Bao Cao Rau Qua Tuoi EU

Bo co nghin c u
TH TR NG HNG RAU QU TI EU
H N i, 2012
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU
Bo co thu c b n quy n: C C XC TI N THNG M I (VIETRADE) Phng Nghin c u Pht tri n th tr ng 20 L Th ng Ki t, H N i T: 84.4.3934 8145/ 3934 7628 (my l : 70, 71, 72,73) Fax: 84.4.3936 6218/3934 8142 Email: nctt@vietrade.gov.vn Website: http://www.vietrade.gov.vn
-1-
C c Xc ti n thng m i
Danh m c cc t vi t t t
XK: NK: vt: KL: GT: %: USD: : HS: GSP: DN: XTTM: ITC: EU: ASEAN: WTO: CBI: MRL: GAP: Xu t kh u Nh p kh u n v tnh Kh i l ng Gi tr Ph n trm la M Euro H th ng hi ha m t v m ha hng ha Generalized System of Preferences H th ng u i c hi u l c chung Doanh nghi p Xc ti n thng m i Trung tm Thng m i Qu c t Lin minh Chu u Hi p h i cc n c ng Nam T ch c Thng m i Th gi i T ch c Xc ti n nh p kh u t cc n c ang pht tri n c a H Lan Gi i h n m c t i a d l ng thu c b o v th c v t Th c hnh nng nghi p t t
-2-
M CL C
L I NI U.................................................................................................................. - 9 I. GI I THI U CHUNG ............................................................................................... - 10 1.1 M c ch v phng php..............................................................................- 10 1.2 Nhm s n ph m nghin c u ...........................................................................- 10 1.3 Gi i thi u tm t t v EU .................................................................................- 13 II. TNH HNH THNG M I RAU QU TI TH GI I.................................. - 15 -
2.1 T ng quan .......................................................................................................- 15 2.2 Xu t nh p kh u rau qu ti th gi i ...........................................................- 15 III. T NG QUAN NGNH RAU QU VI T NAM V TNH HNH XU T KH U SANG EU ....................................................................................................................... - 18 3.1. T ng quan ......................................................................................................- 18 3.2. Nng l c s n xu t rau qu c a Vi t Nam .....................................................- 18 3.3 Tnh hnh xu t kh u rau qu c a Vi t Nam..................................................- 20 3.3.1 Kim ng ch xu t kh u hng rau qu c a Vi t Nam 2007-2011 ....................- 20 3.3.2 M t hng rau qu ti xu t kh u................................................................- 21 3.3.3 Th tr ng xu t kh u ..................................................................................- 22 3.4 nh gi mi tr ng v kh nng c nh tranh ..............................................- 23 3.5 Xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang th tr ng EU .................................- 24 IV. TH TR NG HNG RAU QU TI EU ........................................................ - 27 4.1 Tnh hnh tiu th ...........................................................................................- 27 4.1.1 M t hng rau ti ......................................................................................- 27 4.1.2 M t hng hoa qu nhi t i ........................................................................- 28 4.1.3 Hoa qu tri v ..........................................................................................- 30 4.1.4 Hoa qu ngo i lai .......................................................................................- 32 -3-
C c Xc ti n thng m i 4.2 Tnh hnh s n xu t, xu t kh u v nh p kh u ................................................- 34 4.2.1 M t hng rau ti ......................................................................................- 34 4.2.2 M t hng hoa qu nhi t i ........................................................................- 35 4.2.3 Hoa qu tri v ..........................................................................................- 36 4.2.4 Hoa qu ngo i lai .......................................................................................- 38 4.3 Xu h ng pht tri n .......................................................................................- 40 4.3.1 M t hng rau ti ......................................................................................- 40 4.3.2 Hoa qu nhi t i .......................................................................................- 40 4.3.3 Hoa qu tri v ..........................................................................................- 41 4.3.4 Hoa qu ngo i lai .......................................................................................- 42 4.4 Gi c ...............................................................................................................- 43 4.4.1 M t hng rau ti ......................................................................................- 43 4.4.2 Hoa qu nhi t i .......................................................................................- 44 4.4.3 Hoa qu tri v ..........................................................................................- 45 4.4.4 Hoa qu ngo i lai .......................................................................................- 46 4.5 H th ng phn ph i ........................................................................................- 47 4.5.1. i l ........................................................................................................- 48 4.5.2. Nh nh p kh u/ Thng nhn ...................................................................- 48 4.5.3. Ng i bn bun .........................................................................................- 48 4.5.4. Knh bn l ...............................................................................................- 49 4.6 Cc chnh sch v quy nh lin quan t i thm nh p th tr ng rau qu ti EU ...- 50 -
4.6.1. Chnh sch nng nghi p c a EU................................................................- 50 4.6.2 T ng h p cc yu c u c a khch hng EU v rau qu ti.........................- 51 4.6.3 Thu quan v h n ng ch .............................................................................- 55 4.6.4 Cc tiu chu n v ch t l ng v phn lo i ................................................- 55 -4-
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU 4.6.5 Quy nh v m c t i a d l ng thu c b o v th c v t .............................- 61 4.6.7 Quy nh v ng gi..................................................................................- 66 4.6.8 Quy nh v nhn mc ................................................................................- 67 V. K T LU N V KHUY N NGH ............................................................................ - 69 PH L C ....................................................................................................................... - 71 -
-5-
DANH M C CC B NG
Tn b ng B ng 1: Cc m t hng rau ti B ng 2: Cc m t hng qu ti B ng 3: Cc lo i qu tri v B ng 4: Cc lo i qu nhi t i B ng 5: Cc lo i qu ngo i lai B ng 6: Kim ng ch nh p kh u rau qu ti c a cc n c nh p kh u chnh trn th gi i B ng 7: Di n tch, nng su t, s n l ng rau c t nm 2006 n 2010 B ng 8: Kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam giai o n 2007 2011 B ng 9: Nh ng m t hng rau qu ti xu t kh u ch l c c a Vi t Nam B ng 10: Nhm 10 n c xu t kh u m t hng rau qu ti hng u th gi i B ng 11: Xu t kh u rau qu Vi t Nam sang EU 2009- 2011 B ng 12: Xu t kh u rau qu ti sang th tr ng EU phn theo m HS B ng 13: S li u v tiu th , s n xu t v nh p kh u rau ti t cc n c ang pht tri n B ng 14: S li u v tiu th , s n xu t v nh p kh u hoa qu nhi t i t cc n c ang pht tri n B ng 15: S li u v tiu th , s n xu t v nh p kh u hoa qu tri v t cc n c ang pht tri n B ng 16: S li u v tiu th , s n xu t v nh p kh u hoa qu
-6-
Trang 11 11 12 12 13 15
18
20
21
23
25 25
27
29
31
32
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU ngo i lai t cc n c ang pht tri n B ng 17: Ma thu ho ch m t s lo i qu nhi t i B ng 18: Ma thu ho ch m t s lo i qu ngo i lai B ng 19: Ma thu ho ch m t s lo i qu B ng 20: Gi c m t hng rau ti B ng 21: Gi c m t hng hoa qu nhi t i B ng 22: Gi c m t hng hoa qu tri v B ng 23: Gi c m t hng hoa qu ngo i lai B ng 24: Lo i hnh bn l rau ti t i EU B ng 25: M t s quy nh php l c a EU i v i m t hng rau qu B ng 26: Cc lo i rau qu c n p ng cc tiu chu n th tr ng c a EU theo EC 2200/96 B ng 27: Cc tiu chu n v ch t l ng rau qu c a EU B ng 28: Danh m c cc s n ph m ngu n g c th c v t ph i p ng cc tiu chu n phn lo i theo Quy nh (EC) 2200/96 B ng 29: Cc nhm s n ph m tun th quy nh v gi i h n t i a d l ng thu c b o v th c v t B ng 30: Cc lo i m c gi i h n t i a d l ng thu c b o v th c v t B ng 31: Danh sch cc lo i thu c tr su b c m theo Ch th 79/117/EEC B ng 32: Cc cch ng gi rau qu ti 35 37 38 43 44 45 46 49 51
56
57 59
61
62
63
66
-7-
DANH M C CC HNH V BI U
Tn bi u , hnh Hnh 1 Cc knh phn ph i rau qu ti t i EU Bi u 1: Nh ng n c nh p kh u rau qu ti hng u th gi i nm 2011 Bi u 2: T tr ng nh p kh u rau qu ti c a cc n c trn th gi i nm 2011 Bi u 3: M c tng tr ng kim ng ch nh p kh u rau qu ti giai o n 2010-2011 Bi u 4: Kim ng ch xu t kh u v t c tng tr ng xu t kh u rau qu Vi t Nam Bi u 5: T tr ng xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang cc n c nm 2011 Bi u 6: T c tng tr ng xu t kh u hng rau qu ti c a 10 n c xu t kh u hng u Trang 47 16
16
17
20
22
23
-8-
L I NI U
Lin minh Chu u (EU) l m t th tr ng tiu th rau qu v nng s n l n trn th gi i. Hng nm EU nh p kh u l ng rau qu r t l n, chi m kho ng 50% nh p kh u rau qu trn ton c u. Th tr ng rau qu EU l m t th tr ng ti m nng i v i cc doanh nghi p xu t kh u nng s n Vi t Nam. Kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang EU khng ng ng tng tr ng trong nh ng nm qua: nm 2010 tng 28%, nm 2011 tng 10% v t 60,1 tri u USD. Tuy nhin, xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang EU cn chi m t l r t nh so v i m c nhu c u kh ng l c a th tr ng ny. Vi c thm nh p vo th tr ng rau qu EU, c bi t l rau qu ti, t ra nhi u thch th c cho xu t kh u Vi t Nam do cc i u ki n tiu chu n nghim ng t c a EU v s c p c nh tranh kh c li t t cc nh cung c p khc trn th gi i. Trong th i gian qua, do m t s cc doanh nghi p Vi t Nam cha n m r v tun th cc quy nh nh p kh u rau qu c a EU nn xu t kh u rau qu ti c a Vi t Nam sang th tr ng ny g p ph i m t s v ng m c v v n ki m d ch v an ton v sinh th c v t, gy thi t h i n xu t kh u v uy tn c a c ngnh rau qu Vi t Nam. N u khng ki m sot ch t ch v ch t l ng, m t hng rau qu Vi t Nam c th s b c m xu t kh u vo th tr ng EU, ng th i s l ro c n kh khn khi m r ng xu t kh u sang cc th tr ng ti m nng khc. Tr c th c tr ng trn v v i m c ch h tr , cung c p thng tin v xu h ng pht tri n th tr ng, nh ng ro c n, quy nh, tiu chu n c a th tr ng rau qu ti EU cho cc doanh nghi p xu t kh u Vi t Nam, C c Xc ti n thng m i B Cng Thng th c hi n Bo co nghin c u Xu t kh u rau qu ti sang th tr ng EU. Chng ti hy v ng Bo co ny s l ti li u tham kh o h u ch cho cc doanh nghi p xu t kh u rau qu Vi t Nam trong vi c n m b t thng tin th tr ng, t c k ho ch pht tri n xu t kh u hi u qu vo th tr ng EU r t ti m nng nhng cng y kh tnh. C C XC TI N THNG M I
-9-
I. GI I THI U CHUNG
1.1 M c ch v phng php Bo co do C c Xc ti n thng m i (VIETRADE) B Cng Thng th c hi n nh m cung c p thng tin h tr cho cc doanh nghi p rau qu Vi t Nam mong mu n y m nh xu t kh u sang th tr ng EU. N i dung c a bo co t p trung: - a ra nh n nh v ti m nng pht tri n th tr ng EU i v i cc nhm s n ph m rau qu ti xu t kh u c a Vi t Nam; - Cung c p thng tin c th v c i m th tr ng, gi c , knh phn ph i, cc quy nh thm nh p th tr ng rau qu ti EU i v i nhm hng rau qu ti xu t kh u c a Vi t Nam; - Khuy n ngh cc phng php marketing, xc ti n xu t kh u i v i doanh nghi p y m nh xu t kh u hng rau qu ti sang th tr ng EU. Ngoi ph n Gi i thi u chung, bo co c thm 5 ph n n i dung chnh. Ph n II tm t t tnh hnh thng m i ngnh rau qu ti trn th gi i. Ti p theo, ph n III s gi i thi u t ng quan ngnh rau qu Vi t Nam v tnh hnh xu t kh u sang EU. Ph n IV s l ph n chnh, cung c p cc thng tin c th v th tr ng hng rau qu ti EU nh: Tnh hnh tiu th , c i m th tr ng, gi c , knh phn ph i, cc quy nh thm nh p th tr ng (cc lu t v quy nh lin quan t i nh p kh u, th t c nh p kh u, cc quy nh v nhn mc hng ha, h th ng thu ). Ph n V s a ra k t lu n v cc khuy n ngh cho cc doanh nghi p xu t kh u hng rau qu ti sang th tr ng EU. Phng php th c hi n bo co ch y u l thu th p, x l cc ngu n thng tin ng tin c y c a cc t ch c kinh t v xc ti n thng m i Vi t Nam v qu c t v nh T ch c Xc ti n nh p kh u t cc n c ang pht tri n c a H Lan (CBI), Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), cc bo co thu c D n H tr xc ti n thng m i & y m nh xu t kh u VIE-61/94 c a C c Xc ti n thng m i, Hi p h i Rau hoa qu Vi t Nam, C ng thng tin v Rau hoa qu c a B Cng Thng, C ng thng tin c a B Nng nghi p v Pht tri n nng thn c bi t, cc k t qu trong bo co c a ra trn c s s d ng ph n m m cng c nghin c u th tr ng c a c ng thng tin B n thng m i Trade Map c a ITC, c k t h p v i vi c thu th p thng tin, ki n t cc chuyn gia v cc doanh nghi p thng qua cc bu i h i th o, t a m xc ti n thng m i. 1.2 Nhm s n ph m nghin c u Nhm s n ph m rau qu (rau qu ti v rau qu ch bi n) bao g m t t c cc s n ph m thu c Chng 07, Chng 08 v Chng 20 trong H th ng phn lo i HS. Tuy nhin, trong khun kh c a bo co ny ch nghin c u nh ng m t hng rau v qu ti, thu c m t s m HS trong cc Chng 07 v 08, khng bao g m m t hng h t i u (thu c nhm cc qu h ch n c) v cc m t hng rau qu ch bi n. Nhm s n ph m nghin c u c chia thnh 02 lo i: Rau ti v Qu ti, v i cc m HS nh sau:
- 10 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU B ng 1: Cc m t hng rau ti
M hng 0701 0702 0703 0704 0705 0706 0707 0708 0709 M hng 0803 0804 0805 0806 0807 0808 0809 0810
M t hng ho Khoai ty, ti ho c p l nh C chua, ti ho c p l nh Hnh, hnh tm, t i, t i ty, cc lo i rau h hnh, t i khc, ti ho c p l nh B p c i, hoa l, su ho, c i xon v cc lo i rau n c tng t , ti ho c p l nh Rau di p, x lch (lactuca sativa) v rau di p, x lch xon (cichorium spp), ti ho c p l nh. C r t, c c i, c c i lm rau tr n (sa-lt), c n c , di p c , c c i ri v cc lo i c r n c tng t , ti ho c p l nh Da chu t v da chu t ri, ti ho c p l nh Rau u ho c cha bc v , ti ho c p l nh Rau khc, ti ho c p l nh M t hng ho Chu i, k c chu i l, ti ho c kh Qu ch l, sung, v , d a, b, i, xoi v mng c t, ti ho c kh Qu thu c chi cam qut, ti ho c kh Qu nho, ti ho c kh Cc lo i da (k c da h u) v u , ti Qu to, l v q a m c qua, ti Qu m, anh o, o (k c xun o), m n v m n gai, ti Qu khc, ti
B ng 2: Cc m t hng qu ti
bi t chi ti t hn v m HS i v i cc m t hng rau qu ti, xin tham kh o Ph l c 1: Cc m t hng rau qu ti trong H th ng phn lo i HS. Tuy nhin, d a trn c s v s ph bi n c a s n ph m trn th tr ng EU, s l ng v m c tng tr ng tiu th v nh p kh u, s c nh tranh trn th tr ng EU, c th phn chia cc m t hng rau qu ti t i EU theo 4 nhm s n ph m: qu tri v , qu nhi t i, qu ngo i lai v rau. Qu tri v Qu tri v c g i cho cc lo i qu c c tr ng t i EU (v d nh cam). Vo ma tri cy, ngu n cung trong n c t i cc n c EU cao, do v y gi nh p kh u v s l ng nh p kh u gi m. Vo th i gian ngoi v thu ho ch (th ng t thng 5 n thng 10), EU ph i nh p kh u cc lo i qu tri v ny t cc n c pha Nam bn c u m b o
- 11 -
C c Xc ti n thng m i ngu n cung cho c nm. Cc lo i qu nh p kh u l nh ng lo i qu m ng i tiu dng EU quen thu c. Do v y, th tr ng EU h u nh bo ha i v i cc lo i qu tri v v s c nh tranh trn th tr ng r t kh c li t. Tuy nhin, EU th ng mua cc lo i qu ny v i kh i l ng l n nn th tr ng tr nn h p d n i v i cc nh xu t kh u t cc n c ang pht tri n nh Vi t Nam. B ng 3: Cc lo i qu tri v
M hng M t hng ho 0805 Qu thu c chi cam qut, ti ho c kh 0805 10 00 - Qu cam 0805 20 00 - Qu qut cc lo i (k c qu t); cam nh (clementines) v cc qu gi ng lai chi cam qut tng t 0805 40 00 - Qu b i 0805 50 00 - Qu chanh (Citrus limon, Citrus limonum) v ch p (Citrus aurantifolia, Citrus latifolia) 0805 90 00 - Lo i khc 0806 Qu nho, ti ho c kh 0807 0807 11 00 - - Qu da h u 0807 19 00 - - Cc lo i da khc, tr da h u 0808 0808 10 00 - Q a to 0808 20 00 - Qu l v qu m c qua 0809 0810 0810 0810 0810 0810 Qu m, anh o, o (k c xun o), m n v m n gai, ti 10 20 30 40 00 00 00 00 - Qu - Qu - Qu - Qu du ty mm xi, du t m v du l gai, qu l chua, en, tr ng, man vi t qu t, qu vi t qu t, cc lo i qu thu c chi Vaccinium
Qu nhi t i Cc lo i qu nhi t i c ch ng v ng ch c t i th tr ng EU trong nh ng th p k qua v c m t h u h t cc siu th l n t i EU. Ngu n cung cc lo i qu ny vo EU ch y u n t cc n c vng nhi t i. Cc n c thu c pha Ty v Nam u l nh ng khch tiu th l n cc lo i qu ny, tuy nhin t c tng tr ng nh p kh u gi m trong nh ng nm g n y. cc n c pha ng u, nh ng lo i qu nhi t i v n cn m i l v t c tng tr ng nh p kh u khng n nh. B ng 4: Cc lo i qu nhi t i
- 12 -
M hng M t hng ho 0803 00 00 Chu i, k c chu i l, ti ho c kh 0804 0804 0804 0804 30 00 - Qu d a ti ho c kh 40 00 - Qu b ti ho c kh 50 00 - Qu i, xoi v mng c t ti ho c kh
Qu ngo i lai Ngu n cung cc lo i qu ngo i lai vo th tr ng EU ch y u n t cc n c vng nhi t i pha Nam bn c u. Khc v i cc lo i qu nhi t i, cc lo i qu ngo i lai v n cn kh m i i v i h u h t cc th tr ng EU. i u ny c tc ng tr c ti p t i chi n l c thm nh p th tr ng c a cc nh xu t kh u. Ch c m t s lo i qu ngo i lai ph bi n t i th tr ng EU v c ch ng trn th tr ng, em l i t r i ro hn cho cc nh xu t kh u so v i cc lo i qu ngo i lai khc. B ng 5: Cc lo i qu ngo i lai
M hng M t hng ho 0804 10 00 - Qu ch l 0804 20 00 - Qu sung, v 0805 50 00 - Qu chanh (Citrus limon, Citrus limonum) v ch p (Citrus aurantifolia, Citrus latifolia) 0807 20 00 - Qu u 0810 90 - Lo i khc: v i, nhn, mt, h ng xim, chanh dy, kh , i u, me
Rau Ngu n cung trong n c i cc lo i rau t i cc n c EU m c r t cao. M t s lo i ra c tr ng trong i u ki n ki m sot nh nh knh. Do v y, xu t x a l c a cc lo i rau ti t i EU khng a d ng nh cc lo i qu . EU cng nh p kh u rau trong tr ng h p v ma th t thu ho c vo th i k tri v . Cc n c ang pht tri n, trong c Vi t Nam, cung c p cc lo i o v u vo th i k tri v cng nh cc lo i o tuy t v u h lan t i th tr ng EU. Xem B ng 1 ph n trn bi t m HS v cc lo i rau ti. 1.3 Gi i thi u tm t t v EU Lin minh Chu u (EU) hi n nay l tn g i c a U ban Chu u (EC) c. T thng 1/1995, EU bao g m 15 n c thnh vin. Ti p theo , vo thng 5/2004 c 10 n c m i tham gia EU. Thng 1/2007, c thm 2 n c l Bulgaria v Romania gia nh p, a con s thnh vin EU hi n nay ln t ng s 27 n c. Nh n th c c v c i m vn ha l k nng quy t nh m b o s thnh cng c a m t nh xu t kh u. Vi c m r ng EU lm tng quy m c a EU v cng lm tng ng
- 13 -
C c Xc ti n thng m i k s ph c t p trong EU. Do , vi c giao ti p hi u qu l c n thi t khi kinh doanh t i th tr ng c nhi u ng i nh ng n n vn ha khc nhau nh EU. Hy ch t i c i m trong vn ha giao ti p, g p g (s d ng tn, ngn ng hnh th ...) v xy d ng quan h i tc v i cc n c EU. c i m vn ha cng c th hi n trong th t v tr c p b c trong chnh quy n, trong m phn, ra quy t nh v gi i quy t mu thu n. D a trn c s c s ng nh t v vn ha, tng ng v x h i, s lin k t kinh t v mi tr ng tng ng, EU chia thnh 4 khu v c chnh: B c, Ty, ng v Nam. - B c u: an M ch, Ph n Lan v Th y i n; - Ty u: o, B , Php, c, Ireland, Luxembourg, H Lan, Anh; - ng u: Bulgaria, CH Sc, Estonia, Hungary, Latvia, Lithuania, Ba Lan, Rumani, Slovakia; - Nam u: Cyprus, Hy L p, Italy, Malta, B o Nha, Slovenia and Ty Ban Nha. c thm thng tin v EU, xin tham kh o cc trang web: - http://europa.eu/about-eu/countries/index_en.htm: trang web chnh th c c a EU; - www.cbi.eu: T ch c Xc ti n nh p kh u t Cc n c ang pht tri n c a H Lan; - www.vietrade.gov.vn: Trang web c a C c Xc ti n thng m i B Cng Thng.
- 14 -
II. TNH HNH THNG M I RAU QU GI I
TI TH
2.1 T ng quan Rau qu l m t hng c giao d ch nhi u trn th tr ng th gi i v i kh i l ng thng m i tng tr ng cao hn h n so v i cc m t hng nng nghi p khc nh g o, c ph, cao su, ch, h t i u, h tiu Trong giai o n 2007-2011, giao d ch thng m i ton c u i v i s n ph m rau qu ti lin t c tng, tr nm 2009 c gi m i cht do nh h ng c a suy thoi kinh t ton c u. Nm 2007, gi tr nh p kh u rau qu ti th gi i t m c 87,59 t USD, nm 2010 t 103,23 t USD v ln t i 108,99 t USD vo nm 2011. Th tr ng xu t kh u v nh p kh u rau qu ti ch y u trn th gi i l khu v c EU, B c M (NAFTA) v Chu , c bi t khu v c EU nh p kh u chi m g n nh p kh u th gi i v xu t kh u chi m kho ng 40% xu t kh u ton th gi i. Cc n c xu t kh u rau qu ti hng u trn th gi i l Hoa K, Ty Ban Nha, H Lan, Mexico v Trung Qu c Cc n c nh p kh u rau qu ti l n trn th gi i ch y u l Hoa K, m t s n c EU ( c, Anh, Php, H Lan) Nga, Canada, Nh t, Trung Qu c Xu h ng chung i v i tiu th cc s n ph m rau qu u l l a ch n cc s n ph m c thng hi u, ch t l ng cao v c bi t l an ton cho s c kh e. cc n c pht tri n, yu c u ny r t c coi tr ng. Th tr ng xu t nh p kh u nng s n th gi i ang c ki m sot b i cc h th ng i siu th , t p on a qu c gia v i cc tiu chu n ng t ngho v ch t l ng v v sinh an ton th c ph m. Hi n nay, tiu chu n GAP i v i rau qu c coi l gi i php lu di v c n thi t, m c d GAP khng ph i l ro c n ho c i u ki n xu t kh u. Giai o n 2009- 2011, kinh t th gi i c chi u h ng ph c h i, nhu c u tiu th tng cao, chi ph v n t i gi m, cng ngh c i ti n v nhi u th a thu n qu c t trong lnh v c nng nghi p d n n s tng tr ng ng k v kh i l ng thng m i ton c u i v i m t hng rau qu ti. Cc s n ph m chi m t tr ng nh p kh u l n trong thng m i ton c u l chu i, cam qut, h nh nhn, rau ti, to Nhu c u tiu th rau qu ti trn th gi i c d bo s tng m nh trong giai o n 2010-2015. 2.2 Xu t nh p kh u rau qu ti th gi i B ng 6: Kim ng ch nh p kh u rau qu ti c a cc n c nh p kh u chnh trn th gi i vt: t USD
N c NK Th gi i EU (27 n c) Hoa K c Nga 2007 87,59 49,39 11,12 10,37 4,61 2008 97,37 54,72 11,48 11,48 5,51 2009 91,73 47,92 11,8 10,19 5,38
- 15 -
2010 103,23 49,67 13,76 10,23 6,93
2011 108,99 51,97 14,71 10,82 8,45
Anh H Lan Php Canada B Nh t B n Italy Trung Qu c 8,08 5,37 5,58 4,18 4,33 2,3 2,54 0,61 8,11 6,13 6,24 4,53 4,96 2,49 2,84 0,82 6,86 5,48 5,47 4,49 4,25 2,71 2,96 1,2 7,22 5,81 5,75 5,04 4,1 2,94 2,82 1,52 7,71 6,21 5,7 5,49 4,32 3,21 3,02 2,39
Ngu n: Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), thng 6/2012 Bi u 1: Nh ng n c nh p kh u rau qu ti hng u th gi i nm 2011 vt: t USD
Ngu n: Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), thng 6/2012 Bi u 2: T tr ng nh p kh u rau qu ti c a cc n c trn th gi i nm 2011 vt: t USD, %
Ngu n:Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), thng 6/2012

