Leksion 76-95 Prof Leandro

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 22

KONTABILITETI I AASH FINANCIARE (AASHF),

TE DREJTAT AFATSHKURTRA

Njesia ekonomike pret perfitime ekonomike per nje afat me pak se 12 muaj

Karakteristika AASH:

Kostoja te matet besushem

Mjete monetare ose ekuivalent te tyre

Forma e paraqitjes sipas SNK 39:

Te drejta kontraktuale, qe paraqiten :
C Kliente, Debitore, Hua, Deft.Ark.etj
C Investime Afatshkurtra (IASH)
- ne derivative
- ne aksione (instrumenta kapitali)

Vleresimi me vleren qe arketohet.Kur eshte shprehur ne monedha te huaja,
konvertohen ne leke me kursin e kembimit te dites.

Ne Hyrje: Behet sipas grupeve :

C Grupi i AASHF te klasifikuar me vleren e drejte permes
fitimit dhe humbjes, vleresohen me kosto.
Shp. e tjera (ligjore,ndermj.),shkojne ne Rez.Periudhes

CAASHF te grupeve te tjera :

- IASH deri ne maturim
- Huate dhe detyrimet e arketushme te krijuara nga njesia
- AASHF te mbajtura per shitje,

Fillimisht vleresohen me kosto dhe ne se gjate transaksioneve realizohet
ndonje fitim, shkon ne uljen e kostos.
Pra Kostoja e Aktivit Financiar, llogaritet me formulen:

Kaf = Vd + Kt

Kaf = Kostoja e Aktivit Financiar
Vd = Vlera e drejte e kundravleftes se dhene
Kf = Kostot direkte te transaksionit (komisionet per agjentet,keshilltaret,takat,etj.
Me koston e amortizuar
Vleresimi ne bilanc :
Me vleren e drejte

C Me kosto te amortizuar, do te paraqiten :
Huate dhe Llogarite e arketushme qe nuk mbahen per tregti (rishiten).
Aksionet preferenciale dhe letra tregtare te borxhit qe mund te mbahen
deri ne maturim.
AASHF qe nuk kane treg aktiv dhe nuk ka informacion te plote per te
bere rivleresim te besushem.

* Te gjitha keto jane subjekte te nje testimi per ulje vlere.

C Me vleren e drejte do te paraqiten AF per shitje,per te cilat:
Ka nje treg aktiv
Vlera e drejte mund te matet besushem

Pamvaresisht nga vleresimi, me 31/12 rishikohen per ulje vlere.

Rezultatet (F/H) nga Rivleresimet e AASHF.

Diferenca midis Vleres se Drejte dhe Vleres Kont.Mbartur, dhe kur Aktivi
klasifikohet ne grupin me Vleren e Drejte permes F & H,
kalon ne F/H te periudhes

Per AF te mbajtura per shitje, F/H regjistrohet ne Kapitalin Neto.
Kur shiten ose dalin Jashte Perdorimit, shkon ne F/H

Per AF qe ne bilanc paraqiten me Koston e Amortizuar (huat, Vlera te
Arketushme, Inventari deri ne maturim),diferenca shkon ne nje llogari
Regulluese Zbritjeje te Aktivit dhe ne Kredi te AF
Ne se me vone vertetohet rritje, rritja zbut zbritjet dhe jo ne AF.

Shitja e Investimeve Financiare :

Kur ka perfunduar mareveshja kontraktaktuale
Cregjistrimi i IF behet : Kur shiten
Kur kalon te tjereve : te drejtat,risqet,kontrolli

- Vleresimi behet me Vleren Kontable te Mbartur.

