“PURO NA LANG AKO, AKO, AKO!

”
Isang pananaliksik papel tungkol sa Single Parenthood

Isang pananaliksik papel na ipinapasa nina Maricar G. Anastacio, Jessica

Cathrine C. Feria, Samantha Isabelle Garcia, Patricia Angela C. Leong at
Theresa Anne Nadine B. Lichauco mula sa BSN I-7, Kolehiyo ng Narsing
(TA: 2008-2009), Unibersidad ng Santo Tomas sa patnubay ni Gng. Zendel
M. Taruc, M.Ed.

Panimula
Ang pamilya ay isang bahagi sa buhay ng tao na hindi kailanman mababago
sa mundo. Ang ating ama, ina at mga kapatid ay hindi mapapalitan ng sinuman.
Malaki ang impluwensiya ng pamilya sa ating buhay. Pamilya man ang itinuturing na
pinakamaliit na yunit ng isang pamayanan, sila ang humuhubog sa ating pagkatao.
Sila rin ang unang nagpaparamdam sa atin ng pagmamahal, kasiyahan at
kalungkutan. Ang pangkaraniwang depinisyon ng pamilya ay isang grupo ng mga
tao na binubuo ng ama, ina at mga anak kung saan ang bawat isa ay pinagbubuklod
ng pagmamahal. Sa paglipas ng panahon, maraming nang pagbabago ang
nagaganap sa mga pamilya sa buong mundo. Marami na ang mga pamilyang
nagkakawatak-watak kaya’t patuloy ang pagtaas ng bilang ng mga pamilyang
binubuo na lamang ng mga anak at iisang magulang.
(www.answers.com/topic/family)

Ang mga single parent ay humaharap sa maraming pagsubok. Kasama na sa

mga suliraning ito ang pinansiyal, emosyonal at sosyal na aspeto. Bagama’t
mahirap ang pagiging isang single parent, mayroon din naman itong mga
magagandang naidudulot sa magulang at anak. Ang mga suliranin, epekto sa anak
at magulang at iba pang mga isyu ay siyang tatalakayin sa pamanahong papel na
ito. Nararapat lamang na mabigyan ng wastong impormasyon ang mga tao ukol dito
upang lubos na maintindihan ang sitwasyon ng mga solong magulang at ng
kanilang pamilya. (http://singleparent.about.com)

Mga Layunin ng Pag-aaral

Ang pamanahong papel na ito ay naglalayong magbigay ng karampatang
impormasyon tungkol sa iba’t ibang aspeto ng single parenthood. Una sa lahat, ang
mga mambabasa ay mabibigyan ng mga mahahalagang kaalaman tungkol sa single
parenthood tulad ng iba’t ibang uri nito at mga epekto nito sa mga magulang at sa
kanyang mga anak. Mabibigyang linaw rin ang iba pang mga posibleng isyung
kaugnay ng pagiging isang single parent. Sa kalaunan, mapagtatanto ng mga
mambabasa ang tunay na sitwasyon ng mga ganitong uri ng pamilya at maaari nila
itong gamiting gabay sa kanilang mga buhay sa hinaharap.

I. Mga Kaugnay na Babasahin / Literatura

 Ang pagiging magulang ay isang malaking responsibilidad, lalo’t higit ang
pagiging solong magulang. Tinatawag na single parent ang magulang na mag-isang
tinutustusan, pinapalaki at itinataguyod ang kanyang mga anak. Gayunpaman,
maaaring magkaiba-iba ang kahulugan ng single parenthood ayon sa mga batas na
umiiral sa iba’t ibang bansa, subalit ang mga pangkaraniwang kaso ay ang mga
magulang na diniborsyo, inabandona ng kanilang kabiyak o di kaya naman ay
nabyudo/nabyuda. Nabibilang rin dito ang mga magulang na nag-ampon o dumaan
sa prosesong artipisyal na pagpapabinhi. (http://singleparent.about.com)

Maraming suliraning kaakibat ang pagiging solong magulang o single parent.

