:22 Job 30:3†
‫ כפף‬q buigen, neerdrukken; pf ‫ כפף‬Ps 57:7;
inf ‫ "הלכף‬vragend Jes 58:5; pp ‫כפופים‬
Ps 145:14 Ps 146:8;
ni zich buigen; ipf ‫ אכף‬Mi 6:6
‫ כפר‬I.pi verzoenen; priestertaal: verzoening
bewerken door een offer; pf ‫וכפר‬,
‫וכפרתם‬, sf ‫ וכפר 'תהו‬Eze 43:20; ipf ‫יכפר‬,
‫יכפר־‬, ‫ "אכפרה‬, ‫ ;יכפרו‬sf ‫תכפרם‬,
‫ ;יכפרנה‬imp ‫ ;כפר‬inf ‫כפר‬, sf ‫כפרי‬,
‫ ;כפרך‬2Sam 21:3 Gen 32:21 Ex 29:36‡;
pu verzoend worden, verzoening bereikt
worden; pf ‫כפר‬# Ex 29:33 Jes 28:18, ipf ‫כפר‬# ‫י‬
Num 35:33‡; Jes 28:18 uitgewist, doorgehaald
worden
hitp uitgeboet worden; ipf ‫ יתכפר‬1Sam 3:14
;
nitp uitgeboet worden; pf ‫ נכפר‬Deut 21:8 uit
‫;נתכפר‬
II.q teren, met pek dichten; pf ‫וכפר 'ת‬
Gen 6:14
‫ כפר‬m dorp; sf ‫כפר־‬, pl ‫ ;כפרים‬1Kron 27:25
‫ בכפרים‬in de dorpen of tussen de
hennabloemen, zie ‫כפר‬

in plaatsnamen als ‫ כפר־העמוני‬Joz 18:24
e.d.
‫ כפר‬I. m dorp, gehucht 1Sam 6:18†;
II. m pek (als dichtmiddel) Gen 6:14†;
III. m hennabloem; pl ‫ כפרים‬Hoogl 1:14
Hoogl 4:13†;
IV. m zoengeld, losprijs; sf ‫כפרו‬, ‫;כפרך‬
Ex 21:30‡
‫פרים‬# ‫ כ‬m verzoening; Ex 29:36‡; ‫פרים‬# ‫יום הכ‬
Lev 23:27 Lev 25:9†
‫ כפרת‬f gouden plaat op verbondsark
Ex 25:17‡; ‫ בית הכפרת‬1Kron 28:11 het
allerheiligste
‫ כפש‬hi neerdrukken, platdrukken; pf sf
‫ישני‬
' ‫ הכפ‬Klaagl 3:16†
‫ כפתר‬I. m knop ; ook ‫ כפתור‬Am 9:1; pl sf
‫ ;כפתריה‬knop, kapiteel, sierbol (op zuil,
aan luchter); Ex 25:31‡;
II. nloc Kaftor, waarschijnlijk Kreta,
herkomst van de Filistijnen; Am 9:7 Deut 2:23
Jer 47:4‡ ; gent ‫כפתרי‬
‫ כר‬I. m (vet) lam; pl ‫ ;כרים‬Deut 32:14 1Sam 15:9
2Kon 3:4 Jes 16:1 Jes 34:6 Jes 51:40 Eze 39:18
Am 6:4†; afgeleid: m stormram Eze 4:2
Eze 21:27†;
II. m weide, weidegrond; Jes 30:23 Ps 37:20
Ps 65:14†;
III. m zadel, kussen Gen 31:34 (diep zadel of
overdekte draagkorf) †
‫ כר‬m wacht, Kariër, zie ‫כרי‬
‫ כר‬m droge inhoudsmaat (400 liter?); 1Kon 5:2
1Kon 5:25 Eze 45:14 2Kron 2:9 2Kron 27:5†
‫ כרבל‬pu bekleed, gekleed zijn (Aramisme);
pt ‫כרבל‬# ‫ מ‬1Kron 15:27†
‫כ‬
‫ כרגע‬adv onmiddellijk, in een ogenblik
Num 16:21 Num 17:10, zie ‫רגע‬
‫ כרה‬I.q graven; pf ‫ כרה‬Ps 7:16 2Kron 6:14; ‫כרית‬
Ps 40:17, ‫ כריתי‬Gen 50:5, ‫ כרו‬Jer 18:20 Jer 18:22
Ps 57:7 Ps 119:85 sf ‫ כרוה‬Num 21:18; ipf ‫יכרה‬
Ex 21:33, ‫ ויכרו‬Gen 26:25; pt ‫ כרה‬Spr 16:27
Spr 26:27;
Ps 40:7 ‫' אזנים כרית לי‬Oren hebt Gij mij
gegraven' = Gij hebt mij doen horen
ni gegraven worden; ipf ‫ יכרה‬Ps 94:13
(graf);
II.q handel drijven, kopen; ipf ‫יכרו‬
Job 40:30, ‫ תכרו‬Deut 2:6 Job 6:27, sf ‫ואכרה‬
Hos 3:2;
III.q een maaltijd bereiden; ipf ‫ויכרה‬
2Kon 6:23
‫ כרה‬f feestmaal 2Kon 6:23†
‫ כרה‬f waterput, bron; pl cs ‫ כרת‬Sef 2:6
‫ כרוב‬I. m kerub; pl ‫כרובים‬, ‫רבים‬# ‫ ;כ‬Gen 3:24
2Sam 22:11 (gevleugeld hemelwezen); Ex 25:18
(beeld daarvan op de ark);
II. nloc Kerub in Babylonië; Ezr 2:59
Neh 7:61; ? ‫כרוב־אדן‬
‫ כרי‬m Kariër, lijfwacht; 2Kon 11:4; K 2Sam 20:23
Q ‫ כרתי‬van Kreta mogelijk gent zoals
'Zwitsers, Zoeaven'
‫ כרית‬nloc Kerit, de beek van Elia 1Kon 17:3
1Kon 17:5†
‫ כריתות‬f heenzending; ook ‫יתת‬
# ‫כר‬, pl sf
‫יתתיה‬
# ‫ ;כר‬scheidingsbrief ‫;ספר כריתות‬
Deut 24:1 Jes 50:1 Jer 3:8†
‫ כרכב‬m rand, lijst, richel; sf ‫כבו‬# ‫ ;כר‬Ex 27:5
Ex 38:4†
‫ כרכם‬m saffraan, crocus sativus Hoogl 4:14†
vgl. karkuma = gele kleurstof, geelwortel
187
‫כ‬
‫ כרכמיש‬nloc Karkemis aan de Eufraat
Jes 10:9 2Kron 35:20†
‫ כרכס‬nm Karkas, Perzisch hoveling Est 1:10
‫ כרכרות‬f snelle kamelen? Jes 66:20
‫ כרם‬I. f wijngaard; P ‫כרם‬, sf ‫כרמי‬, ‫כרמך‬,
pl ‫כרמים‬, ‫כרמי‬, ‫כרמיהם‬, enz.; 1Kon 21:1;
alleen mannelijk in Jes 27:2+;
II. nloc Kerem, Bet-Hakkerem Jer 6:1 Neh 3:14
‫ כרם‬m wijnbouwer, pl ‫כרמים‬, sf ‫;כרמיכם‬
2Kon 25:12 Jes 61:5 Jer 52:16 Joël 1:11 2Kron 26:10†
‫ כרר‬pilp dansen; pt ‫ מכרכר‬2Sam 6:14
‫ כרמי‬I. nm Karmi, 1. zoon van Ruben;
Gen 46:9 Ex 6:14 1Kron 5:3;
gent Karmiet
Num 26:6; 2. zoon van Achan Joz 7:1 Joz 7:18
‫ כרש‬f buik, pens; sf ‫ ;כרשו‬Jer 51:34†
1Kron 2:7; 3. = ‫לבי‬# ‫ כ‬1Kron 4:1;
II. f mijn wijngaard, zie ‫ כרם‬Jes 5:4‡
‫ כרמיל‬m karmijn, karmozijn (de kleur, de
schildluis) 2Kron 2:6 2Kron 2:13 2Kron 3:14†
‫ כרמל‬I. m boomgaard, aanplant; sf ‫;כרמלו‬
Jes 10:18‡;vruchtbare grond 2Kron 26:10;
II. m vers graan (als lekkernij) Lev 2:14
Lev 23:14†
III. nloc de plaats Karmel en de berg
Karmel; loc ‫ הכר 'מלה‬Joz 12:22‡; gent
‫כרמלי‬, f ‫ כרמלית‬1Sam 27:3‡
‫ כרן‬nm Keran, zoon van Disan, Gen 36:26
1Kron 1:41†
‫ כרסם‬q kaalvreten; ipf 3m+3f ‫יכרסמנה‬
Ps 80:14†
‫ כרע‬q zich buigen, knielen; pf ‫ כרע‬Gen 49:9,
‫כרעו‬% Re 7:6‡; ipf ‫ יכרע‬Re 7:5 Est 3:2, ‫ויכרע‬
2Kon 1:13 2Kon 9:24, ‫ ותכרע‬1Sam 4:19 zij
kromde zich om te bevallen; ‫ואכרעה‬
Ezr 9:5, ‫ ויכרעו‬Ps 22:30‡, ‫ יכרעון‬Job 31:10,
‫ תכ 'רעו‬Jes 65:12, 3ff ‫ תכרענה‬Job 39:3 zich
krommen om te werpen; 1pl ‫ונכרעה‬
188
Ps 95:6; inf ‫כרע‬, ‫ מכרע‬1Kon 8:54; pt ‫כרע‬
Est 3:5, ‫ כרעים‬Est 3:2, ‫ כרעות‬Job 4:4;
hi neerdrukken, doen buigen; pf ‫הכריע‬
Ps 78:31; sf ‫ הכרעתני‬Re 11:35; ipf ‫תכריע‬
2Sam 22:40 Ps 18:40; imp sf ‫ הכריעהו‬Ps 17:13;
inf abs ‫ הכרע‬Re 11:35
‫ כרעים‬f onderbenen, (onder-)schenkels; pl sf
‫ ;כרעיו‬Ex 12:9 Lev 8:21; springpoten van de
sprinkhaan Lev 11:21
‫ כרפס‬m fijn linnen of katoen Est 1:6†
2Sam 6:16†
‫ כרשנא‬nm Karsena, Perzisch vorst Est 1:14†
‫ כרת‬q afsnijden, verbond sluiten, enz.; pf
‫כרת‬, ‫כרת‬, ‫כרתי‬, ‫כרתו‬% , sf ‫ ;כרתו‬ipf
‫ויכרת‬, ‫ויכרת־‬, ‫אכרת‬, ‫ אכרת־‬Joz 9:7,
‫אכרתה‬, ‫יכ 'רתו‬, ‫תכרתון‬, ‫נכרת‬, ‫נכרת־‬,
‫ ;נכרתה‬sf ‫תהו‬# ‫ויכר‬, ‫ ;נכרתנו‬imp ‫כרת‬,
‫כרת־‬, ‫כרתה‬, ‫ ;כרתו‬inf abs ‫כרות‬, cs
‫כרת‬, ‫כרת־‬, sf ‫ כרתי‬1Sam 24:12; pt ‫כרת‬, pl
‫כרתים‬, cs ‫ ;כרתי‬pp ‫כרות‬, ff ‫רתות‬# ‫;כ‬
afsnijden Ex 4:25; omhakken Re 9:48; uitroeien
Jer 11:19; verbond sluiten Gen 15:18; zonder
‫ ברית‬1Sam 22:8 1Sam 11:2;
ni afgesneden, uitgeroeid worden; pf ‫נכרת‬,
‫נכרתה‬, ‫נכרתה‬, ‫ ;נכרתו‬ipf ‫יכרת‬, ‫יכרת־‬,
‫ ;יכ 'רתו‬inf ‫ ;הכרת‬Gen 9:11;Job 14:7 Spr 10:31
Num 11:33 Gen 9:11 Jes 29:20 (water van de
Jordaan) Joz 3:13; (hoop) Spr 23:18;
pu doorgesneden, afgesneden, gerooid
worden; pf ‫ כרת‬uitspr /korrat/, ‫כרתה‬ %
Re 6:28 Eze 16:4
hi afsnijden, uitroeien; pf ‫הכרית‬, ‫הכרית‬,
‫הכ 'רתי‬, sf ‫ ;הכרתיו‬ipf ‫יכרית‬, ‫יכרת‬,
‫אכרית‬, ‫ואכריתה‬, sf ‫תכריתך‬, ‫;נכריתנה‬

inf ‫הכרית‬, sf ‫יתך‬ ' ‫( ;הכר‬kikkers) Ex 8:5
(zondaars) Lev 17:10 (vee afslachten) 1Kon 18:5
ho verdelgd, uitgeroeid worden; pf ‫הכרת‬
Joël 1:9
‫ כרת‬f putten Sef 2:6, zie ‫כרה‬
‫רתה‬# ‫ כ‬f gehouwen of met snijwerk versierde
balken, pl ‫רתות‬# ‫ כ‬1Kon 6:36 1Kon 7:12;
‫ כרתי‬gent Kretiet, Filistijn 1Sam 30:14‡
‫ כשב‬m lam, jonge ram; pl ‫ ;כשבים‬f ‫כשבה‬
ooilam Lev 5:6; Gen 30:32‡; zie ook ‫כבש‬
‫ כשד‬nm Kesed, neef van Abraham, zoon van
Nahor Gen 22:22†
‫ כשדים‬I. gent het volk der Chaldeeëen
Job 1:17 Gen 11:28;
II. nloc hun land Eze 11:24+; loc ‫;כש 'דימה‬
III. m pl geleerden, astrologen Dan 1:4
‫ כשה‬q zich vetmesten; volgens anderen: gek
zijn; pf ‫ כשית‬Deut 32:15†
‫ כשיל‬m grote bijl Ps 74:6†
‫ כשל‬q struikelen, wankelen; pf ‫כשל‬, ‫כשלה‬% ,
‫כ 'שלת‬, ‫כשלו‬% P ‫ ;כ 'שלו‬ipf ‫ יכשולו‬K
Spr 4:16 Q ‫ ;יכשילו‬inf ‫ ;כשול‬pt ‫כושל‬,
Ps 105:37 ‫כשל‬, ff ‫ ;כשלות‬Lev 26:37‡
ni struikelen (en vallen) pf ‫נכשל‬, ‫נכשלו‬,
P ‫ ;נכ 'שלו‬ipf ‫י 'כשל‬, ‫תכשל‬, P ‫ ;יכ 'שלו‬inf
sf ‫כשלם‬% ‫ובה‬, ‫כשלו‬% ‫ ב‬Spr 24:17 = ‫כשלו‬% ‫;בה‬
pt ‫ נכשלים‬de uitgeputte strijders; 1Sam 2:4‡
pi Eze 36:14 K ‫ = תכשלי‬Q ‫תשכלי‬, zie
‫;שכל‬
hi laten struikelen, ten val brengen; pf
‫הכשיל‬, ‫הכשלתם‬, ipf ‫תכשיל‬, ‫תכשלי‬,
‫יכשילו‬, sf ‫יכשילך‬, ‫ ;ויכשילום‬inf ‫להכשיל‬,
sf ‫ ;להכשילו‬Jer 18:15‡
‫כ‬
Q ‫ יכשלו‬zij struikelen;
Spr 4:16
ho ten val gebracht; pt ‫מכשלים‬# Jer 18:23
‫ כשלון‬m val Spr 16:18 'hoogmoed komt voor de
val'
‫ כשף‬pi toveren; wichelen; pf
‫ כשף‬2Kron 33:6;
pt ‫מכשף‬, pl ‫מכשפים‬, f ‫ ;מכשפה‬Ex 7:11
Ex 22:17 Deut 18:10 Mal 3:5 Dan 2:2†
‫ כשף‬m toverij, betovering; pl ‫כשפים‬, sf
‫כשפיך‬, ‫ כשפיה‬2Kon 9:22 Jes 47:9 Jes 47:12
Mi 5:11 Nah 3:4†
‫ כשף‬m tovenaar; pl sf ‫ כשפיכם‬Jer 27:9†; zie
‫כשף‬
‫ כשר‬q lukken, slagen, juist zijn; pf ‫כשר‬
P ‫ יכשר‬Pr 11:6;
Est 8:5; ipf
hi slagen; inf ‫ הכשיר‬Pr 10:10 'succes':
‫ יתרון הכשיר חכמה‬onzeker; vgl. ‫;כשרון‬
'wijsheid is een voordeel als je wilt slagen',
'een verstandige aanpas biedt meer kans op
succes'
‫ כשרון‬m resultaat, succes Pr 2:21 Pr 4:4;
voordeel Pr 5:10
‫ כתב‬q schrijven; pf ‫כתב‬, ‫ כתבת‬P ‫תבת‬% ‫כ‬,
enz.; sf ‫ וכתבתם‬Deut 6:9; ipf ‫יכתב‬,
‫ויכתב־‬, ‫יכתבו‬, enz.; sf ‫ אכ "תבנה‬Jer 31:33,
sf ‫יכתבם‬, ‫ ;ויכתבוה‬imp ‫כתב‬, ‫כתוב‬,
‫כתב־‬, ‫ ;כתבו‬sf ‫ כתבה‬uitspr /kotvah/,
‫ ;כתבם‬pt ‫כתב‬, ‫ ;כתבים‬pp ‫כתוב‬, ‫תבים‬# ‫;כ‬
Ex 17:14‡;
ni geschreven worden; pf P pf ‫תב‬% ‫ ;נכ‬ipf
‫יכתב‬, ‫ת 'כתב‬, P ‫ ;יכ 'תבו‬pt ‫;נכתב‬
Jer 17:13‡;
pi schrijven (intensief: ijverig?); pf ‫כתבו‬,
pt ‫ מכתבים‬Jes 10:1
‫ כתב‬m schrift, geschrift; cs ‫כתב‬, sf ‫כתבה‬,
‫ כתבם‬schrift (taal,letters) Est 1:22 Est 8:9;
189
‫כ‬
geschrift 1Kron 28:19; schrijven, brief Ezr 4:7
Est 3:14; boek, lijst Eze 13:9 Dan 1:22;
voorschrift Est 9:27 2Kron 35:4; bewijs Ezr 2:62
‫' כתבם המתיחשים‬hun bewijs van
inschrijving in het afstammingsregister'
‫ כתבת‬f inschrift (tatoeage) Lev 19:28†
‫ כתים‬m Kittiërs, Zeevolken (Cyprioten e.a.);
ook ‫ ;כתיים‬Gen 10:4‡; Jes 23:12 K ‫ כתיים‬Q
‫כתים‬
‫ כתית‬adj gestoten (van olie, niet geperst);
fijn, kostelijk; Ex 27:20 Ex 29:40 Lev 24:2 Num 28:5
1Kon 5:25†
‫ כתל‬m wand; sf ‫ ;כת 'לנו‬Hoogl 2:9†
‫ כתליש‬nloc Kitlis in Juda Joz 15:40†
‫ כתם‬ni bezoedeld, met een schandvlek
getekend; pt ‫ נכתם‬Jer 2:22†
‫ כתם‬m fijn goud; P ‫ ;כתם‬Jes 13:12‡
‫כתנת‬# f overkleed (tuniek, hemd); ook ‫;כתנת‬
cs ‫כתנת‬, sf ‫כתנתו‬# , ‫כתנ 'תך‬# , ‫כתנתי‬# , pl
‫כתנות‬, cs ‫תנת‬D ‫כ‬# , sf ‫תנתם‬D ‫כ‬# ; Gen 37:3‡
‫ כתף‬f flank, schouder; cs ‫כתף‬, sf ‫כתפי‬,
‫כתפם‬, pl ‫ כתפות‬en ‫כתפת‬, cs ‫כתפות‬, sf
‫כתפיו‬, ‫( ;כתפיה‬lichaamsdeel) schouder
Job 31:22;
zijstuk Ex 27:14 schouderstuk Ex 28:7;
vleugel (van een gebouw) 1Kon 6:8;
berghelling Deut 33:12
‫ל‬
‫ ל‬de letter ‫למד‬, getalswaarde 30
‫ ל‬prep aan, voor, tot; algemeen voorzetsel van
richting of doel;
190
‫ כתר‬pi omsingelen, omringen; pf ‫כתרו‬
Re 20:43, sf ‫ כתרוני‬Ps 22:13; imp ‫כתר־‬
Job 36:2 wachten (bij iemand blijven?);
hi omsingelen; ipf ‫ יכתרו‬Ps 142:8 Spr 14:18;
pt ‫ מכתיר‬Hab 1:4;
Spr 14:18 ‫' ו "ערומים יכתירו דעת‬de
verstandigen dragen kennis als kroon?'
‫ כתר‬m kroon Est 1:11 Est 2:17 Est 6:8†
‫ כתרת‬f kapiteel (kop van een zuil); pl
‫ ;כתרות‬1Kon 7:16‡
‫ כתש‬q fijnstampen; vgl. ‫' מכתש‬vijzel'; ipf
‫ תכתוש‬Spr 27:22†
‫ כתת‬q vergruizelen, stukslaan; pf ‫תותי‬
' ‫וכ‬
Ps 89:24; ipf ‫ ואכת‬Deut 9:21; imp ‫כתו‬
Joël 4:10; inf ‫ ;כתות‬pp ‫ כתות‬Lev 22:24
Jes 30:14;
pi smeden, stukslaan pf ‫ כתת‬2Kon 18:4
2Kron 34:7, ‫ כתתו‬Jes 2:4 Mi 4:3 Zach 11:6;
pu in stukken geslagen worden; pf ‫כתתו‬# ‫ו‬
2Kron 15:6;
hi terugslaan, verslaan; ipf ‫ ויכתו‬Deut 1:44,
sf:3mm+3mm ‫ ויכתום‬Num 14:45; ipf sf:
‫ ויכתום‬Num 14:45, ‫ ויכתו‬Deut 1:44;
ho verbrijzeld worden; ipf ‫ כת‬#‫ י‬Jes 24:12,
‫ כתו‬#‫ י‬Jer 46:5 Mi 1:7 Job 4:20†
plaats, richting ‫ למעלה‬naar boven Ex 25:20,
bij, naast 1Kon 2:19
tijd ‫ לעת ערב‬tegen de avond Gen 8:11
anders: naar, volgens ‫ למינו‬naar zijn soort

Gen 1:11
te, om te, met inf ‫ להבדיל‬om te verdelen
Gen 1:14
tot, als, bij wijze van ‫ לאתת‬Gen 1:14,
‫ לאכלה‬Gen 1:29
van (bezit e.d.) ‫ לשלמה‬Hoogl 1:1
bij, naast ‫ לימינו‬1Kon 2:19
betreffende, omtrent Ex 14:3
aramiserend: voorzetsel van het lijdend
voorwerp; Job 5:2 ‫אויל‬C ‫ל‬
bij werkwoorden van beweging ‫לך־לך‬
Gen 12:1 niet vertaald
‫ לא‬adv niet, geen Gen 2:5‡; ook ‫ לוא‬Gen 31:35‡
en ‫ לה‬Deut 3:11
afgeleide vormen:
‫ "הלא‬soms niet, immers (retorische vraag);
Gen 4:7, zie ‫"ה‬
‫ בלא‬of ‫ בלוא‬zonder Num 35:22 Jes 55:1‡; ‫בלא‬
‫ עת‬buiten de vastgestelde tijd Lev 15:25
Job 15:32 (te vroeg),
‫ ללא‬zonder dat 2Kron 15:3
Bijzonderheden:
‫ לא כן‬ongepast. zie ‫כן‬
‫ לא־איש‬een niet-mens, G-d Ps 31:8;
NB: enkele malen verwarring: K ‫ לא‬voor
Q ‫ לו‬Ex 21:8 2Kon 8:10
en omgekeerd K ‫ לו‬voor Q ‫ לא‬1Sam 20:2
Job 6:21
‫לא‬# interj al ware het dat 2Sam 18:12; K ‫ ולא‬Q ‫ו‬
‫לו‬, zie ‫לו‬
‫ לא דבר‬nloc Lo-Debar, in Gilead 2Sam 17:27;
‫ לו דבר‬2Sam 9:4 2Sam 9:5; Am 6:13 'Iets
Onbelangrijks' mogelijk spotnaam voor
Lidbir Joz 13:26 ‫לדבר‬
‫ לאה‬q moedeloos, uitgeput raken; pf ‫לאיתי‬
'ik heb mij afgesloofd, o G-d',
Spr 30:1
‫ ;לאיתאל‬soms gezien als persoonsnaam,
‫ל‬
vgl. ‫ איתיאל‬Neh 11:7; ipf ‫ תלאה‬Job 4:2,
‫ ותלא‬Job 4:5, ‫ וילאו‬Gen 19:11;
ni moe raken, moedeloos worden, enz.; zie
qal; pf ‫ נלאה‬Jes 16:12‡, 2f ‫ נלאית‬Jes 47:13,
‫ נלאיתי‬Jes 1:14‡, ‫ נלאו‬vergeefs proberen
Ex 7:18; zich uitputten (in slechtheid) Jer 9:4
hi vermoeien, uitputten; pf sf ‫הלאתיך‬
Mi 6:3, ‫ הלאני‬Job 16:7; ipf ‫ תלאו‬Jes 7:13, sf
‫ וילאוך‬Jer 12:5; inf ‫ הלאות‬Jes 7:13; Eze 24:12
‫אנים הלאת‬# ‫ ת‬hij heeft de inspanningen
uitgeput = de moeite vergeefs doen zijn
‫ לאה‬nf Lea, vrouw van Jakob Gen 29:16‡
‫ לאום‬m volk, zie ‫לאם‬
‫ לאט‬bedekken, zie ‫לוט‬
‫ לאט‬adv stilletjes, heimelijk; P ‫ בלאט‬Re 4:21,
elders ‫לאט‬: rustig aan 2Sam 18:5 Jes 8:6;
‫ לאטי‬Gen 33:14 op mijn gemak; vgl. ‫אט‬
‫ לאל‬nm Laël Num 3:24†
‫ לאם‬m volk, natie; ‫ לאום‬Spr 11:26† ; sf ‫לאומי‬
pl ‫אמים‬# ‫ לאומים ;ל‬Jes 55:4;
Jes 51:4†,
sf ‫אמתם‬# ‫ ל‬Gen 25:16, vgl. ‫אמה‬# 'volgens hun
stammen'; Gen 25:23 ‫לאם מן = לאם מלאם‬
‫לאם‬
‫אמים‬# ‫ ל‬nm Leümieten, Aramese volksstam
Gen 25:3
‫ לא עמי‬nm Lo-Ammi Hos 1:9; 'Niet-mijn-
volk' zoon van de profeet Hosea
‫רחמה‬# ‫ לא‬nf Lo-Ruchama Hos 1:6; 'Niet-
erbarmd' dochter vd profeet Hosea
‫ לב‬m hart; cs ‫לב‬, sf ‫לבו‬, ‫לבה‬, ‫ לבך‬P ‫ל 'בך‬,
‫;לבם‬
nevenvorm ‫ ;לבב‬cs ‫לבב‬, sf ‫לבבו‬, ‫בבך‬% ‫ל‬
P ‫ ;לב 'בך‬pl ‫ לבות‬Ps 7:10 en ‫לבבות‬
1Kron 28:9, sf ‫לבם‬, ‫ מלבהן ;לבביהם‬Eze 13:17
= ‫ מלבם‬Eze 13:2 'uit zichzelf';
191
‫ל‬
1. (orgaan) 1Sam 25:37 Job 41:16; 2. (zetel van
kracht) Jes 1:5; 3. (zetel van het bewustzijn),
verstand Gen 6:5 Job 1:5; aandacht ‫שים לב‬
letten op, aandacht geven Jes 41:22 2Sam 18:3;
en ‫ שית לב‬Ex 7:23; 4. moed, 'lef': ‫יצא לבם‬
Gen 42:28 de moed zonk hun in de schoenen;
5. centrum ‫ עד־לב השמים‬Deut 4:11
Bijzonderheden:
‫ לב קמי‬Jer 51:1, vgl. ‫אתבש‬
‫ גנב לב‬het hart stelen = bedriegen Gen 31:20
‫ לבאות‬nloc Lebaot, in Simeon Joz 15:32; =
‫ בית לבאות‬in Joz 19:6
‫ לבאם‬m leeuwen Ps 57:5; zie ‫ לבי‬en zie ‫לביא‬
‫ לבב‬I.ni tot inzicht komen, inzicht
verwerven; ipf ‫ ילבב‬Job 11:12
pi het hart doen kloppen; pf sf ‫ לבבתיני‬en
‫ לבבתני‬Hoogl 4:9
II.pi lebiba-koekjes bakken; ipf ‫ותלבב‬
2Sam 13:8 narratief 'zij bakte', ipf ‫ותלבב‬
2Sam 13:6 jussief 'laat zij bakken'
‫ לבב‬m hart, zie ‫לב‬
‫ לבבה‬f Lebiba-koek, soort pannenkoek; pl
‫ ;לבבות‬2Sam 13:6-2Sam 13:10
‫ לבד‬prep alleen, afgezien van, apart; sf ‫לבדו‬,
‫לבדהן‬, enz.; zie ‫;בד‬Gen 2:18‡
‫ לבה‬f hart? hartstocht?; sf‫ לבתך‬Eze 16:30;
denken aan ‫ לב‬hart of ‫ להבה‬vlam
‫ לבה‬f vlam, cs ‫ ;לבת־אש‬Ex 3:2, zie ‫להבה‬
‫ לבונה‬I. nloc Lebona Re 21:19;
II. f witte hars of wierook, zie ‫לבנה‬
‫ לבוש‬m kleed, kledingstuk; ook ‫בש‬# ‫ ;ל‬sf
‫בשי‬# ‫ל‬, ‫בשו‬# ‫ל‬, pl ‫בשים‬# ‫ל‬, sf ‫בשיהם‬# ‫;ל‬
Gen 49:11‡; bekleding, pantser Job 41:5
192
‫ לבוש‬adj bekleed, gekleed; ook ‫בש‬# ‫ ; ל‬cs
‫לבוש‬, ‫בש‬# ‫ל‬, pl cs ‫בשי‬# ‫ ;ל‬1Sam 17:5‡; zie
‫ לבש‬q pt
‫ לבט‬ni ten val komen; ipf ‫ ילבט‬Hos 4:14
Spr 10:8 Spr 10:10†
‫ לבי‬m leeuw; pl ‫ ;לבאם‬sf ‫ ;לבאתיו‬Ps 57:5
leeuwin Nah 2:13; zie ‫לביא‬
‫ לביא‬f leeuwin; Gen 49:9‡; ‫ לביא‬leeuwin
Eze 19:2;
?lees ‫' להביא‬te brengen' of ‫לבוא‬
Nah 2:12
'te komen'; verschillend van ‫ "ארי‬, ‫אריה‬,
‫ ליש‬en ‫שחל‬
‫ לביבה‬f Lebiba-koek, zie ‫לבבה‬
‫לבים‬# nm Libiërs, zie ‫לובים‬
‫ לבלתי‬door niet te, om niet te, opdat niet
(gevolgd door werkwoord) Gen 3:11‡; zie
‫בלתי‬
‫ לבן‬I.hi wit, rein worden; pf ‫ הלבינו‬Joël 1:7;
ipf ‫ ילבינו‬Jes 1:18, ‫ אלבין‬Ps 51:9; inf ‫= ללבן‬
‫ להלבן‬Dan 11:35 louteren;
hitp zich (laten) reinigen; ipf ‫יתלבנו‬
Dan 12:10;
II.q tichels of bakstenen maken; ipf ‫נלבנה‬
Gen 11:3; inf ‫ ללבן‬Ex 5:7 Ex 5:14†
‫ לבן‬I. adj wit; cs ‫לבן‬, f ‫לבנה‬, pl ‫לבנים‬,
‫לבנות‬, Gen 24:29‡; Gen 49:12 ‫ לבן־שנים‬wit
van tanden;
afgeleid: ‫' הלבנה‬de witte' = de maan;
Jes 24:23 Jes 30:26 Hoogl 6:10;
II. nm Laban, vader van Rachel en Lea;
Gen 24:29‡ ; woordspelingen met ‫' לבן‬wit' en
‫' לבנה‬witte populier' in deze episode
Gen 30:35‡;
III. nloc Laban in de woestijn Deut 1:1 ?=
‫ לבנה‬Joz 10:29 ?

‫ לבנה‬f tichel, baksteen; cs ‫ לבנת‬, pl ‫לבנים‬,
pl sf ‫ ;לבניכם‬Gen 11:3 (toren van Babel) vgl.
Jes 9:9; (Egypte) Ex 1:14-Ex 5:19; plaat,
plaveisel Ex 24:10 minderwaardig
bouwmateriaal : Jes 9:9 Jes 65:3; als
schrijftablet Eze 4:1
‫ לבנה‬nm I. f Lebana Ezr 2:45 Neh 7:48;
II. f de bleke maan, zie ‫לבן‬
‫ לבנה‬f wierook; ook ‫ ;לבונה‬sf ‫;לבנתה‬
Ex 30:34‡
‫ לבנה‬m witte populier, gomboom Gen 30:37
Hos 4:13†
‫ לבנה‬I. nloc Libna, 1. in Juda,
priester/vrijstad Joz 10:29‡; 2. in de woestijn
Num 33:20 Num 33:21†
II. f plaveisel, plaat, cs ‫ לבנת‬Ex 24:10, zie
‫לבנה‬
‫ לבנון‬nloc Libanon, het bergland; loc ‫;לבנ' ונה‬
Deut 1:7‡
‫ לבני‬nm Libni, zoon van Gerson Ex 6:17; gent
van Libni; Num 3:21 Num 26:58
‫ לבנת‬nloc Libnat, rivier Joz 19:26; = ‫שיחור‬
‫לבנת‬
‫ לב קמי‬m Jer 51:1 'het hart van mijn vijanden',
Atbash-code voor ‫ כשדים‬Chaldeeën of
hun land; zie ‫אתבש‬
‫ לבש‬q (zich) kleden, aankleden; pf ‫לבש‬
Ps 93:1 en ‫ לבש‬Lev 16:23‡, ‫לבשה‬% , P ‫בשת‬% ‫ל‬,
‫לבשתי‬, ‫לבשו‬% , sf ‫ ולבשם‬Lev 16:14; ipf
‫ ילבש‬P ‫בש‬% ‫יל‬, ‫וילבש‬, 2f ‫תלבשי‬, 3f
‫ותלבש‬, ff ‫ תלבשן‬2Sam 13:18, P ‫יל 'בשו‬
Eze 26:16, sf ‫ילב 'שני‬, ‫ ;ילבשם‬imp ‫לבש‬,
‫לבשי‬, ‫ ;לבשו‬inf ‫לבוש‬, cs ‫ ;ללבש‬pt
‫ לבשים‬Sef 1:8; pp gekleed zie ‫;לבוש‬
Gen 28:20‡;
‫ל‬
hi kleding aantrekken; iemand aankleden,
bekleden; pf ‫הל 'בישה‬, ‫הל 'בשת‬, sf
‫ישני‬' ‫הלב‬, ‫ ;הלבשתיו‬ipf ‫תלביש‬, ‫וילבש‬, sf
‫ישני‬
' ‫תלב‬, ‫ואלבישך‬, ‫ אלבשנה‬Hoogl 5:3,
‫ישהו‬ #' ‫וילב‬, ‫ישום‬
' ‫ ;וילב‬inf ‫הלבש‬, cs
‫ ;הלביש‬pt sf ‫ מלבשכם‬2Sam 1:24; Gen 3:21
Job 10:11;
pu gekleed; pt ‫לבשים‬# ‫ מ‬1Kon 22:10 Ezr 3:10 (in
ambtsgewaad)
‫בש‬# ‫ ל‬m kledingstuk, zie ‫לבוש‬
‫ לג‬m log, natte inhoudsmaat; pint, halve liter?
Lev 14:10-Lev 14:24†
‫ לד‬nloc Lod, in Benjamin; Ezr 2:33 Neh 7:37
Neh 11:35 1Kron 8:12†
‫ לדבר‬nloc Lidbir Joz 13:26; zie ‫לא דבר‬
‫ לדה‬het baren; ook ‫ לדת‬en ‫לת‬, zie ‫ילד‬
‫ לדת‬geboorte, het baren, zie ‫ ילד‬inf
‫ לה‬adv niet Deut 3:11, zie ‫לא‬
‫ להב‬m vlam; pl ‫להבים‬, cs ‫ ;ל "הבי‬Re 13:20‡;
lemmer of lemmet, blinkend scherp van
steekwapen Re 3:22 Nah 3:3 Job 39:23;
Gen 10:13 Lehabieten ‫להבים‬
‫ להבה‬f vlam; sf ‫ ;להבת‬pl ‫ ;להבות‬zie ‫להב‬
Num 21:28‡;
Ex 3:2‫בלהבת־אש = בלבת־אש‬
punt van de lans 1Sam 17:7, zie ‫להב‬
‫ להבים‬gent Lehabieten ?= Lybïers Gen 10:13
1Kron 1:11†
‫ להג‬m studie Pr 12:12†
‫ להד‬nm Lahad, zoon van Jachat 1Kron 4:2†
‫ להה‬I.q versmachten, uitgeput raken; zie
‫ ;לאה‬ipf ‫ ותלה‬Gen 47:13;
II.hitpalpel buiten zinnen zijn? raaskallen?
‫ כמתלהלה‬Spr 26:18 als een dolleman
193
‫ל‬
‫ להודוה‬f van Hodewa Neh 7:43; ?lees ‫להודויה‬
‫ להט‬q gloeien, in lichterlaaie staan; pt ‫להט‬
Ps 104:4; pl ‫להטים‬" Ps 57:5;
pi verzengen; pt ‫ ולהט‬Mal 3:9, ‫ל "הטה‬
Joël 1:19, ‫ תלהט‬Deut 32:22 Ps 83:15 Ps 97:3
Job 41:13; ipf ‫ ותל "ה 'טהו‬Jes 42:25; †
‫ להט‬m vlam, vlammende, flikkerende kling;
Gen 3:24†; zie ‫להב‬
‫ להטים‬m toverkunsten; sf ‫ ; להטיהם‬Ex 7:11†
‫ להם‬hitp wegslikken, opslokken; pt
‫ מתל "המים‬lekkernijen; Spr 18:8 Spr 26:22†
‫ להם‬prep aan hen, zie ‫ל‬
‫ להן‬adv daarom; ‫' "הל 'הן‬is het soms daarom'
Ruth 1:13;
Job 30:24 ‫ אם־בפידו להן שוע‬onzeker;
NBG'51 'als hij in zijn ongeluk hulpeloos
is'; NBV'04 'wanneer hij, de ondergang
nabij, om hulp roept'
‫ ל "הקה‬f groep, gezelschap; cs ‫ל "הקת ; ל "הקת‬
‫ הנביאים‬de stoet van profeten; 1Sam 19:20†
‫ לו‬I. prep 3m 'voor hem', zie ‫;ל‬
II. adv afwijkende schrijfwijze van ‫לא‬
1Sam 20:2 Job 6:21 K
‫ לו‬interj ach, als; ook ‫לוא‬, soms verward met
‫ ;לא‬1. (wens) Gen 17:18; 2. (vrees) Gen 50:15;
3. (onmogelijkheid) Num 14:2
‫ לובים‬m Libiërs Nah 3:9 2Kron 12:3; ‫לבים‬#
Dan 11:43
‫ לוד‬nm Lud, Lidiërs Gen 10:22
‫ לו דבר‬nloc Lo-Debar 2Sam 9:4 2Sam 9:5; zie
‫לא דבר‬
‫ לודים‬m Lidiërs Gen 10:13
194
‫ לוה‬I.q begeleiden; ipf sf ‫ ילונו‬Pr 8:15 moge
hem begeleiden;
ni zich aansluiten bij, zich hechten aan; pf
‫ נלוה‬Jes 14:1 Ps 83:9, ‫ נלוו‬Num 18:4 Jer 50:5
Zach 2:15 Dan 11:34; ipf ‫ ילוה‬Gen 29:34, ‫וילוו‬
Num 18:2; pt pl ‫ נלוים‬Jes 56:6 Est 9:27
II.q lenen (te leen vragen); pf ‫ לוינו‬Neh 5:4,
ipf ‫ תלוה‬Deut 28:12, pt ‫ לוה‬Ps 37:21 Deut 28:12
Jes 24:2 Spr 22:7
hi uitlenen (te leen geven) pf ‫הלוית‬
Deut 28:12; ipf ‫ תלוה‬Ex 22:24, sf ‫ילוך‬, ‫תלו' נו‬
Deut 28:44, pt ‫ מלוה‬Spr 22:7,cs ‫ מלוה‬Spr 19:17†
‫ לוז‬q afwijken, verkeerd gaan; ipf ‫לזו‬# ‫ י‬Spr 3:21;
ni afwijken, verkeerd gaan; pt ‫ נלוז‬Jes 30:12
Spr 3:32, cs ‫ נלוז‬Spr 14:2, pl ‫ נלוזים‬Spr 2:15;
‫' נלוז דרכיו‬verkeerd van zijn wegen' =
wiens wegen verkeerd zijn;
inf abs ‫ נלוז‬het verkeerd gaan, slinksheid
Jes 30:12;
hi afwijken als qal; ipf ‫ יליזו‬Spr 4:21
‫ לוז‬I. m amandelboom Gen 30:37;
II. nloc Luz, 1. het latere Bethel Gen 28:19‡;
2. van de Hittieten, Re 1:26†
‫ לוח‬m plaat; pl ‫לחת‬# , ‫לחות‬# , ‫לוחות‬, du P
‫לחתים‬# ; stenen tafelen Ex 24:12‡; plank Ex 27:8
Hoogl 9:9
‫ לוחית‬nloc Luchiet in Moab Jes 15:5; art
‫לחית‬# ‫ ה‬Jer 48:5 K ‫הלחות‬
‫ לוחש‬nm Halloches, vader van Sallum
Neh 3:12 Neh 10:25†
‫ לוט‬q bedekken, verhullen; pf ‫לט = לאט‬
2Sam 19:5; pt ‫ הלוט‬Jes 25:7; pp f ‫לוטה‬
1Sam 21:10;
Jes 25:7 ‫ פני הלוט הלוט‬het eerste ‫ חלוט‬is
m 'de sluier', het tweede q pt 'die versluiert'
hi omhullen; ipf ‫ וי' לט‬1Kon 19:13

‫ לוט‬I. m sluier; Jes 25:7 zie ‫;לוט‬
II. nm Lot, broer van Abraham Gen 13:1‡
‫ לוטן‬nm Lotan, zoon van Seïr Gen 36:20-
Gen 36:29;1Kron 1:38 1Kron 1:39†
‫ לוי‬nm Levi, zoon van Jakob Gen 29:34,
voorvader van Mozes en A&ron Ex 2:1;
naamsverklaring uit ‫' לוה‬aansluiten';
afgeleid: leviet, pl ‫לוים‬, sf ‫לוינו‬
‫ לויה‬f krans, streng; cs ‫ לוית חן‬een liefelijke
krans; Spr 1:9 Spr 4:9†
‫ לויתן‬nm Leviatan, kronkelende zeeslang;
Jes 27:1 Ps 74:14 Ps 104:26 Job 3:8; de krokodil?
Job 40:25
‫ לול‬m wenteltrap, trapgat of luik; pl ‫;לולים‬
1Kon 6:8†
‫ לולא‬conj als niet, ware het niet dat; Gen 43:10
Re 14:18 2Sam 2:27 Ps 27:13; Gen 31:42
en elders
‫ ;לולי‬2Sam 2:27 ‫' כי לולא דברת‬had je maar
eerder gesproken!'
‫ לון‬ni morren (zie hifil en NB onderaan); ipf
‫וי 'לנו‬, ‫ וי 'לונו‬Ex 15:24 Q Ex 16:2 Num 14:2; K
Num 14:36 K Num 16:11 ; Num 17:6 Joz 9:18†
hi morren; pf ‫ ; "הלינתם‬ipf ‫ת 'לינו‬, ‫וי' לן‬,
‫וילינו‬, ‫ ;וילנו‬pt ‫ ;מלינים‬K Ex 16:2; Q Ex 16:7;
Ex 16:8 Ex 17:3 Num 14:27 Num 14:29; Q Num 14:36
Q Num 16:11; Num 17:20; Ps 59:16 ‫וילינו‬
NB: de vormen van nifal en hifil zijn licht
te verwarren; zie nog ‫' לין‬overnachten'
‫ לוץ‬honen, beschimpen, zie ‫ליץ‬
‫ לוש‬q kneden (deeg); ipf ‫ ו 'תלש‬1Sam 28:24,
2Sam 13:8K ‫ ;ותלוש‬imp f ‫ לושי‬Gen 18:6; inf
‫ לוש‬Hos 7:4; pt ff ‫ לשות‬Jer 7:18
‫ לוש‬nm Laïs 2Sam 3:15; Q ‫ ליש‬als 1Sam 25:44
‫ל‬
‫ לז‬demo deze, zie ‫ הלז‬en ‫הלזה‬
‫ לזו‬deze, zie ‫הלזו‬
‫ לזות‬f verkeerdheid, cs ‫ לזות‬Spr 4:24†
‫ לח‬m frisheid, levenskracht; sf 3m ‫לחה‬
Deut 34:7
‫ לח‬adj sappig, vers; P ‫לח‬, pl ‫ לחים‬Gen 30:37
Num 6:3 Eze 17:24 Eze 21:3; van touw: nog niet
verdroogd Re 16:7+
‫ לחום‬m ingewanden; sf ‫לחומו‬, ‫חמם‬# ‫;ל‬
onzekere betekenis; Sef 1:17 Job 20:23
‫ לחי‬I. m wang, kaak; P ‫לחי‬, sf ‫לחיו‬, ‫לחיה‬,
du ‫ ;להיים‬cs ‫לחיי‬, sf ‫לחיי‬, ‫לחייו‬, ‫לחייך‬,
‫ ;לחיהם‬wangstukken van het offerdier
Deut 18:3;ezelskaak Re 15:15;
II. nloc Lechi, P ‫ 'לחי‬, aan de grens met
Filistea Re 15:9+ = ‫רמת לחי‬
‫ לחי־ראי‬nloc Lachai-Roi of Beer-Lachai-Roi
zie ‫באר‬
‫לחית‬# nloc Luchit, zie ‫לוחית‬
‫ לחך‬q oplikken (kaalvreten); inf ‫לחך‬
Num 22:4;
pi likken; pf 3f P ‫ לחכה‬1Kon 18:38; ipf
‫ יל "חכו‬Num 22:4 Mi 7:17 P ‫ ;ילחכו‬Jes 49:23 stof
likken = vernederd worden
‫ לחם‬I.q strijden, oorlog voeren (vooral nifal)
imp ‫ לחם‬Ps 35:1; pt ‫ לחם‬Ps 56:2, ‫לחמים‬
Ps 56:3, sf P ‫לחמי‬" 'die mij bestrijden' Ps 35:1;
ni strijden oorlog voeren; pf ‫ נלחם‬P
‫נלחם‬, ‫נלחמת‬, enz.; ipf ‫ילחם‬, ‫תלחם‬,
‫ות 'לחם‬, ‫תל "ח 'מו‬, ‫ ;תל "חמון‬1pl ‫ ;נל "חמה‬imp
‫הלחם‬, ‫ ;הלחם־‬inf ‫נלחם‬, cs ‫ ;הלחם‬pt
‫נלחם‬, ‫ ;נלחמים‬strijden tegen ‫ ב‬Ex 1:10;
voor iemand ‫ על‬Re 9:17, enz.; de overhand
krijgen, overwinnen 2Kon 16:5 Jes 7:1 Num 22:11;
II.q eten, aan tafel zitten (vooral in
195
‫ל‬
Spreuken); pf ‫ ל "חמו‬Spr 4:17, ipf ‫תלחם‬
Spr 23:6, ‫ אלחם‬Ps 141:1; imp ‫ ל "חמו‬Spr 9:5;
inf ‫ ללחום‬Spr 23:1; pp mm cs ‫לחומי‬
Deut 32:24 'verteerd door'
‫ לחם‬m brood; P ‫ ;לחם‬cs ‫לחמי‬, ‫לחמה‬,
enz.; brood Gen 14:18; graan Ruth 1:6; voedsel
Job 3:24;
NB: Re 5:8 ‫ לחם‬strijd, vgl. ‫ מלחמה‬en
‫לחם‬
‫ לחם‬m brood, zie ‫לחם‬
‫ לחמי‬nm I. nm Lachmi 1Kron 20:5; broer van
Goliat;
II. gent in ‫' בית־הלחמי‬Bethlehemiet'
1Sam 16:1‡
‫ לחמס‬nloc Lachmas in Juda Joz 15:40†
‫ לחץ‬q drukken, onderdrukken; pf ‫לחץ‬, ipf
‫ותלחץ‬, P ‫תל 'חץ‬, sf ‫ ;ילחצני‬pt ‫לחצים‬
" , sf
‫לחציהם‬
" Re 2:18; wegdrukken Num 22:25;
onderdrukken Ex 3:9;
ni zich drukken (tegen de muur; de ezelin
van Bileam); ipf ‫ ותלחץ‬Num 22:25, vgl.q ipf
‫ ותלחץ את־רגל בלעם אל־הקיר‬en drukte
de voet van B tegen de muur.
‫ לחץ‬m druk, verdrukking, onderdrukking; P
‫לחץ‬, sf ‫ ;ל "חצנו‬Ex 3:9‡; ‫לחם לחץ ומים לחץ‬
karig rantsoen 1Kon 22:27 2Kron 18:26
‫ לחש‬pi bezweren (prevelen, fluisteren); pt
‫ מל "חשים‬Ps 58:6 slangenbezweerders;
hitp onder elkaar fluisteren; ipf ‫יתל "חשו‬
Ps 41:8; pt ‫ מתל "חשים‬2Sam 12:19
‫ לחש‬m bezwering; P ‫לחש‬, pl ‫ ;לחשים‬vgl
‫' לחש‬prevelen, fluisteren'; Jes 3:3 Jer 8:17
Pr 10:11; Jes 3:20tovermiddelen, amuletten?;
Jes 26:16 stil gebed, geprevel?
196
‫ לט‬m geheim, betovering, toverstreek; pl
‫ ;לתיהם‬Ex 7:22; ‫ בלט‬heimelijk, stilletjes
1Sam 18:22‡; vgl. ‫אט‬
‫ לט‬m mirre, gomhars van de rotsroos,
laudanum; Gen 37:25 Gen 43:11†
‫ לטאה‬f hagedis (onrein) Lev 11:30
‫ לטושים‬nm Letusim, stam van Dedanieten in
Arabië Gen 25:3
‫ לטש‬q scherpen, wetten; ipf ‫ ילטוש‬Ps 7:13
Job 16:9; inf ‫ ללטוש‬1Sam 13:20, pt ‫לטש‬
Gen 4:22;
pu gescherpt; pt ‫לטש‬# ‫ מ‬Ps 52:4
‫ ליה‬f guirlande, pl ‫ ;ליות‬1Kon 7:29 1Kon 7:30
1Kon 7:36†
‫ ליל‬nacht; veelal ‫ 'לילה‬, P ‫לילה‬, cs ‫ליל‬, pl
‫ לילות‬1Sam 30:12; P ‫ 'ליל‬Jes 16:3 en ‫ליל‬
Jes 21:11;
‫ הלילה‬vannacht, vanavond; Gen 1:5‡
‫ לילית‬nf Lilit, vrouwelijke demon van de
nacht Jes 34:14†
‫ לין‬q overnachten; vgl. ‫' לון‬morren'
i.v.m.vormverwarring; pf ‫ לן‬Gen 32:22
2Sam 12:16, 3m ‫ ו 'לנה‬Zach 5:4, pl ‫ ולנו‬Re 19:13;
ipf ‫ילין‬, ‫וי' לן‬, ‫ ת 'לן‬Re 19:20 Job 17:2, ‫ 'תלן‬,
‫ תליני‬, ‫ אלין‬Ruth 1:16, ‫ילינו‬, ‫תלינו‬, ‫נלין‬,
‫ נלינה‬Hoogl 7:12; imp ‫ לין‬Re 19:6+, ‫'ליני‬
Ruth 3:13, ‫ 'לינו‬Gen 19:2; inf ‫ ללין‬Gen 24:23
elders ‫ ללון‬Gen 24:25‡; pt ‫ לנים‬Neh 13:21; een
nacht overstaan Deut 21:25 Ex 23:18‡
hitp overnachten; ipf ‫ יתלונן‬Ps 91:1 Job 39:28
‫ ליץ‬I.q spotten, uitlachen; pf ‫ ולצת‬Spr 9:12;
hi de spot drijven met; pf sf ‫יצני‬ #' ‫הל‬C
Ps 119:51; ipf ‫ יליץ‬Spr 3:34 Spr 14:9 Spr 19:28; pt
‫ מליצי‬die mij bespotten Job 16:20
Spr 14:9 ?lees ‫' ילין‬schuld, wangedrag

overnacht/vertoeft bij de dwazen'
pil overmoedige spotters, gewetenlozen; pt
mm ‫ לצצים‬Hos 7:5
hitpol spotten, overmoedig en brutaal
tekeer gaan; ipf P ‫לוצצו‬
' ‫ תת‬Jes 28:22;
II.hi tolken, woordvoerder of afgezant zijn;
pt ‫ מליץ‬Gen 42:23 Job 33:23, pl cs ‫מליצי‬
2Kron 32:31, sf ‫ מליציך‬Jer 43:27
‫ ליש‬I. m (oude) leeuw; Jes 30:6 Job 4:11 Spr 30:30†
II. nloc Laïs; loc ‫ ; 'לישה‬1. aan de
noordgrens Re 18:7+; zelfde als ‫ דן‬en ‫;לשם‬
2. bij Jeruzalem Jes 10:30;
III. nm Laïs, vader van Palti of Paltiël;
1Sam 25:44;2Sam 3:15 P ‫ 'ליש‬K ‫לוש‬
‫ לכד‬q vangen; pf ‫ לכד‬P ‫כד‬% ‫ל‬, enz., sf ‫לכדה‬,
‫דה‬# ‫לכ‬, ‫ ;לכדוה‬ipf ‫ילכוד‬, ‫וילכד‬, ‫וילכד־‬,
‫ ילכדו‬P ‫אלכד ;יל 'כדו‬, ‫נלכד‬, sf:3m+3m
‫ילכ 'דנו‬, 3m+3f ‫ ילכ 'דנה‬Joz 7:14, 3mm+3m
‫דנו‬# ‫ ילכ‬Spr 5:22, 3f+3m ‫ תלכדו‬Ps 35:8; imp
‫ ולכדו‬Re 7:24, sf ‫ ולכדה‬2Sam 12:28; inf ‫לכוד‬,
cs sf ‫ ללכדה‬Jer 18:22, uitspr /lochdah/,
‫ ללכ 'דני‬Jer 32:24; pt ‫ לכד‬Spr 16:32 Job 5:13;
vangen, grijpen Am 3:5; innemen, Num 21:32;
afsnijden 1Sam 14:47; treffen (de familie
waarop het lot valt) Joz 7:14;
ni ingenomen, gevangen worden; pf ‫נלכד‬,
‫נלכדה‬, ‫נלכדת‬, ‫נלכדת‬, ‫ נלכדו‬P ‫כדו‬% ‫;נל‬
ipf ‫ילכד‬, ‫ י 'לכד־‬Pr 7:26, ‫תלכד‬, P ‫תל 'כדי‬,
‫לכדו‬% ‫י‬, ‫לכדון‬% ‫ י‬Job 36:8, P ‫ ;יל 'כדו‬pt ‫;נלכד‬
1Kon 16:18 Jes 8:15; door het lot aangewezen
worden Joz 7:15;
hitp in elkaar grijpen, dicht aaneensluiten;
ipf ‫ יתלכדו‬P ‫כדו‬% ‫( ; יתל‬pantser van de
krokodil) Job 41:9 (ijs op water) Job 38:30
‫ לכד‬m valstrik, hinderlaag; P ‫ לכד‬Spr 3:26†
‫ לכה‬I. ga, komaan; zie ‫ הלך‬imp
II. voor jou, zie ‫ל‬, i.p.v. ‫ לך‬Jes 3:6
‫ל‬
‫ לכה‬nloc Leka in Juda 1Kron 4:21
‫ לכיש‬nloc Lakis in Juda, (Kanaänitische
koningsstad), loc ‫ ;ל 'כישה‬Joz 10:3‡
‫ לכן‬adv daarom, zodoende; vgl. ‫ ;כן‬Gen 4:15‡
‫ לכת‬het gaan; zie ‫ הלך‬q inf
‫ללאות‬# f lussen (aan gordijn); cs ‫ללאת‬#
Ex 26:4-Ex 26:10;Ex 36:11-Ex 36:17†
‫ ללת‬om te baren = ‫ללדת‬, zie ‫ ילד‬q inf ‫הרה‬
‫ ללת‬1Sam 4:19 'hoogzwanger'
‫ למד‬q leren (als leerling, aanleren); pf
‫למד‬,
‫למדתי‬, ‫למדו‬% , ‫ ;למדתם‬ipf ‫ילמד‬, ‫אלמד‬,
‫אלמדה‬, ‫ילמדו‬, ‫ ילמדון‬P ‫ ;תל 'מודו‬imp
‫ ;למדו‬inf ‫למד‬, sf ‫ ;בלמדי‬pp mm cs ‫;למודי‬
Deut 4:10‡;
pi leren, trainen, oefenen (als leerling of als
leraar); pf ‫למד־‬, ‫למדת‬, ‫למדתי‬, ‫למדתם‬,
‫למדו‬, sf ‫למדתני‬, ‫ ;למדום‬ipf ‫ילמד‬, ‫י 'למד‬,
sf ‫ילמדהו‬, ‫וילמדה‬, ‫תלמדם‬, ‫תלמדנו‬,
‫תלמדני‬, ‫ ; "אלמדה‬imp ff ‫ל 'מדנה‬, sf ‫;למ 'דני‬
inf ‫למד‬, sf ‫למדם‬, pt ‫מלמד‬, sf ‫;מלמדך‬
trainen Re 3:2 wennen Jer 2:33; onderrichten
Deut 4:14 opvoeden Hoogl 8:2
pu geoefend, afgericht worden; pf P ‫למד‬#
Jer 31:18; pt ‫למד‬# ‫מ‬, f ‫למדה‬# ‫ מ‬Jes 29:13
Hos 10:11; mm cs ‫למדי‬# Hoogl 3:8 1Kron 25:7
‫מד‬# ‫ ל‬adj gewend, geoefend; pl ‫למודים‬, cs
‫מדת‬# ‫ ל‬en ‫למודי‬, sf p ‫מדי‬# ‫ ;ל‬gewend Jer 2:24
Jer 13:23,
geoefend Jes 50:4; leerling Jes 8:16
leerling van J. = profeet Jes 54:13
‫ למה‬interrog waarom; ook ‫למה‬, ‫ ;למה‬zie
‫ ;מה‬Gen 4:6‡; eventueel gevolgd door dagesj
van intensiteit: ‫ למה־זה‬Gen 18:13 waarom
eigenlijk? ‫ למה־זה לי בכרה‬Gen 25:32 wat
moet ik met dat eerstgeboorterecht;
197
‫ל‬
‫ למו‬prep tot Job 27:14 Job 29:21; lange vorm van
‫ל‬, zoals ‫ כמו‬bij ‫כ‬
‫ למואל‬nm Lemuël; ook ‫למואל‬, Spr 31:1+;
spreukenkenner
‫ למוד‬geoefend, zie ‫מד‬# ‫ל‬
‫ למך‬nm Lamech, 1. zoon van Metusaël
Gen 4:18-Gen 4:24; 2. zoon van Metuselach
Gen 5:25-Gen 5:31;1Kron 1:3†
‫ לעה‬zwetsen Job 6:3 ‫לעו‬, zie ‫לעע‬
‫ למן‬prep vanuit, vanaf, Ex 9:18‡; zie ‫למבן ;מן‬
‫' עשרים שנה‬vanaf 20 jaar' 1Kron 27:23
1Kron 25:5
‫ לעט‬hi laten slikken (te eten geven); imp sf
‫ למען‬prep om te, opdat, omwille van; met
werkwoord, bijzin of zelfstandig
naamwoord: Gen 12:13 ‫ למען ייטב־לי‬opdat
het mij goed moge gaan; Gen 18:19 ‫למען‬
‫ "אשר יצוה את־בניו‬opdat hij zijn zonen
opdraagt; Gen 18:24 ‫למען "חמשים הצדיקם‬
omwille van de 50 rechtvaardigen
‫ לנכח‬prep voor van plaats: recht voor,
vooruit; Gen 30:38 Spr 4:25; voor (als
voorspreker) Gen 25:21 zie ‫נכח‬
‫ לע‬m strot, keel; sf ‫ ;לעך‬Spr 23:2†
‫ לעב‬hi bespotten, uitlachen; pt ‫מלעבים‬
2Kron 36:16†
‫ לעג‬q bespotten, uitlachen; pf ‫ ל "עגה‬2Kon 19:21
Jes 37:22; ipf ‫ ילעג‬Ps 2:4 Job 22:19, P ‫עג‬% ‫יל‬
Job 9:23, ‫ תלעג‬Ps 59:9 Spr 30:17, ‫ יל "עגו‬Ps 80:7;
pt ‫ לעג‬Jer 20:7 Spr 17:5;
ni brabbelen? vgl. ‫ לעז‬en ‫ לעג‬Jes 28:11; pt
cs ‫ נלעג לשון‬Jes 33:19
hi bespotten, uitlachen; ipf ‫ וילאג‬Neh 3:33,
‫ תלעיג‬Job 21:3, ‫ ילעגו‬Ps 22:8 Neh 2:19; pt
‫ מלעגים‬2Kron 30:10
‫ לעג‬m spot, hoon; sf ‫ ;לעגם‬bespotting Ps 44:14
Ps 79:4 Ps 123:4; godslastering Job 34:7; waar ‫ לפידות‬nm Lappidot, man van Debora Re 4:4†
198
men om lacht, een lachertje; Eze 23:32 Eze 36:4
Hos 7:16
‫ לעג‬adj brabbelend? spottend, pl cs ‫; לעגי‬
vgl. ‫' לעג‬spot'; Jes 28:11 Ps 35:16
‫ לעדה‬nm Lada, kleinzoon van Juda 1Kron 4:21†
‫ לעדן‬nm Laddan, 1. Efraïmiet 1Kron 7:26; 2.
Gersoniet 1Kron 23:7-1Kron 26:21 = ‫לבני‬
‫ לעז‬q vreemd, onverstaanbaar praten; pt ‫לועז‬
Ps 114:1; zie ook ‫לעג‬
‫ הלעיטני‬Gen 25:30†
‫ לעיר‬nloc Laïr 2Kon 19:13 soms begrepen als
plaatsnaam, maar lees 'koning van de stad
Sefarwaim'
‫עמת‬# ‫ ל‬prep dicht bij, naast; sf ‫עמתו‬# ‫ל‬,
‫עמתם‬# ‫ ;ל‬zie ‫עמה‬# ; Ex 25:27; 1Kon 7:20 ‫עמת‬# ‫מל‬
voorbij; 2Sam 16:13 ‫עמתו‬# ‫ ל‬tegenover hem
(langs de andere helling); EZ 1:20 ‫עמתם‬# ‫ל‬
naast hen, tegelijk met
‫ ל "ענה‬f bitterkruid, alsem Deut 29:17‡
‫ לעע‬I.q zwelgen, slurpen ; onzeker; pf ‫ולעו‬
Ob 16;
II.q zwetsen, ondoordacht spreken; pf ‫לעו‬
Job 6:3; ipf ‫ ילע‬Spr 20:25
‫ לפי‬prep naargelang, volgens Gen 47:12; ‫לפי‬
‫' חרב‬over de kling' Gen 34:26‡ vgl. ‫פה‬
‫ לפיד‬m fakkel, toorts; pl ‫לפידים‬, ‫לפדים‬, cs
‫ לפיד אש ;לפידי‬Gen 15:17 Dan 10:6 een
brandende fakkel; Ex 20:18 bliksemstralen;
Re 7:16‡;
NB: Job 12:5 ‫ לפיד‬bij een ondergang, ramp:
zie ‫פיד‬

‫ לפני‬prep voor (tijd, plaats); vgl. ‫ ;פנים‬sf
‫לפניו‬, ‫לפניך‬, enz.; Gen 6:11 'voor het
aangezicht van' Gen 4:16 ‫ מלפני‬weg van
voor, uit het gezicht van, uit vrees voor
‫ לפנים‬adv vroeger, weleer Ruth 4:7 Deut 2:10; zie
‫פנים‬
‫ לפנימה‬adv binnen 2Kron 29:16; ‫' לפנימה‬naar
binnen'
‫ לפת‬q de armen slaan om; ipf ‫ וילפת‬Re 16:29
ni zich omkeren ipf ‫ וילפת‬Ruth 3:8, ‫לפתו‬% ‫י‬
Job 6:18 kronkelen
‫ לץ‬adj spotter (brutaal, onbeschoft,
goddeloos); pl ‫ לצים‬Jes 29:20 Ps 1:1; vooral
Spreuken Spr 1:22-Spr 24:9; †
‫ לצון‬m spot, overmoed; vgl. ‫ ;לץ‬Spr 1:22; ‫אנשי‬
‫ לצון‬spotters Jes 28:14 Spr 29:8†
‫ לצץ‬spotten; Jes 28:22 ‫לוצצו‬
' ‫ תת‬zie ‫ליץ‬
‫ לקום‬nloc Lakkum in Naftali Joz 19:33†
‫ לקח‬q nemen, pakken;NB: sommige vormen
‫ קח‬zonder ‫ ;ל‬pf ‫לקח‬, P ‫קח‬P% ‫ל‬, ‫לקחה‬% ,
enz., sf ‫ לקחה‬Deut 20:7, ‫ לקחם‬Jer 27:20; ipf
‫ יקח‬P ‫קח‬% ‫י‬, ‫ויקח‬, ‫תקח‬, ‫אקח‬, ‫אקחה‬,
‫ויקחו‬, ‫תקחו‬, 1pl ‫נקח‬, ‫ ;נקחה‬imp ‫לקח‬
en ‫קח‬, ‫ קחה‬Gen 15:9, ‫ לקחי‬en ‫קחי‬, ‫קחו‬
P ‫קחו‬% , sf ‫ קחם‬Gen 48:9; inf abs ‫לקוח‬,
‫לקח‬, inf cs ‫קחת‬, ‫ קחת־‬2Kon 12:9, sf ‫;קחתי‬
pt ‫לקח‬, ‫לקחים‬, cs ‫לקחי‬, pp ‫קחים‬# ‫;ל‬
pakken, nemen Job 1:21 Ex 17:5; aannemen
Gen 18:7; kopen Gen 2:15; nemen =
bijeenroepen Ruth 4:2; tot vrouw nemen
Ex 21:10; afnemen Spr 27:13; innemen,
veroveren Num 21:25 fig. schande dragen
Eze 36:30; wraak nemen Jer 20:10;
niweggenomen worden; steeds met ‫ ;ל‬pf P
‫קח‬P% ‫ נל‬2Sam 4:11, P ‫ נלקח‬Eze 33:6 f P ‫נלקחה‬
‫ל‬
1Sam 4:17; ipf ‫ אלקח‬2Kon 2:9, ‫ותלקח‬
Est 2:8+; inf ‫ הלקח‬1Sam 4:19+, ‫יום הלקחו‬
1Sam 21:7; †
pu genomen worden (of qal passief); pf
‫לקח‬# , f P ‫קחה‬P% ‫ל‬# , ‫לקחט‬# ; pt ‫לקח‬# ; Gen 3:19‡;
ho (weg-)genomen worden, weggehaald
worden ipf ‫ קח‬#‫ י‬Gen 18:4;
hitp flikkerend (bliksemvuur) pt ‫מתל 'קחת‬
Ex 9:24 Eze 1:4
‫ לקח‬m lering; sf ‫לקחי‬, ‫ ;לקחה‬vooral
Spreuken; leerdicht, onderwijzing Deut 32:2
Jes 29:24; levensvisie? levenswandel? Job 11:4;
lering, inzicht Spr 1:5-Spr 16:23†
zie ‫ לקח‬i.v.m.vormverwarring
‫ לקח‬m echtgenoot (aanstaande?); zie ‫ לקח‬q
pt; Gen 19:14 ‫' "חתניו לקחי בנתיו‬zijn
schoonzonen'
‫ לקחי‬nm Likchi zoon van Semida 1Kron 7:19; =
‫ חלק‬Num 26:30 Joz 17:2
‫ לקט‬q rapen, arenlezen; q ‫לקטו‬% , P ‫קטו‬P% ‫ ;ל‬ipf
‫קטה‬D ‫ "אל‬Ruth 2:2 Ruth 2:7, ‫ ילקטו‬P ‫ ;יל 'קטון‬sf
‫טהו‬#' ‫ תלק‬Ex 16:26; inf ‫ ;לקט‬verzamelen
Gen 31:46 Gen 47:14 Ex 16:4 manna; Ruth 2:8
Num 11:8 Hoogl 6:2;
pi rapen, arenlezen; pf 3f ‫ לקטה‬P ‫לקטה‬,
2f ‫ לקטת‬Ruth 2:16+, ipf ‫וילקט‬, ‫ ;תלקט‬inf
‫ ;ללקט‬pt ‫מלקט‬, ‫;מלקטים‬
pu ingezameld worden; ipf ‫לקתו‬# ‫ ת‬Jes 27:12
hitp zich verzamelen; ipf ‫ ויתלקטו‬Re 11:3
‫ לקט‬m na-lezing, overgebleven aren; Lev 19:9
Lev 23:22†
‫ לקק‬q oplikken, lebberen (drinken als een
hond); pf ‫לקקו‬% 1Kon 21:19; ipf ‫ ילק‬Re 7:5,
‫ ילקו‬1Kon 21:19, ‫ וילקו‬1Kon 22:38;
pi likken; pt pl ‫ "מלקקים‬Re 7:6+ †
199
‫ל‬
‫ לקראת‬prep tegemoet; vgl. ‫ קרא‬en ‫;קרה‬
sf ‫לקראטי‬, ‫לקראתך‬, enz.; Gen 14:17‡
‫ לקש‬pi de laatste druiven plukken, 'aflezen';
ipf P ‫ ילקשו‬Job 24:6†; vgl ‫לקט‬
‫ לקש‬m naoogst, late oogst (hooi); P ‫לקש‬
Am 7:1†
‫ לשד‬m vet; cs ‫ ;לשד‬sf ‫ ;לשדי‬sappig
oliegebak Num 11:8; merg, levenssap, kracht?
Ps 32:4?
‫ לשון‬f, m tong; cs‫לשון‬, sf ‫לשוני‬, enz.; pl
‫לשנות‬, sf ‫ ;לשנתם‬1. (lichaamsdeel)
Hoogl 4:11 Job 20:16; 2.
taal, spraak 2Sam 23:2
Dan 1:4; 3. (tongvormig) vuurtong Jes 5:24,
(van zee of meer) punt Joz 15:2 Jes 11:15
‫ לשכה‬f vertrek (kamer, cel); cs ‫לשכת‬, pl
‫לשכות‬, cs ‫ ;לשכות‬2Kon 23:11‡
‫מ‬
‫ מ‬de letter ‫מם‬, getalswaarde 40
‫ מ‬prep zie ‫ מן‬uit, van, meer dan
‫ מ‬wat, zie ‫מה‬
‫ מ "אבוס‬m graanschuur; pl sf ‫בסיה‬# ‫מ "א‬
Jer 50:26†
‫ מאד‬I. adv zeer, in hoge mate ; ‫טוב מאד‬
zeer goed Gen 1:31; ‫ מר־לי מאד‬Ruth 1:13 het
is mij zeer bitter; sterkere vormen: ‫מאד‬
‫ מאד‬Gen 7:19, ‫ עד מאוד‬Ps 38:7, ‫עד למאד‬
2Kron 16:14, ‫ במאד מאד‬Gen 17:2 uitermate;
II. m kracht, vermogen; sf ‫מאדו‬, P ‫אדך‬ ' ‫מ‬
Deut 6:5 2Kon 23:25†
200
‫ לשם‬I. m edelsteen, (geel?) Ex 28:19 Ex 39:12;
II. nloc Lesem Joz 19:47, zie ‫ ליש‬Re 18:7
‫ לשן‬hi belasteren; ipf ‫ תלשן‬Spr 30:10
po belasteren; pt sf ‫ מלשני‬Q Ps 101:5,
uitspr. /melosjni/ †
‫ לשע‬nloc Lesa, P ‫ לשע‬Gen 10:19
‫ לשרון‬nloc Lasaron, Joz 12:18 ‫מלך לשרון‬
'koning Lasaron' doorgaans begrepen als
'koning van Saron'
‫ לת‬om te baren 1Sam 4:19, zie ‫ ילד‬q inf
‫ לתך‬m korenmaat, halve kor; (tussen 100 en
200 liter) Hos 3:2; vgl. ‫חמר‬
‫ לתע‬Job 29:17, zie ‫ מתלעות‬gebit
‫ לתת‬te geven, zie ‫ נתן‬q inf
‫ מאה‬I. num honderd; cs ‫מאת‬, du ‫אתים‬
' ‫מ‬, P
‫אתים‬
' ‫ ;מ‬Gen 5:3 ‫ שלושים ומאת שנה‬130
jaar (Adam); Gen 17:17 ‫ בן מעה שנה‬een
honderdjarige man (Abraham);
procent, percentage; Neh 5:11 ‫מאת הכסף‬
een procent van het geld
II. nloc de Mea-toren in Jeruzalem Neh 3:1
Neh 12:39
‫ מאוזאל‬Eze 27:19; naar de vorm ‫ אזל‬pu pt
'wat is aangevoerd' = 'handel', maar lees:
‫( מאוזל‬Javan) uit de plaats Uzal
‫ מ "אוי‬m begeerte; pl cs ‫מ "אויי‬ Ps 140:9†

‫מאום‬# m smet; Job 31:7 ‫מאום‬# Dan 1:4 ‫מאום‬# † ;
zie ‫מום‬
‫ מאומה‬iets (onbepaald, wat dan ook)
2Kon 5:20; doorgaans met ontkenning 'niets'
Gen 22:12 Gen 30:31; indirect ontkennend
2Sam 13:2 2Kon 5:20 attributief: ‫משאת‬
‫ מאומה‬Deut 24:10 een of andere schuld
‫ מאוס‬m iets verachtelijks, uitschot Klaagl 3:45;
vgl ‫ מאס‬q inf
‫ מאור‬m licht, lamp; ook
‫ ;מאר‬cs ‫מאור‬, pl
‫מארת‬, ‫מארות‬, cs ‫ מאורי אור‬Eze 32:8
lichtbronnen; zon, maan en sterren Gen 1:14;
‫ שמן למאר‬lampolie Ex 25:6; Ps 90:8 ‫למאור‬
‫ פניך‬in het licht van Uw gelaat
‫ מאורה‬f hol, nest? ; cs ‫מאורת צפאוני‬
Jes 11:8†
traditionele vertaling: nest, hol, zie
‫ ;מערה‬volgens anderen: het jong (van de
adder)
‫ מאות‬f honderden, zie ‫מאה‬
‫ מאז‬prep sinds, vanaf dat, gevolgd door een
moment of daad; Gen 39:5 Ruth 2:7‡; adv
vroeger, eertijds, 2Sam 15:34 Jes 48:7‡ van
oudsher, altijd al Jes 45:21 Ps 93:2 Spr 8:22‡
‫ מאזנים‬m weegschaal; P ‫מאז 'נים‬, cs ‫;מאזני‬
Lev 19:36‡; met attribuut: Spr 16:11 ‫ומאזני‬
‫ משפט‬zuiver, eerlijke weegschaal, Lev 19:36
‫ מאזני צדק‬eerlijk, Mi 6:11 ‫מאזני רשע‬
goddeloos
‫ מאיות‬num honderden 2Kon 11:4; K ‫המאיות‬
Q ‫ שרי המאות‬de honderdmannen
‫ מאין‬interrog waarvandaan, Gen 29:4‡ = ‫מן‬
‫ ;אין‬zie ‫אין‬
‫ מ "אכל‬m voedsel; cs ‫מ "אכל‬, sf ‫מ "אכלו‬,
‫מ "אכלכם‬, enz.; Gen 2:9‡; ‫ עץ מ "אכל‬Eze 47:12
vruchtboom
‫מ‬
‫ מ "אכלת‬f mes; pl ‫ מ "אכלות‬Gen 22:6 Gen 22:10
Re 19:29 Spr 30:14†
‫ מ "אכלת‬f spijs, voedsel; ‫ מ "אכלת אש‬prooi
van het vuur Jes 9:4 Jes 9:18†
‫ מ "אמץ‬m krachtsinspanning; pl cs
‫ מ "אמצי־כח‬Job 36:19†
‫ מ "אמר‬m woord, bevel; cs ‫ ;מ "אמר‬alleen
Ester: Est 1:15 Est 2:20 Est 9:32†
‫ מאן‬pi weigeren; pf ‫מאן‬, ‫מ "אנה‬, ‫מאנת‬,
‫מאנת‬, ‫מ "אנו‬, ‫מאנתם‬, enz.; ipf ‫ימאן‬,
‫ותמאן‬, ‫וימ "אנו‬, P ‫ ;ותמ 'אנו‬inf abs ‫מאן‬
Ex 22:16†; pt ‫ מאן‬i.p.v. ‫ ;ממאן‬Ex 7:27 Ex 9:2
Ex 10:4 Jer 38:21, ‫ המ "אנים‬Jer 13:10 Gen 37:35‡
‫ מאן‬adj weigerachtig, zie ‫ מאן‬pi pt
‫ מאס‬I.q versmaden, minachten; pf ‫מאס‬,
‫מאסת‬, ‫מאסתה‬, enz, sf ‫מאסם‬, ‫מאסתים‬,
‫ ;מאסתנו‬ipf ‫ ימאס‬P ‫ימאס‬, ‫אמאס‬,
‫ ימאסו‬P ‫ ימא 'סון‬Jes 31:7, P ‫תמ 'אסו‬, sf
‫וימאסך‬, ‫ואמאסך‬, enz.; inf ‫מאוס‬, ‫מאס‬,
sf ‫מאסכם‬, ‫אסם‬D ‫ מ‬Am 2:4; pt ‫מואס‬
Spr 15:32; ‫ מאסת‬Eze 21:15 Eze 21:18
waardeloos?
ni versmaad worden; ipf ‫ ימאס‬Job 7:5 zie II,
‫ תמאס‬Jes 54:6; pt ‫ נמאס‬verwerpelijk,
waardeloos Jer 6:30 Ps 15:4 nevenvorm ‫נמס‬
1Sam 15:9 of zie ‫ מסס‬ni
II.ni vervloeien, vergaan; vgl. ‫מסס‬, ‫;מסה‬
ipf ‫ ימאס‬Job 7:5, ‫ ימ "אסו‬Ps 58:8
‫ מ "אפה‬m gebak (als offergave); cs ‫מ "אפה‬
‫ תנור‬Lev 2:4†
‫ מ "אפל‬m dichte duisternis Joz 24:7; versterkt
met dagesj en affix ‫יה‬: Jer 2:31
‫ ארץ מאפליה‬een land van diepste
duisternis
201
‫מ‬
‫ מאר‬hi openbreken, steken? kwaadaardig
zijn? pt ‫ ממאיר‬Eze 28:4, ‫סלון ;ממארת‬
‫ ממאיר‬Eze 28:24 stekende doornstruik;
‫ צ 'רעת ממ 'ארת‬Lev 13:51 Lev 13:52 Lev 14:44
kwaadaardige uitslag
‫ מארב‬m hinderlaag; cs ‫ ;מארב‬vgl. ‫;ארב‬
plaats Joz 8:9 Re 9:35 Ps 10:8 coll: de soldaten
2Kron 13:13†
‫ מארה‬f vloek; cs ‫מארת‬, pl ‫;מארות‬
Deut 28:20 Mal 2:2 Mal 3:9 Spr 3:33 Spr 28:27†
‫ מארת‬m lichten Gen 1:16, zie ‫מאור‬
‫ מ "אשר‬rel van wat = ‫ ; מן "אשר‬Gen 31:1
‫ מ "אשר לאבינו‬uit het bezit van onze vader;
Ex 5:11 ‫ מ "אשר תמצאו‬van waar jullie het
maar vinden; Ex 29:27 ‫מ "אשר לא "הרן ומ "אשר‬
‫ ;לבניו‬zowel van die van A. als van die voor
zijn zonen (dezelfde ram); Num 6:11 ‫מ "אשר‬
‫ חטא‬wegens dat hij gezondigd heeft;
Joz 10:11 ‫הרגו‬% ‫ מ "אשר‬meer dan degenen die
de Bne-Israel hadden gedood
‫ מאת‬prep van, afkomstig van; Gen 17:27‡ =
‫' את‬weg van bij'; verbuiging als ‫ את‬dus
‫מאתי‬
‫ מבדיל‬m afscheiding, Gen 1:6, zie ‫ בדל‬hi pt
‫ מבדלות‬f afzondering, eenzame plaatsen
Joz 16:9, zie ‫ בדל‬ni pt onregelmatig
‫ מבוא‬m komst, toegang; cs ‫ ;מבוא‬sf ‫מבואו‬,
pl ‫מבואות‬, cs ‫ ;מבואי‬de ingang Eze 42:9;
de intocht, het binnentrekken Eze 26:10; de
toegang (tot de zee) Eze 27:3; zonsondergang,
het westen Ps 104:19‡; vgl. ‫מוצא‬
zonsopgang
‫ מבוכה‬f verbijstering, verwarring; cs
‫ ;מבוכתם‬Jes 22:5 Mi 7:4†
202
‫ מבול‬m watermassa, vloed; de zondvloed bij
Noach Gen 6:17-Gen 11:10; de oervloed
Ps 29:10†
‫ מבוסה‬f onderwerping, het onder de voet
lopen Jes 18:2 Jes 18:7 Jes 22:5† ‫גי קו־קו‬
‫ ומבוסה‬een wreed volk dat alles vertrapt
‫ מבוע‬m waterbron; pl cs ‫ ;מבועי‬Jes 35:7
Jes 49:10 Pr 12:6†
‫ מבוקה‬f leegte Nah 2:11†
‫ מבושים‬m schaamdelen; pl cs ‫בשיו‬# ‫;מ‬
Deut 25:11†
‫ מבחור‬m keur, puikje; 2Kon 3:19 ‫עיר מבחור‬
de keur der steden ? 2Kon 19:23 ‫מבחור‬
‫ ברשיו‬zijn beste cypressen
‫ מבחר‬I. m keur, beste, puikje; cs ‫ ;מבחר‬sf
P ‫ ;מבחריו‬Gen 23:6‡; Dan 11:15 ‫ועם מבחריו‬
zijn keurtroepen;
II. nm Mibchar 1Kron 11:38
‫ מבט‬m zicht, uitzicht, hoop; sf ‫מבטה‬,
‫מן‬ ‫מב 'טהו‬, ‫ מבטם‬Zach 9:5 Jes 20:5 Jes 20:6†
‫ מבטא‬m uitspraak (ondoordacht); Num 30:7
Num 30:9†; zie ‫בטא‬
‫ מבטח‬m vertrouwen, toevlucht; cs
‫מבטח‬, sf
‫מבטחו‬, ‫מבטחי‬, ‫מבטחך‬, ‫מבטחה‬,
‫ מבטחם‬, pl ‫מבטחים‬, sf ‫; מבטחיך‬
vertrouwen Jer 17:7 Spr 21:22; degene op wie
men vertrouwt Jer 2:37, toeverlaat Job 8:14;
attributief zeker, veilig Jes 32:18
‫ מבלי‬prep bij gebrek aan Job 4:11; zie ‫בלי‬
'zonder'; omdat niet Deut 9:28
‫ מבליגית‬f verkwikking, vrolijkheid; sf
‫ מבליגיתי‬Jer 8:18†;
NBV'04 'mijn lach';
NBG'51 en anderen lezen : ‫מבלי גהה עלי‬

‫ יגון‬zonder leniging, niet te lenigen drukt op
mij leed; vgl. ‫גהה‬
‫ מבנה‬m gebouw Eze 40:2†
‫בני‬# ‫ מ‬nm Mebunnai de Chusatiet, held van
David 2Sam 23:27; = ‫חשתי‬# ‫ סבכי ה‬2Kron 11:29
2Sam 21:18
‫ מבצר‬I. m versterking, vesting; cs ‫מבצר‬, pl
‫מבצרים‬, cs ‫מבצרי‬, sf ‫ מבצריו‬en pl
‫ מבצרות‬Dan 11:15; versterking van een muur
Jes 25:12;vesting(stad) Joz 19:29 Dan 11:15
Num 13:19;
II. nm Mibsar, stamhoofd van Edom
Gen 36:42 1Kron 1:53
‫ מברח‬m vluchteling; pl sf ‫ ;מברחיו‬Eze 17:21†
‫ מבשם‬nm Mibsam; 1. zoon van Ismael
Gen 25:13 1Kron 1:29; 2. zoon van Sallum
1Kron 4:25
‫מ‬
Hoogl 4:13+; ‫שמים‬ ‫ ממגד‬van de kostelijke
gaven van de hemel Deut 33:13+
‫ מגדו‬nloc Megiddo in Manasse, voormalige
kanaänitische koningsstad Joz 12:21; Zach 12:11
‫מגדון‬
‫ מגדיאל‬nm Magdiël, stamhoofd van Edom
Gen 36:43 1Kron 1:54†
‫ מגדל‬I. m toren; ook ‫ מגדול‬2Sam 22:51, cs
‫ ;מגדל‬pl ‫מגדלים‬, ‫מגדלות‬, cs ‫מגדלות‬, sf
‫מגדליה‬, ‫ ;מגדלותיך‬Gen 11:4‡;
II. nloc Migdol en Migdal; verschillende
plaatsen; Ex 14:2‡; ‫ מגדל אל‬Joz 19:38; ‫מגדל‬
‫ גד‬Joz 15:37; ‫ מגדל עדר‬Gen 35:21
‫ מגדנות‬f kostbaarheden, geschenken;
Gen 24:53 Ezr 1:6 2Kron 21:3 2Kron 32:23†
‫ מגוג‬nloc nm Magog, volk uit het Noorden;
Gen 10:2 Eze 38:2 Eze 39:6 1Kron 1:5†

‫ מבשר‬m bode, boodschapper, zie ‫ בשר‬pi pt
‫בשים‬# ‫ מ‬m schaamdelen Deut 25:11, zie
‫מבושים‬
‫בשל‬# ‫ מ‬adj gekookt, zie ‫ בשל‬pu pt
‫ מבשלות‬f kookplaatsen, vuurplaatsen
Eze 46:23†
‫ מג‬m titel van een ambtenaar; ‫ רב־מג‬Jer 39:3;
de rab-mag Nergalsareser
‫גאלנו‬
" ‫ מ‬van onze lossers/vrijkopers (is hij er
een) Ruth 2:20; zie ‫גאל‬
‫ מגורה‬f angst, schrik; cs
‫ מגביש‬nm Magbis Ezr 2:30†
‫ מגבלת‬f snoeren, koorden Ex 28:14†
‫ מגבעה‬f muts, tulband van de priester; pl
‫ ;מגבעות‬Ex 28:40 Ex 29:9 Ex 39:28 Lev 8:13†
‫ מגד‬m kostelijke gaven; pl ‫מגדים‬, sf ‫;מגדיו‬
attributief ‫ פרי מגדים‬kostelijke vruchten;
‫ מגור‬I. m woning, verblijfplaats; vgl. ‫גור‬
'wonen' sf ‫מגורם‬, pl cs ‫מגורי‬, sf ‫ ריך‬#‫מג‬,
‫ ריהם‬#‫מג‬, ‫ ;מגוריהם‬Gen 17:8 ‫ ריך‬#‫ ארץ מג‬het
land waar gij vertoeft;
II. m schrik, verschrikking; cs ‫מגורת‬, pl sf
‫מגורתם‬, ‫ ;מגורותי‬Jes 31:9 Jer 6:25 Jes 66:4
Ps 34:5 Spr 10:24;
III. nm ‫ מגור־מסביב‬Magor-Missabib,
'Schrik van Rondom' Jer 6:25 Jer 20:3 Jer 20:10
Jer 46:5 Jer 49:29 Ps 31:14; bijnaam van de
priester Paschur Jer 20:1+
‫מגורת‬, pl sf
‫מגורותי‬, ‫ ; מגורותם‬Jes 66:4 Ps 34:5 Spr 10:24†
‫ מגורה‬f graanschuur Hag 2:19; ‫מגורם‬
Ps 55:16 ? = ‫ מגור‬hun woning? onzeker
‫ מגזרה‬f bijl; pl cs ‫ מגזרת‬2Sam 12:31†

203
‫מ‬
‫ מגל‬m sikkel (landbouwgereedschap; vgl.
‫ שקל‬de sikkel als gewicht); Joël 4:13 Jer 50:16;
‫ תפש מגל‬Jer 50:16 'die de sikkel zwaait' †
‫ מגלה‬f boekrol, geschrift; cs ‫;מגלת‬
‫ מגלת־ספר‬boekrol; Jer 36:2‡
‫ מגמה‬f het aanstormen? onzeker; cs ‫;מגמת‬
Hab 1:9 ‫ מגמת פניהם קדימה‬: NBG'51: het
aanstormen van hun voorhoede is een
oostenwind; NBV'04: onstuitbaar als de
oostenwind; KB: ‫ מגרת‬de schrik voor hen;
Reymond: l'ensemble (het geheel): heel hun
front is oostwaards;
‫ מגן‬pi uitleveren, overleveren; pf ‫מגן‬
Gen 14:20; ipf sf ‫ "אמננך‬Hos 11:8, ‫תמגנך‬aan
jou schenken Spr 4:9
‫ מגן‬m schild, rondas, kleiner dan ‫ ;צנה‬sf
‫מגני‬, ‫מגנם‬, pl ‫מגנים‬, cs ‫מגני‬, sf ‫ ;מגיניו‬pl
‫ מגנות‬2Kron 23:9; 1Kon 10:17‡; G-d als schild:
Gen 15:1 2Sam 22:3=Ps 28:7;Ps 115:9 Job 41:7
pantserplaten van de krokodil;
onduidelijk Hos 4:18 ‫א "הבו הבו קלון מגניה‬
zij beminnen vurig de schande - hun
schilden; ?lees ‫ קלון גניהם‬de schande van
hun tuinen (afgoderij, Adonis-dienst), of
‫ קלון מגאונם‬zij houden van schande meer
dan hun heerlijkheid
‫ מגנה‬f bedekking? verblinding? verharding?
cs ‫ ;מגנת־לב‬Klaagl 3:65†
‫ מגערת‬f bedreiging, vloek vanwege G-d
Deut 28:20†; vgl. ‫ גער‬dreigen
‫ מגפה‬f slag, plaag; cs ‫מגפת‬, pl sf ‫;מגפתי‬
plaag (ziekte) Ex 9:14 Num 17:13 Zach 14:15;
plotselinge slag, dood Eze 24:16; nederlaag
1Sam 4:17
204
‫ מגפיעש‬nm Magpias, hoofd van het volk
Neh 10:21†
‫ מגר‬q laten vallen, prijsgeven; pp mm cs
‫ מגורי אל חרב‬Eze 21:17 prijsgegeven aan
het zwaard;
pi neerwerpen; pf ‫ מגרתה‬Ps 89:45
wegwerpen, zie ‫גרר‬
1Kon 7:9 ‫ מגררות‬verzaagd, zie ‫גרר‬
‫ מגרה‬f steenzaag; pl ‫ ;מגרות‬2Sam 12:31
1Kon 7:9†; 1Kron 20:3 ?lees ‫ ובמגזרות‬en met
bijlen vgl. de parallel 2Sam 12:31
‫ מגרון‬nloc Migron 1Sam 14:2 Jes 10:28 ?=
Makrun
‫ מגרעות‬f inkortingen in de muur 1Kon 6:6†
‫ מגרפה‬f aardkluiten, verdroogde grond?
onzeker; pl sf ‫ ;מגרפתיהם‬Joël 1:17
Modern Hebreeuws: hark; KB/Reymond:
‫ מגרף‬schoffel
‫ מגרש‬m (weide-)gronden om de stad; cs
‫ ;מגרש‬pl cs ‫מגרשיה‬, enz.; Lev 25:34‡; vorm
‫ מגרשה‬Joz 21:11‡
‫ מגרשות‬Eze 27:28 de velden?
‫ מד‬I. m kledingstuk, gewaad; sf ‫ מדו‬Lev 6:3,
‫ מדו‬Ps 109:18; pl ‫מדות‬, ‫מדין‬, pl sf ‫מדותיו‬,
‫ ;מדיו‬Lev 6:3 Re 3:16 1Sam 4:12
1Sam 17:38+;1Sam 18:4 2Sam 20:8 Jer 13:25 Ps 109:18
Ps 133:2;
II. m tapijt Re 5:10; pl ‫ ;מדין‬Joz 15:61 zie ‫מדין‬
nloc
III. m maat, afmeting, zie ‫מדה‬
‫ מדבר‬I. m woestijn, wildernis; cs ‫מדבר‬, loc
‫ מד 'ברה‬Joz 18:12‡; sf ‫ מדברה‬Jes 51:3;
Gen 14:6‡;
II. m mond, praat; Hoogl 4:3 pl cs ‫' מדבריך‬je
pratertje', vgl. ‫דבר‬

‫ מדד‬q meten; pf ‫ מדד‬P ‫מדד‬, ‫מ 'דתי‬, ‫מדתם‬,
‫מדדו‬% , sf ‫ ;מדדו‬ipf ‫ תמוד‬Eze 45:3, ‫ת 'מדו‬, ‫וי‬
‫מד‬,' ‫ ;וי 'מדו‬inf ‫ ;מד‬de maat nemen Num 35:5
Jes 40:12 Eze 40:5‡; Eze 42:18 Eze 42:20 afmeten
(hoeveelheid graan) Ruth 3:15
ni gemeten worden; ipf ‫ימד‬, ‫ ;ימדו‬Jer 31:37
Jer 33:33 Hos 2:1†
pi zich rekken Job 7:4; uitmeten; pf ‫;ומדד־‬
ipf ‫ "אמדד‬, ‫ ;וימדד‬meten
Ps 60:8=Ps 108:8;2Sam 8:2;
po meten ipf ‫ וי 'מדד ארץ‬Hab 3:6 'hij nam de
maat van de aarde' noot BHS ?lees ‫וי "עמד‬
hij betrad de aarde; vertaling
NBG'51/NBV'04 ?lees ‫' וימעד‬doet de aarde
wankelen' KB: ‫ מוד‬polel ipf: hij doet
wankelen
hitpo zich uitstrekken, languit liggen ipf
‫ ויתמדד‬1Kon 17:21
‫ מדה‬I. f maat, afmeting; cs ‫מדת‬, sf ‫מדה‬,
‫ מדתה‬Job 11:9, pl ‫מדות‬, sf ‫ ;מדותיה‬maat
Ex 26:2; meting Jer 31:39, afstand Joz 3:4;
attributief: groot ‫ אנשי מדה‬Jes 45:14, ‫בית‬
‫ מדות‬Jer 22:14;
II. f tol, belasting tijdens het Perzisch
bewind Neh 5:4
‫ מדהבה‬nloc verdrukking; Jes 14:4; zie
‫מרהבה‬
‫ מדו‬m kledingstuk; pl sf ‫; מדוהם‬2Sam 10:4
1Kron 19:4†
‫ מדוה‬I. m ziekte Deut 7:15 Deut 28:60†;
II. m kledingstuk, zie ‫מדו‬
‫ מדוחים‬m verleiding, misleiding Klaagl 2:14†
‫ מדון‬I. m twist, strijd; pl ‫ מדינים‬Spr 6:14, cs
‫ מדיני‬Spr 19:13 en ‫ מדנים‬Spr 6:19 Spr 10:12;
Hab 1:3 Spr 17:14‡;
zie ‫ מדין‬i.v.m.vormen;
‫מ‬
II. m ‫ מדון‬maat, afmeting? Q 2Sam 21:20 zie
‫;מדה‬
III. nloc Madon, kanaänitische koningsstad
Joz 11:1 Joz 12:19
‫ מדוע‬interrog waarom Gen 26:27‡
‫ מדורה‬f vuurhaard? ronde stapel hout op het
altaar? Jes 30:33 Eze 24:9†
‫ מדושה‬f het gedorste; sf ‫דשתי‬# ‫ מ‬Jes 21:10†;
mijn gedorst = mishandeld volk
‫ מדחה‬f val, ondergang ; Spr 26:28†
‫ מדחפה‬f duw, stoot; pl ‫ מדחפת‬Ps 140:12;
‫צדנו למדחפת‬# ‫' י‬zal hem stootsgewijs
voortjagen'
‫ מדי‬adv telkens als, zo dikwijls als 1Sam 1:7;
Ex 36:5 meer dan genoeg; zie ‫די‬
‫ מדי‬adv voldoende, genoeg, zie ‫ די‬2Kron 30:3;
†
‫ מדי‬nloc Madai, Medië, de Meden, P ‫מדי‬,
Gen 10:2‡; gent ‫ מדי‬Mediër Dan 11:1
‫ מדין‬I. m twist, strijd; pl
‫מדינים‬, cs ‫ ;מדיני‬in
Spreuken, Q, K verwijst naar ‫ ;מדון‬b.v.
Spr 6:14;
II. nloc Midjan Gen 36:35‡; gent ‫מדיני‬
Gen 37:28‡; in Gen 37:36 ‫מדנים‬
‫ מדין‬nloc Middin, in de woestijn van Juda
Joz 15:61†
‫ מדינה‬f provincie (tijdens het Perzisch
bewind); cs ‫מדינת‬, pl ‫ ;מדינות‬1Kon 20:14
Est 1:1‡; landstreek, landschap Eze 19:8
Klaagl 1:1 Pr 2:8 Pr 5:7 Dn 11:25
‫ מדכה‬f vijzel Num 11:8†
‫ מדמן‬nloc Madmen in Moab, ? ‫דימון ? דמון‬
Jer 48:2
205
‫מ‬
‫ מדמנה‬I. f mesthoop Jes 25:10; †;
II. nloc Madmena in Benjamin (bij
Jeruzalem) Jes 10:31†
‫ מדמנה‬I. nloc Madmanna in Juda Joz 15:31; †;
II. nm Madmanna 1Kron 2:49†
‫ מדן‬I. m twist, geschil Spr 6:14 Spr 6:19, zie
en ‫;מדין‬
II. nm Medan, zoon van Abraham en
Ketura, broer van Midjan; Gen 25:2
1Kron 1:32 ?= Mitanni
‫ מדנים‬m Midjanieten Gen 37:36 = ‫מדינים‬
‫ מדע‬I. m kennis (inzicht); Dan 1:4+;2Kron 1:10+;
II. m gedachten; sf ‫ במד "עך‬Pr 10:20
‫ מדע‬m kennis, zie ‫מודע‬
‫ מדעת‬m kennis, verwant, zie ‫מודעת‬
‫ מדקרה‬f steek (met een steekwapen); pl
‫ מדקרות‬Spr 12:18†
‫ מדרגה‬f steilte, bergwand; pl ‫;מדרגות‬
Eze 38:20 Hoogl 2:14†
‫ מדרך‬m ruimte (om te staan); cs ‫;מדרך‬
Deut 2:5 ‫ עד מדרך כף־רגל‬nog geen
voetbreed
‫ מדרש‬m studie, schriftverklaring; cs ‫;מדרש‬
2Kron 13:22 2Kron 24:27†
‫דשה‬# ‫ מ‬f het gedorste Jes 21:10, zie ‫מדושה‬
‫ מדתא‬nm Hammedata, vader van Haman
Est 3:1, zie ‫המדתא‬
‫ מה‬interrog wat, wat voor een, hoe, waarom;
ook ‫ מה‬en ‫ ;מה‬Ex 16:15 ‫ ;מן‬1. vragend wat
Gen 31:36; wat voor een Gen 37:26; 2.
betrekkelijk wat, hetgeen; ‫מה המה עשים‬
wat zij doen Jer 7:17; ‫אלהי נתן‬C ‫ מה‬wat G-d
mij ingaf Neh 2:12; 3. vragend hoe? ‫מה אתן‬
206
‫ זה לפני מאה איש‬2Kon 4:43; 4. uitroepend
wat, hoe! ‫ מה־נורה‬Gen 28:17 hoe
ontzagwekkend! 5. retorische vraag wat,
hoe, waarom : Job 16:6 Ex 15:24 Hoogl 8:4 6. met
bz. ‫ על־מה‬waarom Ps 10:13 7. met vz. ‫במה‬
Ex 22:26 waarin, waarmee; ‫ למה‬zie ‫למה‬
‫מדון‬ ‫ מהה‬hitpalp talmen, achterblijven; pf
‫מהתי‬% ‫ התמה‬Ps 119:60, ‫מהנו‬% ‫ התמה‬Gen 43:10,
‫ והתמהמהו‬Re 19:8; ipf ‫ ויתמהמה‬Gen 19:16
Hab 2:3; inf ‫ להתמהמה‬Ex 12:39, sf
‫ התמהמהם‬Re 3:26; imp ‫ התמהמהו‬Jes 29:9;
pt ‫ מתמהמה‬2Sam 15:28;
zie ‫' תמה‬zich verbazen' i.v.m.
vormverwarring en woordspeling, b.v.
Gen 43:33 ‫ ויתמהו‬niet ‫ מהה‬hitp maar
‫ תמה‬q en Jes 29:9 ‫= התמהמהו ותמהו‬
‫ מהה‬en ‫ תמה‬staat stil en weest verbaasd
‫ מהומה‬f onrust, verwarring, paniek, drukte;
cs ‫מהומת‬, pl ‫ ;מהומת‬Deut 7:23‡
‫ מהומן‬nm Mehuman, hoveling van koning
Ahasverus Est 1:10†
‫ מהיות‬combinatie van ‫ מן‬en ‫היות‬C , zie ‫היה‬
q inf;
1Sam 2:31 ‫ מהיות זקן‬zodat er geen oude
man (over is in uw huis);
Jes 49:6 ‫ נקל מהיותך‬te min voor jou om
knecht te zijn;
Ruth 1:12 ‫ זקנתי מהיות לאיש‬ik ben te oud
om nog voor een man te zijn
‫ מהיטבאל‬I. nf vrouw van koning Hadar
Gen 36:39 1Kron 1:50†;
II. nm vader van Delaja Neh 6:10†
‫ מהיר‬adj snel, behendig, bekwaam; cs ‫;מהר‬
vgl. ‫ מהר‬Jes 16:5 ‫ מהר צדק‬bekwaam, snel
in gerechtigheid; Ps 45:2 Spr 22:29 Ezr 7:6†

‫ מהל‬q versnijden (water bij wijn mengen); pp
‫ מהול‬Jes 1:22†
‫ מ "הלך‬m reis; cs
‫מ "הלך‬, sf ‫מ "הל "ככה‬, pl
‫ מ "הלכים = מהלכים‬1. de reis, het gaan
Neh 2:6; 2.
afstand Jona 3:4; 3. een gang (met
toegang tot de vertrekken) Eze 42:4; 4.
toegang, omgang Zach 3:7
‫ מ "הלל‬m faam, goede naam; sf ‫מ "הללו‬
Spr 27:21†
‫ מ "הללאל‬nm Mahalalel; 1. zoon van Kenan
1Kron 1:2 Gen 5:12+; 2. een afstammeling van
Peres Neh 11:4†
‫למות‬# ‫ מ "ה‬f slagen, stoten Spr 18:6 Spr 19:29†;
vgl. ‫' הלם‬hameren'
‫ מהם‬interrog wat zij (doen) = ‫ מה הם‬K
Eze 8:6
‫ מהמה‬dralen, enz. Gen 19:6; zie ‫מהה‬
‫ מ "המרות‬f plassen (kuilen met water)
Ps 140:11†
‫ מהפכה‬f omverwerping, verwoesting; cs
‫ מהפכת‬Deut 29:22 Jes 1:7 Jes 13:19 Jer 49:18
Jer 50:40 Am 4:11†
‫ מהפכת‬f schandblok; Jer 20:2 Jer 20:3 Jer 29:26
2Kron 16:10 ‫' בית המהפכת‬gevangenis'; †
‫ מהר‬I.ni overijld, onbezonnen zijn; pf 3f P
‫הרה‬% ‫ ;נמ‬pt ‫נמהר‬, ‫נמהרים‬, cs ‫;נמ "הרי‬
onbezonnen Jes 32:4; angstig, geschrokken?
Jes 35:4 onstuimig, opdringend Hab 1:6;
mislukt Job 5:13
pi zich haasten, snel zijn; pf ‫מהר‬, ‫מהרת‬,
enz.; ipf ‫וימהר‬, enz., 3ff ‫ תמהרנה‬Jer 9:17;
imp ‫מהר‬, ‫מ "הרה‬, ‫מ "הרי‬, ‫ ;מ "הרו‬inf ‫;מהר‬
pt ‫ ממהר‬en ‫ מהר‬Sef 1:14; zich haasten
Jer 48:16; haastig brengen 1Kon 22:9 Est 5:5;
adv ‫' מהר‬snel, in korte tijd' Deut 4:26‡;
‫מ‬
de naam ‫מהר שלל חש בז‬
Jes 8:1 Jes 8:3
'snel te snaai, gauw te gap' 'haastig buit,
spoedig roof'
II.q een vrouw verwerven; vgl. bruidsschat,
‫ ;מהר‬pf ‫הרו‬% ‫ "מ‬Ps 16:4 fig. dingen naar de
gunst; ipf sf ‫ ימה 'רנה‬Ex 22:15
‫ מהר‬m bruidsschat, prijs voor de bruid
Gen 34:12 Ex 22:16 1Sam 18:25†
‫ מהרה‬f haast; adv. spoedig, haastig, ijlings
Num 17:11‡; ‫ במהרה‬Pr 4:12 vlug, gemakkelijk
‫ מהרי‬nm Maharai, de Netofatiet 1Kron 11:30
1CH 27:13 2Sam 23:28†
‫ מהר שלל חש בז‬nm Maher-Salal-Chas-
Baz Jes 8:1 Jes 8:3 'Haastig buit, spoedig roof',
naam van Jesaja''s zoon
‫ מ "התלות‬f begoocheling, bedrog Jes 30:10†
‫ מו‬verlengstuk van voorzetsels ; ‫ במו‬, ‫ למו‬,
‫כמו‬
‫ מואב‬nloc Moab, land en volk; Gen 19:37‡;
gent ‫מואבי‬, ‫ מאבי‬Deut 2:29‡; f ‫מאביה‬
Ruth 1:4
‫ מואל‬besnijden, zie ‫מול‬
‫ מובא‬m binnenkomst, ingang; vgl. ‫ מבוא‬en
‫ מוצא‬2Sam 3:25 ‫ מוצ "אך ומובאך‬je uit- en
ingaan = je doen en laten; Eze 43:11 ‫מצאיו‬
‫ ומובאיו‬de uit- en ingangen van het gebouw
‫ מוג‬q golven, vloeibaar, onvast zijn,
wankelen; ipf ‫ תמוג‬Ps 46:7, ‫ ותמוג‬Am 9:5; sf
‫מוגנו‬
' ‫ ות‬Jes 64:6 ? ‫ מגן‬overleveren,
uitleveren; inf ‫ למוג‬Eze 21:20 (wankelen?)
ni deinen, sidderen (van angst); pf ‫נמוג‬
1Sam 14:16 Jes 14:31 Nah 2:7, ‫ נמגו‬Ex 15:15 Joz 2:9
Joz 2:24 Jer 49:23; pt ‫ נמוגים‬Ps 75:4;
pil week of onvast maken, doen vergaan;
ipf sf ‫ תמגגני‬Job 30:22, ‫ תמגגנה‬Ps 65:11;
207
‫מ‬
hitp smelten, vergaan; pf P ‫מגגו‬
' ‫ הת‬Nah 1:5;
ipf 3f ‫ תתמוגג‬Ps 107:26 vergaan; 3ff
‫ תתמוגגנה‬Am 9:13 overstromen?
‫ מוד‬Hab 3:6 schudden, doen wankelen; zie
‫מדד‬
‫ מודע‬m kennis, verwant; Ruth 2:1; ‫ מודע‬Spr 7:4
vgl. ‫ ידע‬ni pt
‫ מודעת‬f verwant, familie; sf ‫מודעתנו‬
Ruth 3:2
‫ מוט‬q wankelen,- heen en weer zwaaien; pf
‫ 'מטה‬Ps 60:4 Ps 94:18, ‫ 'מטו‬Ps 46:7; ipf ‫תמוט‬
Deut 32:35 Jes 54:10, 3ff ‫ תמוטנה‬Jes 54:10; inf
abs ‫ מוט‬Jes 24:19, cs ‫ מוט‬Ps 38:17‡ pf ‫מט‬
Spr 25:26, ‫ מטים‬Spr 24:11;
Ps 66:9 ‫ נתן למוט‬toelaten dat gaat
wankelen;
ni wankelen, waggelen; pf ‫ נמוטו‬Ps 17:5; ipf
‫ימוט‬, ‫תמוט‬, ‫אמוט‬, ‫ ;ימוטו‬Jes 40:20‡
hi laten vallen, neerwerpen? onzeker; ipf
‫ימיטו‬, Ps 55:4 Ps 140:11
hitpol heftig wankelen; pf ‫מוט התמוטטה‬
‫ ארץ‬Jes 24:19
‫ מוט‬m draagstang, juk; sf ‫ ;מוטהו‬Num 4:10
Num 4:12 Num 13:23 Nah 1:13;
zie ook ‫ מוט‬q inf 'wankelen'
‫ מוטה‬f draagstang, juk; pl ‫מוטת‬, ‫;מטות‬
Jes 58:6‡; Lev 26:13
de stangen; 1Kron 15:15 de
draagbomen van de ark
‫ מוך‬q arm worden; pf ‫ מך‬Lev 25:47 Lev 27:8, ipf
‫ ימוך‬Lev 25:25 Lev 25:35 Lev 25:39†
‫ מול‬I.q besnijden; pf ‫מל‬, ‫ומל 'תה‬, ‫ 'מלו‬,
‫ ;מל 'תם‬ipf ‫ ;וי' מל‬pp ‫ מול‬Jer 9:24, pl ‫מלים‬#
Joz 5:5; (voorhuid) Gen 17:23‡; (fig.
onreinheid) Deut 10:16‡;
ni zich laten besnijden; pf ‫נמול‬, ‫ ;נמלו‬ipf
208
‫ימול‬, ‫ ;וימלו‬imp ‫ המלו‬Jer 4:4; inf ‫המל‬,
‫המול‬, sf ‫ ;בהמלו‬pt ‫ נמולים‬Gen 34:22;
Gen 17:10‡; fig. Jer 4:4;
II.hi weerstaan, neerhouwen? ipf sf ‫"אמילם‬
Ps 118:10+ onzeker
‫ מול‬prep voor, tegenover; ook ‫ ;מול‬sf ‫מלי‬# ;
Ex 18:19‡; ‫אל־מול‬ gericht naar, in de richting
van 1Sam 17:30; ‫ ממול‬tegenover Ex 28:27‡;
‫מלי‬# ‫ מ‬aan de overkant van mij Num 22:5;
‫ למול‬Neh 12:38 in tegenovergestelde richting
‫ מולדה‬nloc Molada, in Juda Joz 15:26 Joz 19:2
Neh 11:26 1Kron 4:28†
‫ מולדת‬f afkomst; sf ‫מולדתי‬, ‫מולדתו‬,
‫מולדתנו‬, pl sf ‫ ;מולדתיך‬herkomst,
geboorteland Gen 11:28‡Gen 12:1 Ruth 2:11
Jer 22:10; familie Gen 31:3 Lev 18:9;
nakomelingen Gen 48:6
‫ מולה‬f besnijdenis; pl ‫ מולת‬Ex 4:26 meervoud
naar de vorm
‫ מוליד‬nm Molid, zoon van Abisur 1Kron 2:29†
‫ מום‬m smet, vlek, gebrek; sf ‫מומי‬, ‫;מומם‬
ook ‫ מאום‬Dan 1:4 Job 31:7†; lichamelijk
gebrek Lev 21:17 Deut 15:21‡; zedelijk,
schandvlek Deut 32:5‡
‫ מומה‬f iets of niets; zie ‫מאומה‬
‫ מוסב‬m rondom, omgang (galerij om huis?)
Eze 41:7 onzeker; ?lees ‫ מסבה‬omloop
‫ מוסבה‬f omringd, in een ronde zetting gevat
Ex 28:11; zie ‫ סבב‬ho pt
‫ מוסד‬m grondvesten, fundamenten; pl cs
‫ ;מוסדי‬andere vormen zie ‫ ;מוסדה‬Deut 32:22
Jes 24:18 Jes 58:12 Jer 31:37 Mi 6:2 Ps 18:8 Ps 82:5
Spr 8:29†

‫ מוסד‬m grondlegging, stichting (het tijdstip);
cs ‫ ; מוסד‬vgl. ‫ ; מוסדה‬Jes 28:16 2Kron 8:16†
‫ מוסדה‬f grondvesten, fundament; pl
‫מוסדות‬, cs ‫ ;מוסדות‬2Sam 22:8 2Sam 22:16
Jes 40:21 Jer 51:26 Ps 18:16†
‫ מוסדה‬f onderbouw?, Eze 41:8; pl cs ‫;מוסדות‬
?lees ‫ מטה מוסרה‬stok van de
Jes 30:32
tuchtiging?
‫ מוסך‬m overdekte gang; cs ‫ ;מוסך‬Q
2Kon 16:18 K ‫† מיסך‬
‫ מוסר‬m boei, band; zie ook ‫ ;מוסרה‬pl cs
‫מוסרי‬, sf P ‫מוסרי‬, ‫ ;מוסריכם‬Jes 28:22
Jes 52:2 Ps 116:16†;
Job 33:15 ‫ ובמסרם‬lees ‫ מוסרם‬hun
bestraffing?
‫ מוסר‬m tucht; cs ‫מוסר‬, sf ‫מוסרי‬, ‫מוסרך‬
% ;
vermaan, opvoeding, afstraffing
(tuchtiging), terechtwijzing; Deut 11:2‡;
veelvuldig in Spreuken Spr 1:2+; ‫שבט מוסר‬
de tuchtroede Spr 22:15
1Sam 21:7 en Jes 17:1 zie ‫ סור‬ho pt ‫מוסר‬
'weggenomen'
‫ מוסרה‬I. f band, boei; pl
‫מוסרות‬, cs
‫מסרת‬, sf ‫מוסרותיך‬, ‫מוסרותימו ;מוסרתיך‬
Ps 2:3; Jer 2:20‡;
II. nloc Mosera, Moserot, legerplaats in de
woestijn Num 33:30+;Deut 10:6
‫ מועד‬m tijdstip; sf ‫מועדה‬
" , ‫מוע 'דך‬
" , pl
‫מועדים‬
" en ‫מועדות‬ " ; 1. vastgestelde tijd
Gen 1:14‡ 2. ontmoeting Hos 9:5; ‫אהל מועד‬
tent van samenkomst Ex 27:21‡; 3. feest,
viering Klaagl 1:15 Klaagl 2:7 Lev 23:2; 3. plaats
van ontmoeting (tempel) Ps 74:4;
‫ מועד‬m gelid (opstelling van het leger)?; pl
cs ‫ ;מואדיו‬onzeker; Jes 14:31†
‫מ‬
‫ מועדה‬f afspraak, aanwijzing (vrijsteden)
Joz 20:9†
‫ מועדיה‬nm Moadja, Jeminiet Neh 12:17=
‫ מעדיה‬in Neh 12:5
‫ מועדת‬adj wankelend, zwikkende voet
Spr 25:19, zie ‫ מעד‬q pt f
‫ מועף‬m duisternis, somberheid? Jes 8:23
onzeker, vgl. ‫מעוף‬
‫ מועצה‬f raad, beraadslaging, plan,
voornemen; pl ‫מועצות‬, sf ‫מעצותיהם‬ " ,
‫מועצותיהם‬ " ; Jer 7:24 Hos 11:6 Mi 6:16 Ps 5:11
Ps 81:13 Spr 1:31 Spr 22:20†
‫ מועקה‬f bedruktheid, strakke band? Ps 66:11†
‫ מופז‬adj geraffineerd, zie ‫פזז‬
‫ מופעת‬nloc Mofat Jer 48:21; zie ‫מיפעת‬
‫ מופת‬m wonder, teken; sf ‫מופתכם‬, pl
‫ מופתים‬en ‫מפתים‬, pl sf ‫מופתי‬, ‫;מופתיו‬
Ex 4:21‡
‫ מוץ‬zie ‫' מיץ‬het persen' Spr 30:33
‫ מוצא‬I. m het uitgaan; ook ‫ ;מצא‬sf ‫מוצאו‬,
‫ ;מוצ "אך‬pl cs ‫מוצאי‬, pl sf ‫ ;מוצאיהם‬vgl.
‫ ;מוצאה‬1. het vertrek (handeling) Eze 12:4
‫ ;מוצאי גולה‬2. de uitgang (plaats) Eze 42:11
‫ מוצאיהם‬de uitgangen ervan; 3. het oosten
(zonsopgang) Ps 75:7; vgl. Hos 6:3 ‫כשחר‬
‫ ;מוצאו‬4. (woorden) ‫מוצא שפתים‬
Num 30:13 en ‫ מוצא פה‬Deut 8:3; 5. ‫מוצא‬
‫ ומובא‬het in- en uitgaan = doen en laten;
2Sam 3:25‡
II. nm Mosa; 1. zoon van Zimri 1Kron 8:36 2.
zoon van Kaleb 1Kron 2:46
‫ מוצאה‬f uitgang; pl ‫מוצאות‬, sf ‫;מוצאתיו‬
herkomst, oorsprong Mi 5:1; gemak, toilet
(beerput) 2Kon 10:27
209
‫מ‬
‫ מוצק‬I. m gietsel, het gieten van metaal;
1Kon 7:37; Job 37:10
hard ijs?;
II. adj gegoten zie ‫ יצק‬ho pt;
III. m nauwe plaats, engte, benauwenis
Job 36:16 Jes 8:23
‫ מוצקה‬f gietsel, het gieten; sf ‫מוצקתו‬, pl
‫ מוצקות‬2Kron 4:3; gegoten pijp van de
kandelaar Zach 4:2; †
‫ מוק‬hi sneren, honend spreken ? ipf ‫ימיקו‬
Ps 73:8†
‫ מוקד‬m vuurhaard, vuurplaats; sf ‫? מוקדה‬
lees ‫ ; מוקדה‬pl cs ‫ ;מוקדי‬Lev 6:2 Jes 33:14;
Ps 102:4 ‫ כמו־קד‬lees ‫כמוקד‬
‫ מוקש‬m val, valstrik; pl ‫ ; מוקשים‬cs ‫מוקשי‬
en ‫ מוקשות‬Ps 141:9; Ex 10:7‡; lokaas? of
klap in de valstrik? Am 3:5; fig: valse
verleiding Ex 34:12 Deut 7:16 Re 2:3
‫ מור‬ni verwisseld, veranderd worden; pf ‫נמר‬
Jer 48:11
hi wisselen, ruilen, terugkomen op belofte;
pf ‫המיר‬, ‫ הימיר‬Jer 2:11; ipf ‫ימיר‬, ‫ימר‬,
‫אמיר‬, ‫וימירו‬, sf ‫ ימירנו‬Lev 27:10‡; inf ‫המר‬
Lev 27:10 Lev 27:33, cs ‫ בהמיר‬Ps 46:3
‫ מור‬mirre, zie ‫מר‬
‫ מורא‬m vrees; sf ‫מוראי‬, ‫מור "אכם‬, pl
‫ מור "אכם ;מוראים‬Gen 9:2 de vrees voor
jullie; Jes 8:13 voorwerp van jullie vrees;
Jes 8:12 ‫ מוראו‬wat hij vreest; Mal 1:6 eerbied,
godsvrucht; Deut 26:8 schrikwekkend wonder
‫ מורג‬m dors-slede; pl ‫ מורגים‬1Kron 21:23,
‫ מורגים‬2Sam 24:22; fig. Jes 41:15
‫ מורד‬m afloop, helling; cs ‫ ;מורד‬vgl. ‫; ירד‬
Joz 7:5 Joz 10:11 Jer 48:5 Mi 1:4; 1Kon 7:29 ‫מ "עשי‬
‫ מורד‬afhangend werk,guirlande
210
‫ מורה‬I. m vroege regen; vgl ‫ ; ירה‬Ps 84:7
Joël 2:23;
II. m leraar, leermeester; pl sf P ‫ מורי‬en
‫( מוריך‬enkelvoud?); Spr 5:13 Job 36:22 Jes 30:20
Hab 2:18; zie ‫ ירה‬hi pt;
III. nloc Elon More, Waarzeggers-eik
Gen 12:6‡; ‫ גבעת המורה‬Re 7:1
‫ מורה‬I. f scheermes Re 13:5 Jc 16:17 1Sam 1:11†;
II. f vrees Ps 9:21, zie ‫מורא‬
‫ מורט‬adj glad, kaal Jes 18:2 Jes 18:7 ; zie ‫מרט‬
pu pt
‫ מוריה‬nloc de berg Moria 2Kron 3:1, zie ‫מריה‬
‫ מורש‬I. m wens, verwachting; pl cs ‫מורשי‬
‫ לבבי‬Job 17:11;
II. m bezit, erfdomein; cs ‫ מורש‬Jes 14:23;
Ob 17 ‫? מורשיהם‬lees ‫' מורישיהם‬hun
verdrijvers', zie ‫ ירש‬hi
‫ מורשה‬f bezitting, erfgoed Ex 6:8
Deut 33:4,Eze 11:15-Eze 36:5‡
‫ מורשת גת‬nloc Moreset-Gat Mi 1:14; gent
‫ מורשתי‬Jer 26:18 de man uit Moreset =
Micha
‫ מוש‬I.q weggaan, wijken; transitief
wegnemen, doen wijken; pf ‫ מש‬Zach 14:4,
‫ 'משו‬Num 14:44, ‫ ומש 'תי‬ik neem weg Zach 3:9;
ipf ‫ ימוש‬Joz 1:8 Jes 54:10, ‫ ימיש‬Ex 13:22 Ex 33:11
Jes 46:7 Jer 17:8 Nah 3:1 Ps 55:12; Mi 2:4 hij
ontneem mij (het bezit); ‫ תמוש‬Jes 22:25
Spr 17:13, ‫מש‬# ‫ ת‬Re 6:18; ‫ לא אמיש‬ik liet niet
wijken Job 23:12, ‫ ימושו‬Jes 54:10 Jes 59:21,
‫משו‬# ‫ י‬Jer 31:36, ‫ תמישו‬jullie nemen weg
Mi 2:3;
II.q voelen, betasten; zie ‫ ;משש‬ipf sf
‫משני‬# ‫ י‬Gen 27:12, ‫משך‬# ‫ ו "א‬Gen 27:21; ‫משהו‬# ‫וי‬
Gen 27:22;

hi (laten) tasten; ipf ‫ ימישון‬Ps 115:7 tasten;
imp sf ‫ "המישני‬Re 16:26 laten tasten
‫ מושב‬m verblijf (duur of plaats); cs
‫מושב‬,
sf ‫מושבי‬, ‫מושבך‬, enz.; pl ‫מושבות‬, cs
‫מושבי‬, sf ‫מושבתם‬, ‫מושבתיהם‬, enz.;
zetel, standplaats, plek, kring 1Sam 20:18
Ps 1:1 Eze 8:3; verblijf, het wonen Eze 48:15;
woonplaats Gen 10:30 Eze 28:2 Ex 12:20; ligging
2Kon 2:19; inwoners, tot het huis behorend
2Sam 9:12
‫ מות‬m de dood? het sterven van?
‫ מושי‬nm Musi, zoon van Merari, Ex 6:19‡; ook
‫משי‬# 1Kron 6:4; gent ‫ מושי‬Num 3:33 Num 26:58
‫ מושעות‬f heil, redding; Ps 68:21†
‫ מות‬q sterven; pf ‫מת‬, ‫ 'מתה‬, ‫ מתי‬Gen 19:19,
‫ 'מתנו‬Num 14:2 P ‫מתנו‬% ; ipf ‫ימות‬, ‫י 'מת‬,
‫וי 'מת‬, ‫ ;וי' מת‬imp ‫מת‬# Deut 32:50 Job 2:9; inf
abs ‫מות‬, cs ‫מות‬, sf ‫ מותי‬2Sam 19:1, ‫מותה‬
1Sam 4:20; pt ‫מת‬, sf ‫מתי‬, ‫מתך‬, ‫מתים‬, cs
‫מתי‬, f ‫ ;מתה‬sterven Gen 5:8 Ruth 1:3 Job 1:19;
‫' מות‬de dood van' zie ‫ מות‬cs;
pil doden, laten sterven; pf ‫מתתי‬ ' 2Sam 1:16,
sf ‫ מותתני‬Jer 20:17, ipf ‫ תמותת‬Ps 34:22, sf ‫וי‬
‫מת 'תהו‬" 1Sam 17:51; imp sf ‫ מת 'תני‬Re 9:54; inf
‫ למותת‬Ps 109:16; pt ‫ ממותת‬1Sam 14:13, pl cs
‫ ממותי‬Jer 16:4 Eze 28:8;
hi doden, laten doden; pf ‫המית‬, ‫והמ 'תה‬,
‫ "המתם‬, sf ‫יתתהו‬ % ‫המ‬C ; ‫ "המיתיו‬1Sam 17:35,
‫ "המ 'יתיה‬, ‫יתה‬#' ‫המ‬C ; ipf ‫ימית‬, ‫וי' מת‬, sf
‫ ;ימ 'יתנו‬imp ‫ המיתו‬1Sam 22:17, sf ‫"המיתני‬
1Sam 20:8; inf abs ‫המת‬, cs ‫המית‬, sf ‫; "המיתו‬
pt pl ‫ ממיתים‬2Kon 17:26; doden Gen 37:18
Ex 1:16laten doden 1Sam 15:3
ho gedood worden; pf ‫הומת‬ % Deut 21:22
2Kon 11:2, ‫המתו‬# 2Sam 21:9; ipf ‫יומת‬, P ‫יומת‬
% ,
‫תומת‬, ‫ יומתו‬P ‫יומתו‬ ' ; pt ‫ מומת‬1Sam 19:11,
‫ מומתים‬2Kon 11:2 2Kron 22:11; frequent: ‫מות‬
‫מ‬
‫ יומת‬q inf abs+ho ipf 'zal zeker ter dood
worden gebracht'
‫ מות‬m de dood; cs ‫מות‬, sf ‫מותי‬, ‫מותו‬,
‫מותה‬, ‫מותם‬, pl cs ‫ מותי‬Eze 28:10, sf ‫מותיו‬
Jes 53:9;
het dodenrijk: Jes 28:15 Hos 13:14 e.a.
Jes 53:9 ‫ במתיו‬in zijn dood? lees ‫במתיו‬
zijn grafheuvel(s)? anders gevocaliseerd,
verklaarbaar in het parallelisme met ‫קבר‬
‫על־מות‬
‫' עלמות לבן‬op de melodie:
Ps 48:15; Ps 9:1
het sterven van de zoon'; zie ‫ מות‬en ‫;מות‬
verklaring onzeker!
‫ מותר‬m voordeel; cs ‫( ;מותר‬beter lot) Pr 3:19;
(winst) Spr 14:23 Spr 21:5†
‫ מזבח‬m altaar; cs ‫מזבח‬, sf ‫מזבחו‬, ‫מזב "חך‬,
P ‫מזב 'חך‬, pl ‫מזבחות‬, ‫מזבחת‬, cs
‫מזבחתיו‬, ‫מזבחתיהם‬, enz.; Gen 8:20‡
‫ מזג‬m wijn met kruiden; P ‫ מזג‬Hoogl 7:3†
‫ מזה‬adv I. hiervandaan; Gen 16:8; ‫אי־מזה‬
waarvandaan?; Gen 37:17 Gen 42:15‡;
II. aan de ene kant, aan de andere kant
Ex 17:12 Ex 25:19‡; ‫ מזה ומזה‬aan weerskanten
Ex 38:15
‫ מזה‬nm Mizza, zoon van Reüel, Gen 36:13
Gen 36:17 1Kron 1:37†
‫ מזה‬interrog wat, hoe Ex 4:2 Gen 27:20 ‫מה־זה‬
‫ מזה‬f leeg, uitgeput; pl cs ‫ ;מזי רעב‬Deut 32:24;
Jes 5:13 ‫' מתי רעב‬mannen van honger' =
'hongerlijders'; gezien het parallelelisme ?
lees ‫' מזי רעב‬uitgeput' of ‫' מתי רעב‬dood
van de honger'
‫ מזו‬m voorraad (graanschuur?) Ps 144:13†
211
‫מ‬
‫ מזוזה‬f deurpost; cs ‫מזוזת‬, sf ‫מזוזתי‬,
‫מזוזתם‬, pl ‫מזוזות‬, ‫ ;מזוזת‬Ex 12:7‡
‫ מזון‬m voedsel Gen 45:23 2Kron 11:23†
‫ מזור‬I. m zweer, gezwel Jer 30:13 Hos 5:13;
II. m valstrik Ob 7†
‫ מזח‬I. m gordel Ps 109:19; Job 12:21 ‫ מזיח‬gordel
of dam;
II. m dijk? dam? haven? Jes 23:10
‫ מזיח‬m dam of dijk Job 12:21, zie ‫מזח‬
‫ מזין‬luisterend Spr 17:4, zie ‫ אזן‬hi pt
‫ מזכיר‬m kanselier (secretaris?) 2Sam 8:16
Jes 36:3 1Kron 18:15; zie ‫ זכר‬hi pt
‫ מזל‬m sterrenbeeld, gesternte; pl ‫מזלות‬
2Kon 23:5†
‫ מזלג‬m vleesvork (drietandig, voor
offervlees); pl ‫מזלגות‬, sf ‫ ;מזלגתיו‬Ex 27:3‡
‫ מזמה‬f plan; lange vorm ‫ מז 'מתה‬Jer 11:15; sf
‫מזמתו‬, pl ‫מזמות‬, sf ‫ ;מזמותיו‬gedachten,
voornemens (goed of slecht); Jer 23:20‡;
bedachtzaamheid Spr 1:4; arglistigheid
Ps 139:20 vgl. ‫מרמה‬
‫ מזמור‬m lied, psalm, alleen in Psalmen
Ps 3:1‡
‫ מזמרה‬f snoeimes; pl ‫מזמרות‬, sf
‫ ;מזמרתיכם‬Jes 2:4 Jes 18:5 Joël 4:10 Mi 4:3†
zie ‫' מזמרת‬mes'
‫ מזמרת‬f snuitmes, gaffel (voor kaarsen,
lampen); pl ‫ מזמרות‬1Kon 7:50 2Kon 12:14
2Kon 25:14 Jer 52:18 2Kron 4:22†
vgl. ‫מזמרה‬
‫ מזן‬m voedsel, zie ‫מזון‬
‫ מזער‬adv weinig; met ‫' מעט‬heel kort'
Jes 10:25 Jes 16:14 Jes 24:6 Jes 29:17†
212
‫ מזרה‬m wan; Jer 15:7 Jes 30:24†
‫ מזרות‬f sterrenbeelden Job 38:32, vgl. ‫מזל‬
‫ מזרח‬m zonsopgang, het oosten; cs ‫מזרח‬,
loc ‫ ;מז 'רחה‬Ex 27:13; Num 21:11 ‫ממזרח‬
‫ ה 'שמש‬aan de kant van de zonsopgang;
1Kron 4:39 ‫יא‬A‫ג‬% ‫ למזרח ה‬aan de oostkant van
het dal; het morgenland Ps 103:12
‫ מזרים‬m noordenwinden Job 37:9
'wolkenverstrooiers', zie ‫ זרה‬pi pt
‫ מזרע‬m zaad, het ingezaaide (land) Jes 19:7†
‫ מזרק‬m sprengbekken, schaal om mee te
sprenkelen; pl ‫ מזרקות‬en ‫מזרקים‬, cs
‫מזרקי‬, sf ‫ ;מזרקתיו‬Ex 27:3‡;Num 4:14‡; Am 6:6
mengbekers?
‫ מח‬m vet, vet offerdier, mestkalf Ps 66:15; fig.
'vette rijken' Jes 5:17; †
‫ מח‬m merg Job 21:24; zie ‫מח‬
‫ מחא‬q klappen (applaus) met ‫ כף‬of ‫ ;יד‬ipf ‫י‬
‫ מ "חאו‬Jes 55:12 Ps 98:8; inf sf ‫ מח "אך‬Eze 25:6
NB: afkeurend handgeklap ‫ספק‬
‫ מ "חבא‬m schuilhoek, schuilplaats Jes 32:2;
‫ מ "חבאים‬1Sam 23:23†
‫ מחברות‬f verbindingen (binten of krammen)
(hout) 2Kron 34:11, (ijzer) 1Kron 22:3†
‫ מחברת‬f van aansluitende gordijnen; P
‫מחברת‬, sf ‫ ;מחברתו‬1. een stel gordijnen
2. de aansluiting
Ex 26:4 Ex 26:5 Ex 36:11 Ex 26:12
(plaats waar ze aan elkaar sluiten) Ex 28:27
Ex 36:11 Ex 36:17 Ex 39:20†
‫ מ "חבת‬f bakplaat, platte pan Eze 4:3 1Kron 23:29;
het spijsoffer daarop bereid Lev 2:5
‫ מ "חגרת‬f gordel, feestsjerp; Jes 3:24†

‫ מחה‬I.q afvegen, wegvegen, uitwissen,
uitroeien; pf ‫מחה‬, 3f ‫מ "חתה‬, ‫מחית‬,
‫מחיתי‬, ipf ‫ימחה‬, ‫וי' מח‬, ‫תמחה‬, ‫ ;אמחה‬sf
‫ אמחנו‬Ex 32:33; imp ‫ מחה‬Ps 51:3+, ‫מחני‬
Ex 32:32; inf abs ‫ מחוה‬Ex 17:14, cs ‫מחות‬
2Kon 14:27 Spr 31:3; pt ‫ מחה‬Jes 43:25; Gen 6:7‡;
ni weggevaagd, uitgewist worden; pf ‫נמחו‬
Eze 6:6, ipf ‫ימחה‬, ‫ימח‬, ‫וימח‬, P ‫תמח‬,
‫ ;ימחו‬uitgewist worden Ps 109:14 uitgeroeid
Gen 7:23;
hi uitwissen, uitroeien; ipf ‫ 'תמח‬Neh 13:14,
‫ תמחי־‬Jer 18:23; inf ‫להמחות = למחות‬
Spr 31:3;
II.q raken aan, strijken langs; pf ‫מחה‬
Num 34:11;
III.pu vet, mergrijk zijn; pt pl ‫מחאים‬# ‫מ‬
Jes 25:6; vgl. ‫מח‬
‫ מחוגה‬f passer Jes 44:13†; vgl. ‫' חוג‬cirkel'
‫ מחוז‬m haven, scheepswerf; cs ‫ ;מחוז‬Ps 107:30
‫ מחוז חפצם‬de haven van hun begeerte
‫ מחויאל‬nm Mechujael, een Kanaäniet,
grootvader van Lamech; Gen 4:18; ook
gespeld ‫ מחייאל‬in dit vers
‫ מ "חוים‬nm Machawieten? 1Kron 11:46, lees
‫ המ "חני‬of ‫' ;המ "חנימי‬Eliël van Machanaim'
‫ מחול‬I. m dans, reidans; cs ‫ ;מחול‬sf ‫;מחלנו‬
Jer 31:4 Jer 31:13 Ps 30:12 Ps 149:3 Ps 150:4
Klaagl 5:15†; vgl. ‫;מחלה‬
II. nm Machol, vader van kundige zonen
1Kon 5:11
‫חזה‬C ‫ מ‬f venster 1Kon 7:4 1Kon 7:5†
‫ מ "חזה‬m visioen, profetisch 'gezicht' Num 24:4
Num 24:16 Eze 13:7 Gen 15:1†
‫ מ "חזיאות‬nm Machaziot, zoon van Heman
1Kron 25:4 1Kron 25:30†
‫מ‬
‫ מחי‬m stoot (met de stormram) Eze 26:9†
‫ מחידא‬nm Mechida, groep teruggekeerde
ballingen, Ezr 2:52 Neh 7:54†
‫ מחיה‬f behoud van leven, leeftocht,
lijfsbehoud / nieuw vlees; sf ‫;מחי 'תך‬
Gen 45:5 ‫ למחיה‬om (u) in leven te houden;
2Kron 14:12 ‫ לאין להם מחיה‬tot er geen
overlevende van hen over was; Re 6:4 Re 17:10
proviand, leeftocht; Lev 13:24 ‫מחית המכוה‬
en Lev 13:10 ‫ מחית בשר‬wild vlees op
brandwond; Ezr 9:8+ verademing, ruimte
waar men van opleeft
‫ מחיר‬I. m koopprijs, betaling; sf ‫מחירה‬, pl
sf ‫ ;מחיריהם‬2Sam 24:24‡;
II. nm Mechir, zoon van Kelub 1Kron 4:11
‫ מחלה‬f grot, hol Jes 2:19†
‫ מחלה‬f reidans, groep dansende vrouwen; cs
‫מחלת‬, pl ‫ ;מחלות‬vgl. ‫ ;מחול‬Ex 15:20
Ex 32:19 Re 11:34 Re 21:21 1Sam 18:6 1Sam 21:12
1Sam 29:5 Hoogl 7:1†;
‫ המחלתי‬uit ‫ אבל מחולה‬1Sam 18:19
‫ מחלה‬I. nf Machla, dochter van Selofchad
Joz 17:3 Num 26:23;
II. nm/nf Machla, kind van Moleket
1Kron 7:18
‫ מ "חלה‬m ziekte; cs ‫מ "חלה‬, sf ‫;מ "חלהו‬
Spr 18:14 2Kron 21:15†
zie vooral ‫מ "חלה‬
‫ מ "חלה‬f ziekte; Ex 15:26 Ex 23:25 1Kon 8:37
2Kron 6:28†
Spr 13:12 ‫מ "חלה‬, zie ‫ חלה‬hi pt f: 'maakt
ziek'
‫ מ "חלוים‬ziektes, hevige pijnen (na
verwonding) Q 2Kron 24:25 K ‫מחליים‬
213
‫מ‬
‫ מחלון‬nm Machlon, zoon van Elimelech en
Naomi Ruth 1:2-Ruth 4:10†
‫ מחלי‬m Machli, zoon van Merari, geslacht
van levieten Ex 6:19‡; gent Num 3:33 Num 26:58
‫ מ "חלף‬m mes? soort schaal, vergiet?, pl
‫ מ "חלפים‬Ezr 1:9†; MH: mes; KB:
reserveonderdelen
‫ מחלפות‬f haarvlechten, lokken (Samson)
Re 16:13 Re 16:19†
‫ מ "חלצות‬f staatsiekleding, kostbare gewaden
Jes 3:22 Zach 3:4†
‫ מ "חלקת‬I. f afdeling; sf
‫לקתו‬# ‫מ "ח‬, pl
‫מחלקות‬, sf ‫ מחלקתם‬en ‫ ;מחלקותיהם‬1.
van de stammen Joz 11:23 Joz 12:7 Joz 18:10; 2.
van priesters en levieten Neh 11:36 1Kron 23:6-
1Kron 27:15 3. delen van het (verdeelde) land
Eze 48:29;
II. ontsnapping? 1Sam 23:28 ‫סלע המחלקת‬
‫ מ "חלת‬I. f muziekterm; fluit? melodie? Ps 88:1
Ps 53:1;
II. nf Machalat; 1. vrouw van Esau Gen 28:9;
2. vrouw van Rehoboam 2Kron 11:18
‫ מחלתי‬gent uit Abel-Mechola 1Sam 18:19
2Sam 21:8
‫ מ "חמאה‬f zachte boter?; pl ‫מ "חמאות‬
Ps 55:22; ?lees ‫ חלק מ "חמאות‬gladder dan
zachte room; zie ‫חמאה‬
‫ מחמד‬m lust, begeerte, schat, kostbaarheid;
cs ‫מחמד‬, pl ‫מחמדים‬, cs ‫מ "חמדי‬, sf
‫מחמ 'דנו‬, ‫ ;מ "חמדיהם‬1Kon 20:6‡
‫ מחמל‬m verlangen?; cs ‫ מחמל‬Eze 24:21†;
vgl. ‫מחמד‬
‫ מחמצת‬adj, f gezuurd baksel Ex 12:19+, zie
‫ חמץ‬hi pt
214
‫ מ "חנה‬I. m leger, kamp, legerplaats; cs
‫מ "חנה‬, sf ‫מ "חנהו‬, ‫ ;מ "חנך‬pl ‫מ "חנות‬, du
‫מ "חנים‬, P ‫ ;מ "חנים‬groep mensen Gen 32:8;
leger Ex 14:24; plaats waar men legert;
Gen 32:22; twee groepen die dansen Hoogl 7:1;
II. nloc ‫ מ "חנה־דן‬Machane Dan, Re 13:25;
‫ מ "חנים‬Machanim Joz 13:26 Gen 32:3
‫ מ "חנק‬m verstikking, verwurging, zie ‫;חנק‬
Job 7:15†
‫ מחסה‬m schuilplaats, toevluchtsoord; cs
‫מ "חסה‬, sf ‫מ "חסי‬, ‫ ;מחסנו‬Jes 4:6‡
‫ מחסום‬m muilkorf Ps 39:2†, zie ‫חסם‬
‫ מחסור‬m gebrek, behoefte, nood; sf ‫מחסרו‬,
‫מחסרך‬, ‫ ;מחסורך‬pl sf ‫מחסריך‬, Deut 15:8‡
‫ מחסיה‬nm Machseja, grootvader van Baruch
Jer 32:12 Jer 51:59†
‫חספס‬# ‫ מ‬adj Ex 16:14 schilferachtig; zie ‫חספס‬
pu pt
‫ מחץ‬q verbrijzelen; pf ‫מחץ‬, ‫מ "חצה‬, ‫מ 'חצת‬,
‫ ;מ 'חצתי‬ipf ‫ ימחץ‬P ‫חץ‬% ‫ ;ימ‬sf ‫;אמחצם‬
imp ‫ ;מחץ‬Num 24:8‡
Ps 68:24 ?lees ‫תרחץ‬, zie ‫ רחץ‬wassen,
baden
‫ מחץ‬m zware verwonding Jes 30:26†
‫ מחצב‬m steenhouwerij; ‫אבני מחצב‬
gehouwen stenen; 2Kon 12:13 2Kon 22:6
2Kron 34:11†
‫חצה‬C ‫ מ‬f de helft, een halve; cs ‫חצת‬C ‫;מ‬
Num 31:36 Num 31:43†
‫ מ "חצית‬f half, midden; sf ‫מ "חציתו‬, ‫מ "חציתה‬,
‫ ;מ "חציתם‬Ex 30:13‡; Neh 8:3 ‫ מ "חצית היום‬het
middaguur
‫ מחק‬q stukslaan; pf 3f ‫ מ "חקה‬Re 5:26, vgl.
‫מחץ‬

‫חקה‬# ‫ מ‬m reliëfwerk, graveerwerk; zie
pu pt 1Kon 6:35 Eze 8:10 Eze 23:14
‫ מחקק‬m aanvoerder of zijn staf: zie ‫ חקק‬po
pt
‫ מחקר‬m ‫ מחקרי ארץ‬de diepten der aarde
zie ‫ ;חקר‬of lees ‫ מרחקי‬de verste
Ps 95:4;
uithoeken, zie ‫רחק‬
‫ מחר‬adv morgen (de dag na vandaag)
Gen 30:33 Ex 8:6‡
‫ מ "חראות‬f beerputten K 2Kon 10:27 Q
‫ ;מוצאות‬vgl. ‫חרא‬
‫ מ "חרשה‬f hak of ploegschaar; ‫מ "חרשתו‬, pl
‫ ;מ "חרשות‬1Sam 13:20 1Sam 13:21†
‫חרת‬D ‫ מ‬f de dag na; vooral ‫חרת‬D ‫ ממ‬Gen 19:34‡
's anderendaags; cs ‫חרת החדש‬D ‫ מ‬1Sam 20:27
de dag na nieuwe maan; sf ‫ועד־הערב‬
‫חרתם‬D ‫ למ‬1Sam 30:17 tot op de avond van de
volgende dag? ?lees ‫ לה "חרמם‬om hen aan
de banvloek te wijden = geheel af te maken;
vgl. ‫חרם‬,hi
‫ מחשף‬m het afschillen, afgeschilde plek
Gen 30:37†
‫ מ "חשבה‬f gedachte; zie ‫מ "חשבת‬
‫ מ "חשבת‬f gedachte, plan; P ‫מ "ח 'שבת‬, cs
‫מ "חשבתו‬, pl ‫מ "חשבות‬, cs ‫מחשבת‬, sf
‫מ "חשבתיכם‬, ‫מחשבותיו‬, enz.; gedachte,
plan, bedenksel Gen 6:5; ontwerp, kunstwerk
Ex 31:4‡; oorlogsmachine 2Kron 26:15
‫ מחשך‬m duisternis; pl ‫מ "חשכים‬, cs
‫ ;מ "חשכי‬Jes 29:15‡; Ps 88:7 Ps 143:3 het
dodenrijk
‫ מחת‬nm Machat, 1. 1Kron 6:20 = ‫"אחימות‬
1Kron 6:10; 2. leviet 2Kron 29:12; 3. opziener
2Kron 31:13
‫מ‬
‫חקה‬ ‫ מחתה‬f rampspoed, ondergang; cs ‫;מחתת‬
Jes 54:14‡;
puinhoop, verwoesting Ps 89:41;
verschrikking Spr 21:15
‫ מחתה‬f vuurschaal; sf ‫מחתתו‬, pl ‫מחתת‬,
‫מחתות‬, sf ‫מחתתיו‬, enz.; Lev 10:1‡; bakje
van de menora Ex 25:38 Num 4:9
‫ מחתרת‬f inbraak Jer 2:34 Ex 22:1†
‫ מט "אטא‬m bezem Jes 14:23†
‫ מטבח‬m slachting Jes 14:21†
‫ מטה‬f ligbed; cs ‫מטת‬, sf ‫מטתי‬, enz., pl
‫ ;מטות‬Gen 47:31‡
‫ מטה‬m m tak, stok, stam; sf ‫מטהו‬, ‫ ;מטך‬pl
‫מטות‬, ‫מטת‬, ‫מטתם‬, ‫ מטיו‬Hab 3:14
(pijlen?); 1. boomtak Eze 19:11; 2. stok, staf
Gen 38:18; 3. stam (deel van het volk) Ex 31:2,
zie ‫שבט‬
‫ מטה‬adv neer, omlaag Deut 28:43 ‫'מטה 'מטה‬
steeds verder omlaag ‫ מלמטה‬onderaan, aan
de onderkant Ex 26:24 ‫ ולמטה‬Eze 1:27‡ en
lager
‫ מטה‬f draagstang, juk, zie ‫מוטה‬
‫מטה‬# m uitrekking, spreiding; pl ‫מטות‬# ; vgl.
‫ ;נטה‬Jes 8:8 ‫מטות כנפיו‬# de spreiding van
zijn vleugels = zijn spanwijdte; Eze 9:9
verdraaiing van het recht
‫ מטוה‬m spinsel, garen Ex 35:25†
‫ מט "חוי קשת‬boogschot afstand Gen 21:16,
vgl. ‫טחה‬
‫ מטיל‬m stang Job 40:18†
‫ מטמון‬m schat, verborgen voorraad; pl
‫מטמונים‬, ‫מטמנים‬, cs ‫מני‬# ‫ ;מט‬Gen 43:23
Jes 45:3 Jer 41:8 Job 3:21 Spr 2:4†
215
‫מ‬
‫ מטע‬m aanplant, plantage; cs ‫מטע‬, sf
‫מטעה‬, pl cs ‫מטעי‬, sf ‫ ;מטעי‬Jes 60:21
Jes 61:3 Eze 17:7 Eze 31:4 Eze 34:29 Mi 1:6†
‫ מטעמים‬m lekkere hapjes, smakelijke
gerechten; pl sf ‫ ;מט "עמותיו‬zie ‫;טעם‬
Gen 27:4-Gen 27:31; Spr 23:3 Spr 23:6†
‫ זנים‬#‫ מי‬adj Jer 5:8 gespierd, weldoorvoed, zie
‫ מטפחת‬f omslagdoek; pl ‫ מטפחות‬Ruth 3:15
Jes 3:22†
‫ מיטב‬m het beste, puikje van; cs
‫ מטר‬ni beregend worden; vgl ‫ ;מטר‬ipf
‫ תמטר‬Am 4:7;
hi beregenen, laten regenen; pf ‫המטיר‬
Gen 2:5 Gen 19:24, sf ‫ והמטרתי‬Am 4:7; ipf
‫ימטר‬, ‫תמטיר‬, ‫ ;אמטיר‬inf ‫ המטיר‬Jes 5:6
Job 38:26; pt ‫;ממטיר‬
pu beregend; pt f ‫ מטהרה‬Eze 22:24 lees
‫מטרה‬#
‫ מטר‬m regen; cs ‫מטר‬, pl cs ‫ מטרות‬Job 37:6;
Ex 9:33‡
‫ מטרא‬f doelwit Klaagl 3:12, zie ‫מטרה‬
‫ מטרד‬f Matred, Gen 36:39 1Kron 1:50†
‫ מטרה‬I. f bewaking; ‫ "חצר המטרה‬de
gevangenhof Jer 32:2-Jer 39:15; Neh 3:25; ‫שער‬
‫ המטרה‬de Gevangenenpoort Neh 12:39; †
II. f doelwit, mikpunt 1Sam 20:20 Job 16:12;
Klaagl 3:12 ‫† מטרא‬
‫ מיכיה‬nm Michaja, Micha, ook
‫ מטרי‬nm Matri, geslacht van Benjamin
1Sam 10:21†
‫ מי‬interrog wie, iemand Gen 24:65
‫ מי‬m I. water Gen 1:2, zie ‫מים‬
II. ‫מי־לי־פה‬, K Jes 52:5 Q ‫ מה־לי־פה‬wat
heb ik hier?
‫ מיגונם‬Jer 31:13 van hun verdriet, zie ‫יגון‬
‫ מיד‬prep uit handen van, afkomstig van, zie
‫יד‬
216
‫ מידבא‬nloc Medeba in Ruben Num 21:30†
‫ מידד‬nm Medad, maat van Eldad Num 11:26+;
†
‫ מידע‬m kennis, verwant, K Ruth 2:1, Q zie
‫מודע‬
‫ זון‬pu pt
‫;מיטב‬
Gen 47:6 Ex 22:4 Ex 22:4 1Sam 15:9 1Sam 15:15†
‫ מיכא‬nm Micha, zie ‫ ;מיכה‬1. zoon van
Mefiboset 2Sam 9:12; 2. ondertekenaar van de
verbintenis Neh 10:12; 3. vader van Mattanja
1Kron 9:15; Neh 11:17 = ‫מיכיה‬
‫ מיכאל‬nm Michael; 1. de engel Dan 10:13; 2.
nog tien verschillende personen, Num 13:13‡
‫ מיכה‬nm Micha, zie ‫ מיכא‬1. de profeet Mi 1:1;
Jer 26:18K ‫ ;מיכיה‬2. vader van Abdon
2Kron 34:20; 2Kon 22:12 ‫ ;מיכיה‬3. zoon van
Simi 1Kron 5:5; 4. kleinzoon van Jonatan
1Kron 8:34+;1Kron 9:40+; 5. zoon van Uzziël
1Kron 23:20 1Kron 24:25; 6. zelfstandige priester
Re 17:5 = ‫יכיהו‬% ‫ מ‬2Kron 18:8
‫ מיכהו‬nm Micha, zoon van Jimla K 2Kron 18:8
Q zie ‫מיכיהו‬
‫מיכיהו‬, 1. de
profeet Micha K Jer 26:18 Q zie ‫ ;מיכה‬2.
vader van Mattanja Neh 12:35 = ‫מיכא‬
Neh 11:17 Neh 11:22;3. priester Neh 12:41; 4.
vader van Akbor 2Kon 22:12 = ‫מיכה‬
2Kron 34:20; 5. overste onder Josafat 2Kron 17:7;
6. moeder van Abia nf 2Kron 13:2 = ‫מ "עכה‬
‫ מיכיהו‬Michajehu, Micha, 1. een Efraiïmiet,
priester met heiligdom in Betel; ‫יכיהו‬ % ‫מ‬
Re 17:1 Re 17:4 ‫ מיכה‬Re 17:5+Re 18:2‡; 2.
profeet, zoon van Jimla 1Kon 22:8+2Kron 18:7+;

K ‫ מכהו‬2Kron 18:8, ‫ מיכה‬2Kron 18:14; 3. zoon
van Gemarja Jer 36:11 Jer 36:13
‫ מיכל‬m I. m beek; cs ‫ מיכל המים‬2Sam 17:20;
II. nf Michal, Mikal, P ‫ מיכל‬dochter van
Saul en vrouw van David 1Sam 14:49
‫ מים‬m I. water; pl ‫מים‬, P ‫מים‬, cs ‫ מי‬en
‫ ;מימי‬loc ‫ה 'מימה‬, P ‫מימה‬% ‫' ה‬naar het
water'; sf ‫מימי‬, ‫ימך‬
' ‫מ‬, ‫ימנו‬
' ‫מ‬, ‫מי ;מימיהם‬
‫רגלים‬, eufemisme voor urine
II. in namen:
nloc ‫ מי הירקון‬Me-Hajjarkon in Dan
Joz 19:46
nf ‫ מי זהב‬Me-Zahab 'Goudwater' Gen 36:39
1Kron 1:50
‫ מימן‬nm Mijamin; Neh 10:8 = ‫ מנימן‬Neh 12:17
1Kron 24:9 Ezr 10:25
‫ מין‬m soort; sf ‫ מינו‬en ‫ ;מינהו‬pl ‫מינים‬, cs
‫ למינו ;מיני‬naar zijn soort Gen 1:11‡
‫ מיסד‬f ‫ סד‬#‫ מי‬1Kon 7:10 gevestigd, zie ‫יסד‬
ho/pu pt; ‫ מיסדות‬Eze 41:8 ondergrond,
onderbouw, zie ‫מוסד‬
‫ מיסך‬m overdekte gang, zie ‫ מוסך‬2Kon 16:18
‫ מיפעת‬nloc Mefaät of Mofat, levietenstad in
Ruben; 1Kron 6:64; Joz 13:18 P ‫ מפעת‬Jer 48:21
‫מופעת‬
‫ מיץ‬m het drukken (knijpen) Spr 30:33
‫ מיציאים‬adj nakomelingen; sf ‫מיציאי‬
2Kron 32:21; = ‫מן יציאי‬, zie ‫יציא‬
‫ מיש‬wijken, zie ‫מוש‬
‫ מישא‬nm Mesa, Benjaminiet, zoon van
Sacharaim 1Kron 8:9
‫ מישאל‬nm Misael; 1. Ex 6:22 Lev 10:4 2. vriend
van Daniël, later ‫ מישך‬geheten; Dan 1:6-
‫מ‬
Dan 2:17 3. staat bij Ezra op het verhoog
Neh 8:4
‫ מישור‬m vlakte; ook ‫ ;מישר‬Deut 3:10‡; vlakke
grond Ps 26:12; attributief: vlak, effen,
rechtvaardig; ‫ ארח מישור‬Ps 27:11 een effen
pad adv Ps 67:5 'op rechtvaardige wijze';
‫ במישור‬Jes 11:4 eerlijk, oprecht
‫ מישך‬nm Mesak = Misaël, de vriend van
Daniël; Dan 1:7-Dan 3:30
‫ מישע‬nm Mesa, koning van Moab 2Kon 3:4
‫ מישע‬nm Mesa, zoon van Kaleb 1Kron 2:42; zie
‫מרשה‬
‫ שר‬#‫ מי‬adj plat uitgeslagen (bladgoud)
1Kon 6:35, zie ‫ישר‬,pu pt
‫ מישרים‬adv recht toe, recht aan; Jes 26:7;
oprechtheid 1Kron 29:17 Jes 33:15;
gerechtigheid (van rechtspraak) Ps 9:9 Ps 99:4
Spr 1:3‡; met recht Hoogl 1:4; ‫למישרים‬
Hoogl 7:10 en ‫ במישרים‬Spr 23:31 rechtuit,
meteen, vlot
‫ מיתר‬m touw; pl sf ‫מיתרי‬, ‫מיתריהם‬, enz.;
spanlijn van tent Ex 35:18‡; pees van de boog
Ps 21:13
‫ מך‬adj armlastig, behoeftig, zie ‫מוך‬
‫ מכאוב‬m pijn, smart, leed; sf ‫מכאבי‬,
‫מכאבינו‬, enz.; Ex 3:7 de ellende van het
volk; Jes 53:3 pl ‫ איש מכאבות‬Jes 53:3 een
man van smarten
‫ מכביר‬m overvloed Job 36:31, zie ‫ כבר‬hi pt
groot of veel maken
‫ מכבנה‬nloc Makbena in Juda 1Kron 2:49; zie
‫כבון‬
‫ מכבני‬nm Makbannai, held van David
1Kron 12:14†
217
‫מ‬
‫ מכבר‬m traliewerk, rooster; cs ‫;מכבר‬
Ex 27:4-Ex 39:39†
‫ מכבר‬m doek? deken? 2Kon 8:15†
‫ מכה‬f slag; cs ‫מכת‬, sf ‫מכתי‬, pl ‫ ;מכות‬klap,
slag Deut 25:3; slaag Jes 14:6 Jer 6:7; wond
1Kon 22:35; plaag Lev 26:21; slachting 1Sam 4:10;
2Kron 2:9 ‫חתים מכות‬, zie ‫מכלת‬
‫ מכוה‬f brandplek (litteken); cs ‫מכות‬
Lev 13:24-Lev 13:28†
‫ מכון‬m plaats; cs ‫מכון‬, sf ‫מכוני‬, pl sf
‫ ;מכוניה‬zie ook ‫ ;מכונה‬verblijf- of
woonplaats Ex 15:17‡; grondslag, fundament
Ps 89:15 Ps 97:2 Ps 104:5 Ezr 2:68 Ezr 3:3
‫ מכונה‬I. f plaats; sf ‫כנתה‬# ‫מ‬, pl ‫מכנות‬,
‫מכונות‬, pl cs ‫ ;מכונתיו‬plek Ezr 3:3; (rijdend)
onderstel 1Kon 7:27‡;
II. nloc Mechona in Juda Neh 11:28
‫ מכורה‬f herkomst; sf ‫מכורתם‬, pl sf
‫כרותיך‬# ‫מ‬, ‫ ;מכרתיך‬Eze 16:3 Eze 21:35
Eze 29:14†
‫ מכי‬nm Maki, een Gadiet, Num 13:15†
‫ מכיר‬hij die kent, erkent, o.a. Ruth 2:19; zie
‫ נכר‬hi pt
‫ מכיר‬nm Makir; 1. zoon van Manasse
gent ‫ מכירי‬Num 26:29; 2. zoon van
Gen 50:23‡;
Ammiël 2Sam 9:4+;2Sam 17:27
‫ מכך‬q wegzakken, bedrukt zijn; ipf ‫וימכו‬
Ps 106:43
ni inzakken; ipf 3m ‫ ימך‬Pr 10:18
ho neergedrukt worden, wegzinken; pf
‫המכו‬# Job 24:24
‫ מכלה‬f schaapskooi; pl cs ‫מכלאת‬, sf
‫ ;מכלאתיך‬Hab 3:17 Ps 50:9 Ps 78:70; steeds met
‫† מן‬
218
‫ מכלול‬m volledigheid, volkomenheid; ‫בשי‬# ‫ל‬
‫ מכלול‬volledig uitgerust (wapenrusting);
Eze 23:12 Eze 38:4† vgl. ‫ללים‬# ‫מכ‬
‫ מכלות‬f voltooiing 2Kron 4:21, vgl. ‫; כלה‬
‫ מכלות זהב‬klaar goud
‫ מכלל‬m volkomenheid, ideaal; cs ‫מכלל־יפי‬
Ps 50:2 toppunt van schoonheid †
‫ללים‬# ‫ מכ‬m prachtige kleding Eze 27:24; vgl.
‫מכלול‬
‫ מכלת‬f spijs, voedsel 1Kon 5:25 = ‫;מ "אכלת‬
2Kron 2:9 ‫חטים מכות‬, mogelijk bedoeld
‫ מכלת‬spijstarwe
‫ מכם‬prep van jullie, meer dan jullie, zie ‫מן‬
‫ מכמן‬m verborgen schatten; pl cs ‫מכמני‬
Dan 11:43†
‫ מכמס‬nloc Mikmas in Benjamin Ezr 2:27
Neh 7:31; elders ‫ מכמש‬1Sam 13:2‡
‫ מכמר‬m vangnet, valkuil; pl sf ‫מכמריו‬
Ps 141:10 Jes 51:20†
‫ מכמרת‬f visnet, werpnet; Jes 19:8 ‫מכמרת‬, sf
‫ מכמרתו‬Hab 1:15 Hab 1:16†
‫ מכמש‬nloc Michmas 1Sam 13:2‡;
‫ מכמתת‬nloc Mikmetat, op de grens van
Efraïm en Manasse Joz 16:6 Joz 17:7†
‫ מכנדבי‬nm Machnadbai, gehuwd met
uitheemse Ezr 10:40†
‫ מכנה‬I. f onderstel, basis, zie ‫מכונה‬
II. nloc Mechona Neh 11:28
‫ מכנס‬m onderbroek (linnen, van priester); pl
cs ‫ ;מכנסי בד‬Ex 28:42 Ex 39:28 Lev 6:3 Lev 16:4
Eze 44:18†
‫ מכס‬m schatting (belasting, afdracht);
Num 31:28-Num 31:41†

‫ מכסה‬m overdekt dek (van het schip) Eze 27:7;
deken, bedekking Jes 14:11; kleding Jes 23:18;
vetlaag op ingewanden Lev 9:19 Ex 29:13
Gen 10:18‡ zie ‫ כסה‬pi pt cs 'degene die
toedekt, verbergt'
‫ מכסה‬m dek; cs ‫מכסה‬, sf ‫ ;מכסהו‬dekkleed
van de tent Ex 26:14; dekluik van de ark
Gen 8:13
‫ מכסה‬f dekking, geschatte waarde, d.w.z.
zoveel als nodig is; sf ‫ ;מכסת‬Ex 12:4
Lev 27:23†
‫ מכפלה‬nloc Machpela, streek en grot bij
Hebron, graf van Sara; Gen 23:9-Gen 50:13†
‫ מכר‬q verkopen, verhandelen; pf ‫מכר‬,
‫מכרה‬% , sf ‫מכרו‬, ‫מכרם‬, ‫מכרנו‬, ‫;מכרום‬
ipf ‫ימכר‬, ‫ימכר־‬, ‫תמכרו‬, sf ‫וימכרם‬,
1pl+3m ‫ ונמכרנו‬Gen 37:27 we verkopen
hem; imp ‫מכרה‬, ‫ ;מכרי‬inf abs ‫מכר‬
Deut 14:21+, cs ‫ למכור‬Neh 10:32, sf ‫למכרה‬
Ex 21:8 uitspr. /mochrah/, ‫ מכרם‬Am 2:6,
elders: hun prijs Num 20:19+ pt ‫מכר‬, ‫מכרת‬,
‫מכרים‬, ‫מכרי‬, sf ‫ ;מכריהן‬Gen 47:20‡;
overdrachtelijk: uitleveren Deut 32:30‡;
ni verkocht worden, zichzelf verkopen; pf
‫נמכר‬, ‫נמכרו‬, ipf ‫ימכר‬, ‫מכרו‬% ‫ י‬inf sf
‫מכרו‬% ‫ ;ה‬Ex 22:2‡
hitp verkocht worden, zichzelf verkopen =
zich overgeven (aan kwaad); pf ‫התמכר‬,
ipf ‫ ;ויתמכרו‬inf sf ‫ התמכרך‬Deut 28:68
1Kon 21:20.
‫ מכר‬m koopwaar, de prijs ervan; sf ‫מכרה‬,
‫ ;מכרם‬koopwaar Neh 13:15+; prijs, waarde
Num 20:19 Spr 31:10 Gen 47:20 Ex 22:2 Deut 28:68†
Am 2:6 ‫ מכרם‬zie ‫ מכר‬q inf sf
‫ מכר‬m bekende? klant?; sf ‫מכרו‬, ‫;מכריכם‬
2Kon 12:6 2Kon 12:8;
‫מ‬
zie ‫ ממכר‬of lees ‫' ממכריו‬behalve
Deut 18:8
wat hij van bekenden van hem ontvangt,
bovenop zijn eigen erfdeel'
‫ מכרה‬I. f werktuig?; pl sf ‫;מכרתיהם‬
Gen 49:5;
II. nloc Mechera; onbekend; gent ‫מכרתי‬
1Kron 11:36 van Mechera
‫ מכרה‬f afstamming, zie ‫מכורה‬
‫ מכרה‬m kuil, mijn; cs ‫ מכרה מלח‬zoutmijn
Sef 2:9
‫ מכרי‬nm Michri, grootvader van Ela 1Kron 9:8†
‫ מכשול‬m aanstoot, struikelblok; cs ‫מכשל‬,
pl ‫ ; מכשלים‬Lev 19:14‡
‫ מכשלה‬f gestruikel? wankele boel?; pl
‫ ;מכשלות‬vervallen boel, bouwval Jes 3:6;
aanstoot, ergernis? Sef 1:3†
‫ מכשף‬tovenaar, zie ‫ כשף‬pi pt
‫ מכתב‬m schrift; cs ‫ ;מכתב‬1. letters,
inscriptie Ex 32:16 Ex 39:30 Deut 10:4; 2. tekst,
lied, ? boetepsalm Jes 38:9, vgl. ‫ ;מכתם‬3.
brief 2Kron 21:12, 4. voorschrift 2Kron 35:4;
‫ במכתב‬schriftelijk Ezr 1:1 2Kron 36:22
‫ מכתה‬f puin, gruis; sf ‫ מכתתו‬Jes 30:14†
‫ מכתם‬m puntdicht, kleinood; opschrift bij 7
Psalmen; Ps 16:1 Ps 56:1 Ps 57:1 Ps 58:1 Ps 59:1
Ps 60:1†; Jes 38:9 ‫מכתב‬, ?lees ‫?מכתם‬
‫ מכתש‬nloc holte in steen Re 15:19; vijzel
Spr 27:22; deel van Jeruzalem, de Vijzel
Sef 1:11
‫ מלא‬q vol zijn of worden / vullen; zie ‫ מול‬en
‫מלל‬, i.v.m.vormverwarring; pf ‫מלא‬,
‫מלאה‬% , ‫מלאתא‬, ‫מלאתי‬, ‫ מלתי‬Job 32:18,
‫מלאו‬% , ‫ מלו‬Eze 28:16, P ‫מלאו‬, sf:3m+3m
‫ מלאו‬Est 7:5; ipf ‫ימלאו‬, sf ‫ ;תמל 'אמו‬imp
219
‫מ‬
‫מלאו‬, ‫ מלאוה‬Ezr 9:11, inf ‫מלאת‬, ‫מלאות‬
Jer 25:12; pt 'vullende' ‫ מלא‬Jer 23:24, pl
‫ מלאים‬Jes 6:1; 'vol' zie ‫ מלא‬adj; vol zijn
2Kon 4:6 Joël 4:13; vol worden Zach 9:15; vol
maken Ex 40:34 Gen 1:22 Jes 6:1;
Job 32:18 ‫ מלתי‬zie ‫' מלל‬spreken'
ni vervuld raken, vervuld zijn; ipf ‫ימלא‬,
‫וימלא‬, ‫תמלא‬, 2f P ‫אמלאה ;תמ 'לאי‬
Eze 26:2 = ‫' המלאה‬de stad eens zo vol is
verlaten?' ‫מלאו‬% ‫י‬, ‫ ימלאון‬Eze 32:6; pt ‫;נמלא‬
Ex 1:7 Ex 7:25 Pr 6:7; zich wapenen met
2Sam 23:7
Num 14:21 Ps 72:19 ‫? ימלא‬lees ‫וימלא‬q 'hij zal
vervullen';
Job 15:32 ‫בלו יומו תמלא‬, ?lees ‫תמל‬, zie
‫' ;מלל‬voortijdig verwelkt hij';
pi vullen, vervullen; edelstenen zetten; /
met ‫יד‬: zich heiligen; explicieter: priester
wijden; pf ‫מלא‬, ‫ מלא‬Jer 51:34, ‫מלאו‬,
‫ ומלאתם‬Eze 11:6 ipf ‫ימלא‬, ‫ ימלה‬Job 8:21, ‫וי‬
‫מלא‬, ‫ ;תמ 'לאנה‬sf ‫ ; "אמל 'אהו‬imp ‫מלא‬,
‫ ;מלאו‬inf ‫מלא‬, ‫מלאת‬, ‫ מלאות‬Dan 9:2+; sf
‫ מלאם‬hen te vullen; pt ‫ממלא‬, ‫;ממלאים‬
vullen, Gen 24:16 Ex 2:16; edelstenen zetten
Ex 28:17 Ex 39:10; wapenen Job 40:31; wapen
grijpen 2Kon 9:24; overstromen 1Kron 12:16;
volledig volgen, geheel achter iemand staan
Num 14:24 Deut 1:36; priester wijden Ex 28:41;
met luider stem roepen Jer 4:5
pu met edelstenen bezet; pt ‫מלאים‬# ‫מ‬
Hoogl 5:14
hitp zich verzamelen; ipf P ‫יתמ 'לאון‬
Job 16:10
‫ מלא‬m wat vol maakt; ook ‫מלוא‬, sf ‫מלאו‬,
‫ מלא חפניכם ;מלאה‬Ex 9:8 jullie beide
handen vol; ‫ מלא־הגויים‬Gen 48:19 een
menigte volkeren; ‫ ארץ ומלאה‬Deut 33:16 de
aarde en wat haar vervult; enz.
220
‫ מלא‬adj vol; cs ‫מלא‬, mm ‫מלאים‬, f ‫מלאה‬,
cs ‫ מל "אתי‬Jes 1:21, ff ‫מלאות‬, ‫ ;מלאת‬vol;
b.v. volle aren Gen 41:7; de volle oogst = de
hele oogst Deut 22:9; ‫ מלא ימים‬bejaard
Jer 6:11
‫ מלאה‬f volheid, overvloed; sf ‫אתך‬% ‫;מל‬
Ex 22:28; de hele oogst Num 18:27 Deut 22:9
‫לאה‬# ‫ מ‬f zetting van edelstenen; cs ‫לאת‬# ‫מ‬, pl
sf ‫מלואתם‬, ‫לאתם‬# ‫ ;מ‬Ex 28:17 Ex 28:20
Ex 39:13†; vgl. ‫לאים‬# ‫מ‬
‫לאים‬# ‫ מ‬I. m inwijding van de priester, het
offer daarbij; pl sf ‫לאיכם‬# ‫ ;מ‬Ex 29:22-
Ex 29:34;Lev 8:22-Lev 8:33;
II. zettingen van edelstenen Ex 25:7 Ex 35:9
Ex 35:27; zie ‫לאה‬# ‫מ‬
‫ מלאך‬m bode; cs ‫ ;מלאך‬sf ‫מלאכי‬, pl
‫מלאכים‬, cs ‫מל "אכי‬, sf ‫מלאכיו‬, Nah 2:14
‫ ;מלאכיך = מלאככה‬bode, boodschapper
Gen 32:4 Job 1:14;engel Gen 19:1; profeet
Hag 1:13; priester Pr 5:5; 2Sam 11:1 ‫= מלאכים‬
‫ מלכים‬koningen
‫ מלאכה‬f werk, bezigheid, boodschap; cs
‫מלאכת‬, sf ‫מלאכתו‬, pl cs ‫מל "אכות‬, sf
‫ ;מל "אכותיך‬Gen 2:2‡; Gen 33:14 hele stoet vee
‫ מלאכות‬f boodschap Hag 1:13†
‫ מלאכי‬nm Maleachi, de profeet Mal 1:1
‫ מלאת‬f rand, omlijsting? Hoogl 5:12; (zoals om
een waterbak of zoals de kas om een
edelsteen)? onzeker
‫ מלבד‬prep behalve, los van Gen 26:1‡; zie
‫לבד‬
‫ מלבוש‬m kleding(-stuk); sf‫מלבושך‬, pl
‫מלבושים‬, sf ‫מלבושי‬, ‫;מלבושיהם‬
1Kon 10:5‡

