EKL LSTES ekil 1 Kamu Sektrnde alan Harita Mhendislerinin Karlatklar Sorunlar................

59 ekil 2 zel Sektrde alan Harita Mhendislerinin Karlatklar Sorunlar......................63 ekil 3 Kamu ve zel Sektrnde alan Harita Mhendislerinin Karlatklar Sorunlar..66

TABLO LSTES Tablo 1 Kamu Sektrnde alan Harita Mhendislerinin Karlatklar Sorunlar...............58 Tablo 2 zel Sektrde alan Harita Mhendislerinin Karlatklar Sorunlar.....................62 Tablo 3 Kamu ve zel Sektrnde alan Harita Mhendislerinin Karlatklar Sorunlar.65

NDEKLER Sayfa

EKL LSTES ..................................................................................................................... 1 TABLO LSTES ................................................................................................................... 2 NDEKLER ...................................................................................................................... 3 ZET ..................................................................................................................................... 4 ABSTRACT ........................................................................................................................... 4 GR..5 1 1.1 1.2 1.3 2 2.1 2.2 3 3.1 3.2 3.3 4 DZENLENEN KURULTAYLARDA NE IKAN SORUNLAR .................... 6 Harita Bilimsel Kurultaylarnda ne kan Sorunlar ve zm nerilerileri ....... 6 Mesleki Sorunlarn Tartlmas ve Gelecee Ynelik Politikalarn Belirlenmesi.28 Kalknma Planlarnda ne kan Sorunlar ve zmleri.................................... 30 HARTA MHENDSLERYLE YAPILAN GRMELER......37 Kamu Sektrnn Sorunlar ve zm nerileri ................................................ 37 zel Sektrn Sorunlar ve zm nerileri ...................................................... 43 SONULAR ...................................................................................................... 49 Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay ncelemelerinden Ortaya kan Sonular .... 49 Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaylardaki Sorunlarn zm Sreci ................. 55 Harita Mhendisleri le Yaplan Grmelerin Sonular.................................... 57 NERLER ........................................................................................................ 69

KAYNAKLAR .................................................................................................................... 71 ZGEM ......................................................................................................................... 72

ZET
Bu aratrma, kamu kurumlarnda ve zel sektrde alan harita mhendislerinin yaptklar uygulamalarda karlatklar sorunlar belirlemek ve bu sorunlarn zm yollarn aratrmak amacyla yaplmtr. Aratrma lkemizde dzenlenen eitli kurultay ve seminerlerden, kalknma planlarndan ve harita mhendisleri ile birebir yaplan grmelerden oluturulmutur. Sorun ve zm ilikisi kurularak yaplan aratrma ayn zamanda meydana gelen sorunlarn tarihsel adan deiimini de gzler nne sermektedir. Aratrmalardan ve grmelerden elde edilen sonular analiz edilmi, sorunu oluturan nedenler hem tablosal hem de grafik olarak gsterilmitir. Bu alma ile harita mhendislerinin hem teknik konularda hem de sosyal hayatta sorunlar ve bu sorunlarn zm yollar belirlenmitir.

ABSTRACT
This research has been made in order to identify the problems that the survey engineers who are working in public and private sectors encounter in practice and to search out solutions for these problems. The research has been constituted from various councils and seminars, development plans and the interviews made with the survey engineers. The research which is made by correlating the problem with solution displays the change of problems from a historical perspective. The results obtained from the researches and interviews have been analysed and the reasons causing the problems have been displayed both in tables and charts. The social and technical problems of the survey engineers and solutions for these problems have been identified with this study.

GR
nsan kaynakl her almada problemler olduu gibi harita mhendislerinin de yaptklar almalarda sorunlar vardr. Harita mhendislerinin sorunlarn irdelemek ve zm nerilerini aratrmak amacyla yaptm bu alma blmden olumaktadr. almamn birinci blmnde, yirmi be sene boyunca dzenlenen harita kurultaylarnda, devlet planlama tekilatnn hazrlam olduu kalknma planlarnda ve harita mhendislerinin dzenlemi olduu eitli panel ve seminerlerde ne kan sorunlar incelenmi ve bu sorunlarn zm yollar belirlenmitir. almann ikinci blmn, sorunlarla karlaan ve sorunlar hakknda en kapsaml bilgile sahip olan harita mhendisleriyle yaplan grmeler oluturmaktadr. Kamu kurumlarnda ve zel sektrde alan harita mhendisleriyle yaptm grmelerde en ok karlatklar sorunlar ve bu sorunlarn zm iin yaplmas gereken almalar belirlenmitir. almann nc ve son blmnde ise sorunlarn ncelikle bilimsel adan tarihsel deiimleri ve mesleimizin geldii nokta gzler nne serildi. Blmn devamnda ise ncelikle kamu ve zel sektr alanlarnn karlatklar sorunlar ayr ayr deerlendirildi daha sonra ise karlalan sorunlar ortak bir sonuta birletirildi.

1-DZENLENEN KURULTAYLARDA NE IKAN SORUNLAR VE ZMLER

1.1- Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaylarnda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

1. Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaylarnda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin Harita Kadastro Sektrne ilikin sorunlarn, niversitelerden, kamu kuram ve kurulularndan ilgili uzmanlarn katlm ile tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerileri gelitirmek zere dzenlenen 1.Harita Kurultay, 23 ubat- 27 ubat 1987 gnleri arasnda Ankarann TCK Konferans Salonunda gereklemitir.

1.1-Arazi, Bina ve mar Uygulamalar Hakkndaki Bilgi Sistemleri ve Sorunlar 1.1.1-Mlkiyet Durumu le lgili Bilgi Sistemleri Sorunlar ve Sonular Tapu kaytlarnn bilgisayarla aktarlmas olduka yava olmaktadr. Bu sorunun nedenleri; Eski tapu kaytlarnda uygulanan sistem, bilgisayarn kullanlmasndaki phecilik ve meydana gelecek deiiklie kar isteksizlik Halen uygulanan sistemlerdeki, geni apl bilgilerin, bilgisayara aktarlmas zor ve zaman alc olmakta ve tapu kaytlar eski ve elle yazl olduundan okuma zorluu Bilgi sistemindeki zellik nedeniyle yksek seviyede bilgisayar teknolojisi ihtiyac Sorunun giderilmesi ile elde edilecek kazanmlar; lem iindeki yapy belirlemekteki zorluun giderilmesi Temel bilgiler blgesel olarak datlmtr. Bu nedenle de datm dzenlenmi bilgi sisteminin oluturulmas ok amal bilgisayarlama iin daha geni bir arazi bilgi sisteminin oluturulmas Tapu kaytlarnn bilgisayara aktarlmas ile yaplan ilemler kolay, hzl ve ucuz hale gelecek 1.1.2-Kayt leme ve Haritalandrma Uygulamalarnda Ortaya kan Sorunlar ve Sonular Bilgisayarla tescil sisteminin grndnden daha da zor olmas Maliyet hesabnn belirlenememesi ve tek bir kurumun imknlarnn tesinde olmas Bu sorunlarn nedenleri; Bilgi unsurlarnn okluu ve bunlar arasndaki karmak iliki stisnai durumlarn izlenerek snflandrlmas ve gncelletirme ileminin eitlilii Manel kayt sisteminin yetersiz dokmantasyonu En son bilgilere kadar gemii de dahil etme ve her iki bilgi arasnda ilikiyi gsterme gereksinimi
6

 Etkileimli bir sistem kurma istei ve maddi imknlarn yetersizlii 1.1.3-Bilgi Sistemlerindeki Temel Sorunlar Bilgi paylam ve Entegrasyonu Her kurum kendi bilgisini kendi elde ettii ve bilgi paylam yapmad iin ortaya kan sorundur. Bunun sonucunda salanan ekonomik ve pratik yararlar geni oranda kaybolur ve sistemin salad faydadan yararlanmak olanaksz olur. Merkezi idare organlar arasndaki bilgi paylam Kurumlar aras iletiimi ve bilgi alveriini salayacak koordinatrlkler ve idari birimler oluturma gereksinimi Bilgi toplama ve informasyon sistemlerinin dzenlenmesi htiya olan bilgiye en yakndaki ve konu ile en ilgili kurumun elde etmesi ve bu bilgiyi ihtiya duyan kurumlarla paylamas iin oluturulmas gereken sistem eksikliidir Merkezi idare ile mahalli idareler arasnda dalm Bilgi sistemlerinin dzeltilmesi sonucu bamszlklarn kaybetmek istemeyen Mahalli idareler ile Merkezi idareler arasnda oluan sorundur. Bilgi sisteminin lke genelinde etkili olabilmesi iin btn kurum ve idarelerin btnlk iinde almas gerekir. 1.2-Harita ve Kadastro Hizmetlerinde Karlalan Sorunlar ve neriler Balca Sorunlar; retilen haritalarn kullanm alanlarnn snrl olmas ve gncelletirme almalarnn yaplmamas Ayn yere ait eitli ama iin retilen haritalarda kullanlan sistemlerin farkllk gstermesi. zellikle hukuki boyut kazandrlmas gereken haritalar ile hukuki boyut kazandrlm haritalarn ilikilendirilmesindeki sorunlar Kurulular arasnda i blm ve koordinasyon yaplmas mmkn olmadndan hizmet boluklar oluuyor ve mkerrer haritalarn oluturulmas ile kaynak israf oluyor. Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn rettii 1/5000 lekli STKH dnda kalan 1/2500 ve daha byk lekli haritalarda bilgi birlii ve standartlarn olmamas Harita-Kadastro hizmetlerini lke genelinde yrtecek ve ynlendirecek merkezi bir kuruluun olmamas Kadastro hizmetlerinde, ehir alanlar, tarm alanlar ve orman alanlarnda mlkiyet sahipliliinde farkl kurallarn uygulanmas eitli kurulular tarafndan retilen belgeler ve bilgiler lke dzeyinde ayn standartlar tamadndan yapmndan sonra uygulamada ekimesiz yerlerde bile doan anlamazlklar neriler; Topraa getirilecek her trl yatrm ve dzenlemelere altlk olacak baz bilgileri ieren tek tip harita retimine geilmelidir. lke nirengi nivelman ana balanty zorunlu klacak, bunun dnda harita retimine izin vermeyecek dzenleme yaplmaldr. Askeri amal haritalar hari, sivil amal harita-kadastro hizmetlerinin yapmnda ve yrtlmesinde tek bir kurulu sorumlu olmaldr.

 Harita-Kadastro hizmetlerinin tamamn kapsayacak bir yasa hazrlanp, niteliksiz almalara son verilmelidir. Haritalar yaatma ve gncel tutma zorunlu hale getirilmelidir. zel sektr ile birlikte almalar yaplmal ve zel sektre gereken kolaylk gsterilmelidir.

2.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin Harita Kadastro Sektrne ilikin sorunlarn, niversitelerden, kamu kuram ve kurulularndan ilgili uzmanlarn katlm ile tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerileri gelitirmek zere dzenlenen 1.Harita Kurultay, 6 ubat- 10 ubat 1989 gnleri arasnda Ankarann DS Konferans Salonunda gereklemitir.

2.1-Orman Kadastrosundaki Sorunlar Orman kadastro iin haritaclarla ormanclar arasndaki sorunlar, ibirlii yapmamalar Orman kadastrosu iin retilen yasalarn srekli deimesi, deiiklikler iin meslek odalar ve niversitelerden gr alnmamas Orman kadastrosunun sonulandrlmas iin valilik onaynn yasadan karlmas Orman kadastro komisyonlarnn bamszlklarn yitirmesi ve gvenirliini yitirmesi Ormandan srekli araziler karmak, orman vasfndaki yerlerin artk kullanlmamas 2.2-Kadastroda Yer Gsterme (Aplikasyon) Sorunlar Yaplacak ilemlerdeki hata paynn nceden belirlenmemi olmas Yaplan ilemlere gre belirlenecek yanlma pay ile ilgili herhangi bir hukuksal dzenlemenin olmamas Aplikasyon verilerinin, uygulamaya gemeden nce yeterince kontrol edilmemesi ve tersimat hatalarndan arndrlmamas Aplikasyonu yaplan noktalarn yeni llerle takviye edilmemesi ve dzenlenen aplikasyon krokilerinde gsterilmemesidir. Bunun sonucunda sabit tesisleri kaybolmu ya da kaybolmaya yz tutmu paftalarn uygulama kabiliyetini yitirmesine neden olmaktadr. Aplikasyon krokilerinin dzenli bir ekilde arivlenmemesi 2.3-Krsal ve Kentsel Alan Dzenlemelerinde Sektrn Sorunlar Yaplan almalarda karlalan en byk sorun zerinde shhatli sabit tesislerin bulunduu haritalarn hizmete verilmemesidir. Plan ve haritalarn eksik ve gncellikten uzak olmas vatandan kendi iini kendin yap dncesiyle hareket etmesine neden olmu ve karmaa domutur. Mlkiyet sorununun kontrol altna alnamamas Halk arasnda Kafa parseli diye bilinen ve tarlalarn hibir plan ve teknie bal kalnmakszn paralara ayrlmas sonucu hisseli sorunu olumutur. eitli zamanlarda karlan af yasalar yeni sorunlar ve karmaay beraberinde getirmitir.

 Belediyelere imar faaliyetleri iin verilen yetkiler ktye kullanlm ve adam kayrma, objektif olmama sorunlarn beraberinde getirmitir. Kadastrodaki yetersiz altlklar ve gncellikten uzak olmas Tarm alanlarnn ok fazla paralanmas ve devamndaki altyap sorunlar Toplulatrma almalarna yeterince nem verilmemesi

2.4-zel Sektrdeki Sorunlar ve nerileri Balca Sorunlar; Yaplan ilemler sonrasnda ihale bedelinin alnamamas zel sektrn i alannn geniletilmesi ve fotogrametrik harita ihtiyalarnn ve kadastral hizmetlerin yapmnn zel sektre devredilmemesi Harita hizmetlerinin projelerden ayrlarak ihale edilme ynteminin benimsenmemesi ve sonucunda doan ekonomik ve uygulama sorunlar zel sektrde serbest alan brolarn okluu ve bunlarn bir araya gelip sektr oluturamamas Kamu kurulularnn kontrol ilemleri srasnda ii kmaza sokmalar, ii yapc ve ksa srede standartlara uygun olarak yapmna yardmc olmamas Kurumlarda yaplan ihalelerde karne art aranmas Karnesiz brolarn okluu ve denetim eksiklii stikrarl i aknn salanamamas Teknik kadro, teknik eleman, ekipman ve mali ynden rgtlenmemek Yasa ve ynetmeliklerdeki eksiklikler Fotogrametrik yntemin kullanlmasndaki fizibilite eksiklii ve ihale artnamelerinde bu yntemin kullanlmamasn istemek zel sektr ve kamu sektr arasndaki koordinasyon ve egdmn olmamas Bu egdm salayacak herhangi bir kurum ya da bir rgtlenmenin olmamas Yatrmlarn byk oranda rizikolu oluu neriler; hale yntem ve artnamelerinde yaplacak dzenlemelerle zel sektrn personel donanm ve mali glerine gre yeterlilikleri tespit edilmelidir. Karne ynetmelii hizmet boyutlarn ierecek biimde dzenlenmeli; zel sektr tanmlarna yeni boyutlar getirilmelidir. hale bedeli dk olan iler birletirilerek, grup olarak ihaleler yaplmaldr. Byk projelerde ve nemli ilerde avans messesesi gelitirilmeli ve bu konudaki belirsizlikler giderilmelidir. Kamu kurulular ile zel sektrn g birlii yapaca ilerle ilgili yntemler gelitirilmelidir. Odann zel sektr zerindeki denetimini etkinletirecek kurallar gelitirilmelidir. Harita kadastro hizmetlerinin hzlandrlmas iin harita kadastro fonu kurulmas salanmaldr. Fotogrametrik yntemle de byk lekli harita retme yetkisi zel sektre tannmal; bunun iin kanunlarda gerekli dzenlemeler yaplmaldr. Nitelik boyutunda gelitirilen kurallara uygun retim benimsenmeli; grafik retimden vazgeilmelidir. Birim fiyat ve pozlar gelitirilmelidir.
9

 zel sektrn dier lkelerde hizmet stlenmesi iin kamu kurulularnn tevik ve destei salanmaldr.

3.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm neri

Trkiyenin Harita Kadastro Sektrne ilikin sorunlarn, niversitelerden, kamu kuram ve kurulularndan ilgili uzmanlarn katlm ile tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerileri gelitirmek zere dzenlenen 3.Harita Kurultay, 28 Ocak- 1 ubat 1991 gnleri arasnda gereklemitir. 3. Harita Kurultaynda bir panel ve ak oturum yaplmtr. 3.1- Kentsel Sorunlar Plansz yaplamann ve gecekondulamann nlenememesi sonucunda doan imar ve altyap sorunlar Kurumlarn ve belediyelerin ortak almamas sonucunda kentleme politikas oluturulmamas ve bunun sonucunda doan sorunlar Kent iindeki arazi ve arsa dzenlemelerinde, ortaya kan adaletsiz uygulamalar nlemek amacyla iyi bir tanmaz deerleme ynteminin gelitirilmemesi Hazine adna tescil edilen alanlarn imar planlarnn hazrlanmamas ve oluturulacak arsalarn gerek ihtiya sahiplerine uygun koullarla datmlar gerekletirilmemesi Kanalizasyon, su borular, elektrik ve telefon kablolar, doalgaz borular gibi teknik altyap tesislerinin yer altndaki konumlarnn llmemsi ve henz haritalarnn oluturulmamas 3.2-Tarmsal Sorunlar Tarmsal verimliliin artrlabilmesi iin Arazi Toplulatrmasna yeterince nem verilmemesi 3.3-Kadastrodaki Sorunlar Kadastro bilgi ve belgelerinin krsal alan dzenlemelerinde, imar planlama ve uygulama faaliyetlerinde ve her tr projelendirme almalarnda kullanlabilecek nitelik ve ierikte retiminin yaplmamas Halihazr haritalar ile kadastro planlar arasnda salkl iliki kurulabilmesi iin lke nc Derece Yzey Ann henz oluturulmamas Kadastro teknik hizmetlerinin zel sektr olanak ve kaynaklaryla retiminden yeterince yararlanamamak 3.4- Gizlilik Sorunu
10

 Harita ve Harita Bilgilerinin Gizlilii" konusunun henz zmlenememesi Savunma amal olmayan haritalar ve harita bilgileri gizlilik kapsamndan karlmamas 3.5- Yeniden Yaplanma Sorunu Gnmze kadar harita ve kadastro hizmetleri birbirleri ile btnleik hizmetler olarak deerlendirilememesi Harita kadastro hizmetlerinin tmnden sorumlu ve yetkili bir devlet kuruluu belirlenmemesi ve yeniden rgtlenme ihtiyac

4.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar, neri ve Sonular

Trkiyenin harita kadastro hizmetlerine ilikin sorunlarn niversite yelerinin ve kamu kurumlar uzmanlarnn katlmyla yeni teknolojik yntemleri sergileyerek, kurumlar ve kiiler arasnda deneyim aktarmn salayarak ve tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerilerini gelitirmek amacyla dzenlenen 4. Harita Kurultay 1-4 ubat 1993 gnleri arasnda Ankarada gerekletirilmitir. 4.1- Krsal Toprak Sorunlar Tarm topraklarnda istenen verim salanamamaktadr. Trkiyenin % 2.5 dolaynda olan nfus art dikkate alnarak ve tarm rnleri asndan kendine yeter bir lke konumuna gelebilmesi iin, tarm topraklarnn evreyi ve toprak ve su kaynaklarn koruyacak bir yaklam iin tarmda daha yksek verim alnabilmesi iin; sadece GAP blgesinde youn biimde uygulanmakta olan arazi dzenleme ve arazi toplulatrma almalar btn lke dzeyine yaygnlatrlmal, sulama kanallar ile arazi dzenleme faaliyetleri mutlaka bir egdm iinde projelendirilmeli ve uygulanmaldr. Sulama ve dzenleme faaliyetleri bir egdm iinde projelendirildiinde hakl ve adil olmayan kamulatrma ilem ve giderleri de tasarruf edilmi olacaktr. 4.2- Kentsel Toprak Kullanm ve mar Sorunlar: Kamu eliyle yaratlan kentsel rantlarn yine kamu yararna kullanlmasnn ve arsa dzenleme almalarnda zellikle meslek rgtlerinin katlmasnn ve desteinin salanmas ynnde nlemler alnmaldr. Konut retiminde olduu gibi, arsa retimi de kredi mekanizmalaryla desteklenmelidir. Salkl ve ekonomik bir kentleme ynetimi iin asgari koul olan kent bilgi sistemi yaygnlatrlmal ve standartlar gelitirilmelidir. Tanmaz mallarn gerek deerlerine dayal deerleme haritalar retimine balanmaldr. Deerleme haritalan yardmyla alm satm, kredilendirme, Emlak
11

Vergisi, kamulatrma ilemleri, ipotek ve benzeri ilemlerde kolaylk ve adalet salanacak ve bu ilemlerde alnmakta olan har ve vergiler daha anlaml deerlere ulaacaktr. Kentlerdeki kanalizasyon, ime ve kullanma suyu, telefon, elektrik, doalgaz ve benzeri teknik altyap tesislerinin projelendirilmesi ve bu tesislerde meydana gelen arza yerlerinin belirlenebilmesine olanak verecek, ynlendirici haritalarn hazrlanmasna zaman geirilmeden balanlmaldr. 4.3- Kadastrodaki Sorunlar: Toprak ve mlkiyetle ilikili tm sorunlarla dorudan ilikili olan kadastronun 6. Be Yllk Kalknma Plannda ngrld biimde 10 ylda bitirilmesi hedefi de gzetilerek kadastro bilgi ve belgelerinin krsal ve kentsel topraklardaki her tr dzenleme ve projelendirme almalarnda kullanlacak ierik ve standartlara ulatrlmas esas alnmaldr. eitli amalarla dzenlenen haritalar ile kadastro haritalar arasnda salkl iliki kurulabilmesi iin lke 3. derece yzey a projesi, retilecek her trl byk lekli harita ve planlar iin dayanak olacak biimde ve olabildiince ksa zamanda gerekletirilmelidir. ada kadastro, toprak-insan ilikilerini dzenleyen bilgi sistemidir. Bu ilikiler imardan altyapya, mlkiyetten yargya, ulatrmadan sulamaya, dier btn mhendislik hizmetlerine uzanan bir ilikiler btn olarak ele alnmaldr. Harita kadastro bilgi sistemi dier sektrlerde oluturulacak bilgi sistemlerinin mekn boyutlu altln oluturacak biimde hazrlanmaldr.