Ayon sa isang pag-aaral, ang mga nangungunang hamon para sa kanila ay ang pag-
iisa o hindi pagkakaroon ng katuwang sa buhay, lalo’t higit kung kasabay ng
pagdadalamhati sa kawalan ng kabiyak, pagkakaroon ng mga problemang
pinansyal, paglalaan ng sapat na oras upang magampanan ng maayos ang mga
tungkulin sa anak, sa trabaho at sa mga gawaing bahay at higit sa lahat, ang
pagbuo at pangangalaga sa pangalan ng kani-kanilang mga pamilya.
(http://www.parentstoolshop.com/HTML/EffectiveSingleParenting.htm)

Sa artikulong Understanding Family Structures and Dynamics na isinulat ni

Michael Meyerhoff, EDD, inilahad ang ilang tips o patnubay sa mga single parents.
Una, mahalaga ang pagbibigay ng sapat na atensyon at pagpapakita ng
pagmamahal sa mga anak. Ayon sa kanya, maisasagawa ito sa pamamagitan ng
paglalaan ng oras at mga gawain na para sa magulang at anak o ang tinatawag na
one-to-one bonding. Napakahalaga ring ugaliing kumain kasama ng anak sa
hapagkainan araw-araw. Ito ay magsisilbing oras ng pagkukwentuhan na
makatutulong upang mapagtibay ang relasyon ng magulang at anak. Nararapat
ding ipaliwanag nang mabuti sa anak ang mga pinansyal na limitasyon at
magkaroon ng mga alituntunin sa tahanan upang mahubog ang disiplina ng bata.
Higit sa lahat, dapat maging bukas at matapat sa pagsagot sa mga katanungan ng
anak upang maiwasan ang hindi pagkakaunawaan at maresolba o maagapan ang
mga suliranin sa pagitan ng anak at magulang.
(http://health.howstuffworks.com/understanding-family-structures-and-dynamics-
ga4.htm)

Mayroon ding mga negatibong epekto sa mga bata ang pagkamulat sa

hiwalay na pamilya o broken family. Sinasabi ng mga siyentipikong higit na marami
ang mga nagiging suliranin sa mga batang pinalaki ng single parents kaysa sa mga
batang ginabayan ng parehong magulang. Ang mga hindi mabubuting bunga ay
ang pagkakaroon ng mas mataas na tyansya ng mga sumusunod: hindi pagtatapos
ng pag-aaral, pakikipagtalo sa magulang, pakikipagtalik at pagbubuntis ng maaga,
pagkalulong sa droga at alak, pagsali sa gangs, pangangailangan ng tulong ukol sa
mga problemang emosyonal, paggawa ng krimen, pagkitil ng sariling buhay at sa
hinaharap, pakikipaghiwalay rin sa asawa.
(http://health.howstuffworks.com/understanding-family-structures-and-dynamics-
ga4.htm)

Gayunpaman, hindi nangangahulugang lahat ng mga batang palaki ng solong

magulang ay babagsak sa pare-parehong kapalaran. Maaaring magkaroon ng
pagkakaiba-iba ayon sa sitwasyon. Ang mga batang naninirahan kasama ng
nabyudang ina ay magkakaroon ng ibang karanasan sa mga batang naghiwalay ang
mga magulang o hindi kinasal depende sa kasunduang napag-usapan ng dalawang
kampo. Mayroon ding mga taong nahuhubog ng maayos, nakatatapos ng pag-aaral
at lumalaking may mabuting relasyon sa kapwa sa kabila ng mga pagsubok na
dinaranas sa pagkakaroon ng single-parent families.
(http://health.howstuffworks.com/understanding-family-structures-and-dynamics-
ga4.htm)

Ilang mga batas ang ipinatupad upang mapigilan ang pagdami ng kaso ng
broken families at mahanapan ng solusyon ang mga suliraning naidudulot nito sa
mga bata at sa buong komunidad. Ang mga sumusunod ay ilan lamang sa mga
batas na ipinasa ng pamahalaan ng Estados Unidos:
• Marriage Preparation and Preservation Act
• Community-Based Marriage Skills Courses
• 10% use of TANF Surplus Funds http://z.hubpages.com/u/185341_f520.jpg

