www.mikres-ekdoseis.

gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved

 Κείµενα

Του Γιώργου Εχέδωρου

της δεκαετίας 1990

(Επιλογή)

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved

www.mikres-ekdoseis.gr Personal Publications Giorgos Echedoros
Προσωπικές εκδόσεις Γιώργος Εχέδωρος
Κείµενα δεκαετίας 1990

Περιεχόµενα
Το Κιλκίς την επόµενη µέρα της µεγάλης µάχης 3
Ο ελληνισµός του Πόντου 5
Το Κιλκίς στη βουλγαρική βιβλιογραφία 6

Μόλυνση και φυσική καλλιέργεια 7

Η οικονοµία του τρόµου 8
Αριστείδης Σιδέρης, όπως τον γνώρισα 9

Τα κάστρα θα µας σώσουν 10

Η ώρα της αµφισβήτησης - 11
Σχόλια πάνω σε ένα άρθρο 12
Ανεκµετάλλευτος πλούτος 13
Το µοναστήρι της Παναγίας των Κρουσίων 14
Απουσία οραµατιστών 15
Η άλλη πλευρά 16
Νέα εποχή στην αυτοδιοίκηση 17
Τρεις Κιλκισιώτες λογοτέχνες 18
Νύκτα στο δρόµο 19
Λαίλαπα του 2000’ 20
Σκέψεις του χειµώνα 21
Ερωτήµατα 22
Απληροφόρητος ο πολίτης 23

