DENDROFLORA PARKOVA VRNJAKE BANJE - BOGATA RIZNICA BILJNIH VRSTA Dr Ljiljana Vujkovi1, Dragana Gruji-arevi2, dpl.ing.pejz.arh.

, Branislav arevi3, dipl.ing um. 1) umarski fakultet, Beograd, 2 i 3) JKP Beli izvor, Vrnjaka Banja Objavljeno: V simpozijum o flori jugoistone Srbije, Zajear 6.,7. i 8. 1997. Apstract: Cilj rada je utvrivanje dendrolokog sastava parkova u Vrnjakoj Banji, koji su osnov celokupnog banjskog zelenila. Istraivanja su vrena u centralnim banjskim parkovima, koji obuhvataju prostor na povrini od 23,10 ha. U detaljnom snimanju i valorizovanju, izvrenom u periodu 1991-95. godina od strane stru njaka pejzane arhitekture i umarstva RO "Beli izvor" iz Vrnja ke Banje, valorizovane su sve jedinke drvenastih vrsta sa vie istraivanih parametara. Na osnovu ovih analiza konstatovana je velika raznovrsnost u biljnom fondu, razli ito procentualno uee pojedinih vrsta, njihov kvalitet, odnosno prilagodljivost uslovima sredine istraivanog podruja. Takoe je utvreno procentualno uee alohtonih i autohtonih biljnih vrsta i stepen dekorativnosti, kao jedan od zna ajnih parametara za budua projektovanja zelenih povrina Vrnjake Banje. 1.Uvod Razvoj banja, kao i niza turistikih naselja, postavlja kao osnovni zadatak zatitu postojee vegetacije (postojeeg zelenila, uma i svih prirodnih ostataka umskih ekosistema), njeno stalno podizanje i odravanje. Kako se mnoge nae banje, pa i Vrnjaka Banja, poele ureivati krajem prolog i poetkom ovog veka i imaju skoro stogodinju istoriju, to se u prvom redu namee problem njihove rekonstrukcije, to podrazumeva istraivanje osnovne strukture banjskog parka, a to su biljni elementi. Parkovi, koji su se najpre formirali oko izvorita mineralnih voda, i danas predstavljaju glavne i najzna ajnije zelene povrine, koje treba sauvati od eventualne neopravdane urbanizacije ili degradacije i propadanja usled nesprovoenja dovoljnih mera nege. 2. Cilj i metod rada Cilj rada je da se sauvaju sve funkcije starog jezgra parka u Vrnja koj Banji, koje se prvenstveno ostvaruju kroz njegov bogat biljni fond. Da bi se to due sa uvao izgled i kvalitet parka i izbegle nagle promene nastale zahvatom eventualne totalne rekonstrukcije pristupilo se detaljnom istraivanju postojeeg stanja dendroflore sa formiranjem baze podataka, koja e u svakom momentu pruati adekvatne podatke za praenje zdravstvenog stanja svake jedinke i za sprovoenje potrebnih mera nege. U ovom radu e biti predstavljen deo tog istraivanja, koji e da prikae ukupan dendrofond parkova u centralnom delu Banje. Snimanje je izvreno u dve faze, od kojih je prva faza definisala odreene taksacione parametre: naziv taksona, visina stabla, prsni prenik debla, prenik kronje, ocena zdavstvenog i estetskog stanja. Snimanje je izvreno u periodu od 1991. do 1993. godine od strane strunjaka pejzane arhitekture i umarstva RO "Beli izvor" iz Vrnja ke banje, kako kartografski, tako i kroz bazu podataka. Podaci su kasnije obraeni u periodu 1994-95. god. i jedan deo njih bie prezentiran u ovom radu. Da bi stekli jasnu sliku o odnosu unete vegetacije prema prirodnoj okolini istraen je odnos alohtonih i autohtonih vrsta sa njihovim stepenom dekorativnosti, kao zna ajnim parametrom u projektovanju zelenih povrina. 3. Rezultati rada sa diskusijom Dendrofloru gradova i banja Srbije, uglavnom sa ekoloko-floristike strane, prouavao je vei broj istraivaa (Pani, 1871, 1874; Adamovi, 1897, 1909; Jovanovi, 1948, 1950, 1969, 1987, Tucovi, 1957, 1965, 1994; Vukievi, 1976, 1977; Puri, 1992; Lazarevi, 1978; i mnogi drugi. Vrlo znaajna istraivanja u

