Download as odt, pdf, or txt
Download as odt, pdf, or txt
You are on page 1of 14

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

URA BIZI ITURRIA Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola: - Digestioa errazteko - Fisikoki eta kognitiboki hobeto sentitzen laguntzeko - Ura edateak asetasuna eragiten du - Idorreriaren aurka lagungarria da - Gure odolaren % 79a ura da, eta honi esker egiten da elikagaien, bitaminen, mineralen eta oligoelementuen zeluletaranzko garraioa Zenbat ur edan behar dugu egunero?

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola: Egunero 3 litro ur galtzen ditugu. Elikadura orekatua eta anitza eramanaz, 0,9 L berreskuratu ditzakegu. Gure gorputzak 0,33 L sortzen ditu. Beraz, egunean ordezkatu beharreko ur kopurua, 1,5-2 litro dira. Ez badugu behar adina urik edaten, deshidratatu egin gaitezke eta deshidratazioaren efektuak sentitu, bereziki gure garunaren errendimenduan, hau % 83 batean ura baita. Haur jaioberriek eta adineko pertsonek arrisku handiagoa dute deshidratatzeko. Jaioberrietan euren gorputzaren % 75a da ura, eta horregatik behar-beharrezkoa dute etengabeko kontsumoa. Gorputzeko uraren kantitatea % 15erarte jaisten da zahartzerakoan, eta horregatik da hain garrantzitsua hidratazioa adineko pertsonetan.

Ura zaintzeko garaia

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

Ura oso garrantzitsua da eta, horregatik, hemen dituzue urarekin lotutako hainbat informazio, gomendio eta proposamen, denon artean uraren balioa ulertzeko gai izan gaitezen.

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

Pertsona bakoitzak egunean ur litro asko erabiltzen ditu hainbat gauzatarako, adibidez: janaria prestatzeko, dutxatzeko, platerak garbitzeko, arropa garbitzeko, edateko, freskatzeko, hortzak garbitzeko, beroa transmititzeko, lana egiteko, landareak ureztatzeko eta beste gauza askotarako ere. Ikusten duzuenez, bizitzeko ura behar beharrezkoa dugu gauza asko egiteko, baino kontsumoa gehiegizkoa da. Urik gabe ezingo genuke bizi, beraz, ura gure altxorra da eta zaindu behar dugu. Erabilera desegokia Ur gehiegi erabiltzen dugu eta, askotan, gaizki. Horregatik zerbait egin behar dugu, adibidez, dutxan 10 minutu baino gutxiago egon, hortzak garbitzerakoan iturria itxi, gizonezkoen komunetan zutik pixa egiteko komunak jarri, eta abar. Hori dena eginez ura aurrez dezakegu. Urte hauetan zehar ura aurreztuz joan gara, baina hori ez da nahikoa eta gehiago aurreztuz, azkenean, lortuko dugu.

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

Nola iristen da ura gure etxera? Ura oso garrantzitsua da gure bizitzarako eta, horregatik,

ondo aprobetxatu behar dugu. Ura gehiago baloratzeko gure etxeetara ekartzea zenbat kostatzen den azalduko dizuegu: lehenengo, euria egin behar du, eta urtegira joaten da, han ura garbitu eta hodietara bideratzen da. Badakigu horrela esanda ez dirudiela konplikatuegia, baina prozesu onek asko irauten du. Hemendik aurrera ura gehiago aprobetxatuko duzuela espero dugu.

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

Kutsadura Munduan ura modu askotara kutsatzen da, adibidez,

petrolio-ontzi bat ondoratzen denean guztia zikindu eta itsasoko eta itsas ertzeko animaliak gaixotu egiten dira. Bestetik, gure arropa garbitzeko erabiltzen ditugun produktuek ura kutsatzen dute. Hainbatetan fabriketako zikinkeria (gai kimikoak, ur zikina) ibaietara botatzen dute eta horrek ibaiak asko kutsatzen ditu. Hori lehen egiten zuten fabrikek, hala ere, orain, batzuetan, ere egiten dute, baina harrapatzen badituzte isun handiak jartzen dizkiete.