Για ένα καλύτερο αύριο 24

Γιατί το χρήµα 25
Συµβάντα Αγάπης 26

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 2

 Το Κιλκίς
την επόµενη µέρα
της Μεγάλης Μάχης
Έ χουν γραφεί και ειπωθεί πά-
ρα πολλά για τη µάχη του Κιλκίς που
περιλαµβάνει, µε τον όρο αυτόν, το
σύνολο των µαχών που διεξήχθησαν
από 19 µέχρι 21 Ιουνίου 1913 στην
ευρύτερη περιοχή του ν. Κιλκίς.
Εξ’ άλλου τα ιστορικά στοιχεία
για τη µεγαλειώδη αυτή µάχη κατα-
χωρήθηκαν στο µέλλον, από
Έλληνες ιστορικούς, Ευρωπαίους
δηµοσιογράφους που ακολούθησαν
τον ελληνικό στρατό και από τους
ίδιους τους µαχητές αλλά και ξένους
ιστορικούς που εκθειάζουν την αυτα-
πάρνηση και ηρωισµό των Ελλήνων.
(Ο ιστορικός Εδουάρδος Ντριώ και ο
σοφός Μπατρού την εξοµοιώνουν µε
τη µάχη του Μαραθώνος και της
Χαιρώνειας).
Επισηµαίνονται επίσης τα µεγά-
λα στρατηγικά λάθη των Ελλήνων
αλλά και αυτά τα µέγιστα των Βουλ-
γάρων. Η ελληνική νίκη επιτεύχθηκε
κυρίως µε την αυταπάρνηση σε συν-
δυασµό µε την "ιερή προγονική -
πολεµική- τρέλα" (όπως χαρακτηρί-
σθηκε) που στα κατάβαθα της ψυχής
τους έκρυβαν οι Έλληνες αξιωµατι-
κοί και στρατιώτες.
Στο παρόν σηµείωµα θα προ-
σπαθήσουµε, εκτός των άλλων, να
εικονογραφήσουµε την πόλη Κιλκίς
κατά την επόµενη µέρα της απελευ-
θέρωσης της από τους ηρωικούς
Έλληνες µαχητές.
Θα καταχωρίσουµε ορισµένα
αποσπάσµατα από τόµους που εκδό-
θηκαν για την εποχή εκείνη και δεν
είναι ιδιαίτερα γνωστά αλλά είναι
ενδεικτικά, και το σηµαντικότερο
νωπά, ως προς την ηµεροχρονία της
www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved
του Γιώργου Εχέδωρου
Όταν οι Έλληνες εισήλθον εις
ιστορικής µάχης.
την πόλιν εύρον αυτήν αγνώριστον.
Στην "Ιστορία του Ελληνο-
Βουλγαρικού Πολέµου" του Κω-
Παντού τέφρα και ερείπια καπνί-
ζοντα, οικτρά τραγωδία µιας αναί-
στή Οικονόµου-Αθήναι 1914, ανα-
σχυντου και καταπτύστου ανανδρί-
φέρεται:
ας... Εκ των πολλών ιδρυµάτων τα
«Το Κιλκίς ήτο η πόλις την
οποία υπήρχον εις το Κιλκίς µόνον
οποίαν οι Βούλγαροι από ετών
η Γαλλική σχολή των Καλογραιών
είχον καταστήσει κέντρον των κα-
και η οικία του ∆υτικού ιερέως
ταχθόνιων αυτών σκο-πών. Εις την
παραµένουσιν άθικτοι εις τας θέ-
πόλιν ταύτην συνήρχοντο και ελάµ-
σεις των. Επίσης διεσώθησαν δυο
βανον απο-φάσεις οι κοµιτατζήδες
Αµερικανικοί αποθήκαι. Εντός του
έχοντες επί κεφαλής τον ∆άνεφ, τον
Γαλλικού σχολείου είχον συγκε-
αδελφόν του περίφηµου πρωθυ-
ντρωθεί αρκετοί οικογένειαι ίνα
πουργού της Βουλγαρίας... Φύσει
αποφύγωσι το πυρ και τη σφαγήν...
οχυρά τοποθεσία και προασπιζοµέ-
Επιµελής έρευνα ενεργηθείσα υπό
νη υπό πολλών φυσικών οχυρωµά-
του φρουράρχου Μαζαράκη ανε-
των, επόµενον ήτο να προκαλέση
κάλυψεν ότι πολλοί οβίδες ερρίφ-
την προσοχή των Βουλγάρων, οίτι-
θησαν εντός της πόλεως, επενε-
νες εδαπάνησαν ουκ ολίγα δια την
γκούσαι σηµαντικάς ζηµίας».
τεχνικήν, οχύρωσιν αυτής, ήτις
***
µετά φυσικών οχυρωµάτων απέβαι-
Ενα άλλο βιβλίο που εκδόθη-
νε σχεδόν απρόσιτος.
κε στη Νέα Υόρκη από τον
Ξένοι δηµοσιογράφοι επισκεφ-
"Εθνικό Κήρυκα" το 1942, του
θέντες το Κιλκίς µετά την πτώσιν
συγγραφέα ιεροκήρυκα και µαχη-
αυτού και αντιληφθέντες την τελεί-
τή του Κιλκίς Καλλίµαχου ∆.,
αν οχύρωσιν αυτού δεν ηδυνήθη-
αναφέρει χαρακτηριστικά:
σαν να µη εκφράσωσι τον θαυµα-
«Ολόκληρη στρατιά... χωρι-
σµό αυτών, απερίφραστους δε εξε-
κών (µουσουλµάνων) επέδραµον
δήλωσαν ότι η άλωσις ταύτης απή-
από όλα τα σηµεία του ορίζοντος
τει στρατόν τριπλάσιον τουλάχιστον
δια να λαφυραγωγήσουν το καιό-
του προασπίζοντος αυτήν, και µό-
µενον Κιλκίς. Εκουβαλούσαν ότι
νον η απαράµιλλος τόλµη και ακα-
εύρισκαν: καζάνια, άροτρα, σίδε-
τάσχετος και σχεδόν µανιώδη ορµή
ρα, παραθυρόφυλλα, δίσκους, αγ-
του Ελληνικού στρατού, ηδύνατο να
γεία, παπλώµατα, πιθάρια, τραπέ-
επιφέρει τόσον ταχέως το αποτέλε-
ζια, καθέκλες, χαλιά, καθρέπτες,
σµα το οποίον πάντες γνωρίζοµεν».
δέρµατα, σιτηρά, µαλλιά, λάµπες,
Αναφέρει έναν χαρακτηριστι-
γυαλικά, οµπρέλλες, ρούχα πολυτε-
κό διάλογο ο Κωστής Οικονόµου
λείας, ασπρόρουχα, ραπτοµηχα-
για τον απαράµιλλου ήθους, ηρωι-
νάς, ωρολόγια, µάρµαρα, κεραµί-
κό, Συνταγµατάρχη Καµπάνη:
δια...".
«Πριν εισέλθωµε, επί ολόκλη-
Ο αναγνώστης αντιλαµβάνε-
ρον ηµέρα αι φλόγες κατέτρωγαν
ται µε τη µαρτυρία αυτή, που συ-
τας οικίας του Κιλκίς.
Σελίδα 3
νεχίζεται µε άλλα περιουσιακά αντικείµενα,
την εσπευσµένη εγκατάλειψη της πόλης από
τους κατοίκους της, που καθώς είχαν παρα-
συρθεί από την αισιοδοξία του βουλγαρικού
στρατού για νίκη κατά των Έλλήνων, δεν πρό-
λαβαν να µεταφέρουν τα κινητά περιουσιακά
τους στοιχεία. Έπεσαν έτσι λεία των πλιατσι-
κολόγων.
Σηµειώνει ο Καλλίµαχος για αυτούς:
«Πριν ακόµη πέσει το Κιλκίς είχαν µαντεύ-
σει το µοιραίον και έδραµον από αποστάσεις
πολλών χιλιοµέτρων, από τα πέριξ της Γευγε-
λής, από την Χαλκιδικήν αυτήν, από την Μπάλ-
τζαν, το Ασβεστοχώρι και τα Γιαννιτσά.
Έτρεξαν ως κόρακες, όταν µυρίζωνται το πτώ-
µα, συν γυναιξί και τέκνοις, φέροντες µαζί των
βοδάµαξας, κάρρα και όλο το βασίλειον των
ζώων των,..».
Μια ακόµη µαρτυρία, θα παραθέσουµε,
για το τι ακριβώς απέµεινε από την πόλη Κιλ-
κίς µετά την αναφερόµενη γιγαντοµαχία.
Πρόκειται για ένα ανέκδοτο χειρόγραφο
κείµενο του αείµνηστου Στρωµνιτσιώτη, Αρι-
στείδη Λευκίδη, υπαλλήλου του ∆ήµου Κιλκίς
που προσέφυγε το 1913 στο Κιλκίς µε την
οικογένεια του σε ηλικία 13-14 ετών. Από την
οκτασέλιδη ανέκδοτη µαρτυρία του που ενε-
χείρισε στον γράφοντα του παρόντος, απο-
σπούµε την παράγραφο που δίνει την εικόνα
του Κιλκίς τον Αύγουστο του 1913.
Γράφει ο Αριστείδης Λευκίδης:
«Οι κάτοικοι της πόλεως Κιλκίς, οι Βούλ-
γαροι, πανικοβληθέντες από της προηγουµένης
ηµέρας της γενικής επιθέσεως των ελληνικών
στρατευµάτων και του καταιγισµού πυρός του
πυροβολικού εγκατέλειψαν αυτήν φεύγοντας
www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved
προς βορράν άλλοι προς ∆οϊράνην και άλλοι προς τα Πορόϊα
και Σιδηρόκαστρο, εν µέσω φλογών.
Τοιουτοτρόπως η πυρκαϊά εκ του βοµβαρδισµού κατέ-
στρεψε όλη την κεντρικήν πόλιν. ∆ιεσώθηκαν µόνον η Μονή
των Καλογρηών Καθολικών εις την οποίαν είχαν ανυψώσει
την Γαλλικήν Σηµαία, εντός της οποίας εύρον άσυλον τα ορ-
φανά και υπό την προστασίαν των διδασκόµενα παιδιά και
µερικοί απροστάτευτοι γέροντες.
Επίσης διεσώθησαν εις το νοτιοανατολικό άκρον µερικαί
οικίαι του τουρκικού µαχαλά. ∆ιεσώθη και το κτίριον του
τουρκικού ∆ιοικητηρίου (παλιά Νοµαρχία) και το παρα-
πλεύρως αυτού κείµενον ταχυδροµείον. Εις το δυτικόν άκρον
διεσώθηκαν τρία ισόγεια σχεδόν επιµήκη κτίρια δια-στάσεων
30 Χ 8 µέτρων έκαστον άτινα ήσαν τουρκικοί στρατώνες. Εκ
δε των εκκλησιών διεσώθησαν: 1) Ο Ναός του Αγίου Γεωργί-
ου ο επί του φερωνύµου λόφου άνωθεν της πόλεως κείµενος.
2) Ο µικρός Ιερός Ναός του Αγίου ∆ηµητρίου και ο Ιερός
Ναός των Πεντεκαίδεκα Μαρτύρων ως αποµονωµένος εις την
περιοχήν του νεκροταφείου. Επίσης εις το ανατολικόν προά-
στιον της πόλεως διεσώθη ναϊδριον του Προφήτου Ηλία µε
περίβολον χρησιµοποιηθέντα αργότερα κατά την διάρκεια του
Α' Παγκοσµίου πολέµου 1914-1920 ως Νεκροταφείον των
νέων κατοίκων Ελλήνων προσφύγων Στρωµνιτσιωτών, Θρα-
κών (Ακαλανιωτών) και Καυκάσιων. Πλησίον του ναϊδρίου
υπάρχει και πηγή αγιάσµατος, το οποίον οι πιστοί λαµβάνου-
σιν µε ευλάβειαν...».
Σχετικά µε το πλιάτσικο στην πόλη Κιλκίς σηµειώνει
και ο Αριστείδης Λευκίδης:
«Μετά την κατάληψιν όµως του Κιλκίς υπό των ελληνι-
κών στρατευµάτων οι εναποµείναντες εις τα οθωµανικά χω-
ριά Τούρκοι κάτοικοι, εύρον την ευκαιρίαν κατά την προέλα-
σιν του ελληνικού στρατού να εκδικηθώσι δι' όσα είχον υπο-
στεί υπό των Βουλγάρων και συντέλεσαν εις την πλήρη κατα-
στροφή και λεηλασίαν της πόλεως του Κιλκίς.»
Σελίδα 4
 Ο ελληνισµός του Πόντου
Ιστορική αναφορά