oblasti dendroflore ostvarena su i u Vrnjakoj Banji, upravo na najveim i najznaajnijim zelenim povrinama - banjskim parkovima. Ova istraivanja e utvrditi floristiki sastav parkova, njegovog odnosa prema uslovima sredine i veze sa prirodnom vegetacijom u okolini. To, pre svega, treba da uputi budu e projektante novih zelenih povrina ili pri rekonstrukciji postojeih, na pravilan izbor biljnih vrsta, njihovih osnovnih gradivnih elemenata. 3.1. Podizanje banjskog parka i kasnije ureenje Da bi utvrdili starost biljnih vrsta, njihov izbor, dekorativnost i vitalnost neophodno je istraiti vreme nastanka ovih parkovskih povrina i uslove sredine Banje, jer oni direktno utiu na vitalnost i kvalitet biljnog fonda, a na taj nain i samog parka. Zaetak banjskog parka vezuje se za 1888. godinu, na prostoru desne obale tada jo neregulisane Vrnjake reke, kada je predstavljao glavno banjsko etalite. Meutim, 1892. godine Franc Vinter je izradio prvi projekat za osnivanje banjskog parka. Ve sledee godine poinje realizacija projekta na prostoru oko kupatila. Prvo su zasaeni crni borovi, drvored lipa uz stazu za etnju pored Vrnja ke reke, ostavljeni samonikli cerovi, a neto kasnije donete jele sa Goa i zasaene, kao i platani i divlji kestenovi. Posle I svetskog rata park je rekonstruisan, regulisano korito Vrnja ke reke i podignuti drvoredi lipa du obe obale reke. Tada je park obogaen znatnim brojem vrsta, me kojima se istiu mnoge egzote. Prema ovom kratkom istorijskom pregledu nastanka parka moe se zaklju iti da su najstarija stabla starosti od 110-120 godina, a da je veina stabala starosti izmeu 80 - 90 godina. Naravno, ovo se odnosi na deo parka pored Vrnjake reke, dok je deo parka pored mineralnih izvora Slatina i Jezero kasnije nastao, pa su i stabla neto mlaa. 3.2. Stanini uslovi Lokacija banjskih parkova, koji predstavljaju istraivano podruje, nalazi se u centralnom delu Banje, koji obuhvata prostor od ua Lipovake u Vrnjaku reku do izvora hladne mineralne vode "Snenik" i prostor oko mineralnih izvora "Jezero" i "Slatina", na povrini od 23,10 ha, na prosenoj nadmorskoj visini od 230 m. Banju okruuju umovita uzvienja koja prelaze u ume planine Go, a prema Banji se blagim padinama sputaju u dolinu Zapadne Morave. Zbog specifine konfiguracije terena i umovitog okruenja lokalna klima ima osobine subhumidne klime vlanijeg tipa. Ovo je prelazni tip od suve klime koja ide dolinom June i Velike Morave, prema humidnoj klimi planinskih masiva centralne Srbije. Ovakva klima ukazuje na manje temperaturne ekstreme, ree i kratkotrajne sune periode i proseno dugotrajne periode sa kiom. Zato je prosena godinja relativna vlanost vazduha prilino visoka i iznosi 79,2%. Prosena godinja suma padavina je 908,4 mm. Ovakav klimat Banje i okoline veoma povoljno utie na vegetaciju, na uspeno gajenje velikog broja biljnih vrsta, tako da su se u parkovima prilagodile mnoge alohtone vrste. U najniim delovima podruja Banje, sem ueg priobalnog dela kraj reke, gde se javljaju razvijeni aluvijumi, nalaze se izvesni stupnjevi razvoja aluvijalnih pararendzina, gde ih na nekim mestima smenjuje smonica. Zemljini uslovi du Vrnjake reke u znatnoj meri su antropogeno izmenjeni, o emu svedoe i istorijski podaci, koji kau da je banjski inenjer Vinter jo 1892. godine predloio da se otkupe neki privatni placevi i s jedne i druge strane reke da bi se na njima podigli putevi, zgrade i parkovi. Zemljite pored reke namenjeno za park prvo bi moralo da se prekopa do dubine od 1,2 metara, da se oisti od kamenja i nanosa, a zatim da se sa druge strane donese sloj plodne zemlje (Sotirovi, 1988). Kao posledica nanoenja raznorodnog zemljinog supstrata mogu se na pojedinim vrstama zapaziti neke nepravilnosti u rastu korena, to se odrazilo i na fiziolokom slabljenju same biljke. U ovakvim uslovima povoljne klime i zemljita uz stalno odravanje i negovanje biljnih elemenata u parkovskoj teritoriji, uz veliku brigu ekih batovana o kompoziciji i dopuni parka, danas je ostao veliki broj biljnih vrsta.