- 16 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU V gi tr nh p kh u, nm 2011 ng u l Hoa K v i kim ng ch nh p kh u rau qu ti t 14,71 t USD, chi m 13% kim ng ch nh p kh u ton c u. M t s n c trong kh i EU c kim ng ch nh p kh u kh cao. i n hnh l c, n c nh p kh u ng th hai ton c u v i kim ng ch nh p kh u rau qu ti t 10,82 t USD, chi m kho ng 10%, Anh chi m 7% v i v tr th 4, H Lan chi m 6% t v tr th 5, Php chi m 5% t v tr th 6). Nga nh p kh u v i kim ng ch t 8,45 t USD (tng ng 7% kim ng ch nh p kh u th gi i), ginh v tr th 2. Nh t B n v Trung Qu c l 2 n c nh p kh u rau qu ti hng u Chu , chi m 3% v 2% l ng nh p kh u rau qu ti ton c u. V i l ng tiu th l n, nhng cng l nh s n xu t l n, Trung Qu c l nh nh p kh u v xu t kh u rau qu quan tr ng trn th gi i. Cc qu c gia cn l i chi m 34% t ng kim ng ch nh p kh u rau qu ti th gi i, t gi tr 36,96 t USD. Nhn chung, k t sau cu c kh ng ho ng suy thoi kinh t ton c u nm 2008 v kh ng ho ng n cng Chu u, tnh hnh nh p kh u rau qu ti th gi i tng tr ng kh n nh. Bi u 3: M c tng tr ng kim ng ch nh p kh u rau qu ti giai o n 2010-2011 vt: %
Ngu n: Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), thng 6/2012 Trong giai o n 2010 - 2011 kinh t th gi i trn h i ph c, nn nh p kh u rau qu th gi i t m c tng tr ng 5,5% v h u h t cc n c ng u nh p kh u rau qu ti th gi i u t m c tng tr ng dng. Trung Qu c l qu c gia c m c tng tr ng m nh (57,2%), m c tng tr ng c nh gi l th n k (tng tr ng lin t c m c cao k t nm 2007), ti p l Nga v i m c tng tr ng 21%. Nh t B n v Canada tng tr ng kho ng 9%. EU ni chung t m c tng tr ng nh p kh u 4,6%. Hoa K, c, Anh, H Lan, B , Italy t m c tng nh p t 5-7%. So snh v i giai o n 2008 2009 (nh p kh u th gi i ch u nh h ng n ng n t cu c kh ng ho ng suy thoi) c th th y giai o n 2010 - 2011 nh p kh u rau qu ti th gi i ph c h i m nh m .
- 17 -
III. T NG QUAN NGNH RAU QU VI T NAM V TNH HNH XU T KH U SANG EU

3.1. T ng quan Vi t Nam l qu c gia n m khu v c ng Nam c i u ki n kh h u v th nh ng thu n l i, v i kho ng 70% dn s lm ngh nng v di n tch canh tc rau qu kho ng 1.600.000 ha. Vi t Nam c ti m nng l n pht tri n s n xu t v xu t kh u m t hng rau qu . M t hng rau qu c a Vi t Nam c nh gi l giu ti m nng xu t kh u v i cc lo i s n ph m nhi t i, ngon, qu hi m v r t a d ng, ng th i rau qu cng l ngnh tr ng tr t quan tr ng trong nng nghi p Vi t Nam t bao i nay. Cc s n ph m rau qu th m nh c a Vi t Nam l xoi, thanh long, v s a, nhn, s u ring, chm chm, mng c t v m t s lo i rau c . Theo s li u th ng k c a T ng c c H i quan, t ng kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam nm 2011 t 622,5 tri u USD. Trong qu I nm 2012, kim ng ch xu t kh u rau qu t 145,48 tri u USD, tng 2,1% so v i cng k 2011. Giai o n 2008 - 2011, kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam lun t trn 400 tri u USD v t m c tng tr ng kh cao. Th tr ng xu t kh u rau qu ch l c c a Vi t Nam l khu v c Chu , Chu u v B c M Trong nh ng nm qua, nh m nng cao nng l c c nh tranh xu t kh u v h ng t i cc th tr ng ti m nng nh EU, Vi t Nam v ang p d ng m t s k thu t tin ti n trong nng nghi p nh h th ng Qu n l d ch h i t ng h p (IPM), tiu chu n GlobalGap tr ng cc lo i tri cy khng h t, tri cy h u c, tri cy c tnh ch a b nh, cc lo i tri cy c tr ng t gi ng nh p kh u. Bn c nh , Vi t Nam xy d ng nhi u nh my ch bi n rau qu v i thi t b hi n i nh p kh u t EU, Hoa K, Nh t B n. 3.2. Nng l c s n xu t rau qu c a Vi t Nam Hi n nay di n tch tr ng rau qu c a Vi t Nam chi m t l l n trong di n tch t tr ng tr t. S n l ng rau qu hng nm t kho ng 7 tri u t n, trong s ny chi m n 90% l tiu th n i a, ch c kho ng 10% ph c v xu t kh u. Di n tch tr ng rau qu c a n c ta tng ln nhanh chng trong kho ng 5 nm tr l i y. V i nh ng l i th v i u ki n t nhin, khu v c ng b ng Sng H ng tr thnh vng s n xu t rau l n nh t n c, cn khu v c ng b ng sng C u Long l vng s n xu t qu ch y u c a c n c. Tuy nhin, ngnh s n xu t rau qu m i ch nh m n ph c v th tr ng trong n c. S n xu t rau, c : Nm 2006, t ng di n tch tr ng rau cc lo i trn c n c t 666,7 nghn ha, s n l ng 10,1 nghn t n; n nm 2010, di n tch gieo tr ng t 720 nghn ha, v i s n l ng t kho ng 11,6 nghn t n (tng 6,5% v di n tch gieo tr ng v 15,1% v s n l ng so v i nm 2006). B ng 7: Di n tch, nng su t, s n l ng rau c t nm 2006 n 2010
Ch tiu n v 2006 2007
- 18 -
2008
2009
2010
1. Di n tch cy 1000ha lng th c c c 1.1 Khoai lang - Di n tch - Nng su t - S n l ng 1.2 S n - Di n tch - Nng su t 1000ha T /ha 475,2 163,8 7782,5 853,5 666,7 151,9 495,5 165,3 8192,8 910 705,3 155,5 554,0 168,5 9309,9 919,3 722,2 159,4 508,8 170 8556,9 920 650 150 9750 200 9 180 496,2 171,7 8521,6 930 720 162 11664 210 9,3 195,3 1000ha T /ha 1000 t n 181,2 80,6 1460,9 175,5 81,9 1437,6 162,6 81,5 1325,6 146,4 82,5 1207,6 150,8 87,3 1317,2 656,4 671,0 716,6 655,2 647,0
- S n l ng 1000 t n 2. Di n tch cy rau 1000ha u 2.1. Rau cc lo i - Di n tch - Nng su t - S n l ng 2.2 u cc lo i - Di n tch - Nng su t - S n l ng 1000ha T /ha 1000 t n 1000ha T /ha 1000 t n
10128,6 10969,3 11512,6 186,8 9,2 171,6 204,7 9 183,8 197,5 9,5 186,9
Ngu n: B Nng nghi p v Pht tri n Nng thn Ngoi vng ng b ng sng H ng v ng b ng sng C u Long l 2 vng s n xu t rau l n nh t n c, nhi u vng rau an ton c pht tri n em l i thu nh p cho ng i s n xu t v an ton cho ng i tiu dng nh: H N i, H i Dng, H i Phng, An Giang, Lm ng Cc lo i rau c kh nng pht tri n cung c p cho xu t kh u l c chua, da chu t, u, ng, c i cc lo i Cc s n ph m ny pht tri n m nh c v quy m v s n l ng. Phng th c s n xu t rau theo h ng nng nghi p cng ngh cao c hnh thnh: s n xu t trong nh mn, l i ch ng cn trng, s n xu t trong nh plastic. S n xu t qu : Di n tch cy n qu c n c nm 2009 c kho ng 790 ngn ha, v i s n l ng bnh qun 6,5 tri u t n (trong chu i c s n l ng l n nh t l 1,4 tri u t n, qu c mi: 800 ngn t n, nhn 590 ngn t n). Trn a bn c n c, hnh thnh cc vng tr ng cy n qu t p trung, cho s n l ng l n nh m n B c H Lo Cai; cam V Xuyn H Giang, b i oan Hng Ph Th , v i L c Ng n- B c Giang, nhn l ng Hng Yn c m t s vng s n xu t qu t p trung nh Thanh Long Bnh Thu n, s u ring cm vng h t lp, v s a L Rn c a cc t nh ng b ng sng C u Long.
- 19 -
C c Xc ti n thng m i 3.3 Tnh hnh xu t kh u rau qu c a Vi t Nam K t khi gia nh p t ch c WTO nm 2007, kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam c xu h ng tng m nh. H i nh p kinh t t o i u ki n m r ng th tr ng v l i u ki n t t cho s n xu t m t hng rau qu pht tri n. 3.3.1 Kim ng ch xu t kh u hng rau qu c a Vi t Nam 2007-2011 B ng 8: Kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam giai o n 2007 2011
Nm Gi tr xu t kh u (tri u USD) Tng tr ng (%) 2007 305,6 17,95 2008 406,5 33,02 2009 438,9 7,97 2010 460,3 4,87 2011 622,6 35,3
Ngu n: T ng c c H i quan
(Ghi ch: M t hng rau qu theo s li u c a T ng c c H i quan bao g m rau qu ti v rau qu ch bi n).
Rau qu cng l m t trong s cc m t hng xu t kh u chnh c a Vi t Nam. Tuy nhin, trong s cc m t hng xu t kh u ch l c c a Vi t Nam th hng rau qu c kim ng ch r t khim t n. Nm 2011, kim ng ch xu t kh u rau qu t 622,6 tri u USD, chi m kho ng 0,64% t ng kim ng ch xu t kh u c a c n c. Trong s cc m t hng nng s n xu t kh u th hng rau qu ng th 5, sau g o, c ph, h t i u v h t tiu. i u ch ng t xu t kh u rau qu so v i cc m t hng nng s n khc v n c r t khim t n. Tuy nhin, n u nhn vo tng tr ng xu t kh u qua t ng nm, c th nh n th y c y l m t hng c nhi u ti m nng v c h i pht tri n do nhu c u c a th tr ng th gi i i v i s n ph m c a Vi t Nam l n hn nhi u so v i l ng xu t kh u hi n t i. Bi u 4: Kim ng ch xu t kh u v t c tng tr ng xu t kh u rau qu Vi t Nam
700 2011 600 500 2008
tri u USD
40 35 2010 30 25 20 15
tng tr ng %
Gi tr xu t kh u (tri u USD) Tn g tr ng (%)
2009
400 2007 300 200 100 0 Nm
10 5 0
Ngu n: T ng c c H i quan (Ghi ch: M t hng rau qu theo s li u c a T ng c c H i quan bao g m rau qu ti v rau qu ch bi n).
- 20 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU Bi u trn cho th y, kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam giai o n 2007 2011 tng lin t c. Nm 2011 tng tr ng t ng ng 35,3% v i gi tr 622,6 tri u USD. Ring nm 2009-2010, do vi c xu t kh u g p nhi u kh khn trong i u ki n kh ng ho ng suy thoi kinh t ton c u v n cng Chu u nn tng tr ng xu t kh u c a Vi t Nam ch t m c m t con s . 3.3.2 M t hng rau qu ti xu t kh u Nhn chung, cc lo i xu t kh u ch y u c a rau qu ti g m c: S n ph m tri cy ti: thanh long, da h u, v i, nhn, xoi, mng c t, chm chm v chu i; S n ph m rau ti: hnh, t i, c chua, b p c i, da leo, khoai s , u di. B ng 9: Nh ng m t hng rau qu ti xu t kh u ch l c c a Vi t Nam vt: tri u USD
HS Tn s n ph m T ng XK rau qu ti c a Vi t Nam Qu khc, ti Cc lo i da (k c da h u) v u , ti Rau khc, ti ho c p l nh Hnh, hnh tm, t i, t i ty, cc lo i rau h hnh, t i khc, ti ho c p l nh Qu h ch khc, ti ho c kh, ho c cha bc v ho c l t v Chu i, k c chu i l, ti ho c kh Qu thu c chi cam qut, ti ho c kh B p c i, hoa l, su ho, c i xon v cc lo i rau n c tng t , ti ho c p l nh Rau u ho c cha bc v , ti ho c p l nh Qu ch l, sung, v , d a, b, i, xoi v mng c t, ti ho c kh C r t, c c i, c c i lm rau tr n (sa-lt), c n c , di p c , c c i ri v cc lo i c r n c tng t , ti ho c p l nh Khoai ty, ti ho c p l nh 2007 138,7 106,8 1,1 13,2 2,8 2008 204,4 157,5 0,4 15,1 11,1 2009 194,8 160,0 0,2 11,8 9,2 2010 323,2 244,1 28,1 20,6 10,2 2011 484,3 363,1 39,0 36,6 22,3
0810 0807 0709 0703
0802 0803 0805 0704 0708 0804
5,7 0,7 1,2 6,0 1,4 3,8
3,1 1,1 2,0 7,6 2,7 5,0
4,6 1,3 1,6 3,3 3,0 2,5
8,0 5,7 3,5 4,8 3,8 0,9
9,2 8,5 5,1 3,5 2,3 1,6
0706
0,6
0,5
0,5
7,3
1,1
0701
0,2
- 21 -
0,2
6,5
1,4
0,3
0702 0808 C chua, ti ho c p l nh Qu to, l v q a m c qua, ti 0,09 0,1 0,2 0,2 0,2 0,1 0,3 0,3
Ngu n: Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), thng 6/2012 3.3.3 Th tr ng xu t kh u Trong th i k t 2007-2009, th tr ng xu t kh u chnh c a ngnh l cc n c Chu , EU, v M . Trung Qu c l th tr ng xu t kh u l n nh t c a Vi t Nam. Hi n nay, th tr ng xu t kh u s n ph m rau qu c a Vi t Nam v n ang ti p t c m r ng v i cc n c trn th gi i. Hoa K v EU ngy cng tr thnh nh ng th tr ng xu t kh u c vai tr quan tr ng. Bi u 5: T tr ng xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang cc n c nm 2011
vt: %
Cc n c cn l i 42%
Trung Qu c 23%
Nh t 8%
Hn Qu c 3%
i Loan Hoa K 4% 5%
Nga 5%
H Lan 5%
Indonexia 5%
Ngu n: T ng c c H i quan
(Ghi ch: M t hng rau qu theo s li u c a T ng c c H i quan bao g m rau qu ti v rau qu ch bi n.)
Trung Qu c l th tr ng chi m t tr ng xu t kh u rau qu l n nh t c a Vi t Nam (23%), ngoi ra Nh t B n v Indonexia cng l th tr ng xu t kh u chnh c a Vi t Nam khu v c Chu . Bn c nh , cc th tr ng Hoa K v EU l nh ng th tr ng quan tr ng v i s c tiu th rau qu l n trn th gi i. 3.3.4. Cc cng ty xu t kh u hng u Ph n l n cc cng ty xu t kh u s n ph m rau qu ti l cc cng ty v a v nh . Cc cng ty hng u l Vegetexco I, Vegetexco thnh ph H Ch Minh, cng ty Hong H u, cng ty Fruit and Green, cng ty th c ph m nng s n L t, cng ty VietFruit, Vegetigi v Antesco. (Danh sch v cc cng ty ho t ng c hi u qu c c p nh t trn trang web http://www.vinafruit.com).
- 22 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU 3.4 nh gi mi tr ng v kh nng c nh tranh B ng 10: Nhm 10 n c xu t kh u m t hng rau qu ti hng u th gi i vt: t USD
TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 35 N c xu t kh u Th gi i Ty Ban Nha H Lan Hoa K Mehic Trung Qu c Italy Chile B Php Th Nh K Vi t Nam 2007 77,8 10,5 8,8 6,3 4,9 2,7 4,3 2,8 3,9 3,5 1,8 0,138 2008 86,1 11,8 10,1 7,2 5,1 2,9 5,0 3,4 4,3 3,6 2,1 0,204 2009 83,6 11,4 8,9 7,0 5,1 3,8 4,1 3,0 3,8 3,1 2,4 0,194 2010 94,6 11,4 9,6 8,0 5,8 5,6 4,8 3,7 3,6 3,4 2,7 0,323 2011 100,1 11,9 9,7 8,9 6,7 6,2 4,9 4,2 3,7 3,6 2,9 0,484
Ngu n: Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), thng 6/2012 Bi u 6: T c tng tr ng xu t kh u hng rau qu ti c a 10 n c xu t kh u hng u vt: t USD
Ngu n: Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), thng 6/2012 M c d l n c c ti m nng xu t kh u cc m t hng nng s n, nhng Vi t Nam hi n m i ch chi m v tr r t nh b trong b c tranh xu t kh u rau qu ni chung, cng nh rau qu ti ni ring c a th gi i. S li u c a ITC cho th y, xt v m t hng rau qu ti, Vi t Nam x p th 35 trong t ng s cc n c xu t kh u trn th gi i. Kim ng ch xu t
- 23 -
C c Xc ti n thng m i kh u rau qu ti c a Vi t Nam ch t 0,484 t USD, chi m t l r t th p (kho ng 0,48%) trong t ng xu t kh u c a cc n c trn th gi i l 100,1 t USD. Chnh ph Vi t Nam c nhi u chnh sch khuy n khch pht tri n ngnh rau qu nh: Ch trng chuy n i c c u v a d ng ha cy tr ng, gi m di n tch tr ng la nng su t km chuy n tr ng cc lo i cy l i ch kinh t cao, trong ch y u l cy n tri; Chnh sch pht tri n kinh t trang tr i t o vng s n xu t tri cy t p trung cc vng t m i nh Mi n ng Nam B , Ty Nguyn, vng ni pha B c...; Chnh sch pht tri n kinh t t p th trong c H p tc x chuyn ngnh tri cy; Chnh sch xc ti n thng m i qu c gia cc m t hng tr ng i m, trong c rau qua ti v rau qu ch bi n... Ngoi ra, nhi u s ki n h p tc qu c t c nh h ng to l n n ngnh rau qu Vi t Nam nh: Hi p nh thng m i Vi t Nam Hoa K c k k t nm 2001 m ra c h i m i cho hng Vi t Nam xm nh p th tr ng Hoa K; Vi t Nam tham gia AFTA trong kh i ASEAN, ASEAN v Trung Qu c, ASEAN v Nh t, Hn Qu c, ASEAN v EU; Vi t Nam gia nh p t ch c Thng m i th gi i (WTO) vo cu i nm 2007 th hi n s h i nh p su vo th tr ng qu c t v i nh ng u i v cam k t v gi m thu , mi n thu Tuy nhin, bn c nh nh ng thu n l i trn, ngnh rau qu Vi t Nam ni chung cng cn nhi u nh ng kh khn v thch th c. Ch t l ng rau qu v i cng ngh s n xu t, cng ngh b o qu n sau thu ho ch c a Vi t Nam cn km. Nng su t s n xu t c a Vi t Nam m c th p so v i cc n c trong khu v c v ngu n nguyn li u cn manh mn, khng t p trung. M t hng rau qu c a Vi t Nam cha c thng hi u trn cc th tr ng nh p kh u trn th gi i. Cc th tr ng l n nh Hoa K, EU ngy cng t ra cc tiu chu n kh t khe v ki m d ch, v sinh th c v t. Trong khi , m t hng rau qu Vi t Nam g p s c nh tranh gay g t t cc n c trong khu v c. Cc n c lng gi ng nh Thi Lan, Trung Qu c, Malaysia t o d ng c tn tu i cho m t s s n ph m rau qu th tr ng EU. Ch ng h n Malaysia vo nm 2004 chi m n 46% l ng nh p kh u c a EU i v i nh ng lo i tri cy c a chu ng. Thi Lan c th ph n l n cho cc lo i u , qu me, ng ng t, mng ty, t. Trung Qu c cng n i ti ng v i s n ph m l, hnh v n m. 3.5 Xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang th tr ng EU EU l th tr ng nh p kh u rau qu hng u th gi i. Nm 2009 tng tr ng kinh t khu v c ny suy gi m v s c mua c a ng i dn nhi u qu c gia khu v c Chu u gi m nh h ng n m c tiu th , gy ra nhi u kh khn cho th tr ng xu t kh u rau qu th gi i ni chung v Vi t Nam ni ring. Trong giai o n 2009 -2011, xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang EU ti p t c tng do nhu c u tiu th tng cao, kim ng ch xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang th tr ng EU trong nm 2010 tng tr ng t 54,5 tri u USD v i m c tng tr ng 28% so v i nm 2009, nhi u ch ng lo i rau qu c y m nh xu t kh u sang th tr ng ny nh thanh long, xoi, h ng xim, d a Nm 2011, kim ng ch xu t kh u rau qu sang EU t 60,1 tri u USD, tng tr ng 10% so v i nm 2010.
- 24 -
B ng 11: Xu t kh u rau qu Vi t Nam sang EU 2009- 2011 vt: tri u USD

Th tr ng H Lan Anh c Php T ng XK 2009 17,9 3,0 5,8 5,6 7,0 39,3 Tng tr ng 2010 2009-2010 (%) 43 13 21 8 -13 28 31,4 3,4 7,3 6,0 6,2 54,5 Tng tr ng 2011 2010-2011 (%) -5 79 30 63 -26 10 30,0 6,2 9,5 9,8 4,6 60,1
Ngu n: T ng c c H i quan (Ghi ch: M t hng rau qu theo s li u c a T ng c c H i quan bao g m rau qu ti v rau qu ch bi n). B ng 12: Xu t kh u rau qu ti sang th tr ng EU phn theo m HS vt: nghn USD
HS S n ph m VN XK sang EU 2009 EU NK t th gi i 2009 2010 2011 VN XK ra th gi i 2009 2010 2011
0701 0702
0703
0704
0705
0706
T ng cc lo i rau qu ti Khoai ty, ti ho c p l nh C chua, ti ho c p l nh Hnh, hnh tm, t i, t i ty, cc lo i rau h hnh, t i khc, ti ho c p l nh B p c i, hoa l, su ho, c i xon v cc lo i rau n c tng t , ti ho c p l nh Rau di p, x lch (lactuca sativa) v rau di p, x lch xon (cichorium spp), ti ho c p l nh C r t, c c i, c c i lm rau tr n (salt), c n c , di p c , c c i ri v cc lo i c r n c tng t , ti ho c p
12.317 47.928.250 49.679.549 51.973.772 194.838 323.192 484.310 40 0 1.810.058 4.087.806 1.984.482 4.432.599 2.421.277 4.244.622 646 160 143 169 315 270
84
1.325.203
1.745.730
1.826.399
9.177
10.243
22.323
31
953.582
1.060.170
1.060.799
3.331
4.754
3.536
1.421.536
1.544.186
1.390.634
72
236
45
42
774.090 - 25 -
686.774
778.967
525
734
1.136
l nh Da chu t v da chu t ri, ti ho c p l nh Rau u ho c cha bc v , ti ho c p l nh Rau khc, ti ho c p l nh Chu i, k c chu i l, ti ho c kh Qu ch l, sung, v , d a, b, i, xoi v mng c t, ti ho c kh Qu thu c chi cam qut, ti ho c kh Qu nho, ti ho c kh Cc lo i da (k c da h u) v u , ti Qu to, l v q a m c qua, ti Qu m, anh o, o (k c xun o), m n v m n gai, ti Qu khc, ti
0707
22
1.222.307
1.321.015
1.147.873
106
40
23
0708 0709 0803
9 2.313 225
824.180 5.495.930 6237431
773.246 5.970.080 5844420
888.191 6.251.542 6223503
3.010 11.769 1260
3.724 20.552 5716
2.325 36.639 8476
0804 0805 0806
1.295 743 0
2.868.190 6.105.492 3.861.502
2.949.192 6.360.799 3.969.936
3.206.278 6.026.222 4.476.206
2.482 1.592 337
931 3.538 19
1.567 5.147 97
0807 0808
25 0
1.470.804 3.815.962
1.512.676 3.714.382
1.582.320 4.068.147
211 160
28.115 119
38.997 263
0809 0810
0 7485
2.302.783 3.351.394
2.389.096 3.420.766
2.462.312 28 33 12 3.918.480 159.972 244.126 363.139
Ngu n: Trung tm Thng m i Qu c t (ITC)- thng 6/2012 M t s ch ng lo i rau qu ch l c xu t kh u sang khu v c EU l: d a, thanh long, cm d a, chm chm. Trong nhm rau qu xu t kh u sang khu v c EU th tri cy lun t kim ng ch cao nh t. S n ph m d a v n l m t hng t kim ng ch cao nh t, ti p n l m t hng thanh long. Xu t kh u tri chm chm cng tng nhanh k t n a cu i nm 2010. Th tr ng xu t kh u rau qu chnh c a Vi t Nam l H Lan, Anh, Php v c. Ngo i tr thanh long, xu t kh u cn cc s n ph m rau qu khc t Vi t Nam ch chi m t l nh trn th tr ng qu c t . Kim ng ch xu t kh u c a Vi t Nam qu nh b so v i t ng l ng nh p kh u c a cc n c EU. N u xt ring v m t hng rau qu ti, nm 2009 rau qu ti c a Vi t Nam ch chi m kho ng 0,02% l ng nh p kh u c a EU.
- 26 -
IV. TH TR NG HNG RAU QU TI EU