- Diferenca me Shumen e Arketuar, paraqitet ne PASH
- Kur me pare ka patur +/- vlere, nga Kap.Neto,shkon ne rezultat
Borxhi i keq
Eshte detyrim i cili nuk mund te arketohet.
Shembull:

Detyrimi i nje klienti per te paguar eshte 500.000 leke dhe per kete njesia
ka kete informacion:
1) Nuk mund te arketohen 500.000 leke
2) Klienti me vone, paguan perfundimisht 230.000 leke

Veprimet :
1) Humbje nga Zhvl.Klientit 500000
Te Zbritje nga Llog.Arketushme 500000
(Provizione)
2) Banka.....................................230000
Te Klienti.......................................230000

2/1) Zbritje nga llog.Arketushme 500000
Te Klienti.......................................270000
Te Ardh.nga Rimarja borxhit 230000

K l i e n t i X Humbje nga Zhvl.Klien. Zbritje nga Klienti
500000 !230000(2) (1) 500000 ! (2/1)500000 !500000(1)
!270000(2/1) ! !
_______________________________________________________________

+ q
Te Ardh.nga Rim.Borxhit Llogaria Banka
230000(2/1) (2)230000

________________________________________________
! 230000 230000 !

AF ne monedha te huaja:

Ne kushtet e tregut nderkombetar, tek ne perdoren dy monedha:
Monedha funksionale (leku)
Monedha te huaja ( euro, usd, etj)

Dy probleme qe duhen mbajtur parasysh :

Kursi i kembimit qe perdoret.
Si raportohen efektet e ndryshimit te kursit te kembimit.

Vleresimi ne hyrje:

Per importet & Furnitoret :
Behet me kursin e dites te transaksionit
Me kursin mesatar javor ose mujor (kur ska shume ndryshime, ndryshe
ska besushmeri dhe nuk eshte real)

Vleresimi ne dalje :

Per Shitjet & Klientet:
Arketimi i Klienteve behet me kursin historik, diference
me kursin e dites = ne F / H

Vleresimi ne bilanc :

Elementet monetar, me kursin e dates se bilancit te shpallur nga banka e
shqiperise.

Elementet Jomonetar qe jane vleresuar me kursin e hyrjes,vleresohen
me kursin historik

Elementet Jomonetar qe mbarten me Vleren e Drejte dhe ne
kontabilitet jane shprehur ne Euro,vleresohen me kursin e kembimit ne
castin e percaktimit te Vleres se drejte.

Sistemimi i Diferencave te kursit :

= Kur Furnitori ne Euro shlyhet dhe per gjendjen 31/12
Diferencat lindin :
= Kur Klienti ne Euro arketohet dhe per gjendjen 31/12

= Per gjendjen e mjeteve monetare ne Euro me 31/12

Ato, sistemohen :

Ne PF Individuale,
Diferenca shkojne ne rezultatin e periudhes ( F/H)

Ne PF te Konsoliduara,
- Diferencat paraqiten ne Kap.Veta Neto dhe jo ne rezultatet
e konsoliduara te periudhes.
- Kur keto AF shiten ose dalin, diferencat shkojne ne rezultat.

+ Klientet : Evidentohen te drejtat ndaj te treteve dhe per percaktimin e tyre,
merret ne konsiderate :

Vlera kryesore e aktivit
Momentet kryesore: Mundesia e arketimit ne te arthmen
Klientet e pa arketuar ne %

Vlera kryesore: Nga cmimi i shitjes i percaktuar ne katalogun e cmimeve,
zbriten :

Skontot tregtare (per te evituar ndryshimet e shpeshta
te cmimeve ne katalogje - kartat telefonike dhe fshehjen e cmimeve te verteta)

Skontot (zbritjet) e shitjes (kane te bejne me respektimin
e afateve te shlyerjes se detyrimit;ne paksim te ardhurave
nga shitja)

C Ne daten e hartimit te PF,Klientet paraqiten me VNR, dmth:
Vl.Fillestare - Uljet e vleres - Pagesat - Borxhin e keq

C Klientet afatgjate, ne PF paraqiten me Vleren e Aktualizuar
ne daten e bilancit

Mundesia e arketimit te Klientave ne te arthmen,eshte risk qe mund te
vertetohet vazhdimisht.