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

Arrainen heriotza Arrain asko hiltzen dira guk itsasora edo erreketara botatzen dugun zikinkeriaren ondorioz. Hori hobetzeko: zaborra zakarrontzira bota behar da eta ez itsasora. Itsasora ez bota plastikozko botilarik edo poltsarik, hau da, mesedez, ez kutsatu itsasoa

Ura: baliabide industriala, soziala eta etxekoa

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

Ur eskasia ia arazo orokorra da Lurrean, oraindik denbora asko ez dela

lurralderik idor eta lehorrena zela uste zen arren. Denbora pasa ahala, herrialde garatuek gero eta menpekotasun handiagoa erakusten dute urarekiko. Baina, ulertzea zail den arren, gizarterik aurreratuenek gero eta gutxiago baloratzen dute elementu hori eta sarritan, ondasun urri hori alperrik xahutzen da. Europa mendebaldeko herritar batek zuzenean bere etxean eta zeharka zerbitzuetan, industrian eta nekazaritzan, urtean 500 metro kubiko ur baino gehiago gastatzen du; Estatu Batuetako biztanle batek, berriz, 1.000

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

metro kubiko pasa gastatzen du. Aitzitik, garapen bidean den herrialdetako landainguruetako kontsumoa 15 metro kubiko ingurukoa da pertsonako urtean. Horrez gain, industriaren ur kontsumoa ere gero eta handiago dela esan behar: paper tonako, 80 eta 1.000 metro kubiko bitartean; altzairu tonako, berriz, 60 eta 300 metro kubiko bitartean eta milioika metro kubiko urtean zentral nuklearren hozte-sisteman.

Uraren mundu mailako politika


Uraren urritasuna eta banaketaren desberdintasunak neurri teknologiko orokorrak eskatzen ditu eta horretarako nazioarteko erakunderen bat beharko litzateke (gaur egun ez dagoena), adibidez itsasoko ura gatzgabetzeko eskala handiko proiektu bat kudeatuko lukeena, lurralderik idorrenetako kosta aldeko herrigunean urez hornitzeko. Politika orokor batek bultzatu egingo luke prezipitazioen erritmoa eta bolumena bitarteko kimikoen bidez eragitea, beharrezko den lekuan. Edo iceberg-ak ura edangarri bihurtzeko lantegietaraino eramatea eta ibaiak itsasoratzen diren lekuan ura hobeto aprobetxatzeko moduak ere azter litezke; eta batez ere, lurpeko uren ustiakuntza eraginkorra nola egin, hondakinak filtratzearen ondorioz ur horiek kutsatzea ekiditeko moduarekin batera. Azken batean, mundu mailako edo herrialde askotarako ekimenak bideratzea, lurreko ur-baliabideak kontrolatu eta bultzatuko dituen nazioarteko erakunde bat sortzea eskatzen duena.

Edangarria eta kutsatua

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

Ur kutsatutzat hartzen da funtzio jakin batean (nekazaritzan, industrian edo herri mailakoan) erabili ezin dena, gai kimikoak, suspentsiokoak edo organismo bizidunak edo hildakoak dituelako, nahiz tenperatura altuegia edo erradioazio motaren bat duelako. Hala ere, uraren edangarritasun-irizpidea eman behar zaion erabilpenaren araberakoa izaten da batez ere. Nekazaritzan erabiliko den urak ez du industriarakoak adinako kalitaterik behar izaten, eta industriarakoak ere ez gizakien kontsumorakoak behar duen kalitaterik. Esan dezagun, bestalde, araztegi konbentzional batek ezin duela edozein ur mota tratatu eta edangarri bihurtu. Zianuroa, kromoa eta beruna kentzeko, adibidez, prozesu bereziak behar izaten dira eta oso arriskutsua da gai horiek zuzenean ur emarira isurtzea. Kasu horietan konponbide bakarra dago: gune kutsatutik datorren ur-hornidura aldi baterako eten eta sustantzia kutsagarria urak berak eraman arte itxoitea.

Ur gutxiago kontsumitzeko

Minutuko hamar ur tanta galtzeak urtean 2.000 litroren galera esan nahi du. Lehen neurria, beraz, lehenbailehen kanilako ihesak konpontzea da. Hobe da dutxa bainua baino, ur kontsumoa ezezik energia-kontsumoa ere murriztu egiten baita: dutxa batean 30 litro ur kontsumitzen da eta bainuan berriz 200.

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

Horrez gain, gorputza xaboitu bitartean iturria itxita edukitzen bada, beste 10 litro aurrezten dira.

Komuneko zirternaren edukiera txikitu. Aski da adreilu bat sartzea erabilaldi bakoitzean litro bat baino gehiago aurrezteko. Iturria itxi hortzak garbitzen ari zaren bitartean. Aldiko 5 litro ur ere aurrez litezke. Bizarra egiten ari zarenean konketan tapoia jarrita izateak ere ura alperrik ez gastatzen lagunduko dizu. Ura ez kutsatzeko, ez bota hondakinik komunetik behera eta ez isuri olio erabilirik harraskara, urarekin nahastean oso zaila baita bereizten. Konponbide erraza dago: gorde ontzi itxi batean edo zurgatu paperarekin eta bota zaborretara.

02/04/2012

Airea bezala, ura ere ezinbesteko elementua da bizi ahal izateko. Heldu batengan, gorputzaren % 60a ura da, eta horregatik gure organismoaren hainbat funtziorentzako ezinbestekoa da, hala hola:

You might also like