4.1 Tnh hnh tiu th 4.1.1 M t hng rau ti Tiu th m t hng rau ti trn th tr ng EU t kho ng 27 nghn t n nm 2009, gi m kho ng 1,8%/nm trong giai o n t 2005 n 2009. Tuy nhin, m c gi m c s khc nhau ph thu c vo th i gian v cc qu c gia khc nhau. M c gi m cao nh t ri vo th i k kh ng ho ng kinh t th gi i. H u h t cc n c trong kh i EU u ch u nh h ng t cu c kh ng ho ng kinh t th gi i nhng ang d n ph c h i. Do i u ki n th tr ng, m c chi tiu c a ng i tiu dng cng ang c d u hi u ph c h i. Cc n c EU c m c tiu th rau ti l n nh t tnh theo kh i l ng bao g m Italia (27%) v Ty Ban Nha (22%), ti p theo l Php (9,7%), Hy L p (6,4%) v c (6,4%). M c gi m tiu dng c a kh i EU ch u nh h ng t gi m tiu dng cc n c thnh vin l n nh Php (gi m 11%/nm), Hy L p (gi m 4,8%/nm), Italia (gi m 2,4%/nm) v c (gi m 2,1%/nm). Nh ng n c tng tiu dng rau ti nhi u nh t g m c B (tng 11%/nm) v cc n c vng Bantic nh: Lithuania (tng 8,8%/nm), Estonia (tng 7,7%/nm) v Latvia (tng 4,4%/nm). B ng 13: S li u v tiu th , s n xu t v nh p kh u rau ti t cc n c ang pht tri n vt: nghn t n
T ng tiu th T ng s n xu t T ng nh p kh u Nh p kh u t cc n c ang pht tri n Kh i T c l ng tng 2009 tr ng 05 09 Th ph n c a cc n c ang pht tri n trong t ng nh p kh u 19% 48% 16% 35% 27% 71% 74% 12% 2,0% 18% 5,2% 47% 7,1% 14% 7,4% 16% Ch s h p d n
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
EU 27 Php Vng qu c Anh Ty Ban Nha H Lan Rumani Bulgaria Italia c o B Hy L p Ba Lan Slovenia Ireland Hungary
26.622 2.594 780 5.877 n.a. 1.383 217 7.354 1.700 258 116 1.712 1.537 43 71 447
-1,8% -11% 1,6% 1,4% n.a. 1,2% 2,0% -2,4% -2,1% -1,1% 11% -4,8% 3,6% -3,1% 5,8% -2,0%
24.573 2.285 n.a. 6.647 n.a. 1.326 133 7.229 877 244 n.a. 1.696 1.583 16 n.a. 423
-2,4% 5.149 -12% 690 n.a. 853 0,5% 340 n.a. 438 2,2% 100 -6,6% 66 -2,6% 216 -2,8% 997 -0,8% 100 n.a. 342 -4,8% 33 1,6% 206 -8,0% 39 n.a. 74 -1,8% 33 - 27 -
2,0% 1,4% 1,0% 2,9% 1,6% -0,9% 19% 1,3% 0,0% 4,2% -2,1% 3,0% 18% 6,4% 2,5% -1,4%
974 332 135 121 119 71 48 27 19 18 18 16 15 5,6 5,5 5,4
5,8% 4,5% 7,0% 7,6% 14% 2,1% 24% -2,0% 7,3% 5,0% -11% -0,7% 18% -10% 11% -8,9%
+++ +++ ++ ++ ++ ++ ++ + ++ + +/++ +/+
C ng ha Sc Slovakia an M ch Latvia Estonia Cyprus Th y i n B o Nha Lithuania Malta Ph n Lan Luxembourg 264 145 156 56 35 40 253 1.343 101 22 111 6.4 -1,9% -1,7% -1,6% 4,4% 7,7% -4,0% -1,5% 1,5% 8,8% 1,4% 3,6% -8,9% 137 101 103 35 14 37 137 1.369 81 21 78 1,2 -6,7% -6,0% -5,2% 6,9% 1,6% -4,9% -3,2% 2,4% 11% 1,8% 2,1% -7,6% 162 50 67 19 18 5,0 123 75 60 1,0 30 10 6,7% 11% 8,5% -2,7% 6,6% 19% 1,2% 1,2% 22% -12% 3,0% 2,8% 5,2 3,1 2,9 1,7 1,0 0,9 0,7 0,6 0,4 0,1 0,04 0,0003 28% -1,1% 25% -8,8% 14% 65% 7,6% 60% -12% -24% 64% -80% 3,2% 6,2% 4,3% 9,0% 5,2% 18% 0,6% 0,8% 0,7% 8,3% 0,1% 0,003% + + + + + -
Ngu n: FAOSTAT v Eurostat, 2011 Ng c l i v i th tr ng hoa qu , tiu dng trn th tr ng rau cn kh b o th . Cc lo i rau nhi t i v rau ngo i lai khng c tiu dng r ng ri t i EU. V th , c h i t t nh t dnh cho nh xu t kh u t i cc n c ang pht tri n (tnh theo kh i l ng hng bn ra) l th tr ng cc lo i rau c tr ng trong khu v c nh u, , da chu t Cc m t hng nh khoai ty, c chua, u v hnh c coi l cc m t hng c tiu th quanh nm. Thng th ng, ng i tiu dng mua cc m t hng ny v i kh i l ng l n trong m i l n i mua s m. Cc lo i rau khc nh artis, mng ty (asparagus), u ty (haricots verts), u tuy t (snow peas), u c ve (sugar snap) v h ty th ng c coi l cc lo i rau c s n. Cc lo i rau ny c tnh ma v hn v th ng c mua vo d p h ho c cc d p l nh l Ging sinh. Ng i tiu dng khng tiu th th ng xuyn cc lo i rau ny. Th tr ng rau EU bo ha. Do , m c tng tr ng c a th tr ng rau r t ch m. Tuy nhin, do kh ng ho ng kinh t th gi i g n y, th tr ng rau ch u nh h ng c a s gi m st v kinh t . Nm 2012 d tnh GDP c a EU ch tng v i m c 0,6% v nm 2013 l 1,5%. C h i t t nh t cho cc cng ty xu t kh u Vi t Nam l cc th tr ng B c v Ty u v cc n c thnh vin ng u m i. Ng c l i cc n c vng a Trung H i (Ty Ban Nha, Italia v Hy L p) v Ireland, tiu th rau s duy tr m c n nh ho c tng nh nh kinh t cc n c ny ang d n ph c h i. 4.1.2 M t hng hoa qu nhi t i EU tiu th kho ng 5,7 nghn t n hoa qu nhi t i nm 2009. T nm 2005 n nm 2009, tiu th c a khu v c ny tng trung bnh kho ng 2,9%/nm. Tuy nhin, m c tng ny khng u ph thu c vo th i gian v t ng qu c gia thnh vin. Ni chung, th tr ng ny tng tr ng m nh nh t tr c kh ng ho ng kinh t th gi i v hi n ang d n ph c h i do cc n n kinh t thu c cc n c thnh vin quan tr ng nh t c a EU ang tng tr ng tr l i. Cc n c tiu th hoa qu nhi t i nhi u nh t xt v kh i l ng bao g m c (21%), Vng qu c Anh (19%), Italia (12%), Ty Ban Nha (11%), Php (8,1%) v Ba Lan (3,8%). Nh ng n c ny l nh ng n c l n c n n kinh t n nh v c vn ha tiu th nhi u hoa qu . Nh ng n c tng tr ng m nh nh t g m c B (tng 19%/nm), Slovakia
- 28 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU (tng 12%/nm), an M ch (tng 11%/nm), C ng ha Sc (tng 7,9%/nm) v Ba Lan (tng 7%/nm). Cc n c m i n i bao g m Slovakia, C ng ha Sc v Ba Lan. Tuy nhin, cc n c thnh vin ng u khc khng c s tng tr ng t t trn th tr ng hoa qu nhi t i nh: Rumani (gi m 20%/nm) v Bulgaria (gi m 15%/nm). Nm 2010, tiu th hoa qu nhi t i c a khu v c ny tng 3,7% (con s ny khng bao g m cc n c s n xu t c li t k b ng d i y). i u ny cho th y th tr ng c cc d u hi u ph c h i tch c c tr c cc i u ki n kinh t ang pht tri n trong nm 2010. B ng 14: S li u v tiu th , s n xu t v nh p kh u hoa qu nhi t i t cc n c ang pht tri n vt: nghn t n
T ng tiu th T ng s n xu t T ng nh p kh u Nh p kh u t cc n c ang pht tri n Kh i T c l ng tng 2009 tr ng 05 09 Th ph n c a cc n c ang pht tri n trong t ng nh p kh u 66% 97% 91% 54% 75% 73% 65% 69% 74% 43% 38% 85% 86% 62% 11% 15% 70% 6,3% 26% 1,1% 2% 1,5% 2% 0,8% 1,9% Ch s h p d n
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
EU 27 B Vng qu c Anh c Italia H Lan Ty Ban Nha B o Nha Hy L p Th y i n Php Slovenia Rumani Ireland C ng ha Sc an M ch Bulgaria Lithuania Luxembourg o Ph n Lan Estonia Latvia Ba Lan Malta
5.740 95 1.092 1.197 714 129 622 184 77 161 465 30 75 52 133 123 22 19 6,5 121 58 12 12 217 5,0
2,9% 19% 2,1% 3,0% 6,1% -3,0% 3,8% 3,6% -3,7% -1,4% 4,9% -2,8% -15% 3,5% 7,9% 11% -20% 1,8% -0,5% 3,8% -4,1% 1,4% -0,6% 7,0% -4,2%
396 0 0 0 0 0 384 0 5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
-2,2% n.a. n.a. n.a. -3,3% n.a. -2,2% n.a. -1,2% n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. - 29 -
8.764 1.632 1.217 1.492 833 667 341 233 129 210 223 66 57 67 255 114 24 50 9,5 150 64 13 13 16 4,0
3,6% 5,3% 3,6% 1,6% 3,8% 11,0% 10,0% 1,3% 7,8% 0,4% -2,9% 4,5% -17,0% 4,1% 0,3% 3,9% -15,0% 12,0% 4,7% 4,6% -1,4% 3,0% 0,0% 8,5% -19,0%
5.795 1.584 1.110 801 626 489 222 160 95 91 85 56 49 42 28 17 17 3,2 2,4 1,7 1,3 0,2 0,2 0,1 0,1
3,8% 5,3% 5,7% 2,7% 4,2% 21% 27% -0,2% 17% -0,7% -11% 4,6% -19% 0,5% -30% 15% -21% -31% 7,0% 34% -39% -51% -43% -2,7% -62%
+++ +++ ++ ++ +++ ++ +/+/+/+/+/+ +/+ +/+/-
Slovakia Hungary Cyprus 55 52 12 12% -5,9% 2,3% 0 0 6,9 n.a. n.a. -4,0% 60 74 8 7,5% 1,8% 23,0% 0 0 0 n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. +/-
Ngu n: FAOSTAT v Eurostat, 2011 Ni chung, cc n c B c v Ty u l nh ng n c tiu th hoa qu nhi t i n nh nh t, c bi t l chu i. Tiu th cc lo i hoa qu nhi t i khc c ti m nng tng tr ng cao hn. cc n c thnh vin ng u, c ti m nng tng tiu th t t c cc lo i hoa qu nhi t i, m c d c lc tng lc gi m. i u ny gi i thch cho vi c ti u th c a khu v c ny c s dao ng m nh. Chu i v n l lo i qu nhi t i c tiu th nhi u nh t. Chu i c tiu th h uh t cc n c thnh vin EU v c th ph n l n nh t trong s cc lo i qu nhi t i. cc n c B c v Ty u, th tr ng chu i bo ha. Cc n c m i n i l cc n c ng u do kh i l ng tiu th v n c xu h ng tng. D a l m t trong cc lo i qu nhi t i dnh c th ph n m t cch nhanh chng. Cc n c nhi u ti m nng bao g m cc n c thnh vin B c v Ty u. Cc m t hng qu nhi t i khc nh b, i, xoi v mng c u c coi l cc lo i qu c s n. Ng i tiu dng khng tiu th th ng xuyn cc lo i qu ny. Th tr ng hoa qu nhi t i t i EU v n cn r t nhi u ti m nng tng tr ng, c bi t l cc lo i qu v n cn t c bi t t i nh b v xoi. Nm 2012 d tnh GDP c a EU ch tng v i m c 0,6% v nm 2013 l 1,5%. C h i t t nh t cho cc cng ty xu t kh u Vi t Nam l cc th tr ng B c v Ty u v cc n c thnh vin ng u m i. Ng c l i cc n c vng a Trung H i (Ty Ban Nha, Italia v Hy L p) v Ireland, tiu th hoa qu nhi t i s duy tr m c n nh ho c tng nh nh kinh t cc n c ny ang d n ph c h i. 4.1.3 Hoa qu tri v EU tiu th kho ng 19 tri u t n hoa qu tri v nm 2009. T nm 2005 n nm 2009, tiu th c a khu v c ny gi m trung bnh kho ng 2,2%/nm. Tuy nhin, m c gi m ny khng u ph thu c vo th i gian v t ng qu c gia thnh vin. Th tr ng gi m nhi u nh t trong th i k kh ng ho ng kinh t th gi i, tuy nhin hi n nay h u h t cc qu c gia ang d n ph c h i kinh t . Cc n c tiu th l n nh t xt theo kh i l ng g m Italia (27%) v Ty Ban Nha (17%), ti p theo l Php (16%), c (8,6%) v Hy L p (5,2%). Tiu th trn th tr ng ny gi m ph n l n do cc n c thnh vin l n nh t gi m tiu th s n ph m nh: Ty Ban Nha (gi m 3,7%/nm), Hy L p (gi m 4,0%/nm), Vng qu c Anh (gim 2,7%/nm), Php (gi m 2,6%/nm) v c (gi m 2,4%/nm). Cc n c tng tiu th nhi u nh t g m c H Lan (tng 22%), an M ch (tng 7,1%) v Hungary (tng 3,1%), ti p theo l Luxembourg, Ireland, Ph n Lan, Ba Lan v Bulgaria v i m c tng kho ng t 1,0% n 3,0%.
- 30 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU B ng 15: S li u v tiu th , s n xu t v nh p kh u hoa qu tri v t cc n c ang pht tri n vt: nghn t n
T ng tiu th T ng s n xu t T ng nh p kh u Nh p kh u t cc n c ang pht tri n Kh i T c l ng tng 2009 tr ng 05 09 Th ph n c a cc n c ang pht tri n trong t ng nh p kh u 27% 65% 53% 12% 49% 23% 47% 29% 41% 15% 2,9% 14% 5% 13% 28% 27% 8,0% 6% 12% 16% 14% 33% 19% 5% 39% 4% 7% n.a. Ch s h p d n
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
EU 27 H Lan Vng qu c Anh Php Ty Ban Nha Italia Rumani o B o Nha B c Th y i n Ba Lan Lithuania Bulgaria Ireland an M ch C ng ha Sc Ph n Lan Hungary Slovenia Hy L p Latvia Slovakia Malta Estonia Cyprus Luxembourg
64.036 560 1.905 10.311 10.755 17.427 3.100 1.399 1.575 25 5.514 402 3.290 144 608 146 399 392 204 1.603 274 3.354 86 242 31 67 171 51
-2,2% 22% -2,7% -2,6% -3,7% 0,0% 0,2% 1,1% -5,6% n.a. -2,4% -1,6% 2,5% -10 % 1,2% 2,9% 7,1% -14% 2,7% 3,1% -3,3% -4,0% -11% -1,1% -5,8% -1,0% -3,3% 2,9%
61.577 n.a. n.a. 9.219 15.433 18.483 2.900 1.151 1.391 n.a. 2.670 40 3.442 70 501 n.a. 58 72 19 1.627 239 3.897 15 101 18 9,0 194 28
-1,9% n.a. n.a. -3,3% -2,0% -0,4% 1,0% 2,9% -6,0% n.a. -1,1% 2,8% 5,5% -13% 2,0% n.a. -2,4% -33% 2,7% 4,1% -1,9% -3,5% 29% -5,7% -0,8% -14% -6,9% 3,9%
8.968 1.493 1.024 1.220 240 368 174 270 176 375 1.779 222 519 144 64 66 172 235 98 62 71 27 38 81 5,7 25 6,1 14
0,3% 7,6% -3,4% 0,2% 1,0% -0,9% 0,3% -0,4% 13% -8,8% -3,2% 4,0% 3,9% 25% 6,2% 4,4% 10% -0,6% 2,5% -14% 2,3% 1,2% -1,5% 1,4% -11% -1,1% 29% 4,7%
2.396 972 542 147 118 85 82 78 72 56 52 31 23 19 18 18 14 14 12 10 10 8,7 7,2 3,9 2,2 1,1 0,4 0
1,1% 6,5% -0,7% 1,4% -10% 1,3% -2,5% -6,9% 33% -26% 10% 15% 1,7% -0,6% 1,2% 31% 42% 26% 16% -10% 6,8% 16% 17% 13% -8,1% 10% 13% n.a.
+++ ++ ++ ++ ++ + + +++ + ++ + + + + + + + +/+ + + -
Ngu n: FAOSTAT v Eurostat, 2011 Cc lo i qu h cam qut, to v o v n l nh ng lo i qu c tiu th nhi u nh t (tnh theo kh i l ng). Cc lo i qu ny c tiu th ph bi n h u h t cc n c v tiu th quanh nm. Thng th ng, ng i tiu dng mua cc lo i qu ny v i s l ng l n trong m i l n i mua hng. Da h u v nho cng kh ph bi n nhng c tiu th v i s l ng t hn. Qu berry, cc lo i qu c h t v qu m c qua (quince) c coi l cc lo i qu c s n. Cc lo i qu ny c tnh ma v hn v th ng c mua vo d p h ho c
- 31 -
C c Xc ti n thng m i cc d p l nh l Ging sinh. Ng i tiu dng khng tiu th th ng xuyn cc lo i qu ny. Th tr ng c nh tranh nhi u l th tr ng n c qu p v s a chua, p ng xu h ng quan tm n v n s c kh e v ti n l i. Gi a cc lo i qu cng c s c nh tranh gay g t. V d , cam ang m t d n th ph n cho qut do xu h ng tiu dng cc lo i qu ti n l i. Th tr ng qu tri v EU bo ha. V th , th tr ng tng tr ng khng cao. Nm 2012 d tnh GDP c a EU ch tng v i m c 0,6% v nm 2013 l 1,5%. i u ny s nh h ng n cc i u ki n th tr ng v tiu dng c a c nhn. T i cc n c B c v Ty u, m c tng tr ng s ch m. Khu v c a Trung H i (tr Php) v Ireland, nhu c u i v i hoa qu tri v v n m c th p do tnh hnh kinh t kh khn. 4.1.4 Hoa qu ngo i lai EU tiu th kho ng 1,8 tri u t n hoa qu ngo i lai nm 2009. T nm 2005 n nm 2009, tiu th c a khu v c ny gi m trung bnh kho ng 7,2%/nm. Tuy nhin, m c gi m ny khng u ph thu c vo th i gian v t ng qu c gia thnh vin. Ni chung, th tr ng ny tng tr ng m nh nh t tr c kh ng ho ng kinh t th gi i v hi n ang d n ph c h i, c bi t l cc n c Ty u. Kinh t c a cc n c Nam u v Ireland v n ang suy gi m. Cc n c tiu th l n nh t xt theo kh i l ng g m Italia (35%), Ty Ban Nha (11%), Php (8,1%) v Anh (6,8%). y l nh ng n c tiu th kho ng 100 nghn t n tr ln m i nm. T nm 2005 n nm 2009, cc th tr ng ny tng trung bnh hng nm t 0,4% n 1,2%, m c d ch u nh h ng c a kh ng ho ng kinh t th gi i. Ch ring Ty Ban Nha, tiu th gi m ng k (28%/nm) v khi n cho t ng tiu th c a EU gi m 2,2%. 20 n c thnh vin cn l i tiu th kho ng 47 nghn t n. M c tng tr ng cc th tr ng ny r t a d ng, t gi m 13%/nm (nh B v Hungary) n tng 16%/nm (Bulgaria). V th , kho ng cch gi a n c tiu th l n nh t v n c tiu th t nh t r t l n. i u ny cho th y m c tiu dng v n c th tng cc n c tiu th t. Tuy nhin, c h i trn cc th tr ng r t khc nhau v ph thu c v cc ng thi khc nhau. Ni chung, cc n c Ty u v Nam u l nh ng n c tiu th n nh. B ng 16: S li u v tiu th , s n xu t v nh p kh u hoa qu ngo i lai t cc n c ang pht tri n vt: nghn t n
T ng tiu th T ng s n xu t T ng nh p kh u Nh p kh u t cc n c ang pht tri n Kh i T c l ng tng 2009 tr ng 05 09 Th ph n c a cc n c ang pht tri n Ch s h p d n
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09 - 32 -
Kh i l ng 2009
T c tng tr ng 05 09
trong t ng nh p kh u 64% 88% 64% 77% 45% 76% 56% 62% 49% 64% 51% 27% 29% 60% 69% 63% 44% 43% 14% 17% 12% 51% 80% 38% 8,8% 6,1% 7,2% 4,6%
EU 27 H Lan Php Vng qu c Anh c Ty Ban Nha Italia o B B o Nha an M ch Th y i n Ba Lan Rumani Hungary Luxembourg Slovakia Slovenia C ng ha Sc Bulgaria Lithuania Latvia Malta Cyprus Ph n Lan Ireland Hy L p Estonia
1.785 47 144 122 152 202 622 30 15 30 15 22 98 23 12 1.8 8.8 2.3 25 20 5.7 3.5 1.0 18 4.9 6.0 153 1.8
-7,2% 7,7% 0,4% 0,1% -1,2% -28% -2,2% 1,9% -13% -6,4% 4,2% 7,0% -1,5% -3,9% -13% 5,9% -1,9% -2,3% -0,6% 16% 8,1% -4,3% -2,6% 2,3% 1,0% 13% 0,2% 7,9%
1.301 0 4,6 0 0 620 541 0 0 12 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,8 18 0 0 104 0
-7,9% n.a. 5,9% n.a. n.a. -12% -3,5% n.a. n.a. -17% n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. n.a. 7,7% n.a. n.a. n.a. n.a. -4% -6,9% n.a. n.a. -0,8% n.a.
378 90 68 45 56 19 25 12 13 9,5 6,6 7,6 4,0 1,8 1,3 1,2 1,6 1,5 4,0 2,8 3,4 0,5 0,3 0,4 1,6 1,4 1,0 0,3
0,6% 1,5% -1,1% -2,3% -1,0% 5,1% 4,4% 1,3% 0,1% 0,2% 5,1% 5,1% 0,7% 10% -13% 6,3% -6,4% 9,2% 2,6% 18% 33% -20% 5,0% -1,7% 8,5% 11% -8,1% 22%
244 79 44 34 25 14 14 7,4 6,6 6,1 3,4 2,0 1,2 1,1 0,9 0,7 0,7 0,6 0,6 0,5 0,4 0,2 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 0,01
-0,2% 1,0% -4,9% 0,6% 2,1% 5,8% 1,8% 3,5% -2,8% -2,4% 3,7% -1,3% -0,4% 0,1% -12% 7,7% -14% 13,0% 3,3% -17% -8,4% -1,1% 3,2% -6,2% 18% 26% -32% -6,7%
n.a. +++ ++ +++ +++ ++ +++ ++ + + ++ + + + + + +/+/-
Ngu n: FAOSTAT v Eurostat, 2011 Tr c kia, vi c tiu th cc lo i qu ngo i lai ch y u do ng i dn nh p c vo EU t cc n c thu c a trong th k 20. Tuy nhin, trong nh ng nm g n y, vi c tiu th cc lo i qu ngo i lai c m r ng. Hi n nay, nhi u lo i qu nh chanh vng, u , qu v , ch l, v i v chanh leo c bn nhi u siu th l n. Ni chung, hoa qu ngo i lai cha ph i l m t hng ph bi n v tiu th trn u ng i v n m c th p. i v i nhi u ng i, hoa qu ngo i lai v n l m t m t hng xa x . Hn n a, vi c s d ng cc lo i qu ny v n cha ph bi n. Kh i l ng mua hng v n m c th p v ch u nh h ng nhi u b i cc y u t bn ngoi. Nm 2010, tiu th gi m kho ng 3,5% (ngo i tr cc n c s n xu t c li t k trong b ng trn). Con s ny cho th y m c d i u ki n th tr ng thay i theo h ng tch c c, th tr ng ny v n ch u nh ng nh h ng nh t nh. M c d v y, trong di h n, hoa qu ngo i lai s c ng i chu u s d ng cho kh u ph n n king. V i m c tng
- 33 -
C c Xc ti n thng m i tr ng GDP d bo v n th p, c h i th tr ng cho cc nm t i s l cc n c B c v Ty u. 4.2 Tnh hnh s n xu t, xu t kh u v nh p kh u 4.2.1 M t hng rau ti S n l ng s n xu t c a EU kho ng 25 tri u t n nm 2009. T nm 2005 n nm 2009, gi m trung bnh 2,4%/nm. Cc nh s n xu t EU xu t kh u ph n l n cc s n ph m c a h v hi n t i EU ngy cng ph thu c vo hng nh p kh u, c bi t l vo lc tri v . Cc n c s n xu t rau ti l n nh t g m c Italia v Ty Ban Nha v i th ph n tng ng l 29% v 27%. Cc n c s n xu t l n khc g m c Php (9,3%), Hy L p (6,9%) v Ba Lan (6,4%). Cc n c ny chi m t i 79% t ng s n l ng c a EU. Trong s cc n c s n xu t l n, ch c s n l ng c a Ba Lan v Ty Ban Nha tng, tng ng l 1,6%/nm v 0,5%/nm. S n l ng c a Italia v Php gi m 2,6%/nm v 12%/nm. Th i gian c a t ng v v ch t l ng s n ph m ch u nh h ng b i cc i u ki n th i ti t. Khi cc i u ki n th i ti t khng thu n l i s d n n ma v ng n hn, c n nhi u hng nh p kh u hn ng th i vo cc thng khc trong nm cng s ph thu c nhi u hn vo hng nh p kh u. y chnh l lc c th thng l ng m c gi t t nh t cho cc nh xu t kh u Vi t Nam. Nm 2010, t ng kim ng ch nh p kh u rau ti c a th tr ng ny l 5,1 nghn t n trong nh p kh u t cc n c ang pht tri n chi m 0,9 nghn t n. Hn n a, kim ng ch nh p kh u t cc n c ang pht tri n tng nhanh hn (tng 5,8%/nm) so v i m c trung bnh (tng 2%/nm) v v n ang ti p t c tng th ph n. Cc lo i rau ti nh p kh u ch y u t cc n c ang pht tri n bao g m c chua (35%), u (26%), hnh v h ty (13%), mng ty (10%), u H Lan (6,2%) v t i (6,2%). Cc n c nh p kh u l n nh t t i EU g m c (19%), Anh (17%), Php (13%), H Lan (8,5%), B (6,6%), Italia (6,6%), Ty Ban Nha (4,2%) v Ba Lan (4,0%). Cc n c nh p kh u nhi u rau ti t cc n c ang pht tri n bao g m Php, Ty Ban Nha, H Lan v Anh v i th ph n c a cc n c ang pht tri n tng ng l 48%, 35%, 27% v 16%. Nh ng n c thnh vin c t c tng tr ng kinh t cao nh t t nm 2005 n nm 2009 g m Ph n Lan (tng 64%/nm), B o Nha (60%/nm), C ng ha Sc (28%/nm), an M ch (25%/nm), Bulgaria (24%/nm), Ba Lan (18%/nm) v H Lan (14%/nm). Th ph n c a cc n c ang pht tri n cng ang tng ln, nh t i c (+7,3%), Anh (+7,0%), Php (+4,5%) v Ty Ban Nha (+7,6%). Tuy nhin, kim ng ch nh p kh u t cc n c ang pht tri n c a Italia gi m (-2,0%). H Lan v Ty Ban Nha l nh ng n c c ngnh ch bi n l n, cung c p th c ph m cho kh i EU v ti xu t kh u rau ti gia tng gi tr . Khi xem xt n vi c cung c p cc lo i s n ph m c gi tr gia tng, nh xu t kh u Vi t Nam c n lu p ng cc tiu chu n c a EU v cc cng ty nh p kh u. c bi t, vi c giao hng ng h n v hng m b o ch t l ng l nh ng th thch cho cng ty xu t kh u Vi t Nam do cc m t hng gi tr gia tng c th b h ng nhanh hn. Tuy nhin, c th p d ng cc cng ngh m i gi i quy t v n ny. Ngoi ra, tiu chu n thay i theo th i gian trong khi vi c u t
- 34 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU p ng cc tiu chu n th tr ng c th r t t n km v m t th i gian. v t qua c cc ro c n v gi m thi u r i ro, cc cng ty xu t kh u c n h p tc ch t ch v i nh nh p kh u. Theo d on c a cc chuyn gia trong ngnh, trong tng lai, cc n c ang pht tri n cng nh cc n c khc c h ng u i thng m i nh cc hi p nh thng m i s ti p t c tng th ph n trn th tr ng ny. Cc nh s n xu t t i EU s tng vi c ki m sot v nh h ng t i chu i cung c p. Ngoi ra, th ph n c a cc m t hng gi tr gia tng nh m cung c p cho ng i tiu dng cc s n ph m ti n d ng v cc s n ph m h u c c ch ng nh n s ti p t c tng. th c hi n bi n php b o h , cc nh s n xu t EU s ti p t c v n ng hnh lang nh m p d ng m c gi t i thi u i v i cc s n ph m c a EU v p d ng cc chnh sch nghim ng t hn v i hng nh p kh u. Ngoi ra, cc tiu chu n v an ton v sinh th c ph m s ti p t c th t ch t hn. Tuy nhin, cc bi n php ny v n ang b tranh ci do s nh h ng n cc nh s n xu t quy m nh t cc n c ang pht tri n. 4.2.2 M t hng hoa qu nhi t i S n l ng hoa qu nhi t i c a EU kho ng 396 nghn t n v gi m trung bnh 2,2%/nm trong giai o n t 2005 n 2009. S n xu t c a EU khng p ng nhu c u v v th EU v n l th tr ng nh p kh u rng. Do i u ki n kh h u, ch c cc n c Nam u c kh nng s n xu t hoa qu nhi t i. Ty Ban Nha (96%), Cyprus (1,8%) v Hy L p (0,8%) l nh ng n c duy nh t c ngnh s n xu t l n nh t trong khu v c. Cc s n ph m chnh bao g m chu i v b. V v n c nh tranh v i cc nh s n xu t EU, ma v khng ph i l v n quan tr ng i v i cc nh xu t kh u t cc n c ang pht tri n. Tuy nhin, vi c c nh tranh v i cc lo i hoa qu khng thu c lo i hoa qu nhi t i c th r t m nh m . V th , c n quan tm n tnh ma v v cc th i i m trong nm s n c cc lo i qu ny. Thng th ng, nhu c u t m c cao nh t vo ma c a cc s n ph m chnh. Tham kh o b ng d i y ho c trang web c a cc cng ty nh p kh u l n nh De Groot International ( http://www.degrootinternational.nl/nl/producten/assortiment). B ng 17: Ma thu ho ch m t s lo i qu nhi t i nam (mu xanh) v hai bn c u (mu vng)
Thng 1 Chu i Qu v i Kiwi Xoi u Chanh leo D a Thng Thng 2 3 Thng Thng 4 5 Thng Thng 6 7
bn c u b c (mu ), bn c u
Thng Thng 8 9 Thng Thng 10 11 Thng 12
Ngu n: FAO, 2009 Nm 2010, kim ng ch nh p kh u t kho ng 8,7 tri u t n, trong nh p kh u t cc n c ang pht tri n chi m 5,8 tri u t n, tng ng 67%. Hn n a, nh p kh u t cc n c ang pht tri n tng cao hn (+3,8%) so v i m c trung bnh (+3,6%). Ngo i tr m t
- 35 -