Sa pagdaan ng mga taon, mas napagtibay ng pamahalaan ang pag-

iimplementa ng mga karampatang aksyon upang puksain ang lumolobong bilang ng
broken families para maitaguyod at maliwanagan ang lahat sa kahalagahan ng
pagpapakasal. Ilang halimbawa ay ang mga sumusunod:
• Marriage Savers
• Community Marriage
• Covenants
(http://www.heritage.org/Research/Family/BG1421.cfm)

II. Paglalahad ng Sariling Pag-aaral

A. Metodolohiya

Upang maisagawa ang pamanahong papel na ito, ang pamamaraang

ginamit ng mga mananaliksik ay ang pagkalap ng mga datos mula sa mga aklat
na kaugnay ng Single Parenthood, mga magasin at pagsangguni sa mga
artikulong sumusuporta at nagbibigay ng karagdagang impormasyon sa internet
ukol sa nasabing paksa. Ang mga mananaliksik din ay nagsagawa ng panayam
sa mismong single parents at mga anak nito bilang mga respondante. Kabilang
sina Kim Ajero, Alma Ajero at Jeannie Santos sa mga sabjek na ininterbyu sa
kani-kanilang mga tahanan. Upang makuha ang pananaw ni Pancho Cabrera,
nagsagawa ang mga mananaliksik ng isang web conference gamit ang Yahoo!
Messenger. Sa panayam kay Mark Hawkins, gumamit ng questionnaire ang mga
mananaliksik bilang gabay.

B. Presentasyon, Interpretasyon at Pagsusuri ng Datos

 Sa mga panahong ito, ang mga pamilyang binubuo ng solong magulang at
mga anak ay patuloy na dumarami. Sa mga ganitong sitwasyon, and mga bata
ang siyang nahihirapang sumabay sa pagbabago ng kanilang buhay. Karamihan
sa mga batang ito ay nagkakaroon ng mga suliranin sa paaralan, mababang
pagtingin sa sarili at maagang pag-aasawa, subalit ang mga epekto sa anak na
mayroong single parent ay depende sa pagdadala ng solong magulang ng
kanyang sitwasyon. Kung nakikita ng bata na matiwasay ang kanyang magulang
matapos ang lahat, nagiging sanhi ito upang maging maganda rin ang pagdala
niya sa sitwasyon. (Gardner, J. 2008)

Ang mga susunod na

pahayag ay ilan lamang sa mga
naisagawang interbryu ng mga
mananaliksik ukol sa iba’t ibang
epektong dulot ng pagkakaroon
ng isang single parent home.

“I attribute the good things kay nanay

kasi she remained strong and never left
us alone. Kasi baka kung ibang parents,
napanghinaan na ng loob at pinamigay
na kami sa iba. Si nanay hindi nya
ginawa yun kasi strong at masipag siya.
Kahit Grade two lang ang natapos niya
at siya lang ang nagpalaki at tumustos
sa pangangailangan namin, nagawa niyang ipagtapos kami ng pag-aaral. Kumayod siya ng
mabuti para sa amin. Our basic needs ere provided and emotionally, nabigay niya yung
attention nya sa amin kaya I ended up being a good son. Despite the not-so-perfect
situation we were in, never have I had a feeling of revenge and hate kay tatay, kasi, we had
pleasant moments din naman, minsan natutulungan niya ako sa studies ko kaya malaking
bagay din siguro na dumadalaw ang parents sa anak kahit paminsan-minsan.”

Ito ang pahayag ni Pancho

Cabrera, isang anak ng solong ina
nang siya ay aming kapanayamin sa
pamamagitan ng virtual chat.
Lumaki siya bilang isang mabuting
anak, mag-aaral, kaibigan
at mamamayan. Noon ay naranasan
niyang maging physical therapist sa
Hyatt Hotel at sa kasalukuyan
naman, isa na siyang head physical
therapist sa Burj Al Arab.
Sa pag-aaral na ginawa ng
Journal of Educational Research,
lumalabas na ang epekto sa mga
batang ito ay umaayon rin sa kung ang ama o ang ina ang naiwan para
kumalinga sa kanila.
 Lingid sa paniniwala ng karamihan, ang nakalalamang na bilang ng mga
batang naiwan sa pangangalaga ng ina ay hindi naapektuhan ng masama sa
pag-aaral. Marami sa mga batang ito ay sinasabing tumataas pa ang marka sa
paaralan matapos maiwan sa ina. Marahil, ito ay bunga ng mas komportableng
pakikipag-usap sa kanilang mga ina tungkol sa kanilang mga problema kumpara
sa mga ama. (Ricciuti, H. 2004)