«Πριν από δύο χρόνια η Βουλή των Ελλήνων µε οµόφωνο ψήφισµα καθιέρω-
σε ως επίσηµη µέρα γενοκτονίας και ξεριζωµού των Ελλήνων του Πόντου την
19η Μαίου, εβδοµήντα και πλέον χρόνια(!), δηλαδή, µετά την καταστροφή
ενός ακµάζοντος ελληνισµού στα νότια παράλια του Εύξεινου Πόντου.
Ο Ελληνισµός του Πόντου άκµασε δε δεκάδες ελληνικών πόλεων όπως η
Προύσα, η Καλχηδών, η Ηράκλεια, η Άµαστρις, η Σινώπη, η Αµισσός, η
Κερασσούς, η Τραπεζούς, η Φάσις, η ∆ιοσκουριάς, η Πιτυούς, η Τάναϊς, η
Μεσηµβρία, η Φαναγόρεια κ.α. που έσφυζαν από ζωή και µεγαλουργούσαν
επί χιλιετίες.
Θα αποτολµήσουµε µια σύντοµη ιστορική αναφορά για τον Ελληνισµό αυτόν
µέχρι τα τραγικά χρόνια της γενοκτονίας και του ξεριζωµού του.
Οι Έλληνες του Πόντου ανάγουν την καταγωγή τους στον ∆άρδανο και την
Αρµονία, παιδιά του ∆ιός, η στους Ίωνες του Αιγαίου που εξαπλωθέντες επε-
κτάθηκαν βορειότερα. Από την αρχαιότητα οι Πόντιοι ονοµάζονταν Ελλήνοι ή
Ελλένοι που ισοδυναµούσε µε ήρωες.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 5

 Το Κιλκίς στη βουλγαρική βιβλιογραφία
Του Γιώργου Εχέδωρου

Σ
« την αρχαιότητα στην τοποθεσία του Κιλκίς βρισκόταν ένας κατοικηµένος χώ-
ρος που δεν µπορεί, όµως, να εξακριβωθεί από τις υπάρχουσες ιστορικές πηγές.
Σειρά στοιχείων όµως µας δίνουν βάση, να σκεφτούµε, ότι η περιοχή του Κιλκίς
κατοικούνταν ακόµη από τα προϊστορικά χρόνια.
Στους πρόποδες του λόφου του Αγίου Γεωργίου πάνω από τα υψηλότερα σηµεία
της αρχαίας πόλης βρίσκεται η τοποθεσία Αγία Τριάδα. (σηµείωση: όταν ο συγγραφέας
σηµειώνει πόλη, εννοεί την πάνω από την 21η Ιουνίου περιοχή , την κτισµένη στις πα-
ρυφές του λοφου, όπως παλιά ήταν).
Υπήρχε ακόµη ( η Αγία Τριάδα) από τα προϊστορικά και ειδλολατρικά χρόνια. Το
πιθανότερο είναι η ύπαρξη του να συνδέεται µε το λεγόµενο «Ντούφλο» (Ίσως δίφυλλο,
το µικρό σπήλαιο πίσω από την παλιά Γαλλική Σχολή).
Με αυτό το όνοµα επισηµαίνεται µια εγκοπή στους πρόποδες του λόφου, χορταρια-
σµένη και πνισµένη από άγριες συκιές.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 6

 Μόλυνση και φυσική καλλιέργεια

«Η φυσική καλλιέργεια και η παραγωγή οικολογικών προϊόντων, είναι ένα θέµα

που καθώς ξεπέρασε τους "φραγµούς" της µικρής ιδεολογικής κοινωνικής οµάδας των
"οικολόγων", τείνει να γίνει το κύριο αίτηµα της πλειονότητας των πολιτών σε παγκό-
σµιο επίπεδο.
Ολοένα και πιο πολλές οικογένειες στις περισσότερες ανεπτυγµένες χώρες του κό-
σµου, στρέφονται στα φυσικά προϊόντα, στα γεωργικά, δη-λαδή, προϊόντα τα οποία πα-
ράγονται δίχως τη βοήθεια λιπασµάτων.
Αποδείχτηκε έπειτα από έρευνες επιστηµόνων πως ένα σοβαρό ποσοστό των χηµι-
κών αυτών λιπασµάτων µέσω των γεωργικών προϊόντων "αποτίθεται" στο σώµα του
καταναλωτή µέσω των τροφών, µε αποτέλεσµα να προξενεί ανεπανόρθωτες βλάβες
στον ανθρώπινο οργανισµό.
Το ζήτηµα είναι αρκετά σοβαρό και απασχόλησε τον τοµέα γεωργίας και υγείας
της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποφασίστηκε µάλιστα να δοθεί ιδι-αίτερη βαρύτητα στο
σηµαντικό αυτό θέµα.
Η λύση είναι µία: Στροφή στη φυσική, βιολογική καλλιέργεια. Τη δυνα-τότητα αυ-
τή την έχουν κατά πλεονεκτικό βαθµό οι µεσογειακές χώρες, όπως η χώρα µας, λόγω
κυρίως των ήπιων κλιµατολογικών συνθηκών που επικρατούν.
Οµολογουµένως υπάρχουν κάποιες δυσκολίες στην εφαρµογή και η σοβαρότερη
είναι να πείσουν τους αγρότες στην παραγωγή βιολογικών προϊόντων.
Η επιβάρυνση του περιβάλλοντος µε τα βοηθητικά χηµικά παρασκευά-σµατα είναι
τροµακτική. Μέχρι πρότινος οι κραυγές απόγνωσης των οι-κολογικών οµάδων αποτε-
λούσαν µια έκφραση γραφικότητας και, ίσως, ι-δεολογική "παραξενιά". Σήµερα όµως
µετά την πολυετή και άκρατη χρή-ση των λιπασµάτων που έχουν ως αποτέλεσµα τη
σοβαρή µόλυνση του εδάφους αλλά και του υπεδάφους, δεν αφήνουν περιθώρια αστεϊ-
σµού.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 7