C c Xc ti n thng m i hng chu i ang gi m v th ph n (hi n t i y l m t hng chi m th ph n l n nh t), h u h t cc lo i qu nhi t i khc u ang tng th ph n. Cc m t hng nh p kh u ch y u bao g m chu i (76%), d a (15%), b (2,2%) v i, xoi v mng c t (4,2%). Cc m t hng nh p kh u tng nhanh nh t g m c d a (+6,5%/nm) v b (+5,3%/nm). i, xoi v mng c t tng 4,7%/nm v chu i tng 3,6%/nm. Cc nh cung c p chi m lnh th tr ng xu t kh u hoa qu nhi t i Vi c s n xu t v cung c p cc lo i hoa qu nhi t i v c bi t l chu i v d a do cc cng ty Chiquita Brands International Inc., Dole Food Company Inc. v Fresh Del monte Produce Inc. chi m lnh. H chi m t i 80% th ph n chu i v m t ph n l n th tr ng cc lo i hoa qu nhi t i khc. Cc cng ty ny s n xu t, ch bi n v cung c p hoa qu nhi t i trn ph m vi ton th gi i thng qua cc nh my v h th ng c s h t ng c a h . Cc cng ty ny ho t ng r t hi u qu v c nhi u khch hng t i EU tn nhi m. H th ng c cc h p ng c nh v i cc m t hng ch t l ng cao, m b o yu c u v sinh an ton th c ph m. H cng r t nng ng trn th tr ng cc s n ph m h u c c ch ng nh n, tuy nhin, h cha chi m lnh c th tr ng ny. Khi khng th p ng c nhu c u, h s mua t cc nh cung c p ho c cc cng ty th u ph khc. M c d h c l i th trong vi c thng l ng gi, h p tc v i cc cng ty ny c th r t c l i. Ngoi ra, cng c th khng h p tc v i cc cng ty ny m t p trung vo cc s n ph m v th tr ng ngch, nh th tr ng th c ph m h u c c ch ng nh n. D sao, cc cng ty xu t kh u Vi t Nam c n xc nh c v th c a mnh so v i cc cng ty l n trn th tr ng. M t ph n l n cc s n ph m nh p kh u c a m t s n c EU c ti xu t. Cc n c ti xu t l n g m c H Lan, B v Ty Ban Nha. y l nh ng n c c c s h t ng v cc nh my ch bi n pht tri n. V i vi c ch bi n s n ph m, h gia tng gi tr cho s n ph m v tng l i nhu n. Cc n c thnh vin ph thu c nhi u vo ngu n cung t cc nh nh p kh u g m cc n c B c v ng u. Xu t kh u tr c ti p cc m t hng gi tr gia tng sang cc n c ny v th em l i l i nhu n l n hn. Tuy nhin, vi c thi t l p cc knh thng m i v cc m i quan h kinh doanh cng r t kh khn. Khi xem xt n vi c cung c p cc lo i s n ph m c gi tr gia tng, nh xu t kh u Vi t Nam c n lu p ng cc tiu chu n c a EU v cc cng ty nh p kh u. c bi t, vi c giao hng ng h n v hng m b o ch t l ng l nh ng th thch cho cng ty xu t kh u Vi t Nam do cc m t hng gi tr gia tng c th b h ng nhanh hn. Tuy nhin, c th p d ng cc cng ngh m i gi i quy t v n ny. Ngoi ra, tiu chu n thay i theo th i gian trong khi vi c u t p ng cc tiu chu n th tr ng c th r t t n km v m t th i gian. v t qua c cc ro c n v gi m thi u r i ro, cc cng ty xu t kh u c n h p tc ch t ch v i nh nh p kh u. 4.2.3 Hoa qu tri v S n xu t c a EU t 62 tri u t n nm 2009. T nm 2005 n nm 2009, s n l ng c a khu v c gi m trung bnh 1,9%/nm. S n xu t c a EU khng p ng nhu c u. V th , th tr ng EU v n ph i ph thu c vo hng nh p kh u v l th tr ng nh p kh u rng.
- 36 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU Cc n c s n xu t l n nh t l Italia v Ty Ban Nha v i th ph n tng ng l 30% v 25%. Cc n c s n xu t l n khc g m c Php (15%), Hy L p (6,3%) v Ba Lan (5,6%). Cc n c ny chi m t i 86% t ng s n l ng c a EU (53 tri u t n). Trong s cc n c s n xu t, ch c Ba Lan tng s n l ng (+5,5%). S n l ng cc n c khc gi m t 0,4% n 3,5%. Trong cc nm qua, th i ti t Chu u c nhi u thay i. Khi th i ti t khng thu n l i, ma v s ng n l i v ch t l ng qu th p hn. y chnh l th i gian th tr ng ny ph thu c nhi u vo nh p kh u. y cng l lc nh xu t kh u t cc n c ang pht tri n c nhi u c h i thm nh p th tr ng v c th thng l ng c m c gi t t. Tham kh o b ng d i y ho c trang web c a cc cng ty nh p kh u l n nh De Groot International (http://www.degrootinternational.nl/nl/producten/assortiment). B ng cch theo di th ng xuyn tnh hnh th i ti t v s n xu t t i cc n c s n xu t chnh c a EU, b n c th d on v nhu c u v quy t nh c nh tranh v gi trong ma hay ti p t c gi hng c a b n n khi tri ma. Thng th ng, gi c tri ma th ng l m c gi t t nh t. B ng 18: Ma thu ho ch m t s lo i qu ngo i lai nam (mu xanh) v hai bn c u (mu vng)
Thng 1 To M Blackberry Blueberry Cherry Cranberry Nho B i chm Cam o L M n M n tm Raspberry Du ty Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5 Thng 6 Thng 7
bn c u b c (mu ), bn c u
Thng 8 Thng 9 Thng 10 Thng 11 Thng 12
Ngu n: FAO, 2009 Nm 2010, kim ng ch nh p kh u t kho ng 9 tri u t n tng ng 9,4 t euro, trong nh p kh u t cc n c ang pht tri n chi m 2,4 tri u t n, tng ng 2,5 t euro. ng ch l, kim ng ch nh p kh u t cc n c ang pht tri n tng nhanh hn (+1,1%/nm) so v i m c trung bnh (+0,3%/nm) t nm 2005 n nm 2010 v ti p t c tng th ph n. Cc n c nh p kh u l n nh t EU l c v H Lan v i kh i l ng nh p kh u tng ng l 1,8 v 1,5 tri u t n. Cc n c ny c n n kinh t n nh v th ph n hoa qu tri v t cc n c ang pht tri n ngy cng tng. Cng v i Ty Ban Nha, H Lan l n c cung c p hoa qu tri v l n cho cc n c thnh vin khc. Cc n c khc nh p kh u nhi u t
- 37 -
C c Xc ti n thng m i cc n c ang pht tri n g m c Anh, Ty Ban Nha, Italia v Php. M t th tr ng m i n i nhi u ti m nng l Ba Lan. Cc s n ph m hoa qu tri v nh p kh u nhi u t cc n c ang pht tri n g m c cranberry, bilberry v cc hoa qu khc thu c dng vaccinium (+42%), raspberry, blackberry, mulberry, loganberry (+12%) v da h u (+11%). Ngoi ra, th tr ng cc s n ph m ti n d ng nh hoa qu ti c t ng h p cng nh th tr ng cc s n ph m h u c c ch ng nh n ang tng tr ng. Th tr ng chnh cho cc s n ph m gi tr gia tng ny l cc n c Ty u v cc vng c n n kinh t pht tri n. H Lan v Ty Ban Nha c ngnh ch bi n l n, nh m cung c p cho cc n c trong kh i EU v ti xu t kh u cc s n ph m hoa qu tri v c gi tr gia tng. Khi xem xt n vi c cung c p cc lo i s n ph m c gi tr gia tng, nh xu t kh u Vi t Nam c n lu p ng cc tiu chu n c a EU v cc cng ty nh p kh u. c bi t, vi c giao hng ng h n v hng m b o ch t l ng l nh ng th thch cho cng ty xu t kh u Vi t Nam do cc m t hng gi tr gia tng c th b h ng nhanh hn. Tuy nhin, c th p d ng cc cng ngh m i gi i quy t v n ny. Ngoi ra, tiu chu n thay i theo th i gian trong khi vi c u t p ng cc tiu chu n th tr ng c th r t t n km v m t th i gian. v t qua c cc ro c n v gi m thi u r i ro, cc cng ty xu t kh u c n h p tc ch t ch v i nh nh p kh u. 4.2.4 Hoa qu ngo i lai S n l ng hoa qu ngo i lai c a EU t kho ng 1,3 nghn t n v gi m 7,9%/nm t nm 2005 n 2009. S n xu t c a EU khng p ng nhu c u v v th EU v n l th tr ng nh p kh u rng. Hn n a, m c gi m trung bnh hng nm (-7,9%/nm) cao hn m c gi m tiu dng (-7,2%/nm). Do cc i u ki n kh h u, s n xu t c a EU ch gi i h n cc n c pha Nam. Ty Ban Nha (96%), Italia (42%) v Hy L p (8,0%) l cc n c thnh vin duy nh t c n n s n xu t pht tri n. Nm 2009, t ng s n l ng t kho ng 1,3 nghn t n. V vi c c nh tranh v i cc n c s n xu t c a EU, ma v khng ph i l y u t quan tr ng do kh i l ng s n xu t th p. Tuy nhin, vi c c nh tranh v i cc lo i hoa qu khc c th r t m nh m . V th , c n quan tm n tnh ma v v cc th i i m trong nm s n c cc lo i qu ny. Thng th ng, nhu c u t m c cao nh t vo ma c a cc s n ph m chnh. Tham kh o b ng d i y ho c trang web c a cc cng ty nh p kh u l n nh De Groot International ( http://www.degrootinternational.nl/nl/producten/assortiment). B ng 19: Ma thu ho ch m t s lo i qu (mu xanh) v hai bn c u (mu vng)
Thng 1 Qu v Chanh u Chanh leo D a - 38 Thng Thng 2 3 Thng Thng 4 5
bn c u b c (mu ), bn c u nam
Thng Thng 8 9 Thng Thng 10 11 Thng 12
Thng Thng 6 7
M n M n tm
Ngu n: FAO, 2009 Nm 2010, EU nh p kh u kho ng 378 nghn t n hoa qu ngo i lai tng ng 704 tri u euro. Nh p kh u t cc n c ang pht tri n t kho ng 244 nghn t n (64%) tng ng kho ng 432 tri u euro. Tuy nhin, th ph n c a cc n c ang pht tri n ang gi m. T nm 2005 n nm 2010, kim ng ch nh p kh u t cc n c ang pht tri n gi m trung bnh kho ng 0,2%/nm trong khi t ng kim ng ch nh p kh u c a EU tng (+0,6%/nm). Nm 2010, nh p kh u cc lo i hoa qu ngo i lai t cc n c ang pht tri n g m c chanh (32%), ch l (24%), u (12%), me, i u, v i, mt, h ng xim, chanh leo, kh v thanh long (11%), qu v (4,5%). M c tng tr ng nh p kh u cc lo i qu r t khc nhau. T nm 2005 n nm 2010, cc lo i qu sau c s thay i v kim ng ch nh p kh u: chanh (+55%/nm), qu v (+22%), ch l (+3%), me, i u, v i, mt, h ng xim, m n, chanh leo, kh v thanh long (-0,21%) v u (-30%). M t ph n l n s n ph m nh p kh u c a m t s n c EU c ti xu t. Cc n c ti xu t l n l H Lan, B v Ty Ban Nha. y l nh ng n c c c s h t ng v cc nh my ch bi n pht tri n. V i vi c ch bi n s n ph m, h gia tng gi tr cho s n ph m v tng l i nhu n. Cc n c thnh vin ph thu c nhi u vo ngu n cung t cc nh nh p kh u g m cc n c B c v ng u. Xu t kh u tr c ti p cc m t hng gi tr gia tng sang cc n c ny v th em l i l i nhu n l n hn. Tuy nhin, vi c thi t l p cc knh thng m i v cc m i quan h kinh doanh cng r t kh khn. Khi xem xt n vi c cung c p cc lo i s n ph m c gi tr gia tng, nh xu t kh u Vi t Nam c n lu p ng cc tiu chu n c a EU v cc cng ty nh p kh u. c bi t, vi c giao hng ng h n v hng m b o ch t l ng l nh ng th thch cho cng ty xu t kh u Vi t Nam do cc m t hng gi tr gia tng c th b h ng nhanh hn. Tuy nhin, c th p d ng cc cng ngh m i gi i quy t v n ny. Ngoi ra, tiu chu n thay i theo th i gian trong khi vi c u t p ng cc tiu chu n th tr ng c th r t t n km v m t th i gian. v t qua c cc ro c n v gi m thi u r i ro, cc cng ty xu t kh u c n h p tc ch t ch v i nh nh p kh u. Th tr ng cc s n ph m hoa qu ti c t ng h p t i Anh Vi c bn cc m t hng rau v hoa qu ti c t ng h p c k v ng s tng tr ng t 4% n 6%/nm, m c d c nhi u s n ph m khc r hn. Anh l th tr ng tiu th s n ph m rau qu ti c t ng h p l n nh t v i m c tiu dng bnh qun u ng i hng nm l 12 kg v chi m m t ph n ba t ng tiu th c a EU. M c trung bnh c a EU l 3 kg. Cc th tr ng ti m nng khc g m c c, H Lan, B v Php. Tuy nhin t i Ty Ban Nha, t c tng tr ng cng kh cao m c d i u ki n kinh t khng thu n l i. Theo Rabobank, cc cng ty ki m sot h u h t chu i cung c p ( u vo, s n xu t v c s h t ng) v p ng nhu c u c a ng i tiu dng s u t v n c a h vo cc s n ph m ny. tng kh i l ng v m b o l i nhu n, cc cng ty ny s tng tnh hi u
- 39 -
C c Xc ti n thng m i qu trong vi c s d ng nhin li u, c t gi m chi ph nhn cng v c t gi m ch t th i. V d , t i Anh, cc cng ty ny s d ng cc nguyn li u c b n r hn v s d ng cc bao gi kch th c nh hn. Quy trnh ny c th gip ngnh ny pht tri n m nh hn v th m ch t o ra s n ph m h p d n hn trong tng lai (Ngu n: Rabobank, 2011). 4.3 Xu h ng pht tri n 4.3.1 M t hng rau ti Th tr ng EU ngy cng c nhu c u cao i v i cc s n ph m t t cho s c kh e, do , nhu c u i v i m t hng rau ti ngy cng tng. Nhu c u cc n c thnh vin ng u m i c cho l s tng tr ng nhanh nh t. Cc yu c u v ch t l ng v an ton v sinh th c ph m cng khng cao nh cc n c thnh vin khc. Cc pht minh m i v ng gi v v n chuy n cho php ko di vng i s n ph m. Xu h ng m i l s d ng v n t i ng bi n, gi c c nh tranh hn v thm nh p cc th tr ng m i. i u ki n kh h u cc n c s n xu t chnh t i EU ngy cng kh d on. i u ny nh h ng n ch t l ng c a s n ph m, di c a ma v v nhu c u i v i hng nh p kh u. Ni chung, i u ki n ma v kh khn t i EU em l i nh ng c h i l n cho cc nh cung c p t cc n c ang pht tri n. Ng i tiu dng ngy cng c nhu c u cao i v i cc m t hng rau h u c v rau thng m i cng b ng. Cc n c thnh vin Nam u c nhu c u cao i v i rau h u c v cc n c Ty u c nhu c u cao i v i rau h u c v rau thng m i cng b ng. Cc nh xu t kh u Vi t Nam n u c th t n d ng c h i ny s thu c nhi u l i nhu n hn. Tuy nhin, s n ph m c ch ng nh n, doanh nghi p cng r t t n km chi ph v t n th i gian. T i cc n c B c v Ty u, ng i tiu dng c nhu c u ngy cng cao i v i cc s n ph m ti n d ng v rau qu ch bi n. Tuy nhin, p ng c nhu c u ny c a th tr ng, c n u t nh my ch bi n tng ng. Nhu c u i v i ch t l ng s n ph m v cc yu c u v v n an ton v sinh th c ph m cc n c B c v Ty u tng ln khi n cho tiu chu n cao hn. i u ny p d ng v i c cc cng ty xu t kh u t cc n c ang pht tri n. Th ph n ngy cng tng c a cc chu i siu th l n d n n vi c h p nh t trn th tr ng, i h i ch t l ng nghim ng t hn v nh xu t kh u cng nh nh s n xu t t cc n c ang pht tri n c t quy n l c hn trong vi c thng l ng gi c . M t v n khc n a gy kh khn cho nh xu t kh u t cc n c ang pht tri n, l nh p kh u rau t cc n c ny th ng c kho ng cch v n chuy n xa hn v do t o ra nhi u hi u ng nh knh hn. 4.3.2 Hoa qu nhi t i Th tr ng EU ngy cng c nhu c u cao i v i cc lo i th c ph m t t cho s c kh e nh hoa qu nhi t i v c bi t l cc lo i qu c s n nh b. Xu h ng ny c bi t r nt cc n c B c u v Ty u. Ngoi ra, nhu c u i v i cc lo i qu nhi t i c s n quanh nm cng ngy cng cao. Nhu c u t i cc n c ng u c d on c t c tng tr ng nhanh nh t trong tng lai. Cc yu c u v ch t l ng v v sinh an ton th c ph m cng khng cao nh cc n c thnh vin khc. Cc pht minh m i v ng
- 40 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU gi v v n chuy n cho php ko di vng i s n ph m. Xu h ng m i l s d ng v n t i ng bi n, gi c c nh tranh hn v thm nh p cc th tr ng m i. Ng i tiu dng ngy cng c nhu c u cao i v i cc m t hng hoa qu h u c v thng m i cng b ng. Cc n c thnh vin Nam u c nhu c u cao i v i hoa qu h u c v cc n c B c v Ty u c nhu c u cao i v i hoa qu h u c v thng m i cng b ng. Cc nh xu t kh u Vi t Nam n u c th t n d ng c h i ny s thu c nhi u l i nhu n hn. Tuy nhin, s n ph m c ch ng nh n, doanh nghi p cng r t t n km chi ph v t n th i gian. T i cc n c B c v Ty u, ng i tiu dng c nhu c u ngy cng cao i v i cc s n ph m ti n d ng v hoa qu ch bi n. Tuy nhin, p ng c nhu c u ny c a th tr ng, c n u t nh my ch bi n v c s h t ng tng ng. Nhu c u i v i ch t l ng s n ph m v cc yu c u v v n an ton v sinh th c ph m cc n c B c v Ty u tng ln khi n cho tiu chu n cao hn. M t hng hoa qu nhi t i xu t kh u sang cc n c ny ph i m b o cc tiu chu n cao hn cc quy nh c a th tr ng EU ni chung v c th c s khc bi t gi a cc cng ty nh p kh u. Th ph n ngy cng tng c a cc chu i siu th l n d n n vi c h p nh t trn th tr ng, i h i ch t l ng nghim ng t hn v nh xu t kh u cng nh nh s n xu t t cc n c ang pht tri n c t quy n l c hn trong vi c thng l ng gi c . 4.3.3 Hoa qu tri v Nhu c u c a th tr ng i v i m t hng hoa qu c s n ngy cng tng do xu h ng s d ng cc lo i th c ph m t t cho s c kh e, bao g m c hoa qu tri v . Do , th tr ng qu berry ang tng tr ng nhanh nh t. Cc lo i qu h cam qut, to v l v n l nh ng lo i c tiu th nhi u nh t t i EU. Th tr ng cc n c ng u c d on s tng tr ng nhanh nh t. Trong khi , cc yu c u v ch t l ng v v sinh an ton th c ph m khng cao nh cc n c khc. Cc pht minh m i v ng gi v v n chuy n cho php ko di vng i s n ph m. Xu h ng m i l s d ng v n t i ng bi n, gi c c nh tranh hn v thm nh p cc th tr ng m i. i u ki n th i ti t cc n c s n xu t chnh t i EU ngy cng kh d on. i u ny nh h ng n ch t l ng c a s n ph m, di c a ma v v nhu c u i v i hng nh p kh u. Ni chung, i u ki n ma v kh khn t i EU em l i nh ng c h i l n cho cc nh cung c p t cc n c ang pht tri n. Ng i tiu dng ngy cng c nhu c u cao i v i cc m t hng hoa qu h u c v thng m i cng b ng. Cc n c thnh vin Nam u c nhu c u cao i v i hoa qu h u c v cc n c B c v Ty u c nhu c u cao i v i hoa qu h u c v thng m i cng b ng. Cc nh xu t kh u Vi t Nam n u c th t n d ng c h i ny s thu c nhi u l i nhu n hn. Tuy nhin, s n ph m c ch ng nh n, doanh nghi p cng r t t n km chi ph v t n th i gian. T i cc n c B c v Ty u, ng i tiu dng c nhu
- 41 -
C c Xc ti n thng m i c u ngy cng cao i v i cc s n ph m ti n d ng v hoa qu ch bi n. Tuy nhin, p ng c nhu c u ny c a th tr ng, c n u t nh my ch bi n v c s h t ng tng ng. Nhu c u i v i ch t l ng s n ph m v cc yu c u v v n an ton v sinh th c ph m cc n c B c v Ty u tng ln khi n cho tiu chu n cao hn. M t hng hoa qu tri v xu t kh u sang cc n c ny ph i m b o cc tiu chu n cao hn cc quy nh c a th tr ng EU ni chung v c th c s khc bi t gi a cc cng ty nh p kh u. Th ph n ngy cng tng c a cc chu i siu th l n d n n vi c h p nh t trn th tr ng, i h i ch t l ng nghim ng t hn v nh xu t kh u cng nh nh s n xu t t cc n c ang pht tri n c t quy n l c hn trong vi c thng l ng gi c . M t v n khc n a gy kh khn cho nh xu t kh u t cc n c ang pht tri n, l nh p kh u hoa qu tri v t cc n c ny th ng c kho ng cch v n chuy n xa hn v do t o ra nhi u hi u ng nh knh hn. 4.3.4 Hoa qu ngo i lai Th tr ng EU l m t th tr ng l n i v i m t hng hoa qu ngo i lai v c th em l i c h i kinh doanh cho nhi u m t hng hoa qu ngo i lai. Do nhu c u i v i cc m t hng th c ph m t t cho s c kh e v cc hng v m i ngy cng cao, nh ng n c c ti m nng nh t i v i m t hng hoa qu ngo i lai l cc n c thnh vin Ty v Nam u. Chanh v n l m t hng ph bi n nh t. Ngoi ra, nhu c u i v i m t hng hoa qu ngo i lai s n c quanh nm ngy cng tng ln. Cc pht minh m i v ng gi v v n chuy n cho php ko di vng i s n ph m. Xu h ng m i l s d ng v n t i ng bi n, gi c c nh tranh hn v thm nh p cc th tr ng m i. Ng i tiu dng ngy cng c nhu c u cao i v i cc m t hng hoa qu h u c v thng m i cng b ng. Cc n c thnh vin Nam u c nhu c u cao i v i hoa qu h u c v cc n c B c v Ty u c nhu c u cao i v i hoa qu h u c v thng m i cng b ng. Cc nh xu t kh u Vi t Nam n u c th t n d ng c h i ny s thu c nhi u l i nhu n hn. Tuy nhin, s n ph m c ch ng nh n, doanh nghi p cng r t t n km chi ph v t n th i gian. T i cc n c B c v Ty u, ng i tiu dng c nhu c u ngy cng cao i v i cc s n ph m ti n d ng v hoa qu ch bi n. Tuy nhin, p ng c nhu c u ny c a th tr ng, c n u t nh my ch bi n v c s h t ng tng ng. Th ph n ngy cng tng c a cc chu i siu th l n d n n vi c h p nh t trn th tr ng, i h i ch t l ng nghim ng t hn v nh xu t kh u cng nh nh s n xu t t cc n c ang pht tri n c t quy n l c hn trong vi c thng l ng gi c . Nhu c u i v i ch t l ng s n ph m v cc yu c u v v n an ton v sinh th c ph m cc n c B c v Ty u tng ln khi n cho tiu chu n cao hn. M t hng hoa qu tri v xu t kh u sang cc n c ny ph i m b o cc tiu chu n cao hn cc quy nh c a th tr ng EU ni chung v c th c s khc bi t gi a cc cng ty nh p kh u.
- 42 -
Nhn chung, cc m t hng hoa qu ngo i lai v n cha tr nn ph bi n v th ph n v n cn r t nh trong khi cc lo i hoa qu khc c tiu th trn th tr ng v i kh i l ng l n. Do , vi c c nh tranh v i cc lo i hoa qu khc tr nn r t kh khn. 4.4 Gi c 4.4.1 M t hng rau ti i v i h u h t cc lo i m t hng rau ti, gi c c quy t nh hng tu n, ty theo tnh hnh hi n t i trn th tr ng. Tuy nhin, cng c m t s siu th th ng nh t gi v i nh cung c p trn m t gi tr v kh i l ng nh t nh cho c v ma. M t y u t nh h ng l n t i gi c rau nh p kh u l kh i l ng s n xu t c a cc n c ngoi EU. Mar c l n c cung c p rau hng u cho EU, nhi u hn c Th Nh K v Israel. N u ma mng t i n c ny th t bt s nh h ng l n n gi c . Ngoi ra, gi c cn ph thu c vo gi c c v n chuy n, kh i l ng v i u ki n th i ti t. Ni chung, cc lo i rau c s n th ng c nh p kh u khng th ng xuyn, kh i l ng nh hn cc m t hng thng th ng (nh hnh, c chua v xanh). S khc bi t v gi gi a cc n c nh p kh u r t nh , do nh ng khc bi t v c c u th tr ng v mi tr ng c nh tranh. V d , gi cc n c B c u c xu h ng cao hn cc n c Nam u, do gi tiu dng y cao hn. Gi cc o n th tr ng ch t l ng cao cng ch u nh h ng c a cung v c u. i v i cc v ma km v ngu n cung thi u, nh ng yu c u v ch t l ng cng kh t khe hn nh ng v c ma. Gi c theo ch ng lo i v cc o n th tr ng trong nh ng nm qua Theo T p ch thng m i The Grocer (Ng i tr ng tr t), v ma km v s tng v t cc chi ph trong chu i cung c p gp ph n vo vi c tng m nh gi rau t i siu th . Ngoi ra, cn l do khc n a l m t s nh s n xu t chuy n kinh doanh sang lnh v c nhin li u sinh h c. B ng 20: Gi c m t hng rau ti 2011 2010 Tu n 14 Tu n 46 Tu n 14 u ty 12X250 14,00 13,25 14,00 u tuy t 8,75 15,00 15,75 12X250 u ng t 14,00 15,50 15,75 (12X250) Ngu n: Freshplaza, 2011
2009 Tu n 46 Tu n 14 14,25 13,92 12,83 14,50 14,50 14,75
2008 Tu n 46 12,17 10,50 16,50
S li u trong b ng cho th y, xu h ng gi c ni chung trong nh ng nm qua i v i m t hng rau ti tng ln. C n lu r ng gi trung bnh ny c tnh ton d a trn cc bo gi. Gi trung bnh l gi giao ln xe t i, tnh b ng ng euro t i th tr ng ti s ng H Lan v c th dng tham chi u cho th tr ng Chu u.
- 43 -
C c Xc ti n thng m i 4.4.2 Hoa qu nhi t i i v i h u h t cc lo i hoa qu , gi c c quy t nh theo tu n, d a trn tnh hnh hi n t i c a th tr ng. Tuy nhin, m t s siu th v n th ng nh t gi c v kh i l ng v i cc nh cung c p cho c v ma. Gi c th ng t m c cao nh t ngoi th i i m cao i m c a v thu ho ch. V d , xoi s n c quanh nm, nhng ngu n cung t nh t t thng 12 n thng 1. Cao i m cung c p d a t thng 3 n thng 6. Doanh nghi p c th tham kh o v v thu ho ch cc lo i hoa qu trn th gi i trong ti li u sau c a FAO: http://www.fao.org/Docrep/005/Y2515e/y2515e06.htm. S khc bi t v gi gi a cc n c nh p kh u r t nh , do nh ng khc bi t v c c u th tr ng v mi tr ng c nh tranh. V d , gi cc n c B c u c xu h ng cao hn cc n c Nam u, do gi tiu dng y cao hn. Gi cc o n th tr ng ch t l ng cao cng ch u nh h ng c a cung v c u. i v i cc v ma km v ngu n cung thi u, nh ng yu c u v ch t l ng cng kh t khe hn nh ng v c ma. Do chu i l m t hng thng d ng, s n xu t th ng c t ch c trn quy m cng nghi p l n v do nm cng ty l n chi m lnh th tr ng bao g m Chiquita, Dole, Del Monte, Noboa v Fyffes, ki m sot t i 80% kh i l ng thng m i ton c u. Vi c ny khi n cho cc cng ty xu t kh u nh cc n c ang pht tri n kh c th c nh tranh v m t gi c . i khi, d a v xoi c v n chuy n b ng ng hng khng. Vi c ny c th lm tng g p ba m c gi. Xoi, d a v b khng ph i l cc m t hng thng d ng v trong nhi u tr ng h p, khng c s n xu t trn quy m l n. V th , nh s n xu t c nhi u c h i t t ra m c gi cho mnh. Gi c theo ch ng lo i v cc o n th tr ng trong nh ng nm qua Cc s li u d i y s cho th y i v i h u h t cc s n ph m hoa qu , nm 2009 l nm c m c gi r t th p. Tuy nhin, t nm 2010, gi c b t u tng tr l i. C n lu r ng m c gi trung bnh ny c tnh ton d a trn cc bo gi. Gi trung bnh l gi giao ln xe t i, tnh b ng ng euro t i th tr ng ti s ng H Lan v c th dng tham chi u cho th tr ng Chu u. B ng 21: Gi c m t hng hoa qu nhi t i 2011 Tu n 46 Tu n 14 Tu D a vng 6s 11 9,63 7,06 kg (5 mi ng) Xoi T. Atkins s 63,71 4,21 4 kg (6 mi ng) B 14s (16 6,28 8,08 mi ng) Kiwi 10 kg 23s 11,63 11,25 (25 mi ng) Ngu n: Freshplaza, 2011
- 44 -
2010 n 46 Tu n 14 8,56 9,15 4,00 5,25 8,25 5,17 7,38 9,67