4.4- Harita ve Harita Bilgilerinin Gizlilii Sorunu: Uzaktan alglama ve uydu jeodezisindeki gelimeler, harita ve harita bilgilerindeki gizlilik sorununu ortadan kaldrmtr. Bu nedenle 6. Be Yllk Kalknma Plannda ngrld biimde harita ve Harita Bilgilerinin Temin ve Kullanma Ynetmelii gnmz koullarna uygun hale getirilmelidir.

5.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Harita-Kadastro Sektrne ilikin teknolojik gelimelerin ve sorunlarn, niversiteler, kamu kurum ve kurulularndan gelen meslektalarn katlmyla tartlarak irdelenmesi, bilimsel ve kalc neriler gelitirmek amacyla dzenlenen 5.-Harita Kurultay 31 Ocak - 3 ubat 1995 gnleri arasnda Ankarada gereklemi bulunmaktadr. 5.1- mar Affnn Dourduu Kentleme Sorunu:
12

 Kamu eliyle yaratlan kentsel rantlarn kamu yararna kullanlmasnn salanmas yerine yama olaynn gn getike artmas, gerekli nlemlerin alnmamas bunun yerine gerek siyasal gelecek kaygs gerekse yamadan nemalananlar iin 10 ylda bir gelen imar aflar ile byk oranda alt yapdan yoksun, arpk kentleme sonucu zaten kmazda olan kentlere plansz g zendirilmektedir. Kamu arazileri ve zel mlkiyetler zerine imara aykr yaplama ile bu alanlar, byk rant getiren blgelere dntrlmekte, sahillerimiz ayrcalkl kii ve kurululara dorudan ya da dolayl igal ettirilmekte, zelletirme maskesi altnda yeni yama alanlar yaratld gzlenmektedir. ada kentlemenin imar aflar ile deil, ncelikle arsa retmekten gemekte olup bu almann balangcnn ise harita-kadastro hizmetleri olduu gzden uzak bulundurulmamaldr.

5.2- Uydu lme yntemlerindeki Standart Eksiklii: Uydu lme yntemlerinin gelimesi ve mesleimizde kullanm iin test ve deneme almalarnn younlamaktadr. Mesleki standartlarda, genel kurullarda ve anlaylarda byk bir deiiklie gidilmesi gerekmektedir. Acil olarak bu yaplmazsa, teknolojik gelimelerin sunduu nimetlerden gelii gzel yararlanlmas, kavram ve standart kargaalarna yol amas doal olacaktr, Gnmzde hzla gelien teknoloji zel sektr ve kamu sektrnn kulland donanm ve yazlm byk apta deitirmektedir. Bu gelime kamu sektr ve niversiteleri pahal donanm ve yazlma byk yatrm yapmaya zorlarken, yatrmlarda ok az pay olan zel sektr zor durumda brakmaktadr

5.3- Bilgi Sistemi Eksikliinin Yaratt Sorunlar: Toprak-insan ilikilerinin zmnde kent bilgi sistemi, corafi bilgi sistemi, arazi bilgi sistemi ve benzeri isimlerle tanmlanan sistemlerin kurulmas iin btn harita ve kadastro sistemi deiime zorlanmaktadr. Kurumlar bu deiime engel olmamal yaplan almalara katkda bulunmaldr.

5.4- zel Sektrde Pazarlama Sorunu: zel Sektr kendini yeterince tantamamaktadr. Yaplan ulusal ve uluslar aras projelerde zel sektr destekleyici faaliyetlerde bulunulmas gereklidir. Toplumun geliimi iin kamu ve zel sektr birlikte egdm halinde almaldr.

13

6.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin harita kadastro hizmetlerine ilikin sorunlarn niversite yelerinin ve kamu kurumlar uzmanlarnn katlmyla yeni teknolojik yntemleri sergileyerek, kurumlar ve kiiler arasnda deneyim aktarmn salayarak ve tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerilerini gelitirmek amacyla dzenlenen 6. Harita Kurultay 03-07 Mart 1997 gnleri arasnda Ankarada Hilton Oteli toplant salonunda yaplmtr. 6.1- Yeniden Yaplanma Sorunu: Bu kurultay, sektrde insan kaynaklarndan balayarak kurumsal yaplara kadar kendimizi gzden geirmemizi gerektiren bir iradeyi ortaya koymutur. Bizim dmzdaki koullar bizi bu yeniden yaplanmaya zorlamaktadr. Var olan yaplarla 21. yzyl kucaklamamz olas grnmemektedir. Ortada deiimi zorunlu klan nedenler vardr. Sorun, bu zorunlu deiimin sahibi olabilme sorunudur. Kurumsal tanmlar yeniden yaplmaldr. Bu anlamda Harita Genel Komutanl bnyesinde yrtlmekte olan harita ilerinin savunma amalaryla snrlandrlarak, sektrde harita yapm konusundaki bilgi ve deneyim birikimlerini tek bir at altnda toplayan sivil bir Harita Genel Mdrl kurulmaldr. Bata Trk Medeni Kanunu olmak zere Kadastro Yasasnn, mar Yasas ve kamulatrma ile arazi toplulatrmas mevzuatlarnn yeni batan ele alnmas gerekmektedir. Yeniden yaplanma, sektrn insan kaynaklar dzleminde de yeni yaklamlar kanlmaz klmaktadr. 6.2- Krsal ve Kentsel Alanlardaki Oluan Rantlar: Harita Kurultay; krsal topraklara gtrlen altyap hizmetleri ve baraj,hava alan vb.tesisler nedeniyle yaplan kamulatrmalar sonucu oluan rant konusunu da ele almtr. zellikle GAP Blgesindeki kamusal yatrmlar blgede oluacak rantlar balamnda incelemitir. Krsal toprak dzenlemelerinin tad nemin dikkate alnd kurultayda, dzenlemeler yoluyla yaratlacak rantlar gz nnde tutarak konuya nemle eilmek gerektiini saptamtr. Kamu yatrmlaryla yaratlan rantlarn bir blmnn kamuya, topluma dndrlmesi gerekmektedir. Bu nedenle yetkililerin konuyla ilgili olarak bugnlerden deerlendirmeler yapmalar gerei vardr. Kurultayda, hazinenin mlkiyetindeki tarm topraklarnn 4070 ve 4071 sayl yasalarla elden karlmasnn sorunlar yarataca dile getirilmitir. zellikle 1985 ylnda mar Yasasnda yaplan ve demokratikleme asndan deer verdiimiz ancak tek bana yeterli saymadmz imar plan yapma ve yaptrma konusunda belediye meclislerine ve valiliklere verilen yetkilerin kullanlmasnda ortaya kan olumsuz sonularn vurgulanmas gerekmektedir. Topraktaki mlkiyet anlay, kendi mlk zerinde dilediini yapma ve para kazanma hakk olarak grlmektedir. Mlkiyet hakk kent planlamasn belirleyen temel bir hak
14

olmaktan karlarak, bu hakkn, topraktan yararlanma hakk olarak kabul edilmeli ve konut hakknn tpk eitim, salk vb. temel bir insanlk hakk olduu kabul edilerek,"mar aff " gibi yamaya dayal ve kaak kentlemeyi kkrtan uygulamalar sona erdirilmelidir. 6.3- Krsal ve Kentsel Toprak Dzenlemelerindeki Sorunlar: Kaak yaplarn ve arpk kentlemenin yaratt sorunlar Kentlerdeki rant kavgalarnn oluturduu karmaa ve haksz rekabet sorunlar 3194 sayl mar Yasasnn yetersiz olmas ve uygulamada yaratt sorunlar Krsal toprak dzenlemesi olan arazi toplulatrmas politik dzeyde yeniden ele alnarak, yasal ynetsel ve teknik boyutu ile bir krsal kalknma ve doa koruma arac olarak tasarmlanmaldr

6.4- Teknik konularda ve Mesleki Uygulamalarda Karlalan Sorunlar: 6.4.1- Corafi Bilgi Sistemleri Uygulamalarda bir dankln vardr bunun sonucunda da sorunlar oluur. Kurumlarda farkl modeller denenmekte, sonular ve deneyimler konusunda gr al-veriinde iletiim noksan gzlenmektedir buda gereksiz bilgi edinimini ve iletiim sorunlarn doulur. Kavramsal olarak ortaya kan sorunlar amak, uygulamada daha sonu alc modeller konusunda almalar yapmak, zellikle belediyelere ynelik olarak daha gl sektrel nermeler gelitirmek sorunlarn en nemli zmdr. 6.4.2- Fotogrametri ve Uzaktan Alglama Fotogrametri ve uzaktan Alglamaya gereken nem verilmeli, gelien teknolojik almalar takip edilmelidir. Fotogrametri, teknolojideki gelimeleri en hzl biimde kendine yanstan ve gelecekte digital fotogrametri teknolojisi ile bilgi sistemlerine gerek boyutta bilgilerin retilmesinde ana kaynak olacak ve bilgi sistemlerindeki veriden doan sorunlar zlebilecektir. Yerel ve Blgesel Ynetimler; ky alanlarna ynelik planlamalar, su havzalar vb. doal kaynaklarn korunmas ve kontrol iin yeni teknolojilerden zellikle yksek dorulukta ekonomik, hzl ve ok zamanl bilginin toplanabildii ve deerlendirilebildii,uydu grnt ileme,sisteminden yararlanmaldr. 6.4.3- Global Position Sistems (GPS) GPS sisteminin jeodezik altyaps oluturulamadndan, kamu kurum ve kurulularyla serbest alan harita mhendisleri arasnda zaman zaman sorunlar olumaktadr.
15

 GPS ile ilgili uygulama ve ynetsel anlamda ynetmeliin oluturulmas, bu ynetmeliin uygulanabilirliinin salanmas, kamu kurum ve kurulularnda bu balamda kontrol mekanizmalarnn yaygnlatrlmas gerekmektedir.

7.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin harita kadastro hizmetlerine ilikin sorunlarn niversite yelerinin ve kamu kurumlar uzmanlarnn katlmyla yeni teknolojik yntemleri sergileyerek, kurumlar ve kiiler arasnda deneyim aktarmn salayarak ve tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerilerini gelitirmek amacyla dzenlenen 7. Harita Kurultay 1-5 Mart 1999 tarihinde Ankarada Bilkent Oteli Sakarya Salonunda yaplmtr. 7.1- Yeniden Yaplanma Sorunu: Kadastro bilgi sisteminin bir an nce yerlemesi ve kullanlmas asndan, yeniden yaplanma srecine girilmelidir. Kadastro almalarndaki sorunlar nlemek iin, Uluslararas lmeciler Federasyonunun (FIG) ngrd "2014 Projesi" olarak ifade edilen, kadastro almalarnn tek bir at altnda toplanmas projesine ilikin almalara imdiden balanmaldr. zel sektrn i alan olan belediyelerde yeniden yaplanma balatlmaldr. Harita mhendislerinin maddi adan karlatklar sorunlar nlemek iin, anahtar teslimi mantyla yaplan byk proje hizmetlerinin iinde maddi anlamda kmsenmeyecek oranda yer eden harita hizmetlerinin ayr olarak ihale edilmesi iin gerekli ilemler, ivedilikle yaplmaldr.

7.2- Kadastro, mar ve Mlkiyet likileri Kadastronun yaplmas ve yenilemesindeki en nemli sorun, gnmzde yaplan yenileme almalarnn sadece paftalarn yenilenmesi amacyla yaplmasdr. Kadastro hizmetlerindeki karkl nlemek iin kadastro almalarnn tek bir kurumda toplanmas ve tek elden yrtlmesi gerekmektedir. Kentlerdeki yaam alanlarnn planlanmasnn uygulanamamasnn en nemli nedeni duyarllk ve yatrmc kurulular arasndaki koordinasyon eksikliidir. Bunun sonucunda oluan sorunlar nlemek iin koordinasyonu salayacak birimler oluturulmaldr. Anayasada kamu mallarnn tanmlanmad, Medeni Yasada ise ak deniz, akarsu, hava ve benzeri kamunun kullanmna ak olan tanmazlarn nitelenmedii, bunun uygulamada byk boluk ve sorunlar yaratt vurgulanmtr.
16

7.3- Kentlemedeki Sorunlar: lkemizin nemli bir sorunu gecekondu ve arpk kentlemedir. Bu sorunun zm ise gecekondular yasallatrmak deil, nlemektir. Kent bilgi sistemlerinin modern kent ynetiminde salad yararlar, kimi belediyelerin ynetimleri tarafndan kabul edilmi grnmekte ve uygulama olanaklar aratrlmakla birlikte, pek ok belediye ynetimi henz konunun farknda bile deildirler. Belediyeleri bu konuda bilgilendirmek ve sorunsuz bilgi sistemleri oluturulmaldr. Kentlerdeki rantlamann nne geilmeli yaplan yanllklarn ve ranta gz yuman yerel ynetimlerin cezas yasada belirtilmeli bu konuda bir dzenleme yaplmaldr.

7.4- Corafi Bilgi Sistemleri, Uzaktan Alglama ve Fotogrametri lke dzeyinde yaplan CBS almalar yetersizdir. almalarn lke geneline yaylmas ile daha doru sonular alnacak ve daha verimli kullanm salanacaktr. Uzaktan Alglama ve Fotogrametrik almalar teknolojinin de gelimesiyle artmtr ancak yeterince yaygn deildir. Saysal Fotogrametri u an itibari ile deerlemede yeteri kadar iyi deildir. Fotorametrik deerlendirmenin operatr tarafndan yaplmas daha iyi sonu vermektedir.

8.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin harita kadastro hizmetlerine ilikin sorunlarn niversite yelerinin ve kamu kurumlar uzmanlarnn katlmyla yeni teknolojik yntemleri sergileyerek, kurumlar ve kiiler arasnda deneyim aktarmn salayarak ve tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerilerini gelitirmek amacyla dzenlenen 8. Harita Kurultay 19-23 Mart 2001 tarihleri arasnda Ankarada Bilkent Otelde gerekletirilmitir. 8.1- Yeniden Yaplanma Biliim ve letiim teknolojilerinin hzla gelitii yeni bir bin ylda nihai rn haritann insana hizmet etmesi iin evrensel standartlara sahip olacak bu haritann gerekletirilebilmesi ynnde organizasyon ve rgtlenme almalarnda, meslek kademeleri, yasa ve ynetmeliklerde grev, yetki ve sorumluluklarn belirlenmesi ve buna paralel olarak retim, hizmet, tantm ve eitim politikalarnn oluturulmas birincil sorun olarak ne kmtr.

17

8.2- Bilgi Sistemleri Bilgi sistemleri konusunda standartlarn hala olumad, her kurumun kendi bilgi sistemi kurallarn oluturduu, bunun nlenmesi iin, ncelikle dnyadaki gelimeler de dikkate alnarak ulusal bazda bilgi standartlarnn oluturulmasnn zorunluluu vurgulanmtr. 8.3- Mhendislik Projelerinde Karlalan Sorunlar Kurultay sresince eitli kurum ve kurulularca srdrlmekte olan projeler, projelerden elde edilen deneyimler, yaanan sorunlar dile getirilmi ve u neriler ortaya kmtr; Yeni Byk lekli Haritalarn Yapm Ynetmelii Bakanlar Kurulu Karar ve Babakanlk Onay ile bir an nce yrrle girmelidir. Uluslar aras yaklamlar nda ulusal mesleki politikalar retmeli ve gelitirilmelidir. Kamu, zel sektr ve niversiteler birlikte retmeyi renmelidir. 8.4- Uygulamada Karlalan Etik Sorun Uygulamada karlalan etik sorunun k biimleri; kiyzllk, Politik yalan, Siyasetin yozlamas, Bilimsel almalar, Bilimsel yanltma, Kurusal yozlama, Yolsuzluk ve rvet eklindedir.

9.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin harita kadastro hizmetlerine ilikin sorunlarn niversite yelerinin ve kamu kurumlar uzmanlarnn katlmyla yeni teknolojik yntemleri sergileyerek, kurumlar ve kiiler arasnda deneyim aktarmn salayarak ve tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerilerini gelitirmek amacyla dzenlenen 9. Harita Kurultay 31 Mart-4 Nisan 2003 gnleri arasnda Ankara Bilkent Hotelde gerekletirilmitir. 9.1- Mesleki Sorunlar Mesleki sorunlar u balklar altnda toplanmtr: ncelikli Hedef, Kamu Alannda Yeni Bir Yaplanma, Eitim-retim Alanndaki Hedefler, Kamu Sektrndeki Hedefler, Yerel Ynetimlerdeki Hedefler, zel Sektrle lgili Hedefler, Sektrn Hukuksal Yapsyla lgili Hedefler, Sektrn Genelini Kapsayan Hedefler 9.2-Tanmaz Ynetimindeki Sorunlar ve zm nerileri
18

 Meknsal planlarn ekonomik olarak deerlendirilmesi, kentsel-krsal topraklarmzn edeerlik ve deer eitlii ilkesiyle daha haka dzenlenebilmesi ve kamu yatrmlar sonucu ortaya kan rantn tekrar kamuya dndrlmesi, tanmaz piyasalarnn aklk ve gvene kavuturulmas, hak tesislerinde taraflara yol gsterilmesi, haka bir tanmaz vergi sisteminin olumas, tanmazlarn likitidesi, tanmazlarn nesnel tarafsz ve gvenilir olarak deerlenmesi ile olasdr. Ancak lkemizde tanmaz deerlemesi alannda denetleyici ve dzenleyici bir ileve sahip, deerlemenin, teknik, etik ve uygulama standartlarn belirleyen uzmanlarn sorumluluklarn dzenleyen, seimi, eitimi ve yetkilendirilmesini salayan btncl bir sistem ve kurumsal yaplanma henz oluturulmamtr. Sermaye Piyasas Kurulu tarafndan 2001 ylnda balatlan almalar bu alanda bir ilk olmasna karn, lke koullarna gre btncllkten uzak, snrl ve yetersizdir. Tanmaz Deerlemesi uygulamalarnn tm kamu ve zel sektr uygulamalarn kapsayan btncl bir sisteme dnmesi deerleme alannda alacaklarn teknik ve etik adan yeterliliklerin, deerleme veri yntem belgelerinin bir yasal dzenleme ile standartlatrlmas, toplum yarar ilkesini gzeten bir tanmaz ynetimi politikasnn hedefi olmaldr. Toprak dzenlemelerinde baarl bir yeniden yaplanma, lke toprak politikas dorultusunda st karar organlarnca saptanan bir grev tanm erevesinde kapsam belirlenen faaliyetlerin; tze, yntem ve rgtsel bileenlerinin bir btnlk iinde hi birinde en kk bir boluk, belirsizlik, kukulu durum, eliki yada fazlalk ve yineleme brakmayacak biimde tasarlanp somutlatrlmasn gerektirir. lkemiz koullar iin tasarmlanacak bir krsal toprak dzenleme yasas ve kuruluu iin bu gelimeler gz nnde tutulmaldr. E-Devlete gei srecinde, kamuda yrtlen arazi ve ifti kayt sistemi ve milli emlak otomasyon projelerinin, DS Bilgi Sistemi, KGM-BIS ( Karayollar Genel Mdrl Bilgi Sistemi ) ve benzeri projelerin sonularnn ulusal corafi bilgi sistemlerinin veri tabanna salayaca katknn nemi vurgulanmtr.