 «Η οικονοµία του τρόµου»
« Τα µηνύµατα των γειτονικών βαλκανικών χωρών έφθασαν στο κατώφλι του
σπιτιού µας. Ήρθαν πρώτα από τους Σέρβους, τους Βόσνιους. Είδαµε τα δεινά του
πολέµου στα άδολα µάτια των ορ-φανών και στα ακρωτηριασµένα σώµατα των α-
µάχων.
Αναφάνηκε κατόπιν η έλλειψη τροφής και φαρµάκων στη Βουλγαρία, η πείνα
και η εξάντληση των Αλβανών που µέσα από εµφύλιες µάχες αναζητούν νέες οδούς
για την πορεία τους στο µέλλον.
Η Ελλάδα ενσωµατωµένη στους πολιτικούς προσανατολισµούς της Ευρώπης
βλέπει µε τρόµο δίπλα στα σύνορα της τη σηµερινή γενική κατάσταση των κρατών
των Βαλκανίων.
Όλα τα µέσα ενηµέρωσης οµιλούν για τις ανεξέλεγκτες µαφιό-ζικες οµάδες που
δρουν εκµεταλλευόµενες τη δυσµενή πολιτικο-οικονοµική κατάσταση των χωρών
αυτών.
Πριν µερικές εβδοµάδες έγινε έκκληση προς τον ελληνικό λαό να βοηθήσει οι-
κονοµικά το βουλγαρικό. Τρόφιµα, φάρµακα, χρήµατα. Τα παρατηµένα κολχόζ
έχουν γονατίσει την οικονοµία του. Η γη χρήζει ανακατανοµής στο λαό. Άλλη
έκκληση για τον αλβανικό λαό που η κοινωνική έκρηξη οδήγησε σε εµφύλιο παρο-
ξυσµό, παλαιότερα για το σερβικό.
Οι τεράστιες πολιτειακές αλλαγές έχουν αδρανοποιήσει την οικονοµία των κρα-
τών αυτών.
Η οικονοµική εξαθλίωση φέρνει τις έριδες και αυτές τις διαµάχες. Είναι όπως
ακριβώς όταν σε µια οικογένεια υπάρχει δυσπρα-γία, φτώχια και το ένα µέλος της
οικογένειας τα βάζει µε το άλλο για την κατάντια τους καθώς βλέπει το γείτονα να
προοδεύει και να προκόβει.
Απέτυχε ο λεγόµενος ‘υπαρκτός σοσιαλισµός’, το σύστηµα που αγνόησε την ιδι-
αιτερότητα του ατόµου. Τα επακόλουθά του τα ζούµε τώρα µπροστά στο σπίτι
µας.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 8

 Αριστείδης Σιδέρης
Του Γιώργου Εχέδωρου

Μ
« ... ε υποδέχτηκε σα να ήµουν ένα δηµόσιο πρόσωπο. Ευγένεια, διακριτικό-
τητα, τρόποι!
Αντιλήφθηκα εξ αρχής πως είχα συναντήσει έναν ξεχωριστό άνθρωπο, ένα πνεύµα
που κάλυπτε όλη την πόλη του Κιλκίς, ίσως να µην ήταν και τυχαίο που έµενε στα
υψώµατα του λόγου του Αη Γιώργη…
Από την πρώτη µέρα µε ξενάγησε στην περίφηµη αυλή του που την είχε κοσµήσει
µε πολλές µικρογραφίες από µάρµαρο και γύψο που τα είχε φτιάξει ο ίδιος.
Είδα σε µικρογραφία µια γέφυρα της Νέας Υόρκης όπου εκεί έζησε στη νεότητά
του… Το θέατρο του λόφου του Αη Γιώργη που ο ίδιος είχε φτιάξει µια µικρογρα-
φία του , πριν ακόµη καν δηµιουργηθεί ο χώρος που βρίσκεται σήµερα (µιλάµε για
το 1982).
Μου έδειξε τη µικρή συλλογή από τα φτιαγµένα µε µάργαρο και πηλό γλυπτά του.
Φωτογραφίες των γλυπτών του που εκτέθηκαν στη Νέα Υόρκη: του Μεγάλου Αλέ-
ξανδρου, του Κοραή, του ∆ιονύσιου Σολοµού, του Οµήρου, του Θεµιστοκλή…
Πραγµατικά εντυπωσιάστηκα. Κινιότανε, έτρεχε, γελούσε, πεταγότανε µια από εδώ

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 9

 Τα κάστρα! Τα κάστρα θα µας σώσουν!...