‫ מלבן‬m tichelbakkerij 2Sam 12:31; tichelvorm
Nah 3:14; plaveisel, plein Jer 43:9
‫ מלה‬vervullen, zie ‫ ;מלא‬Job 8:21 ‫עד־ימלה‬
‫ שחוק פיך‬dan zal hij uw mond vullen met
gelach
‫ מלה‬f woord; sf ‫מלתי‬, ‫מלתו‬, pl ‫מלין‬, sf
‫מליך‬, ‫ ;מליהם‬2Sam 23:2 Ps 19:5 Ps 139:4
Spr 23:9; dikwijls in Job Job 4:2+
‫ מלוא‬m volheid; zie ‫מלא‬
‫ מלוא‬nloc Millo, 1. deel van de burcht
2Sam 5:9 1Kon 9:15 1Kron 11:8; 2. kasteel in
Sichem Re 9:6 Re 9:20
‫ מלחה‬f zilt, onvruchtbaar land; Job 39:6
‫ מלואה‬f zetting van edelstenen, zie ‫לאה‬# ‫מ‬
‫ מלואים‬m priesterwijding, zie ‫לאים‬# ‫מ‬
‫ מלוח‬m zilte melde (soort wilde sla,
armoedig eten); Job 30:4
‫ מלוך‬nm Malluch; 1. 1Kron 6:29; 2. Neh 10:5
Neh 12:2 = ‫ מליכו‬Neh 12:14; 3. Ezr 10:29; 4.
Ezr 10:32; 5. Neh 10:28
‫ מלוכה‬f koningschap (macht, functie)
‫ עיר המלוך‬2Sam 12:26
1Sam 10:16;
koningsstad; ‫ כסא המלוכה‬1Kon 1:46 de
koninklijke troon; ‫ זרע המלוך‬2Kon 25:25
Dan 1:3 koninklijk bloed, familie
‫ מלוכי‬nm Meliku Neh 12:14; zie ‫מלוך‬
‫ מלון‬m overnachting, nachtverblijf, herberg;
cs ‫ ;מלון‬Gen 42:27 Joz 4:3 2Kon 19:23 Jes 10:29;
‫ מלון ארחים‬Jer 9:1 herberg; ‫מלון קצו‬
2Kon 19:23 uiterste herberg, verste
schuilplaats
‫ מלונה‬f nachthut (tijdens de oogst) Jes 1:8
Jes 24:20†
‫ מלותי‬nm Malloti, negentiende zoon van de
wijze Heman 1Kron 25:4 1Kron 25:26†
‫מ‬
‫ מלח‬I.ni verdwijnen, opgelost worden; pf P
‫ נמלחו‬Jes 51:6;
II.q zouten; ipf ‫ תמלח‬Lev 2:13;
pu gezouten; pt ‫מלח‬# ‫ מ‬Ex 30:35;
ho met zout ingewreven (pasgeboren kind);
pf ‫המלחת‬# Eze 16:4; inf abs ‫ המלח‬Eze 16:4
‫ מלח‬I. m lomp; pl ‫ ;מלחים‬Jer 38:11 Jer 38:12†;
II. m zout Gen 19:26 (i.v.m vervloeking)
Deut 29:22 ‫ ים המלח‬Deut 3:17 de Zoutzee,
Dode Zee
‫ מלח‬m zeeman, schipper; pl ‫מלחים‬, sf
‫מלחיך‬, ‫ ;מלחיהם‬Eze 27:9-Eze 27:29,Jona 1:5†
Ps 107:34 Jer 17:6†
‫ מלחמה‬f oorlog, strijd; ook ‫מל 'חמת‬
1Sam 13:22†; sf ‫מלחמתו‬, P ‫מלחמ 'תך‬, enz.,
pl ‫מלחמות‬, cs ‫מל "חמות‬, sf ‫מל "חמתיו‬,
‫ ;מל "חמתנו‬Gen 14:2; ‫ איש מלחמה‬strijder;
‫ כלי מלחמה‬oorlogstuig; ‫מל "חמות תנופה‬
Jes 30:32 strijd met opgeheven arm
‫ מלט‬ni ontkomen, zich in veiligheid brengen;
pf ‫נמלט‬, P ‫נמלט‬, ‫נמלטה‬, ‫נמלטתי‬, P
‫לטתי‬% ‫נמ‬, ‫נמלטו‬, P ‫ ;נמ 'לטו‬ipf ‫ימלט‬,
‫וימלט‬, ‫מלטה‬% ‫וא‬, ‫מלטו‬% ‫י‬, P ‫ ;ימ 'לטו‬imp
‫ ;המלט‬inf ‫ ;המלט‬pt ‫נמלט‬, f ‫נמ 'לטה‬
Jer 48:19 ontsnappen Job 1:15 Re 3:26;
pi redden; Jes 34:15 eieren leggen; pf ‫מלט‬,
‫מלט־‬, sf ‫ ;מל 'טנו‬ipf ‫ימלט‬, ‫ "אמלט‬, ‫ימלטו‬,
sf ‫ימלטהו‬, ‫ ; "אמלטך‬imp ‫מלטה‬, f ‫מלטי‬
1Kon 1:12 red!, ‫ מלטו‬Jer 48:6; inf ‫ ;מלט‬pt
‫ממלט‬, ‫ ;ממלטים‬Jes 46:2‡;
hi redden, baren; pf ‫ המליט‬Jes 31:5 redden,
‫ המליטה‬Jes 66:7 baren;
hitp ontkomen; ipf P ‫( יתמ 'לטו‬vonken),
Job 41:11 ‫ ואתמלטה בעור שני‬Job 19:20
moeilijk met zekerheid te duiden; 'ik ben
221
‫מ‬
ontkomen met de huid van mijn tanden =
ternauwernood gered'
‫ מלט‬m cement, leem? Jer 43:9 of lees
heimelijk
‫ מלטיה‬nm Melatja, Gibeoniet Neh 3:7
‫ מלכדת‬f vangnet; sf ‫כדתו‬# ‫ ;מל‬Job 18:10†
‫לכה‬# ‫ מ‬f koningschap 1Sam 10:25, zie ‫מלוכה‬
‫בלט‬ ‫ מלכה‬nf Milka, 1. vrouw van Nahor Gen 11:29-
Gen 24:47; 2. dochter van Selofchad Num 26:33-
Joz 17:3

‫ מליכו‬nm Meliku, zie ‫ מלוך‬Neh 12:14 ‫ מלכה‬f koningin; cs ‫ מלכת‬en ‫ מלכת‬Jer 7:18;
pl ‫מלכות‬, 1Kon 10:1 Est 1:9 Hoogl 6:9
‫ מלילה‬f korenaar (graandragende kop); pl
‫ מלילת‬Deut 23:25† ‫ מלכות‬f koningschap; koninkrijk; sf ‫מלכותו‬
en ‫כתו‬# ‫מל‬, ‫כתך‬# ‫מל‬, ‫כותך‬
' ‫ ;מל‬pl ‫כיות‬# ‫;מל‬
‫ מלין‬f woorden, gepraat Job 4:2, zie ‫מלה‬
ambt 1Sam 20:31, rijk 2Kron 11:17
‫ מליץ‬tolk Gen 42:23, zie ‫ליץ‬
‫ מלכיאל‬nm Malkiël, gent ‫ מלכיאלי‬Gen 46:17
‫ מליצה‬f beeldspraak, satirisch gedicht Spr 1:6 Num 26:45 Num 26:45 1Kron 7:31†
Hab 2:6†
‫ מלכיה‬nm Malkia, ook ‫ ;מלכיה‬1. zoon van
‫ מלך‬I.q heersen, koning zijn of worden; pt Charim Ezr 10:31 Neh 3:11; 2. staat bij Ezra op
‫מלך‬, P ‫לך‬% ‫מ‬, ‫מלכת‬, ‫מלכו‬% ; ipf ‫ימלך‬, het verhoog Neh 8:4; 3. vader van Paschur
‫ימלך־‬, vragend ‫ "התמלך‬Jer 22:15; inf abs Jer 21:1 Jer 38:1; 4. prins Jer 38:6; -en anderen;
‫ מלך‬Gen 37:8‡, cs ‫מלך‬, ‫מלך־‬, sf ‫;במלכו‬ Ezr 10:25 Neh 3:14 Neh 3:31 Neh 8:4 Neh 10:4
heersen 1Kon 6:1, aantreden als koning Neh 11:12 Neh 12:42 1Kron 6:25 1Kron 9:12 1Kron 24:9†
2Sam 15:10;
hi tot koning maken; pf ‫המליך‬, ‫המלכת‬, sf ‫ מלכי־צדק‬nm Melchisedek, priesterkoning
van Salem; Gen 14:18 Ps 110:4†
‫המלכ 'תני‬, ‫ ;המלכ 'תיך‬ipf ‫וימלך‬, ‫אמליך‬, sf
‫וימלכהו‬, ‫ וימליכה‬inf ‫המליך‬, pt ‫;ממליך‬ ‫ מלכירם‬nm Malkiram 1Kron 3:18
tot koning(in) maken Re 9:16 Est 2:17 een ‫ מלכי־שוע‬nm Malkisua, zoon van Saul,
koning aanstellen 2Kon 8:20 1Sam 14:49 1Sam 31:2 1Kron 8:33 1Kron 9:39
ho koning gemaakt worden; pf ‫המלך‬ 1Kron 10:2†
Dan 9:1 uitspr. /homlach/;
II.ni bij zichzelf te rade gaan; ipf ‫וימלך‬ ‫ מלכם‬nm Milkom 1Kon 11:5‡; afgod van
‫ לבי עלי‬Neh 5:7 mijn hart (verstand) had Ammon;1Kron 8:9
overlegd ‫ מלכם‬nm I. nm Malkam zoon van Sacharaim
‫ מלך‬I. m koning; cs ‫מלך‬, sf ‫מלכי‬, ‫מלכו‬, 1Kron 8:9;

‫מלכה‬, ‫ ;מלכנו‬pl ‫ מלכים‬en ‫ מלכין‬Spr 31:3, II. n Malkam Sef 1:5 Jer 49:1 Jer 49:3 = Milkom,
‫ מלאכים‬2Sam 11:1; sf ‫מלכינו‬, ‫;מלכיכם‬ zie ‫ מלכם‬en zie ‫מלך‬
Gen 14:1‡; III. m hun koning, zie ‫ מלך‬1Sam 12:30‡
II. nm Melech 1Kron 8:35 1Kron 9:41† ‫ מלכם‬interrog wat is dat met jullie Jes 3:15
‫ מלך‬nm Molek, Moloch, god van Ammon, ‫מה־לכם‬
Phoenicië Lev 18:21‡ ‫ מלכן‬m tichelwerk K 2Sam 12:31 Q zie ‫מלבן‬

222

‫ מלכת‬f koningin Jer 7:18, zie ‫מלכה‬
‫ מלכת‬nf Molechet, Hammolechet 1Kron 7:18†
‫ מלל‬I.q verwelken, verleppen; vgl. ‫ מול‬i.v.m.
vormverwarring; ipf ‫ ימל‬Job 18:16, P ‫וי 'מל‬
Job 14:2, P ‫ ימלו‬Ps 37:2 Job 24:24
po verwelken of afgesneden worden; ipf
‫ ימולל‬Ps 90:6;
II.q besnijden; overige vormen zie ‫;מול‬
imp ‫ מל‬Joz 5:2;
ni zich laten besnijden; pf ‫ נמלתם‬Gen 17:11
hitp afgesneden (aan de punt), stomp
worden; ipf ‫ ;ידרך חציו כמו יתמללו‬Ps 58:8
als hij zijn pijlen aanlegt, mogen zij dan als
stomp zijn!;
III.q schuifelen (met de voeten); pt ‫מולל‬
Spr 6:13;
IV.pi spreken; pf ‫מלל‬, P ‫מללו‬, ipf ‫ימלל‬,
‫ ;תמלל־‬Ps 106:2 Job 8:2 Job 33:3;Gen 21:7 ‫מי מלל‬
‫ לאברהם‬wie zou hebben durven zeggen
tegen A.
‫ מל" לי‬nm Milalai Neh 12:36†
‫ מלמד‬m prikkel, prikstok; cs ‫ ;מלמד‬Re 3:31†
‫עמת‬# ‫ מל‬prep naast, voorbij 1Kon 7:20 =
‫עמת‬# ‫ מן־ל‬zie ‫עמת‬# ‫ל‬
‫ מלץ‬ni glad, zacht (aangenaam) zijn; pf
‫ נמלצו‬Ps 119:103†
‫ מלצר‬m kamerdienaar, melzar, titel van
Babylonisch hoveling; Dan 1:11 Dan 1:16†
‫ מלק‬q doorknijpen (kop van een vogel) pf
‫ מלק‬Lev 1:15 Lev 5:8†
‫ מלקוח‬I. m krijgsbuit Jes 49:24+; Num 31:11-
Num 31:32;
(met krijgsgevangenen)
II. m gehemelte of tandvlees; pl sf P
‫ מלקוחי‬Ps 22:16
‫מ‬
‫ מלקוש‬m late regen = voorjaarsregen
(maart-april); Deut 11:14‡
‫ מלקחים‬m tang, schaarvormige snuiters
voor de lampen; in BHS ‫ מלקחים‬met
patach; sf ‫ ;מלקחיה‬Ex 25:38 Ex 37:23 Num 4:9
1Kon 7:49 Jes 6:6 2Kron 4:21†
‫ מלתחה‬f garderobe; ‫ על־המלתחה‬de
opziener ervan 2Kon 10:22†
‫ מלתעות‬f kaken? hoektanden? Ps 58:7, zie
‫מתלעות‬
‫ ממאיר‬stekend, kwaadaardig, zie ‫ מאר‬hi pt
‫ רה‬#‫ ממג‬f voorraadschuur Joël 1:17, zie ‫מגורה‬
‫ ממד‬m afmeting, maat; pl sf ‫ ממדיה‬Job 38:5†
‫ ממוכן‬nm Memukan, vorst onder Ahasverus
Est 1:14
‫ ממותים‬m omgebracht, gestorvenen; pl cs
‫ ;ממותי‬Eze 28:8 Jer 16:4; 2Kon 11:2 K maar Q
‫מומתים‬, zie ‫ מות‬ho pt
‫ ממזר‬m bastaard, halfbloed; Deut 23:3 Zach 9:6†
‫ ממכר‬m handel; cs ‫ממכר‬, sf ‫ממכרו‬, pl sf
‫ ;? ממכריו‬verkoop Lev 25:27; koopwaar
Lev 25:14 Neh 13:20‡ Deut 18:8 ‫ ממכריו‬zijn
verkopingen of = ‫ מן מכריו‬van zijn
bekenden; zie ‫מכר‬
‫ ממכרה‬f verkoop; cs ‫ ממכרת‬Lev 25:42†
‫ ממלכה‬f koningschap of -rijk; cs ‫ממלכת‬
en ‫ ממלכת‬2Kron 21:4; sf ‫ממלכתך‬, enz.; pl
‫ממלכות‬, cs ‫ ;ממלכת‬Gen 20:9‡
‫ ממלכות‬f koningschap of -rijk; cs ‫ממלכות‬
Joz 13:12‡
‫ ממן‬prep uit, van, zie ‫מן‬
‫ ממסך‬m gekruide wijn; Jes 65:11 Spr 23:30†
223
‫מ‬
‫ ממעל‬adv erop, aan de bovenkant,
daarboven, in de hoogte; P ‫ ממעל‬Gen 22:9‡
‫ ממר‬m bitter verdriet Spr 17:25†
‫ ממרא‬nm Mamre, bondgenoot van Abraham
in nloc ‫אלני ממרא‬
Gen 14:13 Gen 14:24;
'terebinten van Mamre' Gen 13:18-Gen 50:13†
‫ ממררים‬m bitterheden, bitter lot Job 9:18
‫ ממשח‬adj Eze 28:14 een kerub met gespreide
vleugels?
‫ ממשל‬m gezag, heerschappij; pl ‫;ממשלים‬
Dan 11:3 Dan 11:5; 1Kron 26:6 gezagsdragers
‫ ממשלה‬f macht, heerschappij; cs ‫ממשלת‬,
sf ‫ממשלתך‬, ‫ממשלתו‬, pl cs ‫ממשלות‬, sf
‫ ממשלותיו‬Ps 114:2; ‫ לממשלת היום‬Gen 1:16
om te heersen over de dag; ‫ארץ ממשלתו‬
1Kon 9:19 het land waar zijn heerschappij
geldt
‫ ממשק‬m bezit, terrein? ; cs ‫;ממשק חרול‬
Sef 2:9†; een veld vol onkruid?
‫ ממתקים‬m zoetigheid Hoogl 5:16; zoete
drankjes Neh 8:10†
‫ מן‬prep uit, weg van; verbonden met volgend
woord; ‫ מ‬+ dagesj of ‫ ;מ‬enkele nuances:
1. vanaf: ‫ מאדם ועד בהמה‬Gen 6:7 van
mens tot en met dier; 2. meer dan, in
vergelijkingen: meer dan, te zeer om; ‫מדוד‬
meer dan een (andere) minnaar Hoogl 5:9;
‫ גדול "עוני מנשא‬Gen 4:13 te groot is mijn
kwaad om te dragen 3. bij
plaatsbepalingen: ‫ מקדם‬oostelijk; ‫ממעל‬
van boven 4. wegens, uit vrees voor; ‫מפחד‬
van angst Hoogl 3:8; ‫ ממרה‬van bitterheid
Ex 15:23 ‫ אל־תירא מרדה‬Gen 46:3 vrees niet
om af te reizen; 5. oorzaak en vergelijking
Deut 7:7; ‫רבכם מכל־העמים‬# ‫ לא מ‬niet omdat
224
jullie talrijker zijn dan andere volken 6.
keuze: iets of enkele van; ‫ מטוב הערץ‬van
het beste van het land Gen 45:23 ‫מזקני‬
‫ ישראל‬Ex 17:6 ‫ מן הדם‬Ex 12:22 een beetje
van het bloed 7. algemeen: verwijderend,
niet langer; 1Sam 15:23 ‫" ממלך‬zodat je niet
langer koning kon zijn"
‫ מן‬m snarenspel; pl ‫ מנים‬Ps 150:4 en ‫מני‬
Ps 45:9; Ps 68:24 ‫' מנהו‬van hem, zijn deel?'
‫ מן‬m manna Ex 16:15‡; oorspronkelijk
nevenvorm van 'wat?' ‫מה‬
‫ מנאות‬f Neh 12:44 portie, aandeel; zie ‫מנת‬
‫ מנגינה‬f spotlied; sf ‫ ;מנגינתם‬Klaagl 3:63†
‫ מנה‬q tellen; pf ‫מנה‬, ‫ ;מניתי‬ipf ‫תמנה‬,
‫ ;וימנו‬imp ‫ ;מנה‬inf ‫ ;למנות‬pt ‫;מונה‬
Gen 13:16; toewijzen Jes 65:12, bestemmen
Ps 147:4
ni geteld worden, te tellen zijn; pf ‫נמנה‬
Jes 53:12; ipf ‫ ימנה‬Gen 13:6 1Kon 3:8, ‫ימנו‬
1Kon 8:5 2Kron 5:6; inf ‫ להמנות‬Pr 1:15;
pi toewijzen, bestellen, beschikken, doen
komen; pf ‫ מנה‬Dan 1:10+, ‫ מנו‬Job 7:3; ipf
‫ וימן‬Jona 2:1+;Dan 1:5; imp ‫ מן‬Ps 61:8 'beschik'
onzeker
Ps 61:8 ‫רהו‬# ‫אמת מן ינצ‬C ‫' חסד ו‬beschik uw
liefde en trouw opdat zij hem behoeden?' of
een ouder ‫' מן‬deze': uw liefde en trouw,
deze mogen hem behoeden;
pu aangesteld; pt ‫מנים‬# ‫ ; מ‬1Kron 9:29.
‫ מנה‬m mine, gewicht; (60 sikkels); pl ‫;מנים‬
1Kon 10:17 Eze 45:12 Ezr 2:69 Neh 7:70 Neh 7:71†
‫ מנה‬f deel, aandeel, portie; cs ‫מנת‬, pl ‫;מנות‬
sf ‫ מנותיה = מנותה‬Est 2:9 haar maaltijden;
Ex 29:26 ‫ היה למנה‬ten deel vallen;
Jer 13:25 ‫ מנת־מדיך‬je toegemeten deel

‫ מנה‬m getal, aantal keer; pl ‫ ;מנים‬Gen 31:7
Gen 31:41†
‫ מנהג‬m het rijden (met paard en/of wagen),
'rijstijl' 2Kon 9:20†
‫ מנהו‬prep daarvan; lees ‫ מן הוא‬Job 4:12
‫ מנהרה‬f schuilplaatsen (kloven, rotsspleten);
pl ‫ מנהרות‬Re 6:2; zie ‫מערה‬
‫ מנוד‬m meewarig hoofdschudden; cs
‫ ; מנוד־ראש‬Ps 44:15; zie ‫ נוד‬schudden
‫ מנוח‬I. m rust Klaagl 1:3; rustplaats Gen 8:9
Deut 28:65 Jes 34:14;
rustig leven (verzorging,
geborgenheid, thuis)' Ruth 3:1; zie ‫מנוחה‬
II. nm Manoach, vader van Simson Re 13:2-
Re 13:22 Re 34:14
‫ מנוחה‬f rust; ook ‫ חה‬#‫מנ‬, sf ‫מנוחתי‬, P
‫מנוח 'תך‬, pl ‫ ;מנוחת‬Gen 49:15 Jer 45:3;
rustplaats Num 10:33 Deut 12:9 Ps 132:8; ‫איש‬
‫ מנוחה‬een man van rust en vrede 1Kron 22:9;
‫ למנוחה‬ter geruststelling 2Sam 14:17; ‫מנוחות‬
‫ ש "אננות‬ongestoorde rust Jes 32:18
‫ שר מנוחה‬hofmaarschalk?
kwartiermeester? Jer 51:59
Re 20:43 ‫פהו מנוחה‬# ‫ הרד‬achtervolgden hem
zonder hem rust te gunnen?
‫ מנון‬m dwarsheid? ondank? grote mond?
Spr 29:21†
‫ מנוס‬m toevlucht; sf ‫ ;מנוסי‬2Sam 22:3†; Jer 46:5
vlucht: zij vluchten maar door
‫ מנוסה‬f vlucht; ‫ סת־חרב‬#‫ מנ‬Lev 26:36 vlucht
voor het zwaard; Jes 52:12†
‫ מנור‬m weversboom (om weefsel op te
rollen); cs ‫ ;מנור ארגים‬1Sam 17:7 2Sam 21:19
1Kron 11:23 1Kron 20:5†
‫מ‬
‫ מנורה‬f kandelaar, luchter; cs ‫מנורת‬, pl
‫ ;מנרות‬gewone kandelaar 2Kon 4:10; de
menora in de tempel Ex 25:31‡
‫ מנזרים‬m ambtenaren? prinsen, edelen?; pl sf
‫ מנזריך‬Nah 3:17
‫ מנחה‬f geschenk, offergave, spijsoffer; cs
‫מנחת‬, sf ‫מנחתו‬, enz.; Gen 32:14‡; schatting
(prijs na onderwerping) Re 3:15‡
‫ מנחם‬nm Menachem, koning van Israel,
2Kon 15:14-2Kon 15:23† 'Trooster', zie ‫נחם‬
‫ מנחת‬nloc Manachat, P ‫מנחת‬, 1. in Edom
Gen 36:23; 2. in Israel 1Kron 8:6; gent ‫מנחתי‬
1Kron 2:54
‫ מני‬nm nf Meni, 'getal', god van het lot in
Babylonië Jes 65:11†
‫ מני‬I. nloc Minni, Mannai ? (deel van)
Armenië Jer 51:27;
II. prep ‫ מן‬Jes 22:4 van mij af
‫ מני‬prep van = ‫מן‬
‫ מני‬prep van mij vandaan Ps 18:23, zie ‫מן‬
‫ מניות‬f aandelen Neh 12:44; zie ‫ מנת‬pl
‫ מנים‬m snarenspel, zie ‫מן‬
‫ מנימן‬nm Minjamin 2Kron 31:15, een leviet, zie
ook ‫מימין‬
‫ מנית‬nloc Minnit van de Ammonieten,
Re 11:33; Eze 27:17 (graan)
‫ מנלם‬m het hunne? Job 15:29 ‫ מן לם‬of ‫מן‬
‫ ;להם‬onzeker
‫ סה‬#‫ מנ‬f vlucht, zie ‫מנוסה‬
‫ מנע‬q tegenhouden, ontzeggen, weigeren; pf
‫מנע‬, ‫מנעת‬, ‫מנעתי‬, ‫מנעו‬% ; sf ‫מנ "עך‬,
‫ ;מנעני‬ipf ‫ימנע‬, ‫תמנע‬, ‫אמנע‬, sf ‫ימנ 'עני‬,
‫ ;ימנענה‬imp ‫מנע‬, ‫ ;מנעי‬pt ‫;מנע‬
225
‫מ‬
tegenhouden Eze 31:15; afhouden Jer 2:25;
ontzeggen, weigeren Gen 30:2;
ni tegengehouden, onthouden worden; pf
‫ נמנע‬Joël 1:13; ipf ‫ תמנע‬Num 22:16, ‫וימנע‬
Job 38:15, ‫מנעו‬% ‫ וי‬Jer 3:3
‫ מסב‬m rondte, omtrek; sf ‫ ;מסבו‬pl ‫מסבות‬,
‫ מנעול‬m grendel; pl sf ‫ מנעוליו‬en ‫עליו‬# ‫מנ‬
Hoogl 5:5,Neh 3:3-Neh 3:15†
‫ מנעל‬m grendel; pl sf ‫ ;מנעליך‬zie ‫; מנעול‬
Deut 33:25†
‫ מנעמים‬m lekkernijen, sf ‫ מנעמיהם‬Ps 141:4†
‫ מנענעים‬m rinkelbellen? (muziekinstrument
dat men schudt, sistra) 2Sam 6:5†
‫ מנצח‬m koorleider, dirigent Ps 4:1‡; zie ‫נצח‬
pi pt
‫ מנקית‬f offerschaal; pl ‫ מנקית‬en ‫מנקיות‬, sf
‫ ;מנקיתיו‬Ex 25:29 Ex 37:16 Num 4:7 Jer 52:19†
‫ מנקת‬f min, zoogmoeder; sf ‫מנקתה‬
Gen 24:59; zie ‫ ינק‬hi pt
‫ מנשה‬nm Manasse, 1. zoon van Jozef
Gen 41:51; de stam Num 1:35; gent ‫מנשי‬
Deut 4:43; 2. koning, zoon van Hizkia
2Kon 20:21 3. uit Pachat-Moab Ezr 10:30 4. uit
‫ מסדרון‬m galerij, zuilengang ? loc
Chasum Ezr 10:33
Re 18:30 met verhoogde nun ‫ מנשה‬uit
eerbied voor ‫משה‬
‫ מנת‬f aandeel, deel van de priester; pl ‫מנאות‬
en ‫ מניות‬Neh 12:44 Neh 12:47 Neh 13:10; bijdrage
van de koning 2Kron 31:3; Jer 13:25 ‫מנת־מדיך‬
het deel van uw maat = uw aandeel; zie
‫מנה‬
‫ מס‬m herendienst, dwangarbeid, verplichte
arbeid; pl ‫ ;מסים‬Deut 20:11 ‫מס־עבד‬
slavendienst Gen 49:15; ‫ שרי מסים‬opzichters
van dwangarbeid Ex 1:11; ‫ על־המס‬opzichter
over de herendienst 2Sam 20:24 1Kon 4:6
226
1Kon 5:28; ‫ "אשר על־המס‬idem 1Kon 12:18
2Kron 10:18;coll. de herendienstplichtigen
1Kon 5:27; schatting, belasting Est 10:1
‫ מס‬adj moe, ontmoedigd? onzeker; Job 6:14
cs ‫מסבי‬, sf P ‫ ;מסבי‬adv rondom 1Kon 6:29
Job 37:12; pl de omgeving 2Kon 23:5,
omringende personen? Ps 140:10; ‫ מסבי‬die
mij omringen Ps 140:10; ‫ מסבו‬zijn (ronde)
tafel Hoogl 1:12
‫ מסביב‬adv rondom, van alle kanten
Num 16:24‡ ; zie ‫סביב‬
‫ מסגר‬m gevangenis, kerker Jes 24:22 Jes 42:7
Ps 142:8; coll slotenmakers, smeden 2Kon 24:14
2Kon 24:16 Jer 24:1 Jer 29:2†
‫ מסגרת‬f slot, omlijsting; P
‫מס 'גרת‬, sf
‫מסגרתו‬, pl ‫מסגרות‬, cs ‫מסגרת‬, sf
‫מסגרותיהם‬, ‫ ;מסגרתיה‬slot, burcht
2Sam 22:46 Mi 7:17 Ps 18:46;
rand, lijst,
omlijsting Ex 25:25; sluitplaten 1Kon 7:28‡
‫ מסד‬m fundament 1Kon 7:9†
‫ המסד 'רונה‬Re 3:23†
‫ מסה‬hi doen vloeien, doen wegsmelten; zie
ook ‫ ;מסס‬pf pl ‫ המסיו‬Joz 14:7; ipf ‫אמסה‬
Ps 6:7, ‫ ותמס‬Ps 39:12 sf ‫ וימסם‬Ps 147:18
‫ מסה‬f verhouding; cs ‫ מסת‬Deut 16:10†; ‫מסת‬
‫דך‬A%‫ נדבת י‬naar de mate van de vrijwillige
gave uit uw hand
‫ מסה‬I. f beproeving; cs ‫מסת‬, pl ‫;מסת‬
Deut 4:34 Deut 7:19 Deut 29:2;
nloc Massa (Beproeving) Ex 17:7 Deut 6:16
Deut 9:22 Deut 33:8 Ps 95:8; †
II. f vertwijfeling Job 9:23†

‫ מסוה‬m doek, sluier Ex 34:33-Ex 34:35†
‫ מסוכה‬f f doornstruik Mi 7:4, zie ‫משוכה‬
‫ מסח‬adv afwisselend, bij beurten? 2Kon 11:6†
‫ מסחר‬m handel (koopwaar, winst?) 1Kon 10:15
lees ‫' מסחר‬van de winst of handel'
‫ מסך‬q mengen (wijn met kruiden); vgl. ‫;מסך‬
pf ‫מסכה‬% Spr 9:2, P ‫סכתי‬% ‫ מ‬Ps 102:10 Spr 9:5;
inf ‫ למסך‬Jes 5:22
‫ מסך‬m mengsel (gekruide wijn) Ps 75:9; zie
ook ‫מזג‬
‫ מסך‬m dekkleed; cs ‫ ;מסך‬2Sam 17:19 Ps 105:39;
scherm Jes 22:8; voorhangsel, gordijn Ex 27:16
Num 3:31‡
‫ מסע‬I. m steengroeve 1Kon 6:7
‫סכה‬# ‫ מ‬f doornhaag, schutting, omheining, zie
‫משוכה‬
‫ מסכה‬I. f (gegoten) afgodsbeeld; cs ‫מסכת‬,
pl ‫מסכות‬, sf ‫ ;מסכתם‬Deut 9:12 Jes 30:22‡;
verbond, verdrag? Jes 30:1;
‫ מספד‬m rouwklacht, geweeklaag; cs
II. f deken, (bedekking, omhulling) Jes 28:20
Jes 25:7; zie ‫' נסך‬weven, vlechten'
‫סכן‬# ‫ מ‬adj arm, behoeftig; Jes 40:20, zie ‫סכן‬
‫ מסכן‬adj arm, behoeftig Pr 4:13-Pr 9:16†
‫ מסכנות‬f voorraden, magazijnen; Ex 1:11 ‫ערי‬
‫ מסכנות‬voorraadsteden
‫ ת‬#‫ מסכנ‬f armoede Deut 8:9†; vgl. ‫מסכן‬
‫ מסכת‬f schering of ketting van weefsel
Re 16:13 Re 16:14†
‫ מסלה‬f baan, gebaande weg; cs ‫מסלת‬, sf
‫מסלתו‬, pl ‫מסלות‬, sf ‫ ;מסלתי‬Num 20:19‡;
2Kron 9:11 bouwtechnische term: trappen?
vloeren?
‫ מסלול‬m baan, weg Jes 35:8†
‫ מסמר‬m nagel, spijker, zie ‫משמר‬
‫מ‬
‫ מסס‬q smelten, wegkwijnen; zie ‫ ;מסה‬inf
‫ מסס‬Jes 10:18
ni wegsmelten, oplossen, vervloeien; de
moed verliezen; pf ‫נמס‬, P ‫מס‬% ‫נ‬, pl ‫;נ 'מסו‬
ipf ‫ימס‬, P ‫מס‬% ‫י‬, ‫וימס‬, ‫ ;וימסו‬inf ‫ ;המס‬pt
‫ נמס‬Ex 16:21 Ps 68:3 Deut 20:8; ‫המס ימס‬
2Sam 17:10 geheel wegsmelten van angst;
hi (het hart) doen smelten, de moed doen
verliezen pf ‫ ה 'מסו את־לבבינו‬Deut 1:28
‫ מסע‬m reis; het opbreken van tent of leger; pl
sf ‫מסעיו‬, ‫ ;מסעיהם‬Deut 10:11‡; tocht,
(dag-)reis, etappe Gen 13:3 Ex 17:1‡ ‫וילך‬
‫ למסעיו‬hij reisde in etappes
‫אבן שלמה‬
‫מסע‬, steen kant en klaar uit de steengroeve;
II. m steenwerper? (wapen) Job 41:18
‫ מסעד‬m leuning? 1Kon 10:12†
‫;מספד‬
Gen 50:10‡
‫ מספוא‬m voer Gen 24:25-Gen 43:24 Re 19:19†
‫ מספחות‬f hoofddoeken, sluiers; sf
‫ ;מספחתיכם‬Eze 13:18 Eze 13:21†
‫ מספחת‬f huiduitslag, verzwering; Lev 13:6-
Lev 13:8†
‫ מספר‬I. m aantal; cs
‫מספר‬, sf ‫מספרם‬,
‫ ;מספרכם‬pl ‫ מספרי‬Ex 23:26; lijst,
opsomming Ezr 1:9; relaas, vertelling Re 7:15;
‫ אין מספר‬ontelbaar Re 6:5; ‫מתי מספר‬
weinig mannen Gen 34:30;
II. nm Mispar Ezr 2:2 = ‫ מספרת‬Neh 7:7;
III. Num 23:10 ?‫מי ספר = מספר את־רבע‬
'wie heeft geteld', gelet op het paralellisme
met ‫מי מנה‬
227
‫מ‬
‫ מסר‬q leveren?; inf ‫ למסר־מעל‬Num 31:16
trouwbreuk plegen;
ni geleverd, gerecruteerd worden?; ipf
‫מסרו‬% ‫ וי‬Num 31:5
‫ מסר‬m waarschuwing, vermaning, tuchtiging
Job 33:16; zie ‫מוסר‬
‫ מסרה‬I. f band, boei, zie ‫מוסרה‬
II. nloc Mosera, Moserot
‫ מסרות‬I. f banden, verplichtingen,
verbintenissen; zie ‫;מוסרה‬
II. nloc Moserot, zie ‫מסרה‬
‫ מסרת‬f band, verplichting Eze 20:37
NB: de latere betekenis is 'overlevering'
‫ מסתור‬m schuilplaats Jes 4:6, zie ‫מסתר‬
‫ מסתר‬m verborgen plek; pl ‫מסתרים‬, sf
‫ ;מסתריו‬schuilplaats;
‫במסתר‬, ‫במסתרים‬, ‫ במסתרים‬in het
verborgene; Jes 45:3‡
‫ מסתר‬m wie verbergt? Jes 53:3; zie ‫' ; סתר‬als
verbergend het gezicht voor hem' = als
iemand voor wie men uit afschuw zijn
gezicht bedekt'
‫ מעבד‬m gedraging, daad, pl sf ‫מעבדיהם‬
hun gedrag Job 34:25†
‫ מ "עבה‬m gieterij 1Kon 7:46; vertalingen lopen
uiteen: ?lees ‫' במעברות‬bij de voorden van
Adama' vgl 2Kron 4:17 ‫' ב "עבי ה "אדמה‬in
diepe grond'
‫ מ "עבר‬m het overheen komen; cs ‫ ;מ "עבר‬vgl.
‫ ; מאברה‬voorde van Jabbok Gen 32:23,
bergpas van Mikmas 1Sam 13:23; ‫מ "עבר מטה‬
stokslag Jes 30:32†
228
‫ מעברה‬f voorde; pl ‫ מעברות‬en ‫מעברות‬,
cs ‫ ;מעברות‬Joz 2:7‡; bergpas, pad door
kloof 1Sam 14:4 Jes 10:29
‫ מעגל‬I. m spoor; loc ‫ ;המע 'גלה‬cs ‫מעגל‬, pl
cs ‫מעגלי‬, sf ‫מעגליך‬, en ‫מעגלתיו‬,
‫ ;מעגלותיך‬karrespoor, pad Jes 26:7‡;
II. m wagenburg (wagenkamp, legerplaats)
1Sam 17:20 1Sam 26:5 1Sam 26:7†
‫ מעד‬q wankelen; pf ‫ מ "עדו‬2Sam 22:37 PS 18:37;
ipf ‫ תמעד‬Ps 37:31, P ‫ אמעד‬Ps 26:1; pt mm
cs ‫מועדי‬" Job 12:5;
hi doen wankelen; imp ‫ המעד‬Ps 69:24;
Eze 29:7 ‫? וה "עמדת להם כל־מתנים‬lees
‫' המעדת‬doet wankelen'
pu wankelend, zwikkend; pt ‫מועדת‬
Spr 25:19 of lees ‫' מועדת‬gewaarschuwd', zie
‫ יעד‬of ‫עוד‬
‫ מ "עדי‬nm Maädai, zoon van Bani Ezr 10:34
‫ מעדיה‬nm Maädja, priester Neh 12:5; Neh 12:17
‫מועדיה‬
‫ מ "עדנות‬I. adv welgemoed. prettig gestemd
1Sam 15:32;
II. f pl de banden van het sterrenbeeld van
de Pleiaden Job 38:31
‫ מ "עדנים‬m vreugden, genoegens Spr 29:17;
lekkernijen Gen 49:20 Klaagl 4:5†
‫ מעדר‬m hak of houweel Jes 7:25†
‫ מעה‬m buik, ingewanden; pl ‫מעי‬, sf ‫מעיו‬,
‫ מעי‬P ‫ ;מעי‬2Sam 20:10‡; buik = schoot
Ruth 1:11;buik van de vis Jona 2:1; zetel van
gevoel Jer 4:19; Hoogl 5:4 vlinders in de buik?
Jes 48:19 ‫אצאי מעיך‬C ‫ צ‬die voortkomen uit je
buik = jouw nageslacht
‫ מעה‬f steentje, zandkorrel; pl sf ‫מעותיו‬
Jes 48:19

‫ מעוג‬m broodkoek 1Kon 17:12; vgl. ‫עגה‬# ;
Ps 35:16 ‫? ל "עגי מעוג‬lees ‫לעוג‬, zie ‫לעג‬
‫ מעוד‬Gen 48:15 = ‫ מן עודי‬sinds mijn bestaan =
mijn leven lang; Num 22:30 = ‫ מן עודך‬je
leven lang
‫ מעוז‬m fort, sterkte; sf ‫מעוזי‬, ‫עזכם‬# ‫מ‬, ‫עזם‬# ‫;מ‬
pl ‫עזים‬# ‫מ‬, sf ‫עזניה‬# ‫ מ‬Jes 23:11 = ‫עזיה‬# ‫;מ‬
sterke plaats Re 6:26 Dan 11:7; bescherming,
beschutting Jes 27:5;
Dan 11:38+ ‫עזים‬# ‫אלה מ‬C ‫' ל‬de god der
vestingen, god Mauzzim'?
‫ מעוך‬nm Maok vader van koning Akis
1Sam 27:2 = ‫ מ "עכה‬Gen 22:24 1Kon 2:39
‫ מעון‬nloc Meon, in ‫ בעל מאון‬Neh 32:38‡
‫ מעון‬I. m woning; cs ‫מעון‬, sf ‫ ;מעונו‬van G-d
2Kron 36:15;
van dieren Jer 9:10;
II. nloc Maon in Juda, Joz 15:55 1Sam 23:24;
het volk Re 10:12 ;
III. nm Maon zoon van Sammai 1Kron 2:45
‫ מעונה‬f woning; zie ‫מענה‬
‫ מעונים‬adj van Maon, Meonieten 1Kron 4:41‡
‫ מעוננים‬m tovenaars, waarzeggers Re 9:37; zie
‫ענן‬
‫ מעונתי‬nm Meonotai, vader van Ofra
1Kron 4:14
‫ מעוף‬m duisternis; cs ‫מעוף צוקה‬
benauwende duisternis Jes 8:22 vgl. ‫מועף‬
Jes 8:23
‫ מעור‬m schaamte, schaamdelen; pl ‫מעוריהם‬
Hab 2:15† vgl ‫ ערה‬en ‫ערוה‬
‫ מעז‬m vesting Dan 11:38, zie ‫מעוז‬
‫ מעזיה‬nm Maäzia, priester Neh 10:9;1Kron 24:18
‫מעזיהו‬
‫מ‬
‫ מעט‬q gering, weinig zijn, minder worden;
ipf ‫ימעט‬, P ‫ימעט‬, ‫וימ "עטו‬, P ‫ימ 'עטו‬,
‫ תמ 'עטו‬inf ‫ ;מעט‬Ex 12:4 ‫ימעט הבית מהית‬
‫ משה‬het huis is met te weinig mensen voor
een heel schaap;
pi weinig worden; pf ‫ מעטו‬Pr 12:3 weinig
worden;
hi verkleinen, verminderen, weinig doen; pf
‫ המעיטה‬Lev 26:22 sf ‫ המעטתים‬Eze 29:15; ipf
‫ימאיט‬, ‫תמעיטי‬, ‫תמעיט‬, ‫ תמעיטו‬sf
‫ תמאיטני‬Jer 10:24; pt ‫ ממעיט‬Ex 16:17
‫ מעט‬adv weinig, een beetje, even; P ‫;מעט‬
Gen 18:4‡; ‫במעט־גוי‬ met weinig mensen
Dan 11:23; ‫ עוד מעט‬nog even Hos 1:4;
met vragend ‫ ה‬: Gen 30:15 Num 16:13 Jes 7:13
‫ המעט‬is het soms te weinig?; Num 16:9
‫ המעט מכם‬is het te weinig voor jullie?;
‫ ואם מעט‬en als het niet genoeg is; ‫מעט‬
‫ מעט‬Deut 7:22 allengs, langzamerhand;
‫ מספר מעט‬weinig in getal, ‫מתי מעת‬
weinig mensen;
met ‫ כ‬: ‫ כמעט‬bijna Gen 26:20 Ps 73:2
‫ מעט‬f scherp, gescherpt; f‫עטה‬# ‫ מ‬Eze 21:20† ?
lees ‫ מרוטה‬geveegd, zie ‫ מרט‬q pp f
‫ מ "עטה‬m kleed, gewaad; cs ‫מ "עטה תהלה‬
een lofgewaad Jes 61:3†
‫ מ "עטפת‬f mantel; pl ‫ מעטפות‬Jes 3:22†
‫ מעי‬m bouwval, puinhoop? Jes 17:1; vgl. ‫עי‬
‫ מעי‬nm Maäi, muzikant bij de inwijding
Neh 12:36
‫ מעיל‬m bovenkleed, mantel; sf ‫מעלו‬, ‫מעילו‬,
pl ‫מעילים‬, ‫ ;מעיליהם‬Ex 28:4‡
‫ מעים‬m ingewanden, zie ‫מעה‬
‫ מעין‬m bron; cs ‫ מעין‬en ‫ מעינו־‬Ps 114:8, sf
‫ מעינו‬Hos 13:15; pl ‫מעינות‬, cs ‫מעינת‬, sf
229
‫מ‬
‫ מעינתיך‬en pl ‫מעינים‬, cs ‫מעיני‬, sf ‫;מעיני‬
Gen 7:11‡
‫ מעינים‬m zie ‫ מעונים‬Ezr 2:50 1Kron 4:41
Maonieten
‫ מעך‬q indrukken; pp ‫ מעוך‬gekneusd
Lev 22:24, ‫ מעוכה‬1Sam 26:7 in de grond
gestoken;
pu geknepen, betast worden; pf ‫מעכו‬
" ‫ מעל‬m het opheffen;
Eze 23:3
‫ מ "עכה‬I. nloc Maächa, Maäka, bij de Hermon
2Sam 10:8; gent ‫ מ "עכתי‬Deut 3:14 Joz 12:5;
II. nm Maäka, 1. zoon van Nahor Gen 22:24;
2. vader van Akis de koning van Gat
1Kon 2:39, zie ‫ מעוך‬1Sam 27:2; 3. vader van
Chanan 1Kron 11:43; 4. vader van Sefatja
1Kron 27:16;
III. nf Maäka, 1. een vrouw van David
2Sam 3:3 1Kron 13:2; 2. moeder van koning
Abias 1Kon 15:2; 3. moeder van koning Asa
1Kon 15:13 2Kron 15:16; 4. bijvrouw van Kaleb
1Kron 2:48; 5. vrouw van Machir 1Kron 7:15+;
6. vrouw van de vader van Gibeon 1Kron 8:29
1Kron 9:35
‫ מעל‬q ontrouw plegen; vaak met ‫מע ל‬
'ontrouw'; pf ‫מעל‬, ‫מ "עלה‬, ‫מעלת‬, ‫מ "עלו‬,
‫מעלתם‬, ‫ ;מעלנו‬ipf ‫ימעל־‬, ‫תמעל‬,
‫וימ "עלו‬, P ‫ ;תמ 'עלו‬inf abs ‫מעול‬, cs ‫למעול‬,
‫למעל־‬, ‫למעל‬, sf ‫ מ "עלם‬Eze 39:26; Lev 5:15‡
‫ מעל‬m mantel, zie ‫מעיל‬
‫ מעל‬prep I. aan de bovenkant Gen 1:7 ‫;מעל ל‬
= ‫; מן ע ל‬
II. af van, weg van; Gen 4:14 ‫מעל פני‬
‫ ה "אדמה‬weg van (het oppervlak van) de
aarde; Gen 24:64 ‫ מעל הגמל‬van de kameel
af
230
‫ מעל‬I. m ontrouw, (geloofs-)afval Lev 5:15
zie ‫;מעל‬
Job 21:34 Ezr 9:2;
II. adv boven, erboven; loc ‫ 'מעלה‬erop,
omhoog; ‫ ממעל‬van boven; Deut 28:43
‫מעלה‬% ‫ 'מעלה‬alsmaar hoger;
bij leeftijden: 'en ouder' : Ex 30:14 ‫מבן‬
‫מעלה‬% ‫עשרים שנה ו‬
‫ במעל ידיהם‬Neh 8:6
terwijl zij de handen hieven
‫ מ "עלה‬m opgang, traptrede; cs ‫מ "עלה‬, sf
‫מ "עלו‬, pl ‫ ;מ "עלת‬helling, pas Re 8:13 1Sam 9:11
Neh 12:37;
verhoging, platform Neh 9:4; zie
ook ‫ מ "עלה‬en ‫מעל‬
in plaatsnamen: ‫ מ "עלה־עקרבים‬Num 34:4
Schorpioenenpas; ‫ מ "עלה־הזיתים‬2Sam 15:30
de helling van de Olijfberg
‫ מ "עלה‬f opgang, opkomst; cs ‫מ "עלת‬, pl
‫מ "עלות‬, sf ‫מ "עלותיו‬, ‫ ;מ "עלתהו‬reis (naar
Jeruzalem) Ezr 7:9; trede, trap Ex 20:26
Neh 3:15;Ps 120:1 ‫' שיר המ "עלות‬trappenlied'
pl ‫ מ "עלות‬wat opkomt (gedachten) Eze 11:5;
‫ מ "עליל‬m handeling, zie ‫מ "עלל‬
‫ מ "עלל‬m daad; pl ‫מ "עללים‬, sf ‫מ "עלליו‬,
‫מ "עלליהם‬, enz.; steeds meervoud: daden,
gedrag; vaak: boze daden; Re 2:19‡, maar
vgl. Mi 2:7 Ps 77:12 Ps 78:7 (grote) daden van G-
d.
‫ מעם‬prep weg van, van bij = ‫מן עם‬
Gen 24:27‡
‫ מ "עמד‬m standplaats, post; cs ‫מ "עמד‬, sf
‫מדך‬% ‫מ "ע‬, ‫ ;מ "עמדם‬het staan 1Kon 10:5 ;
functie, dienst Jes 22:19 1Kron 23:28 2Kron 35:15†
‫עמד‬D ‫ מ‬m plaats om te staan, vaste grond
Ps 69:3

‫ מ "עמסה‬f last; Zach 12:3 ‫ אבן מ "עמסה‬zware
steen
‫ מ "עמקים‬m diepten; pl cs ‫ ;מ "עמקי־‬Jes 51:10
Eze 27:34 Ps 69:3 Ps 69:15 Ps 130:1†
‫ מען‬prep omwille van, zie ‫למען‬
‫ מענה‬f woning, schuilplaats; sf ‫מעונתו‬, pl sf
‫ ;מעונותנו‬Deut 33:27 Hoogl 4:8; van G-d Ps 76:3;
leger, schuilplaats Am 3:4 Job 37:8 Jer 21:13
zie ‫מען‬
‫ מ "ענה‬m antwoord; sf ‫ ;מ "ענהו‬Mi 3:7 Job 32:3
Job 32:5 Spr 15:1 Spr 15:23 Spr 16:1†
bedoeling: Spr 16:4
‫ מ "ענה‬f voor, (halve ploeggang, 100 meter?);
pl sf ‫ ;מ "ענותם‬1Sam 14:14;Ps 129:3 Q ‫מ "עניתם‬
K ‫מ "ענותם‬
‫ מ "ענית‬f voor; sf
‫ מ "עניתם‬Ps 129:3; zie ‫;מ "ענה‬
NB: K ‫מ "ענותם‬
‫ מעץ‬nm Maäs, nazaat van Juda 1Kron 2:27; vgl.
‫"אחימעץ‬
‫ מ "עצבה‬f pijn, kwelling Jes 50:11†
‫ מ "עצד‬m bijl; kleiner dan ‫ ;כשיל‬Jes 44:12
Jer 10:3†
‫ מעצה‬f raad, plan, zie ‫מועצה‬
‫ מעצור‬m beletsel, belemmering; ‫אין מעצור‬
‫ ל‬of ‫ ;מעצר ל‬1Sam 14:6 'niets belet G-d om
te' Spr 25:28 'er is geen belemmering voor
zijn geest'
‫ מעצר‬m belemmering, beheersing Spr 25:28,
zie ‫מ "עצור‬
‫ מ "עקה‬m leuning, borstwering Deut 22:8†
‫ מ "עקשים‬adj oneffen, hobbelige plaatsen);
Jes 42:16†; vgl. ‫ עקש‬pi verdraaien
‫מ‬
‫ מער‬m naaktheid, schaamte; sf ‫מערך‬l Nah 3:5;
1Kon 7:36 ‫ כמער־איש‬naar gelang er ruimte
voor elk is? onzeker
‫ מ "ערב‬I. m het westen (zonsondergang,
avondland); loc ‫ ;מ "ע 'רבה‬Jes 43:5‡;
II. m ruilwaar, handelswaar; sf ‫ מ "ערבך‬pl
sf ‫ ;מ "ערביך‬Eze 27:9-Eze 27:34†
‫ מערה‬I. f grot; cs ‫מערת‬, pl ‫מערות‬
Gen 19:30‡;
1Sam 22:1 2Sam 23:13 1Kron 11:15 ?lees ‫צדת‬# ‫מ‬
vesting
1Sam 17:23K ‫ ממערת‬Q ‫ ממערכות‬uit de
slagorden;
II. nloc Meara Joz 13:4 of: de grot van de
Sidoniërs?
‫ מ "ערה‬m open terrein, kale grond; cs
‫ מ "ערה־גבע‬Re 20:33; het open stuk bij Geba
‫ מ "עריץ‬adj schrik, wat bang maakt, sf
‫ מ "ערצכם‬Jes 8:13; zie ‫ ערץ‬hi pt
‫ מ "ערך‬m plan, overweging; pl cs ‫מערכי־לב‬
Spr 16:1
‫ מ "ערכה‬f rij (opstelling); pl ‫מערכות‬, cs
‫ ;מערכת‬Ex 39:37 de rij lampen; Re 6:26 plaats
voor het brandhout; de linies of slagordes
(het opgestelde leger) 1Sam 17:8‡;
zie ‫מ "ערכת‬
‫ מ "ערכת‬f opstelling, rij; P ‫מ "ע 'רכת‬, pl
‫ ;מ "ערכות‬stapel Lev 24:6; ‫ לחם מ "ערכת‬het
toonbrood (opgesteld) Neh 10:34; zonder
‫ לחם‬: de rij (toonbroden) 2Kron 2:3 1Kron 28:16
2Kron 29:18
‫רמים‬# ‫ מ "ע‬m naaktheid; pl ‫רמיהם‬# ‫מ "ע‬
2Kron 28:15 de naakten onder hen
‫ מ "ערצה‬f verschrikkelijk geweld Jes 10:33†
231
‫מ‬
‫ מ "ערת‬nloc Maärat in Juda Joz 15:59†
‫ מ "עשה‬m werk, daad; cs ‫מ "עשה‬, pl ‫מ "עשים‬,
sf ‫מ "עשיו‬, ‫מ "עסיהם‬, enz.; 1. werk, arbeid
Gen 5:29; 2. daden, gedrag Gen 20:9; 3.
maaksel: ‫( מ "עשה־אפה‬gebak) Gen 40:17;
‫ מ "עשה חושב‬vakwerk, kunstwerk Ex 26:1;
‫ מ "עשה לבנת הספיר‬tegelwerk van lazuur;
4. werkwijze, manier waarop iets gemaakt
is Ex 28:8;
‫ מעשי‬nm Masai 1Kron 9:12†
‫ מ "עשיה‬nm Maäseja, ook ‫ ;מ "עשיהו‬1. vader
van de priester Sefanja Jer 21:1 Jer 29:25+; 2.
vader van de valse profeet Sidkiahu Jer 29:21
3. en anderen Jer 35:4 Jer 37:3 Ezr 10:18 Ezr 10:21
Ezr 10:22 Ezr 10:30 Neh 3:23 Neh 8:7 Neh 10:26
Neh 11:7 Neh 12:41 1Kron 15:18 1Kron 15:20 2Kron 23:1
2Kron 26:11 2Kron 28:7 2Kron 34:8†
‫ מ "עשר‬m tiende; cs ‫מעשר‬, sf ‫מעשרו‬, pl
‫ מעשרות‬Neh 12:44, sf ‫ ;מעשרתיהם‬tiende
deel Gen 14:20‡; als belasting Lev 27:30‡
‫ מ "עשקות‬f afpersing; Spr 28:16 Jes 33:15† ; vgl.
‫עשק‬
‫ מף‬nloc Mof, Memphis in Egypte; Hos 9:6, zie
‫נף‬
‫ מפגע‬m doel, mikpunt Job 7:20†
‫מפים‬# nm Muppim, zoon van Benjamin
Gen 46:21†
‫ מפיץ‬m knots, strijdhamer Spr 25:18† vgl. ‫פוץ‬
hi pt stukslaan
‫ מפל‬m wat valt of afhangt; cs ‫מפל‬, pl cs
‫ ;מפלי‬Job 41:15 ‫ מפלי בשרו‬kwabben (wat
afhangt van zijn vlees); Am 8:6 ‫מפל בר‬
‫' נשביר‬afval verhandelen wij als graan'
zie ‫ מפלה‬puinhoop
‫ מפלאה‬f wonderwerk; pl cs ‫מפלאות‬
Job 37:16†
‫ מפלגה‬f afdeling; pl ‫ ;מפלגות‬2Kron 35:12†
‫ מפלה‬f bouwval; Jes 17:1 Jes 25:2; ‫מפלה‬
Jes 23:13
zie ‫מפלת‬
‫ מפלט‬m wijkplaats Ps 55:9†
‫ מפלצת‬f gruwel, afgrijselijke afgod; P
‫מפ 'לצת‬, sf ‫ ;מפלצתה‬1Kon 15:13 2Kron 15:16†
‫ מפלש‬m het zweven, opstapeling (wolken);
pl cs ‫ מפלשי‬Job 37:16†
‫ מפלת‬f val; vgl.
‫ ;מפלה‬sf ‫מפלתו‬, ‫מפלתך‬,
‫מפלתך‬, ‫ ;מפלתם‬instorting Spr 29:16
Eze 26:15-Eze 32:10†;
wat gevallen is,
(boomstam) Eze 31:13; (kadaver) Re 14:8†

‫ מפוח‬m blaasbalg, zie ‫פח‬# ‫מ‬
‫ מפח‬m het uitblazen (van de laatste adem);
cs ‫ ;מפח‬Job 11:20†; vgl. ‫נפח‬
‫פח‬# ‫ מ‬m blaasbalg Jer 6:29†
‫ מפיבשת‬nm Mefiboset; ook
zoon van Saul 2Sam 21:8; 2. zoon van
Jonathan 2Sam 4:4‡; verandering van
‫ מריב־בעל‬vgl. 1Kron 8:34
‫ מפני‬prep weg van, wegens; vlucht, uit vrees
Gen 3:8‡, afkeer Gen 27:46
‫ מפעל‬m werk, daad; pl cs ‫מפ "עלות‬, sf
‫ ;מפעליו‬Ps 46:9 Ps 66:5 Spr 8:22†
‫ מפעת‬nm Mefaät Joz 13:18, zie ‫מיפעת‬
‫מפבשת‬, 1.
‫ מפץ‬m strijdhamer, strijdknots; Jer 51:20; zie
‫ מפיץ‬en ‫מפץ‬

232

‫ מפץ‬m verplettering; sf ‫ ;מפצו‬Eze 9:2 ‫כלי‬
‫ מפצו‬zijn vernietigingswapen;
zie ‫ מפץ‬en ‫מפיץ‬
‫ מפקד‬I. m inspectie, monstering enz.; vgl.
‫ ;פקד‬cs ‫ ;מפקד‬telling 2Sam 24:9 1Kron 21:5;
bevel 2Kron 31:13; bestemde plaats Eze 43:21;
II. nloc Mifkad Neh 3:31 de poort van Mifkad
of de Wachtpoort
‫ מפריס‬met gespleten hoef, f ‫;מפרסת‬
Lev 11:3‡; zie ‫ פרס‬hi pt
‫ מפרץ‬m baai, natuurlijke haven; pl cs
‫ מפרציו‬Re 5:17†
‫ מפרקת‬f nek; sf ‫ מפרקתו‬1Sam 4:18†
‫ מפרש‬m wat men uitspreidt; pl cs ‫מפרשי‬,
sf ‫ ;מפרשך‬zeilen van een schip Eze 27:7;
uitgestrektheid (van de wolken) Job 36:29; †
‫ מפשעה‬f heup, kruis (waar het loopwerk
begint); vgl ‫' פשע‬stappen'; 1Kron 19:4; vgl
parallel 2Sam 10:4 ‫ שתותיהם‬hun zitvlakken
‫ מפתח‬m het openen; cs ‫ מפתח‬Spr 8:6†
‫ מפתח‬m sleutel, Re 3:25 Jes 22:22 1Kron 9:27†
‫ מפתן‬m drempel (van tempel of groot
gebouw); cs ‫ ;מפתן‬1Sam 5:4+;Sef 1:9 Eze 9:3-
‫ מצב‬m standplaats; sf ‫ ;מצבך‬1. plaats waar
Eze 47:1†
‫ מץ‬m onderdrukker? Jes 16:4 onzeker; vgl ‫מיץ‬
drukken,persen; vgl. ‫ חמץ‬q pt
'geweldpleger' Ps 71:4
‫מצב‬# m wachtpost Jes 29:3; gedenkteken Re 9:6;
‫ מץ‬m kaf Jes 17:13‡
‫ מצא‬q terechtkomen bij, bereiken, vinden,
treffen, raken;
NB: verwarring mogelijk met ‫ ;יצא‬pf
‫מצא‬, ‫מצאה‬% , ‫מצאת‬, ‫מצאתי ;מצאת‬,
‫ מצתי‬Num 11:11, ‫מצאו‬% P ‫ ;מ 'צאו‬sf ‫מצאו‬,
‫ מצבה‬f wachtpost, bezetting(sleger)
‫מצאה‬, ‫ מצאתנו‬Re 6:13, enz.; ipf ‫ימצא‬,
‫מ‬
‫ ;תמצאן‬sf ‫ימצ "אך‬, ‫אנני‬# ‫ ימצ‬Spr 8:17,
‫ ימצאונה‬Jer 2:24; imp ‫מצא‬, ‫מצאו‬, ‫;מצ 'אן‬
inf ‫ מצא‬en ‫ ;מצוא‬sf ‫ מצ "אכם‬Gen 32:20 bij
het vinden door jullie; pt ‫מוצא‬, ‫מוצא‬
Pr 7:26, sf ‫ ;מצאי‬pl ‫מצאים‬, f ‫מוצאת‬
Hoogl 8:10 en ‫ מוצאת‬2Sam 18:22, pl ‫;מצאות‬
Job 11:7 Jes 10:10 Ruth 2:2 Job 3:22 Ex 18:8;
met ‫יד‬: toereikend zijn, kunnen betalen;
ni gevonden worden, zich bevinden, te
vinden zijn; pf ‫נמצא‬, ‫נמצאת‬, ‫נמצאתי‬, P
‫ ;נמ 'צאו‬ipf ‫ימצא‬, ‫ימצאון‬ % , ‫ ;תמצאינה‬inf
‫המצא‬, sf ‫מצאו‬% ‫ ;ה‬pt ‫נמאצא‬, ‫נמצאם‬, sf
‫ ;נמצאיך‬f ‫נמצאה‬, ‫ נמצאות‬gevonden
worden Gen 44:9, zich bevinden 1Kon 14:13, te
vinden zijn Jes 65:1
hi aanreiken, waarmaken (doen gebeuren)
pf ‫המ 'ציאו‬, sf ‫המציתיך‬, ipf ‫וימ 'צאו‬, sf
‫ ;ימצ 'אהו‬pt ‫ ;ממציא‬aanreiken, overgeven
Lev 9:12 (met ‫ )ביד־‬2Sam 3:8 Zach 11:6;
Job 34:11 ‫ ;וכארח איש ימצאנו‬en naar zijn
wandel reikt hij ieder zijn lot;
Job 37:13 ‫ ;אם־לחסד ימצאהו‬indien tot
welzijn (genade), hij maakt het waar(?
‫ מצא‬m het uitgaan Dan 9:25, zie ‫מוצא‬
men staat Joz 4:3; 2. functie, ambt Jes 22:19; 3.
wachtpost, garnizoen 1Sam 13:23-1Sam 14:15
2Sam 23:14, zie ‫מצב‬#
Gen 28:12 neergezet, zie ‫נצב‬
‫ מצבה‬f zuil, staande steen; cs
‫ מצבת‬en
‫מצבת‬, sf ‫מצבתה‬, pl ‫מצבות‬, sf
‫מצבותיהם‬, enz.; monument; Gen 28:22,
i.v.m.afgoderij Ex 23:24
1Sam 14:12; Zach 9:8 ‫† מצבה‬
233
‫מ‬
‫ מצביה‬nm Mesobaja 1Kron 11:47 ; onzeker; ?
lees ‫ מצבה‬of ‫הצבתי‬
‫ מצבת‬f staande steen, zie ‫מצבה‬
‫ מצד‬m vesting, hoge burcht; cs ‫מצד‬
1Kron 12:9; pl ‫ ;מצדות‬Re 6:2‡
‫ מצד‬prep naast, terzijde van; Deut 31:26‡; zie
‫צד‬
‫ מצה‬q ledigen; pf ‫ מצית‬Jes 51:17 Eze 23:34; ipf
‫ וי' מץ‬Re 6:38 uitwringen, ‫ ימצו‬Ps 75:9
ni uitgezogen, leeggedrukt worden; pf
‫ ונמצה‬Lev 1:15 ipf ‫ ימצה‬Lev 5:9, ‫ ימצו‬Ps 73:10
NB: zie ook ‫' מצא‬vinden'
‫ מצה‬I. f ongedesemd brood, matze; pl ‫מצות‬,
‫ ;מצת‬Gen 19:3‡;
II. f strijd, twist Jes 58:4 Spr 13:10 Spr 17:19†
‫ מצה‬nloc Moza in Benjamin, ‫;המצה‬
Joz 18:26†
‫מצהב‬# goudglanzend Ezr 8:27, zie ‫צהב‬
‫ מצהלה‬f gehinnik, pl ‫מצ "הלות‬, sf
‫ ;מצ "הלתיך‬Jer 8:16 Jer 13:27†
‫ מצוד‬m vangnet; cs ‫מצוד‬, sf ‫מצודו‬, pl
‫ ;מצודם‬Job 19:6 Pr 7:26 Pr 9:14;Spr 12:12 het
vangen
‫ מצודה‬I. f net Pr 9:12;
II. f vesting, verschansing; ‫ מצדתה‬Jes 29:7;
vgl. ‫מצד‬, ‫מצודה‬
‫ מצודה‬I. f vangnet; sf ‫ ;מצודתי‬Eze 12:13
Eze 17:20;vangst Eze 13:21;
II. f bergvesting; ook ‫צדה‬# ‫מ‬, cs ‫צדת‬# ‫מ‬, sf
‫מצודתי‬, pl ‫ ; מצודות‬1Sam 22:4‡;
zie ‫מצד‬, ‫מצוד‬, ‫ מצודה‬i.v.m. vormen
234
‫ מצוה‬f gebod, bevel; cs ‫מצות‬, sf ‫ותך‬% ‫מצ‬,
‫מצותו‬, pl ‫מצוות‬, ‫מצות‬, sf ‫ מצותיו‬en
‫ מצותו‬Deut 27:10; Gen 26:5‡
‫ מצולה‬f diepte (zee of rivier), afgrond; pl
‫מצלות‬, ‫ ;מצולות‬Ex 15:5‡;
Zach 1:8 ‫ במצולה‬beneden in het dal? in de
schaduw?
‫ מצוק‬m benauwdheid, verdrukking; Deut 28:53-
Deut 28:57;Jer 19:9 Ps 119:143; ‫איש מצוק‬
iemand in de verdrukking 1Sam 22:2
‫ מצוק‬m zuil, pijler; pl cs ‫צקי‬# ‫ ;מ‬1Sam 2:8,
(bergspits als een zuil) 1Sam 14:5†
‫ מצוקה‬f benauwdheid; pl sf ‫מצוקותי‬,
‫מצוקתיהם‬, ‫צקותיהם‬# ‫ ;מ‬Sef 1:15
Ps 25:17;Ps 107:6-Ps 107:28;Job 15:24†
‫ מצור‬I. m benauwdheid; cs ‫מצור‬, ‫מצוריך‬,
‫ ;מצורך‬Deut 28:53-Deut 28:57 Jer 19:9;
II. m beleg (belegering); Deut 20:19 2Kon 24:10
2Kon 25:2 Jer 10:17 Jer 52:5; Eze 4:2 Eze 5:2 Nah 3:14
Zach 12:2 2Kron 32:10;
belegeringswal Deut 20:20 Mi 4:14 Hab 2:1
Zach 9:3; ‫ עיר מצור‬versterkte stad; Ps 31:22
Ps 60:11 2Kron 8:5 2Kron 11:5 zie ‫;מצורה‬
III. nloc Masor = Egypte ‫ מצרים‬2Kon 19:24
Jes 19:6 Jes 37:25 Mi 7:12†
‫ מצורה‬f bewaking, wachtpost, schans; ook
‫צרה‬# ‫מ‬, pl ‫צרות‬# ‫ ;מ‬Jes 29:3 Nah 2:2;
vestingsteden 2Kron 11:10-2Kron 11:23;2Kron 14:5
2Kron 21:3
‫ מצות‬f strijd, twist; sf ‫צתך‬# ‫ מ‬Jes 41:12†
‫ מצח‬m voorhoofd; sf ‫מצחו‬, ‫מצ "חך‬, ‫;מצחם‬
Ex 28:28‡; i.v.m. schaamteloos Jer 3:3 of
brutaal gedrag Jes 48:4 Eze 3:7
‫ מצחה‬f scheenplaat; cs ‫ מצחת‬1Sam 17:6 ?
lees ‫( מצחת‬aan elk been een)

‫ מציל‬m redder; ‫ אין מציל‬niemand die
redding biedt Deut 32:39‡; zie ‫נצל‬
‫ מצלה‬f schel, bel (sieraad of amulet); pl
‫ מצלות‬Zach 14:20; vgl. ‫מצלתים‬
‫צלה‬# ‫ מ‬f diepte, afgrond, ravijn Ps 68:23, zie
‫מצולה‬
‫ מצלתים‬f du cimbalen; P ‫ ;מצלתים‬Ezr 3:10‡;
vgl. ‫מצלה‬
‫ מצנפת‬f tulband, priesterhoed; P ‫מצנפת‬
Ex 28:4-Ex 39:31;Lev 8:9 Lev 16:4 Eze 21:31†
‫ מצע‬m bed, ligplaats Jes 28:20†
‫ מצעד‬m tred, stap; pl cs ‫מצעדי‬, sf ‫;מצעדיו‬
Ps 37:23 Spr 20:24; Dan 11:43 ‫ במצעדיו‬in zijn
voetstappen
‫ מצער‬adj adv niemendal, kleinigheid
Gen 19:20 Job 8:7; weinig 2Kron 24:24; korte tijd
Jes 63:18;
Ps 42:7 ‫ הר מצער‬klein gebergte? berg
Misar?
‫ מצפה‬I. m wachttoren, uitkijkpost Jes 21:8
2Kron 20:24;
II. nloc Mispe; verschillende plaatsen:
Joz 11:8‡;
vgl. ‫מצפה‬
‫ מצפה‬nloc Mispa, 'Wachttoren'; vgl. ‫;מצפה‬
verschillende plaatsen; Gen 31:49‡
‫פנים‬# ‫ מצ‬m schatten, verborgenheden Ob 6†;
vgl. ‫צפן‬
‫ מצץ‬q zuigen, slurpen; ipf ‫ תמצו‬Jes 66:11†
‫מצק‬# gegoten, stevig staande Job 11:15, zie ‫יצק‬
‫צקים‬# ‫ מ‬grondvesten, zie ‫מצוק‬
‫ מצר‬m benauwdheid, nauwe, enge plaats; pl
‫מצרים‬, cs ‫ ;מצרי‬Ps 116:3 Ps 118:5 Klaagl 1:3†
‫מ‬
‫ מצרי‬adj Egyptisch; f ‫מצרית‬, pl ‫מצרים‬,
‫ ;מצרית‬Egyptenaar Gen 39:1; zie ‫ מצור‬en
‫ מצרים‬Egypte Gen 12:12‡
‫ מצרים‬nloc Egypte Gen 12:10, dikwijls: de
Egyptenaren Gen 45:2‡;
gent ‫ מצרי‬Egyptisch; f ‫מצרית‬, pl ‫מצרים‬,
‫מצרית‬
‫ מצרף‬m smeltkroes Spr 17:3 Spr 27:21†
‫צת‬# ‫ מ‬f strijd, zie ‫מצות‬
‫ מק‬m verrotting, molm, Jes 5:24 ‫ ;מק‬stank,
viezigheid Jes 3:24†
‫ מקבת‬I. f hamer; pl ‫ ;מקבות‬Re 4:21 1Kon 6:7
Jes 44:12 Jer 10:4†
II. f holte Jes 51:1†
‫ מקדה‬nloc Makkeda in de Sefela Joz 10:10-
Joz 15:41†
‫ מקדש‬m heiligdom; cs ‫מקדש‬, sf ‫מקדשי‬,
‫מקד 'שך‬, pl ‫מקדשים‬, cs ‫מקדשי‬, sf
‫מקדשי‬, ‫ ;מקדשיכם‬plaats Ex 15:17; zaken
Num 10:21; gaven Num 18:29
‫ מקהל‬m vergadering, gemeente; pl ‫מקהלים‬
en ‫ ;מקהלות‬zie ‫ ;קהל‬Ps 26:12 Ps 68:27
‫ מקהלת‬nloc Makhelot Num 33:25+ †
‫ מקוא‬m handelswaar uit Kewe? 2Kron 1:16 ; zie
‫מקוה‬
‫ מקוה‬I. m hoop, verwachting; Jer 14:8 Jer 17:13
Jer 50:7 Ezr 10:2 1Kron 29:15†
II. m verzameling (water); Gen 1:10 Ex 7:19
Lev 11:36†
III. handelswaar (uit Kewe?); 1Kon 10:28
2Kron 1:16; ‫ מקוא‬2Kron 1:16; †
‫ מקוה‬f waterbekken Jes 22:11†
‫ מקום‬m plaats; cs ‫מקום‬, sf ‫מקומו‬, enz.; pl
‫מקומות‬, sf ‫מקמתם‬, enz.; Gen 1:9‡
235
‫מ‬
‫ מקור‬m bron; cs ‫ מקר‬en ‫מקור‬, sf ‫מקורו‬,
‫מקורה‬, ‫מקורך‬
‫ מקח‬m het aannemen (van steekpeningen);
cs ‫ מקח‬2Kron 19:7; zie ‫לקח‬
‫ מקחות‬f koopwaar Neh 10:32†
‫ מקטר‬m het branden (van wierook); cs
‫ מקטר‬Ex 30:1†
‫ מקטרות‬f rookaltaren (plaatsen van
afgoderij) 2Kron 30:14†
Jer 44:15 ‫ מקטרות‬vrouwen die rookoffers
brengen; zie ‫קטר‬
‫ מקטרת‬f wierookvat of -brander; sf
‫ ;מקטרתו‬Eze 8:11 2Kron 26:19†
‫ מקל‬m tak, twijg; cs ‫מקל‬, sf ‫מקלי‬, ‫מקלו‬,
‫מקלכם‬, pl ‫ ;מקלות‬Gen 30:37+; 1. staf,
reisstok Gen 32:11; 2. stok om te slaan
Num 22:27‡; 3. staf van de herder Ps 23:6, van
de leider Jer 48:17; 4. i.v.m. orakel Hos 4:12
‫ מקלות‬nm Miklot, 1. vader van Sima
1Kron 8:32 1Kron 9:37 1Kron 9:38 2. vorst 1Kron 27:4
‫ מקלט‬m vrijplaats (i.v.m. bloedwraak na
doodslag); cs ‫מקלט‬, sf ‫ ;מקלטו‬Num 35:6‡
‫ מקלעת‬f afbeelding in reliëf; pl ‫מקלעות‬, cs
‫ ;מקלעת‬1Kon 6:18-1Kon 7:31†; vgl. ‫קלע‬
‫ מקם‬m plaats, zie ‫מקום‬
‫ מקנה‬m bezit, meestal vee, (levende) have;
cs ‫מקנה‬, sf ‫מקנהו‬, ‫מקנכם‬, enz., pl sf
‫? מקניכם‬lees ‫ מקנכם‬Gen 47:16; Gen 4:20‡;
Gen 49:32 aangekocht bezit, grond
‫ מקנה‬f aankoop; cs ‫מקנת‬, sf ‫ ;מקנתו‬door
aankoop verworven bezit (ook slaven);
Gen 17:12‡
‫ מקניהו‬nm Miknejahu, poortwachter,
muzikant 1Kron 15:18 1Kron 15:21
236
‫ מקסם‬m waarzeggerij; cs ‫ ;מקסם‬Eze 12:24
‫ מקסם חלק‬om te vleien; Eze 13:7 ‫מקסם‬
‫כזב‬, vgl. ‫ קסם כזב‬Eze 13:6 'gelogen'
‫ מקף‬omgevend, rondom; pl ‫ מקפים‬1Kon 7:24,
zie ‫נקף‬
‫ מקץ‬prep na verloop van Gen 4:3; zie ‫קץ‬
‫ מקץ‬nloc Makas 1Kon 4:9†
‫ מקצה‬m een deel; zie ‫ ;מקצה‬na verloop
van; zie ‫מקץ‬, ‫ קצה‬en ‫מקצה‬
‫ מקצה‬adv geheel, het geheel van; zie ‫;קצה‬
helemaal, van het ene eind
Gen 19:4 Jer 51:31
tot het andere; Gen 47:2 ‫' ומקצה אחיו‬uit het
totaal van'
‫ מקצוע‬I. m hoek; cs ‫מקצע‬, pl ‫מקצעת‬,
‫מקצעות‬, cs ‫מקצועי‬, ‫ ;מקצעותיו‬Ex 26:24‡
II. nloc de Punt(poort) 2Kron 26:9
‫ מקצועה‬f schaaf; pl ‫צעות‬# ‫ מק‬Jes 44:13†
‫ מקצע‬m hoek Eze 46:21, zie ‫מקצוע‬
‫ מקצת‬f een (aanzienlijk) deel van ‫מן קצת‬
zie ‫ ;קצת‬Dan 1:2 Neh 7:69; na verloop van
Dan 1:15; sf ‫ מקצתם‬Dan 1:5
‫ מקק‬ni wegteren, rotten, etteren; pf ‫נמקו‬,
‫ ;נמקתם‬ipf ‫תמק‬, ‫ימקו‬, ‫ ;תמקנה‬pt
‫ ;נמקים‬Lev 26:39 Jes 34:4 Eze 4:17 Eze 24:23
Eze 33:10 Zach 14:12 Ps 38:6;
hi doen wegteren; inf ‫ המק‬Zach 14:12
‫ מקר‬m bron Lev 12:7, zie ‫מקור‬
‫ מקרא‬m vergadering, plechtigheid; pl cs
‫מקראי‬, sf ‫ ;מקראה‬Ex 12:16 Lev 23:2 Jes 4:5‡;
Num 10:2oproep tot vergadering; Neh 8:8
lezing van de schrift
‫ מקרה‬f koelte, verkoeling Re 3:20†
‫ מקרה‬m gebinte, dakbalken Pr 10:18†

‫ מקרה‬m toeval, lot; cs ‫מקרה‬, sf ‫;מק 'רה‬
1Sam 6:9; ‫ ויקר מקרה‬haar lot geschiedde
Ruth 2:3; 1Sam 20:26
'ongelukje' (nachtelijke
pollutie die onrein maakt); Pr 2:14-Pr 9:3 'lot'
‫ מקשה‬m ‫ מ "עשה מקשה‬haarvlechten,
kunstig kapsel?; Jes 3:24†
‫ מקשה‬I. f kunstwerk van de edelsmid
(gedreven, gevlochten); Ex 25:18-Num 10:2;
II. f komkommerveld; Jes 1:8; ‫תמר מקשה‬
Jer 10:5 een paal (vogelverschrikker?) in een
komkommerveld
‫ מקשות‬f valstrikken Ps 141:9, zie ‫מוקש‬
‫ מר‬I. m druppel Jes 40:15†;
II. adj bitter; P ‫מר‬, pl ‫מרים‬, cs ‫מרי‬, f
‫ מרה‬en ‫מרא‬, Ruth 1:20; cs ‫ ;מרת‬bitter
water Ex 15:23; wegens een bitter lot Ruth 1:20;
m de bitterheid 1Sam 15:32; ‫ מר־נפש‬Eze 27:31
1Sam 22:2 bitter van gemoed;
f bitterheid zie ‫ מרה‬en ‫מרה‬
adv ‫ מר‬bitter Jes 33:7 Sef 1:14; ‫ מרה‬Eze 27:30
‫ מר‬m mirre (geurige harsgom); Hoogl 1:13 ‫מור‬
sf ‫ מורי‬Hoogl 5:1; cs ‫ מר־‬in Ex 30:23
Hoogl 4:6;
‫ מר־דרר‬zacht vloeibare mirre
‫ מרא‬I.q dwars, weerspanning zijn; zie ‫;מרה‬
pt f ‫ מראה‬Sef 3:1 ;
II.hi klapwiekend wegrennen? de wieken
opslaan? (struisvogel); ipf ‫ תמרי‬Job 39:18;
III. adj ‫ מרא‬bitter; zie ‫מר‬
‫ מראדך‬Marduk, zie ‫מרדך‬
‫ מראה‬m het zien; cs ‫מראה‬, sf ‫מראיך‬,
‫מר 'אהו‬, enz.; 1. wat men ziet, ‫מראה עיניו‬
Jes 11:3 2. gestalte, aanblik ‫ מראיהן‬Gen 41:21;
3. verschijnsel Ex 3:3; 4. visioen,
verschijning, Eze 8:4; vgl. ‫מראה‬
‫מ‬
‫ מראה‬f visioen, (droom)gezicht; pl ‫מראת‬,
‫ ;מראות‬zie ook ‫ ;מראה‬Gen 46:2‡; Ex 38:8
spiegels
‫מראה‬# f krop (van de vogel); sf ‫מראתו‬# ;
Lev 1:16†
‫ מראון‬nloc Maron Joz 12:20; onduidelijke
toevoeging achter ‫מלך שמרון‬
‫ מראשה‬nloc Maresa, in Juda Joz 15:44, zie
‫מרשה‬
‫ מר "אשות‬f hoofdeinde, plaats van het hoofd;
sf ‫מר "אשותיו‬, ‫ ;מר "אשותיכם‬Gen 28:11
Gen 28:18 1Sam 19:13-1Sam 26:16 1Kon 19:6;
1Sam 26:12 ‫מן מר "אשות = מר "אשתי שאול‬
‫ שאול‬bij Sauls hoofeinde vandaan;
Jer 13:18 ‫? מר "אשותיכם‬lees ‫' מראשיכם‬van
jullie hoofd'
‫ מרב‬nf Merab, dochter van Saul, 1Sam 14:49
1Sam 18:17 1Sam 18:19†
‫ מרבדים‬m dekens, spreien, fraaie tapijten
Spr 7:16 Spr 31:22†; zie ‫רבד‬
‫ מרבה‬m Eze 23:32 ‫( מרבה להכיל‬beker) groot
om te bevatten = boordevol ?
‫ מרבה‬I. m toename Jes 9:6 onzeker; mem
sofiet midden in woord : ‫; לםרבה‬
II. adv overvloedig, veel Jes 33:23;
III. zie ‫ רבה‬hi pt, Spr 28:8 'degene die
vermeerdert'
‫ מרבית‬f grote hoeveelheid; sf ‫ ;מרביתם‬1.
omvang 2Kron 9:6 ‫ מרבית חכמ 'תך‬de grote
omvang van uw wijsheid; 2. grootste deel
1Kron 12:30 2Kron 30:18; 3. aanwas (mensen)
1Sam 2:33; 4. rente Lev 25:37
‫רבכם‬# ‫ מ‬wegens jullie aantal, Deut 7:7
= ‫ ; מן רב כם‬zie ‫רב‬
237
‫מ‬
‫ מרבץ‬m lig- of rustplaats, leger (van dieren);
cs ‫ ;מרבץ‬vgl. ‫ ;רבץ‬Sef 2:15; Eze 25:5
‫למרבץ־צאן‬
‫ מרבק‬m stal (voor mestvee); Am 6:4; mestkalf
‫ עגל־מרבק‬1Sam 28:24, pl ‫עגלי מרבק‬
Jer 46:21 Mal 3:20
‫ מרגוע‬m rust, rustplaats Jer 6:16†
‫ מרגלות‬f voeteneind; sf ‫ ;מרגלתיו‬Ruth 3:4-
Ruth 3:14; voeten Dan 10:6
‫ מרגלים‬m verspieders Gen 42:9; zie ‫רגל‬
‫ מרגמה‬f steenslinger (wapen) Spr 26:8†; vgl.
‫' רגם‬stenigen'
‫ מרגעה‬f rustplaats Jes 28:12†
‫ מרד‬q in opstand komen; pf P ‫מרד‬
2Kron 36:13, ‫מרדת‬, ‫מרדו‬% P ‫ מרדו‬Gen 14:4,
‫ מרדנו‬P ‫רדנו‬% ‫ מ‬Dan 9:5+ ipf ‫וימרד‬, ‫וימרד־‬,
‫תמרד‬, ‫וימרדו‬, enz.; inf ‫מרד‬, ‫מרוד‬, sf
‫ ;מרדכם‬pt pl ‫מרדים‬, ‫ מורדים‬Eze 2:3, cs
‫ ;מרדי‬in opstand zijn of komen Gen 14:4
Num 14:9 2Kon 18:7; Joz 22:16 ‫ מרדכם‬uitspr.
/merodchem/ uw opstandigheid; Job 24:13
‫ מרדי אור‬vijanden van het licht
‫ מרה‬I. leraar Spr 6:13; zie
‫ מרד‬I. m opstand, weerspannigheid Joz 22:22†;
II. nm Mered, zoon van Ezra 1Kron 4:17
‫ מרדות‬f opstandigheid, ongehoorzaamheid;
sterker: verdorvenheid; 1Sam 20:30 ‫בן נ "עות‬
‫ המרדות‬zoon van een 'verkeerde van tucht'
‫ מרהבה‬f verdrukking Jes 14:4 geschreven :
‫ מרדך‬nm Merodach, Marduk, afgod van de
stad Babel; Jer 50:2; planeet Jupiter
‫ מרוד‬m omzwerving; sf
‫ מרדך בל "אדן‬nm Merodach-Baladan,
koning van Babel Jes 39:1
‫דכי‬D ‫ מר‬nm Mordekai, 1. oom van Ester Est 2:5;
2. Ezr 2:2 Neh 7:7
238
‫מרדף‬# m vervolging? Jes 14:6; vgl. ‫רדף‬
maar ?lees: ‫' מרדת‬overheersing, tyrannie'
‫ מרה‬q opstandig, dwars zijn; pf ‫מרה‬,
‫מרתה‬% , P ‫מ 'רתה‬, ‫מרית‬, ‫מריתי‬, ‫מרו‬,
‫מריתם‬, ‫ ;מרינו‬inf ‫ מרו‬Klaagl 1:20; pt ‫מרה‬,
‫מורה‬, ‫מרים‬, Num 20:10 Deut 21:18 1Kon 13:21
Jes 1:20 Jes 50:5 Jes 63:10 Hos 14:1 Klaagl 1:20
Klaagl 3:42
hi opstandig of weerspannig zijn;
tegenwerken, trotseren; pf ‫ ;המרו‬ipf ‫ימרה‬,
‫ו 'תמר‬, ‫וימרו‬, ‫ותמרו‬, sf ‫ ;ימרוהו‬inf ‫למרות‬
= ‫להמרות‬, sf ‫ ובהמרותם‬Job 17:2; pt
‫ממרה‬, ‫ ;ממרים‬Joz 1:18 Deut 1:26 Deut 1:43
Deut 9:7 1Sam 12:14 Jes 3:8 Eze 5:6 Eze 20:8 Ps 78:40
Ps 106:7 Ps 106:43; Job 17:2
hun tegenwerking of
'hun bitterheden' of 'hun menigte';
tegenwerken Joz 1:18, dwars zijn Ps 106:7;
Eze 5:7 ‫ המנכם‬lees inf ‫' המרתכם‬jullie
weerspannig zijn';
NB: ‫ מרה‬zie ook ‫ ירה‬hi pt 'onderwijzend'
‫ מרה‬I. nloc Mara, Bitterwater (brakke bron) ;
loc ‫ ;מ 'רתה‬Ex 15:23 Num 33:8+;
II. adj bitter, zie ‫מר‬
‫ ירה‬hi pt;
II. opstandig Deut 21:18; zie ‫ מרה‬q pt
III. bitter 2Kon 14:26; zie ‫מר‬
‫ מרה‬f bitterheid, droefheid; cs ‫מרת‬, ‫;מרת‬
Gen 26:35 Spr 14:10†
‫מדהבה‬
‫ ;מרודי‬pl ‫מרודים‬,
sf ‫ ;מרודיה‬Klaagl 1:7 Klaagl 3:19; Jes 58:7
zwervelingen;†
‫ מרוז‬nloc Meroz in N-Palestina; Re 5:23†

‫ מרוח‬m het platwrijven; cs ‫מרוח אשך‬
Lev 21:20; zie ‫' מרח‬wrijven'
‫ מרום‬nloc Merom, ‫ מי־מרום‬de wateren van
Merom, Noord-Kanaän, Joz 11:5 Joz 11:7†
‫ מרום‬m hoogte; cs ‫מרם‬, pl ‫מרומים‬,
‫מרמים‬, cs ‫מרומי‬, sf ‫;מרומיו‬
Re 5:18;Eze 17:23;
adv omhoog 2Kon 19:22 = ‫ למרום‬Job 5:11;
‫ למרום‬Ps 7:8
‫ מרום קצו‬uiterste hoogte Jes 37:24 of ?lees
‫ מלון קצו‬zoals 2Kon 19:23, zie ‫מלון‬
‫ מרון‬nloc Maron = Madon, Sjomron? Joz 12:20,
zie ‫מראון‬
‫ מרוץ‬m wedloop Pr 9:11†
‫ מרוצה‬I. f het draven, manier van lopen; cs
‫מרוצת‬, sf ‫ ;מרוצתם‬2Sam 18:27 Jer 8:6 Jer 23:10;
II. f gewelddadige onderdrukking; Jer 22:17†
‫ מרוקים‬m voorbereiding van de
haremvrouw; ‫ מרוקיהן‬Est 2:12; zie
‫תמרוקים‬
‫ מרות‬nloc Marot in Juda, Mi 1:12†
‫ מרזח‬m bijeenkomst met luid geroep; cs
‫ ;מרזח‬Jer 16:5 ‫ בית מרזח‬rouwhuis; Am 6:7
‫ מרזח סרוחים‬gejoel van waardeloze lui
‫ מרח‬q uitsmeren, inwrijven; ipf ‫ימרחו‬
Jes 38:21; † 1Kron 8:34
‫ מרחב‬m ruimte; pl cs ‫ מרחב יה ;מר "חבי‬G-
ds ruimte, vrijheid; 2Sam 22:20 Hos 4:16 Hab 1:6
Ps 18:20 Ps 31:9 Ps 118:5†
‫ מרחק‬m verte, afstand; pl ‫ מרחקים‬en
‫ ;מרחקים‬cs ‫ ;מרחקי‬2Sam 15:17‡; ‫ארץ‬
‫ מרחקים‬een land van wijde vergezichten;
‫מ‬
Jes 33:17; ‫ מרחקי ארץ‬de verre streken Jes 8:9
Zach 10:9
‫ מרחשת‬f stoofpan Lev 2:7 Lev 7:9†
‫ מרט‬q plukken (haar/veren uitrukken)
Lev 13:40; scherpen,polijsten Eze 21:14; ipf
‫ ואמרטה‬Ezr 9:3 sf ‫ ואמרטם‬Neh 13:25 'ik
plukte hen'; inf ‫ למרטה‬Eze 21:16; pt ‫מרטים‬
Jes 50:6; pp ‫ ;מרוטה‬Eze 21:14‡; ? Eze 21:20
i.p.v. ‫עטה‬# ‫מ‬
ni kaal worden; ipf ‫ ימרט‬Lev 13:40+;
pu gepolijst, glad/scherp gemaakt worden;
pf ‫ מורטה‬Eze 21:15+; pt ‫ ממרט‬1Kon 7:45
Jes 18:2 Jes 18:7
‫ מרי‬m weerspannigheid; P ‫ 'מרי‬, sf ‫ ;מריך‬zie
‫ ; מרה‬Deut 31:27‡; attributief 'weerspannig':
Eze 2:8 ‫ ;בית המרי‬Jes 30:9 ‫ ;עם מרי‬Num 17:25
‫ ;בני מרי‬enz.
‫ מריא‬m mestkalf; pl ‫מריאים‬, cs ‫מריאי‬, sf
‫ ;מריאיכם‬2Sam 6:13 1Kon 1:9 1Kon 1:19 1Kon 1:25
Jes 1:11 Jes 11:6 Eze 39:18 Am 5:22†
‫ מריבה‬I. f strijd, twist; cs ‫ ;מריבת‬Gen 13:8;
opstandigheid Num 27:14
II. nloc Meriba Ex 17:7‡
‫ מריביו‬die met Hem twisten 1Sam 2:10; zie
‫ריב‬
‫ מרי בעל‬nm Meribbaäl 1Kron 9:40 =
Mefiboset of Meriboset; ook ‫;מריב־בעל‬
‫ מריה‬nm Meraja, priesterhoofd Neh 12:12†
‫ מריה‬nloc Moria, offerberg van Abraham
Gen 22:2; de tempelberg 2Kron 3:1†
‫ מריות‬nm Merajot, 1. zoon van Zerachja
1Kron 5:32+;1Kron 6:37 Ezr 7:3;
2. vader van
Sadok 1Kron 9:11 Neh 11:11; 3. Neh 12:15 =
‫ מרמות‬Ezr 8:33‡
239
‫מ‬
‫ מרים‬nf Mirjam, 1. zuster van Mozes Ex 15:20;
2. 1Kron 4:17 een man ?
‫ מרירות‬f bitterheid, droefheid Eze 21:11†; vgl.
‫ כמרירי‬Job 3:5
‫ מרירי‬adj bitter, giftig; ‫ קטב מרירי‬Deut 32:24
een dodelijke ziekte; zie ‫ מרירות‬en
‫כמרירי‬
‫ מרך‬m angst, moedeloosheid? Lev 26:36†
‫ מרכב‬m waar men op rijdt; sf ‫;מרכבו‬
wagens 1Kon 5:6; draagstoel Hoogl 3:10; zadel
Lev 15:9 vgl. ‫מרכבה‬
‫ מרכבה‬f (strijd-)wagen; sf ‫מרכבתו‬, pl
‫מרכבות‬, cs ‫מרכבות‬, sf ‫מרכבתיו‬,
‫ ;מרכבתיהם‬Gen 46:29‡
‫ מרכלת‬f markt, marktplaats; sf ‫כלתך‬# ‫מר‬
Eze 27:24†
‫ מרמה‬I. f listig bedrog; pl ‫ ;מרמות‬Gen 27:35‡
; verraad, ontrouw 2Kon 9:23 Jer 9:5‡;
II. nm Mirma 1Kron 8:10
‫ מרמות‬nm Meremot, 1. zoon van Bani
Ezr 10:36;
2. zoon van de priester Uria, Ezr 8:33
Neh 3:4+; ‫ מרית‬Neh 12:15†
‫ מרמס‬m vertreding, wat vertrapt wordt;
Jes 5:5‡
‫ מרנתי‬adj van Meronot Neh 3:7 1Kron 27:30†
‫ מרס‬nm Meres, een van de zeven Perzische
vorsten, Est 1:14†
‫ מרסנא‬nm Marsena, een van de zeven
Perzische vorsten Est 1:14†
‫ מרע‬m vriend; sf ‫מרעהו‬, ‫ מרעך‬pl ‫מרעים‬
Gen 26:26‡; vriend van de bruidegom
Re 14:11+
240
‫ מרע‬m I. m slechtheid, kwade daden
Dan 11:27†;
II. boosdoener, Spr 17:4; vgl. ‫רעע‬
‫ מרעה‬m weidegrond; cs ‫מרעה‬, sf ‫מרעהו‬,
pl sf ‫ ;מרעיכם‬Gen 47:4‡;
Nah 2:12 ‫ מרעה הוא לכפירים‬onzeker;
weidegrond voor de jonge welpen?
BHS voetnoot: ?lees ‫ מערה‬grot, leger,
parallelisme met ‫מעון‬
‫ מרעית‬f het weiden; sf ‫מרעיתי‬, ‫מרעיתם‬,
‫ ;מרע 'יתך‬het grazen Hos 13:6; de weideplaats
Jes 49:9 Jer 25:36; kudde Jer 10:21; ‫צאן מריתי‬
de kudde die Ik weid Jer 23:1
‫ מר "עלה‬nloc Marala in Zebulon Joz 19:11†
‫ מרפא‬m genezing, verzachting; ‫מרפה‬
Jer 8:15‡; ‫ לב מרפא‬een mild, zachtmoedig
hart Spr 14:30
‫ מרפש‬m wat vertrapt wordt; cs ‫מרפש‬
‫ רגליכם‬wat uw voeten hebben vertrapt, vuil
drinkwater; Eze 34:19†; vgl. ‫רפש‬
‫ מרץ‬ni pijnlijk zijn, krenken; anderen:
krachtig zijn; pf ‫ נמרצו‬Job 6:25; pt ‫נמרץ‬
Mi 2:10 ‫ חבל נמרץ‬een pijnlijk? krachtig?
verderf; f ‫ נמרצת‬1Kon 2:8: ‫קללה נמרצת‬
een vreselijke vloek; krachtterm?
hi prikkelen; ipf ‫ ;ימריצך‬Job 16:3
‫רצה‬# ‫ מ‬f manier van lopen 2Sam 18:27; zie
‫מרוצה‬
‫ מרצע‬m priem Ex 21:6 Deut 15:17†
‫ מרצפת‬f plaveisel, vloer 2Kon 16:17†
‫ מרק‬q schuren; imp ‫ מרקו‬Jer 46:4; pp ‫מרוק‬
2Kron 4:16;
hi gladwrijven; ipf ‫ תמריק‬K Spr 20:30 maar
Q ‫ תמרוק‬massage?
pu geschuurd worden; pf ‫ מרק‬Lev 6:21

‫ מרק‬m vleesnat, bouillon;, cs ‫ ;מרק‬Re 6:19; Q
Jes 65:4 K ‫)פרק‬
‫ מרקח‬m geurige kruiden; pl ‫;מרקחים‬
Hoogl 5:13†; zie ‫מרקחה‬
‫ מרקחה‬f geurige kruiden Eze 24:10, (kokende)
zalfpot Job 41:23†
‫ מרקחת‬f kruidenzalf, Ex 30:25 1Kron 9:30
2Kron 16:14†
‫ מרר‬q bitter zijn of worden; zie ook ‫ מרה‬en
‫ מר‬adj; pf ‫מר‬, ‫מר‬% Jer 4:18; ‫ 'מרה‬Ex 15:23;
ipf ‫ ימר‬Jes 24:9; Ruth 1:13 ‫ מר־לי‬Klaagl 1:4
‫ ;מר־לה‬1Sam 30:6;2Kon 4:27
ni veranderd worden; pf ‫ נמר‬Jer 48:11; zie
‫; מור‬
pi bitter maken, met bitterheid doen; ipf
‫ "אמרר‬, ‫וימררו‬, ‫רהו‬# ‫ ;וימ "ר‬Ex 1:14; tergen
Gen 49:23; bitter wenen Jes 22:4;
hi bitter maken, met bitterheid doen; pf
‫ ;המר‬ipf ‫ תמר‬Ex 23:21 ?lees ‫ תמר‬zie ‫מרה‬
'weerspannig zijn'; inf ‫ ;המר‬met bitterheid
vervullen Job 27:2 Ruth 1:20 bitter lijden
Zach 12:10;
hitp verbitterd, boos worden; ipf ‫יתמרמר‬
Dan 11:11
‫ מרר‬m iets bitters, bitterkruiden ; pl ‫מררים‬,
‫ מררת‬en ‫ ;מררות‬Ex 12:8 Num 9:11 Deut 32:32
Job 9:18 Job 13:26 Klaagl 3:15†
zie ‫מררה‬
‫ מררה‬f gal; sf ‫ ;מררתי‬Job 16:13; zie ook
‫מררה‬
‫ מררה‬f gal; cs ‫מררת‬, sf ‫( ;ממרתו‬orgaan)
Job 20:25, slangengif Job 20:14; vgl ‫' מררה‬gal'
‫ מררי‬nm Merari, zoon van Levi Gen 46:11‡;
gent ‫ מררי‬Merariet Num 26:57
‫מ‬
‫ מרשה‬nloc Maresa Mi 1:15‡; = ‫מראשה‬
Joz 15:44; stad in Juda, = ‫מורשת גת‬
‫ מרשעת‬f slechtheid, goddeloosheid 2Kron 24:7
eigenschap van Atalja
‫ מרתים‬nloc Merataim 'Dubbele Dwarsheid'
= Babylon; toespeling op een
Jer 50:21
Babylonische plaatsnaam?
‫ משא‬I. m het dragen, wat men draagt;
vgl.ook ‫ ; משאת‬sf ‫משאו‬, ‫מש "אכם‬,
‫ ;משאם‬het dragen Num 4:24; de last Ex 23:5
Num 4:15, enz.; geschenk? Hos 8:10; verlangen
Eze 24:25;
II. m uitspraak (godsspraak, profetie,
'Last'); pl cs ‫ ;מסאות‬Jes 13:1‡; Spr 30:1
Spr 31:1 ?de plaats Massa?
III. nm Massa, zoon van Ismael Gen 25:14
1Kron 1:30
‫ משא‬m partijdigheid; ‫ משוא פנים‬2Kron 19:7;
zie ‫נשא‬
‫ משאה‬f rookzuil Jes 30:27, zie ‫משאת‬
‫ משאת‬f het omhooggaan, verheffing, wat
men opneemt; cs ‫משאת‬, pl ‫משאת‬, sf
‫ ;משאותיכם‬1. het opheffen (van de
handen) Ps 141:2 (rook) Re 20:38 Re 20:40 en
Jes 30:27 ‫ ;משאה‬rooksignaal Jer 6:1; 2. last
Sef 3:18; 3. geschenk 2Sam 11:8 Jer 40:5 Est 2:18;
gerecht, portie Gen 43:34;
zie ook ‫מסא‬
‫ משגב‬m hoge burcht, ontoegankelijke
(veilige) hoogte; sf ‫ ;משגבו‬Jes 25:12‡
‫ משגת‬f toereikend Lev 14:21, zie ‫ נשג‬hi pt f
‫ משוכה‬f doornhaag, sf ‫ ;משוכתו‬Jes 5:5†
‫ משור‬m zaag Jes 10:15†
241
‫מ‬
‫ משורה‬f maat (inhoud, vloeistoffen) Lev 19:35
Eze 4:11 Eze 4:16 1Kron 23:29†
‫ משוש‬I. m vreugde; sf ‫ משושי‬,‫משושה‬
Jes 24:8‡;
II. m vertering, rotting? Jes 8:6 Job 8:19; vgl.
Jes 10:18, zie ‫מסס‬
‫ משחק‬m de risee, wat uitgelachen wordt
Hab 1:10†
‫ משטמה‬f vijandigheid Hos 9:7 Hos 9:8†
‫ משים‬Job 4:20 ?= ‫ מן שים לב‬zonder dat
iemand er aandacht aan schenkt? zie ‫שים‬
hi pt
‫שכה‬# ‫ מ‬f doornhaag, struikgewas Spr 15:19, vgl.
‫סכה‬# ‫מ‬, ‫משוכה‬
‫ משכיל‬I. adj kundig, bedreven Dan 1:4 Jer 50:9;
zie ‫;שכל‬
II. m leerdicht? Ps 32:1‡
‫ משכית‬f afbeelding; sf ‫משכיתו‬, pl
‫משכיות‬, sf ‫ ;משכיתם‬steenreliëf? Lev 26:1
Eze 8:12 Num 33:52;kunstig vormgegeven
schalen Spr 25:11; verbeelding, negatief:
dwaas droombeeld; Ps 73:7 Spr 18:11†
‫ משכרת‬f loon; sf ‫כרתי‬# ‫מש‬, ‫כרתך‬# ‫מש‬,
‫כרתך‬# ‫ ;מש‬Gen 29:15 Gen 31:7 Gen 31:41 Ruth 2:12†
‫ משמר‬m nagel, spijker; ook
‫ ;מסמר‬pl
‫משמרות‬, ‫מסמרת‬, ‫מסמרים‬, ‫;מסמרים‬
Jes 41:7 Jer 10:4 Pr 12:11 1Kron 22:3†
‫ משפח‬m onrecht Jes 5:7; woordspeling met
‫משפט‬
‫ משרה‬f heerschappij Jes 9:5 Jes 9:6†
‫ משרפות‬f verbranding; pl cs ‫;משרפות‬
(kalkwinning) Jes 33:12; (geurige kruiden ter
herdenking van een dode) Jer 34:5
242
‫ משרפות־מים‬nloc Misrafot-Maim bij
Sidon; Joz 11:8
‫ משרקה‬nloc Masreka in Edom Gen 36:36
1Kron 1:47†
‫ משרת‬f pan; 2Sam 13:9†
‫ מש‬nm Mas, zoon van Aram, Gen 10:23†
‫ משא‬nloc Mesa Gen 10:30
‫ משא‬m schuld, geldlening; vgl. ook ‫;משאה‬
met ‫ נשא‬woeker drijven Neh 5:7; Neh 5:10
Neh 10:32†
‫ משאב‬m drinkplaats; pl ‫ ;משאבים‬vgl.
‫ ;שאב‬Re 5:11†
‫ משאה‬f schuld, lening; cs ‫משאת‬, pl
‫משאות‬, Deut 24:10 Spr 22:26†
‫ משאון‬m bedrog Spr 26:26†
‫שאות‬# ‫ מ‬f puinhopen, zie ‫משואות‬
‫ משאל‬nloc Misal, levietenstad in Aser
Joz 19:26 Joz 21:30†
‫ משאלה‬f vraag, verlangen; pl ‫מש "אלת‬, sf
‫ ;מש "אלותיך‬Ps 20:6 Ps 37:4†
‫ משארת‬f deegtrog, kneedbak; sf ‫;משארתך‬
sf ‫מש "ארתם‬, ‫ ;מש "ארותיך‬Ex 7:28 Ex 12:34
Deut 28:5 Deut 28:17†
‫ משב‬m woonplaats, vestiging, zie ‫מושב‬
‫ משביר‬pt graanhandelaar Gen 42:6, zie ‫שבר‬
‫שבץ‬# ‫ מ‬adj gevat (edelsteen in zetting); zie
‫שבץ‬
‫ משבצות‬f filigraan, brokaat Ps 45:14;
zettingen van edelstenen; ook ‫;משבצת‬
Ex 28:11-Ex 39:18†
‫ משבר‬m zware golven, branding; pl cs
‫משברי‬, sf ‫ ;משבריך‬2Sam 22:5 Jona 2:4 Ps 42:8

Ps 88:8 Ps 93:4†
Job 41:17 ‫מן שברים = משברים‬, zie ‫שבר‬
Hos 13:13 baarmoedermond, zie ‫משבר‬
‫ משבר‬m waar het kind geboren wordt
(baarmoedermond); cs ‫;משבר‬
2Kon 19:3=Jes 37:3; Hos 13:13 ‫משבר‬
‫ משבת‬m einde, ondergang; sf ‫; משב 'תה‬
Klaagl 1:7†
‫ משגה‬m vergissing (zonder opzet) Gen 43:12†
‫שגע‬# ‫ מ‬adj krankzinnig Deut 28:34‡; zie ‫שגע‬
‫ משה‬q uittrekken (uit het water); pf sf
‫ משיתהו‬Ex 2:10 ; naamsverklaring van
Mozes
hi uittrekken; ipf ‫ ימ 'שני‬2Sam 22:17=Ps 18:17;
† ‫ המשח‬Lev 6:13 Num 7:10 Num 7:84 Num 7:88
‫ משה‬m lening (verstrekt) Deut 15:2; ‫בעל משה‬
‫ ידו‬de schuldeiser
‫ משה‬nm Mozes Ex 2:10‡; Re 18:30 zie ‫מנשה‬
‫ משואה‬f verwoesting, steeds met ‫;שואה‬
'vernieling en vernietiging' ; Sef 1:15 Job 30:3
Job 38:27† vgl. ‫ משואות‬Ps 74:3
‫ משואות‬f puinhopen?; cs ‫שאות‬# ‫ ;מ‬vgl.
‫ ;משואה‬Ps 73:18 Ps 74:3†
‫ משובב‬nm Mesobab 1Kron 4:34†
‫ משובה‬f afvalligheid, het zich afkeren; ook
‫שבה‬# ‫ ;מ‬cs ‫משובת‬, sf ‫משובתי‬, enz., pl sf
‫שבותיך‬# ‫מ‬, enz.; 'Afkerigheid' bijnaam van
Jeruzalem of Israel; Jer 2:19‡
‫ משוגה‬f dwaling Job 19:4†; zie ook ‫ שגה‬en
‫;שגג‬
‫ משוט‬m roeiriem; ook ‫ ;משוט‬Eze 27:6
‫ משטיך‬van eikenhout uit Basan; Eze 27:29
‫ תופשי משוט‬die de roeiriem grijpen =
zeelui
‫מ‬
‫ משוסה‬f beroving, K Jes 42:24 Q zie ‫משסה‬
‫ משזר‬getwijnd (garen) Ex 26:1-Ex 39:39; zie
‫שזר‬
‫ משח‬q zalven, bestrijken met olie, zo:
wijden; pf ‫משח‬, ‫משחת‬, enz.; sf ‫משחו‬,
‫משחהו‬, ‫משחתו‬, ‫משחתיו‬, ‫ ;משחתיך‬ipf
‫ימשח‬, ‫וימשח‬, P ‫תמשח‬, ‫וימשחו‬, sf
‫'חהו‬# ‫וימש‬, ‫וימשחם‬, ‫ ;וימש "חך‬imp ‫משחו‬,
sf ‫ ;משחהו‬inf abs ‫ ;משוח‬inf ‫משח‬, sf
‫משחו‬, ‫חכה‬D ‫ למש‬1Sam 15:1; en inf ‫משחה‬
Ex 29:29= zalving; ‫ משחתם‬Ex 40:15 hun
zalving; pt ‫ ;משכים‬pp ‫משוח‬, pl ‫שחים‬# ‫; "מ‬
vgl. ‫ ;משיח‬Ex 29:2; wijden Ex 30:26 zalven
1Sam 15:1;
ni gezalfd worden; pf ‫ נמשח‬1Kron 14:8; inf
‫ משחה‬f zalving; cs ‫ ;משחת‬Ex 25:6‡; gewijde
deel van het offer (priesterdeel) Lev 7:35‡
‫ משחה‬I. f zalving; uitspr. /mosjcha/; cs
‫משכת‬, sf ‫משכתם‬, alsq inf, zie ‫;משח‬
II. f ‫ משחה‬priesterdeel van het offer
Num 18:8, zie ‫משחה‬
‫ משחית‬m vernieler; zie ‫ שחת‬hi pt; 1.
militaire vernietigings- en plundereenheid;
1Sam 13:17; 2. de vernietiging, de
verderfengel Ex 12:23; 3. ondergang
(valstrik) Jer 5:26; 4. ‫ הר משחית‬Berg des
Verderfs Jer 51:25; 2Kon 23:13 vervorming van
‫הר משחה‬, ‫ = הר המשחת‬de Olijfberg
‫ משחר‬m morgenrood, dageraad = ‫;שחר‬
Ps 110:3†
‫ משחת‬m vernietiging; ‫ כלי משחתו‬zijn
vernietigingswapen, Eze 9:1; zie ‫משחית‬
‫ משחת‬m bederf, gebrek; sf ‫ ;משחתם‬vgl.
‫ ; שחת‬Lev 22:25†
243
‫מ‬
‫ משטוח‬m uitspreiding, (droogplaats voor
netten); cs ‫ ;משטח "חרמים‬Eze 26:5 Eze 26:14
Eze 47:10†
‫ משטר‬m orde, heerschappij; sf ‫משטרו‬
vgl. ‫;שוטר‬
Job 38:33†;
KB: het schrift, de tekens (sterrenbeelden?)
‫ משי‬m fijn weefsel Eze 16:10 Eze 16:13; vertaald
met 'zijde'
‫משי‬# nm Musi, Merariet 1Kron 6:4, zie ‫מושי‬
‫ משיב‬m die terugbrengt, antwoordt, herstelt,
enz.; zie ‫ שוב‬hi pt
‫ משיזבאל‬nm Mesezabel, 1. Neh 3:4; 2.
Neh 10:22 Neh 11:24
‫ משיח‬adj gezalfd; cs ‫משיח‬, sf ‫משיחו‬,
‫ ;משיחך‬pl sf P ‫משיחי‬, ‫ ;משיחיך‬met olie
bestreken 2Sam 1:21; gezalfd, gewijd Lev 4:3‡
‫ משך‬q trekken, rekken, spannen; pf ‫משך‬,
‫משכה‬% , enz., sf ‫ ;משכתיך‬ipf ‫ימשך‬, sf
‫אמשכם‬, sf ‫ ;תמש 'כני‬imp ‫משך‬, ‫משכו‬
Eze 32:20 'haalt neer' ?, en ‫ משכו‬Ex 12:21
'trekt heen, gaat op weg'; inf ‫משך‬, sf
‫ ;משכו‬pt ‫ ;משך‬Re 4:7 Gen 37:28 Spr 13:12
Deut 21:2; Ex 19:13 ‫ במשך היבל‬bij de lange
trompetstoot;
ni verschoven, uitgesteld worden; ipf
‫תמשך‬, P ‫ ;ימ 'שכו‬Jes 13:22 Eze 12:25;
pu gerekt worden; pt ‫משך‬# ‫מ‬, f ‫מש 'כה‬# ‫מ‬
Spr 13:12; lang van gestalte Jes 18:2
Jer 5:8 ‫משכים‬, zie ‫שכה‬
‫ משך‬I. m buidel die de zaaier draagt; Ps 126:6;
II. m trek of haal (wat de visser
binnenhaalt) Job 28:18, anderen: winst, bezit
III. nloc Mesek of Mosoch, zoon van Jafet,
land en volk in de buurt van Armenië
244
Gen 10:2 Eze 27:13-Eze 39:1;Ps 120:5 1Kron 1:5
1Kron 1:17†
‫ משכב‬m bed, het liggen, ligplaats; sf
‫משכבו‬, ‫משכבי‬, enz., pl cs ‫משכבי‬, sf
‫ ;משכבותם‬Gen 49:4‡; ‫ משכבי אשה‬Lev 18:22
Lev 20:13 en ‫ משכב זכר‬Num 31:17‡
geslachtsgemeenschap; ‫הרים‬D ‫משכב הצ‬
2Sam 4:5 middagdutje
‫ משכות‬f lijn, koord; pl cs ‫משכות כשיל‬
Job 38:31 de banden van Orion
‫ משכיל‬adj Jer 50:9 vorm: zie ‫ שכל‬hi pt 'die
ten val brengt' maar zie ‫' משכיל‬bedreven'
‫ משכים‬I. adj vroeg; zie ‫ שכם‬hi pt; Ps 127:2;
II. adj mm sterk? hitsig Jer 5:8, zie ‫שכה‬
‫ משכלת‬adj misgeboorte veroorzakend; P
‫משכלת‬, zie ‫ שכל‬pi pt ; ‫הארץ משכלת‬
2Kon 2:19; ‫ ומשכלת גוייך‬Eze 36:13; een land
dat je volkeren kinderloos maakt
‫ משכן‬m woning; cs ‫משכן‬, sf ‫משכני‬, pl
‫משכנות‬, cs ‫ משכנות‬en ‫ ;משכני‬sf
‫משכנותיך‬, enz.; Num 16:24; de tabernakel,
heilige tent Ex 26:1‡ ‫ערי משכנות‬
woonsteden Ex 1:11
‫ משל‬I.q een spreuk of gelijkenis voorhouden;
ipf ‫ימשל‬, ‫ ;ימשלו‬imp ‫ ;משל‬inf ‫ ;למשל‬pt
‫משל‬, ‫ משלים‬Eze 12:23; spreukendichters
Num 21:27; Eze 17:2
ni gelijken op; pf ‫נמשל‬, P ‫שלת‬% ‫נמ‬,
‫נמשלתי‬, lijken (op) Jes 14:10 Ps 28:1 Ps 143:7;
pi gelijkenissen voordragen; pt ‫ממשל‬
Eze 21:5;
2Kon 6:11 ‫ משלנו‬van de onzen, zie ‫;ש‬
hi vergelijken; ipf ‫ תמשלוני‬Jes 46:5;
hitp lijken op, gelijk worden aan; ipf
‫ ואתמשל‬Job 30:19;
II.q heersen; pf ‫משל‬, P ‫משל‬, ‫שלה‬% ‫ ;מ‬ipf

‫ימשל‬, ‫ימשל־‬, ‫ימשלו‬, P ‫ ;ימ 'שלו‬imp
‫ ;משל־‬inf abs ‫משול‬, ‫לממשלת = למשל‬
Gen 1:18; pt ‫משל‬, ‫ ;משלה‬Gen 3:16 Eze 19:14
Dan 11:4 Jes 49:7;
Ex 21:8 ‫ ;לא ימשל למכרה‬heeft hij geen
macht om haar te verkopen;
hi doen heersen pf sf ‫ המשילם‬Dan 11:39; ipf
sf ‫ תמשילהו‬Ps 8:7; inf ‫ המשל‬heerschappij
Job 25:2
‫ משל‬I. m spreuk; cs ‫משל‬, sf ‫משלו‬, pl
‫משלים‬, cs ‫ ;משלי‬Spr 1:1 ‫;משלי שלמה‬
spreuk, spreekwoord (oud gezegde)
1Sam 10:12‡; gelijkenis, parabel Eze 17:2‡
spotlied, satire e.d Eze 12:22 Jes 14:4 Deut 28:37
1Kon 9:7; ‡;
II. nloc Masal 1Kron 6:59, zie ‫משאל‬
‫ משל‬I. m iets vergelijkbaars; sf ‫;משלו‬
Job 41:25;
II. m heerschappij; sf ‫ ;משלו‬Zach 9:10
Dan 11:4
‫ משלוח‬m het zenden; cs ‫ משלח‬Est 9:19
Est 9:22; Jes 11:14
onderneming, waar ze de
hand aan slaan ‫ משלוח ידם‬vgl. ‫משלח‬
‫ משלח‬m bestemming (waar men heenzendt);
cs ‫ משלח‬met ‫יד‬: onderneming, wat men
onderneemt; Deut 12:7+; Jes 7:25 ‫למשלח שר‬
om er ossen in te zetten
‫ משלחת‬f zending, schare (verderfengelen)
Ps 78:49; heenzending (verlof uit dienst)
Pr 8:8†
‫שלם‬# ‫ מ‬nm Mesullam, verschillende personen,
o.a. 2Kon 22:3
‫ משלמות‬nm Mesillemot, 1. vader van
Berkja; 2Kron 28:12; 2. zoon van Immer
Neh 11:13 = ‫ משלמית‬1Kron 9:12
‫מ‬
‫ משלמיה‬nm Meselemja 1Kron 9:21; ‫משלמי' הו‬
1Kron 26:1+; ‫ שלמיהו‬1Kron 26:14; ook ‫שלום‬
‫ משלמית‬nm Mesillemit 1Kron 9:12; zie
‫משלמות‬
‫שלמת‬# ‫ מ‬nf Mesullemet, vrouw van Manasse
2Kon 21:19†
‫שלש‬# ‫ מ‬adj driejarig, drievoudig ; zie ‫שלש‬
pu pt ‫ שלש‬Gen 15:9 driejarig of van de
derde worp; Pr 4:12 ‫שלש‬# ‫ החוט מ‬een draad
gevlochten uit drie strengen;
‫ משלש‬Gen 38:24 'na ongeveer drie maanden';
zie ‫שלוש‬
‫ משמה‬f woestenij, verwoesting; pl ‫;משמות‬
Jes 15:6 Eze 6:14‡; voorwerp van ontzetting
Eze 5:15†
‫ משמן‬m het vet; cs ‫משמן‬, pl cs ‫משמני‬, sf
‫ ;משמניהם‬lichaamsvet Jes 17:4;
welgedaanheid? sterke strijders? Jes 10:16
Ps 78:31; lekkere, vette spijzen Neh 8:10, zie
‫ ;משמנים‬vette gronden Dan 11:24; vgl. ‫שמן‬
‫ משמנה‬nm Mismanna 1Kron 12:11†
‫ משמנים‬m lekkere (vette) spijzen Neh 8:10;
vgl. ‫' משמן‬vet'
‫ משמע‬m I. m gehoor, wat men hoort; cs
‫ משמע אזניו‬Jes 11:3;
II. nm Misma, 1. zoon van Ismael Gen 25:14
1Kron 1:30 (het volk); 2. 1Kron 4:25 1Kron 4:26 een
ander
‫ משמעת‬f lijfwacht, coll.; ‫משמעתו‬,
‫משמע 'תך‬, ‫ ;משמעתם‬1Sam 22:14 2Sam 23:23
1Kron 11:25†; onderdanen Jes 11:14
‫ משמר‬m bewaking; cs ‫משמר‬, sf ‫משמרו‬,
‫ ;משמרכם‬pl ‫משמרות‬, sf ‫ ;משמריו‬1.
bewaking, wacht Jer 51:12 Job 7:12 Neh 4:3-
245
‫מ‬
Neh 13:14 1Kron 26:16; 2.leidsman? Eze 38:7; 3.
hechtenis, verzekerde bewaring Gen 40:3-
Gen 42:19 Lev 24:12 Num 15:34; 4. wat bewaakt of
bewaard moet worden Spr 4:23 ‫מכל־משמר‬
meer dan al (het andere) wat bewaard moet
worden
‫ משמרת‬f bewaking, wacht; P ‫מש 'מרת‬, sf
‫משמרתו‬, ‫משמרתי‬, pl ‫משמרות‬, cs
‫משמרת‬, sf ‫משמרתם‬, enz.; 1. wacht,
wachtpost 2Kon 11:5+,Jes 21:8 Hab 2:1 Neh 7:3
1Kron 9:23; 2. het bewaren, bewaring Ex 12:6
Ex 16:32 Num 17:25; 3. hechtenis, bewaring
1Sam 22:23; huis van bewaring 2Sam 20:3; 4.
waarneming (van geboden en taken)
Num 8:26 Num 3:28 Neh 12:45 Gen 26:5
‫ משנה‬m tweede, dubbel; cs ‫משנה‬, sf
‫משנהו‬, pl ‫ ;משנים‬1. het dubbele, Gen 43:12‡
2. afschrift Deut 17:18 Joz 8:32; 3. tweede
Gen 41:43‡; tweede man, onderkoning Est 10:3;
4. de nieuwstad 2Kon 22:14; Neh 11:9 of
plaatsvervanger, tweede man? 5. onbekend
Ezr 1:10 misschien: reservebekers
‫ משסה‬f plundering, buit; pl ‫; משסות‬
2Kon 21:14‡; Q Jes 42:24 K ‫משוסה‬
‫ משעול‬m smal pad, holle weg Num 22:24†
‫ משעי‬adv het schoonwrijven van een
pasgeborene? Eze 16:4†
‫ משעם‬nm Misam zoon van Elpaäl 1Kron 8:12†
‫ משען‬m staf, steun; cs ‫ ;משען‬2Sam 22:19 Jes 3:1
Jes 3:1 Ps 18:19†
‫ משען‬m stut; cs ‫ משען‬Jes 3:1†; zie ‫ משען‬en
‫משענה‬
‫ משענה‬f staf, steun; ook ‫ ;מש 'ענת‬sf
‫משענתי‬, ‫משענתו‬, ‫משענ 'תך‬, pl sf
246
‫ ;מש "ענתם‬Ex 21:19‡
vgl. ‫משען‬, ‫משען‬
‫ משפחה‬f familie, clan; cs ‫משפחת‬, sf
‫משפחתי‬, enz., pl ‫משפחות‬, cs ‫משפחת‬,
sf ‫משפחתיהם‬, enz.; Gen 8:19‡
‫ משפט‬m rechtspraak; sf ‫משפט‬, sf ‫משפטי‬,
pl ‫משפטים‬, ‫משפטי‬, sf ‫משפטי‬,
‫ ;משפטיהם‬1. het gerecht, rechtszaal
1Kon 7:7; 2. uitspraak, vonnis Ex 21:31
1Kon 20:40 Lev 19:15; 3. recht, gerechtigheid
Jer 22:3 Jer 22:15 1Kon 3:11; 4. rechtszaak (wat
berecht wordt); Num 27:25 2Sam 15:4 Job 13:18;
Jes 50:8 Deut 19:6 ‫ משפט־מות‬zaak waar de
doodstraf op staat; 5. verordening Lev 18:5
Ex 15:25; 6. gebruik, manier, regel, gewoonte
Re 18:7 1Kon 18:28 1Kon 5:8 7. statuut,
vastgesteld recht Gen 40:13 Deut 18:3
‫ משפתים‬m veestallingen of ezelspakken
(dualis: aan elke kant één); Gen 49:14 Re 5:16;
vgl. Ps 68:14 zie ‫שפתים‬
‫ משק‬m erfgenaam? Gen 15:2; ‫בן־משק ביתי‬
moeilijk te duiden; traditionele vertaling:
de erfgenaam, bezitter van mijn huis
‫ משק‬m overval, het zich massaal storten op;
Jes 33:4;
NB: let op het klankspel in dit vers; MH
‫' משק‬gedruis, gedender'; getjirp van
sprinkhanen die neervallen?
‫שקד‬# ‫ מ‬adj in de vorm van amandelbloesems,
pl ‫שקדים‬# ‫מ‬, zie ‫ שקד‬en ‫ שקד‬Ex 25:33-
Ex 37:20†
‫ משקה‬I. m schenker Gen 40:1; zijn ambt
Gen 40:21;zie ‫ שקה‬hi pt;
II. m waterrijk land Gen 13:10;
III. m drank; cs ‫ משקה‬Lev 11:34 Jes 32:6;
drinkgerei 1Kon 10:21 2Kron 9:20

‫ משקול‬m gewicht Eze 4:10†
‫ משקוף‬m bovendorpel, latei Ex 12:7-Ex 12:23†
‫ משקל‬m gewicht; cs ‫משקל־‬, sf ‫משקלו‬,
‫משקלה‬, ‫משקלם‬, enz.; Gen 24:22‡; ‫במשקלו‬
Gen 43:21 voor het volle bedrag; ‫במשקל‬
Lev 26:26 en ‫ במשקל‬Eze 4:16 afgewogen,
mondjesmaat; 2Kon 25:16=Jer 52:20 ‫לא היה‬
‫ משקל‬het viel niet te wegen; ‫מאזני משקל‬
weegschaal Eze 5:1
Job 28:25 het gewicht? de kracht van de wind
‫ משקלת‬f paslood, schietlood; P ‫משקלת‬
Jes 28:17; ook ‫ משקלת‬2Kon 21:13; †
‫ משקע‬m helder water (bezonken); cs
Eze 34:18†
‫ משרה‬f sap; cs ‫ ;משרת‬Num 6:3†
‫ משרים‬m recht; zie ‫מישרים‬
‫ משרעי‬adj van Misra, Misraïet ? 1Kron 2:53†
‫ משש‬q voelen, betasten; zie ‫ ;מוש‬ipf sf
‫מ 'שני‬# ‫י‬, ‫מ 'שהו‬# ‫וי‬, ‫משך‬# ‫ ;ו "א‬Gen 27:12+
pi doorzoeken, tasten (in het dduister); pf
‫ מששת‬Gen 31:37 ipf ‫ ימשש‬Gen 31:34
Deut 28:29, ‫ ימששו‬Job 5:14 Job 12:25, sf
‫ ;ימששהו‬pt ‫ ממשש‬Deut 28:29
hi (laten) voelen; ipf ‫ ימש‬Ex 10:21 imp
‫ ו "המשני‬Re 16:26; 'men kon het duister
voelen' of 'men tastte in het duister'
‫ משתה‬m het drinken; cs ‫משתה‬, sf ‫משתיו‬,
‫משתיכם‬, ‫ משתיהם‬naar de vorm
meervoud maar enkelvoud inbetekenis; wat
men drinkt, drank Dan 1:8‡; maaltijd
Gen 19:3‡, feest, feestmaaltijd Gen 21:8‡
‫ משתין‬pisser, zie ‫ שתן‬hi pt
‫ מת‬adj stervend, dood Num 12:12; zie
‫מ‬
‫ מת‬m man, mansvolk; pl ‫ מתים‬en ‫מתם‬, cs
‫מתי‬, sf ‫ ; מתיך‬Gen 34:30 ‫' מתי מספר‬met
weinig mensen' Deut 2:34 ‫מתם והנשים והטף‬
iedereen;
onregelmatig ‫ מתם‬Re 20:48
deel van namen : Metusael, Metusalach
‫ מתבן‬m stro, vgl. ‫ ; תבן‬Jes 25:10†
‫ מתג‬m toom; sf ‫ ;מתגי‬bit (in de mond)
2Kon 19:28 Jes 37:29 Spr 32:9;
teugel, leidsel
2Sam 8:1 Spr 26:3; ‫ לקח מתג‬2Sam 8:1 = de
teugels overnemen : de macht grijpen; ‫מתג‬
‫ האמה‬soms begrepen als plaatsnaam
‫משקע‬ ‫ מתוך‬prep uit, midden uit Gen 19:29‡; zie ‫תו ך‬
Ps 72:14 'uit de verdrukking' zie ‫תך‬
‫ מתוק‬m zoet; f ‫מתוקה‬, pl ‫ ;מתוקים‬Re 14:14
van honing; Jes 5:20 tegenover bitter
‫ מתושאל‬nm Metusael, nakomeling van
Henoch Gen 4:18†
‫ מתושלח‬nm Metuselach, zoon van Henoch,
P ‫תושלח‬
' ‫' מ‬Metusalem' Gen 5:21+;1Kron 1:3
‫ מתח‬q uitspreiden (uitspannen als een tent);
ipf 3m+3mm ‫ וימתחם‬Jes 40:22†
‫ מתחת‬prep aan de onderzijde van; Gen 1:7‡;
zie ‫תחת‬
‫ מתי‬interrog wanneer; P ‫ ;מתי‬Gen 30:30‡;
vragend: wanneer Gen 30:30 ‫ עד־מתי‬hoe
lang nog? Ex 10:3 ‫ למתי‬Ex 8:5
‫ מתכנת‬f voorschrift, recept; cs ‫כנתו‬# ‫ ;מת‬1.
voor bereiding Ex 30:32 Ex 30:37 2.
vastgestelde hoeveelheid (werk) Ex 5:8; 3.
ijking, standaardmaat Eze 45:11; 4.
oorspronkelijke staat volgens bestek
‫מות‬ 2Kron 24:13
247
‫מ‬
‫ מתלאה‬f wat een gedoe, vermoeienis!
Mal 1:13; zie ‫תלאה‬
‫ מתלעות‬f kaken of hoektanden; sf
‫ ;מתלעתיו‬ook ‫ מלתעות‬Ps 58:7; Joël 1:6
Job 29:17 Spr 30:14†
‫ מתם‬m mannen, mansvolk Deut 3:6; zie ‫מת‬
‫ מתם‬m gave plek (zonder wond) Jes 1:6 Ps 38:4;
Re 20:48‫ מתם עד־בהמה‬mens en vee; lees
‫מתים‬, zie ‫מת‬
‫ מתן‬I. m geschenk; Gen 34:12 Spr 18:16 Spr 19:6
Spr 21:14;
Num 18:11 ‫מתנתם =? מתנם‬, zie ‫;מתנה‬
II. Mattan, 1. priester van Baäl 2Kon 11:18
2Kron 23:17; 2. vader van Sefatja Jer 38:1
‫ מתנה‬I. f geschenk; cs ‫מתנת‬, pl ‫מתנות‬,
‫מתנת‬, cs ‫מתנת‬, sf ‫מתנתם‬, ‫ ;מתנתיכם‬in
plaats van erfdeel Gen 25:6; als steekpenning
Pr 7:7; als schatplicht ( vgl. ‫ ;)ברכה‬als
heilige plicht Lev 23:38 Num 19:29;
II. nloc Mattana in Moab Num 21:18
‫ מתני‬gent Mitniet, uit Mitne of Meten?
1Kron 11:43
‫ מתני‬nm Mattenai, 1. Neh 12:19; 2. Ezr 10:33; 3.
Ezr 10:37
‫ מתניה‬nm Mattanja, ook ‫' מתניהו‬Geschenk
van G-d', vgl. ‫ ;יהונתן‬1. zoon van Micha
Neh 11:17 Neh 11:22 1Kron 9:15; 2. dezelfde?
2Kron 20:14; 3. koning van Juda 2Kon 24:17=
Zedekia; 4. een aantal anderen Ezr 10:26
Ezr 10:27 Ezr 10:30 Ezr 10:37 Neh 12:8 Neh 12:25
Neh 12:35 Neh 13:13 1Kron 25:4 1Kron 25:16
2Kron 29:13†
248
‫ מתנים‬m lendenen, heupen, middel; dualis;
cs ‫מתני‬, sf ‫מתניו‬, ‫מתניהם‬, enz.;
Gen 37:34‡; fig. weerbaarheid, kracht Jer 45:1
Nah 2:2‡; ‫ אזר מתנים‬de lendenen omgorden,
zich klaarmaken voor de strijd;
Spr 30:31 ‫ זרזיר מתנים‬slank van heup:
windhond of haan zie ‫זרזיר‬
‫ מתנשא‬adj overmoedig, arrogant, zich
verheffend, zie ‫ נשא‬hitp pt
‫ מתק‬q zich laven / zoet zijn; pf sf ‫ מתקו‬zich
aan hem laven Job 24:20, pl ‫מתקו‬% Job 21:33 de
kluiten laven zich aan hem?; ipf ‫וימתקו‬
Ex 15:25 zoet worden, P ‫ ימ 'תקו‬Spr 9:17 zoet
smaken;
hi zoet smaken; ipf ‫ תמתיק‬Job 20:12, ‫נמתיק‬
‫ סוד‬Ps 55:15 wij smaakten het zoet van de
vertrouwelijke omgang
‫ מתק‬m zoetheid Spr 16:21†
‫ מתק‬m zoetigheid Re 9:11†
‫ מתקה‬nloc Mitka, legerplaats in de woestijn
Num 33:28†
‫ מתרדת‬nm Mitredat, 1. schatmeester Ezr 1:8;
2. Perzische beambte te Samaria Ezr 4:7
‫ מתת‬m gift, geschenk; cs ‫ מתת‬P ‫;מתת‬
1Kon 13:7; gave van G-d Pr 3:13; ‫מתת־שקר‬
een geschenk dat geen geschenk is;
Spr 25:14
‫ מתת־יד‬Eze 46:5 Eze 46:11 een geschenk naar
vermogen
‫ מתתה‬nm Mattatta, zoon van Chasum
Ezr 10:33†
‫ מתתיה‬nm Mattitja, ook ‫ ;מתתיהו‬1.
Ezr 10:43;2. Neh 8:4; 3. 1Kron 9:31 1Kron 15:18
1Kron 15:21 1Kron 16:5 1Kron 25:3 1Kron 25:21†

‫נ‬
‫ נ‬de letter ‫ ;נון‬getalswaarde 50
‫ נא‬I. part toch, eens! verzacht de gebiedende
wijs; Gen 12:11 ‫ הנה־נא‬kijk eens,
alstjeblieft; 2Sam 14:2 ‫ התאבלי־נא‬doe nu
eens alsof ge in de rouw zijt;
II. adj rauw, ongekookt Ex 12:9†
‫ נאץ‬q versmaden, wegwerpen, honend
‫ נא‬nloc No(-Amon) in Egypte Jer 46:25
Eze 30:14+;Nah 3:8†
‫ נאד‬m zak van leer, fles (voor wijn, melk);
ook ‫ נאוד‬Re 4:19; sf ‫נאדך‬, pl ‫ ;נאדות‬Joz 9:4
Joz 9:13 1Sam 16:20 Ps 56:9 Ps 119:83†
‫ נאה‬q lieflijk, mooi of passend zijn; pf ‫נאוה‬
Ps 93:5, ‫ נאוו‬Jes 52:7 Hoogl 1:10†
‫ נאוה‬adj mooi; f ‫נאוה‬, ‫ נוה‬Jer 6:2 en ‫נאוה‬,
vgl. ‫ ;נאה‬mooi Jer 6:2 Hoogl 1:5-Hoogl 6:4;
gepast Ps 33:1 Ps 93:5 Ps 147:1; met ‫ לא‬niet
passend, ongepast Spr 17:7 Spr 19:10 Spr 26:1†
‫ נאופים‬m overspel, zie ‫נאפים‬
‫ נאות‬f weide, dreef, zie ‫נוה‬
‫ נאם‬q zacht uitspreken; vgl. ‫ נאם‬godsspraak;
ipf ‫ וינאמו‬Jer 23:31
‫ נאם‬m godsspraak, profetie Gen 22:16‡
‫ נאמן‬adj betrouwbaar Deut 7:9‡, zie ‫ אמן‬ni pt
‫ נאף‬q echtbreuk plegen, ontrouw zijn (aan G-
d); ipf ‫ ינאף‬Lev 20:10, ‫ תנאף‬P ‫תנאף‬, P
‫ נאקה‬f klacht, gekerm; cs
‫ ;וינ !אפו‬inf abs ‫נאוף‬, ‫נאף‬, pt ‫נאף‬, ‫נאפת‬
P ‫נאפת‬ ! , ‫ ;נאפות‬Ex 20:14 Jer 5:7;
pi echtbreuk plegen (intensivum); pf ‫נאפה‬
Jer 3:8, P ‫ נ !אפו‬Eze 23:37; ipf 3mm ‫וינאפו‬
Jer 29:23, 3ff ‫ תנאפנה‬Hos 4:13+; pt ‫מנאף‬
‫נ‬
Jes 57:3, ‫ מנאפים‬Jer 9:1‡, f P ‫מנ !אפת‬
Eze 16:32‡
‫ נאפופים‬m overspel; pl sf ‫ נאפופיה‬Hos 2:4†
‫ נאפים‬m overspel = afgodendienst; ook
‫ נאופים‬Eze 23:43; pl sf ‫ נאפיך‬Jer 13:27†
spreken over; pf ‫ נאץ‬Spr 5:12, ‫ נאצו‬Spr 1:30
P ‫ נ !אצו‬Ps 107:11; ipf ‫ ינאץ‬Spr 15:5 Klaagl 2:6, P
‫ וינ !אץ‬Deut 32:19 ‫ תנאץ‬Jer 14:21, P ‫ינאצון‬
Jer 33:24;
pi versmaden, minachten; pf ‫ נאץ‬Ps 10:3
Ps 10:13, ‫נאצת‬, ‫ נאצו‬P ‫נ !אצו‬, sf ‫ ;נאצוני‬ipf
‫ ינאץ‬Ps 74:10, sf ‫ ינא !צני‬Num 14:11; inf abs
‫ נאץ‬2Sam 12:14; pt pl sf ‫ מנאציך‬Jes 60:14,
‫ מנעצי‬Num 14:23 Jer 23:17; versmaden,
minachten 1Sam 2:17; weghonen Jes 60:14
Num 14:11;
hitpo gehoond, versmaad worden; pt ‫מנאץ‬
= ‫ מתנאץ‬gehoond, versmaad Jes 52:5 of ?
lees ‫ מנאץ‬pu pt
‫ נאצה‬f smaad, hoon; 2Kon 19:3=Jes 37:3†
‫ נאצה‬f godslastering; pl ‫נאצות‬, sf ‫;נאצותיך‬
Eze 35:12 Neh 9:18 Neh 9:26†
‫ נאק‬q kreunen, weeklagen;
q pf ‫ ונאק‬Eze 30:24; ipf P ‫ ינ !אקו‬Job 24:12†
‫נאקת‬, sf ‫נאקתם‬,
pl ‫ נאקות‬Ex 2:24 Ex 6:5 Re 2:18 Eze 30:24†
‫ נאר‬pi ontwijden, tenietdoen; pf ‫ נאר‬Klaagl 2:7,
‫ נ !ארתה‬Ps 89:40
‫ נב‬nloc Nob, de priesterstad; loc ‫נבה‬
1Sam 21:2‡; 2Sam 21:18 ‫נב ?= גוב‬
249
‫נ‬
‫ נבא‬ni profetisch spreken; pf ‫נבא‬, ‫ נ !באת‬en
‫ נבית‬Jer 26:9, ‫ נבאו‬P ‫ ;נ !באו‬ipf ‫ינבא‬,
‫תנבא‬, ‫וינבאו‬, ‫ ;תנבאו‬imp ‫ ;הנבא‬inf
‫הנבא‬, sf ‫ בהנבאו‬Zach 13:3 en ‫בהנבאתו‬
Zach 13:4, ‫ הנבאי‬Eze 11:13; pt ‫נבא‬, ‫נבאים‬,
‫ הנבאים‬Eze 13:2, cs ‫ ;נבאי‬profeteren
1Kon 22:12;zingen en musiceren 1Kron 25:1
hitp profetisch spreken; ‫והתנ !בית‬,
‫והתנבאתי‬, ‫ התנבאו = הנבאו‬Jer 23:13; ipf
‫ ;יתנבא‬inf ‫ התנבות‬1Sam 18:10; pt ‫מתנבא‬,
‫ ;מתנבאות‬Num 11:25‡ in vervoering raken of
zijn 1Sam 10:10+; extreem: raaskallen, zich
als een razende gedragen (Saul) 1Sam 18:10
‫ נבב‬q uithollen; pp ‫נבוב‬, cs ‫ נבוב לחת‬hol
van planken gemaakt; Ex 27:8 Ex 38:7 Jer 52:21;
Job 11:12 'leeghoofd'
‫ נבה‬nloc Nob, 1Sam 21:2 1Sam 22:9, zie ‫נב‬
‫ נבו‬I. nm Nebo; babylonische god Nabu
Jes 46:1 (schrift, kennis);
II. nloc Nebo, 1. berg in Moab Deut 32:49
Deut 34:1†; 2. stad in Ruben Num 32:3 Num 32:38
Num 33:47 Jes 15:2 Jer 48:1 Jer 48:22† 3. stad in
Juda Ezr 2:29 Ezr 10:43; Neh 7:33 ‫=? נבו אחר‬
‫נב‬
‫ נבואה‬f profetie; cs ‫ ;נבואת‬Neh 6:12 2Kron 9:29
2Kron 15:8†
‫ נבוב‬adj hol, leeghoofdig, zie ‫ נבב‬q pp
‫ נבוזראדן‬nm Nebuzaradan, Babylonisch
veldheer 2Kon 25:8-2Kon 25:20;Jer 39:10-Jer 52:30†
‫ נבוכדנאצר‬nm Nebukadnezzar, koning van
Babel; spelling wisselt: 2Kon 24:1
‫ ;נבכדנאצר‬2Kon 24:11 ‫ ;נבוכדנאצר‬Jer 21:2
‫ ;נבוכדראצר‬Dan 1:18 ‫נבכדנצר‬
‫ נבושזבן‬nm Nebusazban, kamerling van
Nebukadnezzar, Jer 39:13†
250
‫ נבות‬nm Nabot, een inwoner van Jizreël
1Kon 21:1-1Kon 21:19; 2Kon 9:21-2Kon 9:26; †
‫ נבח‬q blaffen; inf ‫ ;לנבח‬Jes 56:10
‫ נבח‬I. nm Nobach Num 32:42;
II. nloc Nobach in Gad Re 8:11, eerder Kenat
Num 32:42
‫ נבחז‬nm Nibchaz, afgod van de Awwieten
(Hond) 2Kon 17:31
‫ נבט‬pi kijken; pf ‫ נבט‬Jes 5:30;
hi de ogen opslaan, kijken, spieden; pf
‫הביט‬, ‫והבט !ת‬, ‫ה !ביטו‬, ‫ ;הבטתם‬ipf ‫יביט‬,
‫ויבט‬, ‫תביט‬, ‫ותבט‬, ‫אביט‬, ‫א !ביטה‬, ‫;יביטו‬
imp ‫הבט‬, ‫ הביט‬Ps 142:5 Klaagl 5:1, ‫הבט־‬
Gen 15:5 Jes 64:8, ‫הביטה‬, ‫ ;הביטו‬inf ‫הביט‬, sf
‫הביטי‬, ‫ ;הביטם‬pt ‫ המביט‬Ps 104:32;
opkijken, de blik opslaan 1Sam 17:42 Ex 3:6;
toezien Jes 18:4 gadeslaan Ex 33:8; goed kijken
Gen 15:5 letten op 1Sam 16:7; 1Sam 2:32 ‫והבטת‬
‫ ;צר מעון‬je zult de benauwdheid van (mijn)
woning (moeten) aanzien
‫ נבט‬nm Nebat, vader van Jeroboam,
1Kon 11:26‡
‫ נביא‬m profeet; cs P ‫נביאך‬, pl ‫נביאים‬, cs
‫נביאי‬, cs ‫נביאיו‬, ‫נביאיה‬, ‫נביאיך‬, ‫נביאי‬,
enz.; Gen 20:7‡; vgl. ‫;נבא‬
f ‫ נביאה‬profetes Ex 15:20 Jc 4:4; vrouw van
de profeet Jes 8:3
‫אם יהיה = אם יהיה נביאכם יהוה‬
Num 12:6
‫נביא בכם‬
‫ נביאה‬f profetes, vrouw van de profeet, zie
‫נביא‬
‫ נביות‬nm Nebajot, zoon van Ismaël; ook
‫ ;נבית‬Gen 25:13 Gen 28:9 Gen 36:3 1Kron 1:29†;
zijn volk en land (Nabateeën) Jes 60:7
‫ נבך‬m bronnen van de zee; pl cs ‫ נבכי‬Job 38:16

‫ נבל‬I.q verwelken; pf ‫נבל‬, ‫ ;נבלה‬ipf ‫יבול‬,
‫תבל‬, P ‫י !בלו‬, ‫ ;י !בולון‬inf abs ‫נבל‬, cs ‫;נבל‬
pt ‫נבל‬, ‫נבלת‬ ! ; verwelken en afvallen
Jes 1:30 Jes 34:4 Ps 1:3; vervallen, vergaan
Job 14:18 Ex 18:18 Jes 24:4 Ex 18:18 ‫' נבל תבל‬je
raakt zo helemaal uitgeput'
Jes 64:5 ‫ ונ! בל‬pf 3m = hij zal afvallen; lees
(anders gepunctueerd): ‫' ונבל‬wij
verwelkten';
II.q verachtelijk zijn of doen; pf ‫נבלת‬
Spr 30:32;
pi verachten, versmaden; pf sf ‫ ;ונבלתיך‬ipf
‫תנבל‬, ‫ ;וינבל‬pt ‫ ;מנבל‬minachten,
versmaden Deut 32:15 Mi 7:6; te schande maken
Nah 3:6, onteren Jer 14:21
‫ נבל‬I. m huid als wijnzak; ook‫ ;נבל‬P ‫נבל‬, pl
‫נבלים‬, cs ‫נבלי‬, ‫נבליך‬, ‫ ;נבליהם‬1Sam 1:24+;
Job 38:37 en Jer 13:12 wijnzak of kruik †
II. m kruik (aardewerk) Jes 22:24 Jes 30:14
Jer 48:12 Klaagl 4:2†;
III. m harp 1Kon 10:12‡
‫נ‬
‫ נבע‬I.q bruisen, borrelen; pt ‫ נבע‬Spr 18:4†
hi doen borrelen; ipf ‫יביע‬, Pr 10:1 'doet
borrelen' (gisten, rotten), ‫אביעה‬, Spr 1:23 'ik
zal uitstorten';
II.hi uitspreken, verkondigen; ipf ‫יביע‬,
‫אביעה‬, ‫ ;ת !בענה‬Spr 15:2 Spr 15:28; smalend
spreken Ps 59:8 Ps 94:4; verkondigen Ps 19:3
Ps 78:2 Ps 119:171 Ps 145:7
‫ נבק‬verwoest, geplunderd worden; zie ‫בקק‬
ni
‫ נבשן‬nloc Nibsan in de woestijn van Juda;
Joz 15:62†
‫ נגב‬nloc het zuiden, de woestijn Negev; loc
‫ נ! גבה‬het Zuiderland, de woestijn Gen 12:9;
het zuiden Num 34:3; Dan 11:5 = Egypte?
‫ נגד‬hi vertellen, berichten; pf ‫הגיד‬, ‫הגדת‬,
‫ הגדתה‬Re 14:16; ipf ‫יגיד‬, ‫ויגד‬, ‫וי! גד־‬, ‫ותגד‬,
2f ‫תגידי‬, ‫אגיד‬, ‫א !גידה‬, ‫ויגידו‬, ‫ותגידו‬,
‫ונגד־‬, ‫ יגיד‬Pr 10:20, sf ‫ויגדך‬, ‫יגדה‬, ‫יגידה‬
Jes 44:7, ‫ אגידנו‬Job 31:37, ‫ ונגידנו‬Jer 20:10; imp

‫ נבל‬I. adj dwaas; mm ‫נבלים‬, ff ‫;נבלות‬ ‫הגד‬, ‫הגד־‬, ‫ ;ה !גידו‬inf abs ‫הגד‬, cs ‫הגיד‬,
Deut 32:6‡goddeloos 2Sam 3:33; ‫ להגיד = לגיד‬K 2Kon 9:15; pt ‫מגיד‬, ‫;מגדת‬
II. nm Nabal, eerste man van Abigail berichten, vertellen Gen 3:11 Job 21:31;
1Sam 25:3-1Sam 25:39, 1Sam 27:3 1Sam 30:5 (droom) duiden Gen 41:24 1Kon 10:3 Re 14:12;
2Sam 2:2 2Sam 3:3† ho verteld, bericht worden; pf ‫ ;הגד‬ipf
‫ ;ויגד‬inf abs ‫ ;הגד‬Joz 9:24 Ruth 2:11 ‫הגד הגד‬
‫ נבלה‬f lijk; cs
‫נבלת‬, sf ‫ נבלתי‬Jes 26:19; ‫' לי‬mij is duidelijk verteld'
‫נבלתך‬, ‫( ;נבלתו‬dier) Lev 7:24; (mens)
Joz 8:29, (onrein) Lev 11:8† ‫ נגד‬prep voor, bij, in aanwezigheid van,
tegenover; ‫ נגדה‬poëtische vorm Ps 116:14; sf
‫ נבלה‬f dwaasheid, goddeloosheid Gen 34:7‡; ‫נגדו‬, ‫נגדה‬, ‫נגדך‬, P ‫נג !דך‬, enz.; Gen 31:32‡;
'dat Ik u niet iets dwaas, kwaads
Job 42:8
‫ כנגד‬als tegenover, passend bij; Gen 2:18
aandoe'? ‫;כנגדו‬
‫ נבלות‬f schaamte; sf ‫( נבלתה‬vrouwelijk ‫ לנגד‬voor Joz 5:13, tegenover Dan 10:13;
geslacht) Hos 2:12† ‫ מנגד‬bij (iets) vandaan = op enige afstand
Gen 21:16 2Sam 18:13 Num 2:2; maar Ps 10:5
‫ נבלט‬nloc Neballat in Benjamin, Neh 11:34,
mogelijk Nebatta bij Lod † ‫ מנגדו‬... ‫ מרום‬te hoog voor hem (d.w.z.