3.3. Raznovrsnost dendroflore Analiza registrovane dendroflore banjskih parkova U detaljnom snimanju postojeeg stanja formiran je katastar javnih zelenih povrina, sa mnogobrojnim podacima, koji nam iscrpno govore o celokupnoj dendroflori banjskih parkova. Pored mnogih autohtonih vrsta, koji se istiu dekorativnim karakteristikama i vitalnou, kao to su: jela, lipa, crni bor, klen, hrast, javor, jasen i dr. park je bogat retkim vrstama, a naroito egzotama: Tsuga canadensis, Carr., Picea albertiana Stew.-Brown; Libocedrus deccurens, Torey; Cryptomeria japonica D.Don.; Picea pungens var. Kosteri, Beiss; Picea glauca var. Albertina f.Conica; Sophora japonica var. pendula, Lond i dr. U parku Banje zabeleeno je ukupno 165 drvenastih vrsta, varijeteta i kultivara drvea i iblja, od ega je 38 vrsta etinarskog drvea, 68 vrsta listopadnog drvea, 5 vrsta etinarskog iblja, 9 - zimzelenog i 40 vrsta listopadnog iblja, 1 povijua i 4 sorte rua. Prema tabeli 2, od ukupno evidentiranih 10.371 biljaka iz svih analiziranih kategorija drvenastih vrsta, na autohtone vrste odpada 5209 individua ili 50,23%, na alohtone - 4637 ili 44,71% i na kultivare 525 individua ili 5,06%. etinarsko drvee je zastupljeno sa 38 vrsta i ukupno 999 stabala ili 9.63% od ukupnog broja jedinki drvenastih vrsta. Brojno su najvie zastupljene autohtone vrste sa 557 jedinki ili 55.76 %, zatim alohtone sa 356 ili -35.63% i kultivari sa 86 jedinki ili 8.61%. Prema tabeli 1., autohtonih etinara je zastupljeno 7 vrsta, alohtonih - 19 i kultivara -12. Od autohtonih etinara uglavnom dominiraju dve vrste: Pinus nigra (24.52%) i Abies alba (17.94%). Od alohtonih vrsta su najzastupljenije Abies nordmanniana Spach, sa 78 inndividua ili 7.81% i Chamaecyparis lawsoniana Parl. sa 70 individua ili 7.01%. Srednja ocena estetskih kvaliteta je 3.31, a zdravstvenog stanja je 3.22. Skoro 79% etinarskih vrsta drvea dobro uspeva u postojeim uslovima sredine, jer njihovo zdravstveno stanje ima ocenu preko 2.5, dok je veu od pomenute ocene u pogledu dekorativnosti dobilo 84.2% etinarskog drvea. Ovo nam govori da veina vrsta u Vrnjakoj Banji mogu da rastu i da se uspeno koriste u buduim reenjima zelenih povrina.

Kategorije zelenila Visoki etinari Visoki liari Polegli I niski etinari Zimzeleno iblje Listopadno iblje Puzavice (povijue) Rue Ukupno:

Aloh- Aloh- Autoh- Autoh- Kultivar Kulti- Ukupno Ukupno tona tona tona tona kom. var kom. % kom. % kom. % % 356 35.63 557 55.76 86 8.61 999 9.63 170 7.51 1918 84.75 175 7.74 2263 21.82 436 91.21 0 0.00 42 8.79 478 4.61 645 48.46 671 50.41 15 1.13 1331 12.83 615 23.85 1757 68.13 207 8.02 2579 24.87 0 0.00 13 100.00 0 0.00 13 0.13 2415 89.18 293 10.82 0 0.00 2708 26.11 4637 44.71 5209 50.23 525 5.06 10.371 100.00

Listopadno drvee je zastupljeno ukupno sa 2263 stabala ili sa 21.82% od ukupno svih individua dendroflore. Autohtonih vrsta je 27 sa ukupno 1918 stabala ili 84,75%, alohtonih - 22 sa 170 stabala ili 7.51% i 9 kultivara sa ukupno 175 individua ili 7.74%. Od autohtonih vrsta dominiraju lipe: Tilia argentea sa 798 jedinki ( 35.26%), Tilia parvifolia sa 246 jedinki (10.87%) i Tilia grandifolia sa 223 jedinki (9.85%). Srednja ocena estetskih kvaliteta je 3.11, a zdravstvenog stanja - 2.98. Od ukupno evidentiranih 68 taksona liarskog drvea odlinu vitalnost (ocena preko 4.5) su pokazala 6 (8.8%), vrlo dobru (od 3.5-4.5) 12 (17.7%), zadovoljavajuu (od 2.5-3.5) 27 (39.7%), dok je nezadovoljavajue vitalnosti (ispod 2.5) 23 taksona (33.8%). Dekorativnost kod liarskih vrsta prikazana je sledeim vrednostima: odlinu ocenu ima 8