Per te analizuar dhe evidentuar kete risk, ka dy zgjidhje:

Metoda Direkte
Kur formohet bindje se klienti nuk do te arketohet,
Cregjistrohet nga kjo llogari

Metoda e Parashikimit
Behet nje parashikim te klientave qe nuk mund te arketohen dhe keta
regjistrohen ne llog." Zbtritje nga Klientet "

Perdorimi i % se Klientave te pa arketuar, i paraqet Klientet me VNR,
pra llogaritet Borxhi i Keq.

Kjo behet me tre metoda :

Me % mbi shumen e shitjeve. Kjo ndihmon edhe llogaritjen e
uljes se vleres nga borxhi i keq.
Me % mbi gjendjen e Klienteve me 31/12 sipas te dhenave te
bilancit.
Me % qe bazohet ne vjeterimin e Klienteve,pra mbahet skeda te
vecanta per vjeterimin e tyre duke i grupuar ne nivel ditesh (60,
60-90, etj).

+ Deftesat per tu arketuar ose Letra Tregtare:

Tregojne mjetet monetare te dhena hua ose nje premtim per te paguar huan
ose vleren e mallit te shitur ose sherbimin e kryer.
Ne cdo Deftese Premtim Pagese, shenohet:
Vlera Nominale
Afati i maturimit
Interesin perkates
- Ashtu si tek Klientet, edhe ne Deftesat e Arketushme,ka deftesa te dyshimta,
prandaj edhe keto ne bilanc paraqiten me :

VNR = Vl.Fill. - Arketimi kesteve - Deftesa te Keqia

Ato cregjistrohen kur mos arketimi i tyre eshte perfundimtar dhe eshte
vendosur nga organi kopetent i njesise ekonomike.

+ Debitor te Ndryshem: Edhe keto kane te bejne me detyrimet e te treteve, por
skane lidhje :
Me shitjet me kredi (shlyerje te mevonshme)
Me dhenien hua te mjeteve monetare

Vleresimi :
Kur njihen, vleresohen me koston ose cmimin kur u konstatua
mungesa ne magazine,arke,prodhim etj
Ne dalje, me vleren e mbetur
Ne bilanc, me VNR
Kur vleresohen ne monedha te huaja, Hyrja me kursin e kembimit
ne dt. e njohjes, shlyerja ne kete date,diferenca ne F/H

+ Investimet Afatshkurtra (IASH)

Si IASH konsiderohet cdo aktiv i cili mbahet nga njesia per te siguruar ne te
erthmen te ardhura:
Nga Interesat
Nga Dividentet
Nga Diferencat e cmimit te shitjes, etj

Ne IASH bejne pjese :
Letrat me Vlere te Tregtushme ( Bono thesari, Obligacione)
Hua dhene te treteve me interes
Depozita Bankare Afatshkurter
Letra me vlere te kapitalit (Dividenti, Diferenca e cmimit).

Vleresimi :

C Ne Hyrje, sipas burimit te hyrjes :
Nga blerjet
Nga kontributi i ortak/aksionarit
Nga kembimi
Klasifikimi :
Ne Aktive me Vlere te Drejte permes F & H
AF te mbajtura deri ne maturim
Ne Hua
AF ne shitje

C Kur Aktivi Blihet, vleresohet me koston (cmimin) e blerjes dhe kjo mvaret
nga menyra e blerjes :

Kur jepen Aksione apo Obligacione, me Vleren e Drejte te tyre (jo me
vleren nominale)

Kur me kembim dhe me treg me thelb tregtar, vleresohet me Vleren e Drejte
te Aktivit te Dhene
dhe
=Kur vlera e Drejte e IASH te blere, evidentohet qartesisht vleresohet me
Vleren e Drejte te aktivit te Blere.

Kur IASH i blere, mbart me vehte edhe interesa, divident etj, ato ulin koston
dhe ne se nuk percaktohet sakte, kalojne ne te ardhura te vitit.