251
‫נ‬
vergelijkend)
‫ מנגד ל‬weg van, aan de overkant van
Re 20:34 Spr 14:7; ‫ עד־נגד‬tot tegenover Neh 3:16
‫ נגה‬q stralen, schijnen; pf ‫ נגה‬Jes 9:1 Job 22:28;
ipf ‫ יגה‬Job 18:5;
hi doen stralen; ipf ‫ ;יגיה‬doen stralen
Jes 13:10; verlichten 2Sam 22:29 Ps 18:29,
Jes 13:10 ‫ יגיה‬zonder mappik
‫ נגה‬I. f schijn, glans; sf ‫ נגהם‬uitspr.
/nogham/ 2Sam 22:13‡
II. nm Nogah, zoon van David, 1Kron 3:7
‫ נגהה‬f helderheid, stralend licht; pl ‫נגהות‬
Jes 59:9†
‫ נגח‬q stoten (met de horens); ipf ‫ יגח‬Ex 21:28
Ex 21:32,P ‫ יגח‬Ex 21:31†
pi stoten, doen botsen; ipf ‫ ינגח‬Deut 33:17,
‫ תנגח‬1Kon 22:11 2Kron 18:10, ‫ תנגחו‬Eze 34:21,
‫ ננגח‬Ps 44:6; pt ‫ מנגח‬Dan 8:4;
hitp met elkaar in botsing komen, strijden;
ipf ‫ יתנגח‬Dan 11:40†
‫ נגח‬adj stotig Ex 21:29 Ex 21:36†
‫ נגיד‬m leider, vorst; cs ‫נגיד‬, ‫ נגד‬Neh 11:11, pl
‫נגידים‬, cs ‫ ;נגידי‬1Sam 9:16‡
‫ נגינה‬f muziek, snarenspel; cs ‫נגינת‬, sf
‫נגינתם‬, pl ‫נגינות‬, ‫ נגנותי‬Jes 38:20, P ‫נגינותי‬
Hab 3:19 lezen als ‫ נגינות‬dus 'snarenspel, niet
'mijn snarenspel'; Jes 38:20;Ps 54:1‡
snarenspel of snaarinstrument; spotlied
Ps 69:13 Klaagl 3:14 Job 30:9
‫ נגן‬q spelen (op een snaarinstrument); pt
‫ נגנים‬Ps 68:26
pi musiceren; pf ‫ ;נגן‬ipf 1pl ‫ ;ננגן‬inf ‫ ;נגן‬pt
‫ מנגן‬2Sam 16:16
‫ נגע‬q raken, aanraken; pf ‫נגע‬, ‫נ<געה‬, P ‫נ !געו‬,
sf ‫ ;נגענוך‬ipf ‫יגע‬, ‫ויגע‬, P ‫תיגע‬, ‫ יגעו‬P
252
‫ ;ת !געו‬imp ‫ ;גע‬inf ‫לנגע‬, ‫נגוע‬, ‫!געת‬
Eze 17:10; ‫ ל !געת‬2Sam 14:10 sf ‫נגעך‬, ‫ ;נגעו‬pt
‫נגע‬, ‫נוגע‬, ‫נגעים‬, ‫נגעי‬, f ‫ !נגעת‬, ‫ ;נגעת‬pp
‫ ;נגוע‬aanraken Gen 3:3 lastig vallen Ruth 2:9;
reiken, raken aan Jes 16:8 Jer 4:10 Ex 19:12;
aanbreken (van tijd) Ezr 3:1 Neh 7:72;
ni verslagen worden; ipf ‫ וינגעו‬Joz 8:15
verslagen worden;
pi treffen, bereiken; pf sf ‫נגעו‬, ipf ‫;וינגע‬
treffen Gen 12:17 2Kon 15:5 2Kron 26:20;
pu getroffen worden; ipf P ‫ ינגעו‬Ps 73:5
hi bereiken, reiken tot, aanraken; pf ‫הגיע‬,
2f ‫ הגעת‬Est 4:14, ‫הגיעו‬, ‫והגעתם‬, sf
‫ והגעתיהו‬Eze 13:14 ipf ‫יגיע‬, ‫ ;ויגע‬inf ‫;הגיע‬
sf ‫יענו‬! ‫הג‬, pt ‫מגיע‬, pl cs ‫מגיעי‬, f ‫;מ !געת‬
laten raken Jes 5:8; de grond doen raken =
neerwerpen Jes 25:12; bereiken Est 4:14 reiken
tot Gen 28:12; aanraken met iets Ex 12:22
(strijken); met ‫ יד‬Lev 5:7 e.a. 'draagkracht
toereikend, kunnen betalen'
‫ נגע‬m slag, klap; P ‫נגע‬, sf ‫נגעו‬, P ‫נגעך‬, pl
‫נגעים‬, cs ‫ ;נגעי‬letsel Deut 17:8; plaag Ex 11:1;
aandoening, ziekte Gen 12:17 1Sam 6:9
‫ נגף‬q stoten; vgl ‫ נגח‬en ‫ ;נגע‬pf ‫נגף‬, ‫נ<גפו‬, sf
‫נגפו‬, ‫ ;נג !פנו‬ipf ‫יגף‬, ‫ויגף‬, ‫ תגף‬en ‫תגוף‬,
‫ואגף‬, sf ‫ יגפנו‬, ‫ ;ויגפהו‬inf abs ‫נגף‬, cs
‫לנגף‬, sf ‫ בנגפו‬Ex 12:27; pt ‫ ;נוגף‬stoten
(horens) Ex 21:35; treffen (met plagen e.d.)
Ex 7:27;
ni getroffen, verslagen worden; pf ‫נגף‬,
‫ נגפו‬P ‫נ !גפו‬, ‫ ;נגפתם‬ipf ‫ינגף‬, ‫ וינ<גפו‬P ‫וינ‬
‫גפו‬, ‫ ;תנ<גפו‬inf abs ‫נגף‬, cs ‫ ;הנגף‬pt ‫נגף‬,
‫ ;נגפים‬Re 20:36 Lev 26:17 Deut 28:7 1Kon 8:33
hitp zich stoten; ipf ‫ יתנגפו‬Jer 13:16
‫ נגף‬m straf, plaag; P ‫ ;נגף‬Ex 12:13 Ex 30:12
Num 8:19 Num 17:11; ‫ אבן נגף‬steen des
aanstoots Jes 8:14†

‫ נגר‬ni wegstromen, vloeien; pf ‫ נגרה‬Ps 77:3
Klaagl 3:49; pt ‫ נגרים‬2Sam 14:14, ‫נגרות‬
Job 20:28; Ps 77:3uitgestrekt (hand); 2Sam 14:14
uitgestort (water); Job 20:28 dingen die
worden weggevaagd?
hi uitschenken, uitstorten; pf sf ‫והגרתי‬
Mi 1:6; ipf ‫ ויגר‬Ps 75:9, ‫ ותגר‬Eze 35:5, sf
‫ נד‬m dam, muur; Ex 15:8 Joz 3:13 Joz 3:16 Ps 33:7
‫ יגירהו‬Ps 63:11; imp sf ‫ הגרם‬Jer 18:21;
(uit)schenken Ps 75:9 neerstorten Mi 1:6;
uitleveren, overgeven Jer 18:21; ‫הגיר‬
‫ על־ידי־חרב‬aan het zwaard;
ho uitgestort worden, neerstorten; pt ‫מגרים‬
water Mi 1:4
‫ נגש‬q opjagen, drijven / geld vorderen; pf
‫ נגש‬2Kon 23:35; ipf ‫ יגש‬Deut 15:2, ‫תגש‬
Deut 15:3, P ‫ תנ !גשו‬Jes 58:3; pt ‫נגש‬, ‫נוגש‬, pl
‫נגשים‬, sf ‫נגשיו‬, ‫נגשיהם‬, enz.; vorderen
2Kon 23:35 dwingen tot betaling Deut 15:2; ‫נגש‬
tyran Jes 3:12 drijver Ex 3:7;
ni opgejaagd, in het nauw gedreven
worden; pf ‫ נגש‬1Sam 13:6; elkaar verdringen
Jes 3:5; mishandeld worden Jes 53:7;
1Sam 14:24 ‫( ;נגש ביום ההוא‬het krijgsvolk)
werd die dag in het nauw gebracht (door
Saul); ?lees ‫' נגש‬trad aan', zie ‫נגש‬
‫ נגש‬q naderen, aantreden; veel vormen nifal;
ipf ‫ יגש‬P ‫יגש‬, ‫תגש‬, ‫יגשו‬, P ‫ י !גשו‬Ex 24:2
maar ‫ יגשו‬Job 41:8, ‫ תגשו‬P ‫ תגשו‬Eze 9:6,
3ff ‫ תגשן‬Gen 33:6; imp ‫גש‬, ‫ גש‬2Sam 1:15
Gen 19:9, ‫גשה‬, ‫ !גושי‬Ruth 2:14, ‫גשו‬, ‫!גשו‬
Joz 3:9‡; inf ‫גשת‬, sf ‫ ;גשתו‬Gen 44:18 Gen 18:23
Ruth 2:14 Gen 19:9;
ni naderen, aantreden; pf ‫נגש‬, ‫נגשה‬,
‫נגשו‬, pt ‫ ;נגשים‬Gen 33:7; ‫ נגש‬1Sam 14:24 het
volk trad aan? vgl. ‫נגש‬
hi naderbij brengen, aanreiken; pf ‫ה !גישו‬
ipf ‫תגיש‬, ‫יגש‬, ‫וי! גש־‬, P ‫ ויגש‬Re 6:19; imp
‫נ‬
‫ה !גישה‬, ‫ ה !גשה‬Gen 27:25; pt ‫מגיש‬, ‫מגישים‬,
‫ ;מגשים‬Gen 48:10 1Sam 13:9 Ex 21:6
ho gebracht worden; pf ‫ ה !גשו‬2Sam 3:34 (in
de boeien geslagen), pt ‫ מגש‬Mal 1:11
hitp tot elkaar naderen, samenkomen; imp
‫ התנגשו‬Jes 45:20
Ps 78:13;
Jes 17:11‫' נד קציר‬verdwenen is de oogst',
lees ‫ ;נד‬zie ‫נוד‬
‫ נדא‬q verdrijven; ipf ‫ וידא‬K 2Kon 17:21 Q
‫וידח‬, zie ‫נדח‬
‫ נדב‬q aanzetten tot een vrijwillige gave; pf
‫ נדב‬Ex 35:29, ‫ נ<דבה‬Ex 35:21; ipf sf ‫ידבנו‬
Ex 25:2; ‫ כל־איש אשר ידבנו לבו‬iedereen
wiens hart hem aanzet tot een vrijwillige
gave;
hitp vrijwillig doen, zich uit vrije wil
inzetten; pf ‫ התנדבתי‬1Kron 29:17, ‫התנדבו‬
Ezr 2:68 1Kron 29:9; ipf ‫ ויתנדבו‬1Kron 29:6; inf
‫התנדב‬, ‫התנדב־‬, ‫ התנדבם‬1Kron 29:9; pt
‫מתנדב‬, ‫ ;מתנדבים‬Neh 11:2 Re 5:2 Re 5:9
2Kron 17:16; vrijwillig geven Ezr 1:6 Ezr 2:68
Ezr 3:5 1Kron 29:5+
inf abs ‫ התנדב‬ook: het vrijwillig
geschonkene Ezr 1:6
‫ נדב‬nm Nadab, 1. koning van Israel 1Kon 14:20
1Kon 15:25+; 2. zoon van Aäron Ex 6:23 Ex 24:1-
Num 26:61 1Kron 5:29 1Kron 24:1+; 3. zoon van
Sammai 1Kron 2:28 1Kron 2:30; 4. 1Kron 8:30
1Kron 9:36†
‫ נדבה‬f gift, vrijwillige gave of offer; cs
‫נדבת‬, pl ‫נדבות‬, ‫נדבת‬, cs ‫נדבות‬, sf
‫ ;נדבתם‬Ex 35:29‡; adv ‫ בנדבה‬vrijwillig
Num 15:3 Ps 54:8 en ‫ נדבה‬vrijwillig Hos 14:5;
253
‫נ‬
pl ‫ נדבות‬abstract 'is een en al
gewilligheid, staat klaar' Ps 110:3
‫ נדביה‬nm Nedabja 1Kron 3:18†
‫ נדד‬q vluchten, opvliegen (opgeschrikt),
ronddolen; vgl. ‫ ;נוד‬pf ‫ נ<דדה‬Jes 10:31‡,
‫ נ<דדו‬Jes 22:3‡, P ‫ נ !דדו‬Jes 21:15‡; ipf ‫ידוד‬
Nah 3:7, ‫ ותדד‬Gen 31:40, ‫ ידדון‬Ps 68:13; inf
‫ נדד‬Ps 55:8; pt ‫ נדד‬Jes 10:14‡, ‫נודד‬, ‫נדדת‬,
‫;נדדים‬
po wegvliegen; pf ‫ נדד‬Nah 3:17;
hi verjagen; ipf sf ‫ ינ !דהו‬Job 18:18;
ho verstrooid, weggevaagd worden; ipf
‫ וידד‬Job 20:8; pt ‫ מנד‬2Sam 23:6;
hitp hoofdschudden; ipf ‫ יתנודדו‬Ps 64:9 zie
‫נוד‬
‫ נדדים‬m woelen (van slapeloosheid); Job 7:4†
‫ נדה‬pi verjagen, wegstoten; vgl. ‫ ; נדח‬pt
‫ המנדים‬Am 6:3 'die de kwade dag
wegstoten'?; ‫ מנדיכם‬Jes 66:5 'die u verstoten'
‫ נדה‬f onreinheid (menstruatie); cs ‫נדת‬, sf
‫נדתה‬, Lev 12:2‡; iets onreins,
afschuwwekkends Eze 7:19 Eze 7:20+; de
onreine Eze 18:6 Eze 22:10 Eze 36:17;
Klaagl 1:8 Klaagl 1:17 zie ‫' נידה‬spottend
hoofdgeschud' ?
reiniging (na onreinheid), Num 19:21‡,
‫ מי־הנדה‬water der reiniging; Zach 13:1;
bloedschande Lev 20:21; afgoderij Ezr 9:11
2Kron 29:5
‫ נדה‬m geschenk (aan prostituee); P ‫!נדה‬
Eze 16:33†
‫ נדון‬adj ontevreden 2Sam 19:10; vgl. ‫ דין‬ni pt
‫ נדח‬q wegstoten; zie ook ‫דחה‬, ‫דחח‬, ‫;דוח‬
inf ‫ לנדח‬Deut 20:19 inslaan (de bijl in de
boom);
254
ni weggestoten worden; pf ‫נדחה‬, ‫נ !דחת‬,
‫נדחו‬, ‫ ;נדחתם‬pf sf ‫ נדחו‬2Sam 14:13, ‫נדחך‬
Deut 30:4; ipf ‫ ידחה‬Spr 14:32 zie ‫ ;דחה‬pt
‫נדח‬, ‫נדחים‬, cs ‫ נדחי‬Jer 49:36 en ‫נדחי‬
Jes 11:12‡; verstoten, verdreven worden
Jer 40:12; rondzwerven, afdwalen zonder
herder Deut 22:1; verleid, misleid worden
Deut 4:19 Deut 30:17 wegslaan, een verkeerde
zwaai maken (hand met bijl) Deut 19:5;
pu verstoten zijn; pt ‫ מנדח‬Jes 8:22
hi wegstoten; pf ‫הדיח‬, ‫הדחתי‬, enz.; sf
‫הדיחך‬, ‫הדחתים‬, ‫ הדחני‬Jer 51:34 ?lees
‫הדיחני‬, vgl. ‫ ;דוח‬ipf ‫וידח‬, ‫וי !דיחו‬, sf
‫אדיחם‬, ‫יחנו‬ ! ‫תד‬, ‫ ;תדחום‬inf ‫הדיח‬, sf
‫הדיחי‬, ‫ הדיחך‬verstoten Jer 23:2 Jer 27:10
Jer 27:15 Jer 50:17, opdrijven, verdrijven
Joël 2:20 2Kron 13:9 verleiden Deut 13:6 Spr 7:21‡
ho opgejaagd worden; pt ‫ מדח‬Jes 13:14
‫ נדיב‬adj edel, bereidwillig, cs ‫נדיב‬, pl
‫נדיבים‬, sf ‫ נדיבמו‬hun edelen Ps 83:12;
gewillig, edelmoedig, royaal Ex 35:5‡; edel,
vorstelijk Jer 32:8 Num 21:18 Ps 118:9‡
‫ נדיבה‬f voornaamheid, aanzien; sf ‫;נדיבתי‬
Job 30:15; ‫נדיבה‬‫ רוח‬edelmoedigheid
Ps 51:14; pl ‫ נדיבת‬edele daden Jes 32:8†
‫ נדן‬I. m schede (zwaard) 1Kron 21:27†;
II. m hoerenloon Eze 16:33† ; zie ‫נדה‬
‫ נדף‬q verdrijven, verspreiden; ipf ‫תנדף‬
Ps 68:3, sf ‫ ידפנו‬Job 32:13, ‫ תדפנו‬Ps 1:4;
ni verspreid worden, verwaaien; pf ‫נדף‬
Jes 19:7; inf cs ‫ ;הנדף = הנדף‬Ps 68:3; pt ‫;נדף‬
Lev 26:36 Jes 41:2 Job 13:25 Spr 21:6†
‫ נדר‬q een gelofte afleggen vaak met ‫ ;נדר‬pf
‫ נדר‬P ‫נ !דר‬, 3f P ‫ נ !דרה‬Num 30:11, ‫נדרת‬,
‫נדרתי‬, ‫ ;ונ<דרו‬ipf ‫ידר‬, ‫ וידר‬Gen 28:20‡,
‫תדר‬, ‫ ;תדרו‬inf ‫ לנדר‬Num 6:2 Deut 23:22; imp

‫ נדרו‬Ps 76:12; pt ‫ נדר‬Lev 27:8 Mal 1:14;
Pr 5:4 ‫( משתדור‬beter) dan dat je iets belooft
‫ נדר‬m gelofte; ook ‫ ;נדר‬sf ‫נדרי‬, enz., pl
‫נדרים‬, cs ‫נדרי‬, sf ‫ נדרי‬P ‫נדרי‬, ‫נדריה‬,
‫נדריכם‬, enz.; Gen 28:20‡; het beloofde offer
Lev 7:16‡
‫ נה‬Eze 7:11 betekenis onbekend; vers vol
klankspel /mhmh/ vertalingen: praal,
rijkdom; troost; weeklacht; zie ‫נהה‬
‫ נהג‬I.q drijven (vee), besturen (wagen); pf
‫נהג‬, ‫ ;נהגו‬ipf ‫ ינהג‬P ‫ינהג‬, ‫ ינהגו‬P ‫ינ !הגו‬,
sf ‫ אנהגך‬Hoogl 8:2; imp ‫ ;נהג‬pt ‫נהג‬, ‫;נהגים‬
pp ‫ ;נהוגים‬drijven (op-, weg-) Gen 31:18
Deut 4:27;rijden (paard, wagen) 2Kon 9:20
2Sam 6:3; zich bezig houden, bekommeren
Pr 2:3;
pi laten rijden, drijven; pf ‫נהג‬, ‫ ;נהגת‬ipf
‫ינהג‬, ‫ ;תנהג‬sf ‫ינהגך‬, ‫ינהגם‬, ‫וינהגהו‬,
‫ ;ינהגנו‬pt ff ‫ מנהגות‬laten rijden
Ex 14:25;doen gaan, drijven Ex 10:13 drijven,
leiden Deut 4:27 Ps 78:52 wegvoeren
(ontvoeren) Gen 31:26;
II.pi zuchten, klagen; pt ff ‫ מנהגות‬Nah 2:8,
zie ‫נהה‬, ‫הגה‬
‫ נהה‬q weeklagen; pf ‫ נהה‬Mi 2:4 met ‫' נהי‬een
weeklacht aanheffen'; imp ‫ נהה‬Eze 32:18;
ni achtervolgen met geklaag? of: zich
aansluiten bij, navolgen? ipf ‫וינהו‬
‫ כל־בית־ישראל אחרי יהוה‬1Sam 7:2
‫ נהי‬m geweeklaag, klaagzang; P ‫ ;נ! הי‬Jer 9:9-
Jer 9:19,Mi 2:4; Am 5:16 ‫( ידעי נהי‬beroeps-)
klaagzangers; †
‫ נהיה‬f is geworden, gebeurd; zie ‫ היה‬Mi 2:4;
klankspel; zie ‫ נהה‬en ‫נהי‬
‫ נהל‬pi vee leiden; fig. verzorgen, zorgzaam
zijn; pf ‫ נהלת‬Ex 15:13; ipf ‫ינהל‬, Jes 40:11 sf ‫ו‬
‫נ‬
‫ ינהלם‬Gen 47:17 2Kron 32:22 Jes 49:10, ‫ינהלני‬
Ps 23:2; ‫ ותנהלני‬Ps 31:4, ‫ וינהלום‬2Kron 28:15 pt
‫ מנהל‬Jes 51:18;
hitp (rustig) met het vee optrekken; ipf
‫ אתנהלה‬Gen 33:14
‫ נהלא‬verdreven schaap Mi 4:7 ; zie ‫ הלא‬ni
‫ נהלל‬I. m drinkplaats voor vee; pl ‫נהללים‬
Jes 7:19;
II. nloc Nahalol in Zebulon, Re 1:30; Joz 19:15
Joz 21:35 ‫נהלל‬
‫ נהם‬q grommen (leeuw, zee); pf ‫ונהמת‬
kermen, ‫ ונהמתם‬Eze 24:23
Spr 5:11
jammeren; ipf ‫ וינהם‬Jes 5:29 Jer 5:30; pt ‫;נהם‬
Spr 28:15
‫ נהם‬m gegrom (jonge leeuw) Spr 19:12 Spr 20:2†
‫ נהמה‬f gegrom, gekerm; cs ‫ נהמת‬Jes 5:30
Ps 38:9†
‫ נהק‬q balken, schreeuwen (als een ezel); ipf
‫ הינהק‬Job 6:5 vragend, P ‫ ינ !הקו‬Job 30:7†
‫ נהר‬I.q stromen (als water); pf ‫ ונהרו‬Jes 2:2
; ipf ‫ ינהרו‬Jer 51:44; †
Jer 31:12 Mi 4:1
II.q stralen; pf ‫ נהרת‬Jes 60:5, P ‫נ !הרו‬
Ps 34:6; †
‫ נהר‬m stroom; cs ‫נהר‬, pl ‫נהרים‬, cs ‫ נהרי‬en
pl ‫נהרות‬, cs ‫נהרות‬, sf ‫נהרתם‬, ‫;נהרתיך‬
rivier Gen 2:10; zee Jona 2:4;
zonder toevoeging vaak: de Eufraat;
dualis Tweestromenland; zie ‫נהרים‬
‫ נהרה‬f het daglicht Job 3:4†
‫ נהרים‬nloc Tweestromenland, Mesopotamië
= ‫ ארם נהרים‬Gen 24:10 Deut 23:5 Ps 60:2
1Kron 19:6, P ‫ נהרים‬Re 3:8†
‫ נוא‬hi weigeren, afhouden, afkerig maken; pf
‫ הניא‬Num 30:6 Num 30:12 Ps 33:10; ipf ‫יניא‬
255
‫נ‬
Num 30:9, ‫ יני‬Ps 141:5, ‫ ויניאו‬Num 32:9;
Num 32:7 Q ‫ תניאו = תניאון‬Q voor K
‫תנואון‬
‫ נואש‬adv wanhopig, hopeloos, zinloos, zie
‫יאש‬
‫ נוב‬q groeien, vrucht dragen; ipf ‫ ינוב‬Ps 62:11
Spr 10:31, ‫ ינובון‬Ps 92:15;
pil doen gedijen, vrolijk maken? ipf ‫ינובב‬
Zach 9:17
‫ נוב‬m vrucht,K Jes 57:19, zie ‫ניב‬
‫ נובי‬nm Nebai, K Neh 10:20, zie ‫ניבי‬
‫ נוגות‬adj bedroefden Klaagl 1:4, zie ‫ יגה‬ni pt ff
‫ נוד‬q wiegen, heen en weer gaan, vluchten; pf
‫ !נדו‬Jer 50:3; ipf ‫ינוד‬, ‫תנד‬, ‫תנוד‬, ‫ ;וי !נדו‬imp
‫ !נדו‬, ‫ ;נודי‬inf ‫ ;נוד‬pt ‫ ;נד‬wiegen 1Kon 14:15
fladderen Spr 26:2; vluchten Ps 11:1 Jer 4:1
Jer 50:3 ronddolen (heen en weer) Jer 4:1
Gen 4:12 Gen 4:14; treurend het hoofd wiegen
Job 2:11; klagen, rouwen Jer 16:5 Jer 22:20
Jer 48:17
Ps 11:1 ‫ ? נודי הרכם צפור‬lees ‫נודי הר כמו‬
‫' צפור‬vlucht naar de berg als vogels'
hi doen vluchten of ronddolen, het hoofd
schudden ipf ‫ ויניד‬Jer 18:16, sf ‫ תנ !דני‬Ps 36:12,
inf ‫ ;להניד‬2Kon 21:8
hitpol heen en weer zwaaien, het hoofd
schudden; klagen; pf ‫ התנדודדה‬Jes 24:20
ipf ‫ תתנדד‬Jer 48:27, ‫ יתנדדו‬Ps 64:9; pt
‫ מתנודד‬Jer 31:18 klagen
‫ נוד‬I. m zwervend bestaan; sf
‫ נודי‬Ps 56:9;
woordenspel ‫ נדי‬met ‫' נאדך‬uw kruik';
II. nloc Nod, land van de verdreven Kaïn;
Gen 4:16
‫ נודב‬nm Nodab, Arabische stam, 1Kron 5:19†
256
‫ נוה‬I.q weiden, rustig wonen ? onzeker; vgl.
‫ נוה‬weideplaats; ipf ‫ ינוה‬Hab 2:5†
II.hi verheerlijken, loven; ipf sf ‫אנוהו‬
Ex 15:2†
‫ נוה‬I. m weidegrond; cs ‫נוה‬, sf ‫נ<וך‬, ‫נו! הו‬,
‫נוהם‬, ‫נוהן‬, pl ‫ נאות‬en ‫ ;נות‬weide, hut,
verblijfplaats (herders, nomaden) 2Sam 7:8
Jer 23:3 woning, woonplaats Jes 27:10 Job 5:3
Ex 15:13 2Sam 15:25 Jes 32:18; ‫נאות דשא‬
weiden vol gras, grazige weiden Ps 23:2;
II. adj lieflijk, zie ‫ ;נאוה‬Jer 6:2; Ps 68:13 ‫נות‬
‫ בית‬de schone = de vrouw ?
‫ נוה‬f woning Job 8:6, zie ‫נוה‬
‫ נוות‬nloc 1Sam 20:1 Najot, zie ‫ ;ניות‬1Sam 19:18
‫נויות‬
‫ נוח‬q rusten, gaan liggen; hi en ho twee
vormen en betekenissen; pf ‫נ! חה‬, ‫ונ !חה‬
Jes 11:2, P ‫ נ! חתי‬Job 3:26, ‫נ! חו‬, ‫ ונ! חו‬Jes 7:19,
1pl ‫ ונחנו‬2Sam 17:12 maar zie ‫ ;אנחנו‬ipf
‫ינוח‬, ‫וינח‬, ‫ ;ינוחו‬inf abs ‫ נוח‬Est 9:17, cs
‫כנוח‬, ‫ לנוח‬2Sam 21:10, sf ‫ נחה‬Num 10:36;
gaan liggen Gen 8:4 Ex 10:14; rusten Ex 20:11
Deut 5:14; onpers: rustig zijn of worden
Job 3:13;
hi (1) rust geven, laten zakken; pf ‫הניח‬,
‫ והנחותי‬ipf ‫ ;יניח‬sf ‫ תניחנו‬imp ‫ ;ה !ניחו‬inf
‫ הניח‬f ‫ ;הניחי‬pt ‫ ;מניח‬Eze 37:1 Eze 5:13
Jes 30:32 Ex 17:11 Jes 28:12‡ geruststellen
Ex 33:14
ho (1) rust krijgen, een plaats krijgen; pf
‫ הונח‬Klaagl 5:5, ‫ הניחה‬Zach 5:11
hi (2) neerleggen, doen wonen, achterlaten
pf ‫הניח‬, ‫ ;הנח‬ipf ‫וינח‬, ‫יניח‬, ‫תנח‬, sf
‫וינחם‬, ‫ ;וינחום‬imp ‫הנ! ח‬, ‫ה !ניחה‬, ‫ה !ניחו‬,
‫ ;הנ! חו‬inf sf ‫ ;הניחו‬pt ‫ ;מנח‬Gen 2:15
Gen 39:16; neerzetten Eze 37:1 achterlaten
Lev 16:23

ho (2) vrijgelaten, opengelaten; pt ‫מונח‬
Eze 41:9 Eze 41:11 het opengelaten, vrije stuk
‫ נוח‬f rust, rustplaats; sf P ‫ ;נוחך‬Est 9:16 Est 9:17
Est 9:18 Neh 9:28 2Kron 6:41†
‫ נוחה‬nm Nocha, zoon van Benjamin 1Kron 8:2†
‫ נוט‬q sidderen, schrikken; ipf ‫ תנוט‬Ps 99:1†
‫ נויות‬nloc Najot, 1Sam 19:18, zie ‫ניות‬
‫ נום‬q dutten, sluimeren, traag zijn; pf ‫נ! מו‬
Nah 3:18 Ps 76:6; ipf ‫ ינום‬Jes 5:27 Ps 121:3+; inf
‫ לנום‬Jes 56:10†
‫ נומה‬f slaperigheid, luiheid; Spr 23:21;
‫ נון‬nm Nun, vader van Jozua Ex 33:11‡
‫ נוס‬q vluchten; pf ‫נס‬, ‫ !נסה‬, ‫ !נסתה‬, ‫ !נסתי‬,
‫ !נסו‬, ‫נסתם‬, ‫ ;נסנו‬ipf ‫ינוס‬, ‫וי !נס‬, ‫ות !נס‬,
‫וי! נס‬, ‫י !נסו‬, ‫נוסון‬
! ‫אנוסה ;י‬, ‫ תנוסון‬Jes 30:16,
‫ננוס‬, ‫ ;ננוסה‬imp ‫ ;נסו‬inf abs ‫נס‬, cs ‫נוס‬,
‫נס‬, sf ‫ נסך‬2Sam 24:13, ‫ נוסם‬2Sam 19:4 en
‫ נסם‬Joz 10:11; pt ‫נס‬, ‫ הנס‬Jer 48:44, ‫;נסים‬
Gen 14:10‡;
pol voortdrijven, pf ‫ נססה‬Jes 59:19
hi laten vluchten, in veiligheid brengen; pf
‫ הניס‬Ex 9:20; ipf ‫ יניסו‬Deut 32:30 op de vlucht
drijven; inf ‫ להניס‬Re 6:11
Ps 60:6 ‫התנסס‬, zie ‫ נסס‬hitpo
‫ נוע‬q onvast bewegen, heen en weer gaan,
dolen; vgl. ‫ ; נוד‬pf ‫ !נעו‬, ‫ ;ו !נעו‬ipf ‫תנוע‬,
‫וי! נע‬, ‫ינ! ועו‬, ‫ ינועון‬K Ps 59:16 zie hifil; sf
‫ אנואך‬2Sam 15:20 zie hifil; inf abs ‫נוע‬, cs
‫ נוע‬en ‫ נוע‬Jes 7:2; pt ‫ נע‬Gen 4:12+
'zwervend', ff ‫ נעות‬1Sam 1:13; Jes 6:4 Jes 24:20
Ps 107:27 Klaagl 4:14 Gen 4:12 Ex 20:18; ‡
ni geschud worden; ipf ‫ינוע‬, ‫ ;ינועו‬Nah 3:12
Am 9:9;
hi schudden; pf ‫הניעה‬, ‫עותי‬ ! ‫ והנ‬ipf ‫יניעו‬,
‫ ינע‬2Kon 23:18, ‫ יניעון‬Q Ps 59:16; ipf sf ‫וינעם‬,
‫נ‬
‫ותניעני‬, ‫ אניאך‬Q 2Sam 15:20; imp sf ‫;הניעמו‬
hoofd schudden Ps 22:8 (spot); door elkaar
schudden 2Kon 23:18 Am 9:9; overeind
schudden Dan 10:10; doen dolen Num 32:13
2Sam 15:20;
Ps 59:16 Q ‫ המה יניעון לאכל‬zij zwerven
rond op zoek naar voedsel
‫ נועדיה‬I. nm Noadja, de leviet Ezr 8:33;
II. nf Noadja de profetes Neh 6:14
‫ נוף‬q besprenkelen; pf ‫ נפתי‬Spr 7:17
hi heen en weer zwaaien, schudden
(beweegoffer); pf ‫הניף‬, ‫הנפת‬, ‫הניפותי‬
Job 31:21; ipf ‫וי! נף‬, ‫תניף‬, sf ‫יניפנו‬, ‫;יניפוהו‬
imp ‫ ;הניפו‬inf ‫הניף‬, ‫ להנפה‬Jes 30:28, sf
‫ הניפכם‬Lev 23:12; pt ‫מניף‬, sf ‫ ;מניפו‬Lev 14:12
Ex 29:26 Ex 20:25; Ps 68:10 uitstorten; vgl. qal
ho gezwaaid worden; pf ‫ הונף‬Ex 29:27
pol zwaaien; ipf ‫ ינפף‬Jes 10:32
‫ נוף‬m hoge ligging, hoogte Ps 48:3
‫ נוץ‬bloeien Hoogl 6:11, zie ‫נצץ‬
vluchten Klaagl 4:15, zie ‫נצה‬
‫ נוצה‬f veer, slagpen Eze 17:3 Eze 17:7 Job 39:13†;
Lev 1:16 ‫ נצתה‬de spijsresten, zie ‫נצה‬
‫ נוק‬zogen, zie ‫ינק‬
‫ נורא‬adj gevreesd, vreeswekkend, zie ‫ירא‬
‫ נוש‬ziek zijn, Ps 69:21 ‫ואנושה‬, zie ‫אנש‬
‫ נושע‬adj zegevierend Zach 9:9, zie ‫ ישע‬ni pt
‫ נזה‬q spatten; ipf ‫יזה‬, ‫ויז‬, ‫ ;ויז‬Lev 6:20 Jes 63:3
2Kon 9:33†
hi doen spatten, besprenkelen, bespatten
(ritueel) pf ‫הזה‬, ‫ית‬! ‫והז‬, ipf ‫יזה‬, ‫ ;ויז‬imp
‫ ;הזה‬pt cs ‫ ;מזה‬Ex 29:21 Num 19:21 Lev 4:6‡;
Jes 52:15 ‫ כן יזה גים‬onduidelijk; BHS: ?lees
‫ יזה‬of ‫יזו‬, of ‫ ירגזו‬in onrust raken,
257
‫נ‬
opschrikken?; of ‫ יבזהו‬minachting hebben;
KB: ?lees ‫ישעו‬
‫ נזיד‬m gerecht, soep; cs ‫ ;נזיד‬Gen 25:29‡; ‫סיר‬
‫ הנזיד‬de soeppan 2Kon 4:39
‫ נזיר‬I. m vorst, uitverkorene; cs ‫ נזיר‬Gen 49:26
Deut 33:16 Klaagl 4:7;
II. m nazireeër (door gelofte aan G-d
gewijd); pl ‫נזירים‬, ‫ ;נזרים‬Num 6:2 Am 2:11;
III. m ongesnoeide wijnstok; ‫= נזירך‬
‫ נזיריך‬Lev 25:5; ‫ נזיריה‬Lev 25:11
‫ נזל‬q stromen, vloeien; ipf ‫יזל‬, ‫תזל‬, ‫ ;יזלו‬pt
‫נזלים‬, cs ‫' נזליהם‬hun stromen'; Ex 15:8‡
hi laten stromen; pf ‫ הזיל‬Jes 48:21
Klaagl 1:8 ‫הזילוה‬, zie ‫זלל‬
‫ נזם‬m ring; sf ‫ נזמה‬pl ‫נזמים‬, cs ‫;נזמי‬
neusring Gen 24:22 Ex 35:22; oorring Gen 35:4;
anders Re 8:24
‫ נזק‬m schade, leed Est 7:4†
‫ נזר‬ni zich toewijden, zich onthouden van,
vasten; vgl. ‫ ;נדר‬ipf ‫ ינ<זרו‬Lev 22:2 Hos 9:10;
imp ‫ הנזר‬Zach 7:3 vasten;
Eze 14:7 ‫ וינזר‬zie ‫' זור‬afvallig worden';
hi de naziraats-gelofte afleggen; pf ‫והזיר‬
Num 6:12; ipf ‫ יזיר‬Num 6:3 Num 6:5; inf ‫להזיר‬
Num 6:2, sf ‫ הזירו‬Num 6:6
‫ נחל‬q erven, verwerven; pf ‫נחל‬, ‫נחלת‬,
‫ נזר‬I. m wijding Lev 21:12, nazireeërschap; sf
‫נזרו‬, ‫;נזרך‬
II. m diadeem, kroon Zach 9:16 Ps 132:18
Spr 27:24‡
‫ נח‬nm Noach Gen 5:29‡ (met naamsverklaring)
‫ נחב‬zich verbergen Jer 49:10 ‫נחבה‬, zie ‫חבה‬
ni inf
‫ נחבי‬nm Nachbi, zoon van Wofsi, verkenner
van het land; Num 13:14†
258
‫ נחה‬q leiden; vgl. ook ‫ ינח‬en ‫ נוח‬i.v.m.
vormen; pf ‫נ !חית‬, sf ‫נחך‬, ‫נ !חני‬, ‫ ;נחם‬imp
‫נחה‬, sf ‫ נ !חני‬Gen 24:27 Ex 13:17 Ex 32:34 Ps 5:9
Ps 27:11;
hi leiden; pf sf ‫הנ !חני‬, ‫ הנחתם‬Neh 9:12; ipf
‫תנחה‬, sf ‫ינחם‬, ‫ינ !חני‬, ‫תנחם‬, ‫ ;אנ !חנה‬inf
sf ‫ להנחתם‬Neh 9:19 verkort ‫ לנחתם‬Ex 13:21;
Num 23:7 Job 38:32‡
‫ נחום‬nm Nechum Neh 7:7 = ‫ רחום‬Rechum
Neh 10:26 Ezr 2:2
‫ נחום‬nm Nahum de profeet, Nah 1:1†
‫ נחומים‬m troost, medelijden, zie ‫נחמים‬
‫ נחוץ‬adj dringend, gehaast; zie ‫; נחץ‬
‫ דבר־המלך נחוץ‬1Sam 21:9
‫ נחור‬nm Nahor; 1. voorvader van Abraham
Gen 11:22 Gen 11:23 1Kron 1:26; 2. broer van
Abraham Gen 11:26 Joz 24:2‡
‫ נחוש‬adj bronzen Job 6:12, zie ‫נחושה‬, ‫נחשת‬
‫ נחושה‬f koper, brons, ook ‫ ;נחשה‬Lev 26:19
Job 40:18
‫ נחילה‬f fluit? pl ‫ ; נחילות‬Ps 5:1 ‫על־הנחילות‬
'bij fluitspel' ?
‫ נחיר‬m neusgat; ‫ מנחיריו‬Job 41:12†
‫נחלתי‬, ‫נחלו‬, enz.; sf ‫ ;ונחלתנו‬ipf ‫ינחל‬,
‫תנחל‬, ‫ינחלו‬, sf P ‫ ינ !חלום‬Num 26:55; inf
‫ ;נחל‬Ex 23:30‡;
Num 34:17 ‫? ינחלו‬lees: hi ‫ ינחילו‬of pi
‫;ינחלו‬
pi doen erven, land toewijzen; pf ‫נחל‬
Joz 13:32, ‫ נחלו‬Joz 14:1 Joz 19:51, inf ‫לנחל‬
Num 34:29
hi doen erven, toedelen; pf ‫הנ !חלתי‬, enz.;
ipf ‫ינחיל‬, ‫ ינחל‬Eze 46:18; sf ‫ ינחלם‬1Sam 2:8,
‫ ינח !לנה‬Deut 1:38, ‫ תנחילנה‬Deut 31:7; inf cs

‫ הנחל‬Deut 32:8, ‫ הנחיל‬Jes 49:8, sf ‫הנחילו‬
Jes 49:8; pt ‫ מנחיל‬Deut 12:10; Joz 1:6 Deut 328
Jer 3:18 Zach 8:12‡;
ho erven, toebedeeld krijgen; pf ‫הנ !חלתי‬
Job 7:3 uitspr. /honchalti/
hitp erfgoed verdelen of verwerven; pf
‫והתנחלתם‬, sf ‫ ;התנחלום‬ipf ‫תתנחלו‬
Num 34:13 P ‫ תתנ !חלו‬Num 33:54; inf ‫;התנחל‬
verdelen: Lev 25:46 Num 33:54 Num 34:13;
verkrijgen: Num 32:18 Jes 14:2
‫ נחל‬m beekdal; P ‫נחל‬, cs loc ‫נ! חלה מצרים‬
Num 34:5; pl ‫ נחלים‬du ‫נחלים‬, cs ‫נחלי‬, sf
‫ ;נחליה‬of beek in een dal 1Kon 18:5 Num 34:5
Jes 7:19 ‫ נחל איתן‬Deut 21:4 altijd groen en
vochtig dal
‫ נחלה‬f erfdeel, nalatenschap; cs ‫נחלת‬, sf
‫נחלתכם‬, ‫ ;נחלתו‬pl ‫ ;נחלות‬Ps 16:6 ‫? נחלת‬
lees ‫ ;נחלתי‬Gen 31:14 Ps 16:6 Ruth 4:5 Ex 15:17‡;
toegewezen gebied Num 34:2‡
‫ נחליאל‬nloc Nahaliël legerplaats in de
woestijn Num 21:19†
‫ נחלמי‬gent Nechelamiet, uit het (onbekende)
Nechelam Jer 29:24-Jer 29:32†
‫ נחם‬ni medelijden, spijt hebben, berouwen;
pf ‫ נחם‬P ‫נחם‬, ‫נחמתי‬, sf ‫ נחמתים‬Jer 31:13
troosten ipf ‫ינחם‬, ‫ ;אנחם‬inf ‫ ;להנכם‬pt
‫ ;נחם‬medelijden hebben Re 21:6 Jer 31:19
1Sam 15:29‡; zich troosten, troost zoeken
Gen 38:12 Eze 31:16 Ps 77:3‡; spijt hebben,
berouwen Gen 6:7‡;
pi troosten; pf ‫נחם‬, sf ‫נחמ !תני‬, ‫; נחמתים‬
ipf ‫ינחם‬, sf ‫ינחמון‬, ‫ינחמנו‬, ‫אנחמך‬,
‫ ;אנחמכם‬imp ‫ ;נחמו‬inf ‫נחם‬, ‫לנחמו‬
2Sam 10:2, ‫ בנחמך‬Eze 16:54; pt ‫מנחם‬,
‫ מנחמים‬2Sam 10:3;
pu getroost worden; pf P ‫ נ !חמה‬Jes 54:11,
‫נ‬
ipf P ‫ תנ !חמו‬Jes 66:13;
hitp spijt, medelijden voelen, troost
ervaren; pf ‫ הנחמתי‬Eze 5:13 uit ‫;התנחמתי‬
ipf P ‫יתנחם‬, P ‫ ;אתנחם‬inf ‫ ;התנחם‬pt
‫ ;מתנחם‬Deut 32:36 Ps 135:14 Num 23:19; zich
laten troosten Gen 37:35 Ps 119:52;
Gen 27:42 Eze 5:13 zich wreken? zijn woede
koelen?
‫ נחם‬nm Naham broer van Hodia 1Kron 4:19†
‫ נחם‬m medelijden, spijt Hos 13:14†
‫ נחמה‬f troost; sf ‫ נחמתי‬Ps 119:50 Job 6:10†
‫ נחמיה‬nm Nehemia, 1. de grote, zoon van
Hakalja; Neh 1:1 Neh 3:16; 2. een ander Ezr 2:2
Neh 7:7
‫ נחמים‬m medelijden, troost; pl Jes 57:18, sf P
‫ נחומי‬Hos 11:8†; adj Zach 1:13
‫ נחמני‬nm Nachamani Neh 7:7†
‫ נחנו‬pers wij; P ‫ ;נחננו‬zie ‫;אנחנו‬
NB: 2Sam 17:12 ‫ונחנו‬, zie ‫' נוח‬wij komen
neer'
‫ נחץ‬q dringen, haasten; pp ‫ נחוץ‬1Sam 21:9
dringend, haastig
‫ נחר‬q snuiven, blazen; pf ‫ נחר‬Jer 6:29 of zie
‫ חרר‬ni schroeien
‫ נחר‬m het hinniken of snuiven; sf ‫נחרו‬
Job 39:20† vgl. ‫נחרה‬
‫ נחרה‬f gehinnik, gesnuif; cs ‫ נחרת‬Jer 8:16
‫ נחרי‬nm Nachrai uit Beërot 2Sam 23:37
1Kron 11:39†
‫ נחש‬pi waarzeggen, voortekens duiden; pf
‫ נחש‬2Kon 21:6 2Kron 33:6, ‫ נחשתי‬Gen 30:27; ipf
‫ ינחש‬Gen 44:5 Gen 44:15, ‫ ינחשו‬1Kon 20:33 P
‫ וינ !חשו‬2Kon 17:17, ‫ תנחשו‬Lev 19:26; inf ‫נחש‬
Gen 44:5 Gen 44:15; pt ‫ מנחש‬Deut 18:10; als
259
‫נ‬
goed voorteken beschouwen 1Kon 20:33
NB: vijf wortels ‫ נחש‬: 1. toveren,
waarzeggen; 2. koper; 3. menstruatie; 4.
slang; 5. overvloed hebben (namen als
Nachsan, Nechusta)
‫ נחש‬m waarzeggerij Num 23:23; pl ‫נחשים‬
Num 24:1 Jer 8:17 bezweringen; †
‫ נחש‬I. m slang; cs ‫ נחש‬pl ‫ ;נחשים‬Gen 3:1‡ ;
II. nm Nachas, 1. vader van
Abigail,2Sam 17:25; 2. een koning van
Ammon 1Sam 11:1; 3. 2Sam 17:27; 4. 1Kron 4:12
‫ נחשון‬nm Nachson, zoon van Aminadab,
voorvader van David Ex 6:23‡;Ruth 4:20
‫ נחשת‬I. f koper, brons; sf
‫ נחשתי‬Klaagl 3:7,
elders ‫נחשתה‬, ‫נחשתם‬, du ‫נחשתים‬
Eze 24:11; Gen 4:22; bronzen boeien Klaagl 3:7
Re 16:21;
II. f menstruatie Eze 16:36
‫ נחשתא‬nf Nechusta, moeder van koning
Jojakin 2Kon 24:8†
‫ נחשתן‬nm Nechustan, 2Kon 18:4†; vgl. Num 21:9
‫ נחש הנחשת‬de koperen slang
‫ נחת‬q dalen, neerkomen;
i.v.m.vormverwarring zie ‫ ;חתת‬ipf ‫יחת‬
Jer 21:13, ‫? יחתו‬lees ‫ יחתו‬Job 21:13, ‫תחת‬
Spr 17:10 (indruk maken), ‫ ותנחת‬Ps 38:3;
ni inslaan, neerkomen; pf ‫ ;נחתו‬Ps 38:3;
pi indrukken, neerdrukken; pf ‫ונחת‬
2Sam 22:35, ‫ נחתה‬Ps 38:3 (boog spannen); inf
abs ‫ נחת‬Ps 65:11 (vocht dat in de grond
dringt)
hi doen neerkomen; imp ‫ הנחת‬Joël 4:11 doe
afdalen
‫ נחת‬I. m het neerkomen Jes 30:30, de slag;
II. m rust; P ‫ ;נחת‬Jes 30:15 Pr 4:6 Pr 6:5 Pr 9:17;
260
‫ אין נחת‬Spr 29:9 zonder rust, almaar door;
Job 36:16 ‫ נחת שלחנך‬de rust van uw tafel;
Job 17:16 ?beter: wij dalen af = ‫ נחת‬zie
‫ נחת‬q ipf 1pl;
III. nm Nachat, 1. zoon van Reüel Gen 36:13
Gen 36:17 1Kron 1:37; 2. zoon van Elkana
1Kron 6:11; 3. opziener 2Kron 31:13
‫ נחת‬adj neerdalend, neergestreken; pl ‫נחתים‬
2Kon 6:9 anders gevocaliseerd: ‫נחתים‬, zie
‫ נחת‬q pt mm
‫ נחתי‬rust hebben Job 3:26; zie ‫ נוח‬q pf
‫ נטה‬q uitstrekken, ombuigen, spannen; pf
‫נטה‬, ‫נטתה‬, ‫ נ !טיתי‬en ‫ נטתי‬Eze 25:13, ‫!נטו‬
en ‫ נטיו‬Q Ps 73:2; ipf ‫יטה‬, ‫ויט‬, ‫ויט־‬, ‫יט‬,
‫ ;ויטו‬imp ‫נטה‬, inf ‫נטות‬, ‫ ;לנטט‬pt ‫ נטה‬en
‫נוטה‬, sf ‫ ;נוטיהם‬pp ‫נטוי‬, ‫נטויה‬, ‫;נטיות‬
uitsteken, uitstrekken Ex 9:23; (touw, tentlijn)
spannen Gen 12:8 Jes 44:13; (schouder) buigen
Gen 49:15, laten vallen Ps 17:11; afbuigen,
afzwenken Num 20:17; Job 15:29 uitbreiden?;
ni zich rekken, uitgestrekt of lang worden;
pf P ‫ ;נטיו‬ipf ‫ינטה‬, ‫ ;ינטו‬Zach 1:16 Num 24:6
Jer 6:4
hi uitstrekken, uitsteken, afbuigen pf ‫הטה‬,
‫הטיתי‬, ‫הטו‬, sf ‫ה !טהו‬, pf 3f sf ‫ ;הטתו‬ipf
‫יטה‬, ‫ויט‬, ‫יט‬, ‫תט‬, P ‫ אט‬Job 23:11, ‫ואט‬
Jer 15:6, ‫יטו‬, sf ‫י !טנו‬, ‫ ;י !טך‬imp ‫הטה‬, ‫הט‬,
‫ ;הטי‬inf ‫הטט‬, ‫ ;הטות‬pt mm ‫מטים‬, ‫;מטי‬
Jes 31:3; zich uitstrekken Am 2:8; zich buigen,
reiken naar Hos 11:4; afwijzen? Ps 27:9;
uitbreiden 2Sam 21:10, (tent) opzetten
2Sam 16:22; neigen, buigen Gen 24:14 Jes 55:3;
(het recht) verbuigen Ex 23:6 Deut 6:19 iemand
overhalen 2Sam 3:27 2Sam 19:15; (hart)
ombuigen 1Kon 8:58; (gunst) doen uitgaan
naar ‫ ויט חסד‬Gen 39:21
ho het verbogen of verdraaid worden; pt

‫ מטות‬Jes 8:8 uitbreiding en Eze 9:9
verdraaiing zie ‫מטה‬
‫ נטוי‬gestrekt zie ‫ בזרוע נטויה ;נטה‬Deut 5:15
‫ נטופתי‬gent uit Netofa 2Sam 23:28
‫ נטיל‬adj drager, weger? ; pl cs ‫נטילי כסף‬
geldwegers; parallel ‫= עם־כנען‬
Sef 1:11
kooplieden
‫ נטיפות‬oorhangers, zie ‫נטפות‬
‫ נטישה‬f rank, loot; pl ‫נטישות‬, sf ‫נטישותיה‬,
‫ נטישתיך‬Jes 18:5 Jer 5:10 Jer 48:32; †
‫ נטל‬q optillen, opleggen; vgl. ‫ ;נטל‬pf ‫נטל‬
Klaagl 3:28; ipf ‫ יטול‬Jes 40:15; pt ‫נטל‬
2Sam 24:12; Klaagl 3:28 2Sam 24:12
pi optillen; ipf ‫ וינטלם‬Jes 63:9;
zie ook ‫ טול‬werpen; b.v. Jes 40:15 ‫הן איים‬
‫' כדק יטול‬zie, eilanden zijn als een stofje
dat wordt weggeworpen; of: de eilanden,
als een stofje legt Hij ze op zijn weegschaal
‫ נטל‬m last, gewicht Spr 27:3†
‫ נטע‬q planten, insteken, (spijker) inslaan; pf
‫נטע‬, P ‫נטע‬, 3f ‫ נטעה‬Q Spr 31:16, ‫נ !טעת‬,
‫נטעו‬, ‫ נטעתם‬sf ‫נטעתם‬, ‫נטעתיו‬,
‫נטעתיך‬, ‫ ;נטעתיהו‬ipf ‫יטע‬, P ‫ויטע‬, ‫תטעי‬,
‫ת !טעו‬, ‫ ;יטעו‬sf ‫ויטעהו‬, ‫ותטעם‬, ‫תט !עמו‬
Ex 15:17; inf ‫נטוע‬, ‫נטוע‬, ‫ לטעת‬Pr 3:2; imp
‫ ;נטעו‬pt ‫נוטע‬, cs ‫ הנטע אזן‬Ps 94:9
vragend: Hij die het oor plant; pp ‫;נטוע‬
Gen 2:8 Pr 12:11 Gen 21:33;
ni geplant zijn of worden; pf P ‫נטעו‬
Jes 40:24
‫ נטע‬m plant; P ‫נטע‬, cs ‫נטע‬, pl cs ‫;נטעי‬
jonge plant Job 14:9; aanplant Jes 5:7 Jes 17:10
Jes 17:11†
‫ נטעים‬m sterke planten (figuurlijk) Ps 144:12†
‫נ‬
‫ נטעים‬nloc Netaim 1Kron 4:23†
‫ נטף‬q druppelen, druipen; pf ‫ נטפו‬Hoogl 5:5‡,
P ‫ נטפו‬Re 5:4; ipf ‫ תטף‬Job 29:22, ‫יטפו‬
Joël 4:18, 3ff ‫ תטפנה‬Hoogl 4:11; pt ‫נטפת‬
Hoogl 5:13;
hi laten vloeien; (woorden): profeteren; pf
‫ והטיפו‬Am 9:13; ipf ‫ תתיף‬Am 7:16, ‫אטיף‬
Mi 2:11, ‫יטיפון‬, ‫יטפו‬, ‫ תטיפו‬Mi 2:6; imp ‫הטף‬
Eze 21:2+; pt ‫ מטיף‬Mi 2:11
‫ נטף‬m druppel; pl cs ‫ ;נטפי‬Job 36:27; geurige,
druipende hars Ex 30:34
‫ נטפה‬nloc Netofa bij Betlehem Ezr 2:22; gent
‫ נטופתי‬2Sam 23:28
‫ נטפות‬f oorbellen, oorhangers Re 8:26;
‫ נטיפות‬Jes 3:19
‫ נטר‬I.q toornig zijn; ipf ‫ יטור‬Ps 103:9, ‫הינטור‬
vragend Jer 3:5, ‫ תטר‬Lev 19:18, ‫ אטור‬Jer 3:12
pt ‫ נוטר‬Nah 1:2; †
II.q bewaken; aramisme; vgl. ‫ ;נצר‬pf
‫ נטרתי‬Hoogl 1:6; pt ‫ נטרה‬Hoogl 1:6, ‫נטרים‬
Hoogl 8:11+;†
‫ נטש‬q achterlaten, laten vallen, laten gaan,
toelaten; vgl ‫ נוח‬hi; pt ‫נטש‬, ‫נטשת‬, sf
‫ נטשנו‬Re 6:13, ‫ ;נטשתני‬ipf ‫יטש‬, ‫יטוש‬, sf ‫י‬
‫טשנו‬, ‫תטשני‬, ‫ ;יטשהו‬imp ‫ ;נטוש‬pp
‫נטשים‬, ‫ ;נטושה‬achterlaten, verlaten Re 6:13
1Sam 17:28 Jer 15:6; neerwerpen Eze 32:4;
verwerpen Deut 32:15 Jes 2:6; vergeten, laten
voor wat het is Spr 17:14 Spr 1:8 1Sam 10:2; de
kans geven, toelaten Gen 31:28;
ni zich verspreiden, uitbreiden; pf ‫נטשה‬
Am 5:2, ‫ נטשו‬Jes 16:8 Jes 33:23; ipf ‫וינטשו‬
Re 15:9 2Sam 5:18 2Sam 5:22; slap hangen
Jes 33:23 neergeworpen zijn Am 5:2
pu verlaten; pt ‫ נטש‬Jes 32:14
261
‫נ‬
‫ ני‬m klaagzang?; cs ‫' בניהם‬in hun
klaagzangen'; onzeker; Eze 27:32
‫ ניב‬m vrucht; sf ‫ ;ניבו‬Mal 1:12 ‫ ניבו‬de
opbrengst ervan; Jes 57:19 Q ‫ניב שפטים‬
'vrucht der lippen' = loflied 'vrede';
onzeker; vgl. ‫ ניד‬Job 16:5
‫ ניבי‬nm Nebai, uit Nob; Q Neh 10:20 K ‫נובי‬
‫ ניד‬m beweging; ‫ ניד שפטי‬beweging van
mijn lippen = mijn medeleven? Job 16:5†
‫ נידה‬f hoofdschudding, spot; zie ‫ נוד‬en ‫;ניד‬
Klaagl 1:8 ‫ לנידה הי! תה‬zij is tot voorwerp
van spot geworden;
Zo NBV'04; NBG'51 volgt de traditionele
verklaring: een onreine, zie ‫נדה‬
‫ ניות‬nloc Najot, bij Rama; 1Sam 19:18 1Sam 19:22
1Sam 19:23 1Sam 20:1; spelling
wisselend;
oorspronkelijk "Nauot" of "Naujot"
‫ ניחח‬m aangenaam of kalmerend van geur;
ook ‫ניחוח‬, met ‫ ; ריח‬Gen 8:21‡
‫ נין‬ni uitlopen (als een plant); ipf ‫ ינון‬Q
Ps 72:17 K ‫ינין‬
‫ נין‬m kroost; sf ‫ ;ניני‬samen met ‫ נכד‬: ‫לניני‬
‫ ולנכדי‬Gen 21:23; ‫ לא נין לו ולא־נכד‬Job 18:19;
‫ ונין ונכד‬Jes 14:22;
Ps 74:8 ‫ נינם יחד‬zie ‫ ינה‬q ipf 1pl+3mm; wij
vagen ze in een keer weg
‫ נינוה‬nloc Nineve; Gen 10:11‡
‫ ניס‬adj ontvluchtend Jer 48:44; K ‫ הניס‬Q ‫;הנס‬
zie ‫ נוס‬q pt
‫ ניסן‬m Nisan, 1e (later 7e) maand, maart/april;
oude naam ‫ ;אביב‬zie ‫ ;חדש‬Est 3:7 Neh 2:1†;
in Ex 12:2 'deze maand'
‫ ניצוץ‬m vonk Jes 1:31†
‫ ניר‬q ontginnen; imp ‫ נירו‬Jer 4:3 Hos 10:12†
262
‫ ניר‬I. m licht in de zin van voortbestaan,
nageslacht; 1Kon 11:36 1Kon 15:4 2Kon 8:19
2Kron 21:7; misschien ook Spr 21:4 ‫ ;נר‬zie
verder ‫;נר‬
II. m ontginning, ontgonnen land; Jer 4:3
Hos 10:12 Spr 13:23
‫ נכא‬ni weggeslagen worden; zie ‫ ;נכה‬pf
‫ נכאו מין הארץ‬Job 30:8
‫ נכא‬adj geslagen, verslagen; f ‫ ;נכאה‬pl
‫ ;נכאים‬vgl. ‫ נכא‬en ‫ ;נכה‬Jes 16:7 Spr 15:13
Spr 17:22 Spr 18:14†
‫ נכאת‬f specerij, ladanum, gom van cistus
ladaniferus; Gen 37:25 Gen 43:11†
‫ נכד‬m nageslacht; zie ‫ ;נין‬Gen 21:23 Jes 14:22
Job 18:19†
‫ נכה‬hi slaan, verslaan, stukslaan; pf ‫הכה‬,
‫ה !כית‬, ‫ ה !כיתי‬en ‫הכתי‬, sf ‫הכני‬, P ‫ה !כני‬,
‫הכם‬, ‫הכ !יתני‬, ‫הכיתיך‬, enz.; ipf ‫יכה‬, ‫ויכה‬,
‫ויך‬, P ‫ וי! ך‬en ‫ וי! ך‬2Kon 15:16; ‫יך‬, ‫ ואך‬Ex 9:15,
1pl ‫ נכה־‬Num 22:6 of pi inf; sf ‫יכך = יככה‬,
‫ י !ככה‬Jer 10:24‡, ‫ ויכו‬2Sam 14:6; imp ‫הכה‬,
‫הך‬, sf ‫ הכיני‬1Kon 20:35+, ‫ה !כהו‬, ‫ ;הכום‬inf
abs ‫הכה‬, cs ‫הכות‬, sf ‫בהכותי‬, ‫;להכותה‬
pt ‫מכה‬, cs ‫מכה‬, sf ‫מכך‬,; ‫מ !כהו‬, ‫המכהו‬
Jes 9:12die hem sloeg, met art én LV!; pl
‫ מכים‬maar 2Kon 8:29=2Kon 9:15=2Kron 22:6 =
‫' מכות‬wonden'; slaan Ex 2:11 Gen 19:11
verslaan Gen 14:5; treffen Ex 12:13 ‫ בהכתי‬als
ik sla;
met ‫ נפש‬doodslaan Gen 37:21‡;
met ‫ לב‬wroeging 2Sam 24:10 ‫ויך לב־דוד‬
ni geslagen, verslagen worden; zie ook ‫נכא‬
en ‫ נכה‬adj; pf ‫ נכה‬2Sam 11:15†;NB: ‫נכה‬
zie bij hifil;
pu (neer-)geslagen worden; pf ‫נכו‬, ‫;נ !כתה‬
Ex 9:31 Ex 9:32

ho geslagen of verslagen worden; pf ‫הכה‬
en ‫ הוכה‬Ps 102:5, ‫ הכיתי‬ipf ‫תכו‬, ‫ ;ויכו‬pt
‫מוכה‬, f ‫מכה‬, pl ‫מכים‬, cs ‫מכי‬
‫ נכה‬nm Necho, koning van Egypte 2Kon 23:29+;
2Kron 35:20 ‫† ;נכו‬
‫ נכה‬adj slaande, vechtlustig; pl ‫ ;נכים‬Ps 35:15
‫ נכים ולא ידעתי‬NBG'51: vechtlustigen mij
onbekend; NBV'04: sloegen mij
onverwachts neer (voor ik het wist)
‫ נכה‬adj geslagen; cs ‫נכה‬, pl ‫ ;נכים‬vgl. ‫;נכה‬
‫ נכה רגלים‬met verlamde benen 2Sam 4:4
2Sam 9:3; ‫ נכה רוח‬bedroefd, terneergeslagen
Jes 66:2;
‫ נכים‬actief vertaald : 'slaande'; ‫נכים‬
Ps 35:15
‫ ולא ידעתי‬NBG'51: vechtlustigen mij
onbekend; NBV'04: sloegen mij
onverwachts neer (voor ik het wist)
‫ נכו‬nm Necho, zie ‫נכה‬
‫ נכון‬I. nm Nakon 2Sam 6:6 = ‫ כידן‬1Kron 13:9; (de
dorsvloer)
II. m stoot, duw Job 12:5
III. vast, wat stand houdt; cs ‫נכון‬, ‫נכונה‬,
‫ ;נכונים‬bereid, klaar Ex 34:2; zie ‫ כון‬ni pt
‫ נכות‬f schatten, zie ‫נכת‬
‫ נכח‬adj recht; sf ‫ ;נכחו‬f ‫נכוחה‬, pl ‫נכחים‬,
‫ ;נכחות‬rechte weg Jes 57:2 ; recht, redelijk,
juist 2Sam 15:3 Spr 8:9 Spr 24:26; f ‫נכוחה‬
oprechtheid Jes 59:14, het juiste Am 3:10; ff
‫ ארץ נכחות‬een land van recht Jes 26:10, de
waarheid, realiteit Jes 30:10; †
‫ נכח‬prep recht voor, tegenover; sf ‫נכחו‬
Ex 14:2 Ex 26:35; voor, ten overstaan van
Klaagl 2:19 Jer 17:16; welgevallig aan Re 18:6;
‫ אל־נכח‬in de richting van Num 19:4;
‫ לנכח‬recht vooruit Spr 4:25 Gen 30:38; ten
‫נ‬
behoeve van Gen 25:21;
‫ עד־נכח‬tot voor, tegenover Re 19:10 Eze 47:20
Gen 20:16 ‫ ואת כל ונכחת‬in alles of jegens
allen gerechtvaardigd, zie ‫יכח‬
‫ נכל‬q bedriegen; een valse streek leveren; vgl.
'vernachelen'; pf ‫ נוכל‬bedrieger Mal 1:14;
pi bedrieglijke listen bedenken; pf ‫נכלו‬
Num 25:18
hitp zich listig en onbetrouwbaar gedragen;
ipf ‫ ויתנכלו‬Gen 37:18 inf ‫ להתנכל‬Ps 105:25; †
‫ נכל‬m list, sluw plan om te bedriegen; pl sf
‫ נכליהם‬Num 25:18†
‫ נכסים‬m rijkdommen, schatten; Joz 22:8 Pr 5:18
Pr 6:2 2Kron 1:11 2Kron 1:12†
‫ נכר‬twee betekenissen: miskennen en kennen;
beide in Gen 42:7 Ruth 2:10;
I.pi miskennen; vgl. ‫ נכר‬en ‫ נכרי‬adj
'vreemd, niet eigen; pf ‫ ;נכר‬ipf ‫ ינכרו‬P
‫ ;תנ !כרו‬loochenen Job 21:29; vals voorstellen
Deut 32:27; verstoten 1Sam 23:7; ontwijden
Jer 19:4
ni zich anders voordoen, veinzen; ipf ‫ינכר‬
Spr 26:24 loochenen, ontkennen Job 21:29
Deut 32:27;
hitp zich als vreemde voordoen, gedragen;
ipf ‫ ויתנכר‬Gen 42:7; pt ‫ מתנכרה‬1Kon 14:5;
II.pi erkennen; vgl. ‫ הכרה‬pf ‫ נכר‬Job 34:19
voorrang geven
hi scherp onderscheiden, (her-, er-)kennen;
pf ‫הכיר‬, sf ‫ ;הכירו‬ipf ‫יכיר‬, ‫וי! כר‬, ‫ ;ויכר‬sf
‫ ויכרהו‬1Kon 18:7, ‫ ויכירה‬Gen 37:33, ‫ויכרם‬
Gen 42:7; imp/inf ‫הכר‬, ‫הכר־‬, sf ‫ירני‬ ! ‫להכ‬
Ruth 2:10 naast ‫ ;!נכריה‬pt ‫ ;מכירים‬opletten,
goed bekijken Gen 31:32 Gen 37:32 Gen 37:33
Gen 38:25; onderscheiden, herkennen Job 4:16
Ruth 3:14 Gen 27:23 Gen 38:26‡; gunstig
bejegenen Ruth 2:10 Deut 33:9; met ‫פנים‬
263
‫נ‬
aanzien des persoons, begunstiging,
partijdigheid Deut 1:17 Deut 16:19 Spr 24:23
Spr 28:21; kennen Job 34:25 Job 24:13 Job 24:17,
vertrouwd zijn met Neh 13:24;
ni erkend worden; pl ‫ נכרו‬Klaagl 4:8
hitp te herkennen zijn; ipf ‫ יתנכר‬Spr 20:11
‫ נכר‬adj vreemd, van ander volk of ander
geloof; cs ‫ ;נכר‬vgl. ‫זר‬
‫ נכר‬m ongeluk, ramp; sf ‫ ;נכרו‬Ob 12 Job 31:3†
‫ נכרי‬adj vreemd, niet eigen; f ‫נכריה‬, mm
‫נכרים‬, ff ‫ ;נכריות‬Gen 31:15‡
‫ נמרים‬nloc Nimrim in Moab Jes 15:6 Jer 48:34†
‫ נמשי‬nm Nimsi, (groot-)vader van Jehu
1Kon 19:16 2Kon 9:2 2Kon 9:14 2Kon 9:20 2Kron 22:7†
‫ נס‬m teken, hoog sein (op berg of paal); sf
‫ ;נסי‬staak, paal Num 21:8 Num 21:9; zeil, vlag?
Jes 33:23 Eze 27:7; fig.
(afschrikwekkend)
voorbeeld, teken Num 26:10; teken, banier
Ex 17:15‡
‫ נסבה‬f ommekeer, wending in de
gebeurtenissen (door G-d beschikt);
2Kron 10:15; zie ‫ סבה‬1Kon 12:15

‫ נכת‬f schat; sf ‫נכתו‬, ‫בית נכת ;נכתה‬
schathuis Jes 39:2 2Kon 20:13†
‫ נכתם‬adj bevlekt, bezoedeld; zie ‫; כתם‬
Jer 2:22†
‫ נלה‬Jes 33:1 ‫כנלתך‬, ?lees ‫ ככלתך‬zie ‫ כלה‬pi
inf 'zodra je klaar bent met bedriegen zul je
zelf bedrogen worden'
‫ נמבזה‬waardeloos? 1Sam 15:9 ?lees ‫ ;נבזה‬zie
‫ בזה‬ni pt te versmaden
‫ נמואל‬nm Nemuël, 1. zoon van Eliab
Num 26:9; 2. zoon van Simeon Num 26:12
1Kron 4:24; gent ‫ נמואלי‬van Nemuel
Num 26:12; ook ‫ ימואל‬Gen 46:10 Ex 6:15
‫ נמל‬besnijden, zie ‫ מול‬ni
‫ נמלה‬f mier; pl ‫ ; נמלים‬Spr 6:6 Spr 30:25†
‫ נמס‬waardeloos 1Sam 15:9; zie ‫ מסס‬en ‫מאס‬
‫ נמר‬m panter (of luipaard); pl ‫ ;נמרים‬Jes 11:6
Jer 5:6 Jer 13:23 Hos 13:7 Hab 1:8 Hoogl 4:8†
‫ נמרד‬nm Nimrod, de jager, zoon van Kus;
ook ‫ נמרוד‬Gen 10:8 Gen 10:9 Mi 5:5 1Kron 1:10†
‫ נסחף‬adj wordt weggeslagen? Jer 46:15, zie
‫ נמרה‬nloc Nimra Num 32:3 en ‫בית־נמרה‬
Num 32:36 Joz 13:27†
‫ נסיך‬I. m giet-, plengoffer; sf
‫ נסה‬pi beproeven = op de proef stellen,
'verzoeken'; vgl. ‫ ;מסה‬pf ‫נסה‬, ‫נסתה‬,
‫נסיתי‬, ‫ ;נסיתם‬sf ‫נ !סהו‬, 2m+3m ‫ ;נסיתו‬ipf
‫אנסה‬, ‫וינסו‬, ‫תנסו‬, ‫תנסון‬, sf ‫ אנסנו‬Ex 16:4,
‫ וינסם‬Dan 1:14; imp ‫נס‬, sf ‫ ;נסני‬inf ‫נסות‬, sf
‫נסותו‬, ‫ ;לנסתך‬pt ‫ מנסה‬Deut 13:4; Gen 22:1
Ex 15:25 Ex 17:2 Ex 20:20 Num 14:22; Deut 6:16;
beproeven = proberen 1Sam 17:39 Re 6:39 Pr 2:1
Deut 4:34 Dan 1:14;
Job 4:2 ‫ הנסה דבר אליך תלאה‬pf 3m
impers; 'gesteld dat iemand probeert je iets
te zeggen, zou je dan moe,treurig zijn?' of ?
verwarring met ‫ נשא‬q ipf 1pl 'stel, wij
opperen iets';
Ps 4:7 ‫? נסה‬lees ‫ נשא‬als alternatief voor
‫שא‬, zie ‫ נשא‬q imp
‫ נסח‬q wegrukken, uitroeien; ipf ‫ יסח‬Spr 15:25,
sf ‫ יסחך‬Ps 52:7; Spr 2:22 ‫ יסחו‬zie nifal;
ni weggerukt, verdreven worden; pf
‫ נסחתם‬Deut 28:63; ipf ‫ יסחו‬Spr 2:22 mogelijk
‫יסחו‬, ‫ יסחו‬of ‫? ינסחו‬
‫סחף‬
‫;נסיכם‬
Deut 32:38;

264

II. m gegoten beeld; pl sf ‫ נסיכיהם‬Dan 11:8;
III. m leider, vorst; pl cs ‫נסיכמו‬, pl cs
‫נסיכי‬, Joz 13:21 Eze 32:30 Mi 5:4 Ps 83:12†
‫ נסך‬I.q gieten; pf‫נסך‬, ‫נסכתי‬, P ‫ ;נ !סך‬ipf
‫יסכו‬, ‫ ;תסכו‬inf ‫ ;נסך‬uitgieten (de geest)
Jes 29:10;een plengoffer Gen 35:14 Ex 30:9
Hos 9:4; een beeld gieten Jes 44:10 Jes 40:9 met
olie of zalf overgieten, wijden Ps 2:6 Jes 30:1;
ni gevormd, gegoten worden; pf ‫;נסכתי‬
Spr 8:23;
pi uitgieten, schenken; ipf ‫ ;וינסך‬1Kron 11:18;
hi uitgieten, plengen; pf ‫ ;הסכו‬ipf ‫אסיך‬,
‫ויסך‬, ‫ ;ויסיכו‬imp ‫ ;הסך‬inf ‫הסך‬, ‫הסיך‬
Jer 44:17; Gen 35:14 Jes 32:29 Eze 20:28 Ps 16:4
Num 28:7 Jer 44:19 Jer 7:18; uitgieten,
plengoffers brengen 2Kon 16:13
ho uitgegoten, geplengd worden; ipf ‫יסך‬
Ex 25:29;
II.q vlechten, weven ; pp ‫ נסוכה‬Jes 25:7
‫ נסך‬m gietsel (plengoffer of beeld); ook ‫;נסך‬
P ‫נסך‬, sf ‫נסכו‬, ‫ נסכה‬Lev 23:13, ‫ ;נסכה‬pl
‫נסכים‬, sf ‫נסכיה‬, ‫ נסכהם‬Num 29:33 =
‫נסכיהם‬, enz.; plengoffer Gen 35:14 Ex 29:40‡;
gegoten beeld Jes 41:29 Jes 48:5 Jer 10:14 Jer 51:17
‫ נסך‬m gegoten beeld, vorst (gezalfde), zie
‫נסיך‬
‫ נסמן‬adj in vakken gezet; Jes 28:25; zie ‫ סמן‬ni
pt
‫ נסס‬I.q wegkwijnen, de moed verliezen? q pt
‫ ;נסס‬Jes 10:18 ?‫' ? כמסס נסס‬het
wegkwijnen van een die wegkwijnt'; vgl.
‫מסס‬
II.hitpo zich onder een vaandel scharen?
vgl. ‫ ;נס‬inf ‫ ;להתנסס‬pt ff ‫מתנוססות‬
Zach 9:16 ‫כי אבני־נזר מתנוססות על אדמתו‬
‫נ‬
ja, de kroonjuwelen die zich als een banier
verheffen boven zijn land' anderen: stralen,
fonkelen;
Ps 60:6 ‫? להתנוסס מפני קשט‬lees ‫מפני‬
‫' ? קשת‬om te vluchten voor de
boogschutters', zie ‫' נוס‬om zich te
verzamelen vanwege de boogschutters', zie
‫נס‬
‫ נסע‬q uitrukken (tentharing, stok), opbreken
= doorreizen, reizen; pf ‫נסע‬, ‫ נסעו‬P ‫;נ !סעו‬
ipf ‫יסע‬, ‫ויסע‬, ‫ ויסעו‬P ‫וי !סעו‬, ‫תסעו‬,
‫נסע‬, ‫ונסע‬, ‫נסעה‬, sf ‫ ;ויסעם‬imp ‫ ;סעו‬inf
abs ‫נסוע‬, cs ‫נסע‬, sf ‫ ;נסעם‬pt ‫נסע‬,
‫ ;נסעים‬uitrukken Re 16:3 Re 16:14 Jes 33:20;
opbreken, verder reizen Gen 11:2; ‫הלוך ונסוע‬
'als maar verder trekkend' Gen 12:9;
ongebruikelijk: oprukken, achterna reizen
Ex 14:10
ni uitgetrokken (tentharing), afgebroken
worden (tent); pf ‫ נסע‬Job 4:21 Jes 38:12;
hi doen optrekken (verder reizen); ipf ‫ויסע‬
Ex 15:22‡, ‫ ויסעו‬1Kon 5:31, ‫ תסיע‬Ps 80:9, sf
‫ תסיעי‬2Kon 4:4; pt ‫ מסיע‬Pr 10:9; Ex 15:22
Ps 78:52; (wind) doen opsteken Ps 78:26;
(vaten) laten wegzetten 2Kon 4:4; (boom)
rooien Job 19:10 Ps 80:9; (stenen) uitbreken
1Kon 5:31 Pr 10:9
‫ נסק‬opstijgen, Ps 139:8 ‫ ;אסק‬zie ‫ סלק‬q ipf
‫ נסרך‬nm Nisrok, Esdrach, afgod van Nineve
2Kon 19:37 = Jes 37:38
‫ נעה‬nloc Nea in Zebulon Joz 19:13†
‫ נעה‬nf Noa, een van de vijf dochters van
Selofchad Num 26:33 Num 27:1 Num 36:11 Joz 17:3†
‫ נעורות‬f jeugd, pl ‫ נערתיהן‬Jer 32:30†, zie
‫נעורים‬
265
‫נ‬
‫ נעורים‬m jeugd, kinderjaren; pl sf ‫נעורי‬,
‫נערי‬, ‫עוריך‬
! ‫נ‬, ‫נעריו‬, ‫ נעורך‬Spr 5:18 =
‫ נעוריך‬Mal 2:14+, ‫עוריכי‬
! ‫ נ‬Ps 103:5; Gen 8:21‡
‫ נעיאל‬nloc Neïel, in Aser, Joz 19:27†
‫ נעים‬adj aangenaam, lieflijk; cs ‫נעים‬, pl
‫נעימים‬, ‫נעמים‬, ‫ ;נעמות‬2Sam 1:23 2Sam 23:1
Ps 133:1 Ps 135:3 Ps 147:1 Spr 22:18 Spr 23:8 Spr 24:4
Hoogl 1:16; zelfstandig: lieflijke plaatsen
Ps 16:6, lieflijkheid Ps 16:11, gelukkig leven
Job 36:11; attributief: ‫ כנור נעים‬de lieflijke
citer Ps 81:3†
‫ נעל‬q vergrendelen; vgl. ‫ ;מנעול‬pf ‫ונעל‬
2Sam 13:18 P ‫ ונעל‬Re 3:23; ipf sf ‫ואנעלך‬
Eze 16:10 schoeien; vgl. ‫ נעל‬imp ‫נעל‬
2Sam 13:17; pp ‫ נעול‬Hoogl 4:12, ‫ נעלות‬Re 3:24
afgesloten;
hi schoeien; ipf ‫ וינעילום‬2Kron 28:15
‫ נעל‬f sandaal, schoeisel; P ‫נעל‬, sf ‫נעלו‬,
‫נעלי‬, ‫נעלך‬, pl ‫ נעלות‬Joz 9:5, ‫נעלים‬
Jes 11:15, sf ‫נעליך‬, ‫ ;נעליכם‬du P ‫נעלים‬
een paar; Gen 14:23‡
Am 2:6 Am 8:6
Bijzonderheden:
schoen uitdoen als rechtsgebaar: (afstand
van rechten) Deut 25:9 Jes 20:2 Ps 60:10 Ps 108:10
Ruth 4:7
‫ נעם‬q aangenaam, lieflijk, dierbaar zijn; pf 3f
P ‫ נ !עמה‬Gen 49:15, ‫ נעמת‬2Sam 1:26, P ‫נ !עמת‬
Eze 32:19, 2f ‫ נעמת‬Hoogl 7:7, 3pl P ‫נ !עמו‬
Ps 141:6, ipf P ‫ ינעם‬Spr 2:10 Spr 9:17 Spr 24:25†
‫ נעם‬nm Naäm, zoon van Kaleb 1Kron 4:15†
‫ נעם‬m lieflijkheid, gratie; Zach 11:7 Zach 11:10
Ps 27:4 Ps 90:17;
attributief: ‫ דרכי נעם‬lieflijke wegen Spr 3:17
‫ אמרי נעם‬vriendelijke woorden Spr 15:26
Spr 16:24; †
266
‫ נעמה‬I. nf Naäma, 1. dochter van Lamech
Gen 4:22; 2. moeder van Rehoboam 1Kon 14:21
1Kon 14:31 2Kron 12:13;
II. nloc in Juda Joz 15:41;
III. nloc plaats van herkomst van Sofar,
gent ‫נעמתי‬, Job 2:11‡
‫ נעמי‬adj van Naäman Num 26:40
‫עמי‬J ‫ נ‬nf Noomi, Naomi, schoonmoeder van
Ruth Ruth 1:2-Ruth 4:16†
‫ נעמן‬I. nm Naäman, 1. zoon van Benjamin
Gen 46:21 Num 26:40 1Kron 8:4 1Kron 8:7; gent ‫נעמי‬
Num 26:40; 2. de melaatse veldheer 2Kon 5:1+;
II. m lieflijkheid? ‫ נטעי נעמנים‬Jes 17:10
attributief aanplantingen van lieflijkheden =
bekoorlijke tuinen; Adonistuinen, i.v.m.
verering van Tammuz = Adonis
‫ נעמתי‬adj van Naäma Job 2:11 (woonplaats
van Sofar)
‫ נעצוץ‬m doornstruik (doornheg?); pl
‫ ;נעצוצים‬Jes 7:19 Jes 55:13; †
‫ נער‬I.q grommen; pf ‫ נערו‬Jer 51:38;
II.q afschudden, uitschudden; pf ‫נערתי‬
Neh 5:13; pt ‫ נער‬Jes 33:9 Jes 33:15; pp ‫נעור‬
Neh 5:13;
ni zich losschudden; afgeschud worden; pf
‫ ננערתי‬Ps 109:23; ipf ‫ ואנער‬Re 16:20, ‫ינערו‬
Job 38:13;
pi wegschudden; pf ‫ ונער‬Ps 136:15; ipf ‫ינער‬
Ex 14:27 Neh 5:13; Ex 14:27 Ps 136:15 Neh 5:13;
hitp zich afschudden, zich losschudden
(van het stof); imp f ‫ התנערי‬Jes 52:2
‫ נער‬I. m het verdoolde (kudde) Zach 11:16;
onzeker, ?lees ‫הנעדרת‬, zie ‫ עדר‬ni pt f;
II. m jongen, knecht; in Gen., Deut. K ‫נער‬
Q ‫' נערה‬meisje'; P ‫נער‬, sf ‫נערו‬, ‫נערך‬, pl
‫נערים‬, cs ‫נערי‬, sf ‫נערי‬, P ‫נערי‬, ‫נעריך‬,

‫נעריהם‬, enz.; jongen, kind 1Sam 1:24, knaap
Gen 19:4 Gen 21:12, knecht Gen 18:7; pl jongelui
Job 1:19, knechts Gen 14:24
‫ נער‬m kinderjaren; ‫ מנער‬van jongs af aan;
Ps 88:16 Job 33:25 Job 36:14 Spr 29:21†
‫ נערה‬f I. f meisje, dienstmaagd; pl ‫נערות‬, sf
‫נערה‬, cs ‫נערות‬, sf ‫ ;נערותיה‬K Gen 24:16 en
elders ‫;נער‬
II. nf Naära, vrouw van Aschur 1Kron 4:5+;
III. loc Naära, aan de grens van Efraim, loc
‫ נע !רתה‬Joz 16:7 = ‫ נערן‬1Kron 7:28
‫ נערי‬nm Naärai, zoon van Esbai 1Kron 11:37 ;
‫ פערי‬in 2Sam 23:35
‫ נעריה‬nm Nearja, 1. zoon van Semaha
1Kron 3:22 1Kron 3:23; 2. zoon van Jisi
1Kron 4:42†
‫ נערן‬nloc Naäran, zie ‫נערה‬
‫ נערת‬f vlasafval Jes 1:31; Re 16:9 ‫פתיל־הנערת‬
een draad van gevlochten vlasvezels
‫ נע !רתה‬nloc Joz 16:7 naar Naära, zie ‫נערה‬
‫ נף‬nloc Nof, Mof, Memphis in Egypte, Hos 9:6
‫ ;מף‬Jes 19:13 Jer 2:16 Jer 44:1 Jer 46:14 Jer 46:19
Eze 30:13 Eze 30:16†
‫ נפג‬nm Nefeg, 1. zoon van Jishar Ex 6:21; 2.
zoon van David 2Sam 5:15 1Kron 3:7 1Kron 14:6†
‫ נפה‬I. f hoogte; in nloc ‫ נפות דור‬Joz 11:2;
II. f zeef; cs ‫ נפת‬Jes 30:28; vgl ‫ נוף‬heen en
weer bewegen
‫ נפוסים‬nm Nefussim Ezr 2:50 Neh 7:52
‫ נפישסים‬K ‫ נפיסים‬en ‫נפושסים‬
‫ נפח‬q blazen (inblazen, aanblazen, uitblazen);
pf ‫ נפחה‬Jer 15:9, ‫ ונפחתי‬Eze 22:21 Hag 1:9; ipf
‫ ויפח‬Gen 2:7; imp ‫ ופחי‬Eze 37:9; inf ‫ל !פחת‬
Eze 22:20, pt ‫ נופח‬Jes 54:16 pp ‫ נפוח‬Jer 1:13:
‫נ‬
‫ דור נפוח‬Job 41:12 een ziedende pot; ‫סיר‬
‫ נפוח‬Jer 1:13 een kokende ketel; ‫נפחה‬
‫ נפשה‬zij blaast haar adem uit = bezwijmt
Jer 15:9; (als boze betovering) blazen over
Hag 1:9
pu aangeblazen worden; pf ‫ נפח‬Job 20:26 ?=
‫;נפוח‬
hi doen hijgen of blazen; pf ‫ הפחתי‬Job 31:39
doen zuchten, ‫ הפחתם‬Mal 1:13, wegblazen,
verachten; †
‫ נפח‬nloc Nofach in Moab; Num 21:30†
‫ נפילים‬m reuzen van weleer; Gen 6:4 ‫;נפלים‬
Num 13:33
‫ נפיסים‬nm Nefusim, Ezr 2:50, zie ‫נפוסים‬
‫ נפיש‬nm Nafis, zoon van Ismaël en zijn
nakomelingen, Gen 25:15 1Kron 1:31 1Kron 5:19†
‫ נפך‬m edelsteen, in de tweede rij van de ‫;חשן‬
turkoois, smaragd; Ex 28:18 Ex 39:11 Eze 27:16
Eze 28:13†
‫ נפל‬q vallen; pf ‫נפל‬, ‫נפלה‬, P ‫נ !פלה‬, enz.;
ipf ‫יפל‬, ‫ויפל־‬, ‫תפל‬, ‫תפל־‬, ‫ואפל‬, ‫ואפלה‬
P ‫ א !פלה‬2Sam 24:14; ‫ ונפלה‬2Kon 7:4, enz.;
imp ‫ ;נפלו‬inf abs ‫נפול‬, cs ‫ נפל‬Num 14:3
‫ נפל‬Jes 30:25 2Sam 17:9, ‫ נפול‬Est 6:13, sf ‫נפלו‬
2Sam 1:10, ‫ נפלם‬Jer 49:21; pt ‫ נפל‬en ‫נופל‬,
‫נפלת‬, ‫נפלים‬, ‫ ;נפלות‬vallen, zich (neer-)
werpen Ruth 2:10 Job 1:16 1Sam 31:4; uitvallen
(hoe iets uitpakt) Ruth 3:18; neerstrijken, zich
vestigen Gen 25:18; afvallen (overlopen naar
de tegenpartij) 2Kon 7:4; geboren worden
Jes 26:18; fig. ‫ ויפלו פניו‬Gen 4:6 zijn gelaat
werd somber;
hi doen vallen, vellen, neerhalen,
neerwerpen; pf ‫הפיל‬, ‫הפילו‬, ‫הפלתי‬, enz.,
sf ‫הפלתיו‬, ‫ ;הפ !ילהו‬ipf ‫יפל‬, ‫תפל‬, ‫תפלו‬,
‫תפילו‬, ‫ ;נפילה‬sf ‫יפילם‬, ‫ ;יפלם‬imp ‫הפילו‬
267
‫נ‬
1Sam 14:42; inf ‫ להפיל‬1Sam 18:25‡, ‫לנפיל‬
Num 5:22, sf ‫ הפלכם‬Eze 45:1; pt ‫ ;מפיל‬vellen
(muur, boom) 2Sam 20:15 2Kon 3:19; uitslaan
(tand) Ex 21:27; neerleggen (smeekbede)
Jer 38:26 Jer 42:9 Dan 9:20; doen liggen Deut 25:2;
werpen, baren Jes 26:19; (het lot) werpen
Jona 1:7;
‫ נפת‬f hoogte, duingebied; P ‫ נפת‬Joz 17:11†
hitp ‫ ;התנפלתי‬ipf ‫ ;ואתנפל‬zich
neerwerpen Deut 9:18 Ezr 10:1; ‫להתנפל עלינו‬
Gen 43:18; om over ons heen te vallen = ons
te overvallen
pil pf ‫ נפלל‬in ‫ ונפלל חלל‬lees ‫ונפל‬
Eze 28:23
‫ נפל‬m miskraam; Ps 58:9 Job 3:16 Pr 6:3†
‫ נפלאות‬f wonderen Job 5:9; zie ‫פלא‬
‫ נפץ‬I.q stukslaan, verbrijzelen; vgl. ook ‫פוץ‬,
‫ ;פצץ‬inf ‫ נפוץ‬Re 7:19; pp ‫ נפוץ‬Jer 22:28
‫ נפצות‬Jes 11:12;
pi verbrijzelen, uit elkaar slaan; pf ‫ונפץ‬
Ps 137:9, ‫ ונפצתי‬Jer 51:20-Jer 51:23, sf ‫נפצתים‬
1Kon 5:23 Jer 13:14; ipf P ‫ ינ !פצו‬Jer 48:12, sf
‫ נץ‬I. m roofvogel; valk, havik, sperwer?
‫ תנפצם‬Ps 2:9;
pu stukgeslagen; pt ‫ מנפצות‬Jes 27:9;
II.q zich verspreiden, uit elkaar gaan,
weggaan; pf ‫ נפץ‬1Sam 13:11, ‫ נפצה‬Gen 9:19,
‫ נפצו‬Jer 33:3, P ‫ נפצו‬Gen 10:18
pi verstrooien; inf ‫ נפץ‬Dan 12:7; †
‫ נפץ‬m gekletter, wolkbreuk; ‫נפץ וזרם‬
neerkletterende stortvloed Jes 30:30†
‫ נפש‬ni op adem komen, uitrusten; ipf ‫ינפש‬,
P ‫ ;ינפש‬Ex 23:12 Ex 31:17 2Sam 16:14†
‫ נפש‬f ziel, adem; P ‫נפש‬, sf ‫נפשי‬, ‫נפשך‬, P
‫נפ !שך‬, pl ‫נפשת‬, cs ‫נפשות‬, ‫נפשותינו‬,
‫ נפשים ;נפשתם‬Eze 13:20; 1. adem, asem
Job 41:13;
2. levensadem, het leven Job 2:4; 3.
gevoel, gemoed, innerlijk 2Kon 23:25 Hoogl 1:7
268
Gen 34:3; 4.levend wezen ‫ נפש חיה‬Gen 1:20;
5. persoon; in wetten: ‫ נפש כי‬iemand die,
wanneer iemand Lev 4:2 ; 6. levende have,
slaven Gen 12:5; 7. zichzelf ‫ כנפשו‬als
zichzelf; 1Sam 18:1; 8. mensen Deut 10:22
‫ בשבעים נפש‬met 70 man
‫ נפת‬m nectar, vloeibare honing,
'honingzeem'; Ps 19:11 Spr 5:3 Spr 24:13 Spr 27:7
Hoogl 4:11†
‫ נפתוח‬nloc Neftoah, plaats met bron, bij
Jeruzalem in het dal van Hinnom; Joz 15:9
Joz 18:15†
‫ נפתולים‬m worstelingen; vgl. ‫פתל‬
worstelen; Gen 30:8†
‫ נפתחים‬m Naftuchieten, volk uit Beneden-
Egypte? Gen 10:13 1Kron 1:11†
‫ נפתלי‬nm Naftali, zoon van Jakob Gen 30:8‡;
zijn stam en gebied Joz 19:32
Lev 11:16 Deut 14:15 Job 39:26†;
II. m bloem, bloesem Gen 40:10, zie ‫נצה‬
‫ נצא‬q vliegen?; inf+ipf 3f ‫ ;נצא תצא‬Jer 48:9;
NBG'51 vliegend zal het verdwijnen?;
NBV'04: er blijft niets van over; voetnoot
BHS: lees ‫ ;נצה תצה‬het zal verwoest
worden; zie ‫ נצה‬vgl. tweede vershelft
‫ ועריה לשמה תהיינה‬verwoest en verlaten
‫ נצב‬ni staan; pf ‫ נצבה‬Ps 45:10, P ‫נצבה‬
Gen 37:7‡, ‫ונצב !ת‬, ‫ ;נצבו‬pt ‫נצב‬, ‫ נצבת‬en
‫ נצבה‬Zach 11:16, ‫ ;נצבים‬staan Gen 24:30,
overeind staan Gen 37:7; gaan staan Ex 7:15
aangesteld zijn als opzichter Ruth 2:5;
Zach 11:16 ‫ הנצבה‬het stijfgeworden schaap?
uitgeput?;

hi doen staan, opstellen; pf ‫הציב‬, ‫הצבת‬,
‫ ;הציבו‬ipf ‫יציב‬, ‫יצב‬, ‫ויצב־‬, ‫ויציבו‬, sf
‫ויציבני‬, ‫ ;ותציבני‬imp ‫ ;הציבי‬inf ‫;להציב‬
opstellen Gen 21:28 Ps 78:13 Gen 35:14 Gen 33:20;
bevestigen Joz 6:26; vaststellen Deut 32:8;
ho opgesteld, vastgesteld zijn of worden; pf
‫ הצב‬Nah 2:8; pt ‫ מצב‬Gen 28:12 opgericht;
Nah 2:8 BHS voetnoot: ?lees ‫הוצאה בגלות‬
‫הבעלה‬, zie ‫ יצא‬ho pf de meesteres wordt
uitgevoerd in ballingschap;
hitp zich opstellen; zie ‫ ;יצב‬pf ‫והתיצב‬
Ex 8:16 ipf ‫ יתיצבו‬Ps 2:2
‫ נצב‬m heft van een steekwapen Re 3:22†
‫ נצה‬I.q ijlen, vliegen; pf ‫ נצו‬Klaagl 4:15 ?lees
‫ נדו‬zie ‫נוד‬
II.ni vechten, twisten; ipf ‫ ינצו‬Ex 21:22
Lev 24:10 2Sam 14:6 Deut 25:11; pt ‫ נצים‬Ex 2:13;
hi strijden; pf ‫ הצו‬Num 26:9; inf sf ‫בהצוטו‬
Ps 60:2, ‫ בהצתם‬Num 26:9;
III.q verwoest worden; ipf 3ff ‫ תצינה‬Jer 4:7
ni verwoest zijn; zie ook ‫ יצת‬pf ‫נצתה‬
Jer 9:11 Jer 46:19, ‫ נצתו‬Jer 9:9; pt ‫נצים‬
2Kon 19:25 Jes 37:26
‫ נצה‬f bloesem; sf ‫ ;נצה‬pl ‫ ;נצנים‬Jes 18:5 ?lees
‫' נצה‬kroontje', rest van bloesem aan
vrucht?; Gen 40:10 Job 15:33 Hoogl 2:12†
‫ נצה‬f voedselresten? veren? ; sf ‫ נצתה‬Lev 1:16
‫ נצור‬m gespaard, bewaard; pl ‫ נצרים‬Jes 65:4;
pl cs ‫ נצרי‬Q Jes 49:6 zie ‫ ;נצר‬Jes 65:4
verborgen plaatsen of: bij de bewaarden =
bij de doden
‫ נצח‬I.pi vooraanstaand, leidinggevend zijn;
stralen; inf ‫ ;לנצח‬pt ‫מנצח‬, ‫מנצחים‬
‫ למנצח‬voor de koorleider, muziekmeester
Hab 3:19 Ps 22:1‡; Ezr 3:8 2Kron 2:1
leidingsgevenden
‫נ‬
ni voortdurend? alles overheersend?; pt f
‫ ירושלים משבה נצחת‬Jer 8:5 Jeruzalem de
afkerigheid ten top?
‫ נצח‬I. m glans of duur; P ‫נצח‬, sf ‫נצחי‬, pl
‫ ;נצחים‬1. glans, roem, heerlijkheid ‫נצחי‬
Klaagl 3:18; 1Kron 29:11
2. duur, eeuwigheid;
adv eeuwig Ps 74:3, voortdurend Ps 74:10;
‫ לנצח‬adv voortdurend, voorgoed; ‫לנצח‬
‫ נצחים‬Jes 34:10 tot in alle eeuwigheid;
II. m levenssap, bloed; sf ‫ נצחם‬Jes 63:3
Jes 63:6
‫ נציב‬I. m zuil; pl ‫נציבים‬, cs ‫ ;נצבי‬Gen 19:26;
II. m landvoogd 1Kon 4:19‡;
III. m bezetting(s-garnizoen), wachtpost
2Sam 8:6 1Kron 11:16;
IV. nloc Nesib, in Juda Joz 15:43
‫ נציח‬nm Nesiach, Ezr 2:54 Neh 7:56†
‫ נציר‬adj bewaarde, gespaarde; pl cs ‫ נצירי‬K
Jes 49:6 Q ‫ ;נצורי‬zie ‫נצר‬
‫ נצל‬ni gered worden, zich eruit redden; pf
‫ ;נצלנו‬ipf ‫ינצל‬, ‫ ותנצל‬P ‫תנ !צלי‬, P ‫;ינ !צלו‬
imp ‫ ;הנצל‬inf ‫ ;הנצל‬Gen 32:31 Spr 6:3 Spr 6:5
Deut 23:16‡
pi eruit halen, plunderen; pf ‫ נצלתם‬Ex 3:22;
ipf ‫ ;ינצלו‬redden Eze 14:14; plunderen
2Kron 20:25 Ex 3:22 Ex 12:36;
hi eruit halen, redden; pf ‫הציל‬, ‫הצלתי‬,
enz.; sf ‫הצילני‬, enz.; ipf ‫יציל‬, ‫ויצל‬, ‫ואציל‬,
‫ואצל‬, ‫ ;יצילו‬sf ‫יצילהו‬, ‫ יצילך‬Jes 57:13; imp
‫ ;הציל‬inf abs ‫הצל‬, cs ‫ ;הציל‬pt ‫;מציל‬
losmaken, wegnemen Gen 31:9; bevrijden
Re 10:15; redden Joz 2:13; ‫ אין מציל‬Ps 7:3‡
'niemand die redt'
ho uitgehaald, gered; pt ‫ מצל‬Am 4:11
Zach 3:2;
269
‫נ‬
hitp zich onthouden van, afleggen; ipf
‫ ויתנצלו‬Ex 33:6
‫ נצנים‬m bloemen, bloesems Hoogl 2:12; zie ‫נצה‬
‫ נצץ‬q bloeien; pt ‫ נצצים‬Eze 1:7 rood fonkelen;
hi in bloei staan; pf ‫ הנצו‬Hoogl 6:11; ipf ‫ינאץ‬
Pr 12:5; zie ‫נוץ‬
‫ נצר‬q behoeden, bewaken, bewaren; vgl. ‫נטר‬,
synoniem van ‫ ;שמר‬pf ‫נצרו‬, P ‫נצרתי‬, sf
‫ ;נצ !רתם‬ipf ‫יצר‬, ‫ ואצרה‬P ‫וא !צרה‬, ‫יצרו‬, P
‫ינ !צרו‬, ‫ תצרנה‬Q Spr 23:26, sf ‫צ !רנה‬J ‫א‬, ‫אצרך‬
Jes 42:6‡, ‫ תצ !רך‬Spr 2:11, ‫ ינצ !רהו‬Ps 61:8; imp
‫נצר‬, ‫נצרה‬, sf ‫ ;נצ !רנה‬inf abs ‫נצור‬, cs
‫ ;נצור‬pt ‫נצר‬, sf ‫ ;נצרה‬pp f ‫נצורה‬, cs
‫נצרת‬, ff ‫ ;נצרות‬Jes 1:8 ‫? נצורה‬lees ‫נצורה‬,
zie ‫ צור‬ni pt; behouden, bewaken Jes 27:3;
in acht nemen Deut 33:9 Ps 25:10; behouden,
bewaren Ex 34:7 Spr 3:21 Ps 34:14; verbergen
Jes 48:6 Spr 7:10 Spr 23:26
‫ נצר‬m spruit, uitloper; Jes 11:1 Jes 14:19 Jes 60:21
Dan 11:7†
‫ נקב‬q doorboren, prikken / vloeken; zie ‫קבב‬
'vervloeken';
NB: sommige vormen eufemisme voor
'vloeken'; pf ‫ נקבת‬Hab 3:14, sf ‫נקבה‬
2Kon 18:21=Jes 36:6 doorboren, ipf ‫ויקב‬
Lev 24:11 vloeken, ‫ ינקב־‬Job 40:24 doorboren,
‫ תקב‬Job 40:26 doorboren, ‫ ואקוב‬Job 5:3
verwensen; sf ‫קבנו‬J ‫ י‬Jes 62:2 noemen, ‫יקבהו‬
Job 3:8 Spr 11:26 Spr 24:24 vloeken; imp ‫נקבה‬
Gen 30:28 noemen, vaststellen; inf sf ‫בנקבו‬
Lev 24:16 vloeken; pt ‫ נקב‬Lev 24:16 de Naam
noemen, vloeken; pp ‫ נקוב‬Hag 1:6
doorboord, ‫ נקבי‬Am 6:1 voornámen;
ni pf ‫ אשר נקבו בשמות‬Num 1:17‡;Ezr 8:20;
'die met name werden genoemd'
270
‫ נקב‬I. m sieraad? mijn waar men edelstenen
delft? Eze 28:13; pl sf ‫ נקביך בך‬de
edelstenen die je sieren?;
II. m pas, doorgang, als deel van
plaatsnaam: Adami-Nekeb Joz 19:33
‫ נקבה‬f vrouw Gen 1:27, vrouwtje (dier)
Gen 6:19; meisje Lev 12:5
‫ נקד‬adj gespikkeld; mm ‫נקדים‬, ff ‫;נקדות‬
Gen 30:32-Gen 31:12†
‫ נקד‬m schapenhouder; pl ‫ ;נקדים‬2Kon 3:4
Am 1:1†
‫ נקדה‬f pareltje, balletje; pl ‫ ;נקדות‬Hoogl 1:11†
‫ נקדים‬m kruimels Joz 9:12, kruimelgebak
1Kon 14:3†
‫ נקה‬q vrijuit gaan, vrij van schuld; inf abs
‫ נקה‬Jer 49:12 bij ipf 'zou jij werkelijk
vrijuitgaan?'
ni zonder schuld zijn, vrijuit gaan; pf ‫נקה‬,
3f ‫ ונקתה‬Num 5:28, 3f P ‫ נ !קתה‬Jes 3:26, 2m
‫נ !קית‬, ‫ נקיתי‬Re 15:3 Jer 2:35;Joël 4:21 zie piël;
ipf ‫ינקה‬, ‫ ;תנקו‬imp f ‫ הנקי‬Num 5:19 'ga
vrijuit'; inf ‫ הנקה‬Jer 25:29; onschuldig,
schuldvrij, quitte zijn Num 5:31 Gen 24:8
Gen 24:41; vrijuit gaan, ongestraft blijven
Ex 21:19 Jer 49:12 Num 5:19 Num 5:28; leeggeroofd,
uitgeplunderd worden Jes 3:26;
pi vrijspreken, voor onschuldig houden; pf
‫ נ !קיתי‬Joël 4:21, ipf ‫ינקה‬, sf ‫אנ !קך‬, ‫תנקהו‬,
‫ ;תנקני‬imp ‫ נקני‬Ps 19:13; inf ‫ נקה‬Ex 34:7‡;
vrijspreken Job 9:28 kwijten; voor onschuldig
houden, ongestraft laten Ex 20:7 Ex 34:7
Deut 5:11 Joël 4:21
‫ נקודא‬nm Nekoda, Ezr 2:48 Ezr 2:60 Neh 7:50
Neh 7:62†
‫ נקט‬gruwen, walgen Job 10:1, zie ‫קוט‬

‫ נקי‬adj schoon, rein, onschuldig; ook ‫ ;נקיא‬cs
‫נקי‬, pl ‫ נקים‬en ‫ נקיים‬Jer 2:34; onschuldig
Job 4:7 2Sam 3:28;gekweten van een eed of
taak Gen 24:41 Joz 2:17; vrijuit gaan Gen 44:10
‫ נקיא‬adj onschuldig Joël 4:19 Jona 1:14; zie ‫נקי‬
‫ נקיון‬m reinheid, onschuld; ook ‫ נקין‬Hos 8:5;
cs ‫נקין‬, ‫ ;נקיון‬Ps 26:6 Ps 73:13 ‫ נקין כפי‬de
onschuld van mijn handen Gen 20:5; ‫נקין‬
‫ שנים‬de reinheid van tanden =
hongersnood; Am 4:6; reiniging
(kwijtschelding van straf) Hos 8:5†
‫ נקיק‬m rotskloof; pl ‫נקיקים‬, cs ‫ ;נקיקי‬Jes 7:19
Jer 13:4 Jer 16:16†
‫ נקלה‬gering, te verwaarlozen; zie ‫ קלה‬ni pt
‫ נקם‬q wraak nemen; pf sf ‫ ונקמני‬1Sam 24:13;
ipf ‫ יקום‬Deut 32:43 Joz 10:3, ‫ תקם‬Lev 19:18;
imp ‫ נקם‬Num 31:2; inf abs ‫ נקם‬Ex 21:20, cs
‫ לנקם‬Eze 24:8, ‫ בנקם‬Eze 25:12; pt ‫נקם‬,
‫ נקמת‬Nah 1:2 Lev 26:25 Ps 99:8†
ni zich wreken, gewroken worden; pf
‫ נקמתי‬Re 15:7 1Sam 14:24 2Kon 9:7 Jer 51:36,
‫ ונקמו‬Eze 25:12; ipf ‫ ינקם‬Eze 2120, ‫אנ<קמה‬
Re 16:28 Jes 1:24 ipf ‫ וינ<קמו‬Eze 25:15' imp
‫ הנקם‬Jer 15:15, ‫ הנקמו‬Jer 50:15; inf ‫להנקם‬
1Sam 18:25 Jer 46:10 Est 8:13; wreken Re 16:28;
gewroken worden Ex 21:20;
pi wreken; pf ‫ ונקמתי‬2Kon 9:7
ho gewroken, bestraft worden; ipf ‫ יקם‬P
‫ ;יקם‬Gen 4:15 Gen 4:24 Ex 21:21;
hitp wraakzuchtig gezind zijn; ipf ‫תתנקם‬
Jer 5:9‡ pt ‫ מתנקם‬Ps 8:3 Ps 44:17
‫ נקם‬m wraak; cs ‫ ;נקם‬Lev 26:25‡
‫ נקמה‬f wraak; cs ‫נקמת‬, sf ‫נקמתך‬, ‫נקמתנו‬,
enz., pl ‫ ;נקמות‬Num 31:2‡; wraakzucht
Klaagl 3:60 Eze 25:15
‫נ‬
‫ נקע‬q zich losmaken of afkeren; vgl. ‫ ;יקע‬pf
3f ‫נ<קעה‬, ipf ‫ ותקע‬Eze 23:17+
‫ נקף‬I.pi neerhakken; pf ‫ נקף‬Jes 10:34; pf ‫נקפו‬
Job 19:26 'en nadat ze mijn huid aldus hebben
verscheurd';
II.q rondgaan; ipf P ‫ ינ !קפו‬Jes 29:1 de
kringloop gaan;
hi rond doen zijn, rond gaan, omsingelen,
omringen; pf ‫ הקיף‬Job 19:6, ‫ הקיפה‬Jes 15:8,
‫ הקפתם‬2Kon 11:8, ‫ הקיפו‬Ps 88:18 Job 1:5
2Kron 23:7, sf ‫יפוני‬
! ‫ הק‬Ps 22:17; ipf ‫ויקף‬
Klaagl 3:5, ‫ יקיפו‬Ps 17:9, ‫ ויקפו‬2Kon 6:14, ‫תקפו‬
Lev 19:27; inf ‫ הקף‬Joz 6:11, ‫ הקיף‬Joz 6:3 adv
'rondom'; imp sf ‫יפוה‬ ! ‫ הק‬Ps 48:13; pt ‫מקפים‬
1Kon 7:24, ‫ מקיפים‬2Kron 4:3; Lev 19:27 rond
scheren; Job 1:5 de dagen waren gekomen
(kringloop); Job 19:6 rond net over iemand
heen werpen; Klaagl 3:5 rondom ophopen
‫ נקף‬m het afslaan van olijven (oogst) Jes 17:6
Jes 24:13† ; vgl. ‫נקף‬
‫ נקפה‬f strik, touw om het lijf Jes 3:24†
‫ נקר‬q doorboren; ipf sf ‫ יק !רוה‬Spr 30:17; inf
‫ נקור‬1Sam 11:2;
pi doorboren, uitsteken (ogen); pf ‫נקר‬
Job 30:17; ipf ‫ תנקר‬Num 16:14, sf ‫וינקרו‬
Re 16:21;
pu uitgestoken, uitgegraven worden; pf
‫ נקרתם‬Jes 51:1
‫ נקרה‬f rotsholte; cs ‫ ;נקרת‬Ex 33:22 Jes 2:21†
‫ נקש‬q vangen, strikken; vgl. ‫;יקש‬
q pt ‫ נוקש‬Ps 9:17 'vogelvanger' maar lees:
‫ נוקש‬zie ‫ יקש‬ni pf 'is verstrikt'
ni in de val lopen, zich laten verleiden; ipf
‫ תנקש‬Deut 12:30;
pi strikken zetten; ipf ‫ ינקש‬Ps 109:11,
‫ ;ינקשו‬Ps 38:13;
271
‫נ‬
hitp zich gedragen als iemand die mij een
strik spant = probeert mij te vangen; pt
‫ מתנקש‬1Sam 28:9
‫ נר‬m I.licht, lamp; sf ‫נרי‬, ‫ נירי‬2Sam 22:29,
enz.; pl ‫נרות‬, sf ‫נרתיהם‬, enz.; 1Sam 3:3‡;
II. nm Ner, 1. vader van Abner, 1Sam 14:50‡
2. vader van Kis 1Kron 8:33 1Kron 9:36†
‫ נרגל‬nm Nergal, afgod van Kuta; 2Kon 17:30†
‫ נרגל שראצר‬nm Nergal-Sarezer, vorst van
Babel Jer 39:3 Jer 39:13
‫ נרגן‬m lasteraar, kankeraar Spr 16:28, zie ‫רגן‬
‫ נרד‬m nardus (soort kruidnagel?) Hoogl 1:12
Hoogl 4:13 Hoogl 4:14†
‫ נריה‬nm Neria, ook ‫נריהו‬, 1. vader van
Baruch Jer 32:12‡ 2. vader van Seraja
Jer 51:59†
‫ נשא‬q nemen, opnemen, dragen, wegnemen,
vergeven; zie bijzonderheden; pf ‫נשא‬,
‫נשאה‬, ‫ נשאת‬en ‫ נשאתה‬Num 14:19,
‫נשאו נשאתי‬, P ‫נשאו‬, ‫ נשו‬Eze 39:26,
‫נשאתם‬, sf ‫נשאו‬, ‫נשאך‬, 3f+1 ‫נשאתני‬
Eze 3:14, 2m+1 ‫נשאתני‬, 2f+3mm ‫נשאתים‬
Eze 16:58, 3pl+3mm ‫;נשאום‬
ipf ‫ישא‬, ‫תשא‬, 2f ‫תשאי‬, ‫ואשא‬, ‫ואשא‬,
‫ישאו‬, P ‫י !שאו‬, P ‫ תשאו‬Mi 6:16 en ‫תשאון‬
Job 13:8, ff ‫ ותשאנה‬Zach 5:9, ‫תשינה‬
Eze 23:49, ‫ ותשנה‬Jer 9:17, ‫ ותשנה‬Ruth 1:14,
‫ תשאו‬Num 14:34 ipf sf ‫ישאהו‬, ‫תשאני‬,
‫תשאם‬, ‫ישאנה‬, ‫ וישאה ישאך‬Re 9:48
1+3m ‫ אשאנו‬Job 31:36 Jer 10:19, 3mm+3m
‫ ישאהו‬2Kron 24:11, 3mm+3mm ‫ישאום‬
1Kon 14:28, 3mm+2m ‫ ישאונך‬Ps 91:12
3mm+3m ‫ ישאנו‬Jes 64:5, ‫ וישאם‬2Sam 5:21;
imp ‫שא‬, ‫ נשא‬Ps 10:12, ‫ נשה‬Ps 4:7, ‫שאי‬,
‫שאו‬, sf ‫ שאהו‬Num 11:12, ‫ שאוני‬Jona 1:12; inf
abs ‫ נשוא‬ook als imp : Num 4:2‡, cs ‫שאת‬,
272
‫ נשוא‬Jes 1:14, ‫ מנשא‬Gen 4:13 'te zwaar om te
dragen', ‫ בשוא‬Ps 89:10 'bij het opkomen'; sf
‫שאתו‬, ‫ שתו‬Job 41:17, ‫ שאתו‬Deut 14:24,
‫ בנשאי‬Ps 28:2; pt ‫נשא‬, ‫נשאת‬, ‫נשאת‬,
‫נשאים‬, cs ‫נשאי‬, ff ‫נשאות‬, Eze 1:21
‫ ;ובהנשאם‬pp ‫נשוא‬, cs ‫נשוא‬, ‫נשא‬, pl
‫נשאים‬, sf ‫' נשאתיכם‬door jullie gedragen';
ni opgeheven, weggedragen worden, zich
verheffen, verheven worden; pf ‫נשא‬, ‫ נש‬,
ipf ‫ינשא‬, ‫תנשא‬, ‫אנשא‬, ‫ינשאו‬, P ‫ינ !שאו‬
Spr 30:13, P ‫ תנשאו‬Jes 66:12; imp ‫הנשא‬
Ps 7:7, ‫ הנשאו‬Ps 24:7; inf ‫ ;הנשא‬pt ‫נשא‬,
‫נשאה‬, ‫נשאים‬, ‫;נשאות‬
pi hoog verheffen, rijk beladen, steunen
Ezr 1:4‡; pf ‫ נשא‬2Sam 5:12, ‫ ונשאו‬Ezr 8:36, sf
‫ נשאו‬Est 5:11; ipf sf ‫ וינשאהו‬Est 3:1,
‫וינשאם‬, ‫ ינשאוהו‬Ezr 1:4; imp sf ‫נשאם‬
Ps 28:9;
hi laten dragen; Lev 22:16 ‫ והשיאו‬Lev 22:16;
aandragen 2Sam 17:13
hitp zich verheffen; ipf P ‫ יתנ !שא‬Num 23:24,
‫ תתנשא‬Eze 29:15, ‫ תתנשאו‬Num 16:3; inf
‫ התנשא‬Spr 30:32 Eze 17:14; pt ‫מתנסא‬
1Kron 29:11 1Kon 1:5
Bijzonderheden:
met lichaamsdelen :
‫ נשא יד‬de hand opheffen = zweren; Ex 6:8
‫ נשא רגלים‬de voeten optillen = op pad
gaan;
‫ נשא כנפים‬de vleugels opslaan =
wegvliegen Eze 10:16 Ps 139:9
‫ נשא מספר‬aantal opnemen 1Kron 27:23
‫ נשא ראש‬iemands hoofd opnemen:
gunstig: in de gunst herstellen, Gen 40:13;
ongunstig: terechtstellen Gen 40:19; aantal
opnemen, tellen Num 1:2;
‫ נשא פנים‬begunstigen; dikwijls: partij
trekken, aanzien des persoons; een gunst

bewijzen Job 13:8
‫ נשא עינים‬de opgen opslaan : kijken; ‫נשא‬
‫ קול‬de stem verheffen, beginnen te wenen,
jubelen, enz.; ‫ על־שפתים‬,‫ נשא על־פה‬in
de mond, op de lippen nemen = zeggen;
‫ נשא לבו‬zijn hart draagt hem = hij is
bereid, hij wil graag; of: hij is overmoedig;
‫ נשא נפש אל‬de ziel dragen naar =
verlangen naar;
overig : ‫ נשא משל‬een spreuk aanheffen
Num 23:7 ; vgl ‫' משא‬spreuk, last'; ‫נשא נהי‬
een klaagzang aanheffen Jer 9:17; ‫נשא חסד‬
de gunst verwerven Est 2:9
‫ נשאה‬f wat men rondraagt, zie ‫נשואה‬
‫ נשאת‬f geschenk, voordeel? 2Sam 19:43 of
nevenvorm van ni inf abs ‫אם־נשאת הנשא‬
‫ נשא לנו‬of er echt iets is meegenomen voor
ons (of wij voordeel hebben gehad)
‫ נשג‬hi inhalen, bereiken, reiken; vgl.ook ‫שוג‬
i.v.m.vormen; pf ‫השיג‬, ‫השיגה‬, ‫השיגו‬,
enz., sf ‫השיגנו‬, ‫השיגו‬, ‫השיגך‬, ‫השיגוה‬,
‫השגתם‬, enz.; ipf ‫ישיג‬, ‫וישג‬, ‫תשיג‬, ‫ותסג‬,
‫ישגו‬, ‫ישיגון‬, enz.; ipf sf ‫ ואשיגם‬Ps 18:38,
‫ האשגנו‬zal ik hem inhalen? 1Sam 30:8; inf
‫ ;השג‬pt ‫משיג‬, ‫ ;משגת‬bereiken, inhalen
Gen 31:25 Ps 7:6 Gen 44:4; Ex 15:9
inhalen (met
‫רדף‬: ‫ ;ארדף אשיג‬Gen 47:9 Lev 26:4 (de tijd)
bereiken, duren tot; Lev 14:22 ‫ השיגה יד‬de
hand reikt = men kan betalen; Lev 14:21
Lev 27:8 zich kunnen veroorloven; DT 28:2
‫ השיגך‬zullen u ten deel vallen
‫ נשואה‬f wat men draagt; pl ‫' נסאתיכם‬die
beelden die jullie rondzeulen' Jes 46:1
‫ נשיא‬I. m vorst, leider; cs ‫נשיא‬, pl ‫נשאים‬,
‫נשיאם‬, cs ‫ ;נשאי‬Ex 22:27 Gen 23:6‡;
‫נ‬
II. m opstijgende damp Jer 10:13 Jer 51:16
Ps 135:7 Spr 25:14†
‫ נשק‬hi aansteken (vuur); pf ‫ והשיקו‬Eze 39:9;
ipf ‫ ישיק‬Jes 44:15;
ni ontbranden; pf ‫ נשקה‬Ps 78:21
‫ נשא‬I.q uitlenen Deut 24:11; pf ‫ נשא‬een eed
vergen 1Kon 8:31 2Kron 6:22 zie opmerking;
‫נשיתי‬, ‫ ;נשו‬pt ‫נשא‬, ‫נשה‬, cs ‫נשא‬, Jes 24:2,
‫ נשאים‬Neh 5:7, sf ‫ ;נשי‬inf abs ‫נשוא‬
Jer 23:39; lenen tegen rente, woekeren
Neh 5:7;Ex 22:24
hi uitlenen; ipf ‫ ישה‬Deut 15:2, ‫תשה‬
Deut 24:10 uitlenen; pt ‫ משה‬Deut 15:2;
II.ni bedrogen, misleid worden; pf ‫נשאו‬
Jes 19:13†;
hi bedriegen, misleiden; aanvallen; pf
‫השיא‬, ‫ ;השית‬ipf ‫ישיא‬, ‫ישא‬, ‫ישיאו‬,
‫ ;תשאו‬sf ‫ ;ישאך‬inf abs ‫ ;השא‬bedriegen,
verleiden Gen 3:13 2Kon 18:29‡; overvallen
Ps 55:16 Ps 89:23;Num 21:30 wij verwoestten, zie
‫שמם‬
NB: verwarring met ‫' נשא אלה‬dragen,
vergeven', b.v. 1Kon 8:31 2Kron 6:22 'eed vergen'
eigenlijk ‫' נשא‬een eed opleggen'
NB: enkele vormen zonder ‫א‬
‫ נשב‬q blazen; pf ‫ נשבה‬Jes 40:7 de wind waait;
hi doen waaien, verdrijven; ipf ‫ישב‬
Ps 147:18, ‫ וישב‬verjagen Gen 15:11
‫ נשה‬I.q vergeten; pf ‫ נשיתי‬Klaagl 3:17;
ni vergeten worden; ipf sf ‫לא תנשני‬
Jes 44:21je wordt door mij niet vergeten;
pi doen vergeten; pf ‫ נ !שני‬Gen 41:51;
hi laten vergeten; pf ‫ השה‬Job 39:17 G-d liet
haar de wijsheid vergeten; ipf ‫ ישה‬Job 11:6;
schuld vergeten
II.q lenen (met rente), zie ‫נשא‬
273
‫נ‬
‫ נשה‬m heupspier, nervus ischiaticus; Gen 32:33
‫ נשי‬m schuld (lening) 2Kon 4:7†
‫ נשיה‬f vergetelheid Ps 88:13†
‫ נשים‬f vrouwen, zie ‫אשה‬
‫ נשיקה‬f kus; pl ‫נשיקות‬, Spr 27:6 Hoogl 1:2†
‫ נשך‬I.q bijten; pf ‫ נשך‬Num 21:9, sf ‫נשכו‬
Am 5:19, ‫ נשכם‬Am 9:3; ipf ‫ ישך‬Pr 10:11, P
‫ י !שך‬Spr 23:32 sf ‫ ישכנו‬Pr 10:8; pt ‫נשך‬
Gen 49:17, ‫ נשכים‬Mi 3:5, pp ‫ נשוך‬Num 21:8
pi bijten; pf ‫ ונשכו‬Jer 8:17; ipf ‫וינשכו‬
Num 21:6;
II.q rente eisen; ipf ‫ ישך‬Deut 23:19, pt
‫ נשכיך‬Hab 2:7
hi woekerrente opleggen; ipf ‫;תשיך‬
Deut 23:20 Deut 23:21
‫ נשך‬m (woeker-)rente; Ex 22:24‡
‫ נשכה‬f zijkamer, cella van de tempel; sf
‫נשכתו‬, pl ‫ ;נשכות‬Neh 3:30 Neh 12:44 Neh 13:7†;
overigens zie ‫לשכה‬
‫ נשל‬q losmaken, losraken; vgl. ‫ ;שלל‬pf ‫נשל‬
verdrijven, Deut 19:5 losraken;
Deut 7:1 Deut 7:22
ipf ‫ ישל‬Deut 28:40 losraken, afvallen; imp
‫ של‬Ex 3:5 Joz 5:15 losdoen, uitdoen zie ‫שלל‬
pi verdrijven; ipf ‫ וינשל‬2Kon 16:6
‫ נשם‬q zwaar ademen, hijgen (als een
barende); ipf ‫ אשם‬Jes 42:14; ‫ ישם‬1Kon 9:8
verbijsterd staan; vgl. ‫שמם‬
‫ נשמה‬f adem, levensgeest; cs ‫נשמת‬, sf
‫נשמתי‬, ‫נשמתו‬, pl ‫ ;נשמות‬Gen 2:7‡; geest,
inzicht Job 26:4 Job 27:3 Job 34:14 Dan 10:17;
‫ נשמת־אל‬storm Job 37:10
‫ נשף‬q blazen; pf P ‫ נשף‬Jes 40:24, ‫נשפת‬
Ex 15:10
274
‫ נשף‬m schemering; P ‫נשף‬, sf ‫;נשפו‬
1Sam 30:17‡
‫ נשק‬I.q kussen; met voorzetsel ‫ ;ל‬pf ‫נשק‬,
‫נשקה‬, P ‫ ;נ !שקו‬ipf ‫ישק‬, P ‫ישק‬, ‫ותשק‬,
‫אשקה‬, ‫וישקו‬, P ‫י !שקון‬, sf ‫ויש !קהו‬,
‫אשקך‬, ‫ ;יש !קני‬imp ‫ ;שקה‬pt mm cs ‫נשקי‬,
‫ ;נושקי‬inf ‫ ;לנשק־‬kussen Gen 27:6‡; fig.
‫ נשק פה‬omhelzen, zich voegen naar
Gen 41:40;Ps 2:12
pi omhelzen, kussen; (piël intensief) ipf
‫ וינשק‬Gen 29:31 Gen 32:1 Gen 45:15; imp ‫נשקו‬
Ps 2:12; inf ‫ לנשק‬Gen 29:13
hi elkaar rakend; pt ff ‫ משיקות‬Eze 3:13;
II.q wapenen; vgl ‫ נשק‬pt pl cs ‫נשקי קשת‬
Ps 78:9 waarbij ‫ רומי‬misschien verklarend
is; 1Kron 12:2 2Kron 17:17
‫ נשק‬m wapenrusting, ook ‫ ;נשק‬P ‫; נשק‬
1Kon 10:25‡
‫ נשר‬m adelaar, arend of gier; P ‫נשר‬, pl
‫נשרים‬, cs ‫ ;נשרי‬Ex 19:4‡
‫ נשת‬q verdrogen; pf ‫ נשתה‬Jer 51:30, P ‫נ !שתה‬
Jes 41:17;
ni opdrogen; pf ‫ נשתו‬Jes 19:5, ipf ‫ינתשו‬
Jer 18:14 ?lees ‫ינשתו‬
‫ נשתון‬m brief Ezr 4:7 Ezr 7:11†
‫ נתח‬q in stukken verdelen (vlees van geslacht
dier); pf ‫ נתח‬Lev 1:6 Lev 1:12 Lev 8:20, ipf
‫ תנתח‬Ex 29:17, ‫ וינ! תח‬1Kon 18:33; sf ‫ואנתחה‬
Re 19:29 Re 20:6, ‫ וינתחהו‬1Sam 11:7, ‫וינתחהו‬
1Kon 18:23
‫ נתח‬m deel van geslacht dier; pl ‫נתחים‬, sf
‫נתחיו‬, ‫ נתחיה‬Ex 29:17‡
‫ נתיב‬m pad, weg (dichterlijk); cs ‫;נתיב‬
Ps 78:50 Ps 119:35 Job 18:10 Job 28:7 Job 41:24†

‫ נתיבה‬f pad (gebaand, betreden); sf
‫נתיבתי‬,
‫נתיבתם‬, pl ‫נתיבות‬, cs ‫ נתבת‬en ‫;נתיבות‬
sf ‫נתיבתיו‬, ‫ ;נתיבותיהם‬Re 5:6‡
‫ נתינים‬nm tempelhorigen, tempelknechten;
Ezr 8:17 K ‫ נתונים‬vgl. Num 3:9 ‫;נתונים‬
Ezr 2:43‡
‫ נתך‬q uitstromen; ipf ‫תתך‬, ‫ ויתכו‬Job 3:24;
Jer 42:18 Jer 44:6 Dan 9:11 Dan 9:27 2Kron 12:7
ni stromen, smelten; pf ‫נתך‬, ‫נתכה‬,
‫ ;נתכתם‬pt ‫ ;נתכת‬stromen Ex 9:33 Nah 1:6
2Sam 21:10 2Kron 34:25, smelten Eze 22:21
Eze 24:11;
hi storten, uitgieten; pf ‫ התכתי‬Eze 22:20,
‫ התיכו‬2Kon 22:9; ipf ‫ ויתיכו‬2Kron 34:17, sf
‫ תתיכני‬Job 10:10; inf ‫ להנתיך‬Eze 22:20;
ho gesmolten worden; ipf ‫ תתכו‬Eze 22:22
‫ נתן‬q geven, zetten, enz., zie bijzonderheden
en vormproblemen onderaan; pf 3 ‫ נתן‬P
‫נתן‬, ‫ נתנה‬P ‫ ;נ !תנה‬2m ‫נ !תת‬, ‫נ !תתה‬,
‫ !תתה‬, f ‫ ;נתת‬1 ‫ נ !תתי‬P ‫ ;נ !תתי‬3pl ‫ נתנו‬P
‫נ !תנו‬, 2pl ‫נתתם‬, ‫נתתן‬, 1pl ‫ ;נ !תנו‬pf sf
‫נתנו‬, ‫נתנך‬, ‫נתנ! ני‬, ‫נתתיו‬, ‫נתתיהו‬, ‫נתנוך‬
= 1pl, enz.,
ipf 3 ‫יתן‬, ‫יתן‬-, sf ‫יתנ! נו‬, ‫ ;יתנך‬ipf 2 ‫;תתן‬
ipf 1 ‫אתן‬, ‫ אתנה‬, ipf 1pl ‫נתן‬, ‫ נתן‬Re 16:5;
imp ‫תן‬, ‫תן־‬, ‫תנה‬, ‫ תני‬P ‫ !תני‬, ‫תנו‬, imp sf
‫תנ! הו‬, ‫תנ! נה‬, ‫;תנם‬
inf abs ‫נתן‬, ‫נתון‬, cs ‫ נתן‬Num 20:21, ‫תת‬,
‫לתת‬, ‫לתת־‬, ‫ לתתן‬1Kon 6:19, sf ‫תתי‬
Gen 29:26 ;pt ‫נתן‬, ‫נותן‬, sf ‫ ;נתנך‬pp ‫נתון‬,
‫נתונים‬, ‫;נתנות‬
ni gegeven, gezet of gelegd worden; pf ‫נתן‬
P ‫נ !תן‬, ‫ נתנה‬Gen 38:14 zij was gegeven; pf
1pl ‫ נתנו‬Ezr 9:7 wij zijn overgeleverd; let op
: 3pl P ‫ נ !תנו‬Gen 9:2 zij zijn gegeven, ipf
‫ינתן‬, ‫ ;תנתן־‬inf ‫הנתן‬, cs ‫ ;הנתן‬pt ‫נתן‬
Ex 5:16
‫נ‬
ho gegeven, gezet worden, (in iets) gedaan,
gegoten worden; ipf ‫ ;יתן‬Num 26:54;
terechtkomen 2Sam 18:9; in of op iets gedaan
worden Lev 11:38;
Bijzonderheden:
‫ מי יתן‬ach, mocht toch Ex 16:3;
beschouwen als, houden voor Gen 42:30
1Sam 1:16
maken tot Gen 17:5, aanstellen als 2Kron 25:16
belonen of straffen, vergelden Jer 17:10,
vergoeden Ex 21:19
als koopwaar leveren Eze 27:14
handslag als bevestiging ‫ נתן יד‬2Kon 10:15
gunnen, toestaan, toelaten Ex 3:19 Job 9:18
prijsgeven Klaagl 3:30 Mi 6:14 Jes 42:24
‫ נתן לב‬zich erop toeleggen Pr 1:17
‫ נתן פנים‬zich richten tot Dan 9:3
‫ נתן ראש‬het hoofd bieden, weerstaan
Neh 9:17 of: een hoofd aanstellen;
‫ נתן צדק‬recht verschaffen Job 36:3
Vormproblemen:
Hos 8:10 ‫ ;יתנו = יתנו‬Hos 8:9 ‫נתנו = התנו‬
of ‫ יתנו‬die van Efraïm geven geschenken;
Ps 8:2 ‫ תנה‬vertaald als 'Gij die stelt'
2Sam 22:40 ‫ תתה‬q pf 2m
Re 5:11 ‫ יתנו‬bezingen zie ‫תנה‬
‫ נתן‬nm Natan; 1. de profeet 2Sam 7:2‡; 2. zoon
van David 2Sam 5:14 1Kron 3:5 1Kron 14:4;
mogelijk Zach 12:12; 3. vader van Jigal
2Sam 23:36; 4. vader van Azarja 1Kon 4:5; 5.
vader van Zabud 1Kon 4:5; 6. anderen
1Kron 2:36 1Kron 11:38 Ezr 8:16 Ezr 10:39;
zie ook ‫נתן‬
‫ נתנאל‬nm Natanaël; 1. vorst van Issakar
Num 1:8 Num 2:5 Num 7:18 Num 7:23 Num 10:15; 2.
anderen Ezr 10:22 Neh 12:21 Neh 12:36 1Kron 2:14
275
‫נ‬
1Kron 15:24 1Kron 24:6 1Kron 26:4 2Kron 17:7
2Kron 35:9†
‫ נתניה‬nm Netanja, ook ‫ ;נתניהו‬1. zoon van
Asaf 1Kron 25:2; 2. vader van Jismael de
legeroverste 2Kon 25:23‡ 3. een leviet
2Kron 17:8
‫ נתן־מלך‬nm Natan-Melech, hoveling onder
Josia 2Kon 23:11
‫ נתס‬q vernielen; pf ‫ נתסו‬Job 30:13; zie ‫נתץ‬
‫ נתע‬ni uitgeslagen worden (tanden) Job 4:10;
‫ נתעו‬Job 4:10 ?lees ‫ נתצו‬gebroken worden,
zie ‫ נתץ‬ni
‫ נתץ‬q stukslaan, slopen; pf ‫נתץ‬, ‫ נתצו‬P
‫ ;נ !טצו‬ipf ‫יתץ‬, ‫אתץ‬, ‫ויתצו‬, ‫י !תצו‬, sf
‫תתצני‬, ‫ ;וית !צוהו‬imp ‫נתץ‬, ‫ לנתוץ‬Jer 1:10;
pt ‫ נתצים‬Jer 33:4; Ps 58:7 de tanden
verbrijzelen;
ni stukgeslagen worden; NB: verwarring ni
en pi ligt voor de hand; pf ‫נתצו‬
Eze 16:39;Nah 1:6 stukspringen;
Job 4:10 ‫? נתע‬lees ‫; נ !תצו‬
Jer 4:26 ‫ ? נתצו‬lees ‫נצתו‬, zie ‫; יצת‬
pi stukslaan, afbreken; pf ‫ נתץ‬2Kron 33:3,
‫ ונתצתם‬Deut 12:3; ipf ‫ וינתץ‬2Kron 34:7,
‫ וינתצו‬2Kron 31:1;
pu afgebroken worden; pf ‫ נתץ‬Re 6:28
ho stukgeslagen worden; ipf 3m P ‫יתץ‬
Lev 11:35
‫ נתק‬q afrukken, losmaken, afsnijden; pf sf
‫ ונתקנוהו‬Re 20:32 'we zullen hem (de vijand)
losmaken'; ipf sf ‫ אתקנך‬Jer 22:24; pp ‫נתוק‬
Lev 22:24;
ni afgerukt, losgerukt worden, stuk of
losraken; pf ‫נתק‬, ‫ ;נ !תקו‬ipf ‫ינתק‬, ‫;וינתקו‬
276
Joz 4:18‡
pi afrukken, losrukken; pf ‫ נתקתי‬Jer 2:20;
ipf ‫ינתק‬, ‫ננתקה‬, sf ‫ ;וינתקם‬Re 16:9 Ps 2:3‡;
hi weg-, losrukken, afsnijden; inf sf ‫התיקנו‬
Joz 8:6; imp sf ‫ התיקנו‬Joz 8:6;
ho afgesneden worden; pf ‫ הנתקו‬Re 20:31
‫ נתק‬m schurft; p ‫ ;נתק‬de ziekte (huidkorsten
op hoofd, baard) Lev 13:30‡; de schurftlijder
Lev 13:33
‫ נתר‬q opspringen; ipf ‫ יתר‬Job 37:1 (van
schrik);
hi doen opspringen; ipf ‫יתר‬, ‫ויתר‬, sf
‫ירהו‬
! ‫ ;ות‬inf ‫ ;התר‬pt ‫ ;מתיר‬doen
opspringen Hab 3:6; losmaken, losschudden
(banden van juk) Jes 58:6; Ps 105:20
verwarring ‫ יתר‬- ‫ נתר‬- ‫ נתן‬- ‫תור‬:
2Sam 22:33 ‫' ויתר תמים דרכי‬en hij maakt
mijn weg volkomen recht', waarvoor ‫נתן‬
in Ps 18:33 de parallel Ps 18:33 geeft ‫ויתן‬
‫תמים דרכי‬
‫ נתר‬m loog (natron) Spr 25:20 Jer 2:22†
‫ נתש‬q rooien, uitroeien, verdrijven; vgl. ‫כרת‬
; pf ‫ ונתש‬1Kon 14:15, ‫ נתשת‬Ps 9:7
verwoesten, ‫ ונתש !תי‬Jer 12:17 Mi 5:13, sf
‫ נתשתים‬2Kron 7:20; ipf ‫ אתוש‬Jer 12:14‡, sf
‫ ויתשם‬Deut 29:27; inf abs ‫ נתש‬Jer 12:17, cs
‫ לנתש‬Jer 1:10‡, sf ‫ נתשי‬Jer 12:15; pt ‫נתש‬
Jer 12:14, sf ‫ נתשם‬Jer 45:4;
ni verdreven / verwoest worden; ipf ‫ינתש‬
Jer 31:40 Am 9:15, ‫ תנתש‬Dan 11:4;
‫ ינתשו‬Jer 18:14 ?lees ‫ ינשתו‬zie ‫נשת‬
opdrogen
ho uitgerukt worden; ipf ‫ ותתש‬Eze 19:12

‫ס‬
‫ ס‬de letter ‫סמך‬, getalswaarde 60
‫ סאה‬f schepel (droge maat, 1/3 efa) Gen 18:6
1Sam 25:18 1Kon 18:32 2Kon 7:1-2Kon 7:18†
Jes 27:8 ‫בסאסאה‬, zie ‫' סאסא‬verjagen'
‫ סאון‬m soldatenschoen Jes 9:4; vgl. ‫סאן‬
‫ סאן‬q schoeien? stampen met de schoen? pt
‫ סאן‬Jes 9:4; ‫ סאן סאן‬stampende
soldatenschoen
‫ סאסא‬pi opjagen? inf ‫בסאסאה בשלחה‬
Jes 27:8;
'door (haar) weg te jagen, door haar
te verdrijven'; 'vort, vort!'
‫ סבא‬q zuipen; ipf ‫ נסבאה שכר‬Jes 56:12 laten
wij het op een zuipen zetten; pt ‫שובא‬
Deut 21:20 Spr 23:21, pl cs ‫ שבאי‬Spr 23:20; pp
mm ‫ שבואים‬beschonken Nah 1:10; Deut 21:20
‫ זולל ושבא‬een boemelaar en een zuiplap
‫ סבא‬nm Seba, zoon van Kus, Gen 10:7 1Kron 1:9;
het land Ps 72:10 Jes 43:3 gent ‫ סבאים‬Jes 45:14
‫ סבא‬m drinkebroer, zuiplap; pl ‫ ;סבאים‬Q
Eze 23:42 K ‫סובאים‬
‫ סבא‬m drank, goede wijn; sf ‫סבאך‬, ‫;שבאם‬
Jes 1:22; drinkgedrag, roes Hos 4:18 Nah 1:10
‫ סבאים‬adj van Seba, Sabeeërs Jes 45:14
‫ סבב‬q draaien, om iets heen gaan; pf ‫סבב‬,
‫סבבו‬, ‫סבותי‬, ‫סבתם‬, sf ‫סב !בהו‬, ‫סב !בני‬
en ‫ ;סבוני‬ipf ‫יסב‬, ‫וי! סב‬, ‫י !סבו‬, ‫תסבינה‬,
‫נסב‬, ‫ ;ו !נסב‬onregelmatig ‫יסב‬, ‫תסב‬, , sf
‫ יס !בנו‬Jer 52:21, ‫סובני‬
! ‫ י‬Ps 49:6; imp ‫סב‬, ‫;סבי‬
inf ‫סב‬, ‫ ;לסבב‬pt ‫סובב‬, ‫סבב‬, ‫סביב‬
‫ס‬
2Kon 8:21; ‫ הסובבה‬de afkerige Jer 31:22;
veranderen Zach 14:10; zich omdraaien
1Sam 15:12; in een kring gaan staan Gen 37:7;
omgeven Gen 2:11 omsingelen 2Kon 6:15;
ni zich draaien (b.v. deur); omsingelen;
teruggegeven worden; pf ‫נסב‬, ‫נסבה‬
Eze 26:2 = ‫ נ !סבה‬, ‫ נסבה‬Eze 41:7 ‫ ;נ !סבו‬ipf
‫;יסבו‬NB ‫ויסב‬, ‫ ותסב‬zie qal; omdraaien,
omsingelen Re 19:22 Gen 19:4 teruggegeven
worden 1Sam 5:8
pi omdraaien, anders voorstellen; inf ‫סבב‬
2Sam 14:20
po rondgaan, draaien om; ipf ‫תסבב‬,
‫אסבבה‬, ‫ ;יסבבני‬Ps 59:7 Hoogl 3:2; (wervend)
Jer 31:22
hi doen keren; rondom opstellen; pf ‫הסב‬,
‫הסבת‬, ‫והסבותי‬, ‫ ;הסבו‬ipf ‫יסב‬, ‫ויסבו‬,
1pl ‫נסב‬, ‫ ונסבה‬1Kron 13:3, sf ‫ויסבני‬
Eze 47:2; imp ‫הסב‬, ‫ ;הסבי‬pt ‫ ;מסב‬doen
keren Ex 13:18; rondom opstellen Eze 47:2;
omheen bouwen 2Kron 14:6; ‫ הסב‬2Sam 5:23
1Kron 14:14 trek omheen? ?imp ‫;סב‬
veranderen 2Kon 23:34 2Kron 36:4; omsingelen
Joz 6:11; doen terugkeren, terugbrengen
1Kron 13:3;
ho draaien, draaiend zijn; ipf ‫ ;יוסב‬pt
‫ ;מסבת‬draaien Eze 41:24 Jes 28:27; (steen in
een zetting) gezet Ex 28:11
‫ סבה‬f loop der dingen, beschikking G-ds
1Kon 12:15; ‫ נסבה‬in 2Kron 10:15
‫ סביב‬m omgeving, omgang, omloop; cs
‫ ;סביב‬pl ‫סביבים‬, cs ‫סביבי‬, sf ‫ סביביו‬en
277
‫ס‬
‫סביבות‬, sf ‫ סביבותיו‬of ‫ ;סביבתיו‬vaak adv
‫ סביב‬of als voorzetsel ‫ סביב ל‬rondom;
adv ‫ מסביב‬van alle kanten; prep
‫ סביבתיהם‬Num 16:34 om hen heen;
kringloop Pr 1:6; omstreken Jer 32:44; rondom
Gen 23:17‡
‫ סבך‬q vervlechten; zie ook ‫ שבך‬en ‫; שבכה‬
pp mm ‫ סבכים‬Nah 1:10 vervlochten;
pu vervlochten zijn; ipf P ‫ יס !בכו‬Job 8:17†
‫ סבך‬m dicht gewas, struikgewas; pl ‫;סבכי‬
vgl. ‫' סבך‬vervlechten'; Gen 22:13 Jes 9:17
Jes 10:34†
‫ סבך‬m struikgewas; cs ‫ סבך־‬Ps 74:5, sf ‫סבכו‬
Jer 4:7; zie ‫סבך‬
‫ סבכי‬nm Sibbekai, overste van David
2Sam 21:18 1Kron 11:29; 2Sam 23:27 ‫;מבני‬
1Kron 20:4 1Kron 27:11
‫ סבל‬q dragen; pf P ‫ סבלנו‬Klaagl 5:7, sf ‫סבלם‬
Jes 53:4; ipf ‫ יסבל‬Jes 53:11, ‫ אסבל‬Jes 46:4, sf
‫ יסבלהו‬Jes 46:7; inf ‫ לסבל‬Gen 49:15
pu goed beladen zijn? een goede dracht
hebben? vgl. Can'48 pt ‫ מסבלים‬Ps 144:14;
hitp zich voortslepen; ipf ‫ יסתבל‬Pr 12:5
‫ סבל‬m last, arbeid; ook ‫ סבל‬1Kon 11:28 ‫כל‬
‫ סבל בית יוסף‬de herendienst van het huis
van Jozef, Ps 81:7 Neh 4:11†
‫ סבל‬m lastdrager; pl ‫ ;סבלים‬1Kon 5:29 ‫נשא‬
‫ ;סבל‬Neh 4:4 2Kron 2:1 2Kron 2:17 2Kron 34:13†
‫ סבל‬m last, wat bedrukt; sf ‫בלו‬J ‫ ס‬Jes 9:3
Jes 10:27 Jes 14:25†
‫ סבלת‬f gesjouw, dwangarbeid; pl cs ‫סבלות‬,
‫סבלת‬, sf ‫סבלתם‬, ‫ ;סבלתיכם‬Ex 1:11-Ex 6:7†
‫ סבלת‬f stroom of korenaar Re 12:6;
Efraïmitische uitspraak, zie ‫שבלת‬
278
‫ סברים‬nloc Sibraim Eze 47:16
‫ סבתה‬m Sabta, volk en land (zuid-Jemen);
ook ‫ ;סבתא‬Gen 10:7 1Kron 1:9†
‫ סבתכא‬nm Sabteka, ? Samudake aan de
oostkant van de Perzische golf? Gen 10:7
1Kron 1:9†
‫ סגד‬q zich diep buigen of ter aarde werpen als
eerbetoon of gebed; ipf ‫ יסגד־‬Jes 44:15
Jes 44:17, ‫ אסגוד‬Jes 44:19, ‫ יסגדו‬Jes 46:6†
‫ סגולה‬f kostbaar eigendom, zie ‫סגלה‬
‫ סגור‬I. m omhulsel (dat insluit of opsluit);
vgl. ‫ סגור לבם ; סגר‬hun borstkas Hos 13:8;
II. adj zuiver goud zie ‫ סגור‬Job 28:15
‫ סגור‬adj zuiver, gedegen; in de uitdrukking
‫ ;זהב סגור‬wellicht leenwoord; zuiver
bladgoud 1Kon 6:20 1Kon 6:21; gedegen goud
1Kon 7:49 1Kon 7:50 1Kon 10:21 2Kron 4:20 2Kron 4:22
2Kron 9:20†
vgl. ‫ סגר‬q pp 'gesloten' Eze 44:1-Eze 46:1;
Job 41:7 ‫ סגור חותם‬afgesloten als met een
zegel, of zie ‫סגור‬
‫ סגים‬m metaalslakken; Jes 1:22, zie ‫סיג‬
‫ סגלה‬f eigendom, (G-ds eigen volk); sf
‫ ;סגלתו‬Ex 19:5 Deut 7:6 Deut 14:2 Deut 26:18 Mal 3:17
Ps 135:4 Pr 2:8 1Kron 29:3†
‫ סגן‬m overheid; ook ‫ ;סגן‬pl ‫ סגנים‬sf ‫;סגניה‬
stadhouder Jes 41:25‡; overste van het volk
Ezr 9:2 Neh 2:16‡
‫ סגר‬q sluiten; pf ‫סגר‬, ‫סגרו‬, P ‫ ;ס !גרו‬ipf
‫יסגר‬, ‫ ;ויסגר‬imp ‫סגר‬, ‫ סגרו‬2Kon 6:32; inf
‫ ;לסגר‬pt ‫סוגר‬, ‫ ;סגרת‬pp ‫זהב סגור ;סגור‬
= zuiver goud; zie ‫ סגור‬sluiten, dichten
Job 3:10 Gen 2:21;
ni gesloten, ingesloten worden; pf ‫נסגר‬
1Sam 23:7, ipf ‫ יסגר‬Eze 46:2, ‫ תסגר‬Num 12:14

P ‫ יס !גרו‬Jes 45:1 Jes 60:1 en ‫ ויסגרו‬Neh 13:19
Num 12:14 1Sam 23:7; imp ‫ הסגר‬Eze 3:24;
pi uitleveren, overleveren' pf ‫ ;סגר‬ipf sf
‫ ;יסגרך‬1Sam 17:46 2Sam 18:28
pu gesloten worden; pf ‫ ;סגר‬pt ‫;מסגרת‬
Joz 6:1 Pr 12:4;
hi sluiten, overleveren; pf ‫הסגיר‬, ‫הס !גרתי‬,
sf ‫הסגירו‬, ‫ הסגרתני‬Ps 31:9; ipf ‫יסגיר‬,
‫ויסגר‬, ‫תסגיר‬, ‫תסגר‬, ‫ יסגירו‬sf ‫ירני‬
‫יסג !רנו‬, ‫ ;יסג !רני‬inf ‫ ;הסגיר‬sluiten Lev 14:38
Lev 14:46 Lev 13:4+; opsluiten Job 11:10;
overleveren, uitleveren Deut 32:30 Ob 14‡
‫ סגריר‬m stortregen Spr 27:15†
‫ סד‬m voetblok, boei; Job 13:27 Job 33:11†; zie
‫מהפכת‬
‫ סדין‬m ondergoed, lijfhemd; pl ‫;סדינים‬
Re 14:12 Re 14:13 Jes 3:23 Spr 31:24†
‫ סדם‬nloc Sodom, loc ‫ ;ס !דמה‬Gen 10:19‡
‫ סדר‬m orde; pl ‫ ;סדרים‬Job 10:22†
‫ סהר‬m ‫ אגן הסהר‬bekken, ronde schaal
Hoogl 7:3†
‫ סהר‬m gevangenis; ‫ בית הסהר‬Gen 39:20-
Gen 40:5†
‫ סוא‬nm So, naam van een Egyptische vorst
2Kon 17:4)
‫ סוג‬I.q afwijken, afvallen; enkele vormen met
‫ ;ש‬pf ‫ סג‬Ps 53:4; ipf 1pl ‫ נסוג‬Ps 80:19 wij
werden afvallig; adj verbale ‫סוג לב‬
afvallig van hart Spr 14:14;
ni wijken, wegdeinzen, afvallen; pf 3m
‫ נסוג‬Ps 44:19 ons hart week niet; 2Sam 1:22
‫ נשוג‬1 ‫ נסוגותי‬Jes 50:5, 3pl ‫ נ !סגו‬Jes 42:17
Jer 38:22; ipf ‫ יסג‬Mi 2:6, ‫ י !סגו‬Ps 35:4 Ps 40:15
Ps 70:3 Ps 78:57 Ps 129:5; inf ‫ נסוג‬Jes 59:13; pt
‫ נסגים‬Jer 46:5 Sef 1:6
‫ס‬
hi doen afwijken, (grens) verzetten,
wegnemen; pf ‫ ;הסיג‬ipf ‫ תסיג‬Deut 19:14,
‫ תסג‬Mi 6:14 Spr 22:28 Spr 23:10, ‫ ישיגו‬Job 24:2
met ‫ש‬, vgl. ‫ נשג‬pt ‫ מסיג‬Deut 27:17, ‫מסיגי‬
Hos 5:10 wegrukken Mi 6:14; grens verzetten
Deut 19:14 Job 24:2‡
ho teruggedrongen worden; pf ‫הסג‬
Jes 59:14;
! ‫י ס ג‬, II.q omheinen; pp f ‫ סוגה‬Hoogl 7:3;
NB : ‫ נסוג‬drie afleidingen: q pf 1pl, ni pf
3m,|ni inf
‫ סוגר‬m kooi Eze 19:9†
‫ סוד‬beraadslagen, heimelijk overleggen; zie
‫ יסד‬ni en hitp
‫ סוד‬m vertrouwelijke omgang, overleg; sf
‫סודי‬, ‫ ;סודם‬Gen 49:6‡; kring Jer 15:17
Jer 23:22,; ‫ מתי סודי‬mijn intieme vrienden
Job 19:19; geheim, plan Am 3:7 Spr 25:9
‫ סודי‬nm Sodi, vader van Gaddiël Num 13:10†
‫ סוח‬nm Suach, zoon van Sofach 1Kron 7:36†
‫ סוחה‬f vuilnis Jes 5:25†; zie ook ‫כסוחה‬
‫ סוטי‬nm Sotai, nakomelingen van Salomo's
knechten; Ezr 2:55 Neh 7:57†
‫ סוך‬I.hi omheinen, afsluiten; ipf ‫ וי! סך‬Job 38:8
Job 3:23,zie ‫סכך‬
pil ophitsen, prikkelen; pf ‫ וסכסכתי‬Jes 19:2;
ipf ‫ יסכסך‬Jes 9:10;
zie ook ‫;סכך‬
II.q (zich) zalven; pf ‫ וסכת‬Ruth 3:3, P ‫סכתי‬
Dan 10:3; ipf ‫ תסוך‬Deut 28:40 Mi 6:15, ‫תסוכי‬
2Sam 14:2 ‫ אסוך‬2Kon 4:2 zelfst.naamw.:
'kruik'; sf ‫ אסכך‬Eze 16:9, ‫ ויסכום‬2Kron 28:15;
inf abs ‫ סוך‬Dan 10:3;
hi zich zalven; ipf ‫ וי! סך‬2Sam 12:20; pt ‫מסיך‬
of ‫ מסך‬zie ‫סכך‬
279
‫ס‬
ho (zalf) uitgegoten, ingewreven worden;
ipf P ‫ ;ייסך‬Ex 30:32
‫ סוללה‬f muur, belegeringswal Dan 11:15, zie
‫סללה‬
‫ סונה‬nloc Syene, zuid. grensstad van Egypte
Eze 29:10 Eze 30:6†
‫ סוס‬m I. paard; sf ‫סוסי‬, pl ‫סוסים‬, cs ‫סוסי‬,
sf ‫סוסיהם‬, enz.; Gen 47:17‡;
f ‫סוסה‬, sf ‫ ססתי‬merrie Hoogl 1:9;
II. zwaluw Jes 38:14;Jer 8:7, zie ‫סיס‬
‫ סוסי‬nm Susi, vader van Gaddi Num 13:11†
‫ סוף‬q eindigen, verdwijnen; vgl. ‫ספה‬
'wegvagen' en ‫' אסף‬oogsten'; pf ‫ספו‬
Ps 73:19 Am 3:15; ipf ‫ יסוף‬Est 9:28, ‫יספו‬
Jes 66:17;
hi een eind aan iets maken? vgl. ‫ ;אסף‬ipf
‫ אסף‬Sef 1:2+; of lees ‫ אסוף אסף‬ik zal hen
binnenhalen; vgl. ‫ אסיפם‬Jer 8:13
‫ סוף‬m einde; sf ‫ ;סופו‬Pr 3:11 Pr 7:2 Pr 12:13
2Kron 20:16; achterhoede van het leger Joël 2:20
‫ סוף‬m I. m riet, schelf Ex 2:3 Ex 2:5 Jes 19:6;
zeewier of zeegras Jona 2:6;
II. nloc ‫ ים־סוף‬de Rietzee of Schelfzee
Ex 10:19‡;
III. nloc Suf Deut 1:1 ?= ‫ סופה‬Num 21:14
‫ סופה‬I. nloc Sufa Num 21:14, zie ‫סוף‬
II. f wervelwind, windvlaag; sf ‫סופתך‬, pl
‫ סופות‬Jes 5:28‡
‫ סור‬q afwijken (van het pad) pf ‫סר‬, ‫ !סרה‬, P
‫ סרתי‬Ps 119:102, ‫ !סרו‬, ‫ סרתם‬Deut 9:16‡; ipf ‫י‬
‫סור‬, ‫יסר‬, ‫וי! סר‬, ‫ותסר‬, ‫י !סורו‬, ‫י !סרו‬,
‫ ;נ !סורה‬imp ‫סור‬, ‫ ;סורה‬inf abs ‫ סור‬Dan 9:5
‫ סר‬Dan 9:11; inf cs ‫סור‬, sf ‫ שורי‬Hos 9:12 met
‫ ;ש‬pt ‫ סר‬Job 1:1 'afkerig', ‫סרה‬, cs ‫סרת‬
Spr 11:22; Gen 8:13‡;
280
hi doen afwijken, wegdoen, verwijderen; pf
‫הסיר‬, ‫ ה !סירה‬,‫ הסירתי‬en ‫הסירותי‬
Ps 81:7, sf ‫ הסירה‬2Kron 15:16; ipf ‫יסיר‬, ‫וי! סר‬
= qal, ‫יסר‬, sf ‫יסירהו‬, ‫ויס !רה‬, ‫;ויסירנה‬
imp ‫הסר‬, ‫ ;הסרו‬inf abs ‫הסר‬, cs ‫הסיר‬, sf
‫הסירך‬, ‫ ;הסירכם‬pt ‫ ;מסיר‬wegdoen
Gen 35:2, apart nemen Gen 30:32, afkeren van
Deut 7:4 enz.
ho verwijderd worden; pf ‫ ;הוסר‬ipf ‫;יוסר‬
pt ‫ מוסר‬1Sam 21:7; Lev 4:31 1Sam 21:7 Dan 12:11;
pil doen afwijken, afkeren; pf ‫סורר‬
Klaagl 3:11
‫ סור‬I. adj afgeweken, afwijkend, f ‫ סורה‬pl
cs ‫ סורי‬pl sf ‫ ;וסורי‬Jes 49:21 Jer 17:13;
ontaard, (verbasterde loten) Jer 2:21;
II. nloc Sur, ‫ שער סור‬de Tempeltoren
2Kon 11:6 maar vgl. 2Kron 23:5 ‫שער היסוד‬
Fundamenttoren
‫ סות‬hi overhalen, verleiden, opstoken,
meenemen; pf ‫ הסתה‬1Kon 21:25 = ‫הסיתה‬,
sf ‫ הסיתך‬2Sam 26:19, ‫ הסיתך‬Job 36:16,
‫ הסיתוך‬Jer 38:22; ipf ‫ וי! סת‬2Sam 24:1
1Kron 21:1, ‫ יסית‬2Kon 18:32 Jes 36:18 2Kron 32:15,
sf ‫ יסיתך‬Deut 13:7 Job 36:18, ‫ויסיתהו‬
2Kron 18:2, ‫ ותסיתהו‬Joz 15:18 Re 1:14, ‫ותסיתני‬
Job 2:3; ‫ ויסיתם‬2Kron 18:31; pt ‫ מסית‬Jer 43:3
2Kron 32:11†
‫ סות‬m kleding; cs K ‫ סותה‬Q ‫ סותו‬Gen 49:11†
‫ סחב‬q slepen, sleuren; pf ‫ וסחבנו‬2Sam 17:13;
ipf sf ‫ יסחבום‬Jer 49:20 Jer 50:45; inf abs
‫ סחוב‬Jer 22:19, inf cs ‫ לסחב‬Jer 15:3
‫ סחבה‬f vod, lomp; pl ‫ ;סחבות‬Jer 38:11 ‫בלוי‬
‫סחבות‬, Jer 38:12 ‫בלואי הסחבות‬,
afgedragen lorren? versleten zakken?
‫ סחה‬pi vegen; pf ‫ וסיח !תי‬Eze 26:4†
‫ סחי‬m veegsel, uitvaagsel Klaagl 3:45†

‫ סחיש‬m gewas dat in het tweede jaar vanzelf
opkomt; 2Kon 19:29 = Jes 37:30 ‫ שחיס‬vgl
‫ ספיח‬Lev 25:5 2Kon 19:29 Jes 37:30
‫ סחף‬q wegspoelen; pt ‫ סחף‬Spr 28:3
(slagregen);
ni weggespoeld worden; pf ‫ נסחף‬Jer 46:15
onzeker;? lees ‫' נס חף‬de Apis is gevlucht'
parallel aan ‫' אביריך לא עמד‬uw Sterke
(Stier) hield geen stand'
‫ סחר‬q rondtrekken (door een land), handel
drijven; pf ‫ סחרו‬Jer 14:18 rondzwerven; ipf
‫ ויסחרו‬Gen 34:21, P ‫ תסחרו‬Gen 42:34; imp sf
‫ וסחרה‬Gen 34:10; pt ‫ סחר‬koopman,
handelaar, pl ‫סחרים‬, cs ‫סחרי‬, sf ‫סחריך‬,
f ‫סחרת‬, sf ‫ סחרתך‬Eze 27:12+; Gen 23:16
‫ כסף עובר לסחר‬gangbare munt;
pealal heftig kloppen, te keer gaan; pf
‫ סחרחר‬Ps 38:11
‫ סחר‬m handel, winst; cs ‫סחר‬, sf ‫סחרה‬
handel, koopwaar Jes 23:3 Jes 45:14 Spr 31:18;
winst, opbrengst Jes 23:18 Spr 3:14†
1Kon 10:15 ‫? מסחר‬lees ‫מן סחר‬
‫ סחרה‬f handelswaar; sf ‫ סחרת ידך‬Eze 27:15†
‫ סחרה‬f burcht? bolwerk? Ps 91:4
‫ סחרחר‬heftig kloppen Ps 38:11, zie ‫סחר‬
‫ סחרת‬f kostbaar soort vloersteen, P ‫סחרת‬
Est 1:6†
‫ סחש‬m opschot, spontaan opgroeiende
planten, zie ‫סחיש‬
‫ סטים‬m overtredingen ? afvalligen ? Ps 101:3
vgl. Hos 5:2 zie ‫שטים‬, zie ‫שוט‬
‫ סיג‬m 'schuim' op gesmolten zilver,
metaalslak als minderwaardig afval; pl
‫סיגים‬, ‫סגים‬, sf P ‫ ;סיגיך‬Jes 1:22 Jes 1:25;
‫ס‬
Eze 22:18K ‫סוג‬, Eze 22:19 Ps 119:119 Spr 25:4;
zilverglazuur Spr 26:23†
‫ סיון‬m Siwan, 3e (later 9e) maand, mei/juni;
Est 8:9; zie ‫חדש‬
‫ סיחן‬nm Sichon, koning van de Amorieten;
Num 21:21‡; ‫ סיחון‬Neh 9:22
‫ סין‬nloc Sin, 1. woestijn van Elim en Sinai
Ex 16:1 Ex 17:1 Num 33:11 Num 33:12†;
2.
Egyptische stad Eze 30:15 Eze 30:16; †
‫ סיני‬gent Sinieten Gen 10:17 1Kron 1:15†
‫ סיני‬nloc Sinai, P ‫סיני‬, de berg Ex 16:1‡
‫ סינים‬m Sinim, een ver land, China? Jes 49:12†
‫ סיס‬soort zwaluw Q Jer 8:7 K ‫ ;סוס‬vgl. ‫דרור‬
Spr 26:2
‫ סיסרא‬nm Sisera, 1. veldheer van koning
Jabin; Re 4:2-Re 5:30 1Sam 12:9 Ps 83:10; 2.
Ezr 2:53 Neh 7:55
‫ סיעא‬nm Sia, Siaha; ‫ סיעהא‬Ezr 2:44 Neh 7:47
‫ סיר‬I. m/ f pot, ketel; pl ‫סירות‬, ‫סרת‬, ‫;סרות‬
Ex 16:3‡; m Eze 24:3, f 2Kon 4:38;
II. m doorn; pl ‫ סירים‬Jes 34:13 Hos 2:8 Nah 1:10
Pr 7:6; in Hos 2:8 woordspeling met de twee
betekenissen;
III. m vishaak pl ‫ סירות‬Am 4:2
‫ סירה‬f doorn, zie ‫סיר‬
‫ סית‬Job 2:3 ‫ תסיתני‬je hebt mij ertoe aangezet;
zie ‫סות‬
‫ סך‬m gedrang, stoet? Ps 42:5, zo verschillende
vertalingen; onzeker; vgl. ‫ ;סך‬de
schuilplaats
‫ סך‬m loofhut, leger (van roofdier); sf ‫ סכו‬en
‫ ;סוכו‬vgl. ‫ ;סכה‬Klaagl 2:6 ‫;סכו = שכו‬
281
‫ס‬
struikgewas als schuilplaats;
Jer 25:38 Ps 10:9
Ps 27:5 schuilhut; Ps 76:3 Klaagl 2:6 tent
‫ סכה‬f hut, loofhut; cs ‫סכת‬, sf ‫סכתו‬, pl
‫סכות‬, ‫ ;סכת‬Gen 33:17‡; loofhuttenfeest
Lev 23:34‡;struikgewas (waar de leeuw
legert en loert) Job 38:40; schuilhut in de
wijngaard Jes 1:8
‫ סכות‬m Sikkut of Sakkut, Babylonische
godheid; Am 5:26†
‫ סכות‬I. nloc Sukkot, loc ‫ס !כתה‬, 1. in Gad
Gen 33:17 Joz 13:27 Re 8:5+;het dal Ps 60:8
Ps 108:8; 2. aan de Jordaan 1Kon 7:46 2Kron 4:17;
3. legerplaats om de woestijn bij Egypte
Ex 12:37 Ex 13:20 Num 33:5+
II. n ‫סכות בנות‬, Sukkot-Benot, 'hutten der
dochteren' verbasterde naam van een
Babylonische godheid 2Kon 17:30
‫ סכיים‬m Sukkieten, holbewoners van
Ethiopië, Egyptische huurlingen 2Kron 12:3†
‫ סכך‬q beschermen, afschermen; vgl. ‫שכך‬
'weven, vlechten' en ‫ ; סוך‬pf ‫ וסכת‬Ex 40:3,
‫ סכתה‬Ps 140:8 Klaagl 3:43, ‫ שכותי‬Ex 33:22 met
‫ ;ש‬ipf ‫ ויסכו‬1Kon 8:7; ipf sf ‫ תסכני‬Ps 139:13,
‫ יסכהו‬Job 40:22; vlechten Ps 139:13; zich
hullen in Klaagl 3:43; pt ‫סוכך‬
Eze 28:14+,Nah 2:6, ‫ סככים‬Ex 25:20 Ex 37:9
1Kron 28:18;
hi beschermen, afdekken; ipf ‫ יסך‬Ps 91:4,
‫ ויסך‬Ex 40:21 2Sam 12:20;Job 3:23 weg versperd;
‫ ותסך‬Ps 5:12; inf ‫ להסך‬1Sam 24:4; pt ‫מסיך‬
Re 3:24; beschermen, afdekken Ps 5:12 Ex 40:21;
zijn behoefte doen 1Sam 24:4 Re 3:24
po weven, vormen; ipf ‫ תסככני‬Job 10:11 zie
‫שכך‬
‫ סכך‬m scherm, barricade (bij belegering)
Nah 2:6†
282
‫ סככה‬nloc Sechacha in de woestijn van
Juda? Joz 15:61†
‫ סכל‬pi tot een dwaasheid maken; verijdelen;
ipf ‫ ישכל‬Jes 44:25 met ‫ ;ש‬imp ‫סכל־‬
2Sam 15:31 verijdelen;
ni dwaas, goddeloos handelen; pf ‫נסכלת‬
2Kron 16:9, P ‫ נסכלת‬1Sam 13:13, ‫נסכלתי‬
2Sam 24:10 1Kron 21:8
hi dwaas handelen; pf ‫ הסכלת‬Gen 31:28,
‫ הסכלתי‬1Sam 26:21
‫ סכל‬m dwaasheid, de dwazen; Pr 10:6†
‫ סכל‬adj dwaas; pl ‫ ; סכלים‬Jer 4:22 Jes 5:21
Pr 2:19 Pr 7:17 Pr 10:3 Pr 10:14†
‫ סכלות‬f dwaasheid; Pr 1:17 ‫ ;שכלות‬Pr 2:3
Pr 2:12 Pr 2:13 Pr 7:25 Pr 10:1 Pr 10:13†
‫ סכן‬I.q verzorgen; ipf ‫יסכון‬, ‫יסכן‬, ‫ ;יסכן־‬pt
‫ סכן‬Jes 22:15 hofmaarschalk, ‫סכנת‬
verzorgster 1Kon 1:2+; nuttig zijn, Job 15:3
Job 22:2 Job 34:9 Job 35:3
hi gewend, vertrouwd raken of zijn; pf
‫ הסכנתה‬Ps 139:3, ‫ הסכנתי‬Num 22:30; inf abs
‫ ההסכן‬Num 22:30 vragend: 'was ik dan
gewoon zo te doen?' ; imp ‫ הסכן־נא‬gewen
u Job 22:21
II.ni gevaar lopen; ipf ‫ יסכן‬Pr 10:9;
III.pu arm, verarmd zijn; pt ‫ מסכן‬Jes 40:20
‫ סכסך‬steken, prikken, zie ‫ סוך‬pilpal; pf
‫ וסכסכתי‬Jes 19:2; ipf ‫ יסכסך‬Jes 9:10
‫ סכר‬I.ni gesloten worden, verstopt raken; ipf
‫ יסכר‬Ps 63:12, ‫ ויסכרו‬Gen 8:2
pi overleveren; pf ‫ וסכרתי‬Jes 19:4;
II.q omkopen, zie ‫ ;שכר‬pt ‫ סכרים‬Ezr 4:5
‫ סכת‬hi stil zijn, zwijgen; imp m ‫;הסכת‬
Deut 27:9

‫ סל‬m korf, mand; P ‫סל‬, pl ‫סלים‬, cs ‫;סלי‬
Gen 40:16‡
‫ סלא‬afwegen, betalen; zie ‫ ; סלה‬pt ‫מסלאים‬
Klaagl 4:2 ‫ סליחה‬f vergeving, pl
‫ סלא‬nloc Silla, 2Kon 12:21†
‫ סלד‬pi opspringen (van vreugde); ipf ‫אסלדה‬
Job 6:10†
‫ סלד‬nm Seled, zoon van Nadab 1Kron 2:30†
‫ סלה‬I.q verwerpen, afwijzen; pt ‫סלית‬
Ps 119:118;
pi verwerpen; pf ‫ סלה‬Klaagl 1:15
II.pu afgewogen worden, opwegen tegen,
betaald worden; ipf ‫ תסלה‬wordt
afgewogen Job 28:16 Job 28:19; pt mm
‫ מסלאים‬Klaagl 4:2
‫ סלה‬pauze, accoord? 'sela' Hab 3:3 Ps 3:3‡;
onduidelijke muzikale term
‫ סלו‬nm Sallu; spelling wisselt: ‫סלוא‬, ‫סלא‬,
‫סלי‬, ‫ ;שלוא‬1. hoofd van de priesters
Neh 12:7 = ‫ סלי‬Neh 12:20; 2. zoon van
‫ סלסלה‬f wijnrank?; pl ‫ סלסלות‬Jer 6:9†
Mesullam ‫ סלוא‬1Kron 9:7 = ‫ סלא‬Neh 11:7; 3.
familievorst van de Simeonieten Num 25:14=
Neh 11:7 ‫סלא‬
‫ סלוא‬nm Salu Num 25:14= Neh 11:7 ‫ ;סלא‬zie
‫סלו‬
‫ סלון‬m brem, doornstruik; pl ‫ ;סלונים‬Eze 2:6
Eze 28:24†
‫ סלח‬q vergeven (zonden, schuld); met
voorzetsel ‫ ;ל‬pf ‫ סלחת‬P ‫ סלחת‬Klaagl 3:42,
‫ ;סלחתי‬ipf ‫יסלח‬, ‫ ;אסלח‬imp ‫סלח־נא‬
Num 14:19 Am 7:2, ‫ סלחה‬Dan 9:19; inf ‫סלח‬,
‫ לסלוח‬Jes 55:7 pt ‫ סלח‬Ps 103:3; Ex 34:9‡
ni vergeven worden; ‫ נסלח‬Lev 4:20‡
‫ סלח‬adj vergevingsgezind Ps 86:5†
‫ס‬
‫ סלי‬nm Sallai; P ‫סלי‬, 1. Neh 11:8 ‫גבי‬,
mogelijk geen eigennaam, zie ‫ גבי‬2.
Neh 12:20 = ‫ סלו‬Neh 12:7†
‫ ;סליחות‬Ps 130:4
Dan 9:9 Neh 9:17†
‫ סלכה‬nloc Salka, aan de grens met Basan
Deut 3:10 Joz 12:5 Joz 13:11 1Kron 5:11†
‫ סלל‬q opwerpen, opstapelen; (een weg)
bouwen; ipf P ‫ וי !סלו‬Job 19:12 Job 30:12; imp
‫ !סלו‬Jes 57:14 Jes 62:10 Ps 68:5 sf ‫ ס !לוה‬Jer 50:26
pp ‫ סלולה‬Jer 18:15, ‫ סללה‬Spr 15:19; (weg,
dam) Jes 62:10 Jer 18:15 Spr 15:19‡
pilp hoog houden; imp sf ‫ סלסלה‬Spr 4:8;
hitpo verzet plegen; pt ‫ מסתולל‬Ex 9:17 zich
verzetten;
vgl. ‫ סללה‬belegeringswal
‫ סללה‬f belegeringswal; ‫ סוללה‬Dan 11:15, pl
‫ ;סללות‬2Sam 20:15‡
‫ סלם‬m ladder Gen 28:12†
‫ סלע‬m I. rots, klip; P ‫סלע‬, sf ‫סלעי‬, ‫סלעו‬,
enz., pl ‫ ;סלעים‬Num 20:8‡;
II. nloc Sela; 2Kon 14:7 Jes 16:1 Re 1:36, 'de
Rots' en andere plaatsen, b.v. 1Sam 23:28
‫ סלע המחלקות‬Rots der Ontkoming
‫ סלעם‬m eetbare sprinkhaan, uitspr. /sol'am/;
Lev 11:22†
‫ סלף‬pi omkeren, verdraaien / omverwerpen,
in het verderf storten; vgl. ‫ ;הפך‬ipf ‫יסלף‬
Job 12:19, ‫ ויסלף‬Spr 22:12, ‫ ויסלף‬Ex 23:8
Deut 16:19 ‫ תסלף‬Spr 13:6 Spr 19:3; pt ‫מסלף‬
Spr 21:12†
‫ סלף‬m verkeerdheid, onwaarachtig gedrag
Spr 11:3 Spr 15:4
283
‫ס‬
‫ סלק‬q opstijgen; (vaker in Aramees); ipf
‫ אסלק = אסק‬Ps 139:8†
‫ סלת‬f tarwegries, fijn meel (o.a. offergave);
Gen 18:6‡
‫ סם‬m geurspecerij in wierook; steeds pl
‫ קטרת סמים ;סמים‬geurige wierook;
Ex 25:6‡
‫ סמגר נבו‬nm Samgar-Nebu; Babylonisch
veldheer Jer 39:3†
‫ סמדר‬m knop, wijnbloesem; adv in bloei of
in de knop; Hoogl 2:13 Hoogl 2:15 Hoogl 7:13†
‫ סמך‬q steunen, de hand leggen op; pf ‫סמך‬,
‫סמכה‬, ‫סמכת‬, ‫סמכו‬, sf: 3f+3m ‫סמכתהו‬
Jes 59:16, 3f+1 ‫ סמכתני‬Jes 63:5, ‫סמכתיו‬
Gen 27:37; ipf ‫ויסמך‬, ‫יסמכו‬, sf ‫תסמכני‬
Ps 51:14; imp sf ‫ סמכני‬Ps 119:116; pt ‫סומך‬,
pl cs ‫סמכי‬, pp ‫סמוך‬, ‫ ;סמוכים‬steunen,
leunen Am 5:19, de hand laten rusten (op
offerdier) Lev 1:4; Gen 27:37 Ps 51:14
ondersteunen met zegen en geschenken;
ni leunen, steunen (steun ontvangen); pf
‫ נסמכתי‬Ps 71:6, P ‫ נסמכו‬Jes 48:2; ipf ‫יסמך‬
Re 16:29 2Kon 18:21 Jes 36:6, ‫ ויסמכו‬2Kron 32:8
pi steunen, kracht geven; imp sf ‫סמכוני‬
Hoogl 2:5
‫ סמכיה‬nm Semakja, Semakjahu 1Kron 26:7†
‫ סמל‬m (afgods-)beeld; ook ‫סמל‬, P ‫;סמל‬
Deut 4:16 Eze 8:3 Eze 8:5 2Kron 33:7 2Kron 33:15†
‫ סמן‬ni gemerkt, bestemd worden? in vakken?
onzeker; pt ‫ נסמן‬Jes 28:25†
‫ סמר‬q huiveren (haren recht overeind,
kippenvel) pf ‫ סמר‬Ps 119:120;
pi als qal; ipf ‫ תסמר‬Job 4:15†
‫ סמר‬adj borstelig; ‫ ילק סמר‬de borstelige
sprinkhaan Jer 51:27†
284
‫ סנאה‬nm Senaä, familie Ezr 2:35 Neh 7:38 Neh 3:3
‫ סנבלט‬nm Sanballat, tegenstander van
Nehemia's plannen; Neh 2:10-Neh 13:28
‫ סנה‬m braamstruik Ex 3:2;Ex 3:4,Deut 33:16†; vgl.
‫סין‬
‫ סנה‬nloc Senne, de steenklip tegenover
Bozez; 1Sam 14:4†
‫ סנה‬nloc Sanna Joz 15:49 in ‫קרית־סנה‬
‫ סנואה‬nm Sennua of Hassenua, ‫הסנואה‬,
Benjaminiet; Neh 11:9 1Kron 9:7†
‫ סנורים‬m verblinding, (tijdelijke?) blindheid
Gen 19:11 2Kon 6:18†
‫ סנחריב‬nm Sanherib, koning van Assyrië
2Kon 18:13‡
‫ סנסנה‬nloc Sansanna, in Zuid-Juda Joz 15:31†
‫ סנסנים‬m trossen van de dadelpalm; pl cs
‫ ;סנסניו‬Hoogl 7:9†
‫ סנפיר‬m vin (van vis); Lev 11:9‡
‫ סס‬m kleermot Jes 51:8†
‫ ססמי‬nm Sismai, zoon van Eleasa 1Kron 2:40
‫ סעד‬q ondersteunen, verkwikken; pf ‫סעד‬
Spr 20:28; ipf‫ יסעד־‬Ps 104:15, sf ‫יסעדני‬,
Ps 94:18, ‫ יסעדך‬Ps 20:3, ‫ יסעדנו‬Ps 41:4,
‫ תסע !דני‬Ps 18:36; imp ‫ סעד‬Re 19:5+, ‫וסעדה‬
1Kon 13:7, ‫ וסעדו‬Gen 18:5, sf ‫ סעדני‬Ps 119:117;
inf sf ‫ לסעדה‬Jes 9:6
‫ סעה‬q oprukken, aanstormen?; pt f ‫רוח סעה‬
rukwind Ps 55:9†
‫ סעיף‬I. m tak; pl sf ‫ ;סעפיה‬Jes 17:6 Jes 27:10†;
II. m kloof, rotsspleet; cs ‫סעיף‬, pl cs ‫סעפי‬
Re 15:8 Re 15:11 Jes 2:21 Jes 57:5†
‫ סעף‬pi snoeien, weghakken; pt ‫מ ס עף‬
Jes 10:33†
 ‫ס‬
‫ סעף‬adj verachtelijk? wankelmoedig?; mm ‫ ספד‬q rouwen, doden betreuren; pf ‫ספדה‬,
‫ סעפים‬Ps 119:113 weifelaars † ‫ ;ספדו‬ipf ‫תספד‬, ‫אספדה‬, ‫ויספדו‬,
‫ סעף‬tak, rotsspleet; zie ‫סעיף‬ ‫ ;תספדו‬imp mm ‫ספוד‬, ‫ספדו‬, ff ‫ס !פדנה‬
Jer 49:3, inf abs ‫ספוד‬, cs ‫ ספוד‬Pr 3:4, ‫לספד‬,
‫ סעפה‬f tak, twijg; pl sf ‫ סעפתיו‬Eze 31:6 ‫ ;לספוד‬pt ‫סופדים‬, ‫ ;ספדים‬Gen 23:2‡
Eze 31:8†; Eze 31:5 ‫ סרעפתיו‬met ingevoegde ni beklaagd, betreurd worden; ipf ‫יספדו‬
‫ר‬ Jer 16:4 Jer 25:33
‫ סעפים‬m twee kanten? twee krukken? ‫ ספה‬q wegvagen, verdelgen;
1Kon 18:21; vgl ‫ שעפים‬Job 4:13 Job 20:2 i.v.m.vormverwarring zie ‫סוף‬, ‫אסף‬, ‫;יסף‬
overwegingen (onrustige gedachten) pf ‫ ספתה‬Jer 12:4, ‫ ספו‬Am 3:15 verdwijnen;
‫ סער‬q aanstormen; ipf ‫ יסערו‬Hab 3:14 pt ‫סער‬ ipf ‫ תספה‬Gen 18:23 Gen 18:24 Jes 7:20; inf
Jona 1:11 Jona 1:13; ‫ ספות‬Deut 29:18 verdelgen; Jes 30:1
ni opgejaagd, onrustig worden; ipf ‫יסער‬ toevoegen, zie ‫ לספות יסף‬Num 32:14
2Kon 6:11; toevoegen, zie ‫יסף‬, sf ‫ לספותה‬Ps 40:15
pi wegblazen, verdrijven; ipf ‫ואסערם‬ verdelgen;
Zach 7:14; ni verdelgd, weggevaagd worden; pf ‫נספה‬
po wegwaaien, vervliegen; ipf ‫יסער‬ 1Sam 26:10, ipf ‫ תספה‬Gen 19:15 Gen 19:17,
Hos 13:3; ‫ אספה‬1Sam 27:1, ‫ תספו‬Num 16:26 1Sam 12:25;
pu wegwaaien, weggeblazen worden; pf pt ‫ נספה‬Jes 13:15 Spr 13:23 1Kron 21:12; Gen 19:15
‫ סערה‬Jes 54:11 omkomen Spr 13:23 gegrepen worden
Jes 13:15;
‫ סער‬m storm; P ‫סער‬, sf P ‫שער ;סע !רך‬
hi ophopen; ipf ‫ אספה‬Deut 32:23 ?lees
Jes 28:2 met ‫ ;ש‬Jer 23:19‡
‫אספה‬, zie ‫ יסף‬hi
‫ סערה‬f storm; pl ‫סערות‬, cs ‫;סערות‬
2Kon 2:1‡
‫ ספח‬q toevoegen, inlijven; imp sf ‫ספחני‬
1Sam 2:36;
‫ סף‬I. m schaal, kom; cs ‫סף‬, P ‫סף‬, pl ‫ספים‬ ni zich aansluiten bij, pf ‫ ונספחו‬Jes 14:1;
Jer 52:19, ‫ ספות‬1Kon 7:50 2Kon 12:14, ‫ספות‬ pi bijvoegen, mengen (gif bij wijn); pt
2Sam 17:28; Ex 12:22; ‫ מספח‬Hab 2:15;
Zach 12:2 ‫ סף רעל‬schaal der bedwelming ( pu bij elkaar kruipen; ipf ‫ יספחו‬Job 30:7
anderen: drempel waarover men struikelt); hitp zich aansluiten, met voorzetsel ‫' ב‬bij';
zie ‫;רעל‬ inf ‫ הסתפח‬1Sam 26:19†
II. m drempel; cs ‫ סף‬P ‫סף‬, sf ‫ספי‬, ‫ספם‬,
pl ‫ ;ספים‬Re 19:27 1Kon 14:17 Jes 6:4 Eze 40:6
‫ ספחת‬f huiduitslag Lev 13:2 Lev 14:56†
Eze 40:7 Eze 41:16 Eze 43:8 Am 9:1 Sef 2:14; ‫שמרי‬ ‫ ספי‬nm Sippai, een Refaïet 1Kron 20:4 = ‫סף‬
‫ הסף‬drempelwachters 2Kon 12:10‡ 2Sam 21:18
III. nm Saf de Refaïet 2Sam 21:18 = ‫ספי‬ ‫ ספיח‬I. m opslag, wat vanzelf opkomt (in het
1Kron 20:4 jaar na de oogst); cs ‫ספיח‬, pl sf ‫;ספיחיה‬