Τ
« ο ποτάµι, µας κόβει στα δύο. Οι καρδιές µας µας ενώνουν. Αξιός, Αξιός!
Πέρα στην ανατολή, τα Κρούσια µε την Κερκίνη. Στη στροφή της γης αδυνατεί ο
ήλιος και οι στερνές ακτίνες φαντάζουν γενειοφόρο το Πάϊκο.
Χωριά σκαλωµένα στα βράχια και το µουλάρι µε τα καυσόξυλα στην πλάτη.
Ένα µουρµουρητό παγωµένο µεγαλώνει και γιγαντώνεται από το βορρά: ο
«βαρδάρης».
Είναι χειµών, κίτρινες οι βαλανιδιές και οι καστανιές στις βουνοπλαγιές. Σταλαγ-
µίτες µετέωροι στα κεραµίδια που δεν ιδρώνουν µπροστά στα λόγιο µιας αγάπης.
Σκιές του παρελθόντος κτίζουν βιβλία ιστορίας, σελίδες µε αίµα στα καµποχώ-
ρια, αγωνίας και τρόµου στα βουνοχώρια.
Μέσα από το παρελθόν τούτης της γης ξεπηδούν ήρωες του Οµήρου, καβαλαραί-
οι και µε τόξα στα χέρια, οι Παίονες! Ο Σιτάλκης! Ο Σιτάλκης απειλεί την Ευρωπό,
εκεί όπου ένας Κούρος ανορθώνεται στους αιώνες!
Ο Ασκληπιός γιατρεύει µε τον πηλό στην Πικρολίµνη.
Τα κάστρα! Τα κάστρα θα µας σώσουν! Γυναίκες στο κάστρο! Το Γυναικόκα-
στρο… Χορτάσαµε µε λίγη «πλατίτσα» στη ∆οϊράνη. Ξαποστάσαµε στα Χίλια ∆έν-
δρα...
Ανάθεµα σ’ αυτούς που κατέστρεψαν τη ∆όβηρο, την Κρηστώνα, την Αµυδώνα,
τον Ευρωπο!
Ιδρώσαµε από τον κάµατο της µέρας, προσµένουµε να µας λούσουν οι αρχαίες
νεράιδες στα κρυσταλλένια νερά του χιλιόριζου Πάικου.
Ενώ, κάτω, χαµηλά, µας αγκαλιάζει στοργικά το βλέµµα της Παναγίας της Γου-
µένισσας.
Νυχτωθήκαµε. Θα πλύνουµε τα πόδια µας στο χρυσοφόρο Γαλλικό και θα ξαπο-
στάσουµε στις παρυφές των Κρουσίων, προσµένοντας τη ζεστή µατιά του πρωινού
κιλκισιώτικου ήλιου...»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 10

 Η ώρα της αµφισβήτησης
«Ο ιστορικός µελετητής που θα προσπαθήσει να ερµηνεύσει και να θεµελιώσει τα όποια επιτέυγµατα της
εποχής του κατά τους επόµενους αιώνες θα χαρακτηρίσει απρόσκοπτα τον 19ο και 20ο, αιώνες που σηµα-
τοδότησαν τη ρήξη και ασφαλώς την υπεροχή του εναργούς, διερευνητικού πνεύµατος κατά του σκοταδι-
σµού που µε πολύµορφους ολοκληρωτισµούς ταλάνισε την ανθρωπότητα επί αρκετούς αιώνες.»

Απαραίτητο το λα-
ογραφικό µουσείο
Κιλκίς

Π
« έρα από τις πολιτικές εξελίξεις
που αδρανοποιούν ορισµένες φορές
κράτος και πολίτες, υπάρχουν µερικά
θέµατα τοπικού ή εθνικού ενδιαφέ-
ροντος που σε καµιά περίπτωση δεν
πρέπει να παραµένουν σε στασιµότη-
τα ή ακόµη και να παραµελούνται.
Ένα από αυτά, στον πολιτιστικό το-
µέα, είναι το λαογραφικό µουσείο
Χρ. Κετσετζή.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 11

 Σχόλια πάνω σε ένα άρθρο
∆
«… ηµιουργήθηκαν νέα κεφάλαια, καινούρια οικονοµικά τζάκια, παραµελήθηκαν οι
ταπεινές εκφράσεις του λαού και φθάσαµε σήµερα στην πλήρη ισοπέδωση των πολιτι-
κών αξιών και στο κυριότερο, στην αναζήτηση νέων ιδεών.
Αναζητούµε, εν τέλει, έναν παραµυθά για να µας νανουρίσε, χειρίζοντας δεξιότεχνα
τους πόθους και τους οραµατισµούς µας για τη δική του επιβίωση ή µήπως την ιδέα
που θα µας πληµµυρίσει οδηγώντας µας σ’ ένα σύγχρονο δρόµο στο παγκόσµιο γίγνε-
σθαι;»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 12

 Ανεκµετάλλευτος πλούτος…

«...Θα µπορούσε να γράψει –αν ζούσε στις µέρες µας– ο Ηρόδοτος και αν
βέβαια περνούσε σήµερα η στρατιωτική λαίλαπα του Ξέρξη από το λεκανο-
πέδιο των Μουριών τα εξής:
‘Ήταν τόσο πολυπληθής ο στρατός των Περσών, που όταν έσκυψε στη λί-
µνη ∆οϊράνη να ξεδιψάσει, τη … στέρεψε’!
Και αυτό γιατί ο µέγας ιστορικός της αρχαιότητας, µε τα λόγια αυτά αναφέ-
ρεται στον αρχαίο Γαλλικό ποταµό, για να καταδείξει την αριθµητική υπε-
ροχή του περσικού στρατού στους µηδικούς πολέµους σε αντιδιαστολή, βέ-
βαια, µε την ποσότητα νερού του αναφερόµενου ποταµού.
Έτσι παραστατικά θα µπορούσε να αναφερθεί κανείς για τον κίνδυνο που
διατρέχει το πανέµορφο υδάτινο στοιχείο της λίµνης ∆οϊράνης.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 13

 Το µοναστήρι
της Παναγίας των Κρουσίων
Τι ήταν και πως ξεχάσθηκε η ιστορική αποκατάστασή του

«Ο χώρος έχει περιφραχθεί µε συρµατόπλεγµα, αλλά η µεταλλική εί-

σοδος έχασκε παραβιασµένη από καιρό. Με έκπληξη διαπιστώσαµε,
δίπλα σε ένα λίθινο τοίχισµα του παλαιού µοναστηριού, κοντά στον
αρχαίο ναό του Απόλλωνα, ένα φρεσκοσκαµµένο, άνοιγµα 1X1 και βά-
θος 70εκ. περίπου. Το σκάµµα ήταν τόσο νωπό, µύριζε το υγρό χώµα
ακόµη, που πιστέψαµε πως αντιλήφθηκαν τον ερχοµό µας, οι αρχαιο-
κάπηλοι, και έσπευσαν να φύγουν.
∆ίπλα ήτανε µία σπασµένη στρογγυλή κολώνα καθώς και βάσεις
άλλων κιόνων, χαραγµένων µε την αρχαϊκή µέθοδο. Ο χώρος είναι
σπαρµένος µε σπασµένα κεραµικά, πολλά από στόµια γιγαντιαίων α-
ποθηκευτικών πιθαριών, πιθανώς βυζαντινής χρονολόγησης.
Σηµαντικό, επίσης, αποµεινάρι είναι η σωζόµενη κόγχη µικρής εκκλη-
σίας, η οποία σκεπάστηκε µε λαµαρίνες και κάτοικοι της περιοχής
προσέρχονται µε σεβασµό για να ανάψουν την κανδύλα µπροστά σε
εικόνισµα της Παναγίας που φυλάσσεται εκεί.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 14