2009 Tu n 46 Tu n 14 9,10 8,90 5,38 5,50 3,25 5,75 6,48 3,20
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU 4.4.3 Hoa qu tri v i v i h u h t cc lo i hoa qu , gi c c quy t nh theo tu n, d a trn tnh hnh hi n t i c a th tr ng. Tuy nhin, m t s siu th v n th ng nh t gi c v kh i l ng v i cc nh cung c p cho c v ma. Tnh hnh v ma EU c nh h ng l n t i gi c . V d , t thng 7 n thng 10, thu ho ch nho (table grape) nhi u. Italia, Hy L p, Ty Ban Nha v Php l cc n c cung c p l n i v i m t hng ny. V th , nhu c u nh p kh u l n th ng ri vo thng 11 n thng 6, khi n cho gi c nh p kh u cao nh t trong nm. V th , vi c ko di ma v t i EU cng c nh h ng l n n gi c . Nm 2011, th i ti t t i Chu u c bi t thu n l i cho cc trang tr i tr ng hoa qu . Vi c ny khi n cho ngu n cung cc lo i qu h berry nh du tng ln trn th tr ng EU. V th , v ma thu n l i khi n cho vi c nh p kh u berry ng ng s m hn cc nm khc. L do ch y u do cc lo i hoa qu c tr ng Chu u r hn nhi u so v i hoa qu nh p kh u trong cc th i i m thu ho ch t i EU. S khc bi t v gi gi a cc n c nh p kh u r t nh , do nh ng khc bi t v c c u th tr ng v mi tr ng c nh tranh. V d , gi cc n c B c u c xu h ng cao hn cc n c Nam u, do gi tiu dng y cao hn. Gi cc o n th tr ng ch t l ng cao cng ch u nh h ng c a cung v c u. i v i cc v ma km v ngu n cung thi u, nh ng yu c u v ch t l ng cng kh t khe hn nh ng v c ma. Gi c theo ch ng lo i v cc o n th tr ng trong nh ng nm qua Cc s li u d i y s cho th y i v i h u h t cc s n ph m hoa qu , nm 2009 l nm c m c gi r t th p. Tuy nhin, t nm 2010, gi c b t u tng tr l i. Ngoi ra, gi a cc ma cng c s khc bi t v gi. Thng th ng, vo cu i ma ng t i Chu u (thng 3 thng 4) cc lo i qu tri v t nh t trong khi vo gi a ma h Chu u (thng 7 thng 8), gi r nh t. B ng 22: Gi c m t hng hoa qu tri v S 2011 2010 l ng Tu n Tu n Tu n (mi ng) 14 26 14 Cam Cam tri v Ma 48 8,75 13,90 9,25 r c 15 kg Cam tri v Ma 90 9,08 13,40 9,26 r c 15 kg Da Da vng 9 kg 5 8,33 5,96 6,94 (Brazil) Da vng 9 kg 12 8,29 8,00 8,63 (Brazil) Nho Thompson n.a. 13,33 10,75 11,63 10x500gr ( n )
- 45 -
2009 Tu n Tu n 26 14 n.a. n.a. 9,50 8,83
2008 Tu n 26 12,50 11,67
4,75 4,70
10,00 9,00
6,75 7,13
n.a.
9,33
n.a.
C c Xc ti n thng m i Sugarone 4,5 kg n.a. (Ai C p) Qu 8,2 kg n.a. (Peru) Qu 4,5 kg n.a. (Chili) Berry Raspberry 8x125 Blackberry 12x125 Blue berry 12x125 Ngu n: Freshplaza, 2011 8,50 12,70 6,89 15,13 12,38 6,89 10,00 14,50 8,25 7,85 21,50 n.a. 5,94 10,08 5,69 5,50 7,33 6,93
8,00 11,00 15,25
10,50 9,25 11,75
14,00 15,50 n.a.
5,50 5,00 8,25
n.a. n.a. n.a.
n.a. n.a. n.a.
4.4.4 Hoa qu ngo i lai i v i h u h t cc lo i hoa qu , gi c c quy t nh theo tu n, d a trn tnh hnh hi n t i c a th tr ng. Gi c cc m t hng hoa qu ngo i lai nh u th ng t bi n ng hn cc lo i qu thng th ng nh cam hay nho. L do v ngu n cung c p t cc n c ang pht tri n th ng cao hn nhu c u c a th tr ng Chu u. Do , doanh nghi p xu t kh u Vi t Nam nn t p trung vo cc th tr ng a phng, khu v c v cc ti u khu v c. Cao i m cung c p cc lo i qu ngo i lai l t thng 3 n thng 6. Doanh nghi p c th tham kh o v v thu ho ch cc lo i hoa qu trn th gi i trong ti li u sau c a FAO: http://www.fao.org/Docrep/005/Y2515e/y2515e06.htm. i u ny c ngha l gi c th ng t m c cao nh t ngoi nh ng thng ny trong nm. S khc bi t v gi gi a cc n c nh p kh u r t nh , do nh ng khc bi t v c c u th tr ng v mi tr ng c nh tranh. V d , gi cc n c B c u c xu h ng cao hn cc n c Nam u, do gi tiu dng y cao hn. Thng th ng cc lo i qu ngo i lai c bn r t ph bi n cc vng nhi t i, tuy nhin l ng tiu th EU v n r t h n ch . c bi t, u v n ch c xu t kh u sang EU v i kh i l ng nh . i khi cc lo i qu ny c v n chuy n b ng ng hng khng. Vi c ny c th lm tng g p ba m c gi. Gi c theo ch ng lo i v cc o n th tr ng trong nh ng nm qua B ng gi c d i y s cho th y gi h u h t cc lo i hoa qu ngo i lai gi m nm 2010. B ng 23: Gi c m t hng hoa qu ngo i lai 2011 2010 Tu n Tu n Tu n 14 46 14 Chanh Tahiti 4 4,73 3,75 6,25 kg Lo i 1 u (200 p/p) 5,50 5,50 7,25 Chanh leo (240 8,00 8,17 7,75 p/p) Chm chm n.a. n.a. 12,50 (150p/p) Qu v 7 kg 8,00 7,75 8,25
- 46 -
2009 Tu n Tu n 46 14 5,58 6,45 6,75 8,33 12,50 7,83 7,75 11,00 14,25 13,00
2008 Tu n Tu n 46 14 5,90 6,00 7,25 11,63 14,00 8,42 7,00 10,50 n.a. 7,50
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU Ngu n: Freshplaza, 2011 Nguyn nhn nm 2010, gi c cc lo i qu ngo i lai gi m do ma v nm 2010 r t c ma. V d , trong nm ny, ngu n cung u trn th tr ng ton c u cao hn bao gi h t. C n lu r ng m c gi trung bnh ny c tnh ton d a trn cc bo gi. Gi trung bnh l gi giao ln xe t i, tnh b ng ng euro t i th tr ng ti s ng H Lan v c th dng tham chi u cho th tr ng Chu u. M c l i nhu n c a cc nh s n xu t i v i cc lo i rau v hoa qu thng th ng gi m t 3 n 7% t i cc chu i siu th hng u c a Lin minh Chu u. Trong khi , cc s n ph m n li n c bn v i m c li tng t 25 n 35%. p ng xu h ng ny c a th tr ng, ngy cng nhi u cng ty s n xu t rau qu l n t i EU l p t cc dy chuy n c t v ng gi. 4.5 H th ng phn ph i Ph n l n rau qu cung ng t i EU u c xu t x t i cc n c EU. Rau qu ti c nh p t cc n c ngoi EU trong cc tr ng h p sau: -V ma th t bt; - ang trong v tri ma (v d : u, h t tiu ng t, b xanh, mng ty); - Cc lo i rau qu ti khng c tr ng t i cc n c EU (v d : u ng t, u ). Hnh 1: Cc knh phn ph i rau qu ti t i EU
Kho ng cch v n chuy n hng ha l m t trong nh ng y u t quan tr ng trong ho t ng thng m i rau ti sang EU b i l y l nh ng m t hng ph i c tiu th nhanh, khng c b o qu n ho c b chn trong qu trnh qu c nh nh nhi u lo i tri cy khc. V v y, kh nng xu t kh u cc lo i rau d h ng nh rau di p hay cc lo i rau c l khc l r t t. Ni tm l i, vi c xu t kh u rau ti sang EU khng ph thu c nhi u vo s l ng v ngu n g c nh cc lo i tri cy.
- 47 -
C c Xc ti n thng m i Tuy nhin, nh ng kho n u t l n vo lnh v c v n chuy n ng bi n v cc trang thi t b lm l nh gp ph n tng s l ng xu t kh u rau ti trong v tri ma. V d , vi c chuy n t v n chuy n hng khng sang v n chuy n ng bi n gip l ng u xanh c s n dng quanh nm tng v i m c gi r hn. Tuy v y, hng ha xu t kh u sang EU cng th ng c v n chuy n b ng ng hng khng nhng chi ph t hn nhi u so v i v n chuy n ng bi n. Vi c xu t kh u cc lo i rau khng c ch t x khng b chi ph i b i cc cng ty a qu c gia. Rau ti c nh p kh u qua nh ng nh bn bun, nh nh p kh u chuyn nghi p c m i quan h tr c ti p v i nh s n xu t cng nh l nh ng ng i bn l . y l xu h ng pht tri n ang c p d ng Vi t Nam v n c ta s n xu t m t s l ng l n cc lo i rau khng c ch t x. Do v y, ho t ng st nh p v mua l i (M&A) c p s n xu t s tr nn ph bi n nhi u hn trong cc nm t i b i l vi c lin k t kinh doanh theo chi u d c gi a cc cng ty s n xu t rau qu s rt ng n s chu i cung ng. Cc nh phn ph i nh , th ng l cc cng ty hay t p on xu t kh u, s cung c p s n ph m thng qua trung gian. D i y l m t s lo i hnh trung gian ph h p cho cc doanh nghi p rau qu Vi t Nam: 4.5.1. i l Cc i l s ch ng lin l c v i cc nh xu t kh u mua s l ng hng ha cho m t l t v n chuy n. Sau , h s bn l i cho cc khch hng c a mnh t i EU ch y u l cc nh bn bun. H khng mua bn cng nh ch u trch nhi m v hng ha. M t s i l ch chuyn kinh doanh cc lo i hoa qu ngo i lai v thu l i d a trn vi c n hoa h ng (c tr ng h p ln n 10%). Tuy nhin, b l i b n c th ti t ki m m t s l ng khng nh ph v n chuy n. 4.5.2. Nh nh p kh u/ Thng nhn y l ngu n nh p kh u tr c ti p t cc nh s n xu t/nh xu t kh u. H s lm th t c thng quan cho hng ha v trong m t vi tr ng h p cng m nh n khu ng gi khi giao hng cho ng i bn l . Nh nh p kh u th ng cung ng hng cho nh ng ng i bn bun, bn l v m t s c a hng t p ha chuyn v d ch v th c ph m. L i nhu n c a nh nh p kh u kho ng t 5% n 10%. Nh nh p kh u l m t m t xch h t s c quan tr ng trong knh mua bn rau ti t i EU v h hi u bi t r t r v th tr ng ny v c m i quan h ch t ch v i nh ng ng i cung c p v ng i mua. H ng m t vai tr c bi t nh l nh qu n l ch t l ng hay ng i cung c p d ch v h u c n. Trong r t nhi u tr ng h p, nh nh p kh u th ng thch lm n lu di v i nh cung ng, i u ny l m t l i th cho cc nh xu t kh u nh ho c m i hay cha c kinh nghi m v th tr ng EU c a Vi t Nam. 4.5.3. Ng i bn bun Ng i bn bun mua rau t cc nh nh p kh u, nh s n xu t hay t i cc cu c u gi. Sau , rau c chuy n n nh ng ng i bn l ho c nh ng c a hng chuyn v th c ph m v siu th . C s khc bi t l n l gi a ng i bn bun cung c p cho nh ng nh
- 48 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU bn l ( c hi u l nh bn l c quy n c a siu th ) v ng i bn bun cung c p cho cc ng i bn rau qu v cc nh bn l chuyn nghi p khc. Tuy nhin, vai tr c a ng i bn bun ang d n m t i do cc nh bn l c xu h ng h p tc v i cc nh cung c p d ch v tr c ti p nh nh nh p kh u v i l. 4.5.4. Knh bn l L ng hng bn ra c a cc nh bn l chuyn kinh doanh rau qu t i EU v n kh cao nhng l i nhu n b gi m m nh trong vi nm tr l i y. Tuy nhin, nh ng nh bn l Nam u l i khng chi m lnh th tr ng m nh nh cc nh bn l B c u, nn c h i cho cc nh bn l chuyn nghi p v n cn r t ti m nng. Nh ng nh bn l chuyn v rau ti t i Chu u c thu gia cng n c ngoi th ng cung c p cc lo i rau c gi tr gia tng nh u a thi lt, u qu u H Lan (mange-tout pea) v cc lo i rau dng xo. M t vi chu i bn l l n c cc trung tm mua s m v h th ng v n chuy n rau ring. Ngoi ra, h c xu h ng ho t ng thng qua nh ng nh cung c p c quy n ho c c m i quan h c bi t v nh ng h p ng c nh di h n. i u ny c ngha l cc nh xu t kh u Vi t Nam c th trnh nh ng p l c tr c xu h ng gom hng trn th tr ng th gi i. M t khc, nh ng h p ng nh v y th ng h n ch s thay i trong vi c s n xu t v marketing do c nh ng i u kho n ch t ch v nghim ng t. Cc siu th / i siu th cng l knh phn ph i gip tng doanh thu tiu th cc lo i rau ng gi s n. Tuy nhin, tr c xu h ng nhu c u tiu th hng gi r gia tng nn ph v n chuy n tr thnh y u t quy t nh lo i rau no s c nh p kh u t cc n c ang pht tri n. Ngy cng nhi u nh bn l v cng ty pht tri n s n ph m h p tc v i nhau pht tri n nh ng s n ph m m i v c tnh t ph. Nh ng nh bn l a ngnh r t ch tr ng t i cch b tr gian hng bn s n ph m ti s ng, h ng t i m c ch thu ht nhi u khch hng. Xu h ng hi n nay l p d ng cch b tr c a nh ng c a hng bn rau ti truy n th ng v lun c g ng m b o hng lun c s n. V d , u tuy t tr c y c coi l c s n nhng gi y chng tr nn ph bi n v c quanh nm. Knh tiu th tr c ti p (out of home) v d nh cc t ch c cung ng th c ph m cng l knh phn ph i nh p m t l ng r t l n hoa qu nhi t i ch t l ng cao. Cc nh xu t kh u rau qu Vi t nam khng c n lm vi c tr c ti p v i cc t ch c trn m c th thng qua cc nh bn bun ho c nh nh p kh u. Nhn chung, c u trc knh phn ph i rau ti hi n gi t i EU bu c nh ng nh xu t kh u ph i quan tm n nh ng chu i bn l l n - ni tiu th chnh rau ti khu v c ny. Nh ng nh bn l , bn bun v cc cng ty nh p kh u yu c u cc cng ty xu t kh u ph i m b o ch t l ng lun n nh, c kh nng cung c p s l ng l n v giao hng ng th i gian. B ng 24: Lo i hnh bn l rau ti t i EU
- 49 -
C c Xc ti n thng m i Knh phn Bn l Bn l Bn l /Knh tiu th ph i tr c ti p M c gi Gi m gi ho c gi Gi cao Gi cao trung bnh L ng cung S l ng l n S l ng l n S l ng nh ng Phn bi t khi ni m V n quan Gi c ; Ch t l ng; tm marketing thng qua ho t Th i h n giao hng; c s n, s n ph m ng pht tri n s n ph m h u c ho c s n v knh phn ph i; Ngu n g c; ph m mang nhn hi u FairTrade; Ch t l ng; Tnh n nh. chn; chn; Ngu n g c v tnh Hng v a d ng; minh b ch; Cc s n ph m m i l , c Pht tri n s n s n, s n ph m h u c ph m; ho c s n ph m mang nhn hi u FairTrade; Tnh n nh; Ngu n g c v tnh minh Th i h n giao b ch; hng; Th i h n giao hng. Ngy cng quan tm t i cc s n ph m mang tnh b n v ng. 4.6 Cc chnh sch v quy nh lin quan t i thm nh p th tr ng rau qu ti EU 4.6.1. Chnh sch nng nghi p c a EU T i EU, Chnh sch nng nghi p chung (CAP) c p d ng th ng nh t trn ton kh i ki m sot v tr gi trong lnh v c nng nghi p. M c tiu c a CAP bao g m vi c pht tri n n n nng nghi p EU, h tr c ng ng nng nghi p cc n c thnh vin v ki m sot gi c c a cc s n ph m nng nghi p. CAP gp ph n l n vo vi c tng s c c nh tranh cho ngnh nng nghi p EU nhi u nm qua. EU p d ng m t m c thu quan chung i v i hng ha t cc n c th ba nh p kh u vo th tr ng 27 n c thnh vin. i v i cc m t hng rau v qu , EU t ch c m t th tr ng chung (common market organization - CMO) nh m ho ch nh chnh sch v thi t l p nh ng th a thu n thng m i cho ton kh i n nh th tr ng. EU ra nh ng quy nh kh t khe i v i cc s n ph m nh p kh u vo kh i, c bi t l quy nh v ch t l ng v an ton v sinh th c ph m. Cc s n ph m rau, qu ph i tun th nhi u
- 50 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU quy nh mang tnh b t bu c nh lu t th c ph m chung, ch ng nh n ph h p tiu chu n, gi i h n d l ng t i a, cc quy nh khc v v sinh th c v t v b o v cy tr ng C quan An ton th c ph m Chu u (European Food Safety Authority EFSA) c thnh l p vo nm 2002, c nhi m v gim st vi c tun th cc quy nh v an ton th c ph m, cc nguyn t c chung v quy nh khc v ngu n g c c a s n ph m. Lu t Th c ph m chung chnh th c c hi u l c t thng 1/2005. Theo , m i s n ph m rau, qu c nh p kh u vo EU u b t bu c ph i c Gi y Ch ng nh n ph h p tiu chu n, tun th v gi i h n t i a d l ng thu c b o v th c v t, cc tiu chu n mi n nhi m b nh d ch v cn trng, cc quy nh v r n ch c, sng, m u m, mu s c, kch th c, quy cch ng gi, b o qu n. 4.6.2 T ng h p cc yu c u c a khch hng EU v rau qu ti Khi xu t kh u hng rau qu ti sang EU, cc nh xu t kh u c n tun th theo cc yu c u c a khch mua EU. Cc yu c u ny c chia thnh 2 lo i: cc quy nh php l v cc yu c u khng mang tnh php l. a. Cc quy nh php l Cc quy nh php l l cc yu c u b t bu c c n ph i tun th khi xu t kh u hng sang th tr ng EU. Cc s n ph m khng p ng cc quy nh ny s khng c php a vo th tr ng EU. EU t ra cc quy nh php l c b n chung cho ton khu v c EU, tuy nhin m i n c thnh vin c th c nh ng yu c u ring. Cc m t hng rau qu ph i p ng t t c cc quy nh v an ton th c ph m theo Lu t Th c ph m t ng h p c a EU (EU General Food Law). Vi c khng tun th quy nh v d l ng thu c b o v th c v t (MRL) trong rau qu th ng l nguyn nhn d n n s n ph m khng c php nh p vo EU. M t s quy nh quan tr ng khc c n tun th l: quy nh v v sinh an ton th c ph m, ki m d ch th c v t v quy nh v rau qu h u c. C n lu r ng, cc khch mua EU th ng yu c u nh cung c p th c hi n h th ng qu n l m b o tun th theo cc yu c u php l ny (xem thm ph n cc yu c u khng mang tnh php l ph n d i). D i y l m t s quy nh php l c a EU. Xin tham kh o chi ti t cc quy nh php l ny t i a ch : http://www.cbi.eu/marketinfo. B ng 25: M t s quy nh php l c a EU i v i m t hng rau qu
Quy nh Ch t gy nhi m trong th c ph m Nguyn li u ti p xc v i Ngu n Quy nh (EC) 1881/2006 M t Trong chnh sch an ton th c ph m, EU t ra quy nh v d l ng t i a ch t gy nhi m trong s n ph m ho c nhm s n ph m c th . N c p d ng T t c cc n c
Quy nh (EC) EU t ra cc quy nh v nguyn li u v Xem chi ti t 1935/2004 v t ti p xc v i th c ph m (v d bao cc quy nh Ch th 84/500/EEC b) ngn ng a nh ng bi n i khng c a m c ny
- 51 -
th c ph m Ch th 2007/42/EEC Ch th 2002/72 EC Quy nh (EC) 282/2008 Quy nh (EC) 372/2007 Ch th 78/142/EEC Ch th 93/11/EEC Quy nh (EC) 1895/2005 Ch th 2008/39/EC Quy nh (EC) 882/2004 Quy nh (EC) 669/2009 cho php trong thnh ph n c a th c ph m v m b o an ton s c kh e cho con ng i.
Ki m tra th c ph m
Nhn th c ph m
Ch th 2000/13/EC Ch th 90/496/EC Quy nh 1924/2006/EC Ch th 2005/26/EC Ch th 2007/68/ EC Quy nh (EC) 178/2002
T t c cc s n ph m th c ph m nh p kh u vo EU u b ki m tra xem s n ph m c ph h p theo cc quy nh trong lu t v th c ph m c lin quan c a EU. M t s s n ph m c th ph i ch u m c ki m sot cao hn. T ng quan cc quy nh chung v nhn hng th c ph m, p d ng cho t t c cc m t hng th c ph m. Ngoi ra, cn c cc quy nh lin quan t i nhn th c ph m dinh d ng.
T t c cc n c
Xem chi ti t cc quy nh trong m c ny
Lu t th c ph m t ng h p
An ton th c ph m l v n c b n trong lu t php v th c ph m c a EU. Lu t th c ph m t ng h p c a EU l quy nh khung v an ton th c ph m. Lu t th c ph m t ng h p cng a ra cc yu c u v truy nguyn ngu n g c.
T t c cc n c
S an ton chung i v i cc s n ph m th c ph m
Quy nh (EC) 178/2002
EU gi i thi u h th ng c nh bo nhanh T t c cc i v i th c ph m (v th c n gia sc) n c RASFF - nh m t cung c trao i thng tin v vi c tun th quy nh v an ton th c ph m c a EU. EU th c hi n quy nh v Th c hnh s n xu t t t (GMP) i v i cc nh s n xu t nguyn li u v nh ng s n ph m c th ti p xc v i th c ph m. Quy nh ny khng p d ng tr c ti p i v i cc nh s n xu t ngoi EU, nhng c th nh h ng gin ti p t i h v khch mua EU s yu c u v ch t l ng s n ph m.
- 52 -
Th c hnh Quy nh (EC) s n xu t t t 2023/2006 (GMP) i v i cc nguyn li u ti p xc v i th c ph m
T t c cc n c
H th ng qu n l ch t l ng v sinh an ton th c ph m (HACCP) D l ng thu c b o v th c v t trong th c ph m (MRL) Nhi m vi khu n trong th c ph m S n xu t h u c v dn nhn s n ph m h u c
Quy nh (EC) 852/2004
Quy nh v v sinh an ton th c ph m c a EU (HACCP) l quy nh b t bu c mang tnh php l i v i nh ng nh ch bi n th c ph m v c khuy n ngh p d ng i v i nng dn (s n xu t ban u). EU quy nh m c d l ng thu c b o v th c v t trong th c ph m (MRLs).
T t c cc n c
Quy nh (EC) 396/2005 Quy nh (EC) 178/2006 Quy nh (EC) 149/2008 Quy nh (EC) 2073/2005
T t c cc n c
EU t ra tiu ch i v i th c ph m c mang vi sinh v t, c t v ch t chuy n ha c a n.
T t c cc n c
Quy nh (EC) 834/2007 Quy nh (EC) 889/2008 Quy nh (EC) 1235/2008 Quy nh (EC) s 1221/2008 s a i (EC) 1580/2007 Quy nh (EC) s 2200/96 Quy nh (EC) s 2201/96 Quy nh (EC) s 1182/2007 Quy nh (EC) 1234/2007 Quy nh (EC) 361/2008 Quy nh (EC) 1148/2001 Quy nh (EC) 1135/2001 Quy nh (EC) 48/2003
EU a ra cc quy nh v s n xu t v dn nhn i v i s n ph m h u c, n u mu n thm nh p vo th tr ng EU.
T t c cc n c
Tiu chu n ch t l ng iv i marketing rau qu ti
EU quy nh v phn lo i ch t l ng v thng tin v dn nhn i v i rau qu ti, d a theo tiu chu n UN-ECE v Codex Alimentarius c a Lin h p qu c.
T t c cc n c
Th c ph m
Ch th 89/108/EEC EU quy nh v nh ng s n ph m ng
- 53 -
Cc n c
ng l nh nhanh Cc loi sinh v t gy h i t i th c v t (s n ph m) Ch th 92/1/EEC Ch th 92/2/EEC Ch th 2000/29/EC l nh nhanh dng lm th c ph m cho con ng i. thnh vin EU
Cc lo i th c v t v cc s n ph m th c Cc n c thnh vin EU v t no khng xc nh c (bao g m c rau qu ti) c xu t x t nh ng khu v c khng xc nh s khng c php nh p kh u vo EU. Tng t nh cc lo i th c v t v cc s n ph m th c v t no b nhi m sinh v t gy h i s khng c php nh p kh u vo EU. Theo lu t c a EU, cc lo i th c v t v s n ph m th c v t t cc n c ngoi EU khi xu t kh u sang EU c n ph i i km cng b n ch ng nh n v sinh th c v t v an ton th c v t. T t c cc n c
Ch ng nh n v sinh th c v t v an ton th c v t
Ch th 2000/29/EC
Ngu n: t ng h p t CBI v m t s ngu n thng tin khc b. Cc yu c u khng mang tnh php l Ngoi cc quy nh php l (b t bu c ph i tun th ), cc nh nh p kh u EU cn a ra cc yu c u thm i v i cc nh xu t kh u. l nh ng yu c u khng mang tnh php l, ch y u lin quan t i v n mi tr ng v x h i. Chi ti t v cc yu c u ny, xin tham kh o t i trang web: http://www.cbi.eu/marketinfo. i v i m t hng rau qu ti, yu c u quan tr ng nh t do cc nh bn l EU t ra, l cc tiu chu n r t nghim ng t m b o ch t l ng v an ton th c ph m, d a theo tiu chu n Th c hnh Nng nghi p t t - GAP (Good Agricultural Practices). Ngoi ra cn c cc yu c u v mi tr ng v x h i. Ch ng nh n v s n ph m nng nghi p c th c hi n ph bi n nh t hi n nay l GlobalGAP. H u h t cc khch mua EU u yu c u nh xu t kh u ph i c ch ng nh n GlobalGAP nh l i u ki n tin quy t th c hi n giao d ch kinh doanh. Ngoi vi c m b o ch t l ng v an ton s n ph m, GlobalGAP cng lin quan t i vi c m b o tiu chu n v mi tr ng v x h i thng qua vi c th c hi n gi m l ng ha ch t s d ng v c trch nhi m v i s c kh e v an ton c a ng i lao ng. M t s tiu chu n h th ng qu n l m r t nhi u khch hng EU c n cc nh xu t kh u t c, l tiu chu n HACCP (H th ng phn tch m i nguy v i m ki m sot t i h n) v BRC (c a Hi p h i Bn l Anh - British Retail Consortium). Khc v i cc quy nh php l, cc yu c u khng mang tnh php l c a cc n c EU c th c s khc bi t ring. Cc n c B c u th ng c yu c u nghim ng t hn so v i cc n c pha Nam. V d : cc siu th B c u, c bi t l c, yu c u l ng d thu c b o v th c v t ph i m c th p hn nhi u so v i m c quy nh cho php c a EU. Ki m tra v d l ng thu c b o v th c v t trong th c ph m l m t trong nh ng yu c u quan tr ng nh t n u b n mu n kinh doanh v i h u h t cc n c B c u. Cc yu c u c a cc n c B c
- 54 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU u cng khc nhau. Hn n a, cc nh nh p kh u ngy cng c nhi u yu c u v vi c m b o s n ph m c kh nng ng v ng t i th tr ng EU. Trong ngnh hng rau qu , ch ng nh n s n ph m h u c c cc khch hng quan tm nh t. Ch ng nh n t i cc h i ch thng m i cng l m t ch ng nh n th hi n kh nng tr v ng c a s n ph m t i EU nhng t p d ng i v i m t hng rau qu . 4.6.3 Thu quan v h n ng ch R t nhi u lo i hoa qu ti khi thm nh p vo th tr ng EU u ph i ch u thu nh p kh u. Nhn chung, m c thu th ng c p d ng l thu theo gi hng - t c l tnh trn c s gi tr c a hng ha ch khng trn c s tr ng l ng hay s l ng c a hng ha. Bn c nh , cc n c EU cng s d ng h n ng ch thu quan v p gi nh p kh u (entry price) cho m t s s n ph m. H n ng ch thu quan quy nh s l ng hng nh t nh m nh p kh u d i m c c h ng thu quan u i, cn nh p kh u trn m c ph i ch u thu su t thng th ng ho c thu su t mang tnh phn bi t i x . Gi nh p kh u c xc nh theo gi th tr ng. T t c hng nh p kh u v i gi th p hn gi ny s ph i ch u thm thu . Con s chnh l ch gi a tr gi h i quan v gi nh p kh u cng l n th m c thu ph i ch u cng cao. Tham kh o chi ti t v bi u thu nh p kh u c a EU t i a ch : http://exporthelp.europa.eu. Tham kh o v h n ng ch c a EU t i a ch : http://europa.eu/legislation_summaries/external_trade/r11004_en.htm 4.6.4 Cc tiu chu n v ch t l ng v phn lo i Cc tiu chu n v ch t l ng i v i m t hng rau qu ti l nh ng quy nh php l b t bu c nh m m b o r ng cc s n ph m trn th tr ng t ch t l ng c th ch p nh n c v c dn nhn ng quy cch. Rau qu ti c th c cho bn n u tun th cc tiu chu n c quy nh v s khng c php a vo th tr ng n u khng t tiu chu n v ch t l ng. Cc tiu chu n ch t l ng c th ng nh t hon ton trong kh i EU. Cc tiu chu n c a EU c xy d ng theo tiu chu n c a U ban Kinh t Chu u c a Lin h p qu c (UNECE) v Codex Alimentarius c a Lin h p qu c. T i EU, cc tiu chu n th tr ng i v i ch t l ng c a m t hng rau qu n m trong Quy nh (EC) 2200/96 c a U ban Chu u. Quy nh ny thi t l p c c u chung c a th tr ng rau qu ti. Yu c u ch y u c a cc tiu chu n th tr ng l vi c phn lo i ch t l ng v dn nhn thng tin cho s n ph m. Cc tiu chu n ny khng p d ng i v i s n ph m rau qu ch bi n hay ch bi n s n ch ng h n nh c r t c t lt ng gi. Ngy 6/11/2007, H i ng EU ban hnh Quy nh (EC) 1182/2007, theo a ra cc quy nh c th v lnh v c rau qu , s a i Ch th 2001/112/EC lin quan n cc lo i n c p tri cy v m t s s n ph m tng t dnh cho tiu dng c a con ng i, Ch th