vrsta (11.77%), vrlo dobru -17 (25%), zadovoljavajuu 27 (39,7%) i nezadovoljavajui izgled 16 (23.53%). ta je uzrok ovako velikom procentu individua loeg zdravstvenog stanja, a samim tim i nezadovoljavajue dekorativnosti? Analizirajui tabelu 1. moe se zakljuiti da loe zdravstveno stanje i dekorativnost ne zavise u ovom sluaju od vrste drvea, ve najee od njihovog poloaja u grupi, da li su ugroene okolnim vrstama, ili su neadekvatno negovane, odnosno napadnute raznim entomolokim uzronicima ili fitopatolokim obolenjima, pa je dolo do njihove degradacije. Polegli i niski etinari su zastupljeni sa 5 vrsta ili ukupno 478 jedinki, to predstavlja 4.61% od ukupnog broja individua dendroflore. Alohtona vrsta Juniperus horisontalis Mnch. je najzastupljenija sa 436 jedinki ili 91.21% i 42 primeraka kultivara ili 8.79%. Srednja ocena estetskih kvaliteta i zdravstvenog stanja je 3.42. Zimzeleno iblje je zastupljeno sa 9 vrsta, od kojih su 6 alohtonih, 1 autohtona i 2 kultivara. Zastupljeno je sa ukupno 1331 primeraka ili 12.83% od ukupnog broja individua drvenastih vrsta, od ega je alohtonih vrsta 645 jedinki ili 48.46%, autohtonih - 671 ili 50.41% i kultivara 15 jedinki ili 1.13%. Od vrsta je najvie zastupljen Prunus laurocerasus L. sa 50.41% i Evonymus japonica Thun. sa 33.81%. Srednja ocena estetskih kvaliteta je 2.82, a zdravstvenog stanja - 2.81. Listopadno iblje je predstavljeno sa 40 vrsta, od ega je 13 autohtonih vrsta ili 32.5%, 20 alohtonih ili 50% i 7 kultivara ili 17.5%. Po broju komada procentualna zastupljenost daje prednost autohtonim vrstama sa 1757 jedinki ili 68.13%, alohtonih je 615 ili 23.85% i 207 jedinki kultivara ili 8.02%. Najzastupljenija vrsta je Ligustrum vulgare L. sa 1658 individua ili 64.29% i Philadelphus coronarius L. sa 342 individue ili 13.26%. Srednja ocena estetskih kvaliteta je 2.94, a zdravstvenog stanja - 2.98. Puzavice su zastupljene sa 1 autohtonom vrstom i 13 individua, to predstavlja samo 0.13% od ukupnog broja individua svih kategorija zelenila. Srednja ocena estetskih kvaliteta i zdravstvenog stanja je 2.80. Rue su zastupljene sa 3 sorte i 1 divljom vrstom u ukupnom broju jedinki - 2708 ili 26.11% od ukupnog broja individua dendroflore. Srednja ocena estetskih kvaliteta i zdravstvenog stanja je 2.67. 3.4. Znaaj njihovih dekorativnih karakteristika Ono to parkove u Banji ini naroito privlanim i interesantnim su: lep i pravilan uzrast stabala, skladne kombinacije oblika i boja parkovske flore, pravilan oblik kronji i dosta dobro zdravstveno stanje stabala veine vrsta parkovskog drvea. Posebno je veliko bogatstvo egzota i kultivara, koji su u parkovima Vrnja ke Banje saeni upravo zbog svojih dekorativnih osobina: specifinog habitusa, interesantne boje, lepih cvetova ili plodova i drugih karakteristika, koje su opredelile njihovo ire korienje u parkovskim kompozicijama. Njihova dekorativnost je zastupljena u svakom godinjem dobu. Jesen se posebno karakterie interesantnim koloritom, ali i u prolee je on u velikoj meri prisutan (sl. 1 i 2). U toku zime se istiu pored etinara i pojedine forme liarskog drvea, na primer, alosna forma sofore i drugih vrsta (sl.3). U celini parkovi Vrnja ke banje su zbog svojih biljnih elemenata veoma privlani, atraktivnih kompozicionih reenja, a predstavljaju pravu riznicu za nauna vegetacijska istraivanja. 4. Zakljuci Na prostoru od 23,10 ha banjskih parkova, zapoetih sa podizanjem jo krajem prolog veka, rastu uspeno 165 vrsta, varijeteta i ukrasnih formi drvea, bunja, povijua i rua. Mnoge od ovih vrsta su autohtonog porekla, ali je mnogo vie egzota, koje su donete iz raznih delova sveta ili su selekcijom formirani novi varijeteti i forme. Analiza zdravstvenog stanja i dekorativnosti ukazuje na neophodnost odreenih intervencija u pogledu nege i sanacije njihovog postojeeg stanja. Da bi sauvali stilsku koncepciju parka u intervencijama treba biti obazriv, ali ne treba izbegavati uklanjanje oteenih, obolelih, potitenih i deformisanih primeraka. Glavni putokaz pri izboru biljnih vrsta za dopunu parkova u Vrnja koj Banji, kao i za podizanje drugih zelenih povrina bie pozitivno ocenjene vrste u ovom istraivanju, odnosno u prvom redu e se favorizovati one vrste, varijeteti i forme koje su pokazale odlinu i vrlo dobru vitalnost i dekorativnost. Znaaj ovakvog istraivanja i formiranja katastra ukupnog postojeeg stanja je nesumljivo veoma