285
‫ס‬
Lev 25:5 Lev 25:11 2Kon 19:29 Jes 37:30†;
II. m stortbui, pl cs ‫ ספיחיה‬Job 14:19†
‫ ספינה‬f schip Jona 1:5†
‫ ספיר‬m saffier of lazuursteen (lapis lazuli);
Ex 24:10‡
‫ ספל‬m schaal, Re 5:25 Re 6:38†
‫ ספן‬q afdekken (met hout beschieten);
verbergen; ipf ‫ ויספן‬1Kon 6:9; pp ‫ספון‬
1Kon 7:7 Jer 22:14, ‫ וספן‬1Kon 7:3, ‫ ספונים‬Hag 1:4,
‫ שפוני‬Deut 33:19 met ‫ ש‬i.p.v. ‫ ;ס‬ipf ‫;ויספן‬
Deut 33:21 ‫' ספון‬daar lag zijn aandeel als
leider verborgen'; onzeker
‫ ספן‬m afdekking, zoldering 1Kon 6:15†
‫ ספף‬hitp op de drempel staan; inf ‫הסתופף‬
Ps 84:11†; vgl. ‫סף‬
‫ ספק‬I.q klappen, slaan; (van onvrede,
boosheid, rouw); zie ook ‫ שפק‬en ‫ספק‬,
‫ ;שפק‬pf ‫ ספקתי‬Jer 31:19, ‫ ספקו‬Klaagl 2:15;
sf ‫ ספקם‬Job 34:26; ipf ‫ יספק‬Num 24:10
Job 34:37, ‫ ישפק‬Job 27:23 met ‫ ;ש‬imp ‫ספק‬
Eze 21:17; Jer 31:19 Eze 21:17 Num 24:10 Job 27:23
slaag geven, tuchtigen Job 34:26;
hi handjeklap spelen? ipf ‫ ישפיקו‬Jes 2:6; zie
‫שפק‬
II.q neertuimelen? pf ‫ ;וספק‬Jer 48:26 ‫וספק‬
‫' מואב בקיאו‬Moab tuimelt neer in zijn
eigen braaksel',onzeker
‫ ספק‬m spot, afkeurend handgeklap; P ‫!ספק‬
Job 36:18; zie ‫שפק‬
‫ ספר‬q tellen, schrijven pf‫ספר‬, ‫ספרה‬, enz.;
sf ‫ ;ספרם‬ipf ‫יספר‬, ‫תספר‬, ‫תספר־‬,
‫יספרו‬, ‫תספרו‬, sf ‫ ;אספרם‬imp ‫ספר‬,
‫ ;ספרו‬inf ‫ ;לספר‬pt ‫סופר‬, ‫סופר‬, ‫ספרים‬,
‫סופרי‬, ‫ ;ספרת‬schrijven 2Sam 8:17; tellen
Gen 15:5;
286
NB: pt ‫ סופר‬ambt: schrijver, secretaris,
schriftgeleerde;
ni geteld worden, te tellen zijn; ipf ‫יספר‬,
‫ ;יספרו‬Gen 16:10‡;
pi vertellen, opsommen; pf ‫ספרתי‬, ‫;ספרו‬
ipf ‫יספר‬, ‫ויספר־‬, ‫ותספר‬, ‫ אספרה‬Ps 2:7, ‫י‬
‫ספרו‬, ‫יספרון‬, ‫תספרון‬, ‫נספר־‬, ‫נספרה‬
Jer 51:10, sf ‫ אספרנה‬Ps 145:6; imp ‫ספר‬,
‫ספרה‬, ‫ ;ספרו‬inf ‫ ;ספר‬pt ‫מספר‬,
‫ ;מספרים‬Gen 24:66‡;
pu verteld worden; pf ‫ ספר‬Jes 52:15, ipf
‫ יספר‬Hab 1:5 Ps 22:31, ‫ היספר‬vragend
Ps 88:12 Job 37:20
‫ ספר‬I. m telling 2Kron 2:16†;
II. nloc Sefar in Arabië, Gen 10:30†
‫ ספר‬m geschrift; sf ‫ספרי‬, ‫ספרך‬, pl ‫;ספרים‬
1. brief 2Sam 11:14; 2. document Deut 24:1; 3.
boek Deut 17:18; G-ds boek Ex 32:32; 4. register
Gen 5:1;
‫( בספר‬op) schrift Ex 17:14;
‫ ספרד‬nloc Sefarad, Ob 20, ballingsoord, later
de naam voor Spanje
‫ ספרה‬f aantal, maat; pl ‫ ספרות‬Ps 71:15
‫ ספרה‬f boekrol, sf ‫ ספרתך‬Ps 56:9†; vgl.
‫ספר‬
‫ ספרוים‬nloc Sefarwaim, herkomst van
Samaritanen (Noord-Syrië ?) 2Kon 17:24‡
‫ ספרת‬nm Soferet Neh 7:57 Ezr 2:55† eigennaam
of: 'schrijversbureau', vgl. ‫קהלת‬
‫ סקל‬q stenigen;
pf ‫ וסקלתם‬Deut 22:24, sf ‫ וסקלתו‬Deut 13:11,
‫ וסק !לני‬Ex 17:4, ‫ וסקלתם‬Deut 17:5, ‫וסקלוה‬
Deut 22:21; ipf ‫ ויסקלו‬Joz 7:25, sf ‫יסק !לנו‬
Ex 8:22, ‫ ויסק !להו‬1Kon 21:13; imp sf ‫סק !להו‬
1Kon 21:10; inf abs ‫ סקול‬Ex 19:13 Ex 21:28, inf

cs sf ‫ לסקלו‬1Sam 30:6; Ex 8:22‡;
ni gestenigd worden; ipf ‫ יסקל‬Ex 19:13+;
pi stenen gooien / van stenen ontdoen; ipf
‫ ויסקל‬2Sam 16:6+, sf ‫ ויסק !להו‬Jes 5:2; imp
mm ‫ סקלו‬Jes 62:10; met stenen gooien
2Sam 16:6; van stenen ontdoen Jes 5:2‡
pu gestenigd worden; pf ‫ סקל‬1Kon 21:14+
‫ סר‬adj mistroostig; f ‫ ;סרה‬1Kon 20:43 1Kon 21:4
1Kon 21:5†
vgl. ‫ סור‬pt 'afkerig van', Job 1:1 ‫סר מרע‬
afkerig van kwaad
‫ סרב‬adj dwars, weerspannig; pl ‫סרבים‬
Eze 2:6†
‫ סרגון‬nm Sargon, koning van Assyrië Jes 20:1†
‫ סרד‬nm Sered zoon van Zebulon, gent ‫;סרדי‬
Gen 46:14 Num 26:26†
‫ סרה‬nloc Sira, de put 2Sam 3:26
‫ סרה‬I. f ophouden ‫ בלתי סרה‬Jes 14:6 zonder
ophouden of: onontkoombaar
II. f opstandigheid, weerspannigheid,
hardnekkig verzet; Jes 1:5 Jes 31:6 Jes 59:13
‫ עשק וסרה‬onderdrukking en afvalligheid;
‫ דבר־סרה‬oproepen tot verzet Deut 13:6
Jer 28:16 Jer 29:32; Deut 19:16 ?
III. adj mistroostig, zie ‫סר‬
‫ סרוח‬adj overhangend; pl ‫ ;סרחים‬vgl. ‫;סרח‬
Ex 26:13 Eze 23:15, languit liggend,
rondhangen? Am 6:4 Am 6:7
‫ סרח‬I.q afhangen, overhangen; ipf ‫תסרח‬
Ex 26:12; pt f ‫ סרחת‬Eze 17:6; pp zie ‫סרוח‬
II.ni stinken, rotten; pf ‫ נסרחה‬Jer 49:7
‫ סרח‬I. m overhangende rand Ex 26:12
II. nloc Serach in ‫ תמנת סרח‬Joz 19:50
Joz 24:30
‫ס‬
‫ סריון‬m pantser (als wapenrusting) Jer 46:4
Jer 51:3†; Job 41:5 ‫ רסנו‬betekent mogelijk
hetzelfde
‫ סריס‬m eunuch, hoveling; cs ‫סריס‬, pl
‫סריסים‬, ‫ סריסי‬en ‫סריסי‬, sf ‫ סריסיו‬en
‫ ;סריסיו‬ontmande Jes 56:3 Jes 56:4; hoveling
Gen 37:36‡
‫ סרן‬m as van het wiel 1Kon 7:30†
‫ סרנים‬m Filistijnse vorsten; cs ‫סרני‬, sf
‫ ;סרניכם‬Joz 13:3‡
‫ סרעפה‬f tak Eze 31:5, zie ‫סעפה‬
‫ סרף‬pi lijk verbranden; vgl. ‫ ;שרף‬pt ‫מסרפו‬
degene die hem verbrandt Am 6:10
‫ סרפד‬m distel? brandnetel? Jes 55:13†
‫ סרר‬q dwars, weerspannig zijn; pf ‫סרר‬
pt ‫סורר‬, pl ‫סוררים‬, ‫ סררים‬, f
Hos 4:16
‫ סררת‬P ‫סוררת‬ ! , ‫( ;סררה‬dier) Hos 4:16;
(zoon) Deut 21:18; (vrouw) Spr 7:11; (volk)
Jes 1:23
‫ סתו‬m winter, regentijd Hoogl 2:11†
‫ סתור‬nm Setur, stamvorst van Aser Num 13:13†
‫ סתם‬q dichtstoppen, verstoppen, ook
verbergen; pf ‫ סתם‬2Kron 32:30; ipf ‫ויסתמו‬
2Kron 32:4, P ‫ יס !תמו‬2Kon 3:25, ‫תסתמו‬
2Kon 3:19; imp ‫ סתם‬Dan 8:26 Dan 12:4; inf
‫ לסתום‬2Kron 32:3; pp ‫ סתום‬Eze 28:3 Ps 51:8,
‫ סתמים‬Dan 12:9; verbergen Eze 28:3 Dan 8:26
Ps 51:8;
ni gedicht worden (muur); inf ‫להסתם‬
Neh 4:1
pi verstoppen (bron); pf sf ‫סתמום‬
Gen 26:15, ipf sf ‫ ויסתמום‬Gen 26:18
‫ סתר‬pi verbergen; imp ‫ סתרי‬Jes 16:3
ni verborgen zijn/worden, zich verbergen;
287
‫ס‬
pf P ‫נסתר‬, ‫ נסתרה‬P ‫נס !תרה‬, ‫;נסתרנו‬ ipf P ‫ תסתתר‬Jes 29:14; pt
Deut 31:17‡
ipf ‫יסתר‬, ‫יסתר־‬, ‫אסתר‬, ‫ ;יסתרו‬imp ‫ מסתתר‬1Sam 23:19‡
‫ ;הסתר‬inf ‫הסתר‬, pt ‫נסתר‬, ‫נסתרים‬, ‫ סתר‬m schuilplaats; P ‫ !סתר‬, sf ‫סתרי‬, ‫סתרו‬,
‫ ;נסתרות‬zich verbergen Gen 4:14, verborgen pl ‫ בסתר ;סתרים‬in het geheim, heimelijk
zijn Job 3:23; pt ff verborgen dingen Deut 29:28; Deut 13:7; verhulling: omhulsel Ps 18:12, sluier
pu verborgen; pt ‫ מסתרת‬Spr 27:5; Job 24:15; beschutting, toevlucht: Jes 16:4
hi verbergen; pf ‫הסתיר‬, ‫והסתרתי‬, sf
‫ירני‬
! ‫ ;הסת‬ipf ‫יסתיר‬, ‫ויסתר‬, sf ‫ירני‬ ! ‫;י ס ת‬ ‫ סתרה‬f bescherming, schuilplaats Deut 32:38;
imp ‫ ;הסתר‬inf abs ‫הסתר‬, cs ‫לסתר‬ zie ‫סתר‬
Jes 29:15 i.p.v. ‫ ;להסתיר‬pt ‫ מסתיר‬Jes 8:17; ‫ סתרי‬nm Sitri, zoon van Uzziël Ex 6:22
hitp zich verborgen houden; pf ‫הסתרתי‬

‫ע‬
‫ ע‬de letter ‫עין‬, getalswaarde 70 Ex 3:12; 5. onderdanig zijn 2Kon 18:7
ni bewerkt, gediend, vereerd worden;
‫ עב‬I. m balk, dakspar? ; cs ‫עב‬, pl ‫;עבים‬
pf P ‫ נעבד‬Pr 5:8, ‫ נעבדתם‬Eze 36:9; ipf ‫יעבד‬
1Kon 7:6 Eze 41:25 Eze 41:26†
elders: wolk;
Eze 36:9 Eze 36:34†
II. m dichtheid, wolk; cs ‫ עב‬Ex 19:9, elders
pu (werk) uitgevoerd worden; pf ‫עבד‬
‫ ;עב‬pl ‫עבים‬, art ‫העבים‬, cs ‫אבי‬, sf ‫;עביו‬
Deut 21:3 Jes 14:3;
ook ‫ עבות‬2Sam 23:4 Ps 77:18; bossen,
hi doen werken, dienstbaar maken,
kreupelhout Jer 4:29; dichtheid van wolken
slavenwerk laten doen; pf ‫העביד‬,
‫ עב הענן‬Ex 19:9; ‫ עבי שחקים‬zware
bewolking 2Sam 22:12; ‫מתי עב‬J ‫ ב‬Jes 14:14 ‫העבדתני‬, ‫ העבדתיך‬Jer 43:23 en ‫והעבדתיך‬
Jer 17:4; ipf ‫ ויעבד‬2Kron 34:33, ‫ ויעבדו‬Ex 1:13;
boven de wolkenhoogten; wolk (poëtisch)
inf ‫ להעביד‬2Kron 2:17, pt mm ‫ מעבדים‬Ex 6:5
1Kon 18:44‡
vermoeien, lastig vallen Jes 43:23 Jes 43:24‡
‫ עב‬m balk, zie ‫עב‬
‫ עבד‬m werk, daad; pl sf ‫ ועבדיהם‬Pr 9:1†
‫ עבד‬q werken, dienen; pf ‫עבד‬, enz.; sf ‫עבדו‬, (aramisme)
‫עבדך‬, ‫ ;עבדום‬ipf ‫יעבד‬, ‫אעבד‬, sf ‫יעב !דני‬,
‫ ;נעבדנו‬onregelmatig ‫ תעבדם‬Ex 20:5; imp ‫ עבד‬I. m dienaar, knecht, slaaf; P
‫ !עבד‬, sf
‫עבד‬, ‫עבוד‬, ‫עבדו‬, P ‫ע !בדו‬, sf ‫עב !דהו‬ ‫ ;עבדי‬pl ‫עבדים‬, cs ‫עבדי‬, pl ‫עבדיך‬,
1Kron 28:9; inf abs ‫עבד‬, cs ‫עבד־‬, sf ‫;עבדו‬
‫ עבד עבדים ;עבדיהם‬de laagste knecht;
Gen 9:25‡;
pt ‫ ;עבד‬1. werken, arbeid doen Ex 20:9; 2.
werk opleggen, tewerk stellen (slaven) Pr 9:1 ‫' עבדיהם‬hun daden', zie ‫עבד‬
Ex 1:14; 3. dienen 2Sam 16:19, 3. vereren

288

II. nm Ebed, 1. vader van Gaäl, Re 9:26-
Re 9:35 2. zoon van Jonatan Ezr 8:6
‫ עבדא‬nm Abda, 1. vader van Adoniram
1Kon 4:6 2. zoon van Sammua Neh 11:17 =
‫עבדיה‬
‫ עבד אדום‬nm Obed-Edom 2Sam 6:10 ?= de
zanger 1Kron 15:18; 2Kron 25:24 zijn familie
‫ עבדאל‬nm Abdeël, vader van Selemja
Jer 36:26†
‫ עבדה‬f werk, dienst; ook ‫( עבודה‬in
Kronieken); cs ‫אבדת‬, sf ‫עבדתי‬,
‫ ;עבדתכם‬1. slavernij Ex 2:23; 2. werk, arbeid
(op het land) Ps 104:14; 3. werk, resultaat
Jes 28:21 Jes 32:17; 4. (tempel-)dienst Ex 27:19
Num 4:47; 5. paleisdienst, bediening 1Kron 26:30
‫ עבדה‬f slaven, dienstvolk; Gen 26:14 Job 1:3†
‫ עבדון‬I. nm Abdon, 1. zoon van Hillel,
rechter Re 12:13-Re 12:15; 2. 1Kron 8:23; 3.
1Kron 8:30 1Kron 9:36; 4. 2Kron 34:20†
II. nloc Abdon in Aser Joz 21:30 1Kron 6:59
‫ עבדות‬f slavernij, onderworpenheid; sf
‫עבדתנו‬, ‫ ;עבדתם‬Ezr 9:8 Ezr 9:9 Neh 9:17†
‫ עבדי‬nm Abdi; 1. Merariet 1Kron 6:29
2Kron 29:12; 2. Elamiet Ezr 10:26
‫ עבדיאל‬nm Abdiël, vader van Achi
1Kron 5:15†
‫ עבדיה‬nm Obadja, ook ‫ ;עבדיהו‬1. de profeet
Ob 1; 2. een held van David 1Kron 12:9; 3.
hofmaarschalk van Achab 1Kon 18:3-
1Kon 18:16; 4. zoon van Uzzi 1Kron 7:3; 5. zoon
van Asel 1Kron 8:38; 6. zoon van Semaja
1Kron 9:16 1Kron 9:44; 7. 1Kron 9:44; 8. vader van
Jismaja 1Kron 27:19; 9. overste onder Josafet
2Kron 17:7; 10. een leviet 2Kron 34:12
‫ע‬
‫ עבד מלך‬nm Ebed-Melek, Ethiopiër aan het
hof van Sedekia, Jer 38:7+
‫ עבד נגו‬nm Abednego = Azarja, gezel van
Daniël Dan 1:7
‫ עבה‬q dik, vet zijn; pf ‫ עבה‬1Kon 12:10
2Kron 10:10, ‫ עבית‬Deut 32:15†
‫ עבוט‬m pand, borg; sf ‫ ;עבטו‬Deut 24:10-
Deut 24:12†
‫ עבור‬m opbrengst Joz 5:11 Joz 5:12†; overigens
als voorzetsel: ‫ בעבור‬of ‫ בעבר‬wegens,
omwille van, om te Gen 27:10‡
‫ עבות‬I. adj dichtbegroeid, lommerrijk; f
‫ ;עבתה‬Eze 6:13 Eze 20:28 Lev 23:40 Neh 8:15†
II. f strik, touw Eze 3:25‡, zie ‫עבת‬
‫ עבט‬I.q pand nemen, geven; ipf ‫תעבט‬
‫ עבט‬Deut 24:10
Deut 15:6; inf
hi uitlenen; pf ‫ והעבטת‬Deut 15:6; ipf
‫ תעביטנו‬Deut 15:8; inf abs ‫ העבט‬Deut 15:8;
II.pi vervlechten, door elkaar laten lopen;
ipf ‫ יעבטון‬Joël 2:7
‫ עבטיט‬f pand (onderpand voor schulden)
Hab 2:6†
‫ עבי‬m dikte; sf ‫ ;עביו‬1Kon 7:26 Jer 52:21 2Kron 4:5;
dichtheid Job 15:26; 2Kron 4:17 gietvorm? zie
‫ מעבה‬1Kon 7:46
‫ עבר‬q overstromen, oversteken, voorbijgaan,
langsgaan, verdergaan; q ‫עבר‬, enz., sf
‫ ;עברו‬ipf ‫יעבר‬, ‫יעבר־‬, ‫אעברה‬, sf
‫ יעברנהו‬Jer 5:22, ‫ יעברום‬Jer 8:13; imp ‫עבר‬,
‫עברי‬, ‫ ;עברו‬inf abs ‫עבור‬, cs ‫עבר‬, sf
‫ ;עברו‬pt ‫ עבר‬Job 6:15 Deut 3:23; ‫כסף עובר‬
gangbare munt 2Kon 12:5
ni doorwaad worden; ipf ‫ יעבר‬Eze 47:5†;
pi bespringen, bevruchten; pf ‫ ;עבר‬ipf
‫ ;ויעבר‬Job 21:10; 1Kon 6:21 overheen laten
289
‫ע‬
lopen?
hi doen oversteken, enz.; pf ‫ ;העביר‬ipf
‫ ;יעביר‬imp ‫ ;העבר‬inf ‫ ;העביר‬pt ‫;מעביר‬
1. doen oversteken, laten doorgaan
2Sam 19:19; 2. laten voorbijgaan Eze 37:2;
inhalen 1Sam 20:36; 3. (bericht, sjofar) door
het land doen gaan Lev 25:9; 4. tot
overtreding brengen 1Sam 2:24; 5. toewijden
(aan G-d) Ex 13:12; 6. door het vuur laten
gaan (offeren aan Moloch) Deut 18:10
2Kon 16:3;
NB: Gen 47:21 ‫? העביר‬lees ‫' העביד‬maakte
dienstbaar'; mogelijk ook 2Sam 12:31 'stelde
hen te werk'; vgl.NBV'04;
hitp zich laten gaan, zich te buiten gaan;
wordt wel als aparte stam gezien; pf
‫ ;התעבר‬ipf ‫ ;ותתעבר‬pt ‫;מתעבר‬
overmoedig Spr 14:16, woedend Ps 78:21
Ps 78:59 Deut 3:26 Spr 26:17; Spr 20:2 ‫מתעברו‬
‫ חוטא נפשו‬wie zich te buiten gaat jegens
hem = wie hem trotseert verspeelt zijn
leven?
‫ עבר‬I. m overkant, tegenoverliggend gebied;
sf ‫ ;עברו‬pl cs ‫ ;עברי‬sf ‫ עבריו‬Jer 49:32
1Kon 5:4; ‫ עבריהם‬Ex 32:15 de beide zijden van
de tafels; ‫ לעברו‬recht voor zich uit Jes 47:15;
‫ אל־עבר פניו‬recht voor zich uit Eze 1:9
‫ מעבר ל‬aan de overkant van, voorbij,
verder dan;
‫ עבר הנהר‬Neh 2:7 over de Eufraat =
Palestina en Syrië ‫ בעברי הנהר‬Jes 7:20 in
het land ten westen van de Eufraat;
‫ בעברי פי־פחת‬Jer 48:28 aan de overkant van
de opening van de kuil; ?beter: ‫בצרי‬
‫ פי־פחת‬in de rotswanden in diepe holen?
II. nm Eber, vader van Joktan Gen 10:24;
anderen Num 24:24‡
290
‫ עברה‬f voorde, doorwaadbare plaats
2Sam 19:19†
‫ עברה‬f overmaat; cs ‫עברת‬, sf ‫;עברתו‬
overmoed, zelfoverschatting Jes 16:6 Jer 48:30;
brutaliteit Spr 21:24; overmaat van woede,
verbolgenheid Gen 49:7 Jer 7:29
‫ עברי‬I. adj Hebreeuws; mm ‫עברים‬, ‫עבריים‬,
f ‫עבריה‬, ff ‫ ;עבריות‬Gen 14:13‡
II. nm Ibri, een Leviet 1Kron 24:27
‫ עברים‬nloc Abarim in Moab, ten zuiden van
de berg Nebo; ‫ ;הר העברים‬Num 27:12
Num 33:47 Num 33:48 Jer 22:20†
Eze 39:11 ‫ גי העברים‬mogelijk dezelfde
plaats
‫ עברן‬nloc Ebron Joz 19:28 ?= Abdon †
‫ עברנה‬nloc Abrona aan de kust van de
Schelfzee Num 33:34 Num 33:35†
‫ עבש‬q verschrompelen, verdrogen; pf ‫עבשו‬
Joël 1:17
‫ עבת‬pi in elkaar draaien (zoals men een touw
vlecht); vgl. ‫ עבט‬Joël 2:7; pf sf ‫ויעב !תוה‬
Mi 7:3
‫ עבת‬m touw, strik; sf ‫עבתו‬, pl ‫עבתים‬,
‫עבותים‬, ‫עבתת‬, ‫ ;עבתות‬Ex 28:14‡;
vervlochte twijgen Eze 19:11 ‫=? עבתים‬
‫עבת‬, zie ‫עב‬
‫ עג‬nm Og 1Kon 4:19, zie ‫עוג‬
‫ עגב‬q hunkeren, begerig verlangen; pf ‫עגבה‬
P ‫ ע !גבה‬Eze 23:12; ipf ‫ ותעגב‬Eze 23:5,
Eze 23:7
‫ ותעגבה‬Eze 23:16; pt ‫ עגבים‬Jer 4:30 vrijers
‫ עגב‬m rietfluit Job 30:31, zie ‫עוגב‬
‫ עגבה‬f begeerte, geslachtsdrift; sf ‫עגבתה‬
Eze 23:11

‫ עגבים‬m de liefde; Eze 33:31 ‫עגבים בפיהם‬
woorden van liefde in hun mond; Eze 33:32
‫ שיר עגבים יפה קול‬een liefdeslied, schoon
van klank
‫ עגה‬f broodkoek, ongezuurd; cs ‫עגת‬, pl
‫עגות‬, ‫ ;עגת‬Gen 18:6 Ex 12:39 Num 11:8 1Kon 17:13
1Kon 19:6 Eze 4:12 Hos 7:8†
‫ עגול‬adj rond 2Kron 4:2, zie ‫עגל‬
‫ עגור‬m trekvogel (gierzwaluw?) ; Jes 38:14
Jer 8:7†
‫ עגיל‬m ring (in het oor); pl ‫ ; עגילים‬Num 31:50
Eze 16:12†
‫ עגל‬m jonge stier, kalf; sf ‫עגלך‬, du ‫עגלים‬, pl
‫עגלים‬, cs ‫ ;עגלי‬Ex 32:4‡; f koekalf, zie ‫עגלה‬
‫ עגל‬adj rond; ook ‫עגול‬, ff ‫ ;עגלות‬1Kon 7:23-
1Kon 7:35;1Kon 10:19 2Kron 4:2†
‫ עגלה‬f wagen, kar; sf ‫עגלתו‬, pl ‫עגלת‬, cs
‫ ;עגלת‬Gen 45:19‡
‫ עגלה‬I. f koekalf, jonge koe; cs ‫עגלת‬, sf
‫עגלתי‬, pl ‫ עגלות‬Gen 15:9+;
II. nf Egla, vrouw van David, 'Koetje';
2Sam 3:5 1Kron 3:5†
‫ עגלון‬I. nm Eglon, koning van Moab Re 3:12+;
II. nloc Eglon in Juda Joz 10:3+
‫ עגלים‬nloc En-Eglaim Eze 47:10 ‫עין עגלים‬
'Bron van de twee kalveren'
‫ עגם‬q bekommerd, treurig zijn; pf ‫עגמה‬
Job 30:25†
‫ עגן‬ni verhinderd worden te hertrouwen; ipf
2ff ‫ תעגנה‬Ruth 1:13†
‫ עד‬adv nog Gen 19:12, zie ‫עוד‬
‫ עגר‬m trekvogel, zie ‫עגור‬
‫ עדא‬nm Iddo 1Kon 4:14; = ‫עדו‬
‫ עד‬m getuige, getuigenis; zie ook ‫עד‬
i.v.m.vormen; sf ‫עדי‬, pl ‫עדים‬, cs ‫עדי‬, sf
‫ע‬
‫עדי‬, ‫עדיך‬, enz.; Gen 31:44‡; ‫ עד בליעל‬een
waardeloze getuige Spr 19:28; ‫עד כזבים‬
mijnedige Spr 21:28; ‫ עד שקר‬valse
getuigenis Ex 20:16; ‫ יבאהו עד‬hij zal het als
bewijsstuk aanvoeren Ex 22:12
‫ עד‬I. m eeuwigheid; P ‫ עד‬Ex 15:18; ‫אבי עד‬
vader van eeuwig; Jes 9:5; ‫הררי־עד‬
eeuwenoude bergen Hab 3:6; ‫ לעד‬Ps 21:7
Jes 30:8 voor eeuwig; ‫ עדי־עד‬voorgoed
Ps 83:18; ‫ לעלם ועד‬Ex 15:18; ‫ מני־עד‬Job 20:4
van oudsher, altijd al;
II. m buit, prooi Gen 49:27; Sef 3:8 ‫? לעד‬lees
‫ לעד‬als getuige?; ‫ עד־שלל‬Jes 33:23 ?lees
‫' עור‬de blinden maken buit'; Can'48;
III. prep/conj tot, totdat (van tijd of plaats);
lange vorm ‫ עדי‬Num 24:20; sf ‫ עדי‬Num 23:18
maar zie ‫ עדיו ;עד‬Jes 45:24; ‫ עדיך‬Mi 4:8;
‫ עדיכם‬Job 32:12;
enkele voorbeelden:
‫ עד‬tot Gen 3:19; ‫ ועד‬tot en met = en ook;
Gen 6:7;
‫ עד בא השמש‬Ex 22:25 voor zonsondergang
‫ עד־אשר‬totdat Deut 2:14; ‫ עד־כי‬totdat
Gen 26:13;
‫ עד־בלתי שמים‬Job 14:12 tot er geen hemel
meer is;
‫ עד־אשר לא יבאו‬Pr 12:1 zolang de kwade
dagen niet komen
Job 1:18 ‫עוד = עד‬
‫ עד‬m woord, getuigenis?; pl sf ‫ ;עדי‬Num 23:18
‫ האזינה עדי‬aanhoor wat ik te zeggen heb;
anderen: 'neig uw oor tot mij', voorzetsel,
zie ‫עד‬
‫ עדד‬nm Oded, zie ‫עודד‬
291
‫ע‬
‫ עדה‬I.q overheenstappen; pf ‫ עדה‬Job 28:8;
hi over het hoofd doen = kleed uittrekken;
pt ‫ מעדה‬Spr 25:20;
II.q zich tooien, mooi maken ; pf 2f ‫עדית‬
Eze 16:11; ipf ‫ תעדה‬Jes 61:10, ‫ ותעד‬Hos 2:15,
‫ תעדי‬Jer 4:30‡, sf ‫ ואעדך‬Eze 16:11 'ik zal je
sieren'; imp ‫ עדה‬Job 40:10
‫ עדה‬f onreinheid, menstruatie; pl ‫עדים‬
Jes 64:5
‫ עדה‬I. f menigte, verzameling van volk,
vergadering, gemeente; cs ‫עדת‬, sf ‫עדתי‬,
‫עדתך‬, enz.; (Israel) Ex 12:3‡; (volkeren)
Jer 6:18 Ps 7:8 (anderen) Ps 68:31 Re 14:8;
(ongunstig) bende Ps 22:17; (goden) Ps 82:1;
II. f getuige, getuigenis; Gen 21:30 Gen 31:52
Joz 24:27; zie ‫;עד‬
III. f verordening, gebod van G-d; pl ‫עדות‬,
‫עדתיו‬, zie ‫עדות‬, ook vertaald als
getuigenissen
‫ עדה‬nf Ada; 1. vrouw van Lamech Gen 4:19; 2.
van Esau Gen 36:2
‫ עדו‬nm Iddo; ook ‫ עדוא‬en ‫ ;עדא‬1. een
ziener 2Kron 12:15 ?= 2Kron 9:29 ‫ ;יעדו‬2. een
Leviet 1Kron 6:6; 3. grootvader van Sacharja
Zach 1:1
‫ עדות‬f getuigenis; ook ‫ ;עדת‬pl ‫עדות‬, sf
‫עדתיו‬, ‫עדתיך‬, uitspr. /edot-/ en ‫עדותיו‬,
‫עדותיך‬, uitspr. /edwot-/ Ps 81:6; wetsteken:
de tafelen Ex 16:34‡; verordering, gebod of
wet van G-d Deut 4:45‡;Ps 119:14+
‫ עדי‬m sieraad, opsmuk; P ‫עדי‬, sf ‫עדיו‬,
‫עדיה‬, ‫עדיך‬, ‫ עדים‬pl ‫ ; עדיים‬Ex 33:4 Ex 33:5
Ex 33:6 2Sam 1:24 Jes 49:18 Jer 2:32 Jer 4:30 Eze 7:20
Eze 16:7 Eze 16:11 Eze 23:40 Ps 32:9†;
Eze 16:7 ‫' בעדי עדיים‬tot grote sierlijkheid',
292
'hoe langer hoe mooier', of ?lees ‫בעת עדים‬
'je werd een groot meisje', zie ‫עדה‬
‫ עדיא‬nm Adaja K Neh 12:16 Q zie ‫ עדו‬Iddo
‫ עדיאל‬nm Adiël, 1. 1Kron 4:36; 2. 1Kron 9:12; 3.
1Kron 27:25
‫ עדיה‬nm Adaja; ook ‫ ;עדיהו‬1. grootvader
van Josias 2Kon 22:1; 2. zoon van Bani
Ezr 10:29; 3. Ezr 10:39; 4. Neh 11:5; 5. zoon van
Jerocham Neh 11:12 1Kron 9:12; 6. 1Kron 6:26; 7.
zoon van Simi 1Kron 8:21; 8. 2Kron 23:1
‫ עדין‬nm Adin Ezr 2:15
‫ עדין‬I. adj wellustig (die het er goed van
neemt), f ‫ עדינה‬Jes 47:8†; vgl. ‫;עדן‬
II. nm Adin Ezr 2:15‡
‫ עדינא‬nm Adina, generaal van David
1Kron 11:42†
‫ עדינו‬nm Adino, de Esniet, generaal van
David 2Sam 23:8†
‫ עדיתים‬nloc Aditaim in Juda Joz 15:36†
‫ עדלי‬nm Adlai, vader van Safat, P ‫עדלי‬
1Kron 27:29†
‫ עדלם‬nloc Adullam, in de vlakte van Juda
Joz 12:15‡ gent ‫ עדלמי‬Gen 38:1+
‫ עדן‬hitp genieten, het er goed van nemen; vgl.
‫ ; עדין‬ipf ‫ ויתעדנו‬Neh 9:25†
‫ עדן‬adv tot nog toe; Pr 4:3, nu nog steeds ‫עדנה‬
Pr 4:2 = ‫עד־הנה‬
‫ עדן‬I. nloc de hof van Eden Gen 2:8-Gen 4:16
Jes 51:3 Eze 28:13 Eze 31:9+; Joël 2:3; zie ook ‫עדן‬
II. nm Eden, zoon van Joach 2Kron 29:12
2Kron 31:15;
III. m lust, heerlijkheid; pl ‫עדנים‬, sf ‫עדני‬,
‫ ;עדניך‬2Sam 1:24 ‫ עם עדנים‬weelderig;

Ps 36:9 ‫ עדניך‬een stroom van lieflijkheden;
Jer 51:34 ‫ מעדני‬van mijn lekkernijen
‫ עדן‬nloc Eden, een streek onder Assyrisch
beheer 2Kon 19:12 Jes 37:12 Eze 27:23;†
‫ עדנא‬nm Adna Neh 12:15 Ezr 10:30; = ‫עדנה‬
Ezr 10:30
‫ עדנה‬f lust, verlangen naar
geslachtsgemeenschap Gen 18:12†
‫ עדנח‬nm Adnach, medestander van David
1Kron 12:21
‫ עדעדה‬nloc Adada in Zuid-Juda Joz 15:22;
vgl. LXX Arouel, ?lees ‫ערערה‬
‫ עדף‬q overschieten, over zijn, teveel zijn; pt
‫עדף‬, ‫עדפת‬, ‫ ;עדפים‬Ex 26:12+ overhangen;
Ex 16:23 Lev 25:27 Num 3:46+
over, teveel zijn;
hi teveel hebben, de maat doen overlopen;
pf ‫ העדיף‬Ex 16:18
‫ עדר‬I.q ordenen, in gelid opstellen; vgl ‫ערך‬
pt mm cs ‫ עדרי‬1Kron 12:39, inf ‫לעדר‬
1Kron 12:34;
II.ni met de hak bewerkt worden; ipf ‫יעדר‬
Jes 5:6, ‫ יעד !רון‬Jes 7:25;
III.ni ontbreken, achterblijven, uitblijven;
pf ‫ נעדר‬1Sam 30:19, P ‫ נעדר‬Jes 40:26 Sef 3:5,
‫ נעדרה‬Jes 34:16; pt ‫ נעדר‬2Sam 17:22, f
‫ נעדרת‬Jes 59:15;
pi laten ontbreken, achterwege laten ipf
‫ יעדרו‬1Kon 5:7
‫ עדר‬I. m kudde; sf ‫עדרו‬, pl ‫עדרים‬, cs ‫עדרי‬,
sf ‫ עדריהם‬Gen 29:2‡; ‫ שרקות עדרים‬Re 5:16
fluitspel bij de kudden;
II. nloc Eder in Zuid-Juda Joz 15:21†;
III. nm Eder zoon van Musi 1Kron 23:23
1Kron 24:30†
‫ עדר‬nm Eder, P ‫ עדר‬1Kron 8:15†
‫ע‬
‫ עדריאל‬nm Adriël, schoonzoon van Saul
1Sam 18:19 2Sam 21:8†
‫ עדשים‬f linzen; pl; Gen 25:34 2Sam 17:28
2Sam 23:11 Eze 4:9†
‫ עדת‬f getuigenis, verordening, zie ‫עדות‬
‫ עוא‬nloc Awwa 2Kon 17:24, zie ‫עוה‬
‫ עוב‬hi in donkere wolken hullen; ipf ‫יעיב‬
Klaagl 2:1; †
‫ עובד‬nm Obed, 1. zoon van Ruth en Boaz
Ruth 4:17-Ruth 4:22;1Kron 2:12;
2. 1Kron 11:47; 3.
vader van Jehu 1Kron 2:37 1Kron 2:38; 4. zoon
van Semaja 1Kron 26:7; 5. vader van Azarja
2Kron 23:1
‫ עובל‬nloc Obal, streek en volk in Arabië
Gen 10:28 en 1Kron 1:22 ‫עובל =? עיבל‬
‫ עוג‬q bakken (plat rond brood); zie ‫ ;עגה‬ipf
2m+3f ‫ ;תעגנה‬Eze 4:12†
‫ עוג‬nm Og, ook ‫ עג‬1Kon 4:19, koning van
Basan Num 21:33‡
‫ עוגב‬m rietfluit, panfluit; sf ‫ ;עגבי‬Gen 4:21
Ps 150:4 Job 21:12 Job 30:31†
‫ עוד‬veel afwijkende vormen; vgl. ook ‫;יעד‬
pi omgeven (rondom inspinnen?); pf 3pl+1
‫ עודני‬Ps 119:61;
hi plechtig verzekeren, getuigen, herhalen,
vermanen, waarschuwen; laten getuigen
Jer 32:10‡; pf ‫ העיד‬2Kon 17:15, ‫ העד‬Gen 43:3,
‫ידת‬! ‫ הע‬Neh 9:34 en ‫ הע !דת‬Ex 19:23, ‫העדתי‬
Deut 8:19 en ‫ העידתי‬Deut 4:26; ‫ העידו‬Neh 9:26;
ipf ‫ ויעד‬2Kon 17:13, ‫ תעיד‬1Sam 8:9, ‫ו !תעד‬
Neh 9:29, ‫ ואעד‬Jer 32:10, ‫ ואעיד‬Neh 13:15,
‫ ואעידה‬Deut 31:28, ‫ ואעידה‬Neh 13:21, ‫ועעיד‬
Neh 13:15, ‫ ואעד‬Jer 32:10, ‫ ואעד‬1Kon 2:42;
‫ ויעידו‬2Kron 24:19; ipf sf ‫ אעידך‬Klaagl 2:13 zie
NB, ‫ ויעדהו‬1Kon 21:10, ‫ ויעדהו‬1Kon 21:13,
293
‫ע‬
‫ ותעדהו‬2Kron 24:19, ‫ ותעידני‬Job 29:11; imp
‫ העידו‬Am 3:13; inf abs ‫ העד‬Gen 43:3 Jer 11:7;
pt ‫ מעיד‬Deut 32:46;
NB: Klaagl 2:13 ‫? מה־אעידך‬lees ‫מה אערך‬,
zie ‫' ערך‬vergelijken'
ho gewaarschuwd zijn; pf ‫ הועד‬Ex 21:29;
pil overeind, staande houden; ipf ‫יעדד‬
Ps 146:9; pt ‫ מעודד‬Ps 147:6;
hitpol staande blijven; ipf 1pl P ‫ונתעודד‬
Ps 20:9
‫ עוד‬adv nog, nog steeds, weer, opnieuw; soms
‫ ;עד‬sf ‫עודי‬, ‫עודך‬, ‫עודנו‬, ‫ עדנו‬Job 8:12;
Gen 4:25‡; Job 1:18 ‫ עד‬lees ‫ ;עוד‬ontkennend:
‫ לא עוד‬niet nog eens, niet meer Gen 8:21
Deut 34:10;
*Enkele voorbeelden:
Num 22:30 ‫ מעודך‬uw hele leven (en nu nog);
Gen 48:15 ‫ מעודי‬vanaf dat ik besta;
Gen 25:6 ‫ בעודנו חי‬al bij zijn leven;
Jes 28:4 ‫ בעודה לכפו‬terwijl zij (de vijg) nog
in zijn hand is
‫ עודד‬nm Oded, ook ‫ ;עדד‬1. vader van de
profeet Azarja 2Kron 15:1; 2. een profeet
2Kron 28:9
‫ עוה‬q verkeerd doen, zondigen; zie ook ‫עות‬
verdraaien; pf ‫ עותה‬Est 1:16, ‫ עוינו‬Dan 9:5;
ni gebogen (verbogen, verkeerd) zijn; pf
‫ נעויתי‬ik ben gebogen, Ps 38:7; Jes 21:3
‫ נעויתי משמוע‬ik krimp ineen als ik het
hoor; pt m cs ‫ נעוה לב‬Spr 12:8 verdraaid van
verstand, warhoofd; f cs ‫נעות מרדות‬
1Sam 20:30 verkeerd van tucht, bandeloze
vrouw;
pi omkeren (verkeerd doen gaan), overhoop
halen (verwoesten); vgl. ‫ ;הפך‬pf ‫עוה‬
Klaagl 3:9 Jes 24:1, sf ‫ עותו‬Pr 7:13 zie ‫ עות‬pi ;
hi verkeerd doen gaan, zich misdragen
294
(zondigen); pf ‫ העוה‬2Sam 19:20, ‫העוו‬
Jer 3:21; ‫ העויתי‬2Sam 24:17 Job 33:27, ‫העוינו‬
1Kon 8:47‡; inf abs ‫ העוה‬Jer 9:4; inf ‫בהעוותו‬
2Sam 7:14; het recht verdraaien Job 33:27; de
weg = hun gedrag verkeerd maken Jer 3:21
‫ עוה‬nloc Awwa of Iwwa, zie ‫עוה‬
‫ עוה‬I. f verwoesting, puinhoop Eze 21:32†;
II. nloc Awwa of Iwwa, herkomst van
nieuwe Samaritanen; ‫ עוא‬2Kon 17:24, ‫עוה‬
2Kon 18:34 2Kon 19:13 Jes 37:13
‫ עוז‬q toevlucht zoeken, schuilen; inf ‫לעוז‬
Jes 30:2;
hi (zich) in veiligheid brengen; pf ‫העיז‬
Jes 10:31; imp ‫ העז‬Ex 9:19, ‫ העיזו‬Jer 4:6, ‫העזו‬
Jer 6:1; †
‫ עויל‬m knaap; pl ‫עוילים‬, ‫ ;עויליהם‬Job 19:18
Job 21:11; deugnieten, parallel aan ‫רשעים‬
Job 16:11, vgl. ‫עול‬
‫ עוים‬I. gent Awwieten, 1. oude kustbewoners
bij Gaza Deut 2:23 Joz 3:13; 2. immigranten uit
Awwa, zie ‫ ;עוה‬2Kon 17:31;
III. nloc Awwim Joz 18:23
‫ עוית‬nloc Awit in de bergen van Edom
Gen 36:35; 1Kron 1:46 K ‫עיות‬
‫ עול‬I.pi onrechtvaardig handelen; ipf ‫יעול‬
Jes 26:10; pt ‫ מעול‬Ps 71:4;
II.q zogen (koeien); pt ff ‫ עלות‬Gen 33:13
1Sam 6:7 1Sam 6:10 Jes 40:11 Ps 78:21
‫ עול‬m onrechtvaardig, slecht mens; Sef 3:5
Job 18:21+; Job 16:11 ‫ עויל‬mogelijk hetzelfde
‫ עול‬m onrecht, ongerechtigheid; cs ‫עו ל‬
Eze 28:18, sf ‫ ;עולו‬Lev 19:15‡
‫ עול‬m zuigeling; ook ‫ ;על‬sf ‫ ;עולה‬Jes 49:15
Jes 65:20

‫ עולה‬f onrecht, verkeerdheid, slechtheid;
vormen wisselend; ‫ עו !לתה‬Ps 92:16 Eze 28:15
Ps 125:3; ‫ עולה‬Jes 61:8, ‫עלתה‬
! Job 5:16;
2Sam 3:34 ‫ בני עולה‬booswichten;‡
i.v.m.verwarring vgl. ‫עלה‬, ‫עלה‬, ‫עול‬
‫ עולה‬I. f offer, zie ‫;עלה‬
II. f slechtheid, zie ‫;עולה‬
III. ff zogende koeien, zie ‫עול‬
‫ עולל‬m klein kind; ook ‫עולל‬, pl ‫ עללים‬en
‫עוללים‬, enz., sf ‫עולליהם‬, ‫עולליה‬, ‫;עולליך‬
1Sam 15:3 Jer 6:11 Klaagl 1:5; voor de geboorte
gestorven Job 3:16‡
voor Jes 3:12 zie ‫עלל‬
‫ עוללות‬napluk, zie ‫עללות‬
‫ עולם‬m eeuwigheid; soms ‫ ;עלם‬pl ‫עולמים‬,
cs ‫ עולמי‬Jes 45:17; vroeger, de voortijd,
'olim' Deut 32:7; eeuwige tijd, het hiernamaals
Pr 12:5; ‫לעלם‬, ‫ לעולם‬voor altijd Ex 19:9;
‫ לעילום‬voor eeuwig 2Kron 33:7; ‫ מעולם‬van
oudsher Gen 6:4; ‫ עולמים‬adv voor eeuwig
1Kon 8:13 ‫ עד־עולמי עד‬in alle eeuwigheid
Jes 45:17
NB: de moderne betekenis 'wereld' komt
nog niet voor.
‫ עון‬I.q huilen? wonen? pf ‫ וענה‬Jes 13:22, zie
‫ענה‬
II.q beloeren? Q 1Sam 18:9, zie ‫עין‬
‫ עון‬m zonde, misdaad, schuld; ook ‫ ;עוון‬cs
‫עון‬, sf ‫עונו‬, 2f ‫עונכי‬, ‫עוני‬, ‫ = עונינו‬pl sf
‫עונתינו‬, ‫ = עוניך‬pl sf ‫ ;עונתיך‬pl ‫עונות‬, sf
‫עונתם‬, ‫עונתיכם‬, enz.; misdaad,
overtreding 2Sam 22:24; gevolg: schuld, straf:
‫ נשא עון‬de schuld dragen Num 18:1 Gen 4:13
‫ עונה‬f bijslaap, zie ‫ענה‬
‫ עונן‬tovenaar, waarzegger, zie ‫ענן‬
‫ע‬
‫ עונתם‬f hun voren, hun zonden? Q Hos 10:10
zie ‫ ; עון‬K ‫ ;עינתם‬vgl. Hos 10:4 ‫' תלם‬vore'
‫ עועים‬m bedwelming, duizeling Jes 19:14†
‫ עוף‬I.q vliegen; vgl. ‫ יעף‬i.v.m.vormen; pf
‫ ועפו‬Jes 11:14; ipf ‫יעוף‬, ‫וי! עף‬, ‫וי !עף‬, ‫תעוף‬,
‫ אעופה‬Ps 55:7, ‫ יעפו‬Hab 1:8, ‫תעופינה‬
Jes 60:8, ‫ ונעפה‬Ps 90:10; inf ‫ עוף‬Job 5:7, ‫לעוף‬
Spr 26:2; pt ‫ עפה‬Zach 5:1+, ‫ עפות‬Jes 31:5;
vliegen, zweven Job 5:7; vervliegen Job 20:8;
hi doen wegvliegen; ipf ‫' התעיף‬als je je
oog laat vliegen' Spr 23:5 met ‫' ה‬als, indien'
pol vliegen, fladderen; ipf ‫ יעופף‬Gen 1:20
Jes 6:2; inf sf ‫ בעופפי חרבי‬Eze 32:10 als mijn
zwaard vliegt? of zie ‫ ;עפף‬pt ‫מעופף‬
Jes 14:29
hitp heenvliegen; ipf ‫ יתעופף‬Hos 9:11;
II.q duister zijn; ipf 3f ‫( תעפה‬al is het)
donker Job 11:17; of lees ‫' תעפה‬duisternis'
‫ עוף‬m vogel, gevogelte Gen 1:21‡, al wat vliegt
Lev 11:20
‫ עופרת‬f lood, zie ‫עפרת‬
‫ עוץ‬q overleggen, een plan beramen; imp ‫עצו‬
Re 19:30 Jes 8:10†
‫ עוץ‬I. nm Us of Uz, 1. eerste zoon van Aram
Gen 10:23 1Kron 1:17; 2.
eerstgeborene van
Nahor Gen 22:21; 3. kleinzoon van Seïr
Gen 36:28 1Kron 1:42;
II. nloc het land Us Job 1:1 Jer 25:20 Klaagl 4:21
ergens in het zuid-oosten?
‫ עוק‬hi doen wankelen; volgens anderen: doen
kraken; ipf ‫תעיק‬, pt ‫ מעיק‬Am 2:13†
‫ עור‬I.pi blind maken, verblinden; pf ‫ ;עור‬ipf
‫ ;יעור‬Ex 23:8 Deut 16:19 2Kon 25:7 Jer 39:7 Jer 52:11;
II.ni ontbloot zijn; ipf ‫ תעור‬Hab 3:9, zie
‫ מעור‬en ‫;ערוה‬
295
‫ע‬
III.q wakker zijn, wakker worden; imp
‫עורה‬, ‫ ;עורי‬pt ‫ ; ער‬Re 5:12 Jes 51:9 Hab 2:19
Zach 13:7 Ps 7:7 Ps 44:24 Ps 57:9 Ps 59:5 Ps 108:3
Hoogl 4:16 Hoogl 5:2 Job 34:29 Mal 2:12†; Job 41:2
‫? יעורנו‬lees hifil ‫יעירנו‬
ni gewekt worden; pf ‫ ;נעור‬ipf ‫יעור‬, ‫;יערו‬
Jer 25:32 Jer 6:22 Jer 50:41 Joël 4:12 Zach 2:17 Zach 4:1
Job 14:12;
pil prikkelen, in beweging brengen,
opwekken; pf ‫עורר‬, ‫עוררתי‬, sf ‫;עוררתיך‬
ipf ‫תעורר‬, ‫ ;תעוררו‬imp ‫ עוררה‬Ps 80:3; inf
‫ ;עורר‬Zach 9:13 Hoogl 2:7+;Jes 14:9 Job 3:8
Spr 10:12; (sterkte) laat geprikkeld, opgewekt
worden Ps 80:3; (wapen) zwaaien 2Sam 23:18
1Kron 11:11 1Kron 11:20 Jes 10:26
hi prikkelen, (gevoelens) wekken, (vuur)
aanstoken; pf ‫העיר‬, ‫העירותי‬, sf ‫;העירתהו‬
ipf ‫יעיר‬, ‫יער‬, ‫אעירה‬, ‫ תעירו‬ipf sf
‫ויעירני‬, ‫ יעירנו‬Job 41:2; inf ‫; בהעיר = בעיר‬
imp ‫העירה‬, ‫ ;העירו‬pt ‫מעיר‬, sf ‫;מעירם‬
Zach 4:1 Hoogl 2:7+; aanzetten tot vliegen?
Deut 32:11; stoken (vuur) Hos 7:4, enz.;
hitp zich ergeren, geprikkeld, in beweging
gebracht worden; pf ‫ התעררתי‬Job 31:29 ?
lees ‫התרועעתי‬, zie ‫ ;רוע‬ipf ‫ יתערר‬Job 17:8
zich ergeren; imp ‫ התעוררי‬Jes 51:17
ontwaak, wees waakzaam; pt ‫מתעורר‬
Jes 64:6 die in beweging komt;
pilp ipf ‫ יעוערו‬lees ‫ יערערו‬Jes 15:5, zie
‫רוע‬
‫ עור‬adj blind; mm ‫עורים‬, ff ‫ עורות‬Ex 4:11‡
‫ עור‬m huid, vel, leer; sf ‫אורי‬, ‫ארו‬, ‫ערה‬,
‫עורם‬, ‫ערנו‬, pl ‫ערות‬, sf ‫ ;ארתם‬Gen 3:21‡
‫ עורון‬m blindheid Deut 28:28 Zach 12:4†
‫ עורים‬m ezels, K Jes 30:6 Q ‫ ;עירים‬zie
Niet in BHS
296
‫ עורת‬f blindheid, van een dier Lev 22:22†
‫ עוש‬q te hulp snellen; imp mm ‫ עושו‬Joël 4:11
of lees ‫' חושו‬haast u'
‫ עות‬I.pi krom buigen, fig. het recht verbuigen,
onrecht doen; pf sf ‫ עותו‬Pr 7:13, ‫עותני‬
Job 19:6, ‫ עותוני‬Ps 119:78; ipf ‫ יעות‬Ps 146:9
Job 8:3 Job 34:12; inf ‫ לעות‬Am 8:5 Klaagl 3:36;
pu verbogen, krom; pt ‫ מעות‬Pr 1:15;
hitp krom worden; pf ‫ והתעותו‬Pr 12:3;
II.q ondersteunen? onzeker; inf Jes 50:4
‫? לעות את־יעף דבר‬lees ‫ לענות‬om de
vermoeide te ondersteunen met een woord
(van troost)?
‫ עותה‬f onderdrukking, onrecht ? sf ‫עותתי‬
Klaagl 3:59†
‫ עותי‬nm Utai, 1. 1Kron 9:4 zie ‫ ;עתיה‬2. Ezr 8:14†
‫ עז‬f geit; pl ‫עזים‬, sf ‫ ;עזיך‬zie ook ‫;שעיר‬
Gen 15:9‡; geitenhaar Ex 26:7 Ex 35:26 Ex 36:14
Num 31:20 1Sam 19:13 1Sam 19:16
‫ עז‬adj sterk, krachtig; m P‫עז‬, f ‫עזה‬, mm
‫עזים‬, ff ‫עזות‬, mm cs ‫ ;עזי‬Num 13:28‡; hard
2Sam 22:18; hardvochtig Jes 19:4;
‫עז = עז‬, m kracht Gen 49:3 Am 5:9;
Num 21:24 ?lees ‫ יעזר‬Jazer, nloc, vgl.
Num 21:32; soms ‫עז = עז‬, m kracht Gen 49:3
Am 5:9 e.a.
‫ עז‬m kracht; ook ‫עוז‬, cs ‫עז‬, ‫עז־‬, sf ‫עזי‬, ‫עזך‬,
‫ עזה‬Hab 3:4 = ‫עזו‬, ‫ עזמו‬hun sterkte Ps 89:18;
ook ‫ עזי‬uitspr. /ozzi/ Ex 15:2 en ‫ עזך‬uitspr.
/ozzecha/ Ex 15:13; toevlucht, bescherming
Ex 15:2 Jes 12:2‡
‫ עזא‬nm Uzza, 1. zoon van Abinadab 2Sam 6:3-
2Sam 6:8;1Kron 13:7-1Kron 13:11;2. de hof van
‫עיר‬ Uzza 2Kon 21:18+ ?= ‫ ;עזריה‬3. enkele
anderen Ezr 2:49 Neh 7:51 1Kron 6:14 1Kron 8:7†

‫ עזאזל‬m zondebok Lev 16:8-Lev 16:26†
(oorspronkelijk woestijndemon)
‫ עזב‬I.q achterlaten, loslaten, in de steek laten;
onthouden (niet geven); pf ‫עזב‬, P ‫עזב‬,
‫ עזבו‬P ‫עז! בו‬, enz.; sf ‫עזב !תני‬, ‫ ;ועזבתים‬ipf
‫יעזב‬, ‫יעזוב‬, ‫ יעזב־‬Gen 2:24, ‫אעזב‬, ‫אעזבה‬,
‫נעזבה‬, ‫ תעזבו‬P ‫תע !זבו‬, sf ‫יעזבנה‬, ‫יעזבך‬,
‫אעזבך‬, enz.; imp ‫עזב‬, ‫עזבה‬, ‫עזבו‬, sf
‫ ;עזבוה‬inf abs ‫ עזוב‬Ex 23:5, cs ‫עזוב‬, sf
‫ עזבה‬2Kon 8:6 = ‫' עזבה‬het verlaten door
haar', ‫ עזבך‬Jer 2:17, ‫ ;עזבכם‬pt ‫עזב‬, cs ‫עזבי‬
Zach 11:17 'die de kudde verlaat', niet 'mijn
verlater'; f ‫עזבת‬, mm ‫עזבים‬, cs ‫עזבי‬, sf
‫עזביו‬, ‫ ;עזביך‬pp ‫עזוב‬, ‫עזובה‬, cs ‫עזובת‬
Jes 17:9; ook nf Azuba 1Kon 22:42 Deut 32:36
e.a.; ‫' עצור ועזוב‬vastgehouden en
vrijgelaten' = iedereen;
‫ עזז‬nm Azaz, vader van Bela 1Kron 5:8†
Ex 23:5 duister; ? je zult hem zeker helpen
(met afladen?)' veronderstelt: ‫עזור תעזר‬
ni verlaten, overgelaten worden; pf ‫נעזב‬
Neh 13:11; ipf ‫ תעזב‬Lev 26:43 Jes 7:16, ‫ת !עזב‬
Job 18:4; ‫ יעזבו‬Jes 18:16; pt ‫ נעזב‬Jes 27:10
Ps 37:25, f ‫ נעזבה‬Jes 62:12, ff ‫ נעזבות‬Eze 36:4;
pu verlaten; pf P ‫ עזב‬Jes 32:14, f ‫עזבה‬
Jer 49:25;
II.q pleisteren ‫ ויעזבו‬Neh 3:8 Neh 3:34
‫ עזבון‬m koopwaar, (wat schepen achterlaten
voor verkoop); pl sf ‫ עזבוניך‬Eze 27:12-
Eze 27:33† ‫ עזיא‬nm Uzija, de Asteratiet 1Kron 11:44†
‫ עזבוק‬nm Azbuk, vader van Nechemja
Neh 3:16†
‫ עזגד‬nm Azgad; Ezr 2:12 Ezr 8:12 Neh 7:17
Neh 10:16†
‫ עזה‬nloc Gaza, de stad Gen 10:19‡; loc ‫עז! תה‬
Re 16:1; gent ‫ עזתי‬Joz 13:3 Re 16:2
‫ עזיה‬nm Uzzia, ook
‫ עזה‬nm Uza; zie ‫עזא‬
‫ע‬
‫ עזובה‬nf I. nf Azuba; 1. moeder van Josafat
1Kon 22:42; 2.vrouw van Kaleb 1Kron 2:18;
II. f verlaten gebied Jes 6:12, zie ‫ עזב‬pp
‫ עזוז‬m macht, geweld; cs ‫עזוז‬, sf ‫עזוזו‬
Jes 42:25 Ps 78:4; wondermacht Ps 145:6†
‫ עזוז‬I. adj machtig, krachtig Ps 24:8;
II. m coll de sterken, de helden Jes 43:17†
‫ עזור‬nm Azzur, zie ‫עזר‬
‫ עזז‬q sterk, stoer zijn; ipf ‫ יעוז‬Dan 11:12, ‫יעז‬
Ps 9:20, ‫ תעז‬Ps 89:14, ‫ ו !תעז ידו‬Re 3:10 'zijn
hand werd sterk' = hij kreeg de overhand;
imp ‫ עוזה‬Ps 68:29; inf ‫ בעזוז‬Spr 8:28 bij het
sterk zijn van
hi een brutaal, onbeschaamd gezicht zetten;
pf ‫ העז‬Spr 21:29, ‫ העזה‬Spr 7:13
‫ עזזיהו‬nm Azazjahu; verschillende personen;
1. muzikant 1Kron 15:21; 2. vader van Hosea
1Kron 27:20; 3. opziener 2Kron 31:13
‫ עזי‬nm Uzzi, 1. priester, voorvader van Ezra
1Kron 5:31 1Kron 5:32 1Kron 6:36 Ezr 7:4; 2.
zoon
van Tola 1Kron 7:2 1Kron 7:3; 3. zoon van Bela
1Kron 7:7; 4. zoon van Mikri 1Kron 9:8; 5.
nakomeling van Asaf Neh 11:22; 6. priester
uit de familie van Jechaja Neh 12:19; 7.
zanger Neh 12:42
‫ עזיאל‬nm Uzziël, 1. zoon van Kehat Ex 6:18‡;
gent ‫ עזיאלי‬Num 3:27; 2. zoon van Jisi
1Kron 4:42; 3. zoon van Bela 1Kron 7:7; 4. zoon
van Heman 1Kron 25:4 ook ‫ עזראל‬1Kron 25:18;
5. zoon van Jedutun 2Kron 29:14; 6. bouwer
aan de muur Neh 3:8
‫עזיהו‬, 1. koning van
Juda 2Kon 15:13‡; ook ‫ עזריה‬Azarja; 2. zoon
297
‫ע‬
van Achimaäs 1Kron 6:9, = ‫ עזריה‬1Kron 6:21 3.
zoon van Charim, ‫ עזיה‬Ezr 10:21 zonder
dageesj in ‫ ;ז‬4. vader van Ataja Neh 11:4
‫ עזיזא‬nm Aziza, zoon van Zattu Ezr 10:27†
‫ עזמות‬nm Azmawet, 1. held van David
2Sam 23:31 1Kron 11:33;
?en 1Kron 12:3 1Kron 27:25;
2. zoon van Jehoadda 1Kron 8:36 1Kron 9:42; 3.
nloc ook ‫ ;בית־עזמות‬Neh 7:28 Neh 12:29
Ezr 2:24
‫ עזן‬nm Azzan, vader van Paltiël Num 34:26†
‫ עזניה‬f zwarte gier? zeearend? (onrein);
Lev 11:13 Deut 14:12†
‫ עזק‬pi omspitten; ipf ‫ ויעזקהו‬Jes 5:2†
‫ עזקה‬nloc Azeka in Juda Joz 10:10‡
‫ עזר‬q helpen, te hulp komen; pf ‫עזר‬, ‫עזרת‬,
‫עזרו‬, enz.; sf ‫ עזרך‬1Kron 12:19, ‫ ;עזר !תני‬ipf
‫יעזר‬, ‫ יעזר־‬Jes 50:7, ‫ יעזרו‬P ‫ ;יעזרו‬ipf sf
‫יעזרה‬, ‫יעזרך‬, ‫ ;ויעז !רכם‬imp sf ‫עזרני‬,
‫ עזרנו‬Joz 10:6‡, ‫ עזרוני‬Joz 10:4; inf abs ‫עזור‬,
inf cs ‫לעזר‬, sf ‫לעזרו‬, ‫ ;לעזרני‬pt ‫עזר‬
1Kon 20:16‡, ‫ עוזר‬Jes 31:3‡, sf ‫עזרך‬
1Kron 12:19, mm cs ‫עזרי‬, sf ‫עזריו‬, ‫עזריה‬,
enz.; pp ‫ עזור‬Jes 31:3; helpen, bijstaan
Job 26:2 Gen 49:25;
ni hulp krijgen; pf ‫ נעזרתי‬Ps 28:7; ipf ‫יעזרו‬
Dan 11:34 1Kron 5:20; inf ‫ להעזר‬2Kron 26:15;
hi helpen; pt ‫ הם מעזרים‬2Kron 28:23 ?lees
‫' הם עזרים‬zij helpen'
‫ עזר‬m I. m helper, hulp; sf ‫ עזרי‬etc; Gen 2:18‡;
‫ לעזר‬tot hulp Jes 30:5;
II. nm Ezer; 1. vader van Chusa 1Kron 4:4 =
‫ עזרה‬1Kron 4:17; 2. aanhanger van David
1Kron 12:10; 3. zoon van Jesua Neh 3:19
298
‫ עזר‬nm Azzur; ook ‫ ;עזור‬1. vader van de
profeet Chananja Jer 28:1; 2. vader van
Jaäzanja Eze 11:1; 3. Neh 10:18
‫ עזרא‬nm Ezra, 1. de priester Ezr 7:1‡; 2.
opgetrokken met Zerubbabel Neh 12:1
Neh 12:13; 3. Neh 12:33
‫ עזראל‬nm Azarel, 1. Korachiet 1Kron 12:7; 2.
van de elfde zangersgroep 1Kron 25:18 =
‫ עזיאל‬1Kron 25:4; 3. stamhoofd van Dan
1Kron 27:22; 4. Neh 11:13 Neh 12:36; 5. Ezr 10:41
‫ עזרה‬I. f omheining, voorhof van de tempel =
‫ חצר‬2Kron 4:9-2Kron 6:13;
II. f afzetting, omloop om het altaar;
Eze 43:14-Eze 45:19
‫ עזרה‬I. f hulp, bijstand; cs ‫עזרת‬, sf ‫עזרתי‬,
enz.; lange vorm ‫ עז !רת‬Ps 60:13 Ps 108:13 en
‫ עז !רתה‬Ps 44:27 Ps 63:8 Ps 94:17, cs ‫עזרת‬
Jes 31:2, sf ‫ עזרתך‬Nah 3:9, enz.;
II. nm Ezra 1Kron 4:17 = Ezer 1Kron 4:4
‫ עזרי‬nm Ezri, zoon van Kelub 1Kron 27:26;
zie ook ‫ עזר‬m 'hulp' en nm 'Ezer'
‫ עזריאל‬nm Azriël, 1. familiehoofd 1Kron 5:24;
2. vader van Jerimot van Naftali 1Kron 27:19;
3. vader van Seraja Jer 36:26†
‫ עזריה‬nm Azarja, ook ‫ ;עזריה‬1.
Uzzia,koning van Juda 2Kon 14:21‡; zie ‫;עזיה‬
2. een gezel van Danië Dan 1:6; 3. zoon van
Josafat 2Kron 21:2; 4. en anderen; populaire
naam in Esra en Nehemia
‫ עזריקם‬nm Azrikam, 1. vader van Seraja
1Kron 3:23; 2. zoon van Asel 1Kron 8:38
1Kron 9:44; 3. leviet (Merariet) 1Kron 9:14; 4.
paleisoverste 2Kron 28:7; 5. leviet Neh 11:15†
‫ עזרת‬f hulp Ps 60:13 Ps 108:13, zie ‫עזרה‬

‫ עט‬m pen, (schrijfstift, griffel); Jer 8:8 Jer 17:1
Ps 45:2 Job 19:24†
‫ עטה‬I.q bedekken, (zich) hullen; pf ‫ועטה‬
Jer 43:12 maar zie II, ‫ ועטו‬Mi 3:7; ipf ‫יעטה‬
Lev 13:45‡, ‫ תעטה‬Eze 24:17+, ‫ יעטו‬Ps 71:13
Ps 109:29, ‫ תעטו‬Eze 24:22; inf abs ‫עטה‬
Jes 22:17; pt ‫ עטה‬1Sam 28:14 Ps 104:2, sf ‫ועטך‬
Jes 22:17 de bovenlip bedekken (teken van
rouw) Lev 13:45 Eze 24:17; zich hullen
1Sam 28:14;
Hoogl 1:7 ‫' כעטיה‬als een gesluierde' of lees
‫' כטעיה‬als een die rondzwerft';
hi bedekken, hullen, ipf als qal; pf ‫העטית‬
Ps 89:46; ipf ‫ יעטה‬Ps 84:7; sf ‫ יעטני‬Jes 61:10
heeft mij gehuld;
II.q pakken?; pf ‫ ;ועטה‬ipf ‫ ;יעטה‬inf abs
‫עטוה‬, pt sf ‫;ועטך‬
Jer 43:12 NBG'51: inwikkelen; NBV'04:
ontluizen;
Jes 22:17 NBG'51: inwikkelen; NBV'04:
oppakken
‫ עטוף‬adj verzwakt, uitgeput, pl ‫עטפים‬
Gen 30:42 Klaagl 2:19 zie ‫עטף‬
‫ עטין‬m lendenen? Job 21:24 ‫עטיניו מלאו ח !לב‬
zijn lendenen vol vet? of ?lees ‫עטמיו מלאו‬
‫ חלב‬schenkel, bovenbeen
‫ עטישה‬f hatsjie!, het niesen; pl sf ‫עטישתיו‬
Job 41:10
‫ עטלף‬m vleermuis (onrein); pl ‫עטלפים‬
Lev 11:19 Deut 14:18 Jes 2:20†
‫ עטף‬I.q (zich) hullen; (omslaan als een
kleed); ipf ‫ יעטף־‬Ps 73:6; ‫ יעטפו־בר‬Ps 65:14
hullen zich in graan; ipf ‫ יעטף‬Job 23:9
afbuigen;
II.q versmachten, zwak worden; ipf ‫יעטוף‬
Jes 57:16 Ps 102:1; inf ‫ בעטף‬Ps 61:3; pp ‫עטוף‬
‫ע‬
verzwakt (dier) Gen 30:42, ‫עטפים‬
(kinderen) Klaagl 2:19;
ni versmachten, verkwijnen; inf ‫= בעטף‬
‫ בהעטף‬Klaagl 2:11
hi zwak zijn; inf ‫ בהעטיף‬Gen 30:42
hitp versmachten, zich zwak voelen ( met
‫ רח‬of ‫ ) נפש‬ipf ‫ תתעטף‬Ps 77:4 Ps 143:4; P
‫ תתעטף‬Ps 107:5; inf ‫ בהתעטף‬Ps 142:4
Jona 2:8 cs ‫ בהתעטפם‬Klaagl 2:12
‫ עטר‬q omringen, omgeven, omsingelen; ipf
‫ תעטרנו‬Ps 5:13; pt ‫ עטרים‬1Sam 23:26;
pi een krans vlechten of met kroon sieren;
pf ‫ שעטרה‬Hoogl 3:11, ‫ עטרת‬Ps 65:12; ipf
‫ תעטרהו‬Ps 8:6; pt sf ‫ המעטרכי‬Ps 103:4 die u
bekroont; pt ‫ מעטירה‬Jes 23:8 die kronen
uitdeelt, of ?lees: pu pt ‫ מעטרה‬de
bekroonde, de kroondraagster
‫ עטרה‬I. f kroon, krans; cs‫עטרת‬, pl ‫עטרות‬,
‫ עטרת‬2Sam 12:30‡; ‫ עטרת צבי‬Jes 28:5 een
sierlijke kroon;
II. nf Atara 1Kron 2:26
‫ עטרות‬nloc Atarot, 1. in Gad Num 32:3
Num 32:34;2. in noord Efraim Joz 16:7; 3. in
zuid Efraim Joz 16:2 = ‫ עטרות אדר‬Atrot-
Adar Joz 16:5 Joz 18:13; 4. ‫עטרות בית יואב‬
Atrot-Bet-Joab in Juda 1Kron 2:54; 5.
‫ עטרות־שופן‬Atrot-Sofan in Gad Num 32:35
‫ עי‬m steenhoop, puinhoop; pl ‫עיים‬, ‫עיין‬
Mi 3:12, ‫ ;עיי‬Jer 26:18 Mi 1:6 Ps 79:1 Num 21:11;
1Kon 9:8 2Kron 7:21 ‫? עלין‬lees ‫;עיין‬
Job 30:24 ‫' בעי‬aan een puinhoop de helpende
hand reiken'? zie ‫טבע‬
‫ עי‬nloc Ai, de koningstad van Kanaan bij
Betel; met lidwoord ‫' העי‬De Puinhoop', zie
‫ ;עי‬Gen 12:8 Gen 13:3 Joz 7:2+;Ezr 2:28 Neh 7:32;
Neh 11:31 ‫ ;עיה‬Jer 49:3 ‫' שדדה־עי‬Ai (de
299
‫ע‬
puinhoop) is verwoest' ?lees ‫ שדד עלה‬de
verwoester is opgetrokken; vgl.Jer 48:18
‫ עיא‬nloc Ai Neh 11:31, zie ‫עי‬
‫ עיב‬donker maken, zie ‫עוב‬
‫ עיבל‬I. nm Ebal Gen 36:23 1Kron 1:40; Ebal
1Kron 1:22= Obal ‫;עובל‬
II. nloc berg Gebal Deut 11:29 Deut 27:4+;
Joz 8:30+
‫ עיה‬nloc Ajja = Ai Neh 11:31, zie ‫עי‬
‫ עיון‬nloc Ijjon, stad in Naftali 1Kon 15:20
2Kon 15:29 2Kron 16:4†
‫ עיות‬nloc Awit K 1Kron 1:46 Q ‫עוית‬
‫ עיט‬q uitvaren, schreeuwen, met vz. ‫;ב‬
aanvallen, zich storten op, vz. ‫ ;אל‬ipf P
‫ ויעט‬1Sam 25:14, ‫ ותעט‬1Sam 15:19
‫ עיט‬m roofvogel(s), coll.; P ‫עית‬, cs ‫;עיט‬
Gen 15:11 Jes 18:6 Jes 46:11 Jer 12:9 Eze 39:4
Job 28:7†
‫ עיטם‬I. nloc Etam, 1. bij Betlehem 2Kron 11:6;
2. de rots van Etam Re 15:8 Re 15:11; 3.
nederzetting in zuid Simeon 1Kron 4:32;
II. nm vader van Chur 1Kron 4:3
‫ עיי העברים‬nloc Ijje-ha-Abarim Num 21:11 in
de woestijn van Moab; de puinhopen van
Abarim; zie ‫עי‬
‫ עיים‬nloc Ijjim in Juda Joz 15:29, zie ‫עי‬
puinhoop
‫ עילום‬adv eeuwig 2Kron 33:7, zie ‫עולם‬
‫ עילי‬nm Ilai, generaal van David 1Kron 11:29 =
‫ צלמון‬2Sam 23:28
‫ עילם‬nm nloc Elam Gen 10:22; volk Jes 22:6,
land Eze 32:24
300
‫ עים‬m Jes 11:15 ‫ בעים רוחו‬met de gloed van
zijn adem; onzeker
‫ עין‬q beloeren, (wantrouwig of afgunstig?); pt
‫ עין‬1Sam 18:9†
‫ עין‬f oog, bron, kleur of aanblik; P ‫עין‬, cs ‫עין‬,
du ‫עינים‬, P ‫עינים‬, cs ‫ ;עיני‬pl ‫עינות‬
Ex 15:27 en ‫ עינות‬Spr 8:28 bronnen; loc
‫' העינה‬naar de bron' Gen 24:16; pl ‫עינות‬
Spr 8:28 bronnen; sf ‫עיני‬, ‫עיני‬, ‫עינך‬. pl sf
‫עיניך‬, enz.; 1. oog: Gen 3:5 Gen 3:6; 2. bron:
Gen 24:29 en in plaatsnamen; 3. aanblik,
uiterlijk Num 11:7 Lev 13:5; 4. kleur Eze 1:4‡ in
Ezechiel; 5. oppervlak Ex 10:5+
Bijzonderheden:
‫ בעיני‬Gen 19:14 in de ogen van = naar de
mening van;
‫ בין עינים‬Ex 13:9 tussen de ogen = op het
voorhoofd
‫ כסות עינים‬Gen 24:16 oogtoedekker, cadeau
als goedmaker;
‫ לעינים‬Num 10:31 tot ogen = tot leidsman
‫ לעיני‬voor de ogen van = in aanwezigheid
van;
‫ מעיני‬Num 15:24 uit de ogen van = ongezien,
buiten medeweten van;
‫ מצא חן בעיני‬genade vinden in de ogen
van = een gunst verkrijgen; dikwijks bij
verzoek 'alstublieft'; ‫ שים עין על‬het oog
zetten op = letten op, vriendelijk of boos;
‫ שתום העין‬geopend van oog = met open
oog Num 24:3;
plaatsnamen:
‫ עין־גדי‬En-Gedi Hoogl 1:14
‫ עין־גנים‬En-Gannim in Juda Joz 15:34
‫ עין־דאר‬Endor, En-Dor 1Sam 28:7
‫' עין־הקורא‬de bron van de roepende, of de
patrijs Re 15:19

‫ עין־התנין‬En-Tannim, de drakenbron
Neh 2:13;
‫ עין־חדה‬En-Chadda Joz 19:21; in Issachar
‫ עין־חצור‬En-Chasor in Naftali Joz 19:37 =
Hazor
‫ עין־חרוד‬En-Charod Ps 83:11
‫ עין־משפט‬En-Mispat Gen 14:7
‫ עין־עגלים‬En-Eglaim aan de Dode zee,
Kalverbron
Eze 47:10
‫ עין־רגל‬En-Rogel Joz 15:7 'Jobs bron'
‫ עין־רמון‬En-Rimmon Zach 14:10
Granaatappelbron = En Joz 15:32
‫ עין־שמש‬En-Semes Joz 15:7
‫ עין־תפוח‬En-Tappuach Joz 17:7 Appelbron
‫ עינים‬Enaim in Juda Gen 38:14
‫ עינן‬I. nm Enan, vader van Achir Num 1:15-
Num 10:27;
II. nloc Chaser-Enan Num 34:9 Num 34:10
Eze 48:1
‫ עיף‬q versmachten, krachteloos zijn Re 4:21;
vgl. ‫ עוף‬en ‫ ;יעף‬pf ‫ עיפה‬Jer 4:31; ipf ‫ויעף‬
1Sam 14:28 1Sam 14:31 2Sam 21:15 Re 4:21;
Jer 4:31 ‫;אוי־נא לי כי־עיפה נפשי להרגים‬
wee mij, want mijn ziel (mijn leven, ik)
bezwijkt voor moordenaars
NB: betekenis 'donker', zie ‫עיפה‬, ‫תעופה‬
‫ עיף‬adj moe, uitgeput; f ‫עיפה‬, mm ‫;עיפים‬
zie ook ‫ עיף‬q ; Gen 25:29‡
‫ עיפה‬I. f duisternis, Am 4:13; lange vorm
‫ ע !יפתה‬Job 10:22†;
II. nloc Efa, in Midjan Gen 25:4 Jes 60:6
1Kron 1:33;
III. nm Efa 1Kron 2:47;
IV. nf Efa, bijvrouw van Kaleb 1Kron 2:46
‫ עיפי‬nm Efai, Q Jer 40:8 K ‫עופי‬
‫ עיפתה‬nloc duisternis Job 10:22 = ‫עיפה‬
‫ע‬
‫ עיר‬I. f stad, woonplaats; zie‫' עיר‬wilde ezel'
i.v.m.vormverwarring; sf ‫עירו‬, ‫עירה‬,
‫עירם‬, enz.; pl ‫ערים‬, cs ‫ערי‬, sf ‫עריו‬,
‫עריהם‬, enz.; bijzonder: pl Re 10:4 ‫ עירים‬als
woordspeling met ‫' עיר‬ezel'; Gen 4:17‡;
in plaatsnamen, b.v.
‫ עיר המלח‬Ir-Hammelach, de zoutstad a/d
Dode Zee Joz 15:62;
‫ עיר־התמרים‬Ir-Hattemarim Deut 34:3 de
palmstad, d.i. Jericho;
‫ עיר־נחש‬Ir-Nachas 1Kron 4:12;
‫ עיר־שמש‬Ir-Semes Joz 19:41 in Dan, de
Zonnestad;
II. m opwinding, drift Hos 11:9, angst Jer 15:8;
Ps 73:20 ‫' בעיר‬bij het ontwaken', zie ‫ עור‬hi
inf;
III. nm Ir 1Kron 7:12 onzeker
‫ עיר‬m wilde ezel (hengstveulen); zie ‫עיר‬
'stad' i.v.m.vormverwarring; sf ‫ עירה‬K
Gen 49:11 Q ‫ ;עירו‬pl ‫עירים‬, ‫;ועירים‬
Gen 32:16 Gen 49:11 Re 10:4 Re 12:14 Jes 30:6
Jes 30:24 Zach 9:9 Job 11:12†
‫ עירא‬nm Ira, 1. hofbeambte van David
2Sam 20:26; 2. een legeroverste 2Sam 23:26
1Kron 11:28 1Kron 27:9; 3. een andere
legeroverste 2Sam 23:38 1Kron 11:40
‫ עירד‬nm Irad, zoon van Henoch Gen 4:18; ook
‫ירד‬
‫ עירו‬nm Iru 1Kron 4:15 maar ?lees ‫' עיר ואלה‬Ir
en Ela'
‫ עירי‬nm Iri 1Kron 7:7; ?= ‫ עיר‬1Kron 7:12
‫ עירם‬nm Iram, vorst van Edom Gen 36:43
1Kron 1:54†
‫ עירם‬adj naakt; ook ‫ערם‬, pl ‫;ערמים‬
Gen 3:7+;Eze 18:7+; naaktheid Deut 28:48
301
‫ע‬
Eze 16:7+;Eze 23:29; geen aparte vorm voor
vrouwelijk; vgl.Eze 16:7
‫ עיש‬m sterrenbeeld, Job 38:32, zie ‫עש‬
‫ עכבור‬nm Akbor, 1. koning van Edom
Gen 36:38+;1Kron 1:49; 2. hoveling onder Josia,
2Kon 22:12 2Kon 22:14 Jer 26:22 Jer 36:12†
‫ עכביש‬m spin; ‫ בית עכביש‬spinneweb
Job 8:14; ‫ קוי עכביש‬spinrag Jes 59:5; zie
‫ עכשוב‬en ‫עש‬
‫ עכבר‬m muis, (onrein); pl cs ‫עכברי‬, sf
‫ ;עכבריכם‬Lev 11:29 Jes 66:17; 1Sam 6:4-1Sam 6:18
gouden muizen
‫ עכו‬nloc Akko, havenstad in Zuid-Aser
Re 1:31†
‫ עכור‬nloc Achor, dal; Joz 7:24 Joz 7:26 waar
men Achan ter dood brengt; Joz 15:7 Jes 65:10
Hos 2:17†
‫ עכן‬nm Achan Joz 7:1-Joz 22:20; 1Kron 2:7 ‫;עכר‬
zie ‫עכור‬
‫ עכס‬pi met enkelkettinkjes of voetingen
rinkelen; zie ‫ ;עכס‬ipf 3ff ‫ תעכסנה‬Jes 3:16†
‫ עכס‬m voetring, enkelketting; pl ‫עכסים‬
Jes 3:18; voetboei ? Spr 7:22; †
‫ עכסה‬nf Aksa, dochter van Kaleb
Joz 15:16+;Re 1:12+;1Kron 2:49†
‫ עכר‬q verstoren, in het ongeluk storten; pf
‫ עכר‬1Sam 14:29, ‫ עכרתי‬1Kon 18:18, ‫עכרתם‬
Gen 34:30 Joz 6:18, sf ‫ עכרתנו‬Joz 7:25; ipf
‫כרך‬J ‫ יע‬Joz 7:25; pt ‫ עכר‬de verstoorder, die
ongeluk veroorzaakt : 1Kon 18:17 Spr 11:17
Spr 11:29 Spr 15:27 1Kron 2:7, pl sf ‫ בעכרי‬Re 11:35
'je hoort tot degenen die mij ongeluk
brengen';
302
ni erger worden (pijn) pf ‫ נעכר‬Ps 39:3; pt f
P ‫ נעכרת‬Spr 15:6 'vernieling'
‫ עכר‬nm Akar, Achar 1Kron 2:7, zie ‫עכן‬, ‫עכור‬
‫ עכרן‬nm Okran, Achran, vader van Pagiël;
Num 1:13 Num 2:27 Num 7:72 Num 7:77 Num 10:26†
‫ עכשוב‬m adder Ps 140:4
‫ על‬m boven, wat boven is Hos 7:16; ‫אל־על‬
naar omhoog Hos 11:7; ‫ מעל‬van boven, aan
de bovenkant P ‫ מעל‬Gen 49:25;
prep: ‫עלי‬, ‫ע !ליך‬, ‫ ;עליהם‬lange vorm
(poëtisch/archaïsch) ‫ עלי‬Gen 49:17 2x;
in Kronieken (en ook wel elders) niet steeds
onderscheiden van ‫;אל‬
betekenissen: 1. op, boven, over ‫;על המטה‬
2. wegens ‫ על האשה‬Gen 20:3; 3. tegen
(vijandig), 2Sam 14:1 ‫;לב המלך על־אבשלום‬
4. met, zowel als (toevoegend); Gen 32:2 ‫אם‬
‫ ;על בנים‬Re 15:8 ‫ שוק על ירך‬dij met heup
= helemaal;
samenstellingen:
‫ על־יד‬naast, langs, onder leiding van, enz.;
Job 1:12
‫ על־פני‬over, boven Gen 1:2 Deut 21:16;
‫ מעל‬weg van, af van Gen 40:19 Gen 24:64;
‫ אשר על־בית‬degene die over het huis gaat
= de maior domus
‫ על־כן‬daarom Ex 5:8
‫ על‬m juk (voor span ossen); sf ‫עולו‬, ‫;עלכם‬
Gen 27:40‡;
vaak figuurlijk: last,
onderdrukking 1Kon 12:4
‫ עלא‬nm Ulla 1Kron 7:39
‫ עלג‬adj stamelend, stotterend; pl ‫עלגים‬
Jes 32:4
‫ עלה‬q opgaan, reizen naar hoger gebied; NB:
q ipf en hi ipf vallen soms samen; pf ‫;עלה‬

ipf ‫יעלה‬, ‫ ;ויעל‬inf ‫עלה‬, ‫ ;עלת‬pt ‫עלה‬,
‫ ;עלה‬NB: ‫' עלות‬zogend', zie ‫ ;עול‬op weg
gaan Ruth 4:1, bespringen (dekken van vee);
Gen 31:10; vgl. Gen 49:4;
ni zich verheffen, verheven worden; pf
‫נעלה‬, ‫ ;נעלית‬ipf ‫ ;יעלה‬ipf ‫ ויעלו‬Eze 36:3;
inf ‫ ;העלות‬Ex 40:36 Eze 9:3;
hi doen opgaan, ophalen, offeren; (ipf-
vormen soms als qal) pf ‫העלה‬, ‫העלה‬
Hab 1:15?L ‫ ;יעלה‬ipf ‫יעלה‬, ‫ ;ויעל‬imp ‫;העל‬
inf ‫ ;העלות‬pt ‫ ; מעלה‬omhoog brengen,
doen opgaan Gen 37:28 Gen 46:4 ophalen
2Sam 21:13, offeren 1Sam 6:15
ho geofferd worden; pf ‫העלה‬, ‫העלתה‬
geofferd worden; Nah 2:8;
hitp zich verheffen ipf ‫ יתעל‬Jer 51:3
onzeker
‫ עלה‬m blad, gebladerte; ‫עלה‬, sf ‫עלהו‬, ‫עלה‬
Jes 1:30; Gen 3:7‡;
NB: ‫' עלה‬blad van' of ‫ עלה‬q imp
‫ עלה‬f brandoffer; cs ‫עלת‬, sf ‫עלתך‬, pl ‫עלת‬,
‫עלות‬, ‫ ;עלותיהם‬Gen 8:20‡
zie ook ‫עולה‬, ‫עלוה‬, ‫עול‬
‫ עלוה‬f I. f goddeloosheid, ongehoorzaamheid
‫ בני עלוה‬Hos 10:9 =? ‫;עולה‬
II. nloc Alwa Gen 36:40; =? Alja Q 1Kron 1:51
K ‫עליה‬
‫ עלומים‬m jeugd; pl sf ‫ עלומיו‬en ‫עלומו‬,
‫ ;עלומיך‬Jes 54:4 Ps 89:46 Job 33:25; jeugdige
kracht Job 20:11
‫ עלון‬nm Alwan Gen 36:23; ‫ עלין‬1Kron 1:40
‫ עלוקה‬f bloedzuiger Spr 30:15†
‫ עלז‬q jubelen, vrolijk zijn; zie ook ‫ עלס‬en
‫ ;עלץ‬ipf ‫ יעלז‬Ps 28:7 Ps 96:12, ‫ תעלזי‬Jer 50:11,
P ‫ תע !לזי‬Jer 11:15, ‫ ואעלז‬Jer 15:17, ‫אע !לוזה‬
Hab 3:18 Ps 60:8 Ps 108:8; ‫ יעלזו‬Ps 149:5 P ‫יע !לזו‬
‫ע‬
Jer 51:39 Ps 94:3; ‫ תעלזנה‬2Sam 1:20 Spr 23:16,
‫ תעלזו‬Jer 50:11; imp ‫ ועלזי‬Sef 3:14, ‫עלזו‬
Ps 68:5; inf ‫ לעלוז‬Jes 23:12;
glaasje op? Jer 51:39 of lees ‫יעלפו‬, zie ‫עלף‬
'onmachtig'
‫ עלז‬adj vrolijk, jubelend Jes 5:14†
‫ עלטה‬f dichte duisternis Gen 15:17 Eze 12:6
Eze 12:7 Eze 12:12†
‫ עלי‬m stamper (in vijzel) Spr 27:22†
‫ עלי‬adj hogere, bovenste, f. ‫עלית‬, ff ‫עליות‬
Joz 15:19 Re 1:15† vgl. ‫עליון‬
‫ עלי‬nm Eli, hogepriester te Silo 1Sam 1:3-
1Sam 14:3;1Kon 2:27†
‫ עליה‬f bovenkamer; cs ‫עלית‬, sf ‫עליתו‬, pl
‫עליות‬, sf ‫עליותיו‬, Re 3:24‡
‫ עליה‬nloc Alwa of Alja, K 1Kron 1:51, zie ‫עלוה‬
‫ עליון‬I. adj hoogste; f ‫עליונה‬, ff ‫עליונת‬
Gen 14:18 Gen 40:17 Deut 26:19‡;
1Kon 9:8 lees ‫ לעיין‬tot puinhopen, zie ‫עי‬
II. titel van G-d, de Allerhoogste Gen 14:18‡
‫ עליז‬adj vrolijk, uitgelaten; f ‫עליזה‬, pl
‫ ;עליזים‬Jes 22:2 Jes 23:7 Jes 24:8 Jes 32:13
Sef 2:15†
‫ עליל‬m ingang? smeltoven? Ps 12:7†; ‫כסף‬
‫' צרוף בעליל‬zilver gelouterd in de
smeltoven' of: echt, duidelijk gelouterd?
‫' בעליל‬echt, metterdaad', vgl. ‫עלל‬, ‫עלילה‬
‫ עלילה‬f daad, handeling; pl ‫עלילת‬, ‫עללות‬,
sf ‫עלילותיך‬. enz.; Deut 22:14‡; Ps 9:12 daden
van G-d; Ps 141:4 slechte daden; versterkt
met ‫ יה‬Jer 32:19 ‫עליליה‬
‫ עלין‬nm Aljan = Alwan; 1Kron 1:40, zie ‫עלון‬
‫ עליצות‬f gejuich, uitgelatenheid; sf ‫עליצתם‬
Hab 3:14†
303
‫ע‬
‫ על־כן‬conj daarom; Gen 2:24‡
‫ עלל‬I.po doen, bedrijven; pf ‫עוללה‬, ‫;עוללת‬
ipf ‫תעולל‬, ‫יעוללו‬, sf ‫ ;ויעללהו‬imp ‫;עולל‬
inf ‫ ;עולל‬pt ‫ ;מעולל‬doen, aandoen
Klaagl 1:22 Klaagl 2:20; Klaagl 3:51
'pijn doen';
Jes 3:12 de leiders van mijn volk zijn
zuigelingen? ‫ עמי נגשיו מעולל‬de drijvers
van mijn volk handelen wreed? of lees
(anders gevocaliseerd en gesplitst): ‫עמי‬
‫ נגשים עולל‬mijn volk, de drijvers (ervan)
zijn een kind zie ‫עולל‬
hitp verrichten, zijn (boze) gang gaan,
misbruiken; pf ‫התעלל‬, ‫התעללת‬,
‫ ;התעללו‬ipf ‫ ויתעללו‬inf ‫ להתעלל‬1Sam 6:6
?lees ‫ להתעולל‬zoals Ps 141:4; Ex 10:2
Num 22:29 Re 19:25 1Sam 31:4 Jer 38:19 1Kron 10:4;
1Sam 6:6 ?lees ‫ התעולל‬als Ps 141:4
hitpoel bedrijven, plegen ; inf ‫להתעולל‬
Ps 141:4 ?en 1Sam 6:6;
II.po napluk houden, vormen als boven
Lev 19:10 Deut 24:21 Re 20:45;
III.po insteken; pf ‫ ועללתי‬Job 16:15
‫ עללות‬f napluk, cs ‫ ;עללות‬ook ‫עוללת‬,
‫ ;עוללות‬Re 8:2 Jes 17:6 Jes 24:13 Jer 49:9 Ob 5
Mi 7:1†
‫ עללים‬m zuigelingen Job 3:16, zie ‫עולל‬
‫ עלם‬q verbergen; pp sf ‫ עלמנו‬Ps 90:8; onze
verborgen, heimelijke zonden;
ni verborgen zijn; pf ‫נעלם‬, ‫ונעלמה‬, pt
‫נעלם‬, ‫נעלמה‬, ‫ ;נעלמים‬Lev 4:13‡;
hi verbergen; pf ‫העלים‬, ‫ ;העלימו‬ipf
‫יעלם‬, ‫תעלים‬, ‫תעלם‬, ‫ ;ואעלים‬inf+ipf
‫ העלם יעלימו‬Lev 20:4; pt ‫ מעלים‬verbergen
2Kon 4:27 Eze 22:26 Spr 28:27 Job 42:3; Klaagl 3:56
Ps 10:1 Jes 1:15 1Sam 12:3 Deut 28:61; de ogen
sluiten, oogluikend toelaten Lev 20:4
hitp zich verbergen; pf ‫והתעלמת‬
304
Deut 22:1+;ipf ‫ יתעלם־‬Job 6:16, ‫תתעלם‬
Ps 55:2, P ‫ תתעלם‬Jes 58:7; inf ‫להתעלם‬
Deut 22:3
‫ עלם‬m knaap, knecht; P ‫ ;עלם‬f zie ‫עלמה‬
1Sam 17:56 1Sam 20:22†
‫ עלם‬m eeuwig, vroeger, zie ‫עולם‬
‫ עלמה‬f meisje, jonge, huwbare vrouw; pl
‫ ;עלמות‬Jes 7:14; voor maagd in de fysieke
zin zie ‫ ;בתולה‬Gen 24:43 Ex 2:8 Ps 46:1 Ps 68:26
Spr 30:19 Hoogl 1:3 1Kron 15:20†
‫ עלמון‬nloc Almon, 1. in Benjamin Joz 21:18,
zie ‫ עלמת‬1Kron 6:45; 2. in Moab =
‫ עלמן־דבלתים‬A'-Diblataim Num 33:46, ook
‫בית־דבלתים‬
‫ עלמות‬muziekterm; Ps 9:1; verklaringen
uiteenlopend: 'op de wijze van 'de dood' of
verkorting van ‫על־עלמות‬, vgl. 1Kron 15:20
‫ עלמת‬I. nloc Alemet 1Kron 6:45;
II. nm Alemet, zoon van Jehoadda 1Kron 8:36
‫ עלס‬q genieten van; ipf ‫ יעלס‬Job 20:18;
ni vrolijk zijn, ‫ נע !לסה‬Job 39:13;
hitp zich verlustigen, ipf ‫ נתעלסה‬Spr 7:18; †
‫ עלע‬pi opslurpen; ipf ‫ יעלעו‬Job 39:30 ?lees
‫ילעלעו‬
‫ עלף‬ni ingepakt, bedekt worden; veel vormen
onzeker; pt ‫ נעלפה‬Nah 3:11 ?i.p.v. ‫נעלמה‬,
zie ‫ עלם‬ni verbergen
pu bedekt worden fig.: verstand of benul
kwijtraken; pf ‫עלפו‬, ‫ עלפו‬Eze 31:15 ?i.p.v.
‫ ;עלפה‬ipf ‫ יעלפו‬Jer 51:39 ?i.p.v. ‫ יעלזו‬pt
‫ מעלפת‬Hoogl 5:14;
hitp zich vermommen? flauw vallen? ipf
‫ ותתעלף‬Gen 38:14 zich vermommen; ipf
‫ ויתעלף‬Jona 4:8 in zwijm vallen; ipf
‫ תתעלפנה‬Am 8:13 idem

‫ עלפה‬adj versmachtend Eze 31:15, ?lees ‫;עלפו‬
zie ‫עלף‬
‫ עלץ‬q juichen, zich verheugen; zie ook ‫עלז‬
en ‫ ;עלס‬pf ‫ עלץ‬1Sam 2:1; ipf ‫יעלץ‬
1Kron 16:32, ‫ תעלץ‬Spr 11:10, ‫ יעלצו‬Ps 25:2
Ps 68:4, ‫ ויעלצו‬Ps 5:12, ‫ ועעלצה‬Ps 9:3; inf
‫ בעלץ‬Spr 28:12
‫ עלתה‬f slechtheid, boosheid Job 5:16, zie
‫עולה‬
‫ עם‬prep met, bij; sf ‫עמי‬, ‫עמדי‬, ‫עמך‬, ‫עמו‬,
enz.; Gen 3:6‡;
‫ מעם‬weg van bij Gen 13:14‡
‫ עם‬m volk; ook ‫עם‬, art ‫העם‬, sf ‫אמי‬, ‫עמך‬
P ‫עמך‬, enz., pl ‫עמים‬, cs ‫עמי‬, sf ‫ עמיו‬en
pl ‫ עממים‬Neh 9:22, cs ‫ עממי‬Neh 9:24, sf
‫ עמ !מיך‬Re 5:14; werkwoordsvorm vaak
meervoud; 1. volk samenhangende groep ‫ עמה‬I. prep bij, naast; steeds met ‫ל‬: cs
mensen Gen 11:6‡; 2. inheemse bevolking
‫ עם הערץ‬Gen 42:6; 3. voorgeslacht, familie
Gen 25:8; 4. ‫ עמיו‬volksgenoten; ‫נאסף‬
‫ את־עמיו‬sterven; 5. soldaten, krijgsvolk,
leger Num 20:20; algemeen mensen Num 21:6;
zie ‫ אמה‬natie
‫ עמד‬q staan, gaan staan, aantreden, in dienst
staan; pf ‫עמד‬, P ‫עמד‬, ‫עמדה‬, enz.; ipf
‫יעמד‬, ‫ויעמד‬, ‫ויעמד‬, ‫ויעמוד‬, ‫יעמד־‬,
‫תעמד‬, ‫ אעמדה‬Hab 2:1, 3ff ‫ יעמדנה‬Dan 8:22,
‫ נעמדה‬Jes 50:8; staan, stilstaan Gen 30:9;
dralen, afwachten Gen 45:9; dienst doen
Ezr 10:15 imp ‫עמד‬, ‫ עמד־נא‬2Sam 1:9, ‫עמדי‬,
‫עמדו‬, P ‫ ע !מדו‬Nah 2:9; inf abs ‫עמוד‬, cs
‫ עמד‬en ‫עמוד‬, sf ‫עמדו‬, ‫עמדה‬, enz.; pt
‫עמד‬, ‫עמדת‬, P ‫עמדת‬, ‫עמדים‬, ‫עמדי‬,
‫;עמדות‬
hi doen staan, opstellen; pf ‫העמיד‬,
‫העמדת‬, ‫ ;והעמדת‬sf ‫העמידו‬, ‫העמדתיך‬
‫ע‬
ipf ‫יעמיד‬, ‫ויעמד‬, ‫ויעמד־‬, sf ‫ואעמידה‬
Neh 12:31, ‫ותעמידני‬, ‫ ואעמדם‬Neh 13:11 imp
‫העמד‬, sf ‫ העמידה‬inf ‫ העמיד‬Dan 11:14,
‫ העמיד‬Neh 7:3 pt ‫ ;מעמיד‬opstellen,
neerzetten, doen staan Gen 47:7; aanstellen in
functie Num 3:6; staande houden (laten
bestaan) Ex 9:16 herstellen, weer overeind
zetten Ezr 9:9; vaststellen (wettelijk) Ps 105:10
Eze 29:7 ‫' והעמדת‬je doet wankelen', zie
‫;מעד‬
ho (overeind) gezet worden; ipf ‫עמד־חי‬J ‫עי‬
Lev 16:10; pt ‫עמד‬J ‫ מ‬1Kon 22:35
‫ עמד‬m plaats (waar iets staat); sf ‫עמדי‬,
‫עמ !דך‬, ‫ ;עמדם‬Jer 18:20‡
‫ עמדה‬f plaats om te staan; ‫ עמדתו‬Mi 1:11 ?
‫ עמדי‬prep met mij, zie ‫ ;עם‬Gen 3:12‡
‫לעמת‬, sf ‫לעמתי‬, enz.; pl ‫ לעמות‬alleen
Eze 45:7 'langs' ; dicht bij Ex 25:27; naast
(parallel) 2Sam 16:13; tegelijk met Eze 1:20; net
zoals, passend bij Ex 38:18 ‫ כ‬..‫לעמת כ‬..
gelijk oplopend 1Kron 25:8;
‫ מלעמת‬1Kon 7:20 vlakbij;
Pr 5:15 ‫ כל עמת שבא‬langs (dezelfde weg
als) hij is gekomen; ?lees ‫' כלעמת‬net
zoals';
II. nloc Umma in Aser Joz 19:30
‫ עמוד‬m pijler, zuil; ook ‫עמד‬, pl ‫עמודים‬, cs
‫עמודי‬, sf ‫עמודיו‬, enz.; ‫ עמד ענן‬wolkenzuil
Ex 13:21; ‫ עמד עשן‬rookkolom Re 20:40
‫ עמון‬nm Ammon, het volk Gen 19:38; gent
‫עמני‬, ‫ בני עמון ;עמוני‬het volk, hun land
Eze 25:2+
‫ עמוס‬nm Amos de profeet Am 1:1-Am 8:2
NB: de vader van Jesaja heet ‫אמוץ‬
305
‫ע‬
‫ עמוק‬nm Amok Neh 12:7 Neh 12:20†
‫ עמיאל‬nm Ammiël, 1. van de stam Dan
Num 13:12; 2. vader van Makkir in Lo-Debar
2Sam 9:4 2Sam 9:5 2Sam 17:27; 3. zesde zoon van
Obed-Edom 1Kron 26:5; 4. vader van Batseba
1Kron 3:5 = ‫ אליעם‬2Sam 11:3
‫ עמיהוד‬nm Ammihud, 1. vader van Talmai
2Sam 13:37 K ‫ ;עמיהור‬2. vader van Elisama
Num 1:10 Num 2:18 Num 7:48 Num 7:53 Num 10:22
1Kron 7:26; 3.vader van Semuël Num 34:20; 4.
vader van Pedaël Num 34:28; 5. vader van
Utai 1Kron 9:4
‫ עמיהור‬nm Ammihur, K 2Sam 13:37 Q zie
‫עמיהור‬
‫ עמיזבד‬nm Ammizabad zoon van Benaja
1Kron 27:6†
‫ עמינדב‬nm Amminadab, 1. vader van
Eliseba, vrouw van Aäron Ex 6:23 Ruth 4:19
1Kron 2:10; 2. overste van de zonen van
Uzziël 1Kron 15:10; 3. zoon van Kehat 1Kron 6:7
‫ עמי־נדיב‬nm Ammi-Nadib Hoogl 6:12 of adj
'vorstelijk' 'van mijn edel volk'
‫ עמיר‬nm hooi, stro, halmen, coll. Jer 9:21
Am 2:13 Mi 4:12 Zach 12:6†
‫ עמישדי‬nm Ammisaddai, vader van
Achiëzer; Num 1:12‡
‫ עמית‬m maat, landgenoot; sf ‫עמיתו‬, ‫עמיתך‬,
‫עמ !יתך‬, ‫ עמיתי‬Lev 5:21‡
‫ עמל‬q zwoegen, ploeteren; vgl. ‫ עמל‬adj; pf
‫עמל־‬, ‫עמלת‬, ‫עמלתי‬, ‫עמלה‬, ‫עמלו‬,
‫ עמלתי‬ipf ‫ ;יעמל‬Jona 4:10 Ps 127:1 Spr 16:26;
overigens Pr 1:3+
‫ עמל‬m werkman, zwoeger; pl ‫ ;עמלים‬Re 5:26
Spr 16:26; Pr 2:18-Pr 9:9 op te vatten als ‫ עמל‬pt
306
'zwoegen, zich aftobben'; Job 3:20 Job 20:22
ellendige, miserabele ? ellende?
‫ עמל‬I. m moeite, hard werken; cs ‫עמל‬, sf
‫עמלי‬, enz. ; Gen 41:51‡; werk, resultaat
Ps 105:44 Pr 2:19;
II. nm Amal, zoon van Helem 1Kron 7:35
‫ עמלק‬nm Amalek, het volk Gen 36:12‡; gent
‫ עמלקי‬Num 14:35
‫ עמם‬I.q gelijk stellen, evenaren; vgl.‫עמה‬
prep 'naast; pf ‫ עממוך‬Eze 28:3, ‫עממהו‬
Eze 31:8;
II.ho donker, dof worden; ipf ‫ יועם‬Klaagl 4:1
‫ עממים‬m volkeren, mensen Neh 9:22, zie ‫עם‬
‫ עמנואל‬nm Immanuel, "G-d met ons"
Jes 7:14+
‫ עמס‬q optillen, opladen, dragen; ipf ‫יעמס־‬
Ps 68:20, ‫ ויעמס‬Gen 44:13; pt ‫עמסים‬
Neh 13:15, ‫ עמשם‬Neh 4:11 met ‫ש‬, ‫עמסיה‬
Zach 12:3; pp ‫ עמסים‬Jes 46:3, ‫עמוסות‬
Jes 46:1;
hi last opleggen; pf ‫ העמיס‬1Kon 12:11
2Kron 10:11
‫ עמסיה‬nm Amasja, zoon van Zikri
2Kron 17:16†
‫ עמעד‬nloc Amad in Aser Joz 19:26†
‫ עמק‬q diep zijn; pf ‫ עמקו‬Ps 92:6;
hi diep maken; moreel: erger maken; pf
‫ העמיק‬Jes 30:33, ‫ העמיקו‬Jes 31:6‡; inf abs
‫ העמק‬adv: diep weg Jes 7:11; pt ‫מעמיקים‬
Jes 29:15; diep wegschuilen Jer 49:8 Jer 49:30;
dieper maken Hos 5:2, erger maken Hos 9:9
‫ עמק‬m dal, vallei, vlakte; sf
‫עמקך‬, ‫עמקם‬,
pl ‫עמקים‬, cs ‫עמקי‬, sf ‫;אמקיך‬, Gen 14:3‡;
‫ שערית עמקם‬Jer 47:5 lees: ‫ ענקים‬o rest
van de Enakieten?

‫ עמקי שעול‬Spr 9:18, zie ‫עמק‬
‫ שושנת העמקים‬Hoogl 2:1 'lelie der dalen'
plaatsnamen :
‫ עמק הבכא‬het moerbijbomen-dak, het
tranendal Ps 84:7
‫ עמק־קציץ‬Emek-Kesis, dal van Kesis in
Benjamin Joz 18:21
‫ עמק השדים‬het dal van Siddim (?
Geestendal) Gen 14:3
‫ עמק‬adj diep, ondoorgrondelijk (van taal); pl
cs ‫ עמקי‬Jes 33:19 Eze 3:5 Eze 3:6†
zie nog ‫' עמק‬dal' en ‫' עמק‬diepte'
‫ עמק‬adj diep; f ‫עמקה‬, pl ‫עמקים‬, ‫עמקות‬,
‫ עמקות‬Job 12:22; Lev 13:3‡; onpeilbaar,
ondoorgrondelijk Ps 64:7
‫ עמק‬m diepte Spr 25:3; vgl.‫' עמק‬diep' en
‫' עמק‬dal'; pl cs ‫ בעמקי שעול‬Spr 9:18 in de
diepten van het dodenrijk of: in de valleien
van het dodenrijk, zie ‫עמק‬
‫ עמר‬I.pi garven binden; zie ‫ ;עמר‬pt ‫מעמר‬
Ps 129:7;
II.hitp als slaaf behandelen; prep ‫ ;ב‬pf
‫ התעמר‬Deut 24:7 ipf ‫ תתעמר‬Deut 21:14†
‫ עמר‬I. m korenschoof, garve; pl ‫עמרים‬J ;
Lev 23:10-Lev 23:15;Deut 24:19 Job 24:10 Ruth 2:7
Ruth 2:15†
II. m omer, droge maat = 1/10 efa, 2 liter ?;
Ex 16:16-Ex 16:36†
‫ עמרה‬nloc Gomorra Gen 10:19‡
‫ עמרי‬nm Omri, 1. koning van Israel
1Kon 16:16‡; 2.
zoon van Beker 1Kron 7:8; 3.
zoon van Imri 1Kron 9:4; 4. zoon van Michaël
1Kron 27:18
‫ע‬
‫ עמרם‬nm Amram, 1. vader van Mozes
gent ‫ עמרמי‬Num 3:27 1Kron 26:23; 2.
Ex 6:18‡;
zoon van Bani Ezr 10:34
‫ עמש‬tillen ; ‫ עמשם‬Neh 4:11, zie ‫עמס‬
‫ עמשא‬nm Amasa, 1. zoon van Jitra,
legeroverste van Absalom 2Sam 17:25-
2Sam 20:12; 2. zoon van Chadlai 2Kron 28:12†
‫ עמשי‬nm Amasai, 1. zoon van Elkana
1Kron 6:10 1Kron 6:20; 2.
held van David
1Kron 12:19 ?= ‫ ;? אבישי‬3. priester 1Kron 15:24;
4. vader van de leviet Machat 2Kron 29:12
‫ עמשסי‬nm Amasai, zoon van Azarel
Neh 11:13; ?= ‫ עמשי‬of ‫עמסי‬
‫ ענב‬nloc Anab in Juda Joz 11:21 Joz 15:50
‫ ענב‬m druif; pl ‫ענבים‬, cs ‫ענבי‬, sf ‫ענבמו‬
Deut 32:32 'hun druiven' Gen 40:10‡
‫ ענג‬hitp zich verwennen, zich verlustigen,
genieten, zich verheugen; pf ‫והתענגתם‬
Jes 66:11, ‫ והתענגו‬Ps 37:11; ipf P ‫יתענג‬
Job 27:10, ‫ תתענג‬Jes 55:2 Jes 58:14, ‫תתענג‬
Job 22:26 P ‫ תתענ! גו‬Jes 57:4; imp ‫התענג‬
Ps 37:4 verlustig je; inf abs ‫ התענג‬abstract
Deut 28:56 verwendheid;
pu verwend zijn; pt f ‫ המענגה‬Jer 6:2 ?=
‫מענגה‬
‫ ענג‬adj verwend, verwekelijkt; ‫ ענג‬Deut 28:54
‫ ענגה‬Deut 28:56 Jes 47:1†
‫ ענג‬m wellust, genot Jes 13:22 Jes 58:13†
‫ ענד‬q ombinden, omwikkelen; ipf sf ‫אענ !דנו‬
Job 31:36; imp sf ‫ ענדם‬Spr 6:21
‫ ענה‬vier stammen: 1) antwoorden, 2) gebukt
gaan, 3) moeite doen, 4) zingen; NB: zie
‫ עון‬i.v.m.vormverwarring, b.v. Jes 13:22;
I.q het woord nemen, antwoorden; pf ‫ענה‬,
307
‫ע‬
‫ ;ענת‬sf ‫ ענ! ני‬Ps 118:5, ‫ענך‬, ‫ ;עניתיך‬ipf
‫יענה‬, ‫יען‬, ‫ויען‬, ‫ ;אענה‬sf ‫יענ! ני‬, ‫ יענך‬P
‫ ;יענ! נו‬imp ‫ענה‬, ‫ענו‬, sf ‫ ;ענ! ני‬inf cs ‫;ענות‬
pt ‫ענה‬, sf ‫ענ! הו‬, ‫ענך‬ ! Gen 18:27‡; reageren
op verzoek 1Kon 12:7; van repliek dienen
Job 9:14; advocaat zijn, getuigen Gen 30:33
1Sam 12:3; aanklagen Job 16:8; een uitspraak
doen Gen 41:16 Deut 21:7 Job 3:2+;
ni antwoord krijgen / van repliek dienen; pf
‫ נענ! תי‬repliek geven Eze 14:4; ipf ‫יענה‬
antwoord krijgen Job 11:2 Spr 21:13, ‫אאנה‬
antwoord krijgen Job 19:7; pt ‫ נענה־לו בי‬bij
Mijzelf ik zal hem van repliek dienen
Eze 14:7;
II.q gebukt gaan, onderdrukt worden, lijden
onder, met voorz. ‫ ;מן‬pf ‫ ;עניתי‬ipf ‫יענה‬,
‫אאנה‬, ‫ יענו‬Jes 25:5 Jes 31:4 Zach 10:2 Ps 116:10
Ps 119:67;
ni zich buigen, neergedrukt worden; pf
‫ נעניתי‬Ps 119:107 inf ‫ לענות‬Ex 10:3 =
‫ ;להענות‬pt ‫ נענה‬Jes 53:7, ‫ נענה‬Jes 58:10;
pi onderdrukken, geweld aandoen,
vernederen, verkrachten; pf ‫ענה‬, ‫ ;ע !ניתי‬ipf
‫יענה‬, ‫ ;ואנה‬imp ‫ ;ענו‬inf abs ‫ענה‬, cs
‫ענות‬, ‫לענת‬, sf ‫ ענתו‬pt mm sf ‫ מע !ניך‬je
onderdrukkers; Gen 16:6 Deut 34:2 Deut 8:2
Re 16:5‡
pu verdrukt, vernederd worden, enz.; pf
‫ עניתי‬Ps 119:71; ipf ‫ תענה‬Lev 23:29; inf sf
‫ ענתו‬zijn verdrukt worden, zijn lijden
Ps 132:1; pt ‫ מענה‬Jes 53:4
hi vernederen; ipf sf ‫ תענם‬1Kon 8:35
2Kron 26:29 anders gevocaliseerd:pi ‫תענם‬
hitp zich buigen, zich nederig gedragen; pf
‫התענה‬, ‫ ;התענית‬ipf ‫ ;יתענו‬imp f ‫התעני‬
inf ‫ התענות‬Gen 16:9 Ezr 8:21 Dan 10:12; met
iemand meelijden 1Kon 2:26; gestraft worden
Ps 107:17;
308
III.q zich inspannen; inf cs ‫ ענות‬Pr 1:13
Pr 3:10;
hi laten werken, te doen geven? pt ‫מענה‬
Pr 5:19 ?lees ‫;מענהו‬
IV.q zingen, lied aanheffen, zingend
getuigen; soms moeilijk van I te
onderscheiden; pf ‫ וענו‬Deut 27:14+; ipf ‫יענו‬,
‫ ותען‬Ex 15:21, ‫ יענו‬1Sam 21:12 ‫ותענינה‬
1Sam 18:7; imp mm ‫ ענו‬Num 21:17 Ps 147:7,
1Sam 29:5 Jer 51:14 Jer 25:30 Ps 119:172 Ezr 3:11
pi zingen, bezingen; imp ‫ ;ענו‬inf ‫ענות‬
Ex 32:18 Jes 37:2 Ps 88:1
‫ ענה‬I. nm/nloc Ana zoon van Seir, plaats in
Edom Gen 36:20;
II. nf Ana vrouw van Esau Gen 36:2
‫ ענה‬f bijslaap, sex; sf ‫ ענתה‬Ex 21:10†
‫ ענו‬adj nederig, zachtmoedig, deemoedig; vgl.
‫' עני‬arm'; pl ‫ענוים‬, cs ‫ ;ענוי‬Jes 61:1 Num 12:3;
Jes 11:4 = ‫ = ענוי ארץ‬de armen ? ‫;עניי‬
Num 12:3 ‫ עניו‬zachtmoedig; ‡
‫ ענו‬nm Unni, K Neh 12:9, Q zie ‫עני‬
‫ ענוב‬nm Anub, zoon van Kos 1Kron 4:8†
‫ ענוה‬f nederigheid; sf ‫ ;ענותך‬deemoed Sef 2:3;
zachtmoedigheid (van G-d) Ps 18:36;
ootmoed ‫ ענוה‬Ps 45:5 (andere vocalisatie)
‫ ענוק‬m Anok, Anak Joz 21:11, zie ‫ענק‬
‫ ענות‬f lijden, verdrukking Ps 22:25†
‫ ענות‬nloc Anot = ‫ בית־ענות‬in Juda Joz 15:59
‫עני‬J m ellende, lijden; P ‫עני‬, ‫עוני‬, sf ‫עניי‬,
‫ ;עניך‬Gen 16:11‡; ‫ כור !עני‬smeltoven der
ellende Jes 48:10; ‫ לחם !עני‬brood der ellende
Deut 16:3
‫ עני‬adj arm (zonder bezit); f ‫עניה‬, pl ‫עניים‬,
cs ‫עניי‬, sf ‫ ;ענייך‬Ex 22:24‡;

vaak verward met ‫' ענו‬nederig, gering'
Ps 18:28
‫ עני‬nm Unni, poortwachter; Q 1Kron 15:18
Neh 12:9 K ‫ענו‬
‫ עניה‬nm Anaja, 1. staat bij Ezra op het
verhoog Neh 8:4; 2. Neh 10:23
‫ עניו‬adj nederig, deemoedig, zie ‫ ; ענו‬Num 12:3
‫ ענים‬nloc Anim in Juda Joz 15:50
‫ ענין‬m werk, taak, zaak, bezigheid; sf ‫;ענינו‬
alleen in Prediker; Pr 2:23-Pr 8:16
‫ ענם‬nloc Anem 1Kron 6:58 = ‫עין־גנים‬
‫ ענמים‬nm Anamieten, volk in of bij Egypte
Gen 10:13 1Kron 1:11†
‫ ענמלך‬nm Anammelek 2Kon 17:31, afgod van
Sefarwaim; vgl. Moloch
‫ ענן‬I.pi wolken verzamelen; inf ‫בענני ענן‬
Gen 9:14†;
II.po waarzeggen, toveren; pf ‫ ועונן‬2Kon 21:6
2Kron 33:6; ipf ‫ תעוננו‬Lev 19:26; pt ‫מעונן‬
Deut 18:10, mm ‫ ;מעוננים‬Deut 18:14 Re 9:37
Mi 5:11 en ‫ עננים‬Jes 2:6, ‫ עננה‬Jes 57:3; ‫ענניכם‬
Jer 27:9; ‫ אלון מעוננים‬Re 9:37 de tovenaars-
eik
‫ ענן‬I. m wolk, wolkendek; art ‫הענן‬, cs ‫ענן‬, sf
‫עננך‬, ‫עננו‬, pl ‫ ;עננים‬Gen 9:13‡, wolk van
wierook Lev 16:13;
II. nm Anan Neh 10:27†
‫ עננה‬f wolk Job 3:5†
‫ ענני‬nm Anani, nazaat van David 1Kron 3:24
‫ ענניה‬I. nm Ananja Neh 3:23†;
II. nloc Ananja in Benjamin Neh 11:32†
‫ ענף‬adj dichtbegroeid (met takken) Eze 19:10†
‫ע‬
‫ ענף‬m tak, twijg; cs ‫ענף‬, sf ‫ענפכם‬, pl sf
‫ ;ענפיה‬Lev 23:40 Eze 17:8 Eze 17:23 Eze 31:3
Eze 36:8 Mal 3:19 Ps 80:11†
‫ ענק‬q om de nek doen (sieraad); pf sf(3mm)
‫ ענקתמו‬Ps 73:6 'Gij hebt hun de hals bekleed
met trots'
hi op de hals leggen; ipf ‫ תעניק‬met inf abs
‫ העניק‬Deut 15:14†
‫ ענק‬m I. m halssieraad; Hoogl 4:9; pl ‫ענקים‬
Spr 1:9 en ‫ ענקות‬Re 8:26†; elders
II. nm/gent Enak, Anak, Anok
(reuzenvolk); ‫ בני ענק‬Num 13:33 of ‫ילידי‬
‫ ענק‬Num 13:22; gent ‫ענקי‬, pl ‫ענקים‬
Joz 11:21‡ Joz 21:11 ‫ ; הענוק‬hun stamplaats
Kirjat-Arba = Hebron
‫ ענר‬I. nm Aner, een Kanaäniet Gen 14:13
Gen 14:24†;
II. nloc Aner, levietenstad in Manasse
1Kron 6:55†
‫ ענש‬q straffen, boete opleggen; pf ‫וענשו‬
Deut 22:19; ipf ‫ ויענש‬2Kron 36:3; inf abs ‫ענוש‬
Ex 21:22, cs ‫ ענוש‬Spr 17:26, ‫ בענש־‬Spr 21:11;
pp mm ‫ ענושים‬Am 2:8;
ni boeten, beboet worden; pf ‫ נענשו‬Spr 22:3
Spr 27:12;
q inf abs+ni ipf ‫ ענוש יענש‬zal zeker
beboet worden Ex 21:22
‫ ענש‬m boete Spr 19:19; schatting, belasting
2Kon 23:33†
‫ ענת‬nm I. nm Anat, rechter na Ehud Re 3:31
Re 5:6;
II. nloc in ‫ בית־ענת‬Joz 19:38 Re 1:33
‫ ענתות‬I. nloc Anatot, levietenstad in
Benjamin Jer 1:1 (Jeremia); gent ‫ענתתי‬
2Sam 23:27 1Kron 12:3 Jer 29:27;
309
‫ע‬
II. nm Anatot, 1. zoon van Beker 1Kron 7:8;
2. Neh 10:20
‫ ענתתיה‬nm Antotia 1Kron 8:24†
‫ עסיס‬m most, druivensap; Jes 49:26 Joël 1:5
Joël 4:18 Am 9:13 Hoogl 8:2†
‫ עסס‬q treden (als bij druiven), vertrappen; pf
‫ ועסותם‬Mal 3:21†
‫עפאים‬J m takken, lover Ps 104:12; vgl. ‫ענף‬
‫עפי‬J lover, zie ‫עפאים‬J
‫ עפל‬pu opgeblazen, hoogmoedig zijn; pf 3f
‫ עפלה‬Hab 2:4; onzeker; vgl. ‫ עפל‬zwelling;
hi zich opblazen, zich vermeten iets te
doen; ipf ‫ ויעפלו‬Num 14:44
‫ עפל‬m I. m zwelling, bult, aambei ‫עפלים‬J
K gouden aambeien als ex-
Deut 28:27 1Sam 5:6
voto, zie ‫;טחרים‬
II. m heuvel, hoogte (in versterkte stad)
2Kon 5:24;
III. nloc de heuvel Ofel in Jeruzalem,
Jes 32:14 Mi 4:8 Neh 3:26 Neh 3:27 Neh 11:21
2Kron 27:3 2Kron 33:14†
‫ עפני‬nloc Ofni in Benjamin Joz 18:24†
‫ עפעפים‬m wimpers; cs ‫ עפעפי שחר‬Job 3:9
de wimpers van de dageraad; vgl. ‫ עוף‬pol
'fladderen'
‫ עפר‬pi stof opwerpen; pf ‫ ועפר‬2Sam 16:13†
‫ עפר‬nm Efer, 1. zoon van Midjan Gen 25:4
1Kron 1:33; 2.
zoon van Ezra 1Kron 4:17; 3.
familiehoofd van half-Menasse 1Kron 5:24
‫ עפר‬m stof (zand, aarde); art ‫העפר‬, cs ‫עפר‬,
sf ‫עפרו‬, ‫עפרה‬, ‫עפרם‬, ‫עפרך‬, pl cs
‫ עפרת‬Job 28:6, ‫ עפרות‬Spr 8:26; 1. stof,
aarde, zand Gen 2:7; stofdeeltjes Spr 8:26;
stofgoud Job 28:6; 2. as (verbrandingsrest)
310
Num 19:17 2Kon 23:4; vgl.
ֵ‫ פר‬3. stof op het hoofd i.v.m. rouw
Job 2:12; 4. graf, dodenrijk Job 17:16;
‫ עפר‬m hertje, reekalf; pl ‫עפרים‬J ; Hoogl 2:9-
Hoogl 8:14†
‫ עפרה‬nloc Afra in ‫ בית־לעפרה‬Mi 1:10 met
woordspeling; 'Stofhuizen'
‫ עפרה‬I. nloc Ofra, 1. in Benjamin bij Betel
Joz 18:23 1Sam 13:17; 2.
in Manasse bij Sichem
(Gideon); loc ‫ ;עפ !רתה‬Re 6:11 Re 6:24 Re 8:27
Re 8:32 Re 9:5†;
II. nm Ofra, zoon van Meonotai 1Kron 4:14
‫ עפרון‬I. nloc Efron, 1. in noord Benjamin K
2Kron 13:19, Q ‫ עפרין‬2. in zuid Benjamin
Joz 15:9;
II. nm Efron de Hittiet (Machpela) Gen 23:8+
‫ עפרין‬nloc Efrain of Efraim 2Kron 13:19; K
‫עפרון‬
‫ עפרת‬f lood; P ‫ ;עפרת‬Ex 15:10 Num 31:22
Jer 6:29 Zach 5:7 Zach 5:8; Job 19:24 inscriptie in
een rots met lood gevuld; †
‫ עץ‬plannen, beramen, enz., zie ‫עוץ‬
‫ עץ‬m boom, hout; sf ‫עצו‬, ‫עצה‬, pl ‫עצים‬, cs
‫עצי‬, sf ‫עציו‬, ‫עצינו‬, ‫ ;עציהם‬ook coll.: ‫כל‬
‫ עץ‬alle bomen; Gen 1:11‡
‫ עצב‬I.pi in vorm snijden, vormen; pf ‫עצבוני‬
Job 10:8 hebben mij gevormd;
hi (afgoden) afbeelden; inf sf ‫להעצבה‬
Jer 44:19;
II.q kwetsen, droevig stemmen, verwijten
maken; pf sf ‫ עצבו‬1Kon 1:6; inf sf ‫עצבי‬
1Kron 4:10; pp f cs ‫ עצובת‬Jes 54:6
ni pijn hebben, bedroefd zijn; pf ‫נעצב‬
1Sam 20:34, ‫ נעצב‬2Sam 19:3 ipf ‫ יעצב‬1Sam 20:3
Pr 10:9, ‫ תעצבו‬Gen 45:5; P ‫ תע !צבו‬Neh 8:10+;

pi krenken, kwetsen; pf ‫ עצבו‬Jes 63:10, ipf
‫ יעצבו‬Ps 56:6;
hi ergeren; ipf sf ‫ יעציבוהו‬Ps 78:40;
hitp gegriefd, gekwetst zijn; ipf ‫ויתעצב‬
Gen 6:6, ‫ ותתעצבו‬Gen 34:7
‫ עצב‬m I. m vat Jer 22:28 ‫ עצב נבזה נפוץ‬een
waardeloos gebroken vat;
II. m moeite, inspanning; pl ‫עצבים‬, sf
‫ ;עצביך‬Spr 10:22 Spr 14:23 Spr 15:1;
III. krenkend woord Spr 15:1; barenswee
Gen 3:16 = ‫עצבון‬
‫ עצב‬m arbeider, zwoeger; pl sf ‫עצביכם‬
Jes 58:3 onzeker;
‫ עצב‬m maaksel, minachtend: afgodsbeeld; pl
‫עצבים‬, cs ‫עצבי‬, sf ‫עצביהם‬, ‫;עצביה‬
1Sam 31:9‡
‫ עצביכם‬Jes 58:3 zie ‫עצב‬
‫ עצב‬m I. m afgodsbeeld; sf ‫ עצבי‬Jes 48:5;
II. m pijn; sf ‫ עצבך‬Jes 14:3 1Kron 4:9 Ps 139:24;
vgl. ‫עצב‬
‫ עצבון‬m gezwoeg, zwaar werk, barenswee; sf
‫ ;עצבונך‬Gen 3:16 Gen 3:17 Gen 5:29; vgl. ‫עצב‬
‫ עצבת‬f leed, lijden, verdriet; cs ‫ עצבת‬P
‫ע !צבת‬, sf ‫ ;עצבתם‬Ps 16:4 Ps 147:3 Job 9:28
Spr 10:10 Spr 15:13†
‫ עצה‬q de ogen toeknijpen; pt ‫ עצה‬Spr 16:30†
‫ עצה‬f I. f raad; sf ‫עצת‬, sf ‫עצתו‬, ‫עצתך‬, pl
‫עצות‬, ‫? עצתיך‬lees ‫ עצתיך‬Jes 47:13; 1.
mening, raadgeving (ontvangen of gegeven)
Re 20:7 2Sam 15:31 Ps 1:1; 2. inzicht Deut 32:28
‫ אבד עצות‬radeloos, redeloos, zonder
begrip; 3. raad (groep raadslieden) Ps 1:1
Jes 19:11; 4. besluit, plan Ps 14:6 Ezr 10:3
Job 10:3;
II. f coll. bomen, timmerhout Jer 6:6, zie ‫עץ‬
‫ע‬
‫ עצה‬m heiligbeen, staartbeen Lev 3:9†
‫ עצום‬adj geweldig, machtig, talrijk; mm
‫עצומים‬, ‫עצמים‬, sf ‫ ;עצומיו‬Gen 18:18‡
‫ עציון־גבר‬nloc Esjon-Geber, havenstad in
Edom bij Elat; P ‫ עציון גבר‬Num 33:35‡
‫ עצל‬ni talmen; (traag, lui zijn, treuzelen); ipf
‫ תעצלו‬Re 18:9†
‫ עצל‬adj traag, lui; Spr 6:6-Spr 26:16; f dualis
‫ עצלתים‬een paar luie dames;
Pr 10:18
‫ בעצלתים‬in ledigheid? met twee handen
die niets doen?
‫ עצלה‬f traagheid, luiheid Spr 19:15†
‫ עצלות‬f traagheid, ledigheid; ‫לחם עצלות‬
Spr 31:27†
‫ עצם‬I.q sterk, talrijk zijn / worden; pf ‫עצם‬
Dan 8:24Da 11:23,‫ עצמת‬Gen 26:16, ‫עצמו‬
Jes 31:1‡; ipf ‫ ויעצמו‬Ex 1:7 Ex 1:20; inf
‫ וכעצמו‬uitspr. /otsmo/ Dan 8:8 toen hij
machtig werd;
pi de botten breken of afknagen; pf sf ‫עצמו‬
Jer 50:17;
hi sterk maken; ipf sf; ‫ ויעצמהו‬Ps 105:24
II.pi sluiten; ipf ‫ ויעצם‬Jes 29:10 pt ‫ועצם‬
Jes 33:15 naar de vorm qal;
‫ עצם‬I. m/f bot, gebeente; P
‫עצם‬, sf ‫עצמי‬,
‫עצמך‬, ‫עצמם‬, pl ‫עצמות‬, sf ‫ עצמי‬en
‫ ;עצמים‬sf ‫עצמתיו‬, ‫ ;עצמיה‬Gen 2:23;
Job 4:14;
het lichaam, de persoon zelf Job 2:5
daarvan afgeleid het versterkend
aanwijzend partikel 'zelf': ‫בעצם היום הזה‬
op deze zelfde dag Gen 7:13‡; ‫כעצם השמים‬
als de hemel zelf Ex 24:10; ‫ בעצם תמו‬in
volle kracht, juist als hij volkomen gezond
is Job 21:23;
311
‫ע‬
II. nloc Esem in Simeon Joz 15:29 Joz 19:3
1Kron 4:29†
problematisch Eze 24:5 ‫? עצמים‬lees ‫עצים‬
brandhout?; Klaagl 4:7 ‫אדמו עצם מפנינים‬
roder van lichaam dan koralen? ‫ עצר‬m onderdrukking, dwingelandij Re 18:7†
‫ עצם‬m I. kracht Deut 8:17 Job 30:21, sf 3f ‫עצמה‬
Nah 3:9zonder mappik;
II. m gebeente ‫ עצמי‬Ps 139:15 =? ‫עצמי‬
‫ עצמה‬f kracht; sf ‫ עצמת‬Jes 40:29 Jes 47:9;
Nah 3:9 zie ‫;עצם‬
‫ עצמון‬nloc Asmon in Zuid-Kanaän; loc
‫עצ !מנה‬, ‫ ;עצ !מונה‬Num 34:4 Num 34:5 Joz 15:4†
‫ עצמות‬f bewijzen, argumenten, sf
‫ עצמותיכם‬Jes 41:21†
‫ עצני‬m Esniet? 2Sam 23:8 K ‫ העצנו‬Q ‫; העצני‬
de parallel 1Kron 11:11 ‫הוא עורר את־חניתו‬
hij zwaaide zijn speer; NBG'51 Adino de
Esniet (zwaaide zijn speer) NBV'04 hij
zwaaide zijn bijl ‫ ;? חצנו‬zie ook 2Sam 23:18
‫ עצר‬q tegenhouden, bedwingen; pf ‫עצר‬,
‫עצרתי‬, ‫עצרו‬, sf ‫ ;עצרני‬ipf ‫יעצר‬, ‫יעצר־‬,
‫תעצר‬, ‫תעצר־‬, ‫אעצר‬, ‫נעצר‬, ‫נעצרה‬, sf
‫תעצרכה‬, ‫ויעצ !רהו‬, ‫ ;תעצרני‬imp ‫ ;ועצר‬inf
abs ‫עצר‬, cs ‫ ;לעצר‬pp ‫עצור‬, ‫עצר‬,
‫ ;עצורה‬weerhouden, vasthouden 2Kon 4:24
Re 13:16 Job 12:15 1Kon 18:44 (zijn mond)
houden Job 4:2; met ‫ כח‬nog kracht hebben
2Kron 22:9 Dan 10:8; bedwingen, heersen
1Sam 9:17 dichthouden, afsluiten Deut 11:17
2Kron 7:13 Gen 20:18 Gen 16:2; gevangen nemen
2Kon 17:4 gevangen zijn Jer 20:9 pp ‫עצור‬
verboden, onthouden 1Sam 21:6; ‫עצור ועזוב‬
gevangene en vrijgelatene = iedereen van
hoog tot laag; 1Kon 21:21+;
ni tegengehouden, gestopt, opgesloten; pf
3f P ‫ ;נעצרה‬ipf ‫ ;תעצר‬inf ‫ ;בהעצר‬pt
312
‫ ;נעצר‬1Kon 8:35 ‫ בהעצר שמים‬als de hemel
dicht blijft; opgesloten worden 1Sam 21:8;
gestopt worden 2Sam 24:21 2Sam 24:25 Num 17:13
Num 17:15
‫ עצר‬m geslotenheid (van de moederschoot)
Spr 30:16; druk, dwang, verdrukking Ps 107:39
Jes 53:8†
‫ עצרה‬f bijeenkomst, viering, feestelijke
samenkomst; ook ‫עצרת‬, P ‫ ;ע !צרת‬pl sf
‫ ;עצרתיכם‬Jer 9:1 niet feestelijk! Lev 23:36
Num 29:35 Deut 16:8 2Kon 10:20 Jes 1:13 Joël 1:14
Joël 2:15 Am 5:21 Neh 8:18 2Kron 7:9†
‫ עקב‬I.q bedriegen, achterbaks zijn; vgl. naam
‫ ;יעקב‬pf ‫ עקב‬Hos 12:4; ipf ‫ יעקב‬Jer 9:3, sf ‫וי‬
‫ עקבני‬Gen 27:36; inf abs ‫ ;עקב‬Jer 9:3;
II.pi tegenhouden, achterhouden; ipf sf
‫ יעקבם‬Job 37:4
‫ עקב‬m einde, resultaat, beloning; Jes 5:23
Ps 19:12 Spr 22:4;
adv tot het einde toe Ps 119:33 Ps 119:112;
conj ‫על־עקב‬, Ps 40:16 Ps 70:4; ‫עקב אשר‬
wegens, omdat; Gen 22:18 Gen 26:5 2Sam 12:6;
‫ עקב כי‬omdat 2Sam 12:10 Am 4:12
‫ עקב‬m hiel; cs ‫עקב‬, sf ‫עקבו‬, ‫עקבי‬,
‫עקביך‬, pl ‫עקבת‬, cs ‫ עקבי‬Gen 49:17 en
‫ עקבי‬Hoogl 1:8, sf ‫ ;עקבותיך‬Gen 25:26 Job 18:9;
hoef? Gen 49:17 Re 5:22; achterhoede Joz 8:13; ?
belager (achterbaks) Ps 49:6 fig. voetsporen;
‫ בעקבי‬op de hielen van, in de voetsporen
van; Hoogl 1:8 Ps 77:20 Ps 89:52
‫ עקב‬adj I. adj achterbaks, arglistig; Jer 17:9;
II. m het oneffene ‫ העקב‬Jes 40:4;
III. adj vol bloedsporen ? ‫עקבה מדם‬
Hos 6:8 of lees ‫' עקביהם דם‬hun hielen vol
bloed', zie ‫עקב‬

‫ עקבה‬f sluwheid, arglistigheid 2Kon 10:19†
‫ עקד‬q vastbinden;q ipf ‫ ויעקד‬Gen 22:9;
daarom niet 'offer van Abraham' maar
‫' עקדה‬binding van Izaak)'
‫ עקד‬m zandhoop; in nloc ‫ בית־עקד‬2Kon 10:12-
2Kon 10:14
‫ עקד‬adj gestreept; mm ‫ ;עקדים‬Gen 30:35-
Gen 30:40;Gen 31:8-Gen 31:12;
andere opvattingen: met draai in de staart,
met ringen in de vacht; zie ‫עקד‬
‫ עקה‬f onderdrukking? cs ‫ עקת‬Ps 55:4; voor
de vertaling 'getier, geschreeuw' zie ‫צעקה‬
‫ עקוב‬nm Akkub, 1. zoon van Eljoënnai
1Kron 3:24; 2.poortwachtersfamilie; Ezr 2:42
Neh 7:45 Neh 11:19 Neh 12:25 1Kron 9:17; 3.
aanwezig bij de lezing van de schrift Neh 8:7;
4. Ezr 2:45
‫ עקל‬pu verbogen, verdraaid; pt ‫ מעקל‬Hab 1:4;
† zaak verdraai? ipf ‫ ויעקשני‬Job 9:20
zie ‫ עקלקל‬kronkelig en ‫עקלתון‬
gekronkeld
‫ עקלקל‬adj kronkelend, kronkelwegen; ff
‫ עקלקלות‬Re 5:6, sf ‫ עקלקלותם‬Ps 125:5†
‫ עקלתון‬adj gekronkeld, kronkelend (slang)
Jes 27:1†
‫ עקן‬n Akan zoon van Eser Gen 36:27; in
1Kron 1:42 ‫† יעקן‬
‫ עקר‬q rooien, ontwortelen; inf ‫ עקור‬Pr 3:2;
ni ontworteld worden; ipf ‫ תעקר‬Sef 2:4;
pi hielpezen van dieren doorsnijden; pf
‫ עקר‬Joz 11:9, ‫ עקרו‬Gen 49:6; ipf ‫ויעקר‬
2Sam 8:4 1Kron 18:4, ‫ תעקר‬Joz 11:6
‫ עקר‬m I. m ‫ עקר‬nazaat Lev 25:47†;
II. nm Eker 1Kron 2:27†
‫ע‬
‫ עקר‬adj onvruchtbaar (man of vrouw); f
‫עקרה‬, cs ‫ ;עקרת‬Gen 11:30‡; Ps 113:9 de
onvruchtbare, die geen eigen huis =
nageslacht heeft?
‫ עקרב‬m schorpioen; pl ‫ ;עקרבים‬1. het dier
Deut 8:15 Eze 2:6; 2. soort gesel (met
weerhaken) 1Kon 12:11 1Kon 12:14 2Kron 10:11
2Kron 10:14; 3. nloc ‫מעלה עקרבים‬
Schorpioenenpas Num 34:4 Joz 15:3 Re 1:36†
‫ עקרון‬nloc Ekron, een van de vijf Filistijnse
hoofdsteden; Joz 13:3‡; gent ‫עקרוני‬
‫ עקש‬ni verdraaid, verkeerd; vgl. ‫עקש‬
'verkeerd' pt cs ‫ נעקש דרכים‬Spr 28:18
verdraaid wat betreft (beide) gangen; = niet
recht door zee;
pi verdraaien, krombuigen, kronkelwegen
gaan; pf ‫ עקשו‬Jes 59:8; ipf P ‫ יע !קשו‬Mi 3:9;
pt ‫ מעקש‬Spr 10:9;
hi in het ongelijk stellen, verklaren dat ik de
‫ עקש‬I. adj verkeerd, verdraaid; pl ‫עקשים‬,
cs ‫ ;עקשי‬verkeerd, vals van hart Deut 32:5‡
verdraaid, krom van wegen Spr 2:15 Spr 8:8,
van taal Spr 19:1;
II. nm Ikkes uit Tekoa 2Sam 23:26 1Kron 11:28
1Kron 27:9†
‫ עקשות‬f verdraaiing, valsheid; cs ‫עקשות‬
‫ ;פה‬Spr 4:24 Spr 6:12†
‫ ער‬I. nm Er, 1. eerstgeborene van Juda,
Gen 38:3‡; 2.
vader van Leka 1Kron 4:21;
II. adj ‫ ער‬waakzaam; Mal 2:12 'die
waakzaam is en antwoordt'; zie ‫ עור‬q pt
‫ ער‬I. m vijand; sf P
‫ ;ערך‬1Sam 28:16; onzeker;
Aramisme voor ‫ ;? צר‬Ps 139:20 ?lees ‫עליך‬
'tegen jou';
313
‫ע‬
II. nloc Ar in Moab, of ‫ עיר מועב‬de stad
van Moab?
‫ ערב‬vier wortels: 1) borg staan, 2) mengen,
3) behagen, 4) avond; verder in ‫ערב‬, ‫ערב‬,
‫ערבה‬, enz.;
I.q borg staan; pf ‫ערב‬, ‫ ;ערבת‬ipf sf
‫ ;אערבנו‬inf ‫ערב‬, sf ‫ ;ערבנו‬pt ‫ערב‬,
‫ערבים‬, ‫ ;ערבי‬borg staan Gen 43:9 Gen 44:32
Spr 11:15 Spr 20:16 Spr 27:13; Spr 22:26 Spr 17:18
Spr 6:1; Job 17:3 ‫ ערבני‬zie ‫ ;ערבון‬Jes 38:14
Jer 30:21; in pand geven Neh 5:3; ruilhandel
drijven Eze 27:9 Eze 27:27;
hitp een weddenschap aangaan; imp
‫ התערב־נא‬2Kon 18:23 Jes 36:8;
II.hitp zich mengen, zich inlaten met; pf
‫ ;התערבו‬ipf ‫תתערב‬, ‫ ;תתערב‬Spr 20:19
Ps 106:35 Ezr 9:2 Spr 24:21;
III.q behagen, aangenaam of zoet zijn
Jer 6:20 pf ‫ ערבה‬Jer 31:26, ‫ ערבת‬, ‫ערבו‬
Jer 6:20; ipf ‫יערב‬, ‫ יערבו‬Hos 9:4 ?lees ‫יערכו‬
offers schikken; Mal 3:4 Jer 31:26 Spr 3:24
Eze 16:37 Ps 104:34 Spr 13:19;
IV.q avond worden; inf ‫ לערוב‬Re 19:9;
Jes 24:11 ‫? ערבה‬lees ‫ עברה‬voorbijgegaan
hi inf ‫ הערב‬adverbiaal des avonds
1Sam 17:16 vgl. ‫' השכם‬vroeg', zie ‫שכם‬
‫ ערב‬nloc Arabië, Arabieren; gent ‫ערבי‬, pl
‫ ערבים‬en ‫ ערביאים‬2Kron 17:11; Jer 13:20‡;
Jes 21:13: ‫ בערב‬LXX leest ‫' בערב‬in de
avond', zo Can'48;
‫ ערב‬I. m inslag? weversterm, soort weefsel;
Lev 13:48-Lev 13:59;
II. m gemengd volk Ex 12:38 Neh 13:3; Jer 25:20
Jer 50:37 ‫ ;ערב = ערב‬Eze 30:5 ?lees ‫הערב‬
Arabieren, zie ‫ערב‬
‫ ערב‬I. m avond; P ‫ ;ערב‬Gen 1:5‡; dualis
Ex 30:8‡ ‫בין הערבים‬, en Ex 12:6‡ P ‫בין‬
314
‫ הערבים‬in de avondscherming; Jes 21:13
‫? בערב‬lees ‫ בערב‬of ‫ בערב‬in Arabië;
II. nloc Jer 25:24 1Kon 10:15 ‫מלכי הערב‬
koningen van Arabië ?lees ‫ ערב‬als in
2Kron 9:14; of:
koningen van het Avondland,
van het Westen' vgl. ‫;מערב‬
III. m gemengd volk Jer 25:20 Jer 50:37; zie
‫ערב‬
‫ ערב‬adj zoet, aangenaam Spr 20:17 Hoogl 2:14†
‫ ערב‬steekvlieg, zwerm, coll. (gemengd
ongedierte, de 4e plaag); Ex 8:17-
Ex 8:27;Ps 78:45 Ps 105:31
‫ ערב‬I. m raaf; ook ‫ ;עורב‬pl ‫ ;ערבים‬Gen 8:7;
onrein Lev 11:15; (broodbrengers) 1Kon 17:4
1Kon 17:6; (zwart) Hoogl 5:11; (zorgzame ouder)
Job 38:41;
II. nm Oreb; ook ‫ עורב‬Re 7:25 Re 8:3
Ps 83:12†;
III. nloc de rots Oreb Jes 10:26 of de rots van
Oreb
‫ ערבה‬nloc I. f beekwilg of populier; pl
‫ערבים‬, cs ‫ ;ערבי־נחל‬Lev 23:40 Jes 44:4 Ps 137:2
Job 40:22; en ‫ נחל הערבים‬Jes 15:7
Wilgenbeek;
II. f woestijnvlakte, steppe; pl ‫ערבות‬, cs
‫ ערבת‬of ‫ערבות‬, loc ‫ הער !בתה‬Joz 18:18;
Num 22:1‡; ‫ ים הערבה‬Deut 3:17 de Zee der
Vlakte, de Dode Zee, Zoutzee;
III. nloc Araba Joz 15:6 in Benjamin =
‫ ; בית־הערבה‬gent ‫ ערבתי‬2Sam 23:31
1Kron 11:32
‫ ערבה‬f borg, pand; sf ‫ ;ערבתם‬1Sam 17:18
Spr 17:18†
‫ ערבון‬m onderpand, borg Gen 38:17-Gen 38:20;
Job 17:3 ‫' ערבני‬stel u als mijn borg' ?lees
‫ערבני‬

‫ ערבי‬adj Arabier, zie ‫ערב‬
‫ ערג‬q verlangen, snakken naar; ipf ‫;תערג‬
Joël 1:20 Ps 42:2†
‫ ערד‬I. nloc Arad, oude koningsstad in Juda
Num 21:1 Joz 12:14 Re 1:16;
II. nm Arad 1Kron 8:15 vgl. ‫ערוד‬
‫ ערה‬ni uitgegoten, uitgestort worden; ipf
‫ יערה‬Jes 32:15†;
pi blootleggen, ontbloten; leegmaken,
uitgieten; pf ‫ ערה‬Jes 22:6; Sef 2:14; ipf ‫יערה‬
Jes 3:17 , ‫ תער‬Gen 24:20 Ps 141:8, ‫ויערו‬
2Kron 24:11; inf ‫ ערות‬Hab 3:13; imp mm ‫ערו‬
Ps 137:7 met de grond gelijk maken; vgl.
‫ ערר‬leegmaken, uitgieten Gen 24:20
2Kron 24:11 Ps 141:8; blootleggen Jes 22:6 Jes 3:17
Hab 3:9 Hab 3:13, vgl ‫עור‬
hi uitgieten; pf ‫ הערה‬overgeven,
uitleveren Jes 53:12; ontbloten Lev 20:18+, vgl.
‫עור‬, ‫ערוה‬
hitp zich ontbloten; zich uitbreiden; ipf
‫ ותתערי‬Klaagl 4:21; pt ‫ מתערה‬Ps 37:35
‫ ערה‬f kale vlakte aan de Nijl? beter: gras,
riet; pl ‫ ערות‬Jes 19:7†
‫ ערוגה‬f plantbed, terras; cs ‫ ערוגת‬pl ‫ערגת‬
,‫ ;ערוגות‬Eze 17:7 Eze 17:10 Hoogl 5:13 Hoogl 6:2†
‫ ערוד‬m wilde ezel Job 39:5 = ‫פרא‬
‫ ערוה‬f naaktheid, schaamte; cs ‫ערות‬,
‫ערותו‬, ‫ערותך‬, enz.; schaamstreek,
schaamdelen Gen 9:22‡; kwetsbaarheid
Gen 42:9‡; waar het land bloot is; fig. een
schande, iets om zich voor te schamen
Jes 20:4; ‫ ערות דבר‬iets onbehoorlijks,
ontlasting Deut 23:14 of wangedrag Deut 24:1
‫ ערום‬adj naakt; ook ‫ערם‬, f ‫ערמה‬, pl
‫ ערומים‬met dageesj; Gen 2:25‡; dikwijls:
‫ע‬
niet, onvoldoende gekleed;
zie ook ‫' עירם‬naakt' en ‫ערם‬, ‫ערום‬, 'listig'
‫ ערום‬adj sluw, listig; pl ‫ ערומים‬Gen 3:1
Job 5:12 Job 15:5; schrander, verstandig,
Spr 12:16 Spr 12:23 Spr 13:16 Spr 14:8 Spr 14:15
Spr 14:18 Spr 22:3 Spr 27:12†
zie ook ‫' ערום‬naakt'
‫ ערוער‬I. m kale struik, jeneverbes? Jer 48:6
onzeker;? wilde ezel? = ‫ערוד‬
II. nloc Aroër, 1. in Moab bij de Arnon
Joz 12:2 Joz 13:9 Joz 13:16 Num 32:34 Deut 32:34
Deut 2:36 Deut 3:12 Deut 4:48 2Sam 24:5 2Kon 10:33
1Kron 5:8 Re 11:26; 2.in Ammon
Joz 13:25;Re 11:33?;Jes 17:2? 3. in Juda
1Sam 30:28, of ?lees ‫ ;רערה‬gent ‫הערערי‬
1Kron 11:44
‫ ערוץ‬m diepe kloof, afgrond Job 30:6, zie ‫ערץ‬
‫ ערי‬nm Eri, zoon van Gad Gen 46:16 Num 26:16
gent ‫ערי‬
‫ עריה‬f naaktheid Eze 16:7-Eze 23:29 Hab 3:9 Mi 1:11;
vgl. ‫ ;ערוה‬Hab 3:9 zie ‫ עור‬q inf abs
‫ עריסה‬f gerstemeel (griesmeel?); pl sf
‫ערסותיכם = ערסתכם‬, ‫ עריסתינו‬Num 15:20
Num 15:21 Eze 44:30 Neh 10:38†
‫ עריפים‬m wolken? pl sf ‫ ;עריפיה‬Jes 5:30†
‫ עריץ‬adj geweldig, gewelddadig (tyran); pl
‫עריצים‬, cs ‫ ;עריצי‬heldhaftig Jer 20:11
Jes 49:25; eldersongunstig: gewelddadig,
tyranniek Jes 13:11‡
‫ ערירי‬adj kinderloos; mm ‫ ערירים‬Gen 15:2
Lev 20:20 Lev 20:21 Jer 22:30†
‫ ערך‬q ordenen; pf ‫ערך‬, ‫ערכה‬, ‫ערכו‬, enz.;
ipf ‫יערך‬, ‫ אערך־‬Ps 5:4, ‫ ואערכה‬Ps 50:21;
sf ‫יערכנה‬, ‫ ויערכה‬Jes 44:7, ‫ יערכוני‬Job 6:4;
imp ‫ערך‬, ‫ ;ערכו‬inf abs ‫ערוך‬, cs ‫;לעתך‬
315
‫ע‬
pt ‫ערך‬, ‫ערכים‬, ‫ ;ערכי‬pp ‫ערוך‬, ‫ערוכה‬,
‫ ערוך־‬Joël 2:5, ‫ ערכות‬Joz 2:6; 1. schikken,
klaarleggen (offer) Gen 22:9 (gebed) Ps 5:4;
zich opstellen (voor oorlog) Gen 14:8; 3.
gelijkstellen, evenaren, vergelijken Ps 89:7
Job 28:17 Jes 40:18; 4. rechtszaak voorleggen,
uiteenzetten Job 13:18‡
hi schatten, taxeren; vgl. ‫ ;ערך‬pf ‫העריך‬,
sf ‫ ;העריכו‬ipf ‫ יעריך‬Lev 27:14 sf ‫יעריכנו‬
Lev 27:8; Lev 27:12 2Kon 23:35; schatting
opleggen Lev 27:8
‫ ערך‬m ordening; sf ‫ערכו‬, ‫ ערכך‬P ‫ ;ער !כך‬1.
wapenrusting, uitrusting Re 17:10 Job 41:4 2.
orde, ordening, schikking Ex 40:4 Ex 40:23; 3.
schatting, taxatie, waarde vooral Leviticus;
‫ערכך‬, waar het aanvoegsel ‫ ־כ‬zijn
betekenis heeft verloren, vandaar ook
‫ הערכך‬Lev 27:23; Lev 5:15-Lev 27:27 Num 18:16
2Kon 12:5 2Kon 23:35; Job 28:13 ‫ ערכה‬de prijs,
waarde van de wijsheid; 4. klasse, soort
‫ אנש כארכי‬Ps 55:14
‫ ערל‬q niet oogsten (afsnijden en wegwerpen);
ipf ‫ וערלתם‬Lev 19:23; vgl. ‫;ערלה‬
ni inf ‫ הערל‬Hab 2:16 laat de voorhuid zien?
NBV'04 of ?lees ‫הרעל‬, zie ‫' רעל‬zwijmel,
wankel als een dronkeman'; LEI'94
‫ ערל‬adj onbesneden; art ‫הערל‬, cs ‫ערל‬
Ex 6:12 en ‫ ערל‬Eze 44:9, f ‫ערלה‬, ‫ערלים‬,
‫ ;ערלי‬Gen 17:14‡; fig: niet ingewijd,
onmachtig, slecht, onbruikbaar; (hart)
Lev 26:41 Ex 44:9 (lippen) Ex 6:12 Ex 6:30 (oor)
Jer 6:10 ‫ ערלה אזנם‬onbesneden is hun oor
Jer 6:10
‫ ערלה‬f voorhuid; cs ‫ערלת‬, sf ‫ערלתו‬,
‫ ;ערלתכם‬pl ‫ערלות‬, cs ‫ערלות‬, sf
‫ ;ערלתיהם‬als verbondsteken (besnijdenis)
Gen 17:11; als volksteken, vgl. Gen 34:14
316
‫ אשר־לו ערלה‬als bruidsprijs 1Sam 18:25;
fig vruchten van de eerste 3 jaar,
(verboden) Lev 19:23
‫ ערם‬I.ni opgestapeld, opgestuwd worden; vgl
‫ ;ערמה‬pf ‫ נערמו‬Ex 15:8;
II.q slim zijn, slim te werk gaan; vgl.
‫ ;ערום‬inf abs ‫ ערום‬1Sam 23:22; elders zie
‫' ערום‬naakt'; inf sf ‫ ערמם‬Job 5:13 vgl.
‫ ערמה‬sluwheid;
hi slim tewerk gaan, sluw beramen; ipf
‫ יערם‬Spr 15:5 Spr 19:25 1Sam 23:22; ipf ‫יערימו‬
Ps 83:4
‫ ערם‬m naaktheid Eze 16:7, zie ‫עירם‬
‫ ערם‬adj naakt, zie ‫ערום‬
‫ ערמה‬f hoop (graan, afval); cs ‫ערמת‬, pl
‫ ערמים‬Jer 50:26 onzeker; elders ‫;ערמות‬
Hag 2:16 Ruth 3:7 Hoogl 7:3 Neh 3:34 Neh 13:15
2Kron 31:6-2Kron 31:9†
‫ ערמה‬f listigheid, schranderheid; ‫בערמה‬
met list /be'orma/; Ex 21:14 Joz 9:4 Spr 1:4 Spr 8:5
Spr 8:12;
Job 5:13 ‫ בערמם‬terwijl ze sluw zijn, zie
‫ ערם‬inf sf
‫ ערמון‬m plataan; pl ‫ ;ערמנים‬Gen 30:37
Eze 31:8†
‫ ערן‬nm Eran zoon van Sutelach Num 26:36; gent
‫ערני‬
‫ ערסה‬f gerst, zie ‫עריסה‬
‫ ערעור‬nloc Aroër Re 11:26, zie ‫ערוער‬
‫ ערער‬adj ontbloot, berooid Ps 102:18 ? kale
struik, ruine? Jer 17:6, zie ‫ערעור‬
‫ ערף‬I.q druipen, druppelen; ipf ‫יערף‬, ‫יערפו‬
Deut 32:2 Deut 33:28;
II.q nekken, de nek breken; pf ‫וערפו‬

Deut 21:4,sf ‫ וערפתו‬Ex 13:13 Ex 34:20; ipf ‫יערף‬
Hos 10:2 stukbreken? pt ‫ ערף‬Jes 66:3; pp
‫ ערופה‬Deut 21:6
‫ ערף‬m nek; sf ‫ערפי‬, ‫ערפכם‬, enz.; Gen 49:8‡;
‫' נתן ערף‬de nek geven' = op de vlucht
jagen Ex 23:27 Joz 7:8‡
‫ ערפה‬n Orpa, schoonzuster van Ruth Ruth 1:4-
Ruth 1:14†
‫ ערפל‬m duisternis, donkere wolken; Ex 20:21‡
‫ ערץ‬q schrikken, bang zijn; ipf ‫תערץ‬,
‫תערוץ‬, ‫תערוצי‬, ‫אערוץ‬, ‫תערצו‬, ‫;תערצון‬
inf ‫ ;לערץ‬bang worden Deut 1:29 Deut 7:21
Deut 20:3 Deut 31:6 Joz 1:9 Job 13:25 Job 31:34; bang
maken Jes 2:19 Jes 2:21 Jes 47:12 Ps 10:18
Job 13:25;
ni ontzagwekkend, pt ‫ נערץ‬Ps 89:8
hi vrezen; ipf ‫ ;יעריצו‬pt ‫מעריץ‬, sf
‫ מערצכם‬Jes 8:12 Jes 8:13 Jes 29:23
‫ ערץ‬m diepe kloof, zie ‫ ערוץ‬Job 30:6
‫ ערק‬q knauwen, knagen; pt mm ‫עורקים‬
Job 30:3 ‫ הערקים ציה‬die de dorre grond
afknagen; mm sf ‫ ערקי‬Job 30:17 ‫וערקי לא‬
‫' יש !כבון‬mijn knagende (pijnen) gaan niet
liggen'
‫ ערקי‬adj uit Arke Gen 10:17 (Tell Arka?)
‫ ערר‬q zich ontbloten; vgl. ‫ ; ערה‬imp ff ‫ערה‬
Jes 32:11bovenkleed uit, vgl. ‫ערום‬
po kaal slaan, met de grond gelijk maken;
pf ‫ עוררו ארמנותיה‬Jes 23:13; onzeker
pilp inf abs gevolgd door
hitpal ipf ‫ ערער תתערער‬Jer 51:58; (Babel)
wordt helemaal tot op de grond afgebroken
‫ ערש‬m rustbank, bed; P ‫ערש‬, sf ‫ערשו‬, pl sf
‫ ;ערשותם‬Deut 3:11 Am 3:12 Am 6:4 Ps 6:7 Ps 41:4
‫ עשה‬m maker,
Ps 132:3 Job 7:13 Spr 7:16 Hoogl 1:16†
‫ע‬
‫ עשב‬m gewas, gras (voedergewas); sf
‫ ;עשבם‬pl ‫ ;עשבות‬Gen 1:11‡
‫ עשה‬I.q doen, maken; pf ‫עשה‬, ‫עסית‬, enz.;
sf ‫עשהו‬, ‫עשה‬, ‫ עשך‬Deut 32:6, ‫עשני‬,
‫עשתני‬, P ‫עשתני‬, ‫ עשם‬Jes 48:5; ‫עסיתיני‬
Eze 29:3 'ik heb voor mij gemaakt', ‫עשוני‬
Ps 119:73, ipf ‫יעשה‬, ‫וי! עש‬, ‫תעשה‬, ‫תעש‬,
2f ‫ותעסי‬, ‫ תעשין‬Ruth 3:4, ipf 1 ‫אעשה‬,
‫ אעשה־לו‬Gen 2:18, ‫ ואעש‬Deut 10:3, ‫ויעשו‬
Ex 7:10, 3ff ‫ ותעשינה‬Eze 16:50, 1pl ‫נעשה‬, sf
‫ ועשיתיהו‬1Kon 17:12, ‫ ועשיתיו‬Eze 12:25,
‫ ;אעשך‬imp ‫עשה‬, ‫עשי‬, ‫ ;עשו‬inf abs
‫עשו‬, cs ‫לעשות‬, sf ‫לעסותם‬, ‫בעשתו‬
Job 28:26; pt ‫' עשה‬die maakt, maker', cs
‫עשה‬, sf ‫עשי‬, ‫עשהו‬, ‫ העשו‬Job 40:19, ‫עשה‬
Jer 33:2, ‫ עשני‬Job 31:15 en ‫ עשי‬Job 35:10 =
‫ עשי‬enkelvoud!, pl ‫עשים‬, cs ‫עשי‬, sf
‫ עשיך‬Jes 54:5, pp ‫עשוי‬, ‫עסויה‬, ‫אשויים‬,
‫ העשו ;עשויות‬die gemaakt, geschapen is
Job 41:25; doen, maken, beoefenen,
uitvoeren; (offer, feest) bereiden, houden;
ni gedaan worden, geschieden; pf ‫נעשה‬, f
‫ נעשתה‬Num 15:24 3f ‫ נעשתה‬Num 15:24‡ is
begaan (misdaad); P ‫ נעשתה‬Dan 11:36 het
geschiedt; ipf ‫יעשה‬, ‫תעשה‬, ‫ ותעש‬Est 5:6
het zal geschieden; inf ‫להעשות‬, sf
‫ העשותו‬pt ‫נעשה‬, ‫ נעשים‬Est 9:28 Pr 4:1,
‫ הנעשות‬Eze 9:4; ontkennend: niet
gebruikelijk, onbehoorlijk zijn Gen 29:26, ‫וכן‬
‫ לא יעשה‬Gen 34:7 dat hoort niet
pu gemaakt zijn; pf ‫ עשיתי‬Ps 139:15;
II.pi knijpen, indrukken; pf ‫ עשו‬Eze 23:3;
inf ‫ בעשות = בעשות‬Eze 23:21
NB: de vertaling NBG'51 'streelden' is te
lief, vgl. NBV'04 'knepen'
‫ מאשהו‬meer dan zijn maker
Job 4:17, zie ‫ עשה‬q pt
317
‫ע‬
‫ עשהאל‬nm Asaël, Asahel, spelling soms in
twee woorden ‫ עשה אל‬1. broer van Joab
2Sam 2:18-2Sam 3:30 2Sam 23:24 1Kron 2:16
1Kron 11:26 1Kron 27:7; 2. een leviet 2Kron 17:8
2Kron 31:13 3. vader van Jonathan Ezr 10:15†
‫ עשו‬nm Esau, zoon van Izaak Gen 25:25‡; zijn
volk Edom of ‫ בני־עשו‬Deut 2:4‡
‫ עשור‬m tiental; tien dagen Gen 24:55; harp met
10 snaren, decachord Ps 33:2 Ps 92:4 Ps 144:9;
de tiende (van de maand) Ex 12:3‡
‫ עשיאל‬nm Asiël 1Kron 4:35†
‫ עשיה‬nm Asaja, 1. dienaar van koning Josias
2Kon 22:12 2Kon 22:14 2Kron 34:20;2. 1Kron 4:36; 3.
overste 1Kron 6:15 1Kron 15:6 1Kron 15:11†; 4.
Siloniet 1Kron 9:5†
‫ עשירי‬adj de tiende; maand Gen 8:5; deel
‫ עשרית‬Ex 16:36; geslacht Deut 23:3
‫ עשק‬hitp twisten; vgl. ‫ ;עשק‬pf ‫התעשקו‬
Gen 26:20†
‫ עשק‬nloc Esek, waterput bij Gerar, 'Twistput'
Gen 26:20†
‫ עשר‬q tien in werkwoorden; ipf ‫;יעשר‬
1Sam 8:15 1Sam 8:17 de tienden nemen;
pi de tienden nemen of geven; ipf ‫תעשר‬
Deut 14:22, sf ‫ אעש !רנו‬Gen 28:22; inf ‫לעשר‬
zie hifil; pt ‫ מעשרים‬Neh 10:38;
hi de tienden innen; vocalisatie onzeker :
Deut 26:12 ‫? לעשר‬lees ‫ לעשר‬pi inf of
‫ לעשר‬q inf; Neh 10:39 ‫ ? בעשר‬lees ‫בעשר‬
pi inf of ‫ בעשר‬q inf
‫ עשר‬num tien; f ‫עשר‬, m ‫עשרה‬, cs ‫עשרת‬,
pl ‫ עשרות‬tientallen;
in getallen 11-19: f ‫עסרה‬, m ‫עשירי ;עשר‬
num ord tiende; ‫ עשרים‬twintig; ‫עשור‬
318
tiental; ‫ עשרון‬Lev 14:21; pl ‫ עסרנים‬tiende
deel (maat) Lev 14:10
‫ עשר‬num tien, zie ‫עשר‬
‫ עשרון‬num tiende (van een maat), pl
‫ ;עשרנים‬Ex 29:40‡
‫ עשרי‬adj tiende; zie ‫עשירי‬, ‫עשר‬
‫ עשרים‬num twintig(-ste) Gen 32:15, zie ‫עשר‬
‫ עש‬I. m kleermot; Jes 50:9 Jes 51:8;Ps 39:12
Job 4:19 Job 13:28; Hos 5:12
kleermot of beenrot;
ander dier? Job 27:18 (spin? ‫' עכביש‬spin' in
LXX); vgl.Job 8:14;
II. m sterrenbeeld Grote Beer? Leeuw?
Job 9:9; Job 38:32 = ‫עיש‬
‫ עשוק‬m afperser, onderdrukker Jer 22:3 vgl.
‫ עשק‬Jer 21:12 ‫ עושק‬afperser
‫ עשוקים‬m geweldpleging, afpersing,
onderdrukking; Jer 50:33 Am 3:9 Ps 103:6 Job 35:9
Pr 4:1†
‫ עשות‬nm Aswat, zoon van Jaflet 1Kron 7:33
‫ עשות‬adj bewerkt, gesmeed en gepolijst
(ijzer) Eze 27:19
‫ עשיר‬adj rijk; coll de rijke(n); art ‫העשיר‬, pl
‫עשירים‬, cs ‫עשירי‬, sf ‫ ;עשיריה‬Ex 30:15‡
‫ עשן‬I.q roken (vulkaan, woede); pf ‫עשן‬
Ex 19:18, ‫ עשנת‬Ps 80:5; ipf ‫ יעשן‬Deut 29:19
Ps 74:1, ‫ ויעשנו‬Ps 104:32 Ps 144:5
Hos 7:6 ‫' ישן‬slaapt' of lees ‫' יעשן‬rookt'
‫ עשן‬adj rokende; pl ‫ ;עשנים‬Ex 20:18 Jes 7:4†
‫ עשן‬I. m rook; art ‫העשן‬, cs ‫ עשן‬en ‫עשן‬
Ex 19:18, sf ‫עשנו‬, ‫ ;עשנה‬Gen 15:17‡; als
beeld van vergankelijkheid) Hos 13:3;
II. nloc Asan Joz 15:42 Joz 19:7 1Kron 4:32
1Kron 6:44 = ‫ בור־עשן‬1Sam 30:30