Kur transferohet nga AAF ne IASH, vleresohen me Vleren e Tregut.

Kur vijne nga Kontributet e ortak/aksionareve, vleresohen me Vleren e
parashikuar ne mareveshje.

C Vleresimi ne Mbyllje:

Ne bilanc IASH paraqiten me Vleren e Mbartur (VNK) dhe sipas klasifikimit
vleresimi behet :

IASH permes F/H
= Me Vl.Drejte :
IASH per shitje
ndersa,
IF deri ne maturim
= Me Koston e Amort.
Hua te arketushme

Per vleresimin me Vleren e Mbartur, ka dy Opinione:

Me vleren me te vogel midis Kostos dhe VNR
Te dhenat jane me te besushme

Me Vleren e Tregut, dhe kete e argumentojne :

IASH, eshte nje stok i gatshem qe ne cdo kohe kthehet ne mjete monetare,
Njesia ekonomike ka me teper interes duke llogaritur, sa mjete monetare do
te arketoje dhe sa eshte kostoja,
Ne se shiten psh Aksionet, kthehen ne para, vendosen ne banke dhe merret
interesi.

C Sistemimi i ndryshimit te Vl.Drejte Vl.Mbartur:

Behet sipas klasifikimit te investimit afatshkurter:

Per AF me Vl.Drejte permes F/H, diferenca shkon ne
Rezultatin e periudhes

Per IASH per shitje, ne Kapitalin Neto

+ Vleresimi i IASH ne Dalje, behet :
Ne momentin e maturimit
Ne dy momente kryesore:
Para dates se maturimit

C Ne momentin e maturimit, eshte dicka e zakonshme dhe ka te beje me ate
kur njesia, letrat me vlere i ka vendosur me qellim per te perfituar interesa
dhe i kthen keto me vleren e maturimit,
ose
Letrat me vlere te kapitali (aksionet) i shet se ka nevoje per likujditet, ose
kur cmimi i tregut eshte me i madh se kostoje.
C Para dates se maturimit, behet kur njesia ka nevoje per likujditet,ose kur
cmimi i tregut eshte > se kostoja e blerjes.

Ne ato raste kur IASH shiten me cmimin e tregut, dhe

Vlera Neto Shitjes > Kostoja e Blerjes = Fitim Evidentohet

Vlera Neto < - - = Humbje ne rezultat

Ne se me pare, plusvlera mbi vleren e mbartur, ishte evidentuar ne plusvleren
nga rivleresimet, ndiqet kjo politike kontable:

C plusvlera kalon ne te ardhurat e periudhes,
ose
C kalon ne te ardhurat e shtyra (te paperfituara)



























KONTABILITETI I DETYRIMEV DHE E
KAPITALEVE TE VETA

I.- Detyrimet :

Detyrimet ASH paraqesin nje obligim kontraktual qe mbeshteten:
Ne nje baze kontraktuale
Ne praktikat zakonore
Ne vullnetin per maredhenie te mira (pranimi i klientit)
Shlyerja behet:
me mjete monetare
kembim me nje aktiv tjeter
me sherbime
kembim me letra me vlere
duke mare persiper nje detyrim tjeter te ri.

C Kategorite e Detyrimeve :

1) Qe maten me Vleren e Drejte perme F/H
2) Qe maten me koston e amortizuar

Ne Grupin e pare, jane detyrimet te mbajtura per tregtim sic jane
Instrumentat e Borxhit te cilat riblihen per te fituar nga levizja e % se interesit

Ne Grupin e dyte, bejne pjese shumica e detyrimeve sic jane:

Detyrimet e pagesave tregtare
Huate ASH deri ne maturim
Obligacionet deri ne maturim
Dividentet dhe pagat e punonjesve.
C Njohja :

Kur nga shlyerja e deytyrimeve, kemi dalje burimesh
Kur vlera e kesaj daljeje, matet besushem.
- Nisja e mallit ose e sherbimit, njihet si detyrim
- Angazhimi per shitje, nuk njihet si detyrim.