- 55 -
C c Xc ti n thng m i 2001/113/EC lin quan n cc lo i m t tri cy dnh cho tiu dng c a con ng i v Quy nh (EEC) 827/68 v c c u chung c a th tr ng m t s s n ph m nh t nh, Quy nh (EC) 2200/96 v c c u chung c a th tr ng rau qu , Quy nh (EC) 2201/96 v c c u chung c a th tr ng cc s n ph m rau qu ch bi n. Quy nh (EC) 1182/2007 c hi u l c k t ngy 1/1/2008. Cc s n ph m ch u s qu n l c a Quy nh ny g m: Rau qu ti v m t s lo i qu s y kh. M t s s n ph m s khng n m trong Quy nh ny g m khoai ty, nho, chu i, ng ng t, qu liu. B ng 26: Cc lo i rau qu c n p ng cc tiu chu n th tr ng c a EU theo EC 2200/96 Q a Qu h nh, to, m, b, anh o, cam, qut, h t d , kiwi, chanh, da, u , o v xun o, l, m n, du ty, c ch, da h u Rau Atis, mng ty, c tm, u, c i bruxen, b p c i, c r t, sp l, c n ty, b xanh, t i, rau di p (x lch), rau di p (x lch) cu n, t i ty, n m (tr ng), hnh ty, u H Lan, rau chn v t, t ng t, c chua, rau di p (x lch) xon r c Ngu n: Agroviet.gov.vn Cc tiu chu n c th c p d ng i v i cc lo i rau qu khc nhau. Ngoi nh ng tiu chu n th tr ng chung i v i t t c cc lo i rau qu k trn, cn c cc quy nh i v i t ng lo i rau qu c th . T ng s n ph m c th s c ki m tra th ng xuyn v nh ng s n ph m khng tun th cc tiu chu n ny s khng c php tiu th t i EU. Trong tr ng h p s n ph m khng n m trong tiu chu n ch t l ng c a EU, th cc tiu chu n c a UNECE s c p d ng. Cc quy nh ring cho t ng lo i s n ph m rau qu - To (EC) 85/2004 - M (EC) 851/2000 - Actis (EC) 1466/2003 - Mng ty (EC) 2377/1999 - C tm (EEC) 1292/81 - B (EC) 831/97 - u (EC) 912/2001 - B p c i, c i Bruxen, c n ty, rau chn v t (EEC) 1591/87 - C r t (EC) 730/1999 - Sp l (EC) 963/98 - Cam, qut (EC) 1799/2001 - B xanh (EC) 1757/2003 - Da chu t (EEC) 1677/88 - N m tr ng (EC) 1863/2004 - T i (EC) 2288/97 - Qu ph c v (EC) 1284/2002 - Kiwi (EC) 1673/2004
- 56 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU - T i ty (EC) 2396/2001 - Rau di p (x lch), rau di p (x lch) xon (EC) 1543/2001 - Da (EC) 1615/2001 - Hnh ty (EC) 1508/2001 - o v xun o (EC) 1861/2004 - L (EC) 86/2004 - u H Lan (EC) 2561/1999 - M n (EC) 1168/1999 - Du ty (EC) 843/2002 - t ng t (EC) 1455/1999 - Nho (EC) 2789/1999 - C chua (EC) 790/2000 - Da h u (EC) 1862/2004 - Rau di p (x lch) xon r c (EEC) 2213/83 Ngu n: Agroviet.gov.vn Cc quy nh v tiu chu n ch t l ng rau qu Nh ng ng i bn hng c trch nhi m m b o r ng s n ph m p ng cc quy nh t i thi u c a cc tiu chu n th tr ng chung c a EU. i v i m t s cc s n ph m nh t nh cn c cc yu c u b sung ring. B ng d i y cung c p thng tin t ng qut v cc tiu chu n v ch t l ng rau qu c a EU. Xem chi ti t t i Quy nh (EC) 2200/96 v tiu chu n rau qu ti v Quy nh (EC) 48/2003 v s pha tr n nhi u s n ph m trong cng m t bao gi. B ng 27: Cc tiu chu n v ch t l ng rau qu c a EU Cc tiu Cc quy nh chu n chung Quy nh t i C th p d ng i v i t t c s n ph m; thi u Tnh tr ng nguyn v n; Lnh l n (cc s n ph m ang th i r a hay h h ng s b lo i b ); S ch; Khng gy h i hay c nguy c gy h i; Khng c hi m bn ngoi m t cch khc th ng; Khng c b t k mi v hay hng v khc l . S nh t qun Cc s n ph m c ng gi cng nhau ph i c ngu n g c xu t x , ch ng lo i, ph m c p v ch t l ng thng m i nh nhau.
Phn lo i s n Lo i r t t t1 ph m S n ph m c ch t l ng r t t t;2 Khng c b t k khi m khuy t no ngo i tr khi m khuy t bn ngoi khng ng k v khng nh h ng t i hnh th c bn ngoi ni chung cng nh ch t l ng s n ph m;
- 57 -
C c Xc ti n thng m i T i a 5% trong t ng kh i l ng s n ph m khng tho mn cc yu c u v ph m c p, nhng tho mn yu c u c a Lo i 1 hay trong m c cho php c a c p . Lo i I Ch t l ng t t (hnh th c v mu s c t t, khng c cc d u v t) C th cho php c nh ng khi m khuy t nh ; T i a 10% trong t ng kh i l ng s n ph m khng tho mn yu c u v ph m c p, nhng tho mn yu c u c a Lo i II hay trong dung sai cho php c a c p . Lo i II S n ph m khng h h ng, c th tiu th c (tho mn cc yu c u t i thi u); C th c khi m khuy t; T i a 10% trong t ng kh i l ng s n ph m khng tho mn cc yu c u v ph m c p, cc yu c u t i thi u nhng khng b th i r a hay h h ng. Cc quy nh Phn c ;4 b sung3 Sai s cho php; Cch trnh by;5 Ghi nhn;6 Nhn hi u ki m tra h p l .7 S n ph m C th tr n l n nhi u lo i rau qu ti khc nhau trong cc bao gi c ng gi h n tr ng l ng th c t 3kg tr xu ng nhng ph i m b o r ng: h p cho tiu Cc s n ph m l ng nh t v ch t l ng; chng ph i c ph m c p ch t dng l ng r rng; Vi c tr n l n cc s n ph m khng nh m m c ch l a g t ng i tiu dng. Cc s n ph m S n ph m c tiu th d i d ng s n ph m nh (VD: sp l, b xanh, nh c i tm); Khng p d ng cc quy nh v kch c .
1
Ch p d ng i v i m t s s n ph m g m: to, m, b, anh o, kivi, chanh, qut, xun o, cam, o, l, m n, du ty, nho, actis, mng ty, u, c r t, sp l, rau di p (x lch) xon, da chu t, t i, n m, c chua. 2 c i m ch t l ng c a ch ng lo i s n ph m hay ph m c p thng m i c a s n ph m. 3 Cc quy nh b sung l lun c nh r i v i t ng lo i rau qu khc nhau; khng ph i t t c cc yu c u u c p t cho t t c cc s n ph m. 4 Ch ng h n theo tr ng l ng, chi u di, ng knh. 5 Cc yu c u v s nh t qun v yu c u v ng gi th ng c ghi r trong cc quy nh i v i cc s n ph m c th . 6 Xem ph n cc yu c u v nhn mc
- 58 -
7
Yu c u ny khng b t bu c
Ngu n: Agroviet.gov.vn Phn lo i s n ph m t o thu n l i cho thng m i v lm tng kh nng l i nhu n c a s n ph m s n xu t ra, cc s n ph m c phn lo i d a trn cc tiu chu n theo b ng trn. c tiu th t i th tr ng EU, cc s n ph m rau qu ph i tun th cc tiu chu n trn. M t lo t cc thng tin v c bi t l xu t x c a s n ph m, ch ng lo i v ph m c p ph i c th hi n c th . Cc tiu chu n ny c d a theo cc tiu chu n v ch t l ng nng nghi p do U ban Kinh t Chu u c a Lin h p qu c (UNECE) khuy n ngh . Nh ng tiu chu n ny khng b t bu c i v i cc s n ph m c a vo ng gi hay ch bi n s n, cng nh khng b t bu c i v i cc s n ph m s c ch bi n m ch p d ng i v i cc s n ph m c ng i tr ng bn tr c ti p v i v i nh ng s n ph m a phng nh t nh. Vi c ki m tra c th c hi n nh m gim st s tun th cc tiu chu n t i t t c cc khu tiu th . Cc s n ph m c nh p kh u t cc n c ngoi EU ph i tun th nh ng tiu chu n ny ho c cc tiu chu n tng ng t i thi u. Tng t , cc s n ph m c a EU nh m m c ch xu t kh u sang cc n c ngoi EU ph i tun th cc tiu chu n chung. B ng 28: Danh m c cc s n ph m ngu n g c th c v t ph i p ng cc tiu chu n phn lo i theo Quy nh (EC) 2200/96 Lo i r t t t Lo i I Lo i II Rau Atis Mng ty C tm u C i Bruxen B pc i C r t Sp l C n ty Rau di p (x lch) xon r c B xanh Da chu t N m tr ng (n m m Agaricus) T i T i ty Rau di p, rau di p xon v rau di p h Hnh ty u H Lan Rau chn v t
- 59 -
C c Xc ti n thng m i t ng t C chua Qu To M B Anh o Kiwi Chanh Qut Da Xun o Cam o L M n Qu t, cam nh , qut nh v cc gi ng lai ghp tng t Du ty Da h u Cc lo i h t H t qu ph cn v H t c ch cn v Ngu n: Agroviet.gov.vn
Gi y ch ng nh n t tiu chu n Theo Quy nh (EC) 1148/2001, t t c nh ng l hng rau qu ti nh p kh u t cc n c bn ngoi kh i EU v tun th cc tiu chu n th tr ng EC c n ph i c m t Ch ng nh n t tiu chu n (Certificate of Conformity) (xem m u Ph l c I c a Quy nh ny) tr c khi c php a vo th tr ng EU. Cc s n ph m s n xu t theo tiu chu n th tr ng EU c dng ch bi n, yu c u c m t Ch ng nh n S d ng cng nghi p (Certificate of Industrial Use) (xem m u Ph l c II c a Quy nh ny). Ch ng nh n S d ng cng nghi p: Cc s n ph m c dng ch bi n khng yu c u ph i tun th cc tiu chu n th tr ng c a EU. Cc s n ph m ny ph i c dn nhn ph h p v c km theo m t gi y ch ng nh n cho bi t m c ch s d ng cu i cng. Cc l s n ph m dng ch bi n ph i c ghi r b ng ch intended for processing dng cho ch bi n ho c b ng m t t khc tng t . Trong tr ng h p v n chuy n kh i l ng l n, s ch r ny ph i c a ra b ng m t ch ng t km theo hng ho c trn thng bo c t m t ni d nhn bn trong phng ti n v n chuy n.
- 60 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU 4.6.5 Quy nh v m c t i a d l ng thu c b o v th c v t Nh p kh u rau qu ti vo EU ph i tun th theo qui nh v Gi i h n m c t i a d l ng thu c b o v th c v t (MRL). MRL l m c d l ng thu c b o v th c v t t i a c php c trong hay trn nh ng s n ph m th c ph m. Quy nh trn nh m m b o r ng d l ng thu c b o v th c v t trong th c ph m khng gy h i cho ng i tiu dng. T t c nh ng lo i th c ph m tiu th EU u ph i tun th MRL, nh rau qu ti, rau qu ch bi n s n, r u, ng c c v cc s n ph m ng c c, cc s n ph m ngu n g c ng v t (nh m t ong, nhng ngo i tr thu s n) v cc s n ph m ngu n g c th c v t. T i EU, c 2 Quy nh v thu c b o v th c v t lin quan t i cc nh s n xu t/xu t kh u ngoi EU: - Quy nh (EC) 396/2005 v gi i h n t i a d l ng thu c b o v th c v t trong th c ph m (lin quan tr c ti p t i nh xu t kh u ngoi EU) - Quy nh (EC) 1107/2009 v thu c b o v th c v t trn th tr ng EU (lin quan gin ti p, v quy nh c p php thu c b o v th c v t t i th tr ng EU) Thng tin c p nh t v m c gi i h n d l ng cc lo i thu c b o v th c v t c cung c p trong m c c s d li u d l ng thu c b o v th c v t tr c tuy n c a EC t i a ch : http://ec.europa.eu/sanco_pesticides/public/index.cfm. MRL c xc nh trn c s tiu chu n Th c hnh Nng nghi p t t GAP (Good Agricultural Practice). Bn c nh m c c xc nh trn c s GAP, d li u khoa h c cng ch ra c h i c a ch t v kh nng nh h ng c a n i v i s c kho con ng i. EU, MRL c n nh t i cc m c r t th p, th m ch i khi cn m c nghim ng t hn c tiu chu n th c ph m c a Codex. V v y, cc nh xu t kh u c n ki m tra: - Lo i thu c b o v th c v t b n s d ng trn cy tr ng? - Li u c MRL trn cy tr ng c a b n hay khng? - N u c, s n ph m c a b n c tun th cc m c gi i h n khng? Nhm s n ph m p d ng Ph l c I c a Quy nh (EC) 396/2005 nu cc nhm s n ph m ph i tun th quy nh v MRL nh sau: B ng 29: Cc nhm s n ph m tun th quy nh v gi i h n t i a d l ng thu c b o v th c v t Cc nhm s n ph m trong Ph l c I c a Quy nh (EC) 396/2005 Tri cy ti ho c ng l nh v cc lo i Cc lo i gia v h t Rau ti ho c ng l nh Cc lo i cy c ng H t u, kh Cc s n ph m ngu n g c ng v t cc ng v t trn c n H t c d u v qu c d u Ng c c Thu s n, cc s n ph m thu s n, thu s n
- 61 -
C c Xc ti n thng m i Tr, c ph, cc lo i th o d c dng pha c v , nhuy n th v cc s n ph m th c tr v cacao ph m bi n v n c ng t Cy hublng (cy hoa bia) Cc lo i cy tr ng c s d ng ring lm th c n cho ng v t Ngu n: CBI Mi n p d ng Quy nh (EC) 396/2005 khng p d ng i v i cc s n ph m n u cc s n ph m s c s d ng : - S n xu t cc s n ph m khc ngoi th c n cho con ng i ho c th c n gia sc; - Gieo h t v tr ng - Cc ho t ng ch u s qu n l c a lu t qu c gia (thu c cc n c thnh vin EU) th nghi m cc ch t ho t ng. M c gi i h n t i a d l ng thu c b o v th c v t Quy nh v MRL ch r m t s m c gi i h n. M c gi i h n chung v thu c b o v th c v t l 0,01 mg/kg. l m c gi i h n MRL tiu chu n n u khng c m c gi i h n c th no khc c n nh. Tuy nhin, trong a s cc tr ng h p u t ra m c gi i h n MRL c th . Cc m c MRL c th c li t k trong Ph l c II c a Quy nh (EC) 396/2005. M c gi i h n MRL c quy nh c th thu c b o v th c v t theo cy tr ng. C ngha l m c gi i h n t i a i v i m t lo i thu c b o v th c v t c th khc nhau ty thu c vo lo i cy tr ng s d ng thu c ny. V d , MRL c a m t lo i thu c b o v th c v t trn cy to c th khc v i MRL c a lo i thu c b o v th c v t trn cy u . Ngoi ra, Ph l c III c a Quy nh ny cng t ra cc m c gi i h n MRL t m th i. B ng 30: Cc lo i m c gi i h n t i a d l ng thu c b o v th c v t Lo i gi i h n Chung Di n gi i 0,01 mg/kg; C th p d ng m c nh trong t t c cc tr ng h p n u khng c m c gi i h n c th no khc c n nh. Ph l c II c a Quy nh EC (396/2005) h p ch t thu c b o v th c v t theo cy tr ng; C th cao hn so m i gi i h n chung. Ph l c III c a Quy nh EC (396/2005) M t s v d v s p d ng: - M t ong v cc lo i lo i th o d c dng pha tr; - Trong nh ng tr ng h p ngo i l khi nhi m thu c b o v th c v t;
- 62 -
C th
T m th i
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU - i v i MRL qu c gia v n cha c th ng nh t. Ngu n: Agroviet.gov.vn Cc ch t b c m s d ng trong thu c b o v th c v t Ch th 79/117/EEC c m a vo th tr ng v s d ng cc s n ph m b o v th c v t c ch a cc ho t ch t c kh nng gy h i cho s c kho ng i v ng v t ho c gy h i cho mi tr ng. N u th c ph m b nhi m b t k ch t c m no c li t k trong Ch th ny, s khng c php nh p kh u vo EU. Th c ph m xu t kh u c a EU khng yu c u gi y ch ng nh n xu t kh u nhng cc s n ph m nh p kh u s c l y m u ng u nhin v phn tch t i c a kh u, trong qu trnh phn ph i ho c bn l EU. N u EU pht hi n c b t k ch t c m no trong m u s n ph m nh p kh u, l hng s b t ch i v tiu hu . ng th i nh cung c p hay n c xu t kh u c th b truy t v b p l nh c m xu t kh u s n ph m vo EU trong th i gian ch i c quan c th m quy n c a EU ti n hnh i u tra. Hi n nay, ph n l n cc ch t c li t k trong danh sch cc lo i thu c b o v th c v t b c m theo Ch th ny c th khng cn c b t k trang tr i no s d ng. Tuy nhin m t s n c cung c p l i c thi quen s d ng ch t DDT h n ch s pht tri n c a loi mu i Anphen gy ra b nh s t rt nh m t bi n php b o v s c kho c ng ng. Tuy nhin, ch t DDT c th t n t i trong mi tr ng nhi u th p k sau khi s d ng v n r t d lan sang chu i th c ph m. N u cc n c v n ti p t c s d ng DDT th d ng nh ch c ch n r ng h p ch t ny s m hay mu n cng s b pht hi n trong qu trnh l y m u v phn tch th ng xuyn EU v h u qu m nh xu t kh u ph i gnh ch u s r t l n. Cc nh s n xu t v nh xu t kh u cc n c ngoi EU c n m b o r ng, nh ng lo i thu c b o v th c v t b c m s khng c s d ng trong trang tr i v khng nhi m vo s n ph m xu t kh u. Trn th c t , i u ny c ngha l nh ng ch t ny khng c php kinh doanh, d tr hay s d ng v i b t k l do g. Cc hi p h i ngnh ngh c n thuy t ph c chnh ph trnh s d ng b t k lo i no trong s nh ng h p ch t b c m ny, ng th i tm ki m cc bi n php an ton hn v c ch p nh n thay th cho cc chi n d ch v s c kho c ng ng nh chi n d ch di t mu i anphen. B ng 31: Danh sch cc lo i thu c tr su b c m theo Ch th 79/117/EEC Tn cc ho t ch t hay nhm cc ho t ch t A. Cc h p ch t thu ngn (Mercury compounds) Thu ngn sunfua (Mercuric oxide) Thu ngn I clorua (Mercurous chloride (calomel)) Cc h p ch t thu ngn v c khc (inorganic mercury compounds) Cc h p ch t alkyl thu ngn (Alkyl mercury compounds) Cc h p ch t akoxyalkyl v aryl thu ngn (Alkoxyalkyl and aryl mercury compounds) B. Cc h p ch t organo-chlorin b n (Persistent organo-chlorine compounds) Aldrin
- 63 -
C c Xc ti n thng m i Chlordane Dieldrin DDT Endrin HCH (ch a d i 99% gamma isomer) Heptachlor Hexachlorobenzene C. Cc h p ch t khc Ethylene oxide Nitrofen 1,2-dibromoethane 1,2-dichloroethane Dinoseb (axetat & mu i) Binapacryl Captafol Dicofol (ch a d i 78% dicofol ho c nhi u hn 1g/kg DDT) Maleic hydrazide (khc colin, kali hay mu i natri) Colin, kali v mu i natri c a maleic hydrazide (ch a hn 1mg/kg hydrazine t do) Quintozene (ch a hn 1g/kg HCB ho c hn 10g/kg pentachlorobenzene) Ngu n: Agroviet.gov.vn 4.6.6 Quy nh v v sinh th c v t v an ton th c v t Ch th 2000/29/EC quy nh cc i u ki n ch ng l i s thm nh p v ly lan cc loi gy h i v b nh d ch trn cy tr ng EU. Vi c a vo tnh c cc loi gy h i th c v t v d ch b nh vo EU trn cc l hng s n ph m th c v t nh p kh u c kh nng lan trn d ch b nh gy h i vo EU v c th d n n nh ng thi t h i v kinh t nghim tr ng. Chnh v v y, EU quy nh t t c cc n c mu n xu t kh u vo cc n c thnh vin c a EU ph i c m t c quan b o v th c v t qu c gia (NPPA). T t c cc l hng u ph i c m t ch ng nh n tnh tr ng s n ph m rau qu , bi n php ki m tra v ch k xc nh n c a NPPA khng qu 14 ngy tr c khi g i hng v nh ng ch ng nh n khng ph i ngn ng ti ng Anh ph i c b n d ch i km. Cc cu c ki m tra ng u nhin s c ti n hnh t i c a kh u vo EU kh ng nh gi tr php l c a thng tin c cung c p trn ch ng nh n. Cc l hng vi ph m v cc quy nh tnh tr ng rau qu c kh nng b t ch i v tiu hu v nh xu t kh u s ph i ch u ton b chi ph tiu hu hng. Cc nh xu t kh u b t bu c ph i th c hi n cc cu c ki m tra v ch t l ng m b o r ng cc l hng khng ch a cc sinh v t gy h i cng nh ph i g i s n ph m t i cc c quan ch c nng c ki m tra chnh th c. c tr ng h p m t s n c c p ch ng nh n m khng h ki m tra hng. y l cch i ph gy r i ro cao b i n u b cc thanh tra EU pht hi n ra c th nh h ng t i ton b cc nh xu t kh u c a m t n c v khi s tin t ng m t i s lm gi m gi tr c a
- 64 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU cc ch ng nh n cng nh s m b o v cng tc ki m sot ch t l ng c a nh xu t kh u. i v i Vi t Nam: Theo th ng k c a C c B o v th c v t B Nng nghi p v Pht tri n Nng thn, trong nm 2010, EU c 29 thng bo v rau c qu Vi t Nam b nhi m cc lo i b nh h i, vi ph m an ton th c ph m v ki m d ch th c v t v n nm 2011 con s ny tng ln n 366 thng bo v nhi u nh t l t i cc th tr ng Php, Anh, c u nm 2012, EU a ra c nh bo: trong vng 1 nm, k t ngy 1/2/2012 n ngy 1/2/2013, n u EU pht hi n thm 5 l hng c a Vi t Nam sang EU b nhi m b nh h i, vi ph m an ton th c ph m v ki m d ch th c v t, th s ng c a th tr ng rau qu nh p t Vi t Nam. Cc lo i rau qu Vi t Nam xu t sang EU th ng nhi m cc lo i b nh h i l b tr, b ph n, ru i c l v vi khu n gy b nh s o. Nh ng lo i vi khu n ny khng c cc n c Chu u nhng l i r t ph bi n Vi t Nam. Trong , c lo i r t kh pht hi n v khng ch n m bn ngoi m n m trong m l. Tr c tnh hnh , C c B o v th c v t yu c u cc Chi c c Ki m d ch th c v t t m d ng lm th t c ki m d ch th c v t i v i nm m t hng rau, qu ti xu t kh u sang cc n c thu c Lin minh chu u (EU) t ngy 15/5/2012 n 1/2/2013 g m rau hng, t ng t, c n ty, mi tu v m p ng. GlobalGap Tiu chu n GlobalGAP c pht tri n t EurepGAP. y l tiu chu n t nguy n do nh nh p kh u yu c u, khng ph i l yu c u php l v ti p c n th tr ng. EurepGAP c xy d ng b i T p on cc nh Bn l Chu u (EUREP), m t t ch c kinh doanh c a Chu u v i cc thnh vin g m: nh tr ng tr t, t ch c ti p th s n ph m (PMO), h p tc x tr ng tr t, nh ch bi n th c ph m v nh bn l . FoodPlus (ban th k EurepGap) xy d ng m t tiu chu n cho vi c nh gi th c hnh nng nghi p t t (GAP). Ph m vi EurepGap hi n bao g m vi c s n xu t qu , rau, khoai ty, salad, hoa c t cnh v gia sc chn nui. FoodPlus c s h tr t ph n l n cc nh bn l Chu u, PMO v nh tr ng tr t trn c s ton c u. Ngh nh th EurepGap xc nh cc y u t c a Th c hnh Nng nghi p T t (GAP), bao g m cc ch nh: qu n l thu h ach tch h p (ICM), ki m sot cn trng gy h i tch h p (IPC), h th ng qu n l ch t l ng (QMS), HACCP, s c kh e cng nhn, an ton, phc l i v nhi m mi tr ng v qu n l d tr . Ch ng nh n h th ng qu n l th c ph m theo yu c u EurepGAP s mang l i cc l i ch sau: - Tng c ng s an ton th c ph m v h th ng qu n l an ton th c ph m; - Th hi n s cam k t trong vi c s n xu t/ kinh doanh th c ph m an ton; - c ch p nh n vo c ng ng EurepGAP; - Nng cao s tin t ng c a khch hng i v i ch t l ng v an ton s n ph m.
- 65 -
C c Xc ti n thng m i Vi c lin h c p ch ng nh n GlobalGap, doanh nghi p c th thng qua cc vn phng Lu t, C c Qu n l ch t l ng Nng Lm Th y s n Vi t Nam (NAFIQAD) ho c tr s GlobalGAP theo a ch http://www.globalgap.org/cms/front_content.php?idcat=9. 4.6.7 Quy nh v ng gi ng gi th ng c s d ng b o v s n ph m kh i b tc ng c h c v t o ra mi tr ng b o qu n thch h p. y l y u t thi t y u quy t nh ch t l ng s n ph m, v bao b v a i di n cho s n ph m v v a b o v s n ph m. c bi t, ng gi v n chuy n l c n thi t m b o r ng rau, qu ti c ch n trong i u ki n hon h o. Bao b ng vai tr quan tr ng trong trng by bn l , nhng khi lun chuy n trong thng m i, bao b c ch c nng k thu t nhi u hn. Thng ho c s t khng nh ng ph i ch c ch n m cn nn c thi t k h p d n v b t m t, cung c p nh ng thng tin h u ch v s n ph m. B ng 32: Cc cch ng gi rau qu ti nh ng c a hng bn l t ph c v , rau qu c Khng ng gi r i, ng i tiu dng t l a ch n, ng gi, cn v dn nhn hng ho. Phng php ny thch h p v i nh ng s n ph m khng d b h h ng nh to, cam, qut. Cc s n ph m c bn trong nh ng khay, bao hay ti ng gi m t ph n b ng l i ho c gi y, r , thng, h p, thng hay s t m S n ph m c ng gi trong nh ng bao ho c ti ng gi hon ch nh l i/gi y ng kn, ho c trong khay ho c r , thng, h p, thng, s t kn (g n xi) Ngu n: Agroviet.gov.vn Khng c quy nh php lu t b t bu c no theo lu t EU i v i ng gi rau qu ti. Tuy nhin, lun c s khuy n ngh v ng gi, bao b t nh ng nh nh p kh u v n bi t r t r nhu c u c a khch hng. Khuy n ngh ny lin quan n c v t li u bao b l n kch c ng gi. Kch c Nh ng ni m kch c bao b c xem l m t tiu chu n, th ng ph h p v i th c t , nn a vo ph n m t . Cc kch c c ch p nh n ph bi n c a thng cc-tng l: 60 x 40 cm; 40 x 30 cm. Nguyn nhn c a vi c p d ng cc kch th c ny l do kch th c ny tng thch v i kch th c c a nh ng t m pa-lt v thng ch a c bnh ln th ng c s d ng phn ph i cc lo i rau, qu n cc siu th . Rc th i bao b Thng 10/1992 H i ng Chu u ban hnh Cng hm Bao b hng xu t kh u trong n l c th ng nh t cc bi n php qu n l bao b v rc th i bao b c a cc qu c gia. Cng hm ny c c th ho theo Ch th 94/62/EC. Ch th ny nh n m nh n vi c ti ch cc v t li u ng gi, bao b. Cc yu c u v mi tr ng s c chuy n sang nh ng nh xu t kh u. i u ny ngha l cc v t li u bao b