‫ עשק‬q onrecht doen, onderdrukken, geweld
plegen; pf ‫עשק‬, P ‫עשק‬, ‫עשקתי‬, ‫עשקו‬,
sf ‫עשקתנו‬, ‫ ;עשקו‬ipf ‫יעשק‬, ‫תעשק‬, P
‫תע !שקו‬, sf ‫ ;יעשקני‬inf ‫לעשק‬, sf ‫;לעשקם‬
pt ‫ עשק‬pl cs ‫עשקי‬, sf ‫ עשקי‬Ps 119:121,
‫ ;עשקות‬pp ‫עשוק‬, ‫עשוקים‬, ‫ עשק‬Spr 28:17;
Lev 5:21‡
pu mishandeld, verkracht; pt ‫מעשקה‬
Jes 23:12
‫ עשק‬nm Esek 1Kron 8:39†
‫ עשק‬m onderdrukking; afpersing Lev 5:23
Jer 6:6; onderdrukking Jes 30:12‡
‫ עשקה‬f onderdrukking, benauwenis Jes 38:14†
‫ עשר‬q rijk zijn of worden; pf ‫ עשרתי‬Hos 12:9;
ipf ‫ יעשר‬Job 15:29, K 1Kon 22:49 ‫ עשר‬maar
Q ‫;עשה‬
hi rijk maken; pf ‫ העשרת‬Eze 27:33,
‫ העשרתי‬Gen 14:23; ipf ‫ יעשיר‬Spr 21:17
Dan 11:2, ‫ יעשר‬Ps 49:17, ‫ תעשיר‬Spr 10:4
Spr 10:22, ‫ ואעשר‬Zach 11:5, ‫ ויעשירו‬Jer 5:27;
sf ‫ יעשרנו‬1Sam 17:25, ‫ תעשרנה‬Ps 65:10; inf
‫ להעשיר‬Spr 23:4 Spr 28:20; pt ‫ מעשיר‬1Sam 2:7;
‫ עת‬adv nu Eze 23:43, zie ‫עתה‬
hitp zich rijk voordoenen (hitp.van
gedrag); ‫ מתעשר‬Spr 13:7
‫ עשר‬m rijkdom, weelde; sf ‫ עשרו‬Ps 52:9
‫ עשרם‬Ps 49:7 Gen 31:16‡
‫ עשש‬q zwak worden (oog); verkwijnen; pf 3f
‫ עששה‬Ps 6:8 Ps 31:10, 3pl P ‫ עששו‬Ps 31:11†
‫ עשת‬I.q glad zijn?; pf ‫ עשתו‬Jer 5:28;
II.hitp denken (aan iemand), zich
herinneren; ipf ‫ יתעשת‬Jona 1:6†
‫ עתוד‬m bok; pl
‫ עשת‬f glanzende plaat Hoogl 5:14†
‫ עשתות‬f gedachte, mening Job 12:5†
‫ עתוד‬m gereed, K Est 8:13 Q
‫ע‬
‫ עשתי‬num elf Ex 26:7‡, elfde Deut 1:3‡ steeds
met ‫עשר‬
‫ עשתנות‬f gedachten, plannen; sf ‫עשתנתיו‬
Ps 146:4†
‫ עשתרות‬I. nloc Astarot, Deut 1:4‡; gent
‫ העשתרתי‬1Kron 11:44; ‫עשתרת־קרנים‬
Asterot-Karnaim in Basan Gen 14:5
II. f vruchtbaarheid zie ‫ עשתרת‬II
‫ עשתרת‬I. nf Astoret = Astarte, godin van
liefde, vruchtbaarheid, oorlog; 1Kon 11:5
1Kon 11:33 2Kon 23:13;
II. pl ‫עשתרות‬, cs ‫ ;עשתרת‬1Sam 31:10 =
‫ ;עשתרת‬beelden van Astarte Re 2:13 Re 10:6
1Sam 7:3+;1Sam 12:10; dracht, vruchtbaarheid
van het vee Deut 7:13 Deut 28:4 Deut 28:18
Deut 28:51
‫ עת‬m tijd; sf ‫עתו‬, ‫ ;עתה‬pl ‫עתים‬, ‫עתיך‬
poëtisch ‫ ;עתות‬tijdstip Gen 8:11‡; Pr 3:1+;
‫ בעתו‬op zijn tijd Ps 1:3 ‫ כעת‬nu, op dit
moment Num 23:23; ‫ מחר כעת‬morgen om
deze tijd Joz 11:6‡; ‫ כעת חיה‬precies over
een jaar Gen 18:10
‫ עתד‬pi klaarmaken, bereiden; imp sf ‫ועתדה‬
Spr 24:27
hitp bereid, bestemd zijn; pf ‫התעתדו‬
Job 15:28
‫ עתה‬adv nu, welnu; Gen 3:22‡; ‫ מעתה‬van nu
af; ‫ עד־עתה‬tot nu toe
‫ עתה קצין‬nloc naar Et-Kasin Joz 19:13; zie
‫עת קצין‬
‫עתודים‬, ‫עתדים‬, cs ‫;עתודי‬
Gen 31:10; (offerdier) Num 7:17; fig. leiders der
volkeren Jes 14:9
‫עתיד‬
319
‫ע‬
‫ עתי‬adv tijdig, bestemd voor die taak; Lev 16:21
‫ עתי‬nm Attai, 1. zoon van Sesan 1Kron 2:35
1Kron 2:36; 2.Daniet, aanhanger van David
1Kron 12:12; 3. zoon van Rechoboam
2Kron 11:20
‫ עתיד‬adj gereed; mm ‫עתדים‬, ‫עתידים‬, ff
‫ ;עתדת‬Job 3:8 Job 15:24,Est 3:14 Est 8:13;
Jes 10:13 Q ‫ ועתודותיהם‬hun voorraden K
‫עתיד‬
Deut 32:35 ‫ עתדת למו‬wat voor hen bereid is
‫ עתיה‬nm Ataia, zoon van Uzzai Neh 11:4†
‫ עתיק‬adj oud; pl ‫עתיקים‬, cs ‫ ;עתיקי‬Jes 28:9
gespeend (niet langer zuigeling);
1Kron 4:22 zie ‫עתק‬
‫ עתיק‬adj prachtig, sierlijk Jes 23:18 zie ‫עתק‬
‫ עתך‬nloc Atak in Juda 1Sam 30:30, vgl. ‫עתר‬
‫ עתלי‬nm Atlai, zoon van Bebai Ezr 10:28†
‫ עתליה‬I. nf Atalja, koningin van Juda, ook
‫ ;עתליהו‬2Kon 8:26‡;
II. nm Atalja, 1. vader van Jesaja uit Elam
(niet de profeet) Ezr 8:7 2. een Benjaminiet,
zoon van Jerocham 1Kron 8:26
‫ עתם‬ni platgebrand? verzengd?; pf ‫נעתם‬
‫ ארץ‬Jes 9:18 ?
‫ עתני‬nm Otni, zoon van Semaja 1Kron 26:7†
‫ עתניאל‬nm Otniël, de rechter, zoon van
Kenaz; Joz 15:17 Re 1:13‡;
‫ עתק‬q verzet (weggerukt) worden; oud
worden; pf ‫ עתקה‬Ps 6:8 is verzwakt, ‫עתקו‬
Job 21:7 worden oud; ipf ‫ יעתק‬Job 14:18
Job 18:4 weggerukt;
hi verzetten, uitrukken; pf ‫ העתיקו‬Job 32:15
Spr 25:1; ipf ‫( ויעתק‬tent) opbreken Gen 12:8
Gen 26:22; pt ‫( המעתיק‬bergen) verzetten
320
Job 9:5;
ze rukken de woorden uit hen =
Job 32:15
maken hen sprakeloos
Spr 25:1 spreuken verzamelen;
NB: latere betekenis: 'overschrijven,
vertalen'
‫ עתק‬adj oud, beproefd, duurzaam; Spr 8:18;
‫ עתיק‬Jes 23:18 sierlijk, edel
‫ עתק‬adj hard, arrogant, brutaal; 1Sam 2:3
Ps 31:19 Ps 75:6 Ps 94:4†
‫ עת קצין‬nloc Et-Kasin in Zebulon; loc ‫עתה‬
‫ קצין‬Joz 19:13†
‫ עתר‬I.q smeken, bidden, offeren; ipf ‫יעתר‬
‫ אל־אלוה‬Gen 25:21 Job 33:26; pt sf ‫עתרי‬
Sef 3:10 lees ‫' עתרי‬mijn aanbidders'
ni gebed verhoren, (G-d:) zich laten
verbidden; ipf ‫ויעתר‬, ‫ ויעתר־‬Gen 25:21
2Sam 21:14 2Sam 24:25 Ezr 8:23 2Kron 33:13; inf abs
‫ נעתור‬1Kron 5:20, cs ‫ להעתר־‬2Kron 33:19;
hi bidden; pf ‫ העתרתי‬Ex 8:25, ‫העתרתם‬
Eze 35:13; ipf ‫ אעתיר‬Ex 8:5, ‫ תעתיר‬Job 22:27;
imp ‫ העתירו‬Ex 8:4 Ex 8:24 Ex 9:28 Ex 10:17;
II. opstapelen? vormen betwist;
ni ‫ נעתרות נשיקות שונה‬Spr 27:6 ?lees
‫ נעותות‬verdraaid; vgl. ‫ עות‬ni ; of ?lees
‫ עקשות‬vals, vgl. ‫;עקש‬
hi ‫ העתרתם עלי דבריכם‬Eze 35:13; gij hebt
uw woorden op mij gestapeld; ?lees
‫העתקתם‬, vgl. ‫ עתק‬hi zoals Spr 25:1; gij
hebt uw praatjes over mij verzameld?
‫ עתר‬nloc Eter 1. in Juda Joz 15:42; 2. in
Simeon Joz 19:7†
‫ עתר‬m Sef 3:10 vereerder, aanbidder, zie ‫עתר‬
q pt sf;
Eze 8:11 ‫? ועתר ענן־הקטרת עלה‬lees ‫עטר‬

een kransvormige wolk van wierook) vgl.
‫עטר‬
‫פ‬
‫ פ‬de letter ‫פא‬, getalswaarde 80
‫ פא‬adv hier Job 38:11, zie ‫פה‬
‫ פאה‬hi wegblazen of stukslaan; ipf 1+3mm
‫ אפאיהם‬Deut 32:26†
‫ פאה‬f rand, uiteinde; cs ‫פאת‬, pl ‫;פאות‬
hoek Ex 25:26‡; zijde Ex 27:9; met ‫ל‬: ‫לפאת‬
aan de ... kant: ‫' לפאת נגבה‬aan de
zuidkant; Ex 26:18‡; met ‫ מן‬: ‫ מפאת‬van de
... kant Eze 45:7‡; rand (van het hoofdhaar)
Lev 13:41; (van de baard) Lev 21:5; (van een
veld) Lev 19:9; randgebied Neh 9:22;
Jer 9:25 Jer 25:23 Jer 49:32 ‫ קצצי פאה‬van wie
het haar langs een rand is afgesneden;
Re 3:16 ‫ פיות‬snijkanten van het zwaard, zie
‫פה‬
‫ פאר‬I.pi naplukken (olijven); ipf ‫תפאר‬
Deut 24:20;
II.pi verheerlijken, sieren, opluisteren; pf sf
‫ פארך‬Jes 55:5 Jes 60:9; ipf ‫ יפאר‬Ps 149:4,
‫ אפאר‬Jes 60:7; inf ‫ לפאר‬Jes 60:3 Ezr 7:27;
hitp zich verheerlijken, zich beroemen; ipf
‫ יתפאר‬Re 7:2, vragend Jes 10:15, P ‫יתפאר‬
Jes 44:23, ‫ אתפאר‬Jes 49:3; imp ‫ התפאר‬Ex 8:5
wees zo goed, verwaardig u
(beleefdheidsformule); inf ‫להתפאר‬
Jes 60:21 Jes 61:3
‫ פאר‬m feestelijke hoed, priesterhoed,
tulband; sf ‫פארך‬, pl ‫פארים‬, cs ‫פארי‬, sf
‫ע‬
‫ עתרת‬f schat, overvloed? Jer 33:6 onzeker
woord
‫ ;פארכם‬Ex 39:28 Jes 3:20 Jes 61:3 Jes 61:10
Eze 24:17 Eze 24:23 Eze 44:18†
‫ פארה‬f tak, twijg; pl ‫פארות‬, sf ‫;פארתיו‬
Eze 17:6-Eze 31:13; ook ‫ פארה‬Jes 10:33
‫ פארור‬m rode gloed, blos (van angst of
schaamte) Joël 2:6 Nah 2:11; vgl. ‫פרור‬
‫ פארן‬nloc Paran, woestijn tussen Edom en
Egypte; Gen 21:21‡
‫ פאת‬f kant, hoek, zie ‫ פאת־נגב ; פאה‬Ex 36:23
de zuidkant
‫ פג‬m groene, vroege vijg; pl sf ‫ פגיה‬Hoogl 2:13
‫ פגול‬m onrein vlees (met bloed bereid, of te
oud); pl ‫ ;פגלים‬Lev 7:18 Lev 19:7 Jes 65:4
Eze 4:14†
‫ פגע‬q stoten, raken, treffen, ontmoeten met
voorz. ‫ ;ב‬pf ‫פגע‬, ‫פגעת‬, sf ‫ ;פגעו‬ipf
‫ויפגע‬, ‫תפגע‬, ‫תפגעי‬, ‫אפגע‬, ‫יפגעו‬,
‫תפגעון‬, ipf 1pl ‫ נפגע‬Job 21:15, sf ‫;יפגענו‬
imp ‫פגע‬, ‫ ;ופגעו‬inf ‫ לפגע‬1Sam 22:17, sf
‫ בפגעו‬Num 35:19+ slaan, treffen Ex 5:3‡;
aandringen Ruth 1:16 ontmoeten Ex 5:20;
verzoeken Gen 23:8;
hi doen stoten, laten neerkomen; pf ‫הפגיע‬
Jes 53:6, ‫ הפגעתי‬Jer 15:11, ‫ הפגעו‬Jer 36:25;
ipf ‫ יפגיע‬Jes 53:12; pt ‫ מפגיע‬Jes 59:16
Job 36:32
‫ פגע‬m voorval, toeval; 1Kon 5:18 ‫פגע רע‬
ongeluk; Pr 9:11 lot; †
321
‫פ‬
‫ פגעיאל‬nm Pagiël, vorst van Aser; Num 1:13
Num 2:27 Num 7:72 Num 7:77 Num 10:26†
‫ פגר‬pi uitgeput, krachteloos zijn,
vgl.Nederlands 'afgepeigerd'; pf ‫פגרו‬
1Sam 30:10 1Sam 30:21†
‫ פגר‬m lijk, dood dier (kreng); P‫פגר‬, pl
‫פגרים‬, cs ‫פגרי‬, sf ‫פגריהם‬, ‫;פגריכם‬
Gen 15:11‡; fig. (vervallen) afgodsbeelden
Lev 26:30
‫ פגש‬q ontmoeten, treffen; pf P ‫פגשתי‬,
‫ ;פגשו‬ipf ‫ ;ותפגש‬sf ‫ויפגשהו‬, ‫יפגשך‬,
‫אפגשם‬, ‫ ;ויפגשום‬inf abs ‫ פגוש‬Spr 17:12, cs
‫ כפגש‬Jer 41:6; ontmoeten Gen 32:18; opzoeken
Ex 4:24;
ni elkaar ontmoeten; pf ‫ נפ !גשו‬Ps 85:11
Spr 22:2 Spr 29:13
pi stuiten op; ipf ‫ יפגשו‬Job 5:14
‫ פדה‬q vrijkopen, verlossen; pf ‫פדה‬, ‫פדיתה‬,
‫ פדית‬Deut 9:26; sf ‫ פדך‬Job 5:20 ‫ פדם‬Ps 78:42,
‫ ופדתיך‬Jer 15:21; ‫ פדיתים‬Zach 10:8; ipf ‫יפדה‬,
‫תפדה‬, ‫אפדה‬, ‫ ;ויפדו‬sf ‫ויפדך‬, ‫תפדוני‬,
‫ ;אפדם‬imp ‫פדה‬, ‫פדני‬, ‫ ;ופדנו‬inf abs
‫פדוה‬, cs ‫ לפדות‬2Sam 7:23; pt ‫ פדה‬Ps 34:23,
sf ‫ הפדך‬die je vrijkoopt Deut 13:6; pp ‫פדוי‬,
‫פדויים‬, ‫פדים‬, cs ‫פדויי‬, sf ‫;פדויו‬
NB: losprijs, vrijkoopsom zie ‫פדוים‬
Num 3:46-Num 3:51
ni verlost, vrijgekocht worden; pf ‫נפ !דתה‬
‫ פדת‬f verlossing, vrijkoping, zie ‫; פדות‬
Lev 19:20; ipf ‫ יפדה‬Lev 27:29 ‫ תפדה‬Jes 1:27;
hi laten vrijkopen; pf sf ‫ הפדה‬Ex 21:8
ho vrijgekocht worden; inf ‫ הפדה‬Lev 19:20
als ni
‫ פדהאל‬nm Pedaël, vorst van Naftali
Num 34:28†
‫ פדהצור‬nm Pedasur, vader van Gamiliël;
Num 1:10 Num 2:20 Num 7:54 Num 10:23†
322
‫ פדוים‬m losgeld; ook ‫פדים‬, cs ‫;פדויי‬
Num 3:46-Num 3:51†
‫ פדון‬nm Padon Ezr 2:44 Neh 7:47
‫ פדות‬f vrijkoping Jes 50:2 Ps 111:9 Ps 130:7†
Ex 8:19 ‫' פדת‬afscheiding' ?= ‫פלת‬, vgl.
‫פלה‬
‫ פדיה‬nm Pedaja, ook ‫ ;פדיהו‬1. schoonvader
van Josia 2Kon 23:36; 2. 1Kron 3:18 1Kron 3:19; 3.
zoon van Paros Neh 3:25; 4. staat bij Ezra
Neh 8:4; 5. vader van Joëd Neh 11:7; 6. Leviet
Neh 13:13; 7. vader van Joël van Manasse
1Kron 27:20
‫ פדיום‬m losgeld Num 3:49 zie ‫פדיון‬
‫ פדיון‬m losgeld, vrijkoopsom; cs ‫ פדיון‬en
‫ פדין‬Ex 21:30 Ps 49:9; Num 3:49 ‫ ; פדיום‬vgl.
‫פדים‬
‫ פדים‬m vrijkoopsom, zie ‫פדוים‬
‫ פדין‬m losgeld Ex 21:30, zie ‫פדיון‬
‫ פדן‬nloc Paddan, vaak ‫פדן־ארם‬, Paddan-
Aram in Mesapotamië Gen 25:20+; loc ‫פ !דן‬
‫ ארם‬Gen 28:2 naar Paddan-Aram
‫ פדע‬q losmaken? bevrijden, vgl. ‫ ;פדה‬imp sf
‫ פדעהו‬Job 33:24†
‫ פדר‬m vet, smeer; P ‫פדר‬, sf ‫ ;פדרו‬Lev 1:8
Lev 1:12 Lev 8:20†
‫ פה‬m mond; cs ‫פי‬, pl ‫פיות‬, ‫פים ;פיות‬
1Sam 13:21zie ‫ ;פים‬sf 1 ‫פי‬, 2m ‫פיך‬, 3m ‫פיו‬
of ‫פיהו‬, 3f ‫פיה‬, 1pl ‫פינו‬, 2mm ‫פיכם‬,
3mm ‫ פיהם‬en ‫ פימו‬Ps 17:10+, 3ff ‫;פיהן‬
1. lichaamsopening Num 22:28‡; 2. opening
(van een zak) Gen 42:27 (bron) Gen 29:2; 3.
halsgat van een kleed Ex 28:32; 4. klank van
het instrument Am 6:5; 5. kling van het

zwaard Job 1:15; mv. ‫ פיות‬6. rand, kant,
oever Jes 19:7; 7. portie Zach 13:8 2Kon 2:9; 8.
woord, bevel
met voorzetsels:
‫ כפי‬naar het bevel, naar de mate, passend,
als
‫ לפה‬tot mond, spreekbuis Ex 4:16;
‫ לפי‬volgens (het woord van), zo vaak als,
naargelang, overeenkomstig
‫ על־פי‬op bevel van, overeenkomstig;
‫ על־פי דברים‬waarheidsgetrouw Gen 43:7
‫ לפי־חרב‬met het zwaard (doden, over de
kling jagen) Gen 34:26
‫ פה‬hier; ook ‫ פו‬Eze 40:10+ en ‫ פא‬Job 38:11
Gen 19:12‡; hierheen 1Sam 16:11 Ezr 4:2
‫ פואה‬nm Pua, Puwwa, 1. zoon van Issachar
= ‫ פוה‬Gen 46:13 Num 26:23; 2. zoon
1Kron 7:1
van Dodo Re 10:1
‫ פוג‬q verslappen, kracht verliezen, koud, moe
worden; ipf ‫ תפוג‬Hab 1:4 Ps 77:3, ‫וי! פג‬
Gen 45:26; (hand) Ps 77:3; (wet) Hab 1:4; (hart
= verstand, bewustzijn) Gen 45:26 'hij bleef er
koud onder'
ni krachteloos zijn; pf ‫ נפוגתי‬Ps 38:9
‫ פוגה‬f rust, verpozing; cs ‫ פוגת‬Klaagl 2:18 zie
‫הפוגה‬
‫ פוה‬nm Puwwa, zie ‫פואה‬
‫ פוח‬q waaien; ipf ‫ יפוח‬Hoogl 2:17 Hoogl 4:6
(koele avondwind);
hi doen geuren, blazen; ipf ‫יפיח‬, ‫יפח‬
Hab 2:3, ‫ אפיח‬Eze 21:36, ‫ יפיחו‬imp ‫הפיחי‬
blaas, waai door Hoogl 4:16; blazen = spreken
(leugens, waarheid) Spr 6:19 Spr 12:17 Spr 14:5
Spr 14:25 Spr 19:5 Spr 19:9; onrust veroorzaken
Spr 29:8 blazen (teken van boosheid) Ps 10:5
‫פ‬
Eze 21:36;
smachten Ps 12:6 zich hijgend
spoeden? Hab 2:3 zie ook ‫יפח‬
‫ פוט‬nm nloc Put, land en volk, Abessynië of
Lybië? Gen 10:6 Jer 46:9 Eze 27:10 Eze 30:5 Eze 38:5
Nah 3:9†
‫ פוטיאל‬nm Putiël schoonvader van Eleazar
Ex 6:25†
‫ פוטיפר‬nm Potifar, Egyptische meester van
Jozef, hoofd van de lijfwacht Gen 37:36
Gen 39:1†
‫ פוטי־פרע‬nm Potifera, schoonvader van
Jozef in Egypte Gen 41:45-Gen 46:20†
‫ פוך‬m zwartsel (om ogen op te maken);
2Kon 9:30 Jer 4:30' ‫ קרן הפוך‬Job 42:14 naam
van Job's derde dochter; Jes 54:11 1Kron 29:2
fijne, harde mortel om vloerstenen in te
leggen
‫ פול‬m bonen, tuinbonen, coll. 2Sam 17:28
Eze 4:9†
‫ פול‬I. gent Pul, een volk Jes 66:19 als ‫לוד‬, ?
lees ‫;פוט‬
II. nm Pul, koning van Assur = Tiglat-
Pileser de derde 2Kon 15:19 1Kron 5:26†
‫ פון‬q radeloos zijn?; ipf ‫ אפונה‬Ps 88:16†
‫ פונה‬Hoekpoort 2Kron 25:23 ‫=? שער הפנה‬
‫ שער הפנה‬zoals in 2Kon 14:13
‫ פוני‬gent Puniet, van ‫ פוה‬Puwwa Num 26:23;
oorspr. ‫פוני‬
‫ פונן‬nloc Punon in Edom bij Petra Num 33:42
Num 33:43†
‫ פועה‬nf Pua, een van de Hebreeuwse
vroedvrouwen Ex 1:15†
‫ פוץ‬q zich verbreiden; vgl ‫ נפץ‬en ‫;פצץ‬
Jer 25:34 ‫ ;תפוצה‬ipf ‫י !פוצו‬, ‫וי !פצו‬, ‫ותפוצינה‬
323
‫פ‬
Eze 34:5, ‫ ותפוצין‬Zach 13:7; imp ‫פצו‬
1Sam 14:34; zich verspreiden, verstrooien
Eze 34:5; overlopen (bron) Spr 5:16; verstrooid,
verdreven worden; Eze 46:18 1Sam 11:11 Ps 68:2
Num 10:35 Zach 1:17
Sef 3:10 ‫ פוצי‬mijn verstrooiden?
onduidelijk;
ni verstrooid raken; i.v.m. verwarring zie
‫נפץ‬, b.v. Gen 11:4 ‫ ; נפוץ‬pf ‫נ !פוצה‬, ‫נ !פוצו‬,
‫נפצתם‬, ‫ נפוצתם‬pt f ‫ נפצת‬2Sam 18:8,
‫נפצים‬, ‫ נפצים‬Jes 11:12; (kudde, volk)
verstrooid raken 1Kon 22:17 Jer 10:21‡; (strijd)
zich uitbreiden 2Sam 18:8;
hi verstrooien, verstrooid raken, zich
verspreiden; pf ‫הפיץ‬, ‫והפצתי‬, ‫ הפיצתם‬sf
‫והפיצך‬, ‫הפיצך‬, 1+3mm ‫הפיצתים‬,
‫ והפ !יצהו‬ipf ‫ יפיץ‬en ‫יפץ‬, ‫תפיץ‬, ‫אפיץ‬,
enz.; sf: 2m+3mm ‫ ותפיצם‬Ps 144:6; imp
‫ הפץ‬Job 48:10 inf ‫הפיץ‬, sf ‫ להפיצני‬Hab 3:14
om mij (LV) te verstrooien; ‫בהפיצי‬
Eze 12:15 bij het verstrooien door mij =
wanneer ik verstrooi; pt ‫ מפיץ‬Nah 2:2
‫ מפיצים‬Jer 23:11; verstrooien Jes 28:25
Gen 11:8‡; woede wijd laten stromen Job 40:11;
verdrijven, opjagen Eze 34:21 Job 18:11;
verstrooid raken 1Sam 13:8; zich verspreiden
Ex 5:12 Job 38:24
‫ פוק‬I.q wankelen, waggelen; pf ‫ פ !קו‬Jes 28:7;
hi wankelen; ipf ‫ ;יפיק‬Jer 10:4;
II.hi verkrijgen; ipf ‫ יפיק‬Spr 3:13 Spr 12:2,
‫ ויפק‬Spr 8:35 Spr 18:22
III.hi geven, uitgeven; ipf ‫ תפק‬Ps 140:9
Jes 58:10 pt ‫ מפיקים‬Ps 144:13
‫ פוקה‬f struikelblok; 1Sam 25:31; vgl ‫פוק‬
‫ פור‬hi verbreken; pf ‫הפיר‬, zie ‫ ;פרר‬Eze 17:19
Ps 33:10†
‫ פור‬m lotsteentje Est 9:26; zie ‫פורים‬
324
‫ פורה‬f wijnpers, perskuip Jes 63:3; natte maat?
Hag 2:16†
‫ פורים‬m pl Purimfeest; vgl. ‫ פור‬Est 9:26+
‫ פורתא‬nm Porata, zoon van Haman Est 9:8
‫ פוש‬I.q wild springen; pf ‫ !ופשו‬Hab 1:8,
‫ ופשתם‬Mal 3:20; ipf ‫ תפושו‬Jer 50:11;
II.ni verstrooid zijn (volk); pf ‫ נ !פשו‬Nah 3:18
‫ פותי‬gent van Put, familie uit Kirjat-Jearim
1Kron 2:53†
‫ פז‬m fijn goud; P ‫ פז‬Jes 13:12 Ps 19:11 Ps 21:4
Ps 119:127 Job 28:17 Spr 8:19 Hoogl 5:11 Hoogl 5:15
Klaagl 4:2†
‫ פזז‬I.ho gezuiverd, geraffineerd (goud); pt
‫ זהב מופז‬1Kon 10:18;
‫ זהב מאופז‬Jer 10:9 = ‫ מן אופז‬uit Ufaz, zie
‫;אופז‬
II.q lenig, beweeglijk zijn; ipf ‫ויפזו‬
Gen 49:24;
pi dansen; pt ‫ מפזז‬2Sam 6:16
‫ פזר‬q strooien; pp ‫ פזורה‬Jer 50:17;
ni verstrooid worden; pf ‫ נפזרו‬Ps 141:7;
pi verstrooien, uitdelen; pf ‫ פזר‬Ps 53:6,
‫ פזרת‬Ps 89:11, ‫ פזרו‬Joël 4:2; pt ‫מפזר‬
Spr 11:24; ipf ‫ יפזר‬Ps 147:16, ‫ ותפזרי‬Jer 3:13;
pu verstrooid; pt ‫ מפזר‬Est 3:8
‫ פח‬m I. m klapnet, vogelstrik; P ‫פח‬, pl
‫פחים‬, cs ‫ ;פחי‬Joz 23:13‡;
II. m metalen plaat Ex 39:3 Num 17:3†
‫ פחד‬q vrezen, beven van angst, opschrikken;
pf ‫פחד‬, ‫פחדת‬, ‫פחדתי‬, ‫ פחדו‬P ‫פ !חדו‬,
Deut 28:66‡; Jes 60:5 Jer 33:9 ontroerd zijn (niet
bevreesd);
NB Jer 2:19 ‫' פחדתי‬vrees voor Mij' ‫פחדה‬
pi sidderen; ipf ‫ ותפחד‬Jes 51:13; pt ‫;מפחד‬

Spr 28:14
hi doen sidderen; pf ‫ הפחיד‬Job 4:14
‫ פחד‬m I. m angst, schrik; P ‫פחד‬, sf ‫פחדו‬,
‫פחדך‬, ‫פחדכם‬, pl ‫ פחדים‬Job 15:21, sf
‫ פחדיו‬Job 40:17; Ex 15:16‡;
‫ פחד יצחק‬Gen 31:42 = G-d;
II. m dij, pl sf ‫ פחדיו‬Job 40:17
‫ פחדה‬f vrees, schrik; sf ‫ פחדתי‬Jer 2:19 de
vrees voor Mij
‫ פחה‬m gouverneur, stadhouder (mil.
bevelhebber); cs ‫פחת־‬, sf ‫ פח !תך‬Mal 1:8,
‫ פחם‬Neh 5:14; pl ‫פחות‬, sf ‫;פחותיה‬
1Kon 10:15‡;
pl aramiserend ‫ פחוות‬Ezr 8:36 Neh 2:7 Neh 2:9,
NB: ‫ פחם‬Neh 5:14 'hun stadhouder'; zie ook
‫ פחם‬kool
‫ פחז‬q ondoordacht, lichtzinnig zijn; vgl.
en ‫ ; פחזות‬pt mm ‫ פחזים‬Re 9:4 Sef 3:4†
‫ פחז‬m overkokend (impulsief) Gen 49:4
(Ruben) †
‫ פחזות‬f lichtzinnigheid (ondoordachte praat
of gedrag); ‫ ובפחזותם‬Jer 23:32
‫ פחח‬hi strikken; vgl. ‫ ;פח‬inf ‫הפח בחורים‬
‫ כלם‬Jes 42:22 ?lees ‫ הפחו בחורים‬ho zij
zijn allen verstrikt in holen
‫ פחם‬m kool (als brandstof) Jes 44:12 Jes 54:16
Spr 26:21†
‫ פחת‬m kuil, gat; P ‫פחת‬, pl ‫;פחתים‬
2Sam 17:9 2Sam 18:17 Jes 24:17 Jes 24:18 Jer 48:28-
Jer 48:44; ‫ פחד ופחת‬schrik en kuil, (beeld
van verderf) Jes 24:17 Klaagl 3:47 woordspeling
‫ פחד ופחת ופח‬Jes 24:17;Klaagl 3:47
‫ פחת־מואב‬nm Pachat-Moab Ezr 2:6 maar
zie ‫' פחה‬stadhouder'
‫פ‬
‫ פחתת‬f invreting, aangetaste plek Lev 13:55†
‫ פטדה‬f edelsteen (chrysoliet? topaas?); cs
‫ פטדת‬Ex 28:17 Ex 39:10 Eze 28:13 Job 28:19†
‫ פטור‬streng, guirlande; pl cs ‫ פטרי‬1Kon 6:18+,
zie ‫;פטר‬
vrij van dienst 1Kron 9:33 ‫פטרים‬, zie ‫פטר‬
‫ פטיר‬zie ‫ פטר‬en ‫פטור‬
‫ פטיש‬m hamer, moker Jes 41:7 Jer 23:29
Jer 50:23†
‫ פטר‬q openen, bevrijden; uitbreken,
ontwijken; pf ‫ פטר‬2Kron 23:8 vrij van dienst
geven; ipf ‫ ויפטר‬1Sam 19:10 ontwijken; pt
‫ פוטר‬Spr 17:14 openen (van een
waterkering); pp ‫ פטורים‬vrij van dienst
1Kron 9:33
‫ פטורי צצים‬opengewerkte bloemen /
‫פחז‬ slingers van bloemen; 1Kon 6:18-1Kon 6:35
hi wijd openen (honend gebaar met de
lippen); ipf ‫ יפטירו בשפה‬Ps 22:8
‫ פטר‬m eerstgeborene, ‫פטר רחם‬, ‫פטר חמר‬,
‫ פטר רחם‬Eze 20:26; die de baarmoeder ‫רחם‬
opent; Ex 13:2‡
‫ פי‬m mond zie ‫פה‬, cs 'mond van' of sf 'mijn
mond';
enkele plaatsnamen: ‫ פי בסת‬Pi-Beset in
Egypte Eze 30:17 = Bubastos; ‫ פי החירת‬Pi-
Hachirot in Egypte Ex 14:2
‫ פיד‬m ondergang, val; sf ‫ פידו‬Job 12:5 Job 30:24
Job 31:29 Spr 24:22†
‫ פיח‬m roet Ex 9:8 Ex 9:10†
‫ פיכל‬nm Pikol, veldheer van Abimelech
Gen 21:22+
‫ פילגש‬f bijvrouw, zie ‫פלגש‬
‫ פים‬pim, munt of gewicht 1Sam 13:21
325
‫פ‬
‫ פימה‬f vetlaag Job 15:27†; onzeker
‫ פינחס‬nm Pinechas, 1. zoon van Eleazar
Ex 6:25‡;
2. zoon van Eli 1Sam 1:3-1Sam 14:3; 3.
een priester, vader van Elazar Ezr 8:33
‫ פינן‬nm Pinon, Edomiet Gen 36:41 1Kron 1:52; vgl.
‫פונן‬
‫ פיפיות‬f tweesnijdend, met twee snijkanten;
(aan dorsslede) Jes 41:15, (zwaard) Ps 149:6
‫ פישון‬nloc Pison, rivier van Eden Gen 2:11†
‫ פיתון‬nm Piton, zoon van Micha, 1Kron 8:35
1Kron 9:41†
‫ פך‬m fles, oliekruik 1Sam 10:1 2Kon 9:1 2Kon 9:3†
‫ פכה‬pi opwellen, opborrelen; pt ‫מפכים‬
Eze 47:2†
‫ פכרת־הצביים‬nm Pokeret-Hassebaim
Ezr 2:57 Neh 7:59†
‫ פלא‬I.ni wonderlijk, onbegrijpelijk,
onmogelijk zijn; vgl. ‫ פלה‬i.v.m.vormen; pf
3f ‫ נפלאת‬Ps 118:23 ?lees ‫ נפלאת‬pt, pf 3f
‫ נפל !אתה‬2Sam 1:26, ‫ נפליתי‬Ps 139:14, ‫נפלאו‬
Spr 30:18; ipf ‫ יפלא‬Gen 18:14‡; pt f ‫נפלאת‬,
mm ‫ נפלאים‬Ps 139:14, ff ‫ נפלאות‬wonderen
Ex 34:10‡, sf ‫ נפלאתיו‬Re 6:13 Ps 9:2‡, cs
‫ נפלאות אל‬Job 37:14;
hi op wonderbare wijze doen; pf ‫הפלא‬
Deut 28:59, ‫ הפליא‬Jes 28:29; imp ‫הפלא‬
Ps 17:7; inf abs ‫ הפלא‬adj bijzonder,
prachtig 2Kron 2:8, cs ‫ להפליא‬Jes 29:14 adv
wonderbaarlijk; pt ‫ מפלא‬Re 13:9;
Ps 4:4 ‫ הפלה‬zie ‫' פלה‬afzonderen'
hitp wondermacht laten blijken; ipf
‫ תתפלא‬Job 10:16;
II.pi gelofte vervullen; inf ‫לפלא־נדר‬
Lev 22:21 Num 15:3 Num 15:8
326
hi gelofte vervullen; ipf ‫ יפלא‬Lev 27:2
Num 6:2 onzeker; ? ‫= יפלא‬ni
‫ פלא‬m wonder, iets wonderbaarlijks; sf
‫ פלאך‬Ps 89:6 en ‫ פל !אך‬Ps 77:12 Ps 88:13 ?lees
‫' פלאיך‬Uw wonderdaden' pl ‫ פלאים‬ff
‫ פלאות‬Dan 12:6; Ex 15:11‡;
adv ‫ פלאים‬geweldig, enorm Klaagl 1:9,
Jes 29:14 ‫ הפלא ופלא‬buitengewoon
wonderbaarlijk
‫ פלאי‬adj wonderlijk, wonderbaarlijk Re 13:18
P ‫ ; !פליא‬f Ps 139:6 Q ‫† פליאה‬
‫ פלאי‬gent van Pallu Num 26:5, zie ‫פלוא‬
‫ פלאיה‬nm Pelaja Neh 8:7 Neh 10:11†
‫ פלג‬ni gespleten, gedeeld worden; pf ‫נפלגה‬
Gen 10:25 1Kron 1:19;
pi splijten, delen; pf ‫ פלג‬Job 38:25; imp ‫פלג‬
Ps 55:10†
‫ פלג‬m I. m stroom (beek, kanaal); pl ‫פלגים‬,
cs ‫ ;פלגי‬sf ‫ פלגיו‬Ps 46:5; ‫ פלגות‬Job 20:17;
Jes 30:25‡;
II. nm Peleg zoon van Eber, P ‫;פלג‬
Gen 10:25-Gen 11:19 1Kron 1:19 1Kron 1:25†
‫ פלגה‬f afdeling, troep; pl ‫ פלגות‬Re 5:15+;
beek Job 20:17†
‫ פלגה‬f afdeling, priesterklasse; pl ‫לפלגות‬
2Kron 35:5
elders zie ‫מחלקת‬
‫ פלגש‬f bijvrouw; meestal ‫ ;פילגש‬sf ‫פילגשי‬,
‫ פילגשהו‬en ‫פילגשו‬, pl ‫ ;פילגשים‬Gen 22:24;
mm vrijers Eze 23:20
‫ פלדה‬f pantserplaat?; pl ‫ אש־פלדות‬Nah 2:4;
NBG'51: vuurglans van staal; NBV'04:
vlammend gepantserd
‫ פלדש‬nm Pildas Gen 22:22†

‫ פלה‬ni afgezonderd (uitverkoren) worden; pf
‫ נפלינו‬Ex 33:16;
hi afzonderen; pf ‫ הפלה‬Ex 9:4 Ps 4:4, pf
‫ והפליתי‬Ex 8:18; ipf ‫ יפלה‬Ex 11:7;
zie ‫ נפל‬en ‫ פלא‬i.v.m. vormverwarring
‫ פלוא‬nm Pallu, zoon van Ruben, gent ‫פלאי‬
Num 26:5 Gen 46:9 Ex 6:14 Num 26:8 1Kron 5:3†
‫ פלוני‬gent 1Kron 11:27 de Peloniet of Paltiet of:
een zekere, ene; zie ‫פלני‬
‫ פלח‬q splijten, klieven (de grond
omploegen); pt ‫ פלח‬Ps 141:7;
pi splijten, klein snijden, doorboren; ipf
‫ יפלח‬Job 16:13 Spr 7:23, ‫ ויפלח‬2Kon 4:39, 3ff
‫ תפלחנה‬jongen werpen Job 39:3; †
‫ פלח‬f plak, plat stuk; (vijgenkoek) 1Sam 30:12;
(opengesneden granaatappel) Hoogl 4:3
Hoogl 6:7; molensteen Re 9:53, (bovenste, de
loper) 2Sam 11:21, (onderste, de ligger)
Job 41:16†
‫ פלחא‬nm Pilcha Neh 10:25
‫ פלט‬q ontkomen, zich in veiligheid brengen;
vgl. ‫ ;מלט‬pf ‫ ופלטו‬Eze 7:16;
pi in veiligheid brengen, redden; ipf ‫תפלט‬
Mi 6:14 Job 21:10, ‫ ואפלטה‬Job 23:7, sf ‫יפלטהו‬
Ps 22:9, ‫ ויפלטם‬Ps 37:40, ‫ תפלטני‬2Sam 22:44
Ps 18:44+, ‫ ותפלטמו‬Ps 22:5, ‫ ויפלטם‬Ps 37:40,
‫ ואפלטהו‬Ps 91:14; imp ‫ פלטה‬Ps 17:13, ‫פלטו‬
Ps 82:4, sf ‫ פלתני‬Ps 31:2+; pt sf ‫מפלטי‬
2Sam 22:2‡, ‫ מפלטי‬Ps 18:49; ontkomen
Job 23:7; kalven, een jong werpen Job 21:10;
hi in veiligheid brengen, redden; ipf ‫יפליט‬
Jes 5:29, ‫ תפליט‬Mi 6:14;
‫ פלט‬nm Pelet; P ‫ ;פלט‬gent ‫ ;פלטי‬1. zoon
van Jachdai 1Kron 2:47; 2. zoon van Azmawet
1Kron 12:3; 3. in nloc ‫ בית פלט‬Joz 15:27
Neh 11:26
‫פ‬
‫ פלט‬m vluchteling, zie ‫פליט‬, ‫פליטה‬
‫ פלטי‬nm Piltai Neh 12:17†
‫ פלטי‬nm I. nm Palti, 1. Benjaminiet Num 13:9;
2. echtgenoot van Michal 1Sam 25:44 =
‫ פלטיאל‬2Sam 3:15;
II. gent van Bet-Pelet 2Sam 23:26
‫ פלטיאל‬nm Paltiël, 1. zoon van Azzan
Num 34:26; 2. zoon van Laïs, man van Michal
2Sam 3:15 = ‫ פלטי‬1Sam 25:44
‫ פלטיה‬nm Pelatja, ook ‫פלטיהו‬, 1. zoon van
Chananja 1Kron 3:21; 2. zoon van Jisi
1Kron 4:42; 3. Neh 10:23; 4. zoon van Benaja,
vorst van het volk Eze 11:1 Ex 11:13
‫ פלי‬adj wonderbaarlijk, zie ‫פלאי‬
‫ פליט‬nm vluchteling; pl ‫ פליטים‬Jes 66:19
‫ פליטם‬Num 21:29, ‫פלטים‬, cs ‫פליטי‬, sf
‫פליטיכם‬, ‫ ;פליטיו‬Gen 14:13‡
‫ פליטה‬f ontsnapping, bevrijding; ook ‫פלתה‬,
cs ‫ ;פליטת‬2Sam 15:14‡; de groep
ontkomenen, de rest, de overlevenden
2Kon 19:30‡;
‫ והיה לפליתה‬dan zal kunnen ontkomen
Gen 32:9‡
‫ פליל‬m rechter?; pl ‫ פלילים‬Ex 21:22 Deut 32:31;
Job 31:11 ‫ עון פלילים‬een misdrijf dat voor
de rechters moet komen; ?beter ‫עון פלילי‬,
zie ‫פלילי‬
‫ פלילה‬f beslissing, scheidsgericht Jes 16:3†
‫ פלילי‬adj rechterlijk; vgl. ‫עוון פלילי ;פליל‬
Job 31:28 een strafzaak
‫ פליליה‬f rechtspraak (door priesters?)
Jes 28:7†
‫ פלך‬I.m spintol? spoel?, P ‫ פלך‬Spr 31:19;
2Sam 3:29 stok, kruk?
327
‫פ‬
II.m kring, district Neh 3:9-Neh 3:18; sf ‫לפלכו‬
Neh 3:17;
‫ פלל‬I.pi rechtspreken; pf 2f ‫ פללת‬Eze 16:52,
‫ פללתי‬Gen 48:11, sf ‫ ופללו‬1Sam 2:25; ipf
‫ ויפלל‬Ps 106:30; oordelen, vermoeden
Gen 48:11; genoegdoening verschaffen
Eze 16:52
hitp zich als rechter opwerpen; ipf ‫;יתפלל‬
1Sam 2:25;
II.hitp bidden; pf ‫התפלל‬, enz.; ipf ‫יתפלל‬,
enz.; inf ‫ ;להתפלל‬imp ‫ ;התפלל‬pt
‫ ;מתפלל‬Gen 20:7‡
‫ פלל‬nm Palal, zoon van Uzai Neh 3:25†
‫ פלליה‬nm Pelalja, vader van Jerocham
Neh 11:12†
‫ פלמוני‬adj iemand, degene Dan 8:13; zie ‫פלני‬
‫ פלני‬I. adj een zekere, iemand, (evt.nader te
bepalen); met ‫ עלמוני‬1Sam 21:3 2Kon 6:8
Ruth 4:1; samengetrokken tot ‫ פלמוני‬Dan 8:13;
II gent Peloniet, betreft Cheles 1Kron 11:27
1Kron 27:10; Achia 1Kron 11:36 Giloniet?
‫ פלס‬pi effenen, in evenwicht brengen; vgl.
‫ ;פלס‬ipf ‫ יפלס‬Ps 78:50, ‫ תפלס‬Jes 26:7 Spr 5:6,
‫ תפלסון‬Ps 58:3; imp ‫ פלס‬Spr 4:26; pt ‫מפלס‬
Spr 5:21; een weg banen Ps 78:50 Jes 26:7; de
weg effenen of een effen weg kiezen
Spr 4:26; afwegen Ps 58:3 Spr 5:21 vgl. ‫פלס‬
‫ פלס‬m balans, waag Jes 40:12 Spr 16:11†
‫ פלץ‬hitp schudden, beven, geschokt worden;
ipf P ‫ יתפלצון‬Job 9:6†
‫ פלצות‬f beving, schrik; Jes 21:4 Eze 7:18 Ps 55:6
Job 21:6†
‫ פלש‬effenen, in evenwicht brengen, zie ‫פלס‬
328
‫ פלש‬hitp zich wentelen (in het stof, van
rouw); ipf P ‫ יתפלשו‬Eze 27:30; imp f
‫ התפלשי‬Jer 6:26, P ‫ התפ !לשי‬Q Mi 1:10, mm
‫ התפלשו‬Jer 25:34
‫ פלשת‬nloc Filistea, kuststreek van Palestina;
P ‫ ;פלשת‬Ex 15:14‡; gent ‫ פלישתי‬Gen 10:14‡
‫ פלת‬nm Pelet, 1. vader van On Num 16:1 ?=
‫ ;פלוא‬2. zoon van Jonathan 1Kron 2:33
‫ פלתי‬adj Peletiet, lijfwacht; vgl.‫;כרתי‬
2Sam 8:18+ 1Kon 1:38+ 1Kron 18:17†
‫ פן‬m hoek, hoekpunt Spr 7:8 Zach 14:10; zie ‫פנה‬
‫ פן‬conj opdat niet, want anders Gen 3:3; ‫ופן‬
Deut 4:9 'en ook niet'
‫ פנג‬m voedsel, soort bakmeel? Eze 27:17
‫ פנה‬q zich omkeren (toewenden naar,
afwenden van), zich richten op; pf ‫פנה‬,
‫פנית‬, ‫פניתי‬, ‫פנו‬, ‫פניתם‬, ‫ ;פנינו‬ipf ‫יפנה‬,
‫ ויפן‬Ex 2:12, ‫ וי! פן‬Re 15:4, ‫תפנה‬, ‫ו !תפן‬,
‫ואפנה‬, ‫ו !אפן‬, ‫יפנו‬, ‫תפנו‬, ‫ ונ! פן‬Deut 2:1; imp
‫פנה‬, ‫ ;פנו‬inf ‫פנות‬, ‫לפנות‬, sf ‫ ;בפנותם‬pt
‫פנה‬, ‫פנים‬, ‫ הפנות‬Eze 46:19; Gen 18:22‡;
pi wegruimen, opruimen, vrijmaken, (weg)
bereiden pf ‫פנה‬, ‫ פ !ניתי‬, ‫ ;ופנ! ו‬imp ‫פנ! ו‬
Jes 40:3+; Gen 24:31‡
hi doen keren, keren naar; pf ‫הפנה‬,
‫הפנתה‬, ‫ ;הפנו‬inf ‫הפנת‬, sf ‫כהפנתו‬
1Sam 10:9; pt ‫ ;מפנה‬rug toekeren Jer 48:39;
keren, vluchten Jer 46:21 Jer 49:24; keren,
standhouden Jer 46:5 Nah 2:9; zich wenden tot
Jer 47:3
ho omkeren; imp ‫ הפנו‬Jer 49:8; pt ‫מפנה‬
'gekeerd, gericht' Eze 9:2
‫ פנה‬I. f hoek; cs ‫פנת‬, sf ‫פנה‬, pl ‫פנות‬, sf
‫פנתיו‬, ‫ ;פנתם‬Ex 27:2‡; tinne van een muur
Sef 1:16; fundament, hoeksteen Jer 51:26

Job 38:6; fig.
leider Re 20:2+;
II. nloc ‫ שער הפנה‬de Hoekpoort te
Jeruzalem 2Kon 14:13‡
‫ פנה‬m voorkant ‫פנים‬
‫ פנה‬adj Hoek, ‫ שער הפונה‬2Kron 25:23
Hoekpoort = ‫ שער הפנה‬2Kon 14:13
‫ פנואל‬I. nm zoon van Sasak 1Kron 8:25 K
‫ ;פניאל‬een ander 1Kron 4:4
II. nloc Penuël aan de Jabbok Gen 32:32; =
‫פניאל‬
‫ פנחס‬nm Pinechas, zie ‫פינחס‬
‫ פניאל‬nm nloc Peniël, aan de Jabbok, vgl.
‫ פנואל‬Gen 32:31 Gen 32:32 Re 8:8 Re 8:8 Re 8:9
Re 8:17 1Kon 12:25†
‫ פנים‬m pl gezicht, aangezicht, voorkant,
oppervlak; cs ‫פני‬, sf ‫פני‬, ‫פניך‬, ‫פניך‬, ‫פניו‬,
‫פניה‬, ‫פנינו‬, ‫פניכם‬, ‫פנים אל־פנים ;פניהם‬
van aangezicht tot aangezicht, persoonlijk
Gen 32:31 Ex 33:11; ‫ לחם פנים‬toonbrood;
gelaatsuitdrukking, houding Gen 31:2; (om
die te verzoenen) Gen 32:21 persoon Gen 32:22;
aanwezigheid Ex 10:11; de persoon van G-d
Gen 19:13 Ex 33:14;
Bijzonderheden:
‫ חלה פנים‬mild stemmen, zie ‫חלה‬
‫ נשא פנים‬het gezicht opheffen, zie ‫;נשא‬
‫ שים פנים‬een richting inslaan Gen 31:21
voorzetsels:
‫( אל־פני‬aankomend) voor Lev 9:5;
‫( את־פני‬aanwezig) voor, bij;
‫ לפנים‬vroeger, in de oude tijd Deut 2:10;
‫ לפני‬voor (plaats of tijd), beide in Gen 27:7;
‫ מלפני‬voor .. vandaan Gen 4:16;
‫ מפני‬voor .. vandaan; wegens, om, uit angst
voor;
‫ מפני אשר‬vanwege dat Ex 19:18;
‫פ‬
‫ נגד פני‬voor ogen;
‫ על־פני‬op, over; voor, eerder dan;
tegenover Gen 1:2;
‫ מעל־פני‬weg van (uit de aanwezigheid)
Gen 23:3;
‫ פנים‬prep gewend naar, waards-, aan de ..
kant 1Kon 7:25; zie ‫פנה‬
‫ פנימה‬adv (naar) binnen Lev 10:18 Ps 45:14; aan
de binnenkant 1Kon 6:18;
‫ לפנימה‬binnen, de binnenste zaal 1Kon 6:30;
naar binnen gericht Eze 40:16
‫ פנימי‬adj binnenste; f ‫פנימית‬, pl ‫פנימם‬, f
‫פנימית‬, ‫ ;פנימיות‬1Kon 6:27‡ (i.v.m.
aanwezigheid van de heerser) Est 4:11
‫ פנינים‬m kostbare stenen; koraal? parels?
Job 28:18 Spr 3:15 Spr 8:11 Spr 20:15 Spr 31:10
Klaagl 4:7†
‫ פננה‬nf Peninna, vrouw van Elkana, rivale
van Hanna 1Sam 1:2+
‫ פנק‬pi verwennen, vertroetelen; pt ‫מפנק‬
Spr 29:21†
‫ פס‬m ‫ כתנת פסים‬pronkgewaad, kleed met
kleurige strepen; Gen 37:3+;2Sam 13:18+;
‫ פסג‬pi doorwandelen? bewonderend
beschouwen? onzeker; imp ‫ פסגו‬Ps 48:14†
‫ פסגה‬nloc Pisga, randgebergte in Moab;
Num 21:20‡
‫ פס־דמים‬nloc Pas-Dammim 1Kron 11:13 =
‫ אפס־דמים‬1Sam 17:1
‫ פסה‬overvloed? onzeker; cs ‫פסת בר‬
Ps 72:16† overvloed aan graan?
‫ פסח‬q hinken, hinkelen, overheen stappen,
overslaan (sparen, niet treffen); pf ‫פסח‬
Ex 12:23 Ex 12:27, ‫ פסחתי‬Ex 12:13; inf ‫פסח‬
329
‫פ‬
Jes 31:5;pt ‫ פסחים‬1Kon 18:21 hinkend, mank
lopen, vgl. ‫;פסח‬
ni ipf ‫ יפסח‬2Sam 4:4 was mank geworden;
pi ipf ‫ ויפסחו‬1Kon 18:26 dansen, hinken, als
ritueel;
‫ פסח‬adj lam van benen, mank, kreupel; pl
‫ ;פסחים‬mens 2Sam 5:6, Mefiboset 2Sam 9:13;
niet geschikt als priester Lev 21:18, of als
offerdier Deut 15:21
‫ פסח‬m Pesach; P ‫פסח‬, pl ‫ ;פסחים‬feest
Lev 23:5,offerdier, paaslam Ex 12:11; pl
2Kron 35:7+ paasoffers; vgl. ‫פסח‬
‫ פסח‬nm Paseach, Ezr 2:49 Neh 3:6 Neh 7:51
1Kron 4:12†
‫ פסיל‬m beeld; pl ‫פסילים‬, cs ‫פסילי‬, sf
‫פסיליה‬, ‫( ;פסיליהם‬gesneden of
gebeeldhouwd) afgodsbeeld Deut 7:5‡
nloc Pesilim Re 3:19; of: de afgodsbeelden
‫ פסים‬adj ? bontgekleurd, zie ‫פס‬
‫ פסך‬nm Pasak, zoon van Jaflet 1Kron 7:33†
‫ פסל‬q steenhouwen, beeldhouwen; pf sf
‫ פסלו‬Hab 2:18; ipf ‫ ויפסל‬Ex 34:4, ‫ואפסל‬
Deut 10:3, ‫ ויפסלו‬1Kon 5:32, imp ‫ פסל־‬Ex 34:1
Deut 10:1
‫ פסל‬m beeld, afgodsbeeld; (steen, klei, hout,
gietsel); P ‫פסל‬, sf ‫פסלו‬, ‫פסלי‬, ‫;פסלם‬
vgl. ‫ ; פסיל‬Ex 20:4‡;
‫ פסס‬q verdwijnen? minder worden? onzeker;
pf ‫ פסו‬Ps 12:2†
‫ פספה‬nm Pispa, zoon van Jeter 1Kron 7:38†
‫ פעה‬q blazen? kreunen? (als een barende);
ipf ‫ אפעה‬Jes 42:14; zie ‫' אפעה‬adder,
gifslang'
330
‫ פעו‬nloc Pau in Edom Gen 36:39; Pai 1Kron 1:50
K ‫פעי‬
‫ פעור‬nloc Peor, berg in Moab, naam van de
afgod Baal-Peor; Num 23:28‡;
‫ פעי‬nloc Pai, zie ‫פעו‬
‫ פעל‬q maken, doen, volbrengen (steeds
poëtisch); vgl. ‫ ;עשה‬pf ‫ פעל‬P ‫פעל‬,
‫פעלת‬, ‫פעלתי‬, ‫ פעלו‬P ‫ ;פ !עלו‬ipf ‫ יפעל‬P
‫יפעל‬, ‫ תפעל‬P ‫תפעל‬, ‫אפעל‬, P ‫תפ !עלון‬,
sf ‫ ;ויפעלהו‬inf sf ‫עלם‬J ‫ לפ‬Job 37:12 om te
volbrengen; pt ‫פעל‬, ‫פעלי־‬, sf ‫לפעלי‬
Job 36:3 aan mijn maker; Ex 15:17‡
‫ פעל‬m werk, daad, maaksel (steeds poëtisch);
sf ‫עלו‬J ‫פ‬, ‫פעלי‬, ‫עלם‬J ‫פ‬, en ‫פעלו‬
Jes 1:31,Jer 22:13; ‫ פעלך‬Hab 3:2 en ‫ע !לך‬J ‫פ‬
Ps 77:13‡; pl ‫ ;פעלים‬Deut 32:4‡
‫ פעלה‬f werk; cs ‫פעלת‬, sf ‫פעלתי‬, ‫פעלתכם‬,
pl ‫ ;פעלת‬arbeid Jer 31:16; resultaat Spr 10:16;
loon Lev 19:13
‫ פעלתי‬nm Peülletai, zoon van Obed-Edom
1Kron 26:5†
‫ פעם‬q stoten, opdrijven; inf ‫ לפעמו‬Re 13:25;
ni opgejaagd, onrustig zijn; pf ‫נפעמתי‬
Ps 77:5; ipf ‫ ותפעם‬Gen 41:8 Dan 2:3;
hitp onrustig zijn; ipf ‫ תתפעם רחו‬Dan 2:1
‫ פעם‬f voet; P ‫פעם‬, pl ‫פעמים‬, cs ‫פעמי‬, sf
‫פעמיו‬, ‫ ;פעמיהם‬1. mensenvoet Ps 58:11;
voetstuk Ex 25:12+ pl sf ‫ ;פעמתיו‬2. gestamp,
geratel Re 5:28; 3. aambeeld Jes 41:7 ; 4. keer,
maal Gen 33:3 2Sam 23:8 Job 33:29; ‫ הפעם‬deze
keer, nu eindelijk Gen 2:23 Gen 46:30 du
‫פעמים‬, ‫ פעמים‬twee maal Gen 27:36
Gen 41:32;
‫ פעמן‬m belletje, schelletje; pl ‫פעמנים‬, cs
‫ ;פעמני‬Ex 28:33-Ex 39:26†

‫ פענח‬nm Safenat-Paneach, naam van Jozef in
Egypte Gen 41:45
‫ פער‬q gapen, geeuwen, de mond wijd
openen; pf ‫ ופערה‬Jes 5:14, ‫פערתי‬
Ps 119:131; ‫ פערו‬Job 16:10 Job 29:23
vgl. Ps 22:8 ‫פטר‬
‫ פערי‬nm Paärai 2Sam 23:35 = ‫ נערי‬1Kron 11:37
‫ פצה‬I.q de mond opensperren; pf ‫פצתה‬
Gen 4:11 Num 16:30 Deut 11:6, ‫ פציתה‬Re 11:36,
‫ פציתי‬Re 11:35, ‫ פצו‬Ps 22:14 Ps 66:14 Klaagl 2:16
Klaagl 3:46; ipf ‫ יפצה‬Job 35:16; imp ‫פצה‬
Eze 2:8 pt ‫ פצה‬Jes 10:14; †
II.q redden; imp sf ‫ פצני‬Ps 144:7 Ps 144:11 pt
‫ פצה‬Ps 144:10†
‫ פצח‬I.q juichen; pf ‫ פצחו‬Jes 14:7; ipf ‫יפצחו‬
Jes 49:13 Jes 55:12; imp ‫ פצחי‬Jes 54:1, ‫פצחו‬
Jes 44:23 Jes 49:13 Jes 52:9 Ps 98:4;
II.pi stukbreken; pf P ‫ ;פ !צחו‬Mi 3:3†
‫ פצירה‬f het slijpen (van gereedschap)
1Sam 13:21†
‫ פצל‬pi schillen (bast van een tak); pf ‫פצל‬
Gen 30:38, ipf ‫ ויפצל‬Gen 30:37†
‫ פצלות‬f strepen (waar de bast is afgeschild)
Gen 30:37†; vgl. ‫פצל‬
‫ פצם‬q splijten, doen barsten; pf ‫פצמתה‬
Ps 60:4†
‫ פצע‬q verwonden, kneuzen; pf 3pl+1
inf abs ‫ ופצוע‬1Kon 20:37; pp cs
Hoogl 5:7;
‫( פצוע‬testikels) Deut 23:2
‫ פצע‬m wond, kneuzing; P ‫פצע‬, sf ‫פצעי‬, pl
‫פצעים‬, cs ‫פצעי‬, sf ‫ ;פצעי‬Gen 4:23 Ex 21:25
Jes 1:6 Job 9:17 Spr 20:30 Spr 23:29 Spr 27:6†
‫ פצץ‬ho vermorzelen; zie ook ‫ פוץ‬en ‫; נפץ‬
ipf ‫ יפצץ‬Jer 23:29†
‫פ‬
hitpo vermorzeld worden; ipf ‫ויתפצצו‬
Hab 3:6†
pilp stuksmijten (als aardewerk); ipf
‫ יפצפצני‬Job 16:12†
‫ פצץ‬nm Pisses, Happisses = Afses 1Kron 24:15;
priester ten tijde van David
‫ פצץ‬nloc Passes Joz 19:21 in ‫בית־פצץ‬
‫ פצר‬q aandringen, dringend benaderen; ipf
‫ויפצר‬, ‫ ויפצרו‬Gen 19:3 Gen 19:9 Gen 33:11
Re 19:7 2Kon 2:17 2Kon 5:16†
hi weerspannig zijn; inf abs ‫הפצר‬
1Sam 15:23 abstract weerspannigheid
‫ פק‬m gewaggel, gewankel Nah 2:11†
‫ פקד‬q omzien naar; tellen; aanwijzen of
aanstellen in ambt; pf ‫פקד‬, ‫פקדו‬, enz.; sf
‫פקדתיך‬, ‫פקדתים‬, enz.; ipf ‫ יפקד‬en
‫יפקוד‬, enz., sf ‫ תפקדני‬inf abs ‫פקוד‬, inf cs
‫פקד‬, ‫ ;לפקד‬pt ‫פקד‬, ‫ ;פוקד‬pp ‫פקוד‬
geteld, gemondsterd, ‫פקודים‬, ‫פקדיהם‬,
enz.;
1. bezoeken, omzien naar 1Sam 17:18 Ruth 1:6;
2. inspecteren, monsteren Ex 30:12, missen
(bij telling) 1Sam 20:6; 3. bezoeken = straffen
2Sam 3:8; 4. ter verantwoording roepen,
afrekenen Ex 32:34; 5. aanstellen (opzichter)
Num 4:49;
ni bezocht, vermist worden (ontbreken); pf
‫נפקד‬, ‫ ;ונפקד !ת‬ipf ‫יפקד‬, ‫ ;י !פקד‬inf
‫פצעוני‬
‫ ;הפקד‬1. gemist 1Sam 20:18 Jes 29:6; 2.
opgeroepen Eze 38:8, aangesteld Neh 7:1 3. ter
verantwoording geroepen, berecht Jes 24:22;
4. bezocht, getroffen Num 16:29 Spr 19:23;
pi tellen, inspecteren; pt ‫ מפקד‬Jes 13:4;
pu geteld worden; pf ‫ פקד‬Ex 38:21 (kosten
berekend), ‫ פקדתי‬Jes 38:10 missen,
ontbreken (als bij een appèl);
331
‫פ‬
hi aanstellen (in een ambt), toevertrouwen,
enz.; pf ‫הפקיד‬, ‫הפקדתי‬, sf ‫הפקדתיך‬,
‫ ;הפקדתו‬ipf ‫יפקיד‬, ‫יפקד‬, ‫אפקיד‬,
‫ויפקדו‬, sf ‫ויפקדהו‬, ‫ ;ויפקידם‬imp ‫הפקד‬,
‫ ;הפקידו‬1. aanstellen als opzichter Gen 39:4;
2. toevertrouwen 1Kon 14:27, deponeren
Jes 10:28
ho aangesteld zijn; pf ‫ ;הפקד‬pt ‫מפקדים‬
2Kon 12:12‡ toevertrouwd Lev 5:23; afgerekend,
afgestraft? Jer 6:6
hitp geteld, gewmonsterd worden; pf
‫ התפקדו‬Re 20:15, ipf ‫ ויתפקד‬Re 21:9;
hotp geteld, gemonsterd worden; pf P
‫ התפקדו‬Num 1:47
‫ פקדה‬f telling; cs ‫פקדת‬, pl ‫פקדת‬, ‫;פקדות‬
‫ פקוד‬geteld, gemonsterd, zie ‫ פקד‬pp; pl
‫פקדים‬, ‫ פקדיהם‬Ex 30:13 Num 1:21
‫ פקועה‬f kolokwint, soort wilde komkommer;
pl sf ‫ פקעת שדה‬2Kon 4:39†
‫ פקח‬q openen (meestal: de ogen); pf ‫פקח‬
Job 27:19, ‫ פקחת‬Job 14:3; ipf ‫ויפקח‬
Gen 21:19‡; ‫ אפקח‬Zach 12:4; imp ‫פקח‬
2Kon 6:17‡; inf abs ‫ פקוח‬Jes 42:20 (oren); cs
‫ לפקח‬Jes 42:7 Dan 9:18; pt ‫ פקח‬Ps 146:8; pp ff
‫ פקחות‬Jer 32:19;
ni geopend worden; pf ‫ נפקחו‬Gen 3:5; ipf
3ff ‫ תפקחן‬Gen 3:7 Jes 35:5
‫ פקח‬adj ziende (open ogen); mm ‫;פקחים‬
Ex 4:11 Ex 23:8†

‫ פקח‬nm Pekach, koning van Israel 2Kon 15:25-

1. monstering, telling van manschappen
2Kron 17:14 2Kron 26:11; 2. zorg, bewaking,
voorzienigheid Job 10:12; 3. wat men
bewaard heeft Jes 15:7; 4. ambt, dienst,
toezicht Num 3:32 Num 3:36 Num 4:16 Jes 60:7
Ps 109:8 1Kron 23:11 1Kron 24:3 1Kron 24:19
1Kron 26:30 2Kron 23:18 2Kron 24:11; 5. bewaking,
wachtpost 2Kon 11:18 Eze 44:11; gevangenis
Jer 52:11; 6. bezoeking = straf, afrekening
Num 16:29 Jes 10:3 Jer 8:12-Jer 51:18 ‫;פקדתם‬
Eze 9:1 Hos 9:7 Mi 7:4
‫ פקדון‬m voorraad Gen 41:36, in bewaring
gegeven goederen Lev 5:21 Lev 5:23†
‫ פקדת‬f wacht, toezicht; ‫בעל פקדת‬
wachtmeester; Jer 37:13†
‫ פקוד‬nm Pekod, Aramese stam in Babylon
Jer 50:21 Eze 23:23†
‫ פקוד‬m verordening, voorschrift; cs
sf ‫פקדיו‬, ‫פקודיך‬, enz.; Ps 19:9 Ps 103:18
Ps 111:7 en vooral Ps 119:4+
2Kon 16:5;Jes 7:1 2Kron 28:6†
‫ פקחיה‬nm Pekachja, koning van Israel in
Samaria 2Kon 15:22-2Kon 15:26†
‫ פקח־קוח‬m het openen van de gevangenis,
bevrijding Jes 6:11†
‫ פקיד‬m ambtenaar; cs ‫פקיד‬, sf ‫פקידו‬, pl
‫פקידים‬, ‫ ;פקדים‬opzichter, bevelhebber,
stadhouder, enz.; Gen 41:34‡
‫ פקעים‬m kolokwint-vormige knoppen als
versiering; 1Kon 6:18 1Kon 7:24†
‫ פר‬m jonge stier, var; P ‫פר‬, pl ‫;פרים‬
Gen 32:16 Ex 24:5‡; doorgaans slachtvee,
offerdier;
Hos 14:3 ‫? נשלמה פרים שפתינו‬lees ‫פרי‬
‫' שפתינו‬betalen wij (met) de vrucht van
onze lippen = ons gebed vgl. ‫פרי פי‬
Spr 12:14
‫פקודי‬,
‫ פרא‬hi vrucht dragen, voorspoedig zijn; vgl.
‫ ;פרה‬ipf ‫? יפריא‬lees pt ‫ מפריא‬Hos 13:15†

332

‫ פרא‬m wilde ezel, onager? zebra?; pl ‫;פראים‬
Gen 16:12 Jes 32:14 Jer 14:6 Hos 8:9 Ps 104:11 Job 6:5
Job 11:12 Job 24:5 Job 39:5†
f ‫ פרה‬wilde ezelin? onzeker
Jer 2:24
‫ פראם‬nm Piram, koning van Jarmut Joz 10:3†
‫ פראת‬f takken, zie ‫פארה‬
‫ פרבר‬m voorhof of aanbouw (aan de
westzijde van de tempel van Salomo);
1Kron 26:18; pl ‫ פרורים‬2Kon 23:11
Eze 41:12 ‫ הבנין‬bedoelt hetzelfde gebouw?
‫ פרד‬q delen, uit elkaar doen; pp ‫פרדות‬
Eze 1:11 gespreide (vleugels) vgl. ‫פרש‬
Joël 1:17 ‫ פרדות‬gedroogde vijgen, zie
‫פרדות‬
ni gescheiden worden, zich verdelen,
afscheiden, afzonderen; pf ‫ נפרדו‬Gen 10:5
Gen 10:32, P ‫ נפ !רדו‬2Sam 1:23; ipf ‫יפרד‬
Gen 2:10 Spr 19:4, ‫ ויפרדו‬Gen 13:11 P ‫יפ !רדו‬
Gen 25:33; imp ‫ הפרד‬Gen 13:9; pt ‫נפרד‬
Re 4:11 Spr 18:11, ‫ נפרדים‬Neh 4:13;
pi zich afzonderen; ipf ‫ ;יפרדו‬Hos 4:14
pu afgezonderd; pt ‫ ומפרד‬Est 3:8
hi afzonderen; pf ‫ הפריד‬Gen 30:40; ipf
‫ יפריד‬Spr 18:18 Ruth 1:17, ‫ ויפרידו‬2Kon 2:11; inf
sf ‫ בהפרידו‬Deut 32:8; pt ‫ מפריד‬Spr 16:28
Spr 17:9
hitp uit elkaar gaan, verstrooid raken; pf
‫ והתפרדו‬Ps 22:15 ontwricht raken; ipf
‫ יתפרדו‬P ‫ יתפרדו‬Ps 92:10 Job 4:11 Job 41:9†
‫ פרד‬m muildier; sf ‫פרדו‬, pl ‫פרדים‬, sf
‫( ;פרדיהם‬lastdier of rijdier); 2Sam 13:29‡
‫ פרדה‬m vrouwelijk muildier (rijdier); cs
‫ פרדת‬1Kon 1:33 1Kon 1:38 1Kon 1:44†
‫ פרדות‬f zaadkorrels? gedroogde vijgen?
Joël 1:17†
‫פ‬
‫ פרדס‬m boomgaard, park; pl ‫;פרדסים‬
Hoogl 4:13 Pr 2:5 Neh 2:8; Perzisch leenwoord;
Nederlands: paradijs
‫ פרה‬q vrucht dragen; vgl. ‫ פרר‬i.v.m.vormen;
pf ‫פרו‬, ‫פריתם‬, ‫ ;פרינו‬ipf ‫ יפרה‬Jes 11:1,
‫ תפרה‬Ex 23:30, ‫ ויפרו‬Jes 45:8, ‫ ויפרו‬Gen 47:27;
imp ‫ פרה‬Gen 35:11, ‫ פרו‬Gen 1:22+; pt ‫פרה‬
Deut 29:17 f ‫ פריה‬Jes 17:6‡;
Gen 49:22 zie ‫;פרת‬
hi vruchtbaar maken; pf ‫ הפרתי‬Gen 17:6,
‫ הפריתי‬Gen 17:20 Lev 26:9; pf sf ‫הפרני‬
Gen 41:52 (i.v.m.de naam Efraim); ipf ‫וי! פר‬
Ps 105:24, sf ‫ יפרך‬Gen 28:3; pt sf ‫מפרך‬
Gen 48:4
‫ פרה‬f woelrat, mol Jes 2:20 zie ‫חפרפרה‬
‫ פרה‬m wilde ezelin Jer 2:24†; zie ‫פרא‬
‫ פרה‬I. f vaars, jonge koe; sf ‫ פרתו‬pl ‫פרות‬,
‫ ;פרת‬Gen 32:16‡;
II. nloc ‫ הפרה‬Para in Benjamin Joz 18:23†
‫ פרה‬nm Pura, dienaar van Gideon Re 7:10†
‫ פרודא‬nm Peruda, nakomelingen van de
knechten van Salomo Ezr 2:55; ‫ פרידא‬Perida
Neh 7:57
‫ פרוזים‬adj plattelandsbewoners K Est 9:19 Q
zie ‫פרזי‬
‫ פרוח‬nm Paruach, vader van Josafat 1Kon 4:17†
‫ פרוים‬nloc Parwaïm (in Arabië?) rijk aan
goud 2Kron 3:6†
‫ פרור‬m bijgebouw, aanbouw 2Kon 23:11, zie
‫פרבר‬
‫ פרור‬m aarden pot, kookpot Num 11:8 Re 6:19
1Sam 2:14† vgl. ‫' פארור‬blos'
‫ פרז‬m leider, krijger?; pl sf ‫ פרזיו‬Hab 3:14† of
lees ‫ פרשיו‬zijn ruiters, zie ‫פרש‬
333
‫פ‬
‫ פרזון‬m buiten, platteland; sf ‫ פרזונו‬Re 5:7
Re 5:11†
‫ פרזות‬f platteland, buitenplaatsen Eze 38:11
Zach 2:8 Est 9:19†
‫ פרזי‬gent Perizzieten, vroegere bewoners van
Kanaän Gen 13:7‡
‫ פרזי‬adj plattelands, buiten-; pl ‫;פרזים‬
het buitengebied; Est 9:19
Deut 3:5 1Sam 6:18
niet-ommuurde woonplaatsen
‫ פרח‬I.q uitlopen, bloeien, uitbreken
(huiduitslag); pf ‫פרח‬, 3f ‫ פרחה‬P ‫פ !רחה‬
Lev 13:20+, vragend ‫ הפרחה‬Hoogl 6:11; ipf
‫ יפרח‬P ‫יפרח‬, ‫תפרח‬, P ‫תפרח‬, ‫ יפרחו‬P
‫יפ !רחו‬, ‫ ;תפרחנה‬pt ‫פרח‬, f ‫פרחת‬ ! ;
‫ לפרחות‬zie II; uitspruiten Gen 40:10;
uitbreken Ex 9:9 Lev 13:39
hi doen bloeien; pf ‫ הפרחתי‬Eze 17:24; ipf
‫יפריח‬, ‫יפרח‬, ‫ תפריחי‬Jes 17:11, ‫יפריחו‬
uitbotten, bloeien Job 14:9 Ps 92:14
Gen 40:10 ‫ כפרחת‬terwijl zij uitliep;
II.q vliegen (aramisme) pt ff ‫לפרחות‬
Eze 13:20 'als vogels'?
‫ פרח‬m bloesem, bloemknop; P ‫פרח‬, sf
‫פרחה‬, ‫פרחם‬, pl ‫( ;פרחיה‬vaak als
ornament); Ex 25:31‡
‫ פרחח‬m gespuis? onkruid? Job 30:12 betekenis
onzeker
‫ פרט‬q improviseren? zingen? tokkelen? pt
‫ פרטים‬Am 6:5 snerend bedoeld
‫ פרט‬m losse druiven (afgevallen) Lev 19:10†
‫ פרי‬m vrucht; P ‫ !פרי‬, cs ‫פרי‬, sf ‫פריו‬, ‫פרימו‬
Ps 21:11 = ‫פריהם‬, ‫ פרין‬Jer 29:5 = ‫פריהן‬
Jer 29:28; ‫ פריך‬Hos 14:9; ‫ פריכם‬Eze 36:8;
vrucht Gen 1:11; (van de schoot) Gen 30:2;
334
(resultaat) Jes 3:10; (woord, gebed) ‫פרי פה‬
Spr 12:14
‫ פרידא‬nm Perida Neh 7:57 = Peruda
‫ פריץ‬m rover, inbreker; cs ‫פריץ‬, pl ‫פריצים‬,
‫פרצים‬, cs ‫ ;פריצי‬Jer 7:11 Eze 7:22 Eze 18:10
Ps 17:4 Dan 11:14; geweldpleger; † ‫פריץ חיות‬
roofdier, verscheurend dier Jes 35:9†
‫ פרך‬m mishandeling, harde behandeling; P
‫ ;פרך‬Ex 1:13 Ex 1:14 Lev 25:43 Lev 25:46 Lev 25:53
Eze 34:4†
‫ פרכת‬f gordijn, voorhang; Ex 26:31‡;
‫ פרם‬q stukscheuren (als rouwgebaar); ipf
‫ יפרם‬Lev 21:10; P ‫ תפרמו‬Lev 10:6; pp ‫פרמים‬
Lev 13:45; †
‫ פרמשתא‬nm Parmasta, zoon van Haman
Est 9:9†
‫ פרנך‬nm Parnach, vader van Elisafan
Num 34:25†
‫ פרס‬q breken, splijten; vgl ‫פרץ‬, ‫פרש‬,
‫ ;פרסה‬ipf ‫ יפרסו‬Jer 16:7; inf abs ‫פרס‬
Jes 58:7;
hi gespleten hoeven hebben; (vooral pt); pf
‫ הפריסה‬Lev 11:6, ‫ הפריסו‬Deut 14:7; ipf
‫ יפריס‬Lev 11:5; pt ‫מפריס‬, ‫מפרסת‬, mm cs
‫ ;מפריסי‬Lev 11:3‡
‫ פרס‬m lammergier (onrein, Gypaetus
barbatus); Lev 11:13 Deut 14:12†
‫ פרס‬nloc Perzië, de Perzen; P ‫פרס‬, gent
‫ פרסי‬Neh 12:22; Eze 27:10‡

‫ פרסה‬f hoef; pl ‫פרסת‬, cs ‫פרסות‬, ‫;פרסת‬
Lev 11:3‡;
gespleten hoef; vgl. ‫ ;פרס‬Jes 5:28
paardenhoef;
fig geen hoef = geen enkel dier, niets
Ex 10:26
‫ פרסי‬gent Perzisch, Pers Neh 12:22, zie ‫פרס‬
‫ פרע‬q vrij, loslaten, de vrije teugel laten, het
haar los maken; pf ‫ ופרע‬Num 5:18, sf ‫פרעה‬
Ex 32:25; ipf ‫ יפרע‬Lev 21:10, ‫ אפרע‬Eze 24:14,
‫ ותפרעו‬Spr 1:25, P ‫ תפ !רעו‬Lev 10:6 Spr 8:33;
inf cs ‫ בפרע‬Re 5:2 los laten hangen of
wapperen (haardos); imp sf ‫ פר !עהו‬Spr 4:15
loslaten = uit de weg gaan?; pt ‫פורע‬
Spr 13:18 Spr 15:32; pp ‫ פרע‬Ex 32:25 en ‫פרוע‬
Lev 13:45 'verwilderd';
ni verwilderen, ipf ‫ יפרע‬Spr 29:18;
hi los laten worden; pf ‫ הפריע‬2Kron 28:19
bandeloos laten worden; ipf ‫ תפריעו‬Ex 5:4
los laten (van het werk afhouden)
‫ פרע‬m loshangend hoofdhaar, haardos; pl
‫פרעות‬, cs ‫ ;פרעות‬Num 6:5 Deut 32:42 Re 5:2
Eze 44:20
‫ פרעה‬nm Farao Gen 12:15‡; ‫ חפרה‬Chofra
Jer 44:30; ‫ נכו‬Necho 2Kon 23:29 Jer 46:2
‫ פרעות‬m haardossen, zie ‫פרע‬
‫ פרעש‬m I. m vlo 1Sam 24:15 1Sam 26:20†;
II. nm Paros Ezr 2:3‡
‫ פרעתון‬nloc Piraton in Efraïm (Farata bij
Nablus); gent ‫ ;פרעתוני‬Re 12:13‡
‫ פרפר‬nloc Parpar, stroom bij Damascus
2Kon 5:12†
‫ פרץ‬q doorbreken; pf ‫פרץ‬, ‫פרצת‬, enz.; sf
‫ פרצתנו‬Ps 60:3; ipf ‫יפרץ‬, ‫יפרץ־‬, 2f ‫תפרצי‬,
1pl ‫ נפרצה‬1Kron 13:2, sf ‫ יפרצני‬Job 16:14; inf
‫פ‬
abs ‫ פרץ‬Jes 5:5, cs ‫ לפרץ‬Pr 3:3; pt ‫ פרץ‬pp
‫פרוצה‬, ‫פרוצים‬, ‫;פרצים‬
1. doorbreken, een bres slaan, Gen 38:29,
doorboren Job 28:4; inbreken 2Kron 24:7; 2.
zich verspreiden, uitbreken (de heiligheid
van J.) Ex 19:22; overstromen Spr 3:10; 3.
talrijk worden; ‫ מקניהו פרץ בארץ‬Job 1:10;
ni doorgebroken, wijd verspreid zijn, pf ‫אין‬
‫ חזון נפרץ‬1Sam 3:1;
pu gebroken; pt f P ‫ מפרצת‬Neh 1:3;
hitp weglopen; pt ‫ המתפרצים‬1Sam 25:10
‫ פרץ‬m I. m breuk, scheur, bres; P ‫פרץ‬, pl
‫פרצים‬, sf ‫ ;פרציהם‬Eze 13:5 ‫;? פרצות‬
doorbraak Gen 38:29‡; bres, schade aan muur
1Kon 11:27; ‫ עמד בפרץ‬Eze 22:30‡ op de bres
staan = verdedigen, opkomen voor; breuk,
tweedeling Re 21:15; dood of uitbraak van
vee? Ps 144:14;
II. nm Peres, zoon van Tamar en Juda;
Gen 38:29‡;Ruth 4:12+; naamsverklaring 'Bres,
Doorbraak'; gent ‫ פרצי‬Num 26:20;
III. nloc Peres en Perasim, verschillende
plaatsnamen: ‫ הר פרצים‬de berg Jes 28:21;
‫ בעל־פרצים‬2Sam 5:20; ‫ פרץ־עזה‬Peres-Uzza
bij Jeruzalem 2Sam 6:8
‫ פרק‬q losrukken; pf ‫ ופרקת‬Gen 27:40
afschudden (juk); ipf sf ‫ ויפרקנו‬Ps 136:24
losrukken, bevrijden; pt ‫ פרק‬Ps 7:3 Klaagl 5:8
meesleuren;
pi afbreken, stukbreken; ipf ‫ יפרק‬Zach 11:16
(hoeven) afbreken; imp ‫ פרקו‬Ex 32:2
(sieraden) afdoen; pt ‫ מפרק‬1Kon 19:11 die
afbreekt (stukken van de rots);
hitp uitgerukt worden / zich van iets
ontdoen; pf ‫ התפרקו‬Eze 19:12, P ‫התפ !רקו‬
Ex 32:24; ipf ‫ ויתפרקו‬uitgerukt worden
Ex 32:3
335
‫פ‬
‫ פרק‬m I. m splitsing ? zijweg Ob 14;
II. m in veiligheid gebrachte buit Nah 3:1;
III. m hoofdstuk; pl ‫ פרקים‬niet in de tekst
van Tenach
‫ פרק‬m brok (brood in de soep); K Jes 65:4
maar Q ‫ מרק פגלים‬soep van ongeschikt
vlees
‫ | פרר‬I.hi verbreken, tenietdoen (wet, gelofte,
plan); pf ‫הפר‬, ‫הפר‬, ‫ הפיר‬Eze 17:19
Ps 33:10, ‫ והפרת‬2Sam 15:34, ‫הפרו‬, sf:
3m+3mm ‫ הפרם‬Num 30:13 hij zal ze teniet
doen; ipf ‫יפר‬, ‫תפר‬, ‫ אפר‬en ‫אפיר‬, enz.;
sf ‫ יפרנו‬Num 30:14; imp ‫ הפר‬Ps 85:5, ‫הפרה‬
1Kon 15:19; inf abs ‫הפר‬, inf cs ‫הפיר‬, ‫להפר‬,
‫ להפיר‬Zach 11:10, sf ‫ להפרכם‬Lev 26:15 zodat
jullie tenietdoen; pt ‫ מפר‬Jes 44:25 die
tenietdoet; Gen 17:14 Lev 26:44;
‫ תפר האבינה‬Pr 12:5 de kapperbes geeft het
op, (werkt niet meer)
ho verbroken, verijdeld; ipf ‫תפר‬, Jer 33:21
Zach 11:11, P ‫ תפר‬Jes 8:10;
II.q breken of schudden; inf ‫ פור‬Jes 24:19
zie hitpo;
po opzwepen? klieven? ‫ פוררת‬Ps 74:13†
hitpo openbreken? heen en weer zwaaien?
pf ‫ התפררה‬Jes 24:19
pilp ‫ ויפרפרני‬Job 16:12 hij heeft mij
gebroken? door elkaar geschud?
‫ פרש‬q uitspreiden; pf ‫פרש‬, ‫פרשה‬, ‫פרשת‬,
‫פרשתי‬, ‫ ;פרשו‬ipf ‫יפרש‬, ‫תפרש‬, ‫אפרש‬,
‫ואפרשה‬, ‫יפרשו‬, ‫ונפרש‬, sf ‫ ;ויפרשהו‬pt
‫פרש‬, ‫פרשים‬, ‫ ;פרשי‬pp ‫פרש‬, ‫פרושה‬,
‫( פרשות‬handen, vleugels) Ex 9:29 Ex 25:20
(doek) Num 4:6, enz.
ni verspreid worden; ipf P ‫ יפרשו‬Eze 17:21
pi spreiden, verstrooien; pf ‫ופרש‬, ‫פרשה‬,
‫ ;פרשתי‬ipf ‫יפרש‬, ‫ ;תפרש‬inf ‫בפרש‬
336
Ps 68:15, sf ‫ בפרשכם‬Jes 1:15; (handen)
spreiden Jes 65:2‡ (volkeren) verstrooien
Ps 68:15 Zach 2:10;
zie ook ‫ פרס‬breken
‫ פרש‬q beslissen, bepalen; inf ‫ לפרש‬Lev 24:12
om te beslissen;
ni toebedeeld worden; pt ff ‫נפרשות‬
Eze 34:12 ?lees /S/ : ‫ = נפרשות‬verstrooid! ;
pu bepaald, beslist; pf ‫ פרש‬Num 15:34; pt
‫ מפרש‬Neh 8:8 in delen gelezen (vandaar:
parasja);
hi afscheiden (slangengif); ipf ‫יפרש‬
Spr 23:32
‫ פרש‬I. m drek, mest (darminhoud); sf ‫פרשו‬,
‫פרשה‬, ‫פרשם‬, (van slachtdier) Ex 29:14
Lev 4:11 Lev 8:17 Lev 16:27 Num 19:5; (als
viezigheid) Mal 2:3;
II. nm Peres zoon van Makir, broer van
Seres 1Kron 7:16
‫ פרש‬m ruiter, paard; pl ‫פרשים‬, sf ‫ ;פרשיו‬cs
‫ פרש‬Eze 26:10; meestal: ruiterij Gen 50:9‡;
‫ רכב ופרשים‬wagens en ruiters, cavallerie;
Ex 14:17‡;
‫ רכב ישראל ופרשיו‬eretitel van een
geestelijk leider als Elia 2Kon 2:12 of Elisa
2Kon 13:14;
expliciet: rijpaard: 1Sam 8:11 2Sam 1:6 Jes 22:6
Jes 28:28 Eze 23:6 Eze 27:14 Joël 2:4; Nah 3:3 ‫פרש‬
‫ מעלה‬een steigerend paard; Hab 1:8
‫ פרשגן‬m afschrift, zie ‫פתשגן‬
‫ פרשדון‬m sluipgat, achterdeurtje? loc
‫ הפרש !דנה‬Re 3:22
‫ פרשה‬f nauwkeurige opgave; cs ‫;פרשת‬
Est 4:7 Est 10:2†
‫ פרשז‬pi uitspreiden; inf
‫ פרשז‬Job 26:9;
NB: sommige uitgaven ‫פרשז‬

‫ פרשנדתא‬nm Parsandata, zoon van Haman
Est 9:7
‫ פרת‬nloc I. nloc Eufraat, de rivier; Gen 2:14
Jer 14:5; vaakkortweg ‫ הנהר‬Ex 23:31;
Jer 13:4+ loc ‫ פ !רתה‬richting Eufraat of ?lees
‫ פרתה‬naar Perat?;
II. nloc Perat Jer 13:4‡
‫ פרת‬f Gen 49:22 ‫ בן פרת יסף‬een jonge
vruchtboom is Jozef; zie ‫ פרה‬pt f;
andere verklaring: een kalf ‫בן פרה‬
‫ פרתמים‬m Perzische adel, edellieden Est 1:3
Est 6:9 Dan 1:3†
‫ פשה‬q zich verspreiden of uitbreiden
(huiduitslag); pf ‫פשה‬, ‫ פשתה‬P ‫;פ !שתה‬
ipf ‫יפשה‬, ‫ ;תפשה‬inf abs ‫ ;פשה‬Lev 13:5-
Lev 14:48†
‫ פשע‬q schrijden; ipf 1 ‫שעה‬J ‫ אפ‬Jes 27:4†
‫ פשע‬m stap, vgl. ‫ ;פשע‬1Sam 20:3†; Spr 29:6
‫? בפשע‬lees ‫' בפשע‬in de tred, op het pad'
‫ פשע‬q afvallig, ontrouw worden; met vz.
‫ פשק‬q spreiden, (lippen); pt ‫פשק שפתיו‬
Spr 13:3'praatziek'
pi spreiden (benen; intensivum); ipf 2f
‫ תפשקי‬Eze 16:25;
‫ פש‬m dwaasheid, (roekeloze) overtreding
Job 35:15; vgl. ‫' פוש‬wild springen'; of ?=
‫פשע‬
‫ פשח‬pi verscheuren; anderen: braak leggen
(dus: onvruchtbaar, verlaten); ipf sf
‫ ויפשחני‬Klaagl 3:11†
‫ פשחור‬n Paschur, 1. priester, zoon van
Immer, tegenstander van de profeet
Jeremia; bijgenaamd ‫' מגור מסביב‬Schrik
van Rondom' Jer 20:1-Jer 20:6 ; 2. de
priesterfamilie Ezr 2:38 Ezr 10:22 Neh 7:41 Neh 10:4
‫פ‬
3. zoon van Malkia Jer 21:1 Jer 38:1 Neh 11:12
1Kron 9:12
‫ פשט‬q uitschieten; pf ‫פשט‬, enz.; ipf P
‫ויפשט‬, ‫יפשטו‬, P ‫ ;יפ !שטו‬imp ‫פ !שטה‬
Jes 32:11; pt ‫ ;פשטים‬1. kleding afleggen
Lev 6:4 Hoogl 5:3 1Sam 19:24 Jes 32:11 Eze 26:16; 2.
onthuld worden Hos 7:1 (larve) uitkomen
Nah 3:16; 3. uitrukken, overvallen; Re 9:33
Re 9:44 1Sam 30:14 1Sam 27:10 Re 20:37 Job 1:17;
pi plunderen (kleding, wapens van
gevallenen); inf ‫ פשט‬1Sam 31:8;
hi kleren uitdoen, villen, plunderen; pf
‫הפשיט‬, ‫הפשיטו‬, sf ‫ ;הפשיטוך‬ipf
‫תפשיט‬, ‫ויפשט‬, ‫ויפשיטו‬, ‫ ;תפשיטון‬sf
‫אפשיטנה‬, ‫ ;ויפשיטהו‬imp ‫ ;הפשט‬inf
‫ ;הפשיט‬pt ‫ ;מפשיתים‬laten uittrekken
Gen 37:23 Num 20:28 Eze 16:39 Job 22:6; fig. van
eer beroven Job 19:9; Eze 23:26 Mi 2:8; villen
Lev 1:6 Mi 3:3 2Kron 35:11 Lev 1:6 Hos 2:5
hitp zich ontkleden; ipf ‫ ויתפשט‬1Sam 18:4
‫ב‬
'jegens'; pf ‫פשע‬, ‫ פשעו‬P ‫פ !שעו‬, ‫פשעתם‬,
‫ ;פשענו‬ipf ‫יפשע‬, ‫ויפשע‬, ‫תפשע‬, ‫;ויפשעו‬
imp ‫ ופשעו‬Am 4:4; inf abs ‫ פ !שע‬Jes 59:13, cs
‫ לפ !שע‬Am 4:4 Ezr 10:13; pt ‫פשע‬, ‫;פשעים‬
1Kon 8:50‡;
ni verongelijkt zijn, onrecht ervaren
hebben; pt ‫ נפשע‬Spr 18:19
‫ פשע‬m vergrijp, opstandig gedrag, schending
van regels = zonde, schuld; P ‫פשע‬, sf
‫פשעי‬, ‫פשעו‬, ‫פשעכם‬, pl ‫פשעים‬, cs
‫פשעי‬, sf ‫פשעי‬, ‫פשעיך‬, ‫פשעיהם‬, enz.;
Gen 31:36‡; opstandig gedrag, zonde,
overtreding 1Sam 24:12 Job 14:17 Ps 5:11;
(gevolg van) de overtreding Job 8:4
Ex 22:8 ‫ דבר־פשע‬kwestie van geschonden
eigendomsrecht ;
337
‫פ‬
Spr 29:6 ‫ בפשע איש רע מקש‬zie ‫פשע‬
'stap, pad'
‫ פשר‬m verklaring, uitleg Pr 8:1†; aramees
leenwoord; vgl ‫פתר‬
‫ פשת‬f vlas, linnen; sf ‫פשתי‬, pl ‫פשתים‬, cs
‫ ;פשתי‬vlasstengels Joz 2:6 Re 15:14; linnen
Lev 13:47‡;
i.v.m. tweeërlei Deut 22:11;
meervoud behalve ‫ פשתי‬Hos 2:7 Hos2:11
‫ פשתה‬f vlas (gewas) Ex 9:31; vlaspit Jes 43:17;
‫' פשתה כהה‬kwijnende vlaspit' Jes 42:3
‫ פת‬f hap, brok; sf ‫פתי‬, ‫פתו‬, ‫פתך‬, pl ‫;פתים‬
een hap brood ‫ פת־לחם‬Gen 18:5‡; brokken
van het ongedesemd Lev 2:6‡; bete, wat men
eet 2Sam 12:3 Job 31:17 Spr 17:1 Spr 28:21
Ruth 2:14‡; hagel als brokken Ps 147:17
Dan 1:5+ zie ‫פת־בג‬
‫ פת‬f voorkant? waar de deur open gaat? pl
‫ פתות‬1Kon 7:50 volgens anderen: beslag,
scharnieren; sf ‫ פתהן‬uitspr. /pot'hen/
Jes 3:17 ? ‫ פתיהן‬hun voorhoofd? slapen?
schaamdelen?
‫ פתאם‬adv plotseling, dadelijk; ‫פתאום‬
Ps 64:8;
meteen, onverwijld Num 12:4 Joz 10:9‡;
onverwachts Num 6:9‡; ‫ בפתאם‬2Kron 29:36;
attributief ‫ פחד פתאם‬plotselinge schrik
Job 22:10
‫ פת־בג‬f koningsmaal, lekkerbeetje; ook
‫ ;פתבג‬Perzisch leenwoord; sf ‫פת־בגו‬,
‫ ;פת־בגם‬Dan 1:5+
‫ פתגם‬m decreet, vonnis, machtswoord; Pr 8:11
Est 1:20†
‫ פתה‬I.q onnozel, gemakkelijk te misleiden
zijn; ipf ‫ יפתה‬Deut 11:16, ‫ וי! פת‬Job 31:27; pt
‫ פתה‬Job 5:2, ‫ פותה‬Hos 7:11;
ni zich laten verleiden, overreden; pf ‫נפתה‬
338
Job 31:9; ipf ‫ ואפת‬Jer 20:7;
pi verleiden, ompraten; pf ‫ פתיתי‬Eze 14:9,
‫ והפתית‬Spr 24:28 vragend ‫ה‬, sf ‫פתיתני‬
Jer 20:7; ipf ‫יפתה‬, ‫תפתה‬, sf ‫אפתנו‬,
‫יפתוך‬, ‫ ויפתוהו‬Ps 78:36; imp ‫ ;פתי‬inf
‫ ;לפתתך‬pt sf ‫ מפתיה‬Hos 2:16; overreden
Jer 20:7; verleiden, misleiden Eze 14:9
1Kon 22:21+;Ex 22:15 Spr 1:10 Re 14:15 2Sam 3:25
Hos 2:16
pu zich laten verleiden, vermurwen; ipf
‫ ;יפתה‬Jer 20:10 Eze 14:9 Spr 25:15;
II.q wijd openzetten; pt ‫ ;פתה‬vgl. ‫פצה‬
Spr 20:19 ‫ פתה שפתיו‬een loslippig iemand;
hi ruimte maken, openen; ipf ‫ יפת‬Gen 9:27
naam Jafet
‫ פתואל‬nm Petuel, vader van Joël Joël 1:1†
‫ פתוח‬m graveewerk, reliëf-beeld; pl
‫פתוחים‬, cs ‫פתוחי‬, sf ‫ ;פתוחיה‬Ex 28:11+
Ex 39:6+ 1Kon 6:29 Ps 74:6 2Kron 2:6 2Kron 2:13
‫ פתור‬nloc Petor; loc ‫ ;פ !תורה‬thuisland van
Bileam, in Mesopotamië? Deut 23:5 Num 22:5†
‫ פתות‬f stukje brood, zie ‫ פת‬Eze 13:19
‫ פתח‬I.q openen, losmaken; pf ‫פתח‬, ‫פתחה‬,
enz.; ipf ‫יפתח‬, ‫תפתח‬, ‫אפתח‬, enz.; ipf
3mm+3mm ‫ יפתחום‬men opende ze
Neh 13:19; imp ‫פתח‬, ‫פתחי‬, ‫ ;פתחו‬inf abs
‫פתוח‬, cs ‫לפתח‬, sf ‫בפתחי‬, ‫ ;כפתחו‬pt
‫פתח‬, ‫ ;פותח‬pp ‫פתוח‬, ‫פתוחה‬, ‫פתחת‬,
‫ פתוחות‬Neh 1:6, en ‫ פתחת‬Ps 55:22 'ontblote
zwaarden';
ni opengaan, losgemaakt worden; pf ‫;נפתח‬
ipf ‫יפתח‬, ‫ ;יפתח‬inf ‫ ;להפתח‬pt ‫;נפתח‬
opengaan Eze 44:2 Gen 7:11; losgemaakt,
bevrijd worden Jes 51:14;
pi openen, losmaken; pf ‫ פתח‬P ‫פתח‬, 3f
‫פתחה‬, ‫פתחת‬, sf ‫ ;פתחתיך‬ipf ‫ויפתח‬,

‫ תפתח‬P ‫תפתח‬, sf ‫ ;ויפתחהו‬inf ‫פתח‬,
‫ לפתח‬openen Job 41:6 losmaken Job 12:18;
opengaan Hoogl 7:13;
hitp zich ontdoen van, voor zichzelf
losmaken; imp ‫ התפתחי מוסרי צוארך‬Q
Jes 52:2; maak voor uzelf los de banden om
uw hals;
II.pi graveren (steen, hout, zegels); pf
‫ ופתח‬2Kron 3:7, ‫ ופתחתה‬Ex 28:9+; ipf
‫ ויפתח‬1Kon 7:36, ‫ תפתח‬Ex 28:11; inf ‫לפתח‬
2Kron 2:6+; pt ‫ מפתח‬Zach 3:9
pu gegraveerd; pt ‫ מפתחות‬Ex 39:6
‫ פתח‬sn opening, openbaring Ps 119:130†
‫ פתח‬m ingang, opening, deur; P ‫פתח‬, loc
‫ ה !פתחה‬Gen 19:6, sf ‫פתחו‬, ‫פתחה‬, pl
‫פתחים‬, cs ‫פתחי‬, sf ‫פתחי‬, ‫פתחינו‬,
‫פתחיהם‬, enz.; Gen 4:7‡
Mi 5:5 ‫ פתחיה‬haar ingangen? zie ‫ פתחה‬het
blote zwaard
‫ פתחה‬adj getrokken (zwaard); pl ‫פתחות‬, sf
‫ פתחיה‬Ps 55:22; Mi 5:5 ‫? בפתחיה‬lees
‫ בפתחה‬met onbloot zwaard?
‫ פתחון‬m het openen (van de mond); cs
‫ פתחון פה‬Eze 16:63 Eze 29:21†
‫ פתחיה‬nm Petachja; 1. priester van de
negentiende dienstgroep 1Kron 24:16; 2.
Leviet gehuwd met een vreemde vrouw
Ezr 10:23; 3. een ?andere Leviet Neh 9:5; 4.
zoon van Mesezabel, raadsman van de
koning Neh 11:24
‫ פתי‬adj eenvoudig, onnozel, onervaren; pl
‫פתים‬, ‫פתיים‬, ‫ ;פתאים‬onnozelheid,
onverstand Spr 1:22; Ex 45:20 Ps 19:8 Ps 116:6
Ps 119:130 en in Spreuken: Spr 1:4-Spr 27:12
‫ פתיגיל‬m pronkkleed Jes 3:24†
‫פ‬
‫ פתיות‬f eenvoud, onnozelheid Spr 9:13†
‫ פתיל‬m draad, koord, snoer; sf ‫ פת !ילך‬pl
‫פתילים‬, ‫ ;פתילם‬Gen 38:18‡
‫ פתים‬adv onnozelaars Spr 1:22, zie ‫פתי‬
‫ פתל‬ni in elkaar gedraaid zijn; arglistig zijn;
pf ‫ נפ !תלתי‬Gen 30:8 worstelen; pt ‫נפתל‬
Spr 8:8 verdraaid, arglistig; ‫ נפתלים‬Job 5:13
arglistigen;
hitp arglistig te weerk gaan; ipf ‫תתפתל‬
Ps 18:27, ‫ תתפל‬2Sam 22:27 lees ‫ תתפתל‬als
Ps 18:27
‫ פתלתל‬adj kronkelig, krom Deut 32:5†
‫ פתם‬nloc Pitom, voorraadstad van Farao
Ex 1:11†
‫ פתן‬m gifslang; meestal vertaald met adder;
cobra? P ‫פתן‬, pl ‫ ;פתנים‬Deut 32:33 Jes 11:8
Ps 58:5 Ps 91:13 Job 20:14 Job 20:16†
‫ פתע‬m oogwenk; adv: opeens, plotseling
‫ בפתע‬onverwachts
Hab 2:7 Spr 6:15 Spr 29:1
Num 6:9 Num 35:22; ‫ לפתע‬Jes 29:5 Jes 30:13;
‫ פתר‬q droom duiden; alleen bij Jozef; vgl.
‫ ;פשר‬pf ‫ פתר‬P ‫ פ !טר‬ipf ‫ ;ויפתר־‬inf
‫ ;לפתר‬pt ‫פתר‬, ‫ ;פותר‬Gen 40:8-Gen 41:15†
‫ פתרון‬m uitleg, duiding; sf ‫פתרנו‬, pl
‫ ;פתרנים‬vgl ‫ ; פתר‬Gen 40:5-Gen 41:11†
‫ פתרוס‬nloc Patros, deel van Egypte; gent
‫ ;פתרסי‬Gen 10:14‡
‫ פתשגן‬m afschrift; (Perzisch leenwoord);
Est 3:14+; ‫ פרשגן‬Ezr 7:11;
‫ פתת‬q breken (brood); inf ‫ פתות‬Lev 2:6; ipf
2m+3f ‫ תפתנה‬Lev 6:14 ?i.p.v. ‫' תפני‬je
moet het verbrokkelen tot een offer'
339
‫צ‬
‫צ‬
‫ צ‬de letter ‫צדי‬, getalswaarde 90
‫ צאה‬f uitwerpsel; cs ‫צאת‬, sf P ‫צא !תך‬
Deut 23:13 Eze 4:12
stam ‫' צאה‬stinken', niet ‫' יצא‬uitkomen'
‫ צאה‬f viezigheid; cs ‫צאת‬, sf ‫צאתו‬, ‫;צואתם‬
2Kon 18:27 Jes 36:12 eufemistische Q ‫ צואתם‬K
‫' חרהיהם‬hun poep'; (bloed) Jes 4:4, ‫קיא‬
‫ צאה‬Jes 28:8 braaksel, ‫ מצאתו לא רחץ‬van
zijn viezigheid niet gewassen Spr 30:12; †
‫ צאון‬f kleinvee, schapen, geiten, zie ‫צאן‬
‫ צאי‬adj vuil, smerig Zach 3:3 Zach 3:4†
‫ צאלים‬m lotusdoornen (die schaduw geven?
Zizyfus Lotus); Job 40:21 Job 40:22†
‫ צאן‬f kleinvee (coll., meervd in werkwoord of
adjectief); schapen en geiten, vaker
schapen; sf ‫צאני‬, ‫ צאנך‬P ‫אנך‬ ! ‫צ‬, ‫צאנו‬,
‫צאננו‬, ‫צאנכם‬, ‫;צאנם‬
onregelmatig ‫ צנאכם‬Num 32:24 = ‫צאנכם‬,
‫ צאוננו‬Ps 144:13 en ‫ צאנינו‬Neh 10:37 = ‫צאננו‬
‫ צאנן‬nloc Saänan in zuid Juda Mi 1:11 ?= ‫צנן‬
Senan Joz 15:37;
‫ צאצאים‬m pl nakomelingen; cs ‫צאצאי‬, sf
‫צאסאיה‬, ‫צאצאיו‬, ‫צאצאיהם‬, enz.;
Jes 22:24+
‫ צאת‬het uitgaan, zie ‫ יצא‬q inf
‫ צב‬I. m wagen (huifkar) Num 7:3 Jes 66:20
II. m schildpad (onrein; uromastix
sprinipes, doornstaart) Lev 11:29†
‫ צבא‬q ten strijde trekken; pf ‫ צבאו‬Ex 38:8
Zach 14:12; ipf ‫ ויצבאו‬Num 31:7; inf ‫לצבא‬
Num 4:23 Num 8:24 voor de tempeldienst, ‫לצבא‬
340
Jes 31:4 ten strijde; pt ‫צבאים‬, ‫צבאת‬,
‫צבאות‬, sf ‫ צביה‬zonder ‫ ;א‬in krijgsdienst
Num 31:42 Jes 29:7 Jes 29:8; in tempeldiensten
Num 4:23 Num 8:24; de tempeldienaressen
Ex 38:8 1Sam 2:22;
hi pt ‫ מצביא‬2Kon 25:19=Jer 52:25; oproepen
voor de strijd, recruteren
‫ צבא‬m leger; sf
‫צבאו‬, ‫ ;צבאם‬pl ‫ צבאות‬sf
‫צבאתי‬, ‫צבאתיכם‬, ‫ צבאתם‬enz. ; f Jes 40:2
Dan 8:12; legermacht, heerschaar Re 8:6;
afdeling Num 1:3; de machten van hemel en
aarde Gen 2:1; de sterrenhemel Deut 4:19
Jes 34:4 de engelen 1Kon 22:19 de krijgsdienst
‫ יצא בצבא‬Num 1:20 Deut 24:5 of ‫בוא לצבא‬
Num 4:3;
pl geordende groepen, legerscharen Ex 6:26
Ex 7:4
‫ צבאות‬I. Sebaot, titel van J. 1Sam 1:3‡; 'G-d
van de heerscharen';
II. legers, heerscharen, zie ‫ צבא‬Deut 20:9‡;
III. gazellen, zie ‫ צבאה‬Hoogl 2:7 Hoogl 3:8
‫ צבאים‬f gazellen, zie ‫צבי‬
‫ צבאים‬nloc Seboïm, een van de vijf steden
(met Sodom en Gomorra) Hos 11:8†
‫ צבבה‬nm Sobeba, of Hassobeba, zoon van
Kos; 1Kron 4:8†
‫ צבה‬q zwellen, bol worden; pf ‫צבתה‬
Num 5:27;
hi doen zwellen; inf ‫ לצבות‬Num 5:22 ?=
‫ להצבות‬of ‫לצבות‬
‫ צבה‬adj opgezwollen; f ‫ צבה‬Num 5:21†

‫ צבוע‬bontgekleurd; ‫ עיט צבוע‬een geverfde
roofvogel; (bij wijze van lokvogel?);
anderen: een nest hyena's; Jer 12:9; vgl.
‫;צבע‬
‫ צבט‬q aanreiken (een handje vol); vgl. ‫;צבת‬
ipf ‫ יצבט־‬Ruth 2:14
‫ צבי‬I. m sieraad, pracht; P ‫ ; !צבי‬2Sam 1:19
Jes 4:2-Jes 28:5 behalve Jes 13:14; Jer 3:19
Eze 7:20-Eze 26:20;Dan 8:9-Dan 11:45†
II. m gazelle, hert; f ‫ צביה‬pl ‫ צבאים‬ff
‫ ;צבאות‬Deut 12:15-Deut 15:22;2Sam 2:18 1Kon 5:3
Jes 13:14 Spr 6:5;Hoogl 2:7-Hoogl 8:14;1Kron 12:9†
‫ צביא‬nm Sibja, zoon van Saraïm 1Kron 8:9†
‫ צביה‬f gazelle, hinde Hoogl 4:5, zie ‫צבי‬
‫ צביה‬nf Sibja, vrouw van koning Achazia,
moeder van Joas; 2Kon 12:2
‫ צבע‬m geverfde stof of kleding; pl ‫;צבעים‬
Re 5:30†
‫ צבעון‬nm Sibon, vader van Ana, grootvader
van Oholibama, Gen 36:2‡
‫ צבעים‬nloc Seboïm in Benjamin tussen
Jericho en Jeruzalem 1Sam 13:18 Neh 11:34†
‫ צבר‬q ophopen, opstapelen; ipf ‫ יצבר‬Gen 41:49
‫ ויצבר־‬Zach 9:3,
Hab 1:10 Ps 39:7 Job 27:16,
‫ ויצברו‬Gen 41:35, ‫ ויצברו‬Ex 8:10; †
‫ צבר‬m hoop, stapel; pl ‫ צבורים‬2Kon 10:8†
‫ צבת‬f bundeltje, handje (afgesneden bosje
aren) Ruth 2:16†; vgl ‫צבט‬
‫ צד‬m zijde, zijkant; sf ‫צדו‬, pl ‫צדים‬, cs ‫צדי‬,
sf ‫צדיכם‬, enz.; 1. (lichaam): ‫ בצד‬in de zij
2Sam 2:16 ‫ על־צד‬op de heup Jes 60:4;
‫ על־צדך‬op je zij Eze 4:4; enz.; 2. zijkant
Ex 26:13(tabernakel), Ex 25:32 (menora);
loc ‫ צ !דה‬1Sam 20:20 terzijde,
‫צ‬
(misgeschoten);
prep ‫ מצד‬naast, terzijde van Deut 31:26
‫ צדד‬nloc Sedad, aan de noordgrens van
Israel; loc ‫ ;צ !דדה‬Num 34:8 Eze 47:15†
‫ צדה‬I.q opzettelijk veroorzaken; pf ‫צדה‬
Ex 21:13; pt ‫ צדה‬1Sam 24:12;
II.ni verwoest worden; pf ‫ נצדו‬Sef 3:6†
‫ צדה‬f voedsel, proviand, zie ‫צידה‬
‫ צדוק‬nm Sadok, 1. schoonvader van koning
Uzzia 2Kon 15:33 2Kron 27:1; 2. zoon van
Achitub, hogepriester onder David
2Sam 8:17‡; 3. 1Kron 5:38; 4. zoon van Baäna
Neh 3:4; 5. zoon van Immer Neh 3:29; 6.
Neh 10:22; 7. zoon van Merajot Neh 11:11
1Kron 9:11; 8. schriftgeleerde Neh 13:13
‫ צדיה‬f boze opzet; ‫ בצדיה‬Num 35:20 ‫בלא‬
‫ צדיה‬Num 35:22†
‫ צדים‬nloc Siddim in Naftali Joz 19:35†
‫ צדיק‬adj juist, recht; pl ‫ צדיקים‬of ‫;צדקים‬
1. juist, in orde Jes 41:26 2. wie in zijn recht
staat, gelijk heeft (ook juridisch) Deut 16:19;
3. rechtschapen, rechtvaardig 2Sam 4:11, niet
schuldig Gen 20:4 4. vroom, godvrezend,
Gen 6:9 Jes 26:7
‫ צדנית‬gent Sidonitische vrouwen 1Kon 11:1;
zie ‫צידון‬
‫ צדק‬q rechtvaardig, rechtschapen zijn; in zijn
recht staan (in een rechtszaak); pf ‫צדקה‬,
‫צדקת‬, ‫צדקתי‬, ‫ ;צדקו‬ipf ‫יצדק‬, P ‫יצדק‬,
‫אצדק‬, ‫יצדקו‬, P ‫ויצ !דקו‬, ‫ תצדקנה‬Eze 16:52;
Gen 38:26‡;
ni in recht hersteld worden; pf ‫נצדק‬
Dan 8:14
pi rechtvaardigen; pf ‫ ;צדקה‬ipf ‫;ותצדקי‬
inf sf ‫ צדקו‬Job 32:2, sf ‫ צדקך‬Job 33:22, sf
341
‫צ‬
‫ בצדקתך‬Eze 16:52; 1. als onschuldig
voorstellen Eze 16:51 Eze 16:52; 2. in het gelijk
stellen Job 32:2 Job 33:32, 3. zichzelf
rechtvaardigen Jer 3:11 Job 32:2 met ‫= נפש‬
'zichzelf';
hi recht verschaffen, in het gelijk stellen; pf
‫הצדיקו‬, sf ‫ והצדקתיו‬2Sam 15:4 ipf ‫יצדיק‬,
‫ אצדיק‬Ex 23:7 Job 27:5; imp ‫ ;הצדיק‬inf
‫ ;הצדיק‬pt ‫מצדיק‬, ‫מצדיקים‬, ‫מצדיקי‬
Dan 12:3 die velen recht hebben verschaft;
hitp zich rechtvaardigen, verdedigen; ipf
‫ מה נצטדק‬Gen 44:16; hoe kunnen wij ons
rechtvaardigen / verdedigen, vrijpleiten
‫ צדק‬m gerechtigheid, rechtvaardigheid; zie
ook ‫ ;צדקה‬sf ‫צדקי‬, ‫צדקו‬, ‫צדקך‬, ‫;צדקנו‬
Lev 19:15‡ attributief: ‫ הין צדק‬een hin van
rechtvaardigheid = een eerlijke hin, ‫שפטי‬
‫ צדק‬een mond die de waarheid spreekt
‫ צדקה‬f gerechtigheid, eerlijkheid of daad van
gerechtigheid; cs ‫צדקת‬, sf ‫צדקתי‬, pl
‫צדקות‬, cs ‫צדקות‬, ‫צדקת‬, sf ‫צדקתיו‬,
‫ צדקתו‬Eze 3:20; eerlijk, deugdzaam gedrag
Gen 15:6 Gen 18:19
‫ צדקיה‬nm Sedekia, ook ‫צדקיהו‬, 1. laatste
koning van Juda 2Kon 24:17-2Kon 25:7 Jer 1:3-
Jer 39:5 2Kron 36:10 2Kron 36:11† 2. zoon van
Kenaäna, valse profeet, 1Kon 22:11 1Kon 22:24
2Kron 18:10 2Kron 18:23†; 3. zoon van Maäseja,
Jer 29:21 Jer 29:22† 4. zoon van Chananja 5.
zoon van Jojakim 1Kron 3:16
‫ צהב‬ho goudglazend; pt ‫ מצהב‬Ezr 8:27†
‫ צהב‬adj goudgeel (haar) Lev 13:30-Lev 13:36†
‫ צהל‬I.q juichen, hinniken; met voorzetsel ‫ב‬
'over' pf ‫ צהלה‬Est 8:15, ‫ צהלו‬Jes 24:14; imp
‫ צהלי‬Jes 10:30 Jes 12:6 Jes 54:1, ‫ וצהלו‬Jer 31:7;
342
ipf P ‫ יצ !הלו‬Jer 5:8, ‫ ותצהלו‬Jer 50:11,
II.hi doen glimmen; inf ‫ הצהיל‬Ps 104:15
‫ צהר‬hi olie persen? vgl. ‫ ;יצהר‬of: de middag
doorbrengen?; vgl. ‫הרים‬J ‫ ; צ‬ipf ‫בין־שורתם‬
‫ יצהירו‬Job 24:11
‫ צהר‬m dak, daklicht van de ark Gen 6:16
‫הרים‬J ‫ צ‬m middaguur 1Kon 18:29; midden op de
dag Jes 16:3 Deut 28:29 (hel licht) Job 11:17; tijd
voor de maaltijd Gen 43:16; namiddag Ps 55:18
dualis, vgl. ‫ ערב‬du ‫ערבים‬
avondschemering
‫ צו‬m onverstaanbare praat, gelal? P ‫; צו‬
Jes 28:10 Jes 28:13; Hos 5:11 ijdelheid, voosheid;
onzeker;
‫ צו‬vgl. ‫ צוה‬gebieden; ‫ קו‬vgl. ‫קו‬
meetsnoer vandaar vertalingen als 'wet en
eis'
‫ צואה‬f viezigheid, zie ‫צאה‬
‫ צואי‬adj smerig, zie ‫צאי‬
‫ צואר‬m nek, hals; sf ‫צוארו‬, ‫צוארך‬, enz.; sg
Jes 8:8,cs ‫צואר‬, sf ‫ צוארו‬Gen 41:42; pl cs
‫צוארי‬, sf ‫ צואריו‬en ‫ צוארו‬Gen 33:40,
‫ צואריכם‬en Mi 2:3 ‫( צוארתיכם‬mens)
Gen 27:16 (dier) Gen 27:16
‫ צובא‬nloc Soba, koninkrijk in Syrië bij
Damascus; ook ‫ צובה‬1Sam 14:47; ‫ארם‬
‫ צובא‬2Sam 10:6‡
‫ צוד‬q jacht maken op, op wild jagen; pf ‫צדו‬
Klaagl 4:18, sf ‫ צדוני‬Klaagl 3:52, ‫ וצדום‬Jer 16:16;
ipf ‫ יצוד‬Lev 17:13, ‫ תצוד‬Job 38:39 Spr 6:26,
‫ יצודו‬Mi 7:2, sf ‫ יצודנו‬Ps 140:12, ‫תצודני‬
Job 10:16 impf ‫ צודה‬Gen 27:3; inf abs ‫צוד‬
Klaagl 3:52, cs ‫ לצוד‬Gen 27:5; pt ‫הצד־ציד‬
Gen 27:33 'die wild heeft gejaagd'; ook op
mensen Jer 16:16‡;
 ‫צ‬
pil vangen; ipf ‫ ;תצודדנה‬inf ‫לצודד‬ ‫ צוף‬I. m honingzeem, raat met honing; pl
Eze 13:18; pt ‫ מצדדות‬Eze 13:20; ‫ ;צופים‬Spr 16:24 Ps 19:11;
hitp ‫ הצטידנו‬Joz 9:12 als leeftocht II. nm Suf, vader van Elkana 1Sam 1:1, Q
meenemen op reis; zie ‫צור‬, ‫ציד‬, ‫ציר‬ 1Kron 6:20; Sofai in 1Kron 6:11;
III. nloc het gebied van Suf bij Jeruzalem
‫ צוה‬pi bevelen, gebieden; vgl. ‫ ;מצוה‬pf ‫צוה‬,
1Sam 9:5
‫צותה‬, ‫צויתי‬, ‫ ;צויתי‬sf ‫צויתיך‬, ‫צויתים‬,
‫צוך‬, ‫צוהו‬, ‫צונו‬, ‫צום‬, ‫ ;צוך‬ipf ‫יצוה‬, ‫ויצו‬, ‫ צופח‬nm Sofach, zoon van Helem 1Kron 7:35+
‫תצוה‬, ‫אצוה‬, ‫ואצו‬, ‫ויצוו‬, sf ‫ויצוהו‬, ‫ויצום‬, ‫ צופי‬nm Suf, Sofai, zie ‫צוף‬
‫תצום‬, ‫אצו! ך‬, enz.; imp ‫ צו‬of ‫צוה‬, ‫ ;צוו‬inf
‫צות‬, sf ‫ צותו‬pt ‫מצוה‬, f ‫ מצוה‬Gen 27:8 ‫ צופים‬nloc Sofim, 1Sam 1:1 ‫רמתים־צופים‬
(Rebekka), sf ‫ מצוך‬P ‫מצו! ך‬, ‫;מצו! ך‬ ‫ צופר‬nm Sofar, vriend van Job, ook ‫;צפר‬
Gen 2:16‡ Job 2:11+
pu bevel krijgen; pf ‫צוה‬, ‫צויתה‬, ‫ ;צויתי‬ipf
‫ צוץ‬I.q bloeien; pf ‫ צץ‬Eze 7:10;
‫ יצוה‬Ex 34:34; hi bloem dragen; ‫ יציץ‬Jes 27:6 Ps 90:6 Ps 103:15,
Gen 45:19 ?lees ‫ צוה אתם‬beveel hen
stralen, blinken Ps 132:18, ‫ ויצץ‬Num 17:23,
‫ צוח‬q luid roepen, juichen; ipf P ‫יצוחו‬ ‫ יציצו‬Ps 72:16 Ps 92:8;
Jes 42:11† II.hi kijken, gluren; pt ‫ מציץ‬Hoogl 2:9
‫ צוחה‬f gejammer (luid geroep van rouw); cs ‫ צוק‬I.hi in het nauw brengen, aandringen,
‫ ; צוחת‬Jes 24:11 Jer 14:2 Jer 46:12 Ps 144:14† bedrukken (doorzeuren); pf 3f ‫הציקה‬
Re 16:16, pf 1 ‫ והציקותי‬Jes 29:2, sf: 3f+3m
‫ צולה‬f diepte der zee (oceaan) Jes 44:27†
‫ הציקתהו‬Re 14:17, 3f+1 ‫ הציקתני‬Job 32:18;
‫ צום‬q vasten; pf ‫ צמת‬1Sam 12:21, ‫צמתי‬ ipf ‫ יציק‬Deut 28:53-Deut 28:57, ‫ יציקו‬Jer 19:9; pt
1Sam 12:22,‫ צמתם‬Zach 7:5, ‫ צמנו‬Jes 58:3, sf ‫ מציק‬Jes 51:13, mm ‫ מציקים‬Jes 29:7;
‫' צמתני‬voor mij geklaagd' Zach 7:5; ipf ‫וי! צם‬ NB: vgl. ‫' יצק‬gieten, storten'
2Sam 12:16 P ‫ ויצום‬1Kon 21:27, ‫ אצום‬Est 4:16,
i.v.m.vormverwarring;
‫יצמו‬, ‫ יצומו‬Re 20:26‡, ‫ תצומו‬Jes 58:4, II.q storten, vgl. ‫ ;יצק‬vormen onzeker; pf
‫ ונצומה‬Ezr 8:23; imp ‫ צומו‬Est 4:16; inf abs ‫ צקון לחש‬ze hebben een verzuchting
‫ צום‬Zach 7:5, inf cs sf ‫ צמכם‬Jes 58:3; pt ‫צם‬ geslaakt Jes 26:16; ipf ‫' יצוק‬giet, doet
2Sam 12:23 Neh 1:4
stromen' Job 29:6; Job 28:2 ?= ‫ יוצק‬erts wordt
‫ צום‬m het vasten; pl ‫ צמות‬Est 9:31 gegoten tot brons;
vastentijden; 2Sam 12:16‡ ‫ צוק‬m druk, benauwdheid; ‫ בצוק העתים‬in
‫ צוער‬nloc Soar, zie ‫צער‬ moeilijke tijden, in een tijd van
verdrukking; Dan 9:25†
‫ צוער‬nm Suar, helper van Mozes Num 1:8+
‫ צוף‬q overstromen; pf ‫ צפו‬Klaagl 3:54; ‫ צוקה‬f druk, benauwenis; Jes 8:22 Jes 30:6
Spr 1:27†
hi doen overstromen; ipf ‫ ויצף‬doen drijven
2Kon 6:6; pt ‫ הציף‬Deut 11:4

343
‫צ‬
‫ צור‬zie ook ‫יצר‬, ‫צרר‬, ‫צרה‬, ‫נצר‬
i.v.m.vormverwarring;
I.q insnoeren, in een bundel pakken;
insluiten, belegeren; pf ‫צרת‬, ‫צרתי‬, sf
‫ ;צרתני‬ipf ‫תצור‬, ‫ו !יצר‬, ‫ויצרו‬, ‫נצור‬
Hoogl 8:9; inf ‫ ;צור‬imp ‫ ;צורי‬pt ‫;צרים‬
1. inpakken: 2Kon 5:23 2Kon 12:11 Deut 14:25
Eze 5:3 (bevolking) opruien Re 9:31; 2.
insluiten, belegeren Jes 29:3 Deut 20:19‡; 3.
afsluiten, dichtmaken Hoogl 8:9
ni belegerd; pt f ‫ ;נצורה‬Jes 1:8 lees ‫נצורה‬
ip.v. ‫ ;נצורה‬vgl. ‫' נצר‬bewaken'; hier is
'belegerd' bedoeld.
II.q vijandig optreden; vormen als bij 1:
Ex 23:22 Deut 2:9 Deut 2:19 Est 8:11;
Ps 89:44 ‫ צור חרבו‬zie ‫;צור‬
III.q vormen, vormgeven; vgl. ‫יצר‬, ‫;צורה‬
ipf ‫ ויצר‬Ex 32:4 1Kon 7:15; ‫ אצרך‬Q Jer 1:5
'voorat Ik je gevormd heb', zie ‫יצר‬
‫ צור‬nloc Tyrus, de handelsstad; vgl. ‫ צר‬en
‫ ;צור‬gent ‫צרי‬, ‫ צרים‬1Kon 7:14 Ezr 3:7‡;
2Sam 5:11‡;
Hos 9:13 ‫ לצור שתלה בנוה‬: NBG'51: een
Tyrus geplant in een landouw; NBV'04: een
jonge palm geplant in een oase?
‫ צור‬m I. m rots; sf ‫צורי‬, ‫צורם‬, pl ‫צרים‬,
‫ צורות‬Job 28:10; vaak als beeld van
'veiligheid, vaste toevlucht' 2Sam 22:3;
II. m scherp, kiezelsteen Ps 89:44 Job 22:24, zie
‫;צר‬
III. m vorm, gedaante Ps 49:15, zie ‫;צורה‬
IV. nm Sur, 1. vorst van Midian Num 25:15
Num 31:8 Joz 13:21; 2. een ander 1Kron 8:30
1Kron 9:36; 3. naam van een godheid in ‫בית‬
‫צור‬, ‫פדהצור‬
‫ צורה‬f vorm (als op een bouwtekening); cs
‫צורת‬, ‫צורתו‬, pl ‫צורת‬, sf ‫צורתו‬, ‫;צורתיו‬
344
Eze 43:11;
Ps 49:15 'hun gedaante' K ‫ צירם‬Q ‫ צורם‬lees
‫צורתם‬
‫ צוריאל‬nm Suriël, zoon van Abichaïl
Num 3:35†
‫ צורישדי‬nm Surisaddai 'De Eeuwige is mijn
rots', vader van Selumiël Num 1:6†
‫ צורנים‬m halsversiersel Hoogl 4:9 vgl. ‫צואר‬
‫ צות‬hi aansteken; ipf ‫ אציתנה‬Jes 27:4; vgl.
‫יצת‬
‫ צח‬adj blinkend; ff ‫ ;צחות‬adv ‫לדבר צחות‬
heldere dingen zeggen, duidelijk spreken
Jes 32:4; stralend Hoogl 5:10; stralende hitte,
gloed Jes 18:4 Jer 4:11
‫ צחא‬nm Sicha, zie ‫ציחא‬
‫ צחה‬adj droog, verdord Jes 5:13†
‫ צחח‬q blinkend wit zijn; pf ‫ צחו‬Klaagl 4:7†
‫ צחיח‬m kale rots; pl ‫ ;צחיחים‬Eze 24:7 Eze 24:8
Eze 26:4 2Ez 26:14; Neh 4:7 open plekken (waar
de muur open ligt); †
‫ צחיחה‬f kaal, dor land Ps 68:7†
‫ צחנה‬f stank van rotting Joël 2:20†
‫ צחצחות‬f dorre verschroeide streken
Jes 58:11†
‫ צחק‬q lachen; vgl. ‫ ;שחק‬pf ‫ צחקה‬Gen 18:13,
P ‫צחקת‬, ‫ צחקתי‬Gen 18:15; ipf ‫יצחק‬
Gen 21:6 P ‫ ויצחק‬Gen 17:17, ‫ ותצחק‬Gen 18:12;
inf ‫ לצחק‬Eze 23:32 vgl. ‫;צחק‬
pi grapjes maken, spelen / spotten; ipf
‫ ויצחק‬Re 16:25; inf ‫ לצחק‬Ex 32:6, ‫לצחק־‬
Gen 39:14 Gen 39:17; pt ‫מצחק‬, ‫;מצחקים‬
grapje maken Gen 19:14; spotten Gen 21:9
Gen 39:14; vrijen, minnekozen Gen 26:8;
vermaken Re 16:25; zich vermaken Ex 32:6

‫ צחק‬m gelach, spot Gen 21:6 Eze 23:32†
‫ צחר‬nloc Sachar Eze 27:18 onzeker; vgl.
licht of lichtbruin (Sahara)
‫ צחר‬adj wit, lichtbruin? ff ‫ צחרות‬Re 5:10;
de meeste vertalingen: een lichte kleur
‫ צחר‬nm Sochar; 1. zoon van Simeon Gen 46:10
Ex 6:15= ‫ זרח‬Num 26:13 1Kron 4:24; 2. Gen 23:8
Gen 25:9; 3. 1Kron 4:7
‫ צי‬m I. m schip Jes 33:21; pl ‫ צים‬Num 24:24
of ‫ ציים‬Dan 11:30;
Eze 30:9
II. m woestijndier, woestijngeest?; pl ‫;ציים‬
Jes 13:21 Jes 23:13 Jes 34:14 Jer 50:39;
woestijnbewoners Ps 72:9 en Ps 74:14 onzeker
‫ ציבא‬nm Siba, dienaar van Saul en verzorger
van Mefiboset 2Sam 9:2-2Sam 19:30†
‫ ציד‬jagen, zorgen voor eten, zie ‫צוד‬
‫ ציד‬m jacht; P ‫ציד‬, cs ‫ציד‬, sf ‫צידו‬,
‫ ;צידם‬1. het jagen; ‫ גבר־ציד‬een groot
jager Gen 10:9‡; 2. wat men jaagt: wild,
vlees: Gen 25:28+;Lev 17:13; 3. algemener:
leeftocht, proviand Joz 9:5 Joz 9:14,
levensmiddelen Ps 132:15 Job 38:41 Neh 13:15; †
‫ ציד‬m jager; pl ‫ צידים‬Jer 16:16†
‫ צידה‬f proviand, leeftocht, "teerkost"; ook
‫ ;צדה‬sf ‫ ;צידה‬Gen 42:25 Gen 45:21 Ex 12:39
Joz 1:11 Joz 9:11 Re 7:8 Re 20:10 1Sam 22:10
Ps 78:25†
‫ צידון‬nloc Sidon, handelsstad Joz 11:8
1Kon 16:31; ook ‫ צידן‬Gen 10:15‡; gent ‫צידני‬, ff
‫ צדניות‬1Kon 11:1, pl ‫צידנים‬, ‫צידונים‬,
1Kon 11:33 ‫צידנין‬
‫ ציה‬f droogte, steppe, woestijn; pl ‫;ציות‬
Jes 35:1‡
‫צ‬
‫ ציון‬nloc f Sion = Jeruzalem; de burcht
2Sam 5:7‡
‫צחר‬
‫ ציון‬m stenen paal; als wijzer, merkteken
Jer 31:21 Eze 39:15; als grafmonument
2Kon 23:17†
‫ ציון‬m droogte, dor land Jes 25:5 Jes 32:2†
‫ ציחא‬nm Sicha ; ook ‫ ;סחא‬Ezr 2:43 Neh 7:46
Neh 11:21†
‫ צין‬nloc Sin, de woestijn, zie ‫צן‬
‫ צינק‬m schandblok of -ijzer om de hals; vgl.
‫ ; זקים‬Jer 29:26†
‫ ציער‬nloc Sior, in de bergen van Juda
Joz 15:54†
‫ ציף‬nm Suf, K 1Kron 6:20 Q zie ‫צוף‬
‫ ציץ‬I. m bloesem, bloemen (coll); pl ‫צצים‬
1. echte bloem Num 17:23 Jes 28:1
‫צידי‬, Jes 40:6+;Ps 103:15 Job 14:2; 2. versiering in de
vorm van bloemknoppen 1Kon 6:18-1Kon 6:35;
3. diadeem (van de hogepriester) Ex 28:36
Ex 39:30 Lev 8:9; 4. veer, vleugel? Jer 48:9 of
lees ‫; ציון‬
II. nloc Sis; ‫ מעלה הציץ‬2Kron 20:16 aan de
dode Zee; †
‫ ציצה‬f bloem, bloesem; cs ‫ ציצת‬Jes 28:4†
‫ ציצית‬f haarpluk, zie ‫ציצת‬
‫ ציצת‬f franje, kwastje Num 15:38 Num 15:39;
haarlok Eze 8:3; †
‫ ציקלג‬nloc Siklag, zie ‫צקלג‬
‫ ציר‬q gezant zijn; pt ‫ צר‬de boodschapper?
Jes 59:19; vgl. ‫;ציר‬
hitp zich als gezant gedragen; vgl. ‫ ציר‬ipf.
‫ יצטירו‬Joz 9:4 zij gedroegen zich als
gezanten of lees ‫ יצטידו‬zie ‫ צוד‬hitp ipf;
'namen eten mee, voorzagen zich van
345
‫צ‬
leeftocht; vgl Joz 9:12
NB: zie verder ‫צור‬
‫ ציר‬I. m bode, gezant; pl ‫צירים‬, cs ‫ציריך‬,
Jes 18:2 Jes 57:9 Jer 49:14 Ob 1 Spr 13:17 Spr 25:13†
mogelijk verwarring ‫ ציר‬- ‫' צר‬nauw, eng'
Jes 63:9 Jes 59:19;
II. m barenswee; pl ‫צירים‬, cs ‫צירי‬, sf
‫צריה‬, ‫ ;צירי‬1Sam 4:19 Jes 13:8 Jes 21:3
Dan 10:16†
III. m scharnier; sf ‫ צירה‬Spr 26:14
IV. m beeld; onzeker; vgl. ‫;יצר‬
Jes 45:16 ‫ צירים‬afgodsbeelden ?lees ‫;יצרים‬
Ps 49:15 K ‫ וצירם‬Q ‫ וצורם‬hun gedaante, ?
lees ‫יצרם‬
‫ צל‬m/f schaduw; sf ‫צלו‬, enz.; Job 40:22 ‫;צללו‬
pl ‫צללים‬, cs ‫ ;צללי‬Gen 19:8‡; fig.
'bescherming' Ps 17:8‡
‫ צלה‬q roosteren, braden; ipf ‫ יצלה‬Jes 44:16,
‫ אצלה‬Jes 44:19, inf ‫ לצלות‬1Sam 2:15; †
‫ צלה‬nf Silla, tweede vrouw van Lamech
Gen 4:19+
‫ צלול‬m rond brood, zie ‫צליל‬
‫ צלח‬q lukken; geschikt zijn; binnendringen;
pf ‫ וצלחה‬1Sam 10:6, P ‫ צ !לחה‬Jer 12:1, ‫וצלחו‬
2Sam 19:18; ipf ‫יצלח‬, ‫ היצלח‬vragend en P
Eze 17:15; ‫ותצלח‬, ‫ ותצלחי‬Eze 16:13; imp
‫ צלח‬Ps 45:5 'wees voorspoedig en rij uit' =
rij voorspoedig uit; 1. binnendringen,
werkzaam worden; ‫ רוח יהוה‬Re 14:6‡ 2.
goed, geschikt, voorspoedig zijn/worden
Eze 16:13 Jes 54:17‡; 3. lukken, slagen Num 14:41
Dan 11:27; 4. bereiken, geraken tot 2Sam 19:18
onzeker;
hi slagen, gedijen; met LV: voorspoedig
doen zijn, doen slagen; pf ‫הצליח‬,
‫והצלחת‬, sf ‫ הצליחו‬2Kron 26:5; ipf ‫יצליח‬,
346
‫ ויצלח‬1Kron 29:23, ‫תצליח‬, ‫תצליחי‬, ‫יצליחו‬,
‫ ;תצליחו‬imp ‫ והצלח‬1Kon 22:12+, ‫הצליח‬
Ps 118:25, ‫ ;הצליחו‬pt ‫ ;מצליח‬lukken Ps 1:3‡;
doen slagen Gen 24:21 Gen 39:3‡; ‫איש מצליח‬
Gen 39:2 succesvol, voorspoedig
‫ צלחות‬f schotels, pannen 2Kron 35:13, zie
‫צלחת‬
‫ צלחית‬f schotel 2Kon 2:20†
‫ צלחת‬f kookpot, schotel; P ‫צלחת‬, pl
‫ ;צלחות‬2Kon 21:13 Spr 19:24 Spr 26:15 2Kron 35:13†
‫ צלי‬adj geroosterd, gebraden (vlees); Jes 44:16;
cs ‫ צלי‬Ex 12:8+; †
‫ צליל‬m rond brood Re 7:13; K ‫צלול‬
‫ צלל‬I.q rinkelen, tuiten (oren); pf ‫צללו‬
Hab 3:16bibberende lippen; ipf ‫תצלינה‬
1Sam 3:11, ‫ תצלנה‬2Kon 21:12 Jer 19:3;
II.q wegzinken; pf ‫ צללו‬Ex 15:10;
III.q in de schaduw zijn; pf ‫ צללו‬Neh 13:19;
hi schaduw geven; pt ‫ מצל‬Eze 31:3
‫ צללים‬m schaduwen Hoogl 2:17, zie ‫צל‬
‫ צללפוני‬nf Hasselelponi 1Kron 4:3; zuster van
de zonen van Etam (Juda)
‫ צלם‬m beeld; sf ‫צלמו‬, ‫צלמם‬, ‫צלמנו‬, pl
‫צלמים‬, cs ‫צלמי‬, sf ‫צלמיו‬, ‫;צלמיכם‬
1. beeld, gelijkenis (abstract) Gen 1:26‡; 2.
afbeelding, tekening 1Sam 6:5‡; 3.
afgodsbeeld 2Kon 11:18‡; 4. schaduwbeeld,
onwerkelijke schijn Ps 39:7 Ps 73:20
‫ צלמון‬I. nm Salmon nm 2Sam 23:28 = ‫עילי‬
1Kron 11:29;
II. nloc berg Salmon in Samaria Re 9:48
Ps 68:15
‫ צלמות‬m diepe duisternis; Jes 9:1‡ ook
vertaald als 'schaduw des doods'

‫ צלמנה‬nloc Salmona, legerplaats Num 33:41†
‫ צלמנע‬nm Salmunna, koning van Midian,
door Gideon verslagen; Re 8:5-
Re 8:21;Ps 83:12†
‫ צלע‬q mank, kreupel lopen; pt ‫ צלע‬Gen 32:32
Mi 4:6 Mi 4:7 Sef 3:19† inf sf ‫ ובצלעי‬Ps 35:15 e.a.,
zie ‫צלע‬
‫ צלע‬I. f zijkant, rib; pl‫צלעות‬, ‫צלעים‬
1Kon 6:34, cs ‫צלעות‬, sf ‫;צלעתיו‬
1. lichaamsdeel Gen 2:21‡ 2. zijkant (van de
verbondsark) Ex 25:12‡; 3. flank van de
heuvel, helling 2Sam 16:13; 4. vleugel, in
verschillende betekenissen 1Kon 6:5+ en
Eze 41:6 zijvertrek, verdieping ervan, plank,
deurblad ;
1Kon 6:34 ‫ קלעים‬lees ‫;צלעים‬
II. nloc Sela 2Sam 21:14 Joz 18:28
‫ צלע‬m gestruikel, val; sf ‫צלעו‬, ‫ ;צלעי‬vgl.
‫ ;צלע‬Jer 20:10 Ps 35:15 Ps 38:18 Job 18:12†
‫צ‬
‫ צלק‬nm Selek, Ammoniet, krijger van David;
2Sam 23:37 1Kron 11:39†
‫ צלתי‬nm Silletai, 1. zoon van Simi 1Kron 8:20;
2. aanhanger van David 1Kron 12:21†
‫ צם‬vasten zie ‫צום‬
‫ צמא‬q dorst hebben of krijgen; pf‫צמאה‬,
‫צמאו‬, 2f ‫ וצמת‬Ruth 2:9, 1 ‫ צמאתי‬ipf
‫ויצמא‬, P ‫תצמאו‬, P ‫ ;יצמאו‬Ex 17:3‡; Ps 42:3
Ps 63:2 de dorstende ziel
‫ צמא‬adj dorstig; f ‫ ;צמאה‬pl ‫ צמאים‬Ps 107:5,
‫ צמים‬Job 5:5 Job 18:9; land Deut 29:18 volk
2Sam 17:29 de dorstige bij Jesaja Jes 21:14
Jes 29:8 Jes 32:6 Jes 55:1; dorstige vijand
Spr 25:21
‫ צמא‬m dorst; sf ‫צמאי‬, ‫ ;צמאם‬Ex 17:3‡
‫ צמאה‬f dorst Jer 2:25†
‫ צמאון‬m dorstige grond Deut 8:15 Jes 35:7
Ps 107:33†

‫ צלף‬nm Salaf, vader van Chanun; Neh 3:30†
‫ צלפחד‬nm Selofchad, zoon van Hefer, vader
van vijf dochters; Num 26:33 Joz 17:3 1Kron 7:15;
zijn dochters Num 27:1+; Num 36:2
‫ צלצח‬nloc Selsach in Benjamin, bij Rachels
graf; 1Sam 10:2†
‫ צמד‬m koppel, span; cs
‫ צלצל‬m sprinkhaan, krekel; Deut 28:42; Jes 18:1
‫ ארץ צלצל כנפים‬land van de krekel met
vleugels, Ethiopië denken aan geruis,
gerinkel; vgl. ‫ צלל‬1
‫ צלצל‬m visspeer, harpoen; cs ‫ צלצל‬Job 40:31;
cymbalen, zie ‫צלצלים‬
sprinkhaan, krekel, zie ‫צלצל‬
‫ צלצלים‬m cymbalen; cs ‫ ;צלצלי‬2Sam 6:5
Ps 150:5†
‫ צמד‬ni aangespannen zijn of worden; fig. zich
inlaten met; ipf ‫ ויצמד‬Num 25:3, ‫ויצמדו‬
Ps 106:28; pt mm ‫ הנצמדים‬Num 25:5;
pu aangebonden; pt ‫ מצמדת‬2Sam 20:8;
hi vlechten, aan elkaar koppelen; ipf
‫ תצמיד‬Ps 50:19; †
‫צמדו‬, pl ‫צמדים‬, cs
‫ צמד בקר ;צמדי‬een span runderen 1Sam 11:7
‫ צמד חמורים‬een span ezels Re 19:3;
juk (landmaat, dagwerk van een span
ploegende ossen) 1Sam 14:14 1Kon 19:19 Jes 5:10;
gespan, juk als beeld van onderwerping
Jer 51:23
‫ צמה‬f gezichtssluier; sf ‫ ;צמתך‬Jes 47:2
Hoogl 4:1-Hoogl 6:7†

347
‫צ‬
‫ צמוקה‬f (broodje, plak) gedroogde rozijnen
pl ‫צמוקים‬, ‫ צמקים‬1Sam 25:18 1Sam 30:12
2Sam 16:1 1Kron 12:41†
‫ צמח‬q spruiten, uitlopen; pf ‫ צמח‬Lev 13:37,
‫ וצמחו‬Jes 44:4; ipf ‫ יצמח‬P ‫יצמח‬, ‫תצמח‬,
P ‫יצמחו‬, ‫ ;תצמחנה‬pt ‫צמח‬, ff ‫; צמחות‬
ontspruiten, uitkomen Gen 2:5; opgroeien
Ex 10:5, groeien Lev 13:37;
pi sterk groeien; pf ‫ צמח‬Eze 16:7; ipf ‫יצמח‬
2Sam 10:5 1Kron 19:5; inf ‫ לצמח‬Re 16:22;
hi laten groeien, laten uitlopen; pf sf
‫ הצמיחה‬Jes 55:10; ipf ‫יצמיח‬, ‫ויצמח‬,
‫ תצמיח‬en Deut 29:22 ‫תצמח‬, ‫ ;אצמיח‬inf
‫ להצמיח‬Job 38:27; pt ‫ מצמיח‬Ps 104:14 Ps 147:8
‫ צמח‬m wat groeit, het gewas; sf ‫;צמחה‬
Gen 19:25‡;
wat J. laat groeien Jes 4:2; de
Rechtvaardige Spruit Jer 23:5;
‫ צמיד‬I. m armband; pl ‫;צמידים‬
Gen 24:22+;Num 31:50 Eze 16:11 Eze 23:42†;
II. m deksel of afdekdoek Num 19:15†
‫ צמים‬m strik, lus Job 5:5 maar lees
‫צמאים‬
dorstigen, zie ‫שאף צמים חילם ;צמא‬
dorstigen snakken naar hun bezit; het vers
blijft moeilijk
‫ צמיתת‬adv voorgoed Lev 25:30, zie ‫צמתת‬
‫ צמם‬rad (een sluier of net over iets werpen?
zie ‫ צמה צמה‬sluier en ‫ צמים‬strik
‫ צמק‬q verschrompelen, verdrogen pt mm
‫ צמקים‬Hos 9:14 (borsten); vgl. ‫צמוקה‬
gedroogde druiven
‫ צמר‬m wol, P ‫ ;צמר‬sf ‫ ;צמרי‬Lev 13:47‡;
verbod op tweeërlei, wol met linnen
Deut 22:11
348
‫ צמרי‬adj Semarieten, Hamieten uit Kanaan
Gen 10:18 1Kron 1:16† ? uit Simura, Sumur bij
Tripolis
‫ צמרים‬nloc Semaraïm 1. in Benjamin bij
Bethel Joz 18:22; 2. een berg 2Kron 13:4
‫ צמרת‬f kruin, boomtop; sf ‫צמרתו‬, ‫;צמרתם‬
Eze 17:3+
‫ צמת‬ni vergaan, verdwijnen; pf ‫נצמתי‬
Job 23:17, ‫ נצמתו‬Job 6:17;
pi vernietigen; pf ‫ צמתתני‬Ps 119:139,
‫תותני‬
! ‫ צמ‬Ps 88:17
hi vernietigen, verdelgen; pf ‫;הצמתה‬
Ps 73:27; ipf ‫ תצמית‬Ps 143:12, ‫ אצמית‬Ps 101:5
Ps 101:8, ‫ יצמיתם‬Ps 94:23, ‫ אצמיתם‬Ps 18:41
2Sam 22:41; imp sf ‫ הצמיתם‬Ps 54:7; pt sf
‫ מצמיתי‬Ps 69:5
‫ צמתת‬definitieve verkoop, waarbij het recht
op terugkoop vervalt; ‫ לצמתת‬Lev 25:23;
‫ לצמיתת‬Lev 25:30
‫ צן‬nloc Sin, woestijnstrook in het zuiden;
Num 13:21‡
‫ צן‬m doornen? stekel? pl ‫ צנים‬Job 5:5 Spr 22:5;
pl ‫ צנינים‬Num 33:55 en ‫ צננים‬Joz 23:13; pl
‫ צנות‬Am 4:2 haken (vishaak, vleeshaak?)
‫ צנה‬I. f koelte, verkoeling; cs ‫ צנת‬Spr 25:13;
II. f schild, groter dan ‫ נשא הצנה ;מגן‬de
schilddrager; pl ‫ ;צנות‬1Sam 17:7‡;
sierschilden 1Kon 10:16‡
‫ צנוע‬adj nederig, bescheiden; mm ‫צנועים‬
Spr 11:2†
‫ צנוף‬m tulband Jes 62:3, zie ‫צניף‬
‫ צנור‬m stroom, waterval; pl sf ‫ ;צנוריך‬Ps 42:8;
2Sam 5:8 watertunnel?
‫ צנות‬f haken Am 4:2, zie ‫צן‬

‫ צנח‬q slaan, klappen; ipf ‫ ;ותצנח‬Joz 15:18 zij
sprong van de ezel of zittend op de ezel
klapte zij in de handen (om aandacht te
krijgen);
Re 4:21 Jaël sloeg de pin in de grond; of: de
pin drong in de grond
‫ צניף‬m tulband, hoofdband; cs ‫ ;צניף‬Jes 62:3
Zach 3:5 Job 29:14†
‫ צניפה‬f hoofddoek, hoofdtooi; pl ‫;צניפות‬
Jes 3:23
‫ צנם‬q uitdrogen, mager en hard worden; pp
‫ צנמות‬Gen 41:23†
‫ צנן‬nloc Senan Joz 15:37, zie ‫צאנן‬
‫ צננים‬m doornen, stekels, zie ‫צן‬
‫ צנע‬hi zich inhouden, bescheiden zijn; vgl
‫ ;צנוע‬inf ‫ הצנע‬Mi 6:8†
‫ צנף‬q in elkaar rollen, omwikkelen (tulband,
verband); ipf ‫ יצנף‬Lev 16:4, sf ‫יצנפך‬
Jes 22:18; inf abs ‫† ;צנוף‬
‫ צנפה‬f kluwen Jes 22:18†
‫ צנצנת‬f mand, kruik of korf (voor het
manna); Ex 16:33†
‫ צנק‬m halsijzer, zie ‫צינק‬
‫ צנתרות‬f buisjes, pijpjes (voor de lampolie)
Zach 4:12†
‫ צעד‬q stappen, schrijden, opgaan (klimop); pf
‫ צעדה‬Gen 49:22 klimmen, ‫ צעדו‬2Sam 6:13;
ipf P ‫ יצעד‬Spr 7:8, ‫ תצעד‬Hab 3:12, P ‫יצעדו‬
Jer 10:5; inf sf ‫ בצעדך‬Re 5:4 Ps 68:8;
hi ipf ‫ תצעדהו למלך בלהות‬Job 18:14; doet
hem voortschrijden naar de koning der
verschrikkingen
‫ צעד‬m stap, schrede; P ‫צעד‬, sf ‫צעדי‬, ‫צעדו‬,
P ‫ ;צע !דך‬pl ‫צעדים‬, cs ‫צעדי‬, sf ‫צעדי‬,
‫צ‬
‫צעדיו‬, enz.;
2Sam 6:13;2Sam 22:37=Ps 18:37;Jer 10:23‡
‫ צעדה‬f voetstappen; pl ‫ ;צעדות‬2Sam 5:24
1Kron 14:15; enkelkettinkje Jes 3:20
‫ צעה‬q scheef, krom gaan, zich krommen; pt
‫צעה‬, ‫צעה‬, ‫ ;צעים‬krom vastgebonden
Jes 51:14,
(trots, hoofd in de nek) Jes 63:1; zich
krommend, (lichtekooi) Jer 2:20, (vat)
scheefhouden Jer 48:12
pi pf ‫ וצעהו‬Jer 48:12; een vat scheef houden
en leeggieten?
‫ צעיף‬m sluier (omslagdoek); sf ‫;צעיפה‬
Gen 24:65 Gen 38:14 Gen 38:19†
‫ צעיר‬adj I. adj gering, onbeduidend, klein,
jongste; f ‫צעירה‬, sf ‫צעירו‬, pl ‫צעירים‬, cs
‫צעירי‬, sf ‫ ;צעיריהם‬Gen 19:31 jongste
dochter; Gen 25:23 jongste zoon; 1Sam 9:21
kleinste stam; Jer 14:3 geringe luiden;
II. nloc Sair; loc ‫ צ !עירה‬naar Sair 2Kon 8:21
‫ צעירה‬I. f de jongste dochter Gen 19:31
Gen 29:26
II. f jeugd, rang als jongste Gen 43:33;
tegenover ‫;בכרה‬
III. f geringheid Dan 8:9 ‫ מצעירה ותגדל‬van
gering als zij was werd zij groter
‫ צען‬q opbreken (inpakken en tent
verplaatsen); ipf ‫ יצען‬Jes 33:20†
‫ צען‬nloc Soan in Egypte (Grieks Tanis)
Num 13:22‡
‫ צעננים‬nloc Saänannim in Naftali; Joz 19:33
Re 4:11 K ‫ בצענים‬Q ‫בצעננים‬
‫ צעצעים‬m beelden, gegoten of gesneden
2Kron 3:10†
‫ צעק‬q roepen; vgl.
‫ ;זעק‬pf ‫צעק‬, ‫צעקה‬,
‫צעקתי‬, ‫ צעקו‬P ‫ ;צעקו‬ipf ‫יצעק‬, ‫תצעק‬,
349
‫צ‬
‫אצעק‬, ‫אצעקה‬, ‫יצעקו‬, ‫תצעקו‬, ‫;ונצעק‬
imp f ‫ צעקי‬P ‫וצעקי‬, ff ‫ ;צעקנה‬inf abs
‫ צעוק‬Ex 22:22, cs ‫ לצעק‬2Kon 8:3; pt ‫צעק‬,
‫צעקת‬, ‫ ;צעקים‬roepen, schreeuwen Job 19:7
Gen 4:10; (klagend) Ex 5:15
(om hulp) Ex 22:17;
kermen, jammeren Num 11:2;
ni worden opgeroepen, bijeengeroepen; ipf
‫ויצעק‬, ‫ ;ויצעקו‬Re 7:23 Re 7:24 Re 10:17 Re 12:1
1Sam 13:4 2Kon 3:21;
pi uitroepen, luid roepen; pt ‫ מצעק‬2Kon 2:12
hi bijeenroepen; ipf ‫ ויצעק‬1Sam 10:17
‫ צעקה‬f roep, schreeuw; cs ‫צעקת‬, sf ‫צעקתו‬,
enz.; noodkreet, gejammer Ex 3:9; Gen 18:21
‫ הכצעקתה‬vragend! 'of overeenkomstig
haar kwade roep zij hebben gehandeld of
niet'; Job 27:9 ‫ הצעקתו ישמע‬vragend: 'zal
Hij zijn roepen horen?'; Gen 19:13 ‫צעקתם‬
hun kwade roep
‫ צער‬q klein, onbelangrijk zijn of worden; ipf
‫ ויצערו‬Job 14:21, P ‫ יצערו‬Jer 30:19; pt mm
‫ הצערים‬Zach 13:7
‫ צער‬nloc Soar, ook ‫צואר‬, loc ‫ !צערה‬in
Moab aan de Dode Zee (bij Sodom en
Gomorra); Gen 13:10‡
‫ צפד‬q verschrompelen (huid); pf ‫צפד‬
Klaagl 4:8†
‫ צפה‬I.q spieden, op de uitkijk staan; vgl.
‫ ;מצפה‬ipf ‫ י! צף‬Gen 31:49, ‫ תצפינה‬Ps 66:7; pt
‫ צפה‬wachter, uitkijk, ook ‫צופה‬, ‫צפים‬, f
‫צופיה‬, ‫צפות‬, sf ‫צפיו‬, ‫ ;צפיך‬1Sam 14:16
Jer 6:17 Hoogl 7:5‡;
Job 15:22Q ‫ וצפוי הוא אלי־חרב‬hij is
bestemd voor het zwaard? of bespied wordt
hij door de engelen des zwaards = de dood
loert op hem
pi spieden, uitzien (naar); piël meestal
350
betekenis II!; pf ‫ צפינו‬Klaagl 4:17; ipf ‫אצפה‬
Ps 5:4 Hab 2:1 Mi 7:7 imp ‫ צפה‬Nah 2:2, f ‫צפי‬
Jer 48:19; pt ‫ מצפה‬1Sam 4:13 Jes 21:6; ‫מצפיך‬
Mi 7:4;
II.pi overtrekken, bekleden, beleggen (met
een laag);
pf ‫צפה‬, ‫ית‬ ! ‫ וצפ‬ipf ‫ויצף‬, ‫תצפה‬, ‫ויצפו‬, sf
‫ויצפהו‬, ‫ויצפם‬, ‫( ;תצפנו‬bladgoud) Ex 25:11
(hout) 1Kon 6:15 (stenen) 2Kron 3:6; ‡
pu bedekt, overtrokken; pt ‫מצפה‬, ‫מצפים‬
Ex 26:32 Spr 26:23
‫ צפה‬f wat weglekt; sf ‫' צפתך‬uw etter,
lijkvocht' Eze 32:6†
‫ צפו‬nm Sefo, zoon van Elifaz, stamhoofd bij
de Edomieten Gen 36:11 Gen 36:15 = ‫צפי‬
1Kron 1:36; †
‫ צפוי‬m beslag, deklaag (metaal); Ex 38:17+
Num 17:3+ Jes 30:22†
‫ צפון‬nm Sefon, zoon van Gad Num 26:15; nloc
‫ בעל־צפון‬Num 33:7; = ‫ צפיון‬Gen 46:16; gent
‫ צפוני‬Num 26:15; ook : noorderlingen Joël 2:20,
zie ‫צפון‬
‫ צפון‬f I. f het noorden; loc ‫ צ !פנה‬Gen 13:14 en
‫ צ !פונה‬Joz 13:3‡; 1. windstreek of gebied
Jes 43:6; 2. de noordkant, ook: linkerkant;
Joz 15:5 Re 21:19; 3. noordenwind Hoogl 4:16;
adj noordelijk Joël 2:20 of ?lees ‫ צפצפוני‬de
tsjilper, krekel;
II. nloc Safon in Gad Joz 13:27; Re 12:1 naar
Safon of noordwaarts zie ook ‫צפון‬
‫ צפון‬adj verborgen schat, sf ‫ צפונך‬Ps 17:14 K
‫ ;צפין‬zie ‫צפן‬
‫ צפוע‬m dierlijke mest K Eze 4:15 Q zie ‫צפיע‬
‫ צפור‬m I. m vogel; pl ‫פרים‬J ‫ ;צ‬algemeen:
vogel, gevogelte, Gen 7:14‡; traditioneel

vertaald met mus Ps 84:4;
II. nm Sippor, vader van Balak van Moab
Num 2:2‡
‫ צפחת‬f wijde kruik, (met een buik);
1Sam 26:11†
‫ צפי‬nm Sefi, zoon van Elifaz, 1Kron 1:36 = Sefo,
zie ‫צפו‬
‫ צפיה‬f wachttoren, uitkijkpost; sf ‫צפיתנו‬
Klaagl 4:17†
‫ צפיון‬nm Sifjon, zoon van Gad Gen 46:16, zie
‫צפון‬
‫ צפיחת‬f wafel, platte koek Ex 16:31†
‫ צפים‬nloc Sofim, verspieders, zie ‫צפה‬
Num 23:14;
het veld der spieders, orakelplaats
van Bileam
‫ צפין‬adj verborgen (schat) K Ps 17:14 Q zie
‫צפון‬, ‫צפן‬
‫ צפיע‬m dierlijke mest; pl cs ‫ צפיעי‬Q Eze 4:15
K ‫צפועי‬
‫ צפיעה‬f scheuten, opschot? gebladerte?;
‫ צפיעות‬Jes 22:24 onzeker;
‫ צפיר‬m geitenbok; cs ‫צפיר‬, pl cs ‫;צפירי‬
Dan 8:5+;Ezr 6:17 Ezr 8:35 2Kron 29:21†
‫ צפירה‬f krans; cs ‫ ;צפירת‬Jes 28:5;
doem, dag van afrekening? Eze 7:7 Eze 7:10
onzeker
‫ צפית‬f tafelkleed, tapijt waarop men de
maaltijd spreidt? Jes 21:5†
KB: schikking, volgorde van zitplaatsen
‫ צפן‬q verbergen, bewaren / loeren op; pf ‫צפן‬
Spr 2:7, ‫צפנת‬, enz.; ipf ‫יצפן‬, ‫תצפן‬, ‫יצפנו‬,
P ‫ יצ !פנו‬Ps 56:7 loeren?, 1pl ‫ נצפנה‬laten
wij beloeren Spr 1:11, sf ‫ יצפנני‬Ps 27:5,
‫ ותצפנהו‬Ex 2:2 = ‫ ותצפנו‬Joz 2:4, ‫ ;תצפנם‬pt
‫צ‬
mm+3f ‫ צפניה‬Spr 27:16; pp ‫צפון‬, f ‫צפונה‬,
sf ‫צפונך‬, ‫ צפוני‬mijn schat, pl ‫צפוניך‬,
‫ צפוניו‬Job 20:26 wat hij gespaard heeft;
ni verborgen zijn; pf ‫ נצפן‬Jer 16:17, ‫נצפנו‬
Job 15:20 Job 24:1;
hi verborgen houden; ipf sf ‫ תצפנני‬Job 14:13
dat gij mij verbergt; inf sf ‫ הצפינו‬Ex 2:3
‫ צפניה‬nm Sefanja, 1. de profeet Sef 1:1; 2. een
priester Jer 21:1+; 3. Zach 6:10 Zach 6:14; 4.
1Kron 6:21 = ‫ אוריאל‬1Kron 6:9 1Kron 15:5
1Kron 15:11
‫ צפנת פענח‬nm Safenat-Paneach, naam van
Jozef in Egypte Gen 41:45
‫ צפע‬m gifslang, Palestijnse adder; Jes 14:29,
elders ‫צפעוני‬, pl ‫ ;צפענים‬Jes 11:8 Jes 14:29
Jes 59:5 Jer 8:17 Spr 23:32†
‫ צפעוני‬m gifslang, zie ‫צפע‬
‫ צפף‬pilp tsjilpen, piepen; (vogels, dode
geesten); ipf ‫ תצפצף‬Jes 29:4, ‫אצפעצף‬
Jes 38:4; pt ‫ מצפצף‬Jes 10:14, ‫מצפצפים‬
Jes 8:19†
‫ צפצפה‬f wilg? Eze 17:5†
‫ צפר‬q wegsluipen? afbuigen? ipf ‫יצפר מהר‬
Re 7:3
‫ צפר‬Sofar, vriend van Job, zie ‫צופר‬
‫ צפרדע‬f kikkers; pl ‫ ;צפרדעים‬ook enkelvd
is coll.: kikkers; Ex 7:27-Ex 8:7; Ps 78:45
Ps 105:30
‫ צפרה‬nf Sippora, vrouw van Mozes Ex 2:21
Ex 4:25 Ex 18:2†
‫ צפרן‬f (vinger-)nagel; pl sf ‫עשה ;צפרניה‬
‫ צפרניה‬nagels knippen Deut 21:12; punt van
de graveerstift Jer 17:1
351
‫צ‬
‫ צפת‬nloc Sefat, Kanaänitische stad Re 1:17 =
Horma in Simeon Num 14:45
‫ צפת‬f kapiteel, knop op zuil, P ‫;צפת‬
2Kron 3:15
‫ צפתה‬nloc Sefat of Sefata, dal bij Maresa in
Juda, 2Kron 14:9 of lees ‫צ !פונה‬, noordwaards
‫ צקלג‬nloc Siklag in Juda (o.a.Davids
verblijfplaats), P ‫ ;צקלג‬Joz 15:31 Joz 19:5
1Sam 27:6-1Sam 30:26 Neh 11:28†
‫ צקלון‬m zak, buidel voor proviand?; sf
‫ ;צקלנו‬2Kon 4:42†
‫ צר‬nloc Ser, versterkte stad in Naftali
Joz 19:35†
‫ צר‬I. adj nauw, strak; vgl.
‫צור‬, ‫ ;צרר‬P ‫צר‬, f
‫צרה‬, ‫צרים‬, ‫ ;צרות‬Num 22:26‡; ‫ נהר צר‬een
onstuimige rivier Jes 59:19;
‫צר־לך‬, ‫צר־לי‬, enz. het benauwt je, je zit in
het nauw Deut 4:30; zie ook ‫ צרר‬q II
‫ צר ממנו‬2Kon 6:1 te krap voor ons;
m nood, benardheid, benauwenis Deut 31:17‡
‫ לחם צר‬brood der benauwdheid Jes 30:20;
II. m vijand, bedrukker; vgl. ‫ צור‬pt, en
‫ ;צרר‬P ‫צר‬, sf ‫צרי‬, pl ‫צרים‬, ‫צרי‬, sf ‫צרי‬,
‫צריו‬, ‫צריך‬, ‫צרינו‬, ‫ צרימו‬Deut 32:27 =
‫ ;צריהם‬Gen 14:20‡;
f rivale, sf ‫ צרתה‬1Sam 1:6;
III. m ‫ צר‬kiezelsteen Jes 5:28 zie ‫צר‬
‫ צר‬I. m kiezelsteen Eze 3:9; vuursteen, stenen
mes Ex 4:25; (i.v.m. hardheid) Eze 3:9; scherpe
kling Ps 89:44 maar zie ‫ צור‬inf;
II. nloc Tyrus, de Rots; ook ‫ צור‬Joz 19:29
2Sam 5:11‡
‫ צרב‬ni verschroeid, verzengd worden; pf
‫ נצרבו‬Eze 21:3†
352
‫ צרב‬adj verschroeiend, verzengend; f P
‫ צרבת‬Spr 16:27 maar Lev 13:23 zie ‫צרבת‬
‫ צרבת‬f schroeiplek, litteken van zweer of
brandwond; Lev 13:23 Lev 13:28†
‫ צרדה‬nloc Sereda in Manasse; 1Kon 11:26;
Re 7:22 ‫? צר !רתה‬lees ‫צר !רתה‬
‫ צרה‬f I. f nood, benauwdheid, sterke (lange)
vorm ‫ צ !רתה‬Ps 120:1, cs ‫צרת‬, sf ‫צרתו‬,
‫צרתכם‬, pl ‫צרות‬, sf ‫צרותם‬, ‫;צרתיכם‬
Gen 35:3 Gen 42:21
barensnood Jer 4:31 vgl. ‫' בצרה ;ציר‬in de
nood' of apart woord, zie ‫;בצרה‬
II. f rivale; sf ‫ צר !תה‬1Sam 1:6; vgl. ‫צר‬
'vijand'
‫ צרויה‬nf Seruja, dochter van Jesse, zuster van
David; 1Sam 26:6‡
‫ צרועה‬nf Serua, moeder van Jeroboam I,
koning van Israel 1Kon 11:26†
‫ צרור‬I. m buidel; pl ‫ ;צררות‬geldbuidel
Gen 42:35;Hag 1:6 ‫ צרור נקב‬de buidel met een
gat; buideltje met mirre Hoogl 1:13; bundel
der levenden 1Sam 25:29; Spr 7:20 Job 14:17;
II. m kiezelsteen 2Sam 17:13 Am 9:9 zie ‫;צר‬
III. nm Seror, voorvader van Saul 1Sam 9:1
‫ צרח‬q schreeuwen, krijsen; pt ‫צרח‬
schreeuwend Sef 1:14
hi strijdkreet, schreeuw aanheffen; ipf
‫ ;יצריח‬Jes 42:13†
‫ צרחים‬m grotten, grafkelders? 1Sam 13:6, zie
‫צריח‬
‫ צרי‬nm Seri, zoon van Jedutun 1Kron 25:3, zie
‫יצרי‬
‫צרי‬J m balsem (zalf); P ‫צרי‬, cs ‫ ;צרי‬Gen 37:25
Gen 43:11 Jer 8:22 Jer 46:11 Jer 51:8 Eze 27:17†