9.3- Kalite Gvenlii ve Ynetmelikteki Sorunlar ve zm nerileri Byk lekli Harita ve Harita Bilgileri Ynetmelii nin uygulamaya geirilmesi, mesleimizin uygulanmasna bir disiplin getirecektir. Bu disiplin, mesleimizin, dier mesleklere gre duruunu belirleyecektir. Mesleki sorumluluk ve etik standartlara sahip kmay ve tam olarak uygulamay gerektirir. Bu nedenle, ynetmelii doru anlamak ve uygulamak konusunda Harita ve Kadastro Mhendisleri Odas yannda dier Kamu Kurumlar ve tm meslektalarmzn zerlerine deni yapmalar beklenmektedir. Ynetmeliin tantlmas ve anlalmasn salama iin bir tantm eitim program gelitirilmelidir. Aklamal ynetmelik hazrlanarak kullanma sunulmaldr.
19

Ynetmelie uygun birim fiyat analizlerinin yaplp, gereki maliyetlerin belirlenmesi gerekmektedir. Ynetmeliin uygulanmas Oda tarafndan izlenmeli ve bu izlemeyi salayacak mekanizmalar kurulmaldr.

9.4- Gncel Teknolojilerdeki Sorunlar ve zm nerileri 9. Trkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda, bilimsel bilgiden beslenen teknolojik gelimelere k tutan ok sayda bildiri yer almtr. Konum bilgilerinin retilmesine yarayan uzaya yerletirilen yapay uydu sisteminden yaynlanan sinyalleri deerlendiren Global Konum Belirleme Sistemi (GPS), baka bir yapay uydu sistemi grntlerini ileyen tarmsal rekolte, deniz kirliliinin, deniz akntlarnn, su havzalarnn izlenmesi ve kontrolne ulam planlamasna olanak veren uzaktan alglama sistemi, kltr varlklarnn dokmantasyonu ile gelecee tanmasnda byk yararlar salayan lazer tarama tekniklerinin fotogrametrik kullanm konularnda prezisyon ve verimlilik incelenmi, tartlm ve nemli sonulara ulalmtr. Donanm, alet ve aralardaki gelimelerden baka analiz, yorumlama, hesap yntemlerinin ele alnd oturumlarda lme teknikleri yannda, matematik modelinin geliimi ele alnmtr. zm nerileri Mhendislik lmeleri uygulamalar iin jeodezik standartlar hazrlanarak uygulamaya konulmaldr. oluturulmasnn yan sra, bunlarn uygulamas da ynetmeliklere konulacak maddelerle salanmaldr. Mhendislik lmeleri standartlarnda mutlaka hidrografik lmelere de yer verilmelidir.

10.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin harita kadastro hizmetlerine ilikin sorunlarn niversite yelerinin ve kamu kurumlar uzmanlarnn katlmyla yeni teknolojik yntemleri sergileyerek, kurumlar ve kiiler arasnda deneyim aktarmn salayarak ve tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerilerini gelitirmek amacyla dzenlenen 10. Harita Kurultay 28 Mart-1 Nisan 2005 tarihleri arasnda Ankarada ODT Kltr ve Kongre Merkezinde gerekletirilmitir.

20

10.1- Corafi Bilgi Sistemindeki almalar ve Karlalan Sorunlar Kurultaymzda ok farkl alanlarda gerekletirilen CBS uygulamalar konusunda bildiriler sunulmutur. Tarihi eserlerin belgelenmesi, ulam plan optimizasyonu, kent bilgi sistemleri, hasta izlenmesi, arz zinciri ynetimi vb. bir dizi konu anlan almalardan bazlardr. Kukusuz, CBS uygulamalarnn yasal bir altla kavuturulmas ve ulusal lekte kurumsal bir yapya kavuturulmas, gerek bu uygulamalarn kullanmn yaygnlatracak, gerekse uygulama birliinin salanmas nedeniyle niteliksel bir srama yaratacaktr. Kurultayda CBS konulu oturumlarda etik konusuna da deinilmi, etik kavramnn gnmzdeki ve gelecekteki ynetsel mekanizmalarn koulsuz yardmcs olacak ve karar vermede belirleyici destei salayacak olan CBS uygulamalarndaki yeri ve nemi tartmaya almtr. Ayrca CBS uygulamalarnn doru ve gvenilir platformlara dnmesi iin sistemin ve sisteme altlk oluturan verilerin nitel ve nicel analizlerinin yaplmas gerektiinin alt izilmitir.

10.2- Arazi Ynetimdeki Sorunlar Trkiyenin; brakn mekansal bilgi sistemlerini oluturmay, lke koordinat sistemlerine bal tesis kadastrosunu bitirip iyelik sorunlarn zemedii; sosyo-ekonomik planlama anlaynn yaama geirilmemesinin sonular olarak ortaya kan yksek oranda gecekondu ve kaak yaplama ile salanan kentleme; insan haklar balamnda ele alnan zel iyeliin lke kalknmasna ynelik yaplarda kamulatrmaya kar korunamamas ve kamulatrmalarn devletimize ok yksek bedellere mal olmas; arazi ynetimi ile ilgili tm alma alanlarnda temel aralardan biri olan tanmaz deerlemesine yeterli nemin verilmemesi; arazi idare sistemini oluturan tzel altlklar ve kurumsal yaplamadaki ok ballk, vb. arazi ynetiminin lkemiz iin yaamsal nemini gsteren somut gstergelerden yalnzca birkadr.

10.3- 2B Sorunu ve Orman Kadastrosundaki Sorunlar, Yaplmas Gerekenler Kurultay kapsamndaki oturumlarda gndeme getirilen ve canl tartmalarn yaand nemli konulardan biri de orman vasfn yitirmi alanlarn orman rejimi dna kartlmas anlamna gelen 2B uygulamalar ile orman kadastrosu sorunlar oldu. Kurultayda yaplan oturumlar ile orman alanlarnn igali ile yaplamann olduu alandaki konutlarn nemli bir blmnn iftlik ve/veya malikne olarak deerlendirildii tespit edildi. zetle, 2B uygulamas gerekte plansz bymeyi ve kaak yaplamay zendirmekten baka bir amaca hizmet etmedii kurultay tarafndan alnan ortak karardr. Bu

21

tr yaplamay ve ormanlarn vasfn kaybetmesini nlemek iin gerekli mevzuatlar hazrlanp bu kurallara uyulmas gerekir.

11.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin harita kadastro hizmetlerine ilikin sorunlarn niversite yelerinin ve kamu kurumlar uzmanlarnn katlmyla yeni teknolojik yntemleri sergileyerek, kurumlar ve kiiler arasnda deneyim aktarmn salayarak ve tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerilerini gelitirmek amacyla dzenlenen 11. Harita Kurultay 2-6 Nisan 2007 tarihleri arasnda Ankarada ODT Kltr ve Kongre Merkezinde gerekletirilmitir. 11.1- Krsal Alan Dzenleme Projelerinde Blok Planlamasndan ve Derecelendirme Haritalarndan Doan Sorunlar lkemizin tarmsal kalknmasndaki en nemli uygulamalardan bir tanesi de krsal alan dzenlemeleridir. lkemizde bu uygulamalarn yatrm programna alnmas bal bana bir olaydr. Bu nedenle yatrm programlarna alnan bu projelerin tm hazrlklarnn yaplp ok hzl bir ekilde uygulamaya geirilmesi gerekmektedir. Projelerin zmnde ilk bilgilerin doruluu ok nemlidir. lk bilgilerden elde edilen verilere dayanlarak bir takm proje faktrleri elde edilmektedir. Bu proje faktrlerinin en nemlisi derecelendirme haritalar ve blok planlamasdr. Bu iki proje elemannn ok isabetli yaplmas proje zmlerini kolaylatrmakta, i srelerini azaltmakta; toplumsal olaylarn kontrol altna alnmas baarlmakta ve daha ekonomik maliyetlerle projeler bitirilmektedir. 11.2- Tarm Topraklarnn Kentsel Arsa Olarak mara Almasnn Getirmi Olduu Sorunlar ehirleme, ortaya ekonomik sosyal, fiziksel, politik ve hatta ideolojik bir takm problemler karmtr. Kentlerin olumasnda tarm arazilerinin yok olmamas iin kentleme talebinin nnde planlama yaplmaldr. Kentsel arsa retiminde imar planna uyulmaldr. Planlama aamasnda; blge plan, evre dzeni, nazm imar plan kararlar blgesel faktre gre oluturulmaldr. Kentsel arsa retiminde speklatrler nemli rol oynamaktadr. Tarm topraklarnn kentsel arsa haline dnmesi srecinde speklatrler nce topra bugnk kullanm deeri zerinden satn almakta ve imar sonucu oluan deer zerinden satmaktadrlar. ou kere de kentler plann saptad gelime ynlerinde deil speklasyona konu olan topraklarn bulunduu ynde gelimektedir. Tarm arazilerinin kentsel arsaya dnm srecide yaanan sorunlara ilikin zm nerileri gelitirilmelidir. 11.3- Yerel Ynetimlerde Meknsal Veriye Olan htiyalar, Karlalan Sorunlar Kente ait altyap ve styap almalar, planlama faaliyetleri, mhendislik projeleri gibi kentin geliimine ynelik tm uygulamalarda meknsal altlklar kullanlmaktadr. Kent Bilgi Sistemi oluturma faaliyetlerinin artt gnmzde belediyelerin ou meknsal ve meknsal olmayan veri toplama almalarna hz vererek birok veriyi gereksiz yere depolamaya almaktadr. Kent Bilgi Sistemi ad altnda toplanan bu verilerin ileride veri plne dnecei aikrdr. Belediyelerin bilgiden yararlanma ihtiyac, meknsal veriye olan gereksinimler, veri altyaps, veri standartlar, veri paylam ve kurum ii-d
22

koordinasyona ynelik almalarn yaplarak ortaya konmas faydal olacaktr. Bu almada, kent bilgi sistemi oluturmaya ynelik belediyelerde kullanlacak meknsal veriye olan ihtiyalar, veri altyaps, veri standartlar, veri paylam ve koordinasyon gibi konular incelenerek, karlalan sorunlar ve Kent Bilgi Sistemi iin nemi verilmeye allmtr. 11.4- Trkiye Kadastrosunda rgtlenme Sorunu Gelien temel bilgi teknolojileri, kadastro retim ve yaatlmasnn yeniden yaplanmasn gerekli duruma getirmitir. 20 yl nce 3045 sayl yasa ile grevleri belirlenen ve rgtlenen Tapu ve Kadastro genel Mdrlnn hizmet ve rgt, gnmz gereksinimlerini karlayamaz duruma dmtr ve yeniden yaplandrlmas gerekmektedir. Tapu ve Kadastro hizmetlerinin ve bu hizmetleri gnmz teknolojisi ile hzl, ekonomik ve gncel biimde yrtecek uygun bir Tapu Kadastro sisteminin ve rgtnn yeniden yaplandrlmas, uygun personel sisteminin oluturulmas gerekmektedir. Planlama ve projeleme altl olarak ve salkl bir arazi ynetimi iin gereksinim duyulan ok sayda corafi veri bulunmaktadr. Bu veriler kmesinin Tapu ve Kadastro hizmetleri ile btnletirilmesinin ve arivlenmesinin de uygun bir ynteminin kurulmas gerekmektedir. Tapu ve Kadastro sistemi ve rgtnn yeniden yaplandrlmas konusunda yaplan almalar ortaya koymak, irdelemek ve gelien dnya koullarnda, gelimi baz lkelerdeki yeniden yaplandrma almalarn da irdeleyerek Trkiye Tapu Kadastro Hizmet ve rgtnn yeniden yaplandrlmas konularnda neriler gelitirmek bu sunumun konusudur. 11.5- Kadastro almalarnda Orman Yerlerinin Tespitinde kan Sorunlar Trkiye kadastrosu yaplrken, ou blgelerde orman arazilerinin bulunduu yerler en sona brakld iin hal kadastrosu yaplamamtr. Bunun balca sebebi, mevzuat gerei bu arazilerin ounlukla Hazine adna tespit edilmesinden doan huzursuzluklar ile arazi lmelerinde karlalan glklerdir. Bu iki temel sebepten dolay kadastro tekilatlar ormanla ilikili alma alanlarna temkinli yaklamlardr. Bu yaklamda ayrca, toporafik yap, iklim ve bitki rts durumuna bal olarak; gr imkn, alma alanlarna ulam ve arazide dolam artlarnn da etkisi olmutur. Bu yzden ou merkezlerden uzak orman kylerinde kadastro gecikmitir. Karadeniz Blgesi bu gecikmeden en ok etkilenen blge olmutur. zellikle Dou Karadeniz blgesinde toporafya, iklim ve bitki rts dolaysyla zaten ok zor yrtlen almalar, orman davalarnn okluuyla da aksam ve ihale yoluyla yaplan hzl kadastro da bu hizmetin ksa zamanda tamamlanmasn salayamamtr. Blgede srdrlen kadastro almalarnda lme ve haritalama teknikleri dolaysyla yaplan verimli almalara karlk, itirazlar ve hukuki davalar dolaysyla istenen baar salanamamtr. Hemen her alma alannda ormanla ilikili arazilerin varl dolaysyla, snrlandrma ve tespit almalarnda ok sayda itirazla karlalmaktadr. Bu itirazlarn ou orman idaresi tarafndan yaplmakta ve parsel malikleri mahkemelerde sren davalarla uramak zorunda kalmaktadrlar. Bu uralar, zaten zor artlarda yrtlen kadastro almalarna olan gveni zedelemekte ve kadastro hizmetini yrten resmi grevlilerin almalarn da olumsuz etkilemektedir. Blgede mlkiyet kadastrosu yaplrken ayn anda orman kadastrosu yaplmay, orman snrlar dna kartlmas gerekli alanlar iin 2a ve 2b uygulamalarn geciktirmektedir. Bylece, imdilik bilim ve fen bakmndan orman niteliini kaybetmi olsa bile, zamanla bu yerlerin kendiliinden ormanlamas kanlmaz olacaktr. nk iklim ve toprak yaps blgenin kendiliinden aalanmasna son derece elverilidir. Bu durum, ileride yaplacak orman kadastrosu almalarnn da ok zor geeceine bir iarettir.
23

te yandan kadastronun gecikmi olmas, tespit ve snrlandrmada belgelerin yerine uygulanmasn gittike zora sokmaktadr. Baz tapular yerine uygulamada bilirkii bulmak kolay olmaktan kmtr. Artk bilhassa kylerde arazilerin sahiplerini ve snrlarn, yre ve semt adlarn, eski insanlarn adlarn bilerek yerine uygulayacak yallar bulmak gn getike zorlamaktadr. Bu nedenle, kadastronun nndeki engeller kaldrlarak almalar bir an nce tamamlanmaldr. Aksi takdirde bu problemler, ileride ok daha byyerek iinden klmas imknsz olacaktr. lkemizin kalknmasnda temel bir hizmet olan kadastro bilgilerinin btn araziler iin toplanmas btn almalardan nce gelmektedir. Kimin, nerede, hangi nitelikte ve ne kadar arazisinin olduunun bilinmesi ancak kadastronun tamamen yaplmasyla mmkndr. Kadastronun yaplmas mlkiyet arazileri kadar orman, mera ve yaylak arazilerinin belirlenmesi iin de gereklidir. Dou Karadeniz blgesinde bu eit arazilerin hukuki durumu henz tam olarak belirlenmemitir. Bildiride, bu blgede kadastro almalarnn srdrld orman kylerinde karlalan sorunlar dile getirilmi ve bu sorunlarn zmnde hukuki ve teknik adan dikkate alnmas gereken baz nerilere yer verilmitir.

12.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trkiyenin harita kadastro hizmetlerine ilikin sorunlarn niversite yelerinin ve kamu kurumlar uzmanlarnn katlmyla yeni teknolojik yntemleri sergileyerek, kurumlar ve kiiler arasnda deneyim aktarmn salayarak ve tartarak bilimsel, btncl ve kalc zm nerilerini gelitirmek amacyla dzenlenen 12. Harita Kurultay 11-15 Mays 2009 tarihleri arasnda ODT Kltr ve Kongre Merkezinde baaryla gerekletirilmitir. 12.1-Jeodezik ve evresel almalardaki Sorunlar ve zm nerileri Depremlerin nceden kestirilmesi ve jeodinamik amal almalarda yerbilimcilerle yapt ortak almalarla, afet ynetimi ve deprem sonras hasar tespit almalar bata olmak zere uzaktan alglama ve corafi bilgi sistemi uygulamalaryla deprem balnda nemli sorumluluklar stlenen bir disiplindir. Kurultaymz kapsamnda, depremlerin nceden kestirimi amal jeodezik uygulamalar, uzaktan alglama ve corafi bilgi sistemleri ile deprem hasarlarnn belirlenmesi, orman yangnlarnn etkilerinin belirlenmesi, afet ynetimi vb. konularda daha etkin almalar yaplmaldr. 12.2-Fotogrametrik ve Uzaktan Alglama almalarndaki zm nerileri Yersel fotogrametri, dijital fotogrametri, yersel ve uydu bazl konum belirleme teknikleri ve dier Harita ve Kadastro Mhendislii disiplini uygulamalar tarihi ve kltrel deerlerin belgelenmesi srecinde nemli bir rol stlenmektedirler. Tarihi ve kltrel deerlerin korunmas ve belgelenmesi konusuna eitim programlarnda daha arlkl olarak yer verilmeli ve mesleimizin uygulama alanna giren bu konuda yetki ve sorumluluklarn yasal olarak tanmlanmas iin ura verilmesi istenmitir.
24

12.3-Kadastro almalarndaki Sorunlar ve zm nerileri Kurultay kapsamnda gerekletirilen kadastro oturumlarnda lkemizdeki Kadastro alglay ve yaps ile ilgili kapsaml bir dnm gereklilii vurgulanmtr. Arazi ynetimi ve e-devlet almalarnn, yasal dzenlemelerde bir lde yer bulduuna, ulalabilir ve saysal verinin ncelik tekil ettiine deinilmitir. Trkiye Kadastrosunun tamamlanabilmesi iin zel sektr desteinin alnmasna karar verilmesiyle 2004 - 2008 arasnda 538 proje szlemeye balanarak kadastro almalarnn yrtld belirtilmitir. 3402/22.a kapsamnda yaplacak Yenileme, Gncelleme ve Saysallatrma almalar srasnda, ykseklik bilgilerinin ve dier detaylarn yeniden bir harita yaplmasna gerek kalmayacak ekilde ve gnmz teknik standartlarna uygun biimde ve Kadastro Kanununun 1 inci maddesinde belirtilen "mekansal bilgi sisteminin alt yapsn oluturmak" amacn gerekletirecek kapsamda ve boyutlu yaplmasnn gerekli olduu ifade edilmitir. Ayrca kadastronun ierecei bilgiler ynnden eitlendirilmesi, nitelik belirlemesi ve arazi kullanm ile ilgili almalar iin, yeni bir yaplandrmaya gidilmesi gerektii vurgulanmtr. Trkiyede yaklak 8 milyon parselin acilen yenilenmesi gerektii tespit edilmi ve ilk etapta Tapu ve Kadastro Modernizasyonu Projesi kapsamnda, 3-4 ylda 4,1 milyon parselin yenilenmesinin hedeflendii belirtilmitir. Kadastro yenileme almalarnn ilk admda kentsel gelime alanlarnda yaplmas hedeflenmitir. Bu amala yrtlen pilot proje almalarnda edinilen deneyimler sonucu, yaplan yenilemeye halk ikna etmenin ok zor olduu ve bu nedenle bilgilendirme alma ve toplantlarnn son derece nemli olduu dile getirilmitir. Dier taraftan Yeralt hatlar (teknik alt yap) kadastrosu iin almalar acil olarak balatlmaldr. TKGM kapsamnda bir teknik altyap kadastrosu birimi oluturulmas nerisi yaplmtr. Yenileme uygulamalarnda tanmaz mallarn deer boyutu da belirlenmelidir. Tanmaz mallarn deer bilgisini de ierecek ekilde kadastro yenileme almalar, pilot olarak hem krsal alanda, krsal alann zellikleri dikkate alnarak, hem de kentsel alanda ve kentsel alann zellik ve gereksinimleri dikkate alnarak, yaplmas gereklilii ifade edilmitir. Yenileme almalarnn "Kentsel Alan Dzenlemesi" ile "Arazi Toplulatrmas" almalar yaplan ve yaplmas planlanan alanlarn dnda ncelikle byk kentlerde ve kentsel gelime alanlarnda balatlmas benimsenmitir. Tanmazlarn deerleme bilgilerinin retiminde mevzuat dahil gerekli altyap almalarnn TKGMnce yrtlmesinin nemi ve gereklilii vurgulanmtr.