- 66 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU (bao g m c bao b v n chuy n, bao b bn ngoi v bao b by bn) nn c gi i h n v c th ti s d ng ho c ti ch . M t khc cc nh nh p kh u ph i ng u v i vi c gia tng chi ph, v v y lm gi m kh nng c nh tranh c a nh xu t kh u. Do nh ng thay i nhanh chng v chnh sch mi tr ng, cc nh xu t kh u nn yu c u cc nh nh p kh u cung c p nh ng quy nh m i nh t v ng gi, bao b. ng gi h n h p thc y tiu th qu nh p ngo i, cc lo i qu c ng gi h n h p. Cc s n ph m nh p ngo i khc nhau c ng trong m t thng hay bao gi y v ng i tiu dng c th l a ch n trong c a c a hng. Tuy nhin, cc n c xu t kh u c n h n ch ng gi theo cch th c ny b i m t s lo i qu n u i cng nhau s khng t t. Ch ng h n, ch t etylen ti t ra t m t lo i qu c th lm lo i qu khc nhanh chn, ngoi ra m t s lo i qu c th nh h ng t i hng v v mi v c a cc lo i qu khc. M t b t l i n a l chi ph ng gi gia tng, chnh l nguyn nhn lm cho s n ph m nh p kh u v n kh t l i cn t hn. 4.6.8 Quy nh v nhn mc Hng rau qu ti xu t kh u sang th tr ng EU c n tun th cc quy nh c a EU v dn nhn i v i cc hng th c ph m ng gi s n. Ch th 2000/13/EC v nh ng b n s a i, b sung Ch th ny a ra cc quy nh dn nhn chung i v i t t c cc s n ph m th c ph m c bn cho ng i tiu dng, nh hng, b nh vi n, cng tin v cc i m cung c p th c ph m cng c ng c a EU. Ngoi cc quy nh chung v dn nhn th c ph m theo Ch th ny, EU cn c nh ng yu c u dn nhn c th i v i t ng nhm s n ph m th c ph m c th ring v cc yu c u lin quan t i thnh ph n v quy trnh s n xu t s n ph m. Nh ng quy nh v dn nhn s n ph m bao g m: - Cc quy nh chung v dn nhn hng th c ph m (Ch th 2000/13/EC) - Dn nhn s n ph m c ch a thnh ph n ch t gy d ng (Ch th 2000/13/EC) - Dn nhn s n ph m bi n i gen (Quy nh (EC) 1829/2003 v Quy nh (EC) 1830/2003) - Dn nhn s n ph m khng c gluten (Quy nh (EC) 41/2009) - Ghi nhn l hng (Ch th 89/396/EEC) - Dn nhn dinh d ng (Ch th 90/496/EEC) - Dn nhn s n ph m h u c (Quy nh (EC) 834/2007, Quy nh (EC) 889/2008 v Quy nh (EC) 1235/2008) - ng gi gas, ng t v cam th o (Ch th 2008/5/EC) - Dn nhn s n ph m c ch a Phytosterols & Phytostanols (Quy nh (EC) 608/2004) - Dn nhn s n ph m c ch a thnh ph n Quinine (k ninh) v caffeine (Ch th 2002/67/EC) Cc quy nh chung v dn nhn hng th c ph m theo Ch th 2000/13/EC Dn nhn hng th c ph m khng c:
- 67 -
C c Xc ti n thng m i - Lm cho ng i tiu dng EU l m t ng v c i m, tc d ng v c tnh c a s n ph m - a ra cc tuyn b v tc d ng c a s n ph m i v i s c kh e m khng c gi y php c a EU. Cc thng tin thi t y u c n ph i c trong nhn th c ph m g m: 1. Tn s n ph m 2. Danh sch thnh ph n nguyn li u (tr ng h p i v i rau qu ti th khng c n ph i ghi) 3. S l ng t ng thnh ph n nguyn li u v lo i thnh ph n nguyn li u (tr ng h p i v i rau qu ti th khng c n ph i ghi) 4. Tr ng l ng t nh (l ng th c ph m trong container ho c trong bao b) 5. Th i h n s d ng C 2 cch ghi: S d ng tr c ngy (Use by date) ho c S d ng t t nh t l tr c ngy (Best before date), ty theo tnh ch t t ng lo i s n ph m. 6. Cc i u ki n b o qu n c bi t ho c i u ki n s d ng: V d : b o qu n s n ph m nhi t t i a l 4C. 7. Tn v a ch c a nh s n xu t ho c ng gi ho c khch mua/nh bn l EU: Trong tr ng h p ng i tiu dng EU c th tm hi u thm thng tin ho c phn nn v s n ph m. 8. Xu t x s n ph m ho c ngu n g c c a s n ph m: V n u thi u nh ng thng tin ny c th d n t i s l m t ng c a ng i tiu dng EU. 9. H ng d n s d ng: V khng th s d ng s n ph m ng cch n u thi u cc thng tin h ng d n c th . 10. Ch r l ng c n (alcohol) c trong s n ph m: i v i cc lo i u ng c ch a hn 1,2% l ng c n. V tr nhn mc Thng tin v nhn mc ph i c ghi r rng, m t v tr d nhn th y trn m t m t c a bao b ho c c in tr c ti p trn bao b ho c in trn m t nhn l m t ph n khng th thi u c a bao b ho c c g n ch t vo bao b. i v i nh ng s n ph m c v n chuy n v i kh i l ng l n, c n c m t ch ng t i km hng ho c n c t v tr d th y bn trong phng ti n v n chuy n. Trong m i tr ng h p, thng tin nhn mc ph i d hi u (s d ng ngn ng chnh th c), r rng, trong t m m t v khng t y xa c. C th s d ng 2 lo i ngn ng trong nhn s n ph m.
- 68 -
V. K T LU N V KHUY N NGH
Lin minh Chu u (EU) l th tr ng nh p kh u cc s n ph m nng nghi p l n nh t th gi i v l nh nh p kh u l n i v i cc m t hng rau qu . L ng rau,qu tiu th c xu h ng ngy m t tng t i EU do thi quen n u ng b o v , tng c ng s c kh e c a ng i dn. y l y u t ti m tng c th lm gia tng nhu c u hoa qu t cc n c nhi t i t i EU. M t s th tr ng tiu th rau qu l n t i EU l Anh, Php, c v H Lan. M c d l m t th tr ng th ng nh t, nhng ng i dn t i cc n c EU c s thch v thi quen tiu dng khc nhau. i v i m t hng rau ti v qu tri v , d bo m c tng tr ng c a th tr ng EU r t ch m do th tr ng bo ha v ch u s nh h ng c a s s t gi m kinh t . Trong khi , th tr ng hoa qu nhi t i t i EU v n cn r t nhi u ti m nng tng tr ng, c bi t l cc lo i qu v n cn t c bi t t i nh b v xoi. T i EU, hoa qu ngo i lai cha ph i l m t hng ph bi n v tiu th trn u ng i v n m c th p. C h i t t nh t cho cc cng ty xu t kh u Vi t Nam l cc th tr ng B c v Ty u v cc n c thnh vin ng u m i. Vi t Nam c l i th v cung ng tri v v hoa qu nhi t i v Vi t Nam c kh h u t nhin t nhi t i m mi n Nam n kh h u n i mi n b c v nhi t m c cao hn mi n Nam v mi n Trung. Do , Vi t Nam c th canh tc v cung c p nhi u lo i cy tr ng theo yu c u c a th tr ng. Vi c nh p kh u nng s n vo th tr ng EU ch y u thng qua H Lan v H Lan c coi l c a ng vo th tr ng EU i v i cc m t hng rau qu . V v y, cc doanh nghi p xu t kh u Vi t Nam mu n xu t kh u vo EU c n c k ho ch nghin c u v ti p c n cc nh nh p kh u, cc knh phn ph i v h th ng bn l H Lan c th xy d ng m t chi n l c xu t kh u cc m t hng rau qu vo H Lan v qua vo EU. Th tr ng EU c xc nh l ti m nng i v i cc nh xu t kh u Vi t Nam khi m c tiu th trn th tr ng r t l n, trong khi t tr ng xu t kh u rau qu c a Vi t Nam sang EU cn m c r t th p. c bi t, i v i rau qu ti th t l ny v cng nh , ch chi m kho ng 0,02% trong nm 2009 (theo s li u c a ITC). Trong s cc n c EU, th tr ng xu t kh u rau qu chnh c a Vi t Nam l H Lan, Anh, Php v c. Trong , ng u l xu t sang H Lan, chi m 5% t ng XK rau qu ni chung c a Vi t Nam. Rau qu Vi t Nam xu t sang EU ch u s c nh tranh m nh m v i cc s n ph m c a cc n c trong kh i ASEAN, c bi t l Thi Lan. Cc n c lng gi ng nh Thi Lan, Trung Qu c, Malaisia c nh ng s n ph m c ch ng v ng ch c, chi m t tr ng l n trn th tr ng EU. Kh khn hng u cho rau qu Vi t Nam xm nh p th tr ng EU l ro c n ch t l ng v i cc tiu chu n ngy cng kh t khe hn. Rau qu ti Vi t Nam mu n vo EU ph i p ng yu c u tiu chu n ch t l ng GAP (tiu chu n ton c u th c hnh nng nghi p t t). y l tiu chu n r t quan tr ng nhng cng kh t i v i doanh nghi p Vi t Nam v ph n l n l doanh nghi p v a v nh , v i quy m s n xu t nng nghi p nh l .
- 69 -
C c Xc ti n thng m i V i kho ng cch a l xa xi, hng rau qu Vi t Nam g p kh khn trong khu v n chuy n, b o qu n, cng ngh sau thu ho ch cn y u km, v n ki m d ch th c v t v v sinh an ton th c ph m cha m b o tun th theo cc yu c u c a EU. V vi c i n hnh vo u nm 2012, EU a ra thng bo s ng c a i v i hng rau qu Vi t Nam n u pht hi n t ng c ng 5 l hng b nhi m b nh h i t ngy 1/2/2012-1/2/2013, sau khi pht hi n 3 l hng vi ph m, l l i c nh bo cho ngnh rau qu v cc doanh nghi p xu t kh u rau qu c a Vi t Nam. Doanh nghi p c n lm g? - Ch ng tm ki m, n m b t thng tin, nghin c u xu h ng, cc ro c n th tr ng EU tr c khi th c hi n ho t ng xu t kh u m b o hi u qu , trnh r i ro v nh ng chi ph, t n h i khng ng c, ng th i c th c i thi n c nng l c s n xu t, kinh doanh c a doanh nghi p cung c p cc s n ph m p ng ng yu c u c a th tr ng EU; - Th c hnh p d ng s n xu t theo tiu chu n GlobalGAP m b o ch t l ng s n ph m, u t pht tri n cng ngh p ng tiu chu n v mi tr ng, tiu chu n v sinh an ton th c v t theo yu c u c a th tr ng EU; - G n k t v h tr hnh thnh cc h p tc x c a chnh ng i nng dn v/ ho c cc nhm ng i tr ng rau qu , v/ ho c cc vng nguyn li u c th pht tri n thnh cc c s chuyn xu t kh u; - Ch tr ng xy d ng thng hi u s n ph m; ph i h p cng cc t ch c, hi p h i xy d ng v pht tri n thng hi u cho cc m t hng rau qu Vi t Nam; - Lin h th ng xuyn v tranh th cc ngu n thng tin, s h tr t cc t ch c xc ti n thng m i trong n c nh B Cng Thng - C c Xc ti n thng m i, B Nng nghi p v Pht tri n Nng thn, cc S /Trung tm Xc ti n thng m i c a cc a phng, Hi p h i Rau qu ; cc Thng v Vi t Nam cc n c EU v cc t ch c n c ngoi nh: Phng Thng m i Chu u t i Vi t Nam (Eurocham), cc i s qun cc n c EU t i Vi t Nam, cc T ch c xc ti n thng m i c a cc n c EU nh GTZ ( c), CBI (H Lan) - Ch ng, tch c c tham gia cc chng trnh xc ti n thng m i lin quan t i ngnh rau qu do cc t ch c xc ti n thng m i th c hi n nh: cc kha o t o marketing, o t o chuyn ngnh, cc h i ch tri n lm thng m i qu c t , cc chng trnh kh o st nghin c u th tr ng ngoi n c, cc chng trnh giao thng v i cc cc khch hng EU
- 70 -
PH L C
PH L C 1: CC M T HNG RAU QU TI TRONG H TH NG PHN LO I HS
Chng 7: Rau v m t s lo i c , thn c , r n c M hng M t hng ho 0701 Khoai ty, ti ho c p l nh 0701 10 00 - lm gi ng 0701 90 00 - Lo i khc 0702 00 00 C chua, ti ho c p l nh 0703 Hnh, hnh tm, t i, t i ty, cc lo i rau h hnh, t i khc, ti ho c p l nh 0703 10 - Hnh v hnh tm: - - Hnh: 0703 10 11 - - - C hnh gi ng 0703 10 19 - - - Lo i khc - - Hnh tm: 0703 10 21 - - - C hnh tm gi ng 0703 10 29 - - - Lo i khc 0703 20 - T i: 0703 20 10 - - C t i gi ng 0703 20 90 - - Lo i khc 0703 90 - T i ty v cc lo i rau h hnh, t i khc: 0703 90 10 - - C gi ng 0703 90 90 - - Lo i khc 0704 B p c i, hoa l, su ho, c i xon v cc lo i rau n c tng t , ti ho c p l nh 0704 10 - Hoa l v hoa l kp ch u rt: 0704 10 10 - - Hoa l 0704 10 20 - - Hoa l kp ch u rt (headed brocoli) 0704 20 00 - C i Bruxen 0704 90 - Lo i khc: 0704 90 10 - - B p c i 0704 90 90 - - Lo i khc 0705 Rau di p, x lch (lactuca sativa) v rau di p, x lch xon (cichorium spp), ti ho c p l nh. - Rau di p, s lch: 0705 11 00 - - Rau di p, x lch cu n 0705 19 00 - - Lo i khc - 71 -
- Rau di p, s lch xon: - - Rau di p, x lch xon r c (Cichorium intybus var. foliosum) - - Lo i khc C r t, c c i, c c i lm rau tr n (sa-lt), c n c , di p c , c c i ri v cc lo i c r n c tng t , ti ho c p l nh - C r t v c c i: - - C r t --C c i - Lo i khc Da chu t v da chu t ri, ti ho c p l nh Rau u ho c cha bc v , ti ho c p l nh - u H lan (Pisum sativum) - u h t (Vigna spp, Phaseolus spp) - Cc lo i rau u khc Rau khc, ti ho c p l nh - Cy A-ti-s - Mng ty - C tm - C n ty, tr lo i c n c - N m v n m c c (n m c ): - - N m thu c chi Agaricus - - N m c c (n m c ) - - Lo i khc - Qu thu c chi Capsicum ho c thu c chi Pimenta: - - t q a, tr t lo i to - - Lo i khc - Rau Bi-na, rau Bi-na New Zealand, rau Bi-na tr ng trong v n khc - Lo i khc
0705 0705 0706 0706 0706 0706 0706 0707 0708 0708 0708 0708 0709 0709 0709 0709 0709 0709 0709 0709 0709 0709 0709 0709 0709
21 00 29 00
10 10 10 90 00
10 20 00 00
10 00 20 00 90 00 10 20 30 40 51 52 59 60 60 60 70 90 00 00 00 00 00 00 00 10 90 00 00
Chng 8 Qu v qu h ch n c; v qu thu c chi cam qut ho c cc lo i da M hng M t hng ho 0803 00 00 Chu i, k c chu i l, ti ho c kh 0804 Qu ch l, sung, v , d a, b, i, xoi v mng c t, ti ho c kh 0804 0804 0804 0804 10 20 30 40 00 00 00 00 - Qu - Qu - Qu - Qu ch l sung, v d a b
- 72 -
0804 0805 0805 0805 0805 0805 0805 0806 0806 0806 0807 0807 0807 0807 0808 0808 0808 0809 0809 0809 0809 0809 0810 0810 0810 0810 0810 0810 0810 0810 0810 0810 0810 50 00 - Qu i, xoi v mng c t Qu thu c chi cam qut, ti ho c kh 10 00 - Qu cam 20 00 - Q a qut cc lo i (k c qu t); cam nh (clementines) v cc qu gi ng lai chi cam qut tng t 40 00 - Qu b i 50 00 - Qu chanh (Citrus limon, Citrus limonum) v ch p (Citrus aurantifolia, Citrus latifolia) 90 00 - Lo i khc Qu nho, ti ho c kh 10 00 - Ti 20 00 - Kh Cc lo i da (k c da h u) v u , ti - Qu h da (k c da h u): 11 00 - - Qu da h u 19 00 - - Lo i khc 20 00 - Qu u Qu to, l v q a m c qua, ti 10 00 - Q a to 20 00 - Qu l v qu m c qua Qu m, anh o, o (k c xun o), m n v m n gai, ti 10 00 - Qu m 20 00 - Qu anh o 30 00 - Qu o (k c xun o) 40 00 - Qu m n v qu m n gai Qu khc, ti 10 00 - Qu du ty 20 00 - Qu mm xi, du t m v du 30 00 - Qu l gai, qu l chua, en, tr ng, 40 00 - Qu man vi t qu t, qu vi t qu t, cc lo i qu thu c chi Vaccinium 50 60 90 90 90 90 00 - Qu kiwi 00 - Qu s u ring - Lo i khc: 10 - - Qu nhn 20 - - Qu v i 90 - - Lo i khc
- 73 -
C c Xc ti n thng m i PH L C 2: DANH SCH M T S CNG TY NH P KH U RAU QU EU
STT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39
Tn cng ty Ailimpo Andretta fruchtimport Anecoop Aneefel Anton duerbeck Arc eurobanan Assomela Bama gruppen Banan-kompaniet Battaglio Besana spa Blue whale Bord bia - the irish food board Bvf Capespan international Cerozfrucht Chiquita international Cobana fruchtring Compagnie fruitiere Compagnie fruitiere (uk) Compagnie fruitiere paris Coop trading Cso -centro servizi orotofrutticoli Cultivar barcelona Cultivar madrid Cultivar palma Decco Del monte holland bv Dfhv Dole europe sa Dole fresh fruit europe Dutch produce association Edeka Enzafruit (continent) Eurofrutas Exofarm Forumphyto Fresca group ltd.
Website http://www.ailimpo.com http://www.andretta-stuttgart.de http://www.anecoop.com http://www.aneefel.com http://www.duerbeck.com http://www.eurobanan.com http://www.assomela.it http://www.bama.no http://www.banan-kompaniet.se http://www.battaglio.it http://www.gruppobesana.it http://www.blue-whale.com http://www.bordbia.ie http://www.fruchtverband.de http://www.capespan.com http://www.ceroz.com http://www.chiquita.com http://www.cobana-fruchtring.com/ http://www.fruitiere.fr http://www.compfruit.com http://www.fruitiere.fr http://www.coopnorden.com http://www.csoservizi.com http://www.cultivar.net http://www.cultivar.net http://www.cultivar.net http://www.deccopostharvest.com/en/ http://www.freshdelmonte.com http://www.dfhv.de http://www.doleeurope.com http://www.doleeurope.com http://www.dpa.eu http://www.edeka.de http://www.enzafruit.be http://www.eurofrutas.pt http://www.exofarm.com http://www.forumphyto.fr http://www.frescagroup.co.uk
- 74 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 Fresh produce corsortium Fresh produce exporters forum Fresh trade belgium Fruchthansa Fruchthof meissen Frugi venta Fruitimprese Fyffes bv Fyffes dublin Fyffes dundalk Fyffes group ltd Fyffes usa Greencell dartford Greencell spalding Greenery international Grupo yes Hermanos fernandez lopez Hungarian fruit & vegetable board Interfel Koella, hamburg overseas import Koninklijke fruitmasters Landgard Lembana Leon van parys Mack international trading Mack multiples division Mario andretta Nufri sat 1596 Origin fruit direct Peviani Pomona Port international gmbh Primafruit ltd. Primland Saba trading Snifl Sunfoods - lucic group Swisscofel The greenery Total produce plc Trofi tropenfruchtimport Uncgfl Univeg Univeg deutschland http://freshproduce.org.uk http://fpef.co.za/ http://www.freshtradebelgium.be http://www.fruchthansa.de http://www.fruchthof.net http://www.frugiventa.nl http://www.fruitimprese.it http://www.fyffes.com http://www.fyffes.com http://www.fyffes.com http://www.fyffes.com http://www.fyffes.com http://www.greencell.com http://www.greencell.com http://www.thegreenery.com http://www.grupoyes.org http://www.grupofernandez.es http://www.fruitveb.hu http://www.interfel.com http://www.koella.de http://www.fruitmasters.nl https://www.landgard.de/ http://www.fruit.dk http://leonvanparys.com http://www.mwmack.co.uk http://www.mwmack.co.uk http://www.andretta.de http://www.nufri.com http://www.originfruitdirect.nl/ http://www.peviani.it http://www.pomona.fr http://www.port-international.com http://www.primafruit.co.uk http://www.primland.fr/default.aspx http://www.sabatrading.se http://www.saintcharlesinternational.fr http://www.lucic.rs/ http://www.swisscofel.ch http://www.thegreenery.com http://www.totalproduce.com http://www.trofi.de http://www.uncgfl.fr http://www.univeg.com http://www.univeg.com
- 75 -
C c Xc ti n thng m i 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 Univeg katope france Univeg portugal Vbt Vegdis sp. z o.o. Weyers gmbh T p on Metro Norma T p on Carrefour - B Ahold Kesko Norgesgruppen Tesco http://www.univeg.com http://www.univeg.com http://www.veiling.be http://www.vegdis.com http://www.weyersgmbh.de/ http://www.metrogroup.de http://www.norma-online.de http://www.carrefour.com/ https://www.ahold.com/ http://www.kesko.fi/ http://www.norgesgruppen.no/ http://www.tesco.com/
- 76 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU PH L C 3: M T S NGU N THNG TIN H U CH 1. Hi p h i thng m i EU - Hi p h i thng m i rau qu Chu u (AISBL) http://www.eucofel.org (Ph n Affiliation => Aller a liste des affilies (danh sch thnh vin), bao g m tn c a cc thnh vin hi p h i thng m i rau qu t i cc n c EU); - Hi p h i cc ngnh th c ph m v u ng EU (CIAA) http://www.ciaa.be => Ph n About CIAA, ch n About our members c tn cc lin hi p qu c gia, hi p h i ngnh hng v cc cng ty l n t i EU. 2. M ng l i v c s d li u EU - Freshfel Europe http://www.freshfel.org: Di n n dnh cho cc chu i cng ty tham gia ngnh hng rau qu t i Chu u Ph n Members => ch n List of Members; - FreshPlaza http://www.freshplaza.com: Di n n hng u dnh cho ngnh hng th c ph m ti s ng ph n World Retailers; - Greentrade http://www.greentrade.net: Th tr ng tr c tuy n l n nh t dnh cho cc nh s n xu t, ch bi n v m ng l i phn ph i ngnh hng th c ph m h u c Ph n Directory, ch n Search directory nghin c u v n c nh p kh u, danh m c hng ha, s n ph m v cc ho t ng kinh doanh; - The Food World http://www.thefoodworld.com: Danh b cc nh xu t kh u v s n xu t th c ph m Ph n Fruit, Fruit Products, Vegetables, Vegetable Products ho c Organic Products; - Europages http://www.europages.com: Cng c tm ki m B2B a ngn ng c a EU bao g m m t c ng giao ti p tr c tuy n Mua & Bn Ph n Agriculture and Livestock, ch n ngnh hng Fruits and Vegetables-import-export; - Food for Trade http://www.foodsfortrade.com: C ng giao d ch B2B hng u i v i m t hng th c ph m Ph n Fruits ho c Vegetables; - Agronetwork http://www.agronetwork.com: Trang tin v ngnh hng nng s n c c ng giao d ch tr c tuy n, g m c ph n ngnh hng Fruits v Vegetables; - FLO-CERT http://www.flo-cert.net: Cung c p cc d ch v ch ng nh n v thng tin v tm ki m cc i tc c ch ng nh n thng m i cng b ng; - Intracen http://www.intrancen.org/Organics/importers.html: Cung c p thng tin v cc cng ty nh p kh u th c ph m h u c;
- 77 -
C c Xc ti n thng m i - CBI - http://www.cbi.eu/marketinfo/cbi/: Thng tin th tr ng v h tr xu t kh u sang EU; - http://www.kwintessential.co.uk/etiquette/doing-business-in.html: H ng d n vn ha kinh doanh; - http://exporthelp.europa.eu : Trang web h tr xu t kh u t cc n c ang pht tri n vo th tr ng EU c trnh by b ng 4 th ti ng (Anh, Php, Ty Ban Nha v B o Nha). y l m t d ch v tr c tuy n, d s d ng v mi n ph, qua ng i truy c p c th tra c u m i thng tin lin quan vi c xu t kh u hng ho vo th tr ng EU; - http://www.freshquality.org/english/home.asp.: Tm hi u thng tin php lu t v tiu chu n marketing c a EU; - http://www.eubusiness.com: Tm hi u v kinh doanh, th tr ng; -http://eur-lex.europa.eu/JOIndex.do: Tra c u cc vn b n lu t thu c cc lnh v c khc nhau c a EU; - http://europa.eu/index_en.htm: Tm hi u thng tin gi i thi u v EU ni chung.
- 78 -
Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU PH L C 4: DANH SCH M T S H I CH TRI N LM T I EU 1. Tri n lm thng m i qu c t ngnh hng rau qu - (International Fruit and Vegetables Trade Show) Spain Madrid, n v t ch c: Ifema (Feria de Madrid) T n su t: Hng nm a i m t ch c: Ifema - Parque Ferial Juan Carlos I Feria de Madrid, 28042 Madrid, Ty Ban Nha Thng tin tham kh o t i: http://www.fruitattractionnews.com 2. H i ch Thng m i qu c t v rau qu (Fruit Logistica) N c t ch c: c a i m t ch c: Messe Berlin T n su t t ch c: Hng nm n v t ch c: Messe Berlin GmbH Messedamm 22 14055 Berlin, c Thng tin tham kh o t i: http://www.fruitlogistica.de 3.Tri n lm thng m i qu c t v rau qu t i khu v c Chu u a Trung H i N c t ch c: Php n v t ch c: Miffel Organisation Cit de l'Alimentation Site Agrparc BP 11548 84916 Avignon Cedex 9, France a i m t ch c: Parc des expositions - Avignon Sud 84000 Avignon, France T n su t t ch c: Hng nm Thng tin tham kh o t i: http://www.miffel.com/index.php/en/exhibit/programm 4. Tri n lm rau qu th gi i N c t ch c: Anh n v t ch c: Green World Exhibitions Ltd T n su t t ch c: Hng nm Thng tin tham kh o t i http://www.wfvexpo.com/
- 79 -
C c Xc ti n thng m i PH L C 5: NGU N THNG TIN THAM KH O - Trang web c a C c XTTM: http://www.vietrade.gov.vn - Cc bo co thu c D n VIE 61/94 c a C c Xc ti n thng m i: Chi n l c pht tri n ngnh rau qu , Marketing ngnh rau qu Vi t Nam - C ng thng tin i n t c a B Nng nghi p v Pht tri n nng thn Vi t Nam: http://www.agroviet.gov.vn - C ng thng tin i n t c a B Cng thng: http://www.moit.gov.vn - C ng thng tin v rau qu c a B Cng Thng: http://www.rauhoaquavn.vn - C ng thng tin th tr ng n c ngoi c a B Cng Thng: http://www.ttnn.com.vn - C ng thng tin i n t H i quan Vi t Nam: http://www.customs.gov.vn - C ng thng tin i n t c a T ng c c th ng k: http://www.gso.gov.vn - C ng thng tin c a Trung tm Thng tin Thng m i v Cng nghi p: http://www.vinanet.com.vn
- C ng thng tin thng m i (Trade Map) c a T
ch c Thng m i Th gi i (ITC): ch c Thng m i Th gi i (ITC):
http://www.trademap.org - C ng thng tin Market Access Map c a T http://www.macmap.org
- Ngu n thng tin c a T ch c Xc ti n Nh p kh u t cc n c ang pht tri n c a H Lan (CBI): http://www.cbi.eu - Bo co Xc ti n xu t kh u 2011-2012 c a C c Xc ti n thng m i - C ng thng tin h tr xu t kh u t http://exporthelp.europa.eu cc n c ang pht tri n vo th tr ng EU:
- Hi p h i rau qu Vi t Nam: http://www.vinafruit.vn
- 80 -