veliki, jer omoguuje uvid u ceo biljni fond javnog zelenila, u njegovo zdravstveno stanje, to rezultira pravovremene mere na otklanjanju obolelih i degradiranih biljaka, kao i na pravilnu orijentaciju pri zameni uklonjenih individua.

5. Literatura Gruji-arevi,D., Petkovi,D. (1995): Analiza stanja parkova u Vrnja koj Banji i predlozi za njihovu rekonstrukciju, Monografija: Banjska i klimatska mesta Jugoslavije, Savez inenjera i tehniara Srbije, Beograd. Jovanovi,B. (1969): Neke dendroloke primedbe na bioloku osnovu GUP-a Vrnja ke Banje, Hortikultura br.4, Split. Jovanovi,B., Vukievi, E., akonovi,F. (1987): Dendroflora gradova Srbije, Zbornik radova sa nau nog skupa Uloga pejzane arhitekture u razvoju i ureivanju zemlje, umarski fakultet, Beograd. Lazarevi,S. (1978): Dendroflora Aranelovca i okoline, magistarski rad, umarski fakultet, Beograd. Marinkovi,P., Gruji-arevi,D., Petkovi,D. (1994): Tehnika dokumentacija:Manuali valorizacije postojee vegetacije snimljenog stanja postojeeg dendrofonda parkova Vrnjake Banje, JP Beli izvor, Vrnjaka Banja. Pani,J. (1871): umsko drvee i iblje u Srbiji, Glas. Srp.uenog drutva, knj.XXX, Beograd. Puri,D. (1992): Dendroflora urbanih ekosistema zapadnog Pomoravlja, magistarski rad, umarski fakultet, Beograd. Sotirovi,M. (1988): Vrnjaka banja - prilozi za istoriju, Vrnjaka banja. Tucovi,A., ujovi,K. (1957): Uticaj niskih temperatura na alohtonu dendrofloru Beograda i okoline, Zatita bilja br. 39-40, Beograd. Vujkovi, Lj. (1995): Osnovni zadaci u pejzanom planiranju i projektovanju banjskih i klimatskih podru ja, Monografija: Banjska i klimatska mesta Jugoslavije, Savez inenjera i tehniara Srbije, Beograd. Vukievi, E., Mijanovi,O. (1977): Osvrt na floristiki sastav Banje Koviljae, Glas. umarskog fak., serija C, br.51, Beograd.

Rezime DENDROFLORA PARKOVA VRNJAKE BANJE - BOGATA RIZNICA BILJNIH VRSTA Dr Ljiljana Vujkovi1, Dragana Gruji-arevi2, dpl.ing.pejz.arh., Branislav arevi3, dipl.ing um. 1) umarski fakultet, Beograd, 2 i 3) JKP Beli izvor, Vrnjaka Banja Cilj rada je utvrivanje dendrolokog sastava parkova u Vrnjakoj Banji, koji su osnov celokupnog banjskog zelenila i veza sa umovitim zaleem Goa. Istraivanja su vrena u centralnom banjskom parku, koji obuhvata prostor od ua Lipovake u Vrnjaku reku do izvora hladne mineralne vode "Snenik" i prostor oko mineralnih izvora "Jezero" i "Slatina", na povrini od 23,10 ha. U detaljnom snimanju i valorizovanju, izvrenom u periodu 1991-95. godina od strane strunjaka pejzane arhitekture i umarstva RO "Beli izvor" iz Vrnja ke Banje, valorizovane su sve jedinke drvenastih vrsta sa vie istraivanih parametara: naziv vrste, visina stabla, prsni prenik debla, prenik kronje, zdavstveno i estetsko stanje. Na osnovu ovih analiza konstatovana je velika raznovrsnost u biljnom fondu, razliito procentualno uee pojedinih vrsta, njihov kvalitet, odnosno prilagodljivost uslovima sredine istraivanog podruja. Takoe je utvreno procentualno uee alohtonih i autohtonih biljnih vrsta i stepen dekorativnosti, kao jedan od znaajnih parametara za budua projektovanja zelenih povrina Vrnjake Banje.