12.4- Orman Kadastrosundaki Sorunlar ve zm nerileri 2B sorunu orman kadastrosu gncelliini korumaktadr. Ormanlar sadece insanln deil tm canllarn ortak yaam alandr. Ormanlar kaynak deil, korunmas ve gelitirilmesi gereken doal varlklardr. Ormanlarmz 21.2 milyon hektar olup lke yzlmnn %27
25

sine denk gelmektedir. Orman alanlarmzn bugn ancak %20 sinin kadastrosu yaplabilmitir. Ormanlarmzn korunmas ve gelitirilmesi gerekirken yaplan mevzuat dzenlemeleriyle bu alanlar yaplamaya ve golf sahalarna zel mlkiyete almakta, 2B yasas erevesinde yaklak 473 bin hektar alann yerli ve yabancya satlarak kaynak yaratlmas ynnde admlar atlmak istenilmektedir. Bu politika anlaylarnn derhal terk edilmesi istenmitir.

13.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynda ne kan Sorunlar ve zm nerileri

Trk Mhendis Mimar Odalar Birlii, Harita ve Kadastro Mhendisleri Odas tarafndan 1987 ylndan beri dzenlenen Trkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaynn 13ncs 18-22 Nisan 2011 tarihleri arasnda Ankarada, yksek bir katlmla gereklemitir. 24 yllk tarihi boyunca Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaylar sektrmzde bir paylam yeri olmutur. Bu paylam, temelde, sektrn farkl alanlarnda ulusal ve uluslararas dzeyde grev yapmakta olan meslektalarmzn deneyim ve birikimlerinin paylamdr. Sz konusu deneyim ve birikimler kimi zaman mevcut yntemler ile gelitirilen yeni uygulamalar, kimi zaman yeni yntem ve kavramlar, kimi zaman bilim ve teknolojideki gelimeleri, kimi zaman da farkl disiplinlerle yaplan ortak almalar iermitir. Bununla birlikte her ne olursa olsun kurultaylarn temel hedefi sektr mensuplarmz arasndaki iletiimi glendirmek olmutur. Kurultaylarn bir dier amac da teknik konularn yan sra ulusal ya da evrensel dzeydeki ekonomik, sosyal, siyasal, politik, kltrel vb. gelimeleri meslektalarmzn tartmasna aarak sosyal ve toplumsal bilincin olumasna ve bu bilincin yaylmasna katkda bulunmaktr. Kurultaymzda dzenlenen iki panel lkemizde ve dnyada yaanan bu gelimeleri anlama ve deerlendirmeye dnktr. 13.1-Jeodezik Amal almalardaki Sorunlar ve zm nerileri Jeodezik almalarn nemli bir ayan da tektonik hareketlere bal yer deitirmelerin izlenmesi oluturmaktadr. Yer bilimcilerin tektonik hareketleri yorumlamak iin ihtiya duyduu lme almalar, hareketi anlaml ekilde yorumlayabilmek iin gereken duyarlla sahip olmaldr. Yersel amalarla kurulmu mikro-jeodezik alarda GPS lmelerindeki zamansal ve teknik yetersizlikler nedeniyle deformasyon analizi sonular yanltc olabilmektedir. Jeodezik alarda hz vektrlerinin elde edilmesi uzun zamana yaylan gzlemler ve prezisyonlu almalar gerektirmektedir. Trkiye Ulusal Dey Kontrol Anda referans olarak kullanlan jeoit iin yaklak 9 cm olarak verilen konum doruluu arttrlmaldr. Bu amala, ky ve denizlerde uydu
26

altimetresi, karada yersel lmelerin yan sra havadan gravite lmeleri gerekletirilmeli, nivelman ann yenilenmesi almalar yrtlmelidir.

13.2-CBS almalarndaki Sorunlar ve zm nerileri Getiimiz yllar ierisinde Corafi Bilgi Sistemleri kullanm tm sektrler dzeyinde yaygnlam, meslek alanmzn arlkl olduu ok disiplinli bir sektr haline dnmtr. Yaygnlamann sonucu olarak ihtiya ve beklentiler yeniden ekillenmektedir. Gnmzde CBS kullanclar iin veri yerine servis hizmetlerinin salanmas ihtiyac daha n plandadr. Servis ynelimli mimariler ile CBS kullanclarna sunulan hizmetin standartlar ykselecektir. Trkiye Ulusal CBS altyapsnn kurulmasndaki belirsizlikler ise srmektedir. Yaplm ihalelerle ilgili sreler sektrce takip edilerek TUCBS kurulumunun bir an nce hayata geirilmesine katk salanmaldr. Kt kaynaklarn etkin kullanm iin kurumlar aras almalarn ilke edinilmesinin de tesinde yasal zorunluluk olarak hayata geirilmesi gerektii vurgulanmtr. 13.3-Arazi Toplulatrma almalarndaki Sorunlar ve zm nerileri Arazi toplulatrma almalar son dnemde meslek alanmzn gndeminde nemli bir yer tutmaktadr. lkemiz krsal alanlarndaki parsel boyutlarnn iletmeye uygun olmamas dolaysyla ortaya kan dk verimlilik toplulatrmaya olan ihtiyac arttrmaktadr. Toplulatrma ilemlerinin arazi dzenlemeleri ierisinde kullanm hzla art gstermekte, pek ok mhendislik projesi ncesi toplulatrma almalar yrtlmektedir. Toplulatrma ilemleri sonrasnda sulamada % 60lara varan su tasarrufunun saland, nmzdeki dnemde ok ciddi miktarda krsal alan iin arazi toplulatrmasnn yaplmasnn planland ifade edilmitir. halelerde, konsorsiyum veya mhendislik hizmeti olarak ayr ihale edilmesinin, arazi toplulatrma projelerini daha nitelikli klaca ve kamu yararna gereklemesini salayaca dile getirilmitir.

13.4-Kadastro ve Tanmaz Mal almalarndaki Sorunlar ve zm nerileri nmzdeki on yl ierisinde ciddi miktarda kadastro yenilemesi yaplmasna gereksinim olduu, yenileme almalarnda zel sektre de nemli grevler decei hatrlatlmtr. zel sektrn yaplanmasnda ve salkl gelimesinde nemli rol olan eitlik ilkesi, rekabet koullar ve tekellemenin nlenmesi hususunda kamu kurumlarnn duyarl olmas vurgulanmtr. Trkiye kadastrosu, kamu hizmetlerinin projelendirilmesinde temel altlk olacak, kamu ynetimini kolaylatracak bir bilgi sistemine dnme aamasndadr.

27

 Ky ve deniz alanlarnda artan insan kaynakl kullanmn bu alanlarda mlkiyetin ve snrlarn tanmlamasn gerekli kld, bu nedenle deniz kadastrosu kavramnn gelitirilmesi vurgulanm ve bu almalara daha fazla nem verilmelidir. Tanmaz deerleme faaliyetlerinin zellikle Almanya ve spanya uygulamalarna benzer olarak kadastro idarelerine verilmesi ve yasal, kurumsal ve teknik altyapnn oluturulmas nerilmitir. Tanmaz deerleme verilerinin ulusal bir veri tabannda tutulmas gerektii belirtilmi, deerlemede kullanlan matematiksel yntemlere ilikin model nerileri sunulmutur.

1.2-Mesleki Sorunlarn Tartlmas ve Gelecee Ynelik Politikalarn Belirlemesi Kurultay

1.Kamu Sektrndeki Genel Sorunlar

1.1-Grev, Yetki ve Sorumluluklar: Gerek meslek grevlerimizde, gerekse bu hizmeti yapan meslektalarmzn grevlerinde, byk belirsizlikler bulunmaktadr. Yetki ve sorumluluklarda da ayn durum sz konusudur. Bu belirsizliin sonucunda, meslek gruplar birbirlerinin alanlarna girebilmekte, hatta popler i alanlar birok meslek grubuna cazip gelebilmektedir. Bu durum, uygulamada karmaa ve karklklara yol amakta, haksz rekabete neden olmaktadr. te yandan grev, yetki ve sorumluluklarn belli olmamas, istihdam olumsuz etkilemekte, hizmetlerin dier meslek mensuplaryla yaplmasna yol amaktadr. 1.2-Egdm: Kamu sektrnn zmlenemeyen nemli sorunlarndan birisi, kurumlar aras egdmdr. Kimin, nerede, niye, kiminle, hangi standartlarda retim yapt tam olarak anlalamamaktadr. Bunun sonucunda tekrarl retimler veya hi retilmeyen iler olmaktadr. Standartlarda tam belli olmadndan veya uyulmadnda iki ayr kurumun rettii iler ileri aamada btnlememektedir. Btn bunlar kaynak kaybna neden olmaktadr.

28

1.3-stihdam: lkemizde devaml olarak kamuda alan Devlet memuru saysnn fazla olduu ileri srlmektedir. Kamuda noksan elemanla i yaplmas sonucunda; mevcut elemanlarn i yk inanlmaz derecede artmaktadr. Ayrca kamuda alanlarn kendilerini yetitirmelerine, eitmelerine yeterli zaman ayramamalarna neden olmaktadr. Sonuta ilerin kalitesi deimekte ve iin zamannda tamamlanmasnda aksaklklar da olabilmektedir. 1.4-cret: Tm Hkmetler, kamu emekilerini enflasyon karsnda ezdirmeyeceklerini belirtmelerine karlk, uygulama IMF ve Dnya Bankasnn belirledii politikalara uygun olarak yaplmtr. Bunun sonucunda kamuda alan mhendislerin cretlerinin son sekiz yl baz alndnda, reel olarak % 40 orannda geriledii gzlenmektedir. Ksaca mhendis ve mimarlar hkmetler tarafndan gz ard edilmektedir. Belediyelerin uygulamalar daha da vahimdir. Belediyeler; kurduklar "ktisadi Teebbsleri" aracl ile dk cret karlnda mhendis altrma yoluna gidebilmektedirler. Trilyonluk projelerin yapmnda, kontrol ve denetimde grev alan mhendislere kanunda verilen cretin alk snrnn hemen stndeki cret olmas dndrc bir durumdur. Tm kamu kurum, kurulu ve belediyelerde alan mhendis ve mimarlara, mhendislik tazminat verilmesi iin gerekli btn giriimlerde bulunulmaldr. 1.5-Denetim-Kontrol: Bugnk yaplanma ile "Yneticiye bal" kaliteli denetim hizmeti yaplmas; denetim retim ilikisi kurulmas olanakl olmamaktadr. Gen meslektalarmzn kontrol hizmetini yrtmelerinin de uygulamada sorunlar yaratlmaktadr. 1.6-Sendikal Haklar: Kamu alanlarnn sendikal haklar hkmetler tarafndan srekli ertelenmitir. Son olarak kartlan 2001 tarih ve 488 sayl yasa ise, ulusal yarg kararlar ile "uluslar aras" szlemelere aykr olarak grev ve toplu szleme haklarndan yoksun bir biimde karlmtr. Ksaca ad sendika yasasdr. Bylece kamu emekilerinin bir rgt altnda toplanp haklarn aramalar engellenmi olmaktadr.

2.zel Sektrdeki Genel Sorunlar

2.1-zel Sektrdeki Yaplanma zel sektrn genel olarak, yeterli sermaye birikimi olmayan, devaml kadro istihdamn salayamayan, gerekli teknolojik donanma sahip olmayan kk brolar, aile irketleri biiminde yaplanmas byk projelerin yaplamamas ve ekonomik kalknmann nne gemektedir. Bunun nedenleri arasnda, toplumda ortaklk kltrnn ve ortak alma anlaynn yerlememi olmasnn, ortaklk ilikilerinde evrensel deerler yerine feodal ilikilerin ne kmasnn, bireysel karlarn ileri grl olamamann ve gelecei planlayamamann olduu sylenebilir. zetle ekip almasnn baarnn anahtar olduu, bununda g birliinden getii akldan karlmamaldr.
29

2.2-zel Sektrn Alanlarnn Tanmlanmas ve Geniletilmesi zel sektrn klasiklemi harita ve kadastro faaliyetleri dna kmas ve mesleki faaliyet alanlarn gelien teknolojileri de gz nnde tutularak geniletilmesi gereklidir. Bylece ortaya kan istihdam sorunu da zm bulabilir. Bu yeni alanlar u ekilde zetlenebilir: Mekansal ierikli bilgi sistemlerine altlk olacak nitelikte saysal harita yapmnn ve kullanmnn yaygnlatrlmas salanmaldr. Eski altlklarn ve grafik verilerin mekansal bilgi sistemlerine hazrlanmas. Corafi Bilgi Sistemlerini ve Kent Bilgi Sistemlerinin oluturulmas ve kullanlmas srecinde Harita Mhendislerini bekleyen ok nemli almlarn olduu bilinmektedir Tanmaz deerleme konusu son dnemlerde nem kazanan sektrn nemli i alanlarndan birini oluturacaktr. Hidrografik lmeler konusu, yaygn bir ekilde sektrn gndemine girebilmi deildir. Bu konuda standartlar yoktur, birim fiyatlar belirsizdir. Deformasyon ve Mhendislik lmeleri konusu meslein bir alm alan olarak grlp tantlmaldr. Uzaktan alglama, telsiz haberleme alar ve veri iletimi konularnda daha etkin allmaldr. Sektrmzde Mavirlik-Kontrollk Hizmetleri sisteminin oluturulmas ve bu sistemin zel sektr faaliyet alan ierisinde deerlendirilmesi gerekmektedir. 2.3-Birim Fiyatlarn Eksiklii ve Yetersizliinin Oluturduu Sorunlar Harita zel sektrnde uygulanan birim fiyat politikas yeniden ele alnmaldr. ncelikle i tanmlar tam ve eksiksiz yaplmaldr. Yaplan ie bal olarak deil, retilen hizmete bal olarak fiyat belirleme yollar almaldr. Tm kamu kurum ve kurulularnca hazrlanan birim fiyatlar arasnda egdm salanmaldr. 3.Kadastro Hizmetlerindeki Sorunlar: Mevcut ky ve kaza verilerine gre lke kadastrosunun %30u yaplmamtr. Kadastronun yaplamamasnn yarat darboazlar; "Medeni Yasamzn ngrd" modern tapu sicilinin oluturulmas dahil bir ok altyap hizmetini aksatmaktadr. Bir gei yasas olan 3402 sayl Kadastro Kanununun hkm bittiinde, baka bir deile kadastro bittiinde, neler yaplaca konusu da belirsizliini korumaktadr. Kadastro paftalar, zemin uyumazl nedeniyle var olan sorunlar yannda, kurulmas zorunlu olan Corafi Bilgi Sistemlerini kurmak olasl da bulunmamaktadr. Kadastro hatalarnn giderilmesi mevcut yasa ile yaplamamakta, bu durum uygulamada sorun yaratmaktadr. Kadastro davalar inanlmaz uzun srmektedir. Orman kadastrosu ile ilgili sorunlar devam etmektedir.

30

1.3-KALKINMA PLANLARINDA NE IKAN SORUNLAR VE ZMLER

6. Kalknma Plan Amalar ve Yaplmas Planlanan almalar

Yatrm projelerinin gerekletirilmesinde byk lde yararlanlan 1 /5000 lekli ilk tesis harita retiminin, Plan dneminde tamamlanmas ngrlmektedir. 1987 ylndan itibaren, zel kesim teknik imkanlarndan da yararlanlarak srdrlen ilk tesis kadastro yapm almalarnn on yllk dnemde tamamlanmas beklenmektedir. lk tesis haritalandrma ve kadastro oluturulmas hzlandrlacak ve bu amala zel kesim teknik imkanlarndan yararlanma almalar yaygnlatrlarak srdrlecektir. Gncelletirme almalar planl bir ekilde srdrlerek, kadastro haritalar aktif halde tutulacaktr. Kadastro bilgilerinin belli bir merkezde toplanmasn salamak amacyla gerekli almalar yaplacaktr. Harita ve kadastro yapmnda modem makina-techizat ve ara kullanm artrlacaktr. Tarm arazilerinin kk parsellere ayrlm olmalar sulama ve retim girdi maliyetlerinin ykselmesine sebep olduundan, sulama ebekesi gtrlmesi planlanan alanlarda ncelikle arazi toplulatrmasna gidilmesi esas alnacaktr. Tarm arazilerinin kk parsellere ayrlm olmalar sulama ve retim girdi maliyetlerinin ykselmesine sebep olduundan, sulama ebekesi gtrlmesi planlanan alanlarda ncelikle arazi toplulatrmasna gidilmesi esas alnacaktr. Arazi toplulatrma almalarnn, sulamaya alm alanlarda tamamlanmas hzlandrlacak, sulama sistemi gtrlmesi planlanan sahalarda uygulamaya geilmeden nce toplulatrma yaplmas esas alnacaktr. Orman alan: varlnn hukuki snrlarnn belirlenmesi iin kadastro ilerinin ncelikle tamamlanmasna nem verilecektir. ehir imar planlar hzla tamamlanacak, arsa retiminin salkl biimde artrlmas salanacak, imar planlar dndaki yaplama denetim altnda tutulacaktr. Arazilerin kabiliyetlerine uygun olarak planl ve dengeli kullanmn salamak iin toprak ett ve haritalama ileri ulusal bir program dahilinde ele alnacak, 1., 2. ve 3. snf tarm arazilerinin toprak sanayi, alt yap, iskan ve turizm amacyla kullanlmas nlenecektir. Yol, su, elektrik, petrol, gaz ve boru hatlarnn tarm d arazilerden geirilmesine zen gsterilecektir.

31

7. Kalknma Plan Mevcut Sorunlar ve Eksiklikler

Orman-kyl-devlet anda orman snrlandrma almalarnn yetersizliine zm getirecek kadastro faaliyetlerine VInc Plan dneminde yaplan 2,3 milyon hektarlk uygulama ile devam edilmi ve 1994 sonu itibariyle 20,2 milyon hektar orman alannn yzde 64'nn kadastro ilemleri tamamlanmtr. Bu oran yeterli deildir. Bilgi altyaps yetersizdir. Ulusal veritabanlar standartlar, ulusal bilgi sistemi ve istatistik altyaps, veri tabanlar ve veri iletiimi ile ilgili eitli ilemlerde kullanlabilecek metodolojilerin gelitirilmesi ile kullanlmas ve gerekli yasal dzenlemelerdeki yetersizlikler sorun alanlarn oluturmaktadr. Bilgi toplama, ileme, saklama ve kullanma sunma konusunda kamu ve zel kurulular arasnda yeterli ibirlii ve koordinasyon bulunmamakta; salanan bilgi ve verinin kullanclara ulatrlmasnda nemli lde gecikmeler yaanmaktadr. Kentsel altyap haritalarnn olmamas, ime suyu ve kanalizasyon ebekelerinin bakm ve onarmnda darboaz oluturmakta ve hizmet maliyetlerini artrmaktadr. Arazi kullanm planlarnn bulunmay ve tarm d arazi kullanmnn art nedeni ile tarm alanlar azalmakta, arazi mlkiyetindeki dalmn bozukluu yasal zorunluluk olmamas nedeniyle, arazi toplulatrma hizmetleri yeterince gerekletirilememektedir.

Amalar ve Yaplmas Planlanan almalar

lkemizde, tarmsal alanlarn marjinal snrlara ulat gz nne alndnda retimin artrlmas verimin artrlmas ile mmkn olacaktr. Bu sebeple sulama alanlarnn geniletilmesi amacyla Konya Ovas ve Orta Anadolu Blgesi bata olmak zere sulanabilir alanlarn sulanmalar; modern sulama sistemleri ile evre artlarna uygun olarak gerekletirilecektir. GAP erevesinde sulamaya alan alanlarda arazi toplulatrma ve tarla ii gelitirme hizmetleri etkinletirilecek ve sulama yatrmlar ile uyumu salanacak, rn deseninin tespitinde karlatrmal stnle sahip olduumuz rnlere arlk verilecektir. Tarm sektr faaliyetlerinde Uzaktan Alglama Ynteminden yararlanlacaktr. Orman alanlarnn hukuki snrlarnn belirlenebilmesi ve saha emniyetlerinin salanabilmesi iin, VIInci Plan dneminde 6 milyon hektarlk kadastro almas yaplmas ve ormanlar daha iyi iletmek, korumak ve gelitirmek amacyla 15 bin km. yeni yol ve 4 bin km. stabilize yol yaplmas ngrlmektedir. Bilgi toplumu olma ynnde gerekli admlar atmak, bilgi reten, derleyen ve bunlar bilgi alaryla kullanma arz eden bir yap oluturmak hedeftir. Kullanlabilir bilgiyi salayabilecek, bilgi otoyollarn da kapsayan hizmet ve teknolojilerden oluan bilgi altyaps sisteminin gelitirilmesi almalarna balanacaktr.