Bagama’t mayroon ding mga batang pinalaki ng nag-iisang ama na naging

maayos ang buhay, marami pa rin sa kanila ang hindi nakatatapos ng pag-aaral
at sa ilang pagkakataon ay maagang nakapag-aasawa. Maaaring ang dahilan
nito ay mas nahihirapan ang mga amang tugunan ang kanilang mga tungkulin
bilang parehong ama at ina sa mga anak na siya namang mas madaling
nagagampanan ng isang ina. (Ricciuti, H. 2004)

Malaki man ang porsyento ng mga batang naliligaw ng landas matapos

dumaan sa paghihiwalay o pagkamatay ng magulang, hindi pa rin sapat na
ibatay na lamang sa isang pang-kalahatang pag-aaral ang kahihinatnan ng
kanilang mga buhay. Ang nagiging epekto sa mga
anak na mayroong single parent ay depende pa rin
sa sarili nilang pagkatao at sa wastong pagpapalaki
ng kani-kanilang mga magulang. Karamihan man sa
mga single parents ang hindi nagiging matagumpay,
malaki rin namang bahagdan nila nagiging maayos
ang buhay. Mag-isa man na nagpalaki ng anak o
hindi, sa paraan ng pagpapalaki pa rin ng mga
magulang nakasalalay ang kinabukasan ng kanilang
mga anak. (Garrett, D. 2007)

Si Mark Hawking (edad 32), isang medical

technologist, ay lumaki sa poder ng kanyang ama.
Pito taong gulang pa lamang siya nang mabyudo ang
kanyang ama dahil sa pagkakasakit sa puso ng kanyang ina. Hindi nagkulang sa
pagmamahal ang kanyang ama. Pinalaki siya nito ng maayos lalo na sa moral at
spiritwal na aspeto.
Aniya, “Ang mga tiyahin ko ang tumayong ina ko habang nasa trabaho si Papa. Hindi
man lubos na nagampanan ni Papa ang pagiging isang ina ay naging mabuti naman
siyang ama. Hinubog niya ako ng mabuti kaya narito ako ngayon sa aking
kinatatayuan.”
Sinuklian niya ang paghihirap ng kanyang ama sa pagiging isang mabuti
at huwarang anak. “Ang palakihin ng isang magulang lamang ay hindi madali. Minsan,
hindi ko masabihan ng problema ang tatay ko dahil nga wala siya. Nandiyan yung
naghahanap ka ng kalinga mula sa ibang tao. Minsan man ay may pagkukulang si Tatay,
iniisip ko lang na lahat ng ginagawa niya ay para rin sa ikabubuti ko.”

Kapag biglaan ang pagkamatay ng asawa, halimbawa ay

pagkakaaksidente, mas mahirap matanggap ng pamilya at ng naiwang
katuwang sa buhay ang sitwasyon kaysa sa pagkamatay ng asawa dahil sa
malubhang sakit sapagkat sa ganoong pagkakataon, may panahong
paghandaan ng magiging single parent ang gampanin niya bilang ina at ama.
Higit na mahihirapan ang bagong single parent kung ang namatay na asawa ang
siyang tanging nagtataguyod sa pamilya. Isa pang nararapat harapin ng bagong
single parent ay ang pagpapaliwanag sa http://featured.geoparent.com/wp-content/uploads/2008/03/600x300-single-
kanyang mga anak ng dahilan ng
pagkawala ng kanilang ama o ina. Maaaring isipin ng anak na siya ang dahilan
parent.jpg

ng pagkawala ng magulang at isisi ito sa kanyang sarili na maaaring magdulot

ng matinding depresyon. (http://www.healthofchildren.com/S/Single-Parent-
Families.html)