C Vleresimi ne hyrje:

= Ato qe maten me Vl.Dr. permes F/H, vleresohen me kosto pa u
perfshire ne te kostot direkte per realizimin e transaksionit te lindjes se
ketyre detyrimeve.

= Ato qe maten me Koston e Amortizuar, vleresohen perseri me kosto dhe
qe eshte :

Kosto Amortizuar = Vl.Dr. te shumes se marre + kostot direkte

C Vleresimi ne bilanc : Sipas grupimit, vleresohen :

Me Vleren e Drejte [ Mvaret
Me Kosto [ nga
Me Koston e Amortizuar [ grupimi

Detyrimet e matura me Vl.Dr.permes F/H, vleresohen :

Me Vleren e Drejte dhe duhen rivleresuar ne dt. e bilancit

Detyrimet e kuotuara ne Treg aktiv ose jo aktiv, vleresohen:

Kur tregu eshte Aktiv, detyrimi vleresohet me cmimin e tregut

Me cmimin e transaksionit te fundit
Kur tregu nuk eshte aktiv: ose
Me cmimet analoge.

= Diferencat nga Rivleresimet, kalojne ne Rezultatin e Periudhes
= Interesat e paguara per Pasivet Financiare,shkojne ne
Shpenzime

Detyrimet e matura me Kosto, vleresohen :

Ato pa date maturimi, vleresohen me kosto (Kred.Nryshem, Pagat )
Ato me date maturimi fiks,vleresohen me koston e amortizuar dhe qe
ne pergjithesi eshte VNR (shuma e treguar ne fature per Deftesat e
Arketushme ose ne Kontraten per Huamarrjet, etj)

C Fshirja e Detyrimeve:

Kur jane shlyer [ Cregjistrimi
Kur anullohen [ behet
Kur ka mbaruar afati [ me VKN

Kur ne kete proces, vertetohen diferenca, shkojne ne F/H.
Kur shlyhet dhe me pare ishin rregjistruar Rezultate Zhvleresimi,keto te
fundit, do te merren ne F/H
C Vleresimi ne monedha te huaja :

Ne castin e njohjes: Monesha e huaj x Kursin e kembimit:
te dites
javore
mujore

Ne dalje : Me kursin historik, diferenca ne Rezultat

Vleresimi ne bilanc, behet me kursin e kembimit me
31/12 te Bankes se Shqiperise. Diferencat ne Rezultat.

C Obligacionet, vleresohen me :
Vleren Fillestare ( Kestet e pagese + cdo zbritje )
`
= Ne dt.bilancit dhe kur ka treg aktiv, me Vleren e Drejte
= Diferenca midis Vleraes se Tregut - Vl.Drejte shkon ne F/H
= Diferenca midis Vleres Kontable Vleres se Shlyerjes shkon ne F/H

C Anullimi dhe Ristrukturimi i Borxhit.

Per borxhin duhen dalluar :

kur ndaj te njejtit huamerres, shlyhet nje borxh dhe lind nje borxh tjeter,

kur behet ristrukturimi i borxhit ekzistues

kur borxhi i ri, ka apo ska ne thelb terma te njejta me te vjetrin

Sipas SNK 39 :

= kur termat ndryshojne,ne kontabilitet anullohet nje borxh dhe njihet
nje tjeter

= kur termat nuk ndryshojne, ristrukturimi i borxhit nuk sjell detyrim te ri.

C Llogari te pagushme tregtare (Deftesa te Pagushme, Furnitor, Kreditor)

Vleresimi :

Ne Hyrje me kosto
Ne Bilanc Vl.Fill. (Pagesat + Zbritjet)
Per Detyrimet ne monedha te huaja, vleresohen me koston
historike dhe diferencat ne shlyerje dhe ato qe rezultojne ne
fund te vitit, shkojne ne rezultatin e periudhes.