Biljne vrste u parku Vrnjake Banje

Grupa Naziv vrste Alohtona Autohtona Kultivar Sumar % Srednja estetska ocena 2.00 5.00 2.00 2.00 1.00 1.00 1.00 5.00 2.00 3.67 3.00 3.00 1.67 2.40 4.40 2.30 3.88 4.00 3.40 2.40 2.44 3.29 3.47 2.60 4.00 3.60 4.00 2.00 3.67 3.00 4.00 3.00 Srednja zdravstvena ocena 2.00 5.00 2.00 2.00 2.00 1.00 3.00 5.00 2.00 3.50 3.11 3.00 1.67 2.40 4.40 2.33 3.75 4.00 3.40 2.40 2.48 3.14 3.41 2.61 4.00 3.60 4.00 1.95 3.67 3.00 4.00 3.00

Listopadno iblje

Amorfa fruticosa L. Berberis thunbergii DC. Berberis vulgaris L. Cornus alba L. Cornus mas L. Cornus sanguinea L. Corylus avellana L. Corylus avellana var. atropurpurea Winkl. Crategus oxycantha L. Crategus oxycantha var. rubra plena L. Cydonia japonica Pers. Deutzia crenata Sieb. et Zucc. Deutzia gracilis Sieb. et Zucc. Deutzia scabra Thunb. Forsythia europea Deg. et Bald. Forsythia intermedia Zab. Hibiscus syriacus L. Hydrangea arborescens L. Kolkwitzia amabilis Graebn. Ligustrum vulgare L. Lonicera tatarica L. Lonicera xylosteum L. Magnolia soulangeana Soul. Philadelphus coronarius L. Philadelphus latifolius Schrad. Philadelphus microphyllus Gray . Ptelea trifoliata L. Sambucus racemosa L. Spirea arguta Zbl. Spirea chamaedryfolia L. Spirea douglasii Hook. Spirea japonica L.

1 1 17 2 1 5 1 1 1 6 13 3 3 13 5 58 12 1 8 1658 62 35 20 342 2 34 1 20 9 1 1 14

1 1 17 2 1 5 1 1 1 6 13 3 3 13 5 58 12 1 8 1658 62 35 20 342 2 34 1 20 9 1 1 14

0.01% 0.01% 0.16% 0.02% 0.01% 0.05% 0.01% 0.01% 0.01% 0.06% 0.13% 0.03% 0.03% 0.13% 0.05% 0.56% 0.12% 0.01% 0.08% 15.99% 0.60% 0.34% 0.19% 3.30% 0.02% 0.33% 0.01% 0.19% 0.09% 0.01% 0.01% 0.13%

Listopadno iblje Total Polegli i niski etinari

Spirea opulifolia L. Spirea vanhouttei Zbl. Symphoricarpus orbiculatus Moench. Syringa vulgaris var. plena Ond. Tamarix pentandra Pall. Tamarix tetrandra Pall. Viburnum lantana L. Viburnum opulus var.sterile D. C. Listopadno iblje Total Juniperus horizontalis Mnch.

35 106 58 8 2 1 10 615 436 5 35 1 1 42 13 13 154 1521 293 740 2415 1 1 78 5 3 70 5 4 2 9 7 1 293 179 1757 8 207

35 106 58 8 2 1 10 8 2579 436 5 35 1 1 478 13 13 154 1521 293 740 2708 179 1 1 78 5 3 70 5 4 2 9 7 1

0.34% 1.02% 0.56% 0.08% 0.02% 0.01% 0.10% 0.08% 24.87% 4.20% 0.05% 0.34% 0.01% 0.01% 4.61% 0.13% 0.13% 1.48% 14.67% 2.83% 7.14% 26.11% 1.73% 0.01% 0.01% 0.75% 0.05% 0.03% 0.67% 0.05% 0.04% 0.02% 0.09% 0.07% 0.01%

2.89 2.67 2.24 2.71 2.00 2.00 5.00 4.00 2.94 2.75 4.33 5.00 1.00 4.00 3.42 2.80 2.80 2.75 2.94 3.00 2.00 2.67 3.18 2.00 3.00 3.31 5.00 2.67 2.84 3.20 3.25 3.50 2.44 5.00 3.00

2.89 2.69 2.24 2.71 2.00 2.00 4.00 3.88 2.98 2.75 4.33 5.00 1.00 4.00 3.42 2.80 2.80 2.75 2.94 3.00 2.00 2.67 3.25 3.00 3.00 3.33 5.00 2.00 2.84 3.20 3.00 2.00 2.44 4.71 3.00