 Απουσία οραµατιστών
«Σπάνια ακούει κανείς- και αυτό σε µορφή παραπόνων-κάποιες ιδέες, που
δίνουν στιγµιαίες διεξόδους στις αναζητήσεις των ‘ανησυχούντων’ για τον τόπο
µας.
Βρισκόµαστε στο τέλος της δεύτερης χιλιετίας και οι γεωγραφικές αποστά-
σεις έχουν χάσει το νόηµά τους, κυριαρχούν τώρα οι χρονικές αποστάσεις, οι ο-
ποίες έχουν άλλη διάσταση.
Κοινές διαπιστώσεις αφού όλοι, λίγο πολύ, έχουµε επηρεαστεί από την ταχύ-
τητα του χρόνου στη ζωή µας.
Οι απαιτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου σήµερα, δεν σταµατούν στον
‘επιούσιο’, έτσι ο εργαζόµενος πιέζει το χρόνο, τον στραγγίζει για να του δώσει
περισσότερα.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 15

 Η άλλη πλευρά

Φυσικά υπάρχει και η άλλη πλευρά. Οµιλούµε για τους οικονο-

µικούς µετανάστες και όχι τους λαθροµετανάστες ή έστω για τους
παλινοστούντες, όπως συµπαθητικά τους ονοµάζουµε.
Και είναι µια πλευρά που τη ζούµε και ίσως δεν την συνειδητο-
ποιούµε. Πρόκειται για τους µετανάστες, κυρίως, από την πρώην
Σοβιετική Ένωση, που είτε είναι ποντιακής καταγωγής, εί-
τε ...δηλώνονται έτσι, για να παραµείνουν στη χώρα µας.
Θα αναφερθώ σε ένα ζευγάρι µεταναστών, το οποίο δίνει την
εικόνα της πλειοψηφίας των οικογενειών που µεταναστεύουν στην
πατρίδα µας. Υπάρχου και οι εύποροι αλλά οι περισσότερες οικο-
γένειες είναι φτωχές, πάµφτωχες...

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 16

 «...Είδαµε πως ακόµη
και οι µε σφοδρότητα
αντιδρούντες στον ανα-
φερόµενο νόµο, συµµε-
τείχαν, µε τον έναν ή µε
τον άλλον τρόπο, στους
νέους δήµους.
Οπωσδήποτε ατέλειες,
‘παραλογισµοί και α-
κραίες περιπτώσεις υ-
πάρχου στις συνενώσεις
αυτές, όπως άλλωστε,
έχουν επισηµανθεί και
επίσηµα, αλλά υπάρχει
η δυνατότητα µερικής
τροποποίησης των συ-
νενώσεων αυτών, εφ’
όσον η ίδια η πραγµατι-
κότητα, η ζωή δηλαδή,
των νέων δήµων απο-
δείξει τη δυσλειτουργία
τους.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 17

 Τρεις Κιλκισιώτες λογοτέχνες
στη ‘Μεθόριο’
Τρεις κιλκισιώτες συµπεριλαµβάνονται σε έναν τόµο 216 σελίδων µε τίτλο
‘Μεθόριος’ (Ιούνιος 1998), του γνωστού εκδότη του λογοτεχνικού περιοδικού
‘Νέα Πορεία’, που έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, κ. Τηλέµαχου Αλαβέρα.
Οι λογοτέχνες παρουσιάζουν ανέκδοτη εργασία τους µέσα σε ένα σύνολο
τριάντα λογοτεχνών από τη Μακεδονία και τη Θράκη.
Το γνωστό περιοδικό µε τον ακούραστο εκδότη του, έχει παρουσιάσει ένα
σοβαρό και πολύ σηµαντικό εκδοτικό έργο επί τέσσερις και πλέον δεκαετίες στο
βορειοελλαδικό χώρο.
...Η παρουσίαση των λογοτεχνών η οποία γίνεται αλφαβητικά, όπως ση-
µειώνει ο εκδότης, δίνει σε όλο το εύρος και το πλάτος τη ζωντάνια των πνευµα-
τικών ανθρώπων των ακριτικών νοµών και δια µέσου αυτών δίνεται το λογοτε-
χνικό στίγµα-πανελλήνια– της περιοχής τους.
Ο Γιώργος Εχέδωρος παρουσιάζει ένα απόσπασµα από το ανέκδοτο µυθι-
στόρηµα του: ‘απρόσκλητος τις νυχτιές κατεβαίνει...’
Ο Γιώργος Καλλιεντζίδης φιλοξενείται µε τέσσερα ποιήµατα της ανέκδοτης
ποιητικής συλλογής ‘Σκληρή γραµµή’.
Ο Γιάννης Τσιτσίµης εµπλουτίζει τον τόµο µε το ανέκδοτο διήγηµά του:
‘Αποµόνωση’.

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 18

 Νύκτα στο δρόµο

Ήταν δέκα η ώρα το βράδι. Το δεκεµβριανό αγιάζι έδερνε τους αγρότες.