‫ צרי‬gent van Tyrus 1Kon 7:14, zie ‫צר‬
‫ צריה‬nf Seruja, zuster van David 2Sam 14:1, zie
‫צרויה‬
‫ צריח‬m grot, grafkelder; pl ‫;צרחים‬
Re 9:46+,1Sam 13:6†
‫ צרך‬m nood, behoefte; sf P ‫ צר !כך‬2Kron 2:15†
‫ צרע‬q treffen met melaatsheid of witte
uitslag; zie ‫ צרעת‬pp ‫ צרועה‬melaats
Lev 13:44+;Num 5:2†
pu getroffen met melaatsheids, melaats
zijn; pt ‫מצרע‬, ‫מצורע‬, ‫צרעת‬ ! ‫ מ‬P ‫מצרעת‬
pl ‫ מצרעים‬Ex 4:6‡
‫ צרעה‬f horzels, coll.; Ex 23:28 Deut 7:20 Joz 24:12†
KB: schrik, ontmoediging, zo WIL'95;
‫ צרעה‬nloc Sora, stad in de vlakte van Juda,
hoort bij Dan; Joz 15:33 Joz 19:41; gent ‫;צרעתי‬
(Manoach) Re 13:2; (Simson) Re 16:31
‫ צרעי‬gent van ‫צרעה‬, Sora, Sorieten,
Soraïeten 1Kron 2:54
‫ צרעת‬f uitslag, melaatsheid, schimmelplek
Lev 13:2‡; (het 'weer' in kleding)
‫ צרף‬q smelten, louteren, toetsen; pf ‫צרף‬, sf
‫צרפתהו‬, ‫צרפתני‬, ‫צרפתים‬, enz.; ipf
‫ אצרף‬Jes 1:25, sf ‫ ואצר !פנו‬Re 7:4; imp ‫צרפה‬
Ps 26:2; inf abs ‫ צרוף‬Jer 6:29, cs ‫לצרף‬
Dan 11:35, ‫ כצרף‬Zach 13:9, ‫ כצרף־‬Ps 66:10; pt
‫ צרף‬zilversmid Re 17:4‡, sf ‫ צרפם‬Jer 9:6,
‫ צרפי‬Neh 3:31 de edelsmid, (uitgang ‫ י‬niet
bezittelijk), ‫ ;צרפים‬pp ‫ צרוף‬Ps 12:7, ‫צרופה‬
2Sam 22:31‡;smelten, louteren Dan 11:35;
toetsen, beproeven op echtheid Jes 48:10;
ni gelouterd worden; ipf ‫ ויצרפו‬Dan 12:10
pi metaal smelten; pt ‫ מצרף‬Mal 3:2 Mal 3:3
‫צ‬
‫ צרפי‬m goudsmid Neh 3:31
‫ צרפת‬nloc Sarefat, Sarepta onder Sidon
(Elia); loc ‫ צרפתה‬1Kon 17:9 Ob 20
‫ צרר‬I.q transitief: insnoeren, in (een bundel)
binden; vgl. ‫ ;צור‬pf ‫צרר‬, ‫ ;צררו‬sf ‫;צר !רוני‬
imp ‫ ;צור‬inf abs ‫צרור‬, inf cs ‫ ;צרר‬pt
‫צרר‬, ‫צררים‬, ‫ ;צררי‬pp ‫צרור‬, ‫צרורה‬,
‫ ;צררת‬pp f dichtgebonden, verstoken van
geslachtsverkeer 2Sam 20:3; Spr 26:8 Spr 30:4
Job 26:8 Ex 12:34 Jes 8:16 1Sam 25:29 Hos 13:12
Hos 4:19†
q intransitief: nauw, smal zijn; pf ‫צר‬, ‫!צרה‬
Jes 28:20 Jes 49:20; ipf ‫י !צר‬, ‫וי! צר‬, ‫תצרי‬, ‫;יצרו‬
inf ‫ ;צרר‬2Kon 6:1‡; Re 11:7 ‫ צר לכם‬jullie
zitten in het nauw;
pu samengebonden; pt ‫ מצררים‬Joz 9:4
hi benauwen, in het nauw brengen; pf ‫ה !צר‬,
‫ והצ !רתי‬Jer 10:18 Sef 1:17; ipf ‫י! צר‬, ‫וי! צר‬,
‫ ;וי !צרו‬inf ‫ ;הצר‬pt f ‫ ;מצרה‬benauwen
Deut 28:52‡ in barensnood zijn Jer 48:41
Jer 49:22;
II.q transitief: benauwen, vijandig
bejegenen; vormen als bij I. Num 10:9
Num 25:17 Num 25:18 Num 33:55 Jes 11:13 Ps 129:1 pt
‫ צרר‬vijand : Ex 23:22‡; ivm. jaloezie van
rivalen Lev 18:18
‫ צרר‬bundel, zie ‫צרור‬
‫ צררה‬nloc Serera Re 7:22, zie Sereda
‫ צרת‬nm Seret, zoon van Asur 1Kron 4:7†
‫ צרת־השחר‬nloc Seret-Hassachar in Ruben
Joz 13:19†
‫ צרתן‬nloc Saretan Joz 3:16= Sereda ?
353
‫ק‬
‫ק‬
‫ ק‬de letter ‫ ;קוף‬getalswaarde 100
‫ קא‬m braaksel, sf ‫קאו‬, zie ‫קיא‬
‫ קאת‬m vogel; aalscholver? pelikaan?
(onrein) ook ‫ ;קאת‬cs ‫ ;קאת‬Lev 11:18
Deut 14:17 Jes 34:11 Sef 2:14 Ps 102:7†
‫ קב‬m kruik, kan (droge maat,±1.5 liter?)
2Kon 6:25
‫ קבב‬q vervloeken, verwensen; zie ook ‫נקב‬
doorboren / noemen; pf sf: 3m+3m ‫קבה‬
Num 23:8, 2m+3m ‫ וקבתו‬Num 23:27; ipf ‫אקב‬
Num 23:8, ‫ ואקוב‬Job 5:3, sf ‫ יקבהו‬Job 3:8
Spr 11:26 Spr 24:24, ‫קבנו‬J ‫ ת‬Num 23:25; imp
‫ קבה־‬Num 22:11 Num 22:17, sf ‫ וקבנו‬Num 23:13;
inf abs ‫ קב‬Num 23:25, cs ‫ לקב‬Num 23:11;
Lev 24:11 ‫ ויקב‬hij vloekte of hij noemde de
‫ קבע‬q bedriegen of beroven; pf
Naam, zie ‫נקב‬
Num 23:8 ‫' מה אקב לא קבה אל‬hoe zou ik
vervloeken (terwijl) G-d hem niet
vervloekt?'
‫ קבה‬f maag van een dier Deut 18:3; onderbuik
of geslacht van een mens, sf ‫קבתה‬J
Num 25:8, vgl. ‫† ;קבה‬
‫ קבה‬f binnenvertrek (vrouwentent) Num 25:8†
‫ קבוץ‬m verzameling? (van afgoden,
santekraam?); sf pl ‫ קבוציך‬Jes 57:13†
‫ קבורה‬f graf; sf ‫קברת‬, ‫קבורת‬, sf ‫קברתו‬
‫קברתה‬, ‫ ;קברתם‬Gen 35:20 ‫;קברת־רחל‬
Jer 22:19 ‫ קבורת חמור‬snerend een
'ezelsgraf'
‫ קבל‬pi nemen; pf ‫ קבל‬Est 4:4 Est 9:23 Est 9:27,
‫ קבלו‬Est 9:27 Ezr 8:30, ipf ‫ ויקבלו‬2Kron 29:16
2Kron 29:22, 1pl ‫ נקבל‬Job 2:10, sf ‫ויקבלם‬
354
1Kron 12:19; imp ‫ וקבל‬Spr 19:20, ‫קבל־‬
1Kron 21:11; aanpakken 2Kron 29:16 aanvaarden
Job 2:10 Spr 19:20 Est 9:23 Est 9:27; opnemen
1Kron 12:19; nemen, kiezen 1Kron 21:11
wegnemen Est 4:4
hi in of bij elkaar passend,
corresponderend; pt ff ‫ מקבילות‬Ex 26:5
Ex 36:12
‫ קבל‬m stormram; sf ‫ ;קבלו‬Eze 26:9
‫ קבלעם‬2Kon 15:10 ‫ ;ויכהו קבל־עם‬vertaald
als Aramees ‫קבל עם‬J sloeg hem voor de
ogen van het volk dood;
CAN'48 en LEI volgen de LXX 'sloeg hem
in Jibleam' ?lees ‫ביבלעם‬
‫וקבע‬, sf
‫ ;קבענוך‬ipf ‫ היקבע‬vragend Mal 3:8; pt
‫קבעים‬, sf ‫ ;קבעיהם‬beroven Mal 3:8+
Spr 22:23†
NBV'04: heeft 'bedreigen' in Spr 22:23,
'bedriegen' zou ook kunnen
‫ קבעת‬f beker Jes 51:17 Jes 51:22†
‫ קבץ‬q - q verzamelen, pakken; pf ‫קבץ‬
1Kon 20:1; ipf ‫יקבץ‬, ‫יקבץ־‬, ‫תקבץ‬, ‫אקבץ‬
en ‫אקבצה‬, ‫ויקבצו‬, sf ‫יקבצנו‬, ‫;ואקבצם‬
imp ‫קבץ‬, ‫ ;קבצו‬inf ‫ לקבצי‬Sef 3:8; pt ‫;קבץ‬
pp ‫ קבוצים‬Neh 5:16;
ni zich verzamelen; pf ‫ ;נקבצו‬ipf ‫תקבץ‬,
‫ ;יקבצו‬imp ‫הקבצו‬, P ‫ נקבצו‬Joël 4:11; inf
‫ בהקבץ‬Ps 102:23; pt ‫נקבצים‬, sf ‫;נקבציו‬
zich verzamelen Gen 49:2;
pi verzamelen, bijeenbrengen, oogsten; pf
3f P ‫ ק !בצה‬Mi 1:7, ‫וקבצתי‬, ‫קבצו‬, sf
‫קבצתים‬, ‫וקבצך‬, 3m+3ff ‫ קבצן‬Jes 34:16,

‫ ;קבצם‬ipf ‫יקבץ‬, ‫ותקבצו‬, P ‫ אק !בצה‬Mi 4:6;
sf ‫אקב !צך‬, ‫אקבצם‬, ‫יקבצנו‬, enz.; imp
‫ וקבצנו‬Ps 106:47 1Kron 16:35; inf ‫קבץ‬, sf
‫ ;קבצי‬pt ‫מקבץ‬, sf ‫מקבצם‬, ‫;מקבציו‬
verzamelen, oogsten Jes 62:9;
Joël 2:6 ‫ כל־פנים קבצו פארור‬verbleken
NBV'04 of: een hoogrode kleur krijgen
WIL'95;
pu verzameld; pt ‫ מקבצת‬Eze 38:8;
hitp zich verzamelen; pf ‫ ;התקבצו‬ipf
‫ ;יתקבצו‬imp ‫ התקבצו‬Jer 49:14
‫ קבצאל‬nloc Kabseël in Juda; Joz 15:21
2Sam 23:20 1Kron 11:22; Neh 11:25 ‫וביקבצאל‬
lees ‫ובקבצאל‬
‫ קבצה‬f het verzamelen, bij elkaar doen; cs
‫ קבצת‬Eze 22:20†
‫ קבצים‬nloc Kibsaim in Efraim Joz 21:22; ?=
‫ יקמעם‬1Kron 6:53
‫ קבר‬q begraven; pf ‫קבר‬, ‫קברתי‬, ‫קברו‬,
‫ ;קברתם‬sf ‫קברתו‬, ‫וקברתני‬, ‫קברהו‬,
3pl+3mm ‫ ;וקברום‬ipf ‫יקבר‬, ‫אקברה‬,
‫ ; ויקברו‬sf ‫תקברני‬, ‫ואקברה‬, enz.; imp
‫קבר‬, ‫קברו‬, sf ‫ ;קברוה‬inf abs ‫קבור‬, cs
‫קבר‬, ‫ לקבור‬Jer 19:11, sf ‫קברו‬, ‫ ;קברה‬pt
‫קבר‬, ‫ ;קברים‬pp ‫קבור‬, ‫ ;קברים‬Gen 23:4‡;
ni begraven worden; ipf ‫ויקבר‬, ‫תקבר‬,
‫ אקבר‬Ruth 1:17, ‫ ;יקברו‬Gen 15:15‡;
pi begraven (massaal); ipf sf ‫תקברם‬
Hos 9:6; ; inf ‫ ;לקבר‬pt ‫מקבר‬, ‫;מקברים‬
Num 33:4‡;
pu begraven worden; pf ‫ קבר‬Gen 25:10
‫ קבר‬m graf; P ‫קבר‬, sf ‫קברו‬, ‫ קברך‬P
‫קב !רך‬, pl ‫קברים‬, cs ‫קברי‬, sf ‫קברינו‬
Gen 23:6, ‫ קבריהם‬Jer 8:1; vaker ‫קברות‬, cs
‫קברות‬, sf ‫קברתיהם‬, enz.; Gen 23:4‡
‫ קברה‬f graf, zie ‫קבורה‬
‫ק‬
‫ קברות־התאוה‬nloc Kibrot-hattaäwa in de
woestijn Num 11:34 'de graven der gulzigheid'
‫ קדד‬q diep buigen (voorhoofd tegen de
grond) steeds met ‫ ;השתחוות‬ipf ‫ויקד‬,
‫ותקד‬, ‫ואקד‬, ‫ ;ויקדו‬Gen 24:26‡
‫ קדה‬f kassie, (specerij Laurus casia); Ex 30:24
Eze 27:19†
‫ קדומים‬nloc ? de beek Kedumim Re 5:21 of:
de aloude beek
‫ קדוש‬adj heilig; ook ‫ ;קדש‬cs ‫קדש‬, sf
‫קדשי‬, ‫קדשו‬, ‫קדשכם‬, pl ‫קדשים‬, cs
‫ ;קדשיו‬Ex 19:6‡; ‫אלהים קדשים הוא‬
Joz 24:19; ‫ קדש ישראל‬2Kon 19:22;
zie ‫' קדש‬het heilige'
‫ קדח‬q ontsteken; intransitief: ontstoken zijn;
pf ‫ קדחה‬Deut 32:22 Jer 15:14 ontstoken zijn,
‫ קדחתם‬Jer 17:4; inf ‫ כקדח‬Jes 64:1; pt pl cs
‫קדחי‬Jes 50:11
‫ קדחת‬f hete koorts Lev 26:16 Deut 28:22†
‫ קדים‬m oost; loc ‫ ק !דימה‬en ‫ ; ק !דמה‬veel
vormen bij Ezechiël; oostenwind Gen 41:6‡;
Hab 1:9 ‫ ק !דמה‬voorwaarts of oostwaards
‫ קדם‬pi voorgaan, voorop gaan; pf ‫קדמתי‬,
‫קדמו‬, sf ‫ קדמני‬of ‫ ;קדמוני‬ipf ‫אקדם‬,
‫יקדמו‬, ‫נקדמה‬, sf ‫ תקדמנו‬P ‫תקד !מך‬,
‫ האקדמנו‬vragend Mi 6:6, enz.; imp ‫קדמה‬
Ps 17:13; voorkomen, iets vóór zijn Jona 4:2,
voorgaan Ps 89:15; tegemoetkomen, voor
iemand brengen Deut 23:5 Job 3:12;
hi ontmoeten, tegemoet gaan; pf ‫הקדימני‬
Job 41:3; ipf ‫ תקדים‬Am 9:10
‫ קדם‬m oost, vroeger zie ‫קדם‬
‫ קדם‬adv het oosten / vroeger; loc ‫ קדמה‬naar
het oosten Gen 13:14‡; ‫ מקדם‬aan de
oostkant; als gebied 'de wereld van het
355
‫ק‬
oosten' (wijsheid); vgl. Job 1:3; de voorkant
Ps 139:5; vroeger, weleer ‫ ימי קדם‬Ps 44:2
Klaagl 1:7
‫ קדמה‬f oostelijke kant; cs ‫ קדמת‬oostelijk
van Gen 2:14 Gen 4:16 1Sam 13:5 Eze 39:11†
‫ קדמה‬nm Kedma, jongste zoon van Ismaël
Gen 25:15†
‫ קדמה‬f oorsprong, vroegere staat; sf ‫קדמתה‬
pl sf ‫ ;קדמותיכם‬Jes 23:7 Eze 16:55 Eze 36:11;
‫ שקדמת שלף יבש‬Ps 129:6 dat nog voor
men het uittrekt verdort
‫ קדמון‬adj oostelijk; f ‫ קד !מונה‬Eze 47:8
‫ קדמוני‬I. adj oostelijk; ook ‫קדמני‬, mm
‫קדמונים‬, ff ‫ ;קדמוניות‬Eze 10:19 Eze 11:1
Eze 47:18 Joël 2:20 Zach 14:8;
II. adj oude, van vroeger; 1Sam 24:14 Jes 43:18
Eze 38:17 Mal 3:4 Job 18:20;
III. gent Kadmonieten, Kanaänitisch volk;
Gen 15:19
‫ קדמות‬nloc Kedemot, amoritische stad in
Ruben Deut 2:26 Joz 21:37 1Kron 6:64†
‫ קדמיאל‬nm Kadmiël, een Leviet Ezr 2:40‡
‫ קדמני‬m Kadmonieten, zie ‫קדמוני‬
‫ קדקד‬m kruin, schedeldak; sf ‫קדו‬J ‫קד‬,
‫ק !דך‬J ‫ ;קד‬Gen 49:26‡; ‫מכף רגל ועד קדקד‬
van top tot teen 2Sam 14:25‡
‫ קדר‬q in zwart lopen, rouwen, treuren; pf
‫ וקדר‬Mi 3:6, ‫ קדרתי‬Jer 8:21, ‫ קדרו‬Jer 14:2
Jer 4:28, P ‫ ק !דרו‬Joël 2:10 Joël 4:15; pt ‫קדר‬
Ps 35:14‡; ‫ קדרים‬Job 5:11 Job 6:16; in de rouw
lopen Job 5:11;
hi donker maken, in rouwkleding hullen; pf
‫ והקדרתי‬Eze 32:7; ipf ‫ ואקדר‬Eze 31:15; sf
‫ אקדירם‬Eze 32:8;
356
hitp zwart en donker worden; pf ‫התקדרו‬
1Kon 18:45
‫ קדר‬I. nm Kedar, zoon van Ismaël Gen 25:13
1Kron 1:29;
II. gent Kedar, Arabische nomaden
Jes 21:16‡;Hoogl 1:5
‫ קדרון‬nloc Kidron, beek bij Jeruzalem
2Sam 15:23‡
‫ קדרות‬f zwart van rouw, donker Jes 50:3†
‫ קדרנית‬adv treurend, in de rouw Mal 3:14†
‫ קדש‬q heilig zijn, bestemd voor gewijd
gebruik; pf ‫ וקדש‬Ex 29:21, P ‫ ק !דשו‬Num 17:2;
sf ‫ קדשתיך‬Jes 65:5 'ik ben je te heilig'; ipf
‫ יקדש‬P ‫יקדש‬, ‫ תקדש‬Deut 22:9, P ‫ויקדשו‬
Num 17:3; rein zijn 1Sam 21:6; geheiligd
worden Ex 29:21 Hag 2:12; aan het heiligdom
vervallen Num 17:3 Deut 22:9;
ni geheiligd worden, als heilig behandeld;
pf ‫נקדש‬, ‫ נקדש‬Jes 5:16 lees ‫נקדש‬,
‫ ;ונקדשתי‬ipf ‫אקדש‬, ‫ ;ויקדש‬inf sf
‫ ;בהקדשי‬Ex 29:43‡;
pi toewijden, heiligen; pf ‫קדש‬, ‫קדשת‬,
‫קדשתי‬, enz., sf ‫קדשתם‬, ‫ ;קדשו‬ipf
‫ויקדש‬, ‫אקדש‬, ‫יקדשו‬, P ‫יק !דשו‬, sf
‫ויקדשהו‬, ‫ ;ויקדשם‬imp ‫קדש‬, ‫קדש־‬
Ex 13:2; inf ‫קדש‬, ‫ ;לקדשו‬pt ‫;מקדש‬
wijden, heiligen Gen 2:3‡;
pu gewijd, geheiligd; pt ‫מקדש‬, pl
‫מקדשים‬, sf ‫ ;מקדשיו‬Jes 13:3‡
hi wijden, heiligen (aanwijzen als heilig);
pf ‫הקדיש‬, ‫הקדשתי‬, P ‫ הקדשנו‬2Kron 29:19
ipf ‫יקדיש‬, ‫יקדש‬, ‫ ;יקדישו‬imp ‫והקדשם‬
Jer 12:3; inf abs ‫הקדש‬, cs ‫להקדיש‬, sf
‫ ;להקדישני‬pt ‫מקדיש‬, ‫ ;מקדישים‬Ex 28:38‡;
hitp zich reinigen, heiligen; pf ‫התקדשתם‬,

‫ התקדשו‬P ‫ ;התק !דשו‬ipf ‫ יתקדשו‬P
‫ ;יתק !דשו‬imp ‫ התקדשו‬P ‫ ;התקדשו‬inf
‫ ;התקדש‬pt ‫מתקדש‬, ‫ ;מתקדשת‬Ex 19:22‡
‫ קדש‬nloc Kedes, loc ‫ !קדשה‬, 1. in Juda
Joz 15:23; 2. in Naftali, ‫ קדש בגליל‬Joz 12:22
Joz 19:37 Joz 20:7 Joz 21:32 Re 4:9 Re 4:10 Re 4:11
2Kon 15:29 1Kron 6:61† 3. in Issachar 1Vh 6:57;
‫ קדש‬adj heilig, zie ‫קדוש‬
‫ קדש‬adj I. adj van de tempel; f ‫קדשה‬, mm
‫קדשים‬, ‫ ;קדשות‬schandknaap,
tempelknaap 1Kon 15:12; coll 1Kon 15:12;
Job 36:14; ‫( קדשה‬tempel-)hoer Gen 38:21
Deut 23:18 Hos 4:14;
II. nloc Kades Gen 14:7‡; loc ‫ק !דשה‬
Num 13:26, ook ‫ קדש ברנע‬Num 32:8‡
‫ קדש‬m heiligheid, iets heiligs; sf
‫קדשי‬,
‫ קדשך‬P ‫קדשך‬, pl ‫ קדשים‬en ‫קדשים‬J , cs
‫קדשי‬, sf ‫קדשיהם‬, enz.; heilige gaven
Deut 12:26; heilige zaken Eze 44:8;
onaantastbaarheid Ex 15:11; heiligdom Ex 28:32
Lev 10:10; ‫קדשים‬J ‫ קדש ה‬hoogheilig,
allerheiligst;
attributief: ‫ אדמת קדש‬grond van
heiligheid = heilige grond Ex 3:5‡; ‫שם קדשי‬
mijn heilige naam Lev 20:3‡; ‫ הר קדשי‬mijn
heilige berg Ps 2:6
‫ קהה‬q stomp zijn of worden (tanden); ipf
‫ תקהינה‬Jer 31:29 Jer 31:30 Eze 18:2;
pi bot worden (mes); pf 3m ‫ קהה‬Pr 10:10
‫ קהל‬ni zich verzamelen, verzameld worden;
pf ‫ נקהלו‬Est 9:2‡; ipf ‫ויקהל‬, ‫ותקהל‬,
‫ ;ויקהלו‬inf ‫ הקהל‬Num 17:7 Est 8:11; pt
‫ הנקהלים‬Eze 38:7
hi bijeenroepen, verzamelen; pf ‫הקהלת‬
Num 8:9 Eze 38:13, ‫ הקהילו‬Num 1:18; ipf ‫יקהיל‬
Job 11:10, ‫ יקהל‬1Kon 8:1, ‫ יקהיל‬2Kron 5:2;
‫ק‬
‫ ויקהלו‬Num 20:10; imp ‫ הקהל‬Lev 8:3‡,
‫ הקהל־‬Deut 4:10; ‫ הקהילו‬Deut 31:28; inf
‫ ובהקהיל‬Num 10:7; pt ‫ מקהלים‬Ps 26:12
‫ מקהלות‬Ps 68:27 bijeenkomsten, gemeente
‫ קהל‬m samenkomst, verzameling, gemeente;
cs ‫קהל‬, sf ‫קהלה‬, ‫קה !לך‬, enz.; Gen 28:3‡
‫ קהלה‬f vergadering, gemeente; sf ‫;קהלת‬
Deut 33:4 Neh 5:7†
‫ קהלת‬nm Prediker, Ecclesiastes, Kohelet
Pr 1:1
‫ קהלתה‬nloc Kehelata, lergerplaats in de
woestijn van Sinai Num 33:22+
‫ קהת‬nm Kehat, zoon van Levi Gen 46:11‡;
gent ‫ קהתי‬priestergeslacht Num 3:27‡
‫ קו‬m meetsnoer, cs ‫קו‬, sf ‫ ;קום‬2Kon 21:13‡;
Ps 19:5 ?lees ‫קולם‬, parallel ‫;מליהם‬
Jes 18:2 Jes 18:7 ‫ גי קו־קו‬spankracht? sterk?
Jes 28:10 Jes 28:13 ‫ קו לקו‬dronkemanspraat,
zie ‫;צו‬
K ‫ קוה‬1Kon 7:23 Jer 31:39 Zach 1:16
‫ קוא‬I. nloc ‫ קוא‬Kewe of ‫ קוא‬Koa; zie
‫' מקוה‬handelswaar';
II.q uitspuwen, zie ‫קיא‬
‫ קובע‬m helm 1Sam 17:38 Eze 23:24†
‫ קוה‬I.q hopen, verwachten; vgl. ‫ ; תקוה‬pt
mm cs ‫קוי‬, Ps 37:9, ‫ קוי‬Jes 40:31, sf ‫קוי‬, ‫קוו‬
Klaagl 3:25 = ‫קויו‬, ‫ קויך‬Ps 25:3 Ps 69:7;
pi wachten, hopen; ook: opwachten,
beloeren; pf 3f ‫קותה‬, ‫ קו! יתי‬en ‫קויתי‬, ‫קוו‬
Ps 56:7, ‫קויתם‬, ‫ ;קוינו‬sf ‫קויתיך‬, ‫קוינ! וך‬,
‫ שקוינהו‬waarop wij hebben gewacht
Klaagl 2:16; ipf ‫יקוה‬, ‫יקו‬, ‫ויקו‬, ‫ואקוה‬, ‫יקוו‬,
‫ נקוה‬Jes 59:9+; imp ‫ קוה‬Ps 27:14 Ps 37:34; inf
abs ‫ קוה‬Ps 40:2; cs ‫ קוה‬Jer 8:15 Jer 14:19;
opwachten (op de loer liggen) Ps 56:7
357
‫ק‬
Ps 119:95; toekomen aan, vervallen aan Lev 25:30; 6. als
Ps 52:11 ‫' ואקוה‬ik zal verwachten' de interjectie: komaan, komop Gen 13:17; van
vertaling 'ik zal verkondigen' leest ‫ ואחוה‬, ogen: star staan 1Kon 14:4 1Sam 4:15;
zie ‫;חוה‬ pi oprichten, (bevel) bekrachtigen; (woord)
II.ni zich verzamelen; vgl. ‫ ; מקוה‬pf ‫ונקוו‬ tot stand brengen; pf ‫ קים‬Est 9:31+, ‫;קימו‬
(volkeren) Jer 3:17; ipf ‫ יקוו‬Gen 1:9 (water) ipf P ‫ ואקי! מה‬Ps 119:106; imp sf ‫קי !מני‬
Ps 69:21 ?〢?? pi ipf 1 Ps 119:28; inf ‫ לקים‬Est 13:6‡;
pil oprichten, herstellen; ipf ‫ יקומם‬,
‫ קוה‬m meetsnoer; K 1Kon 7:23 Jer 31:39 Zach 1:16;
zie ‫קו‬ ‫ ;יקוממו‬Jes 44:26 Jes 58:12 Jes 61:4; Mi 2:8
optreden ?lees ‫' תקומו‬jullie zijn opstandig
‫ קוט‬q walgen; zie ook ‫ קטט‬en ‫ ;נקט‬pf als een vijand'
‫ נ<קטה‬Job 10:1, ‫ נקטו‬Eze 6:9, ‫ונקטתם‬ hi doen staan, oprichten, (verbond) sluiten
Eze 20:43 Eze 36:31; ipf ‫ אקוט‬Ps 95:10; of gestand doen, (nageslacht) verwekken;
hitpol verafschuwen; ‫ אתקוטט‬Ps 139:21 pf ‫הקים‬, ‫ימתי‬ ! ‫והק‬, ‫ והקמת‬Ex 26:30,
‫ ואתקוטטה‬Ps 119:158; ‫הקימו‬, ‫ והקמונו‬Mi 5:4 sf: 2m+3m ‫והקמתו‬
Ps 139:21 ‫ בתקוממיך‬die tegen u opstaan, zie 2Kon 9:2, ‫ הקימתו‬Ps 89:44; ipf ‫יקים‬, ‫ויקם‬,
‫ קום‬pil; ?lees ‫ מתקוטטיך‬die een afschuw ‫תקים‬, ‫אקים‬, ‫יקימו‬, ‫תקימו‬, ‫ ;נקים‬sf
van u hebben, zie ‫ קוט‬pil ‫יקימנו‬, ‫ויקימני‬, enz.; imp ‫ הקם‬Gen 38:8
‫ קול‬m geluid, stem; ook ‫קל‬, cs ‫ קולי‬, ‫קלי‬, nakroost verwekken; inf abs ‫ הקם‬en ‫הקים‬
enz., pl ‫קולות‬, ‫ ;קלת‬Gen 3:8‡; interj 'hoor!' Jer 44:25, cs ‫להקים‬, sf ‫ להקימו‬pt ‫; מקים‬
Gen 4:10; donderslagen (met bliksem) Gen 6:18 2Sam 12:17 Ex 26:30;
Ex 20:18; gerucht, bericht Gen 45:16; ho opgericht worden, enz.; pf ‫ הוקם‬Ex 40:17
Jer 3:9 ‫ מקל‬uit lichtzinnigheid, gemak, zie Jer 35:14, ‫ הקם‬2Sam 23:1;
‫ קל‬en ‫קל‬ hitpal opstaan tegen; pf ‫מתקומם‬, Ps 17:7
Ps 59:2 Job 20:27 Job 27:7;
‫ קוליה‬nm Kolaja, 1. vader van Achab
Ps 139:21 ‫? ובתקוממיך‬lees ‫ובמתקוממיך‬
Jer 29:21; 2. vader van Pedaja Neh 11:7†
die tegen u in opstand komen; of ?lees
‫ קום‬q opstaan; pf ‫קם‬, ‫ קאם‬Hos 10:14, ‫קמה‬, ‫ ובמתקוטטיך‬die een afschuw van u
‫קמת‬, ‫ קמתי‬P ‫ ;קמתי‬ipf ‫יקום‬, ‫יקם‬, ‫יקם‬, hebben, zie ‫קוט‬
‫וי! קם‬, ‫אקום‬, ‫ ;ואקם‬imp ‫קום‬, ‫קומי‬, ‫קומו‬
en ‫קם‬, ‫קמי‬, ‫קמו‬, ‫ ; !קמנה‬inf abs ‫קום‬, cs
‫ קומה‬f hoogte; cs ‫קומת‬, sf ‫קומתו‬, ‫קומתה‬,
‫ ;קומתם‬Gen 6:15‡; rijzige gestalte 1Sam 16:7,
‫ ;קום‬pt ‫קם‬, pl ‫קמים‬, ‫ קומים‬2Kon 16:7, pl sf
figuur Hoogl 7:8
‫קמי‬, ‫' קמיהם‬die in opstand komen tegen
mij', enz.; ‫ קוממיות‬adv rechtop (trots, opgewekt)
1. opstaan, overeind komen Gen 19:33; 2. Lev 26:13†
vijandig opstaan tegen Gen 4:8; 3. overeind ‫ קון‬een klaagzang aanheffen, zie ‫קין‬
staan Gen 37:7; fig. oprijzen Num 24:17; 4.
aantreden Re 2:10; 5. juridisch: gelden, ‫ קונן‬een klaaglied zingen Eze 32:16, zie ‫קין‬

358

‫ קוע‬nloc Koa in Mesopotamië Eze 23:23†
‫ קוף‬m aap; pl ‫ קפים‬1Kon 10:22 en ‫קופים‬
2Kron 9:21
‫ קוץ‬q walgen, gruwen, vrezen; pf ‫קצה‬
Num 21:5, ‫ קצתי‬Gen 27:46 walgen; ipf ‫תקץ‬
Spr 3:11, ‫ וי! קץ‬Num 22:3 vrezen, 1Kon 11:25
verafschuwen; ‫ ואקץ‬Lev 20:23 walgen, ‫וי !קצו‬
Ex 1:12 vrezen; pt ‫ קץ‬Jes 7:16 vrezen;
hi schrik aanjagen; ipf ‫ נקיצנה‬Jes 7:6
zie ook ‫ קיץ‬i.v.m.vormen
‫ קוץ‬I. m doorn, doornstruik; pl ‫קוצים‬, ‫קצים‬,
sf ‫ ;קצי‬Gen 3:18‡;
II. nm Kos, Hakkos, 1. vader van Anub
1Kron 4:8; 2. priesterfamilie, steeds ‫הקוץ‬
Ezr 2:61 Neh 3:4+ 1Kron 4:8+
‫ קוצות‬f haar, lokken; pl sf ‫ קוצותיו‬Hoogl 5:2†
‫ קוצר‬oogster, zie ‫ קצר‬pt
‫ קור‬q boren, graven (naar water); zie ook
‫ ;קרר‬pf ‫ קרתי‬2Kon 19:24 Jes 37:25†
‫ קור‬m draad, spinrag; ‫קורי‬, ‫ קוריהם‬Jes 59:5
Jes 59:6†
‫ קורא‬nm Koré, de leviet, zie ‫קרא‬
‫ קורה‬f boomstam, balk; sf ‫ ;קרתי‬pl ‫קרות‬
2Kon 6:2 2Kon 6:5 Hoogl 1:17 2Kron 3:7;
dak Gen 19:8;
2Kron 34:11 ‫ולקרות‬, zie ‫ קרה‬van balken
voorzien
‫ קוש‬q strikken, in de val lokken; ipf ‫יקשון‬
Jes 29:21 of ?lees ‫ ;י<קשון‬zie ‫יקש‬
‫ קושיה‬nm Kusajahu, vader van Etan
1Kron 15:17 = ‫ קישי‬1Kron 6:29
‫ קח‬nemen, zie ‫לקח‬
‫ קט‬interj even, een kleinigheid? onzeker;
Eze 16:47; vgl. ‫קטון‬
‫ק‬
‫ קטב‬m verderf; P ‫ ;קטב‬verwoestende storm
Jes 28:2;pest, besmettelijke ziekte Deut 32:24
Hos 13:14 Ps 91:6†
‫ קטורה‬f reukwerk, het wieroken Deut 33:10;
vgl. ‫קטרת‬
‫ קטורה‬nf Ketura, vrouw van Abraham na de
dood van Sara Gen 25:1+ 1Kron 1:32+
‫ קטט‬q afknippen?; ipf ‫ יקוט‬Job 8:14; of subst.
'spinrag, herfstdraad'; zie ‫יקוט‬
‫ קטל‬q doden; ipf ‫ יקטל־‬Job 24:14, ‫תקטל‬
Ps 139:9, sf ‫ יקטלני‬Job 13:15†
‫ קטל‬m slachting, moordpartij; P ‫ ;קטל‬Ob 9†
‫ קטן‬q klein zijn, te gering zijn voor, met
voorz. ‫ ;מן‬pf ‫ קטנתי‬Gen 32:11, ipf ‫ותקטן‬
2Sam 7:19 1Kron 17:17;
hi verkleinen; inf ‫ להקטין‬Am 8:5; †
‫ק טן‬ I. nm Katan, Hakkatan, vader van
Jochanan Ezr 8:12;
II. adj klein, zie ‫קטן‬
‫ קטן‬adj klein; ook ‫קטן‬, cs ‫קטון‬, f ‫ קטנה‬mm
‫קטנים‬, cs ‫ קטני‬1Sam 9:21, ff ‫;קטנות‬
Gen 1:16‡; jong Gen 9:24, gering 1Sam 9:21
Deut 1:17;
‫ מגדולם ועד־קטנם‬Jona 3:5 van groot tot
klein bij hen, iedereen;
‫ קטני‬1Kon 12:10 2Kron 10:10 zie ‫קטן‬
‫ קטן‬m kleine ding, pink; sf ‫ קטני‬1Kon 12:10
2Kron 10:10†
‫ קטף‬q plukken (gewas); pf P ‫ ק !טף‬Eze 17:4,
‫ וקטפת‬Deut 23:25; ipf ‫יקטף‬, ‫ אקטף‬Eze 17:22;
pt ‫ קטפים‬Job 30:4;
ni afgeplukt worden; ipf ‫ יקטף‬Job 8:12
‫ קטר‬I.pi een (rook-)offer brengen; pf
‫קטרו‬,
‫ ;קטרתם‬ipf ‫יקטר‬, ‫יקטרו‬, P ‫יק !טרו‬,
359
‫ק‬
‫ יקטרון‬Hos 11:2; inf ‫ הקטר ;קטר‬Jer 44:21 het
wieroken; pt ‫מקטרים‬, ‫ מקטרות‬1Sam 2:16‡;
pu bewierookt, pt f cs ‫ מקטרת מור‬Hoogl 3:6
omrookt met mirre;
hi wieroken; als rookoffer verbranden; pf
‫הקטיר‬, ‫הקטרת‬, ‫הקטירו‬, sf ‫הקטירו‬,
‫ ;הקטירם‬ipf ‫יקטיר‬, ‫ויקטר‬, ‫ ;יקטרון‬imp
‫ ;הקטר‬inf abs ‫ הקטיר‬1Kon 9:25, cs
‫ ;להקטיר‬pt ‫מקטיר‬, ‫מקטרים‬, ‫מקטירים‬,
‫ מקטירות‬Ex 29:13‡
ho als rookoffer worden verbrand; ipf
‫ תקטר‬Lev 6:15; pt ‫ מקטר‬Mal 1:11;
II.q afsluiten? pp ff ‫ קטרות‬Eze 46:22
‫ קטר‬m het rookoffer Jer 44:21
‫ קטרון‬nloc Kitron, in Zebulun Re 1:30 = ‫קטת‬
Kattat Joz 19:15
‫ קטרת‬f rook als offer, wierook,; Ex 25:6‡; sf
‫ קטרטי‬Eze 16:18 Eze 23:41;
‫ קטורה‬Deut 33:10 reukwerk, het wieroken;
‫ קטרת‬afgesloten Eze 46:22, zie ‫קטר‬
‫ קטת‬nloc Kattat in Zebulun Joz 19:15= Kitron?
‫ קיא‬q braken, uitspuwen; pf ‫ קאה‬Lev 18:28;
imp mm ‫ קיו‬Jer 25:27;
pi braken, uitspuwen; pf sf ‫ והקתו‬Spr 25:16;
ipf ‫ ויקא‬Jona 2:11, ‫ ותקא‬Lev 18:25, ‫תקיא‬
Lev 18:28 Lev 20:22, sf ‫ תקיאנה‬Spr 23:8
‫ קיא‬braaksel, ook ‫קא‬, sf ‫קיאו‬, ‫ ;קאו‬Jes 19:14
Jes 28:8 Jer 48:26 Spr 26:11†
‫ קיה‬braken, zie ‫קיא‬
‫ קיטור‬m rook Gen 19:28 Ps 119:83; nevel, rijp
Ps 148:8
‫ קים‬doen opstaan, zie ‫ קום‬hi
‫ קים‬m tegenstander Job 22:20; overigens ‫קם‬,
zie ‫ קום‬q pt
360
‫ קים‬vaststellen, bekrachtigen Eze 13:6 Ruth 4:7‡,
zie ‫ קום‬pi
‫ קימה‬f het opstaan; sf ‫ קימתם‬Klaagl 3:63
‫ קין‬pil klaaglied zingen; vgl. ‫ ;קינה‬pf ‫וקוננו‬
Eze 27:32,sf ‫ וקוננוה‬Eze 32:16; ipf ‫ויקנן‬
2Sam 1:17 2Sam 3:33, ‫ ויקונן‬2Kron 35:25, ipf 3ff
‫ תקוננה‬Eze 32:16; pt ff ‫ מקוננות‬Jer 9:16
klaagvrouwen
‫ קין‬nm I. m Kain, zoon van Adam en Eva
Gen 4:1;(volk) Num 24:22; (stad) Joz 15:57; gent
‫ קיני‬Keniet Gen 15:19‡;
II. m lans; sf ‫ קינו‬2Sam 21:16
‫ קינה‬I. f klaaglied, rouwklacht; 2Sam 1:17‡; pl
‫ קנים‬Eze 2:10, ‫ קינות‬2Kron 35:25;
II. nloc Kina in Juda Joz 15:22
‫ קיני‬adj van Kain, Keniet (Jitro) Gen 15:19‡
‫ קינן‬nm Kenan, zoon van Enos;
Gen 5:9+;1Kron 1:2†
‫ קיץ‬I.q de zomer doorbrengen; vgl. ‫ ;קיץ‬pf
‫ קץ‬Jes 18:6 de zomer doorbrengen; Num 21:5
‫ קצה‬zie ‫קוץ‬
II.hi ontwaken; vgl. ‫ ; יקץ‬pf ‫ הקיץ‬2Kon 4:31
Jes 29:8 Eze 7:6, ‫ והקיצות‬Spr 6:22, ‫הקיצתי‬
Jer 31:26 Ps 139:18, ‫ הקיצותי‬Ps 3:6; ipf ‫אקיץ‬
Spr 23:35, ‫ יקיצו‬Jer 51:39 Jer 51:57 Job 14:12
Dan 12:2; imp ‫ הקיצה‬Hab 2:19 Ps 35:23 Ps 44:24
Ps 59:6, ‫ הקיצו‬Jes 26:19 Joël 1:5, inf ‫בהקיץ‬
Ps 17:15, ‫ מהקיץ‬na het ontwaken Ps 73:20 pt
‫ מקיץ‬1Sam 26:12; ontwaken Gen 9:24 Gen 28:16
1Sam 26:12 Job 14:12 Joël 1:5‡
‫ ונקיצנה‬wij willen haar
Jes 7:6
verschrikken, zie ‫קוץ‬
‫ קיץ‬m zomer; sf ‫ קיצך‬het jaargetijde
Gen 8:22‡; oogst, Jes 16:9 oogsttijd Jes 28:4
Jes 8:20; zomerfruit 2Sam 16:1‡;

‫ קיצון‬adj uiterste, buitenste; f ‫ קיצונה‬en
‫ ;קיצנה‬Ex 26:4+
‫ קיקיון‬sn wonderboom Jona 4:6+;
ricinusboom?
‫ קיקלון‬m schande Hab 2:16†
‫ קיר‬I. m wand, wal, muur; pl ‫קירות‬, sf
‫ משתין בקיר ;קירתיו‬mansvolk 1Sam 25:22‡;
zie ‫ שתן‬hi; ‫ קיר נתוי‬overhangende muur
PS 62:4; ‫ מקרקר קיר‬omhalen van muren
Jes 22:5; ‫ זרם קיר‬een stortbui tegen de
muur? Jes 25:4 of ?lees ‫ זרם קר‬een winterse
stortbui?;
II. nloc Kir, loc ‫ !קירה‬2Sam 16:9 Am 9:7 en
verder in plaatsnamen:
‫ קיר־חרס‬Kir-Cheres, Kir-Chareset in
Moab Jes 16:11 Jer 48:31;
III.hi koud houden, pf ‫ הקרה‬zie ‫קרר‬
Jer 6:7
‫ קירס‬nm Kiros, Keros Neh 7:47; ‫ קרס‬Ezr 2:44
‫ קיש‬nm Kis, 1. vader van Saul,
1Sam 9:1+;1Kron 8:33+ 2. oom van Saul;
1Kron 8:30 1Kron 9:36†; 3. voorvader van
Mordechai Est 2:5†; 4. een levietenfamilie;
1Kron 23:21+
‫ קישון‬nloc Kison de beek, Re 4:7‡
‫ קישי‬nm Kisi 1Kron 6:29 = Kusajahu, vader van
Etan 1Kron 15:17; †
‫ קל‬adj snel, licht van voet; f ‫קלה‬, mm ‫;קלים‬
2Sam 2:18‡
Am 2:14 ‫ מקל‬van de snelle (wordt de vlucht
afgesneden)
‫ קל‬m I. m lichtzinnigheid, lichtvaardigheid;
Jer 3:9 ‫ מקל זנותה‬door de lichtvaardigheid
van haar ontucht;
II. m stem, geluid, zie ‫קול‬
‫ק‬
‫ קלה‬I.q roosteren, aanbranden; pf 3m 3mm
‫ קלם‬Jer 29:22, pt ‫ קלוי‬Lev 2:14 Joz 5:11;
ni ontstoken; pt ‫ נקלה‬Ps 38:8 zelfstandig:
koorts, ontsteking;
II.ni gering, verachtelijk worden; pf ‫נקלה‬
Deut 25:3 Jes 16:14; pt ‫ נקלה‬1Sam 18:23 Spr 12:9
Jes 3:5;
hi verachten, minachten; pt ‫מקלה‬
Deut 27:16;
2Sam 20:14 K ‫ ויקלהו‬Q ‫ויקהלו‬, zie ‫קהל‬
zich aansluiten bij
1Sam 18:23 ‫הנקלה‬, zie ‫ קלל‬ni
‫ קלון‬m smaad, schandvlek; cs ‫קלון‬, sf ‫;קלונך‬
Jes 22:18‡; schaamdelen Jer 13:26 Nah 3:5
‫ קלחת‬f ketel; P ‫ קלחת‬1Sam 2:14 Mi 3:3†
‫ קלט‬q onvolkomen, ongeschikt? pp ‫קלוט‬
Lev 22:23niet goed ontwikkeld, mismaakt (te
korte staart e.d.)
‫ קלי‬nm Kallai, een priester Neh 12:20
‫ קלי‬m geroosterd graan (als voedsel); ook
‫ קליא‬Lev 23:14 1Sam 17:17 1Sam 25:18 2Sam 17:28
Ruth 2:14†
‫ קליה‬nm Kelaja, een leviet Ezr 10:23† = Kelita,
zie ‫;קליטא‬
‫ קליטא‬nm Kelita, een leviet Ezr 10:23 Neh 8:7
Neh 10:11 = Kelaia
‫ קלל‬q licht van gewicht zijn, onbeduidend of
snel; pi en hi vervloeken; pf ‫קלות‬, ‫קלתי‬,
‫ ;קלו‬ipf ‫ותקל‬, ‫ואגל‬, P ‫קלו‬P‫ ;י‬te minachten,
verachtelijk Gen 16:4 1Sam 2:30 Job 40:4‡ weinig
geworden (water) Gen 8:8; sneller zijn dan;
voorz. ‫ מן‬: 2Sam 1:23 Jer 4:13
ni snel / gering blijken (niet moeilijk); pf
‫ ונקל‬2Kon 3:18, ‫ נקל‬2Kon 20:10 Jes 49:6, ‫הנקלה‬
vragend 1Sam 18:23, ‫ נקלתי‬2Sam 6:22 zich
361
‫ק‬
klein maken; ipf ‫ יקלו‬Jes 30:16 snel zijn;
‫ הנקל = הנקל‬iets onbelangrijks,
kleinigheid 1Kon 16:31 Jes 49:6; ‫ על־נקלה‬adv.
even vlug, gemakkelijk Jer 6:14 Jer 8:11
pi vervloeken; pf ‫קלל‬, ‫קללת‬, sf ‫קללני‬
1Kon 2:8; ipf ‫יקלל‬, ‫ויקללו‬, sf ‫יקללך‬,
‫ ;ואקללם‬inf ‫קלל‬, sf ‫קללו‬, ‫ ;קללך‬imp
‫ ;קלל‬pt ‫מקלל‬, sf ‫ מקללך‬Gen 12:3 = pl
‫ ;מקל !ליך‬Gen 8:21‡; met de Naam 2Kon 2:24 ;
pu vervloekt worden; ipf ‫יקלל‬, ‫תקלל‬, pt
‫ מקלליו‬Ps 37:22 Jes 65:20 Job 24:18
hi licht maken / minachten; pf ‫הקל‬,
‫הקלתני‬, ‫ ;הקלו‬ipf ‫ ;יקל‬imp ‫ ;הקל‬inf
‫ להקל‬lichter maken Ex 18:22 1Sam 6:5 1Kon 12:4
Jona 1:5 verachten 2Sam 19:44 Eze 22:7;
verachtelijk doen zijn Jes 8:23 Jes 23:9
pilp door elkaar schudden; pf ‫;קלקל‬
Eze 21:26 Pr 10:10
hitpalp door elkaar geschud worden; pf P
‫ ;התקלקלו‬Jer 4:24
‫ קלל‬m glad gepolijst (koper) Eze 1:7 Dan 10:6 ??
‫ קללה‬f vloek, vervloeking; cs ‫ קללת‬en
‫קללת‬, sf ‫קללתו‬, ‫קללתך‬, pl ‫;קללות‬
Gen 27:12‡; ‫ קללת־אלהים‬Deut 21:23 door G-d
vervloekt
‫ קלס‬pi versmaden? smalen over?; inf ‫לקלס‬
Eze 16:31;
hitp bespotten, zich vrolijk maken over,
voorz. ‫ ;ב‬ipf ‫ יתקלס‬Hab 1:10, ‫יתקלסו‬
2Kon 2:23 Eze 22:5†
‫ קלס‬m spot Jer 20:8 Ps 44:14 Ps 79:4†
‫ קלסה‬f spot Eze 22:4†
‫ קלע‬I.q slingeren (met een steenslinger); vgl.
‫ קלע‬pt ‫ קלע‬Re 20:16 Jer 10:18;
pi slingeren; ipf ‫ ויקלע‬1Sam 17:49, sf
‫ יקלענה‬1Sam 25:29;
362
II.q snijwerk maken, graveren; vgl.
‫ מקלעת‬reliëf; pf ‫ קלע‬1Kon 6:29 1Kon 6:32
1Kon 6:35;
‫ קלע‬m I. m slinger; P ‫קלע‬, sf ‫קלעו‬, pl
‫ ;קלעים‬1Sam 17:40 1Sam 17:50 1Sam 25:29
Zach 9:15 Job 41:20 2Kron 26:14†
II. m voorhang, gordijn; Ex 35:17 Ex 38:9
Ex 38:16 Ex 38:18 Ex 39:40 Num 3:26 Num 4:26†
‫ קלע‬m slingeraar (militair) 2Kon 3:25†
‫ קלקל‬door elkaar schudden, zie ‫ קלל‬pilp
Eze 21:26 Jer 4:24
‫ קלקל‬adj hongerkost, flauwe kost die de buik
niet vult; Num 21:5†
‫ קלשון‬m hak? 1Sam 13:21 of ‫שלש קלשון‬
drietand †
‫ קם‬opkomen, zie ‫קום‬
‫ קמה‬f rijpend graan; cs ‫ קמת‬pl ‫;קמות‬
Ex 22:5 Deut 16:9 Deut 23:25 Re 15:5 Jes 17:5 Hos 8:7;
2Kon 19:26 Jes 37:27 ?lees ‫ לפני קדים‬in de
oostenwind?
1Sam 4:15 lees ‫' קום קמו‬de ogen stonden
star' vgl. 1Kon 14:4
‫ קמואל‬nm Kemuël, 1. zoon van Nahor
Gen 22:21;
2. zoon van Siftan Num 34:24; 3.
vader van de leviet Chasabja 1Kron 27:17
‫ קמון‬nloc Kamon in Gilead (Jaïr's
begraafplaats) Re 10:5†
‫ קמוש‬m onkruid, brandnetels; pl ‫;קמשנים‬
Jes 34:13 Hos 9:6 Spr 24:31†
‫ קמח‬m meel, bloem (van graan); P ‫;קמח‬
Gen 18:6‡
‫ קמט‬q grijpen, wegrukken; ipf sf ‫וטקמטני‬
Job 16:8;
pu weggerukt worden; pf ‫ קמטו‬Job 22:16; †

‫ קמל‬q verwelken, blad verliezen; pf ‫קמל‬
P ‫ קמלו‬Jes 19:6†; KB: door
Jes 33:9,
bladluizen
‫ קמץ‬q pakken, een handjevol nemen; pf
‫ וקמץ‬Lev 2:2 Lev 5:12 Num 5:26†
‫ קמץ‬m vuist, handvol; sf ‫קמצו‬, pl ‫;קמצים‬
‫ לקמצים‬Gen 41:47 in overvloed, handenvol;
Lev 2:2 Lev 5:12 Lev 6:8†
‫ קמש‬m brandnetels, zie ‫קמוש‬
‫ קמשון‬m brandnetels, zie ‫קמוש‬
‫ קן‬m nest; cs ‫קן‬, sf ‫קנו‬, ‫קנה‬, ‫ק !נך‬,
‫ ;קנים‬cel in de ark van Noach; Gen 6:14‡
‫ קנא‬pi afgunstig, naijverig zijn / ijveren; pf
‫קנא‬, ‫קנאתי‬, sf ‫ ;קנאוני‬ipf ‫יקנא‬, ‫תקנא‬,
‫ויקנאו‬, sf ‫ ;ויקנאהו‬inf abs ‫ קנא‬1Kon 19:10
1Kon 19:14; sf ‫ בקנאו‬Num 25:11 en ‫בקנאתו‬
2Sam 21:2; pt ‫ המקנא‬vragend Num 11:29;
afgunstig zijn op, voorz. ‫ב‬, Gen 30:1
Gen 37:11; ijveren voor, voorz. ‫ל‬, Num 11:29
Num 25:11 Num 25:13 Eze 39:35; prikkelen tot
naijver Deut 32:21 1Kon 14:22;
hi afgunst wekken; ipf sf ‫ אקניאם‬Deut 32:21,
‫ יקניאוהו‬Ps 78:58, ‫ יקניעהו‬Deut 32:16; pt
‫ מקנה‬Eze 8:3 zonder ‫א‬
‫ קנא‬adj jaloers, naijverig; zie ook ‫ קנא‬inf
abs; Ex 20:5 Ex 34:14 Deut 4:24 Deut 5:9 Deut 6:15†
‫ קנאה‬f naijver; cs ‫קנאת‬, ‫קנאתך‬, P
‫קנא !תך‬, enz.; pl ‫ ;קנאות‬jaloezie
(i.v.m.verdenking van overspel) Num 5:14;
ijver, vuur Num 25:11 2Kon 10:16; ergernis
Job 5:2; liefde, hartstocht Hoogl 8:6; wedijver
Pr 4:4; G-ds naijver Num 29:19‡
Num 5:15+ ‫ מנחת קנאת‬spijsoffer der
naijveringen
‫ק‬
‫ קנה‬I.q verwerven, kopen; pf ‫קנה‬, ‫קנתה‬,
‫ קנית‬en ‫קניתה‬, ‫קניתי‬, ‫ ;קנינו‬pf sf ‫ק !נך‬,
‫ ;קנהו‬ipf ‫יקנה‬, ‫וי! קן‬, ‫ואקנה‬, ‫ ;יקנו‬ipf sf
‫ ;ויקנהו‬inf abs ‫קנה‬, cs ‫ קנה‬en ‫קנוה‬, sf
‫ ;קנתך‬imp ‫ ;קנה‬pt ‫קנה‬, cs ‫קנה‬, sf ‫קנהו‬,
‫ ;קניהם‬verwerven: grond Gen 33:19, slaven
Gen 47:19, huis Lev 25:30, enz.; vrijkopen:
slaven Neh 5:8 (door G-d) Jes 11:11 Ps 74:2;
ni gekocht worden; pf ‫ נקנה‬Jer 32:43; ipf
‫ יקנו‬Jer 32:15;
hi kopen; pf sf ‫ הקנני‬Zach 13:5; pt ‫מקנה‬
Eze 8:3 naijver wekkend, zie ‫ קנא‬hi;
‫קני‬, pl II.q scheppen, maken; vormen als boven;
Gen 14:19 Gen 14:22 Deut 32:6 Ps 78:54 Ps 139:13
Spr 8:22; soms passen beide vertalingen:
Gen 4:1 Ex 15:16
‫ קנה‬m stengel; cs ‫קנה‬, sf ‫ קנה‬pl ‫קנים‬, cs
‫קני‬, sf ‫ קנתם‬Ex 25:36; 1. stengel, halm
Gen 41:5 Gen 41:22; riet: 1Kon 14:15 2Kon 18:21
Jes 19:6 Jes 35:7; 2. kalmoes Ex 30:23 Jes 43:24
Jer 6:20 Eze 27:19 Hoogl 4:14; 3. meetstok
Eze 42:16, roede (lengtemaat, 6 tot 7 el)
Ex 40:3; 4. weegbalk (dwarsbalk van de
waag) Jes 46:6; 5. schacht, staander van de
menora Ex 25:31‡
‫ קנה‬nloc Kana, 1. grensbeek Manasse/Efraim
Joz 16:8 Joz 17:9; 2. stad in Aser Joz 19:28
‫ קנוא‬adj jaloers (G-d) Joz 24:19 Nah 1:2, zie
‫קנא‬
‫ קנז‬I. nloc Kenaz in Edom Gen 36:11; gent ‫קנזי‬
Num 32:12‡;
II. nm Kenaz, 1. zoon van Otniël; 1Kron 4:13;
2. kleinzoon van Kaleb 1Kron 4:15
‫ קני‬adj Keniet, zie ‫קין‬
‫ קנין‬m eigendom; sf ‫קנינו‬, ‫קנינם‬, ‫ קנינך‬P
‫ ;קני !נך‬Lev 22:11; have, bezit, wat men
363
‫ק‬
verworven heeft Gen 31:18; schepselen?
Ps 104:24 of pl ‫? קניניך‬
‫ קנמון‬m kaneel(bast); cs ‫ קנמן־‬Ex 30:23 Spr 7:17
Hoogl 4:14†
‫ קנן‬pi nestelen; pf ‫ קננה‬Jes 34:15, ‫קננו‬
Eze 31:6; ipf ‫ תקנן‬Jer 48:28, P ‫ יקננו‬Ps 104:17;
pu genesteld; pt f ‫ מקננת‬Jer 22:23; †
‫ קנץ‬m valstrik, vangnet; pl cs ‫ קנצי‬Job 18:2;
onzeker; ?lees ‫ קצי למלין‬een eind aan je
woorden; zo NBV'04
‫ קנת‬nloc Kenat in Gilead (door Nobach
hernoemd) Num 32:42 1Kron 2:23†
‫ קסם‬q een orakel raadplegen; waarzeggen;
ipf ‫ ויקסמו‬2Kon 17:17, P ‫ יק !סמו‬Mi 3:11,
‫תקסמנה‬, Eze 13:23; imp f ‫סמי‬J ‫ ק‬1Sam 28:8;
inf ‫מקסם‬, Mi 3:6 ‫ קסם־‬Eze 21:26+; pt ‫קסם‬
waarzegger Deut 18:10‡, ‫קסמים‬, sf ‫;קסמיכם‬
Deut 18:10 het verbod hierop;
‫ קסם‬m orakel, waarzegging; P ‫קסם‬, pl
‫ ;קסמים‬Num 22:7‡; positief: godsoordeel
Spr 16:10
‫ קסס‬po afsnijden, afplukken; ipf ‫יקסס‬
Eze 17:9†
‫ קסת‬f inktvat; ‫ קסת הסופר‬schrijfgerei;
Eze 9:2+
‫ קעילה‬nloc Keïla in Juda Joz 15:44‡, ‫ קעלה‬in
1Sam 23:3
‫ קעקע‬m tatoeage, inkerving of merkteken in
het lichaam Lev 19:28†
‫ קערה‬f schotel, schaal; cs ‫קערת‬, pl ‫קערת‬,
cs ‫קערת‬, sf ‫ ;קערתיו‬Ex 25:29 Ex 37:16 Num 4:7
Num 7:13-Num 7:85†
‫ קף‬m aap 1Kon 10:22, zie ‫קוף‬
364
‫ קפא‬q dik worden, stollen; pf ‫ קפאו‬Ex 15:8;
pt ‫ ;קפאים‬Sef 1:12 stroperig worden (wijn);
hi vaste vorm geven, doen stremmen
(melk); ipf sf ‫ תקפיאני‬Job 10:10
‫ קפאון‬m stolling, bevriezing? Zach 14:6†
‫ קפד‬pi dichtbinden, inwikkelen; pf 1 ‫קפדתי‬
Jes 38:12†
‫ קפד‬m egel, stekelvarken? roerdomp? Jes 14:23
Jes 34:11; ooruil? Sef 2:14; MH egel;
‫ קפדה‬f angst, benauwdheid Eze 7:25; †
‫ קפה‬overweldigen, zie ‫תקף‬
‫ קפוד‬m roerdomp? zie ‫קפד‬
‫ קפוז‬f boomslang? Jes 34:15; vgl. ‫' קפד‬uil'
‫ קפץ‬q samenknijpen, afsluiten; pf ‫קפץ‬
Ps 77:10, ‫ קפצה‬Ps 107:42 Job 5:16; ipf ‫תקפץ‬
Deut 15:7, ‫ יקפצו‬Jes 52:15 ;
ni verschrompelen; ipf ‫ יקפצון‬Job 24:24
pi huppelen; pt ‫ מקפץ‬Hoogl 2:8 (zoals een
antilope de poten bij elkaar trekt bij het
opspringen)
‫ קץ‬wekken, walgen, enz. zie ‫יקץ‬, ‫קיץ‬, ‫קוץ‬
‫ קץ‬m einde; sf ‫קצו‬, 2Kon 19:23 ‫קצה‬, ‫קצך‬,
‫קצי‬, ‫ ;קצינו‬Gen 4:3‡; ‫ מקץ‬Gen 41:1 aan het
einde van, na verloop van
‫ קצב‬q afsnijden; ipf ‫ ויקצב‬2Kon 6:6; pp ff
‫ הקצובות‬Hoogl 4:2 geschoren schapen
‫ קצב‬m snit, vorm; pl cs ‫ ;קצבי‬1Kon 6:25
1Kon 7:37; begin, grondvest Jona 2:7
‫ קצה‬q uitroeien; inf ‫ קצות‬Hab 2:10 anders
gevocaliseerd: ‫קצת‬, zie ‫;קצץ‬
pi beknotten, afhakken; vgl. ‫ ; קצץ‬inf
‫ לקצות‬2Kon 10:32; pt ‫ מקצה‬Spr 26:6;
hi afkrabben, afhakken; pf ‫ הקצו‬Lev 14:41;
inf ‫ הקצות‬Lev 14:43

‫ קצה‬m uiteinde, rand, grens; cs ‫קצה‬, sf
‫ק !צהו‬, pl sf ‫ קציהם‬Eze 33:2; einde, grens:
Gen 23:9 Ex 16:35; zie ook ‫ קץ‬en ‫;קצה‬
betekenissen en vormen vermengd;
‫ אין קצה‬zonder einde, zeer veel Jes 2:7
Nah 2:10 Nah 3:3 Nah 3:9;
met ‫מן‬: ‫מקצה‬: na verloop van Gen 8:3 =
‫ ;מקץ‬uit het midden van Gen 47:2; uit alle
(streken, mensen) Re 18:2 Ex 33:2; helemaal,
van begin tot eind Gen 19:4 Jes 56:11 Gen 47:21
‫ קצה‬f uiteinde, zijkant; pl ‫קצות‬, sf ‫;קצותיו‬
Ex 38:5 ‫ ;קצות‬Ex 25:19‡; zie ook ‫קצה‬, ‫קצת‬
‫ קצו‬m grens, uiteinde, pl sf ‫ קצוי־ארץ‬Jes 26:15
Ps 48:11 Ps 65:6
‫ קצור‬adj verkort, ondiep; ff ‫ קצרות‬Eze 42:5,
zie ‫קצר‬
‫ קצות‬f uiteinden; zie ‫קצה‬, ‫קצה‬, ‫; קצת‬
(van vleugels) 1Kon 6:24; (van de hemel)
Ps 19:7;
‫ קצח‬m dille (of komijn, kummel?) Jes 28:25
Jes 28:27†
‫ קצין‬I. m leidsman; cs ‫קצין‬, pl cs ‫קציני‬, sf
‫ ;קציניך‬bestuurder Jes 1:10‡; aanvoerder
Joz 10:24‡;
II. nloc in ‫ עתה־קצין‬naar Et-Kasin Joz 19:13
‫ קציעה‬f I. f kassie (specerij als kaneel); pl
‫ קציעות‬Ps 45:9†;
II. nf Kesia, dochter van Job na zijn herstel;
Job 42:14†
‫ קציץ‬nloc in ‫ עמק־קציץ‬Emek-Kesis in
Benjamin Joz 18:21
‫ קציר‬I. m oogst (seizoen, werk, opbrengst);
cs ‫קציר‬, sf ‫קצירך‬, enz.; Gen 8:22‡;
II. m uitloper, twijg, coll: takken; sf
‫קצירה‬, ‫קצירי‬, ‫קצירו‬, pl sf ‫= קצירה‬
‫ק‬
‫ ;קציריה‬Jes 27:11 Ps 80:12 Job 14:9 Job 18:16
Job 29:19†
‫ קצע‬I.hi afkrabben; ipf ‫ יקצע‬Lev 14:41; vgl.
‫ קצה‬hi;
II.pu afkanten; pt ff cs ‫ מקצעת‬Ex 26:23
Ex 36:28 'hoeken';
ho pt ff ‫ מהקצעות‬Eze 46:22 'hoekruimten'
vgl. ‫' מקצועה‬schaaf'
‫ קצף‬q boos zijn of worden, toornen; pf ‫קצף‬,
‫קצפת‬, ‫ ;קצפתי‬ipf ‫יקצף‬, ‫תקצף‬, ‫אקצף‬,
‫ אקצוף‬P ‫ אקצוף‬Jes 57:16, ‫ ;ויקצפו‬inf
‫ מקצף‬Jes 54:9; pt ‫ קצף‬Zach 1:15 'toornig'
Gen 40:2‡;
hi boos maken, ergeren; pf ‫ הקצפת‬Deut 9:7,
‫ הקצפתם‬Deut 9:8; ipf ‫ ויקציפו‬Ps 106:32; inf
‫ הקציף‬Zach 8:14; pt ‫ מקצפים‬Deut 9:22
hitp zich zeer boos maken; pf ‫והתקצף‬
Jes 8:21
‫ קצף‬I. m woede, ergernis; P ‫קצף‬, sf ‫קצפי‬,
‫קצפו‬, ‫ קצפך‬P ‫ קצ !פך‬Ps 102:11; Num 1:53‡;
II. m spaander, stuk wrakhout Hos 10:7
‫ קצפה‬f afgebroken takken, snoeihout
Joël 1:7†; vgl. ‫ קצף‬II
‫ קצץ‬q afkappen, afsnijden; vgl. ‫ קצה‬pi; pf
‫צתה‬
! ‫ וק‬Deut 25:12 (hand); pp mm ‫קצוצי‬
‫ פאה‬Jer 9:25 Jer 25:23 Jes 49:32 kortgeschoren
(bij de slapen of rondom);
Hab 2:10 ‫? קצות‬lees ‫קצת‬
pi snijden, hakken (weg-,af-,door-); pf
‫ קצץ־‬2Kon 18:16, ‫ קצץ‬Ex 39:3 Ps 46:10 Ps 129:4;
ipf ‫ ויקצץ‬2Kon 16:17 2Kon 24:13 2Kron 28:24,
‫ ויקצצו‬Re 1:6 2Sam 4:12
pu afgehakt pt mm ‫ מקצצים‬Re 1:7; †
‫ קצר‬I.q oogsten; pf P ‫קצרו‬, ‫ ;קצרתם‬ipf
‫יקצר‬, ‫יקצר־‬, P ‫ יק !צרו‬Q Job 24:6, sf
‫ ;יקצ !רהו‬imp ‫ קצרו‬Hos 10:12; inf ‫לקצר‬, sf
365
‫ק‬
‫בקצ !רך‬, ‫ ;בקצרכם‬pt ‫קצר‬, ‫קצרים‬
'oogster(s)'; Lev 19:9‡;
hi de oogst binnenhalen; ipf Q ‫ יקצירו‬Q
‫ יקצורו‬Job 24:6;
II.q kort zijn of worden; pf ‫קצר‬, ‫;קצרה‬
ipf ‫תקצר‬, ‫תקצר‬, ‫ תק !צרנה‬Spr 10:27; inf
abs+pf ‫ הקצור קצרה ידי‬vragend Jes 50:2;
pp Eze 42:5 ‫ קצרות‬verkort, ondiep; te kort
(bed) Jes 28:20 met ‫ יד‬machteloos, niet in
staat zijn Jes 50:2 Num 11:23; met ‫ רוח‬of ‫נפש‬
geduld verliezen Num 21:4 Re 16:16 Mi 2:7
Job 21:4; wegens/jegens ‫ ב‬Re 10:16 Zach 11:8; †
pi verkorten; pf ‫ קצר‬Ps 102:24†
hi verkorten; pf ‫ הקצרת‬Ps 89:46†
‫ קצר‬adj kort; cs ‫קצר‬, pl cs ‫ ;קצרי‬vgl. ‫;קצר‬
‫ קצר־יד‬machteloos 2Kon 19:26 Jes 37:27;
‫ קצר־רוח‬ongeduldig Spr 14:29; ‫קצר־אפים‬
snel boos Spr 14:17; ‫ קצר־ימים‬kortlevend
Job 14:1
‫ קצר‬m kortheid, ‫ מקצר רוח‬uit ongeduld
Ex 6:9†
‫ קצת‬f einde, uiteinde; sf ‫קצתם‬, pl ‫קצות‬
Ps 65:9, pl sf ‫ ;קצוותיו‬vgl. ‫קץ‬, ‫קצה‬, ‫;קצה‬
Ex 38:5 hoeken of uiteinden; Q ‫ קצוותו‬Ex 37:8
Ex 39:4 Q ‫;קצותיו‬
‫מקצת‬: een deel van Dan 1:2 Neh 7:69; na
verloop van Dan 1:5 Dan 1:18
‫ קר‬m muur, zie ‫קיר‬
‫ קר‬adj koud; pl ‫ ;קרים‬Spr 25:25 Jer 18:14; koel,
beheerst Spr 17:27; vgl. ‫יקר‬
‫ קר‬m koude; Gen 8:22†
‫ קרא‬I.q roepen, noemen; zie ook ‫קרה‬
'gebeuren'; pf ‫קרא‬, ‫קראת‬, enz.; ipf ‫יקר‬,
‫ותקרא‬, ‫תקרא‬, ‫ותקראנה‬, enz.; imp ‫קרא‬,
ff ‫קראן‬, ‫ קראן‬Ex 2:20; inf ‫קרא‬, ‫ ;קראת‬pt
‫קרא‬, pl ‫קראים‬, ‫ קראים‬Ps 99:6, pl cs ‫קראי‬
366
sf ‫קראיך‬, ‫ ;קראיו‬pp ‫ קרוא‬gast, ‫קראים‬,
‫קרואי‬, sf ‫קראיו‬, ‫ ;קראיה‬inf ‫ בקראי‬Ps 4:2
op mijn roepen; roepen Gen 39:15; noemen
Gen 1:5; (op-)lezen Deut 17:19; uitnodigen
Am 5:16; met voorz. ‫ אל‬of ‫ ל‬noemen, ook
vaak: oproepen, ontbieden Gen 20:8;
ni geroepen, genoemd worden; pf ‫נקרא‬,
‫ ;נקראתי‬ipf ‫יקרא‬, ‫ ;ויקראו‬pt ‫נקרא‬,
‫ ;נקראים‬geroepen worden Est 3:12; genoemd
worden Jer 4:20 Deut 3:13;
pu geroepen, genoemd worden; pf ‫קרא‬
Jes 48:8; pt sf ‫ מקראי‬mijn geroepene;
II.q gebeuren, treffen, overkomen; zie ook
‫ ;קרה‬pf ‫קראת‬, sf ‫ ;קר !אני‬ipf ‫יקרא‬,
‫ ;תק !ראנה‬sf ‫ יקראהו‬Jes 41:2; inf ‫;לקראת‬
pt ff sf ‫אתיך‬! ‫ קר‬de dingen die u zijn
overkomen Jes 51:19;
NB ‫ לקראת‬als voorzetsel 'tegemoet'
‫לקראתנו‬, enz.; Job 4:14 Gen 42:4 Ex 1:10
Lev 10:19;
ni elkaar treffen, ontmoeten; aangetroffen
worden; pf ‫ ;נקרא‬ipf ‫ ;יקרא‬inf ‫;נקרא‬
Ex 3:18 ‫ נקרה‬maar Ex 5:3 ‫ ;נקרא‬2Sam 18:9
Deut 2:6 2Sam 1:6 2Sam 20:1;
hi maken of toelaten dat iets gebeurt; ipf
‫ ותקרא אתם את כל הרעה הזאת‬Jer 32:23;
en gij liet hun al dit kwaad overkomen
‫ קרא‬m I. m patrijs, veldhoen 1Sam 26:20
'voorlezer, roeper'; KB: Bijeneter, merops
apiaster;
II. nm Kore, 1. vader van Sallum 1Kron 9:19 =
‫ קורא‬1Kron 26:1; 2. een Leviet 2Kron 31:14
‫ קראת‬tegemoet; zie ‫לקראת‬
‫ קרב‬q naderen; zie ‫' קרב‬strijd'
i.v.m.vormverwarring; pf ‫קרב‬, ‫ קרבה‬P
‫ק !רבה‬, ‫קרבת‬, enz.; ipf ‫ יקרב‬P ‫יקרב‬,
‫אקרב‬, ‫ יקרבו‬P ‫יק !רבו‬, 3ff ‫ותקרבנה‬

Num 27:1, ‫תקרבו‬, 1pl ‫ נקרב‬P ‫ נקרבה‬laten
wij naderen; imp ‫קרב‬, ‫ ;קרבו‬inf abs
‫קרוב‬, cs ‫קרב‬, ‫קרב־‬, ‫ לקרבה‬Ex 36:2, sf
‫ובקרבתם‬, ‫ כקרבכם‬Deut 20:2; pt naderend
zie ‫ קרב‬adj; Gen 20:4‡;
Jes 65:5 ‫ קרב אליך‬ga terug! niet dichterbij!
ni naderen, aantreden; pf ‫נקרב‬, ‫;נקרבתם‬
Joz 7:14 Ex 22:7;
pi naderen; doen naderen; pf ‫קרבתי‬,
Jes 46:13, ‫קרבו‬, ‫ קרבו‬Eze 36:8 'zijn nabij te
komen = komen snel'; ipf ‫ תקרב‬Ps 65:5
doen naderen; sf ‫ אקרבנו‬Job 31:37 ik zal
hem benaderen; inf abs ‫הלך וקרב‬
1Sam 17:41 almaar dichterbij;
hi naderbrengen, (offer) aandragen, offeren;
pf ‫הקריב‬, ‫והקרבתם‬, sf ‫ ;והקריבו‬ipf
‫יקריב‬, ‫ ;תקריב‬pt ‫ ;מקריב‬doen naderen
Ex 29:8; (offers) aandragen Num 7:2
‫ קרב‬m strijd, oorlog; pl ‫ ;קרבות‬met prefix:
‫וקרב‬, ‫ ;מקרב‬Zach 14:3 Ps 55:19 Ps 55:22 Ps 68:31
Ps 78:9 Ps 144:1 Job 38:23 Pr 9:18†
in het strijdgewoel, of ?lees
2Sam 17:11
‫ בקרבם‬in hun midden, met hen mee, zo
Can'48, Wil'95;
‫ קרב‬m binnenste; sf ‫קרבו‬, enz.; buik
Gen 41:21; moederschoot Gen 25:22;
ingewanden Ex 12:9; midden (in de strijd)
1Kon 20:39;
prep ‫ בקרב‬in, binnen, Gen 45:6; ‫ מקרב‬weg
uit Ex 31:14
‫ קרב‬adj naderend, aankomend; pl ‫קרבים‬
Num 1:51‡
‫ קרבה‬f nadering; cs ‫ קרבת‬of ‫ ;קרבת‬Ps 73:28
Jes 58:2†
‫ק‬
‫ קרבן‬m offergave; uitspr. /korban/; cs ‫קרבן‬,
sf ‫קרבני‬, ‫קרבנך‬, ‫קרבנכם‬, enz., pl sf
‫ ;קרבניהם‬Lev 1:1+;Num 5:15+; Eze 40:43 ‫קרבן‬
‫ קרבן‬levering, aanvoer; cs ‫ קרבן‬Neh 10:35
Neh 13:31†
‫ קרדם‬m bijl, sf ‫ קרדמו‬1Sam 13:20, pl
‫ קרדמות‬Re 9:48 Jer 46:22 Ps 74:5 en ‫קרדמים‬
1Sam 13:21; †
‫ קרה‬I.q treffen, overkomen, gebeuren; vgl.
‫ ; קרא‬pf sf ‫קרך‬, ‫ ;ק !רהו‬ipf ‫יקרה‬, ‫וי! קר‬,
‫תקרינה‬, ipf sf ‫יקרני‬, ‫יקרך‬, ‫יקרך‬
1Sam 28:10; pt ‫( ;קרת‬noodlot,ongeluk)
overkomen Gen 44:29; (mensen) ontmoeten
Deut 25:18 (G-ds woord) gebeuren Num 11:23;
ni ontmoeten, te vinden zijn; pf ‫נקרה‬,
‫ ;נקריתי‬ipf ‫יקרה‬, ‫ויקר‬, Ex 3:18 Num 23:4
2Sam 1:6;
hi doen gebeuren, realiseren; pf ‫הקרה‬
Gen 27:20, ‫ והקריתם‬kiezen, aanwijzen
Num 35:11; imp ‫ הקרה־נא‬Gen 24:12 laat het
toch gebeuren;
II.pi betimmeren, afdekken met een zolder;
pf ‫ קרוהו‬Neh 3:6 Neh 3:8; inf ‫ לקרות‬Neh 2:8
2Kron 34:11; pt ‫ המקרה‬Ps 104:3
‫ קרה‬m ongelukje; cs ‫קרה‬, onopzettelijke
onreinheid door een ‫קרה־לילה‬, nachtelijke
pollutie Deut 23:11† vgl. ‫ מקרה‬1Sam 20:26
‫ קרה‬f koude; Nah 3:17 Ps 147:17 Job 24:7 Job 37:9
Spr 25:20†
‫ קרה‬f dak = huis Gen 19:8, zie ‫קורה‬
‫ קרוב‬adj dichtbij, nabij, ook: bloedverwant;
sf ‫קרבו‬, f ‫קרבה‬, mm ‫קרובים‬, sf ‫קרבי‬,
‫קרובי‬, P ‫ ;קרבי‬ff ‫ ;קרבות‬Gen 19:20‡
‫ קרח‬q kaalscheren (hoofd, i.v.m.rouw); ipf
‫ יקרחו‬Q Lev 21:5; imp f ‫ קרחי‬Mi 1:16; inf
367
‫ק‬
‫ ולקרחה‬Jes 22:12;
ni zich kaal scheren; ipf ‫ יקרח‬Jer 16:6
hi een kale plek bij iemand scheren; ipf
‫ והקריחו‬Eze 27:31
ho kaalgeschoren; pt ‫ מקרח‬Eze 29:18
‫ קרח‬adj, m kaal (normaal, niet als afwijking)
Lev 13:40; kaalkop 2Kon 2:23 (Elisa en de
beren)
‫ קרח‬m koude, ijs, vorst; P ‫ ;קרח‬sf ‫;קרחו‬
‫ כעין הקרח‬Eze 1:22 iets dat eruit ziet als ijs;
Gen 31:40 Jer 36:30 Eze 1:22 Ps 147:17 Job 6:16
Job 37:10†
‫ קרח‬nm I. nm Kareach, vader van Jochanan
2Kon 25:23; Jer 40:8-Jer 43:5†
‫ קרח‬nm Korach; 1. de Leviet die opstaat
tegen Mozes Ex 6:21‡; gent ‫ קרחי‬Ex 6:24‡; 2.
zoon van Esau Gen 36:5+;1Kron 1:35†; 3.
stamhoofd van Elifaz Gen 36:16; 4. een stam
in Juda 1Kron 2:43, gent ‫ קרחי‬1Kron 12:6
‫ קרחה‬f kaalheid, kaalgeschoren plek (rouw);
uitspr. /korcha/ ; sf ‫ קרחתך‬Mi 1:16;
(verboden) Lev 21:5; (teken van verval)
Jes 3:24
‫ קרחת‬f kale plek; sf ‫( ;קרחתו‬op hoofd)
Lev 13:42+, (aan doek) Lev 13:55†
‫ קרי‬m (vijandig) treffen; steeds P ‫; !קרי‬
vijandige opstelling, houding; Lev 26:21-
Lev 26:41† ‫ הלך קרי‬Lev 26:21 vijandelijk
optreden; ‫ בחמת־קרי‬Lev 26:28 met een
vijandige houding, met grimmigheid
‫ קריא‬adj opgeroepen; pl cs ‫ קראי‬Num 16:2 =
‫ קרואי‬Num 1:16
‫ קריאה‬f verkondiging, prediking Jona 3:2†
‫ קריה‬f stad; cs ‫קרית‬, pl ‫ ;קריות‬Num 21:28
Deut 2:36 Jer 48:41 Mi 4:10‡; in plaatsnamen :
368
‫קריתים‬, dualis Gen 14:5 Kirjataim;
‫ קרית־ארבע‬Gen 23:2 = Hebron ook ‫קרית‬
‫ הארבע‬Gen 35:27
‫ קרית־יערים = קרית־בעל‬Joz 9:17 = Kirjat-
Jearim = Baäla
‫ קרית־חצות‬Num 22:39 Kirjat-Chusot = ?
‫חצרות‬
‫ קריות‬Keriot in Juda Joz 15:25; in Moab
Jer 48:24 Am 2:2
‫ קרית־סנה‬Kirjat-Sanna Joz 15:49, west.van
Hebron = Kiriat-Sefer
‫ קרם‬q bedekken, spreiden over (huid over
vlees); pf ‫ וקרמ !תי‬Eze 37:6, ‫ ויקרם‬Eze 37:8 ?
lees ‫ ויקרם‬ni ipf 'en er werd huid overheen
gespannen'
‫ קרן‬q stralen; pf ‫ קרן‬Ex 34:29 Ex 34:30 Ex 34:35;
hi een hoorn dragen; pt ‫ מקרן‬Ps 69:32; †;
vgl. ‫קרן‬
‫ קרן‬f hoorn; P ‫קרן‬, sf ‫קרנו‬, ‫קרני‬, ‫קרננו‬,
enz.; 1. (van dier), du ‫ קרנים‬P ‫קרנים‬, cs
‫קרני‬, du sf ‫קרניו‬, ‫ ;קרניכם‬Gen 22:13‡; 2.
hoorn-vormige hoek van het altaar, pl
‫קרנות‬, cs ‫קרנות‬, sf ‫ ;קרנתיו‬Ex 27:2‡; 3.
(beeld van kracht) 1Sam 2:1 Jer 48:25; 4.
(instrument) Joz 6:5; 5. oliehoorn 1Sam 16:1; 6.
lichtstraal Hab 3:4 vgl. Mozes ‫ ;קרן‬7.
bergtop Jes 5:1;
in plaatsnamen: ‫ קרנים‬Gen 14:5
‫ קרן־הפוך‬nf Keren-Happuk, dochter van
Job na zijn herstel; Job 42:14 'Vaasje
oogschmink'
‫ קרנים‬nloc Karnaim Gen 14:5 Am 6:13; ook
vertaald als 'horens'
‫ קרס‬q gebogen, geknikt zijn; vgl. ‫ קרס‬haak;
pf ‫ קרסו‬Jes 46:2, pt ‫ קרס‬Jes 46:1 Jes 46:2
‫ קרס‬nm Keros Ezr 2:44, zie ‫קירס‬
 ‫ק‬
‫ קרס‬m haak (aan tentkleed); pl ‫קרסים‬, cs Ex 26:15-Ex 40:18;Num 3:36 Num 4:31; (van een
‫קרסי‬, sf ‫ ;קרסיו‬Ex 26:6-Ex 39:33† schip, het dek?) Eze 27:6
‫ קרסל‬m enkel; pl sf P ‫ קרסלי‬2Sam 22:37 ‫ קרת‬f stad; P ‫ ;קרת‬nevenvorm van ‫;קריה‬
Ps 18:37† Job 29:7 Spr 8:3 Spr 9:3 Spr 9:14 Spr 11:11†

‫ קרע‬q stukscheuren (dikwijls: kleding ‫ קרת‬gebeurtenissen, lotgevallen, zie ‫קרה‬

i.v.m.rouw); pf ‫קרע‬, ‫קרעה‬, ‫קרעת‬,
‫קרעו‬, enz.; ipf ‫ ; ויקרע‬ipf sf ‫ויקרעה‬, enz.;
imp ‫ ;קרעו‬inf abs ‫קרע‬, cs ‫לקרוע‬, sf
‫ ובקרעי‬Ezr 9:5; pt ‫קרע‬, pp ‫קרוע‬, pl
‫קרעים‬, cs ‫ קרעי‬Gen 37:29‡
ni scheuren, stuk gaan; pf ‫ נקרע‬1Kon 13:5;
ipf ‫ ;יקרע‬pt ‫ נקערע‬1Kon 13:3; (kleding)
Ex 28:32 Ex 39:23, (altaar) 1Kon 13:3
‫ קרעים‬m lompen, kapotte kleren ; 1Kon 11:30
1Kon 11:31 2Kon 2:12 Spr 23:21†
Gen 42:29
‫ קרתה‬nloc Karta in Zebulun (Meraritische
Levieten) Joz 21:34†
‫ קרתן‬nloc Kartan in Naftali Joz 21:32 =
Kirjataim 1Kron 6:61†
‫ קשוה‬f kan, plengkan; pl ‫קשות‬, cs ‫קשות‬,
sf ‫ ;קשותיו‬Ex 25:29 Ex 37:16 Num 4:7 1Kron 28:17†
‫ קשיטה‬f gewicht, munt; 'lammetje' ?
Gen 33:19 Joz 24:32 Job 42:11†

‫ קרץ‬q knijpen; ipf ‫ יקרצו‬Ps 35:19; pt ‫;קרץ‬ ‫ קשקשת‬f schub; pl ‫ ;קשקשים‬Lev 11:9
Spr 6:13 Spr 10:10 Spr 16:30†
(ogen, mond,- als Lev 11:10 Lev 11:12 Deut 14:9 Deut 14:10; ijzeren
honend, vijandig gedrag); plaatje van een harnas 1Sam 17:5†
pu afgeknepen zijn (als klei); pf ‫קרצתי‬
‫ קש‬m stoppel, kort stro; Ex 5:12 als vulling
Job 33:6†
voor tichelstenen; licht als stro in de wind
‫ קרץ‬m horzel, steekmug Jer 46:20† Jes 41:2‡

‫ קרקע‬m I. m vloer, bodem; P ‫ קרקע‬Num 5:17 ‫ קשאה‬m augurk of komkommer; pl ‫קשאים‬

1Kon 6:15+ Am 9:3†; Num 11:5†
II. nloc Karka , in Z-Juda Joz 15:3
‫ קשב‬q scherp, oplettend zijn; ipf ‫תקשבנה‬
‫ קרקר‬Num 24:17 verplettert? zie ‫' קדקד‬kruin'; Jes 32:3;pp ff ‫ קשבות‬Ps 130:2 2Kron 6:40
Jes 22:5 zie ‫קרר‬ 2Kron 7:15†

‫ קרקר‬nloc Karkor in Gilead (Gideon) hi scherp opletten, luisteren; pf ‫והקשיב‬,

Re 8:10† ‫הקשבת‬, ‫הקשבתי‬, ‫ ;הקשיבו‬ipf ‫יקשב‬,
‫ויקשב‬, ‫תקשיב‬, ‫נקשיבה‬, ‫ נקשיב‬imp
‫ קרר‬I.pil verpletteren? pt ‫ מקרקר‬Jes 22:5 ‫הקשב‬, ‫הקשיבה‬, ‫ הקשיבה‬Dan 9:19,
onzeker; ‫הקשיבי‬, ‫ ;הקשיבו‬inf ‫ ;להקשיב‬pt ‫מקשיב‬,
II.hi fris, koel houden; pf 3f ‫ ;הקרה‬inf ‫ מקשיבים‬1Sam 15:22‡
‫ הקיר‬Jer 6:7
‫ קשב‬m aandacht, gehoor (reactie); P ‫ק שב‬
‫ קרש‬m plank; P ‫קרש‬, sf ‫קרשך‬, pl ‫קרשים‬, 1Kon 18:29 2Kon 4:31 Jes 21:7†
cs ‫קרשי‬, sf ‫( ;קרשיו‬van de tabernakel)

369
‫ק‬
‫ קשב‬adj aandachtig, oplettend; f ‫;קשבת‬
Neh 1:6 Neh 1:11†
‫ קשה‬q hard, moeilijk zijn; pf ‫ קשת‬1Sam 5:7,
P ‫ ק !שתה‬Gen 35:16; ipf ‫ יקשה‬Deut 1:17
Deut 15:18, ‫ וי! קש‬2Sam 19:44;
ni bedrukt (treurig); pt ‫ נקשה‬Jes 8:21;
pi het moeilijk hebben; ipf ‫ ותקש‬Gen 35:16;
hi hard, moeilijk maken; pf ‫הקשה‬
Ex 13:15‡, ‫הקשית‬, ‫ ;הקשו‬ipf ‫וי! קש‬
2Kron 36:13, ‫אקשה‬, ‫ויקשו‬, ‫ ;תקשו‬inf sf
‫ בהקשתה‬Gen 35:17; pt ‫ מקשה‬Spr 28:14
Spr 29:1; (het hart) verstokt, hard maken
Ex 7:3‡;
‫ קשה‬adj hard, moeilijk; cs‫קשה‬, pl ‫קשים‬,
cs ‫ ;קשי‬f ‫קשה‬, ‫קשת‬, ff ‫ = קשות‬harde
woorden; Gen 42:7‡;
‫ עם־קשה־ערף‬een hardnekkig volk Ex 32:9;
‫ אשה קשת־רוח‬diepbedroefd 1Sam 1:15;
‫ בנים קשי פנים‬onvriendelijk Eze 2:4;
‫ קשי־לב‬eigenzinnig, stug Eze 3:7
‫ קשח‬hi verharden; vgl. ‫ ;קשה‬pf ‫הקשיח‬
hard aanpakken Job 39:16; ipf ‫ תקשיח‬het
hart verharden Jes 63:17†
‫ קשט‬m feitelijke waarheid Spr 22:21; vgl.
‫' אמת‬trouw', 'betrouwbaarheid'
‫ קשט‬boog, of coll: boogschutters; Ps 60:6; vgl.
‫ ;קשת‬onzeker; zie ‫ ;נסס‬Statenvertaling
'waarheid', zie ‫קשט‬
‫ קשי‬m hardheid, verstoktheid Deut 9:27†
‫ קשיון‬nloc Kisjon in Issachar Joz 19:20
Joz 21:28†; ?= 1Kron 6:57 ‫קדש‬
370
‫ קשר‬q binden, vastknopen; pf ‫ קשר‬P ‫קשר‬,
‫קשרתי‬, ‫קשרתם‬, sf ‫ ;קשרתם‬ipf ‫ויקשר‬, ‫ו‬
‫יקשר־‬, ‫ התקשר־‬vragend Job 39:10, ‫תקשרי‬,
‫ויקשרו‬, sf ‫ ;ותקש !רנו‬imp sf ‫ ;קשרם‬pt
‫ קשרים‬2Sam 15:31 samenzweerders; pp f
‫ קשורה‬gehecht Gen 44:30; ‫ קשרים‬sterke
dieren Gen 30:42 binden (ver-, vast-, samen-)
Job 40:29 Gen 44:30; samenspannen
samenzweren 1Kon 16:16;
ni samengebonden = klaar zijn; pf ‫נקשרה‬
1Sam 18:1; ipf ‫ ותקשר‬Neh 3:38;
pi ombinden; ipf ‫ התקשר‬vragend Job 38:31
kun jij de sterren aan elkaar binden?,
2f+3mm ‫ תקשרים‬Jes 49:18;
pu sterk; pt ‫ מקשר‬Gen 30:41
‫ קשר‬m samenzwering; P ‫קשר‬, sf ‫קשרו‬
2Sam 15:12‡
‫ קשרים‬m gordel (als tooi); sf ‫; קשריה‬
Jes 3:20 Jer 2:32†
‫ קשש‬q bij elkaar halen?; imp mm ‫וקשו‬
zie hitpo
Sef 2:1
po sprokkelen (stro, hout zoeken); pf
‫ וקששו‬Ex 5:7; inf ‫ לקשש‬Ex 5:12; pt ‫מקשש‬
Num 15:32+, ‫ מקששת‬1Kon 17:10+; Ex 5:7
Num 15:32 Num 15:33 1Kon 17:10 1Kon 17:12†;
hitpo zich bijeenrapen, tot inkeer komen;
imp ‫ התקוששו ו !קשו‬Sef 2:1
‫ קשת‬f boog; P ‫קשת‬, sf ‫קשתי‬, ‫קשתם‬,
enz.; pl ‫קשתות‬, sf ‫קשתותיו‬, enz.'
regenboog Gen 9:13; om te schieten Gen 27:3‡
‫ קשת‬m boogschutter Gen 21:20†

‫ר‬
‫ ר‬de letter ‫ריש‬, getalswaarde 200
‫ ראה‬q zien, kijken; aanzien, meemaken; zie
bijzonderheden onderaan; pf ‫ראה‬, ‫ראתה‬
P ‫ראתה‬, ‫ ראית‬ook ‫ ראיתה‬en ‫ראתה‬,
‫ראית‬, ‫ראיתי‬, ‫ראו‬, ‫ראיתם‬, ‫ראינו‬, sf:
3m+3f ‫ראה‬, 3m+3m ‫ראהו‬, 2m+1
‫ וראיתני‬1Kron 17:17, 3f+2m ‫ ראתך‬Job 42:5,
enz.; ipf ‫יראה‬, ‫ירא‬, ‫ וירא‬ook hi; ‫תראה‬,
‫ותרא‬, ‫ תראי‬Jes 60:5, ‫אראה‬, ‫וארא‬, ‫יראו‬,
‫תראו‬, ‫תיראינה‬, ‫ תראינה‬Mi 7:11, ‫נראה‬, sf
‫יראני‬, ‫יר !אהו‬, enz.; imp ‫ראה‬, ‫ ;ראו‬inf
‫ראו‬, ‫ראוה‬, cs ‫ רעה‬Gen 48:11, ‫לראת‬, sf
‫ ראי‬Gen 16:13; bijzondere vorm ‫לראוה‬
Eze 28:17; pt ‫ראה‬, ‫ ;ראים‬ook: ziener,
profeet, zie ‫ ראה‬pp ‫ראוי‬, ‫ הראיות‬Est 2:9
'gezien, in aanzien';
ni gezien worden; pf ‫נראה‬, ipf ‫יראה‬,
‫ ;ירא‬imp ‫ ;הראה‬inf ‫הראות‬, ‫לראות‬
Ex 34:24‡ = ‫ ;להראות‬pt ‫ ;נראה‬verschijnen,
zichtbaar worden, te zien zijn Gen 1:9; naar
de tempel gaan Ex 23:15;
pu gezien worden; pf ‫ ראו‬Job 33:21;
hi tonen, doen zien; pf ‫הראה‬, ‫הראיתי‬,
‫ ;הראני‬ipf ‫יראה‬, ‫ וירא‬1Kon 11:4, sf P
‫ ;אראך‬imp sf ‫ ;הראני‬inf ‫ ;הראות‬pt
‫ ;מראה‬tonen Gen 12:1, doen zien Deut 1:33,
aanwijzen, aanstellen Gen 41:33;
ho getoond krijgen, te zien krijgen; pf
‫ הראת‬Deut 4:35, ‫ הראית‬Ex 26:30; pt ‫מראה‬
Ex 25:40; Deut 4:35 ‫ אתה הראת‬gij hebt zelf te
zien gekregen;
hitp ipf ‫תתראו‬, ‫נתראה‬, ‫ ;ויתראו‬elkaar
staan aankijken (radeloos) Gen 42:1;
tegenover elkaar staan (gevecht) 2Kon 14:8
‫ר‬
‫ הראיתם‬hebt
1Sam 10:24 1Sam 17:25 2Kon 6:32
gij gezien, met vragend ‫ ה‬en dagesj in ‫ר‬
Bijzonderheden:
-1. ‫ ראה ב‬gunstig: mogen zien, met
vreugde zien; of ongunstig: moeten aanzien
Gen 21:16 Ex 2:11; bezoeken Gen 34:1
-2 verwarring met ‫ ירא‬Gen 20:10
-3.ni vaak in verband met bezoek aan de
tempel, b.v.Ex 23:15: ‫ לא־יראו פני‬zij mogen
niet gezien worden (voor) Mijn Aangezicht
‫ ראה‬adj ziende; cs ‫ ראה‬b.v. Job 10:15
‫ ראה‬f roofvogel Deut 14:13; wouw, zie ‫דאה‬
zoals Lev 11:14
‫ ראה‬I. m ziener; pl ‫ ;ראים‬het oude woord
voor ‫ נביא‬profeet; 1Sam 9:9‡
II. m het zien, visoen Jes 28:7;
III. nm Roë, Haroë 1Kron 2:52 = Reaja, zie
‫ראיה‬
‫ ראובן‬nm Ruben, oudste zoon van Jakob en
Lea, Gen 29:32 (naamsverklaring); gent
‫ ראובני‬, ‫ הראובני‬Joz 13:8 en ‫הראובני‬
Num 26:7 Deut 3:12+
‫ ראוה‬f het zien, de aanblik; Eze 28:17, zie ‫ראה‬
q inf
‫ ראומה‬nf Reüma, bijvrouw van Nahor
Gen 22:24†
‫ ראות‬m het zien Q Pr 5:10 K ‫ראית‬
‫ ראי‬m spiegel Job 37:18†
‫ראי‬J m het zien; P ‫ ;ראי‬Gen 16:13 ‫אתה אל‬
‫ר !אי‬J ; Job 33:21 ‫ראי‬J ‫' יכל בשרו מ‬verslonken
is zijn vlees, niet meer te zien'; 1Sam 16:12
371
‫ר‬
uiterlijk, de aanblik ‫' טוב ראי‬mooi om te
zien'; Nah 3:6 schouwspel ‫ראי‬J ‫' שמתיך כ‬ik
zet je te kijk'; Job 7:8 die mij ziet, ‫ראי‬, zie
‫ ראה‬q pt sf 'die mij ziet'
‫ ראיה‬nm Reaja, 1. zoon van Sobal 1Kron 4:2;
1Kron 2:52 ‫? הראה‬lees ‫ ;ראיה‬2. zoon van
Micha 1Kron 5:5; 3. Ezr 2:47 Neh 7:50;
‫ ראשון‬adj eerste, eerdere; f
‫ ראים‬m Ps 92:11 woudos, zie ‫ראם‬
‫ ראישון‬adj eerste Job 15:7 zie ‫ראשון‬
‫ ראית‬m het zien, K Pr 5:10 Q zie ‫ראות‬
‫ ראם‬oprijzen, ‫ ראמה‬Zach 14:10; zie ‫רום‬
‫ ראם‬m woudos, oeros; ook ‫ ראים‬Ps 92:11,
‫ רים‬Job 39:9; pl ‫ראמים‬, ‫ רמים‬Ps 22:22;
Num 23:22 Num 24:8 Deut 33:17 Jes 34:7 Ps 29:6
Job 39:10†
‫ ראשית‬begin; sf
‫ ראמות‬I. f koraal; ‫ ראמת‬Eze 27:16 Job 28:18
Spr 24:7;
onzeker woord;
II. nloc Ramot, 1. in Gilead Deut 4:43
(vrijstad); 2. in Issachar 1Kron 6:58; ook
‫ ראמת‬en ‫רמת‬
‫ ראש‬m armoede Spr 6:11, zie ‫ריש‬
‫ ראש‬adj arm, zie ‫רוש‬
‫ ראש‬I. m hoofd; sf ‫ראשי‬, ‫ראשכם‬, pl
‫ראשים‬, cs ‫ראשי‬, sf ‫ראשיכם‬, ‫ראשיו‬
Jes 15:2; 1. kop, hoofd; Gen 3:15; top (van een
berg) Gen 8:5; 2. hoofd van een familie ‫ראש‬
‫ אב‬of ‫ ראש בית אב‬Ex 6:14 3. afzonderlijke
stromen Gen 2:10; 4. groepen, afdelingen
Job 1:17; 5. som, totaal van een telling
Lev 5:24; 6. begin Pr 3:11 Re 7:19; 7. ‫נשא ראש‬
zie ‫נשא‬
II. m gal, gif, bittere giftige plant; Hos 10:4;
Deut 29:17; ook ‫ רוש‬Deut 32:32; Hos 10:4 Ps 69:22
Klaagl 3:5 Jer 9:14 Jer 8:14 Jer 23:15 Job 20:18 Am 6:12;
372
III. nm Ros, zoon van Benjamin Gen 46:21
Eze 38:2+ een volk? of grootvorst?
‫ ראשה‬f voortijd, vroeger; ‫מראשתיכם‬
Eze 36:11 beter dan jullie eerste toestand
‫ ראשה‬f gevelsteen, bovenste steen? ‫האבן‬
‫ הראשה‬Zach 4:7;
‫ ראשונה‬en
‫ ראשונית‬Jer 25:1; pl ‫ראשנים‬, ‫;ראשנות‬
Gen 8:13; spelling ‫ רישון‬Job 8:8 en ‫ראישון‬
Job 15:7;
adv ‫ בראשנה‬vroeger, in het begin Gen 13:4;
‫ לראשנה‬vroeger, eerst Gen 28:19; ‫כראשנה‬
zoals eerst Deut 9:18;
‫ ראשות‬f hoofdeinde, plaats aan het hoofd,
zie ‫מראשות‬
‫ראשיתם‬, ‫ ;ראשיתו‬1.
begin (van de schepping) Gen 1:1; (van een
regering of rijk) Gen 10:10; 2. eerste toestand
Job 8:7 Job 42:12 Pr 7:8 3. eerste vrucht Gen 49:3
Hos 9:10, eerstelingen (beste deel) Num 15:21
Deut 18:4
‫ ראשני‬adj eerste Jer 25:1, zie ‫ראשון‬
‫ רב‬I. adj veel, groot; P ‫רב‬, f ‫רבה‬, cs ‫רבת‬,
en ‫ ר !בתי‬Klaagl 1:1; pl ‫רבים‬, cs ‫רבי‬, ‫;רבות‬
veel, talrijk Gen 13:6; groot Gen 6:5 Gen 7:11;
machtig 2Kron 14:10; groter, ouder Gen 25:23;
de ouden, aanzienlijken Job 32:9;
adv in overvloed, genoeg Gen 24:25;
interj 'genoeg nu!' Gen 45:28 Ex 9:28 Deut 3:26
2Sam 24:16;
II. m boogschutter; pl ‫רבים‬, sf ‫;רביו‬
Jer 50:29 Job 16:13 en waarschijnlijk Spr 26:10;
III. m titel: ‫ רב החבל‬Jona 1:6 de schipper,
‫ רב־מג חבל‬bewindvoerder Jer 39:3;
‫ רב־סריס‬hofmaarschalk 2Kon 18:17 (eerste

eunuch?); ‫ רב־שקה‬maarschalk 2Kon 18:17
(opperschenker?);
‫ רב‬m grote hoeveelheid, menigte; cs ‫רב‬, ‫רב־‬
en ‫ רב־‬Job 37:23; sf ‫ רבכם‬Deut 7:7 ‫מרבכם‬
'wegens jullie grote aantal' en ‫ כרבם‬Hos 4:7
'naarmate hun aantal toenam'; pl cs ‫רבי‬
‫ תורתי‬Hos 8:12 'mijn wet in tienduizendvoud'
‫ מרב‬Gen 16:10 wegens de grote hoeveelheid,
niet te tellen zoveel; ‫ מרב כל‬Deut 28:47
vanwege al de overvloed; ‫ רב־כח‬grote
kracht Ps 33:16; ‫ רב עבון‬grote schuld
Jer 30:14; ‫לרב‬, ‫ לרוב‬adv massaal, in grote
hoeveelheid Gen 30:30‡
zie ook ‫ רבב‬q inf 'veel zijn'
‫ רבב‬I.q talrijk zijn of worden; vgl. ‫ ;רבה‬pf
‫ ר !בו‬1Sam 25:10‡, ‫ ור !בה‬Ex 23:29 Jes 6:12 Hos 9:7;
zie ook ‫ רב‬adj; inf ‫רב‬, Gen 6:1 ‫לרב‬, Deut 7:7
‫מרבכם‬, Hos 4:7 ‫ כרבם‬overigens ‫ לרב‬zie
‫' רב‬in grote hoeveelheid'
pu met 10.000 vermenigvuldigd; pt ff
‫ מרבבות‬Ps 144:13 vgl. ‫רבבה‬
II.q pijlen afschieten; pf ‫ רב‬Ps 18:15, ‫רבו‬
Gen 49:23; beide vormen onzeker;
‫ רבבה‬f grote menigte, tienduizend; pl
‫רבבות‬, cs ‫רבבת‬, sf ‫ ;רבבתיו‬Gen 24:60‡
latere vorm zie ‫רבו‬
‫ רבד‬q spreiden, dekken; pf ‫ רבדתי‬Spr 7:16†
‫ רבד‬m halsketting Gen 41:42, zie ‫רביד‬
‫ רבה‬q groot, talrijk zijn; vgl. ‫ ;רבב‬pf ‫רבת‬,
‫ר !בית‬, ‫רבו‬, ‫ ;רביתם‬ipf ‫ירבה‬, ‫י! רב‬, ‫וי! רב‬,
‫תרבה‬, ‫ותרב‬, ‫ותרבי‬, ‫ירבו‬, ‫ ירבין‬Deut 8:13,
‫ירבון‬, ‫תרבו‬, ‫תרבון‬, ‫ ותרבינה‬Eze 31:5; imp
‫רבה‬, ‫ ;רבו‬inf ‫ רבות‬Ex 11:9, ‫ ברבת‬Spr 29:2;
Gen 1:22‡; pt ‫ רבה‬Gen 21:20 'boogschutter'
‫רבה‬
pi grootbrengen; pf 3f ‫ רבתה‬Eze 19:2, ‫רבית‬
‫ר‬
Ps 44:13rijk worden, ‫ רביתי‬Klaagl 2:22 ik heb
grootgebracht; imp ‫ רבה‬Re 9:29 sterk, talrijk
maken;
hi vergroten, doen toenemen; pf ‫הרבה‬, 3f
‫הרבתה‬, ‫הרבית‬, 2f ‫ הרבית‬Q Jer 46:11,
‫הרביתי‬, ‫הרבו‬, ‫הרביתם‬, ‫הרבינו‬, sf ‫הרבך‬,
P ‫הר !בך‬, ‫הרביתך‬, ‫ ;הרבתים‬ipf ‫ירבה‬,
‫י! רב‬, ‫ תרבה‬,‫ו !תרב‬, ‫תרבי‬, ‫ וארבה‬Q Joz 24:3,
‫תרבו‬, sf ‫ויר !בך‬, ‫תרבני‬, ‫ ;וארבהו‬imp
‫הרבי‬, ‫ ;הרבו‬inf abs ‫הרבה‬, cs ‫ הרבות‬adv
gebruikt ‫ = הרבה‬veel; inf abs+ipf ‫הרבה‬
‫ ארבה‬Gen 3:16 ik zal zeer vermeerderen
‫ רבה‬nloc Rabba, de grote stad 2Sam 11:1‡
‫ רבה‬m boogschutter Gen 21:20 evenals het
volgende ‫ ;קשת‬vgl. ‫ ררב‬II
‫ רבו‬f tienduizend; ook ‫רבוא‬, Ezr 2:64‡; pl
‫רבאות‬, du ‫ רבתים‬Ps 68:18; Jona 4:11‡; zie
‫רבבה‬
‫ רבוע‬vierkant Ex 27:1‡, vgl. ‫ רבע‬q pp
‫ רביבים‬m regen, stortbui(en); Deut 32:2‡;
‫ רבבים‬Jer 3:3 Jer 14:22
‫ רביד‬m (hals-)ketting, cs ‫ ;רבד‬Eze 16:11; ‫רבד‬
‫ הזהב‬een gouden ketting Gen 41:42
‫ רביעי‬num vierde; f ‫רבעית‬, ‫רביעית‬, pl
‫רבעים‬, ‫( ;רביעים‬dag) Gen 1:19; (maand)
Eze 1:1; (generatie) 2Kon 10:30; kwart, vierde
deel Neh 9:3; vierkant Eze 48:20 1Kon 6:33 vgl.
‫רבועה‬
‫ רבית‬nloc Rabbit in Issachar Joz 19:20†
‫ רבך‬ho geroerd, gemengd; pt ‫ מרבכת‬P
‫ ;מר !בכת‬Lev 6:14 Lev 7:12 1Kron 23:29†
‫ רבלה‬nloc Ribla; loc ‫ ;רב !לתה‬2Kon 23:33‡
Num 34:11 ?lees ‫ ;הרבלה‬Eze 6:14 ‫= דבלתה‬
‫רבלתה‬
373
‫ר‬
‫ רב־מג‬m bewindvoerder, zie ‫רב‬
‫ רב־סריס‬m hofmaarschalk, zie ‫רב‬
‫ רבע‬I.q liggen, paren; vgl. ‫ ;רבץ‬inf sf
‫ לרבעה‬Lev 18:23, ‫ רבעה‬zonder mappik
Lev 20:16; ‫ רבעי‬Ps 139:3 mijn liggen;
hi doen ligggen, laten paren; ipf 2m ‫תרביע‬
Lev 19:19
II.q vier in werkwoordsvormen; vierkant;
pt ‫רבוע‬, f ‫רבעה‬, pl ‫רבעים‬
;Ex 27:1+;1Kon 7:5‡
pu vierkant; pt ‫ מרבע‬Eze 45:2, f cs ‫מרבעת‬
Eze 40:47, ‫ מרבעות‬1Kon 7:31;
‫ רבע‬m van het vierde geslacht
(achterkleinkind); pl ‫ רבעים‬Ex 20:5 Ex 34:7
Num 14:18 Deut 5:9
‫רבע‬ I. m kwart, vierde deel Ex 29:40 1Sam 9:8;
zijde (van een vierhoek); pl ‫רבעיהם‬,
‫רבעיו‬, enz., Eze 1:8+;
II. nm Reba, koning van Midian Num 31:8
‫ רבע‬m vierde deel 2Kon 6:25; Num 23:10 ?lees
‫ = רבבות‬de duizendtallen
‫ רבץ‬q zich neerleggen, legeren; (doorgaans
van dieren); pf ‫רבץ‬, ‫ רבצה‬P ‫ר !בצה‬,
‫רבצת‬, ‫ ;ורבצו‬ipf P ‫ירבץ‬, ‫ותרבץ‬, ‫ירבצו‬
P ‫ירבצו‬, en ‫ירבצון‬, ‫ תרבצנה‬Eze 34:14 pt
‫רבץ‬, ‫רבצת‬, ‫ ;רבצים‬Gen 4:7‡
hi het vee neerleggen, doen rusten; ipf
‫תרביץ‬, ‫ירבצו‬, sf ‫ירביצני‬, ‫ ;ארביצם‬pt
‫מרביץ‬, ‫ מרבצים‬Jes 13:20 Ps 23:7 Hoogl 1:7‡
‫ רבץ‬m leger, rustplaats; sf ‫רבצו‬, ‫רבצה‬,
‫ ;רבצם‬Jes 35:7 Jes 65:10 Jer 50:6 Spr 24:15†
‫ רבקה‬nf Rebekka, vrouw van Izaak, 'Koetje'
Gen 22:23‡
‫ רב־שקה‬nm maarschalk, opperschenker, zie
‫רב‬
374
‫ רבת‬adj groot, machtig, zie ‫רב‬
‫ רגב‬m kluit aarde; pl ‫רגבים‬, cs ‫; רגבי‬
Job 21:33 Job 38:38†
‫ רגז‬q onrustig, opgewonden raken; pf ‫רגז‬,
‫רגזה‬, ‫ ;רגזו‬ipf ‫ירגז‬, ‫תרגז‬, ‫תרגזי‬, P ‫ארגז‬,
‫ ירגזו‬P ‫יר !גזון‬, ‫ תרגזו‬P ‫תר !גזון‬, ‫;תרגזנה‬
imp ‫ רגזה‬Jes 32:11, ‫ ;רגזו‬van ruzie Gen 45:24,
van angst, schrik 2Sam 7:10 Ex 15:14, woede
Ps 4:5, vrolijkheid Jer 33:9, woede Ps 4:5;
hi in onrust brengen; pf ‫ הרגיז‬Jes 23:11
Jer 50:34, sf ‫ הרגזתני‬1Sam 28:15; ipf ‫ארגיז‬
Jes 13:13 ik doe wankelen; pt ‫ מרגיז‬Jes 14:16
Job 9:6, pl cs ‫ מרגיזי‬Job 12:6; verontrusten
1Sam 28:15, irriteren Job 12:6;
hitp razen; inf cs ‫התרגזך‬
2Kon 19:27+;Jes 37:28+ uw woedend geraas
‫ עלי‬tegen mij
‫ רגז‬adj onrustig, sidderend Deut 28:65†
‫ רגז‬m onrust, gewoel; sf P ‫ רגז! ך‬Jes 14:3 Hab 3:2
Job 3:17+
‫ רגזה‬f siddering, angst Eze 12:18†
‫ רגל‬q rondlopen; pf ‫ רגל על־לשנו‬Ps 15:3
lasteren; pt ‫ רגל‬in nloc ‫ עין־רגל‬Joz 15:7+;
pi verspieden, verkennen, spionneren; ipf
‫ וירגל‬2Sam 19:28, ‫ ;וירגלו‬Deut 1:24 Joz 7:2; imp
‫ רגלו‬Joz 7:2; inf ‫ לרגל‬Num 21:34‡, sf ‫לרגלה‬
2Sam 10:3; pt ‫ מרגלים‬Gen 42:9‡; lasteren
2Sam 19:28
tifal leren lopen; pf 1 ‫ תרגלתי‬Hos 11:3
‫ רגל‬f voet, been; sf ‫רגלי‬, P ‫רג !לך‬, du ‫רגלים‬,
pl ‫רגלים‬, sf ‫רגלי‬, ‫כף רגל ;רגליהם‬
voetzool Gen 8:9; ‫ קל ברגליו‬Am 2:15 snel van
voet;
‫ ברגליו‬te voet Re 4:15, ook: achter hem aan
Re 4:10;
‫ על־רגל‬op de been, rechtop Eze 2:1 Zach 14:12

‫ לרגלי‬Gen 30:30 waar ik ging; voor mijn voet
Ps 119:105;
‫ נשא רגל‬op pad gaan Gen 29:1
eufemistisch schaamstreek: Ex 4:25 Jes 6:2
Jes 7:20; ‫ מימי רגלים‬urine 2Kon 18:27 Jes 36:12
‫ שלש רגלים‬drie keer Ex 23:14 Num 22:28+
‫ רגל‬nloc in de plaatsnaam En-Rogel Joz 15:7
‫ רגלי‬adj, m voetganger; pl ‫ ;רגלים‬Jer 12:5
voetvolk, infanterie; Ex 12:37‡; Ps 26:12 mijn
voet
‫ רגלים‬nloc Roglim in Gilead; 2Sam 17:27
2Sam 19:32†
‫ רגם‬q stenigen; pf ‫ורגמו‬, sf ‫ ;רג !מהו‬ipf
‫ירגמו‬, sf ‫ ;ירג !מהו‬inf abs ‫רגום‬, cs ‫;לרגום‬
Lev 20:2‡
‫ רגם‬nm Regem, 1. zoon van Jahdai 1Kron 2:47
2. Regem-Melek Zach 7:2
‫ רגמה‬f hoop, massa; sf ‫ רגמתם‬Ps 68:28†
‫ רגן‬q mopperen, klagen; pt mm ‫רוגנים‬
Jes 29:24;
ni boos spreken; ipf ‫ ירגנו‬Ps 106:25, ‫ותרגנו‬
Deut 1:27 kankeren, mopperen; pt ‫נרגן‬
lasteraar Spr 16:28+
‫ רגע‬verwarrend: zowelrust alsonrust;
I.q onrust brengen, in beroering brengen; pf
‫ רגע‬Job 7:5 Job 26:12, pt ‫ רגע‬Jes 51:15 Jer 31:35;
Job 26:12 ook vertaald als 'bedaren', zie II;
hi knipperen; ipf ‫ ארגיעה‬Jer 49:19 Jer 50:44
adv. gebruikt: ‫ כי ארגיעה‬nu, meteen, in
een oogwenk; ‫ עד־ארגיעה‬Spr 12:19 niet
meer dan een ogenblik
II.ni rustig zijn; imp 2f ‫ הרגעי‬Jer 47:6;
hi rust brengen, rust vinden / krijgen; pf
‫ הרעגיע‬Jer 50:34; ipf ‫ ארגיע‬Jes 51:4 imp
‫ הרגעי‬Jer 47:6 'bedaar!'; inf sf ‫להרגיעו‬
‫ר‬
Jer 31:2 ipf ‫ תרגיע‬Deut 28:65
Jes 34:14 ‫ הרגיעה לילית‬Lilit waart onrustig
rond ? vertoeft?
Jer 50:34 rust aan het land en onrust aan
Babel?
Jes 51:4 laatste woord ‫? ארגיע‬misschien
verbinden met volgend vers: Jes 51:5 ‫ארגיע‬
‫ אקריב צדקי‬dadelijk zal ik mijn
gerechtigheid nabijbrengen;
‫ רגע‬I. m oogwenk, ogenblik; P ‫ ;רגע‬pl
‫ ;רגעים‬Ex 33:5 Ps 30:6; adv spoedig, in een
oogwenk Ps 6:11 Jer 18:7; plotseling Job 34:20
Ps 6:11; ‫ לרגעם‬steeds Jes 27:3 ‫ כרגע‬Ps 73:19
als in een ogenblik;
II. m rust ‫ ברגע‬Job 21:13
‫ רגע‬adj rustig, vredig; pl cs ‫ רגעי ארץ‬Ps 35:20
‫ רגע‬adv plotseling, in een oogwenk, zie ‫רגע‬
‫ רגש‬q te hoop lopen, rumoeren; pf ‫רגשו‬
Ps 2:1
‫ רגש‬m feestelijke stoet, feestgewoel; P ‫רגש‬
Ps 55:15
‫ רגשה‬f onrust, gewoel Ps 64:3
‫ רד‬dalen, ‫ רד‬en ‫רדת‬, zie ‫ירד‬
‫ רדד‬q stampen, vertrappen; inf ‫ רד‬Jes 45:1; pt
‫ רודד‬Ps 144:2;
hi in metaal drijven; ‫ וירד‬1Kon 6:32;
zie ook ‫ ירד‬en ‫ רדה‬i.v.m vormen
Re 19:11 ‫הים רד‬, zie ‫ירד‬
‫ רדה‬I.q overheersen (de voet zetten op); pf
‫ ורדו‬Lev 26:17 Jes 14:2, ‫ רדיתם‬Eze 34:4; ipf
‫ וירדו‬Gen 1:26‡, ‫ תרדה‬Lev 25:43+, ‫וירד‬
Num 24:19 Ps 72:8, sf ‫ ירדנו‬Lev 25:53, ‫וירדנה‬
Klaagl 1:13; imp ‫ רדה‬Ps 110:2, ‫ רדו‬Gen 1:28
Am 6:2; inf ‫ רדות‬Eze 29:15; pt ‫רדה‬, ‫רדים‬, sf
‫ רדם‬die over hen heerst Ps 68:28; de
375
‫ר‬
wijnpers treden Joël 4:13
hi laten vertrappen; ipf ‫ ירד‬Jes 41:2;
II.q afscheppen of afschrapen? pf ‫רדה‬
Re 14:9; ipf ‫ ירדו‬Jer 5:31, sf ‫ וירדהו‬Re 14:9;
‫ רהב‬nf Rahab, zeemonster = Tiamat; P
winst maken Jer 5:31
‫ רדי‬nm Raddai, broer van David 1Kron 2:14†
‫ רדיד‬m overkleed (van de vrouw); sf ‫רדידי‬
pl ‫ ;רדידים‬Hoogl 5:7 Jes 3:23†
‫ רדם‬ni in diepe slaap zijn, (buiten bewustzijn,
verdoofd); pf ‫ נרדמתי‬Dan 8:18; ipf ‫וירדם‬
Jona 1:5; pt ‫ נרדם‬Re 4:21 Jona 1:6 Ps 76:7 Spr 10:5
Dan 10:9†
‫ רהגה‬nm Roga, Aseriet 1Kron 7:34 K ‫רוהגה‬
‫ רדף‬q volgen, achterna gaan; vaak met vz.
‫ ;אחרי‬pf ‫רדף‬, ‫רדפתי‬, ‫ רדפו‬P ‫ר !דפו‬, sf
‫רדפוך‬, ‫רדפוני‬, ‫ ;רדפום‬ipf ‫ירדף‬, ‫ירדף‬
Ps 7:6, ‫ירדף־‬, ‫ארדף‬, ‫ירדפו‬, P ‫תר !דפו‬,
‫ נרדפה‬Hos 6:3 'laten wij nastreven', sf
‫ירדפו‬, ‫ ירד !פך‬Eze 35:6, ‫ וירדפם‬Gen 14:15,
‫ תרדפם‬Ps 83:16; imp ‫ רדף‬2Sam 20:6, ‫רדפו‬,
sf ‫ רדפהו‬Ps 34:15; inf ‫לרדף‬, ‫מרדף‬
1Sam 23:28, sf ‫ רדפו‬Am 1:11, ‫לרדפך‬
1Sam 25:29;
‫ רוב‬twisten, strijden, zie ‫ריב‬
ni achtervolgd worden; pf ‫ נרדפנו‬Klaagl 5:5
pt ‫ נרדף‬Pr 3:15 wat verjaagd, voorbij is;
pi op de hielen zitten; pf ‫ ורדפה‬Hos 2:9; ipf
‫ י !רדף־‬Nah 1:8, ‫ תרדף‬Spr 13:21; pt ‫מרדף‬
Spr 11:19‡; Hos 2:9 vervolgen Nah 1:8
pu achtervolgd, opgejaagd worden; pf ‫רדף‬
Jes 17:13;
hi opjagen; pf ‫ הרדיפהו מנוחה‬Re 20:43 ?
lees ‫ ;וירדפהו ממנוחה‬zaten hem op de
hielen vanaf de rustplaats, of: joegen hem
op dat hij geen rust kreeg
‫ רודנים‬nm Rodanieten (van Rodos?)
‫ רהב‬q tekeer gaan, bestormen; ipf ‫ירהבו‬
‫ ורהב‬Spr 6:3;
Jes 3:5; imp
hi verwarren; pf sf ‫ הרהיבני‬Hoogl 6:5; ipf sf
376
‫ תרהבני בנפשי עז‬Ps 138:3; ?lees ‫' תרבני‬gij
vermeerdert'; vgl. ‫ רבה‬of ‫' תרחבני‬gij
verruimt'; vgl. ‫רחב‬
‫;רהב‬
naam voor Egypte Jes 30:7 Ps 87:4; Jes 51:9
Ps 89:11 Job 9:13 Job 26:12†
‫ רהב‬m trots? streven? sf ‫ רהבם‬Ps 90:10;
onzeker; ?lees ‫ רבם עמל ואון‬de meeste
van die jaren is het kommer en ellende
‫ רהבים‬adj Ps 40:5 hovaardigen,
overmoedigen? mensen van Rahab?
‫ רהה‬q vrezen ?; ipf ‫ אל־תרהו‬Jes 44:8 =
‫אל־תראו‬, zie ‫ירא‬
‫ רהט‬m I. m drinkbak, trog; pl ‫רהטים‬J ,
‫ ;רהטים‬Gen 30:38 Gen 30:41 Ex 2:16;
II. m haarlok? Hoogl 7:6 ‫מלך אסור ברהטים‬
een koning gevangen in de haarlokken
‫ רהיט‬m panelen, betimmering; sf ‫רהיטנו‬
Hoogl 1:17 K ‫רחיטנו‬
‫ רוב‬I. m menigte, veelheid, zie ‫;רב‬
II. m strijd Job 33:19 vgl. ‫ ריב‬inf
‫ רוד‬q rondzwerven (weglopen, ongebonden);
vgl. ‫ מרוד‬pf ‫ רד‬Hos 12:1, ‫ רדנו‬Jer 2:31; ipf
‫תריד‬, ‫ ;אריד‬Gen 27:40 ‫' כאשר תריד‬als je
rondzwerft' ?lees ‫תאדר‬, zie ‫ אדר‬ni 'als je
machtig wordt' of 'als je je losrukt';
Ps 55:3 ‫ אריד בשיחי‬in mijn onrust zwerf ik
rond?
1Kron 1:7 ?= ‫ דדנים‬als in Jes 21:13 of ‫דדנים‬
als in Gen 10:4

‫ רוה‬q drinken (zich bezatten); pf ‫רותה‬
Jer 46:10; ipf ‫ נרוה‬Spr 7:18, ‫ ירוין‬Ps 36:9;
pi drenken, laven / dronken worden; pf
‫ רותה‬Jes 34:5 Jes 34:7, ‫ ורויתי‬Jer 31:14; ipf sf
‫ ירוך‬Spr 5:19, ‫ אריוך‬Jes 16:9; inf abs ‫רוה‬
Ps 65:11; royaal te drinken krijgen Jes 16:9 ?
lees ‫ ;אוריך‬dronken worden; Jes 34:5 Jes 34:7
Jer 31:14 dronken maken Ps 65:11 Jes 16:9
Spr 5:19;
Jes 34:5 ‫ רותה‬zie ook ‫דאה‬
hi verzadigen; pf ‫ הרוה‬Jes 55:10, ‫הרויתי‬
Jer 31:25; sf ‫ הרוני‬Klaagl 3:15, ‫הרויתני‬
Jes 43:24; pt ‫ ;מרוה‬Spr 11:25
‫ רוה‬adj nat, zat; f ‫ ;רוה‬Deut 29:18 Jer 31:12
Jes 58:11†
‫ רוהגה‬nm Roga, Aseriet 1Kron 7:34 Q ‫רהגה‬
‫ רוזן‬machthebber, zie ‫רזן‬
‫ רוח‬I.q er komt ruimte, met vz. ‫ל‬: ruimte,
verlichting krijgen; pf ‫ רוח‬1Sam 16:23; ipf
‫ ירוח‬Job 32:20;
pu ruim; pt ‫ מרוחים‬Jer 22:14;
II.q ruiken; ipf ‫ יריח‬Job 39:25, ‫י! רח‬
1Sam 26:29, ‫ וי! רח‬Gen 8:21 Gen 27:27, ‫יריחון‬
Ps 115:6; inf ‫ להריח‬Ex 30:38, sf ‫והריחו‬
Jes 11:3
‫ רוח‬m ruimte Gen 32:17; verademing,
opluchting Est 4:14†
‫ רוח‬f wind; sf
‫רוחי‬, ‫ רוחך‬P ‫רוחך‬ ! , pl
‫רוחות‬, ‫רחות‬, ‫ ;רוחת‬Gen 1:2, geest, adem,
inzicht, enz.; soms mannelijk (zie
persoonsvorm) Ex 10:19 1Kon 10:5 Job 41:8);
levensadem ‫ ;רח חיים‬leven Eze 37:8; geest,
ziel Gen 41:8; wind = lucht en leegte Pr 1:14
‫ רוחה‬f ademhaling; sf ‫ ;רוחתי‬verademing,
opluchting Ex 8:11; gezucht Klaagl 3:56; †
‫ר‬
‫ רויה‬f verzadiging, overvloed (van drank)
Ps 23:5; Ps 66:12 ?lees ‫ רוחה‬ruimte
‫ רום‬q hoog, verheven, trots zijn; vgl ‫רמם‬
i.v.m. vormen; pf ‫רם‬, 3f ‫ !רמה‬en ‫ראמה‬
Zach 14:10, ‫ !רמו‬P ‫ רמו‬Job 22:12; ipf ‫ירום‬,
‫ירם‬, ‫ירום‬, ‫וי! רם‬, ‫ וירם‬Ex 16:20 zie ‫;רמם‬
‫י !רומו‬, ‫ ;יר !מון‬imp ‫ ;רומה‬inf ‫רום‬, cs ‫כרם‬,
sf ‫ברומם‬, pt zie ‫ ;רם‬Eze 10:17 Ps 140:9;
ni zich verheffen; ipf ‫ירמו‬, inf ‫ ;הרומו‬zie
‫רמם‬
pil hoog maken; pf ‫רממתי‬, sf: 3f+2m
‫ רממתהו‬Eze 31:4; ipf ‫ירומם‬, sf ‫וירוממך‬
Ps 37:34, ‫תרוממני‬, ‫ וארממנהו‬Ex 15:2; imp
‫ ;רוממו‬inf ‫ ;רומם‬pt ‫ ;מרומם‬1. oprichten
Ps 107:25 Ezr 9:9; 2. verheffen, prijzen 1Sam 2:7
Ps 37:34 Job 17:4 Ex 15:2; 3. in veiligheid
brengen Ps 27:5 2Sam 22:49; 4. grootbrengen
Eze 31:4 Jes 1:2;
pil pass hoog worden; ipf ‫תרוממנה‬
Ps 75:11; pt ‫ מרומם‬Neh 9:5 verheven (naam);
hi verheffen; pf ‫ ;הרים‬ipf ‫ ;ירים‬imp/inf
‫ ;הרים‬pt ‫ ;מרים‬1. optillen, opheffen Ex 17:11
Ps 3:4; 2. opnemen, wegnemen Spr 3:35
1Sam 9:24; 3. heffen (heffing nemen) Lev 2:9
Num 18:24
ho geheven worden; pf ‫ הורם‬Dan 8:11 P
‫ הורם‬Ex 29:27 ipf ‫ יורם‬Lev 4:10;
hitp zich verheffen; ipf ‫יתרומם‬, ‫;ארומם‬
1. zich opmaken Jes 33:10; 2. zich trots
opstellen Dan 11:36
‫ רום‬m hoogte, in de hoogte, adv. omhoog
Hab 3:10 vgl. ‫מרום‬
‫ רום‬m hoogte; ook ‫ לרום ;רם‬Spr 25:3 omhoog;
hooghartigheid ‫ רום עינים‬Jes 10:12 Spr 21:4;
‫ רם לבו‬Jer 48:29; trots, hooghartigheid
Jes 2:11 Jes 2:17
377
‫ר‬
‫ רומה‬f rechte houding; ‫רומה‬
! ‫ הלך‬rechtop
lopen, trots en zelfverzekerd; Mi 2:3†
‫ רומה‬nloc Ruma 2Kon 23:36; ?= ‫;ארומה‬
Joz 15:52 ?= ‫† ;דומה‬
‫ רומם‬m loflied; pl ‫ ;רוממות‬Ps 66:17 Ps 149:6†
‫ רוממת‬f het opkomen, verrijzen? Jes 33:3: zie
‫רמם‬
‫ רוממתי עזר‬nm Romamti-Ezer, zie ‫רממתי‬
‫עזר‬
‫ רון‬hitpolel door wijn overmand zijn?
ontwaken uit zijn roes? pt ‫מתרונן מיין‬
Ps 78:65
‫ רוע‬hi juichen, luid roepen, strijdkreet laten
horen; vgl. ‫ רעע‬i.v.m. vormen; ook: de
trompet steken; pf ‫ הריעו‬Re 15:14, ‫והרעו‬
1Sam 17:20, ‫ והרעתם‬Num 10:9 ‫והריעתם‬
Joz 6:10; ipf ‫ יריע‬Jes 42:13, ‫ וירע‬Joz 6:20,
‫ תריעי‬Mi 4:9, ‫ יריעו‬Joz 6:5, ‫ ויריעו‬Joz 6:20,
‫ וירעו‬1Sam 4:5, ‫ תריעו‬Num 10:7, 1pl ‫נריע‬
Ps 95:2, ‫ נריעה‬Ps 95:1; imp ‫ הריעי‬Zach 9:9,
‫ הריעו‬Joz 6:10‡; inf ‫ הריע‬2Kron 13:12
2Kron 13:15; pt ‫ מריעים‬Ezr 3:13;
pil pass er wordt geroepen, gejuicht ‫רעע‬
Jes 16:10;
hitp juichen ipf ‫ אתרועע‬Ps 108:10, ‫יתרועעו‬
Ps 65:14; imp ‫רועעי‬
! ‫ הת‬Ps 60:10
Job 31:29 ‫? והתעררתי‬lees ‫ התרעעתי‬ik
jubelde
Jes 15:5 ‫? יעוערו‬lees ‫ ירעעו‬kreten doen
klinken?
‫ רוף‬I. wankelen; pil ipf ‫ ירופפו‬Job 26:11; zie
‫;רפף‬
II. genezen, zie ‫ רפא‬en ‫תרופה‬
‫ רוץ‬q lopen, rennen; zie ook‫ רצץ‬en ‫רצה‬
i.v.m.vormen; pf ‫רץ‬, ‫רצתה‬, ‫רצתי‬, ‫;ורצו‬
ipf ‫ירץ‬, P ‫וירץ‬, ‫וי! רץ‬, ‫תרוץ‬, ‫ו !תרץ‬, ‫ארוץ‬,
‫ארוצה‬, ‫ארץ‬, ‫י !רצו‬, ‫י !רוצו‬, ‫רוצון‬ ! ‫ י‬Joël 2:4+,
‫ היר !צון‬vragend Am 6:12, ‫ נ !רוצה‬Hoogl 1:4; inf
abs ‫ רצוא‬Eze 1:14, cs ‫ ;לרוץ‬pt ‫רץ‬, ‫רצים‬
1Sam 22:17‡ soldaten van de garde; rennen
Gen 18:2‡
pil snellen, zich haasten; ipf ‫רוצצו‬ ! ‫ י‬Nah 2:5;
hi snel brengen of verdrijven; ipf ‫תריץ‬
Ps 68:32, ‫ וי !ריצו‬2Kron 35:13, sf ‫ אריצנו‬Jer 49:19,
‫ אריצם‬Jer 50:44, ‫ ויר !יצהו‬Gen 41:14; imp
‫ והרץ‬1Sam 17:17
‫ רוק‬ledigen, zie ‫ריק‬
‫ רוש‬q arm zijn; zie ‫' ירש‬erven' en 'arm
worden' ; ‫' רשש‬hameren' ; ‫' ראש‬hoofd;
pf ‫ רשו‬Ps 34:11 gebrek lijden; pt ‫רש‬, ‫ראש‬,
‫רשים‬, ‫ ;ראשים‬1Sam 18:23 2Sam 12:1 2Sam 12:3
2Sam 12:4 Ps 82:3 Spr 10:4 Spr 13:8 Spr 13:23
Spr 14:20 Spr 17:5 Spr 18:23 Spr 19:1†
ni arm worden; ipf ‫ יורש‬Spr 23:21, ‫תורש‬
Gen 45:11 Spr 23:21, ‫ אורש‬Spr 30:9;
hi arm maken; inf sf ‫ הלירשנו‬vragend
Re 14:15; pt ‫ מוריש‬1Sam 2:7;
hitpol zich arm voordoen; pt ‫מתרשש‬
Spr 13:7†
! ‫י‬
‫ רוש‬m gif, vergift; ‫ ענבי־רוש‬giftige druiven
Deut 32:32, zie ‫ראש‬
‫ רות‬n Ruth, schoondochter van Naomi, vrouw
van Boaz Ruth 1:4-Ruth 4:13†
‫ רזה‬q verminderen, doen wegteren; pf ‫רזה‬
Sef 2:11;
ni verteren, wegkwijnen; ipf ‫ ירזה‬Jes 17:4†
‫ רזה‬adj mager, schraal; f ‫ רזה‬Eze 34:20
Num 13:20
‫ רזון‬nm Rezon, vorst van Damascus 1Kon 11:23†
? dezelfde als ‫ חזיון‬1Kon 15:18

378

‫ רזון‬m I. m magerte, schraalheid; tering
Jes 10:16 Ps 106:15; ‫רזון‬ ‫ עיפת‬een magere,
gierige efa Mi 6:10;
II. m machthebber, vorst Spr 14:28, vgl. ‫רזן‬
‫ רזי‬m vermagering, wegtering? Jes 24:16; vgl
‫ רזי־לי ; רזה‬het is gedaan met mij (
onzeker)!
‫ רזם‬q knipperen, flikkeren (met de ogen); ipf
‫ ירזמון‬Job 15:12†
‫ רזן‬m q macht hebben; pt ‫רזן‬, pl ‫רוזנים‬,
‫ ;רזנים‬Re 5:3 Jes 40:23 Hab 1:10 Ps 2:2 Spr 8:15
Spr 31:4†
‫ רחבות‬nloc Rehobot, Rechobot; 1. Rehobot-
‫ רחב‬q wijd en ruim worden, opengaan; pf
‫ רחב‬1Sam 2:1 Jes 60:5, ‫ רחבה‬Eze 41:7;
hi wijder maken, wijd openen, ruimte
geven; pf ‫ הרחיב‬Gen 26:22 Hab 2:5, ‫הרחב‬
Jes 30:33, ‫ הרחיבה‬Jes 5:14, ‫ הרחבת‬Ps 4:2,
‫ הרחבת‬Jes 57:8, ‫ והרחבתי‬Ex 34:24; ipf
‫ ירחיב‬Deut 12:20‡, ‫ תרחיב‬2Sam 22:37‡,
‫ וירחיבו‬Ps 35:21, ‫ תרחיבו‬Jes 57:4; imp
‫ הרחב־‬Ps 81:11, ‫ הרחיבי‬Jes 54:2 Mi 1:16; inf
‫ הרחיב‬Am 1:13; pt ‫ מרחיב‬Deut 33:20;
Ps 25:17 ‫ הרחיבו‬pf 'hebben zich verspreid',
‫ רחה‬f handmolen; du
zo NBG'51 of ?lees imp: ‫הרחיב‬
‫' וממצוקותי הוציאני‬geef ruimte en uit mijn
benauwdheid verlos mij', zo Wil'95 en
Can'48
‫ רחוב‬nloc Rehob =
‫ רחב‬I. f plein, straat, buitenshuis; ook
‫רחוב‬
Gen 19:2; sf ‫רחבה‬, pl ‫רחבות‬, sf ‫רחבותינו‬,
‫רחובותיה‬, enz.; Deut 13:17‡;
II. nloc Rechob, verschillende plaatsen
Num 13:21 Joz 19:28‡;
III. nm Rechob vader van Hadadezer
2Sam 8:3
‫ רחב‬m ruimte, breedte; pl cs ‫רחבי־ארץ‬
Job 36:16 Job 38:18†
‫ר‬
‫ רחב‬adj I. adj breed, wijd, ruim; cs
‫ רחב‬, f
‫רחבה‬, cs ‫רחבת‬, pl cs ‫רחב־לבב ;רחבי‬
Ps 101:5 niet ruimhartig maar hoogmoedig;
‫ רחב־נפש‬Spr 28:25 hebzuchtig; ‫רחבת־ידים‬
Gen 34:21 wijd (naar alle kanten); ‫רחבי ידים‬
Jes 33:21;
II. nf Rachab, de lichtekooi van Jericho;
Joz 2:1-Joz 6:25†
‫ רחב‬m breedte (afmeting); art ‫הרחב‬, sf
‫ רחבו‬uitspr. /rochbo/, ‫ ;רחבה‬Gen 6:15‡;
‫ חכמה ותבונה ורחב לב‬wijsheid, inzicht
en groot verstand 1Kon 5:9
Ir (of Rehobot de stad) in Mesopotamië,
Gen 10:11; 2. bron bij Berseba Gen 26:22; 3.
Rehobot-Nahar of Rehobot aan de rivier (de
Eufraat?) Gen 36:37 1Kron 1:48
‫ רחביה‬nm Rechabja, kleinzoon van Mozes
1Kron 23:17-1Kron 26:25†
‫ רחבעם‬nm Rehoboam, Rechabeam, zoon
van Salomo, eerste koning van Juda
1Kon 11:43‡
‫ רחים‬P ‫ ;רחים‬Ex 11:5
Num 11:8 Jes 47:2 Jer 25:10; Deut 24:6
'men zal niet
in pand nemen de handmolen of de
bovenste molensteen'
‫ ;בית־רחוב‬overigens
'plein', zie ‫רחב‬
‫ רחום‬nm Rechum, ook ‫ ;רחם‬1. de
stadhouder Ezr 4:8 Ezr 4:9; 2. een Leviet
Neh 3:17; 3. Ezr 2:2 Neh 10:26 = ‫ נחום‬Neh 7:7; 4.
teruggekeerde balling Neh 12:3 = ‫חרם‬
Neh 7:42 Neh 12:15
‫ רחום‬adj barmhartig Ex 34:6‡
379
‫ר‬
‫ רחוק‬m ver; ook ‫ ;רחק‬f ‫ רחקה‬pl ‫רחקים‬,
‫ ;רחקות‬Gen 22:4 ‫ מרחק‬van ver
‫ רחיט‬m panelen, betimmering, houtwerk K
Hoogl 1:17 Q ‫רהיט‬
‫ רחל‬I. f schaap, ooi; pl ‫רחלים‬, sf ‫;רחליך‬
Gen 31:38 Gen 32:15 Jes 53:7 Ruth 4:11 Hoogl 6:6†;
II. nf Rachel, vrouw van Jakob Gen 29:6‡
‫ רחם‬q liefhebben; ipf sf ‫ ארחמך‬Ps 18:2†;
pi zich erbarmen over; pf ‫רחם‬, ‫רחמתי‬, sf
‫רחמך‬, P ‫רח !מך‬, ‫רחמתיך‬, ‫רחמתים‬,
‫ ורחמום‬1Kon 8:50 zodat zij medelijden met
hen hebben; ipf ‫ירחם‬, ‫תרחם‬, ‫ארחם‬,
‫ ;ירחמו‬sf ‫וירחמם ארחמנו‬, ‫ירחמנו‬,
‫ירחמנו‬, ‫ ;וירחמהו‬inf abs ‫ רחם‬Jer 31:20‡, sf
‫ לרחמכם‬Jes 30:18, ‫ כרחם‬Ps 103:13; pt ‫מרחם‬
Ps 116:5, sf ‫ מרחמך‬Jes 54:10, ‫מרחמם‬
Jes 49:10;
‫ רחק‬q ver zijn, zich verwijderen; pf ‫רחק‬,
‫ מרחם‬Jes 49:15 = ‫ מן רחם‬inf, (vergeten)
zich te ontfermen
pu erbarming ondervinden; pf P ‫רחמה‬
Hos 1:6+; ipf ‫ ירחם‬Hos 14:4, P ‫ ירחם‬Spr 28:13
‫ רחם‬m moederschoot; meervoud: medelijden;
P ‫רחם‬, ook ‫ רחם‬Gen 49:25‡, cs ‫רחם‬, sf
‫רחמה‬, ‫ רחמה‬Jer 20:17 zonder mappik; pl
‫רחמים‬, cs ‫רחמי‬, sf ‫רחמיו‬, ‫;רחמיה‬
moederschoot Gen 20:18‡; erbarming
Gen 43:14‡
Re 5:30 troostmeisje, zie ‫רחמה‬
‫ רחם‬I. nm Racham zoon van Sema 1Kron 2:44
II. f liefje, troostmeisje Re 5:30, du ‫רחמתים‬
‫ רחם‬m aasgier Lev 11:18; ‫ רחמה‬Deut 14:17
‫ רחמה‬f liefje, troostmeisje (oorlogsbuit), zie
‫רחם‬
‫ רחמים‬m barmhartigheid Gen 43:14, zie ‫רחם‬
‫ רחמני‬adj barmhartig; ff ‫ רחמניות‬Klaagl 4:10†
380
‫ רחף‬q sidderen, bibberen; pf ‫ רחפו‬Jer 23:9;
pi zweven (beschermend, trillend, zoals een
roofvogel 'bidt'?) ipf ‫ ירחף‬Deut 32:11; pt
‫ מרחפת‬Gen 1:2
‫ רחץ‬pu- q (zich) wassen; pf
‫רחץ‬, ‫רחצת‬,
‫רחצת‬, ‫רחצתי‬, ‫ ;רחצו‬ipf ‫ ירחץ‬P ‫ירחץ‬,
‫ארחץ‬, ‫ירחצו‬, sf ‫ וארחצך‬Eze 16:9; imp
‫רחץ‬, ‫ ;רחצו‬inf ‫ לרחץ‬en ‫ לרחצה‬uitspr.
/lerochtsa/; wassen, baden Gen 18:4‡;
pu gewassen worden; pf 3m P ‫רחץ‬
Spr 30:12, ‫ רחצת‬Eze 16:4;
hitp zich wassen pf ‫ התרחצתי‬Job 9:30
‫ רחץ‬m het wassen; ‫ סיר רחצי‬mijn waskom
Ps 60:10 Ps 108:10†
‫ רחצה‬f wasplaats Hoogl 4:2 Hoogl 6:6†
NB: ‫רחצה‬, zie ‫רחץ‬
‫ רחקו‬P ‫ ;ר !חקו‬ipf ‫ירחק‬, ‫ תרחק‬P ‫תרחק‬,
‫ ;ירחקו‬imp ‫ רחקי‬Jes 54:14, ‫ רחקו‬Eze 11:15;
inf ‫ לרחק‬Pr 3:5 sf ‫חקה‬J ‫ לר‬uitspr.
/lerochoká/ Eze 8:6; Ex 23:7‡
ni verwijderd worden; ipf K ‫ ירחק‬maar Q
‫ ירתק‬Pr 12:6 zie ‫רתק‬
pi ver wegbrengen; pf ‫ רחק‬Jes 6:12 Jes 29:13,
‫ רחקת‬Jes 26:15; ipf ‫ ירחקו‬Eze 43:9
hi verwijderen / ver weg zijn; pf ‫הרחיק‬,
‫הרחקת‬, ‫הרחיקו‬, sf ‫ ;הרחקתים‬ipf
‫תרחיק‬, ‫ארחיק‬, ‫תרחיקו‬, sf ‫ ירחיקנה‬imp
‫הרחק‬, ‫' הרחק‬houd ver'; imp sf ‫הרחיקהו‬
inf abs ‫' הרחק‬ver' Gen 21:16‡, cs ‫הרחיק‬
Jer 27:10, sf ‫ הרחיקם‬Joël 4:6 verwijderen
Job 11:14; ver zijn, zich verwijderen Gen 44:4
Ps 103:12‡
‫ רחק‬adj ver, zich verwijderend; pl sf ‫רחקיך‬
Ps 73:27 die ver van u zijn †

‫ רחש‬q in beweging zijn, geroerd zijn; pf
‫ רחש‬Ps 45:2†
‫ רחת‬m wanschop Jes 30:24†
‫ רטב‬q nat, doorweekt zijn; ipf P ‫יר !טבו‬
Job 24:8†
‫ רטב‬adj sappig Job 8:16†
‫ יר !טני רטה‬Job 16:11 hij heeft mij uitgeleverd,
zie ‫ ירט‬pf; geen ipf!
‫ רטט‬m schrik, paniek Jer 49:24†
‫ רטפש‬q fris, jong zijn, vgl. ‫ טפש‬pf pass
‫ רטפש‬Job 33:25 frisser (gezonder, molliger?)
is zijn vlees dan in zijn kinderjaren
‫ רטש‬pi stukgooien, tegen de grond gooien;
ipf ‫ תרטש‬2Kon 8:12, ‫ תרטשנה‬Jes 13:18
pu vermorzeld worden; pf P ‫ר !טשה‬
Hos 10:14 ‫ ירטשו‬Jes 13:16 Nah 3:10, P ‫יר !תשו‬
Hos 14:1
‫ רי‬m vocht, vochtigheid Job 37:11, vgl. ‫ רוה‬zich
laven; ‫' אף־ברי יטריח עב‬ja, met
vochtigheid maakt hij de wolken zwaar'
Spr 31:2 ‫ ברי‬Aramiserend: mijn zoon, zie
‫בר‬
‫ ריאשון‬adj eerste, zie ‫ראשון‬
‫ ריב‬q twisten, strijden, (een zaak) verdedigen;
q/hi moeilijk te scheiden; q ‫רב‬, ‫ !רבת‬,
‫ ריבות‬Job 33:13, ‫ ;רבו‬ipf ‫יריב‬, ‫ירב‬, ‫ירב־‬,
‫וי! רב‬, Q ‫ תריב‬K ‫ תורב‬Spr 3:30, ‫וא !ריבה‬,
‫וי !ריבו ;יר !יבן‬, ‫ ;ת !ריבון‬imp ‫ריב‬, ‫ריבה‬,
‫ ; !ריבו‬inf abs ‫רב‬, ‫רוב‬, cs ‫ריב‬, ‫ ;לרב‬pt ‫רב‬
'verdediger'; twisten, aanklagen, e.d.,
Job 13:19 Ex 17:2; bepleiten, verdedigen
Jes 19:20;
1Sam 15:5 ‫ וירב‬lees ‫ ויארב‬legde een
hinderlaag, zie ‫ ארב‬hi;
hi betwisten, twisten met; ipf ‫יריב‬, vgl. qal
‫ר‬
; pt cs ‫ מרבי‬Hos 4:4, sf ‫ מריביו‬Q 1Sam 2:10
die met hem twisten;
Hos 4:4‫איש אל־יריב ואל־יוכח איש ועמך‬
‫? ;כמריבי כהן‬lees ‫ הכהן‬,‫;ועמך אני רב‬
niet tegen een mens moet ge een geding of
aanklacht aangaan, maar het is met u, o
priester, dat ik een rechtszaak heb
‫ ריב‬m twist, aanval, geding, rechtszaak; ook
‫ רב‬Ex 23:2 Job 29:16; sf ‫ריבי‬, ‫ריבך‬, ‫ר !יבך‬,
‫ריבו‬, ‫ריבכם‬, ‫ ;ריבם‬pl ‫ריבים‬, ‫ריבות‬,
‫רבות‬, cs ‫ ;ריבי‬Gen 13:7‡; aanval Ps 31:21
‫' סכה מריב לשנות‬een schuilhut tegen de
aanval van boze tongen'; verwijten Job 13:6
Ps 18:44; ‫ ריב אלמנה‬het recht, de zaak van
de weduwe Jes 1:23; ‫ איש ריבי‬mijn
tegenpartij in het geding Job 31:35
‫ ריבי‬nm Ribai, vader van Ittai; 2Sam 23:29
1Kron 11:31†
‫ ריח‬m geur, reuk; sf ‫ריחו‬, ‫ ;ריחנו‬zie ook
‫ ;ניחח‬geur (van reukwaar) Gen 8:21; (van
een mens, kleren) Gen 27:27; je hebt onze
reuk doen stinken = ons een slechte naam
bezorgd Ex 5:21; Job 14:9 ‫מריח מים יפרח‬
van de geur van water spruit hij uit; Hoogl 1:3
‫ טובים לריח‬goed als reukwaar
‫ רים‬m woudos Job 39:9, zie ‫ראם‬
‫ ריע‬m vriend Job 6:27 zie ‫רע‬
‫ ריפות‬f graankorrels? Spr 27:22; 2Sam 17:19
‫ ;הרפות‬lees ‫' חריפות‬afval', vgl. ‫חרף‬
‫ ריפת‬nm Rifat, tweede zoon van Gomer
Gen 10:3; 1Kron 1:6 K ?‫ודיפת‬
‫ ריק‬hi leegmaken; pf ‫ הריקו‬Eze 28:7 Eze 30:11,
‫ והריקתי‬Lev 26:33 Mal 3:10; ipf ‫ יריק‬Hab 1:17
Hab 1:17, ‫ וי! רק‬Gen 14:14, ‫ אריק‬Ex 15:9 Eze 5:2+,
‫ י !ריקו‬Jer 48:12 Pr 11:3, sf ‫ אריקם‬Ps 18:43; imp
381
‫ר‬
‫ והרק‬Ps 35:3; inf ‫ להריק‬Jes 32:6; pt ‫מריקים‬
Gen 42:35 Zach 4:12;uitgieten (vat) Pr 11:3
Mal 3:10; uittrekken (zwaard) Ex 15:9 Lev 26:33;
te wapen roepen Gen 14:14 ?lees ‫וידק‬, zie
‫;דוק‬
ho afgegoten worden (vrij van bezinksel,
zuiver); pf ‫ הורק‬Jer 48:11; ipf ‫ תורק‬Hoogl 1:3
lees ‫' תמרוק‬olie voor zalving'
‫ ריק‬m leegte, niets Jes 30:7 Ps 2:1 Ps 4:3; adv
vergeefs Ps 73:13; ‫ לריק‬voor niets Lev 26:16;
‫ לריק‬Jes 49:4; ‫ כלי ריק‬een leeg vat Jer 51:34;
‫ בדי־ריק‬Jer 51:58 Hab 2:13 voor niemendal;
mogelijk: strijd, twist Ps 2:1
‫ ריק‬adj leeg; ook ‫רק‬, f ‫רקה‬, ‫ריקה‬, pl
‫רקים‬, ‫ריקים‬, ff ‫ ;רקות‬leeg (korenaren)
Gen 37:24; zinloos Deut 32:47; leeggeschud,
arm Neh 5:13; lichtzinnig Re 9:4, leeghoofd;
mogelijk nog: vechtersbaas vgl. Re 9:4 Re 11:3
2Sam 6:20 'leeglopers? vechtersbazen?
‫ ריקם‬adv met lege handen Gen 31:42 Job 22:9
Ruth 1:21; zomaar, zonder aanleiding Ps 7:5;
vgl. ‫חנם‬
‫ ריר‬q vloeien, lekken; pf ‫ רר‬Lev 15:3†
‫ ריר‬m speeksel, kwijl; sf ‫ רירו‬1Sam 21:14; slijm
Job 6:6
‫ ריש‬m armoede; ook ‫ ראש‬Spr 30:8 en ‫ריש‬
Spr 28:19, sf P ‫ישך‬
! ‫ ר‬en ‫אשך‬
! ‫ר‬, ‫רישו‬,
‫ ;רישם‬Aramees leenwoord; alleen in
Spreuken: Spr 6:11 Spr 10:15 Spr 13:18 Spr 24:34
Spr 31:7†
‫ רישון‬adj eerste, zie ‫ראשון‬
‫ רך‬adj zacht; f ‫רכה‬, pl ‫רכים‬, ‫ ;רכות‬mals
vlees Gen 18:7; fletse ogen Gen 29:17; tere
kinderen Gen 33:13; verwend, flauw Deut 20:8
Deut 28:54 Deut 28:56; zacht, lief Spr 15:1
382
‫ רך‬m teerheid, weekheid Deut 28:56†
‫ רכב‬q rijden (dier, wagen); pf ‫ רכב‬Est 6:8,
‫ רכבת‬Num 22:30, ‫ רכבו‬1Sam 30:17; ipf ‫ירכב‬,
‫תרכב‬, ‫וארכב‬, ‫וירכבו‬, P ‫יר !כבו‬,
‫ותרכבנה‬, P ‫ נרכב‬wij zullen rijden Jes 30:16
Hos 14:4; imp ‫ רכב‬Ps 45:5; inf ‫ ;לרכב‬pt
‫רכב‬, ‫רכבת‬, ‫רכבים‬, ‫רכבי‬, sf ‫רכבו‬,
‫רכביה‬, ‫ ;רכביהם‬Gen 24:61‡
hi laten rijden; pf ‫ הרכבת‬Ps 66:12,
‫ והרכבתם‬1Kon 1:33, sf ‫ והרכיבהו‬Est 6:9,
‫ והרכבתיך‬Jes 58:14; ipf ‫ וירכב‬Gen 41:43‡,
‫ ארכיב‬Hos 10:11, ‫ וירכבו‬2Sam 6:3‡, ‫וירכיבו‬,
sf ‫ וירכבהו‬Deut 32:13 Est 6:11, ‫ וירכבם‬Ex 4:20;
‫ וירכבהו‬2Kon 23:30 2Kron 35:24, ‫תרכיבני‬
Job 30:22; imp ‫ הרכב‬2Kon 13:16
‫ רכב‬nm Rekab, 1. vader van Jonadab
2Kon 10:15 2Kon 10:23;Jer 35:6-Jer 35:19, gent
‫ רכבי‬Jer 35:2; zijn familie ‫בית־רכב‬
1Kron 2:55; 2.aanvoerder onder Saul 2Sam 4:2-
2Sam 4:9; 3. vader van Malkia Neh 3:14
‫ רכב‬m wagen, rijtuig; coll.: de wagens,
ruiterij; P ‫רכב‬, sf ‫רכבו‬, ‫רכבי‬, ‫רכבה‬, pl
cs ‫ ;רכבי‬Gen 50:9‡; ook coll. paarden
2Sam 8:4‡; bovenste molensteen ('loper')
Deut 24:6; meervoud alleen in Hoogl 1:9 ‫ברכבי‬
‫פרעה‬
‫ רכב‬m ruiter; sf ‫ ;רכבו‬2Kon 9:17;
wagenmenner, voerman 1Kon 22:34
2Kron 18:33†
‫ רכבה‬f het rijden Eze 27:20†
‫ רכה‬nloc Reka of Recha in Juda 1Kron 4:12†
‫ רכוב‬m rijtuig; sf ‫ ;רכובו‬Ps 104:3†
‫ רכוש‬m have; ook ‫רכש‬, sf ‫רכשו‬, ‫רכושם‬,
enz.; goed, verworven bezit Gen 12:5;
oorlogsbuit Dan 11:24; legertros Dan 11:13

‫ רכיל‬m lasteraar, onruststoker Eze 22:9; ‫הלך‬
‫ רכיל‬lasterpraat verkopen Lev 19:16 Jer 6:28
Jer 9:3 Spr 11:13 Spr 20:19†
‫ רכך‬q week, zacht zijn; voor nuances zie
pf ‫ רך‬2Kon 22:19, ‫ רכו‬Ps 55:22; ipf ‫ירך‬
Deut 20:3 Jes 7:4 Jer 51:46;
hi week, banghartig maken; pf ‫הרך‬
Job 23:16
pu week worden; pf ‫ רככה‬Jes 1:6†
‫ רכל‬q handel drijven; pt
‫רכל‬, ‫רוכל‬, ‫רכלת‬,
‫רכלים‬, ‫ רכלי‬sf ‫ רכליך‬je kooplui; ‫רכלתך‬
je koopvrouw; 1Kon 10:15‡
‫ רכל‬nloc Rakal in Juda 1Sam 30:29†
‫ רכלה‬f handel, koopwaar; sf ‫רכלתך‬,
‫ ;רכלתך‬Eze 26:12+
‫ רכס‬q binden, aanbinden; ipf ‫ וירכסו‬Ex 28:28,
‫ וירכסו‬Ex 39:21†
‫ רכס‬m bergkam, bergpas; pl ‫ רכסים‬Jes 40:4†
‫ רכס‬m samenscholing? pl cs ‫מרכסי איש‬
Ps 31:21; vertalingen
als '(verborgen voor)
kwade tongen, laster' enz. veronderstellen
‫מרכלי‬, zie ‫רכיל‬
‫ רכש‬q bezit vergaren, verwerven; vgl. ‫;רכוש‬
pf ‫רכש‬, P ‫רכש‬, ‫ רכשו‬P ‫ ר !כשו‬Gen 12:5
Gen 31:18 Gen 36:6 Gen 46:6†
‫ רכש‬m rijdieren (paarden) coll.; P ‫רכש‬
Mi 1:13 spandieren; 1Kon 5:8 Est 8:10 Est 8:14†
‫ רם‬m woudos, zie ‫ראם‬
‫ רם‬I. nm Ram, zoon van Chesron Ruth 4:19
Job 32:2;
II. adj hoog, verheven ; vgl. ‫ רום‬pt f ‫רמה‬,
pl ‫רמים‬, ‫ קול רם ;רמות‬met luide stem
Deut 27:14
‫ רם‬hoogte, zie ‫רום‬
‫ר‬
‫ רמה‬I.q werpen, met ‫ קשת‬boogschieten; pf
‫ רמה‬Ex 15:1 Ex 15:21; pt cs ‫ רמה קשת‬Jer 4:29,
pl cs ‫ רמי קשת‬Ps 78:9;
II.pi bedriegen, in de steek laten; pf ‫רמה‬
‫;רך‬
Spr 26:19, ‫ רמיתם‬Joz 9:22, sf P ‫ר !מני‬
2Sam 19:27, 2m+1 ‫ רמיתני‬Gen 29:25 1Sam 28:12,
2f+1 ‫ רמיתיני‬1Sam 19:17; 3pl+1 ‫רמוני‬
Klaagl 1:19; inf sf ‫ לרמותני‬1Kron 12:18
‫ רמה‬f maden, wormen (coll.; steeds i.v.m.
rotting) Ex 16:24 Jes 14:11 Job 7:5 Job 17:14
Job 21:26 Job 24:20 Job 25:6†
‫ רמה‬f I. f hoogte; sf ‫ ;רמתך‬pl sf ‫( רמתיך‬o.a.
als offerplaats) 1Sam 22:6 Eze 16:24‡;
II. nloc Rama, Ramat, Ramot, 1. in
Benjamin Joz 18:25‡; 2. in Aser Joz 19:29; 3. in
Naftali Joz 19:36; 4. in Efraïm, geboortestad
van Samuel 1Sam 2:11+; 5. Ramat-Lechi
‫ רמת‬Re 15:17; 6. Ramat-Mitspe Joz 13:26; 7.
Ramat-Negev Joz 19:8 1Sam 30:27; 8. Ramot-
Gilead 1Kon 4:13, mogelijk dezelfde plaats als
Ramataim-Sofim 1Sam 1:1
‫ רמון‬I. m granaatappel; sf ‫רמני‬, pl ‫רמונים‬,
‫רמנים‬, cs ‫( ;רמוני‬vrucht) Num 13:23; (boom)
Num 20:5; (als versiering) 1Kon 7:18;
II. nloc Rimmon, 1. in Simeon Joz 15:32
Joz 19:7 1Kron 4:32 Zach 14:10; 2. in Zebulon
Joz 19:13 = ‫ ;רמונה‬3. ‫ סלע הרמון‬Re 20:45‡;
de rots Rimmon; 4. legerplaats ‫רמון פרץ‬
Num 33:19;
III. nm Rimmon 1. een Benjaminiet
2Sam 4:2+; 2. Aramese afgod Rimmon
2Kon 5:18
‫ רמות‬nloc I. nloc Ramot, 1. ‫רמות גלעד‬
Ramot-Gilead = Remet Joz 19:21; 2.
2Kron 22:5
‫ רמות־נגב‬1Sam 30:27 Ramot in het
Zuiderland;
II. nm Ramot Q Ezr 10:29
383
‫ר‬
‫ רמות‬f rottend lichaam? sf p ‫מותך‬
! ‫ ר‬Eze 32:5
=? ‫רמ !תך‬
‫ רמח‬m lans, speer; pl ‫רמחים‬, sf ‫רמחיהם‬
uitspr. /romchéhèm/ Num 25:7‡
‫ רמיה‬I. f nalatigheid, laksheid; Jer 48:10 Hos 7:16
Spr 10:4 Spr 12:24 Spr 12:27 Spr 19:15†; attributief:
slap, laks
II. bedrog, verraad; Mi 6:12 Ps 32:2 Ps 52:4
Ps 78:57 Ps 101:7 Ps 120:2 Ps 120:3 Job 13:7
Job 27:4†; attributief: leugenachtig
‫ רמיה‬nm Ramja, zoon van Paros Ezr 10:25†
‫ רמים‬m woudossen Ps 22:22; zie ‫ראם‬
‫ רמים‬Arameeërs, 2Kron 22:5 ‫= הרמים‬
‫הארמים‬
‫ רמכה‬m snel postpaard; pl ‫בני רמכים‬
Est 8:10;
anderen: stoeterij (voor
postpaarden)
‫ רמליה‬nm Remalja, vader van koning
Pekach van Israel, 2Kon 15:25‡
‫ רמם‬I.q opkomen; zie ook ‫ ;רום‬pf ‫רמו‬
Job 24:24;
ni zich verheffen; ipf ‫ ירמו‬Eze 10:15 en
‫ ירומו‬Eze 10:17 Eze 10:19; imp ‫ הרמו‬Num 17:10;
inf ‫ מרממתך‬Jes 33:3 'uit angst voor Uw
overeind-komen' of ?lees ‫' מרעמתך‬uw
daveren, donderen'
II.q rotten, bederven; ipf ‫ וי! רם‬Ex 16:20 vgl.
‫רמה‬
‫ רממתי עזר‬nm Romamti-Ezer, zoon van de
wijze Heman; 1Kron 25:4; ‫רוממתי עזר‬
1Kron 25:31†
‫ רמס‬q vertrappen, met voeten treden; pf
‫ ורמס‬Mi 5:7; ipf ‫ירמס‬, ‫ירמס־‬, ‫תרמס‬, sf
‫וירמסהו‬, ‫וארמסם‬, 3f+3f ‫ תרמסנה‬Jes 26:6
imp ‫ ורמסי‬Nah 3:14; inf ‫ רמס‬Jes 1:12 pt
384
‫ רמס‬Jes 16:4; 2Kon 7:17‡
ni vertrapt worden, ipf 3ff ‫ תר !מסנה‬Jes 28:3
‫ רמש‬q kruipen, krioelen, wemelen; ipf
‫ תרמש‬Gen 9:2 Lev 20:25 Ps 104:20; pt ‫רומש‬,
‫רמש‬, f ‫ רמשת‬Gen 1:21‡; zich roeren
Gen 7:21, rondsluipen Ps 104:20
‫ רמש‬m (kruipend) gedierte Gen 1:24‡
‫ רמת‬nloc Remet Joz 19:21 ?=Ramot
‫ רמת‬nloc Rama of Ramat, zie ‫רמה‬
‫ רמת‬nloc Ramot, zie ‫רמה‬
‫ רן‬m kreet Ps 32:7 ‫ רני־פלט‬vreugdekreten bij
de bevrijding; vgl. ‫רנה‬, ‫רנן‬
‫ רנה‬q rinkelen, kletteren?; ipf ‫ תרנה‬Job 39:23
‫ רנה‬I.f geroep, luide kreet; sf ‫רנתי‬, ‫;רנתם‬
roep 1Kon 8:28; gejubel Ps 30:6; smeekbede
Ps 17:1; ‫ קול רנה‬Jes 48:20;
II. nm Rinna zoon van Simon 1Kron 4:20
‫ רנן‬q roepen, joelen, jubelen; ipf ‫ירון‬, ‫תרון‬,
3f ‫ ת !רנה‬Spr 1:20, ‫י !רנו‬, ‫ ;וי !רנו‬imp ‫רנ! ו‬
Jes 44:23‡, ‫ ר !ני‬Jes 54:1, ‫ !רני‬Klaagl 2:19 Jes 12:6;
ipf ‫ירון‬, ‫תרן‬, ‫ ;וירנו‬inf cs ‫ ברן־יחד‬Job 38:7
onder het gezamenlijk juichen (van de
sterren); Lev 9:24 jubelen; Klaagl 2:19
weeklagen;
pi jubelen; pf ‫ ורננו‬Jer 31:12 Jer 51:48; ipf
‫תרנן‬, ‫ארנן‬, ‫ וירננו‬P ‫ירננו‬, ‫ תרננה‬Ps 71:23,
‫ ונרננה‬Ps 90:14+; inf ‫ רנן‬Jes 35:2 imp ‫רננו‬
Jes 52:9 Jes 26:19‡
pu gejubeld worden; ipf ‫ ירנן‬Jes 16:10
hi (doen) jubelen; ipf ‫תרנין‬, ‫ ;ארנן‬imp
‫ הר !נינו‬Deut 32:43‡; doen jubelen Ps 65:9
Job 29:13; jubelen Ps 32:11 Ps 81:2;
hitpo uit de roes ontwaakt, pt ‫מתרונן‬, zie
‫רון‬