Juniperus media var. pfitzeriana f. aurea van Melle. Juniperus sabina var. tamariscifolia Ait. Juniperus squamata var. meyeri Buch. Thuja occidentalis var. globosa Polegli i niski etinari Total Puzavice (povijue) Lonicera caprifolia L. Puzavice (povijue) Total Rue Rosa floribunda hort. (sorta: Lili Marlenkordes.) Rosa polyantha Carr. Rosa sp. Rosa thea hybrida hort. (sorta: Crimson Glory Kordes.) Rue Total Visoki etinari Abies alba Mill. Abies concolor Engelm. Abies grandis Lindl. Abies nordmanniana Spach. Cedrus atlantica Man. Cedrus atlantica var. argentea Murr. Chamaecyparis lawsoniana Parl. Chamaecyparis lawsoniana var. Alumii Kruss. Cryptomeria japonica D. Don. Juniperus virginiana var. glauca Carr. Larix europae Lam. Libocedrus decurrens Torr. Picea abies var. compacta Nash.

436

Picea abies var. gregoryana Gord. Rehd. Picea ajanensis Fisch. Picea albertina Stewardson - Brown Picea excelsa Link. Picea excelsa var. pendula Nash. Picea excelsa var. viminalis Casp. Beissn. Picea glauca var. albertina f. conica Rehd. Picea omorika Pani Picea orientalis (L.) Link. Picea pungens Engelm. Picea pungens var. glauca Beiss. Picea pungens var. kosteri Bess. Pinus nigra Arn. Pinus peuce Gris. Pinus silvestris L. Pinus strobus L. Pseudotsuga taxifolia Britton. Taxodium distichum Rich. Taxus baccata L. Thuja occidentalis L. Thuja occidentalis var. columna Thuja occidentalis var. rosenthalii Thuja orientalis L. Thujopsis dolabrata Sieb. et Zucc. Tsuga canadensis Carr. Visoki etinari Total Visoki liari

2 3 8 55 1 10 6 9 4 4 22 21 245 1 55 67 13 41 13 31 1 12 6 1 3 356

557 27

86

2 3 8 55 1 10 6 9 4 4 22 21 245 1 55 67 13 41 13 31 1 12 6 1 3 999 27 13 11 2 1 58 31 1 20 2

0.02% 0.03% 0.08% 0.53% 0.01% 0.10% 0.06% 0.09% 0.04% 0.04% 0.21% 0.20% 2.36% 0.01% 0.53% 0.65% 0.13% 0.40% 0.13% 0.30% 0.01% 0.12% 0.06% 0.01% 0.03% 9.63% 0.26% 0.13% 0.11% 0.02% 0.01% 0.56% 0.30% 0.01% 0.19% 0.02%

2.00 3.33 3.38 2.67 4.00 3.20 3.67 4.44 2.00 4.75 2.82 3.19 2.89 4.00 2.38 3.30 3.62 3.56 2.85 1.77 5.00 3.83 1.50 5.00 4.33 3.31 2.41 2.38 2.82 4.50 3.00 3.22 2.90 3.00 3.20 3.50

2.00 3.33 3.50 2.76 4.00 3.20 3.17 4.67 2.25 4.75 2.82 2.95 2.76 4.00 2.33 3.25 3.46 3.56 2.85 2.00 4.00 3.58 1.50 5.00 4.00 3.22 2.44 2.38 2.73 3.50 2.00 3.05 2.90 3.00 3.00 3.50

Acer campestre L. Acer dasycarpum Ehrh. Acer negundo L. Acer negundo var. argenteovariegatum Hort. Acer negundo var. aureovariegatum Wesm. Acer platanoides L. Acer platanoides var. globosum L. Acer platanoides var. grimson king Acer pseudoplatanus L. Acer pseudoplatanus var. atropurpureum Spath.

13 11 2 1 58 31 1 20 2

Aesculus carnea Hayne. Aesculus hippocastanum L. Ailanthus glandulosa Desf. Betula verrucosa Ehrh. Carpinus betulus L. Catalpa bignonioides Walter. Cerasus avium Moench. Cerasus serrulata var. kiku-shidare sakura Corylus colurna L. Fagus silvatica L. Fagus silvatica var. atropurpurea Winkl. Fraxinus angustifolia Vhl. Fraxinus excelsior L. Fraxinus excelsior var. monophylla Desf. Fraxinus excelsior var. pendula Dit. Fraxinus ornus L. Gleditschia triacanthos L. Juglans cinerea L. Juglans regia L. Laburnum anagyroides Med. Malus floribunda Van Houtte. Malus halliana Koehne. Malus pumila var. niedzwetzkyana Mill. Morus alba L. Morus alba var. pendula Dipp. Ostrya carpinifolia Scop. Paulownia tomentosa Steva. Platanus acerifolia Willd. Platanus occidentalis L. Populus alba L. Populus nigra L. Populus nigra var. pyramidalis Spach. Populus tremula L. Prunus cerasifera Ehrh. Prunus insittita Jusl. Prunus persica Batsh. Prunus pissardii Carr.