Ayon kay Alma Ajero (edad 33), tunay na napakahirap ang buhay ng mga
hiwalay sa asawa dahil wala silang katuwang at karamay sa pagpapalaki sa
kanilang mga anak.
“Lahat ng trabaho at problema sa bahay, sa
pera at sa anak, ako. Ako lahat (ang nag-iintindi).
Mahirap mag-budget ng pera at magpalaki ng anak.
Ang titigas ng ulo nila. Lagi ko naman silang
pinagsasabihan. Para sa kanila rin naman ‘yon, pero
hayun, sumusuway pa rin. May mga pagkukulang din
naman ako. Responsable ako ngunit minsan,
iresponsable rin. Lahat ng gusto nila ay sinusunod ko.
Kahit mahirap, pinipilit kong kayanin at ibigay lahat
dahil ayaw kong maranasan nila ang hirap na
napagdaanan ko, dahil ako mismo ay galing sa isang
broken family”

Ayon din sa kanya, mas gusto niyang

magkaroon ng katuwang sa buhay kaysa mag-
isang magpalaki ng mga anak. Sa pagkawala ng
haligi ng tahanan, malaki ang masamang epekto
na naidulot nito sa kanyang mga anak. Walang
tumutulong sa kanya na gabayan ang kanyang mga anak.
“Kahit na minsan ay dinadalaw sila ni (pangalan ng ama), iba pa rin yung may
father figure yung mga anak ko.”

Sa aming panayam kay Rodito Matias (edad 27), natuklasan naming ang
pagkakaroon ng batang asawa ang naging dahilan kung bakit sa kalaunan ay
nagdesisyon silang maghiwalay.
“Hindi ako nawalan ng pag-asa at pananalig sa Diyos”,pahayag ni Rodito.
Habang nasa kanyang pangangalaga ang anak, masinop nitong
ginagampanan ang mga responsibilidad ng pagiging isang ama upang
matugunan ang pangangailangan ng anak. Nang tanungin kung ano ang
natutunan niya na nais niyang ibahagi sa iba, ito ang kanyang naging pahayag:
“Ang pagiging single parent ay hindi madali. Kailangan ang mahabang pasensya
at mahigpit na pananalig sa Diyos. Ito po ang nagpapalakas sa akin kung bakit
hanggang ngayon ay kinakaya ko ito at kahit papano ay masaya at kuntento ako sa
aking buhay.”

Ang ganitong uri ng single parent ay dahil sa sarili niyang kagustuhan.

Hindi nagkakasundo ang mag-asawa sa maraming bagay kaya nagdesisyon
silang maghiwalay o magdiborsyo para sa ikabubuti ng marami. Ang higit na
naaapektuhan sa ganitong sitwasyon ay ang mga anak. Ang pangunahing
suliraning hinaharap ng mga mag-asawang nahiwalay o diborsyado ay ang
kustodiya ng bata. Ang legal na kustodiya ay tumutukoy sa awtoridad ng
magulang tungkol sa mga pangunahing pagdedesisyon sa kanyang anak tulad
ng paaralan papasukan niya. Ang pisikal na kustodiya naman ay tumutukoy sa
kung saan mananatili, titira o mapupunta ang anak. Ang nakakukuha ng
kustodiya sa anak ay ang single parent. Isa sa mga dapat isaalang-alang ng
single parent ay ang karapatan ng kanyang anak na malaman o makita ang isa
pa niyang magulang. Hindi niya dapat pairalin ang mga personal na damdamin
sa ganitong sitwasyon. May mga pagkakataong nakikipagkasundo sa isa’t isa
ang mag-asawa at nagkakaroon ng joint custody. Sa ganitong mga kaso, ang
legal na kustodiya ay pantay. Kailangang magkasundo ang dalawang magulang
sa pagdedesisyon. Sa pisikal na kustodiya naman, naghahati sa oras at lugar ang
magulang sa pagpapalaki sa kanilang anak.
(singleparents.about.com/od/legalissues/a/typesofcustody.html)