Bao Cao Rau Qua Tuoi EU

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bao Cao Rau Qua Tuoi EU

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bo co nghin c u

Bo co Th tr ng hng rau qu ti EU B ng 1: Cc m t hng rau ti

II. TNH HNH THNG M I RAU QU GI I

2010 103,23 49,67 13,76 10,23 6,93

2011 108,99 51,97 14,71 10,82 8,45

Ngu n:Trung tm Thng m i Qu c t (ITC), thng 6/2012

III. T NG QUAN NGNH RAU QU VI T NAM V TNH HNH XU T KH U SANG EU

400 2007 300 200 100 0 Nm

0810 0807 0709 0703

0802 0803 0805 0704 0708 0804

5,7 0,7 1,2 6,0 1,4 3,8

3,1 1,1 2,0 7,6 2,7 5,0

4,6 1,3 1,6 3,3 3,0 2,5

8,0 5,7 3,5 4,8 3,8 0,9

9,2 8,5 5,1 3,5 2,3 1,6

B ng 11: Xu t kh u rau qu Vi t Nam sang EU 2009- 2011 vt: tri u USD

0708 0709 0803

824.180 5.495.930 6237431

773.246 5.970.080 5844420

888.191 6.251.542 6223503

3.010 11.769 1260

3.724 20.552 5716

2.325 36.639 8476

0804 0805 0806

2.868.190 6.105.492 3.861.502

2.949.192 6.360.799 3.969.936

3.206.278 6.026.222 4.476.206

2.482 1.592 337

2.462.312 28 33 12 3.918.480 159.972 244.126 363.139

IV. TH TR NG HNG RAU QU TI EU

974 332 135 121 119 71 48 27 19 18 18 16 15 5,6 5,5 5,4

+++ +++ ++ ++ ++ ++ ++ + ++ + +/++ +/+

+++ +++ ++ ++ +++ ++ +/+/+/+/+/+ +/+ +/+/-

+++ ++ ++ ++ ++ + + +++ + ++ + + + + + + + +/+ + + -

1.301 0 4,6 0 0 620 541 0 0 12 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,8 18 0 0 104 0

n.a. +++ ++ +++ +++ ++ +++ ++ + + ++ + + + + + +/+/-

2009 Tu n 46 Tu n 14 14,25 13,92 12,83 14,50 14,50 14,75

2008 Tu n 46 12,17 10,50 16,50

2010 n 46 Tu n 14 8,56 9,15 4,00 5,25 8,25 5,17 7,38 9,67

2009 Tu n 46 Tu n 14 9,10 8,90 5,38 5,50 3,25 5,75 6,48 3,20

2009 Tu n Tu n 26 14 n.a. n.a. 9,50 8,83

2008 Tu n 26 12,50 11,67

8,00 11,00 15,25

10,50 9,25 11,75

14,00 15,50 n.a.

5,50 5,00 8,25

n.a. n.a. n.a.

n.a. n.a. n.a.

Ch th 2000/13/EC Ch th 90/496/EC Quy nh 1924/2006/EC Ch th 2005/26/EC Ch th 2007/68/ EC Quy nh (EC) 178/2002

Xem chi ti t cc quy nh trong m c ny

Quy nh (EC) 178/2002

Th c hnh Quy nh (EC) s n xu t t t 2023/2006 (GMP) i v i cc nguyn li u ti p xc v i th c ph m

Quy nh (EC) 852/2004

EU t ra tiu ch i v i th c ph m c mang vi sinh v t, c t v ch t chuy n ha c a n.

EU a ra cc quy nh v s n xu t v dn nhn i v i s n ph m h u c, n u mu n thm nh p vo th tr ng EU.

Tiu chu n ch t l ng iv i marketing rau qu ti

C c Xc ti n thng m i PH L C 2: DANH SCH M T S CNG TY NH P KH U RAU QU EU

ch c Thng m i Th gi i (ITC): ch c Thng m i Th gi i (ITC):

http://www.trademap.org - C ng thng tin Market Access Map c a T http://www.macmap.org

- Hi p h i rau qu Vi t Nam: http://www.vinafruit.vn

You might also like