C Detyrimet e llogaritura,
Jane veprime rregulluese ne ato raste,

= kur mjetet monetare merren paraprakisht dhe malli vjen me vone

= kur detyrime ne te arthmen do te vijne si rrjedhoje e nje ngjarjeje te
mundshme.

Ne Bilanc keto detyrime do te vleresohen me Kosto


II.- Kapitalet e Veta (KV) jane te drejtat pronesore te pronareve.

KV = Aktivet - Detyrimet

nga kontributi i ortak/aksionareve
Krijohen :
nga fondet e krijuara gjate veprimtarise

Kapitali themeltar dhe Primet
Rezervat
Elementet perberes : Fitimet e mbartura
Fitimi i Periudhes
Rezervat e Rivleresimeve
Njohja :

C Kapitali :

Sipas Statutit Ne Debi te llog.Kap.Nenshk.Papaguar
Ne shlyerje Ne Kredi
Me mbarimin e afatit Ne Debi te llog. Kap.Kerkur i Papaguar

C Rezervat :
=Ligjore
Sipas vendimit te mbledhjes se pergjithshme :
=Vullnetare (investime)
C Rivleresimi i AA Sic eshte trajtuar me siper.


Vleresimi :

C Kapitali : Me Vleren e Drejte (kosto) e aksioneve te emetuara dhe shitura
aksionareve

Prime
=Vlera Nominale } Vleresimi fillestar me kosto te kapitalit
Zbritjet

C Kontributi ne natyre Vleresimi nga specialistet

C Rezervat Me fitimin sipas vendimit te mbledhjes se pergjithshme

C Rezervat e Rivleresimit Me Vl.Mbartur neto Vl.Drejte

C Fitimi i mbartur ose humbja, perfshijne :
Fitimin e pashpendare nga vitet e kaluara
Humbjet e pambuluara nga vitet e kaluara
F/H te vitit raportues.

Kur Kapitalet e Veta jane ne Monedha te huaja, ato konvertohen ne monedhe
kombetare.

III.- Te Ardhurat dhe Shpenzimet

1) TE ARDHURAT:

-Jane cmimet e shitjes te mallrave,produkteve shitura,sherbimet e kryera dhe
hyrje te tjera gjate vitit, pra jane hyrjet totale te perfitimeve ekonomike te
matura ne menyre te besushm gjate nje periudhe dhe kur ky fluks hyres te
con ne rritjen e Kapitalit Neto

- Jo te gjitha hyrjet e mjeteve monetare rrisin edhe te ardhurat (huat,kontributi
ne natyre i aksionareve)

- Vecorite e sigurimit te te ardhurave nga njesite komisionare sic jane agjensite e
shitjes se biletave, shoqerite qe punojne me lenden e pare te porositesit, etj

-Te ardhurat nga shitja e AA, Rivleresimi i letrave me vlere te tregtushme dhe
rritja e vleres se AA, shpesh raportohen me fitimin nga shitja e tyre (cmimi i shitjes
minus vleren kontable te mbetur).

Klasifikimi :
Nga shitja e mallrave dhe produkteve
Nga kryerja e sherbimeve
Nga interesat, qirate dhe dividentet
Nga qiraja financiare (Lizingu)
Nga ndryshimi i vleres se kembimit.

Njohja :

Behet atehere kur shitesi ka transferuar ne thelb tek bleresi :
= Reziqet dhe shpenzimet
Pas Shitjes: = Kontrollin ekonomik
= Menazhimin
= Sherbimin

Vleresimi :
Me vleren e Drejte te kundravleftes te marre ose qe pritet te merret
sipas Kontrates,
zbriten:
Zbritjet tregtare te cilat llogariten ne raport me vellimin ose me
afatet e shitjeve.

- Ka raste qe:

a) kembehen mall me mall me natyre dhe vlere te ngjashme, pra kembimi
nuk ka natyre tregtare,per rrjedhoje transaksioni nuk prodhon te ardhura
(uje me uje)

b) kembehen mallra te ndryshme (uje me vaj) dhe ne kete rast kembimi ka
natyre tregtare dhe prodhon te ardhura.