32

Bilgi altyaps sistemi ile ilgili kurumlar aras organizasyon ve koordinasyona ilikin sorunlarn zmne ynelik bir yaplanma salanacaktr. Bilginin toplanmas, ilenmesi, saklanmas ve datm ile ilgili olarak DE altyaps glendirilerek sz konusu kurumun Ulusal Bilgi Sistemi iinde bir koordinatr konumu kazanmas gerekletirilecektir. Arazi toplulatrma ve tarla ii gelitirme hizmetleri sulamaya alm alanlarda hzla tamamlanacak ve sulama ebekesi yaplmas planlanan alanlarda ncelikle arazi toplulatrmasna gidilecektir. Ky Hizmetleri ve Tarm Reformu Genel Mdrlklerince gerekletirilmekte olan arazi toplulatrma hizmetlerinin uyumlu ve etkin ekilde yrtlebilmesi iin bu hizmetlerin ngrlen Toprak Yasas iinde yer almas salanarak, ynetmelikler erevesinde yrtlmesi temin edilecektir. Tarmsal altyap faaliyetlerinin daha etkin yrtlmesini salamak iin, halen Ky Hizmetleri Genel Mdrl bnyesinde yrtlen sulama, toprak muhafaza, arazi toplulatrma, tarla ii gelitirme ve drenaj hizmetlerini gerekletirmek zere yeni bir Genel Mdrlk oluturulacaktr. Mevzii imar planlarnn yapm, imar plan deiiklikleri ve slah imar planlar uygulamasna ilikin mevzuatta yeniden dzenleme almalar yaplacaktr. 3194 sayl mar Kanunu'nun yeniden dzenlenmesine ihtiya bulunmaktadr. Planlama ve uygulama srecinde yaanan ok ballk ve yetki atmasn nlemek maksadyla merkezi ve yerel ynetimlerin grev dalmnda denge, merkezi ynetim kademesinde koordinasyon ve bykehir ile ile belediyelerinin imarla ilgili almalarnda, imar planlarnn hazrlanmas, uygulanmas, birbirlerine uygunluu, itiraz sreleri, planlarn kesinlemesi ve ancak yasada belirtilen koullar erevesinde deitirilebilecei gibi hususlar tereddde yol amayacak ekilde belirlenecektir. mar planlamasnn yeni ve ada teknolojilerin katksyla daha esnek ekilde ve ksa srede gerekletirilmesini salamak; planlar yapan, yaptran ve planlara aykr hareket edenlerin sorumluluklarn ve uygulanacak meyyideleri aklkla ortaya koymak amalaryla 3194 sayl mar Kanunu'nda gerekli deiiklikler yaplacaktr. mar plan yaplmas, deiiklikleri, mevzii imar planlar ve tip imar uygulamalarna ilikin Ynetmeliklerde, imar plan deiiklii iin gerekli artlarn aka saylmas, mevzii imar planlar yapm yetkisinin sadece ilgili kamu ynetimlerine verilmesi, bu planlarn kentin nazm imar plan ile btnlnn salanmas, planlama ve uygulamada kentlerin tarihsel, corafi ve mimari zelliklerini n plana karan ve tek tip kentlerin ortaya kmasn nleyen esnekliklerin getirilmesi amalaryla deiikliklere gidilecektir. Gnn koullar itibariyle istenen duyarllkta olmayan eski kadastro bilgilerinin bir plan dahilinde yenilenmesine imkan salamak zere 2859 sayl Tapulama ve Kadastro Paftalarnn Yenilenmesi Hakknda Kanun'da gerekli dzenlemeler yaplacaktr. Topraa dayal bilgilerin, daha geni ve salkl bir ekilde toplanp istifadeye sunulabilmesi iin Tapu ve Kadastro Genel Mdrl bnyesinde Tapu ve Kadastro bilgi sistemi kurulacaktr.
33

8. Kalknma Plan Mevcut Sorunlar ve Eksiklikler

Tapu hizmetlerinde de otomasyona geilemediinden, ilemler yava yrmektedir. Kadastro yapmnda nemli darboazlar ve yetersizlikler grlmekte, ilk yllarda yaplan kadastro paftalar, bugnk ihtiyalar karlamaktan nitelik olarak uzak bulunmaktadr. Kadastro yapmnda sistemli bir ekilde otomasyona geilebilmesi iin Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBS) Projesinin balatlmas almalar srmektedir. CBS.nin salad olanaklar nedeniyle bir ok kurum ve kurulu hzla bu konudaki alt yapy oluturmu, yakn bir gemie kadar geleneksel yntemlerle srdrdkleri almalarda CBS donanm ve yazlmlarndan yararlanmaya balamlardr. Ancak bu konuda yaplan tm almalar birbirinden bamsz bir organizasyon yaps ierisinde srdrlmekte, mevcut donanm, yazlm, personel temini ve eitimi, bunlar iin gerekli finans kayna, faaliyeti srdren kurumlarn kendi olanaklar ile salanmaya allmaktadr. Bunun sonucunda bu teknolojiyi benimseyen ve kullanan kurumlar uygulamada baz sorunlarla karlamaktadr. Toplulatrma hizmetlerinin lke genelinde hzlandrlarak, kapsaml bir uygulama program dahilinde etkin, uyumlu ve dier tarmsal altyap yatrmlar ile koordineli yrtlmesi ihtiyac devam etmektedir. Arazi kullanm planlarnn bulunmay, tarm alanlarnn tarm d kullanmndaki art, mevcut arazilerin miras ve sat yoluyla blnmesi nedenleriyle bir yandan tarm alanlarnda azalma ve verim dkl yaanrken, dier yandan yasal dzenlemeye ihtiya duyulan arazi toplulatrma hizmetleri yeterince gerekletirilememektedir.

Amalar ve Yaplmas Planlanan almalar

Gncelliini koruyan; Hazineye ait gayrimenkullerin belirlenmesi, gayrimenkullere dayal vergi, resim ve har gelirlerinin tespiti ve tahsili, belediyelerce oluturulmaya allan arazi ve kent bilgi sistemleri ile gayrimenkule dayal bilgilerin yarg hizmetlerinde kullanlmak zere adli birimlere zamannda ve gvenilir bir ekilde iletilmesi, arazi toplulatrmas gibi nemli konularda yrtlmek istenen politikalarn gerekletirilmesi, bu hizmetleri yrtmekle grevli kamu kurulularnda harita, tapu ve kadastro bilgi sisteminin oluturulmas ile mmkn olacaktr. Ulusal saysal corafi bilgi ve harita retim-deiim standartlar hazrlanacak, saysal harita retimleri ve corafi bilgi sistemlerinin devamllnn salanmas maksadyla bilgisayar yazlm, donanm ve alar gelien teknolojilere uygun hale getirilecektir. Deprem yaratabilecek zelliklerdeki diri faylar karada ve denizde ayrntl olarak haritalanacaktr.

34

Mevcut jeodezik kontrol alarnda modern teknikler kullanlarak gncel uygulamalar gerekletirilecek, btn fotogrametrik retimlerin, saysal sistemlerle gerekletirilmesi ve rnlerinin vektr ve raster harita retimleri ile corafi bilgi sistemlerine altlk oluturmas salanacaktr. Analog formdaki hava fotoraflarnn saysal ortama aktarlmas ynnde almalarla beraber foto-ariv veri tabannn kurulmas, yksek ayrma gl uydu grntleri ile harita retim ve revizyonu almalar yaygnlatrlarak srdrlecektir. Tapu hizmetlerinin ada, dzenli ve daha ksa sre ierisinde karlanmasn salamak amacyla, tm tapu sicil mdrlklerinde bilgisayar ve dier teknolojik donanmlardan daha youn bir ekilde yararlanlarak tapu ilemlerinin bilgisayar ortamna aktarlmasna ve iletiim ann tamamlanmasna allacaktr. Tesis kadastrosunun tamamlanmas ve kadastro paftalarnn saysallatrlmasna allacaktr. Trkiyenin byk bir ksmnn kadastrosu tamamlanmtr. Ancak birok alanda, kadastro paftalar lke koordinat sisteminde oluturulmadndan kenarlatrma sorunlar yaanmakta, dolaysyla hem sorunlarn boyutu bilinememekte, hem de tescil d alanlarn belirlenmesinde byk problemlerle karlalmaktadr. Bu sebeple, kadastro paftalar lke koordinat sisteminde saysal hale getirilecek ve tapu kayt bilgileriyle beraber bilgisayar ortamna aktarlmaya allacaktr. Ulusal uzaktan alglama ann kadastral amalar dorultusunda ve bte imkanlar erevesinde sklatrlmasna allacak, kadastro yapm, dnm ve benzeri amal jeodezik nokta tesis, l ve hesaplar gerekletirilecektir. lkemizde retilen bilgileri bilgisayar ortamnda kullanma sunarak, eitli sahalardaki planlama, uygulama, izleme ve denetleme faaliyetlerinin temel girdisini tekil edecek olan Trkiye Ulusal Corafi Bilgi Sisteminin (TUCBS) oluturulmasyla, birok alann yan sra harita, tapu ve kadastro hizmetlerinde de bilginin kolay ve hzl ulalabilir, gncelletirilebilir olmas salanacaktr. Corafi Bilgi Sistemlerinin lke apnda oluturulmas ve yaygnlatrlmas amac ile, kamu kurulularna bal tm merkez, blge ve tara tekilatlarnn, niversitelerin ve zel kesimin koordineli bir iblm erevesinde almas salanacak, mevcut veriler ve kullanc ihtiyalar doru bir ekilde belirlenerek bu bilgilerin Ulusal Corafi Bilgi Sistemiyle entegrasyonu gerekletirilecektir. lke temel jeodezik alarnn iyiletirilmesi ve yaatlmas amacyla veya be yllk srelerle revizyon lmleri gerekletirilerek jeodezik veri taban kurulmas, deprem riskinin yksek olduu blgelerde, gerilim parametrelerinin belirlenmesi ve tektonik mekanizmann daha belirgin olarak ortaya karlmas maksadyla Uzaktan Alglama (UA) almalarnn gerekletirilmesi ve bu blgelerde, mevcut haritalarn retilmesi aamasnda yararlanlan yatay kontrol (nirengi) a noktalarnda uzaktan alglama almalar kapsamnda yinelemeli l ve hesaplamalarn yaplmasna allacaktr.

35

Gncelliini yitirmi tapulama ve kadastro paftalarnn yenilenmesi ile tespit d Hazine arazilerinin yzlm ve snrlarnn kadastro paftalarna ilenmesi konularnda gerekli yasal dzenleme yaplacaktr. Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn idari tekilat yapsn yeniden dzenleme almalarna devam edilecektir. Tarm alanlarnn paralanmas, zellikle sulu tarm alanlarnn tarm d kullanm, ilemeli tarma uygun olmayan alanlarda tarm yaplmas nlenecek ve arazi toplulatrma hizmetleri hzlandrlacaktr.

9. Kalknma Plan Mevcut Sorunlar ve Eksiklikler Aalandrlan alanlarn yaklak yzde 9u kadar bir alan yangnlarla tahrip olmu, yzde 17si kadar bir alan da orman rejimi dna kartlmtr. Kaydedilen gelimelere ramen sektrde kadastro almalarnn ve yol altyapsnn tamamlanamamas

Amalar ve Yaplmas Planlanan almalar Krsal kesimin en nemli ekonomik faaliyeti olan tarm sektrndeki nispi verimsizlik sorunlarnn azaltlmas iin; arazi toplulatrma almalarnn hzlandrlmas, retici rgtlenmelerinin glendirilmesi, eitim ve yaym faaliyetlerinin etkinletirilmesi konularnn ncelikli olarak ele alnmas gerekmektedir. Tarmsal retimin rekabet gcne dorudan katkda bulunacak ekilde; yksek retim deeri bulunan tarm rnleri retiminin artrlmas amacyla maliyet etkin bir biimde sulama yatrmlar ve tarm iletmelerinde gzlenen arazi parall sorununun hafifletilmesine ynelik olarak toplulatrma yatrmlar yaygnlatrlacaktr. Tarm sektrnde toprak piyasalarnn ilemesini salayan ve tarm politikalarnn idare ve kontrolne altyap oluturan kadastro bilgilerinin tamamlanarak saysallatrlmas almalar bitirilecektir. Ulatrma ettlerine temel oluturmas asndan, kentlerdeki mevcut ulam sistemi ile yolculuk talebine ilikin verilerin topland ve dzenli olarak gncellenen Kent Bilgi Sistemlerinin gelitirilmesi ve yaygnlatrlmas salanacaktr.

36

2- HARTA MHENDSLERYLE YAPILAN GRMELER

2.1-KAMU SEKTRNN SORUNLARI VE ZM NERLER 1- Tapu-Kadastro Mdrl 1.1- Konya Tapu-Kadastro Blge Mdrl Grme yaptm Harita Mhendisi, Konya Tapu-Kadastro Blge Mdrlnn Meram Kadastrosu Biriminde Kontrol Mhendislii yapan Abdurrahman AYDODU 1997 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. Yapm olduumuz grmede hem karlalan sorunlar hem de eitimdeki deien ve gelien durumlar hakknda gr alveriinde bulunduk. 1.2- Alanya Tapu-Kadastro Blge Mdrl Grme yaptm Harita Mhendisi, Alanya Tapu-Kadastro Birim Sorumlusu grevinde bulunan brahim SAMUT 2004 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. Yapm olduum grme ile kurum iinde karlatklar sorunlar ve ihale usul yaplan ilerde zel sektrden kaynaklanan sorunlar hakknda fikir alveriinde bulunduk. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-Kadastrosu yaplm olan birimlerdeki kadastronun gncel olmamasndan dolay sorunlar ortaya kmaktadr. Mevcut ynetmelikler gerei kadastro almalar yenileme ve tadilat eklinde gereklemektedir bu da sorunlar beraberinde getirmektedir. 2-Kurumlarda alan teknik elemanlarn yetersizlii nedeniyle kurumlar aras iletiimde karmaa ve anlamazlklar meydana gelmektedir. Bu sorunun zm iin ise gereken teknik elemanlar istihdam edilmelidir. 3-zel Sektrn yapt ilerde ticari kaygnn st dzeyde olmas sonucu bir takm sorunlar meydana gelmektedir. Yaplan ilerde sorumluluk duygusuyla hareket etmemesi ve mevzuata uymamas sorun oluturmaktadr. 4-Eitim sistemindeki eksiklikler sonucu oluan temel bilgi eksikliinin yaratt sorunlar mevcuttur. Bu sorunlarn zlmesi iinse eitim sisteminde daha ok uygulama ve pratik bilgilerin kullanm salanmaldr. Gelien teknolojik almalar daha ok takip edilmeli ve bu ynde almalar younlamaldr. 5-Ortak bir koordinat sisteminin olmamasndan dolay sorunlar olumaktadr. Blgelere hatta mahallelere gre koordinat sistemi deiiklik gstermektedir. 6-Odadan kaynaklanan sorunlarda mevcuttur. Oda almalar ile birletirici unsur olmas gerekirken dnceleri ve yapt almalarla mesleki sorunlarn zmne katkda bulunmu

37

2-evre ve ehircilik Bakanl Grme yaptm harita mhendisi, evre ve ehircilik Bakanlnda grev alan Hikmet GEDK 1983 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. Yapm olduumuz grmede yeni kurulan bakanln alma alann, ne tr faaliyetlerde bulunduu ve kurum iinde harita mhendisinin alma konumunu deerlendirdik ve mesleki sorunlara teknik ve sosyal bir yaklamda bulunduk. Yaptmz grmede daha ok dier meslek disiplinleri ile karlalan sorunlara deindik. Sosyal sorunlarn zm bulup mesleimizin hak ettii konuma kavumas ile sorunlarnda zme kavuacan dile getirdik. Mesleki hayatnda 28 yl geirdii ve daha nce dier kurumlarda da alma imkan bulduu iin farkl kurumlarda karlat problemleri geni bir yelpazede deerlendirme imkan bulduk. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1- Harita Mhendisi olarak zor artlarda arazi almalar yapyoruz, yaplacak almalarn balang basaman oluturuyoruz fakat yaptmz almalarda takdir edilen ya da gz nnde bulunan bir disiplin deiliz. Bunun nedeni ise yaptmz ilerin grsel olmamas, insanlarn dikkatini ekmemesi ayn zamanda da harita mhendisleri arasnda bir btnlk olmamasndan kaynaklanmaktadr. 2- lke genelinde kadastronun tamamlanmamas en byk problemlerden biridir. Hazrlanan altlklarn oluturulmasnda ve yaplacak almalarda kadastro almalarnn tamamlanmamas byk bir eksikliktir. Gelimi lkelerde kadastronun defalarca gncellenmesine ramen lke genelinde kadastro almalar halen devam etmektedir. Kadastro almalar iin Lihkaplar yardm amacyla kuruldu ama kuruluundaki hukuksuzluk yznden onlarda bekleneni veremedi. ncelikli olarak youn bir alma ve retilecek zmler ile lke genelinde kadastronun bitirilmesi gerekmektedir. 3- Siyasi almalar hem kurumlar iinde hem de yaplan almalarda olduka etkindir. Brokratik engeller kiileri ilerine gre deil dnce yaplarna gre deerlendirmekte ve bu ynde engeller ortaya karmaktadr. Kurumlar iinde yeterli donanma sahip mesleki elemanlar ve aletler bulunmamaktadr bu durumda yaplan ilerin kalitesini drmektedir. 4-lkemizin doal ve kltrel zenginlikler iinde olduu iin bu durum baz karmaalara yol amaktadr. Baz yerler doal sit alanyken, baz yerler ise tarihi sit alan olarak korunmakta ve yaplacak almalarda buna dikkat edilmeliyken Beyehir Gl gibi baz yerlerin hem doal hem de tarihi sit alan olarak kabul edilmesi almalarda karmaaya neden olmaktadr.

38

3-Karayollar Genel Mdrl Kurum bnyesinde alan harita mhendislerinden Durmu Ali KAPICI, Basri KARGILI ve Ali zgr ZKUL ile yaptm grmede kurum bnyesinde altklar Ett Proje Biriminde karlatklar sorunlar hakknda bilgi alveriinde bulunduk. Yaptklar almalarda dikkat ettikleri unsurlar ve getirdikleri zm nerilerini dile getirdiler. Grtm Basri KARGILI ve Ali zgr ZKUL un Seluk niversitesi mezunu olmas nedeniyle gemiteki ve gnmzdeki eitim sistemini ve gelien teknolojik faaliyetleri karlatrma imkn bulduk. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-Yol ann geirilmesi ve gzerghn belirlenmesinde mevcut yerleimler ve imar planlar gz nnde bulundurulur. Yaplan almada gzerghlar yerleimlere uygun deilse gzergh deiikliine gidilir. En byk sorun ise imar planlar hazrlanrken ileri grl ve ulam an gz nnde bulundurulmamas ett almalarnn yeniden yaplmasna ve gzerghn belirlenmesine neden olmaktadr. 2- Gzerghn belirlenmesinde ise baz unsurlara dikkat edilmelidir. Bu unsurlarn banda ise blgede milli parkn veya kltr parkn bulunup bulunmadna baklr eer herhangi bir park varsa ya da sit alanlar mevcut ise gzergh deiimi yaplr. 3-Yaplan almalarda hem zemin hem de iklim artlar gz nnde bulundurmak gerekmektedir. Bu durumun yarataca sorunlar nlemek iin duvar nlemleri alnr ve yenileme almalar yaplr eer ki duvar nlemleri alnmasna ramen oluabilecek bir tehlike varsa gzergh deiimi sz konusu olur. 4-Bir yol gzergh geirirken kurum olarak ncelik verilen unsurlar mevcuttur. Bu unsurlar sralamak gerekirse; gzerghn gn ndan yararlanmas, imalattaki maliyetine gre, mesafenin uzunluuna ve ksalna gre, yol eimine ve zellikle boyuna eime dikkat edilir. Gzerghn gemesini dndmz yerde herhangi bir bataklk varsa ncelikli olarak bu batakln kurutulmasndan ziyade gzergh deiimine nem verilir. Eer gzergh deiimi mmkn deilse son seenek olarak bataklk kurutulmaldr.

39

4-Devlet Su leri Genel Mdrl Grtm harita mhendisi, Devlet Su leri 4.Blge Mdrlnde grev yapmakta olan Melike EMEKSZ 2003 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. Yapm olduumuz grmede hem evrak dzenlenmesinde hem de yaplan arazi ilerinde karlatklar sorunlar hakknda fikir alveriinde bulunduk. Grme srasnda ayn zamanda teknolojik almalar ve gelien teknolojinin kurum iinde ne derece kullanld hakknda gr alveriinde bulunduk. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-Karlalan en byk sorun lke genelinde ortak bir koordinat sisteminin olmamasdr. Baz blgelerde ITRF baz blgelerde ED50 verileri mevcuttur bu veriler arasnda srekli dnm yapyoruz bu da birtakm hatalar beraberinde getiriyor. Bu sorunun zm iin ortak bir koordinat sistemi oluturulmaldr. Eitim kurumlarna bu sorunun zm iin byk grevler dmektedir. 2- Yaptmz almalarda altlk olarak kullandmz 1/5000 lik uu paftalarnda eksiklik bulunmaktadr. Bu eksikliin giderilmesi ile oluan altlk skntsnn nne gemek mmkn olabilir. 3-Yaplan almalarda kullanlan nivelman alarnn eskimi olmas ve gncellikten yoksun olmas sorunlar da beraberinde getiriyor. Bu sorunlarn zm iin ise alarn gncellenmesi gerekmektedir. 4-Kurum iinde almakta olan ara eleman ve kalifiye eleman eksiklii bir takm sorunlar beraberinde getiriyor. Teknikerlerin atamas ok dk olduu iin tecrbeli elemanlar tecrbesini yeni dnemde alacak olan elemanlara aktaramamaktadr. Buna bal olarak ilerin aksamaktadr. Yaplan deformasyon almalarnda kalifiye eleman eksiklii daha ok hissedilmektedir.