3 157 2 42 21 33 7 21 3 2 3 13 210 2 7 11 2 5 1 2 1 2 2 2 9 1 5 72 2 1 2 4 5 3 1 1 12

3 157 2 42 21 33 7 21 3 2 3 13 210 2 7 11 2 5 1 2 1 2 2 2 9 1 5 72 2 1 2 4 5 3 1 1 12

0.03% 1.51% 0.02% 0.40% 0.20% 0.32% 0.07% 0.20% 0.03% 0.02% 0.03% 0.13% 2.02% 0.02% 0.07% 0.11% 0.02% 0.05% 0.01% 0.02% 0.01% 0.02% 0.02% 0.02% 0.09% 0.01% 0.05% 0.69% 0.02% 0.01% 0.02% 0.04% 0.05% 0.03% 0.01% 0.01% 0.12%

3.67 3.43 4.00 3.60 3.00 3.03 2.86 4.86 4.33 4.50 4.67 3.62 3.26 3.50 3.00 2.00 5.00 3.20 2.00 4.00 2.00 2.00 2.50 1.00 2.56 2.00 3.20 3.51 2.50 1.00 3.50 3.25 3.80 2.00 2.00 5.00 3.58

3.33 3.38 4.00 3.62 3.00 2.79 2.57 4.76 3.67 4.50 4.00 3.38 3.25 2.50 2.86 2.00 4.50 3.20 2.00 4.00 2.00 2.00 2.00 1.50 2.44 2.00 3.20 3.29 2.50 1.00 3.50 3.00 3.60 2.00 2.00 5.00 3.50

Quercus cerris L. Quercus conferta Kit. Quercus pedunculata Ehrh. Quercus pedunculata var. fastigiata Lam. Quercus rubra Dur. Robinia hispida L. Robinia pseudoacacia L. Robinia pseudoacacia var. pyramidalis Pep. Robinia pseudoacacia var.inermis Kirchn. Salix alba var. vitellina f. pendula Rehd. Sophora japonica L. Sophora japonica var. pendula Loud. Sorbus aucuparia L. Sorbus torminalis Cr. Tilia argentea Desf. Tilia grandifolia Ehrh. Tilia parvifolia Ehrh. Ulmus campestris L. Ulmus effusa Willd. Ulmus montana var.pendula Kirch. Ulmus montana With. Visoki liari Total Zimzeleno iblje Buxus sempervirens L. Cotoneaster dammeri Schneid. Cotoneaster horizontalis Dcne. Evonimus japonica Thun. Evonimus japonica var. microphyllus Lonicera nitida Wilson. Mahonia aquifolium Nutt. Prunus laurocerasus L. Prunus laurocerasus var. schipkaensis Pilip. Zimzeleno iblje Total Sveukupno

48 1 4 2 1 2 26 2 9 8 12 9 1 6 798 223 246 4 16 6 170 76 40 56 450 1 22 671 645 4637 671 5209 14 15 525 1 1918 175

48 1 4 2 1 2 26 2 9 8 12 9 1 6 798 223 246 4 16 6 1 2263 76 40 56 450 1 1 22 671 14 1331 10371

0.46% 0.01% 0.04% 0.02% 0.01% 0.02% 0.25% 0.02% 0.09% 0.08% 0.12% 0.09% 0.01% 0.06% 7.69% 2.15% 2.37% 0.04% 0.15% 0.06% 0.01% 21.82% 0.73% 0.39% 0.54% 4.34% 0.01% 0.01% 0.21% 6.47% 0.13% 12.83% 100.00%

3.25 3.00 4.25 4.50 4.00 3.00 1.69 2.00 1.89 3.75 2.58 4.78 2.00 3.83 2.86 2.71 2.57 2.75 2.88 3.50 2.00 3.11 3.22 3.00 4.13 2.00 3.00 1.00 2.14 3.25 3.60 2.82 3.10

3.21 3.00 3.75 4.50 4.00 3.00 1.92 2.00 2.22 2.88 2.58 4.56 2.00 3.50 2.81 2.69 2.55 2.75 3.00 3.50 2.00 2.98 3.22 3.00 4.13 2.00 3.00 1.00 2.00 3.27 3.70 2.81 3.03