Kabilang din ang mga teenage moms sa mga uri ng solong magulang.
Ayon sa istatistika ng National Central for Health, isa sa sampung teenagers ang
maagang nabubuntis. Pangunahing suliranin ng mga teenage moms ang
pagpapalaki sa kanilang mga anak dahil wala pa silang sapat na kasanayan at
madalas ay hindi pa nila handang talikuran ang kabataan at harapin ang buhay
ng pagiging isang magulang. Karagdagan sa bigat na dinadala ng mga teenage
moms ay ang may bahid na pagtingin ng lipunan sa kanila. Isa lamang sa tatlong
teenage moms ang pinagpapatuloy ang kanyang pag-aaral. Ayon sa mga pag-
aaral, isa lamang sa limang teenage mom ang nabibigyan ng suporta. Dahil sa
dami ng pagsubok na hinaharap ng mga teenage moms, lumalabas na 80% sa
kanila ang nasasaklak sa kahirapan. (http://www.teenshelter.org/data.htm)

Isa si Jeannie Santos (edad 25) sa

mga mapapalad na teen moms na
maluwag na tinanggap at sinuportahan
ng kanyang pamilya. Nakapagtapos siya
ng kanyang pag-aaral at ngayon ay
mag-isang tinutustusan ang mga
pangangailangan ng kanyang anak.
“Mas gusto ko nang mag-isa ko na
lang itaguyod ang aking anak kaysa naman
lagi kaming nag-aaway ng magiging asawa
ko. Naku, pabigat lang ng ulo ang asawa!
Naging responsable ako, dati kasi wala
akong pakialam sa iba. Gusto kong
suportahan ang anak ko, kaya ko pala yun?
Ang bumuhay ng anak! Sa pagdating ni
(pangalan ng asawa) sa buhay ko, naging mas challenging at meaningful ang buhay ko.”

Ayon kay Ingrid Dumaran (edad 29), isang guro, ang pagkakaroon ng
iresponsableng partner ang naging pangunahing dahilan ng kanyang pagiging
single parent. Ito ang nagtulak sa kanya upang iwanan at hiwalayan ang lalaki.
Sa ngayon, ginagampanan niya ang papel ng pagiging ama at ina sa tatlong
taong gulang na anak. Isinalaysay ni Bb. Dumaran na,
“Natutunan ko ang pagkakaroon ng malaking responsibilidad bilang isang single
mother. Natutunan ko rin ang pagiging hardworking,” nang tanungin kung ano ang
naidulot ng sitwasyon sa kanyang buong pagkatao.
 Dumarami na rin ang bilang ng mga single parents by choice. Sa ganitong
kaso, kailangan nilang isaalang-alang ang estado sa buhay. Nararapat na
siguraduhin ng magiging magulang na kaya niyang tustusan ang
pangangailangan ng anak. Ilan sa mga single parents na kasama sa uring ito ay
ang mga bading, tomboy, bisexual, trans-gender, ang mga nag-ampon at
sumailalim sa artipisyal na pagpapabinhi. Madalas na nasa edad 35 at pataas na
ang mga tinatawag na single parents by choice.
(http://www.parentstoolshop.com/HTML/EffectiveSingleParenting.htm)

Si Kim Nicole Ajero, nasa ikatlong baitang sa mataas na paaralan, ay

lumaki sa isang single parent home. Naghiwalay ang
kanyang mga magulang sa edad na pito at mula noon ay
lumaki na siya sa poder ng kaniyang ina. Aniya,
“Mahirap kasi. Nahihirapan din si mama. Pero masaya
kasi nagagawa ko yung mga gusto ko kahit bawal. Kasi pag
nandito si Papa, maraming hindi pwedeng gawin. Nakakahiya,
kasi nga wala akong tatay. Pareho pa sila ni mama na may
asawang iba. Masakit, kasi yung tingin nila kay mama
masama. Masaya ako sa pagpapalaki sa akin ni Mama kahit
wala si Papa kasi nagampanan niya yung papel ng pagiging
isang ina at ama.”

Nailahad ng ilang mga respondante kung paanong

nakaaapekto ang sitwasyon sa wastong pag-uugali ng
anak. Ang tamang patnubay ng mga magulang ay kinakailangan upang mapalaki
ng maayos ang kani-kanilang mga anak.

III.

A. Kongklusyon at Rekomendasyon

Ang pagiging isang single parent ay hindi madali. Nangangailangan ito ng

buong puso at tapang na pagharap sa mga resposibilidad sa anak at maging sa
sarili. Pangunahing dahilan man ang paghihiwalay ng mag-asawa, kailangan pa ring
gabayan ng magulang ang anak upang lumaki itong maayos, may kumpyansa sa
sarili, umiiwas sa gulo at may pananalig sa Diyos.