C Te Ardhura nga shitja e mallrave dhe produkteve:

Kushtet e shitjes :

Shitesi ka transferuar riskun dhe pronesine
Shitesi ska te drejten e vendimmarjes dhe te kontrollit
Te ardhurat maten besushem
Tek shitesi hyjne perfitime ekonomike
Kostoja matet ne menyre te arsyshem
DK
= Risku dhe pronesia, ndodhin:

=Kur shitesi ka marre persiper detyrime garancie pas
Nuk shitjes dhe ska krijuar provizionet e duhura,
rregjist. = Kur bleresi do te paguaje kur te shesi mallin, pra
si malli ndodhet prane bleresit
shitje =Mallrat jane shitur dhe tek bleresi duhet te instalohen,
pra me celsat ne dore
=Kur me kontrate, bleresi mund te anulloje blerjet,pra
skemi siguri per shitjen e mallit.



Disa situata te tjera :

Kur reziku i pronesise nuk eshte thelbesore (rasti i likujdimit te
mevonshem), quhet shitje dhe rregjistrohet ne te ardhura.
Kur nje shume nuk mund te mblidhet, kjo nuk ul te ardhuart,por shkon ne
shtim te shpenzimeve
Kur arketohen avanc, nuk evidentohen ne shtim te te ardhurave, por ne
detyrime kreditore.

Pra, vetem kur vertetohet se risqet dhe perfitimet jane transferuar nga shitesi tek
bleresi, thuhet se shitja ka ndodhur dhe te ardhurat rregjistrohen ne kontabilitet.


C Te Ardhurat nga Sherbimet:

Keto te ardhura sigurohen : nga instalimet, reklamat, sherbime
financiare, siguracione, dhenie huaje ,etj.
Vecori :
Sherbimet mund te vazhdojne per dy periudha.

Ne keto raste duhet pare me kujdes :

Shkallen e kompletimit te transaksionit
Matjen e tij ne menyre te besushme

Ne vartesi te sa me siper, percaktohen edhe shpenzimet qe u
takojne te ardhurave te realizuara

Matja e besushme ka te beje:

Te ardhurat te jene te besushme
Te kete perfitime ekonomike nga transaksioni
Shkalla e realizimit te jete e besushme
Kostoja te jete e besushme.

Kur sherbimi vazhdon ne dy periudha, te ardhurat llogariten:

Sipas raportit midis volumit te realizuar me ate ne total
( volumit te sherbimit )
Sipas kostos faktike, ndaj totalit te kostos
( kostos se sherbimit )

Ne te ardhurat nga sherbimet bejne pjese edhe komisionet e realizuara per
drejtimin e nje sherbimi per te tretet kur sherbimet jane kryer, ndersa kur
dyshohet arketimi i tyre, nuk ul te ardhurat,por shton shpenzimet.


C Te Ardhurat nga Interesat, ndahen ne dy pjese :

Kryesore:Kur njesia merret kryesisht me dhenie huaje me interes.

Dytesore :Jep mjetet e saj te lira per te rritur frymemarjen e
perdorimit te tyre.

= Si te Ardhura llogariten dhe evidentohen edhe ato kur me
31/12 jane maturuar por akoma nuk jane arketuar,

= Interesat para blerjes te L.Vl., njihen si detyrime, ndersa si
te Ardhura rregjistrohen ato qe njihen pas blerjes.

C Te Ardhura nga pronesia intelektuale, realizohen kur jepen
ne perdorim :

Patenta, Marka, E drejta e autorit, Programe Kopj. Etj

Te Ardhurat nga keto aktive njihen bazuar ne kontabilitetin rrites
dhe qe perfaqeson pjesen e te ardhurave te maturuara per periudhen raportuese ne
raport me kohen e perdorimit te aktivit te dhene ne perdorim.