40

5-Konya le Belediyeleri 5.1- Meram Belediyesi

5.1.1-Meram Belediyesi mar Brosu Grtm harita mhendisi, Meram Belediyesinin mar lerinde grev yapan Murat MINIK 2004 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. 5 yldr belediye bnyesinde almaktadr. Belediye bnyesinde yaplmakta olan 15-16-18 uygulamalar ve bu uygulamalarn kontroll almalarnda bulunmaktadr. Hlihazr ve kamulatrma almalarnda da bulunmaktadr. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-Mevzuat ve ynetmeliklerin gncel olmamasndan sorunlar ortaya kmaktadr. Eitim kurumlarnn ve meslek elemanlarnn grleri alnarak mevzuat ve ynetmeliklerin gncellii ve gelien teknolojik almalara uygunluu salanmal ve srekli gncelliinin korunmas gerekir. 2-Yaplan almalarda brokratik engellerle karlalmaktadr. mar ilerinde oy kaygs olduu iin yaplan almalarn deiimi ve iptali sz konusu oluyor. mar uygulamalarnn Bykehir Belediyesi tarafndan onaynda da sorunlar yaanmaktadr. 3-lke genelinde kullanlmakta olan ortak bir koordinat sisteminin olmamas sorunlar yaratmaktadr. Hangi blgede hangi koordinat sisteminin kullanlacann belli olmamas ilemlerde ve evraklarda karmaaya yol amaktadr. 4-zel sektr tarafndan yaplan almalarn kontroll srasnda karlalan en byk sorun evrak dzenlenmesinde karlalan karmaadr. Evraklarn hazrlanmasnda bir standart olmasyla bu sorun zme kavuabilir. 5-Yaplan uygulamalarn dava edilmesi sonucu yarg sresi olduka uzun sryor. Yaplan almalar hakknda bilgisi olmayan hkimlerin ve yeterli dzeyde eitim almam bilirkiilerin hazrlam olduu raporlar ve verilen kararlar uygulamalar yavalatmakta ve yeni sorunlar dourmaktadr. Asliye ve idari amirlerin eksiklikleri verilecek eitim ile giderilmelidir. 6-Dier kurumlar ile gerekleen yazmalarda anlamazlklarn olumas ve kurumlarda yeterince kalifiye elemann bulunmamas sorunlara neden olmaktadr. zellikle kadastro mdrlnde bulunan mhendislerin yetkileri dndaki almalar ve eitim yetersizliklerinden dolay yaptklar almalarda standartlk bulunmamaktadr. Bu da yazmalarda karmaa ve sorunlara yol amaktadr.

41

7-Tapu ilemlerinin yava olmasndan dolay ksa srede yaplabilecek iler aylar sonrasnda tamamlanmaktadr. Yaplan bir yazmann cevab ok ge gelmektedir. yle ki bu srenin 45 ay bulduu bile sylenebilir. 8-Harita mhendislerinin sorunlarn zme kavuturmakla ykml olan odann ok pasif olmas ve herhangi bir almada bulunmamas sorunlarn devamna neden olmaktadr.

5.1.2-Meram Belediyesi Kentsel Deiim Birimi Grme yaptm harita mhendisi, Meram Belediyesinin Kentsel Deiik Biriminde almakta olan Fatma TORU 1994 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. 17 yllk mesleki tecrbesi bulunmasndan dolay eitli konularda karlat sorunlar hakknda bilgi alveriinde bulunduk. Belediye bnyesinde de alt farkl mevkilerde elde ettii tecrbeleri renebildim. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-Yasa ve ynetmeliklerden doan hukuksal sorunlar mevcuttur. Yasa ve mevzuatlarda bulunan kesinti miktarna itirazlar yaplmaktadr. Bu durumda almalar yavalatmaktadr. 18 uygulamalarndaki DOP kesintisi artk geerliliini korumamaktadr. Bunun yerine gncel yntemler kullanlmaldr. Doal sit alanlar da uygulamalar etkilemekte hesaplanan DOP miktarnda farkllklar meydana gelmektedir. 2-Kurumlar arasnda bilgi paylam yok denecek kadar azdr. Bu da hem maddi sorunlar hem de bilgi karmaasna neden olmaktadr. Bu sorunun zm iinse bir bilgi bankas oluturulmal ve her kurum bu bilgi bankasndan ihtiyac olan verileri almal ve rahatlklar kullanabilmelidir. 3-mar uygulamalarnda ve yaplan kamulatrma almalarnda skntlar olumaktadr. Blgesel ve bireysel direni ve mahkeme davalaryla uygulamalar yavalatlmaktadr. Bu sorunlar iin hukuki adan yaptrm gereklemelidir. 4-Odann yapm olduu almalar da yetersizdir. Odann harita mhendislerinin sorunlarna daha ok ynelmeli ve zm nerilerinde bulunmaldr.

42

5.2- Seluklu Belediyesi Grme yaptm harita mhendisi, Seluklu Belediyesinin mar lerinde almakta olan Osman KARACAN 2002 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. Belediye bnyesinde 3yldr almakta olan Osman KARACAN belediye imar ilerinde 18 uygulamalarnda ve kontrol ilerinde almaktadr. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-Yaplan almalarda karlalan en byk sorun kullanlan ortak bir koordinat sisteminin bulunmamas olarak gsterilmektedir. Koordinatlar arasnda dnm yaplmakta bu da baz hatalara neden olmaktadr. 2-Bykehir tarafndan elde edilen bilgilerin paylam sz konusu deildir. Kent Bilgi Sisteminin oluturulmas iin kurumlar aras bilgi alveriinin oluturulmas gerekmektedir. Bunun iin herkesin eriimine ak ortak bir veri bankas oluturulmaldr. 3-Btn kurumlar kendileri iin poligon oluturmakta buda her tarafta poligon olmasna neden olmaktadr. Karmaann nlenmesi iin kullanlmakta olan poligonlarn temizlenmesi ve her kurumun ortak poligon noktalarn kullanmas gerekmektedir. 4-zel sektrn yapt ilerde ve oluturduu evraklarda standartln olmamasndan dolay tekrar tekrar ayn projelerin kontroln yapmak zorunda kalyoruz. Kalifiye eleman eksikliinin giderilmesi ve eitim kurumlarnn da bu ynde yeterli eitimi vermesi ile bu sorun zlebilir.

2.2- ZEL SEKTRN SORUNLARI VE ZM NERLER 2.1-Hatipolu Mhendislik irket bnyesinde alan harita mhendisi, 2000 yl Zonguldak Karaelmas niversitesinden mezun olan Ali Rza KAYACI ile yaptm grme sonucunda yaptklar uygulamalarda karlatklar problemleri ve bu problemlere getirdikleri zm nerilerini konutuk. Grmenin devamnda ise gncel sorunlara ve meslekte kullanlan yeni teknolojiler hakknda fikir alveriinde bulunduk. irketin alma alanlar; imar almalar ve arazi ileridir. irket ayn zamanda Alanya ilesinde bulunan Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasnn temsilciliini yapmaktadr. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-lkemize ait tam bir koordinat btnlnn salanamamasndan dolay yaplan almalarda karmaalar meydana gelmektedir. Kurumlara ve yaplan almalara gre koordinat sistemleri deimektedir. Bu sorunun zm ise lke genelinde kabul edilecek bir
43

koordinat sisteminde oluturulmaldr. Btn kurumlar yaptklar ve yaptrdklar almalarda farkl koordinat sistemleri yerine ortak olan koordinat sistemi kullanlmaldr. Bu sorunun zm iin ncelikli i harita ve kadastro mhendisleri odasna dmektedir. Yetkili kurumlar bu sorun hakknda bilgilendirmeleri ve konunun takibini yapmalar gerekmektedir. 2-lke genelinde hala tamamlanan bir kadastronun bulunmamasnn getirdii sorunlar. Gelimi lkeler 3.-4. kadastro almalar bitmesine ramen lkemizde henz bir kadastro bile oluturulmamtr. Hukuk sistemimizin de yaplan almalara engelleri vardr. Kadastrodaki yenileme almalara mevcut olan sorunlara yeterince zm retememektedir. Bu sorunun zm iin ncelikle hukuk sistemindeki engeller, konu hakknda yeterli dzeyde bilgisi olan harita mhendisleri tarafndan ortadan kaldrlmaldr. Herkesin katklaryla lke genelinde kadastro almalar biran nce tamamlanmaldr. 3-Yarg ve kadastro almalar bir btnlk iinde olmaldr. Davalaan almalardaki hkim kararlarnda hkimlerin yeterince konuya hkim olmamasndan kaynaklanan sorunlar vardr. Kadastro eitimi alm hkimlerin ya da harita mhendislerinden oluan bir komisyonun bulunmas sorunun zmne katk salar. 4-Brokratik engeller yaplan almann hemen hemen her safhasnda bulunmaktadr. Kurumlarda gerekleen kadrolamalar ve devamnda meydana gelen adam kayrmalar yaplan almalar ve insanlardaki adalet duygusunu zedelemektedir. Bunun dnda kurumlarda yksek mevkilere gelen kiilerin yeterince kendilerini gelitirmemeleri ve kadastro zerine alm olduklar eitimin yeteri kadar olmamsndan dolay almalarn onaylanmasn ve zamann etkin kullanmn mmkn klmamaktadr. Bu sorunlarn zm iin kurumlarda kadrolamann nne geirmeli ve yeterince bilgi sahibi olmayan kiilerin bu konularda karar vermesini nlemek gerekir. Kurumlardaki yneticilere almalar hakknda eitim verilmelidir.

2.2-Tura Harita Mhendislii irket bnyesinde alan harita mhendisi Yaar KKL 1981 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. Yaar KKL ile yaptm grme sonucunda harita mhendislerinin mevcut sorunlarn karlatklar problemleri ve getirdikleri zm nerileri hakknda fikir alveriinde bulunduk. Yaar KKLnn de Seluk niversitesi mezunu olmasndan dolay gemiteki ve u anki eitim durumunu karlatrma imkn bulduk. irketin alma alanlar; imar almalar ve arazi ileridir. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-irket almalarnda genellikle Belediyeler ve l zel dareleri ile birlikte almakta ve bu kurumlardan ihale usul ile i alp bunlarn teslimini gerekletiriyorlar. hale ilerinde karlatklar en byk sorun ise kurumlarn istedikleri belgelerdeki farkllklardr. Her kurum farkl isteklerde bulunuyor ve bir standartlktan yoksunlar bu yzden yaptm almalar ve hazrladmz belgeler kurumdan kuruma deimektedir.
44

2-Yrrlkte bulunan mevcut yasalarn ve mevzuatlarn gelien teknolojilere uygun olmamas ve geerliliini kaybetmesi, Byk lekli Harita Yapm Ynetmeliinin gncel olmamas sonucunda meydana sorunlar gelmektedir. Bu sorunlarn zm iin komisyonlar kurulmal eitim kurumlarndan ve meslek elemanlarndan gr alnarak geerli olan yeni ynetmelikler retilmelidir. Medeni kanunun ve mar kanununun gncellikten yoksun olmas karmaaya neden olmaktadr. Bu sorunun zm iinse siyasi ve mesleki disiplinlerin ortak almas gerekmektedir. 3- lkemize ait tam bir koordinat btnlnn salanamamasndan dolay yaplan almalarda karmaalar meydana gelmektedir. Kurumlara ve yaplan almalara gre koordinat sistemleri deimektedir. Kurumlar gereksiz bilgilere nem vermekte ve ilerin yavalamasna neden olmaktadr. retilen haritalardaki standart eksiklii ve btnlkten yoksun olmalar en byk sorunlardan biridir. Bu sorunlarn zm ise lke genelinde kabul edilecek bir koordinat sisteminde oluturulmaldr. Btn kurumlar yaptklar ve yaptrdklar almalarda farkl koordinat sistemleri yerine ortak olan koordinat sistemi kullanlmaldr. Yaplan haritalarda ve istenen bilgiler i akn yavalatacak dzeyde olmamaldr. 4-Mesleki sorunlarn dierini ise normalde mesleki sorunlarn zm merkezi olmas gereken fakat sorunlarn zmnden ok siyasi fikirlerin etkin olduu harita-kadastro mhendisleri odas oluturmaktadr. Odann mesleki sorunlara zm bulmas ve oluan sorunlar gidermesi gerekirken yapt siyasi klar ile herhangi bir sorunu dile getirmiyor ve mesleki adan bir etkinlikte bulunmuyor. Bu sorunun zm iin mesleki tecrbesi olan ve siyasi fikirlerini mesleki almasna alet etmeyen kiilerin daha stn konumlara gelmesi ve mevcut ynetimin tasfiye edilmesi gerekmektedir.

2.3-Meram Lihkap Brosu irket bnyesinde kurucu olarak alan harita mhendisi, Erkan GKCAN 2003 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. Yeni kurulan Tapu-Kadastro Mdrlnden lisansl Lihkaplarn alma koullar yaptklar iler ve karlatklar sorunlar hakknda bilgi edindim. Gelien teknolojik almalar ve sorunlarn zm iin fikir alveriinde bulunduk. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1- Yaptklar almalarda karlatklar en byk sorun kullanlan ortak bir koordinat sisteminin olmamasdr. Farkl koordinat sistemlerinin dnmnde akma sorunu meydana gelmektedir. Eldeki verilerin kullanm sonucu bu tr sorunlar olutuu iin arazide tekrar lmler yaplmakta bu da hem zaman kaybna hem de maddi adan kayba yol amaktadr.

45

2-Kurumlardan ihale usul alnan projelerin tamamlanmasnda ve evraklarn oluturulmasnda kuruma gre hazrlk yaplmaktadr. Kurumlarn istedikleri belgelerde bir standartlk yoktur. Bu da uygulamalarda karmaaya yol amaktadr. Kurumlar aras uyumsuzluk ve anlamazlk yaplan almalar da etkilemektedir. 3-Krsal yerleim yerlerinde vatandalarn yaplan uygulama konuunda yeterince bilinlenmedii iin sorunlar ortaya kmaktadr. Vatandalarn bilinlenmesi ile bu sorunlar zm bulabilir. 4- Lihkaplarn yapt ii zel sektrde yapmaktadr. Bu da piyasann dmesine neden olmaktadr. Bizim almalarmzda da maddi sorunlara neden olmaktadr. Bu sorunun zm ise dzenlenecek ynetmelik ve mevzuatlarla mmkn olabilir.

2.4- Eren Mhendislik irket bnyesinde alan ve irket sahibi olan harita mhendisi Levent EREN 1982 ylnda stanbul Teknik niversitesinden mezun olmutur. Levent EREN ile yaptm grme sonucunda harita mhendislerinin mevcut sorunlarn karlatklar problemleri ve getirdikleri zm nerileri hakknda fikir alveriinde bulunduk. Levent ERENnin 20 senedir meslek iinde olmasndan dolay harita mhendisliinin tarihsel geliini sorunlarla birlikte deerlendirme imkn bulduk. irketin alma alanlar; imar almalar ve arazi ileridir. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1- Yaptklar almalarda karlatklar en byk sorun kullanlan ortak bir koordinat sisteminin olmamasdr. Kurumlar tarafndan farkl koordinat deerlerinin istenmesi srekli dnm yapmay ve yeni hatalarn domasna neden olmaktadr. 2- Hizmet personelinin yetersiz olmas yaplan almalarn yava kimi zamanda yanl olmasna neden olmaktadr. Yeteri kadar hizmet personelinin bulunmamas ve grev yapan mhendislerinin eitimdeki eksiklikleri ve yeteri kadar bilgi donanmna sahip olmamalarndan dolay sorunlar olumaktadr. 3-Gerek kamu gerekse zel sektr alanlarnn yeteri kadar teknolojik gelimeleri takip etmemelerinden dolay yaplan ilerde teknolojiden yeterli oranda yararlanlmamaktadr. Mevcut mevzuat ve ynetmeliklerinde gncel olmamas ve teknolojik almalarda geri kalmasndan dolay sorunlar meydana gelmektedir. 4-Harita mhendisleri Odasnn yeterli kadar aktif olmamas da sorunlarn zm yerine srekli var olmasna neden olmaktadr. Odann siyasi tavrn brakp daha birletirici olmasyla birlikte sorunlarn zmnde ortak hareket edilebilir ve sorunlarn zm kolaylaabilir.

46

2.5- Empa Harita irket bnyesinde alan harita mhendisi Selda YAIZ, 2005 ylnda stanbul Teknik niversitesinden mezun olmutur. Selda Yaz ile yaptm grme sonucunda Enerji nakil hatlarnda yaptklar uygulamalarda karlatklar problemleri ve bu problemlere getirdikleri zm nerilerini deerlendirme imkn bulduk. irketin alma alanlar; Enerji nakil hatlar ve kamulatrmadr. Karlatklar problemler ve zm neriler: 1-Yaplan almalarn arazi blmnde en ok iklim ve yer ekillerinin olumsuz olmasndan kaynaklanan sorunlarla karlalmaktadr. Enerji nakil hatlarnn gzergh tayininde yaplan lmlerin ehir yerleiminden uzak da yamalarnda yaplmasndan dolay sorunlar meydana gelmektedir. Orman ve sit alanlar da lm yapmaya engel durumlardandr. Bu sorunun zm iinse gelien teknolojik almalarn hem kiiler hem de kurumlardaki kontrol mhendisleri tarafndan takibi gereklidir. 2-Yaplan proje almas iin hazrlanan evraklarn kuruma gre deimesi ve herhangi bir standart birlii olmamasndan dolay sorunlar meydana gelmektedir. Projenin onaylanmas tamamen kontrol mhendisine kalmasndan dolay keyfi davranlarla karlalmaktadr. 3-almalarn bro blmnde yaplan kamulatrma hesabnda sorunlar olumaktadr. Nfus Mdrlklerinden istenen belgelerin ge gelmesi ve kamulatrma sonucu oluan itirazlar sorunlara neden olmaktadr. Ayn zamanda nfus bilgilerinin eksik olmas ve adres bilgilerinin yetersiz olmasndan dolay kamulatrma almasnn tamamlanmas uzun zaman almaktadr.

2.6- Akel Gayrimenkul Deerleme irketi irket bnyesinde alan harita mhendisi Okan BEKDK 2002 ylnda Seluk niversitesinden mezun olmutur. Okan BEKDK ile yaptm grme sonucunda harita mhendislerinin mevcut sorunlarn karlatklar problemleri ve getirdikleri zm nerileri hakknda fikir alveriinde bulunduk. Gelimekte olan gayrimenkul deerleme zerine sohbet ettik ve sektrn geliimi ve harita mhendislerinin sektrdeki yeri hakknda gr alveriinde bulunduk. Okan BEKDKin de Seluk niversitesi mezunu olmasndan dolay gemiteki ve u anki eitim durumunu karlatrma imkn bulduk. irketin alma alanlar; tanmaz ve konut deerlemesi, danmanlk, inaat ve doalgaz almalardr. Karlatklar problemler ve zm nerileri: Resmi kurumlarda bilgi ve belge almakta yaanan sorunlar Ekspertiz almas esnasnda fiyat aratrmalarnda karlalan sorunlar.
47

 Ekspertiz hizmeti talep eden kii veya kurumlarn farkl rapor format ve ierii kullanmalar Ayn gayrimenkuller iin farkl uzmanlar tarafndan yaplan deerleme raporlar arasnda yaanan tutarszlklar Trkiye Deerleme Uzmanlar Birilii tarafndan henz deerleme standartlarnn yaynlanmay Tecrbeli ve SPK lisansl deerleme uzman saysnn yetersizlii zellikle finans kurulular iin yaplan deerlemelerde ekspertiz srelerinin rekabet konusu edilerek deerleme uzmanlar zerindeki sre basks Deerleme raporlarnn objektifliinin salanabilmesi iin deerleme hizmeti talep eden kii veya kurumlarn basksndan tamamen uzak tutulamamas Finans kurulular iin yaplan deerlemelerde ekspertiz deerlerinin rekabet unsuru haline getirilmesi Deeri etkileyen kriterlerin net olmamas Deerleme yntemlerinin yetersizlii Yasal dzenlemelerdeki aksaklklar Kalifiye deerleme uzman bulunamamas Deerleme konusunda yeterli dzeyde eitimin verilememesi

48

3-SONULAR
almann nc blmn oluturan bu blmde, birinci ve ikinci blmlerde ortaya kan sorunlar deerlendirilmitir. Srasyla Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaylar, kamu kurumlarnda ve zel sektrde alan harita mhendisleriyle yaplan grmelerde meydana gelen sorunlarn dnemin artlar ile deerlendirilmesiyle mesleimizin kat ettii yolda gzler nne serilmektedir. almann bu blm sorunlarn topluca deerlendirilmesi ve kavranmas, sorunlara ait getirilen zmlerin doruluunun ve gerekiliinin irdelenmesi asndan nemlidir.