‫ רננה‬f gejuich; pl ‫ רננות‬Ps 63:6 Ps 100:2 Job 3:7
Job 20:5†
‫ רננים‬m struisvogels Job 39:13
‫ רס‬besprenkelen, zie ‫ רסס‬inf
‫ רסה‬nloc Rissa, legerplaats na Libna;
Num 33:21 Num 33:22†
‫ רסיס‬I. m druppel, pl+cs ‫ רסיסי‬Hoogl 5:2;
II. m puinhoop; pl ‫ רסיסים‬Am 6:11
‫ רסן‬I. m toom, breidel; sf ‫ ;רסנו‬Jes 30:28 Ps 32:9
Job 30:11; Job 41:5 kaken ‫ כפל רסנו‬twee
kaken waar het bit tussen moet?; of lees
‫' כפל סרינו‬zijn dubbele pantser', zie ‫סריון‬
II. nloc Resen bij Nineve Gen 10:12
‫ רסס‬q besprenkelen; inf ‫ לרס‬Eze 46:14†
‫ רע‬I. m gedruis, lawaai; sf ‫ רעה‬Ex 32:17 en
‫ רעו‬zijn kreet Job 36:33†;
II. m naaste, medemens, buur, vriend; sf
‫רעהו‬, ‫רעך‬, P ‫ ;ר !עך‬Gen 38:12‡; als
omschrijving van wederkerigheid : elkaar'
‫ איש רעהו‬Gen 11:3; ‫ אשה רעה‬Jer 3:20;
III. m gedachten (bedoeling, streven)
Ps 139:2 Ps 139:17
‫ רע‬adj slecht, kwaad; ook ‫ ;רע‬f ‫ רעה‬mm
‫רעים‬, ‫ רעות‬Gen 2:9‡ zelfstandig gebruikt:
het kwade, iets kwaads, een ongeluk ‫רעה‬
‫ רע‬m slechtheid, lelijkheid; Gen 41:19 ‫ לרע‬van
lelijkheid (de lelijkste koeien ooit); Deut 28:20
‫ רע מעלליך‬de slechtheid van je daden;
Jer 24:2 ‫( מרע‬niet te eten) van slechtheid;
Pr 7:3 ‫ רע פנים‬treurig gezicht; Neh 2:2 ‫רע‬
‫ לב‬neerslachtigheid, hartzeer;
‫ רעב‬q hongeren, honger lijden; pf P ‫רעב‬
‫ רעבו‬Ps 34:11; ipf P
Jes 9:19 Jes 44:12 Spr 25:21,
‫ ירעב‬Spr 6:30, ‫ ותרעב‬Gen 41:55 P ‫תרעב‬
Spr 19:15, ‫ ארעב‬Ps 50:12, ‫ ירעבו‬Jes 49:10,
‫ר‬
‫ תרעבו‬Jes 65:13, 1pl P ‫ נרעב‬Jer 42:14; pt zie
‫ רעב‬adj;
hi laten hongeren; ipf ‫ ירעיב‬Spr 10:3 sf P
‫ וירעבך‬Deut 8:3
‫ רעב‬adj hongerig; f ‫רעבה‬, pl ‫;רעבים‬
1Sam 2:5‡
‫ רעב‬m honger, hongersnood; Gen 12:10‡
‫ רעבון‬m honger; cs ‫ ;רעבון‬Gen 42:19 Gen 42:33
Ps 37:19†
‫ רעד‬q beven; ipf P ‫ ותרעד‬Ps 104:32 (de aarde
beefde)
hi beven, rillen; pt ‫ מרעיד‬Dan 10:11, pl
‫ מרעידים‬Ezr 10:9
‫ רעד‬m siddering, beving; P ‫ רעד‬Ex 15:15
Ps 55:6†
‫ רעדה‬f beving Jes 33:14 Ps 2:11 Ps 48:7 Job 4:14†
‫ רעה‬I.q weiden, (laten) grazen, kaalgrazen;
vgl. ‫ רעע‬i.v.m.vormverwarring; pf ‫רעה‬,
‫רעו‬, sf ‫רעיתים‬, ‫ ;ורעום‬ipf ‫ירעה‬, ‫ארעה‬,
‫ירעו‬, ‫ירעון‬, ‫תרעו‬, ‫ ותרעינה‬Gen 41:2; ipf
3pl+2f ‫ ירעוך‬Jer 2:16 ze zullen je 'afgrazen'
= kaalscheren; 3m+3mm ‫ ירעם‬Hos 4:16
Ps 78:72; , ‫ירענה‬, ‫תרעם‬, ‫ ארענה‬imp ‫רעה‬,
‫רעי‬, ‫ ;רעו‬inf ‫ ;רעות‬pt ‫' רעה‬herder', ‫רעה‬,
sf ‫ רעי‬Ps 23:1, mm ‫רעים‬, cs ‫רעי‬, sf ‫רעי‬,
‫ ;רעיך‬werken als herder Gen 4:2‡; ‫' רעי‬mijn
herder' Ps 23:1, ook: 'herder' Jes 38:12
Zach 11:17;
hi weiden, laten grazen; ipf sf ‫ויראם‬
Ps 78:72 in sommige edities;
II.q zich bezig houden met, omgaan met,
najagen; vooral pt ‫( ;רעה‬wind) Hos 12:2,
(as) Jes 44:20; (dwazen) Spr 13:20, (dwaasheid)
Spr 15:14, (trouw) betrachten Ps 37:3;
(slempers) Spr 28:7 (lichte dames) Spr 29:3,
Job 24:21 mogelijk van ‫; רעע‬
385
‫ר‬
pi bruidsjonker, gezel van de bruidegom
zijn; pf ‫ רעה‬Re 14:20 vgl. ‫מרע‬
hi het aanleggen met, omgaan met; ipf
‫ תתרע‬Spr 22:24
‫ רעה‬vriend; pl sf ‫ ;רעיהם‬vgl ‫' רע‬buur';
2Sam 15:37 2Sam 16:16 1Kon 4:5 Jer 29:23 Ps 28:3
Spr 27:10†
‫ רעה‬f vriendin; pl sf P ‫רעותי‬, ‫ רעתיה‬Re 11:37
Re 11:38 Ps 45:15†
‫ רעה‬f ramp, narigheid, zie ‫רע‬
‫ רעה‬adj barsten, breken Jes 24:19 Spr 25:19, zie
‫רעע‬
‫ רעו‬nm Reü, zoon van Peleg, voorvader van
Abraham Gen 11:18
‫ רעואל‬nm Reüel, 1. zoon van Esau Gen 36:4;
2. schoonvader van Mozes Ex 2:18 = Jetro
Ex 3:1
‫ רעות‬I. f buurvrouw, naaste; ‫ רעותה‬.. ‫עשה‬
elkaar; een andere vrouw Est 1:19; Ex 11:2
Jes 34:15 Jes 34:16 Jer 9:19 Zach 11:9 Ezr 5:17†
II. f het streven, najagen; Pr 1:14-Pr 6:9
‫ רעי‬m weide; ‫ בקר רעי‬1Kon 5:3 rundvee van
de weide, vrij grazend rundvee tegenover
mestvee;
‫ רעי‬nm Reï 1Kon 1:8†
‫ רעי‬m mijn herder of: herder; zie ‫רעה‬
‫ רעיה‬f geliefde, vriendin; sf ‫ רעיתי‬Hoogl 1:9+
‫ רעיון‬m streven, verlangen, vgl. ‫ראות‬, ‫רעה‬
II; Pr 1:17 Pr 2:22 Pr 4:16†
‫ רעל‬ho geschud worden? in trilling gebracht
(zodat de speren snorren?); pf pl P ‫הרעלו‬
Nah 2:4 †
386
‫ רעל‬gewankel, gewaggel Zach 12:2; ‫סף רעל‬
drempel waarover men struikelt?; meestal
vertaald met zwijmelbeker, schaal der
bedwelming e.d.
‫ רעלה‬f sluier; pl ‫ הרעלות‬Jes 3:19†
‫ רעליה‬nm ReëAlja Ezr 2:2 ?= ‫ רעמיה‬Neh 7:7
‫ רעם‬I.q dreunen; pf zie II; ipf ‫ ירעם‬Ps 96:11
Ps 98:7 1Kron 16:32;
hi laten dreunen, donderen; pf ‫הרעים‬
Ps 29:3, ipf ‫ ירעם‬1Sam 2:10‡, ‫ תרעם‬Job 40:9;
II.q vernederd, bedrukt zijn; pf ‫רעמו פנים‬
Eze 27:35 met neerslachtig gezicht?
hi tergen; of: neerslachtig worden? inf
‫ הרעמה‬1Sam 1:6 (haar rivaal sarde haar tot
zij er neerslachtig van werd?)
‫ רעם‬m donder, donderend geraas; sf ‫;רעמך‬
Jes 29:6 Ps 77:19 Ps 81:8 Ps 104:7 Job 26:14
Job 39:25†
‫ רעמא‬nloc Rama, zie ‫רעמה‬
‫ רעמה‬I. f manen Job 39:19;
II. gent Rama, Kusitische stam, Gen 10:7
nloc Eze 27:22; ‫ רעמא‬1Kron 1:9
‫ רעמיה‬nm Raämja Neh 7:7 = Reëlja
‫ רעמסס‬nloc Rameses in Egypte; ook
‫ ;רעמסס‬Gen 47:11 Ex 1:11 Ex 12:37 Num 33:3
Num 33:5†
‫ רען‬adj pil sappig, fris groen zijn, vgl. ‫;רענן‬
pf ‫ רעננה‬Job 15:32
‫ רענן‬adj sappig, groen; f ‫רעננ! ה‬, pl ‫;רעננים‬
vgl. ‫ ; רען‬Deut 12:2‡ (doorgaans van bomen
aan heidense cultus gewijd);
‫ רעע‬I.q slecht zijn; pf ‫רע‬, ‫ור !עה‬, ‫ ;רעו‬ipf
‫ירע‬, ‫וי! רע‬, ‫ ירעו‬Neh 2:3; imp ‫ ; !רעו‬inf ‫רע‬
ook 'slechtheid', zie ‫ רע‬1. waardeloos

geworden Jer 11:16 2. niet aanstaan, niet
welgevallig zijn ‫ בעיני‬.. Gen 21:11 3. kwaad,
somber zijn Deut 15:9; 4. er slecht aan toe zijn
Neh 2:3;
ni een slechte behandeling ondergaan; ipf
‫ ירוע‬Spr 11:15; slecht worden Spr 13:20;
hi kwaad doen, schaden; pf ‫והרע‬, ‫הרעות‬,
‫הרעתי‬, ‫הרעו‬, ‫ ;הרעתם‬ipf ‫ וירע‬P ‫ירע‬,
‫תרע‬, ‫ארע‬, ‫ירעו‬, ‫תרעו‬, ‫ נרע‬inf ‫ להרע‬P
‫להרע‬, ‫ ;מהרע‬pt ‫מרע‬, pl ‫;מרעים‬
behandelen Gen 19:7‡; Gen 19:9 ‫נרע לך מהם‬
we zullen jou nog slechter behandelen dan
hen;
II.q verbrijzelen, vgl. ‫ רצץ‬pf ‫ ורעו‬Mi 5:5
ook vertaald als 'weiden', vgl. ‫ ;רעה‬ipf
‫ ירע‬Job 34:24; vragend Jer 15:12 'zal men
breken?' (onzeker); ipf 2m+3mm ‫תרעם‬
Ps 2:9; inf abs ‫ רעה‬Spr 25:19 ‫ שן רעה‬een
tand van het verbrijzelen = een kapotte
tand?
hitpo stukbreken, barsten; pf 3f ‫התרעעה‬
Jes 24:19; inf ‫ להתרעע‬Spr 18:24 veel vrienden
hebben leidt tot eigen schade?
‫ רעף‬q druppelen; ipf ‫ ירעפו‬Ps 65:13 Spr 3:20,
‫ ירעפון‬Ps 65:12 Job 36:28;
hi laten druipen; imp ‫ הרעיפו‬Jes 45:8
'Druipt, hemelen'
‫ רעץ‬q vermorzelen; ipf ‫ תרעץ‬Ex 15:6, ‫וירעצו‬
Re 10:8
‫ רעש‬I.q schokken, beven; pf ‫רעשה‬, P
‫ ר !עשה‬Re 5:4, ‫ רעשו‬Eze 38:20‡ ipf ‫ירעש‬,
‫תרעש‬, ‫ירעשו‬, ‫ ;תרעשנה‬pt ‫רעשים‬
Jer 4:24beven, schokken Re 5:4, golven?
Ps 72:16 zie II
ni beven; pf ‫( נרעשה‬de aarde) Jer 50:46;
hi doen schudden, sidderen; pf ‫הרעשתה‬
Ps 60:4, ‫ הרעשתי‬Eze 31:16 Hag 2:7; sf
‫ר‬
‫ התרעישנו‬Job 39:20 vragend: 'laat jij hem
soms opspringen als een sprinkhaan?'; pt
‫ מרעיש‬Jes 14:16 Hag 2:6 Hag 2:21
II.q welig groeien; ipf ‫ ירעש‬Ps 72:16, zo
KB;
‫ רעש‬m aardbeving, schok, gedreun; P ‫; רע ש‬
1Kon 19:11‡
‫ רפא‬q herstellen, genezen; vgl. ‫ רפה‬i.v.m.
vormverwarring; pf ‫ ורפא‬Jes 6:10, sf
‫ ורפאם‬Jes 19:22, ‫ ורפאתיו‬Jes 57:19, ‫רפאתים‬
Jer 33:6 Hos 11:3; ipf ‫ירפא‬, ‫ארפא‬, ‫ארפה‬
Jer 3:22, sf ‫ וירפאנו‬Hos 6:1, ‫ ותרפאני‬Ps 30:3,
‫ וארפאהו‬Jes 57:18, ‫ ארפאך‬Jer 30:17; imp
‫ רפא‬Num 12:13; inf abs ‫רפוא‬, ‫ לרפוא‬Pr 3:3
Hos 5:13, sf ‫ כרפאי‬Hos 7:1; pt ‫ רפא‬arts,
heelmeester, ‫ רפא־‬2Kon 20:5, ‫רפאים‬
Gen 50:2‡, ‫רפאי‬, sf P ‫;רפ !אך‬
ni beter worden; pf ‫נרפא‬, 3f P ‫נרפתא‬
Jer 51:9, ‫ נרפוא‬K Eze 47:8, 'het water wordt
weer gezond',niet 'zakken' zoals Q
aangeeft! ipf ‫תרפא‬, ‫תרפאו‬, ‫וארפא‬
Jer 17:14, ‫וירפאו‬, ‫ וירפו‬2Kon 2:22; inf ‫להרפא‬,
‫ להרפה‬Jer 19:11;
pi genezen, laten genezen (de dokter
betalen); pf ‫ רפאתי‬2Kon 2:21, 2mm ‫רפאתם‬
Eze 34:4, ‫ רפינו‬Jer 51:9; ipf ‫ירפא‬, ‫ירפאו‬,
‫ וירפו‬Jer 8:11; inf abs ‫ ורפו ירפא‬Ex 21:19 hij
zal voor genezing zorgen; pt ‫ מרפא‬Jer 38:4
laten verslappen, zie ‫רפה‬
hitp genezing zoeken; inf ‫ התרפא‬2Kon 8:29
2Kon 9:15 2Kron 22:6
‫ רפא‬gent nm Rafa, 1. vader van het
reuzengeslacht, zie ‫ ;רפה‬2. zoon van Eston
1Kron 4:12; 3. een Benjaminiet 1Kron 8:2
‫ רפאות‬f genezing of medicijn Spr 3:8†
387
‫ר‬
‫ רפאים‬I. m schimmen, dode zielen; Jes 14:9
Jes 26:14 Jes 26:19 Ps 88:11 Job 26:5 Spr 2:18 Spr 9:18
Spr 21:16†
II. gent Refaïm, Refaïeten, vroegere
bevolking van Kanaän; 'de reuzen' Gen 14:5‡
‫ רפאל‬nm Refaël, zoon van Semaja, 1Kron 26:7†
‫ רפד‬q spreiden? ipf ‫ ירפד‬Job 41:22; moeilijke
passage over de krokodil: 'zijn
staart/achterste zijn scherpe scherven, als
een ploeg sleept hij pver de modder'
pi iemands bed spreiden; pf ‫רפדתי‬
Job 17:13; imp pl sf ‫ רפדוני‬Hoogl 2:5 verkwikt
mij
‫ רפה‬q zakken, verslappen; vgl. ‫ רפא‬i.v.m.
vormen; q ‫רפה‬, ‫רפתה‬, ‫ ;רפו‬ipf ‫ירפה‬
Jes 5:24, ‫ וירף‬Ex 4:26, ‫ ירפו‬2Sam 4:1‡,
(handen) ‫ תרפינה‬Jes 13:7 Eze 7:17 Job 5:18
(avond) dalen Re 19:9;
ni nalatig, lui zijn; pt ‫ נרפים‬Ex 5:8 Ex 5:17;
ipf ‫ נרפתה‬Jer 51:9 zie ‫ רפא‬ni inf ‫הרפה‬
Jer 19:11 zie ‫ רפא‬ni inf;
pi laten verslappen, loslaten; pf ‫רפה‬
Job 12:21; ‫ רפינו‬Jer 51:9 zie ‫ ;רפא‬ipf ‫תרפינה‬
Eze 1:24+ pt ‫ מרפא‬Jer 38:4 = ‫ מרפה‬, ‫מרפים‬
Ezr 4:4
hi loslaten, laten zakken, ook: in de steek
laten, laten ophouden; ipf ‫ תרף‬Joz 10:6‡,
‫ ירפך‬Deut 4:31‡, ‫ תרפני‬Job 7:19, ‫ארפה‬
Job 27:6 Neh 6:3, ‫ ארפנו‬Hoogl 3:4 imp ‫הרפה‬
Re 11:37 2Kon 4:27, ‫ הרף‬Deut 9:14‡, ‫הרפו‬
Ps 46:11;
hitp nalatig zijn, verslappen, de moed
verliezen;; pf ‫ התרפית‬Spr 24:10, ‫מתרפה‬
Spr 18:9, ‫ מתרפים‬Joz 18:3
‫ רפה‬adj slap, zwak; cs ‫רפה‬, ff ‫ ;רפות‬zwak
volk Num 13:18; ‫ רפה ידים‬moedeloos,
388
machteloos 2Sam 17:2; ‫ ידים רפות‬zwakke
handen (moedelozen) Jes 35:3 Job 4:3†
‫ רפה‬nm Rafa, 1. voorvader van de Refaïm
2Sam 21:20; ook ‫ ;הרפא‬2Sam 21:16 2Sam 21:18
2Sam 21:20 2Sam 21:22 1Kron 20:6 1Kron 20:8† 2.
zoon van Bina 1Kron 8:37 = ‫ רפיה‬1Kron 9:43
‫ רפוא‬nm Rafu, vader van Palti de verspieder
Num 13:9
‫ רפואה‬f genezing, medicijn; pl ‫;רפאות‬
Jer 30:13 Jer 46:11 Eze 30:21†
‫ רפות‬f graanafval, graankorrels, zie ‫ריפות‬
‫ רפח‬nm Refach, zoon van Efraïm, voorouder
van Jozua 1Kron 7:25
‫ רפידה‬f bekleding, leuning van de
draagstoel; sf ‫ רפידתו‬Hoogl 3:10†
‫ רפידים‬nloc Refidim in de woestijn, ook
‫ ;רפידם‬Ex 17:1 Ex 17:8 Ex 19:2 Num 33:14
Num 33:15†
‫ רפיה‬nm Refaja 1. 1Kron 3:21; 2. Simeoniet
1Kron 4:42; 3.
zoon van Tola 1Kron 7:2; 4. zon
van Bina 1Kron 9:43 = ‫ רפה‬1Kron 8:37; 5. zoon
van Chur Neh 3:9
‫ רפיון‬m verslapping, slapte; cs ‫רפיון ידים‬
Jer 47:3 = moedeloosheid; vgl. ‫רפה‬
‫ רפס‬vertrappen en zo: water bevuilen, zie
‫רפש‬
‫ רפסדות‬f (houten) vlotten 2Kron 2:15; vgl
1Kon 5:23 ‫† דברות‬
‫ רפף‬po wankelen, beven; ipf 3pl P ‫ירופפו‬
Job 26:11†
‫ רפק‬hitp ondersteund, leunend; pt f
‫ מתרפקת‬Hoogl 8:5†

‫ רפש‬q trappelen, water troebel maken?
enkele vormen met ‫ ;רפס‬ipf ‫ותרפס‬
Eze 32:2, P ‫ תר !פשון‬Eze 34:18;
ni vertrapt = vertroebeld worden; pt ‫נרפש‬
Spr 25:26
hitp zich werpen op? imp ‫ התרפס‬Spr 6:3 pt
‫ מתרפס‬Ps 68:31 'gij die u stort op'; ?lees
‫מתרפים‬, zie ‫רפה‬
‫ רפש‬m slijk, modder Jes 57:20†
‫ רפת‬f omheining als veestal, stalling; pl
‫ רפתים‬Hab 3:17†
‫ רצון‬m welgevallen, welbehagen (meestal van
‫ רץ‬m staaf; pl cs
‫ ברצי‬Ps 68:31; onzeker;
‫ מתרפס ברצי כסף‬moeilijk te duiden;
NBG'51 en NBV'04 'zich werpend op hen
die belust zijn op zilver' = ‫מתרפס ברצי‬
‫ ;כסף‬zie ‫ רצה‬KB: ‫ בצר וכסף‬gouderts,
vgl. ‫ בצר‬III
‫ רצא‬I.q rennen, zie ‫ רוץ‬Eze 1:14 ‫והחיות רצוא‬
‫' ושוב‬de wezens renden heen en weer' of ?
lees ‫' יצאו יצוא ושוב‬gingen uit en in';
II.q welbehagen hebben, zie ‫ רצה‬Eze 43:27
‫ ורצאתי אתכם‬ik zal welbehagen aan jullie
hebben
‫ רצד‬pi beloeren; ipf ‫ תרצדון‬Ps 68:17†
‫ רצה‬I.q behagen scheppen in, (goed)
ontvangen; pf ‫רצה‬, ‫רצתה‬, ‫רצית‬, ‫ורצאתי‬
Eze 43:27, ‫רצו‬, sf ‫רצם‬, ‫ ;רציתם‬ipf ‫ירצה‬,
‫ הירצה‬vragend Mi 6:7 ‫תרצה‬, ‫ותרץ‬, ‫ארצה‬,
‫ ארץ‬2Sam 3:12, ‫ירצו‬, ‫ תרצינה‬Spr 23:26 i.p.v.
Q ?‫ תצורנה‬sf ‫וירצהו‬, ‫ותרצני‬, P ‫יר !צך‬,
‫ הירצך‬vragend Mal 1:8, ‫ ארצם‬Eze 20:40; inf
‫רצות‬, sf ‫רצתי‬, ‫ ;רצתו‬pt ‫רצה‬, sf ‫רצם‬
Jer 14:12; pp ‫' רצוי‬bemind' Est 10:3, cs ‫רצוי‬
‫ אחיו‬Deut 33:24 ; Gen 33:10‡;
ni genadig worden aangenomen (offer of
offeraar); pf ‫ נרצה‬Lev 1:4,Jes 40:2 zonde
‫ר‬
uitgeboet; ipf ‫ ירצה‬Lev 7:18 Lev 19:7 Lev 22:23
Lev 22:27, ‫ ירצו‬Lev 22:25;
pi de gunst zoeken; ipf ‫ ירצו‬Job 20:10;
hitp in de gunst raken; ipf ‫ יתרצה‬1Sam 29:4;
II.q voldoen, boete betalen of betaald
krijgen; pf ‫ רצתה‬2Kron 36:21 vergoed
krijgen; ipf ‫ ירצו‬Lev 26:41 boeten, betalen;
ipf ‫ ותרץ‬Lev 26:43 vergoed krijgen;
ni betaald, uitgeboet zijn; pf ‫ נרצה‬Jes 40:2
hi vergoed krijgen; pf 3f ‫ הרצת‬Lev 26:34
zie ook ‫ רצץ‬en ‫ רוץ‬i.v.m. vormen
J.); cs ‫רצון‬, sf ‫רצנו‬, ‫רצנך‬, ‫צונך‬
! ‫ר‬, enz.;
Ex 28:38 ‫ לרצון להם לפני יהוה‬tot
welgevallen voor hen voor J.
algemener: believen, wens; enkele
voorbeelden: Gen 49:6 ‫ ברצונם‬en Est 9:5
‫ כרצונם‬naar hun believen; 2Kron 15:15 ‫בכל‬
‫ רצונם‬met heel hun wil 2Kron 15:15; Est 1:8
‫ כרצון איש־ואיש‬naar ieders believen
‫ רצח‬q om het leven brengen, doden
(vermoorden); pf ‫ רצח‬Num 35:27, ‫הרצחת‬
vragend 1Kon 21:19, sf ‫ ורצהו‬Deut 22:26; ipf
‫ ירצח‬Num 35:30 Deut 4:42, ‫ תרצח‬Ex 20:13
Deut 5:17; inf abs ‫ רצח‬Jer 7:9 Hos 4:2; pt ‫רצח‬
Num 35:11‡
ni gedood worden; ipf ‫ ארצח‬Spr 22:13; pt
‫ הנרצחה‬Re 20:4;
pi vermoorden; ipf ‫ ירצחו‬Hos 6:9, P ‫ירצחו‬
Ps 94:6; ‫ תרצ !חו‬Ps 62:4 ?lees ‫ תרצחו‬met
patach?; pt ‫ מרצח‬2Kon 6:32, ‫מרצחים‬
Jes 1:21
‫ רצח‬m doodsteek? Ps 42:11; Eze 21:27 ?lees
‫ בצרח‬met geroep?
‫ רציא‬nm Risja, Aseriet van de zonen van Ulla
1Kron 7:39
389
‫ר‬
‫ רצים‬renners, soldaten van de lijfwacht, zie
‫ רוץ‬q pt
‫ רצין‬nm Resin, 1. koning van Aram
(Damascus) Jes 7:1‡; 2. Ezr 2:48 Neh 7:50
‫ רצע‬q doorboren; pf ‫ רצע‬Ex 21:6†
‫ רצף‬q ingelegd, (met kostbaar materiaal)?;
pp ‫ רצוף‬Hoogl 3:10†
‫ רצף‬I. m gloeiende kool, hete steen (om op te
bakken), pl ‫ ;רצפים‬1Kon 19:6; ‫ רצפה‬Jes 6:6;
II. nloc Resef, stad van de Assyriërs
Jes 37:12=2Kon 19:12
‫ רצפה‬I. f steen (om op te bakken) Jes 6:6, zie
‫;רצף‬
II. nf Rispa, bijvrouw van Saul, 2Sam 3:7+
‫ רצפה‬f plaveisel, mozaïek; cs ‫ ;רצפת‬zonder
dageesj; Eze 40:17+;Est 1:6 2Kron 7:3†
‫ רצץ‬q breken, knakken; slecht behandelen;
vgl ‫ רצה‬en ‫ רוץ‬i.v.m. vormverwarring; pf
‫ר !צותי‬, sf ‫צותנו‬
! ‫ ר‬1Sam 12:4; ipf ‫ ירוץ‬Jes 42:4
?lees ni ‫ירוץ‬, ‫ וירץ‬2Kon 23:12 ‫ ותרץ‬Pr 12:6,
‫ונרץ‬, pt ff ‫ רצצות‬Am 4:1; pp ‫רצוץ‬, pl
‫ רצוצים‬geknakt; het geknakte riet 2Kon 18:21
Jes 36:6 Jes 42:3; onderdrukken, geweld
plegen 1Sam 12:3 Am 4:1;
Re 10:18 ‫? וירצצו‬lees ‫ וירצצו‬pi?
Ps 18:30 ‫ ארץ‬zie ‫' רוץ‬ik zal rennen';
ni knakken, breken (gebroken worden); pf
‫ נרוץ‬Pr 12:6; ipf ‫ תרוץ‬Eze 29:7 en Jes 42:4
‫? ירוץ‬
hi verbrijzelen; ipf ‫ ותרץ‬Re 9:53;
pi verpletteren, stukmaken; pf ‫רצץ‬, ‫;רצצת‬
ipf ‫ ;וירצץ‬Ps 74:14; onderdrukken,
mishandelen Job 20:19 2Kron 16:10
po verdrukken; ipf ‫ וירצצו‬Re 10:8
verdrukken;
390
hitpo tegen elkaar aanstoten; ipf ‫ויתרצצו‬
Gen 25:22
‫ רק‬adj leeg Gen 37:24, zie ‫ריק‬
‫ רק‬I. adj dun; f ‫ רקות‬Gen 41:19+; vgl. ‫;דק‬
II. adv alleen, slechts, maar; Gen 6:5‡;
Gen 20:11 ‫ רק אין־יראת אלהים‬misschien is
er geen vrees voor G-d 'alleen, maar' als
'veronderstel, misschien';
1Kon 8:9 ‫ אין־רק‬niets anders dan;
Spr 13:10 ‫? רק‬lees ‫ ריק = רק‬leeghoofd of
ruziezoeker, vechtjas?
‫ רק‬m speeksel; sf ‫ ;רקי‬Jes 50:6 Job 7:19 Job 30:10†
‫ רקב‬q verrotten, vermolmen; ipf ‫ירקב‬
Spr 10:7, ‫ ירקב‬Jes 40:20†
‫ רקב‬m rotting, vermolming, vertering (hout,
vlees, bot); cs ‫ ;רקב‬Job 13:28 ?lees ‫רקב‬
wijnzak; Hos 5:12 mogelijk: de worm die
aanvreet, 'beeneter'; Hab 3:16 Spr 12:4 Spr 14:30†
‫ רקבון‬m vermolming; ‫ עץ רקבון‬vermolmd
hout, molm; Job 41:19
‫ רקד‬q opspringen (huppelen, dansen); pf
‫ רקדו‬Ps 114:4; ipf ‫ תרקדו‬Ps 114:6; inf ‫רקוד‬
Pr 3:4;
pi dansen; ipf ‫ ירקדו‬Jes 13:21, P ‫ירקדון‬
Joël 2:5 Job 21:11 pt ‫ מרקד‬1Kron 15:29, f P
‫ מרקדה‬Nah 3:2;
hi doen opspringen; ipf sf ‫ וירקידם‬Ps 29:6
'en doet hen opspringen (bokken) als een
kalf'; †
‫ רקה‬f slaap (schuin boven het oog); sf ‫רקתו‬,
‫ רקתך‬Re 4:21 Re 4:22 Re 5:26 Hoogl 4:3 Hoogl 6:7†
‫ רקון‬nloc Rakkon in Dan Joz 19:46†
‫ רקח‬q zalf mengen; ipf ‫ ירקח‬Ex 30:33; pt
‫ רקח‬Ex 30:25, ‫ רקחי‬1Kron 9:30, zalfmenger,
apotheker;

pu gemengd, bereid met kruiden; pt
‫ מרקחים‬2Kron 16:14
hi inkoken; imp ‫ הרקח‬Eze 24:10†
‫ רקח‬m zalf (met kruiden); pl sf ‫; רקחיך‬
Jes 57:9†
‫ רקח‬m kruiden; ‫ יין הרקח‬kruidenwijn
Hoogl 8:2†
‫ רקע‬m blik, metaalplaat; pl cs ‫ רקעי‬Num 17:3†
‫ רקח‬m kruidenmenger, zalfbereider; f pl
‫ ;רקחות‬1Sam 8:13 Neh 3:8†
‫ רקח‬m kruidenzalf (voor de zalving) Ex 30:25
Ex 30:35†
‫ רקיע‬m uitspansel, firmament; cs ‫ ;רקיע‬vgl.
‫' רקע‬pletten, uithameren tot dunne plaat';
Gen 1:6-Gen 1:20;Ps 19:2 Ps 150:1 Dan 12:3; Eze 1:22-
‫ רשיון‬m toestemming, machtiging
Eze 10:1 uitspansel boven de kerubs; †
‫ רקיק‬m dunne koek, wafel; cs ‫רקיק‬, pl cs
‫ ;רקיקי‬Ex 29:2 Ex 29:23 Lev 2:4 Lev 7:12 Lev 8:26
Num 6:15 Num 6:19 1Kron 23:29†
‫ רשע‬q slecht, onrechtvaardig, goddeloos zijn
‫ רקם‬q weven; (van bonte, kleurige stof); pt
‫ רקם‬Ex 26:36-Ex 39:29 bontwever; ‫מעשה‬
‫ רקם‬Ex 26:36 bontgeweven stof
pu geweven worden (in de moederschoot);
pf ‫ רקמתי‬Ps 139:15; †
‫ רקם‬I. nloc Rekem in Benjamin Joz 18:27;
II. nm Rekem, 1. koning van Midian
Num 31:8 Joz 13:21; 2. zoon van Hebron
1Kron 2:43+ 3. zoon van Seres, P ‫;רקם‬
1Kron 7:16
‫ רקמה‬f bonte kleding (bont geverfd,
geweven of geborduurd); du ‫רקמתים‬, sf
‫רקמתך‬, pl ‫ ;רקמות‬Re 5:30‡; algemener:
iets in bonte kleuren: bonte veren Eze 17:3;
kleurige stenen, mozaiek? 1Kron 29:2
‫ רקע‬q platslaan, stampen; vgl. ‫ רקיע‬ipf sf
‫ ארקעם‬2Sam 22:43 imp ‫ רקע‬Eze 6:11; inf sf
‫ר‬
‫ רקעך‬Eze 25:6, pt cs ‫ רקע‬Jes 42:5 Jes 44:24
Ps 136:6als een plaat uitspreiden;
pi pletten, plat uithameren (tot dunne plaat);
ipf ‫ וירקעו‬Ex 39:3, sf ‫ ירק !ענו‬Jes 40:19 met
plaat bedekken, ‫ ירקעום‬Num 17:4
pu plat uitgeslagen; pt ‫ מרקע‬Jer 10:9
hi welven, spannen; ipf ‫ תרקיע‬Job 37:18
‫ רקק‬q uitspuwen; ipf ‫ ירק‬Lev 15:8†
‫ רקת‬nloc Rakkat, versterkte plaats in Naftali,
later Tiberias, Joz 19:35†
‫ רר‬heeft gevloeid Lev 15:3, zie ‫ ריר‬q pf
‫ רש‬adj arm, behoeftig 2Sam 12:3, zie ‫רוש‬
(aramisme); cs ‫ רשיון‬Ezr 3:7†
‫ רשם‬q opschrijven, optekenen; pp ‫רשום‬
Dan 10:21
of handelen; rechtsterm: schuldig zijn; pf
‫ רשעתי‬2Sam 22:22‡, ‫ רשענו‬1Kon 8:47‡; ipf
‫ תרשע‬Pr 7:17, ‫ ארשע‬Job 9:29 Job 10:7;
hi zich schuldig maken, zich slecht
gedragen; rechtsterm: als schuldige
aanwijzen, in het ongelijk stellen; pf
‫ הרשיע‬2Kron 20:35, ‫ הרשיעו‬Deut 25:1
Dan 12:10, 1pl ‫ הרשענו‬Dan 9:5, P ‫הרשענו‬
Ps 106:6 Neh 9:33 in het ongelijk staan, z.
schuldig maken; ipf ‫ ירשיע‬1Sam 14:47‡,
‫ תרשיע‬Job 34:17, ‫ תרשיעי‬Jes 54:17, ‫ירשיען‬
Ex 22:8, ‫ ירשיעו‬Ps 94:21 Job 32:3, sf ‫ירשיעני‬
Jes 50:9‡, ‫ ירשיענו‬Ps 37:33, ‫ תרשיעני‬Job 10:2+
‫ ירשיעך‬Job 15:6; inf ‫ הרשיע‬1Kon 8:32, slecht
gedrag 2Kron 22:3; pt ‫ מרשיע‬Spr 17:15,
‫ מרשיעי‬Dan 11:32;
1Sam 14:47 ‫ ובכל אשר־יפנה ירשיע‬overal
391
‫ר‬
waar hij zich wendde, zegevierde hij; ?lees ‫רשת‬ I. f net; P ‫רשת‬, sf ‫רשתי‬, ‫רשתו‬,
‫יושע‬, zie ‫ ישע‬ni ‫ ;רשתם‬Ex 27:4‡;
II. te erven, in bezit te nemen, zie ‫ ירש‬q
‫ רשע‬m slechtheid, goddeloosheid, schuld,
inf ‫לרשת‬, ‫לרשתה‬, ‫לרשתם‬
ongelijk; sf ‫רשעו‬, ‫רשענו‬, ‫;רש !עך‬
Deut 9:27‡; attributief: onrechtmatig, ‫ רתוק‬m keten, ketting; pl ‫ ;רתוקות‬1Kon 6:21
oneerlijk : ‫ אצרות רשע‬Mi 6:10 Spr 10:2 Eze 7:23 en ‫ רתקות‬Jes 40:19
onrechtmatig verworven schatten ‫ רתח‬pi koken (bereiden); imp ‫ רתח‬Eze 24:5;
‫ רשע‬adj slecht, goddeloos; f‫רשעה‬, pl hi koken (aan de kook brengen); ipf ‫ירתיח‬
‫רשעים‬, cs ‫ ;רשעי‬tegenover ‫צדיק‬ Job 41:23;
in rechtskwesties: de schuldige partij, die in pu koken (aan de kook zijn); pf ‫רתחו‬
het ongelijk wordt gesteld Gen 18:23 Ex 2:13‡ Job 30:27†

‫ רשעה‬f schuld, slechtheid; cs ‫רשעת‬, sf ‫ רתח‬m stuk vlees; pl sf ‫ רתחיה‬Eze 24:5; ?lees
‫רשעתו‬, Deut 9:4 Mal 1:4 Zach 5:8; dualis in Re 3:8 ‫נתחיה‬, zie ‫נתח‬
‫ כושן רשעתים‬Kusan Risataïm = Kusan ‫ רתיקות‬f kettingen; K 1Kon 6:21 Q ‫רתוקות‬,
Dubbelverdorven zie ‫רתוק‬
‫ רשעתים‬nm Kusan Risataïm, Re 3:8+ ‫ רתם‬q binden, aanspannen (paard en wagen);
‫ רשף‬m I. vlam, gloed, vonk; pl ‫רשפים‬, cs imp ‫ רחם‬Mi 1:13†
‫ רשפי‬Ps 76:4 en ‫ רשפי‬Hoogl 8:6, sf ‫;רשפיה‬ ‫ רתם‬m bremstruik; pl ‫ ;רתמים‬1Kon 19:4
Kanaänitische god Resef, met pijl en boog; 1Kon 19:5;
(als brandstof) Ps 120:4, (als
‫ לחמי רשף‬Deut 32:24 verteerd door voedsel) Job 30:4†
koortsgloed, ook Hab 3:5; ‫ רשפי קשת‬Ps 76:4
vurige pijlen (bliksems van de boog); ‫ רתמה‬nloc Ritma in de woestijn, Num 33:18
Num 33:19†
‫ לרשפים‬Ps 78:48 voor de bliksemschichten;
‫ רשפיה רשפי אש‬Hoogl 8:6 haar pijlen zijn ‫ רתק‬ni geketend worden?; vgl ‫ ;רתוק‬ipf Q
als vurige bliksems'; ‫ בני רשף‬Job 5:7 ‫ר‬J ‫בני‬ ‫ ירתק‬Pr 12:6 K ‫ ירחק‬maar ?lees ‫ינתק‬, zie
vonken, dichterlijk 'zonen van Resef'; ‫' נתק‬tot het koord wordt losgesneden'
II. nm Resef zoon van Efraïm 1Kron 7:25 pu geketend worden; pf ‫ רתקו‬Nah 3:10
‫ רשש‬po stukslaan, vergruizelen; ipf ‫ירשש‬ ‫ רתקות‬f kettingen Jes 40:19, zie ‫רתוק‬
Jer 5:17
‫ רתת‬m schrik, siddering Hos 13:1; onzeker
pu stukgeslagen worden, uitgeroeid; pf
‫ רששנו‬Mal 1:4†

392

‫ ש‬de letter ‫שין‬, getalswaarde 300, evenals
‫שין‬
‫ שא‬sla op, neem op, vergeef, enz. Gen 13:14,
zie ‫ נשא‬q imp
‫ שאר‬m zuurdeeg Ex 12:15 Ex 12:19 Lev 2:11
Deut 16:4†
‫ שאת‬I. vb optillen, dragen, zie ‫ נשא‬q inf;
‫ כאשר יכלון שאת‬zoveel zij
Gen 44:1
kunnen dragen; Job 41:17 ‫מן־שאתו = משתו‬
van zijn overeindkomen, als hij opkomt;
Gen 4:7 het wegnemen van een gevaar?
interj: 'kop op! moed houden?'
II. hoogheid (imponerende opkomst?)
Job 13:11 Job 31:23; hoge positie, hoogheid
Gen 49:3 Ps 62:5 Hab 1:7;
III. f zwelling of vlek op de huid Lev 13:2-
Lev 14:56
‫ שב‬adj grijs, zie ‫שיב‬
‫ שבכה‬f vlechtwerk; pl ‫ שבכים‬1Kon 7:17 en
‫ שבכות‬1Kon 7:41; traliewerk, rooster
2Kon 1:2‡; net over kuil Job 18:8
‫ שבמה‬nloc Sibma, Sebam, in Ruben;
wijnstreek; Num 32:3 ‫;שבם‬Num 32:38‡
‫ שבע‬q genoeg hebben, verzadigd zijn; pf
‫שבע‬, ‫שבעה‬, ‫ושבעת‬, ‫שבעה‬, enz.; ipf
‫ ישבע‬P ‫ישבע‬, ‫תשבע‬, ‫אשבע‬, ff
‫ תשבענה‬Spr 27:20+; enz.; sf ‫תשבענו‬
Spr 25:16, ‫ ישבעך‬Spr 25:17 (iets) zat worden;
imp ‫ ;שבע‬inf abs ‫שבוע‬, cs ‫ ;לשבע‬Ex 16:8‡
ni verzadigd; pt ‫ נשבע‬Job 31:31;
pi verzadigen; ipf ‫ ישבעו‬Eze 7:19; imp
‫ שבענו‬Ps 90:14 verzadig ons !;
hi verzadigen; pf ‫ השעביע‬Jes 58:11 Ps 107:9,
‫ש‬
‫ש‬
‫ השבעתי‬Eze 32:4, sf ‫ השביעני‬Klaagl 3:15; ipf
‫תשביע‬, ‫ ואשבע‬Jer 5:7. sf ‫ אשב 'יעך‬Ps 81:17 ,
‫ ישבעני‬Job 9:18; inf ‫ להשביע‬Job 38:27; pt
‫ משביע‬Ps 103:5
‫ שבע‬adj zat, verzadigd; cs ‫שבע‬, ‫ושבע‬, pl
‫שבעים‬, f ‫ ;שבעה‬gunstig: voldaan:
1Sam 2:5‡; ongunstig: zat, beu Job 10:15‡;
‫ שבע‬f overvloed Gen 41:29+ Spr 3:10;
verzadiging Pr 5:11
‫ שבע‬m overvloed, verzadiging; sf ‫שבעך‬,
‫ ;שבעה‬Ex 16:3 Lev 25:19 Lev 26:5 Deut 23:24
Ps 16:11 Ps 78:25 Spr 13:25 Ruth 2:18†
‫ שבעה‬f verzadiging; cs ‫ שבעת‬Eze 16:49; sf
‫ שבעתך‬Jes 23:18 Jes 55:2 Jes 56:11 Eze 16:28
Eze 39:19 Hag 1:6†
‫ שבר‬q denken, verwachten; pt ‫שבר‬
nauwkeurig onderzoeken Neh 2:13 Neh 2:15;
pi wachten, hopen; pf ‫ שברתי‬Ps 119:166,
‫ שברו‬Est 9:1; ipf ‫ ישברו‬Jes 38:18, P ‫יש 'ברו‬
Ps 145:15, P ‫ יש 'ברון‬Ps 104:27, ‫תשברנה‬
Ruth 1:13
‫ שבר‬m hoop; sf ‫ שברי‬Ps 119:116, ‫שברו‬
Ps 146:5†
‫ שגא‬q groot worden (toenemen, groeien);
ook vormen zonder ‫ ;א‬ipf ‫ ישגה‬Ps 92:13
Job 8:7 Job 8:11 groeien;
hi vergroten, groot doen worden; pf ‫השגו‬
Ps 73:12 ipf ‫ תשגיא‬Job 36:24 'verheerlijken' pt
‫ משגיא‬Job 12:23 'groot maken' met ‫ ל‬als
voorz. v.h.lijdend vw.
‫ שגב‬q onbereikbaar hoog, veilig zijn; pf
‫ שגבה‬Deut 2:36, ‫ שגבו‬Job 5:11;
393
‫ש‬
ni onbereikbaar hoog, steil, veilig zijn; pf
‫ נשגב‬Jes 2:11 Jes 2:17, P ‫ נשגב‬Spr 18:10,
‫ נשגבה‬Ps 139:6; pt ‫ נשגב‬Jes 12:4 Jes 26:5
Jes 33:5, ‫ נשגבה‬Jes 30:13 Spr 18:11
pi redden; ipf ‫ וישגב‬Jes 9:10 Ps 107:41; sf
‫ ישגבך‬Ps 20:2, ‫ תשגבני‬Ps 59:2 Ps 69:30,
‫ אשגבהו‬Ps 91:14;
pu in veiligheid gebracht worden; ipf P
‫ ישגב‬Spr 29:25;
hi verheven handelen; ipf ‫ ישגיב‬Job 36:22
‫ שגה‬groeien, zie ‫שגא‬
‫ שגוב‬nm Segub, 1. zoon van Chiël 1Kon 16:34;
2. zoon van Chesron 1Kron 2:21
‫ שגיא‬adj groot; cs ‫ שגיא‬Job 36:26 Job 37:23,
overigens bij Daniël (Aramees)
‫ שגיב‬nm 1Kon 16:34 Q zie ‫שגוב‬
‫ שגשג‬Jes 17:11 omheinen, zie ‫שוג‬
‫ שדד‬pi eggen; ipf ‫ ישדד‬Job 39:10 Jes 28:24,
‫ ישדד־‬Hos 10:11†
‫ שדה‬m veld, land, buiten; ook bouwland; cs
‫שדה‬, sf ‫שדי‬, ‫שדך‬, P ‫שדך‬, ‫ ;שדהו‬pl
‫שדת‬, ‫שדות‬, cs ‫שדי‬, sf ‫שדי‬, ‫שדינו‬, enz.;
‫ השדה‬Gen 31:4 naar buiten (verder
afgelegen); Gen 2:5‡
oude of poëtisch vorm: ‫ שדי‬P ‫שדי‬
'veld',niet 'mijn veld(en); Deut 32:13 Jes 56:9
Jer 4:17 Hos 10:4 Hos 12:12 Joël 2:22 Ps 8:8 Ps 50:11
Ps 80:14 Ps 96:12 Ps 104:11 Klaagl 4:9
nuance: berghelling Re 5:18 Jer 18:14
‫ שדים‬nloc Siddim, dal bij de Dode Zee;
Gen 14:3-Gen 14:10†
‫ שדרה‬f rij? onzeker; pl ‫ ;שדרות‬gelederen
2Kon 11:8 R 11:15 2Kron 23:14; rij planken 1Kon 6:9
‫ שה‬f jong kleinvee (schaap/geit); sf ‫שיהו‬
1Sam 14:34 en ‫ שיו‬Deut 22:1; Gen 22:7‡
394
‫ שהד‬m getuige, sf ‫ שהדי‬Job 16:19; aramisme;
Hebreeuws: ‫;עד‬
‫ שהדותא‬f getuigenis; Aramees Gen 31:47
‫ שהרנים‬m maantjes (halssieraad, amulet
van de maangod Sahar); Re 8:21 Re 8:26
Jes 3:18†
‫ שוא‬het oprijzen Ps 89:10; zie ‫ נשא‬q inf
‫ שובך‬m dicht ineen gevlochten takken,
struikgewas; vgl. ‫ ;שבכה‬2Sam 18:9†
‫ שוג‬I.pilp omheinen? laten opgroeien? ipf.
‫ תשגסגי‬Jes 17:11;
II.q terugdeinzen ‫ נשוג‬2Sam 1:22, zie ‫סוג‬
‫ שוח‬q mediteren? in zijn eentje treuren? een
ommetje maken? vgl. ‫ ;שיח‬inf ‫לשוח‬
Gen 24:63†
‫ שוחת‬m harde houtsoort K Jer 9:7, ‫שוחט‬
‫ שוט‬q afdwalen? verstrikt raken? pt pl cs
‫ שטי כזב‬Ps 40:5;
NBG'51 'die naar leugens afdwalen'
NBV'04 'verstrikt in hun leugens'
vgl. ‫ עשה־שטים‬Ps 101:3 het gedoe van
afvalligen,
‫ שוך‬q omheinen (met vlechtwerk van takken);
vgl ‫ שכך‬en ‫ ;סכך‬pf ‫ שכת‬gij hebt
omheind (beschermd) Job 1:10; maar Job 3:23
‫' וי' סך‬de weg versperd', zie ‫ ;סכך‬pt ‫שך‬
Hos 2:8 de weg versperren
‫ שוך‬m tak; sf ‫ סוכה‬Re 9:49 = ‫' שוכו‬zijn tak'
of zie ‫' שוכה‬een tak'
vgl. nloc Soko ‫שוכה‬
‫ שוכה‬f tak, takken; cs ‫ שוכת‬Re 9:48†;
‫ שוכה‬nloc Soko; ook ‫ שוכו‬en ‫ ;שכה‬1. in de
vlakte van Juda Joz 15:35 1Sam 17:1 2Kron 11:7

2Kron 28:18; 2. in de bergen van Juda Joz 15:48
1Kron 4:18; 3. bij Nablus 1Kon 4:10 ‫שכה‬
‫ שוכתי‬gent van Sucha? schrijversfamilie te
Jabez 1Kron 2:55
‫ שום‬zetten, leggen, zie ‫שים‬
‫ שור‬I.q strijden; ipf ‫ וישר‬Hos 12:5; zie ‫;שרה‬
II.q zagen; ipf ‫ וישר‬1Kron 20:3; maar vgl.
‫ וישם‬in de parallel 2Sam 12:31;
III.q afwijken; inf ‫ בשורי‬Hos 9:12 zie ‫סור‬,
of ‫ בשורי‬zie ‫;שור‬
IV.hi vorsten aanstellen; pf ‫ השירו‬Hos 8:4,
zie ‫;שרר‬
V. zie nog ‫' משורה‬maat'
‫ שורה‬f gierst ? Jes 28:25
‫ שורק‬I. nloc Sorek, zie ‫;שרק‬
II. m druivensoort, zie ‫שרק‬
‫ שוש‬m q zich verblijden; vgl. ‫ ;ששון‬pf ‫ושש‬
Deut 28:63‡, ‫ ששתי‬Jes 65:9‡, ‫ ששו‬Klaagl 1:21;
ipf ‫ ישיש‬Deut 28:63‡, ‫ תשיש‬Ps 35:9, ‫אשיש‬
Jes 61:10, ‫ ישישו‬Ps 40:17‡, ‫ נשיש‬Eze 21:15,
onregelmatig 3mm ‫ יששום‬Jes 35:1; imp
‫ שישי‬Klaagl 4:21, ‫ שישו‬Jes 65:18 Jes 66:10; inf
abs ‫ שוש‬Jes 61:10, cs ‫ לשוש‬Deut 30:9
‫ שח‬m gedachte, plan; sf ‫ שחו‬Am 4:13; vgl.
‫שיח‬
‫ שחה‬q baden, zwemmen; ipf ‫ ;אשחה‬inf
‫ לשחות‬Jes 25:11, pt ‫ שחה‬Jes 25:11;
hi doen baden, drijfnat maken; ipf ‫אשחה‬
Ps 6:7
‫ שחו‬m het zwemmen; Eze 47:5 ‫ מי שחו‬water
diep genoeg om in te zwemmen
‫ שחוק‬m gelach, spot, zie ‫שחק‬
‫ שחט‬q knijpen, uitpersen (druiven); ipf
‫ ואשחט‬Gen 40:11†
‫ש‬
‫ שחיף‬m beschot, betimmering?; cs ‫שחיף‬
Eze 41:16†
‫ שחק‬q lachen, uitlachen; vgl. ‫ ;צחק‬pf ‫ושחק‬
Spr 29:9, ‫ שחקו‬Job 30:1 Klaagl 1:7; ipf ‫ ישחק‬P
‫ישחק‬, ‫ תשחק‬P ‫יש 'חקו‬, enz.; inf ‫שחק‬,
‫ ;שחוק‬zie ook ‫' שחק‬gelach'
pi pret maken, spelen, dollen, een grap
uithalen; pf ‫ ושחקתי‬2Sam 6:21; ipf ‫ישחק‬ ' ‫ו‬
Re 16:25, ‫ התשחק־בו‬vragend Job 40:29 'durf
je met hem te dollen?', ‫ ישחקו‬Job 40:20; inf
‫ לשחק־‬Ps 104:26; pt ‫ משחק‬Spr 26:19
1Kron 15:29, ‫ מש 'חקת‬Spr 8:30+, ‫משחקות‬
1Sam 18:7; dansen 1Sam 18:7; spelgevecht
2Sam 2:14
hi uitlachen; pt ‫ משחיקים‬2Kron 30:10
‫ שחק‬m gelach, bespotting; het lachen Ps 126:2
Job 8:21 Pr 7:3 Pr 7:6;
voorwerp van spot, een
lachertje, de risee: Jer 20:7 Jer 48:27 Job 12:4
Klaagl 3:14†
‫ שט‬m dwaling, afvalligheid of: degene die
dwaalt, afvallig is; onzeker; pl ‫ שטים‬Hos 5:2
Ps 101:3; vgl ‫ שוט‬en ‫;שטה‬
Hos 5:2 ‫? שחטה שטים הע 'מיקו‬lees ‫שחת‬
‫' השטם‬de afvalligen hebben een diepe
valkuil gemaakt'; onzeker;
Ps 101:3 ‫ עשה־שטים שנאתי‬ik haat het
doen der afvalligen / het bedrijven van
afvalligheid
‫ שטה‬q afwijken; Numeri 5: ontrouw zijn; pf
2f ‫ שטית‬Num 5:19 Num 5:20; ipf ‫תשטה‬
Num 5:12 Num 5:29, ‫ ישט‬Spr 7:25; imp ‫שטה‬
Spr 4:15†
‫ שטם‬q haten, vijandig bejegenen; vgl. ‫;שטן‬
ipf ‫ וישטם‬Gen 27:41, sf ‫ ישטמני‬Job 16:9,
‫ תשטמני‬Job 30:21, ‫ ישטמנו‬Gen 50:15,
‫ וישתמהו‬Gen 49:23, ‫ ישטמוני‬Ps 55:4†
395
‫ש‬
‫ שטן‬q tegenstander zijn, vijandig optreden;
vgl. ‫ שטם‬en ‫ ;שטן‬ipf sf ‫ ישטנ' וני‬Ps 38:21
Ps 109:4; inf cs ‫ לשטנו‬Zach 3:1 aanklagen; pt
pl cs ‫ שטני‬Ps 71:13 aanklagers, sf ‫שוטני‬
Ps 109:20, ‫ שטני‬Ps 109:29
‫ שטן‬m 1. engel als tegenstander (bij Bileam)
Num 22:22+; 2. mens als tegenpartij,
tegenstander 1Sam 29:4 2Sam 19:23 1Kon 5:18
1Kon 11:14+; 3. aanklager Ps 109:6; 4. de Satan
als aanklager Zach 3:1-Zach 3:2;Job 1:6-Job 2:7; 5.
de Satan als boze geest 2Kron 21:1
‫ שטנה‬I. f aanklacht Ezr 4:6;
II. nloc Sitna, de Twistput Gen 26:21†
‫ שיא‬m trots, hooghartigheid; sf ‫ שיאו‬Job 20:6†
‫ שיאן‬nloc Sion = Sirjon = de berg Hermon
Deut 4:48
‫ שיב‬q grijs en oud worden; vgl. ‫ ;שיבה‬pf
‫ ושבתי‬1Sam 12:2†
‫ שיב‬m ouderdom, grijsheid; ‫ שיבו‬1Kon 14:4,
zie ‫שיבה‬
‫ שיבה‬f grijsheid, hoogbejaardheid; cs ‫שיבת‬,
sf ‫שיבתי‬, enz.; Gen 15:15‡
‫ שיג‬m (grote) boodschap 1Kon 18:27†
‫ שיד‬q witkalken; pf ‫ ושדת‬Deut 27:2 Deut 27:4†
‫ שיד‬m witkalk; Deut 27:2 Deut 27:4 Jes 33:12 Am 2:1†
‫ שיח‬q mijmeren, spreken (zingen? treuren?);
vgl. ‫ ;הגה‬q ipf ‫ אשיחה‬Ps 55:18+;Job 7:11,
‫ ישיחו‬Ps 69:13; sf ‫ תשיחך‬Spr 6:22; imp ‫שיח‬
Job 12:8 onzeker , ‫ שיחו‬Re 5:10 Ps 105:2
1Kron 16:9 'zingen, gewagen, spreken van' inf
‫ לשיח‬Ps 119:148 ;
pil nadenken; ipf ‫ ישחח‬Jes 53:8, ‫אשחח‬
Ps 143:5
396
‫ שיח‬m I. m zorg, wat iemand bezig houdt; sf
‫שיחי‬, ‫שחי‬, ‫שיחו‬, ‫שיחים‬, ‫ ;שיחם‬zorg,
1Sam 1:16 2Kon 9:11; onrust, gepieker Ps 55:3+
Job 7:13+ Spr 23:9; praatjes 2Kon 9:11; iets
dringends 1Kon 18:27 vgl. ‫;שיג‬
II. struik Gen 2:5 Gen 21:15 Job 30:4 Job 30:7†
‫ שיחה‬f bezigheid, aandacht; ‫ ;שיחתי‬Ps 119:97
Ps 119:99 Job 15:4†
‫ שים‬q zetten, leggen, stellen, maken tot,
aanstellen (functie), (ergens) in doen; pf
‫שם‬, ‫שמת‬, ‫ 'שמו‬, sf ‫ש 'מני‬, ‫שמתו‬, ‫שמתני‬,
enz.; ipf ‫ישים‬, ‫ישם‬, ‫וי' שם‬, ‫ ישום‬Ex 4:11,
enz.; sf ‫וישימהו‬, ‫וישמם‬, ‫ ישימם‬Deut 7:15;
enz.; imp ‫שים‬, ‫שימה‬, ‫שימי‬, ‫ ;שימו‬inf
abs ‫שום‬, cs ‫שום‬, ‫שים‬, sf ‫ ;שמו‬pt ‫שם‬,
‫ ! ;שמים‬pp ‫ שים‬gesteld, gezet Num 24:21
Ob 4, f ‫ שומה‬2Sam 13:32, ‫ שימה‬Gen 2:8
hi zetten; pf sf ‫מתיהו‬' ‫ והש‬Eze 14:8 ik zal
hem maken tot een teken; imp ‫השימי‬
Eze 21:21 stel je op? moeilijke passage; pt
‫ משים‬Job 4:20 verkorting van ‫ משים לב‬of
lees ‫' משם‬zonder naam';
ho gezet,gelegd worden; ipf Q ‫ויושם‬
Gen 24:33 en ‫ ויישם‬Gen 50:26 lees ‫ויושם‬
'werd gelegd'
Bijzonderheden:
‫ שים לב‬aandacht geven, letten op Job 2:3;
zonder ‫ לב‬Job 4:20 Job 24:12
‫ שים על־לב‬ter harte nemen Jes 47:7
‫שים עין‬, ‫ סים פנים‬de blik, het gezicht
richten op;
‫ שים שם‬een (andere) naam geven Dan 1:7
‫ שיש‬zich verheugen, zie ‫שוש‬
‫ שך‬m doorn, stekel; pl ‫ שכים‬Num 33:55†
‫ שך‬m omheining? hut, priëel? ‫ שכו‬Klaagl 2:6
vgl. ‫סכה‬

‫ שכה‬f scherp wapen; harpoen?; pl ‫שכות‬
Job 40:31
‫ שכו‬nloc Seku, een put 1Sam 19:22
‫ שכו‬nloc Soko, een bron bij Rama 1Kon 4:10,
zie ‫שוכו‬
‫ שכוי‬m haan? Job 38:36; vele
veronderstellingen: noorderlicht, planeet
Merkurius, duistere wolken
‫ שכיה‬f kunstwerk? fraai schip?; pl ‫שכיות‬
Jes 2:16†
‫ שכיה‬nm Sakeja, zoon van Sacharaïm
1Kron 8:10; † sommige mss ‫ ;שביה‬LXX Sabia
‫ שכין‬m mes Spr 23:2†
‫ שכיר‬adj betaald, gehuurd; f ‫שכירה‬, pl sf
‫ ;שכריה‬Ex 22:14 gehuurd vee; Jes 7:20 Jer 46:21
huurlingen, huurleger; Ex 12:45 Lev 25:6+;
Job 7:2‡; dagloner
‫ שכך‬q bedekken, beschermen; pf ‫ושכתי‬
zie ‫סכך‬
Ex 33:22,
po vlechten, weven; ipf sf ‫ תסככני‬Job 10:11
vlechten? afdekken?
‫ שכל‬I.q slagen, voorspoed hebben; pf ‫שכל‬
1Sam 18:30;
hi wijs, verstandig zijn of worden, opletten,
met succes verrichten; pf ‫ השכיל‬Jer 23:5,
‫ השכלתי‬Ps 119:99, ‫ השכילו‬Jer 10:21; ipf
‫ישכיל‬, ‫תשכיל‬, ‫ תשכל‬Dan 9:25, ‫אשכילה‬
Ps 101:2 ‫ וישכילו‬Jes 41:20, sf ‫ אשכילך‬Ps 32:8
inzicht geven; imp ‫ השכילו‬weest
verstandig Ps 2:10; inf abs ‫השכל‬, ‫והשכיל‬
Jer 3:15 inzicht; cs ‫ בהשכיל‬Spr 21:11,
‫ להשכיל‬Gen 3:6 om inzicht te krijgen, sf
‫ להשכילך בינה‬Dan 9:22 om je inzicht te
geven; pt ‫' משכיל‬verstandig, kundig,
kunstig', f ‫מש 'כלת‬, P ‫מש 'כלת‬, mm
‫משכילים‬, cs ‫ ;משכילי‬met succes
‫ש‬
volbrengen Deut 29:8 inzicht geven Ps 32:8;
met begrip werk gaan Deut 32:29;
II.pi kruiselings verwisselen; pf ‫שכל‬
Gen 48:14
III. verwarring ‫' שכל‬slim' met ‫סכל‬
'dwaas'; pi tot dwaasheid maken, ipf ‫ישכל‬
Jes 44:25 zie ‫סכל‬
‫ שכל‬m inzicht, verstand; ook ‫ ;שכל‬sf ‫;שכלו‬
1Sam 25:3 ‫ טובת־שכל‬goed bij haar verstand
(de vrouw van Nabal); attributief:
verstandig, ‫ איש שכל‬Ezr 8:18
‫ שכלות‬f dwaasheid; Pr 1:17 zie ‫ סכלות‬Pr 2:3‡
‫' שכל‬wijs', ‫' סכל‬dwaas'
‫ שכר‬q huren, inhuren; pf ‫ שכר‬Deut 23:5
2Kon 7:6, sf ‫ שכרתיך‬Gen 30:16; ipf ‫וישכר‬
Re 9:4 Neh 13:2 2Kron 25:6;, ‫ ישכרו‬2Sam 10:6
Jes 46:6 1Kron 19:7; sf ‫ וישכרני‬Re 18:4; inf abs
‫ שכר‬Gen 30:16, cs ‫ לשכר‬1Kron 19:6; pt ‫שכר‬
Spr 26:10, ‫ סכרים‬Ezr 4:5 2Kron 24:12; pp ‫שכור‬
Neh 6:13;
ni werken voor loon (dagloner); pf 3pl P
‫ נשכרו‬1Sam 2:5;
hitp zich verhuren; pt ‫ משתכר‬Hag 1:6
‫ שכר‬m loon; ‫ עשי שכר‬loonarbeiders
Jes 19:10;
‫אמת‬: ‫ שכר‬betrouwbaar loon Spr 11:18
‫ שכר‬I. m loon; cs ‫שכר‬, sf ‫שכרך‬, ‫שכרי‬,
enz.; Gen 15:1‡; vaarprijs Jona 1:3;
II. nm Sachar 1. zoon van Obed-Edom
1Kron 26:4; 2. een Harariet 1Kron 11:35= Sarar
‫ שרר‬2Sam 23:33
‫ שכת‬gij hebt een omheining gemaakt Job 1:10,
zie ‫שוך‬
‫ שלו‬m kwakkel; pl ‫ שלוים‬Ex 16:13 Num 11:31
Num 11:32 Ps 105:40†
397
‫ש‬
‫ שלמא‬nm Salma, 1. 1Kron 2:51 1Kron 2:54; 2.
vader van Boaz 1Kron 2:11, zie ‫שלמה‬
‫ שלמה‬f I. f mantel; cs ‫שמלת‬, sf ‫שמלטו‬, pl
‫ ;שמלות‬1Kon 11:29+, Ps 104:2; overkleed
kledingstuk Job 9:31 Ex 22:8;
‫ שלמה‬is metathesis van ‫;שמלה‬
II. nm Salma vader van Boaz 1Kron 2:11 ‫ שמחה‬f vreugde, blijdschap, vrolijkheid; cs
Ruth 4:21
‫ שלמון‬n Salmon, voorvader van David (vader
van Boaz), zie ‫שלמה‬
‫ שלמי‬nm Salmai, voorvader van familie van
tempelslaven, zie ‫שלמי‬
‫ שם‬zetten, zie ‫שים‬
‫ שמאל‬hi linksaf gaan, de linkerhand
gebruiken; ipf ‫ תשמאילו‬Jes 30:21,
‫ ואשמאילה‬Gen 13:9; imp ‫ השמילי‬Eze 21:21;
inf ‫ להשמיל‬2Sam 14:19 pt pl ‫משמאלים‬
1Kron 12:2 d.w.z. zowel rechts- als
linkshandig; vgl. ‫אטר‬
‫ שמאל‬m linkerhand, linkerkant; sf ‫שמאלו‬,
‫שמאלם‬, enz.; Gen 13:9‡; ook ‫שמאול‬
Num 20:17‡;
‫ שמאלי‬adj linker (-hand, -kant); f ‫שמאלית‬
Lev 14:15‡
‫ שמח‬q blij zijn, zich verheugen; pf ‫שמח‬, P
‫שמח‬, ‫שמחה‬, ‫שמחת‬, ‫סמחתי‬, ‫ שמחו‬P
‫ש 'מחו‬, ‫שמחתם‬, ‫ ;שמחנו‬ipf ‫ ישמח‬P
‫ישמח‬, ‫תשמח‬, 2f ‫תשמחי‬, ‫אשמח‬,
‫ישמחו‬, P ‫יש 'מחו‬, ‫תשמחו‬, ‫תשמחנה‬,
‫ ;נשמחה‬imp ‫שמח‬, ‫ שמחי‬P ‫ש 'מחי‬
Joël 2:21, ‫ ;שמחו‬inf cs ‫ ;שמח‬pt verheugd;
zie ‫ ; שמח‬Ex 4:14‡;
pi blij maken; pf ‫שמח‬, ‫שמחת‬, sf
‫שמחתני‬, ‫שמחוך‬, ‫ ;שמחם‬ipf ‫וישמח‬,
‫ישמחו‬, sf ‫ ;ישמחנה‬imp ‫שמח‬, sf ‫;שמחנו‬
inf ‫ ;שמח‬pt ‫משמח‬, pl cs ‫;משמחי‬
398
Deut 24:5‡
hi verheugen; pf ‫ השמחת‬Ps 89:43 gij hebt
verheugd
‫ שמח‬adj blij, verheugd; f
‫שמחה‬, pl
‫שמחים‬, cs ‫ שמחי‬en ‫ שמחי‬Ps 35:26;
Deut 16:15‡
‫שמחת‬, sf ‫שמחתי‬, enz.; Gen 31:27‡; ‫יום‬
‫ שמחתכם‬Num 10:10 jullie feestdag;
‫ שמיכה‬f kleed of deken Re 4:18†
‫ שמלה‬f mantel, overkleed, kleding; ook
‫ ;שמלה‬cs ‫שמלת‬, sf ‫שמלתו‬, pl ‫שמלות‬,
sf ‫ ;שמלתיו‬Gen 9:23‡; ook ter beschutting in
de nacht Ex 22:26‡
‫ שמלה‬nm Samla, koning van Edom, Gen 36:36
Gen 36:37 1Kron 1:47 1Kron 1:48†
‫ שממית‬f hagedis, gekko Spr 30:28†
‫ שמת‬heb je gelet op ('je hart gezet op', met
‫ )לב‬Job 1:8 Job 2:3; zie ‫שים‬
‫ שנא‬q haten, een hekel hebben, minder
beminnen; pf ‫שנא‬, ‫שנאת‬, ‫שנאת‬,
‫שנאתי‬, ‫שנאו‬, ‫שנאתם‬, sf ‫שנאה‬, ‫שנאך‬
Spr 25:17, ‫שנאתה‬, ‫שנאתני‬, ‫שנאתיו‬,
‫שנאתים‬, ‫ ;שנאוני‬ipf ‫ישנא‬, ‫תשנא‬,
‫אשנא‬, ‫ישנאו‬, sf ‫ישנאה‬, ‫ ;ישנ 'אך‬imp
‫ ;שנאו‬inf abs ‫שנוא‬, cs ‫שנא‬, ‫שנואת‬
Spr 8:13; pt ‫שנא‬, 'vijand', sf ‫שנאך‬, ‫שנאו‬,
pl cs ‫שנאי‬, sf ‫שנאי‬, ff+2f ‫שנאותיך‬
Eze 16:27 de vrouwen die jou haten; pp
‫ שנואה‬en ‫ שניא‬beide vormen in Deut 21:15;
pl cs ‫שנאי‬
ni gehaat worden; ipf ‫ ישנא‬Spr 14:17
Spr 14:20;
pi vurig haten; pt sf ‫ משנאי‬hater, vijand;
pl cs ‫משנאי‬, sf ‫משנאי‬, enz.; Num 10:35‡

‫ שנאה‬f haat; cs ‫שנאת‬, sf ‫שנאתו‬, ‫שנאתיך‬
Eze 35:11 = ‫ ;שנא 'תך‬Deut 9:28‡
‫ שניא‬adj gehaat; sf ‫שניאה‬, (minder bemind,
achtergesteld) Deut 21:15 = ‫ שנואה‬in
hetzelfde vers, zie ‫ שנא‬q pp
‫ שניר‬nloc Senir, Amoritische naam van de
berg Hermon Deut 3:9 Eze 27:5 Hoogl 4:8
1Kron 5:23†
‫ שעיפים‬m droombeelden, zie ‫שעפים‬
‫ שעיר‬nloc Seïr, 1. in Edom Gen 14:6‡; 2. de
Chorietenstad in Edom Gen 36:20-Gen 36:30†;
3. een gebergte in Juda Joz 15:10†
‫ שעיר‬I. adj behaard, harig; ook ‫שער‬, ff
‫ שערת‬Gen 27:11 Gen 27:23 Dan 8:21†;
II. m geitenbok; pl ‫שעירם‬, ‫שעירים‬, cs
‫ ;שעירי‬Gen 37:31‡; zondebok Lev 4:23;
daarmee samenhangend: sater, veldgeest,
demon; Lev 17:7 Jes 13:21 Jes 34:14 2Kron 11:15†;
III. m regenbui; pl ‫ שעירים‬Deut 32:2†
‫ שעירה‬I. f geit; cs ‫ שעירת‬Lev 4:28 Lev 5:6;
vgl. ‫;שעיר‬
II. nloc Seïra in Efraïm; loc ‫ירתה‬
' ‫ה שע‬
Re 3:26
‫ שעפים‬m dromen, onrustige gedachten; pl sf
‫סעפי‬, ook ‫ ;סרעפי‬Ps 94:19 Ps 139:23 Job 4:13
Job 20:2†
‫ שער‬I.q huiveren, sidderen; pf ‫שערו‬
Eze 27:35, 3pl+3mm ‫' שערום‬zij huiverden
voor hen' Deut 32:17; ipf ‫ ישערו‬Eze 32:10, imp
‫ שערו‬Jer 2:12;
II.q als een storm wegblazen; ipf sf ‫ישע 'רנו‬
Ps 58:10†;
ni stormen (onpersoonlijk); pf 3f ‫נשערה‬
Ps 50:3†
pi wegvagen, meesleuren (met de storm);
‫ש‬
ipf ‫ וישע 'רהו‬Job 27:21
hitp aanstormen; ipf ‫ וישתער‬Dan 11:40
‫ שער‬m haar, coll. het haar van mens of dier;
cs ‫ שער‬en Jes 7:20 ‫ ;שער‬sf ‫שערו‬, ‫שערה‬
en Lev 13:4 ‫ שערה‬zonder mappik, ‫שערך‬
Eze 16:7 en ‫ שערך‬Hoogl 4:1 Hoogl 6:5;
Gen 25:25 Zach 13:4 ‫ עדרת שער‬een haren
mantel (pels?);
2Kon 1:8 ‫ איש בעל שער‬een harige man;
Eze 16:7 Jes 7:20 schaamhaar
‫ שער‬I. m huiver, schrik Job 18:20 Eze 27:35
Eze 32:10†;
II. m storm Jes 28:2, zie ‫;סער‬
III. m haar Jes 7:20, zie ‫שער‬
‫ שערה‬f stormwind Nah 1:3 Job 9:17 Job 38:1†
‫ שערה‬f gerst; pl ‫( ;שערים‬gewas) Ex 9:31,
(opbrengst) Lev 27:16; ‫ קציר שערים‬Ruth 1:22
de gersteoogst; ‫ שש־שערים‬zes maten gerst
Ruth 3:15
‫ שערה‬f hoofdhaar; cs ‫שערת‬, sf ‫שערתו‬, pl
‫ ;שערות‬Re 20:16 1Sam 14:45 2Sam 14:11 1Kon 1:52
Ps 40:13 Ps 69:5 Job 4:15†
‫ שערים‬I. nm Seorim, priester in de tijd van
David 1Kron 24:8†
II. f gerst, zie ‫שערה‬
‫ שפה‬f lip, rand, taal; sf
‫שפת‬, cs ‫שפתם‬,
‫שפתו‬, du ‫ שפתים‬P ‫שפתים‬, cs ‫שפתי‬, sf
‫שפתיו‬, ‫שפתיה‬, ‫ שפתותיכם‬Jes 59:3,
‫ בשפתותיך‬Ps 45:3, enz.; lippen Ex 6:12; taal
Gen 11:1; oever Gen 22:17; rand 1Kon 7:26
‫ שפח‬pi schurftig maken; pf ‫ ושפח‬Jes 3:17
‫ שפם‬m bovenlip (met snor); sf ‫;שפמו‬
Lev 13:45 2Sam 19:25 Eze 24:17 Eze 24:22 Mi 3:7†
‫ שפמות‬nloc Sifmot in de Negeb; 1Sam 30:28†
‫ שפן‬verbergen Deut 33:19, zie ‫ ספן‬q pp ‫שפוני‬
399
‫ש‬

‫ שפק‬I.q in de handen slaan; ipf ‫ישפק‬
zie ‫;ספק‬
Job 27:23;
hi handjeklap spelen; ipf ‫ ישפיקו‬Jes 2:6;
II.q voldoende zijn; ipf ‫ ישפק‬1Kon 20:10
‫ שפק‬m overvloed, grote hoeveelheid; sf
‫ שפקו‬Job 20:22
‫ שק‬m zak; P ‫שק‬, sf ‫שקי‬, ‫שקו‬, pl ‫שקים‬, sf
‫( ;שקיהם‬graan) Gen 42:25; (boete- of
rouwkleed) Gen 37:34 Jona 3:5 Est 4:1‡; (lap
grove stof als dekkleed) 2Sam 21:10
‫ שקד‬ni gebonden zijn? zwaar drukken? pf
‫ נשקד‬Klaagl 1:14 ?lees ‫נשקד‬, zie ‫' שקד‬er
wordt geloerd op mij' of ‫נשקר‬, zie ‫שקר‬
'gebonden, gebundeld'
‫ שקר‬pi lonken; pt ‫ משקרות עינים‬lonkend
met de ogen Jes 3:16
‫ שר‬m overste; pl ‫שרים‬, cs ‫שרי‬, sf ‫שריו‬,
‫ ;שריך‬overste, vorst, minister, heerser
Gen 12:15‡hoge ambtenaar, notabele,
opziener, hoofd, enz.
‫ שראצר‬nm Sareser, zoon van Sanherib;
2Kon 19:37 Jes 37:38†
‫ שרג‬pu vervlochten zijn; ipf P ‫ישרגו‬
Job 40:17†
hitp samengevlochten of -geknepen
worden; ipf ‫ ישתרגו‬Klaagl 1:14
‫ שרד‬q vluchten, ontkomen; pf ‫שרדו‬
Joz 10:20†
‫ שרד‬m ambts-(gewaad) Ex 31:10 Ex 35:19 Ex 39:1
Ex 39:41†
‫ שרד‬m stift? rode kalk om te merken?
Jes 44:13†
‫ שרה‬q strijden, vgl ‫ ; שור‬pf ‫ שרה‬Hos 12:4,
‫ שרית‬Gen 32:29 (Israels naamsverklaring);
ipf ‫ וישר‬Hos 12:5
‫ שרה‬I. nf Sara, vrouw van Abraham
Gen 17:15‡ = Sarai Gen 11:29‡;
II. f prinses, vorstin, edelvrouwe; cs ‫ש 'רתי‬
Klaagl 1:1; pl ‫שרות‬, ‫שרותיה‬, ‫;שרותיהם‬
Re 5:29‡
‫ שרוג‬nm Serug, voorvader van Abraham
Gen 11:20-Gen 11:23; 1Kron 1:26†
‫ שרוך‬m riem van de sandaal Jes 5:27
zodoende: iets onbeduidends Gen 14:23
‫ שרוק‬m fijne wijnstok Jes 16:8, zie ‫ ;סרק‬pl cs
‫שרוקיה‬
‫ שרח‬nf Serach, dochter van Aser, Gen 46:17
Num 26:46 1Kron 7:30†
‫ שרט‬q kerven, insnijding maken (als teken
van rouw); ipf ‫ ישרטו‬Lev 21:5; inf abs ‫שרט‬
Zach 12:3
ni zich in het vlees snijden;
q inf+ni ipf ‫ שרות ישרתו‬Zach 12:3
‫ שרט‬m insnijding, inkerving Lev 19:28; P
‫ שרטת‬Lev 21:5; vgl ‫שרט‬
‫ שרי‬nf Sarai, vrouw van Abram Gen 11:29 =
Sara vrouw van Abraham Gen 17:15
‫ שריג‬m wijnrank; pl ‫שרגים‬, ‫שריגם‬, sf
‫ ;שריגיה‬Gen 40:10 Gen 40:12 Joël 1:7†
‫ שריד‬I. nloc Sarid, aan de grens van Zebulun
Joz 19:10 Joz 19:12;
II. adj ontkomen (aan gevaar); pl ‫שרידים‬,
cs ‫שרידי‬, sf ‫ ;שרידיו‬Num 21:35‡; coll.: de
groep van ontsnapten Re 5:13
‫ שריה‬nm Seraja; ook ‫שריהו‬, 1. minister van
David 2Sam 8:17, ook ‫ שישא‬1Kon 4:3, ‫שוא‬
2Sam 20:25 en ‫ שושא‬1Kron 18:16; 2. vader van
Ezra, Ezr 7:1; 4. zoon van Azriël; Jer 36:26
‫ ;שריהו‬3. anderen 2Kon 25:18 2Kon 25:23 Jer 40:8

400
 ‫ש‬

Jer 51:59 Jer 51:59 Jer 51:61 Jer 52:24 Ezr 2:2 ‫ שרף‬m I. m vuurslang; pl ‫ ;שרפים‬Num 21:6
Neh 10:3† Num 21:8 Deut 8:15; vuurspuwende draak
‫ שרין‬nloc Sirjon, ook ‫ ;שריון‬naam van de Jes 14:29
II. m hemels wezen, seraf of serafijn Jes 6:2
berg Hermon bij de Sidoniërs; SEïr bij de
Jes 6:6;
Ammonieten Deut 3:9 Ps 29:6†
III. nm Saraf heerser in Moab 1Kron 4:22
‫ שריק‬adj gekaard, gekamd (linnen); ff
‫ שריקות‬Jes 19:9† ‫ שרפה‬f brand, verbranding; cs ‫;שרפת‬
Gen 11:3‡; ‫ הר שרפה‬Jer 51:25 berg van
‫ שרך‬pi vervlechten, verstrengelen; pt brand? puinhoop na brand?
‫ משרכת דרכיה‬Jer 2:23† die haar gangen
vervlecht, zigzaggend heen en weer gaat ‫ שרק‬adj roodbruin Zach 1:8; edele
druivensoort Jes 16:8 pl sf ‫שרקיה‬
‫ שר־סכים‬nm Sarsechim, generaal van
Nebuchadnezzar Jer 39:3 eigennaam of ‫ שרק‬m I. m edele druif Jes 5:2 Jer 2:21 vgl.
functie ‫;שרק‬
II. nloc Sorek, woonplaats van Delila Re 16:4
‫ שרע‬q rekken; pp ‫ שרוע‬Lev 21:18 Lev 22:23
langgerekt, te lang; ‫ שרקה‬f wijnstok Gen 49:11 vgl. ‫שרק‬
hitp zich uitstrekken; inf ‫ מהסתרע‬Jes 28:20 ‫ שרר‬q heersen, heer en meester zijn; ipf ‫ישר‬
(te kort) om .. 1Kron 15:22, ‫ י 'שרו‬Jes 32:1 Spr 8:16; pt ‫שרר‬
Est 1:22;
‫ שרעפים‬m dromen, onrustige gedachten
Ps 94:19 Ps 130:23, zie ‫שעפים‬ 1Kron 15:22 ‫' ישר = יסר‬was baas over het
vervoer';
‫ שרף‬q bakken, verbranden; pf ‫שרף‬, ‫שרפת‬, hi machthebbers benoemen; pf ‫השירו‬
enz., sf ‫שרפם‬, ‫שרפו‬, ‫ ;שרפה‬ipf ‫ישרף‬, Hos 8:4
‫תשרף‬, ‫ואשרף‬, ‫ ישרפו‬P ‫יש 'רפו‬, P hitp zich als leider opwerpen; ipf ‫תשתרר‬,
‫תש 'רפו‬, ‫נשרף‬, ‫נשרפה‬, sf ‫תשרפנו‬, inf abs ‫ השתרר‬Num 16:13
‫וישר 'פוה‬, sf ‫ ;וישרפם‬inf abs ‫שרוף‬, cs
‫לשרף‬, sf ‫ לשרפו‬uitspr. /sorfo/; pt ‫השרף‬, ‫ שש‬verheugd, zie ‫שיש‬
‫ ;שרפים‬pp f, ‫שרופ‬, ‫שרפה‬, mm ‫שרפים‬, ff ‫ ששון‬m blijdschap, vreugde; sf ‫;ששון‬
‫ ;סרפות‬tichelstenen bakken Gen 11:3 Jes 12:3‡; Ps 51:14 ‫ ששון ישעך‬blijdschap
offervlees verbranden Lev 4:12, enz.; over uw heil
ni verbrand worden, in brand raken; ipf ‫ שת‬verheffing;‫ משתו‬Job 41:17 = ‫; מן שאתו‬
‫ישרף‬, ‫תסרף‬, ‫ישרפו‬, ‫ ;תשרפנה‬als straf vgl. ‫שאת‬, ‫ ;נשא‬voor zijn verheffing = als
Gen 38:24; een stad Jer 38:18; kleding Spr 6:27;
hij omhoog komt
pi verbranden, pt sf ‫ מסרפו‬Am 6:10 zie ‫סרף‬
‫ שתם‬q afsluiten, niet toelaten; pf ‫שתם‬
pu verbrand worden; pf ‫ שרף‬Lev 10:16 vgl. ‫ שתם העין‬Num 24:3 Bileam, de
Klaagl 3:8;

verbrand worden man met het gesloten oog, zie ‫שתם‬

401
‫ש‬
‫ שתר‬ni uitbreken (builen, zweren); ipf
‫ וישתרו‬1Sam 5:9
‫ש‬
‫ ש‬de letter ‫שין‬, getalswaarde 300, evenals
‫שין‬
‫ ש‬rel omdat, dat, wat; nevenvorm van ‫;אשר‬
andere vormen ‫ש‬, ‫ש‬, ‫ ;ש‬vooral later
Hebreeuws;
Jona 1:7 ‫ בשלמי‬om wie; wegens wie;
Gen 6:3 ‫ בשגם‬aangezien;
Re 7:12 ‫ כחל שעל־שפת הים‬als het zand
aan het strand van de zee;
Pr 1:3 ‫( שיעמל‬al het gezwoeg) waarmee hij
zich aftobt;
Hoogl 1:6 ‫( שאני שחר 'חרת‬om-)dat ik zwart
ben
Ps 122:4 ‫( ששם‬de plaats) waarheen
‫ שאה‬f stormwind, verwoesting, zie ‫שואה‬
‫ ש‬m verwoesting, zie ‫שוא‬
‫ שאב‬q water putten; pf ‫ ושאבתם‬Jes 12:3; ipf
‫ ותשאב‬P ‫ותשאב‬, 1 P ‫ אשאב‬Gen 24:19+,
‫וישאבו‬, ‫ ישאבון‬Ruth 2:9; inf ‫לשאב‬
Gen 24:13‡; imp f ‫ שאבי‬Nah 3:14; pt ‫שאב‬
Deut 29:10, ‫ שאבי‬Joz 9:21+, ‫ שאבת‬Gen 24:11
‫ שאג‬q brullen; pf P ‫ שאג‬Am 3:8, ‫שאגתי‬
Ps 38:9, ‫ שאגו‬Ps 74:4; ipf ‫ ישאג‬P ‫ישאג‬,
vragend ‫ הישאג‬Am 3:4, ‫ ישאגו‬P ‫ ;יש 'אגו‬inf
‫ שאג‬Jer 25:30; pt ‫שאג‬, ‫שואג‬, ‫שואגים‬
(leeuw) Am 3:8 Re 14:5 (donder) Job 37:4; (van
ellende) Ps 38:9
402
‫ שאגה‬f gebrul; cs ‫שאגת‬, sf ‫שאגתו‬,
‫שאגתי‬, pl sf ‫ ;שאגתי‬Eze 19:7 Zach 11:3 Ps 22:2
Ps 32:3 Job 3:24 Job 4:10†
‫ שאה‬I.q instorten, verwoest zijn; pf ‫שאו‬
Jes 6:11;
ni verwoest zijn; ipf ‫ תשאה‬Jes 6:11;
hi laten vervallen, laten instorten (tot
puinhopen); inf ‫ להשות‬2Kon 19:25 ‫להשאות‬
Jes 37:26;
II.ni druisen, bruisen; ipf P ‫ ישאון‬Jes 17:12
Jes 17:13;
III.hitp gadeslaan, staren naar; pt cs
‫ משתאה לה‬Gen 24:21; zie ‫שעה‬
‫ שאול‬f onderwereld, dodenrijk; ook ‫;שאל‬
loc ‫ש 'אלה‬, en ‫שאולה‬, Jes 7:11 ‫ש 'אלה‬
Gen 37:35‡;
‫שאול‬ I. nm Saul, 1. koning van Israel
1Sam 9:2‡; 2. koning van Edom Gen 36:37
Gen 36:38 1Kron 1:48 1Kron 1:49; 3. zoon van
Simeon Gen 46:10 Ex 6:15 1Kron 4:24; gent
‫ שאולי‬Num 26:13; 4. zoon van Kehat 1Kron 6:9;
II. adj geleend, zie ‫ שאל‬q pp
‫ שאון‬m gedruis; cs ‫ ;שאון‬sf ‫ שאונה‬Jes 5:14‡;
krijgsrumoer Jer 25:31 Hos 10:14 Am 2:2; bijnaam
van Farao Jer 46:17; ‫ בני שאון‬Jer 48:45
rumoermakers;
Ps 40:3 ondergang, vgl. ‫שואה‬

‫ שאט‬honend spreken, zie ‫שוט‬
‫ שאט‬verachting (leedvermaak); met ‫ ;נפש‬sf
‫ שאטך‬Eze 25:6 Eze 25:15 Eze 36:5; zie verder
‫שוט‬
‫ שאיה‬f verlatenheid, woestenij Jes 24:12†
‫ שאל‬q vragen, (eisen; te leen vragen) pf
‫ שאל‬P ‫שאל‬, ‫שאלה‬, ‫שאלת‬, ‫שאלת‬,
‫שאלתי‬, ‫ שאלו‬P ‫ש 'אלו‬, ‫שאלתם‬
1Sam 12:13+, sf ‫ שאלתיהו‬Re 13:6, ‫שאלתיו‬,
‫ שאלונו‬Ps 137:3, ‫ ושאלך‬Gen 32:18, ‫ושאלך‬
Re 4:20 'en hij vraagt je'; ipf ‫ ישאל‬P ‫ישאל‬,
‫תשאל‬, ‫אשאל‬, ‫ אשאלה‬Re 8:24; ‫ ישאלו‬P
‫ ישאלו‬en ‫ישאלון‬, ‫ נשאלה‬Gen 24:47 sf
‫ישאלך‬, ‫וישאלהו‬, ‫תשאלני‬, enz.; imp
‫שאל‬, ‫שאלי‬, ‫שאלו‬, sf ‫ ;שאלוני‬inf abs
‫שאול‬, cs ‫לשאל‬, ‫לשאול‬, ‫ ;לשאל־‬pt
‫שאל‬, ‫שאלת‬, pl ‫ ;שאלים‬pp ‫שאול‬
geleend 1Sam 1:28 2Kon 6:5; vragen Gen 24:47;
raadplegen (orakel) Num 27:21‡, (dode
geesten) Deut 18:11‡;
ni vragen; pf ‫נשאל‬, ‫( נשאלתי‬om verlof)
Neh 13:6 inf+pf ‫ נשאל נשאל‬1Sam 20:6
1Sam 20:28;
pi dringend vragen; pf ‫ ושאלו‬Ps 109:10
(bedelen); inf ipf ‫ שאל ישאלו‬2Sam 20:18;
(navragen)
hi afstaan, verzoek inwilligen; pf sf
‫ השאלתיהו‬1Sam 1:28 ipf ‫ וישאלום‬Ex 12:36
‫ שאל‬nm Seal, zoon van Bani Ezr 10:29
‫ שאלה‬f verzoek, vraag; f ‫ שאלתי‬en ‫אלתי‬: ‫ש‬
‫ שאלתך‬Est 5:6+ en ‫ שלתך‬1Sam 1:17,
Job 6:8,
‫אלתם‬: ‫ ש‬Ps 106:15; Re 8:24‡
‫ שאלה‬f in het dodenrijk Jes 7:11, zie ‫שאול‬
‫ שאלתיאל‬nm Saltiël, ook ‫שלתיאל‬, vader
van Zerubbabel, Hag 1:1+Ezr 3:2+Neh 12:1
1Kron 3:17†
‫ש‬
‫ שאן‬pil rustig en veilig leven; pf ‫שאנן‬, 3pl P
‫ ;שאננו‬Jer 30:10 Jer 46:27 Jer 48:11 Job 3:18
Spr 1:33†
‫ שאנן‬adj gerust, ongestoord, veilig,
zorgeloos; ff ‫ שאננות‬Jes 32:9+;
subst 2Kon 19:28 Jes 37:29 rust, zelfvoldaanheid
‫;שאננך‬
Job 21:23 ‫שלאנן‬
‫ שאס‬q plunderen; pt pl+2f ‫ שאסיך‬Jer 30:16 je
plunderaars; vgl ‫שסס‬
‫ שאף‬I.q snuiven, hijgen, naar lucht happen,
snakken naar iets; pf ‫ שאף‬Job 5:5, ‫שאפה‬
Jer 2:24, ‫ שאפו‬Jer 14:6; ipf ‫ ישאף‬Job 7:2,
‫ תשאף‬Job 36:20, ‫ אשאף‬Jes 42:14, ‫ואש 'אפה‬
Ps 119:131 pt ‫ שואף‬Pr 1:5; zwaar ademen (als
een barende vrouw) Jer 2:24 Jes 42:14†
II.q vertrappen; pf ‫ שאפו‬Ps 56:3; inf abs
‫ שאף‬Eze 36:3; pf sf ‫ שאפני‬Ps 56:2; pt mm
‫ שאפי‬Ps 57:4, ‫ השאפים‬Am 2:7 Am 8:4
‫ שאר‬q overblijven; pf ‫ שאר‬1Sam 16:11;
ni overblijven, achterblijven, overleven; pf
of pt: let op accenten; pf ‫ נשאר‬P ‫נשאר‬,
‫ נשארה‬en P ‫ נש 'ארה‬2Sam 14:7; ‫נשארתי‬,
‫ נשארו‬P ‫נשארו‬, ‫נשארתם‬, ‫ ;נשארנו‬ipf
‫ישאר‬, ‫תשאר‬, ‫וישארו‬, ‫ ;תשארנה‬pt
‫נשאר‬, ‫ נשארת‬en ‫נשא 'רה‬, ‫נשארים‬,
‫נשארות‬, onregelmatig ‫ונאשאר‬
achtergebleven Eze 9:8; Gen 7:23‡;
hi overlaten, overhouden; pf ‫השאיר‬,
‫והשארתי‬, ‫השאירו‬, ‫ ;השארנו‬ipf ‫ישאיר‬,
‫תשאיר‬, ‫ישאירו‬, ‫ נשאר‬1Sam 14:36; inf
‫ להשאיר‬Ezr 9:8; Ex 10:12‡; achterlaten Joël 2:14
‫ שאר‬m vlees; sf ‫שארו‬, ‫שארה‬, enz.;
(voedsel) Ex 21:10 Ps 78:20 Ps 78:27; (lichaam)
Jer 51:35 Mi 3:2 Mi 3:3 Ps 73:26 Spr 5:11 Spr 11:17;
bloedverwant, naaste familie ‫שאר בשר‬
Lev 18:6-Lev 25:49,Num 27:11†
403
‫ש‬
‫ שאר‬m rest, wat over is Jes 7:3‡
‫ שארה‬f bloedverwante Lev 18:17 ?lees ‫שארה‬
of ‫שארך‬, zie ‫שאר‬
‫ארה‬: ‫ ש‬nf Seera, dochter van Efraïm
1Kron 7:24†
‫ שאר־ישוב‬nm Sear-Jasub, zoon van Jesaia
'Een rest keert weer' Jes 7:3
‫ שארית‬f voortbestaan, toekomst,
nakomelingen; sf ‫שאריתו‬, ‫שאריתך‬,
‫ ;שאריתם‬Gen 45:7 2Sam 14:7 2Kon 19:4; de rest
Jes 14:30‡
‫ שאת‬f ondergang, verderf Klaagl 3:47†
‫ שבא‬nloc Seba, volk en land; Gen 10:7; gent
‫ שבאים‬Joël 4:8; roversbenden Job 1:15
‫ שבבים‬m splinters, spaanders; Hos 8:6†
‫ שבה‬q afvoeren (als gevangenen); vgl. ‫שוב‬
i.v.m.vormverwarring; pf ‫ש 'בית‬, ‫שביתם‬,
‫שבו‬, sf ‫ושבם‬, 3pl+3mm ‫ושבום‬, ipf ‫וישב‬,
‫וישבו‬, sf: 3f+2m P ‫ תש 'בך‬Num 24:22,
3m+3mm ‫ וישבם‬Jer 41:10; imp ‫ושבה‬
Re 5:12 ‫ ושבו‬Jer 29:5 Jer 29:28; inf ‫ שבות‬Ob 11
‫ שבח‬I.pi prijzen; pf ‫ ושבחתי‬Pr 8:15 (gelukkig
pt ‫שבים‬, sf ‫שביהם‬, ‫' שוביהם‬die hen
gevangen namen' 1Kon 8:46‡; pp ‫שבוים‬
Jes 61:1, ‫ שביות‬Gen 31:26;
ni gevankelijk weggevoerd worden; pf
‫ נשבה‬Gen 14:14‡, ‫ נשבו‬1Sam 30:3‡
‫ שבו‬m edelsteen (agaat?) Ex 28:19 Ex 39:12†
‫ שבואל‬nm Sebuël, 1. kleinzoon van Mozes
1Kron 23:16 1Kron 26:24; 2. zoon van Heman
1Kron 25:4;
beiden heten ‫ שובאל‬in 1Kron 24:20
‫ שבוע‬m zevental, week; zie ‫שבועה‬
i.v.m.vormverwarring; cs ‫שבע‬, du
‫שבעים‬, pl ‫ שבעים‬cs ‫ שבעי‬K Eze 21:28 Q
‫שבעות‬, zie ‫' שבועה‬eden, vloeken' ?; pl
404
‫שבועות‬, ‫שבעת‬, cs ‫שבעת‬, sf ‫;שבעתיכם‬
Gen 29:27 ‫ שבע זאת‬de week van deze = de
bruiloftsdagen met Lea; Ex 34:22 Num 28:26
Deut 16:9+ wekenfeest, Pinksteren; Jer 5:24
oogstweken; Lev 12:5 twee weken; Eze 45:21
‫ חג שבועות ימים‬lees ‫ שבעת ימים‬zeven
dagen; Dan 9:24-Dan 10:3 periode van zeven
jaar
‫ שבועה‬f eed; cs ‫שבעת‬, sf ‫שבעתי‬,
‫ ;שבעתך‬meervoud zie ‫ שבוע‬week;
Gen 24:8‡;
Eze 21:28 ‫ שבעי שבעת להם‬zware en
heilige eden voor hen? onzeker
‫ שבור‬m breuk of gebroken, Lev 22:22; zie ‫שבר‬
q pp
‫ שבות‬f gevangenschap, gijzeling; vaak
vermengd met ‫ ;שבית‬sf ‫שבותך‬,
‫שבותכם‬, ‫שבותם‬, ‫;שבותיכם‬
‫ השיב שבות‬of ‫ שוב שבות‬Hij brengt een
keer in het lot = bevrijdt uit ballingschap of
ellende'; Jer 29:14‡
prijzen) ipf ‫ ישבח‬Ps 145:4; sf ‫ישבחונך‬
Ps 63:4; imp ‫ שבחי‬Ps 147:12, sf ‫שבחוהו‬
Ps 117:1; pt ‫ משבח =? ושבח‬Pr 4:2 gelukkig
prijzen;
hitp zich beroemen; inf ‫ להשתבח‬Ps 106:47
1Kron 16:35;
II.pi kalmeren, stillen; ipf sf ‫תשבחם‬
Ps 89:10, ‫ ישב 'חנה‬Spr 29:11
hi kalmeren, tot bedaren brengen; pt
‫ משביח‬Ps 65:8
‫ שבט‬m Sjewat (Sebat), de 11e (later 5e)
maand (jan/feb), zie ‫ ;חדש‬Zach 1:7†
‫ שבט‬m stok; P ‫שבט‬, sf ‫שבטו‬, ‫ שבטך‬P
‫שב 'טך‬, pl ‫שבטים‬, cs ‫שבטי‬, sf ‫שבטיו‬,
‫שבטיה‬, ‫שבטיכם‬, ‫ ;שבטיהם‬herdersstaf

Mi 7:14;
heersersstaf, scepter Gen 49:10; speer,
werpspies 2Sam 18:14 zie ‫;שלח‬
zeer vaak: stam van het volk, clan Gen 49:16‡
vgl. ‫מטה‬
‫ שבי‬I. m gevangene, gevangenschap; coll.
groep krijgsgevangenen; P ‫ 'שבי‬, sf ‫שביו‬,
‫שביה‬, ‫שביך‬, ‫שביכם‬, ‫ ;שבים‬gevangene
Ex 12:29; coll gevangenen als oorlogsbuit
Num 21:1+; Deut 21:13 ‫ שמלת שביה‬het kleed
van haar gevangenschap; Jes 46:2,
Jer 15:2+,2Kron 6:37+,2Kron 28:17+,
gevangenschap;
Ezra en Nehemia: de teruggekeerde
ballingen: Ezr 2:1‡ Neh 1:2‡;
II. blijf zitten, wacht af, b.v. Ruth 3:18, zie
‫ ישב‬q imp f
‫ שבי‬adj gevangene, gedeporteerde Jes 52:2 f
‫ ;שביה‬in het zelfde vers: ‫שבי‬, zie ‫' ישב‬ga
zitten'
‫ שבי‬nm Sobi, zoon van Nachas van Rabba,
bondgenoot van David tegen Absalom,
2Sam 17:27†
‫ שבי‬nm Sobai, voorvader van deurwachters
die terugkeerden met Zerubbabel; P ‫;שבי‬
Ezr 2:42 Neh 7:45†
‫ שביב‬m gloed, vlam; cs ‫ שביב אשו‬Job 18:5
‫ שביה‬f deportatie Jer 48:46, gevangenschap
Neh 3:36; coll.: de gevangenen Deut 21:11
Deut 32:42 2Kron 28:5+
vgl. ‫שבי‬
‫ שביה‬nm Sabia, zie ‫ שכיה‬1Kron 8:10; (vorm
niet in BHS)
‫ שביל‬m pad; sf ‫ שבילך‬Ps 77:20, pl cs ‫שבילי‬
Jer 18:15†
‫ שביס‬m gouden of zilveren voorhoofdsband;
Jes 3:18†
‫ש‬
‫ שביעי‬num zevende; ook ‫ ;שבעי‬f ‫שביעית‬
en ‫ ;שבעת‬Gen 2:2‡
‫ שבית‬f gevangenschap, gevangenen als
krijgsbuit; zie ‫ ;שבות‬Num 21:29; elders
verward met ‫ שבות‬Q/K, vertaald met 'keer
van het lot'
‫ שבל‬m sleep van een kleed Jes 47:2†
‫ שבלול‬m slak Ps 58:9; onzeker; †
‫ שבלת‬I. f korenaar; pl ‫בלים‬D ‫ש‬, cs ‫;שבלי‬
Gen 41:5-Gen 41:27 Jes 17:5 Job 24:24 Ruth 2:2;
Gen 41:24 ‫ השבלים‬lees ‫השבלים‬
II. f stroom, vloed; Re 12:16 (i.v.m. uitspraak
sibolet/sjibolet); Ps 69:3 Ps 69:16
III. f olijftak Zach 4:12
‫ שבנא‬nm Sebna, minister van Hezekia; ook
‫ ;שבנה‬2Kon 18:18-2Kon 19:2, Jes 22:15, Jes 36:3-
Jes 37:2†
‫ שבניה‬nm Sebanja, ook ‫ שבניהו‬en ‫;שכניהו‬
1. leviet Neh 9:4 Neh 9:5; 2. Neh 10:11 = ‫;שכניהו‬
Neh 10:13; 3. Neh 10:5 Neh 12:14 , Neh 12:3 ‫שכניה‬
1Kron 24:11 ‫ ;שכניהו‬4. de priester Sebanjahu
1Kron 15:24
‫ שבע‬ni zweren, een eed afleggen; pf ‫נשבע‬,
‫נשבעת‬, ‫ נשבעתי‬P ‫נשבעתי‬, ‫ נשבעו‬P
‫נש 'בעו‬, ‫נשבעתם‬, ‫ ;נשבענו‬ipf ‫ישבע‬,
‫תשבע‬, P ‫תשבע‬, P ‫אשבע‬, ‫ישבעו‬, P
‫ישבעו‬, ‫ ;תשבעו‬imp ‫השבעה‬, ‫ ;השבעו‬inf
‫ השבע‬Jer 7:9 Jer 12:16‡, ‫ השבע‬Num 30:3; pt
‫נשבע‬, ‫נשבעים‬, ‫ ;נשבעות‬Gen 21:23‡;
hi zweren, bezweren, een eed laten
afleggen; pf ‫השביע‬, ‫ ;השבעתי‬sf ‫השביעו‬
P ‫יעך‬' ‫השב‬, ‫השביעני‬, 2m+1pl ‫השבעתנו‬,
1+2m ‫ ;השבעתיך‬ipf ‫וישבע‬, ‫תשביעו‬, sf
‫וישבעני‬, ‫ואשביעך‬, ‫ ;ואשביעם‬inf abs
‫השבע‬, cs ‫ ;השביע‬pt ‫ משבעך‬1Kon 22:16,
‫ משביעך‬2Kron 18:15
405
‫ש‬
‫ שבע‬m zevental, week Gen 29:27, zie ‫שבוע‬
‫ שבע‬I. num zeven; cs ‫שבע‬, f ‫שבעה‬,
‫שבעת‬, sf ‫ שבעתם‬deze zeven man
2Sam 21:9; onregel.mm ‫ שבענה‬zeven
(zonen van Job) Job 42:13;
du ‫ שבעתים‬zeven maal, zevenvoudig
Gen 4:15;
num ord ‫ שביעי‬zevende Gen 2:2;
‫ שבעים‬zeventig Gen 4:24;
II. nm Seba, 1. zoon van Bikri, 2Sam 20:1‡;
2. nakomeing van Gad 1Kron 5:13;
III. nloc Seba in Simeon Joz 19:2
in de plaatsnaam ‫ באר־שבע‬Gen 26:33
speelt de dubbele betekenis van ‫שבע‬
'zeven' en 'zweren'
‫ שבעה‬nloc zeven, zie ‫שבע‬
‫ שבענה‬num zeven Job 42:13, zie ‫שבע‬
‫ שבעתים‬num dual zevenvoudig Gen 4:15, zie
‫שבע‬
‫ שבץ‬pi in patroon weven; pf ‫ ושבצת‬Ex 28:39;
pu (edelstenen) gevat, in een zetting
‫ משבצים‬Ex 28:20; vgl ‫' משבצות‬kassen,
zettingen' Ex 28:11‡
‫ שבץ‬m kramp, flauwte? 2Sam 1:9
‫ שבר‬I.q breken; pf ‫שבר‬, ‫שברה‬, ‫שברת‬,
‫שברתי‬, ‫שברו‬, sf ‫ שברה‬Jes 30:14, ‫שברך‬
Eze 27:26; ipf ‫ישבר‬, ‫ישבור‬, ‫תשבר‬,
‫תשבר־‬, ‫אשבר‬, ‫ישברו‬, ‫ תשברו‬P
‫תש 'ברו‬, sf ‫ישברהו‬, ‫ ;ישברהו‬imp ‫שבר‬, sf
‫ ;שברם‬inf ‫שבר‬, ‫לשבר‬, ‫לשבר־‬, sf
‫ בשברי‬Lev 26:26‡ bij het breken door mij;
ni breken = kapot gaan, gebroken worden;
pf ‫נשבר‬, ‫ נשברה‬P ‫ נשברה‬Jer 48:25‡,
‫נשברתי‬, ‫ נשברו‬P ‫ ;נשברו‬ipf ‫ישבר‬,
‫תשבר‬, ‫ ישברו‬P ‫ ;ישברו‬3ff ‫תשברנה‬
Jes 27:11‡ inf ‫ להשבר‬schipbreuk lijden
‫ שברים‬nloc Sebarim, de Rotsblokken, de
406
Jona 1:4;pt ‫נשבר‬, ‫ נשברת‬P ‫נשברת‬,
‫נשברים‬, ‫;נשברי‬
pi breken, verbrijzelen; pf ‫שבר‬, ‫שבר‬,
‫שברת‬, P ‫שברו‬, ‫שברתם‬, ipf ‫ישבר‬,
‫תשבר‬, ‫אשברה‬, ‫ישברו‬, ‫תשברון‬, ‫תשברו‬,
sf ‫ אשברם‬Deut 9:17 ik verbrijzelde ze; inf
abs ‫ שבר‬Ex 23:24; pt ‫ משבר‬1Kon 19:11;
hi doen breken; ipf ‫( אשביר‬baarmoeder
ontsluiten) Jes 66:9, vgl. ‫משבר‬, ‫ונשבירה‬
Am 8:5, sf ‫ תשבירני‬Deut 2:28; pt ‫משביר‬
Gen 42:6 Spr 11:26
ho gebroken zijn; pf ‫ השברתי‬Jer 8:21;
II.q graan, voedsel kopen/verkopen; ipf
‫תשברו‬, ‫ ;נשברה‬imp ‫ ;שברו‬inf ‫לשבר‬,
‫ ;לשבר־‬Gen 41:56-Gen 47:14 Deut 2:6 Jes 55:1
hi graan verhandelen; ipf 2m+1 ‫תשבירני‬
Deut 2:28, 1pl ‫נשביר‬,‫ נשבירה‬Am 8:5+; pt
‫ משביר‬Gen 42:6 Spr 11:26
‫ שבר‬I. m breuk; P ‫שבר‬, cs ‫שבר‬, ‫שבר‬
Jes 65:14 Am 6:6; sf ‫ שברו‬enz., pl ‫שברים‬
Job 41:17 Joz 7:5, sf ‫ ;שבריה‬1. breuk
Lev 21:19‡; 2. droomduiding Re 7:15; 3. het
afbreken, instorting, Jes 30:13 Jes 30:14; 4.
steengroeven Joz 7:5; 5. zeer vaak: verderf,
ondergang , onheil Jer 4:6‡; Spr 17:19
verwoesting en ondergang ‫שוד ושבר‬
Jes 60:18 e.a.; Klaagl 2:11‡; 6. gebrokenheid
van geest Jes 65:14 Spr 15:4;
Job 41:17 ‫ משברים‬lees ‫ משברי ים‬de
golven van de zee; zie ‫;משבר‬
II. m graan Gen 42:1-Gen 47:14, Am 8:5 Neh 10:32†
III. nm Seber zoon van Kaleb 1Kron 2:48
‫ שברון‬m verbreking; cs ‫ ;שברון‬Eze 21:11
‫ בשברון מתנים‬met gebrokenheid van
lendenen = van pijn; Jer 17:18 (verwoesting)
Jer 17:18
Steengroeven; Joz 7:5, zie ‫שבר‬

‫ שבת‬q ophouden; pf ‫שבת‬, ‫שבתה‬, P ‫ש 'בתו‬
Klaagl 5:14; ipf ‫ישבת‬, ‫ישבות‬, ‫תשבת‬,
‫ תשבת‬Lev 26:34, ‫ ישבתו‬P ‫יש 'בותו‬,
‫ ;תשבתו‬Gen 2:3; rusten Lev 23:32;
ni ophouden te bestaan; pf ‫נשבת‬, ‫;נשבתו‬
Jes 17:3 Eze 6:6 Ex 30:18 Eze 33:28;
hi doen ophouden, een eind maken aan; pf
‫השבית‬, ‫ השבת‬Ps 89:45, ‫ השבתי‬Lev 26:6
Jes 16:10, ‫ השביתו‬Joz 22:25, ‫ השבתם‬Ex 5:5,
‫ והשבתנו‬Neh 4:5, pf sf 1+3mm ‫והשבתים‬
Eze 34:10, 1+2f ‫ והשבתיך‬Eze 16:41; ipf
‫ישבית‬, ‫וישבת‬, ‫תשבית‬, ‫אשביתה‬,
‫ ;תשביתו‬imp ‫ השביתו‬Jes 30:11; inf ‫לשבית‬
Am 8:4 = ‫ להשבית‬Ps 8:3; pt ‫ משבית‬Jes 16:9
Ps 46:10
‫ שבת‬I. f het zitten; P ‫שבת‬, sf ‫ ;שבתו‬Ex 21:19
stilzitten, niet werken; Spr 20:3 ‫שבת מריב‬
het zich ver houden van twist; 2Sam 23:7 ter
plekke, waar ze zitten, onzeker; Jes 30:7
‫ רהב המשבת = רהב הם שבת‬Rahab die
niets doet?; Am 6:3 ‫ שבת‬zetel van geweld?;
Ruth 2:7 ‫ = זה שבתה =? זה שבתה‬zij zit
weinig thuis te schaften?; zie ‫' שבת‬rusten'
II. vb te wonen, zitten, zie ‫ ישב‬inf Gen 13:6‡
‫ שבת‬f sabbat; cs ‫שבת‬, ‫שבתו‬, ‫ ;שבתה‬pl
‫שבתות‬, cs ‫שבתת‬, sf ‫שבתותי‬, ‫שבתותיה‬,
‫ ;שבתתיכם‬Ex 16:23‡;
week Lev 23:15;
zevende jaar Lev 26:34; opbrengst van het
zevende jaar Lev 25:6
‫ שבתון‬m rustdag, viering van de sabbat
Ex 16:23‡; ‫שבתון‬ ‫ שבת‬een grote, feestelijke
sabbat Ex 35:2‡
‫ שבתי‬nm Sabbetai, leviet; Ezr 10:15 Neh 8:7
Neh 11:16†
‫ שגא‬nm Sage, vader van Davids held
Hannaton 1Kron 11:34†
‫ש‬
‫ שגג‬q dwalen, zondigen zonder opzet, misleid
zijn; vgl. ‫ ;שגה‬pf P ‫ שגג‬Lev 5:18; pt ‫שגג‬
Ps 119:67 Job 12:16, ‫שגגת‬
' Num 15:28
‫ שגגה‬f dwaling, zonde zonder opzet; sf
‫שגגתו‬, ‫ שגגתם‬Lev 4:2‡
‫ שגה‬q dwalen, zondigen zonder opzet; vgl.
‫ שגג‬pf ‫ שגיתי‬Job 6:24+, ‫ שגו‬Jes 28:7; ipf
‫ ישגה‬Spr 5:23, ‫ תשגה‬Spr 5:19+ ‫ואשגה‬
1Sam 26:21, ‫ ישגו‬Lev 4:13 Eze 34:6, ‫תשגו‬
Num 15:22; inf ‫ לשגות‬Spr 19:27; pt ‫שגה‬
Eze 45:20 Spr 20:1, ‫ שגים‬Ps 119:21+; ronddolen
Eze 34:6; zondigen Lev 4:13‡; verdwalen?
Spr 5:23
hi doen dwalen, misleiden; ipf sf ‫תשגני‬
Ps 119:10 pt ‫ משגה‬Deut 27:18 Job 12:16 Spr 28:10†
‫ שגח‬hi uitzien naar, letten op; pf ‫השגיח‬
Ps 33:14; ipf ‫ ישגיח‬Jes 14:16; pt ‫משגיח‬
Hoogl 2:9
‫ שגיאה‬f afdwaling, onopzettelijke
overtreding; pl ‫ שגיאות‬Ps 19:13†
‫ שגיון‬m klaaglied? pl ‫ שגינות‬Hab 3:1 Ps 7:1†
‫ שגל‬q beslapen, verkrachten; ipf sf ‫ישגלנה‬
Deut 28:30Q ‫;ישכבנה‬
ni beslapen worden; 2/3ff ‫ תשגלנה‬Jes 13:16
Zach 14:2 Q ‫;תשכבנה‬
pu zich laten beslapen; pf ‫ שגלת‬Jer 3:2 Q
‫שכבת‬
NB: eufemistische Q zie ‫ ;שכב‬de naam
van de schilder Chagall wordt gespeld
‫שאגאל‬
‫ שגל‬f gemalin van de koning Ps 45:10 Neh 2:6†
‫ שגע‬pu gek, krankzinnig, "mesjogge"; pt
‫משגע‬, ‫ משגעים‬Deut 28:34 1Sam 21:16 2Kon 9:11
Jer 29:26†;
hitp zich als een krankzinnige gedragen inf
‫ להשתגע‬1Sam 21:16; pt ‫ משתגע‬1Sam 21:15†
407
‫ש‬
‫ שגעון‬m krankzinnigheid, razernij Deut 28:28
2Kon 9:20 Zach 12:4†
‫ שגר‬m worp (van het vee); cs ‫ ;שגר‬Ex 13:12
Deut 7:13 Deut 28:4 Deut 28:18 Deut 28:51†
‫ שד‬m veldgeest, demonen; pl ‫;שדים‬
(afgoderij aan Moloch?) Deut 32:17 Ps 106:37;
Hos 12:12 ‫? שורים‬lees ‫' לשדים‬offers aan
afgoden', zo Lei'58;
‫ שד‬m (moeder-)borst; du ‫ שדים‬P ‫שדים‬, cs
‫שדי‬, sf ‫ שדי‬Hoogl 1:6, ‫שדיך‬, ‫שדיה‬,
‫ ברכת שדים ורחם ;שדיהן‬Gen 49:25 =
welvaart en vruchtbaarheid; (vrouw)
Hos 9:14; (dier) THR 4:3; ‫ינקי שדים‬
zuigelingen Joël 2:16;
spelling ‫ שד‬:Job 24:9 ‫ משד‬van de borst
(geroofd); Jes 60:16 ‫ שד מלכים‬koninklijke
borsten; Jes 66:11 ‫ משד תנחמיה‬haar
troostende borsten
‫ שד‬m I. m verwoesting met geweld; Jes 13:6‡;
samen met ‫ חמס‬Jer 20:8‡; met ‫שבר‬
Jes 51:19‡;
Hos 10:14 e.a. zie ‫ שדד‬q inf;
II. m moederborst Job 24:9 Jes 60:16 Jes 66:11,
zie ‫שד‬
‫ שדד‬q geweld gebruiken, mishandelen,
verwoesten; pf ‫ ושדדו‬Eze 32:12 zie ook imp,
pf sf ‫ שדוני‬Ps 17:9; ipf ‫ ישוד‬Ps 91:6, sf
‫ ישדם‬Spr 11:3 en ‫ ישדדם‬Jer 5:6; imp ‫ושדדו‬
Jer 49:28; inf abs ‫ שדוד‬Mi 2:4 ‫ לשדוד‬Jer 47:4;
pt ‫ שדד‬Jes 16:4‡, ‫ שדדים‬Job 12:6, ‫שודדי‬
Ob 5; pp ‫ שדוד‬Re 5:27‡, ‫ השדודה‬Ps 137:8;
ni vernietigd; q inf abs+ni pf 1pl P ‫שדוד‬
‫ נשדנו‬Mi 2:4;
pi geweld gebruiken, mishandelen,
vernietigen; ipf ‫ תשדד‬Spr 24:15; pt ‫משדד‬
Spr 19:26;
pu verwoest worden; pf ‫ שדד‬P ‫שדד‬
408
Jes 15:1‡,‫ שדדה‬Jer 4:20‡ en ‫ שדדה‬Nah 3:7,
‫ שדדה‬Jer 48:1 uitspr. /sjoddeda/; ‫ שדדו‬P
‫ ש 'דדו‬Zach 11:2, P ‫ שודדנו‬Jer 4:13+
po verwoesten; ipf ‫ ישדד‬Hos 10:2
ho verwoest worden; ‫ יושד‬Hos 10:14, ‫תושד‬
Jes 33:1
‫ שדה‬f dame; pl ‫ שדות‬Pr 2:8† (haremvrouwen
of algemener: genoegens?)
‫ שדון‬m Job 19:29 ‫ למען תדעון שדין‬Q ‫ שדון‬K
‫ ;שדין‬de vertalingen volgen de Ketiv ‫= דין‬
‫ דין‬of ‫דין‬: 'opdat jullie weten dat er een
gericht of rechter is'
‫ שדי‬de Eeuwige, de Almachtige; P ‫;ש ד י‬
Gen 17:1‡
‫ שדיאור‬nm Sedeür, vader van Elisur; Num 1:5
Num 2:10 Num 7:30 Num 7:35 Num 10:18†
‫ שדין‬m dat er een gericht of Rechter is
Job 19:29, zie ‫שדון‬
‫ שדמה‬f veld, wijngrond; pl ‫;שדמות‬
Deut 32:32 2Kon 23:4 Jes 37:27 Jer 31:40 Hab 3:17†
Jes 37:27 ?lees ‫' שדפה‬verschroeid koren'
vgl. 2Kon 19:26
‫ שדף‬q verschroeien, verdorren (koren); pp ff
‫שדופת‬, ‫ שדפות‬Gen 41:6 Gen 41:23 Gen 41:27†
‫ שדפה‬f verschroeid koren; 2Kon 19:26;
parallel Jes 37:27 ‫שדמה‬
‫ שדפון‬m korenbrand of brandkoren
(graanziekte, verdorring van het graan);
Deut 28:22 1Kon 8:37 Am 4:9 Hag 2:17 2Kron 6:28†
vgl. ‫שדפה‬
‫ שדרך‬nm Sadrak, een van de drie vrienden
van Daniël; Dan 1:7-Dan 3:29†
‫ שהם‬I. m edelsteen; chrysopraas? onyx?
Gen 2:12 Job 28:16‡
in de efod Ex 25:7‡;
II. nm Soham, Meraritisch Leviet 1Kron 24:27

‫ שו‬m leegheid K Job 15:31 Q ‫ שיו‬maar zie ‫שוא‬
‫ שוא‬nm Sewa, 1. zoon van Kaleb 1Kron 2:49; 2.
een schrijver 2Sam 20:25 K ‫ ;שיא‬zie ‫שריה‬
‫ שוא‬m leegte, voosheid; ‫ לשוא‬zonder
aanleiding, 'ijdel', Ex 20:7‡; vergeefs Jer 2:30‡;
afgoden (onwezenlijk) Jer 18:15 Jona 2:9‡; loos
gerucht Ex 23:1‡, valse getuigenis Deut 5:20‡;
valse profetie Eze 12:24 Eze 13:6‡;
huichelachtig, niet gemeend Jes 1:13; ‫נפת‬
‫ שוא‬zeef van verderf? die tot vernieling
leidt? Jes 30:28
‫ שואה‬f storm, noodweer, verwoesting; ook
‫ ;שאה‬Eze 38:9 Spr 1:27; instorting, puin
Job 30:14; ondergang, verderf, verwoesting,
Jes 10:3 Jes 47:11 Ps 35:8 Ps 63:10; ‫שאה ומשועה‬
Sef 1:15 Job 30:3 Job 38:27 vernieling en
vernietiging, verwoesting en woestenij
‫ שוב‬q omkeren; zich bekeren; opnieuw doen;
zie ‫ ישב‬.i.v.m.vormen; beweging zowel
'van iemand af' (afval) als 'naar iemand toe'
(bekering); pf 3m ‫שב‬, 3f ‫ 'שבה‬, ‫וש 'בת‬
Eze 46:17; 2m ‫שבת‬, 1 ‫ושב 'תי‬, 3pl ‫ושבו‬
Zach 10:9; 2mm ‫שבתם‬, 1pl ‫ ;שבנו‬ipf 3m
‫ישוב‬, ‫י' שב‬, ‫ישב‬, ‫ישב־‬, ‫ ;וי 'שב‬1 ‫אשוב‬,
‫ואשב‬, ‫אשובה‬, 3pl ‫ישובו‬, ‫ישובון‬, 2/3ff
‫ת 'שבנה‬, ‫ ת 'שבן‬en ‫ תשבינה‬Eze 16:55, 1pl
‫נשוב‬, ‫ ;נשובה‬imp ‫שוב‬, ‫ 'שובה‬, ‫ 'שובי‬,
‫ 'שובו‬, ‫שובה‬, ‫ ;שובנה‬imp sf ‫ שובינו‬Ps 85:5
breng ons terug; inf abs ‫ שוב‬Gen 8:3‡,
Jer 42:10 ?= ‫' ישוב‬te blijven' zie ‫ ;ישב‬inf cs
‫לשוב‬, ‫ שב‬Joz 2:16; sf ‫ שובי‬mijn terugkeer;
pt ‫שב‬, ‫שבים‬, ‫שבי‬, sf ‫שובי ;שביה‬
‫ מלחמה‬Mi 2:8 afkerig van oorlog ?;
pil verleiden / herstellen; pass zich
afwenden, afvallen; pf ‫ שובבה‬, ‫ושבבתי‬, ‫ו‬
‫שובב 'תיך‬, ‫ שוב 'בתך‬Jes 47:10; ipf ‫;תשובב‬
inf sf ‫ ;בשובבי‬pt ‫ ;משובב‬afkeren, afvallen
‫ש‬
Jes 47:10; herstellen, verkwikken Jes 58:12;
pass pt f ‫ שובבה‬afvallig Jer 8:5 Jer 31:22; en
pt f ‫ משובבת‬hersteld Eze 38:8
hi terugbrengen, terug doen gaan,
antwoorden; spelling wisselt nogal; pf
‫השיב‬, ‫השבת‬, ‫השיבו ;השבתי‬, ‫השיבתם‬,
1pl ‫השיבנו‬: , sf ‫השיבך‬, ‫השבתיך‬, 2m+3m
‫ ;והשבתו‬ipf ‫ישיב‬, ‫וי' שב‬, ‫תשיב‬, ‫אשיב‬,
‫ישיבו‬, ‫תשיבו‬, ‫נשיב‬, sf ‫אשיבנו‬, ‫;תשיבני‬
imp ‫השב‬, ‫השיבה‬, ‫השיבו‬, sf ‫ ;השיבני‬inf
abs ‫ השב‬vragend ‫ ההשב‬Gen 24:5, cs
‫להשיב‬, sf ‫( ;להשיבו‬mee-) terugbrengen
Gen 14:16; doen teruggaan Gen 24:5; verjagen
Gen 15:11; weerhouden Job 9:12; doen keren,
draaien Spr 20:26; terugdringen, afwenden
Job 9:12 1Kon 2:16; de hand terugtrekken
Joz 8:26; zich ter harte nemen Deut 4:39
ho teruggebracht/gegeven worden; pf
‫ הושב‬Gen 42:28; ipf ‫ תושב‬Jes 44:26; pt
‫ מושב‬Gen 43:12 Num 5:8, pl ‫ מושבים‬Jer 27:16
‫ שובאל‬nm Subael 1Kron 24:20, zie ‫שבואל‬
‫ שובב‬m afvallig, afkerig; f ‫ שובבה‬Jer 31:22
Jer 49:4; ‫לשובב‬ aan de afvallige Mi 2:4
onzeker
‫ שובב‬I. adj afvallig, afkerig; pl ‫ ;שובבים‬vgl
‫ שוב‬pil; Jes 57:17 Jer 3:14 Jer 3:22; K Jer 50:6
maar Q ‫שובבו‬, zie ‫;שוב‬
II. nm Sobab, 1. zoon van David bij
Betseba 2Sam 5:14; 2. zoon van Kaleb
1Kron 2:18
‫ שובה‬f bekering Jes 30:15†
‫ שובך‬nm Sobach, veldheer van Soba
2Sam 10:16 2Sam 10:18; 1Kron 19:16+ = Sofach?
‫ שובל‬nm Sobal, 1. zoon van Seïr Gen 36:20-
Gen 36:29;1Kron 1:38 1Kron 1:40; 2. zoon van Juda
1Kron 2:50 1Kron 4:1 1Kron 4:2†
409
‫ש‬
‫ שובק‬nm Sobek Neh 10:25†
‫ שוג‬dwalen, zie ‫שגג‬, ‫שגה‬
‫ שוד‬verwoesten, zie ‫שדד‬
‫ שוה‬I.q gelijk, passend zijn; passend
vergelden; pf ‫ שוה‬Job 33:27; ipf ‫תשוה‬
Spr 26:4, ‫ אשוה‬Jes 40:25, ‫ ישוו‬Spr 3:15 Spr 8:11;
pt ‫ שוה‬Est 3:8 Est 7:4;
ni te vergelijken zijn ‫ נשתוה‬Spr 27:15 lees
pf 3f ‫;נשותה‬
pi vlak maken; pf ‫ שוה‬Jes 28:25 (akker); pf
‫ שותי‬Ps 16:8+; Jes 38:13 zie ‫' שוע‬om hulp
roepen'
hi gelijk stellen, vergelijken; ipf ‫אשוה‬
Klaagl 2:13, ‫ תשוו‬Jes 46:5;
II.pi doen, brengen, stellen, maken, geven;
vgl. ‫ ;נתן‬pf ‫ שויתי‬Ps 16:8 Ps 89:20
Ps 119:30;Ps 131:2 ipf ‫ ישוה‬Hos 10:1 (vrucht)
geeft; ‫ תשוה‬Ps 21:6; pt ‫משוה רגלי כאילות‬
Ps 18:34 2Sam 22:34; past ook in ‫ שוה‬I
‫ שוה‬m vlakte; of nloc ‫ שוה קריתים‬Gen 14:5;
nloc ‫ שוה‬Gen 14:17 het koningsdal
‫ שוח‬q wegzinken; pf ‫ שחה‬Spr 2:18†
Ps 44:26 zie ‫ שיח‬wegvloeien
‫ שוח‬nm Suach, zoon van Abraham bij
Ketura; Gen 25:2 1Kron 1:32†
‫ שוחה‬I. f groeve, kuil Jer 2:6 Jer 18:20 Jer 18:22
vgl. ‫;שיח‬
Spr 22:14 Spr 23:27†;
II. nm Sucha 1Kron 4:11 = ‫ חושה‬Chusa
1Kron 4:4
‫ שוחי‬gent Suchiet, uit Suach? Bildad Job 2:11+
‫ שוחם‬nm Sucham, zoon van Dan Num 26:42 =
‫ חשים‬Gen 46:23; gent ‫ שוחמי‬Num 26:42
‫ שוט‬I.q ronddwalen; pf ‫ שטו‬Num 11:8; ipf
‫ וישטו‬2Sam 24:8; imp ‫ שוט‬2Sam 24:2; inf
‫ שוט‬Job 1:7, ‫ משט‬Job 2:2; pt ‫ שטים‬roeiers
410
Eze 27:8 Eze 27:26
pil rondzwerven; ipf ‫ ישוטטו‬Am 8:12,
‫ ישטטו‬Dan 12:4; imp ‫ שוטטו‬Jer 5:1; pt
‫ משוטטים‬Zach 4:10; (de schriften)
onderzoeken Dan 12:4;
hitpal rondzwerven; pf ‫והתשוטטנה‬
Jer 49:3;
II.q honend spreken, leedvermaak
koesteren; pt ‫ שאטים‬Eze 28:24 Eze 28:26,
‫ שאטות‬Eze 16:57
‫ שוט‬m gesel, pl ‫ ;שוטים‬1Kon 12:11‡;
‫ שוט שטף‬de gesel die als een stortvloed
aanstormt Jes 28:15
‫ שוטר‬m opzichter, zie ‫שטר‬
‫ שול‬m zoom, slip (van kleed, rok); pl cs
‫שולי‬, sf ‫שוליו‬, ‫ ;שוליה‬Ex 28:33 Ex 28:34
Ex 39:24 Ex 39:25 Ex 39:26 Jes 6:1 i.v.m. schande
Klaagl 1:9 Jer 13:22 Jer 13:26 Nah 3:5;
Jer 13:22 de rok optillen = te schande zetten
‫ שולל‬adj barrevoets, kaalgeplunderd; Mi 1:8
Job 12:17 Job 12:19†; vgl. ‫שלל‬
‫ שולמית‬nf Sulammit, uit Sulem? Hoogl 7:1;
vgl. ‫ ;שונם‬andere interpretatie:
NBG'51/NBV'04 koningsdochter
‫ שום‬m knoflook; pl ‫ שומים‬Num 11:5†
‫ שומם‬adj verbijsterend; woest en verlaten,
zie ‫ שמם‬q pt
‫ שומר‬nm Somer 1Kron 7:32 ?= ‫ שמר‬Semer
1Kron 7:34; 2Kon 12:22 1Kron 7:32
‫ שוני‬nm Suni, zoon van Gad Gen 46:16
Num 26:15; gent Suniet Num 26:15
‫ שונם‬nloc Sunem, in Issachar; Joz 19:18
1Sam 28:4 2Kon 4:8; gent f ‫ סנמית‬1Kon 2:21
1Kon 2:22 2Kon 4:36 vgl. ‫שולמית‬

‫ שוע‬m pi om hulp roepen; pf ‫שועתי‬, irreg.
‫ שויתי‬Jes 38:13; ipf ‫תשוע‬, ‫תשוע‬, ‫ אשוע‬P
‫אשוע‬, ‫ ישועו‬P ‫ ;ישועו‬inf ‫ שועי‬Ps 28:2+,
‫ ;ובשועו‬Ps 5:3 ‫ ;שועי‬pt ‫ ;משוע‬Jes 58:9‡
‫ שוע‬I. adj aanzienlijke, edele Jes 32:5 Job 34:19;
II. gent Soa, nomaden uit Mesopotamië
Eze 23:23
‫ שוע‬I. nm Sua, schoonvader van Juda Gen 38:2
Gen 38:12 1Kron 2:3; Batseba heet 1Kron 3:5
‫;בת־שוע‬
II. m hulproep,noodkreet Job 30:24; ‫שועך‬
Job 36:19; onzeker, vgl. ‫שועה‬
‫ שועא‬nf Sua, dochter van Heber 1Kron 7:32†
‫ שועה‬f hulproep, noodkreet; cs ‫שועת‬, sf
‫שועתי‬, ‫ ;שועתם‬Ex 2:23‡
‫ שועל‬I. m vos; pl ‫שועלים‬, ‫ ;שעלים‬Re 15:4
Eze 13:4 Hoogl 2:15 Ps 63:11 Klaagl 5:18 Neh 3:35
eufemisme voor jakhals?;
II. nm Sual 1Kron 7:36;
III. nloc Sual 1Sam 13:17; ‫ חסר־שועל‬Joz 15:28
Joz 19:3 Neh 11:27 1Kron 4:28 Chasar-Sual,
Vossenhof
‫ שוער‬m poortwachter; ook ‫שער‬, pl ‫שערים‬,
f ‫ ;שוערת‬2Sam 18:26‡; vgl. ‫שער‬
‫ שוף‬q vermorzelen?; zie ‫' שאף‬vertrappen';
ipf sf ‫ ישופך‬Gen 3:15, ‫ ישופני‬Ps 139:11
Job 9:17; mogelijk overal 'loeren op, zoeken
naar'
‫ שופט‬rechter, richter, zie ‫ שפט‬q pt
‫ שופך‬nm Sofak, generaal van Hadadezer
1Kron 9:16 = ‫ שובך‬2Sam 10:16
‫ שופמי‬gent Sufamiet of Sefufamiet Num 26:39,
zie ‫שפופם‬
‫ שופן‬nloc in Atrot-Sofan ‫עתרות־שופן‬
Num 32:35
‫ש‬
‫ שופר‬m sjofar, ramshoorn; ook ‫ ;שפר‬pl
‫שפרות‬, sf ‫ ;שופרתיהם‬Ex 19:16‡
‫ שוק‬hi overstromen; pf ‫ השיקו‬Joël 2:24
Joël 4:13;
pil laten overstromen (van overvloed); ipf sf
‫ ותשק 'קה‬Ps 65:10
‫ שוק‬m onderbeen; du ‫שקים‬, cs ‫שוקי‬, sf
‫;שוקיו‬
(mens): dijen Deut 28:35 Jes 47:2, benen
Hoogl 5:15 Ps 147:10 Spr 26:7 ‫על־ירך‬ ‫ שוק‬Re 15:8
'helemaal' van onder tot boven, ongenadig;
(dier): schenkel Ex 29:22‡;1Sam 9:24
‫ שוק‬m straat; pl ‫ שוקים‬Spr 7:8 Hoogl 3:2 Pr 12:4
Pr 12:5†
‫ שוקק‬adj dorstig, uitgedroogd; f ‫;שוקקה‬
Jes 29:8 Ps 107:9; zie ook ‫שקק‬
‫ שור‬I.q handel drijven; ipf ‫ ותשורי‬Jes 57:9; pt
ff+2f ‫ שרותיך‬Eze 27:25 je kooplieden? of
verklaard als 'uw karavanen' zie ‫;שרות‬
onzeker;
II.q aanschouwen, bekijken, loeren; ipf
‫ ישור‬Jer 5:26, ‫ תשורי‬Hoogl 4:8 ‫ אשור‬Hos 13:7
ipf sf ‫ אשורנו‬Num 23:9 Num 24:17 Hos 14:9,
‫ תשורני‬Job 7:8, ‫ ישורנה‬Job 17:15+; imp ‫שור‬
pl sf ‫ שורי‬Ps 92:12 die mij beloeren; veel
vormen in Job: Job 7:8‡
pil loeren, belagen, zie ‫שורר‬
‫ שור‬m rund (koe, os of stier); sf ‫ שורו‬Ex 20:17;
coll. Gen 32:6; pl ‫ שורים‬Hos 12:12 maar zie
‫שד‬
‫ שור‬I. m muur Gen 49:22 2Sam 22:30 Ps 18:30†;
vgl. ‫;שורה‬
II. nloc woestijn van Sur ten oosten van
Egypte; Gen 16:7 Gen 20:1 Gen 25:18 Ex 15:22
1Sam 15:7 1Sam 27:8†;
III. m belager Ps 92:12, zie ‫ שור‬pt pl
411
‫ש‬
‫ שורה‬f terras of muur (om wijnterras); pl sf
‫ שורתם‬Job 24:11 vgl. Jer 5:10 ‫ שרותיה‬haar
wijnbergen
‫ שורר‬m vijand, belager; pl ‫שוררים‬, sf
‫שוררי‬, P ‫ ;שוררי‬Ps 5:9 Ps 27:11 Ps 54:7 Ps 56:3
Ps 59:11; vgl. ‫ שור‬bekijken, beloeren
‫ שושא‬nm Sawsa, secretaris 1Kron 18:16 =
‫שריה‬
‫ שושן‬nloc I. nloc Susan, winterresidentie van
de Perzische vorsten; Est 1:2-Est 9:18; Dan 8:2
Neh 1:1; gent aram ‫;שושנכיא‬
II. m lelie? ook ‫שושן‬, P ‫שושן‬, pl
‫שושנים‬, en f ‫שושנה‬, ‫;שושנת‬
1Kon 7:22 1Kon 7:26 lelies als ornament op de
zuilen van de tempel;
Ps 69:1 Ps 60:1 Ps 80:1 aanduiding van een
melodie?; Hos 14:6 Hoogl 2:1-Hoogl 7:3;2Kron 4:5
de bloem
‫ שושק‬nm Sisak, Sosenk van Egypte K
1Kon 14:25; Q ‫שישק‬
‫ שות‬zetten, zie ‫שית‬
‫ שותלח‬nm Sutelach, P ‫ ;שותלח‬1.
voorvader van Jozua Num 26:36+; gent
‫ השתלחי‬Num 26:35; 2. zoon van Efraïm
1Kron 7:20+
‫ שזף‬q in het oog krijgen, zien; pf cs 3f+1
‫ שזפתני‬Hoogl 1:6 de zon heeft mij getroffen;
3f+3m ‫ שזפתו‬Job 20:9 Job 28:7
‫ שזר‬ho getwijnd (garen), pt ‫ משז' ר‬uitspr.
/mosj'zar/; Ex 26:1-Ex 39:29†
‫ שח‬adj neergeslagen; cs ‫ ;שח עינים‬Job 22:29
nederig; vgl. ‫שחה‬
‫ שחד‬q omkopen, verlokken met geschenken;
vgl. ‫ ;שחד‬ipf ‫חדי‬D ‫ ותש‬Eze 16:33; imp ‫שחדו‬
Job 6:22
412
Jes 47:11 ‫? שחרה‬lees ‫' שחדה‬een ramp die
je niet kunt afkopen', vgl. Spr 6:35
‫ שחד‬m geschenk, omkoopsom; Ex 23:8‡
‫ שחה‬q zich op de grond werpen; vgl. ‫שוח‬
zinken, ‫ שחח‬zich bukken; imp ‫שחי‬
Jes 51:23 werp u neer;
hi neerdrukken, deprimeren; ‫? ישחנה‬lees
‫ ישחנו‬Spr 12:25;
hitp eerbied betuigen door diep te buigen;
vandaar: vereren, aanbidden; Gen 18:2‡; vgl.
‫ ;קדד‬pf ‫השתחוה‬, ‫השתחוית‬, ‫השתחויתי‬,
pl ‫השתחוו‬, 2mm ‫ ;השתחויתם‬ipf 3m
‫ישתחוה‬, 2m ‫תשתוחח‬, 2f ‫תשתוחחי‬, 1
‫ אשתחוה‬3mm ‫ישתחו‬, ‫ ישתחוו‬P ‫יש 'תחו‬,
2mm ‫תשתחו‬, ‫תשתחוו‬, P ‫תש 'תחו‬, 3ff
‫ תשתחוין‬Gen 33:6; imp ‫השתחוי‬, ‫השתחוו‬,
inf ‫להשתחות‬, sf ‫ בהשתחויתי‬2Kon 5:18 pt
‫משתחוה‬, ‫משתחוים‬
NB: zie ook ‫חוה‬
‫ שחוט‬metaal (goud) dat is gesmeed of
gelegeerd met andere metaal; 1Kon 10:16
1Kon 10:17 Jer 9:7 2Kron 9:15 2Kron 9:15 2Kron 9:16†
‫ שחור‬m zwartsel, roet Klaagl 4:8
‫ שחור‬adj zwart, zie ‫שחר‬
‫ שחות‬f kuil; sf ‫ שחותו‬Spr 28:10†
‫ שחח‬q zich buigen, bukken, wegkruipen; zie
‫ שחה‬, ‫שוח‬, ‫ שיח‬i.v.m.vormen; pf ‫ושח‬
Jes 2:11 Jes 2:17, ‫ ש 'חתי‬Ps 38:7 en ‫ש 'חותי‬
Ps 35:14, ‫ ש 'חו‬Spr 14:19 Hab 3:6 en ‫שחחו‬
Job 9:13; ipf ‫ ישח‬Ps 10:10, ‫ ותשוח‬Klaagl 3:20,
‫ י 'שחו‬Job 38:40 Ps 107:39; inf abs ‫שחוח‬
Jes 60:14 adv: 'in gebukte houding'
ni zich verlagen; van stemmen: gedempt
worden; ipf ‫ תשח‬Jes 29:4, ‫ וישח‬Jes 2:9
Jes 5:15, ‫ וי 'שחו‬Pr 12:4;
hi neerwerpen; pf ‫ השח‬Jes 25:12 Jes 26:5
 ‫ש‬

‫ שחט‬I.q slachten; fig. afslachten, ombrengen;
pf ‫שחט‬, ‫שחטת‬, ‫שחטו‬, ‫שחטתם‬, pf sf
‫ ;שחטו‬ipf ‫ ישחט‬P ‫ישחט‬, ‫תשחט‬,
‫תשחטי‬, ‫ ישחטו‬P ‫יש 'חטו‬, ‫תשחטו‬, sf:
3m+3m ‫וישחטהו‬, 3m+3mm ‫וישחטם‬,
3mm+3m ‫ וישחטוהו‬3mm+3mm
‫ ;וישחטום‬imp ‫ ;ושחטו‬inf abs ‫שחט‬, cs
‫לשחט‬, ‫לשחוט‬, sf ‫ ;בשחטם‬pt ‫שוחט‬
Jes 66:3, pl ‫שחטים‬, cs ‫ ;שוחטי‬pp ‫שחוט‬,
‫ ;שחוטה‬slachten (als offer) Gen 22:10‡;
ni geslacht worden; ipf ‫ ישחט‬Num 11:22,
‫ תשחת‬Lev 6:18;
II. q hameren? smeden? pt Jer 9:7 ‫חץ שחט‬
‫ שחר‬I.q zwart worden; pf
een dodelijke pijl Q ‫ שחט‬een gesmede pijl
pp ‫ שחוט‬geslagen of gehamerd goud?
1Kon 10:16, zie ‫שחוט‬
‫ שחטה‬f verderfelijk gedrag of kuil? Hos 5:2
kuil; zie ‫שט‬
‫ שחץ‬m trots; P ‫ בני שחץ ;שחץ‬trotse
dieren, leeuwen; Job 28:8 Job 41:26†
‫ שחצים‬nloc Sachasim(a), in Issachar; loc
‫ שח 'צימה‬Joz 19:22
‫ שחק‬q fijnmalen, fijnwrijven; pf ‫ושחקת‬
Ex 30:36, ‫ שחקו‬Job 14:19 afslijpen ipf sf
‫ אשחקם‬2Sam 22:43=Ps 18:43; †
‫ שחק‬m stof, hemel; pl ‫ ;שחקים‬enkelvoud:
een stofje; Ps 89:7 Ps 89:38 het zwerk,
Jes 40:15
de hemel; overigens meervoud: de
wolkenhemel, het zwerk; 2Sam 22:12‡
‫ שחר‬Job 30:30 vgl.
‫;שחר‬
II.q zoeken, nastreven; pt ‫ שחר‬Spr 11:27;
pi zoeken, nastreven; pf ‫ ושחרו‬Ps 78:34 sf
‫ ושחרתני‬Job 7:21, ‫ שחרו‬Spr 13:24; ipf ‫תשחר‬
Job 8:5 sf ‫ אשח 'רך‬Jes 26:9 Ps 63:2; 3mm+1

‫ שחיטה‬f de slacht, het slachten; cs ‫שחיטת‬
2Kron 30:17
‫ שחין‬m (uitbraak van) zweer, ontstoken puist;
Ex 9:9 Ex 9:10 Ex 9:11 Lev 13:18 Lev 13:19 Lev 13:20
Lev 13:23 2Kon 20:7 Jes 38:21 Job 2:7†
‫ שחיס‬m wat vanzelf opkomt Jes 37:30, zie
‫ סחיש‬2Kon 19:29
‫ שחר‬m dageraad, morgenrood; P ‫שחר‬
‫ שחיף‬m beschot, betimmering, zie ‫שחיף‬
‫ שחית‬f valkuil; pl cs ‫ שחיתתם‬Ps 107:20
Klaagl 4:20†
‫ שחל‬m leeuw; poëtisch voor ‫ארי‬, ‫;אריה‬
Hos 5:14 Hos 13:7 Ps 91:13 Job 4:10 Job 10:16 Job 28:8
Spr 26:13†
‫ שחרות‬f jeugd; Pr 11:10; vgl.
‫ שחלת‬sg geurstof voor wierook, onyx?
Ex 30:34†
‫ שחף‬m meeuw (onrein) Lev 11:16 Deut 14:15†
‫ שחפת‬f tering, longziekte Lev 26:16 Deut 28:22†
‫ ישחרנני‬Hos 5:15 Spr 1:28; inf ‫ לסחר‬Spr 7:15;
pt pl cs ‫ מסחרי‬Job 24:5 sf ‫ משחרי‬Spr 8:17
wie mij zoeken;
III.pi bezweren ? afkopen inf sf ‫שחרה‬
Jes 47:11 ?lees ‫ שחדה‬een ramp die je niet
kunt afkopen, vgl. ‫ כפרה‬verder in het vers
‫ שחר‬nloc water Sichor, zie ‫שיחור‬
Gen 19:15‡; Jes 47:11 zie ‫שחר‬
‫ שחר‬adj zwart; sf ‫שחורה‬, pl ‫שחרים‬,
‫ ;שחרות‬zwartachtig ‫רחרת‬
' ‫;שח‬
Lev 13:31+;Zach 6:2+;Hoogl 1:5+;
Klaagl 4:8 roet, zwartsel: zie ‫שחור‬
‫ שחר‬zwarte
haren, nog niet grijs of zie ‫ שחר‬de
dageraad des levens
‫ שחרחר‬adj zwartachtig, zie ‫ שחר‬Hoogl 1:6
‫ שחריה‬nm Secharja, 1Kron 8:26†

413
‫ש‬
‫ שחרים‬nm Sacharaïm 1Kron 8:8†
‫ שחת‬ni bedorven, verdorven, verwoest zijn;
pf ‫נשחת‬, ‫ נש 'חתה‬Gen 6:12; ipf ‫ ;תשחת‬pt
‫;נשחתות‬
pi verderven, te gronde richten, slecht
handelen; pf ‫שחת‬, ‫שחת‬, ‫ שחתו‬P
‫ש 'חתו‬, ‫שחתם‬, sf 3m+2m ‫שחתך‬, 3m+3f
‫ ;שחתה‬imp p ‫ ;שחתו‬inf ‫שחת‬, sf
‫לשחתכם‬, ‫ ;שחתה‬bederven, verwoesten
Jer 48:18 Gen 13:10; slecht handelen Ex 32:7;
verspillen (zaad) Gen 38:9;
hi verwoesten, verdelgen; pf ‫השחית‬,
‫השחתי‬, ‫השחיתו‬, ‫השחתם‬, sf ‫;השח 'יתך‬
ipf ‫ישחית‬, ‫ישחת‬, ‫ ישחת‬Mal 3:11, ‫תשחית‬,
‫תשחת‬, 2f ‫ ותשחתי‬Eze 16:47 het erger
maken; ‫אשחית‬, ‫ ישחיתו‬en ‫וישחתו‬,
‫תשחתון‬, ‫ ;נשחיתה‬sf: 2m+3m ‫תשחיתהו‬,
3m+2m ‫יתך‬ ' ‫ישח‬, 1+2f ‫ואשחיתך‬, 1+3mm
‫אשחיתם‬, 3f+3mm ‫ ותשחיתם‬Ps 78:45; inf
abs ‫השחת‬, cs ‫להשחית‬, sf ‫להשחתו‬,
‫השחיתם‬, enz.; pt ‫ משחית‬de verderver,
het verderf, ‫משחתים‬, sf ‫משחיתו‬, ‫משחתו‬
Eze 9:1, ‫ משחיתם‬Gen 6:13; ‫המשחית אתה‬
Eze 9:8 vragend: gaat Gij verdelgen?;
verdelgen Gen 6:12‡; slecht handelen Eze 23:11
Eze 16:47 2Kron 27:2 vgl. ‫משחית‬, ‫משחת‬
ho bedorven zijn; pt ‫ מש 'חת‬uitspr.
/mosj'chat/; Spr 25:26 bevuild; Mal 1:14
ongeschikt
‫ שחת‬f kuil, bederf, graf, dood, onderwereld;
sf ‫ ;שחתם‬kuil, valkuil Ps 7:16 Ps 9:16 Ps 35:7
Eze 19:4 Eze 19:8 Spr 26:27; de dood Jona 2:7
Ps 103:4; het graf ‫ שחת בלי‬de kuil van het
niets Jes 38:17; ‫ באר שחת‬de put van het
verderf Ps 55:24; afvalkuil? Job 9:31; graf
Jes 51:14 Eze 28:8 Job 33:22 Job 33:28,
onderwereld Job 17:14
‫ שט‬ronddwalen Job 2:2, zie ‫שוט‬
414
‫ שטה‬I. f acacia; pl ‫ ;שטים‬de boom Jes 41:19;
het hout Ex 25:5; ‫ עצי שטים‬acaciahout ‡;
II. nloc ‫ בית השטה‬Re 7:22 en zie ‫שטים‬
‫ שטח‬q uitspreiden, uitbreiden; pf sf ‫ושטחום‬
ipf ‫ ותשטח‬2Sam 17:19 uitstrooien; inf
Jer 8:2;
‫ שטוח‬Num 11:32; pt ‫ שתח‬Job 12:23
pi (de handen in gebed) uitbreiden pf
‫ שטחתי‬Ps 88:10
‫ שטט‬m gesel Joz 23:13 vgl. ‫שוט‬
‫ שטים‬nloc Sittim, "de Acacia's", tegenover
Jericho; Num 25:1 Joz 2:1 Joz 3:1 Mi 6:5; ‫נחל‬
‫ השטים‬Joël 4:18 dal bij Jeruzalem?
‫ שטף‬q overspoelen, overstromen; pf ‫שטף‬, sf
‫ שטפתני‬Ps 69:3, ‫ שטפונו‬Ps 124:4; ipf ‫ישטוף‬
Dan 11:26, ‫תשטף‬, ‫ואשטף‬, ‫ ישטפו‬P
‫יש 'טפו‬, sf ‫תשטפני‬, ‫ישטפוך‬, ‫ ;ישטפוה‬pt
‫שטף‬, ‫ שותפים‬overstromen Eze 13:11
Hoogl 8:7; wegspoelen Job 14:19; afspoelen
Lev 15:11;
ni gespoeld worden (weg-, af-); ipf ‫ישטף‬,
Lev 15:12, ‫ ישטפו‬Dan 11:22
pu afgespoeld worden pf ‫ ושטף‬Lev 6:21
afgespoeld worden
‫ שטף‬m stortregen, stortvloed, overstroming;
ook ‫ שטף‬Nah 1:8 Ps 32:6 Job 38:25 Spr 27:4
Dan 9:26 Dan 11:22†
‫ שטר‬q schrijven, (administratief); pt
‫שטר‬,
‫שוטר‬, cs ‫שטרי‬, sf ‫שטריו‬, ‫;שטריהם‬
beambte, werkopziener; in Egypte Ex 5:6; bij
de stammen Deut 1:15‡; bij de mieren Spr 6:7;
bij de tempeldienst 2Kron 19:11
‫ שטרי‬nm Sitrai, ambtenaar van David; K
1Kron 27:29 Q ‫שרטי‬
‫ שי‬m geschenk (als eerbetoon) Jes 18:7 Ps 68:30
Ps 76:12†