C Te Ardhurat nga Dividentet:
= Jane perfitimet nga shperndarja e fitimit mbajtesve te
kapitalit ne formen e aksioneve.
= Njihen si te ardhura kur ato deklarohen nga drejtuesit dhe
miratohen nga aksionaret.

C Te Ardhurat nga te Drejtat:

Dhenia per perdorim te Programeve Kompjuterike dhe jane
te Ardhurat qe perfitohen gjate periudhes qe jepen per perdorim programe
kompjuterike (kontrates), ndersa Klienti mer perfitimet e aktivit.
C Te Ardhurat nga Grantet Qeveritare, jepen :

Ne mjete monetare.
Te perziera ( mjete monetare ; aktive )
Per te mbuluar kostot :
per trajnime
per hapjen e vendeve te punes
per financim projektesh kerkimore

Kur jepen per blerje aktivesh:
= ne te ardhura kalon amortizimi i llogaritur ose kur
shitet ose del jashte perdorimit
= kur nuk ploteson kushtet, kthehet

Vleresimi i granteve qeveritare behet me Vleren nominale
dhe kur ato arketohen.

C Te ardhurat nga sigurimet:

Realizohen ne rastet e djegjeve, demtimeve nga permbytjet etj te AA te
siguruara dhe eksiston garancia ose eshte marre nje pergjigje pozitive.

2) SHPERZIMET

Jane zvogelim te perfitimeve ekonomike te njesise.

Njohja:
=Kur paksohen perfitimet ne te arthmen(dalje aktivesh ose
rritje detyrimesh)
-Marrja dhe dhenia e huase, nuk eshte shpenzim

= Kur paksimi matet besushem
Dhe si parim i pergjithshem i njohjes :

Njihen ne periudhen qe sigurohen edhe te ardhurat
Ne se kontribojne ne sigurimin e te ardhurave per me
teper se nje vit, njohja do te ndahet ne dy periudha.

Llojet e Shpenzimeve:
Kostoja e Mallit te Shitur (KMSH)
Amortizimi
Interesa te maturuara ose te paguara
Pagat, energji elekt.,uje,etj

KMSH, krahasuar me te Ardhurat = Fitimi Bruto, mbi te cilin
gjykohet performanca e njesise ekonomike.

Sipas natyres (paga,amortizimi,etj)
Klasifikimi:
Sipas funksionit (prodhimit, administrat.,etj)

Ne KMSH bejne pjese :
Shpenzimet qe nga blerja ose prodhimi, deri ne shitje
Vetem shpenzimet per sasite e shitura

Amortizimi, eshte shprehja ne para e konsumit te AA.

Baza e llogaritjes : Kostoja,Vl.Mbetur,Kohezgjatja,Prodhimi
J eta e dobishme : Koha ne te cilen priten perfitime ekonomike.
Ajo shpesh rishikohet dhe eshte me e vogel
se sa eshte jeta ekonomike.
Vlera e Mbetur : Eshte ajo qe parashikohet kur Aktivi do te dale
- mbeturinat

Aktualisht, sipas legjislacionit fiskal, amortizimi i AAM llogaritet mbi baze
te Vleres se Mbetur, ndersa AAJM, mbi koston.

Kostot Financiare, ku bejne pjese:

Interesat bankare
Qirat financiare
Diferencat e kursit ne monedhat e huaja ne huate
Njohja:

Dividenti i aksionareve, kur paguhet dividenti (deri 31/07)

Overdraftet bankare, kur maturohen ose paguhet interesi

Shp.Finan. qe lidhen me obligacionet, bonot e thesarit dhe
qe vijne nga rivleresimi i tyre,kur rivleres. paraqitet ne PF

Per rivleres. e detyrimeve (Proviz.AGJ),kur Rivl.Detyrimet

Per Qirate Finan., sipas ndarjes te interesave ne periudha

Per Dif.Kursit te huase, kur normat nominale te interesit te
huase ne Euro,jane me te ulta se ato ne Leke.

-------------------------------

You might also like