Maaaring malaki ang maging epekto ng sitwasyon sa bata, ngunit hindi sa

lahat ng pagkakataon ay lumalaki itong rebelde at suwail sa magulang, kung kaya’t
napakahalagang gabayan ang anak ng mabuti sa kanyang paglaki upang makaiwas
sa di kaaya-ayang epekto nito. Pananalig sa Diyos at tapang ang kailangan upang
harapin ang ganitong sitwasyon.

Tunay ngang maraming epekto sa tao ang pagkakaroon ng solong magulang

maging mabubuti man o masasama. Ito ay aming nabigyang diin sa aming mga
nakapanayam at nakalap na impormasyon. Bagama’t ni isa sa aming grupo ay hindi
galing sa isang single parent home, naramdaman namin at napagtanto ang mga
hirap at sakit na kanilang napagdaraanan. Ipinapayo namin sa mga solong
magulang na huwag bumigay sa mga suliraning dumarating. Hindi nila dapat isiping
pabigat ito kundi isang paraan upang maging mas matatag. Nararapat na maging
bukas sa mga anak tungkol sa mga mahahalagang isyu at pag-usapan ito ng mabuti
upang maging malapit ang kanilang loob sa isa’t isa. Higit sa lahat, hindi kailanman
dapat bumitiw sa Itaas sapagkat lahat ng mga nangyayari sa ating buhay ay may
dahilan at ang mga anak ay biyaya ng Diyos. Para naman sa mga anak ng solong
magulang, nararapat lamang nilang suklian ng pagmamahal ang sakripisyo ng mga
magulang sa pamamagitan ng pag-aaral ng mabuti, pagrespeto at pagsunod sa
magulang. Minsan man ay may pagkukulang ang mga magulang, nararapat pa rin
silang intindihin at isipin na ang lahat ng kanilang mga ginagawa ay para sa
ikabubuti ng mga anak. Higit sa lahat, magkaroon ng paniniwala at takot sa Diyos.
Para sa ating mga mamamayan at sa buong lipunan, maaaring may bahid ng
pagkadismaya ang pagtingin natin sa broken families tulad ng mga single parent
home, ngunit hindi ito batayan upang atin silang pintasan o ituring ng hindi mabuti.
Maunawaan sa nating ang mga solong magulang ay dumaraan sa marami’t
mabibigat na mga pagsubok. Hindi natin sila dapat husgahan o di kaya’y kaawaan.
Bagkus, sila ay ating unawain, tulungan kung nararapat at gawing inspirasyon. Sila
ay natatangi at tunay na nakabibilib lalo na kung ganap nilang nagagampanan ang
kanilang mga tungkulin bilang ama at ina.

Bilang mga tao, maraming pagsubok ang tiyak na daraan sa pagtahak natin
sa landas ng buhay. Nariyan ang pinansiyal, emosyonal at sosyal na problema sa
ating pamayanan, paaralan, pamilya at maging sa ating sariling pagkatao. Ang
lahat ng pagsubok na ito ay ating mapagtatagumpayan kung hindi tayo susuko at
patuloy tayong mananampalataya sa ating Panginoon na kahit kalian ay hindi Niya
tayo pababayaan.

B. Bibliograpiya

• www.answers.com/topic/family
• http://singleparent.about.com
• http://health.howstuffworks.com/understanding-family-structures-and-
dynamics-ga4.htm
• http://www.heritage.org/Research/Family/BG1421.cfm
• Garrett, D. December 2007; http://www.baby-first-year.net/the-effects-of-
single-parenting-on-a-child.htm
• Gardner, J. May 2008; http://www.articles3000.com/Parenting/124027/Single-
Parenting-And-Effects-On-Children-How-Single-Parenting-Can-Impinge-On-
Children.html
• Unknown Author, Unknown Date; http://family.jrank.org/pages/1577/Single-
Parent-Families-Effects-on-Children.html
• Ricciuti, H. Journal of Educational Research, April 2004; vol 97: pp 196-206.
News release, Cornell University.