Είχαν κλείσει από το µεσηµέρι τη γέφυρα µε τα τρακτέρ τους. Η συγκοινωνία
στο νοµό κόπηκε στα δύο.
"Έχουµε προβλήµατα και ζητάµε τη λύση τους από την κυβέρνηση", έλεγαν.
"∆εν θα α-φήσουµε να περάσει κανένας!" Ήταν µεσήλικες µε ρυτίδες στο πρόσωπο
και ρόζους στα χέρια.
Ήταν και νέοι, µε δύναµη στα µπράτσα και ζωντάνια στο κορ-µί. Τα αυτοκίνη-
τα είχαν σχηµατί-σει ουρά. Κατέβαιναν οι οδηγοί και παρακαλούσαν τους υπευθύ-
νους, άλλοτε προτάσσοντας την κοινωνική τους ιδιότητα, άλλοτε µια σοβαρή δικαι-
ολογία για να τους αφήσουν να περάσουν. Οι αγρότες ήταν ανένδοτοι. ∆εν άφηναν
να περάσει κανένας.
Τότε επικρατούσε εκνευρισµός και α-ναποφασιστικότητα. Άλλοι δεν µπορού-
σαν να ανεχθούν πως οι αγρότες θα έµπαιναν εµπόδιο στο δρόµο τους και άλλοι
ηπιό-τεροι το δέχονταν µοιρολατρικά και επέστρεφαν.
Στο µεταξύ οι αγρότες είχαν βάλει φωτιά σε κάτι παλιολάστιχα και µαζεύτη-
καν γύρω από τη δυνατή φλόγα να ζεσταθούν.
Σε λίγο κάποιος έφερε µια ψησταριά, κάρβουνα και κρέας. Κάποιος άλλος µερι
-κές φιάλες ρετσίνα. Ο ψυχρός αέρας παρέσερνε την τσίκνα του κρέατος στα γυµνά
χωράφια.
Τρώγαν και πίναν οι αγρότες.
Κάποιος µε φώναξε να καθήσω κοντά τους.
∆ε δίστασα.
Μετά τα παράπονα τους άρχισαν οι ιστορίες.
Ιστορίες της γης.
Μέσα στην παγερή νύχτα τυλιγµένοι µε τα προβλήµατα τους, µετέτρεψαν τη
διαµαρτυρία τους σε ένα µικρό πανηγύρι...
Να περάσει η δύσκολη νυχτιά...

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 19

 Λαίλαπα του 2000

« Χρησιµοποιούµε αυτόν τον σηµαδιακό αριθµό για να κάνουµε εµφανή

την αγριότητα µε την οποία διακατέχεται µια µικρή µερίδα, ευτυχώς, του κοι-
νωνικού συνόλου, ξένη κατ’ ουσία, στα εντόπια ήθη και έθιµα.
Μια αγριότητα, εισαγόµενη, που φοβίζει τον κάθε φιλήσυχο και νοµοτα-
γή άτοµο, δηµιουργώντας έτσι επιφυλακτικότητα και φιλυποψία για κάθε ξέ-
νο, άγνωστο άνθρωπο, µια ψυχολογική διάθεση που ουδέποτε µέχρι προ τινος
υπήρχε στη ζωή µας.
Πορνεία, µαστροπεία, ναρκωτικά, κλοπές και το κακό συναπάντηµα…
Κάποτε οι ειδήσεις τέτοιων περιστατικών περνούσαν απαρατήρητες από
τον αναγνώστη ή τηλεθεατή γιατί δεν ακουµπούσε το δικό του καθηµερινό πε-
ριβάλλον.
Τώρα τα γεγονότα πληθαίνουν καθηµερινά και είναι γεγονότα που εξε-
λίσσονται δίπλα στο σπίτι µας, στο δρόµο µας
Συµµορίες κλεπτών κινούνταν σε κάθε περιοχή και κατακλέβουν ότι
βρουν στο πέρασµά τους.
Ρηµάχτηκαν, κυριολεκτικά αποθήκες µε διάφορα µηχανήµατα που είναι
γύρω από την πόλη Κιλκίς. Ερηµώθηκαν αγροικίες στα γύρω χωριά...»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 20

 Σκέψεις του Χειµώνα

«Λέγαν οι αρχαίοι πως οι ηµέρες καλοκαιρίας στο µέσο του

χειµώνα έδιναν την ευκαιρία στο ψαροπούλι Αλκυών να κτίζει τη
φωλιά του. Από εκεί, φυσικά, ονοµάσθηκαν οι ηλιόλουστες µέρες
του Ιανουαρίου «αλκυονίδες µέρες».
Από τις µέρες της πρωτοχρονιάς µέχρι σήµερα χορτάσαµε τον
ήλιο και τη ζεστή ατµόσφαιρα που δηµιούργησε. Ζωογόνος ο
θεός των αρχέγονων λαών, ο ήλιος!
Από προχθές ο αέρας άρχισε ξαφνικά να "τσούζει", έπεσε η
θερµοκρασία και έκαναν την παρουσία τους πάνω στα σιταροχώ-
ραφα τα µαυροπούλια.
Παλαιότερα, έλεγαν οι γεροντότεροι, πως αν δεις στην αυλή
σου κοκκινολαίµη, αυτό το µικρό πουλί, σε λίγο θα πέσει χιονιάς.
Το χιόνι το θέλουν και οι γεωργοί, γιατί εκείνο που καταστρέ-
φει τα σπαρτά τους είναι η ξερή παγωνιά. Συλλογίζοµαι, όταν
πληµµύρισαν οι πρόσφυγες τον τόπο αυτό πριν 70-80 χρόνια, πό-
σο τροµερός θα τους φάνηκε. Με έναν βαρδάρη παγωµένο, να αρ-
χίζει και να µην σταµατά και να ακούν από τους εντόπιους πως ο
αέρας αυτός που ξεσήκωνε στέγες, παρέσερνε ανθρώπους και ζώ-
α, κράταγε είτε σαράντα οκτώ ώρες, είτε µια βδοµάδα ή ακόµη
δύο. Ο παγωµένος αέρας δεν είναι ενοχλητικός µόνο στον
άνθρωπο αλλά και σε όλες τις υπάρξεις της ζωής.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 21

 Ερωτήµατα

Από εκείνο που έπασχε η Ελλάδα και, ίσως, να πάσχει ακό-

µη, ήταν ο µελλοντικός προγραµµατισµός της.
Ποιος είναι ο ρόλος της στην σηµερινό, παγκόσµιο, στίβο;
Ποιος στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι; Ποιος στη βαλκανική πραγµατι-
κότητα; Ποιος στην ανατολική Μεσόγειο;
Είναι θέµατα µε αρκετό βάθος και µε άπειρους παραµέ-
τρους.
∆εν προτιθέµεθα να δώσουµε διεξόδους που θα είναι
άλλωστε ευκαιριακές και φιλολογικές, ούτε καν καθοδήγηση
στα "επιτελεία" που έχουν αποκλειστικότητα τον τοµέα αυτόν.

...Έχει προγραµµατισθεί τίποτε για τα επόµενα είκοσι-

τριάντα χρόνια; Έχει δοθεί κάποια προτεραιότητα;
Σήµερα, στην εποχή των ηλεκτρονικών εγκεφάλων, πιστεύω
πως µπορούµε να έχουµε µια αµυδρή εικόνα των αµέσως ερχο-
µένων δεκαετιών.
Αν θέλουµε να έχουµε µέλλον πρέπει να είµασθε «προ της
οδού», µπροστά, δηλαδή, από τη σηµερινή πραγµατικότητα...