3.1-Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay ncelemelerinden Ortaya kan Sonular

Yaklak 25 senedir dzenlenen harita kurultaylarnda dnemin artlarnda sorunlar tespit edilmi ve bu sorunlara dnemin artlarnda zm nerilerinde bulunulmutur. Bu sorunlarn zm ile birlikte gerek teknolojik gerekse eitim standartlarnn ykselmesi ile ayn konularda sorunlar devam etmitir. Teknolojik almalar sonucunda oluturulan yeni yntemlerin gerek ynetmelik gerekse de standartlar konusundaki sorunlar zlmeye allmaktadr. 1987 ylnda balayan harita kurultaylarnda belirlenen nemli sorunlar u ekildedir: Kadastro ve Altlklardan Kaynaklanan Sorunlar Bilgi Sistemlerinin Eksikliinden Kaynaklanan Sorunlar Orman Kadastrosunda Karlalan Sorunlar Yeniden Yaplanmada Meydana Gelen Sorunlar Krsal ve Kentsel Alanlarda Meydana Gelen Sorunlar Sorunlar ve zm srecini incelemek gerekirse;

1-Kadastro ve Altlklardan Kaynaklanan Sorunlar

1.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kadastro ile ilgili en nemli sorun lke genelinde kadastro almalarnn henz bitirilmemesi ve yaplan kadastro almalarnn da gncelleme almalarnn istenilen dzeyde olmamasdr. Ayn zamanda kadastro almalarnn ehir, tarm ve orman alanlarnda farkl uygulamas sonucu sorunlar ortaya kmaktadr.

49

2.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kadastro ile ilgili almalarda standartlarn eksikliinden ve arivleme ileminin yaplmasndan kaynaklanan sorunlar tespit edilmitir.

3.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kadastro almalarndaki retim sayesinin yeterli olmamas, lke iin 3.Derece Yzey Ann olumasndan kaynaklanan sorunlara ve kadastro hizmetlerinde zel sektrnn retiminden yararlanmamaktan doan sorunlar belirlenmitir.

4.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kadastro ile ilgili almalarda 1. ve 2.kurultayda dile getirilen standartlarn eksikliinden ve kadastronun bitirilmemesinden doan sorunlar tekrar dile getirilmitir. Bilgi sistemlerine altlk oluturmas gereken kadastronun lke genelinde bir an nce bitirilmesi gerektii vurgulanmtr.

7.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kadastronun yenileme almalar yaplm ama bu yenileme almalarnn sadece paftalar zerinde yaplmasndan dolay mevcut sorunlar geerliliini korumaktadr. Ayn zamanda kadastro hizmetlerinde oluan karklk sorunlarna zm nerileri getirmilerdir.

11.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kadastro almalar iin rgtlenmenin yenilenmesi ve kurumlarn yeni teknolojik almalara ve sistemlere ayak uydurmamasndan dolay sorunlar ortaya kmaktadr.

12.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kadastro sorununun zm iin e-devlet ve zel sektr yardmnn gelitirilmesi, kadastro parsellerinde yenilenmesi ve lke genelinde altlklarn oluturulmamasndan kaynaklanan sorunlar ortaya konulmutur.

50

13.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kadastro ile ilgili nceki kurultaylardaki benzer dncelere yer verilmi ve kadastro almalarnn srekli yenilenmesi ve altlk oluturmada meydana gelen sorunlar dile getirilmitir.

2-Bilgi Sistemlerinin Eksikliinden Kaynaklanan Sorunlar

1.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bilgi Sistemleri ile ilgili bilgilerin bilgisayar ortamna aktarlmas ve yeni gelien bilgisayar teknolojisine duyulan pheden doan sorunlar belirlenmitir.

5.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bilgi Sistemleri ile ilgili oluturulan kent bilgi sistemi ve corafi bilgi sisteminin kullanmnda kurumlarn engelleme almalarnn yaratt sorunlar belirlenmitir.

6.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bilgi sistemlerinin oluturulmasnda dankln ve kavramlarn olumamasndan kaynaklanan sorunlar belirlenmitir.

7.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bilgi Sisteminin yetersizliinden ve bilgi sistemlerinden yeterince altlk oluturulmamasndan kaynaklanan sorunlar belirlenmitir.

8.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bilgi Sistemlerindeki sorun hakknda standartlarn eksik olmasndan ve her kurumun kendi bilgi sisteminden kaynaklanan sorunlar ortaya kmtr.

51

10.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bilgi Sisteminin oluturulmasnda 8.kurultaydaki kurumlarn kendi bilgi sistemi oluturma sorunlar devam etmitir. Bu soruna ek olarak bilgi sistemlerinin yasal altlnn bulunmamas sorunlar meydana gelmitir. 13.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bilgi Sistemlerinin mevcut sorunlarnn zldne ancak tam anlamyla kurumsal bir dzene kavuturulamamas ve standartlardaki eksikliklerden sorunlar meydana gelmektedir.

3-Orman Kadastrosunda Karlalan Sorunlar

1.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Orman Kadastrosundaki en nemli sorun haritaclar ile ormanclar arasndaki meydana gelen gr ayrl ve sonucunda meydana gelen kargaadr. Orman kadastrosu ile ilgili retilen yasalarn ve mevzuatn srekli deimesi ve orman alanlar zerinde kar atmalar sorunlar meydana getirmektedir.

10.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay 2B sorunu ve orman kadastrosunun eksiklikleri belirlenmi ve 2B arazilerini oluturduu sorunlar belirlenmitir.

11.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Orman yerlerinin tespiti ve kadastrosunun yaplmasndaki sorunlar belirlenmi, maddi karlar yznden ormanlk alanlarn orman sfatndan karlma nedenleri zerinde durulmutur.

12.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay 2B sorununun hala devam ettiini ve orman alanlarnn ancak %20 sinin kadastrosunun tamamland ve bu eksiklik yznden sorunlar olutuu belirtilmitir.

52

4-Yeniden Yaplanmada Meydana Gelen Sorunlar

3.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Yeniden yaplanma da meydana gelen sorunlarn ana nedeni olarak harita ve kadastro almalarnn bir btnlk olarak tek bir devlet kuruluunda oluturulmamasndan kaynaklanan karmaa ve sorunlar meydana gelmektedir.

6.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay 3.Kurultayda da dile getirilen haritalama iinden tek bir kurumun sorumlu olmasndan dolay sorunlar devam etmektedir. Askeri ihtiyalarn dnda haritalama iinin sivil kullanclar tarafndan yaplmas sorunlarn zmne yardm edecei vurgulanmtr. Ayn zamanda mevcut yasa ve ynetmeliklerin yenilenmesi gerektii sylenmitir.

7.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Belediye ve kurumlarda harita ilerinin yeniden yaplanmamas ve kurumlarda bilgi sistemi birimlerinin etkin olmamasndan dolay sorunlar belirtilmitir.

8.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kurumlarn ve mevzuatlarn gncellenip gelien teknolojik almalara gre dzenlenmesi gr hakimdir.

5-Krsal ve Kentsel Alanlarda Meydana Gelen Sorunlar

2.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kurultayda bu sorunun ana nedenleri sabit tesislerin bulunduu haritalarn retilmemi olmas, siyasi adan yneticilerin oy kayglarnn olmas, halkn toprak kullanm hakknda yeterince bilinli olmamas ve tarm alanlar zerinde hisseli parsellerin olumas olarak belirlenmitir.

53

3.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Kentsel sorunlara genellikle plansz yaplama ve kurumlarn birbirleri ile ortak almamalar neden olmaktadr. lke genelinde olan bir baka sorun da altyap tesislerine ait konum lmelerinin yaplmam olmas ve kullanlabilecek altlklarn henz olmamasdr.

4.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Krsal sorunlarn ana nedenini topran yeterince verimli kullanlmamas olarak belirlenmitir. Krsal alanlarda toplulatrma almalarnn hz kazanmas ve bunun sonucunda tarm alanlarnn dzgn ekillere, sulama ve yol ana kavumasyla tarm arazilerinin daha verimli kullanm mmkn olacaktr. Kentsel sorunun nemli nedenleri ise rant kavgalar ve standartlardaki eksiklikler olarak belirlenmitir.

5.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bu kurultayda mar Affnn oluturduu kentleme ve plansz yaplanma sorunlarna deinilmitir. Kentler de oluan rantlarn zararlarna ve imara aykr yaplara ruhsat verilmesiyle oluan arpk kentleme sorunlarna yer verilmitir.

6.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bu kurultayda 4.ve 5.kurultayda da belirtilen krsal ve zellikle kentsel alanlardaki rant kavgalarnn oluturduu sorunlar geerliliini korumaktadr. Mevcut ynetmeliklerin ve imar yasasndaki eksikliklerin ve hazine arazilerinin elden karlmasnn oluturduu sorunlar belirlenmitir.

7.Harita Bilimsel ve Teknik Kurultay Bu kurultayda da benzer sorunlar gndeme gelmi kentlerde oluan gecekondu ve arpk kentlemenin gerek ehir yapsna gerekse de alt yap sistemlerinin gelimesinde engel oluturduu vurgulanmtr. Kentsel alanlarda meydana gelen rantlama almalarnn da devam ettiinin ve bu durumdan kaynaklanan sorunlara henz zm bulunamadna yer verilmitir.

Bu sorunlarn dnda yaplan kurultaylarda ne kan sorunlar teknolojinin gelimesiyle birlikte harita sektrnde de gelien teknolojik almalara mevzuat ve standartlarn ayak uyduramamas, lke genelinde standart birlii olmamas ve kiilerin gelien teknolojiden yeterince yararlanmamasndan kaynaklanmaktadr.
54

3.2-Harita Bilimsel ve Teknik Kurultaylarnda ne kan Sorunlarn zm Sreci

Birinci kurultayda ne kan mlkiyet durumu ile ilgili bilgi sisteminin eksikliinden doan sorun teknolojinin gelimesi ve kurumlarnda gelien teknolojiden yararlanmasyla birlikte ikinci kurultaydan nce zme kavumutur. Birinci kurultayda ne kan kayt ileme ve haritalandrma uygulamalarnda ortaya kan sorunlar karmak yapda bulunan bilginin sadeletirilmesi ile birlikte ikinci kurultaydan nce zme kavumutur. Birinci kurultayda ne kan bilgi sistemlerindeki temel sorunlarn bir ksm zme kavumutur ancak gelien teknoloji ile birlikte artan ihtiyalarn karlanmasnda yetersiz kalmtr. Bu sorun beinci, altnc, yedinci, sekizinci, onuncu ve on nc kurultaylarda tekrar gndeme gelmitir. Hemen hemen btn kurultaylarda ne kan sorun tamamen zme kavumamtr. Birinci kurultayda ne kan harita ve kadastro hizmetlerinde karlalan sorunlar kurultaylarda ortaya kan en nemli sorunlardandr. Dnemin artlar ile bir takm sorunlar zme kavumutur ancak yaplan almalar yetersiz olmutur. Gncellikten ve standartlktan yoksun olan almalar gn kurtarmaktan te gidememitir. yle ki bu sorun ikinci, nc, drdnc, yedinci, on birinci, on ikinci, on nc kurultayda tekrardan gndeme gelmitir. Sorunun ana kayna ise gelien teknolojide mevzuatlarn yetersiz kalmas ve lke genelinde kadastronun eksik ve gncelikten uzak olmasdr. Bu sorunun da tamamen zm 25 yllk srede mmkn olmamtr. kinci kurultayda ne kan 2B ve orman kadastrosundaki sorunlar genellikle ikili ilikilerden kaynakland iin zme kavumutur. Kurultaylardaki bu sorun uzunca bir aradan sonra onuncu kurultayda gndeme gelmitir. 2B sorunu olarak ne kan bu sorun on birinci ve on ikinci kurultaylarda tekrar meydana gelmitir. Orman vasfnn kaybedilmesiyle oluan bu alanlarn kar amal kullanlmasyla ortaya kan sorun iin yeni bir dzenleme yaplmtr. Yaplan bu dzenlemenin sorunu zp zemeyecei ise nmzdeki gnlerde belli olacaktr. kinci kurultayda ne kan krsal ve kentsel alan dzenlemelerinde meydana gelen sorunlar yaplan haritalama ve kadastro almalaryla birlikte baz sorunlar zme kavumutur. 3194 sayl mar Yasasnn yetersiz olmas ile birlikte kentlerde ve krsal alanlardaki sorunlar devam etmitir. Kentlerde meydana gelen plansz yerleme ve gecekondu yaplar, altyap tesislerinin yetersiz olmas, ehirlerde meydana gelen rantlama, imar planlarndaki eksiklikler, imar affnn yaplmas kentlerde meydana gelen sorunlarn ana nedenleridir. Krsal alanlarda meydana gelen tarmsal verimlilii artracak olan toplulatrma almalarnn yetersiz olmas, sulama almalarnn yetersiz olmas, tarm topraklarnn imara almas, projelerde meydana gelen bloklandrma ve derece haritalarndaki sorunlar da krsal alanlarda meydana gelen sorunlardr. Btn kurultaylarda ne kan bu sorunlara tamamen zm bulunamamtr.
55

kinci kurultayda ne kan zel sektrn sorunlar beinci kurultayda da ne kan bir sorundur. Gizliliin ortadan kalkmasyla ve ihalelere standartlk getirilip daha ok zel sektre i imkn verilmesiyle zel sektrn sorunlar zlmtr. nc kurultayda ne kan gizlilik sorunu drdnc kurultayda da ne kmtr. Gelien teknoloji ile birlikte bilgilerin gizlilii ortadan kalkmtr. Savunma hari bilgiler sivil kullanclara da almtr. Bylece bu sorun drdnc kurultay ile birlikte zme kavumutur. nc kurultayda ne kan yeniden yaplanma sorunu altnc, yedinci, sekizinci ve on birinci kurultaylarda da gndeme gelmitir. nceleri harita ve kadastro hizmetlerinden sorumlu bir devlet kuruluu olmamasndan kaynaklanan bu sorun artlarn deiimiyle birlikte yerini bir sivil kuruluun eksikliine brakt. Daha sonra ise yaplanma sorununun en byk ksmn oluturan kadastrodaki yaplanma sorunlar en nemli sorun oldu. Son olarak on birinci kurultayda ne kan bu sorun tapu ve kadastro hizmetlerinin yeniden yaplanmas ile zme kavumutur. Beinci kurultayda ne kan teknolojinin gelimesiyle birlikte retilen yeni yntemlerdeki sorunlar altnca, dokuzuncu ve on ikinci kurultaylarda da ne kmtr. Teknolojinin gelimesiyle yeni olan bu yntemlerdeki sorunlar nceleri standart eksikliinden kaynaklanrken daha sonra ki kurultaylarda ise yntemlere gereken nemin verilmemesi ve teknolojinin yeterince takip edilmemesinden kaynaklanmaktadr. Kurultaylarda dile getirilen bu sorunlar ve zmleriyle birlikte harita mhendisleri de bu sektrde yerini almaya balamtr. Henz yeni olan bu yntemlerdeki sorunlar gerekli eilimin gsterilmesiyle birlikte zme kavuacaktr. Sekizinci kurultayda ne kan etik sorunu insanlarn kiilikleriyle ilgili olduu iin zm yollar belirtilmi ancak tamamen zm mmkn olmamtr. Yaplmas gerekenler bellidir ama yapp yapmamak kiiye kald iin bu sorun hibir zaman tam anlamyla zlemeyecektir. Dokuzuncu kurultayda ne kan tanmaz yntemindeki sorunlar tanmaz deerlemenin ve harita mhendislerinin de bu deerlemeyi yapmalar ile birlikte meydana gelmitir. Sorunun ana nedeni olarak lke genelinde bir btnlk olmamas ve standartlarn belirlenememesidir. On nc kurultayda da ne kan bu sorun kadastro ile birletirilmi yaplacak deerlemenin salkl olabilmesi iin kadastro yenileme almalarnn acilen yaplmas vurgulanmtr. Kadastro almalarnn tamamlanp srekli gncellenmesiyle birlikte baz sorunlarda zme kavuabilir. Son iki kurultayda ne kan jeodezik amal almalarda meydana gelen sorunlar doal afetlerde hasar tespiti ve erken kestirim almalarnda uzaktan alglama ve corafi bilgi sistemlerinin etkin olarak kullanlmamasndan kaynaklanmaktadr. Bu sorunun zm ise ortak bir alma ile gravite lmeleri ve nivelman ann yenilenmesiyle mmkn olabilecektir. u an iin sorunun zm mmkn deildir.

56

3.3-Harita Mhendisleri le Yaplan Grmelerin Sonular

1-Kamu Sektrndeki Grmelerin Sonular

Kamu sektrnde alan harita mhendisleri ile yaptm birebir grmelerde mevcut sorunlarn belirlenmesi ve kendilerine gre zm nerileri samimi bir ekilde deerlendirilmitir. Grmenin devamnda da harita mhendislerinin sosyal boyuttaki sorunlarna deinilmi ve Harita ve Kadastro Mhendisleri Odas ile ilgili fikir al veriinde bulunduk.

Grme yaptm kamu kurulular u ekildedir:

evre ve ehircilik Bakanl Tapu ve Kadastro Mdrl Karayollar Genel Mdrl Devlet Su leri Mdrl Meram Belediyesi Seluklu Belediyesi

Grmeler sonucunda kamu kurumlarnda ortaya kan sorunlar Tablo 1de ve sorunlarn dairesel grafikte dalm ekil 1de verilmitir.

57

Tablo 1.Kamu Sektrnde alan Harita Mhendislerinin Yaptklar almalarda Karlatklar Sorunlar ve Karlama Saylar

KAMU SEKTRNDE KARILAILAN SORUNLAR

1234567891011121314151617MEVZUATTAN KAYNAKLANA SORUNLAR KOORDNAT SSTEMNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR ST KURUMLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR EVRAKLARDAK STANDARTLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR TEKNK ELEMAN EKSKLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR ETM YETERSZLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR BROKRATK VE SYAS ENGELLERN YARATTII SORUNLAR ODADAN KAYNAKLANAN SORUNLAR DOAL AFETLER VE KLM ARTLARINDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR YARGI SSTEMNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR KADASTRODAN KAYNAKLANAN SORUNLAR ST ALANLARINDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR DONANIM EKSKLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR TAKBSN KULLANIMINDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR ALTLIKLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR KURUMLAR ARASI BLG PAYLAIMINDAK SORUNLAR ZEL SEKTRDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR

SORUN ADET
2 5 1 1 3 3 2 4 1 2 2 3 1 2 4 2 3

58

ekil 1.Kamu Sektrnde alan Harita Mhendislerinin Yaptklar almalarda Karlatklar Sorunlarn Grafiksel Dalm

1-Ortak Koordinat Sisteminin Eksikliinden Kaynaklanan Sorunlar Kamu sektrnde alan harita mhendislerinin en ok karlatklar sorun lke genelinde ortak bir koordinat sistemine sahip olmamamzdr. Bu sorun yaplan lmler arasnda srekli dnm yapmaya ve bunun sonucunda da ortaya hatalarn kmasna neden olmaktadr. Bu sorunun zm iinse en geerli yol lke genelinde kullanlacak ortak bir koordinat sisteminin belirlenmesi ve bundan sonra lmlerin bu koordinat sistemi zerinde yaplmasn salamaktr. Kullanlacak koordinat sistemi de kurumlara gre farkllk gstermemeli her kurum lke genelinde ortak kullanm olan koordinat sistemini kullanmaldr.

59

2-Altlklarn Oluturulmasndan ve Kadastrodan Kaynaklanan Sorunlar Kamu sektrnde alanlarn karlat nemli bir sorunda lke genelinde kadastronun tamamlanmam olmas ve projelerde kullanlacak altlklarn eksik olmasdr. lke genelinde gncel ve altlk nitelii tayan kadastro almasna sahip olmadmz iin krsal ve kentsel alan dzenlemesi ve bilgi sistemi oluturulmasnda eksiklikler olumaktadr. Bu sorunun zm iinse lke genelinde srekli yenilenen bir kadastronun olumas ve buna bal olarak altlklarnda srekli gncellenmesidir.

3-Teknik Eleman Eksiklii ve Eitim Dzeyinin Yetersizlii Kamu sektrnde alan teknik elemanlarn devlet atamasyla gelmi olmas kurum iinde ve kurumlar arasnda birtakm sorunlara neden olmaktadr. Gerek yaplan almalarn doruluu ve hz gerekse kurumlar aras yazmalarn doru anlalp sorunun bir an nce zlmesi iin teknik elemanlarn yeterli sayda ve tecrbede olma zorunluluu vardr. Atamalarn ge yaplmasyla edinilen tecrbelerin yeni gelen elemanlara aktarm sorun olmaktadr. Yeni mezun olan elemanlarn yeteri kadar donanm sahibi olmamas da eitim kurumlarnda verilen eitimin yeterli olmadn gstermektedir. Bu sorunun zm ise ncelikle eitim seviyesinin ykseltilmeli ve donanm sahibi insanlarn atamalarnn daha fazla yaplmaldr.