‫ שיא‬nm Seja, zie ‫ שוא‬Sewa, schrijver van
David
‫ שיאן‬nloc Sion in Issachar Joz 19:19
‫ שיבה‬I. f de gevangenen; sf ‫ שיבת‬Ps 126:1,
zie ‫;שבית‬
II. f oponthoud, verblijf; sf ‫בשיבתו‬
2Sam 19:33, zie ‫שבת‬, ‫ישב‬
‫ שיה‬q vergeten, ; ipf 2f P ‫ תשי‬Deut 32:18 ?lees
‫תשי‬, zie ‫ נשה‬ipf 2f
‫ שיזא‬nm Siza, vader van Davids held Adina
1Kron 11:42†
‫ שיח‬q vloeien; pf ‫ שחח‬Ps 44:26; vgl. ‫;שוח‬
ipf ‫ ותשיח‬K Klaagl 3:20 maar Q ‫ וטשח‬zie
‫' שחח‬buigen'
hitpal wegsmelten; maar zie ‫ שחח‬en
‫ ;שחה‬ipf 3f ‫ תשתוחה‬Ps 42:7, ‫תשתוחחי‬
Ps 42:6
‫ שיחה‬f kuil Jer 18:22, zie ‫שוחה‬
‫ שיחור‬nloc Sichor, water aan de oostgrens
van Egypte; Joz 13:3 1Kron 13:5;
‫ שיחור לבנת‬Sichor-Libnat, stroom in Aser;
Joz 19:26
‫ שיט‬m I. m gesel Jes 28:15 Q ‫;שוט‬
II. m roeispaan Jes 33:21 ‫אני־שיט‬D , zie
‫משוט‬
‫ שילה‬nm Silo Gen 49:10; die komen zal ;
'aan wie het toekomt'
‫ שילו‬nloc Silo, in Efraïm; Re 21:21‡; gent
‫ שילוני‬1Kon 11:29 en ‫ שלני‬Neh 11:5
‫ שילל‬adj barrevoets; K Mi 1:8 Q zie ‫שולל‬
‫ שימון‬nm Simon, vader van Amon 1Kron 4:20
(niet Simeon zoon van Jakob)
‫ש‬
‫ שין‬m pis; pl sf ‫ ;שיניהם‬K 2Kon 18:27 Jes 36:12;
eufemistisch vervangen door Q ‫מימי‬
‫רגליהם‬
‫ שיק‬overstromen, zie ‫שוק‬
‫ שיר‬q zingen; pf ‫ שר‬Ps 7:1; ipf ‫ישיר‬, ‫ותשר‬,
‫אשיר‬, ‫אשירה‬, ‫ישירו‬, ‫נשיר‬, ‫ ;נשירה‬imp
‫ ;שירו‬inf ‫ ;לשיר‬pt ‫שר‬, ‫שרים‬, ‫;שרות‬
Ex 15:1 Re 5:1‡; Job 33:27 ‫ ישר‬lees ‫= ישר‬
‫;ישיר‬
pil zingen, gieren; pf ‫ שררו‬Job 36:24; ipf
‫ ישורר‬Sef 2:14; pt ‫משורר‬, ‫משררים‬,
‫משררות‬, Ezr 2:41 en verder;
ho gezongen worden; ipf ‫ יושר‬Jes 26:1
‫ שיר‬m lied, zang, het zingen, muziek; sf
‫שירו‬, pl ‫שירים‬, ‫שרים‬, P ‫שיריך‬, ‫שיריהם‬,
enz.; en ‫ שירות‬Am 8:3; Gen 31:27‡;Hoogl 1:1
‫ שירה‬f lied; cs ‫ ;שירת‬Ex 15:1‡
‫ שיש‬m wit marmer, albast 1Kron 29:2; ‫שש‬
Hoogl 5:15 Est 1:6†
zie ook ‫' שש‬wit linnen' en 'zes'
‫ שישא‬nm Sisa, schrijver 1Kon 4:3 zie ‫שריה‬
‫ שישק‬nm Sisak, Sosenk, koning van Egypte;
1Kon 11:40 1Kon 14:25 2Kron 12:2 2Kron 12:9† K
‫ שושק‬1Kon 14:25
‫ שית‬q zetten; pf: 3m ‫שת‬, 3f ‫ 'שתה‬, 2m ‫שתה‬
en ‫ שת‬Ps 90:8, 1sg ‫ ושתי‬Ex 23:31, 3pl ‫ 'שתו‬,
‫ש לו‬
‫ ש 'תו‬Ps 73:9; pf sf ‫ שתם‬Gen 30:40, ‫ ;שתני‬ipf
3m ‫ישית‬, ‫ישת‬, ‫י' שת‬, ‫תשיתי‬, ‫אשית‬,
‫ישיתו‬, sf ‫יש 'יתהו‬, ‫אשיתנו‬, ‫אשיתך‬,
2m+3m ‫ תשיתמו‬Ps 21:10+; inf ‫שת‬, ‫;שית‬
sf ‫ שתי‬Ex 10:1 Jer 31:21; imp ‫שית‬, ‫שיתה‬,
‫שיתי‬, ‫;שיתו‬
1. neerzetten, neerleggen Ruth 3:15 Ruth 4:16;
2. laten komen, laten zien Ex 10:1 Ps 104:20; 3.
richten Ps 9:21 Ps 73:28; 4. maken tot
2Sam 22:12; 5. zich opstellen Ps 3:7 Jes 22:7; 6.
415
‫ש‬
met ‫ לב‬aandacht schenken; Job 7:17 1Sam 4:20
ho opgelegd worden; ipf ‫ יושת‬Ex 21:30
‫ שית‬m kleed (kleding) Ps 73:6 Spr 7:10†
‫ שית‬m doornstruiken; P ‫שית‬, sf ‫;שיתו‬
alleen Jesaja, steeds met ‫שמיר‬: Jes 5:6+
‫ שכב‬q (gaan) liggen, slapen; pf ‫שכב‬,
‫שכבה‬, ‫שכבת‬, ‫שכבתי‬, enz.; ipf ‫ישכב‬,
‫ישכב־‬, ‫תשכב‬, ‫אשכבה‬, enz.; ipf sf:
‫ ישכבנה‬Deut 28:30 beslapen; imp ‫שכב‬, P
‫שכב‬, ‫שכבה‬, ‫ ;שכבי‬inf abs ‫שכב‬, cs
‫לשכב‬, ‫שכב‬, sf ‫בשכבו‬, ‫;בשכבך‬
Gen 19:44‡; ‫ = שכב אם אבותיו‬verscheiden
(en bij de voorouders begraven worden);
2Kon 14:22;
ni beslapen worden; ipf Q ‫תשכבנה‬
Jes 13:16 Zach 14:2, vgl. ‫;שגל‬
pu beslapen worden; pf Q ‫ שכבת‬Jer 3:2 zie
‫;שגל‬
hi neerleggen, doen liggen; pf ‫השכיבה‬
1Kon 3:20, sf: 1+3mm ‫ ;השכבתים‬ipf ‫ישכיב‬
Job 38:37 de kruiken neerleggen (zodat ze
leeglopen); ipf sf ‫יבהו‬ ' ‫וישכ‬, ‫וישכיבהו‬,
‫ ;ותשכיבהו‬inf abs ‫ השכב‬2Sam 8:2 =
‫ השכיב‬pf ; 2Sam 8:2 1Kon 17:19 Hos 2:20;
ho neergelegd worden; pf ‫והשכב‬, Eze 32:32
‫ השכבה‬Eze 32:19 pt ‫ משכב‬2Kon 4:32
‫ שכבה‬f laag; ook ‫ ;שכבה‬cs ‫ ;שכבת‬sf
‫ ;שכבה‬het gaan liggen, Gen 19:33; vgl. ‫שכב‬
inf; een laagje dauw Ex 16:13 Ex 16:14;
‫ שכבת־זרע‬Lev 15:16-Num 5:13 zaaduitstorting;
zie ‫זרע‬
‫ שכבת‬f bijslaap, geslachtsgemeenschap; sf
‫ שכבתך‬Lev 18:23, ‫ שכבתו‬Lev 20:15 Num 5:20
‫ שכה‬hi afgeleid van ‫' אשך‬teelbal'; pt
‫ משכים‬Jer 5:8, 'hitsige hengsten',
samentrekking van ‫ מאשיכים‬vgl. ‫אשך‬
416
‫ שכול‬m kinderloosheid, beroving van kind of
jong; Jes 47:8 Jes 47:9 Ps 35:12†
‫ שכול‬adj kinderloos, beroofd van jong; f
‫שכולה‬, ‫ ;שכלה‬pl ‫ ;שכלות‬uitzonderlijk
Jes 49:21 ‫ ;שכלה‬vgl. ‫ שכל‬pp f; 2Sam 17:8
Jer 18:21 Hos 13:8 Spr 17:12 Hoogl 4:2 Hoogl 6:6†
‫ שכור‬adj dronken; ook ‫שכר‬, f ‫שכרה‬, pl
‫שכורים‬, ‫ ;שכרי‬1Sam 1:13‡
‫ שכור‬adj beschonken; f cs ‫ שכרת‬Jes 51:21,
zie ‫ שכר‬pp
‫ שכח‬q vergeten; pf ‫שכח = שכח‬, ‫שכחה‬,
‫שכחת‬, enz.; pf sf: m+1 ‫שכחני‬, 2m 1
‫שכחתני‬, 3pl+2f ‫שכחוך‬, 3pl+1 ‫שכחוני‬
Jer 2:32‡, 1pl+2m ‫ שכחנוך‬Ps 44:18; ipf
‫ישכח‬, ‫תשכח‬, sf ‫תשכחי‬, P ‫תש 'כחי‬
Jes 54:4, ‫אשכח‬, ‫אשכחה‬, ‫ישכחו‬, ‫תשכחו‬
P ‫תש 'כחו‬, ‫תשכחנה‬, ‫ ;נשכחה‬ipf sf
‫ישכחני‬, ‫תשכחנו‬, ‫ אשכחך‬Ps 137:5‡; imp
‫ ושכחי‬Ps 45:11; inf abs ‫ שכוח‬Deut 8:19; pt
‫שחח‬, cs ‫ שכחי‬Ps 50:22; zie ook ‫;שכח‬
ni vergeten worden; pf ‫ נשכח‬P ‫נשכח‬
Pr 2:16, ‫נשכחתי‬, ‫ נש 'כחת‬Jes 23:15, ‫נשכחו‬
Jes 65:16; ipf ‫ ישכח‬Ps 9:19, ‫ תשכח‬Deut 31:21
P ‫ תשחח‬Jer 20:11; pt ‫נשכחים‬, ‫;נשכחה‬
Gen 41:30 Jes 23:16 Ps 9:19;Pr 9:5
pi doen vergeten pf ‫ שכח‬Klaagl 2:6;
hi doen vergeten; inf ‫ להשכיח‬Jer 23:27
hitp vergeten worden; ipf ‫ ישתכחו‬Pr 8:10
‫ שכח‬adj vergetend; pl ‫שכחים‬, cs ‫ ;שכחי‬zie
‫ ; שכח‬Jes 65:11 Ps 9:18
‫ שכיה‬nm Sakeja zie ‫שכיה‬
‫ שכך‬q zakken, minder worden; pf P ‫שככה‬
Est 7:10; ipf ‫ וי 'שכו‬Gen 8:1; inf ‫ שך‬Est 2:1, ‫שך‬
Jer 5:26 wegduiken;
po ipf ‫ תשככני‬Job 10:11;

hi doen zakken, tot bedaren brengen; pf
‫ והשכתי‬Num 17:20
‫ שכל‬q een kind verliezen; pf ‫שכלתי‬, P
‫ שכלתי‬Gen 43:14; ipf ‫ אשכל‬Gen 27:45, ‫תשכל‬
1Sam 15:33; pp ‫ שכולה‬Jes 49:21, zie ‫שכול‬
pi kinderloos maken; pf ‫ שכלה‬Lev 26:22
1Sam 15:33 Klaagl 1:20, ‫ שכלתי‬Jer 15:7, P ‫שכלו‬
Gen 31:38, ‫ שכלתם‬Gen 42:36, sf: 3pl+2f
‫ ושכלך‬Eze 5:17, 3f+3f P ‫ ושכלתה‬Eze 14:15,
1+3mm ‫ ושכלתים‬Hos 9:12; ipf ‫תשכל‬
Mal 3:11 Job 21:10, ‫ תשכל־‬Deut 32:25, ‫תשכלי‬
‫ שכמה‬f schoudergewricht Job 31:22 ?lees
Eze 36:14; inf ‫ לשכלם‬Eze 36:12; pt ‫משכלה‬
Ex 23:26, ‫ משכלת‬Eze 36:13 P ‫מש 'כלת‬
2Kon 2:19; 1Sam 15:33‡; Lev 26:22 ontvolken;
hi onvruchtbaar makend pt ‫ משכיל‬Hos 9:14;
Jer 50:9 ?lees ‫משכיל‬, zie ‫' שכל‬geslaagd,
succesvol'
‫ שכלים‬m kinderloosheid Jes 49:20†
‫( שכלם‬adj) Hoogl 4:2 ‫' ש כלם‬die allemaal
tweelingen zijn'; woordspel met ‫שכלה‬
'kinderloos'
‫ שכם‬hi vroeg in de morgen opladen en op
pad gaan; Gen 19:27‡; meestal algemener:
vroeg (in de morgen) doen Gen 19:2‡; pf
‫השכים‬, ‫ ;והשכמתם‬ipf ‫וישכם‬, ‫תשכים‬,
‫אשכים‬, ‫וישכימו‬, ‫וישכמו‬, ‫ ;נשכימה‬inf
abs ‫השכם‬, ‫השכים‬, cs ‫ ;השכים‬imp
‫ השכם‬Ex 8:16; pt ‫ משכים‬Hos 6:4 Ps 127:2‡;
voor Jer 5:8 zie ‫ משכימי בבקר שכה‬Jes 5:11
vroeg in de morgen aan de drank;
inf abs ‫ השכם‬adverbiaal: vroeg; vandaar:
ijverig, aanhoudend; Jer 7:25 Jer 35:15 e.a:
‫ השכם ושלח‬steeds opnieuw zendend
‫ שכם‬m I. m schouder, schouders (om te
dragen); P ‫ 'שכם‬, sf ‫שכמו‬, enz.; Gen 9:23‡;
bergrug Gen 48:22; Job 31:22 ‫ ; שכמה‬vgl.
‫;כתף‬
‫ש‬
‫ שית שכם‬de rug toekeren, zich afwenden;
Ps 21:13;
II. nloc Sichem in Efraïm; Gen 12:6; loc
‫ 'שכמה‬Hos 6:9 en P ‫ ש 'כמה‬Gen 37:14;
III. nm Sichem, een Kanaäniet en zijn volk
Gen 33:19;Gen 34:2‡
zie nog ‫שכם‬
‫ שכם‬nm Sekem, 1. zoon van Gilead Num 26:31
gent ‫ ;שכמי‬2. nakomeling van
Joz 17:2;
Manasse, zoon van Semida 1Kron 7:19
‫' שכמה‬mijn schouderblad moge uit haar
gewricht vallen' (als bekrachtiging van
eedformule)
‫ שכן‬q gaan wonen, verblijven; vgl. ‫שכן‬
'buur'; pf ‫שכן‬, P ‫שכן‬, ‫שכנה‬, enz.; ipf
‫ישכן‬, ‫ישכן־‬, ‫תשכן‬, 3ff P ‫ תשכנה‬Eze 17:23
‫אשכון‬, ‫אשכן־‬, ‫ אשכנה‬Ps 139:9, ‫ואשכנה‬
Ps 55:7, ‫ ישכנו‬P ‫ ;ישכונו‬imp ‫שכן‬, ‫שכן־‬
Ps 37:3, ‫ ;ושכנו‬inf cs ‫לשכון‬, sf ‫לשכנו‬
Deut 12:5 en ‫ לשכני‬Ex 29:46; pt ‫שכן‬, cs ‫שכני‬
Deut 33:16, ‫ שכנת‬en Q ‫ שכנת‬Jer 51:13,
‫שוכנים‬, cs ‫שוכני‬, ‫ השכוני‬Re 8:11 = ‫; שכני‬
wonen, bewonen, verblijven, zich legeren
Gen 14:13‡; gaan liggen, zich onderwerpen
Ps 68:19;
pi doen wonen; pf ‫ שכנתי‬Jer 7:7 Jer 7:12;
Ps 78:60 ‫ שכן = שכן‬q pf; ipf ‫ואשכנה‬
Jer 7:3; inf ‫ לשכן‬Num 14:30‡; vestigen, doen
wonen Num 14:30 Jer 7:3 Deut 12:11‡;
hi neerzetten, de tent opslaan, doen wonen;
pf ‫ והשכנתי‬Eze 32:4; ipf ‫ וישכן‬Gen 3:24
Ps 78:55, ‫ תשכן‬Job 11:14, ‫ וישכינו‬Joz 18:1
‫ שכן‬m bewoner, buur ; cs ‫שכן‬, sf ‫שכנו‬, f
‫שכנת‬, pl ‫ שכנות‬Ruth 4:17, pl sf ‫שכני‬,
‫שכניו‬, ‫שכניה‬, ‫שכנינו‬, ‫ ;שכניך‬Ps 31:12
417
‫ש‬
‫ לשכני‬voor mijn buren; Hos 10:5 ‫= שכן‬
‫ שכני‬de bewoners van
‫ שכניה‬nm Sechania, Sekanja; ook ‫;שכניהו‬
zie ook ‫ ;שבניה‬1. 1Kron 3:21 1Kron 3:22; 2.
Neh 3:29; 3. Neh 6:18 4. Ezr 10:2; 5. Ezr 8:3; 6.
Ezr 8:5; 7. Neh 12:3;1Kron 24:11; 8. 2Kron 31:15
‫ שכר‬q dronken zijn of worden; pf ‫שכרו‬
Jes 29:9, ipf P ‫ וישכר‬Gen 9:21, ‫תשכרי‬
Nah 3:11 Klaagl 4:21, ‫ וישכרו‬Gen 43:34 P ‫יש 'כרון‬
Jes 49:26; imp ‫ ושכרו‬Jer 25:27 Hoogl 5:1; inf sf
‫ לשכרה‬Hag 1:6; pp f cs ‫שכרת ולא מיין‬
Jes 51:21;
pi dronken maken; ipf sf ‫וישכרהו‬
2Sam 11:13, ‫ ואשכרם‬Jes 63:6; inf ‫שכר‬
Hab 2:15; pt ‫ משכרת‬Jer 51:7;
hi dronken maken; pf ‫ השכרתי‬Jer 51:57, sf
‫ והשכרתים‬Jer 51:39 ipf ‫ אשכיר‬Deut 32:42
imp ‫ השכירהו‬Jer 48:26;
hitp zich als een beschonkene gedragen; ipf
2f P ‫ תשתכרין‬1Sam 1:14
‫ שכר‬adj dronken, zie ‫שכור‬
‫ שכר‬m sterke drank, bier Lev 10:9‡; als
plengoffer Num 28:7; verboden bij naziraat
Num 6:3
‫ שכרון‬m I. m dronkenschap Jer 13:13 Eze 23:33
Eze 39:19†
II. nloc Sikkaron; loc ‫ שכ 'רונה‬Joz 15:11
‫ של‬prep ‫ בשל‬vanwege, omdat Pr 8:17; ‫בשלמי‬
vanwege wie, door wiens schuld Jona 1:7
‫ של‬m gebrek aan respect, nonchalance?
2Sam 6:7†; vgl. ‫שלה‬, ‫ ;שלל‬maar de
parallel 1Kron 13:10 ‫על אשר שלח ידו‬
‫על־הארון‬
‫ של‬lostrekken Ruth 2:16, zie ‫שלל‬
‫ שלאנן‬rustig, veilig Job 21:23; zie ‫שאנן‬
418
‫ שלב‬pu verbonden worden; ‫ משלבת‬Ex 26:17;
zie ‫שלב‬
‫ שלב‬m dwarsverbinding (zoals de sport van
een ladder); pl ‫ שלבים‬1Kon 7:28 1Kon 7:29†
‫ שלג‬hi sneeuwen; ipf 3f ‫תשלג בצלמון‬
Ps 68:15†
‫ שלג‬m sneeuw; P ‫ ;שלג‬Ex 4:6‡
een ander ‫' שלג‬zeepkruid' in Job 9:30† ?
‫ שלה‬q rustig, onbezorgd leven; pf ‫שלותי‬
Job 3:26, ‫ שלו‬Jer 12:1 Klaagl 1:5; ipf ‫ישליו‬
Ps 122:6 Job 12:6; Jer 12:1 Ps 122:6 Job 3:26 Job 12:6
Klaagl 1:5;
Job 27:8 ‫' ישל‬losmaken'?, zie ‫?שלל‬
ni zich geen zorgen maken, het licht
opnemen; ipf ‫ ;תשלו‬2Kron 29:11
hi misleiden, het te mooi voorstellen; ipf
‫ תשלה‬2Kon 4:28; †
‫ שלה‬nm Silo zie ‫שילו‬
‫ שלה‬I. f verzoek; 1Sam 1:17 ‫שלתך‬, zie
‫;שאלה‬
II. nm Sela, jongste zoon van Juda Gen 38:5‡;
gent ‫ שלני‬Num 26:20
‫ שלהבת‬f vlam; P ‫ ;של 'הבת‬Eze 21:3 Job 15:30
‫ שלהבתיה‬een vuurgloed van J. Hoogl 8:6
‫ שלו‬nloc Silo Re 21:19, zie ‫שילו‬
‫ שלו‬adj rustig, vredig, zorgeloos; ook ‫שליו‬
en ‫ ;שליו‬f ‫ ;שלוה‬pl cs ‫ ;שלוי‬zelfstandig
gebruikt: rust Job 20:20; Jer 49:31 Eze 23:42
Zach 7:7 Ps 73:12 Job 16:12 Job 20:20 Job 21:23
1Kron 4:40
zie nog ‫שלוה‬, ‫שלו‬
‫ שלו‬f onbezorgdheid, zorgeloos bestaan; sf
‫ שלוי‬Ps 30:7; vgl. ‫שלוה‬
‫ שלוה‬f rust; cs ‫שלות‬, pl cs ‫ ;שלותיך‬rust,
onbezorgdheid Jer 22:21 Ps 122:7 Spr 17:1;

zorgeloosheid, gebrek aan zorg Eze 16:49
Spr 1:32; ‫ בשלוה‬rustig, d.w.z. onverhoeds
Dan 8:25 Dan 11:21 Dan 11:24;
Ps 30:7 ‫ שלוי‬zie ‫שלו‬
‫ שלוח‬nloc Siloach, zie ‫שלח‬
‫ שלוחים‬m heenzending Ex 18:2;
afscheidsgeschenken, bruidschat 1Kon 9:16
Mi 1:4
‫ שלום‬m beloning, ook ‫ ;שלם‬pl ‫שלומים‬,
‫ שלמים‬Jes 34:8 Mi 7:3 Hos 9:7†
‫ שלום‬nm Sallum, ook ‫שלם‬, 1. koning van
Juda, 2Kon 15:10-2Kon 15:15; 2. koning van
Israel Jer 22:11 1Kron 3:15; 3. echtgenoot van de
profetes Hulda 2Kon 22:14 2Kron 34:22; 4.
poortwachter Ezr 2:42 Neh 7:45 1Kron 9:17
1Kron 9:17 1Kron 9:19 1Kron 9:31; 5. Ezr 7:2 1Kron 5:38
1Kron 5:39; 6. zoon van Sismai 1Kron 2:40
1Kron 2:41; 7. Jer 32:7; 8. Jer 35:4; 9. 1Kron 4:25;
10. 1Kron 7:13; 11. 2Kron 28:12; 12. Ezr 10:24; 13.
Ezr 10:42; 14. Neh 3:12
‫ שלום‬m vrede, gezondheid, welzijn,
welvaart; ook ‫ ;שלם‬cs ‫שלם‬, sf ‫שלומי‬,
‫שלומנו‬, enz.; pl ‫שלומים‬, sf ‫ שלמיו‬Ps 55:21
Ps 69:23 (bond-)genoten; Gen 15:15‡; goede
verstandhouding Gen 37:4; hoe het ervoor
staat, hoe iemand het maakt Gen 37:14
2Sam 11:7
‫ שלון‬nm Sallun, zoon van Kolchoze Neh 3:15†
‫ שלוש‬num drie, zie ‫שלש‬
‫ שלח‬I.q laten gaan, zenden; (hand) uitsteken;
pf ‫שלח‬, ‫שלחה‬, enz., sf ‫שלחו‬, ‫שלחני‬, P
‫שלחני‬, enz.; ipf ‫ישלח‬, ‫תשלח‬, enz., sf
‫ישלחנו‬, enz.; imp ‫שלח‬, ‫שלחה‬, ‫ שלחו‬P
‫ ש 'לחו‬2Kon 2:17, sf ‫ שלחני‬zend mij Jes 6:8;
inf abs ‫שלוח‬, cs ‫לשלח‬, ‫ שלח‬Jes 58:9,
‫ לשלח‬Est 3:6, sf ‫בשלחי‬, ‫ ;של 'חך‬pt ‫שלחי‬
‫ש‬
2Sam 24:13 die mij zendt;
ni gezonden worden; inf abs ‫ ונשלוח‬Est 3:13
lees als ‫;וישלהו‬
pi laten gaan, loslaten, vrijlaten,
wegzenden; dageesj verwijnt soms; pi pf =
q imp; pf ‫שלח‬, ‫ שלחה‬Eze 17:7 Eze 31:4,
‫ שלחו‬Ps 74:7, P ‫שלחו‬, sf ‫שלחו‬, ‫שלחתני‬,
‫שלחתיך‬, enz.; ipf ‫ישלח‬, P ‫ישלח‬, enz., sf
‫ ;ותשלחנו‬imp ‫שלחו‬, sf: m+1 ‫שלחני‬
Gen 30:25, f+1 ‫ שלחני‬1Sam 19:17, pl +1
‫שלחני‬, ‫ ;שלחוני‬inf abs ‫שלח‬, cs ‫לשלח‬, sf
‫לשלחם‬, ‫כשלחו‬, ‫בשלחך‬, enz. pt ‫משלח‬,
‫;משלחים‬
pu (heen-)gezonden, losgelaten worden; pf
‫ שלח‬P ‫ שלח‬Ob 1, ‫שלחה‬, ‫שלחתי‬, ‫שלחו‬
Gen 44:3; ipf ‫ ;ישלח‬pt ‫ משלח‬Jes 16:2;
hi laten komen, afsturen (op iemand); pt
‫ ;השלחתי‬inf ‫ ;השליח‬pt ‫ ;משליח‬Ex 8:17
Lev 26:22 2Kon 15:37 Eze 14:13 Am 8:11
‫ שלח‬nloc Siloach, waterleiding en vijver bij
Jeruzalem; Jes 8:6†
‫ שלח‬I. m werpspies; P ‫שלח‬, sf ‫שלחו‬, pl
‫ ;שלחים‬Joël 2:8 Job 33:18 Job 36:12 Neh 4:11
Neh 4:17 2Kron 23:10 2Kron 32:5;
2Sam 18:14 ‫? שבטים‬lees ‫;שלחים‬
II. m uitloper, rank?; pl sf ‫ שלחיך‬Hoogl 4:13;
III. m waterleiding Neh 3:15; vgl. ‫;שלח‬
IV. nm Selach Gen 10:24;
‫ שלחות‬f uitlopers, ranken, pl sf ‫;שלחותיה‬
Jes 16:8†
‫ שלחי‬nm Silchi, grootvader van Jehosafat
1Kon 22:42 2Kron 20:31†
‫ שלחים‬nloc Silchim in Z-Juda Joz 15:32;
‫כפר־שלחים‬
‫ שלחן‬m tafel; cs ‫שלחן‬, sf ‫שלחני‬, ‫שלחנך‬,
‫שלח 'נך‬, ‫שלחנם‬, Ex 25:23‡
419
‫ש‬
‫ שלט‬q macht hebben, heersen; pf ‫ שלט‬Pr 8:9,
‫ שלטו‬Neh 5:15; ipf ‫ ישלט‬Pr 2:19, ‫ישלטו‬
Est 9:1; inf ‫ לשלוט‬Est 9:1;
hi macht geven, laten heersen; pf sf
‫ והשליטו‬Pr 5:18; ipf ‫ תשלט־‬Ps 119:133, sf
‫ ישליטנו‬Pr 6:2
‫ שלט‬m (rond) schild; pl ‫שלטים‬, cs ‫שלטי‬, sf
‫ ;שלטיהם‬2Sam 8:7 2Kon 11:10 Jer 51:11 Eze 27:11
Hoogl 4:4 1Kron 18:7 2Kron 23:9;
‫ שלטון‬m heerser, machthebber Pr 8:4 Pr 8:8†
‫ שלטת‬adj brutaal (overheersend, arrgant?)
Eze 16:30, zie ‫שליט‬
‫ שלי‬m rust, stilte 2Sam 3:27 P ‫ ב 'שלי‬rustig, in
vertrouwen; 2Sam 3:27 zie ook ‫שלו‬, ‫שלוה‬
‫ שליה‬f nageboorte; sf ‫ שליתה‬Deut 28:57†
‫ שליו‬rustig, zie ‫שלו‬
‫ שליט‬adj, m machthebbend, machthebber; f
‫ שלטת‬P ‫ש 'לטת‬, pl ‫ שליטים‬Gen 42:6 Pr 7:19
Pr 8:8 Pr 10:5; arrogant, brutaal Eze 16:30; †
‫ שליש‬I. m inhoudsmaat (van drie eenheden)
Jes 40:12 Ps 80:6;
II. m hoofdman (mil.); sf ‫שלשו‬, pl
‫שלשים‬, sf ‫שלשיו‬, 1Kon 9:22 2Kon 7:2 2Kon 7:17
2Kon 7:19 2Kon 9:25 2Kon 10:25 2Kon 15:25 2Kron 8:9;
algemener: bewapende krijger Ex 14:7 Ex 15:4;
ridder Eze 23:15 Eze 23:23; de dertig helden van
David 2Sam 23:8 1Kron 11:11 1Kron 12:19;
II. m harp met drie snaren; pl ‫שלשים‬
1Sam 18:6
‫ שלישי‬num derde; ook ‫שלשי‬, f ‫שלישית‬,
‫ שלישיה‬en ‫שלשית‬, ‫ שלישיתה‬Eze 21:19; sf
‫ שלשתיך‬Eze 5:12;
1. derde (rangtelwoord): Gen 1:13; derde
woonlaag Gen 6:16; Re 20:30 1Sam 19:21;
2Kon 1:13 ‫ שר־החמשים השלישי‬de derde
vijftigman; Jes 19:24 Jer 38:14; vgl. ook ‫שליש‬
420
2Sam 23:8; 2.derde deel, ‫ שלישית‬Num 15:6
Num 15:7 2Sam 18:2 Eze 5:12 Zach 13:8 Neh 10:33 3.
anders: 1Sam 20:12 ‫מחר השלישית‬
overmorgen 1Sam 20:12; Eze 21:19 ‫ישתה‬ ' ‫של‬
drie keer?
zie ook ‫שליש‬
‫ שלך‬hi werpen, verwerpen, afwerpen,
prijsgeven, verstoten, omstoten; pf ‫השליך‬,
‫השליך‬, ‫והשלכת‬, enz.; sf ‫השליכם‬,
‫השלכתו‬, ‫והשלכתיך‬, ‫;והשלכתנה‬
‫השליכו‬, ‫ השלכו‬Jer 52:3 2Kon 24:20 zieinf!;
ipf ‫ישלך‬, ‫וישלך־‬, ‫תשלך‬, ‫תשליך‬,
‫תשליכי‬, ‫אשליך‬, ‫ישליכו‬, ‫תשליכו‬,
‫נשליכה‬, sf ‫תשל 'יכני‬, enz.; imp ‫השלך‬
Ps 55:23, ‫השליכי‬, ‫ ;השליכו‬inf cs ‫להשליך‬
Pr 3:5, sf ‫ השליכו‬Jer 52:3 en ‫השלכו‬
2Kon 24:20; pt ‫משליך‬, pl cs ‫משליכי‬
Gen 21:15‡
ho geworpen, teruggeworpen worden; pf
‫ והשלח‬Dan 8:11, ‫ השלכה‬Eze 19:12, ‫השלכת‬
Jes 14:19, ‫ השלכתי‬Ps 22:11, ‫ והשלכו‬Jer 22:28
ipf ‫ ותשלכי‬Eze 16:5, P ‫ ישלכו‬Jes 34:3; pt
‫משלך‬, ‫משלכת‬, ‫ ;משלכים‬2Sam 20:21‡;
‫ שלך‬m visuil? aalscholver? (staat bij uilen,
onrein); Lev 11:17 Deut 14:17†
‫ שלכת‬f I. f het neerhalen, vellen van een
boom Jes 6:13;
II. f Salleket-poort 1Kron 26:16
‫ שלל‬I.q lostrekken; vgl. ‫ ; נשל‬ipf 2mm
‫ תשלו‬Ruth 2:16, imp ‫ של‬Ex 3:5 Joz 5:15 zie
‫ ;נשל‬inf abs ‫ של‬Ruth 2:16;
Job 27:8 ‫' ישל‬lossnijdt' ?lees ‫' ישל‬loslaat' ?
II.q plunderen; pf ‫ ושלל‬Eze 29:19, ‫שלות‬
Hab 2:8, ‫ ושללו‬Eze 26:12 Eze 39:10; ipf sf ‫ישלוך‬
Hab 2:8; inf ‫ לשלל‬Jes 10:6 Eze 38:12, ‫הלשלל‬
vragend Eze 38:13; pt ‫שלל‬, ‫שללים‬, Zach 2:12,
‫ שלליה‬Jer 50:10, ‫ שלליהם‬Eze 39:10,

hitp geplunderd worden; ipf ‫אשתוללו‬
Ps 76:6 = ‫ השתול 'לו‬pt ‫ ;משתלל‬Jes 59:15
‫ שלל‬m buit (van jacht of plundering); cs
‫שלל‬, sf ‫שללה‬, ‫שללו‬, ‫שללכם‬, enz.;
Gen 49:27‡
‫ שלם‬q gezond, heel zijn, af zijn; pf ‫ושלמו‬,
ipf ‫וישלם‬, ‫ ;תשלם‬imp ‫ ;שלם‬1. ongedeerd
zijn, behouden blijven Job 9:4; 2. voltooid, af
zijn 1Kon 7:51 Jes 60:20; 3. in vrede leven
Job 22:21 Ps 7:5
pi voltooien; voldoen; pf ‫שלם‬, ‫ושלמ 'תי‬,
‫שלמו‬, ipf ‫ישלם‬, ‫ישלם־‬, ‫אשלמה‬, sf
‫ישלמך‬, ‫ ;ישל 'מנה‬imp ‫שלם‬, ‫שלמי‬, ‫;שלמו‬
inf ‫שלם‬, sf ‫ ;לשלמי‬pt ‫משלם‬, ‫;משלמים‬
1. herstellen Job 8:6; 2. voltooien 1Kon 9:25; 3.
betalen, vergelden, (gelofte) voldoen
Ruth 2:12 Gen 44:4 Deut 7:10 Deut 23:21, of
vergoeden Ex 22:12;
pu vergolden, vergoed, betaald worden; ipf
‫ ישלם‬Ps 65:2; pt ‫ משלם‬Jer 18:20‡
hi voltooien, afmaken; vgl. ‫ ;שלם‬vrede
sluiten; vgl. ‫ ; שלום‬pf ‫השלימה‬, ‫השלימו‬
ipf ‫ישלים‬, ‫ישלם‬, ‫וישלם‬, ‫תשלים‬, enz.; sf
‫ ;תשלימני‬1. volbrengen, uitvoeren Jes 44:26
Jes 44:28 Job 23:14; 2. afmaken, een einde
maken Jes 38:12 Jes 38:13; 3. vrede maken
Joz 10:1 Joz 11:19 2Sam 10:19 Deut 20:12 1Kon 22:45
1Kron 19:19;
ho in vrede leven; pf ‫ ;השלמה‬Job 5:23
‫ שלם‬nm I. nm Sillem, zoon van Naftali
gent ‫;שלמי‬
Num 26:49;
II. m ‫ שלם‬vergelding Deut 32:35 of ?lees
‫ אשלם‬zie ‫ שלם‬pi ipf 1 'ik zal vergelden'
‫ שלם‬m beloning, zie ‫שלום‬
‫ שלם‬m vredeoffer, afsluitingsoffer; pl
‫שלמים‬, cs ‫שלמי‬, sf ‫שלמיו‬, ‫שלמיך‬,
‫ש‬
‫ ; שלמיהם‬Ex 20:24‡; enkelvoud alleen in
Am 5:22
‫ שלם‬nm Sallum, zie ‫שלום‬
‫ שלם‬I. adj volkomen; ‫שלמה‬, ‫שלמים‬,
‫ ;שלמות‬1. vol (de maat is vol) Gen 15:16; 2.
behouden, veilig en ongeschonden Gen 33:18;
3. af, klaar 2Kron 8:16; ‫ אבן שלמה‬kant en
klaar 1Kon 6:7; 4. vredelievend Gen 34:21; 5.
volkomen trouw aan verbond 1Kon 8:61;
II. nloc Salem = Jeruzalem Gen 14:18 Ps 76:3†
‫ שלמה‬nm Salomon, zoon van David,
2Sam 5:14‡
‫ שלמה‬f vergelding, bestraffing Ps 91:8†
‫ שלמות‬nm Selomot, levieten; Q ‫ ; שלמית‬1.
K 1Kron 23:9 Q ‫ ;שלמית‬2. 1Kron 24:22; K
1Kron 26:25 1Kron 26:26 Q ‫שלמית‬
‫ שלמי‬nm Selomi, vader van Achihud van
Aser Num 34:27†
‫ שלמי‬nm Salmai, familie van tempelslaven;
Ezr 2:46 Neh 7:48†
‫ שלמיאל‬nm Selumiël, vorst van Simeon,
Num 1:6 Num 2:12 Num 7:36 Num 7:41 Num 10:19†
‫ שלמיה‬nm Selemja, ook ‫שלמיהו‬, 1. vader
van Jukal Jer 37:3 Jer 38:1; 2. Ezr 10:39 Ezr 10:41;
3. zoon van Kusi Jer 36:14; 4. zoon van
Abdeël Jer 36:26; 5. zoon van Chananja
Jer 37:13; 6. vader van Chananja Neh 3:30; 7.
priester Neh 13:13; 8. 1Kron 26:14
‫ שלמית‬nm Selomit 1Kron 26:28, zie ‫שלמות‬
‫ שלמנאסר‬nm Salmanassar IV, koning van
Assyrië van 727 tot 722; 2Kon 17:3 2Kon 18:9;
Hos 10:14 ‫שלמן‬
‫ שלמנים‬m geschenken (steekpenningen)
Jes 1:23†
421
‫ש‬
‫ שלני‬gent van Silo Neh 11:5, zie ‫שילו‬
‫ שלני‬gent van Sela Num 26:20, zie ‫שלה‬
‫ שלף‬q uittrekken (schoen, zwaard, gras,
pijl); pf ‫ שלף‬Re 3:22‡; ipf ‫ וישלף‬Ruth 4:8, sf
‫ ישלפה‬1Sam 17:51; imp ‫ שלף‬Re 9:54‡ pt
‫ שלף‬Re 8:10‡, pl ‫שלפים‬, ‫שלף חרב 'שלפי‬
bewapend met een zwaard; pp ‫שלופה‬,
‫ שלפה‬getrokken zwaard Num 22:23‡
NB: ‫ שלף נעל‬als rechtsgebaar zie ‫נעל‬
‫ שלף‬nm Selef, tweede zoon van Joktan, P
‫ שלף‬Gen 10:26 1Kron 1:20†
‫ שלש‬pi drie in werkwoorden; pf ‫ושלשת‬
Deut 19:3 1Sam 20:19; ipf ‫ ;וישלשו‬imp P
‫ ;ש 'לשו‬in drie delen verdelen, Deut 19:3; drie
maal of voor de derde maal doen 1Kon 18:34;
op de derde dag doen 1Sam 20:19
pu drievoudig, driejarig? pt ‫משלש‬, f
‫משלשת‬, ff ‫ משלשות‬drievoudig Eze 42:6
Pr 4:12; driejarig of van de derde worp (sterk
en vet) Gen 15:9
‫ שלש‬n Seles, zoon van Helem 1Kron 7:35; †
‫ שלש‬m derde, maat, muziekinstrument;
krijger = ‫שליש‬
‫ שלש‬num drie; ook ‫שלוש‬, cs ‫שלש‬, ‫שלש־‬
f ‫שלשה‬, cs ‫ ;שלשת‬dertig ‫שלשים‬, derde
‫שלישי‬
‫ שלשה‬nm Silsa, Aseriet 1Kron 7:37†
‫ שלשה‬nloc Salisa bij de berg van Efraïm
(Saul) 1Sam 9:4 2Kon 4:42†
‫ שלשום‬adv eergisteren; ‫כתמול שלשום‬
zoals voorheen Ex 5:8 vgl. 1Sam 20:12 ‫מחר‬
‫ השלישית‬overmorgen
‫ שלשים‬adv als derden Num 2:24
‫ שלשים‬num dertig Re 10:4
422
‫ שלשים‬m derde generatie, kleinkinderen
Gen 50:23
‫ שלשם‬adv eergisteren, zie ‫שלשום‬
‫ שלתיאל‬nm Saltiël, zie ‫שאלתיאל‬
‫ שם‬m I. m naam; cs ‫ שם־‬en ‫ שם־‬sf ‫שמו‬,
‫שמך שמה‬, ‫ שמכה‬P ‫ש 'מך‬, 2f ‫שמך‬, 1
‫שמי‬, 3mm ‫ שמם‬Gen 5:2 2mm ‫שמכם‬, 1pl
‫ ;שמנו‬pl ‫שמות‬, cs ‫שמת‬, sf ‫ ;שמתם‬NB:
‫ שמיכם‬Lev 26:19 zie ‫ שמים‬1. naam; ‫קרא‬
‫ שם‬een naam geven, noemen Gen 2:19; ‫קרא‬
‫ בשם‬de Naam aanroepen 2. faam Gen 6:4
‫ אנשי השם‬de mannen van naam, befaamde
mannen; 3. goede naam, reputatie Pr 7:1
Spr 22:1;
II. nm Sem, zoon van Noach Gen 5:32‡
‫ שם‬adv daar; loc ‫ 'שמה‬, daarheen Gen 14:10 en
‫ שמה‬Job 1:21; plaats: daar Gen 2:8; tijd: dan,
toen Ps 14:5; ‫ משם‬vandaar Gen 3:23 of:
daarvan (van dat meel) 1Kon 17:13; ‫ששם‬
waarheen Ps 122:4
Gen 49:24 ‫? משם‬lees ‫' מן שם‬omdat zijn
Naam is'
‫ שמא‬nm Samma, Aseriet 1Kron 7:37†
‫ שמאבר‬nm Semeber, koning van Seboïm
Gen 14:2†
‫ שמאה‬nm Sima, Benjaminiet 1Kron 8:32; =
‫ שמאם‬1Kron 9:38†
‫ שמאם‬nm Simam 1Kron 9:38 Benjaminiet =
‫ שמאה‬1Kron 8:32†
‫ שמגר‬nm Samgar, rechter in Israel Re 3:31
Re 5:6†
‫ שמד‬ni verdelgd, uitgeroeid worden; pf
‫נשמד‬, ‫נשמדה‬, ‫נשמדתי‬, ‫נשמדו‬, ‫;נשמדנו‬
ipf ‫ישמד‬, ‫ תשמדון‬Deut 4:26; inf abs
‫השמד‬, sf ‫ השמדך‬Deut 28:20‡, ‫השמדך‬,

‫ ;השמדם‬Gen 34:30‡
hi verdelgen, uitroeien; pf ‫השמיד‬,
‫השמדתי‬, sf ‫השמידו‬, 3mm+3mm
‫ ;השמידם‬ipf ‫ישמיד‬, ‫וישמד‬, ‫תשמיד‬,
‫תשמידו‬, sf: 3m+3mm ‫וישמידם‬,
3mm+3mm ‫ישמידום‬, 1+3mm ‫;ואשמידם‬
imp ‫ השמד‬Deut 33:27; inf abs ‫ השמיד‬Am 9:8,
‫ השמד‬Jes 14:23 'verdelging' cs ‫לשמד‬
Jes 23:11 = ‫ להשמיד‬Deut 9:8‡, sf ‫להשמידו‬,
‫להשמידנו‬, inf vormen met ‫הש‬: ‫השמדו‬
1Kon 15:29 = ‫ השמידו‬Joz 23:15, ‫השמדך‬
Deut 7:24 = ‫השמידך‬, ‫ השמדם‬Joz 11:14 =
‫ השמידם‬Joz 11:20; verwoesten Lev 26:30‡;
uitroeien Est 3:6 Deut 1:27‡
‫ שמד‬nm Semed, Semer 1Kron 8:12, zie ‫שמר‬
‫ שמה‬I. f (voorwerp van) ontzetting,
verschrikking; ‫ ;שמות‬Deut 28:37 Jer 8:21;
verwoesting Ps 46:9 vgl. ‫;שממה‬
II. nm Samma, 1. zoon van Reüel Gen 36:13
Gen 36:17 1Kron 1:37; 2. broer van David
1Sam 16:9 1Sam 17:13 = ‫ שמעה‬2Sam 13:3
2Sam 13:32 en ‫ שמעא‬1Kron 2:13 1Kron 20:7; 3.
zoon van Age 2Sam 23:11; ‫ שמא‬4. een
Harariet 2Sam 23:33; 5. een
Charodiet2Sam 23:25 = ‫ שמהות‬1Kron 27:8,
‫ שמות‬1Kron 11:27;
III. adv daarheen, zie ‫שם‬
‫ שמהות‬nm Samhut, Sammot, kapitein onder
David 1Kron 27:8 1Kron 11:27 = ‫ שמה‬Samma
2Sam 23:25
‫ שמואל‬nm Samuel, 1. de profeet 1Sam 1:20‡;
2. Semuel, zoon van Ammihud Num 34:20; 3.
Semuel, familiehoofd van Tola 1Kron 7:2
‫ שמוע‬nm Sammua, 1. zoon van David (bij
Betsabe) 2Sam 5:14 1Kron 14:4 = ‫שמעה‬
1Kron 3:5; 2. vader van Abda/Obadja Neh 11:17
‫ש‬
= ‫ שמעיה‬1Kron 9:16; 3. Rubeniet Num 13:4; 4.
van Bilga Neh 12:18
‫ שמועה‬f geluid; ook ‫שמעה‬, cs ‫שמעת‬, sf
‫שמעתנו‬, pl ‫ שמעות‬Dan 11:44; gerucht,
bericht 1Sam 2:24
‫ שמור‬nm Samir K 1Kron 24:24 Q ‫שמיר‬
‫ שמות‬nm Sammot, Davids held 1Kron 11:27 =
‫ שמה‬1Sam 23:25 = ‫ שמהות‬1Kron 27:8
‫ שמט‬q loslaten, laten vallen, neerwerpen; pf
‫ ושמטתה‬Jer 17:4, ‫ שמטו‬2Sam 6:6 1Kron 13:9 de
runderen lieten de kar vallen?; ipf sf
‫ וישמטוה‬2Kon 9:33, ‫ תשמטנה‬Ex 23:11 het
land braak laten liggen; imp sf ‫שמטוה‬
2Kon 9:33; inf abs ‫ שמט‬Deut 15:2 met
strekking van een gebod;
ni neergeworpen worden; pf ‫נשמטו‬
Ps 141:6†
hi kwijtschelden ipf ‫ תשמט‬Deut 15:3†
‫ שמטה‬f kwijtschelding Deut 15:1-
Deut 15:9;Deut 31:10†
‫ שמי‬nm Sammai, 1. zoon van Onam 1Kron 2:28;
2. zoon van Rekem 1Kron 2:44 1Kron 2:45; 3.
nzoon van Mered 1Kron 4:17†
‫ שמידע‬nm Semida, zoon van Gilead, gent
‫ שמידעי‬Num 26:32 Joz 17:2 1Kron 7:19†
‫ שמים‬m hemel; steeds meervoud; P ‫שמים‬,
loc ‫הש 'מימה‬, cs ‫שמי‬, sf ‫שמיך‬, ‫שמיו‬,
‫ שמיכם‬Lev 26:19; Gen 1:1‡; Deut 10:14 Ps 148:4
‫ שמי השמים‬de hoogste hemel; Ps 20:7
‫ משמי קדשו‬vanuit zijn heilige hemel;
Ps 68:34 ‫ בשמי שמי קדם‬door de hemel der
hemelen van oudsher Klaagl 9:6 ‫;שמי יהוה‬
NB: 'namen van' = ‫שם שמות‬
‫ שמיני‬adj num achtste Ex 22:29; vgl. ‫שמנה‬, f
‫ שמינית‬achtste toon (octaaf hoger/lager) of
achtsnarige harp? Ps 6:1 Ps 12:1 1Kron 15:21†
423
‫ש‬
‫ שמיר‬nloc I. m doornstruik; sf ‫ ;שמירו‬vgl.
‫' שית‬distel' Jes 5:6 Jes 7:23 Jes 7:24 Jes 7:25
Jes 9:17 Jes 10:17 Jes 27:4 Jes 32:13†;
II. m diamant Jer 17:1 Eze 3:9; attributief: zeer
hard Zach 7:12;
III. nm Samir, leviet, zoon van Micha, in de
tijd van David 1Kron 24:24;
IV. nloc Samir, 1. in Juda Joz 15:48; 2. in
Efraïm Re 10:1 Re 10:2
‫ שמירמות‬nm Semiramot, levieten; 1.
1Kron 15:18 1Kron 15:20 1Kron 16:5; 2. 2Kron 17:8
‫שמרימות‬
‫ שמלי‬Samlai = Samlah of Salmai; K Ezr 2:46 =
Q ‫שלמי‬
‫ שמלי‬nm Salmai; Ezr 2:46 Q ‫ שלמי‬als Neh 7:48
‫ שמם‬q verbijsterd raken (mensen); woest en
verlaten raken (land); pf ‫ שממה‬Eze 35:15,
‫שממו‬, P ‫ ש 'ממו‬Q Eze 35:12; ipf ‫ישם‬, ‫תשם‬
Eze 12:19 P ‫ תשם‬Gen 47:19, ‫ י 'שמו‬Ps 40:16
Job 17:8, ‫ תישמנה‬Eze 6:6; imp ‫ שמו‬Jer 2:12;
inf ‫ שמות‬Eze 36:6; pt ‫שמם‬, ‫שומם‬,
‫שממים‬, ‫ שוממים‬Klaagl 1:4, ‫שממה‬
2Sam 13:20, ‫ שממות‬Eze 36:4;
ni verbijsterd staan; woest en verlaten
raken; pf ‫ נ 'שמו‬Lev 26:22‡; pt ‫נשמה‬
Eze 36:34‡, ‫ נשמות‬Jer 33:10‡;
po verbijsteren; pt ‫ משומם‬Ezr 9:3 Dan 11:31
verbijsterd; pt ‫ שומם‬verbijsterend Dan 8:13
maar vgl. qal pt verbijsterd;
hi verwoesten (land), verbijsteren
(mensen); verbijsterd zijn; pf ‫השמות‬
Job 16:7, ‫ והשמותי‬Lev 26:31‡, ‫ השמו‬Jer 10:25
Ps 79:7; ipf ‫ ישים‬Jer 49:20 Jer 50:45, ‫ונשים‬
Num 21:30, sf ‫ וישמם‬1Sam 5:6, ‫אשמם‬
Eze 20:26; inf ‫ השמם‬Mi 6:13; pt ‫משמים‬
Eze 3:15;
ho woest liggen (land), verbijsterd zijn
424
(mensen); inf ‫השמה‬D Lev 26:34 en ‫השמה‬
Lev 26:35 Lev 26:43 2Kron 36:21 imp ‫והשמו‬
Job 21:5 weest ontsteld
hitp ontzet, verbijsterd zijn; zich uit het
lood laten slaan; ipf ‫ ישתומם‬Jes 59:16
Ps 143:4, ‫ תשומם‬Pr 7:16 = ‫תשתומם‬,
‫ אשתומם‬Jes 63:5 Dan 8:27
‫ שמם‬adj verwoest en verlaten; f ‫שממה‬
Jer 12:11 Klaagl 5:18 Dan 9:17†
‫ שממה‬f woestenij; verbijstering; vgl. ‫;שמם‬
K pl ‫שממות‬, cs ‫שממת‬, sf ‫שממתיך‬,
‫ ;שממתינו‬woestenij Ex 23:29‡; verbijstering
Eze 7:27‡
‫ שממון‬m wanhoop, totale verslagenheid;
Eze 4:16 Eze 12:19†
‫ שממית‬f hagedis, zie ‫שממית‬
‫ שמן‬q vet zijn / worden; pf ‫ שמנת‬Deut 32:15,
‫ שמנו‬Jer 5:28; ipf ‫ וישמן‬Deut 32:15;
hi vet worden / maken; ipf ‫ וישמינו‬Neh 9:25
zij werden vet en welgedaan; imp ‫השמן לב‬
Jes 6:10;
maak het hart vet = gevoelloos,
zonder begrip
‫ שמן‬m vet, olie; P ‫שמן‬, sf ‫שמני‬, ‫שמנה‬,
enz.; pl ‫שמנים‬, sf ‫שמ 'ניך‬, ‫;שמ 'ניך‬
Gen 28:18‡ ‫ שמן למשחה‬zalfolie Ex 25:6
‫ עץ־שמן‬Neh 8:15 (wilde) olijvenboom naast
‫ עצי־שמן ;זית‬1Kon 6:23 oleasterhout
‫ שמן‬adj, m vet, vruchtbaar, sterk; f ‫;שמנה‬
Gen 49:20 Num 13:20 Re 3:29 Jes 30:23 Eze 34:14
Eze 34:16 Hab 1:16 Neh 9:25 Neh 9:35 1Kron 4:40†
‫ שמן‬m het vette, vruchtbare; pl cs ‫שמני‬
‫ הארץ‬Gen 27:28 zie ook ‫משמן‬
‫ שמנה‬num acht; ook ‫שמונה‬, f ‫שמנה‬, cs
‫ ;שמונת‬Gen 5:41‡; ‫ שמנים‬tachtig Gen 5:25;
‫ שמיני‬achtste, zie ‫שמיני‬

‫ שמע‬q horen, luisteren, gehoorzamen,
verstaan; pf ‫ שמע‬P ‫שמע‬, ‫שמעה‬, enz.; sf
‫שמענוה‬, 1+3m ‫ ;שמעתיו‬ipf ‫ ישמע‬P
‫ישמע‬, enz.; Eze 19:4 ‫ וישמעו = וישמעו‬hi;
‫ הנשמע‬Neh 13:27 vragend moeten wij
horen? vgl.ni pf!; inf ‫שמוע‬, cs ‫לשמע‬, sf
‫בשמעכם‬, ‫בשמעם‬, ‫ ;כשמעו‬pt ‫שמע‬,
‫ שמעת‬P ‫שמעת‬, ‫שמעים‬, ‫שמעי‬, sf
‫שמעו‬, ‫' שמעה‬die het hoort' 2Kon 21:12;
horen Gen 3:8; begrijpen Gen 11:7; met ‫ב‬
aanhoren, met genoegen luisteren naar
2Sam 19:36; verhoren Gen 17:20, gehoorzamen
Ex 24:7;
ni gehoord, verhoord worden, te horen zijn;
gehoorzamen Ps 18:45; pf ‫ הנשמע‬Deut 4:32
vragend; Neh 13:27 zie qal; ‫ נשמעו‬Dan 10:12;
ipf ‫ ישמע‬P ‫ישמע‬, ‫וישמעו ;תשמע‬
1Sam 17:31 = ‫ ;וישמעו‬inf ‫ השמע‬Est 2:8; pt
‫נשמע‬, ‫נשמעת‬, ‫ ;נשמעים‬Ex 28:35 Dan 10:12;
pi oproepen; ipf ‫ וישמע‬oproepen 1Sam 15:4;
hi laten horen, berichten; geluid maken; pf
‫השמיע‬, ‫השמעת‬, ‫השמעתי‬, ‫השמיעו‬,
enz.; sf ‫השמעך‬, ‫השמעתיך‬, ‫ ;השמיענו‬ipf
‫ישמיע‬, ‫ תשמיע‬en ‫ תשמע‬Re 18:25, sf
‫תשמיעני‬, ‫ ;ואשמיעם‬imp ‫השמיעו‬, sf
2m+1 ‫ השמיעני‬Ps 143:8, 2f+1 ‫השמיעיני‬
Hoogl 2:14, 2mm+1pl ‫ השמיענו‬Jes 41:22 laat
ons horen; inf ‫ לשמע‬Ps 26:7 = ‫להשמיע‬
Jes 58:4‡, aramiserend ‫ להשמעות‬Eze 24:26;
pt ‫משמיע‬, ‫ משמיעים‬en ‫משמעים‬
1Kron 15:28
‫ שמע‬nloc Sema in Juda Joz 15:26†
‫ שמע‬m gerucht, bericht; sf ‫שמעי‬, ‫;שמעך‬
Gen 29:13‡; faam 1Kon 10:1; ‫ לשמע אזן‬bij het
horen, van horen zeggen Ps 18:45 Job 42:5
‫ שמע‬I. m klank; P ‫ שמע‬attributief
'klinkende cymbalen' Ps 150:5;
II. nm Sema; 1. zoon van Hebron P ‫שמע‬
‫ש‬
1Kron 2:43+; 2. 1Kron 5:8; 3. Neh 8:4; 4.
1Kron 8:13 ?= ‫ שמעי‬1Kron 8:21
‫ שמע‬nm Sama, Davids held 1Kron 11:44†
‫ שמע‬m gerucht, nieuws, faam; sf ‫;שמעו‬
Joz 6:27 Jer 6:24 Est 9:4; vgl. ‫ שמע‬q inf
‫ שמעא‬nm Sima, 1. zoon van David bij
Betseba 1Kron 3:5; zie ‫ שמוע‬2Sam 5:14
1Kron 14:4; 2. 1Kron 6:15; 3. 1Kron 6:24; 4.
1Kron 2:13 = ‫ שמעה‬2Sam 13:3 = ‫שמה‬
‫ שמעה‬nm Semaä, vader van helden van
David 1Kron 12:3†
‫ שמעה‬gerucht, bericht, zie ‫שמועה‬
‫ שמעה‬nm Sima 2Sam 13:3, broer van David,
zie ‫שמה‬
‫ שמעון‬nm Simeon; 1. zoon van Jakob en Lea
Gen 29:33‡; gent ‫ שמעוני‬van Simeon
Num 25:14 2. zoon van Charim Ezr 10:31
‫ שמעי‬nm Simi; 1. zoon van Gerson Ex 6:17; 2.
tegenstander van David 2Sam 16:5; 3. en nog
14 anderen
‫ שמעיה‬nm Semaja; ook ‫ ;שמעיהו‬1. profeet
in de tijd van Rehoboam 1Kon 12:22 2Kron 12:5
2Kron 12:7 2Kron 12:15; 2. profeet in de tijd van
Jeremia Jer 29:24 Jer 29:31 Jer 29:32; 3. en bijna
20 anderen
‫ שמעת‬nf Simat, moeder van Jozabad, de
moordenaar van Joas van Juda; 2Kon 12:22
2Kron 24:26†
‫ שמעתי‬adj van Sima? Simatieten, familie
van schrijvers 1Kron 2:55†
‫ שמץ‬m gefluister Job 4:12 Job 26:14†
‫ שמצה‬f spot; Ex 32:25; onzeker; leedvermaak?
gemakkelijke prooi?
425
‫ש‬
‫ שמר‬q bewaren, behouden, bewaken;
(geboden) onderhouden; pf ‫שמר‬, ‫שמרה‬,
enz., ‫ שמרו‬P ‫ ;ש 'מרו‬sf ‫שמרו‬, 3m+1
‫שמרני‬, 2m+1 ‫שמרתני‬, 1+2m ‫שמרתיך‬,
3m+3f ‫ שמרה‬Am 1:11 zonder mappik; ipf
‫ישמר‬, ‫ישמר־‬, enz., sf ‫ישמ 'רנו‬, ‫;תשמרני‬
imp ‫שמר‬, ‫שמור‬, ‫שמר־‬, ‫ שמרה‬Ps 25:20
en ‫שמרה־‬D 1Kron 29:18, ‫ ;שמרו‬imp sf
‫שמרני‬, ‫ שמרם‬bewaren, sparen Job 2:6;
waken, bewaken Gen 2:15; gebod
onderhouden Ex 13:10;
ni behoed worden, zich hoeden voor; pf
‫ נשמר‬P ‫נשמר‬, ‫נשמרת‬, ‫ נשמרו‬P
‫ ;נש 'מרו‬ipf ‫ תשמר‬Re 13:13, ‫ תשמרו‬Ex 23:13;
imp ‫השמר‬, ‫ השמר־‬Gen 24:6 'hoed je
ervoor, zorg dat je niet...', ‫ השמרי‬Re 13:4,
‫ השמרו‬P ‫;השמרו‬
pi geboden onderhouden = dienen
‫ משמרים‬Jona 2:9 (afgodendienaars)
hitp zich hoeden voor; ipf ‫ וישתמר‬Mi 6:16
(geboden) in acht genomen worden
‫ ואשתמר‬Ps 18:24, ‫ ואשתמרה‬2Sam 22:24
‫ שמר‬m I. m belegen wijn; pl ‫שמרים‬, sf
‫שמריו‬, ‫שמריה‬, ‫ ;שמריהם‬droesem Jes 25:6
Jer 48:11 Sef 1:12 Ps 75:9;
II. nm Semer 1Kon 16:24;1Kron 6:31; 1Kron 7:34
‫ שומר‬1Kron 7:32 1Kron 8:12 ‫שמר = שמד‬
‫ שמר‬nf Somer 2Kron 24:26 = ‫שמרית‬, zie
‫שומר‬
‫ שמרה‬f wacht, garde Ps 141:3; ?lees ‫שמרה‬
426
‫שמרון‬ I. nm Simron, zoon van Issachar, ook
‫שמרן‬, Gen 46:13 Num 26:24 1Kron 7:1; gent
‫;שמרני‬
II. nloc Simron, koningsstad van Kanaan
Joz 11:1 Joz 12:20 Joz 19:15†
‫ שמרון מראון‬Simron-Meron Joz 12:20 of
twee plaatsen? ‫ ;שמרון מרון‬Simron,
Maron?
‫ שמרון‬nloc Samaria, het gebied 1Kon 13:32; de
berg 1Kon 16:24; het rijk Hos 14:1; de provincie
Neh 3:34; gent ‫ שמרני‬Num 26:24
‫ שמרי‬nm Simri, 1. zoon van Semaja 1Kron 4:37
2. vader van Jediaël1Kron 11:45; 3. Merariet
1Kron 26:10; 4. Elisafaniet 2Kron 29:13†
‫ שמריה‬nm Semarja, ook ‫ שמריהו‬1. zoon
van Rehoboam 2Kron 11:19; 2. Ezr 10:32; 3.
Ezr 10:41; 4. 1Kron 12:6
‫ שמרים‬m nachtwacht, wake Ex 12:42† ‫ליל‬
‫שמרים‬
‫ שמרית‬nf Simrit, de Moabitische, moeder
van Jehozabad, moordenaar van Joas
2Kron 24:26†
‫ שמרת‬nm Simrat, zoon van Simi; 1Kron 8:21†
‫ שמש‬m,f zon; P ‫ ;שמש‬sf ‫שמשה‬, ‫שמשך‬,
pl ‫שמשתיך‬, Gen 15:12‡
‫ שמש ומגן‬Ps 84:12 ‫כי שמש ומגן יהוה‬
schild met zonnemotief?
‫נגד השמש‬Num 25:4 2Sam 12:12 in het volle
licht, openbaar;
‫ לעיני השמש הזאת‬2Sam 12:11 bij klaarlichte
dag, open en bloot;
als zonnewijzer Jes 38:8
‫ שמשון‬nm Simson, Samson, de rechter
Re 13:24-Re 16:30†
‫ שמשי‬nm Simsai, schrijver; Ezr 4:8 Ezr 4:9
Ezr 4:17 Ezr 4:23 (Aramees deel)

‫ שמשרי‬nm Samserai, Benjaminiet 1Kron 8:26
‫ שמתי‬gent uit (het onbekende) Suma
1Kron 2:53
‫ שן‬m I. f tand; sf ‫שנו‬, du/pl ‫שנים‬, cs ‫שני‬, sf
‫שניו‬, ‫שניך‬, ‫שניהם‬, ‫ שנימו‬Ps 35:16 Ps 58:7 =
‫ ;שניהם‬1. tand, dualis: beide rijen tanden;
Ex 21:24 ‫ = שן תחת שן‬Deut 19:21 ‫שן בשן‬
'tand om tand'; ‫ נקיון שנים‬Am 4:6 'schone
tanden' = honger!; 2. rotspunt 1Sam 14:4
1Sam 14:5 Job 39:28; 3. ivoor Hoogl 7:5‡; 4.
‫ שלש־השנים‬1Sam 2:13 drietand;
II. nloc Sen, bij Kitspa 1Sam 7:12
‫ שן‬nloc San, ‫ בית־שן‬1Sam 31:10 2Sam 21:12 =
‫בית־שען‬
‫ שנא‬q veranderen, andrs worden; ipf ‫ישנא‬
Klaagl 4:1,
pu anders worden; ipf ‫ ישנא‬Pr 8:1, zie ‫שנה‬
‫ שנא‬f slaap, Ps 127:2, zie ‫שנה‬
‫ שנאב‬nm Sinab, koning van Adma in de tijd
van Abraham Gen 14:2†
‫ שנאן‬m herhaling? Ps 68:18 vgl. ‫שנה‬, ‫שנים‬
‫ רבתים אלפי שנאן‬tienduizenden en nog
eens duizenden?
KB/Reymond: waardigheid, hoogheid,
glans?
‫ שנאצר‬nm Senazzar, afstammeling van
Jehojakin van Juda, 1Kron 3:18†
‫ שנה‬I.q herhalen, een tweede keer doen; pf
‫ שנה‬2Sam 20:10, ipf ‫ אשנה‬1Sam 26:8, ‫תשנו‬
Neh 13:21, ‫ ישנו‬Job 29:22 Spr 4:16 ‫וישנו‬
1Kon 18:34; imp ‫ שנו‬1Kon 18:34 'nog eens!'; pt
‫ שנה‬Spr 17:9 Spr 26:11
‫ שונים‬Spr 24:21 onzeker; ?lees ‫ שניהם‬zoals
in vers 22?;
ni herhaald worden; inf ‫ השנות‬Gen 41:32;
II.q veranderen; pf ‫ שניתי‬Mal 3:6; ipf ‫ישנא‬
‫ש‬
Klaagl 4:1;inf ‫ שנות‬Ps 77:11; pt ‫ שונים‬Est 1:7,
‫ שנות‬Est 3:8;
pi veranderen, verwisselen; pf ‫שנה‬
Jer 52:33, ‫ שנא‬2Kon 25:29; ipf sf ‫וישנה‬
Spr 31:5, ‫ אשנה‬Ps 89:35; sf ‫ וישנו‬1Sam 21:14, ‫ו‬
‫ ישנה‬Est 2:9 verplaatsen, verhuizen; inf
‫ לשנות‬Jer 2:36, sf ‫ שנותו‬Ps 34:1; pt ‫משנה‬
Job 14:20;
pu veranderd worden; ipf ‫ ישנא‬Pr 8:1;
hitp zich verkleden; pf 3f ‫והשתנית‬
1Kon 14:2
‫ שנה‬f slaap; cs
‫שנת‬, sf ‫שנתי‬, P ‫שנ 'תך‬,
‫שנתו‬, ‫שנתם‬, pl ‫ שנות‬Spr 6:10 Spr 24:33 'het
slapen';
let op verwarring met ‫' שנת‬jaar van', zie
‫ ;שנה‬Gen 28:16‡
‫ שנה‬f jaar; cs ‫שנת‬, ‫שנתו‬, ‫שנתה‬, pl ‫שנים‬,
du ‫ שנתים‬twee jaar, cs ‫ שני‬en poëtisch
‫ שנות‬Spr 3:2‡, sf ‫שניו‬, ‫שנותיו‬, ‫שנותיך‬,
enz.; Gen 1:14‡;
vaak cs voor telwoord: ‫בשנת שש־מאות‬
Gen 7:11‡
i.v.m.verwarring zie ‫' שנה‬veranderen' en
‫' שנה‬slaap'
‫ שנהבים‬m ivoor 'tand van olifanten'
1Kon 10:22 2Kron 9:21
‫ שני‬I. num twee, zie ‫;שנים‬
II. f cs jaren, zie ‫שנה‬
‫ שני‬num adj tweede; f ‫שנית‬, pl ‫שנית שנים‬
voor de tweede keer, andermaal Gen 41:5
‫ שני‬m rood, rode stof (scharlaken, karmozijn);
cs ‫ שני תלעת‬Lev 14:4+ scharlaken; pl ‫שנים‬
Jes 1:18 karmozijn; rode draad Gen 38:28
Gen 38:30 Joz 2:18 Joz 4:12; voor de tabernakel
Ex 25:4-Ex 39:29; rode zonden Jes 1:18
427
‫ש‬
‫ שנים‬num twee; cs ‫ שני‬en ‫ ;שנים‬sf ‫שניהם‬,
f ‫שתים‬, cs ‫שתי‬, ‫שתים‬, sf ‫ ;שתיהם‬twee
Gen 1:16; twee dingen Jes 51:19; ‫פי־שנים‬
‫ ברחך‬2Kon 2:9 twee delen van uw geest
‫ שנינה‬f spotrede, sarcasme; ‫היה לשנינה‬
voorwerp van spot en satire worden;
Deut 28:37 1Kon 9:7 Jer 24:9 2Kron 7:20†
‫ שניר‬nloc Senir Hoogl 4:8 = Hermon
(Amoritisch); zie ‫שניר‬
‫ שנן‬q wetten, scherpen; pf ‫ שנותי‬Deut 32:41,
‫ שננו‬Ps 64:4 en ‫ שננו‬Ps 140:4; pp ‫שנון‬
Spr 25:18, ‫ שנונים‬Jes 5:28 Ps 45:6 Ps 120:4;
pi inscherpen, inprenten; pf ‫ושננתם‬
Deut 6:7;
hitpo geprikkeld raken; ‫ אשתונן‬Ps 73:21†
‫ שנס‬pi omgorden?; ipf ‫וישנס מתניו‬
1Kon 18:46†
‫ שנער‬nm Sinear, oude naam van Babylonië;
Gen 10:10 Gen 11:2 Gen 14:1 Gen 14:9 Joz 7:21
Jes 11:11 Zach 5:11 Dan 1:2†
‫ שנת‬f I. f slaap Ps 132:4, zie ‫;שנה‬
II. f jaar, zie ‫שנה‬
‫ שסה‬q plunderen; vgl. ‫ ;שסס‬pf ‫שסו‬
Ps 44:11; ipf ‫ ישסה‬Hos 13:15; pt ‫שסה‬, sf
‫ שסהו‬1Sam 14:48 ?= ‫שסיהו‬, pl ‫שסים‬, cs
‫שסי‬, sf ‫שסיהם‬, ‫שסינו‬, ‫ שאסיך‬Jer 30:16,
Re 2:14 Re 2:16 1Sam 23:1 2Kon 17:20 Jes 17:14
pp ‫ ושסוי‬Jes 42:22
Jer 50:11
po plunderen; pf ‫ שושתי‬Jes 10:13 met ‫ש‬
‫ שסס‬q plunderen; zie ook ‫ ;שסה‬pf ‫שסהו‬
Ps 89:42 ipf ‫ וי 'שסו‬Re 2:14 1Sam 17:53 pt pl+2f
‫ שאסיך‬Jer 30:16
ni geplunderd worden; pf ‫ נ 'שסו‬Zach 14:2;
ipf ‫ ישסו‬Jes 13:16
‫ שסע‬q klieven, splijten; pt cs ‫ שסע‬Lev 11:7, f
cs ‫ שסעת שסע‬spleethoevig Lev 11:3‡; pp
428
‫ שסועה‬Deut 14:7 de gespleten (hoef);
pi inscheuren, doorscheuren; pf ‫שסע‬
Lev 1:17 (vogel); ipf ‫ וישסעהו‬Re 14:6
(Simson en de leeuw); ipf ‫ וישסע‬1Sam 24:8
David vermaande hen, weerhield hen?; inf
‫ כשסע‬Re 14:6 'zoals het doorscheuren van'
‫ שסע‬m spleet, gespleten hoef; Lev 11:3 Lev 11:7
Lev 11:26 Deut 14:6†
‫ שסף‬pi aan stukken hakken? ipf ‫וישסף‬
1Sam 15:33†
‫ שעה‬q uitkijken naar, letten op; zie ‫שעע‬
i.v.m.vormen; pf ‫ שעה‬Gen 4:5, ‫ שעו‬Jes 31:1;
pf ‫ ישעה‬Jes 17:7+, ‫ וישע‬Gen 4:4, ‫תשעה‬
Job 7:19, ‫ אשעה‬Ps 119:117 zie ‫' שעע‬zich
verlustigen', ‫ ישעו‬Ex 5:9 2Sam 22:42 zoeken
naar hulp?; imp ‫ שעה‬Job 14:6, ‫ שעו‬Jes 22:4;
letten op Ex 5:9 omzien naar Gen 4:4;
hi wegkijken, blik afwenden; imp ‫ה 'שע‬
‫ ממני‬Ps 39:14;
Jes 6:10 ‫ ה 'שע‬zie ‫' שעע‬dichtplakken';
hitp angstig rondkijken; ipf ‫אל־תשתע‬
Jes 41:10; ‫ ונשתעה‬Jes 41:23 en wij kijken
elkaar (verbijsterd) aan pt m cs ‫משתאה‬
Gen 24:21 alef i.p.v. ajin ;
Jes 32:3 ‫ולא תשעין עיני ראים‬, zie ‫שעע‬
'dichtplakken';
‫ שעטה‬f het stampen, kletteren van de
hoeven; cs ‫ שעטת‬Jer 47:3
‫ שעטנז‬m gemengd weefsel (verboden)
Lev 19:19 Deut 22:11
‫ שעיר‬nloc Seïr, de berg, zie ‫שעיר‬
‫ שעל‬m holle hand, handvol; sf ‫עלו‬D ‫ש‬, pl
‫שעלים‬, cs ‫ ;שעלי‬1Kon 20:10 Jes 40:12
Eze 13:19†
 ‫ש‬

‫ שעלבים‬nloc Saälbim in Dan Re 1:35 1Kon 4:9;
= ‫ שעלבין‬Joz 19:42; gent ‫ שעלבני‬2Sam 23:32
1Kron 11:33
‫ שעלים‬nloc Saälim, district in Israel
1Sam 9:4†
‫ שער‬adj afschuwelijk, walgelijk Jer 29:17†
‫ שען‬ni leunen, steunen; pf ‫ נשען‬Num 21:15
Jes 10:20, ‫ נשענת‬2Kron 16:7, ‫נשענו‬
2Kron 13:18+, P ‫ נשענו‬2Kron 14:10; ipf ‫ישען‬
Jes 50:10 Job 8:15 Job 24:23, ‫ תשען‬Spr 3:5, ‫ואשען‬
Re 16:26, P ‫ יש 'ענו‬Jes 31:1 Mi 3:11, ‫ותשענו‬
Jes 30:12; imp ‫ והשענו‬Gen 18:4; inf ‫להשען‬
Jes 10:20, ‫ בהשענך‬2Kron 16:7+, ‫ובהשענם‬
Eze 29:7; pt ‫ נשען‬2Sam 1:6 2Kon 5:18 2Kon 7:2
2Kon 7:17†
‫ שעע‬Iq gladmaken, dichtpleisteren; vgl.
‫ שעה‬i.v.m.vormverwarring; imp
‫ השתעשעו ו 'שעו‬Jes 29:9 'zichzelf
dichtpleisteren, blind zijn' woordspeling
met ‫;שעה‬
hi dichtplakken; imp ‫ ה 'שע‬Jes 6:10;
vgl. ‫' שעה‬in het rond kijken'
Jes 32:3 ‫ תשעינה‬zullen dichtgeplakt zijn ?
ho ‫ ;תשעינה‬onzeker;
II.pilp spelen, zich vermaken; pf ‫ושעשע‬
Jes 11:8, ‫ שעשעתי‬Ps 119:70; passief ipf P
II. m korenmaat; Gen 26:12 ‫מאה שערים‬
honderd maten, (oogst van ëëen maat
zaaigoed)
‫ שער‬m poortwachter, zie ‫שוער‬
‫ שערור‬adj walgelijk, gruwelijk; f ‫שערורה‬
‫שערוריה‬
Jer 5:30 Jer 23:14; ook
godsgruwelijk Hos 6:10 en ‫ שעררית‬Jer 18:13
iets gruwelijks, afschuwelijks
‫ שעריה‬nm Searja, een van de zes zonen van
Azel, 1Kron 8:38 1Kron 9:44†
‫ שערים‬nloc Saaraïm, 1. in Juda Joz 15:36
1Sam 17:52; 2. in Simeon 1Kron 4:31
‫ שעשגז‬nm Saäsgaz, eunuch van de harem
van Xerxes, Est 2:14†
‫ שעשועים‬adj, m heerlijkheden, genot; pl sf
‫שעשועיו‬, ‫ ;שעשעי‬Jes 5:7 Jer 31:20 Ps 119:24
Ps 119:77 Ps 119:92 Ps 119:143 Ps 119:174 Spr 8:30
Spr 8:31†
‫ שפה‬ni kaalgeveegd worden; pt ‫נשפה‬
Jes 13:2 (berg);
pu kaal, blootgelegd worden; pf ‫שפו‬
Job 33:21 (botten)

‫עשעו‬D ‫ תש‬Jes 66:12 zullen gekoesterd ‫ שפה‬f kaas? pl cs ‫ שפות בקר‬2Sam 17:29
worden, ipf ‫ ישעשעו‬Ps 94:19 verkwikking kwark of kaas van koemelk
geven;
‫ שפו‬nm Sefo, Edomiet zoon van Sobal
hitp zich verlustigen, ipf ‫ואשתעשע‬
Gen 36:23= ‫ שפי‬1Kron 1:40
Ps 119:47 P ‫ אשתעשע‬Ps 119:16;
‫ שפוט‬m straf (van G-d) 2Kron 20:9; pl ‫שפוטים‬
‫ שעף‬nm Saäf, 1. zoon van Jachdai 1Kron 2:47; Eze 23:10 = ‫שפטים‬, zie ‫שפט‬
2. 1Kron 2:49†
‫ שפופם‬nm Sefufam, kleinzoon van
‫ שער‬I.q denken, berekenen; pf ‫ שער‬Spr 23:7;
Benjamin Num 26:39; gent ‫† ;שופמי‬
II. poortwachter, zie ‫שוער‬
‫ שפופן‬nm Sefufan 1Kron 8:5†
‫ שער‬m I. m poort; loc ‫' ה 'שערה‬naar de
poort'; sf ‫שערה‬, pl ‫שערים‬, ‫שעריך‬,
‫ ;שעריכם‬Gen 19:1‡;

429
‫ש‬
‫ שפות‬I. f kwark 2Sam 17:29, zie ‫;שפה‬
II. f Aspoort Neh 3:13 ‫שער השפות‬, zie
‫אשפת‬
‫ שפחה‬f dienstmaagd, slavin, vgl. ‫ ;אמה‬cs
‫שפחת‬, ‫שפחתו‬, ‫שפחתך‬, enz., pl
‫שפחות‬, cs ‫שפחת‬, sf ‫שפחתיו‬, ‫;שפחתיך‬
Gen 12:16‡
‫ שפט‬q recht spreken, richten; pf ‫ שפט‬P
‫ שפט‬1Sam 7:17, ‫ שפטו‬P ‫ש 'פטו‬, enz.; pf sf:
3m+2m ‫שפטך‬, 3m+1pl ‫שפטנו‬, 1+3mm
‫שפטתים‬, enz.; ipf ‫ישפט‬, ‫ ישפוט‬,‫ישפט־‬,
‫ ישפטו‬P ‫ יש 'פטו‬sf ‫ישפ 'טני‬, ‫אספ 'טך‬,
‫ ;ישפ 'טוהו‬imp ‫ שפט־‬Spr 31:9, ‫שפטה‬,
‫ שפטו‬P ‫ ;ש 'פטו‬imp sf ‫ ;שפטני‬inf abs
‫שפוט‬, cs ‫ שפט‬Ruth 1:1 elders ‫לשפט‬
Ex 18:13; inf sf ‫בשפ 'טך‬, ‫ ;לשפטנו‬pt ‫שפט‬,
‫שופט‬, ‫שפטה‬, ‫שפטים‬, ‫ ;שפטי‬Gen 16:5‡;
Deut 1:16 ‫ שפט צדק‬rechtvaardig oordelen;
ni een geding aangaan; als rechter optreden;
berecht worden; pf ‫ נשפטתי‬Eze 20:36 ipf
‫ אשפט‬Eze 20:36, ‫ ואשפטה‬1Sam 12:7, ‫נשפטה‬
Jer 43:26 ‫ ישפטו‬Ps 9:20; inf ‫כהשפט‬
2Kron 22:8, sf ‫ בהשפטו‬Ps 37:33 Ps 109:7; pt
‫ נשפט‬Jes 59:4+
po rechtspreken, pt sf ‫ משפטי‬Job 9:15 mijn
rechter
‫ שפט‬m gericht, strafgericht; pl ‫שפתים‬, sf
‫ שפתי‬Eze 14:21; Ex 6:6‡
‫ שפט‬nm Safat, 1. Simeoniet, zoon van Chori
Num 13:5; 2. zoon van Sechanja 1Kron 3:22; 3.
vader van Elisa 1Kon 19:16 1Kon 19:19 2Kon 3:11
2Kon 6:31; 4. 1Kron 5:12; 5. zoon van Adlai
1Kron 27:29
‫ שפט‬rechter, Ruth 1:1, zie ‫ שפט‬q pt
‫ שפטיה‬nm Sefatja, ook ‫ ;שפתיהו‬1. zoon
van David 2Sam 3:4 1Kron 3:3; 2. zoon van
koning Josafat 2Kron 21:2; 3. tegenstander van
430
Jeremia Jer 38:1; 4. vader van Amarja
Neh 11:4; 5. vader van teruggekeerden Ezr 2:4
Ezr 8:8 Neh 7:9; 6. een vader van
teruggekeerden Ezr 2:57 Neh 7:59; 7. zoon van
Reüel 1Kron 9:8; 8. aanhanger van David
1Kron 12:6; 9. zoon van Maäka 1Kron 27:16
‫ שפטן‬nm Siftan, vader van Kemuël Num 34:24
‫ שפי‬nm I. nm Sefi 1Kron 1:40 zie ‫;שפו‬
II. m (kale, woeste) hoogte Jer 3:2; Job 33:21
Q ‫ שפו‬zie ‫ שפה‬pu pf
‫ שפים‬nm Suppim; 1. Benjaminiet 1Kron 7:12
‫ שפם‬1Kron 7:15 vgl. ‫ שפופם‬en ‫ ;מפים‬2.
poortwachter 1Kron 26:16
‫ שפיפון‬m gevaarlijke slang, hoornadder,
cerast ?; Gen 49:17†
‫ שפיר‬nloc Safir in de vlakte van Juda Mi 1:11†
‫ שפך‬q gieten, uitgieten; pf ‫שפך‬, P ‫שפך‬,
‫שפכת‬, enz.; ipf ‫ישפך‬, ‫תשפך‬, ‫ותשפכי‬,
‫אשפך‬, ‫אשפכה‬, ‫ישפכו‬, ‫תשפכו‬, P
‫תש 'פכו‬, ‫נשפך‬, sf: 2m+1pl ‫תשפכנו‬,
3m+2mm ‫ ;וישפכם‬imp ‫שפוך‬, ‫שפכי‬,
‫ ;שפכו‬inf ‫לשפך‬, ‫לשפך־‬, sf ‫ ;בשפך‬pt
‫שפך‬, ‫שפכת‬, ‫שופכים‬, ‫שפכות‬, sf ‫שפכו‬
Num 35:33 die het (bloed) vergiet; pp ‫שפוך‬
Ps 79:10, ‫ שפוכה‬Eze 20:33; vergieten Gen 9:6
uitgieten Ex 4:9; (offerbloed) Lev 4:7 storten
Lev 14:41;
ni vergoten worden; pf ‫נשפך‬, ‫נשפכתי‬
Klaagl 2:11 1Kon 13:3 Ps 22:15; ipf ‫ ישפך‬Gen 9:6
1Kon 13:5; inf ‫ ;השפך‬Eze 16:36
pu vergoten worden; pf ‫ שפך‬Num 35:33
Sef 1:17 ‫ שפכו‬Ps 73:2;
hitp uitgestort, weggeworpen worden; ipf 3f
‫ תשתפך‬Job 30:16 ff ‫ תשת 'פכנה‬Klaagl 4:1 inf
‫ בהשתפך‬Klaagl 2:12
‫ שפך‬m stortplaats Lev 4:12; vgl. ‫שכך‬

‫ שפכה‬f pisbuis, mannelijk lid Deut 23:2;
uitspr. /sjofcha/ ‫ כרות שפכה‬afgesneden
wat het lid betreft
‫ שפל‬q laag zijn of worden; (geluid) zacht
worden; pf ‫שפל‬, 2f ‫ ;ושפלת‬ipf ‫ישפל‬,
‫תשפל‬, P ‫תש 'פלו‬, ff ‫ ;תשפלנה‬inf ‫בשפל־‬
Pr 12:4; inzinken Jes 40:4; zich vernederen
Jes 2:9; nederig van geest Spr 16:19; Jes 29:4
‫ ושפלת מארץ תדברי‬en laag (uit de grond)
zul je spreken;
hi laag maken, vernederen; neerstorten
Jes 25:12; pf ‫השפיל‬, ‫ ;השפלתי‬ipf ‫ישפיל‬,
‫ישפילה‬, ‫תשפיל‬, ‫ תשפילי‬Jes 57:9 vernederd
worden, sf ‫ישפ 'ילנה‬, ‫ תשפילנו‬Spr 29:23;
imp ‫השפיל‬, ‫השפילו‬, sf ‫השפילהו‬
Job 40:11; inf ‫ השפיל‬Eze 21:31, sf ‫מהשפילך‬
Spr 25:7 beter dan dat men u verlaagt; pt
‫ משפיל‬1Sam 2:7, ‫ משפילי‬Ps 113:6 met
poëtisch ‫י‬
‫ שפל‬m lage staat, vernedering; sf ‫;שפ 'לנו‬
Ps 136:23 Pr 10:6; zie ook ‫שפלה‬
‫ שפל‬adj laag, (nederig, onaanzienlijk);
vgl.Nederlands 'sjofel'; cs ‫שפל‬, f ‫שפלה‬,
‫ שפלה‬Eze 21:31, f cs ‫שפלת‬, mm pl ‫;שפלים‬
Lev 13:20 laag = onder de huid; ‫שפל־רוח‬
nederig Spr 29:23
‫ שפלה‬f laagte, vlakte (westzijde van de
Judese bergen) Deut 1:7 Joz 9:1‡
‫ שפלה‬f laagte Jes 32:19†
‫ שפלות‬f slapheid, afgezaktheid; Pr 10:18†
‫ בשפלות ידים‬door slappe handen, luiheid
‫ שפם‬nloc Sefam in Noord-Oost-Kanaän, loc
‫ ;ש 'פמה‬Num 34:10 Num 34:11†
‫ שפם‬nm Safam 1Kron 5:12†
‫ שפם‬nm Suppim, zie ‫שפים‬
‫ש‬
‫ שפמות‬nloc Sifmot; 1Sam 30:28 zie ‫שפמות‬
gent? ‫ שפמי‬1Kron 27:27 of van Sefam
1Kron 27:27
‫ שפן‬I. m klipdas, hyrax syriacus; pl ‫;שפנים‬
(onrein) Lev 11:5 Deut 14:7 Ps 104:18 Spr 30:26
II. nm Safan, 1. secretaris van Josia
2Kon 22:3+;Jer 36:10+;Eze 8:11 ?;2Kron 34:8+; 2.
vader van Achikam 2Kon 22:12 2Kon 25:22
Jer 26:4 Jer 39:14 Jer 40:5+;Jer 41:2 Jer 43:6
2Kron 34:18; Jer 29:5 ?
‫ שפע‬m volheid, overvloed Deut 33:19†
‫ שפעה‬f vloed, overvloed, massa, menigte; cs
‫ ;שפעת‬2Kon 9:17 Jes 60:6 Eze 26:10 Job 22:11
Job 38:34†
‫ שפעי‬nm Sifi 1Kron 4:37†
‫ שפר‬q schoon, bekoorlijk zijn; pf ‫שפרה‬
Ps 16:6; vgl. ‫; שפר‬
‫ שפר‬I. m schoonheid; P ‫ ;שפר‬Gen 49:21; ‫הנתן‬
‫ אמרי שפר‬die schone woorden spreekt?
schone lammeren geeft? zie ‫;אמר‬
II. nloc Sefer, P ‫שפר‬, in de woestijn
Num 33:23
‫ שפר‬m ramshoorn zie ‫שופר‬
‫ שפרה‬I. f helderheid (van de hemel) Job 26:13
of lees ‫ש 'פרה‬, pi van ‫ברוחו שמים שפר‬
‫ חללה ידו נחש בריח‬,‫ ש 'פרה‬met zijn adem
veegt hij de hemel schoon, zijn hand
doorboort de snelle slang;
II. nf Sifra, een van de vroedvrouwen Ex 1:15
‫ שפרור‬m baldakijn zie ‫שפריר‬
‫ שפריר‬m baldakijn; sf ‫ שפרירו‬Jer 43:10†
‫ שפת‬q neerzetten, neerleggen; ipf ‫תשפת‬
Jes 26:12,sf ‫ תשפתני‬Ps 22:16; imp ‫שפת‬
2Kon 4:38 Eze 24:3†
431
‫ש‬
‫ שפתים‬m stel van twee; Ps 68:14
schaapskooien? zadeltassen? Eze 40:43
haken? stenen platen aan twee kanten?
‫ שצף‬m vloedgolf, uitstorting, opwelling?
Jes 54:8 onzeker; vgl. ‫שטף‬
‫ שקד‬I.q waken, wakker zijn, oplettend zijn;
pf ‫ שקד‬Ps 127:1, ‫ שקדתי‬Jer 31:28,Ps 102:8
'slapeloos'; ipf ‫ וישקד‬Dan 9:14, ‫ישקוד‬
Job 21:32 'zorgen? wacht houden?', ‫אשקד‬
Jer 31:28; inf ‫ לשקד‬Spr 8:34; imp ‫שקדו‬
Ezr 8:29; pt ‫ שקד‬Jer 1:12 Jer 5:6 Jer 44:27, ‫שקדי‬
Jes 29:20; waken Jer 1:12 Ps 102:8, waakzaam
zijn Dan 9:14; loeren Jer 5:6;
pu in de vorm van amandelbloesems; vgl.
‫ ;שקד‬pt ‫ משקדים‬Ex 25:33-Ex 37:20
‫ שקד‬m amandel (-boom); pl ‫;שקדים‬
Gen 43:11 Num 17:23 Pr 12:5† Jer 1:11+
woordspeling, zie ‫ שקד‬waakzaam zijn
‫ שקה‬hi te drinken geven, drenken; pf ‫השקה‬
Gen 2:6+, ‫השקתה‬, ‫השקיתה‬, ‫השקיתי‬
Eze 32:6, ‫השקו‬, ‫השקתם‬, ‫השקינו‬, sf
‫ השקה‬Num 5:27, ‫ השקתים‬Jer 23:15, 2m+1pl
‫ השקיתנו‬Ps 60:5; ipf ‫ישקה‬, ‫וישק‬, ‫ותשק‬,
‫ישקו אשקה‬, ‫תשקו‬, ‫ ותשקין‬Gen 19:33,
‫נשקה‬, sf ‫ נשקנו‬Gen 19:34, ‫ותשקהו‬
Gen 24:18, enz.; pt ‫ משקה‬Gen 40:1 schenker;
bevochtigen, doordrenken Gen 2:6
pu van sap voorzien, sappig, fris; ipf ‫ישקה‬
Job 21:24;
Am 8:8 K (?????) Q ‫ ונשקעה‬zie ‫שקע‬
‫ שקוי‬m drank, lafenis; sf ‫ שקויי = שקוי‬P
‫ ;שקויי‬Hos 2:7 Ps 102:10 Spr 3:8†
‫ שקוץ‬m gruwel; ook ‫ ;שקץ‬pl ‫שקוצים‬, sf
‫שקוציהם‬, enz.; veelal afgoden of beelden,
gebruiken, spijzen van afgodendienst;
Deut 29:16‡; vuil Nah 3:6
432
‫ שקט‬q rust hebben, in vrede leven; pf ‫שקט‬,
‫ שקטה‬Joz 11:23, P ‫ש 'קטה‬, ‫שקטתי‬, ipf
‫ ישקט‬Ruth 3:18, ‫ותשקט‬, ‫ תשקטי‬Jer 47:6+,
‫ אשקוט‬Jes 62:1 Job 3:13, ‫קטה‬D ‫ אש‬Q Jes 18:4;
pt ‫ שקט‬Re 18:7, ‫שקטת‬ ' P ‫שקטת‬ ' Zach 1:11,
‫ שקטים‬Eze 38:11;
hi doen bedaren, kalmeren; tot rust komen;
ipf ‫ ישקיט‬Spr 15:18, ‫ ישקט‬Job 34:29; imp
‫ השקט‬Jes 7:4 hou je rustig; inf abs ‫השקט‬
rust en vrede, zich rustig houden; Jes 30:15
Jes 32:17 Jes 57:20 Jer 49:23 Eze 16:49 ‫להשקיט‬
Ps 94:13 ‫ בהשקט‬Job 37:17, ‫ בהשקט‬Jes 30:15;
‫ שקט‬m rust, leven zonder verstoring
1Kron 22:9†
‫ שקל‬q wegen; pf ‫ ושקל‬2Sam 14:26 Jes 40:12; ipf
‫ישקל‬, ‫תשקול‬, ‫אשקל‬, ‫ ואשקלה‬P
‫קלה‬D ‫ ואש‬Ezr 8:26, ‫ ישקלו‬P ‫יש 'קלו‬, ‫תשקלו‬,
f ‫ ישק 'לני‬Job 31:6; inf abs ‫ שקול‬Job 6:2, cs
‫ לשקול‬Est 4:7; pt ‫ שקל‬2Sam 18:12 Jes 33:18;
betalen Zach 11:12 Ex 22:16;
ni gewogen worden; pf ‫ נשקל‬Job 6:2, ipf
‫ ;ישקל‬Job 28:15 Ezr 8:33
‫ שקל‬m sikkel (gewicht en betaalmiddel); P
‫שקל‬, pl ‫שקלים‬, cs ‫ שקלי‬Gen 23:15‡
‫ שקמה‬f moerbeivijg, wilde vijg; pl ‫שקמים‬,
sf ‫( שקמותם‬ficus sycamorus vera Forsk);
de boom 1Kon 10:27‡; de vrucht Am 7:14‡
‫ שקע‬q zinken; pf ‫שקעה‬, ipf ‫( ;תשקע‬vuur)
inzakken, doven Num 11:2 Jer 51:64 Am 9:5;
ni wegzakkend; pf ‫ נשקעה‬Am 8:8 zie
hieronder;
hi omlaag doen, doen zakken; ipf ‫תשקיע‬
Job 40:25, ‫ אשקיע‬Eze 32:14 of: doen
bezinken, helder maken;
Am 8:8 K (?????) Q ‫ונגרשה ונשקעה כיאור‬
‫ מצרים‬eerst opgejaagd en dan weer
wegzakkend als het Nijlwater en vgl. Am 9:5

‫ שקערורת‬f kuiltjes, putjes, dieper liggende
plekken; Lev 14:37†
‫ שקף‬ni uitzien, neerzien; pf P ‫ נשקף‬Ps 85:12,
‫ נשקפה‬Re 5:28‡, P ‫ נשקפה‬Num 21:20, P
‫קפתי‬H‫ נש‬Spr 7:6; pt ‫ הנשקף‬Num 23:28
1Sam 13:18, ‫ הנשקפה‬Hoogl 6:10
hi uitzien (op, over, naar), naar buiten
kijken; pf ‫ השקיף‬Ps 14:2‡; ipf ‫ישקיף‬,
‫וישקף‬, ‫ותשקף‬, ‫וישקיפו‬, ‫ וישקפו‬Gen 18:16;
imp ‫ השקיפה‬Deut 26:15
‫ שקף‬m vensterraam, deuropening; P ‫;שקף‬
onzeker; ‫ רבעי שקף‬1Kon 7:5 ?lees ‫רבעי‬
‫ משקף‬met vierkante lijsten?
‫ שקפים‬m venster? latwerk? (waar je
doorheen kunt kijken) 1Kon 6:4 1Kon 7:4†
‫ שקץ‬pi verafschuwen, als onrein en gruwelijk
beschouwen; pf ‫ שקץ‬Ps 22:25; ipf ‫תשקצו‬
Lev 11:11 P ‫תש 'קצו‬, Lev 11:13+, sf ‫תשקצנו‬
met inf abs ‫ שקץ‬Deut 7:26; Lev 20:25 zich aan
zoiets bezondigen, zich tot gruwel maken
‫ שקץ‬m gruwel, onrein gedierte Lev 7:21-
Lev 11:42;Jes 66:17 Eze 8:10†
‫ שקק‬q overvallen, over (iets) heenvallen;
vgl. ‫ ;שוק‬ipf ‫ ישקו‬Joël 2:9; pt ‫ שקק‬Jes 33:4
Spr 28:15 'agressief';
hitp hals over kop komen aanrazen?
(paarden, krijgswagens); ipf ‫ישתקשקון‬
Nah 2:5
‫ שקר‬q bedriegen, bedrieglijk handelen; ipf
‫ תשקר‬Gen 21:23;
pi liegen, verloochenen; pf ‫ שקרנו‬Ps 44:18;
ipf ‫ ישקר‬1Sam 15:29, ‫ אשקר‬Ps 89:34, P
‫ יש 'קרו‬Jes 63:8, ‫ תשקרו‬Lev 19:11
‫ שקר‬m leugen, bedrog; P ‫ ; 'שקר‬pl ‫שקרים‬,
sf ‫שקריהם‬, Ex 5:9‡; ontrouw t.a.v. gegeven
woord Jer 9:2; attributief: gelogen, vals;
‫ש‬
‫ דברי שקר‬leugentaal; adv ‫ לשקר‬en
‫ בשקר‬vals, gelogen (eed, getuigenis)
‫ שקת‬f drinkbak, drinktrog; pl ‫שקתות‬
Gen 24:20 Gen 30:38†
‫ שר‬m kettinkje, armband; pl ‫ שירות‬Jes 3:19†
‫ שר‬zanger, zie ‫ שיר‬pt
‫ שר‬m navel, sf ‫שררך‬, Hoogl 7:3; navelstreng
Eze 16:4,sf ‫ ;שרך‬Spr 3:8 ‫רפאות תהי לשרך‬
?lees ‫ לבשרך‬of ‫שארך‬
NB: zie ‫' טבור‬navel' en ‫חבל־הטבור‬
'navelstreng'
‫ שראצר‬nm Sarezer, zoon van Sanherib zie
‫שראצר‬
‫ שרב‬m schroeiende hete grond? Jes 35:7
Jes 49:10†
‫ שרביה‬nm Serebja, leviet; Ezr 8:18+;Neh 8:7+
‫ שרביט‬m scepter Est 4:11 Est 5:2 Est 8:4, staf(je);
vgl. ‫שבט‬
‫ שרה‬q loslaten; ipf sf ‫ ישרהו‬Job 37:3;
pi dienen? bidden? bevrijden?; pf sf
‫ שריתיך‬Jer 15:11; vertalingen uiteenlopend;
'dienen' veronderstelt ‫שרתיך‬, zie ‫ שרת‬pi
‫ שרה‬f armband Jes 3:19, zie ‫שר‬
‫ שרה‬f Jer 5:10 muur, terras voor een rij
druivenstokken; ?lees ‫ שרותיה‬zie ‫שורה‬
Eze 27:25 karavanen? sf ‫ שרותיך‬of je
koopvrouwen; zie ‫ שור‬handel drijven
‫ שרוחן‬nloc Saruchen Joz 19:6
‫ שרון‬nloc Saron, kustvlakte; gent ‫השרוני‬
Joz 12:18 Jes 33:9 Jes 35:2 Jes 65:10 Hoogl 2:1;
1Kron 5:16 ?= ‫ ;שריון‬1Kron 27:29 ?= ‫? המישור‬
‫ שרוקה‬f gefluit K Jer 18:16 Q zie ‫שריקה‬
‫ שרות‬f Jer 15:11 Q ‫ שריתך‬zie ‫ שרה‬pi
433
‫ש‬
‫ שרות‬karavanen? sf ‫ שרותיך‬Eze 27:25 of zie
‫ שור‬handel drijven?
‫ שרטי‬nm Sitrai Q 1Kron 27:29 vertalers
prefereren K; zie ‫שטרי‬
‫ שרי‬nm Sarai, zoon van Bani; P ‫שר י‬
Ezr 10:40†
‫ שריה‬f pijl, pijlpunt? Job 41:18; onzeker
‫ שריון‬m wapenrusting, harnas; ook ‫שרין‬, pl
‫שרינים‬, ‫ ;שרינות‬1Sam 17:5 1Sam 17:38
1Kon 22:34 Neh 4:10 2Kron 18:33 2Kron 26:14†
‫ שריקה‬f gefluit op de herdersfluit; pl
‫שרקות‬, ‫ שריקות‬Re 5:16; aanfluiting, spot
Jer 18:16
‫ שריר‬m harde spier, pees, zeen?; ‫בשרירי‬
Job 40:16 (in de zin van hardheid, kracht?)
vgl. ‫שררות‬
‫ שרירות‬f verstoktheid, zie ‫שררות‬
‫ שרית‬f rest, zie ‫שארית‬
‫ שרמה‬f veld Jer 31:40 Q ‫ שדמה‬zoals in de
parallel 2Kon 23:4
‫ שרץ‬q wemelen, krioelen, vol zijn (b.v. van
kleine dieren); pf ‫ ושרץ‬Ex 1:7 Ps 105:30,
‫ שרצו‬Gen 1:21;Gen 8:17 ipf ‫ ישרץ‬Ex 1:7,
‫ ישרצו‬Gen 1:20; imp mm ‫ שרצו‬Gen 9:7; pt
‫ שרץ‬Gen 7:21; Lev 11:29-Lev 11:46
‫ שרץ‬m gewemel, beestjes; P ‫ ;שרץ‬Gen 1:20
Gen 7:21; (onrein) Lev 5:2-Lev 22:5;Deut 14:19†
‫ שרק‬q fluiten, uitfluiten, sissen; pf ‫שרק‬
Jes 5:26 P ‫ שרק‬1Kon 9:8; ‫ שרקו‬Eze 27:36
Klaagl 2:15 Klaagl 2:16; ipf ‫ ישרק‬Jes 7:18‡,
‫ אשרקה‬Zach 10:8
‫ שרקה‬f gefluit, zie ‫שריקה‬
‫ שרקה‬f aanfluiting, spottend gefluit; Jer 19:8-
Jer 51:37; Mi 6:16 2Kron 29:8†
434
‫ שרר‬nm Sarar vader van Achiam 2Sam 23:33;
parallel 1Kron 11:35 ‫שכר‬
‫ שרר‬m navel; sf ‫ ;שררך‬Hoogl 7:3 zie ‫ שר‬en
‫ שריר‬Job 40:16 (harde spier?)
zie ook ‫' שורר‬vijand'
‫ שררות‬f verharding, verstoktheid (van het
hart); ook ‫ ;שרירות‬Deut 29:18 ‫שררות לבי‬
‫ שרש‬pi ontwortelen; pf sf ‫ שרשך‬Ps 52:7; ipf
‫ תשרש‬ontwortelen Job 31:12;
pu ontworteld worden; ipf P ‫שרשו‬ ' ‫י‬
Job 31:8;
hi wortel schieten; ipf ‫ ישרש‬Jes 27:6,
‫ ותשרש‬Ps 80:10, pt ‫ משריש‬Job 5:3;
po wortelen; pf ‫ שרש‬Jes 40:24, P ‫שרשו‬ '
Jer 12:2
‫ שרש‬nm Seres, kleinzoon van Manasse;
1Kron 7:16†
‫ שרש‬m wortel, grondslag; sf ‫שרשו‬, ‫שרשך‬,
‫ שרשם‬uitspr. /sjorsjam/, pl cs ‫שרשי‬, sf
‫ שרשיו‬uitspr. /sjorosjaw/, ‫רשיה‬D ‫ ש‬Eze 17:7
en ‫ שרשיה‬Eze 17:9; Deut 29:17‡
‫ שרשות‬f kettinkjes Ex 28:22 zie ‫שרשרה‬
‫ שרשרה‬f ketting; pl ‫ שרשרת‬en ‫;שרשרות‬
Ex 28:14+; slinger 1Kon 7:17‡
‫ שרת‬pi dienen; pf ‫ ושרת‬Num 8:26 Deut 18:7,
‫ ושרתו‬Num 3:6;
Jes 15:11 ‫שריתיך‬, zie ‫ ;שרה‬ipf ‫וישרת‬,
‫ישרתו‬, sf ‫ ישר 'תהו‬, ‫ישרתני‬, 3f+3m
‫ ותשרתהו‬1Kon 1:4, 3mm+2m ‫ישר 'תוך‬,
3mm+2f P ‫ ישר 'תונך‬Jes 60:7 Jes 60:10; enz,;
inf ‫ לשרת‬Ex 28:35‡, ‫לשרתו‬, ‫לשרתם‬,
‫ ;לשרתני‬pt ‫משרת‬, f ‫ משרת‬1Kon 1:15, sf
‫משרתו‬, pl ‫משרתים‬, cs ‫משרתי‬, sf
‫משרתיו‬, f cs ‫ משרת‬1Kon 1:15
‫ שרת‬m dienst, bediening (eredienst) Num 4:12
2Kron 24:14†

‫ שש‬I. num zes; f ‫שישה‬, cs ‫ ;ששת‬Gen 7:6
Gen 30:20‡; ‫ ששי‬zesde, f ‫ ;ששית‬Gen 1:31
Ex 26:9‡; ‫ שישים‬zestig Gen 5:15‡;
II. m albast, wit marmer = ‫ ;שיש‬Hoogl 5:15
Est 1:6 1Kron 29:2;
III. m fijn Egyptisch linnen of katoen;
Gen 41:42 Ex 25:4‡; zeer vaak in Exodus i.v.m.
sacrale gewaden
‫ ששא‬pi voortdrijven, aan de teugel nemen?;
pf sf ‫ וששאתיך‬Eze 39:2†
‫ ששבצר‬nm Sesbassar, vorst van Juda, leider
van teruggekeerde ballingen; Ezr 1:8+
‫ ששה‬pi zes in werkwoorden; pf ‫וששיתם‬
'het zesde deel geven' of lees
Eze 45:13
‫ וששית‬een zesde deel
‫ ששי‬num adj zesde Gen 1:31; zesde deel Ex 4:11
‫ ששי‬nm Sesai, een reus (Enakskind); Num 13:22
Joz 15:14 Re 1:10†
‫ ששי‬nm Sasai, zoon van Bani Ezr 10:40†
‫ ששים‬num zestig Gen 5:15
‫ ששך‬nloc Sesak = Babel volgens de Atbas-
code, zie ‫ ;אתבש‬Jer 25:26 Jer 51:41
‫ ששן‬nm Sesan, zoon van Jisi, 1Kron 2:31
1Kron 2:34 1Kron 2:35†
‫ ששן‬m lelie zie ‫שושן‬
‫ ששק‬nm Sasak, zoon van Beria 1Kron 8:14
1Kron 8:25†
‫ ששר‬m menie, rood, vermiljoen Jer 22:14
Eze 23:14†
‫ שת‬m I. m fundament, achterwerk; pl ‫שתות‬
Ps 11:3fundamenten?; ‫ שתותיהם‬2Sam 10:4
‫ שתתיה‬Jes 20:4;
II. nm Set, zoon van Adam en Eva, Gen 4:25
Gen 4:26; Gen 5:3+;1Kron 1:1†;
‫ש‬
III. m hooghartigheid = ‫ שאת‬Num 24:17
‫ כל־בני־שת‬alle zonen van Set of alle
hooghartigen
‫ שתה‬q drinken; zie ook ‫ שית‬i.v.m. vormen;
pf ‫שתה‬, 2f ‫שתית‬, ‫שתיתי‬, ‫שתו‬, ‫שתיתם‬,
‫ ;שתינו‬ipf ‫ישתה‬, ‫וישת‬, ‫תשתה‬, ‫ותשת‬,
‫תשתי‬, ‫אשתה‬, ‫ואשת‬, ‫ישתו‬, P ‫יש 'תיון‬,
‫תשתו‬, ‫תשתינה‬, ‫ ;נשתה‬sf ‫ ישתהו‬Jes 62:9;
imp ‫שתה‬, ‫ ושתה‬Pr 9:7, ‫ ;שתו‬inf abs
‫שתו‬, ‫ שתה‬1Sam 1:9‡, ‫ ושתות‬Jes 22:13, cs
‫שתות‬, ‫לשתת‬, ‫לשתותם‬, ‫לשתותה‬, enz.;
pt ‫שתה‬, ‫שתה‬, ‫שתים‬, ‫שותים‬, ‫שתי‬, sf
‫ לשתיו‬voor hen die hem drinken Jes 24:9
‫שתה‬ I. Ps 11:3 grondslag zie ‫;שת‬
II. Jes 19:10 wever zie ‫שתת‬
‫ שתות‬m Ps 11:3 grondslagen; zie ‫;שת‬
Jes 19:10 zie ‫שתת‬
‫ שתח‬diep buigen zie ‫ שחה‬hitp
‫ שתי‬m I. m soort weefsel; anderen: de inslag;
Lev 13:48-Lev 13:59;
II. m het drinken, drankgebruik Pr 10:17
‫ שתיה‬f het drinken Est 1:8†
‫ שתיל‬m stek van een plant, ent; pl cs ‫שתילי‬
Ps 128:3†
‫ שתים‬num twee, zie ‫שנים‬
‫ שתל‬q planten, poten; pf ‫ ושתלתי‬Eze 17:22;
ipf ‫ת 'לנו‬D ‫ אש‬Eze 17:23; pp ‫שתול‬, ‫שתולה‬,
‫שתולים‬, Jer 17:8;Eze 17:8+;Ps 1:3 Ps 92:14†
Hos 9:13 onzeker
‫ שתלחי‬adj van Sutelach Num 26:35†
‫ שתם‬q doorboord? geopend?; pp ‫שתם עינים‬
Num 24:3 Num 24:15;Bileam, geopend van oog'
of juist gesloten?; vgl. ‫שתם‬, ‫סתם‬
435
‫ש‬
‫ שתן‬hi urineren; zie ‫ שין‬pt ‫משתין בקיר‬
mansvolk (wat aan de wand plast)
1Sam 25:22 1Sam 25:34 1Kon 14:10 1Kon 16:11
1Kon 21:21 2Kon 9:8†
‫ שתק‬q bedaren, stil worden; ipf ‫ישתק‬
Spr 26:20, ‫ וישתוק‬Jona 1:11+, P ‫יש 'תקו‬
Ps 107:30†
‫ שתר‬nm Setar, een van de zeven vorsten van
de Meden en Perzen Est 1:14†
‫ ת‬de letter ‫תו‬, 'merkteken', getalswaarde 400
‫ תא‬m kamer; pl ‫תאות‬, cs ‫תאי‬, sf ‫;תאיו‬
kamer van de tempel Eze 40:7-Eze 40:36;
wachtzaal 1Kon 14:28 2Kron 12:11†
‫ תאב‬I.q verlangen naar; pf ‫ תאבתי‬Ps 119:40
Ps 119:174;
II.pi verafschuwen; pt ‫ מתאב‬Am 6:8 =
‫מתעב‬, zie ‫ תעב‬mogelijk opzettelijk zo
gespeld als eufemisme?
‫ תאבה‬f verlangen Ps 119:20†
‫ תאה‬pi merken, aftekenen (grenzen); vgl.
‫ ;תוה‬pf ‫ותאיתם‬, ipf ‫ תת 'או‬Num 34:7
Num 34:8;
hitp Num 34:10 ‫? והתאויתם‬lees ‫ ותאיתם‬pi
pf
‫ תאו‬m wild schaap? antiloop? Deut 14:5;
Jes 51:20†
‫ תאו‬m zijn kamers K Eze 40:21 Q ‫ תאיו‬zie
‫ תאוה‬f begeerte, verlangen; cs ‫תאות‬, sf
‫תאותי‬, ‫ ;תאותם‬Gen 3:6‡; Gen 49:6 de
heerlijkheid, kostelijkste rijkdom?
436
‫ שתת‬q wegzinken; pf ‫ שתו‬Ps 49:15
onzeker; ?lees ‫יחתו‬, zie ‫נחת‬
q zetten; pf ‫ שתי‬Ps 73:28 en ‫ שתו‬Ps 73:9 zie
‫שית‬
‫ שתת‬m wever?; pl+sf ‫? שתתיה‬lees
‫ שתתיהם‬Jes 19:10 egyptisch leenwoord
‫ת‬
‫ תאומים‬m tweelingen Gen 38:27 zie ‫תואמים‬
‫ תאלה‬f vloek; sf ‫ תאלתך‬Klaagl 3:65†
‫ תאם‬hi tweelingen baren; pt ‫' מתאימות‬met
tweelingen' Hoogl 4:2 Hoogl 6:6†, zie ‫תואמים‬
‫ תאמים‬m tweelingen Ex 26:24 zie ‫תואמים‬
‫ תאנה‬f vijg, vijgenboom; sf ‫תאנתו‬, ‫תאנ 'תך‬,
enz., pl ‫תאנים‬, sf ‫תאני‬, sf ‫ תאניכם‬Am 4:9;
boom Gen 3:7‡; vrucht Num 13:23 Jer 29:17‡
‫ תאנה‬f bronst; ‫ תאנתה‬Jer 2:24†
‫ תאנה‬f voorwendsel Re 14:4†
‫ תאניה‬f droefheid, met ‫' אניה‬steen en been
klagen'; Jes 29:2 Klaagl 2:5†
‫ תאנים‬m ‫ תאנים הלאת‬Eze 24:12 vergeefse
moeite? onzeker; vgl. ‫ לאה‬hi
‫תוא‬ ‫ תאנת־שלה‬nloc Taänat-Silo, aan de grens
van Efraïm Joz 16:6†
‫תא‬ ‫ תאר‬q buigen, rondlopen (grenslijn); pf ‫תאר‬
Joz 15:9 Joz 15:11 Joz 18:14 Joz 18:17
pi de contouren aftekenen; ipf sf ‫ יתארהו‬P
‫ארהו‬D ‫ ית‬beide vormen Jes 44:13;

pu gebogen, doorgetrokken? ‫המתאר‬
Joz 19:13; of ?lees ‫ ותאר‬q pf en boog toen
naar Nea
‫ תאר‬m vorm, gestalte (contour); sf P ‫ארו‬D ‫ת‬
1Sam 28:14, ‫ תארו‬Jes 52:14, ‫ארם‬D ‫ ת‬Klaagl 4:8;
‫ יפה־תאר‬schoon van gestalte Gen 29:17‡
‫ תארע‬nm Tarea, Tachrea 1Kron 8:35 = ‫תחרע‬
1Kron 9:41
‫ תאשור‬m den, cypres (of andere
naaldboom) Jes 41:19 Jes 60:13;
Eze 27:6 ‫? בת־אשרים‬lees ‫ בתאשרים‬als
timmerhout;
Eze 31:3 ‫ אשור‬NBG'51 'Assur', anderen
lezen ‫' תאשור‬naaldboom'
‫ תבה‬f 1. ark (van Noach); cs ‫ ;תבת‬Gen 6:14-
Gen 9:18† 2. kistje (van Mozes); cs ‫תבת‬
Ex 2:3 Ex 2:5†
‫ תבואה‬f oogst, opbrengst; cs ‫תבואת‬, sf
‫תבואתה‬, ‫ תבואתו‬en ‫ תבואתה‬Jer 2:3,
enz.; pl ‫תבואת‬, ‫ ;תבואתיכם‬Gen 47:24‡;
Job 22:21 ‫' תבואתך‬je winst' of: 'het goede
zal tot je komen' ‫בוא‬
Gen 47:24 ‫' בתבואת‬in uw oogsttijden' ?lees
‫ מהתבואת‬van uw oogsten
‫ תבונה‬f inzicht, begrip, verstand; sf ‫תבונתו‬,
enz.; pl ‫תבונות‬, ‫ ;תבונתיכם‬verstand
Deut 32:28, vakmanschap, verstand van het
vak Ex 31:3
‫ תבוסה‬f vertrapping, ondergang, vgl. ‫; בוס‬
2Kron 22:7†
‫ תבור‬nloc Tabor, 1. berg in Galilea Joz 19:22‡
2. stad in Zebulon 1Kron 6:62 zie
‫ ;כסלת־תבור‬3. boom in Benjamin 1Sam 10:3
‫ תבל‬f aarde, wereld (in poëtische taal)
1Sam 2:8‡
‫ת‬
‫ תבל‬m schandelijke vermenging, bestialiteit
Lev 18:23 Lev 20:12†
‫ תבל‬nm nloc Tubal zie ‫תובל‬
‫ תבלית‬f verwoesting; sf ‫ תבליתם‬Jes 10:25†
‫ תבלל‬adj oogziekte (witte vlek in het oog)
Lev 21:20†
‫ תבן‬m stro, als voedsel of verzorging van vee
Gen 24:25 Gen 24:32‡;
als vulling van leem
voor tichelstenen Ex 5:7-Ex 5:18+
‫ תבני‬nm Tibni, zoon van Ginat 1Kon 16:21
1Kon 16:22†
‫ תבנית‬f bouwmodel, afbeelding, beeld; sf
‫תבניתו‬, ‫ ;תבניתם‬Ex 25:9‡;
vgl. ‫' תכנית‬model' Eze 28:12 Eze 43:10
‫ תבערה‬nloc Tabera, plaats in de woestijn
Num 11:3 Deut 9:22†
‫ תבץ‬nloc Tebes, bij Sichem Re 9:50 2Sam 11:21†
‫ תגד‬Ruth 2:19 ‫ ותגד‬zij vertelde; zie ‫נגד‬
‫ תגלת פלאסר‬nm Tiglat-Pileser,
Assyrische koning; spellingen; ‫תגלת‬
‫ פלאסר‬2Kon 15:29 2Kon 16:10; ‫תגלת פלסר‬
2Kon 16:7; ‫ תלגת פלנאסר‬1Kron 5:6 2Kron 28:20;
‫ תלגת פלנסר‬1Kron 5:26
‫ תגמול‬m weldaad; pl+3m ‫ תגמולוהי‬Ps 116:12
zijn weldaden; aramese vorm; vgl. ‫גמל‬
‫ תגרה‬f strijd, vijandigheid; cs ‫ תגרת‬Ps 39:11†
‫ תגרמה‬nloc Togarma Gen 10:3, in Noord-
Mesopotamië; bij Armenië? Gen 10:3 Eze 27:14
(levert rijdieren); Eze 38:6 1Kron 1:6†
‫ תדהר‬m plataan, olm (of andere boom)
Jes 41:19 Jes 60:13†
‫ תדמר‬nloc Tadmor 2Kron 8:4 = Palmyra,
gebouwd door Salomon; 1Kon 9:18 K ‫תמר‬
437
‫ת‬
‫ תדעל‬nm Tidal Gen 14:1 Gen 14:9 'koning der
volken' beter koning van Goïm; †
‫ תהו‬m woestenij, leegte; ‫ לתהו‬voor niets,
vergeefs Jes 49:4 vgl. ‫' בהו‬chaos, leegte' ;
Gen 1:2‡
‫ תהום‬f diep water, oerzee; pl ‫;תהמת‬
Gen 1:2‡; algemener: wateren Deut 8:7
‫ תהלה‬f roem; cs ‫תהלת‬, sf ‫תהלתך‬, ‫תהלתי‬,
enz.; pl ‫תהלות‬, ‫תהלתיך‬, enz.; 1. roem,
roemrijke daden Ex 15:11‡ 2. waar men zich
op beroemt, lofzang Deut 10:21‡
pl ‫ תהלים‬de psalmen (naam van het boek)
‫הלה‬D ‫ ת‬f fout, dwaling Job 4:18†
‫ תהלוכה‬f optocht, processie; pl ‫תהלכת‬
Neh 12:31†
‫ תהם‬in rep en roer zijn Ruth 1:19, zie ‫המה‬
‫ תהפוכה‬f verdorvenheid, valsheid,
verdraaiing van de zaken, verkeerde
dingen;; ‫ דור תהפכת‬een verdorven
geslacht Deut 32:20; overigens in Spreuken;
Spr 2:12+
‫ תו‬m merkteken, bezegeling; sf ‫ ;תוי‬Eze 9:4
Eze 9:6 Job 31:35
‫ תוא‬m wild schaap, antiloop Jes 51:20 zie ‫תאו‬
‫ תואמים‬m tweelingen; spelling varieert:
Gen 25:24 ‫ ;תומם‬Gen 38:27 ‫ ;תאומים‬Ex 26:24
‫ ;תאמים‬Ex 36:29 ‫ תואמם‬Hoogl 4:5 ‫תאומי‬,
Hoogl 7:4 ‫אמי‬D ‫ ;ת‬zie ‫תם‬, ‫תמים‬
i.v.m.vormverwisseling
‫ תובל‬I. nloc Tubal; ook ‫ ;תבל‬land en volk
Gen 10:2; Jes 66:19 aan de zuidkust van de
Zwarte Zee; handelsplaats Eze 27:13-
Eze 39:1;1Kron 1:5; †;
II. nm ‫ תובל־קין‬Tubal Kaïn; Gen 4:22 de
eerste smid
438
‫ תוגה‬f droefheid, kommer en verdriet; cs
‫ ;תוגת‬vgl. ‫ ;יגה‬Ps 119:28 Spr 10:1 Spr 14:13
Spr 17:21†
‫ תוגרמה‬nloc Togarma zie ‫תגרמה‬
‫ תודה‬f dank; cs ‫תודת‬, pl ‫תדות‬, ‫תודת‬,
‫ ;תודות‬1. offer als dankzegging of
lofprijzing Lev 7:12‡ 2. lied als lofprijzing
Jes 51:3 Jona 2:10‡; 3. koor dat lofzangen
brengt; Neh 12:31 Neh 12:38 Neh 12:40†;
‫ תודעי‬zicb bekend maken Ruth 3:3 zie ‫ ידע‬ni
ipf 2f
‫ תוה‬I.hi merktekens zetten; pf ‫ התוית‬Eze 9:4;
vgl. ‫;תאה‬
1Sam 21:14q ipf ‫ ויתיו‬hij krabbelde
merktekens op de deuren? of ?lees ‫ וי' תף‬hij
trommelde op de deuren; Can'48;
II.hi krenken, kwetsen; pf ‫ התוו‬Ps 78:41
‫ תוח‬nn Toach, voorouder van Samuel en
Heman 1Kron 6:19 = 1Sam 1:1 ‫תחו‬
‫ תוחלת‬f hoop, verwachting; sf ‫תוחלתי‬,
‫ ;תוחלתי‬Ps 39:8 Job 41:1 Spr 10:28 Spr 11:7
Spr 13:12 Klaagl 3:18†
‫ תוך‬m midden; cs ‫תוך‬, sf ‫בתוכנו‬, ‫בתוככם‬,
enz.; zie ook ‫' תך‬druk'; ‫ התוך‬Re 16:29 van
het midden, de middenste; ‫ תוך‬Ex 14:23
Deut 3:16 midden in; ‫ בתוך‬midden in, tussen;
‫ ב 'תוך‬doormidden Gen 15:10; middenin ;
‫ מתוך‬vanuit, van tussen Gen 19:29; ‫אל־תוכו‬
er midden in, erin Lev 11:33;
adj zie ‫ תיכון‬middelste
‫ תוך‬I. m geweld, onderdrukking; zie ‫;תך‬
II. m midden, zie ‫תוך‬
‫ תוכחה‬f tuchtiging, straf; pl ‫;תוכחת‬
2Kon 19:3 Jes 37:3 Hos 5:9 Ps 149:7
Ps 39:12 ‫ תוכחות‬zie ook ‫תוכחת‬

‫ תוכחת‬f rechtszaak, terechtwijzing, straf; zie
‫' תוחכה‬straf' i.v.m. vormen; cs ‫תוכחת‬, sf
‫תוחכתי‬, pl ‫תוכחות‬, ‫ ;תוכחות‬straf,
terechtwijzing Eze 5:15 Eze 25:17 Ps 73:14;
verweer Ps 38:15 Job 13:6 Job 23:4; bezwaar,
klacht Hab 2:1; vermaning, correctie
(onderricht in levenswijsheid); vele malen
in Spreuken Spr 1:23‡
‫ תוכי‬m pauw 2Kron 9:21 zie ‫תכי‬
‫ תולד‬nloc Tolad in Simeon, P ‫תולד‬
1Kron 4:29; zie ‫אלתולד‬
‫ תולדה‬f geslacht, generatie, stamboom,
wordingsgeschiedenis; pl cs ‫תלדות‬, sf
‫תלדתיו‬, ‫ תלדותם‬Gen 2:4‡
‫ תולון‬nm Tilon zie ‫תילון‬
‫ תולל‬m Ps 137:3 ‫' תוללינו‬onze beulen';
onzeker; ?lees ‫' מולכינו‬die ons hebben
doen gaan' ‫ הלך‬hi pt; of ‫' שללנו‬die ons
hebben beroofd', zie ?? ‫שלל‬
‫ תולע‬I. m karmozijn, rode kleurstof Jes 1:18
Klaagl 4:5
II. nm Tola, 1. oudste zoon van Issachar
Gen 46:13 Num 26:23 1Kron 7:1 1Kron 7:2+; gent
‫ ;תולעי‬2. een afstammeling van Issachar,
rechter Re 10:1†
‫ תולעה‬f worm Job 25:6 zie ‫תולעת‬
‫ תולעי‬gent Tolaïet, van Tola Num 26:23, zie
‫תולע‬
‫ תולעת‬f I. f worm; zie ook ‫ ;תולעה‬P
‫ ;תולעת‬Deut 28:39 Jes 41:14 Jes 66:24 Ps 22:7
Jona 4:7 Deut 28:39;
II. f scharlakenrood met ‫ שני‬als kleurstof;
Ex 25:4-Ex 39:29; Lev 14:4-Lev 14:52;Num 4:8
Num 19:6
‫ תומים‬m tweelingen Gen 25:24, zie ‫תואמים‬
‫ת‬
‫ תועבה‬f gruwel, wat afschuw wekt; cs
‫תועבת‬, pl ‫ תועבות‬en ‫תועבת‬, cs ‫תועבת‬,
sf ‫תעבתיו‬, enz.; Gen 43:32‡; vaak van
onreine spijzen of afgodische gebruiken;
vgl. Ex 8:22 'offeren aan J. is een gruwel voor
Egyptenaren'
‫ תועה‬f dwaling; afvalligheid Jes 32:6,
verwarring Neh 4:2†
‫ תועפות‬f de hoogste, top, beste?; cs ‫;תועפת‬
‫ כתעפת ראם‬als de
Num 23:22 Num 24:8
horens van de woudos; Ps 95:4 ‫תועפות‬
‫ הרים‬de toppen van de bergen; Job 22:25
‫ כסף תועפות‬het fijnste zilver, topkwaliteit
‫ תופע‬stralen, licht geven Job 3:4, zie ‫יפע‬
‫ תוצאות‬f uitgangen; cs ‫ תצאת‬of ‫תוצאת‬,
sf ‫תוצאתיו‬, ‫ ; תוצעותם‬1. uitgang, poort
Eze 48:30; 2. uitweg, redding Ps 68:21; 3.
einde, eindpunt; Num 34:4-
Joz 19:33;1Kron 5:16;1Kron 5:16; 4. oorsprong,
bron Spr 4:23
‫ תוקהת‬nm Tokhat, zie ‫תקהת‬
‫ תור‬q verkennen, rondtrekken; pf ‫'תרתי‬
Eze 20:6 Pr 2:3, ‫ 'תרו‬Num 13:32, ‫תרתם‬
Num 14:34; ipf ‫ יתרו‬Num 13:2 Num 13:21, ‫תתרו‬
Num 15:39; inf ‫ לתור‬Num 10:33 Num 13:16-
Num 14:38;Deut 1:33 Pr 1:13 Pr 7:25†; pt pl ‫התרים‬
Num 14:6 1Kon 10:15 2Kron 9:14;
hi verspieden, verkennen; ipf ‫ יתר‬Spr 12:26,
‫ ויתירו‬Re 1:23;
Spr 12:26 ‫ יתר מרעהו צדיק‬onduidelijk; ?
lees ‫ ;יתר מרעהו‬vgl. ‫ יתור מרעהו‬Job 39:8
weet zijn weidegrond te vinden? zie Job 39:8
(Can'48);
2Sam 22:33 ‫? ויתר‬lees ‫ ;ויתן‬zie opmerking
bij ‫נתר‬
439
‫ת‬
‫ תור‬I. m tortelduif; sf ‫תורך‬, pl ‫תרים‬, cs
‫ ;תרי‬zangvogel Hoogl 2:12; offerdier Lev 1:14-
Lev 15:29 Num 6:10; geliefde, duifje Ps 74:19;
II. m rij, snoer; Hoogl 1:10 Hoogl 1:11; aan de
beurt Est 2:12 Est 2:15
‫ תורה‬f onderwijzing, wet; cs‫תורת‬, sf
‫תורתו‬, ‫ תורתך‬P ‫תרתך‬, enz.; pl ‫תורת‬, sf
‫תורתיו‬, ‫ תורתיך‬en ‫תורתך‬
' ; wet Gen 26:5
Ex 12:49; onderricht Job 22:22
‫ תורק‬afgegoten, geklaard? Hoogl 1:3, vgl.
‫תמרוק‬
‫ תושב‬m bijwoner; cs ‫תושבך‬, pl ‫תושבים‬,
cs ‫ ;תושבי‬Gen 23:4 Ex 12:45 Lev 22:10 Lev 25:6+;
Num 35:15 1Kon 17:1 Ps 39:13 1Kron 29:15†
‫ תושיה‬f succesvol beleid, inzicht, wijsheid,
redzaamheid; vgl. ‫ ;חכמה‬Jes 28:29 Mi 6:9;
Job 5:12 Job 6:13 Job 11:6 Job 12:16 Job 26:3; Spr 2:7
Spr 8:14 Spr 18:1;
Job 30:22 ‫ ותמגגני תושיה‬beter K ‫= תשוה‬
‫' תשואה‬gij doet mij dreunend vergaan?'
‫ תותח‬m knuppel? Job 41:21†
‫ תזז‬hi snoeien, afsnijden; pf ‫ התז‬Jes 18:5†
‫ תזלי‬Jer 2:36 'je zult weggaan', zie ‫ אזל‬q
ipf+2f
‫ תזנות‬f ontucht, ontrouw; vgl. ‫ ;זנה‬sf
‫תזנתך‬, ‫תזנותיך‬, enz.; Eze 16:15-Eze 23:43†
‫ תחבלות‬f beleid, plannen; sf ‫;תחבולתיו‬
Job 37:12 Spr 1:5-Spr 24:6
‫ תחו‬nm Tochu, Toach 1Sam 1:1 voorvader van
Samuel = ‫ תוח‬1Kron 6:19
‫ תחכמני‬gent de Tachkemoniet, 2Sam 23:8
Adino de Esniet uit Chakmoni? zie ‫חכמני‬
‫ תחלאים‬m ziektes, kwalen; cs ‫ ;תחלואי‬sf
‫תחלאיה‬, 2f ‫ תחלאיכי‬Ps 103:23 met
440
poëtische ‫ ;י‬Deut 29:21 Jer 16:4 2Kron 21:19; ziek
van de honger Jer 14:18; †
‫ תחלה‬f begin; cs ‫ בתחלת ;תחלת‬in het
begin van 2Sam 21:9‡; ‫בתחלה‬, adv
aanvankelijk, eerst Gen 13:3‡
‫ תחלת‬f hoop, verwachting, zie ‫תוחלת‬
‫ תחמס‬m roofvogel, wellicht soort uil;
(onrein) Lev 11:16 Deut 14:15†
‫ריק‬, ‫ תחן‬nm Tachan, 1. zoon van Efraïm Num 26:35
gent ‫ ;תחני‬2. zoon van Telach, nazaat van
Efraïm 1Kron 7:25†
‫ תחנה‬f I. f medelijden, genade en
smeekgebed; sf ‫תחנתי‬, enz., pl ‫תחנות‬, sf
‫ ;תחנתיהם‬medelijden Joz 11:20 Ezr 9:8,
smeekgebed 1Kon 8:28-2Kron 6:39‡;
II. nm Techinna zoon van Eston 1Kron 4:12†
‫ תחנון‬m smeekbede; pl ‫תחנונים‬, cs ‫תחנוני‬,
sf ‫תחנוניו‬, enz.; Jer 3:21‡; niet verwarren
met ‫ תנחום‬troost
‫ תחנת‬f legerkamp; sf ‫ תחנתי‬2Kon 6:8;
onzeker
‫ תחפנחס‬nloc Tachpanches, verblijfplaats
van Jeremia in Egypte; Jer 2:16 Jer 43:7 Jer 43:8
Jer 43:9 Jer 44:1 Jer 46:14†
‫ תחפנס‬nf Tachpenes, ook ‫ תחפניס‬1Kon 11:19
1Kon 11:20†
Egyptische koningin in de tijd
van David en Salomo
‫ תחר‬wedijveren; Jer 12:5 Jer 22:15, zie ‫חרה‬
tifal
‫ תחרא‬m pantser, harnas Ex 28:32 Ex 39:23† (met
een versterkt halsgat dat niet kan
uitscheuren)
‫ תחרע‬nm Tachrea, Taharea, zoon van Mika
1Kron 9:41 = ‫ תארע‬1Kron 8:35
 ‫ת‬

‫ תחש‬I. m fijne leersoort; pl ‫ ;תחשים‬soort ‫ תיכון‬adj middelste; f ‫תיכנה‬, ff ‫;תיכנות‬

dolfijn, zeehond? doejong? Ex 25:5‡;
II. nm Tachas, neef van Abraham Gen 22:24
‫ תחת‬I. prep 1. onder Gen 1:7; ‫ מתחת‬aan de
onderkant; 2. in plaats van Gen 4:25 Gen 22:13;
3. plaats waar men zit Ex 10:23 Job 40:12 (vgl.
toges, zitvlak); 4. plaatsvervanger,
opvolger; Gen 30:2 Gen 50:19‡; 5. in ruil voor
Gen 30:15 als borg voor Joz 2:14; vanwege dat
Deut 21:14;
Deut 4:37 ‫ ותחת כי‬Deut 4:37 en aangezien; ?
lees ‫ ותחי‬en gij hebt het overleefd (zoals
vers 33);
II. nloc Tachat, pleisterplaats in de
woestijn; P ‫תחת‬, Num 33:26 Num 33:27†;
III. nm Tachat 1Kron 6:9 1Kron 6:22 1Kron 7:20 2x
‫ תחתון‬adj onderste, laagste, benedenste; f
‫תחתונה‬, pl ‫ ;תחתונת‬1Kon 6:6 Jes 22:9
Eze 40:18 Eze 40:19 Eze 41:7 Eze 42:5 Eze 42:6
Eze 43:14;
als deel van plaatsnaam; vgl. Laagsoeren,
Beneden-Leeuwen; Joz 16:3 Joz 18:13 1Kon 9:17†
‫ תחתי‬adj onderste; f ‫ תחתית‬en ‫תחתיה‬, pl
‫תחתיים‬, ‫ ;תחתיות‬Gen 6:16 Job 41:16 Joz 15:19;
Ex 19:17 ‫ בתחתית ההר‬aan de voet van de
berg; Neh 4:7 dieper gelegen; Re 1:15 in een
plaatsaanduiding 'Beneden-Gullot'; vgl.
Ex 26:28‡;
1Kon 6:6 2Kon 20:4 beter: ‫' התחתונה‬onderste'
‫ תילון‬nm Tilon, K ‫תולון‬, zoon van Simon
1Kron 4:20
‫ תימא‬nm Tema, zoon van Ismaël, Gen 25:15;
nloc zijn land Tema Jes 21:14 Jer 25:23
1Kron 1:30; ‫ תמא‬Job 6:19 in Noord-Arabië
‫ תימן‬f, m I. f het zuiden; ‫ תמן‬Job 9:9; loc
‫ימנה‬
' ‫ ת‬naar de zuidkant; Ex 26:18‡;
zuiderwind Ps 78:26 Job 39:26 Hoogl 4:16;
II. nm Teman Gen 36:11+;Joz 12:3 Jer 49:20
Eze 25:13 Am 1:12 Ob 9 Hab 3:3 1Kron 1:36 1Kron 1:53†
gent ‫ תימני‬Gen 36:34 Job 2:11+;1Kron 1:45; ‫תמני‬
Job 22:1; ‫ תימני‬1Kron 4:6 van Timni? †
‫ תימרה‬f zuil; pl cs ‫ תימרות עשן‬Joël 3:3
Hoogl 3:6 (rookzuil, poëtisch, vgl. ‫עמוד עשן‬
Re 20:40)
‫ תיצי‬gent Tisiet, uit Tis? 1Kron 11:45
‫ תירוש‬m most, druivensap; ook ‫;תירש‬
Gen 27:28‡
‫ תיריא‬nm Tirja, zoon van Jehaleleël
1Kron 4:16†
‫ תירס‬nm Tiras, zoon van Jafet Gen 10:2
1Kron 1:5†

‫ ;תחתון‬Jes 44:23 Ps 63:10 Ps 139:15 diepste ‫ תיש‬m geitenbok; P ‫ 'תיש‬pl ‫ ;תישים‬Gen 30:35
plaatsen; Eze 31:14 Eze 31:16 Eze 31:18 ‫ארץ‬ Gen 32:15 Spr 30:31 2Kron 17:11†
‫ תחתית‬de onderwereld; Deut 32:22 ‫שאול‬
‫ תך‬m druk, verdrukking; pl ‫ ;תככים‬Ps 10:7
‫ תחתית‬Ps 86:13 ‫ שאול תחתיה‬de diepe
Ps 55:12 Spr 29:13
dodenwereld
‫' מתוך‬uit de verdrukking';niet 'uit
Ps 72:14
‫ תחתים־חדשי‬nloc Tachtim-Chodsi bij het midden van' vgl. ‫' תוך‬midden'
Gilead 2Sam 24:6; onzeker; ?lees ‫ארץ‬
‫ תכה‬pu zich neervleien? pf ‫ תכו‬Deut 33:3
‫ חחתים ק 'דשה‬het land van de Hittieten
Jes 1:5 zie ‫ נכה‬pu geslagen worden
richting Kades

441
‫ת‬
‫ תכונה‬f inrichting, boedel, huis; sf ‫;תכונתו‬
inrichting van de tempel; Nah 2:10 de
Eze 43:11
hele boedel; Job 23:3 woning; †
‫ תכי‬m pauw; pl ‫ תכיים‬1Kon 10:22; ‫תוכיים‬
2Kron 9:21
‫ תככים‬m verdrukkingen Spr 129:13, zie ‫תך‬
‫ תכלה‬f perfectie, volkomenheid Ps 119:96
‫ תכלית‬f voltooiing, einde; Neh 3:21; toppunt
(van haat) Ps 139:22; ‫ עד־תכלית‬helemaal,
door en door Job 11:7 Job 26:10; ‫לכל תכלית‬
Job 28:3 helemaal tot het einde
‫ תכלת‬f purper, violet-blauw, kleurstof of stof
van die kleur; Ex 25:4‡
‫ תכן‬q toetsen; pt ‫ תכן‬Spr 16:2 Spr 21:2 Spr 24:12;
ni getoetst worden, in orde zijn; pf 3pl
‫ נתכנו‬1Sam 2:3 getoetst worden; ipf ‫יתכן‬,
‫ יתכנו‬P ‫ יתכנו‬Eze 18:25-Eze 33:20 in orde zijn
pi vastzetten, vaststellen, bepalen (wegen);
pf ‫ תכן‬Jes 40:12 Jes 40:13 Job 28:25, ‫תכנתי‬
Ps 75:4;
pu vastgesteld, afgewogen; pt ‫מתכן‬
2Kon 12:12
‫ תכן‬I. m vastgestelde maat; quotum Ex 5:18,
ijkmaat Eze 45:11;
II. nloc Token in Simeon, 1Kron 4:32 = ‫עתר‬
in de parallel Joz 19:7
‫ תכנית‬f model, voorbeeld Eze 28:12 Eze 43:10†;
vgl. ‫תבנית‬
‫ תכריך‬m wijde mantel Est 8:15†
‫ תל‬m I. m heuvel, puinheuvel; sf ‫תלה‬, ‫;תלם‬
Deut 13:17 Joz 8:28 Joz 11:13 Jer 30:18 Jer 49:2;
II. nloc ‫ תל אביב‬Tel-Abib Eze 3:15, ‫תל‬
‫ מלח‬Tel Melach en ‫ תל חרשא‬Tel Charsa
Ezr 2:59 Neh 7:61
442
‫ תלא‬q ophangen; pf sf ‫ תלאום‬2Sam 21:12; vgl.
‫ ; תלה‬pp ‫ תלאים‬Deut 28:66 opgehangen = in
gevaar;
Hos 11:7 ‫ ועמי תלואים למשובתי‬mijn volk
volhardt, bijt zich vast in afvalligheid van
mij?
‫ תלאבות‬f droogte (van het land) Hos 13:5†
‫ תלאה‬f moeite, tegenspoed; Ex 18:8 Num 20:14
Klaagl 3:5; Neh 9:32;
Mal 1:13 ‫ מה תלאה = מתלאה‬wat een
gedoe!;
‫ ראש ותלאה‬gif en moeite; ?
Klaagl 3:5
bedoeld ‫ ראש ולענה‬gif en bitterkruid
‫ תלאה‬Job 4:2 je zult moe zijn, het zal je
bezwaren, zie ‫ ;לאה‬vgl. ook Job 4:5 ‫ותלא‬
'en je bent het moe'
‫ תלאשר‬nloc Telassar, gebied in
Mesopotamië; 2Kon 19:12 Jes 37:12 ‫תלשר‬
‫ תלבשת‬f kleed, kleding Jes 59:17†
‫ תלגת‬nm Tiglat-Pileser, zie ‫תגלת פלאסר‬
‫ תלה‬q hangen; ophangen; vgl. ‫ ;תלא‬pf ‫תלה‬
Gen 40:19+,Joz 8:29, ‫ ותלית‬Deut 21:22, ‫תלו‬
Jes 22:24 Est 8:7+, sf ‫ תלום‬K 2Sam 21:12 Q
‫תלאום‬, zie ‫ ;לאה‬ipf ‫ ויתלו‬2Sam 4:12
Est 5:14+, sf ‫ ויתלם‬Joz 10:26; imp sf ‫תלהו‬
Est 7:9; inf ‫לתלות‬, pt ‫תלה‬, pp ‫תלוי‬,
‫תלויים‬, ‫ ;תלואים‬Gen 40:19 Joz 10:26 Hoogl 4:4
Est 5:14;
ni opgehangen worden; pf ‫ נתלו‬Klaagl 5:12;
ipf ‫ ויתלו‬Est 2:23;
pi ophangen; pf ‫ תלו‬Eze 27:10+
‫ תלול‬adj hoog, synoniem van ‫ גבה‬Eze 17:22†;
vgl. ‫תל‬
‫ תלונת‬f gemor Num 17:25 zie ‫תלנות‬
‫ תלח‬nm Telach, nazaat van Efraïm 1Kron 7:25

‫ תל חרשא‬nloc Tel-Charsa in Babylon;ë
(bij Kuweit?) Ezr 2:59 Neh 7:61†
‫ תלי‬m pijlenkoker; sf‫ תליך‬Gen 27:3
omgehangen, vgl. ‫תלה‬
‫ תלל‬hi bedrog plegen; met vz. ‫' ב‬jegens'; pf
‫ 'התל‬Gen 31:7, ‫ ה 'תלת‬Re 16:10+; ipf ‫יה 'תלו‬
Jer 9:4, ‫ תה 'תלו‬Job 13:9; inf ‫ התל‬Ex 8:25
Job 13:9
ho bedrogen wordem; pf ‫ הותל‬Jes 44:20
‫ תלם‬m voor (snede van de ploeg); pl cs ‫תלמי‬
Hos 10:4 Hos 12:12, pl sf ‫ תלמיה‬Ps 65:11
Job 31:38; Job 39:10 ‫' בתלם עבתו‬in de voor'
(waar het touw de os houdt, het span) ?
‫ תלמי‬nm Talmai, 1. schoonvader van David
2Sam 3:3 2Sam 13:37 1Kron 3:2;2. een Enakskind
(reus) Num 13:22 Joz 15:14 Re 1:10†
‫ תלמיד‬leerling 1Kron 25:8†
‫ תלנות‬f gemor; ook ‫תלונות‬, sf ‫תלנתיכם‬,
‫ ;תלונתם‬Ex 16:7-Ex 16:9, Num 14:27 Num 17:20
Num 17:25†
‫ תלע‬pi Job 29:17 maar zie ‫' מתלעות‬gebit';
pu Nah 2:4 in karmozijn gekleed; pt ‫מתלע‬
Nah 2:4; vgl. ‫תולעת‬
‫ תלפיות‬f in lagen of ringen (van stenen)
Hoogl 4:4†
‫ תלתלים‬adj strengen of trossen dadels,
beeld van krullend haar Hoogl 5:11
‫ תם‬adj volkomen; vgl. ook ‫תמים‬, ‫תמם‬, ‫;תם‬
1. rustig, vreedzaam Gen 25:27 Ps 37:27 Ps 64:5;
2. onschuldig, integer, vroom, oprecht,
onberispelijk Job 1:1-Job 9:22; Spr 13:6 Spr 29:10
‫ תם‬m volkomenheid; cs ‫תם‬, ‫תם־‬, sf ‫תמי‬, pl
‫ ;תמים‬1. gezondheid, volle levenskracht
Job 21:23;2. integriteit, onschuld
Gen 20:5+;2Sam 15:11 'argeloos'; 1Kon 9:4
‫ת‬
Ps 7:9+;Job 4:6 Spr 10:9‡; 3. volheid, voltooiing,
vgl. ‫ ;תמם‬1Kon 14:10;
Jes 47:9 ‫' כתמם‬in volle omvang'; NBG'51
onzeker; anders: 'plotseling, in een dag'
veronderstelt: ‫ פתאם‬of: 'als een tweeling'
(twee rampen hand in hand) = ‫;כתאומים‬
NBV'04;
‫ תמא‬nloc nm Tema, zie ‫תימא‬
‫ תמה‬q verbaasd, verbijsterd zijn; pf ‫תמהו‬
ipf ‫ תתמה‬Pr 5:7, ‫ ויתמהו‬Gen 43:33,
Ps 48:6;
‫ ויתמהו‬Job 26:11, P ‫ ית 'מהו‬Jes 13:8; imp P
‫ ת 'מהו‬Hab 1:5
hitp zich verbazen; imp ‫ התמהו‬Hab 1:5;
hitpalp ‫ התמהמהו‬Jes 29:9 zie ‫( מהה‬zelfde
betekenis)
‫ תמה‬f heelheid, onschuld; cs ‫תמת‬, sf ‫תמתי‬,
‫ ;תמ 'תך‬onberispelijkheid, deugdzaamheid;
vgl. ‫ תם‬en ‫ ;תמם‬Job 2:3 Job 2:9 Job 27:5
Job 31:6 Spr 11:3†
‫ תמהון‬m verbijstering; vgl. ‫תמהון לבב תמה‬
'verstandsverbijstering'; Deut 28:28 Zach 12:4†
‫ תמו‬helemaal, totaal; zie ‫ תמם‬q pf,
adverbiaal gebruikt; ‫ תמו למות‬Deut 2:16 tot
de laatste man dood ‫ תמו נכרתו‬Joz 3:16 al
het water is afgesneden;
‫ תמוז‬nm Tammuz, juni/juli, 4e (later 10e)
maand; zie ‫ ;חדש‬Eze 8:14 de god Tammuz =
Adonis
‫ תמול‬adv gisteren nog, onlangs Ex 4:10‡;
‫ תמול אנחנו‬Job 8:9 wij zijn van gisteren =
onervaren; ‫ תמול שלשום‬Ex 5:7 Joz 3:4 tot nu
toe, al eerder;
‫ תמונה‬f gelijkenis, beeld, gestalte; cs
‫תמונת‬, sf ‫ ;תמונ 'תך‬i.v.m. beeldverbod:
Ex 20:4; de gestalte van G-d Num 12:8; het
443
‫ת‬
aangezicht van G-d Ps 17:15; een gedaante,
verschijning Job 4:16
‫ תמורה‬f ruil; sf ‫תמורתו‬, ‫ ;תמורתה‬het
verruilde Lev 27:10 Lev 27:33; wat men ervoor
terug krijgt Job 15:31; ruilhandel Job 20:18
Job 28:17 Ruth 4:7†
‫ תמותה‬f de dood Ps 79:11 Ps 102:21; ‫בני‬
‫ תמותה‬stervelingen †
‫ תמח‬nm Temach Ezr 2:53 Neh 7:55†
‫ תמיד‬m duur, bestendigheid;
adv voortdurend, permanent; Ex 25:30‡
attributief permanent, vast ‫אנשי תמיד‬
Eze 39:14; dagelijks ‫ מנחת התמיד‬Num 4:16
het dagelijks offer; zonder toevoeging in
Daniël: het dagelijks offer Dan 8:11‡
‫ תמים‬adj geheel, gaaf; sf ‫ תמימה‬pl
‫תמימים‬, ‫תמימת‬, ‫ ;תמימי‬integer,
onberispelijk Gen 6:9‡; vgl. ‫ ;תם‬gaaf
(offerdier) Ex 12:5 Lev 3:9‡ vol, compleet (tijd)
Lev 23:15 Lev 25:30 Joz 10:13; helemaal, in zijn
geheel Spr 1:12;
‫ בתמים‬in alle oprechtheid Re 9:16
‫ תמים‬m Tummim (orakelstenen met de
Urim); pl sf ‫ ;תמיך‬Ex 28:30 Lev 8:8 Deut 33:8
Ezr 2:63 Neh 7:65†
‫ תמית‬Job 5:2 zij maakt dood; zie ‫ מות‬hi ipf
‫ תמך‬q grijpen, vasthouden, ondersteunen; pf
‫ תמכה‬Ps 63:9, ‫ תמכת‬Ps 41:13, ‫ תמכו‬Ex 17:12
Spr 31:19, sf ‫ תמכתיך‬Jes 41:40; ipf ‫יתמך‬
Gen 48:17 Spr 29:3, ‫ יתמך־‬Spr 4:4, ‫תתמך‬
Spr 11:16, ‫ אתמח־‬Jes 42:1, ‫ יתמכו‬Spr 11:16
Spr 28:17, P ‫ ית 'מכו‬Job 36:17 Spr 5:5; inf abs
‫ תמך‬Ps 17:5, cs ‫ תמך‬Jes 33:15; pt ‫תומך‬
‫ שבט‬Am 1:5 Am 1:8 scepterdrager; en ‫תומיך‬
Ps 16:5die mijn lot (erfdeel?) ondersteunt?
pl sf ‫ תמכיה‬Spr 3:18 die haar (de wijsheid)
444
vasthouden;
ni gevangen raken; ipf ‫ יתמך‬Spr 5:22
‫ תמם‬q volkomen zijn, voltooid zijn, opraken,
aan het eind zijn, omkomen; pf ‫תם‬, ‫תמו‬,
‫ תמו‬2Kon 7:13, ‫ תמנו‬Num 17:28 Ps 64:7, P ‫תמנו‬
Jer 44:18 Klaagl 3:22; ipf ‫יתם‬, ‫ותתם‬, ‫תתם‬
Eze 24:11, ‫ איתם‬Ps 19:14, ‫ ויתמו‬Deut 34:8,
‫ יתמו‬P ‫ יתמו‬Ps 102:28; inf ‫תם‬, ‫כתם־‬, sf
‫תמי‬, ‫תמם‬, enz.; volkoen zijn Ps 19:14; af
zijn 1Kon 6:22 Joz 4:10; opraken Gen 47:15;
voorbij zijn Lev 25:29; dood zijn Num 14:33;
adverbiaal gebruikt: helemaal, totaal; ‫ותם‬
‫ לריק כחכם‬Lev 26:20 helemaal vergeefs is je
inspanning;
hi af-, klaarmaken, voltooien; pf ‫והתמתי‬
Eze 22:15, ‫ התמו‬2Sam 20:18; ipf ‫ויתם‬
2Kon 22:4, ‫ תתם‬Job 22:3 volkomen juist
handelen; imp ‫ התם‬Eze 24:10 bereid, maak
klaar (gaar); inf ‫ כהתם‬Dan 8:23, ‫כהתמך‬
Jes 33:1 als je klaar bent, Dan 9:24 ‫;ולהתם‬
hitp zich volkomen, onberispelijk gedragen;
ipf ‫ תתמם‬Ps 18:26 2Sam 22:26
‫ תמם‬Deut 2:15 ‫ עד־תמם‬tot de laatste man; zie
‫ תמם‬q inf + 3mm - tot hun voltooiing
‫ תמן‬f, m Teman, het zuiden Job 9:9 Job 22:1 , zie
‫תימן‬
‫ תמנה‬nloc Timna, cs ‫תמנת‬, loc ‫ ;תמנ' תה‬1.
in N-Juda Joz 15:10; Joz 19:43?; Re 14:5+; 2.
Hebron Joz 15:57 ?= Gen 38:12 (Tamar en
Juda)+; 3. Timnat-Cheres, graf van Jozua;
‫ תמנת־חרס‬Re 2:9 = ‫ תמנת סרח‬Joz 19:50
Joz 24:30
‫ תמני‬adj van Timna of Timnat Re 15:6†
‫ תמנע‬I. nf Timna, bijvrouw van Elifas
Gen 36:22 1Kron 1:39†;
II. nloc Timna in Edom Gen 36:40 1Kron 1:36
1Kron 1:51†

‫ תמס‬m het wegsmelten, verdwijnen Ps 58:9;
vgl. ‫מסס‬
‫ תמר‬m I. f dadelpalm; pl ‫ תמרים‬Ex 15:27
Lev 23:40 Num 33:9; ‫ עיר התמרים‬Jericho de
Palmstad Deut 34:3 Re 1:16 Re 3:13 2Kron 28:15;
‫ תמר‬Re 4:5; Joël 1:12 Ps 92:13 Hoogl 7:8+;Neh 8:15;
II. nloc Tamar 1Kon 9:18 Eze 47:19 Eze 48:28;
‫ בעל תמר‬Re 20:33; ‫ חצצן תמר‬Gen 14:7
2Kron 20:2
III. nf Tamar, 1. schoondochter van Juda
Gen 38:6‡;Ruth 4:12 1Kron 2:4; 2. dochter van
David 2Sam 13:1+; 3. dochter van Absalom
2Sam 14:27 1Kron 3:9
‫ תמר‬m (dadel-)palm Re 4:5 ; ‫תמר מקשה‬
paal, vogelverschrikker Jer 10:5
‫ תמרה‬f dadelpalm-motief (siersnijwerk); pl
‫תמרת‬, ‫תמרים‬, sf ‫;תמריו‬
1Kon 6:29+;Eze 40:16-Eze 41:26;2Kron 3:5
‫ תמרוק‬f afwrijving, zalving, (reiniging van
vrouwen in de harem); pl cs ‫תמרוקי‬,
‫תמרוקיה‬, ‫ ;תמרוקיהן‬Est 2:3-Est 2:12; Q
Spr 20:30; ook ‫ מרוקיהן‬Est 2:12
‫ תמרור‬m I. m bitterheid; pl ‫;תמרורים‬
attributief: bitter; Hos 12:15; ‫מספד תמרורים‬
Jer 6:26 bittere rouwklacht; ‫בכי תמרורים‬
bitter geween Jer 31:15;
Jer 31:15
II. wegwijzers Jer 31:21
‫ תמריק‬f reiniging K Spr 20:30 zie ‫תמרוק‬
‫ תן‬m jakhals; pl ‫( תנים‬huilende
woestijnhonden); vgl. ‫ ;תנין‬watermonster
Eze 29:3 Eze 32:2 = ‫תנין‬
Mal 1:3 ‫ תנות‬slang? jakhals?; Jes 13:22-
Jes 43:20;Jer 9:10-Jer 51:37; Ps 44:20 Job 30:29
Klaagl 4:3†
‫ תנה‬I.q geven/stellen, ongebruikelijke
vormen van ‫ ;נתן‬ipf ‫ יתנו‬Hos 8:10 ?= ‫יתנו‬
‫ת‬
pf ‫ תנה‬Ps 8:2 normaal imperatief; 'gij hebt
uw macht aan de hemel gesteld' = ‫;נתתה‬
hi geven? ‫ התנו‬Hos 8:9 ?lees ‫ נתנו‬of ‫יתנו‬
(Efraïm geeft liefdesgeschenken);
II.pi bezingen; ipf ‫ יתנו‬Re 5:11 inf Re 11:40
‫ תנה‬f jakhals, pl ‫ תנות‬Mal 1:3 zie ‫תן‬
‫ תנואה‬f afkerigheid, verwijdering (in
relaties); vgl. ‫ ;נוא‬sf ‫ תנואתי‬Num 14:34;
mijn afwending (van jullie); pl ‫תנואות‬
Job 33:10 redenen tot afwending?
vijandschap?
‫ תנובה‬f vrucht, opbrengst; cs ‫תנובת‬,
‫תנובתי‬, ‫ ;תנובת‬Deut 32:13 Re 9:11 Jes 27:6
Eze 36:30 Klaagl 4:9†
‫ תנוך‬m oorlob; Ex 29:20 Lev 8:23+;Lev 14:14+
‫ תנומה‬f sluimer, slaap; pl ‫ ;תנומות‬Ps 132:4
Job 33:15 Spr 6:4;Spr 6:10=Spr 24:33†
‫ תנופה‬f het zwaaien; cs ‫ תנופת‬pl ‫;תנופת‬
meestal: gebaar van toewijding:
beweegoffer, zwaaioffer; Ex 29:24‡; Jes 19:16
‫ תנופת יד‬dreigende hand; Jes 30:32 ‫מלחמת‬
‫ תנופה‬optochten van toewijding,
processies?
‫ תנור‬m bakoven, pl ‫תנור‬, sf ‫תנוריך‬, pl
‫ תנורים‬Gen 15:17‡
‫ תנחום‬m f vertroostingen, blijken van troost;
pl ‫ תנחומים‬Jer 16:7, sf ‫ תנחמיה‬Jes 66:11,
‫ תנחומיך‬Ps 94:19; en ‫ תנחמות‬Job 15:11, sf
‫ תנחומתיכם‬Job 21:2†
Jer 31:9 ‫ בתחנונים‬smeekbeden of
vertroostingen?
‫ תנחמת‬nm Tanchumet, vader van Seraja
2Kon 25:23 Jer 40:8†
‫ תנין‬m slang, monster; pl ‫תנינים‬, ‫;תנינם‬
watermonster Gen 1:21 Ps 148:7; slang Ex 7:9-
445
‫ת‬
Ex 7:12;Deut 32:33 Ps 91:13;
draak (Leviatan)
Jes 27:1; (Rahab) Jes 51:9; gewone draak
Jer 51:34 Ps 74:13 krokodil? Job 7:12;Eze 29:3
Eze 32:2 2x gespeld ‫ תנים‬enkelvoud!; de
Slangenbron Neh 2:13
‫ תנשמת‬f uil? kameleon? (onrein); P
‫;תנ 'שמת‬
uil (genoemd tussen vogels): Lev 11:18
Deut 14:16; kameleon (genoemd tussen
hagedissen): Lev 11:30; †
‫ תעב‬ni afschuwelijk, gruwelijk zijn, vgl.
‫ ;תועבה‬pf ‫ נתעב‬1Kron 21:6; pt ‫נתעב‬
Jes 14:19 Job 15:16;
pi verafschuwen, verfoeien, gruwen van; pf
sf ‫ תעבוני‬Job 9:31 Job 19:19 Job 30:10; ipf ‫יתעב‬
Ps 5:7 Ps 106:40, ‫ תתעב‬Deut 23:8 Ps 107:18,
‫ יתעבו‬Am 5:10, ‫ ותתעבי‬Eze 16:25 = schunnig
misbruiken, ‫ ואתעבה‬Ps 119:163, sf ‫תתעבנו‬
Deut 7:26; inf abs ‫ ותעב‬Deut 7:26; pt ‫מתעב‬,
‫ מתעבים‬Mi 3:9;
Am 6:8 ‫ מתאב‬vorm vgl. ‫ תאב‬maar
betekenis van ‫תעב‬
Jes 49:7 ‫' מתעב גי‬die afschuw wekt bij het
volk' of ?lees ‫ מתעב‬pu pt 'verafschuwd
door het volk';
hi zich afschuwelijk gedragen; pf ‫התעבת‬
Eze 16:52, ‫ התעיבו‬Ps 14:1 Ps 53:2 ipf ‫ויתעב‬
1Kon 21:26
‫ תעה‬q dolen, dwalen; vgl. ‫ ;טעה‬pf ‫תעה‬
Jes 21:4, ‫ תעיתי‬Ps 119:110+, ‫ תעינו‬Jes 53:6,
‫ תעו‬Jes 16:8‡ ipf ‫ ותתע‬Gen 21:14, ‫תתע‬
Spr 7:25, ‫ יתעו‬Jes 35:8‡; inf ‫ בתעות‬Eze 44:10‡;
pt ‫תעה‬, ‫תועה‬, ‫ תעי‬Gen 37:15‡; wankelen,
onvast lopen Jes 28:7;
ni verdwalen; pf ‫ נתעה‬Job 15:31 bedrogen
uitkomen; inf ‫ התעות‬Jes 19:14 wankelen?
hi doen dwalen, misleiden; pf ‫התעה‬
Hos 4:12, ‫ התעו‬Gen 20:13‡, ‫ התעיתם‬Jer 42:20;
446
sf ‫ התעום‬Jer 50:6; ipf ‫ ויתע‬2Kron 33:9, ‫ויתעו‬
Jer 23:13+, sf ‫ תתענו‬Jes 63:17, ‫ויתעם‬
2Kon 21:9‡, 3mm+3mm ‫ ויתעום‬Am 2:4; pt
‫ מתעה‬Jes 30:28 Spr 10:17, ‫ מתעים‬Jes 3:12‡;
‫ תעו‬nm Toü of Toï, koning van Hamat
1Kron 18:9+; = ‫ תעי‬2Sam 8:9+
‫ תעודה‬f getuigenis, bevestiging Jes 8:16
Jes 8:20 Ruth 4:7†
‫ תעופה‬f duisternis Job 11:17; zie ‫ עוף‬ipf 3f 'al
is zij duister, zij wordt licht als de morgen'
‫ תעי‬nm Toï, koning van Hamat; 2Sam 8:9
2Sam 8:10; vgl. ‫תעו‬
‫ תעלה‬I. f gracht, waterloop; cs ‫תעלת‬, pl cs
‫ ;תעלתיה‬geul (om het altaar) 1Kon 18:32+;
geul, waterloop Eze 31:4 Job 38:25 waterleiding
2Kon 18:17 2Kon 20:20 Jes 7:3 Jes 36:2;
II. f genezing; Jer 30:13 Jer 46:11; †
‫ תעלול‬m boze daad; pl ‫תעלולים‬, sf
‫ ;תעלליהם‬Jes 3:4 willekeur; anderen:
kinderen, vgl. ‫עולל‬, zie ook Jes 3:12; Jes 66:4
mishandeling; (d.w.z. dat men hen hard
behandelt)
‫ תעלמה‬f het verborgene, iets geheims; pl
‫תעלמות‬, cs ‫ ;תעלמה‬Ps 44:22 Job 11:6
Job 28:11†
‫ תענוג‬m weelde, geluk, welzijn; pl ‫תענוגים‬,
sf ‫תענוגיך‬, ‫ ;תענגיה‬Mi 1:16 ‫ בני תענוגיך‬uw
troetelkinderen; Mi 2:9 ‫ בית תענגיה‬het huis
waar zij gelukkig is; Spr 19:10 Hoogl 7:7; Pr 2:8
‫ תענוגת‬genietingen
‫ תענית‬f boetedoening (vasten); sf ‫תעניתי‬
Ezr 9:5; vgl. ‫צום‬
‫ תענך‬nloc Taänak, bij de wateren van
Megiddo, Joz 12:21‡
 ‫ת‬

‫ תעע‬pil de spot drijven; pt ‫ מתעתע‬Gen 27:12; af te slachten en te verbrijzelen zodat jullie

hitpal spotten; pt mm ‫ מתעתעים‬2Kron 36:16 neervallen als een kostbare kruik
‫ תעצומה‬f volheid van kracht, macht; pl ‫ תפינים‬m stukjes, brokken; cs ‫ תפיני‬Lev 6:14;
‫ תעצומת‬Ps 68:36 ?lees ‫ תפתנה‬gij zult het verbrokkelen zie
‫ תער‬m f mes, scheermes; sf ‫תערה‬, ‫;תערך‬ ‫ פתת‬q ipf 2m+3f
Num 6:5 Num 8:7; f Jes 7:20 fig.: straftroepen; ‫ תפל‬vallen, zie ‫נפל‬
Ps 52:4 Eze 5:1;
‫ תפל‬adj I. adj zouteloos Job 6:6;
zwaardschede 1Sam 17:51 2Sam 20:8 Jer 36:23 II. m muurpleister; Eze 13:10+;Eze 22:28;
Jer 47:6 Eze 21:8-Eze 21:35†
Klaagl 2:14 pleisterwerk = niet echt?; vgl.
‫ תערובה‬f borg; ‫ בני התערבת‬de gijzelaars ‫טפל‬
(als borg) 2Kon 14:14 ‫ תפל‬nloc Tofel, ten zuid-oosten van de Dode
‫ תעתע‬Gen 27:12 spotter; zie ‫ ; תעע‬pt ‫מתעתע‬ Zee in de buurt van de Araba Deut 1:1†
‫ תעתעים‬m bespottingen; ‫מעשה תעתעים‬ ‫ תפלה‬f gebed; cs ‫תפלת‬, sf ‫תפלתי‬, enz.; pl
bespottelijk product; Jer 10:15=Jer 51:18 ‫ תפלות דוד‬Ps 72:20 = Gebeden, Psalmen
van David
‫ תף‬m tamboerijn, trommel; pl ‫תפים‬, sf
‫תפיך‬, ‫ ;תפיך‬Gen 31:27‡; ‫ תפלה‬f ongepast, ergerniswekkend iets;
Eze 28:13 kastje, zetting van een edelsteen? Jer 23:13;
onzeker Job 1:22 ‫ נתן תפלה‬overtogen woorden
spreken;
‫ תפארה‬f sieraad, pracht Jes 28:5 Jer 48:17, zie
‫תפארת‬ Job 24:12 ‫ לו ישים תפלה‬slaat er totaal geen
acht op? of: slaat geen acht op (hun) gebed
‫ תפארת‬f sieraad, pracht; P ‫ ;תפארת‬sf = ‫ תפלה‬met ‫ שים‬in de betekenis van ‫שים‬
‫תפארתי‬, ‫תפארתך‬, enz.; sieraad Ex 28:2‡; ‫ לב‬zie ‫שים‬
roem, heerlijkheid, eer Re 4:9‡
‫ תפלצת‬f schrik; sf ‫ תפלצתך‬Jer 49:16 de
‫ תפוח‬m I. m appel; pl ‫תפוחים‬, cs ‫;תפוחי‬ schrik voor jou
Spr 25:11 Hoogl 2:5; appelboom Joël 1:12
Hoogl 2:3+;
‫ תפסח‬nloc Tifsach aan de Eufraat 1Kon 5:4;
II. nm Tappuach 1Kron 2:43 = nloc ‫בית‬ 2Kon 15:16; zie ‫ ;תפוח‬misschien dezelfde
plaats
‫;תפוח‬
III. nloc Tappuach, 1.in Juda ‫ תפף‬q trommelen, kloppen; pt ff ‫תפפות‬
Joz 15:34;Joz 15:53 ‫ בית תפוח‬2.in Efraïm Ps 68:26; vgl. ‫תף‬
Joz 12:17;Joz 16:8 Joz 17:8 po zich op de borst slaan (van verdriet); pt
‫ תפוצה‬f verstrooiing Jer 25:34; onzeker; ‫ מתפפות‬Nah 2:7
‫' ותפוצותיכם‬ik zal jullie verbrijzelen' vgl. ‫ תפר‬q binden, aan elkaar naaien; pf ‫תפרתי‬
‫ פוץ‬of ‫ פצץ‬werkwoordsvorm of lees; Job 16:15; ipf ‫ ויתפרו‬Gen 3:7; inf ‫לתפור‬
‫' ותפוצותיכם‬en jullie verstrooiing' of: jullie Pr 3:7;

447
‫ת‬
pi vastnaaien, ombinden; pt ‫מתפרות‬
Eze 13:18
‫ תפש‬q vatten, grijpen, pakken; pf ‫תפש‬
2Kon 14:7‡, ‫ ותפשתי‬Spr 30:9, ‫ תפשו‬Joz 8:23,
‫תפשתם‬, Jer 40:10, sf ‫ ותפשה‬Deut 22:28; ipf
‫יתפש‬, ‫תתפש‬, ‫ אתפש‬Deut 9:17, ‫יתפשו‬,
ipf+sf ‫ ותתפשהו‬Gen 39:12, 3mm+3mm
‫ ויתפשום‬1Kon 18:40+, 1pl+3mm ‫ונתפשם‬
2Kon 7:12wij zullen hen levend grijpen; enz.;
imp ‫תפשו‬, sf ‫תפשהו‬, ‫ תפסוהו‬Ps 71:11,
‫ תפסום‬1Kon 20:18‡; inf abs ‫ תפש‬Jer 34:3, cs
‫ תפש‬Eze 14:5, ‫ לתפש‬Eze 21:16+, sf ‫לתפשה‬,
‫כתפשכם‬, enz.; pt ‫ ;תפש‬innemen Joz 8:8;
vatten Hab 2:19; zich vergrijpen aan Spr 30:9;
ni gevat, gegrepen, gevangen, betrapt,
ingenomen; pf ‫ נתפש‬Eze 12:13, P ‫נתפש‬,
‫ נתפשה‬P ‫נת 'פשה‬, ‫ נתפשת‬Jer 50:24, P
‫ נת 'פשו‬Jer 51:32; ipf ‫תתפש‬, Jer 34:3‡, P
‫ תתפשו‬Eze 21:29, ‫ יתפשו‬Ps 10:2; inf
‫ להתפש‬Eze 21:28; Num 5:13 betrapt;Jer 48:41
ingenomen; Jer 38:23 Ps 10:2 Eze 12:13;
pi vangen, grijpen; ipf 3f ‫ תתפש‬Spr 30:28
zich vasthouden ?lees ‫ תתפש‬ni ipf 2m/3f
‫ תפת‬f I. m iets om op te spuwen; Job 17:6
‫ תפת לפנים‬die men in het gezicht spuwt?
Tofet van weleer? verband met
afschuwelijke Moloch-offers?;
II. nloc Tofet, in het dal van Hinnom bij
Jeruzalem; de brandstapel ervan; 2Kon 23:10;
Jes 30:33 ‫ ;תפתה‬Jer 7:31 Jer 7:32;Jer 19:6-Jer 19:14
‫ תפתה‬m Jes 30:33 brandstapel, zie ‫תפת‬
‫ תצאה‬f uitgang, herkomst, zie ‫תוצאות‬
‫ תקהת‬nm Tokhat K ‫תוקהת‬, schoonvader
van de profetes Chulda; 2Kron 34:22 = ‫תקוה‬
Tikwa 2Kon 22:14
‫ תקוה‬I. f koord; cs ‫ תקות‬Joz 2:18 Joz 2:21†;
II. f hoop, verwachting; cs ‫תקקת‬, sf
448
‫תקותי‬, enz.; Jer 29:11‡;
III. nm Tikwa, 1. 2Kon 22:14 = Tokhat
2Kron 34:22 Q; schoonvader van Chulda; 2.
Ezr 10:15
‫ תקומה‬f het standhouden; Lev 26:37 'er zal
voor u geen standhouden aan zijn'
‫ תקומם‬adj Ps 139:21 ‫? בתקוממיך‬lees
‫ מתקוממיך‬die tegen u opstaan; zie ‫קום‬
hitpol; of ?lees ‫ מתקוטטיך‬die een afschuw
van u hebben, zie ‫ קוט‬hitpol
‫ תקון סופרים‬tekstemendatie; pl ‫תקוני‬
‫ ;סופרים‬18 plaatsen: Gen 18:22 Num 11:15
Num 12:12 1Sam 3:13 2Sam 16:12 2Sam 20:1
1Kon 12:16 Jer 2:11 Eze 8:17 Hos 4:7 Hab 1:12
Zach 2:12 Mal 1:13 Ps 106:20 Job 7:20 Job 32:3
Klaagl 3:20 2Kron 10:16
‫ תקוע‬nloc Tekoa in Juda 2Sam 14:2‡; gent
‫תקועי‬, f ‫תקעית‬, pl ‫ ;‡ תקעים‬2Sam 23:26‡;
‫ התקעית‬de vrouw uit Tekoa 2Sam 14:4
‫ תקוע‬m hoorn, trompet Eze 7:14†
‫ תקופה‬f rondgang; cs ‫תקופת‬, sf ‫תקופת‬, cs
‫תקופתו‬, pl ‫ ;תקפות‬Ps 19:7 omloop (van de
zon); 1Sam 1:20 ‫ תקפות הימים‬een jaar rond,
na verloop van tijd; Ex 34:22 2Kron 24:23
‫ תקופת השנה‬jaarwisseling (= herfst);
‫ תקיף‬adj sterk; Pr 6:10 K ‫ שהתקיף‬Q ‫שתקיף‬
‫ ממנו‬die sterker is dan hij
‫ תקן‬q recht zijn of worden; inf ‫ לתקן‬Pr 1:15;
pi in orde brengen, naar de regels opstellen;
pf ‫ תקן‬Pr 12:9; (betreft mogelijk de
stijlregels van parallelisme, maat, enz.)
‫ תקע‬q slaan, steken, stoten; ook: de trompet
steken, blazen; pf ‫תקע‬, ‫תקעת‬, ‫ותקע 'תי‬,
‫תקעו‬, ‫ תקעתם‬sf ‫ ותקעתיו‬Jes 22:23; ipf
‫ית 'קע‬, ‫ יתקעו‬P ‫יתקעו‬, sf ‫ויתק 'עהו‬
Ex 10:19‡; imp ‫ תקעו‬Jer 4:5‡; inf abs ‫תקוע‬,

cs ‫ ;לתקע‬pt ‫תקע‬, ‫תקעים‬, pl ‫ ;תקעי‬pp
‫ התקועה‬Jes 22:25; klappen (handen) Ps 47:2;
inslaan Jes 22:23; steken Re 3:21; vaststeken
Re 16:14; tent neerzetten Gen 31:25; speer
steken 2Sam 18:14; verdrijven Ex 10:19
ni gestoken, geklapt worden; ipf ‫יתקע‬, P
‫ ;יתקע‬handslag geven (als borg) Job 17:3;
gestoken worden (trompet) Am 3:6 Jes 27:13
zie ‫ יקע‬i.v.m. vormverwarring
‫ תקע‬m stoot op de sjofar, bazuingeschal;
Ps 150:3†
‫ תקעים‬m borgstelling op handslag Spr 11:15†
‫ תקף‬q overweldigen; ipf sf ‫ יתקפו‬Pr 4:12,
‫ ;תתקפהו‬Job 14:20 Job 15:24
hi sterk zijn pf ‫ שהתקיף‬K Pr 6:10, zie ‫תקיף‬
‫ תקף‬m kracht, macht; sf ‫ תקפו‬uitspr. /tokpo/
Est 9:29 Est 10:2 Dan 11:17†
‫ תראלה‬nloc Tarala in Benjamin Joz 18:27†
‫ תרבות‬f toename, aanwas; ongunstig:
gebroed Num 32:14
‫ תרבית‬f rente, steeds ongunstig: ‫נשך‬
‫ ותרבית‬rente en woekerwinst; Lev 25:36
(renteverbod); Eze 18:8 Eze 18:13 Eze 18:17
Eze 22:12 Spr 28:8†
‫ תרגל‬leren lopen; pf ‫ תרגלתי‬Hos 11:3; zie ‫רגל‬
tif
‫ תרגם‬pu vertaald; pt ‫ מתרגם‬Ezr 4:7
‫ תרדמה‬f diepe slaap; Gen 2:21 Gen 15:12
1Sam 26:12 Job 4:13 Job 33:15;
versufdheid,
verdoving Jes 29:10 Spr 19:15†
‫ תרהקה‬nm Tirhaka, koning van Ethiopië
2Kon 19:9 Jes 37:9†
‫ת‬
‫ תרומה‬f heffing; cs ‫תרומת‬, sf ‫תרומתי‬,
enz.; belasting Ex 25:2‡; offer (hefoffer)
Lev 7:34‡
‫ תרומיה‬f heilige heffing, belasting Eze 48:12†;
vgl. ‫תרומה‬
‫ תרועה‬f luid geroep; cs ‫ ;תרועת‬Lev 23:24‡;
vgl. ‫ ;רוע‬feestelijk gejubel of strijdkreten;
met ‫ תקע‬bazuinteken, geschal
‫ תרופה‬f geneesmiddel Eze 47:12†; vgl. ‫רפע‬
‫ תרזה‬f boom; soort eik? Jes 44:14†
‫ תרח‬I. nloc Terach, legerplaats in de
woestijn; P ‫ תרח‬Num 33:27 Num 33:28†
II. nm Terach, vader van Abraham, P
‫ ;תרח‬Gen 11:24-Gen 11:32;Joz 24:2 1Kron 1:26†
‫ תרחנה‬nm Tirchana, zoon van Kaleb
1Kron 2:48†
‫ תריד‬Gen 27:40 ‫ והיה כאשר תריד‬als je je
inspant? losrukt? zie ‫רוד‬
‫ תרמה‬f ‫ בתרמה‬Re 9:31 met bedrog?
heimelijk? of in Torma of in (Bet-)Aruma
‫ תרמות‬f bedrog Jer 14:14; Q zie ‫תרמית‬
‫ תרמית‬f bedrog; ook ‫תרמת‬, sf ‫;תרמיתם‬
attributief ‫ לשן תרמית‬een bedriegelijke
tong; Jer 8:5 Jer 14:14 Jer 23:26 Sef 3:13 Ps 119:118†
‫ תרן‬m mastboom Jes 33:23 Eze 27:5; seinpaal,
baken Jes 30:17; vgl. ‫ ארן‬spar
‫ תרעלה‬f dronkenschap, bedwelming; vgl.
‫ רעל‬Jes 51:17 Jes 51:22 Ps 60:5; ‫כס התרעלה‬
kelk der bedwelming
‫ תרעתי‬adj van Tira? 1Kron 2:55 (schrijvers in
Jabes)
‫ תרפים‬m afgodsbeeldjes, orakelbeeldjes;
Gen 31:19‡
449
‫ת‬
‫ תרצה‬I. f Tirsa, een van de vijf dochters van
Selofchad; Num 26:33 Num 27:1 Num 36:11
Joz 17:3†;
II. nloc Tirsa, residentie van de koningen
van Israel; Joz 12:24;1Kon 14:17-2Kon 15:16;
mooie stad Hoogl 6:4
‫ תרש‬nm Teres, eunuch aan het Perzisch hof
Est 2:21 Est 6:2†
‫ תרשיש‬I. nloc Tarsis; loc ‫ ;תר 'שישה‬plaats
niet met zekerheid bekend; 1Kon 10:22‡;
belangrijke havenstad Jona 1:3;
II. m edelsteen, jaspis, turkoois? chrysoliet?
Ex 28:20 Ex 39:13 Eze 1:16 Eze 10:9 Eze 28:13
Hoogl 5:14 Dan 10:6†;
III. nm Tarsis, 1. zoon van Javan Gen 10:4
1Kron 1:7 = de stad; 2. een Perzische vorst
Est 1:14
‫ תרשתא‬m titel van de Perzische stadhouder
in Judea; Ezr 2:63 Neh 7:65 Neh 7:69 Neh 8:9
Neh 10:2†
‫ תרתן‬m veldmaarschalk? titel in het
Assyrisch leger; Jes 20:1 2Kon 18:17†
‫ תרתק‬nm Tartak, ezelgod van de Avieten in
Samaria 2Kon 17:31†
‫ תשומת‬f wat in de hand is gesteld; iets
geleends, onderpand, deposito; ‫תשומת יד‬
Lev 5:21; †
‫ תשנה‬f zij verhieven (hun stem) Ruth 1:14; zie
‫ נשע‬q ipf 3ff
‫ תשאות‬f lawaai; gejubel Zach 4:7, geschreeuw
Job 39:7, gedreun, gedender Job 36:29 Jes 22:2
450
‫ תשב‬zij bleef, zij ging zitten Ruth 2:14; zie
‫ ישב‬ipf 3f
‫ תשב‬m bijwoner, zie ‫תושב‬
‫ תשבי‬adj de Tisbiet, van Tisbe = Elia;
1Kon 17:1 1Kon 21:17 1Kon 21:28 2Kon 1:3 2Kon 1:8
2Kon 9:36†
‫ תשבץ‬m stof in (hokjes-)patroon geweven of
geborduurd Ex 28:4†; vgl. ‫שבץ‬
‫ תשובה‬f wat terugkomt; cs ‫תשובת‬, sf
‫תשבתו‬, pl ‫תשבת‬, sf ‫ ;תשובתיכם‬1.
terugkeer, 1Sam 7:17; ‫ תשובת השנה‬over een
jaar, het jaar erna; 2Sam 11:1 1Kon 20:22
1Kon 20:26 1Kron 20:1 2Kron 36:10; 2. antwoord
Job 21:34 Job 34:36
‫ תשוה‬f stormgedruis? chaos?; K ‫תשוה‬
Q ‫' תושיה‬wijsheid' maar ?bedoeld
Job 30:22
‫ ;תשואה‬zie ‫ תושיה‬en ‫תשאות‬
‫ תשועה‬f hulp, redding; cs ‫תשועת‬, sf
‫תשועתי‬, enz.; verlossing, hulp, redding
1Sam 11:9+; overwinning Re 15:18; heil Ps 40:11
‫ תשוקה‬f verlangen, begeerte; sf ‫תשוקתו‬,
‫ ;תשוקתך‬Gen 3:16 Gen 4:7 Hoogl 7:11†
‫ תשורה‬f geschenk 1Sam 9:7†
‫ תשיה‬f wijsheid, zie ‫תושיה‬
‫ תשיעי‬num adj negende Lev 25:22‡
‫ תשע‬num negen; f ‫תשעה‬, cs ‫;תשעת‬
Gen 5:27‡; ‫ תשעים‬negentig Gen 5:9‡; ‫תשיעי‬
negende Lev 25:22‡;
‫ תשתחו‬diep buigen zie ‫ שחה‬hitp
‫ תתר‬zij liet over Ruth 2:14; zie ‫ יתר‬hi ipf
 Afkortingen

Afkortingen

Bijbelboeken (in de volgorde van de Hebreeuwse Bijbel)

Gen - Ex - Lev - Num - Deut
Joz - Re - 1Sam - 2Sam - 1Kon - 2Kon
Jes - Jer - Eze
Hos - Joël - Am - Ob - Jona - Mi - Nah - Hab - Sef - Hag - Zach - Mal
Ps - Job - Spr
Ruth - Hoogl - Pr - Klaagl - Est
Dan - Ezr - Neh - 1Kron - 2Kron

code voluit
+ en verder in dit hoofdstuk of boek
++ of ‡ en elders, ook in andere boeken
† alle voorkomens zijn hier genoemd

1,2,3 eerste, tweede, derde persoon van werkwoordsvorm of aanvoegsel

abs absoluut (meestal infinitief)

adj bijvoegelijk naamwoord
art vorm met lidwoord (i.v.m. klinkers)

cs casus constructus, smichoet

du dualis (tweevoud)
e.a en anderen, en elders
e.v. en volgende vers (of verzen)
f vrouwelijk (of: zelfstandig naamwoord, vrouwelijk)
ff vrouwelijk meervoud;

hi hifil
hitp hitpaël
hitpal hitpalel, met herhaling van de wortelletter
hitpo hitpoël met een /o/ inplaats van /a/
ho hofal
imp imperatief, gebiedende wijs
inf infinitief, onvervoegd werkwoord (cs tenzij aangegeven abs)
ipf imperfectum of futurum, jiktol
irr onregelmatige vorm
juss jussief (zelden aangegeven)

451
Afkortingen

K Ketib, vorm zoals de tekst luidt

l lees = (misschien) te lezen als
loc locatief, onbeklemtoond affix /a/
m mannelijk (of: zelfstandig naamwoord mannelijk)
mm mannelijk meervoud
narr narratief (wajiktoll)
nf naam van een vrouw
ni nifal
nitp nitpaël
nloc naam van een plaats
nm naam van een man
obj object, voorwerp
P vorm in Pausa
part partikel, zoals "ha" of "et"
pi piël
pl meervoud
po poël
pil,pol pilel of polel, piël/poël met herhaling van de wortelletter
pu pual
Q Qeré, vorm zoals de Masoreten lezen
q qal
sf suffix, aangehangen persoonlijk voornaamwoord
sg enkelvoud

vb werkwoord (of als zodanig gebruikt)

vz voorzetsel

Bijbelvertalingen
CAN'48 Petrus Canisiusvertaling 1948
LXX Griekse vertaling 'Septuagint'
NBG'51 Vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap, 1951
NBV'04 Nieuwe Bijbelvertaling 2004
SVV Statenvertaling
VULG Latijnse vertaling 'Vulgaat'
WIL'75 Willibrord-vertaling 1975
WIL'95 Herziene Willibrord-vertaling 1985

452