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 22

 Απληροφόρητος
ο πολίτης

‘Ο απλός πολίτης συνειδητοποιεί τώρα- µετά τη δι-

ακυβέρνηση της χώρας κατά την τελευταία επταετία από
τα δύο µεγάλα κόµµατα- πως οι πολιτικές και οικονοµικές
δυνατότητες της Χώρας είναι περιορισµένες και µάλιστα
ενταγµένες στο γενικότερο ευρωπαϊκό πνεύµα.
Μεγαλοστοµίες και αδιέξοδοι οραµατισµοί του παρελ-
θόντος καίγονται στο βωµό της ευρωπαϊκής ιδέας.
Υπάρχει βέβαια µια αµφισβήτηση γι' αυτήν την Ευρω-
παϊκή Ένωση καθώς η κάθε εξουσία απέφυγε την ενηµέ-
ρωση του λαού, την πληροφόρηση του ως προς τις παρα-
χωρήσεις που συµφώνησε για να έχει τα όποια πλεονεκτή-
µατα στο µέλλον.
Ζητά να µάθει ποια είναι αυτά τα πλεονεκτήµατα.
Τι προσφέρει ο ευρωπαϊκός προσανατολισµός στον α-
πλό πολίτη;’

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 23

 Για ένα καλύτερο αύριο
« ...πρόκειται για έναν συνεχή αγώνα-µε την αγωνία των εξετάσε-
ων) της οικογένειας τους…
Η εικόνα είναι πραγµατική και τη γνωρίζουν πολύ καλά οι οικογέ-
νειες που σπούδασαν ή σπουδάζουν τα παιδιά τους και ας µην λάβου-
ε υπόψη αυτούς που κατέφυγαν ή καταφεύγουν στα ξένα πανεπιστή-
µια…
Πρόκειται, λοιπόν, για θυσίες επι των θυσιών για ένα καλύτερο
αύριο.
Την έλλειψη όµως αυτής της κοινωνικής δικαιοσύνης και ευαι-
σθησίας έρχονται να καλύψουν οι συγγενείς της οικογένειας και φευ,
ελάχιστοι των ελαχίστων ανθρώπων που αναλαµβάνουν µόνοι τους
από το υστέρηµά τους τη σπουδή των φτωχών αριστούχων.
Είναι γνωστός ο συνταξιούχος της πόλης Κιλκίς ο οποίος κάθε
χρόνο αναλαµβάνει τα έξοδα νεοεπιτυχόντων φοιτητών που είτε είναι
από φτωχές είτε από πολύτεκνες οικογένειες δίχως να προσβλέπει σε
κάτι τι!»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 24

 Γιατί το Χρήµα...

∆
« εν ξέρω αλλά πάντα όταν ακούω ή διαβάζω κάτι τέτοιο περί ω-
ριµότητας του λαού και τα τοιαύτα, εντοπίζω ότι εµπαίζεται η όποια
διανοητική µου κατάσταση.
Ξέχωρα βέβαια που δεν µου δίνεται η δυνατότητα ...επιλογής!
Γιατί να ακολουθώ την όποια κοµµατική επιλογή στον ίδιο µου τον
τόπο; Σε έναν τόπο που γνωρίζει κανείς τον κάθε υποψήφιο σχεδόν
προσωπικά;
Η πρόοδος του κάθε τόπου - ελπίζω να µην θεωρηθώ ‘αιρετικός’ για
την άποψη µου αυτή - πρέπει αναγκαστικά να περνά από την κοµµα-
τική επιλογή ή να διηθίζεται από την προσωπική κρίση;
Ας µιλήσουµε απλά. Μεγαλόπνοα σχέδια δεν υπάρχουν, από ότι α-
κούσαµε τουλάχιστον, και είναι απογοητευτικό αυτό.
Κινητήρια και ωθητική δύναµη ενός τόπου είναι το χρήµα. ‘Άνευ αυ-
τού ουδέν γίγνεται’. Και όταν οµιλούµε για έναν δήµο, για µια νο-
µαρχία, όταν δεν υπάρχει η λογική και ο σχεδιασµός για αύξηση των
πόρων ξέχωρα από τον κρατικό κορβανά είναι καταδικασµένη η Αυ-
τοδιοίκηση να φυλλορροεί… Σε µια εποχή µάλιστα που οι αρµοδιό-
τητες της αυτοδιοίκησης είναι ακόµη ασαφείς.»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 25

 Συµβάντα … ‘αγάπης’!
« Συµβάν τρίτο.
Πήγε να πάρει ψωµί από το φούρνο. Βγαίνει µε το ψωµί στο χέρι.
Κάνει δύο βήµατα, γλιστρά και πέφτει στο παγωµένο χιόνι του πεζο-
δροµίου. Ακούγεται ο γδούπος του κορµιού του. Ένα ζευγάρι γυρνά
και τον βλέπει.
‘Έπεσες;’ ρωτάει ο άνδρας στον ...ξαπλωµένο ηλικιωµένο. ‘Να προ-
σέχεις!’ Ο γέροντας είχε απλώσει το χέρι του γιατί νόµισε πως θα τον
έπιανε να τον βοηθήσει να σηκωθεί. Μάλλον είχε στραµπουλήσει το
δεξί πόδι του. Στο φούρνο έµπαιναν και έβγαιναν οι πελάτες αδιάφο-
ροι για τον γέροντα, που καθότανε σαν χαµένος στο παγωµένο χιόνι.
Ευτυχώς δύο παιδιά που πήγαν να ψάλλουν τα κάλαντα τον ανασή-
κωσαν και κούτσα-κούτσα, τράβηξε για το σπίτι του.
….
Πέρασαν κι αυτές οι γιορτές της ...αγάπης. Ένας καινούριος χρόνος
µπήκε και όπου νάναι άλλη µια χριστιανική χιλιετία γίνεται παρελ-
θόν. Χρόνια που δεν θα γυρίσουν ποτέ πια.
Αυτές οι γραµµές γράφονται για να τονίσουν πως εννοούν και εκ-
φράζουν τα παιδιά την αγάπη, στα τρία αυτά συµβάντα, πριν παρα-
συρθούν κι αυτά από τα ρεύµατα της νέας εποχής...»

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 26

 Τέλος
Επιλογής Κειµένων
Γιώργου Εχέδωρου
∆εκαετίας 1990

www.mikres-ekdoseis.gr Giorgos Echedoros - All Rights Reserved Σελίδα 26