4-Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasndan Kaynaklanan Sorunlar Kamu sektrnde alanlarla yaptm grmede teknik konular kadar sosyal konulardan kaynaklanan sorunlara da deinme frsat edindim. Kamu sektrnde alanlarn rahatsz olduu bir dier konu ise Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasnn grevini yeterince yerine getirmemesidir. Harita Mhendisliinin dier meslek disiplinleri ile benzer ileri yaptn ama dier disiplinlerin daha n planda olduunu meslein tantm ve ne karlmasnda odann pasif olduunu dnmektedirler. Odann btnleyici, birletirici olmas gerekirken ayrtrc tavr iinde bulunduunu, bu durumunda harita mhendislerinin yaptklar almalarda karlatklar sorunlara zm bulmasn engellemektedir. Odann birletirici olmasyla sorunlarn zm bulacana ve sosyal hayatta dier meslek disiplinleri gibi nemli bir konuma sahip olaca dnlmektedir.

Kamu sektrnde alanlarn karlatklar dier sorunlar ise nem derecesine gre u ekilde sralanabilir:

Sit Alanlarndan Kaynaklanan Sorunlar zel Sektrden Kaynaklanan Sorunlar Mevzuattan Kaynaklanan Sorunlar
60

Brokratik ve Siyasi Engellerin Yaratt Sorunlar Yarg Sisteminden Kaynaklanan Sorunlar Kadastrodan Kaynaklanan Sorunlar Takbisin Kullanmndan Kaynaklanan Sorunlar Kurumlar Aras Bilgi Paylamndaki Sorunlar st Kurumlardan Kaynaklanan Sorunlar Evraklardaki Standartszlktan Kaynaklanan Sorunlar Doal Afetler ve klim artlarndan Kaynaklanan Sorunlar Donanm Eksikliinden Kaynaklanan Sorunlar

2-zel Sektrdeki Grmelerin Sonular

zel sektrde alan harita mhendisleri ile yaptm birebir grmelerde mevcut sorunlarn belirlenmesi ve kendilerine gre zm nerileri samimi bir ekilde deerlendirilmitir. Harita Mhendislerinin kamu kurumlarndan ve Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasndan beklentilerini dile getirdiler.

Grme yaptm zel sektr brolar u ekildedir: Hatipolu Mhendislik Eren Mhendislik Meram Lihkap Brosu Tura Harita Ltd. ti. Empa Harita Akel Gayrimenkul Deerleme

Grmeler sonucunda zel sektrde ortaya kan sorunlar Tablo 2de ve sorunlarn dairesel grafikte dalm ekil 2de verilmektedir.

61

Tablo 2. zel Sektrde alan Harita Mhendislerinin Yaptklar almalarda Karlatklar Sorunlar ve Karlama Saylar

ZEL SEKTRDE KARILAILAN SORUNLAR

12345678910MEVZUATTAN KAYNAKLANA SORUNLAR KOORDNAT SSTEMNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR EVRAKLARDAK STANDARTLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR TEKNK ELEMAN EKSKLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR ETM YETERSZLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR ODADAN KAYNAKLANAN SORUNLAR YARGI SSTEMNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR KADASTRODAN KAYNAKLANAN SORUNLAR ALTLIKLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR KAMU KURUMLARINDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR

SORUN ADET
5 5 5 4 3 4 3 3 3 3

62

ekil 2.zel Sektrde alan Harita Mhendislerinin Yaptklar almalarda Karlatklar Sorunlarn Grafiksel Dalm

ZEL SEKTRDE KARILAILAN SORUNLAR

8% 8%

1- MEVZUATTAN KAYNAKLANA SORUNLAR 13% 2- KOORDNAT SSTEMNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR 3- EVRAKLARDAK STANDARTLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR 4- TEKNK ELEMAN EKSKLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR 5- ETM YETERSZLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR 6- ODADAN KAYNAKLANAN SORUNLAR 7- YARGI SSTEMNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR 8- KADASTRODAN KAYNAKLANAN SORUNLAR 9- ALTLIKLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR 10- KAMU KURUMLARINDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR

8%

13%

8%

13% 11% 10%

8%

1-Ortak Koordinat Sisteminin Eksikliinden Kaynaklanan Sorunlar zel sektrde alan harita mhendislerinin en ok karlatklar sorun lke genelinde ortak bir koordinat sisteminin olmamasdr. zel sektrde alanlarn yaptklar dnmlerin birbirini tutmamas zerine arazide tekrardan lmler yaplmakta bu durum da hem maddi hem de zaman kaybna neden olmaktadr. Kurumlarn farkl koordinat sistemini kullanmalar da zel sektrn koordinatlar arasnda kuruma gre dnm yapmalarn ve sonucunda hatalarn olumasna neden olmaktadr. lke genelinde ortak bir koordinat sisteminin belirlenmesi ile bu sorun zm bulabilir.

63

2-Mevzuattan Kaynaklanan Sorunlar zel sektrde karlalan nemli bir dier sorun mevzuatlarn gncel olmamas ve dnemin artlarnda geerliliini kaybetmi olmasdr. Gelien teknoloji ile ortaya kan mevzuat ve standartlk boluu akademisyenler ve meslek elemanlarnn ortak gr ile doldurulabilir. Bu sayede meydana gelen sorunlar zm bulabilir.

3-Evraklardaki Standartlardan Kaynaklanan Sorunlar zel sektrde alanlarn karlat nemli sorunlardan biri de hazrlanan evraklardaki standart eksikliidir. Her kurumun kendine gre standart oluturmas ve zel sektrde alanlarn i yaptklar kuruma gre deiik evraklar hazrlamasna neden olmaktadr. Bu sorunun zm iinse kurumlarda alan harita mhendislerinin mevzuata ve ynetmeliklere uygun davranmas gerekmektedir. Bu sayede yaplan almalarda ve hazrlanan evraklarda bir btnlk ve standartlk olabilir.

4-Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasndan Kaynaklanan Sorunlar zel sektrde alan harita mhendisleri ile yaptm grmelerden elde ettiim nemli bir sorun da mesleki sorunlarn zm merkezi olan Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasnn yaratm olduu sorundur. zel sektre gre oda sadece aidat toplayan ve siyasi grlerin esareti altnda kalmaktan baka bir i yapmyor. zel sektrde alanlarn haklarn yeterince savunmuyor ve sorunlara zm aramakta aciz kalyor. Odann mevcut siyasi dnceler iinde hareket etmeyi brakp mesleki sorunlara ynelmesi mesleimizin daha n planda ve daha sorunsuz olmasnn tek zm yoludur. zel sektrde alanlarn karlatklar dier sorunlar ise nem derecesine gre u ekilde sralanabilir: Teknik Eleman ve Eitimden Kaynaklanan Sorunlar Yarg Sisteminden Kaynaklanan Sorunlar Kadastrodan ve Altlklardan Kaynaklanan Sorunlar Kamu Kurumlarndan Kaynaklanan Sorunlar

3-Kamu ve zel Sektrdeki Grmelerin Ortak Sonular

Kamu ve zel sektrde yaptm grmeleri bir havuzda toplayp meslein var olan sorunlarn meslein muhataplar ile en iyi ekilde analiz etme frsatn edindim. Bu
64

grmelerden karlacak sonular mevcut sorunlarn ve bu sorunlarn zm yollarnn belirlenmesi adna katk salamaktadr. Yaplan btn grmeleri ortak bir sonu ierisinde deerlendirilmesi Tablo 3de ve sorunlarn dairesel grafikte dalm ekil 3de verilmitir.

Tablo 3.Kamu ve zel Sektrnde alan Harita Mhendislerinin Yaptklar almalarda Karlatklar Ortak Sorunlar ve Karlama Saylar

KAMU VE ZEL SEKTRN ORTAK SORUNLAR

12345678910MEVZUATTAN KAYNAKLANA SORUNLAR KOORDNAT SSTEMNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR EVRAKLARDAK STANDARTLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR TEKNK ELEMAN EKSKLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR ETM YETERSZLNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR ODADAN KAYNAKLANAN SORUNLAR YARGI SSTEMNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR KADASTRODAN KAYNAKLANAN SORUNLAR ALTLIKLARDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR BRBRLERNDEN KAYNAKLANAN SORUNLAR

SORUN ADET
7 10 6 7 6 8 5 5 7 6

65

ekil 3.Kamu ve zel Sektrnde alan Harita Mhendislerinin Yaptklar almalarda Karlatklar Ortak Sorunlar Grafiksel Dalm

1- Ortak Koordinat Sisteminin Eksikliinden Kaynaklanan Sorunlar Kamu ve zel sektr birlikte deerlendirdiimiz zaman sektrn en byk sorunu olarak lke genelinde ortak bir koordinat sisteminin olmamasdr. Gerek kamu gerekse zel sektrde karlalan bu sorun ile kimi zaman blgeden blgeye kimi zaman da sokaktan sokaa deien koordinat sistemleri arasnda dnm yaplmak zorundadr. Bu dnmde hem i ykne hem de hatalara neden olmaktadr. Yaplan dnmlerin bir btn oluturmamas durumunda ise arazide tekrarlanan lmler hem maddi hem de zaman kayplarna ortam hazrlamaktadr. Bu sorunun zm iinse lke genelinde ortak bir koordinat sisteminin oluturulmas, hem kamu kurumlarnn hem de zel sektrn oluturulacak koordinat sistemine gre almalarn yapmalar gerekmektedir.

66

2- Altlklarn Oluturulmasndan ve Kadastrodan Kaynaklanan Sorunlar Her iki sektrde de bulunan nemli sorunlardan biri de kadastro ve buna bal olarak altlklardan kaynaklanan sorunlardr. Bu sorunun zm iinse ncelikle lke genelinde kadastro almalarnn bitirilmesi ve bitirilen kadastronun srekli yenilenmesi gerekmektedir. Ancak bu sayede kullanma uygun altlklar retilebilir. Yaplacak almalarn sadece paftalarn gncellenmesi eklinde deil de ayn zaman da bilgi sistemlerinin de oluturulmas ile lke genelinde ortak bir bilgi bankas kurulabilecek ve kurulan bu bilgi bankas yaplacak almalarda altlk olarak kullanlabilecektir. Bu sayede yaplacak almalar daha gvenilir olacak ve daha doru sonular elde edilebilecektir.

3- Teknik Eleman Eksiklii ve Eitim Dzeyinin Yetersizlii ki sektr iin geerli olan sorunlardan biri de teknik eleman eksiklii ve elemanlardaki eitim seviyesinin yetersizliidir. Bu sorun yaplan ilerin yava olmasna, yazmalardaki sorunlara ve mesleki tecrbelerin aktarmdaki skntlara neden olmaktadr. Bu sorunun zm ise eitim kurumlarnda daha donanml ve pratik bilgiye sahip elemanlarn yetitirilmesiyle mmkndr.

4- Yarg Sisteminden Kaynaklanan Sorunlar Kamu ve zel sektrn karlat sorunlardan biri de yarg kurumlarnn oluturduu sorunlardr. Yaplan almalara itiraz edilmesi ve devamnda yargya tanmas ile meydana gelen sorunlar hem almalar yavalatmakta hem de konu hakknda bilgisi bulunmayan hkimlerin bilirkii raporlar dorultusunda hareket ederek yanl kararlar vermesine neden olmaktadr. Bu sorunlarn zm iinse bu konular zerinde uzmanlam yeni bir yarg kurumunun kurulmas ve oluan sorunlara hem daha hzl hem de daha doru zm bulmas salanabilir. Bu mmkn deilse de bu davalara bakan hkimlere konu hakknda seminer ve kurslar verilmelidir. 5- Mevzuattan Kaynaklanan Sorunlar Her iki sektrde mevzuatlardan kaynaklanan sorunlarla karlamaktadr. Mevzuatlarn gncel olmamas ve gelien teknolojiyle oluan yeni yntemlere ait hem mevzuatn hem de standartlarn olumamas sorunlar dourmaktadr. Sorunlarn zm ise ortak bir alma ve srekli gncelleme ile mmkndr.

6- Evraklardaki Standartlardan Kaynaklanan Sorunlar Her iki sektrn de ortak sorunlarndan biri de evraklardaki standartlk sorunudur. Kamu sektr, zel sektrn hazrlam olduu evraklarn standartlardan uzak olduunu dnrken; zel sektr ise kamu sektrnde kurumlarn farkl belgeler istemesi ve istenen
67

belgelerin kiiye gre farkllk gsterdiini dnmektedir. Her iki sektrdeki sorunun zm iin hem kurumlara hem de zel sektr alanlarna byk grev dmektedir. Her iki sektrdeki alanlarn mevzuatlara uymas ve keyfi alma yapmamas ile sorunun zm mmkn olabilmektedir.

7-Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasndan Kaynaklanan Sorunlar Her iki sektrn de alanlarnn teknik sorunlar dndaki en nemli sorunu Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasnn yapt ve bir o kadar da yapmad almalardr. Kamu sektrndeki alanlar kurumlarda ve yaptklar almalarda yeterince n planda olmamalarndan ve sosyal aktivitelerin yetersiz olduunu dnrken, zel sektrde alanlar ise odann sorunlara yeterince zm bulmadn, sadece yelerden aidat alan siyasi grleri n planda tutan bir ticarethane olduunu dnmektedirler. Odalarda grevli kiilerin meslek sorunlarn daha ok dinleyip ve bunlara zm bulmas ile hem meslek alanlarnn hem de mesleimizin daha n planda olmas salanabilir.

68

4-NERLER

Bu blmde, aratrma bulgularnn ve yaplan grmelerin zeti verilmitir. Devamnda ise elde edilen sonulardan yola karak sorunlarn zm iin nerilerde bulunulmutur. Yaplan almada bilimsel almalar deerlendirilmi devamnda da meslek elemanlaryla yaplan grmeler yer almtr. Bu almada harita mhendislerinin karlatklar problemleri yirmi be yllk dnemde deerlendirilmitir. Dzenlenen kurultaylarda ne kan sorunlar ve bu sorunlarn zmlerini deerlendirmek gerekirse en nemli sorun olarak lke genelinde tamamlanm bir kadastronun olmamas oluturmaktadr. Ksa vadeli zmler gn kurtarmakta ve altlk nitelii tamamaktadr. Standartlk ve btnlkten uzak olan bu almalar lke genelinde bilgi sistemi oluturulmasn da engellemektedir. Kadastronun yaratt sorunla birlikte orman kadastrosu ve orman arazilerinin deerlendirilmesinde de sorunlar ortaya kmaktadr. Sorunlarn zm ise yasal dayana olan mevzuat ve kanunlar gncel olan lke genelinde tamamlanm ada bir kadastronun oluturulmasdr. Bu sayede hem bilgi sistemlerinin hem de altyap ihtiyalarnn karlanmas mmkn olur. Bilgi sistemindeki sorunlara da yirmi be yllk periyotta olduka sk rastlanmtr. Genel olarak standart eksikliinden kaynaklanan sorunlar yllar gemesine ramen zm bulunamam, toplanan verilerin gncellenmemesinden dolay sorunlar meydana gelmitir. Son zamanlarda kurum ve belediyelerinde bilgi sistemi oluturmaya balamasyla birlikte gncellik sorunu zme kavumutur. Ancak kurumlarn kendi bilgi sistemine sahip olmas ve bilgi paylamna scak bakmamas kurumlar arasnda sorunlara neden olmaktadr. Dzenlenecek bir mevzuatla birlikte lke genelinde kurulabilecek bilgi sistemleriyle birlikte ihtiyalarn karlanmas mmkn olabilir. Kentsel ve krsal alanlarn dzenlenmesinde ortaya kan sorunlarn ana nedenleri ise mevzuat ve kadastro eksikliidir. Yaplacak dzenlemelerin uzun srmesi kullanlabilecek bir altln olmamasndan kaynaklanmaktadr. Mevzuatlarn yetersiz olmas ve imar aflarnn kmas arpk kentlemeyi nlemek yerine tevik etmektedir. Son dnemde ortaya kan tanmaz deerleme almalarnda karlalan sorunlarn ana nedeni ise lke genelinde belli bir standarttn olmamas ve vergi haritalarnn gerei yanstmamasdr. Kiiye ve ynteme gre deien deerleme almalarn kullanlmak zere mevzuatlar oluturulmal ve yaplacak bilimsel almalar ile birlikte en uygun deerleme yntemleri belirlenmelidir. Meslek alanlarnn en ok karlatklar sorun ise lke genelinde kullanlan ortak bir koordinat sisteminin olmamasdr. Blgeden blgeye deien koordinat sistemleri ve kurumlarn farkl koordinat sistemleri kullanmas sorunlara neden olmaktadr. Srekli
69

koordinatlar aras yaplan dnmler hatalara ve zaman kaybna neden olmaktadr. Dzenlenecek mevzuatlar ile kurumlarn ortak bir koordinat sistemi kullanmas salanabilir. Yaplan almann sonu blmnden de anlald gibi hem bilimsel almalarda hem de meslek elemanlaryla yaplan grmelerde ayn sorunlar ortaya kmaktadr. Bu sorunlara ortak bir zm iki admda zetlemek gerekirse; 1-ncelikle yaplacak almalara gncel bir hukuksal altlk hazrlanmaldr. Dzenlenecek mevzuatlar ve kanunlar ile yaplacak almada olmas gereken standartlar belirlenmeli ve hem kurumlarn hem de zel sektrn bu standartlardan taviz vermemesi salanmaldr. Oluturulan hukuksal altln deien artlara ve teknolojik gelimelere ayak uydurabilmesi iin srekli gncellenmesi gerekmektedir. 2-Yaplacak almalara altlk oluturmas gereken kadastronun lke genelinde tamamlanp srekli gncellenmesi gerekmektedir. Kadastro ile birlikte alma yaplan alana ait szel bilgilerde elde edilmeli ve nitelikli altlklar oluturulmaldr. Srekli gncelleme ile birlikte doru ve gereki almalar yaplabilir.

Yaplan almada da grld gibi 25 yllk periyotta karlalan problemlere zm bulunduu gibi baz problemlere ise bir trl zm bulunamamtr. Kurultaylarn daha etkin olmasyla birlikte hem akademisyenlerden hem de meslek elemanlarndan grler alnarak sorunlarn zm daha gereki bir hal alabilir. Meslek elemanlarnn ve sivil toplum rgtlerinin daha etkin olmasyla birlikte hem mesleimiz daha deer kazanacak hem de sorunlardan arnacaktr. Karlalan sorunlar birbiri ile ilgili olduu iin ncelikle sorunun temeline ulalmaldr. Ancak bu sayede byk sorunlara kolay zmler bulmak mmkn olur.

70

KAYNAKLAR

HKMO, Birinci Harita Kurultay, Ankara, 1987 HKMO, kinci Harita Kurultay, Ankara, 1989 HKMO, nc Harita Kurultay, Ankara, 1991 HKMO, Drdnc Harita Kurultay, Ankara, 1993 HKMO, Beinci Harita Kurultay, Ankara, 1995 HKMO, Altnc Harita Kurultay, Ankara, 1997 HKMO, Yedinci Harita Kurultay, Ankara, 1999 HKMO, Sekizinci Harita Kurultay, Ankara, 2001 HKMO, Dokuzuncu Harita Kurultay, Ankara, 2003 HKMO, Onuncu Harita Kurultay, Ankara, 2005 HKMO, On Birinci Harita Kurultay, Ankara, 2007 HKMO, On kinci Harita Kurultay, Ankara, 2009 HKMO, On nc Harita Kurultay, Ankara, 2011 HKMO, Mesleki Sorunlarn Tartlmas ve Gelecee Ynelik Politikalarn Belirlenmesi Kurultay, Ankara, 2002 T.C. KALKINMA BAKANLII, Altnc Be Yllk Kalknma Plan (1990-1994) T.C. KALKINMA BAKANLII, Yedinci Be Yllk Kalknma Plan (1996-2000) T.C. KALKINMA BAKANLII, Sekizinci Be Yllk Kalknma Plan (2001-2005) T.C. KALKINMA BAKANLII, Dokuzuncu Be Yllk Kalknma Plan (2007-2013)

INTERNET KAYNAKLARI
[1]www.hkmo.org.tr [2]www.dpt.gov.tr

71

ZGEM

4 Ocak 1990 ylnda Ankarann ankaya ilesinde dnyaya geldim. lkretimin drdnc snfna kadar Ankarann Ay Yldz lk Okulunda okudum. Beinci snf Antalyann Okurcalar Berat Hayriye Cmertolu lkretim Okulunda tamamladm. Orta Okulu Antalyann Hidayet Grgn lkretim Okulunda tamamladm. Lise eitimimi Antalyann Hasan olak Anadolu Lisesinde tamamladm. 2008 senesinde Seluk niversitesi Harita Mhendislii Blmnde baladm niversite eitimine devam etmekteyim.

72